44 40 sa tw anali ry) guisa! ‘athe Vet Mega are! h* meet ate eater eC eda le la dattietizzane it IRACEBLILUCATURDPA PORRE CRT TINO Et Pra ale paity i EPA RUPIEYTIENO è dai a lattante ha a Pete At PEPSELICITI ae de bebe a ila dattero # Ate hairstyle Jae nil dulialwdolta 1404 de lata Lode VIRA IE : s elena a sig ah) jets eisiata tit sat helio ah data aida pe igife dans atelier 4 bo ih ‘ ts ebete la Sail sit Lidia | sate staie eel dad ent ela tal eet one rie): digntie ver are vtatld jo gte ea eh th We idt da fer ited Hee Miele Rar ett oie t et euetty ja leale jue sie pacata yak can 4 dino fartenrenni RIS Tai ta dad agent aaah aasi Wige ae * Aeiey ste tet or aant tietetal Veh ies Ties Idra felici deca ee Daihen sd AP faqs Huelstana nad j | da tis! ate atte be PIZZO IULUTI LICH Fhe We hahaa e Totedynaito Avid sido wal CELICA LAI eta eargend de tat la ta feti 4 i sii ateo Woden è gli Wand PONGA ead at tee Wee ened yieameritoaiel te 1g halle veibeth dotati arte it (rere alate iduryeket tall Ta Trian Rat nisi Di LUNI tte ti sfalenst paste ipa Mietele ts etd SHRINI letali Senetuhed Ng sés i jahagtat Da; da Rini lai reek a eats a re ahs Lats FOO Ca ody! Viydag anebathed ott wee i LI a: i di tates vide etabysrie sia ni MIAO i irta ib tiede le itd patio belated anetets ‘ ne et afar 4 shed HyAR atehat dallogta ped e afalatgliva te dA a ia lleita aitard nani abot « A RLCACATUFECAZI wg el Tyuuastanydat to MISTE n anion de il Oye ae belay Tehataietahan sitio aa ah la ba; 430 Latella sate aper ifa ait fatt tae tei Necatleded ditan Tel eg a! hefaisuaists Misiteltie dl iv MOZZI (INTPPACIMRPRMIPUTLAA de ala adele Valera ejay th ‘ Mt siahanetal PENE ULI CIVIL dia Veha tele! ela NT tetas lane letatel@e MILO CI kit pit a tetti lella Leta d'ildd pela tageta ai vel PONTI DI pri ae 4 tI Aa tides saute te Me belt aha) Guaitan Hiteifa tall and Meee Mell Hatten ide st aNd ro hate Halioe lade ai Gaia DEA gl Signe 5 feel Lau ean ott a aiiet te ih i i diets fea t ayy tf Sit i94 alge SUA la id ia Bd i Vigiadanageas Ah dias dee Lula RO LD Hi Inno bb it Meela |e (td 4 Aa dadi 14am tape | i PIRRO 4 Piaf (o! ute ate 4 Hit fate) dd KY Yeah Bs ini di Md MINE pe, (prata i te Debs nie IATA “ai ty PROLE PEEPALI LA eda eget i rt Lastre dd va ashe fiat hentia alain’ CRUTT hd + ae sti ANT age ah Pana jasiietade Kia) ssh taba vole ie Od TELI dl; i aiid PP iear ari! Li anata 4 Hala cand ati ie mee dista data HO) aa LALÌ deen) aLayand adddiy “| att fel ii it Poe nensh ata sdi haley patta pure lulled y Uh saga DEI CRI DEI tAGart ni ll aan sh nda reas Dop, Mele TR LELIICHCI fa) dale at n 408 Hidedet SLAGRA PIEICORLIO PE Faby say die RP TRIGLULOII HI Ladd adaks” ‘dii 4 RIN errr) tte n Gatti isti BELELIIOITAN i aaa spalti ie ig tees my wt, “ LHL (iy file Lello) ait dit 4" age RI TDI aie Ha dn A tah ni Di Dhabi vanes Mi ieee ti pin ion Fant DPICDELCON Sidi tie Hoes ay iho lua tac saaii aay d ANI its fais POP der 48/55 A aided! tì renee ns 4 40 48 MITRNTITATI HatHat li fed oe posit vy atrata ui Padri ta ded lt ata Pianadatur pa 46 A as tad EAE 464 b IR Ait NN a dei ad lage (ea ta! esi tae islet dived 4a tidafs dite ingyen gia a ig iad de i fa 180 | 48 Le se luana TRIZICAL. da tennitti4 i Ra inde hateae Wit aleve 4.410) RULE LU FULCI UA LIO idee : aes tier, asad de è; herearyr ec Srptasaviad MILE satelite Fu it Ta ti PA; lid iyp Vtech +d aiati Pian renee la Coat qe 4a ate Cor utar er CUCCHI ai DI EORRIOSITTERCIT al e IMAA paid 1A dalia 16° aree ia ebrei giga a Sa AUtacia, tania go ere “4 ae Shay Hii Raa qalqegils UAH E re Hits Fshishid om SAL a Rests i dae ‘ cite 44494) negri ca Ilan janelle PATITI TALI TRICCIOI sug fa gmieolienatie 48 sy git db latente chaque Yer ananity Mao letan Te akaind Lede Le easier Am eal atl ae a eae Wie Hahei date! pen tal, ase at i tela ite’ ta titiri DEI HELD: asta! @ thu the ao) IL Hib Hater ih Liv aa chit a4 Ne feel BELA Ne PACS i dille Bhs be atti DEI è ele Là nni al RA CRM A ib sie AA, MUTA iii DI Meta “ ste) ia cues ii _°t dti aa te n iu it mae i stone inni "ETA nar al iy fe aia Aetaitele it On Yet CCI) Lattea tat tondo Ph it i n saat odie hal ast eg iia I] ti sbrdetnae i si Ù, ve VIGNE FEE - pot i. sa Ae seit Patel ite ies i ri ii i LU ot -. oe HH by et i SUMMIT hal fa peg Hi if ire Neneh 7 ine th fad ie Nim ale iis Us MEDI rte iat a Ù J Saat pen te Pall dol VIRRTTNI na Vesti bo) letta Gigiatei i bro BN i hit COLUI i H int: i — nno Neg ani sisi! fiat è enh Bit a pino Malte ida an Hee ie Medie ptitnbtilaza fori Eni MEETS (bdo PRTECOTTO redige a a sit ve Sno i, TI ! A ia Ù i + diate i IAN notorio Heat) n, di di Pepe gngialataien FA ey i TI MERE PERO igi et TI eae PRIORE ante nea a Taint if via i aaa Failte CITI a dre tei FRAN (hi sista iat idietetates tele Sata ni BE int Hae À Bois I iit aN i NE Midctafafuiati tuoi Merli A asl ie ee de ii heel of ae as naan Mild Haste a Kart lanseeter ane x Hat quip Ho iaite Tigro HDNet sity! ite fein telelatete la weet + ttn etat atte MOSTO GIORIO Cata TA Mati strata HAITI _ dt aria i L idiot ‘ aia Bi ty (hes Mets te Lala States I eb hia hte di ad i ee diretto talpe went tt RIMICRCTAI è n i oF we nel re rept AA esas i ‘i ci ll uD Di PIPE Shasta Pata uh hahaa Male none eta GE giri SOLE hiner DICCEUEINOI iste j o AIAR ia IC ‘yi ‘hf et sie Via aly ita itd ies oe st i ine Heath aah ahaa ta! eas HASH sh) n guar * abiti su ‘adel it Ha dl dii yt h yt a 4 dla tant dti Ver 14%] IACICICICO! i Hi tatty Bat Mi Hh n ie, fait ada, si nni ree Nha +i ine said ttete ite SU Sai datori ba) agers IR AVA itis a eval Jota io MIR dita shal fiat Vistar erated de! i a) i aici’ i Hi 1a, {pt DORATO DGM: dle AY ARIA MURI 4) sea a tatti FAIANO io iain jlaiaten lai tis) LUCIA alt; te i i) A iit ar Mad iat: ddl leto n i eat adie pant iin int iments teh o ini AVENA oe i. CUORI nt duale mali? aS va À i MATA ‘ sf ‘di i Dt: 4 MII AG Bite talaga ‘alati ph i TREIA gi nif NIDI i Witt wdetuate il SGU ie Jain Weiet Sead ie È MAGI TU 4 ttt i ANALI eae alt ‘| Hel ot i ) tates 4 104 DRO EPL aR Ù i jae Han Shah ty died ahahaha slant MELI COL 4 vine +h piglio tant Man: SUE Hi 4A) Dao FE ah pL Rael Ley CICLI ie dA dh i PT dain st a8 NIUE aay terial a Di sale erat Mi alt Mitica Sia ata i deities ayes tied Lang aed eu Da CIRC ude ban fae se a4 - DI salina penali 100 ice ey Pi coi VI neat tele mbatanenet a PUD VEU Re Ls iy canine Ha ratti nn Shab sti ma 4 sate sa WDhete ri eae Oy riegine ash At aed aus diqieasy 4 RE SEPA y MARRA wate patito "1 mu ai See sig La wap tal DEI dad Ra) RIULONEU RUI rite nel rin ine ints Yosuse: ‘i nef a I tit, orn baby aa i tpt st ih iain hit Aa re as saat a i isti et aya ae N DUELLO tp ati beh htt Hint ea relia Dantes tht ila d TEUZE devas ie n Ù aranizaddane at tatti URTI ot FS Ay AA ad Ea ne (iti st nth ni a AMotas ui salt erie Fide eb st ph haha tae VEE; ” v: rs SOT AS : ANNALI DEL MUSEO CIVICO SORTA, NATURA EE DI GENOVA SERIB: a. VO, EV (XLIV ) DI GENOVA PUBBLICATI PER CURA GD ORAS ER GESTRO — SiR Mee nV Ola. AV LS (ORIN) GENOVA. | STABILIMENTO TIPO-LITOGRAFICO PIETRO o “1908-1909 COLLEZIONI ZOOLOGICHE FATTE NELL’ UGANDA DAL DOTT. E. BAYON. ite ON A SMALL COLLECTION OR REPTILES, BATRACHIANS, AND FISHES MADE BY DR. E. BAYON IN UGANDA. BY G. A. BOULENGER, F. R. S. The following is a list of the Reptiles, Batrachians, and Fishes collected by Dr. E. Bayon at Bugala, on the Sesse Islands, Victoria Nyanza, for the Genoa Civic Museum in 1908, which have been submitted to me for determination by Dr. Gestro. The new species Hemitilapia bayoni, here described and named in honour of its discoverer, who is enthusiastically gathering material for the enrichment of the Museum of his native town, is of particular interest as adding a generic type to the Cichlid fauna of Lake Victoria. REPTILES. . Hemidactylus brookii, Gray. . Lygodactylus gutturalis, Bocage. . Agama atricollis, A. Smith. . Chamaesaura annectens, Blgr. . Mabuia maculilabris, Gray. »megalura, Peters. » striata, Peters. . Feylinia currori, Gray. . Typhlops punctatus, Leach. . Lycophidium capense, A. Smith. . Chlorophis emini, Gthr. . Gastropyxis smaragdina, Schleg. . Dasypeltis scabra, L. — =OSODON De ww = — — > > DI N 6 G. A. BOULENGER BATRACHIANS. I. Rana mascareniensis, D. & B. 2. ,, galamensis, D. &. B. 3. ,, albilabris, Hallow. 4. Arthroleptis minutus, Blgr. 5. Rappia marmorata, Rapp. 6. , concolor, Hallow. È , Cinctiventris, Cope. 8. Bufo regularis, Reuss. FISHES. 1. Paratilapia serranus, Pfeff. 2. Haplochromis desfontainesi, Lacep. 3. Tilapia lacrimosa, Blgr. i 4. Hemitilapia bayoni, sp. n. Depth of body 2 ?/, to 2 ?/, times in total length, length ot head 3 to 3 !/,. Snout obtuse, with straight upper profile, as long as the eye, which is 3 1/, or 3 */, times in length of head and equals interorbital width; maxillary extending nearly to below anterior border of eye; four series of teeth in each jaw, the outer much larger than the others and numbering 27 to 50 on each side of the upper jaw; 3 series of scales on the cheek. Gill-rakers short, 9 or 10 on lower part of anterior arch. Dorsal XV-XVI 9; spines «increasing in length to the last, which mea- sures about half length of head; longest soft ray about */;, length of head. Anal HI 8-9; third spine longest, nearly half length of head. Pectoral pointed, as long as head, not quite reaching origin of anal. Ventral reaching vent. Caudal truncate. Caudal peduncle | 4/, times as long as deep. Scales denticulated 31-32 di, lateral lines =. i Yellowish olive, with 7 or 8 more or less distinct. darker FISHES FROM UGANDA it vertical bars on the body; a dark opercular spot; fins greyish, ventrals blackish at the end. Total length 95 millim. Dentition a. H. bayoni — b. H. oxyrhynchus. Only three specimens were found among a large number’ of Tilapia lacrimosa and Haplochromis desfontainesi. The genus Hemitilapia was proposed by me (Ann. & Mag. N. H. 7. X. 1902, p. 70) for a single species from Lake Nyassa, H. oxyrhynchus, well distinguished from the one here described by its longer, pointed snout and more numerous scales (36) in a longitudinal series. The dentition of both species is shown on the above text-figure. 5. Neobola argentea, Pellegr. INTORNO AD ALCUNE GRYLLACRIS DI SUMATRA E DI ISOLE VICINE PEL Dott. ACHILLE GRIFFINI Gli esemplari che formano oggetto della presente nota appartengono quasi totalmente alle ricche collezioni del Civico Museo di Storia Naturale di Genova, a me cortesemente concesse in esame dalla Direzione del Museo stesso; solo per eccezione ricordo qui qualche esemplare appartenente alle collezioni del K. Zoolog. Museum di Berlino, pure statemi comunicate per studio, od alla mia piccola raccolta, e ciò quando trattandosi di specie. rappresentate in queste ed in quelle collezioni, riusciva di evidente opportunità il parlare contemporaneamente di tutti gli esemplari da me esaminati. Oltre alla nuova specie Gryllacris Modiglianit, ed a nuove varietà o sottospecie delle Gr. brachyptera, aethiops, incon- spicua e sexpunclata, faccio qui conoscere anche le Q delle Gr. inconspicua e sexpunctata, finora non descritte. Spero pertanto che la presente nota possa pure interessare gli studiosi delle specie del vastissimo genere Gryllacris Serv. Genova, R. Istituto tecnico, 29 Marzo 1908. Gryllacris brachyptera GERSTAECKER. 2. Gryllacris brachyptera Gerstaecker 1860 (1), p. 269-270 — Brunner 1888 (3), p. 331-332 — Kirby 1906 (4), p. 140. GRYLLACRIS DI SUMATRA 9 Gryllacris brachyptera subsp. montana m. O. A typo speciei differt praecipue tibiis saturate ferrugineis, nec nigris, et statura minore. Longiludo: corporis. ... 0... mm. 21,5 » DIR ONO O Me Uh ey 4,7 » CEU UIO TUTTLE ot nei a 11,6 » femorum anticorum . » Tet » femorum posticorum. » 12,8 » OUUDOSELONUES a 12 Habitat: Mons Singalan in insula Sumatra. Typus: 1 9 (Musaei Civici Hist. Natur. Januensis) a D."* O. Beccari anno 1878 collecta. Statura sat parva: graciliuscula sed abdomine obeso; pedibus longiusculis — Ferruginea, exceptis articulis 2 primis antennarum, labro, clypeo, femoribusque pallidis — Elytra at alae apicem abdominis haud attingentia. Caput pronoto minime latius, ab antico visum ovato-elon- gatum; occiput modice convexum, in medio indistincte impressum. Fastigium verticis articuli primi antennarum latitudinem tantum attingens, aegre (inferius tantum) eam superans, anterius depla- natum, marginibus carinulatis. — Frons angustiuscula, valde inaequalis, inferius late depressa, ibique sub lente minutissime transverse rugulosa, punctulis dispersis subnullis. — Sulci subo- culares sinuati subverticales, valde expressi. — Clypeus brevissi- mus, ideoque transversus, latiusculus: labrum elongatum et sat latum, apice attenuatum, ibique in medio leviter sinuatum. Color capitis ferrugineus nitidus, clypeo subtoto (praecipue in = partes apicales) labroque aurantiacis; mandibulae testaceae apice nigrae; palpi pallide flavidi: maculae ocelliformes indistincte delineatae testaceae, omnino nebulosae, confusae, irregulares; genae ferrugineae, leviter pallidiores. Antennae post basim ferrugineae, deinde testaceae; articulis 2 primis subtotis pallide testaceis, primo tamen anterius basi infuscato. 10 A.’ GRIFFINI Pronotum parvum, distincte longius quam latius, constrictiu- sculum, lobis lateralibus parum adpressis; ferrugineum, indistinete testaceo nebulosum, praetipue ad latera medii dorsi et in medium loborum lateralium, quorum margo subtillime est ferrugineo-testa- ceus. Margo anticus pronoti minime rotundato-productus; sulcus anticus bene expressus; sulcus posticus subnullus; metazona transverse leviter rugulosa, minime ascendens, margine postico rotundato-truncato. Lobi laterales humilissimi, multo longiores quam altiores, angulo antico et postico late rotundatis, margine infero subrecto, sinu humerali nullo. — Sulcus V-formis apice marginem inferum attingens, ramo antico profundo, ramo postico minus impresso; sulculus posticus modicus; intervalli convexiusculi; convexitates in angulis posticis loborum lateralium sitae cum margine ipso leviter extus prominulae. Elytra parva, angusta, subhyalina, leviter infumata, venis venulisque fuscis; apice rotundata, medium femorum posticorum parum superantia. — Alae elytris parum longiores, albido-hyalinae, Venis modice fuscis. Pedes longiusculi. Femora testacea summo apice plus minusve (semper anguste) nigrata vel nigro subtiliter annulata. Tibiae omnes ima basi articulari nigratae, deinde breviter pallide testaceae, dein subtotae saturate ferrugineae, apice extremo tantum breviter rursus pallidiore. Tibiae anticae et intermediae solito modo spinosae. Femora postica basi modice incrassata, apicem versus gradatim attenuata, parte attenuata modice longa et modice subtili; subtus margine externo 8-spinuloso, margine interno 10-spinuloso, spinulis omnibus fuscis, basi saepe pallidis. Tibiae posticae post basim planiusculae, spinis marginis interni 6, margini externi 7-8, concoloribus ferrugineis, apice infuscatis. Tarsi modici. Abdomen obesum, testaceo-ferrugineum, segmentis dorsalibus omnibus superne leviter excavatis, apicalibus brevibus, ultimo inciso; lamina supraanalis parva cum lobis duobus quibusdam lateralibus verticaliter rotundatis contigua. Ovipositor angustus, nitidus, ferrugineus, basi brevissime tumescens et subcurvatus, deinde totus subrectus, apice rotundato-acuminato. Lamina subge- nitalis parva, transversa, ad apicem modice attenuata, ibi sat late rotundata et in medio emarginata. Ho creduto utile descrivere diffusamente questa specie poiché te kee GRYLLACRIS DI SUMATRA 11 Brunner non la conobbe in natura e ne diede la descrizione basandosi su quella originale di Gerstaecker, nella quale alcuni caratteri importanti non sono accennati. Gryllacris Modiglianii n. sp. O. Gryllacridi signiferae Stoll (= maculicolli Serv.) proxima; forsan Gryllacridi maculipedi Walker (2, p. 171) magis proxima, sed statura minore, capite saturate ferru- gineo, necnon piclura pedum valde distincta: geniculis testaceis, femoribus et tibiis anticis caeterum maxima parte nigro-castaneis; femoribus tibiisque intermediis et posticis, contra, caeterum maxima parte albido-stramineis. LONnGIUdoLCOKPORISi ID 224 » PIROROLI EER » 1,5 » AYEROV UR SS a cle ID » femorum anticorum . » 6,5 » femorum posticorum. » 10,9 » OPUDOSELON US a ieude bovis heal > A Habitat: Si-Rambé, in insula Sumatra. Typus: 1 9 (Musaei Civici Hist. Natur. Januensis) a D." E. Mo- digliani, annis 1890-91 collecta. Statura mediocri, sat parva, parum gracili. Corpus pallide testaceum, capite anterius et lateribus saturate ferrugineo, pronoto parce nigro picto. Caput modicum, ab antico visum ovatum: occiput parum convexum: fastigium verticis articulo primo antennarum parum latius, antice depressum, concaviusculum, marginibus subcarinulatis; frons minute punctulato-rugulosa: sulci suboculares perparum expressi: clypeus transversus, sat breviter trapetioideus, more solito in medio verticaliter sulcatus, marginibus sulci prominulis rugulosis; labrum modicum, subovale. Color capitis ferrugineus; occiput obscure testaceum: apex clypei et labrum pallidiora, testacea: mandibulae piceae; palpi testacei, apice parum clavati; maculae ocelliformes nullae; antennae testaceae, post basim apice uniuscuiusque articuli leviter ferrugineo. Pronotum margine antico in medio subproducto, margine postico 19 A. GRIFFINI transverso subrecto, sulcis superis subnullis. Lobi laterales postice quam antice altiores, margine infero brevi subrecto, angulo antico late rotundato, postico subtruncato; sulcus V-formis expressus, profundus, vertice a margine infero conspicue remoto, sulculus posticus parum impressus. i Color pronoti pallide testaceus, marginibus lateralibus et postico subtiliter et distinctissime nigro limbatis. Picturae similes picturis Gr. signiferae (Stoll) sed subtiliores. Lineola media longitudinalis abbreviata, lineolae duo laterales anterius divergentes 7-formes, angulo supero extus vergentes, lineolae a margine antico versus lineolas 7-formes ductae, necnon lineae S-formes laterales in sulcis positae, subtiles, nigro-fuscae. Elytra testacea subhyalina, venis et venulis basi testaceis, apice et campo antico fuscioribus. Alae flavicantes, venulis omnibus distinctissime fusco marginatis, fascis fuscis basi latioribus, apicem versus subtilioribus, campo antico venulis subtilissime fusco circumdatis. i Pedes modici, breviusculi. Femora postica sat incrassata, parte apicali attenuata brevissima: subtus margine externo apicem versus 7-spinuloso, margine interno ad apicem tantum 2-spinuloso, spinis nigris basi pallidis. Tibiae anticae et intermediae solito modo spinosae. Tibiae posticae supra in utroque margine 6-spinulosae. Tarsi modici. Pedes antici nigro-castanei, nitidi, exceptis ima basi et latere supero femorum pallide stramineo-testaceis, geniculis testaceis, la- tere interno et infero tibiarum necnon tarsis testaceis. Pedes in- termedii pallide straminei, geniculis testaceis, femoribus in latere externo ante genicula bimaculatis, quarum macularum, forma elongata, una sub altera posita. Tibiae intermediae post geniculum albicantes. Pedes postici pallide straminei, ad genicula magis testacei, ima basi articulari tibiarum nigricante. ‘Lamina subgenitalis 9 subtrapetioidalis, margine postico sinuato-incavato, lobis obtusis, lateribus carinulatis. Ovipositor sat elongatus, subtilis, parum incurvus, apice oblique truncatus. Cerci elongati, subtiles, acuminati, recti. Lamina supraanalis subrotunda, in medio excavato-canaliculata. Segmentum abdominale dorsale ultimum apice sinuatum, utrinque superne gibbulosum. Questa specie ha forse anche qualche affinità colla Gr. luctuosa Brunner (3, pag. 349). GRYLLACRIS DI SUMATRA 18 Gryllacris aethiops BRUNNER. Gryllacris aethiops Brunner, 1888 (3), pag. 351 — Kirby 1906 (4), pag. 144. Gryllacris aethiops subsp. si-rambeica m. O. A specie differt femoribus omnibus et totis supra subtusque concoloribus, apice nec nigris neque infuscatis, elytris longioribus, alis ima basi hyalinis, lamina subge- nitali 3 forma fere semicirculari, latiuscula, apice per- parum incisa, stylis teretibus, nec compressis, nec sulcatis. Longiiudo cOmponis oto) 21). 1) o> mm, 27, 929 » PROMO aio o 6,3 — 6,7 » CLULTON UM A O aio » femorum anticorum. » 10,5 — 11 » femorum posticorum » 18,5 — 20 Habitat: Silva Si-Rambé, in insula Sumatra. Typi: 3 Sg et 2 larvae (Musaei Civici Hist. Nat. Januensis) a D.'* E. Modigliani, annis 1890-1891 collecti. Statura modica, sat majuscula, sed corpore subelongato, parum lato, ideoque parum robusto. Ferrugineo-testacea, capite cum tota fronte nigro-piceo, pro- noto nigro-piceo, posterius parva latitudine testaceo: elytris longis, ferrugineo-testaceis sat pallidis: pedibus longiusculis, cum corpore concoloribus. Caput ab antico visum ovato-elongatum, parum latum, piceum, modice nitidum, labro et mandibulis (excepto harum apice piceo) saturate ferrugineis — Occiput modice convexum: fastigium ver- ticis anterius depressum, concaviusculum, marginibus obtuse cari- nulatis, articulo primo antennarum. parum sed distinete latius. Frons sub lente distincte punctulata et minutissime transverse rugulosa, impressionibus quibusdam praedita, praecipue supra la- tera baseos clypei, ibique utrinque fere leviter transverse plicata. Maculae ocelliformes adsunt, parvae, sub lente conspiciendae, an- guste verticaliter ovato-ellipticae. Palpi ferrugineo-testacei vel 14 A. GRIFFINI Havido-testacei, saepe articulationibus pallide flavidis. Antennae articulo primo piceo, caeteris ferrugineis, articulationibus fuscioribus. Pronotum breviusculum, sat convexum, antice perparum supra occiput productum, sulco antico amplo sed parum profundo, disco interdum sulcis carente vel sulculo medio longitudinali abbreviato parum expresso; posterius parum ante marginem posticum le- viter transverse per totam latitudinem dorsi depresso-concaviuscu- lum, ideoque margo posticus extremus levissime ascendens. Pro- notum pubescens. Lobi laterales humiliores, postice quam antice altiores, margine infero ante coxas anticas late sed leviter sinuato, angulo antico subrotundato truncato, postico sat late rotundato, sulco V - formi, apice inferius verso, bene expresso, sinu humerali propter brevi- tatem metazonae parvo vel subnullo. Margo posticus pronoti truncatus: margines omnes limbati. Color pronoti ut capitis nigro-piceus, modice nitidus, postice tantum metazona (circiter 1 mm. lata) testacea, hoc colore etiam in partem posticam loborum lateralium descendente, usque ad medium marginis inferi eorum, ibique subampliato, semper cum margine postico contiguo, et anterius a colore piceo antico satis sed haud optime limitato. Margines'ipsi omnes subtiliter ferruginei. Elytra abdomen et apicem femorum posticorum longe supe- rantia, latiuscula, subelliptica (latitudine maxima circiter 12 mm.), testacea, apicem versus subhyalina, venis venulisque testaceis. Alae elytris longiores, amplae, campo antico et apice elytris similibus, ima basi, usque ad primas venulas transversas hyalinae, dein brunneae sub luce quadam leviter violaceo nitentes, venis venulisque etiam brunneis, areolis maxima parte maculam subo- valem hyalinam includentibus, seriebus harum areolarum circiter 7, areolis serierum 3 vel 2 antemarginalium (paucis exceptis) totis brunneis, macula hyalina nulla vel minima, areolis extremis mar- ginalibus hyalinis, ibique venulis transversis etiam fuscis sed haud definite fusco marginatis. Pedes longiusculi, pubescentes. Tibiae anticac et intermediac solito modo spinosae, spinis longiusculis, concoloribus. Femora postica basi modice incrassata, apicem versus sat longe sed parum attenuata, subtus in utroque margine spinis 8-10 sat robustis, apicem versus majoribus, plus quam dimidio apicali fuscis prae- dita. Tibiae posticae superne post basim planae, utrinque spinis 6, GRYLLACRIS DI SUMATRA Tey basi excepta infuscatis, armatae, necnon spina apicali utrinque , supra subtusque. Color femorum totus ferrugineo-testaceus: color tibiarum totus flavido-testaceus: ima basis articularis tibiarum posticarum tantum nigrata. Abdomen supra testaceo-ferrugineum, subtus flavido-testaceum. Segmentum abdominale dorsale octavum co convexum, ferrugi- neum, parum attenuatum truncatum: seginentum nonum apice inferius vergente in modo circiter figurae 41 £ Brunneri confecto, in medio late incavato, tuberculis duobus lateralibus fere mammi- formibus, subtus inter cercos concavum ibique basi bituberculatum. Cerci sat longi et subtiles, pilosi, subrecti, apice attenuati. La- mina subgenitalis g Havido-testacea, latiuscula, subtransversa, fere semicircularis, margine postico in medio obtuse et perparum profunde angulato-inciso, incisione marginem tantum secante, la- teribus incisionis leviter incrassatis. Styli teretes, recti, modici, apice subrotundati. Gryllacris inconspicua BRUNNER. ST. Gryllacris inconspicua Brunner 1888 (3), pag. 342. — Kirby, 1906 (4), pag. 143. Di questa specie ricevetti dal sig. Bang-Haas di Blasewitz un S' proveniente da Amboina, benissimo corrispondente alla descri- zione originale di Brunner. Faccio però notare che le elitre in ambedue i sessi non giungono all’apice dell’ addome, ciò che. dalla descrizione originale non risulta. Il Museo Civico di Storia Naturale di Genova possiede poi di questa specie una Q raccolta a Kifa-Juc, nell’ Isola di Kngano, dal D.* Modigliani, nell’ anno 1891. Siccome la 9 è tuttora inedita, do qui la descrizione di questo esemplare : ; O — Longitudo corporis. . . . . . mm. 22,6 » PROMOUL 1 2 mai do DI » ely teo run sei Mie » femorum anticorum . » 7,6 » femorum posticorum . » 13,2 » OVIPOSITORI SEEN n 9 16 A. GRIFFINI Statura parya. Colore luride testaceo pallido subopaco, minime nitido; elytris in utroque sexu -abdomine distincte brevioribus, subhyalinis sed testaceo tinctis, venis minime obscurioribus; tibiis posticis typice spinis nigris et basi nigro circumdatis praeditis. Corpus robustiusculum. Caput ab antico visum fere orbiculare, in 9 cum corpore con- color, fastigio verticis tantum infuscato. Hoc fastigium articuli primi antennarum fere latitudinem 4 !/, in 9 attingens, conve- xum, sed anterius leviter depressum, marginibus obtusis, maculis 2 ocellaribus lateralibus subovalibus testaceis distinetis. Occiput convexum. Frons latiuscula, transversa, luride testacea, levissime nebulosa, macula ocellari in fastigio haud distincta, sed fastigio leviter pallidiore: inferius depressiuscula et utrinque supra basim elypei oblique sulcato-plicata. Clypeus transversus, brevis, latiu- sculus, margine infero arcuato convexo, margine basali supra utrinque arcuato concavo, angulis extremis acutiusculis, ideoque transverse securiformis, hic illic parum impressus. Labrum fere orbiculare, apice leviter in medio inciso. Sulci suboculares fere nulli. Tuberculus quidam adest extus supra basim utriusque man- dibulae. Color clypei et labri testaceus sat pallidus: mandibulae ferru- gineae excepto apice nigrato. Antennae testaceae articulo primo et secundo basi et apice fusco cinctis, tertio leviter infuscato, sequen- tibus testaceis interdum plus minusve fusco annulatis, articulis omnibus post medium antennarum longitudinis sitis apice infuscato praeditis. : Pronotum a supero visum subquadratum, leviter longius quam latius, totum unicolor luride testaceum, levissime nebulosum, mar- ginibus loporum et margine postico ferrugineis. Margo anticus in medio perparum rotundato-productus: sulcus anticus modice ex- pressus, in medio evanescens. Dorsum convexum. Sulcus posticus perparum ante marginem posticum situs, vallaeformis, parum ex- pressus, tamen discretus. Lobi laterales humiles, postice leviter quam antice altiores, margine infero subrecto, ante coxas anticas leviter latiusculeque sinuato, angulo antico late rotundato, angulo postico inferius sat anguste rotundato, posterius truncato, margine postico ascendente GRYLLACRIS DI SUMATRA 17 brevi, obliquo, sinu humerali nullo. Sulcus late V - formis modice expressus; suleus posticus subnullus. Elyira basi latiuscula, apicem versus angustata, apice subacu- minato-rotundata. Alae hyalinae, venis tenuibus pallidis, elytra parum superantes. Pedes modice longi, robustiusculi, cum corpore concolores. Tibiae anticae et intermediae solito modo spinosae, spinis longis concoloribus. Femora postica basi fortiter incrassata, ad apicem attenuata et sat gracilescentia, sed parte attenuata breviuscula ; subtus spinulis nigris, extus usque ad 12, intus parum minus nu- merosis. Tibiae anticae et intermediae basi leviter infuscatae et annulo diluto fusco ornatae: tibiae posticae imo condylo basali nigrato, dein pallidae, deinde leviter dilute fusciores, longe post basim superne planiusculae, ibique utrinque spinis 6 nigris et basi nigro cinctis praeditae. Seementum abdominale dorsale penultimum 9 inferius leviter sinuato-excavatum, utrinque rugula obliqua praeditum. Segmentum ultimum in medio subconcavum; lamina supraanalis parva, rotun- data. Cerci longi, subtiles. Ovipositor falcatus, post basim compressus, testaceo-ferrugineus, angustiusculus, incurvus, ante apicem subdilatatus et postea acu- minatus; apex leviter subtriangularis. Lamina subgenitalis Q elon- gato-triangularis, ante apicem constricta, apice rotundato minime emarginato, Gryllacris inconspicua var. Fleischeri m. IT. A typo speciei praecipue differt : corpore graciliore; elytris brevioribus, basi pallidis, et in + partes apicales sensim infuscatis, apicem abdominis non attingentibus; femoribus posticis abbreviatis, subtus margine externo 6 - spinuloso, margine interno fere inermi, tantum spinula unica subapicali instructo; apice femorum posticorum superne infuscato : fastigio verticis solo infuscato, fa- stigio frontis cum reliqua fronte tota omnino testaceo immacu- lato; antennarum articulo primo basi et apice anterius nigro limbato, articulis a basi remotis apice infuscatis; pronoto maculis 5 dilute obscurioribus (2 ante medium, 3 post medium) incerte picto; segmento abdominale dorsale ultimo apice inferius le- ‘ Ajuts del Mus, Civ. di St. Nat, Serie 3.2, Vol. IV (10 Novembre 1908). 2 18 A. GRIFFINI viter exciso; ibique utrinque gibbuloso-tuberculato, spinas duas intus vergentes subtus obtegente. Ronsitudoeorporist Ge nz » Pionon, ano 4,1 » elytrorum.n paco ea », femorum anticorum . » 5,6 » femorum posticorum . © » 9 Habitat: Tjibodas. Java. Typus: 1 of. in alcool (R. Musaci Zoolog. Berolinensis) , anno 1898 a D.° M. Fleischer, collectus. Gryllacris sexpunetata BRUNNER. dg. Gryllacris sexpunctata Brunner 1888 (3), pag. 342. Gryllacris sexpunctata subsp. laterimarginalis m. gd. A typo speciei differt margine toto loborum lateralium -pronoti subtillime sed distincte nigro-limbato, facie punctis nigris 8 praedita, necnon lamina subgenitali in medio late et sat profunde triangulariter incisa, lobis triangularibus verticibus subrotundatis. ONGUUAO COTMOTIS >. 250 iia ee SATA » OF ON OW sa ee hanna tes ee » 4,4 > CLY LV OTM Sete aor Di » femorum anticorum . » 6,1 » femorum posticorum . Deo Habitat: Insula Nias. Typus: 1 & (Musaei Civici Hist. Natur. Januensis), annis 1897-98 a D. U. Raap collectus. Parva. Gryllacridi inconspicuae Brunn. similis sed gracilior et elytris abdomen superantibus praedita. Color pallide luride testaceus, parum nitidior quam in Gr. inconspicua. Caput ab antico visum ovato-elongatum. Occiput convexiusculum. Fastigium verticis articuli primi antennarum latitudinem aegre GRYLLACRIS DI SUMATRA 19 superans, in medio verticaliter inferius concaviusculum, fere de- presso-sulcatum , lateribus tumidis, ibique maculis ocelliformibus citrinis ovalibus distinctissimis et nitentibus praeditum; his maculis, limbo externo excepto, fusco marginatis, sed colore fusco pluries interrupto, in maculas diviso. Frons sat brevis, in medio depressiuscula, cum clypeo sub lente impresso-punctulata. Clypeus maiusculus, elongatus, subtra- petioideus, basi utrinque cum sulco plicato baseos frontis contiguus, angulis sat prominulis. Labrum ovale, modice latum, longiusculum. Color totius capitis testaceus, leviter nebulosus. Fastigium frontis macula ocellari subelliptica citrina distincta et bene circumscripta ornatum. Praeterea, facies punctis 8 distinc- tissimis nigris fere in ellipsem dispositis praedita. Horum pune- torum duo, sat parvi, in fastigio frontis supra latera maculae ocellaris, ideoque sat approximati, adsunt; duo maiores ad latera baseos fastigii frontis, in angulo infero interno scrobum anten- narum siti, ideoque magis distantes; duo parvi, magisque remoti, in parte infera frontis; reliqui duo, parvi et minus distantes, in parte supera clypei. Maculae etiam duo incertae fuscae, subverticales sinuosae, ap- proximatae in medio frontis videntur. Antennae testaceae; articulus primus basi et apice. anterius nigro-fusco marginatus; secundus tantum basi anterius puncto nigricante ornatus, caeteri testacci, post basim plus minus dilute apice leviter infuscati. Pronotum convexiusculum, lobis Eaeralibhs humilibus et parum adpressis. Margo anterior in medio rotundato sensim quamvis leviter productus: sulcus anticus valliformis, parum expressus: sulculus longitudinalis abbreviatus distinctus: sulcus posticus sub- nullus. Metazona non ascendens. Lobi laterales longiores quam altiores, postice distincte quam antice altiores, margine infero subrecto, minime sinuato, angulo antico obtusissimo, rotundato, angulo postico inferius breviter rotundato, posterius truncato; margine postico oblique ascendente, sinu humerali nullo. Sulcus U-formis bene expressus; sulculus posticus parum impressus: in- tervalli modice convexi. Color pronoti testaceus, leviter Usi margine antico in medio et margine postico concoloribus, margine toto loborum lateralium subtillime sed distincte nigro-fusco, i 20 “A. GRIFFINI Elytra abdomen superantia, apicem femorum posticorum tamen haud attingentia, alis parum breviora, subhyalina, testaceo tincta, venis minime obscurioribus; basi latiuscula, apicem versus attenuata. Alae hyalinae leviter roseae, venis venulisque pallidis. Pedes modici, testacei, leviter nebulosi. Tibiae 4 anticae solito modo spinulosae. Femora postica basi valde incrassata, apicem versus attenuata, parte attenuata breviuscula et sat gracili; subtus in utroque margine spinis apice nigris circiter 9-10 praedita. Tibiae posticae superne post basim annulo fusco ornatae, deinde planiusculae et in utroque margine spinis 6 nigris et basi inferius nigro-maculata praeditis instructae, necnon spinis apicalibus solitis armatae. Tarsi longiusculi. Segmentum abdominale dorsale ultimum ’ circiter ut in figura 41 A Monographiae Brunneri confectum. Lamina subge- nitalis latiuscula, apicem versus leviter attenuata, ibique sat pro- funde et late triangulariter incisa, lobis triangularibus, apicibus subrotundatis. Gryllacris sexpunctata subsp. Elii im. S' Q. Cum specie et cum subspecie praecedente congrutt, ‘tamen differt colore luride testaceo haud nitido, fronte ‘ tantum punctis duobus nigris in angulis internis scrobuim antennarum sitis praedita, fastigio frontis eum fastigio verticis el cum 2 priniis articulis antennarum nigro-variis, pronoto toto concolore, tibits omnibus superne post basim macula parva nigro-fusca ornatis. i of 2 honsitudo: corporis! 6:2) si 071.0. AZ, Wh » prenoti: ii e Diede 4,9 » elytrorum Gy Unset: nikaiges 13,9 » femorum anticorum. » 5,7 6,1 » femorum posticorum » 10.4 11 » ovipositoris. . è. ». — 6,6 Habitat: Insula Sipora in Archipelago Mentawei. Typi: 1 3 et 1 92 (Musaei Civici Hist. Natur. Januensis) a D2 sElio Modigliani, in localitate Sereinu, anno 1894, collecti. oi 3 GRYLLACRIS DI SUMATRA ZA Caput ab antico visum ovoideum, latiusculum, sed pronoto haud latius. Fastigium verticis articuli primi antennarum latitu- dinem aequans (0°) vel parum superans (9). Labrum sat parvum, fere orbiculare. Sulci suboculares parum expressi, inferius tantum latiusculi. Fastigium verticis maculis ocellaribus subovalibus angustis indistinctis praeditum, sed supra subtusque maculis paucis nigro- fuscis haud bene definitis fere alineatis ornatum. Fastigium frontis -punctis (0°) vel punctulis (9) 2 nigris vel nigricantibus signa- tum, praeterea frons tantum punctis 2 distinctissimis, tuberculi- formibus, in angulis internis inferis scrobum antennarum sitis ornata. Antennae ut in subspecie praecedente. Pronotum circiter ut in subspecie praecedente confectum; mar- gine antico late rotundato, haud producto; sulcis loborum latera- lium parum impressis. Color. pronoti ut reliqui corporis luride testaceus, haud fusco nec ferrugineo marginatus, levissime in gibbulis a sulcis V-formibus delimitatis dilutissime et incerte obscurior. Elytra circiter ut in subspecie praecedente; sat angusta, basi leviter latiora, ad apicem attenuata, tamen summo apice sat rotundata, cum corpore concolora, venis minime obscurioribus. Pedes ut in subspecie praecedente. Femora postica subtus margine externo spinis 8 nigris, sat robustis, margine interno spinulis nigris circiter 5, quarum tantum 2 apicalibus sat robustis, armata. Tibiae posticae ut in illa subspecie. Tibiae omnes superne post basim macula fusco-nigra transversa ornatae. Segmentum abdominale dorsale ultimum g' convexum, poste- rius fere verticaliter inferius versum, superne rugula V-formi, apice inferius vergente praeditum, inferius in medio verticaliter carinulatum et ad latera carinulae impressum, apice fere truncatum sed in medio angulariter breviter excisum, lobis tumidis subrotun- datis. Cerci subtiles, sursum vergentes, apice intus curvato. Lamina subgenitalis 7 sat magna, transversa, apice optime sinuata, lobis obtuse rotundatis, stylis modicis. Ovipositor brevis, falcatus, incurvus, ferrugineus, ad apicem attenuatus sed ante apicem leviter dilatatus, ideoque apex longe subtriangularis, acuminatus. Lamina subgenitalis 9 fere duplex, parte basali minore trapetioidea, utrinque longitudinaliter carinu- zp) A. GRIFFINI lata, angulis apicalibus minime prominulis; parte maxima ad apicem attenuata, marginibus externis subconcavis, apice late et profunde sinuata, lobis triangularibus apice acute dentatis. INDICE BIBLIOGRAFICO 1. A. GERSTAECKER 1860. — Ueber die Locustinen-Gattung Gryllacris Serv. — Archiv fur Naturgesch. Band XXVI. 2. F. WALKER 1869. — Catalogue of the spec. of Dermaptera Saltatoria, ete., London. i 3. C. BRUNNER von Wattenwyl 1888. — Monogr. der Stenopelmatiden und Gryllacriden.. Verhandl. K. K. Zool. Bot. Gesellsch. Wien, Band XXXVIII. 4. W. F. Kirpy 1906. — A Synonym. Catal. of Orthoptera. Vol. Il, Part. I, London. Dm TRIGONALOIDEN DES GENUESER NATURHISTORISCHEN Museums. Vox, W. A. SCHULZ, (Mit 9 Textfiguren) Unter den Hymenopteren nimmt die kleine parasitische Familie der Trigonaloiden wegen der Seltenheit ihrer Formen und-wegen deren durch hohes phylogenetisches Alter bedingten primitiven Leibesorganisation eine scharfe Sonderstellung ein. Nachdem es wahrend der letzten vier Jahre meine Hauptheschaf- tigung gewesen ist, die Klassifikation dieser Familie zu ergrùnden, . durfte deren Monographie nunmehr in nicht ferner Zeit zur Veroffentlichung kommen. Inzwischen mag es angezeigt sein, die ziemlich zalreichen, von mir neugeschaffenen Gattungen und die sonstigen, vornehmlich bemerkenswerten systematischen Ergebnisse im voraus bekanntzumachen, einesteils um zu verhùten, dass unkundige Vielschreiber mir darin zuvorkommen und so eigentlich nur die von mir grosstenteils glucklich entwirrte Synonymie von neuem in Unordnung bringen, wie dies tatsiichlich schon hier und da geschehen ist; andernteils um solche Sammlungsbesitzer und Vorsteher offentlicher Museen, die mir bisher ihre Schàtze in dieser Wespenfamilie vorenthalten haben sollten, vielleicht noch zugu- terletzt zu bewegen, sie mir auf kurze Frist zur Einsicht zu ubersenden. Denn Material, méglichst viel Studienmaterial tut vor allem not, um sich unter diesen eigentiimlichen Tierchen zurechtfinden zu kònnen, und wenn deren Systematik bis jetzt vollig im Argen gelegen hat, so ist der Grund dafiir, neben der Oberflachlichkeit und Urteilslosigkeit der meisten fritheren Bear- beiter, doch in erster Linie in der Unzulanglichkeit des ihnen zugebote gestandenen Vergleichsmaterials zu suchen. Alle bisher erschienenen Arbeiten uber Trigonaloiden kommen denn eigent- lich auch bloss auf Beschreibungen neuer Arten hinaus, und ein Versuch zur Klassifikation und tieferen Deutung der Verwandt- oh W. A. SCHULZ schaftsverhéltnisse der einzelnen Formen wurde bislang yon niemand unternommen. Das Material des Genueser naturhistorischen Museums an diesen Insekten wiegt seine Karglichkeit (3 Arten in 4 Exemplaren) reichlich durch seinen inneren wissenschaftlichen Wert auf und verdient deshalb gar wol, hier gesondert besprochen zu werden. Es setzt sich aus den bereits 1897 von meinem werten Kollegen Herrn Dr. P. Magrerti in dieser Zeitschrift behandelten birma- nischen Fangen weiland Leonarpo Fras zusammen, zu denen in der Zwischenzeit nur noch ein von Dr. E. Mopiguiani auf Sumatra erbeutetes Stuck hinzugekommen ist. Meine vorliegende kleine Studie bildet also im wesentlichen bloss eine Revision der friheren Magrertischen Schrift, mit den Anderungen und Berichtigungen, die sich mir nach Durcharbeitung der gesamten Trigonaloiden- Systematik ergeben haben. Eine der vertretenen Formen hat als neue geographische Abinderung (Subspecies) angesprochen und, wie in der vorgeschrittenen modernen Tierkunde gebriuchlich, mit einem ternàren Namen belegt werden mussen, wofur ich keinen passenderen wilen zu kénnen glaubte als den des wolbe- kannten Unterdirektors des Genueser Museums, Herrn Dr. R. Gastro. Thm auch hier noch fiir die Ubermittlung der Trigonaloiden zu danken, insbesondere auch fur die grosse Geduld, die er bei deren Ruckforderung bewiesen hat, kann ich mir nicht versagen. ]. Poecilogonalos pulchella Gestroi pubes nov. (Fig. 1). iar a Inter dem Namen Didi ys Thwaitesii fiibrte. Neen ein Exemplar von Carin Cheba in Birma (900-1100, m Mee- reshéhe) auf, das er fur mannlichen Geschlechts erklirté. Nach dem mir vorgelegenen, tadellos erhaltenen Originalstucke, das L. Fea SPeiliufig im Juni 1888 eingefangen hatte, ist es jedoch ein Q, wie durch die Form seines 6. Abdominalsternits bewiesen wird. Dieses Sternit ist dem Stiicke herausgeschnitten und unter ihm nachtrig- lich, auf ein Kartchen geklebt, an derselben Nadel hbefestigt worden; es ist wie bei den Weibchen aller Trigonaloiden ein dreieckiges Gebilde mit kompressen Seitenblattern, das am Ende in eine feine, kurze Rinne, die Kilegerinne, auslauft. T. Thwaitesi, eine zierliche, kleine, .breite und rundliche, buntgefirbte Art, hatte Wesrwoop erstmals 1868 als 7. pulchella ii de tiri + TRIGONALOIDEN Say von der Insel Ceylon beschrieben, 1874 aber wegen der ein Jahr fruher (1867) errichteten nordamerikanischen Species 7. pul- chella Cress. in Thwaitesi, nach ihrem Entdecker Mr. Tuwairas, umbenannt. Li ‘da Cressons Wespe nach einem mir von ihr aus dem U. S. National Museum in Washington ibersandten authentischen 1 0 von, der. indischen, durch WESTWOOD «dal “begriindeten’ Form generisch verschieden ist, muss fur diese wieder die urspringliche Bezeichnung pulchella eintreten, Nachdem 2’ pveinmal die Untersuchung sowelt yore eschritten war, lag es nahe, die Indierin auf ihre i... mit den iibrigen ee Trigonaloiden zu prifen, und da ergab sich durch genauen ceVergleich mit allen mir zuhinden gekommenen Arten, dass sie eine eigene (rattung: Poecilogonalos m. gen. nov. reprisentirt, deren Charakteristik hier folgen mag. Der gewùlte Name setzt sich aus zoos, bunt und-gonalos, der gewohnten Endung der Genusbezeichnungen innerhalb dieser Familie, zu- sammen: \ Kérper klein und breit, rundlich, fast durchweg dicht runzlig punktirt und deshalb schwach gliinzend bis matt. Fig. 1. Poecilogonalos pulchella Gestroi Schulz 9. 96 W. A. SCHULZ Kopf von gleicher Breite wie der Thorax, quer, d. h. hinter den Netzaugen miissig verlingert. Die langen Kiefertaster reichen, nach hinten ausgestreckt, bis nahe an die Mittel- hiiften heran. Wangen schmal, aber vorhanden. Die Grenze des Gesichts gegen den Kopfschild bildet ein feiner, leicht bogen- formiger Quereindruck, gegen die Stirn ein schwacher, etwas nach oben gekrummter Wulstabsatz. Die Fortsdtze tiber den Fithlerursprungsstellen sind kleine, schiefdreieckige Zipfel, die sich nicht, wie in anderen Trigonaloiden-Gattungen, zu einem Stirndache vereinigen. Fihler lang und gleichmdssig dimn, 23-bis 25-gliedrig, wobei der Schaft als ein Glied gerechnet ist, am Ende spitz zulaufend, in dem zurzeit noch allein bekannten weiblichen Geschlechte ohne 7"yloiden. Innenrinder- der Netzaugen annahernd parallel. Hinterhaupt und Schlafen sind hinten in ihrer ganzen Linge von einer feinen, schmalen Kiellinie umrahmt, die nach der Kopfunterseite hin die Grenze ausmacht. I Thorax an den Schulterecken gerundet. Parapsiden nach hinten zu stark convergirend, schmal und scharf eingeschnitten, weitliufig und etwas undeutlich quergekerbt. Dorsulum-Mittellappen ohne Léingsrinne und vorn ohne den fur viele Gattungen dieser Familie charakteristischen Hindruck; Seitenlappen des Dorsulums an den Seiten hinten sowie an den Hinterecken kantig aufgehoben. Mittelteil des Schildchens gross, trapezformig, flach, mit leichter Andeutung einer mittleren Ldngsvertiefung; seine Seitenteile ungezihnt. Hinterschildchen nahezu eben, mitten schwach lingseingedriickt; Metanotum-Seitenteile ungekielt. An. den Mesopleuren sind das Epicnemium und die Episternalnaht, diese, wie gewéòhnlich, nur in der unteren Hilfte, vorhanden, dagegen fehlt unter der Vorderfliigelwurzel eine bucklige Auftrei- bung und eine Kerbfeile. Vorderfliigel mit rauchbrauner Tribung in der Subcostal-und Radialzelle sowie in der unteren Umgebung letzter; Flugelmal lanzettlich, missig dick. Die 1. rucklaufende Ader miindet interstitiell an der 1. Cubital- querader oder noch in die 1. Cubitalzelle, die 2. in die 3. Cubi- . talzelle. Nervulus stark postfurcal. Mittelsegment kurz, die Hinterhiftenbasis wenig uberragend, ziemlich steil und gleichmissig nach unten abfallend, auf der Scheibe fast eben und ohne Mittellingsrinne, an den Seiten zunàchst gerade verlaufend, mit schwacher Convergenz nach hinten, “is “ausser der Type von Birma, TRIGONALOIDEN QF im Enddrittel aber stumpfwinklig einwirts gebogen und rasch der Hinterrandsmitte zustrebend. Hinterleib gedrungen, sitzend. 1. Tergit schwach ausgehdhlt, mit beinahe geradem, nur missig nach oben gewòlbten Endrande. 2. Tergit nach vorn zu schwach verjungt, in der Grundhdlfte mit einem leichten mittleren Langseindrucke, in der Endhalfte der Lange und Quere nach schwach gewòlbt. Die Endtergite vom 5. an stùrzen senkrecht nach unten. Sternite des 9 unbewehrt, bloss zu- weilen vor dem Hinterrande des 2. in der Mitte mit Andeutung einer beulenartigen Erhebung, die einen Hinweis auf die weibliche Armatur vieler anderen Trigonaloiden- Genera darzustellen scheint. 0 VERA Nach den obigen Auseinandersetaungen hat nun diese Art hinfort Poecilogonalos pulchella (Westw.) zu heissen. Sie ist im Genueser Museum noch durch ein zweites Weibchen von Pangherang-Pisang auf Sumatra (X. 1890 oder II. 1891, Dr. E. MopieLiani Sammler) vertreten. Beide Stiicke fallen sogleich durch ihre ibereinstimmend verhiilt- nismissig erhebliche Grosse und ihre pechschwarze Korpergrund- firbung auf. Ein sorgfiltiger Vergleich mit den mir aus dem Oxforder Universitatsmuseum zur Verfàgung gestellten beiden manchmal am Aussen- ‘ande der Schlifenflek- ken und der Hinter- leibsbinden leicht braun aufeehellt typischen Wesrwoopschen Weibchen aus Ceylon ergibt diese Unterschiede genauer wie folet: Birma und Sumatra Ceylon ‘Kòrperlinge in mm: 8-9 6,25-7 Korperfiirbung : tiefpechschwarz, nur rotbraun ( hellka- stanienbraun), am Vorderkopfe, an Prosternum , Me- sosternum , Meta- pleuren, Metano- tum, Mittelseg- ment und am Grunde der Hin- terleibsringe — in wechselnder Aus- dehnung mit Sch- warz untermischt À 28 ; Wi. A. SCHULZ Birma und Sumatra Ceylon Fuhler : braun, gegen die Spitze rotlichgelb, allen- hin pechschwarz falls gegen die Spitze oben ein wenig gebràunt Stirn: mit einer feinen glatten ohne Langsfurche. Mittelliingsfurche , die mehr oder minder weit yor dem vorderen Neben- auge verschwindet. Ich halte die melanistische Form von Hinterindien und Su- matra, die moglichenfalls noch eine weitere Verbreitung in Insu- linde bésitzt, nach dem gegenwirtigen Stande unserer Kenntnisse fur genugend verschieden von der zuerst beschriebenen Ceylon- Wespe, um als besondere geographische Abanderung aufgetasst zu werden und heisse sie, wie auch schon oben steht: Poecilogonalos pulchella Gestroi subspec. nov. 2. Lycogaster rufiventris (MAGR.) (Fig. 2). 1.9 von Schwegoo Myo in Birma (X. 1885, Leonarpo Fra leg.), die Type dieser von Macrertt wiederum noch als Trigonalos beschriebenen Art. Dass es sich aber bei ihr um eine Lycogaster handelt, ergibt sich u. a. aus der Bildung ihrer Hinterleibssternite sowie aus der Kopf-und namentlich Fuhlerform. Eimer solchen Gattungsdeutung widerspricht es, entgegen der Annahme des Herrn Auktors, auch nicht, dass bei rufiventris die 2. Vorderfligel- ubi iiile an der ili gestielt ist. Allerdings glaubte Sauckarp 1841 bei Aufstellung von Lycogaster nach den wenigen, damals iberhaupt schon bekannten Trigona- loiden-Exemplaren vermuten zu kònnen, dass diese Gattung sich u. a. durch eine an der Radialzelle sitzende, Trigonalos hingegen, in dem von ihm angenommenen Genusumfange, durch eine eben- dort gestielte 2. Cubitalzelle auszeichne. Indessen meine ausge- dehnten, mehrjihrigen Untersuchungen in dieser Familie haben unwiderleglich dargetan, dass das beregte Merkmal ebenso schwankt, wie es die meisten, vom Flùgelgezder hergenommenen Unterscheidungskennzeichen, selbst innerhalb einundderselben Art, tun, und dass demgemiss darauf fur die Klassifikation der Trigonaloiden keine Rucksicht zu nehmen ist. , TRIGONALOIDEN 99 Nach. dem Herrn Auktor wire die Type von Lycogaster rufiventris ein g', und indertat entsprach solche Deutung den damaligen Anschauungen Uber die sekundaàren Geschlechtsauszeich- nungen der Trigonaloiden. Die wenigen frùheren Schrifisteller namlich, die uber diese Familie handelten, sahen alle Stiicke, die am 2. oder 3. Hinterleibssternite eine Armatur tragen, fir Mann- chen und auf der anderen Seite die Exemplare mit glatten Ster- niten meistens fur Weibchen an. Allein es gelang mir durch anatomische Untersuchungen nachzuweisen, dass dem nicht so ist. Vielmehr stellen die an einem der Sternite bewehrten Stiicke meistenteils Weibchen dar, denen in verhaltnismassig nur wenigen Species derart ausgezeichnete Mannchen gegeniberstehen. Ande- rerseits gehòren die Trigonaloiden mit glatten Bauchringen nicht immer dem mannlichen Geschlechte an, sondern es gibt darunter auch zahlreiche Weibchen, die fast die ganze Subfamilie der Trigonaloinen ausmachen. Die Bewehrung der Hinterleibs- sternite ist also kein verlissliches Kriterium fiir die Auseinander- haltung der Geschlechter, wenigstens ftir den mit diesen Wespen nicht besonders Vertrauten. Ein solches unzweideutiges Erkennungs- zeichen liegt aber in der Bildung des 6. Sternits, das beim 9 mehr oder minder weit nach vorn gebogen und stark kompress ist, mit trichterf6rmig spitz zulaufendem Ende, durch welch letztes beilaufig die Eiablage erfolet; hingegen erstreckt sich das mannliche 6. Sternit wol gelegentlich schrig nach hinten und unten, aber niemals nach vorn und bildet eine kurze, flache oder etwas quergewòlbte Platte, hinter der bei manchen Arten der Geschlechtsklappen-Apparat weit hervorragt, was jedoch dann nur bei oberflachlicher Betrachtung zu einer Verwechslung mit dem Weibchen fùhren kann. Man vergleiche iber diese Verbàltnisse auch meine Ausfthrungen in den « Mitteilungen aus dem Zoolo- gischen Museum zu Berlin », II. Band, 2. Heft p. 205-206, 1906. Wenn wir jetzt die Type der hier in Rede stehenden birma- nischen Lycogaster-Art auf ihr Geschlecht priifen, so verrit zunachst schon die abstehende Schuppe vor dem Hinterrande ihres 2. Sternits das Weibchen, denn eine derartige Schuppe, Platte oder auch Pflock kommt bei Trigonaloiden stets diesem Geschlechte zu — die Minnchen besitzen in den seltenen Fallen, wo ihre Ster- nite armirt sind, daran nur kleine getrennte Dornen oder Zihne —, aber auch das 6. Sternit ist bei dem vorliegenden Stiicke so geformt, 30 ; W. A. SCHULZ dass nur ein Weibchen in Frage kommen kann. Die Endsegmente sind allerdings herausgebrochen, doch spàter nach Benutzung fur Magrertis Abbildung (in vorliegender Zeitschrift, vol. XVII [XXXVII] p. 310, fig. 1) der Type, wenn auch verkehrt, wieder angeklebt worden. Sie lassen noch deutlich das 5. und 6. Sternit des Weibchens unterscheiden und nicht das mannliche Copula- tionsorgan, fur das mein Herr Kollege in seiner Befangenheit durch die falschen Geschlechtsdeutungen FRreperick Sirus und anderer Vorganger, diese Teile erklarte. Die sonst sorgfiltige Urbeschreibung von L. rufiventris 9 — das richtige g* dieser Art ist bis heute noch immer unbekannt geblieben — durfte es ratsam sein, in folgenden, dem gegenwar- tigen Wissensstande entsprechenden Stucken zu ergànzen : Fig. 2. Lycogaster rufiventris (Magr.) 9. Oberkiefer miissig grob runzlig punktirt; die Punkte sind flach und fliessen in der Langsrichtung der Kiefern ineinander. Kopf schild von der Stirn durch einen feinen, fast geraden Quereindruck gesondert, beinahe flach, nur wenig und gleichmàssig aufwarts gewòlbt, ohne besonderen Buckel, in der Mitte sparsam, an den Seiten dichter seicht punktirt; in seiner Vorderrandsmitte ist der Kopfschild ziemlich breit und tief ausgebuchtet. Wangen nicht sonderlich fein runzlig punktirt, leicht glanzend, so lang wie das 1. Fuhlergeisselglied. Stirnzapfen uber den Fuhlern màssig entwik- kelt; mitten dazwischen , etwas héher an der Stirn hinauf, ragt ein kleiner, nasenartiger Hocker empor. Fùhler 25-gliedrig, wenn der TRIGON ALOIDEN 31 Schaft als ein Glied gerechnet wird; die Geissel nach der Mitte zu sichtlich verdickt, am Ende lang und dùnn peitschenformig ausgezogen, ihr 2. Glied nur wenig linger als das 3., das letzte Glied um +/, die Lange des vorletzten ùberschreitend. Fuhler-. schaft dick, gut so lang als das 2. Geisselglied, an der Basis stark eingeschnirt, ohne jedoch dadurch in zwei formliche Glieder seteilt zu sein. Stirn ohne Langsrinne oder-Kiel in der Mitte. Auttal- lende Erhéhungen und Eindriicke fehlen am Scheitel; nur hinter jedem der paarigen Nebenaugen, etwas nach aussen geruckt, macht sich ein flacher Punkteindruck bemerkbar. Das unpaare Nebenauge ist vorn von einem schmalen, flachen Graben umgeben und steht von den hinteren Nebenaugen halb so weit entfernt, als die Distanz betràgt, die diese voneinander trennt. Der gegenseitige Abstand der hinteren Nebenaugen macht ungefahr 1/, soviel aus als die Entfernung jedes einzelnen von ihnen vom benachbarten Netzauge, die der Linge von Geisselglied 2 + 3 gleichkommt. Schlifen breit, kriftie gewélbt, recht dicht zart punktirt, dabei aber doch stark glinzend. Hinterhauptsrandung undeutlich abgesetzt. Pronotum in dem hinteren, zum Dorsulum senkrecht anstei- genden Teile polirt glatt, auf den abwiirts gebogenen Seitenlappen mit loéftigem schrigen Querwulst. Schulterbeulen schwach vor- tretend, stumpf. Abschissige Vorderfliche des Dorsulum-Mittellap- pens polirt glatt. Parapsidenfurchen breit und tiet eingedruckt, erob querkerbig. Die geraden, parallel miteinander gehenden Langslinien am Hinterrande der, Seitenlappen des Dorsulums werden nicht, wie sonst meistens bei den Lycogaster-Arten, von glatten Kielen, vielmehr von schmalen und flachen, fein * punktirten Furchen gebildet. Mittelabschnitt des Schildchens von dessen Seitenabschnitten und vom Dorsulum durch eine zusam- menhingende tiefe, grob quergekerbte Bogenfurche geschieden, im tbrigen missig gewélbt, in der Mitte ohne Langseindruck. Hinterschildchen polirt glatt, bloss vorn mit einigen zerstreuten , missig groben Punkten; Metanotum-Seitenteile matt, fein leder- artig gerunzelt, mit einer Anzal Langskerben, deren einer sich zu einem scharfen, ziemlich langen Langskiele erhebt. Die schrage Querfeile an den Mesopleuren, unterhalb der Vorderfligelwurzel, fehlt nicht; Episternalnaht nur unten angedeutet. Metapleuren feiner und zerstreuter punktirt als die Mesopleuren, bloss am unteren Rande dicht lingsgerunzelt; ihr an diese grenzender 32 W. A. SCHULZ niedergedruckter, dreieckiger Raum polirt glatt. Schenkel an der Aussenseite fein punktirt. Hinterfliigel mit 11-12 Frenalhikchen, die in ununterbrochener Reihe stehen und etwas hinter dem Ursprunge der Radialader ihren Anfang nehmen. Mittelsegmentseiten dicht und miassig grob langsrunzlig punktirt, von den Metapleuren durch eine schwache Furche getrennt. Die Hinterleibstergite werden vom 2. ab von einer glatten, leicht eingedruckten Mittellangslinie durchzogen, die weiter nach hinten zu bloss durch eine glatte Stelle am Grunde der Tergite zum Ausdrucke kommt. Die Armatur am Hinterrande des 2. Ster- nits stellt eine fast gerade nach hinten gerichtete, kurze, oblonge, am Ende dreimal so breite als lange Platte dar, deren Hinter- rand dreimal ausgebuchtet ist, und zwar in der Mitte am tiefsten und breitesten, bogenformig, an beiden Seiten flacher und schmaler, mehr dreieckig. Durch diese Ausbuchtungen werden dort vier Zihne gebildet, nimlich zwei breitere, stumpfe in der Mitte und je ein kleinerer, spitzdreieckiger an den Seitenecken. 3. Sternit vorn in der Mitte in einen kurzen, breitdreieckigen Zipfel ausgezogen. ‘Dr. Macrerti erblickte in dieser Wespenart eine Nachahmerin von Mutilla-Mannchen, deren es ja wirklich in Indien ahnliche, etwa M. analis Lep., gibt. Ich neige mehr der Ansicht zu, dass das bei L. rufiventris offenbar vorliegende Schutzkleid auf manche exotischen Iehneumoniden zugeschnitten ist; wenigstens wurde allein dazu die weissliche Fleckenzeichnung am Vorderleibe dieser Species passen. 5. Ischnogonalos dubia (MAGR.) (Fig. 3). Schon: Herr Dr. Magretti hatte bei Aufstellung seiner 7 gonalos dubia (im XVII. [XXXVII.] Bande dieser Annali, p. 314), nach einem von L. Fra in der Zeit von V.-XII. 1888 bei Carin Cheba in Birma, in 900-1100 m Meereshòhe, erbeu- teten minnlichen Exemplare, die Vermutung ausgesprochen, dass es sich dabei um die Type einer neuen Gattung handele. Seiner Meinung kann ich nach genauer Vergleichung des typischen Sttickes mit den von mir angenommenen ubrigen 16 Gattungen nur beipflichten und zògere darum nicht linger, auf dubia innerhalb meiner Unterfamilie der Lycogastrinen: TRIGONALOIDEN 33 Ischnogonalos in. gen. nov., von ioXvos, schlank und-gonalos, ùblicher Endung der Trigona- loiden-Gattungsnamen, zu begrinden. Die hauptsachlichen Merkmale des neuen Genus sind: Kérper klein und schmdchtig, infolge dichter, grober Runzelpunk- lirung fast durchaus nur schwach gliinzend. Kopf quer, betrdchtlich breiter als der Thorax, mit missiger Lingenausdehnung hinter den Netzaugen. Wangen sehr schmal, beinahe null. Gesicht vom Kopfschilde durch einen annii- hernd geraden Quereindruck getrennt, gegen die Stirn ansteigend. Slirnfortsdtze uber den Fithlereinlenkungen klein, dreieckig, nicht zu einem Querdache verbunden. Fithler krdaftig und gegen die Mitte verdickt, am einzigen vorliegenden mdnnlichen Stucke leider nur bis zum 13. Geisselgliede erhalten, in diesem Geschlechte an der Aussenseite des 8-13. Geisselgliedes mit TyLomen, kielartig dunnen und gestreckten, glanzend glatten Erhabenheiten. Netzaugen-Innenrander unten so ziemlich parallel, in der oberen Halfte gegen den Scheitel divergent. Hinterhaupt und Schlifen in ganzer Linge yon einer schmalen, abgesetzten Leiste umrandet, die die Grenze gegen die Kopfunterseite abgibht. Thorax zum Unterschiede von allen anderen bekannten Trigonaloiden vorn breit gerade abgestutzt, was seinen Grund darin hat, dass die Schulterecken nicht, wie bei den ùbrigen Formen dieser Familie, bogenformig gerundet, vielmehr stumpf winklig sind. Parapsidenfurchen nach hinten convergent, grob quergekerbt. Mitlellappen des Dorsulums ohne Ldngseinsen- kung und ohne Eindruck am Vorderrande; seine Seitenlappen in der hinteren Halfte der Seitenriinder und an den Hinterrandern scharfkantig aufgehoben. Schildchen-Mittelteil hochrechteckig , schwach erhoben, obenauf flach, mit undeutlichem mitileren Ldngseindrucke; Seitenteile des Schildchens an den vorderen Aussenecken in einen stumpfen, nach hinten gerichteten Zahn auslaufend. Hinterschildehen wenig gewòlbt, fast flach, ohne Langsrinne in der Mitte; Seitenabschnitte des Metanotums ungekielt. Epicnemialfeld zum Anlegen der Vorderschenkel, an den Mesopleuren entwickelt, ebenso die Episternalnaht, diese aber lediglich unten, und ein starker Querhécker unter der Vorder- Ann, del Mus. Civ, di St, Nat. Serie 3.°, Vol. IV (40 Novembre 1908), 3 LS 3A W. A, SCHULZ flugelwurzel mit aufsitzender schrager, grober Kerbfeile. Vorder- flitgel in der Subcostal-und Radialzelle etwas briunlich getribt, mit ziemlich dickem, immerhin lanzettlichen ldgel- male; 2. Cubitalzelle mit der 1., 3. mit der 2. rucklaufenden Ader, Nervulus stark postfurcal. Mittelsegment betrdchtlich iber den Ursprung der Hin- lterhitften hinausragend, allmihlich und schwach nach unten gesenkt, auf der Scheibe nahezu flach, ohne mittlere Langsrinne, die Seiten stark nach hinten und .mitten zusammenneigend , missig vorgewolbt. Hinterleib gestielt, dabei fur eine Trigona- loide kurz, von zierlicher Form. 1. Ring schmal; sein Tergit fast ganz von einer tiefen, muldenformigen Aushdhlung erfullt und mit geradem Endrande. Der Komplex der ubrigen Ringe bildet ein Oval, mit der breiteren Rundung am Hinterrande. 2. Tergzt nach vorn stark verjiingt, in der Seitenansicht gleichmàssig sanft nach hinten ansteigend. 5. Tergit senkrecht nach unten absturzend, 6. und 7. Tergit sogar schon ein wenig auf die Bauchseite des Hinterleibes umgebogen. Tergit 7 ist nur eine kleine hornige Schuppe. Von der Seite betrachtet, erscheint das Abdomen fir ein Trigonaloiden-Mdnnchen ziemlich dick. Sternit 2 des g° vor dem Hinterrande in der Mitte mit einer kurzen, niedrigen, mitten flach bogig ausgerandeten Leiste, die sich beiderseits in einen kleinen Zahn erhebt. Die Urbeschreibung der typischen Art dubia lasst sich folgen- dermassen vervollstandigen : Fig. 3. Ischnogonalos dubia (Magr.) &. TRIGON ALOIDEN 35 Kopfschild fast eben, in der Mitte seines Vorderrandes ziemlich tief, doch schmal ausgebuchtet, daruber mit einem kleinen, nasen- artigen Hocker. Der sehr schmale Wangenraum matt, fein und dicht lingsgerunzelt. Stirn in der Lange und Breite schwach gewolbt, bemahe flach, unten in seiner Mitte mit einem kleinen Hickerchen; etwas ùber diesem entspringt eine, oben am vorderen Nebenauge endigende feine Lingsrinne. Scheitel ein wenig kriftiger als die Stirn gewélbt, ohne auffallende Erhebungen oder Vertie- fungen. Die Scheitellànge, von den hinteren Nebenaugen bis zur oberen Grenze des Hinterhaupts gemessen, gleicht der Entfernung dieser Nebenaugen von den benachbarten Netzaugen und betragt die Lange des 2. + 3. Fuhlergeisselgliedes. Thoraxpunktirung grésstenteils unregelmassig knitterig. Pro- notum oben in dem hinteren senkrechten, an das Dorsulum erenzenden Teile polirt glatt. Am Dorsulum zeigt die grobe, scharf geknitterte Runzlung auf den Seitenlappen deutlichen Hang zur Lingsrichtung, auf dem Mittellappen mehr zur Querrichtung. Mesopleuren mitten in der Querrichtung, hinter der Epi- sternalnaht, stark aufgequollen, in der durch die ubliche Langsfurche abgetrennten oberen, noch besonders buckligen Halfte sehr grob unregelmissig geknittert, in der unteren dicht, aber missig grob runzlig punktirt, mit einer Neigung der Runzeln schràg nach unten zu streichen, hinten, langs der Metapleuren mit verléschenden und weiter auseinanderstehenden Punkten und daher etwas stirker glinzend. Zwischen den Meso- und Metapleuren bezeichnet eine schwache Kerbfurche die Grenze. Metapleuren im oberen Teile mit grober, knitteriger, im unteren mit feiner und — dichter, langsrunzliger Punktirung, in dem langlichdreieckigen , yon diesen beiden Teilen und der Grenzfurche gegen die Meso- pleuren umziunten Raume polirt glatt. Die 1. rticklaufende Ader der Vorderfliigel endet weit vor der Mitte des Hinterrandes der 9. Cubitalzelle, die 2. etwas hinter der Mitte vom Hinterrande der 3. Cubitalzelle. Die 2. riicklaufende Ader ist in ihren oberen Zweidritteln erloschen, wohingegen alle drei Cubitalqueradern vollstindig durchgezogen und ungefenstert sind. 2. Cubitalzelle schiefsestellt, langlich, um gut 1/, langer als die 3., der Radial zelle etwas breiter als der 1. Discoidalzelle ansitzend. 3. Cubitalzelle immerhin linger als hoch, trapezoidisch, mit ein wenig langerem Hinter-als Vorderrande. Cubitallingsader auf der Grenze zwischen 36 W. A. SCHULZ der 1. Cubital-und der 1. Discoidalzelle stark $-formig gebogen. An jedem der Hinterflùgel 11-12 Frenalhaken, die in ununter- brochener Reihe stehen und am Beginne der Radialader ihren Ursprung nehmen. Am Mittelsegment kommt der dreieckige Hinterrandsausschnitt 1], von jenes Gesamtlinge gleich. Hinterleibstergit 1 glanzend glatt, die folgenden Tergite lings der Mitte mit einer feinen, weiter hinten von den umgebenden Runzeln nur schwach abge- hobenen Kiellinie, die am 2. Tergite grossenteils in einem breiten, flachen Langseindrucke verlauft und vorn in einem schmalen und langgestreckten, zart lederartig runzlig punktirten Dreiecke endigt. Die Sternite sind ahnlich grob, aber etwas weitliufiger als die Tergite punktirt. Am grébsten und tiefsten sind die Punkte auf dem 1. und 2. Sternite; auf diesem gewahrt man auch zwischen ihnen deutliche, mikroskopisch fein punktirte Zwischenràume. Korperbehaarung abstehend und dunn, nur an den Beinen von den Schienen abwarts und an den Hinterleibstergiten mehr anliegend, an diesen letzten auch dichter. Die Farbe der Haare ist am Scheitel, Dorsulum und Hinterleibe hellbraun, anderwarts weissgrau. : Wenn es erlaubt ist, ùberhaupt eine derartige Vermutung anzustellen, so kénnte man aus Grosse, Habitus und Farbung dieser eleganten kleinen Wespe folgern, dass sie ihre Entwicklung in Nestern der artenreichen Vespiden-Gattung Icaria Sauss. ubersteht, innerhalb deren es auf dem Festlande yon Indien ahnlich gezeichnete Formen gibt. Indessen ist dies, wie gesagt, blosse Mutmassung, und in Wirklichkeit fehlt uber die Lebens- weise von Ischnogonalos dubia (Magr.) noch jede Kunde. eS, e -FIGURENERKLARUNG. eur i Poecilogonalos pulchella Gestroi Schulz Q: Draufsicht | Deans ol eee oS —: Rumpfseitensicht SAIL —: Querschnitt durch den 2. -Hinterleibsring an dessen dickster Stelle rufiventris (Magr.) Q: Draufsicht = — —: Rumpfseitensicht —: Querschnitt durch den 2. Hinter- leibsring an dessen dickster Stelle —: Hinterrand des 2. Hinterleibsster- nites mit der Bewehrung daran : Draufsicht | = — : Rumpfseitensicht. | MYRMECHUSA; EINE NEUE GATTUNG ZWISCHEN MYRMEDONIA UND LOMECHUSA. (165, Beitrag zur Kenntniss der Myrmekophilen u. Termitophilen.) Von E. WASMANN S. J. Dr. R. Gestro sandte mir zur Beschreibung die Type einer merkwurdigen zwischen Myrmedonia u. Lomechusa stehenden Aleocharine, die schon fast 30 Jahre im Museo Ciy. d. Stor. Naturale von Genua sich befindet; das Tier war von Eppelsheim als Myrmedonia mirabilis benannt aber nicht beschrieben worden. Zugleich sandte Gestro eine kleine, vorzuglich colorirte Abbildung desselben zur Ansicht, welche von d’Apréval 1881 _ gemalt wurde (fig. 1). Sie zeigt jedoch die EKérperform etwas zu schlank und die Flugeldecken, welche um ein Drittel linger als das Halsschild sind, etwas zu kurz. Die Type hat einen etwas eingezogenen Hinterleib, der in naturlicher Stellung nicht flach, sondern etwas aufgerollt sein wurde wie bei Lomechusa und Atemeles. Auch fiir die Details (Beborstung u. s. w.) der Fuhler und Beine muss ich auf meine Figuren 2, 4 und 5 verweisen, die unter dem Microscop gezeichnet sind. | Das einzige Exemplar wurde von Antinori am 3 Febr. 1879 in der abessinischen Provinz Schoa im Let Marefia gefangen; leider fehlt die Angabe der Wirthsameise. Myrmechusa n. gen. Aleocha- | rinorum (Myrmedoniinorum). Genus inter Myrmedoniam Er.(!) et Lomechusam Gray. interme- dium. Forma corporis, praesertim thoracis et abdominis, Lomechu- saé appropinquans, antennarum et pedum forma Myrmedoniae. PELO (1) Ich behalte diesen Gattungsnamen bei aus den von Ganglbauey, Kifer Mittel- europas II. Bd., 4. Theil. S. 417 angeftihrten Grinden. DIE NEUE GATTUNG MYRMECHUSA 39 Corporis forma lata. Caput transversum. Prothorax latissimus, excavatus, lateribus reflexis haud incrassatis. Elytra lata, apice vix emarginata. Abdomen latum, margine lato reflexo et rotun- dato, haud flavofasciculato. Antennae longae, filiformes. Pedes longi, tenues; tarsi antici 4-, medii et postici 5-articulati, horum art. primo elongato. Labrum latum, valde transversum, in medio vix excisum; mandibulae validae, crassae; palpi maxil- lares 4-articulati, elongati, art. 3° perlongo, 4° minimo, subulato; ligula anguste biloba et palpi labiales 3-articulati Myrmedoniae similes (*). Die neue Gattung verbindet die Myrmedoniini (sensu restricto) mit den Lomechusini. Das ausgehéhlte Halsschild und die Form des Hinterleibes entspricht der letzteren Gruppe, aber gelbe Haar- buschel fehlen. Die sehr schlanken Fùhler und Beine erinnern an die amerikanische Gattung Xenodusa Wasm. Die kraftigen Oberkiefer und die sehr langen Kiefertaster gleichen manchen Myrmedonien. Die Zunge ist kurz zweilappig, die Lappen sind stumpf Kegelfrmig, viel schmaler als bei Lomechusa, Atemeles u. Xenodusa. | Myrmechusa mirabilis n. sp. (Myrmedonia mirabilis Eppelsh. i. l.). (fig. 1). Nigropi- cea, nitida, thoracis marginibus et praesertim lateribus fulvis, elytris et abdominis marginibus castaneis, antennis pedibusque rufopiceis; breyiter flavopube- scens (praesertim in elytris), longe nigrosetosa in corporis totius: margine, praesertim tho- racis et abdominis. Caput ore producto, transversum, fronte convexa, subtiliter punctatum, oculis magnis prominentibus. Antennae (fig. 2) filiformes, dimidio cor- pore longiores, articulis omnibus elongatis, basi (art. 1° et 2°) nigrosetosae; articul. 1" anguste cylindricus, 2" angustior et duplo brevior 1°, 3° longitudine 1°, 4 dimidio brevior 3°, 4°°-10™ Fig. 2. (1) Eine mikroskopische Pràparation der Mundtheile war an der auf Carton auf- geklebten Type nicht méglich; ich konnte sie nur in toto mit Zeiss Obj. AA unter- suchen, 40) E. WASMANN longitudine inter se subaequales, 11" duplo longior 10°. Pro- thorax (fig. 3) capite fere duplo latior, semilunaris, longitudine duplo latior, margine antico emarginato, an- 7. gulis anticis rotunda — tis, lateribus cum an gulis posticis omnino rotundatis (in einem Bogen elliptisch gerundet), lateribus late excavatis et reflexis, disco convexo, subtiliter parce punctatus, parce flavo- setosus, lateribus. longe nigrosetosis. Elytra thorace triente longiora et api cem versus paullo latiora, aequaliter convexa, fortius punctata et densius flavosetosa, margine laterali parce ni- grosetoso. Abdomen latum, disco plano, lateribus late reflexis et rotundatis, subtilissime alutaceum, vix punctatum, segmentorum marginibus posticis flavosetosis, margine laterali insuper nigrosetoso, praesertim apicem versus; segmentum penultimum dorsale in angulis posticis dente acuto, curvato in- structum. Pedes longi, tenues, flavosetosi; femora etiam parce nigrosetosa; tibiae posticae paullo curvatae; tarsi tenues, tibiis paullo tantum breviores (fig. 4-5). Long. corporis (abdomine contracto!) 7 mm., lat. 3 mm. Long. antennae 5 mm. 9 (?) Segmento penultimo dorsali in medio late impresso, lateribus subcarinatis. Myrmechusa mirabilis steht in der Mitte zwischen einer Myrmedonia und einer Lomechusa. Die Zungenbildung ist viel iihnlicher der ersteren Gattung. Die Seiten des ausgehdhlten Halsschildes sind nicht verdickt und erinnern deshalh mehr an Atemeles und Xenodusa als an Lomechusa. Die Fuhler sind so dunn und schlank wie bei Xenodusa cava Lee. Am Hinterleib, dessen Form weit mehr Lomechusa als Myrmedonia gleicht, fehlen gelbe Haarbuschel. Ausser den gelben anliegenden Bérstchen, welche auf der ganzen Oberseite Fig. 4. Fig. 5. DIE NEUE GATTUNG MYRMECHUSA 9 spirlich, nur auf den Flugeldecken dicht stehen, trigt die Fuhler- basis und der ganze Seitenrand des Kérpers sowie die Schenkel lange schwarze Borsten, die an den Halsschildseiten und an der Hinterleibsspitze am zahlreichsten sind; eine schwarze Borste steht auch in der Mitte des Aussenrandes der Hinterschienen (fig. 5). Der Zahn an den Aussenecken des vorletzten Dorsal- segments ist scharfspitzig, etwas nach unten gebogen. Nach dem Fehlen gelber Haarbuschel zu urteilen, steht Myrmechusa auf einer tieferen Stufe des echten Gastverhaltnisses als die Lo- mechusini, obwohl das ausgehéhlte Halsschild, das auch bei an- deren Symphilen sich findet (Pleuropterus, Lomechon etc.) und die Form des Hinterleibes auf Symphilie hinweisen. Die Kérper- firbung erinnert nur in den breit gelbrothen Halsschildseiten an die rotbraune Symphilenfirbung des Lomechusini; im ùbrigen ist sie viel dunkler. Auch die Zungenbildung scheint nur auf eine niedere Stufe des echten Gastverhaltnisses hinzudeuten. Hof- fentlich gelingt es, spiter auch den Wirt dieses interessanten Gastes zu entdecken. Die Mittelstellung, welche Myrmechusa zwischen den Myr- medoniini s. str. und den Lomechusini einnimt, legt die An- nahme nahe, dass letztere von ersteren stammesgeschichtlich abzu- leiten sind; der Eindruck, den diese Gattung macht, ist ganz der einer « Uebergangsform » zwischen Myrmedonia u. Lomechusa. Da jedoch die Lomechusini auf die nérdliche Halbkugel der alten und der neuen Welt beschrinkt sind — auf das Verbreitungs- gebiet der Gattung Formica — und wahrscheinlich durch An- passung an das echte Gastverhiltniss bei Formica urspringlich entstanden sind ('), kéante es zweifelhaft erschemen, ob Myr- mechusa wirklich direkt stammesverwandi mit den Lomechu- sini ist, oder ob sie blos eine analoge Anpassungsform darstellt, die auf einer niederen Stufe des echten Gastyerhiltnisses stehen blieb. Nach Paul Born leben ùbrigens in Abessinien, wo Myr- mechusa vorkommt, noch Zwischenformen zwischen den Carabiden gattungen Calosoma und Carabus; es wire daher méglich, dass in jenem Gebiete auch unter den Staphyliniden eine altertum- (1) Siehe hiertiber: Zur Lebensweise von Afemeles pratensoides (Zeitschr. f. wis- sensch. Insektenbiol. 1906, Heft. 4 und 2) S. 3; Beispiele rezenter Artenbildung bei Ameisengasten und Termitengasten (Festschrift fiir Rosenthal 1906 u. Biolog. Centralbl. XXVI, N.° 17 u. 48): 2. Zur Entwicklung der Lomechusini; Die moderne Biologie u. die Entwicklungstheorie, 3. Aufl. 1906, S. 388. 49 E. WASMANN liche Stammform der Lomechusini seit der Tertizirseit ‘sich erhalten haben kònnte. Die Frage, ob die auffallende morphologische Verwandtschaft zwischen Myrmechusa und den Lomechusini auf Descendenz oder blos auf Convergenz beruht, kann zur Zeit noch nicht sicher entschieden worden; doch ist ersteres wahrschein- licher. i Figurenerklarung. Fig. 1. Myrmechusa mirabilis Wasm. n. g. n. sp. (Original von d’Apréval). Fig. 2. Fuhler (Zeiss a?, Oc. 2). 9 Fig. 3. Halsschild (Zeiss a?, Oc. 2). Fig. 4. Vorderschiene u. Fuss. (Zeiss a?, Oc. 2). Fig. 5. Hinterschiene und Fuss (Zeiss a?, Oc. 2). PES yekG US il he AE XL. MATERIALI PER UN CATALOGO DEGLI IMENOTTERI LIGURI per GIACOMO MANTERO Parte V. — SUPPLEMENTO AI FORMICIDI, CRISIDI, MUTILLIDI, BRACONIDI E CINIPIDI. Nel 1898 ho iniziato una serie di contribuzioni alla conoscenza degli Imenotteri della Liguria. Da quell’anno ad oggi ho pubbli- cato soltanto quattro memorie (Parte I, Formicidi. - Parte II, Crisidi e Mutillidi. - Parte III, Braconidi. - Parte IV, Cinipidi (4). Nel frattempo avendo avute dai miei amici o raccolte io stesso varie specie da aggiungere alle famiglie pubblicate, credo utile segnalarle fin d’ora e in pari tempo far note alcune nuove os- servazioni e diverse rettifiche, anzichè attendere la fine dell’intero Catalogo, troppo lontana. Per lo studio del materiale qui illustrato, mi sono servito delle opere citate per ogni singola specie e del materiale di confronto, determinato da specialisti, posseduto dal Museo Civico di Genova. Genova, dal Museo Civico, Settembre 1908. (1) Parte I. Ann. Mus. Giv. Genova, XXXIX, pp. 146-160. DIRI » » » XL, pp. 199-214. PRA ALI TEL TS » » » XLI, pp. 14-51. Va > » » XLII, pp. 445-467. Kh. G. MANTERO FORMICIDI. Specie da aggiungere. 1. Ponera Abeillei ANDRE. Ern. André, Bull. Soc. Ent. France, 1881, p. XLVII, n. 1° Les Fourmis in André, Spec. Hymén. Europe, II, p. 242. Albenga, Ottobre (R. Gestro ed A. Dodero). Alcune operaie raccolte crivellando ai piedi degli ulivi. André (1. c.) e Dalla Torre (Catal. Hymen., VII) danno per patria di questa specie soltanto la Corsica’ (*). 2. Monomorium pharaonis L. Formica pharaonis L., Syst. Nat. Ed. 10.2, I, 1758, p. 580, n. 7. Genova (importata). Fu cagione di guasti in un albergo della città, secondo quello che mi riferisce il Dott. R. Gestro. 3. Cardiocondyla elegans Em. Ann. Accad. Natur. Napoli (2) II, 1869, p. 21, n. 42, 9 9; Ito. Dint. di Genova: Staglieno (G. Mantero). Una sola operaia controllata- dall’ Emery. 4. Stenamma Westwoodi WESTW. Ern. André, Les Fourmis in André, Spec. Hymén. Europe, ey S12. Pl DOG: N. S. di Montallegro sopra Rapallo, Giugno 1907 (PF. Solari). Una sola operaia. (1) Il Sig. Agostino Dodero ha trovato recentemente in Sardegna le seguenti due formiche ipogee, finora esclusive della Corsica: Leptanilla Kevelierei Em. (Campeda, nell’ interno). Ho confrontato i miei esemplari con alcuni avuti dall’ Emery. Solenopsis orbula EM. (Golfo Aranci). Alcuni esemplari (© ,j') dell’Isola Galita al Nord della Tunisia non è escluso che possano riferirsi alla presente specie, la quale verrebbe così ad avere un’area di diffusione un poco più estesa (V. £7zexy, Crociera del Violante. Formiche. Ann. Mus. Civ. Genova XV, p. 397). IMENOTTERI DI LIGURIA 45 5. Aphaenogaster gibbosa LATR. var. subterraneoides For. Aphaenogaster striola var. subterranoides For., Ann. Soc. Hut peloine, XXV 1390, CR PE LXXI, OY, Dint. di Genova: Forte Sperone e N. S. della Vittoria (G. Man- tero ). Alcune operaie: quelle della seconda località determinate dal- l’ Emery. Alle specie raccolte al di là del crinale dell’ Apennino, citate alla fine del mio Catalogo, devesi aggiungere : 1. Proceratium europaeum For. Serravalle Scrivia, Autunno 1885 (G. Caneva) (1). i 2. Myrmica laevinodis Nyl. Serravalle Scrivia e Stazzano (P. M. Ferrari). Specie da eliminare. Ponera punctatissima Rog. Ho citato questa formica (Formi- cidi, N.° 2) perchè indicata dall’ Emery fra le specie liguri nel suo Catalogo delle Formiche esistenti nelle collezioni del Museo Civ. di Genova, Parte II (Ann. Mus. Civ., XII, 1878, p. 50), ma va tolta dalle specie di Liguria, perché ne è errata la determina- zione. Si tratta invece della Ponera Eduardi For. (da me citata al N.° 4), specie molto diffusa nel bacino del Mediterraneo (*), ma sempre confusa per il passato con la Ponera punctatissima Rog. (Secondo le indicazioni favoritemi dal Prof. Emery). Osservazioni su specie già segnalata. Aphaenogaster ovaticeps Em. Di questa rara specie descritta nel 1898 su due operaie ed un maschio di Liguria ed alcuni alati del Pindo e di Prevesa (Albania) ho esaminato un’altra operaia raccolta a Genova il 15 Giugno 1870 dal Prof. R. Gestro. (1) il Sig. Agostino Dodero ha raccolto questa specie a Coazze (Piemonte). (2) Nei miei Formicidi di Liguria (pp. 148 e 150) ho dato erroneamente per area di diffusione a questa specie, oltre alla Liguria, soltanto 1’ Algeria e l’Isola di Corfu. 46 G. MANTERO * * È Già scrissi che le determinazioni le ebbi, in grandissima parte dal Prof. Emery. Si aggiunga che per le mie ho adoperato la monografia di ERN. ANDRE: Les Fourmis in André, Species des Hymén. d’ Europe et ad’ Algerie, T. Il, oltre al materiale di confronto determinato dall'Emery, posseduto dal Museo Civico. Aggiunte alla bibliografia sui Formicidi Liguri. A. Forel: Sidpalaeartische Ameisen. I Amei- sen aus. Griechenland, der Tirket, Serbien, Bulgarien und Ligurien (*), ges. von Herrn Dr. Flach aus Aschaffenburg. (Mitth. d. Schweizer. Entom. Ges., IX, Heft 5, 1895, p, 229). Vi sono annoverate le seguenti specie : Ponera contracta Latr. (= coarctata Latr. del mio cata- logo) indicata di « Rapallo ». Ponera ochracea Mayr « Rapallo, Ligurien ». Strumigenys Baudueri Em. « Genua ». Tutte posteriormente segnalate nel mio lavoro. C. Emery: Sopra alcune formiche della fauna mediterranea (Memorie R. Accad. Scienze Istituto Bologna, Serie Vig. Ts V, sfascie: Uy 1895. px 291)8 Vi sono citate Vocalaa liguri per le seguenti specie, località di esemplari che 1° autore ebbe da me in comunicazione : Ponera ochracea Mayr « Liguria » (p. 293). Ponera coarctata var. testacea Em. « Liguria » (p. 294). Leptothorax flavicornis Em. « Genova » (p. 301). Queste specie vennero anche da me segnalate. CRISIDI. Specie da aggiungere. l. Ellampus pusillus FABR. Du Buysson, Les Chrysides in André, Spec. Hymén. Europe, VI pe 26) Spezia (G. Doria). (1) Benchè nel titolo non sia detto, sono anche ricordate alcune specie delle se- guenti località toscane: Fiesole, Pisa, Vallombrosa. se IMENOTTERI DI LIGURIA 47 L'avevo già citato fra le specie trovate alquanto al di la del confine Nord della Liguria. 2. Holopyga gloriosa Farr Du Buysson, Les Chrysides in André, Spec. Hymén. Europe, VA TOOT) pi £76. Dint. di Genova: Begato, 26 Luglio 1908 (G. Mantero); Ameglia, Agosto (C. Fiori). I due soli esemplari raccolti corrispondono esattamente alla descrizione data dal du Buysson per la forma tipica di questa specie cotanto variabile. var. ovata DAHLB. Genova, 28 Maggio 1871 (P. M. Ferrari); Langasco, Villa Sciandra, Luglio (G. Doria); Borzoli, estate (G. Doria). 3. Hedychridium sculpturatum AB. Du Buysson, Les Chrysides in André, Spec. Hymén. Europe, Noles 20D: Dint. di Genova: Begato, 26 Luglio 1908 (G., Mantero). Due esemplari entrambi raccolti su fiori di ombrellifere. Rara specie non ancora indicata per l’Italia peninsulare. Di località italiane è indicata di Sicilia e dell’ isola del Giglio (G. Doria). 4. Chrysis lais AB. Du Buysson, Les Chrysides in André, Spec. Hymén. Europe, VI, p. 357. Genova: Terrapieni orientali (Porta S. Bernardino) 6 Maggio 1900 (C. Fiori). Un solo esemplare. 5. Chrysis splendidula DAHLB. Du Buysson, Les Chrysides in André, Spec. Hymén. Europe, Vin pe Do Ameglia, Agosto (C. Fiori). Alcuni esemplari. 48 G, MANTERO 6. Chrysis Chevrieri AB. Du Buysson, Les Chrysides in André, Spec. Hymén. Europe, NA Ap: (00: Ameglia, Agosto (C. Fiori). Un solo esemplare. Osservazioni su specie già segnalate. Cleptes semiauratus L. Di questa specie, trovata in Liguria finora soltanto dallo Spinola, ho catturato una femmina nei dintorni di Genova (Begato) il 26 Agosto 1908 su fiori di Ferulago galbanifera K. ('). i Hedychridium roseum Rossi. Ne citai un solo esemplare. In seguito ne furono catturati cinque altri ad Ameglia, Agosto 1900 (C. Fiori) e due nei dintorni di Genova: Staglieno, 5 Luglio 1901 (C. Fiori). Stilbum cyanurum Forst. var. calens Fabr. Ne citai un solo esemplare. In seguito il Sig. Carlo Fiori ne raccolse uno ad Ameglia in Luglio 1900. E un maschio e misura millim. 9 in lunghezza. Chrysis cuprea Rossi (= coruleipes Fabr.). Il Dott. Arturo Pandiani ha catturato due femmine ricoverate nei fiori dell’orchidea Serapias longipetala il 7 Maggio 1905 a Genova (Lagaccio). Altri esemplari furono raccolti dallo stesso pure in Maggio a Ponte Carrega (dintorni di Genova). Chrysis viridula L. (= didentata L.). Sulla fede dello Spinola ho riportato questa specie nel mio catalogo. Dopo la pubblicazione di esso fu ritrovata in un esemplare ad Ameglia in Agosto (Carlo Fiori). * RE Per le determinazioni dei Crisidi elencati nel mio Catalogo (2) adoperai la monografia di R. du Buysson: Les Chrysides in André, Species des (1) Determinazione cortesemente favorita dal chiaro botanico 8. Sommier. (2) Mat. etc. P. II. IMENOTTERI DI LIGURIA 49 Hymen. d’ Europe et d’ Algérie, T. VI. Inoltre consultai le descrizioni originali, ma solo per qualche specie e mi servii del materiale di confronto posseduto dal Museo Civico di Genova. Desideroso di uniformarmi ai nomi specifici adottati dal Dalla Torre nel suo Catalogus Hymenopterorum (Vol. VI Chrysididae), ne avevo sostituiti alcuni di quelli più sicuri dati dal du Buysson. A scanso di confusioni, credo utile indicarli qui sotto: : NOMI ADOTTATI NEL MIO CATALOGO NOMI CORRISPONDENTI ADOTTATI DAL DU BUYSSON Holopyga curvata Forst. Holopyga chloroidea Dahlb. Hedychridium ardens Coqu. Hedychridium minutum Lep. Hedychrum nobile Scop. Hedychrum lucidulum Fabr. Chrysogona pumila Klug Chrysogona assimilis Dahlb. Stilbum. cyanurum Férst. St. splendidum Fabr. Chrysis cuprea Rossi Chr. coeruleipes Fabr. Chrysis igniventris Ab. Chr. cerastes Ab. Chrysis Ruddii Shuck. Chr. auripes Wesm. L’ Holopyga amoenula Dahlb., considerata nel mio catalogo, seguendo il Dalla Torre, come specie a se, deve ritenersi, con molto maggior ragione, una varietà della gloriosa Fabr., come fa il du Buysson. MUTILLIDI. Specie da aggiungere. ]. Myrmosa melanocephala Fabr. Ern. André, Les Mutillides in André, Spec. Hymén. Europe, WAM SOE egy o ii) Dint. di Genova: Begato 26 Luglio 1908 (G. Mantero). Un unico g'. Lunghezza del corpo millim. 10. Raccolto su fiori di Ferulago galbanifera K. 2. Myrmosa longicollis Tourn. Ern. André, Les Mutillides in André, Spec. Hymén. Europe, VEY 189955. 10s: Dint. di Genova, 10 Giugno 1900 (G. Fiori). Una sola femmina. ‘Ann. del Mus, Civ, di St. Nat. Serie 3.8, Vol, IV (20 Novembre 1908). 4 50 G. MANTERO 3. Myrmilla capitata Luc. Ern. André, Les Mutillides in André, Spec. Hymén. Europe, WAL S907 pe 217. Ameglia, 12 Settembre 1899 (C. Fiori). L'unico maschio ha il vertice con una piccola macchia rossa. 4, Mutilla barbara L. var. torosa Costa. Mutilla torosa Costa, Prospetto Imen. Ital., II, 1887, p. 153, Me. M. barbara L. var. torosa Ern. André, Les Mutillides in André, Spec. Hymén. Europe, VIII, p. 340, gf. Borzoli, Settembre (G. Doria). Uu maschio. Avevo erroneamente indicato questo esemplare come spettante alla var. brutia Pet., seguendo il Dalla Torre, che, con altri autori, la considera a torto come sinonimo. Alla var. brutia Pet. spettano realmente tutti gli altri esemplari da me citati (tutte femmine) (V. Ann. Mus. Civ. Genova XL, p. 212, n. 6). Osservazioni su specie gia segnalate. Mutilla europaea L. Questa specie, di cui avevo indicato un solo esemplare di provenienza non bene accertata, fu ritrovata sulle Alpi Marittime a Nava in Agosto dal Sig. F. Solari (una 9) ed a Viozene in Luglio dal Sig. B. Borgioli (un’altra 9). Mutilla pusilla KI. Il Lepeletier (Hist. Nat. Hymén. III, 1845, p. 638, n. 65 sub M. quadripunctata) indica questa specie dei dintorni di Genova (coll. Spinola). Io sospetto che questa indica- zione di dintorni possa intendersi in senso largo e non sia da escludersi che si possa riferire ad una località al di là del crinale dell’ Apennino e quindi fuori della Liguria propriamente detta. Si abbia presente che lo Spinola cita non poche specie di Ime- notteri dei territorii di Arquata Scrivia e di Novi, entrambi situati al di la dell’Apennino:e che il Prof. P. M. Ferrari (come ho indicato a suo luogo (*), ha trovato la stessa specie a Stazzano, (1) Mat. etc. P. II. w IMENOTTERI DI LIGURIA bt! località intermedia fra quelle ora accennate. Non conosco finora esemplari di località strettamente liguri. * kok Le determinazioni dei Mutillidi elencati ‘nel mio catalogo sono dovute in gran parte al Sig. Ern. André, come già scrissi. Aggiungasi che per le mie adoperai il lavoro del predetto chiarissimo specialista: Synopsis des Mutillides de France (La Feuille des jeunes naturalistes, lle Série 28° Année N.°s 330 - 331, 1898), oltre al materiale di confronto determinato dallo stesso, posseduto dal Museo Civico. BRACONIDI. Specie da aggiungere. 1. Vipio terrefactor VIL. Marshall, Les Braconides in André, Spec. Hymén. Europe, ISSLSssstpo vi —Vabis 1897p 2s" PISO Dint. di Genova: Staglieno, 14 Giugno 1908 (G. Mantero). Una femmina. 2. Bracon immutator NEES. Secondo Nees (Hymen. Ichneum. aff. Monogr., I, p. 76)-alla presente sua specie corrisponderebbe la « Variet. 1 pro parte » del Bracon minutator di Spinola (Insect. Lig., II, p. 116), la quale osservazione mi era sfuggita redigendo l’ enumerazione dei Braconidi liguri. 5. Doryetes leucogaster NEES. Bracon leucogaster Nees, Hymen. Ichneum. aff. Monogr., I, Co E IR e Doryctes leucogaster Marshall, Les Braconides in. André, Spec. Hymén. Europe, IV, p. 234, PI. X, f. 4. S. della Vittoria, Settembre-Ottobre (G. Mantero). Una femmina. Nees e Marshall ritengono che a questa specie debba riferirsi il Bracon flavator di Spinola (Insect. Lig., II, p- 110), ma questa sinonimia mi sembra molto dubbia. Anche Dalla Torre nel suo catalogo la ritiene dubbiosa. 52 G. MANTERO 4. HECABOLUS DODEROI n. sp. O. Flavo-ferruginea, capite pallidiore, thorace saepe fulvescens, antennis dimidio apicale leviter infuscato, palpis pallidis, mandibulis apice castaneo, tergite abdominale 3° sequentibusque postice fascia marginali leviter infuscata praeditis, pedibus stramineis, valvis terebris apice infuscato, alis hyalinis. Fronte verticeque transverse subtilissime rugosis, genis laevibus nitidissimis, antennis gracilibus, 26-articulatis. Mesonoto antice gibboso, area mediana antice subtilissime transverse irregulariter rugosa, sulcis parapsidalibus cre- nulatis, metanoto rotundato, obsolete areolato, pleuris irre- gulariter rugosis. Abdomine sublanceolato, tergite primo longitudinaliter obtuse multicarinato, tergite secundo (mar- gine postico laevi, nitidissimo excepto) longitudinaliter multicarinato, segmentis ceteris laevibus, nitidissimis. Terebra. thorace abdomineque simul sumptis “IRE fere aequante. — Long. corp. 2!/,-3 !/, millim. SJ. Alis posticis pseudostigmate carentibus, antennis 22- articulatis, tergite tertio basi rugosa, abdomine apice attenuato. Long. corp. 2-3 millim. Patria: Genova (Boccadasse), da Luglio a Settembre 1898 (A. Dodero). Ne furono raccolti oltre un centinaio di esemplari (circa 70 9 9Q e 30 oc") usciti tutti dal tronco di un vecchio fico (Ficus Carica L.) attaccato da parecchie specie di Coleotteri, fra le quali: Laemophloeus capensis Waltl, Sinoxylon sexdentatum Ol. e Haplocnemia curculionoides L. 5. Apanteles ruficrus HAL, Reinhard, Deutsche Entom. Zeitschr., 1880, p. 368. Marshall, Les Braconides in André, Spec. Hymén. Europe, IVA pS vel Oks Dint. di Genova: N. S. del Monte (G. Maniero). Parecchi esemplari usciti al principio di Agosto dai bozzoletti. IMENOTTERI DI LIGURIA 53 Questi sono bianchi, ammucchiati senza ordine, avviluppati insieme da pochi fili di seta. 6. Apanteles xanthostigma Har,? Marshall, Les Braconides in André, Spec. Hymén. Eurode, Ip 249: Genova, Agosto (G. Doria); Nava, Settembre (Solari). Due femmine. 7. Apanteles albipennis Nes. Microgaster albipennis Nees, Hymen. Ichnemm. aff. Monogr.. esa] py 186: Apanteles albipennis Marshall, Les Braconides in André, Spec. Hymén. Europe, IV, p. 469, Pl. XV, f. 6. N. S. della Vittoria, Settembre (G. Mantero). 8. Microplitis Spinolae NEEs. Microgaster Spinolae Nees, Hymen. Ichneum. aff. Monogr., gles, po 166. n. 7: : Microplitis Spinolae Marsh., Les Braconides in André, Spec. Hymén. Europe, IV, p. 497. Borzoli, estate (G. Doria). Parecchi esemplari. 9. Folchinia brevipennis Kirrr. Ann. Soc. Scientif. Bruxelles, 1905, XXX, 2.° partie, p. 114, n. 2. N. S. della Vittoria, Ottobre (G. Mantero). Il tipo della specie. L'altra specie del genere è finora esclusiva dell’Isola Asinara (Sardegna; raccolta dal Sig. Silvio Folchini). Specie da eliminare. Apanteles rubripes Hal. Ho studiati nuovamente gli esemplari che avevo riferiti a questa specie ed ho dovuto convincermi che DA. Hi G. MANTERO sono invece da riferire all’ A. glomeratus L. riportato nel mio Catalogo sulla fede dello Spinola. Osservazioni su specie già segnalate. Bracon comptus Marsh. Di questa specie ho citato molti esem- plari.. Uno solo (etichettato « Genova, G. Mantero ») è un cotipo di Marshall: gli altri esemplari, per la maggior parte, furono da me a torto riferiti a questa specie, spettando invece al Bracon urinator Fabr. Fra gli altri spetta a quest’ ultima specie l’esem- plare della lunghezza di 6 millimetri e tutti quelli di località non liguri (V. Mantero, Ann. Mus. Civ. Genova, XLI, p. 25). Dendrosoter flaviceps Marsh. Di questa specie, di cui finora era noto soltanto |’ esemplare tipico, ne ho raccolto un altro, pure femmina e ugualmente a Genova (Via Fieschi, in una drogheria) il 4 Giugno 1904. Detto esemplare ha la prima nervatura transverso- cubitale, tracciata molto incompletamente e la statura leggermente inferiore al tipo, ma negli altri caratteri concorda perfettamente con questo e colla descrizione. Desideroso di esaminare i tipi di Braconidi liguri descritti dallo Spinola, scrissi al Dott. Edoardo Zavattari pregandolo di ricercarli nella collezione del grande entomologo genovese, collezione che si conserva presso il R. Museo Zoologico di Torino. Il Dott. Zavattari gentilmente mi rispose che dopo molte ricerche trovò soltanto il Bracon delusor ed il Microgaster dorsalis, quest’ ultimo rap- presentato da due esemplari in cattive condizioni di conservazione. I tipi perduti, certamente prima che la collezione Spinola entrasse nel Museo di Torino, (perchè nei quadri in cui è conservata non si trova traccia di posti lasciati vuoti) sono i seguenti: Bracon luteator, Br. rubricator, Br. rostrator, Br. va- riegator, Br. bifasciatus, Br. unicinctus, Br. similator, Br. dimidiatus, Br. bicolor, Br. testaceus, Br. chloroph- thalmus, Br. cinctellus, Br. collaris. Be (CRI IMENOTTERI DI LIGURIA ~ di) CINIPIDI. Specie da aggiungere. l. Rhodites spinosissimae Gir. Kieffer, Les Cynipides in André, Spec. Hymén. Europe, VII, 1897-1901, p. 263, Pl. V, £. 5. — PL. VI, f. 4 (calle). Amborzasco e Santo Stefano d'Aveto. Settembre (G. } Mantero) Cys Raccolte le galle su varie specie del genere Rosa. Le galle, variate di rosso, roseo e verde, sono molto variabili nella forma. Per lo più sono provocate sulle foglie, ove sporgono su ambe le pagine, in forma di rigonfiamento arrotondato o reni- forme. Non di rado compargono sul picciolo, a guisa di rigonfia- mento fusiforme (?). Ho ottenuto il cecidozoo. 2. Aulax pilosellae KiErr. Kieffer, Les Cynipides in André, Spec. Hymén. Europe, VII, 1897-1901, p. 67, Pl. VI, f. 8 (galle). (sub Awlax sp.). — Sy nopsis des Zoocecid. d’ Europe, Ann. Soc. ent. France, LXX, 1901, p. 336. — Les Cynipides in André, Spec. Hymén. Europe, VII, 1902, p. 531. — C. Massalongo, Nuova Contrib. alla conoscenza degli Zoocecid. del Nizzardo in Marcellia, VI, 1907, p. 36, n. 11. « Genera delle piccole galle ovoidali poco più grandi d'un grano di milio, cioé 2-3 mill. lunghe e 1,5 mill. grosse, le quali giacciono lungo la costa mediana delle foglie, o sul loro picciuolo. Sono visibili da ambedue le faccie del lembo, ma sporgono di più sulla pagina inferiore, spesso fra loro confluiscono, hanno consi- stenza carnoso-coriacea, e pareti relativamente grosse ». « Presso Nizza « Vallon Catamua »; Giugno 906 ». (1) Gavi, Settembre (G. Mantero). Su Rosa sp. (2) Le descrizioni che do delle galle sono molto sommarie, ma parmi siano suffi- cienti per determinare i cecidii. Desiderando descrizioni molto dettagliate e buone figure, il lettore ricorra alla citata monografia del Kieffer. Si troveranno anche dif fuse descrizioni ed ottime figure di galle di Cinipidi nelle opere seguenti : G. MAYR. — Die mitteleuropàischen Eichengallen in Wort und Bild. G. DarBOUX et C. Houarp. — Galles de Cynipides. Recueil de figures originales exécutées sous la direction de feu le D.* Jules Giraud. (Nouv. Arch. du Muséum d’hist. nat., IV Série, Tome IX, 1907). D6 G. MANTERO « Su Hieracium cymosum L. » (Massalongo, I. c.). Raccolte le galle dal Prof. A. Goiran. N. S. della Vittoria, Giugno (G. Mantero). Raccolte le galle su Hieracium florentinum All. var. litoraneum Belli (1). | 3. Aulax papaveris Perr. Ann. Soc. Ent. France, IX, 1840, p. 93, PI. 6, f. 11-13 (galle). — Mayr, Die europ. Cynipiden-Gallen mit Ausschluss der auf Eichen vorkommenden Arten, 1876, p. 22, n. 19, T. III, f. 19 (galle). Kieffer, Les Cynipides in André, Spec. Hymén. Europe, VII, 1897-1901, p. 303, PI. VII f. 4 (galle). Dint. di Genova: Quezzi, fine Maggio (G. Mantero); Genova, Giugno (G. Durante); Colle dei Giovi, fine Giugno (G. Mantero). zaccolte le galle su Papaver Rhoeas L. Le capsule che racchiudono galle sono rigonfie £ più o meno gibbose, ripiene di una massa di sostanza alquanto dura, gialla- stra, nel mezzo della quale si osservano le logge larvali. Le galle si originano dai setti delle capsule. Ho ottenuto il cecidozoo il 30 Aprile e nel Maggio del se- condo anno. Parassita : Ormyrus papaveris Perr. (ottenuto in principio di Luglio del primo anno, in numerosissimi esemplari dalle galle di Genova). 4, Aulax hieracii Bouché. Kieffer, Les Cynipides in André, Spec. Hymén. Europe, VII, 1897-1901, p.-307, Pl. VI, & 6. N. S. della Vittoria, Giugno (G. Mantero). Raccolta una sola galla su Hieracium murorum L. ? E un rigonfiamento del fusto, sferoidale, vellutato, situato al livello del suolo. Nell’interno racchiude più logge larvali. (1) La determinazione del substrato mi è stata cortesemente favorita dal Profes- sore S. Belli, - A e NI IMENOTTERI DI LIGURIA 5. Aulax scorzonerae Gir. ‘Mayr, Die europ. Cynipiden-Gallen mit Ausschluss der auf Eichen vorkommenden Arten 1876, p. 10, n. 5, T. 1, f 5. Kieffer, Les Cynipides in André, Spec. Hymén. Europe, VII, 1897-1901, p. 320, Pl. IX, f. 3 (galle). Monte Gazzo, Maggio e Giugno (A. Pandiani). Raccolte le galle su Scorzonera austriaca Willd. Le galle consistono in una ipertrofia del fusto, al disotto del- l’infiorescenza, ipertrofia subfusiforme, variabile nelle dimensioni (la massima larghezza da me osservata in un esemplare fresco è di 16 millim.): racchiude un gran numero di cellule sferiche del diametro di circa 2 millim. Parassita : Decatoma scorzonerae Mayr (ottenuto dalla metà alla fine di Giugno del primo anno). 6. Aulax sp. Aulax sp., Kieffer, Les Cynipides in André, Spec. Hymén. Europe, VII, 1897-1901, p. 322, Pl. IX, f. 4 (galle). N. S. della Vittoria, 30 Giugno 1907. Raccolte numerosissime galle su Salvia pratensis L. Galle circondate dal calice, uniloculari, ovoidali, terminate da un'appendice arrotondata, la quale è originata da un seme atro- fizzato. Sono grandi quanto un grano di canapa e, se fresche , sono di colore verde chiaro, colla mas- sima parte dell’appendice nerastra. ] In un ovario se ne può trovare una | sola, ma frequentemente se ne vedono due o tre: due sole volte ne ho osservato quattro (fig. 1) (1). Il cecidozoo di questa galla non era finora stato allevato. Io ho potuto ottenerne pochi esemplari in (1) Devo questa figura e le seguenti (eccetto quella della galla del Déastrophus vubî Hart) alla cortesia del mio amico Riccardo Lombardo, al quale rinnovo i miei sentiti ringraziamenti. 58 G. MANTERO Maggio e Giugno del 2.° anno, ma finora non li ho studiati esaurientemente per insuflicienza di materiale di confronto. Parassiti : Ormyrus sp. (ottenuto dall’8 al 10 Luglio 1907 in nume- rosi esemplari: anche alcuni nel 1908). Eurytoma sp. (nel 1908). 7. Diastrophus rubi HART. Mayr, Die europ. Cynipiden-Gallen mit Ausschluss der auf Eichen vorkommenden Arten, 1876, p. 14, n. 1, T. II, fi 14 (galle). Kieffer, Les Cynipides in André, Spec. Hymén. Europe, VII, 1897-1901, p. 327, PI. XXVI, f. 9 (galle). — C. Massalongo, Nuova contrib. alla conoscenza degli Zoocecid. del Niz- zardo in Marcellia VI, 1907, p. 42, n. 36. « Ingrossamento del fusto o rami, varia- mente allungato, o subfusiforme, a superficie non screpolata, e racchiudente piu logge larvali ». « Lungo la riva destra del torrente Ma- gnan, prov. di Nizza; Luglio 906 ». « Su Rubus caesius L. » (Massa- longo, 1. c.). Raccolte le galle dal Prof. A. Goiran. N. S. della, Vittoria, Settembre 1907 (A. Bottaro) (1). Raccolte alcune galle su Rubus sp. Ne figuro una qui accanto, in grandezza natu- rale (fig. 2). Parassita : Torymus macropterus Walk.? (ottenuto dalla fine di Settembre alla fine di Ottobre 1907). (1) Arquata Scrivia, Agosto (Giuseppe Mantero). \ IMENOTTERI DI LIGURIA 59 8. Andricus sufflator MAYR. Kieffer, Les Cynipides in André, Spec. Hymén. Europe, VII, 1897-1901, p. 401, Pl. XI, £. 7 (galle). Dint. di Genova: Quezzi, fine Maggio e Giugno (R. Lombardo e G. Mantero), Montesignano, Maggio (G. Mantero). Raccolte le salle su Quercus sessiliflora Sm. e pu- bescens Willd. La galla è una pustola fogliare uniloculare, di circa 2 millimetri di diametro ed .uno di spessore, leggermente elittica, appariscente su ambe le pagine, ma sporgente di più sull’ inferiore e quivi munita di una piccolissima verruca laterale. Dalle galle di Quezzi ho ottenuto il cecidozoo dall’ 11 al 18 Giugno. È probabilmente la forma sessuata dell’Andricus urnaeformis Mayr, da me già citato per la Liguria. 9. Andricus crispator TSCHEK. Kieffer, Les Cynipides in André, Spec. Hymén. Europe, VII, 1897-1901, p. 403, PL XV, f. 5-6 (galle). N. S. della Vittoria, 26 Maggio 1907 (G. Mantero). Raccolte le galle su Quercus Cerris L. Galle delle foglie, ovoidali, lunghe circa 2 millimetri e larghe 1. a superficie opaca e irta di peli dritti. Esse sorgono dalla pagina superiore, ma sporgono anche al- quanto sulla pagina inferiore: se ne osserva un certo numero su di una foglia e questa compare atrofizzata, increspata e deformata. Dal 5 al 10 Giugno 1907 ho ottenuto i cecidozoi. I miei esemplari sono tutti femmine ed hanno il corpo inte- ramente giallo-rossastro, eccetto l’ apice delle antenne un poco -imbrunito. 10. Andricus xanthopsis SCHLECHT. Kieffer, Les Cynipides in André, Spec. Hymén. Europe, VII, 1897-1901, p. 414, Pl. XVI, f. 9 (alle). Dint. di Genova: Terrapieni orientali sopra Caderiva, 3 Maggio (A. Baliani, R. Lombardo, G. Mantero). 60 ; G. MANTERO Raccolte numerosissime galle sugli amenti maschili di Quercus pubescens Willd. Piccolissime galle degli amenti maschili, ovoidali, colla metà superiore conica. Superficie della galla glabra, munita da ciascun lato di un rilievo longitudinale, vestigio dell’ antera da cui ha avuta origine la galla. ll. Andrieus aestivalis Gir. Kieffer, Les Cynipides in André, Spec. Hymén. Europe, VII, | 1897-1901, p. 416, Pl. XV, f. 8 (galle). | N. S. della Vittoria, Settembre e Ottobre (E. Bottaro, G. Mantero). Raccolte soltanto vecchie galle su Quercus Cerris L. Galle situate sull’asse degli amenti, ingrossato e raccorciato, agglomerate in modo da ricordare lontanamente un grosso frutto di Rovo. Ognuna delle galle di cui consta l’agglomerazione ha la forma di un vasetto irregolare, rigonfio nel mezzo, vuoto e aperto 3 nella metà superiore e racchiudente le camere larvali nella metà inferiore. 12. Andricus pseudo-infiator Tay. Tavares, As Zoocecidias Portoguezas in Annaes de Sciencias Naturaes: Vill p: 355 ne 40, Est Je 42-122(calla); Kieffer, Les Cynipides in André, Spec. Hymén. Europe, Weel 02. 60) Dint. di Genova: Quezzi (G. Mantero). Su Quercus ses- siliflora Sm. e pubescens Willd.; M. Gazzo (G. Mantero). Su Quercus sessiliflora Sm. La galla consiste in un rigonfiamento lignificato di una gemma terminale od ascellare di circa 5 millim. di lunghezza su 4 di larghezza, con galla interna ovoidale, biancastra, lunga circa 2 millim. e larga poco più di 1 millim., fissata inferiormente nel corpo della galla, granulosa all’ estremità superiore libera. | Le galle precedentemente da me riferite all’Andricus inflator Hart. (Mat. per un catalogo degli Im. lig., IV, Cinipidi, Ann. Mus. Civ. Genova XLII, p. 453, n. 19?) spettano alla presente specie. (Certamente devesi rinvenire anche in Liguria lAndricus inflator a NARO IMENOTTERI DI LIGURIA 61 Hart., avendovi trovate le galle della sua forma agama Andricus globuli Hart.). 13. .Andrieus oeeultus TSCHEK. Kieffer, Les Cynipides in André, Spee. Hymén. Europe, VII, 1897-1901, p. 430, Pl. XIV fig. 5 (galle). Monte Esuli sopra Recco, 10 Maggio 1908 (R. Lombardo). Raccolte le galle su Quercus pubescens Willd. Le galle si trovano su amenti maschili immaturi, che in seguito a raccorciamento dell’asse hanno forma arrotondata. Stanno nascoste fra 1 fiori e sono ovoidali e della lunghezza di circa 2 millim., di colore bruno-rossastro, pubescenti. | Ottenuto il cecidozoo (14-15 Maggio 1908). li. Andricus coriaceus MAYR. Kieffer, Les Cynipides in André, Spec. Hymén. Europe, VII, ROT II0T. p2452, PIE XI £ 78 (gallo). Monte Gazzo, Febbraio e Aprile 1908 (R. Lombardo e G. Mantero). Raccolte numerose galle su Quercus Ilex L. Galle fogliari del colore della foglia, in forma di pustole sub- circolari di circa 2 millim. di diametro, uniloculari, lievemente sporgenti su ambe le pagine. Sulla pagina superiore sono munite di una piccolissima verruca centrale. Ho ottenuto il cecidozoo dal 27 Aprile al 10 Maggio 1908. lo. Andricus Trotteri KIEFF. Kieffer, Les Cynipides in André, Spec. Hymén. Europe, VII, (S97 1904, p. 4605 PIE SOVESE41 (calle). N. S. della Vittoria, Ottobre 1907 e 27 Settembre 1908. (G. Mantero). Raccolte parecchie galle su piccoli cespugli di Quercus pubescens Willd. Galla delle gemme ascellari, molto simile a un piccolo uovo coricato su un cuscinetto. Lunghezza della galla millim. 30 poco meno, altezza un po’ meno di 2 millim. Pareti sottili, superficie opaca, di colore bruno-cioccolatto con fascie trasversali grigie più o meno estese. 62 G. MANTERO Ho ottenuto due esemplari del cecidozoo nei giorni 22-23 Feb- braio 1908 (da galle raccolte in Ottobre 1907). Parassita : Eurytoma sp. (un esemplare nel Luglio 1908). 16. Andricus Kirehsbergi \WACHTI. Kieffer, Les Cynipides in André, Spec. Hymén. Europe, VII, 1897-1901, p. 482, Pl. XI, f. 10. — Trotter, Nuovo contrib. alla conosce. degli Entomocecid. della flora ital. in Riv. di Patologia vegetale, \IX.p- 972; n.198, Day XVIESS: NS. della; Vittoria, fime Settembre 1904 (EK?) Bottana, G. Mantero). Raccolte le galle su rametti di esemplari cespugliosi di Quercus pubescens Willd. Galla delle gemme, arrotondata, del diametro di 2-5 millim., ricoperta .di piccole elevazioni subconiche o cilindriche, lievemente pubescenti all'apice. Camera larvale uniloculare, grande. Colore, nella galla fresca, verdognolo, giallastro o rossastro, brunastro se disseccata. Le galle immature ricordano un poco, anche per il colore, un piccolissimo frutto immaturo di Arbutus Unedo L.: quelle mature lo ricordano solo nella forma. Ottenuto il cecidozoo in Agosto 1908. 17. Andricus sp. Trotter, Nuovo contrib. alla conoscenza degli entomocecid. della flora italiana in Riv. di Patologia vegetale, IX, 1901, p. 373, Mw. Nave IVI: N. S. della Vittoria, Settembre (G. Mantero) (1). Due galle su Quercus pubescens Willd. La galla è glo- bosa, del diametro di circa 4 millimetri, a superficie rivestita di piccole creste irregolari di colore bruno-rossiccio, le: quali partono dal punto d’inserzione della galla e convergono all’ estremità opposta. Al disotto di detto rivestimento trovasi la camera larvale, limitata da pareti sottili, biancastre. (1) Di questa galla posseggo anche parecchi esemplari del Piemonte (Molare) rac- colti su Quercus pubescens Willd. in Settembre (Emma Borgioli). i IMENOTTERI DI LIGURIA 63 Questa galla (affine a quella dell’ Andricus Kirchsbergi Wachtl), fu segnalata dal Trotter pei dintorni di Verona. 18. Andricus serotinus Gir. Kieffer, Les Cynipides in André, Spec. Hymén. Europe, VII, 1897-1901, p. 483, PI. XIII, f. 6 (galle). N. S. della Vittoria, fine Settembre 1907 (G. Mantero). Una sola galla su un giovanissimo esemplare di Quercus sessili flora Sm. Galla delle gemme, arrotondata, tutta ricoperta di filamenti verdognoli inspessiti alla loro base, assottigliati all’apice ed ivi troncati e tinti di rossastro: detti filamenti sono irti di numerosi peli grigio-argentei. 19. Andricus rhizomae Hart. Kieffer, Les Cynipides in André, Spec. Hymén. Europe, VII, [RIO 79 PIE 6@alle): Dintorni di Genova: Begato, Ottobre (G. Mantero); N.S. della Vittoria, Settembre (G. Mantero). Raccolte le galle su Quercus pubescens Willd. |. Staglieno, fine Luglio (R. Lombardo e G. Mantero). Raccolte le galle fresche su Quercus sessiliflora Sm. Le galle sotterranee erompono dalla corteccia in forma di escrescenze subemisferiche legnose, hanno circa 5 millim. di dia- metro, e sono striate alla base. Da giovani sono ricoperte da una corteccia carnosa di colore rosso ciliegia, caduca a maturità. Da una galla dei dintorni di Genova ho ottenuto un esemplare del cecidozoo il 3 Aprile 1908. Parassita : Torymus nobilis Boh. (in Agosto, da galle di Staglieno). 20. Andricus superfetationis Paszl. Kieffer, Les Cynipides in André, Spec. Hymén. Europe, VII, (89721906 pi DOORS XX, fy calle. Darboux & Houard, Nouv. Arch. du Muséum d’hist. nat. EVI Serie SL IDG>1907\p. 1960 Pls XV 6852, 3 (galle). A t 64 G. MANTERO N. S. della Vittoria, 27 Settembre 1908 (G. Mantero). Rac- colte le galle su Quercus pubescens Willd. Galle situate sul margine esterno della cupola della ghianda, uniloculari, subsferiche, del diametro di 4-5 millimetri, verdi o del colore della cupola, macchiate di rosso (un esemplare quasi inte- ramente di questo colore), umbilicate nel mezzo della loro super- ficie libera e provviste di peli setosi grigio-giallognoli disposti raggiatamente attorno all’umbilico. Andricus radicis FABR. Kieffer, Les Cynipides in André, Spec. Hymén. Europe, VII, 1897-1901, p. 506, Pl. XXIII, f. 5 (galle). Dint. di Genova: Staglieno, fine Luglio (R. Lombardo e G. Mantero). Raccolte le galle sulle radici di Quercus sessiliflora Sm., presso la superficie del suolo. Galle simili ai tartufi, irregolarmente arrotondate, molto va- riabili nelle dimensioni (i miei esemplari hanno un diametro di 25-45 millimetri), legnose, brunastre e colla corteccia screpolata a maturità. Nell’ interno racchiudono parecchie camere larvali arro- tondate, limitate da pareti dure. L’ Andricus radicis Fabr. è la forma agama dell’ A. ¢rili- neatus Hart., già da me citato. 21. Cynips polycera Gir. var. subterranea GIR. Kieffer, Les Cynipides in André, Spec. Hymén. Europe, VII, 1897-1901, p. 524, PI. XII, f. 4-5 (galle). Dint. di Genova: N. S. del Monte, Gennaio (G. Mantero) e Quezzi, Maggio (G. Mantero). Raccolte vecchie galle su Quercus pubescens Willd. Galle delle gemme, sotterranee o vicine alla superficie del suolo, subconiche, colla porzione anteriore allargata e munita di prolun- gamenti triangolari più o meno pronunciati, talora diretti all'insù. Le galle sono per lo più raggruppate in mazzetti, rivestite di pu- bescenza assai breve e, se fresche, di colore rosso-violaceo. Sono più accorciate delle galle della Cynips polycera Gir. IMENOTTERI DI LIGURIA 65 22. Neuroterus aprilinus GIR. Kieffer, Les Cynipides in André, Spec. Hymén. Europe, VII, 1897-1901, p. 663, PI. XIV, f. 6 (galle). Dint. di Genova: Begato, 3 Maggio (Giuseppe Mantero). Raccolte le galle fresche, ma già abbandonate dai cecidozoi, su Quercus pubescens Willd. Galla delle gemme originatasi dalle scaglie interne di esse. La galla, grande quanto un pisello all’ incirca, è d’un verde pallido, molle, carnosa, rotondeggiante, o irregolarmente ovoidale con varie grandi gibbosità arrotondate. Ogni gibbosità corrisponde ad una camera larvale ('), separata da quelle adiacenti da una parete sottile. 23. Neuroterus macropterus Hart. Kieffer, Les Cynipides in André, Spec. Hymén. Europe, VII, 1897-1901, p. 667, Pl XV, £.-6(ealle). S. Bartolomeo di Vallecalda, Settembre (G. Mantero). Una sola galla su Quercus Cerris L. Consta in un rigonfiamento, del colore della corteccia, legnoso, lungo 25 millim. e largo circa 6, colla superficie un po’ nodosa, situato su di un ramo e racchiudente nell’ interno parecchie logge larvali. Avevo già citata questa galla fra quelle trovate alquanto al di là del confine Nord della Liguria. 24. Neuroterus minutulus GIR. | Kieffer, Les Cynipides in André, Spec. Hymén. Europe, VII, 1897-1901, p. 672, PI. XXVII, £. 3 (galle). N. S. della Vittoria, Ottobre (G. Mantero). Raccolte le galle su Quercus Cerris L. Galla ipofilla, fissata sulla lamina per mezzo d’ un brevissimo peduncolo. È globosa e ricoperta di tubercoletti ottusi assai fitti. Colore nella galla fresca bianco latteo, coi tubercoli talora rossi. Diametro della galla 1 millim. o poco più. (') I due esemplari che ho sezionati presentano tre camere larvali. Ann. del Mus. Civ. di St. Nat. Serie 3,8, Vol. IV (20 Novembre 1908). 5 66 G. MANTERO 25. Neuroterus aggregatus WACHTL. Kieffer, Les Cynipides in André, Spec. Hymén. Europe, WILL der [901 pi 67s, PI XV dl a gallo): N. S. della Vittoria, ui. (G. Mantero). Raccolte vecchie galle su tronchi di Quercus Cerris L. Galle (per lo più agglomerate) sui grossi tronchi, originatesi da gemme avventizie. Ogni galla è ovoidale, lunga quasi 2 mil limetri e larga 1, uniloculare, a pareti molto sottili e coperta da una granulazione finissima. Sulla superficie di queste galle si os- servano talora resti delle scaglie della gemma, sotto forma di coste più o meno marcate. 26. Neuroterus glandiformis Gir. Kieffer, Les Cynipides in o Spec. Hymén. Europe, VII, 1897-1901, p. 674, Pl. XVII, f. 7 (galle). N. S. della Vittoria, fine Maggio e Giugno (E. Bottaro e G. Mantero). Raccolte le galle su Quercus Cerris L. Galle somigliantissime al frutto immaturo, di cui sono una trasformazione. Sono interamente costituite da una massa carnosa verdognola, rivestita di espansioni squamiformi verdi e rossastre e che racchinde in basso alcune celle larvali. . Parassita : Megastigmus dorsalis Fabr. Alle specie raccolte di poco a Nord del crinale dell’ Apennino si aggiungano le seguenti : Cynips glutinosa Gir. Voltaggio, Settembre. Due galle su Quercus sp. (C. Mancini). Ottenuti due esemplari del cecidozoo nella 2.* metà di Febbraio. 2. Dryophanta folii L. Voltaggio, Settembre. Alcune galle su Quercus sp. (C. Mancini). di i pi # RE e er IMENOTTERI DI LIGURIA 67 . Dryophanta disticha Hart. Vale ggio; Settembre. Raccolte le Di su Quercus sp. (C. Mancini). Molare, Settembre. Una galla su Quercus pubescens Willd. ( Emma Borgioli). Osservazioni su specie già segnalate. Rhodites eglanteriae Hart. Colle « La Lanterna » presso Nizza; Giugno 906. Raccolte le galle su Rosa sempervirens L., dal Prof. A. Goiran (Sec. Massalongo). — Dint. di Genova : Santa Tecla, Giugno (G. Mantero). Raccolte le galle sulla faccia esterna dei sepali di Rosa sempervirens L.? — Staglieno, Luglio (R. Lombardo e G. Mantero). Raccolte le galle sulle foglie di Rosa sp. — Monte di Portofino, Settembre (G. Mantero). Galle su foglie di Rosa sp. — Amborzasco, Settembre (G. Man- tero). Raccolte le galle su Rosa sp. Rhodites rosarum Gir. N. S. della Vittoria, Giugno (E. Bottaro e G. Mantero). Raccolte le galle su Rosa arvensis Huds. e su Rosa sp. — Dint. di Genova: Torrazza, Agosto (R. Lom- bardo). Raccolte le galle su Rosa sp. — Amborzasco, Settembre (M. Brignole e G. Mantero). Raccolte le galle su Rosa sp. 0). Ho ottenuto i cecidozoi in primavera. Rhodites Mayri Schlecht. Orero, Luglio (G. Mantero). N. S. della Vittoria, Giugno e Settembre (E. Bottaro e G. Mantero). Raccolte le galle su Rosa sp. — Amborzasco, Settembre (G. Man- tero). Raccolte le galle su Rosa sp. Per la Liguria era finora noto soltanto un esemplare di questa . galla, i nei dintorni di Nizza, citato dal Massalongo e da me registrato sulla fede di questo autore. PARASSITI : Oligosthenus stigma F. (in Giugno, da galle di N. S. della Vittoria). (1) Gavi, Settembre (G. Mantero). Raccolte le galle su Rosa sp. Parassiti : Oligosthenus stigma Fabr. (in Luglio). Eurytoma rosae Nees. (» » 9b 68 G. MANTERO Torymus bedeguaris Dalm. (in Giugno, da galle di Am- borzasco). Eurytoma rosae Nees. (in Giugno, da galle di Amborzasco). Orthopelma luteolator Gr. (da galle di N. S. della Vittoria). Synophrus politus Hart. Ho ottenuto il 20 Marzo 1907 due esemplari oo del cecidozoo da galle su Quercus Cerris L. da me raccolte a N. S. della Vittoria. Detti esemplari li ho ottenuti senza aver rammollite le galle. Secondo il Kieffer ( Les ‘ Cynipides, I, p. 380) « il faut ramollir au printemps les galles recueillies desséchées, en les plongeant dans: de l’eau pendant; quelques heures, pour que le Cynipide soit a méme d’en perforer | la couche ligneuse ». Amborzasco, Settembre (M. Brignole e G. Mantero). Raccolte le galle su Quercus Cerris L. Andricus multiplicatus Gir. Citai soltanto vecchie galle. Altre ne raccolsi fresche in Luglio a N. S. della Vittoria su Quercus Cerris L., dalle quali ottenni, verso la fine di detto mese, i cecidozoi, PARASSITI : Decatoma biguttata Swed. (in Luglio, dalle galle sopracitate) Megastigmus sp. (in Luglio, dalle galle sopracitate). Andricus cydoniae Gir. Citai soltanto le galle. Ne raccolsi di fresche in Maggio a N. 8. della Vittoria, su Quercus Cerris L. e ne ottenni i cecidozoi al principio di Giugno. PARASSITA : Torymus sp. (il 13 Giugno 1907). Andricus curvator Hart. Ho raccolto altre galle su Quercus. pubescens Willd. nei dintorni di Genova (Forte Sperone, in Maggio) e Quezzi (fine Aprile e in Maggio). 4 Monte Esuli, Maggio (R. Lombardo). Raccolte le galle su Quercus sessi liflora Sm. Da quelle della prima località ho ottenuto i cecidozoi il 21 Maggio 1907 e da quelle della seconda 1°8-9 Maggio 1908. % | TIENE EEE IMENOTTERI DI LIGURIA 69 Andricus fecundator Hart. PARASSITI: Eurytoma sp. (ottenuto un esemplare alla fine di Luglio da galla di N. S. della Vittoria). Ormyrus punctiger Westw. (ottenuto alla fine di Luglio da galle di N. S. della Vittoria). Andricus lucidus Hart. PARASSITI : Decatoma biguttata Swed. (ottenuto in Luglio da galle di N. S. della Vittoria). Ormyrus tubulosus Fonsc. (ottenuto in Settembre da galle di Genova ). Ormyrus punctiger Westw. (ottenuto in Settembre da galle di Genova). Megastigmus dorsalis Fabr. (ottenuto in Luglio da galle di N. S. della Vittoria). Cynips conglomerata Gir. Diedi questa specie come dubbiosa, ma ora sono in grado di accertarne la presenza in Liguria, aven- done trovate altre galle. Dint. di Genova: Quezzi, 4 Agosto 1908. Alcune galle giovani, verdi, su di un bassissimo cespuglio di Quercus sessiliflora Sm. — Montesignano, Aprile (G. Man- tero). Raccolte le galle su Quercus pubescens Willd.('). Cynips Stefanii Kieff. Indicai una sola vecchia galla. Alcune altre vecchie ne raccolsi su giovani esemplari di Quercus sessiliflora Sm. e pubescens Willd. nei dintorni di Genova (Quezzi). Cynips polycera Gir. PARASSITI : Ormyrus tubulosus Fonsc. |in Giugno da galle di N. S. della Vittoria e 5 Luglio 1906 da galla di N.S. del Monte (= Or- miuyrus. sp... Mantero,) Mat. ete: E AMS p. 450,00 27)]: (1) Da una galla di Voltaggio, il Sig. C. Mancini ottenne il cecidozoo il 21 Novem- bre 1907. : hi . : 70 G. MANTERO Eupelmus urozonus Dalm.? (ottenuta una © il 4 Maggio 1907 da una galla di Arenzano). Cynips coronaria De Stef. Ho ottenuto da una galla di N.S. della Vittoria un esemplare del cecidozoo, il 18 Marzo 1907. PARASSITA: Ormyrus punctiger Westw. [ottenuto il 7 Giugno 1906 da galle di N. S. della Vittoria (= Ormyrus sp., Mantero, Mat. ete RIV ps7). Cynips Mayri Kieff. Ho ottenuto un esemplare del cecidozoo, il 1.° Aprile di quest'anno da una galla di Borghetto S. Spirito, raccolta dall'Avv. Agostino Vacca. PARASSITI : Ormyrus tubulosus Fonsc. (ottenuto in Giugno da galle di Bor- ghetto S. Spirito). Ormyrus punctiger Westw. [ottenuto da galle di Rosi S.iSpirito (==. Ormyrus isp.) Mantero, Mat. etc ey p. 457) |. Cynips coriaria Haimh. Ho ottenuto i cecidozoi alla meta di Dicembre, da galle di N. S. della Vittoria su Quercus Robur L. PARASSITA : Decatoma biguttata Swed. Cynips amblycera Gir. Citai solo le galle. Ho ottenuto due esemplari del cecidozoo (il 27 Maggio e il 1.