Sis ANNALES: ACADEMIAE LUGDUNO—BATAVAE, 18235—18 24. ANNALES ACADEMIAE LUGDUNO-BATAVAE, a. d. vin Februarii A. moccexxin. ad d. viu Februarii Æ. wpocoxxtv. RECTORE MAGNIFICO MATTHIA SIEGENBEEK, ACADEMIAE ACTUARIO SIMONE SPEYERT van per EYK. LUGDUNI BATAVORUM, APD BiB ae EUG HET MA N S, ACADEMIAE TYPOGRAPHOS, WDCccckx v, er Tl 2 * ry | et 4 INDEX EORUM, QUAE NONO ANNALIUM LEIDENSIUM VOLUMINE CONTINENTUR, . Nomina Professorum, Lectorum et Magistrorum Academicorum, Series Lectionum in Academia Lugduno-Batava. Acta et Gesta in Senatu Academiae Lugduno-Batavae. Series Dissertationum inauguralium publice defensarum, Judicia Facultatum. Programma novarum Quaestionum, die viu Febr, anni mpcccxxiv. proe positarum, Orationes ^ M. SIEGENBEEK, C. G. C. REINWARDT, N. C. KIST, . Commentationes D. Tieboel Siegenbeek. | F. de Greve. P. J. Andreae. P. F. Verhulst. G. J. Verdam. B. Donker Curtius, W. B. filii. LE Nomina Professorum et Lectoris Athenaei Amstelaedamensis. Series Lectionum in Athenaeo illo habitarum. Acta et Gesta in Senatu Professorum Athenaei Amstelaedamensis. Oratio H. C. van per BOON MESCH. — — * Series Lectionum in Seminario Evangelico Lutherano Amstelaedamensi habi- tarum, NOMINA PROFESSORUM, Qv inde a.d. vix Februarii xpcooxxut , ad P vir Februarii MDCOCXXIY ; EN ACADEMIA LUGDUNOC--BÀTAVYA DOCENDI MUNUS OBLIERUNT - RECTOR MAGNIFICUS MATTHIAS SIEGENBB EK,’ ACADEMIAE ACTUARI US? SIMON SPEYERT vis Der BYK: OBI PHILOSOPHIAE THEORETICAE., (ET. LITERARUM PROFESSORES. M. SIEGENBEEK. "Bed J. H. van pen PALM. ALT sua xav T | S. I. van ne WYNPERSSE, proptcr infirmam valciditem. mae donatus, - M. TYDEMAN, propter aetatem gp agr rade donatus, - J. BAKE. RAD ULM 5 J. NIEUWENHUIS.. H. A. HAMAKER, LL. OO. Legati Warneriani Interpres, P.HOFMAN PEERLKAMP. l C. J. C. REUVENS, Archaeologiae Professor extraordinaris: MEDICH M. S. pv PUL G. SANDIFORT. 1 J. C. KRAUSS.) URIN LAT y. C. B. BERNARD. A. G. F. PFLUG, in Nosocóinio magno militari , qiod Leidae’ est s Medicus primus, ` A. JU- daor POM JURIDICI. N. SMALLENBURG. E. HAGEMAN, propter aetatem priest rude donatus, ` J. M. KEMPER. .. qu oti H. G. TYDEMAN. C. J. van ASSEN, THEOLOGI. J. VAN VOORST. J. CLARISSE. L. SURINGAR. N. C. KIST, Historiae Ecclesiasticae. et Historiae Dogmatum Prof. | extraord. DISCIPLINARUM MATHEMATICARUM zr PHYSI- CAR UM. S. SPEYERT van per EYK, C. BRAM A -..--- G. WTTEWAALL. C. G. C. REINWARDT. J. pe GELDER, Discipl. Mathem. et Phys. Prof. exiragtd.. [LECTORES N. G. VAN KAMPEN, Literemen Germanicarum. C. F.. RUPPE, Musices. D. P. G HUMBERT pe SUPERVILLE, Literarum Italicarum et Gallicarum. P. J. UYLENBROEK, Discipl. Mathem. et Physic. MAGISTRI ACADEMICI. G. H. EYFFERT, Equitationis, G. KNIPPENBERG, Artis Gladiatoriae. SERIES SERIES LECTIONUM, IN ACADEMIA LUGDUNO-BATAVA, ankle ud apt des. | | RECTORE MAGNIFICO — MATTHIA SIEGENBEEK. FACULTAS PHILOS. THEOR, ET LITERARUM. M. SIEGENBEEK praecipuas Historiae Patriae epochas observationibus "dllustrabit, secundum Compendium Historiae Belgicae, a Doct. van KAMPEN editum , diebus Lunae, Martis , Mercurii et Jovis, hora VIII. Praecepta Stili bené Belgici tradet, iisdem dicbus, hora XII. Eloquentiam Belgicam docebit , diebus Lunae, Martis et Jovis, hora I. Wospkrnxri'Pragocdiom , Lucifer ¿ nomine pestem a » nec non Speci- mina Poéseos Belgicae , à se edita, interpretabitur 4 diebus Mercu- rii et Veneris , hora I. Singulis diebus Veneris, alternis vicibus , vel Disputationibus de Literis Belgicis, in primis de Historia Patriae, vel Exercitiis Oratoriis prae- érit, hora III. jJ. H. vaN pen PALM Antiquitates Hebraeorum enarrabit, diebus Lu- nae, Martis, Mercurii et Jovis, hora IX: Jobi Carmina Philologicé et Criticò illustrabit, diebus Lunae et Mercu- rii, hora I. Librum I Regum cursoriá lectione pertractabit , diebus Veneris, hora I. Lectionibus Coranicis vacabit, diebus Martis, horis, post meridiem, V et VI. ; M. TYDEMAN Antiquitatem Romanam expen, diebus Lunes , Martis, Mercurii ét Jovis, hora XII. | q Aa ; J. a) n Tg SERIES J. BAKE interpretabitur Cyropaediae Xenophonteae librum P III, Pla- tonis Phaedrum, et Sophoclis Trachinias , diebus Lunae , Martis , Mer~ curii et Jovis, hora X. Ciceronis libros de Republicá explanabit , diebus Lunae et Martis , hora IX. Jus Publicum Graeciae , praecipuarumque Graecarum civitatum formam describere perget , diebus Lunae et Mercurii, hora I. J. NIEUWENHUIS Metaphysicam tradet , diebus Martis, Mercurii, Jo~ vis et Veneris , hora VIII. Logicam docébit } diebus Martis et Veneris, hora X, | : In provectiorum discipulorum. gratiam cxylicabit Historiam. Philosophiae Recentioris , tempore Auditoribus commodo. | H. A. HAMAKER Grammaticam Hebraeam explicabit et exercitiis analy- ticis moderandis yacabit , diebus Lunae ; Martis, Mercurii et Jovis , hora VIII. Arabicae Linguae, item Chaldaicae et Syriacae elementa tradet, diebus Martis et Jovis T. et Veneris, hora IV: ' a5 Pseudo-Wakidaei de Aegypto inferiore à Moslemis o Gcapatá) libellum 5. tum Bidpaji fabulas ex editione Sacyaná, in provectiorum -discipulo~ rum gratiam , interpretabitur, diebus Martis et Jovis , hora IV. - Bar-Hebraei Chronicon Syriacüm explicabit, die Jovis , hora "V et VI. P. HOFMAN PELRLKAMP brevi relative praccorpua- Antiquae Histo- riae capita’ repetet. Quo facto explicabit Historiam Universam-ab anno . 476 ad saeculum fere sextum decimum, diebus Lunae; Martis, Mercurii “ét Jovis; hora XI. | ^" Horatii Flacci Odas Selectas v diebus Mercurii etJoyis „hora IX... Historiam Romanae Poëseos tractabit hora ipsi et auditoribus commoda. C.J. C. RBUVENS, Phil. Theor. et Litt. Hum. praecipue Archaeolg- giae Prof. Extraord. Scholas publicas, de Antiquitate Indica, semel iterunique dilatàs , post ferias, mense Octobri, habitarus est. > ` SCAN Numismaticas privatas, item exercitia privata „anno Academico ' proximo inchoata, aut continuata , ad finem perducet. Quibus omnibus horas commodas in tempore constituet. J. BAKE et P. HOFMAN PEERLKAMP , conjuncta operá, mode /' yari instituent Exercitationes Paedeutieas de methodo docendi; in usum eorum, qui in Gymnasiis ipsi Literarum elementa tradituri sunt. 4 T £d ndn Ld LECTIONUM. 5 IIDEM Disputationibus publicis de praecipuis Literarum. Winch locis praeesse pergent, die Martis , hora III. Tae L' TAS “MEDICA. M. S. pv PUTI, Theoriam' disciplinae ehibdgdeie PN diebus Lunae et Mercurii, hora I. Praxin Chirurgicam in Nosocomio Academico $ die Mártis- Bor X. d; .. Mercurii, hora XI. ] ‘Anatomiam Chirürgicam cum Ogebibissitos ; hiberno tempore; dichts Lunae, Martis, Mercurii et Jovis, hora V. Artem Obstetriciam cum theoreticé tum sation’ diebus Lunae ; Mars . tis, Mercurii, Jovis et Veneris , hora XII. ^'^ Medicinam Forensem explicabit , me Mereurij et Veneris, hora X. ^^" Disputationibus publicis vacabit hora, dein-indicandá. „G. SANDIFORT, Anatomiam demonstrabit i diebus Lunae, Martis , Mercurii ; Jovis et Veneris, hora X. Physiologiam , Anatomé comparaté illustratam , Hedi diebus, hora IX. H «Methodum 'secandi cadävera quotidie "hiberno tempore, ab hora TE ad V. J. C. KKAUSS, Materiem Medicam tractabit , tibias TT —! > Jovis et Veneris, hora X. , J Hiberno tempore, hora auditoribus commodá. "U'herapiae Medicae praecepta et in specie circa morbos chronicos, Bi bus Lunae, Martis, Mercurii, Jovis et Veneris „ hora dein indieandá, Encyclopaediam , diebus et horis dein indicandis. ! J. C. B. BERNARD, Pathologiam docebit , m: Lunae , Mante: Mer- curii et Jovis; hora VIH: : 4 M Medicinam Practicam cum exercitio in Nosocomio Academico singulis diebus, hora IX. [O osigolood T "i QOV ; y i . yy end sir de FACULTAS JURIDICA: | IN. SMALLENBURG Pandectas ; ndis IW AE SEDEBAEIN, tracta bit, diebus Lunae, Martis, ‚ Mercurii, Jovis et Veneris, hora X. AS In- 6 STE OR T ges "P institutiones}, iisdem. diebus, hora XI. : niieoee] E Primas Lineas Juris Civilis Hollandici, à sc :«ditas „ explicabit , diebus Lunae, Martis, Mercurii et Jovis, hora XII. E. HAGEMAN, in quantum aetas et valetudo permittent , diebus et horis dein indicandis, studiosae Juventuti prodesse conabitur. JM. KEMPER, Jus Naturae explicabit, diebus Lunae, Martis, Mercurii et Jovis, hora IV. ib ibt ! „Jus Gentium et. Publicum, iisdem diebus, hora IX. |... o Jus Criminale, iisdem diebus, hora VIII. _ H.G. TYDEMAN Encyclopacdiam Juris docebit, diebus Lunae, Mercus rii et Veneris, hora I. Statisticam Patriae describet, diebus Lunae, Mars "Mercurii et Jovis , hora XI. — * i Historiam politicam recentiorem, ducibus MARTENSIO et HEERENIO, enarrabit, diebus Lunae, Martis et: Mercurii, hora IV, et die Veneris, hora XII. Oeconomiae Politicae principia , auctore potissimum 3. Be say, tradet diebus Martis et Jovis, hora I. De lectionibus. Juris Mercatorii , Bine. qnas forte dedero, cum . Auditoribus. constituet. | C. J. van ASSEN interpretabitur JUSTINIANI Tantitoni, ‘diebus „ag Martis, Mercucii et Jovis, hora X. Pandectas, duce westeNBERGIO, iisdem diebus , hora VII. … Historiam Jurisprudentiae. Romanae illustrabit , due: J. A. BACHIO, lis- dem dba hora IX. FAC OLTAS THEOLOGICA. J. YAN VOORST Theologiae Christianae Theoreticae Locos selectos expli- cabit diebus Mercurii, Jovis et Veneris, hora X. Historiam Passionis et Resurrectionis Jesu Christi exegeticé et critic’ ex- ponet, diebus Martis et Veneris, hora XII. ` Hermeneuticam Novi Foederis tradet, diebus Lunae et Jovis , hora XII. LECTIONUM. a Homileticen et curas Pastorales: pertractabit horis commodis vespertinis. Orationibus sacris audiendis vacabit , die Jovis, hora XII, .. J. CLARISSE Theologiam Moralem tradet,, diebus Lunae , Martis et Mer- curii, examen de eádem disciplinâ instituturus , die Saturni, hora VIII. Theologiam Dogmaticam. docebit , diebus. Lunae, Martis. et Mon hora IX. Encyclopaediam ad Methodologiam Theologicam explicabit, dicbus Jovis et Veneris, hora VIII. Hermeneuticen Sacram Veteris Foederis ‘exponet, diebus Jovis et Vene- ris, hora IX. Kxerbilio Oratoria Sacra moderabitur die "pio [a I. Disputandi exercitiis praeërit hora auditoribus armen: L. SURINGAR co MEUS a Naturalem wepe diebus Lunae et Martis, hora X. Historiam Religionis et Societatis Christianae mer diebus Lunae, Martis et Mercurii , hora XI. "Theologiam Symbolicam exponet, diebus Mérviri hora XII, Jovis et Veneris, hora XI. ( Orationibus sacris pronuntiandis praeérit, die Martis , hora I. Disputandi exercitia moderabitur hora posteâ cum commilitonibus consti- tuendá. N. C. KIST, Professor Extranidinarins ; Historiam Dogmatum enarrabit diebus et horis posted indicandis.. FACULTAS DISCIPLINARUM MATHEMATICA- | RUM ET PHYSICARUA. S. SPEYERT VAN DER EYK Mathesin. Subliniorm docebit, diebus Mercurii et Veneris , hora I° Physicam, experimentis einen, tradet dicbus. ; Lunae ,, Martis, Mercurii et Jovis, hora XII.” ©. EKAMA demonstrabit Mathes, diebus arene Martis, Mercurii et Jovis, hora VELE. i Astro- 8 S"E R'IB'S Astronomiam popularem , diebus Martis. et Jovis „ hora X. Physicam Mathemáticam , diebus Lunae et Mercurii, hora.X. : "Astronomiam , diebus Martis et Jovis, hora XI. Geometriam applicatam , diebus et horis deinceps indicandis. .. . G. WTTEWAATLL Oeconomiam Ruralem : docebit , | diebus Lunae et Mercurii , hora I. pe C. GC REINWARDT Chemiam et Artem Pharmaceuticam doce= bit, diebus Lunae, Martis, Mercurii et Jovis ; hora XI... Rei Herbariae fündamerita tradet, diebus Lunae et. Mercurii, hora I. Plantarum H istor iam illustrabit verno et aestivo, Aempone, matutino , hora VII. Historiam ahis atoni diébus : Martis et Bis, hapa “A ( J. pe GELDER, Professor Extraordinarius., .demonstrabit Methane die- bus Lunae; Martis , Mercurii et Jovis , hora VIII. Explicabit Trigonometriam rectilineam et sphaericam ,. ad . haaien, _ Astronomiam , et Artem navigandi applicatam,, diebus bonae et Ve- "neris; hora E." ; dhiiin Differentialem et Integralem , dicbus Lunae Mercuri et Vene- ris; "hora Ir. ub T1955 Bi ‘In corüm , qui desiderent , gratiam; veraden: —— biam; Mathematica et Physi sicam , Den ct diebus deinceps indicandis. d. e Pacht ofa nott y © ¢ 1 " T n aod - rrt aif t arti nibrtomlx^.- 192353918 Pl pete 9D A ott s, EN ) end: -N. G. vin KAMPEN, Liter. Gériah: Leétors Poëtarum Germanicorum . Specimina, indè à Krorsrocxro, iterpretabitur è florilegio suo nuper edito, (Handboek der Hoogduitsche Letierkunde), die Mercurii p.m. IV. et die Veneris a. m., hora VII AZA zua vov PA: Scholas Grammaticas habebit, diebus et horis; Auditoribus maxime óp- portunis. C. F. RUPPE, Musices ene; femme fusa et principia Com- positionis Miskide docebit, diebus Lunae et Jovis, hora IIT. , - P. G. HUMBERT vz SUPERVILLE , Literarum Talicarum et - . Gal- LECTIONUM; y Gallicarum Lector, has literas tradet, diebus Lunae, Martis , Jovis et Ve- Aeris , horis auditoribus máximé opportunis. .' - pri in illorum gratiam , qui artem Graphicam colunt, ejus theoriam linguá'Gallicá exponet', die Mercurii, hora I. Alia horá, quae commoda videbitur, signa Antiquarum Statuarum Ac- in stheticé illustrabit. p. J. UYLENBROEK, Discipl, Mathem, ct, Physic. Lector, Arithmeti- ces universalis elementa exponet, diebus Lunae, Mercurii et Veneris, hour X. Astronomiae Veteris et Medii aevi € enarrabit, diebus et horis dein indicandis. : C, H. EYFFERT, Acaderhious Equitation Magister , artem equitandi - "quotidie docebit. =i Theoriam artis equitandi exponet die Jovis , hora V. . G. KNIPPENBERG, Academicus Artis Gladiatoriae Magister, aptum et eleg gantem gadi usum quotidië docebit, mI i Ben ACTA ACTA ET GESTA T SENATU ACÀDEMIAE LUGDUNO- BATAVAE, 1823. Die rg Aprilis. Dies à Bao e Magnifico € Obit shag haben-- ‘dae dietus est Viro Clarissimo eassAno. GEORGIO CAROLO REINWXRDT Eodem die. Ex Literis Curatorum. 12- Aprilis: iisdemque adjecto Re gis decreto 28 Martii apparuit; Virum plurimum venerandum: NICOLAUM CHRISTIANUM KIST; Pheol Doct: V, D. M. tin pago Zoelen , "Theologiae Proféssorem —— án -— Acade-- miam. esse constitutum;. Die 5 Maji. “A viro Cl. ng wAmpT apud Academiae. Curatores. solenne juratum est Jusjurandum. Mox munus capessivit, habit&: oratione ,. de augmentis, quae. Historiae Naturali ex Indiae: investigatione: accessérunt.. Die »7 Maji. Ex Literis Curatorum 2-Maji iisdemque addito Regis: decreto. 18 Aprilis. constitit;. Viros Illustres F. G: VAN LYNDEN. VAN HEMMEN,. et B. P. VAN WESELE. SCHOLTEN hujus Acade- - MIAE.CODSlitutos:esse Curatores.. . Die 1 ulii. Literae Curatorum acceptae ,, quibus junctus- erat itio usui Bibliothecae Publicae praescriptus.. Die 27 Septembris. Dies à Rectore Magnifico Orationi Inaugurali. habendae dictus est Viro Clarissimo NICOLAO CHRISTIANO KIST: Die 11 Octobris. A. Viro Cl. krsr in manum Praesidis Curatorum: Solenne praestitum est jusjurandum.. Mox munus- auspicatus est ,. habitá. oratione „ de Progressione ingenii humani in Dogmatum liistorid. LUCI UI BURG animadvertendá, 1824, 1824, a ww Viu Die 6 Februari. Regium recitata est Beorn, 51 Tennent ad teri elise 9 if ! l Die 9 Fobruaiüi Reiter ad — retulit; : ini coneessu Curato- rum, Rectoris , et Assessorum, SC MATTHIAM SIEGENBEEK €X ACTA rr GESTA IN SENATU: ir Die 20 Januarii. Quatuor ex diversis Facultatibus ad normam ab Augustissimo Rege. constitutam , nominati sunt Professores , «x ` quibus unus à Rege eligeretur ad Rectoris munus, anno proximo, indé à die Academiae natali gerendum. EN Nominati quoque sunt quatuor, ex quibus unus ex lege Regia eligendus esset Senatüs Actuarius in annum sequentem. Nominatio ptior niox per literas, Latino sermone scriptas, ad Regem missa; utraque cum Curatoribus communicata est, hà xA J Senatum missum, quo Rector Academiae iachibons in annum proximum designatur Vir Cl. GERARDUS SANDIFORT,- Rectori «lecto adjuncti sunt Assessores T Guo.20s0v550 o Wink Clarissimi wrcowat s/SWALZLENBUROG. 3 Hli POANNES CLARISSE. GERARDUS WTTEWAALT. SANUS “BAKE, ` i) d nominatis, in annum Academicum proximum, electam esse Se- natis Actuarium. Brevi post munere abiens Vir Maguificus in " Auditorio Majori solennem‘ habuit Orationem: De LAURENTIO PETRO SPIEGELIO, postremo Hollandiae Consiliario, de li- teris et républicd optimé merito. - Caetera- ex more antiquo: et: legibus: ime hoc die praestanda feliciter peracta sunt. B 2 ; SERIES w E. vw I E iw DISSERTATIONUM 1NAUGURALIUM, a | OF IN ACADEMIA LUGDUNO-BATAVA PUBLIC DEFENSARUM,. à die vm Februarii w»occxxm , ad diem vm Februarii wpoccxxiv; j T 1825. de n) d. 15 Marti. Dissertatio Juridica, de Captatoriis Institutionibus: de+ fensa.à: Laurentio Wilhelmo Bruynen, Zaandamo-Hol- lando, pro Doctoratu Juris Romani et Hodierni. d. 19 Aprilis. Specimen Juridicum , quo Quaestiones aliquot Juridicae exhibentur, defensum ab Jacobo Petro Crommelin, Har- lemensi ,. pro-Doctoratu Juris Romani ét Hodierni. d. 21 Aprilis. Specimen Juridicum, de Matrimonio secundum novum Codicem Belgicum, defensum in Auditorio Mas jori, à Ludovico AST, , Amstelodamensi , pro Doctoratu Ju- ris Romani. d. 25 Aprilis. Dissertatio Medica continens Varias Positiones Medi- cas, defénsà à Georgio Zegers, Hattemo-Gelro, pro Docto- ratu Medicinae. d. 3o Aprilis. Dissertatio Juridica, de Jurejurando tanquam: probandi modo, defensa à Mariino van den Acker, Juniori, Jourâ- Frisio , pro Doctoratu Juris: Romani et Hodierni. d. 2 Maji. Dissertatio Juridica, de Donatione inter Wivos, secundum principia Juris Hodierni, defensa à Marino Verbrugge, Ro- terodamensi , pro Doctoratu Juris Romani et Hodierni. n d. 14 Majid SERIES tila te TORERO N U M: $35 1825. E -d 14 Maj! Dissertatio Medica’; de Usu Corticis Ulmi Chrisie, de- po fensa à Nicolao Luca van der Vlies, ex pago Eiazerswoude, pro Doctoratu Medicinae, “>! vut oo) oe „ou -d. 27 Maji. - Dissertatio Historico-Juridicá, de Ai Cascellio, Ju- -asf oon) risconsulto, defensa in!) Auditorio Majori, ab:Everardo Gothofredo Lagemans;'? pago Lienden Gelro, pro Doctora- > tu Juris Romani et Hodierni. n mi 4. Stani S pea fie odd ‚de periculo asse- , curatoris, oriundo. ex; cautelis avertendae conta- gionis causa; adhibitis (quarantaine). defensum in Au- ditorio Majori, à Salomone Emanuéle,Nykerk, Amste- , Jodamensi ; pro Doctoratu J uris Romani et Hodierni. se T D ) 21 j i - d, 7, aaah Dissertatio. Medica. » Blennorrhagid, defensa; ab Wifano : Maclaurino Smith, ex insula). „Barbadoes , Anglo, i pro Docto- ratu Medicinae. ibóH e Trib oitettoasnift vil iva ULg 2 .d. 9 Jani,’ Dissertatio. Juridica, de Veterum Jurisconsultorum. ho~- nestutis studio, defensa: à. Guilielmo: Boreel, Amstelodamen- " si, pro Doctoratu Juris: Romani et Hodierni. . „d. 21 Juni.. Specimen Medicum, de Iadio, defensum à Jacobo Brou- Wer Starck, Lugduno-Batavo , pro. Doctoratu, Medicinae. eod. d. Dissértatio^ Medico. Ghirkrgica , de Ambustione, defensa ab Alexandro Oliveira, Lisbonensi, pro Doctoratu Medicinae. ` eod. d. Dissertatio Juridica, de Domicilio p ex principiis Juris Ho- dierni, defensa ab Henrico Lucá Maarschalk, Rotcroda— mensi » pro Doctoratu Juris Romani, et Hodierni. d.) a Polti ODiseertldt ib Snider. de: posit Po tibi ‘Assecurationis et Bodemeriae secundum Juris Hodierni Principia, defensa ab Eduardo Constanti van Baerle, Transysalano, pro Docto- ratu Juris Romani et Hodierni. B3 d. 24 Junii, Vul - SiR Rek Edora 1823. Eelt ~d. 24 Junii. Specimen Juridicunt, de Transfugis reddendis, de- fensum in Auditorio Majori, à Cornelio. le doge Hoge no, pro Doctoratu Juris Romani-et Hodierni : iq i ~ -AI 26 Mini: Obsérvationes Juris-ad Quaedam: Nepotis loca im pita At~ ti¢t, defensae ab Jacobo Petro de Fremery; at, Aou „vo, pro Doctoratu Juris Romani et Hodierni. : o eod. d. Dissertatio Juridica, de contractibus, secundum or- dinem Institutionum; collatis cunt Gaji commenta- riis, defensa, in Auditorio Majori, à Richardo Josepho ‘Joanne Eduásdo/Dalys erani med nid Dictoratu Jus « is’ Romani et Hodiernis ^" ^ : d. 26 Junii. Dissertatio Juridica, y Transactionibus, secundum prin- — ds etpia' Juris Hodierni , defensa- à Petro Alexandro PAi ‘tillact Brill, Anistelodametisi, pro praise Juris Romani et Hodierni. -d. 27 Junii. Dissertatio Medico-Chirurgicd, de Inflammatione; spè- - ciatim de Phlegmone, defénsa à Thoma’ Anthonio Ste- wart, ex Oppido Plymouth, Anglo , pro Doctoratu: Medicinae. d. 25 Septembris. . "Dissertatio Juridica, de Tutelâ Officiósd, defensa ab Jano Petro Marino Tegel, ex Cattorum vico ad Rhe- num-Batayo „ pro. Doctoratu. Juris, Romani et. Hodierni, . å; 27 Septembris. JDzsputatio Historico-Juridica , de Nobilitate, defen= sa à Frederico von Boddien, ex Altencarin; Megapolitano; pro. Doctoratu Juris Romani et Hodiernis 4. 15 Octobris. Specimen Juridicum, de Juribus Viduarum secundum Juris Hodierni Principia , defensum. ab Adamo Cornelio ter Meulen, Enchusano, pro Doctorata Juris Romani et Hodierni. d. 22 Octobris. DEISEMTAT "n j sl 1825. ETT: d. 22 Octobris. „Dissertatio Juridica, de Legatis: secundum. prineipià Juris Hodierni , defensa à Nicolao Gosliga, Leovardià Fri-- _sio „ pro Doctoratu Juris-Roraani et Hodierni.. .& 32, Octobris. Dissertatio Juridica, de eo, quod interest; secundum i - Juris Hodierni Principia, defensa; à Matthaeo van Aken, Gorinchemensi , pro Doctoratu Juris Romani et Hodierni.. cod. d. Dissertatio Juridica, de Separatione \Bonorum ,. secundum [ivi Juris Romani y. defensa-ab Hermano Alexandro . Dyckmeester}. Tilâ-Gelro:, pro: Doctoratu Juris Romani et Ho- dierni. ' i d- 10 Novembris... Aucesinens eric behe ries Tone. do een Wurtdicas, defensum à Gulielmo-Adriano Vrythof, e pagò -cojoc Gulpen Limburgensi , pro: Doctoratu Juris Romani: et Hodierni, d. 13. Novembris, Specimen Juridicum, de Nimid Romanorum Patrum moore |- dA LEiberos Potestate, defensum ` às Georgio Guilielmo: C a> - ood prolo Bergh, ex meent: litinae | ng pro :Doctoratu Juris Romani et Hodierni. & 15 Novembris. Dissertatio Furia! ca, de Muliere it Manu et in "Tutelà. secundum. Gaji Veronensis. institutionum principia, defensa in. Auditorio Majori, à Jano Maria van Maanen.. Harderovicensi. 3. + BED Doctoratu. Juris Romani et p x „Hodierni. - 3 ami Dissertatio Medicó-practica , de Sulphate aoi che; 7^ ^ defensa, in Auditorio Majori, à Jano Rudolpho van Maaten? Harderovicensi , » pro Doctoratu Medicinae. LS i eld Dissertatio Medica, de Cholera, speciatim ae Choleré verd wet p Epidemic4, defensa à Joanne Selleger, Pürmerentano , pro "^ C Doctorata Medicinae, 39Q 8r b | d. 25 Novembris. i6 MURO RATE a 1823; | Gs d. »5: Novembris. „Dissertatio Juridica, de Separatione Thori et Mens sae, defensa à Florentio Gulielmo van Styrum, Harle- mensi , pro Doctoratü Juris Romani et Hodierni. d... a5 Beeren ines ariotih Medica; de Scarlatiná; defensa in «Auditorio Majori, Bb ane Sena pot Megensi ; pro. Doctoratu Medicinae. … |. Aen, Xx eod. dis: Specimen Juridicum y de. Éxecutoribus. Testamentariis, se? vens cundum: principia Juris: Hodierni, defensum ab Joanne Ja- 45 in eolio djok eji Hagano;' pro Doctoratu Juris: Romani e Hodierni. fh, d. 16 Decembris. Dissertatio Anatomico-pathologica, de insigni Tu~ ver micae vaginalis Testis degeneràtione: aliorumque breinen vitiis, in cadaveresenis 104 ánnorum observatis, defensa ab ii Hermano Johanne de Rooy, Amstelodamensi* LO Doctoz ratu Medicinae. d. 17 “Decembris: . Dient atie varidioe de yaris: pastidianei prae3 '"stanti4 ex rationibus ejus manifesta, defensa in Audi- torio Majori, à Gulielmo Groen van Prinsterer, ex pago Voorburg Hollando , pro Doctoratu Juris Romani et Hodiernig eod. ds) Disputatio" Litterária, qua continetur Platonica Pro- 'sopographia; sive, expositio judicii, quod Plato tu- lit de iis, qui im Scriptis Ipsius aut loquentes indu- cuntur, aut quàvis de causà memorantur, defensa in Auditorio Majori, à. Gulielmo Groen van Prinsterer, ‚ex pago Voorburg Hollando , pro Philosophiae Theorcticae Ma- gisterio et Literarum Humaniorum Doctoratu. — . d. 18 Decembris. Dissertatio Medica de Kiradinis Historia Na= turali et usu Medico, defensa in Auditorio Majori, ab Alberto van Calcar, Daventriensi, pro Doctoratu Medicinae. d. 18 Dec. DISSERTATIONUM. 17 1893, d. 18 Decembris. Dissertatio Historico-Juridica, de Cn. Pompeo Magno, et de Legibus ab eo latis, Hdd in Auditorio Majori, ab Henrico Antonio Cornelio Chais van Bu- ren, Nordvico-Batavo, pro Doctoratu Juris Romani et Hodierni. 1824, d. 5o Januarii. Specimen Medicum de Erysipelate, defensum ab Joan- ne Francisco Lips, Waspicâ-Brabanto, pro Doctorata Me- dicinae. d. 51 Januarii. Dissertatio Medica de Macroglossâ seu Lin- © “guae enormitate, defensa in Auditorio Majori, ab Her- mano Francisco vam Doeveren; Lugduno-Batavo, pro Doctoratu Medicinae. d. 7 Februarii. Dissertatto Medica de Hydrope. LU Pe rin a Pe tro van Walré, Harlemensi , pro Doctoratu. Medicinae, C JUDICIA JUDICIA FACULTATUM DE CONSCRIPTIS HOC ANNO COMMENTATIONIBUS, AB ACTUA- RIO PRAELECTA DIE IX FEBRUARII MDCCCXXIV. — I. ORDINIS. PHILOSOPHIAE THEORETICAE zt LITERARUM HUMANIORUM, . Nobilissimo Ordini tres oblatae sunt commentationes ad explicandam quae- stionem à Philosophia Theoreticâ desumtam: Quae fuit origo, quale consilium sodalitii Pythagorei et quam vim ea philosophandi disciplina in res civiles habuit? Primam Commentationem auctor hoc symbolo distinxerat: ios Zuouces &fduwros. Altera insignis erat verbis Horatianis : Fuit haec sapientia quondam : Publica privatis secernere, sacra profanis , Concubitu prohibere vago, dare jura maritis ; Oppida moliri, leges incidere ligno. Tertiae. denique haec ejusdem poëtae verba adjecta erant: Deferar in vicum vendentem thus et odores, Et piper et quidquid chartis amicitur ineptis; Quarum scriptionum tertiam , lemmate Deferar in vicum etc. insignitam ; nec ab accuratâ doctrinâ rerumque scientià, nec ab Orationis Latinae in- tegritate satis commendabilem esse Facultas censuit 5- de reliquis autem sic judicavit: utriusque auctori parem esse laudem industriae, diligentiae et judi cii, JUDICIA FACULTATUM. ong cii ; neutrum tamen praemio digüum esse; cum ob universam scriptionum for- mam et minus aptam singularum partium distributionem et tractationem , tum velmaxime ob multa et magna Orationis Latinae vitia, quorum ut ab omnibus: scriptionum “Acâdemicarúm -Judicibüs ratio habenda est, ita hoc inprimis ad gorum ófficium pertinere ‘censet Facultas , qui literas humaniores publice profitentur. “His igitur de® caussis, cum neutri praemium adjudica- retur, ‘ambos ‘tamer’ publicé hónorificentissimis verbis collaudari placuit. Quápropter per diaria publica evocati sunt Auctores , ut nomina sua apud No- bilissimi Ordinis Decanum profiteretur cui Facultatis desiderio “obsecutus est Ornatissimus ANSKE LAM; “S. S. Theologiae in Academia Gronin- ganá studiosus, qui se scriptorem esse ostendit dissertationis lemmate Ho- ratiano: Fuit haec sapientia quondam etc. insiguitae. Ad quaestionis literariae anno superiori propositae explicationem reliquae duae scriptiones ad Facultatem delatae pertinebant. Quaestionis haec verba sunt: Exponatur controversia de falsá legatione Demosthenem inter et Aeschinem agitata, ita ut non tantum historia illorum temporum ; actionis judiciique forma, ipsaque cum accusandi tum defendendi capita, proponantur: sed opera praecipué conferatur ad scriptorum , maximé illorum Oratorum , diligentem interpretationem aut emendationem, E commentationibus altera i inscripta erat verbis Hesiodi : Tig, »à &periis opum 7a Geol mporapordey Bnxew. Alteram distinxerat auctor verbis Ciceronis : Quid tam visendum atque audiendum fuit, quam summorum Oratorum. in caussis gravissimis accurata atque inimicitiis incensa contentio. - Nobilissimo Ordini ambae illae scriptiones mirificé placuerant: cumque in summa rei tractandae diversitate, utrumque. scriptorem. parem. doctrinae , di- ligentiae judiciique laudem. consecutum .esse censeret Facultas , hoc unum ta- men in scriptore commentationis Hesiodi lemmate Tis 9° dperijs Wpura beor etc. ornatae , reprehendendum esse judicavit, quod posteriorem partem quae- stiọnis propositae non satis intellexisset, atque adeò nimiam operam amplis- Ca Si- 20 MUTAT GOUD AL rwa simo commentario Philologico conficiendo , justo breviorem ipsi controversiae exponendae tribuisset. Consilium quaestionis hoc postulantis ut loca diffici- liora. tantum , sive ipsius Demosthenis et Aeschinis , sive aliorum scriptorum veterum, ad. controversiam illustrandam adhibitorum , dati occasione: expedi- rentur et explicarentur, melius: cepisse videbatur auctor alterius commenta- tionis | verbis Ciceronis: Quid tam visendum etc.. inscriptae. ^ Huic igitur Facultas praemium adjudicandum esse decrevit , alterius verò -commentatio- -nis auctorem publico testimonio ornandum , illiusque scriptionem in Acade- miae. annalibus edendam esse statuit. Victricis ergo dissertationis, cum schedula aperta esset , Aiola esse ap- paruit DANIELEM TIEBOEL SIEGENBEEK, Literarum Humaniorum in Academié Lugduno-Batavá candidatum.. Alterius denique Commentationis scriptor , per diaria publica ad nomen suum profitendum invitatus, Facultati significavit; se esse FRANCISCUM DE GREVE, Juris bi Litérariin Humaniorum in Academia Lugduno-Ba- _tavd Candidatum, IL -ORDINIS MEDICORUM.. Ad Quaestionem ab Ordine Medicorum propositam tres missae sunt Com- mentationes : Prima inscripta erat his »ARADIsi1 verbis: Res enimvero per se dif- ficilis, dispersam dissipatamque per centena volumina ma- teriem colligere collectamque digerere difficillimum multò casus fecit. PARADISII, Opusc. Acad. p. 88. Altera hoc lemmate instructa : | Sr tibi non felix eventus , parve libelle, Victo sufficiat , quid voluisse boni. Tertia hac sxwzcas sententia distincta: Natura sacra sua non simul tradit. Arcana illa reducta, et in interiori sacrario clausa sunt. Ex quibus aliud haec aetas, aliud quae post nos subi- 4 bit, FASC UL T A TUM. i 5n _ bit y adspiciet. — = Tarde magna iet. rn oer’ si labor "cessat. SENECA. ^ „In: singulis: reperiuntur: ingenii : sedulitatis „et esitiiiuQosnmoats: ‘has laudes singularum auctores gravi argumento elaborandoe:sibì svindicârant. > 7 Nobilissimus Ordo tamen judicavit, auctores primae et secundae scriptio- nis alteram Quaestionis partem non bené perspexisse; tertiae verb com- mentationis scriptorem priorem jap parie minus vu. nec o qui- deny satis exposuisse. YAK? AU SOSA X SEND AME „B MLS I Edi: ( ; ‘ : ij f Q Haten ORDINIS. IURISCONSULTORUM. Ad Quaestionem suam de CAROLI, QUINTI Imperatoris, molimine con- jungendarum arctius , regiontim ‘Belgicarum , Facultas. Juridica unicam acce- pit commentationem , non sine laboris et studii apparatu scriptam , cui ta- men, quum et in priori parte. quamplura deéssent, et altera, eaque diffix cilior’ argumenti pars, vix attrectata foret, Facultas public remuneran- dum. et Annalibus Academiae inscrendum non censuit: opusculum , non sa- tis dignum auctore de quo, ex hac. pst — meliorem : — pene Aj DS 41 po «—— I Y. ORDINIS THEOLOGORUM. E Quaestionem de ran pele, distinguendi el st divinas: ra= tionum commodis „et incommodis, unam. respansionean; aacepit Ordo! Theologorum, symbolo insignitam : Td Crew rep) @eoù owrúprou Eoriv. CLE- mens Alexandrinus. Haec vero commentatio, quamquam. erant, quae in eá desiderarentur, in universum ptam habere visa est, cum à perspicua et» doctá -materiae pertractatione., tum 'à' styli ac dictionis puritate et ele- gantiá commendationem , ut unanimi arago ejus «auctor dignissimus Sit ha- bitus, qui praemio ornaretur. C 5 Ape r- on MUD T Ü DAA 7 Apert’. mox »schedülà nomen. exiit PAULI 3ACOBI ANDREAE, S. S. Theologiae Studiosi in Seminario Theologico Lutheranorum „Amstelae- bending ob —— — — esset, Meaga est verus; enii iinis lo olnoningis bur Topi ntetaingai gine: ssbagosg: de, Sardi Boa Xivh bu toms cob YO anado mor: pneBixodqeteg Agna ORDINIS DISCIPLINARUM MÁATHEMATICARUM- zr PHY SICARU A. AS De Mathematica Quaestione: Theoria de maximis et minimis expli- cetur et variis. éxémplis illustretur , tres exhibitae sunt commentationes. Quarum Prima haet "habel adscripta: Sat ‘sit voluisse, upset Altera Croznonrs illa, (de Senectute Cap. IX. initio.) Quod est, eo ' decet uti, sed quidquid a, gas, agere ‚pro. viribus. i Tertia deniqúe hacc verba : Jam. sat erit minimo, yobis se dignor honore: - In:quibus prima: cet? volumine: minima ,' quámvis ebfedis probleniatibus* et solutionibus perspicua tamen ' colláta Güm duábus "reliquis, non in eo est, ut praemio decorari possit. —- Quod veró ad illas; utraque aded egregié conscripta est, imó omnibus numeris, in suo genere, absoluta dici potest, ut prorsus dubii haereamus , cuinam earundem Auctorum aureum praemium addicendum et tradéndum. sit: proptereà aequum nobis videtur, ut justá sora te declaretur, quisnam Auctorum auro potiturus sit, quisnam vero Diplo" mate: ornandus} ‘quo aequalis "quidem" laudis particeps futurus, de « bus 'ipsius;meritis:diligenti& ac labore publie” constare possit; dum utraque, . cognitis .Auctoribus:, quae typis nnee atque in Amnalibus Academicis in lucem: edatur ; dignissima ceusetür. t dial arq É MO 199 SEIN ITISA j pent a, wineisiwbiesb 8o yee neperti'sunt, schedulis Pi ane j pene ON JANUS VERD ar ex pago, AMydrecht-Batagus. >M atheseos aci rte Naturalis miss datus in Academia Lugduno-Batava. wije olen isp, wie Et n NANEN BAD JO Et PETRUS FRANCISCUS YERHULST, Bruxellensis, Matheseos ac Philosophiae Naturalis Candidatus ini AcademidsGandavenst. 925 Sorte ductâ, posteriori nummus aureus evenit, priori diploma. Ou TITAJN UTAXAe Ta’ IAOTIIA In adenine dn praemio. dibus habitus iat vrees scriptionis , cuì haec addita est sententia : Sidera perpetuò pandent sublime Theatrum. Cl sPEYERT VAN DER EYE, Carm. de Nät. 9.1225. Auctor est, Bov- DEWINUS DONKER CURTIUS; W.B. FILIUS Juris Utriusque et Ma- theseos ac Philosophiae Naturalis studiosus in Academnid Lugduno- Batavd. QUE RADA + wr i NE See nee! Ad Quaestionem e Chemiá propositam una allata est Commentatio ; cui haec verba adscripta sunt: Vinci haud tam turpe est , quam contendisse. decorum... Auctor. hujus commentationis ; multa; quidem ;-laudàábili -diligen+ tia, & probatissimorum Scriptorum -libris„collegit:, passim tamen/in iso inter.» pretandis erravit,, Fundamentorum Chemiae: et. Physicae: mon satis “sé gua= rum, neque propriam. experientiam in „ullâá parte probavit.:::-Iis/factum:.csse censendum est, ut in aliis partibus multus et prolixior fuerit.j.in postériori:; quae agit de Instrumentorum usu in Chemiá , nimis parcus , sermonis deni- que puritas.'in hac ‘scriptione desideratur. / REGNE igi Facdltas , huic commentationi praemium adjudicari non Bette, SOE tld Din SAY TELE " id mA. eke " me sv ereentrenreepe, ka? jv 6 VV AN Ciim Wise OMA VG SRD AN MEX ERU LOM VANE ARDRP AS OR MT, Sylb | ates iu ou tad Cantone: " Ph "yt e d Historia Natipali "próposttas Heiho” se in: : certarnien ‘contulit. - tory cete oupenersuik „bis Semih „tise [ett ` 1 004532 MM XA " | 6195341 X3 9 WERD l : 3 LBS XU 1 j "E is VENT BEES Se Was VORN SEE ae YS . UTI NE Fe, CERI NEEN : H29* RU e V 730 IRA VEN KD bs: CASE POT TEAL : CORSI RAS ANA {9 iux A Sb ue PROGRAMMA PROGRAMMA AD 92099094 3 t AS \las 2M* uU (12 Tits YQOUAAT A 1 TT ue f GE RTAMINIS. media nip dans HAG IRAT A RECTORE rr aree ACADEMIAE LUGDUNO- - BATAVAE, pinoi pot KOl A deo emided enngib oleassiq ooimonoxeA olnariurgr nl DONT esu Isishsinew GM scia ! hie £i ] ibj [1 De 1x MENSIS. FEBRUARII, 5 ) : x - SM 5 exo AO wh Ap a deri Ay aberratie tee it ho sen agp Sisushns si eorhule sms Ws soilapyQolM om 209:9M ADI a INDICTI. um. e ORSIGO Je celis. snp arstizoqoiq inu 5 magoa DA biratstos SOND CASS equ qw bud ose X tue starebbe stier 22551 Hette et isbeurbe eterniet Lugdáno- Batavae, ex ‚ges Regis eto dre mensis Augusti A.-ecrordeeexvs Ne. 14. omnes ‘Academiarum Belgica-: rum Cives et Athenaeorum alumnos in? annum: sequentem ad certamen literarium: invitant et evocant, et qp a dria NIRE Academiis Wuessciones H MAC j E ei grade jubent; ont tolxilow, 1 i [ Aul f «der. Min ty | [ ^l t » Af y H a. hind) £t ORDO. MEDICORUM. hanc proponit Quiesionen.. Instrumenta varia variis temporibus dents sunt, quibus sigur luxati in locum reponerentur. Sed experientia multis in rebus docuit, facilem mas nús ipsius usum fuisse meliorem, quam instrumentorum. Datå itaque defini- zione, luxationis ossis humeri, ejusque diversarum. specierum., breviter exponant , qui velint, diversi sits y diversaeque directionis rationem ipsius ossis humeri ad. centrum cavitatis scapulae, nec mon musculorum hanc articulationem moyen- tium, in singulis luxationis speciebus, et brevem omnis auxilii manualis et instrumentalis historiam literariam omnis aevi , in restitutionem humeri Tuxati » cuim ejusdem brevi epicrisi. AT ORDO PROGRAMMA, T ORDO JURISCONSULTORUM requirit: ‚Ut exponatur „tum: quaenam fuerit apud, Romanos.vera natura distinctio wis inter delicta publica. et privata ium. quaenam fuerit illius -. doctrinae vicissitudo indà à primis civitatis initiis usque ad Justiniani tempora: ita ut, quaenam singulis Historiae Romanae | aetatibus fuerint vel delicta privata vel publica, intelligatur, et juris progressás rationibus historicis illustretur. gu ORDO THEOLOGORUM postulat. Quae a CAROLO MAGNO, tum ad propagandam Religionem Christianam , tum ad emendandam ejusdem. docendae rationem, acta sunt, exponantur, et, quid illius res quer. aique. instituta bep: Christianae rofuerim » quid rint, indagetur. © ° eus = ORDO "DISCIPLINARUM MATHEMATICARUM r` i PHY SICARUM sequentes proponit Quaestiones, ADETE IM PHYSICA. qa ix: Quaeritur enumeratio concinna, sed accurata eurum, quae reverá "T" tutt ad. Disciplinam Electricam, Galvanicain, e£ imprimis Magneticam perfi- «iendam.. atque insigniter amplificandam , habitd ratione fraesertim. illorum Phaenomenorum , quae „quatuor potissimum. postremd. praeterlapsis aunis, Phy- sicorum inventa in Electro-Dynamicá vel Electro-Magnetismo docuerunt. Non igitur quaeritur Historia illorum inventorum, sed quid praestiterint ea- dem inventa, ad cognitionem humanam, et quidem praecipua in Doctrinâ — ee et ad an eain Magnetica explicanda. i E MAT HES” kh wast, wa Datis sphaerae majoris et aliquot minorum aequalium sphaerarum diame- tris, quaeritur formula, qud determinari potest sphaerarum minorum numerus, quem volumen sphaerae majoris continere valeat. D 1 Ex 26 PROGRAMM A. Ex ASTRONOMIA. ‘\Determinetur vis, qud corpus e Lund sit projiciendum in Tellurem, ut et tempus , quod. impenderet illud corpus ad hanc viam: absolvendam. EL Ex HISTORIA NATURALI, Quaeritur accurata et concinna expositio characterum, quibus Amphibiorum genera distinguantur. E CHEMIA er OECONOMIA RURALL Exponantur Humi sive Terrae fertilis natura, criteria et usus. Quaestiones ab ORDINE PHILOSOPHIAE THEORETICAE et LITERARUM HUMANIORUM propositae, E PHILOSOPHIA THE ORETICA, Historia dogmatis de fato et de animi libertate itd exponatur, ut principes -antiqui et recentioris aevi. hdc . de re philosophorum sententiae -ad- suas sin- gulae" classes referantur et dijudicentur, ratione habit ingenii humani pro- pere in hujus dogmatis historia animadvertendae, poe MM SORS E LITERIS LATINIS. Commentatio de fabulis GABRIELIS rAérnt, im qud primum fontes indicentur ipsarum fabularum, dein Poëtae elegantia ostendatur , et vira i quo yete- rum portarum loca imitatus sit. Commentationes, Latini tantum oratione conficiendae , ‘et alia quam Aucto- rum manu describendae , ante diem 1 Novembris hujus anni mittuntor ad Vi- "^ rum PROGRAMMA. 27 rum Clarissimum MAT THIAM SIEGENBEEK, Academiae Actuarium , ith ut nullis ab Academiae parte faciendis expensis detur locus, Lemmate autem omnes inscribendae , iisque adjungendae sunt schedulae obsignatae , Auctorum nomina continentes, eodemque in exteriore parte lemmate insignitae. l Universa verd concertationis ineundae et dijudicandae ratio cognosci potest ex Edicto Regis suprà dicto, Art. 205 == 213. MATTHIAE SIEGENBEEK OR ARL LAURENTIO PETRO SPIEGELIO, POSTREMO HOL- LANDIAE CONSILIARIO, DE LITERIS ET RE- PUBLICA OPTIME MERITO, HABITA DIE IX. FEBRUARI! A. MDCCCXXIV, QUUM MAGISTRATUM ACADEMICUM SOLEMNI RITU DEPONERE T. CAI 5 , " t1MISEITIASS Oropa TAY Id 3UOLNUJSMU: ATIMOIGd:/ 24 uro ,602 0 x qz IMPZEITAHOVOH 2 QUA 42 i4 ; A E mt r Y T " f T ( ro gqAS21M a JA [^ uU 9l jJ J t IT hak 3 í | , TII er fs 4 "rud de D 4 A TT AG " A TH AAUSD LATON AOMA MUTHAAAT ,3AIATAS 2392 LAF 12ATIUTOY PERILLUSTRES ACADEMIAE CURATORES! p QUI JURI DICUNDO IN HAC URBE ET ADJACENTI AGRO PRAEESTIS, VIRI GRAVISSIMI, INTEGERRIMI! CIVITATIS LEIDENSIS CONSULES, SENATORES, QUIQUE IIS AB ACTIS ESTIS, VIRI AMPLISSIMI, SPECTATISSIMI! QUARUMVIS DOCTRINARUM PROFESSORES, VIRI CELEBERRI- MI, COLLEGAE CONJUNCTISSIMI! LECTORES ERUDITISSIMI! DIVINORUM ORACULORUM INTERPRETES FACUNDISSIMI, PLU. . RIMUM VENERANDI! Im" Ae QUA- C4) QUARUMCUNQUE DISCIPLINARUM ROUTSEME PERITISSIMI! CIVES, HOSPITES, SUO QUISQUE LOCO, ORDINE AC DIGNITA. TE SPECTABILES, AUDITORES HONORATISSIMI! TU DENIQUE LECTISSIMA JUVENTUTIS ACADEMICAE CORO- NA,SPES PATRIAE, PARENTUM AMOR, MAREEA CURA ET VOLUPTAS! Tater inntmera; quae supremi Numinis benevolentia in carissimam patriam ; Foederati quondam Belgii Rempublicam, contulit beneficia, haud ultimo 'profecto loco ponendum est, quod a primis inde incunabulis insigni mag- norum virorum floruerit proventu, qui cum bellica virtute ipsam adversus -hostium impetum ac vim fortiter defenderint, tum civili inprimis pruden- tia firmaverint et vel ad summum prosperitatis fastigium evexerint, vel labentem atque ad interitum. vergentem , quantum in ipsis esset, sustentave- rint. Eorüm autem per omne aevum grata piáque mente memoriam reco- enti tristis accidit observatio, paucos fuisse, quorum virtus et merita non iniquos habuerint obtrectatores , quorum gloria non foedissimis adeo calum- -niis fuerit contaminata. Luctuosae scilicet, quae fere continuo Rempubli- ‘eam! mágis: minusve conturbarunt , discordiae illud effecerunt, ut nullus pro- -pemodum. illustrior vir non alicujus partis reprehensionem , vel odium etiam incurrerit. Ea autem, quae vivimus , temporum est felicitas , ut per muta- tam reipublicae formam , novumque inchoatum rerum ordinem, jam ipse ; -è quo priora illa dissidia manarunt, penitus obrutus sit, atque exaruerit -fons, omnesque patriae vere amantes cives de ratione, qua salus publica tuenda: atque augenda sit, consentiant. Itaque ex procelloso, in quo haec Respublica elim jactata fuit, mari in ttum quasi portum receptis aequo placidoque- animo ita. priorum temporum. nobis repetenda est memoria, .ut , mulla habita partiam, quas quisque amplexus fuerit, ratione, praeclaris., qui olim Rempublicam Belgicam ornarunt, viris suas singulis. tribuamus laudes, Immortalia igitur de hac Republica, quam a maximo patre fun- , AS das 6 M SIEGENBEEK datam armis eximie tutatus est ac stabilivit, mavrrmr merita grati celebran- tes, BARNEVELDIUM justa quoque laude condecoremus; nec, dum currer= uum HI, Reipublicae ruinam minitantis columen atque instauratorem , et communis Europae libertatis vindicem acerrimum , debito laudum praeconio ornamus, wrrrrux magnorum et de patria optime meritorum virorum nu- - mero eximamus. Inprimis vero patriae historide "publice docendae provin- ciam sustinenti illud incumbere officium existimo , ut hanc judicandi aequi- tatem auditorum animis omni ratione instillet, eosque ab illiberali odio et coeco partium studio quam longissime remotos teneat. Quodsi, ut nullus dubito, vos omnes, Auditores Honoratissimi, hac in re mecum facientes habeo, a mea persona haudquaquam alienum et illi, quam commendavi jéthiodedi aequitati omnino consentaneum: Yos habituros ‘esse“contido; si ‘dicendi “opportunitate ejus viti laudes praedicavero; «cujus: in;- administranda dissidiis lacerata et per haec dissidia ,-témporurinque ‘calamitatem>tandeiin ad "interitum prolapsa ‘Republica’ magnae fuerunt partes, cujusque jar, sedatis ‘animorum iris, ab omnibus. aequis rerun judicibus, propter vegregias inge- diii atiimique virtutes; magna veneratione: colitur » niemoria.:: Est: vero hic “LAURENTIUS PETRUS SPrnGerrvs , honoribus: non tantum ad praestantissimorürà "virorum exemplum laudabiliter“ gestis verum: etiam doctrimae fama editis- ‘que optimae frugis Scriptis clarus; « Dicanvigitur, „pace! ‘vestra, Ac A; OH. HH. "de ravRENTIO PETRO sPréGELIO,- postremo Hollandiae Consiliario jode li- -teris et republica optime merito. »Quo- de vifo , non pro arguinenti dig- mitate et amplitudine, ‘sed: pro^virium mediocritate: et temporis: ad dicen- 'dum éoncessi ángustiis dicenti mihi: ut — aures geve png “vos etiani — etiam om OTD HEE p tub e Hermon ' (T : ] S £oitát /i up) Ex triti? gente et quae ^a longo inde tempore Me serie — reis publicae vel fortes defensores , vel sapientes dedit moderatores , originem du- cere, adeoque et planum. facilemáue ad summos honores aditum, et, quod majus est, domestica, in quae intuearis „ quaeque imitando exprimas , hà- bere exempla, magna profecto humanae felicitatis" pars censenda est. Haud tamen scio an, ut laus illustrior , ita: major quoque^habenda sit felicitas , si quis primus splendida dignitatis ornamenta genti suae intulerit, eamque nominis factorum qne" claritate: illustraverit.: Haec vero laus, haec serEcmLro À ob- * tw Doh & 9 1 0$ kt q obtigit felicitas, , Ex antiqua et honesta admodum in Flandria gente, sed quae, religionis. causa e patria profuga, belli Hispanici tempore in Zelan- dia fortunarum sedem fixerat, anno seculi proxime elapsi tricesimo septi- mo. Medioburgi natus , habebat quidem, quod natalium conditione: gaude- vet, nec tamen quemquam inter majores referebat, qui gestis in Zelandia magistratibus esset conspicuus. Patre, nauticarum rerum et mercaturae peritissimo , infans orbatus, vix quatuordecim annorum adolescentulus , ma~ trem. quoque ,. honestissimam matronam, ex antiqua gente Duyelaria natam , acerba morte sibi ereptam. doluit. Mercaturae exercendae a matre desti- natus , tam alienum ab hoc vitae genere animum, ct- tam flagrantem literas addiscendi excolendique ardorem. demonstravit , ut, qui ipsi dati erant mo- deratores „ prudenti consilio huic naturae admonitioni obtemperandum esse censerent. Etaque, post percursum summa cum laude primum literarum, ‚stadium, in almam- hanc ;Musarum delatus fuit sedem, ibique per quinque annos literarum ' humaniorum » philosophiae , historiae ac jurisprudentiae studiis tam indefessa industria totum se tradidit, ut, quam de adolescentulo: jam conceperant omnes idonei ingeniorum censores, praeclaram spem cu- mulate impleret, et juventuti, in quod intueretur „ exemplum proponeretur.. Erat scilicet in illo mira ingenii felicitas. firma memoriae tenacitas , egre-. gium. mentis acumen; quibus naturae dotibus quum accederet insatiabilis discendi ardor, constans assiduitas. et. studiorum. moderatrix recta ratio, fa— cile intelligitis mil. mediocre, nil nisi praeclarum atque excelsum hinc po tuisse existere. Duplici doctrinae edito. specimine commendatus in pa- triam. quum: rediisset. Goesanae civitatis rectores: tanti ingenii, tantaeque eruditionis. juyenem,. haud dubiis indiciis. summa. in posterum auguran- tem, statim: sibi vindicandum censuerunt, eumque sibi a tabulis et secretis: esse voluerunt Erat autem honorifica haec provincia duas- inprimis ob cau sas: quam; maxime illi accepta. Altera haec erat, quod in eadem civitate „ eui matrimonio: se jungeret „ nactus erat virginem honestissimam , cum ve- uustate et:forma spectabilem , tum, quod majori longe in pretio habebat ,. ingenii animique dotibus: adeo excellentem , ut paucae illi hac in re essent pa- res, superior nulla.. Nec minus propterea haec illi grata erat dignitas , quoniam. eum ea satis otii conjunctum fore videbat ad ea, quae in Academia feliciter inchoaverat, literarum. studia persequenda. atque excolenda. taque per vi- gin- 8 M. SIEGENBEEK ginti ef quod excurrit annos, per quos in hac civitate et, quod diximus ; munere, et senatorio ac consulari functus est honore, vel etiam Zelandiae Procerum senatui fuit adscriptus , cum civibus, quacumque posset in re,’ se praestitit utilissimum, eorumque commodis augendis assidue invigilavit , tum vero, quod a publicis domesticisque rebus procurandis ipsi supererat tempus, id effingendo ac corroborando per humanitatis ac philosophiae disciplinas ingenio animoque tribuit omne. Hi autem anni, a nimia nego- tiorum mole vacui, et domestica felicitate ac laeta et tranquilla publi- carum rerum conditione exhilarati, ut ad vitae suavitatem. jucundissimi , ita ad scientiae fructum fuerunt uberrimi. Ita enim per hoc tempus om- nem literarum ac doctrinarum late patentem peragravit campum , ut nullam fere partem plane intactam relinqueret, sic scilicet sibi persuasum. habens, omnes communi quodam vinculo inter se junctas esse ac sociatas. Nec tamen quisquam vestrum hinc efficiat, A. A., eum temere nunc in hanc, nunc in aliam involasse disciplinam , nec certum sibi propositum habuisse finem , ad quem attingendum studia sapienter dirigeret. Ab hac enim temeritate quam maxime alienus, illud praecipue spectabat, ut ea sibi compararet doctri- nae subsidia, quae ad perfectum reipublicae moderatorem formandum in- primis essent necessaria et fructuosa. Itaque historiae cum antiquae, tum recentioris eam ex limpidissimis fontibus haurire studuit peritiam, quae ad causas prosperitatis ac decrementi rerumpublicarum regnorumque per- spiciendas valeret; philosophiae vero illas potissimum pertractavit partes , quae ad interiorem humanae naturae perscrutationem , et ad hominis ci- visque jura atque officia penitus cognoscenda ducerent, et sapientiae po- liticae praeceptis animum: imbuerent. Inprimis autem omnia, quae ad pa- triam; ejus historiam , antiquitatem, et regiminis formam pertinent, sedu- lo ab illo investigata fuisse, vel me tacente facile intelligitis. « Singularem quoque illi scientiae recte percipiendae tribuit operam , quae in explicandis , e quibus publica oritur felicitas , fontibus occupata est, atque oeconomiae politicae vulgo nomine appellatur. Hanc vero scientiam quo melius ad patriae, cujus salutem unice spectabat, commoda augenda posset conver- tere, omni industria in id incubuit, ut quae illi parata essent publicae fe- licitatis praesidia, cujusmodi illa, quibusque ex causis detrimentum fecis- sent, quamque in posterum novi capiendi incrementi praeberent spem, uf per sO: BR A T 110s M 9 penitus. cognitum haberet ac perspectum, Eundem. in, finem aliarum. quo-- que gentium, quarum aliqua esset cum nostra conjunctio, studia , oppor- tunitates et tuendae atque augendae prosperitatis publicae rationem diligen- ter indagavit, ita nimirum judicans, hinc demum effici posse, quam viam ingressus ac persequens patriae commodis optime consulturus „esset, Rei- publicae. Belgicae moderator. Haec severiora autem. studia elegantiorum, quae dicuntur, literarum , a quibus, utpote ab ipsa natura ad omnem hu- manitatem atque LAORE conformatus , minime alienus erat, amoenitate exhilaravit. Itaque et ex poétarum deliciis perfruendis honestam mentis re- laxationem lubenter petebat, et eorum inprimis poëtarum lectione delectabatur , quorum carmina vel ad sublimes in animo sensus excitandos essent com- parata, vel e quibus ad mores hominum atque ingenia plenius .cognoscen- da aliquid. posset proficere. Nec minore cum voluptate oratorum Scripta pérvolvebat ; atque ex iis non tantum ingenuum animi oblectamentum , ve- rum etiam eximium ad recte cogitandum ac perspicue dicendum fructum referebat. Prae caeteris autem Ciceronem unice admirabatur, eumque cum ;veraé eloquentiae, tum omnis sapientiae optimum magistrum ita. colebat , ut illius orátionibus -aliisque scriptis legendis vix satiari. posset. Mirifice quoque eos historiarum "amabat auctores, quorum libri prudentiae civilis práeceptis essent referti. Horum in numero princeps ab illo censebatur Po- lybius, cujus propterea haud minus, quam Ciceronis , quotidiano fere usu pertrita, atque in succum , ut ajunt, et sanguinem. conversa habebat scrip- ta; ‘Omnino praestantissimos , quos Graeca et Romana tulit. antiquitas , magno in honore habebat scriptores, et immortalia. illorum ingenii monu- . menta assidue pertractare, et ad. pulchri venustique sensum acuendum effi- -cacissimum, et ad verae idoctiinas fructus rn uberrimum existi- mabat. : £5. r ' Haec leviter | a’ nobis RH SA CROPAIR ac Ho ahiska: studia ‚ qui- ‘bus, per totam vitam nunquam penitus omissis ; -diligentem inprimis pla- cido illo: atque otio magis abundanti , de quo diximus ,. _ tempore navavit ope- ram, eco quidem -consilio a sernerrro fuerunt! instituta, ut inde ad vitae ci- vilis usum emolumentum caperet, non vero ut! editis scriptis eruditionis: si- bi famam compararet... Etiamsi autem hanc laudem. minime quaereret, ta- men lucubrationes quasdam suas, ad patriae antiquitatem et historiam per- B ti- Go M. SIEGEN BEEK iinehtés ‘in ldem emittere, aique hac etiam ratione publicae utilitati ine sérviré haud à se alienin duxit. "Horum scriptorum; “de quibus hoe lóco pàuca mihi dicenda esse "video, primum est parvae quidem molis , sed magni pretii: opasculum , ad juris patrii, quod ante seculum XIII viguit, originem explicandàm: conmiparatum, in quo de antiquissimis, qui Foederati Belgi regiones , Hollandiam inprimis ac Zelandiam, olim incoluerunt, vel aliquam in eas vim exseruerunt , populis eorumque legibus atque institutis docte agitur, et quid inde ad jus patrium constituendum derivatum sit, ita 'demonstratür, ut in hac demonstratione et antiquitatis et juris eximia elu ceat scientia. Alterum historici argumenti opus proxime quidem Goesanam Spectat civitatem, pactique, quo anno 1577. Principis Arausiaci se imperio subjecit, accuratam atque ex ineditis magna pro parte monumentis peti- tam continet historiam; verum tam multa complectitur ad universam ho~ rum: nee non priorum temporum rationem recte cognoscendam eximie fas cientia, ‘tot exquisitis observationibus et praeclaris civilis sapientiae prae- ‘eeptis abundat, ut cuivis patriae historiae sanaeque politices studioso ejus quam maxime commendanda sit lectio. Exstat denique ab illo edita et ‘animadyersionibus illustrata ‘ampla anecdotorum , ad historiam inprimis Foederis Trajectini pertinentium , sylloge, quae illo consilio collegerat, ut inde accuratam omnibusque numeris absolutam illius Foederis historiam ‘contexeret. Sed quo maxime tempore hoc opus conscribere aggredieba- tur, tanta in eum. collata fuit negotiorum moles, ut illud consilium peni- tus debuerit omittere. Quantam. vero patriae historiae amantes inde ;jactu- yam fecerint, vel wna satis declarat docta, perspicua atque elegans de eximio viro Joanne Nassavico relatio , e qua, quam praeclare hic Foederis "Trajectini praecipuus. auctor et moderator de republica sit meritus, lucu- lenter constat. Etsi vero tantam. et tam justam exspectationem. movens "opus..haud absolutum fuisse, vehementer doleamus, est tamen, quod et patriae historiae studiosis gratulemur , et sPIEGELIO: gratias agamus: de edita. "ab illo. anecdotorum ,, quam memoravi, sylloge , utpote plurima continen~ te, per quae hujus temporis historiae ac rationi nova lux affunditur. Jam: satis; mihi dixisse videor, A. A., quo probarem doctis: sergcEuro: lu -eübrationibus multas antiquitatis et historiae patriae partes eximie fuisse illustratas.. Illud etiam diii farem "RI praesidiis ‚ad eas, quas civitatis Goesanae Senator ac Consul in „republica sustinebat partes y. in ci- vium utilitatem administrandas, et ad graviora deinceps munera laudabiliter gerenda fuerit instructus. Anno seculi proxime elapsi octogesimo Zelandiae Proceres longo re- rum usu exercitatum et probitate, industria magnisque ingenii ac doctri- nae dotibus inprimis commendatum virum unum omnium dignissimum ju- dicarunt, qui ipsis ab actis esset ac tabulis, et post quinquennium. amplio- rem quoque Suae regionis Consiliarii in eum , dignitatem contulerunt. Erat autem, per quod utroque hoc munere functus est, difficile admodum et calamitosum Reipublicae tempus, et e.quo omnium, quae postea illam af- flixerunt, malorum origo praecipue sit repetenda. . Etenim jam statim post- quam prius adierat munus, tristissimum illud cum Britannis exarsit bel- lum, quod non tantum magna mercaturae , opibusque publicis intulit detri- menta, verum inprimis propter resuscitatas , quae. diu, sopitae fuerant, ci- Viles derden Reipublicae fuit perniciosissimum, Ut. vero patriam sincere amans,.pacisque et concordiae studiosissimus misera haec dissidia quam maxime dolebat sræcruws, ita cuncta innoyandi » qui jam multos invase- rat, ardorem publicae saluti noxium atque exitiosum. judicabat. Itaque et. interna animi persuasione et jurisjurandi , quod Consiliarii dignitate orna- tus lubens praestiterat » religione motus. atque obstrictus , omni ingenij at- que auctoritatis contentione illud efficere conatus est, ut. praesentem reipu-- blicae statum tueretur atque. inyiolatum servaret. Hoc autem „consilium moderate quidem et prudenter, sed fortiter atque inconcussa animi con- stantia persequentem multorum illum vituperationem atque odium incurris- se, non est profecto , quod miremur. Recte secusne hac i in re egerit aliorum . judidio committens , illud affirmare nullus dubito, eum , solo patriae amore. ductum, nulli vel irae, vel cupiditati, sed unice conscientiae monitis ` obtem— perasse, et ab atroci ratione, qua. coeco furore abrepta plebs in multis Zee Jandiae oppidis adversus omnes saeviit, qui genti Arausiacae inimici a bebantur, quam maxime abhorruisse. Verum a tristi horum temporum . recordatione. animum. avooeraus, et in SPIEGELIUM , jan in amplissimo , in quo ingenii animique. facultates | ac Vir- | Ba . , M } ds M SIEGENB EEK tutes exsèreret , theatro collocatum, oculos conjiciamus, Facile intelligitis ; mie gravissimam illam Hollandiae Consiliarii spectare, dignitatem, qua, ex- tra Hollandiüm natus , propter solam ingenii virtutumque commendationem anno seculi praecedentis octogesimo septimo fuit ornatus. Erat autem, ut semper, ita hoc praecipue tempore difficilis admodum hujus gerendi mu- neris ratio. Oppressae quidem, minime vero extinctae erant, quae Rém- publicam per aliquot annos incenderant, discordiae. thd per proxi- morum temporum calamitates Hollandiae erat aerarium ; omnium 'Veró rerum , maritimarum inprimis, magna perturbatio et tristissima - conditio. Plurima felicitatis publicae praesidia magnopere erant imminuta; Indiae’. ` Orientalis Societas, firmissimum illud antea Reipublicae columen, ruinam. adeo minitabatur. Has tot tantasque difficultates, nec non vastum latissime patentis provinciae ambitum intuens et mente: complectens , horrore qui- dem se commoveri sentiebat , verum alacri tamen, positaque in sürmmo Numine fiducia confirmato animo onus suscepit, omnesque vires intendit , ut cum Hollandiae, tum üniversae patriae quam posset utilissimum sese praestaret. Hoc quam vere a me dictum sit, ea, quae intra septem, per quos grayissimo munere functus est, annorum spatium ab illo gesta sunt, luculentissime demonstrant. Ea vero omnia recensere ut non est hujus lo— ci ac temporis, ita pauca tamen mihi delibanda esse sentio, e quibus pa- teat , quanta integritate , fide ac diligentia omnes muneris partes implere , ac Reipublicae prodesse studuerit sPrEGELIUS. | Erat, ut nostis, amplissima, quam ornare debebat, sparta in duas potis— simum partes divisa, quarum altera ad res Hollandiae internas ac domcesti- cas, cum universa Republica arctissime conjunctas, procurandas, altera ad M Ed cum exteris populis regibusque pacem ac concordiam consef- < .vandam, ejusque cum salutem , tum dignitatem tuendam pertinebat. Jam in utraque hac parte ita versatus est sprecriivs, ut quod temporum diffi- cillimorum iniquitas ferebat, id omne perfecisse censendus sit. Et primo quidem omni opera id sibi agenduin existimavit, ut, pacatis civium ani- mis, quae Rempublicam laceraverant, discordiarum memoria, quantum fie- ri posset, deleretur. Quodsi vero institutae hac de re deliberationes non eum habuerunt exitum, a quo exoptatissimus concordiae tandem instau- randae sperari posset fructus, serEcEru id nequaquam culpa accidit, cu- jus” OR AT T OM en e jus saluberrima monita ac consilia parum hoc tempore apud plurimos va- luisse, est profecto quod doleant omnes boni. Ipse scilicet, nulla privatae irae explendae cupiditate ductus, unice patriae spectabat utilitatem, et quae ab hac utilitate haud aliena viderentur, ea omnia lubenter iis conce- debat, qui diversas ab ipso in Republica partes secuti essent. Hujus ae- quitatis ac moderationis complura illum postea quoque documenta dedisse , multis , si res id postularet, exemplis possem comprobare. Nec minorem porro in eo industriam collocavit, ut, quae tunc restituta erat quies pu- blica, ea in posterum inconcussa maneret. Ad hunc vero attingendum fi- “nihil ipsi efficacius videbatur, quam ut praesens Reipublicae status iis praesidiis ac munimentis firmaretur, quae: ab innovandi cupidis haud facile perfringi possent ac convelli. Igitur omnibus Foederis Trajectini so- ciis auctor fuit, nec difficulter persuasit, ut pro tuenda, quibus nunc le- gibus definita erat, gentis Arausiacae dignitate solemne inter se pactum inirent. Hoc enim pacto, quod a sancito haud ita ditt postea cum Bo- russiae Angliaeque regibus foedere novum accepit robur, ipsa litium, quae a longo inde tempore agitatae fuerant , materies e medio sublata videbatur, quum jam, non amplius disputari posset, necessaria, an minus necessaria illa censenda esset dignitas. Quidquid autem de hac controversia quis statuen- dum existimet, illud lubens, ut opinor, mihi largietur, et propter civilem heme et propter sincerum patriae. commodis inserviendi studium hu- jus inventi auctorem esse collaudandum. Etenim et ejusmodi erat inyen- itum, per quod, nisi major vis, extrinsecus allata, humanae sapientiae consilia elusisset , satis, ut videtur, in posterum munitus fuisset, qui tunc erat, Reipublicae status, et illius auctori erat persuasum, dignita- tem, quae in gentem illustrissimam collata erat, cum patriae salute arc- . tissimo vinculo esse conjunctam. Verum his diutius immorari nolo, quum alia mihi commemoranda sint, e quibus , quantopere patriae se utilem praestare conatus fuerit, haud minus perspicue apparet. Jam quae primo loco curanda erat res, ut scilicet exhausti Hollandiae aerarii ino- piae succurreretur, et Asiaticae inprimis societati ea subsidia ferrentur, quae illam ab interitu possent conservare, ea magnam srreerzio industriae. ac prudentiae laudem attulit, Nec praesenti tantum necessitati subvenisse satis habens, illud inprimis omni studio sibi agendum censebat, ut publi: BS cas x& M. SIEGENBEEK cas Hollandiae et privatas civium opes, quantum in ipso. esset, augeret, et eas reipublicae partes, quae morbo maxime laborare viderentur, sani- tati restitueret. In. hac autem gravissimi muneris parte administranda, duos praesertim, qui eandem olim spartam ornayerant, viros. sibi- imitan- dos proponebat, wirrium scilicet et sLINGELANDIUM. Ut vero ambos hos vie ros rerum, ad Hollandiae commoda pertinentium, peritia, atque in iis pro- curandis fide ac diligentia excelluisse judicabat „ ita wxrrrum inprimis tan- topere admirabatur ‚ ut aliquando amico cuidam suo diceret: quantus bic fuerit vir, nec tu, nec ego mente. satis comprehendere possumus, — Hoc tam insigne laudis praeconium hac opportunitate co. lubentius refero, qio- niam ex eo luculenter patet, quam parum sententiarum de republica dis- sidium apud illum valuerit, ut alicujus meritis quidquam detraheret. Eo- rum igitur, quos nominavi, virorum vestigia secutus, nullam non curam ac diligentiam adhibuit, ut, absque ullo civium: detrimento , aerarii Hollan- dici reditus parsimonia, rectaque illorum procuratione necessitatibus aequa- les redderet, et publicae felicitatis praesidia tueretur , iisque novum adderet incrementum. Quominus autem omnia, quae ad jii finem excogitave- rat, sibique proposita habebat, dete potuerit, obstitit cum major dis- sentientium . auctoritas , tum praecipue, quae secuta fuerunt, temporum ca- lamitas. Eaedem iiis causae effecerunt, ut quam. i aptis maxime reipublicae partibus paratam haberet essct cam. omnibu ip- si non licuerit. Valet hoc praesertim de maritimarum rerum. administra- tione, quam plurimis vitiis scatere diu questi fuerant. omnes prudentiores et Reipublicae vere amantes. Haec autem quum levi. quadam emendatione. tolii posse nequaquam viderentur, illius administrationis rationem plane i im- mutari volebat serscELIUs , et novam eamque longe simpliciorem regiminis formam descripserat , quae eximia Reipublicae commoda pollicebatur. Nec tamen, quidquid tentaret, hanc formam probare potuit iis, qui vel ali- quam cx illa immutatione privatam sibi jacturam metuerent, vel majorum instituta coeca quadam. veneratione prosequerentur. — Siccine igitur (dicet fortasse aliquis) omnia, quae in Reipublicae utilitatem . meditatus . fuerat vir egregius, optato .caruerunt successu? Minime, A. A: Fuerunt enim, plura, in quibus tantum valuit ejus auctoritas, ut .ca.ad felicem exitum. perduxerit. Ex his unum tantum commemorabo verum. gravissimum et. bo ad A duo E4Y.0w1 ar 25 ad Hollandiae, imo totius Reipublicae emolumentum: inprimis efficax, no- vam scilicet, illo auctore, quà nostraé.in America coloniae administraren- tur, constitutam 'rationem. '" Hactenus , ut nostis, earum , quemadmo- dum Asiaticarum , cura privatorum mercatorum mandata erat societati , quam , cum senili quasi torpore languescere videretur, plane tollendam cen- sebat srizexiivs. Itaque cum instaret tempus, quo de illa vel renovanda , vel antiquanda ex lege deliberationes: institui deberent, illud, mira usus prudentia, efficere.conatus est et.feliciter tandem effecit, ut, abolita veteri societate, Americanas colonias.ad novam in posterum normam regendas esse décernerent Foederati Patres, quae justam praeberet spem, fore ut ad majorem longe > quam antea, prosperitatem | increscerent. Hanc autem spem nequaquam falsam fuisse, eventus postea abunde probavit. Aucto enim per sapientia instituta insigniter incolarum numero et propagato in dies agriculturae studio tam laetá, intra paucos annos, harum coloniarum fuit conditio, ut eximiae inde in patriam utilitates redundarent. Itaque haud est, quod miremur, hac inprimis perfecta re magnopere ejus gavi- sum fuisse auctorem, dignum. profecto, qui vel ob hanc unam causam optime de patria meruisse praedicetur. Verum jam missis iis, quae ad in= lernarum rerum curam pertinent > pauca videamus de. ratione , qua in ex- ternis rebus moderandis versatus sit sPreGELivs. Hac autem in parte ita se gessit, ut pauci admodum fuerint, qui illum -eivilis sapientiae gloria superaverint, qui fidei.ac diligentiae laude, nemo. Parum. ducens ea parata habere doctrinae praesidia, quae ad tuendam gravissimam provinciam. necessaria essent, in eo etiam summam: collocavit industriam , ut, quod. esset ingenium , qui mores, quae studia eorum , quo- "rum in praecipuis Europae civitatibus maxima in moderandis rebus esset auctoritas , cognitum. haberet ac perspectum, nec quidquam. ipsum fu- geret, quod. patriae periculosum in aliqua Europae parte principes mo- lirentur viri. Illud vero patriae inprimis periculosum judicabat, quod ad turbandam publicam pacem ac quietem esset comparatum. Sic enim illi persuasum erat, nihil huic Reipublicae salutarius „ nihil magis. necessarium. esse, quam: pacem ; hanc vero tueri ac conservare admodum. difficile atque arduum. censebat, si alicubi in Europa bellum: exarsisset, utpote cujus flammis facile etiam patria posset flagrare. Itaque nihil habuit prius, ni- 16 M SIEGENBEEK hil antiquius, quam ut exortis inter reges populosque dissidiis placide com- ponendis operam darent Foederati Patres. Ad hunc autem saluberrimum obtinendum finem plurimum saepius hoc tempore eorum valuisse monita. atque auctoritatem ipsa historia luculenter demonstrat; cujus quidem rei laus praecipue ad nostrum pertinet serecELIUw , ab omnibus exterorum re> gum ac populorum ad hanc Rempublicam legatis , propter integritatem , re- rüm peritiam , moderationem ac sapientiam , magno in honore habitum.. Eodem conservandae pacis studio ductus, omni ratione, salva tamen Rei- publicae majestate, id cavendum ratus est, ne quid illa cuiquam. regi po- pulove .offensionis praeberet, ejusve in se iram concitaret. Igitur, quo tempore ipse caeterique Reipublicae moderatores inito cum Borussiae An- gliaeque regibus foedere et praesentem Reipublicae statum confirmandum , et futurae illius atque universae Europae tranquillitati prospiciendum exis- timarent , Francorum quidem, illud foedus sancitae antea cum illis amicitiae minus consentaneum judicantium,. querelis non tantum. tribuendum cense- bat, ut res, ex ipsius sententia patriae utilissima , omitteretur , verum om- ni tamen diligentia illud efficere conatus est, ut Franci placarentur, sibique persuasum ^ haberent initam cum. illis societatem minime . disruptam velle Reipublicae proceres. . j Haud tamen scio, an, quod praedicavi, pacis conservandae studium un= quam evidentius probaverit, quam difficillimo illo tempore, quo domesti- cae in Francia turbae et exorta inde violenta rerum omnium conversio cum - in tota Europa, tum in nostra quoque patria diversos admodum animo- _ rum motus excitarunt. ‘Hoc autem ne quis temere a me dictum putet , rem hic mihi commemorare liceat, quae et certissimam dictis fidem addat, et simul illustre praebeat documentum , quam singulari prudentia et futuri providentia valuerit sprecrzivs. Labefactatam continuo et ludibrio habitam regiam in, Francia auctoritatem , et propagatam libertatis et. aequalitatis doctrinam. eam nonnullis Europae principibus, Borussiae inprimis regi et Germaniae Caesari, sollicitudinem injecisse , eamque apud illos excitasse in- dignationem, ut de jungendis ad regiam instaurandam dignitatem viribus consilia agitarent, nemo vestrum est, qui ignoret. Jam vero .sPIEGELIUS;, quod meditabantur reges , bellum maxima cum ipsis, tum universae Euro- pae pericula minitari judicans , scriptum — consignavit prudentissimum et cum Jd OD MAAT E 0:2 ij cum Austriae Borussiaeque rectoribus communicari 'cüravit, quo rat'oncs ex- ponebantur , ob quas illud bellum minime suscipiendum censeret. Et primo quidem, haud vanus profecto futuri augur , felicem belli exitum vix, et ne’ vix quidem exspectari posse demonstravit; tum vero, quodsi optato successu’ baud plane carerent conamina, plurima tamen ex bello oritura incommo- da ac pericula docuit. O admirabilem viri prudentiam, qui, dum reli- quorum animi ad praeclaram spem erant erecti, certior ac veracior Ti- resia vates, tristissimum belli exitum solus praedixerit! Atque utinam sa- - uberrima ejus monita eam in principum virorum animos habuissent vim; ut temerarium consilium omisissent, e quo plurimas in universam Euro- pain manasse calamitates nemo facile inficias ibit! Sed nolo has deplora- réccalamitates. Iud potius observandum videtur, quam firmum pruden- tissima; quam memorayimis, srreceL admonitio praebeat argumentüm , - nihil magis illum curae cordique habuisse, quam ut quavis honesta ratio- né:haec Respüblica' bellum «cum Francis effugeret. Quid enim “cogitari po- test absurdids , quam eum virum, qui illud bellum vel potentissimis regi- bus-reformidandum censuisset, postquam hujus sententiae veritatem even- ius jam luculentissime probaverat, patriam illius sociam voluisse reddere ? Itaque’ neminem. vestrum fore certus. sum, A. A., qui non lubenter mihi fidem habeat affirmanti, omni opera conservandae paci invigilasse sprecr~ uum. o Hune autem finem quo certius obtineret, idem pacis studium apud Britanniae quoque moderatores alere conatus est. Quos cum hac in re sex. cum) sentienteshaberet, quo tempore jam ipsis Reipublicae finibus victor Francorum imminebat exercitus, singulari usus industria ac prudentia illud effecit, ut omnis belli metus Reipublicae exemtus videretur. Eas enim Fran- ciae, qui tunc erat, legato , moderati ingenii viro, una cum Britanniae legato ; tuendae pacis obtulerat conditiones, quae et ipsi quam maxime probarentur , atque, illo referente, patriae quoque rectoribus egregie placerent. Quominus autem exorta hinc laetissima eventum sortiretur spes, obstitit nonnullorum in Francia prae caeteris se populares ferentium impotentia ac furor, qui ipso illo lempore , quo firmatum iri pacem omnes sibi persuaserant , decretum condi curaverunt, quo et huic Reipublicae et Britanniae bellum indiceretur. Tn- justissimum hoc ‘bellum, quo verbis Princeps tantum Arausiacus, revera ipsa teha Respublica ; hujus nomine fortissime suscipiendum judica- C ruit 18. M. SLEGENBHRBEK runt Proceres et prae eaeteris sPreegLIUs; quod an recte judicaverint, hemo profecto jam in dubium est vocaturus. Qua vero eventuum: varietate hoc gestum. fuerit bellum, et quem tandem: huic: Reipublicae fatale, | sergczrro tristissimum habuerit. exitum , nemo vestrum , confido, a me enarrari pos- tulabit. Illud monuisse sufficiat, per universum» hoc | gesti. belli: tempus. Rempublicam nulla unquam. in re , quae quidem: ab ipso curari posset, ac deberet „ serscsrax fidem., vigilantiam. ac: prudentiam: desideravisse: Ex mul- tis, quae afferre possim , hujus rei documentis „unum: hic apponere lubet. Paulo ante illud tempus, quo- patriam. oecupavit victor Francorum: exerci: tus, gravi morbo afllictus. fuit vir egregius; ad quem curandum. inprimis: ` necessarium esse dicebant medici, ut omni publicarum: rerum: sese: cura ab Stimeret, quapropter nihil ad illum. deferri- volebant, quod aliquam: ipsi :sol- licitudinem. posset injicere; Forte autem. accidit, ut, quum.jam: in’ Gel riam usque penetraverant hostes, quidam ad illum accederet amicus’, qui praesentem. rerum conditionem totam ipsi exponeret! Hoc: instantis- peri-- culi nuncio graviter commotus , e lecto , in, quo: febri correptus. decumbebat 3 statim surrexit „ seque in Hollandiae Senatum. deferri jussit ; quem: ingressus! trepidantes . proceres altiori, quam solebat, voce ad constantiam: animique: fortitudinem cohortatus est, eaque ipsis consilia. dedit , quae: periculosissimo: hoc tempore Hollandiae utilissima. judicabat. ©: omni laudis: praeconio dig— num. adjuvandae Reipublicae ardorem, quo ipse sui: curan: m" ucgliges bat, ut laboranti patriae , quantum posset, succurrerett: oto: - Hactenus. dicta satis, ut opinor, superque demonstrant, omnes gravissi«- mi muneris partes ita administrasse srieeermuw , ut fidei: et diligentiae, atque eivilis prudentiae summa illi tribuenda sit laus. Quo. magis: autem intelli gatis, A. A., qualis; quantusque fuerit vir, agite in postrema: orationis par= ie ingenii animique, quibus ornatus fuit, dotes ac virtutes ; quasi in-taábula: _delineatas „ nobis. ante oculos ponamus ,. et. inprimis Vidi : qualem: se im vita privata ac domestica praestiterit, quo animo: gravissimas , e mei iremum vitae tempus-afflixerunt, tulerit calamitates; ^ © Miti Erat illi ingenium admodum perspicax et promtum; egregia mentis sax gacitas ac proyidentia,- singulare judicii acumen; quas naturae dotes: cum: longus. rerum. hominumque usus, eaque scientiarum: ac literarum: taii; quibus ilum. diligentem operam dedisse. supra vidimus ,, niagnopere: auxis- sent, (9 B ATO 19 sent, facile perspicitis, A. A., quam eximie ad res .gravissimas ones paratus fuerit „atque instructus., Magna praeditus memoriae vi ex varia et infinita lectione haud. difficulter-sibi vel ‘historica exempla, vel praestantium „scriptorum . effata, ad, rem praesentem: accommodata, in mentem revoca- bat; quibus sententiam. posset. confirmare. Praeterea a natura ad facetias Ac venustatem erat compositus, et sermonibus salsos admodum lepores ad- spergere solebat. Ex his omnibus exstitit dicendi facultas, quae ad per~ suadendum inprimis essct efficax, et mira, quadam suavitate audientium ani- mos, Ccaperet.ac teneret. Nec tamen quisquam: vestrum existimet; A. A., illum.in dicendo aut scribendo. unquam. venustatis vel doctrinae laudem af- fectasse,.. Ab omni enim. affectatione alienus, simplicitatem unice amabat , . . €jusque. in. omni vita erat studiosissimus. Itaque in dicendo nihil sequeba- dur, praeter | perspicuitatem et distinctam rerum expositionem ; quae vero aderant cloquentiae ornamenta, ea ex hilari ingenio atque insigni, qua in- Siructus erat, eruditionis. copia ita ponte enata apparebant, ut nullam pla- ne artem, nullum studium redolerent. Quemadmodum in dicendo, ita in omni alia re nihil habebat, quod ad inanem ostentationem esset composi- tum ; verum cuncta in „eo, amabilem. illam naturae simplicitatem refere- bant, cujus studio maximi viri prae caeteris duci solent ac delectari. Et- si autem ingenio magnopere valeret, parum tamen illi, plurimum: indus- uiae. tribuendum . existimabat, hujusque inprimis laudem ‘sibi comparare studebat. . ‘Quo vero illam adjuvaret atque augeret, certum omnibus iri ye- bus sibi ordinem servandum proponebat, quo et ea, quae ageret, suis sin- gula. temporibus essent distincta, nec quidquam procrastinaretur, quod ho- die fieri posset aut. deberet, et quae in.usum ipsi adhibenda essent, semper promta ae parata haberet. Hine dici vix potest, quot quantaque industride reliquerit monumenta , quorum (ne jam de iis dicam , quae cum ab ipso, tum ipso inscio et invito ab aliis fuerunt edita) magna pars in publicis Ze- landiae Hollandiaeque exstat actis , longe major vero in privatis adhuc scri- niis latet et (quod literarum «t. patriae: causa -magnopere ' dolendum est) semper latebit, quandoquidem quidquam eorum in lucem emitti vetuit vir modestus. — Praeter illam, quam praedicavi,. industriam , vito político in primis necessarias judicabat prudentiam ac constantiam. Quam eximia in al C 2 Xe E ‘20 M. SIEGENBEEK illo fuerit prudentia, antea dicta jam satis demonstrant. lllud vero hoc loco monendum , fuisse quidem illius. prudentiam in eo quoque conspicuam., quod, ubi res postularet, caute et circumspecte ageret, nec veram animi sententiam intempestive proderet, longe tamen remotam llis" ab illà astu- tia ac calliditate, cui, ad fallendum comparatae, a viris politicis haud ra- -ro speciosum virtutis nomen praetenditur. Nec minor constantiae illi laus tribuenda est, qui nec blanditiis unquam , nec minis a recti justiqüe- tra- mite avocari se passus sit, et ealummiae tela, quibus saepius petitus" fuit, tanquam ‘ex alto editoque loco despexerit. Caeterum utraeque, de quibus dixi, virtutes ita in illo erant temperatae, ut altera alterius esset modera- trix, adeoque nec prudentia in timiditatem, nec constantia in pervicaciam abiret. — Quod vero maxime in. illo laudari meretur, hoc profecto est, quod egregias ingenii doctrinaeque, quibus ornatus erat, dotes indefesso Studio in patriae, cui se natum sentiebat, publicamque civium utilitatem converterit. Hujus rei cum omnis, quam contemplati sumus , vita ejus pu- blica, atque erudita, quibus patriae jus et historiam illustravit , scripta lini documento sunt, tum alia quoque exstant argumenta. Generosos juvenes , Reipublicae gdmihletranaie destinatos, in quorum usum, in Ze- landia adhuc degens, politicae scientiae formam perspicue ac concinne de- signaverat, monitis praeceptisque salubribus adjuvare in occupatissima quo- que vita ipsi in deliciis erat. Cujus rei cum te praesentem habeo testem, eruditissime scmorrEeNE , qui sPrEcELI0 , ad cujus familiaritatem formati jam ipse ingenii vir admissus fuisti, plurima te debere gratus praedicare soles; ium testem etiam citare haud vereor Regem augustissimum, qui profecto multum se adolescentem ab eodem viro ad. civilem inprimis sapientiam profecisse, lubens fatebitur. Postremum hoc eo magis mihi commemo- randum duxi , quo uberiores ac laetiores sunt fructus, quos ex hac quoque institutione in patriam redundare gaudemus omnes. — Jam praeclarus hic patriaeque utilissimus civis in vita quoque privata ac domestica dignum se praestitit , quem omnes amore ac veneratione prosequerentur. Erat illi de- cora tali viro gravitas, sed comitate ita temperata, ut omnium sibi animos conciliaret. Quemadmodum vero erga inferioris conditionis homines vel be- neficiis ab illo ornatos ab omni fastu atque arrogantia alienus erat, ita il- lo- A d is K A "TUI, M ^91 PME a quibüs ipse dendi ornari posset; nunquam blanditiis: aut ser- ‘yili asillátiohe benevolentiam obtineré ac conservare studuit; ` Itaque et in "árcto ; quod ipsi eüm illustrissima “gente: Araüsiaca intercedebat ‘commer ‘cio fidem atque integritatem tantopere secutus est, ut non modo. dissentire , vermi etam, si quid minus rectuni illi Viderétu; candide ac modeste re- -prehendere haudquaquam ' reformidaret ;/magno profecto- argumento „illam in tuenda legitima hujus gentis diguitate publicam: tantüm spectasse utilitatem , ipsique sinceram füisse amicum. ' "Caeterüm in contrahendis: amicitiis tardior erat ac difficilior „ ‚ in colendis vero, quas ` contraxerat ; '€oristáns ac fidelis. Inprimis autem perquam illustri «óptimi conjugis leto parentis laude, si quis alius, condecorari merétür. Singularis hac in re” ipsi obtigit felicitas, ut et uxorem haberet , ingenii animique ‘virtutibus ‘ornatissimam 5" et duodecim liberis beatus ésset pater. "Ut vero illam maxima semper fide ac pietate "amavit ac cóluit , ita his exemplo" monitisque ad liberalem ingenii cultum , ommemque honestatem ac virtutem informandis ; quantum per vitam tòt ne- i gotiis: districtam licuit, diligentissimam navavit óperam. Nulli autem rei "magis incubuit, quam ut teneros animos mature religionis ' sensü imbueret , “et pietatem vere Christianam, ommiüm virtütum ‘matrem: ac nutricem, iis instillaret. Itaque et Sacri Codicis legendi gravis ipsis exstitit auctor, let nullam facile abire sinebat diem, ‘quem non fundendis mane ac vespere co- ‘ram uxore liberisque precibus Deo sacrum faceret. Scilicet, quod omni- "bus, quas praedicavi, egregii viri laudibüs cumulum afferre lubenter om- es mihi largiemini , sincerae et non fucatae pietatis quam maxime fuit "studiosus, et religionem Christianam ita coluit, ut illam non sentiendi tan- "tum. et cogitandi, verum agendi inprimis sibi normam, ducemque propo- neret. Ex hac veluti radice pullularunt, illique firmiter innixae fuerunt egregiae, quas per totam vitam exseruit, virtutes; ex hac inprimis efflorue- runt mira illa animi constantia, tranquillitas ac moderatio, in gravissimis , quae postremum vitae tempus afflixerunt, calamitatibus eximie probatae. Qio vero magnum virum penitus cognoscamus, de hoc tempore pauca mi- “hi ultimo loco. dicenda esse sentio. Quum jam omnis patriae hostibus eripiendae spes penitus evanuisset, © haud. pauci sergGErro fuerunt auctores, ut in quo apud multos erat, odii '€onsciüs , volüntario exsilio imminenti se tempestati subduceret, Britanniae C3 adeo ‚ar M. STEGEN BEEK _adeo legatus |. commodam. ipsi„evadendiobtulit opportunitatem, „His aus tem monitis minime obtemperandum. «censebat. xir. fortis ac. constans, ap -quoniam recte. factorum, conscientia: sese „sustentabat , tum, quia, ignominio- ‚sum. sibi judicabat, fuga. suspicionem moyere, ac, si, gesti, muneris. rationes -reddere reformidawet.… Itaque , de patriae multo. magis, quam, de sua, sorte sollicitus ,..a.statione non antea;;discessit; quam, novorum. „Hollandiae, pro- ‚ cerum. decreto villa dejectus, omnibusque honoribus exutus. esset, ; Hanc; ho- -norum jacturam nequaquam: illum-.commovisse ‚imo, laetitiae potius ,. quam doloris „causam. ab illo fuisse, habitam „mon, est profecto ‚quod; in tali. sino e moneamus. »| Illud. vero; ‚non, reticendum,, quae; iniquiora multo, postea. in ieum; statuta: fuerunt; quam: forti; et; tranquillo tulerit, animo... Scilicet ipo - Yel invito corum „brevis mihi, memoria, repetenda. est) alin d a) suorum, complexibus. avulsus et. custodiae: jmmissus „hoe oc unum fagia- bat, ut;coram ,idoneg| judico. legitima. ratione, accusatus; sese; defendendi. co- - piam nancisceretar.., Hujus. autem. aequissimi, yoti, ne, tum, quidem, compos | duit factus; postquam. in illius, causa. accusator; publicus esset; constitutus ; „verum post, annuam. custodiam, : in. qua. durius saepe habitus. fuit. Yir; pro » bus et innocens ,. facta. ab. accusatore: relatione, „in. qua; nullum. ipsi. crimen probari posse. diserte; testabatur, . nonnullas tamen criminis suspiciones „in - eum. corradere studebat, illo suasore,,,ab,,Hollandiae, rectoribus. decretum fuit, (civili custodiae committendum. csse srrmenzrum , et. in. custodiae locum _arx Woerdana. destinata. s Iniquissimum. hoc decretum, quo, diuturni car- : ceris psi metus proponebatur „ aequum et constantem viri. animum statu suo nequaquam. deturbavit: quae vero allato. de illo nuncio aderat "uxor egre- gia, fidelitate et virilis animi magnitudine. Reigensbergiae plane Similis, tan~ ia, eloquentiae vi.a procerum: legatis. custodiae, consortium. petiit , ut non si ne lacrimis fidem facerent , omnem, se.operam adhibituros , uo , honestum piumque obineret votum. . Tantum. Autem eorum. valuit auctoritas , ub non modo. quod . rogayerat ,; impetraret, verum etiam. ipsi concederetur duos na- „tu minores, secum „ducere filios,- qui carceris taedium patri leyarent. „Jam vero, A. A., mente Woerdanam mecum. ingredimini, arcem ,, praeclarum il- lud. fidei RC UHR constantiae..ac, pietatis theatrum. . Defigite oculos in magnum virum, nunc literarum... Sacrarum. partem ‚suis, explicantem ,| mox „vel matheseos, vel linguarum aut historiae elementa filiolis tradentem, Alio $9 tem~ aa dog A T do NI 35 téfipore ilum vobis propoiite ii Consctibendis vel literati, vel (quorn magna’ inprimis copia exstat) moralis aut!’ religiosi argumenti commentatio- uibus occupatam. ‘Ut enim per omnem Gita ie fees ac disciplinis, quae cum religione ^et recta S "Scrigitirae: intérpretatióné Cülljubictüe "bünt, “hand exiguam" dederat ' operam , ith nunc maximé ab 6jusimiodf niétlitándis ! ac pertractaridis rebus adverse’ forfünae soldliumi petebat. Hac quidem ratió- ne per tres, quos in’ arce ‘Woerd’ asl “Yantios animi” pacent ac tranquillitateny ita’ coniservavit ; "ut omnibus, “qui! ad ‘thin accederent ;- sui vencratiotiem ‘injiceret. Quüm" vero” fllio" humänitatis ác justitiae moni- tis obtemperantes libertiin “lli ad sos réditai decr evissent" ^Holldndiae pro~ cerés „ hon prius € cástodia exiit "Quad illi Gai. décretam: ad i, psum per- talent ‘tradito Scripto: pect ae Ld Seat libertate iid wo quantopere ab his animi perturbationibus. faerit vacuus, piros tuit mihi afferre liceat agmen. “Quo ‘tempore primum custddiat erdt" inimissus , eir pi diligentiam effügerat hartarum -cista’ multas coritinens ' pi ras , ab ii > qui tunc. victrices partes’ magno “studio sequebantur ;" olira “ad” ipsum slip ut eorüm , ‘quae adversus gentis' Arausiacae auctoritatem molti fucrant, yehiain’ imipetrarent. "Has: liters; q uds ad. publicam noti- tám protractas . NOME duapnOperé "ho6dre | dw intelligebat, quàm primum doniui redüx flit; ad "unam: omnes. delevit; He uhquam vindictae cüpidine ‘ad eas ii "cujusquam detriniéntum aaliibetilias’ incitaretur.” Hunc aütem talem tantumque. viram’, tari graves perpessum. injarias , ne huic quidem: in patria “tüm omitiorandi ác moriendi’ lécüni invenisse, "quis. véstrum, A. A. Hedi Hon magnopere dolet? Próximo nimirum: anno; quum de ‘suscipienda + a junctis. Russorùm et Angloraiir copiis , ut^ hánc' Rempublicam Francorum auctoritati subtraherent , 'expeditione magis magis— qlie inerébrescebat fama’, novum. sibi, post arte adventum „ > ex procerum. ` decreto imminere eastodiae periculum certior factus, in voluntarium pro- fectus est exsilium; i in quo „ calamitatis sociam nunc quoque . nactus conju- gm fidelissimam, jam sequentis anni millesimi octingente diii mense "Mos AC ET M. STEGEN BEEK advo legatus commodam ipsi „evadendiobtulit opportunitatem, „His „aus iem monitis minime obtemperandum censebat. vir. fortis ac. constans, typ -quoniam recte. factorum, conscientia: sese „sustentabat „tum. quia. ignominio- , sum. sibi judicabat „fuga, suspicionem moyere, ac, si, gesti, muneris, rationes _reddere veformidaret.… Itaque , de patriae multo, magis, quam, de sua, sorte _ sollicitus pa statione mon antea; discessit , quam novorum , Hollandiae . corun decreto illa dejectus; ,omiriibusque honoribus exutus esset. ; Hanc; ho- „norum ;jactnram nequaquam. illum commoyisse , „imo, lactitiae potius , quam doloris „causamab illo fuisse, habitam , non, est profecto „quod; in tali. , viro - moneamus. ..: Illud. yero: non reticendum,, „quae; iniquiora multo postea in ; eum. statuta: fuerunt, quam: forti; et tranquillo tulerit. animo, ...Scilicet (nam . Yel invito eorum .breyis.. mihi memoria, repetenda. est) hulle judicis, _decrejo _ a) suorum, 'complexibus. avulsus „etcustodiae jmmissus y; hoc „unum flagita- _ bat, utscoram idoneo; judico. legitima. ratione, accusatus. sese; defendendi, co- - piam nencisceretar... Hujus. autem, aequissimi; yoti, ne, tum, quidem, compos | fuit factus ;; postquam. in illius, causa. accusator,publicus esset; constitutus ; „verum. post annuam. custodiam, in, qua. durius saepe habitus. fuit.. vir; pro „bus et innocens „ facta ab. accusatore: relatione, „in. qua, nullum. ipsi. crimen probari posse. diserte: testabatur y nonnullas) tamen criminis suspiciones „in - Sm. à; goiyodere studebat, illo suasore, Regia dne ssetoribn decretum » ceris. ipsi metus s. proponcbatur y. aequum vH constantem, viri: animum ‘statu suo nequaquam deturbavit: quae vero allato de illo nuncio aderat uxor egre- gia, fidelitate et virilis animi magnitudine: Reigensbergiae. plane similis, tan- ia. eloquentiae vi.a procerum legatis custodiae, consortium. petiit , ut non si- ne lacrimis fidem facerent, . omnem, se. .operam .adhibituros,. quo honestum piumque. oblineret votum. . Tantum. autem eorum. valuit auctoritas , ui non modo. quod . rogayerat ,; impetraret, verum etiam. ipsi concederetur duos na- lu minores, secum „ducere filios,- qui carceris taedium patri leyarent. „Jam vero, A. A., mente Woerdanam mecum, ingredimini arcem ,, praeclarum il- lud. fidei ouds » Constantiae.ac. pietatis theatrum. . Defigite oculos in magnum virum, nunc literarum.. .Sacrarum. partem suis, „explicantem , mox „vel 1 anatlieseos, > vel linguarum aut historiae elementa filiolis tradentem,»:Alio e.g tem- d So (RO A T F iof Nd E -tipor Aam yoliis' proponite in” consckibendis vel iteka ti vel (quorn? magna’ inprimis copia exstat) moralis ‘aut!’ religiosi argument commentatio- bus” oecup tui. ‘Ut enim per minen Vitam is literis ue disciplinis, quae cum relig e: et recta’ S. "Scriiturae. iniérpretdtióné" óiljunctáe “sunt, "haud exiguam dederat ' operam , ith nunc maxime ab "ejusmodi Mehiini ac pertractandis rebus adVérsüe fortünae soldliumi petebat. Hac quidem" ratio— ne per tres, quos in: ‘arce’ Woerd "trarisegi it "nos ‘anini pacent ac tranquillitatem ita conservavit ; "ut ómnibus, p ad ilim accederent suï vencratiotiem ‘injiceret! | Quin? vero dn’ humanitatis à at justitiae moni- tis obtemperantes diberüi illi ád dts reditam deerevissent Hollandiae pro~ rés, hon prius € 'cástodia exiit, "quam ill, "qai decretam ád“? pst per- e tradito rio deelarasset 3 SE Hae Seana Tibertate soy ai iam quantopere ab his animi perturbationibus foerit vacuus, vastisaiganign mihi afférre liccat atgimentim: ^ Quo’ tempore primum custodiae erdt" inimissus , perquisitorum diligentiam effugerat chartarum - «cista multas ‘coritinens’ ES ras, ab iis, qui tunc victrices- ‘partes’ magno studio sequebantur , “olith ‘ad? ipsum ‘conscriptas, ut corti, quae adversus gentis‘ Arausiacae- auctoritàtem. moliti” fucrant, veniam: impetrarent. Has: litefds 7 quas ad publicam noti- tiam protractas . scriptoriDus " snagnópelé 'hocer | dw intelligebat , quam primum domiui redüx flit; ad "unam omes. delevit; He uhquam vindictae cupidine ad eas ii" cujusqidni detrinientum: adhifielillas. incitaretur. " Hunc aütem tülém ‘tantumque virüm , tar Graves perpessum. injurias, ne nde quidem: in patria "tütüm epithet ác moriéndi’ lócüm. invenisse , quis vestruin, E A, ‚meen | non Hagüopere iA Próximo nimirum aino > heal Francorum nie HERB “expeditione magis magis que increbrescebat ‘fama, novum. sibi, post abril adventum , , ex procerum ' decretó imminere custodiae periculum | certior . factus , in voluntarium pro- féctus est exsilium i in quo > ‚ calamitatis sociam nunc quoque . nactus conju- gem fidelissimam , jam’ sequentis anni millesimi octingentesiii mense Sala AC 26 M. SIEGENBEEK "Est etiam iod. gaudeamus, | quae huic Academiae adsunt, lautissima ad quas= vis excolendas atque amplificandas scientias instrumenta ac praesidia novum hoc anno accepisse deeds et incrementum. Bibliotheca quidem publica Regis 'augustissimi munificentiadnsigniter fuit locupletata j aliorum quoque liberalitati pluritha edque' splendida accéptà refert dona. Ex his silentio praeterire nefas sit, quod vestra; Curatores' illustrissimi, donatione illius thesauris accessit opus et amplitüdine, et praestaritia' conspicuum , omnium, quos recentior tulit: Itàt- lia, auctorum: classicorum ¢ollectionem continens; quo benefició denuo pas lam fecistis , summo jüré literdrum vos celebrari fautores. ` Neque illud reti- cendum, omries latissime ‘patentis’ Bibliothecae gazas jam suo singulas loco ita esse’ dispositas’, ut facile ad publican depromi possint usum, “arum ve- ro accuratam descriptionem „ ad’ ordinem alphabeticum redactam ,° immen= sae molis opus , jam ea cepisse incrementa, ut fere absoluta dici possit. Hanc aütert' diu omnium votis: expetitam rem vestrae, Viri eruditissimi , voorsti et’ cere, Curae, vigilantiae atque: indefessae industriae nos. debere grati laetique praedicamus, eoque nomine nos vobis; tibi inprimis ; ^ celeber- rime voonsm, qui eximiis tuis in Bibliothecam meritis huno quasi cumulam addidisti, quam maxime obstrictos profitemur. De Bibliotheca: referenti il- lud etiam haud omittendum; quae illi ex legato nobilissimi viri Roveri ac- cesserat, amplam magnique.pretii tabularum impressarum syllogen jam ita in classes distributam, eoque ordine. esse dispositam , ut publicae inservire possif utilitati, €t partim historiae studiosis haud spernendüm praebeat ad» junentum, partim artis amantibus ad pulchri sensum acuendum et scho- larum notas distinguendas egregium polliceatur fructum. Hoc autem magni laboris opus qua cura et diligentia confectum sit, ut intelligatis , sufficiet dixisse, nos illud acceptum ferre numserrs nostri, viri elegantissimi et grae phicae artis peritissimi industriae; cui viro pro insigni hoc Academiae praestito officio publice jam gratias ago. Nec committere possum, quin tibi , amicissime ‘zxama, sublimique, quam exornas; scientiae, fervido tuo Studio multum inde inérementi et ornamenti capturae, gratuler constructám novam: turrim Astronomicam, qua jam receptum est práestantissimum il- lad ab observanda sidera instrumentum , cujus tu laudes p cum Frisiae tuae laudibus arcte conjunctas, ante annum hoc ipso loco facundissime celebras- ü. Haud minus quoque in tuae partem yenio, doctissime mEvvxwsz , lacti+ tiae a Pid x: A. i p. | M TA EMD en [os la ‘reoenisere REE sit, A unum. fantom, memorabo. novum, mo o genus, quo carent fre omnia exterorum. Musea, Indicorum, Scilicet - ai eo- rum simulacra lapidea e : insula Jaya, numero, ultra triginta, ja non t tan- tum | ad illustrandarà „mythologiam Indicam eximie comparata , , yerum quo- rum ‘nonnulla etiam artis venustate haud. parim, se „commendant. , Reliqua quoque Musea, Historiae scilicet Naturalis » splendidissimum i ud Regiae munificentiae ` monumentum , Artisque Statudriae antiquae >. atque supellex Anatomica låutissima , Hortus denique Botanicus ditissimus , et quibus prae- terea haec Academia gaudet scientiarum praesidiis , SE Reis, litera— rum amantissimi P benignitate , partim | eximiorum virorum , qui illis prae- fecti sunt , provida. cura et vigilantia , nom modo pristinum décus con- servarunt intactum , sed etiam novis multis splendent ornamentis. His tandem tot tantisque ,. quas memoravi, laetitiae catis cumulum ad- jicit, cum eorum , qui in hac Academia studiis operam dant, auctus insighiter hoc anno numerus , tum (quod longe majori praeconio digüum. est) egregia, qua se commendant, morum honestas et in excolendis literis ac BEERS diligentia. Laetor quidem, Juvenes optimi, Commilitones suavissimi , lactor’ yos, magistratus mei anno, insolita frequentia ad hanc Musarum sedem con- fluxisse; verum in hoc praecipue exsultat et triumphat oratio, quod vere possim „praedicare, vos modestia, virtute, industria et in persequendis stu- düs ardore adeo _excelluisse , ut dignos vos‘praéstitetitis , qui aliis in exem- plum. próponamini. “Quanto jure vester in excolendis- quarumvis "discipli-- narum studiis a me celebretur fervor et felicitas , illustri ` documento sunt edita multa hoe anno praeclara diligentiae atque eruditionis $ specimina, at- que relata a quatuor e vestra corona adolescentibus. lectissirhis in aliis pa- triae Academiis certaminis literarii ‘pala, quorum unus ‘adeo’ duplici ad nos laurea ornatus redit, mox tertia condecorandus. “At vero (ut solent : humanis i in rebus tristia intermixta esse laetis) eorum, quae ad vos, op- timi hujus Academiae Alumni, pertinent, ‘memoriam recolenti gravis mihi, aeque ac vobis, dolendi accidit causa, profécta illa ex obitu immaturo” quinque . juvenum. praestantissimorum WELDYKI y BOER EAE , BBUININOI >., KO= D2 NIN= 28 M STEGENBEEK NINGI, | et quem. np Nd o anno i inter victores Medion i capere vidimus, nobis lissimi ‘ae x. $ olo tristi huic recordation diutius, quam. par est, im- = OA 22991 "n 53151 meter an Aree ety if mor do hujus d diei conturbare li laetitiam , et gratum plurimorum , A quibus id TO r Academiam. nostram ' cumulavit | summum tinen d, ben ciorum sensum ni- [c » mis imminuere, Jaque D e Op timo | ‘Maximo pro tot benevolentiae do- cumentis fé feridas | agens iil! supple illum p ecór " | ut Vobis, Juvenes egregii, in reliquo studic iorum , ‘vitaeque, cursu propitius Semper adsit, càm- que vobis: ` mentem addat ac contirinet , qua , vérae laudis , $ quam ingressi estis , viae perpetuo insistentes,“ ex hac stüdiorum palaestra id 6 omnem . vir- Eran) ac doct cn eximie format aliquando prodeatis. viri y. patriacqne ] utilissimos vos pk Ae aR DIG maisai. Jobueg Bical A, j ( li LL mi ons £11 101 H1 ii Superest jam ‘postrema, eaque. jacundissima | ofi Hodie a ‘me _implendi pars, ut scilicet juvenes , ornatissinios , qui ' certaminis "iterari “hoe anno victores fuerunt. renunciati 2 ad. accipienda. diligentiae ac doctrinae praemía cxcitem. Itaque rogo. te, Vir Clarissime , qui, ' Senatui Academico hoc anno ab actis fuisti, ut singularum Facnltatum de perlatis ad ipsos commenta- . tionibus judicia velis praclegere ; qui vero praemiis decorandi sunt juvenes, ut recitato quisque suo nomine ad hane cathedram accedat. - t > (TIT Ts i éd A p$ ts 26 KI i 1 I Ma bU i DIOICA e HI f a ; > r; DOLD e BIO JBA CAET d À EED SIICGISO ST OG In 2 i i o me yer: patrem, š E te, ' iectissihe, fili, certaminis iterate victo~ rem. tappe licet. reni jam, do j animum, i oe sentiam , intelli Jaak ILS nevolentiam , oe n perge, parentibus tuis. et cognatis. laetitiae esse et ornamento. ; Inprimis antem CHP | omnium , bonorum. Auctorem ita. semper tibi. ante eculos s, pone pot € ex hac cogitatione . et ad. omnem virtu, 14.1121 231113 12€ tem maximum, incitamentum ,. et nio lestiae ‚perpetuum, capias. i 4 40 q E OWIZIJA. e MJATIOS (7 cuutonieail ea. £015 -Lubens equidem tibi honofifícum diligentiae aique eruditionis "Hato testi mo- O RE TOT OPS l 29 monium , eximie pr ereve! Tanti enim facio ingénii animique , quibus 'or- natus es., dotes ac yirtutes, ut, post filium, neminem majori cam voluptate, quam te, victorem compellarem. | Quodsi in hoc certamine minus , quam ille, felix faisti " tamen illum. et me patrem fortunatum praedicabo, si parem sem- per, ac tu, industriae, morum honestatis ac profectuüm ab omnibus praecep- toribus tulerit laudem, De håc laude nobilis in posterum inter vos sit conten- tio, edque vos magis magisque amicitia conjungat, quae’, ab omni et jactantia et invidia remota, utrique vestrum quam maxime jucunda sit ac fructuosa! ji Solus. quidem in arenam descendisti , ornatissime ANDREAE ; nec tamen vg tibi deneganda est laus. Insignis enim triumphi loco habendum t, quam in respondendo ad gravissimam "quaestionem posuisti operam ; ita M RENS placuisse judicibus , ut unanimi suffragio tibi lauream decre- verint. Nec minor laus censenda est, primum te esse, qui' ex Seminarii Lutherani alumnis publico doctrinae praemio condecoreris. Duplicem hanc laudem toto. animo tibi gratulor , optoque fore, ut et ipse societati tuae ma- gis magisque te ornamentum praestes , et alios ad eandem verae gloriae ac virtutis ineundam viam exemplo tuo excites. G tr Salvete, Juvehes c eli 3 , pulcherrimi certaminis” ‘ambo victores , akio sf liceret, pari, honore afficiendi. ‘Hoc vero quum negatum sit, quod sors ti- bi adsignavit , Victoriae praemium , lubens equidem laetusque tibi A pracstan- Üssime vernutsre, Gandavensis Academiae trado civi. Quae" enim jam saepius hujus Lycei alumnos laurea coronavit Academia, jure su a nobis postulat, ut suorum civium triumpho gaudeamus. Itaque hoc sincere faci- mus, tibique gloriae perpetuum incrementum, atque Academiae tuae pluri- mos tui similes apprecamur cives. Tu vero, ornatissime vERDAM, accipe hoc decreti tibi pariter atque aemulo victoriae honoris testimonium. . Tertia jam haec est ; quam, intra anni tempus > simili in certamine conseculus es, laurea. Singularem hanc gloriam etsi ct tibi, et Academiae nostrae, quae D 5 il- 9 M. SIE QGENBEEXK. ORATIO. mx ilius. secia censenda cst, impense gratulor, gaudeo tamen inventum esse , qui, tibi dubiam reddiderit palmam, ne perpetui tui triumphi alios’ a Mathe- maticis appetendis praemiis deterrerent. Caeterum , quod natura tibi tribuit, atque indefessa industria excoluisti, et, ut certus auguror, in dies magis exculturus es, ad Mathematicas disciplinas exornandas egregie comparatum ingenium; illud ut, confecto studiorum cursu, in patriae tibi conyertere li ceat utilitatem, et tua, et vero ipsms patriae causa vehementer opto. . Siccine igitur, praestantissime DONKERE CURTI , ^i anno praecedenti victor fuisti coronatus, denuo in hunc escendis locum, ut triumphalem accipias palmam? Igitur non antea ab hac laudis contentione desistes, quam sin- gula, quae a Facultate , cujus iterum suffragia. tulisti , proponuntur, praemia reportayeris 2... Scilicet. non tantum innatus te scientiarum urit amor, ve- rum etiam. cogitatio gloriae, quae genti tuae. ab- 'excolendis literis ac dia plinis accessit maxima, quamque tibi tuendam atque augendam esse cohti- nuo tibi subjicis. Tu vero perge doctissimi patris, quem olim mihi quoque diligentem. auditorem et suavissimum commilitonem obtigisse laetus recor- dor, tu eruditissimi patrui avique vestigia laudabiliter premere, et Jurispru= dention studium ita cum Philosophiae studio conjungere , ut, utrius vn ma gis excellas, dubium facias atque. incertum, my Jam omnibus, quae muneris ratio hodie a me postulabat, feliciter per- actis, antea ab hoc loco descendere pietas me vetat, quam Deo Optimo Maximo summas egerim gratias, qui, ut per totam vitam, ita hoc etiam magistratus mei anno benevolo suo numine mihi affuit. Idem. Vero ut huic Academiae , ut Regi optimo et genti illius augustissimae, ut patriae denique carissimae beniguum Semper se Drgebeet ac propitium 3 atdentissinie voveo 5 precorque, D TOPER ADs ANNOTATIO. i Pag. 6. E., quae in oratione de sPIEGELIO retuli, partim hausi ex ipsius vi- ri. scriptis ,- "deinceps . indicandis , partim., debeo singulari humanitati Illustrium Vi. rorum C. DUVELAER VAN DE SPIEGEL et Be P. VAN WESELE SCHOLTEN , quorum ille , magno patre. ¡dignus filius, cum accuratam. paternae vitae descriptionem , tum ex copiosissima et. quantivis pretii illius chartarum ac scriptionum collectione ea mihi subministravit , quae usui meo possent inservire 3 hic vero, eximio viro, per ultos annos, et pari literarum amore et Reipublicae. quoque procurandae societate junc- tus, eoque familiariter usus, plurima mecum communicavit, quae ad illius inge- nium, mores, doctrinam. ac. virtutes cognoscenda haud parum valerent, Nonnulla quoque depromsi ex annotationibus Viri Celeberrimi Je W. TE WATER, SPIEGELIO per multos annos amicitia juncti , quarum usus mihi benevole fuit concessus. Pag. 7. Duplici doctrinae edito specimine clarus etc, Anno scilicet 1775, praesi- de. Viro Cle J. SCHWARTZIO , publice defendit SPIEGELIUS Dissertationem PAilolo« gico- Juridicam de Actibus legitimis; anno autem sequenti Juris utriusque Doctor creatus fuit post defensum Specimen inaugurale Antiquario= Juridicum de Formis Nee gotiorum in Jurisprudemia Romana, quae ex ominibus et exemplis fortuitis originem traxerunt. „Pag. 10. Horum scriptorum etc. Hac opportunitate catalogum exhibere lubet om- nium scriptorum, a SPIEGELIO, praeter jam memoratas Academicas Dissertationes, partim. addito , partim. omisso nomine , editorum , et eorum, quae ipso inscio, atque adeo invito in lucem fuerunt emissa. Praefixo igitur nomine ab illo edita sunt l scripe 32 ANNO TA TIO scripta sequéntia, magna pro parte jam in oratione recensita, atque etiam, sed mie nus accurate, memorata a Cl, Viro saxio in Onom. Liter. , P. VIII. pag. 232. I. Verhandeling over den oorsprong en de Historie der Vaderlandsche Rechten , ine zonderheid van Holland en Zeeland, Goes 1769. ll. Verhandeling over de opkomst, het gezag en den ondergang der aloude Hooge of Grafelijke Vierfchare in Zeeland, Inserta est haec Dissertatio operibus Societatis scientiarum Zelandicae, T. If. pag. 69 — 128. A JH. Historie van de satisfactie; waarmede de stad Goes en het eiland yan Zuid- Beveland zich begeeven hebben onder het Stadhouderschap van Prins Willem van Oran- ge, in het jaar 1577, Goes 1777. „IV. Ontworpen. van de Unie van Utrecht , benevens een lijst van Penpaipee stukken tot ‚de Hi storie yan dez sehe Onie betrekhel; ijk, Goes 1778. é' A am v. Bundel van | onuitgegeeven stukken, ‘dienende ter opheldering der Vaderlandsche Historie en Regeeringsform , en voornaam jk der His storie van de Unie yan "Utrecht y verzameld en mea eenige aanmerkingen Vermeerderd enz. II Deelen, Goes 1780 et 1783. — Alter. tomus, cui praefixa est elatio dé Joanne. Comite Nastayico > in ora tione laudatà i sub. titulo: Vertoog over de betrekking yan Johan “Graaf van Nassau tot de Unie van Utrecht , ipso, sribosiio Be Bego — edicorein actus | est doctissimum fal ERMERINS, i T ae Tum pm m VI. Verantwoording teg gen de beschuldigingen. bj d adviezen der Heerén van Zieric: zee, wegens deszelfs gehouden gedrag als Raadpensionaris ter virgadering der Edel Mo gende Heeren Staaten van Zeeland ; ingebracht den I Maart 1787. Vil. Afscheid, , Cals Raadpensionaris ) genomen ber vergadiring » yan ‘de Ed. Moge : ; Heeren Staaten van, Zeeland, $ den 3 ‘December 1787. E vin. Aanspraak s. gedaan ter vergaderinge yan de Ed. Gr. Ma. Heeren Staaten yan. Holland en Westfriesland, den 6 December 1787. ndi T Non praefixo nomine haec ab illo edita fuerurt opuscula. tia L, Kundigheden, van den Gemeenen Man, — Hoc titulo aliquot Dissertatiunculae , maxime ad Jus civile Zelandicum pertinentes, per “aligitée annos “subjunetae’ fuerunt Kalendario. Goesano. git m Gedachten over t samenstel ‘onzer burger Ji ijke Rechtsgeleerdheid Goes en ’s Gra- vene ANNOTATIO 33 venhage, 1777. Agit haec dissertatio de iis, quae in legibus civilibus emendanda vie deantur, et egregia continet monita de ratione, qua novus earum Codex optime cons ficiatur. . Ill, Over de armoede en bedelarij , met betrekkinge tot de Provintie van Zeeland , en bijzonder tot de: flad Goes, en het eiland van Zuid-Beveland , Goes 1780. Repetita fuit hujus opusculi editio Hagae Comitum anno 1805, addito nomine auctoris. IV. Schets der Regeerkunde, in betrekking tot hare oogmerken en middelen. — Hoc parvae molis, sed magni pretii opusculum, quod, in usum generosorum juvenum, ab ipso, in Zelandia adhuc degente, conscriptum fuisse orationis pag. 20 monui, auc- toris sumtibus, qui tamen nomen haud praefixit, typis fuit descriptum anno 1786, ut illis exemplaria cum amicis communicaret. Repetita autem ejus fuit editio, addi- to scriptoris nomine, Amstelodami anno 1801. Invito atque indignante adeo sPiEGELIO, contra datam ipsi fidem, in lucem emis- sum fuit opusculum, quo, dum in carcere erat, omni supellectile literaria destitu- tus, remm. per illud tempus, quo Hollandiae Consiliarii munere fuerat functus, a se gestarum memoriam consignaverat, quo melius ad ea, quae sibi objectum iri exis- timabat, accusationum capita posset respondere. Prodiit autem hoc opusculum anno 160. sub titulo: "Nadenking van eenen Staatsman wegens zijn ministerie in Holland, et plurima continet, ad illius temporis historiam et sPIEGELII inprimis administratio» nem illustrandam eximie comparata. Ex hoc limpido sane fonte permulta me hausis- se, vel me tacente, quisque facile intelligit. Post obitum denique sPIEGELII, insciis et merito dolentibus. uxore liberisque , edi- tum fuit haud minoris momenti opus politicum, nescio a quibus et qua fraude legi- timis possessoribus subtractum > cujus hic est titulus: Brieven en Negotiatien yan Mr. L. P. VAN DE SPIEGEL , als Raadpensionaris yan Holland, gedurende den jong- sten oorlog yan dezen Staat met de Fransche Republiek , waarbij gevoegd zijn veele atta thentique stukken strekkende tot beter verstand van dezelve brieven, IH Deelen 89. Ame’ ‘sterdam’ 1803. — Hoc: autem politicum epistolarum commercium, a SPIEGELIO CUm nostris apud exteros reges legatis inde ab exeunte anno 1792 usque ad initium anni 1795 habitum, non tantum illius temporis historiae plurimum lucis affundit, verum etiam magni viri integritatem , vigilantiam , sagacitatem ac prudentiam civilem omnibus i E ace T 005 BON, NO. T Tr bon aequis rerum judicibus maximopere commendat o adeoque ea, „quaer in oratione. int ils lius laudem dixi, haud parum confirmat, lllud vero magnopere , dolendum 4 quam edere sibi proposuerat sui temporis historiam, non ita ab illo conscriptam atque abe solutam fuisse, ut luce publica eam donari voluerit auctor... 9... 45 » Pag. 16.. Ad hune auiem salten rimum obtinendum finem et seqq. Nodestios dd modum ,hujus rei mentionem facit. sPIEGELI1US in opusculo, cui titulus: , Nadenking yan cenen Staatsman etc. page 33 et 34. ) m Pag. 16. Scriptum consignayit prudentissimum et. seqq. Benson me estonia facturum arbitror, si hoc maximi momenti scriptum , cujus exemplum humanissime mihi subministravit illustris magni viri filius, hoc; loco integrum cum illis communica vero, Lingua autem Delgicà, qua primo ilud, mox in Francicam conversum » cone signavit SPIEGELIUS, ita sese habet, Algemeene Reflexión op het Ontwerp om eene Contra Revolutie in Frankrijk uit, de werken, door de vereenigde wapenen van eenige, Mogendheden, van, Europas IN d e A van ve Ae Om. een“ontwerp, van welken aart het zij, te beoordeelen,” moet men; na-zicl eerst en vooral geconvinceerd. te hebben van de xecbeemacdighsid , : „verder, examineren drie voorname poincten. a I. De waarschijnlijkheid van de reiissite "a «Gala hin De waarschijnlijke gevolgen van de gudarmening a. ingeval: ze, kont, te reüs- seren. HI. Dezelve gevolgen; ingeval de onderneming, niet reiisseert. . Belangende het eerste poinct, komen, natuurlijker. wijze aanstonds in dn 1. De groote massa van macht, welke de vereenigde Monarchen bij één zouden kunnen brengen. i 2. De adsistentie, die zij van binnen te wachten hebben, vam alle die etm de Ree volutie zijn, of door dezelve geleden hebben, .. 3 3. . De staat van verwarring en: regeeringloosheid, waarin Frankrijk zich tegen woordig bevindta . 4e A&NNOTATIO, GnG D 4. Del slegte staat der Finantien van dat Rijk, j : Deeze zijn zekerlijk - omstandigheden, welke een groot avantage aan de vereenigde Souverainen beloven > en derhalven dezelve wel zouden kunnen animerèn, zodanig een onderneming te beginnen; maar laten wij de mogelijkheid ook ééns van een an- deren kant beschouwen. 2 He 25 -:Wieis'zülk een vreemdeling in de Historie, die niet weet, dat de offensive Ligues der“ magtigsté Mogendheden: zelden van de bedogde uitwerking geweest zijn? Om niet vai de Croigadés te spreken „ laat men slegts tot: een. exempel, nemen de Ligue van Cambrayy in 't begin der 16, Eeuw y daar genoegzaam geheel.Europa, met den Paus aan ^t hoofd, zich verbonden had tegen den kleinen staat: van Venetiën, en nicts nocmehswaardigs uitvoerde. =De oorzaken, waarom ‚zulke ondernemingen zelden gelukken, zijn te zeer ‘palpabel , „dar dat: het modig zij dezelve hier uit te breiden: het is de verschillendheid van iri» teressern 5) het gebrek: aan de nodige contingente van troupes, of furnissementen van geld ¢ dé jalóusie van "t opperbevel de nationale naijver , en: menigte andere, welke de “ondervinding geleerd heeft, en van welke ‘onze’ tijd- (daar de ree on- eindig sterker is dan in vorige tijd) zekerlijk niet vrij-zal zijn. “Wat aangaat de binnenlandsche adsistentie der genen, die naar, (een Contre: Revolütie wenschen: derzelver getal is'zekerlijk vrij groot, maar het is niets -in: vergelijking: der menigte, die anders denktsven of de minderheid het hoofd zal kunnen:of durven op» steken ‘moet: afhangen van: het succes: der. vereenigde wapenen; want zoo lang de menigte meester blijft, kan’ derardere: partij zich niet roeren;; Het was geheel anders in de Contre Revolutie, die wij hièr” gezien hebben ; want bij ‘ons was de menigte, in een zeer groote meerderheid , gedecideerd tegen de Novateurs,en deze menigte wierd ale leen terug gehouden, omdat zij ‘ongewapend; en haar tegenpartij gewapend was ; maar iù Frankrijk is de “meerderheid ‘zelve \gewapend, niet'alleén met «militair. wapentuig y maar met al de” woede van een! bandeloos gemeen,’ — Ziet daar dan de moeilijkheid j _ waarom. de‘bijval van de onderliggende partij niet-zoo spoedig; en niet zoo algemeen: zal zijns’ als wen “misschietitverevache, 5:0. barsa mass dug ' m sculousA assh > Wijders, dat er; een groote verwarring en — in-Frankrijk plaats: heeft is buie „ten twijfels. maar wie: zou: dutven: verzekeren ,' dat een’ gemeen gevaar van: een buis 3usd Eo’ LO tene 36 ANNO TA T TO tenlandschen aanval deze verdeelde hoofden niet zal veréenigen? Immers- heeft men dit reeds eenigzins gezien ten tijde vau de retraite der Koninglijke Familie $: en is het niet wederom een fes, die de ondervinding ons geeft; dat eene natie „ eene secte, of wat het zij, die door een zeker enthousiasme van vrijheid,” van Godsdienst, of dier- gelijke, geanimeerd wordt, niet gemakkelijk is te onderte brengen? | Het is niet mogelijk, dat dit succes bereikt zal worden, zonder verlies -van mên- schen en geld: wie zal dit vergoeden? of zou de intentie zijn, om Frankrijk eenige stukken af te knijpen, dan is dit het signaal van. een algemenen oorlog, dewijl men genoegzaam als zeker onderstellen mag , dat dé vereenigde Machten zich over die dee pouille niet zullen verstaan. Ten anderen, kan iemand zich verbeelden, dat, na het opereren van een omwenteling, Frankrijk aanstonds in diepe rust en orde zal zijn? ` En zoo de troubles eens mogten continueren, zullen dan de vereenigde Mogendhe- den altoos gereed en in staat zijn, om de hand aan haar werk te houden? Ten der- den, wat zou er worden van de menigte der Revolutionairen in Frankrijk , die na een omwenteling niet langer in hun Land zullen kunnen blijven? Het zou de doos van Pandora worden, en zij zouden, met hunne verderfelijke maximes tegen Godsdienst en Regeering, zich door alle Landen verspreiden. ` Maar stellen wij eindelijk ook als mogelijk , dat het plan van Contre Revolutie mez reüsseert; dan is er, boven het verlies van menschen en geld, noch de schande van een vergeefsche onderneming te wachten; maar dit zou noch het minste zijn, en een grooter kwaad, dat er onmiddelijk uit volgen zoude, is, dat de Fransche grondbegin- sels van dat Rijk, triumpherende tegen de vereenigde macht van ’t grootste deel van Europa, noodwendig overal zuilen doorbreken, en dat er geen barrière meer zijn zal om dezelve ergens te stuiten. - it. 920 Wat zou dan de voorzichtigheid in dezen aanraden? Naar mijn begrip is het ant. woord gereed, namelijk dat geen vreemde Mogendheid zich door force met de Fransche zaken behoort te bemoeien, — Het is toch, meer dam waarschijnlijk , dar, als men de geaartheid van de natie, en menigvuldige andere omstandigheden combis neert, deze Revolutie in Frankrijk geen stand kan houden: zij zal eindigen in totale verwarring , burger-oorlog, en ten laatsten in een demembrement van de gantsche Monarchie, welke zich afscheiden zal in kleine onafhankelijke staten, om op haar à beurt ANN OF A T EO. ET beurt weder door een absolute. Monarchie verslonden te worden. — Dit zal zeer waarschijnlijk gebeuren, en wanneer het dan gebeurt, zal het een terrible les zijn voor alle.Natién, omdat de ondervinding haar zal moeten overtuigen, dat de nieus we wijsgeêrige Regeeringsformen ‚schepsels zijn fan de inbeelding, harssenschimmen , die „nooit tot bestaanlijklieid kunnen; gebracht worden; maar die les zullen de Nas tien niet hebben; watineer de Fransche Revolutie door geweld van buiten wordt ome gekeerdg want dit is reeds gebeurd, in de. Republijk, in de Oostenrijksche Nederlan- den, in Luik, en men ziet echter niet, dat andere Natién daardoor afgeschrikt zijn, om een beter geluk te beproeven. é : -Maar stellen wij wederom aan de andere zijde, dat de Revolutie zich eenige jaren weet te maintineren, dan moet men. het. ook voor zeker houden, dat zij zich zal zoeken uit te breiden, en,dat de Mogendheden genoeg in den ‘haren te doen zullen vinden, om de rust en de wettige auctoriteit te bewaren, en dat dit niet beter ge- schieden: kan, dan wanneer men de troupes in een goede dispositie bij huis houdt, en aan de ingezetenen geen rede van klachten geeft, gelijk zij zeker hebben zouden, indien men hen bezwaarde met lasten voor den Franschen oorlog, die hen, niet raakt, . "Men ‘behoorde derhalven;. naar mijn inzien, Frankrijk aan haar zelve overlaten; maar zoo-er iets te doen is door een ligue of alliantie tusschen Mogendheden , wier strijdige belangen anderzins niet zeer tot alliantiën geschikt zijn, zou het mogelijk hierin. kunnen” bestaans dat dezelve zich onderling verbonden, malkander krachtdadig bij te staan tegen desordres, en oproerige bewegingen, die in °t vervolg in de respec. ` tive Staten mogten ondernomen worden, ten einde dezelve dadelijk in den . beginne te stuiten , en alzoo de wettige auctoriteit. te maintineren; zoo dat deze ligue, wel ver. re van offensief te zijn, alleen zou strekken tot verzekering van de rust van Euro- pa, en bescherming van ijders rechten en „bezittingen — een denkbeeld, welk men, indien "t nodig ware, verder zou kunnen uitbreiden, NB. Deze algemene reflexien zijn door den Raadpensionaris opgesteld geworden ^ in de maand Julij van het jaar 1791, Pag. 17e Quos cum hac in re secum sentientes haberet et seqqe De his ad conser- 'vandam pacem, exeunte anno 7792, et sequentis initio, habitis colloquiis conferatur E 3 Opus. 38 ANN OTA TNO, óptsciitüm instriptüm : Kader: van ‘ee Staatiman éted pag. gags et liber; cui flis e | Brieyen en Negotiaiión ete, "T. L pag. g8 et seqqels) dou Pag. ar, Ut et wxorem abere y ingenii animique virtutibus | SRA ‚Nomen pracstantissidië tjus. matronae, quae ‘eum ‘ingenii animique magnitudine plane singu. lari, "tui ottihibtis iis virthtibus , quibus ‘optima’ ét;conjux ét mater censetur, üt quie Ginés, excellit, "hoc loco mon reétitendum: Wideturs Fuit autem villa Drena JOHANNA GESEWAERDE, flid ‘CORNELID /oSSEWAERDE, civitatis: Goesanae guondam Consulis ; et MARIAE WESTERWYK quae atavuin habuit celebrem illum ejusdem civitas tis Consulem , qui anno 1692. constantia sua in defendendis 5 "utipse ea- interpretaba. tur, civiuid juribuis ‘Gillicimi DII iram ià se concitavit, see de quo, praeter wAGE- NARIUM , Hist patriae’ "T. XVI J pig! 903 2894 consuli-meretur. vir: patriae ;hise toriae et antiquitatis oesritiSsimus Jj. SCHEL'TEMA it opere, cui titulus est: Saate - kendig Nedehiând T. dL. pag. 4712 473 ét 618. Huic feminae: per. quadraginta vet quod exeiimit annos. matrimonio ‘junctus “fuit 'spreceLIvSs inde ab. anno 1759. üse Que ad annum, qui illi letalis "wi 1800. -Tpsa' vero,» marito superstes; mortua; est die 9 Octobris anni iig fseuev'E qub a00y : Q5186E waas: breast fod as foni Pag. a3 et 23. "Alio ‘tempore illum yobis proponite in conscribendis seis iterari; vel € quordm mag gna inprimis’ copia éxstat) moralis vaut: religiosi argumenti commentatias pibus Gicüpütum. — Per omne tefipùs j ‘quo invcustodia delituit: sPIEGELIOS. - iter sertim Vero | per tres, 5 qiios: in arce Woerdana transegit, annos- plurimas. varii , maxi» qué. iibris ad Téfígiosi argumenti coriscripsit commentationes quarum ; longe major pars, ex ‘idénedtum judituni! sententia} perdigna esset, quae luce publica -donaretur , nisi ‘eaf 2 “cum "eligdis Scriptis iréditis'y perpetuae™oblivioni tradi voluisset auctor, Ex his; 'spéciminis" loco, — — — lectoribus me: 'pergratum fétürüm a "arbitror. - Sit vérg iflae] > 03 9:035t eb mr aulduesd^r I. Gedachten over de verlichting: der achttiende iow boven: de: vovit goal insunt fiie scripto , quae veri ‘hominis: philosophum > eximie: probant, .| . 4 II. Manier om de algemeene historie mét iyruóht te bestuderenz^ “Haecrde optima enone qua quis historiae universali cum fructu addiscendae operam possit dare, "commentatio | ednseripta ‘est’ rogatu et in usum Comitis-BENTINKU AB ROON, quilip- se quoque ^in" ‘arce Woerdana,” $ed ita ütcüm' sPIEGELIO colloqui: non: posset, | cus- & <= toe dà AO N* Ny Qa Th A. Fr IOR 39 tódítus: erat, et multa! continets non trita; nec. vulgata , sed exquisita. et ex. accurata historiae cognitions et: philosophica ingenii»sagacitate. repetita, praecepta ). quorum. ob- servatió historiae studiosis magnam. afferre. possit: utilitatem. | Itaque perdignum hoc forét' opusculum z quod in: lucem emitteretur upa. cum. descriptione, historiae uni- versie,'inde anato Christo ad suam usque aetatem ;. jamoantea ab ipso in suum yen eördfecta ; et if “quatuor tabulas: divisa, quarum „prima, notationem continet praeci. puorümi factorum ^ historicorum , altera: eorum s; quae;ad. formam reipublicae, leges. ét quae suit hujus generis plura pertinentj tertia, eorum, :quae. faciunt. ad mercaturam , Opificia, .ártés ‘ac: sclentias, et inventa 5; quarta denique eorum, quae ad mores, hor minim y ususque in vita tandum qu „vestiendi. rationem atque alia ejusdem, generis plura referuntur sioi l 05 ' I UA, Busebius er: esphituis citm enspenat over. Ms. vertrouwen, op Gad. pe Jn Widelijke on&élegétiheden. - Habet hic dialogus, in. suum suorumque.solatium conscrips tisy non tantum eximiam :perspicuae atque accuratae de rebus. gravissimis , ad philo» &oplhiam mioralem-ac Theologiam naturalem. pertinentibus „ disputationis laudem, verum etiam auctotis sensus morales ac religiosos ita Mint, ut Minn dammen Me Kus venerátione:afficiatum, … 5000] eu) neq.) ——— i 5 IVV Dwintig’- tal van viii gd Est hic. mius praeeipui SPIEGELII. _ scripti g ad! feligiotiem Christianam pertinentis, quod, jam. primo captivitatis tempore, inchoas tin?,°inearce’ Woerdana continuavit: et ad finem | ;perduxit, n» Spectant autem. ygimj hae wieditationes. partim" historiae Euangelicae: et. religionis Christianae veritatem p divinam illius: religionis auctoris dignitatem: ejusque praestantiam moralem y partim methodum , qua “usus est, docendi sapientissimam , partim denique. ipsam illius doctrinam cum "itiversam , tum. singulas ejus: partes. „Bam vero illud opus, centenis aliquot, paginis Eonstans 5 et ‘sine? ullo: fere librorum praeter S. Codicem, subsidio conscriptum, et mmis disciplinae Theologicae et inprimis rectae S. Literarum, interpretationis peritiam próbát ; “quae vel "Théologo "laudem: afferat. - Quantum his studiis per totam. vitam Operae impenderit vir egregius , etiam. mihi patuit ex inspectis tribus formae majoris "codicibus, párvae molis editionem S. Scripturae cum charta scriptoria interinedia con- "tinentibus, in quorum singulis fere paginis plura motaverat.ad aliquem -divinorum "oraculorum locum illustrandum. comparata, i Hat: i «$1 : Pag. 40 ANNO TA TI Og Pag. 93. Proximo nimirum anno et seqq. Ex arce Woerdana Procerum. Hollan= dicorum auctoritate dimissus die 28 Decembris anni 1798, cum uxore et duobus fie lis ad reliquos liberos, Iselstenii habitantes, rediit sPIEGELIUS, ibique in suorum. contubernio placide et tranquille vixit usque ad proximi anni aestatem. | Tunc. vero; ut in oratione dixi, ab amico certior factus ; novam sibi post Anglorum. invasionem, quam propediem instare pervulgatus erat rumor, decretam esse custodiam „die 10 Au- gusti cum duobus filiis Emmericum' profectus est, ibique per breve tempus commos ratus, ad acceptas a Gulielmi V , Principis. Arausiaci, filio natu majori ( Delgii nunc Rege augustissimo ) literas , quibus rogabatur: ut ipsi consiliis vellet adesse, Lingam abiit, in qua civitate, propositae expeditioni adfuturus ,- militarem tunc. sedem. fixe- rat memoratus Princeps. Inter praestita illi a sPIEGELIO officia praecipuum est dee scripta ab eo regiminis forma, qua, Francorum. dominationi subtracta , Foederati Bele gii usura esset Respublica. Erat haec regiminis forma Foederis quidem. Trajectini legibus superstructa, verum ita tamen composita, ut quae a prudentissimis viris. in - antiqua:Reipublicae constitutione notata erant vitia, in illa essent emendata, Nemini autem facile haec res melius mandari poterat, quam SPIEGELIO , qui non tantum multorum annorum experientia ea vitia penitus perspecta habebat, verum etiam , jam anno 1784, amplam optimaeque frugis plenam de illis scripserat commentationem , in cujus fine hoe legitur votum, ne unquam Delgicae Reipublicae idem eveniret," quod olim Graeciae evenit, de qua Hist. L. Vill. haec scripsit JUSTINUS 5 Graeciae. civis tates, dum imperare singulae cupiunt, omnes imperium perdiderunt, — Post infaus- tum susceptae expeditionis exitum , propter recentes animorum iras, in. patriam. redire metuens corporis animique aegritudine afflictatam Lingae degit vitam, quam mox ta- men exhilaravit fidelissimae conjugis cum una ex filiabus adventus, Quam leviore ali- quoties apoplexia affectus «haud diu sibi abfuturam auguratus erat mortem , ea omnium opinione citius illum oppressit die septimo Maji anni 1800. Pridie ad amicum quem- dam Amstelodamensem epistolam scripserat, quae pfaeter alia luculentam pietatis vere Christianae significationem continebat, per duas horas deambulaverat, et post sumtam cum suis coenam, satis bona, ut videbatur, valetudine utens, solito tempore cubi- tum iverat. Vix autem in lecto decumbens, subito tam gravi apoplexia” fuit correp- tus, ut statim omni sensu privatus intra paucas horas animam efflaverit, Ex volun- ta- ACN NO T A T MOA 4x tate, paucos ante mortem dies significata, sepultus est prope urbem Lingam in lo- co abietibus consito , qui altius €ohstructo Coémeterio subjectus est. In memoriam optimi conjugis pia uxor parvum monumentum sepulcrale erigi curavit, in quo non nisi nomen defuncti, cum Botatione'lanni)quó' natus ést ét obiit, inscriptum est. Dolendum autem in illo non legi elegans et magno viro dignum epitaphium , cone scriptum «a Viro. Cl. -G« Ts SURINGAR;s;;Professore;.et, Gymnasii Lingensis tunc. Rece tore, quod nunquam editum, mihi cum lectoribus communicare concessum est 5. qui- bus hac re pergratum me, fcm certus sum. Est autem hujusmodi. Mig ‘TS l1 sti aui H9 Bi tiic {3 e ETS RIKI (rr29 gery eules 51180 E ‘SPIEGEL, 2 9eqi 32.00 HOH geny HOD IS PAT REAR, PATRI VA c 4 ce tS PPE e SF « UI GL" L; Poo tius D. „Sotie Meia Sikin edig eon5str ni 1s1529(0 SACRUM 2 i : IUq EIGA e OIRIS T ‘milo ‘sor’ ovise A e^ eid, TAE ore Spring ^" 11297 £100p95 BIJ oO Qui Patriae. binky Patrine. Qiu fata. inibi uo ži Rebus et in. dubiis portus et ara fuit; .. CI Propositique. tenax, et recti conscius , insons , Victima, sub falso crimine plebis, gnato. a Vincula. cui pietatis «honos indigna fiuta. d Et mors assiduis accelerata malis 5 Hic jacet . et cineres 5 proavitis, sedibus. orbos, $ a His peregrina tegit, terra sub abietibus, : "€ Caeterum hac opportunitate . etiam apponere. lubet aliud carmen Latinum in eximii viri effigiem , una cum epistola justam illius laudationem continente , sed non addito Auctoris nomine , jam mense Julio anni 1800 insertum. Ephemeridibus - Francicis , quis bus nomen est: Le Spectateur du Nord, Page. 128 et seqq. ^ a AONNOT AT MOR ool ni megu- medi 2301q.329.88luqso. ensidigt 297) aston! sti 3 onig mam gl. „423 è Bisse EF MPEG YE Mile isp?) odierno aati nom opp at 1^ igita alerofü qoa. tutasatutottt mavis void! siq “tipuind ini 329 muiqieti .3ido s T ull: m pGau vid Level h BOND nemon -[105 prede muagib: ov ongs 19 ensgefa: ip9b aot olli Hi’ italus tih “a “a hÉPURLICA BÁTAVA; COMMUNI BONORUM OMNIUM m REMOTL.: «up e 109. [21122990023 VERD LOER KTOD euc lito asl 1512 ilia e u3ibo fr ME show 1aujud | £neits sed „mie, eu352 nomi 301 tiesiai vr: bene virum 5 eximia cujus virtute per annos: Nostra salus viguit , Patria, cerne virum. Hoe animb), thst de Ghisefamspim@etius ores) ot Te dolet , aerumnas non dolet ipse suas. Ingenii coeleste decus, huod süspicit orbfs Deterat in magnos plebs male grata viros. At, salvo hoc olim Palinuro, Belgica puppis: Concita per ventis aequora fecit iter s. At foedó aisi scopulo seivasit, et dëste C Eripere aninisa’ est 'fida ‘poterisque manus. ^'^ Haec fuit ifla maisy quae clavum immota tetiebat y. Tum quoqüe' quim pelago missa” caria périt, — Naufragus' hic Céüstis jacturam , “hie "carceris durum. Sprevit, et hatid mortem pro populo timuit. : Si quid adhuc cures hominemque fidemque‘ Batavain d Patria, vél quaeras qui tueatur, hit est, — nD , Pag. "96. Haud minis quoque in tuae partem venib etc. “In ‘Annalibus hujus Aca- demiae ab antio 18a1 ad annum 1822, et quidem in ‘subjuncta Oration , a Cl. Viro. » CLARISSE , Academiae magisttátum deponefite , habitae , ‘annotatione, pag. 33, et seqq. invenitur relatio de Museo. Antiquario, à Cl. REUVENSIO Conscripta, Eorum, quae post conscriptam illam relationem Museo accesserunt, incrementorum. notitiam mee E Ha AONIN O. T O T 1704 2 43 amécum communicavit idem Vir Cl,; quam hic ad ‘illustranda. ei; ‘quae in. oratione breviter dicta sunt, integram "dint lubet, Eciypa nummorum sulphurea Mionnetiana ; - justi: Musei vicem supplentià, quae an- no jam 1818 usibus rostris concessa erant, carebant armariis et loculis, in quibus dispo- ni et digeri póssent. Quorum armariorum duo ‘ante biebnium; duo reliqua anno 1823. lll. Curatorum jussa confecta, adeoque ectypa ipsa a Numismatices studiosis , me duce, disponi coeptá sunt, posthac scholis Numismaticis egregio usui futura. ( Montitventorum accessiones factáe ‘sunt proximo biennio complures. Emtiónis lége primii ‘una, a monuméftis Parthenonis $ tum duae , cimeliorum vie ri Nob. ROTTIERSI et V. Cel. BENNETII; aliae denique duae e publica distrac» tione Museorum — IN DE BETOVII et ede Amstelodami divendi- TOMAR re NTN GE 3 dengenen Qarsiqioviu A 39 mebo e»dzu os Auctoritate° publica ,: eutante REINWARDTIO V. Cl. et HUMBERTIO? V, Nob., et vero etiam liberaliter concedentibus praefectis » Museorum ; régiorum , - Ethnogtipkici; et Nütüarii, et sociis Academiarum ‘Pictoriarum Amstelodamensis. et rn ne rima in hocce Museum sunt transla. ^^ « tud bip £d i ij : ‘Donationis® tandem: jure“ accepta sunt-quaedaur a-OorrTSENIOj celocis:; bellicae Regis ae’ pracfecto, et a REINWARDTIO hóstfó; et'a viro Nob. HULFT/VAN HOORN; trace ae Maa "i insula’ — quondam "paetesáo ioaarTeadv so! TEIL OIL Eti nri 9 + offpsils '. 30" 1910511 pee QUIE tapas pith ;(1lvotds aa MI soouss ! b OS mard ulg ta «BOI “sige diti Su pr TAE — Tuque classis Oricntalium® montementorum aucta est- multis. signunculis -Aegyptiis partim aetatis Romanorum, v. c. aureo sigillo minuto pantheo, Harpocratem referens te, item accipite mattiorao." Wiájote" cum’ memorabili inscriptione:Graecás (e Museo Sharer et vero etiam novo monutmentorum genere ,' de quo “ultimo loco dis edniusjs. meras onie Haa: ven ifentaa Henze [ fitis Saini d ist. val fina sideline geit isto aidan S33 v Ostend afalbui 1 Ad ie . ^ AAONINDG "T5 TH DIOA | Ad opera artis Gracca à additum - xt ectypum beati — id m ' carum e Parthenonee jur-s:9500qds kets «diie ajaib Opera artis Graeca et Romana aucta sunt simulacris his noris Romanis justae magnitudinis ex Africae propriae urbibus, -Maxu/a , et Tisdro: 1. viro togato; 2. ca- pitibus humanis quinque, inter quae caput est M. Aurelii; 3. imagine, magnitudi- nis inferioris, Fortunae aut Abüüdantide: ( quae orimia- transmisit HUMBERTIUS ) item praéstanti capite marmoreo Bácchi; magnitniinis: colosseae „ Smyrndé quondam advecto , quod vadhue in. Acadeiià. Pictorià Amastelodamensi custoditum ,fuexat,; ‘Tum monu- mentis: aeneis hd capite Un opea s » —— cont Sint (szNNETIH ) neanche ;egtegius don iie s gonna buen €.) :operibus- XM: artis Zuruseue, ant dtalieac. apiquiania: ex "v VER* STERÜHIANA)q. » ond. sypimab. asile sursuare 5D .V 19 masarrton dof di dni pines classis accepit grandem -aram- Japideam ;Dcae:Sandraudigae ,, anno 1812, inter urbes Bredam et Antverpiam, repeitam (e Museo Academiae Pictoriae Aniyers pinae thm ectypum sgypseum lapidis le Museo: Dresdensi:: in quo adem; bemin quae in-lipidibus 1iostris :Carthaginiensibus/ ( ipse dedi Jan dirsa! baited * I| smsi 035v - aSupellectili : ahtiquariae accessit: praecipua nova vasorum. hiene paineet lectio (ROTTIERSIANA ) in qua unum vas prae aliis magnitudine et pulcritudine emi- net, et tres! patinae) pictae 'antiquissimae s :quales frustra, in. aliis: Museis- quaerantur : tum alia 'accesseruntzhand;spérnenda yasa Graeca;(cogRTSENIL dona) et vasa; Graecos Italica (ex auctione VERSTEEGHIL)# praeterea trullae;.azgenteae ad Cybeles '|sacra pertinentes 5 item sigillum medici ocularii, aliaque Romana, ex solo Batavo eruta (ex auctione IN DE BETOVII); denique Romanarum patinarum , patellarum , lucernarum , aliarumque rerum magna copia, ut plurimum e Graecid et ex Africa propria (a ROT= TIERSIO/ et HUMBERTIO) procurata ) y. partim ; incertae.