MASTER

NEGATIVE

NUMBER

00-248.8

MICROFILMED 2003

THE CLASSICS LIBRARY

UNIVERSITY OF ILLINOIS

AT URBANA-CHAMPAIGN

URBANA,IL 61801

AS PART OF THE

DITTENBERGER-VAHLEN

CIC 6 PRESERVATION GRANT

PROJECT

Funded by the National Endowment for the

Humanities

Reproduction may not be made without

permission from Tlie Classics Library,

University of lllinois at Urbana-Champaign.

COPYRIGHT STATEMENT

The copyright law of the United States (Title 17, United States Code) governs the making of the photocopies or other reproductions of copyrighted material including foreign works under certain conditions. In addition, the United States extends protection to foreign works by means of various international conventions, bilateral agreements, and proclamations.

Under certain conditions specified in the law, libraries and archives are authorized to furnish a photocopy or other reproduction. One of these specified conditions is that the photocopy or reproduction is not to be "used for any purpose other than private study, schoiarship, or research." If a user makes a request for purposes in excess of "fair use," that use may be liable for copyright infringement.

The institution reserves the right to refuse to accept a copy order if, in its judgment, fulfillment of the order would involve violation of the copyright law.

AUTHOR: Schellens, Jacob

TITLE: De hiatu in Plutarchi MoraHbus

PLACE: Bonnae

DATE: 1864

BIBLIOGRAPHIC RECORD TARGET

The Classlcs Llbrary Universlty of llllnols at Urbana-Champaign

CIC 6 / NEH Dittenberger-Vahlen Mlcrofllmlng Project

Storage Number : OO 0^% . S

Schellens, Jacob^ 1814-

De hiatu in Plutarchi Moralibus / lacobus Schellens. Bonnae : Formis Carthausieuiis , 1864. 39 p. ; 21 cm.

1. Plutarch. Moralia — Criticism, textual. I. Title,

Language : Latin . Note(s) : Vita.

Dissertation: Thesis — Bonn, 1864.

OCLC: 24730012

Technlcai i\/licrofilm Data

IVIicrofiimed by

Preservation Resources

Bethiehem, PA

On behalf of

The Classics Library

University of llilnois at Urbana-Champaign

Urbana, IL

Film Slze: 35mm microfilm

Reductlon Ratlo: IQ: 1.

image Placement: lA ® IB IIB

Date filming began: \Z ^2j:> -C>3

Camera operator: -^'OfUl^

s?A

SvA

^.

J^A

.^/

'^.

>

Ul

o

3

3

.<^^

>

'i^,>'^'' "-'^'

o o

3 3

cn

p-^i^i^pi^i^iis

is iii^ i

o

S g

fo

00

ro Ln

2.0 mm

ABCOEFGHIJKLMNOPORSTUVWXYZ abcdetghi|klmnopqrstuvwxyz 1234557890

ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ abcdefghijklmnopqrstuvwxyzl234567890

ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ

abcdefghijklmnopqrstuvwxyz

1234567890

2.5 mm

ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ

abcdefghijklmnopqrstuvwxyz

1234567890

^fo

&

^

^

4^'

^

,^> '. ^^.

m

o -o m -o

o>o oLl"o

m

O

m

^

C^

^^,-

w

f^- HIATU IN PLUTARCHI MORAIIBUS.

QUAM

AD SUMMOS IN PHILOSOPHIA HONORES

AUCTORITATE AMPLISSIMI PHILOSOPHORUM

ORDINIS IN UNIVERSITATE FRIDERICLi

GUILELMIA RHENANA

RITE CAPESSEOT)08

SCBIPSIT

ET

UNA CUM SENTENTIIS CONTROVEIISIS

DIE IX. MENSIS ADGUSTl ANNI HDCGCLXIY.

PUBLICE DEFENDET

lACOBUS SCHELLENS

RHENASflTSr

•'^•■<5"

ADVERSARH ERUNT:

ANT. HEGERT^ stvd. fhil. HEINB. BBEUEB, stcd. phil FEBD. GUHPEBT^ stud. phi

\

BOMlllytE ,\.,..

FORMIS CARTHAUSIANIS. ' ^?1?*

f

■*, ^

f

5- r---

\

LLWICO SCHOPENO.

u

"lutarchi Moralia quod saepe viri docti conquesti sunt plus iusto neglegi, per vigiuti tres annos superiores novo probatum est documento. Postquam enim Benselerus libro „de hiatu in scriptoribus graecis" a. h. s. XLI scripto multa de Plutarcho quoque protulit prius non audita, in Yitis parallelis quid sit de placitis eius statuendum docente Sintenisio') nemo exstitit qui eandem curam impenderetMo- ralibus. Quin etiam vidi qui prorsus tacentes de Benseleri disputatione coniecturas commendarent hiatum, qualem ille censuerat removendum, Plutarcho ultro intrusuras , qui sive ignorarunt quae Benselerus de hac re scripserat, sive refuta- tione ea esse indigna putarunt, pariter sunt vituperandi '). Sintenisio autem praestare dicenti, quaestionem dePlutarchi hiatus evitandi studio diflferri totam, donec apparatu quem dicunt critico Moralia sint ornata ') , non est assentiendum. Nam de nonnullis singularibus locis diiudicare licet difficile sit ac lubricum codicibus nondum omnibus exploratig, de

1) data „de hiatu in Flutarchi vitis parallelis epistola ad Hermannum Sauppinm" Ser\estae Anhaltinorum a. 1845 , quam integram iterandam curavit in quarto volumine editionis Vitarum Lipsiae a. 1846 edito.

2) Est inter hos G. Thilo, qui pag. 32 dissertationis suae „de Var- rone Plutarchi quaestionum Romanarum auctore praecipuo" Bonnae a. 1853 editae proposuit Moral, 280 b legendum rd tw axvifi. iy ^&n y.a&i- xyela&cti.

3) cf. o. 1. pag. 5 „de Moralibus . . . non quaero nec potest mea sententia quaerere nisi qui novis ac bonis instructus praesidiis id aggrediatur" et finem praefat. yoI. IV. Vitarum.

1

summa re iam potest existimari neque donec certa eruatur veritas, infructuosum erit inquirere qualem quae nunc sunt e codicibus nota praebere videantur. Quod munus quamquam Benselerus susceperat, tamen non ita eo functus est, ut qui idem denuo obeat, tempus et oleum perdidisse sit censendus. Etenitn non solum locos aliquot ille praetervidit, quod vix evitabile erat in librorum quos amplexus est tantamole, ve- rum etiam quas regulas Plutarchum in hiatu admittendo esse secutum putaverit, neque seorsum voluit explicare, neque potest e singulorum locorum tractatione parum accurrata et constante ubique intellegi. Accedit quod ex iis quos cogni- tos habuit locis, ne de universa quidem re semper recta videtur conclusisse et in singulis locis emendandis mox idoneo destitutus scriptoris usu non probabilia excogitavit, mox ab- reptus levitate sua atque neglegentia paene incredibili pro- posuit, quae non possint non maximopere vituperari *), Quare eqmdem cum mihi persuaserim non posse solum non sine fructu, sed debere iam hanc quaestionem retractari, pauca quae totius absolvendae viam muniant, data hac occassione proferam disputatione ita instituta, ut primum confirmem in Plutarchi Moralibus apparere re vera tantum hiatus evi- tandi studium, ut non possimus dubitare quin certas in hao re leges scriptor sit secutus, deinde leges illas quales fuisse videantur, aliquanto uberius enarrem, postremo agam de sin- gularibus quibusdam locis propter hiatum emendandis.

Plutarchum osorem fuisse hiatua acerbissimum („de quo qui sapiunt non amplius dubitant" teste Sintenisio Vitar. vol. IV praefat.), duo potissimum argumenta probant Moralibus cum Vitis communia, verborum collocatio et raritas hia-

4) Idem fere de ratione qua in Vitis Benselerus rem gessit, Sinteni- sius iudicavit pag. 5 ^Benseleri opinionibus saepe audacissimis^ ioterduni le- vissimis", pag. 6 ^leves (Benseleri) et incredibiles hariolationefl.*

gr~

tuum*). Impeditae enim atque salebrosae dictionis propter quam a nonnuUis male Plutarchus audivit, nunc demum in hiatus evitandi studio rationem esae repertam et excusati- onem, non dubito quin concessurus sis, ubi in hanc rem intentus aliquot libros perlegeris vere Plutarcheos. Nam minus hoc commode potest singularibus exemplis qualia sunt 41 C ul noVKai Tovg ay.ovovxa(; a/nuQTiai 6iuq)tvyovaiv^ 935 0 et 944b ^ nuQ ^/ay £/« y^, 387 f (ro E) ax; . .. /ntyd. Xov noog tu olu xai xvqiov arjinHOV uoi&fiov nQOTfxifxtjad^ai, 60d avTfj TOVTOV 1] naQ^rjoia t6p uvd-jmnov unoxxivsi ^) vel

5") Tertium aliquod accedit, quod inter Moralia llli libri, qui prae ce- teris scatent hiatibus, sunt iam aliis de causis fere omnes rel prorius a Plutarcho abiudicati, id quod cadit ez. gr. in Parallela, Amatorias narratio- nes, libros De vilis decera oratorum, De placitis philosophornm, De vita et poesi Iloineri: vel ut valde corrupti ab optimis criticis notati velut Conso- latio ad Apolloniam et libellus De fato. Fancos quos primus Benselerus propter solam hiatuum multitudinem spurios esse contendit, libros scilicet De garrulitate, De vitando aere alieno, Adversus Stoicos^ accuratius tractare mihi per tempus non licuit: monuerim tamen, inter illos hiatus, quos Ben- selerus opinionis suae argumenta allegavit, haud paucos esse quos ipse alibi a Plutarcho non evitalos censuit, alios ex iis legihus, quas mihi Plutarchus secutus esse videtur, toierabiles : ceteri si neque removeri sive codicum ope sive coniecturis possunt probabilibus, neque ita excusari, ut libri illi esse corrupti convincantur, nos quoque non poterimus, quin non Plutarchea esse ista scripta concedamus. Mhil vero contra nos valere, quod in libro De educatione liberorum, si Wyttenbachio fides habenda est , pseudoplu- tarcheo, pauci reperiuntur hiatus, non est cur moneam. Mam licet unum eundemque scriptorem in plerisque Hbris hiatum evitasse, ia aliis prorsus non curasse credi nequeat, Plutarchum exilis et si quid ego sapio putidae diligentiae posse aemulatores habuisse quis infitiabitur?

6) In describendis locis Wyttenbachii editionem secutus sum, Dueb- neriani textus discrepantiis^ quae quantulicunque esse momenti ed nostram qaaestionem diiudicandam videbantur^ omnibus appositis. Reiskianam et Hut- tenianam, ut par erat, fere neglexi et ne recentiores quidem singularium librorum editiones multa mihi praebuerunt enotanda.

4

centum allatis demonstrari. Ut vero consentaneum est, mul- tum scribendo Plutarchum in dies maiorem sibi comparasse hiatus effugiendi habilitatem, ita animadvertere mihi visus sum, illos Plutarchi libros, qui maturiorem referunt provec- tioremque aetatem, verborum quoque collocatione excellere lenius placidiusque fluente, quare iure eum dictionis istas sale- bras non admisisse dicas nisi hiatus causa evitandi. Diverso sensu librarii verba Plutarchi simpliciorem in ordinem mu- tantes multis locis hiatuum exstitisse auctores a nobis accu- sandi sunt, in quibusdam laesarum aurium iam coarguti editione Duebneriana, quae ex. gr. 1018 b, ubi apud Wyt- tenb. legitur iv aoaig liyiTui riJHSQaiq tu 'tnTUf.irjva . , . TiXto- yoifta&ai, veram haud dubie restituit scriptoris manum ex- hibens tjfis^jaig XiyeTui ').