° Giugno 1907) da galle da me raccolte a N. S. della Vittoria su Quercus pubescens Willd. Cynips galeata Mayr. PARASSITI : Ormyrus punctiger Westw. (ottenuto 1°8 Settembre 1895 e l'11 Maggio 1906 da galle di N. S. della Vittoria). IMENOTTERI DI LIGURIA ra Eupelmus urozonus Dalm.? (una 9 ottenuta il 29 Maggio 1907, da una galla di N. S. della Vittoria). CYNIPS KORLEVICI Kieff. Di questa specie non si conosceva che la galla ed anch'io ne diedi una breve descrizione. Ora, avendone allevato il cecidozoo, faccio seguire la descrizione di questo, accompagnandola dalla figura (ingrandita) di una galla da cui ho | estratto un Cinipe (fig. 3). Antenne con 13 articoli, il 3.° lungo quasi una volta e mezza il 4.°, questo due volte e mezza lungo quanto largo e appena più lungo del 5.°, articoli 9 a 12 appena più lunghi che larghi, articolo 13.° lungo due volte il 12.° Fossette dello scudetto tra- sversali, brillanti. Addome coi segmenti 2.° e 3.° superiormente glabri: spinula ventrale lunga un poco più di quattro volte la sua larghezza. Corpo fulvo-ferrugineo; bocca infoscata; metanoto brunastro; 2.° segmento addominale macchiato di nero nel mezzo; zampe giallognole. Lunghezza del corpo millim. 2 !/, - 3. Posseggo due soli esemplari, uno ottenuto il 13 Agosto 1907 e l’altro estratto il giorno dopo, entrambi da galle di N. S. della Vittoria, raccolte su Quercus pubescens Willd. Da altre galle della stessa località ho ottenuto i seguenti Rio. 3. PARASSITI : Ormyrus tubulosus Fonsc. (Una 9 ottenuta il 17 Giugno 1907). Ormyrus punctiger Westw. (Una 9 ottenuta il 10 Giugno 1907). Eurytoma sp. (Una 9 nel Luglio 1907). Aphelonyx cerricola Gir. Ho estratto il cecidozoo adulto, alla fine di Settembre, da galle su Quercus Cerris L. di N. S. della Vittoria e 1’ ho ottenuto nell’ inverno. Ho raccolto anche le galle su Quercus Suber L. presso il “ Piano delle Barche ,, (dintorni di N. S. della Vittoria). 1 G. MANTERO PARASSITI : Ormyrus tubulosus Fonsc. (da galle su Quercus Suber L. e alla fine di Luglio da galle su Quercus Cerris L. di N.S. della Vittoria). Eupelmus urozonus Dalm.? (da galle su Quercus ax ber L.). Eurytoma sp. Cs > » » ). Dryophanta pubescentis Mayr. Ho ottenuto un esemplare del cecidozoo il 23 Febbraio 1907 ed un altro ne ho estratto da galle di N. S. della Vittoria su Quercus pubescens Willd. PARASSITA : Ormyrus punctiger Westw. [ottenuto in Aprile e Maggio da ao di N. S. della Vittoria (= Ormyrus sp., Mantero, Mat. en GR Vip 469,047): Neuroterus lenticularis Ol. Ottenni i cecidozoi in Marzo, da galle dei dintorni di Genova. Neuroterus lanuginosus Gir. Rezzoaglio e Amborzasco, Set- tembre (M. Brignole e G. Mantero). Raccolte le galle su Quercus Cerris L. : Dint. di N. S. della Vittoria, presso il “ Piano delle Barche ,, Settembre (G. Mantero). Raccolte le galle su Quercus Suber L. Neuroterus saltans Gir. Dint. di N. S. della Vittoria, presso il “ Piano delle Barche ,, Settembre (G. Mantero).. Raccolte le galle sul picciolo delle foglie di dii S ner L. In una galla caduta da un rametto di Quercus Cerris L. di N. S. della Vittoria ho potuto constatare il caratteristico saltel- lamento cui allude il nome specifico, saltellamento dovuto a bruschi movimenti della larva. i Galla di « Cynips coriaria Haimh. » consociata colla galla di ho figurata una galla della, prima specie abe porta incuneata sibel mezzo del suo corpo una galla della seconda. In seguito, avendo LE IMENOTTERI DI LIGURIA 73 raccolte altre vecchie galle delle stesse specie ugualmente conso- ciate, credo interessante farne qui cenno. Nella medesima già citata località (Genova: Oregina) e sulla stessa specie di quercia (Quercus Robur L.) ho raccolto una galla di Cynips coriaria Haimh. attraversata nel centro da un foro elittico (di millim. 3 X 2) diretto dall’alto al basso e occupato da una galla di Andricus solitarius Fonsc. Questa, trovandosi così accerchiata dalla galla della Cynips, ne è rimasta un po’ compressa, senza che il leggero schiacciamento abbia cagionata la morte dell’abitatore della galla del’ Andricus, perchè, nella parte su- periore di quest’ultima, alla base del prolungamento, se ne osserva il foro di uscita. La galla dell’Andricus con- serva traccie della lanuggine che, allo stato fresco, la riveste. Figuro (fig. 4) un’altra galla di Cynips coriaria Haimh. da me raccolta nei dintorni di Genova (N. S. del Monte) che porta incuneata nel mezzo (meno strettamente che negli esemplari sopra citati), una galla di Andricus solitarius Fonse. (a). Un'altra galla della stessa Cyntps, pure dei dintorni di Genova, porta incuneata nel suo mezzo e molto in basso, al disopra del punto d’inserzione al ramo, una piccola galla del solito Andricus, circondata dall’abituale pubescenza. La galla dell’ Andricus soli- tarius Fonsc. è, in questo esemplare, interamente nascosta dalla galla della Cynips, e solo rompendo quest’ ultima, mi fu possi- bile avvertirne la presenza. Ho raccolto nei dintorni di Genova altri esemplari delle due galle consociate in modo non dissimile da quanto ho riferito sopra: non raramente la galla dell’Andricus solitarius Fonsc. è infossata e nascosta nel corpo della galla della Cynips coriaria Haimh. in modo da non poterne accusare la presenza senza spaccare la galla della Cynips (1). (1) Nei Cinipidi di Liguria (p. 459) ho scritto che il De Stefani cita una galla di Andricus Mayri Wachtl. che si è sviluppata addirittura sopra quella della Cyxips coriaria. La galla attribuita dal De Stefani all’ Andricus Mayri, spetta invece al- : l° Andricus Panteli Kieff., come ha rettificato lo stesso autore. Sulle galle consociate veggasi anche: Kieffer, Les Cynipides in André, Spec. Hymeén. Europe, VII, pp. 145-147. 7h G. MANTERO Aggiunta alla bibliografia sui Cinipidi Liguri. C. Massalongo: Nuova contribuzione alla co- noscenza degli Zoocecidii del Nizzardo. (Marcellia VI, 1907, pp. 33-44). Le galle di Cinipidi spettanti alla Liguria segnalate e descritte in questa interessante contribuzione sono le seguenti: Aulax pilosellae Wieff. Su Hieracium cymosum L. Presso Nizza « Vallon Catamua »; Giugno 1906. Dryocosmus australis Mayr. Su Quercus Ilex L. Dintorni di Nizza « Vallon de Magnan e vallon Pastorelli »; Agosto 1906. Andricus ostreus Gir. Su Quercus pubescens Willd. Boschi della provincia; Ottobre 1906. Neuroterus lenticularis Oliv. Su Quercus pubescens Willd. Boschi della provincia; Ottobre 1906. khodites eglanteriae Hart. Su Rosa sempervirens L. Colle « La Lanterna » presso Nizza; Giugno 1906. Diastrophus Rubi Bouché. Su Rubus caesius L. Lungo la riva destra del torrente Magnan, prov. di Nizza; Luglio 1906. Queste galle, all'infuori di quelle di Awlax pilosellae Kiett. e Diastrophus Rubi Bouché, erano già state da me segnalate per altre località della Liguria. MELIGETHES NOUVEAUX DE L’ABYSSINIE ET DU CHOA PAR A. GROUVELLE ‘ Meligethes abstractus, n. sp. Ovatus, convexus, nitidus, niger, pube grisea sat dense vestitus. Caput dense punctulatum; margine antico sinuato. Prothorax transversus, antice angustus, in disco paulo parcius quam capite punctulatus; lateribus arcuatis, stricie marginatis; angulis posticis rectis, subhebetatis; basi utrinque late subsinuata. Elytra basi prothorace haud latiora, late- ribus modice arcuata, apice separatim latissime rotundata, fere truncata, 1 et */; tam elongata quam simul lata, paulo densius et tenuius prothorace, punclata. Tibiae anticae extus spinosae, denticulis ad medium minimis sat paulo majoribus, quatuor ultimis longioribus. Stria marginalis coxarum posticarum parum ante apicem inflexa. Long. 2 mill. Ovale, convexe, brillant, noir, très légèrement plombé, couvert d'une pubescence grise, assez dense. Téte environ deux fois plus large que longue, sinuée au bord antérieur, faiblement convexe, couverte d'une ponctuation fine et dense. Prothorax rétréci en avant, a peine deux fois aussi large a la base que long; bord antérieur subarrondi en avant; còtés arqués presque depuis la base, étroitement rebordés; angles antérieurs arrondis, postérieurs vus de dessus obtus, subémoussés; base largement subsinuée de chaque còté; ponctuation un peu plus éparse que celle de la téte. Keusson transversal, subarrondi au sommet. Elytres de la largeur du prothorax a la base, modérement arrondis sur les cotés, sépa- rement et très largement arrondis, presque subtronqués au sommet, environ une fois et un tiers aussi longs que larges ensemble dans leur plus grande largeur, couverts d’ une ponctuation un peu plus dense et un peu plus fine que celle du prothorax, peu visiblement substrigueuse en travers; angles apicaux externes arrondis; strie suturale a peine enfoncée au sommet, atteignant le milieu de la 76 A. GROUVELLE longueur. Tibias antérieurs modérement larges, armés au bord externe de dents épineuses, petites mais un peu plus fortes ayant le milieu et devenant a l’extremité pour les quatre derniéres brusquement plus longues. Stries marginales des hanches posté- rieures recourbées un peu avant l’extremite. Choa, Sciotalit, Aoùt 1887, Dr. V. Ragazzi, 3 exemplaires. Collection du Musée Civique de Génes. Meligethes spissus, n. Sp. Breviter ovatus, convexus nitidus, glaber, niger; anten- nis pedibusque dilute piceis. Caput subparce punctatum ; margine antico medio sinuato. Prothorax transversus, antice angustus, in disco magis parce et magis tenuiter quam caput punctatus; lateribus basin versus subrectis, antrorsum convergentibus, antice arcuatis; angulis posticis acutis; basi utrinque ad scutellum sinuata. Elytra basi protho- race vix latiora, ad apicem attenuata, apice aliquid oblique subtruncata, fere tam elongata quam in maxima latitudine simul lata, haud dense et sat valde punctata; punctis prae- cipue ad humeros transversim rugosis, ad apicem attenuatis; angulis suturalibus obtusis, haud hebetatis. Tibiae anticae extus tenuiler et paulatim dentatis, tribus ultimis dentibus multo longioribus, spinosis. Stria marginalis corarum posti- carum maxime ante extremilatem inflexa. Long. 1.5. Courtement ovale, convexe, glabre, brillant, noir; pattes et antennes brun de poix peu foncé. Téte environ deux fois plus large que longue, faiblement convexe, sinuée au milieu du bord anterieur, couverte d’une ponctuation fine peu serrée. Prothorax rétréci en avant, plus de deux fois plus large à la base que long; bord antérieur faiblement arqué, subsinué aux extremités; cotés droits, convergents en avant, arqués en dedans a l’extrémité, étroitement rebordés; angles postérieurs aigus; base arquée, sinuée de chaque còté de l’ écusson; ponctuation plus fine et plus écartée sur le disque que celle de la téte. Ecusson très transversal, lar- gement arrondi au sommet, lisse. Elytres a peine plus larges a la base que le prothorax, arrondis sur les còtés, attenués vers l’extrémité, un peu obliquement subtronqués au sommet, environ aussi longs que larges ensemble dans leur plus grande largeur, ‘ MELIGETHES NOUVEAUX 77 couverts @une ponctuation peu dense et assez forte, transversa- lement strigueuse surtout a la base et vers les épaules, attenuée au sommet; angles suturaux un peu obtus, non émoussés; angles apicaux externes largement arrondis; strie suturale enfoncée au sommet, marquée sur plus de la moitié apicale de la longueur. Tibias antérieurs assez larges, armés au bord externe, presqua partir de la base, de denticules obliques, larges, peu saillants, pro- gressivement un peu plus forts, continués vers l’extremité par trois dents épineuses, allongées, la 1°7° moyenne, la 2™° plus longue et la 3% presqu’aussi longue que la 2™°, un peu séparée de celle-ci. Stries marginales des hanches postérieures recourbées nota- plement avant l’extrémité. Metasternum du male largement et faiblement impressionné au sommet, avec deux courtes stries, un peu divergentes. \ Abyssinie: 2 exemplaires. - Collection A. Grouvelle. Meligethes livens, n. sp. Subbreviter ovatus, modice convexus, nitidus, pube grisea sat dense vestitus, ‘nigro-plumbeus; antennis pedibusque rufo-piceis. Caput densissime punctulatum; margine antico sinuato. Prothorax transversus, antice angustus, dense punctulatus; lateribus arcuatis, ad basim parallelis, tenuiter marginatis; angulis posticis rectis; basi utrinque ad scutellum breviter sinuata. Elytra ad basin prothorace haud latiora, subparallela, apice truncata, paulo longiora quam simul latiora, paulo parcius et validius quam prothorax punctata. Tibiae anticae extus tenutter sed paulatim validius pectinato- dentatis, tribus ultimis dentibus subabrupte longioribus. Stria marginalis coxarum posticarum ad apicem inflexa. Long. 12 ili: Assez courtement ovale, modérement convexe, brillant, assez densement couvert d’une pubescence grise, d’un noir plombé, pattes et antennes roux de poix. Téte un peu plus de deux fois plus large que longue, sinuée au bord antérieur, subconyexe, cou- verte d'une ponctuation fine, très dense. Prothorax rétréci en avant, environ deux fois plus large à la base que long; bord anté- rieur subtronqué, cdtés paralléles a la base, longuement et large- ment arrondis en avant, étroitement rebordés; angles antérieurs a 78 A. GROUVELLE peine marqués, postérieurs droits; base subtronquée, sinuée de chaque còté de l’écusson; ponctuation un peu moins dense sur le disque que celle de la téte, plutòt un peu plus forte. Ecusson très transversal, très largement arrondi au sommet. Elytres de: la lar- geur du prothorax à la base, à peine arrondis sur les còtés, sub- paralleles dans la majeure partie de leur longueur, peu attenués vers l’extrémité, subtronqués au sommet, environ une fois et un quart aussi longs que larges dans leur plus grande largeur, cou- verts d’une ponctuation un peu plus éparse et un peu plus forte que celle du prothorax; angles apicaux externes largement ar- rondis; strie suturale enfoncée au sommet, marquée sur les trois quarts de la longueur. Tibias antérfeurs assez larges, armés au bord externe de petits denticules pectinés, progressivement plus saillants, devenant a l’extrémité pour les trois derniers presque brusquement notablement plus longs. Stries marginales des hanches _ postérieures recourbées a l’extrémite. Abyssinie: 1 exemplaire. - Collection A. Grouvelle. ETICI ESTORSIONI A Ann. Mus. Civ. Genova, 1907, XLIII, p. 552-578 NOTE COMPLEMENTAIRE PAR AL GR OU VIENE Le nom de genre inédit de Murray Idaethina a été adopté par S. Olliff, in Notes fr. Leyd. Mus. 1884, VI, p. 73, pour un Macroura de la Nouvelle Guinée décrit sous le nom de sobrina. Le nom de genre /daethina déjà employé par Reitter in Verh. nat. Ver. Brinn 1875, XIII, p. 107, pour une forme trés differente des Macroura, ne peut a aucun titre étre conservé; il doit continuer a étre maintenu en synonymie. Le Macroura sobrina Olliff (Idaethina) 1884, est identique au M. Loriae Grouv. 1907, qui tombe en synonymie. LOMBRICHI RACCOLTI DAL CAV. LEONARDO FEA NELLE ISOLE DEL CAPO VERDE E NEL GOLFO DI GUINEA DEL Dorr. LUIGI COGNETTI DE MARTIS ASSISTENTE AL MUSEO ZOOLOGICO DELLA R. UNIVERSITA DI ToRINO diavoli Il nome del compianto Cav. Leonarpo Fra è senza dubbio fra i più noti e più cari agli zoologi italiani. L’ardito e attivissimo naturalista piemontese compì tra il 1885 e il 1889 un viaggio d’esplorazione in Birmania riportandone collezioni di straordinaria importanza. Tra il 1898 e i primi mesi del 1903 ne compi un altro nelle Isole del Capo Verde, in quelle del Golfo di Guinea, e lungo le coste di questo Golfo. Tanto nel primo che nel secondo viaggio il Fea non trascurò di raccogliere anche buon numero di lombrichi. Quelli di Birmania furono studiati dal Prof. DaxieLe Rosa che pubblicò tre note su questo soggetto nei volumi 26.°, 29.° e 30.° degli Annali del Museo Civico di Storia Naturale di Genova. I lombrichi del secondo viaggio vennero cortesemente offerti in studio a me dal Prof. RarrAeLLo GestRO, vice-direttore del suddetto Museo. Di buon grado accolsi V offerta, lieto di poter contribuire alla conoscenza della fauna interessantissima dell’ Africa occidentale, e di concorrere a render nota l’opera preziosa e paziente di Leonardo Fea. Il Prof. Raffaello Gestro voglia accettare i miei più sentiti ringraziamenti, estensibili al Sig. Marchese Giacomo Doria, direttore del Museo Civico di Storia Naturale di Geriova. Durante il suo secondo viaggio Leonardo Fea raccolse lombrichi > nelle seguenti località : Isole del Capo Verde — S. Nicolau. — S. Thiago, 250 m. s. m.; dintorni di Praia, e Orgaos Grandes. 80 COGNETTI DE MARTIIS — Brava 400-1000 m. s. m. — Fogo. — Igreja. — Boa Vista. Guinea Portoghese | — Bolama. — Isole Bissau. Isola Sao Thomé — Agua Izè 400-700 m. s. m. — Ribeira Palma 400-600 m. s. m. — Vista Alegre. Isola Principe — Roca Infante Don Henrique 200-300 De S 40 Isola Fernando Poo — Basilé 400 m. s. m. — Baia de S. Carlos. -—— Musola 500-700 m. s. m. Isola Annobon Congo Francese — Fernand Vaz. — N° Kogo. f Camerun — Buea 800-1200 m. s. m. Le specie raccolte dal Fea nelle località sunnominate ammon- tano in complesso a 28; di esse 11 sono nuove per la scienza, e di quesie una devesi considerare quale tipo di un nuovo genere. Dallo studio dell’importante collezione potei trarre conelusioni che s'accordano con quanto è detto da Micnaersen nella sua im- portante opera sulla distribuzione geografica degli Oligocheti riguardo al distretto africano tropicale (8 pag. 159), onde rimando a quell’opera per le notizie d’indole generale. Ricordo tuttavia qui che la collezione Fea è particolarmente importante pel mate- riale proveniente dalle isole del Capo Verde. AIl’unica specie finora ricordata per queste isole — Chilota exul (Rosa) — vanno aggiunte le seguenti, portate dal Fea: Pontodrilus ephippiger Rosa, specie litoranea già segnalata all’ isola Christmas a sud di Giava, all’ isola Celebes, alle Hawaii, nella California meridionale (?), e recentemente all’ isola Sainte Marie presso Madagascar (16 pag. 43), e a Denham in Au- stralia (17 pag. 187). Pheretima heterochaeta (Michaelsen), specie quasi cosmopolita. JED Morrisi (Beddard), già segnalata all’ Isola Pinang LOMBRICHI AFRICANI 81 presso la penisola di Malacca, a Sumatra, e ancora alle Isole Sandwich (19 pag. 435) (1). Dichogaster Bolaui (Michlsn), specie quasi cosmopolita. Ocnerodrilus (Ocn.) occidentalis Eisen, già segnalato nell’ Ame- rica settentrionale, in Cina (?), e recentemente alle Isole Comore (16 pag. 47). Eudrilus eugeniae (Kinb.), specie con amplissima distribuzione geografica. Pontoscolex corethrurus (Fr. Miull.), specie con amplissima distribuzione geografica. Kiseniella tetraedra (Sav.), specie con amplissima distribuzione geografica. Helodrilus (Allolobophora) caliginosus (Sav.), specie con am- plissima distribuzione geografica. Fatta eccezione per Chilota exul che non venne finora ritro- vata in altre località, tutte le specie raccolte alle isole del Capo Verde possono ritenersi non endemiche; invero la loro ampia diffusione le fa ritenere quali specie « peregrine » nel senso dato da Micuaetsey (8 pag. 2) a questa espressione. Poco nota era pure la drilofauna delle isole sparse nel golfo di Guinea, ma queste rispecchiano in complesso la drilofauna dell’ attiguo continente, la quale meritava anch’ essa d’ essere meglio conosciuta. Ben a ragione può dunque dirsi che la collezione radunata dal compianto Leonardo Fea è di primaria importanza. Fam. MEGASCOLECIDAE. Subfam. MEGASCOLECINAE. Pontodrilus ephippiger, Rosa. 1900 P. e. + var. laysaniana, Micnaetsen, Oligochaeta, in: Das Tierreich, Lief. 10, pag. 180, 181. 1907 P. e, Micuagtsey, Oligochaeta, in: Fauna Sidw. Austral. Bd. I, Lief. 2, pag. 187. | (1) Se si ammette per questa specie la sinonimia proposta da BEDDAKD (I pag. 645) la sua distribuzione geografica risulta allora assai più ampia. Ann. del Mus. Civ. di St. Nat. Serie 3.2, Vol. IV (20 Novembre 1908). 6 82 COGNETTI DE MARTIIS 1907 P. e, Mricnaersen, Oligochaeten Madagascar, Comoren ecc., in: Voeltzkow-Reise in Ostafrika 1903-1905, Bd. II, pag. 43. Due esemplari adulti. Loc.: Isole del Capo Verde, Boa Vista I, 1899; Guinea Portoghese, Is. Bissau I, 1899. Notai la presenza in entrambi gli esemplari di una papilla ventrale impari mediana, allungata trasversalmente, disposta presso il margine anteriore del 14.° segmento, estesa circa dall’una all’altra serie di setole ventrali superiori (0). Nell’ unico esemplare di Bissau trovai pure una papilla nel mezzo della ventosa impari mediana ventrale posta all’intersegmento !/,,, e ancora un paio di lievi tubercoli al 18.° in corrispondenza delle setole ventrali inferiori (a) (Tav. I, fig. 4). Pheretima heterochaeta (MICHLSN). 1900. Ph. indica (part.), Mickaersen, Oligochaeta, in: Das Tierreich, Lief. 10, pag. 275. 1900. Amyntas heter. (part.) Bepparv, A Revision of the Genus Amyntas, in: Proc. Zool. Soc. London 1800, pag. 622. 1905. PA. heter., Une, Terricole Olig. Sùdsee, in: Z. Wiss. Zool., vol. 83, pag. 443, ubi syn. 1907. Ph. heter., Coayerti, Nuovo contrib. drilof. Neotrop., in: Atti R. Ace. Sci. Torino, vol. 42, pag. 4 dell’ estratto. Quattro esemplari adulti. Loc.: Isole del Capo Verde, S. Nicolau X-XII, 1898. . Pur avendo preso visione delle considerazioni recentemente pub- blicate da Mricnaevsen (4, pag. 227) preferisco, almeno in via prov- visoria, considerare questa specie ancora distinta da Pheretima Perkinsi (Bedd.), parendomi non ancora del tutto dimostrato che la fusione o il distacco delle due capsule seminali di un segmento possa dipendere dal grado di maturità sessuale. LOMBRICHI AFRICANI ‘89 Pheretima Morrisi (BEDD.). 1900. Ph. Morrist, MicnarLsen, Oligochaeta, in: Das Tier- reich, Lief. 10, pag. 287. 1900. Amyntas hawayanus (part.), Bepparpv, A Revision of the Genus Amyntas, in: Proc. Zool. Soc. London, 1900, p. 645. 1905. Ph. Morrisz, Ups, Terricole Olig. Sudsee, in: Z. Wiss. Zool., vol. 83, pag. 434. Due esemplari adulti. Loc: Isole del Capo Verde, S. Thiago, dintorni di Praia, II, 1908. Subfam. TRIGASTRINAE. Dichogaster Bolaui (MICHLsy). 1900. D. d., Micuaztsey, Oligochaeta, in: Das Tierreich, Lief. 10, pag. 340. 1905. D. B., Coenerti, Gli Olig. d. regione neotropicale, in: Mem. R. Acc. Sci. Torino, ser. 2, vol. 56, pag. 40. Quattordici esemplari adulti e due giovani. Loc.: Isole del Capo Verde: S. Nicolau; S. Thiago, Orgaos Grandes 250 m. s. m.; Brava 400-1000 m. s. m. Dichogaster gracilis (MICHLSN). 1900. D. g., Micnarnsen, Oligochaeta, in: Das Tierreich , Lief. 10, pag. 350. 1907. D. g., MicnaeLsen, Regenwurmer von Erythraea, in: Verhandlgn Ver. natwiss. Unterhaltung Hamburg, Bd. 13, pag. 9. Vari esemplari, in parte adulti. Loc.: Isola Annobon, parte settentrionale, IV, 1902. 84 COGNETTI DE MARTIIS Dichogaster Ehrhardti (MIcHLSN). 1900. D. eh., MicnaeLsey, Oligochaeta, in: Das Tierreich, Lief. 10, pag. 356. Due esemplari adulti e due giovani. Loc.: Guinea Portoghese, Is. Bissau I, 1899, Bolama VI-XII, 1899. Dichogaster Horsti (MIcHLSN). 1900. D. h., MicnaerseNn, Oligochaeta, in: Das Tierreich, Lief. 10, pag. 361. Cinque esemplari adulti e due giovani. Loc.: Guinea Portoghese, Bolama VI-XII, 1899. Gli esemplari s' accordano bene con la descrizione di MicuaeLseyn (14, pag. 171), e dal loro esame potei trarre alcuni dati a com- plemento di essa. Il clitello può talvolta estendersi a occupare anche metà del 13.° segmento. Su questo, come pure sul 14.° e 15.°, appare a cin- golo; in seguito i suoi limiti s’ arrestano negl’ intervalli laterali (oc). In tutti gli adulti e già in un giovane è nettamente manifesta la caratteristica area genitale, di cui do una figura (Tav. I, fig. 2). I pori femminili sono rivelati da due piccole macchie oleose da- vanti alle setole ventrali interne (a) del 14.° segmento. Il dissepimento 9-10 s'inserisce poco avanti l’intersegmento 10-11, il 10-11 a metà dell’ 11.° segmento, 1’ 11-12 all’ interseg- i corrispondente. Tra il primo e il secondo ventriglio v é un eae esofageo a parete sottile, posto nel 6.° segmento, e lungo quanto un ven- triglio. Il primo paio di ghiandole calcifere è minore di ciascuno di quelli che seguono. Al 10.° e 11.° segmento trovai anche nella regione dorsale delle masse spermatiche libere, ciò che rivela la presenza in quei LOMBRICHI AFRICANI 85 segmenti di festes non avvolti da vere capsule seminali. Le pro- state del primo paio sono contenute per intero nel 17.° segmento, quelle del secondo nel 19.°; le prime hanno mole maggiore. Riguardo alle setole peniali, che trovai in numero di due per fascio, noto’ che il diametro del tratto prossimale e medio (mm. 0,05), è un po’ inferiore a quello del tratto distale (mm. 0,075). L’ apice appare un po’ suddiviso longitudinalmente nella parte centrale, e mostra assai evidente la struttura fibrosa: ciò proviene dall’ azione macerante dell’ alcool un po’ indebolito in cui gli esem- plari erano conservati. I loculi seminiferi del canale della spermateca sono riconosci- bili per la tinta bianca del contenuto. Questa specie e la precedente non vennero trovate finora che nella Guinea Portoghese. Dichogaster Greeffi (MICHLSN). 1902. D. G., MicnaeLsen, Neue Oligochaeten , in: Mitt. Mus. Hamburg, vol. 19, pag. 20. Otto esemplari ancora privi di clitello. Loc.: Isola S. Thomè, Agua Izè, nella foresta; 1900. I tipi di MicnarLsen, provengono dalla stessa isola. Dichogaster mundamensis (MICHLSN). 1900. D. m., Micnartsen, Oligochaeta, in: Das Tierreich , Lief. 10, pag. 345. 1902. D. m., MicnarLsen, Neue Oligochaeten, in: Mitt. Mus. Hamburg, vol. 19, pag. 22. Un esemplare adulto. Loc.: Congo francese, Fernand Vaz., VIILIX, 1902. La prostate, contraggono intimi rapporti coi dissepimenti 17-18 e 19-20, come accade in altri Dichogaster |es. D. ito- liensis (Michlsn)]. Quelle del 17.° segmento sporgono col tratto 36 COGNETTI DE MARTIIS mediano della porzione ghiandolare tubulosa nel 18.° quelle del 19.° sporgono con quel medesimo tratto nel 20.° segmento. L’ ornatura delle setole peniali trovai formata oltreché di pochi denti o spine ottusi anche di parecchi minutissimi dentini aguzzi. Dichogaster sp. Un esemplare giovane. Loe.: Congo francese, N° Kogo, VIII-IX, 1902. Dichogaster pinguis n. sp. Tre esemplari giovani. CARATTERI ESTERNI. — Lunghezza 16 — 24 mm.; diametro 6 — 9 mm.; segmenti 252 — 270 (1). Il colore è uniformemente cenerognolo. La forma è subcilindrica, un po’ depressa, le due estremità sono brevemente coniche. x Il prostomio è breve e s’incunea col processo posteriore nella prima metà del segmento boccale, rimanendone distinto (capo pro-epilobo 1/,). I yari segmenti non mostrano traccia di bi- o triannulazione. Le setele sono strettamente geminate, e disposte nella re- gione ventrale. A meta del corpo: aa pressochè = de; aa = Dania — vedi. dd pot 7), peri. © Di clitello non v'è ancora traccia; l’area genitale è piccola, quadrangolare, concava; s’estende sui segmenti 17.° — 19.° non oltrepassando sui lati i fasci ventrali. I solchi seminali sono un po’ arcuati, prospettandosi le concavità. I pori prostatici sono al 17.° e 19.°, in corrispondenza dei fasci ventrali. Le aperture delle spermateche sono in numero di 2 paia, nascoste nei solchi intersegmentali ‘/, e °/,, in direzione dei fasci ventrali. Il primo poro dorsale trovasi all’intersegmento ?/;. (1) La lunghezza massima di 24 mm. s’osserva nell’esemplare con diametro 6 mm., privo del tratto caudale, morto in distensione. = 74 LOMBRICHI ‘AFRICANI 87 CARATTERI INTERNI. — I dissepimenti 1*/,, e 12/,, sono medio- cremente ispessiti. La parete del corpo è molto spessa, carnosa. I due verntrigli muscolosi, contigui, non sono molto robusti; le ghiandole calcifere, reniformi, lobate, sono in numero di tre paia e di ugual dimensione, distribuite nei segmenti 15.°, 16.9, 17.°. L’ ultimo paio di grossi cuori è al 12.° segmento. Ad ogni segmento della regione mediana del corpo si contano 14 — 16 micronefridi per lato, distribuiti fino in prossimità delle due linee mediane dorsale e ventrale. Apparato riproduttore. — I dissepimenti 9-10, 10-11 e 11-12 sono alquanto ravvicinati nella loro inserzione alla parte del corpo, onde costituiscono, al 10.° e 11.° segmento delle pseudocapsule seminali, in cui però non trovai masse spermatiche. Nei seg menti 11.° e 12.° pendono dal setto anteriore due sacchi semi- nali tubulosi, quelli dell’11.° alquanto più piccoli di queili del 12.°. Le prostate sono piccole, tubulose, disposte nei segmenti 17.° e 19.°, il tratto ghiandolare è strettamente ondulato e aderisce al sepimento posteriore. | In corrispondenza di ciascun poro prostatico trovasi un folli- colo setigero, trattenuto alla parete laterale del corpo da un lungo muscolo retrattore. Nel follicolo si contengono alcune (6 — 8) setole peniali, di cui due o tre soltanto del tutto sviluppate. Queste misurano circa mm. 2,4 in lunghezza, e sono in minimo grado arcuate: il tratto distale mostra una lieve ondulazione, più ristretta alla punta che é sottilissima. Presso la punta si scorgono alcune leggere impressioni punti- formi, sparse, più o meno distanti l’ una dall’ altra. Lo spessore di tali setole alla base è di mm. 0,012, a metà mm. 0,005, presso il tratto apicale assottigliato mm. 0,0025 (Tav. I, fig. 3a e b). Le spermateche, in numero di due paia, sono formate d'una ampolla ovata e di un canale cilindrico lungo circa quanto l’am- polla. Presso il suo estremo distale s’ attacca al canale un diver- ticolo bi-tetraloculare. I loculi sono avvolti in una massa unica di fibre connettive e muscolari (Tav. I, fig. 4). Loc.: Isola S. Thomé, Agua Izé, 400 — 700 m. s. m., 1900. Questa specie va distinta nettamente dalle congeneri più affini pel complesso di alcuni caratteri da ricercarsi : nella forma e dimen- 4 SS COGNETTI DE MARTIIS sione delle setole peniali, nella forma del diverticolo delle sper- mateche, nel numero dei micronefridi ad ogni segmento. Dichogaster fallax, n. sp. Tre esemplari adulti. CARATTERI ESTERNI. — Lunghezza circa 60 mm.; diametro mass. 3 mm. Segmenti circa 160. Il colore è gialliccio, sul clitello tende al violaceo. La forma è cilindrica, le due estremità sono brevemente coniche. All’estremo cefalico sporge dall’ apertura boccale una lunga appendice digitiforme omologa a quella descritta da MicnaeLsen (12, pag. 29) nel suo D. proboscidea (Tav. I, fig. 5). Il prostomio (pr.) è ben distinto, e non incide il primo segmento (capo prolobo). Le setole sono strettamente geminate; a metà del corpo: OO == OC5-00 ==), peri, Il clitello è a cingolo, esteso sui segmenti 13.°-20.°: in esso non sono distinti i solchi intersegmentali. L'area genitale è più larga che lunga, circoscritta da un cordoncino ghiandolare ingros- sato ai lati: s'estende da 1/, 16.° a !/, 18.° Al 17.° le curvature esterne del cordoncino ghiandolare formano una punta che quasi raggiunge il vicino fascio dorsale. I port prostatici, in numero di un paio, sono al 17.°, sorretti ognuno da un tubercolo, alli- neati con le setole ventrali superiori. Altri quattro piccoli tubercoli, allineati con le setole ventrali inferiori (a), sono distribuiti nell’area contro il cordoncino ghiandolare : due all’altezza dell’intersegmento 16/17» gli altri due dell’intersegmento 1/,g. (Tav. I, fig. 6). Al 14.° segmento è più o meno distinta un’ intumescenza ghian- dolare disposta trasversalmente fino ad abbracciare i fasci ventrali. Le aperture delle spermateche appaiono come due piccole fessure a labbra tumide, poste all’ intersegmento */,, in direzione (dei fasci ventrali. i Il primo poro dorsale trovasi all’ intersegmento 12/,,. CARATTERI INTERNI. Primo dissepimento visibile è il 4-5 un po’ ispessito; la sua inserzione alla parete dorsale del corpo è poco dietro 1’ interseg- LOMBRICII AFRICANI S9 mento +/,. Il dissepimento 5-6 è sottile, inserito poco avanti la metà del 6.° segmento; il 6-7 poco dietro la metà del 7.°, e avvolge posteriormente il secondo ventriglio; il 7-8 s'inserisce all’ inter- segmento °/,, 1’8-9 al °/,,, il 9-10 al 19/,,, il 10-11 poco davanti all’ intersegmento *1/,,, l 11-12 poco dietro all’ intersegmento !2/,,. Il primo ventriglio muscoloso trovasi nel 5.° segmento, il secondo nel 6.°: davanti a questo, pure nel 6.° segmento v'è un breve tratto esofageo a parete sottile. Di ghiandole calcifere non ve ne sono che due paia; il primo, un pò più grosso, al 15.° segmento, il secondo al 16.°. L'ultimo paio di cuori è al 12.° segmento. Dopo il clitello si contano in ogni segmento 8 micronefridi per lato. I micronefridi non sono ordinati in serie longitudinali parallele lungo il corpo. Sistema riproduttore. Ai segmenti 10.° e 11.° trovai masse spermatiche libere, sicchè D. fallax è molto verosimilmente olandro. Al 12.° pende dal setto anteriore un paio di piccoli. sacchi seminali lobati. Di prostate ve n'è un solo paio, al 17.° segmento: esse sono tubulose un po’ raggomitolate. Il tratto muscolare è breve. In corrispondenza di ogni poro prostatico s’apre un follicolo conte- nente due setole peniali: queste misurano circa 2 mm. in lun- ghezza e mm. 0,01 in spessore a metà: sono leggermente arcuate. Poco lontano dall’apice, dopo un lieve ingrossamento (mm. 0,013) s attenuano di nuovo (mm. 0,007). Il tratto distale attenuato è lungo mm. 0,21, munito di due strette ed esilissime espansioni laterali, e curvato ad uncino all'apice in direzione quasi opposta all’ampia curvatura della setola: la punta è bifida. Le fibre chitinose delle setole peniali sono, nel tratto distale, dirette obli- quamente all’ asse longitudinale (Tav. I, fig. 7 a e 0). Le spermateche, in numero di un solo paio sono al 9.° segmento, di piccola mole. Risultano formate di un tozzo canale muscolare, e di un’ ampolla subtondeggiante. All’ estremità pros- simale del canale sono attaccati alcuni piccoli diverticoli aderenti all’ampolla. Di essi uno è allungato, cilindrico, e suddiviso all'apice in 3 o A loculi liberi; i rimanenti diverticoli, 4 0 5, sono semplici, piriformi. (Tav. I, fig. 8). Loc.: Guinea portoghese, Bolama, VII-XII, 1899. 90 COGNETTI DE MARTIIS Questa specie appartiene al gruppo di Dichogaster muniti di un solo paio di spermateche (') ricordato a proposito della specie seguente. D. fallax è particolarmente affine a D. misaénsis Mich. e D. braunsi Mich. da cui però differisce nettamente. Dichogaster bolamensis n. sp. Un solo esemplare, giovane. CARATTERI ESTERNI. Lunghezza 33 mm,; Diametro mm. 1,5 — 2; Segmenti circa 200. Forma cilindrica, poco attenuata alle due estremità; colore bruno violaceo. | Setole strettamente geminate; a meta del corpo: aa = dc; dd —'?|; perimetro. Il clitello non è ancora sviluppato. Sono evidenti alcune papille impari mediane ventrali così disposte: una all’intersegmento }°/,,; una seconda al 16.° estesa sui due terzi posteriori; una terza al 17.° estesa dall’uno all’altro margine, ma più accentuata al mar- gine posteriore, ove mostra due tubercoli allineati con i fasci ven- trali, altre tre papille, a grado a grado più strette, sono rispettivamente disposte alla metà posteriore dei segmenti 18.9, 19.°, 20.° (Tavola fig. 9). I pori prostatici sono alla parte posteriore del 17.°, sorretti dai tubercoli sopra ricordati. Di aperture delle spermateche non ve n'è che un paio, nascoste nell’ intersegmento §/,, allineate coi fasci ventrali. Primo poro dorsale (?) 14/,;. CARATTERI INTERNI. Dissepimenti ‘/, — !*/,, debolmente ispessiti. Sono presenti due ventrigli muscolosi allungati; le ghiandole calcifere sono ai segmenti 15.°, 16.°, 17.°, quelle del primo paio alquanto più piccole delle altre, quelle del 17.° un po’ maggiori di quelle del 16.° I micronefridi sono disposti senz’ ordine. Sistema. riproduttore. — Al 10. e 11.° segmento trovai masse spermatiche libere; all’11.° e al 12.° pende dal.setto ante- (1) Gfr. MICHAELSEN, Oligochaeta, in: Das Tierreich, Lief. 10, pag. 335. LOMBRICHI AFRICANI | riore rispettivamente un paio di sacchi seminali racemosi, quelli del 12.° sono più grossi di quelli dell’ 11.°. Di prostate non ve n’é che un paio, posto nel 17.° segmento: esse hanno forma tubulosa, e sono un po’ ripiegate su se stesse. Il tratto muscolare è lungo circa quanto 1/, del tratto ghiandolare. Accanto ad ogni prostata v'è un sacchetto contenente 2 — A se- fole peniali. Quelle completamente sviluppate sono lunghe mm. 0,9 è mostrano una curvatura ad arco circa al principio del terzo di- stale. Questo porta un’ ornatura fatta di molti piccoli dentini smussati ed è rigonfio per un breve tratto a poca distanza dalla punta. Sul tratto rigonfio si nota, dalla parte che corrisponde alla concavità della curvatura, una serie di circa 30 denti più robusti, allineati come in una sega. La punta è leggermente curva e liscia. Spessore della setola presso la curvatura mm. 0,013; al tratto ri- gonfio mm. 0,016. Le giovani setole mostrano già evidentissima la forma caratteristica del tratto distale che è il primo a formarsi. (Mays Dy; fies, 10 a) eb). Le spermateche sono al 9.° segmento, costituite ognuna di una piccola ampolla piriforme continuata nell’ ampio canale. In questo sboccano presso |’ apertura esteriore due diverticoli sottili, tubulosi, lunghi circa il doppio dell’ampolla e del canale presi assieme. (Tav. I, fig. 11). Loc.: Guinea portoghese, Bolama VI- XII — 1899. Questa specie è affine a D. Braunsi (Mich.) da cui differisce in particolare per l’ornatura delle setole, e per le papille. È degno di nota il fatto che i Dichogaster muniti di un solo paio di spermateche — 9 specie — sono distribuiti quasi tutti nell'Africa tropicale occidentale; fa forse eccezione D. Damonis Bedd. raccolto nelle Isole Viti, secondo l’ indicazione del negoziante che forni i tipi (cfr. Micnaersen, Geogr. Verbr. Olig., pag. 110). Dichogaster cyrtochaeta (') n. sp. Due adulti. CARATTERI ESTERNI. Lunghezza 18 mm.; diametro 2,5 a 3. Segmenti 119. (1) xuptos arcuato. 99 COGNETTI DE MARTIIS Forma cilindrica, poco attenuata alle due estremità. Colore scuro. Capo pro-epilobo */,; i segmenti, tranne al clitello, mostrano più o meno evidente una carena anellare. Setole strettamente geminate; a metà del corpo: aa insensibilmente > bc; ab = cd; dd = ?/, perimetro. Clitello 13.° — 20.°, a sella; i suoi margini raggiungono quasi i fasci ventrali. Al 14.° segmento, trovasi una papilla ovale, tumida, impari mediana, estesa ad abbracciare i fasci ventrali. L’ area genitale ricorda un po’ quella di D. Horsti (Mich.). I solchi seminali, circoscritti ciascuno da un cordoncino ghian- dolare, sono però dritti, tranne alle due estremità che sono arcuate all’ indentro, terminando ai pori prostatici (invisibili), posti a metà del 17.° e 19.° segmento, in linea con le setole. ventrali superiori (0). Pure a metà di questi due segmenti trovansi due piccole papille oscure, attigue alla linea mediana ventrale; altre due papille consimili trovansi a metà del 18.°, allineate con le setole ventrali inferiori (a). Le due papille del 17.° sono circon- date da un’areola ghiandolare che le abbraccia entrambe, le altre ciascuna da un’ areola. Le due papille del 18.° non occupano il- centro dell’ areola, ma ne toccano la periferia là dov’ è più pros- sima alla linea mediana ventrale (1). Mancano depressioni segmen- tali o intersegmentali. (Tav. I, fig. 12). Le aperture delle sperinateche sono visibili agli interseg- menti "/, e §/,, allineati coi fasci ventrali, munite ognuna di labbro tumido. L’ 8.° segmento è munito di un’ intumescenza ghiandolare nel tratto mediano ventrale. i Non potei precisare la posizione del primo poro dorsale, uno ne riconobbi all’ intersegmento 15/,,. CARATTERI INTERNI. I dissepimenti *°/,, a 1°/,, sono un po’ ispessiti. I ventrigli muscolosi sono bene sviluppati e contigui; le ghian- dole calcifere, profondamente lobate, sono appaiate ai segmenti 15.9, 16.9, 17.°, ed hanno uguali dimensioni. L’ ultimo paio di grossi cuori è al 12.° (1) Queste papille, riprodotte nella figura, sono ben visibili in uno solo dei due esemplari, nell’ altro sono appena accennate quelle del 18.° e 19.° segmento. LOMBRICHI AFRICANI 93 I micronefridi non sono allineati in serie longitudinali; dopo il clitello se ne contano per ciascun lato sei per segmento. Sistema riproduttore. — Al 10. e 11.° segmento trovasi rispettivamente un paio di grossi padiglioni di vasi deferenti in- clusi in pseudocapsule periesofagee, dovute a saldatura periferica dei setti 9-10, 10-11, 11-12. All’ avanti del setto 9-10 sporgono nel 9° segmento quattro grossi sacchi seminali bianchicci, in forma di lobi tondeggianti, disposti ventralmente e dorsalmente; nell'11.° segmento pende dal setto anteriore un paio di sacchi seminali me- diocri, spiccatamente racemosi, disposti a fianco dell'esofago; un secondo paio di sacchi seminali uguali per forma e positura, ma più grossi, pende nel 12.° dal setto 11-12. Al 14.° segmento trovasi un paio di ovisacchi racemosi. Le prostate sono tubulose, ripiegate strettamente a zig - zag, e protese all’ indietro fino circa nel 25.° segmento; il tratto mu- scolare è più sottile e più breve del ghiandolare. In corrispondenza di ciascun poro prostatico v'è un follicolo racchiudente una setola peniale lunga mm. 2,08, spessa presso la base mm. 0,028, presso l’ apice mm. 0,010, piegata ad arco poco oltre la metà in modo che 1 due tratti sono pressochè orto- gonali fra loro, oppure per intero arcuata in modo assai pronun- ‘ ciato. La metà distale porta un’ ornatura fatta di strie cingenti, (©) denticolate, dapprima assai ampie, e poi grado grado più corte; l'apice è foggiato a spatola-cucchiaio (Tav. I, fig. 13 a, 0, 6, di) Le spermateche, in numero di due paia, constano ognuna di un breve canale muscoloso rettilineo, terminato in un piccolo ve- stibolo pure muscoloso, distinto mediante una costrizione dell’ am- polla ovata che si dirige all’ indietro. Il diverticolo digitiforme si origina anch'esso dal vestibolo, oppostamente all’ ampolla, e si avvolge in un ampio giro spirale, dirigendosi dapprima verso la catena gangliare ventrale per poi scostarsene passando — se abba- stanza lungo — sopra al vestibolo. Le spermateche del secondo paio (Tav. I, fig. 14) hanno il diverticolo lungo quanto 1’ ampolla; le altre due l'hanno invece più breve (Tav. I, fig. 15). Loc.: Guinea Portoghese, Bolama, VEXII, 1899. Questa specie è ben distinta da tutte quelle che più le si acco- stano pel complesso dei suoi caratteri. 94 COGNETTI DE MARTIIS Dichogaster princeps n. sp. Nove adulti e sei giovani. CARATTERI ESTERNI. Lunghezza mm. 145-190; diametro 5-6 mm. Segmenti 200-220. Il colore è cenerognolo a bruniccio. La forma del corpo è cilindrica, poco attenuata alle due estremità. Capo pro-epilobo '/,. I segmenti pre-clitelliani sono talora biannulati lievemente alla regione ventrale. Le sefole sono strettamente geminate, disposte nella regione ventrale; davanti all’area genitale le serie di fasci si piegano un po’ all'infuori, ma dietro all'area ripigliano la loro pri- mitiva direzione. A metà del corpo: aa = bc; ab = cd; be = 3 ab; dd = */, perimetro. Il primo poro dorsale trovasi all’ intersegmento °/,. Il clitello s estende sui segmenti 13.° — 20.°; sui primi quattro, 13.° — 16.°, è a cingolo, il limite anteriore è però mal definito. L'area genitale maschile, piatta, nettamente distinta, è di forma qua- drangolare, compresa fra i fasci dorsali (cc) dei segmenti 17.° — 19.° I due solchi seminali sono stretti, estesi da 1/, 17.0 a 1/, 19.° ed hanno labbra un po’ tumide; al 18.° segmento fanno un an- . golo arrotondato, aperto verso |’ interno. Assai più evidenti dei se- minali sono due larghi solchi trasversi già riconoscibili nei gio- vani, disposti nella zona setigera dei segmenti 17.° e 19.°, estesi fino a metà degli intervalli laterali (dc); alla confluenza di questi con 1 solchi seminali trovansi le aperture prostatiche e spor- gono le setole peniali. Infine a metà del 18.° segmento si nota un ’ sottile solco trasverso nell’area genitale, lungo quanto i larghi solchi del 17.° e 19.° La metà anteriore del 17.° segmento ap- pare di tinta gialliccia o perlacea fino circa a metà degli intervalli laterali (dc), ove è limitata da due strette depressioni, mentre all avanti raggiunge il solco intersegmentale !/,,, e all’ indietro il primo largo solco trasverso (Tav. I, fig. 16). I segmenti 21.° — 26.° portano ognuno una papilla biancastra, impari ventrale, estesa fino alle setole ventrali superiori, tranne il 26,° ove la papilla è un po’ più stretta. I pori maschili e femminili sono irriconoscibili all'esame esterno. LOMBRICHI AFRICANI 95 Le aperture delle spermateche sono in numero di due paia, minutissime, disposte agli intersegmenti 7/, e 5/, a metà dell’ in- tervallo fra le due serie di setole ventrali (a !/, ad). CARATTERI INTERNI. Primo dissepimento riconoscibile è 1’ 8 — 9, sottile al pari del 9 — 10. I dissepimenti 10 — 11 a 14 — 15 sono un po’ ispessiti. I due ventrigli muscolosi sono bene sviluppati, e posti davanti al sepimento 8 — 9. Le ghiandole calcifere, reniformi-lobate, sono disposte a paia nei segmenti 15.°, 16.°, 17.°; quelle dell’ ul- timo paio sono un po’ più grosse delle precedenti. L’ intestino medio, sacculato, comincia al 18.° segmento. L’ ultimo paio di cuori è al 12.° segmento. I micronefridi sono allineati in serie longitudinali, alla re- gione postclitelliana se ne contano da otto a dieci per lato ad ogni segmento; quelli più prossimi alla linea ventrale mediana sono di dimensione minore. Sistema riproduttore. — I dissepimenti 9 — 10, 10 — Il e 11 — 12 contraggono delle aderenze alla periferia, onde formano due psewdocapsule seminali periesofagee, la prima al 10°, la seconda all’ 11.° segmento. In queste si contengono testes e padi- glioni. I sacchi seminali sono oblunghi, posti a fianco dello esofago: un primo paio pende nella prima pseudocapsula dal. setto 10 — 11, un secondo paio, di mole un po’ maggiore, pende nel 12.° segmento dal setto 11 — 12. Le prostate sono in numero di due paia, grosse, tubulose , ognuna strettamente aggrovigliata su se stessa a zig-zag. Il tratto distale, muscolare è lungo circa come 1), del tratto ghiandolare, e poco più sottile. Il tratto ghiandolare sporge col terzo mediano nel 18.° segmento attraverso al setto 17 — 18 (o nel 20.° segmento attraverso al setto 19 — 20) e colle due porzioni rimanenti nel 17.° (o nel 19.°) ove trovasi pure il tratto muscolare. In corrispondenza di ogni apertura prostatica trovasi un folli- colo contenente una setola peniale completamente sviluppata. Questa misura mm. 2,3 in lunghezza, mm. 0,06 in diametro a metà, e mm. 0,014 in diametro presso l’ apice. La sua forma è leggermente sigmoide; l’ apice è uncinato. Circa a metà appare un po nodulosa, nel terzo distale mostra un’ornatura fatta di circa 22 lievi intaccature escavate, rinforzate, tranne le più lon- 96 COGNETTI DE MARTIIS tane dall’ apice, da un dente più o meno distinto (Tav. I, fis. 17a e dI. i Al 13.° segmento v'è un paio di grossi ovarì, pendenti dal setto 12 — 13: di fronte ad essi le piccole tube degli ovidotti. Le spermateche sono grosse, formate ognuna da una ampolla ovata o piriforme, e d’un breve canale cilindrico : all’ estremo prossimale di questo s’attacca un diverticolo allungato, cilindrico, terminato in una capocchia uniloculare. (Tav. I, fig. 18). Loc.: Isola Principe, Roca Infante Don Henrique, 200-300 m. s. m. Questa specie è affine a D. congica (Horst) e a D. castanea (Michaelsen), ma da entrambe differisce per la curvatura ad uncino dell’apice delle setole peniali, e per altri caratteri. Dichogaster Gestri n. sp. Un esemplare adulto. CARATTERI ESTERNI. Lunghezza mm. 90; Diametro 4 — 5 mm.; Segmenti 170. Forma cilindrica, sub-tronca alle due estremità. Colore cenerognolo-gialliccio; al clitello cenerognolo-violaceo. Prostomio pro-epilobo !/,; segmenti 6.° — 12.° leggermente triannulati. Alla regione mediana i segmenti sono un po’ care- nati, alla coda triannulato-carenati. ì Le setole sono strettamente geminate, sopratutto dopo il cli- tello} ove: aq) 5 .@0%” abi = Co: i begpoco << a0: dda RE perimetro. I pori degli organi riproduttori non sono riconoscibili. I pore dorsali cominciano non dopo I’ intersegmento 7/,.. Il clitello è a sella; i suoi margini laterali non oltrepassano i fasci dorsali. Occupa i segmenti 1/, 14.° — 19°, e, presso la linea media dorsale, piccola parte del 20.°. L’esemplare tipo non deve essere ancora a completa maturità sessuale. L'area maschile è tumida, quadrangolare, ad angoli spor- genti e arrotondati, estesa sui segmenti 17.° — 19.°, non oltre la linea delle setole dorsali inferiori (c). I solchi seminali, allineati con le setole ventrali interné (a), sono debolmente arcuati in modo da rivolgere la concavità lateralmente; s’ estendono da 1/, ‘ LOMBRICHI AFRICANI 97 17.° a !/, 19, e da essi irradiano alcuni brevi e lievi solchi se- condari. (Tav. II, fig. 19). CARATTERI INTERNI. I dissepimenti 10-11 a 13-14 sono molto robusti; i dissepimenti 9-10 (sottile), 10-11 e 11-12 sono fra loro accollati alla periferia. I due ventrigli muscolosi sono bene sviluppati; le ghiandole calcifere, reniformi-lobate, sono in numero di tre paia, disposte ai segmenti 15.° 16.° 17.°; quelle del primo sono alquanto più piccole delle altre, quelle del terzo paio un po’ più spesse di quelle del secondo. L’ ultimo paio di cuori trovasi al 12.° segmento. Dopo il clitello si contano, per ogni segmento, circa 12 micro- nefridi per lato, disposti fino a poca distanza dalle linee mediane dorsale e ventrale: i micronefridi non sono allineati in serie longitudinali. Sistema riproduttore. — Testes e padiglioni sono al 10.° e 11.°, inclusi in pseudocapsule dovute a saldatura periferica dei dissepimenti (v. sopra). I sacchi seminali sono piccoli, reniformi allungati, pendono nell’11.° e 12.° segmento dal setto anteriore. Gli ovarî mediocri, sono al 13.°; nel 14.° non pendono ovidotti. Di prostate ve n° ha due paia: quelle del primo paio hanno in complesso volume più che doppio di quelle del secondo paio. Ogni prostata è tubulosa, strettamente e irregolarmente rag- gomitolata su se stessa; ciò è sopratutto accentuato nelle prostate del primo paio, le quali attraversano il setto !/,g in modo da sporgere nel 17.° segmento con i due tratti estremi; analoghi rapporti contraggono lef prostate del secondo paio col setto 1°/,5. Il tratto muscolare è ben distinto e mediocremente allungato, pur essendo più breve del tratto ghiandolare. In prossimità del 18.9, segmento ove trovansi i pori maschili, i canali deferenti appaiono su ciascun lato avvolti da un’unica guaina muscolare (? fusi in un solo canale) robusta, onde risulta un tubo spesso, che s’attenua un po’ nel 18.° segmento. In corrispondenza di ogni apertura prostatica, al 17.° e 19.9, trovasi un follicolo, trattenuto alla parete laterale del corpo da un robusto muscolo retrattore. Ciascun follicolo contiene tre o quattro setole peniali, di cui una o due completamente svilup- pate (lunghezza mm. 1.35, spessore mm. 0,0125 presso la base, mm. 0.0075 a metà, mm. 0,0012 all’apice estremo). Le setole Ann. del Mus. Civ. di St. Nat. Serie 3.2, Vol. IV (20 Novembre 1908). 7 98 COGNETTI DE MARTIIS peniali sono debolmente arcuate nel tratto medio, piu curve alla base, e più ancora (nella stessa direzione) all’apice, ove sono foggiate a uncino anellare. Sul quarto distale, fino a poca distanza dall’apice, si nota un lievissimo ondeggiamento, e una ornatura fatta di circa 40 pic- cole escavazioni semilunari disposte senza ordine (Tav. II, fig. 20 CRI) Le spermateche sono in numero di due paia; la loro ampolla è ovale, alquanto più grossa in quelle del secondo paio; il canale è cilindrico, ma lascia scorgere nel suo interno, all’ estremo pros- simale, una dilatazione e in cui sbocca il diverticolo. Questo appare all’esterno come una piccola escrescenza tuberco- lare; il suo lume è diviso in 3-4 piccoli loculi (Tav. II, fig. 21). oc.: Congo Francese, Fernand Vaz. VIII-IX, 1902. Questa specie è affine a D. modesta Michlsn (9 pag. 446), da cui tuttavia differisce per la maggiore lunghezza e curvatura delle setole peniali, per la posizione delle prostate, e pel numero di micronefridi ad ogni segmento. Parassiti. — Fra i muscoli retrattori del bulbo faringeo trovai dei piccoli Nematodi, maschi e femmine, adulti. Dichogaster insulsa n. sp. Due esemplari adulti, un giovane. CARATTERI ESTERNI. — La lunghezza varia da 48 a 51 mm. il diametro, alla regione mediana, è di mm. 3 -3,5. Il numero dei segmenti è di 117 nell’esemplare più lungo, di 145 nel piu corto. | Il colore è cenerognolo-bianchiccio, più chiaro al clitello; lungo la linea mediana dorsale; dietro al clitello scorre un’ esile striscia di tinta oscura. Capo pro-epilobo +/,. Le sefole sono strettamente geminate, avendosi a metà del corpo: aa ==") ab; bei= Plabsbe ==" cd va poco, Gad dd poco > al, sul Il primo poro dorsale trovasi all’intersegmento °/,. Il clitello è a cingolo, tumido, esteso sui segmenti 13.0 -19.0; alle regioni laterali e dorsale non si riconoscono i solchi interseg- LOMBRICHI AFRICANI 99 mentali. L'area genitale ha tinta perlacea e forma in complesso quadrangolare ad angoli ampiamente arrotondati, alquanto ristretta a metà del 18.° segmento, ove sconfina di poco dalle linee delle setole ventrali esterne (2); il suo margine anteriore è poco discosto dall’intersegmento ‘8/,,, il posteriore coincide coll’intersegmento 1°/,,. I solchi seminali, contenuti nell’area genitale, sono dritti, disposti nella direzione delle setole ventrali interne (a), estesi da 1/, 17.9 a */, 19.9, limitati dal lato esterno da ‘un sottile cordon-. cino bianchiccio. Agli estremi dei solchi trovansi i pori prosta- tici (Tav. II, fig. 22). Sono riconoscibili all’ esame esterno le aper- ture delle spermateche, in un paio a ciascuno degl’ interseg- menti ‘/, e $/,, in forma di piccole fessure trasverse, a labbra tumide, allineate coi fasci ventrali. CARATTERI INTERNI. | I due ventrigli, debolmente muscolosi, sono posti davanti al primo setto, che separa i due segmenti 7.° e 8.°. I sepimenti 10-11, 11-12, 12-13, 13-14, sono leggermente ispessiti. Le ghiandole calcifere, reniformi, mamillonari, hanno uguale dimensione: sono in numero di tre paia, distribuite ai segmenti eten LZ. I micronefridi non sono allineati in serie longitudinali: dopo il clitello se ne contano 5 —7 per lato in ogni segmento; quelli più prossimi alla catena gangliare ventrale hanno dimensione al- quanto minore. Apparato riproduttore. — Ai segmenti 10.° e 11.° trovasi ri- spettivamente un paio di ¢estes liberi, assieme ai padiglioni cigliati. Non potei riconoscere, all’ esame con la lente, alcuna traccia di sacchi seminali. Nel 13.° pende un paio di grossi ovari; nel 14.°, dal setto anteriore, un paio di ovisacchi. Sono presenti due paia di prostate: il primo è disposto attra- verso il setto !"/,;3 per modo da sporgere nel 18.° segmento col tratto medio della porzione ghiandolare, mentre il rimanente si contiene nel 17.°; analoghi rapporti contrae il secondo paio di pro- state col setto !9/,,- Ogni prostata è diretta lateralmente al tubo digerente, ed è un po’ ripiegata su se stessa: il tratto ghiando- lare è lungo circa il doppio del tratto muscolare e ‘alquanto più spesso. i Accanto ad ogni poro prostatico, s’ apre un follicolo contenente Re ee, a A UN Lt 100 COGNETTI DE MARTIIS una setola peniale. Questa misura mm. 1,3 in lunghezza e, a metà, mm. 0,035 in diametro; è curva soltanto alle due estremità e nello stesso senso. Sul quarto distale, fino a poca distanza dal- l’apice, porta un’ornatura fatta di parecchi minutissimi denti acuti, non sporgenti, che si mutano, verso |’ apice in pochi denti assai robusti, smussati, e disposti a paia (Tav. II, fig. a e 0). Le spermateche constano di una piccola ampolla oblunga , nettamente distinta dal canale mediante una strozzatura, cui segue una parte rigonfia, a parete poco ispessita, che si continua in un tratto cilindrico dritto, più allungato, con parete robusta, musco- losa. Alla parte rigonfia s’attacca un diverticolo cilindrico, disposto | parallelamente al canale, e terminato in una dilatazione unilocu- lare a mo’ di capocchia (Tav. IL, fig. 24). Loc.: Congo Francese, Fernand Vaz, VII-IX, 1902. Questa specie, per la forma delle spermateche, per la forma e l’ornatura delle setole peniali, e per altri caratteri si scosta dalle specie più affini: D. nana (Eisen), D. mundamensis (Michlsn), D. ernesti (Michlsn), D. castanea (Michlsn), D. congica (Horst). Dichogaster thomeana n. sp. Tre esemplari giovani. CARATTERI ESTERNI. Lunghezza mm. 50 - 60; diametro mm. 2,5 - 3. Segmenti 140 - 145. La forma del corpo è cilindrica, poco attenuata alle due estre- mità. Il colore è bruniccio sul dorso, cenerognolo ventralmente. Il prostomio, mediocre, incide per breve tratto (*/;) il primo segmento, rimanendone distinto (capo pro-epilobo 1/,). Le setole sono geminate e disposte nella regione ventrale. La geminazione si fa un po’ lassa nella regione caudale. Così, a meta del'icompo si ha: aa: = bes gaia biabipoco — cd da:— a a0; dd = circa ?/, perimetro. Invece al 7.°-ultimo segmento, pur ri- manendo:;/ aa = be; am —> ab vst tha, inoltre: stabi cai; dd = circa */, perimetro. Alla regione caudale le setole sono più robuste che altrove. ic. LOMBRICHI AFRICANI 104 Il clitello non è ancora formato; appare invece distinta l’area genitale, estesa sui segmenti 17.°, 18.°, 19.°, quadrangolare, a mar- gini laterali concavi. I quattro angoli sono occupati da altrettante papille rotonde, rilevate, al cui centro trovasi un poro prostatico, che corrisponde alla setola ventrale esterna (0) del 17.° 0 19.° segmento. o I solchi seminali congiungono su ciascun lato i pori prostatici, e sono fortemente convessi verso la linea mediana ventrale, inoltre sono fiancheggiati ciascuno da due leggeri cordoncini ghiandolari (Lavf-H3:fi0:25 Le aperture delle spermateche, in numero di due paia, sono agli intersegmenti */, e */,, allineati con i fasci ventrali. --Primo poro dorsale !°/,,. CARATTERI INTERNI. Primo dissepimento visibile è il 9 - 10, posto dietro il 2.° ven- triglio. Soltanto i dissepimenti 10 - 11 a 13 - 14 sono un po’ ispes- siti: gli altri sono sottili. I due ventrigli muscolosi sono bene svi- luppati. Le ghiandole calcifere, in numero di tre paia, sono distribuite nei segmenti 15.°, 16.°, 17.°; quelle del primo paio hanno mole minore. | L’ ultimo paio di cuori è al 12.° segmento. Nella regione postclitelliana si contano sei micronefridi per lato ad ogni segmento: su ciascun lato i micronefridi sono regolar- mente allineati. Sistema riprodutiore. — Ai segmenti 10.° e 11.° trovansi capsule seminali ipoesofagee, munite di alcuni lobi bianchicci. I sacchi seminali pendono dal setto 10-11 nell’11.°, e dall’11-12, nel 12.° segmento: quelli del primo paio sono grossi, racemosi, pieni di prodotti seminali, che ne rigonfiano i lobi; quelli del 12.° sono pure racemosi, ma vuoti. Ciò si ripete in tutti e tre gli esemplari esaminati. Le prostate sono tubulose, in numero di due paia. Quelle del primo paio, pur appartenendo al 17.° segmento, aderiscono per lungo tratto della loro porzione ghiandolare al setto 17 - 18; ana- logamente quelle del secondo paio al setto 19 - 20. Rimangono li- beri i tratti prossimali a fondo cieco. Il canale efferente, musco- lare, delle prostate s’ ingrossa un po’ verso |’ apertura esterna ed 102 COGNETTI DE MARTIIS é rettilineo: e equivale in lunghezza a circa !/, del tratto ghiando- lare, che è più spesso, e ripiegato a zig-zag. In corrispondenza di ogni poro prostatico sbocca un follicolo contenente una sola sefola peniale. Questa presenta una prima curvatura presso la base, una seconda verso I’ apice: entrambe nella medesima direzione. L’ apice è debolmente arcuato in dire- zione opposta. L’ ornatura occupa il quarto distale della setola, e consta di leggere escavazioni semilunari, e di una ventina di denti più o meno robusti, questi ultimi accumulati specialmente presso la punta. Dimensioni: lunghezza mm. 1,2 - 1,7; spessore alla base mm. 0,7-0,3; spessore, sotto ai grossi denti, mm. 0,035; lunghezza di un grosso dente mm. 0,008 a 0,012; spessore basale di un grosso dente mm. 0,01 a 0,012; lunghezza del tratto apicale privo di ornatura mm. 0,052 (Tav. II, fig. 26). Le spermateche, in numero di due paia, ricordano moltissimo quelle figurate da MicnaeLsey (1902, Mt. Mus. Hamburg XIX) per Dich. Greeffi Mich. Il canale muscolare, breve e tozzo, s’allarga in una porzione pure muscolare, cui s attaccano oppostamente : l’ampolla tondeggiante, grossa il doppio, diretta all’ indietro, e il diverticolo diretto all’ avanti. In quest’ ultimo si distingue una porzione assile, ispessita alla base, da cui pendono tre o quattro lobi sub-ovali, bianchicci, di varia grandezza, uno dei quali sta all’ estremità del diverticolo. Ampolla e diverticolo mostrano una lieve torsione a spirale (Tav. II, fig. 27). Loc.: Isola Sao Thomè, Ribeira Palma, 400- 600 m.*/m, VIII, 1900. Questa specie è molto affine a D. Greeffi Mich., ma ne diffe- risce nettamente per la forma delle setole peniali, pel numero dei micronefridi ai segmenti postclitelliani, oltrechè per altre caratte- ristiche. Dichogaster pooensis n. sp. Un esemplare giovane, privo di coda. CARATTERI ESTERNI. Lunghezza 32 mm.; Diametro 4 mm.; Segmenti 64 (esem- plare incompleto). Forma: depressa; estremità anteriore brevemente conica. Il colore è cenerognolo-gialliccio. LOMBRICHI AFRICANI 103 Capo pro-epilobo !/,; i segmenti postclitelliani presentano una lieve carena che sorregge le setole. Le setole sono strettamente geminate; a metà del corpo: aa poco minore. divbc; aa = 7/, ab; ab = cd; dd =?/, perimetro. Il primo poro dorsale trovasi all’ intersegmento °/,. Il clitello è vagamente accennato dalla tinta bruniccia. alle regioni dorsale e laterali dei segmenti 13.° — 20.°. L’ area genitale è ancora indistinta. I due solchi seminali sono convessi verso la linea mediana ventrale, brevi, estesi dalle setole ventrali inferiori (a) del 17.° alle corrispondenti del 19.° segmento. Alle loro estremità trovansi le aperture delle prostate, e i fascetti di setole peniali. Pori maschili e femminili invisibili. Le aperture delle spermateche corrispondono a due paia di macchiette bianchicce disposte agl’ intersegmenti ‘/, e */,, poco esternamente alle linee occupate dalle setole ventrali inferiori (a). CARATTERI INTERNI. Primo dissepimento riconoscibile è il 7 — 8, sottile, al pari dei tre che seguono, 8 — 9a 10 — 11. I dissepimenti 11 — 12 a 13 — 14 hanno mediocre spessore. I due ventrigli muscolosi sono entrambi davanti al primo dissepimento, e riferibili ai segmenti bere ctu Le ghiandole calcifere, in forma di fagiolo, pendono dai lati dell’ esofago nei segmenti 15.°, 16.°, 17.°, complessivamente in numero di tre paia. Quelle del terzo paio hanno mole un po’ minore delle precedenti. Ultimi cuori al 12. Nella regione postelitelliana si contano, su ciascun lato, da 5 a 7 micronefridi per segmento, non disposti in serie longitudi- nali parallele: quelli più prossimi alla linea mediana ventrale sono più piccoli degli altri. Sistema riproduttore. — Ai segmenti ‘10.° e 11.° trovai delle masse spermatiche libere, onde ritengo siano presenti due paia di testes non avvolti da capsule seminali. I sacchi seminali sono rispettivamente in un paio all’ 11.° e al 12°, piccoli, racemosi, pendenti dal setto anteriore, contro cui sono schiacciati. Le prostate sono tubulose, in numero di due paia, disposte nei segmenti 17.° e 18.°; la porzione ghiandolare, ripiegata a zig- zag, aderisce per buon tratto al setto posteriore, rimanendo libero l'estremo prossimale. Il canale muscolare delle prostate è dritto, 104 COGNETTI DE MARTIIS piu sottile e più corto della porzione ghiandolare, ma un po’ in- grossato verso |’ apertura esterna. Le setole peniali sono tutte dello stesso tipo, raggruppate in quattro fascetti in corrispondenza delle aperture delle prostate: in un fascetto ne contai tre, di cui una sola a completo sviluppo, lunga mm. 1,3, spessa alla base mm. 0,023, a metà mm. 0,011, presso l’apice mm. 0,005. La base é fortemente inarcata (dritta nelle setole giovani), l'apice nettamente piegato a uncino curvo. Il tratto distale, per una lunghezza di circa mm. 0,3, e fino a mm. 0,04 dall’ apice, porta un’ ornatura fatta di molte piccole impressioni arcuate, concave verso l’ apice, più fitte in vicinanza di questo. Poco oltre la metà della setola, là dove l ornatura è lassa, si notano alcune brevi ondulazioni (più evidenti nelle setole giovani), e al terzo distale una lievissima ripiegatura sigmoide (Tav. II, fio. 28 a e BD). Di spermateche ve n’ha due paia all’ ntersegmento 7/ e 5/,. Ognuno di questi organi consiste di un brevè e tozzo canale che conduce in una porzione mediana, a parete muscolare spessa: da questa si prolunga all'indietro 1’ ampolla peduncolata, sporgente attraverso al setto nel segmento che segue (8.° o 9.°). Al confine tra il canale e la porzione mediana s'inserisce un diverticolo, pure peduncolato, il quale mostra una piccola gibbosità, indizio di un loculo accessorio oltre al principale. (Tav. II, fig. 29). Loc.: Isola Fernando Poo, Musola, 500 — 700 m. s. m., III — 1902. Questa specie mostra maggior rassomiglianza con D. Greejfi e D. monticola di Michaelsen, ma se ne stacca per la ornatura delle setole peniali, e, dalla seconda, per la forma delle spermateche. Dichogaster Feae n. sp. Due esemplari, uno dei quali adulto; questo usai per la se- guente descrizione, CARATTERI ESTERNI. Lunghezza 75 mm.; Diametro 5 mm.; Segmenti 173. Il colore è cenerognolo, La forma è cilindrica; la regione caudale è un po’ ingrossata, e, all’ estremità, quasi semisferica; il tratto anteriore è conico. LOMBRICHI AFRICANI 105 Il prostomio è piccolo; il suo processo posteriore, stretto, in- cide per metà il primo segmento, rimanendone distinto (capo pro- epilobo 1/,). | Le sefole sono geminate strettamente. Alla regione mediana del corpo la geminazione è massima, cioè: aa = 5 ab; aa poco > bc; be = 4 ab; dd = circa 8/, perimetro. Al clitello la. ge- minazione, specialmente delle setole ventrali, è più lassa. (Tav. II, fig. 30). Il clitello è a sella, arrestandosi ai fasci dorsali; s’ estende sui segmenti 13. — 23. K un po’ tumido, e non vi si ricono- scono quasi più i solchi intersegmentali. L’ area genitale maschile è distintissima, quasi quadrata, non sollevata nè depressa. La delimitano quattro solchi che si toccano con le estremità. I due laterali, solchi seminali, sono allineati con le setole ventrali superiori (0), e s’ estendono da circa !/, 17.° a circa !/, 19.°: nel tratto compreso nel 18.° segmento appaiono un po’ arcuati in modo da rivolgere la convessità all’ area genitale. Il solco che limita l’area all’ avanti è rettilineo, e posto dietro alle setole del 17.°; infine il solco posteriore, pure rettilineo, trovasi alquanto all’avanti delle setole del 19.°. L'area genitale è percorsa da un tenue solco longitudinale mediano: ai lati di questo, quasi in corrispondenza degl’ intersegmenti '7/,, e !5/,3, trovansi quattro papille puntiformi, nere, circondate ognuna da un anel- lino biancastro, allineate con le setole ventrali inferiori (a) (‘). (Tav. II, pag. 30). | I pori maschili trovansi all’ intersegmento */,,, nei solchi se- minali; i 4 pori prostatici sono alle estremità di questi solchi. Le aperture delle spermateche sono in numero di due a ciascuno degli intersegmenti ‘/, e */,, allineate coi fasci ventrali. Non sono riconoscibili all’ esame esterno. Il primo poro dorsale trovasi all’ intersegmento */,. CARATTERI INTERNI. - I due dissepimenti 11-12 e 12-13 sono mediocremente spessi; un po’ ispessiti sono pure i setti 10-11 e 13-14, gli altri sono sottili. I due ventrigli muscolosi sono bene sviluppati. Le ghiandole calcifere, reniformi, sono in numero di tre paia, distribuite nei (1) Nell’esemplare giovane, ancora privo di clitello, l’area genitale è più rico- noscibile, ma vi mancano il solco longitudinale mediano e le quattro papille. 106 COGNETTI DE MARTIIS segmenti 15.°, 16.°, 17.°; quelle del primo paio sono un po’ più piccole delle altre. Gli ultimi cuori grossi sono al 12.° segmento; al 13.° trovasi un paio di anse sottili cilindriche. Nella regione postclitelliana si contano da 12 a 16 microne- fridi per lato e per segmento, distribuiti fino a poca distanza dalla linea mediana dorsale e dalla catena gangliare ventrale: i tre o quattro più vicini a quest’ ultima sono piccolissimi. I micro- nefridi non sono allineati in serie longitudinali parallele. Sistema riproduttore. — Al 10.° e 11.° segmento trovansi delle masse spermatiche libere. Dal setto 11-12 pende nel 12.° segmento un paio di sacchi seminali tubulosi, originati ventral- mente all’esofago, e diretti verso il dorso. Non potei precisare se all’ 11.° segmento vi sia un paio di sacchi seminali pendenti dal setto 10 - 11. Al 13.° segmento trovasi un paio di grossi ovari. Le prostate sono tubulose, in numero di due paia. Il tratto muscolare è lungo quanto !/, del tratto ghiandolare. Quest'ultimo sporge con le due estremità nel 17.° (o 19.°) segmento, e con la porzione mediana nel 16.° (o 20.°) attraverso al setto 17 - 18 (0 19 - 20): è ripiegato ad ansa su se stesso. In ogni apertura prostatica confluisce un follicolo contenente due o tre setole peniali. Di queste una è completamente svilup- pata; essa misura mm. 2,16 in lunghezza, e in diametro: mm. 0,015 presso la base, mm. 0,01 a metà, mm. 0,0005 alla punta. La base è fortemente arcuata; pure arcuato, ma in grado assai mi- nore, è il tratto mediano; il tratto distale mostra qualche lieve ondulazione, e termina in punta estremamente sottile. Il tratto ondulato mostra, fino a poca distanza dalla punta al- cuni piccolissimi denti, non sollevati, diretti verso la punta (Tav. II, New ed, ae.0). Alle quattro papille dell’ area genitale, ricordate nei caratteri esterni, corrispondono quattro accumuli ovoidali di cellule ghian- dolari lungamente clavate, che s’ intercalano con I’ estremità sot- tile alle cellule dello strato epidermico. Pochi altri organi consi- mili trovansi pure nell’ area genitale, ma non dànno luogo a pa- pille riconoscibili dall’ esterno. Le spermateche sono in numero di due paia, di volume me- diocre. L’ ampolla è ovale-allungata , il canale muscolare, netta- mente distinto, è lungo quanto metà o un terzo dell’ ampolla, e porta, a poca distanza dall’ estremo distale, un piccolo diverticolo LOMBRICHI AFRICANI 107 tondeggiante costituito di 1 - 4 loculi. Per le spermateche del primo paio trovai 4 loculi a destra, 3 a sinistra; per quelle del secondo paio 1 loculo a destra, due a sinistra (Tay. VII, fig. 32). Loc.: Isola S. Thome, Ribeira Palma 400-600, m. s. m. Per il complesso dei caratteri delle setole peniali, delle sper- mateche, e dell’area genitale Dich. Feae. ditferisce dalle varie specie più affini. Subfam. OCNERODRILINAE. Diaphorodrilus Doriae n. gen., n. sp. Due esemplari adulti e un giovane. CARATTERI ESTERNI. L’ esemplare adulto più grosso misura 60 mm. in lunghezza, 3 mm. in diametro, e consta di 140 segmenti; l’ adulto più pic- colo è lungo 53 mm., spesso mm. 2,5, e consta di 115 segmenti. Le due estremità hanno colore gialliccio; il tratto mediano appare di tinta cenerognola poiché la parete del corpo, alquanto sottile, lascia trasparire la massa oscura intestinale. Il corpo ha forma cilindrica, rettilinea o quasi. L’ estremo ce- falico è brevemente conico, |’ estremo caudale è conico-arrotondato. Il tratto mediano mostra talvolta una lieve depressione in senso dorso-ventrale. Il capo è pro-epilobo. 11 prostomio è breve, il suo largo pro- cesso posteriore incide quasi per metà il primo segmento. I seg- menti sono poco più allungati alle due regioni cefalica e caudale che altrove; non appaiono mai biannulati. Le setole sono strettamente geminate; alla regione cefalica l'intervallo mediano ventrale (aa) è uguale al laterale (dc), ma nella regione mediana aa = ?/; bc. Gl intervalli ab e cd sono ovunque fra loro uguali; l'intervallo mediano dorsale (dd) è pressoché uguale a metà del perimetro ('). Alla coda la gemina- zione è un po’ lassa. Le setole hanno tutte quante forma debolmente sigmoide, e (1) A metà del corpo : aa = 253 ab = cd = 7; be = 30; dd = 100. \ 108 COGNETTI DE MARTHUS nodulo distinto un po’ spostato verso la punta libera; questa porta poche lievissime scalfitture trasverse (Tav. II, fig. 33). Le setole ventrali superano in lunghezza le dorsali di 2 a6 g, ma le uguagliano in grossezza; alla coda tutte le setole aumen- tano leggermente di lunghezza e spessore (1). Il clitello è a sella, esteso sui segmenti !/, 13.° — 19.°; occupa l’ intervallo mediano dorsale (dd), è leggermente tumido, ed ha tinta biancastra. i Già negli esemplari ancora sprovvisti di clitello appare un’ area genitale maschile un po’ tumefatta, gialliccia, che si fa ben evi- dente negli adulti. Questa ha forma ovale: l’asse minore coincide con la linea mediana del corpo: sul 17.° segmento, ove la sua larghezza è massima, raggiunge quasi i fasci dorsali; i suoi mar- gini anteriore e posteriore raggiungono, nell’ intervallo mediano, gl’ intersegmenti 15/,, e '/,,. Nell'area genitale non sono ricono- scibili i solchi intersegmentali; sono invece ben visibili due larghi solchi seminali grigi, che decorrono a fianco dei fasci ventrali, esternamente ad essi, partendo da quelli del 16. segmento per raggiungere il margine posteriore dell’area. A metà del 17.° i due solchi sono curvati ad angolo, con vertice diretto lateralmente; all’ avanti e all’ indietro dell’ angolo sono arcuati in modo da. ri- volgere la convessità verso ‘la linea mediana ventrale, ma presso i fasci ventrali del 16.° s’incurvano debolmente in senso opposto, cioè verso quei fasci medesimi. (Tay. II, fig. 34). Pure evidente, sia negli adulti che nei giovani, è una larga papilla quadrangolare, bianchiccia, tumida, estesa dall’ interseg- mento !/,, fino a poco oltre la metà del 23.° segmento, ad oc-- cupare il tratto medio ventrale non oltre i fasci ventrali. (Tav. II, fig. 34). Ai due estremi dei solchi seminali sopra ricordati trovasi un poro prostatico, posto quindi ‘accanto (esternamente) ad ogni fascio ventrale del 16.° e del 18.° segmento; un terzo poro prosta- tico trovasi in ogni solco in corrispondenza dell’ angolo accanto ai fasci ventrali del 17.° Complessivamente si contano tre paia di pori prostatici. I pori maschili, invisibili al pari dei prostatici, ma allineati con questi, sono posti in corrispondenza dell’ intersegmento '/,,. (1) Setola ventrale dell’ 8.°: lunghezza mm. 0,34, spessore mm. 0,02: dorsale del- 1°8.°: lunghezza mm. 0,28; ventrale della coda lunghezza mm. 0,4. LOMBRICHI AFRICANI 109 I pori femminili, ancor essi invisibili, trovansi al 149 seg- mento, su ciascun lato a meta dell’ intervallo tra l’intersegmento 13/,, e le setole ventrali superiori (0). Di aperture delle spermateche ve n° ha un paio a ciascuno dei segmenti 7.°, 8.°, 9.°, poco lungi dal margine anteriore, in direzione delle setole ventrali inferiori. (a) Sono irriconoscibili al- l’esame esterno. I nefridiopori, anch’ essi irriconoscibili, sono presenti, a par- tire dal 3.°, presso il margine anteriore di ogni segmento; dal 3 ° al 6.° trovansi poco esternamente alla linea occupata dalle setole dorsali superiori (d), al 7.° e 8.° su quella linea, in seguito poco internamente ad essa. I pori dorsali non sono visibili; dall’ esame di un preparato di cuticola potei riconoscere che si presentano a partire dall’ in- tersegmento °/, (? 4/,). CARATTERI INTERNI. Il primo dissepimento è sottilissimo: separa il 4.° dal 5.° seg- mento. Seguono quattro dissepimenti ispessiti, cioé dal 5-6 all’ 8-9; pure ispessiti, ma in grado minore, sono i dissepimenti 9-10 a 11-12. La massa delle ghiandole septali si protende fino entro al 5.°.segmento. Mancano affatto ventrigli muscolosi ; l’ esofago giunge fino al dissepimento 12-13, dopo il quale comincia l'ampio intestino medio. A fianco dell’ esofago s’ attaccano nel 9.° segmento le due ghiandole calcifere, ovali, un po’ depresse, dirette in avanti: si continuano luna coll’ altra attraverso la parete ventrale del- l’esofago. Le ghiandole calcifere sono separate dai nefridi. Al 10° e 11.° segmento trovasi rispettivamente un paio di grossi Cuori. | Sistema riproduttore. — Sono presenti due paia di testes, liberi, con i rispettivi padiglioni, al 10.° e 11.°. Nell’ 11° seg- mento pendono dal setto anteriore, ai-lati dell’ esofago un primo paio di mediocri sacchi seminali racemosi; un secondo paio, si- mile, pende nel 12.° segmento, pure dal setto anteriore. Gli ovarî sono al 13. segmento, fronteggiati dalle tube degli ovidotti. Le prostate sono in numero di tre paia, tubulose, di lunghezza decrescente dal primo al terzo paio: la loro massa complessiva s estende circa dal 15.° al 20.° segmento, potendosi però insinuare 110 COGNETTI DE MARTIIS fino al 12.°. Le singole paia appartengono ai segmenti 16.°, 17.°. e 18.°. Ogni prostata consta di un lungo tratto ghiandolare, bianco, ripiegato irregolarmente, e di un tratto distale, sottilissimo, lungo quasi 1 mm.; la parete del primo appare formata di uno strato di alte e grandi cellule ghiandolari che limitano un lume angusto, la parete del secondo è priva di tali cellule, ma percorsa da esili fibre muscolari. (Tav. II, fig. 35). I vasi deferenti, su ciascun lato del corpo, si fondono soltanto nel 16.° segmento, presso il poro maschile, posto all’ intersegmento 16/,;, passando accanto alle prostate, esternamente ad esse. (Tav. II, fig. 36). L’ epidermide in LL... del clitello, dell’area maschile, e della papilla ventrale postclitelliana, mostra assai sviluppate in altezza le cellule ghiandolari. Le spermateche sono in numero di tre paia, distribuite nei segmenti 7.°, 8.° e 9.°: ogni spermateca consta di una grossa am- polla subsferica, a parete sottile, limitata all’ interno da uno strato di cellule ghiandolari alte e sottili; dall’ ampolla s origina il ca- nale muscoloso, dapprima esile e poi grado grado più spesso e ripiegato su se stesso, lungo circa una volta e Mezzo l’ ampolla. (Tav. Il, fig. 37). Loc.: Isola Fernando Poo, Basile. Il nuovo genere Diaphorodrilus (1), istituito per la specie di Fernando Poo, si stacca nettamente dagli altri sei generi della sub-famiglia Ocnerodrilinae. Alcuni dei suoi caratteri distintivi esorbitano dai limiti assegnati alla intera sotto-famiglia nella mo- nografia di MicnaeLseyn « Oligochaeta » Das Tierreich Lief. 10, p. 368): così i caratteri forniti dalle spermateche. Il carattere « Samentaschenporen, wenn vorhanden, 1 oder 2 Paar, aut « Intsegmtf. 7/, und 5/, oder einer derselben », tanto diffuso in tutta quanta la famiglia Megascolecidae, e prima dora rimasto senza eccezione in seno alla sub-famiglia Ocnerodrilinae, non è È . . è . . . : > x applicabile a Diaphorodrilus Doriae, specie che d'altronde è indissolubilmente legata agli Ocnerodrilini per tutto un e di particolarità “uh e morfologiche. Un secondo carattere degno di nota nel nuovo genere Diapho- (1) Si apopos — differente. LOMBRICHI AFRICANI 111 rodrilus è fornito dalla posizione delle prostate del primo paio, e relativi pori, al 16.° segmento, come non si osserva in alcuno degli altri Ocnerodrilini finora noti. Converrà quindi modificare la diagnosi michaelseniana. La diagnosi del genere Diaphorodrilus può per ora formularsi in questo modo, onde poterla mettere a confronto con quella dei generi affini : « Pori maschili all’intersegmento !/,,, pori prostatici tre « paia, ai segmenti 16.°, 17.°, 19.°. Ventriglio muscoloso assente ; « ghiandole calcifere al 9.°. Spermateche tre paia, al 7.°, 8.9, 9.° « segmento, aperte davanti ai fasci ventrali, prive di diverticoli « all’ apertura; olandrico ». Tale diagnosi potrà subire qualche modificazione con la sco- perta di altre specie, ma in essa mi pare abbiano maggior valore sistematico 1 caratteri più sopra ricordati e trascritti in negretto. La posizione dei pori delle spermateche davanti ai fasci ventrali si ripete nei Diplocardiinae, in particolare nel genere Diplo- cardia. Il genere. Gordiodrilus sembra essere quello cui maggior- mente s’ accosta il genere Diaphorodrilus. Ocnerodrilus (0cn.) occidentalis EISEN. 1900: 0. (0.) 0.,. Micnaztsen, Oligochaeta, in: Das Tierreich, Lief. 10, pae. 377. 1907. O. (0.) 0., Micnagnsen, Olig. Madagaskar , Comoren, in: Voeltzkow-Reise (1903-1905), vol. 2, pag. 47. Due esemplari adulti. Loc.: Isole del Capo Verde, S. Thiago, II, 1898. Nematogonia panamaensis (EISEN). 1900. N. p., Micnartsey, Oligochaeta, in: Das Tierreich, Lief. 10, pag. 376. 1903. N. p., MicnaeLsen, Westafrikanische Olig., in: Arkiv for Zool., vol. 1, pag. 163. n 1903. N. p., Micuartsey, Olig. von Ceylon ecc., in: SB. Bohm. | Ges., vol. 40, pag. 16. 112 COGNETTI DE MARTIIS 1906. N. p., CoenertI, Olig. Neotrop., in: Mem. R. Acc. Se. To- rinosisez: 02) vol-50, pa 208, Un esemplare adulto. Loc.: Isola Fernando Poo, Basilé, 400 - 450 m. s. m. IX, 1900. Subfam. EUDRILINAE. Sect. Hudrilacea. Eudrilus eugeniae (KINB.). 1900. E. e., Micnaesen, Oligochaeta, in: Das Tierreich, Lief. 10, pag. 402. Venti esemplari adulti e quindici giovani. Loc.: Isole del Capo Verde, Brava, 400-700, VII, 1898; Is. S. Thome: Agua Izé, 400-700 m. s. m., XI, 1900, Vista Alegre, 200-300 m. s. m., IX- X, 1900; Is./Fernando Poo, Basilé, 400-600 m. s. m , VIII —IX, 1900. Parascolex Rosae MICHLSN. 1900. P. r., Micnartsen, Oligochaeta, in: Das Tierreich, Lief. 10, pag. 403. 1902. P. R., Micuasrtsen, Olig. deutsch. Tiefsee-Exped., in: Wiss. Ergebn. deutsch. Tiefsee-Exped. (1878-1893), vol. II, pag. 154. 1903. P. R., MicnasLsen, Westafrikanische Olig., in: Arkiv for Zool., vol. 1, pag. 166. Tre esemplari adulti e nove giovani. Loc.: Is. Fernando Poo, Basilè 400 m. s. m. VIII-IX, 1901; Is. Principe, Baia de S. Carlos, XII, 1901; Camerun, Buea, 800-1200 m. s. m., XII, 1901. Fam. GLOSSOSCOLECIDAE. Subfam. GLOSSOSCOLECINAE. Pontoscolex corethrurus (FR. MULL.). 1900.- P. dI Micnaetsev, Oligochaeta, in: Das Tierreich, Lief. 10, pag. 425. LOMBRICHI AFRICANI 113 1906. P. c., Coenertr, Gli Olig. neotrop., in: Mem. R. Acc. Se. Torino,. ser. 2°," volb0x pag: 170. Cinque esemplari @iovani. | p 5 Loc.: Isole del Capo Verde, Igreja, VI, 1898, . Brava 400-700 m. s. m., VIII, 1898. Fam. LUMBRICIDAE. Kiseniella tetraedra typica (Sav.). 1900. Z. #. (£.), MrcrwaeLsen, Oligochaeta, in: Das Tierreich, Lief. 10, pag. 473. 1903. £. ¢. (6), Coayertr, Lombrichi Alpi marittime, in: Boll. Mus. Torino, vol. 18, n. 451, pag. 2. 1904. E. ¢. (£.), PierantoNI, Sopra alcuni Olig. raccolti nel fiume Sarno, in: Annuario Mus. Zool. Napoli, n. ser., vol. 1, n. 26, pag. 4. 1907. E. ¢. t., MicnaeLsen, Olig. von Australien, in: Abhandlgn Naturwiss. Ver. Hamburg, vol. 19, pag. 24. Due esemplari adulti. Loc.: Isole del Capo Verde: S. Nicolau X- XII, 1898, e S. Thiago, Orgaos Grandes, 250 m. s. m., II - IV, 1898. Helodrilus (Allolobophora) caliginosus (SAv.). 1900. H. (a.) c., Micraersen, Oligochaeta, in: Das Tierreich , Lief. 10, pag. 482. SARI 1903. H. (a) c., Cogvetti, Lombrichi Alpi marittime, in: Boll. Mus. Torino, vol. 18, n. 451, pag. 5. 1905. AH. (a.) c., Cogxerti, Lombrichi liguri, Ann. Museo, Ge- nova, ser. 3.*, vol. 2, pag. 8. Ventotto esemplari adulti e dodici giovani. Loc.: Isole del Capo Verde: S. Thiago, Orgaos Grandes, 250 m. s. m., HI-IV, 1898; Brava 400-1000 m. s. m., VIN-IX, 1898; S. Nicolau X- XII, 1898. Ann. del Mus. Civ, di St. Nat. Serie 3.2, Vol. IV (25 Novembre 1908). 8 114 COGNETTI DE MARTIIS OE Ale eel ED ul Cy OG Bape ag OY) Si 1. Beppvaro, Fr. E. 1900, 4 Revision of the Earthworms of the Genus Amyntas (Perichaeta), in: Proc. Zool. Soc. London, 1900. Mi 2. Cogverri pe Martis, L. 1903, Lombrichi delle Alpi marittime, in: Boll. Musei Torino, vol. 18, n. 451. 3. Cognetti pe Martis, L. 1905, Lombrichi liguri del Museo Civico di Genova, in: Annali Mus. Civ. Genova, serie 3.8, vol. 2. 4. Coanetti pe Martis, 1905, Gli Oligocheti della regione neotropicale , parte EL: inewMem. Ke ice. ssc; Morino ser a vol. 56. . Cogverti pe Martus, 1906, id. parte II, in: id. 6. Cocwerti pe Martis, L. 1907, Nuovo contributo alla cono- scenza della drilofauna neotropicale, in: Atti R. Acc. Se. Torino, vol. 49. 7. Micnaevsen, W. 1902, Die Oligochdten der deutschen Tiefsee-Expedition, in: Wissenschaftliche Ergebn. d. deut- schen Tiefsee-Exped. (1898-99), vol. IIL 8. Micnartsex, W. 1903, Die geographische Verbreitung der Oli- gochaeten; Berlin, Friedlander. 9. MicnaeLsen, W. 1903, Die Oligochaeten. Nordost-Afrikas nach den Ausbeuten der Herren Oscar Neumann und Carlo Freiherr von Erlanger, in: Zool. Jahrb. Syst., vol. 18, Hft. 4 e 5. 10. Micuarusey, W. 1903, Westafrikanische Oligochaeten gesa- mmelt von Herren Prof. Yngve Sjéstedt, in: Arkiv for Zoologi, vol. 1. 11. Micnaersen, W. 1903, Oligochaeten von Peradeniya auf _ Ceylon, ecc., in: SB. Béhmisch. Ges., vol. 40. 12. Micuarnsey, W. 1897, Neue und. wenig bekannte afrika- nische Terricolen, in: Mitt. Mus. Hamburg, vol. 14. 13. Micuaersen, W. 1907, Regenwiirmer von Erythraea nach der Ausbeute des Herrn Dr. K. Escherich, in: Verhan- dlungen des Vereins f. naturwissenschaftl. Unterhaltung zu Hamburg, Band 13. DI 14. 15. 16. 17. 18. 19. Fig. oe} Fig. l ra) LOMBRICHI AFRICANI a i RIO MicnaenseNn, W. 1897, Ueber eine neue Gattung und vier neue Arten der Unterfamilie Benhamini, in: Mitt. Mus. Hamburg, vol. 15. MicnaeLsen, W. 1907, Oligochaeten von Australien, in: Abhan- dlungen Naturwiss. Verein Hamburg, vol. 19, 1. Heft. MicnaeLsen, W. 1907, Oligochaeten von Madagaskar, den Comoren und anderen Inseln des Westlichen Indischen Ozeans, in: Voeltzkow, Reise in Ostafrika in den Jahren 1903-1905, Bd. II. MicnaeLsen, W. 1907, Oligochaeta, in: Die Fauna Sudwest- Australiens, Band. I, Lief. 2. PierantoNI, U. 1904, Sopra alcuni Oligocheti raccolti nel fiume Sarno, in: Annuario Museo Zool. R. Univ. Napoli, move sera, Vole de, 1/26: Upe, H. 1905, Terricole Oligochdten von den Inseln der Sédsee und von verschiedenen andern Gebieten der Erde, ma Zora wise Zool vol. Sa: I SPIEGAZIONE DELLE FIGURE. TAVOLA I. Pontodrilus ephippizer Rosa. 1. Regione clitelliana vista ventralmente, 6. Dichogaster horsti MICHLSN. 2. Regione clitelliana vista ventralmente (cl. = clitello), rest, Dichogaster pinguis n. sp. 3: a) setola peniale intera, X 48; 2) estremità distale della stessa, X 480. 4. Spermateca, X 17. 116 n Ò N lo LS ‘19 10120;: Dl COGNETTI DE MARTIIS Dichogaster fallax n. sp. . Estremo cefalico (pr. = prostomio), X 6. . Area genitale, X 6. : a) setola peniale intera, X 48; 6) estremità distale della stessa, X 360. . Spermateca, X 22. Dichogaster bolamensis n. sp. 9. Papille ventrali della regione genitale, X 17. SALO a) setola peniale intera, X 48; 2) estremità distale della stessa, X 360. . Spermateca, X 17. Dichogaster cyrtochaeta n. sp. . Regione clitelliana vista ventralmente, X 6 e 1/,. : a) setola peniale intera, X 48; 6) tratto della stessa all’ inizio dell’ ornatura, X 480; c) id. presso l'apice, X 480; d) estremità distale, X 480. . Spermateche del secondo paio (c. g. v. = catena gan- gliare ventrale, div. = diverticolo), X 6. . Spermateca del primo paio, X. 17. Dichogaster princeps Dn. sp. >. Area genitale, X 6. MA a) setola peniale intera, X 38; b) estremità distale della stessa, X 140. . Spermateca, X 7. TAVOLA II. Dichogaster Gestri n. Sp. . Area genitale, X 6. a) setola peniale intera, X 80; 0) estremità distale della stessa, X 900. . Spermateca, X, 22. È LOMBRICHI AFRICANI AY; Dichogaster insulsa n. sp. Fig. 22. Area genitale, xX 6. Fig. 23: a) setola peniale intera, X 48; 5) estremità distale della — stessa, X 140. Fig. 24. Spermateca, X 17. Dichogaster thomeana n. sp. }. Area genitale, X 6. . Setola peniale, X 50. 17. Spermateca, X 20. de (01°) MO bo ND SI Si x Dichogaster pooensis n. sp. Fig. 28: a) setola peniale intera, X 48; 6) estremità distale della stessa, X 480. Fig. 29. Spermateca (div. = diverticolo), X 22. Dichogaster Feae n. sp. Fig. 30. Regione clitelliana vista ventralmente (cl. = clitello), NS Fig. 31: a) setola peniale intera, X 48; 2) estremità distale della stessa, X 875. ; Fig. 32. Spermateca, X 11. Diaphorodrilus Doriae n. gen., n. sp. Fig. 33. Apice di setola normale, Xx 480. Fig. 34. Regione clitelliana vista ventralmente (c/. = clitello 0. Fig. 35. Le tre prostate di sinistra (c.g.v. = catena gangliare ventrale); g posizione del poro maschile all’interseg- melo eve ora Ue, 118 COGNETTI DE MARTIIS Fig. 36. Sezione della parete del corpo in corrispondenza delle aperture - prostatiche (pr, pr.” pr.) e del poro ma- schile (9), Xx; 22, . Fig. 37. Spermateca, X 11. ° MATERIAZF PER LO STUDIO DELLE HISPIDAE “pr; Ri GRSTRO DONE DIAGNOSI PRELIMINARI DI ALCUNE SPECIE DI MADAGASCAR Dopo aver pubblicato un elenco delle Hispidae africane (1), mi venne desiderio di ricercare che cosa fosse stato fatto sulle specie di Madagascar e mi adoperai per ottenere i materiali adatti a redi- gere un Catalogo anche di queste. Facilmente ne ebbi dai Musei di Parigi e di Londra e dai signori Oberthir e Donckier de Donceel. Per agevolare il mio compito mi importava assai di avere sot- t occhio i tipi di Fairmaire e mi fu possibile radunarli quasi tutti. Cominciai il mio studio al principio dell’anno corrente e trovai il tempo per redigere le descrizioni di buona parte delle specie nuove; ma insorsero più tardi gravi circostanze che mi obbligarono ad interrompere il lavoro. Per condurlo a termine, sopratutto volendo far figurare in una tavola le forme più notevoli, mi occorrerà un tempo abbastanza lungo e perciò ho pensato di pubblicare subito le diagnosi già fatte, per prender data. Le descrizioni più minuziose, |’ indicazione della distribuzione geografica e degli Istituti cui ciascun tipo ap- partiene e l’enumerazione di tutte le specie conosciute, sia di Ma- dagascar che delle isole dipendenti, formeranno oggetto di un’altra memoria cui auguro la pubblicazione in un’ epoca non lontana. Genova, dal Museo Civico, 20 Novembre 1908. (1) Questi Annali, vol. XLII, 1906, p. 541. 190 R. GESTRO Coelaenomenodera elegantula, n. sp. Elongata, parallela, nitida, coccinea, interdum dilutior, antennarum apice tarsisque fuscis. Capite fronte longitudinaliter sulcato, ad oculos utrinque foveolato ; antennis articulis quatuor apicalibus dilatatis et abbreviatis; thorace latitudine longiore, lateribus subparallelis, margine basali fortiter bisinuato, angulis posticis acutis, apice supra et ultra caput in processu latum, rotundatum, profunde bifoveatum, prolongato; disco laevi, media basi foveolato, utrinque foveis duabus profundis parce punctatis; scutello laevi, triangulare, apice obtuso; elytris thorace latioribus, subparallelis, apice rotundatis, quadricarinatis, carina prima prope suturam basi et apice tantum distincta, secunda et quarta integris, tertia medio oblite- rata; interstitiis primo tri- coeteris biseriatim punctatis. — Long. 6- 6 1/, millim. Coelaenomenodera pusilla, n. sp. Elongata, parallela, nigra, nitida, capite rufescente, thorace antice pallide flavo, pedibus flavo-rufescentibus, tarsis nigris; antennis apice in- crassatis; thoracis lobo antico lato, rotundato, caput obtegente, utrinque late profunde foveato, disco laevi, utrinque bifoveato, fovea media basali lata; scutello depresso; elytris thorace latioribus, parallelis, dorso depla- natis, apice rotundatis, tricarinatis, carina interna validiore, secunda medio interrupta, interstitiis crasse seriatim punctatis, transverse plicatis. — Long. 3 3/, millim. Coelaenomenodera tuberculata, n. sp. Lata, supra nigra, nitida, fronte et antennis testaceis, scutello, limbo apicali elytrorum, corpore subtus pedibusque flavo-citrinis. Capite punctu- lato, antennis sat elongatis, articulis 7-11 latioribus, inter se magis appro- ximatis, dense pubescentibus; thorace capite vix latiore, fere aeque lato ac longo, basi quam apice parum latiore, angulis anticis bidenticulatis, posticis prominulis, margine antico medio haud producto, margine basali profunde bisinuato; disco antice bifoveolato, foveis punctatis, basi fortiter transverse depresso, coeterum crasse irregulariter punctato; scutello trian- gulari, apice obtuso; elytris thorace valde latioribus, retrorsum ampliatis, apice subtruncato-rotundatis, margine laterali pone humeros dilatato, disco punctato-striato et tuberculis crassis ornato. — Long. 5 millim. Coelaenomenodera Lesnei, n. sp. Elongata, coccinea, nitida, antennis apice fuscis, tarsis dilutioribus. An- tennis sat validis, àpicei nerassatis; thorace latitudine longiore, basi tenue angustato, angulis posticis prominulis acutis, margine basali bisinuato, margine apicali in processu latum, profunde bifoveatum, ultra caput pro- NUOVE IUSPIDAE DI MADAGASCAR 14 ducto, disco irregulariter crasse punctato, utrinque depresso, basi media foveolato; scutello angustato, apice truncato-rotundato; elytris thorace | latioribus, retrorsum vix dilatatis, apice rotundatis, tricostatis, costa se- cunda integra, interstitio primo triseriatim, coeteris biseriatim punctatis et transverse plicatis; pedibus brevibus validis. — Long. 5 millim. Coelaenomenodera simplicicollis, n. sp. 1 Elongata, flavo-testacea, nitida, antennis, articulo basali excepto, Nigris, tarsis infuscatis. Antennis sat elongatis, apice incrassatis, articulis 1-6 subnitidis, coeteris brevioribus, latioribus, dense pubescentibus, tertio coeteris longiore; thorace latitudine longiore, lateribus subparallelis, medio modice rotundatis, apice et basi sinuatis, angulis posticis acutis promi- nulis, margine basali fortiter bisinuato, margine antico rotundato, elevato, sed in processu haud producto, disco basi media foveolato, linea media laevi, coeterum crasse irregulariter punctato; elytris thorace latioribus, retrorsum modice ampliatis, apice rotundatis, regulariter punctato-striatis; pedibus brevibus et, praecipue anticis, validis. — Long. 5 !/, millim. Coelaenomenodera pallescens, n. sp. Subnitida, pallide flava, antennis articulis 3-4 rufescentibus, sequen- tibus nigris; antennis validis, sat longis, articulis 7-11 incrassatis; thorace paullo latiore quam longo, apice breviter abrupte angustato, margine an- tico recto, margine basali fortiter bisinuato, angulis posticis acutis, promi- nulis, disco convexo, linea media excepta, crasse irregulariter punctato ; media basi foveola subtriangulari, utrinque late parum profunde depresso, prope marginem anticum utrinque foveola quadrangulari notato; scutello subtriangulari laevigato; elytris thorace latioribus, apice ampliatis, mar- gine laterali pone humeros expanso, convexis, tricostatis, costis basi et apice obliteratis, interstitiis primo tri- coeteris biseriatim punctatis, punctis subquadratis. — Long. 6 1/, millim. Coelaenomenodera heterocera, n. sp. Elongata, nigro-picea, nitida, capitis vertice, pectore scutelloque rufe- scentibus, thoracis margine antico, abdomine, pedibusque, tarsis exceptis, flavis. Capite inter oculos subcarinato, utrinque sparse punctato; antennis, longis, gracilibus, praecipue subtus albido pilosis, articulis 4.° et 5.° prae- cedentibus longioribus, inter se subaequalibus, articulis 8-10 brevioribus et paullo crassioribus, ultimo duobus praecedentibus simul sumptis longitudine subaequali. Thorace capite paullo latiore, longiore quam lato, basi quam apice latiore, lateribus medio late et parum profande sinuatis, margine antico antrorsum modice porrecto, supra bifoveato, disco convexo, medio foveola antica parva et altera basali triangulari, utrinque fovea profanda subovata et depressione laterali elongata. Scutello elongato, subparallelo, 1:29 R. GESTRO n; apice rotundato, laevi. Elytris thorace.latioribus, subparallelis, apice ro- tundatis, utrinque tricarinatis, carina secunda medio obsoleta, interstitiis primo tri- caeteris biseriatim punctatis. Pedibus longis, validis. — Long. 6 !/, millim. Balyana Oberthurii, n. sp. Oblonga, nigra, nitida elytris maculis minutis undique sparsis et duabus suturalibus, anteapicalibus, latioribus testaceis, antennis, abdomine pedibusque testaceis. Antennis brevibus, 10-articulatis; thorace elytris valde angustiore, latitudine longiore, antrorsum angustato, antice in pro- cessu crasso, rotundato-emarginato, late profundeque sulcato et utrinque longitudinaliter foveato, supra caput producto; lateribus antice angulatim productis, angulis posticis acutis, valde porrectis; disco crasse punctato- foveolato, basi media foveato, utrinque oblique plicato, antrorsum longi- tudinaliter sulcato; scutello subrectangulari, longitudinaliter depresso ; elytris thorace latioribus, retrorsum valde dilatatis, crasse reticulatis, inter- stitiis irregulariter punctatis; pedibus brevibus validis. — Long. 8 millim. Balyana ornata , n. sp. Oblonga, nitida, supra nigra, capite, antennis, thorace, maculis basa- libus exceptis, elytrorum maculis et apice, testaceo-rufescentibus; subtus nigra, nitida, abdomine pedibusque testaceo-rufescentibus; antennis bre- vibus, apice tenue incrassatis, 10-articulatis, articulis 7-10 latioribus, inter se magis approximatis, dense pubescentibus; thorace latitudine longiore, lateribus parallelis, antice in processu lato, crasso, rotundato-subangulato, late et profunde excavato et utrinque foveolato, ultra caput porrecto, an- gulis anticis oblique truncatis, posticis prominulis, acutis, margine basali fortiter bisinuato, disco medio longitudinaliter sulcato, sulco in fovea ba- sali desinente, utrinque trifoveato et irregulariter punctato; scutello elon- gato; elytris thorace latioribus, retrorsum parum dilatatis, apice rotun- datis, margine laterali pone humeros dilatato et reflexo; dorso convexis, subseriatim reticulatis, interstitiis, apice excepto, seriatim punctatis; pe- dibus brevibus, validis. — Long. 7 millim. Balyana armata, n. sp. Elongata, nitida, supra flava, coccineo et nigro variegata, antennis testaceis; subtus nigra, pedibus rufescentibus, tarsis dilutioribus, femoribus intermediis et posticis supra fusco maculatis; antennis brevibus, validis, clavatis, 9- articulatis, articulis duobus ultimis inter se arcte approximatis; thorace elytris angustiore, latitudine longiore, lateribus subparallelis, an- tice in processu subtriangulari, late et profunde foveato, supra caput pro- tento, disco medio Jongitudinaliter sulcato, basi et lateribus utrinque foveatis et punctatis: elytris elongatis, subparallelis, apice vix latioribus, rotundatis, margine laterali anguste reflexo, apicem versus leviter ampliato et ad angulum apicalem externum in dentem acutum retrorsum vergentem e NUOVE HISPIDAE DI MADAGASCAR 1923 porrecto; disco irregulariter crasse reticulato, interstitiis punctatis; pe- dibus brevibus validis. — Long. 7 !/; millim. Anomalispa (') crioceriformis, n. sp. Fulva, nitida, antennis articulis 3 ultimis, fascia lata elytrorum, trientem apicalem attingente, pone basim constricta, apice utrinque emarginata, tarsisque, nigris. Capite impunctato. Thorace lateribus subparallelis, medio vix rotundatis, angulis anticis oblique truncatis, posticis acutis extrorsum prolongatis, margine antico late rotundato, medio leviter emarginato, mar- gine basali fortiter bisinuato, disco antice convexo, laevi, punctis aliquis crassis irregulariter sparsis, ad marginem anticum utrinque fovea tran- sverse ovata, media basi foveola triangulari impresso, utrinque fovea lata elongata et margine laterali longitudinaliter excavato. Scutello laevi. Elytris thorace valde latioribus, seriatim punctatis, punctis, praecipue ad -latera et ad apicem, crassis, interstitiis planis, septimo ad apicem cari- nulato. Long. 5 millim. Parado wnesia hova , n. sp. Elongata, nitida, nigra, elytrorum apice pedibusque anticis rufescen- tibus, pedibus intermediis et posticis nigris, tarsis fulvis, abdomine flavo. Capite ultra oculos producto, medio emarginato, angulis porrectis rotundatis, supra punctato-rugoso, medio longitudinaliter sulcato; antennis brevibus, validis, articulo basali crasso, extus anguloso; thorace latiore quam longo, antrorsum angustato, margme basali bisinuato, disco convexo, utrinque ad latera longitudinaliter depresso, undique, linea media excepta, irregulariter punctulato; scutello parvo, semicirculari, crebre et minutissime punctulato; elytris valde elongatis, basi thorace parum latioribus, medio paullo ampliatis, apice attenuatis, margine apicali deplanato, disco con- vexis, striato-punctatis, interstitiis angustis, cxtus et apice convexiusculis. — Long. 8 millim. Paradownesia Perroti, D. sp. Elongata, parallela, nitida, nigra, abdomine flavo. Capite ultra oculos producto, medio emarginato, angulis porrectis rotundatis; supra opaco, punctulato; antennis brevibus, sat validis, articulo basali crasso extus an- guloso; thorace latiore quam longo, lateribus parallelis, angulis anticis late rotundatis, margine basali bisinuato, disco modice convexo, irregulariter, tenuissime et sparse punctulato, utrinque antrorsum longitudinaliter depresso; scutello laevi, subtriangulari apice rotundato; elytris thorace vix latioribus, subparallelis, apice leviter attenuatis, rotundato-subtruncatis; disco modice convexis, tenue punctato-striatis. Long. 5 */, millim. (1) Novum genus Coe/aenomenoderae proximum. 19h R. GESTRO Dactylispa corvina, n. sp. Nigra, nitida, antennis articulis quinque ultimis pube testacea indutis; capite longitudinaliter suleato, antennis longis, gracilibus; thorace tran- sverso, apice angustato, disco transverse convexo, laevigato, medio stria longitudinali, antice obsoleta, et utrinque punctis seriatim dispositis, basi suleo transverso utrinque antrorsum vergente, alutaceo; spinis validis, discoidali antica postica multo breviore; Iateribus trispinosis, spinis duabus anticis e stipite communi orientibus, prima valde abbreviata, spina postica libera, praecedentibus breviore; scutello alutaceo, foveolato; elytris thorace latioribus, subparallelis, convexis, crebre et crasse seriatim punctatis, parce spinosis, spinis discoidalibus basi crassiusculis, lateralibus longioribus, margine apicali inermi. — Long. 3 millim. Dactylispa carinifrons, n. sp. Ferruginea, nitida; antennis, basi et apice obscurioribus; thorace utrinque nigro maculato, spinis dilutioribus, apice fuscis; scutello, basi et apice nigro; elytrorum spinis apice nigris. Capite tricarinulato, juxta oculos flavo piloso; antennis validis; thorace transverso, basi et apice angustato, disco subdeplanato, basi transverse, impresso, undique irregulariter crasse punctato et breviter flavo piloso, area media laevi interdum obsoleta; spinis parum elongatis, sat validis, lateribus trispinosis, spinis duabus anticis basi connexis, postica libera, distante, praecedentibus ‘paullo longiore; scutello alutaceo, medio impresso; elytris thorace latioribus, parallelis, convexis, flavo pilosis, crasse irregulariter punctato-striatis, spinis discoidalibus breviusculis, validis, basi inflatis, lateralibus longioribus, apicalibus brevibus. — Long. 3 1/, - 3 !/, millim. N Dactylispa cribricollis, n. sp. Late ovata, nigra, nitida, antennis testaceis, thoracis spinis, apice ‘excepto, elytrorum limbo angusto apicali, spinarum marginalium basi et ‘ interdum interstitiis alternis, pedibusque rufescentibus. Capite inter oculos longitudinaliter carinulato, antennis sat longis et validis, articulo tertio primo breviore, quinque ultimis leviter incrassatis; thorace transverso, apice angustato, disco deplanato, linea media longitudinali, utrinque abbre- viata, laevi, coeterum crebre punctato et breviter albo piloso; lateribus 3-spinosis, spinis duabus anticis basi connexis, tertia postica libera, praece- dentibus longiore; scutello lato, alutaceo, apice truncato-rotundato. Elytris thorace latioribus, valde convexis, breviter albo pilosis, irregulariter punctato- striatis, punctis crassis, interstitiis alternis subelevatis, spinis discoidalibus sat longis, validis, basi incrassatis, brevioribus intermixtis; lateralibus longioribus cum brevioribus alternantibus, apicalibus brevibus. — Long. 3 ?/, millim. - NUOVE HISPIDAE DI MADAGASCAR 125 Dactylispa venustula n. sp. Flavo-ferruginea, subnitida, capite pone oculos utrinque fusco, thoracis marginibus et spinis albidis, his apice summo infuscatis, disco areis duabus rotundis, elevatis, eburneis, annulo nigro cinctis, elytris irregulariter fusco lineatis, marginibus laterali et apicali dilutioribus, spinis discoidalibus totis vel partim fuscis, marginalibus duabus pone humeros et duabus ad angulum apicalem totis fuscis, coeteris albidis apice summo tantum infuscatis; subtus cum pedibus flavo-albida. Capite inter oculos obsolete impresso; antennis longis et validis, articulo tertio primo breviore; thorace transverso, apice angustato, lateribus pone spinas sinuatis, angulis posticis prominulis, disco deplanato, areis elevatis et linea media laevibus, coeterum punctato, spinis sat validis, lateralibus tribus, duabus anticis basi connexis, tertia postica hbera breviore; scutello lato, apice late rotundato, opaco; elytris thorace latioribus, subparallelis, irregulariter punctato-striatis, punctis crassis , subquadratis, interstitiis aliquis elevatis, spinis discoidalibus brevibus, crassis, basi inflatis, ante apicem compressis, spina externa anteapicali tricuspidata; spinis lateralibus, longioribus, apicalibus brevibus. — Long. 3 */, millim. Dactylispa picticornis n. sp. Elongata, nitida, fulva, collo nigrovittato, antennis articulis duobus basalibus infuscatis, 8-10 nigris; thoracis areis discoidalibus nigro cinetis, spina discoidali postica, basi excepta, nigra; scutello nigro cincto: elytrorum vittis aliquis anticis abbreviatis, spinis discoidalibus, spinisque tribus ad angulum apicalem, nigris; corpore subtus flavo-testaceo, pedibus dilutioribus. Capite laevi, vertice sulco tenui abbreviato; antennis longis, articulo tertio primo longitudine subaequali; thorace transverso, apice angustato, disco areis duabus longitudinalibus, latis, ovatis, et carinula media antica retrorsum abbreviata, laevibus, caeterum crebre punctulato; spinis discoi- dalibus sat longis, antica breviore et graciliore, lateribus trispinosis, spinis duabus anticis e stipite communi brevi et crasso orientibus, postica libera breviore; scutello lato, apice truncato-rotundato et depresso-foveato; elytris thorace latioribus, subparallelis, punctato-striatis, punctis crassis subqua- dratis, interstitiis aliquis irregulariter elevatis, spinis discoidalibus sat validis, basi dilatatis, lateralibus gracilioribus, apicalibus brevioribus. — Long. 5 !/, millim. Daetylispa exilicornis n. sp. D. picticorni valde aftinis, sed statura minore, antennis omnino diversis, seu longioribus, tenuioribus, aliter coloratis, spinisque discoidalibus ini rum longioribus et graeiliotibus praecipue it — Long. 4 */, mill. INS) DI R. GESTRO Daetylispa sericeicollis, n. sp. ~ Oblongo-ovata, elytris nitidis, thorace opaco, fulva, antennis basi infu- scatis, thorace flavo piloso, areis fulvis glabris nigro cinctis, spinis discoi- dali postica et secunda laterali dimidio apicali infuscatis, scutello flavescente, apice fulvo, elytris flavo pilosulis, fascia transversa pone basim et vitta obliqua pone humeros (interdum evanescente) fasciam attingente, spinisque nigris; corpore subtus dilutiore, pedibus pallide flavis. Capite longitudina- liter tenue sulcato, antennis longis, validiusculis, articulo tertio primo breviore, articulis quinque ultimis vix incrassatis; thorace transverso, apice angustato, angulis posticis acutis, prominulis, disco deplanato, basi late transverse depresso, areis duabus obliquis ovatis, parum elevatis et linea media laevibus, glabris, caeterum crebre punctulato et flavo piloso; spina discoidali antica postica multo breviore, lateribus trispinosis, spinis duabus anticis validis, e stipite brevi communi orientibus, postica libera breviore et graciliore; scutello lato, subtriangulari, apice rotundato, sub- foveato; elytris thorace latioribus, apice quam basi vix latioribus, convexis, punctato-striatis, interstitiis irregulariter elevatis, spinis discoidalibus validis, basi inflatis, marginalibus utrinque 12-13, lateralibus quam discoi- dalibus longioribus, apicalibus brevibus. — Long. 4 !/, millim. Dactylispa usta, n. sp. Fulva, subnitida, elytrorum limbo apicali dilutiore, thorace utrinque vitta nigra introrsum incurva, spinis apice infuscatis, elytris spinis discoi- dalibus nigris, basalibus et marginalibus, 2 vel 3 ad angulum apicalem exceptis, fulvis apice fusco; pedibus dilutioribus. Capite longitudinaliter sulcato, antennis longis et validis, articulo basali apice extrorsum angu- loso, articulo tertio primo breviore; thorace transverso, apice angustato , angulis posticis prominulis, disco deplanato, basi transverse depresso, area media elevata, elongatula, tuberculiformi et utrinque area lata minus ele- vata, laevibus, coeterum, punctulato; spinis discoidalibus longis, antica quam postica paullo breviore, incurva, lateribus 3-spinosis, spinis duabus anticis e stipite communi brevi orientibus, tertia postica libera, praece- dentibus paullo longiore, scutello lato, apice late rotundato, medio de- presso; elytris thorace latioribus, apice vix ampliatis, irregulariter crasse seriato-punctatis, spinis discoidalibus brevibus, validissimis, basi crassis, ante apicem longioribus, crassioribus, compressis: spinis lateralibus lon- gioribus et gracilioribus, apicalibus brevioribus. — Long. 3 !/, millim. Dactylispa dentispinis, n. sp. Supra fulva, nitida; antennis basi et apice fuscescentibus; thorace areis duabus elevatis medio connexis, nigro cinctis, spims summo apice ©, NUOVE HISPIDAE DI MADAGASCAR 1927 fuscis, elytris, margine laterali medio et margine apicali exceptis, nigro variis, spinis discoidalibus nigris, humeralibus, apicalibus et lateralibus mediis summo apice fuscis. Antennis sat elongatis, articulo tertio primo breviore, articulis quinque ultimis praecedentibus paullo crassioribus: tho- race transverso, antrorsum angustato, disco areis duabus transverse ovatis, latis, elevatis, laevibus, medio connexis et antrorsum prolongatis, margi- nibus et areis discoidalibus exceptis, crebre punctulato, spinis modice elon- gatis, lateribus 3-spinosis, spinis duabus anticis basi connexis, tertia po- stica libera praecedentibus breviore; scutello lato, subtriangulari, apice late rotundato; elytris thorace valde latioribus, convexis, crasse irregula- riter punctato-striatis, interstitiis alternis irregulariter elevatis, spinis discoidalibus, praecipue pone humeros et ad apicem validis, marginalibus utrinque 13-15, lateralibus minus validis sed longioribus, apicalibus multo brevioribus. — Long. 4-4 1/, millim. Dactylispa rubida, n. sp. Breviter ovata, convexa, subnitida, supra flavo-testacea, elytrorum, triente apicali et, interdum, margine laterali spinisque, summo apice fusco excepto, vinosis; subtus flavo-testacea, pedibus dilutioribus. Antennis longis, validis, articulo tertio primo breviore; thorace lato transverso, apice angustato, lateribus pone spinas sinuatis, disco deplanato, basi transverse depresso, linea media excepta sparse et tenue punctato, lateribus trispinosis, spinis duabus anticis basi connexis, tertia libera praecedentibus longiore, interdum appendiculata; praeter has spinas plerumque spinula quarta postica, brevissima, exili; scutello lato, triangulari, apice ro- rundato; elytris thorace latioribus, apice quam basi vix latioribus, valde convexis, punctato-striatis, interstitiis alternis modice elevatis, spinis discoidalibus breviusculis, longioribus intermixtis, triseriatim dispositis; marginalibus utrinque 14-16, lateralibus longioribus, depressis, apicalibus brevissimis dentiformibus. — Long. 4 ?/,-5 !/, millim. x Dactylispa pallidiventris, n. sp. Nigra, nitida, antennarum articulis quinque ultimis flavo pubescen- tibus, apice subrufescentibus, abdomine flavo. Antennis longis, gracilibus, articulo tertio primo longiori, articulis 7-11 praecedentibus paullo crassio- ribus; thorace lato, transverso, apice et basi angustato, disco deplanato, pone spinas anticas laevi et longitudinaliter suleato, coeterum punctato- reticulato, spinis longis, gracilibus, lateralibus quatuor, tribus anticis, quarum prima breviore e stipite communi brevi crasso orientibus, quarta libera, brevissima, exili; scutello lato, subsemicirculari, medio depressiu- sculo, alutaceo; elytris thorace latioribus, apice paullo dilatatis, convexis, punctato-striatis, punctis crassis, parce spinosis, spinis, basalibus et api-- calibus exceptis, valde elongatis, gracilibus, incurvis. — Long. 5 millim. 128 R. GESTRO Dactylispa horrida, n. sp. Oblongo-ovata, nigra, sat nitida, albido pilosula; capite inter oculos erebre punctulato-ruguloso ; antennis sat longis, articulo tertio primo bre- viore, tertio et quarto inter se subaequalibus; thorace transverso, apice angustato, disco deplanato, crebre punctato, breviter albido—-piloso, linea longitudinali media et utrinque areola ovata laevibus, glabris, lateribus trispinosis, spinis duabus anticis e stipite communi brevi orientibus, postica remota breviore; scutello semicirculari, alutaceo; elytris thorace latioribus, parallelis, convexis, punctato-striatis, punctis latis, subquadratis, sparse albido-pilosis, spinis numerosis, validis, discoidalibus basi inflatis, margina- libus utrinque circiter 14. — Long. 4 !/, millim. Dactylispa terriculum, n. sp. Oblongo-ovata, nitida, elytris aenescentibus; capite inter oculos sul- cato-foveolato, oculorum margine flavido piloso; antennis longis, graci- libus; thorace transverso, apice angustato, disco subdeplanato, basi trans- verse depresso, carinula media longitudinali et area utrinque ovata, lata, convexa, laevibus, glabris, coeterum crebre punctulato et breviter flavido piloso, lateribus trispinosis, spinis validis, duabus anticis e stipite communi brevi orientibus, postica libera brevi; scutello fovea lata, rotunda ornato; elytris thorace latioribus, parallelis, convexis, breviter flavido-pilosis, punctato-striatis, interstitiis subelevatis, spinis discoidatibus longis, basi incrassatis, marginalibus, apicalibus exceptis, quoque longis, utrinque 12-14. — Long. 4!/, - 4?/, millim. Dacetylispa argus, n. sp. Testacea, subnitida; antennis articulis 7-10 infuscatis; thorace utrinque nigrovittato, spinis dilutioribus, summo apice nigris; elytris extus obscuris, spinis discoidalibus basi inflatis parte inflata dilutiore, subnitente, apice infuscato, spinis marginalibus dilutioribus, summo apice fusco. Antennis crassiusculis ; thorace transverso, margine antico et linea media exceptis, crebre et sat crasse punctato, breviter albo piloso, spinis brevibus, validis, lateribus 3-spinosis, spinis duabus anticis basi connexis, postica libera re- mota, praecedentibus paullo longiore; scutello lato, apice truncato rotundato; elytris thorace latioribus, subparallelis, crasse et crebre lineatim punctatis, spinis discoidalibus brevibus, crassis, basi inflatis, angulo apicali externo spina crassiore tricuspidata armato, spinis lateralibus longioribus, regula- ribus, utrinque circiter 11, spinis apicalibus brevioribus. — Long. 3 !/, millim. Dactylispa Lesnei n. sp. Oblongo-ovata, nigra, nitida, antennis flavo-ferrugineis, articulis duobus basalibus nigris, tertio basi infuscato; abdomine pedibusque flavo-ferrugineis. NUOVE HISPIDAE DI MADAGASCAR 129 Capite inter oculos obsolete longitudinaliter sulcato, antennis longis, gra- cilibus, articulis 6-11 praecedentibus paullo crassioribus; thorace valde trans- verso, apice angustato, lateribus pone spinas leviter contractis, disco deplanato, linea media longitudinali abbreviata, laevi, sulcata, caeterum crebre punctato-ruguloso; spinis longis, discoidalibus lateralibus longioribus, lateribus 3-spinosis, spinis parce appendiculatis, e lobo communi brevi orientibus, antica paulo breviore, spinulis minutis, utrinque una vel duo, lobi basi annexis; scutello lato, semicireulari, alutaceo; elytris thorace latioribus, subparallelis, apice rotundatis, longe spinosis, crebre punctato- striatis, interstitiis parum elevatis, spinis discoidalibus biseriatimn dispositis; lateralibus utrinque 10, quam discoidalibus paulo brevioribus. — Long. 6 millim. Dactylispa dichroa n. sp. Oblongo-ovata, nigra, nitida, antennis, pedibus abdomineque flavis. Antennis longis, gracilibus, articulo tertio primo longiore, articulis quinque ultimis praecedentibus vix crassioribus; thorace transverso, antice angustato, disco longitudinaliter anguste sulcato, transverse bisulcato, sulco basali latiore, profundiore, punctulato, spatio inter sulcos elevato, laevi, medio pone spinas anticas tantum punctulato, spinis sat longis, lateralibus 3 (2,1) quarum postica multo breviore; scutello lato, apice depresso-foveato, laevi, nitido; elytris thorace latioribus, basi et apice paulo magis ampliatis, apice rotundatis, crebre seriatim punctatis, spinis longis, sat validis, humeralibus et scutellaribus brevibus, discoidalibus biseriatim dispositis, spinis secunda tertia et quarta seriei primae coeteris longioribus, spinis marginalibus utrinque 9-11, apicalibus brevioribus. — Long. 5 !/, - 6 millim. Dactylispa flaviventris n. sp. Oblongo-ovata, nigra, nitida, elytris aenescentibus, antennis articulis duobus basalibus et tertii basi abdomineque flavo-ferrugineis. Capite inter oculos albo-sericeo pubescente; antennis longis, dimidio apicali leviter in- crassatis, articulo tertio primo breviore; thorace transverso, apice angustato, lateribus pone spinas leviter contractis, disco deplanato, crebre et crasse . punctato, medio longitudinaliter obsolete sulcato, plaga media transversa subelevata, antrorsum medio prolongata, laevi; spinis longis, lateribus trispinosis, spinis e basi communi orientibus, postica coeteris longiore, duabus anticis stipite communi suffultis, scutello lato, semicirculari, alutaceo; elytris thorace latioribus, basi et apice vix dilatatis, apice rotundatis, spinis longis et validis armatis, crasse punctato-striatis, interstitiis alternis elevatis, spinis discoidalibus basi incrassatis, quam lateralibus longioribus, his cum minoribus alternantibus, apicalibus brevioribus. - Long. 4 !/, millim. Dactylispa dives, n. sp. Oblongo-ovata, nigra, subopaca, elytris nitidis, cyaneo-violaceo mican- tibus, antennis, articulis duobus basalibus exceptis, abdomineque flavis. Ann, del Mus. Civ. di St. Nat. Serie 3.2, Vol. IV (20 Dicembre 1908). 9 130 R. GESTRO Capite longitudinaliter sulcato, punctato-rugoso; antennis longis gracilibus, articulis quinque ultimis praecedentibus vix crassioribus, articulo tertio primo breviore, septimo praecedente longiore; thorace transverso, antror- sum angustato, disco deplanato, basi transverse depresso, linea media longitudinali et linea transversa subelevatis, cruciatim dispositis, sublaevibus, coeterum crebre punctato; spinis breviusculis, validis, lateralibus 3 (2,1): quarum postica breviore; scutello lato, semicirculari, alutaceo; elytris thorace latioribus, latis, apice quam basi parum latioribus, pone humeros sinuatis, apice truncato-rotundatis, sat convexis, punctato-striatis, interstitiis alternis elevatis, spinis discoidalibus numerosis, triseriatim dispositis, brevibus, validis, basi incrassatis, spina tertia seriei primae coeteris lon- giore; spinis lateralibus validis, discoidalibus paulo longioribus, cum mi- noribus alternantibus; spinis apicalibus brevissimis. - Long. 5 °/, - 6 */, mill. Dactylispa xanthogastra, n. sp. Elongata nigra, nitida, elytris vix aenescentibus, antennis, abdomine pedibusque fulvis. Capite inter oculos longitudinaliter sulcato; antennis longis, gracilibus, articulis quinque ultimis praecedentibus vix crassioribus; thorace transverso, antice angustato, disco deplanato, basi transverse late arcuatim sulcato, plagis duabus discoidalibus oblique ovatis, convexis, laevi- gatis; medio connexis, vel interdum separatis, sulco basali et spatio inter plagas crebre punctulatis; spinis discoidalibus inter se sat approximatis, postica multo longiore; lateribus spinis 3-armatis, duabus anticis basi con- nexis, quarum secunda duplo longiore, tertia libera sed parum remota, prima breviore; scutello lato, semicirculare, subconcavo; elytris thorace latioribus et multo longioribus, basi et apice vix ampliatis, sat convexis, punctato-striatis, spinis longis parce armatis, discoidalibus biseriatim di- spositis, marginalibus utrinque circiter 7, quarum apicalibus brevioribus. — Long. 5 ?