IMUSNUS 


SSSSSSSSES 
NY 


SN 
SS 
SNSSSNNS 
NN 


NS 


M 


v 
NS 


SN 


NN 


T DA ee 
JS 7 


Ie — 
Du p 


TMMBL 


NESN T CULLNOLIDEDENIAILZ EL 


e we 


à 
* t 
[3 


^ 
Lj 

-^^^^ 
^ 
^ 


IE SUIS vA 
NS 
M ^ I P wis 


TE ECUtAEDIO MIS M 


zl 2441... ed. uda 
SELEPIDTILIB | 


A (VUA 
A n teca. PEAETS PRA 


: : ' 3 ^" » à 4 ^ 
ut: , , " - [? Pu " " * 
ví | : / t pen [e "r5 5 Y 2 t JT T €x. V 1 et 


INTRODUCTIO," - E. 


, L] e 


, 
) 
39 » » 
D 
A 3 


», , 
2? 9, 53 /sfela T 


CE duh est mundus; quate 32 

dli instructus, vel con;plexts vitiamy ^^ 

que materie insunt. 

2. N.iuralia sunt res viribus nature 

exortae | 
z. Hifloria Naturalis est $cientia de 
naturálibus. 

7 4. Naturalia sunt vel Orc vonico, quae 
inotu interno crescunt & explicantur, 
vel Jmorgümira (Mineralia), qu& in figü- 
am determinatam, fixam & inanimatam 
abierünt. 

* 8$. Corpora Organica ab inorganicis 

. differunt generatim; 

^" quod ex ovo (semine) oriuntur & 

. ova individuorum novorum procreant j 

E J quod ex organis vascularibus  con- 
|Structa sunt: unde nomen j 

i" quod in his organis fluida moven- 
(tur, preparantut; assimilantur: in quà 
' au v4 consistit, & unde viventza no- 

(minantur j 


bx 


E quod 


- 

» 

Á 
a 

J 

; 


5 


quod, ut vita sustentetur, alimenta 
dau £iunt;, superflua secernunt; 
5e üad ?ntus sese explicant; 
Ces eteies r quu. lineis curvis ipecipun defi- 


dcn "UvÁ hisunics LS lu 
DE qued. elementa chemica in 1iis legi 


- Jcónjunetignis binarie non subjecta esse 


videntur; 
quod tandem moriuntur. 


6. Corpora Organica sunt vel Fege- 
| zabilia, vel Amal, 

7. Animalia a Vegetabilibus diíffe- 
runi; 
quod sensibus — vel saltim sensu 

— perceptione & voluntate gaudent, 
quod vel tota sese movent vel sal. 
tim partes externas ex interiori princi- 
pio (ZLocomotivita:); 
quod in iis fluida e pundo centrali 
(cord-) moventur ; : | Tn UNI 
"quod alimenta non tautum per po- 
ros sugéndo & secernendo, sed per aper. 
^ "turas determinatas hauriunt & excre- 
menta ejiciunt ; : 
quod organa propagationis per to- 
tüm vitat €onservant, nec pro rer 
"que 'propagatioue dimittuudt; 
quod tela mucosa, muscülis & ner- 
Nis pustruda sunt js 
quod 


3 


quod ex quattuor illis elenientis, 
qué in utroque maxime ingrédiunrur, 
Carbouico, ^ Oxygenio, Eyütcgeai0 & 
Azotico, hoc precipue contineat; :/cuin 
Vegetabilia carbonici majoremr q&aztit&- 
tem coutinere videantur; t: & £52 
quod e& his elementis: calceri cowm- 
ponunt, cum Vegetabilia terram silice- 
am gignunt; j 

quod numero determinato pattiuni 
externam & quidem binario atque sym- 
metrico gaudent. 

Quorum omniuni characterüm sen- 
süs precipuus & generalis, ceterique plus 
ininus universales. : 

8: Pegetabile s. Planta est itaque 
corpus organicum  viveus non sentiens. 


9. Regnum Mature est comple&us 
omnium aut /Migeraliumi ,/ aut Fegetabz- 
Jut aut  Znimalium. Est itaque tri- 
plex:  Ménuerale, | Fegetabife, Animale; 
Aliter senserunt Wallerius, addens regnuni 
aquae, et d'Aubenton; Munchhausen,Tre- 
viranus Regnum intermedium  intercá- 
lantes, 

10. Corporum Organicorum Series 
reticulatim ramosse in puncto ita coé. 
ünt, ut simpliciora & imperfectiora cu- 
jusque regni contermina videantur, nec 
periectiora vegetabilia proxima sint itri- 
| a 2 pers 


€« 


€ 
LS 
€ 
Le 

€ 


c 
* 
€ 
€ 


1 


, 


perfectioribus road Ld: — Ale 


-aonphoyta, Quo autem magis he series 
"a pindg:transitus aberrant, eo dissimi- 


EE vegetabilibus, eo perfe- 


" «liora ütráqde et magis composita. 


«ec ccRoeo 


^2: X1: Seientia de naturalibus | cujus- 


càmique "Regni suo quaque nomine ape 
pellatur Mineralog£a, Botanica, Zoologia. 


19. Usus Historie Naturalis in Me- 
dicina & Oeconomia cernitur maximus. 
Diguites vero precipua, quod Summum 
"E in operibus revelat. 

Astronomos legibus materiae mechanicis 
computibilibus constrictos novimus Athe- 
os ésse posse; nullos Botanicos, liberta- 
tem et simul necessitatem, legem et si- 
mul aberrationem in operibus naturae 
organicis semper animadvertentes. 

13. Botanica vel 7Zeoreztzca est, quae 
constituitur t. Theoria, 2. Phytographta, 


£ Phyfiolegia Plantarum & — 4. Hifloria 


Fegetationiss vel Pra&ica, que constitui. 
tur i. DBotauiea Oeconomica 2. D. Medi: 
cu, atque 5. ZJorticultura. 

^14. Theoria Dotanices definit partes 
Vegetabilium, earumque varias formas : 
Tevtnitologia ; atque tradit regulas axtis: 
Taxotomia.. 

