zoe mpecnn — rM 2s acid a ef. agio Les e mni gii Ren nm etit 3 ^ onm «de ojo clita: Qm. giam de A 2 - y s. Voi outta 2c OI V LT Po " — xn The Dibner Library of the History of Science and Technology SMITHSONIAN INSTITUTION LIBRARIES T A [ d u AT" MÀ (fà APPENDIX HISTORIAE: . Quadrupedum uruiparorum &oui .... parorum Conradi Geínen | Tiguri ni SN M SEN UNA IZ S H p E i * " 3 J M ] Jy ' 27] j y» TIGYRI EXCVDEBAT C. FROSCHOVERVS ANNO SALVTIS HM, D, LIIIL es? * AMPLISSIMO VIRO D- IOAN NI STEIGERO. ILLVSTRIS REIP. BERNENSIS SENATORI ET PROVINCIAE SABAVDICAE QYAESTORL ConradusQGeínerus S, D, P. mWPPENDICEAM ifan«dnoftran Animalium biflriam, S'T E 1 G E R E carifiime,cum non multa quia den, fed rara er fpettatu lectud; digna, er que ab homine ctiam occupato cum uoluptate infpici pofJent, continere uz dicarem,te illi ueluti patronum e * fpectatorem precipuum dclegi.Spero autcm te pro funitma bunanttate tua, uetea ris eonfuetudinis ncflre que nobis iti Gallta olim interceflit recordatione, libentiftüte bumaniftutied; banc dedicatione 13 dccepturum. Q namuis enim. ab illo tempore quo te adolefcentem familiariter now, e ingenij tui uirtutes fcmper apa ecc! probaui, ad juianos in patria bonores cuectus uirtutum turum €7 rerum prafertim ciuilium, linguarum; Latine ey Gillice cognitionis merito, cum foris boc eff m Sabaudíca prouimcia, que imperitum ueftrum agnofcit tum doni magifiratus aliquot máa gnaà cum laude edferiser nuc etiam im fblendidifrumo iufiris Reip,ueflre loco uerferis, priftnam tamen bumanitatem benignitateniqs Enata, nullo ut plerig; folem morum fa hu, nec ueterum amicorum ey literarum contemptu permatefli. Quamobrem cum bancce ueluti [la Wan,aut theatrum potius im quo uarie es maxime peregrini animames [pectande exbibeventur rem liberalem ex liberatfiimo uiro, quaa lis tu inter primos es, dignam mecum exifimarem candem ad te primam mittendam,e magnifico nomini tuo perpetuum obferuationis ac dttioris in te mei pignus ey monumentum dedicadam , mibi conflitui. Nam fi eges ez principes uel fingula aliquando animalia peregrina, dono ihter fe mittunt:uel etiam partes duntaxat eorum ,ut cornua frtaffis egregia ev raritate fua pretiofa,te quoq; uirum magno e7 regio dnimo préditumwon unum nec pauca buiufmodi animaliepreferim ab bomine tui obferuamiftimo mifJa;benigne ey amanter admi [Terum mubi perfuafi Etfi enim ea uiua non fum, diutits tanzen quam ulla beflia uiua apud bomines i ingenuos €» eruditos, qui bec ex noftris lucus brationibus cognofcere dignabuntur fuperwiclura fperauevim. — Vale,ey clariftimo dothfumoQ; in Rep, ueftra uiro D.Nicolao Zerchit fe, aticisq: reliquis pluritiam mco nominc falutem dicito, "Tiguri, duodecimo Calendas Martij, anno Domini M. D, LII, AD LECTOREM |j OSTVLACTaAmeratioex officium gratitudinis, bumeniftime Leclor,ut per quos profecerim genie teo, e les 3S neficiorum tribi authores nominibus eorkt bonorifice cómemoratis agnofcant, Quanquam illi eadem opera nó minus publice 4 etiam e de cómunibus literari fludijs bcne meriti funt,uiri plane digni quos boni ex eruditi omes, quibus bec fludia cordi : x funt.perpetuo ament ac celebrent, — A primo igitur Biftorie aiimalium mofire edito libro, peruencrunt ad mc imagines aliquot,er biflorie famul quorundam, peregrinorum animaluum ( in quadrupecum genere. natu de ceteris in prefentia nion dicam ) quas conmanicarunt clarifsuni uiri: Vri ez Bifonis, Vuolfgangus Lazius Vientenfis ntedicis jbifloricus es 4 confilijs potentiftimi Romanorum regis Ferdinandi erc. Bouis feri Scotici, €» Canum Scoticorum uel Britannicorum trium gencrum,uiv genere nobilis ez. literarum cognitione nobilior Herria cus à S. Claro metropolitane ecclefie Glafguenfis in Scotia Decanus, per do&ifümum uirum loannem Ferrerium Pedcmontanum, , Tavandi ez Vulpis crucigere, Valemnus Grauitus Decimarius ez" Senator Fribergenfis in Mifnia, ! Gazelle fiue Capree mofcbi, A m. Mufa Brafauolus illufiriftimi Ferrari ducis medicus, Mufmonis ez famie quam cymocepbalum putamus T beodorus Beza Burgundus uir nobilis ex utrivfa lingue profifar do&flimus i it clan rifima Academia Lauannenfi, Dame Plinij, Seiuri Getuli:r capitum bonafi,cerui palati, flrepficerotis, Yoannes Caius Britannus tnedicus excellentifrümus Londini i Anglia, | | | APPENa APPENDIX HISTORIAE VADRVPEDVM VIVIPARORVM | CONRADI GESNERI, D E V RO. Germanice 2fwetod)f/ Yd. Polonice T'ur, nj | ) ) iy) ) )) m»n4))) )0)))) n3))J) 3,2741) 9) 9)j] T Aye n05»p))J) »0)00) N M (AR 7 Umm ey 2 2953 &EC uríícon, X bífonís que proxíme fequetur,ad utuum redditz funt,ut Vuolf | [H gangus Lazíus nobís afferuít, cura nobiliflimí doctíflimi&p heroís Sígifmundi Lá c^ S beri Baronísín Herberftaín &c. quí etíam ín fuís rerum Mofcouitícarum Comz * € B mentarijs,de hís duobusboumferorum generibus ítafcríbít : In Líthuuanía repes 68 rítur bífons,quí patrío nomíne Suber(zubro Albexto)uocatur, Germaníce 2fgr- ze oy. Vríetíam quos índigenz 'Thur,Germaní Bí(ontes uocant; ín (ola Mazouía reperitur, Vrus autem eft forma bouis nígrí,habet longiora cornua q&rám bífons, INec te moueat dícío Germaníca,qux urum bífontem uocat, € bí(ontem auro. INam ex Comtentatijs Cacfarís habes, Germanos urorum cornibus pro ínfigníoríbus poculís quondam ufos fuífle:quem ufum etíam hodíe Samogíthz obferuant, Vrorum porro cornua, qua etíam nofiro tempore ín quíbufa dam templís auro & argento exornata;,uelutí rara quzdam monímenta reperíuntur,& longítudí« ne & coloreà bífontís cornibus alíquanto breuíoribus,poculísqp míníme aptís, facíle díícernütur; Hxc Sígífmundus Liber, Idem hocanímal, quod ex eíus fententía bílonem efTe díxímus, non apte, fcribit, Giermaníce atroy, íd efburumboue appellarí,cum à bouís forma díuerfus fit: urum uero, Germaníce YDifent dicium,bouem forma referre aít, Sed haec ín tabula cum ímagíníbus ho "arum anímalíum ab ípfo(ni fallor) Víennz zedíta,ambígue fcribuntur,míhí quídem utrung; anímal bubulí generís uídetur omníno:fed bífon ex píctura propter iubas, barbam & magnitudinem & gíbbum,etíam multo horribílior afpectufera apparet, Huíus ego opínioni ínterímacquíefcam, do necalíquísrem certíus aperíat,neq; dum ením affirmare omníno poffum;quod íllíuídetur,bouem cuíus hícfíguram dedímus,urum effe,cum altero quem fubijcíemus mínor appareat; Carfar autem uros magnitudine pauló ínfra elephantos effe fcríbat. quanquam Caefar etíam ín nonnullís qux de - Germaníz ferís (cripfit,facile 4 perítísreprehendi poteft, Sed neq; bouem íllum ferum, cuíusfígu raíam fübijcietur,omníno bífonem uel bífontem effe afferuerím,cum nome (ut ípíe Sígifmundus Íctibi)uri uulgo eí tríbuatur,quanquá hoc conuenit quod fere iubatus ínflar leonís, & ínfuper bar batus appareat,quantum píctura refert,quotum utrücp bífoní Oppíanus tríbuít, Scotícus quídem &obosferus,cuíus íconem uídebís ínferíus;iubatus eft, & bifon albus ucl Scotícus uel Calydoníus; 1neo quidem íudício recte appellabítur,fed non fimpliciter bífon,quoníam barbatusnon eft, Pors 1Ó qua ueteresac recentíores de bilone tradíderint,leges libro 1, Hífloríz nofira, pagína r43.ínbo iis a a4 ok 4 | Appen dix um fylueftríum híftoría, (ubí etíam oftendi fcriptores aliquot urum,bifonem, bubalá & bonafum, confuhdere:)& de uro,eodem libro pagína 157.& rurfus ín Paralipomenís pagina 1o97, ubi bou hicprobifone ex Sígifmundi Liberí fententía pí&tuin,pro uro co píofius defcrípfi, Miferat énim il lum tum temporís ad me doctíflimus felícís memorie uir Sebaftíanus Munfterus prouro,ut etíam ipfe acceperat,quoníam fic uulgó uocatur, — Quodfiquís utrung; ex hífce bubus Latíne urum appellárítmínorís tantum & maiorís,aut barbatí íubatiue dífferentía adíecta,recte íllum facturum arbítror,quoníam bífonís aliud Latínum nomen non habemus, — ^.^ -— BISON. Germanice IDifert. De quo eatantum cognouís mus,quz iam inter caetera de V'ro fcripta funt, Je TE 4o DE BISONE ALBO SCOTICO. Me | 4o € " e S * | A 7 S MSN s : Es " UU NSQNE 224 NN wi Ny ), —«- à j, NI | i NOLAN $? | 7 ) T * ZEN D E/ PE; 22 - | o cr rpg ) rr * £A i IN ! E Li Quadrup.utuipar. & "23 N Scotía Calydoniz fyluze olim díctee nomen adhuc manet uufeare Callendar & Caldar, &| eaexcurrít per Monteth & Erneuallem lógotráctuad Atholíam & Loquhabríam ufi, A2 Gignerefolet hec fylua boues candídillímos ín formam leonis tubam ferentes, cztera :55 manfuetis fimíllimos,uerum adeo feros índomítosQp atq; humanum refugíentes confors tíum;,ut quas herbas arboresdp aut frutíces humana contrectatas manu feníerínt, plurímos deínz ceps díes fugiant;capti autem arte quapíam ( quod difficillimum eft )mox pauló pra moeftítíamos ríantur, Quum uero fefe petí fenferínt;ín obuíum quécunq; magno ímpetu írruentes eum profter« nunt,non canes,non uenabula,nec ferrum ullum metuüt, Hector Boéthíus in Defcríptíone regná Scot, Etrurfus,Hufus autem anímalís carnes efui tucundiffimoae funt,atq; ín prímís nobilitati 1o gratz, uerum cartílagínofx , Ceterum quum tota olím fylua nafcí ea folerent, ín una tantum nunc ^ éius partereperíuntur,qua Cummírnald appellatur,alijs gula humana ad ínternícíonem redactís, Haecile, Miíhiquiídem genus hoc bouís uídetur recté appellari pofle Bífon albus Scotícus uel Calydoníus,eo quod leonis ínftar íubatus fit,ut de bifone Oppíanus fcribít ; fed non etíam barbas tus,ut bífon fimpliciter díctus eídeni, | BONASI (utconijdimus) C A P V 'Tadíceleton expreffum, e oNASrhiftoríam libro rdefcrípfimus,paginar4s. ínter boues fylueftres, ubí picturam | quog; capítís efus & cornuum dedímus ab amíco quodam míflam, | Sed quoníam praes E| ftantílTimus medícus Io.Caíus ex Anglíanupert figuram cornibus dífferentem mifit,una : 9 cum defcríptíonead fceletonfacta,hanc quoc; ín commune proponereuoluí, Mitto ad $o t€ (ínquít ín epiftola ad me) caput uaftí cuiufdam anímalís, cuí nudum os capítísuna cum offibus, quz cornua fuftínebant;grauiflimt ponderis funt,& iuftum fere attollentís onus, Quorum curua- tura íta fe promíttít,ut non rectà deorfum uergat, fed oblique antrorfum, quod quía uideri nequít ín facíe profpicíente,curaui ut appareret ín auertente ín latus, Spacíum frontís ínter cornua,palm. Rom.tríum eft cum femiffe,Longítudo cornuum,ped.a.palm.tríum,& dígíti femiflis eft.In ambi tu,ubí capítí funguntur,pedis unius & palm.femiflis func, Huius generís caput alíud Varuici in caftello uídi,quo loco magní & robufti Giuídonís,comítis olím Varuícenfis, arma funt, cuíus cores nuum offibus (iípía cornua addas, multo fierent longíora, & alía figura atqy curuatura , Eo ínloco etíam uertebra collí etufdem anímalís eft;tanta magnitudine, ut non nifi logítudíne 5, pedi Kom, & 2, palm,cum femiffe círcundarí pofíít, Aeque & ad íd anímal pertínere exíftiímo omoplatam il- 6o lam quz uifitur catenís fufpenfa € porta feptentríonali Coueniríz,cuí ut nulla fpína eft,(fi bene me míní)íta lata efl íma fua parte pedes y.dígítos 2, Longa ped. 4. palm,2, Ambítus acetabulí quod arz mum excepit,ped,tríum eft, & palm,unius,Círcundat os íntegrum,non nífipedü undecím,palm, Ó i un Appendix unius longítido & femiffis, In facello magní Guidonis, quod pofitum eft non amplius looo pafs,a - Varuíco oppído,fufpendítur cofta huíus ítem anímalís(ut ego quídem reor)cuíus ambítus quolo co míníma