/, millim. Dactylispa dilutiventris, n. sp. Elongata, nigra, subnitida, antennis, articulis basalibus exceptis, in- terdum elytrorum limbo angusto apicali, abdomine pedibusque fulvis. Capite opaco, inter oculos obsolete longitudinaliter foveolato; antennis longis gracilibus, articulis quinque ultimis vix incrassatis; thorace longi- tudine paullo latiore, apice angustato, disco nitido, basi late transverse suleato et sparse punctato, linea media longitudinali impressa et punctis nonnullis pone spinas anticas; spinis discoidalibus basi inter se sat appro- ximatis, postica multo longiore, valida, antrorsum leviter incurva, lateribus 3-Spinosis, spinis duabus anticis validis, subaeque longis, basi connexis, tertia libera praecedentibus multo breviore; scutello semicirculari, concavo; elytris thorace latioribus, subnitidis, regulariter seriatim punctatis, spinis longis et validis parce armatis, humeralibus et basalibus brevibus , discoidalibus NUOVE MISPIDAE DI MADAGASCAR 151 longis, basi incrassatis, utrinque circiter 7, marginalibus utrinque 8-9, quarum apicalibus brevioribus. — Long. 5-5 !/, millim. Dactylispa lucida, n. sp. Elongata, nitida, nigra, elytris leviter aenescentibus, antennis articulis 1-5, interdum 1-6, nigris aut infuscatis, coeteris fulvis, abdomine pedibusque fulvis, his femorum dorso obsolete fusco lineatis, tarsis fuscescentibus. Capite longitudinaliter sulcato; antennis longis gracillimis; thorace transverso, antice angustato, disco deplanato, medio longitudinaliter carinulato, basi tran- sverse late sulcato, plagis duabus latis, ovatis, convexis, laevigatis, sulco basali et pone spinas apicales punctato; spinis lateralibus 3, quarum duabus anterioribus basi connexis et tertia postica libera, praecedentibus breviore; scutello foveola rotunda lata impresso; elytris thorace latioribus, apice paullo dilatatis, punctato-striatis, interstitiis, praecipue basi, modice elevatis, spinis longis, discoidalibus validioribus, basi crassiusculis, utrinque circiter 10, marginalibus quoque circiter 10, quarum apicalibus multo bre- vioribus. —- Long. 4 !/,-4 ?/, millim. Dicladispa obseura, n. sp. Fusco-aenescens, nitida, antennis, pedibus et spinarum basi rufescen- tibus; antennis longis, sat validis, articulis quinque ultimis leviter incras- satis et dense pubescentibus; thorace longitudine paullo latiore, apice attenuato, angulis posticis extrorsum prolongatis, disco parum convexo, alutaceo, punctis minutis parce et sparse ornato, basi transverse depresso, utrinque subtuberculato, linea media longitudinali abbreviata obsoleta; lateribus 5 ‘spinosis, spinis 4 anticis e stipite brevi et crasso orientibus, quinta libera breviore, scutello semicirculari alutaceo; elytris thorace la- tioribus, retrorsum dilatatis, convexis, punctato-striatis, punctis crassis, spinis numerosis, discoidalibus validiusculis, cum minoribus intermixtis, marginalibus longioribus, utrinque circiter 11. — Long. 4 millim. Dicladispa compacta, n. sp. Breviter ovata, nitida, rufescente nigra, thorace dilutiore, margine apicali medio rufo maculato, spinis rufescentibus apice infuscatis, antennis testaceis, elytrorum spinis basi rufescentibus, pedibus testaceis. Antennis sat elongatis, articulis 5 ultimis crassioribus, articulo septimo coeteris longiore; thorace valde transverso, antice angustato, breviter albo piloso, utrinque spinis 6 e lobo brevi apice dilatato horizontaliter orientibus, quinque anticis longioribus, postica multo breviore, retrorsum et sursum vergente; scutello lato, semicirculari, alutaceo; elytris thorace valde latio- ribus, apice rotundatis, convexis, punctato-striatis, parce albo pilosis, spinis discoidalibus numerosis, marginalibus longioribus, utrinque circiter 16. — Long. 3 !/, millim. 132 R. GESTRO Dicladispa saga, n. sp. Elongata nigra, opaca; antennis longissimis, gracilibus ; thoracis late- ribus utrinque 5-spinosis, spinis quatuor anticis elongatis, tenuibus, stipite communi crassiusculo insertis, sursum vergentibus, duabus anticis longioribus, spina quinta postica libera brevissima; scutello lato, subsemicireulari, alu- taceo; elytris thorace latioribus, subparallelis, humeris vix dilatatis, apice rotundatis, disco convexis, seriatim punctatis, interstitiis fere planis, spinis longissimis gracilibus parce armatis, humeralibus 3, discoidalibus 4, latera- libus 5, quarum secunda breviore, apicalibus 3 multo brevioribus; pedibus elongatis. — Long. 4 '/, millim. Dicladispa triramosa, D. sp. Oblongo-ovata, supra nigra, capite thoraceque subnitidis, elytris nitidis, aenescentibus, subtus cum pedibus obscure rufescente, abdomine nitidissimo; antennis longis, gracilibus; thorace subquadrato, antrorsum angustato, la- teribus utrinque spina valida, triramosa, sursum et antrorsum oblique ver- gente, armatis, disco deplanato, transverse biimpresso; scutello lato semi- circulari; elytris thorace latioribus, pone medium leviter ampliatis, apice rotundatis, convexis, sat regulariter crasse seriatim punctatis, spinis longis parce armatis, humeralibus 3 quarum duabus anticis brevioribus, discoida- libus 2, lateralibus 8 longissimis cum brevioribus alternantibus, apicalibus 2, ultima breviore. — Long. 3 */, millim. Pleurispa humilis, n. sp. Atra, opaca, elytris nitidulis, subaenescentibus, antennis articulis quinque ultimis obscure rufo-pubescentibus, transversis, incrassatis; thorace latiore quam longo, basi et praecipue apice angustato, convexo, linea media sulcata et areis duabus longitudinaliter ovatis, subelevatis, glabris, alutaceis, coeterum punctato et tenue albo -piloso; lateribus 5-spinosis, spinis 1.* et 2.2, tertia et quarta basi connexis, quinta libera praeceden- tibus longiore; scutello lato, apice late rotundato, alutaceo; elytris thorace latioribus, subparallelis, apice rotundatis, crasse punctato-striatis, tenue albo pilosis, spinis discoidalibus brevissimis, lateralibus paullo longioribus. — Long. 3-3 1/, millim. i TISANURI RACCOLTI DA L. FEA ALLE ISOLE DEL Capo VERDE, ALLA GUINEA PorTOGHESE E ALLE ISOLE S. Tnome, Principe E FERNANDO Poo PER F. SILVESTRI Leonardo Fea, il naturalista, che forse resterà insuperato nella cura che poneva nel raccogliere e conservare animali d'ogni ordine, nell’ultimo suo viaggio, che gli costò la vita, raccolse una discreta quantità anche di Tisanuri. Se si pensa che questi insetti sono fra i più difficili a raccogliere e a conservare in un lungo viaggio, si deve riconoscere che la collezione del Fea è abbastanza interessante perchè comprende 24 specie, delle quali 20 sono qui descritte come nuove e tre ritenute anche rappresentanti di tre nuovi generi. DI D (ga LI we wu I © Le specie raccolte dal Fea sono per regioni così distribuite : I Isole del Capo Verde. . Machilinus Kleinbergi (Giard.). 6. Ctenolepisma ciliata Duf. var. dives n. . Ctenolepisma Feae sp. n. 7. Acrotelsa collaris (F.) Esch. » » var. regalis n. 8. Lepisma myrmecobia sp. n. » diversisquamis sp. n. 9. Atelura seticeps sp. n. » unistila sp. n. E: minutella sp. n. Guinea Portoghese. . Ctenolepisma submagna sp. n. 5. Atelura robusta sp. n. . Acrotelsa collaris (F.) Esch. 6. Monachtinella Doriae sp. n. . Lepisma magnicauda sp. n. 7. Japyx africanus Karsch. » humilis sp. n. Is. St. Thome. . Meinertellus Feae sp. n. 4, Subnicoletia Feae sp. n. . Machilinus Gestri sp. n. 5. Japyx africanus Karsch. . Acrotelsa collaris (F.) Esch. Is. Principe. . Machilis dolichopsis sp. n. 134 F. SILVESTRI Is. Fernando Poo. 1. Machilis grandipalpus sp. n. 4, Monachtinella Gestri sp. n. 2. Graphitarsus Doriae sp. n. 5. Olarthrocera brevicauda sp. n. 3. Atelura modesta sp. n. Le nostre conoscenze intorno ai Tisanuri sono tanto scarse che non ci permettono presentemente di ragionare su solida base, perciò dobbiamo per ora limitarci a descrivere le varie specie. Fam. MACHILIDAE. Machilis dolichopsis sp. n. 9 Color (in alcool) fuligineus vel nigrescens. __Oculi (fig. I, 1 A) inter sese quam longitudo oculi singuli vix minus quam duplo tangentes. Oculus singulus (fig. I, 2A) paullulum longior quam latior. Ocelli (fig. I, 1-2 B) transversales subpistilliformes basi interna, quam oculi latitudo */, breviores. Antennae in exemplis osservatis fractae, sed certe quam cor- poris longitudo longiores, squamosae, setosae, articulo primo duplo longiore quam latiore, flagelli basi quam articulus primus fere !/, minus lato, cetero gradatim sat attenuato. Palpi maxillares (fig. I, 4), articulis 4- a 7 abruptis, setosi, squamosi, articulo primo ad apicem processu triangu- . lari supero ex- terno et processu brevi subconico in- terno armato. Palpi labiales (fig. I, 5) articulo secundo quam pri- mus duplo lon- Fig. I. Machilis dolichopsis. giore, articulo ul- 1. oculi A et ocelli B supra inspecti; 2. oculus A et 4; SAR ocellus B supra inspecti; 3. co palpus maxillaris; Lo IL Doc SR 4. 9 palpi maxillaris pars basalis; 5. palpus labialis; SUS gradatim pa- 6. pes paris tertii; 7. tarsus et praetarsus; 8. uro- VE sternum quintum: v vesiculae, s stilus. snare same ier” - be TISANURI RACCOLTI DA L. FRA 135 Arcus thoracicus parvus. Pedes sat robusti et sat attenuati, squamosi et setosi, paris tertii (fig. I, 6) processu coxali quam coxa 2/, breviore, infra setis sat numerosis sat brevibus instructi, tarso (fig. I, 7) quam tibia ‘42 longiore, apicem versus gradatim magis attenuato, articulo ultimo quam antecedens °/,, breviore, setis numerosis brevibus instructo, et articulo primo infra ad apicem etiam seta longa subspiniformi aucto. Praetarsi ungues quam tarsi articulus ultimus duplo breviores, ad apicem parum arcuatae, sat attenuatae et sat acutae. Abdomen. Urosterna parte mediana sat magna, in segmento quinto (fig. I, 8) paullulum magis quam ‘duplo latiore quam longiore et stilis quam subcoxae parum magis quam duplo bre- vioribus, setis subtilibus numerosis et seta apicali, quam stilus parum minus quam duplo breviore, instructis. Stili segmenti noni quam subcoxae aliquantum breviores, setis numerosis subtilibus et squamis instructi, seta apicali quam stilus fere triplo breviore. Urosterna 1" et 7" utrimque vesicula singula, urosterna 2-6 vesiculis duabus instructa. Ovopositores tenues, setis nonnullis subtilibus instructi, apicem setae apicalis stili segmenti noni parvo spatio haud superantes. Cercus medianus et cerci laterales partim abrupti. Long. corp. mm. 11, lat. 2; long. antenn. et palpi et cercorum ? ; long. stili segmenti secundi 0,46, quinti 0,35, non 1:25 S° juvenis. Antennae quam corpus aliquantum longiores. Palpi maxillares (fig. I, 3) attenuati, articulo quinto quam sexto ‘/, longiore; articulo ultimo quam penultimus fere 1/ , longiore. Penis quam subcoxae spatio magno breviore et quam appen- dices genitales vix brevior. Long. corp. 9, lat. 2, long. antennarum 13, palpi maxillaris 3,8. Habitat. Ins. Principe: Roca Infante D. Henrique 100-300 m. 5/,. Machilis grandipalpus, Sp. n. o Color (in alcool) fulvo-castaneus. Frons in parte submediana ad marginem internum ocellorum utrinque seta longa instructa. 136 F. SILVESTRI Oculi magni, inter sese (fig. II, 1 A) quam longitudo oculi singuli paullulum minus quam duplo tangentes. Oculus singulus (fig. II, 2A) paullulum latior quam longior. Ocelli (fig. II, 1-2 B) transversales, pistilliformes, parte latiore interna, quam oculi singuli latitudo paullulum breviores. Antennae squamosae et setosae, longae, in exemplo osservato haud integrae et corporis longitudinem aliquantum superantes, articulo primo parum magis quam duplo longiore quam latiore, flagelli basi quam articulus primus fere !/, minus lato, cetero gradatim paullulum attenuato. Palpi maxilla- res (fig. IL, 3) per- longi, crassi, arti- culis duobus ulti- mis gradatim atte- nuatis, squamosi et sat setosi, arti- culo primo supra ad basim processu nullo, ad apicem processu supero triangulari exter- no consueto et pro- Fig. II. Machilis grandipalpus. . cessu parvo Pater 1. oculi A et ocelli Pe inspect ; 2: oculus A et ; ocellus B supra et parum oblique inspecti; 3. palpus no aucto, articulo maxillaris; 4. palpus labialis; 5, urosternum quintum: quinto quam quar- »v vesiculae, s stili; 6. pes paris tertiì. tus parum minus quam duplo longiore, articulo penultimo quam quintus fere duplo breviore, articulo ultimo quam penultimus paullulum longiore. Palpi labiales (fig. II, 4) articulo secundo quam primus duplo longiore, articuli ultimi apice dilatato introrsum valde producto. Arcus thoracicus parvus. Pedes robusti, setosi et squamosi, apice sat attenuato, paris tertii (fig. II, 6) processu coxali quam coxa minus quam duplo breviore, tarso quam tibia fere ?/, longiore, apicem versus grada- tim attenuato, articulo ultimo quam praecedens paullulum magis quam duplo breviore et infra ut ceterus tarsus et trochanter, femur, tibia setis numerosis sat longis instructo. Praetarsi ungues TISANURI RACCOLTI DA L. FEA : 137 quam tarsi articulus ultimus */; breviores, ad apicem parum arcuatae , gradatim attenuatae, sat acutae. Abdomen. Urosterna parte mediana sat magna, in segmento quinto (fig. II, 5) paullulum magis quam duplo latiore quam longiore. Stili segmentorum 2-8 setis pluribus subtilibus et seta apicali quam stilus aliquantum breviore instructi; in segmento quinto quam subcoxae fere duplo breviores. Stili segmenti noni setis pluribus et squamis instructi, quam ceteri valde crassiores, longiores, quam subcoxae parum breviores, seta apicali quam stilus parum magis quam duplo breviore. Urosterna 1™ et 7" vesicula utrimque singula, urosterna 2-6 (fig. II, 5) utrinque vesiculis duabus instructa. Penis quam subcoxae IX brevior. Appendices genitales sat attenuatae quam penis paullulum longiores. Cercus medianus quam corporis longitudo (in exemplo osser- vato) aliquantum longior, lateraliter setis sat longis, robustis subspiniformibus inter sese parum remotis et setis nonnullis sub- tilibus instructus. Cerci laterales quam cercus medianus parum magis quam duplo breviores, interne spinis sat numerosis armati. Long. corp. mm. 10, lat. 2,6; long. antennarum 13; long. palpi maxillaris 7,6; long. stili segmenti secundi 0,58, quinti 0,45, noni 1,30; long. cerci mediani 13, cercorum lateralium 6. Habitat. Exemplum descriptum in Ins. Fernando Poo: Musola m. 500-700 Fea legit. Observatio. Species haec longitudine et forma palpi maxillaris inter ceteras generis Machilis distinctissima et forsan ad genus novum adscribendam si in femina etiam maris characteres sistunt. Graphitarsus Doriae, sp. n. © Color (in alcool) fulvo-castaneus. Media frons inter ocellum medianum et oculos penicillo squa- marum longarum instructa. Squamae penicilli huius ad cerci squamas in fig. III, 4 delineatas subsimiles sunt. Oculi (fig. IN, 2A) magni, inter sese spatio, longitudinis oculi singuli dimidiam partem aequante, tangentes. Oculus singulus (fig. II, 3 A) aliquantum (fere 1/,) latior quam longior. Ocelli (fig. INI, 2-3 B) transversales, quam oculi singuli latitudo PRET A MA tty ens Naa 138 F. SILVESTRI fere 1/, breviores, subpistilliformes, basi interne sistente subsphaerica, manubrio subcylindrato, ad basim angustato. Antennae longae, quam corporis longitudo 1/, longiores, articulo primo fere duplo longior quam latior, flagelli basi quam articuli primi latitudo !/, minus lata, cetero gradatim parum magis atte- nuato, articulino singulo squamis et setis sat brevibus instructo, squamis in exemplis osservatis in dimidia parte distali antennae carentibus. Fig. III. Graphitarsus Doriae. 1. palpus maxillaris; 2. oculi A et ocelli B supra inspecti; 3. oculus A et ocellus B capite parum obliquo inspecti; 4. squamae cercorum; 5. uro- sternum quintum: v vesicula, s stili; 6. tarsus et praetarsus; 7. palpus labialis; 8. pes paris tertii; 9. cerci lateralis pars basalis; 10. maris palpi maxillaris pars apicalis. Palpi maxillares (fig. III, 1) sat longi et sat attenuati, setosi, squamosi, squamis in parte infera articulorum 2-5 et in parte apicali sexti, nec non nonnullis lateraliter et supra in articulis 3-4, longis, parum latis ut squamae frontis mediae fere confor- TISANURI RACCOLTI DA L. FEA 139 matae, articulo primo supra ad basim appendice nulla, ad apicem processu triangulari supero externo consueto et processibus duobus internis, quorum alter magis internus aliquantum longior est, articulo ultimo quam penultimus paullulum longiore, supra ut penultimus et apex articuli quinti spinis consuetis armato. Palpi labiales (fig. III, 7) articulo secundo quam primus duplo longiore, articulo ultimo apice multo dilatato introrsum producto. Arcus thoracicus parvus. Pedes robusti, setosi, squamosi, parum attenuati, paris tertii (fig. III, 8) appendice coxali quam coxa fere !/, breviore squamis et setis sat numerosis instructa, tarso (fig. HI, 6) quam tibia vix breviore, apicem versus gradatim paullulum attenuato in parte infera articulorum 1-2 setis pluribus longis instructo et in parte infera articuli tertii, qui paullulum magis quam duplo quam secundus brevior est, penicillo setarum longarum aucto. Praetarsi ungues breves, quam tarsi articulus ultimus minus quam duplo breviores, attenuatae, in parte apicali parum arcuatae et sat acutae. Abdomen. Urosterna parte mediana sat magna, in segmento quinto (fig. III, 5) parum magis quam duplo latiore quam longiore, apice c. ad dimidiam partem subcoxarum pertinente. Stili breves in segmento quinto quam subcoxae 5/, breviores, setis subtilibus numerosis instructi et seta apicali quam stilus parum_ breviore. Stili segmenti noni quam subcoxae parum breviores, setis pluribus sat brevibus et squamis instructi, seta apicali quam: stilus fere 2/; breviore. . Urosterna 1 et 7 utrinque vesicula singula, urosterna 2-6 utrinque vesiculis duabus instructa. Ovopositores tenues, setis subtilibus instructi, apicem setae stilorum segmenti noni aliquantum superantes. : Cercus medianus quam corporis longitudo in exemplo osservato '/, longior, lateribus per totam longitudinem cercorum lateralium squamis longis, parum latis extrorsum et retrorsum directis) auctis. Cerci laterales quam cercus medianus fere ?/, breviores, interne (fig. III, 9) spinis paueioribus et squamis (fig. III, 4) pluribus longis, parum latis, introrsum et retrorsum directis, nec non supra et lateraliter setis nonnullis brevibus subcylindratis instructis. Long. corp. mm. 15, lat. 3,8; long. antennarum 24; long. palpi maxillaris 6, long. stili segmenti secundi 0,53, quinti 0,52, noni 1,8; long. cerci mediani 20, cercorum lateralium 7. 140 F. SILVESTRI co Statura minor. Palpi maxillares (fig. II, 10) in articulis 4-7 infra setis sat numerosis subtilibus sat longis, subrectis praeter squamas et setas cetéras instructi. ~~ Penis quam subcoxae segmenti IX spatio sat magno_brevior. Appendices genitales quam penis vix longiores. Habitat. Ins. Fernando Poo: Punta Frailes 9 dg. Observatio. Species haec faeminae magnitudine, squamarum armatura in fronte, in palpis et in cercorum lateribus internis su- perba est. Machilinus Kleinbergi (GIARD.). S. Nicolau 300-500 m. s/m. Un esemplare 9 della lunghezza di mm. 9 e concordante per la forma degli occhi, lunghezza dell’ ovopositore ed altri caratteri con gli esemplari da me confrontati della Sicilia. Machilinus Gestri, sp. n. © Color (in alcool) fuligineus, stilis, antennis pedibusque um- brinis. Oculi (fig. IV, 1 A) magni, inter sese spatio, 4/, longitudinis totius oculi singuli aequante, tangentes. Oculus singulus (fig. IV, 2A) paullulum latior quam longior. Ocelli (fig. IV, 1-2 B) transversales, pistilliformes, parte latiore interna, quam latitudo oculi fere 1/, breviores. Antennae sat longae, quam corporis longitudo parum longiores, articulo primo (fig. IV, 3) fere duplo longiore quam latiore, flagelli basi quam articuli primi latitudo fere duplo minus lato, cetero valde attenuato subfiliformi, articulino singulo setis apicalibus instructo. Palpi maxillares (fig. IV, 4) longi, attenuati, setosi, supra in apice articuli quinti et in articulis 6-7 spinis consuetis armati, ar- ticulo primo supra ad basim processu brevi conico aucto, ad apicem - processu triangulari supero-externo consueto et processibus duobus internis brevibus armato, articulo ultimo quam penultimus duplo breviore. | Palpi labiales (fig. IV, 5) articulo ultimo in apice dilatato et TISANURI RACCOLTI DA L. FEA {Al introrsum aliquantum producto, margine supero oblique truncato , articulo secundo quam primus aliquantum longiore. Arcus thoracicus parvus. Pedes sat attenuati, parum robusti, setosi, paris tertii (fig. Fig. IV. Machilinus Gestri. I. oculi A et ocelli B supra inspecti; 2. oculus A et ocellus B supra et parum oblique inspecti ; 3. antennae pars basalis; 4. palpus maxillaris; 5. palpus labialis; 6. pes tertii paris; 7. tarsus et praetarsus; 8. urosternum quintum: v vesi- cula, s stilus. IV, 6) tarso (fig. IV, 7) quam tibia parum breviore, apicem ver- sus gradatim parum attenuato infra in apice articuli primi et in tota superficie articulorum 2-3 setis sat numerosis longis instructo, articulo ter- tio quam secundus fere ?/, breviore. Prae- tarsi ungues breves quam tarsi articulo ultimo paullulum ma- gis quam duplo bre- viores, parum arcuati, parte apicali atte- nuata, acuta. Abdomen. Urosterna (fig. IV, 8) parte mediana minima, in segmento quinto fere quadruplo latiore quam longiore. Stili sat breves, in segmento quinto quam subcoxae magis quam duplo breviores, subtus setis sat numerosis et sat robustis instructo, seta apicali quam stilus parum breviore. Stili segmenti IX quam subcoxae fere !/, breviores, interne setis sat longis et sat robustis, 2-3 se- riatis introrsum directis instructi, seta apicali quam. stilus fere duplo breviore. Vesicula una in urosternis 1-7 (fig. IV, 8) utrimque sistens. Ovopositores tenues, setis subtilibus instructi, quam seta api- cali stilorum segmento IX vix breviores. Cercus medianus quam corporis longitudo aliquantum longior, in parte laterali proximali spinis nonnullis auctus et setis nonnullis brevibus cylindratis etiam in parte cetera. Cerci laterales quam cercus medianus fere quadruplo breviores interne usque ad apicem serie spinarum nonnullarum aucti, nec non setis nonnullis subti- libus cylindratis, 149 F. SILVESTRI Long. corp. mm. 8, lat. 2, long. antennarum 9; long. stili segmenti secundi 0,39, quinti 0,29, noni 0,90; long. cerci me- diani 11, lateralium 3. 3 Penis brevior, setis paucioribus brevissimis instructus. Habitat: exempla duo (Q et g') in Ins. S. Thomé: Ribeira Palma, 400-700 m. L. Fea legit. Meinertellus Feae, sp. n. © Color (in alcool) nigro-fuligineus, antennis umbrinis. Oculi (fig. V, 1 A) magni, inter sese spatio, dimidiam partem longitudinis majoris oculi singuli aequante, tangentes. Oculus sin- gulus (fig. V, 2 A) paullulum latior quam longior, antice pone dimidiam partem lateralem externam ocelli sat profunde sinuatus. Ocelli (fig. V, 1-2 B) transversales, lati, quam oculi latitudo !/, breviores, pistilliformes, parte latiore interne sistente. Antennae perlongae, quam corporis longitudo in exemplis os- servatis fere duplo (si integrae certe magis quam duplo) longiores, articulo primo (fig. V, 3) parum minus quam duplo longiore quam latiore, flagelli basi quam articuli primi latitudo fere duplo minus lata et cetero grada- tim parum attenuato, articulino singulo se- tarum verticillo api- cali instructo. Palpi maxillares (fig. V, 4) longi, at- tenuati, setosi, arti- culo primo supra ad basim processu sat longo subconico auc- to, ad apicem pro- cessu triangulari su- Fig. V. Meinertellus Feae. pero externo consueto 1. oculi A et oeelli B supra inspecti; 2. oculus A. n ES _ et ocellus B capite parum obliquo inspecti; ci processubus duo 3. antennae pars basalis; 4. palpus_ maxillaris ; bus internis brevibus 5. palpus labialis; 6. pes paris tertii; 7. tarsus Hs di: 3 ) no Pp on ) So ; enc + pr ; 8. urosternum quintum: v vesicula armate0artuenlo lt Pe ge È s stilus : 9. segmenti noni subcoxae cum ovopo- mo quam penultimus sitore o. a TISANURI RACCOLTI DA L. FEA 143 parum longiore supra spinis brevibus ut articuli quinti apex et articulus penultimus aucto. Palpi labiales (fig. V, 5) articulo ultimo in apice valde dila- tato introrsum producto, articulo secundo, quam primus fere 1/, longiore. Arcus thoracicus sat parvus. Pedes robusti, paris secundi (fig. V, 6) tarso (fig. V, 7) quam tibia parum breviore, subcylindrato, toto setis brevibus numerosis vestito, supra setis paucioribus sat longis, subtilibus subrectis, infra in articuli primi apice et in articulo secundo setis pluribus longis instructo, in articuli primi dimidia parte basali setis nume- rosis et longis ut in articulo secundo et in dimidia parte distali penicillo setarum longarum subtilium aucto. Praetarsi ungues breves, quam tarsi articulus ultimus paullulum breviores parum arcuatae, in apice attenuatae, acutae. Abdomen. Urosterna (fig. V, 8) parte mediana minima, in seg- mento quinto quadruplo latiore quam longiore. Stili (praeter setam apicalem) in segmento secundo et tertio quam subcoxa minus quam duplo breviores, in segmento quinto magis quam duplo breviores, in segmento nono quam subcoxa aliquantum breviores; omnes setis subtilibus, numerosis et brevibus instructi, noni in latere interno etiam setis sat longis et robustis 2-3 seriatis aucti et seta apicali quam stilus minus quam duplo breviore. Vesicula una in urosternis 1-7 utrimque sistens. Ovopositor (fig. V, 9°) attenuatus quam seta apicalis stilorum segmenti noni aliquantum brevior, setis brevibus et brevioribus subtilibus instructus. Cercus medianus quam corporis longitudo fere duplo longior. Cerci laterales quam cercus medianus triplo breviores, interne ad basim spina nonnulla et praesertim supra et lateraliter setis sub- cylindratis brevibus parum numerosis aucti. Long. corp. mm. 9, lat, 2,2; long. antennarum 17; long. stili segmenti secundi 0,52, quinti 0,39, noni 1,80; long. cerci mediani 16, cercorum lateralium 5,5. Habitat. Exempla quatuor 9 Fea in ins. S. Thomé: Agua Ize 100-700 m. legit. wi 144 F. SILVESTRI Fam. LEPISMATIDAE. In questa famiglia hanno per me una notevole importanza per le distinzioni generiche, il numero, la forma e disposizione dei sen- silli delle antenne e specialmente il numero di quei sensilli del terzo articolo, che sono da me chiamati uniseti, perchè costituiti da una setola più o meno lunga e sottile. Devesi però notare che nella descrizione non si deve tenere gran conto della indicazione sopra e sotto, perché non si ha un criterio assoluto per stabilire quali di essi realmente siano superiori e quali inferiori, potendo essere gli articoli delle antenne ora girati un poco più a destra ora un poco più a sinistra dai muscoli rotatori; perciò si tenga sopratutto conto del numero assoluto dei sensilli su ciascun arti- colo e un conto relativo, molto relativo, della loro posizione data per superiore od inferiore. Un’ altra causa di errore nel calcolare il numero dei sensilli del terzo articolo sta nel fatto che spesso non sono bene distinti da tale articolo il quarto ed il quinto, perciò la differenza in nu- mero di quattro e specialmente di due sensilli può dipendere da tale incompleta o mal distinta separazione e non si deve conside- rare se non quando si può essere certi di una assoluta divisione trails 320) eo en articolo: Acrotelsa collaris (F.) Esch. Guinea Portoghese: Bolama. Is. St. Thome. Is. Capo Verde: S. Nicolau, Is. Fogo, Brava. Ctenolepisma ciliata Duf. var. dives n. ‘Q Corpus squamis vestitum (in alcool) supra rufescens, subtus stramineum, squamis denudatum stramineum vel sordide stramineum. Bi Antennae quam corpus aliquantum longiores. Sternum metathoracis parte mediana (fig. VI, 1) parum ad TISANURI RACCOLTI DA L. FEA 145 basim latiore quam longiore, postice late rotundata, utrinque 8 3 { setarum pectine lato instructa. Stilorum paria duo. Ovopositor (fig. VI, 3) stilorum IX apicem spatio stilorum eorum- dem longitudinem fere aequante superans. Cerci quam corpus parum longiores. Long. mm. 13; lat. ‘ thoracis 3,8, long. an- tennarum 15, palpi maxillaris, 2.34, cer corum 14. Habitat: Boa Vista, S. Thiago (Pedra Ba- dejo), Is. Fogo (S. Fi- lippe et Igreja), San 1. metasterni pars mediana; 2. corporis pars Nicolau. postrema cum cercorum basi; 3. urosterna 8-9 cum ovopositore. Fig. VI. Ctenolepisma ciliata, var. dives. Questa varieta con- corda perfettamente nella maggior parte dei caratteri con la Clen. ciliata typica, però ne è distinta per le dimensioni maggiori e per le antenne e i cerci più lunghi del corpo. Questa stessa varietà è stata da me raccolta a Boccadifalco presso Palermo. Ctenolepisma submagna sp. n. Q Color (in alcool) supra fulvo-fuligineus, subtus stramineus, palpis maxillaribus, antennis, pedibus, stilis et cercis nigro fasciatis. Squamae majores « 260-325 X 130-196 radiis numerosis instructae. Caput in fronte inter antennarum radices utrimque setarum pectinum longitudinalium 10-11 instructum, in clypeo ad basim area sat magna setis coacervata et in labro etiam ad basim area parva setis aucta. Ann. del Mus. Civ. di St. Nat. Serie 3.7, Vol. 1V (20 Dicembre 1908). 10 146 F. SILVESTRI Antennae, in exemplo typico haud integrae, quam corporis longitudo breviores, gradatim attenuatae, articulo primo fere duplo longiore quam latiore, et quam articulus secundus magis quam duplo longiore. Fig. VII. Ctenolepisma submagna. 1. corporis circumlitio ; 2. palpus maxillaris; 3. palpus labialis; 4. meta- sterni pars mediana; 5. pes paris tertil; 6. urotergitum decimum cum cercorum basi; 7. urosterna 7-9 cum ovopositore. Palpi maxillares (fig. VII, 2) tenues, longi, articulo tertio quam secundus aliquantum et quam quartus parum longiore, articulo ultimo tertium longitudine subaequante. Palpi maxillares (fig. VII, 3) articulo penultimo apicem versus gradatim latiore, articulo ultimo, lato, latiore quam longiore et quam articulus penultimus vix longiore. Thorax (fig. VII, 1) quam abdomen fere '/, brevior et parum latior, antice et postice paullulum angustatus, in tergito singulo, ad marginem, setarum 2-3 pectinibus nonnullis et pectine sat lato sublaterali postico auctus. Metasterni pars mediana (fig. Vv II, 4) lata, sat cos fere !/, ad basim latiore quam longiore, postice late rotundata et utrimque Se TISANURI RACCOLTI DA L. FEA 147 setarum pectinibus duobus parvis submarginalibus et setis nonnullis marginalibus instructa. Pedes paris tertii (fig. VII, 5) coxa minus quam duplo longiore quam latiore, in margine laterali externo setis sat numerosis aucta, femore duplo longiore quam latiore, externe ad apicem et interne setis paucis longis robustis, tibia magis quam quadruplo longiore quam latiore et quam tarsus */,) breviore, armatura ut mee. VII, 5: Abdomen setarum pectinum numero ut in Ctenol. Targionii Gr. Tergitum decimum (fig. VII, 6) postice breve, subtriangulare, magis quam duplo ad basim latius quam longius, marginibus setis longis instructis et superficie sat longe ab apice utrimque setarum pectine sat lato aucta. Urosterna setarum pectine laterali lato instructa. Stilorum paria tria; stili segmenti IX (fig. VII, 7) apicem subcoxarum partis internae magis quam !/, superantes. Subcoxae IX parte interna (fig. VII, 7) apicali longa angustata, triangulari, acuta, stilorum IX dimidiam partem superans. Ovopositor (fig. VII, 7) sat tenuis, longus, stilorum IX. apicem spatio quam eorumdem longitudo magis quam duplo majore superans. Cerci, in exemplo typico certe haud integri, quam corpus longitudo parum breviores sat attenuati, setis longis robustis et interne sensillis longis unisetis numerosis instructi. Long. corp. mm. 11,5, lat. thoracis 3,5, long. antennarum 10, palpi maxillaris 2,5, pedum paris tertii 6,3, cercorum 9. Habitat. Exemplum descriptum Rio Cassine. {Lusitanorum (ruinea) collectum fuit. Observatio. Species haec sectioni Clenolepismae Targionti pertinet et stilorum numero, abdominis tergiti decimi forma prae- sertim bene distincta. Ctenolepisma Feae sp. n. © Corpus squamis denudatum alutaceum coxis externe, femore et tibia externe et interne nigro marginatis, tarsi articulo primo fere toto nigro, abdominis parte postica plerumque fuscescente , antennis rufo-castaneis, cercis fuscescentibus albo anulatis, in exemplis nonnullis omnino terreis. 148 F. SILVESTRI Squamae (in alcool) fuligineae, radiis numerosis (fig. VIII, 6-7) instructae, maiores c. u. 200 X 105. Fig. VIII. Clenolepisma Feae. 1. corporis circumlitio; 2. palpus maxillaris; 3. palpus labialis; 4. meta- sterni pars mediana; 5. pes paris tertii; 6-7 squamae dorsales; 8. uroter- gitum decimum cum cercorum basi; 9. urosterna 8-9 cum ovopositore ; 10. maris urosterna 8-9 cum pene. Caput antice inter antennarum radices, praeter partem medianam, utrimque pectinum longitudinalium setarum 9-10, utrimque ad basim clypei setis pluribus, ad labri basim setis sat numerosis et in latere externo mandibulae setis numerosis instructum. Antennae quam corporis longitudo parum longiores gradatim magis attenuatae, articulo primo, parum magis quam */, longiore quam latiore, articulo secundo quam primus duplo breviore. Palpi maxillares (fig. VIII, 2) tenues, sat longi, articulo tertio quam secundus '/, et quam quartus ‘/; longiore, articulo ultimo penultimum longitudine subaequante. | Palpi labiales (fig. VII, 3) articulo penultimo apicem versus crassiore, articulo ultimo parum longiore quam latiore apice parte interna sat dilatata. 3 gt TISANURI RACCOLTI DA L. FEA 149 Thorax (fig. VII, 1) quam abdomen parum minus quam duplo brevior et paullulum latior. Tergitum singulum setarum pectinibus ad marginem externum et utrimque setarum pectine sublaterali ad marginem posticum instructum. Metasterni pars mediana (fig. VIII, 4) parum latior ad basim quam longior, postice sat late rotundata et utrimque setarum pectinibus duobus aucta. Pedes sat breves, paris tertii (fig. VIII, 5) coxa !/, longiore quam latiore in margine laterali setis numerosis sat irregulariter dispositis instructa, femore parum minus quam duplo longiore quam latiore, infra setis nonnullis serratis, sat longis et robustis et seta simili in angulo apicali externo. aucto, tibia quadruplo longiore quam latiore, infra ad basim setis duabus robustis, serratis et sat longis et ad apicem seta simili nec non spina longa apicali armata, tarso quam tibia ?/, longiore 4-articulato, infra ad apicem articulorum 1-2 setis nonnullis robustioribus aucto, praetarsi unguibus lateralibus sat longis, sat attenuatis, ad apicem parum arcuatis, acutis quam unguis medianus duplo longioribus. Abdomen setarum pectinibus ut Clen. ciliata instructum. Tergitum decimum (fig. VIII, 8) postice perbreve, fere quadruplo ad basim latius quam longius, margine sat rotundato, supra utrimque setarum pectine et setis aliis instructum. Urosterna setarum pectine laterali instructa. Stilorum (fig. VIII, 9) paria duo. Subcoxae segmenti IX (fig. VIII, 9) angulo interno sat longo triangulari, attenuato acuto, stilorum eiusdem segmenti dimidiam partem paryo spatio haud attingente, angulo externo brevi acuto. Ovopositores (fig. VIII, 9) longi, tenues, stilorum IX apicem spatio majore superantes. Cerci (fig. VII, 1) quam corporis longitudo parum longiores (sed integri?). Long. corp. mm. 10, lat. thoracis 3,00, long. antenn. 11, palpi maxillaris 1,6, pedum paris tertii 3,5, cer- corum 192. i oO Subcoxae IX (fig. VIII, 10) processu interno triangulari acuto quam stili fere */, breviore et quam penis parum longiore. Habitat. In ins. S. Nicolau (300-500 m. ‘/,,), ins. S. Thiago (apud Praia), ins. Rombos, Ilheo Razo, Fogo (Cha das Caldeîras 1700-1800 m. s. m.). Observatio. Species haec inter omnes sectionis Ct. ciliatae Duf. brevitate tergiti decimi praesertim distinctissima; forma 150 F. SILVESTRI tergiti X Ct. lineatae F. proxima, sed segmento septimo setarum pectine dorsali laterali destituto etiam distinctissima. Varietas. Exempla ex Boa Vista (4 ©) stilorum paria tria gerentia, sed characteribus ceteris haud distinguenda ab exemplis stilorum paribus duobus instructis, quae etiam in Boa Vista (9 et g') collecta sunt. Ctenolepisma Feae, SILV. var. regalis nov. , Exemplum (fig. IX) unum Ctenolepismae in Boa Vista Fea legit, quod setarum dispositione, tergiti X forma, stilorum numero cum Cten. Feae bene congruit, sed sta- tura praesertim et antennarum et cer- corum longitudine distinctissimum est et saltem ut varietas Ctenol. Feae considerandum est. Color (corpore squamis denudato) subavellaneus, tibiae et tarsi articuli primi parte externa fusca, antennis api- cem versus gradatim magis rufo-fuligi- neis, cercis fuligineis, terreo anulatis. Antennae quam corpus duplo lon- giores, gradatim attenuatae. Thorax quam abdomen minus quam !/, brevior et aliquantum latior. Ovopositor apicem stiloram IX spa- tio quam longitudo eiusdem stili duplo longiore superans. Cerci quam corpus aliquantum lon- | giores, tenues. I Long. corp. mm. 15, lat. thoracis 4; i long. antenn. 30, palpi maxillaris 3, 5, pedum paris tertii 9, 5, ovopositoris 6, cercorum 18. Habitat. Boa Vista. Fig. IX. Ctenolepisma Feae, var. regalis: corporis cir- cumlitio. TISANURI RACCOLTI DA L. FEA TA Ctenolepisma unistila gp. n. ©. Color corporis squamis denudati subterreus, pedibus parte externa fusco-violacea, squamis instructi in dorso rufo-fuligineus (in alcool) maculis atro-virentibus longitudinaliter 4-seriatis. Squamae (fig. X, 4) majores uw 130-208 X 130-143 radiis nu- merosis instructae. Corpus lateribus subparallelis, postice paullulum attenuatum. Caput ad antennarum radices setis pluribus tantum interne di- stincte longitudinaliter seriatis instructum et in clypei basi utrinque area magna setis acervatis aucta et in labri basi setarum area parva. Antennae, in exemplis typicis certe haud integrae, quam corporis longitudo aliquantum breviores, gradatim attenuatae , articulo primo fere aeque longo atque lato, articulo secundo quam primus fere duplo breviore. Palpi maxillares (fig. X, 2) tenues, sat longi, articulo secundo quam tertius, !/, brevior, articulo tertio quam quartus parum longiore, articulis 4° et 5° inter sese longitudine subaequalibus. Palpi labiales (fig. X, 3) articulo secundo quam tertius parum longiore, articulo quarto quam tertius parum longiore, */, longiore quam latiore ad apicem quam ad basim c. */, latiore. Thorax (fig. X, 1) quam abdomen c. */, brevior et eiusdem latitudinis anticae vix latior, lateribus subparallelis, in tergito singulo setis marginalibus lateralibus uniseriatis et setarum (seta- rum 2-3) pectinibus nonnullis ad margines laterales et setarum (3) pectine postico utrimque instructus. Metasterni pars mediana (fig. X, 5) subtriangularis postice parum rotundata, parum brevior quam ad basim latior, ad apicem utrinque setarum pectinibus duobus et setis marginalibus nonnullis. Pedes sat breves, paris tertii (fig. X,6) coxa */, longiore quam latiore, externe setis nonnullis longis serratis ‘et setis sat numerosis brevibus integris -instructa, femore fere duplo longiore quam latiore, infra ad apicem setis duabus robustis, sat longis, serratis, armato, tibia */, longiore quam latiore, interne ad basim et ad apicem seta sat longa robusta et infra, ad spinam apicalem longam, setis duabus sat robustis et sat longis aucta, tarso quam tibia 1/, longiore interne in apice articuli primi et secundi setis 152 F. SILVESTRI nonnullis brevibus, sat robustis instructo, praetarsi unguibus lateralibus quam medianus duplo longioribus apice parum arcuato. Fig. X. Ctenolepisma unistila: 1. corporis circumlitio; 2. palpus maxillaris; 3. palpus labialis; 4. squama dorsalis; 5. metasterni pars mediana; 6. pes paris tertii; 7. urotergitum decimum cum cercorum basi; 8. urosterna 8-9 cum ovopositore; 9. maris urosterna 8-9 cum pene. Abdomen setarum pectinum dorsalium numero ut in Cten. ciliata Dut., pectine quoque dorsali setis paucis (3-4) constituto. Tergitum decimum (fig. X, 7) latum et longum, subtrapezoideum, fere duplo ad basim latius quam longius, partem posticam versus gradatim parum angustatum postice in medio parum sinuatum, in angulis parum rotundatum, in superficie postica setarum pectine utrinque uno et setis marginalibus instructum. Urosterna setarum pectine laterali instructa et segmenti noni (fig. X, 8) stilis aucta. Stili apicem processi interni subcoxarum spatio quam dimidia longitudo stili majore superantes. Subcoxae IX parte interna in processu triangulari sat brevi acuto productae. Ovopositor (fig. X, 8) tenuis stilorum apicem spatio quam eiusdem stili longitudo majore superans. È I TISANURI RACCOLTI DA L. FEA 155 Cerci, in exemplis typicis parte maiore vel minore fracti, quam corporis longitudo aliquantum breviores setis numerosis longis, robustis, praeter sensilla uniseta instructi. Long. corp. mm. 7, lat. thoracis 1,56, long. antennarum 5,6, palpi maxillaris 1,17, pedum paris tertii 3,52, cercorum 5. o' Subcoxae IX (fig. X, 9) parte interna triangulari, acuta, sat brevi et quam penis vix longiore. Habitat. S. Thiago (dintorni di Praia); Ins. Fogo (S. Filippe), Brava (0-300 m. s/m). Observatio. Species haec corporis forma et stilorum numero Clenolepismae Michaelseni Esch. affinis, sed absentia praesertim setarum pectinis mediani in urosternis distincta. Ctenolepisma diversisquamis sp. n. Q Corpus squamis denudatum plus minusye avellaneum, squamis vestitum (in alcool) rufo-fuligineum vel atro-virens, lateribus subparallelis, postice gradatim parum attenuatum. Squamae (fig. XI,4-5) majores u 200 X 98, radiis paucis (10-14) instructae, aliae minores uw 104 X 95 radiis sat nume- rosis'(c. 25): Caput in fronte ad antennarum radices area magna triangulari setis numerosis instructa, in latere basali clypei area setis coacer- vatis sat magna et in latere basali labri area setarum parva auctum. Antennae, in exemplis typicis haud integrae, quam corporis longitudo aliquantum breviores attenuatae, articulo primo paullulum longiore quam latiore et quam articulo secundo duplo longiore. Palpi maxillares (fig. XI, 2) tenues articulo tertio quam secundus !/, longiore, articulis 4° et 5° inter sese subaequalibus et quam tertius parum brevioribus. Palpi labiales (fig. XI, 3) articulo tertio apicem versus dilatato, articulo ultimo dilatato, paullulum latiore quam longiore et quam penultimus vix breviore. Thorax (fig. XI, 1) lateribus subparallelis quam abdomen parum magis quam !/, brevior et vix latior, in tergito singulo ad marginem lateralem setarum pectinibus nonnullis et setis nonnullis marginalibus et setarum pectine sublaterali postico instructus. Metasterni pars mediana (fig. XI, 6) fere 1/, ad basim latiore 154 F. SILVESTRI quam longiore, partem posticam versus gradatim parum angustata rotundata, ad marginem posticum utrimque setarum pectine et setis nonnullis sparsis instructa. i Fig. XI. Ctenolepisma diversisquamis : 1. corporis circumlitio; 2. palpus maxillaris; 3. palpus labialis; 4. et 5. squamae dorsales; 6. metasterni pars mediana; 7. pes paris tertii; 8. uro- tergitum decimum cum cercorum basi; 9. urosterna 8-9 cum ovopositore; 10. maris urosterna 8-9 cum pene. Pedes paris tertii (fig. XI, 7) coxa */, longiore quam latiore setis marginalibus instructa, femore fere duplo longiore quam latiore, tibia ?/, longiore quam latiore, tarso quam tibia !/; lon- giore, armatura articulorum in exemplis typicis maxima pro parte abrupta. Abdomen (fig. XI, 1) postice gradatim parum attenuatum, in dorso setarum pectinum (internorum setis 2-3) numero ut Cfenol. Targionii instructum. Tergitum X (fig. XI, 8) latum, sat breve, fere triplo ad basim latius quam longius, partem posticam versus gradatim parum angustatum, margine postico subrecto, angulis a TISANURI RACCOLTI DA L. FEA 155 posticis sat rotundatis, in superficie postica utrimque setarum 3 pectine et setis marginalibus auctum. Urosterna setarum pectine laterali postico instructa. Stilorum paria duo, sat longi. Stili segmenti IX (fig. XI, 9) subcoxarum pars interna parum magis quam duplo longiores. Subcoxae IX parte interna apice fere dimidiam partem stili attingente angustata, triangulari, acuta. Ovopositores (fig. XI, 9) tenues, longi, stilorum IX apicem spatio quam stilus longiore superantes. Cerci in exemplis typicis haud integri, quam corporis longitudo breviores. Long. corp. 6,5, lat. thoracis 1,5, long. antennarum (in exemplis typicis) 5, palpi maxillaris 1,30, pedum paris tertii 3,65, cercorum 4,5. O Subcoxarum IX pars interna sat brevis, sat lata, triangu- laris, acuta. : Habitat. Ins. S. Thiago (apud Praia et Pedra Badejo), Brava (0-300 m. s/m), Boa Vista. Observatio. Species haec forma squamarum inter omnes mihi notas distinctissima; setarum pectinum dorsalium Clenol. Targionii affinis, sed setarum pectinis mediani absentia in urosternis praesertim bene distincta. Lepisma magnicauda sp. n. 9 Corpus squamis denudatum isabellinum, squamis vestitum (in alcool) supra rufescens, antennis praeter basim rufescentibus. Corpus totum (fig. XII, 1) longum, antice paullulum, postice aliquantum angustatum, squamis majoribus « 200 X 130, forma consueta radiis pluribus instructis. Caput antice setis sat nume- rosis longis auctum. Antennae breves in exemplo typico haud integrae, quam corpus magis quam quadruplo breviores gradatim parum attenuatae, ar- ticulo primo paullulum longiore quam latiore, articulo secundo quam primus duplo breviore, articulis 3-9 (fig. XII, 2-3) subtus sensillis unisetis duobus, supra sensillo laterali externo instructo, ceteris a decimo in articulinis divisis et in articulino ultimo sen- sillis tribus ut in articulis praecedentibus dispositis et a decimo etiam sensillis brachiis 3-4 (fig. XII 4) instructis et in apice sensillis brevissimis cylindratis. 156 F. SILVESTRI Palpi maxillares (fig. XII, 5) sat tenues, articulo ultimo subtus (fig. XII, 6) sensillo ramis duobus instructo aucto. Fig. XII. Lepisma magnicauda : 1. corporis circumlitio; 2. antennae sinistrae pars basalis ab articulo tertio subtus inspecta: 3. eadem supra inspecta; 4. antennae pars apicalis in exemplo typico sistens; 5. palpus maxillaris; 6. ejusdem apex; 7. palpus labialis; 8. metasterni pars mediana; 9. pes paris tertii; 10. urotergitum decimum cum cercorum basi; 11. urosternum septimum; 12. urosterna 8-9 cum ovopositore stilis abruptis. Palpi labiales (fig. XII, 7) articulo ultimo lato, fere !/, latiore quam longiore, subtus sensillis consuetis. Thorax (fig. XII, 1) quam abdomen parum magis quam duplo brevior parum latior lateribus paullulum convexis, antice parum, postice minus angustatus, tergitis in ,margine laterali setis in- structis, ad marginem posticum setis nullis. Sterni pars mediana in metathorace */, ad basim latior quam -longior, postice subtriangularis ad apicem setarum pectinibus duobus et in apice ipso setis nonnullis instructa. Pedes sat breves, paris tertii vide fig. XII, 9. no Pig TISANURI RACCOLTI DA L. FEA 137 Abdomen partem posticam versus gradatim aliquantum angu- statum, in tergitis setis dorsalibus longis 2 + 2 et setis latera- libus 2,1 + 1,2 instructum. Tergitum decimum (fig. XII, 10) magnum latum et longum, c. 1/; longius quam ad basim latius, partem posticam versus gra- datim parum angustatum, in margine postico parum sinuatum utrimque setis duabus longis, in exemplo typico abruptis, auctum et in margine laterali setis sat numerosis et sat longis. Urosterna in parte postica laterali setis tribus longis, in parte mediana setis 5-6 (fig. XII, 11). Stilorum paria duo, in exemplo typico abrupta. Subcoxae segmenti noni (fig. XII, 12) parte interna longa an- gustata, quam externa parum magis quam duplo longiore, in apice obtusa, setis longis robustis instructa, parte apicali externa. trian- gulari acuta. Ovopositor (fig. XII, 12) sat tenuis, quam subcoxae partis in- ternae apex parum longior. Cerci in exemplo typico maxima pro parte abrupti, gradatim attenuati. Long. corp. mm. 7,5, lat. thoracis 1,8, long. antennarum 1,7 palpi maxillaris 1,00, pedum paris tertii 3,15. Habitat. Exemplum descriptum ad Rio Cassine (Guinea Lusi- tanorum) lectum fuit. Observatio. Species haec Lepismae eleganti Escher. et L. myr- mecobiae Silv. proxima, sed longitudine abdominis tergiti decimi distinctissima. Lepisma humilis sp. n. o Juvenis. Color corporis squamis denudati terreus, squamis vestitus supra (in alcool) atro-nigrescens, in vita forsan nigrescens vel atro-violaceus, subtus ater. . Corpus (fig. XIII, 1) antice parum, postice dii angu- statum, squamis majoribus (fig. XIII, 8) « 95 — 130 X 65 — 80, radiis pluribus instructis. Caput antice setis longis, ad oculos utrimque seta longiore auctum. Antennae (fig. XIII, 2-4), in exemplo typico haud in- tegrae, quam corpus fere triplo breviores, gradatim attenuatae, articulo primo parum longiore quam latiore, articulo secundo quam _ 158 F. SILVESTRI . primus c. !/, breviore, articulo tertio sensillo uniseto supero late- rali interno et sensillo laterali interno-infero aucto, articulis 4-6 sensillo laterali infero externo et altero interno, articulis ceteris a Fig. XII. Lepisma humilis: 1. corporis circumlitio; 2. antennae dexterae pars basalis supra inspecta ; 3. pars apicalis antennae; 4. antennae dexterae pars basalis subtus inspecta; 5. palpus maxillaris; 6. ejusdem apex; 7. palpus labialis; 8. squama dor- salis; 9. metasterni pars mediana; 10. metanoti dimidia pars postica ; 11. pes paris tertii; 12. urotergitum decimum cum cercorum basi; 13. uro- sterna 7-9. septimo in articulinis divisis et in articulino ultimo sensillo laterali externo et altero interno auctis, nec non a decimo (fig. XII, 4) sensillis minoribus rhabdoidis instructis et setis ut fig. XIII, 3 demonstrant instructis. Palpi maxillares (fig. XIII, 5) breves, crassiusculi, articulo ul- timo supra ad apicem (fig. XIII, 6) sensillo a basi jam bifurcato instructo. Palpi labiales (fig. XII, 7) articulo ultimo lato, parum latiore quam longiore sensillis consuetis 5 instructo. Thorax (fig. XII, 1) quam abdomen c. !/, brevior, parum latior, antice parum et postice vix angustatus, tergitis in margine sh TISANURI RACCOLTI DA L. FEA 159 laterali setis brevibus sat numerosis et nonnullis longis instructis, ad marginem posticum (fig. XIII, 10) sensillo longo sublaterali et seta brevi huic proxima auctis. Metasterni pars mediana (fig. XII, 9) c. '/, ad basim latior quam longior, in apice late rotundata et setis nonnullis utrimque instructa. Pedes breves, paris tertii setis ut fig. XIII, 11 demonstrat, tarso quam tibia parum longiore, triarticulato. Abdomen partem posticam versus gradatim aliquantum angu- statum. Tergita setis posticis dorsalibus longis robustis 2 + 2, late- Faliter 24 202 instructa. Tergitum decimum (fig. XII, 12) sat longum, latum, trape- zoideum, aliquantum ad basim latius quam longius, partem posticam versus gradatim paullulum angustatum, in margine postico parum sinuatum, setis duabus longis submedianis, duabus lateralibus et inter has 2-3 brevibus instructum nec non in margine laterali setis brevibus et setis sat longis. Urosterna usque ad septimum (fig. XIII, 13) in parte postica mediana setis nonnullis (in septimo 4) et in parte sublaterali setis 2-3 instructa. | Stilorum paria duo in segmentis 8-9. Urosternum 8." (fig. XII, 13) in parte postica mediana paullulum sinuatum, ad stilos rotundatum et setis duabus instructum, stilis sat longis. Urosternum nonum (fig. XIII, 13) subcoxae processu interno triangulari quam stilus duplo breviore, processu externo triangu- lari sat longo quam stilus ?/, breviore. Penis brevissimus obtectus. Cerci, in exemplis typicis certe haud integri, brevissimi, gra- datim attenuati, setis longis et sensillis unisetis pluribus instructi. Long. corp. mm. 4,2, lat. thoracis 1,17, long. antennarum 1,7, palpi maxillaris 0,52, pedum paris tertii 1,82, cercorum late- ralium 0,52. Habitat. In Lusitanorum Guinea ad Bolama. Observatio. Species haec colore et habitu Lepismae Lucasii Gr. et Rov. proxima sed setis abdominalibus dorsalibus longio- ribus et palpi maxillaris sensillo, nec non characteribus ceteris bene distincta. 160 F. SILVESTRI Lepisma myrmecobia sp. n. © Color (in alcool) corpore squamis denudato ochroleucus, corpore squamis vestito supra rufescens. Corpus (fig. XIV, 1) antice parum, postice aliquantum angu- statum, squamis majoribus « 130 — 150 X 65 — 98, radiis plu- ribus instructis. Caput antice setis numerosis sat longis et ad oculos seta longa auctum. Antennae quam corpus magis quam duplo breviores, attenuatae, articulo primo vix longiore quam latiore, articulo secundo quam primus parum magis quam duplo breviore, articulis 3-8 subtus (fig. XIV, 2) sensillis unisetis duobus, supra sensillo uniseto late- rali externo instructis, articulis ceteris (fig. XIV, 3) a nono in articulinis divisis et in articulini ultimi apice sensillis duobus su- peris et sensillo infero laterali, nec non in superficie cetera ab undecimo sensillis pluribrachiatis et sensillis apicalibus brevibus cylindratis praeter setas consuetas instructis. Palpi maxillares (fig. XIV, 4) sat longi, tenues, articulo ultimo ad apicem subtus sensillis duobus a basi bifurcatis, sensillo brachiis quatuor et in apice (fig. XIV, 5) sensillo cylindrato in ramis duobus terminato aucto. Palpi labiales (fig. XIV, 6) articulo ultimo fere aeque longo atque lato, subtus in apice sensillis 5 consuetis. Thorax (fig. XIV, 1) quam abdomen duplo brevior et parum latior, antice et postice parum angustatus, in tergitorum margine postico setis longis destitutus, pronoto setis posticis 3 + 3 mini- mis, mesonoto et metanoto sensillis consnetis, marginibus latera- libus setis longis et setis sat longis auctis. Metasterni pars mediana (fig. XIV, 6) c. !/, ad basim latior quam longior, parum ante apicem valde angustata, postice rotun- data, setis nonnullis longis et brevibus instructa. . Pedes sat longi et sat attenuati, paris tertii vide fig. XIV, 8. Abdomen partem posticam versus gradatim aliquantum angu- statum, in tergitis setis dorsalibus longis 2 + 2 et seta longa et seta brevi lateraliter instructum. Tergitum decimum (fig. XIV, 9) latum, longum, fere aeque latum (ad basim) atque longum, partem posticam versus gradatim , TISANURI RACCOLTI DA L. FEA 161 paullulum angustatum, in margine postico late et parum profunde sinuatum, angulis posticis rotundatis, setis duabus longis instructis, marginibus lateralibus setis sat longis auctis. Fig. XIV. Lepisma myrmecobia : 1. corporis circumlitio; 2. antennae sinistrae pars basalis subtus inspecta; 3. antennae pars apicalis; 4. palpus maxillaris; 5. ejusdem apex; 6. palpus ~ labialis; 7. metasterni pars mediana; 8. pes paris tertii; 9. urotergitum decimum cum cercorum basi; 10. urosterna 7-9 cum ovopositore; 11. maris urotergitum decimum cum cercorum basi; 12. maris urosterna 8-9 cum pene. Urosterna (fig. XIV, 10) in parte postica laterali setis longis tribus et. in parte mediana setis 5-6 instructa. . Stilorum paria duo in segmentis 8-9. Subcoxae segmenti 8.' (fig. XIV, 10) ad stili latera parum productae, ad latus internum stili setis duabus longis instructae. Subcoxae segmenti 9. (fig. XIV, 10) parte interna apicali triangulari quam stilus fere ?/, breviore, parte externa etiam trian- gulari, acuta quam interna duplo breviore. Stili longi, segmenti octavi quam segmenti noni magis quam !/. breviores, setis nonnullis subtus et in apice robustis instructi. Ann, del Mus, Civ. di St. Nat. Serie 3.8, Vol. IV (20 Dicembre 1908). 44 162 F. SILVESTRI Ovopositor (fig. XIV, 10) crassiusculus, stili 9 apicem parvo spatio haud superans, setis brevibus, subtilibus instructus. Cerci breves, attenuati, in exemplis typicis medianus forsan integer, quam corpus magis quam ?/, brevior; cerci laterales quam medianus aliquantum breviores. Long. corp. mm. 6, lat. thoracis 1,6, long. antennarum 2,6, palpi maxillaris 0,98, pedum paris tertii 2,65, cerci mediani 1,82, cercorum lateralium 1,18. SJ Tergitum decimum (fig. XIV, 11) quam eodem feminae brevius, aliquantum ad basim latius quam longius. Pedes ut in foemina. Subcoxae segmenti noni processus internus (fig. XIV, 12) brevis triangularis, quam externus duplo longior. Penis brevis, forma consueta. Paramera (fig. XIV, 12) crassiu- scula subconica, apice rotundato interne producta, apicem subco- xarum longitudine fere attingentia. Habitat. Specimina nonnulla L. Fea ad Brava 400-1000 m. s. m. in nidis formicae legit. Exemplum etiam in Ilheo Razo et ur in S. Thiago ad Orgaos Grandes. Observatio. Specie haec Lepismae eleganti Esch. proxima, sed antennarum et cercorum brevitate et setarum ventralium numero praesertim facile distinguenda. Atelura seticeps sp. n. © Color cremeus. Corpus (fig. XV, 1) antice aliquantum, postice gradatim an- gustius, thorace quam abdomen latiore, squamis majoribus (fig. XV, 6-7) saltem inter in exemplo typico sistentes majoribus, parvis uw 65 X 30, 13-radiatis. Caput (fig. XV, 4) supra bene convexum, setis sat numerosis, brevibus, robustis, in parte postica laterali sat longis instructum. Antennae (fig. XV, 2-3) breves, quam corpus fere quintuplo breviores, 14-articulatae, articulis 9-13 gradatim in articulinis duobus magis distinctis divisis, articulo ultimo simplici sensillo in apice tripartito aucto, articulo tertio subtus sensillis unisetis 5 et lateralibus externis duobus aucto, articulo quarto sensillis tribus et articulis ceteris sensillis duobus, gradatim lateralibus externis. CITA TISANURI ‘RACCOLTI DA L. FEA 165 Palpi maxillares crassiusculi, breves (articulo ultimo in exemplo typico abrupto ). Palpi labiales (fig. XV, 5) articulo ultimo quam penultimus magis quam duplo longiore et crassiore, parum magis quam */, longiore quam latiore. Fig. XV. Atelura seticeps: 1. corporis circumlitio; 2. antennae dexterae pars basalis a segmento se- cundo subtus inspecta ;.3. antennae articuli 9-14; 4. caput et pronotum ; 5. palpus labialis; 6. et 7. squamae dorsales; 8. mesonoti pars posterior et lateralis; 9. pes paris tertii; 10. urotergitum decimum cum cercorum basi; 11. urosterna 6-9 cum ovopositore. Thorax (fig. XV, 1) quam abdomen fere duplo brevior et quam abdominis segmentum primum haud latior, tergitis (fig. XV, 8) ad marginem posticum serie setarum brevium depressarum, in apice incisarum auctis, in margine laterali setis brevibus acutis et in angulo postico seta sat longa, robusta, in apice incisa. Pedes sat longi, paris tertii vide fig. XV, 9, 164 F. SILVESTRI Abdomen (fig. XV, 1) partem posticam versus gradatim magis angustatum, ad tergitorum marginem posticum serie setarum nonnullarum, eisdem thoracis magnitudine et forma subaequalium, instructum. Tergitum decimum (fig. XV, 10) sat breve, partem posticam versus gradatim parum angustatum, aeque latum ad basim atque longum, postice triangulariter, profundius incisum, angulis posticis acutis in apice seta longa robusta auctis. Stilorum paria quatuor a segmento 6.° ad nonum. Urosternum 6.%™ (fig. XV, 11) stilis brevibus ad latum internum stilorum rotundatim aliquantum producto et setis 7 marginalibus instructum, in parte postica submediana setis duabus auctum. Urosternum 7.8" ad stilorum latum internum rotundatum, ut parva vesicula productum. Stili segmentorum 7-9 gradatim parum longiores. Ovopositor (fig. XV, 11) crassiusculus, partem posticam versus gradatim aliquantum attenuatum, stilorum IX apicem aliquantum superans. Cerci in exemplo typico maxima pro parte abrupti, gradatim attenuati. Long. corp. mm. 5; lat. thoracis 1,3; long. antennarum 1,3; long. pedum paris tertii 2,5; setarum dorsalium 0.78. Habitat. Exemplum descriptum in S. Thiago ad Orgaos Grandes (250 m. s. m.) forsan in nidis formicae Fea legit. Atelura minutella sp. n. © Parva, ochroleuca, corpore antice paullulum angustato, subrotundato, postice aliquantum angustato, thorace ab abdomine magnitudine haud distineto, squamis et setis attenuatis instructo, squamis (fig. XVI, 8) parvis # 60 X 24, radiis parvis postice spatio plus minusve longo liberis. | Caput (fig. XVI, 1) supra bene convexum, setis numerosis sat longis instructum, antice rotundatum. Antennae (fig. XVI, 2-5) breves, quam corpus magis quam triplo breviores, 13-articulatae, articulis 3-5 inter sese parum di- stinctis, articulis 10-13 divisionem in articulinis valde obsoletam monstrantibus, articulo tertio sensillis unisetis inferis et infero- lateralibus 5, superis et supero-lateralibus externis 2, articulo 4.° iiss. = ez TISANURI RACCOLTI DA L. FEA 165 sensillis tribus, ceteris (5.°-12.°) sensillis duobus altero supero la- terali, altero infero laterali, articulo ultimo sensillo apicali parte distali tripartita. Fig. XVI. Atelura minutella: l. corporis circumlitio cum setis: 2. antennae dextrae pars basalis ab articulo secundo supra, parum externe, inspecta; 3. eadem subtus inspecta: i 4, antennae dexterae articuli 1-9 supra et magis externe inspecti; 5. an- tennae apex; 6. palpus maxillaris; 7. palpus labialis; 8. squama dorsalis; 9. pes paris tertii; 10. pars postrema corporis cum cercis; 11. urosterna 6-9 cum ovopositore. Palpi maxillares (fig. XVI, 6) breves, in apice sensillis consuetis. Palpi labiales (fig. XVI, 7) articulo ultimo quam penultimus magis quam duplo longiore et crassiore, parum minus quam duplo longiore quam latiore. Thorax (fig. XVI, 1) quam abdomen minus quam duplo brevior ét haud latior, pronoto setis 4-5 seriatis, meso- et meta- noto setis biseriatis sat longis acutis instructis. Pedes sat longi, paris tertii vide fig. XVI, 9. 166 PF. SILVESTRI Abdomen (fig. XVI, 1) partem posticam versus gradatim aliquantum angustatum, in tergito singulo aliquantum ante mar- ginem posticum serie setarum c. 14, longarum, marginem posticum eiusdem segmenti spatio, dimidiam partem setarum longitudinis subaequante, superantium instructum. Tergitum decimum (fig. XVI, 10) breve, parum minus quam duplo ad basim latius quam longius, partem posticam versus gradatim parum angustatum, in margine postico triangulariter, profunde incisum, angulis posticis acutis seta apicali longa, robusta et seta brevi interne parum longe a seta longa instructis. Urosterna a secundo setis duabus medianis, duabus subme- dianis brevioribus et duabus lateralibus instructa, a 6.° stilis aucta. Urosternum septimum (fig. XVI, 11) ad stiloram latum internum rotundatim paullulum producto. Stili segmenti 6-8 sat tenues et sat breves, inter sese longitu- dine subaequales, segmenti noni aliquantum longiores et crassiores. Ovopositor (fig. XVI, 11) brevis, crassior, longitudine stili IX apicem subaequante. N Cerci (fig. XVI, 10) breviores, laterales quam medianus parum breviores et parte basali crassiore. : Long. corp. mm. 2,60; lat. thoracis 0,90; long. antenn. 0,72; palpi maxillaris 0,40 pedum pari tertii 1,45; cerci mediani 0,40; cercorum lateralium 0,33. Habitat. Brava in nidis formicae ...... (400-1000 m. s. m.). Observatio. Species haec Atelurae nanae Esch. proxima, sed antennis brevioribus, setis in pronoto magis seriatis praesertim distinguenda est. Atelura robusta sp. n. O Ochroleuca. Caput in frontis parte antica setis nonnullis sat longis et robustis et in frontis parte antica laterali serie setarum brevium instructum, nec non squamis. Corporis squamae majores (fig. XVII, 9) longae et latae fere 1/, longiores quam latiores, c. 20-radiatae, aliae minores (fig. XVII, 8) parum longiores quam latiores etiam pluriradiatae. Antennae (fig. XVII, 2-5), in exemplo typico haud integrae, quam corpus longitudo aliquantum breviores, gradatim sat atte- TISANURI RACCOLTI DA L. FEA 167 nuatae, articulo primo fere aeque longo atque lato setis nonnullis sat longis et sat robustis ad apicem aucto, articulo secundo interne setis sat numerosis et sat brevibus, ad apicem etiam setis tribus longis robustis, articulo tertio supra sensillis 7 in serie transversali obliqua antrorsum et introrsum directa ita ut sensilla 6-7 lateralia apicalia sint, subtus sensillis etiam 7 in serie obliqua antrorsum et introrsum vergente, articulis ceteris sensillis duabus auctis et a decimo in articulinis divisis. Fig. XVII. Atelura robusta : 1. corporis circumlitio ; 2. antennae dextrae pars basalis ab articulo se- cundo supra et magis externe inspecta; 2. eadem ab articulo tertio subtus inspecta et cum sensillis tantum delineata; 4. antennae sinistrae pars basalis ab articulo tertio supra inspecta et cum sensillis tantum delineata; 5. eadem subtus inspecta; 6. palpus maxillaris; 7. palpus labialis; 8-9. squamae dorsales; 10. pes paris tertii; 11. pars postrema corporis cum cercorum basi. 12. (!) Olarthrocera brevicauda: urosterna 6-9. (1) Per errore fu posto questo disegno in questo luogo, mentre doveva esservi quello corrispondente al N.° 12 della Fig. XIX. 168 PF. SILVESTRI Palpi maxillares (fig. XVII, 6) longi sat robusti, articulo primo perbrevi, articulo secundo quam tertius paullulum breviore, articulo quarto quam tertius paullulum longiore, articulo ultimo quam penultimus parum longiore, sensillis consuetis instructo, articulis 2-5 ad apicem setis nonnullis robustis et sat longis auctis. Palpi labiales (fig. XVII, 7) articulo penultimo quam praecedens parum breviore, articulo ultimo elongato, apicem versus parùm dilatato, duplo longiore quam latiore et quam articulus penultimus fere duplo longiore. Thorax (fig. XVII, 1) quam abdomen parum brevior et ali- quantum latior, in tergito singulo setis brevibus marginalibus latera- libus et seta sat longa, robusta, laterali postica tantum instructus. Sterna setis nonnullis anticis aucta. 1 Pedes longi et sat attenuati, paris tertii (fig. XVII, 10) coxa parum minus quam duplo longiore quam latiore in margine externo setis sat numerosis longis et robustis praeter setas breves instructa, femore fere duplo longiore quam latiore infra setis sat brevibus numerosis et setis duabus sat longis robustioribus et in apice externo seta sat brevi, robusta, profunde bifurcata, tibia parum magis quam °/, longiore quam latiore, setis robustis sat longis (cfr. fig. XVII, 10) 5, nec non spina consueta et setis robustis duabus profunde bifurcatis in parte apicali externa armata, tarso quam tibia paullulum longiore, infra setis nonnullis quam ceterae paullulum longioribus et robustioribus instructo, praetarsi unguibus lateralibus simplicibus sat longis et sat attenuatis, parum arcuatis, quam unguis medianus subrectus fere duplo longioribus. Abdomen in tergito singulo 1-9 seta laterali longa robusta instructo. Tergitum decimum (fig. XVII, 11) longum, c. !/, ad basim latius quam longius, partem posticam versus gradatim aliquantum angustatum, postice triangulariter et profunde incisum, angulis posticis acutis et in apice setam sat longam robustam gerentibus. Urosterna (fig. XIX, 12) in margine postico setis duabus medianis sat longis et sat subtilibus a segmento quarto stilis et . in segmento 6° vesicula magna, in segmento 7° vesicula parva aucta. Urosternorum 6-7 margo posticus inter stilos serie setarum instructus. Urosternum segmenti octavi parte mediana sat brevi, margine postico subrotundato. TISANURI RACCOLTI DA L. FEA 169 Stili longi et sat tenues a 1° ad ultimum gradatim longiores. Stili segmenti noni quam ovopositorum apex aliquantum breviores. Ovopositores (fig. XIX, 12) longi, crassiusculi, ad apicem aliquantum attenuati distincte pseudoarticulati, setis brevioribus vestitis et setis sat numerosis lateralibus, sat longis, subtilibus instructi. Cerci in exemplo typico partim fracti attenuati, cercus medianus subtus setis robustis longis consuetis, supra et lateraliter setis robustis sat longis retrorsum directis et sensillis unisetis duobus submedianis in parte cerci basali ad articulini singuli basim et in cetero ad articuli apicem instructus. Cerci laterales supra et interne sensillis unisetis sat numerosis et setis robustis externe sat longis, interne sat brevibus verticillatis instructi. Long. corp. mm. 8, lat. thoracis 2,9; long. antennarum (parte sistente !) 5, long. palpi maxillaris 2, long. pedum paris tertii 5,10, long. cercorum lateralium (parte sistente!) 1,4. Habitat. Exemplum typicum in Lusitanorum Guinea (Rio Cassine) lectum est. Atelura modesta sp. n. Q Cremea. Caput antice setis paucis sat robustis et sat longis auctum, nec non in superficie cetera squamis vestitum. Corporis squamae longae et latae forma ut in A. robusta. Antennae (fig. XVIII, 2-3) quam corporis longitudo fere duplo breviores, attenuatae, articulis 23, a decimo in articulinis divisis, compositae, articulo primo parum longiore quam latiore, ad apicem setis paucis sat longis et robustis instructo, articulo secundo aliquantum longiore quam latiore, ad apicem supra setis tribus longis robustis, praeter setas minores, aucto, articulo tertio supra sensillis 8 sublateralibus et lateralibus externis, subtus 7, quorum 5 in serie obliqua disposita sunt, 6" laterale externum apicale, 7° apicale submedianum est, articulis ceteris sensillis unisetis duobus. Palpi maxillares (fig. XVIII, 5) longi et sat attenuati, articulo primo brevissimo, articulo secundo quam tertius fere ‘/, longiore et quam quartus paullulum longiore, articulo ultimo quam penul- timus parum magis quam !/, longiore et in apice sensillis 5: 170 F. SILVESTRI consuetis instructo, articulo tertio et praesertim articulo secundo ad apicem setis nonnullis sat longis, robustis auctis. Palpi labiales (fig. XVII, 6) articulo secundo quam tertius aliquantum longiore, subcylindrato, articulo tertio obconico, articulo ultimo quam tertius fere ?/, longiore et valde crassiore parum longiore quam latiore. Fig. XVIII. Atelura modesta: 1. corporis circumlitio; 2. antennae dexterae pars ab articulo secundo supra inspecta; 3. antennae apex; 4. antennae dexterae pars basalis ab articulo secundo cum sensillis tantum delineatis subtus inspecta; 5. palpus maxillaris; 6. palpus labialis; 7. pes paris tertii; 8. tibiae pars apicalis supra inspecta; 9. eadem subtus inspecta; 10. corporis pars postrema cum cercorum basi; 11. urosternum quartum; 12. urosterna 7-9 cum ovoposi- tore; 13. cercus lateralis; 14. maris antennae pars basalis supra inspecta; 15. maris pars postrema corporis; 16. maris urosterna 7-9. Thorax (fig. XVII, 1) quam abdomen totum !/, brevior et quam abdominis pars antica parum latior, tergitorum margine postico setis nullis, lateribus serie setarum brevium et seta suban- gulari sat longa robusta auctis. Sterna in parte antica et in parte laterali ad pedum basim setis nonnullis instructa. be Gt 9 tp TISANURI RACCOLTI DA L. FEA SURI Pedes longi et sat attenuati, paris tertii (fig. XVIII, 7) coxa parum magis quam '/, longiore quam latiore margine externo setis brevibus mi et setis paucis sat longis et robustis aucto, femore fere duplo longiore quam latiore infra ad apicem setis duabus sat longis robustis et in angulo apicali externo seta sat brevi, robusta, profunde bifurcata parum arcuata instructo, tibia quadruplo longiore quam latiore setis robustis sat longis 6 ut figura demonstrat dispositis et in apice (fig. XVIII, 8-9) subtus externe spina longa robusta nec non externe et supra setis 4 sat brevibus, robustis, profunde bifurcatis parum arcuatis armata, tarso quam tibia c. !/, longiore setis brevioribus infra parum robustioribus instructo, praetarsi unguibus lateralibus sat longis attenuatis, sat arcuatis, quam medianus subrectus minus quam duplo longioribus. Abdomen in tergito singulo 1-9 seta laterali postica sat longa robusta instructum. Tergitum decimum (fig. XVII, 10) paullulum ad basim latius quam longius, trapezoideum, postice triangulariter profunde incisum et seta angulari postica longa robusta auctum. Urosterna 1-3 stilis et vesiculis destituta, 2-3 postice setis duabus medianis sat longis et sat robustis instructa; urosternum Ae (fig. XVII, 11) praeter setas duas posticas medianas stilis sat longis instructum, urosterna 5-7 stilis et setis nonnullis posticis marginalibus, praesertim parum raris ad stilorum partem internam aucta. Stili segmentorum 8-9 gradatim longioribus et crassioribus, segmenti noni (fig. XVIII, 12) ovopositorum apicem vix non superantes, infra setis duabus robustis longis, supra ad apicem seta robusta longa et in apice ipso seta brevi robusta, praeter setas breves, instructi. Urosternum septimum ad latus internum stilorum vesicula perparva. instructum. Ovopositor (fig. XVIII, 12) crassiusculus setis numerosis brevio- ribus vestitus et setis nonnullis lateralibus subtilibus sat longis instructus, sat distincte pseudoarticulatis. Cerci (fig. XVII, 13). Cercus medianus quam laterales fere ?/, longior et quam corporis longitudo */, brevior, subtus setis robustis, longis, in apice bifurcatis instructus, supra et lateraliter setis numerosis sat longis et sat robustis verticillatis, retrorsum ver- gentibus et sensillis unisetis duobus submedianis. in apice articuli (haud articulini) singuli instructi. 179 F. SILVESTRI Cerci laterales attenuati, setis et sensillis numerosis ut fig. XVII, 13 demonstrat instructi et seta robusta brevi paullulum ante apicem ipsum armati. Long. corp. mm. 6, lat. thoracis 1,9; long. antennarum 3,12, palpi maxillaris 1,20, long. cerci mediani 9,35, cercorum lateralium 0,92, pedum paris tertii 3,50. S Antennarum articulus secundus (fig. XVIII, 14) parte laterali supera externa in processum latum, in margine antico rotundatum, articuli tertii apicem superantem producta. Tergitum decimum (fig. XVHI, 15) brevius quam in foemina, 2/- ad basim latius quam longius, partem posticam versus gradatim parum angustatum, postice sat profunde et late cabina sinuatum et seta angulari longa robusta auctum. Urosternum octavum (fig. XVIII, 16) parte postica inter stilos, quam stilorum basis spatio sat magno longiore, in margine postico paullulum sinuata et setis nonnullis instructa. Stilorum numerus ut in foemina. Penis (fig. XVII, 13) brevior. Appendices genitales subcylindratae, sat longae quam penis aliquantum magis quam duplo longiores. Cercus medianus supra ad basim spinis robustis obtusis brevis- simis nonnullis et cerci laterales interne ad basim spinis similibus 3-4 instructi. Statura ut in femina. Habitat: Ins. Fernando Poo (Musola) 500-700 m. */,,. Gen. Olarthroeera Noy. © Corpus antice paullulum, postice aliquantum angustatum, ateluriforme, squamis pluriradiatis instructum, thorace cum abdo- mine gradatim coniuncto. Caput squamis destitutum. Antennae (fig. XIX, 2-5) breves, articulis omnibus integris, articulo tertio sensillis 10, ceteris sensillis duobus, articulo ultimo sensillo apicali lyriformi aucto. Palpi maxillares (fig. XIX, 6) breves; lobi maxillares elon- gati, fabrica consueta. Palpi labiales (fig. XIX, 7) articulo ultimo dilatato. CRUI dl 4 LAN TISANURI RACCOLTI DA L. FEA 173 Pedum tibia in parte apicali infera spina consueta, tarsus 4-ar- ticulatus, praetarsus (fig. XX) unguibus lateralibus dimidia parte interna in processibus tribus spiniformibus sat longis producta et ungue mediano sat longo simplici constitutus est. Urotergitum decimum sat longum. Stili in segmentis 6-9 sistentes. Vesiculae ? Ovopositor crassiusculus. Cercus medianus brevis, cerci laterales breviores. Observatio. Genus hoc ab Atelwra praetarsi fabrica et anten- narum articulorum bene distinctum. Olarthrocera brevicauda sp. n. Q Aurea. Caput antice setis brevibus robustis sat numerosis et parum arcuatis, in cetera superficie setis brevissimis numerosis instructum. Squamae (fig. XIX, 8-9) sat magnae, longiores quam latiores, vel parum latiores quam longiores, pluriradiatae. Antennae (fig. XIX, 2-5) breviores, quam corpus longitudo fere quadruplo breviores, paullulum attenuatae, articulis 22, om- nibus integris, compositae: articulo primo paullulum longiore quam latiore, articulo secundo etiam paullulum longiore quam latiore, setis nonnullis ad apicem sat longis, robustis instructo , articulo tertio 1/, latiore quam longiore, supra sensillis unisetis tribus, subtus 7, articulis ceteris sensillis unisetis duobus, articulo ultimo sensillo brevi lyriformi instructo. Palpi maxillares (fig. XIX, 6) breves, articulo secundo quam tertius parum longiore; articulis 3-4 longitudine subaequalibus, articulo ultimo quam penultimus aliquantum longiore. Palpi labiales (fig. XIX, 7) articulo penultimo subobconico, articulo ultimo magno, subgloboso, paullulum longiore quam latiore et quam articulus penultimus magis quam duplo longiore. Thorax (fig. XIX, 1) quam abdomen totum (in exemplo ty- pico certe aliquantum contractum) parum longior et aliquantum latior, squamis et setis sparsis brevioribus in tergitorum superficie et numerosis in eorundem marginibus lateralibus nec non seta postica subapicali sat longa robusta in tergito singulo auctus. Pedes sat breves, secundi paris (fig. XIX, 10) coxa magis 174 F, SILVESTRI quam !/, longiore quam latiore in margine externo setis nonnullis sat longis et robustis instructa, femore c. 1/, longiore quam latiore, Fig. XIX. Olarthrocera brevicauda : 1. corporis circumlitio ; 2. antennae sinistrae articuli 2-10 supra inspecti ; 3. ejusdem articuli 11-15; 4. ejusdem articuli 16-22; 5. ejusdem pars ba- salis ab articulo tertio subtus inspecta; 6. maxilla cum palpo ; 7. palpus labialis; 8-9. squamae dorsales; 10. pes paris tertii; 11. corporis pars postrema cum cercorum basi; 12. (1) Atelura robusta: urosterna 5-9. infra ad apicem setis robustis sat longis duabus, subtus etiam duabus et una’ externa aucto, tibia ?/, longiore quam latiore, setis robustis ad basim duabus, ad apicem duabus et una externa praeter spinam apicalem longam inferam instructa, tarso tibiam longitudine aequante, gradatim paullulum attenuato, setis bre- vibus sat numerosis infra aucto, praetarsi unguibus lateralibus sat attenuatis, acutis, sat arcuatis, quam unguis medianus fere duplo longioribus. (1) Cfr. nota pag. 167. TISANURI RACCOLTL DA L. FEA 175 Abdomen in superficie tergitorum squamis et setis ut thorax instructum et in parte postica laterali tergiti singuli seta sat longa, robusta et in margine infero setis nonnullis auctum. Tergitum de- cimum (fig. XIX, 11) sat longum, fere */, ad basim latius quam longius, partem posticam versus parum angustatum, in margine postico profunde triangulariter inciso, angulis posticis sat acutis, seta apicali sat longa robusta instructis. Urosterna squamis et setis duabus submedianis posticis in- structa, a sexto stilis aucta. Stilus primus (urosterni 6.') sat longus, fere quintuplo longior quam latior; ceteri gradatim longiores; stili segmenti noni ovopositorum apicem spatio sat magno haud attingentes. Urosternum septimum (fig. XVII, 12) ad latus internum stili forsan (haud bene distincta) vesicula instructum. Pars me- diana urosterni 8.5 sat magna, subtrian- gularis, margine postico parum rotundato. Ovopositores (fig. XVII, 12) apicem stilorum IX spatio sat magno superantes, crassiusculi, distinete pseudarticulati, api- cem versus attenuati, setis brevioribus numerosis et setis nonnullis sat longis subtilibus instructi. Cerci breves, sat attenuati: cercus medianus quam corporis longitudo fere quintuplo brevior, subtus setis longis robustis, supra et lateraliter setis longis retrorsum directis et sensillis unisetis superis instructus, cerci laterales quam medianus fere duplo breviores, subtus serie setarum longitudinali partem posticam versus gradatim longiorum instructi, interne praesertim et supra sensillis unisetis sat numerosis, praeter setas sat longas retrorsum directas aucti. ; Long. corp. mm. 5; lat. thoracis 1,95, long. antennarum 1.43; palpi maxillaris 0.54; pedum paris secundi 2,48; cerci mediani 1,10: cercorum lateralium 0,58. Habitat. Exemplum descriptum in Ins. Fernando Poo (Basile 400-600 m. s, m.) in nidis...... lectum est. Big. XX. Olarthrocera brévicauda: tarsi apex et praetarsus. 176 F. SILVESTRI Gen. Monachtinella nov. © Corpus antice parum, postice aliquantum angustatum, tho- race quam abdomen parum latiore, squamis et setis instructum. Squamae (fig. XXII, 9-11) parvae, radio mediano tantum instructae. Caput squamis (saltem in exemplis duobus specierum hic descriptis) destitutum. Antennae (fig. XXI, 2-3) longae, attenuatae, articulis a decimo in articulinis divisis, articulo tertio sensillis 10, ceteris sensillis duobus instructis. Palpi maxillares (fig. XXI, 4) tenues, longi, 5-articulati. Palpi labiales (fig. XXI, 5) articulo ultimo sat elongato, longiore quam latiore.. Thorax quam abdomen parum latior. Pedes longi, tarso 4-articulato, praetarso unguibus lateralibus et ungue mediano simplicibus instructo. Stili in segmentis 5-9 vel 6-9. Vesiculae forsan in segmento septimo tantum sistentes. Urotergitum decimum brevius. Ovopositor tenuis, longus. | Cerci longi. Species typica: Monachtinella Doriae sp. n. Observatio. Genus hoc a Lepidospora Escherich squamarum forma, stilorum et vesicularum numero bene distinetum. Monachtinella Doriae sp. n. © Ochroleuca. Caput antice setis brevibus et setis haud numerosis sat longis robustis auctum. Corporis squamae parvae (uw 45-50 X 14), triplo longiores quam latiores, radio mediano tantum instructae, margine postico tricuspidato. Antennae (fig. XXI, 2-3) in exemplo typico haud integrae, quam corpus longitudo fere ?/, breviores, articulo primo parum longiore quam latiore, ad apicem setis nonnullis sat longis et sat robustis instructo, articulo secundo fere aeque longo atque lato praeter setas breves supra setis tribus longis robustis instructo, articulo tertio supra sensillis 5 in serie obliqua extrorsum et TISANURI RACCOLTI DA L. FEA 177 antrorsum directa ita ut quintus lateralis externus apicalis sit, subtus etiam sensillis 5 in serie obliqua antrorsum et introrsum’ directa ita ut quintus apicalis lateralis inferus internus sit, articulis 4-9 integris subtus sensillo uno instructis a quarto ad nonum gradatim ad partem internam magis approximatis, articulo quarto lateraliter sensillo altero supero instructo, articulis 5-9 supra sen- sillo singulo, ab articulo 5° ad nonum gradatim ad partem externam magis approximato, articulis ceteris a decimo in articulinis divisis et sensillis duobus lateralibus in articulino ultimo instructis. Palpi maxillares (fig. XXI, 4) sat tenues apicem versus. paul- lulum attenuati, articulo primo perparvo, articulis 2-4 inter sese subaequalibus, articulo ultimo quam penultimo parum longiore et ad apicem sensillis consuetis instructo, articulis 9-3 ad apicem setis nonnullis quam ceterae longiores et robustiores auctis. Palpi labiales (fig. XXI, 5) articulo penultimo quam praecedens Fig. XXL Monachtinella Doriae: 1. corporis circumlitio; 2. antennae dexterae pars basalis ab articulo se- cundo supra inspecta; 3. eadem ab articulo tertio subtus inspecta; 4. palpus maxillaris; 5. palpus labialis; 6. corporis pars postrema cum cercorum basi; 7. pes paris tertii; 8. urosterna 6 9 cum ovopositore; 9. pars basalis cerci lateralis. Ann. del Mus. Civ. di St, Nat. Serie 3.2, Vol. IV (20 Gennaio 1909). yaaa 178 F. SILVESTRI ” paullulum longiore, articulo ultimo lato, */, longiore quam latiore et quam articulus penultimus !/, longiore. Thorax (fig. XXI, 1) quam abdomen in exemplo typico (abdo- mine certe valde contracto) aliquantum longior et parum latior, in tergito singulo setis nonnullis brevioribus sparsis, setis numerosis brevioribus lateralibus et seta laterali postica sat longa et sat robusta instructus. i Sterna setis nonnullis praesertim in parte antica instructa. Pedes longi et sat attenuati, paris tertii (fig. XXI, 7) coxa duplo longiore quam latiore praeter setas breves numerosas in margine externo setis paucis sat longis et robustis instructa, femore 3/, longiore quam latiore, infra ad basim seta una ad apicem setis duabus sat longis, robustis et externe in apice seta robusta integra, tibia magis quam */, longiore quam latiore infra setis quam ceterae longioribus et robustioribus 5, ad apicem spina longa et externe et supra setis duabus integris robustis, tarso quam tibia paullulum longiore et infra setis brevibus robustis instructo, prae- tarsi unguibus lateralibus sat longis attenuatis, sat arcuatis et quam unguis medianus subrectus duplo longioribus. Abdomen in tergito singuio 1-9 setis duabus lateralibus sat longis robustis instructum. Tergitum decimum (fig. XXI, 6) latum perbreve, °/, ad basim latius quam longius, partem posticam versus aliquantum angustatum, margine postico parum profunde et late sinuato. angulis posticis aliquantum rotundatis, seta longa, robusta auctis, margine externo setis ad setam apicalem sat longis et sat robustis instructo, superficie sublaterali postica setis nume- rosis brevibus vestita. Urosterna squamis et praesertim in parte mediana et postica setis numerosis vestita. Urosterni 8' pars mediana subtriangularis. Vesiculae in segmento septimo parvae sistentes et stili in segmentis 5-9. Stili breves et a segmento quinto ad nonum gradatim parum longiores. Stili segmenti noni ovopositorum apicem spatio magno haud attingentes. Ovopositor (fig. XXI, 8) longus, sat attenuatus, sat distincte pseudoarticulatus, stilorum IX apicem spatio magno superans. Cerci (fig. XXI, 1). Cercus medianus (in exemplo typico partim fractus) quam corporis longitudo magis quam duplo brevior et quam cerci laterales parum longior, subtus setis numerosis longis, robustis in apice bifurcatis armato, cetero setis sat longis et sat TISANURI RACCOLTI DA L. FEA 179 robustis retrorsum vergentibus verticillatis et sensillis sat nume- rosis parvis unisetis aucto. Cerci laterales (fig. XXI, 9) sat longi, attenuati praeter setas consuetas et sensillos unisetos superos et internos, infra interne in articulis 1-5 serie spinarum 18 breviorum robustarum sat obtusarum armati. Long. corp. 4,9, lat. thoracis 1,85, long. antennarum 3, palpi maxillaris 1,28, pedum paris tertii 3,75, cercorum lateralium 1,84. Habitat. In Guinea Lusitanorum (Rio Cassine) exemplum © descriptum lectum fuit. Monachtinella Gestri sp. n. Q Ochroleuca. Caput praeter squamas setis brevibus sparsis, antice setis sat numerosis sat brevibus et setis nonnullis longis robustis in- structum. Corporis squamae (fig. XXII, 9-11) parvae (4 52 X 20) magis quam triplo longiores quam latiores, radio mediano tantum in- structae ita ut in apice tricuspidatae sint. Antennae (fig. XXII, 2-6) in exemplo typico haud integrae quam corpus longitudo !/, breviores, flagello gradatim magis atte- nuato, magis quam in speciebus hic descriptis. Articulus primus paullulum longior quam latior, articulus secundus etiam paullulum longior quam latior, setarum armatura consueta, articulo tertio supra sensillis 4 in serie obliqua extrorsum et antrorsum directa, subtus sensillis 4 in serie obliqua extrorsum et antrorsum directa nec non ad apicem sensillo supero laterali externo et sensillo infero laterali interno instructo, articulis ceteris sensillo infero et altero supero, nec non setis ut fig. demonstrant dispositis et a nono in articulinis divisis. Palpi maxillares (fig. XXII, 7) longi et tenues, articulo primo brevissimo, secundo, tertio et quarto inter sese longitudine subaequa- libus, articulo ultimo quam penultimus aliquantum longiore, in apice sensillis consuetis instructo. Palpi labiales (fig. XXII, 8) articulo tertio quam secundus vix breviore sed’crassiore, articulo ultimo fere */, longiore quam la- tiore, quam articulus penultimus '/, longiore et multo crassiore. Thorax (fig. XXII, 1) quam abdomen parum minus quam '/, brevior et parum latior, dorso praeter squamas setis sat numerosis brevibus instructo et in tergito singulo seta laterali subpostica 180 - F. SILVESTRI , longa robusta, setis nonnullis sat longis lateralibus posterioribus et setis numerosis brevibus lateralibus marginalibus instructus. Fig. XXII. Monachtinella Gestri: 1. corporis circumlitio; 2. antennae dexterae pars basalis ab articulo secundo subtus inspecta; 3. antennae sinistrae pars basalis ab articulo secundo supra inspecta; 4. antennae dexterae pars basalis ab articulo secundo supra inspecta; 5. antennae dexterae pars basalis ab articulo tertio subtus inspecta cum sensillorum basi tantum delineata; 6. eadem supra inspecta; 7. palpus maxillaris; 8. palpus labialis; 9-11. squamac dorsales; 12. pes paris tertii; 13. corporis pars postrema cum cercorum basi; 14. urosterna 6-9 cum ovopositore. Pedes longi et attenuati, paris tertii (fig. XXII, 12) coxa parum -magis quam duplo longiore quam latiore in margine externo setis brevibus ut in superficie cetera infera et seta sat longa instructa, femore parum minus quam triplo longiore quam latiore infra setis duabus sat longis, in apice subtus setis sat brevibus 3-4 interne et seta spiniformi externe armato, tibia fere quintuplo longiore quam latiore, infra setis 5 sat brevibus robustis, in apice spina e ni “uma = TISANURI RACCOLTI DA L. FEA 181 sat longa et seta externa, sat brevi et sat robusta, tarso quam tibia parum longiore infra setis parum magis robustis instructo, praetarsi unguibus lateralibus sat longis, sat attenuatis et sat arcuatis, acutis quam unguis medianus subrectus fere duplo longioribus. Abdomen (fig. XXII, 1) partem posticam versus gradatim paul- lulum angustatum, tergitis squamis et setis fere ut thorax instructis. Tergitum decimum (fig. XXII, 13) breve, latum, ?/, ad basim latius quam longius, partem posticam versus angustatum, in mar- gine postico parum profunde et sat late rotundatim sinuatum, angulis posticis rotundatis et seta longa, robusta auctis, praeter setas breves parum longioribus quam in superficie. Urosterna squamis et setis pluribus brevibus vestita , stilorum paribus 4 in segmentis 6-9. Vesiculae parvae forsan in urosterno 7.9 sistentes. Urosterni 3.° pars mediana (XXII, 14) subtriangularis. Stili segmentorum 6-7 breviores, segmenti 8.° sat breves, seg- menti noni sat longi, ovopositorum apicem spatio quam totius stili longitudo majore haud attingentes. Ovopositor (fig. XXII, 14) crassiusculus longus, apicem sti- lorum IX spatio, ut dixi, magno superant, sat distincte transver- saliter pseudoarticulatus. Cerci laterales (cerco mediano in exemplo typico abrupto) sat longo, attenuato quam corporis longitudo parum magis quam duplo breviores, setis sat longis et sat robustis, retrorsum vergentibus verticillatis et usque fere ad cerci dimidiam partem in articulo sin- gulo ad apicem supra et interne, cetero tantum interne sensillis nonnullis unisetis instructi. Long. corp. mm. 4,8, lat. thoracis 1,56; long. antennarum 3,9, palpi maxillaris 1,28, cercorum lateralium 2, pedum paris tertii 3,10. Habitat. Exemplum unum Q in insula Fernando Poo (Punta Frailes) L. Fea legit et annotavit « col terribile Anochetus ». Observatio. Species haec a praecedenti antennis magis atte- nuatis, stilorum numero et stilorum lateralium armatura basali distincta. Genus. Subnicoletia nov. Corpus (fig. XXIII, 1) elongatum lateribus subparallelis, squamis destitutum, setis instructum. Oculi nulli. 182 FE. SILVESTRI Antennae (fig. XXIII, 2-3) longae articulo tertio supra sen- sillis setigeris 3 instructo, subtus eisdem sensillis 4 et lateraliter infra sensillo uno externo, articulo quarto sensillo supero externo et sensillo infero interno, articulis ceteris ab articulo decimo in articulinis divisis et in apice articulini ultimi sensillo supero et sensillo infero auctis. Palpi maxillares (fig. XXII, 4) 5-articulati, articulo primo bre- vissimo, articulo ultimo papillis cylindratis 6 instructo. Palpi labiales (fig. XXII, 5) articulo ultimo quam antecedens latiore, subgloboso et papillis latis haud productis in parte supera apicali instructo. Thorax quam abdomen parum latior. Pedes elongati tarso 4-articulato, articulis 2-4 inter sese parum distinctis. Abdomen. Urosterna 1-3 vesiculis et stilis destituta; urosterna 4-7 stilis et utrimque vesicula singula instructa, 8-9 stilis. Urotergitum decimum breve. Cerci longi. Appendices genitales maris (fig. XXII, 8) in segmento nono sistentibus basi inter sese approximatae, subeylindratae. Species typica Subnicoletia Feae sp. n. Observatio. Genus hoc generi Nicoletta valde aftine sed ab eodem absentia vesicularum et stilorum in abdominis segmentis 2-3 bene distinctum. é Subnicoletia Feae sp. n. co Cremeus. Caput setis nonnullis longis robustis et setis brevibus pluribus ut in cetero corpore instructo. Antennae (fig. XXIII, 2-3) in exemplo typico haud integrae et quam corpus parum (7/,) breviores, articulo primo parum lon- giore quam latiore setis nonnullis sat longis, robustis ad apicem instructo, articulo secundo fere aeque longo atque lato, interne setis sat numerosis sat brevibus, ad apicem supra et externe setis tribus longis robustis, in apice incisis, instructo, articulo tertio supra sensillis tribus setam haud multo longam gerentibus, subtus sensillis 5, quorum duo lateralia, articulo quarto a tertio parum distincto supra externe sensillo uno, subtus partem internam versus sensillo altero, articulis ceteris sensillo supero et sensillo infero TISANURI RACCOLTI DA L. FEA 183 externis, ab articulo decimo articulis in articulinis divisis et in apicem articulini ultimi sensillis duobus, altero supero altero infero, instructis, articuli praeter sensilla setis in serie transversali dispo- sitis sat longis et sat robustis. Palpi maxillares (fig. XXIII, 4) articulo primo perparvo, articulis 2-3 subaequalibus, articulo quarto quam tertius aliquantum breviore, articulo ultimo quam quartus parum minus quam duplo longiore. Palpi labiales (fig. XXIII, 5) articulo ultimo quam praecedens parum longiore, valde crassiore, subgloboso, aeque longo atque lato. Thorax (fig. XXII, 1) quam abdomen */, brevior et paullulum latior, lateribus subparallelis. Pronotum parum magis quam °/, latius quam longius, angulis rotundatis, margine postico parum sinuato, antice setis nonnullis sat longis et sat robustis praesertim lateraliter instructo, lateraliter utrimque setis 5 inter sese re- Ln Pprbt "ju N Fig. XXIII. Subnicoletia Feae: 1. corporis circumlitio; 2. antennae sinistrae pars basalis ab articulo se- cundo supra inspecta; 3. antennarum pars apici proxima; 4. palpus ma- xillaris; 5. palpus labialis; 6. pes paris tertii; 7. corporis pars postrema cum cercorum basi; 8. urosterna 6 9 (vesiculis tantum in segmento sep- timo extroflexis). 18h. F. SILVESTRI motis, longis robustis aucto. Mesonotum et metanotum pronoto similia sunt. Prosternum, mesosternum et metasternum setis sat numerosis, brevibus in parte antica et setis duabus submedianis in parte in- termedia instructa. Pedes longi et attenuati, paris tertii (fig. XXII, 6) coxa fere duplo longiore quam latiore, margine externo setis paucis longis robustis aucto, femore fere ?/, longiore quam latiore, infra setis tribus sat longis robustis et in apice externo seta sat longa robusta aucto, tibia fere ‘/, longiore quam latiore infra setis longis robustis 4 et spina apicali armata, tarso quam tibia paul- lulum longiore infra setis parum magis numerosis instructo, praetarsi unguibus lateralibus sat brevibus, attenuatis et sat ar- cuatis quam unguis medianus subrectus fere duplo longioribus. Abdomen praeter setas breves numerosas in parte postica la- terali tergiti singuli setis duabus sat longis robustis instructum. Tergitum decimum (fig. XXIII, 7) breve magis quam duplo ad basim latius quam longius, subtriangulare, in apice sat late ro- tundatum, praeter setas breves in margine postico setis duabus medianis in exemplo typico abruptis, sed certe sat longis et ro- bustis, auctum. Urosterna 1-3 vesiculis et stilis destituta, angulis posticis ro- tundatis. Urosterna 4-7 utrinque vesicula et stilo instructa et po- stice supra vesiculas triangulariter parum producta. Urosterna 8-9 stilis aucta. 1 Stili sat longi, spina attenuata apicali, setis 2-3 sat longis et sat robustis, et setis sat numerosis brevibus instructi. Penis (fig. XXII, 8) perbrevis. Appendices genitales (fig. XXIII, 8) sat longae, crassae, ad basim subcontiguae, partem posticam versus aliquantum diver- gentes, setis brevioribus instructae et in parte apicali spatio sat brevi quam ceterum valde angustiores et setis brevibus apicalibus instructae. Cerci in exemplo typico fere toti fracti. Long. corp. mm. 6; lat. thoracis 1,3; long. antennarum 5, long. pedis paris tertii 3,70. Habitat. Exemplum descriptum in insula S. Thomé (Agua Izé 400-700 m. s. m.) collectum fuit. TISANURI RACCOLTI DA L. FEA 185 Fam. JAPYGIDAE. Japyx africanus KaARscu. © Cremeus, abdominis segmentis 4-7 gradatim ab ochroleuco ad ferrugineum pertinentibus, segmentis 8-10 fulvo-ferrugineis, forcipis parte apicali et marginibus nigrescentibus, cetero fulvescente- ferrugineo. Caput fere aeque longum (?) atque at basim latum, setis parum numerosis, sat longis, Safin instructum. Antennae 35-A5-articulatae, articulis (fig. Fig. XXIV. Japyx africanus: 1, antennarum articuli 3-7; 2. maxillae lobus maxillaris externus cum palpo; 3. capitis dimidia pars ventralis; 4. pes paris tertii; 5. tarsi apex et praetarsus paris tertii; 6. urotergita sextum et septimum; 7. seg- mentum decimum abdominale cum forcipe; 8. urosterni primi dimidia pars; 9. urosternum septimum. (1) Longitudo a margine postico ad marginem inter antennarum radices sumpta est. 186 F. SILVESTRI circulari setis longis et setis sat numerosis brevissimis et nonnullis brevibus, partem apicalem versus gradatim magis numerosis, auctis, articulo quarto sensillis tribus (supero, infero, laterali externo), articulis quarto et quinto sensillis 5 unoquoque instructis, quorum duo superi, duo laterales (alter externus, alter internus), unus inferus. Lobus maxillaris externus (fig. XXIV, 2) apice subeylindrato, parum lato et in apice ipso setis nonnullis brevissimis auctus. Palpus maxillaris (fig. XXIV, 2) fere duplo longius quam ad basim latius, setis nonnullis longis instructus. Labium (fig, XXIV, 3) setis sat numerosis longis et sat longis instructum, palpo fere triplo longiore quam ad basim latiore setis nonnullis sat longis aucto. Thorax in tergitis et pleuris setis longis et sat longis instructus, in sternitis setis paucis sat longis et setis parum numerosis brevibus. Pedes robusti, paris tertii vide fig. XXIV, 4, tarso quam tibia ?/, breviore, infra setis sat numerosis et sat longis instructo, praetarso (fig. XXIV, 5) ungue laterali antica quam postica !/, breviore, ungue laterali postica quam tarsus vix magis quam duplo breviore, ungue mediana brevissima. Abdomen in tergitis setis paucis (2 + 2) submedianis, ceteris lateralibus longis et setis paucis (2 + 2) medianis, ceteris latera- libus brevibus, in sternitis setis longis numerosis et setis brevibus transverse 4-seriatis instructum. Tergitum sextum angulis posticis haud productis, septimum (fig. XXIV, 6) angulis posticis valde attenuatis, acutis, retrorsum multo productis. Tergitum decimum (fig. XXIV, 7) vix longius quam latius supra et subtus lateraliter carinatum. Urosternum primum (fig. XXIV, 8) setis nonnullis longis sparsis et setis pluribus brevioribus ad marginem posticum magis numerosis instructum, organo subcoxali lato setis brevissimis marginalibus omnino aucto. Forceps (fig. XXIV, 7) quam segmentum decimum paullulum brevior, brachiis subsimilibus, crassis, dente majore opposito parum magis ad apicem quam ad basim approximato, inter basim et dentem majorem seriebus duabus tuberculorum 5-6 et inter apicem et dentem tuberculis c. 11 brachio singulo armato, parte apicali inermi bene arcuata, crassiuscula, acuta. TISANURI RACCOLTI DA L. FBA 187 Long. corp. (forcipe incluso) mm. 20; lat. urotergiti 7! 2,3, longitudo forcipis 1,9. Habitat. Exempla nonnulla ad Bolama et ad Rio Cassine (Guinea Lusitanorum) et exempla duo in insula S. Thomé ad Ribeira Palma 0-700 m. ‘/,;. Observatio. Exemplorum in S. Thomé collectorum alterum (long. corp. mm. 13) antennis 34-articulatis, alterum (long. corp. mm. 14) antennis 50-articulatis instructum est; ambo vero inter sese characteribus ceteris similia et exemplis ex Guinea etiam similia. COLLEZIONI ZOOLOGICHE FATTE NELL’ UGANDA DAL DOTT. E. BAYON. kE: CONTRIBUZIONE ALLO STUDIO DEGLI ICHTHYURUS AFRICANI DI R. GESTRO « L’ Arcipelago Sessè, dove sono stati concessi terreni da sfruttare a Società Italiane, per la coltivazione del caffè e per la raccolta della gomma elastica, è la gemma del lago Vittoria. Le grandi isole, pittorescamente disposte, sono coperte da una ric- chissima vegetazione, che scende fino alle rive a specchiarsi nelle limpide acque. Sembra un paradiso, eppure tutta quella natura ridente alberga una desolazione infinita, gli ultimi resti di un popolo decimato dalla malattia del sonno, che vive fra il pianto dei lutti quotidiani ed il terrore del fato imminente. » (1). Un medico genovese risiede da qualche tempo in quell’ Arci- pelago e adempie eroicamente al suo incarico di curare e studiare la terribile malattia. Il Dottore E. Bayon alterna le gravi cure del suo ufticio col piacevole svago delle caccie zoologiche e, benché molto lontano, ha in mente il Museo del suo paese nativo e lo arricchisce continuamente coi frutti delle sue ricerche. La Direzione - del Museo ha voluto dimostrargli la sua gratitudine iniziando una serie di pubblicazioni per illustrare i materiali da lui generosa- mente inviati. Questa è la seconda (?) e poichè non mancano davvero nè i soggetti nè la lena per continuare, confidiamo che l’opera nostra sia feconda come lo zelo del raccoglitore. (1) S. A. R. il Principe Luigi Amedeo di Savoia Duca degli Abruzzi. Il Ruwenzori, viaggio di esplorazione. Milano 1908, pag. 51. i (2) Collezioni zoologiche fatte nell’ Uganda dal Dott. E. Bayon. I. On a small collection of Reptiles, Batrachians, and Fishes made by Dr. E. Bayon in Uganda. By G. A. Boulenger, F. R. S. (Questo volume, pag. 5). NUOVO ICHTHYURUS DELL’ UGANDA 189 L'attività veramente straordinaria del Dr. Bayon si è concen- trata specialmente negli Artropodi, come quelli la cui raccolta e conservazione sono più facili e richiedono meno tempo. In mezzo alla grande quantità di insetti che egli ha saputo in breve radunare e che si stanno ora preparando ed ordinando, ho avuto il piacere di trovare un Ichthyurus ben distinto dalle altre specie finora note e che ritengo assai interessante, tanto più che questo genere, abbastanza ben rappresentato nelle faune indo-cinese e indo-malese, lo è scarsamente sul territorio africano. Descrivo questa specie dedicandola al benemerito scopritore e coll augurio che egli, perseverando nelle sue ricerche, raggiunga il suo ideale di fornire agli studiosi nuovi elementi per la migliore conoscenza della fauna dell’ Uganda. Genova, dal Museo Civico di Storia Naturale, 5 Gennaio 1909. \ Ichthyurus Bayonii, n. sp. Elongatus, capite nigro, fronte flavescente; antennis piceis basi pallide flavis; thorace piceo, nitido, pallide flavo limbato; scutello sordide albido; elytris basi pallide apice laete, flavis, macula lata picea subtriangulari, antrorsum et praecipue retrorsum abbreviata; alis iridescentibus extus infuscatis; abdomine supra flavo, segmentis basi tantum piceis, subtus piceo, segmentorum lateribus flavo limbatis ; segmento ultimo nigro. ST. Capite inter oculos profunde excavato, medio carina longitudinali retrorsum abbreviata, vertice albido pubescente, genis postice oblique truncatis, carinatis, nigro setosulis, carina extus in dentem porrecta; thorace transverso, apice capite angustiore, piceo, anguste pallide flavo marginato; pedibus anticis et posticis fuscis, femoribus basi flavescen- _tibus, intermediis femoribus valde inflatis, subtus profunde excavatis et dentatis, flavis, supra macula lata fusca notatis. — Long. 8 mill. Q. Capite latissimo, utrinque juata oculos profunde longitudinaliter foveato, oculis angustioribus, inter se valde distantibus, genis postice oblique truncato-rotundatis, cari- natis; thorace transverso, capite angustiore, piceo, basi et 190 R. GESTRO praecipue apice late pallide flavo marginato; elytris minus. dehiscentibus, apice latioribus; abdominis segmento ultimo latiore, crassiore et minus profunde diviso; pedibus fuscis, femorum basi filavescentibus, femoribus intermediis haud inflatis. — Long. 9 mill. Questa specie appartiene al gruppo A degli IJchthyurus africani (4), in cui il maschio ha i femori intermedi rigonfi e le tibie di forma anormale, e pel carattere delle gote carenate deve essere collocata in vicinanza del Gestroi Ritsema, dell’ Eritrea. Il maschio ha il capo nero, colla fronte giallastra, le antenne picee coi primi due articoli d'un giallo pallido e il terzo piceo soltanto in avanti; il torace piceo lucente, con un orlo stretto giallo chiaro; lo scudetto bianco sporco; gli elitri d’un giallo sla- vato alla base, più vivace all'apice, con una macchia picea, larga, quasi a forma di triangolo col vertice rivolto verso la sutura; l'addome al disopra giallo colla base dei segmenti scura, al disotto scuro coi segmenti lateralmente orlati di giallo; l’ultimo segmento nero sopra e sotto; i piedi picei, colla base dei femori giallastra, gli intermedì gialli, con una larga macchia nera apicale sul femore rigonfio. i Capo largo, con una profonda escavazione in mezzo agli occhi, divisa in due, in avanti, da una sporgenza longitudinale (fig. 1): vertice con pubescenza biancastra; gote in addietro obliquamente troncato-carenate, la carena terminante all’esterno in un piccolo NY dente, orlate di peli neri setolosi. Torace trasverso, ristretto in avanti, margine anteriore arrotondato e alquanto elevato, margine basale trisinuato, disco convesso, trasversalmente depresso dietro (1) Saggio sugli Ichihyurus africani. (Questi Annali, vol. XLII, 1906, pag. 217). NUOVO ICHTHYURUS DELL’ UGANDA 191 il margine anteriore, infossato nel mezzo alla base, finissima- mente e irregolarmente punteggiato. Elitri pubescenti, sottilmente punteggiato-rugosi, punti più marcati all’esterno e sull’ estremità posteriore della macchia discoidale scura. Ultimo segmento del- l'addome abbastanza largo e crasso, alquanto più largo alla base che all’apice, colla divisione piuttosto profonda. Femori intermedi fortemente rigonfi, scavati e dentati al disotto. Capo ed antenne della femmina colorate come nel maschio; orlo giallo del torace più largo assai, specialmente in avanti, dimodochè la porzione picea prende quasi la forma di una fascia; piedi tutti picei colla base dei femori giallastra. Capo molto piu largo che nel maschio, occhi più piccoli e molto più distanti; da una parte e dall'altra presso gli occhi una infossatura profonda allungata; marcatamente puntato-rugoso, sopra- tutto sul vertice; troncatura posteriore delle gote meno dritta. (fig. 2). Torace leggermente più allungato e più stretto in avanti. Elitri alquanto più larghi e meno deiscenti. Ultimo segmento addomi- nale, più largo, più crasso e meno profondamente diviso. Piedi semplici. Dal Gestroî Ritsema, differisce per la colorazione e per molti altri caratteri, fra i quali assai importanti sono quelli desunti dal capo; questo nel maschio del Gestroî porta una carena longitu- dinale più lunga e solcata, nella femmina due fossette mediane rotonde, e anche le gote sono diversamente foggiate (’). Uganda: Lago Victoria, Arcipelago di Sessé, 7 e Q raccolti dal Dr. E. Bayon. Le specie di Ichthyurus africane attualmente note sono le seguenti : 1. discoidalis, Westw. The Cabin. of Orient. Entom., 1848, p. 84, nota. — Thes. Entom. Oxon., 1873, p. 102, tav. 2, fig. 2. — Gestro, Ann. Mus. Civ. Genova, 3.* Ser., II (XLII) 1906, p. 218, f. 1, 2. Sierra Leone. 2. Gestroi, Ritsema, Notes Leyd. Mus., I, 1879, p. 82. discoidalis, Gestro, Ann. Mus. Civ. Genova, 1.4 Ser., IV, 1873, p. 359, fig. 5, p. 360 (nec Westw.). Gestroi, Ritsema. Gestro, Ann. Mus. Civ. Genova, 3.2 Ser., II (XLII), 1906, p. 218, fig 3, 4. Dexzby: Eritrea. (1) Vedi le figure del capo dell’Z. Gestroî, g° e Q, nel volume XLII di questi Annali, a pag 219. =} 192 R. GESTRO . Bayonii, Gestro, Ann. Mus. Civ. Genova, 3.* Ser., IV (XLIV), 1909, p. 189, fig. p. 190. Uganda. . afer, Gestro, Ann. Mus. Civ. Genova, 2 ® Ser., X (XXX), 1892, p. 1047. — 3.* Ser., II (XLID, 1908, p. 219. Niger e Togo. . acanthopus, Gestro, Ann. Mus. Civ. Genova, 3.* Ser. II, (XLI), 1906, p. 219, fig. p. 221. Togo. . pallidipennis. Gestro, Ann. Mus. Civ. Genova, 3.* Ser. II (XLI, 1906, p. 222, fig. p. 224. - Nyassa. . mashunus, Péring. — Gestro, Ann. Mus. Civ. i Genova, 3.* Ser., II (XLI), 1906, p. 224. Rhodesia. . tenuipes, Gestro, Ann. Mus. Civ. Genova, 2.* Ser., XII (XXXI), 1893, ms 383 (C). — 3.2 Sergi (XLII), 1906, p. 224 (0). Congo France. e Is. Fernando Poo. . humilis, Gestro, Ann. Mus. Civ. Genova, 3.2 Ser., I (XL), 1906, p. 225. Africa or. German. . Arrowii, Gestro, Ann. Mus. Civ. Genova, 3.* Ser., II (XLI), 1906, p. 227, fig. p. 229. Niger. . forcipiger, Gestro, Ann. Mus. Civ. Genova, 3.2 Ser. Il (XLII), 1906, p. 229, fig p. 231. Africa or. Britann. . confusus, Gestro, Ann. Mus. Civ. Genova, 3.* Ser., II (XLI), 1906, p. 231. Congo Francese. . australis, Pering. (Malthodes), Trans. Entom. Soc. Lond , 1896, p. 166. — Gestro, Ann. Mus. Civ. Genova, 3:2 Ser., IL (XLI), 1906; p. (233. Mashunaland. ON THE REPTILES AND BATRACHIANS COLLECTED BY THE TANCREDI EXPEDITION TO LAKE TSANA, ABYSSINIA. BY G. A. BOULENGER, F. R. S. The collection is a small one, comprising examples of but seven species, one of which, a lizard of the genus Ablepharus, is however new to science. The known species are: Pristurus flavipunctatus, Rupp. (Amhara), Agama spinosa, Gray (Angareb River), Maduia isselii, Peters (Dabarif), Chlorophis neglectus, Bocage (Abbai), Psammophis sibilans, L. (Daro Taclé), and Bufo regularis Reuss (Tzeghie). Ablepharus tancredii, sp. n. Snout short, obtuse. Eye bordered by granules and by the second and third supraciliaries. Rostral forming a narrow suture with the frontonasal; praefrontals forming a median suture, which is as long as the frontonasal; frontal small as large as a fronto- parietal, in contact with the first supraocular only; frontoparietals and interparietal distinct; two supraoculars, first the larger; four supraciliaries; a single pair of nuchals; four upper labials anterior to the subocular. Ear-opening small, round. Body elongate; 22 scales round the body, of two median dorsal series largest. A pair of enlarged praeanals. Limbs short, pentadactyle, widely sepa- rated when adpressed; digits optusely keeled inferiorly; third and fourth toes equal. Brown above; sides darker, with blackish lines along the series of scales; a series of whitish spots on the side of the head and neck; upper and lower labials each with a round black spot; lower parts greyish white. From snout to vent, 28 millim.; tail (reproduced), 28; fore Drala Oy idea bee A single specimen from Dabarif. Ann. del Mus. Civ. di St. Nat. Serie 3.8, Vol. IV (25 Febbraio 1909). 13 -ALBERTO PELLOUX SpANGOLITE DI ARENAS E POLIBASITE DEL SARRABUS IN SARDEGNA Nel 1907, posteriormente alla pubblicazione del catalogo della collezione mineralogica (*), e durante lo scorso anno, il Commen- datore Traverso regalò al Museo Civico di Genova molti altri minerali, alcuni dei quali per rarità o per la bellezza dei cristalli meritano di essere descritti e formeranno l’oggetto di diverse note che mi propongo di pubblicare. I più interessanti esemplari provengono da Arenas nell’ Igle- siente e furono donati al Traverso dal Sig. G. Fusina capo servizio della miniera di Malacalzetta, altri vennero raccolti nelle miniere di Luri, Meria e Matra in Corsica ed in quella delle Cetine di Cotorniano presso Siena. l Nella presente nota mi occuperò soltanto di un minerale rarissimo, la spangolite, raccolto ad Arenas, rendendo conto in pari tempo di alcune osservazioni sulla polébasite del Sarrabus, che già nel detto catalogo ebbi a segnalare quale specie nuova per la Sardegna e per l’Italia (2). SPANGOLITE. La miniera di Arenas, immediatamente a nord di quella di Malacalzetta, la quale è più conosciuta dai mineralogisti per la leadhillite e la caledonite che vi si raccolsero, è oggi coltivata per minerali di piombo e di zinco dalla Società Pertusola. (1) A. PELLOUX. La collezione mineralogica Traverso del Museo civico genovese nel 1907. Annali del Museo Civico di Storia Naturale di Genova, Serie 3.2, Vol. III (XLIII) 15 Giugno 1907. (2) Ip. pag. 187 (40 dell’ estratto), ic A; SPANGOLITE E POLIBASITE DI SARDEGNA 195 La seguente figura rappresenta una sezione trasversale, diretta all’incirca da est.ad ovest, dei principali giacimenti metalliferi della miniera di Arenas ('). SS é lo scisto siluriano che, a guisa di mantello riveste la parte inferiore della collina di Arenas; a questo scisto ‘è sotto- posta la quarzite, la quale insieme ad un'altra roccia granatifera, ed a brucioni ferruginosi, forma il tetto del giacimento, CZn, di carbonato di piombo e calamina, giacimento che, alla sua volta, é adagiato sul calcare metallifero Ca Ca. I filoni. S. Carlo (FC), Fusina (FF) e S. Giuseppe (FG) che attraversano il calcare con direzione da sud a nord, sono quarziferi e mineralizzati dalla galena e da poca cerussa, accompagnati qualche volta da quarzo cristallizzato, barite e calcite. Il filone S. Carlo, che è il principale, ha tagliato il giacimento zincifero, è penetrato nelle quarziti amorfe ed ha formato un grande affioramento nel quale si trovano gli interessanti minerali donati al Museo, e specialmente quelli colorati. Ai minerali plumbiferi predominanti, e cioè alla galena ed al carbonato, se ne associano, in piccola quantità altri più rari, come pure alcuni minerali di rame, sotto forma di rame nativo, cuprite e tetraedrite, i due primi dei quali già formarono oggetto di una comunicazione dell’ Ing. Traverso all’Associazione Mineraria Sarda (*). Dalla alterazione dei minerali di piombo, oltre alla cerussite, (1) Questa figura e le relative spiegazioni mi furono comunicate dal Commendatore G. B. Traverso che le ebbe dal gentilissimo Sig. Fusina. (2) G. B. TRAVERSO - Comunicazione all’associazione mineraria sarda letta alla riunione del 16 Gennaio 1898. (Resoconto delle riunioni dell’Assoc. Min. Sarda, N. 1, 1898). 196 ALBERTO PELLOUX ebbero origine il massicot, |’ anglesite ed anche, sebbene raris- sima, la leadhillite; come prodotti secondari dei minerali di rame si hanno invece l’azzurrite, la malachite, la spangolite, un minerale in ciuffi di sottilissimi aghetti fortemente pleocroici che riferisco, con riserva, alla czanotrichite, ed altri minerali che ancora non ho determinati fra i quali, probabilmente, |’ ataca- mite e la crisocolla; infine dalla concomitanza del piombo e del ‘rame, ebbero origine la linarite e la caledonite, e da quella del rame e dello zinco |’ auricalcite. La ganga di questi interessanti minerali è quasi sempre quar- zosa; è per lo più nelle geodi tappezzate da cristallini di quarzo ed anche di barite, talora accompagnati dalla fluorite (in cubi bianchi o giallicci dalle facce appannate e profondamente corrose, modi- ficati, qualche volta sugli spigoli dal rombododecaedro) che si trova l’azzurrite alla quale è raramente associata la spangolite. Questo minerale, scoperto nel 1890. dal Penfield (*) in un esemplare americano la di cui esatta provenienza non si è potuta precisare, fu posteriormente osservato dal Miers (?) su esemplari di St. Day in Cornovaglia, in cristalli sui quali furono riconosciuti nuovi caratteri, e cioè la geminazione e l’ emimorfismo, e venne constatata la piroelettricità. La spangolite fu inoltre segnalata dal Lindgreen e dall’ Hillebrand (*) fra i minerali di Clifton-Morenci nell’Arizona. Gli esemplari di Spangolite sin qui conosciuti sono complessivamente quattro: due per le località americane e due per l'inglese. In tutti il rarissimo minerale è associato alla cuprite. Altri composti del rame vi sono inoltre presenti e cioè l’atacamite, nell’ esemplare descritto dal Penfield, la crisocolla, malachite, liroconite, clinoclasio, azzurrite, connellite e calcofillite, nei cam- pioni inglesi, la brochantite, crisocolla, rame nativo e malachite in quello dell’ Arizona. È interessante osservare, per la genesi del raro minerale, che, quantunque ad Arenas non manchi la cuprite, come lo prova il bellissimo campione che fa parte della raccolta del Museo Civico, se ne ha traccia negli esemplari sui quali si trova la spangolite. Questo minerale sembra piuttosto (1) S. L. PENFIELD - On spangolite, a new copper mineral (American Journal of Science; Vol. XXXIX, May 1890). (?) H. A. M1ERS - Spangolite - Mineralogical Magazine, Vol. X, N. 48, p. 273. (3) W. LINDGREEN and W. F. HILLEBRAND: Minerals from the Clifton-Morenci district, Arizona. Americ. Journal of Science. New Haven (Ser. 4) 18, 1904. Sere a2. SPANGOLITE E POLIBASITE DI SARDEGNA 197 derivare il rame che contiene dalla tetraedrite che, profondamente decomposta, si osserva disseminata insieme a noduli di galena alterata, entro il quarzo granulare formante la massa di tali esemplari. i Dall’ abito dei cristalli, dal saggio pirognostico col quale riscon- trai un comportamento identico a quello indicato dal Penfield, da un'analisi chimica qualitativa completa, che mi dimostrò essere il minerale un solfato idrato e cloruro di rame ed alluminio, intine dalla densità e dai caratteri ottici, fui indotto a riferire il bel minerale di Arenas alla rara spangolite, mentre avevo classificato come brochantite il primo esemplare pervenuto al Museo, con pochissimi e piccolissimi cristalli non misurabili per i quali, al cannello, avevo constatata la presenza dell’ acido solforico e del rame. I cristalli di spangolite di Arenas hanno piccole dimensioni, misurando al massimo 1 mm. ‘/, secondo l’asse verticale per poco più di !/, mm. di diametro, sono attaccati alla ganga in modo vario, alcuni essendolo per la base, altri per una faccia di pira- mide, altri infine con una di prisma. In questo ultimo caso, del resto piuttosto raro, sono terminati alle due estremità. Le forme osservate sono le seguenti: a (2110) p (2112) c (0001) m 1010). ‘ Le facce maggiormente sviluppate sono: il prisma (2110) e la piramide. Le dimensioni della base variano nei diversi cristalli esaminati poichè, mentre in alcuni il suo sviluppo è tale da con- ferire loro l'aspetto tabulare, in altri si vede appena. Il prisma (1010) è raramente presente con piccole faccette lucentissime, al contrario di quelle di (2110) che è sempre fortemente striato das solchi rettilinei talora anche ondulati, che corrono secondo lo spi- golo di combinazione con la faccia ». Quest’ ultima è leggermente striata nello stesso senso ma riflette meglio del corrispondente prisma dando, qualche volta, al goniometro nitide immagini. La base ha riflessi madreperlacei e di rado si presta, come già osservò Penfield, ad esatte misure. Salvo le minori dimensioni ed il minore numero di forme presenti, i cristalli di Arenas assomigliano piut- tosto a quelli descritti da quest’ultimo autore che non agli inglesi; dai cristalli delle due località notevolmente si allontanano per il valore degli angoli ottenuti dalle facce piramidali. 198 } ALBERTO PELLOUX Gli angoli misurati, posti a confronto con quelli calcolati dal Penfield, sono infatti i seguenti: Spigoli Numero Limiti Media . Valori calcolati Differenza delle misure dei valori ottenuti dal Penfield CAp 180 61°338+-61°58 61°40 63°33’ 30” 1°53 30” PAPA DA Od 02° 25", 208/590 LI 30/4306 Come si vede si tratta di sensibili differenze le quali non si possono spiegare senza ammettere che in tutti i cristalli di Arenas, anzichè la piramide (2112), siano presenti soltanto quelle facce, vicinali di questa, per le quali il Penfield (1) misurò angoli, colla base, compresi fra 60° 47 e 62° 41’ ricavandone una media di 61° 37’; oppure ritenendo che il rapporto parametrico sia diverso per la spangolite sarda (?). | La durezza del minerale è compresa fra 2 e 3, la staldatura è perfetta secondo la base, la frattura concoide. La faccia basale trattata con acido cloridrico molto diluito si copre delle carat- teristiche figure di corrosione. Il peso specifico, sospendendo il - minerale in una miscela di ioduro di metilene e benzolo, è risul- tato, alla temperatura di 16° C = 3,117. (Penfield lo trovò = 3,141 e Miers = 3,07). Il colore dei cristalli è verde smeraldo con tendenza all’azzurro- indaco, il pleocroismo è debole. Osservando lamine parallele alla base, alla luce polarizzata convergente, si ha una nitida immagine d’interferenza monoassica; la birifrangenza è forte e negativa. POLIBASITE. Nell’esemplare di questo minerale proveniente dalla miniera di Tuviois nel Sarrabus, che già ebbi occasione di segnalare, la poli- basite è associata alla calcite cristallizzata (3), formando una mas- serella di ‘cristalli, confusamente intrecciati, dei quali riuscii ad iso- (!) Vedi PENFIELD op. cit. pag. 373, Table III. (2) Il valore del raprorto parametrico, calcolato in base alla più esatta misura ottenuta c A p = 61° 38’ sarebbe a:c = 1:1,8520, con una differenza di 0,1588 in meno dal valore dato dal Penfield. Ma ciò riporto a semplice titolo di confronto non rite- nendomi autorizzato a stabilire nuove costanti su di una sola, per quanto buona, misura. (3) N.