15. Pytographia describit plantas 
singulas. 

16; 


$ 


16. Phyffolesia Plantarum (Physica 
Vegetabilis) tradit vitam plantarum con- 
diüonesque, sub quibus existat. 

17. Hiflovia  Fegetationis (Historia 

lantarum Willd, Geographia Plantar. 
(Humb. tradit mutationes , quibus Spe- 
cies vegetabilium . (non individua) ob- 
noxie sunt & fuerunt. | 2 


18. Detenica Oeconomica & Medica 
tradunt vires & usum plantarum in Oe. 
conomia & Medicina. 


19. Horticultura tradit regulas mul- 
tiplicationis plantarum. 


L THEORIA BOTANICES, 
I TEBMINOLOGIA. 
A. PXRTES PLANTARUM. 


c. Pars descendens, adscendens- 


20, Vegetabile duabus partibus ge- 
neratim coustat, descegdente s. radice, & 
adscendente. Mir id 

21. Radicis partes sunt  //:/oma, 
Prio &. Kadiculz, quibus interdum 
accedunt Zulbus &- Tuber. | 

Rhizoma (Willd non Ehrh.) pars 
Crassior radicis, ex qua cetere partes 
proveniunt (Truncus radicis), wt ig 
Dauco Carota. 

Fibrille, ami radicis filiformes. 

Radiculg, partes radicis capillares, 
quibus alimentum hauritur sid radi- 
eis 

Bulbus, | pars sihi oBad carnosa 
tun'cata l. squamosa e centro emittens 
heibam (Gemma florifera radicis), 

Tuhsv, pars carnosa subglobosa nu- 
da ex quocumque puncto emittens her- 
bam.(Gemma ramifera radicis). 


22, 


7. 


, . 92. Pars plante Adscendens con- 
stat eria h. e. trunco & folis cum 
fulcris, appendicibus atque vestitu, & 
Fru&ificatione h. e. flore & fructu cum 
appendicibus 

Sj truncus & folia confluunt, dicitur 
herba Zrous, qui terminus tamen pra&e- - 
cipue de herba Palmarum, Filicum, 
Hepaticorum, Lichenum, Algarum usur- 
patur. | 

Truncus et Rami. 


25. Truncu: s. Caulis ceteras partes 
profert (Linn. Phil. Bot. 82). 

Si nullus adest truncus,  & cetere 
partes itaque e radice immediate pro. 
veniunt dicitur planta 4eu/is. 

24. Truncus dicitur in. Glumaceis 
Culmus, in Pelmis & Filicibus arbore- 
scentibus Caudex Willd., in FPilicibus 
herbaceis, Fungis & quibusdam  Algis 
(qua truncum a cetera fronde distin- 
ctum habent) $5ipes. In plantis ceteris 
dicitur plerumque Cau//s, arborescenti- 
bus exceptis, de quibus retinetur Trun- 
£15. uS Unio 
Sarmentum Linn. est caulis decum- 
bens certis intervallis radices & folia 
eodem loco emittens. Phil. Dot. fig. 151. 


$; olo 


8 i 
Srolo Willd. est caulis decumbens 
certo ordine folia & radices emittens j 
Saepe sarmenti significationem habet apud 
Auctores, qui tunc Stolones Flagel la 
vocant, 


Soboles est novum indiciduum  late- 
rale e radice pullulans. 

Jurio Link. est cavlis inexplicatus 
e radice plante vivacis, 


29. Hamus est divisio trunci ho- 
mogenea, ut razmu/us divisio rami. 

. Hujus species est $p;izd,  ramulus 
brevis subulatus | 
|. Gemma ett, ramus l raàmulus inex- 
plicatus. 

Propago est gemma in novum redis 
viduum  excrescens. Dicitur in plantis 
imperfectioribus Propagulurm. 


Folia. | 
. Folia sunt partes plante viri- 
des «s flexiles supprhieie transpiran- 
tes. 

Forma maxime variant, unde aegre defini- 
untur; et interdum ex analogia tantum 
dici potest, quid folium sit. 

27. Folia vel «szmpiei2 sunt cum, 
petiolo u icum insidet folium, vel coupa- 
fito,cumpetiolus gerit plura folia discre. 
ta, quz technice dicuntur Zo/rv/a. Ful- 


9 


Fulcra, Appendices, Vestitus. 


28. Pbuícera suut partes herbe, que 
sustentationl Ceterarum partium inser- 
viunt: /'et20lus, Pagina, Cirrhus, 

Petiolus sustentat folium. 

In folio composito dicitur ea pars 
(h. e. ramus) petioli communis, que su- 
stentat foliolum petzohis pavtialis, 

Puagiva est petiolus foliiformis va- 
ginans culmum. 

Cirrhus est filum spirale, quo plan- 
ta elii corpori alligatur. 


29. Zpendices hezrhe sunt ejus. par- 
tes accessorie, sepe deficientes & pie. 
rumque familiis quibusdam propric: S?i- 
filo, Palec, Draftza, Leuleus, Fesicula. 

Stipula est folium ceteris dissimile 
in vicinia petioli. 

Ligula hujus species est membra- 
nacea;coronat in Gramineis vaginam. 

Palee sunt fola dcl radiatba r 
$cariosa minuta. 

Bradea est folium' ceteris dissimile 
in vicinia floris. 

$patha est bractea pedunculum cin- 
gens, florem ante explicationem inciu- 
dens, 

Involuevusm est vwerticillus bradtea- 
rum (precipue ad basin Umbelle). 
oni Cum 


10 


Cum Umbella composita est, involucrum 
umbellae dicitur Universale, et um- 
bellulae Partiale s. Involucellum, 


| Cuna est fasciculus bradtearum  l.. 
foliorum in apice racemi l. spice. 
»dculeus est est mnucro Gortici plan- 
ie affixus. Limo. - 

Kesicule s. Ampulle, partes plante 

'subspherice inflate. | ' i 
O bs. Plures aliae obveniunt appendices 
herbae, quae in descriptione familiarum 
singularum explicantur. dif TT 


zo Festitus herbe tegunt. superfici 
em, suntque Pl, secum, Olinduig & 
Sqguanc. " 
Laga Willd. est congeries mollis 
pilorum implicatorura. — | 

J^llus est lana laxa & tenuis. 

T mentum Spreng. est congeries. 
densissima mollis pilorum  complicato- 
rum. 