eft,palm,tríum eft; Longítudo,fex pedi cum dímidio.Sícca ea eft, & ín extíma fuper- fícíe cariofaypendit tamen lib, 9, cum femifTe, Ex uulgo pars,aprí effe cofiam putant, à Guídone oc cífi; pars, uacce quz prope Couentríam ínfofla quadam commorabatur,multís ínfefla, Qua po- fleríor opínío ad uerum propíus accedít puto,cum bonafi forían effe poffit, Vrí effe dícere,uetant cornuarecurua, Haec forfan fuperuacua funt, quod ín libro tuo bonafi facié depínxiftí, tamen quía dubítauerím deanímalí hoc,uoluí cogítandí materíam tibí míniflrare,utíi forte alius anímalís offa . eflent,tuperotíum nomen nobís aperíres, Hacille: cutus coníecturís ipfe etíam affentíar, donec aliquando fortaffis alíquíd certíus exploratum nobís fuerít.Bonafum quídem boum ferorum om 1o nium longe maxímum ueteres facíunt, Huíus ením pellís uel domum totam íntexerít, (2 ellguuot eov xe voie oA roy. fed iy hic domus partem accípío,coenaculum uel cubículum)propter ca« pronas uífum ímpedíentes nó recta fed oblíque intuetur, color eíus fimíilís eft terrae & locis ín quí bus moratur,& cornua getít ja d» wvrwivdy &0MIeie un BAdzforra, íd eft ínnoxía quod ad fe ínuícem conuertantut, utín Coroníde quadam Gtrzcí codícís manu fcripti Aelíani deanímalíbus reperí, Hanc quidem colorís mutatíone cum alij authores tarando adfcríbant, A elíanus aut quífquís banc coronídem fcrípfit,bonafo non recte tríbuere uídetur, | i] DE TARA N D O, quem etíam ceruum Scythicum dixerim, Gierma nice Xeyiter/Aattiger. Gallice Rangier,uel Ran olíer, — ;jo 4o ^N a./)77/4 / orem ca AA E 3B //Ifl l UNE zig k UN d 6g TÁRAÀIRs "ioter his ] "»" ga x» ARANDIeiusQ cornuum falfam imaginem, T'abulze regionum $ eptentrionalitt Olaí | Magni ímítatione deceptí, pofuímus ín libro de bíftoría quadrupedum utuíparorum,pa 2| gína 9o, rangiferí nomíne, dubítabam ením adhucan tarandus ídem rangifero effet, no omníno negaui,fed dubitatione alíqua motus, quee de tarando ueteres fcrípf: ere, ínboum Íylues firium híftoría confcrípfi; pagina 1$6. & rurfus feorfim qua de rangifero recentíores, pagína 9$, quo loco(fequente mox pagína)pofitum anobíscornu, tarandí fiue rangíferi non effe nunc certo Ício,tum ením dubítabam,Cuíus uero anímantís íd fit, ni(i alces eft ( quanquam díffertab eo cornu alces, quod alíás ab amíco quodam ad me miflum ín Alces híftoría pofuí)íenorare me íngenue fa« 1e. teor,Id uero quod ín prafentía damus animal,a CI, V, Valentíno Grauío ad nos míffum, tarandá fiue rangiferum ad uíuum expreflum effe non dubíto,nam cornuum quod omníno fímilium effi gíem doctíffimus uír Benedíctus IMartínus Bernenfíis,qualía Bernz ín curía fpectantur,nupet mnís fit, EHísaddamque de hoc anímante Gee,Fabrícíusad me fcripfit, "l'arandus (inquit) quem pos pulí Septentríonales fualíngua Rehenfchíer nomínat,formam ceruí habet, fed corpus robuftíus: colorem fecundum anní tempus mutat, etíam pro locorum ín quibus uíxerít, uaríetate, utauctor A dmírandorum fcribit fiue Ariftoteles ille fitfeu l'rophilus, Arborum autem & locorum, & re- rum quas attígerít untuerfarum,colorem ímítarinobís adbuc compertum non eft, Eum aut€ quod anní temporibus mutet,índe collígítur,quod alij colore afiní,alij ceruí effe dicant, Pectus torofum, ' & uillísalbis prominentibus denfum atq; rigidum, crura pílofa;bífíde concausG ungulz,& mo . 2o biles;in curfu ením easexplícat, Ipfe ad celerítatem expedítífsímus:íta ut etfummas níues calcet; non imprefsís alte ueftígijs, € pernicitate ínfidíantía ín uallíbus anímalía effugíat, | Cornua geftat praalta,qua fiatím à fronteramís duobus latís mucronantur quafi ín dígítos:ín medío ramulus ue lutí ínternodíum ínteríectus,índe rurfus ín ramos]latos, digítorum expanforum fpecie mucrona- tosexeunt, Cornua funtalba,uenulísqp longís diftincia,dífferunt ab alces cornibus altítudíne,à cerui latítudine;ab utriftg colore & ramorum multítudíne:quamuís alíter (cribat Zíeglerus Lans dauus,Currendo ea ín tergum demíttít,nam flantí frontem pene inferíores ramítegunt, Hís ínfe- rioribus concreta frígoríbus flumína, ad potum capíédum rumpere fertur, Syluarum fructíbus,et arborum mufco uefcítur, Latibula firuít ín montibus Septentríonalibus, et ín Mofibergum,alíosqs . montes lNoruegíz íntenfíoríbus frigoribus procedít, Capítur abhomínibus ad ufus domeftícos. ge nam ad confícíenda ítínera,domatur a curforíbus;ad opera ruftíca,ab agrícolís, Infeftatur ad prae dam é multís anfmantíbus,cato ením tarandi e feríníis illorum locorum optíma delícatí(lima,In« prímís autem ínfeftos habet Iupum,gulonem,& quod propter horrorem ululatus, uulgo. S'eloqe« Ídsey,ab Olao propter ferítatem orimtlau appellatur, Hocanímalad predam exit gregatím, lupo mínus,maíus uulpe,pílís nígrís,maxime ferum, & tarando prz ceterís ínímícum, Sícilímunes dus Liber, quí derebus Mofcouíticís fcripfitattapud Lappos ceruorum efle greges, ut apud nos boum,quí INoruegíorum]língua, I&hen uocentur, nofiratíbustp ceruís efle alíquanto maíores: fjs . Lappos utí equorum íutietorumd uíce,hoc modo, Vehículo infcaphe pífcatoríz formam facto, ceruos íungunt:ín quo homo,ne cítatíore anímalís curfu excídat, pedíbus allígatur, Lorum quo s ídgubernat,finiflratenet,dextrabaculum,quo uehículí,fi quam forte ín partem plus equo uergat, Ao cafum euerfionemue fuftínet, Tali currículo fe uígínti milliaría uno díe confecifie aít, ceruumq dí míffüm,ad confueta fiabula nullo duce redijffe.In hác ferefententíam ílle, Anfmalhoc natura cone eregabíle & focíetatís eft amans,nam armenta mille tarandorum ín uaftis íllís fyluís fímul confpícá ferunt, Quod fierí pofle etíáuox Pfalmí quínquageftmíteftatur,ín quo Afaphi oreloquítur Deus; Omnes beflíz terra mez funt, armenta montíum;ín quíbus numero millenarío congregantur, Foemellz ín hoc genere ramís carent,& lactís abutklantía gentemalunt, "larandosín Noruegía reperírí mercatores afferunt;in Suecía fuperíore, Olaus Magnus:;ín Lapponía,Sígifmiidus Liber: ín Polonía ínterdum, Agrícola Ammonius, Superíoríbus annís bíní,cum frenís,fellís, & phaleris Auguflam Víndelicorum dícuntur adducií, FTxc díuerfis temporíbus, ex Alenpecíorum Ftriber genífium(quí íllís ín ocís negotíantur)relatione,& ex adductis auctoribus, Ícrípfíitad me uír huma - $o nítate C integritate praftans Valentínus Grauífus,quí quoníam R eípub.negotíjs atque Príncípis occupatus eft;per me tíbí (ígnificarí uoluit.ídem etíam picturam ad te míttit, DE GAZEL L A uel Caprea Mofchi, Xd ANC effigiem tanquam anímantis € quo mofchus pretíiofífimut ódoramehtum habe: 30 B tur, Antoníus IVIufa Brafauolus ad-nos mifit, Id anímal Italíce dící poteft capríolo del 23 l| mufco, Gallice cheureul du mufc. Giermaníce 25ifemtbierle ooer DDifermreedo cuius hís 2:53 floríam íam dedímuslibro rpagína786, PetrusBelloníus ín Memorabílibus peregría natíonum firarum,líbro à. capíté 71. (ín capitis infcríptíone)gazellam a priícís orygem díciam fcrí« 6o bít,fed cum oryx fitunicornís,gazella bícornís,dífferre exiftímanda funt, quamuís utrag; capra- rumíylueftríumgenerís, | Deinde gazellam defcribens : In arce Cafríinquit uidimus gazellas cícuratas , capreolís plané fimiles, rupícapra magnítudíne & colore ; anteríore corporis pata a 4 ! quod doctíffimouífro Ge, Agrícole uídetur:cuí ego nunc magís aflentíor,etíi tum quoq d 8 | M. Appendix té humili, pofteríore alta inflar leporís, Líneam fupra oculos nigram habent ut rupícapre, V ocemferé caprínam aedunt, fed barba ( arunco) carent, Pí- lus earum ruffus ad pallidum uergít,polítus acfplendídus,ín pectore & coxís albus;ut platy cerotí, Cauda etíam ínferíus ale ba eft; fuperius Batíco colore, ad poplítes ufq demíffa ut pla- tycerotí, Currít & afcedít mul tó facilius per motes quam de- Íícendít, ín planícíe progreffus eíuelox, Aurículas ínftar cere uí exígit.Crura gracílía funt;pe aT, des bífulcí, Collum longum & i gracile,utrupícapre, Cornua sarís quam foemínze grandío- ra, planerecta nífi ín mucrone modíce adunca effent, longíos raquam rupícaprzlunz ( crez fcentís)quadam efligíe, Mora» ri folentín planítíelocís fterílí bus & arídís,Hazcílle, Cates xum hac eíus defcríptío omnís no non conuenít cum ícone quam Brafauólus ad nos mifit, ut eam alteríus fera,axís fortaf fis, (quanquam díuería uídetur axís Bellontj, cauda ad poplí- tes ufcp porrecta, de qua ínfrà mentío fieDfi modo ad ufua alí qui exprella eft, effe contjcía, PECTUS Ael go E v om, Mili y 0 — —— ) E ——H— ME — ———— z ) Lis -- S n —— DE CERVO PALMATO. zu] APVT hocín Anelía depictit, V uidetur effe etus anímalís, quod Iulius Capítolínus ín híftoría fua Zw letríbus Grordíanís ceruum pal matum ex argumento uocat, Sí eíusnon funt,alícuius funt ex genere platycerotó, Verumquod cornua hec aut zquant aut fuperat & longítudíne & craffitudíne cet uína, & latítudíne excedunt platycerotís cornua,confonum eft corpus anímalís cer uí potíus,quam platycerotís fimile effe,ut Io. Caíus medícus Brítannus ad nos fcrí- píit, INoftra quídem de ceruo palmato fcripta, habentur líbro i, pag. 556. INunc poftquam aIo.Caío hec cornuaad me mif Áafunt,cum íllo potíus fenferím, SN Ut: och. Ere. ée DAMA Quadrup.umpar — ^9 bodies osDAMA PLINTI. , Ww — — | AEC icon damz eft eas | ex caprarit genere effe, 3l indícat pilus,aruncus,fi má v v EL. P:EU3 cura Corpotis,atig Cors BP B9 T7, NS ,Uy ————N gura corporis or ——— UM I, SCC gn qa nua,níli quod hís ín aduerfum as y n dunca,cum caterís ín auerfum as i vj 72. —— : d] " D WN Z iem «A9 cla fint. Caprae magnítudíne eft | (7/7 f dama, € colore dorcadís, Ioan, COYG j ms (X Caíus, Qua nos de dama obfere TT uauímus,legeslíbroprímo pagí- D3334 | | x N Creta(inquit Petrus Bello- & | nius)przfertíimín monte Ida, KC genus ouís reperítur, dd pa ziii [tores firepficerotem .nomíe nautcuiícornuanonut ouíbus commu f nibus reflexa , fed omníno recta ere- 4go Clatp ut unicornís , fpírís canalículatís ^ -capreolorum ínfiar intorta funt: neca- 2 d , e i líudanofirís ouibus díffert,ne magnitu - bs díne quídem: & fimiliter ut noflrz gre yu garíum eft, & ín magnisgregibus de« Wd ' £it cuíus figuram nos prímia nemíne N LS - alío excerptà publícamus, Hac ílle, Sed aliam flrepficerotís cornuum effigiem Io, Catus ex Anglía píctam ad nos mífit, (cum defcríptione eorundeni) quamhic adijcío. — Strepfícerotís cornua(inquít) tam gra- phíce defcrípfit Plíníus,utlógíore uerborum ambítu opus .monfit,Ergo hoctantum addam,ea efle íntus caua,fed lon« 2a pedes Romanos duos,palmos tres, fi recto ductu metía rís;fi flexo pro natura cornuum,pedes tres íntegros, Craffà -funtubí capíti comíttuntur,dígítos R om.tres cum femíffe, defcríibuntur ín ambítu pal, I&om, 5. & dímídio, eo ípfo írà loco.In fumimo,leuore quodam nígrefcunt,cum ín ímo fus Íca magís & rugofa fint, lam inde a primo ortu fenfím gras cílefcunt, & tandem ín acutum exeunt, Pendunt üna cum facie ficca per longítudinem dímídíata, lib, 7, uncías íij, &€ femiflem, Facíes, quz adhuc fupereft íuncta cornibus, &C Írontís ceruícístp pilus , loquuntur flrepficerotem anímal efle magnitudíne fgre ceruína,etpilo rufo ad inftar cerüíni, c Sedan nare & figura corporís ceruína fit, ex facíe níbil haa TVAE MNT beocertí dícere, cum nares díuturni temporis ufu détrítae 4$9 IO Appendix . (iit;& facies eadem de cauffa hínc inde glabra fit, Conijceres tamen ex eo quod fupereft, eum pros píusaccedere ad ceruum aut platycerotem , Hínc píctor ceruínas adíunxít naresfirepfícerctis faa cíci, Aures tamen habes ftrepficerotís; exiguas fcilicet & breuíores quàm pro facíei magnitudine, Quod ínterradíces cornuum uídes; pars colli eft, Fc Caius, — INoftras de ftrepficerote obferua- tiones protulímuslibro 1, pagína 335. ^ | DE MVSMONE, &tdliafimilifera;& Ouibus Hebrídum & Orchadum, | pu ANcMufmonís effigiem ad uiui | aT à is je | 1e I4 expreffam, à Gienuenfi quodá mer- S. am : * y F- ( N catore acceptam "Theodorus Beza — [Z8 24900. 