° 3429 della collezione Traverso. ia SPANGOLITE È POLIBASITE DI SARDEGNA 199 larne alcuni che poterono essere misurati. In un secondo esem- plare, trovato posteriormente nel ripassare i numerosi campioni di minerali d’argento del Museo Civico, e che proviene dalla miniera di Serra S’Ilixi (4), pure nel Sarrabus, i cristalli di polibasite sono associati ad altri di stefanite e di calcite. L'aspetto dei cristalli delle due località è identico. Essi consi- stono in sottili lamine esagonali, e di circa un millimetro !/, sino a 5 millimetri di diametro, colle quali a prima vista potrebbero confondersi anche i cristallini, pure tabulari, di stefanite che si osservano in alcuni esemplari della miniera di Giovanni Bonu, se, in questi ultimi, non mancassero la caratteristica striatura triangolare e le sporgenze, pure triangolari, visibili sulle facce basali della polibasite, striature e rilievi che, in questi cristalli del Sarrabus, sono marcatissime. Le forme osservate nei cristalli di Tuviois sono: c (001) m (110) n (101) » (112) p (111) s (221) u (331) S (335)* e (223) delle quali le due ultime sarebbero nuove. La forma (331), data con riserva dal Penfield (*), è presente due volte nei cristalli di Tuviois con valori angolari più prossimi a quello calcolato che non per la faccia osservata da questo autore. Nei cristalli, dopo la base, predominano le facce (101), (112) e (221), mentre le altre sono sottilissime: la faccia (110) fu os- servata una volta sola e così pure le forme nuove. Do qui di seguito i valori degli angoli misurati, posti a con- fronto cor quelli calcolati in base al rapporto parametrico. GINA od ae — Oo dato dal Penfield per la polibasite di Yankee Boy Mine nel Colorado (?). Le differenze, talora assai forti, che si osservano fra gli angoli misurati e quelli calcolati sono da attribuirsi alla piccolezza delle facce che in genere riflettono male, dando immagini molto sbia- (1) N.° 2008 della collezione Traverso. © (2) Vedi S. L. Penfield — On pearcite, a sulpharsenite of silver and on the crystal- lization of polybasite. — (Am. Journ. of Science, Vol. II, July 1896). (5) Vedi Penfield, op. cit. pag. 26. 200 ALBERTO PELLOUX dite, ed alla marcata striatura della base che spesso rende diffi- cili ed incerte le misure. Numero Media degli angoli Valore degli angoli Spigoli delle osservazioni misurati calcolati o CIAD 3 AZIZ] API — 3 COND 6 Gis 23° Olea Gt dep eh Oy Nee 6 A228. 42. 23 Sat a CA 8 5 74 44 74 40 peace sl! Can R TORA, 79.739 + 3’ cA S 1 48 fi AT 35 È + 32 CONE Il 50. 42 i SOT — 15 = NUOVI COLEOTTERI CAVERNICOLI ITALIANI PER R. GESTRO E A. DODERO Fin dall’anno scorso il signor Angelo Ghidini, del Museo di Ginevra, mi inviò gentilmente alcuni esemplari di un Anophthal- mus e di una Bathyscia da lui raccolti in grotte del territorio di Varese ed in Valsolda (provincia di Como), ambedue apparte- nenti a specie non ancora. descritte. La sua scoperia riesce altamente interessante per la distribu- zione geografica degli Anophthalmus in Italia, perché la nuova specie appartiene ad una regione isolata e molto distante dagli altri gruppi di grotte italiane; il genere Bathyscia invece era già rappresentato in quel territorio dalla B. Rodiati della grotta di Laglio; però la nuova specie offre, come si vedrà dalla descri- zione, caratteri straordinarii, che le danno un pregio non comune. Dobbiamo dunque felicitarci col signor Ghidini per questa importante contribuzione alla fauna speleologica italiana. Egli ha riassunto in un interessante opuscolo (*) ciò che si è pubblicato sulle grotte del bacino del Ceresio, aggiungendo la descrizione di ciascuna di esse e trattando pure della loro fauna. Abbiamo quindi ragione di-sperare che, da buon conoscitore della regione e delle sue caverne, perseveri nelle sue ricerche e giunga ad altre scoperte. Genova, 25 Novembre 1908. ()) NOTE SPELEOLOGICHE. I. Dieci caverne del bacinò del Ceresio. (Bollettino della Socteta Ticinese di Scienze Naturali. Anno III. 1906). 202 R. GESTRO E A. DODERO » Anophthalmus Ghidinii, GESTRO, n. sp. Rufo-testaceus, nitidus, glaber ; capite transverso, thorace longiore et parum angustiore, sulcis frontalibus completis, area oculari sat lata; antennis dimidium elytrorum fere attingentibus, articulo secundo quarto breviore; thorace transverso, cordato, lateribus rotundatis, basi breviter si- nuatis, angulis posticis acutis prominulis, disco sat convexo, basi utrinque profunde foveato; elytris oblongis, modice converis, humeris rotundatis, lateribus modice ampliatis, striis tribus internis profundis, basi plus minusve, apice magis, evanescentibus, quarta obsoleta, quinta e serie pun- ctorum obsoletorum formata, interdum imperspicua, stria tertia poris setigeris tribus instructa. — Long. 4 millim. Una delle specie che parmi convenga meglio come termine di confronto colla presente è il Carantit. Nel Ghidini il capo e il torace, ma sopratutto il primo, sono più larghi; l’area oculare è molto grande e ben distinta, mentre nel Carantii è difficilmente visibile. Le antenne sono più lunghe e alquanto meno robuste. Il torace in avanti è più largo e più largamente arrotondato, ha i lati alla base più fortemente sinuati e gli angoli posteriori più prominenti. Gli elitri sono meno paralleli, con gli omeri assai più largamente arrotondati; hanno strie meno numerose, le esterne essendo nel Carantii indicate da serie di piccoli punti superficiali, mentre sono completamente assenti nel Ghidinii. In questo ultimo la evanescenza delle strie comincia a maggiore distanza dalla base e le due interne sono più fortemente impresse. Al microscopio il capo ed il torace presentano una finissima reticolatura, più tenue sul secondo, e sugli elitri vediamo striole trasversali finissime ed estremamente fitte. Il Carantiî presenta a un dipresso la stessa scultura; però sul torace è più leggera e qua e là cancellata. Ho esaminato tre esemplari della grotta del Monte Tre Cro- cette (Campo dei fiori sopra Varese) raccolti il 3 Settembre 1907 dal signor Angelo Ghidini, cui mi compiaccio di dedicare la specie in segno di gratitudine. NUOVI COLEOTTERI CAVERNICOLI ITALIANI 203 Bathyscia heteromorpha, DODERO, n. sp. Testacea, convexiuscula, pilis brevibus, densissimis, ad- pressis subsericeo micante; tota densissime, in prothorace multo tenuius, punctulata, interstitiis alutaceis; stria sutu- rali elytrorum nulla; carina mesosternali lamina magna, valde elevata, apice antico late rotundata, posterius dimi- dium metasterni superante, constituta; antennis articulis totis elongatis, primo secundo breviore, aequaliter incras- SSA 6angustis hae 9, 10% ObE0- ‘nicis, crassiusculis, 8. parvulo, duplo longiore quam lato, 11. elongato, apice acuminato, latitudine praecedentem paullo superante. Tarsis posticis articulo primo 2 + 3 fere aequante, his et quarto longitudine paullo gradatim brevio- ribus. Long. 2 — 2 ‘/4, millim. d'. — Late ovatus, antice et postice abruple attenuatus ; prothorace magno, maximam elytrorum latitudinem attin- gente, angulis posticis retrorsum productis, acutis, lateribus a basi usque ad trientem basalem leviter dilatatis, hic latis- simis, deinde fortiter angustatis, margine laterali, latera versus inspecto, subrecto; antennis longioribus dimidium corporis paullo superantibus; tarsis anticis 5-articulatis, articulis 1-4 leviter dilatatis, haud transversis, tibiarum apice evidenter angustioribus. Q. — Ovata, antice et postice gradatim attenuata; pro- thorace elytris angustior, subconico, ad basin latissimo, an- gulis posticis retrorsum productis, multo magis acutis ; lateribus usque ad apicem regulariter attenuatis, margine laterali, a latere viso, ante angulos posticos usque ad ime- dium sinuato, simul sumpto leviler S-formi; antennis bre- vioribus, dimidium corporis attingentibus; tarsis anticis 4-articulatis, simplicibus. Questa strana nuova specie di Bathyscia è estremamente interessante per il fortissimo dimorfismo sessuale, mai, sinora, osservato nelle specie di questo genere. Soltanto lo Speonomus Nadari Jeannel presenta sensibili differenze nella forma del corsa- letto dei due sessi, esse sono però di gran lunga inferiori a quelle che si osservano nella nuova specie ora descritta. 204 R. GESTRO E A. DODERO Per la forma del corpo il © rassomiglia assai alla Bathy- scina Matzenaueri Apf. della Bosnia. Esso se ne distingue però agevolmente per il corpo assai più largo e più breve, le antenne più lunghe e più gracili, la punteggiatura delle elitre più fina e più fitta, gli angoli posteriori del torace maggiormente avanzati all’ indietro, i lati del torace, osservati lateralmente, quasi retti, e per i caratteri che separano i due generi: il 1.° articolo dei tarsi posteriori più breve, e la presenza di cinque articoli, di cui i quattro primi dilatati, ai tarsi anteriori del o’. La 9 invece ricopia in modo sorprendente la Bathyscia Freyeri Mill. della Carniolia; il protorace però è alquanto più breve, i lati sono: più fortemente ristretti in avanti, la punteg- giatura delle elitre è più fina e più fitta, più fitta la pubescenza, sicchè da un esame comparativo riesce facile il separarle. Fu raccolta questa interessantissima specie nella grotta detta della Noga in Valsolda (provincia di Como) dal signor Angelo Ghidini, al quale son grato di avermi dato modo di descriverla inviandone quattro esemplari (2 g' e 2 Q). Nell’opuscolo prece- dentemente citato essa è indicata, per erronea determinazione del D.*° Stierlin, col nome di B. Doderoi Fairm., colla quale invero non ha altra somiglianza che quella generica. CONTRIBUTIONS TO THE KNOW LEDGE OF THE PSEUDOSCORPIONS FROM MATERIAL BELONGING TO THE MUSEO CIVICO IN GENOVA . By Epv. ‘ELinasen, Kragerò (Norway). if The chief part of the material, treated in the following, is due to the assiduous collecting of several Italian naturalists, who, year alter year, are contributing to the knowledge of the Italian fauna. I am very much obliged to the authorities of the Museo Civico for the confidence shown to me, by letting me examine these collections. The whole material belongs to the Museo Civico with the exception of those specimens collected by Dr. A. H. Krausse at Oristano in Sardinia. I. ITALIAN ISLANDS. Chelifer politus F. Simon. Sardegna: Oristano, 1 o’, 1 9 (Dr. A. H. Krausse). Chelifer lacertosus L. Kocu. Sardegna: Oristano, many specimens of both sexes (Dr. A. H. Krausse). Chelifer anachoreta E. Simon. Sardegna: Golfo Aranci, 5 6, 7 Q (T. Derosas) - Is. Giglio, 1 of 1 Q(6- Doria): ) This species is probably only a variety of Chelifer lacertosus L. Koch, differing from this by having the tibia of the palps, at least often, somewhat less globose, often with the most pronoun- ced convexity near the base of the inner side, and the hand less 206 EDV. ELLINGSEN rounded, more tapering towards the fingers (Chetifer lacertosus having the inner side of tibia more regularly convex and the hand more globose); further, the fingers of Ch. anachoreta are proportionally shorter, the hairs of the lower side of abdomen nearly acute. — But it is often very difficult to distinguish the two species. — I have also seen specimens of Ch. anachoreta from the Italian continent, collected near Rome by Mr. Adolfo Rossi. Chelifer tuberculatus LUCAS. Sardegna: Golfo Aranci, 1 ® (A. Dodero); Campeda 1 gf (A. Dodero); Is. Asinara, 2 3g, 1 2 (S. Folchini); Tempio, 1 9 (Dodero); Ozieri, 3 g', 1. Q (Dodero). Sicilia: Messina, 2 9, 1 9, 1 jun. (Dodero); Castelbuono, | young specimen (Dodero); Ficuzza, several specimens (Dodero) ; Fiume di Nisi, 1 specimen (Dodero). Chelifer maculatus L. KocH. Is. Gorgona, 1 gd, 1 9, 2 jun. (Dr. Andreini). — Sardegna: Ozieri, 1 9, 1 jun. (A. Dodero); Oristano, several specimens of both sexes (Dr. A. H. Krausse). | Chelifer peculiaris L. Koon. Sicilia: Ficuzza, 1 co (A. Dodero). Chelifer Latreillii LEACH. Sicilia: Pachino, 3 Q (A. Dodero). — Sardegna: Golfo Aranci, 1g,1 2 (Dodero); Oristano, a great many specimens, co and 9 *(Dr. A. H. Krausse). All the specimens are of the mediterranean variety. Chelifer meridianus L. KocH. Sardegna: Oristano, 3 specimens (Dr. A. H. Krausse). NOTES ON PSEUDOSCORPIONS 207 Chelifer hispanus L. KocH. Sardegna: Oristano, 2 9 (Dr. AH. Krausse). This species has not yet been recorded from Italy; it was originally described from Spain, but has afterwards been indicated for France by E. Simon, and by Daday for Eastern Europe and Caucasia. Garypus minor L. KocH. Sardegna: Golfo Aranci, 1 co (T. Derosas); Oristano, many specimens (Dr. A. H. Krausse). — Is. Gorgona, 1 jun. (Dr. Andreini). Garypus Beauvoisi SAVIGNY. Syn.: Garypus litoralis L. Koch. Sardegna: Is. Asinara, 1 9 (S. Folchini). Olpium deserticola E. Simon. Sicilia: Messina, 1 o (Dodero). I can find no difference he- tween this specimen and such from Africa; this species has not been recorded from Europe before now, but has been found along the mediterranean coast of Africa. Obisium lubricum L. KocH. Sardegna: Golfo Aranci, 1 specimen (A. Dodero); Is. Asinara, 1 specimen (S. Folchini). — Sicilia: Fiume di Nisi, 5 specimens (A. Dodero). Obisium Doderoi E. SIMON. Sardegna: Golfo Aranci, 2 specimens (A. Dodero). — Sicilia: Messina, 5 specimens (A. Dodero); Pachino, 1 specimen (A. Dodero); Ficuzza, 7 specimens (A. Dodero). ; Chthonius tetrachelatus PREYSSLER. Sardegna: Ozieri, 1 Q (A. Dodero); Macomer, 4 <7 (A. Dodero). 208 EDV. ELLINGSEN II. CONTINENT OF ITALY. Chelifer Chyzeri Tomosvary. Toscana: Lippiano, 5 specimens (Dr. Andreini). Chelifer phaleratus E. SIMON. Lucania: Monte Scuro, 1 Q (Solari). Chelifer phaleratus E. Simon, Ch. Wideri ©. L. Koch and, I suppose, Ch. Solariz E. Simon form, among the eyeless Chelifers of the « Subgenus » Trackychernes 1a small group, closely allied and distinguished from the other palearctic Trachychernes by their very elongated tibia of the palps, and separated from each other by their more or less robust palps, Ch. Wideri, and Ch. Solarti taking, in this respect, the extremes, and Ch. pha- lera'us having an intermediate place betwen the two others. Chelifer scorpioides HERMANN. Toscana: Lippiano, 4 o7, 5 Q (Dr. Andreini). — Livorno, 1 Q (Dr. Andreini). Chelifer cimicoides FABR. Grosseto: Moscone (Dr. Andreini). . Chelifer tuberculatus LUCAS. Grosseto: Monte Argentaro, 11 specimens (A. Dodero); Mo- scone, 2 9, 1 jun. (Dr. Andreini); Poggio Cavallo, 2 g,,2 9 (Dr. Andreini). — Napoli: Camaldoli, 10 specimens (Solari). Lucania: Vallo Lucano, 10 specimens (Solari). — Toscana: Piastre presso Pistoia, 1 3 (Solari). — Liguria: Voltaggio, 1 o* (Dodero). — Toscana: Livorno, 2 9, 1 jun. (Dr. Andreini). Chelifer maculatus L. KocH. Genova, 1 Q (Dr. R. Gestro). NOTES ON PSEUDOSCORPIONS 209 Chelifer meridianus L. Kocu. Lucania: Vallo Lucano, 1 jun. (Solari). — As to the sexual area of the male belonging to the Ch. cancroides type and pro- vided with lateral keels. Chelifer Latreillii LEACH. Grosseto: Poggio Cavallo, 1 9 (Dr. Andreini). The specimen belongs to the principal form. Chelifer cancroides L. Torino: Coazze, 1 Q (E. Marengo). Chelifer subruber E. Simon. Grosseto: Poggio Cavallo, 4 g', 1 9, 1 jun. (Dr. Andreini). Garypus minor L. KocH. Napoli Camaldoli, 1 g' (Solari). — Lucania: Vallo Lucano, many specimens (Solari). — Toscana: Livorno, 1 9 (Dr. An- dreini). — Grosseto: Moscone (Dr. Andreini); Poggio Cavallo, 1 9 (Dr. Andreini). Garypus Beauvoisi SAVIGNY. Genova: Boccadasse, 1 specimen « in casa » (G. Mantero). Obisium antrorum È. Simon. Liguria orient.: Grotta di Cassana, 3 07, 4 9. Obisium lubricum L. Kocu. Liguria orient.: Grotta Spadoni, 11 specimens (Solari). — Alpi Marittime: Val Pesio, many specimens (A. Dodero). — Appennino - Ligure: Crocefieschi, 1 specimen (Dodero). — Lucania: Monte Ann. del Mus. Civ. di St, Nat. Serie 3.2, Vol. IV (25 Marzo 1909). 44 210 EDV. ELLINGSEN Scuro, 1 jun. (Solari). — Genova: Villetta Dinegro, 1 specimen (A. Dodero). — Toscana: Piastre presso Pistoia, 7 specimens (Solari). — Torino: Val d’ Aosta, Brusson, 1 specimen (Solari). — Liguria: Ruta, 2 specimens (Solari). — Voltaggio, 1 specimen (Dodero). — Toscana: Livorno, 10 specimens (Dr. Andreini). — Grosseto: Moscone, 13 specimens (Dr. Andreini); Poggio Cavallo, many specimens (Dr. Andreini). Obisium Doderoi F. SIMON. Napoli: Camaldoli, 1 specimen (Solari). — Lucania: Vallo Lucano, 8 specimens (Solari). — Massa: Castelnuovo di Garfa- gnana, 1 specimen (A. Dodero); 3 specimens (Dr. Andreini); — Grosseto: Poggio Cavallo, many specimens (Dr. Andreini); Arcidosso, 1 specimen (R. Gestro). — Liguria orient.: N. S. di Montallegro, 1 specimen (Solari). — Ruta, 2 young specimens, probably this species (Solari). — Toscana: Lippiano, 1 jun. (Dr. Andreini); Livorno, 13 specimens (Dr. Andreini). Obisium sublaeve E. SIMON. Toscana: Piastre presso Pistoia, 8 specimens (A. Solari). — Alpi Marittime: Val Pesio, 2 specimens (A. Dodero). — Toscana: Lippiano, 1 specimen (Dr. Andreini). Olbisium muscorum LEACH. Grosseto: Poggio Cavallo, 4 specimens (Dr. Andreini). — Toscana: Piastre presso Pistoia, 2 specimens (Solari). — To- rino: Val d’Aosta, 1 specimen (Solari). — Toscana: Lippiano, 1 specimen (Dr. Andreini); Livorno, 2 specimens (Dr. Andreini). Obisium dumicola C. L. KocH. Lucania: Monte Scuro, 4 specimen (Solari). — Liguria orient.: Monte Penna, 1 specimen (R. Gestro). NOTES ON PSEUDOSCORPIONS 911 Chthonius tetrachelatus PREYSSLER. . Lucania: Vallo Lucano, 1 g', 2 Q, (Solari). — Grosseto: Poggio Cavallo, 5 specimens (Dr. Andreini). — Toscana: Livorno, 2 3, 4 Q (Dr. Andreini). Chthonius Rayi L. KocH. Napoli: Camaldoli, 7 specimens (Solari). — Lucania: Vallo Lucano, 1 © (Solari). — Spezia: Grotta Spadoni, 9 specimens (Solari). — Massa: Castelnuovo di Garfagnana, 2 specimens u (Dr. Andreini). — Grosseto: Poggio Cavallo, 5 specimens (Dr. An- dreini); Arcidosso, 1 g', 5 (R. Gestro). — Liguria: Voltaggio, 3 dg (Dodero); M. Gazzo, Grotta della Bathyscia, 1 g, 2 9 (Mantero). — Toscana: Livorno, 2 o&, 4 9 (Dr. Andreini). — Prov. Roma: Filettino, 2 o&, 1 9 (Dodero). Chthonius tenuis L. KocH. Massa: Garfagnana, Grotta di Magnano, 2 specimens (A. Dodero); Castelnuovo di Garfagnana, 3 © (A. Dodero). — Grosseto: Poggio Cavallo, 5 specimens (Dr. Andreini). — Alpi Marittime: Val Pesio, 3 specimens (R. Gestro). — Alpi Pennine: Giomein, 2000 m. above the sea, 1 9 (Solari). — Torino: Val d’ Aosta, Brusson, 2 specimens (Solari). — Liguria: Crocefieschi, 1 co (A. Dodero). — Toscana: Piastre presso Pistoia, 2 Q (A. Solari). Chthonius orthodaetylus LEACH. Grosseto: Poggio Cavallo, 10 specimens (Dr. Andreini). — Alpi Marittime: Val Pesio, 1 9 (R. Gestro). — Toscana: Li- vorno, 3 Q, 1 jun. (Dr. Andreini). It is very doubtful, if this species is Leach’s species, but I feel certain that it is that of L. Koch and E. Simon. It is chara- cterized by the very dense row of small teeth on the inner margin of the fixed finger of the palps. 219 EDV. ELLINGSEN Chthonius cephalotes E. SIMON. Alpi Marittime: Certosa di Pesio, « sotterranei » 2 o&, 1 © (Dr. R. Gestro). III. FRANCE: EASTERN PYRENEES. The whole material was collected by A. Dodero. Chelifer phaleratus E. SIMON. Ariege: Massat, 1 young specimen. Ideobisium pyrenaicum nov. sp. Two very small eyes, one on each side, at a great distance from the front margin; the eyes are sometimes so little conspi- cuous, that they are difficult to be seen. Colour. Cephalothorax, sclerites, mandibles and palps of a pale brownish colour, the interstitial parts and the legs whitish. Cephalothorax longer than wide, in the greatest part parallel- sided, before the eyes somewhat contracted; the front margin with a darker coloured stripe, from the middle a little oblique towards the sides, in the middle with no tooth proper, only an- gularly produced. The surface smooth and glossy, with modera- tely long, pointed hairs. Abdomen smooth and glossy with long, pointed hairs and « tactile » hairs on the last segment. Palps about as long as the body, when the abdomen is ex- tended, slender and glossy. The joints are more or less strongly granulated, except the fingers and the lower side of femur; the granulation is less pronounced on the lower side of trochanter, tibia and hand, most strongly on the anterior and the upper side of femur and on the upper side of the hand. The hairs are long and acute; the hairs of the outer side of the palps a little shorter than those of the inner side. — Trochanter with a short stalk , considerably longer than wide, the inner side nearly NOTES ON PSEUDOSCORPIONS 213 ‘straight, the outer side regularly convex. Femur with a short stalk, the inner side very slightly convex, behind obliquely wi- dened from the stalk, the hinder margin nearly straight; femur altogether nearly parallel-sided. Tibia with a moderately long, somewhat curved stalk, considerably shorter and but a little broader than femur, elongate, behind slightly and regularly convex, in front somewhat abruptly widened from the stalk, the front mar- gin moderately convex, a little concave towards the extremity, altogether but little narrowed towards the tip. Hand with a rather long stalk, with obliquely rounded base, the anterior side strongly convex, behind slightly convex or nearly flat, on both sides pas- sing gradually into the fingers; the hand is only a little broader than the tibia. Fingers robust and narrowing distally, rather strongly curved, considerably longer than the hand, both fingers on the inner margin provided with numerous, truncate teeth , closely set. Mandibles of rather small size, the stem much shorter than the moveable finger; the outer side of the fixed finger nearly straight; the moveable finger with some small teeth on the inner margin in the distal half, the fixed finger with similar small teeth along the whole inner margin. The moveable finger with a curved, stylet-shaped galea, with some very minute teeth at the extremity. Legs with moderately long, pointed hairs; the femora of the two posterior pairs very broad. The coxa I. provided with a small, brown point at the exterior corner. Claws simple. Length (g'), with extended abdomen, 1.86 mm., width 0.60 mm. Measurements. ¢’. Cephalothorax: long. 0.54; lat. 0.48. Man- dibles: long. 0.29. Femur: long. 0.59; lat. 0.17. Tibia: long. 0.44 (of which the stalk 0.11); lat. 0.19. Hand: long. (the stalk excep- ted) 0.40; lat. 0.26. Fingers: long. 0.60 mm. Habitat. France, Ariége: Grotte des Neuf fonts a Aulus, 4 specimens; Ariége: Massat, 2 specimens, in both places collec- ted by A. Dodero, 1904. The new species is, as regards the shape of the palps, quite different from the few European forms of Pseudobdisium, described till now; but it has rather much in common with two species which Eug. Simon has described as respectively Obisium luci fu- gum and Ob. Stussineri, the former from Southern France, the Dh EDV. ELLINGSEN latter originally from Krain, later on also found in Italy. It will then depend on the possibility, that E. Simon might have over- looked the galea, what Balzan indeed means as regards Ob. lu- cifugum. The new species differs at all events from that just mentioned by having distinctly granulated palps, even the tibia, and also from Ob. Stussineri by having much longer fingers and a very slender hand; but E. Simon has (without any descrip- tion) put up a var. fenuimanus from Italy, and indeed, the figure, given by E. Simon, of the palp of Ob. Stussineri (the principal form), has a close likeness with that of the new species, except as to the shape of the hand. Only a comparing with the types will decide the question. Olbisium lubricuma L. KocH. Pyrenées-Orientales : Vernet, many specimens; Montlouis, many specimens; Preste, 1 specimen. Obisium ecavernarum L. Kocu. Ariége: Grotte supérieure de la Grange prés Baulou, 1 specimen. Obisium Simoni L. Kocu. Ariége: Massat, 2 specimens. Obisium simile L. Kocu. Aude: Alet, 3 specimens. Obisium praecipuum E. Simon. Hautes-Pyrenées: Gavarnie, 2 specimens. Obisium manicatum L. Kocu. Pyrenées-Orientales: Montlouis, 3 specimens. — Ariége: Massat, 8 specimens. NOTES ON PSEUDOSCORPIONS ho- — 5 Chthonius tenuis L. KocH. Ariége: Massat, 2 6; Grotte des Neuf fonts 4 Aulus, 1 Q. — Pyrenées-Orientales: Preste, 1 co. — Hautes-Pyrenées: Gavarnie 3 specimens. b) IV. ROUMANIA. The material was collected by A. L. Montandon. Chelifer Chyzeri Toémésvary. Wallachia: Bucarest, 1 9; Comana Vlasca, 2 ©, 1 jun. — Moldavia: Vall. du Berlad, 1 g, 1 Q. Chelifer Cyrneus L. Kocu. Wallachia: Comana Vlasca, 1 dg. Chelifer scorpioides HERMANN. Wallachia: Comana Vlasca, 1 ©, — Moldavia: Vall. du Berlady (Ox Chelifer cimicoides FABR. Wallachia: Comana Vlasca, a number of specimens; Sinaia (in the Carpathian mountains), 4 specimens. — Moldavia: Vall. du Berlad, many specimens. — Dobrudja: Màcin, 1 Q. Chelifer Latreillii LEACH. Wallachia: Comana Vlasca, 1 9. — Moldavia Vall. du Berlad, 1g, 1 9. — Dobrudja: Macin, 1 9. The Roumanian specimens belong to the principal form, but have the hand somewhat more slender, especially in the males, than English specimens. 916 EDV. ELLINGSEN Chelifer ecaneroides L. Wallachia: Bucarest, 5 specimens; Comana Vlasca, 5 o, 1 jun. — Dodrudja: Macin, 1 ©. Obisium lubrieum L. Kocu. Wallachia: Sinaia, 5 specimens. Obisium erythrodactylum L. KocH. Wallachia: Sinaia, 21 specimens; Azuga, 1 specimen jun.; Bu- ceci, 1 specimen jun.; Comana Vlasca, 1 specimen jun. Obisium dumicola C. L. Kocu. Moldavia: Vall. du Berlad, 13 specimens. Obisium macrodactylum DADAY. Wallachia: Bucarest, 4 specimens; Comana Vlasca, 1 specimen. Obisium cephalonicum DADAY. Wallachia: Comana Vlasca, 4 specimens. The palps of this species have a remarkable likeness with those of the true Roncus. ; Chthonius tetrachelatus PREYSSLER. Wallachia: Bucarest, a number of specimens; Comana Vlasca, 10 specimens. — Moldavia: Vall. du Berlad, 1 9. Ckthonius orthodactylus LEACH. Wallachia: Bucarest, 4 o7; Comana Vlasca, a great many specimens. eee, SA NOTES ON PSEUDOSCORPIONS DI Chthonius cavernarum nov. sp. Two small eyes on each side; the anterior eye well developed and about one diameter from the front margin, the posterior one less developed and more diameters from the former. Colour. All parts of the animal, the legs included, pale red- dish brown, the interstitial parts more whitish. ephalothorax about as long as broad in front, much narrowed backwards, the lateral margins slightly convex, a little contracted — in front of the eyes. The front margin nearly straight, the central part with a slight depression and minutely dentated. The surface slightly shagreened and glossy, with long, pointed hairs. Abdomen. The sclerites distinctly striped transversally, but they have no proper shagreening; glossy, with long, pointed hairs. Palps long, longer than the body, slightly shagreened, glossy, with long, pointed hairs. — Trochanter with a very short stalk, this excepted scarcely longer than wide, only a little visible from above, convex in front, concave behind. Femur with no distinct stalk, very long, more than twice as long as the cephalothorax, the inner margin nearly straight, behind a little widened at the base and in the distal part, in the central part slightly concave. Tibia of the usual shape, short. Hand with no stalk, about twice as long as broad, the outer and the inner side slightly convex, nearly parallel-sided, rather abruptly narrowed at the base of the fingers. Fingers long, the fixed finger twice as long as the hand, the moveable one considerably shorter than the former; seen from above, the fingers appear straight; laterally seen, the fixed finger is curved like e, the tip much curved, the inner margin provided with strong, conical, straight teeth, with very large intervals; in these intervals there are in some places, not everywhere, traces of one or two very small teeth; the teeth are, towards the base uf the fingers, growing smaller and more clo- sely set. The moveable finger is considerably shorter than the fixed one, considerably curved, the inner margin in the distal part provided with small, conical teeth, smaller than those of the fixed finger, also with great intervals, but with no traces of smaller teeth between them; the teeth are growing lower backwards. Mandibles very large, as long as the cephalothorax; the fingers 218 EDV. ELLINGSEN considerably shorter than the bulk; the fixed finger has on the inner margin one very large tooth, in front of this one smaller and behind a row of small ones; the usual tooth-like widening outside at the curvature is present. Legs very long, the posterior pair considerably longer than the length of the body; the hairs simple and pointed; the femora of the posterior pair moderately broad. Claws simple. Length 2.36 mm. Measurements. Cephalothorax: long. 0.64; lat. in front 0.61. Mandibles: long. 0.64. Femur: long. 1.37; lat. near the tip 0.16. Tibia: long. 0.36; lat. 0.20. Hand: long. 0.60; lat. 0.29. Fingers, the fixed: long. 1.14; the moveable: 0.94. The IV pair of legs: long. 2.9 mm. The most characteristic in this species are the fingers of the palps: their shape, their unequal length and their dentition; I know no other species with which it as regards this might be confounded. The species certainly is, in spite of the presence of the eyes, a cave-form, on account of the long palps and the long legs. po I received this species already several years ago, in 1904, from Mr. Josef Sever in Trieste, who had collected the animals in Krain (Austria), in two localities: the Bischoflacker Grotte (20 specimens) and the Zaorlihòhle (2 specimens), but I have not had an opportunity to publish the species till now. In the collection, treated in this paper, belonging to the Museo Civico di Genova, the species is represented by 4 specimens (2g, | 9, 1 jun.), collected in Wallachia: Sinaia. If these spe- cimens were taken in caves is not stated. V. TROPICAL SPECIES. AFRICA. Chelifer Sjostedti TULLGREN. Congo: Itimbiri, 1 ¢. XII 1905 (M. Ribotti). Chelifer Simoni BALZAN. Eritrea: Ghinda, 1 g*, 1 9. II. 1906 (Dr. C. Figini). NOTES ON PSEUDOSCORPIONS 919 Chthonius contraetus TULLGREN. Eritrea: Ghinda, 1 9. HL 1906 (Dr. C. Figini). ASIA and AUSTRALIA. Chelifer navigator With. Java?) Matavia, 260) 2 «©. NEY 1SS9 (re ora) Chelifer borneoensis ELLINGSEN. | British New Guinea: Ighibirei, 3 o7. VII 1890; Kapa-Kapa, Ieee ai SOu (Deer Chelifer Thorelli Bazan. Borneo: Sarawak, 5 specimens (G. Doria). The specimens were dried up. Balzan’s type was from Sumatra. AMERICA. Chelifer macrochelatus ToOmMO6svARY. Peru qoivito: Pichisi03. o¢) 02 © 1902). < sotto \le»elitre, di Acrocinus longimanus L. » (Dr. L. Pesce Maineri); Rio Chan- chamayo, 1 specimen jun. (Dr. L. Pesce Maineri). Chelifer Floridae Bazan. Nicaragua: Sierra las Mercedes, 1 specimen, 1898 (Solari) ; Managua: 1 9 (Solari). Nathan Banks records some examples of this species from Florida, stating the hairs not to be clavate; in the animals from Nicaragua the hairs are distinctly clavate, especially those of ab- domen and some parts of the palps, as also stated by Balzan for the type. 290 EDV. ELLINGSEN Chelifer maculatus L. KocH. Nicaragua: Managua, 1 g', 1 young 9 (Solari). It is quite impossible to detect any specific. difference be- tween the adult male from Nicaragua and Italian males of this species; the young G is somewhat more doubtful; it is of a very pale colour, yellowish brown, and is missing the greater granules of the palps. — These specimens have certainly been imported to Nicaragua from the North of Africa or from Southern Europe, where the species is common. MATERIALI PER LO STUDIO DELLE HISPIDAE pi R. GESERO XXXVII SAGGIO SULLE HispimAE DI MADAGASCAR (davo) Nell’ ultimo catalogo generale delle Hispidae (*) Madagascar e le isole vicine sono rappresentate soltanto da 43 specie; una però, la Cephalolia microdonta Fairm., fu introdotta in questa fauna per errore (*), e perciò esse si riducono a 42. La lista generale dei Coleotteri della regione Malgascia, stam- pata nello stesso anno (*), ripete le stesse specie, ma una viene eliminata, ritenendo l’autore, erroneamente, che I Oncocephala Bouvieri sia sinonimo della Perrieri (*). Negli anni successivi furono descritte soltanto 3 specie; quindi la cifra totale delle Hispidae di Madagascar note fino a tutt'oggi ascende, salvo errore, a 45. Col presente lavoro, questa cifra è raddoppiata ed io credo che ‘fra non molti anni potrà essere ancora aumentata, perchè ora le esplorazioni sono più facili ed i raccoglitori più numerosi. E forse, se non mi lusingo troppo, il mio modesto contributo potrà essere di spinta ad estendere e ad attivare la ricerca di questi insetti. Il mio materiale di studio si compone delle specie conservate nel Museo Civico di Genova e di quelle affidatemi dai Musei di Parigi e di Londra e dai signori Oberthiir, Donckier de Donceel (1) Catalogue systématique des Hispides, par H. Donckier de Donceel, Paris 1900. (2) R. Gestro. Materiali per lo studio delle Hispidae, XXXVI. Osservazioni sino- nimiche sopra alcune Hispidae (Boll. Labor. Zool. Portici, III, 1909, p. 204). (*) Histoire physique, naturelle et politique de Madagascar publiée par Alfred Grandidier, vol. XXI. Liste des insectes Coléoptères de la région Malgache, par Charles Alluaud. Paris 1900. (i) R. Gestro. Materiali ecc. sopra cit., p. 204. 222 R. GESTRO e D.t? A. Sicard (*). Dal Museo di Bruxelles ottenni la comunica- zione di alcuni tipi di Chapuis che mi furono utilissimi. Sono grato alla Direzione di questi Istituti ed ai miei colleghi, che hanno reso attuabile il progetto che io vagheggiavo da un pezzo, di illustrare le Hispidae di una regione fra le più interessanti del mondo. La lista seguente delle novità da me trovate, giustifica largamente il mio desiderio. Leptispa paralleliformis Xiphispa latirostris Anomalispa (n. gen.) crioceriformis Coelaenomenodera pusilla elegantula Lesnei simplicicollis pallescens heterocera tuberculata Balyana Oberthiirii ornata, armata Paradownesia hova Perroti Dactylispa corvina nitidissima horrida terriculum flavicornis dives dichroa Alla descrizione di zioni generali. Due sono i generi Dactylispa dilutiventris Dicladispa lucida xanthogastra picticornis exilicornis sericeicollis dentispinis venustula flaviventris carinifrons usta argus cribricollis rubida Balianii Lesnei pallidiventris ~ compacta obscura saga triramosa Pleurispa humilis (’) queste specie premetto alcune considera- esclusivi di Madagascar cioè: Parallelispa e Xiphispa. Il primo, che dall'autore è ravvicinato alle Stenispa americane ed ha piuttosto stretta parentela colle Leptispa, è un insetto minuto e poco appariscente, ciò che non è delle grandi e notevoli Xiphispa, che nell’ aspetto rammentano le Oxycephala (!) Il Dott. A. Sicard mi ha comunicato soltanto alcune delle specie raccolte da lui stesso a Madagascar. (2) Della maggior parte di queste specie furouo già pubblicate le diagnosi in questo stesso volume, a pag. 119. (Materiali per lo studio delle Hispidae, XXXIII. Diagnosi preliminari di alcune specie di Madagascar). HISPIDAE DI MADAGASCAR 293 della regione austro-malese e sopratutto il genere papuano Ce- ratispa. Il genere Leptispa compare qui per la prima volta fra le Hispidae Malgascie con una nuova specie, mentre ne conta sei del vicino continente, quattro della regione indiana e una europea. . Le Coelaenomenodera non si possono dire esclusive di Mada- gascar perchè se ne conoscono anche tre specie del continente africano; vi sono però rappresentate da molte forme, assai variate ed eleganti e costituiscono uno dei più belli ornamenti della fauna malgascia. Lo stesso dicasi delle affini Balyana, le quali pero sono in piccolo numero. Le Oncocephala, quasi ugualmente ripartite fra VAfrica e la regione Indo-Malese, contano in Madagascar soltanto due specie. La presenza di due Paradownesia, segnalata qui per la prima volta, ha particolare interesse, perchè questo genere, come I’ af- fine Downesia, è indiano. Così le relazioni di fauna fra Mada- gascar e |’ India ricevono qui nuova conferma. Il gruppo degli Hispini non contava finora che 14 specie ed ora arriva a 43. E da notarsi che le Platypria, abbastanza nu- merose nell’ Africa e nell’ India, non hanno in Madagascar che un solo rappresentante, la P. abdominalis. Madagascar ha in comune col continente africano i generi Leptispa, Coelaenomenodera, Balyana, Oncocephala, Pla- typria, Dactylispa, Dicladispa, Trichispa e Pleurispa; ma una specie soltanto, cioè la Trichispa sericea. Non escludo però la possibilità che qualche altra, sopratutto del genere Dactylispa, possa ritrovarsi anche sul territorio africano e che qualcuna fra quelle da me descritte possa essere uguale a specie della costa vicina. Secondo me questo dubbio si potrà eliminare soltanto me- diante il confronto dei tipi. La massima parte delle Hispidae qui enumerate appartiene a Madagascar e alle due isole adiacenti Nossi Bé e Santa Maria. Delle Comore si conoscono tre Dactylispa (lividipes Fairm., aeneicolor Fairm. e sericeicollis n. sp.), le quali però si tro- vano anche a Madagascar. Le Mascarene contano soltanto la Xiphispa limbata Waterh. (= Gleadowi Weise) di Rodriguez e Maurizio. 224 R. GESTRO Delle Seychelles, Amiranti, Aldabra ed altre piccole isole sparse nella regione, non conosco alcuna specie (*). Le circostanze speciali in cui ho fatto questo mio lavoro, ine- renti principalmente alle condizioni in cui si trova il nostro isti- tuto, ora in via di trasformazione, mi hanno impedito di condurlo a termine nel modo che avrei desiderato. Le descrizioni le ho re- datte con coscienza e con cura, ma il lavoro nel suo insieme é affrettato e dovrebbe essere assai meglio. Possa esso almeno va- lere di base a pubblicazioni migliori quando Madagascar ci schiu- derà nuovi tesori entomologici. Genova, dal Museo Civico di Storia Naturale, 27 Dicembre 1908. CALLISPINAE. LEPTISPA. Baly, Cat. Hispid., 1858, p. 1. |. Leptispa paralleliformis, n. sp. Elongata, parallela, nigra; nitida; capite sparse irregulariter punctu- lato, medio longitudinaliter sulcato; antennis apice incrassatis, articulis duobus basalibus brevibus crassis, primo apice extus anguloso, secundo subovato, tertio praecedente longitudine subaequali sed multo angustiore, sequentibus brevibus, 7-11 gradatim incrassatis; thorace transverso, qua- drangulari, margine antico recto, postico fortiter bisinuato, lateribus paral- lelis, angulis anticis rotundatis, posticis acutis, disco sat convexo, utrinque antrorsum longitudinaliter depresso, margine antico et linea media impunc- tatis, caeterum punctis irregulariter sparsis; elytris thorace parum latio- ribus, apice perparum ampliatis, lateribus medio vix sinuatis, margine apicali expanso et depresso, convexis, striato-punctatis, interstitiis apicem versus modice elevatis, humeris laevibus. — Long. 4 !/, millim. (!) Nella memoria di Kolbe, Koleopteren der Aldabra-Inseln (Abhandl. Senckenb. Naturf. Gesellsch. XXVI, 1902, pag. 567) i Chrysomelidi sono rappresentati da una sola specie di Cassida e mancano affatto le Aispidae. Martin L. Linell (On the insects collected by Dr. Abbot on the Seychelles, Al- dabra, Glorioso, and Providence Islands, with descriptions of nine new species of Co- leoptera. — Proceed. U. S. National Museum, XIX, 1897, p. 695-706) non cita alcuna specie di Azspidae. HISPIDAE DI MADAGASCAR 295 Corpo allungato, parallelo, nero lucente. Il capo presenta un solco mediano longitudinale ed è sparso irregolarmente di piccoli punti; le antenne sono a un dipresso lunghe quanto il capo ed il torace presi insieme; il primo articolo è corto e spesso ed all’angolo apicale esterno sporge angolosamente; il secondo è meno inspessito del primo e di forma quasi ovoide; gli articoli seguenti sono più stretti; il terzo quasi lungo quanto il secondo, il quarto, quinto e sesto piu corti del terzo; dal settimo all’ un- dicesimo l’ antenna va gradatamente ingrossando. Il torace è notevolmente trasverso, quasi quadrangolare, coi lati paralleli; il margine anteriore retto e il basale fortemente bisinuato; gli an- goli anteriori arrotondati, i posteriori acuti; il disco abbastanza convesso, con punti più grossi di quelli del capo, irregolari e distribuiti irregolarmente, tranne la linea mediana ed il margine anteriore che sono lisci. Gli elitri sono un poco più larghi del torace, pochissimo allargati all’ apice, leggermente sinuati nel mezzo dei lati, arrotondati all’ apice e col margine apicale allar- gato e depresso; sono convessi e puntato-striati, cogli omeri lisci; gli intervalli fra le serie di punti sono alquanto elevati verso l’apice. Sono sette gli esemplari di questa specie da me esaminati. Il. tipo appartiene al Museo di Parigi e fu raccolto nella Baja di Antongil da A. Mocquerys nel 1898. Nella stessa colle- zione esiste un secondo esemplare, alquanto immaturo, del viaggio di Goudot (1834), che porta il nome inedito di Cephaloleia madagascariensis. Altri esemplari cotipi della specie, si trovano nella collezione Oberthur: Foreste di Fito, Fratelli Perrot, VI-VII, 1397 e Annanarivo, Sikora; e in quella di Donckier de Donceel: Sud della Baja di Antongil. Questa specie, che ho trovato confusa colla Parallelispa qua- draticollis, è la prima del genere Leptispa che, per quanto mi è noto, sia stata indicata di Madagascar. Essa è ben distinta dalle sei specie africane finora descritte. Ann. del Mus. Civ, di St. Nat. Serie 3.2, Vol. IV (40 Giugno 1909). 15 4 226 R. GESTRO PARALLELISPA. Fairm., Ann. Soc. Ent. France (6) IV, 1884, p. 238. 2. Parallelispa quadraticollis FAIRM. Ann. Soc. Ent. France (6) IV, 1884, p. 239. — Alluaud, Liste Coléopt. rég. Malgache, 1900, p. 326. Fairmaire ha fondato il suo genere sopra un solo esemplare, in cui delle antenne non esistono che i due articoli basali. Questo esemplare tipico, raccolto dal Raffray a Madagascar, appartiene alla collezione Oberthùr. Nel Museo di Parigi ve ne è un altro che ha l'indicazione: « Rég. de Soaniérana, J. Descarpentriés 1907 ». Per una disgraziata combinazione anche questo ha am- bedue le antenne mutilate a cominciare dal secondo articolo. Nelle altre collezioni a me affidate il genere Parallelispa non è rappresentato e perciò non sono in grado di completarne la frase descrittiva. Del corpo di questo insetto, piuttosto che « assez aplati » io direi abbastanza convesso; il torace è trasverso e, come osserva giustamente l’autore, « brusquement rétréci en avant » e « late- ribus antice abrupte angulato-rotundatis »; però queste espres- sioni danno poco l’idea di una forma quadrata, e invero la scelta del nome specifico quadraticollis fu poco felice. CRYPTONYCHINAE. XIPHISPA. Chapuis, Ann. Soc. Ent. Belg., XXI, 1878, C. R., p. CXLV. — Gestro, Boll. Labor. Zool. Portici, III, 1909, p. 199. Si conoscono otto specie di questo genere notevole e caratte- ristico della fauna malgascia. Esse presentano caratteri distintivi facili a riscontrarsi. Hanno (eccettuate la lugubris e la limbata) una tinta fondamentale che varia fra il giallo-ferrugineo ed il testaceo-ferrugineo, con ‘striscie scure longitudinali sul torace e HISPIDAE DI MADAGASCAR IU sugli elitri, più o meno marcate, e qualche volta mancanti. Una sola (Coquereli) ha le antenne non ingrossate all’ apice e con tutti gli articoli ben distinti l’uno dall'altro; le altre invece hanno gli ultimi cinque strettamente. avvicinati fra di loro, in modo da formare una clava stretta e allungata. La latirostris si riconosce da tutte pel terzo articolo dilatato all’ apice ed angoloso. La forma del processo frontale fornisce pure buoni dati per la determina- zione delle specie. 3. Xiphispa Coquereli Fairm. (Tav. II, fio. 2): Oxycephala Coquereli Fairm., Ann. Soc. Ent. France, 1869, pi 254: Xiphispa Coquereli Chap., Ann. Soc. Ent. Belg., XXI, 1878, C. R., p. CXLVI. — Alluaud, Liste Coléopt. rég. Malgache, 1900, p. 326. — Gestro, Boll. Labor. Zool. Portici, III, 1909, p. 199. Foresta di Kalalou, Santa Maria di Madagascar, Ch. Coquerel, località da cui proviene Vesemplare tipico. Collezione Oberthur. Madagascar, Museo Britannico; Antsianaka e Lago Alaotra, 2° trimestre 1889; Fenérive 1.° trimestre 1896; foreste di Fito, Giugno-Luglio 1897, Fratelli Perrot. Collezione Oberthùr e Museo Civico di Genova. Tamatave e foreste di Alahakato, 1.° semestre 1888, E. Perrot; Madagascar, Humblot 1885. Museo di Parigi e collezione Oberthùr. 4. Xiphispa valida FAIRM. Ann. Soc. Ent. Belg., XLI, 1897, p. 404. — Alluaud, Liste Coléopt. rég. Malgache, 1900, p. 326. — Gestro, Boll. Labor. Zool Portier, Wik TOR pee K9095 Antsianaka e Lago Alaotra, 2.° trimestre 1889; Fratelli Perrot. S. Maria di Madagascar (Perrot). Collezione Oberthur e Museo Civico di Genova.. 5, Xiphispa centrolineata FAIRM. Bull. Soc. Ent. France, 1890, p. CCIII. -- Alluaud Liste Coléopt. rég. Malgache, 1900, p. 326. — Gestro, Boll. Labor. Zool. Portici, II, 1909, p. 200. 298 R. GESTRO Antsianaka, 2.° semestre 1893; Fenérive 1.° trimestre 1896; ‘ Santa Maria di Madagascar Ottobre-Dicembre 1896; Foreste di Fito, Giugno-Luglio 1897, Fratelli Perrot. — Collezione Oberthur e Museo Civico di Genova. 6. Xiphispa obtusicollis FAIRM. Ann. Soc. Ent. Belg., XLI, 1897, p. 403. — Alluaud Liste Co- léopt. rég. Malgache, 1900, p. 326. — Gestro, Boll. Labor. Zoo] Portier, MG 4909; p.0200; Santa Maria di Madagascar, Perrot. (Localita dell’ esemplare tipico). Madagascar, Museo Britannico. Antsianaka, 2.° semestre 1893; Fenérive, 1.° trimestre 1896; Foreste di Fito, Giugno-Luglio 1897, Fratelli Perret. — Collezione Oberthùr e Museo: Civico di Genova. 7. Xiphispa convexicollis FAIRM. Ann. Soc. Ent. Belg., XLI, 1897, p. 403. — Alluaud, Liste Coleopt. rég. Malgache, 1900, p. 326. — Gestro, Boll. Labor. Zool Portia; Ws) 19095 sp.” 200: Santa Maria di Madagascar, Ottobre a Dicembre 1896; Foreste di Fito, Luglio-Agosto 1897. — Museo di Parigi, collezione Oberthùr e Museo Civico di Genova. Baja d’Antongil, A. Mocquerys 1898. Museo di Parigi. 8. Xiphispa latirostris GESTRO. Boll. Labor. Zool. Portici, III, 1909, p. 201. Un solo esemplare, tipo della specie, trovasi nella collezione Oberthur e fu raccolto a Antsianaka dai Fratelli Perrot, durante il 2.° semestre del 1893. Specie facile a riconoscersi dai caratteri delle antenne e del processo frontale. HISPIDAE DI MADAGASCAR 299 9. Xiphispa lugubris FAIRM. Bull. Soc. Ent. France, 1890, p. CCII. — Alluaud, Liste Coléopt. rég. Malgache, 1900, p. 326. — Gestro, Boll. Labor. Zool. Orne | gO on 02: Madagascar, collezione Oberthur. Andevorante, Fauchére 1907, Museo di Parigi e Museo Civico di Genova. 10. Xiphispa limbata WATERH. Cryptonychus limbatus Waterh., Ann. and Mag. Nat. Hist., 1376, XVIII, p. 121; Phil. Trans. R. Soc. Lond., 1879, p. 532, t. 53, fig. 11. — Kolbe, Stett. entom. Zeit. 1899, p. 202. Xiphispa limbata Alluaud, Bull. Soc. Ent. France, 1899, p. 343. — Donckier, Cat. Syst. Hispid., 1900, p. 554. — Alluaud, Liste Coléopt. rég. Malgache, 1900, p. 326. — Gestro, Bull. Soc. Ent. Ital, XXXV, 1903, p. 157. — Ann. Mus. Civ. Genova (3) II (XLI), 1906, p. 472. — Boll. Labor. Zool: Portici, He MOOSE Vp 2028 Brontispa limbata Weise, Deutsch. Entom. Zeitschr., 1906, p. 34. Brontispa Gleadowi Weise, Deutsch. Entom. Zeitschr., 1905, 209: Isole Rodriguez. (Localita del tipo). Isola Maurizio, Museo Britannico e Museo Civico di Genova. Isola Maurizio, Curepipe, Ch. Alluaud 1897, Museo di Parigi. GONOPHORINAE. ANOMALISPA n. gen.. Capo largo, non coperto dal margine anteriore del torace; antenne raggiungenti circa il quarto basale degli elitri; articolo basale ingrossato all’ apice, 2.° oblungo, 3.° più sottile, leggermente più lungo del precedente, ma più corto del primo, 4.° e 6.° poco più corti del 3.° e uguali fra di loro, 7.° un poco più lungo del 230 R. GESTRO precedente e piu largo all’apice, 8.° più lungo e piu grosso del 7. e leggermente rigonfio nel mezzo, ultimi tre larghi come 1’8.°, ma più corti e molto accostati |’ uno all’ altro. Torace poco più lungo che largo, a margine anteriore arrotondato e leggermente smarginato nel mezzo. Scudetto triangolare ad apice arrotondato. Elitri larghi, paralleli, arrotondati all’apice, scolpiti di punti allineati in serie. Piedi lunghi e robusti, femori molto ingrossati e tibie intermedie e posteriori incurvate. L’insetto su cui questa mia descrizione è fondata, sia per la sua forma, sia pel disegno che presenta sugli elitri, ha l’aspetto piuttosto di un Criocerino anzichè di un Hispide. Non ne ho che un solo esemplare e di proprietà altrui; quindi sono costretto ad esaminarlo soltanto superficialmente; malgrado ciò non esito ad ascriverlo ad un genere distinto dalla Coelaeno- menodera, per quanto esistano con queste punti di contatto. ll. Anomalispa crioceriformis, n. sp. (Tav. III, fig. 3). Fulva, nitida, antennis articulis 3 ultimis, fascia lata elytrorum, trientem apicalem attingente, pone basim constricta, apice utrinque emarginata, tarsisque, nigris. Capite impunctato. Thorace lateribus subparallelis, medio vix rotundatis, angulis anticis oblique truncatis, posticis acutis extrorsum prolongatis, margine antico late rotundato, medio leviter emarginato, mar- gine basali fortiter bisinuato, disco antice convexo, laevi, punctis aliquis crassis irregulariter sparsis, ad marginem anticum utrinque fovea tran- sverse ovata, media basi foveola triangulari impresso, utrinque fovea lata elongata et margine laterali longitudinaliter excavato. Scutello laevi. Elytris thorace valde latioribus, seriatim punctatis, punctis, praecipue ad latera et ad apicem, crassis, interstitiis planis, septimo ad apicem cari- nulato. Long. 5 millim. i Lucente e di colore fulvo, tolti i tre ultimi articoli delle an- tenne, una larga fascia degli elitri e i tarsi, che sono neri; la fascia nera comincia alla base, lasciando però scoperto uno stretto lembo dell’ omero e del margine laterale, quindi superato di poco il quarto basale, si ristringe bruscamente e poi di nuovo si allarga, raggiunge circa il terzo apicale e nel suo lembo posteriore è smar- ginata da una parte e dall’ altra, assumendo in questa sua se- conda porzione quasi la figura di un fiore da carta da giuoco. ae HISPIDAE DI MADAGASCAR 931 Torace un poco più lungo che largo, a lati quasi paralleli e leggermente arrotondati nel mezzo; angoli anteriori obliquamente troncati, posteriori acuti e prolungati all’ infuori; margine ante- riore largamente arrotondato e leggermente smarginato nel mezzo; margine basale fortemente bisinuato; disco convesso in avanti, le- vigato e solo provvisto di pochissimi punti sparsi irregolarmente ai lati della linea mediana; lungo i margini laterali longitudinal- mente scavato; in mezzo alla base una fossetta triangolare e da una parte e dall'altra due fossette grandi allungate, profonde ; altre due fossette meno profonde e trasversalmente ovali esistono lungo il margine anteriore; queste sono avvicinate fra di loro e separate da un setto poco marcato. Elitri molto più larghi del to- race e lunghi circa tre volte e mezzo, paralleli, arrotondati al- l'apice, abbastanza convessi e scolpiti di punti allineati in serie, grossi specialmente ai lati e all’ apice; gli interstizii fra le serie di punti sono piani, ma il settimo, nella regione apicale, è elevato a guisa di carena. i L'unico esemplare di questa specie, tanto interessante pel suo aspetto e per la sua colorazione, appartiene alla collezione Oberthùr e non ha altra indicazione che « Madagascar, H. Perrot ». COELAENOMENODERA. È Blanchard, Hist. Nat. Ins., II, 1845, p. 181. Diplocoeloma Thoms., Arch. Entom., II, 1858, p. 226. Questo genere comprende una trentina di specie bellissime , delle quali tre sole appartengono al continente africano (Thom- sonti Gestro, signifera Gestro e speciosa Gestro del Congo francese) e tutte le altre a Madagascar. Queste le ho ripartite in varii gruppi, basati sui caratteri più appariscenti; è una divi- sione grossolana che certamente in seguito a studi più profondi potrà essere migliorata, ma che provvisoriamente può servire per arrivare più facilmente alla determinazione delle specie. Gruppo I. — Torace molto sporgente in avanti, sporgenza angolosa o ro- tondata; fossette grandi e profonde; elitri e torace neri; torace più o meno giallo o rossastro all’ apice. 939 R. GESTRO 12. Coelaenomenodera distinguenda FAIRM. Ann. Soc. Ent. Belg., XLI, 1897, p. 404. — Alluaud, Liste Co- léopt. rég. Malgache, 1900, p. 327. Fenérive, Fratelli Perrot, Collezione Oberthur. 13. Coelaenomenodera femorata Fair. (Tav. Ill, fig. 4). Bull. Soc. Ent. France, 1890, p. CCII. — Alluaud, Liste Coléopt. rég. Malgache, 1900, p. 327. Farafangana; Annanarivo, Sikora, Collezione Oberthùr. Santa Maria di Madagascar, Ottobre-Dicembre 1896 - Fratelli Perrot - Collezione Oberthtr e Museo di Parigi — Madagascar, Museo Britannico. 14, Coelaenomenodera tristicula FAIRM. Bull. Soc. Ent. France, 1890, p. CCII. — Alluaud, Liste Co- léopt. reg. Malgache, 1900, p. 328. Madagascar, Perrier de la Bathie, Sikora, Alluaud - Museo di Parigi, Collez. Oberthùr e Museo Civico di Genova. - Annanarivo, Sikora, Collezione Oberthùr. 15. Coelaenomenodera Leroyi FAIRM. Le Natural., 1880, p. 316. — Alluaud, Liste Coléopt. rég. Mal gache, 1900, p. 327. Nossi-Bé. Un esemplare della raccolta Fairmaire col nome di sua mano (tipo della specie). Collezione Oberthùr. Baja d’Antongil, A. Mocquerys 1897. Museo di Parigi. Nord Madagascar (Antakares), Isokitra Diego Suarez, Maggio a Ottobre 1891; Fénerive, 1.° trimestre 1896, Fratelli Perrot. Collez. Oberthur. HISPIDAE DI MADAGASCAR 933 16. Coelaenomenodera bicavata FAIRM. Ann. Soc. Ent. Ent. Belg., XLI, 1897, p. 405. — Alluaud, Liste Coléopt. rég. Malgache, 1900, p. 327. Fénérive (Perrot). Collezione Oberthir. E probabile che questa specie non sia che un sinonimo della precedente; tanto è vero che l’autore scrive: « ne différe de C. Le Royi que par les pattes antérieures entiérement noires. » Negli esemplari di C. Leroyi da me esaminati: il rosso della base dei femori anteriori è più o meno esteso e talvolta ridotto ad un brevissimo tratto. 17. Coelaenomenodera ecrassicornis FAIRM. Ann. Soc. Ent. Belg., XLI, 1897, p. 404. — Alluaud, Liste Coléopt. rég. Malgache, 1900, p. 327. Fenérive, Perrot. Antsianaka, 2.° semestre 1893, Fratelli Perrot. Collezione Oberthùr. Affine alle precedenti, ma distinta per le antenne più corte e più inspessite. 18. Coelaenomenodera pusilla, n. sp. Elongata, parallela, nigra, nitida, capite rufescente, thorace antice pallide flavo, pedibus flavo-rufescentibus, tarsis nigris; antennis apice in- — crassatis; thoracis lobo antico lato, rotundato, caput obtegente, utrinque late profunde foveato, disco laevi, utrinque bifoveato, fovea media basali lata; scutello depresso; elytris thorace latioribus, parallelis, dorso depla- natis, apice rotundatis, tricarinatis, carina interna validiore, secunda medio interrupta, interstitiis crasse seriatim punctatis, transverse plicatis. — Long. 3 !/, millim. Fra le specie finora conosciute è la più piccola. È nera, lucente, col margine anteriore del torace, compresa la parte sporgente e le sue fossette, d’un giallo chiaro, il capo ros- sastro e i piedi giallo-rossastri, salvo i tarsi che sono neri. 934 R. GESTRO Il capo è largo, liscio e solo presenta pochi punti minutissimi lungo gli occhi e presso il punto di inserzione delle antenne. Queste sono, a un dipresso, della lunghezza del capo e del torace presi insieme; il secondo articolo ‘è appena più lungo e un poco più grosso del primo, il terzo e il quarto quasi lunghi come il secondo ma più stretti, il quinto più lungo del precedente e alquanto allargato all'apice, i seguenti gradatamente più larghi e ingrossantisi notevolmente, in modo da formare una clava abba- stanza robusta. Il torace presenta un processo anteriore tanto spor- gente da coprire per intero il capo, largo, a margine arrotondato, e con due ampie e profonde fossette, separate da un setto piuttosto stretto; i lati dietro il processo anteriore sono subparalleli e alquanto arrotondati; si osservano sul disco 5 depressioni foveiformi, una nel mezzo della base, larga, subrotonda, una per ciascun lato, profonda, subovale, quasi nella direzione delle fossette del processo anteriore ed una più allungata per ciascun lato. Gli elitri sono più larghi del torace e a un dipresso tre volte più lunghi; sono paralleli, arrotondati all’apice e un po’ depressi nel mezzo fra le prime due carene. Le carene sono tre; la più interna è la più sporgente e la intermedia è interrotta nel mezzo; gli intervalli sono occupati da serie longitudinali di punti, in numero di tre fra la sutura e la prima carena e di due fra questa e le altre; i punti sono sepa- rati da pieghe trasversali, meno marcate nel primo interstizio. L’ unico esemplare, tipo della specie, appartiene al Museo di Parigi e fu raccolto nel 1898 da A. Mocquerys nella baja di Antongil. GruPPo II. — Torace come nel primo grappo. Colore fulvo 0 coccineo. A. Elitri unicolori. © 19. Coelaenomenodera cucullata Guèr. (Tav. III, fig. 5). Acentroptera cucullata, Guér., Icon. Regn. Anim., Ins., 1838, Dear. Coelaenomenodera cucullata Baly, Cat. Hispid., 1858, p. 119, t. 8, fig. 6. — Fairm., Ann. Soc. Ent. France, 1869, p. 255. — Alluaud, Liste Coléopt. reg. Malgache, 1900, p. 327. Farafangana; Antsianaka e Lago Alaotra, 2.° trimestre 1889; Antakares, Isokitra a Diego Suarez, Maggio a Ottobre 1891, HISPIDAE DI MADAGASCAR 935 Fratelli Perrot; Museo di Parigi, collezione Oberthùr e Museo Civico di Genova. Annanarivo, Sikora, collezione Oberthiir. Nel catalogo delle Hispidae di Donckier de Donceel (1900, p. 567) troviamo una (€. cucullata Thoms. come sinonimo di C. cucullata Guer. Ho già fatto osservare in un recente mio scritto (!) che la C. cucullata Thoms., del Gabon, non ha nulla a fare colla specie di Guérin che è di Madagascar ed ho assegnato alla specie di Thomson il nuovo nome di C. Thomsonii. La C. cucullata Guér. è molto più grande della Thomsonii ; i miei esemplari oscillano fra 10 e 8 4/, mill.; il tipo della Thom- sonti misura 5 */, millim. La cucullata al disopra è di un rosso coccineo; le antenne hanno i primi sette articoli testacei; gli ul- timi, più ingrossati e assai poco distinti fra di loro, sono neri; la Thomsonii al disopra è testacea; delle antenne sono testacei sol- tanto i primi tre articoli, tutto il resto è nero; l’ ingrossamento apicale è minore e si fa più gradatamente; gli ultimi articoli si contano facilmente. Il torace nella cucullata è più lungo ed ha gli angoli anteriori meno marcati; sul disco presenta, da ciascun lato della linea mediana, due depressioni più o meno marcate, si- tuate una dietro |’ altra, e la punteggiatura, tanto sul fondo di queste depressioni quanto sul resto, è forte; nella Thomsoniz vi è una depressione trasversa che segue il margine basale, scolpita di pochi grossi punti; sul resto la punteggiatura è assai scarsa. Nella cucullata gli interstizii elevati degli eliti risaltano ben poco, mentre nell’ altra specie vi sono tre distinte carene. 20. Coelaenomenodera chermesina Farm. (Tav. III fig. 6). Ann. Soc. Ent. Belg., XLI, 1897, p. 405. — Alluaud, Liste Coléopt. rég. Malgache, 1900, p. 327. Antsianaka, 2.° semestre 1890 e 1893; Foreste di Fito, Giugno- Luglio 1897, Fratelli Perrot. - Collezione Oberthiir e Museo Civico di Genova. Questa specie è ben caratterizzata dalle antenne lunghe, coi cinque ultimi articoli ingrossati, neri. (1) Materiali per lo studio delle Hispidae. XXXVI. Osservazioni sinonimiche sopra alcune H:ispidae. (Boll. Labor. Zool. Portici, III, 1909, p. 204). 236 R. GESTRO 21. Coelaenomenodera luridicollis FAIRM. Ann. Soc. Ent. Belg., XLI, 1897, p. 405. — Alluaud, Liste Co- léopt. rég. Malgache, 1900, p. 327. Fianarantsoa, 2.° semestre 1892, Fratelli Perrot. Non ne ho visto che due esemplari della collezione Oberthur. 22. Coelaenomenodera ceoccinea FAIRM. Bull. Soc. Ent. France, 1890, p. CCHI. — Alluaud, Liste Coléopt. reg. Malgache, 1900, p. 327. Antsianaka e Lago Alaotra, 2.° trimestre 1889 e 2.° se- mestre 1890; Fénerive, 1.° trimestre 1896; Foreste di Fito, Giugno-Luglio 1897; Fratelli Perrot. Annanarivo, Sikora. Colle- zione Oberthir, e Museo Civico di Genova. Madagascar, Ch. Alluaud, 1904, Museo di Parigi. , Nella breve diagnosi di questa specie si legge, riguardo agli elitri: « intervallis dense biseriatim foveolato-punctatis »; ma nell’ esemplare che porta il cartellino scritto di mano dell’ autore e che probabilmente rappresenta il tipo, 1 punti nel primo inter- vallo sono disposti evidentemente in tre serie. La collezione Oberthir contiene una specie grande, come gli esemplari minori della coccinea Fairm.; è vicina a questa ma distinta; ne tralascio pero la descrizione perchè è rappresentata da un solo esemplare. 23. Coelaenomenodera elegantula, n. sp. Elongata, parallela, nitida, coccinea, interdum dilutior, antennarum apice tarsisque fuscis. Capite fronte longitudinaliter sulcato, ad oculos utrinque fuveolato; antennis articulis quatuor apicalibus dilatatis et abbreviatis; thorace latitudine longiore, lateribus subparallelis, margine basali fortiter bisinuato, angulis posticis acutis, apice supra et ultra caput in processu latum, rotundatum, profunde bifoveatum, prolongato; disco laevi, media basi foveolato, utrinque foveis duabus profundis parce punctatis; scutello laevi, triangulare, apice obtuso; elytris thorace latioribus , subparallelis, apice rotundatis, quadricarinatis, carina prima prope suturam basi et HISPIDAE DI MADAGASCAR 237 apice tantum distincta, secunda et quarta integris, tertia medio oblite- rata; interstitiis primo tri- coeteris biseriatim punctatis. — Long. 6- 6 '/, millim. E di forma allungata, lucente; il colore è come nella coc- cinea, però in qualche esemplare è più sbiadito e tendente al testaceo. Il capo presenta un solco longitudinale nel mezzo della fronte e due fossette presso gli occhi; le antenne sono ingrossate all’ apice, quasi clavate; la clava comincia col settimo, ma gli arti- coli più dilatati ed accorciati sono gli ultimi quattro. Il torace è più lungo che largo, coi lati quasi paralleli; il suo prolungamento anteriore copre il capo e lo sopravanza. alquanto; è arrotondato e le sue due fossette sono larghe e profonde; il margine basale è fortemente bisinuato; gli angoli posteriori sono acuti; il disco è liscio e presenta nel mezzo della base una fossetta; lateralmente vi sono altre due infossature, |’ interna più limitata, |’ esterna più ampia; ambedue con qualche punto nel loro fondo. Gli elitri sono più larghi del torace e circa tre volte e mezzo lunghi; sono pa- ralleli e all’ apice arrotondati; ciascuno ha quattro carene, la prima, presso la sutura, accennata soltanto per breve tratto alla base e all’ apice, la seconda e la quarta intere e molto marcate, la terza obliterata nel mezzo; gli interstizii fra le carene sono percorsi da punti grossi e stipati, disposti in tre serie nel primo, in due negli altri. Questa specie è vicina alla coccinea Fairm., ma è più grande e se ne distingue a tutta prima per le carene degli elitri molto più marcate. Antsianaka e lago Alaotra 1889 e 1893, Foreste di Fito, Giugno- Luglio 1897, Fratelli Perrot. Collezione Oberthur e del Museo Ci- vico di Genova. Tipo nella collezione Oberthur. Riferisco con qualche dubbio a questa specie un esemplare del Museo di Parigi delle raccolte di Goudot, 1834. 24. Coelaenomenodera Lesnei, n. sp. Elongata, coccinea, nitida, antennis apice fuscis, tarsis dilutioribus. An- tennis sat validis, apice incrassatis: thorace latitudine longiore, basi tenue angustato, angulis posticis prominulis acutis, margine basali bisinuato, margine apicali in processu latum, profunde bifoveatum, ultra caput pro- ducto, disco irregulariter crasse. puuctato, utrinque depresso, basi media 938 R. GESTRO foveolato; scutello angustato, apice truncato-rotundato; elytris thorace latioribus, retrorsum vix dilatatis, apice rotundatis, tricostatis, costa se- cunda integra, interstitio primo triseriatim, coeteris biseriatim punctatis et transverse plicatis; pedibus brevibus validis. — Long. 5 millim. E di forma allungata, di colore coccineo, lucente; le antenne soltanto sono scure all’ apice. Le antenne sono abbastanza robuste e i loro cinque ultimi articoli, piu ingrossati, formano una specie di clava. Il torace è più lungo che largo, un po’ ristretto alla base, prolungato in avanti, al disopra e un poco al di là del capo, in un’ appendice larga, rotondato-angolosa che superiormente ha due larghe e profonde infossature; il margine basale è bisinuato e gli angoli posteriori sono prominenti ed acuti; il disco presenta due depressioni poco profonde ed è tutto scolpito irregolarmente di punti, grossi specialmente sui lati; nel mezzo della base vi è una fossetta piccola ma assai profonda. Gli elitri sono più larghi del torace e circa tre volte lunghi; in addietro sono assai poco più larghi che alla base; all’ apice sono rotondati; hanno tre coste ben marcate e gli intervalli sono scolpiti di punti allineati in serie longitudinali, in numero di tre nel primo e di due negli altri; i punti sono più grossi negli intervalli esterni e separati da pieghe trasversali. Per la statura e pel colore questa specie si avvicina alla coc- cinea Fairm., ma facilmente se ne distingue per la clava delle antenne più allungata, pel prolungamento anteriore del torace rotondato-angoloso e pel suo disco fortemente punteggiato e con depressioni poco profonde, per gli elitri più stretti, a coste più marcate e colla seconda costa intera. Tre esemplari di Madagascar, Goudot. 1834 e Humblot 1885 — Tipo nel Museo di Parigi. 25. Coelaenomenodera Perrieri Farrm. (Tav. III, fig. 7). Ann. Soc. Ent. Belg., XLII, 1898, p. 498. — Alluaud, Liste Co- léopt. rég. Malgache, 1900, p. 327. Suberbieville, H. Perrier. Mevatanana (Perrier). L’ unico esemplare comunicatomi dal Museo di Parigi è il tipo della specie, che si riconosce molto facilmente dalle altre per la HISPIDAE DI MADAGASCAR 239 forma caratteristica del prolungamento anteriore del torace, molto stretto in avanti, quasi somigliante ad una mitra. Un secondo esemplare, proveniente dal Sud della Baja di An- tongil, appartiene alla collezione del Sig. Donckier de Donceel. B. Elitri ad apice nero. 26. Coelaenomenodera praeusta GUER. Acentroptera praeusta, Guér. Icon. Regn. Anim. Ins., 1838, pe 272. Coelaenomenodera praeusta, Baly, Cat. Hispid., 1858, p. 119. — Fairm., Ann. Soc. Ent. France, 1869, p. 256. — Alluaud, Liste Coléopt. rég. Malgache, 1900, p. 328. Non ne ho visto che due esemplari appartenenti al Museo Britannico e manca nelle.altre collezioni a me comunicate. E di forma allungata, subcilindrica; al disopra è di un giallo più chiaro sugli elitri che sul torace; lo scudetto e l’estremo apice degli elitri sono neri. Le antenne mancano. La testa, tolto il ver- tice, i piedi e la superficie inferiore del corpo, neri, eccettuati la parte mediana del petto, il disotto dei femori anteriori e l'addome che sono fulvi. L’ ultimo segmento addominale è nero. Il torace è più lungo che largo, coi lati leggermente arrotondati nel mezzo e gli angoli posteriori acuti e sporgenti; il margine anteriore sporge molto al disopra e al di là del capo, è arrotondato; le due fossette sono larghe e profonde e il setto che le divide piuttosto spesso; il disco è irregolarmente sparso di grossi punti, eccettuata la linea mediana, e nel mezzo della base presenta una fossetta trian- golare. Lo scudetto è nero, lucente, allungato, ad apice arroton- dato. Gli elitri sono più larghi del torace e lunghi circa tre volte, leggermente sinuosi dopo gli omeri, e arrotondati all’ apice, con tre coste longitudinali, delle quali la prima più marcata e con punti grossi e fitti, disposti in tre serie nel primo intervallo e in due negli altri. I due esemplari del Museo Britannico non hanno altra indica- zione che Madagascar e sono della collezione Baly. Gruppo Ill. — Sporgenza del torace molto larga, subemarginata nel mezzo. 240) R. GESTRO 27. Coelaenomenodera campestris FAIRM. Le Natural. (2) I, 1887, p. 72, fig. 8. — Ann. Soc. Ent. Belg. XXXIX, 1895, p. 39. — Alluaud, Liste Coléopt. rég. Malgache, 1900, p. 327. Antsianaka e Lago Alaotra, 2.° trimestre 1889; Antsianaka, 2. semestre 1893; Foreste di Fito, Giugno-Luglio 1897; Fratelli Perrot. Collezione Oberthùr e Museo Civico di Genova. Madagascar, Museo Britannico. Due esemplari del Museo di Parigi (Madagascar, Goudot, 1834), col nome inedito di C. pallida, differiscono alquanto dalla cam- pestris pel corpo leggermente più attenuato e per le tre coste sulla parte posteriore degli elitri più sporgenti che nella cam- pestris tipica. Di queste coste l’interna, che è la più robusta, comincia dal terzo basale e raggiunge l’apice, la seconda è apicale e corta la metà della precedente e l’esterna ha quasi lo stesso decorso della prima. Nel punto ove comincia la costa intermedia esiste una forte depressione, la quale pure si riscontra nella forma tipica, ma appena accennata. Ambedue gli esemplari mancano d’antenne e mi pare non vi siano elementi bastanti per separarli specificamente dalla campestris. Gruppo IV. —. Torace» sporgente in avanti ad angolo. Fossette poco marcate. 28. Coelaenomenodera Coquerelii FAIRM. Ann. Soc. Ent. France, 1869, p. 255. — Alluaud, Liste Coléopt. reg. Malgache, 1900, p. 327. Nord Madagascar (Antakares), Isokitra a Diego Suarez, Maggio a Ottobre 1891, Fratelli Perrot. Collezione Oberthùr, Museo di Parigi, Museo Civico di Genova. 29. Coelaenomenodera suturalis GUER. Acentroptera suturalis Guér., Icon. Régn. Anim., Ins. 1838, p. 272, HISPIDAE DI MADAGASCAR 2A Coelaenomenodera suturalis, Baly. Cat. Hispid., 1858, ps 120: — Fairm., Ann. Soc. Ent. France, 1869, p. 256. — Alluaud, Liste Coléopt. rég. Malgache, 1900, p. 328. Madagascar, Museo di Parigi e Museo Civico di Genova. Fénerive E. Perrot. Collezione Oberthur. 4 30. Coelaenomenodera tarsata BALy. Cat. Hispid., 1858, p. 119. — Fairm. Ann. Soc. Ent: France, 1869, p. 256. — Alluaud, Liste Coléopt.. rég. Malgache, 1900. p. 328. Un solo esemplare, tipo della specie, è passato dalla collezione Baly a quella del Museo Britannico. L'autore ritiene molto possibile che si tratti di una varietà più chiara e immaculata della suturalis Guer. Là Gruppo V. — Torace meno sporgente che nel gruppo IV, non angoloso, giallastro; elitri neri. 81. Coelaenomenodera pulchella Coa. (Tav. III, fig. 9). Cephaloleia (*) pulchella Coq., Ann. Soc. Ent. France, 1852, p. 404. Coelaenomenodera pulchella Fairm., Ann. Soc. Ent. France, 1869, p. 257. (?) — Alluaud, Liste Coléopt. rég. Malgache, 1900, p. 328. Il tipo fu raccolto da Coquerel falciando sui fiori a Santa Maria di Madagascar, ove la specie fu poi ritrovata dai fratelli Perrot * (1) La Cephaloleia microdonta che Fairmaire (Ann. Soc. Ent. France, 1869, p. 257) descrive come di Madagascar (Ch. Coquerel) e di cui ho sottocchio il tipo, esistente nella collezione Oberthur sotto il nome di Odontota microdonta, è senza dubbio una specie americana, ossia il Chalepus axillaris J. Duy. di Cuba, come ho già fatto osservare in una mia nota recente, pubblicata nel Bollettino del Laboratorio di Zoologia della R. Scuola Superiore d’Agricoltura in Portici, vol. IT, 1909, pag. 203-204. (2) La citazione della descrizione di Coquerel data dal Fairmaire è erronea perchè essa fu pubblicata nel 1852 e non nel 1851. L’ errore è ripetuto tanto nel catalogo di Gemminger e Harold, quanto nel « Calalogue systématique des Hispides » di Donckier de Donceel. Ann. del Mus. Civ di St. Nat. Serie 3.2, Vol. IV' (10 Giugno 1909). 16 é 2492 R. GESTRO dall’ Ottobre al Dicembre 1896. Collezione Oberthur e Museo Civico di Genova. Fenérive, E. Perrot. Collezione Oberthùr. Baja d’An- tongil, A. Mocquerys 1898, Museo di Parigi. — Regione Fenérive, collezione Donckier de Donceel. Gruppo VI. — Torace non sporgente in avanti; fossette mancanti o poco marcate. 32. Coelaenomenodera simplicicollis, n. sp. Elongata, flavo-testacea, nitida, antennis, articulo basali excepto, nigris, tarsis infuscatis. Antennis sat elongatis, apice incrassatis, articulis 1-6 subnitidis, coeteris brevioribus, latioribus, dense pubescentibus, tertio coeteris longiore; thorace latitudine longiore, lateribus subparallelis, medio modice rotundatis, apice et basi sinuatis, angulis posticis acutis promi- nulis, margine basali fortiter bisinuato, margine antico rotundato, elevato, sed in processu haud producto, disco basi media foveolato, linea media laevi, coeterum crasse irregulariter punctato; elytris thorace latioribus, retrorsum modice ampliatis, apice rotundatis, regulariter punctato-striatis; pedibus brevibus et, praecipue anticis, validis. — Long. 5 !/, millim. Questa specie è ben distinta pel torace non sporgente in avanti sul capo e mancante delle caratteristiche fossette anteriori. E di forma piuttosto snella, abbastanza lucente e di un colore giallo testaceo uniforme; solo le antenne, ad eccezione del primo articolo, sono nere e i tarsi alquanto scuri. Il capo presso il punto d’ in- serzione delle antenne, presenta due piccole depressioni; le antenne sono abbastanza lunghe e leggermente ingrossate all’apice; l’arti- colo terzo è più lungo degli altri; la parte ingrossata si compone dei cinque ultimi articoli, che sono più corti degli altri, più larghi e rivestiti di fitta pubescenza. Il torace è più lungo che largo, coi, lati paralleli, nel mezzo alquanto arrotondati e sinuati alla base e all'apice; gli angoli posteriori sono sporgenti ed acuti; il margine basale è fortemente bisinuato; il margine anteriore è arrotondato ed elevato specialmente nel mezzo; il disco è scolpito, salvo che sulla linea mediana, di punti grossi, irregolari, fitti specialmente sui lati, e nel mezzo della base ha una fossetta ben marcata. Gli elitri sono più larghi del torace e lunghi circa tre volte; in addietro sono alquanto più larghi che alla base e il loro apice è arrotondato; la loro scultura è regolare e sì compone di HISPIDAE DI MADAGASCAR 2/3 strie punteggiate; i punti sono fitti e quelli delle strie più esterne ‘sono più grossi e subquadrati; alcuni degli interstizii sono legger- mente più elevati degli altri, assumendo l'aspetto di carene. I piedi sono corti e robusti, specialmente gli anteriori. Fenérive, 1.° trimestre 1896, Fratelli Perrot; due esemplari. Tipo nella collezione Oberthùr. 39. Coelaenomenodera pallescens, n. sp. Subnitida, pallide flava, antennis articulis 3-4 rufescentibus, sequen- tibus nigris; antennis validis, sat longis, articulis 7-11 incrassatis; thorace paullo latiore quam longo, apice breviter abrupte angustato, margine an- tico recto, margine basali fortiter bisinuato, angulis posticis acutis, promi- nulis, disco convexo, linea media excepta, crasse irregulariter punctato; media basi foveola subtriangulari, utrinque late parum profunde depresso, prope marginem anticum utrinque foveola quadrangulari notato; scutello subtriangulari laevigato; elytris thorace latioribus, apice ampliatis, mar- gine laterali pone humeros expanso, convexis, tricostatis, costis basi et apice obliteratis, interstitiis primo tri- coeteris biseriatim punctatis, punctis subquadratis. — Long. 6 !/, millim. E di un colore giallo slavato e poco lucente; le antenne sono nere, coi due articoli basali giallo chiari e il terzo e quarto ros- sastri. Le antenne sono abbastanza lunghe e robuste e ingrossate all'apice, a cominciare dal settimo articolo. Il torace è di poco più largo che lungo; all’ apice si ristringe per breve tratto e bru- scamente, im modo che il lato della porzione ristretta forma col resto un angolo quasi retto; i lati della porzione più larga sono quasi paralleli e gli angoli posteriori sono acuti e prolungati all’infuori; il margine anteriore è dritto, il basale è fortemente bisinuato; il disco è convesso, sparso il di grossi punti, eccettuata la linea mediana; presenta presso il margine anteriore due fossette piccole, di forma quadrangolare; alla base una fossetta quasi triangolare e da una parte e dall’altra una depressione larga e poco profonda. Gli elitri sono più larghi assai che il torace e lunghi circa tre volte e mezza; all’apice sono più larghi che alla base e arrotondati; il loro margine laterale si allarga a co- minciare dietro all’ omero; il disco è convesso sopratutto all’apice, con tre coste, obliterate alla base e all’apice; gli intervalli fra le ‘coste sono percorsi da punti subquadrati, disposti servi one in tre serie nel primo e in due negli altri. DIL R. GESTRO Per l’ aspetto e pel margine anteriore del torace non sporgente in avanti si avvicina alla simplicicollis, ma è più grande, ha torace meno allungato ed elitri più larghi; ha le antenne più ro- buste, cogli articoli 1 a 6 più accorciati, il margine anteriore del torace dritto, il disco diversamente scolpito e con due fossettine quadrangolari presso il margine anteriore; gli elitri più larghi e diversamente scolpiti. Madagascar. Tipo nel Museo Britannico. GRUPPO VII. — Torace mediocremente sporgente in avanti; fossette mar- cate. Specie piccole, molto lucenti, nere a piedi gialli. 84. Coelaenomenodera abnormis FAIRM. Ann. Soc. Ent. Belg., XLI, 1897, p. 405. — Alluaud, Liste Co- léopt. rég. Malgache, 1900, p. 327. Antsianaka e Lago Alaotra, 2.° trimestre 1889; Antsianaka, 2.° semestre 1893, Fratelli Perrot. — Collezione Oberthur e Museo Civico di Genova. 35. Coelaenomenodera luctuosa FAIRM. “Ann. Soc. Ent. Belg., XLI, 1897, p. 404. — Alluaud, Liste Co- léopt. rég. Malgache, 1900, p. 327. _ Antsianaka e Lago Alaotra, 2.° trimestre 1889; Antsianaka, 2.° semestre 1893, Fratelli Perrot. — Collezione Oberthur e Museo Civico di Genova. Sud della baja di Antongil, collezione Donckier de Donceel. Gruppo VIII. — Torace mediocremente sporgente in avanti; fossette pro- fonde. Antenne lunghe, esili e frangiate di peli, a articoli tutti netta- mente separati. 36. Coelaenomenodera heterocera, n. sp. (Tav. III, f. 8). Elongata, nigro-picea, nitida, capitis vertice, pectore scutelloque rufe- scentibus, thoracis margine antico, abdomine, pedibusque, tarsis exceptis, flavis. Capite inter oculos subcarinato, utrinque sparse punctato; antennis, HISPIDAE DI MADAGASCAR DAS longis, gracilibus, praecipue subtus albido pilosis, articulis 4.° et 5.° prae- cedentibus longioribus, inter se subaequalibus, articulis 8-10 brevioribus et paullo crassioribus, ultimo duobus praecedentibus simul sumptis longitudine subaequali. Thorace capite paullo latiore, longiore quam lato, basi quam apice latiore, lateribus medio late et parum profimde sinuatis, margine antico antrorsum modice porrecto, supra bifoveato, disco convexo, medio foveola antica parva et altera basali triangulari, utrinque fovea profunda subovata et depressione laterali elongata. Scutello elongato, subparallelo, apice rotundato, laevi. Elytris thorace latioribus, subparallelis, apice ro- tundatis, utrinque tricarinatis, carina secunda medio obsoleta, interstitiis primo tri- caeteris biseriatim punctatis. Pedibus longis, validis. — Long. 6 */, millim, Lucente e di un color nero di pece, col vertice del capo, lo scudetto ed il petto rossastri, il margine anteriore del torace e VY addome gialli; i piedi essi pure gialli, eccettuati i tarsi che sono neri. Il capo presenta in mezzo agli occhi una sporgenza a guisa di carena solcata, ed è sparso di piccoli punti e di peli gialli. An- tenne lunghe, sottili, pelose e frangiate al disotto di peli più lunghi, fitti, biancastri; due primi articoli corti e grossi, terzo più sottile e più lungo, quarto e quinto più lunghi ancora e quasi uguali fra di loro, sesto e settimo più corti dei precedenti, ottavo, nono e de- cimo molto più corti e alquanto più ingrossati, ultimo quasi tanto lungo quanto i due precedenti presi: insieme ‘e assottigliato all’ a- pice. Torace poco più largo del capo, più lungo che largo e più largo alla base che all’ apice; lati largamente e poco profonda- mente sinuosi nel mezzo, margine posteriore fortemente bisinuato, margine anteriore meno sporgente in avanti che in molte altre specie, arrotondato e con due fossette larghe e profonde al disopra; disco convesso, con una fossetta piccola tonda in avanti e una triangolare alla base e munito su ciascun lato di. una larga e profonda infossatura di forma ovale e di una depressione longitu- dinale allungata vicino al margine laterale; nelle fossette e nelle depressioni si osservano scarsi punti. Gli elitri sono più larghi del torace e lunghi circa tre volte e mezzo; quasi paralleli, arroton- dati all’ apice e muniti di tre carene, la prima più marcata ed intera, la seconda poco marcata nel mezzo; gli intervalli sono oc- cupati da punti allineati in serie, tripla nel primo intervallo, du- plice negli altri. Piedi robusti e lunghi, specialmente gli anteriori. Le antenne, lunghe, gracili e frangiate di peli, hanno in questa 246 R. GESTRO | specie una forma insolita, mentre spesso sono più corte e cogli articoli apicali poco distinti fra di loro; nella crassicornis sono molto inspessite e quasi fusiformi; nella chermesina sono lunghe, ma più robuste che nell’ heterocera e cogli ultimi articoli più _ingrossati, più lunghi e diversamente foggiati. Carattere distintivo della specie presente è pure quello dei piedi notevolmente più lunghi. Antsianaka, 2.° semestre 1893, Fratelli Perrot. Tipo nella col- lezione Oberthur. | Gruppo IX. — Torace non sporgente in avanti. Elitri molto larghi, tu- bercolati. 37. Coelaenomenodera tuberculata, n. sp. (Tav. IL f. 10). Lata, supra nigra, nitida, fronte et antennis testaceis, scutello, limbo apicali elytrorum, corpore subtus pedibusque flavo-citrinis. Capite punctu- lato, antennis sat elongatis, articulis 7-11 latioribus, inter se magis appro- ximatis, dense pubescentibus; thorace capite vix latiore, fere aeque lato ac longo, basi quam apice parum latiore, angulis anticis bidenticulatis, posticis prominulis, margine antico medio haud producto, margine basali profunde bisinuato; disco antice bifoveolato, foveis punctatis, basi fortiter transverse depresso, coeterum crasse irregulariter punctato; scutello trian- gulari, apice obtuso; elytris thorace valde latioribus, retrorsum ampliatis, apice subtruncato-rotundatis, margine laterali pone humeros dilatato, disco punctato-striato et tuberculis crassis ornato. — Long. 5 millim. Ha una forma molto singolare dovuta alla grande larghezza degli elitri; al disopra è nera, lucente; la fronte e le antenne sono testacee; lo scudetto, il lembo apicale degli elitri, il corpo al di- sotto ed i piedi sono d’ un giallo citrino. ‘Le antenne sono abbastanza lunghe, ingrossate all’ apice; la dilatazione degli articoli comincia dal settimo e va fino all’ultimo; gli ultimi cinque articoli sono meno distintamente separati l’uno dal- l’altro e densamente pubescenti. Il torace è appena più largo del capo, quasi tanto largo quanto lungo e alla base di poco più largo che all’ apice; agli angoli anteriori si notano due piccoli denti; i posteriori sono prominenti ed acuti; il margine anteriore non è sporgente nel mezzo, il posteriore è fortemente bisinuato; il disco presso il margine anteriore presenta due depressioni foveiformi HISPIDAE DI MADAGASCAR 947 punteggiate nel loro fondo; alla base è trasversalmente depresso; nel resto è scolpito di grossi punti; solo una parte della linea mediana, in addietro, e un tratto trasversale dietro le due depres- sioni anteriori sono lisci. Lo scudetto è liscio, triangolare, ad apice troncato. Gli elitri sono molto più larghi del torace e lunghi un poco più di tre volte; in addietro sono più larghi che alla base e. all’ apice subtroncato-arrotondati; il margine laterale, subito dietro gli omeri, si allarga, ristringendosi poi dopo I’ angolo api- cale esterno; gli omeri sono sporgenti e lisci; il disco è abbastanza convesso, fortemente puntato-striato e presenta, su ciascuno, tre grossi tubercoli allineati in serie longitudinale e due più piccoli anteapicali; il tubercolo anteriore è meno elevato degli altri, lon- gitudinalmente solcato e situato nel secondo e terzo interstizio; il secondo, quasi alla metà, è più alto e compresso e sta sul terzo interstizio; il terzo, più alto di tutti, è sul quarto interstizio; dei due fiber alotti anteapicali, uno, assai piccolo, sta dietro al terzo tubercolo grande e |’ altro di forma allungata è situato piu al- l’ esterno. Riferisco questa specie al genere Oi benché sia aberrante per il torace non sporgente in avanti e per i larghi elitri con una scultura affatto particolare. i Essa è fondata sopra un esemplare della collezione Oberthur, raccolto dai fratelli Perrot, nel secondo semestre del 1892, a Fin narantsoa. Nel Museo di Parigi se ne trova un altro esemplare, che data dal viaggio di Goudot nel 1834; esso è incompleto, ma in condi- zioni abbastanza buone da 1 attribuire con sicurezza alla specie presente. BALYANA. Péring., Ann. South Afric. Museum, I, 1898, p. 115. Gestro, Ann. Mus. Civ. Genova (2) XX (XL), 1899, p. 217. — ibid. 5 (9) I (QC); £905; p.:459: La B. sculptilis Fairm. (Ann. Soc. Ent. Belg., XXXIX, 1895, p. 39 = algoensis Pering.) fu indicata di Madagascar, ma il suo habitat vero è la baja di Delagoa, come lo ha dimostrato il Sig. Donckier de Donceel (Bull. Soc. Ent. France, 1398, p. 362), possessore del tipo. Per di lui cortesia ho potuto esaminarlo e l'ho Qh8 | R. GESTRO trovato uguale ad un esemplare della stessa provenienza, donato al Museo Civico di Genova, dal Sig. L. Péringuey. Avendo così sott’ occhio un esemplare confrontato col tipo, posso stabilire senza incertezza che la B. sculptilis è ben distinta dalle tre specie de- scritte nella presente memoria. 38. Balyana sculptipennis FAIRM. Coelaenomenodera sculptipennis Fairm., Ann. Soc. Ent. Belg., XLVII, 1904, p. 269. Il tipo, appartenente al Museo di Parigi, è di Soalala, Perrier. Un secondo esemplare, di Amboanio, collez. Ch. Alluaud, 1904, esso pure del Museo di Parigi, spetta indubbiamente a questa specie, benchè abbia gli elitri dello stesso colore del torace e non neri come nel tipo. 39. Balyana Oberthurii, n. sp. (Tav. II, fig. 12). Oblonga, nigra, nitida elytris maculis minutis undique sparsis et duabus suturalibus, anteapicalibus, latioribus testaceis, antennis, abdomine pedibusque testaceis. Antennis brevibus, 10-articulatis; thorace elytris valde angustiore, latitudine longiore, antrorsum angustato, ant'ce in pro- cessu crasso, rotundato-emarginato, late profundeque sulcato et utrinque longitudinaliter foveato, supra caput producto; lateribus antice angulatim productis, angulis posticis acutis, valde porrectis; disco crasse punctato- foveolato, basi media foveato, utrinque oblique plicato, antrorsum longi- tudinaliter sulcato; scutello subrectangulari, longitudinaliter depresso; elytris thorace latioribus, retrorsum valde dilatatis, crasse reticulatis, inter- stitiis irregulariter punctatis; pedibus brevibus validis. — Long. 8 millim. Al disopra è nera, lucente, con piccole macchie testacee, poco appariscenti, sparse qua e là sugli elitri, delle quali due un po’ più grandi si trovano a contatto della sutura, in vicinanza dell’apice. Le antenne sono testacee come pure l addome ed i piedi. Il capo è liscio, tolto pochi punti in vicinanza degli occhi e del punto d’ inserzione delle antenne. Queste sono corte, legger- mente ingrossate all’ apice; gli articoli 1 a 8 sono distinti, gli ul- timi sono saldati insieme e non si riesce a discernerne che due, per cui l’ antenna appare di 10 articoli. Il torace è più lungo che largo, più stretto all’ apice che alla base e assai più stretto degli HISPIDAE DI MADAGASCAR 949 elitri; esso si prolunga in avanti al disopra del capo in un pro- cesso robusto, arrotondato e subemarginato all’ apice, percorso nel mezzo da un solco molto largo e profondo, che da una parte e ‘ dall’altra è fiancheggiato da una fossetta allungata; i lati in avanti presentano una sporgenza ad angolo, e gli angoli posteriori sono fortemente sporgenti; il margine basale è fortemente bisinuato; il disco ha una fossetta nel mezzo della base e nella parte anteriore un solco profondo, limitato da due carene, che in avanti sbocca nel più largo solco del processo anteriore e in addietro cessa circa alla metà; verso i lati vi sono alcune pieghe oblique e il resto è scolpito di grossi punti irregolari. Gli elitri sono più larghi del torace e lunghi circa tre volte; in addietro si allargano notevol- mente ; sono abbastanza convessi e fortemente scolpiti di una rete irregolare di pieghe i cui interstizii sono sparsi di punti. I piedi sono corti e robusti, specialmente gli anteriori. Antsianaka, 2.° semestre 1893, Fratelli Perrot. — Tipo nella collezione Oberthur. 40. Balyana ornata, n. sp. (Tav. Ill. fig. 11). Oblonga, nitida, supra nigra, capite, antennis, thorace, maculis basa- libus exceptis, elytrorum maculis et apice, testaceo-rufescentibus; subtus nigra, nitida, abdomine pedibusque testaceo-rufescentibus; antennis bre- vibus, apice tenue incrassatis, 10-articulatis, articulis 7-10 latioribus, inter se magis approximatis, dense pubescentibus; thorace latitudine longiore, lateribus parallelis, antice in processu lato, crasso, rotundato-subangulato, late et profunde excavato et utrinque foveolato, ultra caput porrecto, an- gulis anticis oblique truncatis, posticis prominulis, acutis, margine basali fortiter bisinuato, disco medio longitudinaliter sulcato, sulco in fovea ba- sali desinente, utrinque trifoveato et irregulariter punctato; scutello elon- gato; elytris thorace latioribus, retrorsum parum dilatatis, apice rotun- datis, margine laterali pone humeros dilatato et reflexo; dorso convexis, subseriatim reticulatis, interstitiis, apice excepto, seriatim punctatis; pe- dibus brevibus, validis. — Long. 7 millim. Al disopra lucente; capo, antenne, torace, meno alcune macchie basali nere, testaceo-rossastri; elitri neri, con piccole macchie e l’intero apice testaceo-rossastri; al disotto pure lucente, coll’addome ed i piedi testaceo-rossastri e il petto nero. Le macchie nere basali del torace sono di forma allungata e parallele fra di loro. Il capo è quasi liscio e non presenta che qualche piccolo punto 950 R. GESTRO presso gli occhi. Le antenne sono di 10 articoli, corte e alquanto ingrossate all’apice; la parte ingrossata consta dei quattro ultimi articoli, i quali sono rivestiti di una pubescenza fitta; benchè questi siano strettamente avvicinati l’uno all’altro, si possono contare agevolmente, però non si trova alcuna traccia di un undicesimo articolo. Il torace è più lungo che largo, a lati paralleli, ad angoli anteriori obliquamente troncati, ad angoli posteriori alquanto sporgenti ed acuti, a margine basale fortemente bisinuato; in avanti si protende al disopra del capo in un processo molto largo e spesso, arrotondato e quasi acuminato nel mezzo; questo processo è largamente e profondamente escavato e ai lati dell’es- cavazione presenta una fossetta allungata; il disco è percorso nel mezzo da un solco longitudinale, che in avanti si unisce all’ esca- vazione del processo anteriore e in addietro finisce in una fossetta basale; a ciascun lato del solco si osserva una forte depressione subtriangolare e più esternamente ve ne sono altre due meno marcate, meno separate fra di loro e con punti grossi irregolar- mente sparsi nel loro fondo. Gli elitri sono più larghi del torace e lunghi circa due volte e mezzo; in addietro sono leggermente più larghi che alla base; all’apice sono arrotondati; gli omeri sono alquanto declivi e il margine laterale, a poca distanza dalla sporgenza omerale diventa dilatato e riflesso, ristringendosi poi gradatamente fino all’angolo suturale. Il disco è convesso e scol- pito di una reticolatura, con tendenza ad un allineamento in serie; le maglie della rete si fanno molto più fitte e confuse nella porzione declive apicale; fra esse si osservano punti disposti con una certa regolarità in serie longitudinali. Questa specie è vicina all’ Oberthiirii, ma ne differisce per molti buoni caratteri e fra gli altri pel corpo meno allargato in addietro e pel processo anteriore del torace molto diversamente foggiato. Il tipo trovasi esso pure nella collezione Oberthur e proviene dalle raccolte fatte nel 1.° trimestre 1896 dai fratelli Perrot a Fenérive. } 41. Balyana armata, n. sp. (Tav. II, fig. 13). Elongata, nitida, supra flava, coccineo et nigro variegata, antennis testaceis; subtus nigra, pedibus rufescentibus, tarsis dilutioribus, femoribus intermediis et posticis supra fusco maculatis; antennis brevibus, validis, L HISPIDAE DI MADAGASCAR 951 clavatis, 9- articulatis, articulis duobus ultimis inter se arcte approximatis; thorace elytris angustiore, latitudine longiore, lateribus subparallelis, an- tice in processu subtriangulari, late et profunde foveato, supra caput pro- tento, disco medio longitudinaliter sulcato, basi et lateribus utrinque foveatis et punctatis: elytris elongatis, subparallelis, apice vix latioribus, rotundatis, margine laterali anguste reflexo, apicem versus leviter ampliato et ad angulum apicalem externum in dentem acutum retrorsum vergentem porrecto; disco irregulariter crasse reticulato, interstitiis punctatis; pe- dibus brevibus validis. — Long. 7 !/;, millim, Al disopra è lucente, gialla, variegata di rosso carmino e di nero, al disotto, eccettuati i lati del prosterno, è nera; le an- tenne sono testacee; i piedi rossastri, coi tarsi alquanto sbiaditi e una macchia scura sulla faccia dorsale dei femori intermedii e posteriori. Le antenne sono corte e robuste, terminate a clava; constano di nove articoli e la clava si compone dei tre ultimi; l'8.° e il 9.° sono talmente accostati fra di loro da riescire difficile il discernerli. Il torace è più lungo che largo; in avanti si prolunga in un processo triangolare, che sporge al disopra del capo, senza però oltrepassarlo e lasciando allo scoperto gli occhi; questo pro- cesso è largamente e profondamente escavato; i lati sono quasi paralleli; gli angoli anteriori sono obliquamente troncati e gli angoli della troncatura sono leggermente sporgenti; il margine basale è fortemente bisinuato; il disco presenta un solco mediano longitudinale, leggermente allargato in avanti e in addietro, questo solco in avanti si avvicina alla larga fossetta del processo senza però raggiungerla, e in addietro sbocca in una fossetta basale; da ciascun lato del solco mediano si osservano due depres- sioni foveiformi, una anteriore più stretta, una posteriore più ampia e più lontana dal solco, nel fondo delle quali stanno pochi punti; alcune altre depressioni meno marcate, insieme a grossi punti, si trovano sui lati. Gli elitri sono più larghi del torace e circa tre volte lunghi, quasi paralleli, appena allargati all’ apice, che è largamente arrotondato; la regione omerale è un poco in- fossata; il margine laterale è strettamente riflesso e verso l'apice si allarga alquanto e va a finire all'angolo apicale esterno in un’ espansione a forma di dente aguzzo, alquanto incurvato e rivolto all'indietro; il disco è abbastanza convesso e tutto scol- pito di una forte reticolatura; negli interstizii esistono punti abbastanza irregolari. I piedi sono molto corti e robusti, sopra- { 952 i R. GESTRO tutto gli anteriori, di cui le tibie sono assai incurvate, col dente del margine esterno molto marcato. L'unico esemplare, tipo della specie, appartiene alla collezione Oberthùr ed ha l'indicazione: « Antsianaka et lac Alaotra, 2.° tri- mestre 1889, Perrot Freres ». E una specie distintissima, che indubbiamente spetta al gruppo delle Coelaenomenodera e Balyana, ma che si scosta da tutte per la singolare armatura degli elitri. ONCOCEPHALINAE. ONCOCEPHALA. Chevrolat, D’ Orbign. Dict. univ. Hist. Nat., IX, 1847, p. 110. Gestro, Ann. Mus. Civ. Genova (2) XX (XL), 1899, p. 313. 42. Oneocephala Perrieri FAIRM. Ann. Soc. Ent. Belg., XLIII, 1899, p. 557. — Alluaud, Liste Co- léopt. reg. Malgache, 1900, p. 328. — Gestro, Boll. Labor. Zool Portici, Mt 9095p. 20k. Suberbieville, H. Perrier, coll. L. Fairmaire, 1906; esemplare del Museo di Parigi con cartellino di mano dell’ autore. Madagascar, coll. Perrier de la Bathie 1906; Mahajamba, fo- resta Ankarafantsiky, Dr. J. Decorse 1901; regione di Mevatanana, Morarana, Dr. J. Decorse 1901; Museo di Parigi. Madagascar. Museo Britannico. 43. Oncocephala Bouvieri GESTRO. Ann. Mus. Civ. Genova (2) XX (XL), 1899, p. 326. — Boll. Labor. Zool. Portici, III, 1909, p. 204. Perrieri Alluaud (nec Fairmaire), Liste Coléopt. rég. Malga- che, 1900, p. 328. Madagascar, Grandidier. Tipo nel Museo di Parigi. Non so spiegarmi per quale ragione Alluaud abbia considerato la Bouvieri come sinonimo della Perrieri, mentre nel Catalogo di Donckier sono giustamente separate. HISPIDAE DI MADAGASCAR 953 L’ 0. Bouvieri è molto ben distinta e facilmente riconoscibile dalla Perrieri; infatti è di forma più stretta, ha le antenne di color chiaro, leggermente più allungate e più gracili; il torace è più lungo, più stretto e diversamente conformato; 1 suoi quattro tubercoli discoidali sono, non solo più piccoli, ma anche diversa- mente disposti, perchè i due posteriori sono molto più lontani dai due anteriori; gli elitri sono più stretti e il contorno della prima costa, osservata lateralmente, è diverso, essendo il terzo dente di essa assai più elevato. Vi sono poi altre differenze minori, che parmi superfluo di accennare, perchè quelle indicate sono più che sufficienti per distinguere le due specie senza esitazione. CEPHALODONTINAE. PARADOWNESIA. ‘ Gestro, Ann. Mus. Civ. Genova (2) XX (XL), 1899, p. 220, 224. - 44 Paradownesia hova, n. sp. Elongata, nitida, nigra, elytrorum apice pedibusque anticis rufescen- tibus, pedibus intermediis et posticis nigris, tarsis fulvis, abdomine flavo. Capite ultra oculos producto, medio emarginato, angulis porrectis rotundatis, supra punctato-rugoso, medio longitudinaliter sulcato; antennis brevibus, validis, articulo basali crasso, extus anguloso; thorace latiore quam longo, antrorsum angustato, margine basali bisinuato, disco convexo, utrinque ad latera longitudinaliter depresso, undique, linea media excepta, irregulariter punctulato; scutello parvo, semicirculari, crebre et minutissime punctulato; elytris valde elongatis , basi thorace parum latioribus, medio paullo ampliatis, apice attenuatis, margine apicali deplanato, disco con- vexis, striato-punctatis, interstitiis angustis, extus et apice convexiusculis. — Long. 8 millim. Di forma molto allungata, lucente, nera, coll’ apice degli elitri ed i piedi anteriori rossastri, i piedi delle altre paia neri coi tarsi fulvi, l'addome giallo. Il capo si prolunga al di là degli occhi in un processo forte- mente smarginato nel mezzo e cogli angoli sporgenti e arroton- dati; al disopra è puntato-rugoso e percorso nel mezzo da un solco longitudinale, profondo sopratutto in addietro. Le antenne sono 9254 R.\ GESTRO ia corte e robuste, leggermente e gradatamente ingrossate andando verso l’ apice; col primo articolo molto più grosso degli altri e fortemente angoloso all’ esterno. Il torace è più largo che lungo, più stretto all'apice che alla base, col margine basale bisinuato ; il disco è convesso e scolpito dappertutto, eccetto che sulla linea mediana, di punti piccoli e irregolarmente distribuiti; da una parte e dall’ altra, presso il margine laterale, esiste una depressione longitudinale ben marcata, che cessa prima di raggiungere la base. Gli elitri sono lunghi più di quattro volte che il torace; alla base poco più larghi di esso, nel mezzo alquanto allargati e quindi un poco ristretti all’apice; il margine apicale è allargato e appiattito; il disco è convesso e percorso da strie punteggiate regolari, avvi- cinate fra di loro, i cui interstizi, esternamente e in vicinanza dell’ apice, sono leggermente elevati. Antsianaka, 2.° semestre 1893, Fratelli Perrot. Tipo nella col- lezione Oberthur. 45. Paradownesia Perroti, n. sp. Elongata, parallela, nitida, nigra, pedibus rufescentibus, abdomine flavo. Capite ultra oculos producto, medio emarginato, angulis porrectis rotundatis; supra opaco, punctulato; antennis brevibus, sat validis, articulo basali crasso extus anguloso; thorace latiore quam longo, lateribus paral- lelis, angulis anticis late rotundatis, margine basali bisinuato, disco modice convexo, irregulariter, tenuissime et sparse punctulato, utrinque antror- sum longitudinaliter depresso; scutello laevi, subtriangulari apice rotun- dato; elytris thorace vix latioribus, subparallelis, apice leviter attenuatis, rotundato-subtruncatis; disco modice convexis, tenue punctato-striatis. Long. 5 */, millim. i Allungata, parallela, lucente, nera, coi piedi rossastri e l'addome giallo. Il capo s’ avanza al di la degli occhi in un pro- cesso smarginato nel mezzo cogli angoli sporgenti ed arrotondati; al disopra è opaco e scolpito di punti piccoli abbastanza fitti, più scarsi nel mezzo. Le antenne sono corte e abbastanza forti; il primo articolo è più grosso degli altri e angoloso all’ esterno; gli ultimi articoli, a cominciare dal settimo, sono alquanto ingrossati. Il torace è più largo che lungo, a lati paralleli, cogli angoli an- teriori largamente arrotondati e il margine basale bisinuato; il disco HISPIDAE DI MADAGASCAR 255 è mediocremente convesso e presenta una depressione longitudi- nale verso gli angoli anteriori; la sua scultura si compone di punti molto fini e sparsi, irregolarmente distribuiti. Lo scudetto è liscio. Gli ‘elitri sono di poco più larghi del torace e circa quattro volte lunghi; sono paralleli, leggermente attenuati all’ apice e questo è arrotondato e quasi troncato; la loro convessità è più accennata alla base, poco nel resto, e presentano serie regolari di strie pun- teggiate molto fine. Questa specie differisce dalla precedente per la statura molto minore, per gli elitri tutti neri; pel capo più finamente e diver- samente scolpito è privo di solco mediano, per I’ articolo basale delle antenne meno grosso e meno angoloso, per il torace diver- samente foggiato e con punti più fini, per lo scudetto liscio e di diversa forma, per gli elitri meno allungati, più paralleli, meno attenuati all’ apice e con scultura molto più leggera. Antsianaka, 2.° semestre 1893, Fratelli Perrot. Tipo nella col- lezione Oberthur. HISPINAE. HISPINI. PLATYPRIA. Guér., Rev. Zool., 1840, p. 139. — Gestro, Ann. Mus. Civ. Ge- nova. 2° Gers, XVII (XXXVII): 1897, p. 1105 — 3. Ser, EDEL: 19007 pi D1. 46. Platypria abdominalis CHAP. Ann. Soc. Ent. Belg,, XX, 1877, p. 50. — Alluaud, Liste Co- léopt. rég. Malgache, 1900, p. 328. — Gestro, Ann. Mus. Civ. Genova, 3.* Ser., I (XLI), 1905, p. 517. Santa Maria di Madagascar, Museo Britannico; Santa Maria di Madagascar, Cloué 1847; Baja d’Antongil, A. Mocquerys 1898; Madagascar, Perrier de la Bathie 1906. Museo di Parigi. — Diego- Suarez, Alluaud 1893, Museo di Parigi, Museo Civico di Genova e collezione Oberthùr; Madagascar Mt. d’ Ambre; Nord Madagascar 256 R. GESTRO (Antakares) Isokitra à Diego-Suarez, Maggio-Ottobre 1891, E. e B. Perrot, collezione Oberthur. - Riguardo alla posizione sistematica di questa specie molto distinta, che rappresenta qualche cosa di intermedio fra le vere Platypria e le Dichirispa, rimando il lettore alla mia nota sulle specie africane del genere Platypria (*). DACTYLISPA. Weise, Deutsch. Entom. Zeit., 1897, p. 137. Thoracis lateribus 3-spinosis, 3 (2,1); spinis duabus anticis e stipite communi orien- tibus, tertia libera breviore. 47. Daetylispa corvina, n. sp. Nigra, nitida, antennis articulis quinque ultimis pube testacea indutis; capite longitudinaliter suleato, antennis longis, gracilibus; thorace trans- verso, apice angustato, disco transverse convexo, laevigato, medio stria longitudinali, antice obsoleta, et utrinque punctis seriatim dispositis, basi sulco transverso utrinque antrorsum vergente, alutaceo; spinis validis, discoidali antica postica multo breviore; Iateribus trispinosis, spinis duabus anticis e stipite communi orientibus, prima valde abbreviata, spina postica libera, praecedentibus breviore; scutello alutaceo, foveolato; elytris thorace latioribus, subparallelis, convexis, crebre et crasse seriatim punctatis, parce spinosis, spinis discoidalibus basi crassiusculis, lateralibus longioribus, margine apicali inermi. — Long. 3 millim. Nera lucente; ultimi articoli delle antenne rivestiti di pube- scenza testacea. Capo con un solco longitudinale; antenne lunghe e sottili; terzo articolo quasi lungo come il primo; cinque ultimi alquanto più robusti degli altri. Torace trasverso, ristretto all’apice; disco trasversalmente convesso e la convessità limitata in addietro da un solco basale, che lateralmente risale in avanti fino a rag- giungere le spine laterali; il fondo di questo solco è opaco, alutaceo e fa meglio risaltare la parte convessa, moito levigata e lucente; il disco presenta nel mezzo una stria longitudinale, quasi obliterata in avanti e due serie di punti grossi parallele alla stria. Le spine (1) Materiali per lo studio delle /77spidae. XXIV (Ann. Mus. Civ. Genova, 3.7 Ser., I (XLI) 1905, p. 517). \ HISPIDAE DI MADAGASCAR aw sono robuste; delle discoidali l’anteriore è corta circa la meta della posteriore; le laterali sono tre; due anteriori, nate da un robusto stelo comune, delle quali la prima è molto più corta, e una posteriore libera, più corta delle precedenti. Gli elitri sono più larghi del torace, quasi paralleli, convessi, scolpiti di punti grossi e fitti, allineati in serie e armati di spine scarse. Tolte le poche del margine basale ed omerale, le spine discoidali sono mediocremente lunghe e alquanto ingrossate alla base, e circa in numero di sette per ciascun elitro; le laterali sono più lunghe delle discoidali e in numero di cinque per parte; il margine apicale è inerme. Questa specie deve mettersi in vicinanza della ceneipennis Duviv, di cui ho sott'occhio un cotipo ricevuto dall’autore; ma è più piccola, non ha gli elitri bronzati, ha le spine del torace più corte e la prima delle laterali molto più corta della seconda; gli elitri hanno spine alquanto più numerose e più corte e il margine apicale è inerme mentre nella ceneipennis porta due lunghe spine. Regione di Soanierana, J. Descarpentries, 1907. Due esemplari del Museo di Parigi. 48. Dactylispa aeneipennis Duviv. Hispa aeneipennis Duviv., Ann. Soc. Ent. Belg. C. R. XXXV, 1891, p. CCCLXVII. — Alluaud, Liste Coléopt. rég. Malgache, 1900, p. 329. | Di questa specie, bella e facile a distinguersi, non ho visto che pochi esemplari, cioè: un cotipo, appartenente al Museo - Civico di Genova e l’altro del Museo di Parigi, ambedue raccolti da Sikora, due della collezione Oberthur coll’indicazione: Antana- -narivo Kingdon e uno del Museo Britannico: Madagascar (Cowan). 49. Daetylispa nitidissima n. sp. Nigra, nitidissima; capite longitudinaliter sulcato; antennis valde elon- gatis et gracilibus, articulis quinque ultimis leviter incrassatis; thorace transverso, disco ante basim fortiter transverse sulcato, area lata, tran- sversali, elevata, laevi et punctis aliquis mediis subseriatim dispositis; spinis longis; lateribus trispinosis, spinis duabus anticis basi connexis, tertia Ann. del Mus. Civ. di St. Nat. Serie 3.2, Vol. IV (10 Giugno 1909). 17 258. R. GESTRO libera, praecedentibus multo breviore; scutello foveolato, apice rotundato; elytris seriatim punctatis, spinis discoidalibus longis, ad apicem longioribus, lateralibus quam discoidalibus paullo brevioribus. — Long. 3 ?/, millim. È vicina alla aeneipennis Duviv., ma facilmente si distingue da essa per gli elitri neri come il resto del corpo e non bronzati, per l’area elevata discoidale del torace non separata in due, ma intera, per gli elitri più stretti, meno convessi e armati di un numero maggiore di spine tanto discoidali quanto marginali. È tutta nera e notevole per la sua grande lucentezza. Il capo fra gli occhi è percorso da un solco longitudinale ben marcato; le antenne sono assai lunghe e gracili; sopratutto gli articoli 3 a 6 sono molto esili, mentre gli ultimi cinque si fanno alquanto più inspessiti dei precedenti. Il torace è trasverso, scolpito dinanzi alla base da un solco trasversale stretto e profondo, che si allarga da una parte e dall’altra ove si dirige verso l'inserzione delle spine laterali; al davanti di questo solco esiste un’area trasversale elevata, liscia, dal margine anteriore della quale partono due serie più o meno regolari e parallele di punti dirette in avanti; il fondo del solco basale presenta pochi punti irregolari. Le spine sono lunghe; quelle dei lati sono tre, delle quali due anteriori unite alla base sopra un brevissimo stelo e. una posteriore, libera, molto più corta delle altre. Gli elitri sono scolpiti di punti longi- tudinalmente allineati e vicino alla base vi è qualche traccia di interstizi elevati; le spine discoidali sono molto lunghe, sopratutto in vicinanza dell’apice; le laterali sono un poco più corte delle discoidali; le apicali sono di poco più corte che le laterali. Antsianaka e Lago Alaotra, 2.° trimestre 1889; Fenérive 1.° trimestre 1896, Fratelli Perrot. Tipo nella collezione Oberthur. 50. Daetylispa horrida, n. sp. Oblongo-ovata, nigra, sat nitida, albido pilosula; capite inter oculos crebre punctulato-ruguloso ; antennis sat longis, articulo tertio primo bre- viore, tertio et quarto inter se subaequalibus; thorace transverso, apice angustato, disco deplanato, crebre punctato, breviter albido-piloso, linea longitudinali media et utrinque areola ovata laevibus, glabris, lateribus trispinosis, spinis duabus anticis e stipite communi brevi orientibus, postica remota breviore; scutello semicirculari, alutaceo ; elytris thorace latioribus, parallelis, convexis, punctato-striatis, punctis latis, subquadratis, sparse HISPIDAE DI MADAGASCAR 959 albido-pilosis, spinis numerosis, validis, discoidalibus basi inflatis, margina- libus utrinque circiter 14. — Long. 4 !/, millim. Nera, abbastanza lucente. Capo in mezzo agli occhi scolpito di piccole rughe e punti molto fitti; antenne abbastanza lunghe, col primo articolo robusto e lungo, il secondo molto corto, il terzo più corto del primo e quasi uguale al quarto, i tre seguenti poco più corti del quarto e gli ultimi quattro più accorciati dei precedenti. Il torace è largo e trasverso, stretto all'apice, col disco alquanto appiattito, munito di peli corti giallastri e tutto scolpito di punti assai fitti; nel mezzo presenta una linea longi- tudinale e da una parte e dall’altra di essa una piccola area ovale trasversa; tanto la linea quanto le due areole sono liscie e glabre. Le spine discoidali sono abbastanza lunghe e fanno fra di loro un angolo piuttosto aperto; l’anteriore è poco più corta della posteriore; le laterali sono fre, due anteriori saldate insieme alla base in un breve stelo, quasi ugualmente lunghe e dirette obli- quamente all’esterno, un po’ in avanti e alquanto in alto; la posteriore libera, inserita lontano dalle precedenti, un poco più corta di esse e diretta quasi orizzontalmente all’esterno. Elitri più larghi del torace, paralleli, muniti di peli biancastri, radi; convessi, puntato-striati, coi punti grossi e quasi quadrati; armati di spine numerose, le basali e le omerali corte, le discoidali abbastanza lunghe, robuste e rigonfie alla base, le marginali esse pure robuste, più corte all'apice e in numero di circa 14 per ciascun lato. Conservo a questa specie il nome che ho trovato, scritto di mano del Fairmaire, ad un esemplare della collezione Oberthiir. Il tipo, appartenente alla collezione Oberthiir, porta I’ indica- zione: « Antakares-Isokitra 4 Diego-Suarez, Mai a Octobre 1891, E. & B. Perrot », Altri esemplari sono di Fianarantsoa, 2.° seme- stre 1392, Fratelli Perrot. ol. Dactylispa terriculum, n. sp. Oblongo-ovata, nitida, elytris aenescentibus; capite inter oculos sul- cato-foveolato, oculorum margine flavido piloso; antennis longis, graci- libus; thorace transverso, apice angustato, disco subdeplanato, basi trans- verse depresso, carinula media longitudinali et area utrinque ovata, lata, convexa, laevibus, glabris, coeterum crebre punctulato et breviter flavido piloso, lateribus trispinosis, spinis validis, duabus anticis e stipite communi 260 R. GESTRO brevi orientibus, postica libera brevi; scutello fovea lata, rotunda ornato; elytris thorace latioribus, parallelis, convexis, breviter flavido-pilosis, punctato-striatis, interstitiis subelevatis, spinis discoidalibus longis, basi incrassatis, Marginalibus, apicalibus exceptis, quoque longis, utrinque 12-14. — Long. 4!/, - 4?/, millim. Nera, lucente, cogli elitri leggermente bronzati. Il capo ha, in mezzo agli occhi, un solco longitudinale, che in avanti si allarga in una fossetta e lungo il margine interno oculare una striscia di peli gialli sericei. Le antenne sono lunghe e sottili, l'articolo basale è lungo e più robusto degli altri, il terzo è di poco più corto del primo. Il torace è largo e trasverso, ristretto all’ apice, il disco è alquanto appiattito e con una depressione trasversa basale, nel mezzo porta una carena stretta longitudinale e da ciascun lato di essa un’area larga, irregolarmente ovale, convessa; tanto la carena quanto le due aree elevate sono liscie e glabre; tutto il resto è scolpito di punti fitti e munito di peli brevissimi gialli; le spine sono robuste: le discoidali fanno fra di loro un angolo poco aperto e l'anteriore è più sottile e notevolmente più breve della posteriore; le laterali sono tre, due anteriori, sostenute da uno stelo comune molto corto, delle» quali la seconda è più robusta e alquanto più lunga e una posteriore libera, molto più corta delle precedenti. Lo scudetto presenta una fossetta larga, di forma circolare. Gli elitri sono più larghi del torace, paralleli, convessi, provvisti di peli brevissimi, gialli, puntato-striati con grossi punti e cogli interstizi elevati; le spine discoidali sono lunghe e ingros- sate alla base; anche le marginali sono lunghe e oscillano fra 12 e 14 per ciascun lato; le apicali sono molto corte. È sistematicamente vicina alla horrida, ma si riconosce facil- mente dalla differente scultura del capo, orlato di peli gialli presso gli occhi, dalle aree ovali liscie del torace più larghe, dallo scu- detto a larga fossetta tonda, dalla spina discoidale anteriore del torace più corta della posteriore; nonchè da tutti gli altri caratteri esposti nella descrizione. Ne ho esaminato una bella serie di esemplari appartenenti alla collezione Oberthir ed alcuni del Museo di Parigi e del Museo Britannico. Fu raccolta nei luoghi seguenti: Antananarivo, Kingdon; Antsianaka 2.° semestre 1892; Fiana- rantsoa 2.° semestre 1892, Fénérive, 1.° trimestre 1896, Foreste HISPIDAE DI MADAGASCAR 261 di Fito, Giugno a Luglio 1897, Fratelli Perrot. — Collezione Oberthtir e Museo Civico di Genova. — M. d’Ambre, collezione Dott. A. Sicard. — Madagascar, Grandidier 1875 e Sikora 1893. Museo di Parigi. Madagascar, coll. Baly, Madagascar, Kingdon, coll. Fry, Museo Britannico. 52. Dactylispa tristis Duviv. Hispa tristis Duviv., Ann. Soc. Ent. Belg., C. R., XXXV, 1891, p. CCCLXVIL — Alluaud, Liste Coléopt. rég. Malgache, 1900, pi 92% Annanarivo, Sikora 1893. Museo di Parigi e Museo Civico di Genova. Fianarantsoa, coll. Ch. Alluaud 1904. Museo di Parigi. Antananarivo, Kingdon; Antsianaka e Lago Alaotra, 2.° trimestre 1889, Fratelli Perrot; collezione Oberthùr; Madagascar, Cowan, Museo Britannico. Ho confrontato tutti gli esemplari col tipo che ebbi in comu- nicazione dal Museo di Bruxelles. 53. Dactylispa lividipes FAIRM. Hispa lividipes Fairm., Ann. Soc. Ent. Belg,, XXXVII, 1893, p. 554. — Alluaud, Liste Coléopt. rég. Malgache, 1900, p. 329. Il tipo è dell’ Isola Mayotte (Comore) e trovasi nella collezione Oberthùr, ma la specie s'incontra anche a Madagascar come è - provato da esemplari della Baja d’Antongil, A. Mocquerys 1898, del Museo di Parigi e della collezione Donckier de Donceel. 54. Dactylispa flavicornis, n. sp. Nigra, nitida, antennis, abdomine pedibusque flavis; antennis articulo tertio primo fere aeque longo, articulis 7-11 paullo incrassatis; thorace valde transverso, disco deplanato, undique crebre punctato-rugoso, linea media impressa tenuî ante basim abbreviata, spinis sat elongatis, validiusculis, lateribus trispinosis, spinis duabus anticis basi connexis, tertia (seu postica) libera, paullo remota, praecedentibus multo breviore; scutello lato, trian- gulari, apice rotundato, alutaceo; elytris latis, thorace valde latioribus, convexis, punctis crassis, irregulariter subseriatim dispositis, spinis longis, 262 R. GESTRO validis, lateralibus utrinque 10, cum spinulis minutis alternantibus, apica- libus brevioribus. Long. 4 millim. Rammenta molto nell’aspetto la faviventris, ma appartiene ad un altro gruppo perchè ha la spina posteriore dei lati del torace più corta: delle precedenti; oltre a ciò è di corpo più largo, ha le antenne interamente gialle, il torace tutto puntato-rugoso senza plaghe liscie elevate e gli elitri diversamente scolpiti. È tutta nera, lucente, colle antenne, l’addome ed i piedi gialli. Il capo è sottilmente solcato in mezzo agli occhi; le antenne sono piuttosto lunghe e leggermente ingrossate nei cinque ultimi articoli; il terzo articolo è quasi della stessa lunghezza del primo. Il torace è molto trasverso, col disco quasi appiattito, con una lesgera depressione trasversale davanti alla base, e con una linea longitudinale impressa, sottile, che scompare prima di raggiungere la base; dappertutto è fortemente e densamente puntato-rugoso ; le sue spine sono piuttosto lunghe e robuste; delle tre laterali le due anteriori sono fuse insieme alla base e la posteriore è libera ma poco discosta dalle precedenti, delle quali è molto più corta. Lo scudetto ha forma di un largo triangolo a vertice arrotondato ed è alutaceo. Gli elitri sono molto larghi, assai più del torace e convessi; la loro scultura si compone di punti grossi irregolari, e irregolarmente disposti in serie; le loro spine sono robuste e, ad eccezione delle basali e omerali, sono lunghe; quelle dei lati sono, per ciascun elitro, dieci e alternano irregolarmente con minutissime spine; quelle dell’apice sono più corte. Il tipo di questa specie porta l’indicazione: Sandrakazomena, collezione Léon Fairmaire e si conserva nel Museo di Parigi, insieme ad altri due esemplari, uno di Madagascar, Goudot, 1834, l’altro della Baja di Antongil, A. Mocquerys 1898. L’esemplare raccolto da Goudot porta il nome inedito di rufi- cornis, che io ho cambiato in quello più esatto di flavicornis. La specie figura anche nella collezione Oberthtr con due esemplari raccolti a Santa Maria di Madagascar dai fratelli Perrot, Ottobre-Dicembre 1896 ed uno di Annanarivo, Sikora. 