-origiuis e. Regio, Museo „Nue mario): 1»ocuall gdodineq otumim olfizie ose NV. e METONEMO R, minis „Ultimo, locos: sérvayimus ; novuti) genus; | monumentorum - quo- iudi ES rad egregie. exornpatur ;: quoque -carent fere: exterorum c Museas -idola Indica. lapidea, | ex. insulà Java ‚ numero ultra triginta: quorum praestantissimum est simulacrum Dei BRA» MÁE magnitudinis humanae, et, incredibilis pulcritudinis, simulacrum muliebre minus , , quod A NNO TAT EQ, 45 quod fabulose PUTRI (POETRI) DEDES vocatur, at videtur deam LACSJMIAM referre, (Pleraque auctoritate public: procurata.a REINWARDTIO, partim dona ipsius et viri Nob. HULFT VAN HOORN ). Pag. 28. O me beatum patrem etc. Ordo Philosophiae Theoreticae et Literarum pos- tulaverat + Exponatur controversia: de falsa legatione, Demosthenem inter. et. Aeschinem agitata; ita ut non tantum historia illorum temporum , actionis judiciique forma, ipsa- que cum accusandi tum defendendi capita proponantur , sed opera praecipue conferatur ad scriptorum, maxime illorum Oratorum, diligentem interpretationem aut emendationem. Ad hanc quaestionem respondit filius DANIEL TIEBOEL SIEGENBEEK, Phil. Theor. et Litt. Hum. Candid. , cujus commentationi a Facultate praemium adjudicatum fuit. Ad eandem quaestionem etiam, respondit PRANCISCUS DE GREVE, Phil. Theor. et Litt. Hum, uti et Juris Cand. in hac Academia, cujus dissertatio adeo quoque Facultati placuit, ut eam dignam judicaverit, quae Annalibus insereretur, ejusque auctorem ` honorifico testimonio decorandum. decreverit. Pag. 29, Solus quidem in arenam descendisti , ornatissime ANDRBAE etc. Quaestio , ab Ordine Theologorum proposita, haec erat: Quaeritur, quaenam sint praecipua diversarum. divinas, quae dicuntur , proprietates dispiscendi ravionum ( methodorum ) commoda et incommoda? et quaenam earum plurima quidem illorum habeat, his vero omnium minime prematur? Ad hanc quaestionem solus respondit PAULUS JACOBUS ANDREAE, Theol, Stud. in Seminario Luthérano Amstelodamensi, dignus habitus a Fa- cultate, qui praemio ornaretur. Pag. o9. Salvete, Juvenes eximii, etc. Ordo Disciplinarum Mathematicarum et Physicarum e AMathesi hanc proposuerat quaestionem: Theoria de Maximis et Mini- mis explicetur et variis exemplis illustretur. Ad hanc quaestionem ita responderunt PETRUS FREDERICUS VERHULST , Math. et Phil, Nat, Candid. in Academia Ganda- vensi, et GIDEON JANUS VERDAM , Math. et Phil. Nat. in hac Academia Candids, ut utriusque commentatio paribus se plane dotibus commendare visa fuerit Facultati, Sorte igitur praemium ornatissimo vERHULST, honorificum vero reportatae victoriae testimonium praestantissimo verDAM fuit adjudicatum, Hic autem anno 1823 in Academia quoque Gandavensi et Groningana Maíheseos praemium reportaverat. © Pag. a6 »&NNOTATIO Pag. 30. Siccine igitur, pracstantissime DONKERE (CURTI: etc... DOUDEWINUS'DON- KER cUnTiUS, W. B. filius, Jur. Utr, et; Math. ac Phil, Natur. Stud, in hac Academia, cujus Physici argumenti commentatio anno praecedenti praemio fuerat ore nata, nunc eodem honore fuit decoratus propter oblatum Facultati ad quaestionem Astronomicam responsum. Quaestio autem haec erat: Horologium Solare inscribatur vtrimque plano, quod transit per a et B Orionis et per observatorium oeidenses … M 2 i z X $ jâ S € * re at ~ f 2 j nis B 4 Ji 3 t v - A t pd . e E i - } y Xa? T e y H td y 349 em 44 1 A Mu [is H > 4 wind uli i 3 i ` $. 1 L E vere Unis ri Ver x 1 + 3 rr AIEN i 3: DA ) A ee Í | Mia is bi 1 ^ Y ' A y tm HO QUI!9£1 ) IE Y ^ 2 3 2 P Dees sU? a í 19:14 uà rtz5ieyr rr ^t 1 ae . v CA» as cue r oe TI " e T&1UMJLJ IDEE EHA é q , » b 5G y 39 2 V 1 t Y ain or v Ro 4 eh pHaulail (ort t & i Lok 510€ Í £ ICU i 1 f tre? si 4 9 AU 4 li Y - 4 I: 1:35 dia CASPARI GEORGII CAROLI REINWARDT 2 A vise [ OO Redd oO AUGMENTIS, QUAE HISTORIAE NATURALI EX INDIAE INVESTIGATIONE ACCESSERUNT, HABITA LEIDAE A. D. 9. MAJI MDCCCXXIII. QUUM IN ACADEMIA LUGDUNO-BATAVA ORDINARIAM CHE. MIAE, BOTANICES, ET HISTORIAE NATURALIS PRO- FESSIONEM SOLENNITER AUSPICARETUR, er ns E EEE E Due, rae EET en PERILLUSTRES HUJUS ACADEMIAE CURATORES! MAGNIFICE RECTOR! QUI JURI DICUNDO AUT CIVITATIS LEYDENSIS COMMODIS CURANDIS PRAEESTIS, QUIQUE UTRIQUE COLLEGIO AB ACTIS ESTIS, VIRI AMPLISSIMI, SPECTATISSIMI! QUOCUNQUE.DOCTRINARUM ATQUE ERUDITIONIS GENERE CONSPICUI, PROFESSORES CLARISSIMI, CONJUNCTISSIMI! LECTORES PERITISSIMI! DIVINORUM ORACULORUM INTERPRETES, PLURIMUM VE- NERANDI! A 2 mare QUA: C4 9) QUARUMCUNQUE ARTIUM ET DISCIPLINARUM DOCTORES CONSULTISSIMI! STUDIOSAE JUVENTUTIS CORONA, PATRIAE SPES, COMMI- LITONES ORNATISSIMI! QUOTQUOT DENIQUE ADESTIS, CUJUSCUNQUE LOCI, ORDE NIS ET DIGNITATIS, AUDITORES HUMANISSIMI! + Quae P $ $ y f Quae ex hoc loco dicere instituentibus plures et suae cuique fuere causae, a quibus sermonis peterent initium : timiditas animi , laetitia, beneficia accepta ; felix rerum eventus, argumenti suscepti praestantia , muneris. denique obeundi gravitas.: has ego nunc. habeo universas. Neque enim unquam. in me. fuit artis: oratoriae facultas y: et: si quae ad eam) proficiendi fuisset occasio , hanc ita abstulit septennii, quo a. litterarum cultu remotus vixi, intervallum , ut idem majorem simul animo timorem incussisse mihi nunc dicturo videa-. iur. Laetitiae causa exstat, quod a puero amatum cultumque Naturae Studium , juveni deinde. et yiro liberius et amplius excolendi facta est po- iestas.;; et quemadmodum militiae studiosum videmus, peracto puerili lu- do, in’ ampliorem palaestram admissum , tandem in castra et proelia educ- ium, laetari: ita haec mea fuit felicitas, ut indulgere animo , quocunque ejus raperet impetus , eo me conferre, et in latiori campo vires exercere potuerim ;. ex illa autem pugna ita abierim , ut, si non victor, tamen non pla~ ne inglorius. miles existimer. Neque est quo minus gaudeam, feliciter evenisse ; quod a Deo immortali saepenumero precatus sum; ut, quorum me absentem - nunquam non tenuit desiderium , benivolentium hominum et carissimorum amicorum ; omnes. fere mihi, ex itinere reduci , salvi et incolumes sint redditi : et ita redditi , ut ipsorum salutationibus , amplexibus , laetitiaeque et conserva- tae antiquae amicitiae testificationibus vix semestris temporis spatium suffecerit. Postremo, ne quid honoris desit mihi redeunti in patriam et quasi trium- phanü , ecce defertur ad me gravissimum in hac Academia professoris mu- AS nus, 6 C G. C REINWARDT nus; quo oblato et Amplissimi Curatores benevolam suam de me opinionem declaratam esse voluerunt, et confirmato Rex munificentissimus novum bene- ficium in me contulit; quo denique ipse jam in summum honoris fastigium sum evectus. "T'ot igitur et tantorum bonorum cumulo beatus, egone divinam venerer providentiam ? veneror sane; ita ut quoties ea, et quae vitae fuere © fata, recordor, toties nescio quo admirationis et adorationis affectu animus per- fundatur. Cui grati animi-sensui exprimendozet-tot laetitiae causis celebran- dis, quem ego diem potius eligam, quam hunc ipsum, quo reducem me pri- mum ad publicum sermonem vocat muneris auspicandi officium ; quem alium ; quam hunc locum, qui me tandem tutissimi portus instar recepit, in quo re- liquam, quod fato concedetur , vitae spatium degere decrevi; quam denique oc- casionem opportuniorem hac ipsa, quam, oua condccuraturi pracoentia , - quot sumit amici ct;benevoli auditores corifluxerünt;'- Ut tamen aiihilóminus rein geramilandabili majoruny institüto , quo : cuique; amunüs;Academicum aus spicanti , hoc imponitur officiam , ut e doctrinae docendae penü depromat quae damet expotiat: constitui pauca. de- iis referre „oqúad novissime expertus sum} in quibus diwfti; quaeque jam libenter recordor; niequé.ea ab obeundo mune= re aliena aut indigna vestris auribus „et exspectationi; ni fallor; Vestrae; re -sponsurai! Nemo enim est Vestrum, quem aut fügiat itineris illius mei in Indiam Orientälem ratio ; aut qui non tantum'e Naturae'studio delibaverit quin' intelli- gat, remotae illae telluris plagae; quantum fuerint ad populorum .corimere cia, ad patriae commoda , et ad humanitatis scientiam fructuosaé, tantiim- dem augmenti ‘Natúrae studiis ex earum exploratiorie- accessisse; De hoc igi- tur dicturus, non est quod verear, ne me argumentum destituat cum ad au- diendum ,- quod spero fore, haud ingratum , tam ad scientiae früctum uber- rimum. Dicam.autem: De^augmentis , quae Historiae Naturali ex Ins diae investigatione accesserunt. ^ Vos; AVA. Hi H. "adeste ase animis; meque- hurmanitüte'et benivolentia sublevate: + Telluris illam ‘partem , solis. orbitae subjectam , qme: torridam zonam ap- pellant, si contemplemur, a aliud quid vix csse, quod magis humanam scien- tiam fefellerit, reperiemus! ^ Ilan’, quod in véterant poptilorum seriptis re- datum exstat, mediam , et ab orbis verticibus pariter utrimque remotam ; propter solis propinquitatem esse crematam ; exustam flammis , inaccessam et inhospi- talein; veteres perhibuerunt; Trestan partes: coelüm. abstulisse; duas A - Cir- rn ORAL TIS 0 5 r sirca vertices, in quibus infecto rigore et aeterno gelu omnia premuntur; ter- liam exustam illam , in medio orbe positam ; reliquas duas, temperatas illas quidem „et in sedem hominibus concessas , exustam inter et rigentes ; eas tamen inter se non pervias , propter sideris incendium. Quod quidem. veterum placi- tum si cum iis. comparemus , quae de eadem re comperta et certiora habet aetas posterior » quid est. quod miremur. magis , praeclaros scientiae artiumque huma= narum progressus , an praejudicatae opinionis. de natura rerum vanitatem ? nam illa veterum. sententia ita jam explosa est, ut ejus nihil magis. contrarium. pos- Sit excogitari: ut, quas orbis terrarum regiones vapore torreri, perpetua ste~ rilitate et ariditate damnatas esse , illi opinati sint „ eas ipsas jam. exploratum sit. prae caeteris excellere omnium: rerum proventu ,. admirabili Naturae be- nignitate , iuexhausta fertilitate „et ab antiquissimis populis inde a remotissimis temporibus inhabitari, Ergo tantum abest , ut earum , quas; temperatas vocant ; zonarum, finibus rerum. creatarum et viventium exortus et continuatio cohibea- tur out ultra eos demum , quid Natura ferat, ubertatem. sive spectes sive varie tatem, intelligi possite- Neque est quod. ibidem in tanto „quam illi „ terriculo so~ lis aestum. ponamus ; quippe quo’, multis modis: temperato „ omnia justo: mo-- deramine;et. pro. suo: quaeque ingenio: ita sunt perfusa , ut in. eo potius felicius: cuncta ;lactiusque vigeaut., Hac igitur regiones: im tanta sua feracitaté hominum: carerent | aditu? i imo habuerunt quidem. et nunc. etiam: suos incolas habent ,. neque eos ita feros; ut quidem: aliae. gentes: eos: fingere solent ,. sed. in: socie= tatem etin civitates: congregatos, ad humanitatem: excultos , multos adeo anti- quitatis monumentis , artibus rerumque gestarum fama: celebres „et religionis cul- üiclaros. Ha sane est; caetera; quidem. pleraque animalia. sua quaeque regio tenet suis. finibus inclusa ,. coelum. mutare nescia propter innatum Naturae rigo= - rem et locorum: necessitatem ; contra: hominum ea.sequax et facilis natura est „ ut; si eam: ratio regat-et prudentia ; illi ad. quaevis: toleranda se possint cora parare: et in maxime contrario locorum „ vitae ,. victusque genere salvi et inco- lumes existere. Quam quidem humanae naturae praestantiam admirantes quid: est. quod dubitemus ,: totam tellurem ad. incolendum et mutuo commercio per= agrandum patere? Id yero non solum. terrarum populerumque historia. do~ eet, sed ea quoque saepenumero multarum gentium rerumque publicarum. con- ditio- fuit ; ut remotiorum terrarum aditu. carere non. potuerint: si caruerint , id in. suam perniciem acciderit. Quid enim mirum i sity in maxima humana- out rum & C G. C REINWARDT rum rerum inconstantia et mutabilitate non eadem perpetuo vitae bona et com- moda permansisse; eorum multa in desuetudinem abiisse; alia obstructis, ex- haustis , aut derivatis fontibus € cessavisse; contra alia , aliunde adlata , in illorum locum esse substituta , quae ét olim ignota fuerunt, et jam prorsus sunt necessaria ; ita ut, si occlusis Indiae oris ; illis esset carendum ; communis quaedam rerum conversio et calamitas insecutüra esse videatur. Deinde , cujusnam ea est patria quae non , sive Naturae malis vexata , sive rerum publicarum molestiis conflictata sit? Nonne vidimus gentes, quae quo florentiori et laetiori rerum conditione ute- rentur, eo ocyus in interitum vergere; in nimiam frequentiam aucta civitate ; neque jam ei alendae sufficiente agrorum aut commerciorum proventu! ex hac caussa multa mala orta esse, egestatem , scelera , domestica bella , quibus paene necessariis rerum malis illae se contriverint totae ; aut ad pristinam intrequentiam redegerint! Quodsi tunc vel iise satis felices praedicarent, qui, postquam e commu- ni calamitate evasissent , in exilio et inter peregrinos populos vitam aegre possent traducere: quanto magis eorum fortuna laudanda est, quibus, a natali solo-de= pulsis, ad extras suas provincias, quamvis remotissimas, aditus pateat ? ubi utcunque alioram ,. sociorum. tamen civium hospitio excipiantur, et quamvis mutato coclo'; sedem et diversorium potius, quam patriam mutavisse videantur! At vero hic à multis mihi occurri intelligo. . Nam coeli intemperantiam: obji- ciunt, hujusque impatientem suam. naturam ; dein adeundos populos vetormi- dant, barbaros et ad omnem: humanitatis cultum indociles. * ~ Coeli temperiem si attendamus, negari quidem nequit, immiodico solis mw ré ariditatem quibusdam locis inferri; frangi saepe vires corporis ; ad perferen- dos labores excuti animum; ingenio inuri tarditatem; aérem ipsum, noxiis va- poribus foetum , labefactare valetudinem , vitaeque exitialem existere. Quem- admodum vero Naturae malis multa: bona conjuncta sunt, ita quoque in iis re- gionibus , si quaesunt aestu exusta loca , ita ibidem non secus tanta tamen alio- rum fertilitas est , tantus omnium rerum proventus ; agris autem , dummodo rigui sint, post levissimum quemvis , imo nullum saepe laborem , tanta segetis copia , nt si quis ea cum Europacorum agris velit conferre, aut. ignoret illa necesse sit, aut non cogitare mihi videatur , quantis laboribus , quantis artibus agri hic sint colendi , ut agricolarum demum votis respondeant. | Ergo Natura illic cum illa sua beneficentia laboris humani quoque compendium conjunctum esse yo- luit: imo quae saepe per se, nullo homine cogente, sine satu, cibum mi- ni- RON AIEN OA 2 ^ nistrat! qais enim palmarum: aliaruriüque:frugiferarunizin India arborum: sylvcs- trium aut. ignorat usum, aut 'uberrimum proventum. non! miratur? | Neque: alia est sanitatis conservandae ratio. Nam si.quis insalubria quaedam terrarum . In~ 'dicarum littora , aut. stagnantium- aquarum; excocto: tepore: foeda ‘loca memo- ret, quibus pauciores miseri , tanquam. in: Averni lacum ‘detrusi ^ detinentur , languido et tabe consumto corpore vitam aegre: trahentes :: nae hic "mibi: non se- cus agere videtur, quam ille , qui, neglectis: campis: amoenioribus , | Europaeae cu- jusdam regionis salubritatem e fodinarum' noxiis vaporibus aut e paladum squa- lore aestimare conetur. -Quicunque.verd>, meliüs-sibi consulentes , delectu loco- rum. facto, sedemr in India: figunt 5; habent; profecto) regionem cum accommo- datissima coeli temperie salubrem, atque-fertilitate benignam, tum etiam sede et rerum. varietate amoenissimam::-Nam et.solis aestus paribus: aequinoctii horis temperatur , et densae arborum comae opacique: saltus innoxias umbras suppe- ditant: collesque aéreos afflatus facile admittunt , Ubi vero:elatior terra: est ; est -autem in India frequentissima; ibi: montes altissimi , vastis sylvis-ad summa us- que :éacumina: cooperti > nubes, colligunt; quae in : imbres densatae;' perennem amnium: fontiumque alunt^ubertatem 5: dein | vero is” tanta omnium rerum di- Nersitas est, ut im ejusdem ‘montis’ proclivitate : omnium "fere. terraé: zonarum . temperies contineatur. ^ Attàmen, his’ omissis ;. nescio: quod aliud majus prae- sidium -sit idemque ‘efficacius 'ad'omnes omnium terrarum injurias perferen- das, ‘et ad. cujusvis coeli temperiei -adsuefaciendos ' homines, quam id quod est . penes: homines. ipsos , mentis consilium ,° et in omni vita vietuque modera~ men. et temperantia. Quemadmodum enim? nosmet véstu anni vicibus, et vitae victusque morem: sive officiis obeundis , > Sive valetudini corporis, sive temporum rationi accommodare solemus : ita sane’ multo magis in calidae zo- nae regionibus cuicunque advenae ea. imponitur temperantiae necessitas et va- letudinis cura , ut, iis quidem rite et prudenter observatis ; nullum prorsus sa- lutis gendum Sit; contra, ecu Ampune nullus intemperantiae committat peccatum. . ` Barbaros: ` denique lassi Si eos dehmi; qui sunt agrestes , asperi, feri, saevi, verbo, omnis humanitatis .expertes; nescio profecto, quonam illarum terrarum: loco illius barbariei gentes collocatae' sint; certe et paucas esse exi- stimo, et vix ullas, si ab iis: recesseris „ quibus ab advenis populis feritas illata est. m hoc satis compertum Haren omnes „-quotquot fuere fertilium in : B ca- 3d C G. C REINWARDT calida zona terrarum incolae, in summa Naturae benignitate ct omnium rerum affluenti copia collocati , mites et mansuetos exstitisse, societatis, tranquillita- tis, pacis et mutuae benevolentiae commodis fruentes; eosdem vero a nativa indole et antiquis moribus eo magis recessisse, quanto saepius aliunde adven= tantium populorum accessiones , fallacias, simulationes et praedationes expertae fuerint; quo quidem nonnunquam factum est, ut in mitissimam et innocentis- -simam gentem aliorum , quamvis se politiores jactantium , populorum vitia, -scelera et türpitudines effusa sint. ‘Attamen pleraeque omnes illae gentes ne -nunc quidem ad tantam asperitatem delapsae sunt, ut eas adire, earumque -hospitio frui non liceat, «Quicunque vero se ad eas conferre, earumque ani- mos atque voluntates sibi conciliare cupiat: hic ne festinantius suas cupidita- ies expromat, neve in earum mores protinus animadvertat , neque novita- tis intempestivum magistrum se praebeat, quemadmodum jejunos quosdam et importunos doctores. vidimus , in illarum gentium libertatem , mentes , opinio- nes et jucundissimas consuetudines , nescio qua fanatica dementia , irruentes , qui- bus, dum illas stultitiae evincere student, ipsis potius stultitiae nota inusta est; sed comitate se commendent, facilitate sese iis accommodent , neque ad fle- ctendos-et corrigendos earum animos accedant nisi ii, qui acuti, natura usuque callidi, illarum mentes sensusque degustayerint, dein ingeniorum , consuetudi- num , intelligentiae , linguarum denique rationem atque vim cognoverint. Cum igitur plures sint causae , quibus multi moveantur , ut exteras terras ades ant, hujus tamen. necessitas Naturae studiosis imposita esse videtur. Quemad- modum enim totius cujusdam regni opes et divitiae cognosci nequeunt , nisi provinciarum, urbium, pagorum, civiumque omnium censu habito: ita quo- - que telluris regiones perspectas habeat oportet, quicunque Naturae plenius et penitus cognoscendae desiderio tenetur. Illam autem necessitatem ipsius Natu- rae jubet diversitas , per omnes terras dissipata , qua efficitur , ut cuivis regioni propria et singularis rerum forma sit et ratio, e quarum omnium demum dili- genti perquisitione, exacta cognitione, et prudenti comparatione , praestantior rerum scientia efflorescit, ad intelligendas earum. naturas, causas alque nexus fructuosissima. Contra, sicuti stagnantibus aquis immundities inesse solet + ita vorum, qui natalis aut singuli cujusdam loci fines non egressi sunt, quibus- que contenti, se ad Naturae studia contulerunt; crassum quoddam , humile el "angustum judicium est, quo cum nonnunquam. liberius „uti conarentur , Vix HON By ER OF 0 2 ri: vix dici potest, quot , quantisque ineptiis per omnem: Naturae interpretationem vagati sint. — Dein perspicuum est,.eas regiones potissimum. esse. perlustran-: das, quae omnium rerum proventu sunt feracissimae., Quo autem. quaevis: re~ gio aequinoctiali telluris circulo vicinior sit: co. magis ea.rerum copia, el varie- tate insignis est. "Hujusmodi. profecto calidioris: zonae 5, adeoque. Indiae „ regio- nes sunt; quae cum gelu nunquam experiantur ,. cuncta vcro. in.iis ;. calore infu- so, eodemque perpetuo, et multis modis -temperato, ad exserendos et «onti- nuandos spiritus vitales excitentur: prae .caeteris-cunetis-excellunt mira Naturae solertia et potestate, omniumque a quae spectantur, rerum. varietate ;. vigore, ubertate et quasi luxurie; dein vero, quae „in cunctis dominantur ‚insolita magnitudine et copia. Quodsi igitur, quae in, caeteris, a, feryenti zona remo- tioribus terris, pauca, humilia , parva, et: rigore contracta- et) depressa- sunt, eadem hic spectentur plurima , maxima; explicatissima: et: perfecta:, quidni po- tius, ilis relictis, in his investigandis et cognoscendis omne studium. collocc- mus? itane rivulos potius quam fontes , humilitatem magis quam: majestatem consectemur? quae autem rerum, eadem. scientiae ratio est; ex illis manca, et incerta: ex his perfecta magis , grandior et ad. omnem sanu mpra fructuosior rerum scientia proficisciture — .. Intelligitis, A. A. H. H., me non-de vulgari Nolani, PAP bes; neque c cen= Seatis me in eam sententiam. disputare, ut cuicunque, in, Naturae studiis, ver- santi, spretis iis, in quibus domi operam. utiliter collocare possit ; in exteras regiones. migrandum sit. Sed de augenda magisque perficienda Historia natu- rali mihi sermo est; ea vero perfici nequit, nisi exploratis et perspectis. rebus omnibus, quocunque terrarum loco eas Natura genuerit; iis cunctis. dein ex ordine, nexu, omniumque consensu et cognatione ita dispositis et sociatis , ut tandem concinna quaedam. et omnis suis partibus gonaenn disciplina con- stituatur. Quae hactenus de Indiae Natura base à in universum n disputavi, ‚ear jam in singulis breviter probare aequum est ; breviter i inquis nam ad ea fusius per- sequenda vel dies me deficiat. - i . Indiam igitur, quicunque e ‘temperatioris coeli aliqua terra advectus; ingre- ditur, ci, tunc vel maxime, postquam antea, quae patria sua profert, atten- tius deni s non plane neglexerit, protinus , tum communis quaedam rerum diversitas obfertur, tum eadem in singulis rebus non minus conspicua. „Eam B 2 ven 1$ C C C REINWARDT vero; si, missa experientia, solo judicio aestimes , in solis animatis rebus, in” animalibus et stirpibus , consistere dixeris, contra in rigidis , inertibus , inani- matis nullam esse. Cujus tamen opinionis errorem mox observatio demon- strat. Nam ut taceam coeli dispar ingenium, mirasque in ilis. regionibus tempestatum. ordinatas: vicissitudines : ipsis adeo terrestribus rebus, solo, sa-' xis, montibus, agris, sua differentiae nota est; deinde , si pariter ad ea, quae ex illis gignuntur, attenderis , tantus inter utraque mutuus nexus “percipitur” et communis necessitudo; ut , quid imnascentibus rebus terra’ waa, aut. quid illae innascentes e terra acceperint, incertum sit. 0 sik Ita sane statuendum est, omfiia et quaecünque CENT in rerum natara’, mu-' tuo concursu aliet conflietu , neque quicquam a caeteris ditemtum „ „per se sót". lum, existere, Quod) quamvis verissimum ‘sit ,- hoc’ tamen commune quoddam? vitium est per omnenr Historiam naturalem se diffandens , et quiequid contra’ moneant in arte experientissimi viri , longe longiusque serpens , ut multi, quem=' admodum ipsi singula observant a caeteris ^disjuncta et avulsa’; in’ quibus trac~! . tandis acquiescunt ipsi: ita qaoque Naturam in! singulis operari ‘arbitrentar , ' neque conjunctam- eorumi cum caeteris communitátem intelligant. - Ergo quae ' mortua sunt et inanimata, eorum nulluniaut’ fuisse unquam, aut ne nunc ` quidem: ‘potnmietediui remp oxi uei bui rebus" intercédere nst: Ergo fluidi maris , AHR dien aie ute aëtis Sudan: dum. ern vix ; Goch * „are vero de ilstai omnium rerum 'conjutictione et Elder commutatione. ms vix dubitaturum esse confido; qui‘ea’, qaae in illis regionibus Natura copiosius , ‘ et potentius, et celerius operatur , contemplatus est. ‘Nam nascentium supra terram fertilitas et ubertas ipsitis. térrae quami maxime alit fertilitatem. Unde vero tanta” rerum uber[as , nisi „quod rigidum atque solidum terrae inest, in liquida conyer- ti: rursus, quod ex Tiu et ex aere fluidum est , idem figi et rigescere posset? i Quodsi vero illorüm: omnium supra terran nascentium copia et magnitudo ad- mirationem .moyeant brea tamen prorsus prodigia dixeris , quae maris proven- ` tıs sunt. Jam quidem non attinet referre, quot imnianės belluas illud, quan-* tamque animalium abundäntiam: proferat ; sed indicare sufficiat vastissimas illas Coralliorum sylvas 5 quibusmaris fundus coopertus est: "Hae igitur e liquida et mo~’ bilissima:-maris Natura inosaxeam. duritiem et rigoremt compacta , succrescendo aucta, e maris fundo in: resin: vena rupibus tandem adduntur, m mari tan~’ ed quam TOVREA QT ..9 2 15 quam remunerante terrae continentis munera. -Ergo hujus saxeae molis ortum ; e marinis ductum animalibus , qui. non monetrarite Natura mild ‚ illam ab acs terno immutatam riguisse judicabit. M abu aa At vero nondüm me a multis , qui contra deure dinis sentio. 19 Maris quidem et: cofitinentis terrae communia quaedam .statuunt, ita. tamen p ut ex hac in illad multa, raptu fluctuum , et fluminum violentia , saxorum attritu; montium ruisg deferri concedant : contra, alia vicissim tolli in altum , terrisque e maris fundo addi reddique , non concedant. Ergo cum in elatis otito multa, quae marina olim fuere , in maris profundis manifesto generata , viderint, ad. ne- scio quae diluyia et universum quoddam telluris mare confugiunt ,. quibus. vel altissima montium juga mersa fuissent; cum autem deinceps tanta aquarum amovenda vastitas molestiam in explicando crearet: illas in intima telluris, si quaé sint,-antra et gurgites deduxerunt. Quam quidem rerum akipliehtousin "quomodo illi veris Naturae consiliis factisque accommodent,' viderint-ipsit Hoc unum dico, cum terram e maris fundo tolli negérit ; observationum inopia fac- lum esse, ut in’ explicanda rerum Natura .éx ' sii nientis’ htmilitate ipsi "sese tollere non potücriit. "Huic autem arguinento s in guo jan versamurs coiijuncta est quaestio , gravis illa 'ét saepius vexata; de ‘terrae miotibus deque locis arden- tibus. Quae quidem nonnunquam juncta Naturae miracula uti vel maxime: ho- minum | admirationem excitaverunt , ita. quoque inulti ‘in illarum interpretatio- neni omne mentis" ácumen et cogitationes contulerünt.- Attamen cum pleriqtie ab illis Naturae spectaculis procul abessent, non est quod mirenrur , eos omnes’, caeteroquin sagacissimos , et in. rerum causis inveniendis | "feli ibimicó ‚in hac una re ita esse halucinatos, ut eorum explicatione nihil a vero sit remotius. Hoc tamen mirari subit, vel eos, qui Aétnacos ignes et Campaniae strages vi- derunt, yix sanius de re tanta judicavisse 5 ut vere PLINIUM dixisse fatearis: fürorem esse, mensuram violentiae virium , quosdam animo cogitasse et : prodere ausos. Mi igitur, qui ardentium locorum causas se invenisse jactant, nescio quos.foculos sibi fingunt, aut quas ad ignescendüm aptas mixturas callide componunt et intra terram reponunt cogitatione , ut ex iis terrestres flammas: ali non dubitent. Quae quidem explicationes , si ad ea exigantur, quae in utraque India Naturae sunt maxima et admirabilia spectacula, adeo' foeum -redolent', ad quem eae excogitatae sunt, ut potius Valcani officinae et Cyelopum pugnae fidem addideris. Imo vero illa B5 i quait- ak C G C. REINWARDT quanquam animus méminisse horret in Indiae oris spectanda sunt, immensae voragines , aeternas flammas, nubes atras et.candentia saxa. eructantes; sylvae vastissimae , in atrum carbonem exustae; agri obruti favillis, perustis lapidibus; fragosi vaporum, per saxeos meatus furentium, elatus; lacus in summis montibus extensi, lacteo quidem latice conspicui, at eodem acerrimo lethales, ex suppositis profundisque igni- bus exaestuantes; imo , quod uti dictu horrendum, ita accidisse verissimum est, ingenti ex imis terrae sedibus erumpentis spiritûs violentiâ , eversae totae iet obrutae regiones; hominum sedes ipsique homines, tugeria, armenta, ‚eu sae radicitus sylvae, una cum saxis intermixtis vibrata in auras! ‚ Dein tantae violentiae sedem si spectes: illa profecto ex imis. et profundissimis terrae penetralibus exsurgit; latissime , per vastissima regna extensa, sive mare -incumbat sive continens terra, perinde est ; ex ea maris ferventis aestus , fluc- usque sublati, quaquaversum effusi, cuncta inundantes. et rapientes: eå ipse «maris fundus supra undas attollitur, nunc flammarum, ex ipsis fluctibus assur- gentium, praebens spectaculum , nunc idem , altius emersus , in- rupes. et in Si- „nuosa montium juga rigescens ; haec eadem violentia est, quae per subterraneos -meatus procedens, terras concussu vexat, sedibus movet, nunc coacta et vio- -lentior ex incumbente onere , nunc, superatis carceribus , in spiracula, prorum- pens, incendiorum eructans nutrimenta, Haec igitur et tanta Naturae opera at- que vires, quibus nihil in orbe antiquo est, quod vel comparari possit, si quis in iis terris, ubi ea fiunt, oculis fuerit contemplatus et mente complexus : ille. ‘anus de terrarum commutationibus et eversionibus judicium ferat; eum demum -fas.sit.ad castam Naturae interpretationem accedere. Intellexistis quodammodo, A. A., Indiam tantum abesse ut ea non vel in re- bus inertibus et inanimatis multa Naturae scrutatoris observatione digna, et a nostris diversa, obferat: ut ill potius suo vitali spiritu moyeri videan- tur. . Neque illorum. cum viventibus nexum et communitatem negaveris. Nam quod quamcunque regionem praecipue ornat; quod amoenissimos Naturae re- „rum creat aspectus; quod coeli injurias temperat; quod denique ineffabiles re- xum animatarum diversitates et varietates profert: id omne haec una terrae di- ‘versitas est. Illa in maris planitiem adaequata et depressa , mirae formae et ex- celsitatis arboribus superbit, fervidiori aestu gaudentibus , utilissimarum fru- gum OTR a rp 6,9. 15 gum copia feracissimis; dein leni ascensu sylvarüm vastum aperit theatrum, in quibus, quidquid Natura habet ubertatis et fabundantissimae copiae, spe- ctandum exponitur. Altius insuper elata, in mitiori coeli temperie, novis ite- yumque novis rerum formis conspicua: donec ea tandem in summum montis cacumen assurgat , quod si conscenderis , in orbis cardini vicinum locum te trans- latum dicas, certe coeli rigore, nimborum gelido afflátu, stirpium depresso et constrictó habitu, animalium absentia, loci solitudine, et sero tandem defi- ciente in creando Natura, vix diversum. Jam vero me, A.A. H.H., in illorum temporum memoriam abreptum sentio, quibus praesenti mihi illa usurpare sensibus, mente cogitare contigit , insolita et prorsus admirabilia Naturae spe-. ctacula, quae neque eorum, qui illa non viderunt, cogitatione comprehendi ; neque eorüm , qui ea experti sunt, vel disertissimoram hominum oratione satis digne exponi queunt. Quemadmodum qui superbam quandam aedem sacram ingressus, templi vastitate, imaginum aspectu, loci tranquillitate , sanctisque concentibus permovetur, ejusque animus ad magnificentiam et ad coelestium rerum cogitationem erigitur: ita et ille affectus est, qui primum ingentes il+ las Indiae sylvas ingreditur, supra omnem montium declivitatem qua latissi= me extensas. Quodsi antiquiores Germani vel unius quercis ; Indi vel unius ficis arboris, in sylvosam vastitatem expansae, majestatem ita mirati sunt ; ut utramque religioso cultui adhiberent, e frondibus tanquam e propiore nu- minis sede divinum accipientes afflatum: quo igitur eum animo esse censea= mus, qui frondosissimarum illarum regionum umbris excipitur? Ille sane;. nescio quo singulari sive horroris sive admirationis sensu corripituúr, omnium- que, quae jam spectantur, communi et confuso affectu obruitur, tanto magis ; quanto illorum causae altius latere videntur. Idem deinde earum aut obscura praesensióne excitatus, aut suam earum ignorantiam moleste ferens , singula perlustrat, tamen, quae potissimum exploret, in tanta rerum multitudine et varietate incertus est. Jam enim ad insolitam omnium rerum magnitudinem obstupescit; dein formarum varietatem et copiam miratur, ut iis omnibus co- gnoscendis ipsi paene desperandum sit. Postea de omnium origine cogitat , quibusque materis modisque tantam rerum abundantiam Natura operetur et machinetur, sive e rigidis, saxeisque terrarum , siye ex aethereis circumfluen— tibus, sive ex utrisque conflictantibus versisque principiis; quibus modis fiat, ut eadem subacta materies jam in durissima ligua coalescat, nunc in tcnerri- mo 16 C. Gr €. jREULNWARDT mo: flore superbiat, dein in. diversi. suecos -ingenii , sive salubres , sive:medica- ios, sive acri et potenti veneno exitiales éxcoquatür;. Neque parum hoc cogita- tionem vexat , quorsum haec cuncta evadant,.quae in sylvis antiquissimis , iis tamen. perpetua juyentute florentissimis , celerrimo ineremento densissimis , ge- nerantur.. Jam vero ille, qui haec cuncta scrutatus et meditatus est, non. po- test , quin. ad . intelligendum. quodammodo omnium. eorum. nexum et. consensum perdueatur.- Idem non mirabitur tantum , sed subintelliget , rigentem illam in rupibus , sublatam e maris profundis , Aaen dein aestu sideris, solutam: | hu- " moribus.et.aére, in viventium innumeras formas atque corpora conyersam , ex interitu saepius renatam materiem , reverti ad icon iion in noyas dein concordias. et, discordias gbitweamb iy norn : cor tia - in,summam, fiina pinia 3 portion in singulis. rn persequi. à faci lis labor «Ssett. -haee, igitur si; quis , ingenio , Studio , arte: tractaverit, ab eo pro- j fecto.artis augmentum „exspectemus,, Imo: habuit sane maxima eaque. -praeclara augmenta Naturae, studium: ab iis,.qui in; illis investigationibus yixerunt , et. ha- bebit ab.iis., qui futuris annis .saeculisque ad. Naturae thesauros explorandos In- diam. Viffptusbtnt -Evolvamus.. quaecunque. de . Historia Naturali volumina conscripta sint: nullam in iis terrarum: regionem. laudatam invenjemus „ quae tantam, quantam India, materiem 5 ad illa augenda et exornanda contulerit. Sive enim formarum diversitates spectes constantiores illas; quas genera. et species „appellare; solent; earum. innumerae e isolis-utriusque Indiae oris innotuerunt; siye omnium formarum similitudines et dissimilitudines , — xnet ofi utrumque id P quorsum jam laudabili consilio et rinstituto omnium, ratione in iis. studiis versantium , labores et conatus conferuntur, quibusque tandem spes est fore, ut e confusa illa atque inordinata rerum mole expediamur, quae ad oneranda potius quam ad ornanda Naturae studia valere videntur : illud igitur Studium, illa praestantior rerum scientia et totius artis tanquam scopus atque meta , ubinam fructuosius coli perficique possit, quam in iis omnium rerum copia abundantissimis regionibus? — Dein quo: magis etiam patescat, quot. et quanta augmenta Naturali Historiae ex dissitarum regionum inyestigatione ac- cesserint , conferatur illa. cum antiquiore, qua ea olim, vel adco. summi tix warr aetate fuit , artis conditione : fateamur necesse est, eam tum communibus; tum. ORATIO. ux iy tim vero vel maxime peregrinatorum studiis ita esse amplificatam , expurgatam ab erroribus, ineptiis, vanisque commentis: vindicatam a nescio qua puerili et sterili rerum tractatione, ut ea jam quam longissime immortalis illius viri , quam ipse palam professus est, exspectationem superaverit. - At vero, illa, quanquam praeclara sunt, ex omnibus tamen illis laboribus ; quos ad exterarum terrarum studium multi impenderunt, nulla unquam aut nobilior aut uberior seges effloruit , quam ea quae ad ipsos homines pertinet ho- minumque historiam. Mira quidem et efficacissima Naturae potestas est in augen- da: generis humani varietate et mutatione.. Eas cum innumerae causae efficiunt, tum’ potissimum coeli temperies, locorum: diversitas, victus, necessitates, vitae ratio; vitae coelique ratio, tum aliae Naturae injuriae, egestas, morbi, pestis’, saepe usque ad deformitatem tollunt, quicquid in humano corpore pulchrum et venustum ést;'longe plara, quae foeda sunt in hominibus , adferunt consuetudo, degeneres ritas, scelera, mentis aberratio: nam ne ipsius quidem mentis et ra- tonis. praestantia: ab illa Naturae varietate immunis est. Attamen quantumvis multiplex, varia, et inextricabilis humana Natura sit; ex omnium tamen per totum terrarum orbem dispersarum gentium indagatione et cognitione haec gene- ralis scientiae summa colligitur: unum, ubique terrarum , mente et ratione praeditum , genus humenum esse, idemque eo ipso a brutis animalibus maxime distinctum ; in hoc uno sibi constare Naturam. Ergo jam explosa sunt, quae olim de sylvestribus, de feris et semifefis hominibus, de cognata et conjuncta hominum et bestiarum quarundam natura fabulati sunt rerum ignari et creduli homines; qui neque naturas hominum , neque omnem vim atque caussas huma- nitatis perspexerunt; ergo jam ridemus eorum argutiolas, qui vel hac nostra ae- tate „ in clarissima scientiae luce, tanquam sua- se humanitate abdicantes ipsi, quaestionem injiciunt de communi quadam hominum et néscio cujus bestiolae’ origine. At vero jam et ii sanius judicent, et superbiam tollant, qui se. suamque: gentem praestare caeteris , exteras gentes novercam Naturam habere arbitrantur. + Satis me dixisse arbitror , ut quodammodo intelligatur, quantos fructus Natu- rae studia ex Indicarum terrarum perlustratione reportaverint. Quibus, quan- tulacunque ea:sint, quae'méae de rerum Natura scientiae ex superiore illo iti- nere accesserint, tamen, si mea experientia fidem faciat, hoc vere affirmare possum; eorum.omnium, quae ad amplificandum Naturae studium valeant , uberriimum fontem in iis, quas. peragravi, Indiae terris existere, tum vero ea Sy i Cc lon- 28 C. 6. ©, RELNWARDT longe plura et majora iis, quae aut illis. meis. verbis expressi; aut quae: egoan te abitum , suscepta de. iis: exspectatione „ cogitayeram. Ergo jant non est, quod me quidem. suscepti ilius itineris poeniteat. . Primum enim. gratissimum mihi illud. accidit, ut ante hos septem, et quod. excurrit, annos, Amplissimi illi et gravissimi triumviri, ad capessenda in Belgarum India summi imperii gubernacula, cum Augustissimi regis auctoritate et potestate Legati ,. quorum: - studiorum meum. amorem: cognovissent, in iis tantum me valere arbitrati sint, .ut benevolae suae opinioni etiam mei commendationem coram. rege adjungerent ;. qua illi effecerunt. ut regio decreto gravissima mihi mandaretur provincia: eo-- rum omnium: tractandorum ,. quae cum ad illarum regionum Naturam investigan= dam, tum ad agrorum in iis cultum artesque pertinent. Quae quidem: honori--- fica vocatio , si non exoptatissima mihi accidisset, aut si, an ei obtempera-- rem, vel dubius haesissem ,. aut contraria. suadentibus- rationibus: aurem praes- buissem : profecto ingenium. et propensio animi, quae antea palam. eram | pro-- fessus, defecissent ;. certe omnium , quibus ego non plane eram. ignotus ,: opi+-. nionem. fefélissem. Ergo, libenter accepta missione ,. laetis. profectus. auspis- ciis, secundisque velis ad Indiae oras adpulsus, per sex. annos istie vitam. de+ gi, plerasque Belgicae ditionis insulas peragravi ‚Naturae studiis, quantum quis . dem. per diversa multiplicis muneris- negotia licuit, operam: dedi. Ad quae quan= quam: non. plane imparatus: accesserim ,. tune: tamen. demum. Naturae. cognovi magnitudinem „ pulchritudinem et admirabilem. varietatem.: Nam ubique, et ad. quemvis: gressum „-cuicunque paulo: attentius ad Naturae. opera’ attendenti 5. novum quid ,. sensus. mentemque. feriens ,. notatu dignum obfertur „ad scientiam fructuosum „ ad: vitae usum accommodatum:. Quod. quamvis in universum de: iis regionibus praedicandum sit „ tamen omnibus: praestantior excellit Java in= sula, pulcherrima terra, majorum gloria; vicinorum. populorum invidia , Bel- gicae Coronae quasi gemma pretiosior, mihi inprimis cara et celebranda, tum: propter Naturae in ea. majestatem , quae tanta est, ut. in ea una suum opus gaudere Natura, illa una. ad. summam. et absolutam, "Naturae cognitionem satis- esse. videatur ; tum. propter incolarum mite ingenium , insontes: ritus „ facilita=- tem , hospitalitatem , industriam: quae equidem tanto magis expertus sum; quanto illi a littore degunt remotius , in quo saepe , uti maris, ita humanitatis: ejectamenta colliguntur ; tum denique propter bonorum , quae ad me ipsum per= tinuerunt „ memoriam , quorum omnium, sive ca a munere , sive a studiis, si” ; ve ve ab hominum commercio profecta sint, nulla prorsus recordatio est; quae non meam illorum temporum felicitatem repraesentet. Nam in munere exse- quendo, ipso per se suavissimo, in persequendis studiis, illis a tenera aetate meis deliciis, cuncta illa parata habui, auxilia, subsidia, sumtus, manus, of- ficia, consilia, quae vel vere regia munificentia dare, vel benevolentia praestare possit; ita prorsus, ut putem vix unquam alios, iisdem deditos studiis, aut ‘feliciori sorte usos , aut ad officium explendum auxilia copiosius, aut ad excitan- ‘dum animum benevolentiam efficacius fuisse nactos ; ita denique, ut, si ea suc- -cessu et fructu aliquo caruerint, id mea uniùs culpa factum esse censeatur. “Sed de eo penes alios sit judicium. Hoc certissimum est: quemadmodum ea Bel- -garum gloria est, ut per eos primum Indiae Historia Naturalis informata et con- ‘stituta sit; quid enim aliae nationes vel nunc habent, quod elaboratissimis im- mortalium virorum kumram et nmepr voluminibus comparari possit? ita quoque ‘Rex munificentissimus eandem Veterum gloriam, illa, quam. in me conferre digna- tus est, splendide et liberalissime adjuta missione , confirmatam, assertam et vin- -dicatam habere voluit. Tanta autem illa mea, quam praedicavi , in India felici- ‘tas, tanquam e communi quodam fonte, manavit a magnifico illo patrocinio , «quo me tueri , ab insigni illa benevolentia, qua me amplecti non dubitarunt viri humanissimi , zxovrrus et csPEtLENUs, quibus acceptum referendum est, si quid mea operá effectum sit, qualecunque id sit, quod vel rerum scientiam juvare , vel aliis fructuosum esse possit. Illorum prudentissimorum virorum exemplum , si tamen exemplo opus sit, argumento est, principes viros, quo ipsi sint lit- terarum. et bonarum artium studiosiores , eo mage strenuos et sinceros earun- dem patronos existere. | vi Foret quidem nunc, finita illa missione , tanti meorum studiorum patroci= mii desiderium , nisi illud integrum. mihi denuo oblatum esset vestra benevolen- ‘tia, Amplissimi hujus Academiae Curatores! quibus ego idoneus visus sum, "qui partes susciperem Celeberrimi, Vestri quondam , sruemansn , quem dum "appello, et Vestros et omnium dolores renovare invitus cogor, et insigne hujus ‘Academiae ornamentum desidero ipse. Nam ad summum animi dolorem, "quem ego:absens percepi-ex morte, paucorum quidem , eorum tatien optimo- rum mihique 'carissimorum capitum , hujus quoque praestantissimi viri acerbum uy Ca fu~ eo C. G.O IRE ENIWA RDT. nus accessit. "Equidem postquain ei inde a mültis. annis notus esset , Corhmus nia stadia et juncti saepe labores majorem mihi»cum eo consuetudinem. fece- runt, quae deinde co usque ad familiaritatem. accessit , ut, cum in Indiam abi- rem, uti frater fratrem ‚ ita ille. me monitis , consiliis., votisque dimiserit. et.pro- ‘secutus Sit. Itaque cognovi imo. vero et miratus sum virum optimum, prae- - 'stantissimunr ,' qui: acutissimi ingenii, summae ‘et multifariae doctrinae et inde- -fessi studii : laudem | morum suavitate , eximio pulchri sensu, tum vero. income -parabili quadam in docendo et disputando facilitate et venustate cumulaverat. -Huic tanto viro, acerbissima et inopina morte Vobis rapto , cum.successorem i quaereretis , illud statim judicavistis ; illi , non dicam. parem, sed. vel compara- bilem inveniri neminem. Quod autem me elegistis , id quidem. me conturbaret - vehementiüs , ‘nisi ipsa rei difficultas-animum mihi. adderet , cogitanti ; quod mihi -eyeniet , ut incomparabili BRUCMANSIO : similem me praestare. non possim , ‘idem ;eaeteris quibuscunque , quamvis-eruditis et expertis viris, eventurum fuisse.. Ad -benevolam autem illam existimationem , qua me evocavistis „dein accessit ea, -qua reditus:mei moram patienter tulistis ,. longa exspectatio: tum vero ¢tiam:, in- .terea-ne.cathedra vacaret, provida:cura , qua quidem, studiosorum. et mea:ipsius ‘commoda conjuncta esse humanissime voluistis , me vero etiam. insigni;beneficio devinxistis. Quanto autem magis intelligo , - Vos aliqua mei fama; permotos fuisse; ut justo majorem. exspectationem de me susceperitis: eo impensius Vos certiores „esse cupio ‚illam non a praecipua quadam doctrinae-copia , neque.a cumulata superioris inuneris mei fanctione , sed. potius a studiorum amore’, „et ab eorunv; -multis probata, exercitatione , tum vero etiam a multorum. benevolentium: homi- num commendatione fuisse profectam. Itaque vos enixe rogatos volo , ut, quam. mihi perspectam habere voluistis, benevolentiam, eam mihi servetis : equidem: ut ea non indignus esse, ut immortalis srvemansm exemplar et woekele nun- -quam deseruisse Vobis videar, omnibus viribus annitar. - "f Neque minus eà a ae causa mihi celebranda vest ,. quam. vester ordo iin t, Professores . Clarissimi , .Collegae: conjunctissimi. | Vos quidem cunctos et singulos dum „eogito, mescio sane, utrum magis» mirer insignem. doctri- „nae copiam , qua antiquam hujus Academiae gloriam tuemini, qua, nunquam interituram scientiae -et virtutis famam. .estis assecuti, an singularem illam, qua me excepistis et prosequimini, humanitatem, meam..denique ipsius felici- tatem, cum mihi nihil eorum deesse velitis, quae vel ad scientiam fructuosa vel OITAAO ORMAN TOBA o o a si syek ad vitam suavia esse possunt Quid mihi^lactius ‘aut exoptatius- potuit acci- -dere;^quaim ut, quos olim: in: Harderwicena ‘Academia’ Collegas: habui . conjun- „etissimos;-quos dein longo annorwtisintervallo absentes nunquam non desidera- « vig eossjam:recuperaverim „ iterum “Collegas;amicos optimos; KemPERUi, ‘cLA- , SRISSIUM eL: (KRAUSIUM Y «quid: enim; amicissime KEMPERE, conjunctissimae: amicitiae , jet quasi fraternae»: caritati j;quae:cindé ra;multis annis -inter nos: exstitit, quid. possit accedere , quam „hoe unum ,:quod./mihi jam est in spe et votis, ut quo |Joco.nunc-tandem:;sistimüs; ‘post utriusque varia fata: et: discrimina, in eo de- - hinc-una: maneámus , in: pereo, ende pains et poten felicita ste perfruamur. =i em sg) : | ‘Tu quoque , . conpidnctiasiidesic /CLARISSE, Cum. mili! antea anxiéisslines TAN -nuno etam ;cafior:redditus:es ;:tum: propter servatam antiquany amicitiam , qua zeadem, me absentem: prosequinon:destitisti; tum propter incredibilem in omni - Doctrinae | genere scientiae copiam 5^qua factum est, üt in meorum "adeo sti- - diorum: socictatern jampridem -veneris tum. vero his'novissimis: canis,’ quibiis ,&u5.a: sanctis et gravissimis. tuis „studiis digressione facta, in onmem , qua laté „patel Historiam: naturalem exspatiatus es, et in ea) studiosis ita. viam praei- -Nisli;, ut, sicuti, meus ; adveritus «tua exspectatione serior : accidit , ita idem jam - Supervacaneus esse videatur. ..: Quas) meas partes cum et tu, et in Chemiae ca- - - thedra ;amicissimus: xnavsrUs , quamdiu. per .ejus valetudinem licuit, ambo vero ` «potissimum: mei amore, ducti; -exceperitis „eo quidem mihi gratissimo beneficio ; antiquam illam, quaxin, me semper fuistis, amicitiam cumulavistis.-: Te vero, El, sa NDrFORT » indictum sdimittere , grati 'animi vetat sensus; *'Tuj' inde ab eo tempore, quo acerbissimum,;vulnus huic Academiae:nnvcwaxsm morte 'inflictum est, occupatissimis: tuis studiis Botanices tradendae provinciam adjunxisti, dein Horti Academici curam ita gessisü , ut ille non tantum integer et illaesus , sed auctior etiam et exornatior existat. Hoc tuum, et tot alia, quibus me magis magisque obstringis , humanitatis. officia ita „me scias aestimare, ut equidem nihil prius habeam neque antiquius; quam" ut tuam promerear atque colant amicitiam, Neque minus tua, Cl. van DER soon wrscu, mihi laudanda sunt in hanc Academiam merita, qui gravissimae arti Chemicae doctorem in hunc usque diem deesse noluisti. ‘Fu quidem cum illius muneris strenua functio- . _ ne, tum vero caeteris tuis egregiis doctrinae documentis eam justissimam fa- imam assecutus es, ut te, y Menden artis Professorem , Amstelodamuni evocare C$ l- 23 C G. C REINWARD T, ORATIO: illustris illius Athenaei. Curatores non dubitaverint. Ergo tibi, mihi istic sue= cessori, illud munus gratulor: et quorum. bonorum. mihi ex illa statione sua- . vissima recordatio est, ea ut tibi cumulatissime contingant, ex animo opto. Vos omnes autem, Viri Cl.., etiam atque etiam. rogo, ut qua me excepistis , eam mihi servetis, benevolentiam. et amicitiam: Habebitis me Collegam: fide et animi integritate sincerum, ad quaevisebservantiae, B 4 et = animi officia paratissimum, Vestrae amicitiae studiosissimum. |... ‘Tandem vos etiam compello et saluto; Nobilissimi Juvenes; Mundeaher commilitones, Equidem si ea studia, quibus tradendis jam admoveor, aut im- pensius nunc laudarem aut multis verbis commendarem, foret sane quod de diligentia , qua in ea-incumbitis, detrahere aut; dubitare viderer.. Nam eam sa- tis jam perspectam habeo, tum ex illorum, qui mearum. partium vicario mu- nere functi sunt, et ex aliorum multorum testimonio, tuni vero in pluribus vestrum cognovi ipse. Si quid tamen meae vitae, quam in iis studiis vixi, €x- perientia valeat et-testimonium , hoc) verissime affirmare attinet, ad: commu- nem vobisque perspectam illorum utilitatem, quae in augenda rerum. utilium Scientia cernitur, huno etiam eorum fructum accedere, nt illa eo animum af- fectu induant et informent, qui tum ad ipsius animi tranquillitatem et mansue~ Sudinem, tum ad’ quietae et placidae vitae studium, tum: ad conciliandam op- iimorum hominum benevolentiam, tum denique ad Summi Numinis cognitio- nem et amorem fructuosissimus est, Itaque ego tam demum de me egregie faetum esse arbitrabor, cum id effecero, ut vos ipsi, experientia edocti, idem hoc pretium illis studiis. statuatis. Ad hoc igitur, et ad studia vestra — modo mien paratissimum me semper Minis DIXI NICOLAI CHRISTIANI KIST O RATIO A PROGRESSIONE INGENII HUMANI IN DOGMATUM HISTORIA CHRISTIANORUM ANIMADVERTENDA, HABITA A. D. XL OCTOBRIS A, MDCCCXKIII, a QUUM IN ACADEMIA LUGDUNO.BATAVA HISTORIAE EC- CLESIASTICAE ET DOGMÁTUM HISTORIAE CHRIS- TIANORUM PROFESSIONEM EXTRAORDINARIAM AUSPICARETUR. me I H OEE i inl ; min M ii m sits ae m [Mbeea7 ACADEMIAE LUGDUNO-BATAVAE CURATORES, VIRI NOBILISSI- MI, ILLUSTRISSIMI! MAGNIFICE HUJUS ACADEMIAE RECTOR! QUI JURI DICUNDO, AUT CIVITATIS COMMODIS CURANDIS PRAEESTIS, VIRI AEQUISSIMI, AMPLISSIMI! QUARUMVIS DOCTRINARUM PROFESSORES VIRI CLARISSIMI! LECTORES ERUDITISSIMI! ORACULORUM DIVINORUM INTERPRETES PLURIMUM VENE- RANDI! j ; A 2 QUA- C 4) QUARUMCUNQUE ARTIUM AUT DISCIPLINARUM DOCTORES DOCTISSIMI! BONARUM ARTIUM STUDIOSI, JUVENES OPTIMI! QUOTQUOT DENIQUE ADESTIS, CUJUSVIS LOCI, ORDINIS AU: DITORES HUMANISSIMI! Cons- Constat inter omnes , qui de rebus divinis. humanisque apte judieant, re~ ligione quam profitemur Christiana, nihil esse. mortalibus datum aut ma- jus aut praeclarius. Hinc enim non tantum bene vivendi, sed bene. item moriendi principia et nobismet ipsis ducimus et aliis. impertimur. Et cum - yel levius perspecta hujus religionis egregia , indoles . y quam sit aptissima doceat ut humaniora quaevis in. homine .studia excitet et alat. et confir- met: cum naturá ipsa suá valeat ut gentes emendatiores - reddat feliciores que „ illasque communi cunctas amoris vinculo junctas in unam familiam quasi congreget: sane non possumus non beatum praedicare mortalium genus, cui tot. tantaque largitus sit omnium. rerum et auctor et moderator Deus; i Uti autem Christianae religionis indolem aeran summa nos tenet divinae illius praestantiae veneratio, ita rationem ejus non minore prosequi— mur admiratione, quae tota est ad simplicitatem. composita. Sive enim doc~ trinam spectamus , quam hominibus tradidit Jesus ejusque apostoli: om- nium est illa. captui accommodatissima. Sive quaerimus de vitae morumque praeceptis , quae illà continentur doctriná: tradi haud possunt evidentiora aut simpliciora. Sive tandem forma agitur , qua singula. haec mortalibus sunt proposita: plena est. exemplorum. et comparationum quae maximam partent ex naturae observatione et. vita communi sünt desumta. Quamobrem vere contendimus , in summatet gravitate. et sublimitate , parem esse religionis Christianae deni Quodsi dogmatum. respiciamus historiam , quae et forma. varia et numero A» fer 6 N. SQUE eS Be fere infinita in Ecclesia invaluerunt, parum abest, quin simplicitas illa doc- trinae, quam celebramus, desideretur tota. Testis est haecce, quantopere a pristina disciplinae puritate et sinceritate discesserit, quae omni tempo- re fuit Religionis Christianae conditio. > Religionem nobis ante oculos ponit fluctuantem continuo et hominum studiis commaculatam , qui se vel sic tamen ilius causam optime agere ct vindicare credebant. Refert, nescio quas , luxuriantis ingenii fietiones; inanes-illas-et- subinde absurdas , sed pro Christianae doctrinae placitis ventilatas. Incredibilem fere spinosarum et maxime exilium quaestiuncularum vanitatem exhibet, maximamque dispu- tationum intricatissimarum copiam. Longam recenset variarum de Reli- gionis doctrina opinionum seriem. Et vero dissentientium , haereticorum , schismaticorumque tam infinita ac horrida commemorat nomina , ut vel car pacissima homo memorid praeditus, vix illa valeat capere. 6 Mirum igitur nobis accidere "non | potést , si "reperiantür ^ quam “pla iin i; qui dogmatum Christianorum. Historiam’ rüdem vocent. indigestamque molem* qui disciplinae liujus tractationem üt dufr üctüosam , ut molestam certe tac- diique plenissimam, fagiendam bibi ac derelinguendam pütent. Haud mirum si silvae illam comparent densissimae 5 spinisque. Tepletae, per quam nulla reperiatur via, e qua exitus pateat nullus. en ; | " Quodsi autem es Sese ita baberet, foret hoc ‘deplorandum prorsus, ‘tum aliis , quoram interest Teligionis ; quam profitentur, ; cognoscere fata, tum iis maxime , qui in rey ad disciplinas incumbunt. ‘Ad Theologunt . enim tamen sua caret suavitate. Facile quis ingenti illa dogmatuni , ‘sectarum , ' hae- resiumque multitudine ‘obrutus et veluti circumseptus , ; in Dacdali c quasi la- byrintho. oberrare se credat, ut quo se vertat , | quomodo se ‘inde. expediat - ignoret prorsus. Verum dux nobis adest et comes, qua ad exitum facilé perveniamus , ingenii humani consideratio. Haud forte et casu exstiterunt varia illa variorum temporum placita, sed hominem habucrunt auctorem, qui alis temporibus alia appeteret ,. alia cogitaret et tenderet summa ope, quamvis labens subindé, ad conditionem, meliorem. Haec humani ingenii con- @H AAT DO Hu 7 contemplatio. velati. filum i nobis tradat; quod: si enini ates ‘via nobis patebit, qua laeti atque securi omnem locum pervestigemus, : Quandoquidem igitur.: mihi;deinceps tradenda: erit quoque: iiid hi- storia Christianorum , illud inprimis curae)erit cordique „vut hanc discipli- nam, quae multis. displicet, pro: viribus. et exponam ‘et ‘exhilarando . com- mendem, Et cum. auspicaturo: mihi professionem hancce , publice ‘dicendi necessitas. sit. imposita , haud. inepte me acturum, existimavi, si verba face- rem :.de progressione ingenii humani; in: dogmatum, historia — norum animadvertenda. „In „quo argumenti delectu, üt. vereor, fere» Ay, Aur ne /materiemr sumserim viribus. meis majorem ;;- ita „spem: poro .omnem. in humanitate vestra. Illud | enim vos enixe rogatos velim, ut faciles: aures juvéni praebere. dignemini , illiteratis non. amplissimis doctissimisque viris; patrio sermone, non latino dicere. solito j- quemque. ád pudorem movet tantorum adspectus virorum, quibus novus ego: orator in. honorificum. huncas locum ,° non ‘sine magno cae od RT giant pera EIFE | à ug x9 Oto p) itio JO 131a 67e idm singadi est fere ingenii intial — ut variis , quas percurrit „ aeta- libus, varias emittat atque explicet‘facultates. Quam prinrünr homo ex pris- tino illo torpore quasi evigilare coepit , ducitur continuo mira. phantasiae vi. Ea..cuncta summo studio attendit €t" contemplatur, quad sunt extra se po- Sita, quaecunque „vel magna “sunt vel mira vel illustria," Coelum , astra; nubes adspiciens , in sublimia ista se suasque res transfert. -"Phantasia ipse sua decipi: amansy faciem: in luna' agnoscit humanam, in nubibus gigantes fingit. secum: invicem. ;contendentes, ubivis hominum animaliumque formas reperit y. lucis. adeo; palatium: sibi cernere videtur , et: quaerit de illastribus his omnibus, quasi» reapse' adessent. Sic nescio quae sibi fingens et som~ nians, in aplonvisi — — peti dulcissimos. heros ey inanes abri- pitune je Sed labitur actas, wter a fingendo: ad — "&' vagis istis cont templationibus , quibus: adhuc indulserat, ad certiorem ingenir usum progre- ditur homo: Viget jam» ratio y: majoresque * in dies accipit vires judicium. Hasce, usurpare facultates! et vexserere et-ostentare gestit. Non meditahdo aut fingendo unice delectatur, sed mente disquirere amat , dijudicare, ratioci- na- 8 | N. OG TE E 8 T nari, Indagandi. oritur acerrimus ardor, disputandi‘stimma cüpido , ut séis citando , rimando; disputando ‘nihil fere intactam relinquat. p i In his autem omnibus ‚ut aetate progreditur homo, ita majus quid dein- ceps et. gravius: expetit... .Quaecunque vel didicit vel races” est asse- cutus, haec magis magisque in usus tentat convertere suos." A cogitando disserendoque ad agendum traducitur, Inanes' vocat disputandi- argutias et subtilitates, quibus longe praefert ‚ quae vere sunt utilia et hominum vitaé accommodata; :Experiri: ipse" gestit, ^ quid valeant: humeri y j hats ferré re cusent. In haece ingenii- humani. progressione MR cernimus P ad iL lam: mentis -animique -conditionem:, cui a natura destinatus est; nec tameri pervenit co, nisi maturá aetate. Plenae sunt errorum; quas hactenus con- cepit de negotiis gravioribus opiniones.» Nam specie contentus, rem ipsam non penitus studuit cognoscere. "Nunc vero ad judicii adductus maturita- tem, verum in- omni caussa;et appetit vehementer et unice sequitur. Et sane nunc demum ducitur sensu morali , ut non. exquirat /quid prosit aut conducat, sed quid justum sit et beni Effert se ita homo ex angustiis quibus hactenus fuit. repressus ,. couscendit.quási arcem; ` | freie] Unde hominum. errores longe:lateque:per orbem sasi outs o Despicere, et humiles, possit. contemnere curas.) oo Tmo vero, quod maximum. est humanae: perfectionis indicium „ omnibus pro+ desse mortalibus studet. y: quippe. -haud pic se natum existimans " «eed. toti generi: humano. L ote i f : _ Hominem ita sumus ciini per. varias aetates ad Repos eniti nentcr conditionem: progredientem, Eo jam: procedit oratio nostra’, ut simi- lis quaedam humani, ingenii. progressio, mum “in: doctrinae Christianae forte commutationibus pateat, videamus. Quam. ‘si disquisitionis: nostrae confir- wet eventus, profecto erit quod gaudeamus. .Certà enim sic nobis via. pate- bit, qua per multas illas spinas tricasque , quibus referta est dogmatum. historia Christianorum ;.. haud -injueunde. progrediamur.: Age igilur A. A. varias illas commutationes lustremus , quas vario aevo Christianae Religionis. dogmata. subierunt. Nom ea. quidem ratione, ut accu- ratam. yobis ahsojutaguqne, exhibens variarum: de religione aententia} Nn j b Horti DIS x „hae OR AxT 140, 7 | 5 haeresium quae. dicuntur haereticorumque expositionem. . Sane longum hoc - esset et vereor vehementer ut gratus sic vobis forem narrator. Illid vero agendum, ut summis quibusque leviter decerptis, dogmatum praecipuorum quaenam singulis temporibus pecularis fuerit ratio intelligamus. Sic nimi- rum "uniuscujusque aetatis , quae in dogmatum historia observatur , pro- prius veluti character sese nobis spectandum. praebebit. Et vero sic eo ad- ducemur; ut de ingeni humani progressione, Si quae in illis pateat , rite judicemus. Ex quo tempore religionis auctor Christianae, quique eum -secuti sunt Apostoli, hancce religionem hominibus tradiderunt, dogmatibus quibus con- Stabat, verissimis.ilis et simplicissimis „ vel aliam subinde formam dederunt Christiani, vel:ália adjunxerunt. Et primum. quidem illae nobis Christianae doctrinae commutationes observandae occurrunt, quas mox, postquam. in- ier homines Christi religio prodiit, in ipsis illis subiit terris, in quibus pri- mum orta. fuit divinitus et propagata. Exstiterunt nimirum in orientalibus tractibus Christianorum sectae quamplurimae , auctoribus Simone Mago ; Cerintho , Saturnino , Basilide , aliis ‚quae omnes, cum ad sua maxi- me studia Christianae doctrinae componerent. placita , ingenio indulgens tes , hujus in dogmatum historia expressa reliquerunt: vestigia. ^ Atqui haec talia sunt, ut, licet singularum singulas inquirere sententias difficilli- mum Sit, omnium tamen communis veluti color et habitus a mira quadam ducatur. phantasiae vi . Sive enim, Asiaticos illos Gnosticorum. spectes de- cessores, sive Alexandrinorum Gnosticorum familias varias, sive Manichaeos longe lateque diffusos; ecquid omni studio et meditari ct animis veluti intue- ri illos observas? Illud maxime, quod ad divinam maturam, ad coelestia quaevis , ad res ante hunc orbem conditum. gestas, ad mundi hujus primas origines, ‘ad hominum ct animarum. ortum ; ; ad mali caussam , ad negotia omnino. ab homine remotissima, pertineat. - Quid memorem infinitam illant spirituum sive Aeonum seriem, quos in Pleromate collocabant tamquam. se- de praecipua, sed. distribuebant per sidera, per totam rerum naturam, per innumeros , quos somniabant, coelos? Ipsi adeo sectarum conditores, Aco- nes se,esse contendebant, divina sapientia praeditos et coelitus: in hanc ter- ram. demissos , ut ;coelestia docerent homines. .Imo vero phantasiá elati eo pone audaciae, ut discederent plane a doctrinae Christianae praecep- B a ia w. OO Pe f Som | tis, et novam inducere religionem | viderentur. Quod cum alii tentarunt ,. tum omnium maxime Manes, qui idem spectasse videtur , quod fara deinceps et perfecit Mahomedes.. | fit s Qua via processit generis humani cultus, eádem progressa est religio Chris+ tiana. Ex orientalibus terris in Graeciam propagata , delata: est deinceps im Italiam, ac pervenit tandem .ad gentes Germanicas, per Europam mediam. et superiorem distributas. Haec igitur via et nobis jam porro est; tenenda s- et vel fallor, vel patebit ita nobis ,, quam paullo” ante adumbrayi ;. ingenii hu- mani progressio. Misceri coeperant Graeci post Alexandri tempora. cum: populis siii bus , ut eorum placita sensim paulatimque orientalem induerent habitum. Quo factum , ut quae, primis Ecclesiae seculis, Graecorum exsistebant Chris-- tianorum sectae; confunderentur' fere cum Christianis Aegyptiis ‘et Asiaticis. Verumtamen quo magis deinceps Graeci dogmata descripserunt „ et definive-- runt, ita suum veluti characterem evidentius prodiderunt. Alius ita ortus. est doctrinae Christianae tractandae. modus. Repudiantur jam inania illa. orientalium somnia , quibus succedunt disquisitiones subtiliores. Inquiritury. exploratur , definitür, explicatur, dijudicatur. A fingendo ad ratiocinandum ;. a vagis contemplationibus ad certiorem proceditur cogitandi disserendique- normam. Nequé phantasia. est, quae in dogmatum: Christianorum. historia: ubivis dominetur; adest vero altera veluti dogmatum. rectrix. "m moderas- trix , ratio. : i ^ Exstiterunt nimirum a medio indé secundo. saeculo magni in Ecclesia. Vie Yi: Justinus Martyr, Athenagoras,, Pantaenus ,. €lemens. Alexandrinus, Ori+ genes „ religionis doctores sua. quisque laude celebres: atque: praeclari. Hi summo: ducti disceptandi philosophandique: studio „ haud. ferebant audaces: illos- insanosque phantasiae lusus, luxuriantisque figmenta ingenii: quae in Christianam doctrinam absque judicio illata "videbant. Philosophiae secuti -Yationem, diligenter. et subtiliter. capita "exposuerunt doctrinae Christianae. Et cujus fundamenta Origenes jecerat. Theologiae philosophicae ,. haec sen~ sim deinceps ita est exculta , ut aedificii instar exsurgeret et plurimorum postea ingenia adverteret atque exerceret. "Quodsi lites respicimus ‘et con- troversias, quae hoc omni tempore Graecam conturbarunt Ecclesiam „ Aria= norum, Nestorianorum , Monophysitarum : negemus. facile, ullo. tempore vye- hee qu RE ABT LOO. X Em hementius sectatos esse Christianos ratiocinandi disputandique subtilitatem. "Multum sane abest, ut perveniretur ita ad auream illam simplicitatem , quá mirum in modum. se nobis commendat religio Christiana. Verumtamen quae: maximo ardore tractabantur dogmata, propius haec spectarunt rem Christianam, quam quae agitari ab orientalibus solebant. Haud ita quaere- . batur de coeloram numero, de Angelorum auctoritate et honoribus, de Aes onibus et Pleromate; verum referebantur fere disquisitiones omnes ad ipsum Oedybparroy, cujus divinam humanamque naturam explorare nitebantur omni studio et definire. © Patet ita nobis, A. A. ut in Singulari quoque homine, sic in Christianos rum placitis et disquisitionibus, phantasiae lusibus successisse ratiocinandi diligentiam. Quod autem observavimus, hinc fere procedere hominem ad ` rationem pragmaticam , quae tricas illas mittat et spinas disputationum , Yi- iam autem spectet communem et-utilitatem, haec, ni fallimur, ingenii hu~ ‘mani progressio in Ecclesia cernitur Latina. Minus illic investigantur res sublimiores et divinae, majore animi contentione de rebus disquiritur hue manis. De natura agitar humana, de ejus corruptione, de libero hominis arbitrio. Haud "Theologia illic aut Christologia acute exponitur; summo ves ro studio de moribus quaeritur regundis. Non id maxime hominum anis. mos tenet et quaeritür, ut, quid de abtsrusioribus doctrinae partibus cre dendum sit statuatur; sed vero ut pateat, quid e religionis placitis homini agendum sit ac praestandum, Ad Ecclesiae, quae vocatur, disciplinam dis- quisitiones et controversiae referuntur tantum non omnes, quam vindica= runt certatim principes in occidente viri, Tertullianus, Cyprianus , Ambroa sius, alii. Sic ad vitae usum jam magis componitur religionis doctrina. Sio - theóreticae Graecorum rationi , practica succedit ratio, ut ista indagentur potissimum, quae ad hominem ejusque conditionem cum vreem tum pu- blicam pertinent. : BI Haec autem ‘si consideramus, A. A. est profecto quod humanii ingenii in dogmatum historia progressionem agnoscamus. Nam si luxuriantis phanta~ siae fictiones, sophisticasque disquisitiones pragmatica jam exceperit doctri- nae tractandae ratio, quid quaeso illius in melius commutatae conditionis Tuculentius esse indicium et testimonium potest? : at B 2 Ne 19 ; N. (OCT IXE ih DT : ‚Ne vero putetis in doctrinae Christianae exploratione usuque, quo perve- niendum esset, humanum jam ingenium processisse. Caveamus. ne de La~ tinae Ecclesiae proposito tam magnifice existimemus. |. Conatum -cernimus , ut ad vitam hominum emendandam accommodaretur Christi disciplina ;. sed levem illum deprehendimus et ferme irritam. Et vero quorsum processit. sensim Latinorum illa in practicam rationem propensio?. Eo nimirum ut externa unice curans, propriam saluberrimae religionis.indolem fere totam negligeret. Angustis finibus continebatur doctrina moralis omnis. Non quae- rebatur quid Deo, quid hominibus; sed quid Ecclesiae esset praestandum. Imo vero quid agendum esset, quid non agendum, non oraculorum divino- rum, sed Ecclesiae, sed Pontificis Romani statuebatur auctoritate. - Amplam jam confecimus A. A. itineris nostri partem, in quo tetendisse vidimus Christianos ad justam doctrinae Christianae rationem : quamquam longe abesset, ut vim ejus omnem et ubertatem animis. perciperent. Jam Vero, relictis Christianis Orientalibus, Graecis et Latinis , ! Magnus ab integro rerum mihi nascitur ordo. | Procedendum in Europae partes superiores, ad. populos.Germanicos , qui Romano subacto imperio, superatarum gentium cum mores tum sacra ac- cipientes, in Ecclesiae prodierunt scenam et partes in ea egerunt maximas; Hic vero dicat quis : tu qui in dogmatum historia humani ingenii progres- sionem exploras, tune igitur nos tandem ad. Gothos, Vandalos, Normannos et ferocissimos quosque populos abducis ? Siccine lijn via patebit ad cultam et humanitatem ? Fateor A. A. incultis hisce inyalescentibus populis, ruisse in-deterius cuncta. Salva quidem mansit Christianorum Ecclesia , quippe eujus externam maxime formam satis firmam et splendidam, reddiderat La~ tinorum praecipua vel unica cura ac sollicitudo. Ipsius vero religionis ve ra ratio atque vis fere periit omnis. Longe enim lateque dominabatur bar- - baries, nihil non, quod Graeci Romanique supererat. cultus , summo furore domni. Tantaque omnium occupayerat mentes superstitio, ut nihil esset tam ineptum, tam nihil absonum , quod non modo non acciperent hujus aevi Christiani, sed vero tamquam divinum venerarentar omnique prose- querentur honore. In his omnino aeyi medi procellis et tempestatibus ; : tam T € MAT 170. He 13 tam -deformis evasit et horrida pulcerrimae, religionis ;conditio, ut Glauci,- simulacro esset simillima, cujus peins formam decusque aestuantis. ma= xis detriverant fluctus. bo : -Quid igitur 1. Caussá.cecidimus, quam agere et vindicare sustinuimus. ? Hicne desinit ita humani ingenii illa progressio; quae in. dogmatum historia hactenus nobis patuit? Illi hoc credant, qui res humanas parum. perspi- cientes, haud observarunt,.torpere subinde humanum ingenium, quando novas interim vires colligit ,, quo efficacius postea ad summa omnia con- tendat. . Illi-sic -existiment , quos : neque "Taciti. libellus , neque, Ossiani sub- limia carmina docuerunt, fuisse jam id. temporis in gentibus hisce provec- . tioris cujusdam, ad virilem maturitatem jam. adsurgentis ingenii semina. Et.vero explicuerunt se sensim praeclara quaevis, quae in illis dominaban- iur studia. Haec in ipsa medii aevi barbarie mirabiliter eluxerunt in ex4 peditionibus. sacris, in caussa inprimis equestri, quae nil non generosum et magnanimum .spirabat, -et tota spectabat ad vindicandum honorem, justia iiam, _ humanitatem, religionem. Quid quaeris ?: Eadem haec provectioris ingenii studia ad emendandam valuerunt. depravatam. sacrorum conditionem. Exstiterunt, in. Germanica maxime Europa, liberioris animi homines, acer- rimo melioris cujusdam. rationis. desiderio ducti, qui. Hierarchiae resistere et morum corruptelae doctrinaeque Christianae depravationi, suo quisque more , medelam. afferre tentarent. Ne dicam de Valdensibus , qui pristinam doctri- nae Christianae cum simplicitatem. tum dignitatem restaurare nitebantur ; fuit inprimis patria nostra, per ommia fere saecula verae libertatis fautrix ac sedes, hisce quoque temporibus, obscurissimis licet, sectarum, Christia- nam libertatem vindicantium ferax. Sit ita, a mysticismi labe haud. fuisse immunes vel "Tanquelini sectatores vel Fratres et Sorores liberi spiritus, vel homines intelligentiae, qui dicebantur : hoc. certe flagrabant desiderio omnes, ut melior Christianae religionis induceretur conditio ; quam quantope- re promoverint Fratres inprimis, qui a vita communi nomen habent, Da- ventrienses , omnibus notum est. Nec yero defuerunt in aliis Europae Ger- manicae tractibus , qui: caussam, susciperent veritatis atque justitiae, in qui- bus maxime Wiclefus et Hussius atque utriusque sectatores, qui illud ten- ^ B3 i tas TL N. GUI TRA PD T: "tarünt früstrá , quod peregerunt — feliciter. Ecclesiae Christianae red stauratores. In illa jam disquisitio nostra nos detulit insit 5 - uti omniam mas xime memorabilia sunt in hominis ad humanitatem procedentis historia ; ita ad nostram inprimis ‚ quam sumsimus, caussam et explicandam et ful- ciendam egregie" valent. Memoro: gravissimum illud, maximisque rerum éventibus clarum et distinctum temporis spatium, ee seculo quinto et Sexto decimo continetur. Expergiscuntur et veluti -reviviscunt -Europaeae entes e longo sopore, qui mortis instar, per decem fere secula omnes oc cupaverat. ‘Nova vita, novae vires ubivis apparent, "ubivis sese exserunt j magna omnia et inaudita perficiunt. In hisce ipsis viciniis nostris, divina reperitur ars typographiae; cujus vim’ et éfficaciam in literas et doctrinas; in cultum et humanitatem , in universum humani generis commercium nu- per celebravit nostrorum temporum orator’ summus; diffanditur per uni versam Europam, quod hucusque Constantinopoli asservabatur ‘Graecarum literaruni doctrinarumque lumen; novae reperiuntur orbis terrarum portes; ét mercaturde opportunitate, mutuo junguntur commiercio populi, a se in- vicem remotissimi; scholae inprimis et academiae conduntur übivis et flo- rent, quae humanitatem ct liberalitatem, una cum literis et. disciplinis, in ‘omnes partes propagant. Opponitar quidem et resistit praeclaris hisce coż natibus degenerata illa Ecclesiae Latinae indoles; sed prodeunt identidem in certaminis scenam: magni in quovis doctrinarum genere viri, e quibus, om= nium instar , nominásse sufficit nóstrae patriae decus, Erasmum Rotero- damensem; qui quantum contulerit scriptis , ut nova invalesceret et stabili« retur cum ceterarum rerum, tum Pie yi ni ratio, omnes norunt et fatentur. “Dubius manet vgl magni hujus certaminis exitus. Deést enim certum definitumque , quod peragatur, propositum : desiderantur inprimis qui ceteris omnibus, ad meliorem conditionem adspirantibus, duces se prae- beant et propügnatores. Adest vero Lutherus. Adest vir ille ingens et om- nia efficere nitens, quae praeclare animo praeparasset; pietate, virtute, doc- irina, libertatis amore’, animi fortitudine, constantia, vigore incomparabi- lis prorsus. Exoriuntur una cum Luthero Zwinglius , Melanchton, Calvinus , veritatis, justitiae, libertatis, religionis fortissimi vindices. Quos ut duces sunt 7" 8 ME ART KOOS X 45 Sunt nacti generosissimae quique -indolis ‘homines , inaudita “illa: exstitit. et Stupénda rérüin'commutatio , qua, sublatis quibusvis barbariei , ignorantiae y superstitionis teterrimis naevis, pristina instaurari coepit Christianae reli= gionis conditio. © praeclaram ‘praeclarissimae caussae. victoriam „cui uni hos maxime debemus et cogitandi agendique apti et gaa pongais dii, quicquid solatii — nobis- ae Christinnüt kin x Et Hide rae sobis me" A. À., Buil vidat non —— quin deprehendatur in societatis Christiatiae histori: ingenii humani ‘«ad-meliorem. conditionem progressio. - Sed haud sufficit nobis, haec ‘ita universe obser vasse : animadvertenda ‘sunt insuper peculiaria T et plane. einiges quae sacrorum resfaurationi fuerunt propria.: 2 ] "Quo diligentius attendimus Christianorum placita NN : Orientalium, sive Graecorum, sive etiam Latinorum, eo magis mirari subit, ut, discesserint plane: a religionis Christianae. indole. et: proposito. “Minus quidem, curarunt Graeci. spiritus: illos coelestes ,, quibus delectabantur Orientales ; minus: indul- serunt Latini argütiis: et subtilitatibus , quibus toti tenebantur Graeci: verum iamen propugnabant omnes’ magis dogniatà quae invenerant; quam.religioz hem. ipsam ;, et nubem plane .qüod proverbio dicitur; pro Jinone amplecte-- bantur. fn Platonis de: Republica libris: spelunca: occurrit, in qua homines habitare finguntur; , rerum omnium in superioribus regionibus nil adspicien- tes, nisi umbras, quáe in adversa" speluncae parte éernuntur-et. se movere videntur. “Umbras hasce ipsas esse Tes existimant, earumque formam , mo- tum, vicissitudines diligenter attendunt: imo vero disputant de iis graviter et rixas subinde atrocissimas instituunt, néscii videlicet, de umbris se dis- putare, res ipsas ignorare prorsus. Simile fait negotium Ecclesiae" Christia-- nac, antequam ex "tenebris medii aevi expediret Christianos Lutherus. ‘Nunc vero spernuntur quaecunque a doctrina Christiana videantur aliena, quae- que obtruderant ipsi antecedentium 'secalorum. diversa studia; fingetidi-temes - ritas. intempestiva solertia , dominandi" lubido ; láteque diffusa" 'stiperstitio. - Rumpuntur vincula, quae in isto veluti:ignorantiae ántro hominum ingenia tamdiu obstricta "tenuerant. Non illud ámplitis curatur aut'quaeritar , quid "Ecclesia statuerit , quid Papa sanxerit. Nam abrogatur et abjuratür huma- na in fidei rebus auctoritas omnis. "Aguoscitur vero, ime celebratur Codicis Sa- 16 Ns OCI TKA In T. Sacri auctoritas summa. » Hime scilicet ‘obsecuratum fere antea. et ferme ig4 notum. in. lucem. denuo: protraxit -reformatio. > Ad- hunc confugiunt , ab hoc opem.petunt omnes fere Christianam doctrinam colentes gentes Germanicae. Hunc in, suos sermones singulae vertänt ;-unicum Christianae doctrinae rite cognoscendae principium. ac. fontem agnoscunt; libertatis Christianae Magnam veluti Chartam sibi vindicant; et vero ad Sacrum illum Codicem, tamquam fidei morumque supremum judicem omnes provocant. Ita demum accidit ; Lg ut [per Reformationem hancce universa Christi doctrina „post varias illas quas experta fuerat commutationes, ad. pristinam suam et‚puritatem et sim- plicitatem sensim revocari coeperit. Sic accidit , ` ut, missis Scholastico- rum nugis, quibus: oppleta: fuerat Christi doctrina, umbras. istiusmodi. yanaş et inanes non amplius curarent, "ipsas vero res inquirerent, ipsum Euange~ lium penitus percipere niterentur, atque ita ex fenthiri superstitionis ad lus cem adsurgerent veritatis. = . - Sed in progressione observanda i ingenii humani , hand illud negligamus » quod omnium temporum docuit experientia, proprium esse homini , ut, quod sim plicissimum est, id reperiat ultimum. Dogmata si respicimus „ quae ante in- staurata sacra apud Christianos erant recepta , ducta sunt illa magnam partem - ex Patrum Ecclesiasticorum, qui nuncupantur , scriptis „ex, Conciliorum decre tis, et aegre subinde aliá defendi auctoritate possunt.: Quamobrem Christia- -no homini , si quidem temporibus istis doctrinam. percipere Christianam cupe- ret, pervolutanda erant infinita. librorum volumina , et mole immensa , nec ratione aut oratione magnopere se commendantia. Qua difficultate ut org tissimus quisque maxime repellebatur , ita omnis fere rerum sacrarum scientia traditionibus: nitebatur. ~ Quid -vero +» Lutherus , quid ceteri instituerunt rei Christianae instauratores?. Id nimirum, A. A. quod omnium longe erat sim- plicissimum, nec tamen usurpatum fuerat praecedentibus seculis. Rivulos relinquunt, ex quibus hactenus erat haustum , turbidos illos aevi superstitio me: fontes adeunt limpidissimos, e. quibus unice hauriri deberet, ipsa scripta Apostolorum , qui ab ipso Jesu. saluberrimam doctrinam acceperant. Sic vi- delicet; post tot seculorum decursum , per tot ambages , tandem ad illud per- ventum est, quodsimplicissimum. erat, et,' ut videbatur, facillimum. Idem ‚vero, ut tandem erat repertum, ita vim habuit efficacissimam. Non ita sese res habet, ut quae mazima. contentione moliuntur homines, eyen- tum 4- T 9 H AMT, DO iy tum. consequantur maximum. Ad res gravissimas utilissimasque majus fe- re momentum habent, quae sunt simplicissima. Pyxide nauticá quid est sim- plicius 2 Acum -continet iqui perpetuo. septentrionem indicat. Hac autem inventa; ecce! Columbus tuto per medium tendit Oceanum, regiones remo- Ussimas, ignotas plane, novam. continentem , novum, ut vocatur, mundum reperit. Quid. simplicius notis. illis. et literarum ductibus, quibus arithme- ticae peraguntur disquisitiones? Tenuissimum negotium a Keplero et New- tono ad astronomjam adhibitum, sic. coelum. propemodum. patefecit morta- libus, ut. acus ille nauticus tellurem. .. Similis. fuit caussa Erasmi, Lutheri, reformatorum doctrinae Christianae. Non illi instar Scholasticorum ejus ae- vi Theologorum , ardua quaeque moliuntur , obscurissima quaeque dogmata obscurissimis verbis tradunt , movent multum , promovent parum; sed, ecce! unum aperiunt librum , neglectum. antea, sed unicum omnis Theolo- giae fontem, e quo uno omnia duci explicarique dogmata debent. Hunc autem ut repererunt, Columbi instar, instrumentum sibi invenisse videntur , quo instructi tuto se conferant in medium illum disputationum Ecclesiasti- carum Oceanum, in medias Ecclesiae turbas et tempestates, Sacrum Codi- cem tamquam acum habentes nauticum , qui ipsis constanter indicet, quid verum sit, quid bonum, quid justum. - Ne tamen existimemus A. A., quód praeclare erat inchoatum, id eodem tenore perpetuo esse continuatum. Contendit homo ad optima quaeque et perfectissima , quae naturae humanae insignis est praestantia. Verum enim ut junctum est divinum hoc studium cum imbecillitate humana, ita a recto cursu deflectit' subinde humanum genus. In ipsa sacrorum emendatione ut desiderantur multa , ita longe aberat, ut illustre perficeretur propositum ; quod sibi proponebant Christiani, Apostolicae Ecclesiae raaryyeveciz. Ipsos reformatores misere distraxerunt de minoris momenti rebus sententiarum discrimina. Sectae sunt ortae, quae persequerentur se invicem odio pror- sus Theologico.. Invaluerunt permulta in Christianae religionis doctrina, qui- bus melius caruisset. | Redit’ Literarum Sacrarum interpretatio allegorica, in simplicissimis effatis nescio quae abscondita et mira inveniens. ` Rediit Scho lastica ratio, -Theologiam Christianam ita deformans et onerans , ut purior illa atque simplex, quae vix apparuerat, Christianae doctrinae ratio fere to~ ta evanesceret, Rediit subtilitatum et Sophismatum studium tantum, ut quo If i j i C ; es~ 18 N. OCE TEN B @ T essent futiliora de quibus: disputaretur, eó Omnium ànimorum attentione ed se viderentur digniora. ) Neque vero. hic substitit igi ed tenaepitas aa andain’ pan enim Germanicarum Gentium alte animo insidet, et in Protestantibus Vie get, ingenuum: libertatis: studium , hoc abutentes , ingenii esse vincula putas verunt, quae praeclarissima homini concesserat Divina benignitas adminicus — li. Sic uma celebrari coepit rationis humanae adrovogíe, qua perversa phi- losophia ' misere | deceptie in Deismum ,° in Naturalismum; in Scepticismum ita aberrarünt :Cliristianorüm. quamplurimi, ut tandem, urgente quodammo- do^ necessitate iin Schellingiani mysticismi tenebras sese conjicerent , illud jam frustra solamen quaerentes , quo sua ipsi temeritate erant destituti. Sic Audax omnia perpeti "Gens MEM; ruit per vetitum n BRIT EFE. 19999 ‘Sed quo minus: nobis pai accidunt , quae post "ry Sap exelitemunt cum contentiones , tum opiniones vanae et perversae, eo magis celebremus tempo- rum nostrorum, felicitatem. Ut lugemus, quod accepit hinc Christiana religio - detrimentum, ita fatendum. nobis simul , multos esse nec contemnendos, quos inde retulit, fructus. Quo enim longius a Divinae doctrinae lumine: aberraret ingenium humanum, co virium suarum. tenuitatem. magis sentiens , quid sibi deésset, intelligere, et quo sibi redeundum foret , palam agnoscere coepit.. Quo factum , ut audacissimos istos ingenii conatus , intei exceperit ratio , quae iota est ad simplicitatem composita. . Ingentem. ubivis ac faustam subiit sensim Theologia Christiana. commutationem, .. Profligata jacet , inanibus: distinctioni- bus futilibusque quaestiunculis, referta et partium studio favens. Scholastica ram tio: cui, "Theologia successit ad Codicis Sacri effata composita ‚quae his unice contenta , non dici modo, sed. vero esse Biblica coepit. Sic, dum in. doctrinae simplicitate magis magisque omnes acquiescunt omnesque consentiunt , pro~ gressus, facit, mutuus | Christianorum, amor: dira. propelluntur.-. "Theologorum odia «procul. : fatiles. evanescunt Theologicae: lites’; ‘et varias - Protestantium stirpes ,quas misere distraxerat, distractasque a, se invicem ‘alienaverat sen- iiendi.ralio exilis litigandique amor , fraterna -conciliatjam benivolentia; Et vero quod hominem, maxime Christianum. decet , quodque esse diximus provectioris, aetatis et. maturae indicium , ut quis omnibus: prodesse: studeat ; nec sibi se natum credat , sed toti generi humano, hoc sane | m pro- prium | UM a Bete. RO: 19 prium est plane aetati nostrae. Nihil enim exoptant omnes hodieque arden- - tius, nil ipsi perficere alacrius tentant, quam, ut distributo per omnes ter- ras Codice Sacro, hujus doctrina .nullis non gentibus, barbaris etiam. et re- motissimis, et innotescat et prosit. Et hanc quidem considerantes rei: Christianae, temporibus hisce , conditio- nein; dulcissima nos subit patriae nostrae cogitatio. Sua sapientia exsul- tantes in Belgarum mediocritatem alto despiciant supercilio peregrini; nullos solent plane "contemnere Belgae. > Negligant exteri quod) praeclare. praestant nostrates; Bélgarum mos est; nihil’ relinquere: intactum „quod, alibi sive re- peritur sive perficitur.: Apum instar, qui hoc a natura habent, ut e qui~ buseunque floribus mel/dulce eliciant , id maxime curant, ut, quod malum videatur, prudenter caveant; quod’ vero bonum sit, id undique congerant et in suos üsus convertant Et sane quot quantique sunt, quos haec nostra diligentia et moderatio protulit fractus! ' Haud est profecto , tibi. floreant ma- gis, quae ad Theologiam pertinent, disciplinae omhes. Si uspiam, apud nos certe ad Codicis Saeri revocatur simplicitatem , uti institutio popularis, ita dogmatum religionis cécryu#. Si uspiam terrarum, in nostris certe Acade- miis informántur "Theologi Christiani , sinceri simul et vere liberales; non systematici exiles’, rion polemici acres, non levitate sua aut philosophandi te- meritate omnia turbantes, non ratzonalistarum , non supranaturalista- rum distincti nominibtis ; sed vero prudentes , sed moderati, sed pii... Quid plura ? Si ullo vel tempore vel loco, in nostra certe Ecclesia, nostra ‚acta te, ub studium universe viget ‘et quiu d sspe éy yoii Ad. fist jam tialis bent: est, quod Rieten, iter; doctrinae Christianae vicissitudines , per temporum decursum, observaturi. In quo per- ficiendo si dogmatum nobis historia non ita exilis, jejuna , ingrata apparue- rit, at vulgo videtur , ' erit. profecto ; quod majore etiam. ardore. et. alacritate . àd hanc me accingam muneris mei partem, quod. vestra ,. Curatores viri - illustrissimi? Regiá auctoritate, ad me detulit munificentia. Numquam ego; meae ipse tenuitatis: conscius, de tali tantoque vel cogi- taveram honore, qualis hodierno mihi contingit die, ut in honorificum hunc- ce locum evéctus gravissimam in Academia Lugduno-Batava , doctoris publici provinciam, solenni oratione capesserem, «Non tanta sane, vota ani- "mus faciebat, quum apud Soelenses meos, in. suavissima regione , exopta~ € 2 tis~ 20 N. C. k^ P5 T tissimo fungens Euangelii munere, vix haberem quod magnopere desideras rem. Et vero, quum futuri honoris inopinatus ille nuntius mihi affereba- tur, fatebor enim, gaudium meum superavit animi perturbatio : - hilarem ; qui excitabatur, animi sensum compressit vehementer et fere exstinxit gra- vissimi, quod obeundum esset, muneris consideratio. Verum enim vero ; supererat quod depressum reficeret animum et recrearet. : Arridebat nimi- rum, quod in deliciis semper habere. solebam , studii genus. . Arridebat So- cietatis Christianae et dogmatum hiel oven historia ,. cui explorandae et tractandae et vero tradendae, quas mihi: dies viresque largiretur Deus, Juben- ter impenderem. Hujus igitur rei , Curatoresillustrissimi! cum jam. exoptatis- simam mihi opportunitatem concesserit benivolentia, vestra, nihil magis um- quam mihi erit curae cordique , quàm ut disciplinam ‚quam mihi, mandastis, ad communem omnium utilitatem et rei. Christianae commodum,, quoad cjus fieri possit, adhibeam. . Vestris sic. auspiciis viri nobilissimi! ut magis, perz - petuo floreat Academia Lugduno-Bataya , quem. veneror Deum ex animo precor. Mihi autem largiatur , ut gravissimo huic muneri par sim , et vez ro vestra vota magis magisque expleam! ayy al Quae si umquam mihi satis succedant. ; quantas sine ronan: Kheb ct agam uti Deo potissimum, a prima inde juventute ad, hune „usque diem, o- pitulatori meo et maximo, et benignissimo ; ita eximiis praeceptoribus : meis y qui tantum. studium. tantamque curam in me posuerunt! Quantas Royaard- sio, qui optimo mihi patre orbato, non studiorum. modo fidelissimus exsti- tit dux, sed vero alter veluti. pater! Quantas Heringae, Oordtio ,. Paravio, quorum ut magna in me esse merita fateor, ita cara mihi semper nomi- na erunt! Quantas tibi, quem praesentem intueri licet, desideratissime Si- monsi, cujus quae in me beneficia contulisti, cum institutione. tua, tum amicitia ac familiaritate, numquam sane animo mihi excident! Et. vero; quantas omnium maxime dilectissimo Heusdio, qui, ut Literarum mihi obtigit et inprimis Historiae praeceptor, ita ominis liberalioris disciplinae. dux. fuit atque auctor; cui viro quot quantaque debeam ‚ut penitus animo. sentio. et sentiam donec hac luce fruar, ita verbis exprimere nequeo plane! Ad vos autem jam accedentem omnium doctrinarum disciplinarumque Pro- fessores, Viri Clarissimi! profecto vester me haud mediocriter movet atque perturbat adspectus.,’ Quis enim ego sum, aut quae sunt mihi ingenii do- se tes LORROA ST. PO: ai 3 a tes vel doctrinae opes , quae dignum me, reddant , ‘qui juvenis vel. dispari ordi, ne: aique loco „ad augustissimum. vestrum collegium socius accedam ? ‚At vero , omni laude. cumulatissimi. viri! magna sint) et nomina vestra et meri- ta, magna simul est, qua. elucetis ; humanitas et benivolentia. Hanc ego mi- hi implorans, illud enixe precor, ut velitis: me prosequi amicitia vestra. Sic enim nec deerunt mihi saluberrima. consilia. atque. monita; quibus prorsus indigere me sentio. Et sustentatus iis magis in dies ita proficiam, ut vo- luntatis in me vestrae vos non poeniteat. Atqui hoc vobis inprimis dictum sit "Theologiae binhi: yiri Clarissimi ! Major sane haud mihi facile posset honor accidere, quam si, vobis adjutor datus, vobiscum mihi arctum vinculum intercederet. At omni honore ma- jus emolumentum mihi et felicitatem parari, quidni spem laetam foverem? Etenim videor jam mihi Leidae iterare, quam ante hos quinque annos Tra- jecti absolutam credebam academicam vitae rationem , qua suavius et obta- bilius nihil possum memoria recolere. Quodsi autem felicitatis illius veluti .caput fuerit, quod praeclaris adeo praeceptoribus gauderem: quantam mihi licet felicitatem vaticinari , si jam vos mihi praeceptores proponam , ad quos ego. discipulus laetus accedam. . Vos, vos igitur ne eludatis mihi spem lae- tam hancce! Et dum pietate yos colam et observantia, quaeso ita me sus- tentelis benivolentia vestra, ut quam maxime et iiie ipse, et vero ge- nerosae hujus academiae juventuti possim prodesse! ‚Vobis enim, quos jam tandem. compello ct saluto ; juvenes exoptatissimi ! praesertim qui ad praeclarissimum Euangelii Hisl munus vos accin- giis, vobis igitur prodesse omni studio et ardore omnibusque viribus cona- bor. Intellexistis jam, qualis sit quam profiteor disciplina. ‘Talis nimirum quae ad Ecclesiae dogmatumque Christianorum rite percipiendam historiam, universam. continuo in auxilium adhibeat historiam gentium. Est scilicet utriusque indissolubile vinculum et veluti cognatio. Quae quo diligentius a nobis et attendetur et in nostras adhibebitur usus, eo continuo majora capient nos atque tenebunt disciplinae nostrae oblectamenta, Et vero unica’ hac atque regiâ vid si procedamus , eo perveniemus , ut Theologi fiamus prudentes simul et-vere liberales. Agite igitur Amici! hoc iter una nos in- grediamurs Me accipiatis quaeso, non doctorem adeo contracta vos et seve- ra fronte" docentem, sed laeti itineris comitem, sed socium , sed amicum , cui C 5 yes- s. N O6 Kog Lon RA Tio trum, qaotquot vere t studiosi , gm tta diri aes et ies vestrum; ‘ill leat, quo Christi Conservatoris nostri: Ecclesíae "et emolumento essc possitis ; et vero ornamento. Utinam hanc a ) cat institutio mea! Uti- ml i4 nam sic optimae causae quam maxithe prodesse posti ekidiervüe! Uta bunc mihi fav concedat; wa. me vocavit, Deush ov oon migs. -OV i, fils ie [us 2! ib | bd eige eit syiplrosene Mf ige ant. auibui.... I dici fh ; $ ! ii zotiagog, som ay gereon, Am. ra gilglunl .. Vie AERE FU oee do iq osque r ie uinib eich Igat, ‘zidor, 30d LPM on. gusts eldi M e à LET [SUD (2DD iE hu i gu 128 X Lr olini ideas, bured AUB, AEIR. ut FEROA MRO PA ders noli £go div £i mjs isla, igaeisto. rs eb eit piso i508 Ip ug omen 3 jdi im enun dodi: ei, ; ott ed i Es inp dod Sign. guis ey bind i idit ff T epi nui "os iu -4tdo T7 Du UP ra A Iss airgor £2. adobe QI Artus ozdi iaj. uitt onde ABOS? mots ‚ iehor te) Re coms dop, AG reeoq icin, .euitid.. ii sos terae endi pIJ oan eizeloosaq. boss c d UNA Jg. 4 s sop Bs, „miek ogorg. earolq ong ül telire got "tei ia, "tabs steil tail , ooh eqe: iiet aitabiyls, 9u "8t en. POM, -api ilank, gitiinipgib ngo ar ont sii. Reen NU relo dl eRe seie aiea PR oe Paste dy ^ NOU iR d rl edgy; nii pU d eeomurt. ! Liefijeeitogoxs, pm» p a coals. 1 „Qi ogend, sya babs eB. Addo d... -n iof. ebri erapr, ibunig Dare, p mnd, cen ole grea: JAT, ba, inp: sisten, 0100, eadiriy ompezrdinmo. solrig 39. ‘oibote, igus, seeohorg, unii eidon CS riesen elo T -bmilqioeib apoiilosq. figi die alles: ompi. summisist, 2.1090 ctf sutosaid ODETI alit 15120 iJai 12 2, owparndauteb IHEMI s SPMD: iy gilo JE node, aggino eis 365dalbg. puis ai ondgdges, SIRE TIER & a jaag)! lib oup. 9860... .otteagon, ditio. 39. muluauiv glidulpezibui. or: v eros. opga, „09, Ee Nur idadidba ERNO: „aino adehnorte 39 \eidony, UE, OT. A, m polin Perle, anttlqiaeib. denfra "" 806. Haig At TolobeT iu .amu9inovrq o5 e empebononq (is iv digervanpde ood 68 VA. 121 208 b ioi u iot oia. -bolísiodi! 4 IST 3 j » exo. panel Lt oe TPNIAEG IT 6 nyo19ioob dod CORUM: 4 ailciqiosnugM » sini hti „mois bes ,JSupisoa bos. „olingag dans i onl hog. enaddeocb sla, £f. | Pura n ü 5 o TES DANIELIS TIEBOEL SIEGENBEEK, LUGDUNO-BATAVI, LITT. HUM. IN ACAD. LUGD. BAT. CANDIDATI, RESPONSIO QUAESTIONEM LITERARIAM A NOBILISSIMA FACUL- TATE PHILOSOPHIAE THEORETICAE ET LITERA- RUM HUMANIORUM A. mpcccxxm. PROPOSITAM: Exponatur coniroversia de falsa legatione, Demosthenem inter et Ae- schinem agitata, ita ut non tantum historia illorum temporum, ac- tionis judiciique forma ipsaque cum accusandi tum defendendi ca- pita proponantur, sed opera praecipue conferatur ad scriptorum, maxime illorum oratorum , diligentem interpretationem atque emen- dationem. PRAEMIO ORNATA D. ix. MENSIS FEBRUARII A. MDCCCXXIVe = Z Muo2dledio085SgIT gdiggiv“ad Sis elwrdisoë seup edigio esinaogi 2531323] vote Lestusisom twiulozno2 2 "p € M d rs S. a d X Lr SETQL with xiy " i105 Í Une MEO 9D016329202 MUTOH 12V JI g &03 j i 936... GRE UE: eg enn Hou q 98H. uu im Jeniquad (o) 10213151, otdi 9799 E D. SigsdiA- muas mus 3u . sited i Rot winsgenor mimoegsenwg Nerd vuresib àudivulq* Soup. 329 don nun MOET X v mur.2Bgomib fet my St eusesborr 39 Tj Jd O inxs QUAE EST TI ONEM. leot ERA RIAN. ' A ded ]jó:4 9o Gal cl Ga osbit almo "tii 135 HROS 493 S ie UNA Lac Za: FUIT pt ALERT eV oor wap ok ANAT RAO” D O SS AL 10e ror Y | ; X 4 J L 2 € T: PNG U Woe BE orice ANDP ED (C ea sit bonarum literargm digpitasyy ii | sciam an solae humanarum artium dignae sint humani ingenii praestantia, ea autem ad omnes vitae partes utilitas, ut Se= cundum virtutem honestivptincipatum jure sobtineant,1 optime: sibi consulere videntur, qui in hac disciplina operam studiumque ponunt. Cum autem, ut in plerisque rebus „ ita hic, aliud apud alios sit praestantius, valeatque suavissimum neg es satis contritum poétae effatum ss eX. aoi: svemira moision ssinobsosld obomoc) .e 2 t A SMUSISHPSR 3 ni3583 SLT obs obómonQ. seag id” Dune tulit p punctum 1, qu iocur utile di iid, " iia e&g90V- X ib ORTS i ROO. (ULUTOSSETuJ EROS AMECO 231 € 31153511 sq. bu! Ht ' some Q ob 2 agi or illud nobilissimus Ordo Lene: Humaniorum in Academia Lugduno - - Botava, proposita quaestione::-54 Exponaturcorittoversia De Falsadegatione, Demosthenem inter » et Aeschinem agitata, ita ut non tantum historia illorum temporum , actionis judicii- » que forma , ipsaque cum accpsandi 5 tum defendendi capita proponantur; sed opera » praecipue conferatur ad scriptorum , maxime illorum Por, diligentem interpreta- » tionem et emendationeme’> 341 AZAT aa BRITTÄ OITIZOTXA Quid enim "utilius, quam critica scriptoris interpretatio! Pad judicium acuit, soler- tiam alit, ingenium exornat: 'Quid:cduleius:'elogüentia! oAn: nescimus 1 ) eloquentiam -a gravissimis auctoribus rerum omnium feginam vocari%.iHaée esis, estilla.virtus, quae quamlibet in partem arbitratu suo flectit audientium .animós eósqiie; phlchrigudinis , suae splendore iWon quibusdam velut habenis numerosae orationis regit. Haec illa P est » (1) Vid. Moreti ovntiotfi, 1! 402 mu1930 eerdre wuimi ition. .biV Ce) Ae Te met es ee MM ÁÀ 4 DANIELIS TIEBOEL SIEGENBEEK est, quae consolatur moerentes, afllictos excitat, jacentes erigit, quae sceleratis exitio est, innocentibus- praesidio , "improbis terrori, probis ornamento. Hac Cicero fretus Catilinae furores et nefarie in’ patriam inita consilia dissipavit. Hac togatus superavit armatos, ut vel inimicorum concessione omnibus triumphis majorem adeptus lauream dices retur, Hac Demosthenes , lumen illud eloquentiae Atticae, potentissimi regis conaminibus ita obstitit, ut eum unum Atheniensium 'extimescere libere fateretur (a ) Philippus. De ratione opusculi non est quod pluribus dicamus, brevi praesertim conspectu mox exhibito. In emendando parcum et modestum fecit cum rei difficultas , tum virium te- nuitas, Quod si in citando- fuerim: justo copiosior, tribuetis Viri Clarissimi, quaeso, ignorantiae conscientiae. Qui enim juvenis fidem suis dictis haberi speraret, nisi ea ali- orum auctoritate diligenter confirmasset ! MTER SE owt TIREI PES $us CONSPECTUS OPUSCULI Cn eS Oe eS ‘HISTORIA ILLORUM TEMPORUM. . r. "Praefatio, Se 2. Quomodo Macedoniae potestatem confirmaverit Philippus. $. 3- Quomodo Macedoniam praecipuis Graeciae civitatibus reddiderit aequalem. $. 4. Quomodo illud perfecerit, ut communis Graecorum contra Persas dux VOCRe retur. §. 5. De Athenarum conditione tempore Philippi, deque Demosthene et Aeschine. C A T Oe I I. EXPOSITIO LITIS DE FALSA LEGATIONE, €. 1. De tempore institutae actionis atque. penas titulo, $. 2. Veterum. de iis judicium, $. 3. Actionis judiciique forma. C As (2) Vid. Luciani Encomium Demosthenis, Operum tom, IIl, pag. 517, DAE: Rd §. re Sores: §. 3e §. 4 S. 5e §. 6. §. 7. RESPONSIO ap QUAESTIONEM LITERARIAM, QC. aee Bee eL L EXPOSITIO ORATIONUM DE FALSA LEGATIONE, $"B"C- T» O I. EXPOSITIO ORATIONIS DEMOSTHENIS. Exordium. Praeparatio accusationis. Praecipuum accusationis caput de interitu Phocensium. Pacem Aeschinis consiliis reipublicae exstitisse perniciosam. Thraciam legatorum atque inprimis Aeschinis mora periisse. Sua acta excusat atque ab actis Aeschinis secernit. Judices a misericordia dehortatur exagitando, cum ante actam Aeschinis tum affinium patronorumque deprecationes, Peroratio. iiS: EG Tr XO 2. EXPOSITIO ORATIONIS AESCHINISe Exordium. Defensio de pace a Demosthene comprobata. vitam , Defensio concionis de pace habitae, quae et una fuit et temporibus accommoe data. Responsio ad accusationem de Thracia, — Responsio ad accusationem de interitu Phocensiume Defensio criminis proditionis, Peroratio. CONCLUSIO, A3 C A- 6 ^' DANIELIS TIEBOEL SIEGENBEEK « (C ET VBR VM a HISTORIA ILLORUM TEMPORUM. $g.r. Pracfatio. H istoria nihil esse utilius aut fructuosius constans est virorum doctorum sententia, At- tamen saepius nil nobis affert, quam seriem quandam factorum, quorüm neque causas per- spicere, neque nexum animadvertere possumus. Pleraque énim divinitus inter se còn- junguntur, vi quadam humanam prudentiam longe exsuperante. *!Tta-Cicero ca , quae $ua aetate acciderant, communi rerum administrandarum arti CoHtráfig existimabat; Conclue dunt inde nonnulli , historiam non eam semper afferre utilitatem, quam ‘nobis proposui inus. gateau pes ish pe il ger. xb. pela a Ral, |X At licet hoc de universa historia verum esse possit, aliud omnino statuendum erit de historia Philippi. Videmus hic principem prudentem simul et felicem, quique per toe tum vitae cursum fortunam sibi habuit secundam, vel, ut ita dicam, subjectam, Stree nuus, bellator, maximis periculis impavidum “pedtus Objiciebat ( 1); magis etiam in pace timendus, quod ea arte. valebat (2) ut promissis adversarios eluderet, veraque consilia eos celaret, Natus quasi ad libertatem. Graeciae conftingendam, co, ut ad scopum suum, summo studio tetendit, illudque ita est adsecutus, ut ne minimus ipsius cona- tuum successu caruerit, Causa igitur fractae Graecorum libertatis , tion a fortuna, Ton a fatali quadam necessitate est repetenda , sed à Philippi ingenio , Graetörúmque istius aevi moribus (3 ). "etus, HIP ie ARMAR: 955q Sb BLOIS Dian og sf Per viginti quinque annos, quibus Macedoniae imperavit Philippus s tr praecipue spectasse mihi videtur , quae summofere inter sè erant conjuncta , sibiqüe" invicem Super- structa, Primum illud efücere studuit, ut Macedoniae potestatem firmaret, tim’ ut eam augeret atque praecipuis Graeciae civitatibus aéquaret, postremum ut conimunis'Grae-- corum contra Persas dux vocaretur. Videamus, qualis fuerit horum molitur effectus. rc T An i u C1) Vid, Demosthenes in oratione ad epistolam Philippi tomo l. p. 158. editionis Reiskianae { quam in seqq. citabimus ) v 2% Maxe3ovízg óppépusvoy urwg civat Didoxivduvoy, Haf , Ózèp vod uslu moijous thy pyy uararerpichas wiv Tò cima Torç moAsutors max buevore (2) Vid. Demosthenis Philippica tertia, (3) Vid, Valckenarii oratio de Philippi Amyntiadae indole, in- Volumine Orationum Hemster- husii,et Valckenarii pag. 226: cujus praeclari viri verba, subinde mutuabimur, , RESPONSIO Av QUAESTIONEM LITERARIAM. 7 §. 2. Quomodo Macedoniae potestatem. confirmaverit Philippus. Qui ante Amyntam Philippi patrem, in Macedonia regnaverunt , horum nomina ples rumque minus sunt, illustria ». praeter *Alexandrum , qui temporibus Pérsicis obscu- rum,antea, Macedonum nomen primus nobilitavit Cr). Successores “Alexandti , Perdiccas €t. Archelaus „ artium fuerunt fautores; postremus Euripidem quam munificentissime excepisse fertur (2).. Hoc mortuo magna exstitit de imperio contentio, donec, interfec- tis. usurpatoribus „ ad. Amyntam pervenerit. Hic per quinque priores regni annos placi- dam tenuit, nullisque turbis agitatam Macedoniam. Quibus elapsis , ab Helyriorum re- ge, Bardillo, tantis cladibus fuit affectus, ut amissa magna regni parte non nisi fuga yitam conservaverit, Interea, dum Illyrii Argeum quendàm , principem regii sanguinis, regem pronuntiant , Olynthii Potidaeam aggrediuntur, eamque capiunt; Thessali etiam, antea societate cum Amynta juncti, oblatam sibi opportunitatem arripientes, meridiona- lem regni partem invadunt (3). Omnibus igitur destitutus Amyntas, non nisi post lone gum tempus, Thessalorum Lacedaemoniorumque auxilio , Ilyrios et Olynthios expulit , regnumque paternum recuperavit (4); neque diu victoriae fructus percepit, subito ot- | cumbens. Mortuus. Amyntas filios ex Eurydice susceptos reliquit Alexandrum „ Perdic- cam, et Philippum. Commodum eo tempore adversus Amphipolin speculatorem miserant Athenienses Iphicratem , qui hospitio cum Amynta fuerat conjunctus, Huic ad se voca- to’ persuasit mulier, ut se filiosque suos tueretur atque adoptaret (5). Captus mulie» ris blandimentis Iphicrates noyum advenam Pausaniam , regii sanguinis principem, Mace- donia exegit , regnumque paternum legitimo restituit heredi (6 ). Regno potitus Alexan der, societatem iniit cum Pelopida, quem Thessalis auxilio miserant Thebani, fratremw que natu minimum Philippum foederis. tradidit obsidem (7). Thebis adolescens in domo al ins E Epa- € 1) Reliquias: exercitus Persarum > quae ex bini apud. Plataeas supererant, confregit, Vid. Hee wxedotus lib. VIT. $ ; . (2) Vide Athenaeus libè XV. ; «È 3) Vid. Demosthenis. 4ristocratea, tom, 1,. pag. 657. (4) Vid. Diodorus Siculus libro XV. pag. 17. edit, Wesselingii, (5) Tota haec historia legitur. apud. Aeschinem de falsa legatione tom, 3. p. 212. werexfubzro abriy "Evpudtny xz HepXMxxa» ni Ruraorhoucu si The miae The “Idiuphroug,; cà Sè C pins- mov) ee rè ybvara qi eustvov below sirevi x v. Ae Errare videtur. Nepos in Iphicrate scribens. ;, Eurydieem, cum duobus. liberis ad Iphicratem confugisse, baie i (6) Vid. Aeschines loco citato, pag. 223. Tic patra "Idixpdeng ifr IIzygguíay . ès MascBoyíag we ray duvecretay uty Bruce. sulco ; (72) In his secutus sum Diodorum Siculum lib. XV, cap, 67..et Valckenarium orat, cit. Cum his etiam convenit Plutarchus in Pelopida -Pe 291. "Quanta vero «sit in hac re. discernenda difficulzas , -docta monstran Wesselingii annotatio. ad Diodorum Siculum tomo Il, p.92. aliorumque scripto- tum. dissensnss. X. 8 DANIELIS TIEBOEL SIEGENDEEK Epaminondae (8 ), ut a plerisque traditur , honeste fuit educatus. Amicis usus Pelopida et Epaminonda,'ex eorum consuetudine optima hausit artis imperatoriae, veraeque virtue tis praecepta. Ita, Cut ait Valckenarius) in media Graecia educatus, artes perdidicit , quibus postea Graecos superaret fatalis ille Graecorum libertati Imperator, Moritur interea Alexander, cui succedit frater Perdiccas, qui, amoto Ptolemaeo, Athe. - niensium inimico (9) et ipse de Atheniensibus male. meritus , post quinquennium occu- buit ( 10). Hujus mortis nuntius quum Thebas perlatus ad aures Philippi accidisset, noctu portis elapsus obses aufugit, venitque in Macedoniam. Supererat eo tempore legie timus regni heres, mortui fratris filius Amyntas. Hunc puerum regem appellabat Philip- pus, moderato tutoris nomine contentus (I1).- Sed undique bellis pressi Macedones < patruum puero praetulerunt , EC S blanda Macedonum vi coactus, regnum suscepit Philippus. Rex factus Olympiadis 125. anno 1, A. C. 359. (12) juvenis erat 23 annos natus, Et hic praecipue. mirandum est, a quantillis initiis quantus vir evaserit, Macedoniam invenit inopem , Macedonas gravissima , quam nuper ab Illyriis acceperant, clade debi- litatos (13). Hinc Hlyrii, veteres hostes, hinc Thraces Paeonesque feroces, bellis in- duratae gentes, adversus Macedonas insurgebant. Pausanias ab Iphicrate pulsus auxilio regis Thraciae avitum regnum recuperare meditabatur. Alium ex familia regia princi- pem, Argeum quemdam tuebantur Athenienses, duce Mantia, Tot tantisque terroribus circumdantibus immobilis stetit animosus juvenis, atque arte et industria sna id perfecit, ut. omnibus fere hostibus, debellatis Macedoniam praecipuis illius aevi regnis reddiderit aéqualem , plerisque superiorem (14 ). | 1 srl sh ) ik. (8) Vid, Justinus lib. VIII, cap. S. yy Thebis obses prima pueritiae rudimenta in urbe severi- » tatis antiquae, et in domo Epaminondae summi et philosophi et imperatoris deposuit," Diodos ths Siculus lib. XVI. cap. 2, Philippum- Epaminondae aequalem. facit, sed illam opinionem ratio temporum manifeste inpugnat; vero similior forte opinio Plutarchi én Pelopida pag. 992. qui tradit eum in domo Pammenis fuisse educatum: ©fAsrmog mig Gv P» Offaig map Tlappéves Siasray fixsw Idem ille Pammenes juvenem etiam Epaminondam formaverat: Plutarchus tom, IL, pag. 805, “Apsorelduv èv yxp HuEnoe KAsioléyuo , "Exapivdvdav 38. TMappévuge (9) Ceperat enim Amphipolin, vid. Aeschines de falsa: j^ pag. 213. (10) Vid. idem 1, c.. pag. 214; Cir) Justinus lib. VI. cap. 5. „ Philippus ^ diu non regem, sed tutorem pupilli egit, at ubi » graviora bella Ti serumque auxilium in exspectatione infantis, inpulsus a populo regnum » suscepit," C12) Ita tradidit Diodorus Siculus lib, XVI. cap. 2, et Diogenes Laertius, Natus erat Olym. piadis XCIX. anno 23 A. C, 389. - (183) Sub regno Perdiccae, qui ipse in illa pugna occubuit. (14) Vid. excerpta ex Diodoro Siculo lib. 39, tomi ll, pag. 589. diaimmog ô “Agóvrov 3oy- i Asú- ^ eos eo EN RESPONSIO AD QUAESTIONEM LITERARIAM. 9 ‘Imperium ingressus statim territos Macedonas facundissimis alloquiis ad officium Tes- vocavit, atque spem, quam jam ante de eo conceperant, fortitudine et prudentia sua cumulate explevit. Disciplinam militarem 4 antea neglectam , fecit sgyeriorem,, stabile peditum agmen nobilitatam illam phalangeni Macedonicam, cujus imaginem ps ex loco Homerico repraesentarat, primus excogitavit (15). - ' Hisce igitur postquam internam regni conditionem confirmasset, atque Mad pauls latim a metu revocasset ; primum illud studuit , ut regem Thraciae muneribus sibi concilias ret, Pausaniamque a reditu averteret, Sed magis angebant eum Athenienses, Nam, prae- terquam' quod Argaeus in Macedonia suos sibi habebat | fautores, Athenienses. eo. ala- crius ejus. partes tuebantur, quod Amphipolin se iis traditurum, esse. promiserat ( 16 ). Ne igitur in Atheniensium odium incurreret, aut Amphipolin traderet , liberam eam, suis que juris pronuntiat (17). Quo facto Argaeum aggreditur , et facile. vincit: redditisque captivis pacem sibi utilissimam cum "Atheniensibus concludit ( 18 ). Haec quum ita se liberent, moritur Agis, Paeonum rex. Hac opportunitate, ut antea Paeones. post mors . tent Perdiccae utens, exercitu eorum fines ingressüs ,. magnam partem sibi subjicit. ` *-Soli itaque-supererant hostes. Illyrii, quos débellandi- magno tenebatur studio. Statim igitur incitatis ad id bellum militibus, copias in Illyriorum fines ducit, Cognito hostium adventu Bardilis legatos de redintegranda pace ad Philippum miserat. Sed ira incitatus Macedo, non prius eam se admissurum dicebat, quam. cunctis Macedonici regni urbibus excessissent Illyrii. ^ Legatis itaque infecto negotio reversis ,. Dardilis . prioribus victoriis fretus y! cum ‘valida manu | hostibus; occurrit. ; Diu anceps ,.,propter eximiam, utriusque, exercitus virtutem , fuit proelium, donec tandem vulgus llljriorum in. fugam. se ica, cogitur. Pax concluditur, conditionibus jam: ante memoratis, > od . LTR wand omni periculo Macedonas comitate sua sibi habuit, devotissimos (19 y ^ NS reed 4n Vv. T i 4513.2 i Mis Actoueay, *TAAveueve Th» hyeuovíav imag Ts ipic Eua xai ci ward zin ‘orparnytiey bya vog Thy Baorctar avexticuro, radryy 3è usyloryy Täy “Kure miv "Eupdany Buvaorerdv Kare oxctacev Èmieiüg mpoodepbgevog Tolg upurudetary, Cis) Y Versus illi leguntur auctore Polybio, Ly XVII, 25 Z//24os. La XIII. V, I3le … t? "Aem Yp orid Üpeile , Kbps xópuv, dvépu 3 Aváp. c Watov 3° frxbuouor xbpubeg Aaungeror Grois © I0 ne rt y Nevóvruv* ð; zúxvoì — & AM Aoi DF (16) vid. Diodorus Siculus , lib, XVI. cap. ni 17) Vid. Polyaenus , Strategematum lib. I. ` (18) Vid. Demosthenes én Aristocratem pag. 660. (19) Vid, Cicero de Officiis , lib. Le cap. a6. s, Phim. facilitate le humanitate video supe- E tiorem fuisse. ( filio ) 5 kage semper magnus fuit” “ie B clot ti oni n^ Bees zo n| DANIELIS TIEBOEL:'SIEGENBEEK «> «5 Milites praesertim summopere: eum: diligebant 5 nam suorum amans , vitae éorunt. parce- bat cautus Imperator, atque“ in proeliis cujusvis virtutis atque [ansam testis. bene meritos « -utilissimis - accendebat: bellicae . ludis invitamentisa = ‘ $. 3. Quomodo Macedoniàm. praecipuis Graeciae civitatibus reddliderie aequaleme "Ya hisce autem nondurh ‘aequiescens ambitiagus; rex: (ad majora tendebat. Aegre feres bat Macedoniam semper a Graecis fuisse contemptam „atque principem ipsi inter Graecas: civitates locum vindicare cupiebat. Quod ut perficeret, ante omnia «ei erat recuperanda: Amplipolis; Haec urbs a Philippo libertate donata ,: ad: confoederationem urbium Olyn- thiacarum accessêrat, qüude eo tempore bellum cum Atheniensibus gerebant. Missus- erat ad eam oppugnandam. Iphicrates, sed nullo: successu (1). ' Paullo post de Anphipoli: conqueruntur urbes Olynthiacae, atque Philippi: auxilium ine vocant. Macedo, idoneam occasionem mactus , edm summo ardore aggreditur. - ‘Amphipo- Htani interea, de salute sua solliciti, legatos Athenas: mittunt, qui plebem. eloquentia. sua; demulcent (4). Providerat illud: Philippus; quapropter Atheniensibus‘, scripta: ad eos: epistola, persuasit, privatam tantum offénsionem ‘esse’ vindicandam; unde n ut auxilium Amphipolitanis negaretur (4). ' ^Wemine itaque impedietite, eo facilius machinas ad moenia admovet, murique „parte: disjecta, per ruinas irrumpens, urbe potitur, et statim , mulctatis exilio inimicis, humas nissimum sese- caeteris exhibet.. Dein Pydnam et Potidaeam cepit, Olynthiisque, qui ob sidioni ‘Amphipolis. adfuerant, ^ donavit: Nimirum: quum. Olynthiorum urbs. opibus: et potentia váleret, factum estj ut, qui amplioris dominationis cupidi erant, de ejus soe cietate eret At beneficiis erat "Ni etd ne populum Atheniensem , ejusdem, societatis. studiosum, palam offenderet.. ' Liberalis erat in dandis beneficiis, verum. liaec erat ejus prudentie; ut urbes, | quas ita: amiserat, aliunde recuperare studeret. Ita et nunc Thraciam invadit, cujus rex Cotys. bellum cum Atheniensibus gerebat.. Profligatis copiis, quae ej obviam venerant ,. ad Cres (1) Vids Demosthenes: in Aristocratem., pag. 6o | Ca) Quum: saepius.in. hac-patte’ sermo. erit. de .Amphipoli 5, Haud' abs we jadicavi, panii dh. ejus: origine. adjicere, Sita erat urbs ad Strymonem fluvium. ( vid, Thucydides lib, IV. caps 102, ) regio. vocabatur dwyéz 63a. Vid, Aeschines de falsa Jeg. page 213. et Herodotus, lib. VIIT, cap. 114 Duae ab. Atheniensibus. in hanc regionem missae- fuerant. coloniae (vid; Thucyd, ibidem ) quae eam: tuto possederunt usque-ad bellum Peloponnesiacum , quo Brasidas eam cepit. ( Thucyd, cap. 103 )s Dein. cessit in- potestatem Lysandri, mox. Perdiegse; doneo tandem a Philippo libertatem. accepit. Wid. Aeschines de falsa, leg, pag. 214. C3) Vid. Demosthenis Olynthiaca Y; legati erant Hierax. et Stratocles, — € 4); Enpliciti praezerea erant Athenienses bello sociali, Vid. Diodorus. Sicnlus, lib, XVI, cap, 27. ) RESPONSIO 4» OUAËSTIONEM LITERARIAM. T “nidas castra posuit, urbemque " amplificato! fjneolarum' numero, terr de suo nomine imuneupávit (3). eo POD d. g Ibi ét aurifodinas , quae per eam: regionem erant, perquam tenues- et obscuras. ficte: nus, opera ét laboribus eo provexit, ut plus quadr mille talentorum reditum afferrent. ¿Unde praecipue coacervatis subito divitiis, opum abundantia regnum Macedonicum ad ' grándiorérà Majestatem promovit, Aureum ‘enim’ numniüm y Philippam ab eo dictum (6), -cudit $ válidas mercenariorum (copias: ceontraxit ,° multös Hitler ‘ad piens suae. pro» femen versmaad elexit en £e01911179 i r - " ! , i LI we & Au Jig blaut T GJ 2:j9B60xbi CE Jin MWHBAIA Cul d a j ^ y e i Dur R j^ urbs ill, adeo in, „hier d Romana nobilitata, cujus, meminit "Virgilius Georgicoram ig L Ve 4 et seqq 4 (dt? Ty ang eee m ‚Ergo inter sese ea concurrere “relia. ' 13 t Mni J [4 ve iiit » Romanas acies. iterum videre Philippi » < dek 4€ Pesce bibil gy fuit indignum s superis bis sanguine nostto age PES THEM JIRI OL » Emathiam® et lactós Haemi pingüéséere Campos." ` é 212 535x3 > SEUD « jii j " Nonialli hos yersus, male Ancerprecantes 4, Virgilium erroris Geogtaphici argnerunt 5 nam inter Phare salos y. at. vere, dicunt, s et Philippos tota. , interjecta est Macedonia, Sed iterum non conjüngendum est cum videre , ‘sed cum concurrere " [Ut sensus sit: Phili ippi. vigere Romanas acies iterum concurrere “ier sese “paribus "telis," "Emathia practeréa et Haen Campi loca sunt Jonge a' sé"invicem distantia, ~ Émáthía erat" ‘antiquum’ Matétoniae nomen, quo poëta’ designavit“ Pliarsâlos “oppidum "Thessslide , * quae. deinceps fuit Macedoniae provincia: Haemus contra mons Thraciae prope Philippos, m4 6), Vide, Horaius , Epist, lib. I. ep. ad Augustum, ii i9 ¢ n i ay ovatis an gts CLL pe verde) eten, e 09 Diu io EP ille pmoov fekilge? » Choerilus, incultis qui versibugia¢ male matis. os (500003 19 „Ger ver smh vim Aim plot 0$ Retulitvacgeptos » regale- nak: PhüinpesP dil 10512 BOU (3 “iaia. de, perte dein > abunde ex tilstotlà appart | ‚Hie - Us gecer Horatius. yi A E "M" Madelo Erue Onde’ Niere x „Aurore spe i> petro biari enin tiia palon R REN iak quái Ditüdit urbium , AI QoS ‘Woets it 1 “sux fae’ BAAS Cae SSE CE biep Portas: vir Macedo.” S vORTOLTXX | sk Tha Vikvu . Iniccessa maxime loca Philippicum ` aureum > ‘penetravit y dntmum eiin swe Delphief sacrarium syd “Ciero we Diha, L. lr Cip.37: y Demosthenes Ghanei Py chiad dicebat. "Hoc dùtem eo ox specdibát ; i ur eam a Philippo: Cofruptani diceret)" Vid, ‘Phitarchiis in Pb ‘Operant TAL Pig. ves. Anitka ABE» “ehv TIvilay VAM TRU Arrian quod vérbum ‘a nomine: pro- prio ductum est, cujusque simile raro. praeter illud KviyeAA Cei Theognideis v. 8905 apiid 'antiquio- "Yes tstirpaturs prise Gabet fuit in: Déindsthienis’ Grátiofiibus ; at a ‘Dermosthedë “adhibicum esse estis S esc estie la Urae, % Er Gesiphontein, Aiuootevig 3 byrbxeye ihn 739 TMubicy Hagin” TA Neu" Mace d erfde"! ad hane norman 'fíicia füerutit Karoake? A- ~yovitew, Ledsuxi&esv. Vid. Valck, oratio modo citata, CT) Quantilli fecerit proditores documento sint Olynthii Lasthenes et Euthycrates. His ancient Bs. Tee 1 0/11 SDANIELIS TIEBOEL SIEGENBEEK >: > » 43 Finibus itaque imperii Macedonici longe lateque extensis, dissoluto'inprimis Illyrio- rum Thracumque foedere, oculos in Graeciam convertere coepit , Thessaliamque sibi -reddidit .dicto obedientem, . Post mortem, lasonis , optimi regis, fratrumque ; acer- bam in Thessalia tyrannidem exercuerat Alexander, -Qui hunc interfecerant , Thebes uxoris fratres. Tisiphonus, Pitholaus et Lycophron, hoc tempore tyranni, Thessalos duro premebant imperio. Quibus, factum, est, ut. nobiles Thessali , Aleuadae , nimium vexati, opem contra tyrannos a Philippo, petierint, qui Thessalos tyrannis, quos -proes lio vicerat, liberatos et pristinae libertati restitutos , sic sibi conciliavit, ut non ipse tantum, sed et filius Alexander socios habuerit eos, expeditionumque comites (8). Regionem, prout fuerat olim , in quatuor divisit partes, quibus quatuor viros praefee cit suis commodis faventes (9). Thessalorum exemplum secuti Graecorum plurimi certatim Philippi amicitiam et societatem ambierunt ( 1o Je Per idem tempus exarsit bellum, Philippo spectaculum. haud injucundum , quod per decem annos summa acerbitate gestum C religionis quippe opinione conflatum ) senescentes Graeciae vires. contrivit. Ob agrum Apollini sacrum , humano cultu violatum , mulcta Phocensibus injuncta fuit ab Amphictyonibus , quae modum omnem excederet CIT De Hoe judicio irritatis Phocensibus , Philomelus, cujus tunc summa erat inter illos auce toritas , oratione habita” eos incitavit, ut in Amphictyonas , templi Delphici curatores , insurgerent , communeque illud Graecorum . Sacrarium occuparent. Quo facto detracto» .que inde Amphictyonum decreto, societatem cum Lacedaemoniis , Thebanorum | inimi- : m han Bid Benen NAHE raid us RIA E ee ag ek ferentibus, quod in Macedonia proditores audirent, suos ille cives sic exctsavit, ut rudes esse di- ceret, qui scapham scapham vocando, rem suo nomine designarent, Vid, Plutarchus Jpophihegmatum pag. 178. et Demosthenes de Corona pag. 241. ` (8) Vid. Diod. Sicul. lib, XVI, cap. 14. xareroAduace rods wupdvvoug nat maïs xbAecw yg- uryodpevog THY BAcvüepíaw peydany sÜvoiV cie rots Oéfrradacus évedei£amo , Sirep ày Tais Herd gaŭra mpábcciy e) cuvaywuords Eager où móvov aires > GAAR xci pete TOTO ô Vio "AA avd poge Equitatus Thessalorum inprimis erat celebratus, Cf. Valck. oratio supra citata, (9) Vid. Demosthenes Philippica Ul. Pe I7. ovx Tg móheig xu) ràg modiwelug adräv mept Yowrai, wat rerpadapyiag xuréoryce map’ udroig, Wa ph móvov wark miAcig, BAAR xd Har bvn, Boukebwar,. Hlustrat ea ex Theopompo in Terpapgig Harpocratioe . . (10) Vid. Diod, Sicul, lib, XVI, cap. 69. HAmile woúroug mog Oseradode Exuv peettante . «mi rods “EAAnvas jadis els sivotay mporpépaabees , Sep xat cuvéBn yevéolas , ebbdg yàp of mAw- eibxupon tay TAM ouvevexbévereg TÉ vv hak giset cupa fus mpolóp.uc. du aunty imei ravTO, (1r) Veram, Eus C amor, enim et mulieres quin plurima bella pepererint. olim et aevo. ree centiore, nemo dubitabit ) belli hujus causam attigit Duris apud Athenaeum lib, XIII. pag. 560 B, nempe uxorem Thebani Theano a Phocense quodam raptam,- Vid, Olivier Histoire de Philippe lib. Le pue. reat et Valcken, Orat, cit, ) soroiihorc 3115531 (i!nmnac v RESPONSIO av QUAESTIONEM LITERARIAM. 19 ‘cis (12) atque ‘Atheniensibus inire studuit, auroque. undique ác praecipue ex urbe Delphorum donariis ditata -collecto , mercenariorum copias satis: validas collegit. Con- ‘tra Phocerises bellum gerebant Locri, Boeotii, Thessali.: Varia fortuna sic semper pug. marunt Phocenses, tanquam in victoria sola spem salutis habentes repositam’ ( 13 ). Dum mutuo vires suas adterebant desipientes Graeci , Philippus aliis in rebus occu- patus tacitus erat pugnantium speculator. - Bellum gerebat cum Atheniensibus levissi- ‘Mum, vicissim excursiones faciendo, Plebs nimium. voluptatibus dedita ; quaeque. haud jnepte mari ventis agitato comparatur CH)» ne minimum quidem de -crescente in dies one cogitabat. i Philippus, maris etiam potestatem appetens , eladeem sibi paraverat, qua insulas Athe- “hiensibus subjectas adiens, ad ipsam Atticam accedit, et sacram illam navem, qua Im- peratoribus mandata deferebantur, abstulit. Hisce peractis: in Macedoniam. revertitur , ‘confoederationem urbium Olynthiacarum aggressurns Gs )s atque vg ejus urbes expugnat C C16). Pu - she he Quomodo illud p ut communis Grattirüm contra Pehsas dux yos caretur. _ Ex iis, quae vidimus , Macedoniam praecipuis Graeciae civitatibus fuisse aequalem, v Mie wervend hun ne- Je (12) Ob recens acceptas clades, duce ‘Epaminonda, | ^^(13) Qui enim vivi in hostium manus veniebant , ut sacrilegi de fupitias fr im mare praecipitaban- tur, Vid. Diodorus Siculus, lib. XVI. cap. 35. ' (14) Demosthenes de Falsa Legatione p.393. úg à piv Hubs deri giog Boradunticarcy apiyue vüv dedvewv xci aowberdrarov, orep èv VaXderp uUpa knarderorov, be Èy róyor, “xovoógevov* & piv SAlev, Ó 3” ZxGAbe* pécsi D odden räv ovv, BAN’ o038 uéuvyrase! Id est, 5, po- *, pulum esse turbam rem omnium inconstantissimam et maxime infidam, ut undam in mari fluctuan- » tem et fortuito agitatam ; alius accedit, alius abit, nemini antem rempublicam curae esse video.” Pro ‘Rowlerdraroy antea legebatur Zovverdrarov, quod nihil aliud est, quam glossema, pro quo et apud Harpocrationem legitur, Ita etiam hunc locum citat Valckenarius ad Herodotum pag. 239. "Pro köke vulgo legitur zweVpa, quam a plurimis improbatam lectionem : minus recte, ut videe ‘tur’, defendit Reiskius, Prior lectio etiam confirmatur Ciceronis loco,. ex: Demosthenico , ut tes- ‘tatur Lipsius, expresso, Occurrit i» oratione: pro. Plaucio, cap. Ge- 4 Sin hoc persaepe ace » cidit, ut et factós et non factos esse aliquos miremur, si campus atque illae. undae comitio- > Tum; ut mare profundum et inmensum , sic effervescunt- quodam quasi aestu, ut ad alios acces » dant, ab aliis autem recedant, in tanto nos impetu studiorum, et metu temeritatis, modum et » Consilium et rationem requiremus ?” F ` C15) Offenderant Philippum, quum conjurationis im eum socios tradere nollent, ~ (16) Demosthenes eorum causam saepius apud Athenienses tuitus erat in Olynthiacis: plurimas ‘urbes auro cepisse fertur Philippus, Vid, quae supra de Euthycrate et Lasthene diximus, Bs 1 VAi DANIELIS TIEBOEL/SIEGENBEEK nemo dubitabit, Sed majora spectans Philippus, Graeciae principatum affectabat ;. quod quominus adipisceretur ; impedimento inprimis erant Athenienses ( 1). Ne tamen con- silia sua immature emanareit, pacem cuim iis facere. tentaverat. jam antea ex Mace- donia Athenas venerant legàti, qui benevolentiam Philippi erga, populum. Atheniensem declararent (2). Hisce nuntiis commota plebs decretum a Philocrate de pace cum Phi- lippo facienda latum. summo: cum applausu comprobarat ( 3). Inter decem legatos (4), qui ad eam sanciendam in Macedoniam mittebantur, oratores fuere ,. quibus terrarum orbis nihil adhuc: vidit. grandius magnificentiusve, Demosthenes et. Aeschines, . suis quis« que dotibus admirandus et inimitabilis, Singuli, ut ex Aeschinis narratione (de Kalsa Lezat: p. 210.) apparet,'verba fecerunt ‘de rebus diversis, ‚ Aeschines inprimis merita populi. Atheniensis erga Philippi majores fuse exponebat s nam Philippum ad amicie tiam cum Atheniensibus firmandam cohortabatur, © e+ ip Quid hic Demosthenes? Fülmen illud orationis ( 5:)., qal sicut olim. Pericles, toties Athenas Atticas tremefecerat, in aula Macedonica fuit exstinctum, Obscurum. pracfatur exordium C6); simulatque. perplexe. titubans dicere coepisset, subito obmutuit a neque ullis regis humanissimi invitamentis dicenda sibi potuit in memoriam. fevocare, ^ .- : Ad pn EE) Jam « enim antea d Thermopylas accedéns, ab EEGA, fuerat 'exclosts,- Vid. "Dibdorus Siculus, lib. XVI. cap. 38. (2) Aristodemus et INeoptelemus histriones: qui in aula Philippi degebant, ac. dein Phrynon et Ctesiphon, ad libetandos, captivos ab . jena missi... Vide; wek de, js, Legat, tomo ` IM. pe 198. IVX di (3). Philocrates. homo -fuit sordidissimus , Bragg, a ‘Demosthene,. atque. ig ipso “Aeschine , cujus. dein „socius fuit, exagitatus. Pecuniam. Philippo,accepisse perhibetur, (4) Reliqui: erant Cresiphon,. Philocrates, Phryuon.,,. latrocles:;. Nausicles ,. Cimon y jT, et * Aristodemus, quibus a sociis. adjunetus ‚erat ene Vid, auctor raumeni de Falsa Legatione, (5) Vid, Valckenarii oratio laudata, pag. 275. |: i i shaun? a died Se (6) Haec res, quam. nunquam negare. ausus ét Demosthenes , festive paratur | ab. Aeschine de Falsa Legal. p» 219. Hd xabiuev sig. Anpootévny rd, mig mec feine pépogs Kak arávreg mpoass- -xov úg ÖmepBodde vivas Buvdpeng Aucvaójsvos Abyasa —- Wrw 90, ardvray, Diaeiuévuv. mids L7] &xpó- caw, Qiéyysras Td Onpicy, rol do: mpocípiíty vkoreióv me wat. rebvynds Seriye Kak, mexpdy pray ay ay hu civ mpaypdruv, Eaidns éolynee nad Senmophins vedcuriv da ima re 6n. mad Abyov* Dav dà rhy b dí TOS, ús DiÉkevro, buffery re mupexcAsvero., Kad xar®-wlupov duzusuvionerias », Kuto Af -yew bg mpoíAsrot óD, aig Badk drapdxyiny wal vv, yeypuppévoy, seaDdrus 003. dpahafeiv dave seh) Hduvúdn, BAAR xci más Abyes Brrigerphoug, vavrdy Eraser... Onpiey allusorie dictum. videtur ad genus Demosthenis, quippe ex matre Scythica nati, Lieet haec.: omnia ab Aeschine aucta,s sint » mirandum attamen est, Sed: aliud erat: verba facere. coram grege, tot. virtutibus . insigni, Antipatro, t Parménioné;, viris aint velut. en auipato ». quan. spit, pro. concione. lacerare, Cf. é 3 SROH Sb mane snop .bIV^ ouqqinid 103191 serigao Ostia go Qy- [3 € RESPONSIO ap QUAESTIONEM LITERARIAM 15 Ad sihgula dein ferum capita ita respondit Philippus, ut Atheniensium eloquentissi- mi mirarentur regis et memoriam, et peritiam, et sapientiam, et eloquentiam ( 7 ). "Redux Athenas Demösthenes in foro, velut ín sede sua, concionator dominabatur. Renuntiatur legatio , superveniunt Philippi- legati, . qui. jusjurandum: ab-- Atheniensibus exigerent (8). Hoc exatos fidem ili decem (9) eadem de causa in Macedoniam. mittuntuf, quos, verbis promissisque ita decepit nu ut nequaquam diffidentes, eum Phocensibus amicum esse existimarent. Evenit interea, quod vir prudentissimus füturum Speraverat, ut whites quos Leuc- ttica victoria collegerant "Thebani, subsiderent atque reprimerentur, (10). Bello sacro pene fracti, tandem missis legatis adversus sacrilegos Phocenses Philippi opem im» plorante Speciosam ille Dei tutelam religionisque violatae causam cupidissime susce- pit, famam pietatis ad reliquas virtutes utilissimam fore accessionem ratus. - Vehit cum: invicto- milite Macedonico. suisque . "Thessalis equitibus: in, Phocidem, et decem annorum bello debilitatos facile superavit, omnemque zei confectae gloriam nule: lo: suo: ‘labore solus reportavit ( I1). Sacrilegis poenam. non. inflixit „ sed. arbitrium. rei cognoscendae > prudenter detulit ad Amphictyonas.. In locum - Phocensium , qui exciderant suo jure, Philippus bouptite: est in augustise simum illud. Graeciae tribunal, eique, mec non posteris , affirmatum: duplicis suffragii jus C12). Qui sacrilegis opem. tulerant Corinthii 5 honore privati sunt ludorum Py- wah vetta but y , vcd DAY SA. Se BONRN bt " Olivier } Histoire a Ae , tom. If. pag. 6o: „Diipa: que ‚Philippe fie sur: Pisten ý » nm est pas incroyable ; les. gens les plus dloquens sont touchés. du mérite de Félotnencér": Ade datur Gillies History of Grece , tom, II. pag. 40%. i _€7,.) Vide Aeschines de Falsa Legat. tomo Ill. pag. 222 et 289. — “€8) Erant Antipater ; Parmenio , Euryloquus , per historiam Alexandri: satis: nobilitatis V (9) Est aliqua de numero legatorum controversia, Olivier: Hist, de Philippe, tom, II. pag. 74. ec Gillies Lib, laud, tom. II. pag. 475. quinque citant , Evbulim, Aeschinem „ Cresiphontem:, Democra- tem, Cleontem. Libanius contra, in argumento orationis de Falsa: Legatione ,. eosdem missos. esse ait: Ulpianus n. altero argumento ipsa noiina adscribit; apparet illud: praeterea: ex: innumeris. orationis: locis. Elegantissime hac-de re disputat Contarenus, Variarum Lectionum -cap.-17. pag. 16. (10) Vid. Diodorus Siculus, lib. XVI. «cap. 58. & Buorkede, Héwo Spay. rv werrelvoar adriiy s: di Bourbuevos và Aeverpin® Qpovipmrm ovoreïha vv Bororüy , ob bAtyous &ríavsiAe crparsúe Tag airs póvoy Qudarréuevos TÙ Soxeiv mh. mepsopdv Fò pavreïiov TEOUANMEVOV. ) (rr) Vid. Diodorus Siculus, lib. XVI. cap. 59. Évev ways &veAmíc Tue Karukbous rev fepdv. móAspoy cuvílpsve mere vv Bowray xui Oerrardv’? Éxpivey ody cummardyew v: Tv AuQuxTubvuy auvédproy , xu) qora THY wept miv. CAW Sdyvoow dovrgéjan. Suvedpevesy. est communi: concilio- uti ,in quo singulorum, velut sociorum, suffragia: "valerent, 12) Haec e alver ex. daret Amphictyonum: leguntur: apud. nm Siculum, lib. XVI. caps. 60s. 6 ` ^ IDANIELIS TIEBOEL SIEGENBEEK «q3: thicorum cum aliis administrandornm. Is etiam honos, Corinthiis ablatus Philippo fuit attributus (13 ). Anphictyonum decretum . missum fuit ad civitates Or ut sua illud auctoritate ` firmarent. Ne Athenienses quidem, hac re, velut fulmine, consternati obloqui sunt ausi: Demosthenes, qui dudum. surdis narraverat auribus „crescentem Macedonis po- testatem esse infringendam ( 14) , Demosthenes ipse prodiit in medium! suasor popue - lo, ut quod infectum reddere non possent, nunc: decretum approbent confirmarent- querdlrg sp. avtivieg 2: « à , Re 60. odd: Yalckenaris ipsius „decreti formulam olim léctain fuisse spud Demosthenem de Falsa Legat, 1. p. 361 > Sicut in oratione pro ‘Corona pag. Bee duo. leguntur, unica, ut diee Vir Clarissimus, in suo genere, A (15) Graeciae populi duodecim , quibus in hoe publico concilio jus. cdinieiion suffragia fe» . rendi, diverso: modo recensentur, "Apud Aeschinem de Falsa. Legat, leguntur. tantummodo unde- - cim Gerrard, Boswroì, Awpiets »"Iaveg y TlepiasBot „ Mayvijregs Aéxpors Olato s’ dbiores, Maze y. Sixers. Arbitratur Valckenarius olim inter “Twvag et IepjasBodg lectos fuisse 'AswZvze , quorum no-, men exciderit, "Occurrit apud Harpocrationem, in, voce Amphictyones. Recensentur etiam Aenianes iuter decem yévy fot; SEAAnviod ,. in; hoc concilium primum coacta ab Amphictyone secundum Pau- sauiam , lib, X. page 815. ¿Singulis hujus concilii gentibus aequale erat jus duplicis suffragii ferendi , ut ostendit Aeschines de Falsa Leg. tom, III. pag. 285. xai roóruv Baia fenorov ¥bv0g Iob- dudov yevbgevov, Tò uéyirmoy +H èAdrrou, vdv Yuovre èx Auwptov xol Kuriviou toov Suvéuevoy Ag- wedasmovlors y 3a yap WADous xaarov éper Vóyog. In-hisce pro. Pépe+ corrigit Nalckenarius Depew. scil. Z3e£z y «sed potiussamplector, Reiskii sententiam y: vulgarem, tuentis, . Solent enim ita plerum- que Graeci obliquam orationem in rectam mutare.: Vid, de Rae suffragii jure. Wesselingius, ad Diodorum Siculum , lib. XVI, cap. Toes pitis (14) Video ex!-multis, Olynthiaca tertia y pag. 36. ubi vulgo Mrs k Hxtiy y io juts baie TUA ÜTOV Koxfounuey, pro quo’ Valckenarius HuEúnepev, Ut sit, tantum s tamque potentem hostem. indolentia’ nostra» adversus. nos. ipsos guplisvimnt. .Conjectura haec nequaquam mihi videtur, Tee jicienda, (C15). Vid.-oratio de Pace s "m 62, no PT] ribinei ke: ity Dia Vxor by gever xonu ÈG tute. âydyurr ody wbAcuov và viv. Auduervbvav Dbymera. mpoarnadueves lr’. dmionaolüoim ExacTory mép- ToU ougDEpovrog énvmoig, Aus moheuioat o. deme xal mep buxéze i.e 5 Vereor ne omnes ( Thebani scil, "Thessali. et Philippus ) propter. privatas. „offensiones , Am- 3 iioi) decreta praetexentes, commune. nobis, bellum inferant y. singulique neglects suis com- » modis eo trahantur, ut, quemadmodum. Phocenses, , ita nostram vrbem oppugnent.” ‘Vid, porro Libanii Argumentum hujus orationis :` gàv, dexéuy èy eei. "Audor fori x pav ui eke dnelvuv dy T suvedpin Widoug map :rõnĞAAuy EAM(uV elAngee xéxouge 32 xul mpg "Atnvatoug mécpus , Eið vat uùrodg ratra cuyywpety xal r Anposbévng mapaivel cuyywpery où rä mpåyuari cuvierde gevon ús Spbiig Eyouws g 0032 Sinesov » religionum ( omnes dictitabañt:) dignum itaque, qui- Diis proximus -haberetur ,: per quem Deorum » majestas vindicata sit?” De recentioribus: Tourredil; Preface Historique pag. 213 et 215; ,, Sa Con- » duite durant la guerre de la Phocide et ensuite à la bataille de Cheronée , montrera suffisamment » quoiqu'en- racourci , quel il fut, soit dans le cabinet, soit a la tête des armées, — Ce sont les » deux chefs d'oeuvres de sa valeuret de sa prudence 3” et Olivier, Histoire de Philippe, tom. lI. (17) Vid. Justinus VIIE, cap. 1. 