Gravius haud paullo argumentum est hiatuum raritas, de qua ante Benselenmi neminem quicquam monuisse vix poteris satis mirari, cum exemptis illis — et ne hi quidem multi sunt — quos aut non potuit Plutarchus aut certis de causis noluit evitare ^) , vix tertia quaque pagina editionis Francofurtanae singuli restent, quod qui casui vellet tribuere, illi certe Anticyra tantum non omnis esset destinanda. Ac-

7) Simili ratione librarii Plutarchum 145 a asperserunt macnlis inso- lentiorem accusativum quem vocant consequentiae (ug xdy &dXafiov aiJx^ SiSuaxalitov (VTaiias . . . yeyijao/ntyoy. 'O ^f . . . in genetivum corrnm- pentes we xov O-aldfAOv aiJTfj (fidaaxai.lov (sic) evTa^Cag ... ysytjOo- fiiyov. 'O df . . , Illum genetivo non solum non deteriorem , ut Wytten- bachio visus est, sed longe elegantiorem recte revocavit Duebnerus, ipse quod noli oblivisci, nihil de hiatu removendo suspicatus.

8) Hos qui fuerint ostendere praecipue disputationis est nostrae. Ne tamen exarainaturus quae de hiatuum numero a nobis dicentur, nimis sis impeditus, apponam hic Sintenisii verba epist. pag. 8: „nec articnli oifen- dunt hiatus facientes, nec praepositiones nec xai particula nec numeralia nec quae unam notionem efficiunt nec denique in quibus intercedente ioter- punctione pousa fit."

cedit quod illorum locorum in quibus hiatua reperiuntur in- tolerabiles, non pauci sunt aliis de causis emendandi ut 549 c ubi pro codicum lectione if noivtj tj iam Reiskius con- iecit innov tj et 1038 b ubi idem pro ifvamo tdia voluit qpf- aixm v'rj dVa, quas coniecturas "Wyttenbachio probatas Dueb- nerus optimis suis codicibus Parisinis repperit confirmatas '). Eiusdem Duebneri editio mirum quantum favet Benseleri opinioni. Nam ubicunque Benselerus ad removendos hiatus proposuit librorum quorundam, Ald, et Basil. praesertim et Petav., lectiones recipiendas, ibi fere Duebnerus vel prorsus easdem exhibet velut 300 e dnoxjnvai tov Evvoaxov proWit- tenbachii dnoKxHvai, Evvoaxov et 749 b JXfco naQitvai pro rAfft) HvaL "), vel Benselerianis meliores ut 285 d ovo/uaa&rjvai Tov *Evvukiov pro Wyttenb. dvofxaad-tjvai ^EvvuKiov et Bense- leri 0. t6 ''Evvuliov "). Interdum quod maximi esse mo- menti senties, Duebnerus ipsius Benserleri coniecturas pro- pter solos hiatus commendatas veram probat Plutarchi ma- num restituisse. Ita ex, gr. 325 f ubi vulgo erat (p&iiQea&ai T« 01X01 vno Tw ngogoixcov ^aQ^dgaiv i/u^e^ltjxoTOJV , uncis vno inclusit ut codicum Parisinorum auctoritate destitutum ").

9) correxit idem 17 e, 485 d, 753 b, 931 a, retineni 320c. xvqdvvou «hovvios et 762b aviov dvhriaiv, cum non possit dubitari quin 320c cum Reiskio TVQUvyov ^tjTOvyros et 762 b cum Meziriaco (utriusque con- iectura Wyttenbachio probanda est visa) ccvtoijs dytyiaiy nec non cum Benseiero pro avioi vnd 91 c avtols ^nd et pro itl ovv 261 a 6etv oOy sit Ecribendum.

10) cfr. praeterea 17 e, 51 a, 316 f, 318 f, 412b, 480d, 485 d, 540b, 1002 d al. Honendum mihi est, de Quaestionum conviralium libris IX pror- sus me taccre maluisse, quam neglegentius eos tractasse videri, quippe quem ab accurata illorum tractatione tempus prohibuerit: spondere tamen possum in univeraum ibi hiatum eadem esse cura evitatum atque in ceteris Plutarchi Horalibas.

11) cfr. 51 c, 434 a, 1018 b, ai.

12) cfr. 386 r et 967 e.

6

Plures hiatus idem alia, quam qua Benselerus voluit ratione removit, quippe qui 918 d pro vulgato ImooH ovf etBense- leri laronft d'ovv e codicibus dederit laT. yovv et 92 ef quod vulgo legitur naQsyovai fxulXov rj/uiv ol i/d-(joi da/}]/iiovovv- Ttq aiadriaiv mutaverit in /.lu/.lov i](.uv oi i/d-{joi nafii/ovaiv ucad-tjaiv da/?]fxovovvtfQ^^) , quod si quis e coniectura propo- suisset, ne illum omnes immanem textus vitiatorem appel- lassent '*).

lam eorum qui restant hiatuum quin magna pars a futuro Moralium editore veritatis e codicibus ia lucem pro- ferendae studioso possit debeatque expelli, non dubitabis per- lectis Duebneri bis verbis (praefat. pag. 3) : „Iam dicendum de iis locis, rn quibus nos oportuit ini/nr. Quod aliquoties fecimus inviti: nam erat ubi exquisita praeberent manu- scripti, sed difficiliora explicatu, dum vulgata cuivis esset plana. . . . In aliis locis vera difficultate premi visa est codicum scriptura vel incommodi quiddam periodo inferens, vel vicinis verbis non sat apte se accomodans , ut incerta esset vera vitii sedes," ceteri vero hiatus licet sensus nullam flagitet mutationem, vel contra codices loco erunt movendi.

Ad alteram veuimus disputationis nostrae partem leges tradituram, quibus in hiatu evitando admittendove Plutar- chus videatxir obtemperasse. Atque elisione quidem illum esse usum vel ut cautius loquar non esse offendendum, si vocabula a vocali incipientia leguntur post vocales quae pronuntiando possunt tolli, uno verbo monuisse sufficeret, si non latius de hac re disserere cogeret nos Benseleri ne- glegentia, qui tam mire de ea dixit, ut veram eius senten-

13) Fere idem quod S^kol tlaiy daxifiovovvrfs (oculos turpitudine in se vertunt) valet naQixovaiy ata&tjaiy daxt]fA.oyoCyi(s , prae quo quod Benielerus legi voluit naQi^ovaiy . ,. ol ^x^gdi tov daxifJiovovy- 10S aiad-rjOiy misere Triget.

14) cfr. 801 a, 944 a al.

_>»,K.,<ki^liUill

\

tiam Bi vel Oedipus sis, non possis enucleare. Singula igi- fcur sunt perlustranda. Elidere potuit Plutarchus breye a quodcunque (monosyllabis vocabulis exceptis) sive particu- larum ut 15 f uXVev^ 41 a tV oi, sive verborum ut 56 a olS'' onatq^ 760 b o?ff^« eni^^), sive nominum, quibus participia liceat adiungere. Inter nomina praesertim pluralis neutr. 4ecl. n tot inveniuntur exempla *«), ut fere nesciam utrum Benselerum ea praetervidisse dicam an scripsisse neglegen- tius, qui de 1043 d ^ruyfiQu ^Aqiaxorelrjg aliisque locis simi- libus *^) disputet ac si talia propter hiatum ferri non posse putaverit. Ne accentus quidem impedire potest, quominus « elidatur, ut 577 f &avfiuaTu mg *8) ; nam consentaneum non est, Flutarcbum poetarum in vitando hiatu imitatorem elisi- onis leges habuisse ipsis poetis rigorosiores. Eariora sunt exempla elidendi « in singulari neutr. declin. III partim a Benselero non notata ut 166 e urvxr/fj.a rjyovvrai. (cf. 341 e, 534 b, 526 e) partim frustra vel excusata (ut lOOc, lOOd, 558 e), vel tentata ut 133 d*^) ^ulaafia k/ur^ pro quo pro- posuit /uXaafia nuQeyeiv. at yulMafiu eynv ut dixi neque hiatu offendit, neque propter sententiam est corrigendum: praecipitur enim ut inter concoctionem habeamus, i. e suma- mu8, nobis concedamus respirationem et relaxationem. Quod autem ad accusativum masculinorum seu femininorum lU declinationis pertinet, exemplorum vi confimatur quod vel

15) rariora suDt verbomni exempla. cfr. praeter ea quae snpra citavi 135 f. 432 b, 608c, 610 d, 611 d, 932 c.

16) cfr. ex. gr. 562 e (pdQfxaxa ivtois, 28c, 382 d, 442 d, quibu addi poisunt 364 c fidUara iyxixi.{tarai, 139 c, 591 c, 421 c.

17) 73 d, 303 a, 442 a, 469 d.

18) 41b, 500e, 34b, 557 f, 1002c, 5I6c, 52 a, (602e).

19) non satis attente de hoc loco Benselerns dixit imfitv esse sub- intellegendum ad atSroi dh, nam avroi Se cnm sequeute oitjOofxi&a itlr debere coainngi apparet.

8

ratio credere iubet , casum illum in « desinentem ante vo- cales ferri posse ridiculumque esse Benselerum, qui de ple- risque locis, in quibus hoc u ante vocalem invenitur^o) pror- sus tacens, in quibusdam (86 c, 96 a, 606 c, 805 a, 809 d) vocalium hunc concursum anxie excusat, in aliis vero pro- pter eundem codicum scripturam vel corrigere velit (98 b, 136 e, 997 a), vel contra certas editorum coniecturas (354 f 371 a) retinere. Non aliter apparet de participiis esse sen- tiendum et licet 597 f, quod Benselerus scribendum proposuit (pfvyovra zov ''TnuTtjv pro vulgato (fivyovru '^Tnait^v Dueb- nerus in codicibus suis invenerit, licet idem Benselerus 460 a pro ovTu uvvnonTcjg esse ovTug ur. legendum recte monuerit, per hiatum et haec stare possent et possunt quae legimtur 576 a rv/ovTu €vd-vg, 607 b nnovxu otl neque 127 b, 396 e, 421 c quicquam cum Benselero est mutandum ^*)* " i^ t^r-

20) 30a, 44 b, 50e, 60d, 73f, 78b, 91 b, 97 d, 131e, 166 b, 345c, 399 e, 525 c, 532 c, 548f etc, quibus quod addi potest 93 e fJKQTVQn Sfiu nescio an in fxaQTvv nfia sit mutandum, quam formulam quasi solennem fuisse 49 a et 81 a (secandum veram Duebneri correctionem) probant.

21) non magis possumus probare, qiiae Benselerus 127 ab digneq tifi^Xfi xai TifioO-iov finfiv . . . StSnnvtixoTu . , . naqd IIi.aTwvi , . . kiTdv dftnvov- 'Slg ot naqd TlkdxiDVi, Ssinv>j(JavTfg . . . ^Sffos ytvov- T«i. uiiyfTHi Si xai IdkilavSQog flnfiv . . . obiter emendaturus pro- posuit tog (iuflfiv xai Tifio&fov , . . ex Platonis Phaedon. 98 d (edit. Wyttenb. cap. v") dfxflijaag , . . Xiyfiv probasse sibi visus oJf dfiflftv ita nude positum valere „ut omittam", quod ut ^raece ita dici posse largire- mur, non solum a Pluturcho et ab huius loci simplicitate alienum est, sed admissum particulas xai ante Tifio&fov et Sh in sequentibus kiyfTai Jh xai fere redderet intolerabiles. Wyttenbachio dfiiXfi natum esse ex Xiyf- Tftt iuspicanti, quia et ileratum Xiyfxui, ftnfiv displicetet lormulam wgnfQ dfxiXti, quae Plutarcho in deliciis est (_dT. 45 b, 71 e, 128 b, 159d, 399 f, 436 d, 468 b, 686 e, 796 c. 961 c, 1096e) expelli, non magis aisentiar, quara ^(fuai aut excidit aut subaudiendum" dicenti, sed in xai particula ante Ttfio&fov mibi (fuai videlur latcre.