55. Dactylispa dives, n. sp. Oblongo-ovata, nigra, subopaca, elytris nitidis, cyaneo-violaceo mican- tibus, antennis, articulis duobus basalibus exceptis, abdomineque flavis. HISPIDAE Di MADAGASCAR © 963 Capite longitudinaliter sulcato, punctato-rugoso; antennis longis gracilibus, articulis quinque ultimis praecedentibus vix crassioribus, articulo tertio primo breviore, septimo praecedente longiore; thorace transverso, antror- sum angustato, disco deplarato, basi transverse depresso, linea media longitudinali et linea transversa subelevatis, cruciatim dispositis, sublaevibus, coeterum crebre punctato; spinis breviusculis, validis, lateralibus 3 (2,1) quarum postica breviore; scutello lato, semicirculari, alutaceo; elytris thorace latioribus, latis, apice quam basi parum latioribus, pone humeros sinuatis, apice truncato-rotundatis, sat convexis, punctato-striatis, interstitiis alternis elevatis, spinis discoidalibus numerosis, triseriatim dispositis, brevibus, validis, basi incrassatis, spina tertia seriei primae coeteris lon- giore; spinis lateralibus validis, discoidalibus paulo longioribus, cum mi- noribus alternantibus; spinis apicalibus brevissimis. - Long. 5 #/, - 6 7/, mill. Specie elegante, di grande statura ed a corpo largo; nera, quasi opaca, colle antenne gialle, tolti i due primi articoli, gli elitri splendenti, con riflessi bronzato-violacei e l'addome giallo. Il capo si presenta, fra gli occhi solcato pel lungo e ruguloso. Le antenne sono piuttosto lunghe e sottili, pero gli ultimi cinque articoli sono leggermente ingrossati; il basale è lungo e abbastanza ro- busto, il secondo è molto corto, il terzo è più gracile dei precedenti e alquanto più corto del primo; il settimo è più lungo del pre- cedente. Il torace è trasverso, ristretto all’ apice, il disco è piuttosto appiattito e presenta nel mezzo una linea longitudinale che si incrocia con una trasversale; queste due linee sono alquanto elevate e quasi liscie, oppure con qualche grosso punto sparso, mentre tutto il resto del disco è coperto di punti fitti; le spine sono piuttosto corte e robuste; delle discoidali la posteriore è più lunga che l'anteriore; le laterali sono tre, cioè due anteriori unite insieme alla base e una posteriore libera; le due anteriori sono quasi ugualmente lunghe, dirette. obliquamente in avanti e al l'esterno e anche leggermente in alto; la posteriore è più corta delle altre e parallela alla seconda. Gli elitri sono più larghi del torace, all’apice poco più larghi che alla base e dopo gli omeri leggermente rientranti; convessi, puntato-striati, cogli intervalli alterni elevati, e armati di spine numerose, piuttosto corte, robuste e ingrossate alla base; le discoidali sono disposte in tre serie e la terza spina della prima serie è più lunga e si vede emergere sopra le altre osservando l’insetto di profilo; le spine laterali sono esse pure numerose, robuste, alquanto più lunghe delle discoi- dali, e alternanti con spine più corte; le apicali sono brevissime. 264. R. GESTRO Foreste di Fito, Giugno-Luglio 1897, Fratelli Perrot — Colle- zione Oberthur e Museo Civico di Genova. 56. Dactylispa dichroa n. sp. | Oblongo-ovata, nigra, nitida, antennis, pedibus abdomineque flavis. Antennis longis, gracilibus, articulo tertio primo longiore, articulis quinque ultimis praecedentibus vix crassioribus; thorace transverso, antice angustato, disco longitudinaliter anguste sulcato, transverse bisulcato, sulco basali latiore, profundiore, punctulato, spatio inter sulcos elevato, laevi, medio pone spinas anticas tantum punctulato, spinis sat longis, lateralibus 3 (2,1) quarum postica multo breviore; scutello lato, apice depresso-foveato, laevi, nitido; elytris thorace latioribus, basi et apice paulo magis ampliatis, apice rotundatis, crebre seriatim punctatis, spinis longis, sat validis, humeralibus et scutellaribus brevibus, discoidalibus biseriatim dispositis, spinis secunda tertia et quarta seriei primae coeteris longioribus, spinis marginalibus utrinque 9-11, apicalibus brevioribus. — Long. 5 !/, - 6 millim. Tutta nera, lucente, colle antenne, |’ addome ed i piedi gialli. Il capo è largamente e assai superficialmente solcato fra gli occhi, levigato e soltanto con pochi punti minuti lungo gli occhi. Le an- tenne sono lunghe e sottili, cogli ultimi cinque articoli legger- mente più spessi degli altri; il terzo articolo è alquanto più lungo del primo. Il torace è trasverso, ristretto all’ apice, percorso longi- tudinalmente nel mezzo da un solco sottile; con due depressioni trasversali, una meno marcata dietro le spine anteriori ed un’altra più larga, più profonda e punteggiata nel suo fondo, dinanzi alla base; lo spazio compreso fra queste due depressioni è convesso e quasi interamente liscio, eccettuati pochi punti piccoli, raggrup- pati in vicinanza dell’inserzione delle spine discoidali. Le spine toraciche sono abbastanza lunghe e robuste, le due coppie discoi- dali sono inserite abbastanza vicino |’ una all’ altra; la spina an- teriore è molto più corta della posteriore; ogni lato è armato di tre spine, due anteriori saldate insieme alla base, una posteriore libera molto più corta; le due anteriori sono quasi ugualmente lunghe. Gli elitri sono più larghi del torace, alquanto più larghi alla base ed all’ apice che nel mezzo, arrotondati all’ apice; scol- piti di serie molto fitte di punti e armati di spine disposte sul disco in due serie; le spine tanto discoidali quanto marginali sono abbastanza lunghe, le apicali sono più corte; delle discoidali la te, HISPIDAE DI MADAGASCAR 965 seconda, la terza e la quarta della prima serie raggiungono la maggiore lunghezza. Questa specie è grandemente diversa dalla dives, per il corpo più attenuato, per le antenne interamente gialle ed i piedi dello stesso colore, per gli elitri neri, per la scultura affatto diversa del torace, per le spine degli elitri meno numerose, meno lunghe e non ingrossate alla base ecc. ecc. Il tipo esiste nella collezione Oberthiir. Fenérive, 1.° trimestre 1896; Fianarantsoa, 2.° semestre 1899, Fratelli Perrot; Foreste di Fito, Giugno-Luglio 1897 , Collezione Oberthiir e Museo Civico di Genova. Baja d’Antongil, A. Mocquerys 1898, Museo di Parigi. Sud della Baja d’ Antongil, collezione Donckier de Donceel. a 57. Dactylispa dilutiventris, Dn. sp. Elongata, nigra, subnitida, antennis, articulis basalibus exceptis, in- terdum elytrorum limbo angusto apicali, abdomine pedibusque fulvis. Capite opaco, inter oculos obsolete longitudinaliter foveolato; antennis longis gracilibus, articulis quinque ultimis vix incrassatis; thorace longi- tudine paullo latiore, apice angustato, disco nitido, basi late transverse sulcato et sparse punctato, linea media longitudinali impressa et punctis nonnullis pone spinas anticas; spinis discoidalibus basi inter se sat appro- ximatis, postica multo longiore, valida, antrorsum leviter incurva, lateribus 3-spinosis, spinis duabus anticis validis, subaeque longis, basi connexis, tertia libera praecedentibus multo breviore; scutello semicirculari, concavo; elytris thorace latioribus, subnitidis, regulariter seriatim punctatis, spinis longis et validis parce armatis, humeralibus et basalibus brevibus, discoidalibus longis, basi incrassatis, utrinque circiter 7, marginalibus utrinque 8-9, quarum apicalibus brevioribus. — Long. 5-5 !/, millim. Di forma allungata, poco lucente, nera; antenne, eccettuati i due primi articoli e la base del terzo, qualche volta un orlo stretto all’ apice degli elitri, addome e piedi fulvi. Il capo è opaco con una depressione longitudinale foveiforme assai leggera; le antenne sono lunghe e gracili, col terzo articolo un poco più lungo del primo e gli ultimi cinque alquanto più spessi dei precedenti. Il torace è di poco più largo che lungo, ristretto all'apice, un poco più lucente che gli elitri, percorso longitudinalmente da una linea impressa sottile, con un largo e profondo solco basale, sparso nel suo fondo di pochi punti; la parte al davanti di questo solco è 266 R. GESTRO alquanto elevata e liscia; solo esiste un piccolo aggruppamento di punti dietro l’inserzione delle due coppie di spine discoidali; queste sono inserite abbastanza vicino luna all’ altra; la posteriore è molto più robusta dell’ anteriore, più lunga del doppio, diretta obliquamente in avanti ed alquanto incurvata; l'anteriore si di- rige in avanti quasi orizzontalmente ; le spine laterali sono in nu- mero di tre, due anteriori lunghe, robuste, quasi ugualmente lunghe, riunite insieme alla base ed una posteriore, libera, molto più corta delle precedenti. Gli elitri sono più larghi del torace e lunghi circa quattro volte, un poco più larghi all’ apice che alla base, poco lucenti e regolarmente scolpiti di punti allineati in serie longitudinali; le loro spine, salvo le poche basali e le ome- rali, sono lunghe e robuste; le discoidali hanno la base dilatata e sono circa sette per ciascun elitro; le marginali variano fra 8 e 9 e di queste le apicali sono assai corte. _ Antsianaka e Lago Alaotra, 2.° trimestre 1889, F.lli Perrot ; Annanarivo, Sikora. Collezione Oberthùr e del Museo Civico di Genova. 58. Daetylispa lucida, n. sp. Elongata, nitida, nigra, elytris leviter aenescentibus, antennis articulis 1-5, interdum 1-6, nigris aut infuscatis, coeteris fulvis, abdomine pedibusque fulvis, his femorum dorso obsolete fusco lineatis, tarsis fuscescentibus. Capite longitudinaliter sulcato; antennis longis gracillimis; thorace transverso, antice angustato, disco deplanato, medio longitudinaliter carinulato, basi tran- sverse late sulcato, plagis duabus latis, ovatis, convexis, laevigatis, sulco basali et pone spinas apicales punctato; spinis lateralibus 3, quarum duabus anterioribus basi connexis et tertia postica libera, praecedentibus breviore; scutello foveola rotunda lata impresso; elytris thorace latioribus, apice paullo dilatatis, punctato-striatis, interstitiis, praecipue basi, modice elevatis, spinis longis, discoidalibus validioribus, basi crassiusculis, utrinque circiter 10, marginalibus quoque circiter 10, quarum apicalibus multo bre- vioribus. —- Long. 4 1/,-4 ?/, millim. Al disopra è nera, molto lucente, con un leggero riflesso bron- zato sugli elitri. Le antenne sono fulve, con alcuni degli articoli basali neri, o più o meno scuri; in qualche esemplare sono neri i cinque primi articoli e scuro il sesto, in altri la tinta nera arriva al quarto e si diluisce sul quinto. L’ addome ed i piedi sono fulvi; questi hanno una linea scura sul dorso dei femori ed i tarsi scuri. Il capo in mezzo agli occhi è longitudinalmente solcato. Le an- nà toe eS HISPIDAE DI MADAGASCAR 267 tenne sono molto lunghe ed esili; il terzo articolo è più lungo del primo, i cinque ultimi sono un poco più robusti degli altri. Il torace è trasverso, ristretto all’ apice, col disco piano, munito nel mezzo di una sottile carena longitudinale, ai lati della quale stanno due aree grandi, ovali, convesse e liscie, separate dal margine ba- sale per mezzo di un solco trasverso e largo; alcuni punti irrego- lari si osservano in avanti ai lati della carena mediana e dietro le spine discoidali ed altri sono sparsi nel fondo del solco basale. Delle due spine discoidali la posteriore è un poco più lunga del- l’anteriore; delle tre laterali le due anteriori sono unite insieme alla base e la seconda è un poco più lunga della prima; la terza è libera e molto più corta delle altre. Lo scudetto è scolpito da una larga e profonda fossetta perfettamente rotonda. Gli elitri sono più larghi del torace e un poco più di quattro volte più lunghi; all’ apice sono un poco più larghi che alla base; sono puntato- striati, con alcuni degli interstizi, specialmente alla base, elevati; le spine sono lunghe e robuste, le discoidali, circa 10 per ciascun elitro, sono alquanto ingrossate alla base; le marginali sono esse pure circa 10, comprese 3 apicali molto più corte. Tipo nella collezione Oberthur. Antsianaka e Lago Alaotra, 2° trimestre 1889; Fianarantsoa, 2° semestre 1892, Foreste di Fito, Giugno-Luglio 1897; Fratelli Perrot, collezione Oberthur e del Museo Civico di Genova. M. d’ Ambre, collezione D.t° A. Sicard. Un esemplare che sembra ‘immaturo non ha gli articoli basali delle antenne scuri ed ha i piedi più sbiaditi e senza linea scura sul dorso dei femori. 59. Dactylispa xanthogastra, n. sp. Elongata nigra, nitida, elytris vix aenescentibus, antennis, abdomine pedibusque fulvis. Capite inter oculos longitudinaliter sulcato; antennis longis, gracilibus, articulis quinque ultimis praecedentibus vix crassioribus; thorace transverso, antice angustato, disco deplanato, basi transverse late arcuatim sulcato, plagis duabus discoidalibus oblique ovatis, convexis, laevi- gatis, medio connexis, vel interdum separatis, sulco basali et spatio inter plagas crebre punctulatis; spinis discoidalibus inter se sat approximatis, postica multo longiore; lateribus spinis 3-armatis, duabus anticis basi con- nexis, quarum secunda duplo lJongiore, tertia libera sed parum remota, prima breviore; scutello lato, semicirculare, subconcavo; elytris thorace 268 R. GESTRO latioribus et multo longioribus, basi et apice vix ampliatis, sat convexis, punctato-striatis, spinis longis parce armatis, discoidalibus biseriatim di- spositis, marginalibus utrinque circiter 7, quarum apicalibus brevioribus. — Long. 5 ?/, millim. Dalle varie altre specie che hanno a un dipresso lo stesso sistema di colorazione, si riconosce a tutta prima per l'armatura dei lati del torace, in cui la spina intermedia è molto più lunga delle altre due. È di forma allungata, nera, lucente; gli elitri hanno un riflesso bronzato appena sensibile; le antenne, l’addome ed i piedi sono fulvi. Il capo è leggermente solcato in mezzo agli occhi; le antenne sono lunghe, gracili e con un leggero ingrossamento apicale; il terzo articolo è a un dipresso della lunghezza del primo; il quarto e il quinto sono un poco più corti del terzo e quasi uguali fra di loro, il sesto è più corto del precedente; il settimo è più lungo del sesto ed ingrossato, i seguenti sono dello stesso spessore del settimo, ma alquanto più accorciati. Il torace è trasverso, ristretto all'apice, il disco è piano e presenta due larghe aree obliquamente ovali, sporgenti e levigate, che ora si congiungono fra di loro, ora rimangono staccate; queste aree sono limitate. in addietro da un largo e profondo solco basale, che incurvandosi raggiunge l'inserzione delle spine laterali; tanto il solco basale quanto lo spazio anteriore intercettato dalle due aree sono scolpiti di punti fitti. Le due coppie di spine discoidali sono inserite abbastanza da vicino fra di loro e dirette obliquamente in avanti; la posteriore è lunga più del doppio dell’anteriore e forma con essa un angolo poco aperto; le spine laterali sono tre, due anteriori saldate insieme alla base ed una posteriore libera, ma inserita a poca distanza dalle precedenti; di queste tre spine la più lunga è la mediana che supera la prima del doppio; la posteriore è la più corta di tutte. Lo scudetto è largo, liscio e incavato. Gli elitri sono più larghi del torace e lunghi un po’ più di quattro volte, regolar- mente puntato-striati e armati di spine molto lunghe ma poco numerose; ciascun elitro ne ha alcune piccole presso lo scudetto, tre omerali, due corte e. una lunga e circa nove discoidali; le marginali sono circa 7, due delle quali situate sull’ apice, sono molto corte. i Antsianaka e lago Alaotra, 2.° trimestre 1889, Fratelli Perrot. Tipo nella collezione Oberthur. HISPIDAE DI MADAGASCAR 269 60. Dactylispa picticornis n. sp. (Tav. II, fig. 15). Elongata, nitida, fulva, collo nigrovittato, antennis articulis duobus basalibus infuscatis, 8-10 nigris; thoracis areis discoidalibus nigro cinetis, spina discoidali postica, basi excepta, nigra; scutello nigro cincto: elytrorum vittis aliquis anticis abbreviatis, spinis discoidalibus, spinisque tribus ad angulum apicalem, nigris; corpore subtus flavo-testaceo, pedibus dilutioribus. Capite laevi, vertice sulco tenui abbreviato; antennis longis, articulo tertio primo longitudine subaequali; thorace transverso, apice angustato, disco areis duabus longitudinalibus, latis, ovatis, et carinula media antica retrorsum abbreviata, laevibus, caeterum crebre punctulato; spinis discoi- dalibus sat longis, antica breviore et graciliore, lateribus trispinosis, spinis duabus anticis e stipite communi brevi et crasso orientibus, postica libera breviore; scutello lato, apice truncato-rotundato et depresso-foveato; elytris thorace latioribus, subparallelis, punctato-striatis, punctis crassis subqua- dratis, interstitiis aliquis irregulariter elevatis, spinis discoidalibus sat validis, basi dilatatis, lateralibus gracilioribus, apicalibus brevioribus. — Long. 5 ‘/, millim. E lucente e di colore fulvo; il capo ha due striscie nere sul collo; le antenne sono tinte di scuro sull’articolo basale e sul secondo, nere sui tre penultimi articoli; il torace è nero intorno alle parti liscie elevate del disco e la posteriore delle spine discoi- dali è nera eccettuata la base; lo scudetto è orlato di nero; gli elitri hanno nella porzione basale alcune striscie longitudinali nere poco appariscenti, e sono nere le loro spine discoidali; le marginali invece sono fulve, coll’estremo apice appena scuro; soltanto tre all’angolo apicale esterno sono nere. ~ Il capo è liscio con un solco longitudinale molto breve e sottile. Le antenne sono lunghe e poco robuste; il terzo articolo è quasi lungo come il primo, il quarto ed i seguenti sono abbastanza lunghi fino ai tre penultimi (8-10), i quali sono più corti e leg- germente più inspessiti; l’ultimo finisce in punta. Il torace è trasverso, ristretto all'apice e presenta sul disco due aree grandi elevate, di forma irregolarmente ovale, disposte longitudinalmente ma con una leggera convergenza alla base; in mezzo a queste due aree, che occupano buona parte del disco, esiste una carena stretta, che raggiunge l'apice ma non la base; tanto le aree quanto la carena sono liscie, mentre la porzione del disco che le circonda è munita di punti fitti; delle due spine discoidali, l’ ante- 270 R. GESTRO riore è notevolmente più corta e più gracile della posteriore; le spine laterali sono tre, due unite alla base in uno stelo comune corto e robusto, e una posteriore libera, più corta delle precedenti. Gli elitri sono più larghi del torace, quasi paralleli, puntato-striati, con grossi punti e alcuni degli interstizi irregolarmente elevati; le spine discoidali sono abbastanza robuste e un po’ ingrossate alla base; le laterali sono meno robuste e le apicali assai più corte. La colorazione delle antenne e del resto, la disposizione delle aree liscie sul torace e gli altri caratteri sopra esposti fanno conoscere agevolmente questa specie dalle affini. Tipo nel Museo di Parigi. Diego-Suarez Ch. Alluaud 1893. Museo di Parigi e collezione Donckier de Donceel. M. d’Ambre. Collezione D.t¢ A. Sicard e Museo Civico di Genova. 61. Daetylispa exilicornis D. sp. D. picticorni valde affinis, sed statura minore, antennis omnino diversis, seu longioribus, tenuioribus, aliter coloratis, spinisque discoidalibus elytro- rum longioribus et gracilioribus praecipue discrepans. — Long. 4 ?/, mill. Questa specie ha molta affinità colla picticornis e perciò ommetto di descriverla a lungo, limitandomi a notare le differenze più salienti fra luna e l’altra. La statura è più piccola; le antenne sono d’un colore solo, oppure coi due articoli basali appena visibilmente più scuri dei seguenti; invece nella picticornis sono scure alla base, nere all’ apice, coll’ ultimo articolo chiaro, e i tre penultimi articoli neri, risaltando molto sugli altri, concor- rono a dare alla specie un aspetto caratteristico. La lunghezza delle antenne è assai diversa; nella picticornis esse superano di poco la meta del corpo, nella exélicornis invece raggiungono i due terzi; dippiù in quest’ ultima sono molto più sottili. Oltre a queste forti differenze nelle antenne, ne abbiamo un’ altra im- portante nelle spine discoidali degli elitri, le quali sono nella specie presente notevolmente più lunghe ed anche più sottili, ca- rattere che si riscontra agevolmente guardando le due specie di ~ profilo. Le spine laterali degli elitri nella extlécornis sono meno regolari essendovene alcune. corte, irregolarmente frammiste alle lunghe; le marginali variano, per ciascun elitro, dalle 15 alle 17, HISPIDAE DI MADAGASCAR DFA mentre nella picticornis oscillerebbero fra le 12 e 14; ma su questo carattere c' è poco a fondarsi perchè il numero delle spine marginali non è sempre costante e osserviamo spesso che varia da un elitro all’ altro nello stesso individuo. Antsianaka, 2.° semestre 1890 e 1893, Fratelli Perrot. Tipo nella collezione Oberthur. 62. Daetylispa sericeicollis, n. sp. Oblongo-ovata, elytris nitidis, thorace opaco, fulva, antennis basi infu- scatis, thorace flavo piloso, areis fulvis glabris nigro cinctis, spinis discoi- dali postica et secunda laterali dimidio apicali infuscatis, scutello flavescente, apice fulvo, elytris flavo pilosulis, fascia transversa pone basim et vitta obliqua pone humeros (interdum evanescente) fasciam attingente, spinisque nigris; corpore subtus dilutiore, pedibus pallide flavis. Capite longitudina- liter tenue sulcato, antennis longis, validiusculis, articulo tertio primo breviore, articulis quinque ultimis vix incrassatis; thorace transverso, apice angustato, angulis posticis acutis, prominulis, disco deplanato, basi late transverse depresso, areis duabus obliquis ovatis, parum elevatis et linea media laevibus, glabris, caeterum crebre punctulato et flavo piloso; spina discoidali antica postica multo breviore, lateribus trispinosis, spinis duabus anticis validis, e stipite brevi communi orientibus, postica libera breviore et graciliore; scutello lato, subtriangulari, apice rotundato, sub- foveato; elytris thorace latioribus, apice quam basi vix latioribus, convexis, punctato-striatis, interstitiis irregulariter elevatis, spinis discoidalibus validis, basi inflatis, marginalibus utrinque 12-13, lateralibus quam discoi- dalibus longioribus, apicalibus brevibus. — Long. 4 !/, millim. Di colore fulvo, più chiaro al disotto; antenne un po’ scure alla base; torace opaco, disco con due aree e una striscia mediana circondate di nero, spina discoidale posteriore e seconda laterale scure per circa la metà apicale; scudetto giallastro ad apice fulvo; elitri lucenti, colle spine nere, eccettuate due o tre piccole alla base, con una fascia trasversale, situata circa al terzo basale e compresa fra due spine e con una striscia obliqua, che, partendo dall’ omero, va a raggiungere la fascia; tanto la fascia quanto la striscia sono nere; quest’ ultima talvolta è appena accennata o mancante. I piedi sono d’ un giallo pallido. Capo percorso longitudinalmente da un solco sottile; antenne lunghe e abbastanza robuste; articolo basale più sviluppato di tutti gli altri; secondo brevissimo, terzo più corto del primo, quarto e seguenti fino al settimo poco differenti, quattro ultimi legger- DII R. GESTRO mente più corti e alquanto ingrossati. Torace trasverso, non molto largo, ristretto all’ apice; angoli posteriori acuti e sporgenti; disco appiattito, marcatamente depresso in senso trasversale alla base, ornato di due aree ovali, obliquamente disposte, non tanto grandi, poco elevate e di una linea mediana, allargata in avanti; aree e linea, liscie e glabre, il resto scolpito di punti piccoli fitti e mu- nito di peli gialli; spine abbastanza robuste, la posteriore delle discoidali molto più lunga dell’ anteriore ; laterali in numero di tre, due anteriori riunite alla base in uno stelo comune corto e crasso, | quasi ugualmente lunghe e una posteriore libera, uguale in lun- ghezza circa alla metà delle precedenti. Elitri più larghi del to- race, leggermente allargati all’ apice, muniti di piccoli peli gialli, convessi, puntato-striati cogli interstizii irregolarmente elevati; spine, eccettuate quelle dei margini basale ed apicale, robuste, rigonfie alla base e abbastanza lunghe; quelle dei lati alquanto più lunghe delle discoidali; in totalità ogni elitro ha dalle 12 alle 13 spine marginali. Dalla picticornis differisce per la statura minore, pel corpo meno allungato, per le antenne più corte e diversamente colorate, pel torace peloso colle aree liscie più piccole e meno convesse, per le spine degli elitri diversamente foggiate e colorate. Isole Comore, 1885-86, L. Humblot, collezione Oberthur e del Museo Civico di Genova. Riferisco a questa specie alcuni esemplari del Museo di Parigi (Madagascar, Coll. Perrier de la Bathie 1906) i quali presentano qualche differenza nella colorazione, sopratutto delle spine degli elitri, nere nel tipo, fulve e in parte nere nella varietà. Appartiene anche al Museo di Parigi un esemplare che nel- l'insieme poco si scosta dalla serzcezcollis, ma è molto più pic- colo; esso è unico e riesce difficile lo stabilire se abbia da esserne specificamente separato. Porta |’ indicazione: « Andriolana. — Baie d’ Ampasindava, D." Joly; 1900. Sur un Goyavier ». 63. Dactylispa dentispinis, n. sp. Supra fulva, nitida; antennis basi et apice fuscescentibus; thorace ‘areis duabus elevatis medio connexis, nigro cinctis, spinis summo apice fuscis, elytris, margine laterali medio et margine apicali exceptis, nigro variis, spinis discoidalibus nigris, humeralibus, apicalibus et lateralibus mediis summo apice fuscis. Antennis sat elongatis, articulo tertio primo HISPIDAE DI MADAGASCAR 973 breviore, articulis quinque ultimis praecedentibus paullo crassioribus; tho- race transverso, antrorsum angustato, disco arcis duabus transverse ovatis, latis, elevatis, laevibus, medio connexis et antrorsum prolongatis, margi- nibus et areis discoidalibus exceptis, crebre punctulato, spinis modice elon- gatis, lateribus 3-spinosis, spinis duabus anticis basi connexis, tertia po- stica libera praecedentibus breviore; scutello lato, subtriangulari, apice late rotundato; elytris thorace valde latioribus, convexis, crasse irregula- riter punctato-striatis, interstitiis alternis irregulariter elevatis, spinis discoidalibus, praecipue pone humeros et ad apicem validis, marginalibus utrinque 13-15, lateralibus minus validis sed longioribus, apicalibus multo brevioribus. — Long. 4-4 !/, millim. Ad uno degli esemplari appartenenti al Museo di Parigi ho trovato il nome di dentispinis di mano del Kraatz, nome inedito che io conservo. AI disopra è lucente e di colore fulvo; le antenne alla base ed all’ apice sono più o meno scure; il torace ha due aree discoi- dali lisce, elevate, circondate di nero, le spine hanno |’ estrema punta scura; gli elitri sono più o meno strisciati di nero, le loro spine discoidali sono nere, le omerali lo sono soltanto all’ apice; le laterali sono scure alla base e all’ angolo apicale esterno, ma le intermedie sono fulve a punta scura, come le apicali. Le antenne sono abbastanza lunghe, cogli ultimi cinque articoli leggermente ingrossati; il primo è lungo e robusto ed il terzo è più breve di esso. Il torace è trasverso, più stretto all’ apice che alla base, col disco piuttosto depresso e occupato in gran parte da due aree trasversalmente ovali, alquanto elevate e liscie, che si congiun- gono nel mezzo, emettendo un prolungamento mediano verso il margine anteriore; la zona nera che circonda queste due aree è scolpita di punti fitti; le spine sono mediocremente lunghe; delle tre laterali le due anteriori sono unite insieme in uno stelo bre- vissimo, e quasi uguali fra di loro in lunghezza; la posteriore è libera e più corta delle precedenti. Gli elitri sono molto più larghi del torace, armati di spine numerose e robuste, con scultura irre- golare di grossi punti in serie e di interstizii elevati; le spine di- scoidali sono ingrossate alla base; la più lunga e più forte di esse appartiene alla prima serie e trovasi un po’ prima della meta dell’ elitro; osservando l’ insetto di profilo essa si vede emergere molto dalle altre; sono anche robuste le spine. dietro agli omeri e quelle sul limite della porzione apicale declive.. Le spine laterali. (0.2) Ann. del Mus. Civ. di St. Nat. Serie 3.8, Vol. IV (10 Giugno 1909). 1 274 R. GESTRO non sono così robuste e ingrossate alla base come le discoidali, ma sono più lunghe di esse; le apicali sono brevissime; fra tutte, per ciascun lato variano fra 13 e 15. Diego-Suarez, Ch. Alluaud 1893; Baja d’Antongil, A. Mocquerys 1898; Madagascar, Perrier de la Bathie 1906. Museo di Parigi e Museo Civico di Genova. M. d’Ambre, collez. D.* A Sicard. Tre esemplari della collezione Oberthir variano per maggiore statura e per le antenne più chiare, ma non hanno altri caratteri importanti che possano giustificare una separazione specifica. Essi furono raccolti nei luoghi seguenti dai Fratelli Perrot: Antsianaka, 2.0 semestre 1893, Fenérive, 1.° trimestre 1896, Foreste di Fito, Giugno-Luglio 1897. 64. Dactylispa venustula n. sp. (Tav. III, fig. 14). Flavo-ferruginea, subnitida, capite pone oculos utrinque fusco, thoracis marginibus et spinis albidis, his apice summo infuscatis, disco areis duabus rotundis, elevatis, eburneis, annulo nigro cinctis, elytris irregulariter fusco lineatis, marginibus laterali et apicali dilutioribus, spinis discoidalibus totis vel partim fuscis, marginalibus duabus pone humeros et duabus ad angulum apicalem totis fuscis, coeteris albidis apice summo tantum infuscatis; subtus cum pedibus flavo-albida. Capite inter oculos obsolete impresso; antennis longis et validis, articulo tertio primo breviore; thorace transverso, apice angustato, lateribus pone spinas sinuatis, angulis posticis prominulis, disco deplanato, areis elevatis et linea media laevibus, coeterum punctato, spinis sat validis, lateralibus tribus, duabus anticis basi connexis, tertia postica libera breviore; scutello lato, apice late rotundato, opaco; elytris thorace latioribus, subparallelis, irregulariter punctato-striatis, punctis crassis, subquadratis, interstitiis aliquis elevatis, spinis discoidalibus brevibus, crassis, basi inflatis, ante apicem compressis, spina externa anteapicali tricuspidata; spinis lateralibus longioribus, apicalibus brevibus. — Long. 3 !/, millim. E una specie piccola, ma molto elegante, che si fa notare a tutta prima per le due aree tonde d’ un bianco d'avorio, circon- date da un cerchietto nero, che spiccano sul fondo ferrugineo del torace. E d’ un giallo ferrugineo al disopra e d’un giallo assai pallido, biancastro inferiormente. Il capo lateralmente, dietro agli occhi, è scuro. Il margine del torace è biancastro e le spine sono di uguale colore, ma coll’ estremo apice scuro. Gli elitri, hanno il margine laterale e l’ apicale più sbiaditi, tolto un tratto dietro gli 9 HISPIDAE DI MADAGASCAR 275 omeri ed un altro corrispondente all’ angolo apicale esterno; il disco ha striscie irregolari scure e qualcuno degli interstizii elevati è più chiaro del fondo; delle spine discoidali alcune sono scure totalmente, altre lo sono in parte; le marginali sono bianchiccie coll’ estremo apice scuro; ma ve ne sono due dietro gli omeri ed altre due sull’ angolo apicale esterno, quasi nere. Il capo è liscio, con una leggera impressione in mezzo agli occhi; le antenne sono lunghe, robuste ed hanno il terzo articolo notevolmente più corto del primo. Il torace è largo, trasverso, ristretto all’ apice, coi lati sinuosi dietro l’inserzione delle spine e gli angoli posteriori acuti e sporgenti ; il disco è appiattito ; le due aree tonde eburnee sono levigate, la linea mediana è pure senza punti, ma tutt’ attorno vi sono punti disposti con una certa rego- larita. Le spine sono piuttosto robuste; delle discoidali l'anteriore é un poco piu corta della posteriore; delle tre laterali le due prime sono unite insieme alla base e uguali fra di loro in lun- ghezza, la terza è libera e più corta delle precedenti. Gli elitri sono più larghi del torace, irregolarmente puntato-striati, con punti grossi quasi quadrati e con qualche interstizio elevato; le spine discoidali sono corte, robuste e rigonfie alla base; la seconda della prima serie è la più lunga; le tre che si trovano sul principio della declività apicale sono compresse e la più esterna di esse è tricuspidata; le spine marginali sono più lunghe delle discoidali e regolari, le apicali sono molto accorciate. L’ elitro destro è guar- nito di 16 spine marginali, il sinistro ne ha 14. Madagascar, collezione Perrier de la Bathie, 1906. Tipo’ unico, nel Museo di Parigi. 65. Daetylispa aeneicolor FAIRM. Hispa aeneicolor Fairm., Ann. Soc. Ent. France, 1869, p° 259. — Alluaud, Liste Coléopt. rég. Malgache, 1900, p. 328. Il tipo, dell’ Isola Mayotte, nelle Comore, è conservato nella collezione Oberthùr. Un esemplare con cartellino di mano di Fair- maire, di Nossi-Bé, H. Pierron 1885, trovasi nel Museo di Parigi, insieme a molti altri, delle seguenti provenienze. | Diego-Suarez, Ch. Alluaud 1893. — Fort Dauphin; Région de l'Androy. Ambovombe; Androy sept. Imanombo; Androy, Bas 276 ' R. GESTRO Mandrare, Riv. Mananhara Behara, D." J. Decorse 1901. — Soalala, Perrier de la Bathie 1906. La determinazione della specie sarebbe stata difficile senza il confronto col tipo, tanto più che la denominazione di aeneicolor sembra fatta a posta per far perdere la strada. I numerosi esemplari da me osservati sono più o meno scuri e tutti gli interstizii elevati degli elitri risaltano per tinta più chiara che quella del fondo; le antenne sono sempre più scure dei piedi; il torace ha due aree nere che in alcuni esemplari si estendono quasi a coprire tutto il disco e in altri si ristringono, riducendosi talvolta a piccole macchie. Le antenne sono abbastanza lunghe e robuste; il terzo articolo è circa uguale al primo, ma assai più gracile, gli articoli 4, 5, 6 sono più corti del terzo; i cinque ultimi sono più inspessiti che i precedenti. I lati del torace sono armati di 3 spine (2,1), delle quali la posteriore è assai più breve. Le spine laterali degli elitri sono circa 11 per ciascuno. Thoracis lateribus 3-spinosis: 3 (2,1); spina postica libera longiore. 66. Daetylispa hystrix DuvIv. Hispa hystrix Duviv., Ann. Soc. Ent. Belg. C. R. XXXV, 1891, p. 367. — Alluaud, Liste Coléopt. rég. Malgache, 1900, p. 329. Gli .esemplari che ho avuto in esame li ho confrontati col tipo, appartenente al Museo di Bruxelles, e raccolto da Sikora. Madagascar, Sikora 1893, Museo di Parigi. — Antsianaka e Lago Alaotra, 2.° trimestre 1889; Fenérive, 1.° trimestre 1896; Foreste di Fito, Giugno-Luglio 1897, Fratelli Perrot; Annanarivo. Sikora; Collezione Oberthtur e del Museo Civico di Genova. 67. Dactylispa Ritsemae Cuap. Hispa Rifsemae Chap., Ann. Soc. Ent. Belg. XX, 1877, p. 55. — Alluaud, Liste Coléopt. reg. Malgache, 1900, p. 329. Tananarive (Jobit), Museo Civico di Genova. — Diego-Suarez, 1893, Ch. Alluaud; Baja d’Antongil, A. Mocquerys, 1898; Regione HISPIDAE DI MADAGASCAR OTe dell’ Androy, Ambovombe; Altipiano dell’ Androy, Analavomdrove. Ambondro, Dr. J. Decorse 1901, Museo di Parigi. — Fenerive, 1.° trimestre 1896, Fratelli Perrot; Nossi-Bé, H. Pierron, Colle- zione Oberthùr. — Sud della Baja d’Antongil; Altipiano dell’ An- droy, regione d’ Ambovombe; Collezione H. Donckier de Donceel. — Madagascar, Collezione Kingdon e Coward; Museo Britannico. M. d’ Ambre, Collezione D."° A. Sicard. 68. Daetylispa flaviventris n. sp. Oblongo-ovata, nigra, nitida, elytris aenescentibus, antennis articulis duobus basalibus et tertii basi abdomineque flavo-ferrugineis. Capite inter oculos albo-sericeo pubescente; antennis longis, dimidio apicali leviter in- erassatis, articulo tertio primo breviore; thorace transverso, apice angustato, lateribus pone spinas leviter contractis, disco deplanato, crebre et crasse punctato, medio longitudinaliter obsolete sulcato; plaga media transversa subelevata, antrorsum medio prolongata, laevi; spinis longis, lateribus trispinosis, spinis e basi communi orientibus, postica coeteris longiore, duabus anticis stipite communi suffultis, scutello lato, semicirculari, alutaceo; elytris thorace latioribus, basi et apice vix dilatatis, apice rotundatis, spinis longis et validis armatis, crasse punctato-striatis, interstitiis alternis elevatis, spinis discoidalibus basi incrassatis, quam lateralibus longioribus, his cum minoribus alternantibus, apicalibus brevioribus. - Long. 4 */, millim. Nera lucente, con qualche riflesso bronzato sugli elitri; antenne coi due primi articoli e parte del terzo neri, il resto giallo ferru- gineo come |’ addome. Capo con peli bianco-sericei in mezzo agli occhi; antenne lunghe e sottili; ma leggermente ingrossate all’apice, a partire dal settimo articolo; articolo terzo più corto del primo. Torace trasverso, attenuato all’ apice, coi lati leggermente rientranti dietro l’ inserzione delle spine laterali; disco appiattito, tutto scolpito di punti grossi e fitti, meno che sopra una linea trasversa alquanto elevata, che si avanza nel mezzo in avanti e qualche volta anche verso la base e con un leggero solco longitudinale più appariscente in avanti; le spine sono lunghe; le discoidali formano fra loro un angolo molto aperto e l’ anteriore è un poco più lunga della po- steriore; le laterali sono tre e tutte inserite sopra una base co- mune; le due anteriori sostenute da un peduncolo, la posteriore più lunga delle anteriori. Gli elitri sono più larghi del torace, coi lati assai leggermente rientranti nel mezzo, fortemente scolpiti ed 978 R. GESTRO armati di spine lunghe e robuste; sono puntato-striati, 1 punti sono grossi e gli interyalli alterni elevati; le spine discoidali sono piu lunghe delle laterali ed ingrossate alla base; le laterali alternano con spine corte ed esili; le apicali sono più corte delle laterali. Foreste di Fito, Giugno-Luglio 1897. Fratelli Perrot, Colle- zione Oberthiir e del Museo Civico di Genova. Santa Maria di Ma- dagascar, Ottobre-Dicembre 1896, Fratelli Perrot, Coll. Oberthur. Diego-Suarez, Ch. Alluaud 1893, Museo di Parigi. M. d’ Ambre, Collezione D.7° A. Sicard. 69. Daectylispa carinifrons, n. sp. Ferruginea, nitida; antennis, basi et apice obscurioribus; thorace ‘ utrinque nigro maculato, spinis dilutioribus, apice fuscis; scutello basi et apice nigro; elytrorum spinis apice nigris. Capite tricarinulato, juxta oculos flavo piloso; antennis validis; thorace transverso, basi et apice angustato, disco subdeplanato, basi transverse impresso, undique irregulariter crasse punctato et breviter flavo piloso, area media laevi interdum obsoleta; spinis parum elongatis, sat validis, lateribus trispinosis, spinis duabus anticis basi connexis, postica libera, distante, praecedentibus paullo longiore; scutello alutaceo, medio impresso; elytris thorace latioribus, parallelis, convexis, flavo pilosis, crasse irregulariter punctato-striatis, spinis discoidalibus breviusculis, validis, basi inflatis, lateralibus longioribus, apicalibus brevibus. — Long. 3 !/, — 3 1/, millim. Di colore ferrugineo e lucente, sopratutto sugli elitri; antenne spesso alquanto più scure alla base e all’ apice che nel mezzo; torace con una macchia nera per ciascun lato, più o meno larga e più o meno marcata; spine più chiare che il disco, ma nere nella porzione apicale; scudetto nero alla base e all’ apice; spine degli elitri ad apice nero. Capo munito in mezzo agli occhi di tre sottili carene longitu- dinali parallele e guernito di peli gialli lungo il margine oculare. Antenne robuste e mediocremente lunghe; terzo articolo molto più corto del primo e appena più lungo del secondo; seguenti, fino al sesto, non molto diversi fra di loro, cinque ultimi trasversi e leggermente più larghi dei precedenti. Torace trasverso, ristretto alla base e maggiormente all’ apice; disco quasi appiattito, trasver- salmente depresso alla base, munito di peli gialli corti, scolpito dappertutto di punti grossi e irregolari e con un’area mediana irregolare, più o meno elevata e talvolta poco marcata, liscia. Le pi (hd HISPIDAE DI MADAGASCAR 979 spine sono mediocremente allungate e abbastanza robuste; le di- scoidali sono quasi ugualmente lunghe; delle laterali, in numero di tre, le due anteriori sono unite insieme alla base e quasi ugual- mente lunghe, la posteriore è libera, inserita lontano dalle pre- cedenti e alquanto più lunga di esse. Gli elitri sono più larghi del torace, paralleli, convessi, con peli gialli notevolmente più lunghi di quelli del torace, puntato-striati, con punti grossi ed irregolari e armati di spine discoidali piuttosto corte, robuste e rigonfie alla base; le spine laterali sono più lunghe delle discoi- dali e le apicali corte. Ciascun elitro ha da 15 a 416 spine marginali. Di questa specie, facile a riconoscere, principalmente per le tre carene del capo, ho esaminato una bella serie di esemplari del Museo di Parigi, tutti raccolti dal D.° J. Decorse nel 1901 a Ambovombe, regione dell’ Androy. Un esemplare della collezione Donckier è della stessa provenienza. Ha una certa somiglianza colla lenta Weise, dell’ Usambara e del Dahomey, ma si distingue subito, principalmente per la diversa scultura del capo, per le antenne più corte e più robuste e per la terza spina laterale del torace più lunga delle precedenti. 70. Daetylispa usta, n. Sp. Fulva, subnitida, elytrorum limbo apicali dilutiore, thorace utrinque vitta nigra introrsum incurva, spinis apice infuscatis, elytris spinis discoi- dalibus nigris, basalibus et marginalibus, 2 vel 3 ad angulum apicalem exceptis, fulvis apice fusco; pedibus dilutioribus. Capite longitudinaliter sulcato , antennis longis et validis, articulo basali apice extrorsum angu- loso, articulo tertio primo breviore; thorace transverso , apice angustato , angulis posticis prominulis, disco deplanato, basi transverse depresso, area media elevata, elongatula, tuberculiformi et utrinque area lata minus ele- vata, laevibus, coeterum, punctulato; spinis discoidalibus longis, antica quam postica paullo breviore, incurva, lateribus 3-spinosis, spinis duabus anticis e stipite communi brevi orientibus, tertia postica libera, praece- dentibus paullo longiore, scutello lato, apice late rotundato, medio de- presso; elytris thorace latioribus, apice vix ampliatis, irregulariter crasse seriato-punctatis, spinis discoidalibus brevibus, validissimis, basi crassis, ante apicem longioribus, crassioribus, compressis: spinis lateralibus lon- gioribus et gracilioribus, apicalibus brevioribus. — Long. 3 !/, millim. Di colore fulvo col lembo apicale degli elitri più sbiadito ; al- quanto lucente; torace con una striscia nera curvata all’ interno, 30 a R. GESTRO per ciascun lato, spme ad apice scuro; spine discoidali degli elitri nere, basali e marginali, eccettuate due o tre sull’ angolo esterno apicale, fulve ad apice scuro; piedi più sbiaditi. Capo solcato pel lungo; antenne lunghe e robuste, col primo articolo angoloso esternamente all’ apice e col terzo più corto del primo. Torace trasverso, ristretto all’ apice; angoli posteriori spor- genti; disco appiattito, trasversalmente depresso alla base, munito nel mezzo di una piccola sporgenza a forma di tubercolo allungato, cui si uniscono, da una parte e dall’ altra, due aree poco elevate; tanto la sporgenza mediana quanto le due aree sono liscie e glabre; il resto è punteggiato; spine discoidali abbastanza lunghe, |’ ante- riore poco più corta della posteriore e curvata alla base; spine laterali in numero di tre, inserite piuttosto in avanti; le due an- teriori unite insieme in uno stelo comune brevissimo e rivolte obliquamente all’ esterno e in avanti, la posteriore libera, alquanto più lunga delle precedenti. Elitri più larghi del torace, legger- mente allargati all’ apice, e scolpiti di punti grossi irregolarmente allineati in serie; alcune spine che guerniscono la base sono bre- vissime; quelle del disco sono corte ma molto robuste e ingros- sate alla base, disposte in tre serie; la seconda della prima serie è più lunga delle altre e le tre che si trovano sul principio della declività apicale sono .anch’ esse più lunghe, ma sopratutto più ingrossate e' compresse e la più esterna di esse è tricuspidata. Le spine laterali sono più lunghe delle discoidali, ma più delicate e più regolari; le apicali sono più corte delle laterali, non però brevissime. Ciascun elitro ha 16 spine marginali; in un esemplare ne esistono. 16 da un lato e 17 dall’altro. Di questa piccola specie, molto ben distinta, ho esaminato due esemplari di Madagascar (Goudot 1834), conservati nel Museo di Parigi col nome, inedito, di Hispa usta. 71. Daetylispa Sikorae Duviv. Hispa Sikorae Duviv. Ann. Soc. Ent. Belg. C. R. XXXV, 1891, —_ p. 366. — Alluaud, Liste Coléopt. rég. Malgache, 1900, p. 329. Annanarivo, Sikora 1893. Ch. Alluaud 1904, Perrier de la Bathie 1906, Museo di Parigi, Museo Civico di Genova. Santa Maria di Madagascar, Museo Britannico. M. d’Ambre, collezione D.7¢ A. Sicard. HISPIDAE DI MADAGASCAR 981 Ho confrontato i numerosi esemplari che ho avuto alla mano con un esemplare tipico ricevuto dall’ autore. 72. Daetylispa argus, Dn. sp. Testacea, subnitida; antennis articulis 7-10 infuscatis; thorace utrinque nigrovittato, spinis dilutioribus, summo apice nigris; elytris extus obscuris, spinis discoidalibus basi inflatis parte inflata dilutiore, subnitente, apice infuscato, spinis marginalibus dilutioribus, summo apice fusco. Antennis crassiusculis ; thorace transverso, margine antico et linea media exceptis, crebre et sat crasse punctato, breviter albo piloso, spinis brevibus, validis, lateribus 3-spinosis, spinis duabus anticis basi connexis, postica libera re- mota, praecedentibus paullo longiore; scutello lato, apice truncato-rotundato; elytris thorace latioribus, subparallelis, crasse et crebre lineatim punctatis, spinis discoidalibus brevibus, crassis, basi inflatis, angulo apicali externo spina crassiore tricuspidata armato, spinis lateralibus longioribus, regula- ribus, utrinque circiter 11, spinis apicalibus brevioribus. — Long. 3 !/, millim. E una specie piccola e di aspetto molto caratteristico, dovuto alle numerose spine discoidali degli elitri corte, rigonfie alla base, colla parte gonfia quasi trasparente e luccicante e l’apice scuro. È di colore testaceo, cogli articoli 7 a 10 delle antenne un poco più scuri degli altri; il torace ha su ciascun lato una striscia nera, più o meno ben definita, che porta all’ apice internamente un piccolo prolungamento; le sue spine sono più chiare del disco e hanno |’ estremo apice nero; gli elitri sono all’esterno più o meno scuri e le loro spine sono più chiare, ad apice scuro. Anche i piedi sono di tinta più sbiadita. La fronte si prolunga in una piccola carena. Le antenne sono abbastanza lunghe e inspessite ; il primo articolo è il più lungo di tutti, il secondo corto un po’ più della metà, dal terzo al sesto appena più lunghi del secondo e quasi tutti eguali fra di loro in lunghezza; dal settimo all’undi- cesimo più grossi dei precedenti. Il torace è trasverso, alquanto ristretto alla base e maggiormente all’ apice; il suo disco, alquanto appiattito, è coperto di punti fitti e grossi dappertutto, fuori che sul margine anteriore, e lungo la linea mediana porta brevissimi peli bianchi; le sue spine sono corte e abbastanza robuste; le laterali sono tre, le due anteriori unite insieme alla base, la terza libera, molto lontana dalle precedenti e leggermente più lunga della se- conda. Gli elitri sono più larghi del torace, quasi paralleli, con- vessi, scolpiti di punti grossi, allineati in serie fitte e armati di 282 R. GESTRO spine corte e robuste; ai lati dello scudetto vi sono alcune spine molto piccole; sulla cresta omerale altre più robuste; sull’ angolo apicale esterno una più grossa, sporgente più di tutte e tricuspi- data; le discoidali sono corte e gonfie alla base; le laterali, in numero di circa 11 per ciascun elitro, sono più lunghe delle di- scoidali e molto regolari; le apicali molto più corte. » Tipo nel Museo di Parigi. Regione dell’ Androy, Ambovombe, Androy settent., Imanombo, D.* J. Decorse 1901; Suberbieville H. Perrier 1906. Museo di Pa- rigi e Museo Civico di Genova. — M. d’Ambre, collezione D.7¢ A. Sicard. 73. Dactylispa cribricollis, n. sp. Late ovata, nigra, nitida, antennis testaceis, thoracis spinis, apice excepto, elytrorum limbo angusto apicali, spinarum marginalium basi et interdum interstitiis alternis, pedibusque rufescentibus. Capite inter oculos longitudinaliter carinulato, antennis sat longis et validis, articulo tertio primo breviore, quinque ultimis leviter incrassatis; thorace transverso, apice angustato, disco deplanato, linea media longitudinali, utrinque abbre- viata, laevi, coeterum crebre punctato et breviter albo piloso; lateribus 3-spinosis, spinis duabus anticis basi connexis, tertia postica libera, praece- dentibus longiore; scutello lato, alutaceo, apice truncato-rotundato. Elytris thorace latioribus, valde convexis, breviter albo pilosis, irregulariter punctato- striatis, punctis crassis, interstitiis alternis subelevatis, spinis discoidalibus sat longis, validis, basi incrassatis, brevioribus intermixtis; lateralibus longioribus cum brevioribus alternantibus, apicalibus brevibus. — Long. 3 2/3 millim. Corpo largo, tozzo, convesso, abbastanza lucente, nero; antenne testacee; spine del torace rossastre coll’ apice nero; elitri tutti neri, oppure cogli interstizii elevati di un rossastro cupo, poco appariscente; orlo stretto dell’ apice, base delle spine marginali rossastro-scuro e piedi anche essi rossastri, ma più chiari. Capo munito di una sottile carena longitudinale. Antenne ab- bastanza lunghe e robuste, col terzo articolo più corto del primo e cogli ultimi cinque alquanto più ingrossati dei precedenti. To- race trasverso, ristretto all’ apice, disco appiattito, munito di peli bianchi brevissimi e percorso nel mezzo da una linea longi- tudinale, non raggiungente nè la base né l'apice; questa linea è liscia e glabra, mentre tutto il resto è scolpito di punti fitti, a HISPIDAE DI MADAGASCAR 983 scultura che si estende a tutta la superficie, eccettuato il tratto anteriore compreso fra le spine discoidali. Spine discoidali quasi ugualmente lunghe; laterali in numero di tre, due anteriori sal- date insieme alla base, delle quali la prima è più corta e una po- steriore libera, più lunga delle precedenti. Elitri larghi e molto convessi, leggermente più larghi all’ apice che alla base, puntato- striati, con punti grossi ed irregolari; interstizi alterni alquanto elevati; spine discoidali mediocremente lunghe, robuste e ingros- sate alla base, frammiste ad altre assai più piccole; laterali più lunghe delle discoidali e alternanti con spinule brevissime ed esili; apicali molto più brevi delle laterali. Specie ben distinta per il corpo tozzo e convesso e per la scul- tura del torace. | Madagascar, collezione Perrier de la Bathie, 1906. Museo di Parigi. 74. Dactylispa rubida, n. sp. Breviter ovata, convexa, subnitida, supra flavo-testacea, elytrorum, triente apicali et, interdum, margine laterali spinisque, summo apice fusco excepto, vinosis; subtus flavo-testacea , pedibus dilutioribus. Antennis longis, validis, articulo tertio primo breviore; thorace lato transverso, apice angustato, lateribus pone spinas sinuatis, disco deplanato, basi transverse depresso, linea media excepta sparse et tenue punctato, lateribus trispinosis, spinis duabus anticis basi connexis, tertia libera praecedentibus longiore, interdum appendiculata; praeter has spinas plerumque spinula quarta postica, brevissima, exili; scutello lato, triangulari, apice ro- tundato; elytris thorace latioribus, apice quam basi vix latioribus, valde convexis, punctato-striatis, interstitiis alternis modice elevatis, spinis discoidalibus breviusculis, longioribus intermixtis, triseriatim dispositis; marginalibus utrinque 14-16, lateralibus longioribus, depressis, apicalibus brevissimis dentiformibus. — Long. 4 ?/;-5 !/, millim. Specie ben distinta pel suo corpo tozzo e convesso © pel suo colore. È poco lucente; più sugli elitri che sul torace; al disopra è di un giallo testaceo, ma gli elitri sul terzo apicale e talvolta anche sul margine laterale sono di un rosso vinaceo; quest ultima tinta si estende anche alle loro spine, le quali però hanno l’estremo apice scuro. Il corpo inferiormente è giallo testaceo e i piedi sono più sbiaditi. Le antenne sono abbastanza lunghe e robuste, il primo articolo è il più lungo e il più robusto di tutti, il secondo è assai 284 R. GESTRO > inspessito e più corto di tutti gli altri; il terzo è più corto del primo, il quarto quasi uguale ad esso; il quinto appena più corto del precedente ed i seguenti poco diversi dal quinto in lunghezza. Il torace è molto trasverso, ristretto all’ apice, sinuoso dietro l’in- serzione delle spine; il disco è appiattito, trasversalmente depresso alla base, e scolpito di punti radi e poco profondi dappertutto, ec- cetto che sulla linea mediana. Le spine discoidali sono abbastanza lunghe, quasi uguali fra di loro e formano un angolo assai aperto; i lati portano tre spine e spesso esiste una quarta spina, brevis- sima ed esile; le due spine anteriori sono unite alla base in uno stelo comune e sono dirette obliquamente in avanti e all’ esterno ed alquanto in alto; la terza spina è inserita vicina alla base delle precedenti, è più lunga e più robusta di esse ed è diretta al- l'esterno; spesso porta posteriormente una piccola appendice, che ora è inserita alla base, ora alla metà, oppure assimetricamente in un modo o nell’ altro nello stesso esemplare. Della quarta spina è da tenersi poco conto, perchè, come già dissi, non è costante; essa è talora vicina alle precedenti, talvolta discosta, e in qualche esemplare esiste da un lato solo. Gli elitri sono più larghi del to- race, appena più larghi all’ apice che alla base, molto convessi, striato-puntati; cogli interstizii alterni alquanto elevati; le spine discoidali sono disposte in tre serie, piuttosto robuste, ma corte, alcune però, nel mezzo e verso l’ apice, si allungano piu delle altre; le marginali sono numerose e variano dalle 14 alle 16; le laterali sono più lunghe delle discoidali e alquanto schiacciate, le apicali sono molto più corte e somigliano a piccoli denti. Tipo nel Museo di Parigi. Madagascar Goudot 1834; Coll. Perrier de la Bathie 1906; Ankarahitra Perrier. Museo di Parigi e Museo Civico di Genova. M. d’Ambre, collezione del D.t A. Sicard. Thoracis lateribus 3-spinosis; spina postica praecedentibus longiore. 75. Dactylispa apicata FAIRM. Hispa apicata Fairm., Ann. Soc. Ent. France, 1869, p. 258. — Alluaud, Liste Coléopt. rég. Malgache, 1900, p. 329. HISPIDAE- DI MADAGASCAR 985 Il tipo, conservato nella collezione Oberthir, è di S. Maria di Madagascar, raccolto da Coquerel. Nella frase diagnostica, come ha già notato il Weise, sono attribuite tre spine ai lati del torace, mentre nella descrizione sì dice che sono quattro; in realtà il tipo ne ha tre, nascenti tutte da una stretta dilatazione del margine; sono robuste e la poste- riore è un poco più lunga delle due anteriori. Nelle ricche collezioni che mi furono affidate per lo studio non ho visto che tre esemplari, cioè il tipo e due altri della mon- tagna d’ Ambre, appartenenti alla collez. del D.t A. Sicard, uno dei quali fu da lui graziosamente ceduto al Museo Civico di Genova. Thoracis lateribus 3-spinosis; spinis e stipite communi orientibus. 76. Dactylispa Balianii, n. sp. (Tav. HI, fig. 16). Lata, flavo-subaurantiaca, nitida, antennarum articulo basali antice nigro vittato, thoracis disco nigro, flavo maculato, spinis summo apice infuscatis, elytrorum sutura maculisque discoidalibus confluentibus, spinis discoida- libus, spinis lateralibus margine medio et margine apicali exceptis, nigris Antennis longis, validis, apice incrassatis; thorace transverso, apice con- stricto, lateribus pone spinas subparallelis, disco deplanato , plaga nigra discoidali crebre punctata, sed areis flavis laevibus, spinis brevibus, validis, lateralibus 3, e stipite communi orientibus; elytris latis, convexis, crasse, subregulariter lineatim punctatis, spinis validis, basi inflatis, discoidalibus mediis et posticis longis, lateralibus sat longis, cum brevissimis alternan- tibus, apicalibus brevioribus. — Long. 4 2], millim. È di una tinta gialla tendente all’ aranciato; le antenne hanno sul davanti del primo articolo una striscia nera; il torace ha sul disco una larga area nera, che in avanti si ristringe insinuandosi fra le due coppie di spine discoidali e assumendo così una forma triangolare; su questo spazio nero risaltano abbastanza bene perché di colore giallo due linee trasversali parallele, intersecate da una linea mediana longitudinale, che nel mezzo si allarga alquanto; degli orli gialli del torace i più larghi sono i laterali; le spine sono dello stesso colore del margine, però hanno |’ estremo apice scuro. Il disco degli elitri appare molto scuro perchè la sutura è nera e alcune macchie nere, insieme alla base dilatata delle spine 986 R. GESTRO ugualmente nere, si fondono insieme; esso spicca assai sul largo margine giallo aranciato, ampio sopratutto all’ apice. Le più corte spine omerali sono nere solo all’ apice; delle laterali la prima ha la base gialla, le tre seguenti sono interamente nere; seguono altre due nere soltanto all’ apice, e poi di nuovo due (che prece- dono l'angolo apicale esterno) totalmente nere; il resto (ossia le spine apicali) sono del tutto gialle. Il capo è longitudinalmente solcato nel mezzo. Le antenne sono lunghe, robuste e ingrossate all’apice a cominciare dall’ arti- colo settimo; il terzo articolo è quasi lungo quanto il primo; il quarto è più corto del precedente. Il torace è trasverso, ristretto all’ apice, coi lati, dietro I’ inserzione delle spine quasi paralleli; il disco è appiattito; l’ area nera è fittamente punteggiata, le linee gialle sono liscie; le spine sono corte e robuste; le laterali in nu- mero di tre, sono sostenute da uno stelo corto e robusto; gli elitri sono larghi, convessi, scolpiti di punti allineati longitudinalmente; le spine sono robuste, le discoidali rigonfie alla base; le marginali alternano con corte ed esili spinule; le apicali sono più corte delle laterali. L'unico esemplare, tipo, fu raccolto nel sud della Baja d’ An- tongil ed appartiene alla collezione Donckier de Donceel. Dedico questa bella specie, in segno di viva gratitudine, al mio amico Armando Baliani, che con squisita cortesia, ha messo a mia disposizione la sua abilità d’ artista per eseguire la tavola, che accompagna il mio lavoro e che ne è la parte migliore. Thoracis lateribus 3-spinosis; spinis e lobo communi brevi orientibus, appendiculatis. 77, Daetylispa Lesnei n. sp. Oblongo-ovata, nigra, nitida, antennis flavo-ferrugineis, articulis duobus basalibus nigris, tertio basi infuscato; abdomine pedibusque flavo-ferrugincis. Capite inter oculos obsolete longitudinaliter sulcato, antennis longis, gra- cilibus, articulis 6-11 praecedentibus paullo crassioribus; thorace valde trans- verso, apice angustato, lateribus pone spinas leviter contractis, disco deplanato, linea media longitudinali abbreviata, laevi, sulcata, caeterum crebre punctato-ruguloso; spinis longis, discoidalibus lateralibus longioribus, lateribus 3-spinosis, spinis parce appendiculatis, e lobo communi brevi orientibus, antica paulo breviore, spinulis minutis, utrinque una vel duo, HISPIDAE DI MADAGASCAR 987 lobi basi annexis; scutello lato, semicirculari, alutaceo; elytris thorace latioribus, subparallelis, apice rotundatis, longe spinosis, crebre punctato- striatis, interstitiis parum elevatis, spinis discoidalibus biseriatiin dispositis; lateralibus utrinque 10, quam discoidalibus paulo brevioribus. — Long. 6 millim. Nera, lucente, coll’addome ed i piedi giallo-ferruginei; le antenne sono pure di questo colore ma i due articoli basali sono neri ed il terzo è più o meno scuro alla base. Le antenne sono molto lunghe e gracili; il primo articolo è lungo e abbastanza robusto, il secondo brevissimo, il terzo circa della stessa lunghezza del primo ma più sottile, il quarto e il quinto più corti, il sesto ed i seguenti alquanto più inspessiti degli altri. Il torace è fortemente trasverso; ristretto all’ apice, coi lati, dietro l'inserzione delle spine, alquanto rientranti; il disco è appiattito e tutto densamente coperto di punti, tolto che sopra una linea longitudinale mediana accor- ciata, liscia e finamente solcata. Le spine sono lunghe; le discoidali fanno fra di loro un angolo molto aperto e l'anteriore è un poco più corta della posteriore; esse sono più lunghe delle laterali; queste in numero di tre, partono tutte da un lobo comune, corto e stretto, dirigendosi obliquamente in alto, all’esterno e alquanto in avanti; alla parte posteriore del lobo si osservano ora due, ora una (talvolta una da un lato e due dall'altro) appendici assai piccole; anche le spine lungo il loro decorso portano, assimetrica- mente, poche e piccole appendici. Le appendici alla base del lobo, per la loro piccolezza ed assimetria, non credo possano essere contate come spine principali e perciò ascrivo la specie al gruppo: thorace lateribus 3-spinosis. Delle tre spine laterali l'anteriore è un poco più corta e un poco più sottile delle altre. Gli elitri sono larghi, quasi paralleli, arrotondati all’apice e armati di spine lunghe; le strie punteggiate del disco sono molto avvicinate fra di loro e gli intervalli sono poco elevati; le spine discoidali sono più lunghe delle laterali e disposte in doppia serie; sulla sporgenza omerale e ai lati dello scudetto vi sono spine minori; le marginali diventano più corte all'apice e sono in numero di dieci per ciascun elitro. Baja d’Antongil, A. Mocquerys 1898. Tipo nel Museo di Parigi. Sud della Baja d’Antongil, collezione Donckier de Donceel. Nord Madagascar (Antakares) Isokitra a Diego-Suarez, Maggio a Ottobre 1891, E. & B. Perrot, collezione Oberthur. Questa specie, bella e distinta, porta il nome del Sig. P. Lesne 288 R. GESTRO del Museo di Parigi e la dedica valga a rammentare i cordiali rapporti con questo mio egregio Collega. Thoracis lateribus 4-spinosis: 4 (3,1). 78. Dactylispa pallidiventris, n. sp. Nigra, nitida, antennarum articulis quinque ultimis flavo pubescen- tibus, apice subrufescentibus, abdomine flavo. Antennis longis, gracilibus, articulo tertio primo longiori, articulis 7-11 praecedentibus paullo crassio- ribus; thorace lato, transverso, apice et basi angustato, disco deplanato, pone spinas anticas laevi et longitudinaliter sulcato, coeterum punctato- reticulato, spinis longis, gracilibus, lateralibus quatuor, tribus anticis, quarum prima breviore e stipite communi brevi crasso orientibus, quarta libera, brevissima, exili; scutello lato, subsemicirculari, medio depressiu- sculo, alutaceo; elytris thorace latioribus, apice paullo dilatatis, convexis, punctato-striatis, punctis crassis, parce spinosis, spinis, basalibus et api- calibus exceptis, valde elongatis, gracilibus, incurvis. — Long. 5 millim. Nera, lucente cogli ultimi cinque articoli delle antenne coperti di una pubescenza gialla e con traccia di rossiccio al loro apice; l’addome giallo. Le antenne sono lunghe ed esili; il terzo articolo è più lungo del primo e gli ultimi cinque sono un po’ più ingros- sati dei precedenti. Il torace è largo e trasverso, ristretto all’apice e alla base, il disco è appiattito, con una zona liscia dietro le spine anteriori, percorsa da un breve solco longitudinale e in tutto il resto con una scultura quasi reticolata; le spine sono lunghe e gracili; le discoidali sono quasi ugualmente lunghe e formanti un angolo aperto in alto; le laterali sono in numero di quattro, delle quali tre saldate insieme alla base in uno stelo brevissimo e robusto e una posteriore libera; delle tre anteriori la prima è la più corta; la quarta è brevissima e sottile. Gli elitri sono più larghi del torace e al quarto più larghi all’apice che alla base; sono convessi e puntato-striati; i punti grossi e profondi; le spine sono poco numerose; alla base ve ne sono alcune brevissime, tre un poco più lunghe trovansi sulla sporgenza omerale; le discoidali disposte in due serie, sono molto lunghe, gracili e incurvate all'indietro; ogni elitro ne porta otto, delle quali la prima della serie interna è molto più corta; le marginali, un poco più corte delle discoidali, sono circa otto per ciascun elitro e di queste le apicali sono molto brevi. HISPIDAE DI MADAGASCAR 259 Conservo a questa specie il nome che ho trovato ad un esem- plare del Museo di Parigi. Essa è facilmente riconoscibile dalle spine del torace e degli elitri. Madagascar Goudot 1834. Baja d’Antongil, A. Mocquerys 1898 (esemplare tipo); Museo di Parigi. Sud della Baja d’Antongil, collezione Donckier de Donceel. Dicladispa. Gestro, Ann. Mus. Civ. Genova, XXXVIII, 1897, p. 81. — XL, 1899, p. 330. Hispa, Weise, Deutsch. Entom. Zeitschr., 1897, p. 145. 79. Dicladispa subhirta CHAP. Hispa subhirta Chap:, Ann. Soc. Ent. Belg., XV, 1877, p. 52. Madagascar, Museo di Bruxelles. Tipo. Ho visto il tipo; ma non ho ritrovato la specie in nessuna delle collezioni da me esaminate. 80. Dicladispa compacta, n. sp. (Tav. II, fig. 21). Breviter ovata, nitida, rufescente nigra, thorace dilutiore, margine apicali medio rufo maculato, spinis rufescentibus apice infuscatis, antennis testaceis, elytrorum spinis basi rufescentibus, pedibus testaceis. Antennis sat elongatis, articulis 5 ultimis crassioribus, articulo septimo coeteris longiore; thorace valde transverso, antice angustato, breviter albo piloso, utrinque spinis 6 e lobo brevi apice dilatato horizontaliter orientibus, quinque anticis longioribus, postica multo breviore, retrorsum et sursum vergente; scutello lato, semicirculari, alutaceo; elytris thorace valde latio- ribus, apice rotundatis, convexis, punctato-striatis, parce albo pilosis, spinis discoidalibus numerosis, marginalibus longioribus, utrinque circiter 16. — Long. 3 !/, millim. L’esemplare scelto come tipo misura millim. 3 */,; ma ve ne sono di più piccoli. È di corpo largo e tozzo, abbastanza lucente, nero rossastra, più scura sugli elitri, che hanno un orletto rosso cupo assai angusto, il torace è più chiaro che gli elitri e nel mezzo del margine anteriore porta una macchietta rossa; le sue spine sono rossastre coll’apice scuro; le spine degli elitri sono rossastre alla base, le antenne ed i piedi testacei. Le antenne Ann. del Mus. Civ. di St. Nat. Serie 3.*, Vol. IV (10 Giugno 1909). 19 290 R. GESTRO sono abbastanza allungate ed hanno i cinque ultimi articoli in- grossati e densamente pubescenti; il settimo è il più lungo di tutti. Il torace è fortemente trasverso, ristretto all’ apice, munito di peli bianchi corti; il disco è appiattito, trasversalmente depresso dinanzi alla base, le spine dei lati sono sei, tutte sostenute da un lobo corto, diretto all’esterno e in avanti e un poco allargato all’ apice; le cinque anteriori si dirigono orizzontalmente in avanti, la prima e la quinta sono le più lunghe e le più incurvate; la sesta spina, ossia la posteriore, è molto più corta delle altre e rivolta in addietro e in alto, incurvandosi leggermente all’ apice quasi a foggia d’uncino. Gli elitri sono molto più larghi del torace, convessi, arrotondati all’apice, puntato-striati e provvisti di peli bianchi finissimi, sparsi. Le spine sono numerose e lunghe; le discoidali disposte in tre serie, quelle della serie esterna più lunghe; le marginali sono anche più lunghe delle discoidali, però alquanto decrescenti all’ apice; il loro numero per ciascun elitro è di circa 16. Il tipo, conservato nel Museo. di Parigi, insieme ad altri esemplari, proviene da Madagascar, coll. Perrier de la Bathie. 81. Dicladispa obscura, n. sp. (Tav. II fig. 20). Fusco-aenescens, nitida, antennis, pedibus et spinarum basi rufescen- tibus; antennis longis, sat validis, articulis quinque ultimis leviter incras- satis et dense pubescentibus; thorace longitudine paullo latiore, apice attenuato, angulis posticis extrorsum prolongatis, disco parum convexo, alutaceo, punctis minutis parce et sparse ornato, basi transverse depresso, utrinque subtuberculato, linea media longitudinali abbreviata obsoleta; lateribus 5 spinosis, spinis 4 anticis e stipite brevi et crasso orientibus, quinta libera breviore, scutello semicirculari alutaceo; elytris thorace la- tioribus, retrorsum dilatatis, convexis, punctato-striatis, punctis crassis, spinis numerosis, discoidalibus validiusculis, cum minoribus intermixtis, marginalibus longioribus, utrinque circiter 11. — Long. 4 millim. Stando alle divisioni stabilite nel mio Elenco delle Hispidae africane (1), questa specie apparterrebbe al gruppo: A. Prothorax lateribus spinis 5 (4,1). B. Spina postica anterioribus bre- viore. 0.2 Antennis articulo primo subtus apice haud pro- ducto. ( Annali del Museo Giv di St. Nat. di Genova, Serie 3.°, Vol. II (XLII) 1906, p. 553. HISPIDAE DI MADAGASCAR 291 È lucente, color di bronzo oscuro, colle antenne, la base delle spine ed i piedi rossastri. Il capo è longitudinalmente solcato in mezzo agli occhi; le antenne sono lunghe e abbastanza robuste; il terzo articolo è lungo quanto il primo, i cinque ultimi sono più corti e un poco più grossi dei precedenti e rivestiti di una pubescenza fitta; gli altri sono scarsamente pelosi. Il torace è di poco più largo che lungo, ristretto all’ apice, cogli angoli posteriori prolungati all’ infuori; il disco è leggermente convesso, alutaceo e con pochi punti sparsi irregolarmente, piccoli e poco marcati; alla base è trasversalmente depresso e da una parte e dall'altra pre- senta una lieve sporgenza a guisa di tubercolo; nel mezzo è per- corso, non per intero, da una linea longitudinale sottile e poco appariscente. I lati sono armati di cinque spine, delle quali le quattro anteriori saldate insieme alla base in uno stelo e la poste- riore libera e distinta dalle precedenti; lo stelo è corto e molto robusto, le quattro spine sono circa tutte della stessa lunghezza, tre rivolte all’esterno e alquanto in alto, una all’interno e più in alto delle altre; la quinta spina posteriore, libera, è molto più corta delle precedenti. Gli elitri sono più larghi del torace e un poco più di tre volte lunghi; all'apice più larghi che alla base; disco convesso puntato-striato, punti grossi, serie di punti più regolari nel mezzo, ove alcuni interstizii sono alquanto elevati; spine numerose, le discoidali abbastanza robuste ma poco lunghe e mescolate con spine più piccole; le marginali più lunghe delle discoidali, decrescenti verso l’apice e in numero di circa 11 per ciascun elitro. Tipo nella collezione Oberthir, e due cotipi nella collezione Donckier de Donceel, tutti colla semplice indicazione: Madagascar. 82. Dicladispa Gestroi, CHAP. Hispa Gestroi Chap. Ann. Soc. Ent. Belg., XX, 1877, p. 53. Ho potuto confrontare col tipo una grande quantità d’esem- plari e mi pare utile di far risaltare i caratteri distintivi di questa specie, di cui finora si è pubblicato una breve frase diagnostica. E lunga da 4 1/, a 5 millim.; nera, cogli elitri lucenti e bronzati; il torace è opaco con un orletto basale bronzato, che si 299 R. GESTRO estende, allargandosi alquanto, fino agli angoli posteriori. Le antenne sono abbastanza lunghe e sottili; il primo articolo è lungo e robusto e all’apice esternamente si protende in una piccola spina; il secondo è assai più corto e meno spesso, i tre seguenti sono i più lunghi e in lunghezza quasi uguali fra di loro, gli ultimi quattro sono più accorciati e leggermente più inspessiti. Il torace è quasi tanto largo quanto lungo, a lati paralleli; gli angoli posteriori sono leggermente sporgenti, il disco è appiattito, depresso trasversalmente, ma poco, davanti alla base, con un solco mediano longitudinale accorciato e con traccie assai superficiali di piccoli punti e rugosità; le spine laterali sono in numero di cinque, quattro riunite e una libera; le quattro anteriori formano un fascio sostenuto da uno stelo corto e robusto; per lo più a un dipresso tutte della stessa lunghezza, rivolte obliquamente in alto ed una un po’ in addietro; la quinta spina è inserita molto distante dalle altre, è molto più corta e gracile e diretta obliquamente all’esterno e leggermente in alto. Gli elitri sono più larghi del torace, poco dilatati in addietro, arrotondati all’ apice, convessi, regolarmente puntato-striati, le spine sono poco numerose; quelle del disco, non molto lunghe, stanno disposte in due serie su ciascun elitro; le omerali sono tre; le laterali sono un poco più lunghe delle discoidali e oscillano fra 7 e 8 per ciascun lato; l’apice non ha spine. L’ armatura del torace, le spine più corte e la mancanza di queste sull’ apice degli elitri fanno riconoscere a primo colpo d’occhio questa specie dalle tre seguenti. Ho trovato questa specie nelle collezioni del Museo di Parigi, di Oberthur e di Donckier de Donceel, col nome di laevicollis Kraatz in lit. Il Museo di Parigi ne possede una numerosa serie di esemplari di Diego-Suarez Ch. Alluaud; Amboanio (Gaiffe); Regione di Maevatanana Morarana D.* J. Decorse; Nossi-Bé H. Pierron e Ch. Alluaud; Madagascar, Perrier, Humblot. Ne ho osservato anche molti esemplari di Antsianaka e uno. di Santa Maria di Madagascar, raccolti dai fratelli Perrot, nella collezione Oberthur, tre di Diego-Suarez nella collezione Donckier de Donceel e parecchi del Monte d’Ambre in quella del Dottore A. Sicard. HISPIDAE DI MADAGASCAR 293 83. Dicladispa longespinosa Farm. (Tav. Ill, fig. 18). ; Hispa longespinosa Fairm., Ann. Soc. Ent. France, 1869, p. 259. Il tipo di Santa Maria di Madagascar, collez. Coquerel, appar- tiene alla collezione Oberthùr. Madagascar, Goudot 1834, Grandidier 1851-91, Sikora 1893; Santa Maria di Madagascar; Nossi-Bé, H. Pierron, 1885; Diego- Suarez, Ch. Alluaud, 1893; Fenérive, 1.° trimestre 1896, Fratelli Perrot; Baja d’Antongil, A. Mocquerys 1898. Museo di Parigi, Museo Civico di Genova, collezione Oberthur, collezione Donckier de Donceel. M. d'Ambre, collezione del D." A. Sicard. Madagascar, ex coll. Laferté. Museo Britannico. Nella descrizione troviamo « tibiîs tarsisque lutescentibus » e poi « (bias et tarses roussdtres »; il lutescentibus invece di rufescentibus è probabilmente un errore tipografico. L’armatura dei lati del torace è caratteristica e l’autore la descrive con chiarezza. Si compone di una spina lunga, robusta, acuta, rivolta obliquamente in alto e alquanto all’esterno e in avanti, che porta altre tre spine, due vicine alla base, inserite quasi allo stesso livello, una, molto più corta, inserita ad un livello superiore; oltre ciò dietro la spina principale ne esiste una molto più corta, rivolta parimente in alto (vedi fig. 18). 84. Dicladispa saga, n. sp. (Tav. II, fig. 17). Elongata nigra, opaca; antennis longissimis, gracilibus ; theracis late- ribus utrinque 5-spinosis, spinis quatuor anticis elongatis, tenuibus, stipite communi crassiusculo insertis, sursum vergentibus, duabus anticis longioribus, spina quinta postica libera brevissima; scutello lato, subsemicirculari, alu- taceo; elytris thorace latioribus, subparallelis, humeris vix dilatatis, apice rotundatis, disco convexis, seriatim punctatis, interstitiis fere planis, spinis longissimis gracilibus parce armatis, humeralibus 3, discoidalibus 4, latera- libus 5, quarum secunda breviore, apicalibus 3 multo brevioribus; pedibus elongatis. — Long. 4 '/, millim. Di corpo piuttosto allungato, tutta nera e opaca. Antenne molto lunghe e sottili; il primo ed il secondo articolo sono i più 294 R. GESTRO robusti e il secondo assai più corto del primo; i più lunghi e gracili sono dal terzo al sesto, mentre i seguenti sono più accor- ciati e alquanto meno tenui dei precedenti. Il torace è quasi tanto largo quanto lungo, ristretto in avanti, coi lati, dietro l’inserzione delle spine quasi paralleli; il disco è appiattito e presenta due solchi trasversali, uno leggero dietro il margine anteriore, l’altro molto profondo dinnanzi alla base; le spine laterali sono sottili e molto lunghe; somigliano per la loro disposizione a quelle della longespinosa; però in questa vi è una spina forte, principale, attorno alla quale, si inseriscono tre spine minori, mentre nella saga si ha piuttosto uno stelo sul cui apice si inseriscono quattro spine, rivolte in alto e alquanto obliquamente all’esterno e in avanti; di queste quattro spine le due anteriori, e specialmente la più esterna, sono più lunghe; dietro al fascio di spine si in- serisce una quinta spina libera, brevissima, rivolta in alto. Gli elitri sono più larghi del torace, leggermente dilatati agli omeri, arrotondati all’ apice, abbastanza convessi e scolpiti di punti rego- larmente allineati in serie, cogli interstizi quasi piani; essi sono armati di uno scarso numero di spine, esili e generalmente lun- ghissime; se ne trovano tre sulla sporgenza omerale, delle quali le due anteriori assai corte e la posteriore lunghissima; sul disco ve ne sono quattro allineate presso la sutura; sul margine laterale cinque lunghissime, eccettuata la seconda; quelle del margine apicale, in numero di tre, sono molto più corte delle laterali e l’intermedia è più allungata delle due che le stanno accanto. La superficie superiore del corpo completamente opaca, la lun- ghezza e sottigliezza delle antenne e delle spine, nonchè la scarsità di queste ultime sugli elitri, rendono questa specie molto facilmente riconoscibile da tutte le altre ed è perciò che l’ho descritta benchè non ne avessi sott'occhio che un solo esemplare. Sud della Baja di Antongil. Tipo nella collezione Donckier de Donceel. 85. Dicladispa triramosa, n. sp. (Tav. III, fig. 19). Oblongo-ovata, supra nigra, capite thoraceque subnitidis, elytris nitidis, aenescentibus, subtus cum pedibus obscure rufescente, abdomine nitidissimo; antennis longis, gracilibus; thorace subquadrato, antrorsum angustato, la- teribus utrinque spina valida, triramosa, sursum et antrorsum oblique ver- . HISPIDAE DI MADAGASCAR 295 gente, armatis, disco deplanato, transverse biimpresso; scutello lato semi circulari; elytris thorace latioribus, pone medium leviter ampliatis, apice rotundatis, convexis, sat regulariter crasse seriatim punctatis, spinis longis parce armatis, humeralibus 3 quarum duabus anticis brevioribus, discoida- libus 2, lateralibus 8 longissimis cum brevioribus alternantibus, apicalibus 2, ultima breviore. — Long. 3 */, millim. Al disopra è lucente sugli elitri, che sono bronzati, e assai poco sul capo e sul torace che sono neri; al disotto è nero-rossastra , coll’addome lucentissimo. Le antenne sono nere, lunghe e sottili, cogli ultimi cinque articoli più accorciati e leggermente più inspes- siti. Il torace è circa lungo quanto largo, ristretto in avanti, coi lati paralleli dietro l’inserzione delle spine; il disco è appiattito, con due depressioni trasversali, delle quali la posteriore è più marcata; ciascun lato porta una spina robusta alla base, diretta per breve tratto in alto e in avanti, quindi divergente, incurvan- dosi, all’esterno; su di essa, prima della metà, nascono altre due spine più corte, una rivolta in avanti l’altra all’interno; Vl’ arma- tura laterale consiste quindi in una spina trifida, di cui l’asse principale è più lungo. Gli elitri sono più larghi del torace, alquanto dilatati in addietro e arrotondati all'apice; il disco è convesso e scolpito di punti grossi, allineati abbastanza regolar- mente in serie; le spine sono poco numerose, ma lunghe; se ne contano tre sulla sporgenza omerale, delle quali le due anteriori corte e la posteriore lunghissima; sul disco non ve ne sono che due; sul margine laterale sono in numero di otto, molto lunghe ma alternanti con altre minori; di esse l’ultima, quella cioè del- l'angolo apicale esterno, è alquanto più corta delle altre; seguono due spine apicali più corte, specialmente l’ultima. Anche di questa specie, come della precedente, non ho visto che un solo esemplare; ma non ho esitato a descriverla avendola trovata fornita di buoni caratteri distintivi, fra i quali il più note- vole è quello dell'armatura laterale del torace, di forma tutt’affatto nuova in questo gruppo. Madagascar, Cowan. Tipo nel Museo Britannico. 296 R. GESTRO TRICHISPA. Chapuis, Gen. Coléopt., XI, 1875, p. 331. 86. Lrichispa sericea GUER. Hispa sericea Guér., Icon. Régn. Anim., Ins. 1838, p. 268. — . Fairm., Ann. Soc. Ent. France, 1869, p. 258. Trichispa sericea, Chap., Gen. Coléopt., XI, 1875, p. 332. Atlas, t. 129, fig. 5. — Alluaud, Liste Coléop. rég. Malgache, 1900, p. 328. — Gestro, Bull. Soc. Ent. Ent. Ital., XXXVI, 1904, p. 172. — Ann. Mus. Civ. Genova (3) II (XLII) 1906, p. 538, 555. Baja d’Antongil, A. Mocquerys 1898. Madagascar, Ch. Alluaud 1904 e Perrier de la Bathie 1906. Museo di Parigi. (Questa specie, come é noto, non è esclusiva di Madagascar, ma trovasi anche a Zanzibar e nell’ Eritrea. Ho confrontato atten- tamente varii esemplari dell’ Eritrea (coll. Raffray e D."° Andreini) conservati nel Museo Civico di Genova, con altri di Madagascar e non mi è riescito di trovare alcuna differenza fra di essi. MONOCHIRINI. PLEURISPA. Weise, Deutsch. Entom. Zeitschr., 1901, p. 230. 87. Pleurispa subinermis FAIRM. Hispa subinermis Fairm., Ann. Soc. Ent. Belg., XLVI, 1902, pr 2/00 Pleurispa subinermis Weise, Deutsch. Entom. Zeitschr., 1904 p. 457. Mudivalo, Pérrier, coll. L. Fairmaire 1906. Museo di Parigi. Tipo. Soalala, Perrier; Ambongo, Perrier; Dintorni di Tullear, Bastard 1897; Amboanio (Gaiffe), Diego-Suarez, Majunga, collezione Ch. Alluaud. Museo di Parigi. M. d’Ambre, collezione D."e A. Sicard. HISPIDAE DI MADAGASCAR 997 88. Pleurispa humilis, n. sp. Atra, opaca, elytris nitidulis, subaenescentibus, antennis articulis quinque ultimis obscure rufo-pubescentibus, transversis, incrassatis; thorace latiore quam longo, basi et praecipue apice angustato, convexo, linea media sulcata et areis duabus longitudinaliter ovatis, subelevatis, glabris, alutaceis, coeterum punctato et tenue albo piloso; lateribus 5-spinosis, spinis prima et secunda, tertia et quarta basi connexis, quinta libera praecedentibus longiore; scutello lato, apice late rotundato, alutaceo; elytris thorace latioribus, subparallelis, apice rotundatis, crasse punctato- striatis, tenue albo pilosis, spinis discoidalibus brevissimis, lateralibus paullo longioribus. — Long. 3-3 */, millim. Nera e opaca, tolti gli elitri che sono alquanto lucenti e con leggero riflesso bronzato; antenne cogli ultimi cinque articoli rive- stiti di una pubescenza di color rossastro cupo. Capo opaco, longi- tudinalmente solcato; margine interno degli occhi con un sottile orletto di peli bianchi, sericei. Antenne robuste, coi cinque ultimi articoli più larghi dei precedenti, trasversi, molto accostati |’ uno all’altro e formanti una specie di clava. Torace più largo che lungo, ristretto alla base e maggiormente all’apice: disco convesso, con una linea mediana longitudinalmente solcata e due aree ovali, larghe, leggermente elevate, disposte nel senso della lunghezza e congiunte alla base colla linea mediana; questa e le due aree sono glabre e alutacee, il resto del disco è punteggiato e munito di piccoli peli bianchi; spine laterali corte e in numero di cinque: due anteriori congiunte insieme alla base; due situate circa nel mezzo del lato e ugualmente saldate alla base; dietro a queste una quinta, libera, più lunga delle precedenti; fra la quinta e le mediane corre meno distanza che fra le mediane e le anteriori; le due coppie di spine hanno diversa direzione; infatti nella prima coppia si può dire quasi che una spina è destra e l’altra sinistra, mentre nella coppia mediana una spina è anteriore e l’altra posteriore. Gli elitri sono più larghi del torace, quasi paralleli, arrotondati all’apice, muniti di peli fini bianchi, striato-puntati, con larghi punti e armati di spine molto corte; le spine marginali sono un poco più lunghe delle discoidali e vanno decrescendo all’ apice. Dalla suwbinermis si distingue subito principalmente pel corpo 298 R. GESTRO meno allungato, per la scultura del torace e per |’ armatura degli elitri. Nella specie di Fairmaire il torace è tutto punteggiato e manca delle aree ovali alutacee; gli elitri hanno le spine marginali molto più corte e più numerose, e invece delle discoidali vi sono piccoli tubercoli; inoltre delle cinque spine del torace solo le due anteriori sono saldate alla base e le altre sono libere. Quest'ultimo carattere però ha minor valore dei precedenti, perchè nella serie di esemplari che ho sott'occhio osservo che talvolta le due spine mediane sono ben separate e discoste l’una dall'altra, talvolta accostate e in un individuo congiunte insieme da un lato e libere dall’altro. Conviene però notare che nella hwmilis la saldatura delle due spine mediane si fa non per semplice approssimazione delle due basi, ma esiste una fusione in un breve stelo. Madagascar, collezione Perrier de la Bathie 1906; regione dell’ Androy, Ambovombe, D.%° J. Decorse 1901; Museo di Parigi e Museo Civico di Genova. Il genere Pleurispa, oltre alle due specie di Madagascar ne conta due africane, cioè: P. misella Weise dell’ Africa orientale Britannica e P. Weisei Gestro di Togo. HISPIDAE DI MADAGASCAR 299 SPIEGAZIONE DELLA TAVOLA . Xiphispa Coquereli Fairm. . » » » Q ì . Anomalispa crioceriformis Gestro. Coelaenomenodera femorata Fairm. » cucullata Guer. » chermesina Fairm. VE, Perrieri Fairm. » heterocera (estro. » pulchella Coquer. » tuberculata Gestro. . Balyana ornata Gestro. » Oberthirii Gestro. » armata Gestro. . Dactylispa venustula Gestro. » picticornis Gestro. » Balianii Gestro. . Dicladispa saga Gestro. » longespinosa Fairm. » triramosa Gestro. » obscura Gestro. » compacia Gestro. 300 R. GESTRO INDICE ALFABETICO DELLE HISPIDAE CITATE E Acentroptera Baly. cucullata Guer. . praeusta Guer. suturalis Guér. . Anomalispa Gestro. crioceriformis Gestro Balyana Pering. algoensis Pering. armata Gestro Oberthirii Gestro . ornata Gestro sculptilis Fairm. sculptipennis Fairm. Brontispa Sharp. Gleadowi Weise. limbata Weise Cephalolia Blanch. microdonta Fairm. . pulchella Coquer. Chalepus Thunb. axillaris J. Duv. Coelaenomenodera Elanch. abnormis Fairm. bicavata Fairm. campestris Fairm. chermesina Fairm. coccinea Fairm. . Coquerelii Fairm. crassicornis Fairm. . cucullata Guer. . cucullata Thoms. distinguenda Fairm. elegantula Gestro femorata Fairm. heterocera Gestro Leroyi Fairm. Lesnei Gestro luctuosa Fairm. luridicollis Fairm. pallescens Gestro Pervieri Fairm. . praeusta Guér. pulchella Coquer. pusilla Gestro . È sculptipennis Fairm. signifera Gestro. simplicicollis Gestro. . » DESCRITTE NEL PRESENTE LAVORO . Pag. 234 234 239 240 226) 230 247 247 250 248 249 247 248 229 229 229 244 244 241 241 RAI 231 244 233 speciosa Gestro . suturalis Guer. . larsata Baly Thomsonii Gestro tristicula Fairm. : “| tuberculata Gestro Cryptonychus Gyllenh. limbatus Waterh, Dactylispa Weise aeneicolor Fairm. . 2 aeneipennis Duviv. apicata Fairm. . argus Gestro Balianii Gestro . carinifrons Gestro. corvina Gestro cribricollis Gestro dentispinis Gestro dichroa Gestro . dilutiventris Gestre . dives Gestro exilicornis Gestro flavicornis Gestro flaviventris Gestro horrida Gestro hystrix Duviv. Lesnei Gestro lividipes Fairm. lucida Gestro nitidissima Gestro .. pallidiventris Gestro. picticornis Gestro Ritsemae Chap.. rubida Gestro sericeicollis Gestro Sikorae Duviv. terriculum Gestro tristis Duviv. usta Gestro. S venustula Gestro È xanthogastra Gestro. Dicladispa Gestro compacta Gestro Gestroi Chap. longespinosa Fairm. obscura Gestro . saga Gestro. 4 0 HISPIDAE DI MADAGASCAR 301 subhirta Chap. . a 9 . Pag. 289 Coquereli Fairm. ù 5 SEI BRR triramosa Gestro . c Dee ood Paradownesia Gestro . a b> BE Diplocoeloma Thoms. . ee Damen hova Gestro ' i gi ROM LEO cucullata Thoms. . ; 2235 Perroti Gestro . E 5 Ue Do Hispa Linn.. ” È : a Be) Parallelispa Fairm. . i 2 aeneicolor Fairm. . 6 i azzo quadraticollis Fairm, ; 906 aeneipennis Duviv. . ; Teneo Platypria Guér. . ; » 255 apicata Fairm. . . ò . » 284 abdominalis Chap. . 3 N» Babs Gestroi Chap. . ep Peat Pleurispa Weise . : ui 206 Syst vivai a7 DI ZIO huilistGestroNt e 6 297 lividipes Fairm. . 1) aoe ee eee Od misella Weise . 1 o o MESI RS longespinosa Fairm. 5 93: subinermis Fairm. . 5 » > DI Ritsemae Chap. . a AD Bale Welsal Gestito 6 6 o SM RB sericea Guér. . 5 o AR 2I6 Trichispa Chap. F ; Aa 206 Sikorae Duviv. . î i a Dy) etl) sericea Guér. . : ; o © 2A subhirta Chap. . i , LT Swe) Xiphispa Chap. Ù . 56 op, 226 subinermis Fairm. . 5 295 centrolineata Fairm. ; SRI tristis Duviv. . E : pp 2 PK convexicollis Fairm. ; MS 2 2283 Leptispa Baty . : é Bi lsh >. caren Coquereli Fairm. . c Sr Dy | eeu paralleliformis Gestro . nie Sy 221 Gleadowi Weise. ò : a > 229 Odontota Chap. c 0 Hee cael latirostris Gestro . È ED 228 microdonta Fairm. . : Semel limbata Waterh. : : seni 20) Oncocephala Chevr. . el eae lugubris Fairm. : 3 » 229 Bouvieri Gestro . ò ; n 292 obtusicollis Fairm. . > MRO © ete Perrieri Fairm. . È 5 5 Dae valida Fairm. . i 4 ed 22 Oxycephala Guer.. . ae ae Par -- _ _ COLLEZIONI ZOOLOGICHE FATTE NELL’ UGANDA DAG, DOW es Bea ANTON: II. ON A SECOND COLLECTION OF REPTILES, BATRACHIANS, AND FISHES MADE BY DR. E. BAYON IN UGANDA. BY G. A. BOULENGER, E. R. S. Since I reported a few months ago, in these Annals, on a small series of lower Vertebrates brought together by Dr. Bayon for the Genoa Civic Museum (!) a second, much larger collection has been received by that institution and has again been entrusted to me for study. Two new species of Cichlid Fishes are here described. Unless otherwise stated, all the specimens were obtained on the Sesse Islands. REPTILES. 1. Sternothaerus sinuatus, A. Smith. 2. Varanus niloticus, L. 3. Mabuia maculilabris, Gray. 4. Mabuia striata, Peters. 5. Feylinia currori, Gray. 6. Chamaeleon senegalensis, Daud. (1) Collezioni zoologiche fatte nell’Uganda dal Dolt. E. Bayon. I. On a small col- lection of Reptiles, Batrachians and Fishes made by Dr. Bayon in Uganda. By G. A. Boulenger, F. R. 8S. (Ann. Mus. Civ. Genova, 3.8 Ser. IV (XLIV) 1908, p. 5). Collezioni zoologiche ecc. c. s. II. Contribuzione allo studio degli Jchthyurus afri- cani di R. Gestro (loc. cit. 1909, p. 188). BATRACHIANS AND FISHES FROM UGANDA 303 The large series of specimens from British East Africa and the Congo which has lately passed through my hands compels me to adhere to my former view that Gray’s Ch. laevigatus should not be regarded as representing more than a race of Ch. senegalensis, notwithstanding Prof. Tornier’s emphatic assertion that it has « mit Ch. senegalensis gar nichts zu thun ». The supposed principal distinctive points, viz. the absence of conical vertebral tubercles forming a feeble serration on the anterior part of the back, the finer granules of the body, the posteriorly less defined casque, and the extent of the white ventral streak on three series of granules, are all inconstant. I may mention that the actual types of Gray’s species as well as a female from Uganda (Coll. Ansorge) have the vertebral serration as well marked as in some West african specimens, representing the true Ch. sene- galensis; that the above mentioned female from Uganda has the granules on the body coarser if anything than in a male of the same size from Nigeria (Coll. Dalton); that the casque is often as distinctly separated from the dorsal keel in East as in West African specimens; that East African specimens with only the single middle ventral series of granules white are not unfrequent, this being the case in the types of Ch. laevigatus as well as in the Sesse specimens. Prof. Tornier adds that Ch. laevigatus is one of the smaller species of the genus giving 178 millim. as the maximum total length; but a female in the present collection measures 210. 7. Typhlops punctatus, Leach. 8. Tropidonotus olivaceus, Peters. Sesse I." and Kyetuma. . Boodon lineatus, D. & B. 10. Lycophidium capense, A. Smith. 11. Hormonotus modestus, D. & B. 12. Chlorophis emini, Gthr. 13. Hapsidophrys lineata, Fisch. Kyetuma. 14. Dasypeltis scabra, L. 15. Psammophis sibilans, L. Entebbe. 16. Naia melanoleuca, Hallow. 17. Dendraspis jamesonii, Traill. 18. Causus rhombeatus, Licht. 19. Bitis arietans, Merr. 304 G. A. BOULENGER BATRACHIANS. 1. Rana mascareniensis, D. & B. 2. Rana galamensis, D. & B. 5. Arthroleptis minutus, Blgr. 4. Rappia concolor, Hallow. 5. Bufo regularis, Reuss. FISHES. 1. Paratilapia longirostris, Hile. 2. Paratilapia bayoni, sp. n. Se te 5 4 È Paratilapia Bayoni (male, A nat. size). Depth of body a little less than length of head, 3 to 3 1/, times in total length. Snout with straight upper profile, twice as long as eye, which is 5 times in length of head, a little less than interorbital width, and less than depth of scaly part of cheek; lower jaw slightly projecting; maxillary not extending to below anterior border of eye; teeth in 3 or 4 series, inner very small, outer large and few, almost canine-like in the middle part of the jaws; 4 series of scales on the cheek; large scales on the opercle. 9 or 10 gill-rakers on lower part of anterior arch, some T-shaped. Dorsal XV-XVI 9-10; spines rather feeble, increasing in So La i FISHES FROM UGANDA 305 length to the last, which measures ?/, or a little less than ‘/, length of head; longest soft ray ?/, to 1/, length of head. Anal HI 9; third spine !/, to */. length of head. Pectoral acutely pointed, 2/, to #/, length of head, not reaching vertical of origin of anal. Ventral reaching origin of anal in the female, produced into a long filament reaching beyond base of anal in the male. Caudal rounded sub-truncate. Caudal peduncle 1 1/, to 1 ?/, times as long as deep. Scales feebly denticulate, 31-34 =: lateral lines |=). Brownish above, whitish beneath; a blackish opercular spot; soft dorsal and caudal with series of round dark spots between the rays; two bright ocellar spots on the anal in the male. Total length 180 millim. Allied to P. longirostris, Hilg. A single male specimen and two females. . Paratilapia serranus, Pfett. . Paratilapia guiarti, Pellegr. . Paratilapia victoriana, Pellegr. = , DIA The mouth and pharynx of a female contain young in an advanced state of development. 6. Paratilapia bicolor, Bler. 7. Paratilapia retrodens, Hilg. 8. Paratilapia polyodon, sp. n. È o 3 3 Paratilapia polyodon (— nat. size). o Ann. del Mus. Civ. di St. Nat. Serie 3.4, Vol. IV (25 Agosto 1909). 20 306 G. A. BOULENGER Depth of body 2 7/, times in total length, length of head 3 times. Snout with concave upper profile, slightly longer than eye, which is 4 times in length of head, 1 1/, times in interor- bital width, and equals depth of scaly part of cheek; lower jaw not projecting; mouth oblique, with thick lips; mie, extending to below anterior border of eye; teeth forming broad ili bands, in about 7 series in upper jaw, 10 in lower; outer teeth larger but very small, 56 to 60 in upper jaw; 3 or 4 series of scales on the cheek; large scales on the opercle. Gill-rakers short and stout, 8 on lower part of anterior arch. Dorsal XVI 9; spines increasing in length to the last, which measures ?/, length of head, longest soft ray !/, length of head. Anal II 9; third spine longest, 1/, length of head. Pectoral pointed, as long as, or slightly shorter than head, extending as far as origin of anal. Ventral reaching vent. Caudal trun- Dentition. cate or rounded, upper rays longer than lower. Caudal peduncle slightly longer than deep. Scales feebly denticulate, 33 - 35 =; lateral lines a e. Olive brown, darker above; pectorals and anal yellowish, ventrals black; two bright cla spots on the anal. Total length 170 millim. Two specimens. Distinguished from P. retrodens by the concave snout and smaller teeth. 9. Paratilapia crassilabris, Blgr. 10. Pelmatochromis spekii, Blgr. 11. Platytaeniodus degeni, Bler. The bands of teeth are not quite so broad in young specimens as in the adult on which the genus and species were founded. 12. Hemitilapia bayoni, Bler. 13. Haplochromis desfontainesi, Lacep. 14. Haplochromis stanleyi, Bler. 15. Haplochromis ishmaeli, Bler. 16. Tilapia martini, Blgr. (J) S NI FISHES FROM UGANDA 17. Tilapia lacrimans, Blgr 18. Tilapia variabilis, Blgr. 19. Mastacembelus victoriae, Blgr. 20. Haplochilus pumilus, Blgr. Grows to a length of 55 millimeters. 21. Clarias alluaudi, Blgr. 22. Bagrus degeni, Bler. Although of large size (550 millim.), the unique specimen in the collection has the maxillary barbel more elongate than is stated in the original description of this very near ally of the Nilotic B. docmac. It extends a little beyond the extremity of the pectoral fin. 23. Synodontis afro-fischeri, Hilg. 24. Alestes nurse, Rupp. 25. Mormyrus kannume, Forsk. 26. Protopterus aethiopicus, Heck. LIST OF REPTILES COLLECTED BY CAPT. G. FERRARI AT JUMBO, LOWER JUBA BY G. A. BOULENGER, F. R. S, . Holodactylus africanus, Bttgr. . Agamodon anguliceps, Peters. . Lygosoma sphenopiforme, sp. n. NKOa dI Lygosoma sphenopiforme. Section Lygosoma. Body much elongate, flattened beneath, the sides of the belly obtusely angulate; the distance between the end of the snout and the fore limb is contained three times in the distance between axilla and groin. Lower eyelid scaly. Snout short, much depressed, subcuneiform, rounded, projecting a little beyond the mouth; no canthus rostralis; nostril pierced between two nasals, the lower small, the upper large and for- ming a suture with its fellow behind the rostral; frontonasal nearly twice as broad as long, forming a very broad suture with the frontal; no praefrontals; frontal broader than the supraocular region, longer than the frontoparietal and interparietals together, in contact with the first and second supraoculars; six supraci- liaries; frontoparietals and interparietals distinct, subequal, the former forming a very short median suture; parietals forming a rather long suture behind the interparietal; a pair of very broad nuchals; fourth and fifth labials below the eye, fourth largest. Ear-opening very small, partly hidden under the scales. 22 subequal REPTILES FROM JUMBO 309 smooth scales round the middle of the body. Praeanals not en- larged. Fore limb very short, a little shorter than its distance from the ear; fingers very short, third and fourth equal; hind limb twice as long as fore limb, with the toes very unequal in length, the fourth much longer than the third, with 9 or 10 la- mellae inferiorly. Tail thick, tapering to a fine point, shorter than head and body. Cream-colour, the scales on the dorsal side finely edged with brown and with a more or less distinct brown central spot. Total length . ; . 147 millim. * Head : , . inegi92 av Width of head i 3 È Ì ev Body, a. i i i Moglia Fore limb : : Grit Hind limb MISE. meat lano Tail i 3 5 5 5 60 » A single specimen. > . Typhlops cuneirostris, Peters. . Typhlops unitaeniatus, Peters. . Eryx thebaicus, Reuss. . Boodon lineatus, D. & B. . Tarbophis obtusus, Reuss. 9. Leptodira hitamboeia, Laur. 10. Psammophis biseriatus, Peters. CON Sì LIST OF REPTILES AND BATRACHIANS COLLECTED BY CAPT. U. FERRANDI AT BARDERA BY G. A. BOULENGER, F. R. S. REPTILES. I. Crocodilus niloticus, Laur. 2. Hemidactylus tropidolepis, Mocq. 3. Hemidactylus mabouia, Mor. 4. Hemidactylus macropholis, Bler. 5. Varanus ocellatus, Rupp. 6. Varanus niloticus, L. 7. Latastia spinalis, Peters. 8. Mabuia planifrons, Peters. 9. Lygosoma sundevallii, A. Smith. 10. Lygosoma productum, sp. n. Lygosoma productum. Section Riopa. Body much elongate, subcylindrical; limbs weak; the distance between the end of the snout and the fore limb is contained three times in the distance between axilla and groin. Lower eyelid scaly. Snout short, moderately depressed, rounded. Supranasals present; frontonasal much broader than long, forming a narrow suture with the rostral and.a broad one with the frontal; praefrontals small; frontal a little shorter than fron- toparietals and interparietal together, in contact with the first and second supraoculars; seven supraciliaries; frontoparietals and interparietal distinct, latter smaller; parietals forming a suture REPTILES FROM BARDERA 311 behind the interparietal; no nuchals; fifth and sixth labials below the eye, fifth largest. Ear-opening small, roundish, with a projec- ting lobule in front. 22 subequal smooth scales round the middle of the body. Praeanals not enlarged. Fore limb as long as its distance from the eye; fingers short, third and fourth equal; hind limb a little longer than the fore limb; fourth toe a little longer than third, with 14 feebly unicarinate lamellae inferiorly. Tail moderately thick, slightly longer than head and body. Reddish brown above, tail with numerous small round white spots, brow- nish white beneath, chin and sides of neck spotted with reddish brown. rte 12s 13. 14. 15. 16. dea: 18. 1195 20. dl: ID 23. Qh. Total length . dy 75 Head È 1 Width of head ; Body ili Fore limb È î ta A Hind limb . : : TOADS Tail 3 i 190 A single specimen. Ablepharus wahlbergii, A. Smith. Glauconia emini, Blgr. Python sebae, Gm. Eryx thebaicus, Reuss. Boodon lineatus, D. & B. Zamenis smithii, Blgr. Philothamnus semivariegatus, A. Smith. Tarbophis obtusus, Reuss. Rhamphiophis oxyrhynchus, Reinh. Psammophis punctulatus, D. & B. Psammophis biseriatus, Peters. Aparallactus concolor, Fisch. Naia nigricollis, Reinh. var. pallida, Blegr. Causus resimus, Peters. BATRACHIANS. 1. Chiromantis petersii, Blgr. millim. RES NOUVEAUX OU PEU CONNUS a tA = CE La © ae) re A] PAR R. DU BU YSSON Parmi quelques Hyménoptéres, appartenant au Musée Civique de Génes, et que M. le Dr. R. Gesrro a eu l’amabilité de me com- muniquer, je dois faire connaitre deux espéces nouvelles et le sexe inconnu jusqu ici de deux espéces d’ Ischnogasters. ISCHNOGASTER. I. fulgipennis Guérin. Voyage de la Coquille. Ins. 1830 p. 269. 2. Nouvelle Guinée S. E. Riviére Paumomu, IX-XII 1899, bg CIB). eye Le mile de cette espèce était inconnu. Il differe de la femelle par la face couverte de petits poils courts, dorés, peu serrés, l’extrémité du clypéus arrondie; par les mandibules très longues, simples, légérement bisinuées sur leur bord interne et distincte- ment dilatées-arrondies a leur base en dessous, sur le bord externe; par les antennes plus gréles, sans massue distincte, le dernier article dilaté en dessous. De chaque coté du segment médiaire, prés du stigmate, se trouve une assez grande plaque elliptique, roux plus foncé, très finement et densément feutrée, veloutée. Chez la femelle cet organe est réduit au moins de moitié. Long. 14 millim. I. cilipennis Smith. Cat. Hym. Brit. Mus. V. 1857. p. 92. d'. I. Drewseni Saussure, Ann. Soc. Ent. de France 1857, (De STS ete Ile Nias, Lelemboli, aout 1886, E. Modigliani, 9. HYMENOPTERES NOUVEAUX 313 La femelle, restée inconnue, est très différente du male, car celui-ci porte des caractères sexuels que l’on ne trouve pas chez les autres espéces. La téte est normale, les yeux sont moins grands, mais la face reste quand méme un peu plus large que longue; clypéus brun avec une large tache blanc-jaunàtre de chaque coté, toute la partie apicale brun ferrugineux, il est trés large également, mais avec une pointe apicale brusque et lon- guement aigué, les bords apicaux fortement déprimés; mandibules courtes, munies de trois dents trés fortes, le disque lisse et blanc- jaunatre; dessus de la téte et front a ponctuation petite, assez serrée, modérément profonde; antennes noires, le scape. roussàtre, couvertes de petits poils courts, serrés, noirs, dress¢s, les articles de la base plus longs que larges jusqu’au 8°, celui-ci a peu prés carré, les articles 9, 10, et 11 plus larges que longs, le 12° allongé, conique; pubescence de la face éparse, un peu dorée, peu abon- dante, courte, devenant longue sur le clypéus. Thorax comme chez le male, lisse, imponctué, le mésonotum avec trois forts sillons le divisant longitudinalement, le sillon médian se bifurcant ante- rieurement; |’ écusson noir avec une tache arrondie blanc-jaunatre de chaque cdté, convexe avec une vague petite carèéne subconique au milieu du bord antérieur; postécusson noir postérieurement avec une dépression trés visible, double, sur la moitié postérieure; segment médiaire noir à la base, ailes inférieures ayant le bord postérieur avec la frange de poils courte, beaucoup moins visible que chez le màle. Abdomen avec le pétiole non taché de jaune en dessus, muni seulement de chaque coté d’une ligne longitu- dinale arquée extérieurement, blanc-jaunàtre; le 2° tergite porte de chaque còté une petite ligne longitudinale blanc-jaunatre, le 3° une tache transversale de chaque coté de méme couleur; les ster- nites ont des taches correspondantes à. celles des tergites, enfin le 5° sternite est entiérement blanc-jaunàtre, étroitement liseré de brun. Long. 11 mill. I. Loriai, n. sp. Semblable a 1’ I. coriaceus Buyss. mais trés distinctement moins robuste, le thorax plus gréle, le clypéus brun, |’ écusson et le postécusson à ponctuation très obsoléte, l’ aire inférieure des mésopleures a points effacés, le haut des mésopleures et le seg- 314 R. DU BUYSSON ment meédiaire a ponctuation confluente formant des stries, le 2° segment abdominal très briévement pétiolé, subsessile, très court à peine d’un tiers de sa longueur plus long que le 3° tergite. Corps gréle, peu robuste; noir brun ayec une tache sous chaque antenne ne touchant pas les yeux, le bord postérieur de l’écusson et deux petites taches isolées, jaunes; le scape et les pattes plus ou moins roussàtres; les mandibules, 1’ extrémité du segment mediaire, la base et |’ extrémité du 1° segment abdominal, de méme que la base du 2°, testacé jaunatre; le dessus de la téte et le thorax couverts de points modérément profonds, serrés, cori- acés, l’ écusson et le postécusson rendus ternes par la ponctuation qui est très effacée; l’aire inferieure des mésopleures a ponctuation beaucoup moins profonde, obsoléte. Clypéus déprimé sur le disque, deux fois aussi long que large; mandibules assez allongées; an- tennes très allongées à massue courte; ailes hyalines, a reflets irisés trés sensibles, trés legérement enfumées. Pétiole de 1’ ab- domen trés gréle; 2° segment subsessile, très brièvement pétiolé, sensiblement plus court que d’habitude, a peine d’un tiers de sa longueur plus long que le 3°. o. Long. 12 mill. Nouvelle Guinée S. E. Moroka, 1300 m. L. Loria VII-XI 1893. Cette espéce est dédiée a M. le Doct. L. Loria qui l’a décou- verte. POLYBIA. Polybia Loriana, n. sp. Corps de taille moyenne, gréle, allongé, entiérement brun, un peu roussàtre par endroits, avec le 1° segment abdominal et l’extréme base du 2°, testacé clair; brillant, lisse, sans ponctua- tion; pubescence rare, excessivement fine et courte, donnant sous incidence de la lumiére oblique des reflets soyeux, celle du seg- ment médiaire assez longue et plus abondante. Téte un peu plus large que le thorax, non renflée sur les còtés derriére les yeux, le front legérement convexe, sans sillon longitudinal distinct, joues nulles, clypéus plus large que long, a pointe subaigué; antennes de 12 articles; pronotum rétréci-arrondi en avant avec un étroit rebord descendant sur les còtés, le bord postérieur étroitement et réguliérement liseré de testacé clair; mésonotum sans sillons; ILYMENOPTERES NOUVEAUX 315 segment médiaire convexe , arrondi, avec une étroite bande mé- diane légérement aplanie; écailles un peu roussàtres; ailes hyalines, legérement enfumées, avec tout le bord antérieur des supérieures noirci d’une facon plus apparente autour du stigma et dans la cellule radiale; pattes gréles, à teinte un peu plus claire. Abdomen avec le 1°" segment très long, étroitement linéaire dans la moitié antérieure, le reste s’ élargissant insensiblement pour devenir pres- que parallele vers le bord apical, le dessus de la partie la plus large renflé très sensiblement; 2° tergite resserré a l’extréme base, puis s’arrondissant brusquement pour former un ensemble ovale- lancéolé avec les autres segments. Q Long. 12-13 mill. Nouvelle Guinée S. E. Moroka, 1300 m. L. Loria VII-XI 1893. Cette espéce est très remarquable par son coloris et son abdo- men dont le pétiole est particuliérement long et mince, et le 2° tergite brusquement renflé. Elle est dédiée à M. le Doct. L. Loria qui l’a rapportée des montagnes de la Nouvelle Guinée. DESCRIPTIONS DE LAMPYRIDES NOUVEAUX DU MUSEE CIVIQUE DE GENES PAR ERNEST OLIVIER Lueiola foveicollis. Elongata, oblonga, pubescens, nigra; prothorace rufo, lateribus arcuatis et antice attenuatis, in medio antico angu- loso, basi leviter sinuato, angulis parum prominulis, tenuiter punctato, in medio longitudinaliter sulcatulo, sex foveolis impresso, (duabus anticis, duabus lateralibus, duabus mino- ribus basalibus) et duabus lineis elevatis notato; scutello triangulari, rufo; elytris elongatis, crebre et rugose punctatis, costulatis, nigris, tenuissime rufo marginatis; prosterno, coxis et femorum basi rufis; ventris quarto segmento cereo limbato, duobus ultimis cereis, ultimo trilobato; 9 ignota. — Long. 9 millim. | Nouvelle Guinée britannique (Dr. L. Loria). Cette espéce est remarquable par la sculpture de son prothorax: les cotés sont arqués en s’attenuant en avant et s’arrondissant pour former le bord antérieur qui est anguleux dans son milieu ; la base est legérement sinuée et les angles sont peu saillants; le disque est creusé longitudinalement d’ une étroite rainure; deux fossettes transversales sont creusées au dessus des yeux, deux autres le long des marges latérales et deux plus petites, arrondies, a la base, de chaque coté de l’ écusson. Les élytres sont rugueusement ponctués et très finement bordés de roux : cette bordure n’existe qu'en partie chez quelques exemplaires et chez d’ autres manque complétement. Le dernier segment ventral (9) est trilobé, le lobe du milieu arrondi et un peu plus saillant que les latéraux. Lueiola flebilis. Elongata, angusta, opaca, aterrima, pube densa vestita; ore, antennis et pedibus piceis; capite et prothorace dense LAMPYRIDES NOUVEAUX Suey punctatis, hoc transverso, lateribus arcuatis, in medio antico leviter prominulo, basi recte truncato, angulis fere rectis, nullo modo porrectis; scutello punctato, apice truncato ; elytris elongatis, angustis, rugosis, obsolete costulatis, ventre piceo, tribus ultimis segmentis flavis, lucidis. — Long. 8 millim. Tle Engano (Sumatra) (Dr. E. Modigliani). Remarquable par sa couleur d'un noir opaque et son prothorax à angles postérieurs presque droits et nullement saillants ; se rapproche de picea Gorh. dont il differe par les caractéres enoncés et en outre par sa taille beaucoup plus avantageuse, sa ponc- tuation plus profonde et plus serrée ete. Luciola peculiaris., Oblonga, elongata, flavescens ; prothorace albido flavo, brevi, semi-lunari, punctato, sulcato, basi recte truncato, an- gulis retro productis, linea elevata circulari in medio disco interrupta ; scutello triangulare, flavo, macula basali nigra ; elytris oblongis, elongatis, punctatis, obsolete costulatis, brunneis, macula parva scutellari, fascia media sinuata lata et macula apicali sordide albidis, ornatis; duobus ultimis ventris segmentis lucidis, ultimo triangulariter longe alte- nuato; tarsis obscuris. — Long. 11 millim. Nouvelle Guinée britannique: Haveri, Moroka a 1300 m. is (Dr. L. Loria). Jaunàtre ; téte, antennes et tarses Noirs ; prothorax court, en croissant, blanc jaunàtre, densément pointillé avec un étroit sillon médian longitudinal et une cote saillante qui part des angles postérieurs et se prolonge sur le disque en demi-cercle jusquau sillon où elle est interrompue ; angles postérieurs tres saillants ; écusson triangulaire, flave, avec une tache basilaire noire ; cette tache prend parfois un grand développement et alors l’écusson est noir, avec une bordure flave; élytres pas beaucoup plus larges que le prothorax, oblongs, allongés, fortement ponctues rugueux avec des traces de cotes longitudinales, bruns avec une petite tache juxtascutellaire, un point humeral, une tache apicale et une large bande transversale sinuée, blanchatres : cette bande trés large le long de la marge externe se rétrécit beaucoup en 318 E. OLIVIER arrivant 4 la suture un peu au dela du milieu de la longueur de l’élytre. Les élytres peuvent aussi étre décrits : blanchatres, avec une grande tache brune triangulaire qui part de la base (en laissant de couleur blanchàtre un point huméral et une petite tache juxtascutellaire) et dont le sommet est sur la suture un peu au delà du milieu de sa longueur et deux juxta-apicales brunes. Le dernier segment ventral du male est en triangle dont le sommet se prolonge longuement. Cette jolie espéce est bien distincte de toutes les autres Lucioles par sa coloration qui ne se retrouve chez aucune autre. Luciola notatipennis. Oblonga, testacea; capite antennisque nigris; prothorace brevi, transverso, lateribus arcuatis, antice recte truncato, basi sinuato, angulis obtusis sed retro productis, punctato, sulcatulo, rufo-testaceo; scutello punctato, triangulari, obtuso, testaceo; elytris oblongis, crebre punclatis, bicostatis, testaceis, macula basali et altera apicali nigris; tarsis nigris; o ventris tribus primis segmentis fuscis, tribus ultimis cereis, ultimo obconico; 9 ventre testaceo, quinto segmento lucido, ultimo obconico, apice inciso. — Long. 11-12 millim. Iles Mentawei (Sumatra occ.) (Mus. Civ. de Génes). Shemba- ganur (ma coll.). Oblong, trapu, de couleur testacée, sauf les antennes, la téte, les tarses, les trois premiers segments du ventre chez le ¢ et deux taches sur chaque élytre, noirs. Ototreta Wevyersi ERN. OLIV. Cette espèce est très variable comme coloration. Dans le type (Ann. Soc. Ent. Belgique 1906, p. 237) le prothorax, l’écusson et les élytres sont d’ un roux testacè, ces derniers noirs seulement dans leur tiers apical. Jai deja fait connaitre (loc. ci.) une variété dont l’écusson est noir. Le prothorax a parfois sur son disque une tache longitudinale noire (var. maculithorax Ern. Oliv.) qui peut se dilater de facon a occuper la surface entiére (var. nigrithorax Ern. Oliv.). La tache apicale des élytres se LAMPYRIDES NOUVEAUX 919 developpe aussi jusqu'à couvrir la moitié de leur longueur (var. semipartita Ern. Oliv.). Les Luciola microthorax, tarsalis, cribellata et anten- nata doivent rentrer dans le genre Pleroptyx Ern. Oliv. caracte- risé surtout par la conformation chez le © du dernier segment ventral fortement trilobé et des élytres dont l’angle apical est replié en dessous. Quand j’ai décrit L. microthorax (Ann. Mus. Civ. Stor. nat. Genova, XXII, 1885, p. 364, pl. V., fig. 7) je n’en connaissais pas la femelle. Depuis j'ai pu en voir une nom- breuse série dans les collections du Musée: ses segments du ventre sont normalement disposés, |’ avant dernier largement échaneré, le dernier étroit, triangulaire, incisé au sommet. PICCOLA COLLEZIONE DI UCCELLI DEL CONGO DESCRITTA DA T. SALVADORI Il Museo Civico di Genova ha ricevuto una piccola collezione di Uccelli raccolti nel Congo dal signor M. Ribotti. Essi sono in numero di trenta, riferibili a 27 specie. Alcuni appartengono a specie interessanti, e fra queste special- mente il Dendropicus gabonensis nuovo pel Congo, il Lopho- ceros granti, ancora rarissimo e l’ Hypargos dybowskii, di cui si conosceva soltanto l'esemplare tipico. Le località. indicate sui cartellini sono Uellé fra Buta e Dongu, e Zobia. Una lista degli Uccelli del Congo, od almeno di quelli conser- vati nel Museo del Congo a Tervueren nel Belgio, è stata pubbli- cata nel 1905 da Mr. Alphonse Dubois negli Annales du Musée du Congo, sotto il titolo seguente : « Remarques sur l’Ornithologie de l’Etat indépendant du Congo, suivies d’une Liste des espéces recueillies jusqwici dans cet état ». Quella Lista comprende 483 specie, ma forse molte altre sono da annoverare. Un lavoro recente intorno ad alcuni Uccelli del Congo è stato pubblicato dal Lénnberg col titolo: « Notes on Birds collected in the Congo Free State by the Swedish Missionary K. E. Laman » (Ark. f. Zoology, 3, n. 21, pp. 1-18); esso comprende 95 specie. 1. Heliobueco bonapartei (Verr.). — Shell. Cat. B. XIX, p. 36. a. Uellé, Buta, agosto 1906, Iride rosso-aranciato. Esemplare non al tutto adulto, colle piume della gola brevi e tinte di grigio. UCCELLI DEL CONGO awl 2. Trachylaemus purpuratus (Verr.). — Lonnb. Ark. f Zool. 3, mn 2p a. Uellé, luglio. Esemplare adulto, probabilmente maschio e non femmina com’ è segnato sul cartellino, avendo la fascia pettorale rossa. 8. Dendropicus gabonensis (J. et E. Verr.). — Hargitt, Ibis, 1883, p. 444, pl. XI, f. 1 (dg). — id. Cat. B. XVIII, p. 304. a. Uellé, Bata, settembre 1906. Iride rossa. Esemplare adulto, per errore indicato come maschio, laddove, mancando di rosso sul pileo, che è bruno tinto di olivastro, deve essere una femmina, più interessante del maschio, giacchè |’ au- tore della Monografia dei picchi del Museo Britannico non cono- sceva esemplari, di questo sesso. Questa specie si distingue dalle affini per le strie bianche e nere sulla regione auricolare. Il D. gabonensis non è annoverato dal Dubois nella Tee degli Uccelli del Congo; V Hargitt precedentemente I’ aveva indicata soltanto del Gaboon; ma il Reichenow la menziona di Karevia nell’ Ukondiu, inviata da Emin Pashà. 4. Campothera caroli (Malh.). — Hargitt, Cat. B. XVIII, p. 107. — Dub., Ann. Mus. Congo, I, p. 35 (Kibongo). Dendromus caroli Rchnw. Voég. Afr. II, p. 168. — Lonnb., \rtaZoo Sa ame a2 Se a. Uellé, Buta, agosto 1906. Iride rossa. b. Uellé. Ambedue questi esemplari hanno il pileo bruno-olivastro, senza tinta rossa e perciò debbono essere femmine, sebbene il primo sia indicato per maschio; questo ha il becco più lungo e più diritto; inoltre esso ha le macchie delle parti inferiori alquanto più vol- genti al fulviccio; il secondo è forse un giovane. 5. Colius nigricollis Vieilll — Sclat. Gen. Av. Coliidae, p. 5. — Lénnb. Ark. f. Zool. 3, n. 21, p. 8. a. & Uellé, Dongu, febbraio 1907. Ann, del Mus, Civ. di St, Nat. Serie 3.2, Vol. IV (25 Agosto 1909). 24 sey T. SALVADORI 6. Bycanistes albotibialis Cab. et Rchnw. a. Uellé. Esemplare adulto in abito perfetto, con grande casco, al tutto simile alla bella figura dell’ Elliot (Mon. Bucer. pl. 31). 7. Lophoceros granti Hartert, Nov. Zool. II, p. 55 (1895). — Shell. B. Afr. I, p. 115 (1896). — Dub. Syn. Av. L p. 103 (1899). — Rchnw. Vog. Afr. II, p. 257 (1902-3). — Dub. Ann. Mus. Congo; Wp. 9. pl. Ni (9055; ? Buceros hartlaubi Rchnw. (nec Gould) Journ. f. Orn. 1877, p. 18 (pullus) (Loango). Horizocerus granti Sharpe, Hand-List, II, p. 68 (1900). a. 3 Uellé, Buta, agosto 1906. Esemplare adulto simile alla figura del Dubois. A quanto pare, di questa specie si conoscevano finora tre soli esemplari: il tipo proveniente dalle rive del fiume Aruwimi, conservato nel Museo di Tring, ed i due esemplari della regione del lago Leopoldo II, conservati nel Museo di Tervueren, descritti dal Dubois. 8. Lophoceros fasciatus (Shaw). — Lònnb. Ark. f. Zool. 3, IRC A a. Uellé. Esemplare adulto. 9. Bias musicus (Vieill.). — Lénnb., Ark. f. Zool. 3, n. 21 pole a. Uellé. Esemplare adulto di sesso mascolino. 10. Campophaga phoenicea (Lath.). a. Uellé. Esemplare apparentemente femmina, forse non adulta. UCCELLI DEL .cCONGO 30) Il Dubois non annovera questa specie fra quelle del Congo, ma la C. nigra. 11. Eurillas latirostris (Strickl.) a. & Uellé, Bima, marzo 1906 « Iride grigio-nera » (Ridotti). 12. Turdus pelios Bp. ? Turdus pelios centralis Rchnw. Vog. Afr. HI, p. 690. a. Uellé. Esemplare adulto appartenente ad una delle diverse forme del T. pelios, forse al T. centralis, giacchè, avendolo confrontato con due esemplari tipici del 7. peléos di Abissinia e di Anseba (Antinori), ne differisce per avere le parti superiori e la regione del gozzo di color grigio alquanto più oscuro ed il colore ruggi- noso dei fianchi e delle cuopritrici inferiori delle ali un po’ più vivo, che sono appunto i caratteri pei quali il Reichenow vorrebbe distinguere il 7. centralis. Ma invero la differenza è lievissima! 13. Motacilla vidua Sund. a. Uellé. Dorso brufio-nericcio. 14. Laniarius maior (Hartl.). a. 9 Uellé, Dongu, febbraio 1907. Iride nera (Ridotto). Esemplare adulto: petto ed addome tinti di roseo; due remi ganti primarie interne marginate di bianco esternamente. 15. Dryoscopus senegalensis (Hartl.). a. 3S Uellé, Zobia, aprile 1906. Iride arancio (Ridotti). Esemplare adulto colle lunghe piume del groppone di un bianco puro. 16. Oriolus nigripennis Verr. — Lònnb. Ark. f. Zool. 3, n. 21, p. 14. a. Uellé. Maschio adulto. 