4, Foedum prorsus miserandumque spectaculum, Graeciam » etiam nunc viribus et dignitate orbis terrarum principem, regum certe gentiumque victricem , 4 alienis excubare sedibus, aut rogantem bellum, aut deprecantem , in alterius ope omnem spem » posuisse orbis terrarum vindices, eoque discordia sua civilibusque bellis redactos, ut adulentur » Sordidam paullo ante clientelae suae partem," Haec, ut judicavit Valckenarius, declamationem sapiunt a Trogo in Theopompo repertum. Quae ultimo scripsit Justinus uiro sordidam cet. fide nituntur Demosthenis Olyrithiata Ill. ózéxovs 32 à afry rà úpa Cicero, fxev fa- "chida "Wemép ieri mpociko) Bápßapov "EAAYCH ad C 13 DANIELIS: TIEBOEL SIEGENBEEK Solos itaque Athenienses sibi censebat esse morae atque impedimento, sive solum potius Demosthenem , corporis Attici velut animam. Hunc unum adversarium se formi- dare dicebat (18 ), qui semper vigilans suis obstaret moliminibus. cujus Athenis emise sa verba, tanquam arietes et catapultae , omnia sua convellerent machinamenta. Multum etiam se debere dictitabat Philippus Atheniensium insaniae, qui, cum ducem creare possent Demosthenem, vanissimos tantum sibi opponerent Imperatores, lingua feroces , opera pueros (19). Ceteris. igitur impedimentis amotis, id omni contentione agebat, ut perculsis Athes niensibus. imperium Graeciae -absque controversia „obtinerete: Quapropter improviso Phocidem ingressus, Elateam cepit, atque evocatis illuc.copiis, bellum Atheniensibus intulit, victoriam se facile reportaturum sperans, quod propter pacis foedus ad bellum imparati essent. Hoc cum audivissent Athenienses, tantus pavor omnes occupavit, ut nemo, solo De- mosthene excepto’, vocem emittere auderet, At intrepidus patriaeque amantissimus ora tor surgit, suadetque, ut Thebanos ad societatem ineundam invitent, Mittitur legatus Thebas, eosque eloquentia sua a Philippi partibus detrahit. Copias itaque conjungunt, et castra ex adverso Philippi ponunt, Postero die proe- lium conseritur acerrimum ,. magnaque fit utrimque strages , victoria neutram in partem inclinante, donec tandem, virture inprimis Philippi atque Alexandri, in fugam convers tuntur Graeci (20). Ita unus dies, ut docuit eventus, antiquae Graecorum libertati, cujus semper custodes fuerunt Athenienses, finem imposuit ( 21). .- St à Athe- (18) Haecce omnia expressa sunt ex Luciani Encomio Demosthenis tom. III. pag. 517. el pà ' Anposbévyg cla èv? Abwvaforg &yévevo ,. fiov. Bv elzomen thy mów — vv 3è elg Èncivog èyphyops xa mci Toig warpoïg iQéaTuwe xxi vais huerbpuig bpuats BmanoAoudei, xul vote OTPATAYÁLETIY &wrimapuTárTiTGsR , Page S18. moürov xpi dedsévas ÉAN, À mácac Tpipeió page 519 wodg Aóéyove ( Anpoabévoug) Gomep, podo À xaTaTÉNTAuG, "Adguubev dpunuévovg Seaaelesy ivo xai warapérrey và BovAeógara. Apud Suidam in Demosthene sequens legitur epigramma basi stas tuae inscribendume j ; Errep tony fdunv yvduuy, Avpácievee , yes » Ouvrir Èv "EAX£yav ipEev “ Apns Maxeddive (19). Vid, idem Lucianus l.l. pag. 518. xarie yè Ey sodom "Alyvatos Xdpura 2» xal Asomelbnv xal IlefÉevoy xal Tol ovg Tikes demodeikvóvreg orpurnyelv, Anposbévyy 32 clou xats- wovres Ext mod BÁLATOG, dg sl volvo Aylpumos ÜmAus axéPyvav xat veiv xal orpurorduv xal kaipiv xai zengdrav Kúpsov, xu X wept FHS Maxedoving by xaréorucé pos tiv Abyove €20 ) Pugnam ad Chaeroneam fusius exposuit Diodorus Siculus , lib, XVI. cap. 86. (21) Vide Pausanias 1 59. và &rúgnua và d» Xaipewia rac. tog” BANGI üpe xaxod xal ox d RESPONSIO av QUAESTIONEM LITERARIAM. 19 "Athenas sibi Philippus non subjecit, neque ulla ex parte videri voluit imminuisse. eam, qua fruebatur , libertatem, dicens absurdum se facturum , qui tot mala gloriae causa tolerasset, si eversum iret gloriae theatrum (22). Captivos, duo hominum millia, incolumes domum remisit, defunctorum cadavera A- thenas deportari jussit, atque istac humanitate multiplici tandem omnes cepit Athenien- Ses, praeter animum Demosthenis insuperabilem, -Hi omnia jam erant, quae Philippus desiderabat , facere parati, quodque tot ille laboribus. et victoriis adipisci non potuerat, sola fuit humanitate lenique clementia consecutus (23). Corinthum evocati cum. ceterorum legatis conveniunt, ubi sic verba fecit Philippus , ut communibus tandem Graeciae votis (nisi quod soli reluctabantur Lacedaemonii ) xrearetur terta marique Graecorum Imperator. "Interea ex communi Graeciae decreto bellum Persiae illaturus, dum apparatus faciendi. causa in Macedoniam reverteret , a ‘Pausania: quodam. Macedone interficitur ( 24 ). ! Hunc itaque: Philippus , qui potentissimus inter omnes suae aetatis reges evasit, vi- tae exitum sortitus est, postquam per viginti et quatuor annos imperasset. Bellum Per- „sicum, a Philippo inchoatum , ab Alexandro summa cum laude finitum esse, nemo est qui ignoret (25). De ejus indole pauca adjicere necessarium non arbitror. Eum fortem , prudentem , mitem erga victos, in adversis aeque ac secundis rebus admirabilem, virtutis amantem fuisse, ex historia cuique apparet. Antiqui varie, ut saepius, de eo judicarunt. Demos- thenes, acerrimus ille regii nominis osor, Philippum traducit , ut barbarüm , perfidum, ‘perjurum, improbum , insidiatorem ; horum similia multa prodiderunt Theopompus , Tro- gus. Justinus ac denique Paullus Orosius. Isocrates contra, Theophrastus, Diodorus, Cicero nimiis eum aliquanto laudibus ornasse videntur, Mihi (ut in hoc etiam Valckena- rie oby Heima sovaovg Bmofuoe rote Srepdévrng xat Foor uiv Maxsdévev êrdylnodv. Testinus IX. cap. 3. , Hic dies universae Graeciae et gloriam dominationis et vetustissimam libertatem finivit," . (22) Vid. Plutarchus, tom. II. pag. 178. &róxoug slvai EAeyev xeAcvovras Zvlpwmov úmèp Jóbue wdvra mosovvre xa? WaT IVT hmoparsty Tò vig Eag béurpov. (23), Vid. Polybius lib, V, pag. 500. biAsrmog vinhoag "Abyvatoug T3» èy Kapuvelg DT T) où moccUvov Ywwoe dik tiv ÜcAu» sov bi T êmieutag xml Diduvipwrtag Tiv cpómuv* TH pèv yap ‘morgue Kar rolg frig adräüv voy mepisyévevo nat wÜpiog x&TícT4 tiv &wriTabagévv , ry D osUyveuocóva xal merpioruce "Abyvatoug Bua xai v3» mb aby &UTUV toyev dmoz sipeore (24) Odii Pausaniae in Philippum causas exponit Diodorus Siculus XVI. cap. 58, Negue ta- men a vero abhorrere videtur eorum sententia, qui statuunt interfectorem auro Persico fuisse cor- teptum, (25) Philippum Alexandro anteposuit Cicero de Oficiis, libro I, cap. 26. C 2 zo 0 Ai DANIELIS TIEBOEL SIEGENBEEK rium sequar ) Pausaniae (26) judicium non multum a vero abhorrere videtur yi censene tis Philippum rebus gestis omnes longe superasse Macedoniae reges, optimum virum dici non posse, qui pacta jurejurando firmata saepe violaverit (27 ). ye §. 5. De Athenarum cangitione tempore Philippi, deque Demosthene et Aeschine. Quum ‘nostra maparpeofelas causa acta sit apud populum omnium longe celeberri« mum, quique olim ipsius Graeciae oculus vocabatur, religioni mihi habui, ad litis ex. plicationem pergere, antequam pauca de ejus populi indole praemisissem. Athenienses: Philippi tempore ab antiquo illo vigore atque fortitudine degenerasse , abunde docet historia. Qut enim fieri potuisset, ut nobilissima Graeciae civitas una clade concideret, quum Romani, bellis.Punicis pluribus cladibus ad incitas saepe re- dacti, semper tamen liberam cervicem erigerent! At hujus temporis Graecis deérat is» tius temporis Romana virtus, quae stabat in maxima rerum ruina immobilis atque omnia iterum erigebat, Perierant heroes illi, qui, multis barbarorum myriadibus Graeciam inva- dentibus, ad classem faciendam aedes suas demoliendas esse non dubitabant, quorum uxores eum lapidibus obruebant, qui ame placandi regis Persarum mentionem fen cerat (1). Gloriae libertatisque studium otio ac voluptatibus penitus erat exstinctum. Dicunt nonnulli Periclem prima hujus indolentiae semina. jecisse (2), nec, credo, immerito. Assueti otio festisque, a laboribus quam maxime abhorrebant,: idque populo libero indignum judicabant. Inde immoderatus ille. spectaculorum ludorümque amor, qui ¢o processit, ut ne a pecunia quidem, bello a veteribus delegata, abstinerent , sed eam ipsi Cut festive. Valckenarius) tanquam hirudines concionales., exsugerent aerario publico 2» aut in dies festos: effunderent Ç 4 De (26) Vid. lib. VIII. pag. 619. : W. 5 (27.).Ceterum ad Philippi indolem cognoscendam multum confert ejus cum Caesare compara» tio apud Tourreuil, Praef. Historique tom, I. pag. 233 seq. Elegantissime quoque Alexandrum cum paire comparavit Olivier opere citato tom, IL, pag. 225. ad finem. (1) Lycidas: nempe, Vid, Herodotus, lib. IX. 5. (2) Vid, Tourreuil, Praef. Historique, pag. 948. Aluit enim insignem illum spectaculorunr fu- rorem, atque universe luxuriam introduxit, qua vigente perit omnis laus et virtus militaris , ut exemplum Romanorum post tempora turbarum Syllanarum docuit, C32. Lege Statnerant Athenienses, ut qui pecunia illa dd bellum aliudve negotium uti propo- „neret, morte mulctaretur, Nihilominus illud ausus est Demosthenes, Olyathiaca MT. — Vid. Li- banii argumentum : dy 32 moórw TH Aóyw xxi cig mep vv Ücupixüv XPAKÉTWY cvupovAdG ave pdrepoy Larerce xat BE sor Avbjvar mods véuoug, mode Bmiridévras ed mois xed serv abri ytvéclas OTpATIUTIXR > Wx “dese f ToU cupQovAsóew TÈ BéATICTZ. (4) Justinus ait, lib. VI, cap. Ie 5, Morte meson Atheniensium res. in pejus ruisse, si qui« + Po- —— s y a RESPONSIO ‘ap QUAESTIONEM> LITERARIAM. 21, . Populi Atheniensis: indolem optime mihi descripsisse videtur Plinius de Athenarum genio a Parrhasio expresso loquens, libro XXXV. cap. 10. Varius, iracundus, ins » justus, inconstans, idem ‘exorabilis, clemens , misericors , excelsus, gloriosus , humi- » lis, ferox, fugaxque." | Etenim. populus longe omnium levissimus affectibus regeba- tur maxime sibi invicem oppositis, quibusque abuti haud difficile erat. Ita historia eum nobis.efüngit ut senem, quem impune decipere licet (5),. puerumve omni modo obs. lectandum. -Erat acer, suspicax, mobilis , adversarius , invidus: etiam, potentiae, Imperatores attamen , qui. ea. aetate vigebant, majorum virtute et gloria erant digni, Iphicrates, Timotheus, Phocion inprimis, cui ob integritatem vitae. civium suorum vitia inpune reprehendere licebat. Quem tamen saepissime Pbilippo opposuerunt , quem que populus prae aliis. diligebat , Chares eo. honore erat. indignissimus, quippe non nisi corporis robore atque habitu praestabat, athletae magis , quam duci similis. ‘Sed pereunte gloria militari , eloquentia magis; magisque coli coeperat: (6). Liber- tas enim excellentium ingeniorum , poétarum divinorum, nutrix est et educatrix, Ex iis quae supra de Atheniensium indole. diximus, - nemini mirum videbitur, privatos. sum» mam habuisse. in rebus publicis. auctoritatem. Erant vel homines factiosi, quiy audacia sua ; multitudini placebant, vel ditiores., qui eam. largitionibus corrumpebant , vel. oratoe res, qui populi favore: gaudentes , omnem vitam reipublicae administrationi consecrabant. vei ret ut Veste ARR i vieti TORE t (AM? Hoa » quidem amisso., „Cui aemulari «consueverant, in 2 deepisien, torporemque resoluti, non ut olim in. » Classem -exercitusque , sed in dies festos apparatusque ludorum: reditus publicos effundunt, ec » cum actoribus nobilissimis poétisque theatra celebrant, frequentius, scenam, quam. castra visen- » tes, versificatoresque meliores quam duces laudantes, „Tune vectigal publicum s. quo. antea mili- » tes remigesque alebantur, cum. urbano , populo dividi. coeptum., quibus rebus. effectum est, ut » inter otia Graecorum sordidum et obscurum antea Macedonum. nomen emergeret, et Philippus » Obses triennio Thebis habitus, E paminondae et Pelopidae virtutibus, eruditus., regnum : Macedoniae: » Graeciae et Asiae cervicibus, velut jugum servitutis, imponeret?” T 5) Vid. Aristophanis Equites, versu 717 et 749% ' : AG 6) Ita de eloquentia loquitur Cicero i2 Bruto, cap. 135s Antequam: delectata. est Athenien- » Sium civitas hac laude dicendi ,, multa, memorabilia et in domesticis et bellicis rebus fecerat, Hoc » autem. studium non erat commune Graeciae, sed proprium. Athenarum, “Quis: enim aut, Argivum .» Oratorem , aut Corinthium aut Thebanum scit fuisse temporibus illis? -Nisi quid de Epaminon-- » da, docto homine, suspicati libet, Lacedaemonium. vero usque ad hoc tempus audivij fuisse- ne- vs minem, Menelaum ipsum dulcem quidem tradit. Homerus , sed. pauca dicentem, Brevitas „auteur » laus est interdum in aliqua parte dicendi, in universa vero eloquentia laudem. non habet." - Mee moratur autem (ni fellor) Python Byzantius Philippi amicus, de quo Demosthenes. pro Corona pag. 272. wóre (scil, in legatione apud Thebanos) éyà gi» rH Ilóbuw Üpacuvoufvsa xz) m0AAG ifovrs wal? Sud oix i£, odd imexdpuowy àAN AvacTàg Avreimow Vid. de Pythone Diodorus Siculus, lib, XVI. cap. 87>, C 3 22 DANIELIS TIEBOEL SIEGENBEEK Horum munus omnium erat gravissimum, Odium sibi contrahebant cum divitum, tributorum impositionem suadendo , tum pauperum, quum eos a ludis atque voluptatibus ad labores bellumque incitarent. Aemulorum etiam invidiae atque calumniae erant exe positi, consiliorum suorüm successu obnoxii habebantur, quae si vel fortuna aliove casu irrita evasissent, exilium saepius fiebat omnium conatuum fructus (7). Cum nihilominus ea esset Oratorum potentia, ut reipublicae exsisteret perniciosa, legibus cautum erat, ut non, nisi ab omni vitio remotis, ad suggestum accedere liceret (8 ). Inter illos Oratores principem locum occupabant Demosthenes et Aeschines. Ambo, ex genere humili orti (9), industria ac laboribus nobile celebratumque nomen meruerant. At Aeschinem natura fecerat Oratorem , Demosthenes artem adjungere debuit, Quae enim a natura acceperat Aeschines, vox clara, actio decora ( 10 ), quam tanti aestimae bat Demosthenes, ut quum rogaretur; quid in dicendo esset primum, huie primas dede- rit, huic secundas, huic vom. ae sapi — I bu €— hoé solo exemplo loud) cis gd PEN a C7) Vid. faci duy Voyage du jeune. Macher a tom, V. p. 287. (8) Vocabatur illud Soxsgacte. Erat exploratio morum qualis institui poterat. in omnes , non tantum qui ad publicum murus sive sortitione sive suffragio civium vocati efant, sed et in ‘eos, qui sua sponte et privato consilio res publicas tractabant, verbo rods moArrevouévoug 5; vid. Harpocratio in voce Aoxtgaoteis* EAÉyero 38 wad ext vv moArmevogévav, xv uid’ Hvrsvaotv piv Sox ov eEurdlero yàp adräv b Blog Évíore, dg " Auexivuo èv rH Kurd Tied pa ou dust. Vid-etiam Schómannus de Comitiis dthee niensium, pag. 240. Neque vero perpetuo fuit instituta illa Sexizaots , quod in canto magistratum accusare volebat, gratiam, judicium illud institnebatur, Legem ipsam! citavit Aeschines contra Ti- marchum, pag. $4: Ev mig Afyg 3v v8 Shy iy marépa vÜzTO) HK rid purépas Hud TtÉQuv, À Y wapíxe» dlane, À reg orparelag kÀ eoroarevpévos Coui Èy wird spocrdxswowv, Ñ tiv orisa Bx oBePanuds , Å wewopvevuévos, d Hraipyxds , A rR warped xaredydwudg > 8 Gy By «Aupbvogos yt. vas — Èy dé tig mup ratca aeyy 7 — dSoxipectay piv Brayyerddra PAbyvalwv ô BouAbgevos , olg %£eorw. In hacce lege praecipue attendendum videtur ad formu!am Boxiuaciay uiv èrayylidru "EmayyéAaew, est cum quis ante in concione cui denuntiaret, se actionem publicam contra eum iustiruturüm esse. Indeque ipsa .aceusatio nonnunquam èrayyeXia dicitur, Petitus BrayyeMan cum sleayyedte confundit, at malés illud enim pertinet ad crimen’ lege definitum , hoc ad cri- men innominatum. ^Vid. Ruhnkenius ad Timaeum, pag. La De Josepari egit Hefferus die Athe naisehe Gerichtsverfasiung > Page 367. (9) Aeschinis genus exponit Demosthenes De Corona, Tom, I, pag. d Demosthenis Mier sg Aeschines contra Cresiphontem, "Tom, III,” pag. 561. (10) Juvenis enim fuerat rpsraywvergs. Vid. Demosthenes 1, 1, pag. 314. "(n Cicero de Oratore, lib. IIT, et Quinctilianus, Zostir. Orator. lib. III, cap. 3. » Siquie s» dem et Demosthenes, quid esset in toto opere primum interrogatus ,' pronuntiationi palmam dedit, » eique secundum ac tertium locum, donec sb eo quaeri desineret, ut eam videri possit non praeci. , puam sed solam judicasse," 4 f RESPONSIO/ADOQUAESTIONEM LITERARIAM, 93 apparet, quantum.;valedt assiduà atque indefessa exercitatio. Ita enim haecce impediüiene ta superavit, ut jure dici possit, per totam vitam Athenarum oraculum fuisse. Ejus nu- “tu: fere omnia ' agebantur. -In rebus periculosissimis , ubi. promt consilió opus erat 5 omnium. oculi in Demosthenem erant conversi , qui conscenso suggestu semper illud sua- debat, quod reipublicae erat utilissimum... Ardebat patriae amore’, indignabatur, Philip- pum regem: Macedoniae, quae antea Atheniensibus fuerat subjecta, € eo pervenisse, ut jugum servitutis Graeciae cervicibus. imponeret. 14095 1 Sed non idem obtinebat in Aeschine. Initio aeque Philippo' faerat adversatus , atque universam Graeciamin eum incitare tentaverat, ' At nobilis ‘ille“ardor paulati exstinctus est, Nam ex priore legatione de pace ‘reversus; ita semper concionatus: est, ut Philippo quam . maxime favere videretur, Causa hujus rei incerta milii videtur, Quod enim cri- ` minatur Demosthenes, eum aurum a Philippo ad patriae suae' proditionem. accepisse , accusatio est, meo judicio, non satis confirmata. Potius.arbitror, eum contentum fuise sé pacis qualiscunque fructu , et populum Atheniensem , luxu enervatum nullisque opi- bus munitum, imparem censuisse ad resistendum: Philippo, regi acerrimo, ^ Quae in moribus, eadem est in utriusque eloquentia discrepantia, "Aeschines hilaris „erat, comés, facetus, urbanus, aflabilis, observans potentiorum, amator, vcompotator; ' Demosthenes severus, rigidus, acer, aquae potator, populi stüdiosus , infestus. “princie pius, inprimis a quibus Graeciae périculum imminere videbat. ; E i Ita et in ofationibus Aeschines «omnia leniter depingit, auresque suaviter ! personat , semelque, ut ait Persius, Satira I. v. 117, » admissus circum praecordia ludit; ?* De- mosthenes contra fortiter exponit , animumque magis quam aures commovet. i Fulminant inter se invicem, sed vi quam maxime dissimili. llle scintillas ; hie ignem radiosque "emittere videtur; ille, Nilo similis, inproviso aquarum confluxu crescit, litora excedit , longe lateque sensim omnia inundats hic torrentis modo, de monte. ruentis, quae ei sunt impedimento, secum rapit atque evellit ( 19 ). Ne tamen cui dubium sit, haec vere a me dicta esse, sententiam meam ‘calculis suis firment veterum principes, ex quorum scriptis, uti ex hortis amoenissimis dulcissimi floe res prae reliquis carpi solent, ita et praecipuos locos seligere conabor, , SERT ; Val- (12) Non possum, quin hic adscribam elegantissimam Matthaei conclusionem libelli de Aeschi= he Oratore, i » Jam opus est disjecta membra et seorsim spectata in unum corpus colligere, et ima. » Einem A i eloquentiae Aeschinis, 'Perspicuus igitur et facilitate concipiendarum idearum evi- » dens, sententiis et verborum pondere sublimis, gravis, acerbus, vehemens, varietate copiosus, » Ornatus tenuitate simplex, orationis festivitate facetus, jucundus, compositione lenis, figuris va- _» Tius , sententiarum novitate audax, in inveniendo locuples, in delectu et ordine prudens , rerum usu » Callidus, moribus notandis probabilis, vi et copia argumentorum et affectibus ad commovendos bo- æ minum animos instructus ac paratus,” si 271 DANIELIS TIEBOEL SIEGENBEEK Valde miratus sum , optimum hac in re judicem „ Longinum nullam:prorsus fecisse Ae- schinis mentionem 5 quis enim aptior esset ,' qui cum: Demosthene: compararetur, Lubens itaque-cum doctissimo de Tourreuil (13) statuendum arbitror, ea, quae Hyperidi ( quo» , «um Demosthenem comparavit) tribuit Longinus , in Aeschinem esse transferenda, Plura de iis dixit: Quinctilianus , Zastitutionum Oratoriarum lb. I. cap. 16 5, Sequi- » tur oratorum ingens manus, quorum longe princeps Demosthenes, ac pene lex orandi » fuit. Tanta vis in eo, tam densa omnia, ita quibusdam nervis intenta sunt, tam ni- » hil otiosum, is dicendi modus, ut nec quod desit in eo, nec quod redundet, invenias. » Plenior Aeschines et magis fusus, et grandiori similis, quo minus strictus est," Care “op nis tamen plus habet, lacertorum minus.” :. Nobile illud Oratorum. par quoque inter se comparavit Dionysius UR cH f Gig libro T&v dgxalev é€éracig cape 6. C quem locum, ` kapap longiorem; indicandum potius quam, adscribendum judicavi ).: i Ultimo loco; Ciceronis de iis judicium pé) perinde » Unus Cinguie in Bruto caps 9) , eminet inter, emnes in omni genere! dicendi ( Demosthenes ).. Nihil acute. inveniri po- 5 tést in iis causis, quas scripsit, nihil (ut ita dicam )- subdole, nihil versute, quod „ille non -viderits nihil subtiliter dici, nihil presse , nibil enucleate, quo fieri possit ali- -» quid Jimatius ; nihil contra grande, nihil incitatum ; nihil ornatum ,- vel. verborum gta - » vitate , vel sententiarum , quo quidquam esset. elatius. Huic- Hyperides. proximus , et » Aeschines fuit, et Lycurgus „ et times êt is, eujus nulla exten scripta, Dema- - des j-aliique pluress”’ «e^ viray vba Tum, in. Oratore cap. 31... Hic ‘Demosthenes ) nihil. cedit Nadie lenitate . et » splendore. verborum."*. Prae: aliis tamen En ipie a est eid iui legitur in libello de, nie baa Ora- orum caps6%y A me autem gladiatorum par nobilissimum inducitur. . Aeschines -tane » Quam Aeserninus , s ut ait Lucilius) Í i >J »9 è 4 i b -al c» LVon spurcus homo» sed doctus et acer A EEEN, i » Cum, Pacidiano hic componitur y optimu’ donge i » Post homines natos. ^, Nihil enim illo oratore arbitror cogitari posse divinius." Sed huicce commentatio- . mis parti finis imponendus est, ne in amplissimo campo latius evagati , nimium a via deflectamuse Jam dudum enim. vereor, ne in vitium , a juvene haud. quaquam alie- num (13) In praefatione. praemissa versfoni Gallicae Orationum: Demosthenis et Aeschinis de Corona, tr ey Ei ar un, rn - ys. TRE IAD BG OP LOL o Rota sit LET ELAS AS RESPONSIO Ap» QUAESTIONEM LITERARIAM. , 25 mum inciderimus , atque in explicanda historia justo: fuerimus longiores , quod-tribuatis , viri "Clar, quaeso, rei cum utilitati, tum jucunditati, Nam quemadmodum. is, qui in horto amoenissimo atque florum coloribus variegáto , semper progreditur loci dulcedie me captus, eumque. aegre relicturus videtur; ita et mihi in contemplanda illa „historiae parte, quae de Philippi regis unius omnium prudentissimi rebus agit, multa fuerunt -expungenda, quae antea scripseram, multa omittenda, finis proponendus, manus deni- que inhibendae atque invitae ab opere depellendae, R CAP UT SECUNDUM. EXPOSITIO LITIS DEMOSTHENEM INTER ET AESCHINEM. - EL 4 De tempore institutae actionis atque de orationum titulo, Tru est haec | causa ex sententia Taylori Olympiadis CIX anno secundo; triennio ‚post legationem obitam ( 1). Archon eo tempore Athenis erat Pythodorus. Interjec- tum esse aliquod temporis intervallum saepius conqueritur. Demosthenes (2): trien- ‘nium fuisse testatur Ulpianus in Argumento (3). Corsini in Fastis Atticis computatio- mem, ex qua oratio , non Olympiadis CIX anno secundo , sed C VIIL anno quarto, habita fuisset , ut ne argumenti quidem. nomine dignam rejicit Taylorus, .. Quum diximus dictam fuisse hanc causam, non sane obliti sumus , fuisse apud antiquiores gui id aut negarent, aut addubitarent certe, Plutarchus iz Vita. Demosthenis tom. I. pag. 853: ‚ed, Xil. ait: à dè war’ Aloylvou rig mraparrerBelag By roy el AEAEKT CE » xaltos Pray "[dopevedg .mapà tpidxovra ivag tov Aloxlyyy dmocbuyelv. "AAX obx ore obras Egem TaAYIES 5 el Ber TOTS ep ErePdvou yeypapudvois ixarépwv adyog texualperdar* pwéavyror yàp oddérepos mürüv -évapy s o Tpavög éxslvoy TOD dyGvog , wg Appi n mageddvzoge Taira (ev oùv érepor. Har «pis +£ 1) Vid, Praefatio; ad hanc orationem, tomo IX. pag, 329. edits, Reisk, | Cf, etiam Dionysius Halicarnassensis ad Ammaeum $. 10, Meursii Solon cap. nirio, et Andraeus Schortus in Vita Demosthenis ad. hunc annum. i "E / 2) In ipso, exempli causa, initio orationis. de Faha TUERI pag. 342. xpóvov yevevjolas Mera 71» mpecBeiay zóAuve 3h C8) Secundum enim Argumentum orationi praefixum. Ulpiani esse affirmant viri- docti, de quisi bus consule. Taylor Praef Page 326. ex db D 06 00 DANIELIS TIEBOEL SIEGENBEEK ^^^ xpivoder plao (4). In eadem dubitatione versatus fuit auctor Argumenti defensionis Aeschineae. At tollit eam dubitationem Aeschines ipse, si qua est in ejus epistolis fides, Ep. XII: ¿Qtun D trae ED ol xarwuyopilu mpdregov br) Awaccfivovs où jetxpdy elg Suds mapddeiyma voUro TOU wars daB morirederdar, Bre 0008 Ayuorhivous xxryyopotvtog AAW. Mirum etium esset, si finxistet Ulpianus, ubi in enarratione hujus orationis pag. 382. edit. Wolfianae, de muliere Olynthiaca agit (5): "Ieré&w d fn 8» roty TË ga- ple dvéctycav of Sixacral, xol dacaw pyropm AéyovrM , toù EO(joUAcU' eugmpdrrovros m Alexlvg , puiccüvrog 38 và» Prop, elmdvrog adroig* Tosodray alonp3w dvéyecte Alyovrog Y Aygochévoug 5 ; ; j : Quique omnem rem conficit, est Aeschines ipse de eadem illa mulieris Olynthiacae historia conquerens de Falsa Legat, p. 190 et 1911 Hobuv dè Br” abrdy èm) rijs alrlas Evra varus sd" Aere kal tiv cero Dpovuuévuv dv TE Bly gol yao areiryPivar voulu. - Tàv ceraQpovyudvev dy 7G Ble idem est ac mavrdg tod odDpovog Biou, eorum , quae per omnem aetatem moderate egi, vitae modeste actae. Ita Cicero ad Brutum, Epist. 3: , quo die ego amplissimum tuli » fructum laborum ac vigiliarum mearum." Alia tamen fuit antiquorum multoque justior suspicio, Dubitabatur nimirum, an oratio Demosthenis, de qua agimus, sincerum sit ac consummatum istius auctoris opus, cui ultimam manum adhibuisset. Duo classici Tiac de re loci leguntur apud Photium a Tayloro in praef. pag. 231 citati gdMora ô xar" Alri- wou Adyog mapioxev altiav èy ünüuviunsiy uararereiddar cdrw tiv epyaclay areiayQag terclay * bón xal à & meds Thy xatnyoptay TOÀMIvy Erge Tv duvdpsryta ual xouPsryta 4 Er) rH redeurij TOU Adyou mapilero * Ürep oùn àv mepieïdev b iyrmp elo sEéracw dupiPecrépav vv lolav Adyuv nerarrdoe Atque alio loco “O xarà Mediou xol war’ Alesivou Adyos elrlav Erge tcù uh Thy aüriv natà sávra dperjv TQ Aypcobertsh cuvdialioacbar yapanripe® xol yàp d» rots Duel robros Adyoig èx Diarereudruv viv rats adrats volar miBdrrov dusardrbas Bonet mods Eaurdv, Gowep devote peog, GAN cüx èm’ abroig aywutduevog toig Üpyoig * Dò xol Twee ented indir ear Mr id TUTOG KaradeiDddijvarn AAR ei meds Eory Bianenadpdos. Et (4) Plutarchi illud argumentum, tractum: scilicet a silentio hujus accusationis , per totam: de Co- rona controversiam elumbe et inficetum. appellat Taylorus, Nec injuria, Neuri enim, ut puto, commodum erat, vetus illudj vulnus refricare; Aeschini ob suspicionem , Demostheni ob non vic- tam. accusationem, Probabilius igicur est, eos mutuo. metu unu Vid. Wolfiùs ad initium Ac. schinis de Falsa Legatione, j í 4 (5) Mulieris Olynthiacae historia legitur in. Demosthenis oratione pag. 402, qui eam subjicit alii omnium ‘pulcherrimae atque dignae, quae’ ejus oratione posteritati comsecraretur, Vid. de illa comparatione Hermogenes it libello wept psbáðou lemórsTog cap, Ie eph àvriérow Ex quo loco probatur apud Demosthenem 1. c. lectio “OAGuziz, pro qua vir doctus ingeniose, sed prae- ter necessitatem „ excogitarat 'OAQ.6;2. De fingendi licentia. et scurrilitate in "veteribus oratoribus: conf, Plutarchus Perich cap. 5, et in Praecept. Polit, tom, Il, pag. 810 RESPONSIO ap QUAESTIONEM LITERARIAM. 27 -Et sane si quid concludi potest ex summa rerum omnium confusione, ex argumentis, quae quasi tela quaedam -Huc illuc sparsa sunt ac disjecta, ex sententiis inconcinne atque alieno loco positis, suspicio haec aliquam fidem nanciscitur. Habemus igitur (sunt verba Taylori) si credere fas est orationem non ab ipso auctore perpolitam aut evulgatam , sed quae inchoata ex ejus scriniis in lucem prodit, foetum quidem abortivum, sed abortivum Demosthenis , et si, quod de summi poctae Ulixea dictum est , huc transferre licet; : slk, $i , Sint sane somnia, somnia tamen sunt Jovis.” Quod ad titulum orationis TERI in eo summopere errarunt veteres, Nullus enim fuit usque ad nostram aetatem (ut ait Taylorus ) qui eam rite recteque appellaverit, Non- nulli, ut Priscianus , Ulpianus frequenter, Harpocratio , Suidas , war Alsyiveu, vel ali- quando mepi rijs wapampecGelas * conjunctim etiam nonnulli. Kar’ Alexíww si appellatur, satis distinguitur ab altera Demosthenis pro Corona. Ka» và enim ad accusatorem pertinet, quum reus pd; Verba facere dicatur (6). . Male igitur, ut diximus, causa actionis actoris nomini additur, ut zer” "Aroylvou mepi eas pen delae. Accuratius citatur war’ Alexlvu maparpecBelag * est enim vocabulum fo- tense, crimen intentatum , propriumque actionis nomen (7). Ita et aliquis Athenis ine simulabatur. dey lag „ AeuroraËlou, doefelas. + Eodem pacto Aeschinis oratio dmorcyfa vel rijs TRI dmoNyla citari debuit, vti et eam laudavit Hermogenes de Inyentione pag. 70. licet non omnes hanc ratio- nem secuti sint. §. 2. Veterum de iis jadian; T Inter illos water « quorum de Demosthenica oratione de Falta Legatione judicium ad: nos pervenit, primus est Dionysius Halicarnassensis, - Hicce vir, ingenio acerrimus atque multiplici lectione instructissimus , mirum artificium, quo per totam orationem usus est Demosthenes , summamque vafritiam, qua secundam | potius, quam primam legatio» mem, in qua omne crimen, si quid fuit, erat perpetratum , insimulaverit , bene explicuit inarte Rhetorica lib. Vill. cap. 5. Hanc orationem etiam magni fecisse Dionem Prusaeum tradidit Philostratus in vita Sophistarum $. 72 &zà duoïv BiBrow Eaurdw Euvetys* ravrd d jv By ve Baldur Ó toy IId Taroz, xol Anwosbivys ô xarà zis xpsoBelag, ubi puto legendum, xal Aygooddvcuz à wan pe (6) Errarunt tamen hae in re Servius ad Virgilii Aencidem, lib. XI: ve 3°16 orationem De Co: Yona contra Abschinem nominans, ec Photius in vita -Demosthenis xzv' Alexívov. - . (7) Vid, Polluz Vill. cap. 6. "(ug à xarà viv zpeoBeurüv ypaQà mzpampea Bing 3Mysso,. T Do as MAL DANIELIS TIEBOEL'SIEGENEEEK O32. pampecBelug Cscil. adyog Je Laudavit eam insuper Cicero im Oratore caps 316°, De- » mosthenis multae sunt orationes totae subtiles, ut contra Leptinem, multae totae gras » ves, ut quaedam Philippicae , multae variae, ut contra Aeschinem , MNA siis. » Et contra „eundem, pro causa Ctesiphontis.”? 243 Quod ad " Aeschinis orationem attinet, eam fuisse perpolitam atque concinnam maxis . inique a’ veteribus aestimatam , vel exinde apparet, quod una cum orationibus contra. Ti» marchum et de Corona Gratiarum nomine fuerit insiguita , MSS IN novem ejus epise tolas Musas appellarunt antiqui. $ ES Actionis Judiciique forma, Ut apud alios populos, ita apud Athenienses grave fuisse Legatorum munus, unus- quisque, spero, intelliget. Si igitur aut mandata sua essent. transgressi, aut nullo rei- publicge emolumento contrarium lis fecissent , instituebatur in illos ypapy mapampers Belas (1). : Classicus est hac de re locus Platonis de Legióus, libri XIT initio: dà» $e mpecBeuriye mie d núpvE warapeuddgevos iG TOAEWG y mapampecBedytar mpdg tive adhv" Ñ megemdgaevos m tae oras moeoBelas » ip als méumeral, dmayyêrag® 9» TAMY ad map apii 2 xal Qlrwy uà Tà wap” exelvav bpbig drompecBedoas yivyrar Davepds 3 unpuxeioas* yeaa nord ravtwy otrov, ds “Eppod wa) Aide dyyertag wal EmirdBers) rapa TR drifyrdrrov , jaa Yo, rip zdogew À dmorlven, dav Saye - Igitur ex ultimis Platonis verbis apparet, poenam fuisse arbitrariam (2), pro magni- tudine criminis, Severe attamen in illos animadvertebatur, qui non pro dignitate legati munere fungebantur, nec effugio erat: locus, «si fides Petito (3). Liberos suos Athenis ad fidem faciendam futuros obsides relinquebant, ut loquitur Aeschines, in or. de False Leg. pag. 212 i” eldyte rag ipàs mapevoyxds , ag ola kararrdv eli Maxedovlay émpioBevoa. De legati muneribus hoc loco disserere non est necessarium, quum in explicatione. orationum saepius illud attingere licebit, Pauca vero dicamus de iis, quae post obitam legationem fiebant, Doinum reversi, rationes, eöddvas , referebant (4), et si fidem opes ramque suam populo probassent , "publice convivio in Prytaneo excipiebantur , auctore et B, sei. (1) Vid. Heffterus Arkenaische Geri fins pag. 8n (2) Vid, Heffterus 1. 1, (3) Leges Atticae pag. 341. * ` C4) Legem habes apud Petitum pag. 306. ce weiorovwrào äpyde &-drug nat rode êmiorde wag rv Syucctav Épyuv ual adwres Boor vi dV wig miAeug TAboV A rpenvóvd’ hutpag wad daor Aap. Bdvoucs hyenoviag Sinaarupiov, Zpyew Joxiuaclévrug vira Simaorupiy, Kal Abyov xoi sibivag èy- ybíQew m;8g 70» ypapputéw nad rods Aoyicrus, xaidrep xa) Ths Braas Apa e. ) d d T Ye dpi gent E mad p anh F, m-— Pra VEA Dad yz Ed all E T he DUM Tape EN Ne i ay OF RESPONSIO 45 QUAESTIONEM(LITERARIAM. a9, sciscente senatu, Vid. Ulpianus én arg. orationis de Falsa Legatione: toréov wiv Ja ie- và tiv moeodelav Exacrog trav mpésReav edbuvag E/I wa) j uiv mpdry mpsoBela mapdryer eülóvag oUra zake, Gore tov Aumonbivyy vpdspar xudsiv adrods ir’ Bprorov Kos yàp Ñv rods warös mpeolBévoapdvous sels Äpioran xarsiodate Magistratus, apud quos rationes referebantur, erant, ut ex citata lege apparet , Aoylecat . numero „decem. - Vid, -Harpocratio : ; aoyloras dpyh rig zap’ 'Alnvalorg ott naroueivy * elici Sè tiv dpiduov inm of rag ebddvas Töv Sioxnutvav ExroylCovra dy ijztparg Tpdxovra frav rag aes dmelävrar ol Zoons. Logistis his assidebant Euthyni, item decem (5) dsmep of mapsdpor volg Evvea &pyovew mpocaipodvrat ait Pollux VIEL. c. 9. Ex aliis Grammaticorum locis ( 6) conficitur litem rationum reddendarum (só/w&v) adversus eos, qui male ma- gistratu aut legatione functi essent, introduxisse (eiodyew) Logistas, et penes eosdem tribunalium sortitionem fieri solitam: tum accusandi potestatem cuivis de populo (74 Bovrcwévm ) fuisse, judicibusque reos condemnandi jus fuisse. Peractis hisce , magistratus litigantes ad judicium admittebat. Judices jurabant ex lege. se de ea re, de qua actio erat, judicium daturos , ut apparet ex Demosthene de Falsa Legatione pag. 341 ri» Gpxoy , by eloensAuder Exarrog Suv ducpmoxds. Vid. Pollux lib. VIII. cap. zo. a ye dpxog Jw T&v dixarriv, mep) uty dy vduor ein), ward rods vduous WyDisiobar, wep) dè dv pà loi, oùv yvduy tH Sixasordry. Ubi consederant judices ex praelecto accusationis libello ab actoré conscripto , quem praeco recitabat, (Vid. Zimarchea initio, sidag 3 air» Evogov övræ ols brlyy mpdrepov ünobrare Bvayrvudonorroe vo’ ypopmaréws) singula accusa» tionis capita adnotare tenebantur. Postquam autem causam oraverant litigantes eorumve . advocati, cui rei definitum erat temporis spatium (fiebat ad clepsydram, ) praeco judicibus cadum ə in quem calculos deponerent, porrigebat, his verbis, quae in Aeschinis oratione contra Timarchum pag. 1o» leguntur 3 ye xypu 6 vu) mapectynds duo) imupdrm buds tò èx Tod vóou xnpuyun. Tay uiv 9 Terpurypiry re drer memopvedobas Tigapgoss Ñ 08 TAMPONS » are Ms "Haec sunt, quae de universa . judicandi forma apud Athenienses , deque actione rasa moto Qslag compererim. . Plura de i iis exponere difficile mihi fuit ob altum de hac causa apud doctos silentium, Nam Petitus, Heffterus, alii, non nisi obiter hanc causam attige- . runt. Persuasum igitur mihi habeo, in hac parte valere poetae effatum, Edidi, quae potui, non ut wolui. (5) De Logistarum. Euthynorumque munere legatur Heffierus opere citato pag. 374« (6) Qui pem veterum hac de re locos consulere cupit legat ,Petitum legg, Atte pag. 309. D 3 CA. gô DANIELIS TIEBOEL SIEGENBEEK C.A RAAT i PMO Roe ae AE. EXPOSITIO ORATIONUM DE FALSA LEGATIONE, SEC TIG HP RLM A EXPOSITIO ORATIONIS DEMOSTHENIS, §. 1. Exordium. E sonin auctore Ulpiano est concitatum (1) quo statim Aeschinem, ejusque patros nos, Eubulum (2) inprimis, perstringit, judicesque adhortatur, ut omissa gratia, verie tatem solam inspiciant, jurisjurandi, quo obstricti erant, memores. Dein Aeschinem culpat, quippe quum alii magistratus nunquam rationes reddere recusarent (3), ille si- mulac hac de re sermo esset, unum eorum, qui illud retulerant , Dien ignomie nia notari curavisset (4)> alteri minitatus esset. Quum autem non minus temporum ratione, quam actis convincantur facinorosi, més tum indicat, ne judices aut oblivio scelerum ceperit, aut in iis acquieverint, — Quod e sequentibus magis Mea eum totam causam conjunctim tractare, ex exor= dio (1) Citatur a Clemente Alexandrino , pag. 748. (2) Eubulum Aeschinis advocatum fuisse patet ex hac oratione pag. 434. . Fuit clarus orator, ` atque vna cum reliquis legationi sep? &pxav interfuit ( Vid, Dem, pro Corona, pag: 935). Prin- ceps erat factionis ( adversus —€—. page 493 )» Demostheni infestus (contra Midiam, pag. 588 ). (3) 'Auxeylay. 58 mpoveivopéveue p. 341 Secundum Ulpianum AzAoyím est. ei des mporetvecbas Abyov nal Adve, vig hpüv kavuyorers Vox est fere Demosthenica, Secundum Genethlium , qui fuit inter antiquos Demosthenis commentatores, ezZyiag edpiouerae zap &AMe. Occurrit etiam in Eubu- Jidea p. 1306 Bíinusov rode waidag "iv Aeihcytav mupéxciw Pro mporsivopévovg Suidas legit zpefzA- Aopéveug idque exponit per zperemepévovg, sed vulgatam, ut-notant interpretes , codices confirmant, Ca) *Avépyue p. 341 proprie sustulit, de ultimo supplicio dicitur, At, bene tamen constare- potest cum infamia, qua plectebatur Timarchus, Hac enim a muneribus publicis exclusus , civiliter mortuus habebatur: fortassis tamen de poena leviore usurpatur, Suidas voce dvfpnuev, &veì vd dumoddy imo ouo , Ayyucotévyg* xai &vri me EPbveusene I Utt UE EL NN EM PG RESPONSIO av QUAESTIONEM LITERARIAM 31 dio facile perspicitur, Nam et accusat simul et defendit, Quam virtutem hujus orator ris ét Thucydidis et Platonis, horumque similium propriam esse ait Hightwe OP" §. 2. Praeparatio accusationis. Exordio 'finito accedit ad praeparationem, quae eam vim habet, ut quaedam causae incommoda corrigat, Ejusmodi praeparatione saepius utuntur Oratores, Nam si causa nimis est turbata atque confusa, ut in hac oratione, ea utuntur, ut auditores in capita divisionis, tanquam in regulas quasdam, intuentes, facile in iis consistant; aut si judis ^€ibus invisa est, ut eos sibi concilient, ut in Midiana fecit Demosthenis, Causam igitur in quinque capita tribuit ( 1), quae eadem praecipua sunt legati oflicia te ut agat de iis, quae denuntiaverat Aeschines; 2. de iis quae persuaserat: | 9. de iis, quae ei erant mandata: 4. de temporibus : - 5. an nullis donis acceptis haecce omnia perfecissete Antequam tamen ad ipsam accusationem progreditur, enarrat quae ab Aeschine cum «nte, tum in ipsa legatione gesta erant (de Falsa Legatione, pag. 344). Aeschines enim, qui, ut in prioribus diximus , initio Philippo erat infestus , una cum Ischandro (2) plebi persuaserat ut Graecos contra. Macedonem concitaret, atque eo end dr rit ; ; ~ cone (5) In enarratione hujus orationis, pag. 347. ed. Wolff. (1) In hac divisione ordinem ideo immutavit Demosthenes, ut illud, quod firmius:esset atque omnium praecipuum, praeponeret, eoque nomine Aeschinem accusaret. Nam quum crimen tabulis decretisve probari non posset, optime ad Aeschinis dicta, tanquam praecipuum quoddam fundamen- tum, se convertit. Ita et judicavit Hermogenes , P avaorpépes. mv wal, ait, ee yàp eiTe?v s LIOS wey ay mpooerdBare, sira ay ¥reicev, slra Gv änúyyerhev, ZAAR èmrerdh momo uéyta voy moet ras TOU êyuAhparog onpetov, Fd TÈ dvi Amayyeikar rotg "Abyvatyug, brs cadficovra dw- sig, &modovvezs Dè OnBaios, Sed retro, rod xpyoiuov Evexcy mpoérakey abrà xmi rý arakin rd- Ees éxpiouro. Quinque illa membra minus recte recensentur a Quinctiliano Zystit. Orator, lib. IV, Cap. 4» , Singula ex pluribus colliguntur, ut quum legatio male gesta objicitur Aeschini, » quod mentitus sit, quod nihil ex mandatis fecerit, quod moratus sit, quod munera acceperit," „Sed explicari potest error: duo enim priora dy dafyyesdev, xai dv žzsige conjunctim expressit - hisce verbis , quae mentitus, sit: nec inepte, ut puto: falsa enim et renuntiaverat et persuaserat, C2) "Isxavipov vod NeorroAégov, deurepeyavieriy p. 344: locus est obscurus, quem illustrare viri docti frustra sunt conati, Hoc modo Taylorus explicat: Ischander erat histrio, Neoptolemi non filius, sed minister, Aeschinis devrepaywviorng, Scilicet qui Aeschini succenturiabatur, et in hac quasi fabula secundas partes agebat, eoque vocabulo ad priorem Aeschinis quaestum , qui faerat ipse rpirayaviz 36 , respicitur, Distinguendum igitur £xav "Ioxavdpov oU NeorroAgqou, Deurepuywre- atve Neoptolemus erat histrio ea aetate celeberrimus, Vid. Ulpiani argumentum, pag. 384» ^ 32 DANIELIS TIEBOEL SIEGENBEEK - consilio in Arcadiam profectus, dy qo; wupiorg, contra Hieronymum, Philippi fautorém verba fecerat (3). Athenas reversus, Philocratis decretum de pace vehementer impuge navit, dicens, se nunquam, donec vel unus Atheniensium superesset, talem pacem ad. missurum. At postridie idem ille Philippi inimicus confestim Philocrati fuit adsensus , atque Athenienses admonuit, ut majorum imitatione omissa, nemini Grénntum opem ferrent, qui non antea ipsis fuisset auxiliatus. a, Transit dein accusator ad illud tempus, quo ex secunda legatione iz) robs dpxoug Tes versi, rationes reddiderunt (pag. 346 ). Postquam ipse in concione omnia vera renune tiasset, exsurgens Aeschines pulchra illa referebat Philippi promissa de Thebarum excie dio , de Plataeis, Phocide ceterisque, quibus oblocutus noster, a Philocrate et Aeschine interpellebatur , eique a plebe, Aeschinis narrationi fidem habente, silentium imponeba- tur; quae opponebantur enim merum esse livorem (4). Ultimo loco causas hujus digressionis tradit; una; erat ne in reprehensionem incurree ret, quod, quum horum omnium fuisset conscius, non prius ea declarasset; nempe ab Aeschine se fuisse impeditum ; altera ut ostenderet quam suh hic ex inimicissimo Phi- lippi exstiterit amicus ( 5). Magnum in hac parte artificium «observavit “Ulpianus. Nam et Aeschini primas in re publica gerenda partes defert, unde, quum necessario eum ut principem legationis cole- ret Philippus,’ probabilius fic, ex omnibus legatis Aeschinem solum fuisse proditorem, Secundo eum accusatorem facit eorum , qui munera acceperant, et testem , corrumpi eos qui in Me venerant, SANG . De- (3) Ev Tote pvpíoe, Erat concilium Arcadicum a quo respublica administrabatur, institutum , ut tradit Diodorus Siculus, Olympiadis CII. anno 3. Hieronymus erat Arcas, unus e proditoribus a Philippo corruptis , discipulus, ut ex Ulpiano discimus, Isocratis, Vid, Harpocratio in voce, ` (4) Locus perquam duruss. égAog ÉAAec, xa? facuavia narsDatvero: sunt qui x«areQaívovro le- gunt, sed vulgatam recte tuetur Dorvillius ad Charitonem, pag. 595. Herodoteum ei Osa "Myve mos ÉxaAÉero exemplo afferens, Neque etiam pluralis numerus admitti posse mihi videtur, quum ut explicat Reiskius, $xAog ZAA«e non referendum sit ad uareDzivero, sed per se stet, Subau- diendum enim est fev, ut legatur, dí àyriAéyovveg x Aoc LAAWS (suu) xai i Bucxavia nareai- ‚vero, Hoc est declarabantur obloquentes esse popellus, et praeterea quoque eorum simultas et in- videntia apparebat i. e. ea quae opponebant invidiosa erant atque falsa ad exagitandum Philippum ejusque socios, (5) Locum hunc Demosthenis mponíeemiv wùroÙ sig dak Avaprotvees ds mpasBAnudun” xal čmioroc Au mpdg tov DiAumzov, 72V pete moüro êEuiÔvns yeyovuiav wioriv nai QuAÍav , ondipnode x exponit Harpocratio voce arebarroubvcue, Anuootémng dy rö uar Alogiveu viv mpowipsouw Tig modrelag zpopeBAnutunv xat mia TOW elxcv, dm mod sÜAnQEg Exovoar wa Puaarrogdrnn -C Ira enim legendum esse affirmat Reiskius Je f ek Wt y y ( RESPONSIO ap QUAESTIONEM LITERARIAM. 43 Denique ostendit eum, qui olim Philippi mores perstrinxerit, non ignorare posse hus jus regis in Graeciam atque ipsam rempublicam consilia. Verum haec mihi nimis argus ta, paululumque contorta videntur. §. 3... Praecipuum accusationis caput de interitu Phocensium. “Initio occurrit ‘objectioni, neque majora crimina esse, quam quae cadant in Aeschi- nem, cujus non tanta esset exstimatio, ostendit, animadvertens illud spectandum, num unusquisque, eadem voluntate ductus, similia perfecturus esset (1), praeterea num legati omni modo, quoad in iis esset, Phocenses perdiderint, ut constat ex decreto Senatus, quo legatos Athenas reversos, neque in Prytaneo ad coenam vocarunt, neque laudari. jusserunt. Quum autem illa contumelia ad omnes legatos pertineret, probat Aeschinis aliorumque improborum culpa factum esse, ut boni legati non invitarentur. Quamobrem tempora recensens, mentionem facit epistolae a Philippo missae, quae apologiam contineret sce- lerum a legatis perpetratorum. Hanc ab Aeschine, relictis reliquis legatis ( 27223508; duäöv) ne ipse ejus rei particeps videretur, scriptam esse affirmat, Tum ea, quae re- tulisset Aeschines, exponit, unde arguerentur omnia falsa esse (pag. 355). Supere- rat tamen Aeschini valida satis refutatio si crimen in Philocratem transferret. Hic enim decretum conscripserat, Phocensibus perniciosissimum , "Thebanis contra faustum. Illud igitur veritus orator, artificio usus est, primum ut idem esse ostenderet Aeschinis cons cionem atque Philocratis decretum , deinde non accepturam fuisse civitatem hujus decre- tum, nisi illius pollicitationes antea fuissent recitatae (2) (pag. 356 )e Sed (1) Locus visus est perobscurus ( pag. 350 ). Ita sese habet: ZAA’ éweivo Spiiv, Ors sl «al &vrivoUv Duelo sic atrav thy TEI xareoricure, ual TUV ovuBdvrav Kapu exossours xÜpiov, <19 wires, sixep, cms cbrog, eBovasty pichdoas Euvrdv rors Exbpoïe PEaTaTR tuts xui Qevaxi- few, viv ouv Èy alriog Fv xaxüv, Cowvecp xui obrosg* où yup e? Davao Susts rod cig TÈ xov morrdxis ävpdmroig, nat và xpdymard tori Pada, &» à móde dEsotrns map. rag EAMUS. Ul- pianus rotro Tò xwptoy ray &caQüv éivas confitetur, Reiskius locum fere silentio praeteriit. E74 bros, sirsp womep ob rg HOT neque durum mihi neque asperum videtur, minimeque pro- banda mihi videtur Reiskii conjectura, qui omissis tribus, ut ait, supervacaneis , e/zep . 4e7ep od reg, legit £19 orog iQcvA4ów. Prius enim oörog refertur ad commentitium hominem, posterius ad Ae- Schinem, Sententia haec esse videtur 5 sed illud considerare oportet, quemcunque vos illi muneri pracfecissetis, eique oblatas conditiones mandassetis , hunc , si idem quod Aeschines voluisset sese hos- tibus vendere ut vos deciperet et fraude circumyeniret, eadem , quae hic, mala perpetraturum fuisse. Non enim, si vilibus saepe hominibus publica deferuntur negotia , res etiam viles sunt, ex quibus civitatis auctoritas apud alios aestimatur. À (2) Quum saepius in hac oratione sermo sit de Aeschinis pollicitationibus , quibus magna accu- E sae $4 DANIELIS TIEBOEL SIEGENDBEEK Sed et missae erant Philippi epistolae, quae Athenienses. ad Thermopylas vocarent ! At quo consilio ? inquit noster: ut exirent? minime gentium , non enim dabatur oppor. tunitas (3). At Phocenses tamen in causa fuerunt, qui-Philippum intra Pylas cum exer- citu acceperunt. Neque illi; nam quum decretum et pollicitstiopes illius, audirent, mie seri fidem Macedoni habuerunt (pag. 357 De Quo tamen:argumentationi suae major, accederet auctoritas ; temporum computationem subjungit (4 ). Nam si ante pacem fuerunt incolumes et post pacem triduüm interces- sit, ex quo Phocenses audiverant Aeschinem promittentem , et post, pactione cum Phis lippo facta, captivitas supervenit, satis constat eos Aeschinis culpa periisse. Hisce igitur probatis ac sublatis iis, quae suis argumentis adversabantur, illud stu- det, ut hujus cladis auctores quam maxime odiosos atque judicibus invisos reddat, Jus- su ejus recitatur foedus Athenienses inter et Phocenses, ex quo et socios eos fuisse ate que de republica optime meritos appareat (5 ). Quibus ad summam invidiam excitan- dam adjungit, ryaimodrav (vro! Ka) roodrov mpayucrov xüpig els dvip dam TOS yliyove die roúroug > ovens Tis °Adbyvalay móksugs X mpoeordvar TV ‘EAAjvav mdrpiov xxl uyddy Tonis mov wepiophy yeyvduevov (pag. 361). Quanta cum acerbitate haecce omnia dicta sunt! Tacite enim admonet, Aeschinem causam, iis dedisse, qui populum accusare vellent , quippe cui no ray TOoUTGV wepiop£w yiyveusvoy vrpiov , ut Athenienses magis etiam "no i ad sationis pars nititur, quumque eas brevitatis causa in parte historica non memoraverimus, nunc pat- cis de iis dicam, Phocensibus, qui jam olim fuerant Atheniensium socii, Thermopylas, unicum in Graeciam introitum, eripere cupiebat Philippus, quare Thebanis,-qui Bello Sacro cum iis erant impliciti , auxilium promiserat. Vid. Caput I. $. 8. At verebatur Athenienses, qui foederis cum €o initi socios suos participes esse postulabant, Ea de re Aeschini mandaverat, ut cives suos falsis promissis deciperet , nuntiaretque,. non illud agitare Philippum, ut Phocenses subigeret, verum ut Thebanorum superbiam comprimeret, Phocenses tamen foedere excludendos esse, ne Thebani Phi- lippi in suam urbem molimina praeviderent, Interea Philippi exercitus Thermopylas accedit, ita ut uno eodemque die falsa consilia Atheniensibus nuntiaret Aeschines, vera perficeret Philippus, (3) Oix W BE Ume* móuudu® oU yep Uv more mods xpbvous dveAdv, Pv oig vOwvíwT Èu Z5cAtetv, ryvinatra èudAete Hune locum Reiskius minus recte administravit, Sensus est: segue enim , si vere voluisset ut vos extretis , sublata opportunitate, per quam potuissetis exire, tum dee mnum VOS evocasset, w C4) Computationem illam explicare longum esset, Unicuique inspecto calendario a Tayloto in notis pag. 374. subnexo perspicua erit, Vide praeterea virum doctissimum Contareuum Variar, Lectionum Capite XVII, quod unice huic rei explicandae impendit, (5) Ut ex sequentibus pag. 361. videbimus, Thebani victis ad Aegospotamos Atheniensibus in concilio pronuntiarant Athenas esse delendas, quibus adversati fuerunt Phocenses, una cum Lace- daemoniis censentes non esse alterum Graeciae oculum eruendum, RESPONSIO ap QUAESTIONEM. LITERARIAM, 35 ad muletany proditoribus: infligendamy incitet.. Sequitur pulcherrima | excidii Phocensium, descriptio; tam vividis coloribus omnia ob oculos ponuntur, ut iis interesse eaque inspi- cere videaris. @éepm dewiv, inquit ( pag. 361) à dydpes "Adyvartory xal Brecudy* Tre yàa viv émopendusha sig AerDods , IE dvdyuns (6) Ñu july Öpâv wdvra Taba, cdiulag xarscnajes (dvs vélo mepluengivas göpav Epymov Tv dy WAxxla , wüvxim 38 xol wadapia ÔMlyas xol mpecBirag dvdpcmoug olwrpedo: *' Auc „DÈ 003° dy elg EDindodas rj Adyg Duvarro rõy duet nary viv dvrwv. Quale in exagitando adversario artificium! ^ Legati ejus. populi, qui salu» tem suam unice Phocensibus debebat, eos ipsos perdiderant. At quanto magis haec! tives Ày Uy oleole , i dvdpeg " AÓuvoiot y rods mpoydvous buivs el AdBoiev alodyow, VAD À yecuyy bichar mep} rõv aitlay ToU vv Doxdwv drddpous yd pi» yàp olwars xà» naradsú- cavr&; aüToUG Tais saurav wepol, xadapods erecbar volge , i. e» a-scelere homicidii puros atque intactos se fore. Jure igitur. gratulémur, ait, Philippo, quod . quum uamh sibi quaereret, im- probiores invenerit, quam ipse vellet. ` Ne tamen eum punire vererentur Athenienses, devotionem praelegi jubet, quae neque Aeschini, ut scribae, ignota esse poterat, monens ut quae quotidie a Diis precarentur, ea ipsi peragerent. Est haec quasi peroratio ca- pitis de Phocensibus, Observat Ulpianus eam esse oratoris aliorumque consuetudinem , ut singula capita concludant, atque in sequentia praefentur, ita ut in una eademque. ora- tione plures legantur conclusiones atque exordia. Antequam vero ad aliud caput tran- siret, quaedam Aeschinis objectiones supererant refutandae. Audiverat Demosthenes (pag. 363) adversarium eo impudentiae sig moroörov dvaitelag xal torpis processurum , ut et Lacedaemonios (7) et Hegesippum (8) et Phocenses (9) ip» (6) "EE àwfyxws, tanquam aegre ferens se fuisse calamitatis Graeciae spectatorem. Delphos proficiscebatur dignitate Theorie Erat hic magistratus Atheniensium duplicis generis, Primo con- tinebantur illi, qui ad Delum sive ad certamina publica mittebantur, Vid. Schol, ad Aristophanis Pac. v. 341. Cewpods Y dxáAcw rods dad viv asuy. Snuoote Eumeumoutvovgs. ouvbóroyrus val svumevnyupitovrac. Altero, de quo hic sermo est , legati ad oraculum consulendum missi, Vid. Schol ad Aristophe Nubes v. 256, mêmopdev ody bewpods sig "Aq6AAuvR "Aldpuac pealei mept rod avxmou et Pollux I, 18. "IMee 32 và èx Acad naasiras Mvidypucrov, nut of xpdmevos bewpot, C7) Lacedaemonios, Hi enim parati erant ad auxilium ferendum » quod recusarunt Phocenses di. centes se rè rig £ar4e Scud BeBibvar xoi pA TR map avrots. Reiskius legit yà mupodoug Veren ne sit haec conjectura doctiores pronuntient, mihi non omnino videtur rejicienda, Sensus erit, „ se » Spartae pericula timere, etiamsi non praesentis, Verba leguntur apud Aeschinem Falsa Legatione pag. 302. (8) Hegesippume Est orator Demosthenis aequalis i vehentens partium Macedonicarum adversarius, Primus pacem cum Philippo dissuasit , auctore Ulpiano ad hunc locum, eique tam parum acceptus Ee fuit, 36 DANIELIS TIEBOEL SIEGENBEEK ipsos cladis auctores diceret. Haec ita impugnat. Cur igitur, hisce ita sese habentibus, paucis diebus ante, Philippum Phocenses servaturum, Thebanos contra oppressurum, nunciasti, atque hos te idcirco , ut hujus consilii suasorem, proscripsisse? Concedamus etiam Phocenses fuisse improbos; non tamen aliorum virtus, sed reipublicae salus spece tanda est. Majoris tamen momenti supererat objectio, quam eludere Demostheni curae erat (pag. 365). Consilium reipublicae datum de Phocensibus foedere excipiendis , magnum erat proditiotionis argumentum, Illud ita excusare poterat Aeschines dicendo, se ne- - cessitate coactum illud fecisse, quum aliter Philippo persuadere non posset, ut jus» jurandum acciperet. Nisi igitur Phocenses excipere voluissemus, Philippus Cherso- . nesum cepisset. Hanc vero reipublicae servare studens, auctor fui pacem sine Pho- censibus faciendi, Hujus objectionis’ refutatio difficillima fuisset oratori, quippe quae veritati niti videbatur : sed antevertens Demosthenes orationem turbat at- que confundit , eaque ratione defensioni quasi caliginem — obfundere conatur. Toe Aids xal bev, pa dmodiEnols, & Evdpes Dina Tal, und drouslyyte, mpdg ols èx tig mpera Belag Wluyode , xal ix rie Amoroylag bveidog mpognaracnevacdqvar TH mirers ds Bou Ducis räv lov vi ru druv. breEaipodmever, thy vy ovuudxuv owryplav mpoyKacbe* où yàp Emowjoure voro, QAA Hu rig eloyvus yeyovulag, xol cie Xeljowisou cáxg ovens rérrapag qvas &Acus C10) dedero of Dwxets, — era xal viv dv pellon xivduve ryv Xepidvysov obrav eb= posre, Ñ rore (pag. 366) atque firmitatem argumenti turpitudine destruit. “Sed videbat adversario magnum in eo fore praesidium , si Phocenses produceret testes, qui negarent se Aeschinis culpa periisse, quare ( pag. 366 ) probat Aeschinem non ideo esse insontem, quod a nemine Phocensium accusetur. lis enim non licebat, ZAA2 wiv Bye Diuos ô tiv Ouxéev oÜrw xaxüc xal éAstivEg Didxerrar, Gore wy me TOU xaTWyopeiv Endor rig "Adjvyow edduvag elvan trav Myoy y AAA Soursdety y ed mebvdvaa TË QUO», xal rds fuit, ut Xenoelitem, hospitem ejus, ideo quod illum Rospitio exeepisser, Macedonia excedere jussee ri Philippus, Vid, infra pag. 477. (9) Phocenses ideo improbi dicuntur, quod, quo tempore confoederati erant, Proxenum iis auxilio missum non receperunt, Vid. Aeschines de Falsa Legatione pag. 302. Impii, quod, ut ait Aeschines ibid, rite ezoy3eQóporg mo; vàRG muornpiúridag oxovdas BmuyyéAAouot u6yos c9 “EAAfvau cix èareloavro. Ths puernpiúridag oxbvdag &mayyfAAUTEG sunt ii, qui per omnes Graeciae ci- vicates denuntiarent, ut itinera per Graeciam Athenas per mensem ante mysteria vel sacra Eleu- " Ssinia et mensem post, tuta ac pacata cuivis illuc commeaturo domumve remeaturo essent, quo se quisque qui vellet Athenas conferret, ad sacra Cereris. (10) Terrdpag; ex Contareni computatione non amplius s Ont tribus mensibus cum quatuor dice bus, At numeros rotundos diligebant oratores, -— P 2 A wl, EE he, TQ S 08 48 srt Ee el od ere ns er ee are v me ^ RESPONSIO aD QUAESTIONEM LITERARIAM. DIEM robe. OuBalous s di rove Daalen Elvous dva ovra zag, Diguowevor XaTÀ WX Kal mepinonevor T bmx Car). ; Denique ultimo loco (page 361) ostendit Pio dium interitum civitati esse pernicio- sissimum , auctis. Thebanorum , reipublicae inimicissimorum , opibus (12). §. 4. einer pn consiliis reipublicae exstitisse eritis Hucusque, ut vidimus , egerat de interitu [Phocensium, ita quidem ut et adversarium accusaret, ac pléráque defensionis capita ei praeriperet. Sed supererant multa, inter quae haud infimum illud, de quo hac paragrapho agemus. Clamabat nempe Aeschines: quid igitur sceleris perpetravi? pacem suasi, atque quis ignorat pacem rem esse omnium utilissimam? Laude potius dignus videor, quum ea “fecerim, quibus reipublicae salus summopere promovetur. Habent haec magnam veri- similitudinis speciem, Ne tamen hoc effugio uteretur Aeschines, argumentationem ita solvit noster (pag. 369): fog: dè wal raüra mdvra xaryyopimare ToUTow* el yàp 4 vole Žao dyaläv airim tocodtay mozyudray xal cuMwxRUT4S Tepuyie "ul aitla yéyove, rl ris slvai TOUTO Daly, TAX ort Spa Au[Mvrsá obro ward moëyua Dice xang Du4xav ; Ergo non ideo est plectendus , quod pacis auctor fuerit, sed quod Atheniensibus deliberanti- - bus C11) Locus est ex sententia Taylori non satis defaecatus. Opem aliquam adferre conatur Reis- . kius, sed vereor ne ipsius explicatio nimis sit intricata, Priora ita interpretatur, af Phocenses tam misere sunt afecti, tantis calamitatibüs premuntur , ut unicuique ipsorum mon sit ratio, ut nema Phocensium cogitet , accusatorem agere sig règ "Al. eil. in judiciis peculatus vel repetundarum , quae Athenis agebantur, Haec omnia, quod ad sententiam, bene sese habent, Verum quae sunt ista ju- dicia peculatus , quae euthynarum nómíüe designari putet? Mihi non liquet, Edôövas ab unoquoque magistratu exigebantur, Potius itaque explicarem: memo Phocensium illud curat, ut actio rationum exigendarum, Athenis iustituatur. Posteriora majore: etiam difficultate laborare videntur, Reiskius os, antea uncis a se inclusum, retinendum. jubet, quia Phocenses non recte dicerentur Thebanos alere; sed quare? Nonne verosimile, fuisse in regione eorum una cum. Philippi: mercenariis The- banorum copias, quas jussu. Philippi alere cogerentur? Verosimillimum puto. Dein, quod nega- re videtur Reiskius, posterius hujus loci membrum, inde a verbo SovAedew, per se stare credo, totumque locum ita esse vertendum. Sed Phocenses tam misere sunt affecti , ut emo rationum . exigendarem actionem cogitet; sed per vicos dispersi , armisque privati serviant , atque prae fore midine emoriantur, Thebanos | denique ipsos atque Philippi mercenarios sociosque | alere gegane Tebvävar v8 Qm recte ad servitutis duritiem: indicandam interjectum putat Reiskius, (12) Diophantis et Callisthenis psephismata hic memorata explicat Ulpianus ad hunc locum, Diophantes , repulso a Phocide Philippo , sacra Diis esse facienda scripserat, Callisthenes, captis Pho» censibus, supellectilem ex agris in urbem convehi jussit, atque neminem manere foris, propterea- que Herculis sacra in urbe fuerunt celebrata, * E 3 vi 58 | DANIELIS /TIEBOEL SIEGENBEEK bus où mep oU. ‘st mayri slpdiyvig 4 do Gara? Smtp ToU wolav! Tus rele Ld Mea ypá- ive àyreimàv , rH PITI ypdQovri CUVETTE » dpa AaBdv. hl Jean Transit post haec noster ad aliud argumentum. Tantopere a sscóptusitia pn ut si constaret Aeschínem aut simplicitate aut inscitia haec perpetrasse , éum' libefandüin esse judicaret: at res ipsae clamabant eum pecunia corruptum omnia scelera voluntarie come misisse, Quod ex subjunctis etiam signis manifestius erit. : I, Aeschines non odit Philippum. Si enim ab eo deceptus hocce renuntiavisset , ideo- que odium Atheniensium , ut proditor, sibi contraxisset, necesse erat, Philippum ei maximopere invisum esse. At eum semper Jaudavit, Igitur pecunia accepta haec omnia confinxit, ( pag. $74.) C 12» j Il, Thessalis aliisque legatis de Philippo. in Amphictyonibus recipienda solus Athenien» sium suf'ragatus ests. Ne enim objiceret Aeschines datam. non faisse opportunitatem s qua suum in Philippum odium declararet , hoc loco ostendit , eum Philippo summos. ho-. nores mandandos esse censuisse (pag. 375) (2). . U. Familiaris est Philocratis, qui ipse corruptelam confessus est. Observat hoc loco Ulpianus Demosthenis consuetudinem, cum ante, tum post lobjectionem refutationem poe ` nendi. Ita hic, quasi Aeschines testes posceret, sic ei occurrit; si quidem neminem legatorum quidquam accepisse ostendere possemus, ad tormenta atque horum similia confugiendum nobis esset. Quod si vero ostenditur Philocratem pecuniam accepisse, nonne absurdum esset Aeschinem ejus amicum , eademque ac. ille IRE solum mansisse incdrruptum (pag. 375 êt-376) (3)? : IV. Aeschines Philocrati, ab Hyperide kerde profiteri iet lin un ullar cim co rem rau pà (1) Locum sut memoratu digiti adscribemus: iyà 32 éwefvovg rede Abyove èlúrouv mark qoUTOV , sirep pÀ merpunds Eaurdv jv, p dvdpeg Abyvatos, iuo pèu gphouode, E rs PodAccbe* Exiorey~ » ou, dEnrarhinv, Tpupros , buoroyi* cov I Zylpumov , & LvBpeg "Adyvatar, Quaddrrscie” Ámiovos , » yng, srovupóg Ox päre, ole memotyney uE; ofa BEumdryue 3”? rodruy obdéve auotw Tv Abyuvs o)Y Ömer See et sore, oF mapuxpovodeis, odS BEamarnbeìs, BAAR pioldcug Eavrdv uxt Auàv cpytpov wave’. sinb? nad mpotduney excive , wad yéyoue narde wxyalds, wat Sixasog peodwrds Enei, apcoBevThs wéyroi nar moAÍTWG ÜpI) mpoBbeng xa? TDi, Uy Sauk, &mrorwAtvas Sture. 9t Ca ) Est ‘hoc’ aliud. argumentum eorum, qui orationem de Pace Demóstheni ‘adjudicant, Vids Wolfius-ad hunc locum, Dicit enim Demosthenes guveïxe wóvóe Aloxtung iw» èv rý móet dvopdd- wiv. i, e, approbavit , suffragatus este’ At Demosthenes in illa de Pace oratione, huie decreto non” est suffragatus ^ed" quum videret, site summo periculo abrogari mon posse ; ; e 'feptiblíca "esse judi» cavit, ut comprobaretur. Vid. Cap. I. in notis. SHE A (3) Baedwue xm và voimÜTa ömóAorrov Lv fy come»; apud hetis quáestionés tantum — habitas fuisse de servis publicis eut famulis privatorum docet noster in orate ad — poe 1200, Vid, Petiti Leges Atticae pag. 440. et Ulpianus ad hunc locum, EN PE EN ere RESPONSIO av QUAESTIONEM LIBERARIAM. 29 esse, "Hyperides PHiloctatem; "ut proditorem y ün judicium voeaverat Demosthenes indig- Natus eum tantorum scelerum solum auctorem perhiberi, universe legatos invitaverat ut se eorum; quae perpetraverat Philocrates, participes non esse, eaque sibi non placere testarentur j sed nullus prodibat: singulis causam “magis minusve verosimilem ` prae- texentibus (4), Aeschine ne ullam quidem. Ita Philippo erat addictus, ut ne verbo quidem‘ ei‘ adversaretur , atque ultima pati mallet, quam regem offendere. At ne illud afferret adversarius, “se ad dicendum fuisse imparatum , addit, eum qui novas actiones tanquam fabulas, idque sine testibus institueret, necessario ad dicendum esse exercita- tissimum ( pag. 376 — 378) ( 5). : V. dusidiose legationem: ejurayiz, Quum enim visum fuerat populo, tertio legatio- ‘nem in Macedoniam mittere, quae regem promissorum memorem «esse moneret , noster les ‘gati munus recusaverat-( pag. 378 et 379 ) (6). Aeschines vero, ut senior, delectus jam erat, éxevetpordvyroe Finita concione, amici Macedonis, metuentes, ne populus a Demosthene vera Philippi consilia edoctus, in- dicta concione , & cóyxviro. èxxanslg (B), aliquid contrarium de Phocensibus statueret , 33 hx rai] à E á Ae- baad i (4) Inter causas , quas alii praetexebant, verbis vü 32 uadeorhe jv Pxef, jure arbitratus est Taye _ lorus, Phrynonem intelligi, Non tamen legendum cum Marklando éxstveg sed éxe?, ibi, in Macedo- nia. Filium in Macedoniam ad Philippum miserat Phrynon, Vid. infra Page 412 et 413: praeterea Suidas in voce bpuvmve- + * - ^t (5) Keaiwods d&yüvas, Prid aora, xat ToÜrOVG auupripove. Intelligit accusationem Ti- marchi, quam ideo inusitatam dicit, quod eum, qui jam prope consenuisset, impudicitiae reum fecit , omissa juvenili aetate, in quam suspicio cadebat, ut ait Ulpianus, "Agzprógove commode hic affer- tur, quum et in hac causa testes producere non potuerit, In transitu perstringit priorem Aeschinis vitam. De tota Timarchi accusatione luculentissime egit doctissimus P. H. Tydeman in Disserta- tione nuper edita de Aeschinis oratione contra Timarchum. (6) "Eyà. «£v Sh mapeAbay 2Empordunv sdbéwg. Quid intersit inter èEwpociay et Ömwpootuv docet Ulpianus ad hunc locum. ’EEwpocia est quum aliquis negat cum jurejurando; ózwpocíz est dilatio - cum jurejurando, si quis jurat, se nunc quidem hoc facere non posse, facturum autem id postes; ‘Siwmooig vero, ut patet ex eodem loco, est ea quae fit in n judiciis, cum jurat et accusator er reus, quie et &yrup octo dicitur, C72) ZóyxAwvos ix«Awmig erat concio extra ordinem data, ubi aliquid inopinatum acciderat, Terme enim, ut ait Ulpianus, singulis mensibus statae conciones habebantur. Vocatur aúyxAnros quod in legitimis ac consuetis ultro populus concurrebat; quum vero ex necessitate aliqua habeba- tur, quidem circumibant ac convocabant, Rem explicat Scholiastes ad Aristophanis Acharnenses vs. 19. Kupíag '"ExxAwcinc. "Ev $ éxdpow và dwQíauaTa. Elo? 32 Nópimos "ExxAwcíms ui Asybuevas mpeig TOU uwVóe 'Alhvnor, 9 mpÓTM unt h Senden xci 4 TbuukÉQ" eiot 3è xa? TpóonAnrors evaydmevas — rive emelyoven mrpbyuura* al iw olv véusucs na drew Mein Kupias Aéyovras » ws £Qa- ' 49 DANIELIS TIEBOEL SIEGENDBEEK Aeschinem Athenis remanere necessarium judicabant. At sine causa legationem jam obis tam ejurare non poterat; quapropter aegritudinem praetexens, fratrem suo loco eligi curat. Paulo post Athenis a Dercyllo Phocensium clades nunciatur, Hoe nuncio popu- lus in tanta trepidatione fuit, ut omnia ex agris in urbem transferri juberet (8) exis- timans propemodum hostem ante urbis moenia castra posuisse, Unus tantum Athe- niensium hac clade delectabatur Aeschines, ita ut ne reputans quidem legationem. ab eo antea fuisse ejuratam (9), contemta Thebanorum inimicitia, in Macedoniam profi- cisceretur, atque una cum Philippo lautis conviviis Phocensium interitum. celebraret. Ex hisce omnibus concludit, eum morte dignum esse, neque ei, propter cavendam Philippi offensionem , veniam esse dandam, quoniam exinde majus etiam oriretur amicis tiae vinculum , ut exempla cum Tipagouis > tum legatorum a Thebanis missorum demons strant ( 1o). Supererat tamen ultima Aeschini excusatio, meliorem pacem, . bello pessime ab impe- ratoribus gesto, sanciri non potuisse (pag. 386). quam falsam esse ,. demonstrat exem- plo Thebanorum (11). Thebani enim a Phocensibus bello superati ( 12 ) 4 sola legatorum próbitate , societate cum Philippo sunt juncti, Athenienses, licet bello non victi, wipes: perfidia ultima passi sunt. $. 5. Bbauev, ui 32 TG te navemelyoura apadene » CUYKAYTO Vid, Periti Sint Atticae lib. 3e tit. r, et Taylorus ad hunc locum, ` ny (8) Vid. de hac re nota ultima ad paragr. superiorem, (9) Si quis legationem ukro- aut injussu populi obiret, morte mulctabatur. Vid. infra pag. 361. oixeU» eco uiv map adv vópov, Oc Üdvurcy xsArÓci voÓruv TA» Evpiav elves Legem re> peries apud Petitum in Legibus Atticis, pag. 341. (10) Utrumque explicat noster pag. 383 et 384. Rex Persarüm Timagorae quadraginta imn À dederat: hunc sb: Atheniensibus interfectum audiens atque animadvertens se non ei, penes quem erat summa auctoritas, pecuniam dedisse, alios corrumpere destitit, Thebanorum legati , quorum. unus erat Philo, Pipe) dona recusaverant , dicentes non in se, sed in urben, regi Wajita esse conferenda. i ` (11) A4 accusationem proditionis firmandam hoc loco boas 386.) testes citantur Olynthii miror equidem, atmen not magis placet Wolfii sententia , legentis dwxéauw. Non’ enim agitur de Phocensi agro, sed de ils, quae ex pace et urbi ét legatis acciderunt. Fuit forsitan .Olynthius ille captivus, a Demosthene in^ Macedonia liberatus, quique accusationem proditionis. testimonio suo confirmare poterat, quoniam et Athenis et in Macedonia diligenter: omnia ‘observaverat. "Memorat Aeschines herpes rer ns enteren corrumpere non verie: ut ym testimonio metic tiretur. shee «4 em st: (12) Kaxdive indgsoreplero tines int C pags 387 A Trojanis malis d proverbium : de iis, qui acerbissima quaeque renee RESPONSIO ap QUAESTIONEM LITERARIAM. 4i "$65. Thraciam legatorum atque in primis Aeschinis mora periisse. © Venimus nunc ad aliam accusationis partem , cujus jam supra §. 3. mentionem feci- mus, de Thracia et Cersoblepte (1). i : « Accusaverat, ut vidimus, Aeschinem Demosthenes, eum in causa fuisse, ut Phocenses pace excluderentur, Simili modo- Aeschines nostrum auctorem dixerat pacis sine Cerso- - blepte faciendae, quam criminationem inde a pagina 387 refutare conatur. Dum Athenienses de pace facienda deliberabant, Philippus exercitum in "Thraciam du- xerat, eo consilio, ut, antequam jusjurandum ab eo exigeretur, hanc regionem sibi sub» jiceret.- Unica igitur salutis spes posita erat in festinatione legatorum ad jusjurandum a rege accipiendum misserum, eoque consilio noster Cersobleptis legatos exspectandos non esse judicarat. ; - Legatis nihilominus Athenis beleid decretum scripsit Demosthenes (2), ut quam’ celerrime in Macedoniam proficiscerentur „ atque Philippum , ubicumque esset , adi- rent (pag. 389 ).. At Aeschini aliisque non placebat festinatio , ne Philippi consilia ir- “rita redderent. Viginti trium dierum spatium itinere: consumserunt , atque reliquum tempus Pellae degerunt (3), donec post tres menses cum Philippo congressi sunte sias ; , : Mi- : 1) Aliquam tamen difficultatem efferunt interjecta verba pag. 397, &AAz và Ala rods cuuuá- xovg &meipuxévzs Ôhoer +H zoAÉua, In hoc loco explicando mire aestuat Ulpianus, Primus ome nium doctissimus Marklandus putabat incisum illud, ut ait Taylorus, infaustissimum esse ‘elimi- nandum. Potius tamen amplecterer Taylori et Reiskii sententiam : posterioris verba transscribam : non mala sententia , inquit, objectio satis valida, nam objectionem Aeschinis hanc esse, praeter ipsam rem, etiam formula và Ala indicat. Cohaeret quoque apte cum praemissis, Ego vero nego, Giet, me socios ab Athenientibus abalienasse , ipsi sponte sua desciverunt; quia belli molestiis exi- naniti djutius societatem sustinere mon potuerant, ideo ei renunciarunt. Verum non refutatur hace objectio, insequentia non ad eam respiciunt; aut ergo orator locum hunc inchoatum in lituris ré- liquit, aut refutatio hujus occursionis e libris nostris, nescio quo casu, excidit, aut, si usquam exstat, avulsa est hypophora ab ejus responsione, Confirmant haec quae diximus ad Cap. Il. S. E. in fine, á Ca) reddo Videns BevAsduv, siy Bovagy zoufoavrog rot Shuov xvupiav, dmifvar rode mpdoBess wiv taxtoryy. BovAedwv pag. 389: nam eo anno senator erat, teste Schotto in vita Demosthenis, Tay BevAùv etc. significat, quum’populus auctoritatem suam senatui commisisset; alioqui xpoPotAcupm Tijs Bovag ad concionem fuisset referendum, Ita explicat Aphthonii interpres: gew iv rý Bovi Hole, waite iz) cov Ajuov dveépero, xui èx rity Bvavríay Trà bed ToU Afgou Wudslhaeva dnd zig BovAsc ixvpovro, .. Vid. Wolfe ad hünc locum, 3) Quae a: legatis Pellae residentibus acta sunt, festive describit Demosciierin page 390: ZAAR I ; ya groèsk FK . » 4 DANIELIS TIEDOEL SIEGENBEEK Mirum forte nonnullis videbitur ,. Demosthenem nunc inter legatos numerari, de > dre xdpebe elg Spxov, quum ex aliis locis illum iis non interfuisse credere liceat. At summa est haec oratoris vafritia, ut non nisi in iis rebus, quarum sine periculo particeps @se. possit, suum nomen reliquis adjungat, Quum dein una cum Philippo ex Macedonia: ess sent progressi, jusjurandum exegerunt Pheris , in sravdorelg. TQ mp) ToU Ascanaupelov. iv. ee .in caupona prope templum Castoris ac Pollucis sita, Inserviunt haec ad augendam ine vidiam; nempe in propinquitate templum erat ,-locus Diis consecratus , atque his: a maxime congruus. Patet itaque ex his Demosthenem , quantum in ipso esset, omnia tentasse, ub baeten diligentia "Thracia servaretur, legatos vero, mora sua, ejus conamina impedivisse. Corne firmatur hoc, cum decretis, tum testimoniis, inprimis Euclidis, cui, ut docet Ulpianus 4 audito. Cersobleptis excidio, ad regem misso, respondit Philippus, se nequaquam. pece casse, sero enim legatos convenisse, atque anté jusjurandum exactum haecce omnia fuisse subjecta, Cum igitur se ipsum defenderit, et probarit non sua culpa factum esse, ut Cere sobleptes perierit, a verbis 871 rolvuv odd’ dpyyots ( page 392) , crimina. Aeschini objecta confirmat, atque ostendit, revera per eum periisse Thraciam.. 1 Comparat utramque legationem, Etenim in prima legatione tam cito fuerant progress si, ut ne ipsum quidem praeconem exspectarent (4); nunc vero viginti trium dierum spae tium absumserant. At tunc festinatio, nunc mora Philippo proderat. Narrat dein, quae ante Philippi adventum acta fuerant ad sui commendationem ; ipse enim captivos: redemerat. At Aeschines fecitne simile quid? minime: Philippum invitavit, monuit que ut pecuniam nobis omnibus quam plurimam daret (pag. 393) (5)- : Quam: vi Aiz, iy roórw vU péva rods Üpkove EAaov apk rity cunudzav, 9 T ZAN y & mpochxev, iila Wzyy HoAAOU ye wai Set, &AAR pete mijvag ÜAovg dmodnuhoavres, wal qiMaG Dpax uae Aafóvreg. EP6dsov wap’ Suiiv, Sou wap’ oddeustic BAAng wérews, oll? Ere ixeiss imzopeóovro , old’ Se" excite Jetpo, rode Üpxcvg ZawBove In singulos dies legati. binas- drachmas vt mt Vid, Aristophanis- Acharnenses v. 69. isedif nuts de BuorXêu roy ueyRy: vr. Miobiv Qupovrec 309 SpAyuug T üpfpuQ. a Ex hoc loco: colligere. licet , quale fuerit pecuniae, eo tempore, pretium; o . - | C42 Xiipunce ducts mpoumeorstaure, doris 5 hes onxeloeras, gui nobis legatis ad Philippum eunti. Zibus itineris socuritatem pacisceretur, , (5). Ita enim cum Reiskio interpretandum judico ofrog 38 wirtxa kuotcecte ri void) BweTÉAes | asy’: tí city i» TOVTO wh now} viv dA, appa) hats divai” "ym yep pudè reir’ Ayvoijre, Bueïvos huis Ssenudduceymavras* rive piro; éxtorw xpoortumav idle, nat word ye, & kvdpeg: , ’ Abya- RESPONSIO av QUAESTIONEM LITERARIAM. T Quamvis haecce captivorum redemptio mihi unice -praetextùs-videgtur. (.67) ( revera enim legatos comitatus erat, üt Aeschinis facta quam diligentissime -observarét ) .atitur. tamen ea ad refatandam. Aeschinis..objectionem, quod. conscius perfidiae Yel tante qedtiicnis nihilominus secundam. legationem -obierit, . Denique, capite absoluto, crimina Aeschini objecta.in summam colligi his midi C pag. ors ira ov adaylts dryyyerndra, BAAR Devanloard' beds, wdptvor vols Yevemud- wars abirdts , où Adyors ppüjuevog * erddaiha alriov yeyswujetvoy cob wy Odrciwv beds dxodew ipod vw Tale Omootaer: xa) Trois érayyérvuacr Toe rodney mpokararuQlevras rors, mdvre gdvavrle cvuBevnebravre , 3 Bers wal TH uiv compexav dursindvre sipiy s TH 0b Didonpd- ous ovvayopelcavra , tods ypdvous xararphpavra., ive und si Bodayobe, Ddveucd? gerber. cis Doring. xal Brau brl vig dwrodyulas ToOMAA xxl demk sipyacwévov, mpodedaxdra mdvra Kat mempandra dapu Egovra y oddity érrsrorméra oxdupias. i "Horum unum si commisisset, morte dignus fuisset judicatus , ut similia aliorum legato» tum exempla probant (7). $. 6. Sua acta excusat atque ab actis Aeschinis aliorumque secernit. "Ex superioribus capitibus apparuit, nulla fere Aeschini superfuisse eflugiae Erant *amen quaedam , quorum refutationem hoc capite aggreditur, . Fortasse, inquit: noster, aegre feret Aeschines, quod solus eorum , qui apud popu» lum dicunt , verborum rationem reddere sit coactus. Sed quid aliud a legatis exigere dii possemus ? Sunt enim legati ( pag. 398 ) où vpiipav , onde med 00d” ümAiTGV , 000. expo ; món * Abryatos s &idods zevolov. AtsxwSdévicev, tinnabuli sono quasi exploravit, Melius, quam Reis» kius, interrogative edidit ¢tvz *pózo» Bekkerus in recentissima editione. Consulatur porro Ulpis- nus, qui Hexwddvioev interpretatur 2Sonipdlev, emeipalev, Sad ueruQopüc rol novos dv a vóxvup of PóAanes dromerpúgevas ei dypnybpaci of rag TlÓAag Quddrrevress (6) El wa Mà vb rodrovg (sc. captivos ) BotAcebar cosi, 2£drng amorolunv xa? wbic E mpocadpav y àv dpyopioy máy) word perk rovrav PmpÉcQevocu. pag. 395. C72 Quod ad grammaticam oratoris explicationem , observandum est, hoc loco occurrere lectio- H, nis varietatem, Ante Reiskium legebatur gópsa By ely Aéyesv xw oor caet, quod ille mutavit ia pápa, ut secundum ejus interpretationem ita accipiendum sit: Swpervacaneum esset eoque majoren jin modum stultum docere caet, Hanc mutationem ( pace eruditorum dixerim ) valde probo, prae. sertim cum exinde minuatur difficultas verborum eor — dí 38. Totus locus ita est interpretandus ¢ Supervacaneum esset, multis verbis docere , quot apud mos morte fuerint damnati s qui vero peck niam magnam solverunt , indicare non difficile, ut eon aliique ; de quibus `y vid, index hist, Reiskii edit. adnexus, " Fa 44 e DANIELIS TIEBOEL SIEGENBEEK mdaswy Kúpa s Coddeg yàp mpéoBeor rar’ eyserplfer) dard Adyuv xal xpdvav* rode pulv oby xodvous el adv ur) mpoavelrs Tijg miAewss OK ddiKeT, el D” Averincev, údlunue * rods 38 Adyous, el uly dAnders dmiyyernen, Ñ cuuéspovrag, dmoDeuyérw, el Yè xal pedes wad puc y wal dovuDdpous , dMonsolu® oddèv yàp E00’ d rr ultor dv buds ddinyoed tig, Ñ eub Atyav (1). Sequitur comparatio elegantissima tyrannidis atque ‘oligarchiae cum democratia (pag. 399). Etlicet in illis non omnino necessarium sit, ut verborum ratio reddatur , in demo= cratia omnium est utilissimum , in qua pleraque: non unius , sed multorum, nutu aguntur. Lubet locum oratoris, ubi de regiminis forma apud Athenienses agitur, ut notatu dige nissimüm , adscribere: deiv dè, mpürow pl» mep mávrav rv BovAùv dxotoas xo mpoBourete cai Der, ka) Tod’, Grav jj unpubs kad mpeofdelaus mpoyeypapmdvov (9. ) cx. del" six” innige clay moijoats xal vaüTNV $9 Üra» de vüv Viuaw xabjxy* elra upariiont xol mepryevdobas det rods tè Béatiora Alyovrmg tiv 4 W Ayvouv, d die woxduplay dvrineydvruv® iQ Bman è rodroig , mely wal dedoyudvov di xal ovuDipev òy Patras, yodvov det dodjivas rH TV mok adv ddvvaulg , i» Q xo mopotvras Tadd’, dv ay déavrat, Grug àv rà DEavra nad Sunder TOYO Ube : Erat expeditus adhuc sermo Philippi defensoribus, Antea dixerant, legatorum poenas initium fore inimicitiarum , nunc vero asseverant, Philippum impeditum iri, quominus civitati bene faciat; adversus quos, inquit Demosthenes, ne verbum quidem dicam , sed lie €1) Explicavit hunc locum Hermogenes pag. 144. cujus verba ex emendatione Reiskii citabi- mus: xa) yàp Aupootévng žy +H wept mapampea(eíao* evedivyeg deriv ô mpeoBeurde, Queis, ex? Abyti6 5 BAA’ olx dvethuveg, nad mpücrcv ( Scilicet éyyetpyua) tAuBe Ard ToU orpdygarosh ovdév yàp mpy- pa avetbuvov, B wpbccoriw adinuna® dra dad rod mpocdrov, Uri xat pirwp avetduves Ext Abyorg ob By slyt Exacrog yap Gv 2aTi xdpsorg, roóruv rds edbúvag Swci” sira Amb rod mÜmov, Gre wad èy Snpoxparia oddelg avedtvveg iv Aóyoig* oig yàp ors èv Adyors 4 woAstcin, mic, Èv od roe pd Hol _ aXubcig, Rodarte bors morrrévectar; nat xubdmak , as EÔngsv, mávra Th nePcraa oğru nat va^ oxevasticeras xxi xaraoxevacifcer at. -` i (2) "Orav 3 wúpvEs wad mpeoBsiaig mpeyeypappuévov, Wolfius, qui legit xporyeypaputvov, acci- piendum judicat de clausula senatus habendi, de-caduceatoribus, aut legatis ; at ( est enim pronun- tiandum ) male, Neque placet Reiskii interpretatio. Optime explicavit Ulpianus : zpoypápuz gemi và mpocTil£uevoy qiio exxAnciag Sore QouAÉvsacini, * wept ToU wéubas mpéaQeic , À mpécpeuy Axov- vuv, pubety, 0, re Aéyouosy. Ita inter alios locum accepit Budaeus sic vertens: Apud vos autem rem ipsam curiae innotescere moris est, deque ea re S.C. fieri, idque tum demum, cum aut de mit- tendis: legatis vestris ; aut audiendis aliorum, concionis edicta proscripta sunt; mon semper. Dein. concione advocata , id quod tum solemne est fieri , cum praescriptis legum congruit e re nata , orato= ribus videndum est ut , cum consilia sane utilia commodaque Reip, in medium tulerint , dicendi quoque facultate iis praevaleans , qui e diametro in medium allatis pugnantia , vel imprudentia ipsi lapsi ? vel ducti improbitate , tueanture Vid, Taylorus ad hunc locum, RESPONSIO an QUAESTIONEM LITERARIAM. 45° literas vobis praelegam Philippi, temporaque , in quibus decepti fuistis , memorabo , ut sciatis Philippum , vos decipientem ( 3), frigidum: illud benefactoris nomen, ad satieta- tem usque ab eo allatum , debilitasse (pag. 400) (4) à Parva digressione facta, illud porro studet noster, ut existimationem suam tueatur, Praoode @ov parov mpáy ga, ut ait Ulpianus, # jxropos &eipyaodusvos.: Acctisabat nimirum Aeschines Demosthenem , eum legationis collegas in judicium vocasse, atque haec clamitabat (rpaygder mepiùv, allusio ad priorem Aeschinis vitam) zog 3 dass; mod rpdmefars rod omovdal; ubi sas les, ubi mensa communis, ubi libationes ? quae omnia vincula erant, quibus inter se conjungebantur; quare factum suum aliorum magistratuum exemplo comprobat (pag. 400) : ays d old $n mávres of Tourdvers C5) dover sxdorore xow, xal cuvdermvodcw AAAS » zal ovorévdover* xal ob Dià roüro of xYpyrrol rods movypods wimotvtar, AN say ddimotyTa Ad- Bool rive wöräy, TÄ Bourg xal rH dyup OuAcUci * wad ù Bova dè ràlaörà raüra, elolrypa Yue (6), ouveroriddn, crovdav, lepav Erowdvyoer* of orpatyyols oxeddv, ds elmeïvs ai åp- xal scat, Atque concludit, ardrepot ody robs dang, xal ras omovdàs maptBawov, Alogivy 5 oh mpodidévreg, Hal ol mapaumperBevovres, xm) of Bwpodoroüvress Ñ of xaTWyopoüvrec 5 of dÀi- Höüvreg Syaovers rag Gays ye Tijs marpldos omovdàss Gomep Cú, Kal où wdvov Tag Diag. Ne ta- men qui in publicis improbus, in privatis rebus probus videretur, comparat convivium , a Philippo- post captam Olynthum celebratum , cum alio a Xenophrone habito, atque petulantiam lasciviamque Aeschinis Satyri, comici actoris, eximiae virtuti opponit ( pag. 401—403) (7). \ ; ; Ju- C3) Yuxiv retro Youn và Lge xópov, frigidum illud Euergetae nomen, quo aut Aeschines Philippum, aut Philippus sese in suis ad populum Atheniensem epistolis ornaverat, Hanc senten- - tiam tuetur Reiskius; Marklandus vero judicavit ista verba desumta esse ex Philippi epistolis, in quibus promiserat se satisfacturum esse Atheniensibus Zyps xópcv ad satietatem usque 3 sed haec , ne. scio quomodo, non placent, Budaeus ita interpretatus est: ut intelligatis Aeschinem in impostura vobis factitanda etiam verbum illud, quod frigide et scurriliter dici solet , ad satietatem usque exsu« perasse, Judicent attamen de ea re doctiores, : (C42 TlageMAvlev, praeteriit, dicitur, auctore Reiskio, de auriga aut telo ultra metam evecto, id est, eo aut Aeschines Philippum , aut Philippus sese reddidit indignum. — nd (5) De Prytanibus vid, Pollux VIII, 15, #06Acgs èv $ evideia ovy éxdorus Apfpag mevTÁnoyTE Tè rüv mevraxociuv Bouje À r vravedoven dian. (6) Eleirápiz. Cum pla “ingressi erant senatores, Jovi et Minervae sacra faciebant , át- . que hoc est quod dixit noster sicsripse úzèp rig Bovag fspoxsijout in Midiana pag. 55 wor” ?xariacdusveg pe Òôveu, ual moroüro mpRypm emayaydy, eiae uiv me elaurhpia Ümèp Tis BeuvAús iepomorijaus® ubi ita commentatur Ulpianus, elcirfpia T Eyévero med drodong sicisvas Tío BevAx eis 70 Bovacurspiov, dare xz yibuny àmavrijcur tiv wpayudray thy oxépiv, wai voUTO ÉxaAovy close wpsu. Vid, Petitus pag. 275. (7) In hoc loco sequentia (pag.403) RAAR 33 mà vig êEovoiag ! oöTog-HAAov Expive map’ Suey im ! F3 rope 46, y S DANIELSS TIEBOEL SIEGENBEER . judices interim a re proposita. in defensione sua abstrahere posset Aeschines, „dicendo Demosthenem omnium, quae fecisset , fuisse participem : quamobrem contrarium vel ex co probat noster, quod in concione rationes secundae legationis. redditurus ,. a Philocrate atque Aeschine- fuerit prohibitus, a pag. 404 — 499 (8)4(92 (19). _. m - Deinde Athenienses monet, ut illud praecipue - -animadvertant ,_ nullam ei fuisse M sam, cur insontes accusaret; neque enim dulce est, neque. conducit multos sibi, ‚compas rare inimicos... Atque. ultimo. loco de magistratuum negligentia conqueritur , qui injuriam ab his civitati illatam. non curant. Opponit hisce Philippum , qui ita sua vigilantia om- nia composuerat, ut amici, ejus. Athenis, quasi rex eorum acta. ipse. observaret., unum. quemque, .qui .Macedonicae factioni adversaretur , ut hostem, effugerent, . Hujus rei caue sam sequentibus; explicat, (pag. 414 et 412 ) Bodascde olv eldévact xa) droogt. td rodtwy al- miovs £70) I pita, ke Db pabév! Axdeolal mor Myovrt waranty ° rr dusives Mey By, ola uals Cem yoy, wad: pugu elat y mavrd dup nad Dias rods izuròu. n mmis xal gie cei coUe Tàvavrim * Üpüv D Eraaros, odre Toy EU mosoüvra Tv mA y. aùrdy ed moiety úyel= vai, oltre tiv nance vondst RAN Erepd dori, Eudora mpovprralrepas ÓP dv mapdyerde more, Ade zopvelg, aliquam difficultatem afferunt, Marklandus post @fcvefeg ponit signum interrogationis, ut lega- tur ZAAR 33 ro vig BEovolag scil. ipsi; eam igitur vitae partem afferes , in qua tam libenter grass satus es? Sed simplicior Reiskii interpretatio , qui subaudiri vult spaee et sà-sije éfovolug isc. ps pn vel rav êZovefuv, ut sit ZAA' árüre vv &vipdmov iEeveiav , sed spectate confidentiam atque ‘are ogantiam hominis, alium , ut impurum , accusantis. T 8) Locum adscribamus suavissimum atque experientiae maxime —— Legitur pag. 405 et 406. Tt fi a ody dort vb airiov, Ors e BAsbupára mo: mévrwy vüv dy rý zker, wa. uéyroroy quove rou “at AroAuordrov TÁVTUV dod » Xu od3Èv odBevdg perlov Oleyyoutie, wocoörov ürrûvrars Ore T àAndès lexvpóv Pel, nal vobixyrioy AcÜsybe "b cuverdévar merpanóoiv Ezuroïg ch modyparu* Tovro mupaipeiras vùv Öpgoórnra ov T0ÜTUV, TOUTÓ ror vpÉQe: mv vAörrav, èuÔpdrres cà orhuc, Üyxe., ciuräv moet. Tod nar äroAgordrov ; dixerat: supra , se esse Ser Ady meds vo06 BxAGUg, pro quo antea legebatur Bpxoug, quae dictio ab eo loco erat (aliena: signifies $ se timidum adire conciones plebis : êuỌpérrem est, obturere, obstruere. : i ` C9) Animadvertamus verba illa, quae pag. 406, occurrunt, JegAee Iv ray inudrwy vibru, servus erat horum verborum ; xpigara elAndas , mpodoràg el; hisce audacter ios oye raf -— confutare reformidabat Aeschines, tamquam servus dominum laesum evitat, (10) Memorandus est levis Wolfii error, qui verba odete mármore SucAoyiy B3ixerv Edd, pag. 408 vertit » neminem unquaxi, qui crimes fatetur , esse condemnatum. Constructio'est od3ele zámeve E¢Aw busxoyüy &Xixeiv, nullus unquam , qui condemnatus fuerit , crimen fassus est. Hujus rei" causam tradit Aeschines contra Timarchum pag. 37. of uiv dx” abroddpw &Abvreg, Èv may óporoyitiy, ma- (uaa TH bavérs Cuusovvrus® o$ 38 T ne tapol Te act — b "Ut — siog. RESPONSIO i? QUAESTIÓNEN sonde a7 FAKI a jn , Qidvos » orks gaplaaabai TO Belles BAN kupole t — By po Ta 5 dvd pes "Rf valet ». málure TILEN» ny dice SOTO 9; dads TIAMAUTA Plantes Cri » uS. dete æ misericordia dehortatuts exagitando. cum priorem Aeschinis vitam , oyalar ras tum: afin gapeenanunque deprecationese .. uir ~ Qüod in anteacta Aeschinis vita exagitanda semper omnium bist — hoster, erat accusatio Timarchi, Hanc igitur in ea parte, ubi: Aesehinem judicibus. quam maxime invisum reddere volebat, prae aliis eum merhorasse. ‘facite ‘intelligi potest. *Amonoysirat Daten Tigapxov s scribit Ulpianus, Darroy aTQ kk kaprupiods. Nain si quis, ait. noster, adolescens ceteris. forma praestiterit, atqüe ` non cavens illari ex faciei praestans - tia ortam suspicionem , liberius postea vixerit, hunc impudicitiae accusare non dubitae bie ^ Videri interim poterat non bene sibi constare pa. quod eosdem illos lega* tos, quos nunc, ut proditores , accusabat, ex priore legatione reversos laudari atque ad coenam invitari jusserat, atque Philippi legatos munificentissime exceperat (1 ).. Primum ratione temporum excusat, quum proditio nondum innotuisset, secundum, quod, quum haec (nempe liberalitas et munificentia) plurimi in Macedonia-aestimárentur, in iis se Macedonibus praestare ostendere vellet, Transit nunc ad rejectionem advocatorum, ut in epilogis fieri solèt, teste Ulpiano. Fortasse enim, ait, patrocinabuntur fratres, Philochares et Aphobetus , quibuscum . ne- cesse est vos Athenienses , procul habita dissimulatione , libere ad hunc modum ages ze (2). Nos, Aphobete, et tu, Philochares „ te quidem (Philocharem) cum alabastro- : Ek as thes - C11) Subjicit hisce Demosthenes facetam colloquii inter par peregrinorum assimulationem , quam optime exposuit Reiskius, Apparatus Critici Vol. lll, pag. 719. «(a ) -Posset haec pars vere epilogus dici;. absoluta jam est ipsa accusauo: sed ob perspicuitae tem. hanc. divisionem. arripui, ; (2) Locus aliqua explicatione indigere videtur, Ita sese habet pag. 415 ( Zv£yxw 38, & EvMpee "Alwaiors perè mapinetag drarentvar, undey Ümroupivégevov ) ecto, “AD6Bure, nad od, DiM xac lager) oè piv màs; kAaBaorpoldnas yoddovrus wad rù Tourave, Torov HÈ iroypauparéag, na? mods ruybvrus dvpúmoug® (ual odòspiže uaning maUTE, AAA oddé ys oopuruyles KEix) mpsafieiliv, evparwyiüv, tiv peyiovu) Tipiy HEidoapev. E} robvuv pudiv tudy Pizer pudeig, ody huste div uT obdevdey HAN ducig hui» Sinaiwg Rv Üxowre voúruv* modde yàp Üpüv uÉAAO a&toug ré» wtiobas mupévres ñus dues éceuvivouev’ el 38 Sq wat Ev aurore, cig eriutobe, WDixyed wig piy. xuY votre: tomire; móoer piarroy Ly usootets luwwaíng, d oúlorotes yà piv duzt morAë. Pro dsronpsvógevow Reiskius. legere. volebat Ûmoxpivouévoug: SC. dutig vos judices etc. Nam quod cogita: vit Wolfius, nosttum allusisse. ad Aeschinis artem. histrionicam, admitti posse non videtur: Yegev- praeterea, uncis a Reiskio inclusum, ex- ejus sententia tollendum est. Accusativi enim o& iy, roúrovg; Tes 48 +, DANIELIS TIEBOEL SIEGENBEEK thecas et tympana pingeres, istos autem ( Aeschinem et Aphobetum) notarios et vul- gares homines, (quae, ut ab omni improbitate remota sunt, sic neque imperii dignitatem merentur ) legationibus , imperiis, maximis honoribus ornavimus. Si autem nullus ves- trum aliquid mali perpetraverit, non ut nos vobis, at vos contra nobis gratias , habea- tis necesse, Multis enim honore dignioribus neglectis, vos exornavimus: sin vero in iis ipsis „quibus vos honoravimus , peceayeritis p nonne multo magis exsecraremur, quam servaremus ? multo sane, ut putos: - _ Ut accusationem suam firmaret , multis utitur argumentis ex Timarchi causa petitis. Faison aliquam inter ambas similitudinem exinde patet, quod in utraque testibus caruerit actor. Aeschines in oratione contra Timarchum pag. 141 duos citaverat Hesiodi versus ex opere "Epya xal "Hgegai: i i ' Qux Y oÖris mumay ÈTÉAAUTÆL s Hvrwa morrdd Aad Quuitasi , bede vý vig feri xal aùTh. Et alios ex Euripidis Phoenice: de “Oers 3° dutadiv Herat nexos vip Od wdmror’ Hedryous YIYVOORWVS Ort Toti; dor’ Ekaoross olomep Hoeras Euvóv ( 3 )- Utitur his Demosthenes simili modo im Aeschinem, quo hic in Timarchum , affirmans reguntur ab #sdoamev.. Cetera planiora sunt. “AAwPBaorpobyxeg ita exponit Ulpianus edv ‘Auxuttoy Ç vasculorum ) vü» uà èyóvruy Aapag (ansas) ZAAR Asinv, Tg xisrag nar Üixuc* Hoyt ovv » wurde, Wa mog &ycpátovrae Sehedluvrar ( allicerent ). Tympanum erat instrumentum musicum, : Tó- tius loci artificium recte enucleavit idem Ulpianus : êv 38 rails Affecis Pxuwcoóüpyuasv , tows, elma s ús xui räv &3eAQüv aloxuvouéver aire Boudjoas dia wv mipipdveiav wily Binnudravi— 533 y stwdaar of Biudlovmeg moAAduig xai See mod eùzarpidug slvai, unt die 7d yévog xaranupilerbas Totg upivonévorg TuG dose" eEchatrawe shy madasky Tox, eerdoug THY UAuv oixiav Alegiveu* Exedy yap s biroy dong Luyphdos iv nara ZevEw, 9 AmeraAgv, À Eldpdvopa, 4 rive riy ÈvdoEorde Tuv, xabeaciy BevAópevos wired chy réyvyv, ZrAaBarrpobynay “at TUTÁVOV ypubsa sabeoryntvas Puriy, &zb rod petloveg xt và FAurrov xaTa[ÁAAUM TÒ êzirfdevga, xaT Sracópuv vU rarsivb- TWTi* voÔrovg X Swoypayparéus 'APbPurov Adyer ve Kal Alexímv* siru èmeidhmep eldev kvrs- wevodouv eùr chy Tüv Axovívruv morra ( mÉWTEG yat xui yesporénvas oiumavres; Ñ of aAsious ) Avípuxey elxdv’ wad oidiuség vantag Tatra X. Te Ae | è PY (3) Towtrbs eat ofozep dura est, neque in auctore prosaico ferenda dictio, Reiskius ait, sce. nae tragicae mula cruda esse condonanda, quae ‘dudum jus ultro arrogatum. sacra spargeudi usur- pavit, Vid, de his versibus Valckenarii Diatribe ad Euripidis fragmenta nn editioni enuss, Cap. 24. pag, 970. RESPONSIO av QUAESTIONEM LITERARIAM. 49. famam non temere errare. per. urbem ,. morgau alia ve ex nd modb esse di- judicandos, =- BU pes Solebat autem videbis alios; ridere, ut. pace jd ac. libb. jen los, cos-auctorum insigniores, inprimis. poctarum,, suis orationibus adspergerent,.immemor nempe»- se culpae hujus, si qua est, consortem. esse, Sophistarum. enim si „Est locos. auctorum classicorum suis commentationibus inserere „ Sophista est ipse, Aeschines.» qui locum. ex. Euripidis. Phoenice „ fabula haudquaquam populari y judicibus recitarit., Mes, lius omnino fecisset, si illos ex Sophoclis Antigone versus, in quibus de tuenda patria agitur4 quosque, ut.tertiarum partium. actor ;. Creon ille; Aeschines ( 4 ) saepius declamis. tavit: citasset , iisque. in legatione fuisset obsecutus, Eosdem porro versus in Aeschi- nis natales atque. proditionem detorquet , atque 'dictum. ejus de statua Solonis , , manum sub. pallio, absconditam tenentis , cavillatur. Statua enim haec.ante quinquaginta annos Salamis, ne erat deposita, quum a Solone ad aetatem oratoris. 240. „essent anni (5): non. igitur. artifex ac ne pater quidem ejus Solonis aetate vixisse poterat., Callide dein idem dictum; in auctorem,transfert., (page 421 ) 3,60, advew inquit slew 72» xem Exovta, Aloyivys def» cbr hand mpeoBeben slow civ, yepe Eyre". où D duel mporsivas xol Ùmoozòv, KA} KATÆICHý= vag ToUTOUsG» vidde oepvarori S val aAoydpia wWoryve méEreryras Ka) Dovaruyoass odK olet Bier. dace TUMKIÓTOY Kod vorolrav doa T UV » dv mialo Aa By El, chy eat y reps, voors» wad ép) roidop (6) 5 vade Ele- NN T2 [a rrira Myon Pa Pag. 418. Hinc dy explicat ‘ufpianos ad orat, de Pace, a Tiylóro ex Lam- bini emendatione citatus: of Apa ates Özxouperàg éxtAovy rods viv xwpwdods xal Tpayyšods Aeyomévoug * : eb roi. » fcav TET», D P TPMT LY OUTTIAS > ô òè Devrepayaworng » ó 32 Tosruywviorìg. At mie rum. quibusdam ; videri. potest , quum tertianus ille actor infimae esset conditionis , Aeschinem Cre- ontem, in Antigone repraesentasse, Respondeat illis scriptor vetustissimus D TG team pine foropizg evyytdébae ». ab Ulpiano ad hunc locum citatus: 3:2 retro rare TRUTH WO T AT. Ths dmonpioces TV Buvaorevbyrwy mapigeodar , . dmesd Arróv. gore mubyrixè và Órépoyna. Ita enim ‚cum Tayloro corrigendum. censeo pro vulgari xai Üméppyxm 5 ideo tertianis illis actoribus potentium partes tri- bui , quod magnifica. iila minus habeant affectuum. In plerisque enim tragoediis revera regum princi» pumque partes non sunt. gravissimae: eaiperov, dicit noster, istiy domep yépae Ti Tors TPIT Ay WE eras 75 rods rupdwoug xal rodg TÈ; CHEAT OM Éxovras des dicdo m videtur, scenica tici. ve rupevvey » tyrannum intrare, in. scenam prodire. mr x AC: Gy: Corsinus i in Fastis Atticis pag. IOI, mavult 214, Verom , v ut jam diximus, Oratores i in tradendis numeris néquaquam “sunt diligentissimi ; ; rotundos edere, tametsi , paullo largiotes amant, Tord uy rofvuv eme os dikaoraïs p, busuhoaro, intelligenda de Aeschine Solonis habitum corom judici- bus imitante. i : C62 Pocus. 4 minime, expeditus. Ilporeiven why geïpa dicitur is, au ' planam manum. versus I gitorem porrigit > imoaxely 5 qui "manti dacoris sibi occurrenti suam manum supponit, Cf, Reiskius ad G hunc a MAT ^7PANIELIS/TIEDÓEL STEGENBEER 1° 7 Elegia Solonis, quam post hunc locum reéitandam profert, agit ‘de -causis respublica: cum evertentibus , tum conservantibus ; citata. videtur a Demosthene , ut propositis malis, quae ex seditione ac proditione: oriuntur., ‘judicum animos in. Aescliinem exacerbaret,.-Ag- greditur pag. 424 novam accusationis confirmationem. ab exemplis.aliorum petitam : ydo yàp, & AyMpes "Alzvaor, dewdy dumbarunev ele civ "EAddUm, nad gAtTiv, wal morris wives siruglas , xal map buan emyesrelag Sedpéviy.. | Morbus 0: yiri” Athenienses; gravis sans aique dificilis Graeciam. invasit, magnamgae fortinam et; providentiam. vestram desiden vans, Afferuntur Thebani, Blei,’ Olynthii, qui omnes nimia in Philippum: confiden- tía atque civium proditione interierunt ; Chalcidenses ;' qui y antequam dona a principibus 2eciperentur, licet minoribus copiis, Philippum: vicerant, acceptis donis: superabantur. Contra illos «grave psephisma ' tulerant Athenienses , quod, ut contra’ Suae libertatis. proditores vindicent, . summopeére “eos ' cohortatur. - ‘Neque illud erga proditores. odium. Atheniensibus fuisse alienum declarat] ex majorum fáctis, Tegibus., kind institatis i in causis. liaud. dissimilibus: (inde a page 427—429) ari! MAOH 3 l « Confert itaque, inde. à pag. 430 =4g2, acta Aeschinis cum-actis edidi penam y qat antea interfecti. erant , atque nominatim E picratis € 8). Hic morte mulctatus ‘erat, primo, quod contra mandata egerat, quod. idem ‘in Aeschinis. legatione locum habuisse et ins. teritus:Phocensium et jurisjurandi: exactio docent 5. secundo , quod vera. in senatu. non dis- CS ts WAS Ot tE De hunc.locum,, Qbscuriora- tamen „synt: verba. xEy mididiov Aupy caets Ulpianus. ita’ exponit: di "ufu. daw. Ves tnt maïs. ours EAordopoïwro BAS mpoawmera Quitvres * roeden. xa mMbia. tipow» Zore Ki. Brdmretas wi rpiBecbas ry xia, jov Oliuao. Smaxpivb uevos , nak rM: P erpavpartoly, pr dior mv xeQz Av, i où Quies edv Td uà Sovas Stenv, xv matdiov. Qoi Sed haec mihi suflicere non ‘videntur. Alii existimarunt nostrüm his verbis mollitiei notam. adversario inurere voluisse, Ex omnibus ` maxime mihi placet. Reiskii Wrist Loci sentene tiam, ait, si satis perspicio, yidetur haec esse 5 „nullas te poenas daturum speras , si circulos et coen tus operto capite perreptans 3 éalumnieris , qua, “quae ste in me probra iri vulgus spargis ,. ea auctore. careant ad primumque eorum auctorem mull, pacto perveniri possit, . Manent. attamen multa, dactioe ribus. explicanda, (7) Qui a Demosthene in "simili causa memorantur , sunt Arttimius et Cattias, Primus, ut ex ver. bis nostri patet, erat "Zelita., id est, incola urbis Zeliae in Asia Minore, infamia notatus. quod aU» rum. Medicum in Graeciam intulisset, Alter Callias , Hipponici filius, celebratam illam pacem cuni. rege Persarum sanxit, qua: regi. interdictum fuit, ne ad mare Aegeum descepderet , et quidquid ab ora. maritima in continentem pateret ad diutaum equi. cursum , liberum suique juris relinqueret, Nihilomi.- nus quod auro corruptus. regi plus aequo. concessisse ‘vidéretur, ibaa cm oat talentis. mulctatus fuite Vid, Diod, Sic, lib. XII. Cap. 14e (8) Epicrates, üt ex eodein loco apparet, ‘aliogui eat vir probus auque U vans. eom, qi popu. tum ex. Piraeao in urbem féduxerant, - à ee ee eer RESPONSIO/AD QUA RSTION EM LITER ARIAM. 51 „xisse argueretur a nonnullis, quod in Aeschine es ipsae probant; tertio, quod literis falsa renunciarit ; quarto, quod socids Tefitietie nm acceperit. At, Hercle, Mech nes socios perdidit, Hia otor titted D i n [^ GEA ads cratem et, i Thisegbulum. aliosque | kaas: qui et ipsi uti. majores, sui ,. optime p ‘tepabliga fuerant meriti, capitis damnare, non, dubitaverint, AT [ A Uti: apud: Romanos 5, ita apud, Graecos . aderant advocati y. pin apud. Aeschinem, in fine orationis. de: Falsa Legationt y memorantur. Phocion et Éubulus. Hi. sua auctoritate reum adjuvabant. Contra eos ipsa. Aeschinis in Timarchum verba retorquet € Pag. 432.) ode dvapwuobiocctes.inquits dv oöros xxryyopiv Heye Tiudpygau (10)5 ds obdty Early, ÖPeXog. mires orig ei. velpa él rods AÌroüvras Eger” D owrelas » dy d evyyvá" ten. xal mapayysMa Tv. vójor welko isydourty * ùy „Eneco buas odre thy unripe Del rv Tuudegrus. ypaüv yuvalkan cobre ta Tadley ed" &AMoy obdéva> AAN dxeTvo PRY y Sth». vel arpgojaecóe- TÈ Gv. vor y xal và. Tig. moMrelus > m eöpirers Toùs Üu&g aùroùg êAcúvovras. Invehitur porro in. Eubulum , ut proditorem atque tyrannum , oraculumque profert de «avendis tyrannis atque effugiendis. insidiis, . "Enbytus nempe , clarus orator, antea, ut Aes schines.,. Philippo . fuerat, prae aliis infestus. . Denique Car) huic parti. finem. imponit noster dicendo ideo Aeschini summopere. irascendum . (5563 quod antea Philippo fuerit adversatus , judicesque neque misericordia ejus, ut hominis perfidi atque improbi, nec Heine, ejus. moveri debere. (12). $. 8 C 3). Thrasybulus erat filius illius Thrasybuli » qui populum a XXX Tyrantis liberaverat, Inter cetetos citatur. unus e posteris Hatmodii et Aristogitonis , cnjus nomen reverentia forsitan reticet: : quod "addit ,- eos Deorum instar coli, , patet ex celebri illa elegta cujus inidvm, ^ er dco ee By gupród eared) rd Eidos Qopíau xe te Aes dek " Non inventuntst ‘hace’ in Aeschinis oratione; ^ Apparet inde; eum , ut deters Brtdres; aliter alitis aliter scripsisse," "Nitez Eero est proprie nervos habere; vertendum hic, nullum usum esse í "Civitatis, quae non ‘aliquid: praesidii habeat contra irijuriosos, IIzpayysMu proprie advocatio dicitur ; "hic de multitudine advoestorum "indique colleetormm;:qüi'precibus et gratia judices flectant, ` C11) Totam hanc partem ideo breviter attigimus, quod in ea multa argument; beng jam antea usus fuerat, repetuntur, (12) Quum dixisset Aeschines Atheniensibus majorum exempla non esse imitanda, idque vehe- menter improbatet noster, hunc omnium pulcherrimum locum adscribit pag. 441: ef , «0e ( scil, mpoybyouc ) pudè viv Pyüpüv uydels Uv roórev TS Eyuwpluv xii rity Eratvov tebe eye scilicet ab iis Graeciae ) &moorepfeeie, voûruv Aloxivus tute oUx è% meuvicdar, rods aE axsivav, W uörds kp- óp Adu Kat dv Tay uBV BAAwy &yalüv où péreori TOig tebvetiowy, of 3 at volg nañ mpeg- „Ae Ge bsi- m “TSO ANTEL'TS” ab v—— vaerdi $e g \ “Peroratio. gid E: t i | j ) J (iA Addit tandem noster se paucis explicaturam , quomodo Philippus —— ope "Athenienses ircumvenerit. Est "face brevis "quas totius accusationis repetitio , in qua "vera Philippi consilia fustus proponuntur, Exdggerat inprimis eventum proditionis: Ae- schinis, ut ostendat'eam Atheniensibus perniciosissimam , Philippo utilissimam fuisse. Alludit etiam ad claram Aeschinis | vocem, dicens absurdum esse, si, quem Thyestae ‘partes agentem " exploserant ,' hune’ postquam séxcenta in^ ipsa civitate administranda ma. Ja perpetrasset , ob "Vocis “praestiintiam NE, ista enim praeconis vie non le- get (T) o , " i "timo loco coneludit ' e republica’ esse ut poenas det Aeschiness finemque his verbis "orationi imponit, pag. 4503 ub yàp oldkevan DMuyv SMEs y roiadr” Empakav y zoórous , ery “Tà map ba apel ‘arire j ef D woneelv $ 9 mo» Edbuapdryv, moov Aumcülywy , tiv? obs epu Aero ‘apederyy 5 rive soo FdVrüy pay Banu’ ela wonlryy tipke s doövra Tolo pèv Ba in drespaxdei pase, L7 denis Tiv onl Eila wefiodoar” ` u » - “pidvra map dev; Luxus * (rs yàp. meds dea , ; ore ine eücifeixy , odre mobs dopi- "Aniay ; odre meds draa obdey' uiv cupi iper rotrov petat, ZANG regt ergeren kiiri raat , » xal Tolg words ? al Tos ge Hoan aed iuidoes 3931 e COTE fi - 9 HOA 19 tik ) vik wi beten EST. vy oru rerekeuruuóruv Vio uThuá slew’ E vèr i bvo abrots Bre M *Tuyriciezi * Gv amoorepiy éxsivoug oroc, mUvüc Èv ris èmiripiag Dixmiug Dp viv orepnteine Mira , haec eloquentiae. ‚vis atque suavitas si nos. tantopere movet atque incitat, ut. adversarium odio , habeamus „atque horreamus , quid eam non effecisse putabimus apud judices , apud popülum, qui _majores suos deorum instar reverebantur ._ segue liberatorum Graeciae "TES esse summam gloriam summumque decus judicabant? (1) De hacce allusione sequentia habet Ulpianus in enarratione hujus orationis pag. 394. à" „ÒAAo ma moraBatves, whos mv. Avrobvruv, Abruy": Bors yàp veùDdavóraros Alrxíme ús airds waprupel moraduis. ó Anpomhévng”. Emerdh ovv. oA due, aupRaives rods. exotovras. xarayouredecins gý wud Pur xoi imoxpices » dik Taŭro einórwg nat modro, wo Ev TV Avacóvray » bepametans Poú- . Acetat" o pEyÈè yp eiQuvía Kak Ümónpaoig iu hyw xai byu xai PT PA mpg Widrag xpirAe rav YÉYUAT che pth paluti ú ; a SEC: RESPONSIO Ap QUAESTIONEM LITERARIAM 53 Rupe en Jen Com RA Boon Auli Gea Una NN s. Dido OUP TS 2775 77) Oe XPOSITIO ORATIONIS AESCHINIS, -— 1. .eusaiinga asro §. 1. Exordium. e ? NM Lainie ducit? Aeschines ‘ab accusatoris criminatione suique commendatione (1) ad captandam judicum benevolentiam. Submissum eum in hac parte fuisse , atque judices sum- inis laudibus Ornasse , nemini mirum- videbitur, reputanti non de mulcta infamiaeve no. ta, sed de vita agi, Quid igitur non perfecisse censendus est summus orator, quum in si* milicausa et ii, quibus natura nullas — dotes tribuit, maximam dicendi vim àtque copiam reapse acquirant ? . … Conqueritur dein de varietate argumenti (2) multaque Demostheni objicit, quae falsa at- que eflicta ab eo esse affirmat. | Urget prae aliis criminationem de muliere Clynthiaca, quod scelus , si vel. unus: Atheniensium sibi persuasum haberet, ab eo fuisse commissum, vie tam non amplius sustentaret, Petit porro a judicibus, ut eum sine praejudicio benevole audiant ,-eique,.si quid praetermiserit, significent, Ita enim est instituta accusatio, ut maxima pars versetür in Criminando Philocraté , Phrynone ; Philippo aliisque, atque so- lus Demosthenes de republica sollicitus appareat, reliqui omnes proditores videantnr (3). $. Ze —(1) In his observat Wolfius, in notis ad pag. 188. quod in sequentibus manifestius erit, verba Demosthenis occurrere, quae in ipsa oratione non inveniuntur, eit rod xsvduvedavrog: Qavav p moe KÉVeiy , quasi judices moneret, ut ne vocem quidem rei ferrent, Aut igitur ab. Aeschine ficta sunt ad.exagitandum adversarium , aut alia scripsit, alia dixit Demosthenes, (2) Quae de argumenti varietate dixit Aeschines, pag. 190 et seqq., verissima. mihi videntur, uti ad UE Demosthenis passim observavi, De muliere Olynthiaca consulantur quae dixi ad Cap. II. §. 1. 5€ 3). Ch de toto iba Aii, Mathei de M E oratore Vol, IV. edit, Reisk, pag. 1270. wile oratione. de „Fialsa Legatione statim ab initio judices magnitudine periculi. sui et adversarii » audacia et crudelitate demonstranda in suas partes trahit, Sententiis e re natis et utilibus docet, De- » mostheni fidem. derogat, paradoxa dicendo judices reddit attentos , crimina digit, fiduciam prae s» 3e fert, accusationis vitia osteudit- et. se ad omnia deinceps responsurum promittit," , G3 zi L gi 54 DANIELIS TIEBOEL SIEGENBEEK ''- §. 2. Defensio accusationis de pace, a Demosthene approbata. $ Mirabitur fortasse aliquis, Aeschinem non eodem ordine Demosthenis objectiones res futasse; at causam in sequentibus inveniet pag. 195: Ñ% dones caPsordrous jot TOUG Ada yous Écesfou , xal yvoplwous Sutv xol Sinaloug, evredbev Apfomos s dad vÀV mer zis elphvus Adyay xal vijg alpésews tis mpscBelag (1 De a Primo igitur exponit legationem. Ctesiphontis alia de, causa. fuisse susceptam , eumque reversum , inter alia, Philippum pacem cupere renuntiasse, Phrynon Rhamnusius 2» raj; omovdals tals "OdAuumiaxais (pag. 197) (2) a latronibus fuerat spoliatus, Rogabat Athes nienses , ut se legatum ad Philippum decernerent , srpeofdeurijw abrdv mph Olaurmov Erdolar ( ibidem ) ( 3 ) , sibique Ctesiphontem adjungerent,, Hi ex Macedonia reduces referebant Philippum ipsis significasse, se invitum cum Atheniensibus. bellare, atque pacem deside- rare, His auditis, Philocrates Agnusius decretum scribit de legatis ad Philippum. jzig sipfvws mittendis; cui quum nonnulli adversarentur eumque. Lycini nomine. accusarent (pag. 198) (42 » aegrotantem Philocratem defendit. Demosthenes Eodem fere tempore l Cae (1) Vid. potro Matthei loco laudato, pug. 1367. » In oratione de Falsa Legatione ne qui- s dem propositionem- posuit, sed ad crimina Didine: ita respondit, ue’ incipiat ab iis, quibus p maxime fidebat, a narratione de pace per ‘Philocratem et Deniosthenem cum. Philippo facta.. Dein- , dé reliquorum criminum refutationem , de Cersobleptis et; Phocensium: excidio, addit „et diluendo s» crimina: proditionis, defensionem terminat; Ergo ubique, quod ab initio lit, ongie , otllitéd » in ordinanda. oratione habuit rationem ; quod in orationibus judicialibus unice. sequendum: puto.” (2) *OAupalanas ombysas erant quasi induciae, per quas ad Olympicorum ludorum. spectaculum. Graecis omnibus proficisci tutum erat, Vid, quae de similibus emovdaitg diximus - ad Sect, I, $.3. (3) MopecBeuray nici» opde btarrmoy PAÉGlo: — wesobévesg Ò Ópeio mpocsiAec! gird Krysi Qüvra mpeofBeórnvs multa de his verbis dixerunt viri docti; Jurinus vulgatum aörg pro quo Reis. kius aóeby in textum admisit, defendit , dicens ex sequentibus: apparere: Ctesiphontem: | solum ' fuisse missum, quippe:'qui solus legationem renuntiarit; : Habent haec magnam: verisimilitudinis :speciem? Alii aöròw corrigunt. Mihi tamen prae aliis arridet lectio ,.quam: tuetur Reiskius ; praesertim; quum, in Demosthenicae orationis argumento pag, 335. diserte. dno nominentur , legati: : 2x erporóyuouy. adris C Phrynonem ): vat Keseifóvro. : Potuit. nimirum: Aeschines /Ctesipkontém- solum ,-'utpote princie pem, atque “majore, quam Phrynon, auctoritate gaudentem ;orenüntiantem. Ben mean „Ex citato: argumento insuper discimus, Aferag illos fuisse orparsörug DiAurmove C (4) FredÔovrur 3" bror ordpavónuv ed duiQrogua , Avrr End ravi ypadiy ern dool. od cíuunum éxavdy qAuyru. IHi decretum, ut contra legesfactumy -accusarunt, Lycinum actorem, mulc tamque centum talentorum. inscribentes, Tpdy wupavoutag quid: sity docet Ulpianus ad) Demosthenis. Orat, contra Leptiném ‘pag. 587. ed. Wolf, 34o:32 mwmpavopady piro? elg Py raph rdw gpbvov y ore mapà «iy üpicuévov wpüvov ypdQemcuu, Srepog Dy Grav adrds 6 vare vuns yy xL varios Ts zahaloige Legebatur antea sa mí éadbyxav éxacdy cáAnvra , quod verbum uncis inclusit Reis- irt a vp EE Se ee RESPONSIO AD QUAESTIUNEM LITERARIAM. £s eapitur Olyntbüsy ex qua quum multi Atheniensium in iisque Stratocles captivi in Mas vedoniam fuissent abacti', familiares hujus precibus (5) a populo obtinent , ut Aristodemus, histrio celeber, ad Philippum mitteretur, Hunc in reditu praevertit Stratocles, sine ullo pretio ‘a Philippo RUNI ; eadem , quae Ln es, in Senatu de Philippi benevolentia. prac- dicans. ven 1 “His omnibus nihit opposuerat Demosthenes, sed, uti Aeschines a Nausicle ə ita ipsea Philocrate legationis socius electus, illud studuerat, ut Aristodemus é%4uis (6) lega- tionem obire posset, pag. 962. Narrat deinde noster cum iter in Macedoniam, tum ser- mones a legatis coram Philippo habitos. Haec attigisse nunc sufficit, quum ea de re fu- sius egerimus ad Cap. I. $. 1. Magis memoranda est legationis renuntiatio. Ex Mace- donia redux erga unumquemque legatorum benevole sese gesserat Demosthenes, singulos summis laudibus affecerat (7), atque eo procésserat, ut, simulac Athenas venerant,. apud Senatum se reipublicae: congratulari diceret , quod. tam probos nacta esset fidosque legatos, ac decerneret ut legati gg ad: coenam in. Prytaneo- vocarentur , aureaque CO- 'rona donarentur. ' ^ Paullo post, concione advocata, renuntiatur legatio. Singuli legati ea. dicunt, de qui- ‘bus inter illos convenerat se acturum esse, Ctesiphon de affabilitate Philippi; alii de aliis zebus, binnen m rei edt atque. mirabiliter composito vultu gestuque, rea ah ' stalp= Hua t * i ^ Ll ç "7. 4 ¢ Reiskius Tu, Jut: ait iie; actores eaieammodo ek dire rid, mulctam indicant, qua reum dignum. judicant, .. - t (5 ) "Inerupíac thine, i i diui] est ramus: iive cum vittis, Mai dci indie. Vid. Har- potio voce ixerupias Aloxívue év Ti &moAoyín* inerupla xaAeiTO! bé qnd xAd3og oréppacs èorsu- mévog et, Petitus in Legibus. Atticis, page47te : C62 "Atos: hanc. rem. optime. explanat Reiskius.: Civitates: quaedam- Graeciae conduxerant. Aristodemum, ut per ludos civitati. cuique proprios fabulas doceret,. ni faciat, mulctae futurus obnoe xius,. Athenienses itaque. legationes- ad has civitates decernebant mittendas, quae pro Aristodemo: deprecarentur , ut si fungi muniis et pacto satisfacere minus posset , ne ea res ipsi: fraudi: esser, ut qui. reipublicae causa in. legatione abesset. tarn) C2) Quum autem neque Grammaticam interpretationem iiec nobis liceat ,. pauca dicemus de verbis 6: xpo , " Tb kaAcÜpsvoy murmbayuce, A rò maXigBsrov, ab Aeschine narrationi snae ( pag. 224) imterjectis. Képxany derivatur a xépxog, cauda y et significat proprie candatus vel, ut exponit He- sychius, animal, magnam caudam habens, Metaphorice de homine versuto-ac fraudulénto- dicitur, teste „Eusthatio; sumta: metaphora a-canibus, qui oculis et cauda-adblandientes mordent, MusréAnua idem -fere quod xasméay, metaphorice dicitur de valde. astuto atque versuto, inprimis. de eo cujus est „subtilis astutia ; erasrdAn proprie est flos faringe, TIaMfeleg: est: — — inconstans me mutabilis; inde zaApfeAía fluctuatio animi, 3 vér i iLi 56 DANIELIS TIEBOEL SIEGENBEEK scalpto capite (8), videns populum Aeschinis sermones approbantem „ita loquitur C pag. 230 et 213): duorérav Üxuud zo , xxl ray dxovdvrQv , xal vv mpecBevodvrav, bray oapévreg vi» gpvovs ol plv Ti» ToU (jouAeUcamcÓxi, of 38 ci» ToU ovgBoureben , dmodrarple Baoi (9) » thy Ömepdprov Aardy dyamdvres ev vols olueloig opdygaaw® odi yàp: elvar pov y % moscBslav àmayyeïhats Boror 9! uiva Py, xal Emideïkar, de Det và mpäyua ylvecdxte Praelecto itaque populi decreto y addit, gr: xarà roüro seréuPdywevs nad ravro Erpdre Tome, & evravbol yévpurtat. Quae universe in hac parte dixit Aeschines, inserviunt , ut odoj ad exagitandum ad- versarium, praecipue ob ejus coram Philippo perturbationem , bdiucdsne ad demonstran- dum eum ipsum paci fuisse suffragatum. §. 3e Defensio concionis de pace, quae una fuit temporibusque accommodata. Inde a pag. 233 proprie transit Aeschines ad defensionem ; quae enim in prioribus di- xerat, mpgis eo spectabant, ut Demosthenem redderet judicibus invisum, atque osten. deret, eum Philocratis socium fuisse, ut ex his verbis pag. 235. apparet , tiv gèv rafvuv xuveylay (1) Tv ü-ip ríe slpiv4ó npdbeuvs oùz pův xal Didoxpdrougs, AAA mee xol Didoxparous edpycere. : Quae sequuntur, versantur in refutatione illius objectionis , Aeschinem , binis de pate concionibus habitis , pridie eam damnasse, postridie , ei fuisse assensum , atque , adstanti- bus Graecorum legatis , propesuisse , . ut nemini Graecorum opem ferrent (2), sed, ut ait Aeschines Med 236), ndvra Xè iy TÄ tra airy zis welsh iparuk èm) T nop T. x: ET (8) Actio Demosthenis fuit peint atque a viris gravibus hinprobaes si fides habeatur Plutar. cho. Quantam vero operam nmavaverit, ut naturae vitia assidua exercitatione ` ar usp fuse mck - doctissimus de» Tourreuil , Preface Historique , pag. 335. d ! n oui (9) "AnodsarpiBucs bene. en Wolfius SsarpiBwoiv èy vols vero m "i msih- eayrec. 13 (1) In aliis editionibus pro se legitur saab Wolfius concen meerde; sed neutram habet, quo se prae vulgata commendet, (2) Locum Demosthenis; quem in miperioribas i intactum. ssalignioiaies Ladedeibémdse Legien! pag. 345: àvaards Zduunybpes xat cuvnybpes exctve Ç iAoxpáres ): moXAäv dElovs, © Zed, xui mávreg Ort, bavdrav Abyous, de cive Tüv mpoybvav ug peuviadus Décor, ore mv và qpimuim ual The vaupenlas Aeyóvruv dvégeotas® vouov Tè Ghosi wal ypdvew, puden rv “EXAM Sule Bondet; Be Ev pà mpórepog pv BeBanbyxds h° xat rave’ b oyérArog wad dvaidng oürog irbau Aéysiv, ePecryxs- vuv tes vüy mpéoBeny xai &xovóyruv ode axe tin: wd venete ‘vad vrodrov viv mese atéveres, Or oUzw mempuxds Eauròv iv ee ee eee ey RESPONSIO: AD QUAESTIONE MILITERARIAM. T wrobt deiis dagernlave (3 Jit Non: enim aderant Graecanicae illae legationés, ab Athenienses - sibus arcessitae ( 4) tit eX duobus sdecretis ab 'eo- citatis/apparet. ^ Dein de binîs -illis -concionibus. actüirus.s... probat. iin» posteriore.concione Demosthenis decreto sancitüm fuis- se, ut nulli: dicendi;potestas esset; «jj 38 Üerepulu ads! srpoëdpous Exnbuhiew rag yvdpae » Abya DÈ où mporibévar's pag. 243. In accusatione. sua Aeschinis concione$ miále. nárrándo -depravavérat. Deinosthenes; Ut eas igitur: defendát , ‘tem porum: conditionem , quum de pace (deliberaretur., in ‘memoriam revocat , atque bellica Charetis facinora exponit ( 5). : Probat dein:se Atheniensibus non persuasisse.ut imitationem: majorum ‘contemnerent, at ut ea tan- tum omitterent, in quibus imprudentes illi.sese: gesserant ,. ut in expeditione Siciliensi«(6). NET MRSE RD SEPOATA NOT veel VLAR Ges (3) Pro zery mavult Reiskius TOGT Wy quod 4;licét loco :ċonyeniens ,; nullo: modo: vulgatae prae» ferendum videtur, Variant interpretes in explicatione sequentium, Wolfius vertit, vehementer se cons questus est; Jurinus, in terribiles angustias se conjecit ; Reiskius. accipit pro cxéz iov éuurdy mptixe , gessit se sceleratum , quod. mihi. maxime congruum yidetur, |... MAN Ai (4) Ods Exenpav zpde DU of “EAAnves usrarsudsévecs isi a ToU Mg. Msvazeplévrsc mutat ‘Taylorus- in merameuDblvrug, at lecta Reiskii interpretatione , vulgarem tuendam judico. Mittebant enim legatos "Athenienses ad populos quosque ` Graeciae , eos invitántes,- ut Athenas “convenirent non quidem ipsi, sed per legatos tamen, personam populi répresentattros, vo C5) Imo hacce expositione aliqua. invenitur difficultas pag. 247 seq. ékardv 32 wad geyríxov ma Tpptis Aaóura ix vüv vewplov uà xararekousmévas® xul patre bary dw rore Ayäoi ded rors ` Xdpyrogok Karhyopos, Bernvbouar”® ` yiia Sè zat mtvraxócin TáAüyra ole velg Wrparsbrass BAN slg hyepóvas. &AaGovelag iyuAuxévas , Anidpuv ce. xal Aniavpov val TloAvPóvrnvs Spamérag dvipde move èn Tig EAA43og ouverAcyuévous, xal xepig cig rods TER TÒ Pipa xal và» exxaAnctzy pishe- Qébpovg. Satis ingeniose Wolfius conjecerat gj fuisse notam numeri 48. Amiserat ergo Chares, 102 naves quam lectionem confirmat Jurinus,; Reiskius':existimat)/tiegationem’ abésse’ non posse, ideoque praefert 4438 4, me octo , vel end? x5 he viginti ; quod’ ad me, si conjectura utendum est, quod in dubio relinquam, Wolfianam ut simplicissimam praeferrem ; sententia haec est ; swmtis autem 150 triremibus ex navalibus 48 reduxerat ( atque haec vobis accusatores in Charetis causa semjer praedicant ) atque 1500 talenta: non in milites consumserat , sed in Deiarum et Deipyrum et Po- Iyphontem , materiam. jactantiae imperatorum Atheniensium , homines: fugitivos ex universa Graecia collectos atque seorsim in mercenarios iilos- qui in suggestu ac concionibus versantur. Wolfius post IloAvQóvrw» de suo intertexerat wa}, a Reiskio expulsum, Deiares, Deipyrus, Polyphontes‘ viden- . tur servi fuisse, ex tota Graecia ~ collecti, qui-se' ductores militum mercenariorum gererent quos venales afferrent Atheniensibus, Nomina a re bellica petita ab ipsis sibi ad terrórem creardum im- posita, credo ; dicuntur ideo imperatorum "— eg eorum nofninibus in concione citandis vanam stolidamque plebem eluderent. (6) De hac -— wend Gillies ro " Greece lib. XX; cap, ar. et Diod. Sic, libs sais Tres ‘6: T eS XIV. at te IRÁ 88 Je A DANIELIS TIEBOEL,SIEGENBEER SC / Genus, euam commendat , . mentione. facta pateris: Atrometi qui^ popvisitexsi. me", qat ,:et: Cleobuli: qui-Chilonem Lacedaemonium: -mavali;proelio viceráty > 261922048 ei -+ Ultimo Joco :Accadicam.! eoncionem. defendit, | ratione: temporum.:-;;Fatetur; enimse .quum antea bellum adversus: Philippum concitare tentavisset nemine auxiliante, populo suasisse.,. ut.cum. Pbilippo .reconeiliaretur ,. pacem: bello Jonge) honestiorem: essé-affirmans., Cpage.2 58) Kolt 98 sid "Afuadar s; molis adv. mpéa Bete leupeto mhàs erinran wad’ Dv drpdre Bevov's rader B ananruvodg imple rhe Duve eit S He dyoüvro * xal yàp. rào shadvad Verte y nad màe mposdolas s kal. gebe: orsddvous y xabirdgitwin@ mpuraselg overs. ditey ob rolg thu sbe piu mamayslaaavisildard veio. thy ane: vinijooitiv * eld? Eoovrou Tv moréwov ab mèo sùlú- vob) tiv mpic(suv, al òè Swpend, tiv cTpaTWyGv , domdvdour xal dxwpüxrcug tobs modrduocus mooste. Oddels yàp bersoer mpecBedsw. Ultima recte explicuit glana eflicietis , ne ub lum belli fhe caini aut or pacis conditionibus agi possit, 3:3 UEA wage DUO KG} Brn V TU Se oat Responsio. ad nae et de Thracia. Cum in priore concione , quae de pace “cum Philippo facienda fuerat habitas, nulla facta eset Ceisoblépuis mentio eyenerat. ut „eodem tempore , quo. legati. ad jusjurandum exigendum profecturi erant, Critobulus. quidam (1)a Cersoblepte missus. peteret , ut juss jurandum Philippo dareur ,. atque, IT sociis populi Atheniensis adscriberetur. „Huic De- mosthenem ; adversatum. fuisse., ostendit. Aeschines. ( pag. 960 2) dvacras «dn: ty. mpoddpav Apos Dévus oùz Edy rd pi iae erupyQisly y. 0058 Aer cv ampie DlAurmov elpiviv y 0008: yiy vds Ckty Tv GUpMbP DUM TOU$- cuve QarTopsévcug , Sorepev mole améviovsi Tov lepav. NL yàp wep) ToUTUV. PELA Tes ort Pe a lu ii Démosttiénes ^ ‘negavit | $e de 3 T lar M 1 i ' REET AAT “hee le 1) Critobuli- nii i Deuosienem: apparet mentio, | j (2) In primis hujus loci. verbis vertendis a Tayloro: erroris: convincitur Wotfus täidan red- dens approbaturum. Negat enim: Demosthenes ut arpóedpog. se de ea re ad senatum relaturum , aut sententias rogaturum, populumve in suffragia missurum., Simili modo occurrit supra pag. 243. m% S Dortpaím rods mpoélpovg exilnPilery tg yvduag. Ita Xenophon, Memor, lib... cap. Te: $. T8. éxiardrus èy TÉ Shum vysvóusvog , èxibvuhouvrog TOU: dimou. mape rode vououg éwée orpurnyode wih Vida (rods àur Opactacv nat "Epacwidyv > &moxreivas méreg, ode Mérucev exipy Pio Ad hoc verbum in seholis suis: sequentia. annotavit. Clarissimus Bakius, Activum hujus verbi sige uificat , in suffragia mittere populum ; et medium: iavbyPi&eobas est suffragio: suo aliquid compro- bare, decernere,.. Formulam hujus: rogationis occurrere dicit Taylorus apud “Demosthenem ^ contra: Androtionem pag. 536+ Wpirav wav of mpoedpebovreg wig Poudis, xat o Tair’ exilinDifai eam ardrng Apdrwv wad Sud weiporovíav edidocav, Ürm Sone? Supetg AEiwg 4 Q:UA3. PeBovAcunévar, wad Orie Q3 Ad ipsam vocem ita commentatus est Scholiastes émipuPiGew? bxére év oH êuuAnate Widsoue: dypddu, emedisdslov d adrd of mpbsdpor arpbrepov, eÎra ri Shum àveyvácavro* BrinDiler 3- dort we dad rid Paon Pépew 3 twoBearcw Gore supom: tiv pov. Haec de prioribus; posteriora |^ vene RESPONSIO! Ap QUAESTIONEM:;LITERARIAM., 59> hoc décreto'setitentias rogaturüm y neqüer pacem cuni Philippo: factani:dissoluturum y, neque. agnoscere! socios eos, qui tänquamrin libationibus -ianus aduiovendo sacrorum: participes, esse cupiunt. : Huic itaque negotio-:aliam concionetn: datum- iri; - Dicebat interea Demos». thenes „Critobulum ab Aeschine adstantibus sociis ducibusque sacris esse pulsum; qui. om-: nes nunc cóntrarium: testantur; © Conqüeritur: dein ‘reus ‘de: audacia: accusatoris! odxoiv Dese, vòra ð | AlsvalTors elrie nar avdpds wdAlroOu ody tauroù y AAG Üperépou y Toüro — mpslaphi (91 y TAKA Tyrtkadras xarapederbas ‘xvduvedovrds trip oU soparo (3) 6 Cr ns v Laudat porro morem majorum ‘in causis::capitalibus; dé quibuscin: ;Pallidia: agebatur 4: 27 atque adversario: maledicit cum: veniae- praefatione, 'promitteüs sey: ét: reliqua's quae: de Cérsoblepte. dicta sunt; falsa esse ostensürum,:- Palladium: quid: fuerit docet; Scholiastes sz Sio rhfpioy m) manradle ders Axcuslov Qivuy* woöra de punpdoveber Ayworbévys: + "8 mar Apis orokphrove. 25! pl Ror som 15 ovens abe 3 vb etio vocor Mead Ro © Demosthenes’ in.accusatione. sua: illud. maxime urgebat Thraciabr: panos atque ins primis (Aeschinis:mora interiisse; Judicibus igitur proponit noster ¢pistolam Charetis , r qua constaret; Cersobleptem mense, antequam exirent legati;; superatum: afuisse, > Shikon absoluta fere erat defensio crimationis de Cersoblepte. Antequam vero ad caput de;Pho~ censibus transiret 5/ paucis agit de legatione» Amphictyonica , degie - secunda cep): dpois. « Legationém:‘A mphictyonicam sejurayeratiAesclines, morbum :praetexens ,;ut-ex-Deémos- — thene' vidimus C Jr» quum : vero vatditatPhocensium clade:redireht.'collegáe ,.:ultro: eam obierat, At legationem non ejuravi, ait Aeschines, promisi fantum: me) eam: obiturum g dummodo possem.” Réversos: igitur legatos qüum populus. nihilominus ino aan C0):08 » dedesiq E 2813425.: Sars. toil Sia 1% sabie P 1 1 © vail optime, ue mihi Neid? accepit Wolfius qui vulgatam cunudrwv reiner, neque arridet iibi; fátéor , MI al "Reiskio in “teken "féceptuiiz" Haec? voluisse videti Demostenes C sunt verba Wolfii) eos: “fon | habehdds’ essé socios; qui ‘Cottihtoddram participes esse" vólutit 7 quum alias nihil praestent. Videtur inporttinitatenn Cérsóbleptis' ‘perseringére , ^ qii Subió se Athe? niensi foederi ‘immisCeat , id ‘Quod Philippus ban ha hed P pad cui sit Bécutiüris à eum Céisoblepre ' NU duris, Ane eis * (3) Hoe loco magnopere efrat^ Wolfids “ita” 'annotaris;' negat se "civem eise Dosen” iit éapicilén inimicüm agat; rem “explandbit’ Scholiastes : E ul bae gir dr" Zwdrs Gs modteng eos "Artus où zeúlns ag Bupootéing. goe Gode) q mmdmegr gait 1 : (4) Sectiorie prima M 4 ubi plura * ‘de haé ré "iiia "Memoraitus tanden’ est Scho- lastes adhune locum : JEsoeduews aby "ue dmuodyeies ;' Eaptria" dori wel Spxcd Hgvueiol id est recúsatio Avrüpocía. dae’ aa hot 3s yàp E devi irita Pov uè e ERE Avra, Bre dene , và) 38 eyxadrovuevoy’ Eri Viena: $n mers Hiunrut 5 lined yus Badia a ei Ud ore dai ouai Auapruphrdrs kal Anemiypdr tte “lg” prove mopeorapey n dy d xtd Niedtousi , Emos 38, fri n Syacotov dyüvos y TU “debyoiires Ly qoe i „dor 7%) DE hyríiðinog obie, [y EP pU nov E e at | He 4 66: U ATDANIELISUTIEBOEL"SIEG ENBEER 0 7277 abire juberet ; eos comitatus sum, vérba Atheniensibus: danda: non „esse judicans. Riece«! dit dein ad” legatione grep) Spxove "(5 )’s atque | Demosthenis acta. exagitateo* Invehitur : prius in redemptionem captivorum:, affirmans 4 eum. stantum: argenti secum tulisse , .quan-) tum sufficeret ad unum , neque: admoduf locupletem 5:hominem redimendum , quum. sciret: praeterea ,. Philippum ‘a nemine. Atheniensium pretium unquam postulasse, Suam: etiam: orationem -in: Macedonia ad cóllegas de :expeditione: Phocehsi habitam commendat , atque: Demosthenis adversariam exponit, eique dein. ridiculum sermonem apud Philippum ‘habis; tum affingit. . Postquam: enim Philippus aderat, non observata aetate, primus omnium exorsus est Demosthenes. Initio collegas suos 'criminabatur, significans , eos nec om: nes eisdem de causis , neque animis 'conisentientibus: adesse, post ptaestita Philippo ofli- cia, inprimis.erga legatos hospitalitatem „ commemorabats: fa -38 wh waxpodoyiy Tura 3» & Eaeye wapdvrav vv mpéoBewy, de Frog ele, 8E dmdong rig “EAaddog* ED’. ole plaa ree C ol vruydures evévovro (pag: 280°): ‘sequitur Oratio Aeschinis ad: Macedonem, in qua, cum de expeditione, tum {de sacris \Delphicis atque Amphictyonibus (6) agit, petitque . inprimis a Puilipndy ut res eas now wi et — sed suffragio et judicio cone sttüat;^ “ude | > sh ci -Attingit potro acne, dijen rar probes Thebas i intra paucos dies: fore humitess 5.38 ut xarapdbers , d Adyvators iyà yàp raph Quem wiv dvs clos , pds d Omis Prov, kayyyerrovs Gti sayi: erga; — raros yyobuyy elvat y. xal. que si. Bowrlay OBa (pag: 989) (T). oor o j'rór aisicfrogst" AE en Demosthenem praeterea non fuisse (M quominus legationem today lites rasque Philippi non a se esse scriptas probat (8) (9). " 5 (52 Confiram ‘hog! ‘Toro. ‘Opiti mea de: numero cans ven de quo. in superioribus. piae non enim. erant, quinque , „ut Olivier et; Gillies putarunt, sed decem illi, qui et priorem obierant 5, quibus enim in hac re potius fidem habebimus, quam -ipsis oratoribus? (6) De Amphictyonibus deque juribus templi Dekphici diximus ad partem I, €. 3 vot Ma (7) Antea legebatur 72g Offze Bowrtag — Of£fwr. Mutationem a Reiskio admissam à probo > sensus est, renuntiavi me geguum censere ut Thebae sint Boeotia, id est, in jure ac potestate Boeotiae , mom. Boeotia. sit Thebae, id est, serviat libidini arque arbitrio Thebanorum, . Quamquam prius membrum posteriori sit obscurius, veritas temen sententiae ex opposito facile apparet. : .K8) Hoc nempe ei objecerat Demosthenes, wad adyes pèv, ait Aeschines. ( pag. 295), bre Berlan wel Apépav moaradure ubvog Move Hiekeybunv, alvi 32 elorActy pè voxrwp ward GÀ worupy® ore vwuerepivng EmoT ATS. Tò wphy wee Bem Similem leporem Apulei in Apologia Citar, .Marklandus ; inde. autem servus Crassi suspicatus est noctu potissimum parietes. fumigatos, dn ex fumi-colore? videlicet fumus. nocturnus migrior est eoque diurno fumo differt ? 49) Inter, testes quas . hac, de, re. adduxerat famuli , erant qvos torquendos tíader:t caralici M- eit s exer Be wd Acimy wes rig képzi raw pln" LOL venue yàp upopéas à dea ee RESPONSIO AD QUAESTIONEM LiTERARIAM. 6t 8. 5. Responsio all eA de mèru Phicensium. ^ Supererat etiam nunc praecipuum accusationis caput m interitu Dioner unde ini- tum duxerat Demosthenes. Nempe ut in cursu hujus dispurationis observavimus, ple- rumque exinde incipiebant oratores, in quo maxime sibi fidebant, ita et Aeschines pri. mum memoravit ériminationem de pace, ex hujus defensione innocentiam suam facile se probaturum esse-existimans. Et quis non videt in causis, gravissimis etiam, disceptan- dis, successum fere semper ex eo pendere, si bonam de innocentia tua apud judices excitaveris opinionem , eosque habeas attentos atque benevolos. Disputationem de Phocensibus aggreditur his verbis pag. 299. Ti yàp Év rig rowodr@ mioreiceiev dvyÜpz ma , 04 éyxeysipyxs Adve, de DiAurmog où TOlg miTOD orparyyheacw y AAR tals eats Onguyoplais elow YluABv Txpü^Óe 5 xal acyioudy Twa ýuepv cuvypidustro madz bate , dv al iyà iv depends mpecBelav, ol 38 daralxov rob Quxéey tupdwov dpo- wonkpureg CH) ravbevderensize Diy PEANY y mioredoartes Db of Queis acl, eive Tluady mü-- (a kaktaal tts ‘nl P weuerpnutvn ai ede splyouaa (pag. 296). Haec paucis sunt exponenda, Carnifex ille 3445. @iog vocatur secundum Thomam Magistrum voce 8úgsog (pag. 206) dezórwg xai Syuberog, às map Aicxívu TUpEO TUA Ke 7. A. Cf. Oudendorpius ad hunc locum, ‘Au®opedg proprie certa men- sura, in quem in ` judiciis publicis aqua infundebatur.. "Ev dsaperpuuévy "uípz , de hac diei di- visione legatur Harpocration J:amerpuuévy Susp. Mérpov vi Puros eect mods memerenmdvov hutpus Sitornue Plov* Bperpeïmo wad TH Mocedemve Qiu mpüc dR Todro Hyovilovro of mEysoros, Kad wept ziv géyioruv by dveg* Stevewero eig vpía pépn và Sdp, TÒ uiv TH DidxoyTé, 73.32 TH Qeiyoyri , Tò viívoy Tore dixdQover, Vid, porro Valesius ad notas Maussaci im. Harpocrat, pag. 1c8 et Petitus b leges Atticae. pag. 241. (1) Apopozýpuxege Occurrit hoc loco lectionis varietas satis insignis, _Legebatur enim pro hoc vocabulo 3ymoxspuxeg, quod Reiskius licet non in textum admissum, vulgatae praefert, ita ajens, Ecquae enim existit sententia e vocabulo e 3pógog et mm composito ? num citus praeco ? tolerabile hoc sit, quasi alii praecones fuerint leni? verum praeco populi ab. uno populo ad alterum man. data perferens , ecquem offendat? At miror, quomodo Reiskius in dubitationem hanc fuerit ad. ductus, quum verbum JSpopoxápuxÉg , cum aliorum auctoritate, tum ipsius loci sententia defendatur. Citat Harpocratio ex Aeschine Sgoyoxspunes of Acyduevor huepodrópoie — Hemerodromi qui fuerint . explicat Livius libro 31. cap, 24. respondisset ni speculatores ( Hemerodromos graeci vocant ingen: die uno cursu ementientes spatium) ete, Et cui ignota est illa Philippidis historia quae exstat apud Nepotem in Miltiade cap. 4. Confirmat porro sententiam Meursius Jectiones Atticae lib, 3. cap. 72. Neque videre possum quid absurdi in hocce vocabulo sit, non enim significat, ut ait Reiskins, citus praeco sed praeco. _praecursorius. Fieri scilicet. potuit ut in civitate Atheniensium plures es- "sent praecones, quorum singulis ad varia munia utebantur zita quidem ut ii, qui clara voce vale- bant, concionibus , qui celeritate pedum, ad mandata in alias regionem transferenda inservirent, Pro- muntient igterea eruditiores, De hujusmodi evrsoribus qui plura scire velit, consulat notas doce H 3 tig. 62° |J DANIELIS TIEBOEL SIEGENBEEK vy mapedétavro, xal règ macis tag wiry mapidorav’ TaUTa. wey ey ô xariyopos euo vrat, tà X dv Doxedor DeDddpy zedyuara j 19. ead why rón ES aided 2 tec fer il 99. dà qb proc TOU spdvou or enn i ; | yn 89. Bà Thv.eTÀG serie 05 1. 5D. nl 1 49. Ud rv. Daralvou iibi quae in primis. in eo Kerekes quod "end ‘ab ih niensibus missas recusaverat atque. gvorypióridas omdvdag non acceperat (a). Testibus igitur iis legatis, qui a Proxeno ad Phalaecum missi fuerant, atque inprimis literis ipsius Proxeni Atheniensium ducis. probat, antequam ipse legatus esset „creatus ,- Phalaecum contemptis. Atheniensium atque Lacedaemoniorum auxiliis: Philippo credidisse. Dein versatur in demonstrando res non. per gnis sed pets Demosthenis despite atque- amicitiam. erga Thebanos periisse. 6 In transitu leviter perstringit Demosthenis bakenen de legatione ditte: — obita his verbis (pag. 306) xpecBesovres Epod Thv tolryv 434 mpecBelav imi rd nowdy tay 'AgQixrudvay , ÈQ Hv vormde me Aysiy , de od geiporovndels Qxduwv , Exfphc 3° dv cma xol TÜuspoy Tebérkynag fee sloayysinas rs pl pe enge d où yàp 04 apenas: vi gat TY i zò lar rixa iu K 3 jen "m Ve tofüm Virorem ad Népotis locum citatum et Lipsium Fie " Micauttivm 59i in centuria ad Italos atque Hispanos “Opern Tom. Hè pag. 600. Rockstar? eee LEY omen on (4 )':De Wade Hegintns BE Cap, 1247 ge TF ES whee eee Y sane “ie T (32 ‘Locum obscurum Taylori tricae obscuriorera reddíderdur, Wolfius verterat; hac fenus thine’ quam ausus es me Falsae Legationis accusare, sed male, Hodie énim accusat 5 dicitur Causa mapas speofeiug. Scaliger hoc videns, ita mutat oüzw péyps ris THMEPOY » quod minime probandum este Sententia ‘bene reddidit Taylorus his verbis : objectare tu in tua oratione hon dubitasti me tertiam | illam legationem sine ulla. auctoritate, a populo non constitutum , obiisse, quod cum capitale Esser g. istid vanen’ crimen numquam lege in~me intentare ausus es, ne hostis tametsi sis infestissimus , © et quae vel ultimae forent in legibus poenae lubenter admodum a me exposceres, Numquam eishyyer> xag, nunquam vocasti ad causam capitis dicendam de legatione injussu populi suscepta, Hacte« nus omnia recte: sed quid sibi vult illa mutatio Tebléànsag w sloayyeïhat, AAR mupampeoBed - czcizy (scil, Qc). MapampecBedcucbus enim solum accipiendum de tertia légatione , quam De-- mosthenes nunquam actione fuit persecutus, Sensus itaque meo judicio est, de qua, scilicet tertia legatione , oratione tu dicere non dubitas , me eam injussu populi obiisse , at quam fala sit haecce objectio exinde apparet , quod cum mihi sis inimicissimus , mihique non invideas , quod esset ultimum. in: suppliciis, nunquam me vocaveris ad causam de legatione injussu populi obita dicendum ; quippe ipse conscius se falsa dixisse, Eloayyeria qualis fuerit docet Harpocratio ài Suosio duna: ci wsylorosg , vel dvaBorgy’ Ba exidexoudvag , xui ED olg TE wav Pebyovrs, Jv GAS, kéyioras Cnulus èwixewran Utebantur ea uti ad partem II, $. 