9

minatione pluralis declin. III non nisi undecies ante vocalem inveni22): attamen si vel haec exempla nos deficerent, pror- 8US non esset, cur 376 e in r/ £or« iaTiv et 478 a in arfidQv- fiuxa 01 cum Benselero ol et earlv deleremus neque eundem

15 d audiemus pro vulgato x^pw iivi t« mTa uxiyxxfo xaru- nluaaovTeq verba poetae alicuius haec restituenda offerentem xf]Q(fi TivL TWTu y.uTuaXuoaovTig UT£yy.T(a in quibus tivi vix dici potest quantum a magna sonaturo poetarum ore abhor- reat. Eadem denique ratione elidi potest breve « declina- tionis primae, licet Benselerus omnes qui huc pertinent locos, nisi si quibus singularis esse excusatio videbatiir ut 403 c et 758 f, corrigere voluerit").

s saepissime in particulis elidendum invenitur velut

16 c ovd' fv(pvt]g, 51 c cogT iinttv , 557 e tmv toti (rectius Duebnerus toV') uv9-(icon(av : in nominibus fere non nisi 385 f nsvTi flai et 549 a ^Qtywv tw noSe dg, ubi rco nbde quae Benselerus e codicibus quibusdam delenda censuit, a Dueb- nero quoque uncis sunt inclusa et possunt sane abesse"). Praeterea bis notavi ae aute voccalem reperiri 95 d as ovx et 594 f Tu/iaT(x. oi tjxfiv'^). Tertium enim exemplum quod

22) 48a nQdyfxa-ia ^x^ir, 60d, 167 d, 556 e, 562f, 557 8, 577e 14 d; xQfa ^Si(Sia (quem locum non est cur inter eos recipere dubitemus quibus in hac voce a breve fuisse comprobaturj, 23 f, 552 c, 562 a.

23} cfr. quae adnotavit ille ad 76 a , 164 e, 376 b, 4l4d, 468 a, 589 b, 753 d. Mira quae Benselerus de 76 a disputavit, refellere non neces- sarium puto, Wyttenbachii veram coniecturam toi;? jUjj tikVtwj/ Duebnerus probavit ipse eo rcprehendendus quod Wy ttenbac hium imprudenter verba fxixQdv dnoXfljiovau iaxuTtis (iifQoavvris recte a Xylandro reddita in versione omittentem neglegenter esl secutus. Verba cin atJtijis autem criti- cum manent felicius ea vel defensurum interpretando, vel coniciendo emen- daturum.

24) 558 d item legitur tw jiocTf ^QixovTus quod utrum favere ma- gis an refragari videatur Benselerianae de 549 a opinioni^ nescio.

25) apud Duebnerum, vulgo ah abest.

10

88 d exstat, excutiendum est. Leguntur ibi Iiaec : av dnat- dsvTOP slnji afy intzeivf lo q)tXo/.iadig iv atuvrt^ xai (piXono- vor, quae "Wyttenbachius cum Xylandro verterat: ^Si eura illiteratum dicis, studium discendi tuum laboremque intende" nihil monens de textus et versionis discrepantia. Duebnerus male textui versionem adaequavit exhibens: ,,Si illiteratum te dicit": nam prorsus contrarium faciendum esse scriben- dumque: «v dnuidtvTOV finjig (scil. lov ix&QOv)^ inrteivt ... vel lippi videbunt perlectis 88 c d uv Ss XoidoQTJaai nQoaxd^fjS — ovdev yuQ uinyiov ioTi ^kaaq)tjfxiag nalirSQO/iiovaTjg in- speotisque praeter cetera quae sequuntur, 89 a Ser tov Xoi- doo/^aofifvov eivai . . . dloiSoQrjTOV.

Aliquantulo saepius t ante vocales legitur in verborum terminationibus sive activis ut 411 e Sield^e tj/iti*^), sive pas- sivis ut 412 f Jf^ttff^f ovv, 595 b (peiat^a^s fjuwv.

i non nisi in quibusdam particulis eliditur ut 26 d «' OQdtig, 32 e ey' €avi(a et in verbis ut 420 f d-av/xaauifM ur, 1010 c (f^outfi' uv, 335 e iad^* oaTig,

0 denique et in particulis nominibusque potest elidi ut 32 d M^' cov, 1010 a avio ix^pcorJjd^ivTog, 577 f Svo dfiipoQeeg, et in verbis, praesertim ante av particulam ut 758 d inika. /SoiT' «V*'), rarius ante alia vocabula ut 532 c TJandaaro rifiug et 534 b, 548 b, 590 b, 812 b, quae exempla Benselerus nec vidisse videtur neo ferenda putasse , quippe qui 353 e iyxuTeaTOt/eiovTO ieQovQyiutg et 945 b xuTeSi'§uTO elg mutari velit et 430 b xuTsxQijauTo ixetvo excuset ut e verbis sum- ptum Flatonis.

lam quod a Plutarcho vocales ae i o elidi potuisse dicere quam elisas esse malui, id feci propter rationem quam in eis cHdendis editores video esse secutos. Wytten-

26) cfr. 143 d, 589 f, 453 c, 923 o, 925 a.

27)cfr. 73d, 584 c, 790 e, 1096 d; 70 d, 135 c, 281 c, 924 b.

}092b.

11

bachiua enim, de inferioribus ut ne loquar, nescio an editi- ones magis priores quam codices secutus scrippit ex gr. 16 o d^^E^infdoxXtovg , 16 d S^s^unuTfoaa — 21 b Jt exHva: 28 6 infi ds wqntQ — 37 e infi d^SgnfQi 140 e ira, SgnfQ — 142 a i'v'y log: 557 e eha toTffjov — 551 f fid-' voTfQov: 557 b v^ 3i'a, finfv — 553 d fiu J/' , finfv et qui semper fere alias d).r et nuQ' et «7r' (u(f) ante vocales exhibet, idem 88 f ttXXd ISiov , 90 c na(jd dvd-(jwno}v, 284 f dno t]/uwv edere est ausus^^). At illum quidem aetatis mos excusat in talia parum intentae, Duebnerum vero miraberis inaequalissimum edi- torem, qui initio Wyttenbachii rationem secutus mox de (ut in huius particulae exemplo subsistam) mox ()' ante vocales praebentis, subito inde a libro De mulierum virtutibus diver- eam viam iniit elidens t ante spiritum lenem <)« integra ser- vita ante asperum, in eo rursus parum constans, quod ubi- cunque apud "Wyttenbachium est ()' ante asperum, ibi idem retinuit Duebnerus. Huic legi per pag. 245 — 525 crescente in paginas licentia, deinde novo facto impetu inde a pag. 525 usque ad finem strenue obtemperavit exceptis Amatorio et Amatoriis narrationibus (pagg. 748 — 776) , in quibus ne- scio Ti nu&wv rediit ad referendam Wyttenbachii in elidendo inconstantiam *9). Hanc autem inaequalitatem in nullo scri- ptore posse ferri, non est cur multis demonstrem. Nam hoc quidem credi ut possit, scriptorem aliquem in uno eo- demque libro ex. gr. mox d^ixetvog mox auribus seductum Je exftvog praetulisse: at uUum sanae mentis hominem in hoc libro semper S^exfivog, in altero semper Ss exfuog scri- psisse, id nullo profecto modo potest concedi. In Plutarcho

28) Consimile est quod praeter consuetudinem 391 e «XG* °*^j 791 f «>lf?* linxovTa 819« /^ixQ'' ^'^^*' edidit.

29) non desunt sane exempia non prorsus cum iis quae de Duebneri ratione eiidendi exposui convenieBtia : sedtamen tam paaca sunt, ut eorma nuUam babere rationem «atius duxerim.

12

igitur 81 nihil de studio illius hiatuum evitandorum innotu- isset, aut elidendum ubicimque, aut integra essent omnia vocabula ponenda, cum codicum nullam hic esse auctorita- tcm insigni documento editio Duebneriana probaverit. Nunc- iam nemo consentaneum non esse negabit, Plutarchum quem in vocabulis contiguis longarum vocalium concursimi san- guine viperino cautius scimus vitasse, in brevibus hiatum tam saepe admisisse elisione facillimum evitatu. Neque hoc sibi quisquam persuadebit, illum legendo quidem elisionem adhi- buisse, scribendo significasse non item. Cum enim dubitari non possit quin, quam curam in evitando hiatu posuerat Plutarchus, ea ut deleotarentur lectores voluerit, qua demum alia ratione eos potuit monere de elisione adhibenda quam elidendas vocales ipse omittens?

Inter veros hiatus quos Plutarchus admisit, frequen- tissimi ii sunt, qui vocalibus exsistunt articulos particulas- que insequentibus. Et articuli quidem praepositivi quemque casum ante quodque vocabulum ferri posse exemplorum fre- quentia docet ^o) ; postpositivi autem non nisi o ante vocales ponere sibi permisisse videtur similitudine ductus praeposi- tivi 0 31). Nam (quod initio Sintenisio quoque visum p. 25 postea sententiam mutanti) u ante vocalem intolerabile exis- timo, cum videam eorum quae obstant exemplorum alterum 584 f a uaxTjatq a Duebnero esse sublatum, alterum 796 c « 01 nolXoi lenissima coniectura eademque aptissima posse tolli scribendo « y'oi nolloi'^^).

30) cfr. 15 d d rninirjS^ds, 23 e 6 'Halodos — v J5c, 25 c — irf 15 c, 37 e— ToiJlSe, 38 b — T^38b, 19 b — ijj 38 a, 28a — (J 595 b 63 b — oi 22 b — ul 243 c, 303 d (duo haec tantuni exempla inveni: ante spiritum asperum quod nulla vidi al et ol, casui haud dubie est tribu- endum) — Trf 15 d, 40 d.

31) clr. 289 e 6' iiv, 410f, 445b, 583 f.

32) De cra^i non eadem ausim confidentia alque de elisione dicere.

.AlHiNi

13

E particulis saepe ante vocales leguntur xai\ fifi, rj, nsgi^^) : rarius nQo inYenitur^*) et pro magna pai-ticulae frequentia rarissime ei cuius non nisi undecim repperi exempla ^s). De particula /hsvtoi non assentiar Benselero dicenti 362 a /nevd' 'HgaxlfiTov , 363 c /isvt^ ovoq esse scribendum, quia prorsus non video, cur tandem elisione liac posthabita Plutarchus 361 f 0V7C avev /.levToi &fi'ag n^ovoiu^ et 935 f ovx iv unavTi (XEVTOi xQovm praetulerit collocationi minus distortae. Acce- dit quod 362 a sententia videtur /livTOi r« 'HQuy.lfiTov vel f.ttjv Tu "^HQay.. flagitare, 363 c autem /hsvtol est in oratione aliena, in qua quam non evitaverit scriptor hiatus, infra vi- debimus. Plura fuerunt Benselero exempla particulae xanoi notanda, plerumque ut 534 e, 608 c, 1048 d, 1050 b, 1092 b, ferendum hiatum censenti , interdum ut 925 d particula y' inserta tollendum. Equidem ubicunque xaiTot ante vocalem

ubicunque licuerit eam a Plutarcho esse adhibitam, quia haud paucae voca- les cum articulis particulisve non possunt crasi coalescere, ita ut veri possit simile videri, scriptoris aures omnino hiatus in particulis articulisque minus aegre tulisse. In ceteris igitnr locis censeo codicibus esse obsequendum aequabiliorem hic quam in elisione inaequalitatem praebentibui : 35 Id autem jdi.i.a (cf. 256 a) /ihp ydQ potius quam quod vulgo legitur Ta^aiila fiiy ydg, Plutarchum dedisse putaverira^ quippe qui soleat /liy yc^^ post primum enuntiati vocabulum collocare.

33) quorum exempla habes 15 b xal tikkoxoTovs, 15 a — 40 e /xi} ixttvdig, 14e — 16d if dQeiiji, 931 c — 22c nfQi Sv, 30b. Attamen 346 oiSxQvy /irjSk So^ay tinris, /i>]^i am/iaxos fiJ/xoQ(f(ay, /tijtTf axQa- Trjyixify y^kttfivdu, /xq IfQaxixoy aTtifuyoy videtur fi^i' ifQUT. et 94a „fi6vyoy xijlvyfToy" ToviiaTi, fiij fxovaiy fTfQoy yovfvai, fiiJTf f^ovai yfyfyi}fiiyoy ex more Plutarchi aut firi6"i^ovai aut fxrjx' ixovaiy esse scribendum.

34) ut nQd dQOTQov 169 b (554 d), 62 e et 243 d nQo ijfitSy,

35) 586 d ii, dyeie, 39 f, 128 d, 386 c, 604 b (accedunt 425 d otoyh difjQ-uQaiuy , 961 f wguvfi dxovfiy'), 961 b fi ol, 98a, 348d, 387 a. Dnebnerus praebet 586 d idy dyflg, 961 b fl fir,, utrumque quia vulgata sensu non est deterius, hiatus gratia evitati praeferendum.