39h T. SALVADORI 17. Poeoptera lugubris Bp. — Sharpe, P. Z. S. 1878, p. 803, pl. XLIX. a. Uellé fra Buta e Dongu. Esemplare in abito imperfetto con "molte piume grigie del- l'abito giovanile. Il Reichenow (Vég. Afr. II, p. 704) annovera il genere Poeoptera nella famiglia Sturnidae; io consento in tale collo- cazione, giacchè mi sembra vedere una grande affinità fra detto genere e l’altro Cinnamopterus. 18. Lamprocolius purpureiceps (J. & E. Verr.). Genvlelié. Esemplare giovane. 19. Vidua serena (Linn.). MMOG: Maschio in abito imperfetto. 20. Spermestes stigmatophora Rchnw. — id. Vog. Afr. II, p. 153. a. Uellé. Esemplare adulto, certamente maschio; esso somiglia moltis- simo alla figura della S. poensis (Fras.) Zool. Typ. pl. 50, £. 1, ma per la località credo che esso appartenga piuttosto alla specie indicata. Ì 21. Clytospiza monteiri (Hartl.). — Shell. B. Afr. I, p. 32 (1896). Pitelia monteiri Hartl. P. Z. S. 1860, p. 141, pl. 161. Hypargos monteiri Rebnw. Vég. Afr. II, p. 158. — Lònnb. ATZORI: a. Uellé. Esemplare adulto. UCCELLI DEL CONGO 325 22. Hypargos dybowskii (Oust.). — Rchnw. Vég. Afr. HI, ps Lo0m, Lagonosticta dybowskii Oust. Naturaliste 1892, p. 231. — Shell. B. Afr. I, p. 32 (1896). a. Uellé, Zobia, aprile 1906. Iride nera. Esemplare segnato come femmina, ma che, per la purezza e vivacità del colorito, credo invece sia un maschio. Questo esemplare è il più interessante della piccola collezione, giacché, a quanto pare, è il secondo finora conosciuto. Il tipo fu raccolto dal Dybowski presso Kemo nell’ alto Ubangi, non lontano dal paese dei Njamnjam. 23. Amblyospiza capitalba (Bp.). — Loònnb. Ark. f. Zool. 3, DA pedone a, b, c. Uellé. Tre esemplari molto simili fra loro. Tutti tre hanno la testa ed il collo di color bruno-castagno e la fronte bianca; tuttavia questa, in uno degli esemplari, ha il bianco tinto di castagno. Il petto e l’ addome sono di color grigio-lavagna. _ Il Reichenow non indica il Congo fra le regioni abitate da questa specie, sebbene si trovi annoverata del Congo nel Cata- logue of Birds, XIII, p. 505; anche il Dubois non l’annovera nel lavoro citato; invece è citata recentemente dal Lònnberg che ne menziona un maschio di Mukimbungu. 2h. Serinus icterus (Vieill.). a. Uellé. . Esemplare segnato col sesso femminino, ma per la vivacità del colorito mi sembra invece un maschio. 25. Cinnyris cupreus (Shaw). a. Uellé. Maschio adulto. |. T. SALVADORI 26. Pavoncella pugnax (Linn.). a. Uellé. | "i t Esemplare di piccole dimensioni e perciò probabilmente sesso femminino. e dead 4 * 27. Abdimia abdimi (Licht). — a. Uellé. Esemplare adulto. NUOVE SPECIE DEI GENERI MEGASCOLIDES E PHERETIMA DEL Dorr. LUIGI COGNETTI DE MARTIIS ASSISTENTE AL MUSEO ZOOLOGICO DELLA R. UNIVERSITA DI TORINO Ho riunito in questa breve nota la descrizione di tre esemplari, tipi di nuove specie, appartenenti al Museo Civico di Storia Naturale di Genova, ed inviatimi in esame dal sig. Prof. Cav. Rar- FAELLO Gestro. Mi è caro esprimere all’ egregio professore il mio animo grato per la nuova dimostrazione di fiducia. Fam. MEGASCOLECIDAE. Subfam. MEGASCOLECINAE. Megascolides neglectus, n. sp. Mi valsi per questa descrizione di un solo esemplare, adulto, conservato in alcool, raccolto nel 1878 dai sigg. Enrico D’ALBeRrmTIS e Dott. Opoarpo Beccart. CARATTERI ESTERNI. — Lunghezza 75 mm. ; diametro 3 — A mm, ; segmenti 104. | Colore bruno-gialliccio. Corpo un po’ depresso in senso dorso-ventrale. Capo pro-epilobo */,. Setole assai ampiamente geminate ; gl’intervalli singoli hanno ovunque su per giù gli stessi rapporti, cioè: aa = de = cd poco = abccdd: poco sca. Pori dorsali irriconoscibili. Clitello a cingolo 13.° — 17.°, poco distinto, esteso dorsalmente anche sul 18.° Due ampie e tumide papille rotonde, poste in corrispondenza delle setole ventrali interne (assenti) del 18.° segmento, portano i pori maschili, non riconoscibili all’ esame con la lente. 398 COGNETTI DE MARTIIS Pure irriconoscibili sono i pori femminili e le aperture delle spermateche, queste ultime in numero di due paia, poste agli intersegmenti “/, e °/,, in direzione delle setole ventrali interne (a). CARATTERI INTERNI. — I dissepimenti 9 — 10 a 13 — 14 sono mediocremente ispessiti. Il ventriglio muscoloso, poco robusto, è posto al 6.° segmento; l'ampio intestino medio comincia al 16.° Non vi: sono ghiandole calcifere. I cuori sono distribuiti nei segmenti 9.0 — 12.9 I nefridi sono diffusi, tutti piccolissimi. Apparato riproduttore. — Testes e padiglioni sono in due paia ai segmenti 10.° e 11.°, liberi. I sacchi seminali, piccoli, sono al 9.° e 12.° segmento: quelli del primo paio, di mole minore, pendono dal setto 9 — 10, quelli del secondo paio dal setto 11 — 12. Le prostate, (fig. 1) in numero di un paio, sono tubulose, ondulate, quella destra flessa in avanti (nella figura disegnata in simmetria con quella di sinistra), quella di sinistra flessa all’ in- dietro, fino a raggiungere il 23.° segmento. La porzione ghian- dolare si continua in un brevissimo canale muscolare, contenuto nel 18.°, e circondato da un ammasso ghiandolare, disposto contro la parete del corpo nel 18.° e sporgente nel 19.° segmento. Mancano setole peniali. Megascolides neglectus, n. sp. Fig. 1. Prostate (X 6). Fig. 2. Spermateca (X 6). Le spermateche constano ognuna di un’ ampolla oblunga, sacciforme, continuata in un canale poco più breve. Quest'ultimo NUOVE SPECIE DI LOMBRICI 329 confluisce al poro esterno con un diverticolo terminato in una capocchia, e poco più lungo del canale stesso. (Fig. 2). Loc. : Nuova Zelanda, Titiranghi presso Auckland, III. 1878. Megascolides Albertisii, n. sp. L’ unico esemplare che mi servi per descrivere questa nuova specie venne raccolto nel 1878 durante un viaggio in Tasmania compiuto dai signori Enrico D’ALBeRrTIS e Dott. Opoarvo Beccart. E conservato in alcool: i caratteri esterni in rapporto con la maturità sessuale mancano del tutto. CARATTERI ESTERNI. — Lunghezza 68 mm. ; diametro 4 mm. ; segmenti 107. Colore cenerognolo-bianchiccio. Capo tanilobo ; processo posteriore del prostomio segnato a metà da un solco trasversale. Setole ventrali geminate, setole dorsali distanti, ovunque ao <= be Ned Al 5° seomento aa)==ab + bet ab poco > boned — 2106 -1dd =|) od —verca |) eperimeiro: Bimota] Ss tali rapporti si conservano pressochè invariati, ma in seguito tutte le serie, ad eccezione delle due più ventrali (a), si spostano verso il dorso, per modo che a partire circa dal 30.° segmento si hanno i rapporti seguenti: aa poco > ab, ma sensibilmente L'OLIO WOCO 3 Z vi = bulbo nigro; patella parva convexa; \\ = I, i/ tibia patella plus !/, longiore, cylindra- cea et longe crinita, intus ad apicem Fig. 6. - C. mellitum E. 8. processu fulvo, subgloboso et pedicu- Èpisyne. lato, extus apophysi nigra, diametro articuli haud longiore, superne visa arcuata, a latere exteriore visa recta sat gracili atque acuta; tarso longe ovato, depressiusculo, apophysi basali retro directa, modice hee sed apophysi tibiali paulo longiore, ad basin lata et depressa dein angustiore, apice acutissima et leviter infra plicata; bulbo simplici, breviter ovato, in medio leviter convexo. Q long. 7-8 mm. — Mari subsimilis sed pedibus anticis multo minus aculeatis, aculeis femorum cunctis gracilibus et pronis, femore 1! paris aculeis interioribus binis sat longis et erectis, femore 2° paris aculeo interiore subapicali, femoribus posticis aculeis minoribus binis subapicalibus tantum armatis, tibia 4? paris ARACINIDES AFRICAINS 349 in dimidio apicali aculeis mediocribus 2-2 tantum munita, tibia 9° paris mutica ad basin haud prominula, metatarsis quatuor anticis aculeis subbasalibus binis apicalibusque minutissimis tantum armatis. Plaga genitalis nigra, fovea magna ovato-transversa, antice confuse emarginata, utrinque rotunda et postice tenuissime marginata, plagulam nitidam magnam, antice fere recte sectam, postice declivem et rotundam , includente, impressa. Guinée porlug.: Rio Cassine. Differe des C. geniculatum et melanostoma par l’armature des pattes antérieures, le fémur de la 2° paire n’offrant qu’une seule épine subapi- cale interne robuste et dressée, le tibia de la. 1" paire ayant en dessous 4-5 épines, par le tibia de la patte-machoire pourvu a l’angle supéro- interne d’une apophyse subglobifleuse et pédiculée (dans les deux autres espèces le tibia offre au méme point une petite carene anguleuse) et au còté externe une apophyse beaucoup plus courte, non comprimée, légeére- ment infléchie-coudée a I’ extrémité. C. joculare, sp. nov. — Q long. 8 mm. — Cephalothorax pal- lide fulvus, parte cephalica utrinque lineola fusca obliqua et ab- breviata marginata. Oculi postici in lineam leviter procurvam, aequi, medii a lateralibus quam inter se evidenter remotiores. Oculi antici in lineam rectam, medii paulo majores et inter se quam a lateralibus plus duplo remotiores. Area mediorum evi- denter latior quam longior et antice quam postice paulo angu- stior. Clypeus oculis anticis multo angustior. Abdomen omnino pallide fulvo-testaceum. Chelae longae, leviter proclives, rufulae et nitidae, breviter et parce albido-pilosae. Laminae sternumque fulva, pars labialis infuscata. Pedes lutei, longi, femoribus anticis aculeis interioribus binis mediocribus et pronis, femoribus posticis superne aculeis 2-2 (rarius 2 in femore 4' paris), tibia 1? paris I La ty, iy \ XS Sa Fig. 7. - C. joculare E. 8. A. Epigyne — B, Epigyne, autre forme. 350 E. SIMON aculeis inferioribus 2-2 vel 3-3 et intus aculeo laterali minore, tibia 2* paris aculeis inferioribus 2-2 et lateralibus interioribus binis multo minoribus, metatarsis quatuor anticis aculeis basalibus binis apicalibusque minutissimis et metatarso 2' paris aculeo mi- nutissimo laterali interiore, instructis. Plaga genitalis sat varia- bilis, latior quam longior, late foveolata, utrinque rotundato- marginata et antice tuberculis nigris binis, incurvis, munita, in- terdum haud latior quam longior, antice attenuata et truncata, utrinque puncto impresso, nigro, notata. Ile Principe: Roca inf. d. Henrique. Nota. Le genre voisin Carteronius est représenté au Sierra-Leone par le C. helluo E. Simon. — M. E. Strandea décrit, sous le nom de Philisca sica, une espéce de l’Afrique occidentale, qui très probablement n’appar- tient pas à ce genre américain. Subfamilia CTENINAE. Cteneae. Genus Ctenus. 1. Groupe (typus C. erythrochelis). — Clypeus oculis mediis anticis multo latior. Chelae, saltem ad basin et extus pilis crassis laete rubris flavidisve hirsutae. Metatarsi pedum anticorum aculeis inferioribus biseriatis 3-3, apicalibus minoribus aculeoque mediò parvo muniti. C. erythrochelis (E. Simon). Phoneutria e. E. Simon, in Bull. Soc. zool. Fr., 1876, p. 222. Congo Francais. Décrit du Congo. C. rubrifrons, sp. nov. — £ (pullus) long. 26 mm. — Cepha- lothorax obscure rubro-castaneus, breviter cervino-rubro-pubescens, lineolis radiantibus et, prope medium, linea longitudinali abbre- viata rufulo-pilosis, decoratus. Oculi medii aream circiter aeque longam ac latam et antice quam postice angustiorem, occupantes, antici posticis fere !/, minores. Clypeus oculis mediis anticis haud duplo latior. Abdomen ovatum, supra crebre fulvo-cinereo-pubescens, ARACHNIDES AFRICAINS 351 antice lineis binis appropinquatis sed postice valde longe et sinuose divaricatis, dein arcubus transversis 3 vel 4 tenuibus sed utrinque ampliatis et angulosis, in lateribus punctis inordinatis fuscis, no- tatum, subtus nigrum et nigro-pilosum sed, praesertim postice, fulvo-cinereo-marginatum, regione epigastri paulo dilutiore et fulvo- pilosa. Chelae robustae et convexae, ad basin rufulae, crasse et laetissime coccineo-pilosae, praeterea nigrae, nitidae et subglabrae. Partes oris, sternum coxae et pedes-maxillares nigra et nigro-pilosa. Pedes robusti, fusco-castanei, fulvo-cinereo-pilosi et hirsuti, tibiis quatuor anticis aculeis inferioribus 5-5 (apicalibus minoribus) et tibia 2? paris aculeo laterali interiore parvo, armatis, metatarsis usque ad basin crasse scopulatis, aculeis inferioribus 3-3, aculeoque medio apicali minutissimo (vix perspicuo) armatis. Ile Fernando Poo: Basile. 2. Groupe (C. macellarius, decemnotatus, hexastictus). — A C. erythrocheli et attinibus differt clypeo oculis anticis haud duplo latiore, pedibus longioribus, tibia cum patella 4? paris cepha- lothorace plus minus longiore, metatarsis anticis aculeis inferio- ribus 3-3 munitis sed aculeo parvo medio apicali carentibus, chelis parcius rubro flavoque pilosis, interdum subglabris interdum ad basin subvittatis, margine inferiore sulci quadridentato, dente ultimo reliquis paulo minore. — Pedes-maxillares maris (saltem in C. he- xasticto) graciles et longissimi, tibia apophysi apicali sat brevi fere superiore munita. C. hexastictus, sp. nov. — 9 long. 19-20 mm. — Cephalothorax late ovatus, parte cephalica recta, antice haud declivi, thoracica convexa, fusco-rufescens, parce flavido-pilosus, linea media tenui, crebrius flavo-pilosa, sectus et utrinque vitta marginali, lata et dentata, confusa, paulo albidius pilosa, notatus. Area oculorum mediorum vix latior quam longior et antice quam postice angustior, medii antici posticis circiter */, minores. Clypeus oculis mediis anticis haud duplo latior. Abdomen oblongum, fusco-testaceum, flavido-pubescens, superne maculis nigricantibus biseriatis 3-3, inferne vitta media obscuriore, vix expressa, notatum. Chelae nigro-castaneae, robustae et sublaeves, parce pilosae et nigro-crinitae. Sternum pedesque fulvo-rufula flavido-pubescentia. Pedes sat longi, versus extremitates obscuriores, tarsis cunctis metatarsisque anticis an E. SIMON usque ad basin scopulatis, patellis quatuor anticis muticis, tibiis quatuor anticis aculeis dorsalibus carentibus, tibia 1' paris aculeis inferioribus 5-5 munita sed lateralibus carente, tibia 2* paris aculeis inferioribus 4-4 aculeoque laterali interiore submedio mu- nita, metatarsis crebre scopulatis, aculeis inferioribus ordinariis munitis sed lateralibus carentibus. Pedes postici numerose aculeati patellis utrinque uniaculeatis, tibiis aculeis dorsalibus trinis instructis. Plaga genitalis paulo latior quam longior, convexa et nitida, antice recte truncata (haud emarginata), utrinque rotunda, in di- midio basali, utrinque profunde et obtuse emarginata et tuberculo nigro obtuso et incurvo instructa. o long. 15 mm. — Pedes longiores, tibiis anticis aculeo dorsali, in dimidio apicali sito, et utrinque lateralibus binis armatis. Pedes maxillares graciles et longissimi, fulvi et flavido-pilosi, femore intus tarsoque infuscatis; femore longo superne aculeis 1-1 apicalibusque Fig. 8. - C. hexastictus E. S. Patte-machoire du male de profil. trinis transversim seriatis armato; patella cylindrata plus triplo longiore quam latiore, intus uniaculeata; tibia patella saltem !/, longiore et paulo graciliore, in dimidio basali aculeis longis trinis armata, extus ad apicem, fere supra, apophysi sat brevi; sed va- lida, oblique erecta, attenuata et antice leviter curvata armata; tarso sat anguste ovato, tibia breviore, apice attenuato sed bulbum, sat magnum, parum superante. Congo fr.: Lambarene. C. macellarius, sp. nov. — 9. long. 27 mm. — Cephalothorax fuscus, obscure rubro-cervino-pubescens, parte thoracica versus mar- ginem albido-cinereo-pilosa et linea media tenui laete coccineo- pilosa ornata. Area oculorum mediorum circiter aeque longa ac lata vel paulo longior et antice quam postice angustior, medii antici posticis multo minores. Clypeus oculis mediis anticis saltem duplo ARACHNIDES AFRICAINS 359 latior. Abdomen oblongum, supra crebre rubro-cervino-pubescens et antice linea media abbreviata coccinea notatum, subtus omnino nigro-velutinum. Chelae validae, nigro-nitidae, parce nigro-crinitae atque ad basin vitta abbreviata coccineo-pilosa ornatae , margine inferiore sulci dentibus validis quatuor, ultimo reliquis minore, ar- mato. Partes oris sternumque nigra. Pedes longi, fusco-rufuli, breviter fulvo-rubro-pilosi, femoribus, praesertim subtus, fere nigris, tibiis anticis aculeis dorsalibus carentibus sed inferioribus 5-5 mu- nitis, tibia 1! paris aculeis lateralibus carente sed tibia 2' paris laterali interiore, ante medium sito, munita, metatarsis crebre sco- pulatis. Plaga genitalis rubro-nitida, haud latior quam longior, an- tice obtuse truncata, postice sensim attenuata et truncata, utrinque, in declivitate tuberculo conico, nigro-nitido munita. Congo fr.: Fernand Vaz. C. decemnotatus, sp. nov. — Q long. 25-28 mm. — Cepha- lothorax fusco-piceus, breviter et crebre flavido-cervino-pubescens sed area oculorum clypeique et utrinque pone oculum lateralem vitta abbreviata fere glabris et fuscis notatus, parte thoracica li- neolis fuscis abbreviatis radiantibus parum expressis munita. Area oculorum mediorum circiter aeque longa ac lata et antice quam postice angustior, medii antici posticis paulo minores. Clypeus mediis anticis non duplo latior. Abdomen ovatum, superne crebre et nitide flavido-cervino-pubescens, maculis biseriatis 5-5 nigerrimis et intus singulariter albo-punctatis decoratum, maculis 2* majoribus et angu- losis, reliquis apicem versus sensim minoribus, subtus atrum, pone vulvam lineolis binis albis convergentibus V designantibus, prae- terea punctis albo-pilosis parvis et numerosis pluriseriatis notatum. Chelae nigro-nitidae, parce nigro-crinitae, parcissime fulvo-pilosae. Sternum fusco-rufulum. Pedes longi, laete rufescentes, breviter fulvo-rubro-pubescentes, femoribus infuscatis, praesertim subtus fere nigris, patellis quatuor anticis muticis, tibiis quatuor anticis aculeis inferioribus 5-5 aculeoque laterali interiore submedio multo minore et tibia 2* paris laterali exteriore simili subbasali armatis, metatarsis crebre scopulatis. Plaga genitalis rufula utrinque nigra, latior quam longior, antice recte secta, postice attenuata sed trun- cata, utrinque in declivitate tuberculo parvo rubro-nitido munita. Guinée portug,: Rio Cassine. Ann. del Mus, Civ. di St. Nat. Serie 3.2, Vol. IV (25 Novembre 1909). 23 35 E. SIMON 3. Groupe (C. longurvio). — A C. macellario et affinibus differt clypeo oculis anticis plus duplo latiore, pedibus longioribus, tibiis cunctis aculeis dorsalibus trinis mstructis. Pedes-maxillares maris graciles et longissimi, tibia apophysi exteriore brevi, apice tridentata, armata. C. longurio, sp. nov. — © long. 20-21 mm. — Cephalothorax late ovatus, parte cephalica recta seu levissime (vix distinete) acelivi, thoracica convexa, fulvo-rufescens, area oculorum infuscata, crebre cinereo-flavido-pubescens, vitta marginali latissima et sinuosa albidius pilosa, et saepe lineola nigra valde flexuosa et interrupta discreta, notatus. Area oculorum mediorum vix latior quam longior et antice quam postice angustior, medii antici posticis circiter */, minores. Clypeus oculis mediis anticis plus duplo latior. Abdomen oblongum, omnino fulvo-cervino-pubescens et hirsutum, immacu- latum sed subtus dilutius. Chelae fusco-castaneae, parce nigro- setosae et albido-pilosae. Partes oris fusco-castaneae. Sternum pe- desque fulvo-rufula. Pedes longissimi, metatarsis tarsisque graci- libus, metatarsis anticis fere usque ad basin scopulatis, femoribus superne nigricanti-variegatis et subannulatis, favido-pilosi, annulis albidius pilosis cincti et ad radicem aculeorum minute albo-pune- tati, patellis cunctis utrinque uniaculeatis, tibiis cunctis aculeis dorsalibus trinis munitis, quatuor anticis aculeis inferioribus 5-5, intus aculeo laterali subbasali extus aculeis lateralibus binis, metatarsis quatuor anticis aculeis inferioribus longis 3-3 aculeoque parvo laterali (vel binis) instructis. Plaga genitalis castanea et nitida, latior quam longior, antice profunde et triangulariter emar- ginata, utrinque obtuse emarginata, postice valde attenuata et tuberculo fulvo parvo, compresso et obliquo munita, postice ad rimam aream transversam fulvam leviter convexam discreta. gd long. 17-19 mm. — Paulo minor et gracilior. Abdomen supra, saltem antice, vitta media sinuosa et parum expressa dilu- tiore notatum. Metatarsi quatuor antici utrinque aculeis lateralibus binis instructi. Pedes-maxillares graciles et longi, fulvi, leviter fusco-variegati et apice infuscati, femore supra aculeis binis atque ad apicem aculeis quatuor, transversim seriatis, armato, patella fere duplo longiore quam latiore, parallela, aculeo interiore longo munita, tibia patella saltem ‘/, longiore, paulo graciliore, levissime ARACHNIDES AFRICAINS BDO, curvata, prope basin aculeis longissimis trinis munita, extus ad apicem apophysi brevi, recta, truncata, ad marginem acute triden- Fig. 9. — C. longurio. Patte-machoire du male de profil. tata instructa, tarso longe ovato, apice longe acuminato et bulbum, sat parvum et subrotundum, multo superante. Guinée portug.: Rio Cassine. 4. Groupe (C. spadiceus, spinivulva, taurinus E. S.). — Clypeus oculis anticis haud latior. Chelae parce pilosae, margine inferiore sulci quadridentato, dente ultimo reliquis multo minore saepe vix perspicuo. Metatarsi antici aculeis inferioribus 3-3 ar- mati sed aculeo medio apicali carentes. Tibiae posticae aculeis dor- salibus trinis uniseriatis, reliquis debilioribus, armatae. — © Tibia pedum-maxillarium brevis, extus ad angulum inferiorem apophysi crassa armata, tarsus late ovatus, extus ad basin apophysi denti- formi et curvata retro-directa armatus. — Q Plaga genitalis cly- peiformis, multo latior quam longior, haud foveolata, utrinque ad angulum minute emarginata et dentata. C. spadiceus, sp. nov., 9 long 11-12 mm. — Cephalothorax fusco-castaneus, area oculorum nigra, vitta media in parte cepha- lica lata, in thoracica angusta et postice acuminata, lineaque submarginali, dilutioribus ferrugineis et cinereo-flavido-pilosis , ornatus. Oculi medii aream compactilem, paulo latiorem quam longiorem et antice quam postice multo angustiorem, occupantes, antici posticis plus duplo minores. Oculi parvi et ovati laterales antici a mediis posticis spatio oculo .(laterali) paulo angustiore distantes. Abdomen oblongum, supra atro-cinereum, antice saepe late dilutius, cinereo-fusco-pubescens, antice linea longitudinali et utrinque maculis longis binis, postice maculis geminatis seriatis, 356 E. SIMON utrinque punctis inordinatis sordide albido-pilosis, notatum, subtus dilutius et albido-luteo-pubescens, interdum confuse cinereo-ato- marium. Chelae fusco-castaneae, laeves, parce cinereo-setosae. Partes oris fusco-castaneae. Sternum fulvo-rufescens, nitidum, parce fusco - setosum. Pedes obscure fulvo-rufuli vel fuscescentes, sed femo- ribus paulo dilutioribus, postici late et confuse fusco-annulati, cinereo-pilosi, tibiis quatuor anticis aculeis inferioribus 5-5 munitis sed aculeis lateralibus ca- rentibus, metatarsis aculeis 3-3 armatis, pedes postici numerose aculeati. Plaga genitalis multo latior quam longior, convexa, rufula et pilosa, antice posticeque truncata, utrinque obtusa vel subtruncata, nigro-nitido-marginata atque ad angulum inferiorem minute excisa et dente parvo, valde incurvo et carini- formi munita. Fig, 10. — C. spadiceus E. S. Mpigyne. Ile Principe. - Ile S. Thome. C. spinivulva, sp. nov. — 9 long. 8-10 mm. — A praecedenti, cui subsimilis est, differt abdomine supra antice late dilutiore et praesertim plaga genitali utrinque ad angulum anteriorem dente sat gracili, acuto atque incurvo, insigniter armata. o long. 11-12 mm. — A femina differt pedibus paulo lon- gioribus, tibiis. metatarsisque anticis utrinque aculeo laterali, inferioribus breviore et debiliore, armatis. — Pedes-maxillares Fig. 11. - C. spinivulva E. S. A. Epìgyne — B. Tibia et base du tarse de la patte-machoire du male par la face externe. robusti, fulvo-rufuli, tarso intus late infuscato, bulbo nigro, femore supra ad apicem aculeis 1-3 armato, patella paulo longiore quam ARACHNIDES AFRICAINS 307 latiore, parallela, intus seta spiniformi armata, tibia patella fere aequilonga, ad basin angustiore sed versus apicem paulum am- pliata, extus prope medium, apophysi valida, recte divaricata , apice nigra, attenuata sed obtusa, armata, tarso magno, intus dila- tato-rotundo, ad apicem sat breviter acuminato, extus ad angulum basalem dente valido divaricato, apophysi tibiali aequilongo sed fulvo et acuto, armato, bulbo convexo complicato. Tle S. Thomé: Agua Izé, Ribeira Palma. C. taurinus, sp. nov. — 9 long. 16-17 mm. — Cephalothorax ob- scure fusco-castaneus, antice sensim niger, opacus, parce cinereo- fulvo nigroque pilosus. Oculi medii ut in praecedentibus sed oculi parvi laterales ovati a mediis posticis spatio oculo laterali saltem dimidio latiore separati. Abdomen oblongum, supra nigellum sed ad marginem anticum paulo dilutius, fusco-cinereo nigroque pu- bescens, subtus, praesertim antice, dilutius et obscure fulvum. Chelae validae et convexae, nigro-nitidae, subglabrae. Partes oris nigro-castaneae, laminae apice testaceae. Sternum rufulum, ad mar- ginem infuscatum. Pedes robusti sat breves, fusci, femoribus co- xisque dilutioribus et ferrugineis, tibiis quatuor anticis aculeis ro- bustis et pronis 5-5, metatarsis aculeis similibus 3-3 (apicalibus minoribus) subtus armatis, sed aculeis lateralibus dorsalibusque carentibus, pedes quatuor postici numerose aculeati. Plaga geni- talis maxima, latitudinem epigastri fere totam occupans, plus triplo latior quam longior, convexa, rufula et pilosa, antice posticeque recte secta, utrinque rotunda cum angulo inferiore emarginato, foveolato et dente brevi, acuto et curvato, munita. g long. 14 mm. — A femina differt magnitudine minore, fronte angustiore, oculis confertioribus, pedibus longioribus, tibiis quatuor anticis aculeis inferioribus 5-5 et utrinque aculeo laterali minore, munitis. Pedes-maxillares fusci, femore dilutiore, sat longo, supra ad apicem aculeis 1-3 armato, patella pa- rallela, longiore quam latiore, aculeo setiformi interiore munita, tibia patella circiter aequilonga, ad basin paulo an- ea oi ed Beene st) gustiore , apicem versus leviter am- patte-machoire du male, par pliata, extus prope apicem apophysi la face externe. brevi et crassa, apice obtuse truncata, Fig. 12. — C. taurinus E. S. 398 È. SIMON cum angulo superiore breviter et subacute producto, armata, tarso magno et ovato, apice sat longe acuminato, extus valde dilatato-rotundo atque ad angulum basalem, prope apophysem tibialem, dente crasso sed acuto et curvato instructo, bulbo magno, convexo et complicato, dente medio robusto munito. Ile Annobon. Cette espéce remarquable differe des deux précedentes par sa taille beaucoup plus forte et ses petits yeux latéraux largement séparés des médians, ce qui lui donne une certaine ressemblance avec le nouveau genre Thoriosa, que nous décrivons plus loin. 5. Groupe (C. Leonardi, dilucidus). — A C. spadiceo et affinibus differt pedibus longioribus, tibiis posticis feminae superne biaculeatis maris triaculeatis, plaga genitalis feminae clypeiformi saltem haud latiore quam longiore, pedibus-maxillaribus maris gracilibus et longis, tibia multo longiore quam latiore, apophysi exteriore curvata armata, tarso ovato apophysi basali carente. C. Leonardi, sp. nov. — Q long. 12-13 mm. — Cephalothorax tibia cum patella 4i paris multo brevior, fusco-castaneus, fulvo- pilosus, ad marginem pilis fulvis variegatus, vitta media paulo dilutiore, parum expressa sed fulvo-rufulo-pilosa, in parte cephalica lata, ovata et linea tenuissima nigra divisa, in thoracica angusta et attenuata, notatus. Oculi medii aream circiter aeque longam ac latam et antice quam postice angustiorem occupantes, antici po- sticis multo minores. Clypeus oculis mediis anticis non multo latior. Abdomen nigrinum, supra crebre fulvo-cervino-pubescens, ad marginem anticum paulo dilutius sed oblique et confuse nigro- marginatum, subtus cinereo-olivaceo-pubescens et punctis parvis albido-pilosis numerosis et pluriseriatis notatum. Chelae fusco- castaneae, laeves, parce cinereo-pilosae, ad basin vittis abbreviatis confusis brevius albido-pilosis ornatae, margine inferiore sulci den- tibus quatuor, ultimo minore, armato. Partes oris fusco-castaneae. Sternum obscure fulvum, laeve, parce nigro-pilosum. Pedes fulvi, versus extremitates paulo obscuriores fulvo-rufulo-pilosi et maculis parvis flavo-pilosis paucis conspersi, tibiis quatuor anticis aculeis inferioribus validis 5-5 aculeoque laterali interiore parvo, meta- tarsis aculeis longis 3-3 munitis, pedes postici numerose aculeati, tibiis aculeis dorsalibus binis munitis. Plaga genitalis rufula, haud ARACHNIDES AFRICAINS 359 latior quam longior, in dimidio anteriore subparallela utrinque le- viter convexa et nitida, in dimidio altero utrinque longe et oblique emarginata et plagula nigro-nitida, compressa et subtriquetra, munita. o long. 10-12 mm. — Femina paulo minor, fronte angustiore, pedibus longioribus et magis aculeatis, tibiis anticis aculeis infe- rioribus 5-5 (apicalibus minoribus) utrinque aculeo laterali et superne aculeis parvis dorsalibus trinis, metatarsis subtus aculeis longis 3-3 et utrinque lateralibus parvis binis, altero subbasali al- tero submedio, tibiis posticis aculeis dorsalibus trinis instructis. Pedes-maxillares longi et parum robusti, fulvi, tarso infuscato sed albido-luteo-piloso, bulbo nigro, femore longo, superne ad apicem 1-3 aculeato, patella plus duplo longiore quam latiore, parallela, intus seta spiniformi tantum munita, tibia patella circiter aequi- longa, ad basin paulo angustiore, apicem versus leviter ampliata, extus paulo prominula et apophysi nigra sat gracili sed obtusa in dimidio basali oblique divaricata, in dimidio apicali antice directa fere angulosa, armata, intus aculeo setiformi longo, supra seta simili sed breviore, munita, tarso sat anguste ovato et acuminato, bulbo convexo, complicato. Guinée portug.: Bolama. C. dilucidus, sp. nov. — 9 long. 12 mm. — A_C. Leonardi, cui valde affinis et subsimilis est, differt tegumentis pallidioribus fulvis, abdomine superne cervino-pubescenti et areas cinereo-pilosas marmorato, subtus pallide testaceo, albido-luteo-pubescenti, utrinque minute et parum distincte cinereo-atomario, femoribus saltem po- sticis apice fusco-annulatis, tibiis metatarsisque superne annulis angustis flavido-pilosis cinctis et praesertim plaga genitali utrinque in dimidio posteriore plagula rufula et nitida, in dentem acutum et incurvum producta, munita. Congo fr.: N° Kogo. 6. Groupe (C. lycosinus E. S.). — A reliquis Clenis africanis differt plaga genitali fovea longiore quam latiore et septo longi- tudinali divisa impressa. Chelae ut in C. spadiceo, dente ultimo marginis inferioris minutissimo. 360 E. SIMON C. lycosinus (E. Simon). — Leptoctenus 1. E. Simon, in Ann. Soc. ent. Fr., 1896, p. 493. Q. Abdomen superne pallide fuscum et nigro-punctatum, vitta media flavida integra, regulariter sinuoso-dentata ornatum. Fovea genitalis paulo longior quam latior, in fundo albido-testacea, tenuiter rufulo-marginata et carinula lata et cordiformi, antice posticeque valde attenuata, nigra sed in medio rufula et cristato- pilosa, divisa. Guinée portug.: Bissau, Bolama. Décrit du Sierra-Leone (Rio Pungo); C. aculeatus E. Sim., également du Sierra-Leone appartient au méme groupe. Nora. Beaucoup d’autres especes ont été décrites de |’ Afrique occiden- tale, mais nous n’avons pu établir leurs synonymes avec certitude: _C. (Phoneutria) auricularis et capulina Karsch, clathratus, dirus, nigromaculatus, pilosus, pogonias Thorell, du Cameroon, agilior, rivu- latus, scopulatus Pocock, de Benito River, Dreyeri Strand, du Cameroon. C. Burtoni Fr. Cambr., décrit du Cameroon et que nous avons recu depuis de la Guinée espagnole n’a pas été trouvé par L. Fea; d’aprés E. Strand, cette espece, de méme que C. scopulatus Pocock, serait syno- nyme de €. (Phoneutria) capulina Karsch. C. poecilus Thorell appartient plutòt au genre Caloctenus. Thoriosa, nov. gen. Cephalothorax ovatus, sat convexus, fronte lata, obtusa et declivi. Oculi cuncti sat parvi, quatuor medii aream haud vel vix latiorem quam longiorem et antice quam postice angustiorem occupantes ,= oculi parvi laterales antici minutissimi et albi cum mediis posticis lineam latam et levissime procurvam designantes, spatio inter medios et laterales oculo medio multo latiore. Oculi quatuor postici, superne visi, in lineam latam recurvam, medii a lateralibus quam inter se multo remotiores. Clypeus leviter retro obliquus, oculis mediis anticis non multo latior. Chelae validae et convexae, margine inferiore ut in Cteno quadridentato, dente ultimo reliquis minore. Pedes breves, ut in Cteno aculeati. A Cteno imprimis differt oculis parvis lateralibus utrinque a mediis latissime distantibus. T. fulvastra, sp. nov. — 9 long. 11-12 mm. — Cephalothorax pallide fulvo-rufulus, antice paulo obscurior, pilis sat longis albido- ARACHNIDES AFRICAINS 361 flavescenti-sericeis, parum dense vestitus. Oculi medii antici posticis vix minores, oculi parvi seriei 1.™°° a mediis latissime distantes, a mediis posticis quam a lateralibus posticis multo remotiores. Abdomen oblongum, supra fusco-testaceum, subtus dilutius, omnino fulvescenti-sericeo-pubescens. Chelae rufulae, nitidae et convexae. Sternum pedesque omnino fulvo-rufula, tibia l' paris aculeis infe- rioribus validis et longis 5-5 et extus aculeo laterali minore submedio, tibia 2' paris aculeis inferioribus similibus 4-4 et utrinque aculeo laterali, tibiis posticis aculeis dorsalibus trinis uniseriatis, metatarsis anticis aculeis inferioribus longis 3-3, armatis. Plaga genitalis plus triplo latior quam longior, fulva, rugosa et pilosa, sed utrinque foveola angulari obliqua, crasse nigro-margi- nata et dentem validum acutum et uncatum emittente, munita. Ile S. Thome: Ribeira Palma. T. drassina, sp. nov. — Q long. 8-10 mm. — A praecedenti, cui subsimilis est, differt magnitudine minore, oculis mediis inter se aequis (vel anticis vix minoribus), oculis parvis seriei 1."*° minus remotis, a mediis posticis et lateralibus posticis fere aeque distan- tibus, tibia 1+ paris aculeis inferioribus 5-5 munita sed aculeo laterali carente, tibia 2' paris aculeis inferioribus 5-4, basalibus binis interioribus reliquis multo debilioribus et fere setiformibus aculeoque parvo laterali interiore munita, plaga genitali utrinque dente uncato angulari minore. Ile Principe: Roca inf. D. Henrique. Nora. — Nous possédons une troisiéme espèce de genre Thoriosa, dont nous ajoutons ici la description, bien qu’elle n’ait pas été trouvée par L. Fea. T. leonina, sp. nov. — 9 long. 11 mm. — A T. fulvastra, cui valde aftinis est, differt cephalothorace pallidius fulvo, oculis mediis anticis posticis fere !/, minoribus, oculis parvis ser. 22° a mediis minus distantibus, pedibus longioribus et gracilioribus, pallide fulvis, metatarsis tarsisque paulo obscurioribus et ferrugineis, tibiis quatuor anticis aculeis inferioribus 5-5 et tibia 2' paris aculeo laterali parvo interiore, instructis. Sierra-Leone. 362 i. SIMON CALOCTENEAE. Genus Caloctenus. G. guineensis, E. Simon, in Ann. Soc. ent. Fr., 1896 p. 496. ? Ctenus poecilus Thorell, in Bih. t. K. Sv. Vet. Akad., Handl., LV. 1890) en 2 26. Guinée portugaise: Rio Cassine. Détermination incertaine, le seul individu recueilli étant immature. C. fernandensis, sp. nov. — Q long. 9,5-10 mm. — Cepha- lothorax fusco-rufescens, tenuissime nigro-marginatus, parce cervino- pilosus, area oculorum nigra, vitta mediana lata, prope medium leviter coarctata, in regione thoracica leviter ovata et postice attenuata, fulva, crebre flavido-pilosa et antice pilis aurantiacis rariegata, ornatus, clypeo in medio fusco-castaneo, utrinque fulvo et albido-piloso. Oculi ordinarii. Abdomen oblongum, supra nigellum, crebre cervino-rufulo-pubescens et pilis albis paucis conspersum, vitta media paulo dilutiore, crebrius albo-pilosa et nigricanti- marginata, in medio leviter ampliata et postice sensim sinuoso- attenuata, notatum, subtus dilutius et omnino flavido-cinereo- pubescens. Chelae fusco-rufulae. Sternum pedesque fulva, pedes annulis sat angustis dilutioribus et albido-pilosis cincti, tibiis an- ticis aculeis inferioribus, tenuibus et longis 6-6 et utrinque late- ralibus binis minoribus, metatarsis aculeis longis 3-3 et utrinque, prope basin, aculeo laterali breviore armatis. Plaga genitalis fulvo-olivacea, haud longior quam latior, antice ampliata, ad mar- ginem anticum late emarginata, cum angulis leviter prominulis et nigris. Ile Fernando Poo: Musola. Cette nouvelle espèce differe de C. guineensis E. Sim., par sa taille plus faible, stn céphalothorax et ses pattes non variés de noir, ses tibias antérieurs armés en dessous de 6-6 Jongues épines (au lieu de 5-5), sa pla- que génitale au moins aussi large que Iongue, un peu élargie en avant avec les angles saillants (celle de C. guineensis est plus longue, paralléle, sillonnée et profondement bilobée en avant). Ctenus poecilus Thorell, du Cameroon, est certainement un Caloctenus d'aprés la forme de son céphalothorax (parte cephalica antice ascendente), ARACHNIDES AFRICAINS 363 plutòt synonyme de ©. guineensis que de C. fernandensis, a cause de ses pattes annelées de noir. M. E. Strand a recemment décrit une autre espece du Cameroon sous le nom de C. gracilitarsis (in Jahrb. d. Nass. V. f. Nat. 60, 1907 p. 180), changé depuis en tenwitarsis pour cause de double emploi (ibid. 61, 1908, PALIO Genus Anahita. A. icterica, sp. nov. — o long. 8 mm. — Cephalothorax late ovatus, sed antice valde attenuatus et fronte angusta, fulvo- rufescens, albido-flavescenti-pilosus, area oculorum nigra, parte thoracica tenuissime nigro-marginata et lineis umbrosis radiantibus et abbreviatis, vittas latas confusas designantibus, notata. Oculi medii aream compactilem, circiter aeque latam postice quam longam et antice quam postice angustiorem, designantes, antici posticis fere duplo minores, oculi parvi laterales albi a mediis posticis subcontigui. Clypeus parvus, oculis anticis fere duplo an- gustior. Abdomen angustum et longum, antice obtuse truncatum, supra fulvo-testaceum, inaequaliter et inordinate nigricanti-puncta- tum, vitta media paulo dilutiore (parcius punctata) lata et sinuosa parum expressa, notatum, pallide flavido-pilosum atque ad mar- ginem anticum setis nigris validis munitum. Chelae longae et sat debiles, margine inferiore sulci dentibus principalibus binis granu- lisque minutissimis seriatis instructo. Partes oris luteae, pars labialis saltem ad basin leviter obscurior. Sternum latum, leviter convexum, luteum et nitidum, parce albido-pilosum. Pedes longi, versus extremitates graciles, omnino lutei, tibiis anticis. aculeis inferioribus 5-5 apicalibus minoribus, utrinque lateralibus binis dorsalibusque binis armatis. Pedes postici numerose aculeati, tibiis aculeis dorsalibus seriatis trinis munitis. Pedes-maxillares graciles et longissimi, pallide lutei, tarso bulboque infuscatis, femore supra aculeis iniquis uniseriatis 4 vel 5 atque ad apicem aculeis trinis, transversim ordinatis, armato, patella parallela, fere duplo longiore quam latiore, mutica, tibia patella. saltem dimidio longiore, paulo graciliore et leviter curvata, prope basin aculeis setiformibus longis trinis, supra ad apicem aculeo minore munita sed apophysi carente, tarso mediocri tibia paulo breviore, apice acuminato sed bulbum parum superante. Ab A. lineata E. Simon, cui valde affinis est, differt magni- 364 È. SIMON tudine paulo majore, cephalothorace abdomineque minus distincte vittatis, oculis mediis inter se minus iniquis (in A. lineata anticis posticis plus duplo minoribus), patella pedum-maxillarium mutica et tibia patella multo longiore (in A. lineata patella bia- culeata, tibia patella haud vel vix longiore). Ab A. lurida E. Simon (Q) differt pedibus luteis concoloribus non fusco-atomariis. Guinée portug.: Bolama. Subfamilia MICARIINAE. Genus Castaneira. C. thomensis, sp. nov. — © long. 5-6 mm. — Cephalothorax ovatus, fulvo-rufescens vel castaneus, linea nigra tenuissima cinctus, regione oculorum nigricanti, pilis brevibus pronis flavido-aurantiacis vestitus et setis nigris sat longis conspersus. Oculi antici in lineam procurvam, inter se appropinquati, medii majores et inter se quam a lateralibus paulo remotiores. Oculi postici in lineam fere aequa- liter procurvam, subaequales, medii inter se quam a lateralibus haud vel vix remotiores. Oculi medii aequi, aream longiorem quam latiorem et antice quam postice paulo angustiorem occu- pantes. Clypeus verticalis planus, oculis anticis latior, ad marginem pilis aurantiacis paulo longioribus munitus. Abdomen sat anguste ovatum, supra nigellum, nigro-pubescens et punctis ex pilis plu- mosis albidis subseriatis conspersum, antice vitta longitudinali acuminata, postice arcubus transversis 3 vel 4 fulvis et albido- pilosis decoratum, subtus atque antice in lateribus fulvo-testaceum. Chelae rufulae vel castaneae, nitidae, setis nigris, praesertim ad basin et extus, conspersae, margine inferiore sulci dentibus parvis binis remotis armato. Partes oris sternum pedesque obscure fulvo- rufula, pars labialis infuscata. Pedes longi, femoribus supra aculeis binis erectis, basali longiore, et utrinque lateralibus binis munitis, tibiis quatuor anticis aculeis sat debilibus 3-3 aculeoque apicali interiore, metatarsis, usque ad basin breviter scopulatis, aculeis longioribus 2-2, subtus armatis. Pedes postici numerose aculeati, tibiis aculeis inferioribus, lateralibus aculeoque dorsali, in dimidio apicali sito, armatis. Pedes-maxillares graciles, fulvo-rufuli, tarso infuscato; femore aculeis validis 1-3 supra munito; patella parallela, vix longiore quam latiore, intus prope basin seta spiniformi setaque ARACHNIDES AFRICAINS 365 apicali simili munita; tibia patella paulo longiore, leviter ovata, apophysi carente, intus setis spiniformibus longissimis binis munita; tarso longo, tibia haud vel vix latiore, ad basin breviter ad apicem longissime attenuato; bulbo angusto, ad basin rotundo et convexo ad apicem longissime attenuato sed obtuso, depresso et recto, ante apicem minute nigro-tuberculato. Q long. 6 mm. — Mari subsimilis, differt abdomine arcubus posticis albidis carente, tibiis anticis aculeis inferioribus debilibus 3-3 munitis sed aculeo apicali carentibus. Pedes-maxillares rufuli, tarso longo, valde infuscato, femore subtus setis erectis tenuibus et iniquis, 3 vel 4 uniseriatis munito, tibia intus tarsoque ad basin setis spiniformibus longis paucis armatis. Area genitalis nigra, fovea superficiali ovato transversa, utrinque tuberculo nigro parvo munita, impressa. Ile S. Thomé: Vista Alegre. Cette espèce ressemble un peu au Messapus Martini E. S. du Natal (Hist. Nat. Ar., II, p. 214) mais elle se rattache au genre Castaneira par ses yeux antérieurs égaux et le groupe de ses yeux médians un peu plus long que large. C. formosula, sp. nov. — o long. 5,5 mm. — Cephalothorax anguste ovatus, laete fulvo-rufulus, regione oculorum nigra, pilis plumosis flavo-aurantiacis omnino crebre vestitus. Oculi antici in lineam modice procurvam, medii nigri et rotundi, lateralibus albis et ovatis majores, inter se anguste separati a lateralibus contigui. Oculi postici in lineam magis procurvam, inter se aequi et fere aeque separati. Oculi medii aequi, aream paulo longiorem quam latiorem et antice quam postice paulo angustiorem occupantes. Clypeus verticalis planus, oculis anticis multo latior. Abdomen angustum et Jongum, supra nigrum et obscure cinereo-pilosum, maculis uniseriatis ex pilis plumosis, 1% magna ovata flava, 2° minore transversim angulosa, tertiaque parva albidis, atque supra mamillas puncto niveo structe decoratum, subtus fulvo-testa- ceum, regione epigastri rufula et coriacea, regione mamillari nigra, sed omnino luteo-plumosum. Chelae rufulae, laeves, setis nigris alidis conspersae, margine inferiore sulci dentibus binis parvis armato. Partes oris fulvae, pars labialis infuscata. Sternum pedesque laete fulvo-aurantiaca, sternum laeve, pedes ad maximam partem albo-plumosi, quatuor antici femoribus ad apicem, patellis tarsisque, 366 o E. SIMON tibia 1' paris ad basin, tibia 2' paris usque ad apicem olivaceis, pedes 4’ paris, tibia metatarsoque nigris illa annulo apicali parvo fulvo et albo-piloso cincta, aculeis ut in praecedenti ordinatis. Pedes- maxillares fulvi, tarso infuscato, bulbo nigro; femore aculeis 1-3 supra munito ; patella parallela vix longiore quam latiore, seta interiore spiniformi longa setaque dorsali minore munita; tibia patella paulo longiore, subtus ad basin convexa, apophysi carente, intus setis spiniformibus binis longissimis munita; tarso longe ovato et attenuato, tibia latiore; bulbo ad basin rotundo et convexo, ad apicem longissime attenuato, recto et truncato, plagula apicali parva et rufula munito. Ile Fernando Poo: Musola. C. phaeochroa, sp. nov. — g' long. 5,5 mm. — Cephalothorax longe oblongus, nigro-piceus, subtiliter et crebre rugoso-granulosus et pilis plumosis albis vestitus. Oculi antici in lineam sat pro- curvam, medii nigri et rotundi, lateralibus, late ovatis, evidenter majores, inter se anguste separati a lateralibus subcontigui. Oculi postici sat magni, in lineam magis procurvam, medii inter se quam a lateralibus remotiores sed spatio interoculari oculo saltem duplo minore. Oculi medii aequi vel antici posticis vix majores, aream longiorem quam latiorem occupantes. Clypeus subverticalis, oculis lateralibus anticis multo latior. Abdomen longe oblongum, supra scuto nigro, subtilissime coriaceo-rugoso, albido- cinereo-plumoso et postice, supra mamillas, macula parva alba ornato, subtus scuto fusco-piceo cinereo-plumoso omnino obtectum. Chelae validae, nigrae sed apicem versus sensim dilutiores, sublaeves sed subtiliter transversim striatae. Partes oris sternumque nigra, laminae ad apicem dilutiores et rufulae, sternum omnino (postice sensim crebrius) granulosum. Pedes fusco-picei, femoribus fere nigris, patellis tibiisque anticis tarsisque cunctis dilutioribus saepe fulvis, tibiis posticis annulo apicali luteo et albo-piloso cinctis, tibia 1! paris aculeo basali interiore aculeisque submediis binis, tibia 2° paris aculeo unico submedio, metatarsis quatuor anticis utrinque leviter scopulatis, aculeis 2-2, cunctis debilibus, armatis. Pedes-maxillares breves et robusti, fusco-picei, tarso, saltem ad basin, dilutiore; femore robusto superne aculeis 1-3 vel 1-2 armato; patella subquadrata; tibia patella circiter aequilonga, apophysi = = ARACHNIDES AFRICAINS 367 carente, subtus haud convexa; tarso maximo, reliquis articulis simul sumptis vix breviore, late ovato sed longe attenuato; bulbo magno, ad basin convexo, apicem versus longe attenuato sed truncato et processu apicali rufulo et curvato instructo. 2 long. 6 mm. — Mari subsimilis. Plaga genitalis paulo longior quam latior, antice rotunda, postice truncata, nigro-nitida, parcis- sime rugosa, postice utrinque foveola parva semicirculari impressa. Congo francais; Guinée portugaise. Nous l’avions recue antérieurement du Gabon; elle ressemble aux C. (Agraeca) Munieri et badia E. Simon, d’Espagne et d’Algérie. * -C. deminuta, sp. nov. — © long. 4-4,5 mm. — Cephalothorax longe oblongus, nigro-piceus, subtiliter et sat crebre rugoso-granu- losus et pilis plumosis albis vestitus. Oculi antici in lmeam mo- dice procurvam, fere aequi et rotundi, medii inter se anguste separati a lateralibus subcontigui. Oculi postici anticis majores, aequi, medii inter se quam a lateralibus fere !/, distantiores, sed spatio interoculari oculo paulo minore. Area mediorum longior quam latior. Clypeus verticalis, oculis lateralibus anticis vix latior. Abdomen sat longe ovatum, scuto duriusculo nigro, tenuiter et crebre rugoso-granuloso et albo-plumoso, supra omnino obtectum, subtus paulo dilutius et albido-plumosum. Chelae fusco-rufulae, sublaeves. Partes oris fusco-olivaceae, laminae intus late dilutiores. Sternum nigrum, sat minute clathrato-rugosum. Pedes pallide fla- vidi, femoribus 1' paris usque ad basin, reliquis in dimidio apicali infuscatis seu nigris sed cunctis annulo apicali parvo luteo et albo- piloso ornatis, tibia 4! paris apice excepto infuscata, tibiis anticis in dimidio apicali aculeis debilibus et brevibus binis, metatarsis gracilibus haud scopulatis, prope basin aculeis parvis binis tantum armatis. Pedes-maxillares breves et robusti fusco-olivacei, femore robusto aculeis 1-3 supra armato, patella haud vel vix longiore quam latiore, subquadrata, intus seta spiniformi munita, tibia pa- tella vix longiore sed paulo graciliore, extus mutica subtus ad apicem, juxta radicem tarsi, dente nigro et conico armata, tarso longe ovato, bulbo magno, ad basin valde convexo, apicem versus longe attenuato sed truncato et minutissime bituherculato. Congo fr.: Fernand Vaz. 368 E. SIMON Cette espéce se rapproche surtout du C. (Tylophora) loricifera E. Sim., du Sénégal, dont elle diffèere par le céphalothorax et le scutum abdominal plus finement rugueux, par les yeux antérieurs ronds et égaux (dans C. lo- ricifera les latéraux ovales sont plus gros que les médians), le clypeus plus étroit et presque vertical et surtout par les métatarses antérieurs plus gréles et armés seulement de deux trés petites épines (ceux du C. lo- ricifera ont en dessous 2-2 ou 2-1 épines). Nous avions recu antérieurement C. deminuta du Sierra-Leone, en méme temps que l’espéce suivante dont nous ajoutons ci-aprés la description, bien qu'elle n’ait pas été rencontrée par L. Fea. Cette espéce est beaucoup plus mimétique des fourmis que les précé- dentes et ressemble davantage sous ce rapport au C. (Tylophora) micaria E. Sim., autre espece du Sénégal. C. delicatula, sp. nov. — 9 long. 4,5 mm. — Cephalothorax anguste et longe ovatus, nigro-opacus, subtiliter coriaceus, minu- tissime et parce rugosus. Oculi antici in lineam procurvam, medii rotundi lateralibus late ovatis evidenter majores, inter se spatio oculo saltem duplo minore distantes a lateralibus anguste separati. Oculi postici in lineam modice procurvam, medii inter se remo- tiores, spatio interoculari oculo non multo minore. Oculi quatuor medii inter se subaequales, aream haud vel vix longiorem quam latiorem occupantes. Clypeus verticalis, oculis lateralibus anticis’ latior. Abdomen superne distincte pediculatum, oblongum, postice paululum amplatum, nigrum, leviter aeneo-tinctum, breviter cinereo-olivaceo-pubescens et prope medium vitta transversa lata albo-nitido-plumosa cinctum. Chelae fusco-piceae, sublaeves, parce nigro-crinitae. Sternum nigrum, subtilissime coriaceum et setis nigris, in granulis minutissimis insertis, conspersum. Partes oris nigro-piceae, intus dilutiores. Pedes flavidi, femoribus nigris, quatuor posticis ad basin fulvis, tibiis metatarsisque 4* paris infuscatis, tibiis anticis aculeis sat longis 3-3, metatarsis aculeis 2-2 subtus armatis. Pedes-maxillares fusco-castanei, tarso apice dilutiore, fe- more subtus aculeis tenuibus longissimis trinis uniseriatis, patella aculeo unico, tibia aculeis setiformibus longissimis binis intus mu- nitis. Plaga genitalis nigra, leviter convexa, foveolis parvis binis, longe obliquis, transversim latissime distantibus, impressa. Sterra Leone: Free Town. ARACHNIDES AFRICAINS 369 Cambalida, nov. gen. A Castaneira et Messapo, cui affinis est, differt oculis po- sticis magnis, in lineam procurvam, mediis inter se quam a lateralibus remotioribus sed spatio interoculari oculo saltem 1/, minore, oculis anticis posticis minoribus, inter se aequis, in li- neam leviter procurvam, oculis quatuor mediis aream circiter aeque longam ac latam occupantibus, anticis posticis saltem 1/, minoribus, clypeo oculis anticis angustiore, sterno latiore, haud vel non multo longiore quam latiore, chelis validis convexis, ge- niculatis et prominulis, margine superiore sulci dentibus contiguis trinis, medio majore, margine inferiore dentibus binis aequis, ad radicem unguis parum distantibus, armatis, tibiis quatuor anticis muticis vel aculeis binis tantum armatis, metatarsis anticis utrinque, in dimidio apicali, leviter scopulatis, subtus aculeis debilibus 2-2 armatis, pedibus posticis sat numerose sed minute aculeatis. C. insulana, sp. nov..— 9 long. 4,8 mm. — Cephalothorax sat longe ovatus, nigerrimus, crebre coriaceus et opacus, squa- mulis flavidis conspersus. Abdomen longe oblongum, nigro-aeneum, nitilum, superne pilis flavidis plumosis parce vestitum, subtus subglabrum. Chelae laeves et nitidae, nigrae, intus atque ad api- cem ferrugineae. Partes oris fusco-castaneae, late testaceo-margi- natae. Sternum nigrum, laeve, parce nigro-crinitum. Pedes fulvo- rufuli, femoribus cunctis nigris, tibia 4! paris fusca apice minute luteo-annulata, tibiis anticis utrinque leviter infuscatis et subvittatis omnino muticis. Pedes-maxillares obscure fulvi, femore infuscato. Plaga genitalis fusco-rufula, laevis, postice attenuata et truncata, utrinque stria curvata semicirculari impressa. Ile Annobon. C. fulvipes, sp. nov. — © long. 5 mm. — Cephalothorax ovatus, niger, crebre coriaceus et opacus (omnino depilis). Abdomen ovatum, nigrum, parcissime albo-plumosum et postice, supra ma- millas, macula angulosa, crebrius albo-plumosa, notatum. Chelae nigro-nitidae, intus dilutiores et rufulae. Partes oris fusco-castaneae, laminae intus late dilutiores. Sternum nigrum, sublaeve, parce nigro-crinitum. Pedes laete fulvo-rufuli, tibia metatarsoque A‘ paris Ann. del Mus. Civ. di St. Nat. Serie 3.8, Vol. IV (25 Novembre 1909). 24 370 E. SIMON leviter obscurioribus, tibiis quatuor anticis aculeis binis submediis armatis. Pedes-maxillares fusco-picei. Area genitalis nigra, du- riuscula, foveolis parvis binis subrotundis, transversim latissime distantibus, impressa. Guinee portug.: Bolama. Nora. — Nous ajoutons la description d’une troisieme espéce que nous avions recue antérieurement du Sierra-Leone. C. coriacea, sp. nov. — 9 long. 4,2 mm. — Cephalothorax breviter ovatus, antice parum attenuatus, nigro-opacus, subtiliter rugoso-coriaceus. Oculi antici in lineam modice procurvam, medii rotundi, lateralibus longe ovatis haud vel vix minores. Oculi po- stici in lineam procurvam, magni, aequi, medii inter se distantiores sed spatio interoculari oculo saltem */, minore. Oculi medii antici posticis multo minores. Abdomen breviter ovatum, nigrum, supra duriusculum et antice scuto semicirculari vel subquadrato et con- vexo rubro-castaneo munitum, omnino minutissime et sat crebre impresso-punctatum, subtus regione epigastri utrinque rufula. Chelae, partes oris sternumque nigra, chelae nitidae, intus rufulo- tinctae, sternum minute et parce granulosum. Pedes sat breves, antici obscure fulvi femoribus nigris, postici nigricantes, femoribus tibiisque apice minute luteo-annulatis, tarsis fulvis, parce albo- pilosi et sublineati, tibiis anticis aculeis debilibus submediis binis, metatarsis aculeis minutissimis 2-2 subtus munitis. Plaga genitalis nigra, utrinque foveola ovato-transversa impressa. Sterra-Leone: Free Town. Genus Copa. C. flavoplumosa, E. Simon, in Ann. Soc. ent. Fr., 1885, p. 396. Guinée portugaise. Espece tres répandue sur la còte occidentale, car nous l’avons regue du Sénégal, du Sierra-Leone, du Gabon et du Congo. C. longespina, sp. nov. — 9 long. 6 mm. — Cephalothorax luteo-olivaceus, regione oculorum nigra, parte thoracica linea mar- ginali nigra tenuissima cincta et supra vittis radiantibus umbrosis abbreviatis et confusis notata, pilis albidis plumosis omnino ve- ARACHNIDES AFRICAINS 3 / stitus. Oculi ut in C. flavoplumosa ordinati, sed quatuor medii majores et aream paulo breviorem occupantes. Abdomen albido- festaceum, antice vitta longitudinali lata infuscata parum expressa et utrinque macula subtriquetra nigricanti, pone medium lineolis fuscis transversis 2 vel 3 subcontiguis ornatum, postice utrinque fusco-variegatum et supra mamillas vitta fusca transversa lata dentata et punctata, notatum, subtus, prope mamillas, minute fusco-notatum, pilis plumosis albidis flavidisque vestitum. Chelae, partes oris, sternum, pedes-maxillares pedesque pallide lutea, chelae laeves, parce albo-pilosae (in C. flavoplumosa pilis albis setisque nigris longioribus conspersae), pars labialis vix infuscata. Pedes femoribus supra tibiisque fulvo-variatis et subannulatis, metatarsis, praeser- tim posticis, olivaceo vel nigricanti-triannulatis, tibiis anticis aculeis inferioribus longissimis 3-2, utrinque aculeis lateralibus vix mino- ribus, aculeoque dorsali, in dimidio apicali sito, armatis (in C. /la- voplumosa aculeo dorsali carentibus, aculeis inferioribus 2-2, in tibia 1* paris aculeo laterali interiore submedio minore, in tibia 2' paris aculeis interioribus binis), metatarsis anticis haud vel vix scopulatis, aculeis basalibus longissimis quatuor verticillatis, et paulo pone medium aculeis inferioribus binis minoribus armatis (in C. flavoplumosa distinctius scopulatis, subtus aculeis 2-2, basalibus longioribus, munitis). Pedes postici numerose et longis- sime aculeati. Plaga genitalis magna, nigra, plagulam mediam nitidam, transversam et postice acute triquetram, includente et utrinque foveola parva impressa. Guinée portug.: Bolama. Nous possédions deja cette espéce du Sierra-Leone et du Gabon. Genus Apochinomma. A. formicaeforme P. Pavesi, in Ann. Mus. civ. Gen., XVI, 1881, p. 546. o long. 6-7 mm. — Cephalothorax longissimus, antice parum attenuatus et truncatus, postice valde attenuatus et declivis, fusco-castaneus et opacus, crebre coriaceo-rugosus, pilis albidis antice brevibus et simplicibus, postice, in regione thoracica, longioribus et plumosis, vestitus. Oculi antici in lineam angustam rectam, inter se anguste et fere aeque SN E. SIMON separati, medii nigri et rotundi, lateralibus, longe ovatis et obliquis plus quintuplo majores. Oculi postici parvi, aequi, in lineam latissimam valde recurvam, medii a lateralibus quam inter se multo remotiores, area mediorum paulo latior quam longior et antice quam postice angustior, medii antici posticis multo majores. Clypeus oculis anticis multo latior, leviter proclivis, haud marginatus. Abdomen longum et angustum, bipartitum, an- tice cylindraceum, fusco-castaneum, valde rugosum et albo-plu- mosum, postice longe oblongum et scuto nigerrimo, tenuiter rugoso et parcius albo-plumoso supra et in lateribus obtectum, subtus regione ventrali paulo dilutiore et rufula, pone rimam niveo-pilosa. Chelae validae sed parum convexae, antice fere de- planatae, fuscae apice rufulae, intus minute et parce rugosae et, setis albis brevibus conspersae. Partes oris fusco-rufulae, laeves, laminae longae. Sternum sat angustum, postice valde et sensim acuminatum, fusco-castaneum, minute rugosum et crebre albo- plumosum. Pedes graciles, quatuor antici luteo-olivacei, femoribus intus, tibiis metatarsisque et intus et extus nigro fuscove lineatis, tibiis versus medium aculeis debilibus 2-2, metatarsis aculeis simi- libus 2-2 subtus munitis. Pedes postici anticis multo longiores, fusci vel nigricantes tarsis dilutioribus, patellis ad basin et subtus oblique luteo-annulatis, numerose aculeati. Pedes-maxillares gra- ciles, lutei, femore olivaceo supra ad apicem uniaculeato, tibia patella paulo longiore, cylindracea et mutica sed subtus ad apicem minute prominula et conica, tarso angusto, longe acuminato, bulbo nigro, ad basin convexo et ovato, longe attenuato, contorto et acuto, apicem tarsi fere attingente. Q long. 7-8 mm. — A mare differt abdomine brevius pedicu- lato dein paulo latius ovato, nigro, superne, olivaceo-pubescenti et zonis transversis plurimis albo-nitido-pilosis ornato, subtus regione epigastri utrinque niveo-maculata, regione ventrali vitta media lata sed postice acuminata obscure rufula et albido-pilosa notata. Pedes-maxillares fulvo-olivacei, femore, apice excepto, patella tibiaque subtus infuscatis et fere nigris, tarso flavido patella cum tibia longiore et apicem versus levissime incrassato. Plaga geni talis semicircularis, confusa, postice ad rimam, fovea parva sub- triquetra et septo fulvo ommino divisa. Congo Frangais: Fernand Vaz, or ARACHNIDES AFRICAINS 373 Cette espéce est trés largement distribuée car elle se rencontre aussi bien sur la còte orientale que sur la còte occidentale d’Afrique; décrite de Inhambane au Mozambique par P. Pavesi nous l’avons recue depuis du Natal, du Gabon et du Sierra-Leone. Merenius, nov. gen. Ab Apochinommate differt cephalothorace ovato, haud con- stricto, convexo, antice posticeque attenuato, declivi et obtuso, stria thoracica sat brevi sed profunda impresso, oculis quatuor anticis inter se appropinquatis, in lineam procurvam (in Apockinommate rectam seu recurvam), quatuor posticis in limeam vix recurvam, inter se aequidistantibus vel mediis inter se quam a lateralibus paulo distantioribus (in Apochinommate valde recurvam et mediis a lateralibus quam inter se remotioribus), sterno latiore, abdomine ovato, antice non constricto. . M. plumosus, sp. nov. — 9 long. 4 mm. — Cephalothorax ovatus, modice convexus, stria thoracica sat brevi sed profunda impressus, pilis plumosis, antice albidis praeterea fulvo-nitidis le- viter olivaceis, crebre vestitus. Oculi antici conferti, in lineam evidenter procurvam, medii nigri et rotundi, lateralibus albis et ovatis, saltem !/, majores et inter se quam a lateralibus paulo di- stantiores. Oculi postici aequi, in lineam latiorem vix recurvam, medii inter se quam a lateralibus evidenter remotiores. Area me- diorum circiter aeque longa ac postice lata, medii antici posticis paulo majores. Clypeus oculis mediis anticis paulo latior, verticalis, leviter depressus et tenuiter marginatus. Abdomen ovatum, breviter pediculatum, nigrum, superne olivaceo-pubescens et vittis trans- versis trinis, ex pilis plumosis albidis, ornatum, vitta 1.* tenui marginali, 2.* prope antica sita, in medio anguloso-ampliata, 3.2 la- tiore et recta, et postice, supra mamillas, puncto niveo, ornatum, subtus breviter et parce cinereo-pilosum et utrinque, in lateribus, maculis albis binis latis notatum, regione epigastri duriuscula, ca- stanea, utrinque foveola parva angulosa impressa. Chelae validae, sublaeves, nigrae, ad marginem interiorem rufulae, margine infe- riore sulci dentibus binis pilisque fulvis longis et uniseriatis mu- nito. Partes oris sternumque nigra, laminae intus late ferrugineae, sternum coriaceum minute granulosum et parce albido-plumosum. 37h E. SIMON Pedum coxae fulvo-rufulae anticae obscuriores, femora nigra, an- nulo apicali parvo annuloque medio lato albo-pilosis ornata, patella, tibia, metatarsus tarsusque 1? paris flavidi, postici fusco-rufuli, parce albo-pilosi et sublineati, tibia li paris aculeis debilibus, interio- ribus longioribus 3-2, tibia 2' paris et metatarsi quatuor antici aculeis 2-2, medium articuli occupantibus, subtus armati, pedes postici sat numerose aculeati. Pedes-maxillares nigri, tarso longo apice rufulo. Guinée portug.: Bolama, Rio Cassine. M. myrmex, sp. nov. — 9 long. 4 mm. — Cephalothorax sat longe ovatus, convexus, antice posticeque declivis, stria thoracica sat brevi sed profunda impressus, niger, coriaceus et minute eranulosus, pilis brevibus, ad maximam partem plumosis, antice: albidis, praeterea fulvo-olivaceis et nitidis, crebre vestitus. Oculi antici in lineam leviter procurvam, medii nigri et rotundi latera- libus albis et longis vix majores, medii inter se quam a lateralibus paulo remotiores. Oculi postici aequi, in lineam latiorem leviter recurvam, medii inter se quam a lateralibus paulo remotiores. Oculi medii aequi, aream circiter aeque longam ac postice latam occupantes. Clypeus oculis anticis plus triplo latior, verticalis, planus, subtiliter marginatus. Abdomen ovatum, superne distinete pediculatum, nigrum, supra antice pilis plumosis albidis, prae- terea pilis simplicibus et obtusis fulvo-nitidis vestitum sed postice utrinque area lata albido-plumosa et supra mamillas puncto niveo ornatum, utrinque in lateribus obscurius et zonis latis binis albidis notatum, subtus regione ventrali antice late albido-plumosa, postice subglabra, regione epigastri nigra, leviter convexa, antice-abrupte angustiore et rugoso-plicata, postice utrinque fovea minutissima punctiformi impressa. Chelae validae, nigrae, ad basin coriaceae, parce et minute granulosae, ad apicem laeves, margine inferiore sulci dentibus parvis binis et pilis longis fulvis uniseriatis munito. Partes oris sternumgue nigra, laminae intus dilutiores et rufulae, sternum coriaceum, minute granulosum et parce albo-plumosum Coxae nigrae. Pedes quatuor antici flavidi, femoribus nigris apice minute albo-annulatis, metatarsis tarsisque apicem versus leviter infuscatis, pedes quatuor postici nigri, femoribus late albo-annu- latis, patellis, tibiis metatarsisque tenuiter albo-lineatis, tibiis me- ARACIINIDES AFRICAINS 375 tatarsisque anticis aculeis debilibus 2-2, medium articuli occupan- tibus, subtus armatis, pedes postici minute et parce aculeati. Pedes- maxillares longi, tarso longo apice rufulo. Guinée portug.: Rio Cassine. Nora. Nous avions recu antérieurement cette espèce du Sierra-Leone, en méme temps que la suivante dont nous ajoutons la description. M. tenuiculus, sp. nov. — 9 long. 4,8 mm. — Cephalothorax anguste et longe ovatus, postice sat convexus, antice longe po- stice brevius declivis, stria thoracica sat brevi sed profunda im- pressus, niger, minutissime et sat crebre granulosus et parce albo- pilosus (fere omnino depilis). Oculi antici in linea leviter procurvam, medii nigri et rotundi, lateralibus, albis et oblique ovatis, fere duplo majores, inter se anguste separati, a lateralibus subcontigui. Oculi postici aequi, in lineam latiorem vix recurvam, medii inter se quam a lateralibus evidenter remotiores. Oculi medii aream vix longiorem quam postice latiorem et antice quam postice angustiorem occupantes, antici posticis majores. Clypeus oculis anticis paulo latior, verticalis, tenuiter marginatus. Abdomen superne distincte pediculatum, longe et anguste ovatum, nigrum, supra duriusculum, minutissime et crebre impresso-punctatum, fulvo-olivaceo-pubescens, zonis transversis plurimis albido-pilosis et supra mamillas macula transversa parva niveo-pilosa decoratum, subtus regione ventrali saepe antice dilutiore. Chelae, partes oris sternumque fusco-castanea, chelae validae, sublaeves, parce nigro-crinitae, ad basin, praesertim extus, albo-pilosae, laminae intus late dilutiores, sternum nitidum sed setis nigris, in granulis minutissimis insertis, conspersum. Pedes inter se valde inaequales, antici posticis multo breviores, coxis cunctis luteis utrinque fusco-vittatis, femoribus subtiliter rugosis, nigerrimis sed apice minute albido-annulatis, quatuor posticis in dimidio basali late luteo-maculatis et albo-pilosis, reliquis articulis pedum quatuor anticorum flavidis, tibia patellaque 2' paris fulvis et fusco-variegatis, 4' paris nigris sed tibia apice luteo-annulata, metatarsis posticis fuscis, tarsis luteis, tibiis quatuor anticis aculeis debilibus 2-3, metatarsis aculeis similibus 2-2 subtus armatis, pedes postici sat numerose aculeati. Pedes-maxillares nigri, tarso apice fulvo (valva haud plane adulta). Sierra Leone: Free Town. 376 E. SIMON Cette espéce fortement mimétique des fourmis ressemble aussi heaucoup au Castaneira micaria E. Simon, du Sénégal, mais ses caractéres géné- riques sont différents. Nora. — C'est a l'un des genres Castaneira, Apochinomma ou Mere- nius qu'il faudra rapporter l’espece briévement décrite par Karsch sous le nom de Micaria Soyauat; le Mandane Sudana du meme auteur ap- partient plutòt au groupe des Trachelas. Subfamilia CORINNINAE. L. Fea n'a recueilli aucune espéce du groupe des Yrachelas qui est cependant représenté sur la còte occidentale d’Afrique, car nous avons recu le 7. minor Cambr. (espéce de la région méditerranéenne) du Sierra Leone, et nous avons décrit: du Sénégal le 7. punctatus. Le genre Procopius Thorell, que nous pensions rapporter a ce groupe nous parait aujourd’ hui mieux placé dans celui des Cortnna et surtout voisin du genre Medmassa. CORINNEAE. Genus Medmassa. M. semiaurantiaca, sp. nov. — ® long. 6,5 mm. — Cepha- lothorax ovatus, parte cephalica lata et convexa, thoracica stria media longa striolisque radiantibus vix expressis notata, subtilis- sime coriaceus et granulis minutissimis conspersus, laete fulvo- rufescens, parte cephalica fusco-castanea seu nigra. Oculi postici sat magni, aequi, in lineam valde procurvam, medii inter se quam a lateralibus paulo remotiores sed spatio inter medios oculo vix aequilato. Oculi antici in lineam fere aequaliter procurvam, medii reliquis oculis multo majores, inter se anguste separati, a latera- libus ovatis subcontigui. Area oculorum mediorum subquadrata. Clypeus oculis lateralibus vix angustior. Abdomen longe ovatum, supra nigro-nitidum, subtus pallide luteo-testaceum. Sternum laeve, fulvo-aurantiacum. Partes oris fuscae. Chelae validae et convexae, nigrae, parce crinitae, ad basin parcissime, ad apicem et extus crebre rugosae, margine superiore sulci dentibus trinis, medio magno reliquis parvis, inferiore dentibus subcontiguis trinis, ultimo (basali) reliquis paulo majore armatis. Pedes sat longi, fulvo-rufali, coxis femoribusque dilutioribus et laete aurantiacis, patellis, tibiis metatarsisque anticis paulo obscurioribus, femoribus quatuor anticis ARACHNIDES AFRICAINS VAT aculeis dorsalibus trinis uniseriatis, aculeoque interiore multo longiore, in dimidio apicali sito, femoribus quatuor posticis aculeis dorsalibus triseriatis 3-3, medio basali reliquis multo longiore et erecto, tibia 1' paris aculeis inferioribus longis et pronis validis et minute singulariter elevatis (apicali basalique paulo minoribus) 7-6, tibia 2' paris aculeis inferioribus 4-5 sed aculeis lateralibus interioribus minoribus binis, metatarsis quatuor anticis aculeis longissimis 2-2 instructis, tibiis metatarsisque posticis numerose aculeatis. Pedes-maxillares fusco-castanei, femore fulvo subtus aculeis setiformibus, longissimis et erectis, uniseriatis 4 vel 5, pa- tella tibiaque aculeis similibus paucis munitis, tarso tibia cum patella paulo longiore, apicem versum levissime incrassato et subtus crebre piloso. Plaga genitalis fusco-nitida, circiter aeque longa ac lata, fere parallela, postice obtusa, antice truncata atque in medio foveola parva excisa. Guinée portug.: Bolama. Ressemble surtout au M. semzlutea E. Sim. (d'Australie) dont il différe cependant par les tibias antérieurs armés d’épines inférieures plus nom- breuses et ceux de la seconde paire offrant de plus deux latérales, ses chélicéres a marge inférieure tridentée (celle du M. semilutea est bidentée) son abdomen entiérement jaune en dessous (celui de M. lutea est bicolore, . jaune en avant, noir en arriére), par ses pattes postérieures non annelées et la structure de sa plaque génitale. M. nyctalops, sp. nov. — Q long. 5,5 mm. — Cephalothorax ovatus, parte cephalica sat convexa, thoracica stria media longa striisque radiantibus vix expressis notata, niger, versus margineni posticum leviter dilutior et castaneus, subtilissime coriaceus, minu- tissime et parce rugosus. Oculi postici in lineam valde procurvam, sat magni, inter se aequi et aequidistantes, spatiis interocularibus oculis paulo minoribus. Oculi antici in lineam haud angustiorem, fere aequaliter procurvam, medii reliquis oculis multo majores, inter se anguste separati, a lateralibus contigui, area mediorum subquadrata. Abdomen sat longe ovatum, nigro-nitidum, subtus regione epigastri utrinque paulo dilutiore. Chelae validae, nigrae, ad basin atque ad marginem exteriorem minute et crebre rugosae, marginibus sulei ut in praecedenti. Partes oris sternumque nigra, hoc sublaeve sed setis, in granulis minutissimis insertis, conspersum. Pedes fusco-olivacei, tarsis cunctis patellisque posticis paulo dilu- 378 È. SIMON tioribus, femoribus anticis usque ad basin posticis in dimidio apicali nigris, coxis trochanteribusque cunctis femoribusque posticis ad basin fulvo-luteis, femoribus aculeis dorsalibus binis, basali longiore et erecto, anticis aculeo laterali interiore subapicali longo et erecto, posticis lateralibus binis minoribus munitis, tibia 1* paris aculeis pronis, validis, longis et singulariter elevatis 7-8 (basali apicalique reliquis minoribus), tibia 2° paris aculeis inferioribus tantum 4-5 sed lateralibus interioribus binis multo minoribus, armatis, metatarsis quatuor anticis aculeis longissimis 2-2 subtus armatis, pedes postici sat numerose aculeati. Pedes-maxillares fusco-rufuli, femore ad basin dilutiore, subtus aculeis setiformibus longissimis et uniseriatis trinis, patella tibiaque aculeis similibus paucis, praesertim intus, armatis, tarso tibia cum patella longiore, apicem versus levissime incrassato et subtus crebre piloso. Plaga genitalis nigra, longitudinaliter sulcata, circiter aeque longa ac lata, antice posticeque attenuata et truncata, utrinque leviter an- gulosa. Tle Fernando Poo: Musola. Ditfére du précedent par les yeux postérieurs plus étroitement et presque également espacés, par la coloration plus simple et beaucoup plus obscure et par la structure de la plaque génitale. Genus IP Goce paus:. è Tableau des espéces. 1. Metatarsi antici aculeis 2-2 subtus armati. Abdomen superne fulvum rufulo nigrove variegatum. — © Seine patella mutica, Aes extus Malara alia Hepa. Metatarsi antici aculeis 4-4 vel 5-5 subtus armati. Abdomen nigro-nitidum, concolor vel macula apicali parva albida no- aula ira HRC hse Ohba fei Aa cinema eee Res. 2. Abdomen supra fulvo-rufulum, arcubus acutis transversis testaceis plurimis sectum. Tibiae anticae aculeis 6-6 subtus armatae. Tibia pedum-makxillarium maris dentibus parvis binis: 1.° sinuose-conico, 2.° (apicali) acute fisso, extus ar- TMA tals peace dss! catch RAR adise ea eit OP PERO EIS Eas ARACHNIDES AFRICAINS 379 Abdomen supra nigrum, vittis transversis rufescentibus , saltem postice, ornatum. Tibiae anticae aculeis 5-5 subtus ar- matae. Tibia pedum-maxillarium extus dentibus binis crassis armata (sec. Phorcl) Mage ee el: VP. vittatus. Th. 3. Cephalothoracis pars cephalica lata et modice convexa. Oculi medii antici et postici a lateralibus quam inter se evidenter remotiores. Oculi quatuor antici in lineam subrectam et clypeus mediis angustior. Sternum in medio late laeve, marginem versus parce et minute granulosum. Tibiae anticae aculeis 6-6, meta- tarsi aculeis 4-4, subtus armati. Femur pedum-maxillarium feminae subtus setis erectis seriatis 4-5 «Aia ( mas I@NOLUS 4 jy 7 ENE TI . latifrons E. S. cagione iam glio valde convexa. Oculi antici inter se aeque et anguste separati (vel medii inter se paulo distantiores) in lineam procurvam, clypeus mediis anticis latior VERI e o 4. Metatarsi antici aculeis 4-4 rarius 4-5 subtus armati. Sternum antice atque in medio Maeve Mensa PILE Metatarsi antici aculeis 5-5 sal 6- 6 ali a Sternum omnino minute granulosum (sed antice parcius). Pedes-maxil- lares maris apophysi patellari instructi. . . . +... 6. 5. Tibiae anticae aculeis 8-3 vel 10-10 subtus armatae. Sternum postice et in lateribus transversim rugosum. Pedes nigerrimi, tarsis cunctis tibiisque ad apicem late fulvo-rufulis (mas IaNokis) N At: . . + +. .P. aeneolus E. S. Tibiae anticae Jollee È 6 ral 4-4 subtus armatae. Sternum postice et in lateribus grosse clathrato-rugosum. Pedes fulvo- rufuli, femoribus obscurioribus, anticis fere nigris. Pedum- maxillarium maris patella apophysibus exterioribus binis ar- mata: altera submedia fere inferiore recta et acuta, altera api- cali crassa et brevi sed stylum tenuem gerente. P. ensifer E. S. 6. Tibiae anticae aculeis 7-7, metatarsi aculeis 5-5 subtus armati. Pedes-maxillares maris apophysi patellari ad apicem leviter deorsum curvata et subtus, prope apicem, minute tuber- Guleiaiwe- mewn . . . + P. aethiops Th. Tibiae anticae Seas 8- 8 all 10-10, metatarsi aculeis 6-6, subtus armati. Pedes-maxillares maris apophysi patellari in parte apicali recta sed oblique sursum directa, subtus longe convexae. eo SE Se, 2) bo Baa ee: granulosus; HS. 380 E. SIMON P. granulosus (E. Sim.) helluo, subsp. nova. — Q long. 12,5- 13 mm. — A typo ditfert magnitudine majore, abdomine intense nigro-opaco (non nigro-piceo), clypeo paulo angustiore. o long. 10 mm. — A femina differt pedibus longioribus fusco-ru- bris, femoribus obscurioribus, anticis nigris, tibiis anticis aculeis debilibus 7-8, metatarsis aculeis similibus 5-5, subtus armatis. Pedes-maxillares fere ut in P. aethiopi sed apophysi bee I tellari in parte apicali inflexa, lon- ‘Tibia et patella de la patte- giore, usque ad apicem recta, subtus —mAchoire par la face externe. haud tuberculata sed longe et ovate convexa, tuberculo basali tibiae longiore et obtuse conico. Ile Fernando Poo: Basile, Punta Frailes. Nous avons décrit cette espece de la Guinée espagnole; E. Strand la’ indiquée depuis du Cameroon a Bibundi. P. aethiops Thorell, in Bih. t. K. Vet. Ak. Handl., 25, IV, n. 1, 1899, p. 13. — g long. 10 mm. — A femina differt pedibus longioribus, tibiis anticis aculeis debilibus et iniquis 7-7, metatarsis aculeis similibus 5-4, subtus armatis. Pedes-maxillares obscure ca- stanei vel nigricantes; femore subtus compresso, subcarinato et setis erectis et longis uniseriatis 4 vel 5 munito, superne ad apicem aculeo bacilliformi, leviter prominulo et curvato, instructo; patella longiore quam latiore, convexa, subtus setis longis, apicali spini- formi, atque ad apicem apophysi longa, valde infra curvata et sub- geniculata, attenuata atque ad api- cem leviter deorsum curvata, superne deplanata et extus carinulata, subtus, prope apicem, tuberculo parvo subro- tundo munita; tibia patella circiter aequilonga, leviter curvata, subtus antice carinula nigra et truncata Fig. 14. - P. aethiops Th. Tibia et patella de la patte- È A : machoire par la face externe. M™unita, dein depressa sed ad basin, sub patellam , retro producta et tu- berculo magno subrotundo munita; tarso longe ovato, valde atte- nuato, bulbum magnum et complicatum sat longe superante. Guinée portug.: Rio Cassine. Décrit du Cameroon. ARACHNIDES AFRICAINS 381 P. laticeps, sp. hov. — Q long. 12 mm. — Cephalothorax nigerrimus, opacus, sat minute et crebre granulosus, parte cephalica parum convexa, latissima et parallela, antice haud attenuata, tho- racica antice suleo brevi et profundo impressa. Oculi postici sat parvi et subaequales, in lineam sat procurvam, medii a lateralibus quam inter se evidenter remotiores sed spatio interoculari oculo saltem duplo majore. Oculi antici in lineam subrectam, vix pro- curvam, medii reliquis oculis saltem triplo majores et a lateralibus quam inter se duplo remotiores. Oculi laterales utrinque promi- nuli, aequi, spatio oculo paulo angustiore inter se distantes. Clypeus oculis mediis anticis saltem triplo angustior. Abdomen longe ovatum, nigro-nitidum, postice, supra mamillas, macula parva obtuse tri- quetra albo-testacea notatum. Chelae validissimae, convexae, antice crebre et grosse granulosae, subtus laeves et profande transversim striatae. Sternum nigrum, in medio fere laeve, versus marginem granulis parvis et acutis conspersum. Pedes obscure fusco-picei coxis posticis dilutioribus, femoribus anticis nigris, subtiliter et crebre rugosi, femore 1! paris aculeo minutissimo medio interiore, femore 4+ paris aculeo dorsali simili, ante medium sito, tibiis an- ticis aculeis inferioribus longis et pronis (basalibus minoribus) 6-6 vel 6-7, metatarsis aculeis similibus 4-4 (rarius 5-4) armatis. Pedes- maxillares fusco-picei, tibia tarsoque fere nigris, femore subtus setis erectis seriatis 4 vel 5 munito. Plaga genitalis rufula, magna, laeve et nitida sed antice subtiliter transversim striata, parallela, antice obtusa, postice recte secta et margine testaceo et nitido sed nigro-cincto discreta. Ile Fernando Poo: Musola. P. ensifer, sp. nov. — © long. 8 mm. — Cephalothorax nigro-nitidus, parte cephalica lata et convexa, validissime clathrato- rugosa, thoracica humiliore, antice laevi, versus marginem parum regulariter radiatim rugosa. Oculi postici mediocres, in lineam valde procurvam, inter se aequi, sat late et fere aeque separati. Oculi antici in lineam fere aequaliter procurvam, inter se fere aeque et anguste separati, medii nigri et rotundi, lateralibus ovatis, fere duplo majores. Area mediorum parallela et multo latior quam longior, medii antici posticis plus duplo majores. Oculi laterales utrinque anguste separati. Clypeus leviter convexus, oculis anticis 382 E. SIMON ® paulo latior. Abdomen nigro-testaceum, stuperne scuto subtiliter coriaceo et postice truncato, fere omnino obtectum, subtus in medio late dilutius et fulvum, regione epigastri rufula duriuscula et mi- nute biimpressa. Sternum latum, nigro-castaneum, nitidum, grosse clathrato-rugosum sed area media lata laevi notatum. Chelae valde convexae et geniculatae, nigro- TA nitidae et grosse clathrato-ru- | gosae, margine inferiore sulci da _ dentibus validis binis munito. ch; / | Pedes pallide fulvo-rufuli, fe- moribus obscurioribus, anticis fere nigris, subtus minute et x crebre rugosis, femore li paris Fig. 15. — P. ensifer E. S. ; : Tibia et patella de la patte-ma- intus ad BRE i a choire par la face externe. aculeo valido armato, tibia 1 paris aculeis debilibus sed sat longis 6-6 (basalibus minoribus), tibia 2' paris aculeis similibus 4-4, basin articuli haud attingentibus, metatarso 1* paris aculeis 4-4, 2' paris 4-3 (basali minutissimo) subtus armatis. Pedes postici mi- nute sed sat numerose aculeati. Pedes-maxillares fusco-castanei ; fe- more supra ad apicem aculeo brevi sed valido et erecto munito; patella longiore quam latiore, leviter convexa, extus ad apicem apophysi crassa, brevi sed valida, truncata cum angulo interiore conico et incurvo, exteriore stylum tenuem et sinuosum, sub tibiam oblique productum, emittente, subtus ad marginem exteriorem apophysi magna nigra, valida sed valde acuminata, insigniter ar- mata; tibia patella paulo longiore, graciliore et obliqua, subtus depressa atque ad basin, juxta patellam, tuberculo rufulo obtusis- simo et extus curvato munita; tarso sat anguste ovato, longe acu- minato et bulbum multo superante; bulbo sat magno et compli- cato, apophysi styliformi rufula, recta et acutissima, in medio munito. Ile Fernando Poo: Musola. P. gentilis, sp. nov. — 9 long. 9 mm. — Cephalothorax nigro- piceus opacus, parte cephalica crebre granulosa, valde convexa et parallela, antice haud attenuata, thoracica lineolis granulosis radian- tibus sulcoque medio profundo sed brevi impressa. Oculi postici ARACHNIDES AFRICAINS 383 inter se aequales, in lineam vix procurvam, medii a lateralibus quam inter se vix remotiores. Oculi antici in lineam leviter pro- curvam, medii reliquis oculis plus duplo majores, a lateralibus quam inter se vix remotiores, spatio interoculari oculo circiter duplo an- gustiore. Oculi laterales utrinque prominuli, aequi, spatio oculo angustiore inter se distantes. Clypeus oculis mediis anticis saltem !/, angustior. Abdomen ovatum, supra albido-testaceum, late nigricanti-marginatum et arcubus transversis tenuibus et angulosis 6-7, apicem versus sensim minoribus et densioribus atque antice linea media tenui, nigris, decoratum, subtus atro-testaceum luteo- punctatum atque ad apicem dilutius, mamillis fulvo-rufulis. Chelae ad basin transversim depressae, dein convexae et valde prominulae, nigrae, opacae et crebre sinuoso-rugosae. Sternum rufo-piceum , minute et sat parce rugosum, ad apicem fere laeve. Pedes pallide fusco-rufuli, coxis femoribusque anticis obscurioribus et, saltem in medio subnigris, femoribus posticis dilutioribus, anticis subtilissime rugosis et intus prope medium uniaculeatis, cunctis aculeo parvo dorsali submedio munitis, tibiis anticis aculeis inferioribus longis 6-6, metatarsis aculeis similibus 2-2, tibia 3* paris aculeis inferio- ribus parvis 2-2, tibia 4 paris aculeis parvis inferioribus binis uni- seriatis aculeoque simili laterali-interiore submedio, armatis. Pedes- maxillares fulvo-rufuli apice infuscati, femore compresso et subtus setis erectis uniseriatis 4 vel 5 munito. Plaga genitalis nigro- nitida, fere semicircularis, postice foveola subrotunda vel ovata impressa. ST long. 8 mm. — A femina differt pedibus, praesertim an- ticis, longioribus, aculeis tibiarum (6-6) multo minoribus, abdomine supra duriusculo et nitido, rufulo ut in femina picturato, sterno nigro, grossius et crebrius granuloso — Pedes-maxillares fulvo- rufuli apice valde infuscati; patella leviter ovata, mutica; tibia patella circiter aequilonga, superne ad apicem leviter convexa, extus prope medium apophysi nigra, parva et dentiformi atque ad apicem apophysi majore, acute et profunde fissa: ramulo an- teriore altero paulo longiore, subtus, ad marginem apicalem apo- physibus binis: exteriore parva nigra et acuta, interiore paulo majore, obtusa et subpellucida; tarso longo, sat anguste oxato; bulbo plano, simplici, disciformi, apice extus emarginato. lle Fernando Poo: Basile. 384 E. SIMON Sans doute voisin du P. vittatus Thorell, qui m’est inconnu en nature, cependant @apres Thorell le dessin abdominal du P. vittatus est différent (noir et densément strié de rouge) ses tibias antérieurs n’ont en dessous que 5-5 épines (au lieu de 6-6 chez P. gentilis), le tibia de sa patte- machoire est décrit avec deux apophyses dissemblables, celui du P. gentilis a une armature beaucoup plus complexe comme on a pu le voir plus haut. Genus Corinna. C. senegalensis (E. Simon) — Creugas s. E. Simon, in Ann. Soc. ent. Fr., 1886, p. 376. g long. 6 mm. — Cephalothorax latus et convexus, niger, opacus, minute et crebre rugosus, pilis luteo-nitidis, pronis, breviter plumosis, vestitus. Oculi antici in lineam procurvam, inter se fere aeque et anguste distantes, medii rotundi, lateralibus ovatis saltem ‘/, majores et multo majores quam medii postici. Oculi postici mediocres, aequi, in lineam procurvam, inter se sat late et aeque separati. Oculi laterales utrinque ae eS AN È, Slo separati , anticus paulo CE di major. Abdomen supra cinereo-te- ai staceum, antice scuto rufulo ab- RO breviato munitum, sed pilis pronis Fig. 16. - C. senegalensis E. S. Tibia de la patte-machoire par la face externe. breviter plumosis luteo-nitidis om- nino vestitum, subtus luteo-testa- ceum, regione epigastri rufulo-tincta. Sternum nigro-rufulum, opacum, minute et crebre granulosum. Chelae robustae, valde convexae, nigrae, antice crebre granulosae, subtus laeves et valde transversim plicatae, margine inferiore sulci dentibus seriatis quatuor armato. Pedes sat longi, fulvo-rufuli, femoribus anticis leviter infuscatis, tibia 1* paris cylindracea, aculeis tenuibus et longis (basalibus mino- ribus) 6-6, aculeisque apicalibus binis parvis, tibia 2° paris aculeis 4-4, interioribus exterioribus multo minoribus, subtus armatis, metatarsis quatuor anticis aculeis longis et paulo validioribus 2-2 munitis. Pedes postici numerose aculeati. Pedes-maxillares fusco-castanei , tibia tarsoque fere nigris; femore robusto, aculeis validis 3 vel 4 supra armato; patella parallela fere mutica; tibia patella paulo longiore et crassiore, extus, apophysi apicali crassissima, oblique divaricata, arcuata atque obtusa, et subtus, ad marginem exterio- rem apophysi altera, antice oblique directa, paulo longiore sed “gay ARACHNIDES AFRICAINS 385° multo graciliore, recta, apice oblique secta cum angulis minute et acute productis, atque ad marginem anteriorem granulo parvo submedio munita, armata; tarso sat longe ovato, apice acuminato et bulbum superante, superne deplanato, ab basin crasse margi. nato atque extus tuberculo inaequaliter bifido : ramulo basali fulvo conico et divaricato juxta apophysem tibialem superiorem sito, ramulo altero subrotundo foveolato et auriformi, insigniter munito: bulbo parum conyexo, longe ovato apice sinuose emarginato. Ile S. Thomé: Vista Alegre. Seule espéce du genre connue jusqu’ici de l’Afrique occidentale où elle est très répandue, car nous l’avons décrite du Sénégal et recue depuis du Gabon et de Sierra-Leone. C. areolata Thorell rentre plutòt dans le genre suivant. Pseudocorinna, nov. gen. A Corinna ditfert chelarum margine inferiore bidentato ut in Procopio et Medmassa, clypeo convexo et ante oculos plus minus prominulo, oculis mediis anticis reliquis multo majoribus, arca quatuor mediorum parallela et multo latiore quam longiore, pedum quatuor anticorum tibiis metatarsisque subtus deplanatis et aculeis longissimis, in tibiis 7-7 vel 8-7, in metatarsis 4-4 vel 3-3, armatis sed pedibus quatuor posticis muticis vel fere muticis. Le Corinna areolata Thorell, du Cameroon, appartient probablement a ce genre, mais il différe certainement des trois espéces que nous dé- crivons ci-apres par sa taille plus forte (6 mm. !/,), son céphalothorax granule aréolé et surtout par la marge inferieure de ses chélicéres tridentée (ce dernier caractère est peut-étre le résultat d'un lapsus). Pseudocorinna rutila, sp. nov. — 3 long. 5 mm. — Cepha- lothorax breviter ovatus, convexus, antice posticeque valde de- clivis et attenuatus, obscure fusco-castaneus, minute et sat crebre nigro-granulosus. Oculi postici parvi, in lineam valde procur vam , inter se sat late et fere aeque separati. Oculi antici in lineam fere aequaliter procurvam, inter se anguste et fere aeque sepa- rati, medii nigri et rotundi, lateralibus albis et ovatis plus duplo majores Area mediorum parallela et multo latior quam longior , medii antici posticis plus duplo majores. Oculi laterales utrinque Ann. del Mus. Civ. di St. Nat. Serie 3.2, Vol. IV (25 Novembre 1909), 25 RON: 386 E. SIMON anguste separati. Clypeus convexus, oculis anticis latior. Abdomen ovatum, pallide testaceum, superne scuto fusco-livido et breviter cinereo-piloso fere omnino obtectum, subtus regione epigastri co- riacea, duriuscula et rufula. Sternum latum, fusco-castaneum, mi- nute et sat crebre nigro-granulosum. Chelae validae, fusco-castaneae, apice dilutiores, granulis parvis, versus basin densioribus, con- spersae, margine inferiore sulci minute bidentato. Pedes omnino fulvo-rufuli, brevissime pilosi, femore l' paris intus prope apicem aculeis binis, singulariter elevatis, erectis et uniseriatis et extus aculeo multo minore armato, tibiis anticis subtus leviter depla- natis et aculeis validis longis et pronis, singulariter elevatis 8-8 Pic, Wi PP. ruta: ENS A. Tibia de la patte-machoire du male par la face externe — B. Epigyne. (basalibus apicalibusque minoribus), metatarsis quatuor anticis acu- leis similibus 4-4 armatis. Pedes postici fere mutici, aculeis paucis minutissimis metatarsorum tantum muniti. Pedes-maxillares fulvo- rufuli, tarso infuscato, bulbo ad maximam partem nigro; femore superne subtilissime rugoso et prope apicem aculeo valido armato; patella mutica, paulo longiore quam latiore, leviter ovata et con- vexa; tibia patella circiter aequilonga, ad basin angustiore, apicem versus ampliata et convexa, extus ad apicem apophysi valida et longa, antice oblique directa, rufula, ad basin nigra, valde depressa et striato-plicata, apice longe et oblique truncata cum angulo in- feriore longe producto, angusto et leviter curvato sed obtuso, intus apophysi altera paulo breviore, acute-conica, divaricata et leviter curvata armata; tarso maximo, late ovato, apice attenuato sed bulbum parum superante; bulbo maximo, valde complicato. © long. 5,5 mm. — Mari subsimilis sed abdomine haud scu- tato, supra cinereo-rufulo, subtus albido-testaceo, regione epigastri rufula, plaga genitalis magna, coriacea, in medio rufula, leviter ARACHNIDES AFRICAINS 387 depressa et pilosa utrinque attenuata et nigra. Pedes-maxillares lutei, tarso leviter ovato apice minute infuscato. Guinée portug.: Bolama. I (MAN \ | (( ee ) yy ne ll ME P. gracilior, sp. nov. — 9 long. 4 mm. — A praecedenti cui subsi- milis est differt magnitudine minore, pedibus paulo longioribus, regione epigastri rufula, laeviore, fovea ma- gna, ovato transversa, in fundo sulco Hig. 18 — P. gracior B.S “fransyerso divisa, impressa (mas Epigyne. Ile Fernando Poo: Basile. P. septemaculeata , sp. nov. — ignotus). © long. 4 mm. — A praece- dentibus, cui subsimilis est, differt tibiis anticis aculeis 7-7 (non 8-8) metatarsis aculeis 3-3 (non 4-4) subtus instructis, plaga ge- nitali postice fovea anguste trans- versa fere sulciformi, sed in. medio leviter ampliata et plagu- lam parvam et rufulam inclu- dente impressa, antice tuberculo Fig. 19. — P. septemaculeata E. S. Epigyne. rufulo parvo, subrotundo et sulco longitudinali secto, munita. Ile Fernando Poo: Basilé. Familia PISAURIDAE. Genus Euprosthenops. E. bayoanianus (B. Capello). Cameroon: Buea — Guinée portug.: Bolama. Espece tres répandue dans toute Afrique tropicale. Genus Phalaea. P. canescens E. Simon, in Ann. Soc. ent. Belg., XLII, 1898, p. 14. Guinée portug.: Rio Cassine — Congo francais: Fernand Vaz. Décrit du Congo. 388 "CE: SIMON P. thomensis, sp. nov. — Q long. 18 mm. — Cephalothorax fuscus, obscure cervino-olivaceo-pubescens, vitta marginali lata et dentata, linea media tenui abbreviata secundum sulcum ducta, lineolisque radiantibus vix expressis niveo-pilosis, ornatus , area oculorum albo-variegata, facie parce fulvo-crinita, utrinque oblique albo-marginata. Oculi quatuor antici in limeam valde procurvam, inter se fere aequidistantes, laterales leviter prominuli mediis saltem +/, majores, a margine clypei spatio oculo angustiore se- parati. Oculi quatuor medii aream longiorem quam latiorem occu- pantes, postici anticis paulo majores, spatio oculo angustiore inter se distantes. Abdomen (valde detritum) fuscum vel nigricans, rubro- cervino-pubescens. Chelae longae, albido-fulvoque hirsutae, margine inferiore sulci quadridentato. Partes oris nigricantes. Sternum fu- scum, linea media dilutiore, tenui et abbreviata, sectum. Pedes longi, fusci, leviter fulvo-variegati, punctis albo-pilosis conspersi, acu- leis numerosis ordinariis armati. Plaga genitalis antice carinula transversa rubro-nitida, emarginata et utrinque antice bifoveolata, notata. Ile S. Thome: Ribeira Palma. Nora. On connait actuellement cing espèces de ce genre, dont la sy- nonymie n’est pas surement établie: P. canescens et vulpina E. Sim., du Congo, crassa Thorell, du Cameroon, /erox Pocock, de Benito River et marginata Strand, du Cameroon. 3. Genus Pisaura. P. valida E. Simon, in Ann. Soc. ent. Fr., 1885, p. 354. Guinée portug.: Bissau, Rio Cassine. Décrit du Sénégal. Nora. Une autre espéce est décrite du Cameroon, P. rothzformis Strand (in Jahrb. d. Nass. V. f. Nat., 61, 1908, p. 278). 4. Genus Cispius. C. flavidus, sp. nov. — 9 long. 10 mm. — Cephalothorax luteo-testaceus, minute et parce albido-pilosus, utrinque linea mar- ginali lineaque submarginali sinuosa, exilibus et densius albo-pilosis notatus, area oculorum infuscata sed crebre albido-flavescenti-pilosa. Clypeus area oculorum mediorum non multo angustior. Oculi ARACHNIDES AFRICAINS 389) quatuor antici in lineam sat recurvam, inter se appropinquati, medi lateralibus paulo majores. Oculi quatuor*medii aream paulo longiorem quam latiorem et antice quam postice angustiorem occupantes, postici anticis paulo majores, spatio oculo paulo angu- stiore inter se distantes. Abdomen angustum, postice acuminatum, supra fusco-olivaceum, antice late dilutius, pilis brevissimis albis flavidisque mixtis vestitum, utrinque vitta lata dilutiore et albo- pilosa marginatum, subtus luteo-testaceum et albo-pubescens. Partes oris fusco-olivaceae. Chelae, sternum pedesque pallide lutea, tibiis cunctis ad basin minute nigro-notatis. Chelarum margo inferior dentibus trinis aequis munitus. Pedes aculeis nigris longissimis, ut in C. variegato ordinatis, armati. Plaga genitalis crasse albo- pilosa, antice fovea maxima transversim semicirculari, impressa. Congo francais: Fernand Vaz. Differe du C. variegatus E. Sim. par ses yeux médians postérieurs évidemment plus gros que les antérieurs, ses yeux antérieurs en ligne fortement courbée en avant, le trapéze de ses yeux médians un peu plus long que large, ses pattes non annelées et ses téguments garnis de poils simples non plumeux. Genus Dolomedes. D. fernandensis, sp. nov. — 9 long. 30 mm. — Cephalo- thorax evidenter longior quam latior, sulco thoracico profundo et longo sectus, pallide fuscus, versus marginem confuse dilutior , lineolis punctisque cinereo-flavido-pilosis conspersus. Oculi quatuor antici in lineam leviter recurvam, inter se fere aequidistantes, medii paulo majores. Oculi medii postici anticis plus duplo majores, spatio oculo plus duplo minore inter se distantes et spatium linea oculorum antica paulo angustius occupantes. Clypeus leviter pro- clivis area oculorum multo latior. Abdomen oblongum , pallide fuscum, subtus dilutius, supra punetis maculisque flavido-cervino pilosis conspersum. Chelae longae, leviter proclives, nigro-piceae, crebre et longe fulvo-hirsutae, margine inferiore sulci dentibus validis quatuor, ultimo paulo minore, armato. Partes oris, sternum pedesque pallide fusca, femoribus paulo dilutioribus, punctis paucis flavido-pilosis conspersis, tibiis metatarsisque confuse annulatis. Pedes longi, metatarsis tarsisque gracilibus, valde et numerose aculeati, tibiis cunctis aculeis inferioribus, lateralibus dorsalibusque 390 E. SIMON binis armatis. Plaga genitalis tuberculo rufulo, magno, conico et subacuto, antice versus pediculum directo, insigniter munita. Ile Fernando Poo: Musola. Nous avons cru longtemps le genre Dolomedes étranger a l'Afrique tropicale; R. I. Pocock en a fait connaitre recemment une espéce de Be- nito River D. transfuga Pocock, dont il ne décrit que le male, il différe certainement de D. fernandensis E. S., par son céphalothorax et son abdomen bordés de blanc. Genus Thalassius. T. leonensis R I Pocock, in Pr. Zool Soc. Lond., 1899, dy elu7ty (OLy EN BUR seats Ile Principe: Bahia do Oeste, Roca inf. d. Henrique. Congo frangais: Fernand Vaz. v Espece largement distribuée car elle a été décrite de Sierra Leone et nous l’avons indiquée depuis de la Guinée espagnole. Familia LYCOSIDAE. Genus Hippasa. H. decemnotata, sp. nov. — 9 long. 18-20 mm. — Cephalo- thorax fulvo-rufulus, cinereo-albido-pubescens, lineolis radiantibus numerosis, extus ramosis, albidius-pilosis, ornatus, regione oculorum paulum infuscata sed, supra oculos anticos, linea transversa albo- pilosa secta. Oculi quatuor antici inter se appropinquati, in lineam leviter procurvam, medii paulo majores. Abdomen longe oblongum, postice attenuatum, fulvum, albido-cinereo-pilosum, subtus concolor supra parce nigro-punctatum, punctis parvis niveo-pilosis sed nigro- areolatis biseriatis 5-5 atque, in dimidio apicali, lineolis transversis fuscis, tenuissimis, notatum, mamillis fulvo-rufulis, superioribus nigro-sericeo-pilosis. Sternum fulvum, vitta longitudinali nigra sectum. Chelae longae, nigro-fuscae, laeves, longe et crebre fulvo- hirsutae, margine inferiore sulci dentibus trinis, versus basin sensim minoribus, armato. Pedes longi, fulvo-rufuli, parce et longe hirsuti, annulis numerosis albido-pilosis confuse cineti. Vulva simplex, longe pilosa. Guinée portug.: Bissau. ARACHNIDES AFRICAINS 391 Différe de H. albopunctata Thorell, du Cameroon, par sa taille beaucoup plus forte et sa coloration générale fauve-rougeàtre nullement noire, en- core plus de H. cinerea E. Sim., du Congo, par son sternum coupé d’une bande noire et ses yeux médians antérieurs plus gros que les latéraux; certainement plus voisin de H. partita Cambr. (deserticola E. S.), d’Egypte et d’Asie centrale, dont il s'éloigne cependant par sa taille beaucoup plus forte et sa plaque génitale plus petite. Genus Ocyale. 0. atalanta (Audouin). Ile Principe: Roga inf. d. Henrique. Espece répandue dans presque toute l’Afrique. Genus Lycosa. Sertes 1° — Chelarum margo inferior tridentatus. 1 Sectio E. (Subgen. Hogna E. Sim.: typus L. radiata Latreille). L. Lindneri Karsch, in Zeitschr. Ges. Naturw., LII, 1879, p. 351. — dd. E. Simon, in Ann. Soc. ent. Fr., 1885, p. 357. Q long. 25-27 mm. — Cephalothorax ovatus, fronte obtusa et leviter declivi, fusco-rufulus, vitta media lata sed postice acu- minata dilutiore pilis flavidis, postice sensim albidioribus, crebre obtecta, thoracica vitta marginali sat lata et dentata lineolisque radiantibus sordide albido-pilosis ornata. Oculi antici in lineam evidenter procurvam, inter se anguste et fere aeque separati, medii lateralibus saltem 1/, majores. Oculi ser. 2*° magni, inter se spatio oculo plus duplo minore separati. Clypeus oculis anticis multo latior, oculi laterales antici ad marginem quam ab oculis ser. 27° plus duplo distantiores. Abdomen supra fulvum, crebre flavido-pubescens, punctis maculisque parvis albo-pilosis subseriatis notatum, antice vitta longitudinali lata, leviter lanceolata, tenuis- sime fusco-marginata, postice arcubus fuscis tenuibus sed latius albo-marginatis, notatum, in lateribus albo-pilosum et parce fulvo- punctatum, subtus. usque ad mamillas nigro-testaceum. Chelae validae, nigrae, ad basin et extus usque ad apicem, crebre et crasse albido-flavescenti-pilosae, praeterea nigro-cinereo-setosae , margine inferiore sulci dentibus trinis, validis, aequis et subcon- 399 E. SIMON tiguis armato. Sternum nigro-cinereum. Partes oris nigrae, laminae versus apicem ferrugineae. Pedes sat longi et robusti, fulvo-rufuli, breviter albo-pilosi, femoribus superne confuse fusco-marmoratis, coxis nigro-castaneis, tibiis anticis aculeis inferioribus parvis sed robustis 3-3 et intus aculeis similibus binis (in tibia 2° paris paulo longioribus), metatarsis usque ad basin crebre scopulatis, aculeis validis sed brevibus 2-2 apicalibusque trinis, medio inferiore mi- nutissimo, armatis, patella 1° paris mutica, 2° paris aculeo interiore subbasali minutissimo, posticis utrinque aculeo mediocri armatis, tibiis posticis aculeis multo longioribus, inferioribus 3-3, lateralibus utrinque binis, dorsalibusque binis, instructis. Pedes-maxillares fulvo-rufuli et albo-pilosi, tarso apice minute infuscato. Fovea genitalis paulo longior quam latior, antice obtusa, postice utrinque dilatata, nigro-marginata et plicata, septo nigro lato, antice abrupte acuminato, prope medium levissime constricto et depresso, sed ad marginem posticum abrupte transversim dilatato, divisa. Congo frangais. Espece de grande taille, répandue sur toutes les còtes de I’ Afrique occidentale, du Sénégal au Congo; ses caractéres sont assez ambigus car elle tient à la fois des espéces du groupe Hogna et de celles du groupe Trochosa; elle ressemble méme beaucoup au L. ferox Lucas, qui appartient cependant a ce dernier groupe. L. principum, sp. nov. — 9 long. 15 mm. — Cephalothorax sat longe ovatus, antice vix declivis et obtuse truncatus, fusco- castaneus, parte cephalica crebre flavido-pilosa, thoracica lineolis radiantibus vittaque marginali valde dentata, sordide albido-pilosis et confusis, notata. Oculi antici in lineam leviter procurvam, ocu- lorum linea 2* paulo angustiorem, inter se anguste et fere aeque separati (medii vix distantiores), medii lateralibus saltem !/, majores. Oculi maximi ser. 2° spatio oculo circiter !/, minore inter se distantes. Clypeus oculis mediis anticis paulo angustior vel saltem haud latior. Abdomen supra fuscum, cervino albido- que pubescens, antice vitta longitudinali truncata, versus pediculum valde acuminata, postice lineolis transversis, in medio leviter anguloso-ampliatis, obscurioribus sed parum expressis notatum, subtus usque ad mamillas atro-testaceum et cinereo-sericeo-pilosum. Chelae validae, nigrae, ad basin et extus crasse et breviter flavido- pilosae, praeterea cinereo-setosae, margine inferiore sulci valde ARACHNIDES AFRICAINS 393 tridentato. Partes oris nigro-castaneae. Sternum coxaeque fusco- picea. Pedes fulvo-rufuli, breviter albido-pilosi et parce nigro-criniti, femoribus dilutioribus, metatarsis tarsisque, praesertim anticis, obscurioribus, tibiis anticis aculeis inferioribus mediocribus 3-3, tibia 1° paris aculeo laterali interiore, in dimidio apicali sito, tibia 9* paris lateralibus interioribus similibus binis armatis, metatarsis anticis crebre et sat longe scopulatis, subtus aculeis longis 2-2 apicalibusque trinis, medio inferiore minutissimo, munitis sed late- ralibus carentibus, patellis quatuor anticis muticis sed saepe patella 2° paris aculeo parvo interiore munita, patellis quatuor posticis utrinque uniaculeatis, tibiis posticis ut in praecedenti aculeatis. Fovea genitalis longior quam latior, antice obtusa, postice longe et sensim dilatata atque utrinque ad angulum nigro-mar- ginata, septo depresso subparallelo, sed ad marginem posticum abrupte transversim ampliato, divisa. Sg long. 10-12 mm. — A femina differt oculis anticis in lineam magis procurvam, mediis lateralibus fere duplo majoribus, chelis ad basin et extus longius et crebrius albido-flavescenti hirsutis, pedibus multo longioribus, fulvo-rufulis et albido-pilosis, coxis cunctis, metatarsis tarsisque anticis nigricantibus, longius aculeatis, tibia 1° paris aculeis lateralibus interioribus binis longis exterioribusque binis parvis armatis. Pedes-maxillares graciles, fulvi et albo-pilosi, tarso leviter obscuriore fulvo-cinereo-piloso , femore superne aculeis validis 1-4 armato, patella parallela, lon- giore quam latiore, tibia patella paulo longiore, cylindracea, tarso tibia cum patella breviore, parum latiore, apice acuminato, bulbum parvum et subrotundum multo superante. Ile Principe: Roga inf. d. Henrique. Très voisin du L. Lindneri Karsch, dont il se distingue par son clypeus beaucoup plus étroit, les yeux latéraux antérieurs étant a peine plus éloignés de la marge que des yeux de la 2.° ligne, les épines de ses tibias antérieurs plus gréles et plus longues, la carene de son épigyne plus étroite, parallele et déprimée. i L. thetis, nov. sp. — 9 long. 13 mm. — Cephalothorax ovatus, antice vix declivis, fusco-olivaceus, linea media tenui integra flavido- pilosa sed postice albidiore, lineaque submarginali flavida sat angusta ornatus. Oculi antici in lineam leviter procurvam oculorum linea 2° paulo angustiorem, inter se anguste et fere acque sepa- 394 E. SIMON rati, medii lateralibus saltem 1/, majores. Oculi maximi ser. 2° spatio oculo circiter !/, minore inter se distantes. Clypeus oculis anticis latior. Abdomen superne fuscum, cervino-pubescens et con- fuse nigricanti-marmoratum, antice linea longitudinali tenui et acuminata luteo-pilosa, postice punctis minutissimis niveis, in series duas (4-4 vel 5-5) postice convergentes, ordinatis, ornatum, subtus dilutius, luteo-nitido-pubescens et vittis trinis paulo obscu- rioribus et fulvis, parum distinctis, notatum. Chelae validae, nigrae, pilis longis cinereo-luteis, versus apicem sensim densioribus , vestitae, margine inferiore sulci valde tridentato. Partes oris fusco- castaneae. Sternum pedesque fulvo-rufula, metatarsis tarsisque paulo obscurioribus, tibia 1* paris aculeis inferioribus mediocribus 3-3 aculeisque lateralibus interioribus binis minoribus armata sed exterioribus carente, tibia 2' paris similiter aculeata sed aculeis lateralibus interioribus, inferioribus longioribus, munita, metatarsis anticis ut in praecedenti, patellis quatuor anticis muticis vel patella 2° paris aculeo interiore minutissimo munita, quatuor posticis utrinque uniaculeatis. Pedes postici ut in praecedenti aculeati. Fovea genitalis vix longior quam latior, antice obtusa, postice dilatata et utrinque marginata, septo tenui, sed ad mar- ginem posticum abrupte ampliato et plagulam transversam plus duplo latiorem quam longiorem formante, divisa. Ile Principe: Roga inf. d. Henrique. L. lambarenensis, sp. nov. — © long. 14,5 mm. — Cepha- lothorax ovatus, antice haud declivis, niger, vitta media lata sed postice attenuata fulvo-rufula et crebre luteo-pilosa, vittaque mar- ginali sinuosa fulvo-rufula et sordide albido-pilosa, ornatus. Oculi antici in lineam leviter procurvam oculorum linea 2* paulo angu- stiorem, inter se anguste et fere aeque distantes, medii lateralibus saltem !/, majores. Oculi maximi ser. 2*° spatio oculo plus 1/, minore inter se distantes. Oculi quatuor postici, superne visi, aream trapeziformem non multo latiorem postice quam longiorem occupantes. Clypeus oculis anticis latior. Abdomen oblongum, supré nigellum, fusco-cervino luteoque pilosum, antice dilutius sed linea nigra, figuram magnam triquetram et postice emarginatam desi- enante ornatum, postice arcubus transversis seriatis nigricantibus notatum, subtus crebre albido-pubescens, parce nigro-punctatum ARACHNIDES AFRICAINS 395 et vittis trinis cinereo-nigris, media antice latiore sed postice acu- minata et lineam albidam includente, notatum. Chelae nigrae, sublaeves, parce crinitae, extus parum dense fulvo-pilosae , mar- gine inferiore sulci dentibus trinis subcontiguis, apicali paulo mi- nore, armato. Partes oris nigro-castaneae. Sternum nigrum, utrinque late fulvo-rufulo-marginatum. Pedes fusco-rufuli, cinereo-albido luteoque pilosi, metatarsis tarsisque obscurioribus, femoribus paulo dilutioribus fulvo-variegatis et subannulatis, tibiis quatuor anticis utrinque, in dimidio apicali, leviter scopulatis, subtus aculeis me- diocribus 3-3, tibia 1' paris aculeo laterali interiore submedio, tibia 2° paris aculeis lateralibus interioribus binis, armatis, meta- tarsis usque ad basin crebre scopulatis, aculeis inferioribus longis 2-2 apicalibusque minoribus trinis, medio inferiore minutissimo, et metatarso 2° paris aculeo laterali interiore submedio, minutissimo, munitis. Pedes postici numerose aculeati, tibiis aculeis inferioribus longis 3-3, utrinque lateralibus binis dorsalibusque binis, armatis. Fovea genitalis latior quam longior, antice emarginata, septo an- tice triquetro, dein tenuissimo, basin versus levissime ampliato et sulcato et utrinque costa subrecta, divisa. Congo francais: Lambarene. Assez voisin du L. Petiti E. Sim. du Congo, dont le sternum est égale- ment fauve mais coupé dune bande noire beaucoup plus étroite et ressem- blant a celui d’un Hippasa; il en différe aussi par la bande du céphalo- thorax plus étroite, les pattes plus foncées et variées de noiràtre, la région ventrale de l’abdomen marquée de trois lignes obscures dont la médiane dilatée en avant, tandis que celle du L. Petit? offre quatre très fines lignes paralléles dont les deux médianes abregées. Sans doute voisin aussi du L. sordulenta Thorell du Cameroon, dont la fossette a l’épigyne offre aussi a chaque coté une còte longitudinale et un septum median, mais celui-ci très fin et parallèle, dilaté seulement au bord postérieur, tandis que celui de L. lambarenensis est également élargi en triangle en avant et en arriere et sillonné, il en différe en outre par le sternum bordé de fauve (celui de L. sordulenta entierement brun d’apres Thorell). 2 Sectio J (subgen. - Trochosa C. Koch: typus L. ruricola de Geer.). L. ferox Lucas, in Webb. et Bert., H. N. Can., Ar., p. 26, pl. VI, ff 13-14. — Trochosa xylina E. Sim., Ar. nouv. (1) Liége 1870, p. 87 (non C. Koch). — L. andalusiaca E. Sim., 396 E. SIMON Ar. Fr., UI, p. 254 (nota). — ?) L. effera Cambr., in Pr. Zool. Soc. Lond., 1872,.p. 318 - 1876, p. 661. Ile Fernando Poo. Espéce commune dans la région Méditerranéenne surtout occidentale, et aux Iles Canaries. L. furva (Thorell) minor, subsp. nov. — Q long. 8 mm. — Cephalothorax ovatus, antice vix declivis, fusco-rufescens, area ocu- lorum nigra, parte cephalica vitta lata sed postice acuminata di- lutiore, lineas binas fuscas includente et pilis flavidis, viitas tres designantibus, ornata, parte thoracica vitta submarginali sat an- gusta et dentata dilutiore, et luteo-pilosa cincta, facie parce fulvo- rufulo-pilosa. Oculi antici in lineam vix procurvam oculorum linea 2? circiter aequilatam, inter se fere aequidistantes, medii lateralibus saltem 4/, majores. Oculi magni ser. 2*° spatio oculo circiter !/, minore inter se distantes. Clypeus oculis anticis vix latior, ad marginem setis longis paucis (4 vel 5) munitus. Abdomen oblongum, cervino nigroque pubescens, antice linea longitudinali fulvo-pilosa, postice punctis albis minutissimis biseriatis 3-3 vel 4-4 notatum, subtus dilutius et fulvo-cervino-pubescens. Chelae fusco- castaneae, laeves, parce fulvo-setosae, margine inferiore sulci tri- dentato, dente medio reliquis majore. Partes oris fusco-castaneae. Sternum pedesque fulvo-rufula hi sat longi, luteo-pilosi, tenuiter et sat longe setosi, femoribus superne leviter fusco-variegatis, tibia 1} paris aculeis inferioribus longis 3-3, apicalibus minoribus acu- leoque subapicali parvo, tibia 2° paris subtus aculeis exterioribus _ trinis, interioribusque binis, altero submedio setiformi altero api- cali, aculeisque lateralibus interioribus binis armata, tibiis posticis aculeis inferioribus 3-3 (interioribus multo longioribus), utrinque lateralibus binis, superne dorsalibusque binis debilioribus munitis, patellis anticis muticis, posticis utrinque uniaculeatis. Metatarsis anticis parce scopulatis aculeis inferioribus validis 2-2 apicalibusque parvis trinis armatis. Fovea genitalis fulva, antice sat angusta, rotunda vel ovata et tenuiter marginata, postice dilatata et utrinque nigro callosa, septo medio tenui sed postice abrupte transversim ampliato et plagulam, multo latiorem quam longiorem et utrinque ad angulum minute impressam formante, divisa. A typo praesertim ditfert magnitudine minore. lle Fernando Poo: Punta-Frailes ARACHNIDES AFRICAINS 397 L. furva (Thorell) cingulipes, subsp. nov: — Y A typo differt pedibus fulvo-rufulis, femoribus annulis trinis latis, laciniosis et interruptis, tibiis annulo basali annuloque apicali, fuscis vel nigri- cantibus ornatis. Ile Annobon. L. furva a été décrit du Cameroon par Thorell, nous l’avons recu depuis du Gabon ct de Sierra-Leone. Il ressemble au L. ruricola de Geer., d'Europe et encore plus au L. urbana Cambr., de la vallée du Nil. 3 Sectio K (typus L. alpigena Doleschall = L. insignita Thorell, E. Simon). L. storeniformis, sp. nov. — 9 long. 7-8 mm. — Cephalo- thorax angustus et longus, antice vix attenuatus, parte cephalica convexa et antice declivi, nigro-piceus, laevis et nitidus, sed parte thoracica versus marginem subtilissime coriacea, fere glaber, pilis albis, brevibus et crassis, parce conspersus. Oculi antici in lineam subrectam (vix procurvam), medii lateralibus minores, inter se anguste separati, a lateralibus subcontigui. Oculi ser. 22° spatio oculo vix 1/, minore inter se distantes. Oculi quatuor postici aream trapeziformem, cephalothorace multo angustiorem et postice multo latiorem quam longiorem, occupantes. Clypeus oculis anticis haud vel vix latior. Abdomen oblongum, nigrum, superne vitta latis- sima valde dentato-pennata et utrinque, in declivitate, maculis binis albo-pilosis decoratum, subtus paulo dilutius et cinereo-pilosum. Chelae validae, nigrae et nitidae, parce cinereo-setosae, margine inferiore sulci, prope radicem unguis, minute tridentato. Partes oris sternumque fusco-castanea. Pedes breves et robusti, fulvo- rufuli, femoribus apice excepto, nigris, tibiis metatarsisque posticis infuscatis, tibiis anticis aculeis inferioribus parvis et debilibus, medianis binis apicalibusque, et aculeis lateralibus interioribus binis minutissimis armatis, tibiis posticis aculeis inferioribus debi- libus 3-3 utrinque lateralibus binis dorsalique minutissimo sub- medio, patellis quatuor anticis intus aculeo minutissimo , quatuor posticis utrinque aculeo paulo longiore, metatarsis anticis baud vel vix scopulatis, aculeis inferioribus parvis 2-2 apicalibus trinis atque intus aculeo laterali minutissimo submedio armatis. Fovea genitalis multo latior quam longior, antice attenuata et marginata, transversim triquetra, et septo plano, crasse albido-crinito, divisa. 398 : E. SIMON 3 long. 6,5-7 mm. — A femina differt tibiis anticis aculeis inferioribus 3-3 et lateralibus interioribus binis munitis, tibiis 4+ paris fuscis annulo medio dilutiore cinctis. Pedes-maxillares me- diocres, pallide fusco-picei, femore superne aculeo submedio gracili apicalibusque binis brevioribus et validioribus armato, patella ti- biaque muticis, circiter aeque longis et latis, tarso mediocri, ad basin sat convexo ad apicem valde acuminato et bulbum su- perante. Guinée portug.: Bolama. Il est très intéressant de trouver sous les tropiques, un représentant de ce groupe de Lycosa, dont le type, L. alpigena Doleschall, est une espéce essentiellement septentrionale qui habite dans les Alpes a de grandes altitudes et se trouve aussi en Sibérie et méme au Groenland. Mais L. storeniformis s'éloigne a certains égards de L. alpigena no- tamment par le bandeau plus étroit, par les trois dents de la marge in- férieure des chélicéres beaucoup plus petites, subcontigués et touchant presque a la base du crochet, par les épines de ses pattes plus faibles et plus courtes. 4 Sectio (subgen. Arctosa C. Koch: typus L. cinerea Fabr.). Nora. Nous avons déja insisté sur la difficulté de subdiviser le grand genre Lycosa et l’impossibilité de maintenir les genres proposés depuis longtemps a ses dépens: Trochosa, Arctosa, Pirata, dont les caractéres deviennent insaisissables quand on les étudie sur de nombreuses séries. Fr. Cambridge a cependant maintenu le genre Arctosa (in Biol. centr. Amer. Ar. ll, p. 330) sous prétexte que les tibias postérieurs n’ ont qu’une seule épine dorsale, située dans la moitié apicale tandisque ceux des autres Lycosa en ont deux, ce qui est cependant sujet a exception (notamment parmi les espéces d’Australie), mais dans plusieurs especes du groupe Arctosa l’épine basale est remplacée par un crin spiniforme, ce qui s’observe dans un grand nombre de Lycosa de divers groupes. Si le genre Arctosa peut étre maintenu, il faudra lui trouver d’autres caractères car il est impossible de tenir compte de celui-ci. L. laccophila, sp. nov. — 9 long. 8-9 mm. — Cephalothorax ovatus, sat convexus, antice leviter declivis, fusco-piceus, regione oculorum nigra, parte cephalica usque ad oculos ser. 2° crebre niveo-pilosa et pilis fulvis variegata (vittam latam postice obtusam designantibus) thoracica fere glabra, facie parce fulvo-pilosa. Oculi antici in lineam subrectam (vix procuryam) oculorum ser. 2° ARACHNIDES AFRICAINS 399 circiter aequilatam, -medii majores et inter se quam a lateralibus paulo remotiores. Oculi ser, 2°° mediocres, spatio oculo circiter ae angustiore inter se distantes. Clypeus oculis anticis haud latior. Abdomen oblongum, nigellum fulvo-olivaceo-pubescens, antice vitta longitudinali acuminata sed utrinque obtuse bilobata, postice punctis parum regulariter pluriseriatis albo-pilosis notatum, subtus dilutius et cinereo-albido-pilosum. Chelae validae, laeves, nigro- castaneae, parce cinereo-setosae, margine inferiore sulci tridentato, dente basali minutissimo, partes oris fusco-castaneae. Sternum fulvo-olivaceum, sordide albido-pilosum. Pedes breves et robusti, longe et tenuiter setosi, obscure fulvo-olivacei, femoribus subtus infuscatis, annulis dilutioribus et albo-pilosis cincti sed tibiis anticis superne fere omnino albo-pilosis, tibia 1* paris aculeis inferioribus submediis binis, apicalibus binis et lateralibus binis brevibus sed robustioribus armata, tibia 2' paris similiter aculeata sed subtus aculeo medio parvo tantum munita, tibiis posticis aculeis inferioribus tenuibus et longis, utrinque lateralibus binis longissimis dorsali- busque binis, basali parvo setiformi, armatis, metatarsis anticis longis et parum dense scopulatis, aculeis parvis 2-2 apicalibusque trinis armatis. Plaga genitalis fusco-rufula, fovea ovato-transversa, septo plano et rugoso latissimo et disciformi fere omnino obtecta. Guinée Portug.: Farim. Espèce surtout voisine des L. lacustris E. Sim. et leopardus Sund. d’ Europe, qui ont aussi la 3° dent de la marge inférieure beaucoup plus petite que les deux autres et la plaque génitale à peu près semblable. Elle sen distingue à première vue par ses tibias antérieurs entiérement garnis de poils blanes en dessus, tandisque ceux des deux autres espéces sont marqués d'un anneau blanc médian. L. lacustris E. Sim., très répandu dans la région méditerranéenne occidentale a été indiquée du Sénégal. Series 3. (ser. nova) Chelarum margo inferior muticus. L. edentula, sp. nov. — long. 8 mm. — Cephalothorax sat anguste ovatus, antice vix attenuatus, nigro-piceus et subtilissime coriaceus, parte cephalica convexa et antice declivi, crasse sed parum dense luteo-pilosa, thoracica fere glabra. Oculi antici aequi in lineam vix procurvam, oculorum ser. 2°° circiter aequilatam, medii inter se quam a lateralibus paulo remotiores. Oculi ser. 2°° spatio oculo saltem !