2. diximus in causis quibus e poena lege erat i " 1*3 " resin rf RSEPONSIO an QUAESTIONEM LITERARIAM. 63 Venit dein ad illud quod jam praeviderat adversarius, nempe ut inde suam innocentiam : probaret, quod a nemine Phocensium accusaretur. At longius etiam procedit, ut non- nullos Phocensium advocatos sibi téstesque innocentiae suae proferret ita concludens (pag. 310): mas ov ode àv delva monat el xavTWyopoüvros iv Anpoodtvous tod OuBalav "mpéEsvoU , xal qrovigorárou tiv "EAAjwav , cuvayopsUovruv dé poi Duxiey xal Buray , adolyv. ‘Ultimo loco agit de versibus Hesiodeis ab accusatore ex Timarchi accusatione depromp- “tis „ docens multum interesse inter Púgyv et euxcQavríav , (pag. 311 ): Qux piv yàp od Kowvevel Qux(QoA di * Dun(QoA3 DÈ, adeaPdy Bart, zal cuxcPavria, dopa P adrav ix&rspov vadis * Qux wiv eoriv, Grav TÒ malos cv soMTGV abTÓpmros ix uydepižg mpeDdoews Méyy TIVe Og yevevnudvyy mpakiv* cuxoDavrla 9" istiy, grav opde mods moaacds els dup alrlav éuCardy, dv re tale éxxayolats dmdoaig mede Tè thv Bovaly SiaBdarry tha? xal Tj pè yun dyuosle bdouevs 0G l° av 38 cuxcQavrGv , ds xaxodpywy, Onmoolg mpcBords moidusla (4). §. 6. Responsio ad accusationem proditionis, Hanc partem orationis paucis verbis elegantissime tradidit Matthaei Joco Jaudato (pag. 1275): » a crimine proditionis se defendit , demonstranda facinoris atrocitate, recensen= » da familia sua, parente, majoribus, matre, fratribus, affinibus , conjuge, liberis, "» quos in Macedoniam abiens, obsides fidei suae in rempublicam reliquerat." Haec "quum, ut breviter, ita accurate atque optime expressa sint, explicare nequaquam neces- ‘sarium judicio: Paucis igitur defungemur, ut ea, quae ad partem grammaticam atti- ‘nent, leviter attingamus. Quae de patre Atrometo tradidit, ex iis quae passim in prio- ribus diximus , intelliguntur (1). De fratribus ejus, quorum unus, ducis, alter, legati “apud regem Persarum munere functus est, plura attulimus ex Ulpiano (2). Post- ‘etat definita Vid, de ea Heffterus Jibri citati pag. 213— 219. qui eam ita definit, , die eisangelie » war eine botschaft an den rath der funf hundert , oder an die volksversammlung , mit den zweck g kraft den diéser zustehenden gesetzgebenden gewalt die öffendiche anklage eines oder mehrerer `» Verbrechen in einzelnen gefillen zu begrunden,.”” ACA) npofoxs proprie objectus, et est ipsa actio objiciendi vel apponendi aliquid. Dicitur etiam de actione war tiv cuxoPaveyodyrwy, ut hoc loco, et de actione adversus eos qui alii injuriam die festo aut solemni intulissent, Vid. Scapulae Lexicon in hac voce, ` (1) Conjectura Brodaei et Scaligeri (pag. 313) pro dzrpiug legemium Qparptag minus est necessari& , idem enim significant. De Eteobutadis legatur Taylorus in Vita Lycurgi pag. 105% tom, IV. edit. Reisk, Erat una ex familiis, quae sacerdotii munere et religiosa quadam praero- ` gativa censerentur , quippe solemne istud familiae ministerium, ut in re Romana Potitii ac Pi- ‘narii, consecuti continenter retinebant,. y (2) Quod de matre Glaucothoé dicit, $ viv fuð mpd viv BPbaruiv xpodatveras, potius ad pliantasiam Aeschinis, quam ad praesentiam matris referendum videtur, 64 | DANIELIS-TIEBOEL, SIEGENBEEK Postquam autem et affines et liberos suos commendavit ,. conqueritur de. Demosthenis -mendacitate (3), deque subornatis testibus, exemplo citans Aristophanem Olynthium , quem adversarius magna pecuniae summa frustra. inYHAV EAL po; ut de historia: mulieris Olynthiacae falsum testimonium diceret. Denique his verbis ad perorationem accedit , ( pag. 324): êdoere cv. aördy rowdroy ad- TOU xporrpérasov, uh yàp 34 Tis mires, rre dy Üpiy dvacrpipecdars xal rhv mèy ixan- clay xalalpers , èv òè volg WuPlouac: dae Toürov the ebyds monjoerde, Ka) orpuridv, Ñ ae Qi , H vavriniy, éxmiupere (4 )5 xal miv bye ‘“Hotodog Aéyer. Tloaadue ro: Elumaoa mdai xaxod dvdpr¢ dnyspety i “Ooxe dritpalyy, KÆ) drdolara uyyavacrat. 2 §. 7. Peroratio. Quum multo melius sit bona ex aliis depromere quam ipse mala scribere, rursus ute» mur verbis Matthaei , summi illius Aeschinis laudatoris. „ In oratione de Falsa Lega. » tione , ait hic, in qua de salute, fama, et fortunis omnibus, cum adversario potentis- » Simo decertarat, innocentiam suam testatur, Demosthenis malignitatem et fraudulentiam » criminatur, ei invidiam conflat, sua in rempublicam merita, benevolentiam et mode- „ rationem modeste commemorat, patronos honestissimos viros advocat, deprecatores, » parentem, senem, fratres, meritis in rempublicam claros, tres liberos aetate innoxios , » periculo patris infelices, et miserandos , in conspectum judicum adducit , se ipsum in » tanta calamitate imperterritum , plus de fama et miseria suorum , quam de morte solli- ” Cie (3) Pulcram hoc loco affert sententiam (page 387 ), o) yàp 4 -MaxeBovla xuxoüo À xpverode mud, GAN h Ôboig* c0 Penis repos vives, Yxovreg kad vig mpec(sine, BAN dioug ikertuVart. sed non veram: revera enim aurum Macedonicum potuerat mutare oratoris indolem, (4) Sententiam ita expressit Reiskius; paticmini hunc hominem, tot et tantis tam atrocibus obe situm criminibus, prorsus piacularem, decreta condere, quibus aut supplicationes decernantur pro republica et rebus aut gerendis aut gestis prospere , copiaeque pedestres et navales ad bella terra marirue gerenda emittantur, quae res sine Deorum auspiciis suscipi. gerique bono cum succeisu nequeunt, Errorem Reiskii in hoc loco vertendo recte observavit doctissimus Tydeman Dissert, Laudata (pag. 37), non enim supplicationes , ut observat ille, Athenis, quales Romae, habeban- tur; ita igitur explicandus est locus ut morty tüxàg d» pudiouacs sit ypádei èv moie pudicuact süxkc, scribere Psephismata in quibus preces pro civitate fierent, cf, noster in orat. contra Ti- marchum (pag. 978) ypdpes 3 èv rote juQíeuac) sóxke Ümip Tia zóAews maïs aégvais meds Furiis nempe, Wm ui fmt t IX UR namen deelne dn dn Bs He * ro: Y o3 ^» » E i E ¥ 9 SPIL RESPONSIO av QUAESTIONEM LITERARIAM. 65 citus , judicibus et legibus , ut virum fortem et honestum decet, vitam et salutem om- nem committit, i » Quam divina ingenii vis, quantus in affectibus, ira et misericordia, concitandis! Ut iram judicum concitaret, breviter commemoravit Atheniensium commoda et incommo- da, inde a Salaminia pugna ad suam aetatem , et docuit, qui fuerint reipublicae auctores laudis et reprehensionis, quam perniciosa oratorum improbitas fuerit, et quomodo res - rum serie et oratorum quorundam , in primis Demosthenis, malignitate in praesentem miseriam ceciderint. Nam haec omnia ad faciendam Demostheni invidiam, Nonne odio ‘dignorum hominum et veterum hostium recordatione erga praesentes, qui sunt ‚in potestate nostra, severiores sumus? Nonne negligentiae nostrae nos poenitet, fue turi temporis curam gerimus, et ne sint postea alii qui nobis damnum afferant, poes narum atrocitate et ultionis severitate cavemus ? Ab’ hac vehementiori animi motione flectit ad misericordiam. ^ Accusatus enim a Demosthene, potente. hoste „vet maligno, reipublicae noxio, subjicit oculis judicum parentem senio confectum , morti vicinum , filii periculo trementem , fratres de’ republica bene mieritos, liberos aetate. et. calami- tate patris infelices, innocentes, eoque miseriores „quo minus magnitudinem periculi sentiunt, suam erga rempublicam benevolentiam, verga cives singulos moderationem., erga eorum liberos et disciplinam curam suam: diligenter; commendat , animum mag- num et fortem demonstrat, non mortem, sed infamiam -mertis deprecatur. | Legibus et justitiae judicum salutem et vitam committit, nihilque petit aliud,- quam ne se irae ‘et ludibrio inimici, in tanta sua calamitate laeti: et: ridentis, ad supplicium et implendam animi libidinem. dedant. Jam quid gravius ad flectendos judices dicere potuit? aliorum enim adspectu imbecillitatis suae recordatur atque indolescit animus humanus, sua fragilitate; suo dolore ad alios juvandos: impellitur. Si vero. senectu- tis, mortis, liberorum , amicitiae, fortunarum, hostium admonetur, tunc jam non de alieno periculo sollicitus esse solet, sed de salute sua'et —Q getande, resistendo, omnia tentando pugnat. » Quantopere sibi in exitu similis orator! Et mirandum profecto, Nonne: et curso- rem, metae propinquum, spiritus viresque deficiunt, et audaciam militis, vel fortis» simi, hostis pertinacia et atrocitas frangere et compescere solet? At hic orator, nec proemio, nec victoria, cuiquam cedit, sed hostes jam fprofligatos et aversos perse- quitur, vestigiis inhaeret, telis residuis urget, et undique se tutum reddit. Ergo etiam in hac pacte orationis magnus et probabilis orator Aeschines. I ES EP EON 66 ^^ DANIELIS TIEBOEL SIEGENBEEK c "n N Gere 8 ky ihe Quod finita "causae — explicatione plerumque fit, ut judicium da ea paucis vere bis adjungatür 5 neminem a nobis postulaturum esse confido, Etenim in tanta argumen- torum varietate, tamqué-insigni conviciandi ac mentiendi licentia, veritatem, quasi invo- Jutam etueré difücillimugmi est, Uti tamen in prioribus, Parte prima $. 5. diximus, De- mosthenis sycophantiis de» Aeschinis proditione non omnino fidem esse habendam, ita et eos audiri nefas arbitror, qui Demosthenem, vel aemulorum opprimendorum causa, vel privato Macedonum. odio’ vel Persíco auro corruptum, suam in republica sectam secutum ésse opinantur. ; Nam etsi negari. non potest, acerrimos esse in ambitioso homine gloriae stimulos , magnamque pecuniae ad homines, etiamsi natura. bonos, Cora rumpendos: vim, Demosthenis -tamen-- doctissimorum virorum testimonio ea fuit natura et doctrina et institutum- vitae ,;ut qui tale quid de eo suspicetur, non tam illius im- probitatem coürguat, quam suam ;prodat. Confitendum interea Demosthenem saepe cas lumniis dilacérasse adversarios, quod neque laudandum, neque probandum est, at. ei ut homini ignoscendum. © "Ut'enim (ait Wolfius) foecundi agri noxias etiam: -herbas gig- Hunts sic magna ingenia magnis etiam vitiis aliquando abundant. “De judicii exitu. nil; fere» addebdum- habeo 5 < Aeschinem triginta 'suffragiis fuisse abso- lutum, jam pridem diximus. Unicum igitur est, ut meum . qualecunque. de his oratio- nibus “judicium adscribam,.. Equidem, ut in controversia de Corona Demostheni , ita et in hac de Falsa: Legatione: Aeschini. palmam tribuendam esse judico, Quum enim, ut ait Cicero 72 . Bruto: eapite 49... 5, tria sint effücienda dicendo, ut doceatur is apud » quem dieitur, ut delectetur, ut moveatur vehementius ,. quibus virtutibus oratoribus „ horum quidque efficiatur, aut quibus vitiis orator, aut non assequatur haec, aut , etiam in iis labatur ét cadat; artifex aliquis judicabit, Efficiatur autem ab oratore, „ nec ne, ut ii qui audiant, jita afficiantur, ut orator velit, vulgi assensu et populari „ approbatione judicari $0let;?* ex utriusque orationis eventu de ejus praestantia. jadi- cari posse mihi persuasum habeo. Credendum praeterea est Aeschinem , quum de vita sua periclitaretur, omnia eloquentiae praesidia, quae ei permagna erant, adhibuisse. Ita disputationem nostram de controversia Aeschinem inter et Demosthenem sep) mas pampscGelag ad finem perduximus. Rei difficultatem, in suscipienda gravem, in elabo-* boranda graviorem perspeximus. Neque sic tamen nos laboris nostri poenituit, Mo lestiam enimr levabat, cum utilitatis cogitatio, quae ex diligenti summorum antiquitatis g oras QUU SS Ap ee RESPONSIO ap QUAESTIONEM LITERARIAM. 67 oratorum lectione et interpretatione oriebatur, tum argumenti amoenitas. Quum enim vere dicatur nullam esse literarum partem, ex cujus explicatione non summae jucundita- tes percipiantur, oratores ceteris longe praestare mihi videntur. Eloquentia flectit , percellit, perturbat animos, mira quadam ac plane divina vi commovet atque demul- cet. Quum tamen probe mihi conscius sim, multa in ‘hac scriptiuncula inveniri, quae in | justam reprehensionem incurrant, sola excusatione, quam sibi juvenilis aetas proprio à jure vindicare videtur, fretus, eam nobilissimae Facultatis benevolentiae commendare au. i sus sums; cui si vel aliqua ex parte placuerit, satis superque felix ero. E C. T AON T UMN v Quid tam visendum atque audiendum fuit, quam sum- morum oratorum in causis gravissimis accurata atque inimicitiis incensa contentio ?' CICERO. gn mee e rn ale 3 PLE nal Dama 9 NA Wire Peck A D ce ST Agr NA REA et ENEN PAAL TST Ee Poco FRANCISCI »s GREVE, ARNHEMIENSIS, JURIS ET LITT, HUM. IN ACAD. LUGD. BAT. CANDIDATI, COMMENTATIO- QUAESTIONEM LITERARIAM A NOBILISSIMA FACUL- TATE PHILOSOPHIAE THEORETICAE ET LITERA- RUM HUMANIORUM A. mpcccxxm, PROPOSITAM: Exponatur controversia de Falsa Legatione, Demosthenem inter et Ae- schinem agitata, ita ut non tantum historia illorum temporum , ac- tionis judiciique forma, ipsaque cum accusandi tum defendendi ca- pita proponantur, sed opera praecipue conferatur ad scriptorum , maxime illorum oratorum , diligentem interpretationem atque emen- dationem, QUAE SECUNDOS E CERTAMINE HONORES TULIT, D. 1x. MENSIS FEBRUARII A, MDCCCXXIV. COMMENT ATT O. QUAESTIONEM LITERARIAM. Se A ee ALI Os ; Anse ea est ipsarum litterarum praestantia, ut praemiis non opus sit quibus invitati ad earum studium accedamus, quippe quibus ea inest vis, ea delectatio, ut ipsae satis superque se commendent, dici tamen vix potest, quantum ad illud studium alendum , au- gendum atque excitandum valeat praemiorum spes, Ita enim hominum, juvenum inpri- mis, comparatum est ingenium , ut impulsione quadam indigeant, qua exardescat nobi- lis ille dolor, quo ad praeclara quaevis excitentur. .Laudabile igitur semper mihi visum est egtegium illud nostrae aetatis institutum , quo ingenui in nostra patria Minervae alumni ad literarium evocántur certamen, quo non ;tantum omnium. Academiarum socii communi studiorum et humanitatis vinculo conjun- gantur, sed amplus quoque certandi campus pateat'in quem descendant, qui vires suas gein, experiri, i i SR . At idem illud institutum -dici vix potest, quanto bist locum dederit: multi enim gunt; qui, relieta regia illa via, qua a parvis ducto initio ad majora deinceps procedi- | ditur, in medio studiorum cursu vana gloriolae spe adduci se patiantur, ut incertum .. certamen ineant cui ipsorum. vires parum sufficiant, quodve ita a proposita studiorum Ce 2 P ratione sit remotum , ut nisi multa detrimenta, commoda certe. nulla inde veniant, MM Quae omnia cum bene perspicerem , diu dubitavi, et non nisi haerente pede litera- „rium certamen ingressus sum; nulla tamen quaestio magis cum. studiorum meorum ras tione convenire mihi.visa est, nulla magis digna in. qua vires. experirer, quam. illa „quae, proposita fuit ab Ordine Philosophiae Theoreticae et Literarum Humaniorum in Academia Lugduno - Datava. Ei Exponatur controversia de Falsa Legatione Demosthenem inter- et Aeschinem agita- Ag » i4; 4 FRANCISCI pe GRE VE » ta; ita ut non tantum historia illorum temporum, actionis. judiciique forma, ipsaque „cum accusandi, tum defendendi capita proponantur, sed opera praecipue conferatur » ad ——— maxime illorum "Oratorum , diligentem interpretationem aut emenda- » tionem.” Cum enim literarum , Graecarum in primis, miro flagrarer ardore, tresque illos pal- marios perlegissem historicos, Herodotum , Thucydidem , Xenophontem, quorum aetate censetur historicae orationis succus quasi ac sanguis incorruptus et naturalis pulcritue do, sponte ad proximos ducebar Oratores. Inceperam jam Demosthenis pervolvere Olynthiacas orationes , cum ecce opportune accidit, ut haec quaestio proponeretur. Novo igitur animo instaurata earum lectione, deinde ad Philippicas transii, ex quibus diligenter eos locos notavi quae ad illorum temporum. historíam pertinerent, Quo facto ad ipsam accessi orationem de Falsa Legatione, merum tantum Demosthenis textum, ut aiunt, habens, non quod Doctorum Virorum annotatio lectionem meam non multum levasset, sed quod ipse iterato Jabore difficultates mallem superare, quam in aliorum opera ita acquiescere, ut ipse vires meas non exercerem, Ad eruendam igitur sententiam, Grammatices auxilium adhibebam ; sieta’ illustriores. , quique mihi obscuri manseraat, breviter indicabam ; eodemque modo in Aeschinis oratione versatus sum. Tum iterata vice utramque orationem repeti , praecipua accusationis et defensionis capita collegi, notata auxi. | Hisce peractis , recenti ipsarum orationum memoria , reliquas utriusque orationes, in quibus eosdem praeclaros illos adversarios eloquentiae telis se invicem petentes videmus unde hac ipsa de causa novum quaestioni nostrae lumen poterat accedere, Aeschinis contra Timarchum et} Ctesiphontem , Demostbenis de Corona diligenter contuli: Olyn- tħiacas et Philippicas repetivit, tandem Plutarchi vitam Demosthenis et Diodori librum XVI. pervotvi. Hoc igitur instructus apparatu ipsas jam orationes illustrare aut emendare coepi; in quo opere ita versatus sum, ut singula loca, adhibitis Harpocrationis. opere et Ulpiani commentariis, Grammatice et historice explicarem: cui explicationi maxime mihi pros fuerunt cum ea quae ex reliquorum scriptorum lectione memoriae haerebant infixa, tum quae schedulis mandaveram: nullum tamen majus. mihi aécessit adjumentum , quam ex ipsorum adeo Oratorum repetita lectione. Cumque a vobis, Viri Clarissimi , prudenti admodum eonsilio in propositi quae. stione now zeguisitum sit, ut lectionis instituatur emendatio; cum juvenes, omnibus fé- re adjumentis destitutt, non temere ad criticam: adducendi sint; equidem eam partem “nou nisi leviter attigi, nullisque. locis, nisi quae plane corrupta videbantur, medicinam. quamdam adhibere conatus sum. : ` Te TA Nn PE d uina afer erde Aw a y em ol en c ey ED pn Ered * COMMENTATIO ap QUAESTIONEM LITERARIAM. 5 Interea accusationis defensionisque capita jam collegerams qua in re quamnam secu- tus sim viam, paucis ad eam quaestionis partem. exposui, Historiam quoque illorum temporum ita illustravi , non ut omnia facta notarem, quip- pe quod a quaestione plane videbatur alienum ; sed ut ex Diodoro, in primis vero ex Demosthene et Aeschine, eas deinceps res gestas literis mandarem , quae ad ipsius cau- sae intelligentiam requirerentur, Ad Actionis denique Judiciique formam explicandam om- nia orationum collegeram loca, quae eo pertinerent , quibus eorum' récentiorum scrip» torum adjunxeram lectionem , qui hac de re egerunt. Monendum quoque est,! me editione: Demosthenis atque "Aeschinis usum esse, quae Lipsiae prodiit apud Tauchnitzium : Reiskiana enim nat non nisi ultimis fere diebus in manus mihi venit. i i 1 Cum autem ipsius quaestionis quatuor praecipuae sint niek; i uar icut tòt etiam esse nostrae Commentationis, in quarum 1, Exponitur historia illorum temporume. II. Actionis judiciique forma, 5oup HI, Zpsa cum. accusandi tum defendendi capita. IV. Continetur interpretatio aut emendatio Scriptorum 4 maxime illoram Oratorum. » Atque ita Viri Clar. consilit mei rationes reddidi: habetis juvenis opus; ne igitur novi quid aut exquisiti exspectetis, ad quod et viri aétas et viri requiritur: eruditio, Hoc autem certum habeo, etiamsi nullos ex eo honores Paine) summos tamen inde .in me redundasse fructus. 4 A3 He PARS Olymp. CX. A, 3. 6 VAIS Aa RAN CTS CI De GREVE E NL. B ad le MBE. GE Ot w QUA EXPONITUR ILLORUM TEMPORUM HISTORIA, ilu apud Leuctra "Thebanorum virtute fractae erant Lacedaemoniorumr vires , hi nondum se refecerant neque pristinum recuperarant imperium (1); omnes fere defeces rant socii; non amplius ita valebat eorum in Peloponneso auctoritas ut antea quum Graeciae principatum obtinerent, neque eorum duces pda ac fortitudine rem re- stituere poterant (2). Thebanorum vero gloria simul fere cum Epaminonda evanuerat; non enim victoriis suis recte uti sciverunt, idemque illud imperium quod per Imperatorum tantum virtutem obtinuerant, aliorum ducum ignavia amiserunt (3). ` Thessalia et Euboea bellis civilibus lacerabantur, et tyrannorum dominatione oppri- mebantur (4). „Neque minus) iisdem temporibus decreverant Atheniensium opes: hi enim quamdiu Iphicratem , Chabriam, Timotheum haberent quos. copiis praeficerent, socios quidem coercuere (5): posteaquam. vero Chates aliique impotentia ac libidine in socios sac» vierunt, hi bello contra eos moto, hinc sociali dicto, tantis. eos affecerunt calamitati- bus, ut satis haberent Athenienses, si ignominiosam pacem componerent (6). Ipsi enim cives non amplius in militiam proficiscebantur (7), sed conductitiis ducibus et copiis imperii fines tuendos committebant (8): domi in otio manebant, ut festis agen- dis et judiciis exercendis se traderent, quibus illas adhibebant pecunias, quae antea ad bellum essent collatae (9). Nulli fere amplius erant qui domi simul militiaeque rempublicam administrarent Ç 10), sed multis dedita demagogis misere dividebatur civitas (11), et quamvis ipsa urbs or- naretur, multi privati turpiter in reliquorum damnum divitias sibi comparabant ( 12 ). Levis ac credula plebs iis tantum aures praebebat, qui ejus gratiam captare nove- rant, (1) Nepos in Agesilao c. 7. (2) Dem. de Cor. p. 247. »(3) Diod, Sic, XV. 8, pr. Nepos in Epam, f, Dem. l 1. (4) Nepos Pelop. c. 5. Diod. XV, 7. (5) Nepos in Timotheo ce 4. : (6) Diod, XVI, 7 et 22. Aesch, de F. Le p.211. (7) Dem. Olynth. III. p. 40. (8) Dem, Philipp, I. p. 52 (9) Argum, Olynth. I. ` (10) Plut, in Phocione. Crr) Dem. Olynth, II, 29. ( 12) Dem. Olynth, lil, 4o. COMMENTATIO Ap QUAESTIONEM LITERARIAM, 7 rant, neque, si qua adesset, ulla utebatur opportunitate imperii confirmandi (13), tam profuse honores largiens, ut nullum fere eorum. esset pretium ( 14 Je Quae quum esset universae Graeciae conditio , cumque Persarum rex, si metueret ne qui potentiores fierent, reliquis contra hos auxilia praestaret, bellum exarsit Sa, crum (15 ), quod quum initio inter Phocenses tantum et Locros gereretur, de agris sacris non colendis, mox ad universam pertinuit Graeciam , ita ut a Phocensium parti- bus starent Spartani, Athenienses et Achaei, ab altera parte Thebani et reliqui Am- phictyones ( 16). : Bellum vario Marte geritur: Phocenses ducibus Philomelo et Onomarcho Boeotiam invadunt, Orchomenum et Coroneam occupant (17): quum vero contra 'l'hessalos etian horum tyrannis opem ferre constituunt, potentiorem hostem nacti, victi in Phocidis fi- nes se recipere coguntur; Philippus enim Macedoniae rex imperio summa prudentia ac fortitudine constituto, devictis fere omnibus vicinis populis, Amphipoli potentissima Thraciae civitate Atheniensibus erepta, opportuno sibi tempore a Thessalis auxilio con- tra tyrannos vocatur (18), copias in Thessaliam ducit, res ibi componit, Onomarchi exercitum penitus delet (19), jamque ad Thermopylas accedit, quas certo superasset, nisi Athenienses quam celerrime expeditione facta eum prohibuissent atque coégissent ut in Macedoniam rediret (20). Interea. Onomarcho in Phocensibus succedit Phayllus (2r), qui sociorum quamvis copiis confirmatus saepius tamen a Boeotiis victus (22), haud ita multo post decedit? relicto imperio Phalaeco Onomarchi filio (23), qui primum a Boeotiis bis victus, his quidem, dum in Peloponneso absunt, ut Megalopolitanis contra Lacedaemonios auxi- n lia ferant, Chaeronaeam eripit (24), quam tamen, domum: reducibus Thebanis mox amittit, quum his belli jam diuturnitate pressis et per expensas ad summam inopiam re- dactis, a Persarum rege pecuniae venissent (25), Atque ita quidem aliquamdiu inter’ .Phocenses et Boeotios pugnatur ut nulla magna committantur proelia, agris hinc inde vastatis , dum Athenienses haud magnam opem ferunt; — In Chalcide vero Philippus: multas civitates sibi subjicit (26), et contra Olynthios, quos antea amicos habuerat,. sed qui regis consiliis diffidere coeperant, societate ab his rupta, bellum parat (27). Hi (13) Olynth. T, r3. (14): Aesch. adv. Ctes. p. 220. (15) Diod. XVI, 23 (16) Diod, XVI, 37 et 29; (17) Diod. ib.33 et 35. Dem. de F: L. p. 58; (18) Diod. l. l. c. 8. Dem, Philipp. If, p. 77» (19 J Diod. 1, I 35. seq. (20). Diod. 1.1, 38. et Dem, de F. Le p.38 et r17 ^ (21) Diod. cap. 36. (22) Diod. ib. 37 seq. (23-) Diod. ib. 38. ^" ^ (4) Diod. ib, 39; (25) Diod. ibid, 4o, (26) Diod. ib. 52. £z (27) Arg. Orate 1. Olyüth, — - C22) 2 Olymp. CVL A. 2. Olymp. CVI. As 4 Olymp. CVIII, A. i. iI ^f RO AN ets le 1 d et v G n E y É a Hi legatos pm mittunt. qui Societatem. eum Atheniens’ bus Fit et auxilia ab lis petant, quibus tandem, Demosthenis inprimis opera, impetratis , qui acerrimo studio cives suos contra Philippum incitabat , res suas paulum restituunt (23). Sed Olyn- thiorum ducibus Lasthene Atqué Euthycrate à Philippo corruptis , tandem híc. Otyntho facili negotio potitur (29); et Olympia. festa agit (30): quem enim locum: armis supe- rare non poterat, hujus aditum auro sibi parare noverat. Quam pestem Atheniensium principes, in bis quoque Aeschines, a Graecia avertere volentes , quocumque legatos mittunt qui Graecos adhortentur , ut libertatem vindicent, a Philippo caveant et socie- tatem contra eum cum ipsis ineant (31), quo tempore idem Aeschines in Arcadiam proficiscitur ut. Hieronymüm a Philippo corruptum coërceat ( 32). Olynthi vero exci- dio deterriti ‘bellum ‘contra Philippum novis viribus instīùrant. ` Sub idem fere tempus dum Iudi Olympici. aguntur, Phrynon Atheniensis Olphai profectus , contra receptum inter Graecos jus; mediis Olympiacis indueiis i g Macedo. .nicis militibus , omnibus spoliatus capitur (33) ton , Sequenti anno Phalaecus , cum rationes pecuniarum sacrarum reddere non posset im- “perio exuitur , tresque” alii Dinocrates , Callias et Sophanes in locum ejus sufficiun- ‘tur (34 ), post Philomelum enim omnes ejus successores paulatim. templi thesauros diripuerant, quibus uterentur ad solvenda mercenariorum stipendia quos duplici Saepe E . mercede allicere opus liabüerant (35). Novi igitur duces novo animo bellum gerunt ` multasque in Boeotia civitates | capiunt ex iy prie wy ri hostes’ sepu superant (36). , ì : Y Boeotii do ur in tanta Terum inopia ad Philippum se conferunt, éümque rogant ùt ` ipsis auxilio veniat. — “Callidus Macedonum rex jam ) dudum ' exspectatam in Graeciam rq 4 i e ; "intrandi opportunitatem avide arripit, magnasque copias in Phocidem se missurum. pro- mittit, cui quidem expeditioni euni dat colorem quasi Apollini velit auxilio “venire ét F prohibere quominus ejus templum diripiatur. Quod quo facilius efficiat ante omnia cum Atheniensibus pacem componere oer gah ne hi, uti antea, a "Thermopytarum 4 transitu . Philippi artes satis ; peddpidlebitbe’: quim "audirent, hunc a pace non omnino aoe, 1 jam saepius privatas in Macedoniam legationes miserant, qui regem tentarent, an reve. - ra paci aures praebere vellet, Primum enim. Phrynon iste qui in Olympiacis. induciis | captus erat domum redux cum Ctesiphonte in Macedoniam profectae; erat, . civibusque 9b. „nd M, i sor wee ot ott i s G [d Pe Vid, Olyntbiacae orationese ... . € 29) Diod, L l re Aesch, F. Be p. De (30) Diod..l. l 55% Dem, F. b. "p. 794: (31 >. Dem. de F. Le P. 13. Diod, 1; L (32) Dem. ib. ( 33) Aesch, de D L. p. ‘on. f. Atg. 2. Dem, de F, L.. P (34) Diod, LL, 56 (25) lb, 10. "^ X36) Ib, 58.- x ) \ Pb tmm TG" SS TREE ee COMMENTATIO ap QUAESTIONEM LITERARIAM. 9 regis humanitatem et pacis cupiditatem : nunciaverat. C322. quo facto Philocrates psephis- ma. ad populum ferre audet, ut Philippo venia . detur praecones et legatos Athenas mit- tendi qui de pace agant (38). Quo quidem psephismate frustra ab iis qui paci resis- tunt, zapavdpew accusato, defendente Demosthene (39); Aristodemum histrionem , qui . hoc. ipso consilio- in patriam missus érat, ut cives suos deciperet iisque. persuaderet ut cum Rege se conciliarent » legatum ad Philippum. eligunt (40). Qui, ubi. Philippi in Athenienses benevolum animum nunciavit , quippe qui societatem _ etiam ‘cum iis inire; cupit, novum. a Philocrate à auctoribus quoque Eubulo et Cephiso- _phonte,, fertur psephisma - ut decem: ad regem: a; populo. electi, mittantur legati > qui. jam aperte cum £0 de „pace et de mutuis commodis agant (41). Creantur: igitur decem legati (42), Ctesiphon, Tatrocles, Cimon, Nausicles , "Deeyilus, .Phrynon , Philocrates, Aeschines , Demosthenes, atque ipsa: Aristodemus (4325 qui ne "ug CVIII : Themi- ts Archon, v. Aesch, adv. Ctes, 1. 1, ` absens muletas committat civitatibus quas.ab €o, ni fabulas doceret , stipulatae erant .. ad hoc ipsum auctore Demosthene. legati mittustur qui eas pecunias fopra f 4425 adjungitur decem legatis , unus e sociis Aglaocreon Tenedius ( 45)». : . Legati de pace missi summa cum festinatione in Macedoniam se Ms DU i regem Teint, impetrant (46), redeunt secum ducentes tres Macedonum legatos Antipatrum , , Parmenionem. et Eurylochum cum .epistola Philippi ad Senatum. Populumque Athenien- sium, qua vana spe et vanis promissis eos decipere conatur (47). . . Ipse Demosthenes legatos domum reduces in. senatu laudat. et psephisma, fert aire rum ut coronentur et ad coenam in Prytaneum vocentur 482.5: alterum. ut, Phi- ` lippi legati recipiantur , inque Dionysiorum festo honorificus iis in theatro publice , decernatur. locus, utque ipso festo die, Asclepii concio habeatur, de ano lega» tis (4935... laid | Ipso illo festo, die habetur. concio , in. qua Atheniensium legati i nuncium. de pace refe “sunt stas, i "Le sinl E x ca ta To 1-37) Aeschi de Fi Le p. 93. Atg. s, Orát, Dem. pig.” l (48). Ch Aesch. ib,» ^ is (39) Aesch, ib. idem adv. Cres. p. 158. ; (49) Aesch. de F. Le p. 94. Dem, p. 14. : i (41) Demi de Cot; p.248, Aesch. de Fe 1 p.95. adva Cres, p. 178. | IAETH (42) Dem. de F. Ls p. 14. Aesch. ib. 95> (43) Arg. Dem, de T L. ia E : (44) Aesch, LI. — . (45) Aesch; de Tehi „Pe, Dis bee: E e) (46) Dem. de F.-L. p. 64. Aesch, pe 96 seqq. ~ : "NA T tcs 47) Arg. 2 er p» A Fy, Le Pe, 4e et ipsa Orat. P 33+ Aesch. de oe L. P M in Den. i f° 1 gets ‘Dem. de'F. R p. 87. Aesch, P dog charset hoet ae mod (49 ) Aesch. adv, Ctes, p. 180. ' €50) p de Py L. P. iof sega.” B ‘te SLATE A elg ial wá EAS X?4^9g3 TORT EW’ gM MOD Stuphobetiont "'Aguntür Dionysia in urbes "quibus peractis, die 18 ét dg inensis Eläphoboliónis „ ex die 17. ejus- decreto Demosthenis; F coneis, B habentur | » PAS sancienda , priusquam. Sociorum. Tega dem anni, ti Athéhas veniunt ele be ca fs rr bink A, Cee} iisus ova 9b ipp ib: Priore die sententiae de pâce deque ‘societate cum Philippo dicuntür, altero die pax et societas sandituf Bis conditionibus , ut Philippus, ‘quae habet retineat. ic ). Decernitur ! ut iterum decem. legati in. Macédoniam’ mittantur , qi a Philippo ejüsque sociis. ‚jüramen. ta schijnt’ (53): qui cum nondum essent profecti; afa liabetür concio: in qua De- om Tüosthenes. mol Espot estj et in quam Cérsoblepti legatus venit ut’ hie quoqué j juramenta ^ y ‘Philippi tegis praestet t d£ contione finit, in daags” Toy Stparnyey Philippi legati tke ^ ab Atheniensibus, eorumque 'Sóciis Lor dod ‘forma Ras gol um ag et societas ‘cum Philippo ‘edniponitir’ Esay nsi morte 93 ^ Miürantibus Hvis qii "electi erant legatis , "qui “iidem erant qui de” pace jam crane Munychionis “iissi 5 ‘Deinosthedés” ‘psephisma fert quo ‘statim proficisci jubentur C55 Ds die 3. `- Post viginti quindüé dies! tandem in Macedoniam veniunt, et quinquaginta dies Pellae sedent ( 56. Taner "Phefis^pdx Et societas cum ‘Philippo ‘quidem, > non vero cum ejus” sociis, bbs gos SERERE C87) dum hic’ gen. omnia parat ut ad Thermopylas decedat 6 5 arie pola Scirophorionis — Lepiti accépto' jürcjrando | "domum reduces, literas secu fer a Phitippo quibus. die 13. ` hic culpam in se recipit , si quid ab iis in Tedi ésset omissum C 59), et paulo post duas ‘alias Athenierises ‘ab “eo decipiunt epistolas , quibus hos vocat ut copias. educant et justis opem" fiif AAIE AAV, GIHSAMNUT, Di mansos m ane Ejusdem mensis. Tertio. postquam Tegiti domum’ rédierunt die, concio habetur in qua renunciatur lega- die 16, "tio cry Quà quitiém Conciohe" Philocrates et Aeschines populo persuadent, ut domi maneat neque expeditionem in „Thermopylas suscipiat, falsis Philippi promissis ab iis "relatis deceptus, quippe qui’ “Hunciant Philippum ad Themopylas "quidem adesse sed eo consilio ut Thebanos, non ut Phocenses, subigat (62). Quo facto, psephisma ' con- "ditür in quo statuitur ut Philippo ejusque posteris perpetua pax sit et societas cum Atheniensibus (63). Laudatur quoque idem, qued, promipegit s ‘Sey justa. facturum , et, de 1:433. Y notk: wei ceso: 1) nie mii - (sr) Aesch, de F. L, p. 108. f. adye Ctes. P. io, Dem. de F, hon P s 4A 4 (52 )..Dem. de. Halon. p.9o. fy, T (532 Aesch, de F. Le pe Hs, (54) "Aesch, l le p. riz. SAP QUADRI UIT l L (55) Dem. de F. L. p. 60. f de Corona, P. 250, Aesch, de -Fe Le an O8] s: 56), Dem, de F, Ly p. Oty … X57 2, dem. p.62... d (58) Aesch. de F. Le p. 122 seq. 59) Dem. de F. L. 2 Mp poems ae Y (60) Dem, de F. Le p. 27. Aesch. de F. L... P. 134 Sedes. £5 ) Dem. de. F.. Le p roi (62 ) Dem. ib, et. p. 25 seq« et, Philipp, II, 78 seq,. (63.) Dem, de ÉL p. 26; a 5 ———— nn a> & Fn Ra ae tto pq enint ARE | COMMENTATIO A» QUAESTIONEM LITERARIAM. 1 nisi Phocenses. Amphictyonibus templum reddant „ „copias. suas se educturum , promit- tit populus. Atheniensis contra eos: qui, prohibituri sint quominus hoc. fiat, "Tertiam. quoque legationem | ad Amphictyones . decernunt,. quae exploret an Philippus pulchra illa promissa, de Thebanis scilicet ,. Bettiah a qua tamen. se, excusant Demos- thenes et Aeschines (646. 0 77 emia Interea Philippus, Cersobleptem. "Ehseciag; regem, Antena socium , qui societati cum Philippo adscriptus | fuisse . .non videte s invadit |. omnibusque . fere possessionibus exuit (65). uiste: Holl 4o0DuUl [137103 ] [ . Phocenses autem, ut: ad.hos redeamus 5 ubi, intelligunt Thebanos. Philippum i Ínvoca- re, ape quoqne nova Audita Athenis Pt Spar, arcessunt » ; Phalaeco imperium, ted- ‘ut. Prao! Spry duci, ea “tradant: Pega tamen. Boite ri est pod | Lacedaemone vero venit rex Archidamus cum mille militibus (68). i; At Philippus, ubi, Atheniensium. legati. domum ; redeunt y statin „moto exercitu y > cum "Thessalis contra. Phocenses Thebanis auxilio venit, et in Locride-mon,procul a Phalae- „ci copiis castra ponit... |+ eigorg i DEG BOAOJ MUJ BRO ) . Hic. vero destitutus a Licedaemoniis 5 qui Philippi PUN eum seliguecant » nalis, ad- eN Atheniensium | copiis , qui a legatis. decepti quieti ‘domi . sedebant., ab. una, parte Philippum prudentissimum ac fortissimum ducem cum tantis copiis instantem, „ab. alte- „Ta vero, Boeotios: Amminentes: ridens y. forte. etiam, mercenarijs: illis; copiis .parum fidens ; legatos ad Philippum mittit qui. cum. eo. ,paciscuntur. ut, Phaelecus CUM, oto. arene _conductitiorum., in}, Peloponnesum . libere, abeat. (69 ).: ido salao MAR up 7" „cu Bhocenses. igitur in summa. versantes, inopia cum Philippo, trans igunt , yt. omnes urbes ipsi tradant. Hic vero, omnibus acceptis , Amphictyonum concilio relinquit ,. api velint „de. Phocensibus constituant (70) 5 IMAA repisto Nh: AR: mittit, qua; omnia. quae in „Phocide constituit aperte refert (71). T Amphictyones decernunt ut geminum quod Phocenses habuerant ie e's Philippo NPR AD JF 85. smo Deed adit cabot verer à Sextus T ob toes Cay) 2 39 arq di wt ( dom (64) Dem. de F, La Pot Aeseh. piorna, eit acid VI voa ae iq. aod t) (65) Dem. de Chersonn, p. 113. F. L. p. 2 Aesch, de P. Pe. 118 ie Diod. IAK BVE, 71. a 852-9 Seige igqitdd | sp oh, (66) Diod. XVI, 59. (67) Aesch; de F, L p. das. i seq. "T 5b om (68) Diod. XVI, 59. Aesch. de F,: Eepe Midde GHIA mshi „Oord T Xx Cl C os _ (69) Diod. 1. 1. Dem, de Fi Li p. 26; Aesch? de F. Le aha & .. bio: (Cof (zo) Justin. VIII, s. Dem. de F. L, p. La nio Dh: owl. P «dx (o7 Car) Dem, de Cot, p.255, «tiec „T Tob, nod so auiT vba deo aO mA (C mae aa h LA Jglig A EOS C2 FAY Q eigOg Tg YE M MOO ejusque postéris reddatur, ut’ Phocenses', dirutis urbibus if vicis habitent, arma trae dant, mulctas solvant, exsules recipiant; quaé omnia ex decreto NK M fiunt (125.7 Philippus , redditis "Thebanis Orchomeno > "OSEE Colitis, an Tee 5 magna’ cum his Testa celebrar ob devictos Phocenses ( 73). A . Athenienses interea, his omnibus auditis, domum reversa ' tertia mi Valois y 7:), inaudito metu perculsi, ne Philippus statim Athenas" petat; auctore Callisthiene, de- cernunt ut omnes ex agris in urbém se recipiant j utque Herculis: festa rustica’ intra moe- nia agantur (75)5 legatos solemnes ad Pythicorum ludos non mittunt, Piraeeum mu- niunt, castella Euston "C76 y; Cümqúe deinde "qüóqüe Philippum picem hon óbser- vantem vident , multa decreta ‘condunt, ut Philippus Cersobleptem quoque in societatis jus recipiat, ut pax corrigatur , ne pea yh fiat (77): — at omnia frustras ‘Philippus enim in Etboea tyrannos constituit, quo’ facilius inde’ in Atticam possit trajiéeré (78 ). In Megaram ‘quoque mén ensrias copias mittit ,' d ex suo arbierio” "d be consti« tuit (79). Aibénas legátos Vie Toéléitós- qui a^populo' heter — ue duin ‘Am- -phictyonum, ‘quo: Philippus in eorum concilium: recipitur, confirmetur (80), r Quae omnia cum contra pacem et contra Philippi promissa, quae retulérant legati; fiée “rent, cumque' 'éssent ex iis alii’ quos! constaret a: Philippo esse éortuptos , ali qui mag- na tetierentür Wig (81), ate mirum contra eorum principes. multos accusationis. constituere, ^ band “age Philocratem omnium vilissimum- publico eldayyealug eo: pessequitur pur pes des, isque condemnatus patriam rélinquere cogitur ( 82 J. LM ptn ie In Aeschinem malae obitae legationis actionem scribit Timarchus dai qui,' müs tatis partibus, ab Aeschine antea iratpirius dccusatus, ipse hujus: "criminis: reus. dimna- tur (83). par onno) gite tr 113232 CHEMO .079Y EA A ARDEN Ta Sed’ a Timarchi accusatione liberatus 4, Demosiheien, qui ab. initio ómnium RA: > Titiit m (155) ERER dp. "f E SE 4 ^6 1 = ^ pi reeg Ae: gast Kf terr e d E | Div Diod, ib. Go, Dem, dè F; Le p. 3T% ` (73) Dem. ib, p, 51 et 56s — (74) Aesch. de F. L. p; 120% (75) Dem. de Cor. p. 254. seq, F. L.. p. 380 Acl de Fé Le: Pod BS jb mot ( 23.) (26): Dem.. de Fi E. pego iq 055 ua FT. £12 gf otolfs 0 sh med Cr») (77 ). Dem. de’ F. Le p. 7o. Philippi Epist, P in. fe (78): Dem. de F, Loep. Biscidem pe thobf.dooo A (>) 4 IVE soit (Bd) C79) Dem. de F; L. p, 109, idem Philippe: ds Tagi sh 14538 IVA Mhoid (935) (80) Dem..de F. L.. Pegi fen … Cr Do Dedie de Fi = ? ie £o XUNG (82:) Dems. de F. L.. p: 47e el n „oil ET ado , Lit? Fi oy ) Q83) Arg. Or.. Aesch.. adv.. Tim, et: De de F; L. ETO EER 409 LE 4 8 hand cee COMMENTATIO 4» QUAESTIONEM LITERARIAM. 13 illa. legatione gestarum participem se non fuisse publice professus erat (84) , quique hisce temporibus non destitit eloquentiae vi cives admonere, ut a Philippi consiliis. cave- rent (85), novum- accusatorem invenit; a quo, cum alterius illius legationis rationes redderet, fuit aecusatus. De qua quidem actione paulo diligentius videbimus in secun. da Parte , in qua actionis judiciique formam. exponemus. Superest tamen, ut paucis videamus num revera habitae sint Demosthenis et Aeschis nis hac de causa orationes;. si habitae fuerint, tempus constituamus; de causae exitu dicamus, ` Duo enim sunt loca in quibus hujus rei. dubium. movetur. , Alter. locus- est Plutarchi in vita Demosthenis cap. zo. f. ubi agens. de Orationibus a Demosthene ontiptisss haec dicit: » 'O òè xar’ Aloglvou rije mapampeoBelas EÌnrov, el Aéasxrat * xalroi Quelv *DDopeveds Tape » Tpidxoyra pdvas tov Alowlyyy dmodvyelv* AN on oinev odrms Eye taAybes y el Del col; » mep) EreDdvou yeypappévois ixaripuy Adyors renuafoerbar® péuvytor. yàp obdérepog adrav » dyapyüs où? rpavéig éxelvov toù Ayövoss ds yp dluns mpverddvros.”” Alter locus est ex Libanii Argumento orationis Aeschinis de Falsa Legatione :- » "Ew piv oüv Qao: yeypadévar piv rods Adyove duPorépougs od mévros DÈ elpfioboa? of » 88 xal elpHodat Pact, xol nexivduvevxdvas tov Aloxívqv vpidxovra phog dagvar’ uws weve » To dmcdvyelv, "EuBovao abrQ red dypayoyod cuvaywncamévov.”” Duae ígitur jam antiquitus fuerunt hac de quaestione sententiae. — Alii enim existi- mabant Orationes illas revera habitas non fuisse- quibus assentitur Plutarchus l. 1. , ea maxime conjectura ductus , quod in utriusque oratoris de. Corona orationibus nusquam mentio fiat hujus causae. Et profecto neque Aeschines adversus Ctesiphontem neque Demostlienes de Corona usquam ejus meminerunt: attamen haec Plutarchi conjectura mihi non satis valida vide- tur, ut éx silentio eorum oratorum. possimus. efficere nunquam. habitas fuisse eas orationes, Uterque enim recte ejus mentionem potuit omittere, Aeschines quia vix ac ne vix quidem , idque Eubuli tantum’ auctoritate y absolutus. fuerit,. Demosthenes vero: quia- victor in ea causa non exstiterit. Sed alia mihi videtur esse causa, quare ea nata fuerit suspicio quod non habitae fue. rint illae orationes ; — equidem enim haud. dubito uti conscriptae sunt minime illas hae _bitas fuisse. Primum enim universe mos erat illorum oratorum, ut quae dicerent non: statim sed postea demum scripto consignarent; accedit quod multa, ut postea ad ipsos: locos videbimus , in Aeschinis defensione occurrunt. de quibus ne ypò quidem in ace C84). Dem, de. F, Le- p. 25. (85) Vid, rij alan Orationess: 14 FRANCISCI De GREVE: ) accusatione invenitur, sed quae probabile est Demosthenem Mois "me pimi, ve- ro, cum litteris orationem mandaret, omisisse. j Aliorum igitur potius me jungam sententiae qui revera causam banc diim fuisse. nár- rant, atque ita quidem dictam, ut vix Eubuli auctoritate, qui verba' quoque. pro. Aeschi- ne fecerat summusque ejus fuit patronus, effectum sit, ut absolveretur: triginta enim tantum suffragia plura fuisse absolventium quam condemnantium. Multa quoque in utra- que oratione inveniuntur quae, nisi acta esset causa, locum habere non potuissent. Sic v. g. Aeschines initio orationis p. 9e. dicit Demosthenem cum ad criminationem quan- dam. de injuria Olynthiacae captivae factae (Cf. Dem, Orat. p. 74 seq.) venisset, a ju- dicibus fuisse ejectum, ad quem postremum locum notat Ulpianus (edit; Wolf, p, 209.) judices cum haec audirent surrexisse neque amplius perinisisse oratori ut talia pro- bra in adversarium jactaret , clamante Eubulo: » haec flagitia commemorantem , judices , » aüditis Demosthenem ? ” ; ; Acta: est causa diujpost obitam legationem , ut significat ipse Denoedenet de F. Le p. rr. m, ubi dicit » xpdvov peyevijotar werd viv moeofdelav wordy.’ - Plurima quoque, ut supra diximus’) post obitam legationem in Graecia acciderant , et Ulpianus, sive quisquis fuerit, in argumento illo altero orationis Demosthenie P ‘J. nare rat: wert pla Írw zig yeaiig eloijrden xuv Tv xwTWyoplaw. > i Cumque excidium Phocensium , quod sub reditum legatorum: accidit, ; Alseen sit ad. annum secundum : Olymp. CVIH , v. Petav. Rat. Temp. parte 1. lib. 3. p. 122« quod inde probatur quod Pythii ludi, ad quos Demosthenes p. 51. f. hujus orationis dicit edpoug tunc non fuisse emissos, exeunte anno- secundo tetraëteridos Olympiacae peragebantur, et quod Diodorus Siculus belli Phocensis , quod: per decem annos duravit , initium ponit in. anno secundo Olympiadis. CVI. Cf. Diod. Miss speso Aesch, . de F, Le p. 132. ms Habita igitur est causa i finem anni- primi vel initio: anni Secundi | Olympiadis Rura a COMMENTATIO av QUAESTIONEM LITERARIAM, — 45 PARS SEC UNDA “QUA ACTIONI$ JUDICIIQUE FORMA EXPONITUR. I causae. argumento nunc videndum. est de actionis judiciique forma; de cri- mine constat : est enim male obita legatio, primum igitur definiemus quaenam actiones hac de re darentur , tum quanam usus sit Demosthenes. ‚Qui publica. legatione male functus erat triplici modo poterat conveniri: Primum enim yp2Q% mapampeofBelas , quae instituenda fuisse videtur apud Thesmothetas ,. qui eam tunc. in judicium deferebant. Vid. Plato de legibus Xll. init, Cf. Hefter de jus diciorum ordine apud Athenienses p. 1533 haec igitur publica erat actio , Òngoola Ypupy » eaque ordinaria, Tum Extraordinaria quoque actione, sicayyealg, de qua ipse populus èv xuplg exnayole judicare . solebat , conveniri poterat legatus, qui sua auctoritate susceperat legationem , qui contra. mandata egerat, aut aliud grave crimen in rempublicam perpetraverat, cujus multa in ipsis nostris orationibus exempla occurrunt, Sic Philocratem qui una cum Aeschine legatus fuerat sloayyéarsoda: videmus ab Hy- peride vid. Dem. de F. L. p. 27. m. et Aesch. ib. Pe 135. M.e 4 cicayyeiAot mapa NERTO: > CF. Schimann de comitiis. Atheniensium: p. 195. . Denique. praeter rapempeo Beles ypadyy et sloayysalay poterat legatus accusari & xdi cum muneris rationes redderet, quae quidem ratio hujus loci est, quod fas cile quoque ex utraque oratione patet, Vid. Dem. de P. L. p. 45: val el yé vi TOY mpoonkdrray dy lwero , & eloayyenlg worhoe XV iy * viv 38 dà rv Üperipay mpadryra Kal ùúbetav sbbiyas DDOI ki Aeschines ibid. p. 135. E y ay otra xal Túgepov sineas Be sioayyeïdar maparpeoBedsavra y où yàp 23 Dboveïs yé p tiv els rd có ua THAYMATOVe : Ex quibus locis simul apparet multo: lenius esse hoc accusandi genus quam. sioayye~ „Alay, Aeschines igitur accusabatur, cum -rationes reddere deberet. secundae “pestignle Vid. Dem. de F. L, Ps 795 zis, mporépas ênelvug mpeoBelag doùs Advov, oûr Fr’ EBovasro aifis med radrys eloitvars Hs viv sloëpgeras, add. p. 83. m. xaryyopd 38 vun) za) iz) rag cùbjn vag xus. Hinc 16 FRANCISCI ve GREVE Hinc initio orationis p. II. ea enumerat Demosthenes, quorum rationes a legato peti oporteret, — Totam igitur hujus rei rationem paulo accuratius repetamus, Athenis nullus fere erat magistratus quin, finito munere, administrationis rationes red- dere deberet, vid. Aesch, ady. Cresiph. pe 164. dvedduvoy — 000i» Bar) Tüv dv TH. adhere Legem qua hoc cautum fuit Vid. ib. p. 161 seq. Decem autem erant sorte lecti magistratus, Aoyicra), apud quos rationes gesti magistra» tus reddebant omnes oj ózsUfuvo vide Dem. de F, L. p. 79. Harp. in v. et Auctor Etym. Magni cf, Bick Oecon. Civ. Athen. 1, 203 sqq. Decem illi Aoysora) ipsi decem alios adsciscebant «dédvoug cf. Harp. in voce et Pollux VII. cap.9. — hos igitur adire debebant magistratus munere functi, et in publicam tabulam administrationis rationes inscribere vid. Mesch. ady. HR p. 162. n p &yypáqav. Tum praeco räv Aoytoräv omnes interrogabat, „ dd Bodaerar xariyopet 5 vid, ort 1. |. p. 164. Quo facto cuique licebat robs adyoug accusare von Dem. de Cor. p. £84. Me y dra » mapày, ore pé eloiyov of Aoyir Tod , où waTWyopeis. - Si quis esset qui vellet accusare, of Aoyiorad rem deferebant eleyoy ad Yixasrýpiæ et judices sortiebantur cf. Suidas /. 1. a Valesio ad Harp. vid. royiorad: eibivy, hv clod- yourt Acyioral pds toù Skaras wy apie Aphx: vis mwercws, 3 mpecBeboat wants, xm) TÈ diknorypia (iiy of Aoyigra] KAnpodors xatyyopel 3° 6 Bourduaves y ned Tolg pond igi. iara qi Zo0oi Tog RACUCI. Ex eae igitur numero a acyierai; judices sorte eligebantur vid. prine, Den. de F. L. Hi jusjurandum praestare debebant cf. p. 53. ib. pr. » zis dE od Dinar pro ElosAdy= » Tas TRG rip TOUT&V edbuvag Bindoovras, Spxov Osip rig weAEws buwuoxdras.” oe initium ejusdem orationis, . Quisnam fuerit judicum numerus, statuere non possum: magnum certe fuisse ex ca apparet, quod Aeschines dicitur, ut supra vidimus , xexiSuveuxdvoa pidxoyra: phog dva. Priore loco causam dicebat accusator ad clepsydram , atque semel tantum verba facere poterat vid. p. 79. Demosth. de F. Le odd’ dyyel perd ratr’ Gdwp oddels gul. Aqua effusa, reus suggestum conscendebat, cui nova aqua in clepsydram infundeba» tur, de quo more latius agemus in annot. ad p. 29. Dem. de F. L. ^ Post hunc of ewwjyopi: pro reo dicebant vid, finis Orat. Aesch. de F. L. praeter quos in judicio aderant of mapéxAwro vid. init. Orat. Demost. de F. L. qui erant rei paren tes, liberi, propinqui afünes, amici vid. ann. ad eundem locum, et testes qui suo quo- que loco testimonium dicebant, ab accusatore deinceps et reo, dim causam ATAR à vocatí, - , " His- Oe NN ea E NO LA Am o T2594 TN age o Jic quem mo mau Tr ew Oo ee EE T T COMMENTATIO A» QUAESTIONEM,LITERARIAM. 17 Hisce peractis judices clam suffragia ferebant cf. p. 88. Dem. de F. L, ibique nostra annotatio. Cumque haec lis aestimandi" fuisse videatur (dyà» rigytds v. Harp. in ve) C 1), quoniam in laudato Suidae loco dicitur xa} rors dikasraïs ePetrar ripsobas tots dt- vi, atque ipse accusator p.44. init. dicit Aw eerdyxin , whore ulyy el oldv, TE, dmo- xrélvave * ei D8 pt, Sivre vols Aomels mapddeyga moijoare, fieri potuerat ut bis suffra- gium ferre opus habuissent „judices , _ nisi Aeschinem absolvissent , Thy mparyy pipo utrum reus esset nec ne, mi» Seurépny pipo edna, esset clue s quod latius expo- nemus ad p. 108. Orat. Demosthenis, - i (1) De litibus LULLUTRETI drinhros, vide omnino Heraldus Animadv: in Salmas, Observe ad Jur. A, et. Re: IIL, 2, sage : Hefter. de be, Pe 336-524. Meier de duisi dawnatorum juris Attici histe- ria P: 152 a f ) : [o Show $3 tibthesq sininlp AR S - èT MAIS. NNI HA ) 1 Wdll4MO T MATINA RTINT TAPS HEE RAG ETEN vett Suy SX A on cers BB oq A9 10809191 sitire tanio eastbuj gironi sgeil T ito CaY Cevat aqu vr deret cux) 10295D:* Seat shiwertteon” eil send” spared “GAR Mor Ear writes Maroen Hor “fen 18705] esol 5phit2 omini t mpimonp- “one oat quM fa ps Arse i hiel opk "a R dq E p” A; ok’ dati -stilue eid Su ae ahs isa ervaren AYR GET Bond dot wad e fa Hida * armslarn ne í ji i Hdd dat 2906 ar vie Vet Sa EUR Aci Mandy P^ Vil vt '"ENDENDI PRABCIPUA, .— S ni DOUD sy fe fa 19225 mr 2 x M (eT 391:::39229 BLT Mite Pi D icta UNE TUR. E TTE godicomed 2210 480r .q ba eumon Asaa ipsa haec accusationis et defensionis capita proponamus, operae pretium Buaitnad panels explicare: j\quaninam: in hisce proponendis- rationem, "quémnam “ofdinem secuti füerimus, “Mud igitur práéeipuum' nobis’ visum est hujüs “expositionis consi. lium, ut, quo facilius totius controversiae cardo cognosceretur, nudata "Omni oratorio ornatu, omni denique dictionis acumine, praecipua tantum cum accusationis tum defen« sionis delinearentur capita; quare optimum nobis visum est ex ipsis Demosthenis et Aeschinis orationibus praecipua illa capita, ad quae omnis reliqua eorum refertur oratio , ita exponere, ut legentium quasi oculis subjicerentur atque uno fere obtutu possent percipi, Quo consilio non quidem perpetua orationis serie illa persecuti sumus, sed tam- quam judex, qui cum ipsam causam judicare deberet praecipua inter audiendum notas- ,set capita, velut in tabulam ea retulimus, atque ita separato loco posuimus, ut brevi- ter ea subjiceremus argumenta, quae maxime ad ea probanda valerent, atque singulis ea opponeremus , quibus adversarius iis respondit 5 ad calcem deinceps adjectis ipsarum ora- tionum paginis, — Ipsa vero praecipua aceusationis capita et ordinem quem in iis di- gerendis secuti sumus, ipse nobis suppeditavit Demosthenes, qui in oratione sua, haud longe ab initio, propositis praecipuis legati officiis, judices admonet, ut in rationibus ab Aeschine accipiendis videant num hisce officiis recte -functus fuerit, quo facto his opponit ea quae ab Aeschine in legatione contra illa officia facta sunt et praecipua enumerat accusationis capita (vid. p. 11 seq.) quae postquam probavit, breviter dein- de p. 68. repetit. Sunt autem haec: à I. Aeschines ex legatione nil yerum nunciayit populumque decepit. H. Prohibuit quominus populus a Demosthene yeritatem audiret de legatione, HI, 4 legatione reversus commodis populi omnia contraria suasit. IV. Nihil eorum quae in psephismate mandata fuerant in legatione fecit. V. Tempora perdidit, in quibus multarum magnarumque rerum opportunitates civita» ii neglectae sunt et rhilippus Phocenses Thraciamque subegit. 2 NI. (Omnia prodidit et vendidit , doris a Philippo acceptis cum Philocrates De» COMMENTATIO Ap QUAESTIONEM LITERARIAM. 19 Defensionis autem , ut diximus 3 capita non € eo i quo. apud Aeschinem inveniuntur, ordi- ne notavimus, sed singulis accusationis capitibus singula defensionis opposuimus, Ces terum monendum putamus „cum praecipua tabtum. requirerentur, capita „ea tantum nos posuisse y- ‚quae, ipsam; spectarent,, controversiam +, quas. enim, uterque . „orator de. privata adversarii vitae, ratione. dna terum jactavit. i iiy eri , aut repulit, eas omnes. omisi- mus... Tandem. inveniuntur, quaedam „apud Aeschinem quibus ejusmodi accusationis partibus respondit, de quibus ne ypòù quidem apud Demosthenem Jegimus , « quas tamen fieri potuit ut dicendo quidem attigerit, postea vero, cum orationem scriptis mandaret , omiserit Demosthenes, aut quas certe, licet non adhibitas, expectasset tamen ab ade versatio. Aeschineb iuuteqoqg amsmmitam £5 stidienosod'T ob 19 sided T. ob aisuidosa/ (2) Jozesionua don 91795 T9e2ivlos hail ei soi grover ie boup ia " dais J ihik 1 rer pr : ( EE Eat 9 5351312028 9 BST WIOMG BUTT dd Sagi boug "m ond ei sb matpbiup ‘oavitil.. msbep[s supsu.isgsL igqilidT supat) boup : A 4) Bast m Vet reac An Abe eran fe 3 ` $ + OR. 39 3919 UNIS 4701 | t P ie u 4 She » ^ ; TUR ` oui af 2o kahn. dikbweesas> +3 PUN f repeat. er ^-ndoesA de giant ent: veüdhrap!upba6orss5t- dikbatrsse’ sog eonsiltzonmd. muo A gi Seep do re eirpay gelten” sis tbsites sttorsttdn at” etisionua Oli[óq ole . Ls > ie tn4nntrda mel.) 42hiraeon A ^ $r pv s + »j nana es aat 112510415 TENDIDO" 29 asttid Des A eIBEIZID GIEL 035056 , : ach OCT neede hates 2 are eduin 2s $12 m Wes e VR. d (8) 3mbiosi MUS Bi SMivaca sUpsilum .3utp9elrb 39 30:9015512219b ^ : re yir I v "n SST RAO F LEN Eee ES CANN jk Bi RR \ F -Snjzomm(l esakdossA Hudidare irste sigobsdsil mt sioisgal. sb(1925e ni myo of 0) dora f adake mulugog f aiq9 9I e TIL X TARAS A enin AU e iA CS $5 H vat HOUR s TWTSMÓYX SUO sD WRAL Til 5] 3x rr (eer meal Dol FI rr Oli ITOE & Sin Sf nbttt/95& 9 musibs ogé A Siendo .À e snis" aq n t "y 3f tr. itatio cot aibommo» steig 1 in +04 effi CUCIZNSIGh LE OUP ethan HUT I tenor, 81 uo» Sisig 1 D 'e 53612 » eee r i A db * > E oerevurtnt err À Leserin evert Hoed lU ineishs Hoe suus tuüulosp -e ars! pdtaoyiokdiqnrA malgms? wisdegen r ^ " borsa Ah aber een : kit £x» ve fratrrart wrdt foi tu "rr Cv) MUS !9891010 6010312502 £09 92 etiolgar1A «30912581 taint .19 .1Hnadodl 39 THA , : D E f^ ry nA „car x : v > fa f " ‘ 2090! i9^ip 43:19) ERN GMIT bs munsxort eseqsinadiA aa siesue A : 1 «ur iJ t 3501€ 1 iou JO- $i Jp 3 S SS Mic IS Ti ast 92 mistte ni 07 jeudi AID ACA jie tent i auc i i&d 3U- ¢ 1) IADR Bf ‘i (1 T 8 Toyo 2 otd 19 )3 } avi MAAAR RG weetal dn b1o. ,umauiaevni menidoesd, cesa 099 ora feet gap, xs rib ¢ 119108 eitoiens]oct «30 .aumuusoqqo einoi iens Blige "d IGEI- elttol3 Ren allugaia bee ,aumivajog on Le] COR Aesthines-de Tesiibionei wil verum IURE nd EDASINE "mos: POTN nda sé 'Püttippo persitasisse ' ut intfa triddum Thebas obsideret; "Thespias et - Pidtdëâs ` filseadrarée pecuniasque ‘Apottint ‘fon a’ Phocensibas 'sed' a leverde aono gert: being Se^ étiam dosdam Wübodenses” thettiêre ne’ 4 Philippo Athenien S? AD. xéllérent uf ise: some buqe mobiup syg aa eudiup o5 «sibmoqgeos, eudineq iote barstte ein $22 MOTONET MUI. e 0130. SAA e nivegitts mobisp obs dq55ib. 3g uto itsi -br ds memset 192e8195qx5 ,.e2siidicbe ron soil 91199 esup Is sonsdtaomaCt titselmo Aeschinem de Thebis et de Phocensibus ea nuntiantem populum decepisse' probatur a: quod si revera hoc ita fieri scivisset, certe non nunciasset (2). B. quod ipse Philippus Phocenses e societate excluderat ( 3), y. quod [neque Philippi legati neque ejusdem litterae; quidquam de iis nuncia- rant (4). W. Aeschines prohibuit quominus populus Atheniensis a Demosthene veritatem audiret de legatione. A. Cum Demosthenes post secundam legationem omnibus illis falsis ab Aeschine populo nunciatis in concione contradicere vellet eaque populo repetere quae in “senatu iam dixerat, Aeschines et Philocrates, clamore sublato, Demosthenem deterruerunt et irriserunt, multaque convicia in eum jactarunt (5). B. Cum in secunda legatione in Macedonia essent, prohibuit Aeschines Demosthe- nem, ne epistolam ad populum scriberet qua vera nunciaret ( 6 De Wk. Aeschines a legatione reyersus commodis populi Atheniensis omnia contraria suasit. A. Suasit Aeschines post reditum e secunda legatione ut WúPiega fieret , auctore Philo«- crate, quod plane commodis Atheniensium fuit contrarium, quo Phocensibus in- jungebatur templum Amphictyonibus tradere , quorum tunc soli aderant Thessali et Thebani, et nisi facerent, Athenienses se eos coacturos professi sunt (7). B. Suasit ne Athenienses Proxenum ad Thermopylas mitterent, qui circa locos jam erat, ipsique exirent (8); quo factum ut perirent Phocenses, ut The- bani Atheniensibus infensiores fierent, ut Athenienses ex agro in urbem se re- cipere cogerentur (9), ut Philippus tantum non ipsas Athenas aggrederetur, ut hujus copiae et reditus crescerent ( 10.) IV. (1) Vid. Demosth, p. 27e (2) Ib. p. 24 Me (3) et (4) Ib, p. 25. in, &5) Ib. p. 18 et 25. (6) Ib. p. 67. (7) Ibe p. 26. (8) Ib. p. o7. (9 ) Ib. p. 38 C10) Ib. p. 39 seq. COMMENTATIO 4» QUAESTIONEM LITÉRARIAM. ar DEFENSIONIS CAPITA. ^ 1. Aeschines de legatione vera nunciayit populumque non decepit. Non promisit haec omnia Aeschines , sed tantum apud Philippum cum esset , haec “abeo petivit; Athenas vero reversus cum nuncium referret, populo dixit aequum ü - . sibi videri Doeotiam non esse Thebis subjectam , sed contra; et audivisse se Cleo- 2 charem Chalcidensem metuentem ne illa Atheniensium cum Philippo amicitia il- p ludque quod psephismati de societate legatis dato adjectum erat: „ quodcunque h » aliud in civitatis commodum facere possent legati ," mali quid sibi contineret (1 je I. Aeschines non prohibuit etcs A, a. Nunquam legatus prohibitus est quominus vera nunciaret, I Ba’ Demosthenes si ejusmodi injurias passus esset a ceteris legátis, ipse psephisma non scripsisset: ut laudarentur et ad coenam in prytaneum vocarentur ( 2). E eo SIG tioi shaban mis o/t IH. Aeschines omnia commodis populi Athentensium congrua. suasite e@IDQGSIORE 8$0U£9-el1209201 SITI > VE 12:00212.7- Mi J i MM cB, Tpsé potius Demosthenes iique qui iisdem partibus favebant effecerunt ne exirent „Athenienses , cum, „dicerent, metuere se ne Philippus eorum milites obsides caperet ,.' quamvis maxima tunc, esset ejus rei opportunitas , atque ipse Philippus vocaret (3). Per tagon sansirtorf oov ! je aam .emreooa sródmmet zeridgze „A (1) Vid. Aeschines p. 128. ; (2) Ib. p. 129. quae tamen refutantur a Demosthene pe 87. u ubi "probat illud Piou : 2 se nom fuie latum post secundam sed post primam legationem, . C3) Ib. p. 134 seq. cf. tamen etiam Dem. p. 27. init, ubi dicit Demosthenes Philippum. epistola quidem vocasse Athenienses , omnibus vero quae fecit probasse 5 noluisse se ut venirent, idque etiam prohibuisse. . * à 4 : € 3 22. JAADA AGER AN CIS Ct AB G R EVE PATIO” ACCUBATIONIS, CAPITA, DIS SB LARAI ot s 2 Hu ili i. 0929. ziti f 13. aasi iaido 1 JV. Aeschines. nihil eorumg quae in psephismate mandata. fuerant , in legatione fecit. T } t t! A. Contra wjdioga a Philippi sociis juramenta non cepit, atque ab ipso Philip- po indecoro modo in publico diversorio ( 11) jusjurandum recepit. B. Contra wjpioga Phocenses Aleenses et Cersoblepten éxomdvdoug fecit (12). b. b. Aeschines repulit legatum Cersobleptae a sacris foederis causa faciendis. C. ¥idiwue mutare conati sunt, et Cardianos Philippi socios inscripserunt ( 13 ). V. Aeschines tempora. perdidit , in quibus multarum. magnarumque rerum opportunitates civitati neglectae sunt et Philippus Phocenses ez Thraciam subegit. A. Aeschines tempora consumsit, ne, etiamsi voluissent Athenienses , Phocensi bus auxilio venirent, quo factum ut hi perierint, C11) Vid. Demosth, p. 6a. (12) Ib. p. 67. — ^ ^ (13) T. COMMENTATIO 45 QUAESTIONEM LITERARIAM, 23 ‘DE FUENSIONIS CAPITA; Per Demosthenis ignaviam et invidiam factum est ut Athenienses ex agris in ure bem venirent (4). ^ IV. Aeschines omnia in legatione ex mandatis fecit. Cum in psephismate scriptum esset ut facerent legati quaecunque alia bona facere possent, cumque Aeschines hoc nomine suaderet ceteris legatis , efficerent ut Thee banorum insolentia coérceretur atque Boeotiorum muri instaurarentur; prohibuit hoc Demosthenes metu absterritus ( 5). Demosthenes cum in secunda legatione verba faceret ad Philippum, nihil zv _dedorav dixit ,. sed tantum enumeravit quae in Philippi gratiam ipse fecisset , re- a liquos legatos accusans. — Aeschines vero Philippum monuit ne permitteret Boeo- -tiorum urbes muris Orbatas esse et Thebanis subesse, cum omnes Amphictyones -jurare debuissent non.se passuros ut civitas quaedam 'Amphictyonum vastaretur , " simulque eum docuit morem semper fuisse Amphictyonum sacrilegos ipsos tantum punire non, eorum patrias: sese igitur quae posset dm Philippum. vero et for- ele mOr ,tunam. alia voluisse (6). «Slot Oc iup TEC Ipse potius Demosthenes prohibuit quominus Cersobleptes societatis particeps “iil hi fieret: nam cum venisset Cerobleptae legatus, qui peteret üt hic- quoque Athenis . Philippi legatis juramenta daret , cumque ea de re Yiu latum ésset , noluit eC! ) Demosthenes tunc mposbpeday illud viduus EN > sen factum ut -— invito moni “petlatim'sit (7). ° ^ b. b. Fieri id non potuit nam: ^ ORIN E e æ. tantas vires non habuit Aeschines. 8. praesentibus tot viris id facere ausus non esset. y. - certe Demosthenes khan id prohibuisset ( 8). MENT quos ione ge a desc Aibmi 45° ail V. Aeschines tempora non perdidit ete. A. Phocenses perierunt : sort Te (4) Aesching p, 135. +! 2(5)) Ib. p.a23e d1 (C6) Ib. p. vageseqqe 5007) Ibe py 116, (8) Ib. p. 117. in ipsa tamen Demosthenis oratione, haec: accusatio non invenitur, 44 MAITAT RIANICDSICH pe) GRE VE Vi TM MOD ACCUSATLONIS CAPITA. a. Aeschines cum ceteris Legatis per 3 integros menses in secunda legatione abfuit , quo temporis intervallo Philippo quidem opportunitatem dedit ad Thermopylas accedendi , Atheniensibus autem auxilii ferendi ademit ; — tertio vero die postquam Phocenses audire potuerunt, quid Athenis, in concione nunciassent legati, jam perierunt (12) , Aeschinis promissis adducti ut Philippi fidei se committerent , et sine pugna se ei traderent. Be Phocenses non perierunt sua aut Atheniensum ducum aut Lacedaemoniorum cule pa; id enim si verum fuisset, ab ipso Aeschine post secundam legationem nuncia- tum hoc esset ( 13). v. Non mirum quod ipsi Phocenses Aeschinem non accusant , uia nemo-eorum qui bonus esset pro communibus calamitatibus propriam inimicitiam suscipere vellet , et quod pejores, qui pecuniam ad id darent, haud invenirent (14); D. Quamvis in prima legatione ita festinaret, ut sine praecone belli tempore iret (15), in secunda tamen legatione tempus ita traxit Aeschines, ut Phillippus occasionem baberet 'Iep)y " Ogos , Doriscum, Thraciam occupandi ( 16). 3113431553201; VI. Aeschines omnia prodidit et yendidit donis a Philippo acceptis cum Philocrate. Pro- (12) Vid. Demosth. p. 29, (13) Ib. p. 34. C14 ) Ib, pe 36 Sqe } C15) Ib. p. 64. (16) ib, p. 59 et ór > I E eae EO vree CN Xe 2. 3e 4. COMMENTATIO A» QUAESTIONEM LITERARIAM. sg DEFENSIONIS CAPITA, 7 Fortunae vice (9) Belli diuturnitate ( 10) Seditionibus mercenariarum copiarum (11). Phalaeci Phocensium tyranni, inscitia füturi, qui Atheniensibus et Lacedaemo. < niis diffidens, castella quaedam in Phocide, ut antea petierat, custodienda tra» De 6. dere noluit, Philippo vero confisus est (12 ). Ipsius potius Demosthenis- ignavia factum ne exirent Athenienses (13). Si periissent Aeschine auctore, non adessent Boeotiorum et Phocensium legati , qui testari possent, se Aeschinis beneficio vitam debere cum Amphictyones ipsos morte afficere vellent ( 14) B. “Tepòv “Opos jam captum fuit a Philippo antequam ipsi legati Athenis profecti ese sent, nam i : Chares nunciavit jepày poe captum fuisse die 95 mensis Elaphebolionis. . Demosthenes autem die 27? ejusdem mensis wpoydpeves " Sequentis vero demum mensis Munichionis tertio die senatus pséphisma factum est ut proficiscerentur Wow (15). VI. Leschines: omnia non prodidit et vendidit y neque ete. Aeschines non potuit esse proditor. I. qui enim est proditor, ferox "quoque pis cc necesse ing qualis non est Aeschines ( 15 )e i 2, (9) Vid. Aesch. p. 132. , C10) Ib. p. 132. tij Ib. p. 132, (12.).Ib. p. 132 (13) Ib. p. 134 seq. cf. Defensionis Cap. Ill, D. " C14) Ib. P 136. (15) Ib. p. 118 seq. D FRANCIS ET SE ERB VED UO AUcUSÁTIONIS CAPITA, Probatur : A, Ex Aeschinis partibus in republica (debated rig modirelas) ante et post pacer í &. Ante pacem semper opeet Philippo; primus ex Atheniensibus sénsit, hunc Graecis insidiari et quosdath in ‘Arcadia principes corrupisse, populo ‘persua- sit ut hac de re quocumque in Graeciam legatos mitteret, et Megalopoli pul» chram orationem contra Hieronymum , qui Philippum defendebat, habuit ( 16 ). Priore die cum de pace in concione ageretur, paci, ut a Philocrate o erat, vehementer se opposuit ( 17). B. Die secundo concionum de pace, cum pax rata fieret coram Graecorum legatis a populo Atheniensi, ipso Aeschine auctore, arcessitis, omnia contraria fecit, Sociorum paci se opposuit, Philocratis vero adsensus est; dixit oportere Athe- nienses non meminisse majorum , nulli Graecorum auxilia "T nisi a quo ipsi antea adjuti essent ( 18). y. Cum Philippus omnia contra faceret atque nunciarat Aeschines , numquam de ceptum se esse confessus est ( 19 ). 3. Non contradixit sed solus assensus est Philippi petitioni ut Amphictyon fieret (20). &. Philocrati corruptum se esse confitenti se junxit; reliquis legatis sémper -se opposuit ( 21 ). Ze In ipsa, Philocratis elaayyerla cum, Demosthenes omnes legatos ad propriam de- fensionem vocasset, Aeschines non prodiit (22). B. (16) Vid. Dénlosthenés ' Pis E1) Caz) Tepe The — (18) Ib. p. 15. (19) Ib. ps 45. 7 (20 "n p. ibis 223 Bj i ap. (22) Ib. p. 47 sq. a . COMMENTATIO ap QUAESTIONEM LITERARIAM. 97 DEFENSIONIS CAPITA, 2. Aeschines parentes, liberos, cognatos, tam dilectos habuit ut, eos prodere non posset; quod tamen fecisset, si patriam prodidisset K16). A, 1. Ipsi Athenienses. Saepe quibus antea hostibus usi. erants his postea auxilia. tu- lerunt Ery 2. Quisque reipublicae administrator ex temporibus et opportunitate consilia dare debet (18e a et g. 1. Non potuit contraria dicere iis quae. die ARISTE de pace dixerat : quod probatur, a. ex ipso Demosthenis psephismate, ex quo apparet priore die orationes habitas fuisse, secundo suffragia lata ( 19 ). b. absurdum esset eum laudasse Philocratem quem „uno die ante vitupe- rasset coram iisdem auditoribus , siquidem. cum Philocrate sentiret , ex quo, Sibi. nullam gloriam , Philocrati nullum emolumentum compa- raret (20 )» c: testatur Amyntor, ostensum ‘sibi fuisse A: Demosthene psephisma ex quo pax fieret cum "Philippo iisdem conditionibus quibus voluerat Philocra- tes, die altero concionum , quum 1 tantum suffragia ferebantur Car e m Non potuit dicere praesentibus Graecorum legatis, quos ex Senatus litteris publicis apparet , tunc nondum rediisse (22). 3. Ipse Demosthenes sociorum decreto se opposuit , qui yoluerant: ne de pace ante reditum legatorum quidquam statueretur , cum ex Demosthenis ‘psephismate ; ante eorum reditum pax confirmata sit ( 23). de Non persuasit Atheniensibus ut majorum obliviscerentur , sed monuit tan- tum illos ut eorum vitis abstinerent C242. . ' (16) Vid. Aeschines p, 138 seq. (7): Ib. p. t44. C18) Tb. : (19) Ib. p. to, ^ - ( 20) Ib. 1209 dl C086 81) Ib. p. 110 sel“ (22) Ib. p. 107 seq. (23) Ib. p. 108. (24) Ib. p. 113 seq. De 28 B. Ex pacis éventif, ` "FRAWCISCT»r GREPET OS ACCUSATIONIS CAPITA, 20t MET „201 OD , 89019061 My i 1292417 42 Cum enim Thebani; bello dicet tifelleiter gesto", pácem felicem composuerint cum Philippo, quia eorum legati corrumpi se haud passi sunt, Athenienses vero pace. facta infeliciores fuefe quam: belli tempore, hinc patet; horum legatos fuisse cor- ruptos necesse esse (23) C. Ex iis quae ab. Aeschine in secunda legatione gesta guit. : ' æ. Pellae, cum essent legati , cum Demosthenes captivos redimeret , Aeschines effecit ut Philippus Tegatis communiter dona offerret üt singilorim: corruptionem effue- geret (24 ih 6. ‘Depretiensus fait Aeschines Phetis 1 noctem degisse Custi Philippo solus in ten» torio. (95). som p y. Ipse solus, reliquis redeuntibus legatis 5 Unam noctem. diemque remansit apud Phi- lippum , (26 ) ut. epistolam. scriberet , quam Philippus dein ad Atheniensium po- pulum misit 5, in qua Philippus. omnem po eorum quar in legatione omissa: , fuerant > suscipit, 6 27). D. [Ex i fis: „quae, in „tertia legatione | ad Amphiétyones ab Aeschine perpetrata sunt. E. Ex ipsius Aescliinis: praejudiciis, ; a. Terca vice. " Jegatus "nominatus. p "morbi praetextu. legationem ‘ejuravit > frae trem in locum. dedit > Athenisque | remansit. ut Philippi vou nodis consue ` Teret, al). 6. "Quinque dies. post ipse. clam "Phebas profectus est, licet Hoc capitale esset cri-- . men et licet ipse nuncjasset Thebanos per praeconem pecuniam ‘in. p ipsius. caput: promisissé (29). ». Cum Philippo et. Thebanis de Ves ‘Eriba cecinit X do qe V Coe Noluit Demosthenem. bis.rationes reddere, ne: ipse quoque idem facere necesse: haberet (31 Js gs. “C23) Vid. Demosth, p; 58. (24 ) Ib. ps 64. (25 ) Ib. p. 67. (26) Ib. ps 68%» 5, 5 G27 ) Ib«;p, 290 cp (28 ) The. Pe 49% (29) Ibe Be 50. ori ve wil (12 C392. Ibe pe gin 33 Ca Ib. p. zn i DELE eG Gi 4 } i à | 4 p 4 m pou edic (1 VOS J «5 $^ p” a O A ae vi di ue T RE eN CAPE TRANI COMMENTATIO ap QUAESTIONEM LITERARIAM, 29 DEFENSIONIS CAPITA C. : a. Non potuit Demosthenes captivos redimere: naw 1. Sciebat Philippum nunquam ut Athenienses redimerent praemia accepisse (25). . 9. Audivit Philippum , pace facta, reliquos gratis remissurum C26 Je 3. Unum tantum talentum secum habebat, quod non sufficiebat , ut unus redi- meretur (27). f. Aglaocreon et latrocles testantur numquam Aeschinem noctem vel noctis pare . tem abfuisse, ipsique Aeschinis servi ad quaestionem parati sunt (28 )e y. Illa epistola vel ab ipso Philippo, vel a Leosthene vel a Pythone Dyzantio om- nibus dicendi scribendique peritissimis conscribi potuit (99). D. æ. Legationem tunc non ejuravit: nemo enim qui apud populum. electus est in se« matu ejurare potest munus ( 30). y» I. Testibus hoc confirmare nequit, Demosthenes ( 31 Je 2. Etiamsi fecerit, vituperandum non est, Aeschinem,. salva patria in honorem Dei cecinisse ( 32 ). FY (a5 ) Vid. Aeschines p. rar. (26) Ib. p. rom, (27) Ibs €28 ) Ib. p, 130 seq. (29) Ib. p. 130. (30) Ib. p. 120. C31) Ib. p. 143. . (32) Ib. 144. D 3 30 FRANCISCI ne GREVE ACENPAEEONAP CAPITA, B. Timarchum, qui eum FA Pe volebat , accusatione occupavit quum illam eige ayyerlav timeret (32)e - F. Ex fama quae Aeschinem dona accepisse clamat, cum ipse Aeschines hanc tanti fas ceret, ut hac sola fretus Timarchum accusasset ( 33 ). G. Ex consuetudine cum Philocrate; ex qua ipse Aeschines confessus fuerat vitam ho» minum unice posse explorari ( 34). H. Ex testimonio. Olynthiorum, qui testantur Aeschinem dono accepisse a Philippo agros in eorum regione, unde triginta minae redeunt ( 35 ). (32) Vid, Demosth. p. 89e (33) Ib. p. 89 sq. C34) Ib, poo. €35 ) Ib. p. 57. ; COM MENTATIO AD QUAESTIONEM LITERARIAM. 3r DEFENSIONIS CAPITA. 4 F. Magna est inter famam et euxoQavrlay differentia; illa sponte exsistit, haec vero non nisi auctore maledico „ ut in causa Aeschinis , Demosthene ( 33). G. Demosthenes potius cum, Philocrate consuetudinem habuit, quem, quum hujus y4- ^ Qua, quo Philippo permissum fuit de pace praecones mittere , mapavduwy accusa- retur, ipse defendit Demosthenes (34), qui dein ab ipso Philocrate legatus proposie tus est (35). " H. Demosthenes convictus est interdum testes corrumpere conatus fuisse ut falsa dices rent ( 36). (15) Vid, Aches p. 89 m (modem << C35) Tb, p 95 Cadets Pede cici ; | | CON oq PARS 32 FRANCISCI pe GREVE Ty PU ALR VS QU. do ROM EAQUE PRAECIPUA, QUA DEMOSTHENIS ATQUE AESCHINIS ORATIONES ILLUSTRANTUR ET EMENDANTURe - Annotatio ad. Argumentum Libanii. As hoc et sequens hujus orationis argumentum paucissima tantum dicere constitui- mus, quum pleraque in ipsa oratione illustremus, 3 orders mep cüclag xal orogaoruù ] ie Ce causae status est conjecturalis, qui tantum quaerit num quid factum sit, i. e. wep) ojelac: 4 erdoig dicitur quoque jzéfecu v. alterum Argum. p. 9. AY Cas ï dè xlvyowg Tío pue] ie e. quod ad causam movendam occasionem dedit. $rluwoev "Airylvus ] eodem. verbo utitur Dem. in ipsa oratione pe 96. driglag poena di- versis temporibus diversa fuisse videtur: vid. Harp. in v. Demosthenis vero tempo- re éritipzlag erat privatio , quae tamen adeo gravis ducebatur, ut idem Aeschines Ti- marchum daoadéoas dicatur, vid. Dem. F. L. p. 106. f. utque multi Zrigor facti more tem sibi ipsi consciscerent vid. Aesch. de F. L. p. 118. m. xaxod Blou] ie e. êraupúoems : Soxigaolar enim contra Timarchum scripserat, qui eum maparpeoBelag accusare volebat vid. erg. orat. adv. Tim i Siri mpi; Merrdaanov ] Cf. Aesch. ady. Tim. p.39. etc. et Dem. de F. Le p. go. Ad Argumentum alterum. + erdee wtxpds ] Rectius cum Tayloro vel zi&pàe vel waxpds legatur, quod recepit etiam Bekkerus. cag cuovbyxag ] Cum Atheniensibus enim regni initio pacem fecerat qua Amphipolin iis permitteret vid. Diod. Sic. XVI, 4. in. fraBe '"Apdimoww |. Cf. Diod. 1. I. 8. vum tig mdaswç | erat enim Atheniensium colonia vid. Thucyd. IV , 102. &rtoryrav of cup odor]. Bellum intelligitur cum Sociis incolis Chii, Rhodi, Cois et By- zantii, quod triennium duravit cf. Diod, 7. A 3. 4 vustor, — @yBalous ]. i. e. celeberrimum illud Sacrum bellum decennale vid. Diod. 7. 7. 23 seqq. p. 4 mam COMMENTATIO ap QUAESTIONEM LITERARIAM, 33 p. 3+ "Opxouivou kal Kopavelag] Cf. hujus orat. p. 58. et Diod. l. 1. 58. dv Tepouyvig ] CE, quae dicemus ad Aesch, p. 93 in. Pe 4. "Eupdaoxov} Reliqui duo tantum Philippi legati memorantur a Demosthene p. 33. kad uù mapdvtog Kepoogrérrov ] Unde Aeschinis criminatio , Demosthenem hunc a foede- re excludere. voluisse. p. 5i loréov — mpesfeíg ] Sententia postulat ut od deleatur; quod omittit etiam Bek- +- kerus; etenim. ex utraque oratione et etiam ex illa De Corona et adv. Ctesiphontem aperte hoc patet revera alteri illi legationi in Macedoniam eum interfuisse, Viden- tur tamen duae fuisse opiniones hac de re, ortae forte ex illo psephismate quod occur. rit in orat. de corona pe 951 seq. de quo vide quae dicemus ad p. 6o. hujus orationis , quia Demosthenes ibi non nominatur; unde etiam factum est ut saepius in quibusdam „MSS, legatur gs; , non ze, cum de legatione illa ¿m? rods Bproug loquitur De- mosthenes, p. 7e vdgos — morirederdas] Ipsa legis verba v. apud Aesch, ady, Tin. p. 30. stenna — ovyyvemyv | Sententia videtur esse: multa babet Demosthenes argumenta, jam dudum ista machinatum fuisse et struxisse Aeschinem, quibus adversario simul colores et praetextus eripit, eo confugienti, ut omnia se ignorare et veniam sibi dandam esse diceret. „ps 9. và B eldog — cuvbpmuodewc] ie e. Sunt qui dicant statum quaestionis esse sim- *oplicem, v. g. an Phocenses perdiderit, quamyis ad hanc veritatem probandam mul- cisi tam materiem attulerit orator. Opponitur hic status statui ewyxaraexsuatopeévg i. e. multiplici, cum duae ad eam pertinent quaestiones. Mévavdpog 38 ÉpmimrovrA Quow — rebasiyxdra ] Opponuntur haec praecedentibus où yàp cuvrpéye: — xavrdract. Sensus est: Menander enim dicit Aeschinem in adversarii plagas incidisse, victum se dedisse: Aeschines autem orationis initium ,. propter cri- i minationes quas ibi in adversarium jactat, (hujus suspicionis) convincitur: propterea «enim quod se ipsum Clegendum. enim æýròy ) metuentem facit et. petentem ; hinc. ose tendit se non omnino- causae suae justitiae fidem habere cf. Arg. erat, Aesch, de FL. exa Xue etc, ] Haec ad ipsum argumentum. non pertinere sed. ad Ulpiani scholia rec- f ài t£ ^d te:docet cl. Taylor... ssh yàp 6 EdBouaos etc. ] Cf. Dem. contra. „Midiam p. 229. m. » Suspicio enim erat Aristarchum Demonhenis mandato Nicodemum intenter iis T LATA RJA'CCO ES cT “b's 96 REESE dd ipsam orationêm. o HEPI THE HAPATIPESBEIAS AOTOE ] Integer titulus est 5 war” eek lio ce “mapampeoBelas Moyo: Vid. Plutarch. in v. Dem. cap. 10, Ab nemen lauda- ` tur quoque sub titulo à ar’ Aleyivou adyo, omissa ipsa orationis causa; contra é zeg areneiay pos Aerrivyy Adyas ab eodem ad partes vocatur sub titulo 4 mep)” dré- heiöv Adyo. — Recte monuit Cl. Taylor delendum esse we. Minus!forte accurate | vulgo vertitur de Falsa Legatione : melius de male obita sive gesta legatione, ` Pe id. Ka x2) wapapyeata: ]. Significat contentionem et ambitum -sive „preées- “amie corum rei, ut piget M: captarent $ sic mox MN Tay Topaanirav defrers ka TOU S (mom KOG [ ntm Tapayyéaaew dicitur de ambitu et prensatione, unde mapayyéarew thb VIR cf, Hare pocr. in vy. et V'alesii not. occurrit quoque idem verbum p. 106. princ. übi vuyyydus et mapayyéale opponuntur rot; vduorg. Cf, omnino initium orationis Aesch. adv. Ciesiph. E 277 dpxov ] Judices antequam judicium ingrederentur jusjurandum praestare solebant de quo cf. Aesch. ady. Cresiph. p. 158:: hoc jusjurandum drip Bins tie adheus füisse mox dicit uti etiam p. 53 init, 'Solennis autem’ est mos oratorum judices jurisjurandi tt religionis admonere , quod facit quoque Dem. p. 88. ib. Cic. pro Cluentio cap. 58. ray mapanira | ol zapd ndr iidem fere erant qui Romanorum advocati; — distin. guuntur ili a cuvyydpors 5 ut hi ab. advocatis , conf. Cic. Cluent. cap. 40: erant autem actoris ‘vel rei amici qui in judicium vocabantür ut vel consilia darent- vel: auctoritate sua vel moerore judices commoverent conf. Cic. de Orat. M, 47. Aderant autem: praeter alios Aeschini in judicio liberi, áliique cognati atque affiness .— Gas Serseri ] Eodem modo haec vox usürpatur ab ` Aeschine in orat. adys: bacis ras Kae T Th» dvopàw Defoe et p. 159 init. rag Eévav DEYTEige ^ ray Diov masovik ] al Diar macovéčlær opponuntur rý werers sic haw heli locr; Pas neg. C. 49. 4 Iba arcoveElä opponitur rj xewg. Conjungitur saepe. cum 73:5 sic etiam apud Dem. pre Corona p.263 f. viyvóueva Url rH tijs Wag) wasoveElag GAIT? — TIAeoven Ele autem , a mad Eye, universe quidem significat quamcumque melioris conditionis ' captátiónéin 5 proprie vero improbam cupiditatém’ im aliorum 'detrimentüm'majorà ‘cone sequendi. Leges autem jubebant privatorum maeoveElag cohibere. inidemoeratica: enim regiminis forma omnes rà froy habere debent: ‘ut primum påuci ader Ege ' coeperunt nulla est démocratia: quare recte cives suos admonet Demosthenes’ p. 116. ut’ ¢aveant ne quis major fiat multitudine. Hinc rò [zov xa) rò vópiwov opponitur rj zAeove£ia ut. apud Thucyd. Ills 4, % e él mAeoveLlg., dad. toou. dE“ et apud Euripid. Phoen. v. 541 seqq.: COMMENTATIO A» QUAESTIONEM LITERARIAM, 35 i zò yàp loov vdutwov dvOpamas. Eu: en er chown Tap waded? ded mordgrov xabicraras Todaaccov, éxbpits 0 Huépag xardpyerat. ad quem locum omnino cf. doctissima annotatio: C1.. Valckenaerii. meds Tà xowd mpootpyectas.] Eodem modo apud Latinos dicitur; ad rempublicam . acce- dere cf. p. 102. f. mposifvaa vols, worvoïg. &aMoylav | Vocabulum Demostheni proprium | opponitur ànoylgs Dicitur de. eo qui semper ad rationes (acyoug ) reddendas paratus. est conf. Harpocr, in y. sigeabelv et elzutvau ] proprie dicitur de veniendo in o ad rationes reddendas cf. „Pe 79* ; p^ pày dvyonns | ie e. Tu cf. p. 89. ps hunc enim cum schiedam rupees . Belag accusare vellet, occupavit Aeschines et éraspycewg accusavit. — Ex hoc loco con- - fici potest Timarchum fuisse condemnatum >. alii vero dicunt eum , judicio non exspec- tato, mortem sibi conscivisse, Vid. Arg» primum, orat. Aesch. ady, Tim. p.11. vo Y) dress? weptav ] inter quos ipse Demosthenes, quem sisayyéA^ew mina- batur v. p. 78. „el. yàp 6. mca Eas. etc, ] reet el civitati, si pauci aut nulli sunt accusatores , ., aut si quis accusare prohibetur. ab adversario metu ipsi injecto. . Accusatorum necese sitatem significat quoque Cic. pro Rosc. Am. cap. 90 im. „ Accusatores multos esse in civitate, ntile est, ut metu contineatur audacia." d &yöveg ody Hrrov thy, raph } tov moaygdrav sive] i.e. non minorem vim in cau- sarum exitum habent tempora quibus aguntur. quam ipsae res: quo enim crimen est recentius eo severiores sunt judices, — Aliter explicuit haec Reiskius, i Pe 12., sley] Haec particula usurpatur ad transeundum ex una parte ad alteram ; sequitur , Saepius interrogatio , quasi alter his omnibus quae enumerata sunt, auditis, dicat: haec ‚ita sint, haec ita esse do, concedo, sed quid de reliquis ?.. Eodem modo ap. De- mosth. Philippe Y, p.50; m. post enumeratum apparatum bellicum. sequitur elen? ví u MPG routes Erten e . f baby vdov. tibele etc. ] Lex illa de corruptione invenitur apud, Dem. contra Midian Pe 231. y Si quis Atheniensium ab aliquo ( pecunias ).accipiat vel ipse. alii dederit vel corruperit aliquos. ambiens in damnum, populi et privati. cujusdam „civis quacumque ratione vel arte ériu/ag „poena afficiatur et ipse et liberi et quae alia habeat." Phi- lipp. MI, p. 129 f si quis corruptus esset, rauwplg werlory ToUTOV Maiden kal Ta- paizycis ovreula qv ovdt auyyvdun. T Pe 13» dv òè wh delEw radra etc. ] Solent oratores ‘post magna promissa, affignationis causa subjungere, quaevis velle se pati, nisi ea omnia demonstrent vid. Zsoratis Pane- E 2 8- 36 FRANCISCI pr GREVE gyricus non multum ab initio, et Acschines de Fe Le ps go f. «àv uh — brtyta uxt viv alrlav odcav Wevd9 , wad roy roauycave’ elmelv dvdciov Kad cuxoQdvrwv, xdv T! bm mávra pyòèv dbuxv Qalvmpar, bavdrou Tipp. ag riva rdEw dy rj modmelg Erakev Eavrdv ] rabi proprie. ponitur de re militari, de acie , hinc transfertur ad locum quem quis occupat in administratione reipublicae, hinc eig edt tia xabiordvar p. 19 f. et. ap. Aesch. ady. Cresiph. p. 159. Goren dv pv txdores alexuvÜs/q vv rdEw Aureivs Ñv àv ral iv t mortem, cÜra xal viv mo Enaumelv thy rdw, Hv rérayde Örò Tay vdgav. : “Ioyavdpov ] Hunc ex Arcadia vocaverat Aeschines, vid. p. 112 s. fuit autem tragicus histrio vid. Harp. in v. ; ` deurepayav io Neorroagzov ] Secundarum partium actorem; sic Aeschines a Demos- thene vocatur tprayaviorys de quo infra: Neoptolemus ipse nobilis fuir histrio mé- moratur quoque p. 14. et De Pace p. 63 f. seg. ubi Demosthenes dicit eum Philippi - partes sequi civitatemque multis malis afficere. roù; xarods Erelvoug xal panpods Adyous ] Cf. p. 112. al púpiot dy Meyday móže] Memorantur quoque p. 75. è» 'Apxaba iv mois pupils. Fuit commune totius Arcadiae cuvédpov vid. Harp. in ye Instituti fuere anno post Leuc- triam pugnam a Lycomede Tegeate v. Diod. XV, 59. In illum conventum omnes ex Arcadia civitates legatos mittebant, qui de bello ac pace consiliandi potestatem. habebant. p.14. ’Apiorod#uov] hic quoque fuit celeberrimus tragicus histrio Atheniensis v. p. 9o. ^ legatus missus ad Philippum quem de pace exploraret , vid. Zesch. de Falsa Leg. p.94. et in legatione de pace cum Demosthene et Aeschine cf, Aesch, de F., L. p.95. Kr4ciQüvro;] Hie cum Phrynone ab Atheniensibus missus fuit primum in Macedo- niam eodem consilio, quo panlo post Aristodemus vid. Aesch de P. L. P. 9s seq. Alius fuit Ctesiphon qui auctor fuit psephismatis ut Demosthenes publice cos ronaretur, quod psepliisma ab Aeschine srapuvdgov accusatum est, unde nobilem: ilam causam pro corona egit Demosthenes. vid Harp. im y. si mévu mokùy etc. — mocli] Ipsa sunt Aeschinis verba. Solent oratores interdunr alterius verba citare, vid ex. gr. p. 105 f. seg. ubi citantur verba ex oratione Aesch. ady, Tim. et Aesch, ady. Ctesiph. p. 416. p. ubi ipsa Demosthenis verba adducit „ quae tamquam aspera reprehendit. — Sensus est: nnllo modo melius Philocrates paci se opponere potuisset, quam ejusmodi pace proposita, qvam omnes rejecturos certo: certius. sciebat. t p. 15. TH Tv cuupdxa» Mynari] Hujus decreti argumentuur vid. apud Aeschinem de F. L. p. 108. worray dEloug Óxvárev ] Ad augendam criminis atrocitatem dignus esse- dicitur qui sae pius: COMMENTATIOA5 QUAESTIONEM LITERJARIAM. 37, fius mortém: subeat, Sie quoque p.45 fs tpls ody "— Tordita Mene P 112 Pe mordduig logið E16 dor dao AÉva Coco n 1053. Spidot iz) rods Üpwowg ] i. e. ad recipiendum: déihtcandum: P prees Mos. erat ivi veteres. si foedus iceretur vel pax componeretury : apte sibi invicem praestare et. hostias -immolare cf. Aesch, de F De p. 1073009 eivi Tre p.16. cabra d Jv Puxe xa) Maat] Phocenses et Themopyas Atschinis culpa a amisissa -"fuisse Atheniensibus, deinde latius ostendet. | a avapranivous larisi ] Suspensos spe: eodem modo quo Latini utuntur d suspendere , Graeci utuntur rg dvapr&v i..6. incertum , dubium reddere; sic quoque dicitur geréapose apy yàp "xev etc. ] Summa omnium. illorum, quae Demosthenes dicit Aeschinem fal- iso retulisse de Philippi promissis; invenitur. quoque. in illa, parte orationis Demo- -sthenis De Corona, ubi respondet. Aeschinis. accusationi de. iis quae gessissat post. pa» reem’ vid. de corona p.'253. seq. ii p.37. O@úBas abrag xab atràs yong rijs anne Bowles] Oppenuntur saepius al e48ai 7H Borg utt: apud Dem, de Chers. p..1133.im. OnBalovs Ömdyerar thy Bowtlav ade - ig mapaboUe. „Aesch. de Ea Le pe 198 Me Ott ras OúBas Borwrlav Nealko úyolguv svat xm) gd tiv Boorlav @¥Bas. Non enim tota Boeotia. Thebanis. fuit subjecta, ut Atti- ca Atheniensibus, sed commune tantum foedus constituebant , cujus caput fuere The- > baes quamvis saepius omnes. Boeotios opprimere. conati: fuerint Thebani»: (Thebani im “-bello Philippum inter. et. Athenienses. hujus partes secuti. erant, Boeotii Atheniensium. Qeamiag wal: Tlaarais ebatenévas } Thespiae: fuere urbs: Boeotiae ad^ Heliconis radices : . mono belli Peloponnesii anno Thebani ejus, incolas- Atticismi accusantes, urbis moenia deleverant vid. Thucyd. IV , 1333 dirutae autem postea sunt: a. Thebanis dum hi bellum ve cum Lacedaemoniis gerebant „vid. Diod. Nase P-561. sq. omnesque incolae loco ze pülsie ©; [3usdosto niil THE Plataeae quoque nobitigsizna, fait Hints. civitas, it olim a Thebanis oppressd -frustra Lacedaemoniorum auxilium imploravit ,. cam Atheniensibus vero societatem | iniit semperque horum partes secuta fuit, vid. Herod. VI, 108. et Thucyd, III 55. etiam initio belli Peloponnesii, Quare a Lacedaemoniis et Thebanis obsessa, tandem ab „his expugnata solo aequata. fuit. ib. 68. reliquos-e bello Plataeenses receperunt Athe- nienses- et civitate domarunt.. Utramque hanc urbem dirutam nunciavit Aeschines Philippum velle cix/£em, i.e. incolis frequentare, restituere, instaurare, cf. Dem. de pace 64 et v. p. 46 in. ubi dicitur nunciasse Aeschinem. Philippum- eas: urbes TENET» Intererat autem Atheniensium has urbes. instaurari ut Thebis opponerentur, ut jam du- dum monstraverat Demosthenes iz oraz. de Megalop. p. 225. Differt igitur hie cix/£er a urbe cf. Lsocr. Paneg. Saepius tamen indistincte usurpantur haec verba. ut ag; Thucyd. 15. 7 y ine wil. Aude 38 | MATLAI AL UG Tsoc te B E CG ROEIV EN IMM OAD "Auito Bedxar’ duele} Amphipolis bleren colonia” vide-Thucyd IVi, 108 , in finibus Macedoniae capta a Lacedaemoniis bello .Peloponnesiaco duce Brasida cf. ^106.ib. Hanc Amyntas Macedonunr: rex: Ampbipolitis! eripere: et» Atheniensibus. rede dere! decreverat ^ vid. sesch cde Fi Eus ps 100. sub. „Pausanias aütem.,; Ptolemaeo et Perdicca sui- juris fuisse videtur quamvis postremi de illa cum Athenis jam certaritit. “Vid, Aesth de FL. . 98. sed. initio: vero regni. Philippi Olynthiorum . ditioni pas rebat vid. Arg. 9. hujus orat. in. Philippus primum) eam ceperat et liberam declaras : verat ,. dein ‘rut us ceperat, frustra “Amphipolitis: Atheniensibus tradere se. volentibus vid. Dems Olyriihi 1, p: 13° ‘m boet Diod. XMbigrgreat Best inc 455 EöBolar ópoXoydxe " rapaddoew ]. “Euboea antea sub: Atheniensium: potiisiie fuit, quam "quum defecerat p iterum subjecit: Pericles; vidsiiThudydecby aq. Sub finem- vero belli '"Peloponiiesiaci iteruin -defecit ‘vid. “adem VILE 95 seg; Hinc: factionibus divisa Eu- boea saepius tyrannis subfuit, initio regni Philippi: "Thebani seam: invaserunt , ex- pulsi dein sb Atheniensibus, qui'tauien:Euboéensibus libertatém:servarunt vid. Aesch. "ady. Ctesiph p. 186 "seg. et Dem. De Cors! psih Nunciárdnt quidam. Philippum “Atheniensibus” Euboeam ‘pro Amphipoli traditurum ‘icf.’ Dem. De Pace .p. 64. at con- “tra don ita multó' post in- "—— trassi cer ; "tyrannos: ibi constituit vid, Dem. PAppU TIS p. $362 o o0sdoenieno3 subset manet saut Ls itid 1 O pardi ] Oropüs urbs in^ finibus: Mite ét; Boeotiae Solim mem fuit: om vid. Thucyd. 1,93. « sed - per proditionem capta: ‘fuit a Boeotiis et Eretriensibus d anno belli Peloporinesiaei vidi Thue, VII, 60 et Aesch adv. Ctesiphe ps 186 fo. pins ‚de ea utbe lis ‘fuit “Boeotios inter: et — ‘vids — in » signent a elm. et Dem. de Megalopoli ‘pv aso seg. (art Í ps 18, | batts Y By ehre J Mirifice interdum: "m altace Athenis Bras aren et si quid diceretur ab oratore quod ambiguum esset aut jocosum omnes risum tollebant "et nemini parcebant , ne Areopagitis ‘quidem vid, Aesch. aay, Tim, p 485 einde vi mabey buolye Sovètre ete, ]' Excusare vult: orator populüm j quod in concione ‘rie serit, ipsique dicendi veniam non dederit; omii culpa in — —' qui ‘tanta promisisset ut populus: nibit'afiud auditepotuerite o] i isiaimsiga Xoyov tuyxavew ]. Minus recte explicat | Harpocration Erali "PUE penetra enim , dicendi facultatem accipére , id iconseqüi ‘ut audiamur, vet» respondet ‘ah Adyo» direly , similiter dieitir' Ayo PE perspicue haec notatio apparet ex initio’ orat, —— dé F. L. übi re E771 TUKEY ‘opponitur Tb Quy e mop Évetv, 1 39 p. 19. Tipoaliew wóro "rijs TOM TE dvauyasülvrs; d TpoBeBAwuiv4 wal roro ib]. Tfvonlpscig et worirela saepe quoqiie apud' Demosthenem separantur y. gap. eundem De’ Cor, p.244 f. 'et^358 m. "moriela proprie "significat. rempublicam vel certam rei- Vublicae formam, deinde reipublicae „adminiscrationem : mpoxipsmig proprie. optionem À sige tx) I nai Ya COMMENTATO An QUABSTIONPMILITERARIAM. Significat, deinde vaptiotiem arum parein quas! quis: in repdblicasequitur «ut: apoare peïobar và udantra ap. Dem.°de Cor. pi ssa f. "hic duochaec Verba conjunguntur ut dn orati de Chiersonn. p.^ Yys mil wontrelaw mpoaipeto dar, ie e." partes" quas ‘quis ‘in’ re- publica administranda sequitur. "Athenis! enim uti^sempér) fere "duae ‘partes ferunt , ita tune temporis alii -Philippo: favebantj: alii cum» Demosthene: ei ^obsistebant.— Schema orationi simile est'initió Hi Fhucydideo £vdyganpe 0v idast dc: Pyexlpysay A- " stratum: ao Clé Wyttenbachio tn Selects p. 958? cfitpl 36d yy bci ts wépleors zij most, Mg." dausnaiaoq : stt be ambai Teeny sib odi meiste hoire Feen mois rev [piro P Mints recte: explicat Harpocration (-in--vw sper :AAaQeas nisi legatur s0Aa(936 , ut est apud" Ulpianuni^ad KON apsBeareod er proprie dicitur: de scuto vel àlio: munimento "hostibus :projecto; opposito „inde transfertur “ad “quam- ^^ eümque' oppositionem; ut: hoe: Toco z quae tamen" cónjuneta^ est^ cim ^ prodentia js exü- n "tione: qui eninr muriimento' vel/scuto utitur, cdutus*recte? die? potest.) Dieitür etidi de 55 e ‘qui’ -praetexit? fictam? causam qua tamquam ‘scuto vera” ?cdüsa latet; ot: ‘apud 5 Seth? diy. CIA. peas ferto coloR ea mio [ud Stee wa ESSA CH BE gobha — Barros} Post m ejiciendum: mihi: ovtdetur op "me =E sénsu$- est: Thucyd. I, 37. retro TÒ — domdvdoy raed Brus: ern iiri y et non oportet quemquam vestrum., rerum "magnitudine considerata, criminationes: ét'ac- "edsationes ejus fama "majores judicare used illud: videre; ^ quemeunque- tantis: ‘rebtis i nro ét tantaruny opportünitatuniarbitrum constituissetis hune, si quideini uti Aeschines, voluisset, corrumpi se passus, vos decipere, eorundem ‘maloriim ‘Auctorem fuisse; ive.. non considerare: qualis 'quisvé:fuéfitauctor täntorum malorum ef ‘inde judicare, non ex auctoribus res aestimare (saepius enim quamvis: praeficiatis ‘médio- crés Homines, ‘res tamen ‘non sint: médiocres..séd -gravës et magni pretii?) «sed tantum “4a videre quid. quisque fecerit, “ex, factis nón ex»personis judicare; — 'De vocabulo “Paros ‘Ch, Moeris Atticistavin ov. ibique Terp. —À 78 ike n xa vote y. ge apud Dende Cor. pi3gigline 0 cione stan BASIST < rus narnyopias xal alrlas |. Karyyopiæ et airfa ita proprie: differre vides” ut T sit culs pa, reprehensio’ accusatio! v, g..si quis «quem zin; judicio defert 3 now odii ‘causa: sed ut jus obtineat: xaryyopia majus quid: significat; si quis magis calumhBiandi-causà in: ud — aliquem invehitur, Sio ap." Thue. Ty: 69 fi dirid uiv yàp Pirni dav Levi dura UU wiyrey xaryyoela 38 egoa dimopdyrov. Usus tamem, nti hic, potestatem^utriusque "^ woéabuli saepe non. disunguit, “Sic conjunguntur quoque alría ét mnt Kit de Cor. p. 243 12, writer Singa ol st $eeib3D 5e o EE SO! odd? mor E ^Ripticd órátio j' ihtelligitur" post’: ody? ex: pretend LU apd deren tore Quia. © Vid. pió m et PAMipp: MU p.195 A Our aio era — oxomsiy etc, ] Non placet interpunetios post his ‘pani “malin comma 37 sefisus ke [men ' est; fo MALS ËRIRAINIG ESC 49) 8 GRANEN 52 est ty, tum etiam, si Phocenses. Philippus. quidem, ut puto, perdidit, hi. vero eum ;. adjuvarunt, hoc profecto. oportet vos spectare atque videre, an. quantum: Phocensium salutis in ea legatione positum: erat, hoc totum hi sponte perdiderint , non. quasi hic (i.e. Philippus ) per se Çise» sine eorum auxilio ). Phocenses perdidisset." … Non igitur necesse, ut cum Bekkero, post. era xal deleatur el. fife or nr grus dyà uw od rire oiyheas y viv AQlrrauai ry wempxypdvov | Sententia est: equidem, non tunc quidem. tacens. eoque: silentio. omnia probans, nunc ab iis quae gesta sunt in legatione alienum me dico, quasi minime ad me pertinerent. free e TES -£ie: qb movravelov. xxadoos ] Solebant: legati. munere, recte functi in. senatu. et: in,.concio- ne ab oratoribus laudari: et. coropari.et in Prytaneum. ad. coenam ' vocari. cf. p.;25 mM. eb 86 et Aesch. de Fu Le poig fe et pei 104. in. et „adve, Ctesiph,. pe oo rise Tizaydpay ] Hic legatus missus ab. Atheniensibus ad Persarum regem Artaxersem Mnemo- na 40 talenta ab eo.accepit. p.154! domum: vero reversus a Leonte: accusatus .est 3cpo- doulas pe 72 f. et capitis damnatus, cf. "end annotatio Cle Valckenaeriù ad. Orat, de | Philippi Macedonis, indole tee pè $204 whois. : j $42. $^ TV JE H oa , TURCI Aatdró xa) iyà xataBalvw ] Oratorüm artificium advettedon provocandi . ut dicta. vera ‚non esse arguant. "Eodem modo dicitur vi ge p. 99. eph dy, ai dy 21g. dvrindyy rode TVs duxcTÀ; v TQ uG Udari elrdru et de Cor. p. 292 f. rise Ps Ale. Xphuara emixenypuyévar | Cfoop. 510m, éminypiocey) ries aps rw golf per .praeconem publice. praemium — ei qui aliquem. vivum. mortuumve. tradiderit . vid, Harp. iny.. | SOM; e COCER HST LO De V FSBO OY 1 a O AADA p. 22. dwrorerDddels 5u$v] Scil. in Macedonia in’ m legatione. ef. pe 67, seg. e£ Aesch. ‘de. FL L. p. 130 e Hass t trede koe uii. sietihed PR mphc rods Dapraalous ] “AAsic pipet! in: ye datas eti sities cives ee ip- "se vero Demosthenes in Orat. ady. Philipp. Epist. pè eam urbem” Añas vocat: inter < Pharsalios et Halenses contentio fuit, hi Atheniensium , illi - ttis iyi sequeban- - tur: Halensium urbem postea Pharsaliis dedit Philippus vid. Dem. ib... vels &àyrüv woreiodas ] i, e. in se recipere. £ A. En dist aa] Ironice: sic quoque p, 46: aùr — luzi y Oavgdoios ord” . Conf, | Viger. V , 85: 18. zoge dirai biep: eóiedr (ns : B’ ixeivec. etc. ]. Sensus est: Phlidpum à 9) ea quibus ¿decepit Athenienses.. nolle in Saget dicere, ne postea, deceptos se esse animadvertentes, Athenienses., Philippum _ &ccusare possent: epistolam enim se scripsisse -negare-non ¿potuisset ,. Aeishini haec consilia se dedisse facile negare poterat. ; Tu (p. 22. "raórwe oüdoricUv Öyiès ] dies metaphorice saepe usurpatur. de. eo quod, integrum rectum, verum est. -Sic apud Herod. Vl, 1000-0ùòèv. pnis Aalaaeprte Vician Plut. EE TEE PE CL TL obday ‘byes dev! Epyacudvoven gic) vos i 1 v COMMENTATIO Ap QUAESTIONEM LITERARIAM, 4l Arderaros ‘yéyove |} Valesius ad Maussaci notin Harp. p. 86 A. legeré mavult ex Cod, "UMS. dvdomaores » quod Halensium civitas non: fuerit vastata, quippe postea Pharsaliis traditas mihi tamen haud opus videtur, évderarog-enim proprie significat qui- e sede «surrexit, vel cujus incolae. surrexerunt, vid. e.g. Herod. Vll, 218. dvdorarór dk tov oliv éyévovro. Sic quoque apud Thuc. Vl, 5f. Camaria urbs bis. dvderarog facta , “his quoque xarpxlody. H Alb xal thy Bv Qidoriulay etc. — éyypabas ] Sensus est: Aâschiloen: ut) me e diberalitatis jaude privaret, quod talentum mecum portaverim’ ad captivos redimendos, Philippo "persuasit ut in illa epistola nikes, nolle se ut captivi redimerentur , sed gratis eos se remissurum. “Ort EypaPov — yevyoduevyy ] Haec. sunt ipsa verba ex c Philippi Aiii “or hic. po- “nitur quod alias verba referuntur, Sic quoque p. 65 m. 053” eltern dri. dAN „Egous vip etc, ubi inde ab Zand Philippi verba: occurrunt. Oe P+ 69s Bridmorcyycctas etc. P 94 P. ort mepl DU ? Ap QimdA sos etc. i p. 94. "Exayyslraaciat | d. e. alrüem vid. Harp. in poetiky et Ulpian: ad heh Ei «i Oeemiad ete. ] i. e. nisi illa Aeschinis promissa et nunciata de hesginifibus etc, -»prohibaissent quominus verum perspiceremus, "AAW dt” Aetia] Cum Bekkero in legendum fuse quod referendum ‚ad se -i quens abroga Sie uiou ] amy sic usurpatur wxgw. - Sic etiam ‘apud lend VI, well: dyla 3 xeloov T&v yvwplwve — Dicitur etiam active cum accusativo: ap deschs de F. L. p. 180. pidurna vind Aypoobévys €t in hac orat. p. 67 p. & oùto vian. ' p. 24 f. "Eemabkro | Cf. Harpocr. in y. optima mihi videtur significatio terere ie Ce componere, machinari a ez4/4, i. e. radius textoris. © ^ bos p.25. Em) rH qub xpoodoxdv ] i, €. cum audiebatis, me: pe EN weide. Ka) rug — “&rauvboere ] Elliptice 5 MENSIS. Ve C° SERE vel simile- quid 3 aliud exeme IN Pe41 m. $ opie Mb dgíerxua: — mpoowojoy] Dixit Demosthenes iy DN naan » egoi aus Ere me (eorum quae a legatis reliquis facta sunt) participem non fuisse, ea ad me non pertinere, dico," Ubi vero Acsehing audiit illud ‘Demosthenis é@icrapat y eum , interpellavit et clamavit, wù viv ä@Plaraao. » AN imag rdre wh Tposmonjog i. e, Cave, ne “nunc dicas te eorum quae facta dictave sunt non esse participem, .tunc vero (i. e. “*post felicem eventum ) ea tibi vindices (i, e. participem te eortim fuisse dicas J. - Op- ponitur enim rò &@laraobat T mpoomonjoarbat', “quod plerunque. significat:simulare, hic “vero exquisitius, Magis vero per vim verbis “adjungerexvindicare. sibi. aliquid s vid. antot, Cl. Wyttend. ad Sect. Hist. P. 365 Eodem modo-ap.- desche de FL p. 100. opponitur dmoorriivat et dvrimoretobats pij METER P "Caeterum de significatione verbi ddlerapas war quae Lem ad P. 20. F PN MAI AA FARA NAeQR'ÉsE A v0 a ORTEN Biv moo Odros ety yaprbdlapy dy ir. 2* elven rivo] Ipse. hoc. explicat, Demosthenes: va, orat, Philipps. Hs pe 798° bb dip Adyourag yi idu: dyà adn Dwe amiyw, piter Dzong m SU Tpomoc- iecit E thuis ee Hel tria xal. dun rs be pav zis vds maga. Lo e Tomovu Margai riii PRA - due ak NE i ane p. 26. Ojo: &AAcu. tov "Apdixtudvav TAYY Aion xal: pom Reliqui. e enumes ' rantur ab sdeschinerdê FAL, iP. a27« de, Amphictyonibus tum pauca. dicemus. n. i » P o7. IldgaAa ] Apud. Atticos dicitur ;pro..eüdagóse Usurpatur etiam Saepius. ab. Arie zostophane 'ye g« éarPiuto% 66v bi sy. Schola Ulpianus e Sicilia. translatum esse. quos. dam esse qui dicant, notat, quod fortasse haud absurdum: Doricum., ,enim vicus, out-ex compositione; confici posse videtur. vid.. Harpocrat. BTA Pe sini i p.29. "Avaczàe dvi up. ddan siréro Js Cfi quae, digi- ad p. 21 fu Dies quo. tota -^causa:perficiebatur apud Athenienses. divisa erat in. 3, partes unde dicitur dajewergy= pin ñuépa z, prima dabatur accusatori, secunda Teo, tertia _judicibus vid. Zesch, adv. Cresiphi -pò geze ubb hoc.egregie exponitur., Kexoph. „Hellen. Basle Ser 24s Aesche „Conte Tim, 76 p. + Ut quaeque, pars recte Andicaretur in sclepsydram ‚pro singulis < ‚cert: aquae copia infundebatur, qua effusa p: non amplius , dicere. ‚poterante sic esch. de FLL, pergi. dicit sibi undecim: amphoras; aquae, in clepsydram fuisse. infusas.. s Aquant igitur perdere non debebant dicentes, neque adversariis eam dare, Ut. igitur signi-. x ficet. Demosthenes: duántum.dare velit oei si. dicta. mendacii arguat, permittit ei ed» T^ Eum GDATA ÉPEN |) 1208 MND sviton merits KG o pian vis ae "Amd rolvuy ra T6: TEUTTAÏA — yevlston.]... i. ss pecia a post illam concionem. nuncius: „ode! iiso quae mos: tine. decrevimus: ad Phocenses pervenire potuit. Adjectiva numeras lia in ee significant quo. die quid. pest, hoe vel illud. factum . Site, Sic Ve Se apud. Herod, MEy X06. : deurepatog én: 10d. Abgvalav..dorecg ty Èv- Emderype: bab “Portia Toiv) Dexdry's. evden etc. ]. A die 20° cujusque mensis, qui sxds. vocatnr y. “ita ma pars mensis ô @éivwy sic numerari solet, dies decimus, nonus et sic is anaes © Breviter contrahanius. Demosthenis computationem Mensis. ExgeQopiüvos * die 13? lee. ^$ati ex Macedonia; redeunt, Athenas: die 16°, concio: populi de legatione ,.. die. 20° Phocenses: domum redeunt: die 23° concio mep). omovdéiv : die 27° concio d Heiaus] 5. 'die^3e? ante petierant-Phocensess, igitur. die. 23° perierunt , res Phocensium.. p.30, Mydeulaw’ Tay mércoutiv..éy Dwxsiow damvat moMopkla. |, “Confirmatur hoe a Diod. Sic. XVI, 9598" ubi: Philippus-dicitur, veu wdgyys dvearloros warakdrat tiv lephy Lr "gov. Vera autem causa. fuit. quod: Phalaecus cum.copiis suis eos reliquerat.. *OpéAcyla- quA moo. x21: Owxéav. etc]. Repetity Demosthenes. verba a: lectore. jam citatas Qyolv in es: 3 ypampareds. lectór: ) Pu gle ed ia Tas ndasi Dantas aaiere] j itam verba. 75; duonoylase COMMENTATIO ADOQUAESTIONEM LITERARIAM. 43 Rol rde ‘retro [mdr drudarouv y mods zoörov}ymdites. Ewowdvroordn edofvnv } Ita. vulgo -le- -giturj deletis quae.in parenthesi posita sunt 4/MMSrtorum auctoritate, a quibus absunt "haec verba: possunt tamen retineri, modo cum Bekkero sic legamus, .robr@. 34 mavr’ ‘anlotevov 5 wal mpdg voUrOy. TAYT © gen vida iid éxowivro civ. elem ¿Melius .énim cohaeret sententias» «> voup Di lidig siup { PN g@urvdvar ] Ipsius -decreti eesti — non invenitur , forte olim bic ;lecta "fuit sicut in 'Oraz. de Cor. p. 291» duo leguntur Amphictyonum decreta, | Summam ‘tamen "hujus “decreti dedit Diod. XVI, Go. Ipse Philippus | sacrilegis poenam non in- flixit > sed arbitrium rei —— ad — detulit, wide Diod, Sic. - XVI, 251 ) T i obs wijs "Alwaliv mdxcus s À mooeordvan ijs — TOT PLOY y: ite "m" TOLOU TOV: mapsopav yiyviusvey ] Sic quoque Demosthenes Philipp. IV. p.354 inte dicit: majorum., patrium morem fuisse zpelevacot ray ' EAXMPUV y wad QÜvxpuy vvverryrviav Eyovrag mci ToTg dn -ovpdyle Qileso * cf, Aesch. ady. Cresiphorp. 904: ine Xenoph. Mem. Socr. Ul, 5e S. ~ go. Jsoer. Paneg. p. 61 seg. — Ceteruin) mâlim: legic pro alone; vex ‘et referre ad 'odfevé „ quod subjunxit Demosthenes: ad augendam eorum atrocitatem, qui. Phocenses “perire curassent, cum essent ex Athénarnm. civitate y quae semper ceteris Graecis aus milia prdestiterit; Forte tamen retineri potest; 'quando'significat , cum adhuc floreret et "wigerét, .éuüm-antiquüm' splendorem- servaret /Atheniensium civitas. | ) m: p. 32. "Ori rv dvavrlav — mporebeïouv ] Respicit Demosthenes illud diipi cum: i. ‘gander post wictofiam ad Aegospotamon in eo- esset ut "Athenas caperet > :cufnque Lacedaemonii et reliqui socii deliberarent utrum Athenas penitus diruerent.et in iser- .vitütem | redigerent an tantum mutis orbarent: "illad. 'consilium dederunt i Phebani ,; ^Corinthii, aliis huie inter alios suffragati ‘sunt - Phocenses ipsique Lasedadmonii cf, Xenoph Hellen; Wy a,” Se 29, ét PhitarchinoLysandro. [ i pP. 33e OU aörds els emioroayy ypabat cübeplay-] Potius legatur sevtindain ilios ‘Codis ices 603^ Eypaber olv! el; émiororyy Magi 'quando nieliús serene ‘dis mep gen "quuntur odre mpec(MevrAe obdels ele eteh (9) ai à LO "Avrizarpos xz à Tlappevlov] Hi a Philippo. ad hinten missi Keenan cum fio. ‘niensitim legatis qui de pace ipsum adierant ;-ut juramenta de pace acciperent vid.. Ha> ‘gum. diterum hujus ‘orat, ubi tertius iis adjunctus ‘dicitur Lurglochits. 22 Thy dgàs ] Ipsius devotionis verba fo ifiveniunturs bac autem ut ex seqq. patet, illud quoque «ontiiébatür J Pit Si Quis clandestìnis esset ^proditot, qui» populum lateret, ^ "hunc Dii ipsi punifentvet perderente’ " Argumentátur "igitur ‘Demosthenes a -minori ‘ad i majus. —_ Praeconem ante” concionem sar i qitod dor gean! isa aay. “Tim. p. 28, | Lm au D "Ymoypxpquet eda | Aeschines primum fuerat esito Ar Mala i ud. «deinde zis Boris voanmareds Vid. p. 75 fe Pe 92 fe et de Cor. p» 335 p [ F Q Pe 34e a «- - MALTA SSW AN CAGIOTS 3 BOOR BNET tico p. 34. Ect) 38 radre yéaws] TéAwe hic ponitur, uti saepius ‘pro yeAcicy. Exemplar vid. p. 102 pe ct 109 f ct — TUS P io M — — modo. p. so 1 Me ome Wia ponitur prot Ümerro. ST tmo i “Oox yàp viv — de «lg Quow ] Miete "— ay ante-f rt dy etc; aut pro eo- CRAT 3 auctore celeberrimo Tayloro, quia nihil est ad quod dg referatur: at rerineri potest s. et tinc habemus aposiopesiny sive abruptam orationem, — Sententia est, quaecumque- nutic dicet dé Phocensibus etc, haec omnia antequam Phocensium legati huc. venerint facta sunt neque prohibuerunt : Tn salvi. essent: Bhocenses s. — ut quis dicit 2 “Aeschines ipse hicce (Bering). Od ykp ds el wh diè Aaxedatucviovs etc. ] Oratio concisa; sensus est: non enim. ita nun- -€iavit tunc Aeschines, ,, nisi Lacedaemoniorum culpa accidisset , servati berti Pho«- censes," non itaz |}, nisi: Proxenum . non recepissent ,” etc, El u da rà xal vd ] i. e; nisi propter hoc vel illud.:. rò significat hié; TOUT. p. 358 Oùde yàp. Aaxedatpovloug— vuyt] Lacedaemoniis quamvis semper fere Athenien.. sium gloriae invidentibus., saepius auxilia tulerunt; quum magna premerentur calami- tate, V. ge duce Cimone, cum gravis esset Helotarum seditio , vid. Tuc; I, 102 ,. in: primis: quoque post Leuctricam cladem ;-quod summa cum. laude memorat quoque: : Demosthenes de Cor. p. 276. et Aeschin;-de Fi Le p. 144.: — Euüboeénsibus quorum: opera Oropum olim amiserant, à "Thebanis fere: devictis, opem talents bun Dee. - tiüosth ibi et Aesch. ady, Cites. ps 186 :ségge ü > Aliud, exemplum: est. in “Corcyraeis, quibus. utilitatis. tantum. causa. anzilie tulerunt vid. ZAacs 15. 31 segge” Hir pe 36. Xélidygrov ]- Scil. Chersonnesum ries in qua Sestus, Aegos: Potamos . aliae: coloniae, cujus quidem possessio, Atheniensibus. magni erat pretii, ut: aditus ad: Pontum Euxinum iis pateret; hanc Cersobleptes Thraciae rex Atheniensibus cesserat ,. excepta. Cardia- Diod. libs XVI. €./34.. ; Pe 37° SH yap diis. xal rae reiiapiihas Ard wire Boi] Veritatis et ipsarum rerum: mpoowmomoila. Cf, p. 48. rats’ ody (o xa) adwer's, qualem elegantem . quoque. repe- rmius'apud Aeschin. adv. Ctese: pe 211. 09, ob TÒ ^ &k tis baubles aloxpev ClamyrEeT as,” Aha a? bvavele dder tH roO cx puo vy Piéyyeodas.. Imitatus est. Cicero: pro: Coelio- cap. 22 f. .An aliquam | vocem : putatis. ipsam. pro, se: causam „et. wenitavem, gone mittere ?:?*- De. yi -veritatis elegans locus occurret. p..78., ; TA Augxizuéiorokxrà nouas] Amphictyonum enim. decreto Phocensium urbium: moenia. diru-- ta fuere, ipsique: coacti pet: vieos.habitare: qui certo spatio invicem distarent y. quo- facto. impedirentur quominus conjoncti novi quid. molirentur. cf, Diod, XVI, 6o... TẸ xvplous sivas Tivadv Dantas etc. ] Maximi semper habita est possessio Thermopyla-. xum. ,.quas. Ps, 69a. cum- Thracia: yougimatarou.rdmoy. zis. olroupdeng vocate Cf, Herod.’ j a ete " PUSTARAAAY FRÁ | VIL... "T COMMENTATIO av QUAESTIONEM/LITERARIAM. 45 VII, 176. Ex Thessalia enim nonnisi his» superatis in reliquam "Graeciam veniri po- terat. niga. Tov vit! p. 38. 'H por lp golden, 4 els HéAae ] Athenienses, quum Philippus Phocenses duce Onomarcho vicisset, hunc prohibuerunt quominus ad I accederet, Cf, ps 157 f. seg. PyDlopa Auddvrcv xa) Kaaaisbévovg ] Duo sunt psephismata, alterum NUM non exstat, quo laudabantur Athenienses et publice in rerum gestarum honorem sacrificia decernebantur; — alteram vero Callisthenis Wú@iopga invenitur ap. Dem. de Cor. p. 254 sege ubi Demosthenes idem fere argumentum persequitur, Cf. quoque ps 5o Jo hujus orat. et Aesch. de Fe L. pe 135. Solebant Athenienses tumultus tempore, instantibus hostibus , ex agris in urbem omnia fere transferre vid. Thucyd. lI, 14. Tà 'HeáxAem évrdg relyoug bdew ] Multa erant in Attica Herculis festa, in his vero emi- nebant quae Marathone et Cynosargi celebrabantur, quae. non nisi maximo: periculo imminentejin ipsa urbe agebantur vid. Harp. in y.: pP. 39. Teds Modus — £e] Cf. Philipp. Ml, p.135. Misit enim Phili ippus Hippos nicum cum-1000 conductitiis. ad. Porthmum Euboeae civitatem occupandam, — Peri- faum quoque cum eonductitiis Megara misit, vid. p. 109 f. seg. p. 41. Fin. el rig Bporrd pe } Malim deleatur particula ef, fortasse quis roget me etc. Si enim retinetur, opus est ut ante dev intelligatur respondebo. p. 42. KruoiQGv xal ’Apiorddngos ] Cf. notata ad p. 14. Toaggarede]} In Aeschinis opprobrium hoe dictum., scriba enim fuit, uti supra vidis mus, tenuissimum et vile quaestus genus. Aertlager orep of Daveilevor ex monk Äyovres ] Comparatio Atheniensium cum iis qui pecuniam foenori accipiunt, qui saepius: non animadvertunt se ém} moaağ i. e. mage "mis usuris, pecunianr accepisse; eodem modo: dicit metuere se, ne Athenienses non. animadvertant , £z] moar i, e. traditis Phocensibus et Thermopylis put ageres- Si- milis comparatio invenitur apud’ Dem: Olynth: 1, p. 15 fo ~ p. 43. Meäyua mooövres ] Respondet hoc Belgicoz werk yam iemand maken Pe 44» MáAtov& uiv, el oldo te, dmoxrslvnTe * el DÈ wi , Covra vole Aolmoig sapdderyiaa mos- . gare] Similiter Dem. advers. Midiam ‘a judicibus exspectat, uejeem oùdevòs éxdrro- 3 E Toru, } Soov xaradbels otur) revser Tijg UBpsws° TUTO 9' zor iud ay Odyaer Cre, el dè uy, odvra à vra dQeMotaie Tipdfer wal mohos ]- Notanda duorum horum verborum conjunctio; : p. 45. "Ed elowyyerle radial àv jv] Eloayyeata’ accusatio: de publicis criminibus adver- . sus rempublicam commissis; quorum judicum differri nequit, quibus nec magistrarus 1 “constitutus nec leges: latae magistratibus, Vid Harp. im y. Fiebant iy suple. tenaysix à quolibet Atheniensi. Potuisse: Aeschinem elcayydAAsc0ai propter male obitàm lega- "tonem patet ex exemplo: Philocratis, quem «isyyysiaey Hyperides, vid. pi 47 me F3 Eù- 46 i FRANCISCI pt GREVE Kelle Ej/jvag Musi] De tota hac re vid, quae diximus Capite IT. Izpanpovodels ] i. e. deceptus, metaphora ab iis qui cum appendunt vel Bai Fal By alie quid, majoris commodi causa lancem vel mensuram impellunt et sic emtores decie piunt vid. Harp. in v. Ti» d &vbpwmov] Sic saepe vocatus Philippus a Demosthene xar' fogu vid, Orat. de Chersonn. p. 100 e£ O/ynthiaca UI, 36 m. ; Dlnurmov 'Au@iurdova elvar bydloacba:] Philippus, finito bello pekel Pru ay Am- phictyon in horum locum creatus , legatos Athenas quoque misit, ut populus Athe- niensis hoc decretum confirmaret, vid. Arg. orationis denendanls de. pace, ipsaque oratio. p. 46. Eivere yog. etc. ] Ipse tamen Demosthenes in oratione de Pace Atheniensibus suasit, ut, pacis conservandae causa, hoc decretum confirmarent: quare auctori ar- gumenti illius orationis scripta quidem non tamen dicta fuisse videtur; non, enim aus sus esset Aeschini illud objicere, quod ipse fecisset. Thy 33 'Opgdpevov xal Kopwvelav mpocsEyvdparcdiorat |. Has enim urbes oceuparant Pho-. censes, unde Boeotios diu infestaverant cf. p. 58. Y. etiam Diod. XVI, 58. Td xpiciov xararrarrduevos. èn} Toig mparéluig ] Uti Romae sic Athenis fuere tabulae are -gentariorum , qui pecuniam permutabant , apud quos gupopiun foenoris causa BAP bant (vid. p. 109 7.) p. 47. Mera vüv pydty Xonomórev eerdfeobar |] Verbum êEerdZeodar et n P ssi sige nificat in aliquo publico munere vel negotio cum aliis hominibus publice versari, se. spectandum praebere, exhibere, Vid. aan, Ch Wit Pres in, Supplem. ann. ad Plut, in Sel. Histor. p. 463. i MoreksTy |. Metaphorice; uti ap. Dem. de Cor. p. 95% Me ^ pe 48: Ody barevduvos jv ] Forte quia jam praeterierat tempus, intra quod id. fieri opore tebat. Atapaptipacba: ] Proprie adhibetur de genere oooi in foro Attico: actor enim testes producebat qui assererent litem sioaydyigov sivas, reus contra, litem non esse elcaydyigov wide Harp. in y. hic vero simpliciter significat , injustitiae testes ; vocare >. sic quoque ap. Dem. de Cor. p. 249 Me Qoo xal diauaprdpecbate | r p. 49. “Os yàp dyGvag rawoùg etc. ] Respicit causam Timarchi, quem . accusavit Aeschi- nes nullum testem babens vid. p. 89 f. Simul tamen significat Aeschinis antiquum munus quod hic aliquando &yövas wamwodg ie €. rpaypdods xaivors, qui Dionysiorum. tempore in scenam: produci solebant, cf. Dem. de Cor. -pe 260 m.. docuerat, Ataque uer pupelpy tiv dptpav] Cf. quae dixi ad p. 29 in. — *ELouorduyy | dmwerüa: proprie dicitur cum quis jurejurando aliquod 1 munus, s nin sibi delatum] morbi aliusve rei causa excusat wid. Harp. in v. êEogorla in primis etiam die Ci- COMMENTATIO, ap QUAESTIONEM LITERARIAM. 47 * €itur de eo qui justam causam „profert ut lis quaedam differatur ; quod per alium hoc . fieri poterat. Vid. Scholiastes. ad , Aristoph, Eccles. 1026. anoola d ox tor. Che Aesch. de F. Le p. 120. Kara tiv àyopà» ] Athenis 4 dyopà communis conveniendi et confabulandi locus; ubi quotidie. sciscitabantur quid novi accidisset vid. Philipp. I, 47. Luyxayros Bnaancla ] Ex concionibus aliae ex ordine singulis mensibus certis diebus habebantur , aliae vero de re repentina extra ordinem convocabantur et euy cio) Vo= cabantur vid, Harp. in y, et Ulp. ad h, L cf. Aeschin, de F, L. p. 112 m. maelous D Zenanclas ouyxartrous ivayxdfeode . Booty werd Qou xal dopdBov, 4 Tag TsTay- piva: dx. Ty TE Convocabantur saepe a orparyyots vide Dem. de Core pe 254 m, et 266 f. P+ 50. .'O. AépruAAos etc. y ien P. go» Pr 51. “Oras Tps TO Musei ] Totus est in corruptione , i, e. nulla de re cogitat nisi de corruptione 5 sic ap. Terent, Adelph. IV, 2, 5o: Ctesipho in amore totus est. Tods ix viis Bouriis Oewpods , mire, rods leopobérag £s Tà. Tibia miupa ]- Solebant publice solennes legationes ad ludos Pythios. aliosque celebrandos a praecipuis Graeciae civi- . tatibus mitti 5. hujusmodi legatio becopla c dieitur ; legati. bewo quorum dux erat, oyib sca~ pos vid, Dem, adv. Mid. Pe 232 ct, Harp. in v. bwg, Hos tunc -non missos fuise se, magni periculi metnm indicat, quum: ejusmodi legatos. violare, nefas, haberetur, Pe 52» "Ev. v9. Myrpgg ] Hoc templum fuit juxta fevAevzspiov 5; ibique, omnes tabulae pus blicae custodiebantur , praeérat ô Syudows cf. Aesch, adv. Ctes. p. 223 m. et [larp. in yv. ibique Valesius. "Azokrelyeiey dv aùròv dxalog ] Vina significat hic facere ut quis js interficiatur , cle Ps 69 Me dvo tay mezrpay uévay. inavd gor aùròy dmonrely ote p. 53e Th wabdvres dy etc, ] Sensus: quaenam tandem poena satis. gravis esset, ut tan- torum malorum rei justas poenas luerent. Pe 54e "Avrabuytératoy ] "Aorabuyros proprie quod ponderari nequit ; hic vero metapho- „rice de, multitudine, de plebis turba, i.e. de quo nemo certum quid statuere vel conjicere potest. Cf. Harp. in v. “Acuvberararoy | “Ardvberog est cum „quo, nemo potest pacisci quia non stat raj; cuve xaiş : Varie explicat Harp. in y. v. g. dvopdroyov xol dovu@avoy quod. praeferendum. "Qerep dy Oardrry mvua drarderarov ] Malim legi xijze, cum. quia hoc.magis conve- nit, reliquis. comparationis partibus, v. g. cum iis à wiv fadev, à 2' drijade et omnino cum maris significatione, cui magis proprium. est xüjga quam avsiva: tum etiam propter locum Appiani, ex 1. II. a Valesio ad Harp. p. 12 B. laudatum ubi aper- ta est imitatio vel potius descriptio hujus loci Demosthenis, 6 92 òögos eorty » Öomep aù Tõu ‘BAAyuindy dorididantos dy Beale, s Asräbganroy Oomen. &y bardoog Kga wwodevor. : Të 48 TRANCISCI ve GREVE T Bazos? ] i. e. Persarum regi Artaxerxi Mnemoni; notissimum Persarum regem war’ ëSoxhv và» (aciMÉm "vocari: quare niinus recte Cl, Bekkerus expungere vult articu- lum vj. : Tipxydp ] Cf. quae dixi ‘aif p. 20 F. M3 rl »'] i.e. ne dicam, tantum abfuit, nedum., multo minus. Sensus est: cum au. diret Timagoram ne vitam quidem sibi potuisse servare, nedum potuisse facere quae promiserat. Constructio est oġðè jvra xdpiov BeBasioos aura TD lijve "Aulo dodayy xaréoryce etc. ] i. e. Persarum rex, Timagorae fato audito , AWphi polin Atheniensium urbem prius subjectam in libertatem restituit, . P. 55e Alyudawta — ixmipara — mpiwev adroïg ] Solebant Graeci inter bibendum propinare hujusmodi munera: aliud exemplum est ap. Xenoph. Cyrop. VIH. xat ère Bedeizvijkerav, T ÈKTOUATÆ aùrù, & trae mapà Kúpou, mpoümivs xo) Bdwpeïro: magis exquisite tamen Hic etiam de captivis dicitur. Cf. Diod. Sic. XVI, 55. morýpiæ didads xarà tç mpozóceig — Usurpatur igitur hic partim metaphorice partim non, zporlvey enim ut Latinum propinare universe sigtiificat sgo3i3dyau vel éxdsdévar, i. e. prodere, tra- dere: sic ap. Demosth. pro Cor. p. 346. arpomemwudreg Tiv édrcubeplav. Item propinare ap. Terent, Eun. V , 8, 57. hunc comedendum et deridendum vobis propino e ap, Apulej. Met. N , extr. p. 172. ,, puellas alicui propinare.” Cf. Harp. in ve mpomemwudres ibique Vales. et Gronoy. p. 56. Kools] Civitas het dd vide Harp. in ve a rake bello sacro gebeft: vid. p. 58 7. j Ti@wosatov ] Mons haud procul a lacu Copside, vid. i. in y. item a Phocensibus bel- lo sacro occupatus vid. p. 58 m. p. 57. “Exxpovous odtos els vv borepalay ] Si res uno concionis die peragi non posset, differebatur ad proximam concionem ‘vid, Xenoph. Hell. I, 7. §. 7. Olulag, EVAZ mópovs | Intelligit Philocratem , qui palam profitebatur se corruptum esse ' cum domos aedificaret etc. cf, p. 46 f. SAAN dy tH amokwrsrav yape etc.] Aeschinem in Boeotia e cal a shige kd accepisse di- xit De Cor. p. 256 f. Odx Hv uarky — xexpuptvav ] Ipsa Aeschinis vé, quae dicturum eum putat Demo- ssthenese : p. 58. El uiv yàp d iripag — Malverm:] Sensus est: si ex civitate quae bello multa ceperat legatus profectus, dona accepisset ut pacem componeret, venia ipsi esset dane da, quod haec civitas nihil certe ‘hoc facto antisisset: sin vero ex ejusmodi civitate , quam ipse dixit bellum infeliciter gessisse , peccavit quod dona accepit ad pacem fae ciendam , qua haec civitas etiam quae haberet, amitteret. Minime igitur excusare poe tcrit se dona accepisse quod respublica ex hoc facto nil detrimenti acceperit , ‘quasi, etiame ee e TREE T RENE RR E RR NL ee Mot UL edi COMMENTATIO ap QUAESTIONEM LITERARIAM. 49 etiamsi ea nonyaccepisset, turpem tamen pacem facere debuisset, bello quippe tam infeliciter gesto: his enim donis adductus est, ut pacem componeret qua Respublica etiam quae haberet, amirteret, Tod; iy Néwow dreiayQesav aöröv | Urbs Néwves d uti ap. Herod. Níav) in Phocide sità fuit vid. Harp. in y, Valesius in ann, ad Harp. in ve legit adröv quem sequitur cl. Bekkerus, Melius tamen videtur aóróv, i. e, receperunt Phocenses eos ex suis qui Neone captivi degebant. Em zó Huasi} '"HAóxemw.mons Boeotiae vid. Harp. in y. Kaxöv làiàe ] Ad magnarum calamitatum. seriem significandam hoc dicto utuntur cf. Ovid, e Ponto pis 73 34 seq. ; » Quae tibi si memori coner perscribere versu » Jlias est fatis longa futura meis," Cf. Phrynichus in Moerid. Att. in y. ibique annot, et Ulpian. ad h, 1. Ope 59s "Aaa vir Bia — moaduy ] Recte haec potuit esse Aeschinis objectio, sed viden- tur haec verba vel loco suo excidisse. vel alia multa huc spectantia deficere, -"Hilow juž; y% etc, ] Omnis haec. narratio invenitur quoque. De Cor. p. 950 seg, ep. 60. Töv- &AAuv. ev monsopeig aûròv xaraoricew | i. e. Philippum. ita omnibus exclude- re‘, ut obsessus videretur. Aid rò mpoxaraxerpiiobc ] Erant certi concionum dies singulis mensibus, qui cum tunc jam omnes essent usu consumti, cumque tempus non esset odyxayrov éxxayziav facien- di, ad senatum confugiendum erat. Tay BovA9v — xvplav |} Senatus proprie decernere quid non. poterat, nisi populus ejus decretum confirmasset: interdum tamen populus senatum aöroxpdropa faciebat. Cf. Schömann. de Comit. Athen. p. 95. . Ka) pol asye cobro 7D Wjdiega ] Invenitur ipsum WiProga non quidem hic, sed ge Cor. p. 251 seg. quod tamen a nonnullis v. g. a Contareno Variar. Lect. p. 87. suspectum et a Demosthene confictum videtur: 1. quod Archon ejusmodi praeponi- tur, qualem in fastis haud invenimus: 9? quod tempus in illo expressum haud con- venit cum computatione et ipsius Demosthenis et Aeschinis ( hic enim mensis Muny- chionis die 13? de F. L. p. 119) 3° quod 5 tantum legati nominantur neque ipse quidem Demosthenes, qui tamen ipse passim dixit adfuisse se 33e illi legationis == Recte tamen mihi hujus qQ/ícuaros veritatem et fidem defendere videtur Taylor. Ad primum enim argumentum responderi possit, dubium esse utrum decretis nomen “Apgovros émovduov imponi soleret an vero illius qui concioni vel senatui praeérat (in reliquis enim omnibus fere WyPlogaort quae in Orat. De Cor. inveniuntur “Apyovres G eras de ASA AJ MOOTED Aine ED EV 100405 irdwuor non inveniuntur sed incogniti). Fieri etiam 'potüit, ut nomina: corun Ar- chontum , qui ibi 'occurrunt, fuerint suffectorum vel vicariorum qui in serie quam nos habemus non inveniuntur (atque idem dicendum de quorundam Some nomie nibus, quae in fastis*non reperiuntur ). TH IE Secundum Argumetitum ita refutari possit, ut dicamus retin quii Cdi ascia "Demosthenis editiones, teste Ulpiano, 4 degala et ú dude in hac mutatam fuisse mensium qui occurrunt in YyPizeaer ordinem secundum novam Attici calendarii rationem (quam saepius in gratiam quoque quorundam mutatam fuisse ex inverso saepius men- sium ordine novimus?) quae conjectura eo probabilior. videtur, quod in caeteris quo- que wWydiczac: quae ibi inveniuntur menses ita ponuntur ,-ut aequaliter: fere" omnes differant a reliqua ipsorum oratorum extra WyQicware computatione, Quod ad tertium autem argumentum, verum quidem est passim apud ipsum Demosthe- nem ita de secunda illa legatione mentionem fieri, ut ipsum adfuisse inde confici pos» sit cum semper in I. persona plurali loquatur de legatis, at in aliis Codicibus con- stanter 3-persona habetur. Inde fieri quoque potuit ut ab eadem manu 5 tantum le- gad in psephismate positi sint, deletis reliquorum nominibus. Eodem tamen modo: in psephismate Demosthenis de legatis "Thebas mittendis De Cor. p.'go8 segg. 5 tan- tum nominantur legati, quum ipse tamen p. 307. 27. jussisset decem eligi: unde alia mihi nata suspicio, forte legatorum dimidiam tantum partem-ab ipso populo legi.so- lere, reliquis ab ipsis jam electis adscitis, Et universum mirum videretur Demosthe- nem decretum, idque tam recens factum , quod me adversarius etiam inspicere posset, vellevissime mutare ausum fuisse. . p. 61. Mpsdv] Portus Euboeae: oppositus Thermopylis. ) kad: Adpiorev ] Magnus campus Thraciae ad mare vid. Herod. VIL, 59e - er Opduyy rà ex) vüv reigöv ] Probabilis videtur Reiskii conjectura @pduyg và iz) raw rer- x&v, reliqua enim loca etiam ad Thraciam pertinent , dici igitur nequit Doriscus et "Thracia, in "Thracia autem prope Doriscum erant rà Mottin telysx docente Herod. VIL, 108. : l “Ispòv Opee ] Item "Thraciae locus. ; p. 62. "Ev T mavdoriin TG mpd ToU Atornoupetou ] Attice dicitur mavdoretov pro vulgari may. Boxetov et Esvolok pro Eevodoyd vid. Moeris in Eevodone ibig. Inter pp. mavdonsiov locus sane nom aptus ad foedus iciendum. QII Qo a ON où yàp mürQ overparedcew etc. ] i. e. noluit Philippus, ut ipsius socii foederi endo praesentes essent, ipsique juramenta praestarent, ne postea haec juramenta praetexen- tes, adversus Atheniensium socios expeditionem facere recusarent, pe 63. "Ax — THay&cur] "Thessaliae urbes. : p. 64. ‘Huäs Sexwddvicev | Metaphora sumta ab iis qui d'un explorant aliquid; sic pros prie usurpatur de iis qui cum tintinnabulo custodes circumeunt , ut ita explorent an rece ae ee MAYOR, BENT SP bd eend Gem Tees, S. ae SE TENES IAEA a ae COMMENTATIO Ap QUAESTIONEM LITERARIAM. 5r vvrecte custodiam agant: an respondeant sono vid. Thuo, IV „ caps tlt, Ulp. he le Aristoph. Aves y..849. ibique Scholiastes, | Usurpari etiam videtur de. iis qui equas explorant an . pugnaces sint, an sonum pati possint, NES ' Eodem modo simplex xa3ev/gev metaphorice usurpatur uti ap. Aristoph. ME Ve 79: B ci wot xwdavicw: ubi vid. Schol, cf. Harpocr. in v. Tentavit igitur Philippus legatos, donis singulis missis, an corrumpi se paterentur. -. His autem recusatis communiter. onibus dona dedit, quo tutius postea, pepan mug sYeaeciperent. 5 > T RUE i p.65. OÙ) eixety — eTyæ ] i.e. cum i) Philippbmi rogarem, - ut illam pecuniam ad cap- tivos. redimendos daret, non potuit hoc recusare neque dicere; sed hic. vel ille lega- torum jam accepit pecuniam , non igitur adimere possum : de particnlo. zz ante alterius verba ab aliquo citata jam supra notavimus, — de‘dictione. 6 deva, xal à delve vide "exempla. p. 110 f. et Olynth. Il, pe 30 ma in Qe re T Hovabjvate.] Vid. Harpocr., in Ys. S ‘Wi ; i " p. 66. “Ive ph Bowciev ÉAmTTOV émsixdivreg ] i, e. ne Vidédiitál deteriore. conditione. uti „> quam ceteri captivi, qui gratis a Philippo non ita. multo post, remitterentur „ cum ip- - Si brary dévees i. e. quod paulo ante e captivitate exiverint , pnis JARA dare. de- berent. bi "Exel — Emplofevoa ] Sensus esti nam funditus peream si, etiam, plurimo argento ac- cepto, cum his in legationem. proficisci voluissem nisi ad. captivos illos liberandos ,. — -drel saepius. significat, nam, Solennis formula &EdAys xa) mpodhns dmoroluny , uti ebay xà) spodAx mosty de Cor. p, 854. fi gays, autem. proprie est qui. extra patriam extor- ' ris este — spodayg qui ante fatum perit vid. U/p. ad h. le (s *werodyplay ] Attice: dicitur édyula vid. Moer. Att. in, Eròngozs ibique Ineetppe ps 676. ^ Evlzav ]: Vid, ann, nostra ad pe Wipe 5050000 zoh: WI | “Aôros etc, ] Vox in primis Attica pro drugs vid. Moer, m y. iy Sensus est: , non adeo insanus fui, ut pecuniam, quidem, darem. ut vobis me. mu- nificum praeberem , cum ceteros,eam accipere viderem : ea autem negligerem , . quae sine sumtibus fieri poterant, multoque majus commodum toti civitati darent." sisi , o Argumentum,, ut. dicitur à minore ad. majus, d (ilone Bone d * ee Kol oQddpa ye ] Intelligitur eBovrduyv taŭra yevéodos’ hae particulae. maximam. het af »firmationem ; et in: primis post; ad. confirmandam, priorem. orationem. EL M) Regem Thraciae, Atheniensium. amicum, et civem. pro, quo. contra, ,phi- is lippum bella gesserunt: quem paulo post pacem subegit ded vide Aesch, de, Fe Le p.115 seg. et Philippi Epistola. p. 172» i banen: ‘Hi non erant inter Philippi socios ante, pacem ,. quos iet ‘voluit, Philippus foederis participes esse , quare Philocrates et Aeschines. horum nomen psephismati ad- «t2 G2 T $2 DI? U€ KTA-.NICTESB IC 17 9) G RTEUVTE 151105 diderunt - vid, Philippi Epis. p. 173. Cumque in Chersonnesum colohi mitterentur - ab Atheniensibus , hos arcere voluere Cardiani , contra Peren mo eorum dux are ma movit vid. rg, Orat. dc Clersontieso, 'O yewatos ] lronice. Toy dfuov xaraMem ] Quid. s sit egregie descripsit Demosthenes in — de —— Pe 182 seq. p. 68. Dury pabdpevos — geprupjrw ] Solebant qui testimonium dabant illud scriptis còn- signare, ut postea si opus esset testimonii rationes reddere posset cf. Hefter die Athenaische Gerichtsyerfassung p. dos. qui autem nihil de facto sciebant &Edgvuolar - debebant, se omnino quid Mea fuerit igsonrés quod. si falso jurassent Wevdouapru= plov. accusabantur. “Oca Sxeoyduyy etc. ] Ea inveniuntur p. 12. Fis ohxovgéywe ] 5 eivouudry scil. y ea orbis terrarum pars quae habitata est; in primis vero à Graecis. vid. Oratio de Halonn, Pe 92. Dem. p Cor. p. 258 2s Aesch. adv. Ctes. p. 215. 6 "Tod. ‘EAAyordvrou ] Atheniensibus maximi momenti erat Hellesponti possessio quia ex Ponto Euxino atque e Thracia frumenta accipiebant et alia multa; de Thermopylis sue pra vidimus. “OL OF woduera &paynacw ] i. e. aliis vero mutse impositae’sunt. "Epyd@iacs ] Dux Atheniensium vid. Harp. in v. et Pales. iby KyProddoros ] Hunc Halopeconnesum obsidione cingentem ab-impetio revocatünt Atheniene ses, et 5 talentis condemnarunt quod cum piratis inducias fecerat , vid. — in v% ibiq. Valesius, Tiıpiuagos | Videtur hic ab Atheniensibus adversus Cotyn Thraciae regem missus fuisse; "Epyoxais ] Fuit hic dux Atheniensium vid. Harp. in: y. contra quem Lysias orationem scripsisse videtur vid: Valesius ib. ‘Aiovdeiog ] Quisnam fuerit parum-constat. ^- ü HOT wees € Pe 70. Badigew] i. e. terra iter facere, opponitur rë rice ! uhry ] Opponitur +H zrperBeurij. Ol; yàp torw d» Adyous ù morrela] i. e. in quibus orationibus posita est omnis — omnis salus reipublicae; Pe 71.. "Ev éxelvatg yàp mavr 8E drirdyparos Elus ylverat, duty 9» etc. ] Tllustris locus: de oligarchiae et monarchiae in. perficiendis negotiis celeritate, de democratiae tardita- te, et de Atheniensium in primis lento decernendi modo: quo nomine Philippus longe: Athenienses superabat vid. O/ym/h.I, 19. Olynth, II, p. o7 f. et cf. docta- anm. “CL Valckenacrii ad orationem laudatam de Philippi Maced, indole ete. p. 250. MpeGouasions ]; De. gravissimis negotiis solebat 5 Bev. mpoRouredew antequam ad populi: cone COMMENTATIO av QUAESTIONEM LITERARIAM, 53 concionem res ferebatur, vid. de Cor. p. 304+ ef. Harp. in y. et Schómann le l Ps 95+ i Tusunsssndan | Scil. ut quisque sciret quanam de re esset deliberandum. "Orav é T&v vóuwv xabyxy] Erant certi dies constituti ad conciones habendas; sacris enim diebus v. g. nonnisi de rebus sacris concio convocari poterat. - Of rapdrrovreg — smóxw ] Haec est illorum hominum oratio. Td quxgpiv sero Goma, TÒ-Žypi xdpou maperjauder Qevaxitav pis ] i. e. ita Philippus nos decepit, ut jejunum illud dictum ad satietatem usque superaverit: i. e. non modice .nos decepit, sed ultra omnem modum, non tantum ad fastidium , sed ulterius pro. cessit, p.72. TIU Y daegs oU Tpamüai$ mod omdvdar ; ] liaec sunt verba, quae Aeschinem clamantem inducit; i. e, quid tu nos nunc accusas, quibuscum communes tibi fuere sacrificia, communes mensae, communes libationes. “Ares ponitur saepe pro communi amicitia, salis enim usus ex vita communi et men- sa pignus amicitiae habebatur cf. Aesch: adv. Ciesiph. p. 236. rig méarsws Haag mep) wastoves mwojoacta mis Eevinijg vpandlus et Aesch. de F. Le p. 96 f. Hic. autem maxi- . me dicitur de sacrificiis communibus in quibus sal bibere quod apparet ex seqq. de y cuvüsimveiv y currivdelv. Tpaywdet ] i. e, alta voce clamat. Ita quoque de Cor. p. 245 et duarpaywdeiv p. 249» ib. Biserypim Elvoe ] Solebant of (jov&evra) muneris auspicandi gratia quotannis solennia sas . ¢tificia initio magistratus facere vid. Dem, contra Mid. p.932. in. itemque; gird pia post finem muneris. Paulo aliter U/p. ad /. } Dem, ady, Mid. explicat de quovis sacris ficio antequam. Senatus. in consilium irete : Aluv Tigaydpou ] Cf. quae diximus p. 20. EdBoväas J- Vid. p.;108... Orator nobilis Demostheni adversarius ə cujus: quoque aucto: ritate Aeschines absolutus est hac causa, vid. AwAnkenius in Opusc. I, 338. Kdvov ömaraids ] De, quo vid. Nepos in. Vita, interfuit pugnae ad Aegos Potamon:, deinde: patriam a Spartanis ope regis Persarum. liberavit, murosque Athenarum resti- tuit, p.73». "ASeip dvrco ] Hic fuit dux Atheniensium de quo vid. Xenoph, Hell, a Spartas- . nis corrüptus fuisse traditur a Pausania IV , 17 et X, 9, quam ob rem forte a Coe none accusatus. est proditionis. *OAue. tig mércws daw] Vid. quae dixi ad p. 72e KOLOA éxolet ] Memorantur haec quoque. a Diod. Sic. XVI, zijn et XVII, 16. ubi vid. Wesseling. Instituta erant ab Archelao rege Philippi antecessore et per. 9 dies: agebantur, quorum singuli singulis. Musis-erant sacri.) CÉ£-U/p. ad A, 4. — minus recte: locum explicare videtur. Cle. Taylors. 