4 nobís communícauit, uocant autem ES in bardíníauulgo muflonem, Vídelibro1.de quadrupedibus noftro, pagína9534.. 1 D E M aüt proxímü mufimoní uidetur aní« malcuíus Hector Boéthíus ín Defcríptione re LTD , Uca ES S SES RE m | ANANAS / p NS : / NS nc L— 2ni Scotíe memínít hís uerbís : Hírthae ínfulae WS : Hebrídum poftremz adíacet alía quaedam fed NS i ínhabítabilis infula,In ea anímalía quazedá funt, ouibus forma haud diffimilía, ceterum fera, &€ quz nifi índagíne capí nequeant; pílos medío modo ínter cues & capras ferentía,neqy molles » ut ouium lanam,nec; ut caprarum duros, INec alteríus ín ea generís ullum pecus uífitur; OMNIV M Hebrídum poftrema ínfula eft quz Hírtha appellatur, polarem habens eleuas — - tíonemfexagínta tríum graduum, Nomen aus t€ huíc ab ouibus,quas príícalíngua hierth uos camus,indícum eft, Síquídem oues fert uel mas xímoshircosaltítudíneexuperites, cornuabu — ,, Ji bulís craffitudíne xqua,fed logítudine aliquan — — s to etíam fuperantía, praterea caudas in terram ——— uíq; promíffas habentes,Idem Boéthíus, Ger- p ' 1naní beto gregem pecorum uocant, bitt paftorem,& forfitanoues quod; Hebrídü incolae pros xíma Germanístni fallor)língua utentes,eadem orígine hierth nomínat, cui etiam Girzcum nome é$excoludií, ^ Sunt&alicouesfylueftres diueríz, de quibus fcrípfi partímín Ouc B, pagina $75. partínínMufmonís híftroría, — 1 N Orchadibus ínfulís ouespent omnes gemínos, immo trígemínos plerag partus edunt; Hector Boéthius ín Defcríptíoneregni Scotía, | DE TRAGELAPHO. 4e EX RAGELA?PHYSs(cuíus no 23-8 5| men Gaallícum non habeo, ín 35 4 quit Belloníus)quodad pílos 23 jbícem refert,fed barba caret, Cornua ei caprínis fimilía,fed aliquan to retoria;ficut aríetí,ea nüquam amíte tíc.rofiro, fronte & aurículís ouem rez. (i, s ss fert,ut Ícroto etíam pendulo & admoz * | ) dum craíTo,Crura eíus albícant;ouíllís fimilia, Cauda nígra,coxe(femora)fub cauda alba funt, Pilostamlongos haz .betcirca ftomachum & collí prona fuz pínag parte;ut barbatus uídeatur, Pil etíam armorum(fcapularü) & pectorís Jongí& nígrí funt,cum duabus macu- lis cínereís(gríeís)utríncg ad ílía, INa- resnígrz, roftrum albii utetíam totus € 'uenter ínferne, 4| Dociiquídiín Ger. 277] manía tragelaphum efle putant genus, —————— e E EF ceruí,quod Giermaníappellant bzano. ^—— ———Z y ^ m bitt$, de quo copiofe fcripti eft nobís I —— 24 ín prími Lib, Paralip.pag, (o1, FPE ll S E-3 2 UTR ^ 22 e zh L— Á- TDXLCOE A € v2 7 s, zr - 3o Quadrup. utuipar. E DE CAPREA PLATYCEROTE 2t & Hippelapho, -—LATYCEROS,quam Graeci hodíe uulgo platogna uocant, Aríflotelis prox uidetur ; || pro quauoce interpretes damam reddunt, Accedít hoc anímal ad corpulentíam cerut, 3! maíus capreolo,a quo colore etíam differt, Cornua eí pra caterís antrorfum inclínant, e 58859 quae quotannis amittit, Color dorfi fubflauus efr, cum línea nigra per dorfum, Cauda lon- -ga ufq; ad poplites;ut ín uitulo,Latera eíus aliquando maculis albís díftíneuuntur, quas fenefcens perdít, Foemínz etíam alíquando totz albae funt;ítaut capra uíderí poffent, nifi pílo breutore dífa Áerrent, Cornua eíus díueríis ín loCís propter magnítudinem oftentantur, ut illa quz fpectantur ín afcenfu arcís Ambaufij , Vbi etíamalteríus beftizc hutus generis effigies uídetur ínlapíde fculpta, cuí cornua uera(quz anímal uíuum geftauerat)adíuncta funt, Hc forte beftía fuerit quam Axíftos teles Hippelaphum nomínauít,quoníam barbam gerítíbícís inflar, Sed quocunq; nomine uoces tur,anímal fane rarum & memorabíle eft, quod in Czallía aliquando coífpectum fuiffe, eftigies efus publíce fpectanda cum corníbus expofíta perfuadet, Belloníus, ^ Ad híppelaphí hífloríam hoc quod pertinet, quod Francíícus Gallíarum rex equum habuít pofteríore corporis parte ceruína, natum(ut fertur)ex ceruo & equa.Sed híc cum cornibus caruerít, híppelaphus Aríftotelís effe no potefi,Idem, ai L &o .£o e. 0 r * yo DTP XXI N arce Catri uidimus marem X fceminam anímalís cuíufdam peregrini, quod Axiín Pli« | nij effe conijcio,his ab eouerbís defcriptum:In Indía & feram nomíne axín;hínnuli pel- i143 v3 lepluribus candídioríbusqs maculís,facrà Libero patrí,Hoc anímal ín utrogp fexu corni E554 bus carebat;& caudam longam ad poplítes ufq; demíttebat,ut damae,Et fane prímo aipé ctu damas effe putabam:fed mox quídá damís dífferrent anímaduerti, Foemína mare mínot eft, Tota eorüm pellís maculís rotundís & albís uaría erat,ín fpatío colorís fuluí uel fubflauí: camelo« pardalís contraín fpatío albo maculas puniceí colorís habet;per corpus difperfas fatis amplas. Vo cem quam ceruus claríorem & argutíorem ( magís (onoram)cdunt, Petrus Bellonius, DE BVBALO Afríano,lon o€ diuerfo à bubalo recentiorum, 32IDIMVS preterea AN WU j inquit ídem) ín Caís A / ro paru&i boue Afrí- E 4&9 canum, forma corpos DN ERE | rís plena,parua, ín fe cófercta, Ce uL €ralfa, fed fcíte expreffa, hunc 2 y W- 0 752 ftatím bubalum ueterum Grz- EE Jj | E corum efie coníecí, notis om« — 4&2 P "n T / nibus, Aduedtus autem erat — VES — Ww s 4 Caíri é regione Afamíe:quam hi C / uís ín Africa quogi reperíatur, f Jr A etate íam prouectus erat,cor 1 porís mole ceruo ínferíor, fed ; pleníor & maíor capreolotrme- brís omnibus tam ícíte ín fe có ferctís X compactís, ut íucun- díffimum fui confpectum pre | beret, Pílus etíamcum colorís —————- p EAM fubflaui effet, prefplendore po E — litus uidebatur, idem fub uen- VETERES tre magís ruffus eftad fubflauum ínclínans colorem quàm in dorfo , ubi fere bxtícus apparet, Pe« des eíus bubulís fimiles funt,crura compacta & breuia,collum craffum & breue, palearía uíx mos dícepracfe ferens, Caputbouís, ín quo cornua ab ofle quodam eleuantur ín uertíce capítís,nígra, & ualde crenata, (cochees, Gallíce, cxterumín Gazellz cornibus defcribendiís facít ea ín extre« mo parum efle crochues,íd eftadunca ) ficut ingazella: & arcuata ínftar Iunze crefcentís, quibus 6o nonadmodum defenderefe pofIet,eó quod mucrones íntrorfum uerfi fe ínuícem fpectent, Aurís culze uaccínze,fcapulz nonnihil eleuatze &€ ualídazecauda ut camelopardalí ufq; ad poplítes exten« dítur,pilís nigrís íntecta duplo maíoríbus quam fetz ín cauda equi. Mugiítus quí bouís, fed mínus Mer Appendix altus. In fumma,fi quis fíngat uidere fe bouem paruum,polítum, (nitidum) benecompadctum, fufz uum & fplendídüm,cornibus inftar Lunz crefcentís armatum, altís & fupra caput erectís, ueram huius anímantís formam conceperit, Caterum bouis íllius qui uulgo bubalus hodie uocatur, ncs men antiquum ígnorare me fateor; quamuis per talíam , Girecíam & Afiam, íta abundet, ut uíx alíud anímal frequentíus occurrat, PetrusBellonius, Ego de bubaio uulgo fícdicto, fententíam — meam fuo loco protuli ín Boum híftoría;bubalum uero fiue bubalidem Graecorum , ínter capreas tctulí,multas ob caufas,quas hicrepetere non libet, Librí 1, pagína 35. | Nefcío an ídem quod Belloníusbubalum Afrícanti uocauit anímalfit, quod nuper quídam ex Italía redíens Florentia fíbi uifum referebat, bouís Indíci nomíne , magnitudine íuuenci , cos lore flauoferéad ruffum ínclínante, capite magno pro portíone relíquí corporís, oblongo: cor 1s níbus non altís, rectís , modicé fupra íntortís quafi ín fpíras, párte círcalumbos multó humiliore, Sed fieri poteft ut ille, cum obíter tantum fpectárít,non rete omnía memínerit, DE MONOCEROTE zy E IMonocerote abüde tractauí Libro t, pagina 781, & ín Paralipomenís pagina 1105. ubé 3| ex Nicolai Gerbelij defcríiptione,de cornu monocerotís quod ín thefauro lummií templi «vA Argentcrati feruatur mentícnem fecí.quz cum legíffet lo.Ferrerius Pedemontanus,ad £ Cds: T- - 3) L , H — , 4 E HJ 2 . E ; e T u:::559 nos fcripfit, inteplo 5, Dionyfi prope Parífios efie monocerotís cornu unii longum fex pedes,ín quo omnía quz ex Gerbelio in Paralípomenís noftrís (crípra fint, conípiciantur, & pon- as dus,& color: fed magnítudíne preflare Argentoratenfi , etí concauítate feread unum pedéab ea parte qua fronti anímalís adhaeret , hoc feipfum deprchendifle in de S, Díonyfij, & cornu iptum quandíu uoluerít manibus cótrectaffe,, Audio fuperiore anno (quífuítà natiuitate Domini 1555, quuin Vercelleà Gallis díriperentur , ex thefauro índe áblatum cornu monocerotís íngens,cuius pretíum eftímaretur círcíter octogínta mílle ducatorum, ad regem Gallorum peruenifte, - Paulus Iouíus de monocerote affirmat , anímal efíe pulliequíní forma , colore cínereo, fubata ceruice, bírcína barba , bícubítalí cornu armatam fronte praeferre, qued leuore (inquít) candoregg cburneo,& pailídis diftíncium fpirís , ad obtundenda , hebetandatg uenena miríficam poreftatem habere dícítur, Cornu ením immiflo & perlympbas cíircunductofontes expíare perhibent, utías lubriter bibat fi indeuírofz befiix prepotarint.Id uiuo anímalí non detrahí,quum ullis infidtis ín- 5o tercípí nequeat, Cornu tamen fponte decifum in defertís reperiri , utín ceruísaccidereuidemus, — qui ex fencctz uítíjs renouante natura uecus cornu exuunt, uenantíbustp reláínquunt, Ficc corru rcgijsimpofirum menfís , toxíca fiquafint epulis índíta emíflo flatíim admírabili fudore conuiuis predere narrant, Ex hís duo uídímus bícubítalià , brachíalí fere crafsitudíne: prímum V eneifjs, quod poftea Senatus Solymano Turcarum ímperatori dono mifit; alterum pari propémagnítue díne,fed praciífa cufpide argentez bafi inferum: quod Clemens pontífex Mafsílíam profe&ius pro ínfígnimunere ad Franciíícum regem detulit, Ceterum de uítantze cous ín bac anímáte nihil plus affirmauerím, quàm quod euulgata fama credentibus fuadet, «| Petrus Belloniusfcríbít cemperium fibi efle pro monocerotís cornu interdum ucdi dentem anímalís cuíufdam(de dent de R ohart.ego quod animalhac uoce fignifícetur non ínielligo,utnes40o que ullus Callor& quí apud nos deguno & fic quog; adulteratum noónunquam uendi fragmentum | paruum treceniís ducatis, Quod fi etíam uerum cornu fuerít, n6 tamen íllud uídetur de ec anímalá efie, quod ueteres monocerctís nomíne deícripferunt,prafertím A elíanus quí folus mírabile bane uím contra uenena & grauifsímos quofdam morbos eí adícribít.