/, angustiore inter se distantes. Oculi quatuor 400 E. SIMON postici aream trapeziformem cephalothorace multo angustiorem et postice multo latiorem quam longiorem occupantes. Clypeus oculis anticis haud vel vix latior. Abdomen oblongum supra nigrum, antice macula transversa, postice maculis quatuor et punctis mediis seriatis flavo-pilosis decoratum, subtus pallide luteum et flayo- luteo-pubescens. Chelae validae, nigro-nitidae, fere glabrae, margine inferiore sulei omnino mutico. Partes oris fusco-castaneae, laminae apice dilutiores. Sternum pallide fusco-rufulum. Pedes breves et robusti, coxis fulvis, femoribus nigricantibus ad basin late luteis, tibiis cunctis metatarsisque posticis late. nigricanti biannulatis, tenuiter et sat longe setosi, partibus fulvis luteo-albido-pilosis, ut in L. storeniformi aculeati sed aculeis validioribus et longioribus et metatarsis anticis aculeis parvis apicalibus quinque munitis. Fovea genitalis ovato-transversa, septo latissimo, ovato vel triquetro, rugoso et crasse piloso, divisa vel saepe fere omnino obtecta. Ile Fernando Poo: Punta Frailes. À part le caractère exceptionnel de ses chélicères, L. edentula E. S. ressemble beaucoup aux petites espèces du sous-genre Arctosa, méme par la structure de son épigyne. JLoculla, nov. gen. Cephalothorax fere ut in Trochosa, crassus, parte cephalica lata, convexa, declivi et obtusa. Oculi antici in lineam sat pro- curvam, latam, oculorum ser. 2* haud angustiorem, medii paulo majores a lateralibus quam inter se plus duplo distantiores (fere ut in Trabaea). Oculi maximi ser. 2*° spatio oculo plus *, minore inter se separati Oculi quatuor postici, superne visi, aream multo latiorem quam longiorem et cephalothorace multo angustiorem: occupantes. Clypeus oculis anticis latior. Chelarum margo inferior dentibus trinis, validis, subaequis et subcontiguis armatus. Pedes sat breves et robusti fere ut in Trochosa sed aculeis numerosio- ribus armati, metatarsis anticis aculeis inferioribus lateralibusque munitis. L. rauca, sp. nov. — 9 long. 16 mm. — Cephalothorax ovatus, parte cephalica lata, convexa, antice declivi et obtusa (fere ut in L. ruricola), parte cephalica obscure fulvo-rufula et luteo- pilosa utrinque infuscata et subreticulata, prope oculos nigra, . ARACHNIDES AFRICAINS 401 thoracica fusca, vitta media sat angusta et postice attenuata, utrin( jue vitta submarginali angusta et sinuosa, fulvo-rufulis et luteo-pilosis ornatus. Abdomen breviter ovatum, supra fuscum, cervino-rufulo luteoque ‘pubescens et confuse nigricanti-marmoratum, subtus dilutius et fulvo-flavescenti-pubescens. Chelae validae, nigro-piceae, laeves et fere glabrae, parce nigro-crinitae. Partes oris fusco- castaneae. Sternum pedesque fulyo-rufula, breviter luteo-pilosa et parce nigro-crinita, femoribus annulis trinis latis valde sinuosis, tibiis confuse annulatis, metatarsis tarsisque anticis obscurioribus et fusco-castaneis, tibia 1’ paris aculeis inferioribus longis 3-3, intus lateralibus binis minoribus et extus aculeo laterali unico, in dimidio apicali sito, munita, tibia 2° paris similiter aculeata sed aculeo laterali exteriore carente, metatarsis anticis usque ad basin breviter sed crebre scopulatis, subtus aculeis longis 2-2, extus aculeo laterali submedio breviore, intus lateralibus binis, apicali- busque quinque verticillatis armatis, tibiis posticis aculeis inferioribus longis 3-3 utrinque lateralibus similibus binis aculeoque dorsali, in dimidio apicali sito, armatis. Fovea genitalis parum longior quam latior, antice obtusa, postice dilatata et utrinque marginata, Septo medio tenui, sed ad marginem posticum abrupte ampliato et plagulam plus quadruplo latiorem quam longiorem et utrinque minute impressam vel excisam, interdum fere tripartitam, formante, omnino divisa. Ile S. Thomé: Ribeira Palma. L. rauca minor, subsp. nov. — Q long. 8-10 mm. — A typo differt magnitudine duplo minore, linea submarginali dentata cephalothoracica albo (non luteo) pilosa, pedibus gracilioribus et paulo longioribus distinctius annulatis, aculeis longioribus armatis. Ile S. Thomé: Agua Ize. Nora. — Les Loculla se distinguent surtout des Lycosa par leurs yeux médians antérieurs beaucoup plus rapprochés l'un de Lautre que des latéraux; nous avons décrit deux autres genres Trabaea et Syroloma offrant le méme caractére et nous croyons utile d’en proposer un troisième, sous le nom de Vesubia, pour une espéce des. Alpes que nous avons d’abord décrite sous le nom de Trabaea Jugorum puis rapportée au genre Lycosa dans un groupe spécial; le genre Sosippus offre aussi une dispo- sition oculaire analogue méme exagerée, mais d’autres caractères le rat— tachent au groupe des Hippasa. Ann. del Mus. Civ. di St. Nat. Serie 3.", Vol. IV (25 Novembre 1909). 26 402 E. SIMON Nous résumons dans le tableau suivant les caractères des quatre genres: Trabaca, Vesubia, Loculla et Syroloma. — Oculorum linea antica procurva, oculi medii a late- ralibus quam inter se multo remotiores. 1. Cephalothorax antice attenuatus fronte sat angusta et truncata, facie subquadrata. Oculi antici parvi, aequi, in lineam valde pro- curvam oculorum linea 2° angustiorem. Oculi maximi ser. 2?° spatio oculo haud vel non multo angustiore inter se disjuncti. Oculi postici aream vix latiorem quam longiorem et cephalothorace paulo angustiorem occupantes sees esta 2 Cephalothorax ovatus, fronte lata, declivi et obtusa. Oculi antici in lineam procurvam oculorum linea 2* latiorem vel saltem haud angustiorem, medii latéralibus majores. Oculi ser. 2°° magni vel mediocres. Oculi quatuor postici aream multo latiorem quam longiorem sed cephalothorace multo angustiorem occupantes . 3 2. Chelaram margo inferior dentibus trinis subaequis et subcon- tiguis armatus. Tibiae anticae aculeis inferioribus longissimis 3-3, metatarsi, longe et rare scopulati, aculeis inferioribus similibus 2-2 apicalibusque parvis quinque armati Trabaea E. S. (typus 7. paradoxa). Chelaram margo inferior dentibus binis tantum armatus. Tibiae anticae aculeis inferioribus 3-3 brevioribus sed utrinque lateralibus binis similibus munitae, metatarsi breviter et crebre scopulati aculeis longis 2-2 apicalibusque paryis trinis armati Vesubia n. gen. (typus V. jugorum E. S.). 3. Oculorum linea antica latior quam linea 2° Oculi laterales antici a margine clypei et oculis ser. 2° fere aeque remoti. Chelarum margo inferior dentibus trinis, apicali singulariter sito, reliquis binis remotis et subgeminatis basali minore. Pedes parce aculeati, tibiis posticis aculeis lateralibus dorsa- libusque carentibus, tarsis fasciculo parvo setarum clavifor- mium sub unguibus munitis. Syroloma E. S. (typus S. major E. S.). ARACHNIDES AFRICAINS 103 Oculorum linea antica linea 2. circiter aequilata. Oculi laterales antici a margine clypei quam ab oculis ser. 2°° multo distantiores. Chelarum margo inferior dentibus validis trinis subaequis et subcontiguis instructus. Pedes valde aculeati, tibiis posticis aculeis inferioribus, lateralibus aculeoque dorsali unico armati, tarsis pilis claviformibus carentibus. Loculla E. S. (typus ZL. rauca E. S.) Familia OXYOPIDAE. Genus Oxyopes. 0. flavipalpis (Lucas) — Sphasus f. H. Lucas, in J. Thomson, DCR en ASS 1 ab IO Oxyopes dor- sualis Thorell, in Bib. t. K. Sv. Vet. Akad. badi ee S7 Congo frangais: Fernand Vaz. Espece trés répandue sur la còte occidentale, décrite du Gabon par Lucas et du Cameroon par Thorell, nous l’avons recue de la Guinée espagnole. Elle est reconnaissable a la large bande d'un blane pur de son cépha- lothorax, & la bande blanche de son abdomen, dilatée et obtuse vers le tiers antérieur et longuement acuminée en arriére, a part cela assez variable; les pattes de l’adulte sont noires avee la base des fémurs posté- rieurs, un anneau médian aux tibias, les métatarses et tarses brun-rouge ou fauves; l’individu fisuré par Lucas est un Jeune, ses pattes sont fauves et annelées. Le front de l’ Oxyopes flavipalpis est très large et ses yeux médians postérieurs sont visiblement plus rapprochés l’un de l’autre que des laté- raux, rappelant ceux des Tapponia; son épigyne est creusée d’une fossette noire, plus large que longue, atténuée et ouverte en avant. 0. obscurifrons, sp. nov. — © long. 6 mm. — Cephalothorax fulvo-rufescens, ad marginem sat longe et crebre, supra parcius et brevius albido-pubescens, parte cephalica leviter obscuriore sed linea media tenui, postice ampliata et utrinque vitta obliqua dilutioribus et parce albo-pilosis confusis, thoracica vitta media lata et abbreviata et utrinque maculis radiantibus obscurioribus notatis, clypeo verticali (haud proclivi), in medio late infuscato sed linea media tenni dilutiore et albo-pilosa secto, regione ocu- lorum nigra crebre cervino alboque pilosa. Oculi postici in lineam 404 E. SIMON valde procurvam, aequi, medii a lateralibus quam inter se paulo remotiores. Oculi laterales antici mediis (anticis) saltem quadruplo majores, inter se quam a mediis plus triplo distantiores. Oculi medii postici cum lateralibus anticis aream longiorem quam latiorem et antice quam postice vix latiorem occupantes. Abdomen ovatum, postice acuminatum, supra fulvo-rufulum, pilis sat brevibus obtusis et subsquamiformibus rufulo-cervinis crebre vestitum, antice vitta longitudinali fere parallela sed antice posticeque sat abrupte acuta et postice utrinque macula angulosa nigris rufulo albidoque breviter pilosis ornatum, subtus dilutius pallide fulvo-pilosum et vittis binis obscurioribus inter se appropinquatis, notatum. Chelae fulvo-rufulae, ad basin late infuscatae, crebre albido-cervino-crinitae. Sternum et partes oris fulva, sternum albo-pilosum, pars labialis leviter infuscata. Pedes pallide fulvo-rufuli, breviter albido-pilosi, femoribus superne, versus medium, confuse umbrosis, aculeis longissimis pellucentibus ordinariis armati. Area genitalis fusca, fovea magna, plus duplo latiore quam longiore, antice truncata, postice rotunda, rufula, margine nigro tenui sed utrinque antice leviter incrassato discreta, impressa. Ile S. Thome. Voisin de l' 0. squamulatus E. Sim. du Sénégal, dont le bandeau est semblable; il en differe par les chélicéres rembrunies a la base mais non rayées, les pattes concolores, ni ponctuées ni rayées, et l’abdomen dépourvu de squamules blanches. 0. purpurissatus, sp. nov. — 9 long. 6 mm. — Cephalothorax fulvo-rufescens, in medio late dilutior sed parte cephalica linea media fulva, parum expressa, plerumque notata, regione oculari nigra, clypeo ad marginem leviter infuscato, pilis brevibus promis” et obtusis, antice squamiformibus, rubro-cervinis, pilis albis mixtis, crebre vestitus, regione oculari albidius squamulata. Oculi postici in lineam valde procurvam, inter se aequi et fere aequidistantes (medii a lateralibus quam inter se vix remotiores). Oculi laterales antici mediis plus quadruplo majores, inter se quam ab anticis tere triplo remotiores. Oculi medii postici cum lateralibus anticis aream subparallelam, longiorem quam latiorem, occupantes. Clypeus latus, evidenter proclivis. Abdomen angustum et longum, fulvum, postice sensim infuscatum, pilis squamiformibus supra antice albis postice rubro-cervinis sed pilis albis mixtis, subtus fere omnino ARACINIDES AFRICAINS AOS albis, crebre vestitum, mamillae fusco-rufulae, superne fere nigrae. Chelae antice fusco-rufulae, haud lineatae, albido-crinitae et squa- mulatae. Partes oris fusco-testaceae apice dilutiores. Sternum pallide fulvo-rufulum, albo-pilosum. Pedes longi, obscure fulyo-rufuli, antici leviter infuscati sed femoribus coxisque cunctis dilutioribus, breviter albo cervinoque pilosi, aculeis longis ordinariis armati. Pedes-maxillares fulvi. Plaga genitalis nigra, fovea subrotunda, antice tenuiter, saepe confuse, postice crasse nigro-marginata, in fundo postice profunda et rufula, antice leviter convexa, nigra rugosa et crasse albo-crinita. i Congo francais: ‘N Kogo. 0. idoneus, sp. nov. — Q long. 6 mm. — Cephalothorax fulvo-rufescens, regione oculari nigra, crebre et sat longe cervino- coccineo-pubescens, area oculorum brevius albo-rufuloque pilosa et subsquamulata. Oculi postici aequi, in lineam valde procurvam, medii a lateralibus quam inter se paulo remotiores. Oculi laterales anticis mediis fere quadruplo majores, inter se quam ab anticis saltem triplo distantiores. Oculi medii postici cum lateralibus anticis aream longiorem quam latiorem et subparallelam occupantes. Clypeus subverticalis (vix proclivis). Abdomen longe ovatum, postice acuminatum, supra fulvo-testaceum, breviter et crebre coc- cineo-cervino-pilosum,- sed antice, in declivitate, albo-pilosum , subtus dilutius, pilis albis, postice pilis rufulis paucis mixtis, crebre vestitum. Chelae, partes oris sternumque fulvo-rufula, chelae crebre albo-cinereo-pilosae, sternum albo-pilosum saepe ad marginem leviter infuscatum. Pedes obscure fulvo-rufuli, coxis femoribusque cunctis ad basin, tibiis posticis in medio, metatarsis tarsisque posticis dilutioribus, breviter cervino alboque pilosi, aculeis ordi- nariis longis armati. Pedes-maxillares fulvo-rufuli, saepe supra, praesertim ad basin, infuscati. Area genitalis nigra, fovea saltem haud longior quam latior, antice recte truncata, postice leviter attenuata, rotunda et tenuiter marginata, in fundo rufula, antice utrinque costa obliqua minutissima et in medio processu parvo, subtriquetro, nigro et crasse albo-crinito, munita. Guinée portug.: Bolama, Rio Cassine. 0. allectus, sp. nov. — long. 5,6 mm. — Cephalothorax fusco- castaneus in medio confuse dilutior et olivaceus, sat longe albo- 406 E. SIMON pilosus, regione oculari nigra, crebrius albo-Havescenti-pilosa sub- squamulata. Oculi fere ut in 0. idoneo sed quatuor postici paulo minores et inter se aequidistantes. Clypeus evidentius proclivis. Abdomen ovatum postice acuminatum, supra fuscum, vitta media luteo-testacea, antice latissima et saepe lineam obscuriorem inclu- dente, postice valde attenuata, notatum, subtus dilutius, albido- pubescens. Chelae fusco-rufulae, crebre et longe albido-crinitae. Partes oris sternumque fulvo-rufula, pars labialis infuscata, sternum longe albo-pilosum. Pedes obscure fusco-rufuli, femoribus posticis ad basin, metatarsis tarsisque posticis dilutioribus et fulvis, albido- pilosi, aculeis longis ordinariis armati. Pedes-maxillares fusco-rufuli. Fovea genitalis fere ut in 0. idoneo. Guinée portug.: Bolama. Nous l’avions recu antérieurement du Gabon. 0. cornifrons (Thorell). — Tapponia c. Thorell, in Bih. t. Rosy. Vet: Akad Handl fINISAN RO 3899 pa: Cette espèce, remarquable par les fascicules pileux, dressés en forme de cornes, qui ornent sa région frontale, est un peu intermédiaire aux genres Oxyopes et Oxyopedon, (Hamataliva E. Sim., non Keyserling); elle se rapproche des Oxyopedon par son front large et tres obtus et ses yeux postérieurs petits et largement espacés, elle se rattache cependant au genre Oxyopes par ses yeux postérieurs équidistants et le groupe de ses yeux médians (médians postérieurs et latéraux antérieurs) paralléle. Thorell l’a décrite du Cameroon (E. Kundu) sous le nom de Tapponia cornifrons, mais elle n’appartient pas au genre Tapponia dont le cara- ctere essentiel est d’avoir les yeux médians postérieurs plus rapprochés l’un de l’autre que des latéraux. Guinée portug.: Rio Cassine. 0. hastifer, sp. nov. — © long. 4 mm. — Cephalothorax brevis, altus, postice fere abrupte declivis, fronte lata et obtusa, nigro-castaneus, pilis pronis fulvo-olivaceis crebre vestitus, vitta marginali lata nivea cinctus, regione frontali oculorum et clypei fulvo-rufulo vel rubro-pilosa subsquamulata, plus minus albo- variegata, inter oculos medios linea parva abbreviata, utrinque in clypeo vitta latiore et obliqua, niveis ornata. Oculi postici inter se subaequales, in lineam valde procurvam, medii a lateralibus quam ARACIHNIDES APFRICAINS 407 inter se paulo remotiores. Oculi quatuor antici aream multo latiorem quam longiorem occupantes, postici anticis quadruplo majores et inter se quam ab anticis vix duplo remotiores. Oculi medii postici cum lateralibus anticis aream subparallelam , longiorem quam latiorem, occupantes, antici posticis evidenter majores. Clypeus mediocris et proclivis. Abdomen breve, postice attenuatum, nigrum, supra crasse et crebre fulvo-olivaceo-pilosum, antice vitta marginali lata saepe interrupta, dein punctis inordinatis, postice densioribus, niveo-squamulatis ornatum, sed antice vitta longitu- dinali confusa et postice utrinque macula arcuata vel subrotunda obscurioribus et fere nigris notatum, subtus parcius cinereo-pilosum et utrinque vitta niveo-squamulata marginatum. Chelae nigro- castaneae, antice albo-pilosae. Sternum luteo-testaceum , opacum , nigro-marginatum. Pedes mediocres, fusco-rufuli versus extremitates dilutiores sed femoribus fere nigris, femoribus obscure olivaceo- pilosis sed ad basin atque ad apicem late albo-squamulatis et annulatis, reliquis articulis rufulo pilosis plus minus albo-variegatis, aculeis longissimis ordinariis armati. Pedes-maxillares sat breves, femore fusco-castaneo apice minute albo-piloso, patella fulvo-rufula rubro alboque pilosa, haud longiore quam latiore, supra setis spiniformibus binis uniseriatis, apicali longissima, armata, tibia tarsoque nigris nigro-hirsutis sed tibia basique tarsi parce rubro- pilosis, tibia patella breviore, superne setis spiniformibus longissimis 3 vel 4 munita, subtus ad basin tuberculo conico longe penicillato, extus apophysi apicali brevi sed crassa nigro-nitida et glabra armata, tarso magno, lato et convexo, apice breviter acuminato, ad basin simplici nec mucronato nec anguloso. O long. 5-5,5 mm. — A mari differt magnitudine majore, abdomine nigro, fulvo-rufulo albidoque crebre squamulato, sed antice vitta longitudinali lanceolata et postice utrinque macula arcuata nigris notato, pedibus nigricantibus, crebre et minute albido rufuloque squamulatis, femoribus 4 paris annulo lato subbasali obscure fulvo notatis. Pedes-maxillares fusco-rufuli, tibia tarsoque nigris. Area genitalis nigra, fovea circiter aeque longa ac lata, antice truncata, postice leviter attenuata et rotunda, in fundo rufula sed plagulam depressam subtriquetram nigram, setis albidis crebre biseriatis cristatam, includente. Guinée portug.: Bolama, Rio Cassine. 108 E. SIMON 0. campestratus, sp. nov. — g long. 4 mm. — Cephalothorax brevis, altus, postice fere abrupte declivis, fronte lata et obtusa, nigro-castaneus, crebre fulvo-rufulo-pubescens, versus marginem albo-pilosus, superne lineola media abbreviata et utrinque lineola obliqua, sinuosa et saepe interrupta, confuse albo-pilosis, ornatus, regione oculorum et clypei utrinque vitta obliqua albo-pilosa sub- squamulata discreta. Oculi ut in praecedenti. Abdomen nigrum, supra fulvo-olivaceo-pubescens, in dimidio basali vitta longitudinali acute lanceolata fusca vel nigra et tenuiter albo-marginata, utrinque lineolis abbreviatis, postice lineolis transversis confusis albo-squa- mulatis et postice utrinque area subrotunda paulo obscuriore notatum, subtus obscure cinereo-pilosum et utrinque vitta fulvo- rubra leviter albo-variegata subsquamulata marginatum. Chelae nigro-castaneae, albo-pilosae. Sternum fulvo-testaceum, albo-pilosum et nigro-marginatum. Pedes mediocres, fusco-olivacei fere nigri, femoribus supra in dimidio basali fulvo-rufulis, subtus annulo submedio angusto luteo cinctis, metatarsis tarsisque posticis luteis, tibiis posticis annulo medio luteo lato notatis, fulvo-cervino pube- scentes sed femoribus in dimidio basali albo-pilosis, aculeis longis- simis ordinariis armati. Pedes-maxillares ut in praecedenti, nigri, patella dilutiore et rufula, cervino-pilosi, femore ad apicem patella. supra, tibia parcius, albo-subsquamulatis. Q long. 4,5-5 mm. — A mari differt cephalothorace in fundo pallide fusco-rufulo, area oculorum nigra, supra crebre fulvo- olivaceo versus marginem albido pilosus, parte thoracica maculis latis confusis fusco-olivaceo vel nigricanti pilosis notata, abdomine majore, fusco-rufulo, crebre fulvo-olivaceo-squamulato et squamulis albis paucis consperso, supra antice vitta lanceolata fusco-marginata, postice utrinque macula obliqua nigra notato, subtus confuse albido-marginato. Pedes fulvo-rufuli, coxis ad apicem trochanteri- busque fusco-olivaceis, femoribus anticis fere usque ad basin, posticis in dimidio apicali, patellis basique tibiarum cunctorum apice tibiarum posticarum fusco-rufulis, metatarsis vix annulatis. Pedes-maxillares fulvi. Area genitalis nigra, fovea saltem duplo latiore quam longiore, ad marginem acute excisa et bilobata, in fundo rufula, sed antice nigra et utrinque puncto impresso testaceo munita, impressa. Ile S. Thomé: Ribeira Palma - Ile Fernando Poo: Punta Frailes. Guinée port.: Rio Cassine. Nous le possédons aussi du Congo (Chinchoxo). ARACHNIDES AFRICAINS 409 O. hastifer et campestratus E. S., ressemblent a VO. modestus E. S., du Congo, mais en different par l’abdomen orné de dessins noirs en dessus, le sternum, au moins au milieu, d’un jaune pale opaque (celui d’ 0. modestus est noir). 0. brachiatus, sp. nov. — dg long. 5 mm. — Cephalothorax laete fulvo-rufescens, utrinque ad marginem, supra coxam 1* paris, minutissime nigro-notatus, area oculorum obscuriore et, prope oculos, nigro-maculata, pilis crassis brevibus et obtusis obscure rubris conspersus, parte thoracica pilis similibus cinereo-nigris, vittas radiantes confusas designantibus, notata, area oculorum crebre aurantiaco-squamulata sed antice sensim albidiore. Clypeus latus vix proclivis, lineolis binis cinereo-nigris, inter se appropin- quatis, sed versus marginem leviter divaricatis, notatus. Oculi postici magni, aequi, in lineam valde procurvam, inter se fere aequidistantes (medii a lateralibus quam inter se vix remotiores). Oculi quatuor antici aream latiorem quam longiorem occupantes, postici (laterales) anticis (mediis) plus quadruplo majores, inter se quam ab anticis vix duplo remotiores. Oculi medii postici cum lateralibus anticis aream subparallelam longiorem quam latiorem formantes. Abdomen angustum et longum, fulvum, supra squamulis subrotundis fulvo-aurantiacis albidisque crebre vestitum et marmo- ratum, postice, prope mamillas, lineolis transversis parvis nigris si paucis notatum, subtus albido-flavescenti-squamulatum, regione ventrali lineolis nigris binis, inter se appropinquatis et postice confluentibus, notata. Chelae, partes oris sternumque pallide fulva, pars labialis infuscata, chelae antice in dimidio basali lineola tenui cinerea notatae. Pedes longi, obscure fulvo-rufuli, femoribus ad basin dilutioribus, ‘tibiis ad radicem aculeorum minute nigro- maculatis, aculeis ordinariis numerosis et longissimis instructi. Pedes-maxillares fulvo-rufuli, parce aurantiaco albidoque squamu- lati, tarso infuscato, luteo-nitido piloso et supra minute squamulato, patella paulo longiore quam latiore, superne setis spiniformibus binis uniseriatis, 2° longissima munita, tibia patella vix breviore, paulo angustiore et leviter obliqua, supra setis spiniformibus longissimis trinis armata, apophysi carente sed subtus ad apicem nigra, convexa et leviter fissa, tarso magno, convexo, extus sub- recto, intus valde ampliato et rotundo, apice abrupte sed sat bre- viter acuminato, extus ad basin apophysi angulari oblique retro directa, brevi sed crassa, apice truncata et leviter emarginata AAO E. SIMON cum. angulis breviter productis et conicis, interiore nigro exteriore rubro, armato, Q long. 5 mm. — A mari differt cephalothorace albido-luteo haud rubro piloso et subsquamulato, area oculorum crebre albido- fulvescenti-squamulata et linea alba secta, clypeo chelisque di- stinctius sed tenuissime nigro-cinereo-lineatis, abdomine albo- fulvescenti-squamulato, subtus vitta lata atro-testacea et subglabra notato. — Pedes-maxillares pallide lutei. Plaga genitalis nigro- nitida, convexa et subquadrata,.. postice vix attenuata et obtuse truncata, antice recte secta, utrinque ad angulum oblique et acute producta et dente uncato munita. Ile Fernando Poo: Punta Frailes. Congo francais: Fernand Vaz. Nous avions recu antérieurement cette espece de la Guinée espagnole d’où nous l’avons citée sous le nom d’Oxyopes aureolus Thorell (in Mem. Soc. Esp. de Hist. Nat., 1, 1903, p. 107), mais nous doutons aujourd’hui de l’exactitude de cette détermination. O. brachiatus est en effet plus gros qu’0. aureolus, sa région frontale est garnie de poils orangés opaques, ses pattes de poils blanes et non de squamules brillantes a reflets métalliques comme le dit Thorell pour 0. au- reolus, de plus son bandeau offre deux lignes grises ou noires, faisant suite a celles des chélicéres et son abdomen une ou deux bandes noires ventrales dont Thorell ne parle pas. 0. asterion, sp. nov. — gd long. 5 mm. — Cephalothorax longus et sat humilis, flavido-aurantiacus, in medio paulo dilutior, pilis pronis simplicibus sat brevibus flavis vestitus, lineis binis paral- lelis niveo-pilosis subsquamulatis ornatus, area oculorum crebre albido-flavescenti-pilosa subsquamulata. Oculi quatuor postici inter se subaequales et fere aequidistantes, in lineam valde procurvam semicircularem. Oculi quatuor antici aream latiorem quam longiorem occupantes, postici (laterales) anticis (mediis) triplo majores, inter se quam ab anticis plus duplo remotiores. Oculi medii postici et laterales antici inter se aequi, aream evidenter longiorem quam latiorem et antice quam postice vix latiorem occupantes. Clypeus latus, leviter proclivis. Abdomen angustum et longum, fulvo-oli- vaceum, postice paulo dilutius, omnino crebre albo-cinereo-squa- mulatum et supra lineis binis parallelis niveo-squamulatis ornatum. Chelae luteae albo-crinitae. Partes oris fulvo-rufulae, laminae ad apicem leviter infuscatae. Sternum pallide luteum, laeve, parce et ARACHNIDES AFRICAINS Gia longe albo-pilosum (haud squamulatum). Pedes omnino flavescentes, aculeis longissimis et numerosis ordinariis, fuscis et subpellucen- tibus, armati. Pedes-maxillares fulvo-rufuli, tarso, saltem ad basin, infuscato, patella subquadrata, superne setis longissimis binis uni- seriatis munita, tibia patella vix breviore, setis similibus 3 vel 4 supra instructa, extus mutica, subtus carinula compressa et pel- lucida, apice valde ampliata et truncata, munita, tarso longe ovato et convexo, extus ad basin leviter anguloso et minute mucronato, ad apicem longe acuminato, gracili et recto, bulbum multo supe- rante. © long. 5,5 mm. — Mari similis. Pedes-maxillares pedesque omnino flavescentes. Plaga genitalis rufula et laevis, acute tri- quetra, area media testacea similiter triquetra sed latiore quam longiore, munita. Guinée portug.: Bolama. Parait voisin de lO. rufovittatus E. Simon (*), dont il différe cepen- dant par le céphalothorax et l’abdomen marqués en dessus de deux lignes blanches. 0. argentosus, sp. nov. — o long. 4,5 mm. — Cephalothorax brevis et convexus, postice fere abrupte declivis, fulvo-rufulus, re- gione oculorum nigra, squamulis grossis et pronis albido-micantibus, roseo viridique tinctis, crebre vestitus sed postice utrinque area simpliciter olivaceo-pilosa notatus. Oculi postici inter se subaequales, in lineam valde procurvam, medii a lateralibus quam inter se vix remotiores. Oculi quatuor antici aream multo latiorem quam lon- giorem occupantes, postici (laterales) anticis (mediis) fere quadruplo majores et inter se quam ab anticis plus triplo remotiores. Oculi medii postici cum lateralibus anticis aream parallelam longiorem quam latiorem occupantes, antici posticis paulo majores. Clypeus mediocris, valde proclivis. Abdomen angustum postice attenuatum, omnino pallide micanti-squamulatum. Chelae fulvo-rufulae, albido- crinitae, confuse (vix distinete) cinereo-lineatae. Partes oris fulvo- rufulae, pars labialis ad basin leviter infuscata. Sternum pallide flavescens, parce albo-squamulatum et pilosum. Pedes omnino lutei, aculeis ordinariis numerosis et longissimis fuscis et subpellucen- tibus instructi. Pedes-maxillares fulvo-rufuli, tibia saltem ad apicem (1) Espèce du Sénégal dont le type est perdu. 1492 E. SIMON tarso bulboque nigris et nigro-pilosis, patella saltem haud longiore quam latiore, superne setis longissimis binis umiseriatis munita, tibia patella paulo breviore, apice paulo latiore sed ad basin atte- nuata, extus leviter depressa et prope apicem dente brevi, nigro acuto et divaricato armata, subtus valde ampliata, prope apicem leviter bilobata et extus, prope medium, granulo nigro munita, tarso magno, late ovato et convexo, apice acuminato et bulbum superante, ad basin simpliciter trunéato, nec anguloso nec mu- cronato. Guinée portug.: Bissau. Rappelle certaines espéces de la cote orientale, notamment 0. Dumonti Vinson Familia SALTICIDAE. l. Salticidae pluridentati. 1. LINEAE. Genus Linus. L. africanus E. Simon, in Ann. Soc. ent. Fr., 1885, p. 393. Ile Principe: Bahia do Oeste. Congo fr.: Lambarene. Espece très répandue car nous l’avons décrite du Congo et nous l’avons recue depuis du Natal. 2. CYRBEAE. Genus Cyrba. C. algerina (Lucas). — Salticus a. H. Lucas, in Expl. Alg. Arpal is, Prova et os: Guinée portug.: Rio Cassine. Espéce très répandue dans toute la région méditerranéenne, dans l’Asie centrale (Euophrys ocellatus Croneb.) et méme orientale (Stassipus inornatus Thorell). Une autre espéce décrite du Congo, 0. timaculata E. Sim., n'a pas été rencontrée par L. Fea. 3. HOLCOLETHEAE. Genus Holcolethis. H. vellerea, sp. nov. — 9 long. 12 mm. — Cephalothorax obscure fusco-castaneus, parte cephalica nigra. pilis simplicibus ARACILNIDES AFRICAINS Weis fulvo-rufulis albisque mixtis crebre vestitus, sed area oculorum fere glabra et. parte thoracica zona marginali glabra anguste cineta. Pili oculorum longi nivei. Clypeo in medio longe alho- barbatus, utrinque vitta marginali rubra vittaque suboculari alba decoratus. Abdomen longe ovatum, depressum, atrum, supra cervino- pubescens et vitta media integra latissima, antice fere parallela, postice flexuoso-lobata, fulva, pilis brevioribus lanceolatis albis fulvisque mixtis vestita, ornatum, subtus lineolis tenuissimis binis parallelis, saepe interruptis, albo-pilosis, notatum. Sternum fusco- castaneum laeve. Chelae nigro-nitidae, parce nigro-crinitae, margine inferiore sulci dentibus parvis seriatis 7, medianis trinis reliquis paulo majoribus, armato. Pedes nigri, coxis dilutioribus et castaneis, tarsis fulvis, metatarsis quatuor posticis annulo fulvo medio cinctis, femoribus anticis longe albo-pilosis, tibiis metatarsisque pilis albis lanceolatis, maculis parvis designantibus, conspersis. Pedes-maxillares lutei, albo-pilosi, femore ad basin infuscato. Plaga genitalis fusca, late ovata, vix longior quam latior, antice depressa et truncata, postice plana et fovea longitudinali subparallela, divisa. Ile S. Thomé: Ribeira Palma. Différe surtout de H. werampelina E. S. par la partie thoracique manquant de bande blanche médiane, les chélicéres parsemées de crins noirs (celles de H. werampelina sont hérissées de poils orangés), par la structure de la plaque génitale ete. Nora. — Nous ajoutons ici la description d’une troisieme espece du genre Holcolethis, bien qu'elle n’ait pas été trouvée par L. Fea. ° H. albobarbata, sp. nov. — Q long. 15-18 mm. — Cephalo- thorax rubro-castaneus, area oculorum nigra, parte thoracica late nigricanti-marginata, pilis simplicibus fulvis albisque mixtis vestitus (ad maximam partem depilis). Pili oculorum et clypei longi, albi, sed utrinque, inter oculos medios et laterales, fulvo-rufuli. Abdomen supra fuscum et nigro-punctatum, cervino-pubescens, vitta media integra latissima, fere parallela, sed postice flexuosa, dilutiore et albido-pilosa, ornatum, subtus fusco-testaceum , cinereo-albido-pu- bescens. Sternum coxaeque fulvo-rufula, laevia. Chelae nigro- castaneae, parce et longe albo-hirsutae, margine inferiore sulci ut in praecedenti. Pedes antici nigricantes, femoribus.ad basin meta- tarsis et saepe patellis castaneis, tarsis fulvis. Pedes postici fulvo- rufuli, femoribus, apice excepto, infuscatis, tibiis metatarsisque apice 114 E. SIMON fusco-annulatis, cuncti albo nigroque hirsuti. Plaga genitalis paulo longior quam latior, antice rufula, postice nigra, attenuata et mi- nute excisa, foveola media parva longitudinali impressa. Pedes- maxillares fusci, femore patellaque dilutioribus, longe albo-criniti. Congo: Landana. 4. BALLEAE. Genus Peplomretus. P. biscutellatus (E. Simon). — Homalattus b. E. Simon, im Aue ssoc..ent. Er. 1887). 200: Ile Fernando Poo: Basilé. Décrit d’Assinie; nous l’avons recu aussi du Sierra-Leone. Genus Pachyballus. -P. transversus E. Sim., in Ann. Soc. ent. Belg., XLIV, 19005 ps 309: i Guinée portug.: Bissau. Décrit du Congo; nous le possédons aussi du Zanguebar sur la còte orientale. P. flavipes, sp. nov. — Q long 2,5-3 mm. — A P. trans verso, cui valde affinis est, differt cephalothorace abdomineque supra nigro-aeneis, duriusculis et nitidis, praesertim in medio paulo subtilius impresso-punctatis, oculis lateralibus anticis a mediis distantioribus et praesertim pedibus-maxillaribus pedibusque (coxis fuscis exceptis) omnino flavo-aurantiacis (in P. transverso pedibus anticis saltem ad partem nigris). lle Fernando Poo: Basilé. 5. MYRMARACHNEAE. Genus Myrmarachne. M. hesperius (E. Simon). — Salticus h. E. Sim., in Ann. Soc. ent. Fr., 1887, p. 261. Congo francais: Lambarene, Fernand Vaz. Guinée portug.: Farim, Bolama. Ile Principe: Roca Inf. d. Henrique. Décrit d’Assinie; très répandu sur toute la cote occidentale, ARACHNIDES AFRICAINS 115 M. nexilis, sp. nov. — g' long. 5-6 mm. — A WM. hesperio, cui valde affinis et subsimilis est, mas differt chelis in dimidio apicali abruptius ampliatis, convexioribus, intus rectis, extus con- vexis (in M. hesperio usque ad basin subparallelis), petiolo nigro sed ad radicem abdominis albido-cingulato (in M. hesperio omnino nigro), abdomine brevius ovato, ad basin (ante partem constrictam) rufulo-tincto, pedibus anticis metatarso, basi excepto, infuscato sed tarso luteo (in M. hesperio metatarso, basi excepto, tarsoque fuscis nigrisve). Femina differt cephalothoracis parte thoracica, praesertim in medio, late dilutiore et rufulo-tincta. Ie S. Thomé: Agua Izé, Ribeira Palma. M. foenisex, sp. nov. — o long. 7-8 mm. — Cephalothorax laete fulvo-rufescens, maculis ocularibus nigris notatus, subtilissime coriaceus et pilis albidis tenuibus parce munitus, longus, parte thoracica cephalica saltem haud breviore, multo angustiore et humiliore. Pili oculorum et clypei albidi, simplices. Petiolus abdo- minalis parte thoracica non multo brevior, superne fere aequaliter bipartitus. Abdomen superne scuto nitido, laevi, fulvo et glabro omnino obtectum sed in parte constricta cingulo albido et albo- piloso notatum, postice lineolis transversis fuscis parum expressis 5 vel 4 segmentatum, subtus pallide testaceum, regione epigastri rufula et coriacea, longum, superne in parte basali sat convexum antice attenuatum et truncatum, dein transversim depressum et anguste coarctatum, in parte apicali longius convexum atque ovatum. Chelae fulvo-rufulae, leviter aeneo-tinctae, superne sublaeves et sat longe albo-pilosae, cephalothorace circiter aequilongae, planae, extus obtusae, intus carinatae, apicem versus levissime et sensim ampliatae, extus in dimidio apicali leviter convexae, apice truncatae, intus ad angulum leviter prominulae et conicae, margine interiore sulci dentibus seriatis, apicalibus binis brevibus, dentiformibus et nigris, reliquis acutis et subpellucentibus, 9 vel 10, basin versus sensim minoribus et confertioribus, margine exteriore granulis Seriatis minutissimis, vix distinctis, munitis, ungue nigro longissimo et simplici, nec anguloso nec dentato. Partes oris rufulae, longae. Sternum obscure rufulum, longissimum, inter coxas 2' paris con- strictum, inter coxas quatuor posticas angustum et fere lineiforme. Pedes fulvo-rufuli, tarsis cunctis luteis, pedes A’ paris femore 416 E. SIMON obscuriore extus subvittato, metatarso nigricanti ad basin atque ad apicem dilutiore, tibia aculeis sat longis 5-5, metatarso aculeis similibus 3-3 subtus armatis, pedes 4’ paris, tarso excepto, reliquis obscuriores. Pedes-maxillares breves et robusti, fulvo-rufuli tarso nigro, tibia patella paulo longiore, apicem versus leviter ampliata, extus leviter prominula, antice excavata, tenuiter et sinuose mar- ginata, tarso sat late ovato, extus ad marginem, prope basin , aculeis parvis nigris contiguis, retro directis et curvatis, armato. Congo francais: Fernand Vaz. Cette espece, très allongée et rougeàtre, représente sur la còte occi- dentale, le M. ichneumon E. S., de l’Afrique orientale, dont elle est voisine; elle en différe par ses pattes antérieures dont les métatarses sont d’un jaune pale (celles de M. tchneumon ont les métatarses jaunes, les tarses très noirs), son abdomen plus élargi et ovale en arrière terminé par des filiéres testacées (celui de M. tchneumon est cylindrique en arriere et terminé par des filièéres noires). Belippo, nov. gen. ‘A Bizona, cui affinis est, differt parte thoracica a cephalica distinctius discreta, vix longiore, versus apicem leviter attenuata, declivi et obtusa, pedibus 1' paris brevibus et robustioribus, femore clavato, tibia metatarsoque aculeis validis et pronis biseriatis subtus instructis, pedibus posticis tenuiter et parcissime aculeatis, pe- dibus 4 paris reliquis pedibus multo longioribus. B. anguina, sp. nov. — Q (pullus) long. 4 mm. — Cephalo- thorax fulvus, utrinque late nigro-castaneo-marginatus, laevis et nitidus sed parte thoracica utrinque subtiliter rugosa, parce albido- pilosus, angustus et longus, parte cephalica humili, plana et parallela, thoracica vix longiore vix humiliore sed antice, praesertim in lateribus, depressione superficiali discreta, postice leviter et sensim declivi, attenuata atque obtusa. Pili oculorum et clypei albi. Oculi antici inter se valde inaequales et contigui, apicibus in lineam rectam, clypeo angustissimo. Oculi dorsales aream pa- rallelam, longiorem quam latiorem occupantes, oculi parvi ser. 2*° evidenter ante medium siti. Abdomen longum et angustum, haud constrictum, antice obtusum et leviter prominulum, postice longe et sensim attenuatum, pallide luteo-testaceum et parce ARACHNIDES AFRICALNS 417 albo-pilosum, superne confuse fusco-marginatum et linea media fusca tenui, in parte apicali leviter, carinata, sectum. Mamillae longae et apicales, nigrae, mediae dilutiores. Sternum fulvo-oliva- ceum, nitidum, in medio leviter depressum. Chelae breves (oculis magnis anticis vix longiores), leviter divaricatae, supra nigro acneae et nitidae, subtus rufescentes, margine inferiore sulci triden- tato. Pedes pallide flavidi, antici breves, femore leviter rufulo-tincto crasso et subclaviformi, tibia l' paris aculeis inferioribus longis ralidis et pronis 4-4 (apicalibus minoribus), metatarso aculeis similibus 3-3, subtus armatis, tibia 2° paris aculeis debilioribus paucis et uniseriatis subtus munita, pedes postici fere mutici, pedes 4 paris reliquis multo longiores. Pedes-maxillares lutei, tibia tarsoque dilatatis et longe ovatis, superne deplanatis. Ile S. Thomé: Agua Izé. ll. Salticidae unidentati, 6. CHRYSILLAE. Genus Cosmophasis. C. tricincta, sp. nov. — of long. 5 mm. — Cephalothoracis pars cephalica nigra, squamulis longis et pronis splendide caeruleo- nitidis sed utrinque, prope oculos, viridi-tinctis, vestita, thoracica fusco-castanea crebre olivaceo-pubescens et linea marginali viridi glauca lucidiore cincta. Oculi antici maximi, inter se subcontigui in lineam vix recurvam, pilis sat brevibus et uniseriatis albidis cincti. Clypeus sat angustus, sub oculis glaber, ad marginem pilis crassis et obtusis luteis, vittam angustam designantibus, cinctus. Oculi parvi ser. 2.°° fere in medio, inter oculos laterales anticos et oculos posticos, siti. Abdomen sat anguste ovatum, nigrum, antice in declivitate flavo-albido-squamulatum, superne antice _ splendide caeruleo-micanti-squamulatum sed vittis transversis trinis, antica tenui, media latiore, nigerrimis et nigro-velutinis cinctum, postice late cinereo-albo-squamulatum, subtus in parte apicali parce micanti-squamulatum. Partes oris sternumque nigra, hoc albo-squamulatum. Chelae fusco-castaneae, opacae et coriaceae, antice, apice excepto, squamulis grossis et pediculatis luteis con- spersae. Pedes graciles sed femoribus anticis sat robustis, pedes 1° paris nigri tarso luteo et crebre niveo-piloso, femore supra ad Ann. del Mus. Civ. di St, Nat. Serie 3.2, Vol. IV (25 Novembre 1909). 27 418 E. SIMON basin, patella utrinque, tibia ad apicem niveo-squamulatis, reliqui pedes fusci, femoribus paulo dilutioribus et luteo-squamulatis, patellis tibiis metatarsisque lineis fulvis et luteo-squamulatis ornatis, aculeis brevibus et debilibus ordinariis armati, metatarsis anticis tibiis non multo brevioribus. Pedes-maxillares breves et robusti, lutei superne infuscati et subvittati sed omnino crebre flavescenti- squamulati, patella saltem haud longiore quam latiore, tibia paulo breviore et paulo latiore, apophysi nigra, crassa sed acuta et antice directa, extus ad apicem armata, tarso tibia cum patella longiore, longe attenuato atque obtuso, bulbo magno, ad basin oblique producto, extus nigro et convexo, ad apicem obtuse secto et apophysi brevi, acuta et curvata, munito. 9 long. 5-6 mm. — Cephalothorax nigellus, squamulis longis et pronis cinereis viridi roseoque micantibus crebre vestitus et saltem postice linea marginali tenui lucidiore viridi cinctus. Oculi antici pilis parvis albis cincti. Clypeus sat angustus, fere glaber, pilis longis albis paucis ad marginem tantum munitus. Abdomen supra crebre luteo-squamulatum, antice linea transversa tenui, prope medium vitta triangulariter ampliata, postice vitta lata, mamillas attingente, nigerrimis, cinctum, subtus fusco-testaceum utrinque vitta obliqua, postice ampliata, dilutiore et laete argenteo- micanti-squamulata marginatum. Partes oris sternumque nigra, hoc albo-pilosum. Chelae nigrae, opacae, minute et parce granulosae. Pedes graciles sed femoribus anticis sat robustis, fusco-olivacei vel (saltem antici) nigricantes, femoribus albido-luteo-squamulatis, subtus squamulis micantibus conspersis, superne linea tenui nigra sectis, patellis cunctis tibiisque quatuor anticis lineis binis, tibiis quatuor posticis metatarsisque cunctis linea dorsali fulvis et albo-squamulatis ornatis, tarsis apice luteis et albo-squamulatis, tibiis anticis aculeis debilibus 3-2, metatarsis, tarsis multo longioribus, aculeis binis, ante medium sitis, apicalibusque subtus armatis, pedes postici minute et parce aculeati. Plaga genitalis nigra, coriacea, convexa, ovato-transversa, fovea parva transversa et semicirculari impressa. Ile Fernando Poo: Bahia de San Carlos. Guinée portug.: Farim. Le male différe du C. caerulea E. Sim., de Sierra-Léone, par le bandeau garni de squamules jaunes (celui de C. caerulea de squamules blanches), par la partie thoracique du céphalothorax recouverte de poils simples olivàtres (celle de C. caerulea ornée, en arrière des yeux, d’ une bande ARACHNIDES AFRICAINS 419 transverse squamuleuse d’un bleu brillant comme la partie céphalique) enfin par l’apophyse tibiale droite (celle de C. caerulea légerement arquée en haut). Nous ajoutons ci-aprés la description d’une troisiéme espèce qui n’a pas été trouvée par L. Fea. IC) C. lucidiventris, sp. nov. — © long. 4,5 mm. — Cephalo- thorax niger, pilis obtusis pronis cinereo-olivaceis opacis, sed ad genis leviter nitidis, omnino vestitus. Oculi antici magni, subcon- tigui, apicibus in lineam subrectam, pilis albidis uniseriatis cincti. Clypeus sub oculis glaber, ad marginem vitta angusta albido- squamulata frenatus. Oculi parvi ser. 2*° in medio vel vix pone medium siti. Abdomen nigrum, supra cinereo-olivaceo-pubescens et zonis transversis latis binis laete roseo-violaceo-nitide-squamulatis ornatum, subtus regione epigastri viridi, regione ventrali roseo- violaceo nitide squamulatis. Sternum nigrum cum coxis posticis squamulis argenteis conspersum. Chelae nigrae, coriaceo-opacae , in dimidio basali squamulis grossis pediculatis albis conspersae. Pedes graciles, fusci, femoribus supra albido subtus argenteo-mi- canti-squamulatis, patellis tibiisque anticis fere nigris ad apicem utrinque albo-squamulatis et subannulatis, tarsis albidis crebre niveo-pilosis, pedes postici lineis fulvis et albo-squamulatis striati. Pedes-maxillares breves et robusti, fulvi, femore nigro, omnino crasse et crebre albo-squamulati, fere ut in praecedenti sed apo- physi tibiali nigra et acuta brevi, valde uncata fere semicirculari. Gabon. Nota. — Il parait très probable que Almota Quinii G. & E. Pekham (in Tr. Wise. Ac. Sc. XIV, 1903, p. 193, pl. XX, f. 1) est synonyme de Cosmophasis australis E. Simon (in Ann. Soc. ent. Belg., XLVI, 1902, p. 25). Genus Cyllobelus. C. chionogaster E. Simon. — in Ann. Soc. ent. Belg. XLV, 1901, p. 151. — Jd. G. & E. Pekham, in Tr. Wisc. Ac. Se. DIN Sel SOS POLO 9 i Guinée portug.: Bolama. Espece très commune dans toute l’Afrique du Sud, la colonie du Cap et le Transvaal, nous l’avons recue aussi de Madagascar. 420 E. SIMON C. rufopictus, sp. nov. — © long. 4,5 mm. — Cephalotho- racis pars cephalica nigra crebre fulvo-flavescenti-squamulata, thoracica flavo fuscove rufula parcius fulvo-squamulata sed linea marginali alba cineta. Pili oculorum breves, fulvi vel obscure rubri. Clypeus creberrime albo-argenteo-squamulatus. Abdomen supra nigrum, antice punctis parvis binis, prope medium punctis simi- libus trinis, transversim uniseriatis, postice punctis binis vel quatuor laete coccineis ornatum, subtus dilutius, crebre et grosse albo- argenteo submicanti squamulatum. Chelae sat longae et fere pa- ‘allelae, nigro-aeneae, glabrae et nitidae sed ad basin extus minu- tissime et parce rugosae. Partes oris nigrae. Sternum nigro-fuscum, crebre et grosse albo-argenteo-squamulatum. Pedes 1* paris ro- busti, nigri sed metatarso tarsoque gracilibus et flavis, femore cla- vato subtus ad basin albo-squamulato, ad apicem setis nigris longis fimbriato, tibia et supra et subtus longissime et crebre nigro- cristata, metatarso subtus aculeis longis 2-2 munito, reliqui pedes lutei, quatuor postici patellis tibiis metatarsisque utrinque tenuiter fusco-lineatis. Pedes-maxillares breves et robusti, pallide fulvi, longe albo-pilosi, femore infuscato, tibia patella breviore sed latiore, extus convexa atque apophysi valida sed subacuta et leviter cur- vata armata, tarso sat anguste ovato et longe acuminato, bulbo rufulo ad basin parum attenuato, leviter prominulo et rotundo, ad apicem valde acuminato et stylo parvo apicali, extus curvato, munito. | © long. 4-5 mm. — A mari differt pilis oculorum supra oculos rubris subtus albis, clypeo parcius albo-barbato, abdomine supra nigro, cinereo-nitido-squamulato, in dimidio basali maculis binis longis, obliquis et laciniosis, in dimidio altero maculis dentatis bi- seriatis, 3-3 vel 4-4, apicem versus sensim minoribus, laete coccineis decorato, subtus dilutiore creberrime et grosse albo-argenteo-squa- mulato, chelis paulo brevioribus, nitidis et glabris, fusco-rufulis, apice dilutioribus, pedibus 1° paris fusco-rufulis, tibia ad apicem, metatarso tarsoque luteis, femore subtus, tantum ad apicem, setis nigris longis fimbriato, tibia haud cristata sed subtus aculeis lon- gissimis 3-3 armata, metatarso aculeis similibus 2-2 munito. — Pedes-maxillares fulvo-rufuli tarso dilutiore, albo-pilosi et squamu- lati. Plaga genitalis fulvo-rufula, nitida, antice fovea profunda sub- quadrata impressa. Ile S. Thome: Ribeira Palma, ARACIINIDES AFRICAINS 4921 Differe du C. chionogaster E. S. par les dessins et taches de son abdomen d’un rouge vif, par l’apophyse tibiale du male plus épaisse et légerement courbe, la fossette génitale de la femelle presque carrée non cordiforme. Nous l’avions recu antérieurement du Gabon et nous l’avons trouvé au Transvaal. n Maltecora, nov. gen. Ab Echinussa, cui praesertim affinis est, differt parte cepha- lica superne, prope oculos, inaequali et tuberculata, inter oculos depressa, metatarsis 4' paris non tantum aculeis apicalibus verticillatis sed aculeis parvis biseriatis 1-2 (vel 3) armatis (in Echinussa, aculeis apicalibus et aculeo parvo subbasilari exceptis, muticis). Etiam gen. Mallonetae sat similis. Tableau des espèces. 1. Tibiae anticae aculeis brevissimis 3-3, interioribus dentiformibus et suberectis, subtus armatae. Unguis chelarum, intus prope basin, mucrone valido et obtuse bifido armatus. Pili oculorum albi. Clypeus crebre albo-barbatus . . . . . .M. janthina. Tibiae anticae aculeis sat longis et pronis 3-3, interioribus validioribus, subtus armatae. Unguis chelarum muticus, ad basin cylindraceus ad apicem valde compressus . . . . 2 2. Pili oculorum supra oculos aurantiaci subtus albo-favescentes. Clypeus omnino crebre albo-luteo-barbatus. Oculi postici an- guste fulvo-limbati. Tibiae anticae aculeo laterali carentes. Pedes maxillares albido-lutei et albo-pilosi . . . . . M. divina. Pili oculorum albi. Clypeus in medio fere nudus, utrinque linea marginali crebre niveo-pilosa munitus. Oculi postici anguste albo-limbati. Tibiae anticae aculeo laterali interiore sub- medio armatae. Pedes-maxillares nigro-castanei, patella ti- biaque intus longe nigro-crinitis, superne micanti-squamu- latisp ode ALI eb aoe MIS chrysoellora: M. janthina, sp. nov. — o long. 5 mm. — Cephalothorax obscure fulvus, minute et crebre fulvo-nitido-squamulatus, area oculorum dorsalium infuscata, prope oculos nigra, squamulis splen- dide roseo viridique micantibus vestita. Pili oculorum breves albi. 4929 E. SIMON Clypeus crebre albo-barbatus. Abdomen angustum, fusco-testaceum, superne micanti-violaceo-squamulatum, in lateribus et subtus albo- luteo squamulatum atque in medio leviter micans. Mamillae longae, fuscae fere nigrae. Chelae validae, latae et divaricatae, fulvo-cupreae, glabrae et nitidae sed subtiliter coriaceae, marginibus sulci longe obliquis et depressis, dentibus remotis, superiore dente angulari valido fulvo et obtuso intus mucronibus parvis nigris binis mu- nito, inferiore dente saltem duplo minore, nigro et acuto, armatis, ungue ad basin crassissimo et intus mucrone valido obtuso et bifido armato, in parte apicali abrupte angustiore, compresso et curvato. Partes oris sternumque obscure fulva, pars labialis obscu- riore, laminae ad basin convexae, extus ad apicem valde ampliatae et turbinatae. Pedes 1° paris obscure fulvi, metatarso tarsoque luteis, crassi, femore compresso et clavato, superne aculeis robustis trinis uniseriatis fere aequidistantibus atque ad apicem utrinque aculeis similibus, 2 vel 3, armato, patella subtus crebre nigro- crinita, tibia subtus aculeis brevibus 3-3, exterioribus debilibus, interioribus crassis et dentiformibus, aculeoque interiore submedio minutissimo, metatarso aculeis brevibus et validis 2-2 munitis, reliqui pedes multo graciliores, omnino lutei, femoribus superne aculeis erectis validis et longis trinis et femore 2° paris aculeis lateralibus apicalibus, munitis, tibia metatarsoque 2° paris ut in li paris aculeatis sed aculeis debilioribus, tibiis posticis aculeo dor- sali carentibus, metatarso 3° paris aculeis biverticillatis, metatarso A‘ paris aculeis parvis triverticillatis (verticillo basali ex aculeis quatuor) armatis. Pedes-maxillares graciles, pallide flavi, albo-pilosi, parce micanti-squamulati; femore longo et curvato, superne aculeis trinis uniseriatis munito; patella cylindracea, plus duplo longiore quam latiore; tibia patella paulo breviore, vix angustiore, apophysi brevi, compressa, truncata et subquadrata, cum angulo inferiore in dentem gracilem nigrum et acutum producto, extus ad apicem armata; tarso tibia haud latiore, cylindraceo et bulbum multo su- perante; bulbo leviter reniformi, intus emarginato, ad angu- lum inferiorem obtuse prominulo et stylum liberum sat longum emittente. Ile S. Thomé: Agua Ize. M. divina, sp. nov. — 9 long. 4,5 mm. — Cephalothorax fulvo-castaneus, fulvo-roseo-squamulatus, area oculorum dorsalium ARACHNIDES AFRICAINS : 423 nigra splendide viridi-squamulata, oculis posticis pilis fulvis paucis limbatis. Pili oculorum supra oculos aurantiaci subtus albo-flave- scentes. Clypeus crebre et longe albo-flavido-barbatus. Abdomen angustum et longum, testaceum, albo-argenteo leviter violaceo squamulatum, vitta dorsali lata nigra, splendide viridi violaceoque squamulata ornatum. Chelae validae, latae et divaricatae, glabrae, fusco-aeneae, praesertim intus valde rugoso-plicatae, marginibus sulci longe obliquis et depressis, dentibus remotis, superiore dente angulari obtuso, dein dentibus minoribus et acutis binis armato, ungue haud mucronato ad basin cylindraceo, dein valde compresso et supra et subtus acute carinato. Partes oris fusco-castaneae , la- minae extus valde dilatatae et dente angulari sat longo et diva- ricato munitae. Sternum fulvum et nitidum. Pedes l' paris fulvo- rufuli, femore utrinque infuscato, parce micanti-squamulati, reliqui pedes fulvi, coxis trochanteribusque supra nitide viridi-squamulatis, tibiis anticis aculeis inferioribus modice longis 3-3, interioribus robustioribus et minute singulariter elevatis, medianis a basalibus quam ad apicales multo distantioribus, aculeis lateralibus caren- tibus, metatarsis aculeis inferioribus 2-2 munitis. Pedes-maxillares graciles et longi, albo-lutei et albo-pilosi, tarso fusco, femore intus ad basin confuse umbroso; femore aculeo dorsali subapicali parvo tantum munito; patella cylindracea, saltem ‘/, longiore quam la- tiore ; tibia patella circiter aequilonga, paulo graciliore , apophysi apicali nigra, valde compressa, attenuata, recta, sed apice minu- tissime uncata extus armata; tarso angusto, bulbum multo supe- rante; bulbo simplici, breviter ovato, apice leviter attenuato, intus, ad basin, stylum liberum tenuem emittente. Ile Principe: Roca inf. d. Henrique. M. chrysochlora, sp. nov. — gg long. 5 mm. — Cephalo- thorax fulvo-rufulus roseo-argenteo-squamulatus, area oculorum dorsalium nigra splendide viridi-squamulata, et prope oculos po- sticos pilis albis paucis munita. Oculi antici pilis albis circumdati. Clypeus in medio fere nudus, parce albo-pilosus, utrinque in genis linea crebre albo-pilosa marginatus. Abdomen angustum, supra nigellum et nitidissime viridi-squamulatum, in lateribus et subtus dilutius et albo-argenteo-squamulatum sed vitta ventrali obscuriore pallide et violaceo-nitido-squamulata, notatum. Chelae validae et divaricatae, fulvo-aeneae, glabrae, coriaceae, sed apicem versus di- 19 E. SIMON lutiores et laeviores, marginibus sulcis longis, obliquis et depressis, superiore dente angulari mediocri et obtuso armato, ungue haud mucronato, ad basin cylindraceo, leviter anguloso et superne con- vexo, dein valde compresso. Pars labialis fere nigra, laminae ster- numque obscure fulva et nitida, laminae extus ampliatae et dente parvo angulari, antice oblique directo, instructae. Pedes 1* paris fusco-rufuli, femore ad basin dilutiore, tarso luteo, femore supra tibiaque ad basin nitido-squamulatis, reliqui pedes omnino fulvi, coxis trochanteribusque superne micanti-viridi-squamulatis, tibiis anticis aculeis inferioribus 3-3 fere aequidistantibus (medianis vix ante medium sitis), interioribus exterioribus validioribus et paulo longioribus, aculeoque laterali parvo submedio, metatarsis aculeis 2-2 apicalibusque minoribus armatis. Pedes-maxillares graciles et longi, nigro-castanei, femore dilutiore, patella tibiaque intus sat longe et crebre nigro-crinitis, superne parce micanti-squamulatis, femore supra aculeo submedio aculeisque apicalibus binis mino- ribus, patella cylindracea saltem */, longiore quam latiore, tibia patella circiter aequilonga et paulo graciliore, apophysi apicali sim- plici nigra et subacuta extus armata, tarso bulboque parvis ut in praecedenti. Ile Principe: Roca inf. d. Henrique. Genus Heliophanus. H. cassinicola, sp. nov. — co’ long. 4 mm. — Cephalothorax tenuiter coriaceo-rugosus, niger, obscure olivaceo-pubescens et parce nigro-crinitus. Area oculorum dorsalium, superne visa, paulo latior postice quam antice. Pili oculorum breves albi. Clypeus fere nudus, pilis albis paucissimis biseriatis, subocularibus mar- ginalibus minoribus atque obtusis, munitus. Abdomen nigrum, superne crebre et simpliciter favo-olivaceo-pu- A - Fémur de la patte-macboire du male bescens, subtus minute et par la face externe. — B - Bulbe en dessous. parce albido-cinereo-pilosum. A. tt, Fig. 20. — H. cassinicola E. S. ARACHNIDES AFRICAINS 495 Chelae validae, nigro-nitidae, parce et subtiliter transversim striatae, parce cinereo-pilosae, marginibus sulci sat longe obliquis, dentibus parvis remotis. Partes oris sternumque nigra, laminae ‘extus valde dilatatae et obtuse turbinatae, sternum longe albo- pilosum. Pedes fusco-castanei, femoribus nigris, longe et parce cinereo-setosi, tibiis metatarsisque parce albo-pilosis et sublineatis, tibiis anticis aculeis inferioribus brevibus 3-3, interioribus vali dioribus, aculeoque laterali interiore, in dimidio apicali sito, metatarsis anticis aculeis inferioribus validis 2-2, instructis. Pedes-maxillares nigri, nigro-setosi, femore late clavato, subtus compresso et carinato, in medio valde elevato et apophysi acuta submedia valde retro-curvata instructo, patella vix longiore quam latiore, fere parallela intus ad marginem apicalem dente minu- tissimo granulove munita, tibia patella multo breviore, subtus apophysi apicali parva acute conica, extus apophysi longiore gracili et incurva armata, tarso angusto, obtuso et bulbum supe- rante, bulbo magno, latiore quam longiore, intus in conum magnum producto, apice late emarginato cum angulo exteriore leviter prominulo et stylum antice directum et leviter curvatum gerente. Guinée portug: Rio Cassine. Voisin d’ 7. capicola E. Sim. dont il diffère surtout par le céphalothorax dépourvu de bordure blanche, 1’ abdomen non squamuleux et l’apophyse inférieure du tibia beaucoup plus petite. Nora. — Nous ajoutons ici la description d’une autre espéce de l’Afrique occidentale qui n’a pas été observée par L. Fea. H. harpago, sp. nov. — © long. 4 mm. — Praecedenti affinis et subsimilis differt pedum-maxillarium femore late clavato, apophysi N inferiore in dimidio apicali (| I) sita, valida et longa, subver- | ticali, apice abrupte uncata atque acuta, patella apice haud granulosa, tibia apo- physi inferiore minutissima et conica apophysibus exte- rioribus binis subgeminatis A. parvis et tenuibus, inferiore recta superiore incurva, ar- ys) Fig. 21. - H. harpago E. S. A - Fémur de la patte-machoire du male cuoio bulbo magno, haud par la face externe. — B- Bulbe en dessous. latiore quam longiore, intus 426 E. SIMON convexo sed non producto, apice profunde emarginato, angulis binis prominulis, interiore stylum, antice directum et leviter cur- vatum, gerente, pedibus, femoribus anticis exceptis, paulo dilutio- ribus et rufescentibus, aculeis inferioribus tibiarum anticarum paulo longioribus. Gabon. Ressemble beaucoup a l’H. orchesta E. Sim. espèce de la còte orien- tale retrouvée depuis au Transvaal, elle en differe par la double apophyse externe du tibia et l’apophyse fémorale (de méme forme) plus courte et plus épaisse. Nota. Ces deux espéces différent complètement de I’. eucharis E. S., seul connu jusqu’ici de l’Afrique occidentale, principalement par le groupe oculaire plus large en arriére qu’en avant, le céphalothorax et l’abdomen noirs et revetus de pubescence fauve olivàtre, sans teinte rouge ni taches blanches, les pattes plus foncées, armées d’épines plus fortes et plus nom- breuses, l’apophyse femorale courbée en arriére mais non incurvée, le bulbe beaucoup plus large etc. Elles se rapprochent bien davantage de certains Heliophanus de l’Afrique australe dont nous avons parlé plus haut. 7. MARPISSAE. Genus Mithion. M. ocellatus (Thorell) — Marptusa ocellata Thorell, in Bih. t. K. Sv. Vet.-Akad. Handl., t. XXV, 1899, p. 92. — Mithion o. E. Simon, in Mem. Soc. esp. Hist. nat., I, 1903, p. 108. Ile Fernando Poo. Décrit du Cameroon, nous l’avons indiqué depuis de la Guinée espa- gnole. M. sexplagiatus, sp. nov. — © long. 4,5 mm. — Cephalo- thorax pallide fulvo-rufescens, parte cephalica haud fasciculata paulo obscuriore et maculis ocularibus nigris notata, minute et crebre micanti-squamulata, thoracica, praesertim in lateribus, fla- vido-pilosa subsquamulata. Pili oculorum, supra oculos lutei subtus albi. Clypeus crebre albo-barbatus. Oculi antici, inter se valde inaequales et contigui, apicibus in lineam rectam. Oculi parvi ser. 2*° fere in medio siti. Abdomen longum, fulvo-olivaceum, supra antice flavido postice sensim albo et lucido squamulatum, ARACHNIDES AFRICAINS ) AT utrinque maculis nigris trinis magnis, antica longa, mediana obtuse triquetra, ultima subrotunda, ornatum, subtus minute micanti- squamulatum et vitta media lata obscuriore et subglabra notatum, mamillae fulvo-testaceae. Chelae subtiliter coriaceae et glabrae et partes oris obscure fulvo-rufulae. Sternum, pedes-maxillares pedesque omnino lutea, tibiis quatuor anticis aculeis sat debilibus 3-3, api- calibus minoribus, metatarsis aculeis 2-2, subtus armatis. Pedes postici aculeis ordinariis muniti. Plaga genitalis fulvo-nitida, obtuse triquetra, postice fusco-nitido-marginata et leviter excisa, striolis fuscis binis, antice convergentibus, notata. Ile S. Thomé: Vista Alegre, Agua Izé. Différe de M. ocellatus Thorell, par la taille pres de deux fois moindre, la partie céphalique dépourvue de fascicules pileux, les taches noires bi- sériées de l’abdomen non bordées de blanc. M. hesperius, sp. nov. — Q long. 7-8 mm. — Cephalothorax pallide fulvo-rufescens, parte cephalica leviter olivacea sed flavo- opaco-punctata, utrinque maculis ocularibus nigris notata, supra albo-argenteo-squamulata, utrinque, in declivitate, pallide Havido- pilosa et sub oculis intermediis fasciculo setarum nigrarum munita, parte thoracica fere glabra, haud marginata. Pili oculorum albo- argentei. Clypeus subglaber, in medio setis albis paucis munitus. Oculi antici inter se valde inaequales et contigui, apicibus in lineam rectam, oculi parvi ser. 2.*°, paulo ante medium siti. Ab- domen longum et angustum, postice acuminatum, pallide fulvo- testaceum, minutissime fusco-atomarium et saepe postice leviter infuscatum, pallide flavo-pubescens, in parte basali vitta longitu- dinali, antice evanescente, pone medium arcu transverso, postice macula longa triquetra, laete argenteo-squamulatis, decoratum, subtus omnino albo-pubescens. Mamillae longae, superiores apice nigrae. Chelae, partes oris, sternum, pedes-maxillares pedesque fulvo-rufula, pedes-maxillares longe albo-pilosi, pars labialis leviter infuscata. Pedes antici, praesertim femoribus, reliquis multo robu- stiores, tibia li paris aculeis inferioribus robustis et sat brevibus 1-3, tibia 2' paris aculeis 3-1, metatarsi quatuor antici aculeis paulo longioribus 2-2, tibiae quatuor posticae aculeis inferioribus binis gracilibus et longis uniseriatis, metatarsus 3' paris aculeis bi- verticillatis 4-4 (vel 5), metatarsus 4 paris aculeo subbasali acu- leisque apicalibus, armati. Plaga genitalis fulvo-nitida, subquadrata, 4198. E. SIMON postice leviter emarginata, antice foveola ovato-longitudinali super- ficiali impressa. g' long. 5-6 mm. — Cephalothorax fusco-castaneus, parte ce- phalica maculis ocularibus nigris latis notata, crebre argenteo- squamulata, thoracica, praesertim postice, late nigro-marginata, vitta media lata abbreviata et antice utrinque vitta submarginali arcuata albo-argenteo-squamulatis, ornata. Pili oculorum pauci albido-lutei, clypeus anguste niveo-barbatus. Abdomen angustum, fuscum vel nigricans, superne cervino-pubescens et parce micanti- squamulatum, antice vitta longitudinali, prope medium utrinque macula subrotunda, postice maculis transversis vittisve binis albo- argenteo-squamulatis laete decoratum, subtus squamulis viridi ro- seoque micantibus vestitum. Chelae, partes oris sternumque nigra, chelae antice leviter aeneo-tinctae, deplanatae, subtiliter coriaceo- striolatae. Pedes 1’ paris reliquis multo robustiores nigricantes, reliqui fusci, coxis dilutioribus, tarsis, saltem ad basin, luteis. Pedes-maxillares nigri vel fusco-castanei, nigro-pilosi, tarso excepto, parce albo-squamulati, femore sat longo ad basin attenuato et compresso, patella vix longiore quam latiore, tibia patella bre- viore, apophysi apicali gracili obliqua apice minute uncata extus armata, tarso sat late ovato apice breviter acuminato, bulbo sim- plici, plano, disciformi et subrotundo. Ile Annobon. Genus Menemerus. M. bivittatus (L. Dufour) — Attus d. L. Dufour, in Ann. Se. Nat., t. XXII, 1834, p. 15, pl. II, fig. 5 — Attus melanognathus Ticas:; in Webb! &iBertss Hs INeiCan, ly 2 0Art p29 plein f. 4 — Salticus convergens Doleschall, 1859, p. 15, pl. IX, f. 4 — Marpissa dissimilis C. Koch, Ar. XIII, 1846, p. 70, ff. 1135-36 — Attus nigro- ui: 0xPCambr4in PrstZoal Soci» Lond 11:869;p.05/12, pl XLI Oe Menbinouls vittatus E. Simon, in Ann. Soc. ent. Fr., 1876, p. 59 — Marptusa fo- liata L. Koch, Ar. Austr., II, 1873, p. 1179, pl. XCVIIL £ 1-2 — Icius convergens Thorell, St. Rag. Mal., I, 1878, p. 232 — Icius dissimilis id., II, 1881, p. 461 — Tapinattus mela- nognathus Thorell, in Ann. Genova, 1887, p. 362. Guinée portug.: Bolama. — Ile Principe. Espéce répandue dans presque toutes les régions chaudes du monde. ARACHNIDES AFRICAINS 14929 8. PENSACOLEAE Genus Blaisea. B. bicalcarata, sp. nov. — long. 5 mm. — Cephalothorax laevis, obscure fusco-castaneus, prope oculos late niger, cervino- pubescens (fere depilis), parte thoracica linea media angusta et abbreviata albo-pilosa notata. Pili oculorum flavo-aurantiaci, inter oculos medios et subtus albi. Clypeus parce, longe et crasse albo- barbatus. Abdomen breve, superne nigellum, testaceo-atomarium et parce fulvo-cervino-pilosum, vitta media lata testacea, nigricanti segmentata et crebre albo-pilosa, ornatum, subtus albido-cinereo- pubescens. Chelae longae, verticales et fere parallelae, extus nigro- aeneae et leviter coriaceae, intus rufulae, laeves et deplanatae, in dimidio basali parce albo-pilosae, in dimidio apicali carinula acuta, leviter curvata et setis nigris validis, longissimis et erectis, apice incurvis, 10 vel 12 uniseriatis, insigniter ornatae, ad apicem apo- physibus binis subgeminatis et antice directis, fulvo-rufulis et acutis, interiore altera paulo longiore, armatae, margine inferiore sulci sat brevi, dente nigro et acuto munito. Partes oris sternumque fusco-rufula, laminae apice paulo dilutiores, rotundae, nec angu- losae nec dentatae, sternum paulo dilutius et parce albo-pilosum. Pedes longi, antici nigri, metatarsis, basi excepto, tarsisque fulvo- rufulis et superne albo-pilosis, femoribus sat robustis et compressis, tibiis subtus aculeis longis 3-3 et intus lateralibus trinis minoribus, metatarsis inferioribus 2-2 longissimis et utrinque lateralibus binis minoribus armatis, postici fusco-rufuli, coxis, femoribus ad basin metatarsisque dilutioribus, tarsis luteis, aculeis ordinariis armati. Pedes-maxillares graciles et longi, fusco-castanei, femore nigro, parce nigro alboque setosi, patella plus triplo longiore quam la- tiore, tibia patella paulo longiore et graciliore, teretiuscula, extus ad apicem apophysi nigra, simplici et obtusa armata, tarso cylin- draceo, tibia paulo breviore et vix latiore, bulbo parvo, plano, bre- viter ovato, intus stylo tenui libero munito. Guinée portug.: Rio Cassine. Differe surtout du B. lyrata E. Sim., découvert récemment au Gabon, par sa taille plus forte, son'bandeau garni de barbes blanches épaisses, ses chéliceres armées à l’extrémité interne de deux apophyses au lieu d’une 130 E. SIMON seule. Le genre Blaisea que nous avons rattaché au groupe des Pensacola, malgré sa partie céphalique nettement impressionnée, a aussi des analogies avec le genre Phaulostylus du groupe des Plexippus. 9. BARYPHEAE. Genus Baryphas. B. eupogon E. Simon, in Ann. Soc. ent. Belg., XLVI, 1902, p. 43. Ile S. Thome: Ribeira Palma. Décrit de |’ Ile S. Thomé. 10. THYENEAE. Genus Thyene. T. squamulata E. Simon, in Ann. Soc. ent. Fr., 1885, p. 347. Guinée portug.: Bolama. Congo francais: Fernand Vaz. Espéce décrite du Sénégal, indiquée depuis de la cote de Guinée et de l’Afrique orientale. Thyenillus, nov. gen. A Thyene ditfert quadrangulo oculorum majore et postice quam antice non multo latiore, fere ut in Hyllo, pedibus A’ paris evi- denter longioribus quam pedibus 3* paris sed gracilioribus et prae- sertim metatarsis 4‘ paris, aculeis apicalibus exceptis, muticis, laminis-maxillaribus maris, extus ad angulum minute mucronatis. A Poessa, cui etiam sat affinis videtur, area oculorum dor- salium postice quam antice latiore, clypeo maris nudo, oculis parvis ser. 2° longissime ante medium, inter oculos posticos et laterales anticos, sitis, pedibus 4' paris pedibus 3” paris evidenter longioribus, facile distinguendus. T. fernandensis, sp. nov. — g long. 5 mm. — Cephalothorax crassus, niger, antice ad marginem frontalem atque in medio di- lutior et rufescens, supra laevis, versus marginem subtiliter coria- ceus (ad maximam partem depilis), parte cephalica antice et utrin- ARACHNIDES AFRICAINS 431 que sub oculis pallide flavo-squamulata, thoracica vitta semicireu- lari latissima pallide-lutea coronata. Pili oculorum brevissimi, supra oculos rubri, infra oculos albi. Clypeus angustus fere nudus. Ab- domen anguste ovatum, postice attenuatum, supra nigrinum, parce setosum, vitta media integra fulvo-rufula et crebre flavo-squamulata ornatum, subtus fulvo-testaceum, vitta lata, sed postice leviter atte- nuata, nigra, notatum. Mamillae fusco-rufulae, ad basin fere nigrae. Chelae validae et latae, extus convexae, intus carinatae, glabrae , nigro-aeneae, rugosae et leviter plicatae, marginibus sulci longe obliquis et carinatis, dentibus remotis, superiore dente angulari valido et conico, inferiore dente plus triplo minore, instructis. Partes oris nigrae, laminae extus ampliatae atque ad angulum minute et acute mucronatae. Sternum obscure fulvo-rufulum, an- tice sensim infuscatum. Pedes 1 paris sat robusti, nigro-nitidi , metatarso (basi excepto) tarsoque flavis, tibia subtus crebre nigro- pilosa subfimbriata, aculeis brevibus sed robustis 4-3 armata, me- tatarso aculeis similibus suberectis 2-2 munito, reliqui pedes nigri, coxis, trochanteribus, femoribus ad basin, metatarsis tarsisque luteis. Pedes-maxillares nigro-castanei, parce nigro-criniti, apice tarsi paulo dilutiore, patella cylindracea, longiore quam latiore, tibia patella paulo breviore et angustiore, extus prope apicem apophysi divaricata, sat gracili, recta et acuta, armata, tarso anguste ovato, leviter attenuato sed obtuso, tibia cum patella vix longiore sed bulbum multo superante, bulbo simplici, rotundo, in medio leviter convexo, stylo circumdato. Ile Fernando Poo: Bahia de San Carlos. ll. HYLLEAE. Genus Hyllus. ‘ H. leucomelas (H. Lucas) — Saldicws l. H. Lucas, in J. Thomson, Arch. Ent. 1858, p. 15, pl. XII, f. 5 — Hyllus I. E. Simon, ine Aun, /Socatent Br, spe 202: Tie Fernando Poo: Punta Frailes, Musola. — Ile Principe: Roca inf. d. Henrique. — Guinée portug.: Bolama. — Congo fr.: Fernand Vaz. En grand nombre, espéce tres répandue sur toute la còte de Guinée. 132 E. SIMON H. holochalceus, sp. nov. — g' long. 12-15 mm. — Cephalo- thorax altus, niger, omnino crebre olivaceo-nitido subaeneo-pubescens. Oculi antici aeneo-virides, in lineam leviter recurvam, laterales a mediis anguste separati, pilis brevibus albido-olivaceis cincti. Cly- peus setis longis laete flavis, crebre biseriatis, barbatus. Abdomen angustum, nigrum, crebre olivaceo-nitido-pubescens et setis longio- ribus albis paucis conspersum, superne vitta media lata paulo di- lutiore et lucidiore pilosa, notatum. Chelae longae, verticales, sub- parallelae, nigro-nitidae, profunde transversim striatae, setis flavis longis, basin versus sensim densioribus, hirsutae, margine inferiore sulci brevi et subtransverso, dente ad radicem unguis parum re- moto, armato. Partes oris sternumque nigra, laminae sat longae, extus rotundae, nec angulosae nec dentatae, sternum albo-cinereo- pilosum. Pedes robusti et longi, nigro-nitidi, longe nigro alboque setosi, tibiis metatarsisque, praesertim anticis, subtus crebrius et longe nigro-crinitis, femoribus in lateribus subglabris et leviter cyaneo-tinctis, metatarsis cunctis ad apicem tenuiter albo-annulatis, metatarsis anticis tibiis multo brevioribus, aculeis ordinariis armati. Pedes-maxillares graciles, nigro-castanei, nigro-setosi, femore longo, compresso et curvato, supra ad apicem aculeis validis trinis ar- mato, patella longiore quam latiore et subparallela-, tibia patella circiter aequilonga, paulo graciliore, utrinque longissime sed parum dense nigro-setosa, extus ad apicem apophysi gracili, acuta et recta, antice prope medium minutissime dentata, armata, tarso parvo, ovato et obtuso, bulbo apice rotundo, ad basin attenuato, conico et obliquo. Ile Fernando Poo: Punta Frailes. Espéce bien reconnaissable à sa grande taille, sa coloration a peu pres uniforme, ses tibias frangés de crins noirs et ses métatarses antérieurs tres courts relativement aux tibias; elle ressemble beaucoup a certaines espéces de l'Afrique australe et austro-orientale: H. argyrotoxus , brevitarsis E. Sim. ete. Genus Carrhotus. C. semi-aurantiacus, sp. nov. — Q long. 5,5 mm. — Cepha- lothorax niger, laevis, parte cephalica thoracicaque antice pilis longis sed obtusis pronis laete viridi-cupreis, aureo roseoque tinctis, vestitis, thoracica in declivitate fere glabra, sed’ vitta marginali lata, postice interrupta, albo-flavescenti-pilosa, cineta. Pili ocu- ARACHNIDES AFRICAINS 13% lorum supra oculos lutei subtus albidi. Clypeus sat angustus, fere glaber, parce setosus. Abdomen ovatum, nigrum, superne, in di- midio basali, crebre viridi-cupreo-pilosum subsquamulatum, in parte altera rubro-coccineo-pilosum, vitta media viridi-cuprea, abbreviata sed postice attenuata, maculisque quatuor aream trapeziformem designantibus, anticis longis transversis et lineiformibus, po- sticis, supra mamillas sitis, parvis et subrotundis, pulchre niveis decoratum, subtus nigrum, parce cinereo-pilosum et utrinque vitta lata alba marginatum. Chelae validae, extus convexae, nigrae, subtiliter transversim striatae, valde et parce nigro-crinitae. Partes oris sternumque nigra, hoc albo-pilosum. Pedes quatuor antici nigri parce albo viridique pilosi, metatarsis tarsisque fulvis, quatuor po- stici fusci crebrius albo-luteo-pilosi, coxis, femoribus ad basin, me- tatarsis tarsisque luteis, aculeis validis numerosis, ordinariis armati. Pedes-maxillares longi, fusco-castanei, parce et longe albo nigroque hirsuti. Plaga genitalis fusca, fovea superficiali, longa et sat an- gusta, antice rotunda, postice leviter constricta, plagulam antice angustam sed postice valde ampliatam, includente et utrinque impressione parva, nigra et subrotunda, munita. Congo fr.: Fernand Vaz. Une autre espèce de l’Afrique occidentale C. scriptus E. Sim. (in Ann. Soc. ent. Fr., 1892, p. 393) a une livrée toute différente, rappelant davan- tage celle de HyZlus leucomelas Lucas; quant au Carrhotus ephippiatus Thorell du Cameroon, il appartient plutòt au genre Pharacocerus (cf. a ce sujet, Mem. Soc. esp. de Hist. nat. I, 1903, p. 110). Genus Pachypoessa. À P. albimana E. Simon, in Ann: Soc. ent. Fr., 1902, p. 399: Ile S. Thome: Citta. Décrit de Sierra-Leone. Lee Hexen ny ACF, Genus Plexippus. P. Paykulli (Audouin) — Attus Ligo Walckenaer, Apt. I, 1837, p. 426 — Salticus Vaillanti H. Lucas, Expl. Alg. Ar., p. 136, pl. V, f. 2 — Attus africanus Vinson, Ar. Réun. ete. 1864, p. 52, pl. X, f. 3, etc. fle Fernando Poo - Guinée portugaise. Ann. del Mus. Civ, di St, Nat. Serie 3.2 Vol. IV (25 Novembre 1909). 28 134 E. SIMON Genus Pharacocerus. Ph. rubrocomatus, sp. nov. — o long. 9 mm. — Cephalothorax fusco-castaneus prope oculos et versus marginem niger, nitidus, supra obscure rubro-pubescens, in declivitate fere glaber et utrinque, sub oculo parvo ser. 2*°, macula minima albo-pilosa ornatus. Clypeus glaber, ad marginem setis paucis nigris uniseriatis tantum mu- nitus. Oculi antici magni, inter se contigui, apicibus in lineam rectam, pilis rubro-aurantiacis cineti. Abdomen supra obscure te- staceum, late et confuse nigricanti-marginatum, pilis rubris albi- disque vestitum, antice arcu lato albo-piloso cinctum, dein maculis parvis biseriatis notatum, subtus fere glabrum, fulvo-testaceum, macula magna trapezoidali obscuriore notatum. Chelae nigrae, parce nigro-pilosae, profunde transversim striatae, marginibus sulci longe obliquis et carinatis, dentibus remotis, superiore dentibus parvis binis inter se distantibus, inferiore dente parvo angulari, armatis. Partes oris nigro-castaneae. Sternum obscure fulvum, laeve, albo-pilosum. Pedes quatuor antici nigri, patellis, metatarsis tar- sisque ad basin dilutioribus et fulvis, parce albido-pilosi et nigro- criniti, tibiis metatarsisque subtus crebrius et longe crinitis, meta- tarsis tarsis multo longioribus, aculeis inferioribus validis 2-2 acu- leoque laterali interiore apicali munitis, pedes postici fusco-castanei, tarsis luteis. Pedes-maxillares sat graciles nigro-castanei, nigro- setosi, tibia patella paulo breviore, extus ad apicem apophysi an- tice directa, attenuata, apice minutissime uncata, armata, tarso sat anguste ovato, attenuato sed obtuso, bulbo simplici, apice ro- tundo, ad basin attenuato et breviter conico, intus, in dimidio api- cali, stylo libero marginato. Congo fr.: Lambarené. Ph. castaneiceps, sp. nov. — o long. 8 mm. — Cephalothorax nigro-castaneus, cervino-pubescens, parte cephalica macula media frontali albo-pilosa, thoracica macula media postice acuminata paulo dilutiore albo rubroque pilosa, ornatus. Clypeus glaber, parce nigro-setosus. Pili oculorum laete rubri, supra oculos medios albi. Oculi antici magni, inter se subcontigui, apicibus in lineam recur- vam. Abdomen fusco-testaceum, supra pilis albidis rubrisque mixtis ARACHNIDES AFRICAINS 135 vestitum, vitta marginali et postice utrinque maculis binis nigro- velutinis ornatum, subtus paulo dilutius et parce cinereo-pilosum sed utrinque vitta lata crebrius albido-pilosa marginatum. Chelae verticales, longae et parallelae, nigrae, glabrae, transversim ru- gatae, minute et parce rugosae, marginibus sulci sat longis, supe- riore dentibus angularibus binis geminatis 1° majore, inferiore dente angulari paulo longiore, armatis. Partes oris nigro-castaneae. Sternum obscure fulvum nitidum. Pedes fulvi, haud annulati, sed femoribus, tibiis (praesertim anticis) metatarsisque apice leviter et sensim infuscatis, albido rubroque pubescentes, longe et parce se- tosi, longi et graciles, metatarsis anticis tibiis vix brevioribus tarsis multo longioribus, aculeis ut in Ph. ephippiato ordinatis sed debi- lioribus armati. Pedes-maxillares fulvo-rufuli, patella non multo longiore quam latiore, tibia patella breviore, longe crinita, apo- physi apicali nigra sat brevi et crassa, valde curvata, fere semi- circulari, apice parum attenuata atque oblique truncata cum an- gulo superiore breviter et acute producto, extus armata, tarso sat anguste ovato, attenuato, tibia cum patella saltem haud breviore, bulbo simplici, ovato-longitudinali, apice minute exciso et spina nigra tenui, antice directa atque incurva, munito. Guinée portug.: R. Cassine. Ces deux espéces different des Ph. ephippiatus Thorell et wanthopogon E. Sim. par le bandeau et les chélicéres glabres, l’apopbyse tibiale re- courbée seulement a la pointe (Ph. rubrocomatus) ou dés la base (Ph. casta- neiceps) et non bifide, par le tarse et le bulbe plus étroits ete. Ph. castaneiceps a aussi une certaine ressemblance avec le Malloneta guineensis E. Sim., qui habite la méme région mais n’a pas été trouvé par L. Fea. Genus Theratoscirtus. T. capito E. Sim., in Mem. Soc. Esp. H. N., I, 1903, p. 111 (0). Q Long. 13-15 mm. — Cephalothorax fusco-rubro-castaneus , area oculorum obscuriore, prope oculos late nigra, cervino-pilosa, parte thoracica parce albo-pilosa. Pili oculorum supra oculos au- rantiaci, inter oculos et subtus flavidi. Clypeus longe sed parum dense albo-flavescenti-barbatus. Abdomen breve, nigellum, supra cervino-rufo albidoque pilosum et punctatum, subtus omnino fulvo- cinereo-pubescens. Chelae validae, nigrae, coriaceae et transversim striatae. Sternum fulvo-nitidum. Partes oris nigro-castaneae , la- 136 E. SIMON minae latae, extus dilatatae et obtuse turbinatae. Pedes antici ro- busti et breviores, fusco-rufuli, femoribus ad basin, metatarsis (basi excepto) tarsisque dilutioribus et fulvis, parce et longe albo-criniti, tibiis aculeis inferioribus longis 4-4, cunctis fere aequidistantibus et utrinque lateralibus binis minoribus, altero subbasali altero sub- medio, metatarsis aculeis inferioribus longissimis 2-2, metatarso l' paris lateralibus carente, metatarso 2' paris lateralibus parvis binis utrinque munito, pedes postici omnino fulvi, ut in mare aculeati, pedes 3" paris multo longiores quam pedes 4' paris. Plaga genitalis rufula et nitida, leviter convexa, subtriquetra, apice mi- nute emarginata, postice tuberculo parvo erecto et nigro munita. Ile Fernando-Poo. Espéce très répandue que nous avons déjà indiquée du Gabon, du Sierra-Léone, de l’Ile S. Thomé et de la Guinée espagnole, mais dont nous n’avons décrit que le male; Ja femelle s'en distingue par l’absence d’épines latérales aux métatarses de la 1. paire, caractere souvent considéré comme générique dans les groupes Hyllus et Plexippus. Nous en avons décrit une seconde espèce de la Guinée espagnole 7. torquatus E. Simon, et il faudra probablement rapporter au genre Thera- toscirtus, le Jotus crinitus Thorell. Genus Pochyta. P. insulana, sp. nov. — @ long. 5 mm. — Cephalothorax altus, nitidus fulvo-pubescens, parte cephalica fusco-castanea utrin- que, prope oculos, nigra, parte thoracica obscure fulva, versus marginem infuscata, utrinque, sub oculis, albido-pilosa, vitta lata submarginali lineaque media confuse albidius pilosis no- tata. Pili oculorum supra oculos fulvo-aurantiaci, inter oculos albi. Pili clypei albi, crassi et longi, in medio fere uniseriati. Abdomen angustum et longum, supra fuscum, fulvo-cervino-pube- scens, albido-striatum et vitta media albo-rubroque pilosa ornatum, subtus atro-testaceum, parce cinereo-pilosum. Chelae robustissimae et divaricatae, nigro-nitidae et subglabrae, subtiliter transversim striatae, marginibus sulci longe obliquis, superiore dente subapicali mediocri denteque simili remotissimo angulari, inferiore dente api- cali brevi et obtuso denteque submedio maximo, compresso et. acuto, armatis, ungue longo, simplici, prope medium abrupte an- gustiore et subtus subtiliter serrulato, in dimidio apicali compresso. ARACHNIDES AFRICAINS 137 Partes oris nigrae. Sternum luteum et nitidum. Pedes longi, fulvi, antici rufescenti-tincti, ut in P. majore aculeati, femoribus an- ticis nec infuscatis nec fimbriatis. Pedes-maxillares longi et tenues, fusco-rufuli, albido-pilosi, longissime nigro alboque criniti, tibia pa- tella paulo longiore et graciliore, apophysi apicali minutissima et acute bifida, armata, tarso tibia circiter aequilongo et vix latiore, bulbo parvo, basin tarsi tantum occupante, oblique ovato et leviter reniformi, stylo libero sat longo, circulum formante, munito. Q long 5,5-6 mm. — Cephalothorax obscure fulvus, area oculorum dorsalium fusco-castanea, prope oculos nigra, parum dense cervino-pilosa, maculam magnain subquadratam et postice emarginatam designante, thoracica radiatim infuscata, parce albido- luteo-pilosa. Pili oculorum rubro-coccinei. Clypeus sub oculis glaber, ad marginem pilis albo-flavescentibus longis et densis ornatus. Abdomen ovatum, superne nigellum, vitta media lata cinereo-rubro- pilosa et tenuiter albo-marginata, antice leviter rhomboidali, po- stice dentata et segmentata, ornatum, subtus obscure testaceum , vitta media lata cinereo-nigricanti, fere glabra, notatum. Chelae robustae et convexae, fulvo-nitidae et glabrae, margine inferiore dente nigro sat valido, ad radicem unguis remoto, armato. Partes oris fusco-castaneae, laminae extus dilatato-rotundae. Sternum fulvum, laeve. Pedes fulvo-olivacei, femoribus ad basin dilutioribus, tibiis metatarsisque supra maculis parvis albido-pilosis notatis et subannulatis, tibiis anticis aculeis inferioribus longis et pronis 4-4 (apicalibus paulo brevioribus) et utrinque lateralibus binis mino- ribus, metatarsis aculeis inferioribus validis et longissimis 3-3 et utrinque lateralibus binis minutissimis binis instructis, pedes po- stici aculeis ordinariis numerosis muniti. Pedes-maxillares longi pallide fulvi. Fovea genitalis ovato-transversa, leviter angulosa, pilis cinereis longis obtecta, in fundo utrinque leviter convexa, in medio septo tenui, sed postice leviter ampliato, divisa. Ile Principe: Roca inf. D. Henrique. Trés voisin du P. pannosa E. Simon, dont il différe surtout par les yeux antérieurs entourés de poils fauve orangé, au moins en dessus (de poils blanes chez P. pannosa), par les chélicères armées a la marge supé- rieure d'une petite dent angulaire et d’une dent apicale semblable (d’une dent angulaire seulement chez P. pannosa ). Ces deux espèces différent de P. major E. Simon, par le tibia de la patte-màchoire plus gréle et armé 1438 E. SIMON d'une seule petite dent apicale bifide au lieu de deux et par le bulbe pourvu d’un stylus replié en forme de boucle. Le genre Pochyta a d’autres représentants sur la cdte occidentale, nous en avons donné le tableau (in Mem. Soc. esp. de Hist. Nat., I, p. 116). 13. VICIRIEAE. Genus Viciria. V. lupula E. Simon, in Ann. Soc. ent. Belg., XLVI, 1902, p. 48. lle Fernando Poo: Punta Frailes. Guinée portug.: Bolama. Congo francais: Fernand Vaz. Décrit du Gabon. V. scintillans, sp. nov. — o long. 5 mm. — Cephalothorax fusco-castaneus, prope oculos et versus marginem fere niger, laete rubro-pubescens, parte cephalica supra et inter oculos fulvo micanti-squamulata et macula media albo-lutescente-squamulata ornata, thoracica vitta submarginali semicirculari latissima albo- flavescenti-pilosa coronata sed ad marginem fere glabra. Pili ocu- lorum cinereo-rubri. Clypeus omnino crebre et breviter albo-luteo- barbatus et setis albis paucis longissimis et uniseriatis munitus. Abdomen angustum et longum, obscure fulvum, supra rubro-pu- bescens, vitta media integra albo-squamulata et antice micanti- tincta sectum, subtus saltem in lateribus, splendide viridi-micanti- squamulatum. Chelae nigro-aeneae, nitidae, subtiliter transversim striatae, longissime et parce albo-crinitae. Partes oris sternumque fusco-rufula, hoc nitidum et parce albo-pilosum. Pedes longi, quatuor antici fusco-rufuli, metatarsis in dimidio apicali luteis, longissime et parce albo-hirsuti, brevius rubro-pilosi, femoribus superne mi- canti-squamulatis et subvittatis, patellis tibiis metatarsisque ad basin subtus crebre nigro-fimbriatis, tibiis aculeis inferioribus 3-3, inte- rioribus longioribus, aculeisque lateralibus, metatarsis aculeis infe- rioribus validis et longis 2-2 et utrinque, prope basin, aculeo laterali minore armatis, pedes postici obscure fulvi, femoribus ad basin, metatarsis tarsisque luteis, longe albo-pilosi et parce micanti- squamulati. Pedes-maxillares fusco-rufuli, longe albo nigroque hir- suti, femore patellaque supra parce micanti-squamulatis , patella ARACHNIDES AFRICAINS 139 parallela vix longiore quam latiore, tibia patella evidenter breviore, dente apicali minutissimo et divaricato extus armata, tarso tibia cum patella longiore, extus subrecto, intus ampliato-rotundo, apice attenuato sed obtuso, bulbo longo, apice obtuso et stylo brevi et obliquo munito, ad basin convexiore, retro-producto, leviter curvato et obtusissimo. © long. 5,5 mm. — Cephalothorax fulvus, parte cephalica ob- seuriore et maculis ocularibus nigris notata, rubro-pilosa, antice ad marginem et postice, inter oculos, vittis transversis niveo- squamulatis ornata, parte thoracica vitta semicirculari integra niveo-pilosa coronata. Pili oculorum inter oculos flavo-aurantiaci et supra et subtus albi. Clypeus omnino crebre et breviter niveo- barbatus. Abdomen fulvum et albo-pilosum, supra vitta integra paulo obscuriore et aurantiaco-pilosa, ornatum. Chelae, sternum pedesque (multo breviores) omnino flavida. Fernando Poo: Bahia de San Carlos. V. flavolimbata, sp. nov. — &g long. 5,5 mm. — Cephalo- thorax laevis, fusco-castaneus, prope oculos niger, obscure rubro- cervino-pubescens, utrinque vitta submarginali lata et postice convergente, pallide luteo-pilosa ornatus. Pili oculoram rubro- aurantiaci. Clypeus pilis longis pallide flavidis sat crebre barbatus. Abdomen angustum, supra nigellum, obscure rubro-pubescens , utrinque vitta latissima, postice leviter crenulata, pallide flavido- pilosa marginatum, subtus obscure testaceum, vitta media lata obscuriore et fere glabra notatum..Mamillae fusco-rufulae. Chelae ad basin nigrae, apicem versus sensim dilutiores et ferrugineae , subglabrae et nitidae, sed prope medium parce et confuse trans- versim plicatae. Partes oris nigrae. Sternum fulvum et nitidum. Pedes 1' paris haud fimbriati, fusco-castanei, femore tibiaque ad apicem nigris, tibia supra macula paulo dilutiore et albo-pilosa ornata, metatarso fulvo-rufulo apice nigro-annulato, tarso fulvo apice sensim obscuriore, reliqui pedes omnino fulvi, tibia 1° paris aculeis inferioribus 3-4 et intus lateralibus binis, altera subbasali parva, altera subapicali valida et longiore, metatarso aculeis infe- rioribus validis et longis 2-2, armatis. Pedes-maxillares graciles, lutei, pallide flavido-pilosi, patella plus !/, longiore quam latiore , tibia patella circiter aequilonga, paulo graciliore, apophysi apicali AAO E. SIMON nigra, parva, brevi, gracili et leviter incurva extus armata, tarso parvo, tibia haud latiore et vix longiore, bulbo simplici, plano, ovato, apice oblique truncato et stylo brevi et subrecto munito. Guinée portugaise. 3 SALTICIDAE FISSIDENTATI. 14, HERMOTIMEAE. Genus Hermotimus. H. coriaceus E. Simon, in Mem. Soc. esp. Hist. nat., I, 1903, pes 120s Guinée portugaise: Bolama. Décrit de la Guinée espagnole, nous l’avons recu aussi de l’Ogoué. 15. HASARIEAE. Genus Hasarius. H. Adansoni (Audouin). Guinée portugatse: Rio Cassine. Espece répandue dans presque toutes les régions chaudes du Monde. TABLE DES GENRES ET DES ESPECES ARACHNIDES AFRICAINS DECRITS OU CITES DANS CE MEMOIRE AEthrocantha Falkensteinei Karsch Almota I I Quint G.& F. Peckh. II Anahita icterica n. lineata E. S. lurida E. S. Andromma aethiopicum E. S. anochetorum n. Ratfrayi E. S. Aphantaulax ensifera n. Apochinomma Il II formicaeforme Pavesi II Aporoptychus africanus E. S. humiliceps n. Arachnura i scorpionides Vinson Araneus aethiopissa n. Blondeli (E S.) catospilotus cereolus (E. S.) fernandensis n. labyrintheus (Hentz) lambarenensis n. lapillulus n. mesonauta n. napiformis Th. nauticus (L. K.) nigritus fernandensis n. novellus n. occidaneus n. pachanus Pocock I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I I (301) (301) (419) (363) (363) (364) (364) (335) (335) (335) (335) (236) (236) (371) (371) (219) (219) (219) (286) (286) (289) (291) (289) (298) (296) (292) (296) (293) (292) (290) (298) (290) (290) (294) (295) (290) phlyctogena n. principum n. rhinurus Pocock rufipalpis (Lucas) Theisi (Walck.) turbinatus Thorell tyloscapus Pocock varians Thorell Aranaethra Cambridgei Butler ungari Karsch Arctosa Argiope aurelia (Aud.) flavipalpis (Lucas) Pechueli Karsch trifasciata (Forskal) Argyrodes argyrodes (Walck.) epeirae E. Sim. modestus Th. zonatus (Walck.) Argyroepeira ungulata Thorell Ariadna laeta Th. rupicola Th. Ariamnes helminthoides n. nasica E. S. Attus africanus Vinson ligo Walckenaer le «LD ye IT «€ coe eee ee °° "rr — bei Bnl gn n n n n n n pn pn e II II melanognathus Lucas II nigrolimbatus Cambr. Il Audifia duodecimpunctata n. I l Ah| 80 79 81 ao 79 81 72 72 87 87 87 64 68 68 68 68 68 36 36 36 36 37 60 60 16 16 16 35 35 36 99 99 94 94 Bil! 37 (297) (296) (298) (296) (296) (298) (289) (289) (304) (304) (304) (398) (285) (285) (285) (285) (285) (253) (253) (253) (253) (254) (277) (277) (233) (233) (233) (252) (252) (253) (433) (433) (428) (428) (254). 254) 4492 Baryphas eupogon Barylestis Blaisei E. S. insularis n. nigripectus n. Belippo anguina n. Blaisea bicalcarata n. Iyrata E. S. Bolostromus fodiens Th. Bomis irrorata Th. Caerostris turrigera Pocock Caloctenus fernandensis n. gracilitarsis Strand guineensis E. S. Cambalida n. coriacea n. fulvipes n. insulana n Carrhotus ephippiatus Thorell scriptus E. S. semiaurantiacus n. Castaneira delicatula n. deminuta n. formosula n. loricifera E. S. micaria E. S. phaeochroa n. thomensis n. Chiracanthium FEscalerai E. S. furculum Karsch geniculatum E. S. joculare n. melanostoma n. mellitum n. peregrinum Th. simplex Th. Chrysso 99 E. (430) (430) (339) (339) (340) (339) (416) (416) (429) (429) (429) (220) (220) (314) (314) (299) (299) (362) (362) (363) (362) (369) (370) (369) (369) (432) (433) (433) (432) (364) (368) (367) (365) (368) (368) (366) (364) (344) (344) (345) (344) (349) (346) | (348) (345) (345) SIMON niveopicta Cambr. Cispius flavidus n. Clitaetra clathrata n. episinoides E. S. Perroti E. S. thisbe E. S. Clubiona haplotarsus n. Copa flavoplumosa E. S. longespina n. Corinna areolata Th. senegalensis (E. S.) Cosmophasis australis E. S. caerulea E. S. lucidiventris n. tricincta n. Creugas senegalensis E. S. Crossopriza cylindvogaster n. Ctenus decemnotatus n. delucidus n. erythrochelis (E. S.) hexasticta n. Leonardi n. longurio n. lycosinus (E. S.) macellarius n. poecilus Thorell rubrifrons n. spadiceus n. spinivulva n. taurinus n. Cyathidea n. merula n. Cyatholipus Cyclosa circumlucens n insulana (Costa) mulmeinensis (Th.) quadrimaculatus E. S. 16 36 21 ae (260) (388) (388) (283) (283) (284) (284) (284) (343) (343) (370) (370) (370) (384) (385) (384) (417) (419) (418) (419) (417) (384) (252) (252) (350) (353) (359) (350) (351) (358) (354) (360) (352) (360) (350) (355) (356) (357) (265) (266) (266) (266) (286) (286) (286) (287) Cyllobelus chionogaster E. S. rufopictus n. Cyphonisia manicata n. maculipes Strand nesiotes n. obesa E. S. sulcata Th. Cyrba algerina (Lucas) bimaculata E. S. Cyrtarachne bigibbosa n. nodosa Th. Cyrtophora citricola (Forskal) gabonensis (Lucas) Diaea puncta Karsch Dinopis Anchietae Br. Cap. bubo Br. Cap. Dolomedes fernandensis n. transfuga Pocock Echemus incinctus n. lacertosus n. Epeira angolensis Br. Cap. argyraspides Walck. aurelia Walck. azzara Walck. Blondeli E. S. braminica Stoliczka brasiliensis Walck. cereola E. S. chinchoxensis Karsch chrysogaster Lucas diadela Walck. emarginata Lucas femoralis Lucas flavipalpis Lucas gabonensis Lucas insulana Costa labyrinthea Hentz pu i rd BI — e | fd ud — I °° E °° n — — °< rr 7 °F °° " — eo [enni uu peu I I «a ye SNO °° e e rr —- rr ARACHNIDES AFRICAINS om ot Or WW UF WwW (419) (419) (420) (220) (221) (222) (220) (220) (221) (412) (412) (412) (303) (303) (304) (285) (285) (285) (316) (316) (227) (227) (227) (389) (389) (390) (233) (233) (234) (286) (285) (285) (283) (289) (296) (283) (296) (286) (282) (283) (285) (282) (285) (286) (286) (296) Latreillei Walck. mangareva Walck. mauricia Walck. Moreli Vinson mulmeinensis Th. opuntiae L. Dufour rufipalpis Lucas semiannulata Karsch Theisi Walck. trituberculata Lucas Webbi Lucas E pidius binotatus E. S. E pisinopsis albostriata E. S. macrops (E. S.) rhomboidalis E. S. E pisinus macrops E S. Enthorodera n. atricolor n. Euprosthenops bayoanianus (Br. Cap.) Euophrys ocellatus (Croneb.) Felsina granulum E. S. Firmicus campestratus n. campestratus ogoue- ensis n. Gamasomorpha insularis n. Gasteracantha Batest Pocock brevispina cameru- nensis Th. camerunensis Th. curvispina Guérin Falkensteinei (Karsch) formosa Vinson formosa Pocock formosa confluxa Karsch galeata (E. S.) nana Butler penizoides (E. S.) fd ue MA N S&_ e SH uu II II II bei pu i Se 443 68 79 68 79 70 68 79 79 79 69 68 104 104 37 37 37 37 37 47 48 53 53 78 98 98 102 103 103 14 14 84 84 84 83 84 83 82 82 84 82 85 (285) (296) (285) (296) (287) (285) (296) (296) (296) (286) (285) (321) (321) (254) (254) (254) (254) (254) (264) (265) (387) (387) (412) (315) (315) (319) (320) (320) (231) (231) (301) (301) (301) (300) (301) (300) (299) (299) (301) (299) (302) Ahh retracta Butler Rogersi Cambr. semiflava (E. S.) vaccula Thorell Walckenaeri Lucas Gea africana E. S. Hapalochrota caudata Keyserl. Hasarius Adansoni (Aud.) Heliophanus cassinicola n. eucharis E. S. harpago n. Hermotimus coriaceus E. S. Hersilia albicomis E. S. caudata Aud. occidentalis n. Heteropoda occidentalis Karsch regia (Fabr.) variata Pocock Heterothele atropha n. decemnotata E. S. gabonensis (Lucas) honesta Karsch spinipes Pocock Hippasa albopunctata Thore]l cinerea E. S. decemnotata n. deserticola E. S. partita (Cb.) Holcolethis albobarbata n. vellerea n. Holopelus albibarbis E. S. Homalattus biscutellatus E. S. Hyarachne horrida Th. Hyllus 97 E. (300) (301) (301) (300) (300) (285) (285) (286) (440) (440) (424) (424) (426) (425) (440) (440) (248) (248) (248) (248) (338) (338) (338) (338) (222) (222) (222) (222) (223) (223) (390) (391) (391) (390) (391) (391) (412) (413) (412) (314) (314) (414) (226) (431) SIMON holochalceus n. leucomelas (Lucas) Hysterocrates apostolicus Pocock didymus Pocock scepticus Pocock Icius convergens (Dol.) Th. dissimilis (C. K.) Th. Ischnothele catamita n. Karschi Bésenberg Rutenbergi (Karsch) Ischnothyraeus peltifer E. S. Isoxia galeata E. S. penizoides E. S. semiflava E. S. lotus crinitus Thorell Ladissa africana n. inda E. S. latecingulata n. semirufa n. Landana Petiti E. S. Larinia pura n. Latrodectus geometricus C. K. Leptoctenus lycosinus E. S. Leptopholcus signifer E. S. Leucauge cabindae (Br. Cap.) nigricauda E. S. nigrocincta E. S. opiparis n. ungulata (Rarsch) Linus africanus E. S. Linyphia argyrodes Walck. gibbosa Lucas — uu ce — Sr Cl _ er eu aaa ur Hi HH 8 I — Oe — — — fi — — 102 (432) (431) (223) (224) (224) (224) (428) (428) (226) (226) (226) (226) (231) (231) (301) (301) (302) (301) (436) (237) (237) (238) (238) (238) (280) (280) (288) (288) (261) (261) (360) (248) (248) (277) (277) (278) (277) (277) (277) (412) (412) (253) (253) (253) zonata Walck. parasita Vinson Lithyphantes carbonarius n. carbonarius minor n. felinus n. piceus (Th.) rubrocalceolatus n. Loculla n. rauca n. rauca minor n. Loxophobema n. rutila n. Lycosa alpigena Dol. andalusiaca E. S. edentula n. effera Cb. ferox Lucas furva cingulipes n. furva minor n. insignita Th. laccophila n. lacustris E. S. lambarenensis n. leopardus Sund. Lindneri Karsch. Petiti E. S. principum n. sordulenta Thorell storeniformis n. Thetis n. Macrothele camerunensis E. S. Malloneta guineensis E. S. Maltecora n. chrysochlora n. divina n. janthina n. Marpissa dissimilis C. K. Marptusa foliata L. K. ocellata Th. Mecynometa argyrosticta n. ARACHNIDES AFRICAINS 37 37 44 45 46 46 94 (254) (254) (261) 262) (263) (263) (263) (261) (400) (400) (401) (225) (225) (391) (398) (395) (399) (396) (395) (397) (396) (397) (398) (399) (394) (399) (391) (395) (392) (395) (397) (393) (226) (226) (435) (421) (423) (422) (421) (428) (428) (426) (279) (279) Medmassa II nyctalops n. II semiaurantiaca n. II Melanophora I guineana n. I Meta ungulata Karsch. I Menemerus Il bivittatus (L. Duf.) II vittatus E. S. Il Merenius n. Il myrmex n. Il plumosus n. II tenuiculus n. Il Micromerys I tipula n. I Mimetus I insidiator Th. I Miopristis n. I pulvinatus n. I Mithion I hesperius n. I ocellatus (Th.) Il sexplagiatus n. Il Mnesitheus I vittatus n. I Maero quadrimaculata Camb. I Moggridgea I occidua n. I Monaeses I paradoxus (Lucas) I xiphosura n. I Monastes paradoxus Lucas I Myrmarachne Il foenisex n. Il hesperius (E. S.) II ichneumon (E. S.) I nexilis n. II Nemoscolus I lateplagiatus n. I tubicola E. S. I Nephila I baculigera Th. I cruentata (Fabr.) I dolabella Th. I 93 Ah6 femoralis (Lucas) I femoralis carbonariaE.S.I femoralis fuscipes Strand genualis Gerst. Lucasi E. S. obsoleta Gerst. pilipes (Lucas) submaculata Strand venusta Blackw. vittata Keyserl. Nesticus inconcinnus n, Ocyale atalanta Aud. Olios Alluaudi E. S. Orithya Williamsi Blackw. Oxyopes allectus n. argentosus n. asterion n. aureolus Th. brachiatus n. campestratus n. cornifrons (Th.) dorsualis Th. flavipalpis (Lucas) hastifer n. idoneus n. obscurifrons n. purpurissatus n. Pachyballus flavipes n. transversus E. S. Pachypoessa albimana E. S. Palpimanus hesperius n. Parastrophius echinosoma E. S. Peplometus biscutellatus (E. S.) Phalaea canescens E. S. crassa Th. ni bi Il 76 E. SIMON (282) (282) (282) (283) (282) (282) (282) (282) (282) (282) (280) (280) (391) (391) (338) (338) (227) (403) (405) (411) (410) (410) (409) (408) (406) (403) (403) (406) (405) (403) (404) (414) (414) (414) (433) (433) 244) (244) (311) (311) (414) (414) (387) (387) (388) ferox Pocock marginata Strand thomensis n. vulpina E. S. Pharacocerus castaneiceps n. ephippiatus (Th.) rubrocomatus n. xanthopogon E. S. Philodromus albofrenatus n. Casseli E. S. morsus Karsch Phoneyusa manicata n. principum n. Phoneutria erythrochelis E. S. Phrynarachne marmorata Pocock rubroperlata n. Pisaura valida E. S. Platythomisus insignis Pocock Plectana Linnaet Walck. Plexippus Paykulli (Aud.) Pochyta insulana n. major E. S. pannosa E. S. Poecilochroa haplostylus n. Poltys baculiger n. bimaculatus Cambr. caelatus n. fornicatus n. furcifer E. S. monstrosus E. S. Prosonica seriata E. S. Procopius aeneolus n. i aethiops Th. I — — [n — 4 — — pu ada ee ile La) — li ua Oc crn SS a I «ze IIS r°_ rr i eo ui 102 102 103 103 18 18 88 89 90 89 88 90 88 a 71 44 46 46 (388) (388) (388) (388) (434) (434) (435) (434) (435) (321) (321) (322) (322) (224) (224) (224) (350) (320) (320) (321) (388) (388) (315) (315) (303) (433) (433) (436) (436) (437) (437) (235) (235) (305) (306) (307) (306) (305) (307) (305) (288) (288) (378) (380° (380) ensifer n. gentilis n. granulosus E. S. granulosus helluo E. S. laticeps n. vittatus Th. Prodidomus purpureus n. Pseudartonis occidentalis E. S. semicoccinea n. Pseudocorinna n. areolata (Th.) gracilior n. rutila n. septemaculeata n. Pterotricha clypeolaria n. irrugata n. lynx E. S. Regillus noditarsis E. S. Remmius praecalvus n. quadridentatus E. S. sordidatus Th. vultuosus E. S. Runcinia affinis tropica n. Salticus convergens Dol. hesperius E. S. leucomelas Lucas Vaillanti Lucas Sarascelis Chaperi E. S. luteipes E. S. Scelidocteus n. baccatus n. ochreatus n. pachypus n. Scodra calceata (Fabr.) liberiensis L. Becker Scytodes amarantha Vinson BerthelotiLucas HA ee HKHHuHur CT _-_E ARACHNIDES AFRICAINS 47 48 45 46 47 50 16 16 90 90 90 ol ol 53 ol 53 (381) (382) (379) (380) (381) (384) (233) 233) (307) (307) (307) (385) (385) (387) (385) (387) (239) (239) (240) (240) (321) (321) (337) (337) (338) (338) (338) (316) (316) (428) (414) (431) (433) (241) (241) (241) (242) (243) (243) (242) (225) (225) (225) (228) (230) (230) camerunensis Strand cellularis n. coronata Th. major FE. S. marmorata Th. marmorella Strand multilineata Th. nigristernis n. punctipes n. subthoracica Strand thoracica Latr. velutina Hein. & Lowe Selenops aegyptiacus Aud. annulatus E. S. Bromnii Marx Buchneri Karsch intricatus E. S. Latreillei E. S. radiatus Latr. sector Karsch Seramba humilithorax n. scaurus n. truculenta (Karsch) Singetypa acanthopus n. Simorcus coronatus n. Smeringopus africanus Th. armatus Th. corniger n. thomensis n. Sphasus flavipalpis Lucas Stassipus inornatus Th. Stiphropus dentifrons E. S. lippulus n. niger E: S. Storena decurtata E S. Leonardi n. octosignata E. S. senegalensis E. S. I I I I I I I ] i I I I Il II Il Il A A pu — hei — Lao! Cn fed n n fn n pn n pn Sdi n 00 Dì WI DD DD WD DI VI dI w YI C2 D SW RE 448 zodarionina n. Stromatopelma I alicapillatum Karsch 1 Synaema helvolum n. jaspideum n. Syroloma E. S. major E. S. Systenoplacis n. septemguttatus n. Tapinattus melanognathus Lucas Tapponia cornifrons Th. Tetragnatha cabindae Br. Cap. clavigera E. S. dentatidens n. filum (E. S.) flava (Aud.) hastula n. luculenta n. macrops n. nitens Aud. nitidiuscula n. nitidiventris n. stimulifera n. tipula E. S. Teutana picea Th. Thalassius leonensis Pocock Themeropis truculentus Karsch Theratoscirtus capito E. S crinitus (Th.) torquatus E. S. Theridion Auberti E. S. bajulans L. K. borbonicum Vinson cassinicola n. circumtextum n. Derhami E S. fernandense n. gonygaster E. S. — i — led ces ee A e pe —” " rr °° er rr -F° " E — — — [e] mi eH bi i | 49 E. (246) (226) (317) (317) (318) (402) (402) (247) (247) (428) (406) (266) (277) (273) (273) (276) (274) (267) (269) (271) (269) (268) (274) (273) (271) (263) (263) (390) (390) (340) (435) (435) (436) (436) (255) (258) (259) (259) (259) (257) (259) (256) (260) SIMON guineense n. insignitarse n. Macei E. S. metator n. morulum n. opulentum Walck. praemite n. rutipes Lucas scenicum Th. sphaerula Hentz trifile n. turrigerum E. S. zickzack Karsch Theridula opulenta (Walck.) tricornis Cambr. Thomisops sulcatus E. S. Thomisus alboirroratus E. S. citrinellus E. S. spinifer Cambr. tripunctatus Lucas yolophus Doumere Thoriosa n. drassina n. fulvastra n. leonina n. Thyene squamulata E. S. Thyenillus n. fernandensis n Tibellus seriepunctatus n. Tibitanus n. sexlineatus n. Tmarus planetarius E. S. semicretaceus n. Trabaea jugorum E. S. paradoxa E. S. Triaeris equestris n. Trochosa aylina E. S. Tylorida ee — — — bi = el «r_r° — fi = 40 39 39 38 43 43 4] 42 40 43 4] 40 44 43 A9 v 44 97 97 98 99 98 98 98 98 26 21 26 2A 96 96 96 96 105 105 106 106 95 95 95 68 68 68 15 15 61 62 (257) (256) (256) (255) (260) (260) (258) (259) (257) (260) (258) (257) (261) (260) (260) (261) (314) (314) (315) (316) (315) (315) (315) (315) (360) (861) (360) (361) (430) (430) (430) (430) (322) (322) (323) (323) (312) (312) (312) (402) (402) (102) (232) (232) (395) (279) seriata Th. Uloborus borbonicus Vinson domesticus Dol. geniculatus (Oliv ) Latreillei Th. zozis Walck. Vesubia n. Ann. del Mus. Civ. di St. Nat. Serie 3.3, Vol, IV (3 Gennaio 1910). fon pn i a ARACHNIDES AFRICAINS 62 10 10 10 10 10 10 68 (279) (227) (227) (227) (227) (227) (227) (402) jugorum (E S.) Viciria flavolimbata n. lupula E S. scintillans n Xestaspis sertata n. COLLEZIONI ZOOLOGICHE FATTE NELL’ UGANDA DAL DOTT. E. BAYON. IV. | CHRYSIDIDAE DI GIACOMO MANTERO Il Dott. E. Bayon, medico genovese residente nell’ Arcipelago di Sessé (Lago Vittoria) per lo studio e la cura della malattia del sonno, ha inviato e continua ad inviare al Museo Civico di Genova ricchissime collezioni zoologiche (!). Gli Imenotteri vi sono bene rappresentati da una ricca serie e la piccola famiglia delle Crisidi da cinque specie: quattro già conosciute (una di esse: Notozus afer Mocs. assai rara) ed una nuova e molto interes- sante, meritevole di venire subito pubblicata. Tutti gli esemplari hanno soggiornato in alcool. 1]. Notozus afer Mocs. Ellampus Afer Mocsary, Mon. Chrysid., 1889, p. 75, n. 14, Q. Notozus afer Buysson, Rev. d’entom., XII, 1893, p. 245, n.2, gd. Uganda: Bussu Busoga 1909. L’unico esemplare di Notozus parmi si possa riferire alla presente specie. La lamina del postscudetto è obliquamente ricurva in basso. (1) Collezioni zoologiche fatte nell’ Uganda dal Dott. E. Bayon. I. On a small collection of Reptiles, Batrachians and Fishes made bv Dr. Bayon in Uganda. By G. A. Boulenger, F. R. S. [Ann. Mus. Civ. Genova, 3.7 Ser., IV (XLIV) 1908, p. 5]. Collezioni zoologiche ecc. c. s., II. Contribuzione allo studio degli Jchthyurus africani di R. Gestro (loc. cit. 1999, p. 188). Collezioni zoologiche ecc. c. s., III. On a second collection of Reptiles, Batrachians and Fishes made by Dr. E. Bayon in Uganda. By G. A. Boulenger, F R. S. (loc cit. 1909, p. 302). CRISIDI DELL’ UGANDA 451 La specie fu descritta di « Mombassa Sansibariae » e poi citata dal du Buysson del Congo francese, senza più particolareggiata indicazione di località. 2. Ellampus Bayonii, n. sp. Elongatus, subparallelus; capite viride, occipite cyaneo; thorace viride, pro-mesonoto disco cyaneis; abdomine viridi-cyaneo, segmento 2.° apice, 3.°° basi nigro-marginatis. Capite cinereo-piloso ; antennis leviter compressis, fuscis, scapo supra viride, infra cyaneo, articulis duobus primis funiculi obscure- viride maculatis; mandibulis dimidio basali viridibus, dimidio apicali sordide ferrugineis, apicibus brunneis. Capite punctato, pronoto leviter latiore, post oculos dilatato, rugoso; vertice post stemmata irregulariter transverse punctato- subrugoso; cavitate faciali mediocriter excavata, supra laevi, nitida viridi, infra rugulosa subaurata. Pronoto rectangulari, leviter convexo, lateribus punctato-reticulato, medio mesonotoque nitidis, sparse subtiliter punctatis; scutello medio nitido, medio antice laevi, lateribus punctato-reticulato; postscutello convexo, subhe- misphaerico, crasse punctato-reticulato, punctis circularibus fundo plano; mesopleuris crasse punctato-reticulatis, punctis circularibus tundo plano, interstitiis punctato-rugosis; metanoti angulis late- ralibus acutis reflexis. Abdomine subparallelo, margine hyalino, tergite: 1.° medio longitudinaliter obsoletissime linea laevi praedito, 1.° et 2.° subtilissime punctulatis, 2.° plano-convexo, apice lateribus- que fortius punctato, 3.° subtilis- sime (basi crebre) punctulato, apice crasse punctato, margine hyalino utrinque angulato; emarginatura api- cali profunda, subtriangulare (fig. 1). Fig. 1. Ventre punctato, viride, apice brun- neo. Pedibus viridi-cyaneis, subau- ratis, tarsis fuscis, articulo 1.° antico supra aeneo, articulo 1.° medio (et praecipue postico) supra viride, unguiculis tarsorum fusco-ferrugineis, infra quadridenticulatis. Alis Ellampus Bayonit. Terzo tergite addominale. 152 G. MANTERO (praecipue anticis) infumatis, basi breviter hyalinis, venis brunneis; tegulis viridibus, laevibus. Long. corp. millim. 5 1/,. Patria: Uganda: Bussu Busoga 1909. Un solo esemplare. Ho il piacere di dedicare questa bella specie al benemerito scopritore. 3. Stilbum splendidum F. St. cyanurum Mocsary, Mon. Chrysid., 1889, p. 190, n. 202. St. splendidum Buysson, Les Chrysides in André, Spec. Hymén. Europe, VI, p. 676. Uganda: Kampala Buganda, Aprile 1909 (3). Soltanto una 9. Colorazione verde-azzurra, coll’ultimo segmento azzurro, salvo gli angoli anteriori verdi. Lunghezza del corpo millim. 14. Segna il passaggio alla var. amethystinum F. Sia il tipo che la varietà hanno larghissima diffusione nei paesi caldi. 4. Chrysis lyncea F. Moesary, Mon. Chrysid., 1889, p. 582, n. 692. Victoria Nyanza: Arcipelago di Sessé: Bugala 1908. Due esemplari a scultura molto fitta e colorazione azzurra-verdastra, in un esemplare alquanto oscura. Uganda: Bussu Busoga, Febbraio 1909. Un esemplare a soa tura un poco meno fitta che nei precedenti ed a colorazione predominante verde. In tutti gli esemplari la scultura è più forte e più fitta che nei due esemplari della Somalia (Lugh e Bela) e nei due dello Scioa (Let Marefia) posseduti dal Museo Civico di Genova. @) Il Museo Civico di Genova possiede un’altra Q di questa specie, pure dell’ Uganda (Thoro 1909) inviata, con altro pregevole materiale zoologico, dalla Signora Carolina Berti. CRISIDI DELL’ UGANDA 153 Specie sparsa in tutta |’ Africa e che trovasi anche al Mada- gascar ed isole vicine, nell’Arabia ed a Giava (Mocsary, l c.). (1). 5. Chrysis stilboides Spin. Pyria stilboides Spinola, Ann. Soc. Ent. France, VII, 1838, p. 446. i Chrysis nobilis Klug, Symb. Phys., 1845, Dec. V, Tab. XLV, fie oe Chrysis stilboides Mocsary, Mon. Chrysid., 1889, p. 590, n. 703. Uganda: Bussu Busoga 1909. Una 9. La colorazione generale di questo esemplare è verde, col capo, il torace, le zampe, i lati dell'addome ed il ventre un poco dorati. Verde-azzurro è il dorso del 2.° tergite: azzurro-violacea è la porzione basale del 3.° tergite. Appena estratto dall’alcool, questo esemplare appariva con brillantissima colorazione dorata estesa a quasi tutto il corpo. I solchi parapsidali del mesonoto sono largamente neri e questa colorazione si estende ai lati di essi, sopratutto posterior- mente ed anche verso il mezzo dell’area mediana. Le ali sono assai infumate. Nella forma del corpo e nella scultura non differisce dagli altri esemplari dell’Africa orientale posseduti dal Museo Civico di Genova. La specie, descritta dell’ Egitto, è sparsa in tutta l'Africa e fu citata anche dell'Arabia (Wady Ferran, Walcker). (Mocsàry, 1. c.). () Il Museo Civico di Genova possiede una ricca serie di esemplari di questa specie (quasi tutti scolpiti meno fittamente e fortemente di quelli dell’ Uganda), provenienti dalle memorabili raccolte radunate dal rimpianto Leonardo Fea nelle seguenti località dell’ Africa occidentale: Guinea portoghese - Congo francese : Isola Principe: Rio Cassine | Fernand-Vaz Agua-Izé Bissau Isola Fernando Poo: Roca Infante d. Henrique Bolama Punta Frailes - Farim Isola S. Thomé: Isole del Capo Verde: (varie località) S. Thiago, Orgaos Grandes Dello stato libero del Congo (racc. G. Bove e M. Ribotti) il Museo possiede anche una serie di esemplari, essi pure scolpiti meno fittamente di quelli dell’ Uganda. CONTRIBUZIONE ALLO STUDIO DEI CUPEDIDI DI Rh. GE sano La posizione sistematica della famiglia Cupedidae è stata fino a questi ultimi anni incerta, ed è solo dopo gli studii del Peye- rimhoff (+) che essa fu definitivamente stabilita. Poche sono finora le specie conosciute; il catalogo della fa- miglia pubblicato recentissimamente ne enumera soltanto 19 (?); ma è probabile che ne esistano delle inedite nei Musei e nelle collezioni private e che altre vengano in seguito rinvenute dai rac- coglitori, ai quali sarebbe da raccomandarsi vivamente di far ri- cerche sui costumi, quasi interamente ignorati, di questi strani insetti. La specie di cui faccio seguire la descrizione proviene dal ter- ritorio di Sarawak, isola di Borneo e mi fu gentilmente inviata dal sig. Moulton Conservatore di quel Museo. Cupes Moultonii n. sp. Elongatus, parallelus, depressus, nigro-castaneus opacus, antennis articulis tribus apicalibus albido-pubescentibus, duobus basalibus, capite, vittis thoracicis, elytrorum vittis et apice, albido-squamulosis. Capite lato, apice quam basi an- gustiore, pone oculos infilato, apice porrecto, apud antennas utrinque suboblique truncato, disco utrinque ad oculos sur- sum angulatim elevato; antennis validis, crassis, dimidium corporis longitudine valde superantibus, articulo primo se- quentibus crassiore, secundo brevissimo, ceteris longioribus, tribus ultimis praecedentibus tenuioribus ; thorace trans- (1) Note sur la position systématique des Cupedidae (Col.) par P. de Peyerimhoff (Bull. Soc. Ent. France, 1902, p. 206). Sur la nervation alaire des Carabordea, et particulitrement sur celle du genre Omma (Col.). (Loc. cit. p. 330). (2) Coleopterorum Catalogus - Pars 5. Cupedidae (Auct. R. Gestro). Berlin, 1940. NUOVA SPECIE DI CUPES 1455 verso, capite parum latiore, margine antico medio porrecto rotundato, utrinque sinuato, angulis anticis acutis porrectis, lateribus rotundatis, angulis posticis contractis, margine ba- sali leviter trisinuato, disco medio longitudinaliter elevato, utrinque profunde depresso, vittis tribus e squamulis cras- stusculis; elytris valde elongatis, thorace latioribus, basi rotundatis, hinc parallelis, apice obtuse angulatis, disco de- pressis, seriato-punctatis, sutura elevata, carinulis abbre- viatis, vitta marginali, vittis duabus discoidalibus abbre- viatis, apiceque albido-squamulosis ; corpore subtus, cum pe- dibus, undique dense albido-squamuloso, subnitente, tarsis testaceis. Long. 7 !/, millim. Pulchra haec species Clarissimo J. C. Moulton, Sarawa- kensis Musaei Custodi, dicata. Molto allungato, parallelo, appiattito, e di colore castagno molto cupo; il capo è quasi per intero coperto di squamette grosse bian- castre, che rivestono anche i primi due articoli delle antenne; gli articoli seguenti, dal terzo all’ ottavo, hanno il colore del resto del - corpo; i tre ultimi invece sono rivestiti da una fitta pubescenza biancastra. Il torace ha tre striscie longitudinali, formate da squame uguali a quelle del capo, una mediana più stretta e una per cia- scun lato assai più ampia. Ciascun elitro ha tre striscie longitu- dinali biancastre, una marginale che dall’omero va fino all’apice, e due discoidali; di queste la più interna parte dalla base e cessa dopo aver oltrepassato la metà; la più esterna invece, che nel suo decorso corrisponde ad una carena, comincia a breve distanza dalla base e va a finire prima dell’ apice; questo è tinto di biancastro. Tanto le striscie quanto la porzione apicale, constano di squame uguali a quelle del capo e del torace. La superficie inferiore del corpo è piatta, dappertutto rivestita densamente di squamette bian- castre e quasi lucente; lo stesso dicasi dei piedi, tolti i tarsi, che sono testacei. Il capo è largo; dietro gli occhi è arrotondato e tanto spor- gente quanto gli occhi stessi; all’apice è molto più stretto che alla base, sporgente e obliquamente troncato in corrispondenza dell’ inserzione delle antenne; il disco presso il margine orbitale presenta, da una parte e dall'altra, una sporgenza acuta rivolta in alto. Le antenne sono molto robuste e lunghe circa quanto i 156 R. GESTRO quattro quinti del corpo; il primo articolo è più largo che gli altri, e di forma più irregolare, essendo più largo alla base che all’apice; il secondo è brevissimo; i seguenti sono più lunghi del primo e a lati paralleli; i tre ultimi sono più stretti che i precedenti. Il to- race è transverso e di poco più largo del capo; il margine ante- riore sporge rotondo nel mezzo e da una parte e dall’ altra è forte- mente sinuato; gli angoli anteriori sono acuti e sporgenti, i po- steriori rientranti; i lati arrotondati; il disco sporgente, quasi a carena longitudinale nel mezzo, depresso fortemente ai lati. Gli elitri sono notevolmente più larghi del torace e quattro volte lunghi quanto il capo e il torace presi insieme; alla base sono arrotondati e quindi procedono paralleli fino all'apice; il disco è depresso, scolpito regolarmente di punti allineati in serie; il mar- gine omerale è carenato; un breve tratto di carena si trova alla base e corrisponde alla striscia biancastra interna; un’altra carena, corrispondente alla seconda striscia, si estende invece fino al- l’ apice. Per quanto mi consta, la famiglia Cupedidae non sarebbe rappresentata finora nella fauna Malese che dal Cupes mucidus, Chevr. delle Filippine e dalla specie sopra descritta. COLLEZIONI ZOOLOGICHE FATTE NELL’ UGANDA DAL DOTT. E. BAYON. V. CONTRIBUZIONE ALLA CONOSCENZA DEI MIRIAPODI DELL’ UGANDA DI F. SILVESTRI. PAR rE cd Il D.t° Bayon che da alcuni anni si trova nell’ Uganda quale medico addetto allo studio della malattia del sonno, in mezzo ai doveri della sua speciale missione, che richiedono molta attività e anche fatica per i disagi della regione, dedica il tempo che ha libero alle raccolte zoologiche e invia queste in dono al Museo della sua città natale, rendendosi così doppiamente degno di lode e per l’amore e la cura nel raccogliere animali di una regione poco conosciuta e per la generosità con cui arricchisce un Museo patrio (1). Tra le collezioni da lui già mandate si trovano i Miriapodi che io ricordo o descrivo come nuovi in questa nota, riserbandomi di parlare delle affinità faunistiche della regione, quando avrò studiato il materiale che il D."