, 


Pulhes est congeries pilorum rectiu- 
sculorum tenuissimorum, 
Striga Linn. est pilus rigidus. : 
Glochis Wild. est striga fureata 
apicibus reflexis. ; 
Llamus Willd. est striga apice re- 
flexo. m 


Flos 


IE 


TRE ' Flos. - 

t. 8r. Plos est pars preparatoria fru- 
tus; constatque partibus essentialibus 
M ovi Dni bug, Piutill & Gerinbne, atque ac- 
jdentalibus Cu/yce  & Corolla, quorum 
lomen commune est Per;gogium Ehrh. 


722. $ftamen est pars mascula s. acti- 

ia floris, constatque parte essential: 
[ Pelline s. substantia fecundante, 
t accidentalibus: da- 

Authera, sacco pollen includente; 
-o Piamestoque, fulcre antheree. 

- Flos stamina tantum continens di- 
ljtur sau$culis, 

55. Pistilum est pars feminea s. 
'assiva floris, constatque parte essen. 
jali: j ! 

Stzgmate pollen receptura; 

j accidentali: 

$^y/o, fulcro stigmatis. 

Flos pistilla tantum continens dici- 
ur femuens, 

Flos stamina & VIN P RLREES 
dcitur Azrmephr oditus. 

Flos früdum non ferens dicitur 
Zlortivus. 


SETA Preeparatio frudus fit fecunda-' 
ione,sive pollinis in stigma transitu. 


H 


i s 35: 


12 


LE PL RUNS 


59. Üermen s. Üvarium est fructus. 
rudimentum post fecundationem in fru-. 
ctum excrescens. 7" 


56. Calyx s. Perianthium | est inte. 
gumentum exterius. Carolla interius par- 
tium essentialium floris. 

. flle colore plerumque viridi est P 
substantia foliis similis; ec stamina. 
fert, estque colorata, substantià tenuior 
& aquosàj; unde cum perigonium uni« 
cum tantum adest, nomine ejus insigni- 
tur, cui similius. Si deest corolla, di- 
citur flos Jpetalus, 


27. Receptaculum est besis, qua pars 
tes fructificationis conne&untur, Zu. 

Plerumque. idem est ac basis  co- 
rolle l. calycis, estque vel utiiflor uy 
vel multiflarum s. commune. 

728. Perigonium in ^Gramineis & 
Cyperoideis, interdum etiam in Jun- 
caceis dicitur G/ume, quarum foliola 
Falvu!la appellantur & propria forma na- 
viculari insignes sunt. 


409. Calyx vel Mist est s. 
basi coherens, vel Polyphyllus e pluribus 
foliolis basi distintis consistens. 


40. Corolla vel Monnpetala est, basi 
toherens, vel po/ypeta/a e pluribus con- 
stans 


15 


ftans foliolis basi distinctis, que dicun- 
tur Peta/a.. 


41'. Corolla monopetala sepe dua. 
bus' partibus constituitur: 4 ubt, parte 
cylindrica inferiori, & Zio superiori 
dilatata. Ostium tubi in limbum abien- 
Hs dicitur Faux, 


42. Corolle monopetale plures spe- 

cjes sunt: 

Regularis s. equalis, e partibus sym- 

metricis, equalibus & similibus constans: 

Caiapanulata s 

7 lobosa 5. 
ubulosa 

Jufundibudformis, tubo constans & 
limbo obconico; 

FHhypoerateviforinis tubo constans & 
limbo plano, que, si tubo brevissimo 
est, dicitur Jofata. 

Irreguloris | S. imegnalig e partibus 

nsequalibus & dissimilibus constans : 

Lingulita, limbo in unum latus 
elongato plano. 

. Calceavata, basi in processum coni- 
cum excrescens. 

Laliata limbo labiato, in qua 

Labium superius fornicatum  dicitur- 


Calea. 
Riu- 


j 


i 
: 
| 


14 


Ringens labiata labiis distantibus, 
Personata Scholl labiata labiis Pa? 
lato. Linn. (gibbositate in fauce) clausis. 


45. Petalum Corolla polypetal& sepe 
'duabus partibus constituitur: Ü gue ia 
feriori angustiori & Lamina superiori 
dilatata. ; 1 

44- Gorolle polypetalé plures snnt 
species : 

Crauciata, petalis quáttuor, binis op- 
positis $^ " 

Rosatea 'Tourn. petalis quinque süb- 
orbicularibus, ungue brevissimo; | 
| Papi/tonacea, quattuor. petalis, alte« 
ro dilatato, Zex;lo,; altero huic oppo- 
sito cymbiformi, Curzza; duobus ceteris. 
lateralibus, 4/ir. 1 

45. Flos dicitur Bla A cum uj 
tra Calycem communem, & adeo recep- 
taculo communi a[fixi plures flores ( //o- 
$cul?) ineluduntur. | Si. unicuique horunr. 
flosculorutm calyx. suffixus est, dicitur. 
Calyx Proprius, universis inclusis  ca/ycé. 
CoUHHIUlht. 


: 
/ 


Frudcus. 


46. Frutlus est complexus seminum 
unius floris cum parte semina continen- 
ie, :Pericarpío. | 


475 


15 


47. Semen est novi individui rudi: 
mentum cum tunicis tegentibus ; essen- 
tiale in fructu, pericarpio sepe defici. 
ente. . 

In Cryptogamis Semen saepe dicitur S po- 
ra. 

Seminis partes sunt: | 
Corculitin s. Plantula s. .— Embryo 
est novi individui rudimentum in se- 
mine inclusum. 

Piumu'a, pavs embryonis adscendens, 
Ss rudimentum herbe, 

Rostellum, pars embryonis  descen- 
dens, s. M Au Hh radicis. 

Cotyledunes, pars foliacea embryonem 
zgerminantem nutriens. 
| b. Perisperimium Juss, Allumen Gaertn. 
est pars subcarnosa corculum  ein- 
gens. 

c. Metmnlvaua exterior (s. Testa) & 
Zuterior ceteras partes seminis interiores 
cingentes. 

Placezita est receptaculum seminis, 
s. Corpus cul semen affixum est imme- 
diate, l. mediate ope funiculi umflilicalis. 

Hilum est cicatrix externa seminis 
ab ejusdem aíffixione in fructu. Linu. 


48. Pericorpium ratione  Locttlauen- 
foru/^, in quce dissepimentis dividitur, 
vel, 


16 


vel est umitulme, vel bi-—, tf»i—, gnub 
PRortulare; ratione | F'lvularum, in quas 
dehiscit, est vel uziva/ve vel bjj—, tri—, 
giuitivalue. — 

Columella est placenta centralis in 


pericarpio. 
Sutura est limes valvularum | confi- 
nium, n 


49. Pericarpii plures species sunt, ut 

Cupsula, pericarpium .siccCum regu- 
lariter. dehiscens. 