ís ením non abum;ut ncfirum uf detur,hoc cornu facít,fed extrínfecus puníccum , ínteríus album , íntíma & medía parte nigrum, Quin tamen ueré deuíuaalíquafera(& ílla quoq; unicorni)noftrum quoq; fümptum fit, negari no poteft, Inueníuntur ením círcíter uíginti íntegra,& totídem forte fracta ín Europa noftra, e quibus duo oflenduntur ín thefauro xdís $.IVlarcí V enetijs (alterum nupera Venetis imperatcri Turcas rum dono míífüm audío) utrumq; fefquícubíti logítudíne, aitera parte extrema crafsiore,tenuíore altera. ea quz crafsíor eft,non excedít tríum pollícü fuftorum crafsítiem , quz ctíaafini Indici cor- eo. nu tribuítur,fed relíqua eiufdem notz defunt.Scío etíam íd quod rex Anglix pofsídet ín fpírasres torium effe,ficut íllud quod ín xde S. Dionyfij (prope Parifíos) habetur, quo nullum maius uifum arbitrantur, Et fane nibil unquam círca anímalía maiore qu&m boc cornu celebratione dígníus uís dí, R es naturz non artís eft,ín qua notae omnes quz uerum anímatis cornu requirit, ínueníuntur, Etquoníam alíquatenus cauum eft, (ultra pedís menfuram,qua exit àcapíte, & cfle ab eodem nas Ícente comprebenditur,) conijcío íd nunquam decídere , ut neq; gazella, rupicapra & ibícís cora nua decídunt,eadem ín dama,ceruo,capreclo, € camelopardali decidua, Logítudo ea utuix pro« ccrifsimus alíquís eíusfummítatem attíngat, zequat ením feptem magnos pedes. Líbras tredecim cum tríente appendít;cum fimplícíter manu ponderatum multo grauíus appareat, Figura plané ce reum(duplicatum & íntertum ín fe)refert , ab una parte crafsior & paulatim ueríus mucronemfe 6g attenuans,crafsíísima pars manu claudí non poteft, díameter dígítorum quinq eft.círcunferentía, i filo metiarís,dodrans cum tríbus digitis, Pars qus capíti committitur nonnihil alperítatís habetz Cetera Quadrup.unpar. ——— i43 .. Cetera polítz Tartrítatis;Spirarum canalículileues & non profundi funt; fimiles fere íntortis límas . cumantractíbus uel períclymeni círca aliquod lignum reuolutíonibus; Progrediuntur autem à de xirafínílirorfum ab ínítío cornu ad fínem uftg, Color non omníno albüs efl;jlongo tempore nonní hílobícuratus.Czterum ex ípfo pondere facile eft conijcere, abímal ipfum quod tantum (üo capite onus gerat,mole corporis uel grandi boue íinferíus eflé non oportete; DE CANIBVS SCOTÍCIS TRIVM GENERVM. |. CANISSCOTICVS Venaticus, quem Scoti uocant fie Gre E $5010n9, id cft canem Gracum, 29 £o E n RS Y Ás 2PALUT 142». ]"] IET e TP s —- maníce dici poteft, ££irt Cbottifder VDoffercbuno. 4s | | | | qu ER iL Imm p (EST DDRSEN 3 Cr. ^ P// NS ; Y ) ( TT " N i WN d es ret (P f co Ww IZ. vo L1] BS AN sS tms wr € 2A P oss DP Nes M ESSERE PR. A / SS I 2 3 rs T S v s ——— 2 S ! té » : 15 $9 ————— MA — ^ CANIS SCOTIC V Sfurum deprehenfor,Scotis iiocatus affe Cdblutl) T . $53owito. Germanice CXblattbutio uocari poteft. SP 3 vNTapud Scotos prater uulgares domeftícósq tría canum genera; quze aliubi nüfqua (ut opínor)terrarum ínuenías;unum genus uepatícum eft(atic dte Downbo)cum celers A rímum,tum audacíffimum:nec modo ín feras,fed ín hoftes etíam latronestp 2 predferciti 31 (i domínum ductoremue íníuría aflicí cernat;aüt ín eos concitetur. Altertücane tace) . A Appendix - E —UEEE —— D E E D —— 77 ] » E 7j D T. T CENTS AST p ATE EES m 2209 "dl ^ : Ai ue ZU rm Ze ————— —L— A : u d : pu umma A ÀJ - aM E á z - c ce S —À * — MM " —— F h pum AL r emm d T a Rt — z M E ———Há- ————— WAT ene —— 1 z ox UHR Da e - eft odorifequorum, feras, aues, immó & pífces quoq inter faxa latentes odoratu inueftígantium, Tertíum genus ( «ne (lutb bownb) eft haud matus odorifequis:fed ut plurímum ruffum nigrís ína fperfum maculís,autnigrum ruffis, Tanta uero hís fagacítas ínefl,ut fures furtotp ablata perfequam tur, & deprehenfos contínuo ínuadat, Quod fi fur, quo fallat, fluuium traíecerít,quoloco fluuíum , ingreffus eft & ipfi fe przecipitant, & ín aduerfam deueníentes rípam ín gyrum círcunquaq; pro-^* currere nonceflant,donec odoratu ueflígía affequutí funt.Id mínus uerum uíderí poffit, nifi uul- earís eorum effet ufus Scotís AnglísG ín confínibus,ubi ex mutuaagrorum pradatione multí fibi uíctum querere confueuerunt. Quod fí quís pacís tempore dum fibí ablatum quifpíam caneíndas gatore perfequítur,uel etíam ínfecretiora cubícula caní íngreffum deneget,is plane pro fure habee tur, Hector Boéthíus ín Deícriptioneregní Scotící, DE LVPO AVREOC. 3 ENVSquoddam lupiminoris ín Cilicía & paffim ín Afíareperítur,qui aufert & furatur , omne zenus uaforum;ueftíum & fupellectilís,quod ínuenerít, eorum qui ín agrís oftate? ^ dormíunt, Beftía hec ínter lupum & canem eft,cuíus multi authores ueteres Girzecí & A« 5&3 rabesmemínerunt, Grzcí uulgo fquilachí ( exvA«xos nimirum, à canís fímilitudíne,unde plurale exvA«xi) nomínant, Et uíderí poteft híc effe quem Graeci authores chryfeon,íd eft aureum lupumappellarunt , Eft ís quídem adeo rapax & ínfídíofus,utnoctuad homines ufq; dormíentes accedat, &€ qua círca ípfos íínuenerítauferat,ut pileos,ocreas,frenos,calceos & alía, Magnitudine parum ínfra lupum eft,noctu ínclufus inflar canís latrat. Nunquam folus uagatur, fed femper gre« earíus,íta ut alíquando círcíter ducentí ín unum gregem conueníant,nec quícquam hís ferís in Cá lícía frequentius, Gregatim euntes, ululare folent unus poft alterum, ut canes alíquando facíunt, Quod nifi canes obftarent,íngrederentur etíam ín uícos, Color pellís perpulcher & flauus eft,eas:,.. incole paratas ad ueflímenta magno pretío uendunt,Petrus Belloníus, Egolíbro prímoín Hyz- nz hiftoría hanc feram ex Alberto Papíone nomínauíi,pagína 65o,& ex Andrea Bellunenfi dabha ueldahab, Auícennalíbro 5.fen 2.,tractatu a, cap. rr;podabricos utilíter ínfefluros fcribit ín deco« ciíone aldabha & uulpís.quod quídem remedíum Galenus fcríbít de hyzna & uulpeín oleo des coctís, Quare cum & remedíum conueníat,& alía plura qua de hyana traduntur hic non repeten da,hoc potíus animal,quam cíuettam,hyznam ueterum effe fentíre pergam, donec certíus alíquíd adferatur:quod etfi fore non puto, libet tamen experíri & íngenía eruditorum excítare, Decís uetta,quam Belloníus hyenam arbítratur,fcribemus ínfra, DE PA P I O N E fimiarum generis, je E T A H 3 H " x - Ns, : E LH NE -—- Ud YAENAM proxime fcrípfiaquibufda;ut Alberto;papionem uocari, unde míhí in me« 4H B tem uenit hic flatím de altera eiufdem apud alíquos nomínis beftía agere, quam omníno 1 M , Z Z , H E M J| fimíarumgenerís efleapparet, Egofiígurameíus haud ício quam probe expreflam, ín N ERR 4477279 8 e m / FLA, " NN NN NAT M jp 111777 721 AA NN RATE SULLO MAS 4o BN " Z TT (2 | y e h WI ONCE, 2 NN MAP INIM VAM Ha AU N PA W V Y ON un SN , y ^ DNSNS j) 7 A AMITHT 7, A f'l o vver(t N N Ug : SN y ; N. SN DASS 2 * S 18 ni ll i Ya EN V Lem E —— m - Y e ——— - ed COLLA 4. u 22: i))) » E Voz Am LS c r.c P M EE ET OSSA ra LEE — EEG Mad A E—————— Rs E - E A NESSUN SEE M - Rut o $5. 3 1215. — a T EIE DENS NIS 3* foeminam, Hacad uerbum ex charta Germanica réddídímus, Quodfi ea quam dedímus iconbe ne & ad uíuum exprella effet;ex ipfa fane anímalís fpecíe A R € T OPI T HEC V M alíquís effe aut díci poffe coníecerít,quod nomen apud INícephorum Callíftum tàntum reperio;ut mox recítabo, DE cT MIA R V M seneribus diuerfis, Aegopitheco, Ax&opitheco, Leortos | pitheco,Cynocephalo,Pane,Satyro,Sphínge,ex Nicephori Callifti hiftoria, 3 V B equinoctíalí ad Oríenrem & Merídiem eft qui dicitur Ae G O Pi T HÉ C v $, fimía 2- V quzdam, Pluríma ením (untíimíárum genera, A R C T OPI T HE C 1 ÍCilice,L EON T O PIPITHECL&CYNOCEPHALI&alízxalijsmultarum animantíum fpecíebus;fimías | ? ram forma permífta, Quarum permulta etíam ad nos perlatz , hoc manifefto declarant, Ex quibus etíam eft ís qui dícitur P A N,capíte;tiultu, & cornibus capra referens , & ab ílíbus íterii deorfum uerfum caprínís pedíbus ínfíflens,uentre auteri, pectore & manibus mera fimíatqualeni Indorum Rex Cóftantío mífit, Quod fane anímal ad tempus alíquod, quum ferretur ín cauea pro- pter ferocítatem ínclufum,uixít, Vbí uero mortuum eft,aromatibus cendíerunt exenteratum, quí ferebant & infolítz forma oftentandz gratía Conftantínopolím feruatum pertulerunt, Vídentur autem míhi animalhoc olím uídiffe Girzci , & ínfolentía afpectus exterríti deum fibi conftítuífle; quum folenne hoc íllís effet;ut quz fidem excellerent;ea ín Deos refetrent,Id quod ín $ A T Y R O quoq ab eís eftfactum,quí & ípfe (imía eft;facie rubra, ad motum facílís, & caudam habens, Quin $oGLSPHINXexgenere fíimíarum eft; cuíusreliquum corpus ut alíatum fímíarum hírfutüm eft; pectus autem ad collum ufq; elabrá, Mammas porro mulíerís habet,totumq corpus; qua tudumni eft; rubra quadam & tenuís milij fpecíe emínentía ít orbem círcündat , & multum decórís atque oratíz colorí,quí ín medío humanus eft,concilíat.facíes pluículutm rotunda & acuta eft , & ad mus liebrem ínclínans formam, V ox ítídem prorfus humana, fed non artículata ; celeríter cum quadam quafi índígnatione & dolore obfcürum quíddam üociferáti fimilistgrauior autem eft & imolefiíor, fi eaacuatur.Ipfum porro animal ferum admodum efl,aftutum & máleuolum,heq; adeo facíle dos matur, Hoc antíquítus míhíi uidetur Thebas Boeotíz effe apportatum ; & quümforteín quofdátri, quíad fpectaculum eíus confluxerant,ínfiluífTec & uultus eorum unguibus deformaffet,no fereris tem Oedípum cíuíum fuorum contumeliam , feram ínteremifíe , & nomen índe illufire retulifle; 6o Ceterum fabulze Oedipo fortíitudíníslaudem adornantes; alas belüz íftí affingunt, quod céleríter ín obuíos ínuolaret,Exdem illí pe&us mulíerís & corpusleoónís accommodant, illud propter nus dítatis commoditatem & mulícbrís form fimilítudínem, hocpropter ferecítatem; & quod pluríe t mum quatuor infiflat pedíibus.Sermonem quoq; eí figmentum tribuit, quod uox eius human co formís effectribuít & senigmata,quod obfcura & non íntellecta uociferaretur, INeg; hoc miírü eft, nam & multa alía Girzci fabulís fíngendís mutare confueuerunt, | DE CYNOCEPHALO. al AEC ef fioura ad utut expreffa fímíae cuiuf. £l. dam , quam Theodorus Beza ad nos mífit, i | qui uftam fibí talem Lutetíz tiifam ít; T'ar- j 5€ carínum uulgo díctam,Ego(ínquít)ex cyno- cephalorum genere effe arbitror; quod uel ex pudendo natura círcuncífo (nam cynocephalum círcuncifum gí- gniauthor eft Orus)anímaduertí poteft. Magnitudo eft ut canísleporarij. bípes plerunque obambulat, € uocem pené artículatam habet, ^— Vídetur & hoc conueníre; quodlegímus cynocephalos fimtjs maíores effe, mínus erectos,roftrolongíore,feré canino, Caudas quídem alía etíam fimíarum genera habent, "lartaríní uocabulum haudícíoaná Tartaría fatum fit, quod ex earegíone for ). TEENS fitanprímumaduectusíít, Hxc Ícrípferam,cumín Pe WN cr s SS " 4 24. " " " " » » 3 SAU P 7. Dr Y trí Bellontj de eadem hac beftía fcriptum íncídí, STMIAE eor MI ag (inquít) quoddam genus Gallí tartaretum uel tartaríz num,& ín alijs locís magot nomínant,uídetur autem ea- dem efle quz ab aiijs populís maímon appellatur, SC Arí. —— ftotelí f(ímía porcaría.Sunt tamen quítartaretum fimíam .