® Bayon ha raccolto posteriormente e che sta per giungere in Italia. (1) Collezioni zoologiche fatte nell’ Uganda dal Dott. E. Bayon. I. On a small collection of Reptiles, Batrachians and Fishes made by Dr. Bayon in Uganda. By G. A. Boulenger, F. R. S. (Ann. Mus. Civ. Genova, 3.2 Ser., IV (XLIV) 1908, p. 5). Collezioni zoologiche ece. c. s., II. Contribuzione allo studio degli Ichthyurus africani di R. Gestro (loc. cit. 1909, p. 188). Collezioni zoologiche ecc. c. s., III. On a second collection of Reptiles, Batrachians and Fishes made by Dr. E. Bayon in Uganda. By G. A. Boulenger, F. R. S. (loc. cit. 1909, p. 302). Collezioni zoologiche ecc. c. s., IV. Chrysididae di Giacomo Mantero (loc. cit. 1909, p. 450) 158 F. SILVESTRI Frattanto ho il piacere di inviare a lui molti ringraziamenti per la cura posta nel raccogliere questi Artropodi e di ringraziare anche la Direzione del Museo, che colla sua eccezionale benevo- lenza volle inviarmeli in istudio. CHILOPODA. Fam. SCUTIGERIDAE. l. Seutigera aethiops (SILV.)- M.'® Elgon Mbale — Bugalla (Are. di Sessé, Victoria Nyanza). Fam. SCOLOPENDRIDAE. 2. Trachicormocephalus afer (MEIN). Alcuni esemplari di Bussu e di Bugalla (Arcipelago di Sessé). 8. Alipes crotalus (GERST.). Bussu e Bugalla (Arcipelago di Sessé), presentanti caratteri uguali a quelli di Toro raccolti dalla spedizione del Duca degli Abruzzi. Fam. CRYPTOPIDAE. 4. Cryptops Bayoni sp. n. Melleo-ochraceus, dorso fusco variegato. Corpus totum setis brevissimis instructum. Caput: lamina cephalica haud sulcata, haud punctata, postice haud obtecta, lateribus praesertim antice rotundatis. Antennae breves, reversae segmentum secundum superantes, crassiusculae , gradatim attenuatae, articulo decimo subaeque longo atque lato. Pedes maxillares (fig. I, 2) subcoxis coalitis margine antico subrecto, utrinque setis 4 + 4 marginalibus brevibus, subtilibus et seta alia aliquantum ante marginem instructis, ungue terminali longo attenuato. MIRIAPODI DELL’ UGANDA 459 Truncus: tergitum primum (Fig. I, 1) antice a lamina cephalica parvo spatio superato, sulco transversali manifesto in medio tergito Fig. I. 1. Corporis pars antica prona; 2. pedes maxillares supini; 3. corporis, pars postrema cum pedis alterius pars proximalis prona; 4. corporis pars postrema cum pedum pars proximalis supina; 5. pes paris 19°; 6. pes paris ultimi ab articulo secundo libero. angulum valde obtusum formante et pone angulum hunc sulco me- diano brevi profundiore, et sulcis duobus posticis a medio tergito parum remotis antrorsum usque ad suleum medianum convergen- tibus exaratum. Tergitum secundum sulcis abbreviatis, cetera sulcis submedianis et sulcis sublateralibus instructa. Tergitum ultimum (fig. I, 3) lateraliter marginatum, postice breviter subtriangulare in apice ipso aliquantum rotundatum. Sterna usque ad penultimum (exclusum) cruciatim sulcata. Sternum ultimum (fig. I, 4) subtrapezoideum lateribus parum arcuatis, postice subrecte truncatum c. '/, ad basim latius quam longius. Pedes parium 1-19 (fig. I, 5) tarso uniarticulato, setis bre- vibus, subtilibus sat numerosis instructi. Pedes paris 20' tarso biarticulato. 460 i F. SILVESTRI Pedes paris ultimi (fig. I, 4 et 6) sat breves, crassi, subcoxa area porosa infera, perparva, oblongo-ovali, subcoxarum marginem posticum spatio magno haud attingente, poris perparvis c. 10 in- structa et superficie cetera setis brevibus aucta, articulo secundo (= primo libero) in parte dorso-apicali longitudinaliter sulcato, su- perficie cetera praesertim interne et infra setis pluribus brevioribus sat robustis aucta, articulo tertio supra praesertim ad basim et ad apicem longitudinaliter sulcato, interne setis pluribus brevioribus robustis et spina parum longe ab apice armato, articulo quarto quam tertius aliquantum angustiore et c. ?/, breviore interne serie spinarum 5-6, articulo quinto quam quartus angustiore et c. !/, breviore, interne serie spinarum 2 armato, articulo sexto gradatim attenuato, quam quintus c. !/, longiore, ungue terminali brevi, robusto. Long. corp. mm. 16, lat. corp. 1,2, long. antennarum 2, pedum paris ultimi 2,8. Habitat: Bussu-Busoga, Kome (Are. di Sessé, Victoria Nyanza). Observatio. — Species haec ad Cryptops detectus Silv. perproxima, sed pedum ultimorum crassitie, poris subcoxalibus (= pseudopleuralibus Kraepelin), nec non pedum omnium setis minoribus bene distincta est. Fam. GEOPHILIDAE. 5. Meeistocephalus punetifrons NEWP. Esemplari del M.'° Elgon (Mbale) e di Bugalla (Are. di Sessé). DIPLOPODA. Orpo POLYDESMOIDEA. Fam. STRONGYLOSOMATIDAE. 1. Phoeodesmus Aloysii Sabaudiae SiLv. Tre esemplari di Bussu e di Jinja (Busoga). 2. Habrodesmus Cagnii SILV. Esemplari abbastanza numerosi di Bussu-Busoga e Kampala. MIRIAPODI DELL’ UGANDA 461 3. Habrodesmus vagans (CARL.) Strongylosoma vagans Carl, Rev. suisse Zool. XVII, p. 291, Taf. 3, Fig. 3. Q Fulvo-terrea, metazonarum parte laterali dorsali macula plus minusve fusca subrotundata et macula oblonga fusca in parte infera laterali antica carinarum, antennis pedibusque plus minusve fusco-rufis, pedum articulorum parte proximali plerumque ali- quantum pallidiore. Fig. Il. 1. Segmentum decimum postice inspectum ; 2. maris pes paris quarti; 3. maris pes paris decimi; 4. maris pes paris ultimi; 5. pes copulativus alter a latere interno inspectus ; 6. pedis copulativi articulus secundus a latere externo inspectus. Caput a vertice usque inter antennas sulco profundiore exa- ratum, clypeo setis brevibus subtilibus numerosis instructo. An- tennae reversae (') trunci segmentum tertium superantes. @ Secundum capitis marginem lateralem posticum. 462 F. SILVESTRI Collum quam caput cum mandibulis parum minus latum mar- gine antico latissime rotundato, lateribus angustato-rotundatis , marginem carinarum trunci segmenti primi spatio sat parvo haud attingentibus. Trunci segmenti primi carinae quam eaedem segmenti sequentis inferiores, parvae, sublineares, angulo antico obtuso, postico ali- quantum acuto rotundato, retrorsum parum producto. Segmenta 9-3 carinis quam sequentes minoribus. Metazonae segmentorum sequentium sulco transyersali sat profundo et usque ad segmen- tum 14% pone sulcum transversalem sulco mediano longitudinali sat profundo exaratae, serie setarum plurium brevissimarum po- stica instructae, carinis dorsalibus (Fig. II, 1) perparvis in segmento decimo maxima latitudine mm. 0,19, parum magis quam in H. Cagnii extrorsum productis, angulo postico a segmento 13.° retrorsum acute parum producto, carinis inferis pleuralibus minimis. Pori repugnatorii sublaterales, subpostici. Segmentum praeanale circumlitione triangulari, apice truncato valvulas anales spatio sat magno (mm. 0,39) superante, setis nonnullis consuetis sat longis instructo. Sterna antice quam articuli primi pedum longitudo duplo latiora, pilis brevissimis instructa et ad pedum basim brevissime producta. Pedes longi, setis brevissimis numerosis instructi articulo tertio quam secundus fere duplo longiore, articulo sexto attenuato quam tertius fere 1/, breviore, ungue terminali quam articulus sextus fere !/, breviore; pedes corporis partem posteriorem versus grada- tim parum longiores. Valvulae anales sat convexae, setis consuetis longis super tuberculum sitis instructae. Lamina subanalis subtriangularis setis duabus subposticis longis. Long. corp. mm. 30, lat. metazonae segmenti decimi 3,5, pro- zonae segmenti ejusdem 3,2; long. antennarum 6,5, pedum seg- menti decimi 6,5, paris ultimi 7,5. o Quam femina angustior. Sterna antica inter pedum basim processibus peculiaribus destituta. Pedes corporis partis anterioris (fig. II, 2) articuli quinti parte distali et articulo sexto infra setis brevibus coacervatis instructis. Pedes paris decimi attenuati (fig. II, 3) articulo sexto infra setis pluribus, pedes corporis partis posterioris cfr. fig. II, 4. MIRIAPODI DELL’ UGANDA h63 Organum copulativum (fig. II, 5-6): articulo secundo bene arcuato in apice ut fig. II, 5-6 demonstrant bifido, flagello (#7) bene evoluto. Long. corp. mm. 26, lat. metazonae segmenti decimi 2,9. Habitat: Bussu-Busoga. Arcipelago di Sessé (Victoria Nyanza). La figura dell’ organo copulativo data dal Carl é alquanto diversa da quella che io qui pubblico e che è molto esatta, ma ritenendo che la differenza dipenda dal modo come è stato osser- vato l’ organo copulativo stesso e concordando gli altri caratteri degli esemplari raccolti dal Bayon con quelli esposti dal Carl, credo che si tratti della stessa specie. Gen. Eviulisoma nov. O Corpus postice aliquantum attenuatum, capite, collo, seg- mento anali et segmentis aliis 19 constitutum. Caput vertice et fronte bene convexis, depressione laterali po- stica obliqua pone antennarum radices parum profunda, labro tri- dentato. | Antennae (fig. III, 2) breves, reversae articulo tertio collum haud attingentes, articulis 2-3 inter sese subaequalibus, articulo quarto quam tertio paullulum breviore et quintum longitudine subaequante, articulo sexto quam quintus parum longiore, quam secundus paullulum longiore et apice parum latiore. Hypostoma (fig. III, 1), praebasilari haud sumpto, c. */, longius quam antice latius, antice quam postice parum latius, inframaxil- lari fere aeque longo atque postice lato, palpulis stipitum maxil- larium externorum longiusculis. Collum convexum quam caput cum mandibulis vix latius, late- ribus deflexis, carinam lateralem trunci segmenti primi attingen- tibus, margine antico rotundato, pone mandibularum stipites parum excisum. É Trunci segmentum primum carina laterali minima, lineari, ad colli marginis inferi libellam instructum, segmentorum ceterorum - omnium metazonae sulco transversali et carinis lateralibus desti- tutae sunt, quam prozonae aliquantum latiores et a praezonis sulco profundo separatae , .carinis inferis in corporis parte antica vix conspicuis, in corpore cetero evanidis. h6A F. SILVESTRI Pori repugnatorii in segmentis 4, 6, 8, 9, 11, 12, 14 — 18 (= 5, 7, 9, 10, 12, 13, 15 — 19 Auct.) in media superficie la- terali metazonarum sese aperientes. Fig. Ill. 4. Hypostoma; 2. antenna; 3. corporis segmentum decimum postice inspectum ; 4. feminae pes paris decimi; 5. maris pes paris quarti; 6. pedis copulativi articulus secundus. Segmentum praeanale circumlitione triangulari postice atte- nuato, conico apice truncato valvulas anales spatio sat magno superante. Pedes (fig. III, 4) breves, articulo tertio quam secundus ali- quantum longiore, articulo sexto quam secundus multo breviore (c. 2/,), ungue brevissimo. Pedes corporis partis posterioris quam ceteri aliquantum breviores. Sterna quam pedum articulus primus duplo latiora, ad pedum basim in processum conicum retrorsum producta. g' Quam femina aliquantum angustior. Pedes articulis 5.° et 6.° et in corporis parte anteriore etiam MIRIAPODI DELL’ UGANDA 165 articulo quarto (fig. III, 5) setis numerosis sat longis, latiusculis infra instructis. Sternum inter pedum par quartum infra aliquantum productum. Sternum inter pedes paria sextum et septimum quam cetera latius, aliquantum concavum. Organum copulativam (fig. DI, 6) articulo ultimo recto, an- trorsum directo, et supra partem basalem lamina lata, processu angustato et flagello canalifero instructo. Typus: Julidesmus Cavallii Silv. Observatio. Genus hoc ad Scolodesmus Cook proximum est sed antennarum et pedum brevitate ab codem praesertim distinctis- simum est. 4. Eviulisoma Cavallii SILyv. Syn. Julidesmus Cavallit Silv. Boll. Mus. Torino, XXII, N.° 560, p. 3, (1907) et in: Il Ruwenzori, Rel. scient. vol. I, p. 327 (1909). Strongylosoma fossiyer Carl, Rev. suisse Zool. XVII, p. 296, Taf. 6, Fig. 7-14 (1909). Il D.7° Bayon raccolse pochi esemplari di questa specie a Bussu, mentre quelli della spedizione del Duca degli Abruzzi e da me descritti provenivano da Bihunga. Rispetto al colore degli esemplari di Bussu devo osservare che esso è ora testaceo, ora fulvo, ora fosco ed ora nereggiante per tutta la parte dorsale e laterale fino verso la parte inferiore, dove gradatamente diventa di color terra d’ ombra più o meno sporco. Il maschio di questa specie è stato da me osservato ora per la prima volta e per i suoi caratteri, compresa la forma dell’ or- gano copulativo, rimando alla descrizione del genere e alle figure mie, nonchè a quelle del Carl che raccolse la stessa specie presso Bukoba ed altre località. 5. Laenodesmus ituri Cook. Syn. Lacnodesmus ituri Cook, Brandtia, p. 11 (1896). Syn. 0xydesmus lugubris Carl, Rev. suisse Zool. XVII, p. 305, Taf. 6, Fig. 16-17 (1909). Ann. del Mus. Civ. di St, Nat. Serie 3.°, Vol. IV (25 Gennaio 1910). 30 166 F. SILVESTRI Il Dr. Bayon raccolse esemplari di questa specie a Bukassa, Dwanga (Victoria Nyanza) e Bugala (Arcip. Sessé). Il Prof. Karsch pregato dal Dr. Vanhoffen gentilmente con- frontò uno degli esemplari della collezione Bayon coi tipici del Cook conservati nel Museo di Berlino e lo trovò ad essi identico eccetto nel colore, che negli esemplari conservati da varii anni in alcool è senza dubbio divenuto più pallido. La forma dell’organo copulativo degli esemplari raccolti dal Dr. Bayon è uguale a quella degli esemplari della collezione del Dr. Carl, da lui recentemente descritti. Orn oS PRO Ss RE POW iiss Fam. SPIROSTREPTIDAE. ‘Gen. Rhapidostreptus nov. 9 Corpus antice et postice aliquantum attenuatum capite quam segmenti praeanalis basis parum minus lato. Caput subaeque longum atque postice latum, pone incisuram posticam lateralem clypei parum depressum, clypeo punctis quatuor instructo, labro medio tridentato et punctis setigeris submargina- libus numerosis instructo. Oculi magni, inter sese diametro transversali oculi singuli di- stantes. Antennae reversae (7) trunci segmentum primum supe- rantes, articulo secundo quam tertius c. .1/, longiore. Fig. IV. 4. Feminae hypostoma ; 2. maris hypostoma: A basilare, B infrabasilare, C pseu- docardines, D inframaxillare, E stipites maxillares externi, F stipites maxillares interni, G palpuli. ()) Reversae ita ut margo internus antennarum marginem externum oculorum tangat. MIRIAPODI DELL’ UGANDA h67 Mandibulae dente apicali magno, lamina 5-dentata, laminis pectinatis 9, mola ad partem distalem carina transversali aucta. Hypostoma (fig. IV, 1), basilari haud sumpto, subaeque longum atque antice latum, aliquantum antice latius quam postice, infra- maxillari parum longius quam ad basim latius, palpulis maxilla- ribus internis quam externis parum majoribus. Collum antice quam postice minus latum, lateribus infra ali- quantum inflexis, margine infero libellam .trunci segmenti primi ventris subattingente et quam colli longitudo dorsalis magis quam duplo brevioribus, superficie laterali plicis aucta. Trunci segmenta metazonis quam prozonae paullulum latio- ribus, sulco transversali inter mesozonas et metazonas subtili et parum profundo. Pori repugnatorii parvi a segmento quinto (= sexto Auct.) incipientes, longe pone sulcum, sed magis ad sulcum quam ad metazonarum marginem posticum et magis ad dorsum quam ad ventrem approximati, siti sunt. Sterna plus minusve striata. Segmentum praeanale aliquantum compressum, breve, dorso quam segmenti altitudo duplo breviore, margine postico angulum latissime obtusum formante, valvulas anales haud superante. Fig. V. 1. Maris organi copulativi pars altera paris interni; 2. feminae pes paris decimi ab articulo quinto. Valvulae anales parum convexae marginibus internis promi- nentibus, superficie praemarginali depressa sed haud, vel vix, cana- liculata. h68 F. SILVESTRI Pedes breves, articulo sexto (fig. V, 2) quam quintus ali- quantum longiore, ungue terminali robusto, quam articulus sextus multo breviore. | Segmentorum numerus super 50. Q Quam femina angustior. Stipites mandibulares angulo antico infero parum magis quam idem feminae rotundatim aliquantum productum. Hypostoma (fig. IV, 2) inframaxillari aliquantum concavo, sti- pitum maxillarium basi aliquantum inflata et setis nonnullis aucta, eorumdem parte antica pone palpulos aliquantum inflata et pro- cessu brevi setigero setam brevem, robustam gerentem aucta, infrabasilari medio depresso et margine antico ad inframaxillare membrana bene chitinea conjuncto. Pedes primi paris subcoxosterni parte infera laterali processu conico antrorsum directo aucta, articuli primi processu antico bene evoluto. Pedes ceteri usque ad ultimum articulis 4.° et 5.° soleatis. Organum copulativum (*) lamina ventrali longa triangulari, lamina antica quam postica breviore, lamina postica apice lato, interne in processum longum latum crassum, malleiforme pro- ducta, pare interno (fig. V, 1) perlongo, attenuato ad apicem laminae anticae curvato, sursum et antrorsum directo, parum longe a curvatura processu spiniformi armato, cetero flagello simplici. Typus: Archispirostreptus virgator Silv. Observatio. Genus hoc ad genus Archispirostreplus Silv. (Typus Spirostreptus gigas Peters = Gen. Graphidostreptus Attems) perproximum, sed organi copulativi forma praesertim bene distinctum. 6. Rhapidostreptus virgator (SILV.). Il D."° Bayon raccolse numerosi esemplari di questa specie, e ben concordanti pei loro caratteri con quelli da me descritti, nelle seguenti località: Bussu; Kampala Buganda; Mbale; M.te Elgon; Arcipelago di Sessé: Bunyama e Bugalla. Anche il Dottor Carl la raccolse a Bukoba e altrove. (1) Cfr. fig. 44—45 in Silvestri - Miriapodi in: «Il Ruwenzori ». Relaz. scientifiche, Voli p-oe9)(— 20) ESur.)- MIRIAPODI DELL’ UGANDA 169 Gen. Analocostreptus nov. 9 Corpus antice et postice parum angustatum, segmento praeanali quam caput parum latiore. Caput subaeque longum atque latum, pone incisuram posti- cam lateralem clypei parum depressum, clypeo punctis setigeris quatuor instructo, labro dente mediano profundo et dentibus late- ralibus lobiformibus aucto et punctis setigeris submarginalibus CO: Oculi inter sese magis quam diametros transversalis oculi sin- guli distantes. Antennae breves, crassae in articulis 3-4 super colli latera sistentes, valde arcuatae, reversae collum superantes, arti- culo secundo quam tertius e. ?/, longiore. Mandibulae dente apicali robusto, lamina 4-dentata, laminis pectinatis 7, mola antice transversaliter canaliculata. Fig. VI. 4. Feminae hypostoma; 2. maris hypostoma; 3. feminae pes paris decimi ab articulo quinto (litterarum explicatio ut in fig. IV). Hypostoma (fig. VI, 1), basilari haud sumpto, subaeque lon- gum atque latum, antice quam postice paullulum latius, infra- maxillari c. */ ad basim latiore quam longiore, palpulis maxilla- ribus externis quam interni parum minoribus. ©. Collum antice quam postice minus latum, lateribus infra ali- quantum inflexis margine laterali ad caput adpresso, margine in- fero libellam ventralem trunci segmenti primi subattingente et quam colli longitudo dorsalis triplo breviore, superficie laterali plicis instructa. h70 F. SILVESTRI Trunci segmenta prozonis concentrice striatis et quam meta- zonae aliquantum angustioribus, cetero segmento sulco transversali omnino obsoleto (*), vix ut linea minima indistinecta, plerumque omnino indistincta sistente, ita ut metazona a mesozona haud distincta sit. Metazonae tantum longe sub poris striatae. Pori repugnatorii minimi a segmento quinto (= sexto Auct. ) incipientes, aliquantum magis ad ventrem quam ad dorsum appro- ximati et magis ad metazonarum marginem posticum quam ad prozonae striam posticam siti. Sterna laevigata. Segmentum praeanale parum compressum, minus quam duplo altius quam in dorso longius, bene convexum, margine postico medio vix angulato latissime rotundato valvulas anales haud su- perante. Valvulae anales bene convexae marginibus internis aliquantum prominentibus, superficie ad margines subplana. Pedes breviores, tenues, articulo sexto (fig. VI, 3) quam quintus !/, longiore, ungue terminali longo, robusto, quam arti- culus sextus parum breviore. Segmentorum numerus super 48. o Quam femina angustior. Apex stipitum mandibularium angulo infero quam idem fe- minae paullulum magis producto. Hypostoma (fig. VI, 2) praebasilari medio depresso, inframa- xillaris basi parum concava, stipitum maxillarium basi parum inflata et setis nonnullis instructa, parte apicali pone palpulos processibus 6 brevioribus subcylindraceis coacervatis setam geren- tibus aucta. Pedes primi paris subcoxosterno parte laterali antice concava sublaevigata, articuli primi processu basali antico brevi lato. Pedes ceteri articulis quarto et quinto solea instructi. Organum copulativam lamina ventrali brevi, lamina antica quam postica breviore, lamina postica apice externe in processum longum acutum producta, pare interno ad laminae posticae apicem sursum et antrorsum curvatum, parum longe a curvatura spina longa armato et cetero flagello latiusculo, aliquantum longe ab apice attenuato, apice ipso simplici terminato. | Typus: Archispirostreptus ibanda Silv. (14) Oculi lente sexies amplificante armati, MIRIAPODI DELL’ UGANDA NTA Observatio. Genus hoc inter cetera colli forma et praesertim segmentorum sulco transversali obsoleto, subnullo, nec non organi copulativi forma, distinctissimum. 7. Analocostreptus ibanda SILv. Numerosissimi esemplari di questa specie furono raccolti dal Dott. Bayon a Bussu, da Bussu a Busoga e a Kampala Buganda. Gen. Metriostreptus nov. Corpus segmentis 5-8 aliquantum angustatis, parte postrema paullulum angustata. Caput subaeque longum atque latum, pone incisuram lateralem posticam clypei (fig. VII, 1) inter antennarum basim et frontis marginem externum, ad oculos, depressione sat profunda ad anten- narum articulos 1-3 continendos instructo, clypeo punctis setigeris Fig. VII. 4. Feminae corporis pars antica; 2. antenna; 3. feminae hypostoma (litterae ut in fig. IV); 4. corporis pars postrema: 5. eadem supina; 6. feminae pes paris decimi; 7. maris corporis pars antica; 8. eiusdem hypostoma ; 9. eiusdem pes paris decimi; 10. organum copulativum integrum antice inspectum; 411. organi copulativi pars altera postice inspecta. 479 F. SILVESTRI quatuor, labro profunde unidentato et punctis submarginalibus 10 instructo. Oculi inter sese quam oculi singuli diametros transversalis fere duplo distantes. Antennae (fig. VII, 2) breviores, reversae collum haud superantes, articulo secundo quam tertius c. */, longiore. Mandibulae dente apicali, lamina 4-dentata, laminae pectinatis 8, mola ad apicem transverse canaliculata instructae. Hypostoma (fig. VII, 3), basilari haud sumpto vix longius quam antice latius, antice quam postice paullulum latius, inframaxillari ce. !/, ad basim latius quam longius. Collum (fig. VII, 1) antice quam postice parum minus latum, lateribus longis quam ejusdem longitudo dorsalis parum magis quam duplo brevioribus, partem inferam versus paullulum inflexis, margine laterali antico et margine laterali infero limbatis, super- ficie cetera levigata. Trunci segmentorum metazonae quam prozonae bene latiores, prozonae haud striatae, sulco inter mesozonas et metazonas pro- fundus. Sterna haud striata. Pori perparvi a segmento quinto (= sexto Auct.) incipientes, fere in media metazona aliquantum magis ad dorsum quam ad ventrem approximati. Segmentum praeanale (fig. VII, 4) haud compressum longitu- dine dorsali quam altitudo c. !/, minore, bene convexum, postice haud angulatum, latissime rotundatum, valvulas anales haud superans. Pedes (fig. VII, 6) breves, articulo sexto quam unguis c. 1/3 longiore. Segmentum anale (fig. VII, 4-5) valvulis sat convexis, margi- nibus internis haud prominentibus, introrsum paullulum inflexis ita ut canalem perparvum forment. Segmentorum numerus super 50. o Quam femina angustior. Caput pone incisuram lateralem posticam clypei (fig. VII, 7) depressione quam eadem feminae breviore. Stipites mandibulares angulo antico infero aliquantum producto. Hypostomatis (fig. VII, 8) stipites maxillares externi parum pone palpulos processu brevi, lato, subcylindraceo aucti. MIRIAPODI DELL’ UGANDA 473 Collum (fig. VII, 7) lateribus quam eadem feminae longioribus et latioribus. Pedes (fig. VII, 9) articulis quarto et quinto solea instructi. Organum copulativam (fig. VII, 10-11) lamina ventrali (4) parva, lamina antica (A) quam postica (B) aliquantum breviore, apice lato inermi, pare interno (C) aliquantum ante curvaturam interne spina (D) aucto, parum ante curvaturam spina brevi (£), in curvatura ipsa spina sat parva (JZ) et processu infero (27) in apice bifido, et spina supera (G) longa, armato, flagello (7) apicem versus subaeque lato, canali in processum (NV) attenuatum suba- picalem terminante, flagelli apice lato. Typus: 8. Metriostreptus Bayoni sp. n. Q Nigro-fusca, metazonarum parte postica, lateribus plus mi- nusve longe sub poris, facie, antennis pedibusque, nec non seg- mentis praeanali et anali rufescentibus vel pallide vel sordide ochroleucis. Caput vertice sulco sat profundo, facie plus minusve profunde rugosa, clypeo punctis magnis profundis quatuor setigeris, labri punctis submarginalibus oblongis profundioribus. Oculi ocellis c., 30, 6-seriatis. Collum (fig. VII, 1) lateribus quam ejusdem longitudo dorsalis parum magis quam dimidio (11:5) brevioribus, angulo antico late rotundato, postico acuto retrorsum parum producto, superficie lae- vigata et sulco submarginali, parvum limbum formante, pone oculos incipiente instructa. Trunci segmentorum prozonae haud striatae, mesozonae sublae- vigatae, metazonae subtilissime, subindistincte, longitudinaliter crebre striatae et paullulum sub poris striis longitudinalibus sat profundis, sat crebris instructae. Sulcus inter mesozonas et meta- zonas subtiliter crenulatus, in dorso subpolitus. Segmenta anale et praeanale punctata. Lamina subanalis lata, brevis, postice subrecte truncata. Segmentorum numerus ad 57. i Long. corp. ad mm. 35, lat. corp, 3; long. antennarum 2,10, pedum 1,56. Sg Collum (fig. VII, 7) margine infero libellam trunci segmenti ATA P. SILVESTRI primi marginis ventralis superante, angulo antico subrecto rotun- dato, angulo postico acuto retrorsum parum producto, limbo ad angulum anticum crassiore. Organi copulativi forma cfr. fig. VIL, 10-11. Segmentorum numerus ad 56. Long. corp. 34, lat. 9,7. Habitat: Bussu-Busoga. 9. Lophostreptus Kandti CARL. Q Fusco-nigrescens, capite, collo, antennis ventre pedibusque rufo-castaneis. Caput vertice laevigato, sulco mediano profundo exarato, facie rugosa, clypeo foveis setigeris quatuor instructo. Oculi inter sese magis quam oculi singuli latitudo (5, 5:8) distantes, ocellis c. (32 —) 42, transversaliter 5-seriatis. Antennae (fig. VII, 1) reversae (') collum superantes. Fig. VII 1. Antenna ; 2. feminae pes paris decimi; 3. idem ab articulo sexto; 4. maris pes paris decimi; 5. organi copulativi pars altera antice inspecta; 6. eadem postice in- specta; 7. organi copulativi pars interna. (1) Secundum oculi marginem externum. MIRIAPODI DELL’ UGANDA 475 Collum lateribus latiusculis quam ejusdem longitudo mediana triplo minus latis, angulo antico inflexo ut posticus subrotundato, superficie laterali antice carinis obliquis 4-5, quarum supera fere pone medium oculum oriens et ad angulum posticum pertinens aucta et postice carinis parvis abbreviatis 5-6 instructa, superficie cetera laevigata. Trunci segmenta praezona concentrice striata, mesozona sub- longitudinaliter rugoso-striata et reticulata, metazona parum pone sulcum quam mesozona aliquantum elevata, carinis longitudinalibus bene distincte sat elevatis c. 80, ad ventrem gradatim minoribus aucta. Sterna transversaliter striata. Pori repugnatorii a segmento 5.° (= 6.° Auct.) incipientes, magis ad ventrem quam ad dorsum approximati, fere in media metazona super pulvillum parvum oblongo ovali nitido inter ca- rinas duas sese aperientes. Segmentum praeanale rugoso-punctatum, postice haud vel vix angulatum valvulas anales haud superans. Pedes (fig. VIII, 2-3) infra setis nonnullis robustis auctis, articulo sexto supra spina apicali quam unguis dimidio breviore instructo, ungue terminali quam articulus sextus parum breviore, parum arcuato, sat attenuato. Segmentum anale valvulis punctato-rugosis, limbo submargi- nali valvulae singulae sat longo (externe menso c. mm. 0,2), la- mina subanalis brevis, lata. Segmentorum numerus (collo incluso) 48. Long. corp. ad mm. 45, lat. metazonae 3,7, long. anten- narum 3,25; pedum 2,34. o Quam femina aliquantum angustior. Stipites mandibulares apice quam idem feminae latiore. Colli latera margine laterali ad stipitum mandibularium apicis libellam pertinente, quam idem faeminae crassiore sed haud la- tiore, angulo postico retrorsum parum producto, rotundato, angulo antico rotundato. Pedum articuli (fig. VIII, 4) quam idem feminae parum crassiores et setis magis numerosis et aliquantum robustioribus instructi sunt. Organum copulativum (fig. VII, 5-7) lamina ventrali (L) trian- gulari sat magna, lamina postica (B) quam antica (A) aliquantum longiore et apice externe in processum sat longum et sat atte- nuatum aliquantum arcuatum producta, pare antico (C) simplici, 476 F. SILVESTRI revoluto, parum longe a curvatura latiusculo, apicem versus angu- stato, acuto. Segmentorum numerus ad 50; long. corp. mm. c. 42, lat. 3.4. Habitat: Bussu, Kampala. 10. Odontopyge Aloysii Sabaudiae SILv. Un esemplare g' di questa specie fu raccolto dal D."® Bayon sul monte Elgon (Mbale) ed un altro a Bussu. 1]. Odontopyge Bayoni sp. n. Q Castanea, metazonarum parte postica nigrescente vel ni- grescente prozonis ventre pedibusque fusco-castaneis. Caput vertice et fronte levigatis, vertice sulco sat profundo et linea sat distincta inter oculorum angulum internum notato, clypeo sublevigato punctis setigeris 5 (interdum 6) instructo. Oculi inter sese quam diametros transversalis oculi singuli fere duplo (5, 5:10) distantes, ocellis c. 40-50, transversaliter 6-7 se- riatis compositi. Antennae (fig. IX, 1) retrorsum reversae trunci segmentum primum superantes. 4. Antenna; 2. feminae pes paris decimi; 3. idem ab articulo sexto; 4. maris pes paris decimi: 5. organi copulativi pars altera antice inspecta. MIRIAPODI DELL’ UGANDA 477 Collum lateribus quam colli longitudo dorsalis magis quam dimidio (7:16) brevioribus, margine laterali libellam trunci seg- menti primi parvo spatio haud attingente, angulo postico subrecto, angulo antico rotundato, superficie laterali sulco submarginali pone oculi marginem externum incipiente et in margine postico ad an- gulum terminante et sulco altero a submarginali parum remoto exaratis; colli superficies, ut eadem primi et secundi segmenti, laevigata est. Trunci segmentorum a tertio prozonae concentrice striatae, mesozonae punctis oblongis et striis abbreviatis crebris parum pro- fundis impressae, metazonae parum longe a poris striis longitudi- nalibus, subtilibus inter sese sat remotis exaratae, sulco transver- sali minime profundo et subtilissimo. Pori repugnatorii minimi, punctiformes, a segmento quinto (= sexto Auct.) incipientes, parum longe pone sulcum transver- salem siti. Sterna haud striata. i Pedes (fig. IX, 2-8) breves, setis, ut fig. IX, 2-3 demonstrat, auctis, ungue quam articulus sextus parum magis quam dimidio breviore. . Pedes paris secundi segmentorum 5-21 articulis 1-2 infra de- pressis et aliquantum concavis. Segmentum praeanale postice bene angulatum, sat acutum, ad processuum valvularum analium basim pertinens, parte supera api- cali paullulum compressa, superficie punctato-coriacea. Valvulae anales superficie punctato-coriacea, sat convexa, marginibus aliquantum prominentibus inter sese tangentibus, pro- cessibus superis sat longis, acutis. Lamina subanalis triangularis. Segmentorum numerus 61-64. Long. corp. ad mm. 55, lat. corp. 4,5, long. antennarum 4,2, pedum 2,7. ST Quam femina angustior. Stipites mandibulares angulo apicali infero parum producto. Colli latera quam eadem feminae parum latiora, angulo antico late rotundato. Pedes (fig. IX, 4) quam eidem feminae parum longiores, arti- culis quarto et quinto solea magna instructi. Organum copulativam (fig. IX, 5) lamina ventrali parva, la- mina antica quam postica breviore et strictiore, in apice rotun- 178 F. SILVESTRI data, lamina postica processu spiniformi (4) perlongo, acuto, sursum et introrsum vergente terminata, pare interno (C) usque ad curvaturam simplici, in curvatura aliquantum contorto lamina (N) breviore aucto et parte cetera bipartita, flagello (Ff) longo attenuato, recurvo ad basin spina brevi (4) armato et processu laminari (G) quam flagellus parum breviore et latiore. Habitat: Bussu-Busoga, Kampala. Observatio. Species haec ad Odontopygem dispersam Carl proxima, sed organi copulativi paris interni forma praesertim sat distincta est. iB ge Istituto Micrografico Italiano - Firenze. ENRICO HILLYER GIGLIOLI Mancavano soltanto quattro giorni alla celebrazione del Suo quarantesimo anniversario di insegnamento universitario, ricorrenza che colleghi, amici, estimatori d’ ogni nazione sì preparavano a festeggiare degnamente, quando una malattia che da parecchio tempo ne minava sordamente l’esistenza, spegneva in modo quasi improvviso la nobile vita di E. H. Giglioli. Fu perdita irreparabile non per la sola famiglia; lo fu anche per tutta la schiera di naturalisti che, apprezzando come si conviene l’opera Sua, ne seguono l'indirizzo e ne dividono le aspirazioni, e fu gran dolore per ognuno che Lo avesse avvicinato o conosciuto, restando avvinto per sempre dalla Sua grande bontà. E il dire di Lui che fu sommamente buono sarebbe forse elogio bastevole, poichè niun ‘pregio dell’animo o della mente a questo mondo potrebbe ugua- gliare quello della bontà, anche quando fosse disgiunto dal sapere, ma in Lui avemmo un mirabile esempio delle due doti accoppiate. Molti sono i rami di scienza al cui progresso Egli contribui col proprio lavoro e fra essi principalissimo la zoologia, ed è dell’opera zoologica di Lui che io mi accingo a rendere brevemente conto in questi Annali, nei quali videro la luce alcune delle sue memorie e la cui pubblicazione Egli incoraggiò ed apprezzò fino dall’ inizio. Enrico Hillyer Giglioli nacque il 13 giugno 1845 a Londra ove le vicende politiche avevano fatto riparare il padre suo, Giuseppe Giglioli, il quale però ritornò in patria non appena esplose in Italia quell’impeto patriottico che la infiammò tutta negli anni 1848 e 1849, e condusse seco il fanciullo prendendo dimora in Genova. In quei primi anni Egli fu dal padre, medico colto e studioso della scienza della natura, iniziato nell’ osserva- zione dei fenomeni fisici e guidato nelle prime raccolte di uccelli, ASO D. VINCIGUERRA d’insetti, di piante e di roccie. Cominciò così a sorgere in lui la predisposizione a tal genere di studi, che andò grandemente svi- luppandosi per la dimestichezza contratta con Luigi Denegri, preparatore nel Museo Zoologico della Università di Genova, tanto abile tassidermista, quanto valente ed appassionato cultore di orni- tologia, il quale sapeva trasfondere l’amore per questa in coloro che l’avvicinavano. Alla direzione di quell’ Istituto fu nel 1854 chiamato Michele Lessona che prese a ben volere il giovanetto e rafforzò, con la parola e con l'esempio, la tendenza naturali- stica che andava manifestandosi in Lui, e crebbe e si affermò sempre più durante tutto il periodo degli studi secondari, pro- seguiti a Pavia sotto la guida di due valenti maestri, i professori Balsamo-Crivelli e Panceri. Fu per loro iniziativa che il Ministero della Pubblica Istruzione, essendo segretario generale il professore Francesco Brioschi, concesse nel 1861 al Giglioli un assegno per studì di perfezionamento all’estero, che gli permise di recarsi a Londra a frequentarvi i corsi della « School of Mines » e parti colarmente quelli di zoologia che vi teneva il celebre Huxley, le cui lezioni Egli pubblicava nel ben noto giornale medico, il « Lancet». Le amicizie contratte dal padre durante il precedente soggiorno in Inghilterra, unite alle relazioni di famiglia, poiché la madre era inglese, lo posero presto in rapporto coi più chiari naturalisti inglesi e gli illustri Darwin, Wallace, Hooker, Owen, Lankester, Carpenter e Swinhoe gli furono larghi di consiglio e di ammaestramenti. Nel 1864 fece ritorno in Italia, si iscrisse nell’ Università di Pisa e nello stesso anno vi conseguì la laurea in scienze naturali, ottenendo subito dopo la nomina a professore nell’ Istituto Tecnico di Casal Monferrato. Era quello un periodo nel quale si notava in Italia un grande risveglio nello studio delle scienze naturali per opera precipua della mente illuminata e geniale di Filippo De Filippi, che si può ben dire il vero instauratore della cultura zoologica moderna nel nostro paese. All’insegnamento cattedratico ed al severo lavoro di gabinetto il De Filippi alternava i viaggi scientifici, ove racco- glieva nuovo e prezioso materiale per il Museo Zoologico di Torino da lui diretto. Reduce da poco tempo da un viaggio in Persia, egli si accingeva a prendere imbarco sulla R. nave « Magenta » che doveva compiere una campagna di cireumnavigazione ed il cui comandante, Vittorio Arminjon, era incaricato di stringere il ENRICO HILLYER GIGLIOLI 181 primo trattato di commercio fra l’Italia e la Cina ed il Giap- pone. La visita a paesi lontani e poco conosciuti offriva occasione propizia per fare raccolte zoologiche importanti e la lunga navi- gazione che si doveva compiere a vela avrebbe senza dubbio dato modo di fare interessantissime osservazioni sulla vita degli animali marini; fu quindi con vero entusiasmo che il Giglioli accolse l'invito rivoltogli dal Prof. De Filippi, che aveva presieduto nel 1865 la Sezione di Zoologia del Congresso dei naturalisti italiani tenuto a Spezia, nella quale Egli fungeva da segretario, di accom- pagnarlo in quell’ attraentissimo viaggio, vedendo così realizzarsi quello che è sempre stato e sarà sempre il sogno di un vero naturalista, la possibilità di studiare la vita animale nelle regioni ove essa non ha ancora subito l'influsso perturbatore della nostra civiltà. Il viaggio cominciato 1'8 novembre 1865 sulla nave « Regina » che raggiunse a Montevideo la «Magenta» ebbe termine il 28 marzo 1868 dopo avere successivamente visitato il Brasile, l Uruguay, la Malesia, 1’ Indocina, il Giappone, la Cina, VP Australia, il Perù, il Cile, la Patagonia, ed ancora una volta l’ Uruguay. Quel viaggio, nel quale per la prima volta il vessillo tricolore sventolò su mari lontani dalla poppa di una nave da guerra del giovane Regno d’ Italia, fu vantaggiosissimo pel nostro paese ed utile per la scienza, ma fu turbato da una grave sciagura, la morte, avvenuta ad Hong-Kong, del Prof. De Filippi. Tanta perdita fu solo alleviata dalla presenza sulla « Magenta » del Giglioli, che continuò degnamente da solo l’opera della quale era stato colla- boratore. Appena ritornato in patria fu aggregato all’ Università di Torino con l’incarico di attendere all’ ordinamento delle colle- zioni fatte durante il viaggio ed a stendere la relazione di questo, ma poco dopo venne, sulla proposta di Carlo Matteucci, nominato settore anatomico nel R. Istituto di studi superiori e di perfezio- namento in Firenze, ove fu nel successivo anno 1869 incaricato del corso di zoologia ed anatomia comparata dei vertebrati, per essere poi nel 1871 nominato professore straordinario e nel 1874 promosso ordinario di tale cattedra. Non appena Egli ebbe, nel 1876, licenziato per la stampa la relazione del viaggio della « Magenta » si dette con vera passione a riordinare ed accrescere il Museo affidatogli, già cospicuo ai tempi del governo Granducale, e vi fondò sin da quell’anno quella Ann. del Mus. Civ. di St, Nat. Serie 3.3, Vol. IV (25 Febbraio 1910). sd 439 D. VINCIGUERRA splendida sezione di esso, la Collezione centrale dei vertebrati italiani, che ben può dirsi il maggiore monumento innalzato alla sua memoria ed alla quale meritamente la Sezione di scienze dell’ Istituto volle, con recente deliberazione, imposto il nome del fondatore. Per racco- gliere materiale per tale collezione Egli, negli anni successivi percorse in lungo e in largo l’Italia nei suoi confini naturali e tutte le sue isole, ed ebbe così modo di chiarire molti punti im- portanti. e controversi intorno alla distribuzione geografica di talune specie di vertebrati nostrani. Dopo ventidue anni di lavoro, il Giglioli poteva con giusto orgoglio affermare, in occasione del Congresso degli Scienziati italiani tenuto in Firenze nel 1908 che la sua collezione ricca di 1232 specie, 215 delle quali nuove per la nostra fauna, rappresentate da 34,200 esemplari, potesse oramai dirsi completa. i Lo studio della fauna marina, iniziato dal Giglioli sulla «Ma- genta» era sempre da lui coltivato con speciale amore e I’ interesse per quello si rafforzò in Lui dopo che la constatazione fatta della presenza nel Mediterraneo di alcune forme di pesci abissali lo ebbe portato a ritenere che, contrariamente a quanto si era prima supposto in base a considerazioni teoriche e si credeva dimostrato in seguito alle recenti esplorazioni del « Porcupine », non fosse esatto che le forme caratteristiche della fauna delle grandi pro- fondità mancassero nel nostro mare, o tutt'al più vi fossero estrema- mente scarse. Prese così l'iniziativa di una esplorazione zoologica del fondo del Mediterraneo, nel quale progetto fu secondato dall’am- miraglio (allora capitano di fregata) G. B. Magnaghi, comandante della R. nave idrografica « Washington », il quale aveva già deciso di eseguire scandagli ed altre osservazioni talassografiche di pro- fondità. Le campagne eseguite, in base a questo programma, dal « Washington » negli anni 1881, 1882 e 1883, dettero risultati insperati, confermando nel modo più assoluto le previsioni del Giglioli, poichè fu constatata la presenza della fauna abissale nel Mediterraneo, rappresentata dalle forme animali dei grandi fondi dell’ Oceano, sino alla profondità di 3632 metri. Le grandi conoscenze acquistate dal Giglioli intorno agli animali vertebrati del nostro paese vennero bentosto utilizzate dal Governo negli argomenti di interesse pubblico che si connettono con la zoologia e prima di ogni altro nelle questioni di pesca. Fu così chiamato sino dal 1881 a far parte della Commissione ENRICO HILLYER GIGLIOLI 183 consultiva per la pesca, nel quale ufficio fu sempre successivamente confermato; dal 1899 Egli ne era stato eletto Presidente ed ancora pochi giorni prima della sua morte trovavasi in Roma per dirigere i lavori di quel Consesso, nel qual compito Egli, insieme al grande contributo delle sue conoscenze in materia, portava quello della dolcezza del suo carattere che riesciva a sedare qual- siasi divergenza potesse sorgere fra i colleghi. Molti e delicati incarichi gli furono in conseguenza di tale ufficio affidati dal Governo: Egli rappresentò il nostro paese alle Esposizioni internazionali di pesca di Berlino (1880), di Edin- burgo (1882) e di Londra (1883), al Congresso internazionale di Vienna (1902) ed in molte altre occasioni, fra le quali merita speciale menzione la parte da Lui presa ai lavori della conferenza di Gorizia (1884), in cui si stabilirono, d’accordo coi rappresentanti dell’Austria, le norme per la pesca nell'Adriatico, e più recentemente alla preparazione della convenzione con la Svizzera per la pesca nelle acque promiscue (1905-1906). Compié pure, a bordo di R. navi, nel 1887 la esplorazione dei banchi di corallo di Sciacca e nel 1890 quella dei banchi spugniferi di Lampedusa. Dopo che il primo Congresso ornitologico internazionale, tenuto a Vienna nel 1884, nel quale Egli fu Commissario per |’ Italia, consigliò che in tutti gli Stati aderenti si dovesse compiere una inchiesta ornitologica allo scopo di conoscere meglio le condizioni degli uccelli che vivono allo stato libero e poter precisare i loro rapporti di utilità o di danno nell’interesse generale della agricoltura e della silvicoltura, Egli fu chiamato a dirigere le indagini da prati- carsi in Italia e fondò così in Firenze, sotto gli auspici del Ministero di agricoltura, industria e commercio, |’ Ufficio ornitologico, della cui operosa attività fanno fede i cinque grossi volumi dell’ « Avifauna italica » pubblicati fra il 1886 e il 1907. Recentemente era stato poi chiamato a far parte della Commissione per la redazione di norme regolamentari sulla caccia e del Comitato ordinatore della Mostra italiana nella Prima Esposizione internazionale di caccia che si terrà nell’anno corrente in Vienna. L'esecuzione di questi molteplici incarichi ufficiali e lo serupoloso adempimento dei suoi doveri di insegnante e di direttore di Museo, non diminuirono la fecondità della sua produzione scientifica, ma vi dettero maggiore impulso, perchè Egli non mancò mai di trarre vantaggio per la scienza dalle missioni affidategli, come non 484 D. VINCIGUERRA tralasciava di rendere nota ogni osservazione o scoperta da lui fatta sulla fauna del nostro paese. La grande quantità di materiale raccolto per l'inchiesta ornitologica fece sì che nella sua produzione zoologica avesse una parte preponderante l’ornitologia, alla quale, oltre che con vari scritti minori, alcuni dei quali rimontano alla sua prima gioventù, Egli contribuì con i ricordati volumi del- ’ « Avifauna italica » e con la grande « Iconografia » iniziata nel 1879, ma pur troppo non ancora compiuta. Le sue ricerche lo portarono a ritenere e descrivere per nuove due delle specie di uccelli italiani da lui raccolti (la Athene Chiaradiae del Friuli e la Ruticilla nigra di Sardegna) e nella presenza di queste specie egli trovò motivo per appoggiare ed illustrare la teoria della neogenesi, annunciata nel 1871 dal Mivart e sviluppata contemporaneamente dal Mantegazza. Anche più fruttifere di aggiunte alla conoscenza della nostra fauna furono le collezioni ittiologiche da Lui fatte, perchè non meno di dodici sono le specie nuove di pesci italiani da Lui descritte, appartenenti in buona parte a forme abissali (Poma- tomichthys Constanciae, Eretmophorus Kleinenbergi, Bel- lottia apoda, Chalinura mediterranea, Hymenocephalus italicus, Microstomias paradoxum, Bathophilus nigerrimus) mentre le altre sono costiere o pelagiche (Dentex caudimacu- latus, Trachurus Rissot, Echeneis robusta, Rhamphopsarion curvirostrum, Micropsarion maculatum). Ma merito anche maggiore della descrizione di nuove specie è la constatazione da Lui fatta della esistenza nel nostro mare di forme che vi si rite- nevano assenti, o della assenza completa di altre che gli ittiologi precedenti avevano creduto riscontrarvi. | Lo sviluppo raggiunto oramai dalla Collezione dei Vertebrati italiani gli faceva ritenere arrivato il momento di pubblicarne il Catalogo completo e già si era accinto alla compilazione di quello dei mammiferi che andava preparando con la sua impareg- giabile diligenza e che pur troppo non gli fu dato di compiere. Se nella Sua produzione scientifica zoologica prevalgono le contribuzioni all’ornitologia ed all’ ittiologia italiana, non vi mancano però scritti che trattano di vertebrati esotici, come quelli sui Cetacei e sugli uccelli da lui osservati durante il viaggio della « Magenta», o la illustrazione dei vertebrati raccolti in Africa dal Traversi e dal Boutourline, e persino lavori su animali apparte- ENRICO HILLYER GIGLIOLI 185 nenti ad altri tipi, quali aleune memorie giovanili su rotiferi e su briozoi. Quasi tutti i suoi lavori studiano quindi argomenti attinenti alla distribuzione geografica degli animali, che gli fornì soggetto anche per alcuni scritti speciali, desunti in gran parte dalle osservazioni personali fatte durante il viaggio della « Magenta ». Fra questi lavori zoogeografici merita speciale ricordo quello che forma un capitolo dell’opera « La Terra » del Marinelli e tratta della fauna attuale d’Italia, specialmente riguardo ai vertebrati, e nel quale sono riassunte tutte le notizie da Lui raccolte ed è discussa l'ipotesi dell’ origine di quella fauna. Anche le memorie di argomento talassografico hanno speciale importanza, a cominciare da quella sulla fosforescenza del mare, risultato essa pure del viaggio della « Magenta » per giungere a quella sulla campagna del « Washington ». Ora che per questo genere di studi è già sorto in Italia un salutare risveglio, saranno certamente consultate con interesse e profitto da chi sia chiamato ad occuparsene, le proposte da Lui sottoposte all’ Accademia dei Lincei, e quelle contenute nella relazione presentata al terzo Congresso geografico italiano, intorno al modo col quale continuarle. Né Egli trascurò la parte didattica della scienza da Lui coltivata, poichè oltre alla ricordata pubblicazione delle lezioni di Huxley, a lui dobbiamo la traduzione del classico trattato di anatomia comparata dello stesso autore e il manuale di zoologia e anatomia comparata dei vertebrati compreso nella serie Hoepli. Alle conoscenze di geografia generale Egli recò anche non piccolo contributo con la relazione del viaggio della « Magenta ». Io non credo siavi in Italia persona di cultura un po’ elevata, la quale non abbia conoscenza di quel poderoso volume, vera miniera di notizie di ogni specie intorno ai mari da Lui solcati ed ai paesi da Lui visitati, che volgarizzò per la prima volta in Italia la cognizione di popoli e di paesi fino a quell’ epoca poco noti, quale il Giappone, che solo da poco si schiudeva agli Europei e che Egli ci descrive pittorescamente in quello stato di feudalismo medioevale che, quantunque cessato da meno di mezzo secolo, apparisce come il ricordo di un’ epoca da lungo tempo trascorsa. Né Egli si limitò a far conoscere al pubblico italiano il risultato delle proprie peregrinazioni, ma diffuse, col mezzo di interessan- tissimi articoli, le notizie degli importantissimi viaggi di scoperta 486 D. VINCIGUERRA che Odoardo Beccari, a lui stretto in amicizia sino dai tempi di Pisa, compieva nella Nuoya Guinea, come più tardi ne portò a conoscenza del pubblico inglese, preparandone un’ accuratissima versione, il bel libro sul suo precedente viaggio a Borneo. Un altro ramo di scienza al quale il Giglioli dedicò quasi tutto il tempo che gli lasciavano libero le sue cure ufficiali, fu quello dell’antropologia e della etnografia, continuando così le tradizioni del padre che aveva coperto nell’ Università di Pavia ia cattedra di antropologia ed era stato fra i primi ad abbandonare nell’ in- segnamento di questa scienza l'indirizzo metafisico, per seguire soltanto quello positivo. ‘Parecchi studi antropologici si notano nella sua prima produzione scientifica, quali quelli sui Tasma- niani, sugli Akka e sui Negriti, ma ben presto le sue ricerche presero un indirizzo speciale con l’inizio della sua grande raccolta di armi ed arnesi di pietra, da lui fondata allo scopo di com- piere lo studio comparativo fra gli oggetti ancora in uso tra le popolazioni selvaggie e quelli che servirono ai primi abitatori della nostra terra. Non è questa sede adatta, nè sarebbe in me competenza, per illustrare come si converrebbe la mirabile opera compiuta dal Giglioli in questo campo. Ognuno che avesse la fortuna di visitare quella raccolta, unica al mondo, e di sentirla illustrare dalla sua affascinante parola, non poteva che restare ammirato per la mole del lavoro compiuto e per la massa di materiale raccolto per la conoscenza dei costumi dei popoli prei- storici ricavandola specialmente dalla affinità con quelli delle genti che vivono ancora in uno stato primitivo. Gli incarichi più volte conferitigli di rappresentare il Governo o le nostre istituzioni scientifiche in congressi di etnografia e le attestazioni di stima pervenutegli da ogni parte dimostrano quanta considerazione Egli aveva raggiunto anche in questo ramo. Egli fu anche tra i pochi naturalisti che non disdegnano di occuparsi di quelle questioni pratiche che dalla scienza aspettano in tempo più o meno lontano la propria soluzione e gli Atti della Commissione consultiva per la pesca contengono varie sue prege- voli relazioni su argomenti di pesca e di piscicoltura, nell’ esame dei quali Egli portò sempre la stessa accuratezza e competenza che in quello delle questioni di scienza pura. | Con Lui è sparito il più appassionato cultore della zoologia classica, quella che generalmente è detta zoologia sistematica, che ENRICO HILLYER GIGLIOLI 187 tenesse ancora una cattedra nel nostro insegnamento superiore, nel quale attualmente prevale tutt’ altro indirizzo ed è da augu- rarsi che chi sarà chiamato a succedergli sappia almeno compren- dere quale sacro deposito viene ad essergli consegnato e voglia degnamente e gelosamente conservarlo. Affabile e cortese nei modi, pronto ad accogliere ed incorag- giare chiunque a Lui si rivolgesse per consiglio, non è a mera- vigliare se Egli seppe trasmettere ad altri qualche favilla del fuoco sacro che ardeva in Lui, si da mantenere vivo in Firenze più che in ogni altra città italiana l’amore per la zoologia in una più vasta cerchia di persone che non quella dei soli professionisti e da suscitare viaggiatori naturalisti della tempra di Elio Modigliani e di Lamberto Loria. Le voci di rimpianto per la morte di E. H. Giglioli cominciano a levarsi d’ ogni parte ed attestano la stima profonda di cui era circondato, ma da niun luogo esse partiranno così alte e sincere come dal Museo Civico di storia naturale di Genova, dove Egli aveva in Giacomo Doria e in Raffaello Gestro due amici dell’ in- fanzia e dove lo studio della zoologia è inteso nello stesso senso con cui era inteso da Lui. Ed ora che una nuova e degna sede sta per accogliere le ricche collezioni del nostro Museo, Egli, che con tanta soddisfazione vedeva sorgere il nuovo edificio e con tanto amore ne seguiva i progressi, non sarà con noi quando se ne schiuderanno le porte al pubblico, ma il Suo nome ed il Suo ricordo non potranno uscire dalla nostra mente e veleranno di mestizia la solennità di quel giorno. D. VINCIGUERRA. ELENCO DELLE PUBBLICAZIONI zooLogIcHE pI E. H. GiaLioLI (1) Sulla distribuzione geografica generale della classe degli Uccelli. Atti Soc. Ital. Sc. Nat. Milano, IV, 1862, p. 196-211. On the genus Callidina, Ehr. with the description and anatomy of a new species (Callidina parasitica). Quart. Journ. Microsc. Science London, II, 1863, p. 169-211 (con 1 tav.). Della famiglia ornitica delle Apterigidee e specialmente del genere Apteryx. Atti Soc. Ital. Sc. Nat. Milano, V, 1863, p. 303-329. Letter relating to Cotyle rupestris. The Ibis, 1863, p. 474. On some parasitical insects from China. Quart. Journ. Micr. Sc. London, 1864, p. 18-26. i Notes on the Birds observed at Pise and in its neighbourhood during the Winter, Spring and Summer of 1864. The Ibis, 1865, p. 50-63. © Note intorno al cosidetto sistema nervoso coloniale dei Briozoi con breve diagnosi di una nuova specie (Sertularia Helenae). Atti R. Acc. Se. Torino, I, 1866, p. 131-134. Cenni generali sul viaggio di circumnavigazione della « Magenta » (1865-68). Boll. Soc. Geogr. Ital. Firenze, I, 1868, p. 215-241. Nuove specie di Procellaridee raccolte durante il viaggio fatto intorno al mondo negli anni 1865-68 dalla pirocorvetta italiana « Magenta »: Aestrelata Magentae, Ae. Arminjoniana, Ae. Defilippiana, Ae. Trinitatis, Puffinus elegans (in collab. con T. Salvadori). Atti Soc. Ital. Sc. Nat., Milano, XI, 1868, p. 450-458. Intorno alla fauna pelagica. Brevi annotazioni fatte durante il viaggio . di cireumnavigazione della « Magenta ». Atti Soc. Ital. Sc. Nat Milano, vol. XI, 1868, p. 650-659. Note on Pelecanoides Berardi. The Ibis, 1868, p. 241-242. Altre nuove o poco note specie di uccelli raccolte durante il viaggio fatto intorno al mondo dalla pirocorvetta italiana « Magenta » negli anni 1865 68. 1. Acridotheres leucocephalus. — 2. Leptoptila chlorauchenia. - 3. Rhopophilus Pekinensis (in collab. con T. Salvadori). Atti R. Ace. Se. Torino, V, 1869-70, p. 273-276. * La fosforescenza del mare. Note pelagiche ed osservazioni fatte durante un viaggio di circumnavigazione (1865-68) colla descrizione di due nuove (1) Ho procurato di comprendere in questo elenco, che mi sono sforzato di render quanto più è possibile completo, tutti gli scritti di E. H. Giglioli concernenti la zoo- logia e le sue applicazioni, tenendo conto anche di quelle pubblicazioni di indole geografica che però contengono notizie faunistiche di qualche importanza; sono omessi quindii lavori di antropologia ed etnologia che ascendono a più di un cenlinaio. ENRICO HILLYER GIGLIOLI 489 Noctiluche: Noctzluca omogenea, N. pacifica. Atti Acc. Se. Torino, V, 1869-70, p. 485-505 (riprodotto con aggiunte in Boll. Soc. Geog. It., Di 1870, p. 105-128). On some new Procellaridae collected dee a voyage roand the world. The Ibis, 1869, p. 61-68. ‘ Note intorno alla distribuzione della fauna : vertebrata nell’ Oceano, prese durante un viaggio intorno al globo. Mem. Soc. Geogr. Ital., vol. V, Firenze, 1870, p. 1-69, riprodotto con aggiunte in Rivista Marittima, vol. 10, Firenze 1871. Breve cenno sulla distribuzione dell’ Emittero pelagico Halobates (Eschscholtz). Boll. Soc. ent. ital., Firenze, vol. Il, 1870, p. 260-261. Some new and little known Birds collected during a voyage round the world. The Ibis, 1870, p. 185-187. Intorno ad alcuni denti interessanti di Cetodonti conservati nel R. Museo di Fisica e Storia Nat. di Firenze. Rendic. Ist. Lomb. Milano, vol. V, 1872, p. 638-651. Studii craniologici sui Cimpanzè. Ann. Mus. Civ. Genova, Ill, 1872, p. 56-179 (con due tavole). Odoardo Beccari ed i suoi viaggi. - Borneo 1865-1868. Nuova Anto- logia, Firenze 1872. Id - Samhara e Bogos 1870. - Malesia. Molucche e Papuasia 1871- 72-73. Nuova Antologia, Firenze 1873. * Un nuovo mondo. Nuova Antologia, Settembre 1873. Ricerche intorno alla distribuzione geografica generale o corologia degli animali vertebrati. Boll. Soc. Geog. Ital., vol. X, Roma, 1873, p. 26-55. Planisfero Mercatore colla distribuzione geografica dei vertebrati. Boll. Soc. Geog. Ital., vol. XI, 1874, p. 321-366 e vol. XXII (1885), p. 685- 702, 779-794 e 857-874, Odoardo Beccari ed i suoi viaggi. - Papuasia - Le isole Aru e Kei. - Nuova Antologia, Firenze 1873 e 1874. Id. - I. Macassar-Kandari. II I Papua. Nuova Antologia, Firenze 1874. Manuale dell’ Anatomia Comparata dei vertebrati di T. Huxley (trad. dall’ inglese). Firenze, 1874. Viaggio intorno al globo della R. pirocorvetta « Magenta » negli anni 1865, 1866, 1867, 1868, sotto il comando del capitano di fregata V. F. Arminjon. Relazione descrittiva e scientifica pubblicata sotto gli auspici del Ministero di Agricoltura, Industria e Commercio. Con una introduzione etnologica di Paolo Mantegazza. I vol. in 4°, Milano, V. Meisner e C., 1875. | Odoardo Beccari ed i suoi viaggi. - Celebes, Giava, Ternate, Amboina. Nuova Antologia, Firenze 1876. ; Id. - Seconda esplorazione della Nuova Guinea. La baia del Geelvink. Nuova Antologia, Firenze 1876. Id. - Terza esplorazione della Nuova Guinea. La baia di Humboldt. Nuova Antologia, Firenze 1876. Iconografia dell’Avifauna italica, ovvero tavole illustranti le specie di 490 D. VINCIGUERRA uccelli che trovansi in Italia, con brevi descrizioni e note. Prato- Toscana, 1876-1907, (fasc. ILIV) non compiuta. Discorso inaugurale per l'apertura della nuova sala per la collezione centrale degli animali vertebrati italiani. Firenze 1877. On Selache maxima. Nature, XV, London, 1877. Zoologia della « Magenta ». I Cetacei osservati durante il viaggio intorno al globo della R. piro-corvetta « Magenta » 1865-68 colla descri- zione di alcune specie nuove o poco note e di un nuovo genere della famiglia Balaenopteridae (con tre tavole colorate). Atti Acc. Pont. Napoli, XII, 1878, p. 1-105. (L’estratto porta la data del 1874). Il viaggio del Challenger. Nuova antologia, 1878, fasc. XVI, p. 755-775. Nota sulle specie italiane del genere Euproctus. Ann. Mus. Civ. Genova, vol. XIII, 1878, p. 599-603. Zur Fauna der Saugethiere Italiens. Zool. Anz. II, 1879, p. 259-260. Beitrage zur Kenntniss der Wirbelthiere Italiens. Archiv fur Nature., vol. XL, 1879, p. 93-99. Distribution of the Black Ratt, (Mus rattus, Linn.) in Italy. Nature, XIX, 1879, p. 242. Colour-variation in Lizards. Corsican Herpetology. Nature, XX, 1879, p.97. Elenco dei mammiferi, degli uccelli e dei rettili ittiofagi appartenenti alla fauna italica e catalogo degli anfibi e dei pesci italiani. Catalogo della sezione italiana alla Esposizione internazionale della pesca in Berlino - nel 1880. Firenze 1880. On the habitat of Lophtomys. Nature, XXI, 1880, p. 201. On Haloporphyrus lepidion Risso. Nature, XXI, 1880, p. 202. * La scoperta della fauna abissale nel Mediterraneo. Atti del 3.° Con- gresso Geograf. Int. Venezia, 1881, vol. II, p. 165-210. Note on the avifauna of Italy. The Ibis, 1881, p. 181-222. Lophiomys Imhausti, A. Milne-Edwards. Zool. Anz., vol. VI, 1881, p. 45. Elenco delle specie di Uccelli che trovansi in Italia stazionarie o di | passaggio, colle indicazioni delle epoche della nidificazione e della migra- zione. Ann. Agric., N.° 36, Roma 1881. Relazione su istanze e proposte di abrogazione del divieto delle reti a strascico, stabilito dall'articolo 16 del regolamento sulla pesca di mare. Atti Comm. Cons. pesca, 1881, p. 8-48. Norme per la compilazione di una statistica annuale di prodotii della pesca. Atti Comm. Cons. pesca, 1881, p. 112-123. Italian deep-see exploration in the Mediterranean. Nature, XXIV, 1881, p. 358 e 381-382. Vertebrati raccolti al Vulture ed al Pollino (in collab. con G. Cavan: Bull. Soc. Ent. It., 14, 1882, p. 85-87. Relazione su leet di concorso governativo per l’impianto di uno stabilimento di piscicultura artificiale nel lago di Nemi. Atti Comm. Con- sultiva pesca, 1882, p. 62-67. Relazione su istanza per la concessione del diritto esclusivo di pesca nelle acque del territorio Nebbiana. Atti Comm. Consultiva pesca, 1882, p. 68-73. ENRICO HILLYER GIGLIOLI 494 Relazione su voto della Giunta municipale di Pizzo per l’abrogazione - del divieto sancito dall’ art. 46 del regolamento per la pesca marittima. Atti Comm. Cons. pesca, 1882, p. 87-92. Rapport préliminaire sur les recherches relatives à la. faune sous- marine de la Méditerranée, faites en Juillet et Septembre 1881, a bord du pyroscaphe « Washington ». Ann. Sc. Nat. (Zool.), vol. XII, 1882, (art. 9). Note intorno un nuovo Cetaceo del Mediterraneo da riferirsi proba- bilmente al genere Pseudorca. Zool. Anz., 1882, p. 288-290. Deep-see exploration in the Mediterranean. Nature, XXV, 1882, p. 505. The Basque-Whale in the Mediterranean. Nature, XXV, 1882, p. 505. New and very rare fish from the Mediterranean. Nature, XXV, 1882, p. 535. Precious Coral. Nature, XXV, 1882, p. 552. New deep-sea fish from the Mediterranean. Nature, XXVIII, 1883, p. 198-199. Zoology at the Fisheries Exhibition. Notes on the Vertebrata. Nature, XXVII, 1883, p. 313-316. Intorno a due nuovi pesci del golfo di Napoli. Zool. Anz., 1883, p. 397-400. Pelagos. Saggi sulla vita e sui prodotti del mare (in collaborazione con A. Issel). Genova, Sordomuti, 1884. Contiene la ristampa degli articoli segnati con asterisco. Relazione su proposta di modificazione all’art. 22 del regolamento di pesca marittima (Pesca delle aragoste). Atti Comm. Cons. pesca, 1884, p. 13-15. Relazione sulla possibilità di diffusione di nuovi mezzi di pesca. Atti Comm. Cons. pesca, 1884, p. 80-89. Il primo Congresso ornitologico tenuto a Vienna dal 7 al 14 Aprile 1884. Ann. Agric., Roma, 1885, p. 52. Proposte generali per la esplorazione biologica completa del Mediter- raneo e dei mari adiacenti, sottoposte alla Commissione talassografica (con appendice del prof. A. Issel). Boll. Soc. geog. It., serie II, vol. X, 1885, p. 381-398. Avifauna italica. Elenco delle specie di uccelli stazionarie o di pas- saggio in Italia. Firenze, 1886, p. VIII-625. Zoologia (Manuali Hoepli), parte II, Vertebrati. (La parte I, Invertebrati, è del prof. G. Cavanna). Milano, 1886, p. XVI-155. Relazione sulle immissioni delle cieche praticate nel Trasimeno negli inverni del 1885 e 1886. Atti Comm. Cons pesca, 1886, p. 56-63. Relazione sul progetto Stassano per promuovere la piscicoltura sulla costa occidentale d’Africa. Atti Comm. Cons. pesca, 1887, p. 15-18. Relazione su domanda di sussidio della Società Anonima per l’ Acquario Romano. Atti Comm. Cons. pesca, 1887, p. 33-36. Relazione sull’ immissione di cieche praticate nel Trasimeno e nei laghi di Chiusi e di Montepulciano nell’ inverno 1887. Atti Commissione Cons. pesca, 1887, p. 80-82. 4992 i D. VINCIGUERRA Lepidosiren paradoxa. Nature, XXXVII, 1887, p. 343. Brief notes on the Fauna of Corea and the adjoining coast of Manchuria. Proc. Zool. Soc. Lond., 1887, p. 580-596 (PI. LII). (in collabo- razione con T. Salvadori). Note intorno ‘agli animali Vertebrati raccolti dal conte Boutourline e dal Dott. Traversi ad Assab e nello Scioa negli anni 1884-87. Ann. Mus. Civ. Genova, XXVI, 1888, p. 5-73. Relazione su proposta di modificazione all’ Art. 16 del Regolamento di pesca marittima (pesca con le reti a strascico). Atti Comm. Cons. pesca, 1888, p. 35-56. : Relazione sulla proposta Haylock diretta a diffondere i sistemi razionali di pescagione. Atti Comm. Cous. pesca, 1888, p 58-60. Another specimen of Lepidosiren paradoxa. Nature, XXXVII, 1888, p. 102-103. Primo resoconto dei risultati della inchiesta ornitologica in Italia, parte I, Avifauna italica. Firenze, 1889, p. VIII-706. On a supposed new Genus and species of Pelagic Gadoid Fishes from the Mediterranean. Proc. Zool. Soc. Lond. 1889, p. 328-332, (PI. XXXIV). Primo resoconto dei risultati della inchiesta ornitologica in Italia, parte II, Avifaune locali. Firenze 1890, p. VIII-697. Primo resoconto dei risultati della inchiesta’ ornitologica in Italia, parte Ill, Notizie d’ indole generale. Firenze 1891, p. VIII-518. Relazione sulla pesca delle Spugne a Lampedusa. Atti Comm. Cons. Pesca 1891, p. 106-115. L’Avigeografia. Rassegna introduttiva. Hauptber. d. Il intern. Ornith. Congress. II Th. 1892, p. 159-164. Relazione sulla pesca con reti a strascico nel golfo di Gaeta. Atti Comm. Cons. pesca 1893, p. 56-63. Di una nuova specie di Macruride appartenente alla fauna abissale del Mediterraneo. Zool. Anz., XVI, 1893, p. 343-345. La fauna attuale dell’ Italia speciaimente riguardo ai Vertebrati. Nella « Terra » di G. Marinelli, vol. IV, 1894, p. 448-466. Relazione su proposte di modificazioni alle disposizioni regolamentari vigenti sulla pesca con reti a strascico. Atti Comm. Cons. Pesca, 1895, p. 43-47. Relazione sulla pesca con Ja fiocina e col fuoco. Atti Comm. Cons. Pesca, 1896, p. 120-124. Della comparsa del Corvus tingitanus Irby in Italia. Avicula, I, 1897, p. 45. Heterocephalus glaber in North Somaliland. Nature, LY, 1897, p. 440. Relazione sull’ uso delle reti nelle acque di montagna. Atti Comm. Cons. pesca, 1898, p. 42-43. Della opportunità che siano riprese in Italia le osservazioni e gli studi talassografici. Atti 3.° Congr. Geog. It. Firenze 1898, vol. II, p. 3-10. Relazione sul progetto di una stazione ittiogenica marina. Atti Comm. Cons. pesca, 1899, p. 202-210. ENRICO HILLYER GIGLIOLI 493 William Henry Flower: Necrologia. Arch. Antrop. e. Etnol. vol. 29 (1899) p. 321-323. The alleged destruction of Swallows and Martins in DL Nature, LIX, 1899, p. 340. Dr. W. Kobelt and the Mediterranean Fauna. Nature, LXI, 1900, p. 227-228. A Third specimen of the extinct Dromazus ater Vieillot; found in the R. Zoological Museum, Florence. Nature, LXII, 1900, p. 102. Sulla colonizzazione del pesce persico-sole nel Lario e nel Verbano. Atti Comm. Cons. pesca 1903, p 231-233. Revisione della Convenzione italo-elvetica sulla pesca (in collaborazione coi Sig." G. Besana e G. Bullo). Atti Comm. Cons. pesca, 1903, p. 263-275. Il caso curioso del Mus meridionalis O. G. Costa e Ja scomparsa di quella specie. Ann. Mus. Zool. Un. Napoli, vol. I, N.° 9, 1903, p. uly The strange case of Athene chiaradiae. The Ibis 1903, p. 1-18, 137-138, con 1 tav. On a presumed new species of Redstart fron the Island of Sardinia. The Ibis 1903, p. 581-584. Wanderings in the great forests of Borneo by O. Beccari. (traduzione dall’ italiano), 1904. Variation in Oat Hybrids. Nature, LXIX, 1904, p. 413. Relazione sulla scuola di pesca in Venezia (in collaborazione con l'Ing. Bullo), Atti Comm. Cons. pesca, 1905, pag. 177-186. Relazione sullo schema di Convenzione italo-elvetica sulla pesca nelle acque promiscue (in collaborazione coi signori G. Besana e G. Bullo). Atti Comm. Cons. pesca 1906, (1.* sessione), p. 195-219. Relazione sul III Congresso nazionale di pesca tenuto in Milano nel Settembre 1906. Atti Comm. Cons. pesca 1906, (2.* sessione), p. 175-177. Avifauna italica. Nuovo elenco sistematico delle specie di uccelli stazionarie, di passaggio o di accidentale comparsa in Italia, Firenze 1907, p. XXIV-784. On the Extinet Emeu of the Small Islands off the South Coast of Australia and probably Tasmania. Nature, LXXV, 1907, p. 534. Storia della collezione centrale degli animali vertebrati italiani nel R. Musco Zoologico di Firenze 1876-1908 detta al Congresso degli scienziati italiani (19 Ottobre 1908), ristampata nelle pubblicazioni del R. Istituto di studi superiori e pratici di perfezionamento in Firenze, sezione di scienze fisiche e naturali, N.° 34, 1909. The Forest-pig of Central Africa. Nature, LXXV, 1907, p. 414-415. An Ornithological Coincidence. Nature, LXXX, 1909, p. 188. Commemorazione di Pietro Pavesi, Atti Comm. Cons. Pesca 1907 (in corso di stampa). SCHMETTERLINGE GESAMMELT IN WESTAFRIKA von LEONARDO FEA IN DEN JAHREN 1897-1902 BEARBEITET von CHR. AURIVILLIUS Der durch seine ausgezeichneten Sammlungen aus Birma ruhm- lichst bekannte, italienische Naturforscher und Reisende LeoxARDO Fea besuchte wahrend seiner letzten Lebensjahre verschiedene Ge- genden Westafrikas und die an der Westkuste Afrikas gelegenen, in naturhistorischer Hinsicht noch wenig bekannten Inseln. Wahrend seine reichen Sammlungen aus Birma schon fast vollstandig bearbeitet sind, ist dagegen bis jetzt kaum etwas wher seine Sammlungen aus Afrika veròffentlicht worden. Die von Fea in Afrika besuchten Gegenden sind jedoch von grossem Interesse und ich nahm darum mit Freude das mir von Dr. Gestro gemachte Anerbieten, Fea’s Sammlung afrikanischer Schmetterlinge zu bearbeiten, an. Obwohl Fea, welcher Material aus allen Tiergruppen sammelte, nicht viel Zeit fur die Schmetterlinge ubrig haben konnte, enthalt die Sammlung doch einige fur die Wissenschaft neue Formen, ist aber besonders in geographischer Hinsicht von grosser Bedeutung. Um dieses besser hervorzuheben, behandle ich die Sammlungen aus jeder Lokalitàt fur sich. 1. Die Capverde = Inseln. Die Schmetterlinge, wie ùberhaupt die Insektenfauna, dieser Inseln war bisher fast vollig unbekannt. Holland fùhrt in Proc. U. S. Nat. Mus. 16 (1893), funf Arten aus diesen Inseln auf. Von diesen wurden Pieris severina und Teracolus evippe nicht von Fea angetroffen. Fea verweilte auf den Capverdischen Inseln vom Dezember 1897 bis Dezember 1898 und besuchte hierbei die Inseln Boa Vista, S. Thiago, Fogo, Brava, Rombos und S. Nicolau. SCHMETTERLINGE AUS WESTAFRIKA 195 Seine Sammlung umfasst 49 Arten, von denen nur 13 Tag- falter sind. Die Tagfalter sind alle hàufige, weitverbreitete Arten und stimmen mit Sticken aus dem Festlande gut ùberein, ohne Lokalrassen ausgebildet zu haben. Nur bei Melanitis leda scheint eine Tendenz zur Ausbildung einer besonderer Rasse vorzuliegen. Die Heteroceren bestehen zum Teil aus in Europa und Afrika weitverbreiteten Formen, umfassen aber auch 5-6 Arten, welche, bisher nicht anderswo gefunden, vielleicht fiir diese Inseln ende- misch sind. Bemerkenswert ist, dass die in Amerika haufige Herse cingulata sich in der ganzen alten Welt nur hier eingeburgt hat. Obgleich noch mehrere Arten von Eulen, Spannern und Klein- schmetterlingen auf den Capverde-Inseln zu entdecken sind, ist ihre Schmetterlingsfauna doch als sehr durftig zu betrachten, was wohl mit dem trockenen Klima und der vulkanischen Natur der Inseln im Zusammenhang steht. Der Unterschied zwischen der Schmetterlingsfauna der Inseln und derjenigen des gegenuberliegenden Festlandes ist auffallend gross. Ebenso ist die Fauna véllig verschieden von derjenigen der Inseln im Inneren der Guinea-Bucht. Rhopalocera. 1. Danaida chrysippus var. alcippus Cram. ST Nicolaus”: Gi O's OKkt:; Nov: Lista 91004 Der, Jan. Eebr. S. Thiago: Pedra Badejo. 1 o, 1 9. Mai. — Orgaos Grandes. 9g, 1 Q. Mai. Bei allen diesen Stucken, drei ausgenommen, ist die Grundfarbe der Felder 1 a, 1 b und 2 der Vorderfliigel hell gelbbraun und viel heller als die Grundfarbe der Mittelzelle; sie stimmen demnach mit den gewòhnlichen Stilcken aus dem Festlande Afrikas ùberein. Bei den drei ubrigen Stucken, allen Mànnchen, sind diese Felder ebenso dunkel wie die Mittelzelle und demnach leberbraun. Es ist eine bemerkenswerthe Thatsache dass die Hauptform von D. chrysippus auf den Capverde-Inseln vollig fehlt. 2. Melanitis leda L. S. Nicolau. 6 dg, 59 QO. Nov., Dez. S. Thiago: Orgaos Grandes. 1 9. Marz. 496 CHR. AURIVILLIUS Die Veranderlichkeit besonders der Unterseite ist ausseror- dentlich gross. Die Augenflecke sind zwar mehr oder weniger entwickelt, jedoch auch bei der Trockenzeitform nie véllig ver- schwunden, sondern besser als bei Stticken aus dem Festlande ausgebildet. Es ist tberhaupt nicht modglich eine Regenzeit- und eine Trockenzeitform zu unterscheiden. Fast alle Stucke sind oben mehr oder weniger mit rotgelb oder rotbraun uberzogen ; das rote Feld der Hinterflugel ist gewòhnlich nach hinten scharf begrenzt und nicht allmihlig in die Grundfarbe ubergehend. 3. Pyrameis cardui L. SANicolanve2 jet,..o ©O Octen Nov 4. Hypolimnas misippus L. SNicolauat67iots 7) Oe Nove Brava. 1 o. Sept. Q ab. inaria Cram. S. Nicolau. 6 9. Nov. Es ist sehr bemerkenswert, dass, obgleich von Danaida chrysippus auf den gennanten Inseln nur die Form alcippus mit in der Mitte weisslichen Hinterflugeln vorkommt, die entspre- chenden Weibchenformen von misippus (alcippoides Butl. und dorippoides Auriv.) dennoch in der Sammlung nicht vertreten sind. 5. Cupido telicanus Lang. var. plinius Fabr. St. Thiago: Orgaos Grandes. 2 gd, 4 9. Mai. Die Stucke sind alle klein, 18-22 mm., und die Weibchen oben, wie bei var. énsulana Auriv., ohne weisse Zeichnungen; die Stucke sind zwar alle ziemlich geflogen, es ist jedoch bemerkenswert, dass ich keine Spur des Schwinzchen der Hinterflugel entdecken kann. Es liegt vielleicht eine schwanzlose Inselform vor. 6. Cupido moriqua Wallengr. Sp Umaga died: dei Mare 7. Cupido jesous Guer. S. Thiago. 3 o,.2 9. April, Mai. Beim 9 fehlt der weissliche Fleck hinter der Spitze der Mittelzelle der Vorderflugel. 8. Cupido baeticus L. S. Thiago. 9 go, 2 Q. April, Mai. Boa Vista. 4 o7,.5 ©. Jan... Febr: S. Nicolau. 2 o’, 1 9. Nov., Dez, SCHMETTERLINGE AUS WESTAFRIKA 197 9. Cupido lysimon Hubn. Brava. 5 ©. Sept. S. Nicolau. 7 ©. Febr., Nov., Dez. Fiinf von den Stticken aus S. Nicolau sind sehr klein, nur 15-17 mm. 10. Catopsilia florella Fabr. Sì Nicolau. 2: g'. Okt. 11. Terias floricola Boisd. var. ceres Butl. S. Thiago: Orgaos Grandes. 1 g7, 2 Q. April, Mai. 12. Papilio demodocus Esper. S. Thiago: 4 0, 1 9. April, Mai. S. Nicolau. 1 9. Nov. 13. Parnara borbonica Boisd. S. Nicolau. 9 of. Sept.-Dez. Heterocera. 14. Acherontia atropos L. Brava. 2 9. Sept. 15. Herse cingulata Fabr. Brava. 1 9. Aug. S. Thiago. 1 g'. Mai. Die Stiicke sind schòn erhalten und stimmen vollig mit ameri- kanischen Stùcken ùberein. Die Art ist demnach jetzt offenbar auf den Cap Verde Inseln akklimatisiert. Wahrscheinlich ist sie jedoch urspriinglich durch Schiffe dorthin eingeschleppt geworden. 16. Herse convolvuli L. Brava. 1 9. Sept. 17. Celerio euphorbiae L. var. mauretanica Staud. S. Nicolau. 1 o7. Okt. — Die Raupe wurde von Fea auf einer Euphorbia angetroffen. Das Stick ist leider etwas lig geworden, gehòrt aber ohne Zweifel zu mauretanica. Die Rippen der Vor- derflugel sind im braunen Bande fein weisslich. 18. Celerio lineata Fabr. var. livornica Esp. Brava. 3 dg. April, Sept. 19. Utetheisa pulchella L. Brava. 1 9. Sept. 20. Chloridea armigera Hubn. Brava. 1 dg. Sept. Ann. del Mus. Civ. di St, Nat. Serie 3.", Vol. IV (10 Aprile 1910). 32 498 CHR. AURIVILLIUS 21. Euxoa arsinaria n. sp. Fuhler des 97 bis zum letzten Drittel mit zwei Reihen kurzer, pinseltragender Kammzihne, im letzten Drittel fein ziliirt. Vorder- schienen auf beiden Seiten mit 6-7 langen Dornen. Genitalklappen des g mit scharfer, einfacher Spitze. Grau bis braungrau; Halsdecken mit schwarzer Querlinie. Vor- derfliigel oben mit einer braungrauen oder besonders beim Q blaulich grauen Grundfarbe und deutlichen Zeichnungen, die Wurzelquerlinie und innere Mittellinie sind doppelt, schwarzbraun; der Zapfenmakel ist schwarz, mehr oder weniger dreieckig und tritt scharf hervor; Ringmakel gerundet, weisslich mit unvollstindigem, schwarzem Ringe; Nierenmakel gross, schwarzbraun, nach innen und aussen schwarz begrenzt; der Mittelschatten ist gewòhnlich sehr deutlich und verliuft vom Vorderrande quer tber den Nierenmakel bis zum Hinterrande; die Aussere Mittellinie ist schwarzbraun, einfach oder undeutlich doppelt, weissgrau ausgefullt, sie fangt am Vor- derrande dem Nierenmakel gegeniiber an, richtet sich aber sofort schief nach aussen und verlauft in schwachem Bogen uberall etwa 2 mm. vom Nierenmakel entfernt; die Submarginal- (Wellen-) linie fingt als grosser dunkler Fleck am Vorderrande an und verliuft dann mehr weniger deutlich dem Saume parallel; der Saumteil mehr oder weniger verdunkelt und mit kleinen, schwarz- lichen Mondflecken zwischen den Rippenenden. Hinterflugel schwarz- grau. Die Fliigel unten mit hellerer Grundfarbe, dunkler Diskallinie und schwirzlichen Saumpunkten; die Vorderflugel in der Mitte verdunkelt und die Hinterfliigel mit dunklem Mittelpunkt. Flugel- spannung 36-39 mm. Boa Vista. 4g. Jan. Brava, loi eres sept: Diese Art diirfte mit der mir nur durch die Beschreibung bekannten £. canariensis Reb. verwandt sein. Haplocestra nov. gen. Hat wie Discestra Hamps eine halbmondférmige, hornige Erhabenheit der Stirn und weicht nur dadurch von Discestra ab, dass der Hinterleib nur am ersten Gliede einen kleinen Pinsel hat, sonst aber anliegend beschuppt ist. > Dì do) SCHMETTERLINGE AUS WESTAFRIKA 22. Haplocestra similis. n. sp. Stimmt in Farbe und Zeichnung so nahe mit Hampsons Be- schreibung und Figur von Discestra arenaria ùberein, dass es geniigt darauf hinzuweisen. Die Tarsen sind jedoch einfarbig, nicht dunkel geringelt. Die Fihler des g* fein ziliirt. Flugel- spannung 24-25 mm. Insel Razo. 2 ©. Sept. 23. Hadena ? sp. ?. Brava. 1 ©. Sept. 24. Prodenia litura Fabr. SENO NONE Dez. 25. Simyra sp. S. Nicolau. 1 9. Dez. — Die Art ahnelt sehr der S. albicosta Hamps. (Cat. t. 127 £. 15), hat aber nicht den Vorderrand der Vorderflùgel weiss. 26. Athetis (?) ochreosignata n. sp. Kopf und Thorax dunkel grau bis braungrau. Fuhler des cf fein siigezihnig und pinselformig ziliirt, des 9 einfach. Vorder- fliigel oben dunkel gelbgrau bis braungrau, oft im Wurzelteil mehr grau und nach aussen mehr braunlich; ihre Zeichnungen sehr undeutlich: die Wurzellinie, die innere Querlinie und der Zaptenmakel fehlen gewéhnlich véllig; der Ringmakel ist bisweilen durch einen weissen Punkt angedeutet; der Nierenmakel ist durch einen kleinen, gerundeten, ockergelben Fleck vertreten , welcher vorn durch einen weissen Punkt und hinten durch einen schwarzen Fleck mit 1-2 weissen Punkten begrenzt ist; die aussere Mittellinie ist undeutlich, schwiirzlich, an den Rippen lang gezahnt, beriùhrt fast den Nierenmakel und ist im Felde 1b wurzelwarts gebogen; die Submarginallinie ist undeutlich, in den Feldern 5 + 6 und in 1b wurzelwiirts gebogen und wenigstens in 5 und 6 von kleinen, schwiirzlich schillernden Flecken begleitet. Die Hinterflugel sind oben dunkelgrau bis schwarzgrau, unten etwas heller und im vorderen Teil mit dunklen Schuppen bestreut. Flugelspannung 21-24 mm. Rena gii Oa seo S. Phreso: tie Mai Juni. SÉ Nicolau: 19% Nov. Da die Beschuppung des Thorax bei keinem einzigen Stucke vollig unbeschidigt ist, kann ich nicht sicher entscheiden, ob der 500 CHR. AURIVILLIUS Prothorax mit Schuppenschopf versehen ist oder nicht. Wenn dieser fehlen sollte, wire die Art zu der Gattung Proxenus zu fuhren. 27. Acontia malvae Hubn. S. Nicolau. 1 9. Okt. . 28. Chalciope undata Fabr. S. Nicolau. 1 ¢. Nov. 29. Chalciope stolida Fabr. S. Thiago. 1 7. Okt. Brava. 1 Q. Sept. 30. Maliattha signifera Walk. Brava. 13 Ex. Aug., Sept. 51. Xanthoptera opella Swinh. Brava. 2 9. Juli, Aug. — Die Zeichnungen sind viel scharfer und dunkler als bei einem Stucke aus Kordofan. 32. Megalodes insocia Walk. SafNicolaus 1 ot rae) Oct Brava. 2 of, 7 9. Aug., Sept. 33. Megalodes (?) conifrons Auriv. Brava. 4 oo, 6 2. Sept. Hampson fuhrt conifrons als Synonym von imsocia auf (Ann. S. Afr. Mus. 2, p. 881, 1902); die Stirn ist jedoch bei beiden Arten ganz verschieden gebildet, bei érsocia Walk (simo Wal lengr.) hat die Stirn eine weit hervorragende, am Rande stumpf dreieckige, horizontale Platte, bei conifrons aber hat die Stirn eine kegelfrmige, an der Spitze abgeschnittene und scharf umrandete Erhabenheit. Ob man conifrons zu Megalodes oder zu Tarache fàhren soll, hangt davon ab, wie man die beiden Gattungen voneinander abgrenzt. Die Sticke aus Brava sind im Wurzelteil der Vorderflugel heller als die Typen aus Sùdafrika, und darum der M. insocia noch ihnlicher als jene. Die Weibchen von conifrons haben dunkle, braungraue Hinterflùgel. S4. Tarache sp. Brava: 1G, 470. Sept. 95. Earias insulana Boisd. Brava. 1 ©. Sept. 36. Genus? sp.? S. Thiago. 2 g'. April, Mai. SCHMETTERLINGE AUS WESTAFRIKA 501 Die Gattung ist durch einen gezàhnten senkrechten Mittelkiel der etwas gewòlbten Stirn ausgezeichnet, und gehòrt entweder zu den Acronyctinen oder den Erastriinen, zwischen denen es oft schwierig ist, eine scharfe Grenze zu ziehen. Sie scheint nicht zu einer der in Hampsons Uebersicht “Huh op ameter Acronyctinen- Gattungen zu gehoren. Die Hinterflugel der vorliegenden Art sind rein weiss ohne Zeichnungen; die Vorderfiùgel sind braunlich mit sehr undeut- lichen Zeichnungen. Die Fligelspannung betrigt 25-29 mm. 37. Acidalia sp. Brava. 2 9. Sept. 38. Eupithecia sp. Brava e492 Ovsept: 39. Pyralidae. Genus? Brava. 1 gd. Sept. 40. Nomophila noctuella Hubn. Brava. 1 gd. Sept. Boa Vista. 1 9. Nov. 41. Phlyctaenodes massalis Walk. Brava. 12 Ex. Sept. 49. Pyralidae. Genus? Brava. 1 gd. Sept. 43. Pyralidae. Genus? Brava. 4 Ex. Sept. 44. Etiella zinckenella Tr. Skkbhiazosi agg 119: Marz April 45. Phycitinae. Genus,?. Brava. 1 dg. Sept. — Unbestimmbar. 46. Anerastiinae. Genus? Brava. 2 of. Aug. 47. Pterophoridae. Boa Vista. 5 Ex. Febr. — Eine schlanke, graue Art. 48. Tortricidae. S. Thiago 2 Ex. Mai. 49. Tinea sp. Brava. 1 of. Aug. 509 CHR. AURIVILLIUS 2. Portugisisch Westafrika (SENEGAMBIEN). Im Dezember 1898 siedelte Fea von den Capverdischen Inseln nach der gegeniiberliegenden Kiste Westafrikas uber und sam- melte dort bis im Mai 1900 hauptsichlich bei Bissau, Bolama und Rio Cassine in Portugisisch Westafrika. Viele Arten sind zwar schon in der Literatur erwàhnt, es liegt jedoch his jetzt kein Verzeichnis uber die Schmetterlinge dieses Teiles der Westkiste vor. Die 32 Schmetterlingsarten , welche Oberthir 1883 im Bulletin Soc. Ent. Fr. p. 12-13 ver- zeichnet, stammen nimlich alle aus zwei weit von der Kuste entfernten Lokalititen im Jnneren und zeigen darum auch einen viel deutlicheren Wustencharacter. An der Kiiste ist das Klima feuchter und die Fauna darum ein Gemisch von Steppen und Waldformen. Die achten Vertreter der westafrikanischen Urwaldfauna, wie Euphaedra und Cy- mothoe- Arten, scheinen jedoch hier vollig zu fehlen und erst in der Sierra Leone aufzutreten. Bemerkenswert ist das Auftreten von Melanitis libya hier im Nordwest-Afrika. Rhopalocera. 1. Amauris niavius L. zio Cassine. 1 co Jan. — Das Stiick ist klein und hat einen sehr reduzierten Diskalfleck des Feldes 2 der Vorderflugel. 2. Melanitis leda L. Bolama. 23,82 (0. Aus. Sept. var. ismene Cram. Bolama. 1 o. Dez. Die beiden Zeitformen sind scharf ausgepraégt und die Hinter- fliigel sind bei allen Stiicken oben ohne rote Farbung. Hierdurch unterscheiden sich diese Stucke sehr von den Stucken aus den’ Cap Verde Inseln. 3. Melanitis libya Dist. Bolama. 2 9. Nov. — Die Art war bisher nur aus Sud- und Ostafrika bekannt. Die vorliegenden Sticke sind klein, nur SCHMETTERLINGE AUS WESTAFRIKA 503 68-70 mm., weichen aber sonst nicht von Stucken aus Ost- afrika ab. 4. Mycalesis safitza Hew. Bolama. 1 co. Juli. f. evenus Hoptt. pisa ey.) Jam: 5. Mycalesis sp. Bolama. 1 9. Okt. — Méglicherweise das mir unbekannte Weibchen von pavonis Butl. 6. Mycalesis vulgaris Butl. f. tolosa Plotz. Bolama. 5 dg. Sept., Nov. — Rio Cassine. 1 o’. Dez. . Mycalesis nebulosa Feld. Bolamagbl Gel O. Nov: Dex f. agraphis Karsch. Bolama. 1. g'. Nov. 8. Ypthima doleta Kirby. Zio Cassine. 2 g'. Jan. — Die Augenflecke der Hinterflùgel- unterseite sind rudimentiir. 9. Ypthima itonia Hew. Bolama. 2 2. Dez. 10. Acraea zetes L. Bolama. 11 ©, 2 9. Juni, Juli, Nov. Alle Stiicke gehéren der typischen Form an. Diese ist dadurch ausgezeichnet, dass beim g' der schwarze Wurzelteil der Hinter- fliigel bis zur Spitze der Mittelzelle ausgedehnt ist und die Vor- derfliigel ohne rote Flecke oder nur mit sehr kleinen roten Flecken bezeichnet sind. Beim Weibchen sind die rotgelben Saum- flecke der Vorderfliigeloberseite undeutlich oder ganz fehlend. Die in Kamerun und auch sonst in Guinea haufige Form hat beim ¢? ein viel kleineres schwarzes Wurzelfeld der Hinterflugel und gewéhnlich besser entwickelte rote Flecke der Vorderflùgel und beim @ wohl entwickelte rotgelbe Saumfiecke der Vorder- fliigel. Sie steht demnach in der Mitte zwischen der Hauptform und der Form jalema und mag mit Drurys Name menippe be- zeichnet werden. 11. Acraea egina Cram. Bolama. 6 dg. Juli-Sept. 12. Acraea caecilia Fabr. Bolama. 4 g', 2 Q. Juli-Sept. NI 504 CHR. AURIVILLIUS Das eine Weibchen ist dem Mannchen fast ahnlich, nur mit in der Mitte weisslicher Mittelbinde der Hinterflugel; das andere hat weissliche Grundfarbe beider Fliugel. 13. Acraea pseudegina Westw. obs Yo, a Ol duly 14. Acraea terpsichore L. / Rio Cassine. 1 ©. Febr. Bolama. Mg, 2 Juli, Aus, Nov, 15. Acraea bonasia Fabr. Rio Cassine. 1 ©’. Jan. 16. Planema epaea Cram. Rio Cassine. 1 Co. Jan. 17. Planema sp. Rio Cassine. 1 9. Dez. — Diese Weibchenform ist mir unbe- kannt, gehért jedoch wahrscheinlich zu einem schon beschriebenen Mannchen. 18. Atella phalantha Dr. var. aethiopica Rothsch. & Jord. Bolama 3 Oe Jule: 19. Precis orithya L. var. madagascariensis Guen. Bolama. 1 ©. Juli. 20. Precis clelia Cram. Bolama. 6.3 Ogni 21. Precis sophia Fabr. Bolama. 1 9. Juli. 22. Precis terea Drury. Bolama. 1 g7, 1 9. Juli, Nov. — Das im November gefan- gene Mannchen ist unten viel dunkler als. gewòhmlich. 23. Precis chorimene Guer. Bolama. 2 g°. Aug., Sept. 24. Hypolimnas misippus L. Bolama. 5 o', 3 9. Juni, Juli, Sept. 25. Byblia anvatara Boisd. var. Crameri Auriv. Bolama: at jOxyome 26. Neptis agatha Stoll. Bissau. 1 ©. Jan. Rio Cassine. 1 oo’, 1 9. Dez., Jan. Bolama. 1 9. Nov. 27. Neptis nicomedes Hew. var. quintilla Mab. Bolama. 1c. Nov. = 49. Ah. > DE SCHMETTERLINGE AUS WESTAFRIKA . Pseudacraea lucretia Cram. Rio Cassine. 1 9. Dez. . Hamanumida daedalus Fabr. var. meleagris Cram. Bolama. 2 g', 1 9. Sept.-Nov. . Diestogyna gambiae Feisth. Rio Cassine. 1 ©. Jan. . Charaxes brutus Cram. Bolama. 1 9. Sept. . Deudorix antalus Hoppf. Bolama. 1 ©. Juni. . Myrina silenus Fabr. Bolama. 1 9. April. . Aphnaeus oreas Dr. Bolama. 1 g'. Aug. ). Axiocerses harpax Fabr. Bolama. 7g 207 Mai-Julie Okt: . Lycaenesthes larydas Cram. Bolama. 2 gd. Aug., Okt. . Cupido boeticus L. Bissau. 1 g. Jan. . Cupido malathana Boisd. Bissau 1? oA. Dex: . Mylothris chloris Fabr. Bissau. 1 9. Dez. Rio Cassine. 1 9. Jan. Bolama. 1 o, 2 2. Juni, Nov. . Pieris mesentina Cram. Bissau ea] Oo Jam. . Pieris calypso Drury. Bolama. 1 g', 3 9. Juli, Aug., Okt. Pieris Welwitschi Roe. Rio Cassine. 1 Q. Jan. 3. Pieris orbona Hubn. Bissau. 1:g. Jan. Teracolus evippe L. Rio Cassine. 1 gg. Jan. Bolama. 1 g'. Okt. . Catopsilia florella Fabr. Bolama: 4" ote Juni 505 506 CHR. AURIVILLIUS 46. Terias senegalensis Boisd. var. bisinuata Butl. Rio Cassine..1 9. Jan. 47. Papilio demodocus Esper. Bolama. 3 o’, 2 Q. Mai-Aug., Nov. Farim. 1 ©. Mai. 48. Rhopalocampta forestan Cram. Bolama. 2 gf. Juli. 19. Baoris fatuellus Hopff. Bolama. 1 o, 2 9. Juli, Sept., Nov. 50. Chapra lodra PI. Bolamas dijo. 2) 2. Sept... Okt:, Dez uo Cassine. 1 ©. Jan. 51. Semalea pulvina PI. 3olania. 1 9. Sept. 52. Gastrochaeta meza Hew. Bolama. 1 7. Dez; 53. Apaustus Plòtzi Mab. Bolama. 3 dg. Nov. 54. Hesperia spio L. Bolama. 1 o. Juli. — Stimmt mit Stùcken aus Sudafrika gut ùberein. Heterocera. . Nudaurelia dione Fabr. Bolama. 5 g'. Aug.-Nov. 56. Herse convolvuli L. Bolama. 1 d'. Sept. 57. Polyptychus Boisduvali Auriv. Bolama. dg. Okt. 58. Deilephila nerii L. 3olama. 1 9. Okt. 9. Basiothia medea Fabr. Bolama. 1 ©. Nov. 60. Pachypasa (Pachyna) subfascia Walk. 3olama. 1 9. Aug. 61. Pachypasa (Pachyna) sp. Bolama. 1 g*. Nov. — :Dies Miénnchen weicht durch abgerun- dete Hinterflugel vom g' der P. subfascia ab, ist aber sonst demselben ganz dbnlich. Eine besondere Art? (la (dla uu e ~ SCHMETTERLINGE AUS WESTAFRIKA 507 62. Trichaeta parva n. sp. Schwarzbraun; Stirn, Halskragen, ein Fleck jederseits an der Wurzel des Hinterleibes, Oberseite der Glieder 4-6 und Unterseite der Glieder 1-5 gelbhaarig; die Seiten des Hinterleibes pinselartig behaart. Vorderfltigel schwarz, in der Mitte mit einer glashellen Querbinde, welche aus 6 linglichen Flecken in den Feldern 1b-5 und in der Mittelzelle besteht, und durch einen schwarzen Fleck an der Spitze der Mittelzelle eingeschnitten ist. Die Hinterflugel schwarz mit einem glashellen Fleck hinter der Wurzell der Mittel- zelle. gee pune 12 mm. Bolama. 1 9. Aug. Diese kleine Art ist durch die Vereinigung der Glasflecke der Vorderflugel zu einer Mittelbinde von allen anderen mir bekannten Arten verschieden. 63. Syntomis cerbera L. Bissau. 1 ¢. Dez. Bolama. 3 Q. Juli. Das Wiederauftreten dieser friher nur aus Siidafrika bekannten Art in Nordwestafrika ist ein neuer Beweis fiir die Abnlichkeit der Fauna Senegals und Sudafrikas. Die Glasflecke der vorliegenden Stùcke sind kleiner als bei Stùcken aus Sùdafrika. 64. Thyretes negus Oberth. Bolama. 2 S. Dez. 65. Euchromia lethe Fabr. Bissau ot, LQ. Dez; Jan Bolamansveiws.C. Juni: Farim. 1 g'. Mai. 66. Spilosoma maculosum Cram. Bolama. 1 g', 1 9. Aug., Sept. 67. Spilosoma semihyalinum Bartel. Bolama. 1 o. Aug. 68. Spilosoma Karschi Bartel? Bolama. 1 9. Sept. 69. Cyligramma fluctuosa Drury. 3olama. 1 o, 41.2. Juli, Dez. 70. Cyligramma Goudoti Guen. Bolama. 1 ©. Oct. — Die weisse Querbinde ist breiter asl bei Stiicken aus Ostafrika. 71. Ophiusa Klugi Boisd. 508 \ GHR. AURIVILLIUS Bolama soir Nove, Dez. 72. Ophiusa Hopei Boisd. Bolama bi: 73. Chalciope undata Fabr. Bolama sinc Ou Dez. 74. Callocossus auroguttatus H. Sch. Rio Cassine. 1 9. Febr. Hin schén erhaltenes Stuck dieser prichtigen und seltenen Art. 75. Sesia sp. Bolama. 2 Ex. Juni, Sept. 76. Sesiidae Genus? Rio Cassine. 1 Ex. Jan. — Ein ganz abgeriebenes Stuck. 77. Sylepta sp. Bolama. 1 gd’. Sept. 3 Die Insel S. Thome Diese im Guinea-Busen gelegene, etwa 290 Kilometer vom Festlande entfernte Insel gehòrt in faunistischer Hinsicht zu den merkwirdigsten Gegenden Afrikas, ist aber noch ganz ungenu- vend durchforscht. Unter den Insekten sind bisher nur einige Kaferfamilien , z. Beispiel die Cerambyciden, und die Tagfalter etwas néher bekannt. Von beiden diesen Gruppen besitzt die Insel eine verhaltnissmassig grosse Anzahl yon endemischen Formen, welche sich oft sehr wesentlich von den nachst verwandten Festlandsformen unter- scheiden. Bisher wurde nur eine einzige Mitteilung ùber die Schmetter- linge von S. Thomé veroffentlicht. Miss Emily Mary Sharpe lie- ferte (4) ein Verzeichnis einer von T. Newton gesammelten und dem Museum in Lissabon angehòrigen Sammlung. Dieselbe umfasst 26 Tagfalter, aber keine Heteroceren. Die von Newton angetrofienen Arten sind (?): Danaida chrysippus L., Melanitis leda L., Acraea zetes, Acraea niobe E. Sharpe, Acraea Newtoni E. Sharpe, Acraea insularis E. Sharpe, Precis sinuata Plotz, Hypolimnas misippus L., Hypolimnas dubius Pal., Crenis (!) Proc. Zool. Soc. London 1893, p. 553-558. (2) Ich habe die Namen in Ubereinstimmung mit den Benennungen in Rhopalo- cera Aethiopica geandert. SCHMETTERLINGE AUS WESTAFRIKA 509 natalensis Boisd., Charaxes Monteiri Staud., Libythea labdaca Westw.; « Hypolycaena » rava Holl., Cupido lingeus Cram., Cupido telicanus v. plinius Fabr., Cupido Sancti-Thomae E. Sharpe; Mylothris bernice Hew.; Leptosia alcesta ab. nupta Butl.; Terias senegalensis Boisd.; Papilio demodocus Esp., Papilio bromius Doubl.; Rhopalocampta forestan Cram., Rho- palocampta Bocagei E. Sharpe, Tagiades flesus Baie und Gegenes niso L. Wenn hierzu die von Staudinger beschriebenen Charaaes —odysseus und candiope var. thomasius sowie die nicht von Newton, aber von Fea gefangenen Arten Acraea quirina Fabr., Hypolimnas salmacis var. thomensis Auriv., Hypolimnas anthedon Doubl. und Baoris fatuellus Hopftt. gelegt werden, kennen wir jetzt 32 Arten Tagfalter aus der Insel S. Thomè. Von diesen sind neun (Acraea niobe, Newtoni und insularis; Hy- polimnas thomensis; Charaxes odysseus, Monteiri, candiope v. thomasius; Cupido Sanctae-Thomae und Rhopalocampta Bocagei) also 28 °/, der Insel eigentimlich. Fea sammelte auf S. Thome vom Mai 1900 bis Anfang Januar 1901. Rhopalocera. 1. Melanitis leda L. Agua-Izé, 400-700 m. 1 of, 1 9. Dez. Jan. — Beim © sind beide Flùgel oben stark mit Rotbraun ùberzogen. f. ismene Cram. Ribeira Palma, 400-600 m. 1 g', 2 9. Aug. 2. Acraea quirina Fabr. Agua-Izé. 1 o', 1 9. Dez. — Das Q ist ebenso lebhaft gefirbt wie das dg. 5. Acraea zetes L. var. jalema God. Ribeira Palma, 400-600 m. 2 of, 1 9. Aug. Agua-Izé, 1 ©. Dez. Die rote Farbe der V Lu. ist beim 9 fast ebenso ausgebreitet wie beim co’ und viel lebhafter als beim 9 von v. menippe Dr. 4. Precis sinuata Plotz f. pelargoides Auriv. Namazliz ee 2) O Wer 510 CHR. AURIVILLIUS 5. Hypolimnas misippus L. Apuarlzée 1 o,f 0: Mai, Dez. 6. Hypolimnas salmacis Drury var. thomensis n. var. Die Vorderflùgel sind fast wie bei der Hauptform gezeichnet; die blaue Farbe ist jedoch weniger ausgebreitet und die weisse Querbinde viel breiter, fast so breit wie bei Monteironis. Die Hinterflùgel sind oben bis zum Anfang der Rippen 3 und 4 einfarbig schwarz ohne Zeichnungen, dann folgt eine breite blaue Querbinde, welche nach aussen nicht so tief durch die schwarzen Strahlen eingeschnitten ist wie bei der Hauptform. Die weissen Submarginalpunkte auf beiden Seiten wie bei der Hauptform. Unten haben die Hinterflugel quer uber die Mitte nur eine feine weissliche Querlinie, welche fast wie bei H. ante- vorta verlauft, aber noch feiner ist. Der Saum beider Flùgel ist weniger gewellt als bei der Hauptform. Ribeira Palma. 1 gf. Juli. Diese interessante Lokalrasse ist durch die oben fehlende und unten sehr schmale weisse Querbinde der Hinterflugel leicht kenntlich. 7. Hypolimnas dubius var. damoclina Trim. Agua-Izé. 6 o&, 3 Q. Dez., Jan. Ein Stuck bildet den Uebergang zu var. mima Trim. 8. Hypolimnas anthedon Doubl. Agua-Izè. 1 of. Dez. 9. Cupido lingeus Cram. Agua-lve. 1 of, 3 9. Jan. 10. Leptosia alcesta Cram. ab. nupta Butl. Aoua-lzé. 90g Dez, Jan. 11. Terias senegalensis Boisd. Agua-Izé. 1 9. Jan. 12. Papilio demodocus Esper. fAeuadze. igiene Praia: #60 Manzi 15. Baoris fatuellus Hopff. Agua-Izé. 4 gd. Jan. SCHMETTERLINGE AUS WESTAFRIKA d11 Heterocera. 14. Hippotion celerio L. hibera Palma. 1 6, 3. © 2 Juli: 15. Aganais undulifera Walk. Ribeira Palma. 1 ©. Juli. 16. Euchromia lethe Fabr. Agua-Izé. 1 9. Jan. Vista Alegre. 1 g. Sept. . Deilemera apicalis Walk. Aona-lzed gg, 11 9. Dezis Jam Ribeira Palma. 1 Q. Aug. 18. Perigea capensis Guen. Ribeira Palma. 1 ©. Juli. 19. Miniodes discolor Guen. Ribeira Palma. 1 ©. Juli. 20. Saliunca thoracica Walk. Ribeira Palma. 2 gf. Aug. Vista Alegre. 1 ©. Sept. [ss NI 4. Die Prinzeninsel (I. do Principe). Von S. Thome reiste Fea nach der Prinzeninsel und sammelte dort von Ende Januar bis Anfang August 1901. Auch diese Insel ist noch in faunistischer Hinsicht wenig un- tersucht. Ueber die Kaferfauna finden sich interessante Angaben von Klug in Ermans Reise um die Erde, und in Tijdschr. v. Ent. Band 16. p. 71-74 (1873) liefert Snellen ein Verzeichnis von 15 Lepidopteren, welche dort von J. Keulemans im Jahre 1867 ge- fangen wurden. Von diesen sind nicht weniger als 11, 7 Tagfalter (Acraea zetes, A. lerpsichore, Danaida chrysippus, Cupido lingeus, C. plinius, C. lysimon und Leptosia alcesta ab. nupta ) und 4 Heteroceren (Chalciope hyppasia, Rivula terrosa, Chionop- teryx alucitaria und Cryptographis Rogenhoferi) von Fea nicht angetroffen. Zusammen mit den von Fea beobachteten Arten kennen wir also jetzt von der Prinzeninsel 24 Tagfalter und 28 Heteroceren. 5 522008 CHR. AURIVILLIUS Wenn Acraea medea Cram. wirklich auch auf dem Festlande vorkommt, kennen wir bis jetzt keinen fur die Insel eigentiim- lichen Schmetterling. Dagegen ist Macrotoma Hayesi Hope, der gròsste aller Cerambyciden Afrikas, nur auf der Prinzeninsel gefunden. Mit S. Thome hat die Prinzeninsel die schéne Hesperide Rhopa- locampta Bocagii gemeinsam. Rhopalocera. 1. Mycalesis vulgaris Butl. f. tolosa Plotz. La Roca infante Don Henrique. 5 7, 4 Q. Jan.-April. 2. Acraea quirina Fabr. Baia d’ Oeste. 1 co. Juni. 3. Acraea medea Cram. Baia d’ Oeste. 4 o, 2 ©. Juni. La Roca infante Don Henrique. 12 o, 6 9. Jan.-April. Diese wenig bekannte Art scheint auf der Prinzeninsel haufig zu sein. Ob sie auch anderswo vorkommt, ist mir nicht sicher bekannt. Palisot de Beauvois giebt jedoch « Oware » als Vater- land an. Cramer giebt nur « Guinea » an, spricht aber von einer in der Sierra Leone vorkommenden Abanderung, welche wahrs- cheinlich eine verschiedene Art war. Das bisher unbeschriebene Mannchen ist kleiner als das Weibchen, 60-65 mm., hat aber fast ganz dieselben Zeichnungen und weicht nur dadurch ab, dass die beim Q weissen Flecke beim © lebhaft gelbrot sind, und dass der Wurzelteil beider Flùgel oben eine viel dunklere fast schwarze Grundfarbe hat. A. medea ist mit A. egina nahe verwandt und erinnert be- sonders an v. areca Mab., die ostafrikanische Form derselben. Sie ist jedoch eine gute Art und kann in beiden Geschlechtern sofort dadurch unterschieden werden, dass die Vorderflugel unten eine dicke schwarze Submarginallinie zwischen den Rippen 1 und 6 besitzen. A. Acraea pharsalus Ward. Baia d’ Oeste. 1 9. Juni. 5. Acraea lycoa God. Baia d’ Oeste. 2 Q. Mai. Città Our Tumi, Jubii SCHMETTERLINGE AUS WESTAFRIKA, Steet) 6. Acraea iodutta Fabr. La Roca infante Don Henrique. 10 o7, 1 9. Jan.-Mai. — Die o sind kleiner als Stucke aus Kamerun, sonst aber nicht ver- schieden. Beim einzigen Weibchen sind die gelben Zeichnungen mehr weniger mit rotgelb ùberzogen und die Mittelbinde der Hinter- oberseite erreicht in den Feldern 41 c-4 den Saum. 7. Planema alcinoe Feld.? i La Roca infante Don Henrique. 1 ©. Mai. — Das Stuck weicht durch die viel breitere dunkle Saumbinde der Hinterflugel von Weibchen aus Kamerun ab. 8. Precis pelarga Fabr. La Roca infante Don Henrique. 7 g', 4 Q. Jan.-Marz. Baia d’ Oeste. 1 9. Juni. Die Querbinde der Fligel ist auch bei den Weibchen rotgelb. 9. Precis terea Dr. La Roca infante Don Henrique. 1 g. Marz. Baia d’ Oeste. 1 g'. Juni. 10. Hypolimnas misippus L. La Roca infante Don Henrique. 1 gf, 3 Q. Febr., Marz, Mai. Baia d’ Oeste. 2 g', 1 9. Juni. O. ab. inaria Cram. Baia d’ Oeste. 1 9. Juni. i 11. Hypolimnas dubius Pal. var. damoclina Trim. La Roca infante Don Henrique. 1 9. Marz. Baia d’ Oeste. 2 gd. Juni. 12. Hypolimnas anthedon Doubl. La Roca infante Don Henrique. 1 9. Jan. Baia d’ Oeste. 1 9. Jan. 13. Charaxes lucretius Cram. La Roca infante Don Henrique. 1 o%. April. 14. Appias epaphia Cram. La Roca infante Don Henrique. 1 o, 1 9. Mars, April. 15. Papilio demodocus Esp. La Roca infante Don Henrique. 9 g', 4 9. Febr.-April. 16. Rhopalocampta Bocagii Em. Sharpe. Baia d’ Oeste. 1 o.-Juni. — Diese schéne Art war fruher nur aus der Insel S. Thomé bekannt. 17. Parnara borbonica Boisd. La Roca infante Don Henrique. 1 9. Fabr. Ann. del Mus. Civ. di St. Nat. Serie 3.°, Vol. IV (10 Aprile 1910). 33 514 CHR. AURIViLLIUS Heterocera. 18. Aganais undulifera Walk. Baia d’ Oeste. 1 g'. Mai. . Euchromia lethe Fabr. La Roca infante Don Henrique. . Rhodogastria fennia Druce var. ' La Roca infante Don Henrique . Deilemera apicalis Walk. La Roca infante Don Henrique. . Trachea? sp. La Roca infante Don Henrique. . Prodenia litura Fabr. La Roca infante Don Henrique 2h. Spodoptera mauritia Boisd. Baia d’ Oeste. 1 9. Juni. . Perigea capensis Guen. La Roca infante Don Henrique . Eriopus sp. La Roca infante Don Henrique. und darum nicht bestimmbar. 27. Eutelia sp. La Roca infante Don Henrique 28. Plusia sp. La Roca infante Don Henrique unbestimmbar. ~ 29. Ophiusa Klugi Boisd. Baia d’ Oeste. 1 oo. Juni. 30. Chalciope frugalis Fabr. La Roca infante Don Henrique. 31. Chalciope undata Fabr. La Roca infante Don Henrique. 32. Ophideres fullonica L. La Roca infante Don Henrique. 33. Serrodes inara Cram. La Roca infante Don Henrique. 34. Westermannia? sp.? La Roca infante Don Henrique. POF Marz =D gi pri 10,8 9. Febr., Marz, April. A of, 4 Q. Febr.-April. .1 0. Marz. SDSS ena Bel oye. 1 Oo. Jan. — Leider beschadigt SA Mar .1 9. Jan. — Abgerieben und 2 O72 Jan; TO Marz legizaMara 1 9. Febr. 1 gg. Febr. Ot SCHMETTERLINGE AUS WESTAFRIKA aul 35. « Gonitis » leona Schaus. La Roca infante Don Henrique. 2 g'. Febr. 36. Genus? (Hypeninae). : La Roca infante Don Henrique. 1 ©, Jan. 37. Boarmia acaciaria Boisd. La Roca infante Don Henrique. 7 g', 2 9. Jan.-Marz. 38. Sylepta ovialis Walk. La Roca infante Don Henrique. 1 g', 2 9. Jan., Febr. 39. Glyphodes sinuata Fabr. ‘La Roca infante Don Henrique. 3 g', 1 9. Jan.-Marz. 40. Tortricidae. Genus? La Roca infante Don Henrique. 1 Ex. Jan. — Das Stuck ist sehr beschadigt. 5. Die Insel Fernando Po. Diese hohe, vulkanische und von Gebirgen erfùllte Insel liegt, wie bekannt, im innersten Teil des Guinea-Busens dem Kamerun- berge gegentiber und ist nur 35 Kilometer vom Festlande ent- fernt. Infolge dessen stimmt die Fauna von Fernando Po sehr nahe mit derjenigen des Kamerungebietes uberein. Viele einzelne Schmetterlingsarten werden in der Literatur als auf Fernando Po vorkommend angeftihrt. Ein Verzeichnis der dort vorkommenden Lepidopteren existiert aber bisher nicht. Der folgende Catalog fùllt darum, wenn auch, wie natùrlich, sehr unvollstindig, eine Lucke in der Literatur aus. Fea sammelte auf Fernando Po yom August 1901 bis Ende Marz 1902 besonders bei S. Carlos (200 m.), Basilé (400-450 m.), Musola (600 m.) und Moca (1440 m.). Von grossem Interesse ist besonders die bei Moca gefundene neue Mycalesis-Art. Da die hdher gelegenen Teile des Kame- runberges leider noch wenig untersucht sind, ist es mòglich, dass die Art auch auf dem Festlande vorhanden ist. Ausser den 71 von Fea auf Fernando Po angetroffenen Tag- faltern sind noch die 14 folgenden Formen dort gefunden: Yp- thima itonia Hew.; Acraea zetes L., cepheus var. abdera Hew., orestia Hew., orina Hew., oppidia Hew.; Planema Salvini Butl.; Hypolimnas Monteironis Druce; Cymothoe lu- rida var. sublurida Fruhst.; Charaxes numenes Hew.; As- 516 CHR. AURIVILLIUS lauga vininga Hew.; Jolaus cytaeis Hew.;-Papilio zoroastres Druce und Papilio illyris var. flavisparsus Fruhst. Zusammen sind also jetzt 85 Arten Tagfalter aus dieser Insel bekannt. Rhopalocera. I. Danaida chrysippus L. var. alcippus Cram. Musola. 1 of. Marz. — Basilé. 1 o. Aug. — Beide gehòren der dunklen leberbraunen Form an. 2. Amauris vashti Butl. Musola. 1 ©. Jan..— Moca. 1 6. Febr. 3. Amauris niavius L. 3asilé. 2 9. Sept. — Moca. 1 g'. Febr. 4. Amauris inferna Butl. Musola. 2 co. Marz. — Basile. 1 g7. Sept. — Bei allen drei Stiicken sind die weissen Zeichnungen kleiner als gewòhnlich; das Wurzelfeld der Hinterflugel ist bei einem Stucke nur durch einen eifoérmigen Fleck in der Mittelzelle vertreten, und bei einem anderen Stiicke sind die Diskalflecke 4 und 5 der Vorderfiùgel sehr klein, punktformig. 5. Amauris echeria Stoll. Musola. 1 o. Marz. | 6. Gnophodes parmeno Doubl. Hew. Basile. 2.o7. ‘Sept. Gnophodes chelys Fabr. Basile. 1 g, 1 9. Aug. 8. Mycalesis Feae n. sp. Brunneo-fusca, clava antennarum ad basim infra et apice fer- ruginea; alis supra brunneo-fuscis, anticis fascia transversa palli- diore pone apicem cellulae, ad costam 4.*™ leviter excurvata ocel- lisque duobus nigris albo pupillatis ornatis, primo in area 2* magno costas 27" et 3°" tangente vel superante, altero in area 5% mi- nore; alis posticis supra unicoloribus, haud ocellatis, ad marginem paullulo dilutiombus lineisque duabus undulatis fuscis instructis; alis infra fusco-brunneis, ad basim plus minus late grisescentibus, area interna extus fascia transversa angusta flavescente-albida, in utraque ala ad costam 4°" angulata, determinata; anticis linea transversa fusca prope basim, linea flavescente in medio cellulae ocellisque duobus nigris, albo pupillatis, cingulis ferrugineo, fusco. NI SCHMETTERLINGE AUS WESTAFRIKA DA et grisescente cinctis, in parte exteriore ornatis, ad marginem ‘ lineis duabus fuscis vix undulatis; alis posticis linea transversa fusca ante medium ocellisque sex ornatis, duobus in area 1%, uno majore in area 2* singuloque in areis 4-6, ultimo majore, omnibus ferrugineo, fusco et griseo cinctis, area 3* ocello destituta vel ocello e: et ia instructa, ad marginem lineis duabus le- viter undulatis fuscis. Expans. alarum 41-42 mm. ST. Alae posticae fasciculis duobus nigris, uno ad marginem anticum cellulae discoidalis, altero ad medium areae 1c extrorsum directo instructae. Moca, A00; mm. 9g, 19 ebe Diese interessante neue Art ist am nachsten mit M. sciathis, procora und analis verwandt, unterscheidet sich aber von allen diesen Arten durch den viel grésseren Augenfleck im Felde 2 und durch die helle Querlinie oder schmale Querbinde der Vor- derflugeloberseite. Von den zwei erstgenanten Arten weicht sie auch durch die zwei Augenflecke des Feldes 1c der Hinterflùgel- unterseite und von analis durch den rudimentiiren Augenfleck des Feldes 3 der Hinterfliigel ab. Das g' vermisst den grossen Samtfleck am Analwinkel der Hinterfligel, welcher fir M. sciathis und analis eigentimlich ist. 9. Mycalesis melusina Fabr. Basilé. 4 g', 1 9. Aug., Sept. Das vorliegende Weibchen hat, wie auch alle anderen Weilehen aus Fernando Po, die ich gesehen habe, oben dieselbe Farbe und Zeichnung wie das Mannchen; diese fur die Insel Fernando Po eigentumliche Weibchenform mag f. concolor benannt werden. Bei den Mannchen fehlt der Haarpinsel im Felde 6 der Hin- terflugel véllig. Bei Stucken aus dem Festlande ist bisweilen (nicht immer) ein kleiner solcher Pinsel vorhanden. Vergl. Bartel Nov. Zool. 12, p. 132 (1905). 10. Mycalesis sandace Hew. Bisenzio) 11. Mycalesis vulgaris Butl. f. tolosa Plotz. Basile seg) ne: 12. Mycalesis martius Fabr. Basile: 2 o, 1 2. Aug., Sept. 13. Acraea egina Cram. Basile.) 2) ot.) Aus, Sept. 518 CHR. AURIVILLIU$ 14. Acraea bonasia Fabr. Musola. 1 o. Jan. Moca. 1 o. Marz. 15. Acraea pharsalus Ward. Basilé. 3 o. Sept. 16. Acraea peneleos Ward. Basilé. 5 gf. Aug., Sept. | 17. Acraea circeis Dr. var. servona God. (= lycooides Boisd.). Basile. 4 ©. Sept. 18. Acraea alciope Hew. Bahia de S. Carlos. 1 dg. Jan. Basilé. 3 g', 2 9. Aug. 19. Acraea lycoa God. Basilé. 2 g', 5 9. Aug., Sept. Moca, 1000-1400 m. 1 dg. Marz. Musola. 1 9. Jan. 20. Planema epaea Cram. var. insularis n. var. Das g' ist dem g' der Hauptform sehr ahnlich, unterscheidet sich aber dadurch, dass die Subapicalbinde der Vorderfligel oben weisslich gelb, heller als der Hinterrandsfleck, und unten weiss ist. Beim 9 ist die Subapicalbinde der Vorderfliigel auf beiden Seiten rein weiss und die Hinterflugel oben ganz wie beim gf gefirbt und gezeichnet. Beide Geschlechter unterscheiden sich auch von der Hauptform dadurch, dass die Wurzel der Hintertlùgelunterseite hellgelb und nicht rétlich gelb ist. Basilé. 3 g', 5 9. Aug., Sept. 21. Planema excisa But]. Basilé. 1 g'. Aug. Q. var.? Basilé. 1 9. Aug. — Die weisse Querbinde der Vorderfligel ist viel schmaler und die dunkle Saumbinde der Hinterfligel viel breiter als bei Weibchen aus Kamerun. 22. Antanartia delius Dr. Musola. 1 Gg. Jan. Basilé. 2 g'. Aug. 23. Precis sophia Fabr. Basile: al ie, AE Sept. Punta Frailes. 1 ¢, 1 9. Nov. N) NI 30. dI = 38 SCHMETTERLINGE AUS WESTAFRIKA . Precis milonia Feld. Basilé. 1 cf. Aug. . Hypolimnas misippus L. ab. 9 inaria Cram. Musola. 1 9. Jan. . Hypolimnas dubius Pal. var. damoclina Trim. Musola. 1 gf. Marz. Basile. 2 o. Sept. S. Isabel. 1 g. Okt. var. mima Trim. Musola. 1 g'. Jan. . Hypolimnas anthedon Doubl. Moca. 1 O. Febr. Baia S. Carlos. 1 9. Marz, Dez. . Kallima rumia Doubl. & Hew. Basilé. 1 9. Aug. Baia S. Carlos. 1 ©. Marz. . Eurytela alinda Mab. Basile. 1 g'. Aug. Neptis melicerta Dr. Musola. 1 9. Jan. 1. Pseudoneptis coenobita Fabr. SAlsabelC1 O- Okt. Punta Frailes. 1 9. Okt. . Aterica galene Brown. Basilé. 2g! Aug., Sept. . Euphaedra xypete Hew. Basilé. 1 g'. Sept. . Euphaedra Wardi Druce. Baia S- Carlos: 1. Dez. . Cymothoe Beckeri H. Sch. Baia S. Carlos. 1 g°. Okt. Basilé. 1 ) 09388 » productum, Blgr. i 4 oy aid Megascolides neglectus, Cogn. Bones e come . sit) DA ee » Albertisii, » » » “natio t Pheretima Beccarii, Cogn. Regione ventrale e oon dee, inf dvei988 Chiracanthium peregrinum, Thor. Epig yne È : ; dii Dab » melanostoma, E. S. » È 3 : LT sity! Syst » mellitum, E. E. » E : } soy eds » Joculare, E. E. » È a È QD Ctenus hexastictus, E. S. Patte-màchoire (9) . . . . » 352 » longurio, E. S. » » Dita ti). jak x lio WSaS » spadiceus, E. S. Epigyne ‘ È è xa a6 » spinivulva, E. S. ». et La ) Ts >| taurinus, E. S. Patte-machoire (0). LU rei Procopius granulosus helluo, E. S. Patte-machoire . ? 5, SAAS - » aethiops, Thor. » » : ; 10) » ensifer, E. S. » » È ‘ ND Meee Corinna senegalensis, E. S. » » aL eOs one Pseudocorinna rutila, E. S. Patte-machoire (3) et Det 41 dr 986 » gracilior, E. S. Épig yne. . 5 : 3 si OR » septemaculeata, E. S. Epig yyne . : ’ . yp sae Heliophanus cassinicola, E. S. Patte-màchoire (0°) . ; e i: » harpago, E. S. » » » ; . pe ae Ellampus Bayonit, Mantero. Terzo tergite sia $ Legio Cryptops Bayoni, Silvestri . 2 : ; : é È A a) Habrodesmus vagans, (Carl). : ; ; : ; : a pital Eviulisoma Cavallii, Silvestri. 4 È dirti ; sit. > LAAGE Rhapidostreptus virgator, Silvestri . a è 7 : . 466-467 Analocostreptus tbanda, Silvestri. 5 5 ò î ‘ iu a og Metriostreptus Bayoni, Silvestri . 3 5 - È ; citi a Lophostreptus Kandti, Carl . 4 È 7 A 2 : uct Deane Odontopyge Bayoni, Silvestri : A 2 ; e, 76 Ceramiopsis Gestroi, Zavattari. Addome e pene ; , spon A eo Analocostreptus (Diplopod.) . Anomalispa (Coleopt.) Barylestis (Arachn.} Belippo ( » ») Cambalida( » ) . Ceramiopsis (Hymenopt.) Diaphorodrilus (Lumbric.) Eviulisoma (Diplopod.) . . Haplocestra (Lepidopt.). . Ischnogonalos (Hymenopt.) - hoculla (Arachn.).. 9. . Maltecora (Arachn.) . . . Pag. 469 229 339 4416 369 534 107 463 498 38. 400 424 Merenius (Arachn.) 6 3 Metriostrepius (Diplopod.) Monachtinella (Thysan.) . Myrmechusa (Coleopt.) . ò Olarthrocero (Thysan.). 0 Poecilogonalos (Hymenopt.) . Pseudocorinna (Arachn.) Rhapidostreptus (Diplopod.) . Subnicoletia (Thysan.) . i Thoriosa (Arachn.). È 5 Thyenillus (Arachn.) . 6 Vesubia (Arachn.) . TURE ELENCO DEI NUOVI NOMI GENERICI PROPOSTI NEL PRESENTE VOLUME . LEN Dt! G. A. BouLENGER. — Collezioni zoologiche fatte nell’ Uganda dal Dott. E. Bayon. I. — On a small collection of Reptiles, Batrachians, and Fishes made by Dr. E. Bayon in Uganda - A. GRIFFINI. — Intorno ad alcune Gryllacris di Sii e di isole vicine. È W. A. ScHuLz. — Die fb onaloiden i Gogtieser e storischen Museums ; E. WASMANN. — Myrmechusa; eine neue Gina Favicon Myrmedonia und Lomechusa : G. MANTERO. — Res Ligusticae. XL. — Materiali 5a un catalogo degli Imenotteri liguri. Parte V. — Supplemento ai Formicidi, Crisidi, Mutillidi, Braconidi e Cinipidi 7 A. GROUVELLE. — Meligethes nouveaux de r a È du Choa . L. COGNETTI DE MARTIIS. on oil dal on Di Fei nelle isole del Capo Verde e nel Golfo di Guinea. (lay et) R. Gestro. — Materiali per lo ai delle lic XXXIIL Diagnosi preliminari di alcune specie di Mada- gascar 5 F, SILVESTRI. — Tisanuri Racca da L. Fea alle ol del 1 Capo Verde, alla Guinea Portoghese e alle isole S. Thomè, Principe e Fernando Poo : R. Gestro. — Collezioni zoologiche fatte nell’ Uganda dal Dott. E. Bayon. Il. — Contribuzione allo studio degli Ichthyurus Africani ; G. A. BouLENGER. — On the Reptiles and donà collected by the Tancredi expedition to Lake Tsana, Abyssinia A. PeLLoux. — Spangolite di E e Polibasite del du in Sardegna 43-74 75-78 79-118 119-132 133-187 188-192 193 194-200 R. GestRro e A. DopERO. — Nuovi Coleotteri cavernicoli italiani E. ELLINGSEN. — ine io abe Knowladee of the Pseudoscorpions from material belonging to the Museo Civico in Genova R. Gestro. — Materiali per lo studio ele Faies XXXVII. — Saggio sulle Hispidae di Madagascar. (Tav. II). G. A. BoULENGER. — Collezioni oli e fatte male dead, dal Dott. E. Bayon. III. — On a second collection of Reptiles, Batrachians, and Fishes made by Dr. E. Bayon in Uganda 7 G. A. BOULENGER. — List of Reptiles qilsial by Capt. G. Ferrari at Jumbo, lower Juba. ‘ G. A. BouLENGER. — List of Reptiles and car collected by Capt. U. Ferrandi at Bardera. R. pu Buysson. — Hyménoptéres nouveaux ou peu connus E. OLIVIER. — Deseriptions de Lampyrides nouveaux du o Musée Civique de Génes T. SALVADORI. — Piccola collezione di uh del Sones L. CoGNETTI DE MARTIIS. — Nuove specie dei generi Mega- scolides e Pheretima . E. Simon. — Arachnides recueillis par L. ne sur 1 cote occidentale d’ Afrique. 2.™° partie : G. MANTERO. — Collezioni zoologiche fatte nell’ iui, dal Dott. E. Bayon. IV. — Chrysididae R. GESTRO. — Contribuzione allo studio dei Cupedidi . F. SILVESTRI. — Collezioni zoologiche fatte nell’ Uganda dal Dott. E. Bayon. V. — Contribuzione alla cono- scenza dei Miriapodi dell'Uganda. — Parte I D. VINCIGUERRA. — Enrico Hillyer Giglioli. (Con ritratto) . CHR. AURIVILLIUS. — Schmetterlinge gesammelt in West- afrika von Leonardo Fea in den Jahren 1897-1902 E. ZAVATTARI. — Un nuovo Masaride dell’ America Meri- dionale E. ELLINGSEN. — Collezioni 2g fatte nel? ii dal Dott. E. Bayon. VL — PROPRI from Uganda . z G. MANTERO. — Illustrazione dei da di si ici americani posseduti dal Museo Civico di Storia Naturale di Genova. — (Tav. IV) CH. KERREMANS. — Collezioni zoologiche fatte nell’ in dal Dott, E. Bayon. VII. — Buprestidae G. MANTERO. — Collezioni zoologiche fatte nell’ Uganda dal Dott. E. Bayon. VII. — Seconda contribuzione alla conoscenza delle Chrysididae dell’ Uganda . » » » . Pag. 201-204 205-220 221-301 302-307 308-309 310-311 312-315 316-319 320-326 327-334 335-449 450-453 454-456 457-478 479-493 494-530 531-535 536-538 539-541 542-545 546-549 R. GEsTRO. — Collezioni zoologiche fatte nell’ Uganda dal Dott. E. Bayon. IX. — Appunti sui Paussidi . Pag. 550-553 R. GEsTRO. — Materiali per lo studio delle Hispidae. XXXIX. Nuovi appunti sul genere Prionispa . » 554-558 XL. Le specie del sottogenere Triplispa . . >» 559-561 XLI. Una Dactylispa australiana. 7 2 + » 502-563 Indice delle figure nel testo . : » 565-566 Elenco dei nuovi nomi generici proposti nel pr esente volume » 5607 a ‘Annali del Museo Civico. Ser. 3% Vol. 1V (LIV). A-Baliani ali del Civico, Ser. 32 Vol. AMINE) it Armeli del Musco Civico - Serie 3: Vol. IV (XLIV) A. BALIANI dis. lit. Tav. Ill Annali del Museo Civico - Serie 3.* Vol. IV (XLIV) Tav. IV 3 bis fig. 1 - Nido di Montezumia brunnea Sauss. fig. 2 - Nido di Eumenes Belfragii Cress. » I bis - Sezione dello stesso, » 3 - 3 bis - Nido di Eumenes fraterna Say (1908-10. ANNALI DEL MUSEO civico SORIA NATURALE DI GENOVA PUBBLICATI PER CURA DI G. DORIA = R. GESTRO SERIE 3. Mon. (XLIV) A. BOULENGER. — Calleniont zoologiche fatte nell’ Uganda dal Dott. E. Bayon. I. — On a small collection of Reptiles, Batrachians, and Fishes made by Dr. E. Bayon in Uganda . : : 7 A. GrIFFINI. — Intorno ad alcune GryZ/acris di Sumatra e di isole vicine. . ; ; i ? 2 : V. A. Scnvz, — Die Trigonaloiden des Genueser naturhi- storischen Museums ASMANN. — Myrmechusa; eine neue Gattune zwischen i COLERA ued POGUE : SIA Si egli mid liguri. Parte Vv. — Supplemento ai Formicidi, Crisidi, Maid | Braconidi e Sini È È 5 I DE MARTIS. _ iui raccolti dal Cav. L. Fea (ole isole del Capo Verde e nel Golfo di Guinea. (Tav. Rebel : 2 SAMI . : = R. R. IR Ds E. G. R. F. GESTRO..— Materiali per lo studio delle Hispidae. XXXIII. Diagnosi preliminari di alcune pecie di Mada- gascar Capo Verde, alla Guinea Portoghese e alle isole S. Thomé, Principe e Fernando Poo Gestro. — Collezioni zoologiche fatte nell’ Uganda dal Dott. E. Bayon. IL — Contribuzione allo studio degli Ichthyurus Africani . A. BoULENGER. — On the Reptiles and Bate collected by the Tancredi expedition to Lake Tsana, Abyssinia . PeLLoux. — Spangolite di Arenas e Polibasite del Sarrabus in Sardegna 3 ; È E 7 GEsTRO e A. DopERO. — Nuovi Coleotteri cavernicoli italiani . ELLINGSEN. — Contributions to the Knowlede of the Pseudoscorpions from material belonging to the Museo Civico in Genova = A Gestro. — Materiali per lo studio delle Hispidae. XXXVII. — Saggio sulle Hispidae di Madagascar. (Tav. II). . A. BouLENGER. — Collezioni zoologiche Lu nell’ Uganda dal Dott. E. Bayon. III. — On a second collection of Reptiles, Batrachians, and Fishes made by Dr. E. Bayon in Uganda . A. BouLENGER. — List of Reptiles collected by Capt. G. Ferrari at Jumbo, lower Juba. . A. BouLENGER. — List of Reptiles and Batrachians collected by Capt. U. Ferrandi at Bardera. . pu Buysson. — Hyménopteres nouveaux ou peu connus . OLIvieR. — Descriptions de Lampyrides nouveaux du Musée Civique de Génes . SALVADORI. — Piccola collezione di E del Congo CoGNETTI DE Martus. — Nuove specie dei generi Mega- scolides e Pheretima : ; Simon. — Arachnides recueillis par L. Fea sur la còte occidentale d’ Afrique. 2.™° partie MANTERO. — Collezioni zoologiche fatte nell’ Uganda dal Dott. E. Bayon. IV. — Chrysididae Gestro. — Contribuzione allo studio dei Cupedidi . SiLvestrI. — Collezioni zoologiche fatte nell’ Uganda dal Dott. E. Bayon. V. — Contribuzione alla cono- scenza dei Miriapodi dell'Uganda. — Parte I : i é Pag: . SILVESTRI. — Tisanuri o da L. Fea alle isole del » » » » » 119-132 188-192 193 194-200 201-204 205-220 221-301 308-309 310-311 312-315 316-319 320-326 327-334 330-449 450-453 454-456 457-478 at D. VINCIGUERRA. — Enrico Hillyer Giglioli. (Con ritratto). Pag. 479-493. Cur. AURIVILLIUS. — Schmetterlinge gesammelt in West- afrika von Leonardo Fea in den Jahren 1897-1902» 494-530 E. ZAVATTARI. — Un nuovo Masaride dell’ America Meri dionale . i ; : 3 ; cc Presi zaga E. ELLINGSEN. — Collezioni zoologiche fatte nal eases dal Dott. F. Bayon. VI. — oe from ci Uganda : E : ; ì : È d ID. 090-998 G. MANTERO. — Illustrazione dei nidi di alcuni Eumenidi americani posseduti dal Museo Civico di Storia Naturale di Genova. — (Tav. IV) : : ys OBO sad CH. KERREMANS. — Collezioni zoologiche fatte nell’ Uganda | dal Dott. E. Bayon. VII. — Buprestidae. 515; G. nio: — Collezioni zoologiche fatte nell’ Uganda dal Dott. E. Bayon. VIII. — Seconda contribuzione alla conoscenza delle Chrysididae dell’ Uganda. » 546-549 - R. GEsTRo. — Collezioni zoologiche fatte nell’ Uganda dal Dott. E. Bayon. IX. — Appunti sui Paussidi . » 550-553. R. GestRo. — Materiali per lo studio delle Hispidae. | XXXIX. Nuovi appunti sul genere Pr ‘onispa . » 554-558 XL. Le specie del sottogenere Triplispa .. =, * » 55956100 XLI. Una Dactylispa australiana. 5 : . » 562-563 4 Indice delle figure nel testo . : 5 , î i . » 565-566 i Elenco dei nuovi nomi generici proposti nel presente volume » 567 Prezzo del presente Volume L. it. 35. GENOVA DO STABILIMENTO TIPO-LITOGRAFICO PIETRO PELLAS FU L. 4962 LA di; ae SMITHSONIAN INSTITUTION LIBRARIES “Wi 3 908