SHiqua est pericarpiutn bivalve affi 
gens semina secundum suturam tütram- 
que. Linn. 

Sz/icula est Siliqua parum e 
quam lata. 

Legwmem est pericarpium bivalve af- 
fizens sernina secundum  suturam alte- 
ram tantum. Linn. 

Lomentui est legumen dissepimen 
iis traüsversalibus àrticulatum. 

Follieulss est capsula univalvis lone 
&itudinaliter dehiscens. 

Nux est pericarpium (Putamen) os- 
seum cum semine (.Vuc/eo) deeiduum, 

| Samara est pericarpium  oligosper- 
mum non dehiscéns, margine rinemblra- 
Baceum, . 


Dacéa 


17 


Dacea. Linn; pericarpium succulen« 
tum;in quo semina immersa sunt. 
| P:po. Willd. est bacca semina inté- 
riori pagine pericarpii aífixa continens. 

Jrupa Linn, pericarpium succu- 
lentum nucem continens. 

Pomum linn, pericárpium  carno- 
sum (l succulentum) capsulam conti- 
nens. 

Sporangíium est pericarpium in plan 
tis Cryptogamis. 


Fulcrá frudüficationis & Inflorescentia, 
50. Peduuculus sustentat florem vel 
frucum. 


Pedicellis est xamus WERT (com- 


uut) 

Scapus est oe Mddtulas radicalis. 

Flos absque pedunculo h. e ims 
mediate affixus dicitur ses/i/is. 
| 51. lxfhwescentia est modus, quo 
flores & fructus disponuntur, ejusque 
plures species suntt 

Flos sohtavzus $ 

Pies compositus, cum plures flores 
eodem receptaculo affixi sunt; 

Ferticillas, cum verticillatim caulem 
ambiunt ílores. 


[: Capi 


18. 


Capitulam, cum flores plurimi in 
globum fere congesti sunt Linn. 
^ ^ Glemerulus est capitulum. florum 
minutorum. | i. 
| Spica, cum flores in pedunculo com- 
muni (Aa:4;) subsessiles arte imbricati 
sunt. 
Spicula est spic: quatenus pars alius 
inflorescentice, 
JVnentum est inflorescentia subspi- 
cata arborum, floribus apetalis. - | 
. Strohilus est amentum ' frucüferum 
induratum. | : 
Racemus, cum in pedunculo com- 
muni flores ope pedicellorum lateralium 
subequalium laxe affixi sunt, —Dicitur- 
que coripositus, si cuique pedicello plures 
flores insident. j 
^ "Thyrsus est racemus compositus 
densus ! SURE DHALIM 
Corymbas:, cum pedunculus eom- 
munis in, pedicellos non longitudine sed 
elevatione aquales dividitur. 


Fascitulus est corymbus | pedicellis 
brevibus fastigiatis approximatis. 


Unbela, cum florum pedicelli ex 
uno pundo exeunt, vel simplices (U- 
bella simplex) vel rursus ex uno puncto 
pedicellos emittenteg ( Umbella iia Me. 

| — Ui- 


/ 19 


--  Umhellaa est umbella sitaplex par- 
tialis in Umbella composita. 

Cymo, Linn. cum florum pedicelli 
ex uno puncto exeunt, dein irregulari. 
ier ramosi. 

Panicula, cüm flores sparsi sunt id 
pedunculis diverse ramosis. 

Spadix dicitur inflorescentia  Pal- 
iiarum & Aroidearum; estque vel spi: 
cata, vel racemosa, vel paniculata. 

Obs. Eadei nomina de fructus ac de flo- 
fum dispositione valezit. 


Áppendices et Vestitus Fruüdtificationis; 


S MR "Ahbpeudices flvis sunt: $guàme; 
Arifla, Coroua, Ne Garza. 

—— Square s. foliola minuta submembra- 
naceain diversis partibus floris cernuntur; 
titin Amento, ubi vicem perigenii habent; 
in Corolla, ubi tegunt partes minütiores; 
sub Calyce, ubi Ce/ycul/ s&pe rnomemu 
habent; inter flosculos iu flore compos 
sito, ubi Pa/ee nominantur. 

^0 ifa est corpus setaceumi precl- 
pue in glumis Graminearum. 

Corona est pars petaliformis circii- 
laris in fauce corolle, habetque variam 
formam, ut Pürnirum minutorum stami- 
hà tegentium, inu Boragineis; J/orum 

! | ba in 


20 


in Passiflora & Parnassia; Cyl/sdvi m 
"Meliaceis & m AMIsnpvan in Sie. 


lene, 
Netlavia sunt partes Nedtari florum 


i. exstillando. (G/uzdulg), 2 servando 


(Porus,. Fovea, Tubulus, Cucullus,/ Plica, 
Calcar), 5. tegendo (Sguazue) & 4. indi- 
cando (.Macule zndicatites) inservientes. 

55. pendice$ fru&us suut biis i 
Coronzula, Rofirum, Ala. 


"hills est membrana fructus acces- 


Soria sponte secedens. 

Coromula, appendix apici seminis 
adnatus, Linn. 

Pappus est cotonula plumosa l, ca- 
pillaris, Linn. 

Cauda est coronula filiformis solita- 
ria flexilis. 


Rostrugs est appendix cuneatus vel 


subulatus fructuum, 
$4 Festitus fruÉificationis est Bar- 
bae, fPruiua &c. 
Barba est fasciculus pilorum. 
Pruiza est pulvis tenuissimus fru. 
cium tegens. 


Additàmentum. 