14

legitur, nisi aliam medelam vel codices praestant, vel sen- tentia commendat, yi particulam puto esse inserendam, quae ceteroquin in Plutarcho creberrima inprimis post y.uiroi addi solita est, sive seiuncta a yuixoi. interiecto uno alterove vo- cabulo ut 93 c yuiToi x6v y*^^), sive particulae yunoi ipsi adhaerens ^'') quorum locorum examen si lubet institutum te docebit, nullam esse inter xuivoi et yunoiyf difPerentiam, quare nec mirum saepe librarios y' illud omisisse sententiae non necessarium. De particula otl quid Benselerus voluerit statutum, de eo potest quidem ambigi, cum inter hiatus quibus Consolatio ad Apollonium scateat foedissimos enu- meret ort uq^sv^ otl 6, on 01, taceat idem de aliis locis, in quibus oTi ante vocalem est, raris quidem illis, si scriptorum Plutarcheorum (Moralium dico) ambitum spectas, crebriori- bus tamen, quam qui omnes Benselerum in colligendis exem- plis satis diligentem possint fugisse. Legitur enim praeter 526 e oTi uxovovTf;, pro quo quod Wyttenbachius coniecerat «Tt uicoiovTfq Duebnerus in codicibus repperit, non nisi Quaest. roman. 65 (p. 279 f) tiotsqovoti uidftTui, 84 (p. 284 c) yl^TfQov oii r, et Quaest. graec. 27 (p. 297 c) /; on "0/jfioq, 45 (p. 301 f) oTi 'HQuxlfjg. Atqui ort non solum Quaest. rom. 65 et 84 posse optime deleri quaestionum 6, 12, 20 et praesertim 1 , 30 , 45 , 46 initia te docebunt, verum etiam videri Quaest. graec. 27 a librariis esse additum non nega- bis inspectis Quaest. rom. 15 ^^^, 32, 57, ut in his exemplis Bubsistam, cum e Quaest. rom. graec. natural. pluiima pos-

36) cfr. 516 e, 535 d, 559 b, 604 c, 961 a.

37) ut 169 f, 170f, 330 c, 41 If, 439 c, 440b, 516 e, 555 e, 810 d, 921 d, 924d, 961 c (ubi tatnen Duebnerui pristinam lectionem xal juvxl ty haud scio an recte restituit) 1049 c, 1088 e, item fiivTOi.ys 51 a.

38) ubi quid sibi velit Duebnsri -;" [6'rt] 'Putfitjkos nescio, nam un- cis illis „quaecumque in codicibus Parisinis ve! omnibus vel bonis quibus- cumque non leguotur" et „quae edltores et veteres et novi senlentia sum-

15

sint addi. Qnaest. graec. 45 denique ort et prorsus languet (quod iam Xylander sensit vertendo ori omittens) et consi- milis exordii quaestionum 48 et 58 comparatione respuitur ^»). Hiatus qui restant in continua Plutarchi oratione fe- rendi, non possunt bene in certa genera cogi, quare praestat singulos quales sint exemplis monstrare. !Non offendendum est in 322 b r«i'ov ^uixiXiov^ 97 d o' fxev Ouinnov ^AXi^av. Sooq, 464 e Tluxxio) ti nQuxxnv (608 a), 366 f huxri ini dsxu (scil. rov /ni]v6g r]fi£Qa cfr. 367 e, 378 b) in omnibus igitur locutionibus communi usu ita rcceptis, ut non licuerit eas propter hiatum informare *"). Eadem ratione Plutarchus non dubitavit dicere oV/ uv 57 f , 80 a, 537 e, nec xi uv 79 d, 281 e, 476 c, xi' ovv 88 b, 88 f, 93 f, 141 d, xi ulXo 470 d, in quibus non magis hiatus est, quam inter singulas unius to- cabuli (ex. gr. xiaqa) syllabas. Rarius huiusmodi exem- plum est 45 d ol $e xov fisv Xeyovio^ oluyxai xi eoyov tivui,

quem hiatum si bene potuisset, haud dubie Flutarchus evi- tasset*'): sed non ei licuisse cQyov rt tivui scribere ex haud paucis locis concludi potest, in quibus collocatione insolen- tiore talem hiatum efiugit ut 88 e «|ft n /gi^aifiov ex xov KoiSoQUV, 1005 c t/u fiev XI g)XoyofiSbg ?j nvtvfiaxixov, 1092 b enivott xt Stivov iv, Ac Benselerus quidem yidetur et li et

mopere flagitante de coniectura" adiecerant includenda curavit, Sri vero illud neque apud Reiskium etWyttenbachium legitur, neque horum quisquam de eo inserendo cogitavit.

39) Cum Sintenisio facio pag. 24 Crt ^fiiv excusante ut in oratione alius. Ne hoc quidem commemoratione indignum videtur, cum vulgo Plo- tarchi librum aliquem inscribant ort otJik ^qv iaxiv t^ditos xai' 'Entxov- Qov ipsum 1087 b scripsisse clnoStt^aiydQ ... inixftQiOtnftey, Sxi fiijJi ^ifv iartv ijSius xax' ai/ToJf.

40) 477 f ai/io( iavrols quod ita voluerat Benselerns exeuMri, op- time Duebnerus mutavit in uvrot fiiv iavrots-^

41) cfr. 45o xairoi xai avvStlnvov t( x^^Qltvros tQyov tcxt.

16

■ti ante quodcunque vocabulum ferendum putasse , ego vero non possum non mirari, quod Quaest. graec. 48 legitur Siu xi ivj cum non solum in ceteris quaestionibus , quae verbis dia ri incipiunt **), semper hiatus sit evitatus, verum ubicun- que haec formula simili permutatur *3) in consonantem desi- nente ut no&tv, oind rivoq ibi (excepta una 56, ceteroquin corrupta haud dubie et manca) semper quaerendi formulam vocalis sequatur , ita ut in quibusdam sane possit diversa formula sententiae causa accuratius proferendae dilecta vi- deri, quaest. 52 autem t/'^ aiTiu <)t' i]v ^HXiVoi et 54 xiq uhiu dt' riv iv et 57 «710 noiui aiilug o non nisi hiatus evi- tandi causa ita scripta esse appareat. Neque quisquam, ut spero, casui tribuens quod semper vocales insequuntur vicarias illas formulas, solo variandi studio Plutarchum ita scripsisse putabit. Nam mira profecto esset et ridicula va- riatio septem continuis quaestionibus (45 — 51) formula diu t/ assutis duas addere (52 et 54) verbis rig uhiu Si /?V in- cipientes, qua formula quaest. 48 adhibita et variari reapse et hiatus potuisset evitari. Aliquanto saepius quam in Quaest. graec, in Quaest. roman. Siu xi ante vocalem legitur, sed eaedem compensant vitium medelam optimam suppeditan- tes. Sicut enim quaestiones 8, 12, 35, 43, 73, 111; 7, 108, e quibus priores quidem alia magis, minus alia suae quae- que praecedenti similes sunt argumento , septima autem et centesiriia octava cum sexta et centesima septima nullo modo cohaerent, verbis diu xi Sh inducuntur, ita non solum quaest. 2 et 31, quae quaestionibus 1 et 30 argumenti vinculo ar- ctissimo adiunctae sunt, ih percommode inseri concedes, ve- rum idem quaest. 50 et 98 addi posse non negabis, licet 50 et 49 parvam (eas agere dixerim de magistratuum sive am- bitu sive abdicatione) , 98 et 97 fere nullam habeant argu-

42) qq. 31, 36, 37, 39, 45, 46, 47, 49, 50, 51, 53, 55, 58.

43) qq. 41. 42, 43, 52, 54, 56, 57, 59.

17

menti similitudinem ♦*) , heque in triceaima prima Quaest. natur. quin pro Sia xi auTifXog sit Sia ti ^''uixtXoq scribendum dubito, Plutarchum post n' vocales non tulisse nisi in voca- bulis cum t/ sensu arctissime coniimctis recte ex eo conclu- sisse mihi visus, quod formula Jta r/ cum centies et quin- quagies iu solis Qaest. rom. graec. natural. legatur, sexies tantum (ex litterarum ratione plus quam quadragies expec- taveris) ante vocales invenitur, solum vero ti' non nisi in talibus exemplis, quales supra citavi ut ri uv, xi ovv.

Sed emendationem illam meam nondum ab omni parte ipsi mihi placere ingenue fatear. Primum enim non satis liquet, cur tandem Quaest. rom. 105 non Siu xi 8'h potius quam quod in libris est Sia xiva ahiuv iv Plutarchus scri- pserit. Nam non variandi causa illum inter plus centum 8ia xi unum 8ia xiva aixiav inseruisse apparet. Deinde non sine specie veritatis contenderit aliquis ex ea, quam inQuaest. graecis observavimus formulanmi interrogativarum varie- tate, videri Plutarchum non potuisse quaestiones illas argu- mento non cohaerentes particula Ss coniungere , quippe qui in ceteris quaestionibus (graecis 1 — 35 et romanis omnibus) inducendis tantum se praebeat aequabilitatis amatorem, ut vix possimus dubitare quin si licuisset, semper formulam 8m xi (()' ante vocalem addito) adhibuisset: quare etiam pro 8iu xi iv in Quaest. graec. 48 potius quam 8tu xi 8Hv postulari xiq aixiu 8i r^v iv, hoc vero invitis codicibus textui intrudere religioni esse habendum. Haec omnia mecum volutanti su- spitio, quae iam diu pupugerat animum, priusquam de Plu-

44) Duebnerus Sk delet quaest. 8. et 108, novum addens quaest. 1 1 : hoc si mihi assumo illis non abiectis , non vereor ne cui incon- cinnior videar. Nam quomodo <Tf quaest. 8, 11, 108 intercidere potu- erit, perfacile intellegitur , cur ait a librariis additum, non item. Sin vero Duebneri codicibus censebis esse obsequendum, (et per hiatum licet iis obtemperare) , meae argumentationi vel ea quae restabunt exempla ■ufficient.

2

"^"^ "

18

tarchi odio liiatus inquirere instituissem , mirum quantom aucta est. Etenim credo quaestionum harum ordinem valde esse corruptum, e quibus inQuaest. rom. (ut de his primum loquar) nonnimquam quidem coniunctas esse vides quaestio- nes argumento similes. velut praeter alias 10,11, (12**), 13, 14, quae de more agunt capitis velandi, et 109 — 113 adfla- minem dialem spectantes, alias velut 1, 2, 29, 30, 31, 65, 87 (de ritu nuptiarum) — 40, 44, 50, 109—113 (de flam- mine diali) — 19, 84 (de chronologia) — 72, 73, 78, 93, 99 (de auguribus) argumento arctissime cohaerentea coUo- catione misere esse distractas. Atqui quis sibi persuadebi^ Plutarchum, qui De mulierimi virtut. cap. 15 *^) anxie se excusat, quod nullum certum ordinem sit secutus, eundem has quaestiones ita leviter sparsisse quasi corporum quorundam divulsa membra temere inter se miscentem ? Pristinum igitur ordinem si restituere conabimur (quod non est huius loci), omnes illae quaestiones, in quibus 6s aut iam nunc exstat aut propter hiatum debet addi, aliis erunt adnectendae ar- gumento consimilibus *').

45) hanc enim undecimae sicut triceaimam quintam tricesimae quartae lenissima ansa data assuit.

46) pag. 253 cf. xds di xa&' ixuari]y aQfxdg Snioc ay intg anoqaSrjV dyayqdxlio^iy ovSly olofieyoi tijs xard xQoyoy rd^tus «ffi- ad^ai rt)v vnoxeifiiv^v iaroQtavt temporum ille ordo est in Apophtheg- matis regum et ducum.