— ab ílla quz magot uel maímon dícitur; díuerfam effe dea : fendant, T c APERTURE IO CEC L9 Pm — —-— —M Dr pucr cn Tac DE BELLVIS humanz formz in Nloruegia,quarum hiftoría fi uera eft, Satyrorum hiftoriz fubiungi poteft, | - j&31 NJ s nunc ímponendus eflet hís quz de regni Scoticí defcriptione memorauímus, nifi ur unius ref nouítas properantem remoraretur calamum : quam nuper accepimus referen- (244 tibus probifsímis uírís ab Iacobo quarto Scotorum rege ad'Gallíarum regem oratoríbus míífis: quorum facile prínceps Iacobus Ogiluíus gymnafij Aberdonenfís gratíflimus alumnus, Hí afcenfo mari repente exorta procellofa tempeftate per tranfuerfum ín INoruegíam pulfi, quumin lítus egreffi effent,non íta longe ín montibus, homines utapparebat uíllofos ac qua- les uulgo pínguntfylueftres appellatos dífcurrere uidentes, portento conftítere attoníti, IVloxab íncolís edocti fünt;belluas eas effehumana effigíe mutas, ueràm homínes ínfíení perfequentes o- dío,Caterum per lucem adeó metuentes utnec ín afpectum quídem homínís fubire audeant: per. moctemautem graffantes,uillas eregatím ínuadere,nifi cas dífterrentes canes arceant, adquorum latratum flatím effugiunt, Quodfi per noctem canísabfit,effractís foribus, edes irruentés, cum te- nebra reuerentíam humaní orís occultent,quícquíd ín ea eft occídere ac deuorare, Sunt ením tam. ímmanií corporís robore,ut medíocrís magnítudínis arbores manibus euellant radícítus ; quibus auulfis ramís,ínter fe depugnant, Quare exterrítí legatí,factís pernoctem ingentibus íoníbus,ac uigilíis dífpofitis,ubi nulla accepta noxa illuxíffet;poftrídie ímmanía línquentes litora, curfum un de dífiectí erant lati repetíerunt, Hector Doéthíus, | DE CRICE T OQ utAlbertus nóminat,(dequo pluraleges ; lib, 1, hiftorize aním,pao.856.)Germani bameffer uocant. | jJ AK-MESTER anímaleftagreflecut Ge,Fabrícíus in epíftola ad me fcrípfit) fub terra hae. i4; bítans, apudnosnon ígnotü,colore uarío,ut ex defcríptione doctiffimi uiri Creor, Agris- m Ee — nígerrímo.In poflerfores pedes ct erígítur,colore & habítu urfum refert, Qua cauffa fortafle eft, utalíquí putaríntídem hoc effe animal cum eo, quod &exzaei uocarunt Paleftíni, Dentes habet ín, B4 | anteríorís colelícet cognofcere, Ventre nó cádído,quod íníitío auctore Alberto pofuifti, fed potíus 6e E uadrup.uiüpar. —— 7 anteriotísorís ima fuprematp parte bínos,promínetes.& acutós:malas Taxas & amplas, ambas ex- portando ímportandog replet;ambabus mandít, undenoflrís de homíne uorace fermo ortus eft, 4S frift wieetn bamjter, de eo quí ambabus malís expletís uorat, quo uício Stafímus feruus ín "Trínummo Plautí notatur.Cum terram effodít,prímum anteríoríbus pedibus ( quos talpa fimiles. habet breuítate,fed mínus latos) eam retrahit, longíus progreflus,ore exportat, Cunículos ad an trum plures agít cubítí profundítate,fed admodum anguftos, ficutlaterum pilos ítu redítudp atte- rat;iantrum íntus extendit ad capienda frumenta, A nguftía cuniculorum & multítudo,partím con tra animalium íníidías apta eft, partím ad effugium; ínterfor uero amplítudo, & domícilíum prz bet & horreum, Cunículí etíam oblíque fofli,& ín alíos íncídentes efficíunr, ut latibul& eíus, fi quís de perfodíat terram, difficilius ínueníat,Meflis tempore, grana omnís generís frumeti ímportatinedg ae mínus ín colligendo índuftríus,quam ín elígendo coferuandod eft aftutu$, optima enímreponít, & ne fub terra excrefcentía mínus durent,fíbras & capillamenta granorum omníum arredít, ínter dum ftípulas gramen(dy collígit, Congeftís granis híans incubare tertur; ut auarus índorimít faccís, qui ín Satyrareprehendítur,Somno pínguefcít,utglires,ut cunícult, 'Terraante cunículos eruta, nontumulí modo aflurgít,ut talparum tumulí;fed ut agger dílatatur, íd&p propter cauernarit muls titudínem aptíus eft, Ea tamen cauerna e qua plerumcy exít,femiíta prodítur, & ín aditu níhíl ímpea dímenti habet,relíqua terra fuperíus íngefta, tunt tectíores;quas cum aperíre uult, auerfus egredí« tur, Vnumantrum mas & foemella fimul habítant:edtto foetu prí(tíinum relínquunt, & nouum fo« díunt domicilium, In mafculo hoc ínfidelítatis íneft,quod paratís íntus coptjs,foemellam excludit: quz perfidíam fraude ulciícítur,.nam propinquam alíquam occupans cauernam;cogefiís frumena tís,nonfentíente maífculo,ex altera parte paríter fruítur, Adeo natura mirabíliter profpexít omní& ínopízx:necaliter ínter homínes plerícy quod equítate nequeunt, fraude ímpetrát, Veníthoc quog? ín fermonem uulgi, uthomínem parum fidü & fuorum nor ftudiofumappellet, Ein vndetreucm bamfter. Canullantpuellz ruftícane de hoc carmen non íllepidum, quod Iambícís quaternarijs conatus fum exprímere, | | Hameflerípfecumfua |. —. — | ^ Sedfomíinísquísinüitam PrudenscatusQp coníuge, —— A Vincatdolisaflutíam? Siípat profundum pluribus | INoutm parans cuniculuri . Pertempus antrum frugibus, — Furatur omne trítícum, - Poftsítip folus uttrut, Egens maritus perfídam — Lectísaceruíshordeí —.— J Quzrit perantra coníugemt, Auatrus;antro credulam INe fe repellat blandulís Extrudítarte coniugem, Demulcet ínuentam fonís, Serua,ínquít,exiensforas, Illi eife íam communía — Codíferena & pluuías,- Seruata dum finítbona; At perfidus multiplices Rurfus fruuntut mutuís Opponitíntus obíces.- Antrís,cibis,.amplexíibus. — Vefcítut hocanímalfrumento omnís cenerís:& fi domialatur,paneac carnibus: in aero etíamri- . / rigen , d * Pa] CN 2 mures uenatur, Cibumcum capít,ín pedes priores erígítur, Pedibus príoríbus caput, aures,os de«' 4o mulcere folet:quod & fciurus & feles, & inter amphibía caftor quoq; facít, Quamuís autem corpos^ $e aut uíuus deníqy arte capítur,ídip noctís tempore,cum ad prede Ue reexiguum fit,natura tamen eft pugnax X temeraríum, Lacefísitum quídquíd ore geftat, pulfatis utroque pede malís, fubito egerítrectà hoftem ínuadens , fpírítu orís & affultu proteruum ac mía nax, Vnde rurfus nofirí de eo,quí íracundus eft, GC oreímmanítatem fpírat, dícere confueueruntt C3u fpiueff wicein Ae amfter. Nec terretur facile, etíamfi uiribus ímpar eí fit, quem petít,Quams obrem alij etíam prouerbio locum dedit,ut noflrí homínem ínfane temeraríum uocet , Jin toller Aryamfter, A críus refiflentem,fugit;ifugientem,curfu infequítur, Vídi ipfe,cum equum affultans do,naríbus corripuiffet,no príus morfu dímififTe, quam ferro occideretur, "T'ollítur uartjs modis. INamaut ínfufa calida expellítur , uel íntus fuffocatur, autlígone rutróue effoffus occidítut ; auta: canibus;ínterdum à uulpe eruítur,lzdíturue:aut decípula pondere fuperius ímpofito opprímítur, | egreditur, íntérdíu ením plerungg latet, Ante cauernam ufitatam,quae(ut díxótrítu femiítze deprehenditur, olla, qua campí quet plas niciem;terrz ínfodítur, Fundo olle terra duorum dígítorum altítudíne inijcítur, defuper círcuma quaque tegens ollam ímponítur lapís,Is eleuatur lígno, ad quod panís fruftum ínfra allígatur, In- ter oll & cauernz fpacíum,míca panís fparguntur,quas perfequens & ín ollam ínfiliens,lígno ce dente capítur, Captus reliquorum more anímalíium,cibü non attíngit, Sí lapís coqgiílís, quales funt quíbus pauímenta fternuntur;aute quibus imbríces fiunt, olle fuerit ímpofitus, captum anímal fit, nec ne,ex humore lapídís mane cognofcítur:etením fpiritus anímalis íncluíi & fxuíentís, propter rarítatem penetrans,lapídem humedtat, Hameflrí pellís maxime durabílístex tjs talare quoddam & uaríum pallium fít,quoín Mifena et Silefía admodum honorato mulferes utuntur,nígrí rutas ^ ; NT jJ a og £4 » " c Y ; n " - 2-3 AN" Z " » £9 colorís,cum latís ex lutrz pellibus fímbrijs, Eiufmodi pallía fere xftímarur quíndecím aut uígíntá YR lli b s aurcorum R henenfium precío,nam factas e panno tres quatuórue ueftes díuturnítate fuperat, 1n T'uríngía & Milena hoc anímalfrequens eft,non omnibus tamen ín locís;ín T'uríngía eoabundat A X [: Ig Appendix — totus tractus Erfurdanus,& Salcenfis:in Mifena, Lipfenfis & Pegenfis ager, uberrima & fertilifsis ma utríufq;regionisloca,In Lufatía círca Radeburgum, efatís panící effodítur , IMulberoi ad Ala bím ín uínetis reperitur, nam maturís quog; uuisueícítur,Hameftrum noflri uiíuum in olla claufa cremare ad equorum medícínas folent, | VC n page Figur bec eft wulpis erucigera. AN com S em zn eee em, aac Gi S f - i Cegud VLPIVMmagne funtín coloribus dífferentíz, Vnum genus notifsímum, quod ín re« J| gionibus frigidis nobilius coloratur, nam in íjs, qua ad merídíem & occafum pertínent J plagís, colore eft cínereo, & quafi lupíno, & pilos fluxos habet , ut ín Ttalía & Hifpania. 554 Hoc genusapud nos duobus nomínibus, propter gutturís uarietatem, díftínguitur.nam "IRélerappellantur,quibus guttur quai carbonum puluere cofperfum,ínalbo uídelícet nigrícans, Rurfus BircEfudbfe; qui candido funt gutture , quod quo magís candet, eo eft pretíofius. Altez rum genus eft,prímo fímile,fed nota íntigni differens.nam ab ore per caput,tergum,caudam recta nígrícolorís línea ducitur:tum per relíquum corpus & pedesanteríores, tranfuería; ítaut utraque crucís exprímat fímilíitudínem,unde & nome illís eft "IRreíitsfucbfe, quafi crucigerze, Giutture hoc genus nígríore eft, & ex alijs ad nosimportatur regíoníbus, T ertíum genus eft,quod colorem ífati« dís uel guadí;aut coclí fereni refert, 2Slatiwfucbfe; quí color & equís nomen índídit, 5lauw[cbins nel:fedís color ín uulpíbus multó dílutíor, Vulpes pílí rutíli capiuntur apud nos , 2Ózanofucbfe: candidi, ut & ceruí & urfi candídí,ín Suetía & INoruegía,lícet raríus;nigri,ín Vuolocba,utauctor eft Sígí(mundus Liber, Crucigerz uulpís pícturam,beneficio Valentíni Grautj, uir tuí amantifsi- mi accípís,quí etíambonam huíus defcríptíonis parté mihi fuggeffít, Scrípti funtlibrí duolíngua Saxoníca de uulpe R eíneca,utauctor appellauít,íngeníofum admodum & praeclarum fígmétum, ín quo artes aulícze multíplíces, & fraudulétorum homínum a&íones aftutz funt exprefl fabulís anímantíum, Vulpes autem ímprobifsima, nullí ueré amíca & ex anímo beneuola, omnibus hu» mana & affabilís,cum omnes fallat & euertat,prímum tamenlocum dígnítatís atq; bonorum obti« net,Qua omnía Georg, Fabrícíus ad nos perfcrípfít, Ad Vuagam fluuíum ín Mofcouía capiuntur uulpes nígra & colorís cinerícei, nigrae quidem etíam ín Vflyug prouíncía abundant, Sígifmundus Liber. | DE SCIVRO GETVLO. $CIVRAVYS ie 30 4o $9 6o áo. pore, & pleniore prafertím ín eo quod e R * *. uadrup. ururpar. E CTVR Y $ Getulus colorís eft míxti ex rufo & nigro,ab armís ad caudá perlatera & dors | Mum albze fufcaeGp lineae , alternatím certís díftínctz ínterualls decentífsime depíngunt, iss Idemaliquibus fítín coloreex albo & nigro, uenter íllí coeruleum colore imitatur ín albo Em nofitum, Paulo minoris eft uulgarí fcíuro, nec aures extantes habet ut ílle , fed depreffas magis & fere capítí equas, orbículares, & per cutis fuperficiem deductas ín longum, Caput, ranae fexe eft, Caetera fimilis uulgari fcíuro, Nam fígura corporís eadem, eadem natura pílí, mos ídem, & uiuendi ratío, Cauda fe contegít more czterorum fcíurorum, Io, Caíus ín epíftola ad.me data unà cum figura anímaliís, e DE CYNICVLO "d POR CELL O!ndic, SUNIBM SA Lcuíus hzc effigies j efl, prímum à nobílí quodam & uiro amíco meo Lutetía mif: Eeessiur" fum accepi: cuius quidem cor porís partes defcríbí no eftneceffe, cum ex pictura fatís manifefta (ít, Magnitudo eftcuniculi communís,fed breuíore cor- , Gallía accepi, nam bínos poftea, marem & foemínam, doctíffimus ín íllufirí Fuge eerorum famílía medícus Io, Henrícus Munziíngerus ad me mifit Augufta V ín z delícorum, mínores & tenuíores, Auri- Ze cule eís humiles, fubrotundze, & glabra fere? crura breuia, dígítí feni anteríus, - E " I tm Li ie aes e R- nihil ad porcellorum uocemaccedít, Ve —— —— — — —— Ícuntur omne genus herbís & fructibus, CM pane,auena, bunt qui etíam aquam eis | "a | apponant, ego abfque potualíquot multís fam menfibus tutrío.fed pleruticy fructus humídos, eos