4 t ec i Ts 54 à; FRANCISCI De GREVE Tod¢ reyuiras ] Artifices: proprie dicitur de histrionibus. Philippus amabat artes semperque artifices secum habebat vain apud eum fuisse vidimus Neoptolemum et Aristodemum mobiles histriones et Satyrum de quo mox vid, Ohnth. Il, 26. ubi tamen Demosthenes hanc Philippi rationem in malam partem “vere tere conatur. ErePavöv rods vevinyrdrag ] Harp. in y. interpretatur ripy. ZEárwpv ] Nobilis histrio, Demosthenis amicus, qui eum declamandi artem docuit vid. Plutarch. in Vita c. 4. vid. Aesch. de F. L. p. 14t f. Scripsit vitam Philippi, ut discimus ex Athenaeo XIII, ps 557. Tota haecce historiola narratur quoque a Diod, Sic, XVI, 55. » *Exayyéarerat] Uti supra sic he etiam le significat ajrejy, i, e. petere. vid. Harp. in y. Ceterum post évewpaxòg Tecte fortasse ex auctoritate Codicis a Bekkero expungi- tur ely. ; | PIENE p. 74. Habet vi] i. e. commoveri, misericordia affici, TM "ArcEavdpov | Hic regnavit in Macedonia; per insidias interfectus a Ptolemaeo Steer “Adypovodens ] Harp. in y. explicat &mopodous cf. eriam Ulp. ad hi I. p. 75. "E£a Y abris ora ] i. e. cum de mentis statu dejiceretur cum ntabeSactei’ esset , ie e. cum quid faceret nesciret. Similiter ap, Aesch. de F. Li p. 9o. igion Sauro cf. etiam p. 109 ib. Tob xdbapgarog ] i. e. Aeschinis: xddapuw proprie purgamentum, Significat] hominem vilem et abjectum. Cf, Dem. de Cor. p. 288, ady. Mid. p. 959 f. {et Aesch. adv. Cres. p. 232 in. ) à Cer : : Tas BlBrous — xarwSoduevev] Cf. p. ga. de Cor. p. 334 | m. et p. 288. "AAM expe] ie e. Timarchum. tA wos) p. 78. Toöro mpoaipsira — mu ] Bicgaheieshaut locus de vi veritatis cf. gun uni ad P+ 37* , Tatra plv deri — ph] ie e. sloayyéarew aliquem: — sensus est: ita comscius est Aeschines corrüptionis ut malit multorum laborum opus suscipere aliquem eigayyéAAey quam pauca verba contra me dicere, si eum corruptionis accusem. *Exelva 08] i. e. contra dicere iis qui dicunt aliquem .esse corruptum. “Avdpes "Abyvattor — siayag ] Haac est illa duorum vel trium verborum oratio. ' ^ Actas iv T&v Duu&Tuv tovtov] Aovaov slvat vivog opponitur vg xdpiov elvar vivoé« Sensus est: haec mea verba tantum imperium, tantam vim in eum habebant, nihil ut: contra dicere posset, Sic etiam E ap. "c ws qe 38 f. dicuntur 3eüAo tov e Array. Qi : : p. 79. Kal xergyopay ibyedterd] Cum enim: guid ad rationes reddendas in judicium vo- caretur, praeco unumquemque rogabat, quis vult accusare? Hoses où’ ——Á———— ED a ee. ge gp Ede | arit on T" a COMMENTATIO 4» QUAESTIONEM LITERARIAM, 55 O)Y Zyxel perà radra dwp oddels duod. ] Cf. quae dixi ad p.29. Accusator enim non nisi semel dicere poterat, neque adeo respondere rei criminationibus.; p. 80. dialarp wooryò xpdpeves ] Xopnyds hic ponitur metaphorice pro duce et auctore aut subministratore cf. Philipp. Ml, 135. @lAummrov mopnyòv Exovres. et Aesch. ady. Tim. p. 39. sxoouyiv Tí Bderuplg et de Fi L. p. 115. motu vay tiv maskon scopnydy maïs Dumdvass. p. 82. Zvxepavrü — ood ] Quasnam sibi opes acquirebant Saepe Hiis UHR et quam misere omnes reos spolisrent eleganter docet nos Aristoph. in Plut. y. 85% seqqe p. 83. "Azeecipipon — Swpodoxiav ] Cf. p. 23* Abuna — dvamemrwxdres Are ] Sensus est: metuo, ne postea ee omnibus . hisce ‚quae dixi, moveamini me nihil injuste egisse, nunc vero, cum sententiam vos ferre oportet, remisso animo sitis, opponitur rò émorgy i. e, in altum trahere vj dvaziz- rev i, e. recidere. ; "ExAeavobar — deve} i.e. omnino mihi videmini enervati, nullo animo praediti, ita ut ignave exspectetis , vos calamitates quascumque passuros, neque fortiter eas arceatis. “Opövreg ] Legatur dpdvrag 5 dicitur enim odx oleode Dervdv slvai xal ÖmepPuig, od Quddrre- obas épivrag. Servari tamen potest, modo cum Bekkero post rà nant ponatur com- — ma, post daPleipogévyg vero punctum. i Pe 84. Oùxoŭv Jay etc, } Sensus est: nonne turpe est et scelestum, eos qui Philippi par- : 'tibus favent adeo accurate scire ,'utrum bene vel male Philippus de aliquo sentiat , ut «quisque, quasi ipse adesset Philippus (deleatur particula el) existimet nibil eorum-quae hic fecerit Philippum ignoraturum, utque amicos habeat, quoscumque Philippo pla- cuerit, itemque et inimicos: eos vero qui apud vos degunt,.quique vestrum honorem appetunt, neque eum prodiderunt, vos tam surdos tamque coecos experiri, ut aeque atque scelesti illi causam meam agere debeam , idque licet vos omnia sciatis, p. 84 f. "H 9 — (A485 ] Comparatio a multis rivulis qui paulatim clam afflaunt et re- pente in unum collecti magnam stragem efficiunt. j Oddiva Bovarcwévous elvan rooürov | Oödiva elvas opponitur vg twa clvas ie Ce sm nume- ro esse vide Aristoph, Eq. Ye 158. *Q, viv wiv obdelg a adpicv d Srepudyas. p. 85. Ele Zopas êyypdypar] Athenis pueri adulti aetate referebantur in tabulam quae dicebatur. Avésapyindy vougpgareïov; quo facto munera obire et res suas administrare po- terant. Cf. Harp. im v» et vid. Aesche ady. Tim. p. 55. Ka) mies & dvbpes "Adyvaios etc. ] Similis adhortatio ut reum. condemnent judices, ne ce- teri magis peccare audeant reo absoluto est ap. Aesch, adve Tim. p. 86 p. pe 86. 56 FRANCISCI pt GREVE p. 86. El 34 mus etcs] Intelligit Timarchum. Tov vduov 240g mov] Vel legi debet rò &og véuov mowy vel rd végijiov moy vel et vous gov bog mov, cum Bekkero. p. 87. Onoxdpy ] De quo cf, Aesch, de F. Le p. 138. 'AQégyre ] De quo cf. Aesch. de Fe L. p. 135. ’"AraBacrpobixag ypdPovra ] Solebant unguentarii pinguere ejusmodi unguentorum the= cas, ut emtores ad emendum allicerent aut deciperent, vocantur vulgo pupodjxar vid, Harp. in y. p. 88. Odds yàp el xpdBdyv eorly ý Widos, aroet rods 0:00; ] Suffragium: clam ferri So- lere docet quoque Aesch. ady, Ctes. p. 940 in. Caeterum egregia sententia de suf- fragio Deos non latente, etsi clam feratur. Similis invenitur. apud Cicer. pro Cluentio c. 58. 4, lllud est magni hominis et sapientis, cum illam judicandi causa, tae bellam sumserit, non se putare esse solum, neque sibi quodcumque concupierit, lie cere, sed habere in consilio legem , religionem , aequitatem, fidem, libidinem , autem odium , invidiam, metum , cupiditatesque omnes amovere maximeque aestimare con- scientiam mentes suae, quam ab Diis immortalibus accepimus," 2 "Or totuv wey oùdels eloerar tiv Egur xexapipivo» duty] Similiter adye Ctes. Aesch. p. 239. de jurejurando loquens: 5 38 épis mpds Ov EgaplGerolddnros yeyévytat. De suf. fragiis clam aut palam ferendis cf. Cic. de Legibus lll, 15 seqq. Xdpiv xaraftcóxi: | Kararibfvzi tiv yep tim beneficium, gratiam. apud aliquem collocare: medium significat, pati ut gratia apud se collocetur vid. Aesch. ady. Cres. p. 171 f. p. 99. Tiv Qavepdy vi] Sensus est: cum enim putaveris opus esse, ut eum qui ea quae in legatione fecisti, in lucem proferre vellet ( Timarchum intelligit qui Aeschinem srapomperBelag accusare voluerat) tali tantaque calamitate afficeres (huic enim antequam ipse accusatus fuit, doxuxolxv Erfyyene et condemnandum curavit) constat metuisse te ne gravius quid tibi eveniret si hi quid fecisses cognoscerent. . Ceterum éariZew quod est verbum mediae significationis saepius uti hic, metuendi vim habere notissimum est, Toùg Adyous elrev, ch xar’ adroö viv ÖmdpEovoi ] i. e, ejusmodi contra Timarchum tunc dixit, quae nunc contra ipsum retorqueri possint, in quae nunc ipse incurrit, quod scil. fama Aeschinem damnabat et malorum hominum consuetudo "EAeyse Ttlvuy etc — rory ] Non ipsa verba sed tamen sententia invenitur in oratio- ne Aeschines ady, Tim. p. 20: gr: ponitur quia usque ad evys citantur verba Aeschi- nes, qui rursus inter ipsam suam orationem Demosthenem ioquentem inducit a rods dikaoràg usque ad HPerdmevos. 'AAAR wv etc. ] In causa enim Timarchi, Aeschines accusator magno ad eum arguen- dum argumento usus est fama, quae Aeschinem damnabat, cujus famae, quae divino i hoe COMMENTATIO A» QUAESTIONEM LITERARIAM. 57 "honore ab Atheniensibus colebatur, magis quam omnium aliorum testium testimonio credere oportere judices , statuit Aeschines vid. ady. Tim. p. 63 sege quamque Deam esse auctoritate Hesiodi v. 761 et 162. Oper, et Dier. confirmavit , — legitur apud Asch. Qnulfover, hic QuulEaci. P. 90. "Er: rolvuv lap[je?m etc] Hos enim Jambos adhibuit ut auctoritate Euripidis pro- baret, posse aliquem optime cognosci ex iis quibuscum consuetudinem haberet. Versus ‘sunt ex Euripidis Phoenice quae tragoedia non amplius extat. Integrum fragmentum invenitur ap. Aesch. ady, Tim. p. 72. Cf. Valcken, in Diatribe de Phoenices Euri- pideae argumento p. 270. Els rae Sprig eicwyra ] Pittalacus enim, de quo mox, aleatores domi recipiebat, et gal- los gallinaceos et coturnices alebat, quos pugnantes committebat vid, Aesch, ady, Tim, p. 39 et 41 Pe Merà Wirraadéxov ] Hic enim fuit servus publicus, vilissimus homo, apud quem degit Timarchus, quocüm minus honeste vixit: vid. Aesch, ady. Tim. p. 39 seqq. Aoyorpadous xal ooPiorès ] Haec conjunguntur quoque p. 92 f. o) ob codierhs xo srovye (óc yes où où AoyoypaQos. xal Oeots éxbpds; — Sodserkg olim honesta sapientum fuit aut in quavis arte excellentium , appellatio , postea translata ad homines callidos et versu- tos. Sic ipse Demosth. in Orat. ady. Tim. p. 62. ab Aeschine copiers vocatur. “Cf. ann. Cl. Valckenacrii in Eur. Hipp. p. 262. Idem valet de vocabulo Aoyeypd. os quod quomodo differat a Aopomaidg docet Massaucus ad Harp. im y. aoyomads: unie ‘werse autem significat, omnes qui Adyevs componunt, unde de historicis dicit Zhucyd. f, 21, Proprie vero dicitur de iis qui pro aliis adyoug scribunt quibus in judicio utaütur, qui cum saepe malas artes adhiberent, inde in contemtum venit haec vox cf. Aesch. ady, Tim. p. go. et ady. Ctes. p. 218. @zddapos | Nobilissimus tragicus actor de quo cf. Cl. Valcken, in Diatribe ad Euripi- dis perditorum dramatum reliquias cap. 18, p. 182. Airds rà rplra adyov] Cf. p. 95. et de Cor. p. 335 et 357. Difficile tamen mihi videtur dijudicare utrum revera in scenam prodierit necne, Ce. terum tertiarum partium actores minus nobiles partes agebant et tyrannos, uti mox ip- se Demosthenes dicit, referebant ( qui quidem, ut Creon in Antigone, non erant pris . mariae tragoediarum personae et propter nimium fastum minus và «dy commoves bant) saepiusque vocem submittere debebant, ut primarum. partium actor quam maxi- me excelleret vid, Cic. divin. in Caec. cap. 15. Singulare autem observandum est De- mosthenis artificium ,' qui, cum Aeschinem tertiarum partium actorem vocasset,. ita eum moneat eorum quae aliquando, sub Creontis persona, ipse contra eos qui corrum- pi se patiuntur , dixisset. È 91, TÒ robs rupdvvous xa) meds TÈ exfTTQk EyovTas y —: Placet. Cle: Valckenaerii le H pau- 58 “FRAN CES'(CT DIE GREVE paulo ante ]. emendatio ut legatur, 7d raúrous. (1. e: mprraywerds ) tupdvytue xod TÈ ouin- apa Eyovras , eloiêvar® elorévas autem neutra significatione ponitur , non activa ut voluit Markland, intelligitur enim, gras. Rejicitur vero, haec emendatio à Cl, Bekkero, .- "Auyyavey etc. ] Sunt haec ex Antigone Y. 175 — 190. ex oratione quam habet Creon ad senes "Thebanos quos: convoCavit, ut eos consulat de facto Antigones , quae cone. tra ipsius mandata ftatrem Polynicem sepelivisset , atque ita ex Garantie. sententia fra- trem patriae praetulisset.. pe 9e. "CEBósla: mira doug] "Eljóclas mira Deva» proverbium. Greets proprium. quod significat non curo, nihili facio, contemno. Similiter. ap. Dem. de Pace p.68. rere adye 5. et xalpsis ra fkes vel xsAedem vel dày uti ap. Eurip. Hipp. ve. 1130. Th ei» dè Kirpu daa’ eva i vitii "— Xenoph. Cyr. VIII. dy ety galpew vatrwv Tiv ebdammoviay xededo „apud Plutarch, Alib. c. 1o f. cy 9b Ardyn yalpew etage — Eodem. fere moie utuntur. Latini verbo valere.. Throvse ġ ntho] Cf. ann. ad p. 75.. YOrug Wdvaros dar’ ov Ev raúry ye Ey] sensus est: Pater ejus „ utut potuit (i. e. . quamvis non splendide , quoquo tandem modo ) tamen in ea (i. e. in patria) vixit. “Ymroypappmoredovres © oùto: ] i. e, Aeschines. Pluralis numerus loco suche ut pe 87. rovrous d& Umoypauarteags. Tpauuorets xeiporovybévres | Intelligitur hie à ypawuareds rig — qui ab.ipso senatu suffragiis eligebatur; et cujus erat leges custodire; alter erat singulis mensibus,a senas tu sorte electus qui omnia decreta mim custodiebat cf, Vales. ad Harpe pe 16.. ann. l ü ET ohg] Hic coenabant el mevrawe7z;, vid. Harp. in vs "Avérpee xal xaréduce ] His verbis utitur hezeta quia. patriam. Sophocles navi: „ comparat, zaúryc Eri wadovres vÔplijg o. p. 93- "EQ tiv Zéawva) Vid. Aech, ady. Tim. p. 29 seg. Blou thy wipe youre dvaBeBayuévov | ie e. manu sub pailio deerd itt *Aqeeruxvlas Sarapivos ] ldem fere refert Plut. in Vita Sol. c. *Au@lromy., eédwxe ] Philocrates enim scripsit prone de pace cum Philippo, ex quo: Athenienses Amphipolin Philippo —— cui Aeschines assensus est cf. Orat. de Halonn. p 89. ` ; pP. Je. Où Adyew det slow ch» yeipæ ixovrm AAA mpsoRevew | Respicit illud. quod Ae- schines de illa Solonis statua dixerat, quae manum sub pallio reconditam habebat: inter dicendum non opus est ut manum abscondas, sed cum legatione fungeris , opor«- tet te manum. abscondere neque extendere ut doma accipias. 2 An x ——— "a: TERT re - COMMENTATIO ab QUAESTIONEM LITERARIAM. s9 “AV winDiov Auld ex) thy xeharty mepivorrüe } Aperte respicit eandem Solonis historiam , qui apud Plutarch. d. 1. dicitur éxaydijoas els rh» dycpàw diva miMov mepülpevog insa- iam’ scil, ‘simulans atque ita capite pileo induto, ut vix ae ne vix quidem vultus spectari posset; amant enim insani vultum adstantium conspectui subtrahere. Sensus Agitur est; an existimas, te, si uti Solon caput pileo obtegas, et misera illà verba - ‚pro te dicas, poenas non daturum, quoniam Solon, capite pileo obducto, et recitatis egregiis illis Elegiis , non tantum capite ex lege poenas non dedit, verum etiam popi- lum incitavit ad praeclaram in Salamina expeditionem ? — Atque ita hunc locum expli- candum duxi: quae enim ab aliis , Ulpiani maxime auctoritate, adducuntur minus pla- cent’? quasi sensus esset: etiamsi caput contra injurias texisset, tamen eum poenas daturum , aut quasi ita. Demosthenes adversario mollitiem objicere voluisset. ; “Hizerdpa dè ddai etc. ] Plutarch. 1, 1. elegiae 2 primos versus attulit aöròs xZpoE etc. et totam elegiam 100 versibus constare dixit; hoc igitur loco mon nisi fragmentum "habemus, Sunt quidem apud alios etiam auctores servata quaedam Solonis fragmenta Ve Se apud Stobaeum Serm. IX. quae notavit Celeb. Taylor ad h. l., quae camen ab -hoc loco propter sententiam aliena videntur. p. 96) "Helpaesy üraxoóravrd twa adrod Karwyopüv ] i. e driulg affecit aliquem qui de ‘ipso aliquid atidiverat accusans:: Timarchum intelligit," qui aliquid subaudiverat de” eo, lenius dixit pro qui eum accusare volebat: 4 àrj&a olim gravior fuit ita ut quis- que «iy tipoy interficere posset vid. Philipp. IL ‚op. 191. et] Zarp. in v. deinde và- tia fuit: et universe omnibus juribus publicis et privatis aliquem. orbabat. p.97. Nóewna yàp] luvchitnr. Demosthenes in commune illad sui temporis vitium, principum corruptionem , et majorum exemplum proponit , qui. abstinentia atque. in- tegritate Graeciae principes facti erant. Similis locus in Philipp. MI, p. 129 segg. vbi his quoque. vitiis vorei tiv 'EAAd2m dicit p. 130 p. et de: Cor. p. 257 seg. et P. 545 seg. Méxpi giv ixÓle xol oren ] Proverbistiten dicitur. de rebus nuperis et serentibua, dicitur saepe etiam omisso- géyp: fere cum contemtu cf. Dem. de Cor. p. 289 in. et Aristoph. Ran. v. 733. ibique Berglerus. ; ©errahöv] Philippus enim prius horum tyrannos expulit et Nicaeam et Magnesiam iis reddidit, postea vero corruptis principibus tetrarchias .in civitatibus constituit cf, Philipp. ll, p. 77. et praesidia in iis posuit vid. Philipp, 111, p. 126: TA 'T hessalorum principes nominantur de Cof, p.345. Tag év “Hard: cQayàs wemolyxe | Cf. Philippo lV. p. 144 im. et Philipps ML, p. 127% MiziQovei } Legatur qutaciQovely » praecedit enim dere et de pluribus sermo est, Els 'ApkaMav] In hae quoque regione pivi a gee "em, in his jii cf, P. he et dé Cor. p. 3556 H £ . Slave” 60 FRANCISCI pe GREVE dvr? dve kx) ndro memolyue] “Ave xx) xro mores. sursum deorsum vertere i, e, plane convertere cf. Philipp. ILL, pe 129 fo p. 98. Móvov yàp dmávruv ùjaels adtdxbovds iere wÀweiv] Communis locus in laudem Atticorum et Arcadum cf. Hered. VIIL, p. 73. et Z4uc. 1, 2, Il, 36. Isocrates Paneg. Refert enim Thucyd. I, 2, reliquam quidem Graeciam , "Thessaliam „ Boeotianr, Peloponnesum, praeter Arcades, incolarum olim migrationibus obnoxias fuisse; Atticam non ita propter regionis sterilitatem , quae eadem causa fuit quare Arcadia quoque eos- dem semper incolas habuerit. Oi raaralrapor "OAdvdior ] Olynthii enim primum Philippo fidem dederant qui prudentissi- mo consilio Anthemunta et Potidaeam iis tradidit: postea vero regis consilia suspecta iis esse coeperunt, quare a Philippo defecerunt, Atheniensibus in societatem adscitise Paulo post proditi a Lasthene et Euthycrate a Philippo fere deleti sunt. Cf. Philippe M, 76 et Lil, 1343 Aesch. del’. L. p. 94 pe Diod, XVI, 8 et 38. Oi wap? obdiu obras, $c TÒ rouaüra "oiv, AXmOAdAxcip ] i. e. qui nullam magis ob cau- sam, quam quod ejusmodi fecerint, perierunt: wap% hoc sensu saepius usurpatur, v. g. ap. Herodianum VI, 6. $. 12. wpe toro: 38 dmrordgevors map” oov mabet Exar Tous sipébyoav, i. e. ob id tantum perierunt , quod numero. inferiores reperiebanture Tijs xal daadrrys Foyov Aaxedetudviot xaT. éxeivous TOUS xpdvous |} Lacedaemonii finito bello Peloponnesio , devictis Athenis, soli terra marique imperarunt et Graeciae syéuoves fuere; donec tandem ipsi devicti a Thebanis ad Leuctra zùv s5ysuovíaw amiserunt cf. Philipp. MI 4 125. mpoordéras dusts ( Athenienses ) ig3oudxovra Ern xal tole vv ‘Earje ' yay dylveade * mpootdros Xè vpiáxovrm bvüg Séovra Axe Dead utt * Ícxucav 3& Ti Ka) OnBaio. woùs TEeArguTalous Todroust ypsvous, METÈ: TYV ÈV ASÚKTPUG UÉKLNV. Tyrmadrys én) abrods érbodoys duvéuews ] Bellum. contra Olynthios moverunt. Lacedace monii, horum potentiam metuentes et timentes ne cum Thebanis societatem contra ipe sos inirent vid. Xenoph. Hell. V , cap. 2. §. 11. usque ad finem, oA 3. usque ad §. ro. §. 18. et $. 26. et Diod. XV , 19 seqq. Pp. 99. Tpsis trav morsucpyov.dméxtewav ] Hemonidam, Teleutiam vid, Xenoph. l. le cap. 3. §. 5 seg. Agesipolin vid. jb. $. 18. et Diod XV, 21. “Orme W9oüAovro tiv mdAepov xarédevro |. Societatem. enim inierunt cum. Lacedaemoniis cf. Xenoph. de la Se 260 et Diod, 1. le 5. Aaobévng — Edbuxpdrys | Olynthiorum proditores, cf. Philipp. IIL, p.134 et 197. hos. copiis suis praefecerant Olynthii — add. Diod. Sic. XVI, 38. p. 10% "Eu TÔ low xpdve etc. | Cl Taylor ejiciendum putat yedvy de loco. contaminato- querens; at facile servari potest, imo debet, non enim significat: ,.vos nunc in des. liberationibus aequalem partem reipublicae sustinentes atque illi militantes ,’’ ut minus: recte explicare videtur idem summus vir, sed; non majorem operam affert, non mos L COMMENTATIO ap QUAESTIONEM:LITERARIAM, 61 Festius est, bonum .de republica. consilium capere. quam malum,, sed quisque vestrum per aeque longum tempus nunc deliberans, s: ea quae conveniunt de rebus sentit. et ' suffragatur , rem publicam meliorem reddet resque majoribus dignas praestabit: sin ve- “fo” quae non décet, deteriorem reddet rempublicam. resque majoribus indignas faciet : ” i. e. eodem tempore et bene et male de patria Sonne potestis „ non igitur dicendum dnd hoc difficilius esse. ' * Apbiov ] Hoc refert quoque Philipps Hi, p. 1312. eX quo loco patet in Peloponne- “sum auram eum intulisse; fuit autem ipse Persarum regi subjectus , ex urbe Zalea in "Asia, Atheniensium sien vid. Aesch, auv. Ctes. Pe 248. . Cf. dostinimg ann. Tay- “dori ad hel. ns»ox. iyi : NÀ 32, daa’ Grog Erus, TaÜra TÀ fon co feruxev ] Sensus ests at vero eas litteras temere sive fortuito positae sunt ? Ny dP daa’ ironiam significant: fras Zrvys ut forte factum est, i. e. non in loco ad hoc ipsum electo, sed ut fortuna dedit, in loco non splendido, Tv maAxiv viv peyda *Abyvav, ] i.e. Minervae statuam. a Phidia factam vid. Thuc. Il, 13. quam gaaxjv recte vocat, quia quamvis multo auro ornata tamen aenea tan- tum ésset, Hanc statuam fecerunt auctore Pericle ex pecuniis quas socii Atheniensi» ` “bus dederant. ; pe 102. Kantar Ty viole] De hoc ef. loca laudata a Wesselingio ad Diod. XII, 4e Tavryy tiv Hpjv» ] Haec pax lata est, regnante Artaxerxe Longimano, postquam Gi- “mon Persas bis terra marique vicerat, qua pace finitum est magnum bellum Persicum. Praeter memoratas conditiones reliquae fuere, ut Graeci in Asia liberi essent, utque Athenienses in Regis terras non militarent. Ceterum quod pro Xeavdovdwv ap. Diode A. mox |. legatür Qacyaidos nil difficultatis habet, quandoquidem urbs Phaselis. oppo- sita erat Chelidonis insulis. Cf. Diod. XII, 4. ibique Wesselingius. p. 103. "A gnd’ dvap HAmicav motore] d. €. quae non somniaverant, quae numquam sperare potuerant. "Ezixpár4e ] Memoratur quoque ab Aristophane in Eccles. v. 71. ubi cf. Schol. cogno- minatus fuit Zaxécdopog (barbatus) vid. Plutarch. in Hyperide et in Pelopida et cf. Harpocr. in y. ibique Valesius ad not. Maussaci P. i13. Legatus missus fuerat ab Atheniensibus in Persiam ad Regem. b p. Ios. Madla xAalovra Opdvukm tiv EDepyerGy ] Intelligit Thrasybulum: Thrasybuli fi- lium. "Arpoutrov rob ypapmerioroes ] Cf. p. 92 et de Cor. p. 288. ubi ante Trometum eum dictum fuisse legimus et servum fuisse Elpiae rod ypapuariorode Mojo; faros ] Exprobrat Aeschini quod nullam asi:roupyiay praestiterit reipublicae cum ip- se tot tantasque dedisset cf. de Cor. p. 333 et 335. Ditissimi cives , consentiente se- H3 na~ 63^ VATAASU Rid -NICUPIS EL ble) GRR B: Mon natu et pnl duce, = — iban ide gers in und de re equesi pi, 570057 7 Heh 3eun terol. stious 44 Tig] E liturgiis: gravissima erat adt Tpiipxpx;oi erant qui itritemihug sumtus: das bant: pro faciiltatibus enim aut'sóli aut cüm aliis conjuncti uham: plaresve didn dare debebant vid.“ Dém: de Cor. p. 279. e£ de Symmoriis ps 19854 voer moors s: Erparela | Athenis cives a 18 usque ad 4o aetatis annum stipendia: facere debebant; vid. Ulpian, ad Dem. Onih. Ws hâud Johge ab tte. supous vm volt Pw ten” Xopyyiz ] Ex ditissimis civibus qui 4O annis majores erant a senatu legebantur, qui ore "mando suae tribus choro sumtus submiristrarent et dicebantur: gopyyoì y; quam vocem apud Dores significare chori ducem (quem Attici vocant gopoerdruv et yòpotolðns vijgen dva sBpou, Kopuaiov” scdpov y" soporéxryy > ) notavit ei. Siue ad drin, Alte: p. 3326 3 Xd ] Signifieat -Aeschiném ‘numquam choruin didis, numquam: cher, fuisse magis- trum , xópov Kopupářov. © TERI wiiol. ay Aarougyla ] Sid; ‘universe sot omne Lai aoa a. civibus Bonifer: ed Presa s. publice. faciendos. " "7 £ em Hi ; Elopopd] Hoc tiunus fuit! eorum qui efipen» otiforsbumit i iesu iban. iis qui militiam obibant, quod proprium fuit eorum qui v cupuopla erants maxime. tree -centrum illorum" ditissimorum , üt notavit. Vales. ad Harp. in-y., cvmmoplas; In prie. ~ mis’ autem fiebant illde elcQopal urgente necessitate yet erant va ig.) centesima, quin- . quagesima > imo ams serve) omnium staten paro C£. Donati in Orat. de Symm. at ds en , zat “05 obdy koti bin — aaa Non: ipsa verba sed sententia- arealus universe in Orat. Aesch ade. "Tim. ‘laud longe ab initio.’ Reliqua a Demosthene citata non inveniuntur in Orat. ady. Tim fieri tamen potest ut dicta füerint ab Aeschine. p. 1661 N3 DP — Gearlog | His rursus significavit , si Timarchus fuerit damnandus , sinks to magis Aeschinem esse damnandum: uti enim juvenes propter Timarchi damnationem futuri essent tiieliores, sic multo meliores fore Medie sdollolaiei onte » damnato Aeschine, p. 107. “Omran "T Timarchi illud Sterna in eos fuit, qui ‘arma ad Philippea veherent: Aeschinem autem hujus legis reum esse dicit. mon. quod revera arma pore tasset ad Philippum, sed quia proditis Atheniensium ‘sociis’ horum arma Philippo tra- didisset. El; Alyurrov ulrl XaBola ] Chabrias sua sponte in Aegyptum profectus fuerat, ut Aegyptiis adversus Persarum regem Artaxerxem, a quo defecerant, juvaret, licet Athe- nienses cum, rege societatem haberent vid, Diod. XV , 93. et Nen in Vita caps af. cf. Demosth. in: — Pe 155-5Cgqe - "gy woutals dvev TOU npocurou xapaler] Cf. Aesch. de F. Le Pe 1 29 f In Te eel a MITES aD WE COMMENTATIO AD QUAFALIONAM LITERARIAM. 63 In pompis solennibus mals. in se invicem convitia jactabant, quare, personas indue- bant ne facile dignosci possent vid. Harp. in y, moumelas et U/p. ad 5. 7. "Aya morauy, — Ayo] Proverbium dva orav ví pei dicitür ' de iis quae contra natu- ram, quae. inversa , quae absurda sunt, uti si quid in flumen projectum , non ad in- . feriorem. sed ad superiorem fluminis partem i. e, ad originem flueret. Sententia igi- tur est; tunc quidem omnia inversa fuere, cum Aeschines impudicitiae accusaverit, Ci- jus ipse reus erat. Cf. U/p. ad h. I ` _P» 108., EdPovae ] Hic enim aderat judicio et erat ex Aeschinis euvitydoote vid, Hach, de F. L. p. 151 "Hywebag ]. Hic, i in Euboeam ab Athedlenstous' missus ut Plutarchum contra Philippum 24 juvaret , accusatus est quod populum deceperit vid, Ulp, ad A. J. OQpacvBoay TË Nuoto. bel | Alius. hic rursus esse videtur quam Thrasybuli filius de quo. paulo ante. Er) gl» rijs spóry Widov — clusua] ‘th judiciis rruyroïs Be ui suffragia fere- bantur: accusator enim et reus cum causam dixissent, statim, judices suffragia fere- bant, quibus statuebant reum damnarent an absolverent atque haec erat 5 mpary Wijs Qo. Si non reus judicatus esset, dissolutum erat judicium, sin minus nova aqua , infundebatur reo. ejusque ouvayépols » non quidem ut crimen negaret, atque ita se de- fenderet „ sed ut, judicibus persuaderet. ut mites essent in lite aestimanda. dy TH Tiayose . vel dy rj Tip xri C solebat ‚enim accusator TH yergi adjungere Td riunuas Sic V. ge Aeschines, Ctesiphontis slay scripserat 50 talentorum 3 cf. Dem. de Cor. p. 261. add, Aeschines de F. L. p. 93.) quo facto alterum suffragium ferebatur {ij deurépa n Vioc ) de litis aestimatione, cf. Aeschin. ady, Cies. p.2:7. et Cic. de Orat. Y, 54. qui ibi eum morem exponit, cum de Socratis judicio "dicat: quod autem ibi refert Cicero moris fuisse Athenis, ut post primas sententias interrogaretur - reus quam quasi aestimationem commeruisse se maxime confiteretur, nihil aliud est quam quod dicto -Aeschinis loco dicitur, ut reus scilicet crimen confessus, quippe jam damna- tus , litis aestimationem quam minimam se commereri judicibus persuaderet: Socrates igitur cum secunda vice aqua ei infusa esset, non supplicavit judices ut in lite aesti» manda leves essent, quum omni culpa carere se profiteretur, et in Prytaneo potius ut publice aleretur, mereri sese dixit, — Interdum fiebat, ut reus statim crimen cone fiteretur, quo casu od wep) rod mpdyiuarog dmedoyelto, RAA eüfUe mepl ToD riudwaros ixdrevev vid. Aesch. ady., Timarch. p. 58 f. Idem mos Romae quoque quodamino- do obtinebat. Reo enim damnato, lis aestimabatur, quod negligentius saepius fieri „dicit Cic. pro Cluentio c. 41. . Eubulus igitur non quidem ante primum suffragium pro, reis illis dixerat, quorum crimen negare non audebat , et. cum dama essent non nisi summo cum pudore pro litis aestimatione dixit. *Avas 64 | FRANCISCI De GREVE "Avafalysis ] Universe Helme de iis qui tribunal adscendunt in primis vero de cuvyydpog vid. Aesch, ady. Tim. p. 86 m. Aparey ] Fuit hic ex pago Azenia: demagogus et orator Eubuli amicus : memoratur saepius ab Aeschine Ve ge: adye Ti im. p. 745 cum esset Archontis assessor; a De- mosthene mox p. 110, inter eos nominatur, qui plebis gratia florebant et p Lep» tinem p. 178 m. dewde akya dicitur cf. de Cor. p. 322 p. Ruhnk. Opusc. Y, 319 » 38l» i Tà bewpixd erperiorikà ——À pte enim Cr antea in militiam impendebantur Athe» nis. „ quas magna parte a sociis et subjectis accipere solebant Athenienses , deinde, auc- fore praecipue Agyrrhio demagogo, ad spectaculorum festorumque usum conversae , fucrant: cum quisque ex populo publice duos obolos acciperet ut spectaculis ' posset - -ad- esse: quo factum est, ut Athenienses paulatim ipsi belli tempore domi manere mal« lent, peregrinos in militiam mitterent: cf. Liban, in Arg. ad Olynth. I, ET ibid. Harp, in y. bewpind. Lege autem capitis poena in eum sancita fuerat qui legem ferre. ad populum aude- ret de pecuniis ilis ad militiam abhibendis , quod tamen caute suasit Demosth. Oljni, L, 17. et Ill, 34 fe P 109. Töv TÈ gérarra dovyudvay ] Qui in Attica metalla effodiebant civitati pensiones . solvere debebant ad quas accipiendas peculiares. constituti fuere magistratus, E papy iepöv ypiudtuv. diwes ] Tai lep&v xonudtay est actio de residuis pecuniis są» cris, quarum quis administrationem habebat : differt hoc crimen ab lejeroila's Sic apud Romanos quoque distinguebatur inter eum ‘qui sacrilegii et qui peculatus reus erat, vid. JCtus. Labeo in lege 9. $. 2. f. ad Pe» Jitter peculatus. Cf. DS de ‘Jue dic. Ath. p. 153- tt El — pae ] i.e. eo probasti eum "pecunias sacras eripuisse , quod intra tam breve spatium tantam pecuniam apud mensarios collocasset. p. 110. Toùs Elvove ] Saepius tunc temporis factum est ut cives qui Philippi partibus favebant conductitias copias a Philippo. Apta ut civitates suas ipsi subjicerente Cf, p. 39. ibique nostra annotatio. i EvaaGstobar.] Attice uti hic etiam ponitur pro Quadrrecbat, communi vero dialecto sig- vificat PoBeïodas vid. Moeris in y. .— i Melko twa tay moarrav EV ylyvecbar| In democratica enim reipublicae forma nihil demo- cratiae periculosius quam si singuli quidam potentiores fiunt: hinc Athenis Ostracis- mus necessarius fere fuit. Kaaalorparos | Vocatur hic a Demosthene de Cor. p. 322 p. "ru Ewdooe xal wéyag et recensetur quoque inter maximos oratores ab Aesch, de F. L. p. 13o. cf. Plut. in y. Dem. cap. 9 in, et Ruhnk. Opusc, T, 332. ; 1 Audavros ] ldem cujus psephisma memoratur p. 38. "Ev COMMENTATIO ap QUAESTIONEM LITERARIAM. 65 "Ev tH hup d» b roa Simxornplog ete, Js, CE.. Jocus. Ciceronis. in Orat, pro, Cluentio c. 2. ubi dicit quamvis in aliis Jocis, ut in concionibus ;: parum firmamenti et parum virium, habeat. veritas , in judiciis tamen falsam invidiam imbecillam esse oportere, p. 112. "Oc yàp etc. ] Hinc incipit contrahere et repetere omnia accusationis capita , et summam. repetit, eorum ‚quae, dixit ad ea-probanda: Rhetores vocant „AvaneParaluaw, Tov dy TG rijs 'Aypdurou Tv; Bev donov ] Athenis adolescentes cum 18, aetatis. annum attigissent in epheborum numerum referebantur , et jusjurandum praestabant in, aede , Agrauli, quae „fuerat Cecropis- filia, et pro- patria, se devoverat, Vid. Ulp, ad A. l Harp. in y. ’Aypaüros: solebant autem jurare per eam, me armis dedecori es- . Sent, ne aciem. desererent et similia; formula invenitur apud; Pollucem cita a, Maussas co ad Harpocr. in Y. weplroncg. Conferendus etiam locus Plutarchi in Y. Alcib, 15 ifam Kal toy &y "Ay pavo mooldarddgevov ded Torg éD Bus å; Öpnov, Epyals BeBzuüv. Ou. vóouot yàp Bpoig wphcioóoi rijs "ATTIKES > sropolg. upto y durénols » &Aal2ug * olxelay morele E didaordjevor hy, Guspov ‚kol KapmoDs pov. Pe. A14. Ta mabla mardEer xal dvafBäroa | Solebant oratores , ut populi judicumque . fletus moverent , parvos liberos aut senes parentes. lacrymantes populo ostendere , et pene in humeros tollere, cujus quoque exemplnm est ap. Cic. de Orat. 1,:53.. Ce- . terum : dya(digd sodas proprie. dicitur de his; qui aliquem. tribunal. quo stant adscendere faciunt, ut populo eos ostendant vide esch.- ady, Cies. p. 159... raw, Edvov Defoe PE Ham etc, Re vera Aeschinem -hoc : fecisse patet ex audet defensione Pe 188... | p- 116. a bees Xiao) ] Tra ani Be sr Mid p» 232 ray” pian va) vadis ary xeQaay: ape. Deme, de. Cor. p. 297 Pe Ñ. papà neDarye ta ... Kav. == dxyxoives] Sensus est: et si quis eum alloquitur udin exscriba Medie statim inimicus ei est et male se dicit audiisse, ; "low Balvov Mudowarsi | Harpe in ve , explicat , cum _Pythocle, semper versans , eadem qua Pythocles vivendi ratione gaudens; sed quamvis constet Joa Balve rive saepius hoc significare, hoc tamen loco proprie. dici mihi videtur: cum enim describit Aeschi- nis superbiam in aliis, in ingressu quoque superbum eum vocat quod eodem modo in- cederet atque Pythocles. Pythocles memoratus quoque fuit p. 83 f. cumque Aeschine quoque jungitur ap. Dem, de Cor. p. 342. Tiposxuvav Tiv ÓdAcv ] Tipooxvveiv metaphorice hic dicitur, cum diu in tholo tamquam scrie ba versatus esset et senatus xdawé fuissets wporzxuvelw Saepius cum accusativo ponitur vid. Dem. ady. Mid. p. 229 m. et Aesch. de F. L. p. 139. Cf, Herod, Philetaer, ed, Piersonii p. 445. ) *Avdvytoy zäv åyaðğy] Hoc adjeətivum activum hic habet significationem , gui non frui- zur, vel qui frui nequit, è I Sic 66 FRANCISCI ve GREVE- Sic quoque ap, Dem. de Cor. p. 293 f. dvbyyrov tiv dyabiav. p. 117. "Ovduxpyov] Cf- Diod. XVI, 35. p. 118. [Mas oy — xanpovond ] Loquens hisce inducitur Philippus , secum reputits , qua tandem ratione, quibus artibus Athenienses posset decipere. ` p. 119. "Emerica: rà mwpáymarm dyaydvtag &Qve] Metaphora desumta ab iis qui diu clam aliquid adducunt, verbi gratia, longo circuitu, deinde vero — illad admo- vent, et palam ostendunt. Ainicbévreg ] AtoxlZew dicitur de eo qui incolas unius urbis in varios vicos rll et separatim eos habitare facit. p. 120. Karaxpyuvieras] Tamquam sacrilega: Phocenses enim sacrilegos captos de rus pe praecipitabant. H ads tiv mpogavrelay adypytar ] Hanc Atheniensibus eripuit Piibe sibique reti- nuit cf, Dem. Philipp. MI, p. 128 m. p. 191. "Ev mpvravelp ofryow ] Hunc honorem, ut publice victus in prytaneo sibi da- retur, mereri sese dixerat Socrates vid. Cic. de Orat. 1, 54: recensetur inter summa populi beneficia ady. Lept. p. 165 f. y. etiam ab Aesch, de F. Le pi 115. et Plutarch, in y. Demosth. c. 28. Tiv 'Hywsimzov ] Orator, Philippi adversarius cf. Harp. in y. et dria Orat, Hiir = et vid. RuAnken, Opusc. 1, 456. Xdprroe ] Cf ann. nostra ad Aeschinem p. 111. p. 122. “TmepBorhv monjoouar ] i. e. sed majora faciam, quam facere me oportet : cone cedam eum minus recte bellum administrasse. : p. 122. 'E£eBdaaere aùrùv xol &ecuplrrere ] Verba propria de actore quem explodimus atque exsibilamus. «Sic etiam apud Aristoph. in Equit. v. 524s et ab histrionibus in oratores transfertur ab Zfesch. de F. L. p. go. ` p. 124. Ab darar duvduers slow adrdpxe ] Sensus est: reliquae guide facultates „ m liquae artes sibi: ipsae sufficiunt, non ab aliis pendent. p. 125. Agobévyy Edéuxparyy ] Olynthii proditores de quibus supra ad P 95. AN- COMMENTATIO ap QUAESTIONEM LITERARIAM. 67 ý hi dend ANNOTATIO 4» AESCHINEM. ‘O NEPI THE HAPAIIPEXBEIAZ AOTOZ] Cf. quae diximus ad inscriptionem Ora- tionis Demostheneae, Harpocration in voce dvr/fesig eam vocat tày wep) rijs mapa- mpeoBelas dmoAcylay et mep) rijs droddoewg in voce 'Apyäs. p. 99. Tas réyvas xal rag wararnevdg | Verba arti militari propria, inde ad oratoruut machinationes et artes translata, ut apud eundem. ady. Ctesiphe initio, mapaexevit et msapárati. Eodem modo apud eundem ady. Timarch. p. 86. tiv mapackevi» xxl rods CUy4ypoug maparypelre. fi Tw» rod xiwduvedovtes Quviv wy úrowévew ] In odium adducere conatur Demosthenem qua- si hic a judicibus petiisset, ne causam dicentem audirent Aeschinem: — petiverat au- ‚tem ne illius vocis sono, qua mira. efficere se posse profitebatur, deciperentur judi- ces, neque illum audirent, quum magno sublato, clamore ab ipsa causa deflecteret ; non tamen voluerat eum omnino causam non dicere cf. Demosth, de F. L. p. 123 . seq. . Où alpes xalos adyotg |. Xalpew adyos simpliciter significat gaudere verbis, habere ver- ba; aliter ponitur pro inanibus verbis se jactare ut apud Euripid. Phoen, 362. “Os 3° Zams adver Adyoiws yelper, cov 3B vody reio’ Exere ubi vid. Valcken. P. 900 Adtiv yoy — deordvar ] Demosthenem , quamvis nunquam a Philippo corruptum , fuere tamen qui suspicarentur a Persarum rege magna dona accepisse (vid. Plutarch. in Vita c. 10 et 15. ) ut in Philippum Athenienses incitaret, ne hic ipsum aggredi posset. | : ‘T Baw — "Orublav ] Cf. Demosth. F. Le p. 74 seq. a qua criminatione latius se defen- dit Aeschines pag. I41. ! "ET zis aitiag Övra tadrys éEsBdAers | Sensus est: Demosthenem , quum ad illum accusa- tionis locum pervenisset, ubi de injuria Olynthiacae captivae illata quereretur, quasi explosum fuisse a judicibus et destitutum cf. Schol ad. h. le idem p. 141. pr. signi- ficatur per éxplrrew. Ceterum translatam esse hanc hujus verbi vim ab histrionibus diximus ad Dem. p. 123. : MÀ gedvov elg Èrelbepov cpm — slvat pol toy dormv ^ Bl» voia ] Sensus est: exis» Ta ti- DOMAINE FINA NEACIOETSED Gn BHAT IMMO timo reliquam vitam non vitalem esse non tantum eam, quam tamqnam liber duco, ` sed etiam quam tamquam vuülgaris-homo; sive liber-sit^sive servus, aliis: nulla am- plius mihi quam ducam videbitur vita, sive eam tantum vitam dicam, quae a libero agitur, sive eam quae a qualicumque bomine non tamquam. libero, sed tamquam ho- mine. *=—= Bhs &fBloros a Graecis frequenter "dicitur, v. g. ape Eurip. Hippol. v. Sar et £67. et ap. Aristoph, Pluto v. 9703 inque eorum exemplum a Latinis vita non vie talis vid. Cicero de Amic. cap. 6. |... Kav ay — ria ] Cf. quae diximus ad Dem. p. 13. p.91. "Ev race òè tovto iyà Piraya ] ie e, in omnibus illis quae a Philocrate , Phrynone, Philippo, Eubulo facta sunt in detrimentum reipublicae , meum nomen po- suit, omnia illa mihi tribuit. Hi “Owou tix ] i. e. temere , quo ris. in loco. Vid. Viger. Vy 11, | 16. p. 92. *Evevelonce — duyyoaro ] Haec omnia in ipsa quam habemus. Demosthenis ora» tione non reperiuntur: dixisse quidem ea videtur Demosthenes, sed in scriptam. ‘dein. de orationem non retulisse 3 de fabula illa Siciliensi vidd. Scholia, i Dpivav 6 ‘Pauvoicws ] De hoc cf. Dem. p. 85. "Ev tals omovòais tals "Odsvuriaxais ] Dum Olympiae ludi celebrabantur, communes inter Graecos erant induciae, et nefas erat bellum gerere; itaque si quis contra eas indu- "clas peccasset, ex Olympiaca lege mulctabatur. Exemplum vid, apud Thucyd. V , 49e vocatur hoc spatium jspozyvia, unde queruntur Plataeënses apud Thucyd. Ill, 56. Thebanos eorum urbem cepisse é omovdalg wal mpocéri lepounvlg : p.93. Kryoidävra ] Vid. Dem. p. 14. - PADicua dusi iroxperys |] Cf. Dem. de Corona p. 248e Aeschin. ady. Ciesiph, ps 178» ubi dicitur quoque hoc pipioua postea rmapavduwy vga vaa, Ceterum. recte pro 424 Dekker. recepit M. EedDovrar mapavduwy Tb WiDioua ] TodPeolar bydicue ARR L di i.e. violatarum legum accusare, Actio qua quis sapavoglag accusabatur, instituebatur primum apud Thesmo- thetam, qui instituta summaria causae cognitione, quae dicitur dvdxpisic , a judices sors tiebatur. Hujusmodi autem zapzvégew ypaPaì hoc consilio in "Atheniensium republica fuerant constitutae, ne temere quis novas leges ferret quibus antiquae illae. solveren- “tur, quare Aeschines ady. Ciesiph. p. 158. has ypaQàe praecipuum dicit democratiae- fundamentum. Auxivoy. éml viv ypaduy éxtypadpeve ] i. e: cum Lycino mandassent ut nomen suum: TH: yapi inscriberet : Accusatoris. enim nomen inscribebatur initio ris rai vid, Dem. pro Corona p. 2605 Lycinum quoque accusatorem in, hac causa vocat Aeschi. ady: Cies. p. 178. Piana éxdbyxav tvary raayre] Explicuimus hoc ad Dem. p. 109. cr. Hol de Co» rona: p.. 261. ubi ejusmodi ypas. exemplum: est.. Rectius. autem ejicitur darlbynay y quod: i NEL CAUCUS... a T RE Se uu ne 9, COMMENTATIO 4» QUAESTIONEM LITERARIAM. 65 “quod abest etiam À 3 Codicibus a Bekkero collatis: nam praecedens iypaapápevn reso fertur etiam ad tlanua, et aoristus ille mhi male conjüngeretur cum praesenti "yek ovia. ' «Q dè voapdjers — où raads Ne enim: temere accusaret quis, lege cautüm foit j ut si accusator ne quintam quidem suffragiorum partem tulisset ; muletàm ‘sol- TN mille nq: ; olim quoque peno rdi vid, Harpocr. in y. reys exl. l Pe 94. “Oavvbos Faw] Cf. quae diximus ad Doméiib pe 98. ‘Ixeryplag dévres dv và duy ] De cereinonia qua hoe: fieri solebat eff, Scholia. "Agir ehao ] Vid. notata ad Demosth. ‘ps 14. Ere(avüca: ] De hoc more diximus ad Demosth. p. 20. P. 95. NaveixAMous ] Hic etiam unus fuit e decem illis legationis de. pace legatis, ‘wid. argumentum. | alterum Orationis Demosth. memoratur ‘quoque ab deschine adye Ctesiph. p. 213. ‘Eaéolau xpésBeig etc. ] De hoc psephismate cf; ady. Cresiphe pe 178 f. sq. Tipeex4ó4 ] Minus recte Wolf. vertit designatus, nominatus est: apicar enim. pro= ponere tamquam candidatum muneris, sic etiam ap, Dem, de Corona p. 295 f. “Iva a&husog üv — Syulag ] Sensus est: Demosthenem a senatu’ petiisse," ut legati mit- terentur in eas civitates in quibus fabulas agere deberet Aristodemus, a quibus dê- precarentur illas multas quas alioquin solvere" debuisset quod promissis non staret. "Expaptupla | Absentis est, praesentis waprupia; aberat enim in Macedonia . Aristode- "mus cfe Hefiter p. 303. Si testis judicio adésse non posset, is qui ejus testimonio uti „vellet, praesentibus gravissimis atque honestissimis civibus, illius testimonium ta-- “bilie inscribebat, qua igitur continebatur i éxpaprupia, Hine etiam mox dicit t^ x4A&r “arpds oo BEerzaprópnoev. z Tò (pov — diroxpdryv ] Vid. Dem. p. 14. Ut Graeci voce byplov sic Latini-Ze/]ua: "ütüntur ‘vid. Cicero: ady. Piss c. 1. x Ü wai, p. 96. "Has; röv cufarpeofdtav ] Haec merito spuria Hilentut: jude enim: jejunum est’. quum praecedat judy, non minus quam illud vw cvumperBdou. Kluwe']' Tuit hic quoque in r. legatione vid, Arg. 2. Dem. de F, L. "Aroha ein nosol aBedxy NA orina } 4. ès sé marisco non madido- consuturum Philippi os: i. e. se oratione sua ejus-os obtusurum + Gba staves est juncus- magnitudine: et Carnositate insignis vid. Harpoer. in y. à Aswobévy ] Hic enim sycophantarum machinationibus Athenis expulsus- in^ Macedoniam: abiérat: fuit disertus homo: cf. p. 130. i Teds yàp Tijs mohews anus etc. ] Cf. Dem. de F. L. pe 73 f^. de notione. vocis dass: “vids ‘amat’ ad e 72. ibidem, ort a ves ' pCI : ! | Tm 0x 70 Mis pF) RAIN Ci MSG A g Doe, GRE VE | Osx dv. deiydpig 0b” dyyevite hui ]. Demosthenem enim, materno genere „Seytham fuisse dicit p. 114. unde etiam p. Igo. eum vocat nothi filium. . p. 97. 'Aporelòns 6 rods Dépoug TĚ Toi; "EA ] Aristidi anlaveritit Athenienses ut constitueret" quantum pecuniae,, quot naves singuli conferrent socii, nomine qui- dem ad bellum cum Persis gerendum, revera ad Atheniensium aerarium waren vid. Thucyd. Y, 96 et Nepos in Vita cape Ber, su "O dixo Emixaroduse vos ] Vid. Nepos in. Vita cap. Ie $. 2. et auctores ibi laudati ab Interprett. cf, Aesch. advo. Ciesiph. Pe 247. T) uéya Deade rijd. zdreus ]. Homerica dictio. | |. . ji p. 98. 'Awúvrou ] De Amynta cf, Diod. Sic. XIV ,. 92, XV, 19. et cf. haec oratio p. 1» 100, "ArcEdvdpou] Cf. quae diximus ad, Dem. Pe 74. hic Amyntae successit cf, Diod. XV, ,6o et XVI, 25. a Ptolemaeo. dolo interfectus fuit, ainssi ] Hic e.regia stirpe oriundus fuit, quem adversarium in ieta capessendo habuit Philippus vid. Diod, XVI, 2 "Avbsuctvta | Civitas fuit Macedoniae vid. Harpocr. in Ve @épzav] Urbs Thraciae vel potius Macedoniae, postea Thessalonice dicta vid, Harp. in v. ibique Valerius. PARURE Erphpas] Urbs item Thraciae. vid. Harp. in v. "Idinparyv } Cf. Xenophon. Hell, AV , fine et Nepos in Vita cap. Ze "rày émonjoaté ge] “Tuòv sive maida maeïodas idem est quod raia.. diobar i, e. filium -adoptare. 515555 sd pe 99. MAROC Y Interfectus hic fuit. a Perdicca , vid. Diod, XVI,. 25 minus recte -Amyntae filius dicitur ab cod. XV , pM Tlepdixxag ] Successit hic Ptolemaeo quem, interfici curaverat: Chalcidenses contra Athe- nienses incitavit; occubuit in pugna adversus Ilyrios cf. Piode XII, 34. et XV1, 2. KaxMabtvous ]: De hoc nil reperire potui, Tav xorcuzévay "Evéa Ödöv] lta olim vocata fuerat. Abichisiiba vid. Thucyd. IV, log. "Asauas | Scholiastes ad h. 1. narrat alterum- Thesei: filium Demophontem -dotem illam accepisse : de quo facto, quippe ad. wvbixdv tempus referendo, parum. constat, p. too. Kal zis — *Abyvalowg ] Sensus est: quumque Amyntas libere . sententiam. ferre «posset, suffragatus est, ut Amphipolin Atheniensium coloniam cum. reliquis. Graecis - - Amphipolitis eriperet et. Atheniensibus assereret. .. Haud. igitur opus duco ut cum Pal- merio legatur: dareduQioaro, qui cuveBarpelv "Adqvaioig existimaverit significare: cum aliis Graecis. Amphipolin Atheniensibus eripere. i Tods éralpoug adrod] i. e. aulicos, consiliarios 5 pari i55 ide "Lips. dicuntur. amici Regum... Cf. index Bosianus ad Nepotem. in Yo i "BEaldung éolyuoe xal Bresropbobn.] Mirum forte videri "patest summum. oratorem "Demos .'Sthenem conturbatum fuisse Philippi adspectu vid, Walckenaer in ‘ant. ad Orat, laud. 275. COMMENTATIO ap QUAESTIONEM LITERARIAM. 7i ' $75. qui revera ita hoc factum esse negare non audet: fieri tamen potest ut ab Ae- schine tota res excogitata sit. Ejusmodi quid, auctore Theophrasto , de Alcibiade , qui ceteroquin eloquentia nobilis" exstitit , tradit Plutarchus: in y. Alc. 10 p oùx ebmopay $i, zords ërDdraero, xal perat Myr, areca xol Murs » Aeg SsaDuyodoys aürüy etc. - - pe tore “Qomep i Tols bedrpais ] Si enim in recitando memoria lapsus esset histrio explo« debatur. l ; mals buio elvai mevrijkovra vali Ja Bh enim pace jam facta Philippus. ad Thermopy« las accederet, psephisma latum est Athenis quo inter alia cautum ut 5c. implerentur triremes cf. p, 123. init, - "ot pe 102. IIpòs DE Anmooldm — Bierdyly] Probabilior videtur Plutarchus in Vita Demo- sthenis cap. 11. ubi dicit Philippum Demosthenis orationis multam, rationem habuisse ; . eique maxima cum cura respondisse, i Képgxoy ] Cercopes perhibentur fuisse deceptores, unde ab iis quivis deceptor appella- tus est: vid. Harp. in y. | : ; Haarluf3oros | Proprie dicitur de servo qui Mienie commutata venditione veterator factus ‚est vid. Harp. in y, Tloidinpa.] Vel etiam maurds proprie est tenuissima farina, unde transfertur ad ora- tionis subtile et versutum ingenium, Vocabulum Aristophanis proprium vid. Aristoph. Ayes N. 430. et Nub. v. 259. i "E pavo overyoety ] Proprie dicitur de collatione ad communem. coenam, cui _quisque Symbolam suam dat, hic vero de quacumque pecuniae collatione ad aliquem juvan- ' dum. Sensus igitur est, promisisse eum se concilium amicorum habiturum qui pecus . niam ad iis opitulandum conferrent, quo nomine laudat Epaminondam Nepos in Fita . Epam. cap..3 f. Athenis autem et publica et privata erant dpavirraov collegia, qui pecu- N nias conferrent ad amicos inopes sublevandos , ad filias, elocandas, ad captivos denie que redimendos, p. 103. Els cwiijuty rid Huds naréxasivey ] ie C. ad conventionis quandam speciem nos: coëgite _ p. 104. Tv ‘Eoriay tiv Bovaalav | ie e. ‚ Vestam. cujus statua h TH Gorj fuit) ’ ‘sic mes ‘moratur quoque Zeds 6 Bovauiog. Pe 105 Kal repareuodgevog, orep elle, TQ, oyywart, x2) tpibas. Tiv xeParhy,] Solita _Aeschinis in Demosthenem invehendi ratio, quod hic parum decenter dicere soleret. Cf. etiam Cic. in Pison. 25. capui sinistra manu perfricaris. "AAA el tig — aly ] Sensus est: non magnae sunt Philippi animi dotes, sed una est for- ij tuna, quae eminet, quae si in alium transferretur „ hie non multo minus excelleret- quam Philippus. aa a i» p. 105. 72. MALAAS Ti AREAS Cla Pits ROS YI naor iy ei AIAN Lay 4 DDA U J pa 106. "AAA ott? — uetæoln ], Sic pim ap. Den. De D4 Ps därrov, dy rou laars k ;,Adyty geradoövar Tyre da WHO Neque cum Reiskio post. oöros desiderari puto Thy, AL quippe quod. plane. alie- pum ab hoc loco: sensus est, iste orator ne vobis quidem facile locum, relinque: et ` dicendi, (quamvis non sitis ejus inimici ) multo igitur minus mihi Cqui sum ejus ir ini- MICUS Nef ahaa atika in» id T's us Oia elg tà Auvücim nxraveTos ry phy n pila c f. p. 195. et proin Ye Corona P. 2736 „Honoris causa_theatri architecto injungebatur a populo , ‚Philippi ut legatis i in ‘Diorysis „spectandi locum monstrarent , cui alioquin 2 obolos dare, debuissent, 4) p. 107. "Evávricy vv Fathia | Cf. Demosth. p. 15. de Tak Sevixals mpso Relate » 4, Boury rag ele cov Dijgeov arpooddous mbeud ] À i. e. populi con- cionem antequam exterorum legati adeant , opus est LE Tis Bours». quo ip- ‘sis populi adeundi facultas datur. ^ p.108. Tà Arvweiw Tà dy gore | Haec quoque. TÈ pre vt dicebantur : ‘celebrabantur ea verno tempore mense Elaphoboliones sed altera illa, Auónia TÀ ep doods 1 auc- tumno celebrabantur, Jn majoribus illis noyae fabulae. E scenam, ducebantur. ut, de praemiis certarente WIDE” € Tip dy Atovdcou éxxayglay ] Tempore. magnorum Dionysiorum certus dies EEA ‘fuit ad concionem habendam in SURE Bacchi ; memoratur quoque a a An 1s di fe E 91 E V Å Y f 13 PIS f i3 p. 109. ‘Os dy tH mporépg etc. ] Cf. Dem. p. 15 sga ` odi pec GS Tv Beanclan od ien Qdpov ] Similis dictio est ape Dem. p. 16 a EA ‘Aal gero, i. e. omnium qui in concione erant animos cepi, omnibus ita peisuasi ut, quid vellem , illud consentirentur, . p» 110, Teds mpoédpous innuit. Tag vvdgas ] Erat hoc ray E per: in primis vero TOU éxiordrou munus, concionem in suffragia mittere: praesidebat enim concioni. Vid. Thucyd. VI, 14 ine & mpbran rubi@ile raüra (elmep yi etc.) Aesch. adv. Ciesiph. in. Erepot tives Te Wulouare emipuQigousw , oùe Èg TÜ Sunatordarou rpdmoy aagdvres mposdpevery cf, etiam Aeschin. in hac Orat. pe 116. ` Adyov Xè wit mporibivar] Hoe enim ad robe mpofdpous quoque. pertinebat , ut diendi copiam concionantibus darent; caeterum cf. im primis ady. Tim, P. 28, ubi tota concionis . ratio exponitur. " P. Ille "Exuarrjreve | "Exwayrevely est in “judicium aliquem vécire propier Lea Reid i. e. derelictum, non dictum testimonium cf. in Timarcha p. 36 me et Harpocr, in Ve et Hefter 1. l. p. 306. — Tòv orparnydy iy 9. workuy ] Intelligitur Chares , cujus imprudentia superbia atque im- peritia factum est ut Athenienses multa amiserint vid. Nepos in Chabr. cap. 3 f. et in Dec ee ee “aat Se COMMENTATIO Av’) QUAESTIONEM\LITERARIAM. 13 in‘Timoth.caps3 m. et Diod: Siculi Y. XV. extremo: — cf, Dem. p» 121 f. et Orat. de Cherson. p. 105. Has autem civitates Athenienses amiserunt „bello. dicto. Sociali. “As extricate Tietbeos xal karderyoev ele tò ovvédpiov. | Idem narratur.-a-.Diod.. XV „ 3o. ‘Exaròv — xaraxerousxévea ] | Vid. Nepos in Vita cap. Y- 3. et, Died. XV, AT». P. 112. Avidoyy — Ayfrupov — TMoauddvryv | Sensussest: pecunias illas non adhibitas esse ad milites alendos, sed ad alendos mercenariorum illorum duces, quos jactabant in concionibus imperatores. Mvow4jeou ] Parva:insula juxta Ephesum , piratarum didi. : Tis räv 'EAMivaw ysuovlae ] Haec- sxysmovía--a ^Spartanis ‚venit ad reri post Persas e Graecia ejectos vid. Thueyd. 1, 89 etc. amissa iterum sub finem belli Pe- loponnesiaci. cf, Dem, Philipp. Ill, pe 126. . NOS ohne di nu, d cei Ue "Avríoxov vy. ex) Ümwperixiy ] d. e. praefectum . actuariorum pavigiorum, . of ike D. 113. OF suvreraypévor Dropes ] i, €. qui quasi conspiraverant. eHiderdy Bih ^ Torgldou orparyyiav] Accidit hoc post pugnam ad. Tanagram ante. bellum Peloponnesia- cum susceptum : vid. Thucyd. I , 108. et Diod. XI, 84. diaii RE RIA Thy cig XixeMazv orparelay] Suscepta fuit haec expeditio post pacem 5o annorum Tope daemonios inter et Athenienses factam post primum bellum Peloponnesiacum auctore . maxime Alcibiade ;. vocati. autem fuerant ab, Egestaeis ut Leontinos. » qui ex urbe a Sy. | racusanis expulsi fuerant, in patriam restituerent. Hujus; autem expeditionis praetextus - quidem fuerat ut auxilium iis qui genere cognati erant. ferretur, vera autem. causa, totius insulae imperii affectatio vid. Thucyd..V1, 6 in... Hujus quoque expeditionis im- prudentia ostenditur a "Thucydide.sub persona Niciae VI, 9 — 15. in primis, quod, in insula parum cognita et longe remota novos, hostes quaererent , quum domi tantos relinquerent ipsos Lacedaemonios.: Maxima autem ‚causa quare tam infeliciter evene- rit, hoc: bellum fuit ipsorum ducum discordia, quorum. singuli reliquis principem in po- pulo locum cedere noluere: vid. Thucyd. Il, 65 f. Tota sane continetur libro . Vlet VIL Thucydidis. i Tov morsuluy éuGeBayxdrav els Thv par pen dan » xal LA paganate Initio scil. anni 19 „belli Peloponnesiaci , duce Agide. in Atticam. invaserunt et Deceleam mue .mierunt Spartani, Decelea autem. aberat. 120 fere stadia Athenis , idemque spatium a „Boeotia , locus aptissimus ad infestandos Athenienses. vid. Thucyd. Vl, 19 init, Thv: ceAevralav dfBovalav ] i. e. ultimam illam inconsultam ned quae accidit extre- mo illo bello Peloponnesiaco. . 3 p. 114. KaeoDöv ô Awpomoibs ] memoratur quoque ads, Ctesiphe, | pe 209 fs MapeyypaDels moaltys ] i. e. praeter fas subdole, inscriptus. tabulae civium: HG quoque ~Pa 148... dvbpomo mapéyypantos yey evyudvor. wont ase: Tv eloyvyy mayousbas | Fuit haec pax, quam facere coacti sunt Pen oad a postquam victi, erant ad Aegos potamon a Lysandro. Refertur a Xenoph. Hell. M. cap. 2. $. K 20. te MAI (IFRANCISCI pg GREVE | “go: reliquae quae apud: Aeschinem non memorantur. conditiones , erant, ut haves prae-- ter 19 traderent, exsules. omnes- reciperent , — terra. marique quocumque: “versus. sequerentur, ^: bedenk > Ot sie qvonwebtmn (reage “Apucoriy ] Ut Athenienses. (u A p civitates. tendens mittere. mente sic: ane daemonii docte. vide Harp. iti ve Nirloug — dardnreiwav ]: Conk. Jsocrates Panegyre "Arpduyros } Cf. quae. diximus ad Dem. p. 105. "Ex vüy vowddav, Xxv0&v Tb mpds wurgde 'yévog àv] Dubitat- tamen His Po in Vit, Dee "amosth. in. uttum hoe vere dixerit: jin i an tantum maledicendi causa cf. adve “-Cresiph. p. 918 m. Thv. — èv "Apradlg dnunyoptay T: CF: Dem. pe 13% pe 115. Xopwyv vale Kal’ jakpav Samdvass vv wérsuov mesovpdvav] De- significatione mes taphorica vocabuli yopyyd¢ vid. anm ad p. 8o. Dem. Sensus: est rhetores semper. bellum Qux ut haberent- aliquid. quod. sumtus. quotie- dianos iis. subministraret.. Bellum praetextus erat quo-peeuniam a civibus. accipiebant im quotidianos. sumtus cf; P. 143. igAcórovs wi; d TOU morguou. dad. T&v. Öperépuv eloQopsv. Tike mpoedplag’] Erat hoc jus perpetuum et a patre in filium- transibat, quo locus hono» “gatior in theatris, in concione, in senatu dabatur. Sic a Byzantiis in psephismate quod» invenitur apud Dem. de Cor, p. 275. mpoedpia i» volg dyGos conceditur. Exterorum. "quoque legatis. Athenas venientibus interdum ejusmodi. wpoedple d» dyGe: dum. Athenis- essent concedebaturs Aesch, ady. Cresiph. p. 183: m. et de F. L. p, 125. Tas év rpuraveley, ort ioeig | Cf. quae diximus. ad Demi p. 1216 Pe n6. Awe dvayvövar ViPioua rots wposdpos ] Si-quis in concione psephisma.propo= "mere vellet, scriptum dabat scribae atque hic rursus rors mpoédpag, qui concionem. de. “eo in suffragia mittebant cf. p. 181 iz. p. 117. “Ev TẸ, Erpar4y|g ] Huc conveniebant-ol orparyyoì et de re. militari deliberabant:: opponitur zò evpxruytv TQ [mart adv, Ctes. p. 208. “Ns derd tv lepdv etc.] Haec, accusatio non. invenitur apud. Demosthenem. IloAlrov., oby-éaurod, daa’ Ögerdpou” retro yàp mpoodopbotger | Corvigit se, cumque dicere- vellet, Demosthenem injuria. ipsum affecisse civem suum, mox: corrigit non suum sed- westrum, i, e.. Atheniensium , primum. ut-ei malediceret , cujus utpote nothi, civis. esse non posset Aeschines, tum etiam ut, injuriam augeret- quum non tantum: civem + suum sed omnium reliquorum Aiheniensium Îaesisset, p. 118. "Ez) Tlaadadig ] In hoc tribunali of &Pérar judicabant de caedibus inconsultis et: de insidiis. (de caedibus. enim consultis judicabat Areopagus ) institutum dicitur ab Aga- memnone. et prius fuisse Atheniensium; Argivorumque commune vid. vitii in Ve An Harrad et Piras Thus "COMMENTATIO 4» QUAESTIONEM LITERARIAM, "b. Téuvovres và spia] Hic ritus “fieri- solebat cum quis jusjurandum praestaret, Cum Reiskio legendum réuvovrag , quod etiam ex 3 Codd, recepit Bekkerus. ‘Lode vinövrag tă Php LEoputGedos] i. e. illi quijin judicio illo victoriam. reportarant juss _ jurandum :praestare debebant quo omne id quod judices statuissent vera ét justa pro» nunciarent, sin minus quaecumque mala sibi imprecarentur, Madel; dv Eaurdv dvamaioos Dévov dixalou Bodauro | | Erat. quaedam "ie veteres onetati tio, qua eum qui caedem quamvis justam perpetrasset, impurum. censebant, unde ex. presse in lege wep) ray &rípe» olim scriptum. fuerat ut cuique liceret £rgo» interfice, Tey utque is qui ilud fecisset wafapds maneret vide Dem, Philipps IL, 131... Sen: ‘tentia igitur-est: si nemo vestrum justa caede aliquem aflicere. audet, . multo magis sab injusta caede cavendum , qua forte aliquem afliceretis si vita, bonis, existimatione -eum privaretis. "Ev body, tiv odolar sy "a Emile} Significat 3 poenarum genera , vel enim quis mora 4€ alficiebatur , vel mieta vel infamia , ideoque vel vita y. vel bonis , vel existimatione privabatur, Kaaaorey — Quadrrere] Similis locus in laudem. ejus instituti ut publicae tabulae pu. blice quoque custodirentur , est apud eundem ady, Ciesiph.. p. 185... Pe 1196 TpoBevlag xaracnsvatduevor | Tigofevim varie accipitur : vulgaris autem quae apud „Aeschinem, Demosthenem ,: Thucydidem. occurrit , est. qua; significatur ille honor quo afficitur alterius civitàtis civis quocum civitas publice hospitium jungit Copponitur tunc zó, wpokévy 4 HudBevos ) quod saepius faciebant, ut ejusmodi. quis. in sua civitate ‘ipsoram commodo, quorum madëevos erat consuleret vid. Dem, de Cor. «2701. unde à wpéfevos significat etiam eum qui publice institutus est ad ,exterorum. Jegatos teci- 'piendos. eosque ad populum senatumque ducendos et universe ad. exterae illius civitas tis res procurandas. Principes saepe viri qui plurimum apud exteros, eges. auctorita- , te valebant ab Atheniensibus -zgé£evor fiebant; ( priore illa notione ). vid. Thucyd. u, 29 in. et contra plurimi vicini ie Athenis zooËdvous ‚sues habebant., vid. ady, "Cresiph. p. 170. tif WHPiounos Ô neredir etc, ] Cf. quae denn ad Bem. ‚Pe bo.. i , Pe 120: Thy dmiBorhy wijz Bours tis ic Apelu máyov.] "Emory. apud. Primi steps ome ponitur pro: Gute vid. Harp. in v. idbique Valesiuse soi T bi didam Keprehendit: Aeschines Demosthenem quod. hic. geonsobrinum suum falso. ace „cusasset , quod caput suum: vulnerasset , cum. ipsi non consobrinus ie destin. ch omnino adv. Ctesiph. Parthi i j "AsposÜévous vitg el-ydfeg ve maggarporolou ] peccant pater. hepptto loco ortus magnam. eflicinam | habebat , -servosque--multos-ibi-operam facientes et varia. instrumenta. ferrea smâchinantes ‘vid. Piutarch, in Vit. Dem. in, quod minime indecorum erat: servi enim: dn praecipuis. divitiis\tunc temporis habebantut. ‚+ os d: bun ibi Ke Noe 76 SCATA Agi TAIN TEIKA T^ p RO GRIENE UOD “Nothum autem eum vocat, quia, ut saltem dicebat Aeschines’; niater peregrina erat $ nam dép; ieri b Eee vovo vid; Aristoph. AV. v. 16494 nen vili esi di "Emevelpyoue D° Arei et. ] Cf. Dem. p. 49 sqq. nA ATE Mera woaads mpoÜupime drayyirkov ] Minus recte, mea aarde sententia, Reiskius res quirere -videtur &mpoluuíae: sensus enim est: non se abjurasse novam. illam legatio- -hem cum aeger- esset, quum maximá cum alacritate de Secunda M legatione "e "ad populum de ea nunciasset.: ^ di yup. £i y p. 121. ‘Evexdroy — rév vender ] Fuit ‘hic Aglaocreon Peneding efs: pag. 95. Karaadew ] Significat divertere a via in hospitium: ita invenitur etiam apud ‘Rand de Corona p. 270 ms et Thucyd. Y, 62. Saepius hoe verbum elliptice ponitur sic apud Thuc. V , 23. Subintelligicur và» ardAsgovz sit forte hic .subintelligi potest và Cedyog 5 tovs Ixmoug vel simile quid. Badrance ] Universe significat impurum , mollem, effeminatum , dictum vel ab efenim tibicine vel a poeta impuro; vel etiam ponitur pro spexrig cf, Plutarch. in y. Dem. princ. et Harp. in v. “Hoc nomen a nutriée vel a pueris puer ipse accepisse "videtur wilson propter corporis gracilitatem et morbositatém^ vid. Aesch. in Timarch. p. 63 seq. Plutarch: 4. hà Dem. pro Corona p. gop seg. = : "EX salbuv kraddarebusves ]' Dicitur: hoe etiam d malduv ipai vid. Dem. ^ Coro» "a p. 533 f. quum in. anBrapgwdv | referebantur juvenes. | TU Benarardvrois Slas bero Täy dempen Aayxdvav] Prima haec gait: causa qua Demca mostheries eloquentiae vires: exsereré t vid. Plutarch, in vit: Ce 3 in. et ipsae in ` Aphobum tutorem 3 orationes, - i "Apre | "Proprie" significat genus quoddam serpentis, unde Degroethenas sic'dictus est "vel propter morum asperitatem vel propter orationis acerbitatem, Draco enim severa» c yum illarum legum lator ita quoque dictus fuerat cf. Plutarch, in vit: Dem. cap. Ie extremo et Harpocr., in y.- p. 123. E! ui» ey — defy] Sensus est: dépitos! cum non auderet libero apertis verbis in psephismate id dicere, oportere Philippum Thebanos deprimere, Boeotiorum muros instaurare, universe psephismati addidit, ut quid reliquum boni facere possent legat in legatione facerent: hoc consilio, ut ex his quidem verbis legati Philippo persuade- rent, ut Thebanis se opponeret, sin vero ei non persuaderent, haberet populus quo refugeret culpamque in legatos rejiceret (ef. Harp. in v. àvaQepà ) ne Thebanorum susciperet inimicitias quae tunc in legatos tantum redundarent. ‘O Mia — dElwoav ] Nomina collectiva singularia passim cum verbo: plurali conjuns guntur, vide y. ge Thucyd. I, 89. «và xovoy Dwexoplzovro et 195. và maijdos &puiravros "Es thy mpocraclay tig Kaduciag | Wpooracla idem hic est quod mpéoracig et mporras i. e. id quod ante aedificium ponitur, porticus, |vestibulum vide Didymus: apud |. Harpocr. in COMMENTATIO av QUAES TIONEM LITERARIAM. 77 in y. Propylaea enim quinque efficiebant sona per quam Athenarum Zxpómoxw» ins grediebantur. p. 125. "Ev rantai; Apipxi; ] Cum enim dierum numerus, quibus de pace deliberari pote- rat, constitutus esset, non potérant in alteram concionem rem differre, die dicendo consumto, quod saepius fiebat: vid. Xenoph. Heil 1, cap. 7. S. 7e Tis mpoedplag rig els và Atovóora Tolg mpécBeot tod QiMT TOU HWN eua] Cf. ady. Ctesiphe 183. et Dem. de Coron, p. 251. pr. "Opixd Sedyy ] i. e. juga mularias videtur autem fuisse Aeschinis hoc proprium , cum no- taverit significationem Harpocr. vulgo dicitur »uowxà GeUy4: odpeds mulus Occurrit jam apud Hom, Hiad. A. Obg exo» dg wands ef etc.] Haec enim de Philippo nunciarant reliqui legati conf. p. 105. p. 126. Thy xrlsw ToU lepod — "Audixrudvav | de qua vid. Pausan. lib, Xe M3 Dérav vaporietey slps ] Non prohibere aqua profluente, commune dicitur huma- nitatis officium vid. Cie. de Off. 1, 16 ; atque hic quidem universe significat omnibus humanitatis officiis fungi. p: 127. Ta rod bec] i. e. Apollinis thessüros vel agros sacros, Kal od), xal gep), xo) Qavg xal moy Buvdper ] Videtur ejusmodi forinula adiici solere “jurijurando Amphictyonum cf. Aesch ady. Ciesiph.: p. 194 Fu et seg. ubi deest xa -Quw»g. Eodem moo Latine dicitur manibus pedibusque vid. Terent. Andr, 1,1, Vs 134. 'Agà loyvpà] Similis dpà Amphictyonum birdiunddo adjuncta describitur M Aesch. ady. Cies. p. 195. dirissimis autem continebatur imprecationibus, Elvy dddera ] Unus populus excidit, forte Dolopes ut nonnulli putant vid, Cl. Wesse- ling ad Diod. Sic. lib. XVI. cap. 29. nota 26. vel Aenianes ut conjicit, Cl. Valcke- naer in not. ad Orat. de Philippi Maced. Ing. p. 266, ex Harpocratione qui in v. "AuQixrdoves etiam 12 populos enumerat, partim eosdem partim alios quam Aeschines. Boeotii enim, Dores, Iones, Perrhaebi, Magnetes, Phthiothae, Phocenses apud. ut- rumque inveniuntur; apud Aeschinem vero reliqui sunt Thessali proprie sic dicti, Locrenses, Oetaei, Maleénses, apud Harpocr. Dolopes, Achaei, Delphi, Aeuianes, ' Melienses. Causa autem cur tam variae gentes ab utroque nominantur, videtur, quod ` saepius in locum earum quae excisae essent novae eligerentur, sic in locum Phocena sium venere Macedones sive Philippus qui duplex tunc suffragium accepit: — Ae- schines autem sui temporis Amphictyonum socios vocasse videtur, Harpocration prio- ris temporis, Melienses v. g, non occurrunt apud Aeschinem, quippe quos deleve- rant Athenienses bello Peloponnesiaco vide Thucyd. V. extre Observandum quoque plurimos populos ad Amphictyones pertinentes ex ipsa Phocide et Thessalia oriundos esse quippe qui proprie erant ol du@iwrúoves sive dpQuxlroseg templi Delphici: quam. K3 r viş 78 FRANCISCI Der GRE VE vis enim hi war’ &Eonùv 'AuQierdoves dicerentur, ‘fuere tamen plures aliae in Graecia -amphictyonicae conventiones, Deinde quoque notandum ex jurejurando illo Amphic- tyonum, quod.hic occurrit, egregie posse judicari quodnam fuerit ipsius Amphictyo- mum concilii ab initio institutum ; quaenam postea accesserunt, De suffragiis antiquis. Amphictyonum sociis ereptis et aliis traditis vid. locus ex Antipatro Magnesio quem tradit Speusippus; laudatur a Valcken. h le Tòv .xovrm ix Auplu xal Kurivicu 1cov duvapevov Aarsdarovloig ] i. e. omnes qui ad Do- ricam gentem -pertinebant quamvis non pari valentes auctoritate, aequale tamen suf» fragium -habebant -in -conventu Amphictyonum 3 et simul duo ferebant suffragia, Lace: | -daemonii autem aeque Dores -rant atque illi qui Dorium et -Cutinium inhabitabant: ‘idem mox dicit de lonum gente, ad -quam aeque pertinebant Eretrienses et Priénenses atque Athenienses, i - Pe 198. Of; d — dau; ] "Wolfius putat significari Phocenses mea tamen sententia . potius significantur ipsi Athenienses quos Philippus, si eos derelictos injuria affecis- “set, majores "hostes haberet neque amicos, «Ceterum melius forte Bekker de ods 3” Eyrararehbeig , adixyoug etc. Elze dè etc. ] Cf. Demosth, p. 17. ‘Tas OfBas Bowrlay etc. ] Cf. annotatio nostra ad Demosth. p. 17. “Teds yàp wixpomoM rac , domep arods ] Recte, ut opinor, pro adrods cl. Dekkerus rece- pit ex 4 Codd. adrd¢: adrcds enim ad nullos referri possit, nisi ex praecedenti à XaAxDsbe ita interpretaremur ladrods quasi dixisset T— — TOUS [XAA P. 129. AitBaAAs dè etc. ] Cf. Demosth. p. 18. "Amd rijs dorépas mperGelug ] Dixit ipse Demosthenes hoc quidem ab adversario se ex- ` spectaturum., falsum autem esse, quum non post secundam sed post primam legationem accidisset vid. Dem. p. 87. qp. 130. El rh» spi» Wéyeig, cb xal riv cuupasla "E Cf. p. 102, pr. sensus est, Ipse Demosthenes non adeo potest pacem illam reprehendere: ipse enim pscs —phismate facto voluit, non tantum ut pax fieret, sed etiam ut societas. Acvdiay moragdvy ] Macedoniae flumen vid. Harp. in ». ‘Liv êmororhv yppa] Cf. Dem. de F. L. p. 22. Kaaalorparoy ] Fuit hic orator tunc temporis florens: memoratur quoque a Plutarch, in v. Dem. cap. 2. et a Demotsh. de F. Le p. 110. inter demagogos potentissimos cf. etiam de Cer. p. 322 én. Buldvrios Moy] Huic a Philippo misso ad Athenienses ut ostenderet eos injuste agere neque pacem servare, magno cum impetu se opposuit Demosthenes cf. de Cor. pe 49o f. seg. et Plut. in Vit. Dem. cap. 6. ex quibus locis simul apparet fuisse eum hominem disertissimum. $.43L “Ayousy — Bdeavev] Inter modos quibus quis ad probandum utebatur Athenis uti situe Caci Lo COMMENTATIO ap QUAESTIONEM LITERARIAM, 79 uti et Romae, in primis eminet. quaestio- de servis; quam vel ipse. quis offers re solebat vel ab adversario postulare poterat. Huic autem omnium probationum maximam vim tribuebant: conf. Lysiae et Demosthenis loca: laudata ab Heftero Athenaische Gerichtsverfassung. pe 310 sqa ~— quibus addamus Cie, pro Cluentio: cap. 63 in. „ Cum essent animi servorum et spe et metu tentati, ut aliquid inquaes- tione dicerent, tamen ,.ut arbitror, auctoritate advocatorum et vi tormentorum adducti in veritate manserunt." Ubi ejusmodi tormento vis tribuitur, ut servi licet vexati et metu perterriti, superstitione tamen. quadam tormenti adducti falsa dicere non auderent. Superstitiosa haec quaestioni fides. apud- Romanos paulatim. imminuta fuit. conf, in primis: L. 23. §. 93. f. de quaestionibus... "Ev Quweepserpu eg. jadox ] Cf. quae diximus ad Dem. p. 29%. ‘O 344i] Hic etiam vocatur. dyudoig et. Bacavisrys,.et publice erat constitutus ad sere vos torquendos, . | Tov arpdnanow où déyveras Js Saepius alter. litigantium, si probationem haberet. quam. ip- si judices in tribunali cognoscere non poterant, v. g. servorum quaestionem , adver-- sarium provocabat, vel scripto libello, quem a-jurisperito-acceperat, vel stipulatione quadam , praesentibus testibus, eaque vocabatur. zpdkansis. Formula autem: hujusmodi erat : mrparadoüïzar of travel’ déyouas* Dépe toy DBaxnrüMowt vlc X dyyuúrns zodrool: vid. Hefter by J.P. 318... me 11, quodsi haec mpdxayorg accepta esset ab adversario, sponsio- quae- .dam fiebat, qua rogabatur adversarius an. hoc vel illud daret vel pateretur,. si rem. probasset, sin minus ipse hoc vel illud dare vel pati spondebat, (atque ita accipienda quae dicit: Aeschines: inde a «v Bacaviëdgar usque ad rovruy ).. Hac igitur xpoxafoes accepta tota reliqua actio solvebatur et ab illius eventu pendebat judicium vid. Pollux _ VIII, 6. ubi eam vocat adow dieis exh vi dpicuévy Soup Ñ wapruplg 4 Bacup 9 Eran vui roodrge. Interdum quis adversarium: ad quaestionem non de- suis. sed. de ipsius. servis provocabat, quo facto saepius hic stipulari solebat, ut si servi sui ex quaestio» ne quid. detrimenti caperent, provocator haec refunderet vid. Harp. in Ye- ibique Va- . lesius, Cum hoc loco conferri meretur similis locus. Jsocratis wep) rijs dvridécews p. 347. ed. Tauchtn, thv adrùv 3i-mowtpmar mpdurnoms Hv mep Kad mep) tiv arwy Aha yàp el piv wands dvip yéyove Tiddens , xo worrd: wep) Suds EEhuapres werden xal dixyy dim divai xal mérge uoe Tolg ddixotow' Hv 3” Eridegdj xal monlras dy dyadds ctc. p. 132. Aoyioudy. rive juepäv:] Cf. Dem p. 29 sq. . Tiv denaeri méasuov] Gestum est hoc bellum ab Olymp. CVI. anno g. usque ai Olymp. CVIII.. annum 4. Paralrov ] Successit hic Phayllo in Phocidis imperio vid. Diod. XVI, 38. sgg. „Apouoxýpuxes ] Vocantur hi quoque juspodpduor, et ingens spatium pedibus brevi tempore percurrere poterant, Adhibebantur maxime si nuncium quam celerrime perferri necesse es fo FRANCISCI DE GRE VE esset, conf. Herod. VI, 103. et Nepos Milte 4. et vid. Harp. in y. Alii tamen le-s gunt 9OxucxWpuxe. KareuichDdenoav và Ördpgovra] i. e. quae supererant ita in mercedem consumserunt ni- hil ut superesset: praepositio xar& in compositione saepius notat consumtionem , vt nihil supersit, et respondet Belgico ver et op. Sic v. g. xaraveafoxw. ita impene do ut nihil supersit, i. e. consumo, xaraxafw ita incendo ut nihil supersit, i. e. come buro, xerwzcAeuée ita contra aliquem bello ut finem bello imponam, i. e. debello, vinco apud, Aesch. ady., Timarch, p. 52. Similiter xaraxvBetev, xaropopaystv , xa- TaPayelvs Karamlveiv. p. 133. Tots omovdopdporg Tog rag gueruprdridas omovdàs drayyinovei ] Uti tempore fes- torum Olympiacorum , Isthmiorum etc. nefas habebatur bellum gerere, sic Atheniene ses tempore celebrandorum mysteriorum praecones quocumque in Graeciam mittebant , qui rogarent ut inducias agerent. "Apyiddou | Hic fuit) Agesilai filius, rex Lacedaemoniorum de quo cf. Diod. Sic. XVI, 24, 63. Egregius quidem fuit dux, male vero audiit quod primus Phocense bellum instigaverat: hunc cum 1000 militibus auxilio miserant Spartani cf. Diod. XVI, 59. Th zis Emdprus dervà dedikvar] Eodem modo p. 123 f. gà demà méóljuüey dsdsdvar, i. e. timebant Phocenses mala quae a Lacedaemoniis ipsis evenire possent, si eos in regio- nem suam reciperent, quorum licet non praesentium và deve metuebant, — rd dewd igitur varia significare hic potest v. g. perfidiam, regnandi cupiditatem, Similis dice tio apud Thucyd.1, 109. » Aaxedayudna Qelcavreg Tv "Adyvaloy rd hogs e xal Tiv vewtepomoiiay &mémspdav. p. 134. Kal rë uy — irzexñsai] Codices omnes habent 75: recte autem Wolfius mu- tavit in zg: etenim rò si retinemus, nullam fere sanam inde efficere possimus senten= tiam; duae igitur erant Philippo rationes quare Thebanos humiles redderet, prima quod videret eorum ferociam, altera quod nollet copias hominum infidorum adversus se ipsum exercere sive instruere, Posset tamen etiam deleri rd, quando xal uà Bov- asolar penderet a mpocsdoxére et] conjungeretur cum aedem 5 vel etiam pro TÓ lege- re air, quod in éraexfoas subaudiri, recte observat Cl. Reiskius. "Emioroayy Dlaurmog ] De qua cf. Dem, p. 27. p 135. "Eoxsuaydyucav ] Cf. Dem. p. 38. Oğru — mapampeofBedorza | Cf. quae diximus in cap. 2. hujus commentationis, Egregie enim hunc locum interpretatus est celeberrimus Taylor, cujus tricas, quod doleo, non intelligere se dicit Reiskius. Quamvis enim Demosthenes Aeschinem accusaret, cum hic legationis secundae rationes reddere deberet, ( eüfdvae 3idvau ) numquam tamen sis» ayyerlg eum circumvenit , tamquam gapampecBedoavra vel in secunda vel in tertia il- la legatione, Kal ri» mode Ouxiag Eybpav etc, ] Historia illa de obsidibus Thessalorum a Phocensibus Oce en COMMENTATLO Wo QUAESTIONEM*LATERARIAM. $i » occisis, unde vetus illüd Odiuin extitit , narratuf quoque a’ Z/urdreho de yirt. mul, nos . tante Tayloro..: Aliàs antiquae simultatis eausas harrât Hered. VII, 97 seg. , baxir — dacendvdovewerjarusdros | Cf. Diod." XVI, 59. Philippus enim cum in eo jam ‚esset ut. Phalaeci- copias: 'aggredéretur, ‘hic legatis ros Medo ridos cum: 8000: mili- tum in Peloponnesum abiit. LA ^8 eri EréPavor — Adpxvarcy ] Hi videntur fuisse collegae Acstloh in legatione ad. Amphie ctyonas. i pt p. £36. "Odd karà roù venue} Haec fuit’ solenis — podunk Zwei] Hi quodammodo comparari possunt cum Romanorum re de quibus vid. Ernesti in. Clay. Cicersj =i Jp.) dien Siet 18819 OUD : "Erdauyoe ò smery etc, ] Conf. Dem. p. 89. Pe 1397. Oyuy d etc. ] Cf. Dem. p. 9o seg. Trist wiets T&y dè cuxoQavrGu dymoolge mpofBoràs morodueba | ITpofJoral erant: Piaejudiċis Solid à popue lo facta: vel enim si magistratus deliquisset in populi concione, aliquis. dé. eo mpoBaa- 3u Aeodar poterat, quo probato magistratus a populo magistratu privabatur, dein ad jus . dices causa deferebatur: sic, quoque de sycophantis sye(jeA4» quis instituere. poterat ad populum; quamvis enim statim in judicium. vocari poterat sycophahta y illud tamen . ánprimis factum esse videtur si gratia apud Heliastas floreret iste sycophanta, ut sal- tem ill populi praejudicio paululum deterrerentur judices, ne injuste: pronunciarent. - De wpoBoaats T&v cuxoQavrüw illustris est locus apud Isocratem wep) rig dvriddcews in fine, (p. 402i ed. Tauchn. ) xarà 33 rovrov (i. e. cuxóQavrüv) vpkQàe piv mpd Tove becuobiras , eleayyeMas V ele viv Bouayy, wpo[jonàe DÈ du TQ dup Céxolycav ol mpdyoe vor). Cf. Harp. in y. et Schimann de comitiis Atheniensium p. 233+ et Hofer, be de ` Ps 229 sqq. et Pe 232. inprimis. p. 138. "AvaBiBGuar] Cf. quae diximus. ad Dem. p. 114. — Futurum Pim est, £ qualem habent saepe verba in £e: sensus est: quae autem vulgus quidem non respi- - cit, prudentiores vero maximi faciunt, pleraque scilicet ex meis quae propter hones- Tatem se commendant vobis spectatum producam :, significantur autem liberi,- parentes etc, quos vocat mapaxarabijkas , quas domi reliquerat, quum in Macedonio proficisce- tetur, tamquam pignora fidei suae. … is Rapenctantes iy "Acía] Fortasse: interfuit expeditioni Cyri minoris. <- y "ErecBourddaig ] Eteobutadae fuere qui re vera: Ç éredy) ex Buta progeniem iodine ex qua g.üte Minervae Poliadis sacerdotem eligi solere docet etiam: Harpe i v. “Os dop i] "Avg ponitur hac — > qua- " "mul Latinos vir. i, e homo fortis. i siufoy 2: 'Everod@ns Actworakloy ] Fuit. haec mna ex renal eines quum. quis. scil, aciem -relie ‘quisset et ordines deseruisset. |... miis poe — datusewag] Idem de caede Nicodemi refert adv. Timarchs p. 19° Aristars L chus 82 MAIS BR RrA NL Cry SiO 15 n;$ „GR EV E: 1/1055 chus. ille. fuit. Demosthenis. familiaris cf. ib. qui,mandato | Demosthenis Nicodemum crudeliter interfecisse dicebature-. Conf, .etiam Dem. contra Mid. p..eg. cujus caes dis accusatus est Demosthenes. auctore : Midia) vid. #5, Ipse ‘autem. Demosthenes: iP, p. 227, non.quidem. Nicodemum sed alium quemdam. gi utr ipsum tp accusasse dicit incitatum a Midia. Dikogdpne } Conf. Dem, po874.^ siulo p. 139. 'A@PdByros ] Conf. Dem. p. 87. Els robs dyudrag OeypáQue ] Qui. inter udreg recipiebantur ,. referri debebit. “ds si Me Evapyindy. ypapporeioy che llarpocr. inv. xowdy ypapmarstov. Tatavéw ] Taave duo erant dua e tribu Couns) Pandronide, e qua erat Demosthenes : conf. Harp. in y. í p. 140. OÙ yàp 5 Manedovla xaxods Ñ spyorods sity POT dirá]: “Sic etiam Uy pro - (Quint.:3. in Galliam Nacyius ét titans, Alpes — 4ransfertur z yet) "-— mutatio doci, a Meld e SOTO? Huqoq' ti f: ah Baseer ‘Os Ù ay uuv — aAdyourag ] dier ‘crimen quod omnia ‘ita scita nlet ut omnes: ipsum. omnia eq/vidisseret audivisse: em io en MN Cresiph. p.191. qui locus-omnino coBferendus. | ^| si i7 doy Ey eite d's Gray ri peddyrar, viv rbywv Dpxog ward ray IPTE diii Alii ete werd? Reiskius vero explicat imprecans: ipse sibi ut si mentiatur coccus fiat £ mm mimis forte exquisite —-mihi- potius videtur explicandum:: praeit autem .,. quando aliquid nen- "titur, orationi ejus jusjurandum , repugnantibus: — RT ie. cp -v pudentes-ejus-.ogui: -contrarii;sifit iis; quae dicát.. | laaien. ¢ p. 141. Mera&d — Hilos JCE. quae: annotavimus: mene jö. à E cul 413. aC li “Ort tis èv Puyijs — redxou — Simpopruxóe ] Legi malim esozoü, cunt quid tota comparatio < desumta «est avscopo collimandoset feriendo , : tutir- quia-magis convenit cüm-zAeTero» «fy | Bisdprixde y- denique quiasententip mtito:'aptior:est «et: facilior multoque magisvcum ipsius: Aeschines sctitentia’ convenit z sensus est Aeschines optime quidem inopiam et ' exilium. meum £amquám:'scoputn -collimavit, plurimum; vero ab ‘illo: Ipsi fede gto Zdrwpy ]| Cf. quae’ diximus ad Dem. p. 73. qui tamen: realiter 'docuit;: © ; p. 142. ‘O6 dewey sly etc. ] Haec non inveniuntur apud ipsumiDemostheyem, -711-7 Tcbs Kaplovag xol rode Ravili; Omokpivdasvic ] : aajt Bovllas dish c ex có» moedia: Satyrüs enim fait comicussBistriog sı ivo sovi 5000090001 ate Esvéboxos ] Apud Dems p. 74. legitur Bevddpave ol on. ond T odia d "Tücürov. aird xpoorpdaratov', Où viis mdnews ] ^ same PERTOT PERE (placa ie €. ^ ge culum, labes': recte legitur aro, non ut Wolfius voluit Zgog. Thoda dntiaydapos]' Conk Hésiodus Oper ser Diere ý. 938. ubi legitut dein T p. 143. Hus apy lay où Tege | In bello enim otiosi "— iani Vêlai colla "" A Arnant Va moter fashodit sDoss ob a E UR = NIU E COMMENTATIO ap QUAESTIONEM LITERARIAM, 83° ‘ti-eraritl, privatis sumtibus consulebant; in pace. ‘vero, hiscescessantibus:, — Opes ram eos dare oportebat. Euiiidov yap voUs aoiivxe Jo Cf. Deme P3E, “° - EM ; : p. 144. “Come èv croi igopote ; pod Pi Fuit IN ‘munus rob” mia z wn ivea etc. ] Cf. Dems ps 44 segt seut ni mins soos [45$ t Tore wrote &Bonderre | Cf. quae diximus atone pe si oacsomeQ mat Karyydyere — @yGatove ] Thebanorum enim exsules, qui ab fis, qui Laconum ‘partibus - studebant, urbe. expulsi erant, postquam: Phoebidas-Cadmeam-oceupasset ,- Athenas se contulerant, unde profecti, repentino et clandestino impetu patriam recuperarunt et ‘servarint, adjutores nacti Athenienses , qui postquam exsules Thebas intrassent ipsi “a limitibus verteren cf. Xenoph, Hellen. " wt 4. gn 19. et "odia in e Cap. 217 ? và Wes "Ev Mavrwelg | Pugnae illi iasechiiedonie Aiden 14 et contra "Thebanos: in acie zalde. runt, quamvis eosdem:antea exsules in patriam deduxissent et contra Spartanos juvas- sent: causa autem mutati consilii fuerat, quod ante quidem Atheniensibus utile esset Spartanorum universam fere Graeciam in potestate habentium vires coércere, postea - vero Spartanis opem ferre ne. Thebani duce Epaminonda, Leuctricae victoriae gloria elati nimis crescerent et Spartanis devictis ipsos quoque aggrederentur. =- - De pugna „Mantinea ef. Xenophon Hell. cap. ult. et Nepos:in Epam. cap. 9. 3h93 "Pole yàp zapos cupmepipépesdar dvdyxx mods và wpdriotovs xml tov Bpk, xol mv miv | Conf. inprimis Cicero pro Plancio cap. 28 f. et sg. Stare enim omnes debemiis, tam- quam in orbe aliquo reipublicae, qui quoniam versatur, eam deligere partem, ad quam nos illius utilitas salusque converterit etc. : Ti» 38 movyphy — dvridixes |] Reiskius. legere mavult? và HÈ weil Karyyopoy, cl wo moely Myers i. e. quid facere malum. accusatorem dicendum est? — Minus récte mea sententias rò Adyem enim respondet antecedenti và oiv. i gies Deinde riv mpoddruv rig wph Üewpeiv non cum Reiskio explicandum duco, mane quibus indiciis deprehendere atque noscitare oportet, sed simpliciter: quid prodito- Tem spectare oportet? . Cui recte respondet illud éePépew etc. quaesivit enim Aeschi. nes, quid bonum suasorem.facere oportet? ridders = ivi Wero? quid proditorem spectare? of ea Pe 145. Adyous — dvridluois ] Criminatur into hend quod non. tantum orationes aliis Scriberet, quas hi in judiciis praelegerent, quod saepius faciebant oratores, sed etiam scriptas orationes cum adversariis communicaret' et contra amicos scriberet cf. ady. Ciesiph. pe 218 in, adv. Timarch. p. 63. Plutarch. in. yit. Demi cap. 10. idem fere vefert, saepius Demosthenem et accusatori et reo in eadem causa’ orationes Scripsisse , quasi ex una eademque officina adversariis arma venderet; quibus contra se ipsos invi- ^ : L 2 cem 14^ MATS FAR'AIN QI SOCTIE 35.80 QGAROETY E à cem. üterentur3 = causa illa’ Phormionis et Apollodori refertur: M a Plutarcho ibidem. EleAde; — Méoyou] Cf. Aesch. adve Tim. p.79. ubi dicit: dann Demosthenem fin- xisse se Aristarchi illius, esse amatorem , quo facilius -ejus pecunia potiretur. q "EQ darecrésyoas ] Aristarchus enim in fugam se dederat. propter suspicionem caedis: Nicodemi , quem Demosthenes -spoliasse-dicèbatur-3, talentis „quibus tamquam viatico uteretur. cf. der Ze. desch. et ann, nostra ad p. 138... | : Tov. xaady’ raand. dua dviuarsv.] Cf. Dem. pe 46, ubi eum vocat Óaupdciog -— THOTYVe Tlepiroaas ] En Athenis ab 18 inde aetatis anno tisque i 20. év mepimdaoig mie litabant 3 et vicina: tantum Athenis castella custodiebant. et agros. circumibant, neque Atticam egrediebantur cf, Harp. in v. ibique Valesius et Maussacus qui recte notat -Harpocrationem , quod hic putaret Aeschinem gloriolae captaidae causae numerum an4“ norum duplicasse, quasi legitimum tempus unius tantum esset anni. Srparelay vi» ép olo képest xadovedvyy ] A. vigesimo inde anno militabant quidem etiam extra Atticam, sed tamen éy jépeot i, e. non cum reliquis , sed in partibus minus pe- riculosis ; vocabatur autem liaec militia vepfpe/z vid. Massaucus ad Harpocr. in y. me~ piroro €t locus Suidae cit. a Valesio ad Massaucum ib. — Reiskius existimat eandem esse militiam quam paulo post dicit ràe. 2x Hades Edou; sed quamvis fw role pépes ‚et hoc significare quidem possit, pace tamen ¿viri doctissimi , Valesii explicationem praes ferendam duco cum-ob locum: illum. Suidae qui expresse hoc docet, tum etiam prop. ‚ter ipsum Aeschinem; qui cum dicat cag &raas rag de Mados é&ddougy rag dw. rolg ÈTOVÝROIG » xal Toig pépesiv aperte distinguit inter utramque notionem, Tay. AdniPiddou' Eévav.] Fuere: copiae. conductitiae ab Alcibiade conductae, memorantur quoque a Thucyd. Vis, 616 Edvor " Axxila3ov. : Athenienses Corintho in primis merce» narias accipiebant copias conf; Philipps Y. 51. Bidets Iph tiv Negedda xarouudvyy gapddpav] Quamnam pugnam significet nescio; inter re quidem et 2, Peloponnesiacum. bellum in eo quidem fuit-ut Argivi et Spartani ad Ne- meam magnam pugnam committerent: sed temporis ratio, obstat quominus haec possit esse , neque interfuerunt illi Athenienses vid. Thucyd. V , 60. p. 146. "E&ddouc rag iv volg érwvduorg ] Juvenes qui militare incipiebant, inscribebantur in tabula in qua -notabatur: nomen. ro). " Apxovrog éx&vóuov: quotannis igitur omnes qui . post certum quemdam archontem iróvupov militare- coeperant ; si opus esset, in bellum proficisci oportebat,. quumque ab. 18? usque ad. 6o. annum legitimum. esset tempus, 42 erant quoque singulis annis érývupor et quisque rag év moros role) émavójoig orpan vela; perficere. debebat cf. Harpocr. in Y. :émdvuuo et orparela év émovduors. Tùv dv Topdvoug mé ] De hac pugna nusquam alibi quid reperire potui. Tay COMMENTATIO 4p QUAÉSTIONEM LITERARIAM. 8 T&v raydv — werroxdrav ] Cf. Herod, VIIE; 53. Am; p. 147. MuAriddou rod Klgwvoe etc.] Mire tempora turbat Aeschines: Miltiades enim post pugnam ad Salamina: jam ‘mortuus erat, Miltiadis filius Cimon in exsilium ab- Atheniensibus pulsus redux pacem illos inter et Spartenos conciliavit 50 annorum ute- batur autem hospitio Lacedaemoniorum, ut refert quoque Nepos in y. Cimonis, cap. 5. "Erexlongey — dxodouyrauev | Cf. Thucyd. 1, 107. Tpiaxoclous Exébae Erprdpela | Athenis erat Scytharum manus, quibus utebantur magie stratus ut ordinem servarent et iu pompis et in concionibus et in executione sententia- rum; saep us vocantur apud Aristophanem of roëdrar. Teds Alyuwúras els mdhegov warderngevj Cf. Thucyd. Y, 105. vóAeuoy diz Meyaplas | Athenienses enim Megarenses portibus et foris prohiberi decre- verant, quod Spartanis belli Peloponnesii gerendi inter alios fuit praetextus ‘vid. Thucyd. 1, 67. p. 148. Tiv yépav verelijvar mpolgevn ] Athenienses enim in urbem ex agris se recepee rant, hique ab hostibus quotannis vastabantur, "Emoycausta dà Nixaiov] Cf. Thucyd. V , 16. IlAdevag droulag — ġmerrelaapev ] In his Amphipolin, Thurios, alias. Tidaswov X? "Apyeícug | Athenienses, factis induciis cum Spartanis, cum Argivis societa- tem inierunt, hosque contra Spartanos juvarunt, conf. Thucyd. libro V. Toùs terpaxocloug | Democratica enim imperii forma auctore Alcibiade dissoluta, oligar- = chia instituta est et 400 imperium habuere vid. Thucyd. VIII, 66 segg. Tò gà gmoiaxey] Thrasybulus patria liberata legem tulit quae vocabatur &gvyorla; qua injungebatur uy gvyornanelv cf. Nepos in Y.. cap. 3e 'REerasea)] Erant hi legati electi a populo qui mercenarias copias explorarent, ne fraudem in numero militum facere possent imperatores, "AsesroAsi; | Erant qui ad emissionem, triremium erant designati cf. Het ny. dds erodes enim significat expeditionem ; maritimam. Pe 150. Els gewúguv slvai thy dp3v ] ie e. quantum memoria repetere possum, el; hic pos nitur pro dy: notandus quoque infinitivus: qui saepius vel cum ôcov et dg vel fine his particulis poni solet pro indicativo. Ita quoque dicitur wol ye doxsiv. Odders Öuöv — éuvvs] Cf. initium Orat. Aeschinis ady. Timarch. Euwúyopov ] Postquam accusator et reus causam dixerant, alii et pro accusatore et pro reo dicere solebant, ut auctoritate sua judices permoverent: inprimis of orparyyol tamquam cuv¥yopo tribunal conscendebant, quorum major potentia saepe efficiebat ug judices in eorum partes traducerentur; qua de re saepius ipse queritur Aesch, ady. Cte- Siph. p. 158 f. et 2276 cf. Dem. de F, L. p. 108. et Aesch. ady. Tim. in f. Publice quoque a populo eligebantur ouvúyopos qui vel cum xaryydpors accusarent, vel $6 FRANCISCI ve GREVE COMMENT, ap QUAEST; LITERARIAM. vel novas leges quae mapdvogors dicebantur defenderent: vocantur hi etiam odyd:nor cf Harpocr. ite: vocibuse. s ssd “Aua dè xal Dmouocüvy PRE S Phocion inde Ani i. e sposi epit est: vid, Nepos in Vita fap te et Plutarch in Vitas i | Tig ò dperijs idpöra beo mpomcpoidev EOynau HESIOD. Oper. ct Dier. Ye 287. PAULI JACOBI ANDREAE, AMSTELAEDAMENSIS, IN SEMINARIO THEOL. LUTHERANO, QUOD AMSTE: LAEDAMI EST, THEOLOGIAE STUDIOSI; COMMENTATIO AD QUAESTIONEM AB ORDINE THEOLOGORUM LUG- | DUNO BATAVORUM A, MDCCCXXIUII, PROPOSITAM: Quaeritur , quaenam sint praecipua diversarum divinas, quae dicun- tur, proprietates üispescendi rationum (methodorum) commoda et incommoda? et quaenam earum plurima. quidem illorum habeat , his vero omnium minime préqatur ? QUAE PRAEMIUM REPORTAVIT, D. ix. MENSIS FEBRUARII A. MDCCCKXIV. a SA : PLAUT : Mule TR . - 1 D COMMENTATIO "QUAESTIONEM THEOLOGICAM. PROLEGOMENA. S; ideam naturae divinae quodammodo claram et perspicuam menti nostrae informare velimus, perfectionem, quae Deo necessario competit et proprie una est atque indivisa , in partes dispescere easque singulatim considerare cogimur, Hae autem partes communi nomine Attributorum , Proprietatum seu Virtutum Dei appellari solent, quae, licet ar« ctissimo inter se vinculo conjuncta sint, cogitando tamen discernere possumus , vel adeo ob mentis nostrae imbecillitatem separatim spectare debemus. Modus vero , quo attributa divina proponuntur (1) itemque ordo quo recensentur, apud alios alius reperitur. In Litteris quidem Sacris ea nusquam una serie enarrantur aut certo ordine enumerantur; sed pro diversitate orationis et consilii, auctores S. S. nunc potentiam divinam , nunc sancti- tatem laudant, modo justitiam divini numinis celebrant, modo benignitatem, Eadem in exponendis rebus divinis simplicitas etiam in illo aevo deprehenditur, quod Apostolis proximum est; immo (2) totis seculis prioribus praecipuum theologi Christiani munus erat in tractandis interpretandisque libris SS. et placitis ac praeceptis, quae in codice S. exhibentur, ad usum vitae conferendis. Placuit haec docendi simplicitas nonnullis Theo- logis tantopere, ut eam revocatam vellent, et, quod peculiariter ad virtutes divinas atti- met, fuerunt, qui earum divisionem atque per classes certas descriptionem plane absurdam dicerent (3). Sed qui ita judicarunt, et, quidquid in disciplinis systematicum est, pare . Vi fecerunt vel prorsus contempserunt, illi ex nostra opinione mentis humanae naturam at- (1) De modo, quo virtutes divinae in Codice S, proponuntur, agit Rob. Lowth de Sacra Poési Hebr, Praelect, XVI, : Ca) Je Cy Doedérleiu , Tost. Theol. Christ, 1. 6-66. pag. 219: Ed, Ve (3) Wi, Krug, Metaph, $:188. pog. 377. Ed, I> | A a 4 PAULI JACOBI ANDR EJ atque igdolen parum considerarunt. “Est sane verissimum , in:primordiis omnis eruditio» nis humanae systemata nulla fuisse, virosque sapientes. exstitisse antiquissimis tempori- bus, qui id, quod verum , justum, honestum , pulchrum vocamus » probe cognitum hae berent, antequam aliquis de condendo systemate vel universae cognitionis humanae- vel singularum ejus partium cogitaret. Abhorret tamen ab humana mente semper acquiescere in cognitione rerum vulgari, dissoluta , fragmentaria, incongrua, hiulca; contra eidem aptissimum: est, disjecta colligere s-longinqua arcessere, confusa digerere et quae varia sunt, sub unum revocare conspectum, ita ut prima mediis cohaereant, ultima primis ree spondeant, ne ipsa mens in vero quaerendo temere vagetur, aut caeco impetu feratur, ` sed tanquam in tabula iter suum ipsa cognoscat (4). Ejusmodi quid etiam progressu temporis factum est in omnibus ilis, quae ad doctrinam Jesu Christi et Apostolorum pertinent, a "Theologis Christianis, maxime iis, qui ad scholae legem formati essent et Philosophiam Graecam cum doctrina Christiana conjungerent. . Sero tamen perventum est ad systema theologicum, nec sine longis meditationibus ac prolusionibus, Ad simplicissimam enim institutionem Apostolicae. aetatis nisi accessisset necessitas. defendendae religionis: Christianae ab adversariorum criminationibus , et conatus scholarum , praesertim Alexan« dripae , cum securitate quadam Christianorum ab exteris hostibus, nunquam fortassis in lu. cem prodiisset ejusmodi opus admirabile „ $ quale | est Joh. Damasceni celeberrima illa *Ex3o- eic axpiBng tis ÖpdoddEou mlorsuge Hic igitur Joh. Damascenus post Origenis , Gregorii Ayssetil. Augustini aliorumque conatus tantam, laudem a subtiliore et systematica rerum, divinarum tractatione meruit, ut parens omnis theologiae systematicae habeatur, Ad hunc itaque nobis redeundum est in repetendis initiis variarum divisionum, quas. theologi nostrorum temporum in loco de Virtutibus divinis commemorare vel sequi solent, non quasi omnino primus esset Johannes, qui attributa divina in certas classes dispescues rit, aut, quasi apud eum omnia réperirentur, quae ad quaestionem propositam pertinent — plura enim recentior aetas tentavit — sed quia et auctoritas illius ingens fuit et subtilitas mirifica, tum , quia theologi recentiorum temporum illius vestigia magis minus secuti sunt, tum denique quia nostra nobis tenuitas suadet, ut in tanto scriptorum Theologicos. rum numero certis. terminis. nos contineamuse Ipsum.igitur consilium eorum , qui in loco de Deo providerunt, ut virtutes divinae in certas quasdam classes describerentur et ad sua genera revocarentur, perquam laudabile videtur , propterea quod in docendo ac discendo plurimum refert , justum servare ordinem, et nihil in omni genere scientiae incommodius , intolerabilius et perniciosius reperiri potest ea docendi vel discendi ratione, a qua ordo, nexus et perpetuitas absunt, Sed iidem ` theo- (4) D.Wyttenbachii viri Cl, Praef; ad Praecept. Philosophiae logicae p. VIII (Ed. J. G. E. Maass) cujus ibi de utilitate Dialecticae dicta de cujuscunque disciplinae tractatione systematica valent, re Se se COMMENTATIO Av QUAESTIONEM THEOLOGICAM. 8 theologi, qui varias divisiones ( 5 ) attributorüm divinorum vel invenerunt vel in docendo secuti sunt, ut aut memoriae aut intellectui prospicerent discendique commoditatem auge- ‘rent, matute cognoverunt, varia incommoda ejusmódi descriptionibus inhderere , nec rae To, quod perspicuitatis praesidium esse debebat, novas tenebras inducere. Hine mirum ‘non est, in plurimis libris dogmaticis nostrorum temporuin' varias. quidem distinctiones ‘attributotum divinorum commemorari et proponi, sed raro’ prorsus ét disertis' verbis com- probari, Ergo res, si non abjicienda, emendanda est.” Abjecisse quid2m "videntur ipsi primores de numero corum, qui Seculo XVI et ecclesiam Christianam et omnem theolo- giam emendare felicissime aggressi sunt; nam neque 24. Me/anchthon im Locis communibus , neque Calvinus in Institutionibus Christianae religionis hac de ré aliquid Operae. pretium tra- diderunt. Scilicet (ut verbis Moshemii (6) utamur) ,,alieni prorsus’erant magni hi homi- nes ab arida , quam Scholastic doctores consectati erant , et rixosa divinam sapientiam tra- dendi vià ; ideo nonnullorum dogmatum nullam sibi rationem duxerunt habeüdam esse, quae popular: modo Ma sagen posse cernebant re Se eum tide rupee r Tue ere he . modo digni sunt, qui, relicta Me/anchthonis et Calvini simplicitate, severiorem ac subti- liorem in tractandis rebus divinis methodum revocarunt et in loco de Virtutibus divinis etiam variarum divisionum rationem habuerunt, Quis vero primus ex Protestantium coeti- bus id fecerit, id quidem nobis nunc praesto non est; inter primos tamen haud dubie numerari debet theologus ille Lutheranae familiae celeberrimus , qui ineunte Seculo XVII floruit, Joh. Gerhardus. Ab illo inde tempore plurimi Theologi in inftitutionibus suis et libris dogmaticis descriptionem quandam virtutum divinarum in certas classes tentaverunt et in disserendo secuti sunt; nullam tamen adhuc earum distinctionem protulisse videntur omnibus numeris absolutam, Cum igitur Ordo Theologorum Lugd. Bat. summe Venerabilis, illa quaestione proposi- ta, ejusmodi divisionem non abjiciendam judicaverit, sed si fieri vel quoad ejus fieri pos- sit, emendandam , nos periculum fecimus conscribendae ad gravissimam hanc quaestionem commentationis, non ut ipsi contentionem dissolveremus ( quod quidem ingenium requi- reret viri rerum peritissimi ), sed ut vires nostras exploraremus, ac, si fieri posset , diligentiae laudem reportaremus, Dummodo igitur aut voluntatem aliquid rectius consti« tuendi (in magnis autem voluisse sat est, et magna velle non semper temeritatis est) aut certe cupiditatem discendi (nam vel annitendo ad arduum sapientiae templum ingenia juve- nie (5) Utimur divisionis vocabulo cum Cic, Topi Ce Je quem laudat D. Wyttend, Praec, Phil, Log. P. III. Cap. IV. § 2. 9 Ad Cudworth Syst. Intellect. Tom, II, p, 57. Edit. Le B, II. A3 6 PAULI JACOBI! ANDRE& nilia proficere possunt) judicibus idoneis probemus, facile veniam. impetrabimus , si in re omnium difficillima saepius peccaverimus. j Jam ipsam quaestionem theologicam , in titulo propositam, de cujus praestantia et utie litate persuasissimum nobis est, paullo diligentius consideremus. Est ea bipartita, Primum enim recensere jubemur variarum divisionum , quas attributa divina experta sunt, commoda et incommoda; deinde, instituta comparatione, dijudican- dum est, quaenam dispescendi vel describendi, methodus reliquis sit praeferenda, Poterit tamen, salvo quaestionis propositae sensu, argumenti partitio etiam ita institui, ut trie bus locis tractatio absolvatur, primo, divisionum praecipuarum enumeratione aut recensio» ne, additis, sicubi opus videtur, explicationibus, secundo , divisionum illarum cum sine gularum tum cunctarum examine, censura vel dijudicatione, tertio, delectu ex variis illis methodis faciendo , subjunctis deligendi causis ac rationibus, Non abhorret tamen a cone silio quaestionis, loco faciendi delectus ex variis divisionibus hactenus usitatis , propones re novum quoddam genus describendi virtutes divinas; quod qua ratione fieri posse nobis videatur, infra videbimus. Nunc ad ipsam tractationem pergamus. Ain | PARS COMMENTATIO ap QUAESTIONEM THEOLOGICAM. 7 PHAROS RORGLOM. A. DIVISIONUM PRAECIPUARUM RECENSIO VEL ENUMERATIO, ADDITIS PASSIM EXPLICATIONIBU Se, m uvabit in. hac recensione primum quaerere, quid veteres Theologi Graeci, maxime omnium quid Joh, Damascenus , de virtutum divinarum variis generibus constituendis memoriae reliquerint; quorum tamen cum paucos tantum inspicere et consulere nunc quis dem liceat, iis utemur, quae larga manu dispensavit Jos. Casp, Suicerus in Thesauro Ec- clesiastico, Ergo ; Prima diyisio, quam commemoremus, ea esto, quae distinguit attributa megantia ab afirmantibus. Hanc disjunetionem, in quam sponte nostra incidimus , si virtutum divinarum denominationem spectemus. grammaticam, jam aliquot seculis ante Jos. Damascenum "Theologis Graecis cognitam fuisse ( 1), permulta veterum loca abunde testantur, quorum unum. et alterumr hic ponemus. Theodoretus, Cyri ad Euphratem Seculi V initio Episcopus impiger et lau» de dignüs, qui exoptatissima Jož. Chrysostomi disciplina atque institutione usus fuerat, ita de Deo loquitur (2): viv delay Quow où pdvov dmd. täy mpoodvruy dyomdlousvs AAA kal dm) trav wy wpocdurwy mposayopebopgev. Copiose hac de re etiam disputat Dionysius ille Areopagita, cujus scripta: Moshemius IV Seculo, alii sequiori aevo assignant. Hic de Mystica egit Theologia: in. cujus operis Cap. IH data opera disquisitum est, ries ai xa» raQatixal bedroylaty leg al dromarixal. Fecit igitur discrimen inter afirmantes et &egantes de Deo locutiones , vocabulis illis éroddoews ct xaraddosws usus moe re apud Graecos Philosophos inde ab Aristotele recepto, Hinc de eadem re apud Graecos Philosophos etiam illae formulae occurrunt, dmaPariwäg Acysusva et naradarinäs Asyówevæ:; quas non unice de vocabulis. singulis, quibus attributa Dei indicantur, sed etiam de integris enunciationibus intelligere debemus. | Ceterum vocabula. singula, virtutes . divinas: indicantia , sermóne Patrum plerumque appellantur ra.dsia dvéuaras integrae enune ciationes. vero deoroylat. . Classicus in hae disputatione. locus est Jo. Damasceni (3): t Tay Cr) Conferatur Gregorius Nyssenus apud Suicerum Thesauri I. p. m et Basilii locus ibidem, (2) Suicerus in voce Zmwodarreag et &bparos, l. p.401 et 488 (3) Joh, Damascenus. de Orthodoxa Fide pag. 53 et seq. Edit. Basil, 1548, 8 CUCPAULI JACOBI ANDREA’ viv belav, inquit, dvopdrov và plv drodarinds Adyerat, DwAcüvra TÒ Ümeptüciov s olov dvodcioc, &xpovoé, Svapyog X. Te A. TR DE xaaQuaTIxGg rsydueva de alrlou tov mávray xaryyopstras* de yàp alrios mavrav tov Övrov xal mdons obolag, xol dy Afyeras xal edola. In hoc loco, quia postea ad eum redeundum erit, paululum subsistemus. Inci- pit Johannes a negativis et subjungit positiva . > haud temeré aut casu, ut nobis quidem vi- detur, sed quia hunc ordinem contrariae dispositioni praeponebat, assentiens haud dubie auctori, Dionysiacorum ,: cujus haec sunt verba (1): el rolvuv,al pay ànoQás cie ém tiv bclov Andere, al D8 xaraddoerg (vel omnino vel ex parte) dvdpmoorots tH xpudicryt: tov axobsirav olnerordpa uaarov sri imi rõv dopdrov ú die tiv dvopslov ava SAT éxPavropla, Valent eodem ipsa Johannis verba (2): dow Aéyogev Exh decd xa Ta- Qarixüs, od thy QUeiv, dA rà mep) vv Queiv Duet. Intellexerunt igitur magni hi viri, minus proprie vel adaequate de Deo dici ra eTspuTIXÀ vel- dmoParinde Obiter hic monemus, quod Johannes in Deo ömepodotov vocat [ ipsi Graeci exponunt? Özèp zücav oùslæv dy] vel adeo dvode iov, ambiguitate quadam laborare; excedit enim oma nem substantiam vel essentiam , quod prorsus zihil est, et possis illud intelligere Deum esse và nihil vel in Deo esse và nihil, ut mundus apud Justinum Mart. (3) dicitur gerd- Bryros èk roù dvouelov ele odole). Potest tamen et debet haud "dubie ea odcla Johannis y quae Deo abjudicatur, intelligi de omnibus rebus finitis, quibus vulgo in omni sermone humano ode/a aut essentia tribuitur sive jure sive immerito „ita ut sententia Damasceni haec sit: si quid rerum finitarum est cjz/s , Deus non est odcla, sed rd Srepodctov xol dvoóciov, quippe qui omnem substantiam et 'essentiám , quálem nos quidem °cogita-' mus, sensualem scilicet, superat; sin Deus odola vel 6 dy vel rd Jv, nihil aliud hoc nomine honoretur, certe non eodem sensu, quo essentiam Deo: adscribimus. Potuit igie : tur Joh. Damascenus vocabulis illis, licet Atheismo affinibus, uti eodem jure, quo Sam, . Werenfelsius (4Y dicit, esse uipa alay Bidoryge inter Deum et res creatas — solum Deum dicere posse: ego sm — mullo modo coaequandum iis, quae nihil sint coram ipso. Non abhorret ab his, quod nonnulli Philosophi monuerünt, in idea\Dei:seu Entis realissimi mundum non esse misi meram negationém , brevi, Deum et. res finitas esse incomparabie lia. Quantopere autem moïs dmodarsnorg delectati fuerint Theologi veteres magna. vocabulorum copia arguit, quae forma Grammaticá negationem indicant, ut: &dpaross &QÜxproc, Éxvir roc, viu Qpad Tog, AMEPLAYRTOGS AKATHAYTTOSs dmeprvdye vos, üyeEixviao voc, dvebepebvuroes abbarogs axaravdyTos, kváAcÓpogs &vaAAclu TOS, arérccros, üár&AEUTWTOG y AÜdvaTo£, ÁTpemTOS, am sipog vel dmépavros, dveldeocs àcuguuávia oss dvavd“ares, 4odvÓsTogs dmeple. Ypamrros, adpioros vel dwepispsoross ARRE FTA whois stupid uiron TOGs ( 1) Suicerus in voce dxéhucre extr. T. page 487. (2) Suicerus V, 1, pag. 488. C3) Idem in voce àvoóziog I. pag. 369 princ. | C4) Opusc. Theol, pag. 673. COMMENTATIO ap QUAESTIONEM THEOLOGICAM. 9 TOS àcdpurog, RUACG, dmdptoroes WEVING, dmelpaoroes dvawapryrcs, &vagaproëmhes dmadig, verdere, et sic porro, quarum vocum haud paucae in Codice Sacro leguntur. Saepius etiam genere neutro Patres antiqui utuntur; id, quod, cum Deus neque mas neque femina sit, DiroroPinworepdy censeri potest: -rò ft Tai > TÒ dmetpov, TÒ &cpemvov, TÒ dulunrovs TÒ dvarrolwrov etc., quemadmodum Lucas Deum và (e?o» vocat (1), quod summi Dei nomen etiam est apud profanos scriptores, Frequens vero usus vocabulorum 2z0o4$ar4x&v, quae vi ac potestate inter se non multum differunt, abunde confirmat opinionem illam Pseudo-Dionysii de pretio rüv ámzoeQádcs wv in Theologia veterum Graecorum late dominatam fuisse. Opponuntur negatiyis, hactenus recensitis , positiva seu afirmantia. Quemadmodum in priori genere natura divina nominatur ab iis rebus, quae juxta linguae sonum ei non insunt (dvopdëerat àm tiv uh mpoodvruv)s ita in hoc posteriori Patres eam solent appellare ab iis, quae ipsi conveniunt Card tiv rpocdyrmy mporayopederats ut loquitur Theodoretus (2)). Hinc Joh. Damascenus passim Deum vocat rò alriov ray mdvray, và» dura) ryv odolav etc. et apud Basilium Caes. (3) enumerantur dy 4025, die Kloss DUMLOUPY DS» KPITNG » xal AAA« bow toara’ à Ülciy nad murki vOv olxelwv T bsp xal mpemdyrug mep abri» bswpoupévav, dzrooypalvovor: unde hujus classis attributa thetica vocari possunt, quemadmodum illa, quae negationem exprimunt, aztithetica a nonnullis dicta sunt. Comprehenduntur hac divisione omnino omnia attributa divina, ex- cluso nullo, et convenit ea satis bene cum ¢riplici illa via, quam ad cognoscendum Deum auctor Dionysiacorum constituit (4). Ut enim ra ázodarixà s. àPatperindà Deo & éQ@aspécewg tribuuntur, sic rà xatradartina ad viam emineniiae et causali- ta‘is commode referri possunt. Haec de distinctione attributorum divinorum in | negantia atque afirmantia dicta sunto, De variis ejus tam commodis quam incommodis deinceps loquemur. Secundam divisionem constituant absoluta et relativa , Graece dvduara 8 Q' $ auTOv et rà moie zi. — Absoluta. ‘attributa Dei douglas elvat dvéuara dicit Gregorius Nazianzenus (5). Ad hoc genus refe- runtur a Swicero immutabilitas ex omniscientia, In relativis se relatis (ad creaturas nimie rum, erga quas exercentur ) a Gregorio Nysseno (6) haud male ponuntur o1 v /pge uy zal ; HY (1) Actor. XVII. 29. Saepius non legitur in N. T, sed apud Josephum passim, ut Bello Jud, 11,8, $5. (2) Suicerus 1, c. I, pag. 401. (3) Ibid. pag. 1376. (4) Praeëunte tamen Scriptura S, ; nam e, g. viam megationis reperimus Num. XXIII, 19, emi- nentiae Ps. XCIV, 9. viam causalitatis Ps. XIX, 1—7. Rom. I, 20. Conf. J. Gerhardus Loc, Th.I, p. 113. $. LXII. He Muntinghe, Theol. Christ. Pars Theor. I. p. 100 extre (5) Suicerus, l, pag. 1376 fere media, (6) Ibid, pag. 1278. B A JP AULT IAC OBLON DR Ez) dixedBuv, morvdrcag, dxubivde, larpds, morehu, Bacixebey etlor ys, Dye wievpyde et sic porro, quarum vocum pleraeque etiam in Literis. Sacris p de Deo adhibi- tae, leguntur (1). Joh. Damascenus (2) dicit, tales denominationes notare opin mph; Tà dvridimoterhdgeva* ray yàp wupteudvrav Alyerur XÜplog», Kal ray Ba PIRA Asudvrav Baorisùg, xa) rav Dymtovpyouwevayv diutoupyde, na rip AE yopivoy morpipv. Sed illa enumeratio et collocatio singulorum attributorum , cum abs solutorum tum relativorum, quae apud Swicerum occurrit, nemini facile placebit + quam: obrem recte nobis conjicere videmur, Patres hac in re aüt sibi non satis constare aut certe- aliter in ea versari, quam Theologi recentiorum- temporum: consueverunt. ‘Apud ‘hos: - enim absoluta sunt , quae Deo adscribi oporteret, etiamsi mundum nom creasset, relatis ya, quae illi, tanquam conservatori et gubernatori totius rerum universitatis, competunt 5 vel, ut alii rem exprimunt, absoluta, quae de Deo praedicari possent, etiamsi mun- dus non existeret , sive quae Deo per se spectato tribuuntur, relativa , quorum cogitatio. existentiam mundi requirit. Ad prius genus, ut vult Joh. Gerhardus (3) » pertinet , quod Deus dicitur aézermus, immensusg ad posterius , . quod dieitur creator, TCX » domi» nus etc. 5 Illa” inquit," ‚Deo competunt ab aeterno 5; haec vero, si proprie accipians- tur, in tempore tantum. " Recte Gregorius Nazianz, (4) relativa Dei attributa" of xo vos plze liydp ava (condescendentiae s. cvy kara dccus nomina) appellat quam cuy xzTrá&(aciv locum habere affirmat Chrysostomus (5), rav pi ds tory ô Oeds alvnrett 5. aan’ ds ô duvdmevos aùrdv Üeupely , olog ve Bari „ oöTws Eaurdv deny, emiwerpiv tH Tv dode rav dobevele fig dens rv exert. Hujus condescendentiae innumera: vestigia: reperiun- tur apud antiquos Judaeos, ut reliquos populös taceam, quorum -de'Deo Diisve opinió- nes erant omnium. maxime rudes atque anthropopathicae. ‘Affinis huic. divisioni est ‘alia: virtutum divinarum distri, quam: CEE ify aast Tertiam divisionem y dicemus. Sunt, inquiunt ( 6) , attributa. Dei. aut quiescentia: aut operatiya, vel: aliis- vere- bis immanentia et transeuntia. Wa quidem, và dvevepyyrd, sunt ea, in quibus nos tio eflicacitatis. nulla est, vt in aeternitate, immensitate, immutabilitate; haec vero, «à» êvepyurind , quae efficacitatém quandam Dei in. res creatas vel ad mundum. involvunt, (dti Cx) Vid. imprimis: Lue, VI, 36. Jac, V, zm Joh. VIL, 28. Ps, XCVII, te Hebr, XL, ron praeter multa alia loca „ maxime in Antiquo Foedere, ( 2) Joh, Damascenus de Orth, Fide p. 47. Ed, Basil; j (3) Loc. The I. pag. tn. — (4) Suicerus, I. pag.. 1378, meds ( 5) Idem II. pag. 1068, princ. in voce cvyxardBucigs ( 6); Conf. H. A. Schott, Epit..Theol, Christe. Dogm, Ed, IL p. 77s COMMENTATIO ap QUAESTIONEM THEOLOGICAM. 1i t sapientia , risit bonitas etc, Non discrepat haec divisio ab-illa, quae Joh. Gers, bon placuit ( 1). T Statuit is attributa divina duplicis generis, $ Primo? ait, BM hs in simplici divi-. mitate considerantur, quae nec per externas operationes sese exserunt nec ullum ad crea- turas tespectum habent, utpotes essentia spiritualis, duyisibilis , aeterna, immutabilis ,. infinita... Deinde: quaedam attributa operationes: suas exterius in creaturis exseruntet ad eas relationem quandam chabent 5: ut: Mil s Summe- bonis, dall » sapiens, Illa dicuntur dnowdvytas hace vero xosvavyta’’ etsic porro, : - Hujus divisionis: mentionem quandam fecit L. Velthuisius Ca) his uhi „Multorum Dei attributorum umbram in creaturis reperire licet» v. ge substantiae , voluntatis „ intel+ lectus, potentiae, clementiae:, sanctitatis , justitiae etc... At summae. istius Dei unitatis et simplicitatis nullam exemplar aut similitudo in creaturis existit," Nec multum ab hac: ratione. abludere ‘videtur ea distinctio ; quam ut commodissimam . praedicavit Ph. e. Lim» brch (3) , duas faciens classes, in quarum altera Deus consideratur simpliciter ut Ens, in'altera ut Ens vivum. In recensendis enim singulis attributis : priori: classi. assignat unitatem , spiritualitatem , aeternitatem et immensitatem , posteriori ea, quaead intellectum ac voluntatem Dei pertinent. Vereor tamen, ut ipsa formula, qua divisionem expressit , aliquid commoditatis habeat idoneisque jüdicibus probetur. Quaenam. enim sunt Entia illa vel viva vel vitae expertià , quibus Incomparabilis comparetur ? -Proxime vero ad hanc IIe attributorum divinorum descriptionem, de qua loquimur, accedit ea dispositio, quae Philosopho nostro D. van de Wynpersse (4) placuit, com- probata, vel certe non improbata, a viro Summe Ven. Joh. van Voorst (5 ). Nam attri. buta, quae ad: modum existendi. divinum pertinent, eadem sunt, quae aliis, licet incom- modiori vocabulo; guiescéntia appellantur; quae vero ad agendi sive operandi modum spectant; cum ¢ranseuntibus conveniunt. Nec dissentit ab his vir item Summe Ven. A. Muntinghe, qui (6) ordinis causa pro. prietates divinas dispescit in eas, quae ad modum subsistendi s. ad universam existentiam Dei, in eas, quae ad modum , quo operetur, pertinent, et. in eas, guarum, existentia. ac natura ex omnium perfecHionum divinarum complexu profluit. "Transimus ad ; Quartam quamdam descriptionem , quae est in physica , quae et dynamica (72 vocant vel naturalia, et we seu ethica, Eu ws me» Mimet (1) Loc. Th. I. psg. 115. "A s " (2) Opp. Tom. Il. p. 954. | (3) Theol; Christ, p. E (4) Instit, Metaph. $.714. ^ 5) Compend, Theol, Dogm, Loc, L $. 4 seq. pis. 25. ( 6) Theol. Christ. Pars Theor, L pag. 10i. $. ria. (7) H. P. C. Henke, Lin. Instit; Fid, Christ: $. XXXIV. p. 58, Bo 18 PAULI JACOBL ANDREE: Haec quidem non videtur ab antiquis Graecorum Theologis proposita (1), sed a recens tioribüs excogitata, certe quod ad verborum formulam attinet; nam reapse oting haec die visio praecedenti haud dissimilis est. Audiamus Joh. Clericum (2). Sunt” inquit, „ witten proprietates , qiias ‘mon rales votare possumus , quales sunt in creaturis intelligentibus , et quae ideo morales die cuntur, quod ad mores pertineant. . Aliae sunt physicae » quae cum in intelligentibus tum intelligentia destitutis naturis cernuntur, et quae ad mores mon referuntur. Bonitas e. ce proprietas moralis, potentia vero physica est.” lta ille, in recensendis deinceps singulis attributis eundem fere ordinem secutus, quem paullo ante in divisione III* obseryavi- mus, quique plerisque "Theologis, quorum quidem libros nos inspeximus, communis este Alii aliis quidem verbis, sed haud absimili sensu #aturalia vel physica dicunt „quae ad ipsam Dei essentiam vel substantiam pertinent; mora/ia, quae ad divinum intellectum , divinamque voluntatem referuntur (3). Probatur haec distinguendi ratio Godofr. Le/s (Christ, Rel. Theor. Ed. ll. pag. 88. $. 53. ), quamvis in enumerandis ipsis virtutibus | divinis alium ordinem observet, PAysica enim attributa dicit. aeternitatem ,. omnipotens: tiam, omniscientiam , perfectam voluntatem , omnipraesentiam ; moralia sanctitatem „ sapientiam, justitiam , veritatem, benignitatem. Non defuerunt quoque, qui, putantes hanc descriptionem non omnes omnino come plecti perfectiones divinas , tripartitam facere eam mallent. His igitur in attributa zat rae sive essentiae , intellectus et voluntatis facillime dispesci posse videntur virtutes divi- nae (4). Sequitur hanc methodum C. G. Bretschneider (Handbuch der Dogmatik tome I. §. 53 seqq. Ed. IE, Conf. System. Entwickelung etc, §. 62 seqq. Ed. I), praeterquam quod quarto loco subjungit. attributa , quae ex ipsius sententia cum ad ine tellectum divinum tum ad divinam voluntatem referri possunt. Verbis tantum ab iis dif» - fert J. 44. L. Wegscheider (5), qui, duo genera faciens, primum tractat attributa Dei ut substantiae absolute perfectissimae, infinitae , per se spectatae , eoque refert, quatenus temporis limitibus atque affectionibus: Deus haud obnoxius est 1°, aeternitatem; 2°. immu: tabilitatem , 3°. independentiam absolutam, tum quatenus natura divina: nullis spatii limis. tibus coérceri potest, 19. simplicitatem ə 2°. immensitatem , 3°. omnipraesentiam. , Deine . ceps idem agit de attributis Dei ut swbstantiae absolute perfactissimae spiritualis, quae des C1) Nam Damasceni locus (de Orth. Fid, tib, I, cap. XII.) , qui exstat apud Suicerum The- sauri I, p. 1376. ad hanc divisionem non alludit, (2) Opp. Philos, Pneumat. Sect. III, Cap. II. p. 115. (3) J. C. W. Augusti System der Christ, Dogmat. §- 113 et seq. p. 121. (4) C. F. Ammon Summa Theol, Christ, Dogm, $. 37. pag. 63. Conf. C. Wolf’ Kleine Schrift, p. 650, - (52 Inst. Theol, Christ, Dogm. P, II, Sect. II. pag. 62 seqq» | . COMMENTATIO ap QUAESTIONEM THEOLOGICAM. 13 denuo describuntur in attributa ZzzelJeezus et yoluntatis. Congruit cum divisione, quam hoc IV? loco recensuimus , etiam illa, quae legitur apud H, 4. Schott in priori Editione Lpitomes (1). Metaphysica enim is appellat, commodiori sane vocabulo, quae ab aliis dicuntur physica; vocabulum moralium, minus aptum, retinuit, In altera tamen editio- ne pro metaphysicis et moralibus, absoluta et relativa adscivit. Hic etiam nominasse tan- tum sufficit partitionem in transcendentalia physiologica C physica) et moralia , quam quidem sequitur Zieftrunk (Censur des Protest: Lehrbegriffs 2 Th. ), sed merito impro- . bare videtur C. G. Bretschneider (2). Ceterum recte observatum est, plerasque divisio- nes attributorum Dei, quae hacténus a diversis Theologis, tanquam novae, sunt propo- sitae, deriominatione tantum a se invicem discrepare, cum re ipsa fere omnes eodem re. deant, Difficillimum hinc fieri delectum nemo vc ENG Fit etiam y Quintae cujusdam divisionis apud Theologos recentiores mentio, videlicet in primitiva et derivata, quam quidem pros batan videmus H, PA. Conr. Henke C3). Hic enim,-Christi et Apostolorum vestigiis insistens , infinitam Dei bozitatem (loca laudans 1 Joh, IV, 16. Luc. XVIII, 19. Matthe v, 48 etc.) omnium virtutum divinarum principem judicat ex eaque, tanquam attributo primitivo, reliquas Dei notiones sive proprietates, quales sunt potentia, summa intelli gentia, omnipraesentia, deducit. Calovius spiritualitatem atque infinitatem, Hollazius , Baumgarien et Buddeus spiritualitatem atque independentiam attributa Dei primitiva has bent; Moshemius ex sola independentia reliqua omnia derivari posse putat (C. G. Bret- schneider System, Entwick, Ed. II. p. 367. not, 140. ). In libro quidem I. C, W. Au- gusti (4) primitiva et derivata perinde aestimantur atque absoluta et relativa, - Fecit ejusdem vel certe simillimae divisionis mentionem Philosophus Germanus nostri temporis 77. T. Krug (5). Alia enim -attributa primaria dicit, alia secundaria, Ratio antem , quam hic in enumerandis et disponendis singulis secutus est, utpote minus apta , minus etiam arridet, ipi | .'Sufficiat i igitur rem tetigisse, parties atque 3 Sextam quamdam Alaani, quae est in essentialia et arbitraria. Non est quidem in promtu, apud quos Theologos id genus dispescendi legatur, vel potius; quibus id probatum sit, nimirum antiquatunr et relictum' a Theologis hodiernis; sed videtur Seculo XVII ortum esse et usurpatum in Y con= CY) pag. 36. (2) Versuch einer System, Entwickelüng etc, p. 200 seq. Ed. I. (3) Lineam, Inst, Fid, Christ. pag. 58. $. XXXV. _ (4) System etc. pag. rar. $. TIS- (5) Metáphys, $. 188. p. 378. : i [Y s » 14 weoPAULE COBIAN BREE. controversiis. Cartesianis» Legitur , enim apud. Lamb. Vekbuisiug, (125. „distingui attributa Dei essentialia , quippe quae „ratione essentiae in Deo sint, ab attributis ». quae ex Dei beneplacito ; item (2 2, distingui inter sanctitatem Dei essentialem, et. arbitrariam s inter attributa Dei essentialia et. 17022. essentialia, .. Exrorem quemdam . inesse huic. dispescendi rationi (ut censuram, anticipem > facile apparet; sitne autem, error. gravis rerum an levis verborum » difficilins, est ad intelligendum nec. potest sine. ambagibus declarari, Hoe cer. . tum nobis videtur , - si cum "Germanorum Theologo » docto sane et sobrio , Sam. Fr, Nath, Moro attributum. Dei definias (3) " praedicatum Dei necessarium, ob. essentiam ei tribuendum ,. intolerabilem., huic divisioni repugnantiam, JB BACESRES +, nati aithria h In divisionibus levioribus „ad quas deducta est tractatio. nostra, etiam illa Joeum. sibi poscit eumque eat joke ye ea tlie] "Ji _ Septimus , , quae est in attributa Dei propria et feitoria CE tropica aut metaphoriea). Suicerus (4) ejus rationem habuit , sive yerbotenus illam formulam. ex Patribus petierit , sive, rem. po» tius consideraverit, De pr propriis non “est quod dicamus. Ad impropria seu metaphorica referuntür , ‘quae ‘per di bpowomdbciay Deo. tribuuntur et beomper its interpretanda Sunt (5 P: Docent loca Patrum allata, eos praeclarissime de drbpwmozalbslg sive. ouy vara doer dispu- tasse, Instat ofmnium unum locum Jh. Damasceni, hic describimus , qui ( Jita loquis tur: elofvos wii. ag dlg HLA úuäss Kak TÒ ran TTo oapuloy mepixsinbreug rhe belas xal opyras val eld ris [DE dyspyelag vosly ñ INN LN adbvaroy g t eindor xal rúzois vas wad ovg Bdrog rois “had? i dus, zeraalgsla: doa Tol rep) bec, vogaridrsgon elograr, uus Anais kor) AA Ey putya" tu PETTY bord didvoran | E yàp Tò [577 xal dognudroro. Joh. quoque Gerhardus. hanc divisionem , a recentissimis Theologis € 7) fere spretam et neglectam „ commemorare, non dedignatus, est (8). ‘Nos censuram qualemcungue sug loco tentabimus, A _ Ociavo loco paucis verbis commemoranda est designatio et dispositio attributorum divinorum , quae ‘res or i pes C 1). In Tractat; de Cultu Natur, ‘Operum tom. II. pag, T4982... (2) Ibid, p. 1493; (3), Epit. Theol, Christ, pag. 51« extr. : C4). Thesauri tom, L, pag. 1376 seqq. C5). Conferri potest Sa/, G/assii Philolog, Sacre lib, V. tract, I, Cap. Vils seqe Ed, Amstel, P. 753 seqq. C6) Joh, Damascenus de Orth, Fide p. 5o. Ed, Basil, Cff. quae diximus hac de re ad divisionem Iau, (7 2:J«.C. Doederlein, Inst. Theol, Christ. P, las pag. ino exu, C, Ge Brotini Headbe der Dogm.. Tom, I. $ 52.-p. 329. Ed, II, (8) Loc, Theol. tom, I. p. 114. $ LXIV, - COMMENTATIO Av QUAESTIONEM THEOLOGICAM. 15 peritur in Theologumenis Caroli Daud eaque tripartità ( 1). + Primumids quaerendum cen- set, quae quantaeque virtutes sint: in Deo, auctore:suis deinde quae'insint numini Dei pro natura créatrice, conservatrice: et conciliatrices cderigue „quibus pro: sancta sua verd» que et intelligenti natura numen Dei, principium rationis, excellat. Ad primam classem referuntur aseitas, aeternitas, aördpretw, Vel potius sola aördpxera , cui aseitas et aeter- nitas sunt veluti inclusae, EX aürapxelg Sive absoluta süflidientia deduxit ille a) per- fectionis 4) magnitudinis et, quae hanc utramque complectatur, c) summae majestatis notiones, Ad ascitatem itidem tres Dei virtutes refert, absolutam nimiruin æ) realitatem. 5) libertatem c) necessitatem , et in his etiam omniscientiae voluntatisque divinae notio» nes tangit, In aeternitate denique triplicem. Dei virtutem. discerni jubet a) independen- tiam b) immutabilitatem e) absolutam Dei unitatem , et sic porro; nolumus enim, quod parum intelligimus, copiosius enarrare, Suspicari tamen. recte, nobis videmur, hanc de. scriptionem aliquomodo congruere cum ea, quam supra ne et III? loco designavimus, Nam quae Deo, suimet ipsius auctori , adscribuntur , similitudinem habent cum absolutis vel quiescentibus 5, quae secundi et tertii. generis sunt: apud, illum. scriptorem , ad operativa vel relativa, referri poterunt. Sed. judicent in. his perspicacioress . _ Novissimus corporis Theologici auctor. Pr, Schleiermacher: (oa Y certam quand ate: tributorum. Dei in sua genera descriptionem non est.secutus, quin. adeo ejusmodi dividen-: di rationem haud obscure improbavit (3)... Nihilominus idem ille ordinem quemdam. ob- servavit, quem hic. breviter indicasse sufliciet. cum oxi judicii nostri... Ejusmodi enim: scriptorem » - ingenii subtilitate abundantem » quis in singulis dijudicare. sustineat, nisi tos tum. legerit: relegerit atque-prorsus intellexerit? Quatuor.igitur capitibus disseruit de iis: attributis divinis, quae ab homine persentiscuntur, dum suae: sibi cum Deo mecessitudinis: et a summa natura dependentiae. fit conscius, primum de aeternitate,, deinde. de omniprae- sentia ,. tum. de. omnipotentia. denique de: omniscientia. < Contra vero: sanctitatem et: justi« tiam ad locum de peccato , sapientiam. ad: calcem: libri relegavit. |. Poss2nt: priora. illa, si per. omnipotentiae ‚naturam, liceret , iis anmnumerari, quae absoluti vocari: Hdotapevevants posteriora relativis,. Sed, ut diximus, praestat hic: judicium: retinere.: .:: ‚Jam | videmur. nobis praecipuas distinguendarum virtutum divinarum methodos enurii¢ras visse, propt id. licuit d paucitatem. librorum. » quos consulere. poriinue yet» brevitatem. MM fÊ BRI AD: HPCs ‘ “tems “€r)§ 56 seq, p. 230 seqq. Fortassis mec tacefidum fuisset de aliorunr, Schellingianae sectae E dictorum ,. sententiis ; » at Vero, cum eorum scripta huc pertinentia (qualia sunt: Gemeinfassliche Dar-- stellung und Würdigung aller gehaltreichen Beweis-arten für Gort etc, von J. Richman , Stutg, um. Tübing. 1817, Neue Darstellung der Philosophischen Religionslelire, versucht von ds C, Kretzschs mar, Leipz, 1823 ) nunc quidem inspicere nobis non licuerit, hujus silentii facile veniam impe. trabimus,. (2) Der Christ!..Glaube-etc, Berolini, 1921... (3 ); Tome I. $:64. p. 265 seqq 16 Wi PAULI JACOBI ANDREA temporis, quod nobis concessum fuit. His igitur, quae maxime’. circumferuntur, attri- butorum Dei divisionibus breviter expositis , ad eas — nos keten amm et sins gularum commoda vel incommoda pro viribus. evolvamus. it 3 Pik RSS RON DK DIVISIONUM ATTRIBUTORUM DIVINORUM, CUM SINGULARUM TUM CUNCTARUM, CENSURA, ET COMMODORUM VEL INCOMMODO* RUM, QUAE ILLIS INHAERENT, DIJUDICATIO. 4 T. EN commoda vel incommoda ex eodem consilio , quo ipsae divisiones sunt in- stitutae , ut supra vidimus. Jam cum locus de Deo sit omnis scientiae "Theologicae cen- trum, fieri non potést,'quin errores vel leviores in eo admissi latissime pateant, et no- vorum eorumque plurimorum semina secum ferant. Abunde hoc testatur, nuncia vetus- tatis, historia, ex qua permulta hujus rei exempla - afferre possemus, si id nostri esset consilii, Verissime hinc Basilius (1) dvdyxyt s inquit, ixZerws wabsoews dvtEerda cue elyaa - Tag dpxàs ol; wavddvovow' mel dpsixavov roye wep và mpra Guyomas o vras duvydijvect ag ua) Titi mpocadety els rò réxoge Brit igitur reliquis omnibus commodior ea methodus , quae vel efficiat vel permittat , primum, ut sibi quisque ipsi persuadeat de inconcussa ve- ritate rerum: divinarum , de ineffabili majestatis divinae splendore , de mentis humanae tes nuitate pariter- ac sublimitate , de verae pictatis: ‘dignitate ac praestantia , proinde ; ut in rerum divinarum studio unusquisque statim videat, quid sit. perspicuum et stabile , quid obscurum et fallax 5. quid primarium et necessarium , quid secundarium et ‘rejectaneum 5 quaenam sint inter.se dissonantia, quae consonantia; quid addi possit, quid demi; quid aliter disponi et. collocari, quid magis accurate et perspicue intelligis brevi, ut in sua ipsius mente talem fere efliciat ordinem ac tenorem , quälis est in domo pulchre aedificata et sapienter instructa atque exornata. Deinde, ut, quod ipse clarius atque distinctius intel- lexerit , cum aliis quoque , sive muneris ratio , sive ulla alia necessitudo id postulet, instruen- do, docendo , arguendo, efficacius et luculentius communicare possit; quo et superstitio- nis vis et profanitatis impetus vel arceantur vel propellantur. .Ejusmodi enim homines, qui rerum divinarum meditationem fere omnem rident et theologiam obscuritatis vel absur- 4. ' die C1) Suiceri Thesaurus II pag, 1180 fere extr a A. 7. = COMMENTATIO ap QUAESTIONEM THEOLOGICAM. 17 ditatis patronam existimant, ut superioribus seculis reperti sunt; ita: in posterum quoque exsurgere possunt. His autem apte respondere et dignitatem atque. evidentiam coelestis veritatis vindicare qui poteris , si ipse ex summis. difficultatibus. te; probabili. modo. expc- dire. nequeas? Tandem certe communibus omnium , qui religioni bene cupiunt , .contert- tionibus ad silentium redigentur illi, qui universam : Theologiam nihil aliud esse calumniati -sunt, quam (1) notionum variarum. inter se pugnantium ,. quarum valtera tollat et evertat alteram , .arbitrariam collectionem... Ergo, ut et nobis ipsis et aliis hominibus omnino- que.mentis humanae legibus principalibus: satisfaciamus, videndum est, ne quid repuge nantiae in loco. de Deo admittamus, quod quae saepius facit methodus dividendorum Dei attributorum , reliquis incommodior censeri debet atque improbanda, Est autem, ut judicium. qualecunque feramus de. commodis vel incommodis , sufficientià wel insufficientié divisionum „ hactenus recensitarum , ante omnia circumspiciendum funda- mentum, cui firmiter insistere possimus, © Oportet eos , quorum: dispescendi methodos di- judicaturi sumus, in una saltem re consentire, ut communi examini Subjiciantur. Nam si illi de rebus plane diversis et disjunctis locuti sunt,’ una norma ad judicandum non sufficit, ` . Atqui revera basis omnibus est communis, Omnes sane largiuntur unanimi consensu, divinae naturae inesse, quidquid est perfectionis , realitatis , pulchritudiris , majestatis ; eamque absolutam et omnimodam perfectionem , qualis in Deo locum.habet, excludere 'omnem' imperfectionem. Licet .enim diversi Theologi diversis definitionibus, vel potius descriptionibus Dei utantur , quarum aliae aliis probabiliores sunt, in eo non dis- sentiunt , in quo arx totius disputationis sita est.’ Nec-quaeritur hic y quomodo- mens: hu- ‘mana Dei aut sit aut facta fuerit. conscia; sitne divinae naturae notio nobis ingenita , an zatiociniis vel cogitando comparata. . Confitemur omnino, informatam vel potius omnibus hominibus communem esse propensionem ad credendum Deum sive naturam ipsis longe superiorem; nullius enim rei ideam formare nobis possumus, nisi typum quemdam ejus „vel similitudinem in nobis ipsis cernamus , nec de ullius rei veritate nobis persuadere pos- sumus, nisi ipsi menti nostrae insitam. deprehendamus normam quamdam , ad quam res -dijudicetur.. Agnoscit: hoc 4, P. C. Henke. 4, Nullam"' inquit, © ,, virtutem cogitando ‘p depingere valemus , nisi aliquo certe modo simus participes illius et nobismet ipsi cone 5» scii (2). "^ Nec dissentit ab eo C. F. Ammon ,'qui ita loquitur (3): |. Patet. Dei, ~ gui ab omnibus natura absolutissima esse putatur, notionem veram, nec ab experientia í net | Xi y Vid. Rade Cudworth epica etc, Cap, V; $ XXV. Ea. L.B. Tom. I, pag. so seqq. Conf, J. A, Ernesti Initià etc; de Proprietatib, div. $73. pi9655- 5 Li (2) Lineam, instit. fid, Christ. .$ "ad pese ‘Conf Rad, Ciilyorth L Vi tom, 1l pò 46. $ XXIII, et pag. 186, $ XCII! -199 r Y iligizivui o: (3) Summa Theol, Christ, Dogm, iv IL Pe 49. S 29. C 18 SPAULT JACOBI AN DREES » et imaginatione, nec ab ipso intellectu , sed a ratione, quae idearum (mee et mater p» » proficisci debere, ideoque insitam animis humanis probabiliter existimari. ” Lubet hic verba apponere Beati Æ, 4. Borgeri ( Disp. de Mysticismo p.19.) 6» Est” inquit, .,, profecto aliquid in nobis ,. quo tanquam cognationis. vinculo , cüm-naturá- ali » quà, nobis supériore, nos conjunctos sentimus, © Quod. cum. sua quemque animi cone » Scientia docet, tum omnes) nationes declarant, quarum nulla tam fera est ; tamque im- » manis , cujus mentem non imbuerit Deorum opinio. " Sed hanc rem ulterius persequi nunc quidem abhorret à consilio- nostro, neque ad quaestionem propositam. proxime pere tinet, — Attamen verbo adhuc dicendum'^est de quaestione , cui si respondendum est, quo dammodo fluctuare Theologi videntur , nimirum an et quatenus Deus in cognitionem hus manam cadat? Profitentur eum. 9; dwpéorroy (1). Est autem darpderrov interprete Chrysostomo CL) 0 padè speduys dviqeran thv yvy (eod lyybs adrod yevéobar els dhvarare Docent eum esse djs rov, Parov, GvéxQpacvoy, AHATAAYR TOV, AY VATTOVs adeo ut vel nomen. Deo jam veteres multi abjudicaverint, quemadmodum Lactantius: (3)5 qui dicit: » Deo'nomen non est, quia ‘solus est. "^ Similiter Dionysius (4 ) dicere. non est veritus ,, Dewm esse omnia, quae: santos et BEN ,0Deum esse nihil im » quae sunt.” 3313594 inm .Porro nullus unquam , quantum scimus, sip Deum esse S iter te ( $3, i. e, quia unus supra omnia immensum quantum eminet, nulli parem et similem, Nam finitum cum infinito. quomodo tandem componi potest (6)? Nec ullus, qui quidem sana: mente esset, infitias ivit ; Deum a-semet ipso tantum plane perfecteque, qualis et quantus- est, cognosci (7). Bene Morus: (8) „quis prudens? ait, 5, idemque aequus rerum. aestimator miretur, in cujus vel minimis operibus pauca et paene nihil intelligimus, ejus. ipsam naturam nobis, praesertim in hac terra) peregrinantibus ,: incomprehensibilem esse??? Talia si legimus , actum et conclamatum videtur de omni Theologia; nec possue mus satis mirari, quomodo in hac universali omnium professione accidere potuerit , ut per decursum. rerum Christianarum tot tantaeque controversiae haberentur de natura:et vire tutibus ejus, qui est Za roc, dvéx pasos, dxardAymros. Nonne enim decet homines in disputando scire et perspectum habere, qua de re disputent ? | Sed, licet dk&TÀA«47 TOv dicant, in eo: tamen. simul omnes. Theologi consentiunt, aliguo modo: Deum. (1) r Tim. VI, 16. f 2) Suiceri Thes. L Pe 494 in: voce; C3 ) Inst. Div.I, Cap. VI. Conf. C. G, Bretschneider Handb, der Dogm. tom, I; ps 305: $62. Ed, I. (4) De div. nominibus lib, I, quem citat; Je, Gerhardus Loc. The Is, page Rond Matan: 4 (5 ). Jesaiae XL, 25. Alia loca laudat R.. Lowth l l: Praci, XVI -à i (a) (6). S F. N. Morus de Deo invisibili, G7) r Cor. II, 11 XX.4. (8) De Deo. invisibili, ET i slag BF COMMENTATIO a» QUAESTIONEM THEOLOGICAM. 19 Deum ab humana mente cognosci posse, inde ab Apostolis (1) usque ad hunc diem, Dicit quidem Joh. Damascenus ( x) dddvaroy Pós Te Nelu g vivat: thy dmepnctadvyy Qia „olv. "Er dd xx) Tüv tyra al yváceie yi TÒ: dmspovciov rig yvaodyoerats--At hisi ipsis verbis - non omnino omnem cognitionem rod dely homini abjudicat, sed perfectam tantum, ple- nam et omnibus numeris absolutam ,. eodem. sensu, quo Scholastici loquuntur. Deus cognosci potest, sed non comprehendi; id enim proprie comprehenditur, cujus nihil est extra (3). Nam, ut optime animadvertit R. Lowth (4) , semper remittitur, intellectus C humanus ) ab: umbra ad veritatem, neque in nuda haeret imagine, sed protinus quaerit et investigat id; quod in divina natura-ei imagini est analogum ; grandius quidem et ex- celsius; quam “quod -possit- plane concipere aut "apprehendere , sed quod: animum metu quodam. et admiratione percellit, ^ -Hinc Reinhardus (5 ) humanae: rationis. praestantiam in facultate cognoscendi Dei posuit, merito provocans ad locum. Act. XVII, 28, rod | yàp xal yévog doper” quo sensu fortassis etiam Clemens Alexandrinus (6) dicit, udo të ded 'müroU Adyq td dyvaarov posse cognosci, t: Jam, cum concordent. fere "Theologi, Deum non prorsus £yvacrov - esse, discordia in eo erit, quatenus et quomodo cognosci possit, Et-huic quidem discordiae occurri potest apta et idonea attributorum-divinorum expositione, quae fit, dum idea summae realitatis in $uas quasi partes et notas singulas dissolvitur. Nam in eo quoque magnus consensus disserentium. de divina natura deprehenditur, non in ipso Deo esse certum quemdam et definitum numerum attributorum , quem ultra citraque veritas consistere nequeat, sed, ut Cudworthi vel Moshemii verbis. utamur (7 ), reapse omnes, quae Deo attribuuntur, virtutes nihil esse , nisi ,, notiones particulares et imperfectas unius ejusdemque naturae perfectissimae , quas mens nostra sensim ac paulatim informet, non secus atque solis lux, una licet sit ac simplicissima , tamen , si nubes intercedat humida, radiosque ejus frangat ac reflectat, oculis nostris iridis speciem habere videatur, variis distinctae colori- bus." Ita jam Ph. Melanchthon statuit in Locis Communibus , haud longe ab initio, ubi de uno Deo agit: , sicut potentiam "* ait, ,, non divellimus a. substantia, sic nec, sapien- tiam, nec bonitatem , a substantia separamus, Nam nende reipsa est se thigh boni- tas et similes vires, ut ita dicam, ^? f Suf- (1) Act. XVII, 27. Rom. I, 19, 20, ( 2) De Orth, Fide pag. 53. Ed. Basil. (3) J. Gerhardus |. 1, I. pag. 92. $ IVe Conf. R. Cartesius apud Le Velthuisium, Operum tom, Il. p. 1168. item pag. 1498 seq. - (4) De Sacra Poési Hebr. Prael, XVI, Ed, Michaëls Pe 323. (5) Systema Ethic, Christ. Ed, V. tom. I, p. 6 et 192, Conf. E, A, Borger Disp. de Myst. p,19 extr, -; (6) Stromat, lib. V. Cap. XI laudat, a Le Moshemio ad R. Cudworsh Syst, Intell, tom. II. p. 196, €7) Cudworth, 1,1. ll, p. 66, C 2 ad AOE PAULIJJACOBT AN DREA MMO : -Sufficit, firmandi gratia, unum: locum addidisse E. P. C° Henkii (1) ^, Revera" inquit , , Dei proprietates non sunt, nisi notiones et nomina, quibus eamdein virtutem di- vinam’, ‘sed intuitw rerum: ———— et nostri - potissimum, vario. Im sese. — tem, declaramus, *" ! ^ Tandem in hoc brit consentiunt certe qui rem diligentius: — M unum. pes attributum eatenus tantum esse infinitum et absolutum >» quatenus non definitur . aut temperatur alio attributo, nec singulas in. Deo virtütes infinite perfectas ac plane im mensas esse; quod a nonnullis Theologis non satis considerate dictum est, cum hoc procul dubio repugnantiam quamdam inter attributa divina' efficiat. . Quisquis v. c. libere tatem ac potentiam divinam ‘simpliciter infinitam praedicat, is: viderit; ne“ibidinem ac tya rannidem in ejus locum inducat, et rerum divinarüm contemtoribus portas amplas aperiat 5 quamobrem Cartesiim merito: reprehenderunt Cudworthus et Moshemius (2). Sic alii etiam incautis sermonibus (quamvis plerique haud dubie ‘melius de'Deo senserint , quam locuti sunt ) certe ansam dederunt, ut mali sectatores nonnulli ad portenta: opinionüm dee venirent (3). ^ Melius:jam: hac de re judicarunt Patres nonnulli, quorum unum: Z/7eodoreti locum attulisse sufficit (4): ‘Haes mdvra ply 3ávas0xi Qul bo vd» bray! 