47) Cavendum hic est ne parum accurate supra scripsisse dicar con- tendens in una Quaest. rom. 105 esse Std rlva atriav, cum ibid. 112 le- gatur (Sid riva di alrluv ovSi xi,rrov, Et hic licuisse quidem Plutarcho scribere iid ri (fovJf apparet, sed recte cur formuldm ^td rlva S^ahlay hic adhibuerit scriptor, ita expedire mihi videor, ut eum et aurium ^ratia dtd ri S'ov^f, cui inelegantia aliqua inest, reiecisse fdicam et ad vim sen- lentiae addendam in hac quaestione, quae omnium de flamine diali agen- tium agmen videtur clausisse^ exiliori Std rl i' formulae, quae iam aliquo- tiens . praecesserat, plenius sonantem Sid riya d'alrltty praetulisse.

L

19

Quaestionea romanae versantur in causis institutionum tradendis vitae publicae et privatae : graecae (inprimis quae- stiones 1 — 35 omnes fere verbis r/'$ 6, rivsg ol et similibus incipientes) tractant locutiones et (sit venia verbis) nomina proverbialia fabellis explicanda, quarum plurima pars e po- etis inferioris et notae et aetatis sumpta videtur*»). Quare cum nuUa esset inter singulas argumenti similitudo, neque in certum ordinem poterant disponi neque usquam ds par- ticula annecti praeter unam 48, ante quam quaestio similis argumenti non alia videtur ratione intercidisse quam qua quaestionum 56 et 25 partes aliquae a librariis haud dubie Bunt praetermissae et octo quaestiones naturales iam post Longolium perierimt. Naturalium denique quaestionum or- dinem minus quam romanarum esse tiirbatum, tibi epigram- mata quaestionum celeriter perlegenti patebit, sed ne hunc quidem integrum esse servatum, vel uno quaestionis 24 ex- emplo potest demonstrari, ubi (pag. 917 f) haec legimtur: yliu XI THQi T«g nuvafXrivovq rjxiaxa ratg t/voaxoniuiq iniTvy- /dvovaiv; '\H 8ia t^v fiQjj/iisvtjv uhiav; dQoao^oloi yuQ ui nuv- aelijvot . . . T] yuQ Sooaog aa&fv^g iaTi xui aSgavtjg o/n^Qog^ uad^tvhg Si xui to Tijg asXrjvrjg ds^ifiov' o&iv fXxn juev ano yfjg . . . uytiv Se fig vxpog /nri dwufxsvrj /ui^Se uvuXufi^uvfiv /ui- &i>]aiv. Nihil aliud potest // Ji« t^v fiut^fiivrjv aiTiuv sig^- ficare quam „an ob eam quam iam dixi causam?" recteque ita fere habet versio Xylandri latina. Atqui neque in cete- ris quae praecedunt quaestionibus quicquam de rore dixit nisi quaest. 6 (pag. 913 f), eum pingues feminas facere gra- ciliores , neque quaestioni vicesimae tertiae ceteroquin simili id argumentum est, cui illa ratione quaestio 24 potuerit ad-

4S) Quid quod numerosae orationis frusta in quibusdam miiii videor mvenisse velut 41 (pag. 301 b) (^'HQttxkijs') y^uiQuv ri^ ij n oktlnt a^ai, ylvog ciySQoe et 37 (299d) (A/^of) ywxrfAfotf liQois dno-

XtlfltVOS.

L

.?**

20

iungi. Verum tj HQtifisvri alxia in ea est quaestione quae nunc quidem sequitur, olim haud dubie praecessit yicesimam quartam. Hac enim vicesima quinta explicat, rorem qui per frigus fiat (i. e. pruinam), indagationem ferarum reddere difficilem, nam frigus constringere in rore odores, qui nisi moveantur (calore solis), non possint percipi. His demum expositis recte potuit in hunc modum pergere : Quare etiam circa plenilunia miaime indagantur e vestigiis ferae. Nam plGnilunia rorem spargunt qui et per se languidus est (ov xiveV xrjv oacpQijaiv) , et calore lunae parum valido nequit auferri.

Ad hiatum redeuntes restat ut de vi pausae deque ali- enorum verborum ratione a Plutarcho citatorum dicamus. Vocalium concursus, qui pausa quam vocant maxima fiunt intercedente , ferri posse consentaneum est, quamquam hi quoque expectatione sunt rariores. Multo quod mirere cre- briores hiatus sunt inter membra singulorum enuntiatorum, quae vel particulis ut 49 e ov yuQ Set ^Xu^svtuc; aio&sad-ui, dXX' (incog /ni] §Xu§(o(xev sfxniiQiav Xu^eiv*^), 28 b €'§et Ss {Xo- yov) uvneQ xQijaxov ^* av ds..., vel sola vi sententiae sibi opponuntur, ut 171 d 'l^fiijaxQig . . , Scodexu xuxdoQv'§ev dvS-Qoj- novg l^wvxug . , . xw uSt]. ov (atqui eundem) 6 IlXuxoov cptjai (piXuvd^Qcoxov ovxa . . . quorum plerosque cmn videam facillime potuisse evitari , temerarium tamen esse de omnibus cogitare corrigendis, iam dixerim Plutarchum ceteroquin hiatus oso- rem interdum eum dedita opera quaesivisse, ut insolitus le- ctorem sonus attentum faceret vel in totam sententiam vel in primum eius vocabulum. Huc igitur referendum est quod legitur 97 f ei xu xrjg ev^ovXiug sQya xijg xvxijg Sixai-

49) 981 cd igitur ubi apud Wytt. legimus ou' ydq xqiifiL x^rtj aXk' 7 (fuixtjv , .. xc(i SeXcplva unum verum est ... tqicfet, x^Ttj, clXk' >f • • • quod iam a Xylandro lectum ut versio eius prodit (qnon enim cete ibi sunt, sed duntaxat . . . phocam et . . . delphinem habet"), Benselerus quasi e con- iectura proposuit codicumque iussu restituit Duebnerus.

21

ovfitv tlvaij e a t (o iv/r}<; xai tu t^q 6ty.aioovv7]r xai ru rtjg aaxtQoavvrjg xai vfj Sta tb xlsnTfiv . . . xai . . . xai . . . (ubi si voluisset hiatum evitare, potuisset scribere rvyjiq eaTw) et 582 C wqntQ iiTig vnb tov ^skovg (pat't] TSVQwa&ai, firj r o) ^sXii () vnb Tov ^aXovTog, fiffisTQria&ai Ss uv to ^uQog vno rov t,vyov, fir] TW l^vyM (,) vnb tov laravTOg ^'>). Saepe Plutar- chus hiatu quasi termiiio est usus, quo sua verba ab alienis secemeret velut 22 e xs/Q^cti j^i2g . ., 40 d dvacpd-syyfad-ai j^H.., 36 b r« Ss Tov QsaniSog Tuvri „'Oo«e..**), 67 d Ssoi, tlntv^'^). Quare minime hiatu offendit 358 c rov Ss "Qiiov ^'Innov"' dnovTog neque propter sententiam mnov onmibus codicibus nitens 4n Ivxov est cum Benselero mutandum, cui etiam Partheius novissimus libri de Iside et Osiride editor recte non obtemperavit. Consimilis ratio eorum est locorum, in quibus oratio quam vocant directa post particulam oVi vocali incipit*') ut 527 a Xsyovrog oti ol fisv, 130 a Xsycofisv

OTl WgnSQ, 538 bC TO QTjd^SV ... OTl jjSiaTU, 563 b SCp^V OTl 0

2olfvg,.. 419 c finftv ori, "Oruv et 419 d finetv ... ori, 'O. Permisisse sibi vocalium concursum, non quaesivisse auctor videtur ia enumerationibus velut 88 c snififlfia, /Qj^aTOTT^Ti, fifyuXoq)Qoavvi], cpilcivd^Qtoniu, svfQysaiuig ^*) , in quibus inter

50) accentu ut ita dicam rhetorico Terba laTm et iSnd sunt distin- f aenda, cuius vlm patrio sermone augemus particula und addita „nicht m i t dem Geschoss und von dem Werfenden."

51) recle igitur 17e tttvri ovTtog Benselerus adverbium ovrtos esse cum sequente versu coniungendum dixerat et probavit emendationem Dueb- nerus.

52} 46 b pro vulgato fi fxtj ng, itpt], jje dvaiad^rjxog xcti . . . non est cur non libenter amplectamur Duebneri lectionem ei fi>\ xig ijf dvul- a&t]Tog, fine, xai . . .

53) de qua re tacere snpra de particula (fr» ante vocalem non fe- renda dicenti satius videbatur,

54) cfr. 97 c, 169 e, 523 d, 601 a, 1050d.

22

singula membra tam magna intercedit pausa, ut hiatus non exsistat. Sed nullo modo possum Benselero assentiri") hia- tum esse ferendum putanti inter duo vocabula, quae Reis- kius Hutteniusve vel commatibus separarunt (et iusto longe saepius id factum estj, quia tantam hiatus ponendi licentiam si Plutarcho condonaremus, prorsus non posset intellegi hia- tuum tanta raritas ^^). Itaque ad removendum hiatum nec non propter sententiam 165 d pro /toiog Jt o (fo^og ovx fjr- Tov lov roA/iirjg ivdfijg i) Xoyinfiov, ungaxiov eyn . . . ro uXo- yiarov censeo loyiafxov xai (insuper) unQaxrov et 251 f (at IfQideg) earijoav TOnQWTOv aioinfj oaicog ngoiaxo/xnai Tug Ixt- Tij(ji'ag esse aiwnij y.ut oaiwg legendum, delendum autem 297 a uAuarcoQ /niv yJxAijTui 6 ulTjaia ... SiSQUxag verbum x6xXt]Tai eadem ratione a librariis additum qua xuJ^ftadaiy quod Benselerus et Duebnerus 412 b expulerunt. Propter sententiam item corrigendum est quod 303 d legitur ti Sij TOVTO uXtj&eg iffTt, (puivtTui ovy tva nXovxiaai , noXlovg Ss amaai Si evog rj ^fo^ &fk?]aaau. Yertit hoc Xylander ita: „ . . . videtur dea non unum ditare, sed miiltos unius mini- sterio servare voluisse" quod si Plutarchus exprimere volu- isset, scripsisset haud dubie . . . nkovTiaui, uXXu (huno hia- tum quam non oderit supra vidimus) noXXovg aoSnui ... Je enim particula tali oppositioni significandae non par est. Quare cum hiatus (puivtiai ov/ non possit cum Benselero pausa excusari, in his verbis vitium deUtescere puto Plutar- chumque scripsisse (paivtTui Tovy evu nXovTiaui . . . Multo minus posse dubitari videtur de medela adhibenda 169 f 6 fii] voftiXcov d^fovg tivui, dvoatog eaTiv; 6 Se ToiovTOvg vofiiQiov o'iovg 01 StiaiSaifiovtg . . Nam tivui esse delendum compa- ratio persuadet non solum aliorum Plutarchi locorum velut

55) nec Sintenisius assentitur cfr. epist. pag. 13.

56) eadem pausa sua inepta Benselerus totas fere hiatuum centuriaf in Demosthene excusavit cfr. pag. 93, 94^ 100.

23

165 b TsJiOg . . Tov fifj vofitteiv S-iovg to (it] gto^fia&ai, 171 c firjTf Tiva &emy fiTjTf daifiovav vofii%Hv, ■verum etiam Platonis apolog. Socr. cap. 2 oids dtovg vofiiZ,eiv qui Plutarcho ante oculos fuisse videtur.