xumtp cortíces(ut pomorum,raporum)& reíectamenta eís exhibeo, Sed Munzíngeri quod; noftri de íllorum natura ad me fcríptum non omíttendum duxi, Mas unus ( ínquít) ad foeturam foemel- lis pluribus(eptenís uel nouenís plerundqpfatisfacít: fiuntip fic foecundiores, fin uero unícam tari tum fortíatur fcemellam,falacitate nímia ad aborfum ínterdum írrítat , Aunt ante fexagefimum à "4o.conceptu diem non parere, INosnuper octonos natos ín urbe noftra confpexímus, e quibus tresin "utero fuffocatí uífebantur, 'T'u pro fedulitate tua obferurabís plura, qua porcorum potíus,quam cu nículorum uelleporum naturam ímítentur,Hzcílle, Paríunthyeme etíam, catulos,non czcos ut cunículífed neque ítafodíendo mordendóue noxij funtut ílli;& manibus tractabilíores,hoc eft miítíoreíngenio,quanquam non aptí alíoquí utuere manífuefcant, Mares duo ínter fe commifli, fi foemínaadíit;acríter pugnant, ijdem catulís recens ín lucem edítís, quantum ín meís obferuauí,nís hil nocent,IMari fi foeminam fequedi libertas detur,ut eft libidínofiffímus, fubínde cum murmure quodam appetentís potíus quam írafcentís perfequí non definít,.In cíbo quales fínt nondum exper tus fiim, Superfoetare eos certum eft, Petrus Martyr ín híftorijs nauígatíonum ad nouas ípfulas; 'tríacunículorum genera alicubi reperta fcribit, & alíbí anímal utías dictum ín quíbuídam ínfulís o nouis cunículo nofiro fimile effe, magnitudine non fupra murem,ad cíbos quzfítum; DE TATO v Miterfaceremper Turchíam, apud agyrtas && uagos pharmacopolas ínuení anímál 3 quod uuleó nomínant T A T V; quod e Cruínea € Orbe nouoadfertur, cuíus metío nul | i| la apudueteres, Facile autem in longínquas regíonestransfertur hoc anímal, quoníam tusei3) natura munítum eft duro cortíce,& tefta fquamata ueluti lorícatum, & quía facile poteft caro eíus intrínfecus eximi abfq; ulla noxanatíuz eíus figure, Vídeturautem efle herínaceí fpes cíes Brafilíz infula. retrahít enim fe íntra certícem fuum,ut intra fpínas herínaceus. IMagnítudine 6o non excedít porcellum mediocrem: porcíno generi affine uídetur, quod cruribus,pedibus & ro . ftrorefert.íam ením ín Giallíam quod, allatum eft hoc anímaluíuum, ubí feminibus & fructibus uefci uifum eft, Belloníus ínlíbro Gallico memorabilium rerum quas peregrínando obíferuauit, 2 ubíetíam huíus quadrupedis figuri proponit, biful- cís pedíbus ut in fue, & cruribus quàm ín noftra fígu ra altíoríbus, & ríctu etíam alio. INoflram quíde egre eius uír Adríanus Marfilíus à Donge Pharmacopo- la Vimefíis ad me mifit,unà cum cortice ípfo , cauda & cruríbus huíus anímalís,unde picturam quoq; re- Ciísíme opera eíus expreffam omníno apparet, pes des ín ea non bífulci,fed multifídifunt; quinísin po- fleríoribus dígítís,quaternís ante:duo quídem extre mí utrobíq; breuífsimí funt , & íntrorfum ítareductí ut fere lateant, unguíbus omnes fatís ualídís munítí, DE CIVETTA aut FEL E Zibethi, quam ueterum H Y AEN A M effecon fjcít Petrus Bellonius, ROCVRATOR (confulemuocant) mer cíum Florentínorum Alexádríz,cíuettam : dm X E y - -— 1 » habebat adeo cícurem;utludes cum homía ulla noxa morfu perflríngeret, nutríta enim erat mox à natíuítate uberibus mulíerís, R.es certe mí ra & rara, beflíam tam feram & difficilem cícuratu, adeó manfuefcere,Hanc ueteres hyzná appellarunt, quod facile ípforit uerbís probauerím;Scfi nunquam obferuauerínttantí odorís excremetum ab eá reddi, nam de pantherz tantum fpecie odorata mctíonem fecerunt, Ita quídem dehyzna fcribüt authores,tane quam debeftía Afrícana fylueftri,unde cótjcío cíuet tam Arabíco nomíne fic díCtam, eo tempore caueís ínclufam non fuiffe, Hodie uero cum cícuretur,non parü ex ealucríadfuos nutrítores redít, Corpore eft compacto ín fe ínftar melís aut taxí,fed corpuletíor, Et quoníam meatum alíum prater naturalem (genís talíum)habet, multi le&ahyzenz hífloría,taxum efle arbítratifunt, Sed taxus prifcís & Aríftotelí trochus eft. Cíuetta pílos nígros ín collo fuperíus gerít,& per totam fpínam dorfi, quos per ífracundíam,non alíter quam fetas fuas porcus, erígít,unde factum eft ut gla. nís etíá pífcís alio nomíne hyena díceretur. R oftrum. 874. — TT FI ETYM RE si D LE 2 SESS etti Pert Mir eec Voli TOS z (A NUT " N EN YE ; 77 , XN AS AA í Appendix ': 5, ld i e« 'N | "SN NA TES e QBPA ME A li | RS M » s $ s « d by z tz U CAE CAS Ks sey ERAN CC aW Ss VM (Ld af ex X A n pH PD. MS UD m v ii Mo // I / b NEZ WA. AMA i A ( )j liii 1 NS (ji WE Ne ^ NC ] | WA f NN ! A € a EET? SCSCN S SS ECL E E P ua c - c R67 dt —ÁÀ P T, ut ————À E —— v LEM ut — 2 55 cíacutíus quàmfelí;barbatum fimiliter, Oculi fplendent & rubent, maculz duz nierz fub oculis funt,aurícule rotundze,ut ín taxo fere, Corpus a!bícat maculis atrís díflinctum, crura etíam eíus & pedes nigri colorís funtutín íichneumone, Caudalóga eft,fuperne nígra, maculis quíbuídam albís inferne, Corpore eft agílí.uiuít carne, Hanc cíuettz defcríptionem quí cum hyena ueterum contua lerit,candé eífe anímaduertet,Haec Belloníus, qj IMíhí quíde hyzna potíus uídetur anímal quod alíquíbus papío dícítur,utfupra díctum eft ín Lupo aureo. INos hyene híftoría copiofe texuímus. lib.i.pagína 624.cfuettae uero feorfím pagina 948. quod ab hyzna diuerfam arbítrarer , bi etíam figuram addídí,quam ín Italía amícus quídam ad uiuum fíerí curárat;qua a Dellontj fígura nonnís híl díffert, quód cauda crafsíore mínusq longa fit,nec alternas ín ea maculas per tranfuerfum often dat,ut Bellonij,&c, Vtra quidem melíor fit,qui uíuam ínfpexeríntíudicabunt, $9 DE H YAE N A exíciptis quibufdam Aeclíani cuidam codici manufcripto (quem habemus ) adiunctís Girce, HABE Thyznapilosacutos € denfos, ceruícemnon fleciít , utquz unico offe fpondyliloco conftet, Coítcum L v ? 0,& paríteum quíévóAviee lego over) uocatur, qui quídem nó gregatim fed folitaríus degit.homínes & pecorarapít,&c, 4| vIDIMV Setíam Conflantinopoli animalia duo parua;tam fimilía F E L Lut non nífi mags nítudinedítferre uíderentur:quorum nomen antíquum non ínuenio, nifi forte de generelyncum funt, Mirum eft feras plerafdqy íllíctam benigne tractari ut prorfus manfuetasfe exhibeant:utGE- .. N ET H AE etíam quas Conftantínopoli per domos cícures uagarí finunttenquam catos , Bello- 6o níus:quí etíam figuram banc quam fubiecímus pofuit , cuius pellem fi conferas cum ea quam nos dedímus libro 1, pagína1102,talem omníno, qualem apud pellífícem fpeciauímus,macularum fpe» ciem 2l iem díuerfam & oblon gíorem uídebis , Hífto- ríam eíus habes eiufdem librí pagina 619, 1o TN n 2o » DE ICHNEVMONE :] e A. a. A9 ExUurwWnocopiLoNüiloticodnquitBellonius,ex quo icone quoq; hic mutuátus fuinjfato i quodam naturz ínfenfus eft,ac prope lethalís Ichneumon, quemadmodá & delphino M hamía,thynno afilus,& reliquís quogi pífcibus culíces ac pedículi,C uod quà ínter caes ^3 teranaturz ludicra magnopere admirandum efle cenfeam, cium& multis ob id rationis dducti ueteres,íchneumonem ínter amphíbià connumerarínt(litoralís enim & Nilo eque pe culíaris eft,ac noflrís lacubus & amnibus lutra)eíus ob íd picturam ex ucta effipíe à nobis cum cro codilo confpectam boc loco proponere zquum effe uifum eft, Eft autem melís corpore,codemt& pilo,recurtís pedíbus,nigris,capite oblongo;nare promínula,müuftelam íratam effe diceres: cuíus ea eft natura,ut dormienti crocodilo magno ímpetu ín fauces itrumpat, ut ab eo deuoratam efcatti - depafcatur,qua abunde exaturatus,crocodilí uéntrem erodere aig; ipfum enecare tradítur:alíoqui 6o magnus eft Aegypti ferpentíum depopulator, Quamobrem huius locí uulgus íchneumonem ín príuatís domíbus,ut & nos feles educat, muremip Pharaoriís appellatineg; uero uulgo noflro cres dendum effe duxerím, qui alíud quadrupedis, latioribus uelütí tabellís loricatí genüs 'J attouni : » e " 20 ..— Appendix uocant)pto Ichneumone affumtüt:eft enim ab hoc longé díuerfum animal, Hac ille in libro Latine fcrípto deaquatilibus, Caterum ín Gallícolibro IVlemorabílíum obíeruatíontt fuarum alía etíam quadam de eodem anímante tradít ; que hucín Latínum fermonem translata adijcere uífum eft. Ichneumenis catulos,inquít,ruflící Alexandri ín foro uendüt.aluntur ením ín domibus; quonia mures captant ínftar muftelz,& ferpentes etíam quoslibet ín cibo appetüt; paruum eft anímal,fed mírefiudiofum purítatís, Prímus à me Alexandria uifus, ínter ruínas arcís captam a fegallinam uo rabat, Cautus & callídus eft círca pradam.erígít ením fe ín pedes pofteríores, & cum predá prope conífpexeríttranquillo per humum corporis traciu fe promouet,& impetu tandem ín anímal ftran gulandum fefe íaculatur, V efcítur aute índífferenter quibufuís uíuentibus,límace,lacerto,chamz- leonte,quouís ferpete,rana, muribus, & alijs huiufmodi, A ues ín prímís appetít,& pre caterís galz1o línasac pullos.Iratus pílos erígít,qui duplici ín eo colore uífuntur,nempe albícátes uelfubflauí per interualla, & leucophaí, durí & afperí inflar pili lupini, Corpus quàm feli longíus & cópadiíus eft: rofirum nigrum & acumínatum ínftar furonís dicti ín genere muftelarü;abfqg; barba, Aurícule bre ues & rotunda. Colore(forte ín fuperficíe tantü,nam alioquí duos díuerfos colores pílís eíus pauló ante afsignauítleucophaus eft, ad pallídum uelfubflauum ínclinas,quemadmodum cercopítheci, Crura eíus nigra funt, díeítí quíng; ín pedibus pofteríoribus:quorum poftremus ab ínteríore parte perbreuís eft.caudalonga & craffa ab ea parte qua lumbos attingit, língua & detes felís,Hoc eí pe« culíare,undefcríptores tam mares quam foeminas concipere putauerunt, quód meatii peramplum babetundíq: pilís cínctum,extra meatüt excrementí, genitali mulíebrí nó dífsímile, quem quidem aperírefoletín magno calore,claufo ínterím excrementí loco & cauítate alíquam admíttente,'T'e-3.9 ftes etíam ut feles babet, Á uento admodi fibi tímet, Anímofus & agilis efi;ítautmagno etíam caní íc opponerenó dubítet,iraprímís uero catum fi ínuenerít,tribus dentíü ictibus firangulat, Et quo- níam roftrum eí nimís acutum eft,egre craísiuículü alíquíd mordere poteft, & ne homínis quídem puenum claufum,Hucufcg Bellonius, Mifitad me aliquando A nt,IViuía Brafauolus murís Indíci (íic ením appellabapeftigie;quam ego príufqua ueram hanc a Bellonío publícat& uídíflem,ichneus ihonís effe contjcíebam,& roftro quídem(fi barbaadímas)& aurículis fere conuenít:fed differt cau da,quafelem magis refert, & alijs pluribus,qua facile conferendo eft obferuare. Voluiautem eam quoq: quam Brafauclus communicauit effigiem non omíttere, quód etfi íchneumonís non eft, al- teríus tamen anímalís ad uíuum exprefsí ícon míhí uídeatur, M OV oS XTWNDic-y € Se SN ! Pee — oa Ü y 1 Pire am dpt - LE il m e a y! T UTE r7 DEAS Em mcs ——— 7i s 3 I y rete — 77] - HACTENV S ínteralía,quadrupedum alíquot utuipararum figuras atq defcriptiones ex do- &iísimi díligentifsímigg uíríP ET RI BELL ONII Cenomaní, (cuius pulcherrímos círca anímas : Mum ftirpíumq ílluftrandam hiftoríam conatus, Deus opt. max.fortunetatq promoueat;) Cómen taríjs Gallícis Memorabilium obferuatíonum fuarum per díuerfas tríum orbís partíum peregrína- $o . tíones,mutuarí &Cín Latínum fermonem quantü efus potui transferre uoluí, INuncex eíufdem de — . . Aquatilibus opere, Lutetíz nuper accuratíísíme edíto(ex quo fupra etiam de