.£5. Quibusdam Plantarum - familiis 


peculiares partes sunt, quee distincto | 


nemine appellantur. - ^M Sic 


2l 


Sic Plenus | | 
Stzpes, caulis s, petiolus herbe s. 
frondis ; 
Jl'vons, herba ; 
Sorus, congeries capsularum; 
Judusium, membrana tegens sorum; 
Annulus, fiium elasticum | capsulam 
cingens & dirumpens, 


| Museis 

Surculus, herba ; 

Seta, pedunculus; 

Perichetium, calyx; 

Prosphyres Ehrh,. pistilla sterilia; 

Pavephyser,: fila articulata florum; 

dhece, capsula, cujus partes sunt: 
Qpereuium a theca horizontaliter. disce- 
dens; Anzulius, fiülum-elasticum in aper- 
tufa theca, operculum dejiciens;  erz- 
flominz:, dentes thece circa aperturam; 
Jpiphragma, membrana horizontalis con- 
nectens peristomium; 4/ifopby/is, proces- 
sus ad basin theca, 


Hepaticis ' 
"Frons, herba ; ; 
Zmphizafivia, ED in ánferiori 
pagina frondis; | | : 
Cupule Írondi. immerse propagula 
àncludentes, 
[oo Igater, télenala elastica sporas proji- 
iieis. | Lic- 


L 


25 


Lichzuibus 

Zh.llus, frons 

Af VWhecdus corpus patelliforme se 
miniferum ; 

Limina proligera, pars lentiformis 
&pothecii, in quo semina immersa sunt. 

|». Poktium, stipes apothecii; 

Soredium , congeries propagulorum. 
dlgis 

Frons, herba confluéns; 

Filum, frons | filiformis tubulosa ; 

— Genteulum, stria. circularis filorum; 

-"drticulus, intervallum inter genicula; 

Heceptacutuni, corpus carnosüm ver- 
rucoso-pertusum in foraminibus fovens 
semina. 
Tubereulum, processus hemisphori. 
cus seminifer. 

Aunuli, Cuterg, Spire, Stellz, spore 
in annulos, catenas, spiras vel stellas 
dispositee. : ( 
Furgis 

Stibes, caulis; 

Pileus. receptaculum fructus bris 
natum 1] incrassatum marginatum  ma- 
jorum fungorum; 

Hymezium, membrana pilei in pro- 
cessus fructiferos (varie forme, ut Za 
melas, Tubos, Aculeos, Feuas, Papillas) 
excrescens ; | diei 


25 


Thece, cellule includentes sporas 
seriatim dispositas; GAME un. 

Pevitheczug, receptaculum dupcas 
includens; 

Peridium, membrana sporas inclus, 
 deB5- c 1644 | 

Capillitzuzz, xeticulum filorum semi- 
niferorum 5. 

Folva, intezumentum fungum i inex- 
plicatum includens, post explicationem 
laceratum ad basin persistens j 

Anulus, membrana marginem pilei 
inexplicati cum stipite connectens, post 
explicationem lacerata, in stipite persi- 
Sstens, annuliformis; 

Cortina, congeries pilorum arachnoi- 
deorum marginem pilei inexplicati cum 
stipite connectens. 


"B. EPITHETA PLANTAE | EJUSqvr 
PARTIUM. | 


A6. Planta esse bed 
à Duratione 
"nnus. que intra annum tota per- 
it (Q) 
qd qua secundo anno tota pe- 
(d^). 
Puri . que plures annos vivit. ' 
Pivox mihi, radice perennis, caule 
annuo. ("wffrutex MEL non alio- 
rum). (27 
| F'yutex, caule perenni humiliori T: 
ramoso. (b). : ' 
 éuffrutex, frutex parvus. 
^u bor Willd caule. iufra simplici 
perenni altiori. (B) 
Plante annue, biennes & vivaces 
dicuntur 7er, 
b. Presentia caulis 
Cuulescetits 
Acaulis, 
€, Flore : | 
Crybfozama, staminibus & pistillis 
nu llis. | | 
J hanevopomu, staminibus & pistillis 
instructa. 
Hevmaphrodita, staminibus & pistil- 
lis in eodem flore, ($). ^ 
?!* 


25 

Diclinis, staminibus & pistillis in 
diverso flore, 

Motioiec, staminibus & pistillis in 
diverso flore sed eodem individuo. 

Dioico, staminibus & pisiillis in di- 

versis individuis, 

Mascula, individuum staminibus tan- 
tum instructum. (d). 

Pesines, individuum | pistillis tan- 
tum instructum. (9). 

Pohgams, flore hermaphrodito £& 
simul flore femineo vel e vem 
instructa. 

d. Cotyledonibus 

Zcotyledonea, cotyledonibus déctidta; 

iVouocotyledonea , unico cotyledone, 

Dicotyledonen, duobus Pu qeuibus 
gzerminans. 

P, 57. Radix 
.&. Duratione 
e, Uu. 
JDiennis. 
| Pereunis. 
b. Substantia 
Carzosa, 

Liguosa. 

c. Directione 

Ferticalis, 

Horisontalis. | ra 


26 


Repens, horizontalis, novum indivi- 
duum in distantia quadam pro- 
ducens. 

Stolonifera. 

d. Forma 

G lobosa. 

DBulbosa. 

 Tuberosa. 

Granulata, tuberibus minutis nume- 
rosis. | 

Tiflicu!ata, uberibus binis super- 
ne concretis, 

Palmata, testiculata iufra divisa. 
 Placenteformis, horizontaliter cit-. 
cularis, verticaliter compressa. 

Nupiformis, globosa acuminata. 

Cy/zudrica. e 

Fufiformis, elongata conica. 

Pramorss, cylndrica vel fusifor- 
mis, truncata. 

Fiülorms. 

Fibrosa, pluribus radicibus filifor- 
mibus superne connexis. 

Artieulata, stri&uris hic illic divisa, 

e. Vestitu : | 
$guamosa. 

dunicata, tegumentis pluries su- 
perimpositis tecta. 

Nuda, squamis & tunicis nullis. 

E Structura 
Cava. 