In verbis aliorum citandis Plutarchus yaria est ratione usus. Plerumque ipsa orationis indole admonet lectorem, aliena se suis admiscere eaque aut ita profert, quomodo vel re vera dicta sunt vel dicta esse possunt, aut immutando suorum verborum constructioni accomodat. Atque in primo quidem genere citatorum scriptorem non potuisse non cum verbis hiatus recipere apparet, velut 540 c xaiToi ifioi toi- ovT(p uvdQi 0QytZ,fa&e, quae e Thucyd. 11. 60 sumpta simt et 144 e naaa yvvfj tov "kvyyov aQd-evTog ^ avTTj ioTi, dum in suis ipsius 144 f scribit tov (pwToq uQd-ivroq. Quin etiam repetendum est hic, quod supra de pausa contendi, Plutar- chum si aliorum verba non ad fidem sed e memoria citaret vel, quod saepe eum fecisse verisimile est, a se ficta pro alienis venderet, hiatuum exstitisse amantissimum , quibus ut illa magis aliena viderentur efficeret. Cuius rei nescio an luculentissimum sit exemplum 139 c ubi "^HQoSoTog ait emev oTi tj yvvfj afia tw ytTavi exSvfTat, xai ttjv aiSto, cum in ipsius Herodoti (I, 8.) verbis olfia Sk xid-mvi ixSvofiivw avvfxSveTai xai t^v atSm yvvrj unus tantum sit hiatus. Pro parte huc pertinet 925 c d Sfixwaiv ^AQiaTaQ/og . . . Sti t6 Tov TjXiov dnoaTTjfia tov unoaTTjfiaTog Ttjg aflijVTjg , o dg)i~ OTTjxfv fjftdiv.., eXuTTOV . . rj eixoaanldaiov iaTi' xuiTOi o ttjv afltjvTjv sntfiljxiaTOV aiQOJv unixfiv^ 9"?<^') rjfimv (rectius Dueb- nerus uni/tiv qiijaiv fjfidov) 'i% xai nevTTjxovTunkuaiov Trjg ix Tov xivTQOv Ttjg yrjg , . . xui dnb TuvTijg avXXoyiLOfiivovg (recte Duebn. avkXoyil^ofiivoig) dni/fi 6 ijXiog . . . ubi Plutarchus t6 tow ijXiov dnoaTtjfia potest re vera ex Aristarcho sum- sisse *) et verbis . . . dnixei 6 ijXiog ... mathematicorum

*) Scripseram haec non cogitans posse Aristarchi librum ipsum esse servatum. Quod re vera ita eaae postqnam ab amico sum monitus, inspexi

24

breviloquentiam gravitatemque videtur imitari voluisse ora- tionis lenociniis destitutam '^^) , ita ut e Benseleri censeam coniecturis t6 un6axrjf.ia xov TjXiov — xatxoi y'o — avX- loyiL,of.ievovg unexuv xov ijXiov (quod omnino stare non po- test) non nisi alteram xuixoi /6 esse recipiendam. Non minus bene ferri potest 480 d '0 . . . IleiaiaxQaxog eni' yu[x(ov ev t]Xixia ovai (recte Duebn. ivijXixoig ovai) xoig vU oig i<p^> Ku^kovg xui uyu&ovg axihovg nvui tjyov/Lievog . . . quamquam cum 189 d, ubi idem refertur, hiatus sit evitatus soleatque Plutarchus i/yfta&ui verbo tivai omisso ponere*^), nescio an livai hic quoque sit inducendum. In altero ge- nere citatorum, ubi verba aliena suorum constructioni adap- tavit, idem conspicuus est hiatuum amor : nam plerumque ea hiatu aliquo donavit sive imitatus primum eorum aucto- rem sive ipso illo hiatuum liberalior. Ita 71 d 6 QovxvSi^STjg xoiig KoQivd^iovg Xeyovxag negi uvxwv mnotijxiv^ wg u%ioi tiaiv 'txtQoig xfjoyov eniViyxtiv sumsit e Thucyd. I. 70 xai ufxu, ein£Q xiveg xui uXXoi, aE,iot vo/.itXofitv iivui xoTg nelag xpoyov entveyxitv et 606 c scripsit (Jioyevijc) iig xo xov OiXinnov axQuxomdov nuQfX&wv . . . xui nQog avxvv uvax&eig tag xaxa- axonogy Nui xuxuaxonog '^), ecft], xijg unXijaxiag dcpt/d^ai av-

cum et magno meo gaudio statim initio operis (edit. Wallis. pag. 569) repperi ea verba quse haud dubie Plutareho ante oculos fuerun'. Sunt enim haec: tnikoyi^extti, ovv lo tov ^klov dnoGxijfiu dnd t^s y^S xov xr,s aiXqvtji dnoaTijfiaTOS fiel^oy fiiv if 6xx(ox«i6txanXdaiov, ikaaaov ii il tixoamXdatov,

57) Eandem ob causam retinuerim sopra dnixfi , (f>i]alv (hoc e Duebn. assumens), ij/^ioy quae erat vulgata ante Wyttenbachinm nova lectione dnix^^v ifijaiv ^fnSv haud paullo elegantior.

58) cfr. 35 c "O/xjjpo? . . . ovie \pexi6v ijyovftfvos xd fii$ al- axQ^v, 55 d rfft TcJ tvifQaivov xal xfQ^^Ofttvov ijytlad-ai (fiXixdv, 65 a xoivd yuQ xd (fiXiov ijyovfievoc, 525 c (d Ji]fidSi]s) xds 'ui&ijvas fit- xQdv tjyovfxevos xiis da<oxias iifoSiov,

59) haec duo vocabula in Duebneri editione ipso haud dubie invito interciderunt,

25

xov, cum in directa Diogenis oratione {acptyfiai aov) hiatum nullum fuisse verisimile sit*"). Non raro autem consenta- neum est Plutarchum aliorum verba sive integra sive variata ita suis intexuisse, ut nisi si aliunde monitus sis, non possis recocta te legere suspicari. In talibus dupliciter scriptorem egisse et ratio persuadet et exemplis quibusdam potest de- monstrari. Etenim aut remotis ea hiatibus rettulit, quasi noluerit mutuo se ea prodere sumsisse velut 166 f neQag eaxl rov ^iov -naaiv uv&gcoTioig 6 d-avaxog descripsit e De- mosth. orat. de corona pag. 326 c (pag. 258 Reisk.) negaq (.lav yag anaaLV uv&Qtbnoig iari jov ^iov o*<) d^uvaTog, aut retinuit hiatus peregrinae originis indicia ut 967 c ubi Ben- seleri suspitionem verba T6%a /naa/aXr) vno&fig . . . esee poe- tae alicuius Duebnerus veram fuisse editione sua ostendit. At idem 1002 d T6 yovv Nvv dfifgkg /xev xa\fiTat xai d(ie- QiaTOv dfxa Ss navTa/ov eviaxTjXf, xai ovdsv ti rijg oixovfisvtjg fieQog avTov eQi]fi6v eariv, quae philosophi alicuius esse Ben- selerus non male e duobus hiatibus illis in tam brevi spatio coniunctis concluserat, imum praeter spem removit verba mire corrigens ita xai ov&ev aviov Trjg oixovfievtjg fieQog eQTj- fiov eariv quare si quis ufxa navTuyov S^eveaTrjxf scribere ve- lit, equidem ei non oppugnarim. Neque 81 a nQog qtiXrjfjLu xakov fi xa)v7Jg Siaftax^aufifvov ag 6 ^j4yt]aikaog cum Ben- selero tulerim , cui ^videtur . . . hoc ex historia aliqua de Agesilao narrata et communi sermone satis trita desumtum esse." Nam quaecunque de hoc argumento historia potuit narrari, in ea aut xuXog rig aut xaXjji Tig sola, non ambo una potuerunt commemorari. Et cum re vera Agesilaum cum pulchro quodam rem habuisse Plutarchus non ignora-

60) Eadem ratione scripta esse dixerim 388 d «J iavi^v et 536 b inatvovyTi. avtoijs, quae Benseleras voluit mutare.

61) de Demosthenis hoc hiatu Benselerus pagg. 89 — 95 nescio qua de causa tacuit.

_y .

26

verit«»), nostro loco nisi neglegentiae crimen vellet subire, scribere debuit ngdg (fiXrma xaX^g 7/ xa\ov Siafia/. mg 6 ^Ayrja. Equidem vero vehementer vereor, ne sint verbn ^' xaX^g additamentum librarii veterum ignari morum.

Leges e quibus in Plutarcho hiatus possint excusari, iam exposuisse mihi videor omnes. Nam quod Benselerus statuit in Quaestionum rom. graec. et natural. quaestionibus propositis paucos qui sunt hiatus esse ferendos, quippe qui non facile potuerint evitari, id ratione caret. Lenissima enim coniectura etceterae possunt quaestiones hiatu purgari neque Quaest. natural. septimae (913 f) Siu ri tu nXota /h- /iimvog iv TOig noTaf-iotg nXft ^^aSiov, ev Se tji daXuTTt] ov na- QunXfjaimg; et Quaest. roman. quadragesimae (274 a) Sia ri TW ifQft Tov Jiog ovx £§faTiv iv vnni&Q(o uXtt'(ffad^rxi ; mede- lae quibus sanentur desunt, siquidem illic iv t^ daXuTTj} S^ov scribendum censeo, cum /j.sv et Ss particulae non solum ter- tio loco apud Plutarchum saepius «^) verum etiam quarto loco collocentur ut 609 f nuQu Totg aiQovfxevoig Ss fiovoig (cfr. Kruegeri Griechische Sprachlehre § 68, 5. 4.), 274 a autem videtur ex eo quod 274 d legitur elg vnaid-QOv unoSvofxevovg esse ev vnaid^Qto ukfi'fpta&ai in tig vnai&Qov u\ti(p, corrigen- dum, corruptioni quia insolentius est et statim sequitur 274 c t6 iv vnui'&Q(a fitj (xXtiqisa&ai, ut quod maxime obnoxium.

Ex eorum numero locorum, quos Benselerus omisit, tres tantum afferam praeterquam quod hiatu foedati sunt, aliis de causis emendandos. Ita 124 c pro vulgato ifiv/^ad-rj Se Tcov fiev nakaicov, AXt^dvSQOV fxera noTOv noXvv alayvv&ivTog uvTfinttv Mt]Si'ip naoaxaXoLVTt xui xaTa^uXXovTi avdig e| (tQXfji avTov fig uxqutov aqp' ov Si£(p&uQr] esse potius xaTa-

62) cfr. 31 c d 'Aytjadaos oifx ^nifKivev i5n6 xceXov (piXri-

^ijvttl.

63) cfr. 946b td fxaav Sl 538e, 765f, 931 f— 371 c iv 'Eqfiovno- Xn Si 358a, 359d, 557b, 609 f.

^

27

^aXXopTog . . . avrov legendum iam Xylander sensit vertens: „mentionem faciebat . . . Alexandri Magni, qui . . . Medio prae pudore non ausus adversari hortanti et ad novam trahenti compotationem, den%o merum potavit ex eoque periit.*'. Eius- demXylandri coniecturam 757 a xal naUv ^SlnaiSeq.. scri- bentis pro xal nuliv uv toJf codicibus repperit confirmatam Duebnerus ^*). Non minus tertio loco 367 d Si6 rdv Tvipwva ^tjd- uii AiyvnriQi. xuXovaip vitium inesse praeterXylandrum vocem ufi versione non exprimentem vidit Squirius delen- dam eam aut in ot mutandam esse admonens: neque potest ufi ferri licet defensorem invenerit Wyttenbachium uei »Plu- tarcho subinde sic adhibitmn ut propemodum abundare vi- deatur" dicentem ^^). Nostro enim loco «*/ non propemo- dimi abundare videtur, sed prorsus falsum est, quia deus ille et Typhon nominabatur etBebon et Smy ipso Plutarcho teste. Ergo vel delendum «f/, vel quod praetulerim, in xai mutatum ante ^t]^ est coUocandum. ol Aiyvnxi.oi enim Squi-

64) qui novnm hiatns exemplam ingessit omissa typothetne ni fallor vitio voce ndXir 921 b e vulgata tSg nov ndXiv 6 'Ay>}alaya^ tlQixey.

65J ad 364 c fikiov Si xai afXijpt^v ovx ccQ/nttaip dkkd nXolois o'x^fi«Oi' XQ^^t^^tvovs nfQinlely dfi, alyiTTOfifyoi iify «'/' Cyoov tqo- (fjy adxiuy xai yfyfoiy. AiTert quibus sententiam suam comprobet haec exempla: 367 d, 125e. f Cl25e nullum est «fO, 723c, 735d (735 e volu- isse videtur scribere), 778d, 785 e, 797 a, 880a, 1003b, 1033 f in quibus colligendis satis mirabiliter egit vir ceteroquin accuratissimus. Nam 778 d, 785 e, 1003 b tantum abest ut abundet dei, ut a Xylandro rectissime in ver- sionera sit receptum, 367 d autem non magis potest ferri quam 733 e, unde et Beiskius et ipse Wyttenbachins coniectura illud voluerunt removere, 880 a denique in libro est De placitis philosophOrum quem Wyttenbachius com- pendium ait esse maioris operis Plutarchei neque id a Plutarcho factum. Nibilominus equidcm 364c «*(', quod Beiskius deleri voluit aut in Uyovaiy mutari, libenter ferrem, si hiatu non ofTenderet (quem a Benselero puto pausa excusatum) neque verbum aliquod desideraretur dedarandi. His verg de causis dfi in <faaiy credo esse corrigendum.