'Osvy * rj ob vávta Dave kiju Tè ward m và dyaüà evumipivo dig dvestoa * à yap ‘Diese aos me “wal yag oil räv dvavrlov moeolerar , raè piva th rj Dic mpérovras ^ Verissimum” igitur ‘est, ‘sapientié temperari divinam voluntatem, quemadmodum , ^ut © Js 44. Ernesti (5) optime monet, benignitas Dei non infinito modo sese exserit, sed in’ benefaciendo: sa pieutiae leges Sequitur Simili modo haud absurde:contri- T heologos. nonnüllos, . pers peram rem divinam? vel aestimantes 'vel'edisserentes, monitum. est ; "infinità justitid- tolli iniséricordi ani ‘vel’ gratiam’, ‘et potentia infinita destrui infinitam bonitatem (6): Nam si notio: sübimae rállitatid conflata estex notis 3 "quae mtituo 'sese tollunt ac- interimunts profecto" ipsa “simul tólliedis “‘Traq ae concédenduim * est, anr esse virtutum” divinarum:ins ter’ sese rátiofeti: atqne conjunctionem j ut, sine ulla "offensione; oines'ac' singülaé'cone- &onen etunam omnes eatriqüe: perfectam Harmonian — veg. capiat mens huma* ha sive supra captum SHUM esséidntéllig&to Elipa Turm p ue rog e — ; _ His praemissis, recognoscamus divisiones supra propositass? » (60:0 „tors colonis 25 en ^ Quod ergo attinet ad descriptionem attributorum divinorum, ‘quam primo favo comme-- morayimus, in, pane Caf jrmauia , xazaQaTixà) et negativa i SEES whew 1 7 Tie (1) Lineam, instit, fid; Christ. p: 56; Conf. F, chaise ‘Cbiists "Glaube: t § 64. p 667: et quae hac-d? re Red ap dal C- G. Bretichüeider System. Ehtwick. etc. pag. 362° fere med, Ed, i. ' (o) System. Intel, II, pr4o: ^^ "(83 Coli. R: Cudport Enpi emng C Ç 42. Suiceri Thes, L. p. 967° in voce AL wr varia loca me huc fcientia idant? FA ine etc, p. 267. ILL. AM Vil at (6); J..Lulefi ad J.. F; Buddei. Theses.de Mino Ps 369; not, 274] AL stal vesc ( >_> COMMENTATIO ab QUAESTIÓNEM THEOLOGICAM. . as rink, orepyrtixd, dPatpersxd) observandum est, diversi temporis Theologos ac ‘Philosophos diversimode de illa sensisse. Horum itaque nonnullorum sententias breviter - qecensebimus, - (Patres, qui dicuntur, antiqui rog Perry aT magnum omnino pretium statics runt, ut supra monitum est. Animadvertit- hoc Joh. Gerhardus (1). Observa ^. in- «quit, , quod Patres viam wegationis dicant esse optimam ac perfectissimam- ad cognoscens ‘dum Deum," Testis est locus Dionysië supra laudatus? tag à mod ácsie esse dan betsy gag xavraQáctig:ávappdorove. Testis Joh. Damascenus (2): dra Myopen Em) be0d ‘xataPartinds;, o) THY QUciv, ÀdAAÀ cà mep) rv Púorv yade Item (3): 7? diy alii) va) dixa xod Conv wal và tonite mapérovron th Pics, o0 x adriy 38 thy odclav dye Ads Alibi 4) Johannes attributa Dei- d oQaixà dici affirmat , ody Ors rude "rro erii, Ñ Tibe éorépytats (aùroö yàp dev) mda xo) 8E adrod xal i adrod yiyove xal tv aire ‘cuvéerynsy) GAA” Ste mávray Ómepogikóg tau Övruv EEfoprars oddity yàp cv dvruvs RAN? mtp wdvee eerie’ Clarius etiam apud. Latinos Zsidorus. Hispalensis (5) in illis nee sgationibus; ait, non simplicem ac solam inesse negationem, sed excellentiores ibidem -positiones.affirmationesque delitescere, Nec aliter judicaverunt nonnulli ex recentioribus, vets J. Sealiger (6). Cum pervejus opera." inquit, ,, Deum intelligamus, non tamen per ea melius: intelligimus, quam per ea, per quae negamus nos intelligere.’? Item: -y ubieum: dicimus immensum , incomprehensibilem , quid aliud quam et esse cognosci- mus et superesse ?: Idcirco ne quaeramus, quis sit? cum sit omnia et super omnia et praeter omnia." Simili modo A, P.C. Henke (7), de attributorum- distinctione in nega» diva et positiva dissercns, haec non sine acumine distingui dicit, ,,etsi vere omnes, ac máxime propriae quidem Deo virtutes , sensu aliquo zegazivae esse debeant, dum secer- namus-mente,omne imperfectum. "? Magnum igitur.aliquod commodum in hac. divisione no- bis inesse. videtur, quod ea attributa, quae aZzeguaze Deo tribuuntur, disjunguntur ab alis, quaeminus adaéquate. - Possunt negativa ut plurimum: sine erroris periculo: de Deo praedicari, positiva non items propterea quod: illa :disjunctionem.a. rebus: finitis indicant , haec comparationem: sapiunt, — Proxime huic commodo adjunctum est aliud. Scilicet, cum per negationes Deum supra omnem sortem :et imbecillitatem humanam mirum. quantum 'eminere profitemur, quin et.communi rerum omnium: vanitati: exemtum. ac transcenden- "salem declaremus , gravissimo illi: errori: occurritur i mundum. eum. Deo- confundentium: -Quomodocunque enim de mundo statuas y. certe unum et alterum in ZzcQzrixcis erit, quod | : muns (1) Loc. Th. E. ps 113. Ca) Suicerus' Is ps 488; (3) De Orth. Fide p.47. Edit. Basil... . 0 (4 Ibidem pag. 54. i! (5) J. Gerhardus Loc, Th. I. p. 1444 ~ noT (6) Ibidem page 113 sêga: (7) Lineam, instit, fid, Christe $ XXXIV. p. 58 princ,- ` i Te) GCs eo — PAULI JACOBI ANDREA: mundo- non possis non abjudicare: Quis enim cordatus mundum dicat dwrurrov , Si vel fines spatii aut temporis ei deroget? Quis dxlvyrov, drperroyy dvarrolorov? Manifesto Deum his attributis a mundi universitate disjungi , veteres haud semel monuerunt 5: dt rise zoteles , qui acutius quam Philosophi. physici. res aeternas eta sensibus remotas ad aliam disciplinam , eamque sublimiorem , amandavit Çt) 2 Ei 3à rh derw dul varov xxl idoy- wal gopistdy, Daveptys Ort bewputiniis và. yvüvon y où pirri Queixiig iye" meo) xivwr y yàp Tiva. ij Quorn etc. 5 ut Philo Afexandr. in libros drs dt perro và bso (2) 5 ut Justinus Martyr in Dialogo cum Tryphone (3): où suvetrau ô róro ve A; dpurog xa) cQ ndry Bap” ut Proclus Car 1d vpem y mapapiechons. Pose malos ^. tig yàp didlou xal del Goattos excitons vb Ärpemrov iov" ut Augustinus (5): Deus solus est incommutabilis s ut Joh. Damascenus (6): mày xTio Thy wo) mTpemTüv* povdy Bird keriorov &rpen mrov” itemque: zw v) d&pEduevey xal teet ward Qism” wdvog d8 à lebe ded Gy, Bian dev de (sc. si vel maxime concedatur mundi perpetuitas et continua creatio ) xa) ózàp rò és). Hine C. Ee Ammon (7) ,,utut"* inquit, ,,mundus-interdum , vel in ipso Codice Sa- cro, cum tempore et spatio. dicatur. zfnitus , solus tamen Deus est aeternus, " » Quoniam igitur e sex illis mutationis generibus, quae ab Aristotele alicubi enarrantur , yéveris , Plon pay avéyois.s uelwoig., araclwois, 4 nat Torov weraBoaq, nullum.in res visibiles et sene sibus subjectas non cadit,:a Deo autem alienissimum ‘est, Patres optimo jure vocabula illa dyévyyroc, &meipto » &Qnpros y dvaarrclwros , &rlyyrog imprimis adamârunt , tanquam na- turae divinae adaequata et prorsus congrua; reliqua vero, ra —À non sper- nenda quidem duxerunt, at ilis tamen postposuerunt. .. / idee tot Contra plurimi Theologi recentiores, qui de attributorum Dei PURNNNHDAMMA ratione scripserunt , hanc distinguendi metbodum parvi vel adeo nihili fecerunt, ex parte quidem summo jure, ex parte vero immerito, Opponunt nonnulli (8) ,, nos, dum attributa negantia exponimus, satis quidem. lucrari semoto erroris periculo, praeter ea commoda vero vix multum effici." Sed, dum hoc profitentur, hujus divisionis permagnum. sane commodum innuunt. Si enim in rebus tam arduis .erroris periculo liberi sumus , jam sae tis superque profecimus. Addunt illi (9), tenuem valde et vilem scientiam eam esse, quae, qualis non sit y demonstrat atque errores destruit, non adstruens veritatem, Recte quidem, Sed quis mortalium ad hunc usque diem, fines ingenii humani transgressus, ad perfectam et omni titulo absolutam divinae naturae cognitionem pervenit vel in posterum une (1) Moshem, ad Cudworth Syst. Int. I. p. 594. (2) J. Gerhardas Ul. pag. TIT. (3) Ibidem p, 110. C4) Ibidem LL, (5) Ibidem, (6) Ibidem p. rit. +v. (7 ) Summa Theol. Christ, §. 38. p. 64e ; (8) J. C. Doederlein Inst, Theol, Christ, Tom. I. p. 269. (9 ) Ibidem pag. 270 princip. I ER EE “rn mn EAAS A E T EOT » COMMENTATIO ap QUAESTIONEM THEOLOGICAM. 2$ vnquam pervenire poterit? Hanc ob rem nullo modo reprehendantur, nedum contem- nantur, Patres antiqui, imprimis ecclesiae Graecae, qui, cum de Deo loquerentur, verbis plerumque utebantur, quae droParikäg sive xav" Pa lpeorvenunciata, imperfectio. nes rerum creatarum ab illo removerent, Simul vero pleraque, si non ommia, attributa divina, quae segazivis annumerantur, revera: sunt positiva, tametsi vocabula vim negandi habere videantur , vel etiam, quod ad formam grammaticam attinet , habeant ; id, quod cum veteres tum recentiores multi intellexerunt ac passim haud obscure indicarunt. Gregorius Nyssenus Veit. (1 ) abr4, inquit, coU -&melpou. 9 Ewworas td mavraydler ikre- bolas TR. Dice, xal pue) ripari baile reptrauBdverda. Gregorius quoque Na» zianz. (2): 0 bree done wal TÉAog j xad wy Év-roíTOIg , Ämerpov. ltem Dionysius OE Gmerpovirverar, TÀ wy Exov mépag sy od Tò otepyb dy cépxro;. Ex recentioribus ‘satis est instar-omnium nominasse L. Velthuisium et Je A. Ernesti. We quidem, Cartesium secutus 5 alicubi: -infinitas y inquit, revera son est attributum: Dei negativum sive negatio finitionis, sed finitum- potius dicitur et est negatio sive absentia infniH y sicut. perfectio proprie .z94 est defectus imperfecti , sed imperfectum inopia seu negatio perfecti. Ita gra. . viter quoque falluntur ii ,- qui peccatum aliquid positiyum seu reale esse credant, cum ni- hil sit nisi mera 97yatio.sive: absentia rei positivae moralis, quae adesse debuerit, Ær- nestus autem (4) haud absimili sensu dicit: ,, Cavendus est error, a quo pleriqüe sibi patiuntur imponi , ne proprietates divinas, in hac distributione, zozaz/one potius, quam zo» tionibus aestimemus , quod in vitio est. Neque enim, quae per notationem vocabulorüin negativac sunt, eaedem statim etiam notionibus negativae sunt habendae, Sic immortali- tas est illa quidem grammatice negativa proprietas, sed philosophice positiva est. Si enim mortis, quod nemo dubitat, negativa est , immortalitatis positiva notio.sit, necesse est. ^^ Sed ex.eo ipso verum oritur incommodum, certe si rem’ aestimemus ex dividendi fore mula... Nam si virtutes divinae, quae zegative exprimuntur. revera omnes philósophice: sunt afirmantes sive positivae , tota illa divisio corruere videtur. : Nititur enim levi funda- mento, quod est in sermonis humani natura et compositione verborum grammatica, Lis cet igitur ipsa. vocabula. negativa sint praestantissima, quippe quae indicant, majestatem: divinam et menti humanae et- sermoni inaccessam esse’ atque inexplicabilem , haec tamen: praestantia. non -tangit ipsam divisionem ,- nisi alia formula usitatae substituatur. Hine €. G. Bretschneider ( 5) » licet. duriuscule locutus hanc distinctionem. nullum:usam prace- staar Cr) Suiceri Thesaurus Le- Pe 428 infra; pi A ; (2 ) Ibidem in voce. Zzreipoc. (3): Ibidem;- ir. "(4 ) Initia etc; de Propriete div; p. 264. $ 70. Conf, R, Cudworth System. Int, II. p; 47 init; (8) Versuch etc, p. 199- pts nte Ie: ehh ager Handb,- der Dogmatik,. Tom, IL. $. 52- BRd.IL p.3ezg'seqde — 7o tn i 24 PAULI JACOBI ANDREZ. „stare monet, quia attributa negantia, dum omne, quod imperfectum est, in Deo negent, oppositam ei perfectionem attribuant, etsi nos eam neque bene intelligere neque verbis exprimere possimus; attributa autem positiva ; dum perfectionem quamdam statuant , oppo- sitam sibi imperfectionem tollant. Si igitur hanc divisionem secuti, virtutes Dei accura- tius delineare velimus , haec duo genera necessario coalescunt, cum magis verbis quam re ipsa a se invicem differant, Exemplo rem illustrabimus. Negativa attributa vocant independentiam , immutabilitatem , immortalitatem et sic porro , iisque opponunt , ut affir. mantia , asvitatem (ravraurépxsiay ) , aeternitatem ; alia. Quid autem est, in quo prioris generis virtutes differant ab iis, quae deinceps recensentur; dum hae afirmative idem pla- ne statuunt, quod illae megando proponunt? : Quodsi rd: àyévvyrov , TÒ dmeipovs cà &vag- Kv, TÒ drérerrov, et quae sunt ejusmodi plura, negativa dixeris, quid facies illis, quae idem significant, sed grammatice positiva sunt, ut: abroyevis a aùrdkwos 4 adroodoios , adropuis , abraurdg ? Numeet haec rizr dicere licebit ?." Propterea multi Theologi hanc descriptionem improbarunt et deseruerunt, > Veteres tamen, ut supra vidimus, rem potius, quam Etymologiam spectarunt, et potest, ut infra animadvertemus , res rêtineri , si verba mutentur, Sed quum fieri non possit, quin utriusque classis attributa in trac- tandis singulis confundantur, non satis apta videtur haec dispescendi ratio nec idonea, quae in loco de Deo pro virtutum divinarum ordinandarum norma habeatur ac valeat, - Secundo loco nominavimus divisionem attributorum in absoluta et relativa. Commoda quidem hujus distinctionis apud Theologos, quantum scimus, nusquam praedicantur, nec nobis ia promtu est, quid inde ad Theologiam rectius vel subtilius tractandam utilis tatis redundet. Contra vero incommoda multi agnoverunt , disertis quidem verbis Doc- derlein y Bretschneider , Wegscheider , Schleiermacher , longe plures “tacite „ vel divisionem ipsam deserendo vel certe formulam dividendi improbando. © Et nobis quoque ita videtur. Primum enim tota: haec distributio innititur dogmati de creatione mundi, cujus natura at- „que indoles nondum satis perspecta est ob difficultates partim metaphysicas, partim exe- geticas et criticas.; Tametsi enim dogma illud, mundum a Deo originem: habere; extra omnem: controversiam positum sit, narrationesque in litteris S, S. de rerum visibilium pri- mordiis eximium usum popularem habeant, res ipsa tamen, quomodo Deus ét quando mundum. creaverit et sic porro, inextricabilibus premitur difficultatibus 5 rec juvat ad decretum Codicis S. provocare, cum dicta huc pertinentia non. solum. ratiocinando:, sed ‘etiam interpretando facile eludi possint; multo minus ad auctoritatem Theologorum, quo- rum vel moderatissimi confitentur, se non intelligere, quod Deus certo tempore potuit, quare non ab aeterno efficere potuerit (1)? heinde approbanda hac divisione mens hu- : >i Hae qi m f 4 1) J, 4. Ernest inise. ere, de ereen div. $78. ps 270. ‘Conf, Fe SeMelermaeher. l4 14 JE p. 204. et Ch, Wolfii Kleine Schriften » p. 8 seq. ubi Thomae Aquinatis et Fr. Burmanni, sententiae: commemorantur, ; COMMENTATIO a». QUAESTIONEM THEOLOGICAM. 23 mana facile in errorem incidit, quasi -Deo absoluta quidem attributa necessario conveni- rent, relativa vero non item. Hoc autem ubi sumitur, divinae perfectiones augeri pos: "sent àut minui 5; id, quod absurdum esse, omnes Theologi et Philosophi clamant, Hine illa Gerhardi verba supra allata, relativa Deo in tempore tantum convenire; idoneis judicibus vix probabuntur, | Num. Deus non fuit benignus aut justus aut sapiens , antequam „mundus esset? De sapientia quidem contrarium docetur Prov. Capite octavo (1). -Quis praeterea negabit, numinis ideanr, ut naturae absolute perfectae et unice necessa- riae, complecti, imo requirere, et hoc, quod Deus sit creator mundi? Optime namque -ridentur Dei Epicurei ; qui in spatiis intermundanis sedent otiosi et nihil agunt, quam ut "dicant: quam mihi bene est! qui nihil crearunt, non curant res humanas. "Talibus certe Diis nihil opus est (2). Quaecunque igitur attributa Deo, tanquam naturae absolute - perfectae, vindicantur ; eidem ut mundi'creatori necessario competunt; id, quod amplio- - ri demonstratione non indiget, - Accedit denique, quod potius omnes virtutes divinae, cum absolute Deo competant , etiam aóso/utae dicuntur, quae eaedem , quatenus certam quamdam :relationem ad mundum involvunt, simul omnes re/atiyae vocari possunt. Hinc mirum mon est, quod multi'agnoverunt , utriusque generis attributa saepius coalescere ( 3). …Pertinet huc dispescendi ratio, quam nuper proposuit "Theologus Germanus [ Böfme ] ‘Gin libro: Die Lehre von den gótdichen Eigenschaften, (nebst Kritik der vom Herrn -'Ober- Hofprediger. Ammon darüber vorhandenen Theorie) Alrenb. 1821. p. 995) cujus -divisionis mentionem facit C. G. Bretschneider Handbuch der Dogmatik Ed. Il. Tom. I. ^p: 331.) , qui virtutes Dei ita persequitur, ut in singulis rationem habeat relationis ejus ad mundum. Duas ille classes constituit, in quarum altera Deo secundum relationem ejus - particularem: acvad munüum: moralem , sanctitatem, benignitatem , justitiam , b. ad mun- ‘dum physicum ,° omnipraesentiam , aeternitatem , omnipotentiam, omniscientiam, c. 4d "wirutnque conjunctim , sapientiam ac beatitatem "attribuit ; ad alteram classem, in qua "spectatur Deus secundum universalem ipsius ad mundum relationem, infinitatem refert , -'spiritvalitatam , ‘immutabilitatem ,' ^ independentiam, zavravrapweixy atque absolutam ejus ^mecessitatem, Huic autem distribuendi methodo quaenam commoda adhaereant vel income .moda- accurate definire vix possumus, cum ipsum librum, in quo explicatur ea ac diju- | dicatur , inspiciendi: occasio defuerit, … Bretschneiderus quidem (1. 1.) improbat eam, "quippe nec omnino rectam nec satis perspicuam; idque non immerito, ut nobis, ex sola di- (1) Conf. C. G. Bretschneider Syst. Entwick, § ór. Ed, IL, p. 366. ne 2) J. M Gesneri Primae Lineae Isagoges in Erud. Univers. $. 956, ibique J. W. Niclas, (3) J. C. Doederkein Inst. Theol. Christ. I. p. 270. obs, 2. Conf. J. A, Le Wegscheider Inst. Theol. Christe Dogm. P. II. C. Il. § 61. p. 167. pd, IIL ec c, G. Bretschneider Handb, der Dogme Tom. Il, $ 52 p. 329. princ, Ed, IL, . D 26 PAULI JAC OBI ANDRE ZE dividendi formula rem aestimantibus, videtur. Quem, ad finem enim distinguemus.inter relationem Supremi Numinis particularem ad mundum atque universalem? «quo facto vel © tacite profiteri videmur , alias naturae divinae proprietates majoris. quasi momenti. ideoque graviores , nobis esse atque alias, utpote quarum notione non-absolute-indigeamus. An minus refert novisse, Deum infinitum, inmutabilem, spiritualem atque: independentem esse, quam summa eum gaudere sanctitate , justitia, omnipotentia ac benignitate? Immo, quamvis etiam primo conspectu ita videatur, revera tamen omnium , ut opinor, attributo- rum divinorum eadem existit relatio, eaque longe gravissima, ad mundum tam physicum. .quam. moralem (Joh.IV, 245. 9 Petr. ILL, 9). Deinde, ut reliqua taceamus., hujus divi- .Sionis particulae minores, cum leviori tantum distinctione nitantur, molestae potius quam commodae videntur, ideoque usum praestant fere nullum in tractandis virtutibus.divinis, Divisioni, attributorum Dei in absoluta et relativa affinis est ill, qua distinguun- tur attributa Dei ,quiescentia sive immanentia ab: operativis sive transeuntibuss iisdemque premitur incommodis, nisi quod modus loquendi etiam deterior visus est. , Nihil profecto” ait J. C. Doederlein ( x) „in vi illa immensa quiescens atque otiosum. reperitur vel cogitari poterit; quare minus arridet guéescentium cognomen atque, ut verum fa- dear, immanentia, quae dicuntur, nonnisi reliquorum (operativorum ) affectiones. esse videntur. Immensitatem v. c. et infinitatem. vix singularem virtutem Dei dixerim, sed: virtutis. divinae, scientiae, voluntatis, sanctitatis ,, etc. modum, ” Ita Doederlein, Consen- tit cum illo R.Cudworth (System, Int. I. p.640 fin.): 24s {a Dei sive essentia non dif- . fert ab ejus Zvepy elg. seu. efficiendi virtute, "" | Multo acrius etiam judicat. Æ. Schleierma- cher (ain morte tantum. esse quiescentia attributa, „Ac revera, ‘si essentia Dei absque: vita 'efficacissima .cogitari nequit, quod. ipse Jesus (Joh. V, 17. ) haud obscure indica- vit, omnino. improbanda. est haec dispescendi-ratio.. Quum enim natura. absolute perfecta nullis temporis finibus obnoxia sit, vim ejus operatricem vel.creatricem ( etiamsi mens. nostra quemlibet ejus effectum nonnisi in tempore locum habere cogitare possit ) tempoe „zis finibus haud adstrictam ideoque: ab aeterno atquesin aeternum operari recte dici: appa-- vet.(3). Discrimen enim praeteriti, praesentis ac futuri non est.proprie-in Deo, sed in: rebus finitis, quarum aliae fuerunt, aliae sunt, aliae erunt, .Deus proprie nec fuit, mec erit, sed es , non in viv fluxo sed fixo.. Quid porro. Dei. providentia, quae dicitur , , aliud. (1) L. le obs, 3. Similiter WT. Krug Metaph. § 188. Ed. II. p.377. Conf. C; C. Bretschneider- Il, $. 61. Pe 394 seqq. et Syst. Entwick, $ 66. Ed, II. p.390, quamvis idem. alio -loco Ç Dogm.. lc. $.52. p.328 et 330 seq. ). divisionem atributorum divinorum in guéescentia atque yon: „ob causas ibi. allatas non omnino improbandam censeat. (2) Chris, Glaube. I, p.263 fere med, (3) J. 4. Le WER Inst. etc, P. II. C. IV. § 94, p. 227. Ed. ni COMMENTATIO 45 QUAESTIONEM THEOLOGICAM. 2? aliud est, quam: perpetua: creatio? Nam si in Deo successionem negamus, recte provi» dentiam: et- creationem: possumus unum eundemque. actum. continuum vocare. Hoc jam Philo Judaeus ( 1) aguovisse videtur, qui’ ita ratiocinatur: madsrat obdérore moBy 5 Oeds, ENA Bowep luy tò xaleiy mupdsy xod ylovos v bügelvs OUTA xal (soU TÒ mowlv, xol Tord ye päis br xal qois; ANUS Eraow dpyy-rod piv irrly, — Quod autem attinet ad donomi- nationem. i#communicabilium ( &xotvavyrGv) et communicabilium (xotyevyurGy), quar Joh. Gerhardus; wt supra. ostendimus , guiescentia atque operativa attributa. Deiinsignit’, ; nemo: facile loquendi. formulam alteram altera meliorem esse largietur, Omnino quidem. verum est, homines quoque certis quibusdam virtutibus gaudere, quales sunt: bonitas, justitia, sapientia, libertas, aliae:s. quae, cum Deus omnium rerum causa sit primaria, sensu :quodani. ab illo- profectae vel communicatae dici possunt, Sed, quid tandem boni- tas humana; quid justitia, quid sapientia, quid libertas, si comparentur ( etiamsi finitum: cum infinito: comparari nequeat) cum immensa -benignitate , justitia vel sanctitate, summo intellectu aliisque virtutibus ,- quae gradu incomparabili naturae absolute perfectae insunt? Itaque potius omnia attributa divina incommunicabilia dicantur, cum nomen communicas bilium minus aptum videatur. Respexisse videtur Gerhardus ad locum Gen, I, 26, De PA. a Limborch dispescendi ratione sententiam nostram supra jam aperuimus; „Formula. denique-loquendi, quam in ordinandis virtutibus. divinis adhibuit Philosophus nostras: D. yan de-IWynpersse (2), superioribus quidem: longe aptior. est, sed. membra divisionis nobis non satis videntur disparata. Certe obscurum est, quod modo jam animad- vertimus , quá tandem ratione (non in ipso quidem Deo, quippe in quo omnes virtutes: sunt'una : eademque- perfectio indivisa , dd:alperds axadryg, sed in mente hominis) divina existentia a divina vita ( vita autem won quiescendo ,; sed agendo constat) separari possit, quamvis C. Gu Bretschneider ( 3), illud. subjective quidem: fieri posse haud neget, cum idea. nostra” de> numine: supremo varias: omnino complectatur: proprietates, quae nullam plane operationis: notionem. involvant, Ceterum sapientissime monuit vir Summe Ven. J. van Voorst, de. nodo agendi divino generatim tenendum esse, eum non nisi ante demons stratis naturae divinae proprietatibus ( nimirum — » aeternitati etc. ) conve- niehtem .cogitari oportere (4). Pervénimus-ad divisionem, quae distinguit attributa: Dei physica et waitin: Vix coms ` modiorem virtutum divinarum descriptionem reperiri posse dixeris, cum nuper multi "Theologi Germanorum , quos supra indicavimus , eam adsciverint atque approbaverint. Unicum hujus distributionis commodum , . quod ab omnibus celebratur , qui, huic distin- ctio» - , Y 1) vid. J. 4. ‘Le Wegschéider l.l. p. 227. > ` e 2) Inst, Metaphys. $ 714. (3) Handb. der Dogm, Tom, I. $ 52. p. 323. Ed. IL. Conf. tamen ibid. § 61. p. 395. (4) Compendium Theol, Christ, Locs L § 8. p. 26 fin, ' Di: 28 MIPA WEN PACO BLA NDR ER ctioni favent, affertur illud p quod ita^ disparantur a^ reliquis” eae’ virtutes" divinae," quae in hominis imitationem 'cadunt ," vel potius, quae exemplar nobis’ exhibent summae per- fectionis moralis „ad quam tendere nos jubet Scriptura S. (Conf. G. Les Christ, Re-. ligions- Theorie $-33, Ed. Il. p.88. ). - Hoc vero; licet: speciosissimum ‘sit, non valet» ad hanc.divisionem prae ceteris commendandam propter ea, quae ei varia inhaerent, in- commoda. . Primum enim concesso j-notinüllas supremi numinis virtutes in hominis imi- tationem. cadere, tamen moralibus, quae vocantur , attributis nonnulli antumerant talia | attributa ,' v. c. omniscientiam, omnipotentia (1), ad quae ut tendamus, Deus nun- quam velle: potuit; injusti enim patris. esset plura postulare a liberis, quam possent praestare, Deinde in hac distributione imprimis displicet formula loquendi, ‘quae An= thropopathiam planissime:prae:se fert, judice etiam Bretschneidero Ca). - ®úseug quidem - vocabulum woAvoymov non vehementer improbamus, usitatum illud a Patribus sed: quis’ mores Deo adscribat i; e. vitas- instituta ac consuetudines? Quid est merum hominem facere rò srov, si hoc non est? Hinc reprehenditur A, 4. Schott a Berolinensi "Theologo. Fe Schleiermacher, quod ( 3) Deum dixerit-quowis- tempore consilia capere honestissimas | Commodiori.sane formula utitur J. A, Li Wegscheider (4), sed in exponendis cujusque - generis attributis vereridum est, ne in easdem inciderit difficultates , quibus pleraeque H- borant virtutum | divinarum distinctiones, scilicet; ne ambarum , quas proponit , classium attributa coalescant, quod nonnullae divinae naturae proprietates ad utrumque genus ree: ferri. possunt, e. ge infinitas, immutabilitas , aliae, | Ceterum baec divisio: verbis —€— quam.sensu ab antecedenti discrepat, | up, e liom ) MAAT RUD , en . Mentiónem. quoque: fecimis: distributionis sttáburótüti divinorum in primitiva et daite j Vota, quam sequitur Z. P. C. Henke, rationem habens Cut ipse loquitur) ordinis, quo» mens nostra alteranr ‘post alteram notionem: proprietatum Dei facilius capit (.5). " Hae» duae: classes quomodo. in omnibus: accurate dignosci- queant, ita: ut non confundantur , i nescioe Optime sane immortalitas e, gv ac veracitas attributa Dei dicuntur derivate , cum : immortalitatis idea “jam contineatur notione aeternitatis „veracitatis ideam ¿complectatur notio sanctitatis. At) nonne -eodem jure quodvis: attributum divinum deriyatum. appellari: potest, cum singula ex notione summae perfectionis necessario profluant?: Deinde,:si de=: rivata jam continentur: enn — varaan: BIEU est? — 'enim virtutes mro j i 3 .ti15Xib. ae: VELEI 11514 mul Tiv - prae- Y TE 7 ) *(1) J. €. W. Augusti System ete, § HS p. 122. , (a) Versuch etc. p. 200, med. Ed, I. Conf, ‘Ejusdém Handb. der Dogm, Tom. 1! $ 52. Pe 330, princ, Ed, II, et System. Entwick, § 61, Ed. II. p. 367 med, (3) H. E joker Epitome etc. Ede L. p. 44 aliter. Ed. IJ. e £F, Schleiermacher Chr. „Glaube IL p. 13de (4) Inst. Theol, Christ, P. II. C. IT. § 60. seqq. Pe 16$. e s ka iMac Mns Y (5) Lineam, iust, fid, Christ, P. I. C. IL $ XXXIV, P. 58. j COMMENTATIO ap QUAESTIONEM THEOLOGICAM. 29 praeter necessitatem augeamus, si unum Dei attributum alterum jam complectitur? Quod- si autem derivata cadunt, primitiva quoque in censum venire non possunt; itaque tota haec partitio in nihilum redeat, necesse est. Praeterea certe , quo fandem modo fieri possit, ut ex infinitae bonizazis notione reliquae omnes virtutes divinae deducantur, unus- quisque mirabitur. . Quatenus denique haec divisio convenit cum distinctione absolutorum et relatiyorum, obnoxia etiam est incommodis, supra memoratis ( 1 ). oe De essentialibus et arbitrariis vix est, quod moneamus; cum ne intelligi quidem ullo modo possit, quid sit attributum Dei arbitrarium, : : "Propria vero et izpropria amplioris sunt disputationis , quamvis loquendi formula fere aeque sit inepta, "Theologi quidem veteres Zzpropria dixisse videntur , ubi metaphora aut anthropopathia manifesta est, ut si rugitus leonis, si oculi, aures, manus, digiti etc. Deo adscribuntur (2). Sed si latiori sensu dicere velis, propria esse, quae divi- nae naturae omnino congruant, ut: rd &meipov, TÒ duluyrovs etc. impropria. vero , bbs eigenen sapit, u br ces misericordiam » alia, res fit longe intri- infra dicemus, | Quidquid sit, formula ipsa, si non inepta, certe incommoda est; nam attributa impropria non sunt attributa , et proprietatês impropriae sunt oidypsEvaa Jam ad singulas dispescendi methodos nihil nunc habemus, quod addamus. Quod au- tem ad cunctas attinet, unum et alterum observabimus , quo viam ad eligendum nobis sfruamuse "Primum igitur divisiones illae in verbis quidem ac formulis multum Tiabenit dissonantiae , in rebus ac sententiis ipsis. plurimum congruentiae. Hinc etiam in recensendis ordine - quodam attributis divinis Theologorum libri non multum discrepant. Deinde quae merito displicent, propter vocabula male lecta potissimum displicent. Maxime vero in scriptis . "Theologorum id male me habét, quod raro (3) accurate declarant, quaenam locutio- nes magis aut minus Deo adaequatae sint, sed vel in vagum de anthropomorphismo. ver- bà faciunt, vel promiscue, licet locis non contiguis , Deo aeternitatem , scientiam, potentiam , misericordiam, gratiam, et alia vel dissimilia passim adscribunt, Igitur dis- ceptationis nostrae postrema parte ad id respondere conabimur , quod i in quaestione pro- posita ultimo loco postulatur, j a) Conf. C. C. Bretschneider, Syste. Rami, pe367«iisba: p 2) Suicerus B pe 1380 med., et Joh. Gerhardus Loc. Theol. L.: p. - et Ede s [4 3) Praeter virum Summe, Ven, J. van. Voorst , qui secundam classem minus adaequatam, judicare videtur. l.l p.26 exit, Minus bene C. G. Bretschneider (Handb, der Dogm. Tom. 1. § 51. p. 323 med. Ed. IL ) totam nostram perfectionis Dei cognitionem non nisi analogicam, i, e, a nostris ipso* rum virtutibus repetitam, dixisse videtur, Ds PARS 39 PAULI JACOBI ANDREJE Pr RES oup 9 mm itaque , quaenam diversarum attributorum Dei divisionum plurima quidem hae beat commoda, incommodis vero omnium minime. prematur, Nunc igitur delectus esset. faciendus; sed, cum, ut supra jam diximus , a consilio quaestionis. non abhorrere videas tur, si aliud quoddam genus describendi virtutes divinas in medium afferamus, nunc ip. sum id tentabimus divisionemque proponemus aliam, novam illam; si formula dividendi €t vocabula spectantur, veterem et vulgatam, si res ipsa consideratur, Videntur enim 1nultae difficultates evanescere , si cautiora vocabula in dispescendo adhibentur, recensitae- que divisiones ita inter sese temperantur, ut veluti in unam coalescant. Simul vero, si quid emendare vel innovare nobis contingat, emendationis vel innovationis ratio erit rede denda, Facimus igitur duo genera attributorum divinorum, alterum vere Metaphysicorum altes . rum 4nalogicorum, Prius in animo humano oritur disjungendo vel disparando, posterius conjungendo vel comparando. Prius pertinet ad ipsam Dei naturam , alterum ad manifesta» tiones divinas, In illo plus enunciatur, quam cogitari potest; in hoc minus dicitur, quant, cogitari debet. In ipsa recensione singulorum attributorum .apparebit, quid nobis vee limus, Primo igitur loco posuimus metaphysica , juxta vocabulum illud Philosophiae Aristoteli» cae, quod, licet incertae originis , quin adeo dubiae significationis , et sit et fuerit, noe bis tamen interpretari cum nostratibus licebit transnaturale, supernaturale, transmunda-. num. Nec videntur nostrates sic interpretando a proposito 4ristote/é consilio deflexisse, Is enim, judicibus, quin adeo testibus, Cudwortho. et Moshemio (1), quaerere insti-- tuit, an praeter eas res, quae in sensus cadunt perpetuoque fluunt, aliquid inveniri possit constans ac perpetuum, quod omnibus rebus quasi substet, sive, quae prima rerum ome nium et perpetua causa sit; el wy der) rie érépa odola mepà ras Dice suvectyxulag, 3 Poor dv ly mpóry- mios? el dè bord vie odola dulvyrog, alty mporéom xa) Dirocoe Olu zpdry. Itaque Metaphysica nos cum Aristotele nominamus vere divina rerumque naturalium universitatem transscendentia; et meraphysicumattributum nor aliud nobis-est , quam vere divinum, Deo adaequatum: et maxime" propriüm. ^ Exhibent haec attributa Deum ut izcomparabilem , qualis revera est, disjumctüm mundo ejüsque partibus exem-- tümque communi rerum fluxarum et inconstantium vanitati, Proinde metaphysica’ eadem. Met um x wade an (1) Cudworth System, Int, I, ps 639 seq. i | n m COMMENTATIO ap QUAESTIONEM THEOLOGICAM, 31 sunt, quae dme arix&, si notiones spectes, non etyma, eodemque etiam referas voca- bula, adroysevig, ÙT aog, aldurosy abüTzpks etc. 5 nec differunt ab absolutis aut quiescentibus, nisi aptiori nomine, i Jam vero magnus hujus attributorum generis non est numerus; sed reapse waum est attributum metaphysicum ; idque haud diversum ab ipso Deo, licet humana mens, quod a-variis. pattibus considerat, variis etiam ‘significet nominibus (1). Etenim ex notione Entis:realissimi primum intelligitur Anfinitas, «à Amsipov vel 5 &meirgla. Joh. Damascenus: Barerpov td bitov, xat duardAwrrow* wa) roüro udvov adtod xaTdAWTTOV , Ñ dmerpla nad dnaraaywbie (2). Docet autem Gregorius Nazianz., Deum esse &merpov xaT! oyyy xul xarà vlAog. Habes ergo dMeternitatem , và alóviov, rà &vapmxov nal rd áÜavarov sive GvixeÜpoy. Moe nuerunt Gerhardus, Clericus, Moshemius (3) et alii magno numero, a Platonicis et eos secutis Scholasticis magnum statui diserimen inter durationem , quae Deo tribuatur, et eam , quae conveniat creaturis; hanc'constare partibus, sibi invicem succedentibus , Dei vero durationem omni successione carere , i, e. non esse durationem (4), sed garage orixas tantum ita appellari; esse enim, ut Boëthius loquitur, , interminabilem ‘vitae to- tain simut -et perfectam possessionem :"* si quis igitur vel maxime, P/atonem secutus, mundo perpetuitatem , initio-ac fine carentem , adscripserit, eum tamen non confundere mundum.cum Deo; hujus enim aeternitatem non esse tempore infinitam , sed'omni tem- pore superiorem ( 5). "Utut est: "aerernitas est attributum yere metaphysicum , et ,'si Deus in literis S. S. primus et ultimus, vel ab Augustino (6) antiquior omnibus" idemque » novior'omnibus'"-vócatur, humano more haec dicta sunt ; revera enim rév dzelpov oix dod odd apio) , ut ait Aristoteles , probante Moshemio (7), et unus dies apud Domi- num sicut mille anni, ut coppia Petrus cum Psa/te (8 ). Comprehenditur dhfi- filláte etiam ""Omnipraesentiaz , quae est omni loco et spatio superior. - Joh» Damascenus (9): à pèu olv beds, dühog Qv xal dmeplypumros , iv téxy oùs éorlye "Adtacracle dici solet . vel Q) ‘J. Gerhardus Loc. Th. I. p. 108. Ph, a Limborch Theol, Christ. p. 52, et alii passim, Ce) Suicerus l. 1. I. p. 429. (3) J. Gerhardus tom. I et III, passim. Jo. Clericus Opp. Phil, Ontolog. C, V. p.353. J. Le Ploshemius ad Re Cudworth Syste IL. p. 56 seqq. Ca) L. Pelthuisen Opp. Il. p, t018. et Mosh, ad Cudw, Y. T. (5) Moshemius ad Cudworth Vl. pe 57 et 58. (6) Qrem citat F> Schieiermacher Christ, Glaube, I, p. 277. (7) Ad R. Cudworth Syst, Inte II, p. 54 (8) 2 Petri HT, 8 Ps, XC, 4 C9) De Orth, Fide, p. 54. Ed, Basil, 32 PAULI PHC o BT ANDREZ vel evvoueles rectene an secus, alii viderint (1). “Hine #0 Inmutabilitas, và dutvyrovj nam quod movetur. et mutatur, »tempori vel tes iv noxium est. Item Immensitas. et Incomprehensibilitas (2)5 nam quidquid. mensura comprehendit mens humana, temporis et spatii mensura comprehendit, Sola rod 6e/ou mensura và (eTov. - Spiritualitas quoque omnipraesentiae inclusa est, vel, ut tutius loquamur, và dod pa Toy vel j dowuwacla (est enim vocabulum spiritus woadcyzov, incertüm , obscurum, . ambiguum) sive zmmaterialitas ; nam corpus inclusum spatio est et ab omni parte finitum. Simplicitas verbo tantum. differt ab dewgaola et haud dubie 74 &melpp convenit, Variae de hac Dei virtute in ecclesia antiqua exstiterunt opiniones, Fuerunt inter Patres Latinos, qui proprietatem illam, quae quidem in libris S. S. nondum distincte et subti« liter exposita est (3), in dubium vocarent, Rectius tamen Theologi Alexandrini no- tionem corporis a Deo omnino. removere conati sunt (4). . Quocirca jure optimo con- junxit rd àcág aov, c &ápépio vov, td ám ov Gregorius Nazianz, (3). — Im finitatis consequens est - -` sg ‘i ro ge Unitas; nam duo infinita sunt contradictio in adjecto (6; tametsi ipsum mdodo. unitatis populare potius sit, quam Philosophum „-oppositum. illud in literis S. S. idolo- latriae,. Quo jure enim numerare incipias et ponere vnum, ubi alterum. nec est nec co- gitari potest? Melius fortassis hinc Deus multitudine et unitate superior dicetur (7). Omnibus his, hactenus. commemoratis , attributis , dinomipsdone potius quam reapse diversis , -consentanea est - VR PADS uli a Independentia , vel positivo vocabulo: seitas, C quod tamen non n satis aptum est; non enim ‚a, semet ipso traxit originem „qui origine caret, nec Deus, cum non esset, semet, ipse, procreare potuit, nedumi casu existere) vel a0 Tapis xóTíto», v) aüÓvzdcrarov. Hinc natura divina «recte dicitur dy évyntos* quamobrem non i | „pos. 1) Conf. J. 4. Le Wegscheider Inst. Theol. Christ, P. If. C. IL. $ 63. p. 170 Ed. III. C. i Ammon Somma Th. Christ, $ 39. et He P. Ce Henke Lineam, § XXXVIII. Pe 63. (2) J. van Voorst Comp, 1. h p. 26. § 6. (3) Cf. H. Muntinghe Theol. Christ, Pars Theor. Ip. 98 0 Cf, C. G. esL, Handb, l. c. p. 336 extr, (43:3. Hl. Wegscheider Vl. p. 170 seq. Conf, Joh. pan de Orth, Fide p, 46. Ed, Bass q betov &m AoUv dort, nat doúverov* qo 32 èn eA Adv xci dsaPópuv avyxeipevoy cuvierós icvívy, (5) Suicerus I. p. 566 med. (6) Praeclare hac de re disputárunt Ze Welthuisen- Opp. Il. ps 932 , 9485 1475 et R, Cudworth Syst. I. p. 288. „Conf. C, Daubii Theologum. p. 239 fin. (7) Conf. C. F, Ammon Summa Theol, Christ. § 40. Pe 67« et Cy. G. Bretschneider Handb, der Dogm, Tom, I. pag. 306, Ed. I. TTA MENT TRE NER ERA mie ta tm | ARCET Lr mr "COMMENTATIO ap QUAESTIONEM THEOLOGICAM. 88 "possumus -etiani ‚-quin | Deum. mecessario existere largiamur (1) , “nisi malinus ex mero nihilo quidquid unquam-aut esse aut fuisse aut futurum :esse dicitur, educere, ‘op Per se;autem existere-et.mulla carere. perfectione y: unum idemque: est monente Mos- hemio (2). Hine pro infinitate aut: realitate -etiam . perfectionem. dicere: licebits, quod .vo« cabulum tamen:jure reprehendi potest. „Nam Latina consuetudo , ut Ernestus monet.(3)5 re (perfectionem oe inviis tantum; rebel in quibus elaboratio quaedam locum habet, in ceteris mon items?) pin "i (jam eum “nibil smagie „reale sits unanimi hominum. consensu, quam vivere ,. et summa alitii noñinetąntum`-discrepet a vita infinita , efficitur, Deum „etiam in omnibus sidi . euffictre et hinc. beatissimum jesse; vel, ut aliter„ rem; exprimamus ;. independentiae vel ri eddumapEes plane congrua.est.4 mawTavtdpreta. Ceterum etiam Ethnicorum Phi» losoplti, fasi iil: ysicunt Deom; (4) „et „de kaderde hl [TT vel Homerus lo* quitura í + ; SON VOCE To i : i Ita nobis non” aabaki d ex notione ` Emis reliji à „omnia attributa arandia dérivasse videmur. In ordine quidem, quo singula collocavimus, ipsi multum deside- ramus, sed fortassis perinde est quo ordine penanturs suht enim diversae tantum unius ejusdemque: notionis determinationese Pracivit viam Jos. Gerhardus , cum decuit (525 Deum esse infinitum inferius, superius antes post, extra y: intra. ‘Suntyautem attributa „ proxime.commeniorata , vere Absoluta ‚quae „ ut dupes Kelta perne 3, puram perfectionem important et omnei defectus: aut vitii mixturam penitus rejiciünt ^«(6)) , non relativa, - Vocabulis' quidem aliquid relationis inhaerere nemo infitias ibit; mam infinitum opponitur. finito, aeternum temporario y simplex compositos sed ex Etymologia haec, non ‘sunt; aestimanda; ut supra vidimus. - Quocirca. nuperrimum Theo- logiae dogmaticae- scriptorem opinio: fefellit, negantem- (7), triplici Scholasticorum via i.e. ulla via ad. absoluta -atttibuta: perveniri." Sunt-etiam vere transnaturalia et disjun- gentia; itemque ab ipso Deo haudquaquam:diversa ; nisi et hic Etymologiam urgeas. Cer- te Theologi multi ita judicant: „Apud veteres quidem zò &rgem Tov, TÒ &metoov, TÒ &xlvwuroy loco synonymorum vo defou veniunt. i Augustinus (8): p aeternitas"? ine quit, ipsa Dei substantia est. " Rob. Bellarminus (9): „infinitas atque immensitas Dei nihil aliud est, quam. ejus essentia, .. Item Johs: Gerhardus aliquoties ( 101. „aeternitas ` G1) R. Cudworth Syst, Int. Y. p.269. Conf, J, van Voorst Comp. Theol, Christ, p. 25 extr. C2) Ad Cudvorth 1. 1. II, p. 53. (3) Initia Doctr, Sol. p. 142. ` C4) Cudworth Y. Bes. » C5). Loc. Theol. IIL p..121. C6) L. Velthuisen Opp. Ul. p. 1489. ` (7), Fi Schleiermacher Chr. Glaube, L P. 269 ine (8) Apud J. Gerhardum Loc, Theol. IH. Pe 104, 24: 49) De Controv, tom. I. -pe 407. (19) E. g Loc. Theol. Hin. Pe 166, et passim E 34 UJ. PAULI JACOBI ANDREA ^"^ est ipsa Dei essentia. ". Ceterum neminem offendat, quod mens humana in his attributis: vel cogitandis Ç quatenus: id fieri potest) vel enunciandis in gyrum versatur, tanquam navicula in vasto, ubi non apparent littora, oceano, terminorumque,. quibus- ipsa “se: inclusam sentit , perpetuo admonetur. Causa est in ipsa Dei natura inperscrutabili, Quamobrem enunciationes in hoc genere nihil novi docent, sed rem tantum qualicunque: modo illustrant ; sunt enim ZZenzicae juxta canonem illum, qui regnat in: Logicis ( 1 ) x » subjectum et praedicatum suam quodque habent certam magnitudinem atque extensionem. Quae quidem extensio saepe major esse potest in. praedicato quam in subjectos nunquam: minor." Jam cum rò &merpov sit subjectum infinitae extensionis, praedicatum: nom potest esse finitae magnitudinis. Hinc recte cum Patribus dixeris: &xmicTov tò ÜeTov. et defov cb &uriorov, &vapyov td beTov et below TÒ ÁAvapxov, üxlvquvov rd Oeïov et beToy rd duivyrov, et sic porro. Exceptiones hujus regulae, si res: ad. praes cepta logica severe exigatur, nullae esse debent. Nam si dicas duardaumrov td OeTov, non poteris quidem inverso ordine dicere beroy rd &rardanarov (olim enim etiam planetarum satellites et permultae’ naturae vires, quas nunc cognitas habemus , fuerunt. &xaTáAwWTTO))s sed si distinguas id, quod est absolute et simpliciter incomprehensibile- (qualis est natura divina), ab eo, quod est incomprehensibile secundum quid, etiam: haec enunciatio valebit. Nam Deus , ut ait Minucius Feliz (2), „soli sibi, tantus. quantus est, notus; — magnitudinem Dei, qui se putat nosse, minuits qui non vult mi- nuere, non novit," Nec tamen aliquis putet, ita inferri omnimodam ignorationem Entis realissimi Deumque et ejus attributa esse éréxerva tig yvdoews et liomines aliquid: Sibi cogitare videri, quod non cogitent, ac de infinito loquentes in cassum garrire ina- nesque proferre sonos; hoc certe negarunt factis suis omnes: viri eximii, qui, doctrinam de Deo. magis magisque illustrare conati, homines ab: anthropopathicis et nonnunquam portentosis opinionibus ad meliorem. supremi.numinis cognitionem perduxerunt, quamvis unanimi consensu fateantur, infinitum a finita natura penitus capi non posse, Recte inda Clemens Alexandrinus (3)s và Syretv wept beoi cmd piov arly” quamvis idem alibi (4) jure quaerat: me ğu cuveyyloos morb tò yewyrdy dyewirg- Sed hac de Te uberius: jam dictum est Parte IIe, Nemo denique nos turbet hio levi objectione, nullum wetn attributorum usum esse in populi institutione, quia nihil aliud istis enunciationibus. indicetur, nisi Deum esse Deum, vel Deum essee Immo insignis est usus illorum, ut de aeternitate vel Ps. XC docet.. i ; Hee C1) D. Wyttenbach Praec, Phil, Log. de Enunciatione § 4 p 19 Ed, laud, (2) Octavig Cap. XVIII, Ed. Gronov, p, 169. (3) Stromat, L. V, Pe 551. Ed, Colon, Æ Sylburgite (4) Ibidem 1, IL, p. 360, extr, COMMENTATIO ap QUAESTIONEM THEOLOGICAM. 35 Hebescit sane animus noster ac sibi veluti eripitur vel religioso quodam. horrore perfun- ditur, quoties immensam Dei aeternitatem intuetur; nonne vero eo ipso consilio res die vinae tractantur, ut Deum admirari, revereri, amare eique promtum obsequium praestas re. discamus ?. "Certe ejusmodi objectio non divisionem nostram tangit, sed universam ‘Theologiam,, . Videntur tamen mejoris. utilitatis esse in institutione. populari , pm etiam Muhitin- ghio (1), rea attributa, ad quae nunc transitum faciemus. Secundum enim locum assignavimus iis , quae Analogica vocare placuit goiit: alje qua similitudo: cum homine indicatur (2), ut in antecedenti genere dissimilitudo. Sunt igitur minus adaequata et, si dicere fas esset, minus. propria; nam sola incomparabilia incomparabili proprie congruunt (3). Hine tenendum est, attributa hujus generis, si fieri et quoad cjus fieri possit ,,ante demonstratis naturae. divinae proprietatibus conve- nienter cogitari oportere (4)." Non enim decet ea, quae in hominibus infirmitatis , calamitatis, vitiorum nonnunquam ‘documenta sunt , regulae instar adsciscere, ex qua Dei gloriam et majestatem métiamur, ut fere loquitur. Moshemius-(5).--Agnoverunt jam superioribus temporibus multi, nulla attributa de Deo et nobis waivoce praedicari nec ule lun nomen esse, quod Deo et creaturis simul sit commune; divinae enim naturae nihil par esse nihilque secundum (6), Ut igitur in superiori genere, quod de Deo ( ideae Entis realissimi congruenter) enunciavimus, cerzuz haberi potest, quantumvis humani nostro sermoni adhaereat (non enim possumus Angelorum linguis -— " ita in hoc ge- nere probabilia tantum sequemur et assequemur. Cum Rege comparatur Deus, non solum in literis S. S., verum per omnem antiquitas tem, ususque ejus comparationis perpetuus apud nos quoque ad hunc usque diem vel so» lus ostendit, quanti illa sit facienda. Ut autem Deus rex, ita mundus imperium et terra nostra vastissimi et immensi imperii parva provincia, nec tamen regiae curae ullo pacto, ne in minimis quidem, expers. Jam imperium, cujus rex est summe perfectus , debet et ipsum in suo genere perfectum esse’, scilicet tantum, quantum est, i. e. si ex toto aesti- metur, non ex singulis partibus. Quoniam: vero humanae menti negatum est omnes proe wincias imperii divini earumque per omnia tempora nexum atque administrationem uno veluti contuitu comprehendere; notio Optimismi non a: posteriori, non ab experientia , nobis «contigit, sed est effectus et consequens ejus ideae, quam de ipso Deo, ut reas lissimo , perfectissimo , uomen. sitire Ta enim argumentamur z In Deo est . + caus (1) Theol, Christ, Pars Theor, T. I. § 116. p. 103. (2) Ibidem, . C3) Ex parte hic etiam valet, quod de negativorum prae afirmativis praestantia supra. disputas tum es ’ (42 Je van Voorst Comp. Theol, Christ, p. 26, fin, (5). Ad Re Cudworth lede Is Pe 2050.. (6) Le Velthuisius Opp. II, p. 936 et 953. Ex 36: oe PAULI PACOBI ANDREA causa et ratio, cur sit: hoe universum , sive initium hàbuerit mundus , sive initio careat; Qualis auter“ causa y talis effectus (1). Ergo, si Deo perfeetionem- adscribimus’, -etiam mundo: perfectionem adscribere debemus, scilicet talem, qualis in ejus perpetuam- mus tabilitatem cadit ¢ a): ‘Optimismus ile, quamquam. in oculos.non cadit, sed est 755 airrewg, normam nobis praebet, ex qua ipmegisi pon gubernationem atque administra» tionem aestimemus-ac dijudicemus. ‘id : qt. n: = y Sponte vero intelligitur , contemplationem in eodem — campo rerum divinarum versari, in quo-supra, sed loeum contemplationis alium esse.’ Jam enim, imaginatione in auxilium vocata, Deum- quasi- videmus. insidentem -throno- coelesti, nunc deliberati tem, nunc-decernentem , nunc decreta sua exsequentem,’ nunc ferentem leges, pro diversitate populorum et temporum diversas, nunc tollentem (ve c. circumcisionem ) , punc auxiliantem , nunc ignoscentem, nunc remuneranteme Quis neget, haec omnia, avbpomonasag dicta, beompemäg debere intelligi ?: Sed hic: labor est! Nihilominus- et auetoritas legatorum “divinorum suadet. et: nécessitas jubet, de Deo, ut immensi imperii moderatore, perpetuo cogitare et loqui, Cum:autem hominis; v.c. regis aut principis 5 perfectionem aut ex intellectu.aut ex.voluntate aestimemus, ita haud incommode ad exem: plum Scriptorum S. S. (Hebr. IV. r3. rjoh. III, 2o. Matth. XI, ipei WM " 1I. n alia adscribimus. intellectui divino, alia-divinae voluntatia, : A.) Ad intellectum. divinum referimus . ; ' 953 Í Omniscientiam, Constat hominum scientia sensipishus vel geraaprienibas s quae sine receps tivitate aut passivitate et cogitationibus, quae sine actione , eaque vel tempore vel aliis mos dis circumscripta , intelligi nequeünt. Jam si:Deo sensiones attribuimus , passivum facimus, si cogitationes , tempori-subjicimus- et syllogismis adstringimus.: Haud male igitur Theologi monuerunt, in scientiam divinam neque imaginandb, nec*recordandi, nec ratiocinandi jei cessitatem cadere, sed eam esse simplicem atque-intnitivam vel simultaneam; hane auteni longe praestantiorem ‘esse eå, quae per syllogismorum ambages aut ratiocinando acquiratur, et quae saepé fallax et obscura sit (3). Sed quid tandem-dicemus:de incognito illo scien tiae genere? quid. enunciabimus., quod non.statim Anthropopathiam sapiat?. Quomodo effugiemus calumnias eorum, qui Theologos rident4 quod Deum.sine oculis videre, sine auribus audire, sine cerebro, sine ullo. sensuum organo., intelligere, cogitare , cognoscere putent? Tales enim fuisse variis temporibus., vel ex CudwortAi opere saepe laudato abunde intelligitur. Suflicit ex. iis nominasse Plotinum, qui,eo usque progressus est, ut rd voer éaord summo omnium rerum principio derogaret3 ex recentioribus Thomam. Hobbesium , qui (1) D. Vni Praec, Phil; Log. de Ideis m 18, p. 41; ? (2) Gen. I, 31. Conf; 77. T. Krug Eusebiologie $16. p. 108 seqq. Idem Mosa. T 175. Pe 353. (3) J. Ce Doederlein Inst, Th, Christ, I $ 86. obs. 16 p. 290, et Le Velthuisen Opp. IE, p» 852a. . COMMENTATIO a5 QUAESTIONEM THEOLOGICAM. án "qui sive malo sive bono consilio contra scientiam divinam vehementissime. declamavit C1). "Ex: his omnibus luicutenter patet, fiéri mon posse , qui in delineanda: omniscientia divi- Sha, a natura: ‘hominis profecti, ihtetlectum Ss $i qui "hüic, licet exiguus , ; "inést;. summo gradu Deo adscribumus, Fateamur igitur cuni Scriptoribus S. S;, Deo ndyta esse “yuuva’ zal Tee TPRKAMG [LEV (2) eumque "onmia semper praesentia © intueri; utamur etiam cum sanctis "Hebraeorum: poëtis 3 variis toquendi | formulis ahthropopathicis ; » sed abstineamus: inucili illa disputatione: de scientia Dei necessaria Y libera, media, “remintiscentia 5 praescientià , et ` quomodo haec cum libertate voluntatis humande conciliari possit , atque eo magis in divi- nae scientiae descriptione prudentem rox observemus , quo certius est, etiam humanae scientiae naturam Vel acutissimorum "Rasoir, tam” rade its quum recentiorum. > ‘aciem fugisse; ` ; ; Sapientia: aia ab aliis ad itatali refertur, ab: alis ad “yoluntatem (3). Etiam "Hoc attribütum | in analygicis ` numerandam | est, petitum illud ab homine , cui varia- rum rerum cura et ‘administratio "incumbit , praesertim | a rege et regni gubernátione. Jam sapientem "vocamus hominem, qui ldges rerum aeternas et'universales pro viribus ‘nón soltim”investigavit “et ¿cognovit , sed cognitis etiam congruenter agit. Id'de Deb haud dubie dvaaoyös tantum dici potest (4). Nain in vocabulis: quidem: deliberandi*, consuttandi, ‘decernendi peragendi ânthropopathiam quis non statim agnoscet? Animade "vertit y ‘ Scaliger (5 y: ~p consiito non eget: Deus," tanquam medio aut instrumento aut idea ad gubérnandum. Ac tam est impia “vox in divinis cofsilium , quant pluralitas Deiratiss non: disceptat , non ratiocinatur , non ‘proponit, non” colligit „ non “cuin alib confert, non ab ullo'aecipit." “Hace illé, ^ Impietati$ quidem nota nemini inutatur, qui "Déo'consilia tribüit , ad: exempluar Scriptorum SS. 5 ‘sed nos» alirer nisi humano more - de‘divina sapientia loqui non posse confitendum ‘est. Verissime- hine Jesaias (6) Jeho- 'vam ita loquentem inducit : 2 “3 Non sunt oc eni meae tt’ cogitationes vestrae ," neque "wtviàe vestraeg viae meae" ét sic porro, | sa, SL i >) Onniseientia igitur et m merito attributa Dei’ bibentur. dnahglod vel« symbolica SG TALTIOI € as Vitel i SE g i T. jo i39 1 3K Cr) R. Cudworth , System. l.p. 845 ét p. 117. not. ‘Ca ). (2) Hebr. IV, 13. (3) Rob, Bellarminus de Controy, tom. IV, pe 190 sapientiam et voluntatem in Deo idem esse dicit, — Inter veluntátis divin&e própriétates recensézür szpieh?ia a viro “Suinme' Vet. J. van Voorst ‘Comp. “Theol. Chfist, p. 30. C. G. Bretschneider (Handb, der Dogin. Tom. I. $ 58 seq. Ed. II. p. 368 seqq. et Syst. Entwick. $ 65. p. 382 seqq. Ed. IL. ) sapientiam itemque justitiam ; bonitatem ac. _veracitatem attributis divini intellectus divindeque volwntáis conjunctim anmumerat, Nobis 'quidem hae virtutes (prseter Sapientidm, T dd intellectium Dei referimus). voluntatis" » potius "videntur determinationés, (4) Conf. F.iShiézermacheh Christ. Glaube tom, i" "p. 676 seda. ( 5) Laud, a Jos Gerhardo dete Th 1, pe 147.” (6) Cip. LV, 8, 9. E 3 EU sun PATEL JAC OBL ANDREA). sive. xarà eggs ab hominibus ad, Deum translata, „Nam si, qvis. utrumque. attributum in» „ter metaphysica referre malit „ is videat, quomodo evitet innumeras difücultates, ‘Si die ‚cat, Deum, ut solum sanctum , “solum bonum ,. solum potentem „ita et solum sapientem .in: Codice S. (1 ) vocari s- nihil efficiet, nisi ut concedamus., divinam sapientiam mirum , „quantum; praestare. humanae, ‘et hanc prorsus suo „nomine, indignam. "esse; quemadmodum apud Joh. iDamascenum, (2) Deus: ipse vocatur vos xal adyos xa) zveïma , cola Tè zal DUvoquig-,, GG TOÛTWY EITA juvat hic verbis uti viri Summe. Ven. J. van Voorst, -ani C3) ^ de intellectu divino : disputans 2 dta loquitur : » a mentis nostrae praestantia ducta est appellatio, "Universus ‘vero cognoscendi et judicandi modus divinus ab omni imbecillitate humana longissime remotus. est," — Desinamus igitur quaerere , ut -desivie mus, quid Deus ante vel post praevisum lapsum ab aeterno decreverit: in aeternitate mullum est-anté ‚-nullum posts decernere est vocabulum humanae naturae proprium , quod sensum, nisi adjuncta. motione temporis et successionis. relationisque , non ‘habet. De- creti vero divini longe alia, quam decretorum humanorum est ratio (4). . In Deo nihil horum est weraQvomäs 5 et Scriptores S. Hm » ubi dicunt ,. Deum aliquid ab aeterno decre- visse, nihil aliud dicunt nisi hoc, Deum non humano, sed suo et divino i, e, hominibus inpervestigabili modo. constituisse. — Progredimur D. ).ad voluntatem divinam. , Voluntatis natura cum in homine tantis. Ade sit tenebris , quid in Deo erit.caliginis? Hine non facile voluntatis divinae définitionem apud Theo. logos inveniemus, quin censeamus inadeequatam. Rectissime tamen observatum est, in Deo velle et facere: unum idemque esse; quamobrem „ab imbecillitate humana petita voe luntatis antecedentis et consequentis: distinctio in Deum non cadit ( 5.” Libertas divinae voluntatis est consequens -aseitatis et ad sublimitatem attributorum mes taphysicorum: proxime accedit, Nullis terminatur illa limitibus , nisi internis, h. e. iis, quibus sapientia divina eam circumscribit ac determinat. < Jam cum ab his sapientiae legie bus Deus nunquam aberrare aut velit aut possit (6), non defuerunt, qui eam ape pellarent ,,aeternis-constrictam vinculis necessitatem ( 7225? haud male, ut videtur, Certe :si.homo:tantum liber dici -possit, -quamdiu , malo resistendi-facultate usus, -nonnisi bo» num Ca) Apoc, XV, 4. Matth, XIX, 17. 1 Tim, VI, 15. Rom, XVI, 27. '(2) De Orth, ‘Fide p. 54. Ed. Basil. 1548, Conf, H. Muntinghe Theol, Christ, Pars Theor, $ 110, 42». Pe 99. (3) Comp. Theol. Christ, ‚pe 37. (4) Ibid, p. 4... 5) Ibidem p. 28, C6.) J. C. Doederléin Inst. Theol, Christ. I. $90. p. 300. Tertullianus ‘contra Marcionem Y. ‘c. 22. dicit, Deum non posse, quod sibi non licet,” et de Carne Christi e, 3e ,, Deo nihil impose 'sibile, nisi quod non vult." Conf, H. Muntinghe le le § 122. Pe 110 et $ 124. :Pe 113. (22 He P, C, Henke Lineam, inst,fid, Christ, $ XL, -Ps 65e | COMMENTATIO: 4»/QUAESTIONEM: THEOLOGICAM.. _ p. nüm morale eligit (1^), tum,’ si dvbpwiroralös Joqui fas^sit, Deom', nulla’ vi acternà coactum , óptima: semper volendi atque exsequendi interna necessitate regi, affirmare non dubitamus. - ‘Sed judicium: de. liis formulis: penes alios esto, -Nobis certe videtur etiam: hoc attributum.,: quatenus non comprehenditur: aseitate., analogicis annumerandum. Non: ‘enim, sic in. Theologia de voluntate Dei: disserendum est , infinitatem actionum divina-- rum ‘spectamus-, sed:de singulis voluntatis- divinae effectibus ’ eorümqtie inter se probabili: nexu disputamus, . Hoe ut aliquo ‘modo faciamus, anthtopepattiia.. et: eaii, in Sübsis dium adhibendae' sunt. ^Vóluntátis /de7ae-consequens* ést" Poténtia Déi 5. ver üt rectiüs: cum" Pátribüs nonnullis: eosque setts €59 "Theologis stas- tuamus y. velle, posse, facére in Deo unum. détüique est, eum nullis temporis vel spatii: limitibus circumscriptus sit. - Quod igitur. de’ voluntate. Dei dictum est. etiam hic valet. Metaphysicis attributis si omnipotentiam adjungere velimus , aseitati inclusam sentimus. Sed tunc cessat. omnis disputatio, quod-proptië- omnes- actiones divinae, etsi numero plus- - rimae nobis videantur , non sunt nisi unus- idemque" actus infinitus. Ubi vero singulos. poteritiae 'divinae actus: considéramus quo illis naturam“ atque indolém aliquo- modo in-- telligamus ejusque manifestationes et documenta vel nobis vel aliis ab oculos ponamus, statim deveniendum est. ad cogitationem orationémque- anthropopathicam; Sanctitatem.et justitiam relativas notiones esse nemo non videt; proutiis in Theologica: ' disputatione utimur.. Non enim. agitur hic de ea sanctitate, qua: Deus est ab omni finito: infinite secretusideoque casta ét*puta- mente colendus: (3); haec enim: ab'infinitate et peri- fectione non differt ;-sed. de moral? , quam-homines imitari jubentur, quaeque in-amore boni: malique odio (4.) ponitur et justitia interna a quibusdam appellátur- ( 5).- Cétérum: diversae sunt apud diversos "Theologos definitiones sanctitatis, quas hic enumerare inutile- foret, Omnes tamen in: hoe fere consentiunt: Cquod: usus: loquendi probare videtur). sanctitatem , ut. diximus, in boni amore malique* odio ponendam: esse, et boni. quidem: ac mali — — decet ‘autem ,. si sabtiliter loquimur ,. Deum subjicere- legi eae Sac “Cy Joh. VIL, 34 rPétr; II „16, - Rom; VE, je 18: » 29. m alicübis ger i $ esin Bree ligoc. Item.Ciceronis Parad,.V. rs uóvog $ aede 8Acúbepogsuad még YApon Botas Conf, C. Gu Bret» schneider Handb.. der: Dogm.. Tom..I, $557..p..364.seq. et: Tom, IL, $-133.- p. 126;- Ed, II..item: System. Entwick, § 64. p. 390. Ed. IIi Ca) Ji Gerhardi Loe; Th, K p.170, et: HE pe153.-. Cônfé Woshem. ad Cadwerth As IL pe Jgs- (3) Discrimen illud ut faciamus, suadent ac persuadent, quae hac de-rerdiversisulibris’ er locis: exposuerunt Tel/erus ,. Doederlein, Lefs ( de» vocabulis &yiog-et yide , Göttingae 1791). et: Clár;. Suringar (de diversis vocum Wip, z yog et affinfenr en rvd in-S, S. CSAR 1298.1)? G4) J. van Voorst Comp. Theol. Christ. p. 29% (5) M. 4. Schott Epit,.Th. Christ, Dogm. Ed. IL, $553. ps 87-- e ATP MAKO BAD DAN DIREI gvaehominibus,dataests Mec enimsifeceris-yDeum homicidi insintulabis, siquemine Sontem fulmine percusserit-aut terrae) motu -hominum. millia obruerit, -— Similis, est-ratio cod ustitiae: sive sanciétadis , quae vocatur: venteenaes Nam y-cum-justitiae sit „ aliis-quod debeas , praestare, Deus.autem proprio. sensü. nibil. hominibus: ; debeat ,, comparationem sapit cum, institutis. huntanis , quidquid. de. variis: justitiae . divinae: causis; dócamentis., generibus ,. effectibus; redisseri, tractanique’;solet aC 1:)« | oHine. non. male, , ut. videtur giua E. Refyhando L 2) giustitia, „divina _ simpliciter | vocatur ‘attributum , .quo «Deus. leges fert ac tuetur. Quanto majorsautem, dn -hoc.. attributo „Pheologorum,-dissensus «fuit quantoque. aeriores et, vebementiores; dispu:ationes. agitatae sunt de perpetuitate . poenarum iofernalium ,. de, condemnatione Etbnicorum ‚de gratiae. divinae-cum i]la cenciliatione , .( in humana autcm, justiria, gratiae pullus: locus, esse videtur, ) tanto probabilius eam. regii coss lesti, humano more attxibutam esse. contendimus,. Rectissime quidem. dicas; Deum saura. justum. ESSE i; quemadmodum, solus dyads ests sed Sar eive justitiam; -— omnia- hutin Egera, statim ad silentium: te, redactum,sentiese, j` igit 3002 fl et „Veracivatem, sine coustantiam .ddbpumomadüs Hours 08805 hand scontroversum - ene Quantum, enim, huic atributo aliquid; metaphysici, aut ,transmundani. inest divina ¢mmuta< bilitate continetur., Reliqua. pertinent ad. interpretationem: eracülorum divinorum et come parationem cum. homine 2 omninogue veracitas in. dictis et,promissis ¢ 3) imprimis Theo- logiae. positivae, Bit. non, „eius ». quae. naturalis. vocari. solet quamquam: et zin hac moneri potest... Deum s: quippe; fallere .nescium, „indito, „hominibus, desiderio, vitae. beatae injece taque animis,, : nostris, SPC, Alius, jen aliquando., Sanpequeadde st opidi — $ponsorem : ficum. essé, ,, an 15. E Gaia a a tting Ca) ) les . Tandem bonitatem s came ction. porahguett nemo facile eii dbi stead sicis. annumerabit, ‘Unde bene monet CF Ammon (4) ,. harum virtutum divinarum argu- menta. derivari.: ,gogns, POSSE. s- e naturae divinae, similitudine „ quam.Deus: contingere voluit. spiritibus. creatis s. “et „quae. vel in „scelestorum,; animis;.haud. plane exstingui potest," i1 Prae» terea Deum esse Optimum Maximum (5) jam infinitatis , independentiae , perfectionis vo- cibus indicatur. . Hinc nihil absurdius aut magis impie dici potest veteri illo, nescio cujus Philosopliiz .@ ho veg duird Oe Tove. Cavendum eiim est, né varios’ hominüm zffectus „ qua- les sunt invidia iza.ct. hujusthodiplures:;: ‘quae in^ ed Codiee: Siero cgi rt per cure mèi H bo eai GEER LL not 329 pot aug. uc Se Pus E Aoi ET Ev) CF. C: Feidimion Summa "Theol; Christ $ 47] p/78: ACT o2 X *( 2) Dogmatikspsiers €Cf,-JJ van Voorst Comp. — ^a * aC | uh wijdt (1) j C2) 1d. van Voorst Comp. , "Theol; priate zag” | - Q Coi omvaart ((4,) Summa: Theol, Christe) $4565 pecz6, suidse 39 guy «am minot sitib dh!) mbites °€5) Cicero de Nat. Deor, II, c. 25, ibique Br beh 19 gr l'.quot iae Cf 1TIU 6T bon f antr d AC ed tí Mb Bod endo Ee 3 — COMMENTATIO ap QUAESTIONEM THEOLOGICAM, At xaTd(aci» Deo adscribuntur, loco virtutum vere divinarum habeamus atque serio Su- premo Numini attribuamus. Singulorum autem benignitatis divinae. documentorum recens sio vel consideratio in Metaphysicis locum non habet. — In his omnibus igitur probabilia -sequamur, ubi certa non possumus assequi, ac fateamur, revera Deo non inesse illa regum et patrum humanorum attributa, sed aliquid iis kvdaoyoy, idque majus , amplius , augustius , sublimius, adeoque dvéxPpacrtov. Majestas , quatenus in Deo ipsam éedgára indicat, metaphysico generi annumerari potest, quatenus cum potentia convenit ej*singulis documentis declaratur, analogico. Jam vero, singulis, quantum scimus; virtotibus divinis ad suum genus relatis, huic quidem scriptioni nostrae finem imponemus, Varias difficultates easque haud leves pro- posita a nobis dispescendi methodo sublatas non esse, facile largimur; sed, si vel aliquo modo opella nostra judicibus nostris pro ea, qua pollent, perspicacitate et eruditione ac pro ea, qua clarent, aequitate ac humanitate probabitur, impense laetabimur, Td Surety mep) Oecd curýpioy êoriv. CLEMENS ALEXANDRINUSs Ka EN : m ps4 i "O3 Sige, z* dE d 2 H IRAE UM NUN PETRI FRANCISCI VERHULST, BRUXELLENSIS, MATHESEOS AC PHILOSOPHIAE NATURALIS IN ACADEMIA GANDAVENSI CANDIDATI, COMMENTATIO QUAESTIONEM MATHEMATICAM, A NOBILISSIMO MA- THEMATICARUM AC PHYSICARUM DISCIPLINARUM ORDINE IN ACADEMIA LUGDUNO -BATAVA A. MDCCCXXIII PROPOSITAM. Quaestio: Theoria de MAXIMIS et MINIMIS explicetur et pariis exemplis illustretur. — | | QUAE PRAEMIUM REPORTAVIT D. vrm, MENSIS FEBRUARII A. MDCCCXXIV* LAAK UD ANATA ii —— dnx f a3 &1 = OR "e ut qs deua iv. COMMENTATIO QUAESTIONEM MATHEMATICA M. IONUPOR. O DUC iTr O0. 1111943 i P aucas in Geometria majoris momenti quaestiones reperiri, quam quae de maximis et minimis habentur, nemo est qui diffiteatur. Hoc nomine appellantur omnes in quibus quantitas, secundum leges quasdam determinatas variabilis , usque ad punctum immuta- bile augetur et deinde discrescit, vel contra, quando crescit) postquam usque ad terminum quemdam imminuta est, Adsignandum est punctum imis ubi maximum -" minimum va» lorem adipiscitur, Patel The a Forero Praeter hujus problematis Geometricam utilitatem , pluribus et quidem utilissimis applicationibus gaudet i in mathesibus mixtis, Quotiescunque effectus combinatione quali- bet causarum productus, augetur et postea diminuitur, vel ubi contrarium locum obti» net , locus est adsignationi | maximi vel minimi. Igitur quaestiones tales non tanquam mere ludi geometrici sunt habendae , sed uti ex utilissimis in fere omni sts arena occurrentibus, ; Antiquis geometris notae fuisse videntur. Librum enim integrum habemus ab A pol- lonio conscriptum, fere unice circum maximas et minimas rectas , iw sectionibus conicis ductas, versantem, Methodus Apollonii eo reducitur,- quod ed probetur rectam quamlibet, sectioni conicae ductam per punctum datum, longiorem vel breviorem fore-in casu maximi vel minimis; eamdemque methodum secuti sunt omnes, qui post Apollo- nium problemata geometrica, ad maxima vel ad minima revocanda, tractavere. Deinde Cartesius ipsi applicuit methodum tangentium , qua usus est , ut puncta in- flexionis in curvis determünaret. Ille vero qui de hac theoria optime meruit, .est celeber Fermatius: hic Cartesii aemulus dignissimus , jam splendidissima theoremata nactus erat , quae inter, methodum tangentium et de maximis et minimis, necnon constructios nem locorum solidorum; quod patet ex litteris ad Robervallem; in illis legitur: IK ged Wv Budts „on »uMul- a PETRI FRANCISCI VERHULST » Multas sinílés propositiones gécmertidis feperifi, ut xéstitutiona omnium Apol- » lonii locorum planorum ete. ete. hoc vero quod maximi NM. methodüs est assignan- » di omnia loca plana et solida, cujus beneficio maxima et minima in omnibus proble- » matibus invenio, data aequatione, quam simplicitate minime praéstat.analysis ordi- - » naria. etc, etc.” N Methodus Fermatii hoe principio nititur, jama Keplero in Stereometria doliorum obserwato, seilicet; quod übi: ‘quantitas qinaelibet , 7 verbi gratia applicata curvae s in punc- tum maximi vel minimi pervenerit, in situ infinite proximo non minor vel major est, * Ex hoc principio manifesto Fermatii regula sponte derivatur. Nam supponamus, litterá (y) notari applicatam a cujus, valor „pendet ab abscissa (x) in aequatione data ; Si y fiat maxima vel minima, addaturque valori x quantitas quam maxime tenuis e, y nullam mutationem subibit. Igitur priori aequatione a secunda ablata , incrementum -cyphrae est adaequandum. Deinde divisione per c. quantumeunque effecta, et neglectis terminis quantitatem e multiplicantibus, (sunt enim nulli respectu habito ad alios, propter. exiguitatem, quantitatis: e),. prodibit valor x cui respondet maxima applicata, Hanc: rem exemplo illustrare nobis liceat 5 quapropter | sumamus aequationem circuli ad extremitatem: diametri relati : 4? y+ a? = ore, et supponamus. positionem - maximae applicatae latere;- In locum. x a est in aequatione "ED Es unde fit: Pb a2 rece fo? ora perc, atque ab hac aequatione priori ablata, pn at are 5 5 divisione effecta, negligatur c et elicietur: s = z. ‚ Regüla-haec valde ingeniosa; prope eadem est, dempta notatione, ac. illa quam ex č r culo differentiali discimusz hac tantummodo superatur. in quibusdam . calculis , ubi | operosior evadit , et eo quod irrationalitatibus: impediatur , dum altera nullum obstaculum admittat, i Certo: dici: potest 5- e. curvarum, comtemplatione praecipuas. Methodos analyticas ortas fuisse. Determinatio maximarum minimarumve applicatarum in lineis et superficiebus cure vis, quaestiones produxerat de maximis et minimis, de quibus, supra egimus. Brevi aus tém ad sublimiora et longe difficiliora problemata transivere geometrae. Curvae, ipsae postulabantur , in» quibus quantitates a tota. curva invenienda pendentes , forent inter fines datos velmaximae vel minimae, respectu habito ad caeteras curvas; uti v. g. curva maxi- ma superficies inter fines „datos „ gaudens: via brevissima corporis gravis, inter puncta data: cadentis 5 ac; hujus: generis. prima problemata Mechanicá suppeditata fuere, , Newton: primus: inquisivit curvam quae in axe. rotata, corpus solidum gignit mino ris resistentiae. in fluido. passabile. Tum potius nova. analysis. his disquisitionibus PL. reperta est, cum: de vulgatissimo problemate indagationis , Brachystochrona ut vocant , eurvae citissimi descensus, a Johanne Bernouilli anno MDCXCIII proposito, i retur. … Problematibus implicatissimis geometriae sublimioris applicata est, v. g. proble- mati isoperimetrorum , cum reperiendae postulabantur curvae omnes, quae inter datos fines, €odém. perimetro, maxima vel minima,spatia complecterentur: vel etiam curva talis, ut 1 Cure i COMMENTÁTIO' xb QUABSTIONEM MATHEMATICAM. 3 curva, in axe prioris constructa , cujusque applicatae forent functiones applicatarum al- _ terius, maxima minimave superficie gloriaretur. Horum similiumque p problematum difficultates , quibus additur fama operibus Ber- nouilli, Tayloris. P^ Eüleri eisdem. acquisita , Causae fuere, cur omnia problemata i ubi de curva qualibet, proprietate maximi vel minimi gaudente, agitur, vel sine condi- tione Isoperimetriae , Isoperimetrica vocentur, “Opus Eülerianum cui titulus: Methodus inyeniendi lineas curyas maximi minimiye proprietate gaudentes, nihil in hac materia forte reliquisset, si basi nisum foret, calculo differentiali magis consentanea. Adhuc igitur methodus desiderabatur , quae illis problematibus potuerit accomodari. Et hoc quidem fecit Lagramgius, édita Methodo variationum. Cum Methodus illa , propter quam ingentem gloriam consecutus est; Mathesi altissimae et maxime generali annecta- tur, tum modo perspicue mente complectitur, cum exemplis locupletatur, quibus inno- tescunt ejus terminus et sensus, Hané ad plura et pulcherrima quidem problemata sol. venda auctor adhibuit, et. ipse Euler illam, propriis disquisitionibus antehabitam et in earumdem locum substitutam , variis de hac re conscriptis dilucidavit et locupletavit dis- .Sertationibus, inter quas una reperitur, scripta fere unice ad evolvendum principium , cu- - fundamento fulcitur theoria e qua L agrangio calculum differentialem deducere pla- Ide Í i Agitur. laboribus illustrium virorum , ‘theoria de maximis et minimis quam gene- ralissima > ad fastigium pervenit. - Omnia analyseos remedia effudisse videntur, ut quam perfectissima evaderet, i . Cum illam quam maxime . in genere tractare nobis proposuerimus , etiam methodum va- riationum exponemus nonnullis quaestionibus adjectis et enodatis , e Mechanica et e Geo- metria desumptis. ^ Çr) Calculus functionum, | | As — "CAPUT es PETRI FRANCISCI VERHULST O ARLU Bio P ek A M U M.. THEORIA GENERALIS. i EXPOSITIO PRINCIPIORUM THEORIAE MAXIMORUM ET MINIMORUM. Ss Ta De maximis et minimis valoribus functionum unius variabilis. v (x) functio cujus valor maximus vel minimus postulatur ; supponamus -a esse valorem hunc. Valor a usque minor majorve quam y(a + 4) evadet, quodcun- que sit signum quantitatis 4. Quantitas enim vel maxima vel minima, tum solummodo fit, ubi omnia incrementa , omnes imminutiones accepit; ita ut ante hunc terminum , mi- nor in casu maximi, major in minimi, reperiatur. Per seriem evolvamus (xt +h): a P As verderen DI. So E Deos pent. Sed ex hoc quod snpra TT est » TORREA in casu miximi: - Ma 4251 Jas Qui. LAS in casu minimi : S 2 h2 ; PAH a pio... FEDA Seriem (1) hoc modo ire by A (+22 +23. “pr 2T caet. ) h3 DI fi 30 L Ww: 13931 pi sed ubi 4 = o, pars 52r. e t Da’ PCR fit nulla, dum 3x intra parentheses non evanescit. Igitur semper sumi potest 4 adeo exiguum ut habeatur gun ^ dI d 4 20J 4 VI aft, il Ja? 1.2 nullum ducere necesse est, ne ejusdem signum influat, in y(x + > + caet. EA), quae tum COMMENTATIO an QUAESTIONEM MATHEMATICAM. 7 r tum maxima vel minima fieri nequiret, cum. signum. quantitatis 4 impediret quin con» - stanter haberetur y (4) » y (x +4). Utrum vero valor hoc modo repertus futurus sit At si valor a e 29 o desumptus, et lite 3s tera a designatus in coefficiente diferendali > dis substitutus > hunc affirmativam reddat, maximus vel minimus, incertum relinquitur, - valore quantumvis exiguo, ambae functiones y (a + À) » ¥ (4 — ^) semper majores quam »(@) eflicientur, et y (a) erit minima; si contrarium locum habet, etiam con» 25 Sed fieri potest ut z = a terminum 22 z per se nullum fie de traria valet rte ardea gett ciat, salvo tamen 2 . Tux emerget 3 : a db. y A Uy(a th) = =rcay Ry. 1.2.3 Jat 1.3.3.4 ei ét éadém observatio quae, supra locum obtinuit de 32 » nunc etiam obtinet respectu ha- ^ . E . 4 . H LI bito P T et hoc i in casu , judicium petendum est ex termino 2 ə cujus signum maximi hr vel minimi etiam erit indicium ; 3 et sic deinceps. Omnia haec principia apparent longe clariora ubi curvis applicantur, Cum autem functio quaelibet unius variabilis ipsa va» riabili pro abcissa habita, applicatà curvae vel transcendentis , vel algebraicae effingi "póssit, omnes quaestiones de maximis et minimis eo reducuntur, ut adsignetur maxima vel minima applicata curvae cujusdam datae. - F Sed unico aspectu lineae (Fig. 1), has applicatas , punctis quorum tangentes axi abe cissarum paralellae sunt, respondere patet. Si curva suam concavitatem ad axem AX convertat , uti fit punctis M, M", applicatae PM, P"M^" erunt manifeste maximae, Lion rationem oppositam , P’M’ erit minima.. Sed ut tangens sit parallela axi AX, 33 statuatur necesse est: s Lo. Haec consequentia relata in expressione applicatae cit culi. oseillatoris b =y + Zr, hanc mutat inb = a+ IM unde infertur: . f 2 . » > Js € quo intelligitur , i27 est afirmativa, centrum circuli osculatoris e CUR BZ. $5 cadere si ad axem spectetur, ita ut curva convexitatem ad axem vertat > et tunc, ut su- pn jam vidimus, applicata erit minima caet. Ex omnibus his Theorematibus rite. cons ludere licet: $ Si y est functio variabilis x», primo habebitur tanquam conditio maximi arl minimi , oF = o, € qua deducitur z = 4$ et deinde, substitutione valoris hujus » in ¢ OPETRI PRANCIS CHE VERHUL ST, „A2 „ in 2 oe coefliciens ille fiet cyphra minor majorve, prout functio maximum vel: minia ». induit valorem. Si x 2 a hunc coeflicientem. nullum efficiat, 22 3 eodem valore nul- VI: vel >ò raebere , routi functio fiat vel maxima vel n minie PTT p P » Ma, et sic porro, Si primus coeficiégeium differentialium qui supersunt , ordinis sit » imparis, functio maximo vel minimo valore ee unu] $. 2. De maximis et minimis valoribus functionum plurium variabilium, | » lum fiat oportet, et * Ut calculi fiant simpliciores ,.- functionem duabus tantum variabilibus constare suppo- nemus. Ad functiones numero quolibet variabilium compositas ,' extensio erit facillima. Si in functione duarum variabilium , una constans habeatur, alterique valores innu» meri tribuantur, quisque horum valorüm unam ‘vel plures valores ` functioni. tribuet. Quos iner valores, maximi vel minimi reperiri queunt, et ii designabuntur, nihilo adae« ‘quando. coefficientem differentialem , relativum variabili cui funetionis mutationes attributae fuerunt: Ex bac hypothesi ( primam variabilem, constantem fieri , ) elicitur., coefficientem differentialem , secundum alteram variabilem desumptum , cyphra esse minorem in casu masimi, majoremque in casu minimi, j2 "i a wid Sit igitur z = y (%, y), supponatur y = const. Z= 05 obtinebuntur omnes. va- lores x , quibus, y ubique eadem , functio z maxima vel minima efficitur, Nunc etiam w constante supposita, differentiatio instituatur secundum y, et eodem argumento quo z supra , ponatur — = tnd unde oritur nova aequatio etiam functio variabilium Bo: J» dI q 4 sr OS quae cum priori Dx valoribus in aequatione primitiva substitutis , valor. z declarabitur. = o composita, maxima et minima absoluta patfacle, His demum ajii 1 3 A Te sl Ma. i Si quis hanc analysin attente secutus fuerit, coefficientem differentialem 3s lineam y hz representare maximis vel minimis abcissis gaudentem agnovit , dum p yi pni supers ficiem curvam exhibet; itidem 2 curva est, cujus applicatae sunt maximae vel minimae, . Igitur coördinatae punctorum intersectionis harum duarum curvarum, » erunt. absolute maxi, mae vel minimae.) Nunc adhuc indicanda est ratio, qua. valores Sy I4 z. maximos vel minimos esse dignoscatur, dpt Co eh bot ^ * I 19 De ‘ dé ~ Á Je COMMENTATIO.av QUAESTIONEM MATHEMATICAM. 9 Designemus literis. >> As) BsuCs D, E, Fo … luivysad > susibrer mailid PIA 23, DDS qs functiones £352 a ee, PTL E substitutione x + 4, y + k, in z emêrgets " „Geh, AE Bo Ci tI (Di paent FE) - caet, , expressio, cujus valor A minor est in casu maximi, majorque in casu minimi, quaecun* que sint signa litterarum 4, &5 dum leves tantum mutationes exprimant, Sed ut ter- mini primi ordinis, BA, ck,» qui augeri gossunt adeo ut aliorum aggregatum superent , signum non mutent cum 4 et ks ponendum est: B = = : =0,¢ =% = 0; quod jam antea noveramus. y Sage V vos oO RiGee 10a Lic) His autem, conditionibus expletis „ coeflicientes D, E, F, simul. non. eyanescere erit necesse, Oportebit etiam ut signum., ;polynomii secundi ordinis, secundam lineam seriei „Superioris ‘formantis , - phil pendeat. a petason Rai inter A et k vel inter eorundem signa, constitutis, „Ate Theoria. aequationum. appii tia pakaa notum pests nullam aequationem, cyphram adaequantem , e positiva negativam. evadere: quin: prius nulla. fiat. Caeterum , ubi om= ` nes ipsius radices sunt.imaginariae, quilibet valor, incognitae tributus » signum, non mutat, Inde infertur: „Si polynomium DA? +- oEAk -} Fk, nihilo aequatum, et, velut » aequatio, secundum unam alteramve indeterminatam A vel k solutum , tantum habeat » radices imaginarias, eo concluditur hoc polynomium signum suum asservare quaecun- » que sint illae. indeterminatae, "' zx yi à ps ! Sumamus, exempli gratia , valorem het ‘eruemus EEG PED, D e ROI YSS SV VY ww Wo we igitur conditio necessaria ut functio maximi belt minimi sit capax, haec est: E? < DF; sive, litteris coeffieientibus differencialibits cs m : we exa 13 ini y * UM nismitag Keay] € Wt DE Lt ORAS d Z. Jem diximus oportere "ut ! fieicose id, €i. Mee ey ‘sed non adhe noscitur an valor sit maximus. vel minimus, , Simitibus ratiociniis. quibus usi sumus quum de fanctió- D 23 nibus unius variabilis agerétur , pom ‘etiam: has leges: requiri: 232 z os p ze = ut minima vel 1 maxima absoluta teneantur, Si uni conditioni modo satisfiat, non habetur a b. maxi- d — CPEURGUFERWOPSÓY HERR YES maximum vel minimum absólutum; sed ‘tantum’ relativan. Omnes denique conditiones quae ad maximos et minimos. valores functionum duarüm variabilium pertinent, breviter ia fest oro 8G AG COG EG . Ut maximis vel minimis übioletis; locus sit y SEHR UE e Bied M V dV VE ABA nus 2 ie potro. Mi Gu GR ante Mun Fy ya. "y A ante aui TR 2°, "Qs "n nec congruere. nec sibi contradicere necesse est; Ee: , RENE vet Erotis inven f 2 io M etre EU bdo Mc : 527 Ze, LATINO Nest Ut maximi sint t absotuti « LE V are v te « os ES 2 it 3°. ` oy y ) : € sda Lt 5. > 31131 AREY i E z Ut minimi sint absoluti e . we r Rs TE 279.7, adata dati Nobis autem: superest üt: examinemus quii ‘sit? futurum , quando leet. ciatiu primi et secundi ordinis etiam coeflicientes tertii'evanescunt; hoe autem in éasu-lex dee - ‘terminanda est, qua aggregatum ‘teritiflorum’ biquadratorunt fiat perse” Laman val ne- gativum, absque omnibus mutationibus quantitatum A, vel ke ‘ oum Quanquam haec: conditio non lateat , tdmen problema generaliter" non est solutum. Nam noñ nisi fortuito pro —M biquadratis conditio haec assignatur. Quippe ‘si termini quarti et: quinti ordinis evainescerent rlr ratione | iir ignei pro ^s ue tione sexti ordinis. ? ( "tales A jaws titeead i Svigassdis crear muhi EP. Qr eomneo biu va i SUR ORG 3: 09 es? tett EXPOSITIO "e mernopi WARIATION UIE " ee es F ( "n. "re $8. ) + ius 4 De conditionibs inegrabiea Se. In omnibus applicationibus calculi differentialis ,. variables inter. se, pie quadam. cor stanti junctae supponuntur: in methodo variationum,, et ipsa lex variatur. En hujus pros positi exemplum: designata: litteras functione, d» yet coefficientes. differentiales cone tinenti, quaeritur relatio. inter x et y. qua , inter "fines datos, Qa fiat vel maxima vel - minima. Relatione ista dabitur aequatio. curvae 5 haec igitur est differentia. generalis inter maxima et minima calculi différentialis. „et max. et min. calculi variationum, In. calculo. differentiali , inter omnes: applicatas quaeritur maxima- vel minima. In calculo variatio- mum, inter onines curvás quaeritur curva; vel maxitha superficie, vel minimo: perimetro: caet, praedita. Signo da Lagrangio designata fuit haec transitio f curva. in curvam, dum in eadem curva, ex applicata in applicatam , signo d notetur. "i Jta» COMMENTATIO ap QUAESTIONEM MATHEMATICAM. 11 Itaque si Dy (Fig. 2. ) notat fp, dy notabit ag, et inde sequitur: fe=ytw, aay $y; 2d zb FIZZ FDI FW) Hoty hey. + Ws. cd. HYF FE 3 FIG FW) =I +Y DM ex istis valoribus c concluditur; y = DJ. Eidem conclusioni pervenire solemus curvis sublatis.: -Ponauus , y= Ox aequatio» nem primitivam inter y et x.y varietur per dy et prodibit y P 3) = prs ; ‘unde o n .e YS ye — Oe cy» a Designemus y + Dy litterd. j^ ut habeamus : 2 » = 79), ety’ — =r’ ams » 0) = (9) =W; quandoquidem y — y = W, sumpta: variatione , , inveniemuss. 3y’ — dy = 3Ddy , unde „conclusio: 2% = SDJ., Mutemus y in Dy. et emerget : 23:09 — 39073 «+++ DY = 90733 et generaliter , Quy = $2». Theorema walgen, existit . ge signo. Fi Nam si notetur dittera » , fus obtinebitur : TENSION AN Js Be BD vimus a «Moy ee " pate AK alternando a imom ida : D= gr us T bibi tive sH integrando Motta idet I2 ce m» in locum y, substituendo y "9g ..9J4u— fou. His principiis positis, videtur, ad variationem functionis cujuscunque z, variabiles Es et coefficientes differentiales continentis >. obtinendam , necessariam esse hypothesin €, Io, gs d 7 č ee mutari in z T », J A xy y+ » > et às et y haberi tan- quam. functiones Moe: prima variabilis z, altera variabilis y.. Jgitur si differen- tiale ordinarium functionis w est. ^ Dm Deh me Ent + aie. asd om dry Hh AVY ITY ‘notare sufficiet RNM differentiationem signo 34) ut capiatur illie bep emerget du = mix + n3) z+ pod = qY5x + caet. F may HDD + HI FDG F caet. ‘Integrando : Su = Smis + Sny SPI + Sade + caer. at Smdy + SAB + Joys t Jy Ts caet, Sed: | mos = SMYT- N^ RT = f'n 32 = cz — nba, SOVE =D — Mòr Ryo, 0 SPY = 49» — Dg de + Dr — f. Be Si- a MAOEDTIRU TP RIAN CPS CIP ov @ RPT TID: d^ pe Similes expressiones: adipiscimarpro arem KS EO doa Cie) or ie impar Et tandem post omnes substitutioes, eruitups . «> + © == SV SUE =p Dg caet.) Fe me + cáet; ) Mm 44 gezet. ye +O — Qf 4-04 — caet.) dy (9 — 0d Hr caets ) Vig’ = caet. ). nd + f(a — Qn +? — Dg Siete Me kikar we keus anis ET Sm ar Qu HDP — ko caet, ) n. e1itioviad ibat mobi st CK zm const.) eats 3 vf ida Huc: v tini taii misa Cum operationis summa, constet ‘functionibus, symerricis PE sad facile baie pores T functiones plurium variabilium. - atro tont * om d^. 3 rr = -T nM Sane n ig ers t 12e VY = “Yg j Abe ia put DP BG YT = Vot mablupobrsyp fanctio w per sé foret integrabilis, — Quod etiam ipsa mettiódo variatiomudr a priori B. batur, Etenim sit w différentiale fühctionis y, habetür: z = W idcoque- Bu =D. Unde sequitur, quod si z sit differentizle perfectum, etiam dw erit IE ' ét core sequenter, ubi a signo S recessere, Omifes termini integrabiles , > “suiperstitium summam per se nullam ducere necesse. est. Et ‘cu polynothia’ m = ys + caet. 5 m == Yn" 4+ caet. y variationes, a se inviesi i boi | endentes a muldplitem du aevi TN sunt eflicienda.. ew (o0 WI, obdsnigadua «V muro! ni ES nena wi liso tio fai ahay bs ,auiSbiv e elsieoq elgqistirg aill Wunden ifa sisiisoo 35 tt , "De masinis e minimis P jum ^on ay ç - x i CI TEL IQ IT. A BE AK fU ng irit _Integralia thank sh Spoleto aA Ta ae: Sys Sv Oi + 935 ciet. quutm nulla forina assignatür fünetiosi gf "Sede maximáe vel thinimae fiat j^ définiéndae sunt; quippe tantummodo inter fines datos, valorem fixtim ` hábebüit, ' lubi 9 exprimetur per variabilem s. Principia. supra exposita fespeetu fárctiomunt^ quarum forma noscitur, nunc etiam valent cum de. iütegralibus. indetefminatis agitur. Etenim, substitutio quan= titatum x -- à&, JF dy caet. in locum x ety, functionem variatam, producit p: quae secundum dignitates. variationum. x 3 DJs 39x caet. . ordinanda. est, et du omnes terminos continebit, in quibus. variationes prima dignitate gloriantur. Cum termini illi signum mutent cum. variationibus., secundum. theoriam. de maximis et minimis nulli sunt haben- di, ergo de, Ov chy Ubi integratio. effecta est, inter "limites dites. sumenda. est. "Termini integrati ad limi» tes pertinent, Igitur designemus littera L’ valorem integralis in primo limité, littera L” im secundo, Aequatio L' — LU continet tantum quantitates Tímitibus integralis relativas, et. sic variationes Ma 335 Lr etc. vel pes vel wee se conditionibus junctae reperiri: - A id Sie COMMENTATIO “an QUAESTIONEM MATHEMATICAM. 3 solent, Si limites sint dati et fixi, tu E — L” fit dee nullae sunt Variatio- invicem non pendentes , solitos variationum 32’, 34" seorsim evanescunt' Si limi- tes inter se legibus conjul untur, id. est,. si curva inter. curvas, datas quaerenda est, variationibus: aequationum - jarum curvarum utendum est, ut variationes dx’, dy» expri- mantur per 24^", 3y". Aequatio finalis hanc formam usurpabit: X3x'" ++ Y3y" z= o et inde X = o, Y = o. Alia ratione longe elegantiore etiam limites in hoc casu determi- nantur. Sint # = 0, y= o áequationes, conditiones integrabilitatis exprimentes; earum variationes 34, dv per indeterminatas A, a’, multiplecentur, et prodibit Adu + A'àv = o, cui summa addita differentia L’ — L”, babebitur L' — L”.-+- adu -]- A8» = ò; va: riationes 34^, 32” caet., tanquam liberae innotescent, et coefficientibus nihilo exaequa: tis, inter has aequationes eliminatio instituetur indeterminatarum A, a». Cum omnis operatio rite sic efficiatur, tantum legitimas sequelas- habere potest, et revera idem nu- merus — investigatur. EM vr pan Cm. A ; mids A JODY 45b we 422 SEQUIG alee nt av. JBM MENA 39 SUVEERDI j 0 ! í {F T JD ry , f i os P l dw ‘ 5 bs $ " Eg haat CAPUT ei I4 PETRI FRANCISCI VERHULST CAPUT SECUNDUM, THEORIAE ArPLicaTiONEs. Š PROBLEMATA OPE CALCULI DIFFERENTIALIS SOLUTA. §. 1. Maxima et minima functionum unius variabilise Prostema I. Dividatur numerus puniat in- duas partes, iot ut productus partium sit maximus è : Si: a numerus ille, et x pars quaedam 5 ejusdem numeri pars altera erit: æ — x, prodit igitur aequatio: (a — x) s = y = maximo; unde `s Saem 25-20, po lae 2, Partes igitur aequales haberi necesse est, ut productus fiat maximus. x A Pros. II. Jnquiratur numerus x, ea lege, ut x sit maxima? 2 : z "ET, ne | 7 4. Habemus ex ipso proposito: y = ys, unde sumitur: De ZIE 09» ideo- P» De fit negativus et maximum indicat, _Numerum in veniendum basim esse logarithmorum Neperi, probat aequatio (1). que Ja = 1 (1). Pro valore isto Pros. Ill. Jnvenire numerum, ut potestas x* fiat minima? DI Prodit differentiatione : C = x*(1-]-/x). Ponatur ergo: x* (14-/z) —0, unde Oe lam =i =] (2). c= =. Ut probetur valorem illum minimum esse, coefis E cienti differentiali secundi ordinis opus est: 23 = a* (i T T x ») » qui fiet po- I : 1 i : : sitivus postquam pro quantitate x valor z substitutus fuerit, Unde concludimus func- tionem minimum valorum induere, Pros IV, ae ee e COMMENTATIO ‘ap QUAESTIONEM MATHÉMATICAM. is Pros. IV. ( Fige 3.) Inter omnia C ot inf abod » in Mane moer uii ina scripta, minimum postulatus? — I Si ah inet gins dmg: E Mmm cim 23 3 di ordinis non opus est, nam per se patet quadratum maximum esse ipsum quadratum efg Ae Differentiatio instituatur : = — 24 s 1 4% — o. Unde x = 25. coeficiente secuns Pros. V. (Fig. 40) Per punctum datum Cy in angulo A, ducatur recta DE quam brevissima , secans axes AX, AY? etri SALE ge IC c= Ds IE — æ; habebimus: +: — 4 Jz : AD. n unde AD = =- ze d i: Ideoque AD'= = (a +). Exalia parte habemus: AE? = (a de x^; his valoribus in expressione pe y? = VAE? + AD?) relatis , emergit : p.a A owe te cpr ref ; Ff a S. Ca xy. -Differentiationis beneficio definietur coefficiens differen= á ; tialis a > unde deducetur sc v (ab°). Quo valore, à d aequat VO quy quans titas sua indole positiva, E solutione hujus problematis pendet igitur duplicatio cubi. “Pros. Vl. (Fig. 5.) Data longitudine lineae AB: et positione lineae CNO 5 quaéri- tur punctum N, ea conditione ut recta AB sub angulo maximo adspiciatur i ? "A puncto N quod inventum süpponemus, mittamus perpendicularem NK in BC » po- aamusque CN = 2, CA=4, CB = b. Sin. NCK = m, Cos. NCB = 2, Habebimus z BA =b = a et NK = ma, CK Se nas “BK _ 4 — »x. Tang. BNK = NK = nitur T E y Tang. ANK = = AN ons E NK 7 mx ioe Tang. BNA = Tang. (BNK — ANK »» VP Tang. BNK = Pang ANK Tangi BNA = 1 + Tang. BNK . Tang. ANK — (6 =a) ML kel Cd Bes, WP 0m FI) — (at Pl as oa u Sed m? $ n? = 1, igitur Tang. BNA — y = o.oo Pa (acp P) na poa a rm Wr -Unde S us ys [GU "s cp ab | 11/192 15q wh TERGO , cietvib U 15q srdiamo , Et - 16 IBBSTSDISERAONNCISCILI VERHULS T> à RENS „Et tandem: ape vw. ie VI wont "pest circulus per puncta A et D tangatque lineam . co et diit CB: 1 CN = = CN 4 ae Q.E.I. “SS 3 ow & o e— y == BW. TOS x Jic € angulum. maximum ins Pros. Vil. “Data uw. requiruntur. chordae spp tercipientes P: . MAI | o zzi stade 5 uj Sint oA et 9D axes ellipseos, 4 et a^ tangentes trigonomettieae "— rectis quaesitis cum axe abscissárum formátorum ; tangens anguli 4d c ‘aequat E =s myi maximo (1 I) "^ sed: ! bye T s Sed ex hac notissima proprietate ellipseos à aa’ =— AP derivatur valor a’ RE, quo in aequatione (1) substituto, “evadit £= … = ^ n p?. a.M IO + R? ke BP: "— a a i 1 C 7) B d iis B ; VL B E coeficiente differentiali ad cyphram redacto , hauritur? a = + Ex , unde a’ =F T Ergo utraque recta extremitate axis minoris termindture > ' Pros. VIII. -Quaeritur ellipsis triangulo dato inscripta , et maximae superficiei capax ? Sint a et 4 duo latera trianguli',. et y. angulus inter ea comprehensus, . Sumatur pro initio coórdinatarum , vertex anguli y5 a pro axe AX, et 6 pro axe AY. Desig- nentur litteris a’ et y’ coórdinatae adhuc. inveniendae centri ellipseos. . Ejus aequatio talis erit: (a) Ar +BY ele GD) tio Primo exprimatur necesse est, hanc ellipsin trianguli latera tangere, Quamobrem, sta- tuamus in aequatione nostra y J= o; habitus duos valores X , quibus inter se — bergmeer C aequatis, invenietur abscissa puncti contactus cum Jatere 45 acilicet; == A VA ? cum conditione i A 4-4 (AB — C*) e o. (1. In eadem aequatione similiter x fiat nulla; exprimendo: valores y esse aequales , prodibit : we y= 7 N $ x’, cum “conditiones B+ 2” (AB — C?) = 0. (2). = AP Ea- Ca) Acquatio generalis esset: CEO 2e (æ — at) GD E 7b „Sed si, omnibus per D divisis, ponatur: $- = A, p= = B, caet. sequatio super scripta obtinebitur, TNN COMMENTATIO Av. QUAESTIONEM. MATHEMATICAM. 17 Eadem denique aequatione cum aequatione tertii lateris ^: 055.5 DDA Qo) ea e ay m abo composita ,- et..deinde. ponendo. valores: duplices (y: "esse aequales y: sicut et valores dupli- ces y , invenientur coördinatae puncti contactus cum tertio latere s 3 Cal — B be + ay — aby | inci: A T TE Das (00> — aA) (bat ay. UB — i K): art! oe PA op OB — abC Ns nec non conditio : „aA BB = aC. + ( bx! = afm ab). (AB - — 62) = os quae ex aequationibus,. „Cad et.C2). simplisior evadit sa a` u 2C + (Sha + oaf — sx y. — ab). (AB i — C?) = SX T Si igitur innotescerent x’ et j', A,B et. di declararentur nattere (1), (2) et (3), e quibus eruitur: i smeden v Cg ae ! oa Boca “fs 19 onu gba A7 ve gay’ — AM!) — ab)? — Vr Animi: apeg iir: aaf? apr T 24y' — oxy — ab)? — Va .a (abz^ + cay 04)’ — ab). C= Caóz* + zay’ — any -— Tu Pe Tax my - Sed. ut centri coórdinatae : determinentur y alia restat: inso. Etiam maxima area el- ipsis gloriatur. Jam notum est ellipseos area, nihil aliud. esse, quam, producto semi- diamétrorum orthogoniorumi multiplicatum. Inde sequitur, hunc productum. vel quadra- tum. hujus producti maximum. esse Oportere. Sed ope geometriae aualyticas et-theoriae „Sin. y . de maximis et minimis , quadratum istud Regents repertum. est: : "AB — Ci Cb); e r (2) Sit Ax? + By? + 2Cxy = D €1) aequatio ellipseos ad centrum suum et ad axes felatae, inter se angulum y formantes, Discantiam intef centrum et punctum. aliquod ~curvae designando, littera-r, habebiur: .. Nota i an ee j x? + 4% iut Ser ber APA dea Proprietas qua gaudent quatuor vertices axium orthogoniorum » ea est: quod z maxima et minima yicissim reperiatur, . Supponamus igitur x et y esse coördinacas unius horum verticum, quo casu r erit semissis axis majoris vel minoris.. Sit y == px, aequationes (1) et (2) fient: l s (Bp? + 2Cp + A) ax? — D, 04g y n Cp? op Cos, yr) wrs rt Detade: haihaes x?: (Dr! —D) p? p2 (Cr? D Cosy) p + Ar? — D=0(3). Qua aequatione diferentiata modo secundum p, (nam ex hypothesi Ar — o), elicietur: C (Br? 18 PETRI FRANCIS C1 VE RHULST. e qua formula elicitur, tanquam: 'eonditio maximis ^ ^» DCAB — C?) 0-(4)s hocest: D9A--- ADB — WIC Exo apii Pariter aëquationes » Pus € et: x 5) —Ó — habite ad: — (4), emerget è trj ) 35 131 A 5 DA + 2)". (AB 2) Ww = o0) (5, i DB Far CAB = CUm 0 (7); °° DE — CAB — Ce [62 1:4) 0 e Gr — Da ]2 0 (8). Inter aequationes (5), (635 C7), “C84 determinentur DA, DBs dC, et erue» tur, reductionibus. effectis z »n qu EED) CP QE LB TO — a) C} QE, et cum variabiles x' et g'a se inviée minime pendeant , statuendum éte | vlov PACD ok HE 268 Cope CIO HR ne UB —.)c€-o(m): j3193657011tt, 112191. 16 quae cum (1), C ini et (3) compositae, omnino problema solvunt. ^ E, In ilis, in locum A et B valores datos dequationibus (9) et (10), substituendo-, et dividendo per C, obtinebtintur ` pro'C tres valores primi - ‘ordinis ; deinde uno et al- tero valore tertio valori adaequato, binae aequationes „auansijatums’ et ^, hac eliminae tione productae ; hanc formám usürpabünt : Coa @).» Cbx! 4 2ay" — = m- Op. we 7g Cay’ c»). ‘Cay’ P aba — ad) So. Cum autem sufficiat ut aequatiónes illae nullae sint, unumquemque factorum. eartime dem cyphram adaequare, quatuor systemata valorum pro 2” et yf suppeditabuntur, quos inter valores duo sunt rejiciendi; nam ‘ad media laterum. trianguli pertinent, et intere sectio coórdinatarum - mediorum "illorum ,- centrum -ellipseos inscriptae -esse nequit; Sed. e reliquis Pcr deducitur: .. 1 h . E "Aa ig, y = i£ É To Cons hid miss o ancien D Cosy — Crò ` 4 —- = Cr? =- D Cosy c0; unde p m —————— CB: - D) p+ Cr iL D Ory S o5 c: FA Br? — D ne (3) relatus, praebet: (Ar? — D).( Br? — D) — (Cr? — D Cos, y". Evolutione et ordinatione effecta: (AB — C?) r4 — D (A + B — oC Cos, y) 7? $ D? Sindy ——:o. Qua- tuor radices hujus aequationis erunt ry 7", “^, "^^, distantiae. quatuor punctorum quaesitorum ad centrum, Terminus ultimus coeficiente termini primarii divisus, aequat: rs r"a r . 5" 5 sed radices r et r' aequales sunt, uti s f^, 5"; ergo prodüctus quadratorum semidiametrorum : ,.. D* Si qa ellipseos aequabit : eg m $ in aequatione nostra D -== — 1, igitur productus quadrato Sin. y I. LEM Ji AB— Ca" rum est: „qui valor in aequatio- En WRIT nd COMMENTATIO ap QUAESTIONEM MATHEMATICAM. ig -Conelüditur:q posterorl: cinu: $ Tudetkradne ‘sissitquh C 1) obi 6 . I9 5e i © Sie pp omittam mt gr | 108 AB- C = xin inde: Sin. JPN A HE LIEK Cz) pre . Dy Sin Ye : $ P & Itaque Ellipsis maxima triangulo Cia centrum commürfe Tabit cum centro gravi- tatis areae trianguli, Tangit media ipsorum laterumw i Area:èllipseossse habet ads areám trianguli uti m ad 31/3. Ellipseos aequatio haec est: i 12d? (x Ja)? 190" (y = P op 1245 Cm ja) . (y — $5) = P. Pros. IX. Quaeritur ellipsis triangulo dato circumscripta y că. lege, ut illius area sit minima? — "i ALL * ix Iisdem notationibus et conventis — supra usi fuimus, asservatis , aequatio ellip- Seos quaesitae erit rursus: . Sisa )-A (nma EG e deat (Hae) Om kazen Per initium transire debet; ponatur ergo: lev x3 b ria deert AH By? 4- Cay diest SHAD et aequatio rectae tangentis curvain in hoc’ puncto erit. — B nes Siue (Ax Oy) s b OM FC) m9. Cade : : Eadem eds per punctum transibit cujus coördinatae sunt a et o, Igitur: - Lo a Lese fingo igh, Boh ahve C Gab t LC ee aequátióne- “ab (1) substracta, emergit: (Q = “ad + ) «t bat støyt (n miistosast mail. xX et aequatio tangentis ‘in hoc puncto , | je [By + C (4 ally HICP HAT (4 — 0 89. (4). Denique transire debet per punctum cujus coördinatae sunt o et Že Oportet igitur ut? B (9 — Py op Ax? Ch (ye B) Ht LY; ` kac aequatione cum (12 composita, superest » — v "us ax € 4 (o^ — 6) B =o; Y | et üéquatio tangehtis in doc puncto evadit: — t Mero LAZ CG — D] a + [CA $B A) be o. (6). C 2 Si iab . emonuiacu 20 ‘PETRI FRANCISCI) VWERHULST> Si deinde aequatio (1) duplicata snbstrahatur a summa: producti, per at aquo nis (3), et producti per °° aequationis (5), prodibit: - ax A HIB imo. (7) Ope (3), (5) et (7) aequatiories tangentium fient z aAx +> bBy = os, (8). me) Like eG ~ Cah — abC) x,— bb Qm) mo... dA Sed. ex eisdem aequationibus: ideduciturms:! wore £i T si A gopr eon EHPERS DU LE OPOE vera zaad ons ax — a "LOF STEP cen Gron | DIG ve GEVISEERD’ eje ay mengbaar 33 2udigoimiya, mel Nunc procedamus ad assignationem centri. . Primo notandum est "—— minimam esse. Illud ut efficiatur! etiam, vut .in exemplo) Supetiori ,» differentiale- quantitatis. AB — C* nullum habere necesse est. Sed ex valoribus A,B et C , eruiturs ssi; iini ws ~Gz mn) «(29 city VW (aba! d 2 ay —ab) is oh L5 E Aun BOL pe Hujus igitur fractionis differentiali sumpta. secundum . % et deinde Secundum J, et sine gulatim coefficientibus differentialibus nihilo iw. omiibusque bagni rem MM habebitur: : od INUS SSISMIDIOCOD 8 i Donuq 4 119 LID RL y (29 — 5) . Cab! ay — eub); Ue a) «(Ix Hay) 4- ab] = zo. a’ (2a! — a). (2ay + ba’ — ab). [eye latie 02^) Hal = 0.5 Ex horum factorum compositione sedecim; oriri solutiones videntur. Sed omnibus illis accurate consideratis et ponderatis, illam tantum admitti posse, patet, quae ex aequá-. tionibus éi 4- ay — ab = = 0, 24)’ -- x — ab = o > deducitur, Mire 4 (AB — C?) Igitur s =a, y zi TE m Lipa n UE Hac we n | ue A d Bc rs C Sm zi? “ABR CS - 27 T Sinyo 4T ZB © VOR A Om ava P EY Substltutione deinde iui A,B et, c in aequationibus | (8) » (9) et (10). hae fiunt: | nr | zak build jad Sog yop midd — 0) D A] dn | Ita- torre E mo we UR Sp ee .COMMENTATIO ap QUAESTIONEM MATHEMATICAM. 21 ‘Jtaque :. ellipsis minima. triangulo. circumscripta; centrum commune habet cum centro gravitatis trianguli areae. Tangentes ellipsi in verticibus trianguli, Jateribus oppositis sunt parallelae, Area ellipseos circumscripta » quadrupla est areme e]lipseos inscriptae. Pros. X. In recta, lampades duas jungente , quaeritur non quam minime illus minatim ? , Disignemus littera 2, spatium inter ambas lampades; littera x distantiam inter hanc et punctum inveniendum; et proinde litteris 5 — x spatium inter illam et-idem punctum. Caeterum c notabit intensitatem * prioris lampadis in puncto 'extremo itque cujuscuns oe as et y vim alterius in eodem puncto. ca? ya? pom (5— zx) Stante-quafititate #-ab una lampade , et Dex ah altera ii at virium summam, Jominimam esse requiritur: igitur Ain fallet; fractiones Sg notare intensitatés Tumis i in Fons d die 92... 2c4° aya? . 4 DE se 59 me d 0132398. eHEDIOSTSILU Et 305 oup iu ETE rea im d ulli! mesolaV cu $ es Vetvy Meno " EE, ed . o6 err "eT Te » Tamaii aequalibus, c=y; z= x Pros. XI. ( Fig. 6.) dr omnes cylindros y cono ‘recto inscriptos , cylindrus 5’ maxia ma soliditate gaudens , postulatur? » Sit æ altitudo SC coni. recti, 5 radius AC ANS et x. distantia SD inter apicem $ et centrum circuli EF; triangula similia SAC, SED suppeditant s è SC: AC = SD:ED,. vel a:5=x: ED; unde WOlSKe e A HN bx ED = — 3% i "i Circulus EDF = #.ED = E, 2 : Soliditas cylindri aequabit E. (a — "t ae J zz maxim. d Differentiatione eruitur: n gis 3) = =o, 22 P» J m unde x = n quo. x iilos eoefficiens aisroreitats Ja? et z (ai o = 62); fit ne- C 3 gas 22 S PETRI FRANCISCD MERHULST gativu$, ° E. quo conficitur altitudinem cylindri makimi cono: inscripti aequare tertiam partem altitudinis coni. i Pros. XIJ. Inter omnes conos sphaerae injdriptós » conus Cujus ariane convexa est maxima, requiritur ? : t Supponamus semi-circulum AMB (Fig. 7 1 volvi i-i aes An, Recta AM conum gignet , cujus altitudo erit AP „ et Tadius.baseos , MP, Superficies. convexa Coni aequat: . MP vmi KONG RAM. PM. Agitur ergo de determinandis PM et AM, sicut AB = 24, AP = a, Cum MP, sit „media proportionalis inter AP et PB, habetur, PM = Vx (2a — x), atqui AM me- dia proportionalis est inter AP et AB, ergo AM = (ear); “his demum valoribus i in expressione coni superficiei substitutis ; prodit: superficies rs "dem Ex hac aequatione differentiata emergit: - i dar "PET | Qu Vx — 2435) unde s = $4, Valorem illum maximum -esse confirmat coefüciens differentialis secundi ordinis, Pros. XIII. Quaeritur cylindrus s minima superficie interna , seen determinatam includens ? et "M ar d bras lende - Sint: » soliditas determinata , 4 altitudo cylindri „et «radius circuli baseos:: _ ye hees, unde Bi APE: UIN SOROR TAS EO Te . "Superficies componitur: 19, superficie convexa > 2°, - superficie "basium, Ergo supere ficies = amke + 2 za? — y. : (1 j fnindgs : e. y : i p s Si in locum 4, valor Ja substituatur , erits 2y I= -H 274? Unde -differentiatione deducitur: 2y aie oT terse Qa titar | Ex Ks =o, eruitur x z3 av e voie "J = 127 et Syg , A= p c COMMENTATIO Ap’ QUAESTIONEM. MATHEMATICAM. 23 , zd ; = V -—]-— dz. ML mao Ergo diameter circuli baseos aequat altitudinem cylindri. Pros. XIV. (Fig. 8.) Quaeritur distantia brevissima inter duo puncta mobilia , mota uniformiter per duas rectas, positione determinatas, nota. tantum, yatitlane initials punctorum ? Sumamus pro plano XY panum unam rectarum continens » nione parallelum 5 pro plano XZ, planum per hanc transiens et plano, XY perpendiculare; pro plang YZ plas num punctum m continens ambobusque perpendicularé. Sint nunc MM’ » min’, rectae datae. Aequationes rectae MM', sunt : y Sx Tang. OD; 222065 & est recta AL; aequationes rectae mm’, sunt: A yc0o,£2-—Àm:- constanti, Supponamus puncta mobilia, quae nune versantur, unum in M cujus coördinatae sunt X.et Y, alterum in m cujus coördinae sunt z, # 73.0, 9 == o ceéleritatibus uniformi. bus et in proportione g ad p moveri ex M in: M’ ét. ex min m’. Notemus litteris M’m’ brevissimam distantiam ; litteris X’, Y', a’ et z' coórdinatas punctorum .M' et m’3 ha- bebitur : zVIO rF YHE] (o). At spatia MM’, mm‘ se x baba uti celeritates q et p; igitur: MM’ : (mm ix) = g7 MM’ -= a sed XY = APY = AP + PP = AP 4- pM’ = AP 4 MM’ Cos. 0; MP = MP — Mp = MP = MM’ Sin. 9 | scilicet, X = Xf = — Sa)... Ye Y 05082 Gy His valoribuk substitutis in aéquatione Cr) haec fit: we Aaah EE hac autem differentiata , observando" d Oe (Mm! j= = d, Z= constanti, - X (p° — pq Cos. Q) + Ypg Sin. Q CA y eruetur : 3 pent t, i PSP Md Cup ` t f ER 24 (PETRI FRANCISCI VERHULST hic valor relatus in aequationibus. (2) et (3). dabit punctum M’. . Sit nunc 1 P + — opg Cos. o= ry r erit basis trianguli quorum latera p et ¢ formant angulum @. Ergo si per punctum quoddam G rectae MM’ ducatur GF parallela rectae mm’, Satire if “GM GFS g ips: ; recta MF aequabit 7. Ex eo efficitur, quod , productâ MF, et MR — polynomio AU Bt Bt Dad dt recta RM’, parallela rectae FG, erit a^ Revera aequatio IC) sic decomponitur : i i X(»—34 - 9) * Yq Sin. $ d A MR CEN C3) r k r y i sed in triangulo MRM’ habetur : did | MR =MR TL hoc. valore , substituto in (5), habetur: | a^ = MUR. “Etiam notandum est, rectam mR fore perpendicularem rectae M’R, et aequalem distán- tiae quaesitae. Ut illud. verum sit, projectionem horizontalem AR etiam esse‘ perpen. dicularem necesse est; quod probatu facillimum: nam triangulum MFG suppeditat : ; 7 " -— Co . Sin, Fo Nie Ah Cos, È — LCD, Te 4 T ratione habita relationis 7? = p? ++ ig? — opg Cos Q. Triangulum DMP, dat: DP : PM :: Cos. F : Sia F, unde: —.vít-i Cos. Q TRUTL S Yr DP = yi q Sin. Q J DM = Cos. F mg. Sin. Q' p — «Cos. big ee oy q Site D Alioquin AD = DP — AP = DP — X, Ap sy (P= 29 Nuné autem süpponamus AR non esse perpendicularem , sed ^ . In triangulo DAr, habebimus: . Dr = AD « Cos. F, ergo Dr = (= (p= ¢ Coso) -X) ga Nw > Cos. moy q, Sine- - ideoque Mr = DM — Dr Yr [Y (p — g Cos.) — Xg Sin. Q] - (P — 7 Cos. 0), Mr Q k rq Sin. ® d in pope c.v oe ee ee es COMMENTATIO san) QUAESTIONEM, MATHEMATICAM. 25 In locum. 7? , subdemus valorem Pd opg Cos, Doet aequatio., fiet: antal wt veele Cós« Qi — V.(p- Goat: Xe aca HE ni s nld TS xep =y: ain EE pA = MR. T i Mr = mM Unde patet rectam AR vere esse bc racine MR. Ut probetur rectam mR. aequare: mM; 3 observandum vest RM "memi et "— esse rectae mm’. Igitur figura RM’mm’ est parallelogrammum, Pross XV. Triangulum comprehensum --inter duos radios wectores. ellipseos et partem axis majoris inter focos dnterceptam y maxima superficie gaudens , assignare? : Lateribus trianguli littẹris we yete ot pqnamna til tot és. et superficies erit M 'S-V p ik POTD. cum autem x et y sint radii vectores , habemus : SAL N TON as constanti 4 «igi p= = s consanti, i Expressio superficiei Het, 3 $ E E vy nes T qn tog: S ee differénfiationes ^^ C>> AREE E | Gej nce oe et tide RH BS By 4e 005055 | “keto ‘a estdilnsup i Ergo triangulum maximum est isocelum. … »\\ : rage Co: i Maxima et Minima intimum duarum variabilium. üt I PROB. XVI. goes Puis f. rectas positione p vama ios is: „Arevissimam distantian, enim. „Tud ex. analysi nostra. patebit ,. distantiam , illam rectae utrique fore perpendicularem. Sint hj ZEE 1 zcascpa.ycde $B; j [en Bae ayy EVE HS aêquationes prójeétionum rectarum, Quadratüm distaritiae inter duo puncta C uu y, 2 2» (x, 93 2", in utraque recta desumpta, designetur littera D”, et erit: wi, he, E Leah: or FEE CX, = n) In locum x’, y 2,05 y valoribüs s substitutis , ex aequationibus r rectarum desumptis , quadratum distantiae fet: ^ * »q Rod | D : D? 26 ‘PETRI FRANCISCIOVERHULS T? D? = (az = 2" qaa (ba PBL By? at Vay! Effectis — ÓÀ éliciüntur, z' et 2^ viéissim variantibus: ^^ ' — k a) 2 — (tie E sche (ane! ES (g— =D, 3D qb an pe $00 +1) 2 th appro TI =0), (2) Dz = ; Inst noB zo 5229 STOV TA m quoniam recta inveniendi per puncta (2^, 9s e Cana) rans de, qus aequationes has formas adsumenttisigalslisgy 329 voe MA eom mig sow sett 9 aum af cma (ah at), ier bade TEN vae In locum x" et x", y et”, valores statuantur et eruetur's ^ jar — WEP > HEE et at sabi asiti endi ] M ndi Lon d B EtL, BS — bY” Saabs en ji 3 £51 Re A | Prima aequatione multipticata” pid,’ "aliérd peF be > N T a?s' — adz” + a (a * zen “j= Legg e jype (19 w nni besl: — aw b (8^ deti B } = bg = biz", n . z — z" = 2 — 2's ci alae: 1a ‘Omnia prima vicisti harum aequatiorum -aequabymt,omnia secunda, eka Ca? HL +1) 2! — (aa Fl Hi)” kala ad) +d CB Bo) = (aat FW +1) m Cat Wiid) #5 üt 39 — BÓ sed ex aequatione ( 1) prius meubred cyphram adaequat ; ergo etiam secundum. Et cum quantitates 2^ et 2” a-se minime pendeaf ;-habeatur diécésse est : aa" + bb" Jami 15. rturfülxprr mrofiratsirt € similibus artificiis et. ope aequationis (2 ) „Anvenieturs hl ds x se os. quod probat propositum. nostrum ; nam invenimus een distantia aequationes illas , € quibus constat illau esse" perperidicutaregi i ER wi 10K toa ad Á ‘Pros. DURO LAP idm Breia! qua, Blant ‘positione datum tanget , e puncto , án alterum s punctum corpus Pervenial? … ^ Fig.9. ‘Pro plano XY planum: darum. eligamus.. et pro plano XZ PA "puncta data continens prierique. perpendiculare. .. Coórdinatae punctorum 72, m ', vocabimus X, Yo o, 23 Xs: m 9» Ls „et puocti, ,g adhuc incogniti, x, Ia 55 haec igitur est conditio: „mn + gm SVG- RPFP HEVEL [Z^ = minimo = ue ‘Cum variabiles z ety a se invicem non pendeant , per vices capiendi sunt coeficientes te d 3 dif- a RR Us Ju n LU a m e COMMENTATIO. ap QUABSTIONEM :MATHEMATICAM. - differentiales, et singulatim ad nihilum reducendi. Unde obtinebuntur duae aequationes Clittera D indicat primum signum radicale et D” alterum. ) x — Xx X xk’ i du n T€ "d = O05 FFE ees . PCA) Ut secundae satisfiat, y nulam habere mecesse est. 5b od probat punctum 7 cadere in 2’; altera aequatio tum fit, iai = SC + vr. s — X’ VI IFT si ad figuram spectetur facile agnoscitur,: : T. at 2 = odit y" are Cor apres Xm x Cos. mn'm Vi —X» po utum ers SRF RET etm Ergo rectae mn’ et n'm’ cum axe AX angulos aequales. formant. L Pros. XVIH. Inter omnia parallelipipeda idu pjusden y voluminis , quaeritur minima superficie. involutum ? i m mM lu o: ploalig -vte- LI: PRAT "9 J - Sint x, Y, 2, latera, uno eodemque mint triedro contigua, et volumen notetur lit- tera 43; habebitur: 9 s. a = = T JA et superficies uc 2xy Pasz M 2)2 = minimo. Eliminatione effecta prodit: i amer tE unde: 3 Heeten A te Unde: amy > he Nunc comprobandum est hos valores substitutos i in locum v, J et z, in functione u, illam minimam efficere; quamobrem haberi necesse est: Du Yu Yu xw) Qa Qt Qiu os DU At hoc exemplo Yu 443 Yu _ 443 Jgitur omnibus conditionibus satisfit. = ' f I, a8 PETRI PRANCIS CY VERHULST EL .PROBLEMATA OPE METHODI vla crib aitaita, PROBLEMA XIX. Quae via. est brevissima, inter duo puncta? s.i Habetur: SV (2 + dy? + 22?) = minimo = f Dée Et secundum principia calculi variationum : BIV EM) signum 3 tegi potest signo integrationis ; igitur’s Lo eT tert LE 2392 (SE e fg Eee wrap se 3M Inde - aes PE jk eDay 25 ik E ; CMS EVR AN RS CoA GUAE Pee tee 22 dz kia Nod A ikken — z^, == C *Jibo1q 415035. ‘smote 05. "Cap. ; "angentes trigonometricae áügtiorum inter mad tt tahgentés lineae quaesitae sunt con- stantes. Ergo linea est recta. ; A sut -— M Prose XX. Quaeritur curya secundum qiam corpus detendat e puncto dato ad alte rum punctum, tempore quam brevissimo? i ao^ t MI Mechanica suppeditat aequationem > p ek Sn e o Se te 3: te ER PUG rj moniales +o d s est arcus curvae inveniendae, et Y functio coürdinatarum. dun datorum. Sed, ut quaestio generaliter absolvatur , . Y: varidnda esi (aeque. aque Js et tum puncta inter se „variis conditionibus conjungi possunte” ¢ St y2(y— Y) — s, om VQ 4. Adipiscemur: ym eo du = 7 > ny = = T Py dde GE 9. eiquisza 991l 3A. atqui £5. jM = ee v E | In locum u, du et 33; valores substituendo, prodit igitur; Rnotiticos elidituiecil ET IF 2d qi. COMMENTATIG ap m MATHEMATICAM, ap PC (3s S NY) + * Dr $ NE + 2 writ sits 2L » -f(.3 ae ^p din ei Cary v). E terminis signo oF oth eruitur; de = 95 f+ De = = Os . A : x Prima aequatio praebet: Pun =C unde Ox j ' * cct -Y : VON Wo TEMPOREEL NT es aequatio Cycloidis, ut manifeste conspicitur, si efficiatur y — Y = 23 habetur enim: 202 X Some — 2 VG C?z—27) 2 tC? tunc est diameter circuli genitoris, Pros. XXI. Inter omnes curvas isoperimetras , maxima superficie. gaudens postulatur? Conditiones sunt: Sn: = = maximo, SV (Dx? + D? Js constanti, Igitur compos nendae sunt variationes harum aequationum. E priori deducitur, S (3s 4- 94 ) = 0; ei N ste. tww L ex altera o. Sed ut jam diximus ubi theoriam exposuimus (pags 13: Alia ratione cact. 7 Sulliciet indee terminatam a introducere, ut rite componantur. ` Igitur scribere licet: Pg (aoe yay pe ADDER tamya it "Unde: eie vit Lake ini E cd (rA à d TII ile om Has aequationes identicas esse, integratione staan: ideoque A inter illas elimifati nes quit. Prima suppeditat jum in locum Ds statutum est VO T9: i MO SC o M- Ju unde eruitur integratione: ( x1— ey 4 C j — ey X2; aequatio circuli, cujus centri coördinatae designantur litteris c et c’, et cujus radius est a. f D 3 Pros, E 3o P. F. VERBULST, COMMENT. ad QUAEST. MATHEMATICAM. Pros. XXII. Zwter omnes curvas Isoperimetras inter duo puncta, ea postulatur , quae maximum gignit volumen , dum rotatur circum rectam puncta data jungentem ? Habetur: fay? Je = maximo , SVO + W?) = const. lisdem ec et ye - supra, réperitur: 7 zy? + 222 = ¢, unde, Dx = sr — «y 2) Or | S VIR LOL prod P T : Si ase expréssio radii TOPs vi T3 dn 2 AP my £ vG = Fiat wee G+ WF hadt į A ony” Ex eo quod radius curvaturae est in ratione inversa applicatae , curvam eam esse patet, quae nomine Elasticae innotuit, vel quae ab elaterio recto, inter duo puncta compresso producitur. Pros. XXIII. Inter omnes:curyas Isoperimetras caet, ea postulatur quae maximam gignit aream , dum cast. In hoc casu scribendum. est: - Sony VOR +W) = maximo, SVO + Y) = constanti, Inde hauritur: i ony de Hade Ds ds ew : = Tiga - AY — e aequatio differentialis cazezu/ae ad axem horizontalem relata, Pros. XXIV. Quaeritur curva inter omnes Isoperimetras, ea conditions, ut maximum sit SIDS, s notante ejusdcm amplitudinem inter duo puncta quibus terminatur ? Facillime reperitur: (y + SEH So coy VIG AY = ay Igitur etiam catenula obtinetur. Unde | fe P 3— T A.N T.U M. & +o $ * : y L4 " E z Ur y» WD, ht NN : E j [ és , pne s Pr k m LAA te à Be NU. Ven 3rd. p “emacs d r Qd n j Mn WI, Kd eama pag biens 3 lis: aber E T KEI, b GIDEONIS JANI VERDAM, MYDRECHTO — BATAVUS, MATHESEOS AC PHILOSOPHIAE NATURALIS IN ACADEMIA LUGDUNO-BATAVA CANDIDATI, COMME MTIO AD QUAESTIONEM MATHEMATICAM, A NOBILISSIMO MA-. THEMATICARUM AC PHYSICARUM DISCIPLINARUM ORDINE IN ACADEMIA LUGDUNO -BATAVA A. MDCCCXXIII PROPOSITAM: Quaestio: Theoria de MAXIMIS et MI NIMIS explicetur et pariis exem plis illustreture QUAE PRAEMIUM REPORTAVIT D. vrt. MENSIS FEBRUARII A. MDCCCXXIY:* 2e week tay COMMENTATIO QUAESTIONEM MATHEMATICAM. ` POR A CER AEE O, P riusquam hanc commentationem judicio vestro , VIRI CLARISSIMI! submissurus sim, breviter indicare liceat, quaenam sit ratio, quam, in ea conscribenda, secutus sum; ut videatis, in quantum consilio satisfeci, atque ut ipsé, quantum decet, me defendam i in lis, quibus a quaestionis indole decessisse viderer. In quaestione posita primum postulatur, Theoriam de maximis et minimis explicare ; ea autem explicata „ varia adjicere exempla , quibus illustretur. Quod. ad. theoriam de maximis et minimis, eam praecipue versari intelligo in indaga- tione valorum maximorum et minimorum, quos functio quaevis acquirere potest. — Haec autem indagatio, quamquam in omni functionum genere iisdem nitatur fundamentis, taa men in omnibus, iisdem non eflücitur regulis, Omnes enim functiones, quae habent formam definitam, ut functiones Algebraicae et transcendentales , eadem tractantur mee thodo, cum earum maximi aut minimi valores detegendi sunt. Haec autem Methodus , diversa est ab ea, quà inveniuntur maxima et minima functionum indefinitarum > ut func. tiones integrales, quae gaudent formi, generali quidem, sed indefiniti. — Eaque me- thodi diversitas posita est in differentia naturae calculorum , quibus ad scopum perveni- mus; cum prima methodus efficiatur ope calculi differentialis , altera autem calculo varia« tionum instituatur. i „Ratio igitur „quam secutus sum, prorsus analytica est, et ipsa commentatio , eam ob causam , divisa est in duas partes praecipuas ; cum prima contineat tAeoriam de maximis et minimis functionum definitarum ; altera autem ad maxima minimaque functionum indefis - nitarum referatur. Verum enim vero, cum niaximorum et minimorum theoria functionum algebraicarum ac transcendentalium , vulgo nuncupetur nomine, Zheoriae de maximis ef minimis, incer. A2 tum 4 GIDEONIS JANI VERDAM tum mihi fuit , utrum "expositio , he ie ret minimornm al mo" functionum , quaestione posthtecur nec ne? Hatic i tar pattem Omittere non potii, quippe,- si quaeratur, quaestioni non catisfacio, cum omittam: et quamquam, si in postuletur, . haec pars sit supervacua, tamen hoc adeo ituperetur, ut eam/ob causam mea — tatio ( ceteris paribus) aliis postponatur, non est quod credere ausim. Quod autem ad hujus partis naturam, ardua sane et difficilis mihi fuit ejus expositio. Pauca. ug 8 M. hac materia -dixis etenim ipsius -abstracta- ratio y ejusmodi, est, qn me, ingétio haüd praestanti, ab omni parte nondum est intellecta aut perspecta? Fie. de, ne nimis longa sit commentatio, brevis eSse debui: et, etiamsi nulla re impedirer, tamen, omnia quae dicenda sunt, proferre certo non poteram, quoniam ob materiae novitatem et magnitudinem, ea quae conscripta inveniuntur, omni perspicuitate s Cut mihi saltem videtur) nondum sunt exposita , dtque in multis, multa etiam desiderantur. Quod ad expositionem theoriae de maximis et minimis funcrionum definitarum , in hac, si quaedam omiserim, profecto haud inulta e$se'credó; perspicuitatis rationem, ut plu- rimum habui, quin etiam sperare possim, fore ut non prorsus displiceat, Nam argus menti intellectus admodum difficilis ‘non fuit z quod defuit ex stangen „Mâthema- ticorum scriptis mihi suppeditabatur s illique optimi fuerunt ductores, ^^^ vvaolbai 1s Haud facilis autem erat Theoriae illustratio; non quidem regularum “applicâtio’ erat — cilis, sed. exemplorum electio: namque ad diversos casus illustrandos , "atque" ad “dubia levanda, talia exempla , quibus id optime efficitur , statim in promptu- non sunt, ^ Exeém- pla, quae adtuli, omnia fere ex figurarum geometricarum -proprietatum Copii destitit” sunt, atque, si ista electione lapsus sum, non est quod miror. > Etenim cunt theorne illustratio desideretur in variis exemplis; perspicuum est, istam illustrationem mêliorem esse, qua theoriae: usus non modo monstratur in ipsa Mathesi, sed praecipue ‘etiam in^ talibus scientiis," quibus illa ad hominum commoda atque ad ommes res utiles applicatur. Opus igitur est, ut breviter causas ponam, ob quas, talia exempla inprimis: non'elegi. — . Tenendum autem omnino est, theoriae illustrationem versari in ejus applicatione ad dis versas functiones , variosque casus pendere a variis functionum formis. > BATS Hoe posito, exempla, ex scientiis Physico- Mathematicis desumta , omisi, quoniam praecipua , eaque notissima, quamvis facillima ratione solvuntur, ` ad easdem ‘simplices functionum formas ducunt; ideoque eidem casui subjecta sunt, qui casus, ob functio- num formas simplices, vel maxime generalis est (1). Deinde. adsunt Problemata in quibus theoria de maximis et minimis, "— quidem inodo illustratur, quae autem, quod ad principia quibus ad ene pervenire opor- tety (1) Praecipua istiusmodi exempla inveniuntur in opere quodam, quod inscribitur Ca/cu/ Dife. reutialis et Integralis institutio auctore Makone, Vindobonae 1768. UT SOSTA, ay EN COMMENTATIO"ab QUAESTIONEM 'MATHEMATICAM. 5 tet, aut difficiliora sunt, aut ob varias circumstantias, quibus adstringuntur, longiora, quam ut rite tanquam exempla inserviant; hujus generis est problema, in quo agitur de solido minimae resistentiae , scilicet de solido , quod, fluido immersum, talem habeat superficiem, " in| motif mipimaffresiffentia eer y . seu minimam — velocitas tem (2). Denique. adsunt,etiam,«problemata» quae ad;:theoriam: illustrandam , inservire: quidem possunt, sed quorum solutiones, ex aliisr principiis; absque: T'heoriae: regulis y. facilius , et elegantius procedunt. Sic v. c. rogetur, sj vires quamplures in systema quoddam corpo- rum , inyariabili modo agant, inyenire, quibusmam casibus harum virium. actiones praes beant maximam: aut minimam yim yivam. In Mechanica docetur , «fioc locum fabere ih aequilibrii positione (3), prouti centrum gravitatis, in situ infimo aut supremo invenitur, idque 1. c. facile probatur idem m strictum esti! Talia witem :exempla i vati ze Matheseos , tum mnd tüm applicatie ae tibus, vél: maximevocgufrumite sone gy ECO qug Atque hae sunt praecipue causae, ob quas isi z bx Mifliésébe, fonte potius^ hasi: Negarehon ‘possum ziea rise cite seiéntiis Physico' Mathematicis desi posse, “sed dd ipsa:comporiendá aut invenienda meae vires tenuiores sunt. — Sil 153131 9312225152: "probleniàj'sb cotivenithter ^ Theoriae de! maximis et minimis, solvitur; magno Jabo - re oPluribus-certo 'vitiis laborat: 'tommentátionis ratio, sed ab his, ael accent qion ` possum; 'Praemii-reportandi spes me incitavit ad 'tentandum, quid vires i in certamine valerent: in quo, is praemio ornatur , non qui perfecta , sed. qui optima ‘diligentiäe Spe- cimina praebuit: hanc ob causamiet ego in arenam’ descendere poteram, quonia: ássiduus Jabor et firma’ voluntas j tantuin saepe valent, quantum-óptimae ingenii facultates; = +Fretuscigitur vestra. Médrüg buit: ra V. C. C. meorum studiorum speciming’ ad: aij : candum. vobis trado.: iri ) desa xal .ellisibomeiie . 10285 iet de ict 4 C 2) Vid, Be ezout b wt de om pariganb as Tou. v. pe73« ston. e, pisse did Okan petits » servant de suite qux infiniments petits du. Marquis de VHop, ital > Probl, X, pag. 146, Paris” 1735. .Sed imprimis. conferri merentur , „Memoires, de Mathematique et de Plosique italic a l'Acad, Royal des sciences , par des savans etrangers y Tom, III, p. 638. TREE izol4 mera Vid, n. Lagrange, Mecanique Analytique, Tom, I, Sect, IIT. $. V. Pa, 66 et à.. ) A 3 : SECTIO 6. vu eLDEONIS JANI YERDAM. f ' ' - t e . ET i Hati e EIEI i abist e L0 Oud JS aL Ee CARR, Gat 8 BG BQ stoere Mook THEORTA DE MAXIMIS' ET MINIMIS FUNCTIONUM DEFINITARUM, ^. SIVE ALGEBRAICARUM SIVE TRANSCENDENTALIUM. - e z | 4 LNT ROD UC TIO, tpb pa poem Mathescas pues riis in. eo versatur y. ut nexus, guh adest inter omnes: quan= Pre ejusdem generis, rite indagetur, et menti proponatur; id est, ut innotescat lex seu modus, quo hae quantitates a se invicem pendent hen talis gus monstrat, quid fiunt. hae quantitates ,, si illae mutantur, Omnis autem quantitatis. mutatio , ejusdem est accretio vel. diminutio: accrescente aut decrescente igitur hac quantitate, accrescunt aut decrescunt , aut vice versá, aliae quantis: tates, eaque mutatio. fit secundum legem, cui omnes, utpote inter se connectae, obedire debent. Ex varia legis illius constitutione- varia. etiam erit ista mutatio: sed quoquo: modo fiat, duo; praecipue mutationis genera observari merentur. j Etenim, vel nullis. limitibus circumscripta esse potest;. id est ad infinitum alan aut diminui potest, vel adsunt limites » quos excedere nequeunt quantitates , dum secundum datam legem mutentur, .. Sic, si quaedam quantitas „secundum legem. praescriptam ac« crescat aut diminuatur, ejusmodi illa lex esse potest, ut ad,certum gradum accrescat aut decrescat, a quo autem , si ulterius progrediatur, decressere aut accrescere incipiat. In talibus lmitibus- igitur. ista quantitas evadit maxima aut minima, omnium quantitatum , quae ex eadem lege, simili modo, generantur: et ratio sive potius Theoria, quae perdu- cit ad cognitionem horum limitum , id est ubi eri ‘vel quando adsint, dicitur, Theoria de Maximis ez Minimis. 2. Cum Analysis sit instrumentum , quod omnium rerum Mathematicarum nexum , concinne menti proponat, omnisque rei partes quasi colligat, mirum non est, veteres Mathematicos haud multum in maximorum et minimorum theoria profecisse. Quae de maximis et minimis ab illis tradita sunt, occurrunt utpote propositiones geometricae, quae ad figuras respiciunt, quae vulgo Isoperimetricae vocantur; id est, ut inter omnes figuras, quae easdem proprietates communes habent, maximo quodam aut minimo gau- deant: sed theoria generalis, qua maximi aut minimi proprietates figurarum detegi pos- sunt , illis non constabat. 3. Tas COMMÉNTATIO ad QUAESTIONEM MATHEMATICAM. ^ » 3. Talis autem "'heoriae prima fundamenta posuit celeberrimus Cartesius, Is enim » “eum post Algebram inventam, primus fuerit, qui hanc doctrinam curvaruni tlieoriae ap- “plicaverit (1), viam aperuit, quam si ingrediamur, vinculum-detegimus ; quo» quantitates inter se connexae esse possunt; qui Connexus simul nobis monstrat, quanam lege mu- tari possint, et quibusnam limitibus circumscripta sint: iieminem enim, studiis Mathe» maticis initiatum , non subit, modum, quo quantitates à se invicem pendent, ‘rite proponi posse aequatione quadam; sed omnes aequationes C salten’ si “quantitates „> quibus talis aequationis valor mutari potest, et quae ob edm Causam variabiles: dicúritur ; non plus sint numero quam tres) pertinere ad curvas lineas seu 'süperfieies , cénseri possunt, qua- “rum curvarum seu superficierum abscissàe et ordinatae, ipsis aequationis eleméntis varia- bilibus proportionales sunt. Igitur si ex ejusmodi aequatione j curva’ aut superficies curva, ad quam pertinet, constructa sit, ex figura harüm 'curvarüm séu superficierum , facile dijudicatur, ubi ordinatae seu abscissae crescant aut decréseant ; wu — ant ' decrescere desinant, id est ubi sint maximae aut minimae: pai ug 4. Ratio autem, qua, detectis illis limitibus, ex data aquatione; sitora illarum. be scissarum aut ordinatarum , determinantur , a Mathematicis, qui indea C arteSii tempore, “usque ad calculi differentialis inventionem florverunt, varie’ instituta est; i quas’ TAGOS ‘utpote argumenti historiam , breviter tractaré non alienum opinor, - | Di ) 5» Incipiamus igitur ab expositione methodi, quam ipse Cartesius: — i i inga -tur y, quaedam quantitas, quae accrescit aut decrescit , prouti ália quantitas 4, à qua oni» nino pendet, mutatur. Sit Lex, secundum: quam metatio fit, functione’, seu aéquatiotie quadam y = Q (5) proposita. Ergo, si sumatur «= 4, induet y: determinatüm ‘valorem Y= (4), quodsi haec quantitas augeatür , fiatque gradatim 4- ż, ais at gi cé tera; obtinemus totidem valores diversos , ipsius y, qui tum accrescent , m decreseent: idemque eveniet, si x decrescat fiatque af, a — 9i caetera. ^ ) 5 Sumatur, Fig. 1e, in linea OX, OP =a; Opati; caet, isi werner cula, cujus longitudines aequales sint, valoribus ipsius y, eum diversis. valoribus x con. venientibus; tum, si per omnia puncta extrema, Q^, gy Q, caet. horum perpendiculoe rum, ducatur linea curva AB, ista curva manifestat legem. secundum quam y mutatur, mutante ipsa x. Haec curva, si habeat maximas aut minimas ordinatas seu abscissas , aderunt et in data functione y — 4 (4), valores maximos ‘aut “minimos ; qui his abscissis: seu ordinatis sunt proportionales, Sit igitur PQ curvae ordinata maxima aut minima, nie hil aliud agendum est, quam invenire abscissam OP, huic ordinatae convenientem ; hac enim inventa, habetur valor ipsius y maximi aut minimi, si in à data functione , valor in- ventus OP =z, substituatur. " Ducatur alicubi linea ab, parallela axi OX, quae secat curvam in duobus punctis Q'er Q”, quo jd O i jog & W (1) Vid, Montucla, Histoire des Basha, Tom, Il. Liv. Il. $ Y Y M MANTEL DB ONT So JAN TS VER DAM 55 « Minruut ordindtae 5 +Q'P' „et: Q"P" s, ob parallelismum dictum ,.sunt aequales; ergo in data - functione! aderunt.duo..diversi valores ipsius nimirum OP’ et; OP" y quibuscum con- eveniunty duae ordinatae „aequales, Accedat linea] b, sibi parallela , ad, punctum. Q., idem -etiam locum; obtinet; : ordinatae scilicet aequales pg et. PU» pertinent ,. ‚ad inaequales. ab- -sCisbas Opyet Opis» hae;autem abscissa y- „quo, , magis pg, et pg adsei invicem, accedant » eo, quogue „minus, diserepunts et. »; simulatque, in unam ordinatam maximam aut. minie imam. QP y coillescant, ;evadunt. abscissae „Op et, Op’, aequales : quam, ob. causam, si Vin etig 252 Q Gay tanquam; aequatio, cujusdam: gradus . spectetur. ; habebit. illa duos, saltem -adices; aeqnales;s shy maximum „aut minimum fieri possit. i.i (ssi meup ose sale -sin6s Ergon Fheoria: de maximis et.minimis a, Cartesio reducta est ad. resolutionem, ra- edicumae quali ua, enjusdam, aequationise,, Sed haec Methodus, quamvis; ingeniosa, » gene- e ralis; BOM cest ;;namgpe:«sit ;V«-C« Ligero AB curva „quae, se secet. in puncto, quodam. Q; ' squale purictum, Josstub DESE: duplex ), si ratio Cartesiana,, huic curvae, applicetur , quoniam ordinatae aequales pg „ 2/7' primum cum diversis abscissis: Op» Op zconvniunt > ~quae aequales fiunt , ubipg.ct #9sin PQ coalescunt , oatinemus , ct hac ratione yalorem , oxdinataei RQ ,-qui tanten neque est maximus neque. minimus valor (2)&., 0s cogscEermagius, Cartes ii: aequalisa aliam tradidit, Methodum, de-maximis et. minimis, quae tunc. temporis perfectior , Cartesiana. methodo non fuit; at vero in, eo praecellit, «quod indoles «calculi. differentialis,in ea, vel mazime, eniteat, ,. Eaque. nititur hoc fundamen- -to: si quantitas, quaedam. maxima, aut minima, evadat, incrementum ‚aut, decre crementum, in. positione proxima, mullum;est,,.Sib enim ‚fig. 3, AB linea curva, „Ox, abscissarum axis 5 sit, P punctum spag quad, refertur, ordinata; maxima PQ 5. quoniam tangens puncti P .parallela.est axi OX , « differentia, i inter. ordinatam. PQ et, ‚proximam, 24. adeo erit exigua, ai;sineserrorg negligi possite, lgitur sijin; agquatione curvas „loco, 4 = OQ, ponatur x 44-6204, & denotante quantitatem admodum paryam ; ).obtinemus valorem, ee Yoo Quis sisaequatur valori, prioris, ordingtae PQ => prodibit; aequatio, in in, qua fj» Š „gact. .si,adsint, ob. g infinite parvam s; deleri. possunt. ».. quae aequatio Cujus. ordinata . erit maxima aut minima, utpote a proxima. ordinata, non; differens, ds rail tusib gmat | , ¿Vitia antem „quibus haec. Methodus laborat minora ;nen sunt quam, quae. Cartesianac | ‘Methodo: insunt, „Sie Fig. 4 in, puncto P » curvae AB; idem. principium, valet; tangens genet " parallela; „est abscissaram, axi OX, et on ata, PQ eam. ob, causam, . fere non üsinsvuo5-sepndibro sind „FO ^mpeeloads piast mep v teo — i.i, di i sdofsaaut steh ni ia iti ity, 7]: ird ia LE 2) Wifestur. expositio hujus Metho sp ee x pod Montuclam, op. c cit, Tom 1 Liv. Alc . IV. di if Oud nE mag rolixe loquitur P. vitiis, quibüs haec. Methodus. Aen psa autem deb a varia BE ao a applicata est Celeb dirimi “dee PHopral in’ ejus eximio "opere, Analyse des infiniments petits, Section, x! VE vid E OT: Quse vb vite . slo a do Mt JV (1) ^ COMMENTATIO ap/QUAESTI ONEM MATHEMATICAM. > 9 discrepit a proxima pg, cum tamen PQ: non: sit maxima ordinata, neque minima. (3). '8. Intheoria de maximis et minimis emendanda , etiam excelluerunt nostrates Hugenius, Slusius aliique, qui Theoridm F'ermatianam «emendare et simpliciori calculo ; subjicere, eonati sunt; quod sequenti exemplo idlustrabican. Detur v. e ome functio ; NOR. TN xu : yx mud : ; a cujus valor inis aut minimus determinandus .sit : secundum Theoriam Fermatianam y, loco x scribendum. est x 4- £, et aequatio ree aequari debet datae aequationi , qua ratione habemus : oee "an iom na? mah BE de get FIM oust — ats id est, 92°F + 322? + 23 — oaxf — af? =o. :sed qucm is est admodum parva, negligi possunt Z? et 23, respectu t ergo erit : E. s ZIE -— DAN = ©, - quie aequatio s divisa per £, praebet T “oli ; lt 0 ga eas — o, unde = 34. voot ‘si autem haec aequatio finalis cum data aequatione comparetur , sequenti alia regula, in qua consistit Hugenii et Siusi; emendatio , prodibit: mau/tiplicetur quisque terminus Ann jarit f à z= 3 — ax, cum exponentì ipslus variabilis, erit ME 1.y 295 — aar? : E: ; pa hacc aequatio nihilo aequalis ponatur., dein diyidatur ger X, eritquex wA i , ; OZ gx? — 24x. quae operatio. idem he a ac aequationis differentiatio Ca). 9. Denique inter eos qui, via breviori, ad aequationem finalem pervenire conati sunt emittendus non est noster Hu ddenius, qui singulari et ingenioso modo , illum scopum. atigit. Omnem illam Methodum demonstrare longum esset; verbo monere in quo cons sistit sufficiat „ cum plura inveniantur in-opere citato clarissimi de Hopital, Sect. X, qui ejus convenientiam cum. calculo differentiali exponit , variisque exemplis illustrat, Sit v. c. atd aequatio A pertinens ad ius quoddam , et rogetür, talem valorem ipsius x invenire ,' quo y evadat maximum aut minimum, Secundum methodum Hugenii, siy constans consideretur, -erit —' ] Wr . n 2 at a=o ^ &equae« (3) ch Moutucla, > bp. | et 1, cit. quo, uti et alibi, quamplura introtata sutit dé lite, quae ‘de his variis dubiis orta est Fermatium inter et Cartesium, (4) Cf. Montucla, Ops cit, Liv, II, $. IX. ) GO edadig B. fo "^OTG 9E 5NYSAJIATIJOVaE RID/AMINO) avguatio’ dii isté valor'cótititietát'? "e! có deducitijr wagy zapp et: datacdequatie fits... y yr 138 DV Gee 1825 abk eimi 25 dioit ob sinosilt aT. 43 éx"qua wabe alit minus y resodvirdebets Hh debenius aitem hanc regulam,des monstrat; ordinetur data aequatio secundimipotentias dpsius x 5: deinde ejus; termini; mule, tiplicentur per terminos cujusdam progressionis arithmeticae , quae ita! sumatur ut ex;data . aequatione evanescant termini, quibus remotis seresoldtio vaequationis , post multiplicationem provi, T actoninidd diu Hab. ltem iquat: praebebit: valores: pid „Sie, ip, e&éritpló nostro si termini Secütdua *bewaties cusordinemcur ; Lindon yEubu30i94 « dit xs + ox? — ays JS = 05 © sepmadsd opoiies sup multiplicentur tefmidi cui terminis ‘convèhicntibus progressiónis. ——MMÀ— x Jedi ^ ror FED RUP He Dude E o j eritque 'aegüátio proveniers « ^2 19 ts Janes igilgon e sv1eq- mabomba 653 sreimoup bod 349 Jor? — aya 4p 659/22 ges Say — 0 — ze — a, ex qua, uti supra, valor ipsius x determinatur, caéteras ^ © $73 servi e olisupsi ongp Progressio Agithmeticn, pro -hibitü Buni” potest, ita ascia ope facillime ad finalem aequationem’ pervétiatur, ' iBieTe(quio2..Snopsupos steh «nud kilpai oltsupds cond tostas is "10. Et fec" sint” praecipiia’,? quae’ de theoria maximorum-et iminimoruni; ante caleuli; differentialis inventionem j dicenda erant: „ex quibus e evidenter apparet, theoriam. illam 4 tunc temporis. valde imperfectam fuisst ; 5 edique ;- si valeat » valere tantummodo de- aequationibus algebraicis , cum vero ad transeendentlés applicari“ nêqucat 3 ét" quod multum est, nullum certum indicium: cógüitüm "fisse | memoratur , quo maximums sine curvarum aut superficierum Ope, 2 minimo distinguatür. Bin bed naal | OAM DOS 11. Invento autem calculo. differentiali a Leibnitzio: et calculo fluxionum a N ew- tone, horum ‚calculorum pétiti' statim elaborafünt ,- in iis áccóihiiiodandis ad Methodos. Tangentivm i. Subnormatium cael," sed inprimis etiam ad theóriam de Manimis et Mintmis. Inter eos vel maxime excelluit saepius jam memoratus de PIT ópital, ‘suo excellent citato opere, quo. omnis applicatio calculi "differentialis ad ‘euivaruüi - doctrinam conti- netur: quam ob rem etiam eo opere "utemur, ad indicandum » quomódo quaestiones de - maximis et minimis, ope differéntialis calculi, tunc resolvebantür C5). |j €up Hip: Sit AB, fig. 5, linea curva, O origo. coórdinatarum, OX abscissarum axis: sit-P'. punctum. curvae, cujus ordinata PQ, relata ad abscissam Bo sit maxima aut minima omnium sopin, i j OX, pr differentia, sive potius differentialis. SP RI. P'Q^ et pq» id est e Sie etiam erit Q’g = x. Differentialis autem, Ds si positiva. intera, positiva pages. usque ad punctum as maxi, (5) Vid, d e rH opital, Op. cit, Sere: "aL j^ ada Pcydartigh 1 e si MIDI 5 Afi i1.J COMMENTATIO:145 QUAESTIONEM/MATHEMATICAM, ar amaximi rant minimi, “quoniam vordinatad!iea * usque “semper ''aecréscunt ‘aut eldecreseunt, Sed si maximum ‘aut minimum locum-obtinuerit, et ordinatae P!Q’ et pg: factae :sint P/Q” et pg’ joerunt differentiales Qy in shae: positiones" respectu? priorum; »negativae 51} voniam -ordinatae mune semper decrescurit’ aut accrescunt:' sed omnis? quantitas ::quáe: a positione positiva in negativam pervenerit, transire debet per punctaug:ubi “fit! vel zero! vel infini« té magia. "Ergo cum hae differentiales; in puncto maximi'aut' minimi;dum~positivae fuerint, in negativas mutatae'sint,'oportet'ut in iflo\punctoQy , relata adi Des "RONDE Zero , aut admodum magna , id est: - S né s PAI $3 vino Sl A) WU maximo aut S. PT. Ml = o Sive — «o: quapropter, Si ex "data aequatione D T E Te deducatur valor ua ə habetur aequatio, ejusmodi, ut si exinde resolvatur x, hic valor reddat y maximum aut minimum. j oi j Tay). goq RETE) N34 s 1 12, Est autem Kogia res [v “significare tangentem ahgul, infer abscissarum axem et lineam , tangentem, curvam in puncto P5 .ergo;cum. ille angulus. in puncto maximi aut mini- mi aequalis fiat zero aut 90°, erit tangens puncti talis, aut parallela aut perpendicularis axi abscissarum,, … Hoc Semper i in puncto maximi et minimi locum. abet, sed si convertatür enunciatio , non „semper vera est. Namque, ‘atin 7; ‘he “stenditie , ‘aon j parallela. rni esse, potest, abscissarum. axi, sine eò; “quod ordinata PQ sit maxinia aut minima. ‘Tali’ ‘ale > 4a SOU RTILSV temi iedeen. — "inflectionis ete. causam eritin X punto P, $ dim 9; £ 6): si Fi EA | io en sibilo, non gan aequalis , maximum. gut, minimum adesse posset; qua propter O83 B34: 2, si valor. ipsius E ex déqiistione EE 8 itivertus 5. substituatar in M > beer habeat valorem, determinatum y certi-sumus maximum quoddam aut minimum, adesse. posse. Nec £st! C quandoquidem aequationum natura ejusmodi | esse poterit , ut differentialis secunda, nihilo aequales fiat, sine eo ut maximi aut minimi absentia indicetur. 