27 


"Cava. 
Loculosg, iu plura loculamenta di. 

visa, 

Slide, 


53. Caulis 
a Duratione 
ZAÁnmuuus, 
Pereunty. 
Fruticosus, perennis, e basi ramo- 
sus humilis. 
Suffruticosus s. fruticulosus, .frutico- 
sus parvus, 
"drboreus, perennis altus, m sim- 
plex, apice ramosus, 
b. Substantia 
Hevbaceus, annuus mollis. 
Lignosus, 
Coriaceus. 
Carzosns. 
Phxilt, 
7enax. 
Pragihis. 
Jiiaidus. 
D. liis. 
£e. Directiong 
KEreéfus. 
Stritlus, erectus & rigidus, 
Üblig: "i$. 
Jddscendens, basi sursum curvatuss 
dein erectus, 


Jecumbens, initio | erectiusculus, 
.. dein procumbens. 
Dechnatus s. BReclinatus, initio ere- 
ctiusculus, dein versus terram 
arcuatim flexus. | 
Procumbens, | humifusus, |; prvoffratus, 
totus.ad terram procumbens. 
Depressus, rigidus procumbens. 
Fepeus, procumbens, radices agens. 
Fisxuorns, horsuma vorsum Due. 
Scandens, ope cirrhorum - vel ramo- 
rum circa alia corpora circum- 
volutorum  adscendens. 
Folubilit, spiraliter circa aliud cor-- 
pus flexus, adscendens, 
d. Ramificatione 
famosus. 
Jichotomuus, in ramos binos suba- 
quales pluries furcatus. : 
Drarhiatus, vamis decussatis. Cfr, 
Linn. Ph. Bot. 
JDiffusus, basi ramosus, ramis pa- 
tentibus. | 
Firgatus Nilld., elongatus, ramis 
brevibus numerosis sparsis. - 
JPauiculotus, in plurimos ramos ra- 
mulosque floriferos divisus, 
Simplex, ramis destitutus, 
p. Foliatione & superficie ' , 
' Foliosus, M 
02 


| 29 
. Mano--Di-- Tri--Polyshyllus, | 


Pevfoliatusy per folia connata trans- 
lens. 

"litur folis utrinque decurrentis 
bus per totum fere caulem. 

Zdphyllus; foliis destitutus. 

Stzpulatus, 

JExstipulatus, stipulis destitutus. 

Aadicaus Willd. fibrillas radicifor. 
mes exserens, quibus corpéri vi- 
cino aífigitur. 

Sarinentosus, decumbens, — distinctis 
intervallis folia & radices agens, 
Linn. 

"culeatus, acaminibus pungentibus 

e cortice provenientibus obsessus, 

Spinosus, spinis (S 25) obsessus. 

Muvricatus NVilld. acuminibus brevi- 
bus mollioribus vestitus. - 

luermis, aculeis & spinis nullis. 

$guasosus. 

F'aleaceus. d 

Nudus, squamis & foliis nullis. 

Sulratus, sulcis excávatis profundie- 
ribus exaratus. 

Cazaízculatuy, sulca unica caualifor- 
mi, E». 

Striatur, sulcis subtilibus exaratus. 

Cet. üt in Foliis, 


; ! CE 


$0 


f. Forma. 

Teres s. C) Ata 

Filifortnis. 

Capillaris. 

Angulatus. 

Obtusaugu!us, lateribus conv:xis vel 
angulis rotundatis. 

"deutangulus, lateribus planis vel 
concavis & angulis acutis. 

Trigonus S. Ti:queter. 

Jetragonus s. Qadrá ngularis. 

"duceps, biangularis, angulos acutos 
habens, 

Coripressus, biangularis, angulos ro- 
tuudatos habens, 

Semiteves, latere altero sidébiur 
altero plano. 

JInevassatus. 

"drticulatus. 

Geniculatus Willd. , articulatus, ge- 
niculis nec elevatis nec contra- 
Gis, Cfr. Linn. Ph. Hot. 225. 

Jufracius, ad genicula flexus. 

iVodasus, Willd, anti ulbdaq nodis 
elevatis, 

. Evodis, nec geniculatus nec. nodo- 
Sus, 

g. Floribus & fructu; | 

Sterilis, florem & fructum nou ora 

Prucifieans. —— | | 

Uni-- Di--Multzflorus. 59. 


21 


$9. Rami ] 

Adpress? (cauli). T! 

Eretii. 

Patentes 8. Patulr. | gradus, qui- 

Patentissii. | bus a caule 

Divavicatz. | divergunt. 

Hovizontales. | 

Ff: xi. | 

Pendentes s. Pendu/z.. |) 

Recurvatà 8. Reclinatz, arcuatim ver- 
sus terram flexi. 

lucurvati S. [duflexi, apice versus 
caulem flexi. ! 

Juvoluti & Revoluti (spiraliter). 

Oppofiti, bini e regione collocati. 

Fevticillati, plures verticillatim caus 
lem ambientes, suntque ZerZi, 
Quateruz, &c. EI 

Jecussaté, cum ita oppositi sunt, 
ut par ramorum angulum rectum 
.cum pare subsequente efüiciat, 

"iterzuz, cum ita. dispositi sunt, ut 
inter ramos duos proximos ejus- 
dem lateris, sempef unicus ad 
alterum latus collecatus sit. 

Difiichi, in uno plane ad utrum- 
que latus dispositi omnes, 

S$parf, sine ordine dispositi, 

Conferti.- 


 Fir- 


22 


Firgati, breves numerosi sparsi iü 
»gaule elongato. 
FLecHdi s. laxi, debiles, patentius- 
cuit. ; | Mix 
Teruinales, eX apice caulis. 
Füufligiati, terminales, omnes eadem 
eievatione. i 
Jxilares, 1n axilhns foliorum. 
l'asc: pus putes. ex eodem pun- 
Go, suntque Gemzui,  deruati, 
Q: "aterzaf.&e. ; : 
Cet. ut in Caule. 
Obs. Ramuli ut rami variant et définiun: 
tur, ita ut ramus sit caulis rarfuli. 
Geninia 
Foliiferá. 
Florifzra; 
60. Folia 
8. Loco 
Seminaslia, quee in ipso semine fot- 
mata sunt,  & germinatione eX- 
plicantur: Cotyledoues. 
Fadicalia, | | 
Coaulzga; 
Flamen. - 
Flovaíta. 
b. Annexione & situ 
Petiolata; petiolo insidentia . 
Peltata, cum petiolus fere centró 
folii affixus est, $ 
e$ 


95 


" Sesfilia, petiolo destituta. ; 

Amplexicauíía, Linu., caulem  am- 
plectentia, (non quoad totam cirz 
cumferentiam caulis). 

Pevfoliota Linn. canlem totum  am- 
plectentia, De horum diíferen- 
tia Gfr. Zzzp. Sp. Pl. in. Uva/arza. 

Decurveutia, sessilia vel amplexicau- 
lia, basi deorsum cauli annexa, 

Faginautio, amplexicaulia, basi fe- 
re tubulosa ramum  vestientia, 

Conuata, opposita concreta. 

Jmbricata, numerosa conferta, altero 
basin superioris tegente. 

Fasciculata, plura ex eodem | puncto 
caulis; suntque 525a, s. Gemina, 
drina, &c. 