28

rii displicet quia mos Plutarcheua addendo articulo refraga- tur (cfr. 354 a, c, d, 355 b, e, 356 a (bis), c, 357 e etc.

Coniecturas quas Benselerus singulorum hiatuum causa removendorum proposuit, omnes percensere longum est. Sunt quas probem novis plerumque commotus argumentis ^^), alias sensu 6') magis quam certis rationibus ductus immutem paul- lulum, in aliis denique nullo modo nos video posse acquie- scere. Harum e numero nonnullas liio lubet tractare.

756 f seqq.

^^v ovv Tov EncoTU Tajv vfvo/nio/^i)(ov Tifxwv ix^dXXoo/iiev, ovSe xu (quod Duebn. delet) t^5 '^q^QodiTTjg xaTu /(oquv /it-

VOVatV. OtWf yuQ TOVl' eOTlV HTIHV OTl TW f*.av "EgtoTi Xoi-

SoQovvTui Tivig, «AA.' dns/^ovTai ixnvtjg' dXX^ uno (xiug axrjvijg dxovo/xfv , , .

Benselerus censuit esse uvTi/ovrat xnvtjg legendum, dni/ovTui ixHvrjg enim significare. „Veneri non sunt dediti" et contrarium debuisse dici. Sane contrarium et dicendum erat et est dictimi illis verbis, ad quae loidoQov/ifvoi esse subintellegendum quomodo Benselerum potuit fugere? Rec- tius haud paullo mihi ofifendere in eo videor, quod non tan- timi verba uni/ovTui ixnvi^g praecedentibus tw /lev 'Eqojti XoidoQovvTUL validissima particula adversativa dXXu oppomm- tur, quae sententiarum rationi parum est apta, verum etiam particula haec iteratur invenuste et putide prorsus in tam

66) Ita ex. gr. 251 f i^fXdaai ix jrjs dyoQus ubi Benseleras „for- tasse" ait „ix delendum. iifkavvfiv enim etiam cum genitivo praepositione non addita, satis constat" ex more scriptoris ix delendum cfr. 145 b, oo yttQ iOTiv iisXdaai, rijs yvvaixtovlxidoi . . . xtiv noXvxiXfiav et 268 e nav dlQQfv i^eXavvovai xijs otxlas,

67) unde et saepe alias et inprimis de illis locis iudiciam pendet, qnibuf transponendo est medendum.

29

pancoTum verborum spatio. At Plutarclius, si bene eum novi, scripsit: ort tw . . . Twtg, unexovjai d^txnvfjg, ukX*

ano

433 bc ' ^

ev X^Xvfinia t^v rscpgav nQognXujzovai t(o ^wfit^ xai ne- Qinriyvvovaiv ix tov ^AXqiHov naQayiovxtg vS(oq, tTSQ(j) Se nti- Qcbfifvoi noTUfiw ovSevi Svvavxai, avvayayttv ovSe xoXX^aui xfjv xicpQav.

Hic iterum nodum quod aiunt in scirpo quaesivit Ben- eelerus, uTonoog nos admonens ntiQaa&ai „modo cum dativo strui", si significetur certare cum aliquo. Quod enim impe- dit quominus ad ntiQoi/Lievoi vel nsQintiyvvtiv e praecedenti- bus vel e sequentibus avvayaytiv subintellegatur ? Hiatus autem cum flagitet mutationem, equidem tTSQcov Se nsiQco/nt- voL noTufidov ovStvi . . . Benselerianae coniecturae stsqov Se nsiQ, noTaftov ovStvi . . . praeposuerim.

795b

TovTOv Se noXiTixcoTSQOv ixt} fiovov ifKfavdog firjSe Sf^fio- atci oviiSi%tiv avtv Sijyfiov . , . TunsivovvTog^ dXXu ftakXov iSta TOig tv nt(pvxoai uQog noXtTtiav vnoxi&efitvog,..

Mirare hic quaeso ineptam Benseleri subtilitatem , qui «cum" ait „iW« in sequ. *«) habeat quid sibi sit oppositum, dico ifKfurw; illud lot; si nsvxoai non minus videtur oppo- situm quid desiderare. Plutarchus igitur pro fir^Se Sr^fioaia scripsisse videtur: ftr^Ss Srjfiootoig ne publicis quidem sercis^ Ergone senum est rempublicam gerentium publicos servos

68) in praecedentibus voluit dicere.

30

conviciis coercere? Sed apparet Benselenun non solum qnae praecedunt et sequuntur nostrunj locum ne leviter quidem perlegisse , sed ipsius quoque pauca quae supra adscripsi verba non nisi coniventibus inspexisse oculis, quippe in qui- bus sermo sit non de fv nKfvxootv^ quibus publici servi poBsint aliquomodo opponi sed de fii nscfvxoai ngoi; noliTtiav i. e. de iis qui apto sunt ad rem publicam gerendam inge- nio. Mihi Plutarchus Srjixooin yovfiSiXnv scripsisse videtur confusione non rara apud ipsum duarum quae ante oculos ei versabantur, eiusdem sententiae conformationum, quarum altera erat: nokmxov ion , /.tt] /liovov Srjfioaitf ToVg ev nftfv- xoat nQug noXiTitav drftSi%fiv uvtv Srjyfiov^ «AAa xui iSta . . . altera : ov noXtTtxov iart Srjfxoaia y^ovtiStXfiv unfv Stjyftov Toi; fv nftfvxoai n^og noKiTfiav , iSia Ss Tantivovv avTOvg nixQoig ovetSiXovra.

454 b

Kai yuQ vnsQTjcpavog xai avd^aStjg xai oAtos ixp* eTSQOV o d^vfiog SvgxtvrjTog o)v, mgnfQ 6/vqu TVQuvvig, t'^' fuvTtjg e/eiv otpsiKfi avvotxov xai avyytvsg ro xutuXvov,

Quae de hoc loco Benselerus exaravit his verbis: „Est 0 d^vfibg delendum et ^ '^v/ij ex iia quae praecedimt sup- plendum, quo etiam o/vqu xvQuwig et inprimis t| tuvTijg du- cit, quod Reisk. in i^ iuvxov mutare voluit", nemini possunt non nauseam stomachumque movere. Nam Benselero ut condonemus eum non perspexisse , non recte dici neque TTfv ^v/rjv esse per se vnsQtjtpuvov et v(p' trsQov Svgxivrjxov neque eam debere /uTuXvfa^ui (quod quid sibi velit , prorsus non intellego), nec denique debere eam habere aliquid avvoixov «■§ fuvTtj;, hoc tamen quomodo aequo quis animo feret, quod non vidit Benselerus esse verbis o &vfidg deletis mv in ovaa

31

jnutandum, secundum ipsiuB opinionem in Pluiarclio ante Tocalem non tolerabile ^»). Ergo non eat 6 dvfzog delendum munitum praeterea praecodentibus et sequentibus cum ceteris timi initio cap. 5 (455 b) : eaTi yuQ rcg^ ^ trarpf, nQontj xa&unfQ TVQuvvov xuTuXvaig tov dvfiov^ quo loco duce no- strum sic emendaverim:

Kai yctp vnfQt](pavog x. «. xai oXcog v(f 'eTSQojv 6 ^vftog SvgxtvfjTOg a>v uigneQ 6/vqu rvQavvig £§ euvTijg (scil. xutuXv- trai vel e/ei to xutuXvov) , aynv dqxilti . . . Praecedentibus (454 a ovds yuQ uxovfi twv exTog rj ipv/t] Sia tov &6Qv(iov) melius vqi' eTSQtov quam vcp' ersQov congruere non negabis.

303 ab. (Xiyovaiv) dxQaSag Ss nQcoTOv iv HeXonovvraw (pavijvai TOig "ElXtjaiVy eVt Ttjg /WQag ixtivtjg Idniav nQoguyoQevojuevtjg' o&tv unioi 01 u/QaStg fteT(ovofiaad-i]auv.

Articulum ol , quem Wyttenbachius vulgatae amoi d/Qiideg addiderat, Duebneri codices repudiant comprobantes quod eidem ptaeferendum erat visum intovo/nccad-tjauv pro IxeTmvofxaad^tjaav, quare Benseleri coniectura oS^tv unioi fifT(o~ vofiuad-tjauv u/QuStg minus iam facta est probabilis propter id quoque vituperanda, quod vocabulum u/QctStg articulo caret fere necessario. Ergo servato equidem verborum or- dine Plutarchum puto scripsisse odsv uni al u/QuStg enoovo- ftaa&tjaav, ubi librarii incuria verbis unial in uniai coalitis ansa ceteris corruptelis data erat percommoda.

1004 de. Iltug nOTS (ftjaiv 6 JZAaTtov tijv uvTineQiaruaiv rtjg xiv^- aetag . . , uiTiav eivui twv ne^i rug iarQtyiig aixvug na&tjfia-

69) cfr. quae adnotavit ad 414 d, 468a.

32

Tcoj' xai Toov . . . xai . . , xui . . ; Jo^^si yuQ drontog aitiav naf^noXXcov xai dvo/xoi'a}v yiviaiv vndynv nadwv.

De hoc loco quod nostrmn est agere, Huttenio accep- tum est referendum, qui ceteroquin timidissimus homo hic ex Nogar. pro ysvtaiv dare rw ysvBi ausus loco aperte clau- dicanti novum vuhius inflixit. Melius haud pauUo "Wytten- bachius: ^Forte" ait „corrigendum ^ia aixia-vndyeiv. vel /niav-indytii"^ scripsitque Duebnerus alxiav \jLii'av\-endynv illo \}n'av\ Faehsii referens coniecturam. Mihi unum verum vi- detur, quod Wyttenbachius altero loco proposuit: . . . dx6- ncog fxiuv na/iinoXXcov '"^) - indystv. Namque Benselerum cave credas omne tulisse punctum dicentem: „8cribe xivtjatv pro yiviaiv et retine vndynv et omnia bene habebunt."

Vere enim quod Wyttenbachius monuit requiri (ii'av ut ne repetam, hoc inprimis nomine coniectura illa repudianda est, quod Plato non xrjv xi'vtjaiv sed xijv xrjg xivrjoKog dvxi- nt^iaxuair causam esse contendit multiplicium illorum atque diversorum eflPectuum , quod praeter quaestionis propositae initium responsa longius docent.

268 e.

rrjv ovv fivQaivTjv (al yvvaixig) oog UQdv^^ifQoSixri dqioai- ovvvau Kui yuQ tJj' vvv Movqxiuv ^^cpQodixtjv xulovaiv, MvQ" Tiav xonaXuiov wg eoixtv tavoixuCov.

Benseleri hariolationem, ex eo quod Palat. habet Uquv ^Aq>Qo8iTrjv faciendum videri wg ^AfpQodixrjv dfpoaiovvxai^ nam sequentibus non probari, Yeneri myrtum fuisse sacram, sed Yenerem olim myrtiam fuisse appellatam, hanc refellere ut non necessarium omitto, non dubitans quin ItQdv ''AcpQoSixrjg drpoaiovrxui sit scribendum, cum apud Plutarchum itQdg ple-

70) non euim fituv utxlttv nttfin. eum puto voluisse.

33

rumque vel semper potius nisi quod exemplum me fugit, ge- netivum regat (cfr. 275 b rowSiva; . . . hgag rov Kgovov, 285 a rov /xsv (scil. n^va) '^qiQoSirf^q, xov 6e 'Hgag . . . ifQOV 285 C HQug Se leQOv to Soqv^ 320 d isQog , . . oQvig "yJgsog, 864 0 ^OaiQiSog Sh leQov (scil. ftovv) 379 d hQov ^AffQoSirrjg i[^(aov, 391 f ri yuQ itQO, rov 'AnoXXoovog i^Sofxug etc.