ichneurmone fcrípfi- amus)de lupo maríno & mure aquatíco,& poftea de ouíparís etíam nonullís quadrupedibus, hífto« . rías,& quorundam figuras paríter antehac nobís defideratas, adícribemus, | | DE CASTORE AST OR & fiberà Latínís díctus, Aríftotelíslatax eft, Eius magnitudo, ruftícum medio crís notz canem non excedít;pedibus tamen eft breuíoribus, neq; quatuor digítís à terra | elatus,quorum anteríores canínís refpondent,atq; ungulati funt;pofteríores, dígitos ob. — Lee J longíores habent,latíore membrana íntertextos,ut ín palmípedibus, atq; adeo anferibus 6o videmus,quiíbus ín terra míníme ualet.CQuamobrem fuas cauerrias non longe alítore fclígit,e quis ' busexilíens, protínusín flumen aut maread conquirendum uictum ímmergíitur, Vnde - a ab rutos e- Quadr up. uru1par. | 23 Axiftotele xowu&urnc hoc eft,urínator appellatus eft, Caeterum corpore efl recurto, catelli pinguís 11odo, capite breuí ac rotundo, auríbus àtqy oculís paruís & orbículatís ; nare anteríore,ut ín feliz bus díffifla, ac barbís lógioribus obfefTa, dentibus anteríoríbus quaternís(ut ín muribus)oblongís, falcatís & ualídifIimís, quorum fuperíores longí quídem funt, fed ínferíores extra maxíllam proz mínent,fuperioríbus logíores;pofteríores ad talpínos aut porcínos accedunt, Pelle uefiítur fpíífa, uíllofa,ad íchneumonem accedente,nígríore tamén;ex qua chlamydes & chírothecas aduerfus ím brium & frígoris iníurías conficere folent, Verum eaufcqy ad caudam tàntum talis eft, Eft ením caz Ítoris cauda,quíddam ueluti natura díuerfumarelíquo huíus anímantís corporeznam ea magis ad píícemaccedit, Vnde Lotharíngis per íeíunía ín delicijs habetur, quod ea murznam bene przpa- 1orata ipfo guftu propemodá referat,[n maíorí caftore fetquípedalís eft;fenos dígitos lata, duos craía fa,quatuor ínterdum librarum pondo,ad margínes ín tenuítatem definens,membrana glabra ac líz uídà,contecta,fuper quam línez quadam fquamas dímentientes íncredibili artificio depíctz funt; C&rterá íntrorfum neruofa eft;ut integrum pifcem pínnís carentem, acfoleam referentem díxerís, quauelutí gubernaculo quodam ín aquís utítur, C'uod aute ad ínternam totíus caftorís anatomen Ípectat:ín eo certe níhil magís admirandum,aut fcriptíone dígnum effe duxí, quàm teftesjquíbus pro corporís exiguítate,adeo íngentibus ac craffis praedítus eft, ut hí ad tatirínos accedant, ín quíz bus rotundi calculi, ouí magnitudine, míhi plerung; confpectí, Suntautem hí medendís corporís bus permultumutíles:quamobrem à mercatoríbus magna folertía dífquiruntur, magnoG ueníre folent, Fabulam effe putat Diófcorídes,quod caftor a uenatoríbus excítatus,fibi teftes execet,cum &oilluc ufq; caput extendére nullaratione poffit, V erum quidem effe poteft;mercatores aut uenato- res,poft exectos caftorís teftes, corpus ita uitium alíquando dímífifTe,ac nonnullos poftea repertos fuifle caftores teftibus carentes.Proínde huiufmodi amphibio Buropa noftra abüdat, ut apud Bux gundíonés, Lotharíngos atq; Auftríos permulti cícures etíam hodíe reperíantur;,Belloníus; . (| Atqui Acíftoteles libro 8.cap.s.fibrumáalatace manífefte díftínguit.Sunt (inquit ínter feras quadrupedes quas uictum exlacu & fluuijs petarit; ut fiber, fatheríum, fatyr(um,utrís, latax, &c; INecalibi ufquam puto uelfibri uellatacís meminiít,Ea quídem qua latací tríbuit, fibro etíam con- uenire uidentur.de pilo tantif an fpecie ínter uítuli inaríni & ceruí pilum fít,affirmare non fatis pof fum,Praterea ínloco Aríftotelís íam cítato;quadrupedem feram nullam prater uítul: marínum, € marí uictum petere legímust& mox caftorem cum alijs numerari ínter eas quz ex aqua dulci uí- Souant.quamobrem míror quod Belloníus fcribit caftorem e marí etam uíuete;nec Aríftotelem ali terícribentem reprehendit, Locus etíam ubi ab Atíftotele xóoNwuGrzie appelletur nullus míhí occur rít, Quzaltj partím lutrz,partím lataci, eà Plíníus fibrís tribuit, nempe quód fit anímal horrendi moríus: arbores fuxta flumína ut ferro cedat : hominis parte comprehenfa non antequam fracta concrepuerínt offa, morfus refoluere,ut Vuottonus etíam obferuauít. Poftremo quod rotundos calculos ouí magniítudíne ín teftibus fibri epe fibi confpectos Belloníus teftatur, ín uerís teftíbus ídaccídere non fít míhí uerifimile:ín adulteratís uero fi calculireperiantur,nihíl mírü , Adulteraná tur autem;ut nos monuímus,a quamplurímis, DE LVTR ÀÁ. 2b Ao FEES v T R Acaftoremrefertfí caudam adímas;animal amphibium,fibrorum numero adícríz 2 p ptam,hoctamenab hís díftans, quod fiber utrícg aquze & falfze & dulcí, lutra marí nun« | quamimmergítur, Caput ílli eft canínum, dentes quoq; ad canem uenatícum accedenz Exec resraures caftorís:fed eraciliori & longiori eft corpore, oblongamáp,teretem, & ín faftíz gium definentem caudam gerít, Vulpínis eft crutíbus, paulo craffíoribus tamen, quíbus magís ín aqua,quámin terra ualet,habet ením pofteríores pedes planos; && membranís communiítos, ut ín caftore dictum eft.pelle contegítur mínus quam caftor fpííTa,frequentí ac bteuí pilo confperfa, có lore nonníhil ad caftaneum accedente:qua nobis pér hyemem maxíimo eft ufui, magnodp pretíó díuendi folet, Cuíus etíam cauffa,noftri uenatores magna fagacitate lutrís infidíari tolent;atque eas rum ueftigía ín lítore,excrementorumq pífcíum aríftís commixtorum taturam obferuare folent; &o pifcibusenim lutra uefcítur,lacubus, flagnantibus & quíetioríbus fluuíorum aquís ínfenfiflima; quos magna folertía,magnot impetu exterréns ad lítorum cauernulas adígít; ut facílíus íntercís píat,copíofioreQ preda perfruatur : quanquam famem tenerís etíam herbarum afparagís arceat; Caterum cuniculos non longe àlítore fibí excatiat;à quibus mane exiliens,amplius quam duo mí liaría furfum contraaqua defluxum tédít , ut poftea pífcibus faturata, facilius fecundum aqua des curfum ín deftínatam fibí cauernam redeat, Plures catulos fuís uberibus láctat,quos prouectíores; atqj adeo matres ipfas, uenatores per hyemem defluxis plantarum folijs perueftigare folent, Bello; DE LVPO MARINO: mega E lupo maríno etfi à ueteríbus níhil; quod fcíam, hactenus tradítum fuerít: tam ínfíghís 6o p rou i eft tamen eíus,fiue przdonem,fiue monftrummarínum dícere uoluerís, forma, à labras E 7) ce(dd eftlupopifce)loge díuerfa,ut partícularem fibi delcriptionem promereri uídeatür; d Amphibium autem eft anímal,piícíbus magna ex parte famem exaturansiín Oceaní Drí C i TREGYXW AU ees V | ' P , | ^*^ 4 Appendix tanníci lítore alíquando confpecium, fic terreflrem lupum referens , utnon ímmerító lupí nomen xs apud uulgum retínuerít, Cícuré díu uíxifie aíunt,capíte enormí, oculospermultís undecunq, pilís ^ * adumbratos gerens;nare ac dentibus canínís, robuftísq; berbis ore obfefo:pelle uíllís erectíoribus hífpida:nígrís maculís undíg;(ut & totum corpus)diíftínQa:cauda oblenga,crafla,uíllofa, ac fpíffa, cetera lupum referens;quemadmodum ex pictura propofitafacílecernes, | | DE MVRE AQVATICO. Eseeem vRISAaquatici naturam ac defcríptíone ab antíquís praetermíffam fuiffe míror t cum fit NA WA D amphibium anímal;atq; berbofís amníumrípís frequentífsímum,íd atitab tjs factum eft, M j uel quod eíus utilitatem ilií nondum percepiffent, uel quód fuperfluum exiftimarenthu 2530529 iufmodi anímalís genus ínter aquatíiía connumerare,Quanqua Pliníus ea muri maríno z co tríbuat,que certé tefiudiní debetur, Sed bocreucra fatendum eft, magnam effehuíus ' dd excernendís excrementís(urína,fzcíbus,foetu)meatus extrorfum difiinctos pra fe ferant, Proinde mus aquatícus prater alíorum naturam, etíam maxímos amnes natando tratjcít: herb depaícítur: ac fí quando ab orígíne fua;ac cófueto domícilío recedat, tjífdem frugíbus uefcítur quibus & cateri mures, Proínde INílo,& apud Strymonem frequentíísimus efli:quo ínloco,fub nocie, fereno temz pore deambulantes permultos ex aqua ín rípam cócedere, X aquatiles plantas erodere;atq audíto flrepítu rurfus ín aquas demergí multotíes confpeximus, Hzc Belloníus:qui fígurà etíam addidiít, quam nos omífimus,quod murí maíorí domefiíco(ratro) undíquacp fimilis uídeat;nifí quod roftro eft obtufiore:ut meríto rattus aquatícus appellari pofsít; & Germaníce YDaffetrats. Inuenío quí- Ao dem ego apud ueteres quoq murís aquatící utuiparíimon teftudínís)mentíonem factam,utlibror, — - Hifloríe quadrup.uíuíp. monuí,pagina 85e, Aríftotele fcilicet ín Mírabilibus, & Theophraftü cí« tante Plínío.qui & alibi de fjfdem:In Cafinatenquit)fluutus appellatur Scatebra,frígídus,in quo, ut ín Arcadíz Stymphali,enafcuntur aquatiles mufculí, ! APPENDIX PRO QVADRVPEDIBVS OVIP A4 rís,de Chalcíde, Chamzleonte, Crocodilo INilotíco & T'erreftri, Scínco, Cor | -. dulo, Ranís & T'eftudinibus. Quz omnía ex Petri Belloz 25 nij fcriptis defumpta funt, c, c-*- T rRcCA Caírum Aegyptí,uefpert apparere folet paruí lacertí genus muros perreptans, Sc "e je] mufcas deuorás,quod à Grecís uulgo Samíamitos appellatur;ab Italís T A R E N T OL A 25/4 uel terrantula potiusá terra, auetceribus CHALCIDICA LACERTA, CHAMAELEON. *3ICTVMeflranamad chameleon£ hec ipfo accedere, quod ín capiendo cibo eadem fere nitatur índufiría, Hoc aütutcertíus ex fcripto ac píciura appareat, de chamazleone etíam 5 A inter aquatiília dícere ínftítufmus.eft ením paludibus etíam frequens anímal, Chamzleon OEgmue3ioiurduplexancbísconfpecius eft, Alter ín Avabía pufillus;lacertam uírídem nó exce- dens,colore albícáte,fubfuluts ac rubentibus maculís difiínctus;alter ín Aegypti afluarijs freques, 6a corpore,duplo quam Axabicus,maíori;colore ínter indícum & uírídem ambíguo, que ex luteo ín à fuluum uaríc comutare folet;unde uerlícol;réchamaleonem antíquí appellauerunt, V tercy autem | ^W Deum | » ' chamzs L] - 00 Quadrup.ouipar. 2 2y. .€&hamzeleon capite eft criflato ín camelopardalís modum, duobus utrínq offículis in fumma fronte .promínent ibus:lucidi(Itmís oculis, pifí magnítudíne,fola pelle contectís,ut quod ab ea extet,milg magnitudinem non excedatrzadmodum flexil(bus,ut altero furfum aut deorfum ínfpícíente, alter, prater caeterorum animalium morem,alío intentus effe poíIít , Iners eft anímalut & falamandra, ned; currere utlacerta poteft, Quamobrem homínum confpectum non refugitnec facile terretur, ímo nec morfu bomínem appetít, Arbufta coícendít ob uíperarum ac ceraftarum metum, Fainem octo méfes;atq; ínterdum annum feré íntegrum tolerat, V nde falfó credítum eft, eum nihil edere, acuento alí,nam cum pulmonibus magnís per uentrís latera exporrectís praedítus fit, uentum ín« . tro magno ímpetu attrahít,eotp íntumeícit, Foramína ad nares & audítum habet, Orís ríctum ama Jo plum;maxillas dentibus ferratís fupra & ínfra communítas,quales ín typhlotí ferpente uídeas, lín »'guamteretem,fe(quípalmum longam:;quam àlonge ín ínfecta,quíbus maxíme uefcítur,uibrat; &C anucore, quem ín extremofpongiofum habet, mufcas,fcarabeos, locuftas, formícas ad fe adducit, Líneamhabet fub uentrefquamulís dentículatam,albam;ad caudam uíqg protenfam, adeodp artí« ficíofe ín huius anímalís pedíbus natura lufit;ut anteríores eíus pedes a pofteríoribus maxíme dif- (ideant, Anteríoríbus ením ternos íntra dígítos,extrà bínos:pofteríoribus autem ternosextrà, ín« . tràbinos pofuít,.Duodecím oua excludit,longa,lacertsrum modo,Cor habet murís domeflící mas 'enítudíne,hepatís lobos duos,quorum fiínífter maíor eft, Follículus fellís eraní hordeí magniítudi nem non excediít,finíflro hepatís lobo ínharens,Belloníus, : DE CROCODILO NILOTICO. ROCODIL VY $,nomíne acforma omnibus exzequo notiflimus: INilotícum anímal eff; END amphibíum, quadrupes,lacertofi generís;o uiparum,pífcíuorum, ex parua origíne ínma iw71| xíimam molem crefcens:dentíbus longís,exertís,pectínatím utríqmmaxille ínfixís, quart fuperior tantum moueri confpícítur;lingua pro corporís magnítudíne adeo exígua, atq; inferiori maxillz itaínhzrente, ut folum eíus ueftígíum efle credas, lllí noctu díugp ínfidíantur índígenze, eíuscp cutímfalítam ac tomento condítam nofirís mercatoríbus díuendunt, Ea eftrugofa, multis 'ín tergo tuberculís armata, fubtus lacuís,furfum uero feílilibus fquamís afpera, íngentí cauda prae« díta,colorís undecung; cínerícij:à qua uafta ac breuíora crura emanant: pedíbus ín quínos dígitos . 