Obs. Folia Fasciculata non dici: debent: 
Quaterna, Quina, etc. cum Verticillata 
ita dicuntur; melius, cum termini proprii 
desit, quaterimdt4," quimnata. etc, 
quamvis haéc potius digitata sint. . Pec- 


cant itaque auctores in Pini speciebus 
describendis,. 


 Riesupinata, cum veridhud ità tortus 
est, ut superficies folii naturali. 
ter supera. deorsum p ood 
à. Forma . 
Orbiculatas |. | 


E7 


Ollouga; quorum diameter longitu- 
dinalis bis, ter vel parum ultra, 
.transversalem superat. 

Ovata, oblonga,  basi' arcu circuli 
circumscripta, apicé vero eodem 
angustiori, Cfr. Inn. Ph. Bot. 

Obovata,.oblonga,apicé arcu circu- 
lari circumscripta, basi vero eo- 
dem e erede 

Qv. /a s. Eliptica oblonga, basi & - 
apice ercu circulari symmetrice 
circumscripta. 

Lanceolatu, oblonga angustiora basi - 
& precipue apice attenuata. 
dLinguaformia s. Lingulata, quorum 
. diameter longitudinalis. transver. 
salem pluries superat, queque 

apice rotundata sunt. 

Lineavía, angusta, & equali ubique 
fere latitudine. . . 

Palcata, linearia, apice leviter ar- 
cuata. - 

Exzffformia, elongata angüsta, a ba- 

- /Si ad apicem sensim attenuata, 
anedio longitudinaliter elevata. 

Subulata, rigida conica vel. prisma- 


tica, sensim attenuata. JÀ 
Aceroso, linearia vel subulata -per- 
sistentia. 


Jriquera, Tetragona Kc. " | 
| | X 


35 
Capillaria. 


.Cordita, basi emarginata, lobis po- 
sticis rotundatis, apice acuta. 
JRteniformia, latiora quam longa, ba- 
si emarginata, lobis posticis & 

àpice rotundatis. 

Sagirtata, basi emarginata, lobis 
posticis acutis deorsum vergen- 
tibus, apice acuta. 

Haflata, basi emarginata lobis po- 
sticis divaricatis apice acuta. 

Spathuíata, ex angusta basi subito 
dilatata. 

Cuneiformia s. cuneuto, basi subtrun- 
catà, versus apicem sensim  at- 
tenuata. 

Rhombea, | quadrangula, Mdcrntos 
subequalibus, & angulis obliquis. 

., Divisione & marginis incisione 

Lobata Linn, ad medium fere divi. 
sa. in partes (/obos)  proportiona- 
les margine curvatas, . 

Bilola, Triloba &c., 

Jis$2, ad medium fere divisa in 
partes (/nczmios) proportionales 
margine. rectilineas, - 

Difa, Trvifida &c. 

Palmata, ultra medium divisa in 

partes (/ac2nias) subparallelas, 


c3 Par- 


56 


Partita, ad basin fere divisa in par- 
tes. (laczmzas) proportionales. 

o Bi-- Tvi--Mulftzpartita.: 

Pinnatifi) ,. transversim. utrinque 
divisa in lacinias (pinnis) sub- 
parallelas, 

Bipinnatifida, pinnis iterum | pinna- 
ufidis (in. peggu/as).- 

Lyrata,- pinnatifida , pinnis supe- 
rioribus sensim majoribus, ter- 
minali maxima. 

 RRunciuara, pinnatifida, pinnis acu- 

tis versus basin folii arcuatis, 

Lacimiata, irregulariter divisa, 

Jnutegra, disco folii indiviso. (Prio- 
ribus oppositus terminus). 

- Dentata, margine in dentes diviso. 

JDenticulata, margine dentibus  mi- 
nutis instructo, 

Crerata, dentibus marginalibus ro- 
tundatis nec apicem nec basin 
folii. respicientibus. 

Crenulita, crenata dentibus. mi- 
nutis, | | ; 

Sevrot.,; dentibus Grerraturis) margi- 
nalibus imbricatis antep folii 
respicientibus. 

- Duplicatc-ser. dra, serraturis .rursus 

serratis. 

Serrulata, Serpetba serraturis minutis. 

Eros 


3 


 Erota, margine laceratim: dentata. 

Repanda, margine alternaiüim, sen- 
sim & leviter convexo & concavo. 

Simvata, margine alternetim con- 
vexo & profundius concavo. 

Jntegerrim, margine integra, (aon 
dentata). 


U;dulata, disco versus marginem 
alternatim & sensim leviter con- 
vexo & concavo. 

Crispa, disco versus marginem  al- 
ternatim dense convexo & con- 
Cavo. 

. Prata, disco versus marginem in 
angulis alternatim elevato & de- 
presso. 

Ciliata, margine pilis rigidiusculis 
erectis instructo. 

$pinosa Linn., margine aculeis in- 

. structa, |. Ab acu/eatzs diversa. 

f. Apice 

. "uto, angulo acuto terminata. 

Acuminata, acumine elongato & sen- 
sim angustato, 

.Oltuia, apice arcuata. 

Truncata, linea fere rectà transver: 
sali terminata, . 

Emarginata, sinu minuto rotundato 
terminata. | 

| Aetusa, 


Retu:a, sinu rotundato majori (fere 
totam latitudinem folii occupan- 
te) terminata. | 

- Cuspulata s. inuevouata, setà termi. 
nata. ios 

Cirrhosa, cirrho terminata. 

" Superüicie & colore 

Jiugosn, areolis inter nervos, con- 
vexis. 

Caraücu'ato, loni longitudina 
liter excavata. 

INev vosa, longitudinaliter. nervis no- 

f matar 

0 Trinervia, quinquenerota. &c. 

Colfl;t^, (ia. Algis) nervo unicolon- 
gitudinali prominente notata; (in 
Musaceis, Amomeis &c.) nervis. 
lateralibus redis parallelis sub- 
simplicibus e nervo, medio pin- 
natim exeuntibus. 

Carira:a, linearia, nervo. uin lon- 
gitudinali subtus prominente. 
Enerot4, non nervosa. Cír. Linn. 

Ph. Bot. p. 219. 

Fenoss, nervis reticulatis. 

venia, non venosa,. 