758 f.

rj Ss UQHfiaviog avrri Xeyofxsvrj xai noXf/nix^ (scil. fxaria) nuvrl Sri'kov bri rw &fM uvitiui, >cui (SuxyfVfTut u/uqiv . . .

Quod Wyttenbachius e coniectura proposuerat Dueb- nerusque e codicibus dedit oko &fio uvifxuL Benselero pro- pter hiatum recte non placuit esse potius oxi Toy d^tbv uvi- ruL legendum censenti „ut sit: quod deum (scil. Martem) dimittit (nostrum entsendet)." Aristotelem certe etiam hoc verbo active pro dimittere^ solvere esse usum. Quod ut verum esse largiar eademque potuisse significatione hoc ver- bum a Plutarcho adhiberi, nostro tamen loco Benseleri con- iectura esse medelam allatam nullo possum modo concedere, quippe qua prorsus contrarium dicatur ac quod dici debet, a Marte nempe dimitti tertium illum furorem. Obest prae- terea illi constructio (uvifTUL tov &fdv xui (iux/fvfruL scil. rw d-fu)) insolentior quam quae e coniectura bene possit re- cipienda commendari. At fere non potest mea sententia du- bitari, quin etymologi gloriolam in voce uQfi-/iiuvLog captans Plutarchus scripserit orw d-tw juu/vtrui xui ^ux/., hiatu jiux- XtvtxaL u/uQLVj quod noli praetervidere, sua verba ab alienis seiungens.

84

441 f seqq.

7] Tt uv&Q(6nov ypvxfj . . . Ov/ an\!j Ti'g sOTiv . . ., aAX' 6T((jov jLiev e/Ji. To vosQvv xui XoyiaTtxup . . ., ereQOV Si to na- &tjTixdv xai uXoyov yui noXvnXuvag xui utuxtov e^ euvTOv sni- oTaaiug Stofxtvov ov nuXiv Si/ij liieQiLofisvov , t6 (ilv uei aoii.iuTixQV xexX?}Tui eni&v/itorv, xo de eaTi fxev jjtovto) nQoqri- Sefievov, eari Se jj tio Xoyia/XM nuQe/ov la/vv eni tovt^ xui Svvufiiv, &vfXOnSei' unoSfixvvai Se rtjv SiuifOQuv /xuXioru xjj Toi 'Koyi^ofxevov xui q)QOVovvTog uvTiSwfei nQog t6 eni&vjuovv xui 3vf.iov/xevov.

Primum ante iniaTuaia;^ quod in plerisque codicibus videtur nescio quomodo intercidisse, xui ut inseramus poly- syndeti leges postulant. In sequentibus em^vftovv ab opti- mis codicibus abest, quo cum non possimus carere, Bensele- rus hiatus causa, quod Stephanus dederat xexXrjTai to em- &vfiovv censuit restituendum , addens desiderari articiilum, quia em&vfiovv non sit adiectivum usitatum quale d^vfioeiSeg, unde etiam in sequentibus legi nQog t6 em&vfiovv: Quasi si ibi pro ent&vfiovv esset ^vftonSeg, non item articulus debu- isset addi ! Sed posset articulus to licet satis langueat, hiatus causa a Plutarcho additus videri et ferri , ni alia in verbis To fiev ufi atoftuTixdv xexXrjTui enid^vfxovv offenderent. lam illud non potest non mirationi esse, quod in ceteris Plutar- chus varians: ro voeQov xui hoyiOTix6v-TW Xoyioftfji-Tov Xoyi- l^oftevov xui (pnovovvTog-Tov XoyiaTixov et (ro) d^vfiOfiSeg-^rd) d-vfiovfifvov-T6 fiev d-vftoeiSeg, bis deinceps repetit vooem ini^v fiovv Magis displicet, quod alias aut to em&vfiovv xui S^v- fiovfievov aut To ini&v-irjTixov xui to SvfiofiSeg (praeter 442 ab cfr. 443 b t6 &vfiovfifvov iv fjfiiv xui eni&vfiovv et 390 f to emSvfii^Tixov, firu eni tovtw to dvfioeiSeg) dicere solitus nostro loco parum aequabilis id im&vfiovv et t6 d^vfiofiSeg coniunxit. Maxime denique offendit, quod Platonem conten-

35

dit dfi aooiLiauxov appellasse rd iTiid-vfzovf , cum infra ita se rem habere neget de Aristotele narrans : tm fievtoi na&r,' rtx^ (cuius pars est ro Emdvfxovv') xai aXoyd) /ne/gi nuvzog d)g SiuipsgovTog tow Xoyiarixov /gai/xevog SuTelfntv (Platonem secutus), ov/ oTi navTilwg uXoyov ioTi, atqneg to uia&ijTixov rj TO d-gtnrixdv . . . Tijg rpv/ijg ftsgog' uXXci tuvtu fisv oloig uvrjxoa Xoyov . , , xai ntgt t6 o^fia navTfXcSg xuTunffpvxf .. . Quid multa? recte abest a codicibus imd^vfiovv, a librariis supplendae causa sententiae additum, cum vera Plutarchi manus ro fih> inidvfirjxixov xixXijTut esset in to filv dti aio- fianxuv xsxXtjTui corraptum.

373 b.

Tov 'i2')0i', ov t] 'laig tixoru lov rorjxov xoafiov aia&rj- T()v ovTu ytvva.

Benseleri coniectura xai ante aiad-tjTov inserentis non mihi sufficit, quia non iis vitiis medetur , quibus illa verba laborant, primo hoc quod vix potest intellegi, cur Horum dixerit imaginem mundi esse sensilem, nam sensilis quaecun- que est imago , altero longe graviore , quod neque in hoc Ubro neque in ceteris locutio o vot]i6g xoofiog legitur, verum semper Plutarchus scripsit i6 votjTov in talibus sibi constare solitus, cfr. supra 873 a ro yixg ov xai voi]t6v 352 a ^ tou ... vorjToij yvcoaig, 373 ef. rj . . . (fvaig ix Tgimv ioTi, tov vorjTOv xai . . , 'O Il/.uT(ai' t6 fitv vorjiovi xui idiuv . .. (Ivofiti^fiv fi(xi- 9^fv, 382 d /; dt Tor rorjTov . . . vorjaig, quibus ubi addidero legi 373b or/ ngog t6 vorjTOV fj (pvaig fitiaa/rjfiuiiCofiivrj tov xoofiov unodi'S(oai, 373 C tHv d^tuv ixtivov (i. Q.^AnolXiaru) ... ngta^vxfgov 'iigov xuXovaiv' ov yitg r]v xoafto^ (ergO '£2gog est xoafiog") uaX' tiSooXov it xui xoafiov (fdvTuafiu ftikkoviog^ 374 d 6 Ss yivufitvog ix tovtcov xooftog xui (quod explicative

36

hic est positum) ^Sioog, 368 d r6p^£2()Ov' ean d^olrog 6 tkqi- yeioq xoojitog, 374 b roj^ f.i6i> ovv ^Qqov ei(6&aai KAIMIN (Partheius y.ut MIN) nQOgayoQtvfiv, oneQ iariv oQoofievov' (xi(yd-t]r6v yuQ xui oQaiov o xoa/uog: aut fallor, aut persuasi tibi, esse 373 b legendum: rov ^ngov, '6v rj^Ioig eixova rov vorjiov xoajLtov uiad^/^rov ovia ytvvu.

^

V I T A.

Natus sum lacobus Schellens a. d. XIV cal. febr. anno h. s. XLIII Neerseni in pago prope Novesium sito, patre Francisco, matre Elisa de gente Abels fidei addictis catholicae, quos adhuc mihi vivere maximo- pere laetor. Primis litterarum elementis postquam libera- lissime me imbuit pagi sacerdos Franciscus Heggen, anno MLV director gymnasii Novesini in tertiara me classem recepit. Sequentis iam anni auctumno in Kempense sum delatus, inde vero post ter sex menses ad Bonnense gymna- sium me contuli, quod qui regit Ludovicus Schopen insigni qua est humanitate primus antiquitatis, quae omnis humanitatis mater est atque nutrix, amorem mihi impertivit. Civis igitur universitatis Fridericiae Guilelmiae Rhenanae cum essem auctumno a. h. s. LX factus, totum philologiae me dedi et per octo semestria antiquitati penitus cogno- scendae aliisque quibusdam disciplinis delibandis studui duci- bus usus professoribus amplissimis Heimsoeth, lahn, Reifferscheid, Eitschl, Schmidt, Schopen, Bran- dis, van Calker, Knoodt, Kampschulte, Loebell, Lorentz, Diez, Monnard, quibus omnibus de bene me- ritis gratias ago quas debeo maximas.

V H C S £ S.

/. Plutarch, Mor. 53 e uii haec leguntur: 'O Ss ^ovlofie^ vog nvuL xai doxitv ofioimq ^ivg ufia xai niarog, d>g vno TOv atpodga (fiXuv oiSs ra (pavXu dva/iQaivoov , «AXa av/itnad^/jg nuat xai avfitpvijg yiv6fi(voc. 'Oi^iv , . ., nexum orationis, quem desiderari recte dixit WyttenbachiuSf habebis sic scribens: '0 Ss (iovXoftivog eivai xai Soxitv Ofioiog^ r^Svg afia (scil. iari) xai niaxbg, mg seqq. II. Ibid, 57 a in verbis (o xoXu^) Ssivog ojv qivXuxTsaQui To vnonxov^ uv fisv tvnuQvqtov xivog ij dygoixov Xu^ijtui . . , oX(p Tfo fxvxxtj^i xQtJTut particula fj delenda est.

III. Ibid. 139 ef pro . . . nQog aXXrjXovg; Jst Tug fisv ivTiv- ^tig . . . dno^QTjTOvg nQOg x^v yvratxa notfta&atf vov&iaia Ss xai fisfixpii xui naQQtjatu XQrjad^ai (puvsQu . , . scri- bendum propono : . . . nQog aXXi^Xovg; Ov Stt Tug . . .

IV. Ibid. 166 e ceteris coniecturis, quibus viri docti verba noatp Ss SsivoTtQOv oisad^i nda/ii-v avToin,, uvsxtpivxTOvg . . . emendare conati sunt, non peiorem hanc esse puto: nbatti Ss SstvoTSQovg oita&s nua/^ttv avtovg, dvsxtpsv- XTOvg . . . V, Ibid. 1087 e fere non posse mihi videtur dubitari quin non quod in codicibus editionibusque est omnibus: Tluau yuQ TjSov^ nsQi uq&qu xai vtvQu xui noSug xai /itQug, olg svotxiCtTai . . . noSayQixd QsvfiaTu Plutarchus scri- pserit, sed: Tloog yuQ , , .

IV. P. Corn. Tacitus verum nobis Tiberium pingere voluit^ pingere potuit, pinxit.

89

VII. Taciti verba Annal. 11.88: (Arminius) „Romanis haud perinde celebris, dum vetera extollimus, recentium in- curiosi^ etsi tolerari posse non negaverim, tamen ab eo puto esse „recentium incuriosis'^ scriptum,

VIII. Eiusdem Taciti Histor. IV. capitis M initium haud du- bie corruptum rectam sententiam praebebit ita si legis : j,Senatus inchoantibus primoribus iusiurandum concepit, quo statim"^ (in libris est certatim) „omnes magi- stratus, ceteri ut sententiam rogabantur, deos testes advocabant ... IX. Vita Henrici IV. imperatoris aut mala ut aiunt fide scri- pta est, id quod mihi negandum esse videtur, aut ve- hementer erraverunt qui eum tantum non omnibus vi- tiis immersum fuisse contenderunt.

ssp^^sE,..-:

&■■";
P
--«''"	, ' ^ V*.!*-^, - "■■■ ■.
•' vj^ , *■'	< :) ? rl'. , ^ .: ■■

,S:<(

;>^^.-':-

...' ^*.^. ■* ..'».■, . . .>r.

■ ■' ■ ~ ' • • ';.,'*v

.''**11S;4

is. V^: :^''^;v-^'

■:*

liiii^-iijr'.^^.!

fr,'iii-irtiii*- ,,---', itiiiM-'"*--'?.'''^-'^^^".'''.^-.'.' ■- ■■i.'-^ai-a^

ENDOF TITLE