'díffiffis,robuftiflimís ac przlongis unguíbus communitís,quibus terreftría anímalía, atcg adeo hu 59 mana corporadifcerpere creditur.Huíus figuram multa ueterum numi(mata referunt, multae& ur bes pellem eíus ad ínfíignem plebís admirationem, ín palatíorum emínentíoríbus locís collocant; cuíufmodi Lutetíz ín plarifc facrís aedíbus, atc adeo aula forenfi maíore uídemus,Belloníus, DE CROCODILO TERRESTRI. 5 4o Des . $ompze Roconirrgenusterrefire,haud íta procerum, Aegypto atq» Arabice peculíare, rela l 3 quís anímalibus ínfenfum, lacertam prouectíorem ac maxímam efle díxerís: a quatame INS prater durítíem ac cutís fírmítudínem hoc díftat, quod caput crurum; artículos, atque EEX-S5J adeó pedum dígítos fquamofos gerat, V erumeti& a INílotico crocodilo hoc díffert, quod caudam habeatín clauz modum tuberculís elatíoríbus afperam:qua corpora quíbus ínfultat;atro« -- cíflime diuerberare credítur,Belloníus, Hoc anímal, ní fallor, pharmacopole quídam ín l1talía oftentant,& caudíuerberam nuncupant, | DE SCINCO. | CINCY S eandem cum crocodílo naturam habere creditur, unde crocodílus mínor à quibufdam appellatus eft,nullumq praterea uulgare nomen habet, Proinde quadrupes | eft, lacertze uírídis autfalamandra magnítudíne, ut pollícís craffitíem quadrantísce lons ! gitudínem non excedat, colore candído, quibufdam líneis ín dorfo puníceis tranfuerfis; . d S * ri € 3 2ó6 Appendix ceraftz modo díftín&tus,Catera cordulumqacertum aquaticutn)refert,nifi crafsíore atque oblor gíore efTet corpore, cauda rotunda , (quamísqy undecunque fcateret;quàás cum pífcibus,ut & late» raleslíneas comunes habet,Sed ofsíbus pradítus eft, Edulís non eft ; Afize &C Europe peregrínus: Aegyptí,Indía & Maurítaníz alumnus, prafertím apud Meinphím, quo ínloco índigenz exen« teratosac fale uel nítro ínüeteratos fcíncos metcatoríbus diuedere folent, quos ífthíc adferant, DE CORDVLO —ORDVLVM Aríftoteles ,s6vovAsy INumeníus uocat , íd falamandríni amphibij genus; 9j. | quod pharmacopolarum officine falfó pro Scínco exponere folent,uíuíparü anímal efie | comperímus,admodum alacre, ín quo falamandram excedit; Ícínco multo mínus;brans i chijs praedít&;pínnís lateralibus carens,caudamlaxam & latà habens,filurí modo (quoad paruum magno lícet conferre)mínimé Íquamofum,tergore nígrícante,ac glabro,tuberculís tamen horrídulo,quodq facile glubí poteft,dígitísQ attrectatum lacteum humorem ut falamádra emítuit, quínaribus admotus uíruletum quídpíam referat;roftro obtufo, dentibus afperíoribus comuniíto, dígitis anteríorum pedü ín quaternos,pofteríoxii ín quínos artículos díuifis: quod dum per aquam fertur,pínnam carnofam erigít,qua a uettíce fecundum deríum ufq; ad caudà protenfa, ipfam ame bíre confpícítur.quamobre fínuofo corporís impulfu,filurí,anguillc ac murenz todo nacre folet, Proínde quód ad efus ínteríores partes attíntet) lingua rane fluuíatilis modo fpongíofam habet,qua 49 glutínís more facile ad os adducit hírudínes fluuíales & terreflres onífcos & labricos, quibus pra- cípue uefcitur;ob íd&p círca fauces quiddam uelutí carnofum ad língue radícem íllí extuberat, Caes terum coflís ac fterno,ut & falamandra caret,offaty pro fpínis gerít, cor fpongíofum, dextro laterá íncumbens,cuíus aurícula fíniftra maíore perícardij partem occupat: pulmonibus caret , branchijs ením praedítus eft, hepate eft nígerrímo,ad cóuexam partem alíquantulum bífído, líene fubrubro, uentriculí fundo adharente:;teníbus fpongíofis,cruribus fere íncumbentíbus,qua ín parte(& circa fpínam)carnofus tantum comperítur,alíoquí àd pectus,& fub uétre totus cutaneus eft;oua gerítin. bícorní uülua per ordínem;ut ín uíuíparís cartílagineís dífpofita, que rufo quoda adípe fouentur, ex quíbus poftea uíuos foetus, eostp numerofos,ut & falamandra excludít,Belloníus, € INoshoc anímalnon cordulum, fed lacertum aquatic nomínauímus , € figura eíus bíftoríatnig ínter qua- 2s drupeda ouípara pofuímus,Quod fi bráchías babuerít (ut Belloníus fcríbít, neq; dum ením íd fatís obferuauí,ín fíccís quíde,quos hzc dum fcríberem infpexí,nullz míhi apparuerunt)non dubítabo etíam ípfe cordul& efle fatería Cordylum Ariftoteles amphibíá effe (cribít,& perire illum Sole ex íccatum (avabgvzu leo o cuawlsvzw) Numeníus eundem in Halieutíco curylü(oevAsp)uocat,hís uerfiz bus; Toierqu pua aomirru, T SezAtosouo dé uUa, KicuMs n ecl dveMlw tezmay, Idem & cordylídís memínít yA«ixlu woeueluiuy appellans, Athenaus]líb, 7, Ego de cordylo nihil tale apud Axíftoteiem legífle memíní, R A N AE cwm AN Aaquis innatat,faltando perterram graditur, Multorum quídem eft generi, fed pa« 45] luftrís ac marína tantü edulíseft. Venenata eft qux ccenofís antrís ac cloacís plàtarumg NOI radicibus, & fub terra alte defoffa reperitur, rofpum & buffonem nomínát, e cuíus capíte 5ow3 detracti calculi;oculís ac uenenatís poculis mederí falfo círculatorü uulgus autumat, há ením potíus àrubetz cerebro detrahütur;uulgus noftrii crapodínas appellat:quas ab antíquís chez lonítes uocatas poftea docebímus,cum de lapídíbus nomen apifcibus habentíbus a nobís diflere£, Rana marínaad paluflrrem accedít, fed cartílagínes habet ofsíum loco, eftt paluftrí proceríor, atq; zeftuaríjs frequens,ut fuoloco tractabítur, Rana paluftrís paucís antehac annís ín cibis apud nosexpetíta, ore eft pregrandí, nullis den- — . tíbus przdíto,quod fotas ex aqua,teftudinís modo, emíttítutauram excipíat; chamzleon£ ín cibo $9 capiendo ímítatur,ue(cíturdy mufcís,locuftis,millepedibus, erucís,culícibus; quibus dü ínfídíatur, : línguam ternüm dígítorü longitudinis foras exerít ac uibrat,in cuíus extremo fpongíofus quidam uelutí mucus;uííci modo, quícquíd contíngít, agglutinat,ut íntegrü fcarabeum plerung ín aluum demíttere confpícíatur, Ad quod munus ofsícula utríngy duo ínradiíce língua(ut & ferpentes) has bet,quibus ípfa míro naturz artífícío cofírmatur,Ranz oua paríunt,coeunt,foetusqy emíttunt con tínuo ueluti filo fibi cohzrentes(carnes mínutím conícíífas ac nigras effe díxerís) gyrínos uocant, oculís & caudaínfignes,quí mox ín pofleríores pedes abeüt, R anz hepar ín treslobos diftíncium eft,(ub quo unautrínd; pulmonis pars apparet;líenem quoq; rotundum & paruum-dhabet:ínteftína nodulis íntercepta , uefícam, teftes, ac cxtera fere interiora membra relíquís anímalíbus terrefiri- bus fímíiía, Belloníus, | 6o '" (RANA mutaquamgíbbofam cognomínaui,ab Italís Íconpí(Ion, íd eft permíctríx, appellas tur,eam proculfaltare aíunc,& ínterím periníngere homínem, ! 4o TESTVs uadrup. ururpar. | D |IESTVDINES c qua VIPARORV Mamphibiorum quadrupedum naturam habentomnes fere teftudínes; sies W Ea uero etfi prater alíorum,quos defcrípfimus,aquatílium quadrupedum morem,con- /B| chalonge duriffima contegantur,quíatamen lacertofi generís effe nemo negauerít, poft 93 crocodilorum fpecíes iure defcribendas effe duximus, Marínz teftudínes duoráü funt dís. Ícrímínum;longz ac rotunda,ambz lítorales, Longa tamen magís pelagiz quae (ut & relique o« nnes)dum paulum ín aqua fteterüt,per eíus fummum tantif; per caput exerunt, dum externo aere (quod & uítulís marínis accídít)pulmones,quos carnofos & fanguíneos habent,faturauerínt, 'T es 7^ ftudínesenimín marí per nares fpiritum trahere neceflaríum fuit, cum branchijs careant, ueficami quoq ut & reiíqua quadrupeda terreftría habent, Omníbus ítem tefludínibus hoc eft peculíare, ut mortusz ficut & delphíni fupínz fluctuent, Mares planam fubtus teftam,foemína concauá habent, Oblongas teftudínes omníum maxímas ín portu T'orrz rubrí marís cíuítatís frequentes uídímus; quarum tefiz,uanni bene magni longítudínem ac latítudínem exaquant, Caputhabebant adimoa dum folídum,atq; os íta durum,ut uel craffiIimos afleres eroderent, Proinde omnes edules funt; atqj optimi guftus, ((ed Girecís per religíonem hís nó lícet utí;)fluuíatilesqg practer magnítudínem omnáíno ímitantur,quemadmodum & marínz rotunde ad terreftres ac nemorales ípfía forma acce dunt,quarum plurímas ínforo Veneto me uídifle memíni,calice cóuexo,multís tuberculís elato; ínzequalí tegmíne,ín gyrum crenato,duro,rígídodp, utrinqy declíu£, ac cataphractí clypeí modo ín rotundítatem defínente;cauda breuíore,capite admodum duro,roflro aquílíno,fere ofleo,detíbus & língua carente,adunco,cuíus margínes cultellí ín morem ífecare poflent, Eluuiales teftudínes, Aríftoteles haemídas ( emydas)uocat,quas à chelonijs fecernere uídeturz obid(íta enim puto)quod lato neq; íta conuexo dorfo appareant, Grzecízrezegue ysAvie uocauertüt, Piíníus Lutarías teftudínes appellare maluit, quod luto ac coenofis paludibus oblectentur:;à maríc nís teftudínibus ipía tantum teliz uaftítate díftant.Sunt ením harum, quemadmodum & marínaz rum,quadam longz,alíz etíam rotundz,Belloníus, Atquí nos teftudínem lutaríam à fluu(atilí dí ueríam efle fuo loco oftendímus, | , Montanas teftudínes Gracíózsvae noflri nemorales;alij terreftres appellauerunt, omníumlon En. delícatíílimas,ac magís falubressquamobrem à medícis ín refumptíuo uíctus genere, hectícís, ?" & marafmo actabelaborantibus prxcipí folent.offerüt autem eas capitibus ac pedíbus ablatís, uel furno,uel tefta exaflatas;uel cti píneís, píftactjs & faccharo fubactas,ex quibus alímentí genus con ficiunt quodtortugatum nomínant. Multz funt ín Thracía, Macedonía, & apud noftros Línguoz Ícythonícos,quarum forma ad marínas rotundas.fola magnítudíne dempta, accedít, Inaudítum antíquis teftudínís genus apud Turcas elongínquísregíonibus allatum uídí ; cuíus teftarara eftac pellucída,chryfolíthi colorem mentíens,ex qua Turca cultellorum manubriía effor mant,tantí preuj,ut etíam clauís aureís exornare non dedígnentur,Belloníus, 4o SALAMANDR AEfigurafalfa, Nosueram falamandra iconem fuoloco dedimus, pagitia o 74.ín Hiftoría quadrupedum uíuiparorum ; ubí fal(am quoq, reprehendendí tantum caufa íllos quí eam pub!ícarunt,pofiturí eramus:fed oblíuíone quadam factum eft ut íllíc fít omííla, Apparet autem confictam eam effeab ímperítis quibufdam,falamandram & ftellíonem anímal unum atbíz tzatís;& cum à flellis fiellionem díctum legíílent, dorfum eíus fiellís ínfignire uoluifle, FocDo. St Eo 8, "x fh s r2 WM d DUM ssa M x à & dit ( 23 LUE, VONT URP p M Wi ^4 LI 3 m » " s / 3 (Me In M ' "n *. (om Mi E V xw vod —— Dee peii fuh