13. De hoc cast autem; ,"apud. Mathematicos qui ante: "Tayloris aetatem floruerunt, nil notatum invenitur , sicuti etiam illis i incognitum fuit, certum indicium , quo, omnibus in Casibus ,. ope. calculi differentialis , maximum distinguatur. a minimo, "Hic autem Mathe- maticus s, inventor est Theorematis,, quod ab eo etiam Theorema Taylorianum vocatur 5 quo theoremate omnia fere. dubia remota sunt in quae, ante eum, Theoria de maximis et minimis nonnumquam incidebat. x Hoc | Theorema, hodie tanquam fundamentum dictae TI irasci js ip Bh ' the- erva, de Tu op. cit. Sect, Iv, Prop. u Ty TAN: i B 2 tamen si invenerimus E L6 indi¢ium’ "hoc erit, maximum “at minimum non’ adesse zm USUGIDEONIS JANI VERDAM' theoriae adsumtum est, qua propter et nos, illius opera ;. Quaestionem. positam | solvere conabimur. : Quandoquidem autem, ut solutio sit|generalior, theoriam: de maximis et mie nimis functionum-exposituri-sumus ingenere, idque absque eurvarum aut superficierum: ope, (veluti huc usque vetemum theorias illustravimus:) hanc primam seetionem in trie bus capitibus absoluturi sumus , quorum argumenta ex, sequenti-indice patent; CAPUT primum. De maximis et minimis functionum unius variabilis quattitatis. -.. CAPUT SECUNDUM, De maximis et minimis rte duarum. variabilium quana titatum. PN CAPUT TERTIUMe De maximis d minimis ftc >, trium oP ithe eh yariabiliums. (€ A BUD ek, RIVM. U, M. DE MAXIMIS ET MINIMIS FUNCTIONUM UNIUS QUANTITATIS VARIABILIS» ‘ Jof i ibt E unctio unius quantitatis variabilis ,. est complexus quarundàm- quantitatum. constane- tium, 4, b, € caetera , et duarum. variabilium x et J3 ‘quarum autem mutatio ‘unius de-- terminatur ope alterius variationis. Revera igitur totius fünctionis mutatio pendet a a: mütatione unius quantitatis , quam ob. causam.functio unius. yáriabilis quattitatis dicitur, Quantitates x e£ y inveniri possunt, ad primam, secundam, et superiorem potestatem evectae, Quod si una ad primum gradum tantum in: functione adsit; dum alterius. -supe riores potestates: adesse. possint s, merito. vocatur t talis functio unius variabilis , et vulgo sic scribitur y = @ (x); cujus characteris significatio cognita. satis est. Sin autem. utriusque quantitatis x et y supériores potestates. functione contentae sint, erit haec Inplicita funtio.,. quae „hoc „simplici modo indicatur, .Q. (2, 3) = o.. Functiones unius quantitatis- variabilis, igitur in duas species, dispesci' solent , quam. ob causam de illis speciatim. etiam agemus.. À ; Sure: De: Maximis et. Minimis functionis simpli p= $ Cade Ie Si detur fuhctio hujusmodi: generalis y= | (x), cujus una quantitas variabilis 2 determinatos: valores induit, ipsa functio, seu potius quantitas y, huic functioni aequa- lis, etiam adipiscitur diversos valores, qui pendent a déterminata quantitate, quam loeo x substituerimus. Inter hos valores, cum a se invicem diversi sint, id est cum ille hoc sit major aut minor, adesse potest unus, qui omniüm est maximus, aut- "minimus, et talis maximi aut minimi valoris proprietas, facile detegitur. Intelligatur enim y accipere va- lorem maximum aut minimum m, silv -aequalis ponatur determinatae quantitati ;2; jam g d ves a ee : COMMENTATIO A» QUAESTIONEM MATHEMATICAM, 13 veto si in data-functionestoco x ponatur -alius valor ^, major aut minor quam a, perspie cuum est, valorem, quem habebit y, hac substitutione , casu maximi , minorem fieri oportere valore m , quem acceperit valore x = 4. Sic étiam. si zz sit. minimus valor ipsius y, valores y, qui ex valore 2 i ipsius æ oriun- „tur, majores esse debent quam minimus valor m: et hoc est fundamentum, quo T heos ria, exponenda nititur, j Siitaque x mutetur in a 4- 7 aut in a—i, utraque mutatione fiet y = m — k, neces= se est, scilicet si x =a faciat y maximum m; quod si y fieret minimum 77 casu x = 4, evadat y — = ja -F ka cum loco x = d Substituimus a Ji aut a — 2, oportet. Igitur „casu, maximi >. Quantitas k, qua y augetur , si x augeatur incremento 7, erit negativa , et casu minimi simili modo quantitas A' positiva erit. Ergo ex valoribus positivis ‘aut negativis horüm incrementorum, judicium 'ferre possumus, utrum valor zz ipsius. y revera sit maximus an minimus : videamus igitur, ex generalibus valoribus. horum incrementornm , quid obtinere. debeat in ipso maximo aut minimo along m, ubi incre- menta illa nulla sunt. 2e Theoremate Layloriano liorum incrementorum valores generales in promptu sunt, Etenim si in data functione quantitas variabilis # acquirat incrementum 7, invenitur in- .erementum £5 — Je "i e totius. functionis. accretio , „hac serie: . 73 QU ) De. a= E i FACE CALLS o. a. 42 y! i.a 8 ith Sa^ Per 3e 4 eh hed Cr) Crys TT in piad d nullae potestates inveniuntur nisi positivae eaeque no integrae y si te sit summae potestatis exponens , fer sp. Os ergo series Cx) co SRR | itabi m terminis: si autem adessent potestates negativae aut fractae ,'^ nullae rela- tiones differentiales evanescent," sed dicta series infinitum terminorum numerüm continebit. ^ Cum series (7) generalis. sit- valet etiam si in data functione loco # substituatur z —i, (quo casu incrementum fit decrementum, ) dummodo characteres positivi +, quibus primae, tertiae, quintae cactera potestates ipsius 7 afficiuntur „ mutentur in cha- racteres negativos — .. Ponamus jam quamdam quantitatem a, quae loco s r subétituitur , praebere maximum aut minimum valorem ipsius y, inde differentiales relationes determinatos valores acci- piant manifestum est, et si haec quantitas a augeatur aut diminuatur quadam quanti- tate 7, inveniuntur incrementa k et k', quae ipsafunctio, hác mutatione, accipit, sequen- tibus seriebus: F olsy avan © LS j mimis Gta Maret AD. (a) pc NÉE , ry? ou. R doa te T re: A =+% da 1: ERRET. vn nes (8) | : In © CX) Vid. Ch de Gelde ry Beginielen der Differentiaalreck, , Y, Deel, $. 69. pag. 150 B3 H 400 OME TD EO NISO ANP v ERD AMC In his. seriebus » reladiones differentiates sunt determinati válóriss etenim oFiwitür si in relationibus. differentialibus, ex ipsa functione y = Qo (x) petitis , poritur «loco x. Hae igitur. relationes istae sunt, quae in maximo aut minimo valore "loeum habent. Si “igitur detegere possumus, quid proprie fiunt hae relationes, ‘inde’ profecto 'profluent re- gulae generales, quibus ad maximum aut minimum perveniatur; et ope fundamenti, su- pra expositi, facile constituitur certum indicium , quo maximum a minimo distinguatur. : Ut hoc instituatur , quoniam increniéntum i pro lubitu I— est, gee relate esse 2y “cogitetur, mt Sg : terminorum subsequentium, 22 ze ae 3. » it multo J i „minor, sit, „quam solus terminus primus y > ita ut valor positivus aut ziegativus Totis "seriei pendeat: à positivo aut a negativo valore primi termini: piikit aiga si reliquos — et in solum primum tefminum’ inquiramus 5 fietigiturg vivo sie 00 $300 4 e [11161 MAM STI CHE uy m e sir lh Se udo ad sis mutatur ina HF rE OE ong ire eel: siss ge“ In utraque hac aa wy y euridem: valorem » sed incementum ipsins: D> est afité tmaxintum ` aut. minimum , negativum , post maximum aut. spiriimum positivum : cum. auteni supra monuerimus , haec incrementa pro maximo , - negativa , pro BT Y ambo positiva esse entem, perspicuum . est, si zi in statu maximi gm minimi quem- dam valorem habeat „has aequationes , nullo. modo cum maximi aut minimi proprietate congrui posses ergo ut huic rei satisfaciamus , nil restat, quam ut hanc relationem diffe. i rentialem nihilo aequalem ponamus; "habemus igitur in puncto maximi aut minimi $ Imo et hinc i incrementa k et k evadunt: - 7 ; Dy Si P f ante max. aut min. k = vx) Sa! Tet y gb ibig post max, aut min. k = +23 - eoe c] , - Namque, quoniam, ob parvam admodum valorem ipsius 5 terminus sf oe z. lons ge superet summam omnium terminorum subsequentium , pendebit valor spat! aut negativus totius seriei, a positivo aut negativo valore primi termini , ut Supra, Ergo ;2 z cum in utraque aequatione 2 5:1 ;— ; eodem charactere affecta sit, quoniam pro maximo My ke í 72 & et & negativa, pro minimo positiva esse dibeant , et quoniam ee semper sit positie » ID bry (VESs € COMME JADI QUAESTIONEM: MATHEMATIGAM. I5s, qw TT. quemdam determinatum valorem habeat, iste valor pro maximo VEIT KO SUE EA ey » ARN rity LIT VUS ». oportet, uty si sit negativus j- pro minimo positivus.’ Sed» fiere ‘etiam: potest 32 nibilo initio. esse 5 qua ratiohevincreinenta: é et: kt inveniuntur; his aequationibus :, eum mid "sante max, aut. mink = 27 L A, HG... AMIGOS Y . e c o- MUS. e OU te j3. eh í d ` post maz aut min. km IL 3" Boi nti valores positivi. aut negativi ipsorum merten beds, hic eodem: modo ac Supra, ex valore “positivo: aut negativo soli termini: E AA i ry j! 'judicantur, Idem, jam. adest casus. ac supra. de i prima. nihilo aequales esse debent, et pares rela- simili modo ac ps iioi t tiones, nisi zero fiant, valores negativos aut positivos induere oportent. .$. Ergo si omnia colligamus, sequentes regulas ponere possumus. Quandoquidem pro maximo aut minimo valore functionis y = d$ (4) ejus prima differentialis relatio men sit aequalis perspicuum est, sé ex data functione, determinetur E » aique nihilo Gea 16 GIDÉONIS JANI VERDAM- aequalis ponatur , prodire aequationem F (x) = o ipsius x; ex qua sj x resolvatur , ob» tinemus talem valorem , quo functio posita adipiscatur maximum "aut minimum ‘valorem: it autem rite indicetur quid obtineat, sive maximum sive minimum. confugiendum est ad secundam relationem S; 27 AA in qua sé substituatur valor inventus ipsius x, ipsaque. hac sube D stitutione fiat negativa , adesso potest maximum ; >. St fet positiva , minimum obtinet, Sin aus Dy tem rogetur de maximo, fiatque Dat a positiva, non aderit maximum; et vicissim , sÈ 2y pro minimo evadat negativa, nullum mimimum ihai locum: quod si accidat A 4095 29 Qa? sius x, evanescat ; certi sumus maximum aut minimum locum saltem habere posse, utrum autem adsit maximum sive minimum ex valore negativo aut positivo quartae differentiae consulere oportet tertiam rélitionem » quae sé post substitutionem inyenti valoris ip- lis dijudicatur: quodsi x nan evanescat , neque etiam aderit maximum aut minimum. Sic etiam st 29 0 maximo fiat positiva, aut pro minimo NE, ativa nullum maximum , 8 2 Dat aut minimum valorem induet functio proposita. Si et as evanescat , simili modo ex Ste quentibus relationibus, maximi aut minimi ye din licet. §. 2. De maximis et minimis funciionis dmplicitae Q ( 2, 2: = 0 y 4. De tali functione, eaedem regulae subsistit , quae de simplici functione y=0 (x) €xpositae sunt. Quamquam enim tam implicita haec functio esse possit, ut ipsa 7 non, misi magno labore, in functione ipsius x determinetur , et ob eam causam fiat J = @ (x), tamen, quoniam y prorsus pendet ab x, eaque variabili quantitate deters minatur , cogitare -saltem possumus , datam functionem @ (ys 4) = o, ad formam ¥ = Ọ (x) reductam esse; qua ratione , regulis expositis etiam subjecta est: sed quo- niam functiones y = $ (x) et Ø (y,r) = 0o eaedem sunt, ea ‘sola existente differene ta, ut hujus forma hv ilius differat, eam ob causam functio @ (1,7) = = o iisdem re- , gulis paret, Quodsi igitur tanquam functio duarum wariabijium Guisren tern , 5 relatio prima pps X577 F (2,9) nihilo aequalis poni debet, et in aequatione F (x, y= =o, x et y, tales tum habent valores , ut ipsis proposita functio Pd (xz, x) maximum evadat aut minimum. ‘Cum au- tem F (x,y) == o duas contineat variabiles , illa functio inservire nequit ad valores ipsius z et y determinandos , sed. alia insuper requiritur aequatio; eaque in ipsa data funce COMMENTATIO 45 QUAES TIONEM MATHEMATICAM. T functione $ ($,5)— == o datur: namque ob vinculüm , . quod” invenitur inter primitivam functionem $ €x ‚Io et inter derivata F (x,y) = 9, oninino illâ uti licet, ad hanc resolvendam (2). Valoribus ipsarum. wet y. inventis; transeundim est ad: consideratio» nem secundae differentialis, ut cognoscatur utrum maximum aut siinimum adsit, et quid praebeant valores inventi, utrum maximum aut minimum ;5: id. autem} aeque ac Supra, ex positivo aut negativo valore hujus relationis differentialis confirmatur: et sic porto. -" x. Ergo nihil inest difficultatis huic casui: functiones implicitae impeditiores quidem sunt tractatu, quam simplices; sed hoc ex aequaátionum natura’ petendum"est, neque ex regulis , de maximis et minimis; quae regulae quam sint simplices , sequenti modo mas nifestum fit. F orma differentialis primae, functionis implicitae , in pud talis est: | r6 EL Mis 4- Ny —9 (3). oc o uim "et cum € hililo aequalis esse debeat, erit, "ur t erstes dare dép ob M AAT E e QV SUN q Y AIRD Daye ATIYRI pns EN Serene Meo s in "ergo si coëfficiens M conjungatur cum data functione $ (x,y) = o, hae ‘dias aequatio» "nes praebebunt tales valores ipsis variabilibus x et y, ut Boyce functionem maximum vaut minimum reddant: Differentialis secunda hujusmodi est :- DMDE + Mos + NY + IND = o; ^ Quae si peel ki Dans erit: pe ien QUE LN AN oy: ag ovation | FEM. un LN. 2# gale "iy STE - Qa j ‘id “el We ia Se ree a tide T fpina bhie, a E^ eife" CF 8 LES 1 i it 9 851 YM Ae W M's nt 3s T ARN OVE 03 Ti Tue gitur siin data functione maximum aut minimum obtineat locum , aa coëfficientis M differentialem: dividere per N.52, e substitutis- valoribus inventis x ety, aderit aati M mnm aut minimum prouti — LE N fiat negativa aut positiva. 7- si ze m = 0; erit differentialis tertia: DM De -+ DMD Maia + DNDI + NIY +YNW = 0; ¿dividatur per 225, eritque nm id Ca) Vids Cl. de Gelder, op. cit, $. 118 et seq. pag. 320. Caeterum hoc per se patet; si detur (x, y) = o, erit aequatio differentialis hujusmodi F ( x , y) — o, et quoniam x et y in utraque aequatione eaedem sunt, prima inservire potest ad alteram resolvendam, et vice versa, (3) CL de Gelder » OP. mox cit, Se 119. pag. 322. C 48 „or EDE ONS 0 JANE) V ERDAM a Way: COME quB E Y + UN. ihe jen? t sail, tt £pl hl. NET nines Tae : dem trstetinr "n tà ap) GEM act ii, dag; safes Le tes Hager egestas biup 19 tiabs erts nde m : pac d Ht, Sart sahad2a93. nd $ 2 4 ; zs LM en RE aig nie OE ak WM cob mur i’, Wiert aviolay.4 ay Siog,.2 2i DT cnr “sited elida, 2 ih der AN Holey OVE Mest hod „Que p. cum) in maximo, aut minimo, nibilo aequalis, abet oporteat. : erit YM = = os et tum ex. „quarta differential. relatione ,. quae.erit., 90 i FIA « J id aia ((i 81 P e DIRIAM JANE esi obour. iHnaupse MUST ES M T soor 991p: QAM 2 DD «Elugst 3,129. eles 9190195 at i; ilcgani OF usu oac it ailai fii "I Qa muU maximi aut migimi praesentia, more solito., indicatur : et sic porro Co i Sequentia jam Exempla; expositath: theoriam illustrábunt, — (0700 sc i 6. Exemptum 1. In dato cuba ABREQC Fig, 6, .collocare conum: neha: cujus: axis coincidat cum diagonale — AE cubi, ita ut hujus;coni soliditas fiat maxima soe liditatum ‚omnium conorum £ qui Hct modo intra cibum: continert possint ge -Planum cogitetur, perpendiculare-ipsi. diagonali AE, quod planum secabit plana lateralia BAD», BAG, DAC cubi, secundum Jineas FG, FH. ct GH ,. quae. inter se constituunt triangulum aequilaterum. Etenim: » quoniam. diagonalis. AE, cum aretis AD, AB,et,AC.,. aequales angulos constituat, -erunt;ob situm perpendieularem plic FGH, lineae AF „ AG, et AH inter se aequales, quapropter etiam. FG FH sot GH aequales erunts) In: illo triangulo inscribatur circulus; „cujus centrum, necessarie situm -erit in puncto M, ubi planum FGH didgonale AE'secatur. "Caeterum ^ie circulus » lineis. FG, FH, et GH tangitur in pnnctis L , K et I, quae puncta in. mediis illis lineis sunt "posita, et prop. terea conveniunt cum punctis, in quibus lineae EG, FH et ‘GH, diagonalibus AR, AQ et AP secantur. Hicee circulus considerari potest tanqtiam. basis: coni recti, cujus vertex. in puncto E erit situs, et cujus positio ibtra cubum talis est, qualis in problemate postu- Ttur Hujus coni soliditas determinatae magnitudinis:erit si planum FGH positionem de~ -terminatam adeptum sit; quapropter, hujus plani situs.ita erit determinandus, ut conus, qui ei, dicto modo, superimponatur , accipiat maximam soliditatem. és Ponatur AB = 4, AM — x, et AQ = aya, AE = a 1/3, (quod satis cone stat, ) ergo EM = AE — AM zag — «3 -— in triangulo rectangulo EPA erit AP = AE. «Cif. PAE Cos. PAB = AE es ia ziv (4) Theoria de maximis et minimis hue usque exposita, invenitur, quamquam alie ratione et alio ordine tractata, in:quampluribus libris,» quorum inprimis sequentes memorari mereutur, E Wke- aus. Znstitutiones calculi differentialis , ParsAli, Cap. X et XI. Lagrange, Theorie des fonctions 4nalytiques , Partie.second , ‚Chap. V. $ 25 sqq» edits poster, La: P Gr Vite reg de calcul diffe rentiel et integral, Tom. I. $ 150. pag. 360 sqde r COMMENTATIO AD; QUAESTIONEM MATHEMATICAM. m finc invenitur, ope goniometricarum proprietatum > Tange PAE, =, As gil , In triangulo, rectangulo AMI, erik, G t ; Vi IM — AM Tang. KAM edet IM co jou. MEN Sed IM est radius circuli, qui basis est coni; hujus circuli area itaque erit = zie 5 er denotante relationem inter radium et circumferentiam circuli, cujus radius unitati aequalis. est; et cum altitudo coni EM = 44/3 — P:s erit ee soliditas Ja Jia tt inf pen r PN a Frar 3 iin i39. Bit Obytitis 2 Q; atque . haec funetio maximum evadere debet. . persi igitur " tii Ww. ad iraxV3 — iex? = o = $zaV3 — irs. T Ex hác aequatione invenitur z = 301/35 id est, AM = = 2AE Si igitur per punctum M, quod duas partes tertias a puncto, A. diei » transeat. planum perpendiculare per diagonalem AE, eique plano superimponatur , conum, cujus vertex est in E, et qui plana lateralia BAD, ‘BAC "et 27 tangit, ‘habebit hicce conus soliditae tem maximam; nimirum : $ CLIII g 40322 14 gie CO = Vy e e Db Fay Ep e OLTIN INS omirgkrt 9b 203038 [2 0519 idque eo hb eu pen differentialis ‘secunda ^ relatio y. Scilicet | itd idi : dae cr quanquam constantis valoris, tamen negativa sits p Tear , 7. :ExBMPLUM-9. cavenire: conum rectum, cujus: superficies? ini marina: imi sus perficierum. €onàrum:, «qui. dm codemglobaiinscribi: possint? c e vila 9 Fig. 7. Sit M centrum globi; ACBE „circulus magnus 5. hit mum CME ze cogitetur verticem Ex situm Esse, in ROO E 2 quet basin AB. perpendicularem dias metro- CME»: Ponatur duni; globi = = a, et fac CD = x ,'eric in circulo magno CAED; |: iD BD? = ti cD X DE, id est: ‚BD. = so m Kd et BD i= V Cagnat), Vax. Cum BD. sit radius. baseos cbse bli ipaius conr, erit circumferentia hujus bascos LIE BD = ozy (ax— x"), ergo Superficies coni == baseos circumf. XK K~ z,BC = y= zs s eit Gata? — 4x3) 4 et haec ést functio sahis maximus valor quaeri oportet : habemus , differentiando e : bon iietodsl- f Qy co og? i — qax? loe eg i — won cal senha VIERT Va) = Or | Ergo etiam 24? — cex.z—05 hinc invenitür y 254: ergo si coni recti dltitudo aequae lis sit düabus partibus tertiis diametri-globi, ejus süperficies maxima fieri vd App utrum autem ea superficies maxima fieri debeat , sequenti caleulo confirmatur. 4 xa Py 34 ala” — 241) >a? TTE 2V/ (7 = ax) : T AV a ax) e. Epio A 32 (3) C 2 - Quoce o FA “A r A e PE m H "n " NA r "pra m nb ^ à SOOLOIGepp EON IS TANT VERDAM "^ Quodsi in hac-secunda differentiali generali , restituatur, loco x, ejus valor, pro maxie mo inventus , nimirum x = 34 E eerdre > _ Sequentemt ‘valorem , illius differenciatis pro maximo: ; M. nt dic ig M 3 pif Soc phai: alge sadi cdi apo idee digg idt pe ` = we NTR er je -— -—— LI t x ) T PLE ay (ar 34°) 2/3 2V3 aod Qui cum sit négativus „certi sumus conum in globo inscriptum accipere maximam superficiem , si ejus altitudo sumatur aequalis duabüs partibus tertiis ge diametri, 8. Ad hoc Exemplum een observationem * — liceat Jani saépius cunt fructu uti possumus. … E de ^T mut orm £n. . Er hee: £ Si detur functio hujusmodi: . : a 23 0 Fix Pi: «PAIS, HN Se MIA q f "tit 1sgpas dad enit aa differentialis telato hajas formaéy "^-^ 0 iud Boup pM DORMI N n 2x31 ein, v HI ) Ri 1 LPE DPL MEO e AA " M i : ssil EHON at SET, AIT 30 Pp dad dva iy ergo si agatur de maximo aut minimo , fiet ws e; id est m = d = Oy pm M= t ^ Der oi jeg?) M za Mg ristib houp. "inmpmio». oo Sup] dE coni ups T» : A i Sed M —0; ergo Sz ves @ d 2 auf st Differentialis secunda eit; taro BIB C ret igo» IGRI - Quae pro:maximo -hegativum;. uade minimo: gosse: valorem. prin „debet : - iei cum 4? semper sit positiva, oportet ut^ ptos maximo aut minimo Ye M "praebeat valo- zem nbgativum aut positivum.: UID AUI ellustin, HIRA gienig 11093 M is DE Sn Ergo in exemplo praecedenti non ópus 'est ut totius au por : "ues P de 7 Dan) differentialem quaeramus s: etenim si détur ) ow i tast TH we wot = ne id peak af - in.nostro exemplo est: M; = 247 — gan». ergo 9M = = — ga)x, igitur-erit | SOME AU 34 ce on CU eC dx. -. WV ax EN | quod supra etiam invenimus ; sed evidenter apparet nos, hac ratione, citius ad scopum pervenisse. Ita in aliis casibus , quibus. alia est -functionum forma, molestum laborem saepe evitare possumus, sed quoniam hoc pendeat a functionis forma particulari , eaque ` modis infinitis varia esse possit, de talibus. plura non adjiciam. E 9. Exempium 3. ig. 8. Invenire maximum yel minimum slaag VIRES quat est aequatio Hyperbolae y 24x) == ax? mm bx? + a3? : Ex (5) Cf, Eulerus, Zustiz, Cale, Dif: Cap. X, «266 et 267, COMMENTATIO ap QUAESTIONEM MATHEMATICAM. ar " 3 Ex data aequatione invenitur y — od Si ne Ya de aL pM 2 3 a hinc 39. e 42 (^ bja? — 24 ((a br abe Y Qs ‘ 407%" 7 dd est, aa ED) = 0, 2 sive @- — Dr x? = as; ex qua. invenitur + aan big. eee et hoc!’ valore in data aequatione substituto, habemus y= + V Qa? — ab). Ut au- - tem judicemus utrum valor inventus ipsius x, tribuat. maximum aut minimum valorem ipsi functioni datae,: consulere debemus. secundam relationem differentialem , quae pro QJ Qc suffi iciet, uti in N°. 8. vidimus , si ejus fractionis nominatorem tantuni differentiemus, atque indagemus utrum illa differentialis , substituto valore ipsius x, fiat negativa aut poe sitiva, ;Est' autem ille nominator 4 i Diaa amilie sidat i aA Ge adata ok, séjue differentialis erit, o(a.—< 0) ax, | “= 4 ve €— > fiet illa +.2a{/(a* — ab). Videtur igitur, hoc casu, cum eodem valore ipsius xz, congruere duos valores aequales ipsius functionis datae, quorum alter est minimus, alter maximus; sed si, Fig. 8, OQ maximo free pro minimo negativa esse. debet; sed cum habeat valorem fractam 5 et substituto x = a — ab . Yn X sumatur = x = + a LAC aen s) erit PQ zz y valor minimus functionis datae; a=) sed etiam in opposita parte si sumatur OQ’ = x, erit P’Q’ = PQ alter valor ipsius y, quae in curvae parte alc’, aeque bene minimus est, atque ordinata PQ in parte abc. . Ergo duo: adsunt minima. aequalia, quae autem. respectu se invicem sunt positiva , et negativa ; eamque ob causam aequatio + 241/(4? — ab) non indicat maxi. mum et minimum , sed duo minima aequalia, Mors alter, respectu alterius, est negativus. ^ : : «Toe! EXEMPLUM 4. Invenire maximos et minimos valores functionis implicizae 99° -]-2y — O53 — 5 = 0? Hujus functionis differentialis prima hujusmodi est, eh enter gjy HD — NE — GY + 622 — 0, sive (6s — 613a + (2-47-62) Wao: —— ergo ex aequationibus quu 68 um Oy et 29° e oy — Oye Jr 38? 5 = 0, heerd sunt valores: ipsarum æ et J. 6x — 6y —. 2+4y— 6% C 5 iso Ex 22 070 GIDEONIS JANI VERDAM Ex prima habemus x = y, ergo altera fit hujusmodi, ast -- ax — 6a" "uae" — s m Ds ONE oHOPOdpaR pua EA id est à? — 2x = — 5, quae si resolvatur, praebet ‘ z=jemeitVen Qui valores cum imaginarii sint, patet, functionem propositam non passe habere maxis mum aut minimum. "Y wen i: | Ex his paucis exemplis , “quam luculentissime Batt, quomodo maxima aut minima functionum unius variabilis quantitatis, in genere indagari possint: ut autem nil omita tamus, monendum est, quaenam praecipue de theoria exposita animadvertenda sints et quinam sint casus, quibus, in. quaestionum: solutione. . aliam. viam : ingredi oportet, g^ giao avis tom ;eristeoqg omixsin OBSERVATIONES. tothe ; " IIe OsszRVATIO 1. ‘Si haas relationes differentieles y inde a Lote ape: sjütie dem valoris ipsius.x, ex prima differertiali relatione -inventi , evanescant , indicium erit, in data aequatione adesse factores totidem aequales, qui sunt hujusmodi (x«c)e Etenim si detur functio, quae ad hanc formam redigi potest Imapi, MUR n existente numero positivo et integro , pal i son. e Thiet "395i V W En) ex qua inveniuntur , n — 1 valores ipsius #3 aequales c5 porro | Uzi) (s 2-5, í " ie x Eu — quae relatio evanescit si valor ipsius x == c substituatur , et sic etiam ifia relatio» erit — = rie cjeat = Os. H à n nes differentiales evanescunt, usque ad vo EA _ quae accipit constantem valorem, Ergo n ex hee constanti valore, prouti 2 erit negativa aut positiva, dijudicandum est, utrum adsit Maximum aut minimum, scilicet si 2 est numerus par: uquolisi e est numerus impar , 2 "iy Da” Dart a 2 quapropter nullum maximum aut minimum aderit : quodsi igitur tales functiones den: tur, a priori judicari potest, utrum adsit maximum aut’ minimum, et quinam sit valor ipsius x, qui reddat y maximum aut minimum, ‘Sed plerumque functiones non occürrunt tali forma, at formam aequationis superioris gradus habent: ergo’ ‘si detur aequatio sus perioris gradus, cujus- maxima aut minima invenienda sunt, inutile non erit, prius inda- gare, utrum in hac aequatione accedant factores aequales, Atque horum factorum in- das « erit relatio impar, et sequens relatio quae par erit, pe se evanescit » IE ! COMMENTATIO 45 QUAESTIONEM MATHEMXATICAM, 23 N dagatio difficilis ‘haud est. "Etenim, quoniam hi factores aequales, uti vidimus'„ etiam adesse debent in aequationis differentialibus subsequentibus , nihil aliud agendum est, quam tamdiu differentiationem instituere , donec obtinuimus aequationem primi aut se- cundi gradus , eX quibus factor, si adsit, quam facillime invenitur (6). Ergo casus, quem nunc consideramus , locum habere nequit, nisi functio data sit ‘aequatio, quae quarti saltem est gradus, et nisi differentiales, prima, secunda, tertia, caetera, eundem factorem habeant. Ux. CExEMPLUM 3. Invenire maximos vel minimos valores functionis y = s+ — 1222 + 542? — 108% + 16 = o? “ Differentietur aequatio , eritque: "der = 449 — 364^ + 108% — 108 = 0, ergo aequatio — RS — 9x? -- o7: 27 == O3 inservire debet ad illum valorem. determinandum , quo functio proposita fiat maximum aut minimum: videamus autem num ista aequatio constet ex producto factorum aequalium , id est, videamus utrum tres valores qui ipsi x tribuantur, aequales sint; differentietur igitur denuo, eritque: Wy fa HE quum xe — 722 J 1085 et differentialis tertia erit Vy I = UL 72 = x= r frii 72 = 24 (x — 3); et cum illa differentialis tertia, habeat factorem x — 3, aderit etiam ille factor in prima et secunda differentiali, quapropter, divisione instituta, patebit: Varennes ergo erit x = 3, quantitas, qua functio proposita fit maximum aut minimum. Ut hoc dijudicetur, habemus, 2y 5 = 12(4@— 3), quae cum fiat nihilo aequalis, posita + = 3, erit Ep quae (6) Methodus horum factorum inveniendorum, alio modo exposita est a Cl. de Gelder, in opere Wiskundige Lessen, 1l, Cursus, Le Les, $.355« pag- 945. La Croix prolixe has in- vestigationes tractavit in opere suo jam citato: itidem Eulerus, op. cit, Cap. X, 24 "I GIDEONIS JANI VERDA™M quae etiam nullum valorem praebet; at éx quarta differestdat baboons : ws =+2 245 ie quae cum sit positiva, patet, valorem ipsius x praebere minimum valorem fnere. Hoc judicium autém citius fertur, si consideremus , ex conditione positiva primae diffe- rentialis , differentiales sequentes esse positivas, et cum ex exponenti impari. 3 videri lie ceat quartam differentialem habere constantem valorem, aderit minimum. | : biis 13. OsservaTio Il. Quamvis Methodus de maximis et minimis. generalis | sit, ‚tas men datae functiones ita constitutae esse possunt , ut earum relationes differentiales , ejusmodi sint, in quas regulae expositae institui nequeunt, ad eos valores determinan- dos, quibus fiant maximum aut minimum: eosque casus " qui ex generali Methodo exe cipiuntur, et in quibus ob eam rem alia erit applicatio, nunc considerabimus. Hoc semper fere locum obtinet, si in data functione quantitatum variabilium x aut y aut utriusque potestates fractae offendantur: detur v, c. talis functio ; „bte Vee) M m ` Namque si differentietur, invenitur: M TTC TA cee abe OF Vena ergo, secundum regulam expositam , erit 3 " 05 3V (x — a)? et talis est aequatio ex qua valor ipsius x determinari debet, qui positam functionem reddat maximum aut minimum. Ex ea autem ¢ — o nullum valorem ipsius x praebet , ? ase, c si autem facias 1/ (x — 4)? = o, habemus x = a, sed inde sequitur y, — 57593 ergo in hocet in aliis similibus casibus , nullus valor ipsius x, pro maximo aut minimo inve- > nitur, nisi poratur 3 =a ee, In hoc casu, si agatur de lineis curvis , tangens. puncti in max. aut min. erit perpendicularis abscissarum lineae, cum in iis casibus, in quibus 9 = 0 ponatur, illa tangens huic lineae parallela sit. Dr W Sed si in talibus casibus , s ponendo 55 quo y fieri potest maximum aut minimum, aliam viam etiam fgredi oportet, qua aps paret, utrum revera adsit maximum aut minimum, et quid proprie obtineat sive sit = œ, illum valorem ipsius x determinaverimus , maximum sive minimum. - Etenim cum differentiales secunda, tertia caet. si a fiat co, etiam infinite magnae eyadant , ex illis recenseri non potest, quid fiant proximarum wee OP l oat: ore COMMENTATIO 45; QUAESTIONEM MATHEMATICAM. 25 ordinatarum | sincremênta's, sive" positiva:sive negativa... Hanc ob,,causam _semper convins cimur de maximi aut minimi praesentia, si im data functione ‚penamus loco g = 4, xzadietwlIa «v i, Etenim, si fe utroque hoc valore, y acquirat valorem majorem , quam cum, quem poñendo PEF, adepta’ ‘erat’, pergpicium est "incrementum ipsius y esse positiyüm , sêt; valorem ipsius. a: reddere y minimum: quod si valor y ponen- do, wma tet Tra dr fiat minor y. quam ponendo;.4 = 4» ad $2 maximum | valorem ipsi Oe ibowmasis His-en x 39 1e iege wen ^ Sic in Jain gn j quam ‘supra Jeanne: 3 P +c ve Led) exit, ye AA m e- J le tr rt er 2 - P. f usugi fany iy us. "ELM Er ise ai" Mie OR a eo. y EH RIF Ji Y^, Dm 65 SVG uu. os oe — E 3 ool Ve e .praebeat , s= a, fient. etiam omnes relationes differentiales sequentes co; quare nos do- cere non possunt , “quid ‘obtinet locum, “sive tháximum aut ‘mikimum, ‘sive noh. ^ Eaque ‘si’ in data: aequatione s loco. So a ponatur, 4. eta — 2, habemus . PE etips "g oig bpa i D= b A c Vie TN perg, 3d). cel A dS CA ene sede Quaré ı cum re substitutione prior valor’ ipsius y°fiat major quam 2 (id esp major quam valor ipsius y, qui ex x = æ sequitur) alter autem. minor s. ‚eam ob. canam Sa, -nullum valorem maximum aut minimum „praebet i ipsi Je Sequens exemplum - magis etiam , quae dicta sunt, illustrabit. 14. Exemerum 6. ` Invenire mäsimas aut minimas ardinatas. parabolae cubicat s Figs 9 y cujus aequatio est. . beiden minnie ts go Hrs plaa pici Voce a Cds vrien saido posita verten. eoördinatarum in: O2 H HT i : Ex ipsa curvae figura, atque. ex srdfistionis Muti eris pt aan minimam ordinae tam y = PQ, in puncto Py; ubi curva reflectitur, et cujus coórdinatae sunt OQ = 4 et HPQ’ =a, ea et "Qe inveniri — in ille-puncto adesse ordinatam minima Ve à y quae si rescence ins I2L "A finitae mago quantitati aequalis , erit ^ = o: sive 3 V (am) = O3 bun E Cea): | z= a; ergo si adsit maximum aut minimum, erit x — 4 valor, quocum haec convee niunt; cum autem ex relationibus. sequentibus " quae omnes evadant co, judicare non possimus utrum maximum aut minimum adsit, ponatur in data functione s = 4 +i= Oa’ Si datam aequationem diferentiemus erit; ds mie: (7) Vid. de l'Hopital, ibe des injiniments petits ‚ Sect, III, Exemp. IL. ts co 6 “Se D EON MS JAWTCVERDAMJOUOC, Oa’ et. — pa O2; hoc! modo: fait *ordirdtae- ab’ sete abr perse proximae Sunt nibxitide aut minimae otdinatae PQ, e BIASES P. irsinin Jug itnizee sb qui) i 3 à TOISV Ria te hs a= mmh Hear ale IR UAM Pi vor ia Spi 4 Va oak Liede ye emacs Va id. TUM et cum Hf "Vilores: anibo “sint majores ^quam “valor ‘conveniens -cum RUD aM Ei pi erit incrementum ipsius y positivum , et * = æ erit ejusmodi valor, qui:positam sfunc tionem y, mifimám reddat, >- | <= X, enttitiaoq age; tsp: soligunas ite pts 15. In-Introductione N°. 11. indicavimus , quomodo antiquitus. demonstrabant . casu maximi et minimi; -primam differentialém relationem nihilo aut. infinitae: magnaé quane titati aequalem fieri debere: idque, loco citato ,'ex ratiocinio , tam géneraliter - proflüit., ; quam ex theoria supra pecie colligimus ca casu maximi “aut "mini, 20 nililo" aequi- 201. 13113200 : ptr De Od. {Om 914 Tem esse oportere, Ex ea! autem ‘theoria zuig: kin sequitur © z2iicóiregses posse yi sed ex forma particulari function hie cásus à nobis indicatür: -attàmen binc mon sequitur; nostram: theoriam, -quae., utpote. «generalis, ea. gon praebet gmnia, Ly quae locum habere — imperfectam: esse + namque: ‚ob id. solum , n wat generalis sit, > ‚casus » quo wx = $ poni oportet; "ext ea exclüditur. wale (auiupse $ zz: xo iwp et ewiagi wolev Quod enim veteres Mdh * u tantummodo ‘ad | "hil 'Cürvas feferetidem est vet THE 5310 98UD e UlRITS efer imie erulamoxe wat je tum, uti in Pig 9, sg fiat.:eo y v indicium. aderit, tangentem ejus, puneti p „ad quod maxima aut minima ordinata pertinet , Abscissarum, lineae esse perpendicularem , sed quo» ties hoc obtinet, nimirum , ut«ét ‘tangents «sit »perpendicularis abscissarum lineae, et ordi- mata Simul sit. maxima aut — - it » dé ‘quo: sermo est, uti ex, PERNS iieri ui constat A punctum refectionis. 8) D eo. ponendo M at ssi ee proprie i gd inveni- 11153 ) terr ; Í ^ ef tur ordinata maxima sét minima’, sed: locus ubi adest zeflectionis punctum; EN quare isi consideratio proprie non pertinet ad maxima et minima, sed ad theoriam punctorum res Rectióhis ; eamque’ob causam ex nostf&: theoria’, quae: tantummodo -spectat ad, maxima et minima functionum in genero . etiam „parvum admodum evadat, (uti et oportet,) tamen judicium nuls lum ferre possumus , ‘utrum illud incrementum negativum sit an positivum: ergo hoc: casu Tayloris Theorema nobis non praebet generale indicium ad ‘maximum. aut minie -mum indicandum , sed ut dé lioe|judicemüs ex ipsa data Hippie dont illius incrementi valorem , positivunr aut negativann, quaerere debemus; 5 -+ ^ == “Summits Lagratnge.de:cusu, quo '"Tayloris theorema. nullum: certum valorem incre- dieti /cujüsdani ^ fulictionis j^ praebere yidetut yv dicit: Læ- regle generale: esti en dee faut (9)5 sed, quamquam recte'^persuasum. habeo; me non decere tanti viri verba improbare, utpote qüi; quae dixit ,: ex inspecta" rerum interna conditione hausit, eaque ego. tenuis 5 \ad superficiem. vix' tangere nea inito: temieré non agere opinor, isi abis verbis. prorsus dissefitiars 5 scudi ne: sliratia. 1 ] “teim” sic sub tali forma ‘acéedat': Táloris series , ponten eam protulimus 3 perspicuum esf, casu, quo omnes relationes differentiales eo evadunt, seriem Taylorianam ‘nobis praebere non posse justos valores positivos aut negativos incrementorum; sed quare non valeret illa series , dummódo aliam formam ' induisset , quae ejusmodi esset ut relationés differentiates , , et quibus constaret , nullo modo, ` “infinite” ‘magnae esse ‘pos- sint; quo casu illa series *peideat’ a ‘poréstatibus negativis aut fractis ipsarum relatio- num différentialium nécessé estt E haec maria joe ét illustrate meum non est, utpote tanta sagacitate nori prüeditum , "vel adeo in re ‘non versatum, qui in his, quae a „nemine fa quantum scio > ita ‘sunt tractütd , ut nil _desiderandam ae ^ desc efficerem. an PREZ ETT | USER AD. 4 SMER a dei de ji $i Jgitut Téadones v difesa h ita’ citi ‘Sint ut 24 ináximüm aut minie 4 Thy ea | die ij « iTS uz at R Ma mum snininium si autem: sit negativus obtinebit zazizzm ::sin:autém! O2 Vid. -ejus op. Theorie des fonctions analytigues , “iat: Parts-Chap, V. pag. jen Edit, de 1813» Da 1 MAG POE ON PSP ANE Ove D/A MMOD mum ‘valofent ‘alicujus’ fanêtionis “indicandum, inservire on possint; in ipsa’ functione lóco valóris pro maximo aut minimo inventi, substituantur duo 'alii; quorum’ hie est minor, ille major, et tunc eX valore positivo àüt-negativo- incrementi, quod tota functio” linc acquirit ,- recensendum’ érit maximum! aut iinimüni;! Haec tegula. generalis vest y eaque nobis maximum aut Minimum indiéét, im quamcünque: fanetionem- insritüatur g? necesse est, Sed ne nil omittam a dubium aliquo removere conabor Sy. in quo nonnuns quam incidimus: nimirum si detur functio [oii a. 86 og ma d V Como). ompi: ejusque [Me e maxima ñit minima rogentur, pier $ taoti Ji e. 1 3 RECS] Pass) M DE 26 — 5 ex qui, pósito Dre == eo habemus x: £2 6, ergo si adsit maximum aut. minimum, erit: forr enr wes rire ratis. erker? £V IKO TURASVG EBRES enmet se iste valor, quo psppeito iui maximum aut minunum. fieri, debet „et ‚cum 35 caetera , , ‘etiam fiant © eo a tegula Todo" nen at veiit? pe = ui ideni De fe &HOTU ee in ze g muioibdi i05; T in n E uen? Sid WE wals a ie ey bea , tibassibai reg =a + b Weme b= aibs -—4$ 008 moer valor: ordinatae y’ Bitches major quam valor ordinatae) 4) ergo: si potest, ore dinata illa y minima esse debet p sed:,: quandoquidem. valor - ordinatae: "sequentis ,.( quae; pro minimo itidem major esse deberet; quam) ordinata y, ) sit imaginarius „ indicium. certum deesse nobis videtur,: quo justo: modo: de maximo! aut minimo statuamuss d:i -Evlerus: qui de talibus. functionibus in ejus opere citato Zuszits cale. dif. Cap. XI, § 278, ex professo agit, singulare nomen tribuit talibus maximis „et minimis, eaque. vocat; maxima et minima: secundae speciei >, sed certo, statuere nom ausim ,'. utrum. talia maxima aut. minima revera. locum habeant & "— ‚si unm, disais iain ad. rie manen qies NT grossa Les na pertinere potest y. apparebit , „ejus, formam ita, esse» quemadmodum. po zo, „curv AB. ins dicatur, Punctum B in hae curva, illud est. punctum ,, _ cujys abscissa. a aequalis « est ox et. cujus. ordinata . BO; J aequalis. est a, id ests cujus. ordinata est minima, si mis nima esse posait, Ergo cum obtineamus ordinatas „imaginarias, | si x ponatur major quam: € s, Videtur ut curva in, puncto B terminetur: sed evera hoc. non. ja est: namque praeter eurvam AB, adest etiam altera pars, quae, quamquam imaginaria, tamen:, utpote in fanc~ tions, data contenta ,. a gurva. AD. , SeBregari, nequit, . sed cum parte AB, illa pars ima« ginaria (quae curva. imaginaria ex, gr. sit Ba). constituit unam curvam C KBa ). cujus: aequatio est / b ASt Tipi mre A, Gen ER ases soe ao an] ch fa ote! i En COMMENTATIO 4» QUAESTIONEM "MATHEMATICAM, 29 Ergo si haec opinio falsa non sit, ex ea sequitur, datam functionem ingenere non gau- dere maximo seu minimo: idque tum indicatur eo, quod. posito x = e — i et c +i, incrementum ipsius y, quod, cum uno liorum valorum convenit , imaginarium sit, idco. que diversum ab incremento, ex altero valore ortum, cum tamen pro maximo aut mi- nio haec incrementa diversa esse non Rossif sed, Utrumque aut negativa aut posis tiva esse debeant. i : ? 18. OBSERVATIO IH. Ínvento valore ipsius p ex iud qui datae functioni imaxi- mum aut oe valorem praebet ; fieri potest , ut substituto illo in altera relatione ditetentali È 22, haec fiat 2 3a ; quomodo. igitur. si ‘hoc. fiat » de maximi aut minimt Oe pracsentia convincimur ? animadvertendum est — 5 significare aliquod indeterminatum : 2 ^ in genere ‘neque zero»: neque infinite magnum A sed plerumque est determinatae quane titatis : ad eam autem inveniendam haec adest regula: sit SLN [i meis Ws dx) 2? C x Fx) 2 > fiatque haec atiatio’ substituto ` vend invento png 23 3: stum differentichtur nominator IE. DD (x) Q x) atque denominator F Cx) separatim s eritque Sé iterum PAIGE, >. F(a) valor quaesitae quantitatis 3 scilicet postquam in hac functione loco x restituatur ejus : t. Anci hen | Ag Ma o i valor inventus: quod si hac restitutione iterum acquiramus - 3? eodem modo erit proces dendum , donec justam fractionis quantitatem mvenerimus NEI — autem. non cens, seo casum exemplis Hlustrarey - : À 19. OBSERVATIO IV. Saepenumero in quadstionum resolutione scidit ; jout aequae tio, ex cujus differentiali , maximum aut minimum inveniri oportet, tam implicata est, ut multum operis-atquê laboris requiratur ad. eam tractandam. Hoc casu plerumque eles gantiorem solutionem praebere possumus, si in solutione duabus utamur vaziabilibus 4: qua ratione erit z = ® (x, y) functio , cujus maximum aut minimum- rogatur ; ut auteur | redigamus solutionem, ita ut pareat regulis, de functionibus unius variabilis expositis 5: oportet, ut ex natura quaestionis, aliam insuper quaeramus aequationem- hujusmodi, (x,y) = o, (eaque conditionis aequatio semper aderit , si a pfiori perspicere pos- simus, quaestionis solutionem. ab. una tantum variabili quantitate perdere.) Namque eo modo si invenerimus- j a e - * ` p VUE S Hg ie (ro) Regula demonstrate est ab Il. Lagrange, op, cit. Patt, T. Chap: V. , & 30 $19.5 a La Croix, op..cit. Tom. I. i$. 232, pag. 460 sqq; a Bezouc; Cours: de Mathematiques y. TUm..1V.. $..63 sqq, Edit. 17670 D g go | GIDEONIS JANL NÆ RDAM, 5 DE is n) sung T NM ex acguatione conditionis invenite: possumus valorem „ "L quo; substituto in praccedent 1599 ert aequatione , obtinemus aequationem duarum varidbilium. 1 ; F G ‚y)=o ex qua resolvantur x et y ope alterius aequationis ® (s, 2 = 0. Ejusmodi casus datur in'sequenti exemplo: ^ '' . . i 20, ExrMPLUM 7: Datis quatuor lincis a,b,c, Gy Fig. 11 inyenire masimum quadrilaterum , quod his lineis confici potest ? Sit ABCD illud quadrilaterum. ' Si cógnitus fuerit angulas DAB, inter dodi aetd, perspicuum est.quadrilaterum acquirere figuram determinatam 5 quare si hicce . angulus vocetur æ, quaestionis solutio pendebit; a determinatione ipsius EN ' Verumenimvero , quamvis haud difficile sit, ex quinque dimensionibus a, 5, c4 et x j aream. quadrila» teri invenire, tamen functio, qua area determinatur, tractatu ‘valde molesta. erit: quam ob causam ponamus angulum oppositum DCB; y, et inveniamus aream in functione duarum variabilium # et y. Nihil autem facilius: etenim Cuni area Trianguli BAD = ABa AD Sin. BAD baud Sin, x, - et area Trianguli BDC = 3BC . DC Sin. BCD = zo. c Sin. y, erit area Quadr, = z = wr Sin. & +s be ng S PES "m eae CE E Jam vero, qnoniam i » AB? + AD? — oAB . AD Cos. BAD = zs ; BD, et BC? J CD? — 2BC . ‘cD Cos. BCD = BD*, erit, substitutis: valofibus,: « > «v f erris Fet a? FP L sad Co, s = P de de Cand West jm aequatio: conditionis ,"de «qua monuimus. > n - Ex hac ipsa aequatione videri licet, : solutionem perc cadis, si vicia ab una vas riabisi quantitate -penderét , . namque» ex aequatione - ( 82, invenitur..Cos, J in functione Cos. #5 ine iterum: invénitur Sin. y, €ujus autem valor y. erit functio: implicatior, et substitutione in.aenuatione (a) facta a variabili quantitate x tantummodo ends nyag aequatio tamen haud simplex erit, 50 sh foray sto T it + Differentietur: ;aequatio (2) supponendo tum.-x, tum y esse e variabilem , eritque eenen kad metas Si autem aequatio ( 8) differentietur , habemus j i ie oad 2x. Sin, x == Ae DY. Sin. Je : TEC d ad Site x. ifs bo to ex qua igitur LE P E roses Riu Crs —— COMMENTATIO ap QUAESTIONEM MATHEMATICAM. 3t: joni MPs. | ad Sin} x i920 ergo eth OM x gad Cor. oh He Cony REEN i ergo ad ta ‘aut minimum detetiniiandam', geren vv Lad Cos, x +: Zz Cos, ye yeas Bay Quae redigitur ad ^ Cos x Sin. y Sin. x Cosi-y = o ; id est Sim (a + pus = a. „Ergo“ 3479-3 2. T A PEE ' ( j Quorum valorum x + y = 180°, locum habere potest, quoniam. reliqui absurdi sunt, Invenerimus igitur, quaecunque sint magnitudines linearum datarüm j^ maximum quadris láterum. quod his tints sab illum esse, ae anguli oppositi tine 180° 3: quo. = Oe i niam igitur ; » 3 as ER TET migi DB ‘Suppi; Z DCB, 9 jis "Zz ADC zs Suppl. Z ABC, 1 h di maximum quadrilaterum quod quatuor lineis.confici poterit, illud quid, circulo in séribitur,- Praesentia maan, nisi ins se pateat; at:certeex;. valore negetiro: differentiae lis Wien colligitur: est enim’ ae e g iG 4d W =) Cos. Cx T 2 CE “Sed ob. L x Li = 180° ideoque zŠ ado? — 3 » erit Sin. 9 — nes et M <= ad We > ad is ah o8 di te T bc Sin. y x = ie > Cos. P P Y= 5 og 1 115 1 [ Otili$o " ergo x. bris m +4 oe) ) «d Invento s + y = r erit aequatio 255 hujusmodi: a Jd — oad. Cos. sl bd e + abe Cos. Y otk e po “Te ad) = A ex qua invenitur justa. magnitudo anguli. DAB y. si lineae 4, b, c et 4. re cgi longitudinis dantur. ' : unde Cos, x =- Cos. y = ~ ^ - . 21. Saepenumero autem evenit > ut aequatio differentiatis we. o, et aequatio conditionis ipsas variabiles tam mee cdicthonta, ut vix, ac né vix quidem, eae rum valores inveniantur; pervenire semper possumus ad- relationem quandam genera» lem inter wet y, sed ipsarum integra resolutio multis difficultatibus laborat; qua- propter istae quaestiones quibus hoc proprium est non,. nisi generali modo, resolvi possunt, neque particulari . ratione „exhiberis - et quoniam, si determinatio, ipsius sx diffi- cilior est, quam „ut. instituatur , nullo. modo. ex secunda differentiali de maximo aut mie mimo statuere possimus, opus est, ut ex ipsarum problematum natura maximum aut mie nimum indagemus et decernamus. . Hicée casus frequens est in istis quaestionibus , in i alos ^al JS. CA Lae il ee MK } , - quie 31 GIDEONIS. JANI VERDAM,, quibus variabiles utpote sinus, ¢osinus caetera occurrunt, quod sequenti exemplo patebit, 29, EXEMPLUM 8. Detur machina funicularia ACDB, Fig. 1r*, ex qua pendent duo pondera P et Q: sintque puncta suspensionis Act B. in. eadem linea horizontali sita , ad determinatam. distantiam ; igit ope. Theoria de maximis e minimis acquilibrii cons 4 be ditiones indagare? Ne nimis implicetür solutio. iienaa dificilibus » intelligamus , funes AC, y CP, CD, DQ, DB, pondere haud praeditos esse. .. Jam vero si z est centrum gravi- tatis totius systematis, ex Mechanica ranken est, aequilibrium stabile dari, si | Mug centrum versetur in situ- infimo, (i “Hoc praemisso, fac AB =p, AC= 4, BD = zm icy CD =e, CP =; DQ = x Z ACP = x; perspicuum est si angulus x determinatam magnitudinem habeat , omnino: determinatam esse, figuram Machinae fániculáriae: quaéstio igitur pendet ab una varia- bili quantitate : sed ut facilius procedat solutio , ponamus insuper Z DDQ = y; qua ratione opus est aequationé conditionis, Ducantur lineae Cp, Dg, perpendiculares ad. . horizontalem lineam AB, ‘sitque ‘Zz ‚> ex''centro- gravitatis eidem. lineae perpendicularis ducta: quod si determingyerimus' VAI ea erit linea, quae maxima Sat oportet , HA. cen» trum gravitatis versetur in situ infimo. " Est autem cognita. proprietas. gravitatis centri, summam, momentorum ponderum dae torum respectu lineae cujusdam, aequalem esse, momento ponderis compositi , in gras vitatis centro positi (11), id est hoc casu .:: p | PQ Zz =P. PP HQ. Qs hinc Zs zm AS ge” Est autem pC = AC. Cos. Ap = = 4 a Cos. x, gD = am > BD. Cos. BDg = = + b Co. y. Ergo Pp =c F a Cos. x; Qq = ad Hb Cos. y; ergo (c + a Cos. #)-P + (4 b Coi QS gc Zz = "wee villes tpi eiie Ht : haec est functio quae ‘maxima fieri debet; ejus differentialis est hujusmodi: ô * 2 W dir aP Sin, x = bQ din. 3*5 T abies 08 = 5 PFQ. = Oe i, Quaeramus nune aequationem conditionis, ex qua. invenitur == Est Ap = a Sinz, ‘Bg Sbn JI DE = gD — pC = ? Cosy — a Cos. x CE = (CD? — DE?) = V/[e? — (b Cos. y — a Cos. x)?]5 ergo AB = p = a Sin. s +b Sin. y PVE — (6 Cosy — a Cos. xy] (11) Vid, Cl, Speyert van der Eyk, Instit, Phys., $. 225. pag. 54e COMMENTATIO sap QUAESTIONEM MATHEMATICAM. 33 W et haec est ee, aequatio 5 si differentietur ac resolvatur respectu 3a? invenitur _ (B Cos. y — a Cos. x) a Sin. — a Cos. x re. — (b Cos. y — a Cos. #)°] TE Cos. y — a Cos. X) P Sin. y + b Cos. 9 VLA — (P Cony — a Cor al x 2 Ille valor jam substituatur in aequatione << <= ó, quae post idoneam reductionem in sequentem aequationem mutatur: (P + Q) Sin: E: Sin. y (5 Cos. y == Cos. x) = CQ Sin. y Cos, — P Sin. æ Cos. 3) V. L — (9 Cos. y — a Cos. %)?]3 haec aequatio, si conjungatur cum aequatione conditionis, inservire debet ad illum valo- rem ipsius x determinandum , quo qutt Zz fiat maxima; et quo igitur, aequilibrii conditio indicetur. í | npag. ti E pensd bel ET Si justo modo ex aequatione conditionis valorem ipsius” Sin. y aut Cos. y, determi possemus , hujus” valoris substitutio in^ praecedenti- aequatione hobis "praeberet aliaim , prorsus à Sin. y aut Cos. y liberatam, ex qua igitur sequeretur . valor ipsius Cos. x. aut Sin: x in fünctione quantitatum datarum : verumerimvéro ex aequationum forma cérnere licet, illas ad hunc scopum minime esse idoneas: qua propter aliam viam. ingrediamur oportet, Ex aequatione conditionis habetur uci "A — (6 Cos. y — a Cob. D'Is a Sea — Sy, s ^ hic valor substituatur in altera , eritque i o (Rob QY Sin æSin. y. Cb haan tia hee i CQ Sin, y Cos. w= P Siren Cos. y) (Pa jun = b "uis id est devolvendo : “bP Sin. a Sin. F Cos. y — a P Sin. x Cos. x Sin. y 4. bQ Sin: © Sin, Ĵĵ OHY senci @Q Sine x Cos. x Site y =; PQ Sin. y Cos. x — PP Sin, x Cose y — aQ Sin. y Sin. x Cos. x t aP Sin, d Cos. : jig [29] Sin. * y Cos. æ + E Sin. x Sin. y Cos. y, reducendo: ` P.Sin.x (pCos.y—a Sing Cos.z—@ Sima is) Qaem 0 Gsm Cos), siye " P Sing x [p Cose y — a Site (x I= =;Q Sine Lp. Cose x m b Sin, Co T2 2" id est: P: AI A Y [p Ch. — b Sin. Ca y21* Sine’ x Ip Cony = a Sin. x 321 ih — I2 C. a — bin GE 331, LL Cor y — a Sin Cz + )] : ; "Sin. E dut Y Producantur BD et AC doli sècént Heemse’ ‘ct et DM ponderum p et Q, in puncis L et M; re in means similibus ACp et AME : Ap ie svat, veer ade pC Ag 1M, dd est, a Sim s z: a Cos s = p — b Sin y t M, Coss x (p. — b Sin, erb eka RUN vs hinc M= i: Dy we jun A ‘ergo DM = M — D = Ceres [e] mid, ad — Cosy = Win. x p Cos. x — b Sin, y Cos. x — b di. x Cos. y nya os. PERS 75 (E 2. SIT rs 2 eim. w MOT. FTT simili modo, seqùitur~er triängulis pLB et BD ` 5 c MA O) piti dah cia Ri Cos. y — a Sin. (x gd iho da "wr i T Wie Yor ¢ Ergo habemus *sequentem aequilibrii Mins ara j P. au Qee DM: Clae : nie dd est tos s moure sint inter se in ratione inversa: li nearum DM et Glas: aderit stabile, aequilibrium Grade, WES LOR 2 pur , ast) Mas v OR di eer Haec igitur est conditio generalis ,. quae valet , qesenpique; sint lineae PAS phe oe P. et, p: his autem datis determinatam magnitudinem habebit angulus. Se. Ille. autem, ut moe nuimus, facili ratione ex aequationibus supra inventis non determinatur s. atque illa de- terminatio tum etiam , .est impedita, si alias: conditiones adferamus , sive ex figura ipsa, sive ex Mechanices principiis quaesitas ; ita ut melius videatur, hic subsistere „ s quam con- siderationes inire, quibus nil proficimus, et quibus bonae horde consumuntur.: Cum etiam non opus sit indagare, -utrum valör- ipsius. X revera praebeat maximam distantiam , centrum grayitatis. inter, atque- horizohtalem lineam AD i illam enim: popelen ad quaestionem solvendam statuimus, bi 23. OBSERVATIO, V... Quae.; ‚huc usque tradita sunt Exempla. semper pie” fue» runt, ut valor ipsius # ex aequiatione 2- Vs =o facile resolveretur, pote. hae aéquátiones gen X04 — erant primi gradus. Sin autem in his id aes potestates ipsius x adessent , ideoque. aequatio haberetur superioris gradus- constat, talem. aequationem si summae. potestatis. exponens sit 7, praebere z valores ipsi x: hi valores ejusmodi esse possunt, ut singuli i Pt EST apo X. praebeant Valusem positivum aut negativum ipsi 31; ; ergo videtur ut lioc' casu quamplura À maxima, et minima locum Vbtinere saua tamen im eadem, ,funetione nnum tantum .; máximum , unumque minimum adesse pussit. Hoc autem plerumque sequitur , ex forma particulari functionumy quae- diversis- conditionibus simut parere, possunts sive potius, si ais functiones referantur. ad Reis Md eadem ‚functio, ad ‘pleraque problemata simul sites " : barit 1 pere (12) Cf. CI, de Gelder, Bech * Stelkunst, u L Ai, v r Hoofdst, 22 Wracenst, bl, 307 — 308 in fine, Edit, te COMMENTATIO::a5 QUAESTIONEM ‘MATHEMATICAM. 35 . pertinere potest, quae problemata, arcte:cognata ‘sunt; sive £ribuendum. est transforma- tioni cuidam, quae;in data functione adhibita est,.et.ob' quam, omnes .yalores inven» ti locum habere nequeunt. Et tum., out: justum maximum aut «minimum: indagetur , con- sulendum erit,: quinam valores ipsius x cum j^ m natura conveniánt, Optime lioc illustrabitur sequentibus Exemplis. d 24. ExkMPLUM 9. In dato circulo Fig. 12. inscribere rione 71 quod habeat maximam aream » omnium triangùlorum guae în "eodem: cireuls tes en rond ita-au« zem ut angulus B sit duplo angulo A aequalis? i * . Ponatur radius circuli — bss Z S mM V. erit. Ze Bes 2X5 | et, LC [180 — 3% Demittatur ex centro M perpendiculum MD in latus AB, erit, eU. lineis MA, MB, "MC; AD = AM“ Sin. AMD sid E AMD'= "ZACB (23) > ergo" AD'= - 34B = 2 b Sin. (180° — 32) = b Sin. 3x, et AB = ob Sini gi i ^ 777077 mne enm ergo si ponatur diameter circuli a, „erit AD = 4 rai p" nz Simili modo erit fit T BC — 4 ‘Sin. BAG Sas UT ACNE om, ABO i La Sin. aay unde exstat 'haec proprietas : : Jatus quodcunque "trianguli , “în birtu” inscripti » aequalis est circuli. diametro, meiviplicato per sinum ahguli , huie lateri oppor, neten; Arca trianguli aequalis est huic producto … woaimavat zuid sat x BC . Sine BCA, id est, si area vocetur yj ` ; I= P. Sin. * 1 ih. ax : T 3e S n RS >. 4433 =$ Est autem SS. x= “Sn te : (MJ WX ü 4 Sin, 2% — 2 Sin. x Cos x, pet Obs etic GUNT BU AU 1 (Sin. gk Ex (4 Con a Tr) Bikini rb NIETS A e (ol ga cU alde bao QA Gs We tE. . et haec functio maximum, yalen acquirat oportet, .Si differentietur habemus: Je rd a Sind? x [3 Cos.* g Sin. 27] 4i M - A - 82° Sins abes = o Ergo cum Sidi possit per, Ex (Sin? En erit, : Pu (3 Cos? w — Sin? x) (4 Cos? ml) 8 Sina Quà PE = Feas et T E o Sins = o autem rejiciendus, est, quoniam angulus A nulus, esse: mequit y altera. autem aequatio > si rite reducatur, obtinemus tandem: . 3 3igo vex 24 Cosa 36: daite 1 ig quae si methodo cognito resolvatur, erityi SONS tS heed mms Cn acd VQe price ame AER VN S cys s f^ wow m — St (13) Vid. Cl, de Getd er, Be£inielen der Meetkunst „v-Boëk, XX: Stelling. 4) Vid. CI. de Gelder, op. modo cit, VIII Boek, XIII Stelling. Ea 36 - AAG TDEOIMNAS JANI) VERID A M109 et quatuor valores quos ipsa x habet, erunt: SE [ aani ' "w 190.95 9"... . s SIVO 11409 34 51, RAM GO TBM ee Hei ws) sive sie 089... ges 2 Porro si in differentiali prima loco Sin.” x substituatur (r= Cos.? x). erit Vs (1 —. Cos.* x) (4 Cos? x — 1)? — 8a? Cos. x a — Cos. 2) = n a? ae Cos x) (16 Costa — 16 Cos? x +41), ex ea porro invenitur: ' i i 2 " at dope = a [144 Cos.*x — 160° Cos? s- zal Sin. x Cos: Fi | In hac aequatione differentiali y valores inventi ipsius x substitui oportent , t ut de mazi mo aut minimo judicium feramus., : Invenitur autem ex ee ae dek: 4 Cos. w= + 4V Cie + 3/10) «oe Sin. x = + EVA — 3V1O)3 Cos, x = EV (12 —3V10) +» Sim a = EVA +3V 10)3 Cos. x = — Va + 31/19) . e EB. xc + 4V4 — 3219, Co. t= = Ve —3V19).. Sim t= + $V G4 T3iVios: binc invenitur Void Sin. x Cos. x = rh 3: V (2 -f 41V 19); i Sine æ Cos. x = + EV(e2 — 4V/10) ,. ^ Sin. x Cos x = — Ta V Q2 + 4V19),- Sine x Cu. = — kV (an A Vo 2 Porro, cum : agn aM Cos. — *8V (12 4731/19) eon. Coste AHV 19) et Cost r= 75(13 Halo), Cos. = x $V/(12-]- 8110) it; Prod zh da4 V to yet Cosita — 7; (13 —4MV 10) > si hae functiones in acr differential ponantur, habeis iit. oot use 3 ^ ^ Cos. ze skh Are regikfro)- ser steti toe fiet Ma mo x — 160 Cos x uk 34 = 62 — 5i Vio: id ests negativa, c Pro | Cos. z = t ¿yie S119) erit alen = 44 Co^ x — 160 Costa 34 = 62 + 53 V10: ee positiva. “Cum prioribus waloribus ipsius Cos. ed id iip cum Cós. s = ti VS + 31/10) convenit: Sin. x Cos x — 4 V Ga die 4 V 10), cum Cose x —tiy(12— 3V10) convenit: Dus Cos. c mth MV (22 — 41/102» 2, fie fiet — 1°. ect 5 (6e = V10) V (22 + 4/10) M TA. ix =t +. ts (63 + 51/10) V (22 — y 10)» HS) COMMENTATIO AD QUAESTIONEM MATHEMATICAM, CO». Et cum in priori aequatione 62 — 53/10, est nagativa patet: Cos. x = + &V (12 + 31/10) praebere maximum, Cos. x = — 4V i2 + 3110). e.. . minimum, Cose x = + EY (i2 — 3V 10). . « o o minimum, Cos. v = — BY C12 — BYto).. e « . maximum. Ergo videntur duo adesse maxima et totidem minima, cum tamen in probIemate nos» itro unum maximum tantum , unumque minimum locum habere queat, videamus ex pro- -blematis natura, quodnam sit illud maximum aut minimum, 3 Conditio , cui problema subjectum est, in eo consistit, ut ZB = 2 ZA = ox, et . cum exinde sequatur z . 1 C = 180° — 325 patet 3% semper minorem esse debere quam 180°; cum vero x == 399 25’ 9" huic conditioni pareat, neque alii valores ipsius vy; sequitur, quoniam invenimus Cos. t = &v(124- 51/10), id est x = 39? 25’ 9” maximum valorem praebere, id est, aream trianguli fieri maximam, si — A trianguli huic valori # aequalis sumatur; sed minimum non adest. Si autem functionem y = ia Sin. x e Sin. ax . Sin. 3x, consideremus tanquam functionem, neque relatam ad quoddam problema, illa functio ha- “bebit maximum et minimum. Maximum si x= 30° 25’ 9"5 minimum si x==71° 52’ 19". *Namque ut invenerimus duo maxima et duo minima, tamen ad unum separatim redigun- tur: quoniam x = 140° 34’ 51" = 180? — (39° 25’ 9") , eundem sinim habet ac se 39° 25'9"5 et x = 71° 59’ 18”, ad eundem sinum pertinet, ac # = 108° 7’ 42”: duo autem maxima et duo minima exinde orta sunt, quoniam functio y de qua loqui- mur, transformata est in aliam, hujusmodi y= @ Sin. x Cos. x (4 Cos.? x — 1), quae forma admodum diversa est a priori functione. 25. EXEMPLUM Io. Jisdem Buttis 5 rogetur angulum x ita determinare ut perimeter trianguli evadat maximum 2 Invenimus supra AB = a Sim 323 BC = a Sim x5 AC = a Sin, 22- Ergo Perimeter = >g erit: ; = (Sin. sF Sim on + Sin 3%) > et iisdem —e ac in pracccdenti exemplo adhibitis: _ E JF 26 Sin, 3 Cos. x Cirp % Cos x) y „ergo cum y maximum fieri debeat, habemus s Xa = aa Coi.2% (eo Coss x) = 2a Sine (1 4-2 Cos. x) — 4a (1 — Coi la) Cos. zo E 3 Quae 38 VP oT GIDEONISJANWTI V ERD AMO Quae si rite transformetur, 'acquirimus + ds ——k Heet + dias d — 4 Oi, tim E i wo pone Cos. EE Bg LEI a . doe U ate i 623, 83° — ge — 1 Zo PNIS a Miren aequatio tertii ordinis , ex qua valor ipsius pro. maximo. determinandus -erit. v Institutis hoc loco iis, quae -in prima observatione dicta sunt, apparet, radices hujus. aequationis omnes esse diversos, qua propter hi radices, ex aliis fontibus haurire debent: si v. €. aequatio resolvatur. secundum methodum .approximativam IUl.: Lagrange (15), quam resolutionem, brevitatis gratia , hic non describam, obtinemus valorem radicis positivi maximi : z = + 0,78551 = Cos, xy i qui numerus , gradibus expressus, significats xz 38° n'ai" I ‘Ex prima. differentiali sequitur s; ie f J 2 X T4 N . f . i$ T rH 18 Cosè x Sine x — 4 Cos. x Site z+ 4 Sin. Bo Vy id est, emit 18 Cos? x — 4 Cos. x +4] Sin. x, | Cum # minor sit quam 180°, erit Size x positivus, ergo ex gei aay Tm 4 Cos. x 4-4, i n recensendum est utrum maximum aut minimum adsit. Valor i ipsius Cos, PA Gi by nu. meros de ien solummodo — > neque ad fractiones decimales , 2 opine» oy ps 44-249 À4 4i. dij sie We é i 4 ad dd ads ZA 9 Sin. Be: Ideoque si x sumatur aequalis 38° 14’ i Ww perimeter trianguli, in circulo inscripti > erit maximum.’ Inquirainus autem in reliquos radices acquationis finalis Cade, cum … z = 0,78551, / hujus aequationis sit radix, erit z — o,78551 = o ejusdem aequationis factors si igitur tt 4 f aequatio | ^ 623 4 az? grise. i Mul ema dividamus per ze 0,78551 = = o, obtinemus inm. Ves Bane 62? — 2571306 . 2 4- 1986886 2.0, ^ ta: ait quae si resolváter , us i$ € Z— 39 = o,22609 t $14 — 9.38799... Ergo reliqui radices seqhatibate Ca) sunt imaginarii : et eam ob causam 2 = 785515 sive x = 38° 14’ 11", pracbebit maximum quaesitum, 26. EXEMPLUM II. Fig. 19» “Sit AD vectis horizontalis e et immobilis. Ex extremis eurs ta (15) Vid. Cl de Gelder, y Beginselen der- Stelkunst , IL Afdeel, XI Hoofdst, Là, Ba $. 73. Edit, 1 © COMMENTATIO av QUAESTIONEM MATHEMATICAM. 39 tatibus A et B pendeant duo fimes AT et BTS, quibus adnexa sunt trochlea T et pondus S. Quodsi Juhis BTS circa axem, T. ducatur , omnis systema oscillat, donec in aequilibrio yersetur : quaeritur autem posttio ponderis S in aequilibrio ; posito seilicet y neque funes ne- que trochleam , pondere esse praeditam (15)? ~ Ex Mechanices fundamentis liquet ; aequilibrium- stabile tum adfore, cum centrum gra- vitatis omnis systematis, quantum fieri potuit, descendit: ergo cum funes AT, et BTS, et Trochlea. T ponderis experta sit, centrum gravitatis ponderis S, est centrum grae vitatis systematis , idque versatur in situ infimo, cum vel maxime a vecte AD est remo- tum, ergo linea verticalis SU, maximum fiat necesse est. -Pone igitur AU =x, AB = 2 5 sint longitudines funiim AT et BTS, b et c, erit- qe Pu m tendit, nr OEVER AU) m Vm. ss BT = / you Tus) = vla — 2) + + 2? a] = Y[a? + 2 — 2«ex]. "Ergo TS = BTS — BT =e — pla +h — ar], EL SU EED winte e — [a 4- 1 — oat] + V (07 a?) 23 ai x ^ AP sapi flt = Vie + j— aar) VE a a unde A ek at) = a Vla +o? — 22]; _ Sive . GU? — gh = gh? d P — 2443, vel e43 e (oa? + b°) at deno... Ca)» Haec autem aequatio dividi potest per x — æ, nimirum: T ; 2ax3 — 29?4? — b p ah = (x — a) Car? — br ie =O = - ergo radices aequationis differentialis inveniuntur his .aequationibus , s — a= o, PS TARA men Benard HA hinc 2 ex prima sequitur x = 4 atque ex altera x zz irs $ v p ne -— eeu be dem iid +. ips major est, qe b, erit — ven ‘i 322) ‘isjor ih ag? ergo ^ I í radix a) E MC ——. n +- io erit negative fi ] ide AD d ve — 22) — ax (a? + 0? — oar) — at — P Jd, DT (0? — x) Codi i le og AA darin in hic aequatione , si substituatur z = 4, erit, iy 4 V —52)— a? VC — am — Cal mt i a — beper — 4%) dT U 7 PED VE Si x za LA aig. bere ^s, pondus f Armis in situ verticali BS et Mense ut eo' att (16) Desumsi hoc exemplum ex opete saepius: citato. Ill, de PHopital, Sect. HI, Exemp.XII.. 40 GIDEONIS JANI VERDAM. ‘ eo casu 6 = a major sit quam a = AD. Sed cum ex. secunda. differentiali pateat $254 praebere minimum , iste valor excludamus necesse est 5. quoniam 1°, minimum trochleae, quod in P M minime Pose i. : — — 2 3 — ZA orna Te (rea PI Za? e Si. radices x: = 2 p E VO? + 823). eta yt Ga VC Je 84°) sepa ratim in aequatione secundae differentialis substituantur , patebit priorem valorem ipsius x reddere eam differentialem relationem negativam , altero autem illam positivam fiere. Videtur igitur maximum adesse atque minimum: sed praeter quod minimum adesse ne- be. b queat, ex ‘eo etiam hoc ipatet , quod x i= 2v: — — FRA (2*-4-84*), quamquámi satisfa- ciat aequationi (8), tamen _aequationi («) non hard huic aequationi alter valor ipsius x satisfacit ; sed quoniam orta est aequatio (a) ex transformatione aequationis „ in qua inerant quantitates irrationales, eam ob causam primus Ts quen habere sem- per nequit.(17). Ergo hic rejiciendus est, et si sumatur AUT +È ME +82") ` erit linea verticalis SU „linea directionis ponderis S. De CH oe tant Gio etiam modo solvit quaestionem , qua ratione pervenit ad hanc enunciationem: cenirum gravitatis ha- bere situm infimum , si anguli BTA et ATS sint aequales. 27. Casus, quem in hac observatione memoravimus, et, ut opinor, satis superque illustravimus , saepissimé locum habet. Raríssime enim aequationes differentiales , 2 = o sunt primi gradus. Sic etiam solutio. hujus problematis pendet a solutione aequationis tertii gradus. Jn dato globo collocare conum rectum, ita ut cubus , qui in hc cono potest includi, maxithdm soliditatem acquirat? Et sic etiam in plerisque aliis casi- bus, sperare non possümus, fore, ut solutio pendeat ab inventione radicum aequationis , yt ad minimum, est tertii gradus. . OsservaTio VI. Quamquam theoria exposita generalis sit 5» ideoque valeat ,. quaecunque sit relatio inter variabiles x et y, sive haec relatio exhibeatur aequatione alge» braiea, sive transcendentali, tamen unicum exemplum ponamüs de altero casu. — ExeMetum,12. Inyenire maximas aut minimas ordinatas curyae transcendentalis ABC Figs 149 cujus aequatio est y = x* y posito OX axem abscissarum 2 «-— 2m qu. Ex curvae figura apparet, cum pars BC superne ad infinitum procedat 4 y obtinere non posse maximum valorem; sed in puncto infimo D, y habebit ı minimum valorem, Ponatur xz z2.0, erit y = AO TOR E ponatur . X — I — OP, rerit. y. = PB = Wd ergo valor ipsius x, qui reddit y minimum , cadat inter o et 1 necesse este Ut (17) Vid, de Gelder, Begins. Selk, y Se 517. pag. 226, : -——— ` COMMENTATIO ap QUAESTIONEM. MATHEMATICAM. 41 Ut autem proposita functio differentietur 5 primum ope Logarithmorum reducetur ad hanc functionem ) oge JF Lege; Ze Hujus differentialis est HEDT E. x Res | sive b uy eva s Lapis det ergo pro maximo aut minimo erit ; y Log. x + y = o. sive Log. x = — 1. Ergo cum sint nostro Logarithmi casu Neperiani, si e significet basin Logarithmo» 1 rum Neperianorum sive bid sonates erit, ob Log: ems, os = emt = 55 est autem € — 2,7182 caet, (18), ergo 5 erit major quam o et minor quam 1, uti monuimus, Et quoniam differentialis secunda, nimirum Shale ht Le e) substituto x = t > fiat positiva , omnino minimum aderite U in hoc idle adfuit aequatio - Log. x fimo, atque ex ea facile inventus est valor ipsits #3 sed aéquationes transcendentales, ad quas in quaestionibus de maximis et minimis pervenire possumüs; majoribus saepe dificultati- bus in resolutione laborant quam si ad aequationem superioris gradüs ducamur: etenim ita involutae tales aequationes esse possunt, ut in series devolvi debeant, ad valorem quan» titàtis váriabilis determinandum; qüi tamen, si hoc accidat y non.nisi appropinquande de- terminatur: immo si tales series vel maxime divergant vel'si aequationes admodum sint involutae, vix, ac ne vix quidem , praebere possumus solutionem, ; Hujus casus specimen datur in hoc problemate: "nter omnes sphaeroides , quae eandem habent soliditatem , cam inyenire quae maximam habeat. superficiem ? Hujus problematis solutionem hic non praebeam, quippe quae longa sit, sed inveni, si a significet datam soliditatam, et 7 semi-axis major sphacroldis , u eens minor axis, inveni inquam » Sequentes aequationes ad determinandas # et u: Mariken o9 gm 012 eon POW E. P. s. steals pen 4904) =90 voee gat) Log. (os tae C18) Vid, Cl. ee Gelder, Stelk., $. 800, bladz, 447. : F 42 AAYE ONE SOPRANO WERD AIM 109 hs . et quis est eu Foo égale Fesotwar g "rshoousib ofc, pieogosg motra JI 29. Osservatio VIL, Quod ad funetioüiés- iim. variabilis in his; es pr = o, (quae, ut x et y geken Eehishet + Bed RS oportet cum functione data } (x j y= of oy} vel maxime Pina esse, ita ut.opiner, casus, quibus ejus resolutio | facilis . est. profecto. haud multos esse : etenim cum omnes aequationes referri possint ad curvas lineas , si "tantummodo dé ‘eurvis agamus , nullae sunt, praeter sectiones conicas , quae facilem - solution rige "harum ^ eniti ‘curves rum aequationes sunt secundi gradus ; / "hujüsrhodi, = p T Ae ; satima pde arii pL, Uo nip ie inis mue ogi quodsi aequationes implicatae 3: ad. âlias curvas pertineant, HD euam. erunt. gradus, sue perioris. Casus autem singularis quó déquátiones implicatae 5 faciliori quodam: modo tractari pose sunt, omittendus non est: nimirum si functiones ita constitutae sint, ut ipsae „variabiles in iis non occurrant implicatae , id est ut in iis nulli termini adsint, bujus formae Aa” Vy? 5 ‘sed si hae variabiles omnes a se* invicer sint 'Separátae , simplicior, aliquantum fit reguli; $ namque cum tales functiones in hc generali functione contineantur z raro est, aequationem differentialem X py uz grin UO &fixicor Ish e zo onntedne, ita ut X sit functio ipsius x, Y functio ipsius y, aut vice. Ya 19)». Si. maximum. aut minimum quaeratur functionis (occides $804 SJs? CIMOn „Ee d Y. Beet soley i29 amdevül aliosl £5 x9 atote utraque Fb tum: X loros fiat: qerimi aut minimum . ‘necessarium est; si antem gee «d13ttol ba dà trop temrodsl Saoisufosot pi i aud codeb ‘aye 75 plas: M be OR JUI 5b: TU UT i egist s5jUTOVEH oportet ut pro aeayreyt evadat: maximum, Y autem minimum, ;et pro, minimo. omnino requiritur ut tum: X tum Y fiant;maxima. | ‘Itaque ratio, fit simplicior; namque. ut, totius functionis maximum aut-minimum habeatur, sufficiet si. utriusque . functionis maxima, et minima determinentur et convenienter functionis formae conjungantur ( 20). 1 Mae 3o. OnssenvaTro VIIL: Ad-maximum aut minimum indicandum, opus est ut investi- Dy at 2 9 i DE ois gatis habeat valorem negativum: ‘Alte „positivum $ fecimus hoc. in, omnibus exemplis si hue usque. allatis, scilicet theoriae illustrandae gratia; „sed. semper bos; pl. TERRENT 1 praesertim éüm wx o2. M C19) Ejusmodi Gaal A8. est Y e y -— 895 4-. Se — y fo - $94? — 3x) £2 05 proprie talis functio mon est implfcata, «él tamen ad eas. referri saltem potest , quandoquidem melius sic tractatur , quam utpote functio simplex y = @ (x). (20) Cf. Euleruss Op, Cit, Cap; X. $. 286, ubihujus casus. exempla abunde occurrunt, | 2y gemus utum 22, TIEN aut, si „haer evanescat, evanescente etiam et sic porro; COMMENTATIO „an. QUAESTIONEM. MATHEMATICAM. re in iis casibus. non opus est tali investigatione, | in quibus í a EN sine ullo dubio, sciamus, » maximum adesse debere, minimum autem non ‘posse et vicissim minimum locum habere, OMA N neque maximum’: neangaerst hoc: certo wu profecto: cites — 43: ex fess o ads inventus, talis erit, qui. illud 1 maximum i ‘aut minimum. "producat: i ‘neque tum Secundae dif- ferentialis inyestigatio necessaria est: dummodo £08, casus éxcipias quibus, 5 qutzoplüres diversos valores a acquirit, P qui de maximo aut minimo dubium aliquod" ponunt, "a Sie i etiam de compluribus aequationibus. xx deme. , Possumus trui valores Maki ererss opus “est, T Fr Bie, Verbi. causa ex, forma pon ta wea change eib " ‘quae PER D curvas acr in amber dai cack, poni oq Era licet, y habere minimum yalorem — 4, si x ponatur 2 Zero: maximum autem non obtinet, locum , . quoniam. x ad. infinitum, crescete potest y. sine $0, quod aliquando: dés crescit, LE sive aliquem. accretionis, limitem, attingat, Ag T 25 t ERST 31018v “H203 GU tr * ron rear nr . dili dhusjilil2nl Ey i Sit $0 m qi31i:3ià a eit off ip SUEY 4 gequatio generalis ‘curvarum, arn edi ‘Si. aequatio, a à d.i d bi caet, » habeat ridi. ces reales, quibus. illa aequatio nihilo. aequales fiat. agguatio posita toties fiet e» quo- ties, talis. radix occurrit , ideoque. j. non, gaudebit. valore. maximo ; et quandoquidem , sis induat, valorem negativum ac. y minuitur ad. infinitum, neque.etiam: 1 minimum, habebit locum, Verum ‘i radices aequationis a -]- dx caet. omnes sint imaginariae , nullus adest valor realis, quo illa aequatio -nihilo, aequalis;fieri potest, ergo si hoc ita sit, J ad, infinitum non crescit, sed aucta x tandem decrescet y ad infinitum 5 idque obtinet sive x sumatur positiva sive negativa; quapropter tali aequationi maximum quidem, non autem, minimum inest, Qui? vero Sit? Mud maximüm "gut amnium, id' dppdrét ex applicatione theoriae expositae; namque.ex forma aequationis., certo.modo hoc nom Reo gin, 'o Y « Simile ratiocinium valet de aequationibus - :hyjusmodi i 557 ses mules an z»díbr stizog in , OV eii Ah Be oh Ca, c Da? cates 31 «eum : za BI ee opi e £Visieot ^ uL why, da: caet.?. *& cw quae bendi sad curvas: dinterbelensgaroholant s et de aliis: oogen, 9 aus variis modis -ponere;,non. difficile 8l i) gon” Geo r 1508 Ee oOBSERVATIO. IX, ;Quae. hue, neque ‘dicta, sunt, isi ut opinor, theprina exe positam ilustrant, et quomodo in nonnullis. casibüs, agendum Sit, evidenter monstrant ; ideoque huic primo; capiti finem imponere possumus : sed. abesse. nom possum, quin bre- viter jam moneam, quo pulchro elegantique modo , summus Eulerus, maximorum et minimorum 4 theoria usus est. ad indagandum, utrum. aequatio quaedam Superioris gra- : Fa : dus, 44 CONTE ONE JANI VERDAM — dus, radices habeat reales seu imaginarias , ct qui sint limites intra quos hi radia oes cote prehenduntur. Fuse prolixeque hanc materiam tractare non possum, quippe a scopo. aliquantum. remoe tam; sufficiat breviter explicasse , quibus principiis nititur inyestigatio. Sit igitur . à 2m + Aii + Bar—2 + Cars 4 cae. B aequatio generalis supérioris gradus. In hac aequatione si x successive aequatur numeris 152.9 Caet., acquiret 2 quosdam valores 5 quodsi X tanquam abscissam , .£ utpote ordi natam curvae lineae spectetur, erit curva, ad quam haec aequatio pertinet , tàlis , qualis ' in Fig. 15. delineata est. Si aequatio habeat radices reales ə ista curva ABCDEFGH, seca» bit abscissarum lineam OX in tot punctis a, 6, g caet;, quot adsunt radices reales ; namque si adsit radix realis, fiet hic. radice aequatio generalis nihilo aequalis (at J; 5 ergo erit z — o, idest, hoc casu “curva secabit abscissarum axem in aliquo puncto ; ` et hoc perspicue toties accidit , quoties z fit nihilo aequalis: tot igitur puncta et curva ipsa et abscissarum linea habebunt communia, quot sunt reales radices. Si autem adfuerint radices imaginariae , his solis valoribus imaginariis aequatio prapti evanescat, et nullus adsit valor realis, quo nihilo aequalis fiat, necesse est, Ergo hoc casu, curva neutiquam secabit abscissarum-axem.. —- 32 „Jam vero sit x = Oa = p radix realis , quo aequatio evanescit; sit item s= g = Ob alia radix; ergo intra’ limites Sap et! x= Zee primum est o's dein crescit} sed: cont mox, posita y = 7, iterum evanescat ' > ‘opottet Ut intra limites crescat ; deinde des -&rescat ,. ideoque intra hos limites, maximum quemdam valorem :eF attingat: quod $i 3 intra x = perog, habuerit im aeutivut y raul By osita a x ES at ay va lorem ` positivum, e3 esio S OUBUPSE 299 T Est autem perspicuum ida (iles máimos ' Té bef > oa d ‘pst * aunss alios -esse'g quam radices © $ "ack{dationis ” differentiatie "NS Modes nye Amet qo rix svitast 5g zi tiri: n (a. n: s Aarma ak "m ~ ett Bares. A lig = Os, pede Si aequatio proposita Raber radices reales, habeat aequatio: differentialis etiam reales radices necessarium est. Fac igitur lins radices ^ aequationis differentiatis esse 2, By y caet. ita ute sit maximus, reliqui ^aütém. "ordine minores “sint: jam vero, si, posita in aequatione generali æ = a Of, ; fiat: Vv. © 2 == Ef positiva , atque si, posita^z “= "B -— Obat zs Pe Ss I5 ‘négativa j' “perspieútimì lest; intra limites a et B, x babere talem valorem, Quo aequatio generalis" nihilo’ Daéqtialis "fiat; eidi que ‘ut quantis z à positive” stati}? evadat negative oportet ut idâliquo punéto 4 per zero, ut ita dicam; me ej intra” "finite a a et w = B aderit radix realis, Si'auteüi ex duobus válóibüs x my m - - = ‘es Oe Ligomdneat positiva aut 43 1 ATI STEN tosta in i Sf 3919. ouds OUD ELI st mti toi t ARS vid. Ci, ge eade Begins. dr. Stchkunst, i AH. vit hoi. s 636. pag. gr COMMENTATIO a> QUAESTIONEM: MATHEMATICAM. as negativa’, | indicium, hoc erit, curvam lineam; intra limites y et 3 nusquam secare lineam. Ox: ; Adeoque intra hos limites, nullus aderit radix realis, sed illa erit imaginaria. Ex his quam luculentissime apparet, qua ratione ex radicibus aequationis differentiae . Tis, judicare' possumus, utrum proposita seu primitiva aequatio habeat radices reales seu imaginarias , et qui sint harum radicum limites. ^. . Td y. c. a? F Ax + B= dii aequatio generalis secundi sidus , erit ÉL zow-A-o. Unde = ` xm EA. posito in data aequatione + = — A, erit z = 2A2. — EAS -F B = B — 242, posito æ = o erit z = B; et hinc concluditur, si B est positiva, B — ZA? autem ne- gatiya, id est 1A? > B, aequationem habere radicem quae major est quam B, minor quam 1A? — B. Sin autem B — 3A? sit positiva, id est B > SM erunt radices imagi. LA nariae ;. ét' vice verst (22). op tetedéb ‘srSops _ Eulerus fuse de his omnibus agit in suo opere “chet j Cap. XII et XIII, et quas- dam applicationes profert ad aéquationes cubicas et piquadratas. Caeterum p quamyis elegans profecto sit haec applicatio theoriae de maximis et minimis, tamen confitendum. est, nos cum nullo magno fructu hanc methodum, in aequationum resolutione adhibere posse; quandoquidem et ipsa resolutio. aequationum differentialium institui debet „et praesertim cum. adsint aliae Methodi , quibus, ni citius, at certe accus ratius , radicum limites; indagantur,]- TUDE MAXIMIS ET MINIMIS FUNCITIONUM DUARUM VARIABILIUM QUANTITATUM. | 5 8 tt ( Ea : MIT SEDRE itaque shagia aa maximis ‘et minimis functionum purs vatiabilis r = ©. CE) etQ (x,.5) — o, facile nunc etiam indagatur , quid fieri oporteat, ut. functiones: quaé duas quantitates variabiles ‘continent, Cet quae vulgó sic proponuntur? BE qu4y)velQ (x55 2)-— ©, maximos àut minimos valores attingant. Ete nin: cum quaevis functio duarum variabilium , duplici modo differentiari possit, scilicet, po- (22) Cf. Cl. de Gelder, Begins, der Stek. $ II Afd. IH Hoofdst. S. 509 et 510. pag. 222, DN. 46 VOTE TD EO NISO PAN D VERDAM) on ponendo tum w variabilem y et y: constaritem y tim: y. variabilem et x constantem. sive ponende utramque "quántitatem 'et # et y, simul variabilem ,; eam: ob. causam, si „hac cousideratiónevutamur ,*regulae, supra” expositae ,\ sufficere videntur ad componendas.re- gulas} ` quae spectant. theoriam: de maximis: et minimis functionum, duarum. „varisbilium, Namque si in functione, ž = Q (z, y) -ponariius:y jconstantem,,.# ; autem variabilem p functio illa omnes habet proprietates functionis ainius variabilis 4) ergo. si agatur de qpaumo PI aut minimo, T minimum aut maximum discernendum est , cdetera, Contra si x ponatur constans, y- vas "wash simili modo oportet . ati fiat nibilo eqialis,. e in ifo ‘maximi aut!’ mininti 1 2g = o esse oportet, atque /ex valore- positivo aut negativo ipsius TE puncto - ar a (negativa aut positiva evadat. ital éste ppup Sis dicts 'convenientiae. ra» ü"p-4d32ibsT grade a ' tionem Sahai, sponte sequitur » si x ety, simul variabiles spectentur ,. etiam Pio sitio aut minimo die et "i simul evanescere debere : quodsi valores: ipsarum E sia eie : $ i 01/2 i 25 nei d 91 ai a differentialibus KE a hausti ita sinti ut Wie T , simul faciant negativas a aut positivas indici aderit maximi aut mihini: si 'evànescant, recurrendum. estad tertium difisentiém," [a sic porro. . Sin’ antem. ‘hae’ conditionés” hon’ — 'certi sumus oe i maximum ‘aut minimum adesse, |l; d m k ithe ondhuloess “Hoc ‘módo eaédem regulae, quse föbfs — — aut’ minimum Psalter unius variabilis investigandum , etiam adhiberi posse vanni wate denn duarum variabilium. Revera si in tali functione quantitates-variabiles-wet y, alternatim varientur, regulae indicatae prorsus sufficiunt: sed cum istae variationes simul fiunt, oportet quidem, ut 3s x T simul evanescant „sed, uti mox ostendemus, atti poterit ut, quamquam 2 2» ive a3 simül-sint negativae aut: breman I BEN do maximum rank ipium wat | V TAFITHAUS , Quemadmodum indicavimus, sic Eulerus rem tahiin (1). La i di "i primus. fus qui defnonstraverit iod dictiin êst "nimirum , . indicium: i aut è ` m t piion eo ee EE minimi, non ecc ex valoribus posttivis. aut negativis win Be et. (yn? [em esse, sed ad has conditiones aliam ¢ etiain accedat ,- cem ihm pr CExposuit. hanc; Theos sm bil iqub. thas Tov ciuteud. coitana eivasue sup maha (1) Vid, ejus opus cit, Zustit, Calc. Dif. Cap. XL, $. 290 sqq. GEN 2) 5 £61 ; LABIA 3E QOL ach) AS fob fe Deb AD a (22) ` 4 T T a COMMENTA TIO’ ab QUABSTIONEM'MATHEMATICAM. ^ - 47 riam sin "Fomo, primo JMisce//aneorum Taurinensium ( Melanges de Turin) pag. 28 sqq. Recherches sur les Methodes dë Madimis et Minimis, Postea alio modo idem explicavit in, éjus opere -Pheorie des-fonctions analytiques, Part. Th Chap. XL. No, 54SQ44. Page 2616 Ut mihi autem, videtur. prima, expositio, utpote magis ex rei natura petita, elegantior ests „quare et ego. illam sequar ,, quaeftraditur in Miscellaneis Taurinensibus, In "Theoria exponenda , duplici modo functiones duarum variabilium considerabo, et primum quie dent; agams) : §... 1. … De maximis et minimis functionis simplicis = @ (x, y). ge Si in fürictione z= ‘Cx, yyy duoadsint valores x.— p et y = gs quae prae- bent maximui aut minimum valorem ipsi z , semper erit certum. maximi aut minimi judia cium, ‘Si’, “substitutis iterüm loco x et y, duobus valoribus majoribus «=p + és y =g + A, et duobus minoribus x = p = tet y= q =—sh, ipsa z, his substitus tionibus, pro maximo fiat: minor, pro minimo autem major » quam fuit ex prima suppo- sitione x = p et y: ML in maximo aut minimo. Hoc fundamento omnis Theoria de maximis et minimis, sive functiones | contineant unam , sive duas, sive plures variabiles 4 nitatur , omnibus, liquet. „Ergo, ‘valor ipsius functionis ante et post maximum semper decrescit , cum ante et post, minimum increscat: quapropter utrumque incrementum quod ipsa functio ante et post. maximum capit erit negativum , et quod ante et post minimum habet , erit. positivum, hig Sin autem x et y augeantur Po o e: in iet, augetur ipsa functio quantitate w 5 et valor generalis, hujus. incrementi invenitur ope Theorematis Tayloriani, quod in func" tlopibps, duarum inge sic sese habet (2). smf" dE 3 hid o= b» 4 ao Je et ars Sette | tas Zee ct d EH Dr! stores [| yz 5 Jz Dz Ee i95 +6 „A2 4 lis BU E63 A a pro quo, brevitatis causa, scribere liceat; = [Ai + BA] t % [Ci 4- DA + EA] ska To ten d d 3624 T 3H? + V8] + ; Si autem x et " Pye quantitatibus Z et 4, inyenietur incrementum aut decre- mentum ipsius functionis, hac serie : y i OI ht A Wie Ca). T DJ reu -+ 4Li3h T auae g situs + Op] + Caetera (x). as (2) Vid, de Gelder, Diferent, Reken, , §. 73e pag. 17 Le 48 GIDEONIS JANI VERDAM a’ = — [Ai + BA] x [Ci + D4: + EA] — ern [rs + + 3Gi?h + sus + 145] Lam ; ERM + 4Li94 4- 6Mi2A? vi He -++ Of] + cactera on . Jam vero Mad ee DA propositam ACE valorem maximum aut minimum, Po x et y adipiscentur valores p et g, erunt w et w’ valores incrementorum i ipsius functio nis, ante et post maximum aut minimum, ea autem conditione ut A, B, C, caetera ex- hibeant relationes differentiales totius functionis, posito * = p et y = g. Cum igitur “hae sint relationes differentiales, quae locum: habént si functio sit maximum aut minie mum, videamus ex comparatione illorum. incrementorum , atque ex fundamento theoriae, quid evadant in maximo et minimo functionis valore. Sumamus eam ob causam incre- .menta A et #, ipsarum x et y, tam exigua, ut unusquisque terminus. serierum :( a ) .et (8) multo major sit, quam summa omnium terminorum, subsequentium + hoc modo valor positivus aut negativus ipsius incrementi dijwdicuur ex valore positivo aut nega- tivo unius termini : habemus enim hoc casu: pio gig. detis qa. o cerit aa el ARUBA] e pox-—p—ietycq-—h,erteo = — [Af + BA]. Si autem x — p et y = 4 praebeant maximum aut minimum, oportet, ut fiant et w et «' utrumque negativum aut positivum. Est autem w positivum , w^ negativum, ergo cum hoc fieri nequeat, oportet, ut si terminus [A + BA] in maximo aut minimo habeat quemdam valorem, ille valor ejusmodi sit, qui nil influat in valorem positivum aut negas tivum ipsorum incrementorum w et w: idque nullo alio modo efficitur quam ponendo: [Ai + BA] =ò, , ; ' cui aequationi Aler nequit, nisi fiant Aż et BA separatim nibilo aequales , et cum hei sint determinati. valoris, sequitur A; + BA, nihilo aequalis fieri non posse , nisi sit: A =o, et B = o. Igitur pro maximo aut minimo sequentes aequationes adquirimus : dZ dZ I—-GER o et — 22.0, Dr m | ex quibus igitur , aeque ac in superiori capite, tales valores ipsarum 4 et y aw Rs qui positam functionem maximum aut minimum faciunt. Si autem termini priores serierum (a) et (@) evanescant , opus est ut ex. secun” dis terminis dijudicemus , utrum incrementa w et w’ fiant negativa aut positiva: ergo habemus casu maximi aut minimi: ante maximum aut minimum w = + [Ci + Dik 4+ EA], post mazimum.aut minimum w = + [Ci + 2Di^ + EA], sic igitur incrementa w et w’ ante et post maximum aut minimum eadem sunt. Et quan- . doquidem haec incrementa pro maximo negativa, pro minimo positiva esse debent, Se- quitur, maximum aut minimum adesse, prouti C; COMMENTATIO “a CAD i auster YMATHEMATICAM, 49 Cit oDiÀ $ ge A30 O e»xoley mabit omni ord „Ce habeat valorem mégativum aut positivum. | Hoe pakedi lae lun, ‘siz termini Ci?, oDih, EA? separatim Sint negativi aut positivi: sed exinde , generali modotgo:std- tuere non „Possumus » quid proprie. fiant Felatiohes differentiates hujus secundi termini. Namque quamvis i? ét 4? semper sint positivae , "idéoque CP" et a fint ‘negativP aut positivi, prouti C et E: negativae:aut: positivaé sunt 5 tamen;non: apparet ,. “términum ,2DiÀ fieri positivum aut negativum prouti-D sit-positiva aut- negativa ; ; quandogitidem a priori concludere non possumus, quid fiat \pfoductum ' i X. hy positivum aut negativum; ita ‘Ut, si pro: maximo C# et Eh? fiant negativi, 2 aDih positiyus esse, possit yet, adeo, magnus ut sit multo major; quam Ci? + EA*: quo casu: terminus secundus serierum C is et CB) induet valorem positivum i6co negativi. - °

bill « OUHIGNIRIA a i 29 5 2UNCTLOIRY * 2, 2 cP Ete ys he omleaiomese. aui „die V Qus. a sess triste T ^ govi ine auvisey D D Sed valores f. etg ipsarum x et y, quibus terminus primus ( Az $ BAS” serierum 1 (a) et CA) evanuerit, ita consituti esse póssunt, ut et secundus terminus er HeDhi + EA, evanescat, co casu crits- q à UTC — aite | max, laut min, a” La Tht, ni geh stu JE 1], BEY IS be post max, mut min. a= + [re + 3GA 4 gH? + 13], tx hoc tertio:-termino apparet , illius valorem , fü. prd wii di i pro minimo , prae. bere incrementa diversa, alterum negativum, alterum | positi ivum ;-igitur, ne res absurda sit, oportet ut iisdem: yaloribus „ quibus. terminus primus, evanuerit, et tertius evane- scat: ergo opus est ut valor tertii| termini sit zero, alioquin incrementa ante et post maximum aut minimum.non fiunt n bnc negativa aut positiva : igipar evidens est, res stitutione differentialium relatiónum instituta 9 ut, habeamus pes o; TALE peri Dz, = 05 35 ue os Qu QX0J^ is 20 4 uyiz si hae conditiones non conveniant , certi sumus , maximum aut minimum “abesse: t si con tarim” obtineat" , ex quarto” termino: praesentia ef indicium maximi aut minimi, sic diju- dicatur. Utroque casu » sive ante sive post maximum aut minimum erit , o =o = + [KP geh OMA AE 48NUP OMT, hicce terminus , simili niodo, ac de: "Secundo: término egimus , reducitur ad hanc are exe =K[ P+ roca T [aL ae OTe poi + "ua Š res Nih » i Igitur cum factores PC n et ie and. » semper sint positis vi, manifestum est: 194. Si LS a TC COMMENTATIO ap QUAÉSTIONEM MATHEMATICAM. di “039, Si maximum adsit , — w eto “Bant RUN, sequentes gites rvs fieri debere, Í rias | Mes oca Hago? yi | e hirta h Bes p K; [om — K r HO alee O Suh iN on KO ix "o Cum vero pro minimo , eaedem Se EPI E positivos valores. indüere: debeant. Lo: 2 2 © Sed K et. O existentibus. simul négativis aut: iiaii erunt etiani GE Xoie EN: negativi aut positivi, ergo. Chit nots AN ke eee B a Heidi i523 MOL LiB ied € dos | AD eod IDEA - 52d > J&E ir19395 {iL e EAI casu | maximi, “positiyus y casu s ris; ille. terminus. erit negativus 5 qua. propter, fiat 2 -- >: [e aL)? T Ki P2 , et di im — aut minimo arte —-— Linge necesse Ji : f [ i est ; adsunt itaque. hae opts ; ; eee iul ote 1. M, K. et O- simul. negativae aut positivaes : 2°. 6M > Ber LANE 2], id est ‚56: i _ €KMO > 40L? + 4KN3; ern pep sive restitutis loco K, M, N, Oet L relationibus recabar: ub aU GIU: ut $t zx y! E simul hegativae ‘aut: eg NEED vds Q's | wad (zi. up shin ii Sin i53 ir M yey? 4 Dat TRY E n qe RE Quodsi fts conditiones absint , sel dubium njiha quin etiam absit maximum aut minimum. q X38 e190:0z9. menee] s-auiud „om I= = 9 " -Sin accidat ut quartus terminus etiam evanescat , consulendus. erit quintus terminus, qui, casu maximi aut minimi, etiam evanescat necesse est; “tum autem ex sexo termino maximi aut minimi conditiones colligi debent, quod, cum eodem modo procedat ac de secundo et quarto termino instituimus , non opus censeo has” conditiones ulterius perducere, 6. , Quandoquidem functiones duarum variabillum plerumque referri EGLI ie ad super- ficies curvas, non alienum videtur, ea, quae generali modo demonstrata sunt, etiam ex st» perficierum natura probare; partim sequar Lagrange (3), partim alio" modo, perspi« cuitatis gratia, banc demonstrationem. exhibebo. . Sitz —$(z,3) aequatio curvae superficiei , quae, si | diferentieri erit hujusmodi: ) ¿jes oy 239 ii I 39 € | Je e Ps + Qi | Si autem y conftans invenitur éjus J LISS SED £9 71095. 3231211 52 gip ordinata maxima; si depen $ id:est, Qs. nihilo aequalis: igitur P =O et Q- th om så ` conjungantur prodibunt tales valores ipsarum, x ét y quibus z fiat maxima aut minima, "dp Ut autem in bicis ‘curva mifini i ies ge a minimo Oportet üt sit^ ~~ Dz THO f wf we y ms pro maximo pe negativa, id est, gs n negativa, stufi € rt an iB. 2. : 3 2°, pro minimo aS positiva, id est == x positiva. TAAT ai VEITAN Ò 4 sk o. E "^ ed . i | Est COMMENTATIO av QUAESTIONEM MATHEMATICAM. ^ sg Est autem , quoniam Q est functio ipsarum z.et A 9 30 — As tas og. n7] Z +g, P poros cma WP =De fy ao = 3 2 (425 olo) X T Qe DQ quodsi substituamus 3 in functione y? erit 29 rak =f dP AP esc: 4 e Sed quoniam, uti supposuimus , P est ghe ipsarum x et y, in qua tamen y constan» P tem, valorem, habet , -erit = us = o; igitur: SI E. e pom 2 2 2 20 2459 2 s emd (5) ergo erit flt ahd : Dz 2 -3Q eo peri) wT we Dz Dz? Haec quantitas negativa sit oportet pro maximo, positiva autem pro minimo. Ergo, at Bet amen: Sy Sa qm w^ ee r4 . . 4 . H 5 | LIC M 2 Sit negativa aut positiva, prodit, ut supra, haec tertia conditio, Qs + DEE in ( Qs 5). Det * Dy? Dee AI Hig. Sic igitur, etiam ex curvarum natura, haec generalis conditio maximi aut minimi probata LET OE" Jr Dee x À est. Sed si acciderit ut = 3, <3, ~“—— evanuerint, nullo modo ex curvarum natu DAP Qy * DH ra maximi aut minimi conditiones detegi possent; sed sponte confugiendum esset ad Theo- rema Taylorianum. . cum §. 2. (4) Quoniam in omnt Eep w= Pz + Qu, = r= (Cl. de Gelder, Dif Reken. , §, 112. pag. 292. ) oportet coéfliciens p in FQ = Es =- 40), idem sit, ac coëfliciens differentialis Dy in DP = rox + Py i : (5) Vid, de Gelder, op, cit. pag. gor. V% n et 15, : G s 54 GIDEONIS JANI VERDAM $. 24 De maximis et minimis functionis implicivac , Qs, Y, 2) = o. 7. Functio Q(z, Y, 2) = 0, quamquam tribus variabilibus constet, ad functiones duarum variabilium referri potest, quoniam , quamvis. vel maxime implicitae sint bae quantitates , tamen ponere licet, z functionem. esse posse ipsarum z ety, Quam ob rem et eaedem regulae, de maximis et minimis functionis z = @r(x, y) traditae > in. functione @ (v, y, 2) = o valent: nimirum ex functionis prima’ differentiali inno- Dz f Dz 4t HAT j Dz tescunt relationes ~ et $=, quae pro maximo aut minimo praebent aequationes — = o Dr DI Q* £ i " : 4 3 ity tn ol ie j I et x = o5; cum vero hae-aequationes contineant tres quantitates variabiles x, yet 2, requiritur tertia aequatio , ad determinandas illas quantitates, -Ipsa autem data functio; erit talis aequatio, quoniam, ob vinculum quod adest inter aequationem primitivam , ejusque differentiales, x, J et 2 in his omnibus eaedem sunt: ergo habemus tres aequa. 2 tiones Se eu: oe o et 9. I> 2) = o, ex quibus tales valores ipsarum x, y et z hauriuntur, quibus posita functio maximum aut minimum valorem attingit: his au- tem inventis maximi aut minimi distinctio , ex: secundis relationibus differentialibus , si- mili modo ac supra exposuimus, procedit. Ipsa autem» functionis differentialis forma, sinit, ut aliquantum breviorem reddamus methodum. Si enim habeamus @ (x, y, 2) = o, erit aequatio differentialis Hiis; M3z-- Ny + Odi = Oey | g avixggan tie hinc = —G zo. ot Mao, vee N ze, id est N = 0; secunda differentialis erit, on i ^0 WM3s + MY's HDN FND +2003 + sis 22D» 158 fist id est, ob MmoetN=o, DMDz + WNW + 2035 + Oa = 05 dividatur haec aequatio per x? eritque, OM oN x $0 Dz Dz di Dz P X ple ea oe i n T p DaT 95 1 t - wn. ; j i A et inde sequitur ob PE 9, L 4 r Ms OMDe + ONW, PR Us 3 i = a a COMMENTATIO ap QUAESTIONEM: MATHEMATICAM. 55 simili modo invenitur; - | DE _ Me P INW Curt RI SN ie” 1 | 25 ‚ergo si i, 2M as aur habeat valorem positivum aut ri a erunt et ne et Qu positivae ‘aut negativae et maximum aut minimum locum óbtindlit si etiam haec AADS ai Dee Di (iy, et sic etiam agendum erit, si, ad maximum aut minimum. distinguendum , tertiae et supe- riores differentiales requirantur. ; Exemplis jam illustremus , quae de maximis et minimis "gbdosr duarum ‘variabili dicta sunt. pf 8. EXEMPLUM I. Detur cubus Fig 17. ABCHO; ‘inddstens plano cuidam PQ, iz ejus angulum solidum A s quod sien reliquis angulis solidis y praéter. angulum D, primo A oppositum y demittantur perpendicula Bb; Cé, Ee, Ff, Ga Hh5.in datum planum , ate que conjungantur puncta, bg. € en hy f. gs prodibit figura liexagonalis behef g, quae Vtpote projectio cubi in planum PQ. haberi potest: rogatur jam, cubum ita ponere respectu plani PQ , ut figura hexagonalis, seu ut cubi projectio, habeat maximam aream ? Ducatur-diagonalis major; AD cubis porro diagonalis minor AC; erit ob Cc perpendi- cularem plano. PQ, Ac .projectio diagonalis minoris AC. Si angulus CAc , diagonalem inter, atque ejus projectionem , idem maneat, cubi positio respectu plani PQ aliquantum determinata erit: sed cubus tamen innumeras alias positiones acquirere potest: namque poterit ‘circa verticalem lineam AO; tanquam circa axim, ita volvere, ut diagonalis AC conficiat superficiem coni recti ,' eujus axis est linea AO: et tamen angulus CAc non immutabitur: vel in omnibus positionibus, hoc modo acquisitis, totus cubus, vertitur circa diagonalem minorem AC, quae igitur, ‘cum inimota maneat, eundem angulum CAc semper constituit eum ejus projectione AC. Quod si ducatür linea Ad quae est projectio aretae AD cubi, et ponatur , angulum BAD, simili modo ac CAé, non immu- tari, cubi positio satis erit determinata. Etenim ob angulum BAS cónstantem , impedi- tur quominus cubus circa d:agonalem minorem AC vertatur; et quamquam in hac po- sitione, cubus circa verticalem AO volvi queat, ita ut anguli cAC et ŻAB ejusdem magnitudinis maneant, tamen ad mnostrüm scopum nil attinet, quandoquidem, in omni tali positione , hexagonus bchefg, eandem figuram, eandemque magnitudinem ‘habet, Manifestum igitur.est, si ponamus Z BA? = d$ et Z CAc = x, Pet y esse duas ine cognitas seu variabiles grapjes 5.4 quibus quaestio pendet 5 ; cujus ope igitur.area hexa- goni determinanda est. Dy”. conditio adsit: . De- 56 ~- GIDEONIS JANI VERDAM Determinemus primum inclinationes planorum ABGF et AHEF i in planum PQ. Vocetur latus cubi AB = BC = BG ='caet. = a, erit Ab = AB Cos, BAb = a Cos. Q; AC = 1/( AB? v BC?) = V24? = ay a; Ac = AC Cos, CAc = a Va Cos. xy .., D) == AB Sin. BAb = a Sin. Q; Ce = AC Sin, CAc = a ya. Sin. y; ducatur B -panallela lineae dc, erit Bh dc, et C/z2 Ce — Ci = Cem Bh — a Va «Singa Sin Q. D/ = V(BC? = CL) = [a? — a? (V2. Sin. x — Sin. OP?) = vte — 2a ‘(2 Sin? y — o Ve Sin y Sin. DH Sin ^9)] = VIC? — a? Sing) — 24? Sin. x (Sin. — Ve. Sin 0)] = avLCo à —2 Sin. & (Sri, y — V2.Sin os = be. Est autem ~ 16. ( Area) trianguli Abe = [(Ac + Ad)? — de]. isis — UM — atd (Q8 Habemus autem, Ac DA = @ (Cos. Qo 1/2. Cos. y)3 Ae LAZ oa (Cos; pol ab s Cosg); (Ac + Ab) = a? (Cos.* O + 2 V2. Cos. Q Cos. x + 2 Cos.’ 5 ' (Ac — AD)? = 22 (Co? Q — aV 2. Cos. Q Cos. x A-2 Cos? )5 b ma (Cos? O — 2 Sing P oyo. unG Sing), (Ac + Ab)? — bc? = a? [Cos.? 4- 2 V2. Cosi Cos. g H- 2 Cos? g — Cos? D Fra Sin. g — 242 Sin. Sin. y] = 24° [1 + V2.Cos Cx + 0215 — (Ac — Ad)? — [Cos — 2 Siny Ha. —Eá—Ó ege j mS Cos. y — 2 Cos? y] = 24% [V2 . Cos. (y — 0) — ij Ergo 16 X (Area)? = 4a* [1 + Vo. Cos. (x F 9] - [V2. Cos. (y= 9) <1] = gat $ Va [Core (y — D — Cos. (x 9] + 2 Ci — 9). Cin EO) — 11. sed |. .Cos. (a a oci Ca Cy +O) = 2 Sin. Sin. Os 2 Cos. (xj — Q) - Cos. (s; HD) = 2 Cos. 1 (ox; 2) Cos. & (2% + 20) = Cos. a5; + Cose 2. (7) Cos, ay, = 1 — 2 Sine 5 Cosc =I —2 Sun. P; Cos.25; + Cos. WF 2 [irasi ymin O] si haec subsituantur habemus; | 16 (Area)? = gar [9 — (2 Siny — 22 Sin. N Sin. y + 2 Sin) —1] = gat [ri — Sind — (2 Sindy — o Sin Q Sia. x + Sint) ] = ex 4a4 [ Cos. a) — (Vo Sin y — Sin. PD) Je : Ergo Area = Za? V [Cos D — (V2. Sin. y — Sin. 1. Producatur planum laterale ABCH, donec planum PQ secet, secundum lineam NL, et vocetur inclinatio planorum PQ et NLCB , x, erit: Area trianguli Adc == triangulo ABC X Cos. «. (8); sed area trianguli ABC == 1AD . BC = ja. ers (6) Vid. Cl. de Gelder, Begins. der Meetk., III Boek, XTU Stell, $. 232, (7) Vid, de Gelder, op. mcdo citato, VIII Boek, VI Stelling. (8). Vid. de Gelder, cod. op. XV Boek, I Help Stell, $. 1520. C rn COMMENTATIO an QUAESTIONEM MATHEMATICAM. 57 ergo, facta substitutione , is [Cos — (V2. Sin y = Sin. $»]-— de Cos. x5 hinc Cos. x = V [Cos O — (V2 . Sin. y — Sin. D)*]. Producatur planum laterale ABGF , quod perpendiculare est plano producto NLCB, donec secet planum PQ lined AR, et collocetur in puncto. A centrum globi , cujus radius aequalis est unitati, Hujus globi superficies secabitur planis RBA, RAN et BAN secun» dum arcus By, ay et a : «fy erit igitur triangulum sphaericum, quod rectangulare est in ‘Bs erit igitur ex proprietate trianguli rectangularis sphaerici : Cos. Bya = Cos. aß.. Sin. Bay. (9) Jn vero arcus ag convenit cum angulo BAN, cujus Cosinus sic invenitur, In triangulis rectangularibus similibus CNc , BNA est CN : Cc = BN: Bh, : CN: BN = Ce : Bd 2H BC . B% CN — BN: BN = Ce — Bb : Bé sive BC : BN = C/ : Bb, hinc BN = CT? id est, si substituamus valores jam inventos , is o fot a.a Sin. Q Sin p MELLE d a a — Loi, Sd 4^: Oa. Sit. — Sin. $)? pat ossen À Fett BANT m= (V2. Sing — Sin. p)? hinc invenitur, cognito modo, PK 4 de IN 2 Sin. y — in. [^ Fc BAN = Case ep VLO/2 . Sin. x, — Sin. p) T Soy . Porro angulus sphaericus Bay» idem valet atque angulus positionis planorum PQ et NLCB, ergo Z Bay = x, et Sin. w= VU — Cos.?«) =V [Sin p + (V2 . Sin. x — Sin. Y], et quoniam angulus (ya. aequalis est angulo padsonis planorum FGBA et PQ, erit, si inclinatio horum planorum vocetur a, : € Va. Sing — Sing. Cos. =| v isin. $T GO2. Sing Sin. QF 1] x V [5/2.?Q 4- (V/ 2 . Sin. — Sin. Ergo. Coe M V 2e Sin. y, e Sin. De Tandem si producatur planum laterale FHAE, quod secat planum PQ lined AI » ac collocetur in puncto.. A globi centrum , orietur , simili modo , triangulum: "Bphaeticum,. rectum def, eritque, ut supra, . . C0. ‘D= = Cos. m = Cos, De, Sin, €35, . sed Z HAB = 90°, ergo Z LAH = arcui de = complem. < BAN, |o Sin. O Gors 2 = tre NU us Visine Q T V2. Sin x — Sin q)']*. | Pot- (9) Vid, Cl, de:Gelder , Begs Meetk, XII Boek, IX Stell. $. 1063. Hun) 58 GIDEONIS JANI VERDAM porro est Sin. 23% = Sin. x, habemus giis valorem Cosinds- anguli positionis: planos rum PQ et FEHA: : Sin. Q Cos. w= VLS DF OLE Sim y — Sin. FF) X V Sim? o 4- Wensing Sing 1, id est, Cos. p = Sim Ds, ut valores inclinationum x, A et œ recte se habeant, patet exinde ids l Cos? x -- Cos ? 4 F Cos. x = Cos.2 — (Ve. Sin. y — Sin: PHV Shri ou Sin. fo) + Sinto = Cos? Q + Sin DP = 1. 3 ai Namque cognita est haec proprietas: summa quadratorum Orini angulorum , qui intercepti sunt, inter planum quoddam, et tria alia sibi Sit aanmeten, 5 unitati. aegüa- lis est ( 10). uns Inventis igitur his angulis positionis , statim habemus aream - quaesitam hérigoni bchefg., Etenim cum quadrilatera Abch, Abgf, Ahef; sint pecu quadrato- rum planorum Jateralium ABCH , ABGF,:AHEF,, .etit area quadr. Abch = ABCH X Cos. x, area quadr. Agf = ABGF X Cos, ay area quadr. AZef = AHEF X Cos. w (11) Area hexagoni autem aequalis est summae horum quadrilaterorum , et cum plana ABCH, ABGF , AHEF sint quadrata aequalia, erit, si vocemus arcam — Js y = a? (Cos. x + Cos. a + Cos, ua 303 Iràval, sail id est, ES wi [v 2. Sing V [Cos? — (1/2 Sin. y — Sin. eu] et haec est functio cujus maximum investigandum est , eam ab causam si differentie- tur erit, e QW =V. D. y Cosy + 25. (Cos. — e Sid Smg”), de VLCos. Ag, — (V2 Sin y — Sin. DP] = — DP Cos. Sin. — (Va Sin. y — Sin. Di (ya a Cos. v —DD Cos. @), VLCos O — (Va.Sn. y, — Sin. D)°] * i W = a Ve dr Cs. x— 5 adit aNG Cos. Q Sin. Dat (2. Sin. y — Sin. Dd). (V2. Cos. y — DD Cot.) VLlCo.?9 — (y/2 Sin.x — Sin. D) f Dy — a a. V2. Cosy V [Cos D — (Sin. y — Sin. 9) ] — ADD Cos.d Sin. P — 24° DX Sing Costa? VDD Cos. Sin. -a? dy 2 Sin.D Cos.y—a2 DD. Sin: Cosi, hujus autem aequationis membrum alterum dividi oportet per V[Co?9 — (Va. Sin. y — Sin. 0]. [s Ex (10) Vid, % c, CL Hachette, Traité des surfaces du second degré, Chap. le $. 1. Na 28, pag- 44e (11) Vid. de Gelder, Beginselen der Meetkunit , XV Bock , II Hulpstelling, COMMENTATIO ap QUAESTIONEM MATHEMATICAM. 59 Ex ea nunc facile invenitur: : ^y t Cos. Sin. D + 12. Cos. D Sit. % à ill VIC — (V2. Sin x — Sin. 97] e. © © © e © » © @ © (a) a V. a. Cos. V [Cos.* 9 —(V/ 2. Sin. Sin. PD)? ]1—2 Sin. Cos. sed V 2. Sin. Cos. (8? »- VIce^9 — (V2. Sin. x — Sin. QY] : Habemus igitur pro maximo has aequationes, Reo mo, ^ nag id est, Va. Cos. Q Sin. y — 2 Cose Q Sim y = 05 et V/2. Cos. y V [Cos Q— (V 2 « Sin. ym Sin. QY^]—2 Sin. x Cos. YAY 2» Site D Cos. s; = et hae aequationes inservire debent ad determinandos illos valores @ et x quibus proposita functio , maximum fiat. / Si prima dividatur per Cos. Q erit, : V2 Sin. gy — 2 Sin. Q = os hine Sine gy = Vo Sin. O, substituatur hicce valor in altera aequatione, quae postquam divisa sit per Cos. x, sic se babet: V2.V[Cos? à — (2 Sin. o — Sin. DIT — 2V2. Sin. 0 + V2.5in. Q = o, idest — (Co^ — Sin?$) — Sin. —0o, — i Cos. — Sind = Sin p; Cos? = o Sino; Tang? p = 43 Tang. = iV 2, hinc Sin. Q = 4V3 = Sin. BAD et Sin. y = V2 . Sin. Q = iV 6 = Sine CAc; Ergo erit . £ CAc = Completa. DAC; et < BA? = yet DAB ; qua propter ZcAD — Z SAD = 90°; et inde sequitur, Zexagonum behefg habere aream maximam y si diagonalis major ipsius cubi perpendicularis sit plano dato PQ. Si autem AD perpendicularis sit PQ, perspicuum est, aretas AB, AF, AH, omnes simili modo, dispositas esse, respectu plani PQ, id est, angulos BAL, HAA, FAS -aequalés fore; sin autem hi anguli aequales sint, erunt lineae:Ad, AA et Af aequales in- ter se. Porro manifestum est in hac positione cubi, diagonales minores AC, AE et AG , ita dispositas esse, ratione plani PQ, ut earum projectiones A, Aes ag 3 etiam inter se aequales sint; sed x Ac = aa. Cos. y = aVa.iMa mia ó, Abr a Cos. Q za 4, $6 = $a M6. © i rhe m Ergo Ac = Ab, et eam ob causam , si AD perpendicularis sit plano PQ, erunt lineae Ab, Ac, Ah, Caet.; quae ex puncto A ducantur ad angulos J, c, / caet. hexagoni, ine ter se aequales, Habemus porro, ; “He Tm gG 60 i GIDEONIS JANI VERDAM ^ gG = J(AG* — Ag?) = V Coa? — gaty enda yos oe e TE T TE $4 V3 — a Sin D= Petits Y scd ge a Ergo = vB — G = = VC — 54) E aV Qgq771N EE 73 et quoniam diets = be -isyó6, erit bg = cb ‘et gb = Ag = = Ab Ac = be, … 6 Simili modo patebit fg*aequalem esse lineae g et sic porro: ergo " hexagonus maximus &bchef constat sex triangulis aequilateralibüs 5 itle: igitar est regularis; liinc-seqüitur s Hexagonum quaesitum. tum esse maximum y si regularis sit. Quamquam à priori satis convicti simus. hexagonum fore maximum, si Sin. — 1 1/3 et Sin. y = $ V6, sumatuf , tamen videámtis y num haec i inventa’ Pz cin, ` ‘quae in mantis adesse debent, — dd SAN “Hae Coiidiliones stut: ^7 —— MÀ — EO M € i fua im 1". ut sint 2 et wy a negatiyae, did xem volgi b Hone AE tbivib sag 18 o 99, ut A, E 3 (uy. d Si valores" en et W supra, forme oa et zé Bs inventos', ° differentiemüs y primum respectu DP: altcrum respectu Dx.» aur, obseryemus quae in, Priori capite. $ 2. N. 8, dicta sunt , habemus : My. i. Lg Sine? io —2 2 Con? — Và. Sin. x Sin, 9. do? V [C529 — (vs Sin. Q — Sin. d)?) _’ 3 L9 Sin. ny — 2 Cos. Pym V 27. Sin. Sin D LA a iin V2. (Vs. Sin. x Sin. Hos. % — V[65.3Q — (Va «Sin: gj —Sin. 0)°] Cos 3 — CV/ 2 fre min Y ias si aequatio (a) differentietur respectu g erit . DY is _ M8 Cos. Q Cos. s? Ou VIC — (V2. Sin. x, — SnI : Jam vero si in his substituantur valores inventi Sim. Q = $ V/35 Sin. y = $ V 6 caet. , habemus tandem , A à s dB vell ef ck p Cae Pon ; oe . £V6XiVsXV2:..7 sor EV zevs d pm tigi Une e à ivi on $V 3» t M Ergo 2. et et 22 2 habent valores negativos et 25 x Y =i-+# v6, quod Dos Nog? Dx? roductum multo major est quam i) = 4, ? ' £g 355 9. EXEMPLUM 2. Inter omnia triangula ,. quorum perimetra VERTI sunt, iud invenire, quod habet maximam aream ? Si ponamus Fig. 18.. AC = x, BC = y, et perimeter AB + AC + BC = 5 erit AB =p — (x + y) et habemus cognitam proprietatem , Area = z2 = Vip Gp =a) (ip) (AHI ip) t Est za o ee COMMENTATIO: 4p QUAESTIONEM/MATHEMATICAM, . .6: sadalanan. Ést autem ; | Ya TG kh ip Go 2 P — 9) De ag Vit: Epe 39. (EPT 42 Cd 2 8D) z- ‘Ep (ip — 2) ed — 3p) HEP Cpa) CEP rr ou WP As Hie oa: V GALA = S) EAI LGE E om 822 uL Gu T occ. xl Y Et cum pro maximo habeaniüs by os »3y 2 0, erit zoet ELGEL-ID Gp-z—s—)4iD =O, et ip GP—*) Gp — den de d = o, id est, ip te + p03 Ep = dy UL gE pS, - Ex prima aequatione deducimus y = p — aw, hinc altera fit: y 2—2 — 2 (p= 23) = 0, ex qua x = 5p. Ergo y — pap Sap „Igitur erit x = y = ip, et eam ob causam erit etiam latus, tertium trianguli. I PE quapropter ; Triangulum aequilaserum , seu- regulares hgbebit. maximam aream; th See etiam ex geometriae. elementis ;constat, Clade : "Ter vm stie 39 w runseqi essoloy og Habemus porro, eN ER TUB CUM eo BEES Tolo i ITE ES a T Vee CEP — CHP — 9) Ge +9 — kp)? sl TEGEL — 4) = EP — 2) icis W Vip Gp — 5) ip) sh EP) “ut otten Daro Ep Gack 780) 77 i0 Garr Der PGP). 18:139. wl DIW oc Vip. Cip: 0m 2); GER 0:92 weke 2748220 s Ergo si substituamus x = y — $ps habemus, ... do sur (69 8 Qu 25 jJ yy mue V35 x Ja oy, aT a. - 25 2 que adz = 12, major yz vs FS a ter ut o ortet et sunt ‘ne ativae et hes „Qu prop ? P. 2 De T E gi hr pie i "Jy est quam (2E tig 3e «011305. Ji aes 3. Aequatio. superficiei dinda. recti Fig. 19. cujus axis AB posita est. in plano coördinatarum XOZ , et transit per originem O est Gad Uy Hz? — oaze — Hr? = 0, (13) (act b denotantibus quantitates constantes, positivas, et r existente. radium cylindri ) rogatur. inyenire tales valores x et y quibus z fiat maximum aut minimum? Quandoquidem superficies cilindrica ad infinitum extendatur, sursum et deorsum ¢ pere spicuum est nullum maximum aut minimum adesse: idque ex Theoria exposita erit confire mandum, a bi j i Dae — (12) Vid. Cl, de Gelder, Begins. der Meetk., VI Boek, XV Stell. $. 449» (13) Vid. de Gelder, Begins, Stelk., $. 234. pag. 325. , Hs 62 GIDEONIS JANI VERDAM > aequatio differentialis sic se habet: aaide = 2b)? dy + oz Dz sax (œ> 24392 0; (aas = -— Det AVD F (22 — euet D= M hinc invenitur: s i Er A do i adz, y wi, apy ds = a maar i T Gem ame? pro maximo aut minimo erit: —— i Z 1 : i toten om nu Mosis ate wn ende, i z hinc x = 7, ety mo Igitur data functio erit set a aan EN id est BA n ui Ergo valores ipsarum x et y ita sunt, ut ipsi 2 praebeant mullum valorem, waspeopeer nullum aderit maximum aut minimume OBSERVATIONES. L ir. OsservaTio I. Het paca exempla , ‘satis, ut —: theori expositam illu- strant, ut non opus censeam plura hic adferre: namque regulae faciles sunt, et ab omnibus intelliguntur, eamque ob causain quaestionum difficultates non versantür in re- gularum applicatione 5: sed in resolutione aequationum diffeaentialium z Hoe z AN - Hae enim plerümque sunt admodum. compositae , et quamvis in. exemplis traditis ea re- 'solutio facilis fuerit, tameh in functionibus duarum variabilium haud raro est, il'as aequa- tiones differentiales , esse quarti et superioris gradus; immo in his facile dantur casus , quibus resolutio exhiberi nequit, Idque praesertim occurrit in functionibus implicitis : namque tales functiones semper ctiam referuntur ad superficies cürvas , eaeque functio. nes tantummodo praebent facilem solutionem ,' ‘quae pertinent ad superficies curvas see cundi ordinis, quarum aequatio generalis hujusmodi est, ax* aft ait A obzy E oba Fyz p ace cy P az Pm 0. (14) Sed quandoquidem tales superüelus multitudine valde sint determinatae (15) manifestum " est (14) Vid, Hachette, traité des surfaces du second degre, Chap. II. $. 1. pag. 142. att, 95e (15) Superficies curvae secundi ordinis praecipue quinque sunt: scilicet Ellipsors , Hyperboloi- des, quas Galli vocant Hyperboloïde a une nappe eta deux mabpess paraboloïs elliptica , et Hyper. bolicas Vid. eod, opefe pag. 169 et Ef. X COMMENTATIÓ av QUAESTIONEM MATHEMATICAM, 63 est, eos casus, quibus functio implicita ad eos: superficies pertinet, paucissimos esse (16). I2. OBSERVATIO II. Nonnunquam tamen. tales- functiones: "compositas evitamus, si loco duarum variabilium , plures admittamus quantitates variabiles ,. sed tum etiam tot dentur aequationes conditionis > quot variabiles insuper admisimus $ Jretessé vest. “Ate tamen etiam in his casibus. accidet 5- ut ad sotütionéii ‘ vix piéveniamus "ML Hoc ma- nifestum erit ex sequenti exemplo, geh ue e oce ans Lo 36 k 13. ExempLum 4. Datis quinque lineis. 4, b tj L2 t. FR 203 construere penta» gonum , qui omnium pentagonorum , tisdein. Tinei? ċonfectoriim y habeat maximam aream ? Simile exemplum nunc ponimus , ac posuimus , in antecedenti capite > loco, modo cie tato, et quidem eam ob causam, Ur, quam luculentissime appart, -quam insigniter au- gentur difficultates, si functiones duarum variabilium tractandae sint; cum vero functio- nes uriüs: variabilis, iisdem fere circumstantiis generátaej. mula dil plene ipraebeatit. Si anguli oppositi EAB, et. DCB pentagoni fuerint determiliàtae magnitudinis , omni- no esset pentagonus ABCDE detefminatuss ergó si vocentur wet’ y5~ area invenienda est in Aunctione ipsarum x et Jo St Ard boudin ita Te ni Spr ‘ut area illa - fiat maxima. - - Quamquam ex Matheseos fonte aream. i in | fis ctione As. b, Eas d en 4 et J. invenire possimus , tamen ea ratio nobis non praebebit. unctionem , tractatu "facilem , quare aliam viam ingrediamur , et prdeter variabiles wet etiam” cadinittamys dùas alias , nimirum Z4 BED = z et BE = y; sed tum etiam qugeramns, duas Fast conditiones, IJI Est autem in triangulis BAE , BDE et BCD... TA WW BE? = AB? + AE? — sAB „AE PA BAE, iod id est: y? = a? 4 e — ac Cos. x wee Ca) BD? = BE? HDE? — BE . DE arg 5 Ie ergo: y? + d* — ayd Gos, a= Wesp c? — abe Core y 0 (8) Hae aequationes (a) et (B) sunt aequationes conditionis, quibus mox utemur, Ha bemus porro : : ecitisdad ait Area den ABE = Zae Sim Es » „BED = avd Sin. dy E BCD = fie. erit Area pentagoni = = Pu LUE RETA qid wom iae Toss zi The Sin. F We Dd Sin, £5 quae cum maxima esse oporteat , differentietur, , eritque: Dy = iac Rise + E Con y W oid Sih, s DVH Iyd Cos. z 92, ag 2? ae Ces DE pe He Cot Hind Co; d: SM Sine D, eR he eur Ae (16) Cf. Cap. I. $. 3. "Observ, ‘Vit. "No. D a or ere To ew Car) Cf. Cape L. $. 3. Observ, IV. No, 19 Lb: im RAD, Crd Wie d) 64 A GIDEONIS JANI VERDAM iz seinio Ca) si differentietur , habemus „ T. Ó € wes Sin. x (35, ergo 3 246 Sin. x Dr , . é ido pe "P oo5teti IIT i! "res zords j a d Ex Aegon, (B) differentiali . „abe Sins y. MSW ad ie z w di oyd. Sin, z De Sequitur (00002 be Sin. y ved Cos, Zo Wa i d MN CoU WE, E “yd Sin. a m yd X Sin. a vafa "ddest, v puta | Be d ges ARATA be «id obom « ool i h. AN faiga Mnmod ent : : i ^ deg “be Sin. y ‚yd Cos, Z x ae Sin, x. Qe i A. mor vd How; yd Sine z be Ani n cs „Erg si valores n et: hu mou ina uatione differentiati 2 habem j Bang hirci ne dee i "^ Bw erf M des Co. s Bp Me Coreg. de A p 3 jO ishiogs tes apa jas x3 30:9 atas ` ? I is. An ^ ade Sinez Sin. s g Hber cw ox m7 Cuz Sins Ì des ; y 2 ac € debique, si Oninig mulciplicentur ] per ay et fite eg f - e A SARNA mes t | Wz egge: (Coss m ds TRA Sit, as. $^. jorg DROI AUDIS eeb Sin y "Cos, 2 f Cx QU 43 ars US + zhe (ee x + ——c———— y Sine z eet) ve w T atti neit 1 ze a Ergo pro maximo habemus has dequationes $ zal Cd ray Ps B) WurycCo E “8 125. bi 357 rra xc, USE TU ‘Sin, a) —— ea D C &) Wr Le E $y “Sins vC Wa = rt » 9 Cos EN 20 : Bik THESES X LOB Somme? Ni! E 2501997] [23 : UN e i9 : P € 23 | ex altera habemus : Hy Sin. z Cos y + Sine f Co. DE =o o, id est; Sin.’ (2 4 = Ge Ergo ; ze f>; sive 180° sive ort horum valorum autem z -+ y = '18o Valére tantum. potest ; quo cita z = : 180° -— I ergo Sin. z = Trae 3 Cu a == “Cos, Te ee re * ox wi ot. ae sf Sic prima aequatio fits” à : j . up Cis og Fg NO au bien tt» “fine, wi, oy eG 43 kt- d epa ars x, ve cco bid Aequatio (BS etiam veder i M^ P+ — obc Cos. y = d^ ee Wh: gvd, Co. Jo. Je. 3 .] ) Ergo (avd + ebec) Cos, y = irh: pip fn Lom esei Qi Ex COMMENTATIO- av QUAESTIONEM MATHEMATICAM. 65 Ex aequatione Cy) sequitar , kn PA i Sy al ; "ot Wd REEL Mee inu | AC deed, adh: (or vemm, 3 a te — 24e Cu... . (Ce) haec substituantar in aequatione Qè): As M iy VALS 4 y om Sine Ads è d? Sin. x (ss: P LOG Osy E a ki "dk ore 0) 51) quodsi aequationes Ge) et C£) rite devolvantuy , shabeniuss : d? Sins = (ee) Sin. ix Cos ?y + 2 (a? c Sim, x Sin. y Cos. x Cos. y 4 arte Siny Coss? x: — 2ac Sin. Ex Co.x Cosy — 44e Min. x Cos. x: Sin. y Cos. y -]- aae Sin.*y BMR Y HIPH len dl PE e. wate No teu Wine (Lb. alise obere (E) obc Sin."x Cos.*y + abc. Sin. x Cos. x Sins iy Cos.2y 4 be Sin.?y Cos. y Cos? — od? Sin. x Sin. y . Cos. x Cos. y= > Ee 4-2, Sin. x Cos.?y Ha (0? +c? — a?) Sin. x Sin. y Cos. x Cos, y + (P -+ c — a) . Sin? y Cos? x s Kia wi lm 7 tke v. A-S, hae aequationés , inservire " debent ad determinandos justos valores ipsarum x et y; quandoquidem autem, Csi lóco S2. x substitiianius V(r— Coi), atque ex aequatio- nibus provenientibus » quantitates radicales seu irratiónales reducamus , ) aequationes finas les sint moni ordis, eas’ "^résolvére - non possumus generali modo: etenim „ex A/gebrae principiis constat aequationes superioris. gradus i si | excedant quartum gradum, posi “modo, non posse resolvi (18). ` j -Tentemus'igitur alio modo problema solvere, Aequatio (£) praebet =) |. pa Sin. (x d- 3) . Cos. y — 2d? Sin, (4-32. Cory. Sin x = = Ave + e) Sin; a (+ at x) — d Sin? Ca H y) —@ Sin? x, sive (09 4. c? — abc Cos. 9) Sin,? € + J) "m Sin. (x T y) x [Sing «x T — asin. x Cosy] =d? Sin$x; idest, (TH — abcjCos. y) Sin.® (4 4) dr Sin Ca 4-3) . Sin Ce =y) =d" Sin. o + e — abe Cos. y) Sin (x + 5) T 4* Sin? — d Sin? y = a Sin”. 4. pug dro “OP fet abc Cos. y) Sine (a by) =d? Sm E eA ~ "aequatio (e) praebet: ` yaf (2 He 2 ahe Cos x) Sind (a y) = d Sina £. j Hae aequationes si devolvantur, aeque dmplicitae erunt, atque aequationes modo inven me, quod per se patet; sed tamen ex his aequationibus, pervenimus ad generalem enun- Ciationem , > quae tribuitur maximo pentagono; 5 eaque ests. omnium pentagonorum one lite neis confectorum, 2 ille gaudet area maxima , qui circulo inscribi potest. 1 Namque Si ex prima in altera substituatur valor ipsius Sin. ( x + 2). erit : Ini e i Te = oae Co. x . yate ifa abe Cos. y - DOUMA TNS rz - ( 29 „dr Sin. 3 sive (18) Vid. de Gelder à Beginselen def Stelkunst, Ù Afd, X Hoofdst. $. 704. bls 374s tt^ 4 I E 66 ' .MAZ OEE TERS VAE RID AM MOD aè Je? — oae Cos x D? HC? — gbe Cas, $ o on Sing? a 0 ea Ee a, se t "03 á autem EABCD est circulus, » circum pentagonum circumscriptus, atque- ducantur radii . MA, MB caetera, erit; ob AM =EM =BM, ZMAE-ZMEA; ZMADZSZMBA, ergo ZEMB.= 360° ~ 4MEA — z EAB —Z£ABM= 369^ — ( ZMAE + ZMAB) — ZEAB = 360° — ZEAB = 'ZEAB = 360° — 9 Ennn = 360° — ox. Ergó'à si MK perpendicularis: sit Jineae BE ; erit ZEMK = = P ZEMB S186? -— sive — EK 2 SBE BEL ype BEE C suh pei age Cai.” ME = Siz EMK ~ Sina T 94$in. x ¢ ME" = E RETE sug din f ~ ; ae. modo erit MB?. aut MC? : Oee os . "NE d Y AE EE TAA M LT. . 2 È. ER wh WE 352 MC? = BD? ot 2 = obd Cos. y Ux eaae A 4 Sin.” 7 4 Siny du i sed, quóniam fadii circüli òmñes ‘suat dequales , erit MC? = : ME, ergo. ind. dà a? + & — oae Cos. x LE pP obe Cos.y va mablupebarup T 4 Sin? dine u taaiheid 1a m Giay audia xi ee acar 4 ct — ale iss bin. Mil 2 Sine x f Sin,? a wi 42 f que quae aequatio cum. eadem sit atque aequatio 'CK), quae dedueta, est ex. x aequationibus imo o, = ds daz geen. Ne ape en wr ipee qui circulo-inscribi potest Hi epi } : Ad hanc, ipropositionem , qua quaestio partim soluta: est; pervenerimus , non "odo: ope Theoriae de maximis et minimis, sed etiam opé figurae proprietatum: certi sumus ade fore maximum, sed ob aequationes (1) et (225 quae resolvi nequeunt s. neque etiam dijudicare possumus. ‘ope secundae differentialis , utrum maximum adsit nec. ne: et eandem. ob causam ipsa quaestio, prorsus resolvi nequit, . Namque quamvis. pentagonus maximus: ille sit, qui circulo inscribatur, tamen, ex datis ejus lateribus 45. LI 4, et es, illius circuli radius inveniri nequit: etenim radius inyenitur formulà, s . ,. -owni obs dida s Radi = E E s ae Cos. x » 4 Sin x in qne autem x incognita est , quae ob ationes indicatas , ge generali modo. cognosci: non potest. i 14e OnsERVATIÓ p3 p A Anet drum. varübilium dantur. ‘etiam casus, qui- bus primae reliquaeque elationes differentiales infinitos magnos. valores adipisci possunt, seb f a bappss aal} 3b ia 22t19i38[ 26 I Sin autem cum valore quodam ipsarum 4 let Ys ae Ve "c, fiat fabalte magna, oportet etiam ut 5 dz fos valorem acquirat, Namque, uti ex theoria punorum tangentium DI e? Sh aib Qt 4 cone COMMENTATIO ap QUAESTIONEM "MATHEMATICAM. 67 2$ Dz constat C 19) » si data functio referatur ad- viper curvam ; " ae es s denotant tan- et hae lineae determinant positionem plani, quia tangi superficiem in hoc puncto; ergo si ie V. C, fit = eo, indicium erit, unam lineam ‘tangentem perpendicularem esse plas no xy, ergo, cüm planum tangens per hanc linéam. transire oporteat , illud planum etiam -perpendiculare erit huie; coórdinatarum plano sed si hoc jocum habeat, planum tangens etiani: perpendieulare erit coórdinatarum Plano 3 8 ergo altera ‘linea tangens, quae etiam in eodem tangenti plano posita est, itidem perpendicularis - erit plano illo coórdi- natarum 5 sed hoc fieri are ‚nisi habeamus s Lm. Cáeterum si fiarit i Ss Os. Et h Meran: Aeron at a maun Ils. De EET =p aut si i fiant 33 et xm eamque ob causam etiam M Mm? «egulae de-maximis et minimis traditae non valent, sed ut detegatur maximum aut minie thum-eandem régulam, quam in Cap. I, Obsetv. II. N°, r$; dedimus , sequamur necesse est, Similes observationes, quae eo loco inveniuntur, et hfc valent: cum potius hicce casus pertineat ad theoriam punctorum -reflectioris solidorum (belg. Ligchamelyke keerpuns ie, )- quam dd theoriam de:maximis et minimis; uti sequenti exemplo: illustrabitur, 15. EXEMPLUM Se Fig: ot. sint OX, OY ,-OZ , tres’ axes orthogonales in origine o collocetur centrum baseos coni recti , cujus axis ON igitur coincidit eum axe coördinatae vim OZ: si ponatur radius OB = a, altitudo oA = s OR x, en Ei y» iain erit asta — Bijus cont 5 ER eN Min. a, aso move EP. Erger eure evince maximum ordinatum z ipi superficiei ? Bout. 55. ol Ex figura manifestum est, OA esse maximam illam ordinatam , quae habetur si ponatur x = y = 0: theoriâ ergo idem confirmandum est. Est autem differentialis datae aequationis, … TAE EA OS: BR Ha SE 3 a TEER TG a V? ED Ergó“ de i1 rA Dz ib 2 re VT VFR) 7 3 Tac VED his aequationibus: satisfacere non possumus,' nisi ponamus xr = o et y = a: ergo si adsit maximum aut minimum, # = o et y == o, sunt valores quibus z fit max. aut min. habemus poro: > 7 niai "wr rx: í | pt $2 19). Vid, de Gelder, Diferent, Reken., S. 148. pag, 445 et seqq. ^ brin Vid, de Gelder, Stek», $. 233. pag. 324. e LOI le 68 HATOI DE O/NIS oJ ANI V.EoR DAM) jt FOG) PH FE f TIT Qiu VEM b yeas j PI EQ PE) = Vn any Ergo si PP peces pw 4 —oetjc-o, ert - : ye aer E «itr oae cast f itidemque reliquae. relationes illecengisies infinite magnae fiunt: quapropter , ut yo mus maximum a minimo ponendum est in data functione, loco x = y 220, x m= F et — i5 y = + het — Az qua ratione habemus: ambi Vo d P) imd o yan ns pro s22j =o, fit z c bs quod si ponamus 4 et y, aliquantum minores-et majores erit uterque valor ipsius z minor, quam valor &3 ergo erit z = 2 maxima ordinata. ^. Sed si quaestionem propius intueamur, A erit potius punctum reflectionis solidum; qvam punctum maximae aut minimae ordinatae; quoniam in puncto A ordinata z crescere desinit, et statim , eodem regulari modo , diminuitur, ac primum crescebat: et quamvis data aequatio ad‘ totam coni superficiem pertineat, tamen, nulla ratione habita. valorum positivorum aut negativorum x etj, revera.non plus praebet, quam partem ADBE, cui pars altera DGEA perfecte similis est. Si) autem hoc verum sit, OA non est maxima ordinata, sed OA est terminus, trans quem ordinata 2 crescere desinit, . ) i6. Haec de maximis et minimis functionum duarum variabilium,.. Quamquam, enim ea, quae in Observationibus I, UI, V, Cap. I, dicta sunt, et in hoc capite observari possunt, tamen prorsus opus esse non arbitror, ea repetere et separatim illustrare, quips pe aut sint tam simplicia ut nulla egeant ilustratione , aut ejusmodi » loco citato, memoe rata, ut non modo de functione unius variabilis valeant; sed in genere ad functiones quamplurium quantitatum variabilium pertinere possint. CAPR sU oF TERTIO M. DE MAXIMIS ET MINIMIS FUNCTIONUM, TRIUM PLURIUMQUE VARIABILIUM. Quamquam investigatio maximorum et minimorum functionum, trium, plurium- que variabilium , frequens adeo non est in scientiis Mathematicis, tamen 1psum argumen- tum postulat, ut et pauca de his functionibus adjiciamus, quo melius appareat, theos riam, - COMMENTATIO 4» QUAESTIONEM MATHEMATICAM. 69 \viam’, ‘supra de. ‘dgaétionibus nius ‘@uarumque ‘yariabiliath expositam , pus, esse in VE functione , eandemque viam 'settipef esse: ingrediendam, c It Rátioj quam in antecedentibus capitibus secüti simus, postularét, ut nunc etiam n afhan in maxima et “minimä, fühctionis simplicis y = 9 C, y, » ) et fünctio- nis imipliditaé Q^ (73 #3 y,'2) =X 0. ° Sufficere'autem opinor, si de maximis et ‘ininimis fünctionis simplicis y = @ (x, Y, 2) dicam j; namque; ex iis, quae supra de maximis et minimis itplicitarum. funetionum dicta sunt, quam luculentissime apparet, eorum in= vestigationem iisdem parere praeceptis's quibus maximorum minimorumque inquisitio -sime plicium fun¢tionum ,- subjecta gt: eum tamen omnis difficultas versetur. in resolutione aequationum - differentialium et primitivarum , quae cum illis conjunctae sunt, "pie Te- _ Solutio non. pendeat à Theoria de. maximis et minimis. 00% oisi vo id 3. Sit igitur y = Ọ KEF y5 z) functio trium variabilium , et, ut maximi aut minimi «conditiones ‘statuamus, compârêmus ‘inctementa, ipsius setaa seu ipsius y, cum maxima facta est, aut minima, si quantitates 2’, J’, 2", (quae denotant valores ipsarum T 'etz in maximo aut minimo?) increscunt sive diminuuntur, quantitatibus quibusdam a Hh k: eodem enim fundamento nititur theoria de maximis et minimis functionis trium pluriumque variabiliüm , quo ‘superstructa est methodus, qua maxima et minima functio- ‘nis unius düarumque variabilium i inveniuntur ; “crescant igitur primum quantitates 2’, y’ E quantitatibüs admodum parvis: As # et deinde iisdem: quantitatibus decrescant , et ha- bentur . incrementa seu decrementa w BA functionis$ his seriebus NW pd e T aT ti Bs CNET Ht Se Saas hk x y bor d HE 4 + +} Lose sa bide is Bt Sy! Zap il tn ete. api bye Terum n "pii sd 4 E = sete CI)» : id est, brevitatis gratia: u = [AŻ + Bi CE] + 5 [D42 +.: aE Ai pa Fi? 4- 2GAk a art HIJA [ caeteras - wc— [AA+ Bi -- CE] J- i [DZ? 4- 2EA + Fit + oGhk + oHik T IE] + § [ caetera. Si maximum adsit , utrumque w et w° decrementum esse debet; si minimum locum habet « et (1) Ex iis , quae a CI, de Gelder; Dif. Reken, $ 74. bladz, 177. dicta sunt, facile colli- gitur seriem Taylorianam, casu trium variabilium, illam formam induere: caeterum vid, Il. Lagrange, in Miscell, Taurin, le c. § 6. c70 Joo GT DEO NIS0: PAND aV BIRDAM 55 ‚wet o incrementa; denotent necesse: est 5. ergo: plimo, ‘casu, hoe Mangerie si wet u^ wardi de sit negativum , altero;aütem casu. positivum; .;.: 9 3upusbnuas .onoii»uul eivenp Quandoquidem. autem 45 Jet. kiy vel minimas supposutimusa. eam. = causaut termini. . secundi. serierum , erunt. multe minores. quate termini, primi, quapropter valores. posie - tivi aut negativi incrementorum: @ et w’ sine» errore FEO ex Mida — aut mammie terminorum primorum 3 shabemus;igituf, <= oq .«) © = v elilomie ain $ SIM LAM uth ure sx v IPTE a en ee T. T In his a autem , uti ex ipso Theoremate Branne ts DE, Ye et em i. 211111 C & N X < v) o i ji P , norant relationes differentiales, quae; locum "habent , ; ‚cum, yariibites; aats z JUR in id est ubi obtinet maximum aut minimum, arts le saidid JUs 149 nori emixscr Hae relationes igitur ejusmodi-esse videntur s. ut post maximum „Aut, dining mende: incrementum .positiyum , ante illud autem incrementum. ‚negativums cum vero id absur« dum sit, tales. valores ipsis relationibus y, seu ans: talem valorem. ipso termino primo i adsignemus, necesse est, quo incrementa a.et e' pro, maximo: et, minimo,, negativa et po» ‘sitiva fieri possint; hoc autem. nullo alio: modo, pe » nisi ipse: terminus evanescat: ergo m" maximo aut. minimo erit z; dois sui iso use Bibra winced y t y y Vert ent 2 arme HE ae pu short. kos a "erg T TE de U . 7 " -— T et, M uu i etk, nisl exiguae , famen pas ore, liábere non . possint , ^ ~ habemus in maximo aut minimo has tres or Ju £T T.. eu t4. AS sp ac E " idu R 5 0555 Ore “ar v^ 5 v6 og OB ETE OF Sa Et quoriatá »;generali modo , hae stint functiones-trium EE xr ete, optime inservient ad determinandos uw earum] hd gend uie vip propositae functio» nem maximam aut mitimame ^' b Hy. L ms LE KE Si autem termini primi serierum positarum evanescant , bend vh bitais . seu) ks a =o = + [Di 4 EA + Fe AGH + olijk RIP] | PUDE haec inerementa habent eundem valorem, qui autem pro, maximo neg itivus , pro minimo yi ed esse. debet. Sed "t ‘di jidicandom hoc sit absque incrementis Lh. i et Ay sed quae in maximo et minimo eet, habent, conemur terminum diit in ‘divin trans. formare , ex quo ta talia indicia sponte, oculos incurrant. , , que sequentl modo instituitur s Á ` g n erin at WT f oo sl JR 925p g?l it i. smoilidciicr’ sub 3. H3 e manatrotye t tas? COMMENTA‘TIO ^» QUAESTIONEM MATHEMATICAM. “5 m er row hr N » “pe GER + Fit sok ak. le = =[ pa akan d Tio TI AEG „kij. X pas p fre Be] + [ue Ce] + oH ns a sie super migm drm sized Sot i x P =P » [^ t doge]. + bp-i eta LB rn AA i; goroisibnos Lit ^g Caet, = D ht ptp) ta p abl ob ck "i ydi in59365115V9' t2 E? » E à; G? fac autem F ES Gi hs ins hys 51 5 "odis ptr das sin «$$. «5*0 sed , uti in Ca; apite T vidimus, MEME me. A ME my dii yA G ote Dow y “8V9 4.1 Ip9299It3V e€5530133!31 29 4 sv W: erit terminus secundus j j| EUVIEGIE 3 [d mu» 39 siu D PUn deny. ins ^v SD) yk ¢- 2 5T ys jii E ‘terthisiug Bégatieds a aut posttivüs. fit si LON EE i - d | I T ), 318223059. e RUIGTIST gi ]. 2$,,3Uf 1119) atti rs BIOI JLE ,2DXTIRDIO exijno> maus ie .seasba s Ded imet c disc den ft, eun. iron e desde no muisibai , eubriuadé os intopri6! abe euiteup epa Lisonitde muts negativas aut positivas: sed ex (s. orn has: ip negativo aut. Jua seguitar: e e negativan a at positiva “esse “opöttere' ct Biot 00:214 , arabuss.. e tos aeos i p. eis . up (isdem msns: DAT pee ee ape " T * ‘Ergo’ si substituainns, ‘Toto’. “ay P e oy eorümi valores , habeinus Pro maximo aut minie 12301358 t. rts .9 VÍ . imo; has Amon inim ut “sine pingi v wh =| ne etl 5 ». negativi aut mul min e JOON ^5 ipse eesliga 2 oat i ad G2 quitur autem F et I esse nesitives aut positives et » SES; —- +o “o gitür si ‘substituamitis lóco Dy E, chet. ‘reläfiones difrerenitidtes habetur haec regula , "qua waxithem : et minimum indicatur et distiriguatur , ex valoribus negativis aut positivis "relations RAON der je in terihinum secundam serierum positarum Che hant Adige! tv gyo 2y. "n Pro maximo requiritur, ut fiant 2 RIS zi» 5 "x negativae , pro minimo, eaedem relatio- BES positivae fieri debent :/sed ; tum pro maximo , ‘tum pro ininimo: sehnitiites — i adsint necesse est. Wide ke paa: A sie ME E dy Ww» ^ Gr RN, ob man X ilc "T PY PL hed, is m ae mid gt omg * i bot : 3 (2) Hae regulae etiam ium sunt a "PERS in Miscellaneis Tauri, loco citato, $ 6 * ‚2 cons S EBESNIS. TANI VERDA Mio) vA ARES 2 Vy y oy ww pf aie DELEN UT DP STAN 3 1 Qu - 2 «QJ Sry Ò d F Quodsi his conditionibus satisfieri ` aequa aberit maximum, aut minimum , neque etiam " = Hi ^ J- be à t ¥ =n * adérit maximum aut minimum. si 5e aut Ne 3 aut e y separatim aut simul eva. LL LEE nescant, dum caet. non evinescant tum enim Sangi modo c onditi s dum 55299? Desde ^ ies onditiones e i vy + 11980 - propositae obtinent iem PR iderun $a. 'si, $e» y 3s s. caets evaescenibus, 2** a» yy { Lo eter BO rn Dit yb ir habeant determinatos Forest Vosa "uis relationes Ganesan; eva- nescit terminus secundus, seriei positae: tum autem valor Positivas à ut negativus ipso» rum incremiéntofum wet w-peridet- 2 :vilore:positivó «aut négati ot términi: et cum ille valor unum incremetitum reddat positivum y. alterum. negativum; portet, ne in ab- surda incidamus, ut totus terminus tertius, aeque ac primus "terminus , "evanescat: quod si locum non habeat, certi sumus maximum-aut iifimum non adesse. Si autem contras rium obtineat, terminus quartus, si eodem modo transformetnr ac secundus , indicium qpraébebit et “disctinien. fnaximi et fitiimis et sic porro. ) xa bos tatwifieny jua aevisag: 4. Ex his igitur cernere licet, eandem Methodum. qua, maxima et. minima pounds unius et duarum variabilium determinantur á easdem regulas etiam praebere, quod ad „functiones trium variabilium; atque ex hac. convenientia. haud incerto. coneludere possu- mus, eam etiam valere in, functionibus. quamplurium variabilium, Ne autem inutiliter ‘longior fiat commentatio in tales non inquiram’é itidemqué “omittam "Observationes in di tecedentibus capitibus factas, utpote quae sunt generales , eaeque ad funesjones plurium “wariabilium facile applicantur: sed finem a a huic Carly oh T primae comme tationis parti, sequenti exemplo. pe ‚5e. Datis duobus globis A et E Fig. 29. Moi diria Fi massas Variis "s rum laborum elasticorum s. ita ut, si globus primus A percutiat secundum B y data velocitae te y y secundus autem percutiat tertium C „ velocitate ex prima percussione acquisita , et. sic porro, ita ut globo postremo a hac astra nd 2 anger ay of here aard mast ma? (3) Vocentur massae globorum. datorum A et E, Me et "n et massae To inem" diorum Fafo Ze ; à 129 228094 stik 1 i * T bu. Si C3) Hoc ie antiquitus cognitum. erat, fuitque Hu g er idi? qui primam AA APN des ait, Lagrange illud eleganti pulchroque modo solvit in Miscell, Taur. pag. 31» art. I5. Eum. que sequamur liceat... oun oil al 4 raad on tan erilzoquo mise sutrgsr enl rt ae COMMENTATION > YQUARSTIONEMI MATHEMATICAM. —— 79 SSi Globus élastichschjus -nassa estcM:,-perefitiat aliud globum». velocitate v, dum hic, celeritate ¢, in eadem directione n piel ille „verie alterius ‘globi celeritas.c post eoim: Qn (34-00 415 s.*.* tiq initio? contro hoe i 2610 toM or ht. t lup feest qu gilio 9 maag ni? wit rs ad Sc 24 fODGIOM Lc: X Cadens ACCP) (aM) V6 “si igitur corpus: cujus 4massa'est x quiescat, Mdeoqié - mulis. sie) eden 5 dc. quiret hoc corpus, post collisióneri vélocitetear. Jr) :— Gn s) (Re Ms de) ae z) ` R Li ; =M M Fx’ e MMERIMNHST sima stir ig. 322 bi haec igitut: est 'velocitas., E percutit it globum C inc igitas habit, post cole lisfoniem velden i à GEO AYE: eb > ae MS ee LON (aec uw VA. ig — t £ (de 2) GSE C s * (& E Tes PEE Vz Ur * Cri yee > ped ; id est, si substigamps valorem ipsius c, EU vere, LE is = ar ee ment „ade Due Sic etiam velocitas ae corporis. Fh ne- = o m. dd eee sive "d — F : Mpa y its zt CM + 3s FX otn ? ac denique valocitas postremi laid erit, [ o oe Sg me any va MP iR a= AAT. 16M Le eZ ane tt mt: OFAN GER atque i in hac furere s as ye nj 2 ita suit detérminandae , “at velocitas V fiat maxima, "Ut autem facilior fiat “dilferchtiatio’y OGutimur Logarithmis, eticque “Loge V me > Log. 16.9.M Loge LG go Logs a= "M td = — = dan Cs + » Pm. Li. €y ey OUS ge (E my Pri BAARDE KEE ^ Sic | si I eg VOATISINE Mmwrogror ongein Tutu boi. EET eizan pues ide "e s rur ear a eae we fits iaito ges sto Wie su m W gis AL pant sive si omnes termini i Day Boe i de am): (IJ F2) Cz 4- 7); dein dividantur, .. X mud S CED GPD CEDE en) © +D 045 ey | eii nm 150b. etter -gittey. at tes C4) Vide Grandis A PAT den A Balira, m I Fa pigs ol ‘anno 1764+ Desagulierius, ‘Proefondervindelijké Natuurkunde's IL Deel; pag. 110 et: n :alique, 050 K M OOACIBDE ONIS JANI VERDXEAM '—' Sb of NER ay Cog) (nie n) rem Lijit Met 2606 + de = Ripe (Maple py) QU des) Que o oooi mobs _ Sed omnes termini per s.y. z (M + x) (x +7) o + P e " m): dividi: debent» iv autem colligantur termini qui multiplicantur pet- Yes DJ et L02, habemus, _ OH) (249) — (at) Mta) s+ (2E) OD) 9 04-2) — na VEN ED LE s D sob uc id 4 OF) Gm —z (z+ n) nd jitah ed S ICE JONG * 2M abi. id est, si rite omnia reducantur > WO E Ep EVI enten AMETS ESTO Td Ergo =V. Mec suo MY; mend, oria Von cu emt EMED) GP) Y 36700425 De a+) Gm)’ Et cum pro maximo v= = 03 vs = 03 yag EO ess TM habemus ad ‘dew’ terminandas x, y et 2, has tres rans v E B My — 2 =o }.. "ME dea! [Sy viens 312 am- y Op unde sequitur A » 3 3:270 ym — z =o J . Ts Rip tie EROS Saiid Supiiob Ergo : MraSary Sytem etm lY . Hinc igitur.sequitur ‚massas omnes. constituere . progressionem. p » Si corpus. extremum accipiet maximam, velocitatem. Idque non, modo obtinet de tribus. massis. intere ‘mediis, ut‚nostro casu; sed iquotquot . sint, massae 4 LOL pus, «limum, tı zum accipiet maxim mam Vvelocitatém., cum massae constituant inter se pregressionen, geometricam. Agicur gn. 4 tis massis m et M, inveniuntur massae corporum intermediorum m inter. Mi et ma tot ine terpolentur termini, qui geometricam, _progressionem-constituant , quot Togantur corpora : sic nostro. casu facile invenitur ^ || 3 ^ "vri s nine $ OR a t tem Mti gym MPa am VAM y wii “i His valoribus utendum est in variis terminis differentialis nens sus aitterentiatis. inventio-s- si) norma vulgari: instituatur ; nimis. molesta e ests. quam, ob. ‚causam Lagrange, >, T ut hoc evitetur, hanc. sequitur . viam fac IV POT. MEGEN i: EED 29357 og IGE) 04» Tt É erit Eze My — 25,2 » TI ELE erom). Vocetur ratio: perpetua PT! geometrica. 7:5, erit, ia progressio, “hujusmodi; … A . M, EE ca: COMMENTATIO áp/QUAESTIONEM MATHEMAPICAM. 75 M, rM, rM, rM, rM, M, z, J» S5 a Ergo si hoc waar in superioribus valoribus , erits TN LA OQ I T NO. X.8 = CM ns "D ge TUM) 72M3 G * en AQ 3 m t TS £o. 8 — ou CAE AMY CER) E SMS 3s A a V ? = BM CM + 5 CIM pr FIM) ~ FMS Cir CÓ DV DV DV Jam vero si differentientur valores | br: EVE 3v Ww? os” habemus ob i. A A T Ma — x? = 03 x2 -Z3 = 05 ym — s cmo: aV pared ebat *e- 4, AMW, T BE) . eslucon atimibibsu ine oing "- ‘ai icit VV eu pos gc Wisdati 2 AX Za ns asm ui m Se hae Taie ^d ie we = zn. ~ = 22) z) =at 4 "y. aas. Š ng 19 q eu i og pr i Leu p ie eanrit 125.408 íi lbs ! ford j „Ergo Tu VON m L sar tole sb: eeudiiu i 102 8j i DV p: ony —- SarzM. „obri baMog uns ELETE Wat RTT cto munis zenviewbieros mons sF “We gagh [jv iaas9 Moos iogáM zus snusbown be sw cesia] Q2 Tue 75 Erienn. sub o uad: iewat shiost, 15dsb acid ia cum æ semper positive sit, verint — — nepuiney et: proa T m est maximi conditio. Habemus:porro.o 2000000 su amp nry 29330q0 tie zeke! AV. 223! aM; SMS Prem „DV — isl ndo aires X ^. EXC D i dws ain AAE natief send bon pantie be m amen cies seat? Virg Qe Via cov niin do (/ DV: y 1 ad bay asic wes MEO Sas Xr 48 AM jor dha Aa DL uia ooch aur 38292 Ex m Ee et wijst “quate Bô Pile, la, 39 229 m ‘ eligi OH a asoiy ae wq e3B Aizarseib emiaiM .2 denique. - llb. 1 i) paz dismo est 325 arki 1 “3 (x QUAS eo) ww) f TiS if Ge tee zen aL sm genes ü ‘ AF ~ Qm KDE a TOA. % SESS ee SIND 6 pod S mage est dbs fial dil 4 thio 18 w asado2ds 221ui . oissisz..stpuimrisish 518/102 DV 38.07. hasnt ev: 434 1D di vanjus hans i 2 fiet cum omnes conditiones conveniant , locum obtinebit maximum inventum, K 2 SEC. "s E EA ia 38 G 8; E üiolisupos fue it bi Eu V I % 25 MANE L$:9i&N; o VE NDAMIMMOS MA MN Mes VLL : EEDE EE m M MES. ay sting cudit endiMolbqse nr usismiti¢dve acti ia vent SCE" Ce TiO ^A LvT BRA yee P CHECE- S) Ce DR 1 IAXIMIS ET MINIMIS ‘Func TIONUM IN’ GRA- uma ae a dE Ir mam cem vm Sp 1) WER rv MCM IN DÉTINITARUM.— Ms) Ma Q V y oy SERRE PR CM SY (Mox de MS) MÁY = * n VET VE VE ir lad a s do gumeded —— € Sr a fuuisisiénib. esioley pins je CIN Ine] ^" 6 ENST R OD U OG T TIO | 10 Z- “Scam. EN lo EDAG — WW joco vM Ie Qa in parte priori tradidimus — Gar a idunve-tiypllenda necessa- rias, in iis semper requirebatur,,ut quantitates, de quibus maximorum aut minimorum esset infvestigatio, “innoteschfent in, in, fondue an VA adé, E qnibus penderent 5 id est, maxima et minima investigabantur ‚lege manente eadem , qua; hae quantitates „ cum aliis, a quibus pendébane 3% evant eóhjunejae Ciqué fer bhaiie determinata , OCI - lis proposita erat. Sed hic non est limes, quo ulterius progredi prohibemur ; namque > quas considerationes instituimus, de elemenú "tilius tüncüódis; quae- certa Rit detere minata esset, eas nos institui posse. de h hác c ipsa conjunctionis lege, quisque intelligit. Hae autem considerationes fatura difficiliore&i sunt; "Ham, ut SUpr& fariatio, quam quantitas, ut ad maximum aut minimum accreseendi „vel 1 decrescendi gradam perveniat ,. subire debet, facile inveniebatur, lege nnotescénte, qi qua i haec quantitás gum aliis con=" juncta essets^sic:munc Jége/illa immutante, iisdem principiis mpm-invenitur z quomodo illa lex sit oportet, ut quantitatum conjunctio ,oquam: propohit ,. maximum cfiat aut minis (| mum. Etenim cum legis húutatio mom detur a neies 5 etiam adest félatio harum quantita-- RE tum ad alias: sed haec relatio a 2 priori Glane indetérminata est. Brgoveûm híc non dentur principia,. quibus maindóru pru rg igatió ^ m “supra exhib us, ni- titur , m eka Me A ME traditd&f ged hag zs fi ote prin- cipiis , id est, ‚ex alio Caléüli , yam, different ialis calculi genre, Griagtur, necesse est, g. Minima distanti dlor punctorum URN se^invicem , et lines fecta, per haec poat ta transiens: haec est res omnibu cogni $ sed ene ut. fieri otest, nos “hance” proprietatem nescire , eg „sequente „guacsti nenr yd ie ar, innumeras cure vas, ACDB, AEFB rastera; Figs 335: quur pit duo dhap Ay er Briransixe po iit » cam inyenire, cujus longitudo. est quantitas minima ? unc i ior ia ete datum esf; non. constat determinata relatio , inter pra x et aps Wabe ma pee, sád:líáeé"felae^ tio, id est forma aequationis nene. ma jetatenny: invenienda. est. Longitudo. cujusvis curvae i me ri (canon a Nell ingame haec: snuva mumia iidernuido masoi a tmsiaevnor est a SNIMIO MUI supsil - “Je 2a COMMENTATIO ‘ap QUAESTIONEM MATHEMATICAM. 17 hsec. c eli, d et DI atque si- funétionert vor +997) calculo Tütegfali subjieia- mus: igitur cum bcp sive lex, ex qua haéc: functio determinatur, incognita sits hil coghoscimus, praeter Hanc: fünctionem indefinitam Sy CY FDI) igitur haec functio, tamdiu varietur, donec valorem minimum attingat, quaeritur. ’ En novum genus uséstióum , "quarüm' bots j^ ex summo” Analyséos * fastigio, quaeri debent; “et “de quibus; in ‘hae’ altera ` "parte trattare" conabor; tamen; utpóté tiro; qui'ob wires tenuis-' dimas! Hujtis iie pd, foret penittis Tiondum' tpi me sed sert ad su- Perficient lejus materiam tetigeri d 2 Ma" o4 * Ba: Icterus, qui iei ir ‘variationent’ ‘dictae ` itgi inveniendam 5 Vocatur CALs CULUS "VARIATIONUM 5 cujas inventor fuit summus Lagrange. Etenim,: : quamquam Jesi us Berrio diiis hüjüs- calculi indolem intellexerit ş 'et'qüainquam. E ulérus intee! grum fibrin" ‘cönscripserit;’ "quo ‘solationé? omnium ‘ejusmodi duaëstionu - continentur,” qude‘ad maxima” ét ntinima formulétim intégralium "indéfinitarum respiciunt, ‘easque cers! tis regulis subjecerit (1) tamen ille Lagrange, | omnem illam Analyseos partem res degit, et sub forma novi calculi li proposuit. Frid 4» Cum differentialis alicujus quantitatis, - dumis per litteram d, Lagrange ejusdem quantitatis variationem indicat per graecam- litteram minorem 35 igitur, cum Dx significet diferentlalem Ipsis. x erit Bx. 2jusdem w variatibi Qaetefüm quod ad regu. las hujus calculi, eaedem sunt ac regulae calculi differentialis, hac sola intercedente diffe- rentia „” quod’, “cum üin:aliqua: functione Q (: Ly Wp varcaete er VF y DY yt caetera ex ea: de- terminata functione, constantem, in genere „inter. se habeant relationem , talis relatio non adsit inter 3x, dy caet. ;.sed haec a’ se invicem non pendent; pro lubitu sumi possunt; quoniant, "ba supra cdiximus’s fers “qua "omnis herin in Lee IcaleulTo^ variatur," prorsus indefinita este : 5$. De hoc calculo , qui, quod ad quaestiones ‘de maximis et minimis pertineat, latise sime patet, a adhuc Scripta sunt 5 | quae autem — inveniuntur 3 anes ea Etenim quae, ipse inventor: Lagrange,. nobis el ET eo tantummodo. intelliguntur qui saepngop amet Anita es É eig sod iyol emjud 329 HON maup uit ia gtitesesmtg eonpalémol 3-lendp e mets bui, aisg enion aupeisy i y tonut 295 sufmidsmbdo mbi Ya Videatur Hiscock ajay caleuli apud. Mot nt uc [ am, Hitoire des MatBematiques , 4 Tom. TH Liv. I. $ XXXIV. pag. 352 — 355-. Haec historia. etiam „continet historiam de maximis et minis mis functionum Integralium. indefinicartm : his enim Calenus viftidtiónhi originem debet, (2) Scripsit Lagrange de hoc calculo quaedam in Tomo II et IV, Misce/laneorum Tauri» mensiuwn Postez. alio modo. indie re, quoad maxima pertinet, elaboravit in, suo opere des fonctions Analytiques, Parts IT; ChepaXH er XIL, p3g«.272— 297» Hac Methodo; autem non: utemur, „ Deniquei quaedam; eaque ut. mihi videtur, omnium, maxime perspicua, inveniuntur in alio ejus opis Mecanique —Às Tom, I. Part, I. Sect, IV, SII. No, 15 et Seq. Name K 3 qne 78. JAyGEDEONIS JANL.VERDAM. ... Alii autem, qui de hoc caleulo scripserunt „uti uden in-suo, opere Lecons. de cala cul Differentiel et Integral. „Tom. H,- pag. 721 sqq. aliique, suo. quisque ‚modo, hi aut non omni perspicuitate rem proposuerunt, aut in omnibus , quae . de. bac re cogitari et dici possunt , non elaborarunt. .. i 7 prob.. . Etenim sireum- his, ea, dainos, quae peen: ' scripsit. in suo je oper, es; Methodus inveniendi lineas curyas , maximi minimiye proprietate gaudentes „ seu Solus tio problematis Isoperimetricl y. latissimo sensu. accepti , quisque, videt, multum adhuc in boc calculo, si non inelaboratum , at certe non omni perspicuitate et copia pertracta- tum esse, Hanc ob causam, ea tantum proferam, quae. intellexi, etin his ipsis brevis esse debeo , ne aut; talia proferam, quae propter. principias; quae hoc loco exponere. non possum ,.) aliunde. petenda, obscura videantur , aut, ne nimis longam hanc, commen- tationem reddam... Exempla perpauca attuli, quoniam plerarumque quaestionum. solutio-. nes, quae in hoc.calculi genus cadunt, ejusmodi Ms: de quine, integrum volumen, conscribi posset, CAPUT PRIM UM ' DE MAXIMIS ET wINIMIS FUNCTIONIS imietstinsiin INDEFINITAE J£», CUM Y EST FUNCTIO QUANTITATUM, x,y; Z CAET. E A- RUMQUE RELATIONUM DIFFERENTIALIUM Shs » CAE Tes x s Dr i 25 2 CAET., CAETERAs i Zen Qs? Da? r P rincipia calculi variationis haec sunt (1). ost sepa ré phe ee 19, Variatio alicujus diferentialis , aequalis est differential ipsius variationis. ” j Nam, quamquam non est hujus loci hoc principium omni evidentia mathematica expo- nere, tamen quisque hujus principii veritatem, quasi e longinquo , praesentit; si functio quacdam á primum differentietur , tum varietur 4 dem obtinebimus » àc si — puo MAGI - T ;. * dade Lb Vind Bede ISI FO CIR, 7777 ers que et tentâm operam in Analysi praestitit, ut omnia fere Mechanices: problems, eo pere» duxerit, quae penderent a maximae minimaeve quantitatis determinatione, — . tvoemet (1) Vid, Ill. Lag range, “ate ed — T v Prem; Part, Sect, u pu 84 et 85e art. 14 et 15. : COMMENTATIO av QUAESTIONEM MATHEMATICAM. . 79 29. Simili modo erit variatio integralis, cujusvis functionis differentials, aequalis integrali yariationis ejusdem differentialis functionis. Id est si y sit illa functio differentialis, erit: S.J» Simili ido à erit 3 . 07% =}. dw: caetera et 37. fy = f^ 3*.y caetera. 2. His praemissis, sit functio proposita y, talis functio, qua continentur quantitates De W? variabiles x, y, 2 caet. FE caet, quae functio igitur, simplicitatis grati , pere tinere intelligatur ad curvam simplicis vel duplicis curvaturae AB, Fig. o4. Haec au- tem functio, cum in genere ad.talem curvam pertineat, prorsus indeterminata est; suma- tur hujus funetionis integralis, id est, mutatis verbis, sumatur summa valorum hujus functionis, a limite quodam æ usque ad alium quemdam limitem 4. Sint igitur puncta A et B hi limites: eo modo functio f^») x erit aequatio indeterminata, quamplurium curvarum, quae tamen in eo sunt determinatae ut ad easdem limites A et B pertineant. "Ergo functio indeterminata fv} pertinet ad infinitas lineas curvas, quae eosdem limites A et B communes habent, id est nostro casu, quae per data duo puncta transire coactae sunt. ` TNostro casu igitur investigatio maximi aut minimi functionis indeterminatae ^v?) x, reducta est ad hanc questionem: datis duobus punctis A et B. positione , per quae puncta innumerae curyae transeant, inyenire cam curyam , in qua functio indeterminata vx ge maximum aut minimum. ‘Haec proprietas maximi aut minimi, judicetur ex valoribus antecedentibus: aut sube Mon maximo aut minimo, necesse est. Igitur si AB sit curva'in qua valor functionis (v2) x est maximum aut minimum, et ducantur curvae AcZB, Ac'/7'B huic quam: proximae , erit ex Theoremate Tayloriano, si elementa x, y caet. 39 cet, De erescant aut decrescant certis quantitatibus, (quod: increm. aut decrem. pro omnibus: notabo per #,) valor inerem, aut decrem. functionis fv} x pro curva antecedente AcdB C Q denotante incremen; aut decrementum , quod in functione obtinet gat as sp SRP „par ig 4" RI De seg Le m LE 78 4 caet. 4 pro curva Ac'd'B- e nA i ; i SSDs ., V.fvox. 35. fy’ Y= Zi LAS XT LAN AT LET cast, Si curva ACDB gaudeat dicta: maximi aut minimi proprietate, oportet ut pro maximo „ tum in curva AcdB, tum in Ac'Z'B, Q sit negativum, pro minimo autem positivum 5; ergo si incrementum. ggn adeo sit, ut superiorum serierum „ summa terminorum see quee Amt si quentium multo minor sit aam solus praecedens emia haec. P sig pote- rit, eritque; — a= Lat SEAT, sum atum sie Ergo hinc sequitur , eodem modo ac in bros parte fusius: .explicavimus , in CHIVA , EMT. ubi maximi aut minimi proprietas locum obtineat y nihilo aequalem esse debere. Ex hac igitur aequatione , 3. 3s "ads i M UAE iih , i j niiet iH determinatam requirere debemus functionem differentialem’, quae si integretur praebebit aequationem Nats aut quäntitatis functitusm » in qua adést maximum —- minimum rogatum, 5: envy ib ba byped a nuaboup sii .92 me Sic etiam si e Baila vum, aderit Akke et, verbo, quod. in superiori parte de. maximi aut minimi prae- sit positivum pro curva inventa 5 aderit minimum 5 si negati- sentia dictum est , etiam hoc loco valet. , ent umo» d io A esimi 4. Tradamus autem nunc, quamnam formam adipiscatur 3. fv, si yusit diffe» rentialis „functio > duarum. variabilium. € 9 23> i earumque relationum dating a, 22 caet, posito Dz consttintem ` et 3x constantem. ra Horno qoid e ct NESTA SEXUS QU Ratio qua variatio talius functionis invenitur , hic exponere. non possums variationem . AET eia $ 855. tu M e Sufliciet igitur breviter LE quomodo itan Fumi o obtinere , possumus: . a "tie c tik muiirem: feo a 6 CARE LT, ona docu "hin ponamus ADT =p se =% AT be dr rd caet, erit Xy- hujus. formae , Qv 2 Me + NW HPP + Q9. cite va | in qua formula M, Ns P, Q sunt einge exi: ven" profectis, one sic inveniuntur, uti notum est,” Ms meteb 308 mutts stanton £1) M= EN ie t£, : 2s? yy? s- P caet, 4c DP ) ) id est M aequalis est differential datae functionis , supposito x esse male Caetera... Sic etiam erit, E w BE M3s A Ny PPa + QA + te PA eae - + Ca) WI 0237 — 2322s n OA seus: i? dz PES : est autem. Jp — 2. COMMENTATIO Ab QUAESTIONEM MATHEMATICAM. 81 : bissl ' id est, ob y= dy et "ype = em ns = wy _ zr 8 sin autem, De cons EZ i Q^ stans sit, erit 349 x = 0, et duy = Ai et TT etiam de reliquis, "Porro áttehdendum ést, quóniam tts = ‘De F xw, esse rs = he — fs; „ergo , ejusmodi. functio s Dds sir integretur , erit semperg iodo ry 00900) si S 08% = s. de — fox. zujo olj C quod Galli. vocant 2n/egrer par parties's). et Ap tali integratione » eum; quaecunque. nte- “gralis suos habeat limites , terminum En $2, qui extra characterem a p Hem cadit » ad ‘limites pertinere, petspicüutü est” gitur: sí in foinctione Ca) sive in Sy sübstituantür valores 322 » = 9p, caetera y dein muRipicetür p per . ac tum qe, ratione hae OF bi dictae pret. > - ebtirieimus Tahe formulant’ genitratem 5 bd A La laden pen mai lS e 2 T CM 3.1 meet) + d ams Ts ii à Lx wars iw eon herd (8-2 imm — atas); 51) si c y esset Futietip: trium hiaten — rein aen, “eset etiam: e^ f ai 2 = Me + Ny + Oye + Py qu pe Geer ru ry qu * ie, ; [: | 19 jsd role posito scilicet p" ei (dass erit w, i dM 208 ain Suits ses " " iiit -R à doch +5 w/g R " EE — — caet. iB i L4: c li D3 1 & "72 2c 3s bist ?, me (ed x x un pis ex - Caete, Een dU s ace - Càet.. +S caetera | HEU arcte (ond ae BBs waren}! © In presenti autem loquimur de variatione functionis duarum asd" 6) oilsupst 5. Si vocemus illam partem formulae (1) quae extra drogen 4 PARR Rc inveni- tur A, partem sub illo charactere (X); ; erit T pea fuo; Meet pu a Sii maximum ant minimum locum babeat , fiet is zz 0, ergo A | 3a Y CES EA 9. tortas hasty iD ‘terminus’ Sorted i limités integralis; fw às (X) autem pertinet ad curvam intra bak L ile n. coop SBN Sova V ORDA Miio illos limites, et cum hane curvae Wn praecipue consideremus , oho e aec maxi- “ano aut minimo fiat è — —— = i} — qf. (6 = BGS m tt E " ¢ 123 24 @ ry X ^ tu piis E 3 as 46 30 On RES 1115 HE anne Hen, SOD Soy Be N m Et DER ete ma meren mal haec igitur functio. praebebit tris dfi didi Aen si integretur- CE aequatio curvae quaesiia. 35, — 26,2 — ti. Ge), Quum igi ine quatoiie CP) ‘sit Fase 0, tie eh Se Os Po, id est, bs, e Jibs maisresial \, mroiesosisio- (oot Pe R HIDE e 297110 „Si, x est, , valor, hujus, decimis ‘primp iini in altero. limite y. eritis intra limites s earl INOIT ,14291393ni (1057 PE c gi ee nebi neigo rjg c eM se atque haec est altera gequatio, gras, pro.maximo et;minimo,etiam obtinet y. veaque-cum re feratur ad limites cognitos > eamque ob. „causam. ail.-continet nisi. quantitates. constantes- j servire. potest Mon andas constantes grbitrarigs; ex tegratione orde, Vl (s 6^7 De. ‘hac! postréma quatior ete “constantibus spas qa ex dutegratiode. Jrovgniunt, haee pauca dicantur ,, jusquam ad exempla tra eamus, 26 ae Quacvis rape nitride > Si Antegfetur, 4 “semper ex ‘i intégratione oriuntir diis quantitates constantes seur axbitrariae „quae scsi functio différentieturj iterumve vanescuût, Hae quantitates y cum sint arbitrariae, pro curva, in qua maximi minimive proprietas. lecum. pbtnet) fame, determinatae necessenest ; hoc valgo “gstituieur corsiderando;: quem- nam valorem habet: integralis, - initio, ubi curva ineipit , et in fine, ubi desinit; quod: nihil est aliud’, qi: finctio fila > intra duos Fimités, integrare; ergo ‘hi limites noti. sine: a Jl 5 DEN FPS OGG ‘Pic sees PU d ARAC MW, e irs gin (ano £ Jel q Jut tems, l Si hin Ve e. adsint Lind Aii atque PT “Gequatione C £21 non: ce termin? sag NC N set” B eoniietivar, agquatto (y y» ‘eri i guid acy secundi ordinis: "et Cure va Mes determinata dii deat sit transire e ua pacis cojus coördinatae datae. sunt, h edito (2), nimicums.. ras ap ig ob sitit pol mains Hosemq al “ine Bendre est Tiujuis formae (si^v. c. "tes adsint variabites' 1 hz » hique c darum diffe» rentiales. relationes , ). Cx Ga ya^ OY” ebat) (hal " by" Many Ent ; ergo si curva habeat limites fixos ,. data curvae puncta in his limitibus non variatur sed ingenere erit 34" = 6, $2525 05 ay 65 By 0, $5" So] de How Teitur tali modo: aequationi (3). sponte satisfacimus ponendo has variationes , nihilo aequales, Sed tum etia efunt a” = o5 b” = o caet. atqüe hae aéquátiones.,. uti in exemplis osten» detur, inservient. ad E gu Ghia deinde: „Si autem. anuo Cz) insu- " per Y bA COMMENTATIO' ad QUAESTIONEM’ MATHEMATICAM. 83 per contineret terminum. e. » aequatio ‘tla essét aequatio, dillerentialis quarti ordinis, et _quatuor igitur oriuntur "irish arbitratiae 5 igitur si limites 'eurvaé fixi datique sine, „quatuor pufictà, ‘quorum coóürdinatde déterminataessunt, “sufficient 5: ad curvae: ostio. ment determinandam 5 „sed. et alio modo curva determinata erit. Namque si in aequatio- 2 “ne €) contineatur uate Ín aequatio 6) etiam continebit terminum hujus. formae AD, d De? set, ita ut sit hujus formae atro + VON T net, + wi a. +? Ws a 3* Get aa? E vif qose y Ti x Qs E - Ei (diy m "gun “ch 3b 3 j — sint dixi , erit in hisce piget? fers os Le E E eier: T zo Cat, j Q 3 99 39 f ISTOT 31 gr KOE, £31: 83 -1' m boi "m `S, Fa =o caet. 5 ns wll 2 p ‘sunt tangerites agate! Yücér tangentes litfede!curvae fn hand et inter axim abscissarum 3 igitur, sicuti tn his linitibus x E 4, ys plaet 7 ‘sic l etidm "eruit ' kei a ar quantitates conscantes 5 ergo du his’ “punits! dict? anguli, determinatae sunt magnitudinis», ‘suficiet igitur,, ut; curva per, duo puncta. data. transeat » atque ut duo dicti, anguli, inlimitibus, „dentur, His Nite „quatuor datis „ 2 constantes arbitrariag s. „quae curvam. hinde ‚ope; PION Eres 9 cact. inves guntur, hiehoo of bot) oeswbevs.ivitevon + Sic; si aequatio. finalis jean superioris, sit: pasion simili modo. ex aequatione, (3), ‘glige dauriuntur conditiones » quibus constantes. arbitrariae, fr daten nin. manentibus griese limitibus fixis. ial nntias : Sed: fieri. potest ut curvae, e punc, in "mitibos super ja curvam aut idan: aut auo „modo moveantur, quo in casu illi limites non sunt fixi sed: variantur 3 igitur, tum Bars ds dz, in limitibus non constantes sunt sed. pendent. a natura curvae seu, supere ficiei super quam moveri coactae sunt; si igitur aequationes illarum curvarum seu sue perficierum datae sint, ex his aequationibus, si variantur, prodibunt quaedam varias tiones 3%, dy aut àz 5 igitur ope harum variationum determinatarum , ejici possunt , ex degüátione (3) tantae variationes dw, $y, 32, ut réliquaé, quae in illa aequatione mae ment, prorsus a se invicem non pendeant , qua ratione aequatio (3), quae ita liberata est a värlationibus , quae a se invicem pendent , Cet in qua tum intrat conditio memorata, scificet ut limites pet-Curvam seu superficiem moveantur 13 inservire potest ad determie mandas constantes arbitrarias. _ De hac postrema consideratione "multa Ade dicenda, manent, eaque y. si pass obtie mat » difficilius reddit problematum. solutiones ; $ Sed cum. propter difficuliates.,. talia L 2 pros Ld n S XX 84 vAn GIDEONUTES OJAN IO VAER DAM! MOD £ problemata exponere non constituerim D in quibus ejusmodi. conditionibus satisfieri oportet y ‘de his plura non dicam. Plura autem inveniuntur in opere citato Cl. La Croix l. c. ,quo,,- ubi.exenipla . tradit passim etiam indicat, quid in talibus casibus. agendum est. c 7 cEulerus:in suo-egregio opere: Methodus tnyeniendi) caet. , ad similem aequatio- -nem , atque aequatio (y )., pervenit; non autem formulam generalem: uti formula ( 1) tra- «dit: ad minimum aut maximum inveniendum "n profert quidem aequationem. Cy), sed. nuls Jam facit mentionem aequationis (275. “quae. ad constantes arbitrarias determinandas inser- ‘vit: quae profert , e. genera. modo non, profert, sed pedetentim ad „ea pervenit, Sic, "quod de fünctione », ex ‘qua wo = My + P? -]- caetera , exhibuimus, demonstrat primum de tali functione y; ‘quae praebet w= = MY HN Y; tum de y, exqua Qy = Mòr +N - P3? 5 deinde si dy = sok a dy + P+ QDI et sie porro (2). “quod methodo /generaliori ea | proferat et luce telende. oculis proponat, quae veteres non. nisi magno studio et multis ratiociniis manifestum reddebant. speed UT" | (v .8.. Diximus supra, N°, 35 maximi a aut. minimi praesentiam. laii es fünctione Jae prouti enim haec functio fiat negativa. aut positiva. maximum -aderit aut . „minimum, Ratio: igitur postularet , ut, quemadmodum functionem. 3 T E un in generalem formulam pro- posuimus, atque ex ea formula ‘dijudicavimus , * quitam“ termini in curva, maximi aut “minimi proptietate praedita, nihilo- aequales fierent, sic etiam tractaremus” functionem e f£» ût ex formula: Sevoluta judicium ferre possemus, quinam termini positivi , quis nam negativi evaderent. Sed hae considerationes cum nimis difficiles, longaeque sint’, et cum bene multis opüs sit exemplis: ad illustrandos, diversos casus, de his nihil die cam €355 sed potius in exemplis viam monstrabo, qua ad maximi minimive pi pina cet. tà norma pervenire possumus : ad quae exempla nunc transeam.. i 'g. EXEMPLUM /' 1. ‘Fig. 25. Quum-:per duo puncta: AaB, quae in diversis lineis ‘yerticalibus AX, et BY sita” sunt; infinitas curvas lineas ducere possimus , rogatur eam curyam determinare , super: quam, graye corpus minimo tempore perveniat a puncto B a Mane A? (4). ; th (2) Vid, ejus op. cit. gong Ih s. 345 ; Prop ai ones 425 Prop. IV, pag. 57; Prop. Ve pag. 71. (3) Quaedam de indiciis maximi, et,. minimi inveniuntur apud La Croix, op. cit, Tom, It. $ 876, pag. 807 sqq. Ex quibus cernere licét quam diflicilis est talium indiciorum generalis in» vestigatio. , (4) Solutiones quas dederunt fratres Bernouillii hujus problematis, ansam praebuerunt ad plures ejusmodi quaestiones ; quae, cum calculo variationum originem darent, summo jure illud problema, quod vocant problema lineae celerrimi descensus, celebratur : ( vid. Lagrange, ; Theor, COMMENTATIO Áp QUAESTIONEM MATHEMATICAM. _ “85 In Mechaniea 4 docetur , celeritatem ,. quam corpus ; per lineam ' curvam descendens, in quocunque puncto habet, aequalem ésse velocitati, quam adipiscitur corpus, si labatur per ordinatam verticalem , huic puncto convenientem: igitur velocitas quam corpus ha- bet in. puncto quodam a, à B lapsum, aequalis est velocitati quam haberet in puncto c 4 si per lineam verticalem BY, à B usque ad c descenderet (5): ergo si originem coör- dinatarum ponamus in B, et Bd vocemus y, ba x, erit Be e z, et velocitas corporis in puncto ¢ = W2gx5 2g denotante, spatium per quod grave corpus primo temporis minuto secundo, labitur (6)5 id SM cum velocitas sit raw ring si Dr illam velocie - tatem acceleratam denotet, ` PE or mig. ; sive aei — gx KE Ok c haec est velocitas in 'puncto 2, et ‘cum velocitas corporis in ratione . compoaten sit viae confectae et inversae rationis teniporis y habemus cum ipsius curvae arcus via sit, (s de- notante arcum Ba, # tempus) s2 we I^ = ogr, Se " d at feb os ul a^ ia ee i unde, De id RTA dd) dt. Va + x5 dee VCE) jn ME 25 ra meo VMS MEI NVEE C Bur? = =f- LE es fa fa ds 715. haec functio igitur minimum evadat necesse est. | Habemüs itaque in formula (1) Ne, 4e à à us VOE or. ; rem p» a KGI T aga Va GTP) ar. Voge Er- Theor. des Fonct. Analyt. Parts IH. Chay, XIII. § 73. Edit. 2.) Problema solvebant ope calculi . differentialis: Talis solutio v. g. inyenitut apud Stone, Analyse des Infinements petits, servant de suite! aux infiniments petits du Marquis de L'Hopital, contenant le calcul Integral, pag. 156. Prob. XVI. Eulerus, illud solvit sua Theoria in citato opere Methodus inveniendi caet. Exemp. IV. pag. 49 et so. Quamplures recentiores Mathematici solutionem hujus problematis ope wariationùm calculi dederunt, in quibus praecipue memorantur Lagrange, Theor. des Font, Anal. loco modo citatos Poisson, Traité de Mecanique, Tom. I. §. 288. pag. 4305 Cousin, Lecons de calcul Differentiel et Integral, Prem, Part. pag. 347. Nos trademus solutionem, quan. tum fieri potest ex fontibus propinquis haustam ; eamque ob causant admittimus nos scire, cur. vam rogatam esse simplicis curvaturae, (5) Vid, Cl. van der Eyk, Znsif. Phys, pag. 47. Se 109. (6) Haec formula ex theoria vis gravitatis facile invenitur, eaque omnibus constat, (7) Eulerus in exeinplo citato , statim hanc posuit aequationem ; sed ratio, qua, integra reddita functione, adsumit constantes arbitrarias , et ad formam curvae concludit, minus dilucida est, L3 66 . OM -GIDEONIS JANE cV BRAD Ana aut "M es Ait eha, e = Ergo M = 2x. V Cas )? — 93 Tue = ii 1 formula generalia fit igitur; i u vie taco EHE | $1) a VEE oe Fw VET ü imt Pass: v7 mn ar 5: Nostro casu aequatio (x) fit, H P. = 0, sive P = Const. = Cy id est, TETE: dre ^ Ex hac aequatione igitur determinanda erit curvae aequatio 3 fit autem wees agx Cr + 255 drents "(x = octgs GG 3): penki | ZUS, et dividendo per 268; w= Sit oes M t en : zal i gag TMN = Hy T7 VE) haec aequatio ita. proponi potest: n Ja vise 3) 7 Wore co yya "ads ot) W Boe vi AMM bna FEZCUE EOS be: autem foor Vs #7) ty Arc. Sin. Vers. (5 =), et a at. EM ergo y = P «Are. Sin. Fern (2 EN) vos = ae In origine est y = o ët x= 0, ergo b T = o et aequatio curvae erit, g= itr) Arcs Sin. Vers. (4)- Vor - quae est aequatio Oycloidis, originem coördinatarum habens in puncto B, et radius c cire culi generatricis aequalis est ty (8). Constans (y) determinatur, ope coördinatarum alterius puncti As sed facilius alae minari poterit, ex. aequatione (3), N° 5, quae ad limites. refertur: in aequatione OD. ganna sh i ads! 2s Vrs — a?) $i ponatur zo Boa, erit y= = HE =p" 3 pier tg erit P. E o E w Sr T Er- (8) Vid, La Croix, Traité élémentaire de calcul diferentiel et integral, S. 102+ pag. 137. COMMENTATIO- ap QUAESTIONEM: MATHEMATICAM. 87 Ergo in aequatione (3) fit Qu os f i w t A" V (ne cu det V (va Tom a°) Mr T bind en ": V 284.. Vaal 355 as E £ T LEE ud : ea ‘ pu va t ) 402 “a sth PRODI "s DAF UA aga Achim " Taga yat e VS GO qut \ Wis A= RETE ‘Sx s @ 2m co e 0X “ob Qe r * oi V 2g «o 2g +0 v un ‘ii ee a pri» quae f fiet in A"; acp ecd in N; dz, et iti { , = co uy. = ES Voici eas” epis MEM a * d á odiis _ — ~ às + ERS ot £j E a ag Gara) Vaer Cra mi. a) soon NM 28Y pores hs haec functio = o, esse debet, et qnum limites sint fixis ei in! his. limitibus Br: pr Sé 1 A CS et dy = o, ergo habemus X 841: :5 ew vu Vads vtm gym tyi postrema. CX ai — siambreducta ‘Sic! fit, € o. “pm ON VY 25gy5 id ést, o Sof aequatid ai. fit j Ms — 4 om, Mey Yit 4s eo, 3g ane i Va 287 roa Va era at) IH S03 5 064.0 ! v ogy Ga — dh) te i a ai sive ry rg. eem ys Boyd est, Veer (va a) = o; mde p = a; eno juste ein sma determinatae est yz 54 dre. Sin. Ves( 2) - = a a 9i E Functio 3 Sr nostro casu.est = i Sos. LED, ), ut dgitur. indicetur mis e~ ^ I ph nimuh: oportet 1 ut Pons fiat’ posi ~ HIF a rt ^e _ In nostro functione: A TAR petas variaies, quandoquidem autem p pendet ab æ, licebit dictam. functionem variare esc ae tantummodo esse. variabilem , quam ob causam: posuimus:: Sm us qu E dr et non K a al. . positivam : est, PR ; Vater) Va ey P Pe ig err ordi em y P Vet in genere sit quantitas positiva , si multiplecetur cum Drs ig tum agen ab x zo, usque ad z = æ, erit semper etiam =)" M ee k 88 J GIDEONIS JANI VERDAM > 7 fii © fi: Vsgx d 1 3 p»? | quantitas positiva, Qd ob causam. tempus lapsûs in cycloide . erit minimum; eam ob causam cyclois nonnumquam vocatur curya cellerrimi descensds sive Brachystochrona. 10. ExzgMPLUM 9. Sit Fig. 26. OPB curva ad ordinatas OQ, PQ applicata: OS evoluta hujus curyae ( ontwondene der kromme), ac rogetur curvâm ita determinare , ut spatium OPS, intra curvam xia * nie curyaturae PS, et. golutam OS contentum , fiat minimum ? nen pape vs BR Eu Hoc. Ploblema invenitur apud Eulerum, op. cit. Exemp. I. pag. 64. Ille tamen in- solutione haud usus ést ratione dilucida, cum aequationes integratas in ‘alias transfor- „mat; eam ob rem in hac solutione, ut plurium securi sumus Cousin, qui ejus- dem problematis solutionem praebuit in suo. >. opère Lecons de Calc. Dif. et Integr., Tom. I. pâg. 356. | " Ducatur“linea TS y fineae PS "quam proxima; erit Area wig PST gegil aree totius OPS differentialis id est, ^: - „18 = oltsatt 998 | ?- rese = EPS X TPs "emo 0909 «0 oe "i est autem PS = radio curvaturae =-R = d (925 — - porto TP =d EV AHU) m Qe C HD omms 2. dris = 4.92 LED, Bt Arta =A mm E iJ JUN ue haec functio minimum ^. requiritur, - Si illam cum formula o comparemus UE y ED a gie eal woes N—o; grece, Sala iy formula gehe- ralis nostro casu erit; fr bad 0) p28 satan. 33. fiet, y — Winks pil DAD ny DERE T aues spas E A Pro — erit je atas = 05 sive 1343.77 37 inso ion P—C, sive: si oe ee Mukiplicetur haec aequatio: per "Op" = Lom eritque Cop — PdA 4- 22Q.— 0, est autem generali modo Dy = P^» -]- Q4; et summa liarum si quitilemti est, lik ut Qu (9) Vid, Cl, de Gelder, Difer, Rek., Se 81, pag. 203. a EN; COMMENTATIO‘ay QUAESTIONEMyMATHEMATICAM, 89 QA FaN HCM =” moet integrando Qg + Cp + D=, D denotante novam arbitrariam constantem. in ‚hac “formula: ditur fiat * sabstitutió , eritque , BC. 04.2 n Luter Ed 2E cng pe END) +e ; s z Ee peel =? í el 1 s% ergo à Q rei = = cp) %2 PED CD + Ep) Ip SGT CR PO)Y LM id Dade 37 ie Mus er leer tiara. il P mus Dlt Tyi TES Est ‘autem fo DES ir it y= cai T3 5D diy + 40/2 DE Wo Dat dar EDP? 90 porro, cum Ie = TL ordt pere 1] +p 3 BEIDE [cies eae m MX e= fie 44D pe. +E, id est; ob TOR cs Ting. (p)s z=- ASTD + pD ar. Tang. QR ACT PEUT t Est autem Dy = pos ergo I" 2s Cds T Po Eps Saw = F- id est, subs stituta x: Ne ip Dpt 3 si acum Dp E e penu d APO ypg qe Tang. ( spe f ic GP ae zor ona — 225. — 2 fefe e mo f e — [cop b ar Tagi (1) 4-3 Loge rp) 4C)? — Dp? _ a eis s Cp JP. se CAPE Tangs Cp) BD age Ca + n Ergo y = — Pe TA +i 2 Dp Are, Tange (Q2. d C Arc. Tang. ¢ Dd. 4C —D — 8D Loge 1 49°) — Dp Ares Tang. (PY >D han a bep hare nid FH + C Arc, Tang. (Pe Ex aequatione (a) deducitur; Arc, Tang. Cp) = i 5 T D [OY 4C» — De + 16r oy rt -~ DC» p —D*p is Pa P. (4C — Dp)? EFE GP —DF—ÁACE- eR) M fac ergo yj —F— Dy — 4C4— DF —4CE—* sé EOE DE ONES OFAN VAEORTDWIM/T/05 Used + 49 + pO of germ: Dye 6 469 - v6 0 fei DF. e 4 CE = G «ugtitque. DIETE TID w^ idis + dys sJassousd (1 (4C — Dp)? ONGA prip minio wllipiia hinc yi T J= = 5 — yi ' 33 xx ME = AC Eine DIYS mil Zn ze B p rbi) ede. vet „Cds px v Et quoniam 3s? = Ww C3 Rt 2, erit d "t Ca oy 28 do gi. Dj Cr Hog Q2 id est, ob p= de (GEEF D) pu wegend, FÉ (G — Cz-FDy). Nam constans arbitraria, EN (ex hac : integrationg "oritur , ` quonim" “eoStdihatarum ori ginem posuimus in pincto O, nullum habet yalo orem. àf 3: "Quodsi -ex Cycloidi trahsformata aequatione quaeratur 1 ngitudinis functie” > staten obtinemus valorem. Gd). Ergo'eutvál,! quae) dicta minimi proprietate gaudet est Cychois, Termini quae in /aequatione primitiva, nimifun in i de Jode =) m T ciet. y y extra integralem, ad limites pertineht „ “sunt, ah 5 am. mete (PRE) ek en det, Be oh | P De Sp, Le, d. [2E uat T, FULT x neh ULL P Gn. i w+ ar Hera ATI m CED) — 2 (1 4231. ita errs ve Soror aet Ae > VE zor ars Cad haec aequatio, si ad limites Feferdtur, inservire debet ad dectrifitaidig tres | constantes arbitrarias) C y D et). Gy. ex» „integrationibus oftas, A dis “nee i Rem Y" e e^ Fe CART H VT OUED US. Ex aequatione Ga ex D t À ; p Cg e iS Les cpm 2x20 de facile deducitur valor ipsius $= g5 TAE et hinc etiam invenitur q: quod si curva coacta sit transire per tria puncta quorum coórdinatae sunt determinatae , - ex. illis valoribus” inveni-. tur quid fiant pet 4 im illis pünctiss tum six superiorisvaequatione Cw) formetur aequas, tio ad’ limites (3), (vid. N°. 5. 3 atque in hac aequatione (3) substituantur valores ins venti 5 .et q, babémus, donker in fixis limitibus dr = 95. iy = o et 5. vs = 9, tres sequationes, éx quibues, uti in- „primo „exemplo ae facile inveniuntur constantes C, D et G, quibus Cyc/ois , positione prorsus determinatur. "Non autem -hune-calculum in stituemus y epi. nimis | longus cest. as piim i aepacsen tian indicaüdam , oportet , ut i Ue Kd $ -siti om EDE He Pf " } * Qu 1 wf Y s J.T WES Bs JT /Q10) Vid. Cousin, op, cit, Tom. I. pagwB@óte COMMBNTATIO 407 QUARSTIONEM MATHEMATICAM. 91. sit SE dx positiva 5 est t Y d NEE | GH adis dun Sintra dy sofern ARA TT PA aa iet tagin 29q xíos09 eruo et quoniam in hac aequationd insunt LP. ej quoram. autem P pedet a 25 nostro scopo ay | dn sufficit, si z z fiat posities, St autem A VASE Jin af hd s bed. diy. VL i4 iat +e x ig biu IU X silii ai Brio > P. mn i p 29 G E 5 ze 0% positiva: 3 quapropter. quae cum sit. positiva, erit. et i M De £z; ft minimum dictum locum habebit. i 11. EXEMPLUM 3. Inyenire curyam , in qua sit valor hijus formulae fe LOS "A mus yel minimus? (11). TIL RISB) HOC eA) oy In hac formula igitur-est yom ghz ergo Dy i— ng 71245: quare’ >> M = oy Nimo, Pi 05:Q ngm 9: Ri zo caet; érit igitur S Syr = yis — we Es + eq TE Se ae (25 *QY igitur cim P So, eris ap Di, Ontzet; miega the qx at m sive DP = EH «5, hinc. pins ley tegat regulis . idvinitur, s e a ida nel Wü-I eem X i quae est curvae aequatio.. dta neater s - (As e. B)sr-r H cx + d, Curvae figura et ordo pendebit igitur a valore ipsius 7. Si v.g. n = d, crit y E CAS $0)? de en td, quae inter curvas nequidem est adnumeranda 5 ' pro s = i 55 cact. ‘curvae omnes fient algébraicae. Si fuerit # = 5» esset , yeas vm (EEE) 2e Hes ne a quae curva, propter Log. (ax + P), erit transcendentalis ; reliquae autem formae, quas induet aequatio pro valoribus negativis et fractis ipsius 2, erunt semper algebraicae, Aequatio ad limites AR e est, my, ide. DLE a +H ‚nq = os id est, ob 24 = er, g” da (3 Vid, Eulerus, op. cit. pag. 69. Exemp. V. Ms . - 92 ACADTONMS EUN DS qAWNT:.VE RDAM ^" de n(n—1) Petr F inr) rt ra t ip gezie 1i Sit y. ce curva coacta per dans mice : positione data, ae $ ex il ant TENTI ( Peds p mdp om e tanani spoilt tobe Htonp 19 33.3 Lr et p DE nil &. mira 45 qeu. 5g I g3 ¢ EN HISO E t » a» DS "d " » i Ms 22 Vy t VS invenitur, quid fiant a2 Fe P ai. — 9% in, tribus > talibus curvae punctis , et quum aequatio ad UL ef tres vend variationes , quae in illis punctis nullae sunt, nie LUT Om vizor j ve ^ N mirum 325 595 9. Mj ex illis: vaequatfonibus’ -— arbitrariae cónstantes! inveniuntur His substitutis i in | aequatione ,. : idedisl tiat? tamoib. amuari PRAT CHE e YE Sol SUE LIS BAI niga c.p pie Ors s e Asie BO i ion 4.4, CET DB Grivtétun Aere vaut si quarti puncti codrdinatarum *valores-in ‘hac: ipsa: 'aequatione: ponantur: ‘golobtinemus quartam arbirrariam constantem, | et “hac: -curva omnino. determinatur, — I, i Si puncta data i Y (Es qe gpasita as =e he curva quaesita. in pen rectam, cujus aequatio est aeos 4 8G ay pne A (agit. e et: minimum, disting guendum „habemus , - — > s h Nis" Wiss gti dgs Prats D ee, ergo Ys A iz nu zug) gti? S VPE rn EEN m. ii ques &6. avila yum o sit ositiva aut- seni ? ged vploret positiyo ; Apt negativo ipsius, "m &ijudicari' debet : Av. c. ees E negativa, erit semper fin — 1) gei $ positiva :-si autem # sit numerus fractus positivus, EP p CA TS geerde, sei pet npe "ergo^ — casu 'aderit mis entegt 510lsv s TUS doba9q. ob 39 t TU V 6 za GUO 163i T o* nimum, altero casu maximums 12. Haec exempla jam sufficiant , „ad: illustrandam; expositam theoriam Integratium, in- definitarum, ‚‚Plura exempla proferre opus „non s SENSED , » Quoniam. eodem modo resol vi possunt; quo autem superior fiat gradus aequationis differentialis finalis, eo “etiam impeditior solutio fit lerumqu e‚magna opus est sagacitate ,. et ingeniosa requirun~ | tur églcufi ath ad Tree nri traétandas y wap UN atbitrarias de. ` terminandasc cesse ‘senpilor g eilkrnsbassertsn it^. CA Peces) cae Gor 962iaidosIg T9098. 30019 v 3 E "e ei1281l.19 eiviangou audirolav ora olnupes. coche eit) IDO U à eC ow ae ad ass RUP de wo a BY ok KE d es Bee ig è , eS Fr ee do eter bi go SE te eye op — we “Q 2 ^9 £G ae "x — COMMENTATIO a5 QUAESTIONEM ‘MATHEMATICAM. ^ 93 / \ $ + am GAAHI T , i$. B-U NAD N M. DE MAXIMIS ET MINIMIS. FUNCTIONIS, INTEGRALIS INDETERMINATAE „fs CUM IN FUNCTIONE Y NON MODO CONTINENTUR VARIA- y BILES QUANTITATES, 5 » P SE =p, CAET., SED ETVAM‘ALIAE iv 723 INTEGRALES INDETERMINATAE. ` i Kiini formularum Integralium , sponte admittit casum etiam. generaliorem, quo functio y non est functio ipsarum 4, y, 54s caet. sed et hujus functionis V = LV’ De, in qua V* etiam. est funetio quantitatum «,.y,.25 .caet... Tum igitur functio y pendet ab alia integrali indeterminata; sed hicce casus simplex etiam est, quandoqui- deur.feri potest, üt ipsa.y, a quampluribus integralibus indeterminatis functionibus pen- deat: et quamquam de talibus functionibus tractare, ob summas difficultates , non con; stituerim ; tamen , ut bujus rei notitio percipiatur aliqua , breviter de illis gue adum» brare liceat. 2. Sit igitur V = S V' 9x, ita ut QV’ = M’ Ye He Ny + P’ de caet.; sit deni- - que Vp —'M DE + ND +P + LDV, ac ponatur. 9 = 3y — fis y> porro sit SL) intra limites totius-integralis propositae = I, et habemus, hanc formulam , quae indicat variationem functionis indeterminatae S'y r, posito v continere ét. aliamefunctio-. a" pares ipsamque esse SR ge te gogan t > frye = we he (2-8 ze f à c caet.) + $i 3 E die): tL ds E. — x S4 cact. ) + caet. + par (N= Pa CQ — caet, y Nen Ip’ ENE cH 4 ER ew pue) + ren eset; ) 4 eaet. ! QA (e 2 A e QU If a(vw- ~ = 3S ae) - revue t E Ld aR Heei yi». ve 2 In hac generali formula tres integrales occurrunt. M autem . in „eandem integrajem res ducantur, fiat dla T de post satis een intra limites, = A, erit A quantitas constans, et eb ly E49: LR ge. dis ` ek. i P a — iE. 1) Vid. La Croix op. c't. Tom. II, $ 854. pagi 769 sqq. 94 GIDEONIS GANT VE RDAM on If (3 OP M 4 Hem san —3 AA 37 aes); ergo si nunc tres illae Maud ad unam referantur , Ma ire ae pco [Rit (A — DR] E 3s Ww PICS $.[R — E — 1) Ve Beg res ETE UN si igitur functio proposita maximum aut minimum fieri bee necesse est, ut terminus, sub integrali charactere, zero aequalis ponatur: qua ratione habemus aequationem dif- ferentialem determinatam, cujus integratio nobis praebebit functionem, quae dictâ pros prietate gaudet, et cujus otii arbitrariae determinantur Ope terminorum, extra ins tegrale signum, qui ad limites pertinent, simili ratione ac in Cap. Le 3. Attamen, quamquam hoc loco eadem praecepta valeantj,quae de simplici fanctione Sv dx, tradita sunt, tamen plerumque multis iisque magnis! difficultatibus implicamur 4 ad has aequationes tractandas , quare sequens generale "rt "m ad "eve nem (2) parum illustrandam. i 4. Sit in genere, [x Va + p°) arcus lineae curvacg vet sit v functio: hujus a ar. cus, ita ut „Jail 237 yi Lode VO +4 kG V V tint He in qua i est functio ipsarum x y; rogatur invenire curyam, in qua y posito & = Ar det 0f») z JL £v Tx) as, maximum aut minimum? (2)- v1 igitur, si hanc aequationem cum generali formula (2) comparemus , = Fa va?) = va #59 DEV = LE Vo HE) Ad in limite altero post integrationem , id est ubi x zz a, Lx = A. Porro.erit w= zy 1 t. Y! 85 Ergo M=o, N=o, Po, cct, / M'mo, No, b cogis Qo, caet, erit igitur: 3 fy 2 = ve + Lorde (- „ia, ? », — 1) P pro maximo et minimo erit igitur = d nae ^ wh ka = O3 id est, substituto P’ zz za y et Iz Lys,” 3 (2) Cf, Eulerus, pag. 94 Exempl. II, COMMENTATIO Ap’ QUAESTIONEM MATHEMATICAM, 93 3 rr Vr E P «CA - Lx) 12:05 id est, ¢ denotante constantem quantitatem , ex EXE. CA ASLI); FRE 2 PVC) functio L'5x = D.I integrari, debet, intra duos limites, ab x == o, usque ad #24, sed cum hoc idem sit ac si functio Lyr integraretur in limite # = 4, fiet fLQ*e — A, et t aequatio (a) fit, i | ; aa vet Dezaire p igitur etiam TFF ides, p= D mo, ex qua invenitur y = dx, quae est aequatio lineae rectae, parallelae dxi Mene — pm positio , ope constantis P, ex aequatione yox" VD ZO, | ad limites, determinatur. Hae autem investigationes > uti et judicum maximi aut minimi, pendent a forma determinata ipsius functionis L. St y. c. daretur haec*functio, Syys = Syr [de V C1 + 7^5, esset in exemplo praecedenti L = y; Lx = 39s, denotat aream lineae curvaé; ergo si dati sint limites, intra. quos integralis functio cadit, integrari oportet formula 434, intra illos límites ; id est > hoc casu A erit area lineae curvae, intra illos limites, Aequa- tiones autem direret $ quae ad hujus simplicis functionis integrationem conducunt, ita fiunt implicatàe , ut vix, ac rie vix quidem, possint resolvi (3). ^5. Considerationes aliarum functionum indeterminatarum , veluti earum , in quibus quamplures occurrunt integrales , aut quae formå sunt implicatiores ( veluti sunt functio- nes EET SVQ Ju caeteraque,) transibo, quandoquidem ejusmodi sunt, quarum dilucida ac accurata explicatio, si non nimis longa, at certe difficilior est, quam uta me ómni pérspicuitate proponatur. (3) Cf. Eulerus op, cit, Exemp. II. pag. tor, e TOM , CAPUT 96 vor GID BON LS DAN DOVE R DAM yo5 t J " ftl ^ MSAMI ORF a 4325 CAPUT \TERTIU™. DE MAXIMIS ET MINÍMIS RELATIVIS ie Quia igitur de functionibus integralibus indeterminatis , unum alterumque dixerim : abesse non possum, quin et verbo moneam, quamnam habent applicationem in quaestio- nibus de maximis et minimis relativis. In quaestionibus enim supra allatis, in genere rogabatur functio, quae háne illam- ve maximi minimive proprietatem haberet; sed, ut de curvis tantum dicamus, quaeri potest, inter omnes curvas, quae eandem. habent communem proprietatém, eam: inves nire quae gaudet aliquo maximo aut minimo. :Rogetur v. c. curvam invenire, quae inter omnes curvas ejusdem longitudinis y babeat maximam aut minimam aream ? 'Tum maximi minimive proprietas non est absoluta, sed relativa: attamen ea, quae. supra de functionibus indeterminatis dicta sunt , etiam valent , ad tales Sugespogee solvendas. r i In exemplo proposito perimeter curvae invenitur tiia Kx VU T p )* area autem ;hác. determinatur ,f'y Dr; ergo quaestio haec erit: #nvenirg curvam in qua valor functionis f y yx maximum aut minimum attingat , ita ut etiam in illa curva -haec s functio [Ju VC1 + p>) constanten habeat valorem A. In maximi et minimi abso- luti determinatione. esset 3 f'y)s — o; sed nostro casu variatio illius functionis tum demum zero. fieri potest, cum ejusmodi sit constituta, ut in ea contineatur dicta pros prietas , nimirum ut De Y(t +4 2^), constantem valorem habeat; hoc autem-generali modo ita proponi potest, EAO oe Oden in qua @ est quantitas constans indeterminata ; namque ad scopum pervenitur, si ex data preprietate fax V/C1 + 2?) = A, ea hauriantur elementa quae in' functione yds in- cognita sunt, quae, si in hac functione substituantur , praebent functionem , in qua dicta proprietas continetur, cujus variatio igitur si nihilo aequalis ponatur, habetur aequatio differentialis , ex cujus integratione, curva quaesita innotescet: sed cum talis operatio , valde sit difficilis, eam ob causam fax V/(1 + 2?) jungitur functioni fe et multipli- catur per constantem indeterminatam , quae si determinata esset, ita cogitari debet, ut fenctio , 30s + ads VCL + P^), eundem praebeat valorem, ac si unica functio, dicto modo, esset invénta, quse datam- proe COMMENTATIO ap QUAESTIONEM MATHEMATICAM. 97 proprietatem contineret, Ergo de resolutione maximorum et minimorum relativorum, haec valet Regula. f | à. Sit vx functio, quae maximum valorem attingere debet, S'N y alia functio , continens proprietatem , quam in omnibus functionibus S'I Xæ communem esse oportet ; inyenielur maximum aut minimum rogatum, si inyestigetur maximum aut minimum hujus functionis , Ones + ND), a notante quantitatem indetermînatam , quae postea constituitur , simul cum drüitrariis eonstantibus , ex integratione ortis (1). : Ergo talium problematum resolutioni, nullae insunt aliae diffcultátes ; nisi illae, quae insunt in tractatione functionum Integralium indeterminatarum 5 quum ea resolutio. reducta sit ad maximi minimive indagationem unicae functionis indetermindtae , quae semper est’ ex genere earum, de quibus supra. Cap. I et II monuimus, i 3. Quaestiones de maximis et minimis relativis. vel. maxime célebratae sunt. Vocantur et plerumque problemata Isoperimetrita. In iliis, ante calculi variationum inventionem , multum operis impendit Jacobus Bernouillius, qui primus talia problemata prò- posuisse videtur, et simul cum Jano fratre, ad hujus calculi inventionem ansam. de- dit (2). Eulerus in suo citato opere, amplum dedit tractatum „ de maximis et minie mis relativis. Multae praeterea, de hoc genere maximorum et minimorum, inveniun- tur, in diversis commentariis, qui in Novis. Actis Petropolitanis inserti: sunt... Summus denique Lagrange et hic theoria usus est, ad Mechanices problemata, ita invisenda, - ut eorum solutio penderet à sola determinatione maximi aut minimi. relativi (3). 4. Ut autem, quae dicta sunt, meliori luce intueantur, sequens inserviat problema. Inter omnes curyas, ejusdem longitudinis, eam determinare y quae in ejus revolutione eirca azim, generet maximam aut minimam superficiem (4)? Proprietas omnibus curvis communis, haec est Ss- (1 + p gs = As. et hujus proprietatis-habita ratione , functio” superficiei , ar yds Vr + 22 G2» maximum aut minimum evadere debet. Habemus igitur, èe s [29r Vr HP) Fa VG 4 2)12 o. id ( 1) Demonstratio Analytica fiujus regulae invenitur apnd La Croix op: cit, Tom, II. $ 873. pags 802. Cousin op. Cite- Tom. I. $61. pag. 359» -Haec ratio convenit. cum illa auam tradit © Lagrange sub nomine Methode des Multiplicateurs, vid. ejus Mec, Anal., Sect, IV. $1. pag. 74o (2) Cf. Montucla op. cit; Tom, III, pag. 353» (3) Vid. ejus Mec» Anal. , Tom, I. Part. I, Sect, IV.- $- HT. Nox 28, pag: 95. Ca) Vid.: Cousin op.cit, Tom. E. pag. 366. (5) Vid..Cl. de Gelder, Differ, Rek,, S. 83- pag. 214, form. Cr). ; w 98 Se GIDEONIS JANI VERDAM id est , comparatione instituta cum formula Cr) Cap. I. N°, " 039) vlake) Vat WSU VIP). +9. piot riie Ergo M = 0; N = va T 22; P= G2. VERG O si -m 20; R = = O CaCte.5 fiet igitur generalis illa formula , hujusmodi: rde Fade VG T 23s. E iris em ur prep (tari eeu). raiu si i m diy p i sani Ergo: i aae T£) POE p ont si" ; yT a) P PM est er icn Var? m Va 4 2) (9 + 4): s. (odora e der) ipt rri em orte n f Gre) - YO Set gae, ine BRD HDD (pat) - n= et, dividendo per (a+ 32» multiplicando perp VCI + 77), er PV GoPal) moie s cov etm. (rhe ED = 8, erit PUH) =p H pes (1 — 2%) pups (pm z^ > I— 27? P= 25) (eb?) = eer VG mrs T3 Vaten. Ergo ? va FELY CETS m = EE formula praecedens , facta subsitutione, erit wnt es ene adj) Iz? PUDE .Integrando, Log. (a +9) + E Log. (1 — 2?) como, Sive cum arbitraria constans c omnes formas possit induere , | Log. (6 y) -- & Log. (1 — 2?) = Log. 5. « Unde Log. (a 4d» 3) VI — 2?) z Log. by id est, (a +. y) v = 0) = T t “Est autem = Oe Vir-2? >= aE tU G y? SPOT Geh ane Pp Y (y ^; €OMMENTATIO ap QUAESTIONEM MATHEMATICAM. ' 99 uy = we EE ORS e SIN edi Qs A p Vila T»? =}? eujus: integralisest, ame P Log. Nep. [ (ay) VC Ca He 9: 0%) Je Haec. est aequatio curvae quaesitae, quae curva est: catenaria (6). > Si catena ex punctis duobus A et B. suspendatur , formatur. gravitatis actione, curva linea, quae catenaria dicis tur... Sit igitur. Fig. 97 5 ACD illa curva , : gerierabitiir maximam: aut minimam superfi- ciem, si haec catenaria circa axim AB aut CD rotetur,' Si C sit-origo codrdinatarum 5 et ponatur CQ = y, PQ = x, erit aequatio catenariae: © a=b. Log. Nep. [ys V O^ — 9)]. Ergo in nostro casu omnes ordinatae y auctae sunt constanti quantitate a. Si igitur a puncto C sumatur EC = a, erit nostro casu E coördinatarum , origos, ergo.cum. in illa origine x o, eyo, erit ome d Logs, Ne. [ae +. Mitto — P ergo e= b Log. Nep. [e d- VG? — 0, í hinc justa aequatio erit : Y emt Log. Nep. La VAD a Logs, Neb: (be VL ea -PD. ad VG? — t°) ys zot Vero oe) ~ Quantitas, b denotat tensionem harizanttlen. constantem. in omnibus. curvae punctis 5 haec autem „tensio. cum a catenae pondere pendeat in nostro exemplo indeterminata manet. Quantitas 4 determinatur vel ex data positione punctorum A et B ope: aequationum, ád limites, secuti in antecedentibus exemplis. fecimus » vel. ex „data, p longitudinis aequatione, Etenim inventa aequatio “sive xz Log. Nep. px oF = CaaS ey praebet, sis denotet longitudinem. illum | pesi fun quin uerum WW (a ( F3)». v Gp: = db = of = — Fy NR pe — ViG-4-»?—HH]* | [GT 9)? et cum | fopgitudo detur — c A, erit s = S dV Utp TA ne 5j e A. (a+ P, n 2: 1 ; 2. 21 — sed fL, Vy VIG T» =d Js ergo, V[Ca +9) — 9] = A. Jam vero si puncta A et B positione sint data, (si v. €; eorum distantia detur = 4, ) Ca + 2200 " VEG T» Fi integra longitudo. BCA ,. integrari: debet ab yo, usque ad- y zz BD = Ed, erit Asa (6). Vid. Grondbeg. der Werkt, door Je- an assiere, gevolgd naar de werken van Bossut et La Caille, § 408. pag. 144, Ne 10 G. J. VERDAM COMMENTATIO 4» QUAEST; MATHEMATICAM. Amati, | unde facile habetur valor ipsius-a. : 5. Ex hoc exemplo, sevidentur apparet, quomodo aliae — generis -quaestiones possunt resolvi, et quomodo quantitas indeterminata z post curvae genus inventum, in- venitur, Plura exempla adferre inutile censeo, quoniam eorum’ solutiones, semper ca- dunt sub resolutione functionum Integralium indeterminatarum i in Cap. I et II tractarum , et de quibus.eo ing satis diximus. : m dt Et jam, virt CLARISSIMI! commentationi finem imponere possum. Absolvi enim quod mihi proposueram. In duas pattes meam commentationem distribui $ in utriusque elaboratione feci quod valui; itaque fore, ut vobis placeam nec frustra coner , etiam atque etiam spero: sin autem in parte prima felicius elaboraverim quam in altera , ipsius argu. menti naturae tribuatis: hujus enim partis materiam non ejusmodi esse, quae a juvene, a tirone, omni perspicuitate et elegantia exponatur et illustretür, ex animo confiteor. Cum vero nescirem, ut jam supra monui, an haec etiam pars ad quaestionem proposi- tam solvendam , postülaretur ; eam tamen meae commentationi adjicere, quam praetere mittere maiui.. Nec tamen, hujus quamquam inscius, et bene meae tenuitatis in hac theoria conscius, temere fecisse opinor; haud enim immemor fui sententiae Ciceronianac , quam hie, symboli instar, subscribere liceat, - $ " WD Quod est 4 co decet utis sed quidquid agas , agere es viribus, De Senectute , Cap. IK initio - : i 4 : JEU Pag. — E € R ACT A 2e BATAVUS, 22, haec aequatio 15. habet, i , 4.4+ a.i. 8. sint nostro Logarithmi casu 18. etenim ita 27. soliditatam , 29. nt —— 9. nec ne, 18. aequales ro. rationem 2. habeat 32. linneis " II. positivum 12. negativum deg. BATAVI, — hic valor ipsius y — habet; — ak Va yes — nostro casu Logarithmi sint — namque tam — soliditatem , — ut — nec ne; — aequalis — ratio = habet =- dineis — positiva — negativa ` 6 ER sed fi E u^ * wien dus ie sh $ r Se A í * 32 P in - ; Y ga vi de * bab +: $ ‘ t ‘ © * * LI AS o ` "AR 14 $ ` At eae ' D $ vm " š f E 2 à " E ~ = bg: an TP 5 | pex: ie EE I 3 ! z E Lai | BOUDEWINI DONKER CURTIUS v. s. ri, DORDRACO=BATAVI, JURIS; MATHESEOS ET PHILOSOPHIAE NATURALIS CAN. DIDATUS IN ACADEMIA LUGDUNO-BATAVA, RESPONSIO AD QUAESTIONEM ASTRONOMICAM A NOBILISSIMO DISCI- PLINARUM MATHEMATICARUM AC PHYSICARUM ORDINE A. MDCCCXXIII, PROPOSITAM: ~ Horologium solare inscribatur utrimque plano, quod transit per a et f Orionis et Observatorium Leidensee QUAE PRAEMIUM REPORTAVIT D. vri, MENSIS FEBRUARII A. MDCCCXXIV» OBI d a” r ZUITAUD fi aar noa ( wriwaagoe rime oondoson. num iU " pale j d ud Lp e OT Er o LAD eLIAAUTAN 2440804409 TE lath nate aur : AY ATARI OBUADIM AIMIGAOA. Us Mida ul MOIS OI2ZOSAXA NM | VUA —ne€ ows » a ocu apia Omer. man å waomkonomten ianortesavo "B "n OA Konaorr AMANTAN boleten ur i guilty: | yw LR X ne, Varen vien bae — pitia swi est r | nsi "o ts bsec naunan i etna er TIATHOMJ Moncada mp | MP MICE jS ay er ] 4 ^ Y AR was eere lar ds QUAESTIONEM ASTRONOMICAM » op y rro Vix ulla fere est scientiarum strictiorum, Ta Galli dibui sciences ezactes) pars $ "quae pos- terioribus seculis magis doctorum virorum pervigiliis increverit , magis dilucidata atque su- blimior. cognituque: dignior reddita :fuerit „ ;quam Astronomia. Brevi -enim temporis spatio, fere e nihilo ad tantum fastigium pervenit, ut nunc non modo omnium fere cor- etend eoelestjusd more. s dcfinité ; "Sue; legibus certis obstrictus » , yerum orbis i ipse qui opere indefesso , scientiam. auxerunt, atque. eo. ipso. optime de genere meriti sunt humano? Quid de Copernico dicam , omnium primo,; quoniam superstitio , atque fanatismus ei oppugnanda erant, eaque superavit? Quid de Gallileo, ut in Physicis sic et in Astronomicis;praeclato ?.. Quid: de Newtono maximo, quem laudare meis non convenit viribus? Quid de Keplero, motus elliptices, ut ita dicam, creatore ? Quid demum de tot aliis, inter quos tamen nomina La Place et Delambre minime ‘obli. viscenda? Satis ab omnibus, qui scientias callent , cogniti sunt, ut aliquid de iis addere necesse haberem. Et quid dulcius esse potest, quam eorum scripta perscrutari atque cum illis sublimem indagare.scientiam , sine qua nec ulla esset navigatio nec ullum commer- cium maritimum, Tironi autem talia cupienti principia minime sunt négtigenda ; iis enim omnia reliqua nituntur: et quomodo. aedificium. exstrueremus , si fundamenta male sint posita? Inter illa vero principia etiam Gnomonica non infimum occupat locum, Apud antiquos popu- los gnomorum usus , ob earum utilitatem „maximus erat; nulla enim veteribus alia erat Methodus diei vigiliarum cognoscendarum3 post autem. pendula inventa, eorumque in horologia sive chronometra applicationem , vix aliquid.de illa gnomorum utilitate in vita communi remansit, sed tantuni locus illi disciplinae in Astronomiae elementis fuit ad= scriptus, ut hujus scientiae tirones illi operam navarent et sic ad. sublimiora’ ducerentur, Quum vero haec elementorum pars.maximi quidem sit momenti, nec tamen satis jucun- A 2 da ^ 4. BOUDEWINI DONKER CÜRTIUS-w, B, FILII, da, neque magnam delectationem adferens » non malum est, ut praemio aliquo adliciente ad illius studium permoveantur animi, et ut eidém eo majore ardore omnia, huc pertinentia , perscrutentur. Hunc quoque in finem Amplissimus Ordo Disciplinarum Mathematicarum atque Physicarum videtur hoc anno ex illa Astronomiae parte Quaestionem' proposuisse : Horologium solare inscribatur utrimque plano y, quod transit per a et B Orionis, et per Ob- servatorium Leidense (1). Tironi occasio optima praebebatur hujus elementorum partis plane examinandae;- utilitas inde mihi in reliquae Astronomiae studium oriunda, me ad hanc responsionem conscribendam adduxit, quam ut, Viri Cidsisshmi T tanquam novitii dis judicetis scriptiunculam enixe rogo. In proposita quaestione plura occurrunt problemata, in quorum solutione etiam illius solutio continetur; haec tractandi methodus mihi igitur tings matured atque indoli qm» nis convenire visa est, quam ulla alia. Prostema I. Data altitudine units stellae veluti s Orionis, invenife atitudine sella a ad idem temporis momenttim 2 SoLuTi0. Sit (Fig. 1.) HDEFR orf et HAZPR: meridiani gained Xo planum aequatoris P polus borealis , Z Zenith observatórii Leidensis ; ‘PR erit illius 1a- titudo 3 ZG et Za complemerita | sunt altitudinum stellarum @ et' a5 P aequalis est 9o? + D et Pa = 9o? — D’, si D et D' 'vocentur harum stellarum: declipationes, In triangulo a@P igitur cognita sunt latera P et Px et angulüs intermedius «PA = differen- tiae adscensionum rectaruin stellarum = A’ — A, inveniri possyne ee ag et nift aßP. Habemus enim Cade Cos. aB — Cos. aPQ . Sin. PB. Siz. Pa pri Gos Pe. Cos. Pa sive Cos. aß = Cos. (A' — AY Sin (909--D) « Sin (95? =D Cos (go9--D) « Cos, Gehen) unde Cos. «B = Cos. (A’ — A). Cos. D . Coso. D'S Sim De Sin. D'.: "si (1) Hac quaestione continetur casus, qto requiritur ut horologium solare inseribatür, vir quocunque plano, sive declinato sive inclinato, sive declindto et inclinato- simul: huic re. sponsioni igitur inest solutio omnium próblemátum , ad gnomones in plana: superficie, non aus tem” curva, exstrüendos tehdentium, Vix ullum enim planum” intelligi potest, quod non per duas stellas transeat, Ex positione vero stellarum , quam. nostro in casu pro lubitu: adsumsimus , ; illins sits in spatio est deducendus: hoc enim primum est; requisitum., ut quaestioni. respondi possit, (2) Vid. Delambre, Abrogé @ Astronomie, Paris 1813 pag«.99. . Francoeur, Uranogra- phie y 2°. ede pag. 382. „Cl. de Gelder, Meerkunst, 2°, druk, § 111» RESPONSIO AD QUAESTIONEM ASTRONOMICAM. 5 Si dividamus secundum hujus yr) is n membrum sane idem multiplicemus cum “Sin, D , erit ls Coss aß z Sine D. [ Cos. CA’ ~= A): Cot. D. Cos. D’ — Sin. D'] ^ $ adi Cos. X Ponamus Cos, ( A' — A). Cot. D = Cot. A = Sark. Cos, a8 == Son T e [ Cos. S Cos, a Sin. D'. Sin. A] ` Sin. D Tk ‚ Case CA + D^) cad Hinc cognoscitur distantia stellarum , quae calculo sic definiture Data sunt (4), = — 18".8 Declinatio stellae B= 8 25’ 2” A. | Corr. igitur declinatio Corr, = D = 8? 94’.43.2. Ergo (90° + D) = 98° 24’ 43". 2. Declinatio stellae Ad a1 Ra" Be . Corr. = + 5. 2e N declinatio Corr. =D = 29 or 52^, a hinc (9o? inp D) = 80° 38’ 2758. ascensio recta stellae 9 = 76? 28’ 21” , Corr. ann. = — 3’ 27”. 2 -adscensio recta Corr. = A => 76° 24’ 39.8. adscensio recta stellae w = 86° ar 94" i Orn = — 3’ 14.40 adscensio recta Corr. = A’ = 86° 18’ 9".6. Ponamus altitudinem stellae @ — 24° 27’ 49” = H; Erit autem differentia adscensionum rect. == 9° 43 15” 8 = A' A, Cot. A= — Cos. CA! bonos d A) . Cot. D. Log. Cos. (A. A) = 939937199 Log. Cot. D == 0,8300871 Log. Cot, à == 0,8238061 hinc A == 8° 31’ 58%.9 Std D' == 7° 21’ 57”.2 T: : —— Ergo a + D’ = 15° 53'56".1 Cos. ‘ (3) Ch CI. de. Gelder, Meetkunst, § 1164, Francoeur, Uran. pag. 386. (4 ) Usi sumus tabulis, quae operi Cel, Francoeur , jam supra Citato, subjiciuntur: pag. enim s10 et 511 adest Catalogus praecipuarum stellarum ad rem diem Januarii anni 1820: hinc cog- noscimus declinationes atque adscensiones rectas stellarum z et B Orionis: utrique autem adjecta est in illis tabulis variatio annua} quae in declinatione! stellae 6 est = — 4'.7 et in ejus ad- scensióne recta == — am porro in declinatione steMae a illa variatio ==" 1.3 et in ad. A 3 scen- 6 BOUDEWINI DONKER CURTIUS w: b. Fruit, — kon ap. = = pa D en Ca T D Log. Sin. D= 9,1652153 Log. Cos. (a 4- D') = 9,9830606 Compl. Log. Sins A = 0,8286261 Log. Cos. aß = 939769020 Agitur ag = 18° gi’ i7". 4e Ut in eodem triangulo «P angulus ap inveniatur , utimur sequenti aequatione Cot. oP = ee — Cos. BP . Cote ePB (5) — vin. BP — Cos. BP. Cos. aPB. Tang. aP Sin. aPC. Tangi aP si per Tange aP , secundum membrum multiplicemus atque dividamus. Ponamus Cos. «PB , Tang. oP = Cos. CA’ — A). Cot. D’ = Tangs « = = Can erit Sine BP. Cos. & — Cos. BP . Sin. x Sin. APO. Tang. aP. Cose n Sin. (GP — x) f: = Sin PB. ange &P « Cose x j if Sin, (90° + D — x) = Sin. CA” — A). Tang. (90° em D'). Cos. x ~ Cos. (x — D) (6). = Sia gos 2 To Cot. D’. Cos. x - t. aBP = Calculus sic instituitur, - — Tang, x = Cos, ( A — A). Cot. D’. Loge scensione recta zz — 48%. 6 est; haec auteni tabula, ut diximus, confecta est ad primum diem Janvarii an, 1820 , ad illum igitur diem anni 1824, erit : declinationis 8 — —. 19'".8 T , adscensionis rectae == — 3’ 7, .2 declinationis a = -- |. 5".2 adscensionis rectae „== — 3'14"7. 9. (5) Vid. CL de Gelder, I. c. $ 11976, Delambre, op, cit, page 88.. (6) Cf, Cl, de Gelder, op. Jaud, § 1162, Ë © RESPONSIO ap QUAESTIONEM ASTRONOMICAM., 7 Log. Cos. ( M — A) = 959937190 Log. Cot. D! = 0,8885056. Log. Tang. % = 058822946, Uude x = 82° 31’ 41". 4. Habemus D = 8? 24' 43". 2, Igitur. (e — D) z 4? 658". 2 Jc DM Ce Ds Cot. aßP = 5; e (A= A). Cot. D' . Cos. x Log. Sin. CA’ — A) = 9,2275051... Log. Cot. D’ = zen 0,8885056 ; Log. Cot. x == 9,1140729. Log. denominatoris = 9423008 36. Quod si substrahatur 2 Log. Cos. (x — D) = 944372555 - venit Log. Cot, «BP = 0,2071719. Ergo agP = 31° 49'-29". Caeterum in triangulo @PZ cognita sunt tria latera; invenitur igitur angulus PeZ aequatione f » Cos. PZ ve Cas. Pg . Cos. ZB : saa Sin. PB . Sin. ZB (7) Quae sequenti modo calculo Logarithmico accommodari potest: si utrumque membrum ab unitate deducamus , erit 1 — Co. PBZ = Sin. oc Sin. ZB + Cos. Pe. Cos, ZB — Cos. PZ y dine PB. Sins ZB sed 1 — Cos. PBZ = 2 Sint! 1 PAZ (8), : sies .. ‘Cos. (PB — Z8) — Cos. PZ Mee a^ BRE E ‘Sin. PG. Sine ZB Nc Pe. ‘Sinz D vel Sim? PBZ = Se. — zx = i. aad: d Et C2) Vid. Delambre, ope cit PAG 97e Francoeur, op laud. pag. 384. Cl. deGelder, op. cit, $. FILI. (8) Vid. Cl. van Swinden, nebe pag. 319. we. 20. — (9) Cf. Francoeur, op. laud, pag. 378. form. ar. Si enim in illa Bm P — cetA — a ponamus, procedit haec aequatio Cos, (5— c) — Cosa = 2 Simi (a pb —c6). Sine (ambte) 8 BOUDEWINI DONKER CURTIUS w. 5. FILII; Et si ponamus S = ¿(PZ PG + 22) = on — wo “90 ++ D + 90° — H) = 393" — i(L4-H-—0D);erit dE Sin, (S — 28). Sin. (S — P2) Sin? 5 PBZ mo Sin. PB. Sin. ZB a Sin (S — ZB). Sin. (S — Pe). Cos. D. Cos. H 2 Nunc calculo Logarithmico , anguli PBZ wear, realis definiendus est. Latitudo loci — 52° 9’ 3o" —L (10e) ` Sed altitudo stellae'g = 949 27° 49" = H LHE yegauy c. Est autem D = — 8° 94’ 43".2 hinc L + H — D= 68° 19’ 35.8 till HD) 4 UG. si illud deducatur a - 135° o oooi | habemus S 2* 100° 53’ 42". I sed deducendum est ZB = 65° 32’ 11’ Ergo gun ZB = 350 or 31% Ie Sic quoque substrahi debet Pg = 98? 24' 43”. 2 a valore ipsius S hinc S — P = 2° 28 58.9. 2 Sin. (S — ZB). Sin. (S P8) 2 Sin. PZ = = Cos. D . Cos. H Log. Sin. (S — ZB) = 957624479 3 Log. Sin. (S — PB) = “8,6367230 ° Compl, Log. Cos. D = .€,0046976 Compl. Log. Cos. H = 0,0408515. Igitur, 2. Log. Sin, EPBZ = 8,4447200 . . seu Log. Sin. EPBZ = T erae hinc EPQZ = 9° s6' 19" „Ze Ergo PBZ = 19° 12’ 39". 4. sed Z aßP = 31° 49° 29". ——— Erit igitur Z a@Z — 519 a' 8".4. ( 10) Cf, Francoeur» op, laud, pag. 505. In RESPONSIO. an QUAESTIONEM ASTRONOMICAM, 9 In triangulo aZ igitur nunc cognita sunt BZ — 65° go’ 11"5 aß — 18° g1^ 17". 4 , et Z «BZ = 51° 2'8".4. Latus. aZ cognitum evadet acquatione s Cos. aZ £X Cos! aBZ . Sin. af. Sin. BZ F Cos. aB . Cos. BZ sive Sin, H' = Cos. aBZ « Sin. aß . Cos. H ++ Cose aß Sin. H. Quae eodem modo, ac supra pag. 4 et Sq» reduci potest ad "ME Cos. Cos. ag Sin, Hum Cos. Q Q' 2 Mit. (e + H) si ponamus Tang. que € Cos. agZ » — ag. Log. Cos. az = = 957889958 1 „Log T ange ABS 955250612 Log. Tang. va = “923140870 hinc Oo = 119 38^ ain, EET Sl.’ 25 quum autem: H = 24° o7' 49” i oet sh Haeo Kep Cos. Nos 3 sin (o 4 H) Log. Cat, ap 939769086 é Log. Sin. ( sh H) = 957703524 Compl, Log. Cos. P = 0,0090320. . ‘Sin. Hie Log. Sin. H' = 957562864 Ergo H’ = 34° 47 16", 5 Altitudo igitur stellae a Orionis ; “cum altitudine data ‘Stellae B collata , pendet ab eas rum distantia atque latitudine loci. -Haec autem distantia Lancicie simul cum declinatione atque differentia adscensionum rectarum, … coa = NG s^ PRoBLEMA IL. Data altitudine -stellarum m et. Gi Orionis inyenire earum azimu- - Ge GPR — es ; s tha (11)? LAPSI QU E VO SoLurio. Jam absoluta solutione praecedentis problematis, necesse habemus, ut in- veniamus eorundem stellarum azimutha „sine illis enim plani situs cognosci nequit, (11) Ut hoc solvatur problema requiritur, ut quoque cognitae sint harum stellarum declina- . tiones atque adscensiones rectae ; hoc vero supra jam datum est, B 10 In Triangulis «ZP et BZP. *angüli^ aZP.et PZP j KERERE et DEFR mèh- surantur, haec azimutha denotant,: Utrautem:innotescantyattendendum tantummods est , - quod in illis triangulis tria. latera. sint .cognita 5 „hinc. in boul pimal, he f formantur acquationes. ! ^) 46H Da fs nio vp" Cos. ap — C». ». Cos, Zz, | $a sobota dsl Cote PZa wr OE ee ligados PR .—. Cos. PZ © Cos. et Cos. PZB Eg NY » AC) ZE OAT apu Quae simili modo , ac illae, que occurrunt Page 7 sq, ,transformantur in | sii we 2 PHY, Sin. MES Za) 2x Sin. IPZa => QE. “Cos. L. Cos: Ho ed Sia Te: — PZ.) «Sin. ids — Z8) `, Cose Lee Cos, t, et Sin? EP on $i supponamus S’ = 1 (PZ.4-'Za + me ea — 20D +L +H’) eS = ECZ +28 - PA) = 158 = (L+H = DJ CH 40). ; =H aus pre p ‘ee dem 52° ge goed aL Hm? 47 648 O) 67 hic L-4-D'4 ESB An C ICL + D + H')zm. 47? -9"217,8. 0 quod deductum;a '-;135? -o^oo*,o.. . 9 exhibet S^ == 87° 50^. 38". 2go Sed Compl... =. 37° -— 30". Igitur S — PZ = 50° „gagot manoienssel vér Compl Wr = aa Wd wa i ve „Jh == Za Es = 3 a M ur EOE aa gas Sims: (s ui PZ) «Sia: (gu ay 2 Sin, id = mart sop L. ug Ho ti Jtg 9531094 j Loge RESPONSIO ap QUAESTIONEM ASTRONOMICAM, - „Log: Sin (S — PZ) = 9438842596: Log. Sin, (S' — Za) = 9,7317714 … Compl. Log. Cos. L.— 0 2 21985. … 7 Compl. Tae, Cos. H = 0,0855143 » 2..Log. Sin.. 4 PZa = 9,9137438» .: sieut „sen, Log. Sin. $ PZa = 939568719 … ; ; hinc 4 PZæ = 64°:53',10 , vel PZa = 129° 46’ 20” “ Jour erit EZH = 50° 13/ 40” = HE = a’ ) e Mor i i L-- 52° y gon OTS “HED J H =t 24° 27° 49” f f ( anit PR p L + W S = 76° 37’ " s deducta. D — 8? 24% 43". 9... ioc L- n —p- 68° 1o' 35”. 8 EL HS DYE" 34° 06717". 9 pes subtrahendum a 135° 0” oo”.o Csquod dat S = 100? 53" 4e". 1. | sed. ZB —. 65° 39" 11" Ergo S — ZB = 35° 21’ 31”. 1 et “PZ — 379 5030" e Unde S — PZ te: 63° y 12", Ie En AE GS — PZ). Sin, (S — Z8) Sin? 1 PZB = omit “Gis. L Cos: H' Log. Sin. &- — pz). = aon = 9,7624479 Log. Sin. (S. — Z8) = 959500807 Compl. Log. Cos. Le = 032121985 Compl. Log. Cos. H = 0,0408516 2 Log. Sin. ¿PZB = 9,9655787 vel Log. Sin, PZB = 9,9827893. Unde PZB — 73° 58’ 33”.3° ^ sive PZB = 147° 51/6". 6 et hinc AZB = S À 2' 53,4 = HD = s Pa rr Ex 12 . | BOUDEWINI DONKER CURTIUS w: s. FILI, Ex praecedentibus igipae* apparet; azimuthum ` Sue: pendere praecipue ab ejus al- titudine. Prosrema III. Datis stellarum a et B Orionis altitudine et eibh » invenire plani , quod per illas transit , declinationem , sive azimuthum? Sotutio. Quum de plani, per à et B Orionis et observatorium Leidense transeuntis , declinatione quaeramus, sive, ut alii malunt, de ejus azimutho, ante omnia animadver- tendum est, quid per illas voces intelligamus. Plani azimuthum dicitur angulus, quem facit cum plano meridiani; hinc igitur angulus HOA (Fig. 2.) qui ex horum planorum, cum plano horozontis, intersectionibus ori- tur, erit nostri plani azimuthums alii praeferunt. vocem, declinationem , quae nihil aliud est, nisi azimuthi complementum „ «sive angulus , quem facit cum plano verticali per puncta ' orientis et occidentis transeunte. Nares in nostro casu ue. drum erit angulus AOF = go? — AOH, i ; Ut autem angulus AOH seu ejus mensura AH innotescat , calculus est instituendus in triangulum AD , rectangulare in D , cujus elementa sunt QD =H, Z ADS = 99°, et < ABD = ZagZ = 51° »' 8".4 (vid. supra page uM Habemus, autem. secundum triangulorum rectangularium doctrinam Tang. AD. = = Tang. AGD. Sin. H : Men. Log. Tang. ABD = 650921836" : Log. Sim H .z 9,6171212. » o Log. Tangs AD = 957093048: “Ergo AD 27° 6 51”. 5 si igitur nunc valorem arcus AD dcducamus, ab arcu HD sive stellae e azimutho : : HD zs. ra sa Pro yates AD = art. 6 si^. E Q habemus: AE = e a4? 56 HK 9= == Azime plani et AF = 85° 13758". r =.3,= Decl. plani, Idem invenietur , si spectetur triangulum AaE; habenius enim aequationem Ti ang. AE = ‘Tange AcE. Sin. H antea autem quoque angnlus ZaP- debuisset cognosci; invento vero AE , ille ab azimu- tho stellae a veg egen Esset, | ec = pipas 2e Pro- Qa) vid, deis; pag. in. La, r. Delambre, pag. 97. Cl. de Gelder, § 1061. -RESPONSIO ap QUSESTIONEM ASTRONOMICAM. 14 PROBLEMA | IV, Data stellarum a eg Orionis altitudine, invenire plani Melbnsiinot SoLuTIO. Coghita ‘plant declinatione , invenienda etiam est ejus inclinatio. Hanc ob causam ducatur ( Fig. 2.) arcus ZC e Zenith. perpendiculariter in planum nostrum. Hic arcus mensurat angulum, quem formant lineae perpendiculares in plano illo atque mee ridiani plano, ad intersectionem communem in centro O ductae; ille angulus erit comple- mentum plani inclinationis , sive anguli, quem illa perpendicularis in plano ABaNCSB facit cum linea OF} quae per orientis et occidéntis puncta transit ac in horizonte ducta est. Si igitur calculo cognosci posset arcus ZC, plani situs in spatio, ad plana horie zontis et meridiani relatus, definitus esset ( 13 ). In triangulo autem Z@C habemus. Sin, ZC = Coi; H. Sin. ZBC G4. Log. Cos, H = Re Log. Sin. ZBC = 9,8907128 Loge Sin. ZC = 9,8598613 hinc ZC == 42? 31’ id y a ji vel. L= 47° 28 42", 5 — Inclinat. plani, š PROBLEMA v Data plani positione , invenire positionem subir et angulum , quem stylus cum plano facit ? "2 Ny. s S8, SoLuTIO, Linea BO est intersectio. ple nostri cum -plano Meridiani ; linea OB igitur in utroque sita est, et Meridianum in plano , positione dato , denotat. Ducantur ex puncto P arcus PS perpendiculariter in planum nostrum , et ex puncto O lineae OS et OP, arcus PS, erit mensura anguli POS 5. sed linea OP in Le meridiani et linea OS in pla- no #@ sitae sunt: hinc colligitur quodsi punctum O in nostro plano sit gnomonis cen- trum, OS erit substylaris et angulus POS, angulus styli; in quocunqué enim gnomone stylus versus Polum dirigi debet, et perpendiculariter plano insistere, Caeterum si ex eodem puncto O ducatur linea OC, erit haec linea Zinea inchnationis (ligne de la plus grande pente (15) ), sive linea verticalis in plano ducta. Semper haec linea duci potest 3 2 m po- €13) Si tantum plani alicujus declinatio data est, nihil adhuc certi de ejus positione in spatio patet, millia enim plana , eandem possunt habere declinationem. quae tamen aliter in spatio posita sunt; requiritur igitur, ut quoque ejus inclinatio inveniatur, Quum autem nostro in casu quo- que stellarum , in illo plano sitarum, altitudines datae sint, luce clarius est, plani positionem, geo- metrice quidem jam esse definitam, non vero algebraice 5 hoc autem facillime procedit , solvendo triangulum ZBC vel ZzC ; si vero hocce triangulo uteremur, eem ZaC antea debuisset inveniri, (14) Cf. Delambre, pag. 96. (15) C£. Annales de Math. pures et oppliq. , par D ebpldn e; Tom, IX, pag. 98. B 3 T BOUDEWINI DONKER CURTIUS writ, positio autem styli atque lineae. in: quam: umbra. hora. XH projieitur ;; demum. cognita erit, si calculo definiri possint y angulus, BOC sive arcus BC, „angulus BOS sive arcus BS, et angulus POS, sive arcus PS. a vits In Triangulo autem majore. BZC, Ainputief Dh op > Cognita: sunt , praeter angulum rectum , latus ZC — V ilf i et angulus po m ES ge =- vr angulus enim. | NZC = =? est, Habemus igitur - | 1 Ó* i. »qssq. cit sasap: iu 1911! in Tang. BC ene) Fang. BZC: pia: AC = Cote z Cu. 1 ao Log. Cou.» = 10658580 — dois I nad Log. Cos. = 9,8298613 5n ji Y n TS eth 200 ft Log. Tang, BC = 0,8937193* Inde “BC == 82? 43’ 16", 4. rn Constat igitur. lineam , meridianum “denotantem’, cuim pueri angulum facere 822 43 16”. 4e - aX. 1 Ut vero reliqua inveniantur , necesse est. ut calculo definiantur latus BZ et angulus ZBC : hoc autem sequentibus efficitur: aequationibus : oad . Cu. ZB = Cot. ZC Co. BZC = Tang. Ie Sin. 3. (17) Cos. ZBC =" Cos, ZG Sins BZC'=. Sim I. Cosi 3 : (18 XY nuaisaosd Log. Tang. Y — 0,0376199 Log. Sin. à = 8,9345299- Log. Cot. ZB = 86731498. Ergo ZB = 84° 38’ 31". 1 sed PZ = 37° 50’ 30” hinc PB = 46° 48’ 143.50 nedue dio Log. Sin. Y = 9,8675971 Log. Cos. 3 = 9,9983877 Log. Cos. ZBC = 9,8659848 ———— Te ande sive ZBC = 42° 44’. 10” . elt [2 fae? Cum hiscé aütem elemeritis in Triangulo Ane rectangulari in S, — in latera PS et BS institui potest? habemus enim Tang. (16) Francoeur, pag. 383. Delambre, pag. 97, Cl. de Gelders & pain ial (17) CE Francoeur, pag. 383. la. qe Delambre,l c, Cl de Gelder, $ 1063. , (18) Vid. Delambre, I, laud, Cl. de Gelder, l.c. T RESPONSIO av QUAESTIONEM- ASTRONOMICAM. is lips ipia BS == Tang. BP? Cos; PBS: zer Jio alee > Sin. PS e Sin: BP. Sini? PBS Ç SYN? led Log. Tang. BP c5 9,027 3101 Log Cos, PBS = 9,8659848 . Log. Tangs: BS = 958932949... neh X Unde erg -— 1' idt 38 g = 3 pbk inter substylarem et Í Pu nian à ` meridianum, t i Pen 1 Log. Sin, BP nt hbar) € we d Sif. PBS = ci = 9,816284 ° " auidamug mur! ie 2dge 10i) salga motbiiont 5306 *% dee Sin. P PS — om = 96943384 m acne 4 Low mi cov gem DS om 99°. 38". 58/9 1*3 = angulo sty. doh sane d adele non tiibémis ; utin pürietó O centrum ponamus ghomonis y illud pro Jabiru ponil potest, Sit v. [227 Oriotiis vel (illud? centrum ; ducatur per punctum EÇ ig. 2), quod locum stellae « vel B indicat, linea horizontalis AB, cui perpendiculâris est linea EF in puncto illo E ; angülus FEG: fiat: aequalis. arcui-BC;—. 82% 43’ 16". 45 linea EG meridianum indicabit: ut autem umbra styli in illam projiciatur, quum sol sit in meri- diano j^ debet “atigulus intér iliái! liteam vet csabstylarem : aequialis:: esses arcui:: BS e=: 38° 1’ 51". 8 et versus occidentem describendus; si hoc in (Fig. 3.) exstruamus habe» mus lineam EH substylarem, ad quani ‘stylus WLR 29% 2 58". 6 perpendiculatis est. Nunc tantum remanet, ut linearum horas denotantium dirertionea. definiantur: hoc autem erit objectum sequentis problematis. >» Q se 2H aW nk PROBLEMA NR Ducere. lineas horarias in , plano? pert etA Orionis et Obsery. Leid, - transeunte? ee 005 £5ni NT 6. I "ape OS ce Ve SoLuTIO. Anguli, qui formantur cum plano. meridiani illis, quae per polos atque centrum telluris transeunt, horarii dicuntur. Singulis horis sol 15? arcum descrie bits singuli igitur rli anguli, qui ‘verticem®in=polo habent, eidem graduum numero aequales sunt. Plana, quibus formantür 5 ‘aequatorem in aequales partes dividunt, quo- niam hocce planum perpendiculariter ` axi mundi, et. hinc eorum diametro communi insis- tit : idem autem. locum non haber i in. aliis planis, En inter ‘unum alterumve polum, et aequas torem ductis ; haec ab illis inaequaliter dividuntur: invenire autem quot gradus in rali plano dato cum angulo certi graduum numeri conveniant, "hujus est problematis objectum, Sic possumus v. g. definire nter anguli BPS (Fig. 2. n ut hora innotescat, qua 3 E ix! 2r conc r ^, 891 £001 2 ,15bÍI59) 5 32 Se ee, o" tameo (19) Francoeur, pag. afz. Is, qor Delambre, pág. 96.7! cu aid dilbesi dia mG, 2h) - (20) Delambre, l, laud. Cl. de Gelder, § 1059. 16 BOUDEWINI DONKER CURTIUS w;:» FILI, sol nullam ex stylo dimittit umbram , vel: cum illo in eodem plano horario site In triangulo enim PSB cognita sunt latus BS. et.angulus PBS , erit ex his elementis: Cos. BPS = Cos. BS, Sin, PBS Ca) Log. Cos. B BS = “958963489. Log. Sin. PBS = 058316284") 7 bop onge ete meren | Log. Cos. BPs = = 957279766 et BPS = = = 57 as 15". 3 oO Si ille graduum numerus per p dividitur » qui horam, “constituunt » invenimus $^ zom 45s ante meridiem stylum nullam- umbram Lor wb ; ; ipsa igitur substylaris erit linea denotans 8^ ge 15% , tempus | matutinum, E RNC Si nunc per illud punctum P ducatür novum planum facium » ita ut (Fig. 4.) angus lus SPS, fiat aequalis 12° 41’ 15". 3 definiri debet. in triangulo SPA latus, S4, Habemus autem PS = 29° 38/.58'",9,. 4z PSL = ideal et < SPÀ == 12? 41’ 15”. 33 .utamur se- quenti,aequatione...... ; ; EE TA ; i i poor Tg. se = rig sp «i PS "Ce in qua tantum angulus SPs variabilis est. singulo enim calculo iste 15° augeri, Sabet, MR MPO SPb = = 19? ar 15” e "a Lai: Tang. SPb = 953594373 Y ts .145058051 imjust sagri Log. Sin. PS gri cae listasidoig siinupse Mmaetssido iita > Log. Tang. Sb = 90467757 | VONT Sd = 6° a1’ 17". 8 = Z lineae gh cum ‘substytant: 2°, ee jh uu. ‘SPS = 27° Av 28". a of Hu i Log. Tate: SPO s dM. e gre ) edünbivib | collage in. PS: = 956943384. - Aars Log. Tang. So = 954142787 - TM S5 = 145 33 6, 9 = Z lineae rot cum substylari, " Ix I ai) Francoeur, pag. si la, x. Seidssh ite pag. 97e E de TRA $ inl ( 22 );Fraicoeur y Page 983.1%. Te Delambres le laud, Cl de Gal dare en 1061. EOL ; RESPONSIO áv QUAESTIONEM ASTRONOMICAM. | i7 3*. eres SPP = 42° 4r de^ Je Log. Tang. SPB = 9,9649062 Loge Sin. PS == 9,6943384 : Log. Tange Sb = 936592446, À Sb — 24? 91'36%9 =EL fineae 115 cum substylari. 4?.- © 6 © £0 $9 SPS = 37° 41’ 15". 5 Si ille angulus hanc habet magnitudinem invenitur arcus SPB sive angulus lineae 12 eum substylari: hic autem cognitus jam est ex calculo, queni instituimus pag. 16. Wu orc s b : SPP = 729 41" 15".3 Log. Tang. Sp) = 0, 5062589 Log. Sin. PS = 9,6943384 Loge Tang. Sb = ©,2005973 Sb = 57" 4T 7"^.3 = Z lineae 15 cum substylari. un cae Th T LO qe ps y cin SP» = = 153938107 n Log. Sin. PS = 5,6943984 ^ — * ^ Log. Tangs Sb = 1,088 1491 Sb = 85° 19’ 59". 8 == Z lineae 2* cum substylarie HOT el te el due : 102 41 15" 3 | Log. Tang. SPP = nm (—) ^^ Leg. Sin. PS = 9,6943384 ° — Log. Tang. Sb = 0,3419011 (—) _ Sb = 114? 28 19" = < lineae 3* cum substylarie Log. Tang. SPb = 0,2800597 ( —) Log. Sin, PS = 9,6943384 beg Tang. Sb = 9,9743981 ( — = S» — 136? 41° 16". 2 = Z linese a cum substylari. G. 9*. i DOUDEWINI DONKER CURTIUS weep FLU, 9% . « » « » SPE = 19g? wa "08, — VIR UU, i) oftia Log. Tang. SPb = 050350938. (--). Log. Sin. PS 1926943384 … b Leg. Tang. Sh = == 947294300, (99 .: u$ ry enoni None o VOU" rre 9i9-436599". 5 = C lineae 5% cum TUN 10°e LI . hd . ^ SP% = = 147° 4 36". 9; ZW 872 * LI LI - LI ; dl erteenr svile Tang. SPb: =, (— secar ead eutwaas ILIA JOE gg eutiusitalegs Sin. PS; ==) 936943 384 aujingod mosut afd: ily TP. Log. Tang. Sb 924993833 L =)> = 164° 14 48". 9 = E "lineae '6^ cum sübstylari, if bert o ee WID A m ., 119. e 9 9 E SP» = 5 162° 41 15”. 3 Tt? k ME IT Log. Tang. SPb- 9449374100)! yok 1: opohags. Sine PS: = 956943384 Log. Tang. Sb =. > 927880795 Cr Sb = tm a a. L = ie lineae 75 cum sübstylari, T ND , Th A GOOF on tedere he SPJ = 177° a RAN eh Log. Tang. SP4 = 836061794 ( m ; Oot pedue mus te orordioge Sim, PS= 9,6943384 » Log. Tang. Sb = 823005138, Gap iuis = Lad 51' 9o" = 4 lineae 8! cum Substylari, ( o zz 892 „anal Si ducantur lineae, illos antie: cum ec et Mein: lineas horas deno= tantes; si vero etiam ab altera lass ipo ey Pih d adsunt lineae 8*, 7h, 6b, 5^ caeteras matutinas indicantes, * v Patet autem, non semper “Solem in ilm TER A ‘cui horologium solare inscripsimus „ lucem immittere, sed demum aliquot horas Postoortum, stylum umbras demitteres in ale tera igitur plani facie, quoque horologium describendum est, ut per totum diem inser- viat; nihil vero facilius procedit. Nam ‘producenda’ est! styli axis sive ejus latus um- bras dimittens , ab illa facie: tunc novus orietur stylus, cujus angulus cum plano est. spit anguli styli et plani. in. prima. facie. ,.-et igitur nostro in casu == 150° 21^ Keke, Quod ad. lineas horarias attinet. observandum est, quod eandem in hac fa» r — RESPONSIO ap QUAESTIONEM ASTRONOMICAM. . 19 facie retineant directionem ac in prima, ita ut si horologium nostrum solare inscriptum esset in plano, ex charta oleo perlita confecto, tantum necesse haberemus stylum pro- . ducere: ab utraque enim facie lineae horariae apparent, quum semel in una alterave fae cie. ductae sunt. Ceterum si centrum gnomonis velimus in aliud pgnctum plani transponere , totum horologium ad illud centrum adaptatum erit, modo ducantur ex illo puncto lineae, ome nibus lineis, antea ductis pro priore centro , parallelae. Revera quidem haec méthodus non est accurata , sed si attendamus ad dimensiones ordinarias gnomonis, atque illas totius mundi, vix ulla inde oriri potest variatio sensi- bilis in tempore notando, Sidera perpetuo pandent Sublime Theatrum, Cl. Speyert van der Eyk, Carmen de Natura, vs. 1225e EE gee qe id m ami MA km Ti PED s Lie a i E cam. tut dettes 4 iha & ie 2 page ‘mut HA TNT (e 30. ie prj: y jaiii H y COP "634 » £ wl ey MiNi ety fee DE Vaie aa R NL NOMINA PROFESSORUM, . ) IN ILLUSTRI AMSTELAEDAMENSI ATHENAEO inde a die 8 Februarii mpacexxur ad diem 8 Februarii mpcecxxiv. LI DOCENDI MUNUS OBIERUNT; CLARISSIMI ORDINIS PRAESES, . F. van per BREGGEN, CORN. FIL, i " ACTUARIUS. H. C. van per BOON MESCH. PROFESSORES MEDICI; F. van DER BREGGEN, corn FII. G. VROLIK, H. BOSSCHA, THEOLOGUS,., W. A. van HENGEL, naa A DISCI MI NOMIPA ROFE sis o RUM. T T DISCIPLINARUM MATHEMATICARUM x: PHYSICARUM. J.H. van SWINDEN (obiit d. he Martii MDCCCXXIIL) J. Brrr WOU REds yg wAGXAJSTEMA X2 TEUJXJIE VI H. C van DER BOON MESCH. vrza, indy | erie Bapup pape Snit Bs J. H. van REENEN rude donatus, C. A. DEN TEX. ais BUVUM ICG8Wzo g J, van HALL, PHILOSOPHIAE THEORETICAE xr LITERARUM HUMANIORUM. D. J. va AbEWARWPPVVLXGSO YU Yo9 Y A DI J. WILLMET. J. P. van. CAPPELLE, ros: LECTO8R. H. pn HARTOG 2ULAKY SERIES SERIES LECTIONUM Er i STITUTIONUM, QUAE HABENTUR A PROFESSORIBUS ILLUSTRIS ATHENAEL AMSTELAEDAMENSIUM, / inde a feriis aestivis anni mpecexxur ad ferias aestivas mpccoxxiv. FRANCISCUS van DER BREGGEN, CORN. FIL, publice, _ tractabit . Pathologiam Generalem > " "Materiem Medicam, ^ ^ Medicinam Forensem, GERARDUS VROLIK, publice, | IN MORTO BOT ANI T. 9, , Elementa tradit Botanica ; privatim, docet Obstetriciam dlasciceti pd. et practicam ; | Physicam piene DAVID JACOBUS vam LENNEP, publice, ^ praecipua quaedam Historiae et Literarum capita tractat, vel ipsi juventuti, exercitationis causâ , disceptanda proponit ; privatim, docet Literas Latinas, interpretandis, Ovidii. Heroidum Epistolis , Cice- ronis libris de Republicá, Taciti Germania; explicandis Antiqui- tatibus Romanis, - Literas Graecas, interpretandis locis Herodoti et Thucydidis qui. busdam in selectis principum Historicorum, a WYTTENBACHIO , editis 5. Hesiodi Operibus ac Diebus; Bionis Epitaphio Adonidis, et Moschi Epitaphio Bionis. À 2 Histo- | publice, privatim, publice, privatim , publice, ITUCIT NEO TE Historiam Doctrinarum ab antiquissimo tempore ad renatas in Ita. lia ‘literas. | J ru CFPOANNES WILLMET, de Dictione Arabum Poéticd agit ac T aree on ge momene ta ad Disceptationem proponit: ` docet Linguam Hebraeam,- cum - institutione Grammatica, tum interpre- tandis, ratione aetatis, argumenti et stili habita, sensim diífici- lioribus V. T. locis; Linguam Arabicam, primum Grammatice ; deinde explicandis se- lectis ex Anthologià Schultensianâ locis; Exegesin V. T. interpretatur, tam illustrandis Carminibus nonnul. lis in Libris P. T. Historicis obviis, quam moderandis Exercitatio- nibus Exegeticis ; - 1 Linguas etiam Chaldaicam, Syriacam « et Samaritanan, si adsint auditores; uti eb ~ iu A Arabsiadis Vitam Timuri, aut. Corant edi capita explicat, collatis Scholiis, in Corani: editione Petropolitand exhibitis... JACOBUS: HENRICUS: van REENEN, up gend studio iep conabitur. je JOANNES PETRUS VAN CAPPELLE, , panies quasdam historiae literaria Belgicae tractabit; de stilo Belgico aget; “De Poétis seculi decimi. septimi Batavis disseret; . Historiam Patriae. tradet; Exercitationes oratorias moderabitur. : WESSEL ALBERTUS van HENGEL, Quaestiones aliquot argumenti ec ins javentuti disceptandas proponit, ; pri- LECTIONUM. 5 privatim, Morum tradit. Doctrinam, quatenus a curistt doctrinà pendet. . eien pub! ice, privatim, M publice, Loca nonnulla Novi Testament interpretatur, De Histori Societatis et Religionis Christianae commentatur ita, ut praecipua exponat rerüm capita, quae ab aetate CHRISTI usque ad tempora CAROLI MAGNI acta sint, — - Studia, tum aliarum disciplinarum , tum inprimis, Theolcgiae obeundi, quaenam recta ratio sit (Methodologiam dicunt), au- ditoribus commonstrat. JOANNES PETRUS STEPHANUS VOUTE, exponit Mathesin; ~ Physicam et Astronomianr; Elementa Psychologiae et. Logicae. CORNELIUS ANNE DEN TEX, varios locos ex Jure Naturae, Gentium et Publico tractat vel ipsi juventuti disceptandos proponit, tradit Jus Naturae, Historiam Juris Romani docet. HENRICUS BOSSCHA, | in THEATRO ANATOMICO Partium corporis humani fabricam et usum explicat. Operationes Chirurgicas demonstrat variasque eas instituendi expo- nit methodos, privatim, tradit Znatomiam, Physiologiam ; Praxin Chirurgicam, HENRICUS CAROLUS van per BOON MESCH, priyatim, docebit Chemiam ; Pharmaciam Chemicam , lingua vernacula. Historiam Naturalem, A3 JA 6 SERIES LECTIONUM JACOBUS vis "e s publice, selecta quaedam Privati Juris capita juventuti disceptanda opiki privatim, Jastitutiones Justinianeas docet; Pandectarum libros priores explicat. HENDRIK pe HART OG, Lector in de Wiskunde, eden en Sterrekunde, zal Disgkdags; Woensdags en Donderdags, des middags te twaalf ure, in het klein Auditorium van het Athenaeum Illustre, publieke Lessen, in het Nederduitsch, over deze Wetenschappen geven; en dat wel in de volgende orde: Eerstelijk over de Rekenkunde, Decimale Breuken en Logarithmus-Ge- tallen, vervolgens over de Meetkunde en Algebra, en het maken der Sinus en Logarithmus-Tafelen, voorts over de Platte en Klootsche Drichoeks-meting en eenige Hoofd-eigenschappen der Kegelsneden ; waarin over de beginselen der Sterre- en Aardrijkskunde; en laat ' stelijk over de Theorie der- Zeevaartkunde ; ‘en wel inzonderheid over de berekening der Lengte op Zee, zal gehandeld worden; het een of ander Stuk echter meer of minder uitgebreid, of wel met bijvoeging van eenige verklaring der Zeevaartkundige Tasrilsenten, naar mate het. getal vende lust; der Toehoorders zulks zal schijnen te vorderen. G A ACTA ACTAer GESTA in SENATU PROFESSORUM ATHENAEI AMSTELAEDAMENSIS. Die u mensis Aprilis a. mpeeexxriir, cum V. Cl. casPARO GEORGIO CAROLO REINWARDT, hactenus in Illustri Athenaeo Chemiae , Pharma- ceutices et Historiae Naturalis Professori, in Academià Lugduno -Batavà cathedra oblata fuisset, designatus ei successor HENRICUS CAROLUS VAN DER BOON MESCH, A. L, M. Phil. Nat, et Med, Doct., ex decreto Consue lum Civitatis Amstelaedamensis, Professor creatus Chemiae, Pharmaceutices et Historiae Naturalis in Clarissimum ordinem fuit relatus, Die xı m. Junii a V. Cl, j. P. VAN CAPPELLE munus Praesidis, in an- num sequentem , delatum est V. Cl, F. VAN DER BREGGEN, CORN, F [Le Quum V. Cl. JACOBUS HENRICUS VAN REENEN, J, U, D, et in Athe- naeo Amstelaedamensi Juris Civilis cum Romani tum hodierni Professor , gra- vissimas ob causas, ab Amplissimis Curatoribus, honoris causa, rude do: natus esset , designatus ei successor JACOBUS VAN HALL, Jur. Rom. et Hod. Doct,, die xxv. m, Septembris , in Professorum ordinem fuit receptus. Die x111 m. Octobris ex decreto Amplissimorum Consulum V. Cl. J. P, s. vourE publice memoriam celebravit son ANNIS HENRICI VAN SWINDEN, Viri Celeberrimi, qui, quum per omnem vitam eximium Patriae decus, Athe- naei Illustris per octo et triginta fere annos egregium fuerat ornamentum, d, rx m. Martii an, mpcccxxtl, anno aetatis sexto et septuagesimo fato erat functus, Die xx m. Octobris V. Cl. HENRICUS CAROLUS VAN DER BOON MESCH delatam sibi Chemiae, Pharmaceutices et Historiae Naturalis Professionem so- lenniter auspicatus est, habità Oratione de naturae contemplatore, tum sui, tum alieni commodi adjutore, HENRICI CAROLI van ner BOON MESCH SORT Te DE x ref e NATURAE CONTEMPLATORE, TUM SUI, TUM ALIENI COMMODI ADJUTORE. HABITA A. D. 20. OCTOBRIS MDCCCXKXIII. QUUM IN ILLUSTRI ATHENAEO AMSTELODAMENSI, CHEMIAE, PHARMACEUTICES, ET HISTORIAE NA- TURALIS PROFESSIONEM SOLENNITER AUSPI. CARETUR. CIVITATIS AMSTELODAMENSIS CONSULES, CURATORES ATHENAEI, VIRI GRAVISSIMI, AMPLISSIMI! QUI CUM CONSULIBUS CIVITATIS CURAM GERITIS, QUI- QUE IN TRIBUNALIBUS JÜRI DICUNDO PRAEESTIS, VIRI SPECTATISSIMI, INTEGERRIMI! ARTIUM DOCTRINARUMQUE PROFESSORES CLARISSIMI! MATHESEOS, ASTRONOMIAE, ARTISQUE NAUTICAE LEC- TOR EXPERIENTISSIME! DIVINORUM ORACULORUM INTERPRETES ET PRAECO- NES, VIRI QUAM- PLURIMUM VENERANDI, FACUN- DISSiM1! „sik e (Ww) ARTIUM DOCTRINARUMQUE DOCTORES, CONSULTISSI- MI, EXPERIENTISSIMI! CIVES, HOSPITES, CUJUSCUNQUE ORDINIS, LOCI AC DIG- NITATIS, HONESTISSIMI, ACCEPTISSIMI! VOS ETIAM BONARUM ARTIUM STUDIOSI, JUVENES OP- TIMI, COMMILITONES NOBILISSIMI! Cum c Cun. in hunc conspicuum atque augustissimum locum, et in hanc clarissi- mam.hominum lucem et congregationem prodeo > delatum mihi munus oratione auspicaturus, animo non mediocriter me commoveri lubens confiteor. Laetor quidem, jnvat enim quod sentio, coram. Vobis omnibus profiteri, Anditores , laetor illuxisse diem, quo grayissimam et valde honorificam Historiae naturalis et Chemiae. provinciam solemniter suscipiam , et perjucunda mihi est dicendi necessitas, quam Amplissimorum Virorum, majorum. instituta sapienter re- cipientium , auctoritas imponit; hunc vero laetitiae sensum, quam acerrimum et ad fiduciam adferendam efficacissimum, adeo hebetat atque obtundit tenui- tatis et infantiae meae conscientia, ut ad dicendum admissus concepto metu perturber ac debiliter. Quod si diserti et in dicendo exercitati Viri, sicuti accepimus et ipsi vidimus, ad dicendum timidi accedunt, et multis verbis im- becillitatem ingenii suam excusantes, ad Auditorum Renivblentian et humani- tatem confugiunt; quod. hominum judicia extimescunt, et arduam: rem esse arbitrantur in doctorum. Virorum conventu verba facere; ego parum pudens sim, neque admodum perpendisse videar, quod tandem onus atque munus susceperim , nisi meus nunc animus suspensus sit, et curarum ac sollicitudi- num fluctibus. misceatur et in varias partes agitetar. Nam ut omittam meam dicendi hujusque loci insolentiam „ dicimus in nobilissima civitate, artibus ct disciplinis exculta; in qua eloquentiae studia jam pridem: vigaerunt, et nunc maxime vigent; dicimus eo ex loco, e quo tamquam doctrinae omnis sacra- rio, in quovis disciplinarum genere de maximis, divinis humanisque rebus AS €o- Beis) H. C. van per BOON MESCH copiosae et ornatae orationes habitae sunt; Athenaco enim Amstelodamensi, singulari Moderatorum prudentia, contigit, ut quos habuerit Professores, bo- nis literis excultas illi tradiderint doctrinas, et cum facundiae laude conjun- ctas, Quorum virorum memoriam grato animo prosequimur, et magnitudi- nem admiramur; quorum vero laudes verbis efferre facilius est, quam imita- tione adsequi; etsi intuentes illorum imagines, sacra hujus aedis ornamenta, ab omni etiam praedicatione, ipsorum gravitatis ac dignitatis obtutu, deterre- mur. Dicimus denique auspicii caussa. Et auspicamur studiorum professio- nem, quae ut jucunditate et praestantia, ita amplitudine incredibiliter excel- lunt; quae etsi videri possint ad perfectionis culmen pervenisse, quotidie ta- men augentur, amplificantur, exornantur, tantis opibus et copiis, ut ars arti, scientiae scientia addi videatur. ' Quae universe cum ‘satis valeant ad perturbanda doctrind et ‘studio giras? et usu ,arteque expolita ingenia, angit. me insuper Tonge! alia cogi io, tristis illa ét doloris plena. Qui dolor quam fortiter ei resisto, nondum ‘sopitus nunc atrocius recrüdéscit.- Hunc enim ‘Virorum claris ani" ortie cm. di tueor, vacuum video relictum loca, E frustrá’ quacro oculis meis divinum senem, JOHANNE HENRICUM swispENrom. | rai si hic ye vultu, atque ad féstivitatem r favor em composito, oe lii addidisset. Hujus enim eximii ` Viri ‘commendationé , et. qua apud” quemyis' optimum ‘a amplissimum viram € et gratia florebat et auctoritate valébat. plürimum, quod fateri non erübesco ,' sed. semper, palain’ pia mente‘ agnoscere gestiam, inpri- mis factum ‘est, ut in fane cathedram “atque in in hoc honoris fastigium ne evexerint Perillustres Alicia Cüratores. Cujus idco praestantissimi Senis consiliis et pracceptis cam mihi ' juveni | üténdüm | proposuissem , et fruendum Sermonum. Ususque suavitate, quam gravis. ct tristis mihi acciderit illius obi- tus, Vos facile suspicaminí, Auditores, qui ‘singularem Viri hunianitatem et officia. cognovistis , et'quam carus ille "collegis et discipulis suis esset, moe- rore funeris indicatum spectastis. At non tantum mei, sed longe magis Ves- tri, et patriae, et scientiarum caussa tam clarissimum lumen morte exstin- ctum doleo, Sed reprimam me, Auditores, neque committam, üt. hac hora animi dolorem molestiamque renoyem. Et vero quid nos-ipsós adeo amamus, ut POGOe Bal Qs. H $5 at nostris incommodis graviüs angamur. Cum) swanpEN1o enim actum est praeclare»: Qui perfunctus multiset summis: honoribus, et aucto atque or- nato scientiarum flore, ad tranquillam et cum honesta dignitate ‘conjunctam senectutem. progressus.est; et corporis, certe mentis vigore, animi hilaritate , naturae facilitate integris perlatis ad extremum vitae, qualem: é vita exitum sibi precari soleliat Christiana pietate, talem. wenigen "umm B gem ex hac terra in beatas beatorum regiones : di$cessum... . ig 91 dà - In tanta igitur difficultate quid melius €t huic tempori convenientius ticis j quam mihi in Vestra, Auditores Ornatissimi , humanitate quam primum prae- | sidium quaerere; Vestramque-benivolentiani, quo decet pudore implorare. De quibus ego tantam. spem: concipio,. ut recreet sese submissus meus animus ; et confidat, Vos meae voluntatis rationem habituros esse, et condonaturos quae. hac loci amplitudine et tritis Vestris-auribus minus digna"exeiderint. In Vestro igitur favore acquiescens ad hujus orationis: propositum: festinare malo, quam Vestram audientiam multis rogando videri aut de illa. dubitare, aut ab- strusiorem quempiaut doctrinae physicae locum, intentasque mentes ad intcl- ligéntiam. requirentem, pertractare velle. A quo consilio abhorrens , .delegi argumentum pervagatum, €t dicam de Naturae -Contemplatore: tum sur, tur alieni commodi adjutore. Quae tamen materies et muneri quod sus cipio, consentanea est, et, ut spero, Vobis non prorsus ingrata atque inuti- lis. Quodsi enim exposuero, naturae contemplationem ingenium alere , ani- mumque imbuere humanissimis sensibus; si porro exemplis ostendero, ex ca- dem illa in vitam humanam redundare utilitatem: qui huic studio se tradide- tin hoc ardentius amabunt; et forte alii ad idem studium excitabuatur, Ducimur homines discendi paigtingin studio; eique obsequimur án- structi singularibus corporis et mentis facultatibus, et admoniti indita diyini- tus nostrae menti praenotione utilitatis hujus studii. Sicuti vero singuli duci- mur neque eodem impetu, neque eadem constantia ac perseverantia, ita diversa studia sequimur, diversa ratione neque eumdem in finem. Atque hoc sapien- ter ac sollerter fit. Et habent etiam singulae artes ac disciplinae, suas quibus sese commendant , utilitates ac delicias; et tam amplae sunt, ut ex iis apte et commode quispiam partem seligat, quam ceteris praeferat, in qua operam et industriam suam collocet. : Sunt tamen nonnullae, quarum interior doctrina, -inje non a H. C. vaw ‘pek BOON’ MESCH non dicam , utilitatis et suavitatis plena, et laude dignissima sit; sed quas attis gisse praestet liberaliter instituto homini ; etin aliis disciplinis cum laude versari cupienti. Ad has una doctissimorum virorum consentiens vox refert literas , quae ab humanitate nomen habent, et omnis pulchri , venusti , atque decori sen- sum alunt et acuunt. .Cujus sententiae veritas cum Vobis omnibus, Audito- res, clara atque manifesta sit, sola me adducit. exempli , quod admiror, prae- stantia, ut hic pronuntiem , easdem literas Physicum acuere atque exhilarare. Exemplum est eximius Vester quondam, PETRUS NIEUWLANDUS. Ad eas- dem illas quoque referri merentur disciplinae, quae veri studiosáe rerum prin» cipia caussasque tractant, quae ad. naturae cognitionem pertinent; et: philoso- phiae naturalis nomine comprehendi solent.. Ad) quarum studium; aut fallor, aut hominem adhortatur sua ipsius natura, et allicit et invitat magna rerum varietas ac species. Ad naturae 'contemplationei hominem mature. et..sponte duti, etiam pueri indicio sunt.’ Qui nondum admoniti: de rebus artibusve pretio statuendo, sine ulla adhortatione, naturam optimam tamquam ducem et magistram sequentes, rerum naturalium contemplandaruur cupiditate ferri solent. Est haec quidem puerilis contemplatio, et tenerae aetati adcommoda~ ta, bona tamen, et felicissimum interdum rarioris futurae in philosophia ex~ cellentiae initium. A qua vellent prudentes viri, bona puerorum ingenia „in tempestiva severitate, et decantatis de inutiliter consumpto in ista labore. que- relis, minus avelli. Et quamquam ita comparatum esse videtur, ut quas as- siduo et quotidie videre consueverunt oculi, iis rebus assuescant animi, eti- amsi artificiosissimis et admirabilibus; ut videas homines magnifica aedificatio- nis opera, templa, porticus, theatra, vel picturae et sculpturae monumenta ; in quibus absoluti operis extremum cernitur, non admirari, si illa semper vi- dent; magnitudo tamen rerum naturalium et insatiabilis species non desinunt unquam ferire hominem et ad exquirendas caussas excitare. Nam si attollens oculos coelum adspicit, perque hoc lucem diffusam omnia collüstrantem cernit, ejusque candore exhilaratam et tepefactam terram; nunc hac obscurata, cer- nit lucidis igneisque sideribus distinctum et collucens; atque inter minores stel- las micantis lunae mutabilem formam, crescentem et decrescentem, variam- que luminis mutationem; si videt terram nunc frigore adstringi, nunc tepore laxari; et quas ferat fructus ac fruges, aestivo calore fotas percoqui, mites- cere dein, et ad maturitatem perductas dulcescere; nonne tantam rerum con- : stan- MO8eHMOXNRUONH Bat Or dD H Q stantiam atque. ordinem admiratus, excitatur ad exquirendum, qua, tandem ratione terrae nunc luce compleantur, nunc obscurentur; qui nox et dies, aestates, et. hyemes conficiantur „ et) caloris: et frigoris modus fiat? Aut, quae tandem caussa commovit gentes , ut , dum non admodum cultae. erant, neque ex. cocli et siderum observatione utilitatem in vitam: humanam. redundare per- cipiebant, cum nec mercatura ésset; nec navigatio, ut coelum vigilanter spec- tarent; et deinceps magis ad omnem humanitatem: excultae, nec semper quaes- tum et lucrum spectantes; corporum: coelestium magnitudines; interyalla ct meatus diligenter persequerentur., Sed et inulti agrestes „populi „sideribus di~ vinitatem tribuunt, et sidera fuere a philosophis ipsis in Deorum numero te- posita. Male ii; quidem, . Sed; errore ducuütur ; illorum splendore pulchritudi-: nis obstupefacti: .) At ille sia coelo- in’ terras: aciem dirigit; easque intuetur , cum. res: propius visere datum; sit; ad. eas. noscendas non „minus |impelletur. Mare enim si spectat, idque videt continuo motu sine murmure fluere;,nunc ventis agitari et;&urgere ,. aliquando. tepescere et, aestuare. vehementius „ sem- per «áitem; prope; litora, certis temporibus: accedere jet ilecedere, cumque suis humoribus solem: occidentem: abscondidit y lucere. ipsum) et: tenui lumine: mir: care;:5i;taliüm.náturae. operum adspectu: pascuntur ejus; oculi ,. nibilne. Fito bitur. animus, «an excitabuntur. ineo. mirabiles illa. indagandi amores?, , ‘autem. elitore-egressus- depressam: terram, contuetür passim. collibus pris busve attelli „quorum amnibué irrigatur, et consita; nom tam. pulchre vestitur _ florum; varietate ‚et multitudine herbarum et arborum quam large. frages fan- dit. ad fructum sui et natas et:paratas; hujus igitur. domus; suae.notitiam ne- gliget spernetve? 1 Immo quaerit , expetit ‚desiderat. „Est enim, Cicero dicit; x» animorum/ingeniorumque: eminuit enol inidan gatis »,!platioque ,naturae.”? nn, evo on rung curt - Atquehis verbis: Philosophus: significa: non hatum ferire. sensus. res. nati rales: et allectos »mulcere titillatiohe quadam; voluptatis ; (sed: harum : » tuma » maximarum, tum occultissimarum indagationem delectare; ct;humanissima » complere animum ! voluptate." Cujus sententiae: vis, pronuntiatae tempore, „quo. magna’ erat conjiciendi temeritas , neque adeo naturae scientia, certis,ab experientia repetitis regulis fundabatur; ejus igitur vis: quam clarissime nunc cernatur, putétis, Auditores, cum natura’ observatur, factis: periculis exqui- ritur, etindesa: Bacone incomparabili Viro, multorum. industria, pluribusque -il B | ma- ío H. C. vaN Dek’ BOON MESCH manuum ác sensuum adjumentis: comparatis, est patefacta. | Quis dubitet quim in illius campo humanum ingenium exerceri, et cognitione memorabilium: ez rum pasci possit? | Quod quam: bene fiat, si ex veteribus nostroque. secnlo adhibitis exemplis exponere vellemus; verendum: est, ne non facile exitum nostra oratio inveniret. ' Omitto igitur "Fhaletem: Milesium , -. Aristotelern Ara chimedei -Syrácusanum, omitto ;Cartesium , Linnaeum ,, Newtonum;- omitto tot alia, quibus Graecia maxime, deinceps Roma, et pulsa medii aevi barba rie, Europa floruit floretque his temporibus, capitalia ingenia; quae singula in explorahda rerum natura, quodque suo modo, occupata fuerint, vel adhue. occupentur: "Et quoniam rationibus plus etiam auctoritatis quam exemplis tri- bui solet, illum ipsum campum leviter: perlustremus ; vel, ut verius loquamur; ejus unum alterumye locum.) Ita et! Vestrae: aurium satictati, et vero meae ingenii mediocritati, que emp immensitatem. persidum non potest , parini occurremus, -iii a è joni OEE OOO JAMY re ke onim ed Ut teneatur corporis cujusque natura, conii debet materia, ex qua effici tur, et forma, quam facit modus structurae et texturae in vivis: et solidis; et misturae in liquidis; tellus autem ex Variis corporum generibus composita 'est quasique coagmentata. Quis enumerat res, quae e terrae visceribus effodiun= tur, ét communi fossilium nomine comprehenduntur? Infinita est vis lapidum cum vulgarium , tum pretiosorum metallorum, vet quae ignem facile concis piunt, flammamque edunt, sulphurum, Jam horum singulorum. formam ins tegram pulvere erudito metiendo describere, et quomodo ex illa: aliae efformien— tur, quaerere, adeo pulchrum et magnum est, ut in hoc'subtili opere tota unius e maxime raro sagacissimorum hominum genere, Háüyi vita magna cum Jaude-versata fuerit; neque materiem:omnem exhauserit. Nam non tane tum aliorum opera et labore continuo nova reperiuntur. fossilia „quae adeo illius acumen non attigit: sed sicuti ingeniosissimo viro forte alii facem: prae- tulerant, ita alii deinceps. lumen suum de Haüyi lumine accendentes proficiunt ipsi et ulterius progrediuntur. Sed, et fossilium: creber ac diligens adspectus et contemplatio in reperiunda ipsorim: natura perspicacem hominem multum ade juvant; certe Werneruin admirabiliter adjuvarunt ;- qui fossilia spectans , manu- que ponderans, saepius illorum naturam praedixit: quare divinare Fribergen- sem Professorem Franci pro more lepide dicebant. At fossilium materies, quae conflata est e certis partibus, certa lege mistis, sunt autem hae partes e di- POCITMOVAROR Fred ^ 5 H 1r diversis elementis -conflatae, occulta, arte detegi atque omnis ostendi potest: Quae ars ecquae alia sit, quam veri indagatrix et'inventrix Chemia? Nimi- rum haec perscrutatur cujusvis materiae indolem et vires, cohaerentiae ac co- pulationis modos et leges, et quomodo quidque gignatur, quoque.modo in- tereat. Nam solvit intima et arctiora, quibus corpora conjuncta continentur, vincula; dissolvit, quae temporis coelique vim per magnam: seculorum longi- tudinem fortiter tulerunt: eadem soluta jungit ac: conglutinat , et naturae sol- lertiam- imitata , singulari potestate novas res creat, specie atque utilitate in- signes, Hacc igitur habens artificia materiae experiundae, aperit indolem om- nem lapidum , gemmarum , metallorum; et terrarum adhaesitationes et) com> plexiones perscrutata, quasdam etiam arte aemulata, ex his saxa'et.montes effici docet. :' Quam materiem cum dignam existimaverint Physicorum princi- pes, in qua elaborarent, nata est praeclara, tamquam nixa fundamento veri- tatis, quam nunc habemus, telluris scientia. At ita instructo; si ex officinae iimbra in naturae lucem: egressus, artem ‘et rationem exquirat, qua ex illa lapidum multitudine et varietate tellus exstructa atque exaedificata sit, prae- staûtioris doctrinae ubertas accedit. ‘Quam artem oculis et animo contemplan~ tes, ejus dignitate àc pulchritudine ita incendi solent atque inflammari, ut sine ejus doctrina: ne vitam: quidem ‘ipsam’ jucundam putent. ::-Hujüs-studio exar- descentes Charpentieri, Raumeri, Buchii, et qui primus nominandus fuerat, generis :splendore: nescio an doctrinae varietate et elegantia illustrior , Hum- boldtius, ex Werneri schola profecti, alacres Europam: omnem et magnam Africae et Americae partem permearunt, et: magnos labores exantlantes, quae“ vis pericula, mortem ipsam contemserunt. > Eodem amore flagrans viginti an- nos per Alpes itinera factitavit Saussurius, €t ad asperitatibus inaccessum et ad sidera exstructum egressus est Montem Album ; in cujus summo considens , dum oculos praestringebat. et» urebat lucis splendor , in speculandi. studio ita defixus fuit, ut inde:non prius discesserit; quam omnia. exquisivisset. Sed quid exteros nomino? = Vidistis Auditores; decessorem meum, Virum Cl. , de cognitis sibi et amicis, de florentissima urbe Vestra in Indiam abeuntem ,. éu- jus terras lustraret,. earumque situm et naturam, cum plantas et animantia, tum: incolarum mores, leges, religionem, instituta, ingenium, res gestas se- dulo: cognosceret: eumdem audivistis, cum: terra sub pedibus. subsiliebat , et, auditis fragoribus subterraneis, concussa flammas evomebat, sciendi studio Ba ab- 13 H. C. váN DER BOONOMESCH abréptum , ausum fuisse montem igni ardentem accedere , ne Plinii quidem ca lamitate deterritum , qui: Vesuvio ardenti propior, odore sulphuris suffocatus concidit! At illius laboribus coelum ipsum adspiravit, quod salvum et sospi- iem in patriam suam, in ipsum hunc Vestrum conspectum reduxit. Sed redeamtis ad: propositum; unde nos virtutis mentio paullisper abduxit. "Nimirum tellus reperitur distincta montium altitudinibus, valliumque immen= sitatibus et hic e stratorum varietate «composita , illic ex saxo immenso scul- pta, universa firmis et stabilibus veluti colümnis et firmamentis innixa. = Cot haerent enim lapides , et sive caloribus liquefacti fuerint, sive humoribus per- fusi et molliti;' duruerunt optime, atque concreti communi quasi vinculo colli- gantur , ‘et inter se firmissime juncti permanent; Quae vero montium saxa ri- . mas egerunt vel dtirescendi modo, vel concussionis vehementia „hae ipsae rè- periuntur expletae crystallis metallisve et faciant auri argentique venas. | Cum- que ii altis montibus conglacient aquae; illorumque cacumina tecta sint. nive et pruina; quae tepefactae liquefiunt et diffanduntur, cernuntur ex iis magni aquarum: decursus; sub undis saxa volventium, e quibus nova terra fit; icer- nuntur fluminum origines, eorumque cursu cujusvis terrae termini et fines constituti, suis vestitae plantis, sua alentis animantia , adde à suis hominibus habitatae.'''Sed montium textura-an dicam. quam. varia reperiatur , quamque similis simul in longe dissitis terris reperta? . Dici non potest, quantus quoque in illa varietate ordo appareat, quanta constantia: ut rarius tamquam a pro- posito exemplari: in toto aedificationis opere magna quasi degressio permissa fuisse videatur. Cujus perfecti operis praestantia cum post magnam seculorum et ruinarum multitudinem adhuc clare cernatur, qualis fuerit, cum illud re- cens atque integrum esset!.. Quid enim res mari fluminibusque propriae, quae montibus: inhaerent, inque. ipsis horum: cacuminibus. reperiuntur, arguunt? Quid illa immánium beluarum, quas jam unae aridae terrae generant, ossa in Sibirica glacie a Pallante reperta (*); aut illa ex America effossa beluarum, quardm similes amplius: nusquam inveniuntur? » Quid subruti et de terra sub- lati montes? .' Quid'nàátae insulae , nobilissimae olim 'mercátura et disciplina navali , np ac Delos; dw Thera: et vitm i et Hiera, et weent: quid , plijeni ', mode EX so aliaé (*) Nolo hie dicere illa ossa a calidis in frigidas terras fuisse. inúndationibus allata, Non temere ree linquam unici et magnae auctoritatis Viri, Cuyierii, sententiam , quam protulit in opere suo Recherches sur les ossements fossiles de q les, t QR 0A Ta Ir Os 15 aliae ex maris Aegaei fundo dudum variis temporibus emersae; quid novae Asoriorum e mari Atlantico enatae? Quid tot aliae, quae his quoque tempo- ibus, spectantibus hominibus uno impetu e mari propelluntur, et stabiles sunt vel fluctuant, modo sublatae, modo depressae? Quid potius indicant, quam varie multumque ab inundationibus et incendio mutatam terram. At- que haec universa excitant indagantem non solum ad noscendam praesentem "domus suae formam, sed et ad praeteritam et futuram non penitus ignoran- dam: Idque eo magis, quoniam, sicuti in humana vita maxime cernitur, ita -in tota natura » praeterita praesentibus nectuntur et praesens aetas parturit » futuram.” Nec tamen de rebus magnis et occultis temere judicium effu- tit, ef certi quid. pronuntiat. Evitat inductas in hanc , forte etiam in alias - disciplinas , opiniones, unde omnium rerum ratio reddatur; sed probabilia et -verisimilia quaerens, prudenter in origine rerum defiget oculorum. ingenii- -que aciem ; ad quarum intelligentiam cum pervenerit , hoc maxime admiretur , ;» e vicissitudine corporum telluris continuari naturam.? ^" Ne tamen credite Auditores , insatiabilem illam admirabilium rerum. varie-. - tatem unam ad telluris texturam peftinere; magna, major etiam naturae vis © "et magnitudo e perpetuo terrarum ornatu , e variis plantarum animantiumque i generibus. elucet. Nam horum tanta varietas et. numerus est, ut si cum co -fossilium comparetur, hic fere nullus fiat; tanta vero species, tam pulchra structura, tam sollerter fabrefacta, et aura vitali animata, ut haec cum illo- „rum textura ne in contentionem quidem veniant. Igitur sive quis herbarum, -arborum, stirpium , omniumque rerum, quae gignuntur e terra, formas et fi- -guras spectare cupiat; sive structuram. et actiones perscrutari, et. observare “satus, ortus, incrementa; sive naturam et principia rerum exquirere; ma- -gnam naturae sollertiam cum benignitate conjunctam inveniet. Mirabitur for- marum spectator singularum partium subtilem descriptionem, et universam ‘in tanta figurarum diversitate instrumentorum. convenientiam ; . maxime for- mam naturae et structurae indicem. Alter plantarum naturam valde variam "reperiet, etsi una eademque aura et una aqua aluntur; .atque-e paucis, tribus "quatuorve elementis seminum, fructuum , frugumque omnem ubertatem natam videbit, eandemque herbam, cum pubescat, et pabulum alere et medicinam. ^Qui autem plantarum actiones et structaram studiose indaget, per universam 'texturam, mollibus maxime vesiculis stipatam, quaquayersum ductas fistulas - ai BS con- 14 H. C. van per BOON MESCH contemplabitur, quae et recipiunt aérem, et humores e terra hauriunt, et ‘coquunt, et succos nutritios quibusvis partibus large ministrant; cumque ex acino vinaceo et truncos, pampinum, claviculas, et racemos procreatos videat , e quibus calcatis musti. amnis fluit, ipsum cum Catone, sapientissimo viro, non fructus modo, sed ipsa natüra delectabit. Aegre ab hoc pulcherrimo loco discedo: sed ad animalia festinandum est, quae plantis adhuc sunt perfectiora. Etenim, ut acute vidit Aristoteles, vis nutriendi, vis augendi, vis procreandi, sunt in stirpibus et animantibus ;. sed in his praeterea sunt sensus et phantasia. Homini vero multae aliae res at- que eximiae tributae sunt. Nec tamen illi sensus et phantasia ad omnia ani- mantia pertinent. Quibus destituta longe minori intervallo a stirpibus in omni vitae genere distant. Atque hic quidem latissimus patet. indagandi campus. -Scimus enim, cum Alexander, Macedonum Rex, inflammaretur cupidine ani- malium naturas cognoscendi, magnum hominum numerum ex Asiae Grae- ciaeque tractu, quaequae animalia piscatu, venatu, aucupio caperentur, ejus. -jussu sedulo observasse, eosque percunctatum. Aristotelem. quinquaginta ferme volumina de: animalibus scripsisse. Quibus, si ex reliquis terris collecta fuis- sent animalia et indagata, omnino quinquaginta volumina accessissent; nec sic tamen fabro materia defuisset. Nam animantium genera vario.modo et consilio possunt indagari, ut cognoscantur eorumdem figurae et natura et vi- vendi ratio. Quarum figurarum quanta sit varietas, ex: eo facile intelligi po- terit, quod alia currant, alia serpant, alia volent, natent alia; atque singula -hoc perficiant magna cum facilitate, pleraque incredibili celeritate.: Sed quam quam ex ipsa figura jam apparet admirabilis partium descriptio et fabrica mem- . brorum, quam optime ad usus necessarios et facta et collocata sint omnia in= strumenta, demum perspici potest, si quae abscondita sint et intus inclusa, arte détegantur. Quod qui recte fecerit, vestigabit et odorabitur vias, quas natura ingressa sit et secuta in animalium structura, a simplici ad mirifice compositam , tamquam per gradus, construenda. Sed, ni fallor, satis dictum ‘est ad demonstrandum , naturae contemplatione ingenium humanum ali posse atque exerceri, Videamus igitur, an eadem animum. humanissimis sensibus imbuat. Est mundus ut ad usum optime factus, ita ad speciem Rd vec quippe creatus et administratus a summo opifice mundi et altore Deo.. Itaque cum í mün- ORATIO, pun T, mundi pulchritudine quivis homo capiatur, is etiam, cui natura non admodum acrem illum sensum concessit, unicuique autem aliquem tribuit; apparet, mundi perscrutator , qui ubivis constantiam , ordinem, rationem, partium con- ' sensum et convenientiam reperit maximam, quam bene naturam juvare pos- sit, suumque. pulchri sensum moderari et excolere. Etenim naturae ratio ita fert, ut a sensibus excolendis ad animum faciat transitum ; et veri venustique exempla continuo intuendo ille sensus contrahitur. Constat ingenium optime informari ad incorruptum hunc sensum veterum auctorum diligenti tracta- tione. At vero una e caussis, multas enim alias docent, quorum hac de re judicium est, peritissimi viri, cur legendis antiquorum carminibus una cum poëtis efferamur, et ad honesti virtutisque studium progrediamur, est illa viva et ad naturam expressa rerum, temporum, personarumque descriptio, ea, ut nos videamur non legere, sed videre, agere, ipsis rebus interesse; a qua oculis impulsis incalescat animus, et omni genere affectuum.: concussus altior fiat: qui intimi sensus, si historia vel fabula male descripta fuisset, languidi fuissent, vel nulli. Atque equidem haud scio an laudata ista veterum scripto- rum praestantia et sublimitas pro parte debeantur naturae contemplationi. Certe:eos naturam diligentius exploravisse, quam nonnulli credere videntur, e multis testimoniis videtur posse colligi. Nam illorum volumina continent ju~ cundissimas et ad vivum expressas naturae, coeli, regionum, stirpium de= scriptiones, et tam accuratas rerum naturalium observationes, quae cum paullo diligentius examinentur, non tantum reperiantur verae atque utiles, - sed non potuisse factae esse sine magna industria ac studio. | Atque, ut exem- plo utamur, constat e nobilissimis artibus, pictura et sculptura , vim ac prae- stantiam veri, venusti atque honesti clare cerni posse, atque his Graecos unos omnium maxime floruisse. Nam eorum statuae Deorum Dearumque divinum vültus et oculorum adspectum habent, atque ex earum statu, incessu, omni- que corporis habitu et actione patet divinitas. ' Atqui e puellarum pulcherri- marum quinque lectarum exemplis imaginem Veneris duxit Zeuxis; et ye- hustissimum hominis vultum maxime ad. divinum. Apollinis. accedere, cum os- tenderit Petrus Camperus, simili modo Apollinis. imaginem. ductam fuisse conjici potest. Sed animadvertite quaeso , Auditores, pulchri sensus vim et praestantiam. Nempe ille non tantum. ad verum cognoscendum dijudicandumque, sed idem | du- 16 H. C. var per BOON MESCH ducit ad honestum, ad virtutem. Est enim pulchrum ita cum honesto con= junctum, ut utriusque imaginem si quaeramus, eamdem inveniamus. Tur- pis est et deformis irati, ignavi vultus: propitii, fortis, quam placet et hones- tus est. Quam virtutum vitiorumque imaginem tam vivam inprimit in vultu animus, ut etiam mortuus istam exprimat. Legimus, horrorem formidinem- que visentibus incussisse horrentes rigentesque oculos turpiter pereuntis Ne- ronis, ut turpissime vixerat: hostem vero Pyrrhum laudasse occisorum Ro- manorum vultum, qui pro patria fortiter pugnantes honestissimam mortem oppetiissent, atque dixisse, » se totius orbis dominum esse potuisse, si tales » sibi milites contigissent". Atque ita apparet generis humani Auctoris sapientia et benivolentia ‚ qui no- bis vultum dedit, qui animi Sensus indicat, et oculos qui virtutes et vitia. co- gnoscunt: ut videntes illarüm pulchritudinem, hujus amore incensi 'coleremus eas; horum vero deformitatem, ista vitaremus. ENGINE B Itaque qui in rerum natura sollerter, et apte, et tempore que suo om: nia fieri laudat et probat; cum animum et corpus non temere a natura tam arcto vineulo esse conjunctum didicerit “ad suam corporis fabricam, perfectio~ nem, actionesque, tum ad se ipsum, i. e., animum suum cognoscendum ex- citabitur; et sequetur veteres philosophos, quorum Dux et Deus fuit Pythas goras, perspicacissimus ille indolis humanae spectator: ‘qui operam curamque in naturalium rerum caussis indagandis positam, sapienter adhibebant ad; in= stituendam vitam. Cujus vitae fractus percepit Carolus Bonnetus uberrimos; Nam cum studiosius intuendo rerum naturam fere caecus esset factus, nec posset amplius res contemplari oculis, animo contemplatus est.) Forte alii ali~ ter judicant, mihi nunquam major, quam cum ita agebat, visus est Bonne- tus. Nam animi vim totam in se ipsam colligens, et suum vitae tempus at- tentissimae cogitationi consecrans, observationum copias, docto sibi compa- ratas usu, contulit omnes ad declarandam mentis humanae vim et indolem. At aliquid majus adhuc et sublimius cernit ac miratur naturae explorator. Divinae virtutes sunt, Auditores. Quid. dicam de regina virtutum justitia? Quae, dum conflantur corpora ex elementis, atque ex illorum partibus coa+ lescunt alia et componuntur, quasi temperat omnia et moderatur, ne quid ultra ratam partem adjiciatur. Quae sustinet montium moles, ne:ruendo sco- pulis et arena agros oppleant; continet mare ne effundatur; continet in sua se- HoermOrBok Ard Ay 25 H M, + sede terram, in:suis orbibus sidera, e- quibus. semel, egressis.corrucret univers, sum, Sapientiam loquar et providentiam; quae. corporibus eam naturam ins diderunt, ut alterum ex altero oriatur; ita ut, videantur corpora, solvi, e qui~ bus dissolutis nova atque integra oriantur; et omnes omnium rerum, motus et actiones; tam variae sibique contrariae ad universum conservandum et tuen- dum. consentiant. Omitto reliquas.. Tales sunt, ut eos, qui solum coeli or- natum viderent, profecto et esse Dcos,. et haec tanta opera. Deorum 25803 arbitraturos fore, vetustati persuasum fuerit, “O Naturae contemplationem, omni laude et hominis studio dignam] | te en gitar, te ad cognitionem nc virtutis;, Dei, te, ad quam vien pro: gredimur! „At vero sicuti is qui naturae 'cognitionem. animo imbibit, "ene fructus ad beate vivendum percipit, ita ad communem usum adducere studebit et poterit. Nam naturae admiratio non tantum jucundior ipsi fiet, si. aliquem., cui. de. illa narret, invenerit; et angebitur fructus voluptatum, si alios ad eandem admi- rationem. adduxerit; sed tum demum laborem suum amplissimum | fructum consecutum esse existimabit, 5i ex illo in occultis rebns versato, in vitam hus manam redundet utilitas; ea vero est iliius philosophiae ratio, ut, si, quis ejus pretium sola utilitate zueur1 cupiat, illam magni faciat, et fontem dicat, e quo innumerabilium artium, quae ad victum et ad vitam necessariae habentur ,, et ad commoditatem et ornatam optimae, colendarum . praecepta . peti. possunt. Nec mirum. „Qui rerum principia caussasque bene perscrutatus est, ad ,Scien- tiam legum naturalium pervenit. Quam qui tenuerit, isne modum iis utendi. ignoret? Etenim. non levis est et fluctuat rerum indoles; neque naturae leges fallaces. sunt, sed certae; neque aliae in artificis officina, aliae. ‘in, mundo, Has si intueatur, non errabit artifex, sed facile et cito progredietur i in opere suo. Cui si magnum ingenium est, ab eo eximium quid, et in suo genere ex- cellens exspectari potest. Ut Archimedes docuit, qui ad miraculum usque i in- geniosus, coelestes orbes non tantum perscrutatus est, sed etiam imitatus. Sedanimadyertite quaeso, Auditores , momentum in naturae legum scientia po~ situm ad conservandas civitates. Paucis dicam, Sunt leges, secundum quas. in omni fusum natura. calidum ducitur per corpora; atque vitalis et salutaris lux e calido nascitur. Harum feliciter inyentarum notitiam cum unus omnium. maxime, teneret. Nobilissimus Comes a Rumford, hanc ad pauperum, usum C ^ soh 38 H. C. vék bek BOON? MESCH sollertissime addixit; et rajte ahidi erm aces praccedenitis’seculiy celebrin? Baváriae urbern’ é iriendieórüri y" saévó/gela' ae famis rabie in ‘omnem riene tium licentianf’, Manibus EP rapina eripit ae servavit;^ Neo^tantum conser vare civitates p istd nütitia, sed'etiam bonis eumulare; '^Cogitate simpli cemi, ut in ice maneas; mei larpádeni ; quà "uténtes: süctàlloram fosso2 res, ien sip tetichras’ alerté nea nihil metuentes" cayérnaram aerei > qdippe" que dión far is ést, ut ladmota fice calcfictus Natte )ettomniá diss Er sicuti saepius accidit, fossóres^iriontitut ruikis’ ópprifiat; ^ Atqui hg inb letus Kbas ipit alihama Tate; djdat ad wats hoi ES yh ‘elfödiehde? cömpätanuie!” 1E tefit gian aber iden; set quo” terra J subigitur ». ut semen excipiat , €t sparsum occatur , et seges sarritur Iferan M ctia! màrmor; equo ad'prüedicationem virtutis de! patria et litéris. Bead dnebiiy? evi ae Wid eea Attiginuis | agripalturam; Hand übertatis ate ite Büniaiitatls«ef'procreatricánt'et cohstisatrioei o Quite Jubet ter denioistrarehi , ^8 Rufus ‘Horaé|aisustiad sinerent; "Roimanos^valde proto visse conférendo ih Cam Salin sfide docttinani z éamderaijae; postgame diu neglectä jacuerat; 2^renatis woii, p tahtoi pls *alüissé', jj eguants” laetius: ipsae | Scientiae fórckéneo gie igitar! agtiéattürée, sar tota *phislcés Te colista tae, idem” Dávytis siam ürtem feliciter Gónseordiit putans: dfedo; quii ved nae tarder desitiánt effundere ‘meet; gros T; perpetütim efferre" mayest Sed nafürae scientia iéséió An nalli arti^plüs incenienti et Hadis attulerítg iam salat Hd cii prisia illustravit hominis fibricátiolióih: „Nor habe vetustás medicum , Gai dé hominis /meribforumiabditarimque ‘partion fabried doctius’ dissctuit;' gra e bent" ‘Hunc'tanien constat fárissimie- corpus ‘hug manun ctiltrodissecuisse y sáëpitisaniimaritia p ipsique hórambhidiessse genera} quae àd hominis pérféctionein perspiciendam- Optiine imdagarentr: - Quis nescit Alberti Éfalleri merita: et'seritentiàsi de declarandá homár natta? | Pluriüng irori nómina, ‚dak! ‘hujiis:andtomes studio "ét laudelitiardérant in^ Bative ét in aliis terris , Sciens »práetereo. ' Net” pudet whe dicere, Chemiam pulchre adjuvare’ atque exornare Medicinam: étsi scio illám multi invidiae et infa miae $usocpisse. «Quis ab inscitia ium Chemide)" tuin "Medicihde fisse ' pro- fectas,. untis: Boerhavitis Cai qui eere itae Rit; ‘ef alter Hippo- crates, ^U (71 (tein viai eroe ate H mie jur obse 9 xul Vellem quidem hunc, ad fructuii hie loeum eliikrét quas: plaw r El- noeznMOvEboE Bak Oy 5 c 19, vibus: artibus: praestet Chemia,et Historia naturalis ,. ostendere utilitates, nisi jam: mihi harum scientiarum. quotidie laudandarum facultas oblata esset sua- vissima. ‘Quam. facultatem, cum, Vestra, Amplissimi hujus civitatis Consules €t Athenaei Curatores, auctoritas mihi tribuerit, non consuetudine, sed offi ia grato illo et decoro, adducor; ut Vos debita reverentia compellem. Om- nino talis ac tanta erga me benivolentiae Vestrae data, est significatio, ut pa~ rum dicam , ‘si profitear , me in perpetuum Vestri beneficii memoriam esse cons servaturum.)| Provinciam. mihi, mandastis tradendi -scientias, quarum amore flagroj e quibus'si tantos Vestra civitas percipiat fructus, quantos et. possit et velim, voluptatis : cumulum. huic.meae laetitiae accessisse arbitrer. | Nunc gau- dium meum spnirabat tum ardui , quod: suscipio, operis contemplatio, tum co~ gitatio C i Vili, REINwARDTix, in cujus locum me succedere voluis- tis. Miedo Viri Amplissimi, tot et tanta munificentiae. Vestrae testi- ironia in me sconferri, üt mea’ lingua non: habeat reperiatve verba, quibus grati méi animi-schsus bene:exprimat.. Sed cum praestet gratus . esse re et factis; quami videri verbis, sic habete, ;Musarum: nostrarum, Praesides » me actatem vet» vires) ét omnem: operam ita ia Chomiam, et Historiam naturalem esse! collaturiun sat,’ si epoi Vestrae minus AACN» voluntatem. certe meam et diligentiaau Vobis probemy «vo Lins lo jo ossis Certe REINWARDTI, Vir Clarissime, maad cogito, praeciara, Tua i in a hanc Muüsariüm sedem merita, toties mequodam horrore corripi sentio, qui a Te res lictám provinciam,capessam.,. Quae merita, Tuasque ingenii animique dotes vellem commemorare, nisi, commemorando singulari Tuo pudori ac verecundiae vis afferretür.:.- Verum cum ad. doctrinarum virtutisque eultum. multum valeat sapientis viri, tamquam admonitoris et adhortatoris vox, et magna sit exempli vis atque: praestantia; /T'u mihi illa humanitatis et favoris officia praesta: ego Te intwebor, Tuum scientiarum Sod etin labore. suscipiendo atque per= fficiendo -animi- vim. et. constantiam.: . "DICH Quodsi tune: videar proficere, hoo. -omne. me, debere existimabo praeclaris; quibus usus sum; institutionibus Praeceptorum, meorum.: Quarum cum mihi et saepenumero, et inprimis hodierno -die sit jucundissima recordatio; quo -satisi piesatque Sancte.jam recorder memoriam magni Viri, nec sine lacrymis anominandi „RuG w ANs11!.:; Quibus enim me praeceptis, et; disciplina confor- — ‚quibus consiliis monitisque instituerit; qua caritate et benignitate com- TY C a ple- - 4i OH. C. vað Bei BOON OMESOH plexus füerit)'non possam eloqui. ` Sentio ‘the veheménter commoveri: stadio runt eon dil dücis et áuctoris desiderio. * ‘Cujus’ excellentissimi "Viri virtutes; Quüm suspicio, "ut Soleo; et miror, tum zin eo iy meo non ie indige nus discipulus mihi Vidéór. « e "ipe vero cum “Fntuedr’, Vir Clarissime exitii loe, et PAIR illud HA riiint 5! et ille motus lrisfitige temperatur solatio. Quem laetor nom tantum su- Peresse, sed hie prolixa 'érga ' ‘mie! voluntate adesse; , Des: mihi hanc veniam; qt publice: prüfitéar j'"Fibi j ‘Tuaeque' interiori , atque:e-limpidi fontibus haus ` stae; medicinae institutióni et me et alios Tuos discipulos plurimum: debere; Quent iádrfodam dudum eöepisti ,' gratia ac familiaritate perge me: complecti ; €go. Te, vit Humanissime; semper'amore et reverentia prosequar. 7D P. Singular p 1dóre afficior, Viri Clarissimi , cum; Vos: Collegas salute, qni tanta Tode : stam quisque. disciplinam profitemini. Quanti faciam Vestrum ingenium | et eruditionem, non facile dicam, facio maximi. | Felicentime praedico, cui tot virttítis Maipo! intueri contigerit; quae si-imiter, nihil umquam dedecoris ex me apie ‘Athenaeum Illustre. Agam sincere Vobis gratias, Collegae jam- jam Cotijutictissimi j quod me mr Vestrum ordinem. tam :benivole: recepistis, i& diittite mé quoque hibentes, quaeso, ad Vestramiunicitiae societatem. Equi« dem, Vobis debita reyerentiae et obsequii. officia praestabo;. Vos ut ine’ Vestris juvare velitis "consiliis enixe rogo. TOTAL UN eX T. COCA EY j Tu autem mihi nominatiar eompellandus es; 6s mp xol; Vir-Cos feberrimet Favendo,’ ‘monendo- leni et‘absterge meu dolorem ex obitu desi- deratissimi Viri SWINDENII, -soceri Tuiy perceptunr. . Egovobservantia drga Te utar ea, quam debeo Viro, aetate et doctrina. me longe superiori, quique hujus Athenaei celebritatem triginta ferme annos tam eximie sustinuit. "Tibi vero, Clarissime vourr, me jungit et communium nostrorum studiorum ratio ct cognitus. usus. Magna ‘est in utrisque vis posita ad fructum et aad vitae: quibus adeo ut diu fruamur salvi atque alacres, maguopere opto. ‘Tibi, Clarissime garrr, gratulor quam nuper obtinuisti,. cathedzam. sad ‘si Tibi tam grat est quam’ mea mihi put fére auguror , ejusdem. lactitiae Socii ‘sumis; simus etiam laboris, virtutis, gloriae. = da. jo . Nec possum quin Te compellem , Vir Doctissime xosszxr! qui vacante ca- "thedra doctoris. Chemiae munere tam feliciter et; cum: laude functus, es: Nescio Bane quid magis mirer,” variam Tuam doctrinam; an animi moderationem.et _ QE Ad: Pe Ir Os a candorem. Tu quidem Tuo exemplo probas, Chemiam cum medicina utiliter conjungi, Nam hanc Tibi oblatam cathedram recusasti, motus clientum que- rimoniis, ne suscepta cathedra, a Te, medico probate et amico, derelinque- rentur metuentium. | Grata mihi est et erit Tua amicitia, Vir Optic. Meam Tibi offero; atque ex animo precor, ut haec civitas Eh Tua prudenti medicina fruatur. Tandem Vos saluto , Nobilissimi Juvenes! qui verae laudis et gloriae cupidi, rectam ad eas perveniendi viam ingredimini et tenetis, Audivistis , quis sit phi- losophiae naturalis tinis, ut docte, utiliter, beate viveremus. Agite, Optimi Commilitones! nam jungit nos literarum ac scientiarum amor et studium, ap- pellite animum: ad artes, quae bene cultae Vobis honorem et nomen, patriae commodum et salutem adferent. Me Vobis honestissimi laboris socium adjun- gite. Ego me Vobis ducem et comitem offero; Vestraque studia et commoda, quantum potero, semper studebo adjuvare. ota Lr er mi = g 1 IC qu LECT TIONES IN SEMINARIO EVANGÉLICO-LUTHERANO HABITAE, - inde a ferus aestivis anni mpeccxxi , usque ad ferias aestivas anni MDCCCXXIY. D. JO. THEOPH. PLÜSCHKE, Prof. Ord. Isagogen tradidit in omnes ac singulos libros Vet. Test, Loca Selecta NX. T, imprimis vaticinia, quae ad Messiam spectant, interpreta- tus est, Acta Apostolorum cum commilitonibus pertractavit, eosque in’ arte interpre. tandi exercuit, Historiam Ecclesiasticam exposuit. N CHRISTIANUS HENR. EBERSBACH, Prof. Extraord. Doctrinam morum Christianam exposuit, habità passim ratione Ethicae philo. sophicae. Praecepta Homiletica et Catechetica persecutus est, variisque exemplis pro- positis et exercitationibus adjunctis illustravit, ` WN ERR AR NON NON "WE SSS SONS pt yon