ANitida s. lucida. 
/ Üfia:ay. nitóris expertia. 
G/auca, ejusdem ac in foliis Dian- 


,thi Caryophylli coloris. 
.Co- 


49 


-- Colorata, colore alio; quam . viridi, 
Maculata, maculis minoribus alius 
coloris notata, 
Pica, maculis majoribus alius co- 
loris notata. . | 
Zonata, fascia alius coloris notata, 
Fariegata , maculis alius coloris 
certo ordine dispositis. 
h, Vestitu & armis. Zzgz. 
Zéculeata Linn. acuminibus pungen- 
tibus rigidis in disco. 
$pinosa Linn. acuminibus pungen. 
tibus rigidis in margine. - 
Cfr. Sp. Pl. in Solano et Carduo. 


Juerziia, nec aculeata nec spinosa, 


Piloa Linn., pilis distantibus :elon- 
gatis, mollioribus. 

Hispida Liun. pilis distantibus ri- 
gidiusculis. | 

 Strigosa, strigis odsprsum 

Hivsutg, pilis densis rigidiusculis. 

Hirta, pilis discretis densis  brevi- 
bus mollibus. | iG 

Lanata, lanà obtecta. 

Filosa, villo obtecta. 

Jotientosu, tomento obtecta, 

Pulescemtia, pube obtecta. 

$ericea, pilis  densissimis tenuissi- 
Ims adpressis nitida, 

Gs 


G'a va, pilis superficie destituta. 
cobra, adspersa punctis minutis 
tactu tantum observandis & digi- 
ti tangentis. epidermidem  reti- 
nentibus. 

Aspera, adspersa pun&is majoribus 
& oculis nudis etiam observan. 
dis, digiti tangentis epidermidem 
retenu cos 

JLeviía, nec scabra nec aspera. 

Pun&stz, pundis visu non tactu 
observandis adspersa. 

Papiloss, werrucis s. papillis tecta. 

Giotiduosz, glandulis tecta. 

Füarino:n, substantia farinacea tecta. 

Pruinosce, substantià pulveraceà te- 
nuissima íacile detergendà tecta. 

Lepidota , squamis | minutissimis 
nitore fere metellico lucentibus 
tecta. 

F'iscosa s. glutinosa, visco vel glu-. 

; tine obte(ta, | 

E" Substantia & structura 

Curnosa, 

C»vzacea. 

Membranacea. 

Scariosa, xmnembranacea arida. 
Wrticulata, —0— | di 
dubulsa ^ — ! | u 


4I 
Diloeularía, tubulosa in. duo locu. 
lamenta (longitudinalia) divisa. 


6:. Folia Composita 

J»gitata4, cum plura foliola uni 

punco petioli communis insident, 

Jdernata, quateruata &c. 

Pedata, cum petioli bifidi lateri an- 

teriori affixa suut foliola. 

Pisnato, cum utrique lateri petio- 

li insident foliola (jzs52) in 

eodem plano. 

Paripinuata, pinnata absque pinna 

impari terminali. 

Zbrupte pinnata, absque ues ter- 
minali & absque cirrho. 

Jmparz paumata s. péunata cum i 

far 

Jutervupte pinnata, pinnis interme- 

diis minoribus, inter] paria pin- 

narum majorum. 

Co^jusaüta, unico pari pinnarum, 
Bijuga, £vijuga, &c. duobus, tri- 
bus &c. paribus pinnarum. 

Dipignata, cum petiolus communis 

pinnatim ramosus est & petioli 

partiales rursus pinnati; ubi folio- 
la dicuntur fzunule. 

Jripiuuata &c, 


62; 


42 


'62. Fulcra herbe: 
Petiolus 
| Z"llatrus, utrinque folio decurrente 
auctus, 

Loosus, brevis, quàm in ceteris spe- 
ciebus ejusdem generis vel familie 
iier aa brevior, 

niu 
Compofitus. | 
&c, ut in ramis & caule. 


Cirrhus 
Petzolavis, petiolum continuans. 


Peduncularis, pedunculum continu- 
ans. | i | 
Z"xilavis, e foliorum axillis. 
Z"Álavis, e ramorum alis. 
Simpíex, non ramosus. 

ph i-trifidus. 

&c. ut in ramis & Udtle 


068. Appendices herbe: 


Stipule 
Extrafoliaceg, parum subtus axilla 
folu. 
Jutvafoliateg, parum supra axilla 
folii. 


Oppofitifolig, foliis opposita. 
— erfifleuter, que non ante folia de- 
| cidunt, 


eS : De- 


45 


Detidue, quse 'ante folia in loco 
.deterininato disrupte decidunt. 

Cuduve, que ob tenuitatem, exsic- 
cationem '&c. cito pereunt, 

Semisagittatq. 

Fuícate, lineares arcuate, 

Ligula 

Lacera, apice erosa. 

Ciliats, apice tenuissime in formam 

ciliorum dentata. 

Jruncata. 

Pilosa, in pilos divisa. 


Bractea ut in foliis & stipulis. 


Spatha | 

Unvalvis, longitudinaliter dehiscens. 

Jvalhis, e duobus constans folio- 
lis oppositis. | | 

3—2—5—multiflva. 

Perfifleu$ (usque ad maturitatem 

frudus)  , 

Mavcescens, (cum flore). 

&c. ut in bractea, stipula & nen 


Involucrum 
Universale, ad basin umbelle ^ uni- 
versalis. | E 
Partzale 8. imoolucellum, ad basin 
Umbellula. | 


JDinidiatum, ad alterum Jitui Um- 


p 
Mono- 


44 


Mono-2.5-bolyph yum. 1 
&c. ut in bracea, stipula & foliis. 


64. NVestitus herbe: 


Bulbof, basi subglobosa. 

Uncinati, apice recurvi, 

Artuiculatt. 

Jenticulatz. 

JPlumofi, ramis pinnatis. 

Furcati. 

St«llati, e centro unico divergentes 
plures. 


Glandulee | 


Stzpitate., 
Sesfiles, absque stipite. 


65. Flores 

Jderminales, ex apice caulis vel ra- 
morum exeuntes. 

lares, in alis ramorum. 

A xillaves, in axillis foliorum. 
Extraaxilares. extra axillam. (ut ad 
aliud latus caulis) foliorum. 


Supra axillares, supra axillam  folio- 


rum. 


Se[liles, absque pedunculo cauli af- 
fixi. 


: Pedunculati. 


Pedicellati. TRE 
| | Eretii, 


45. 

Eve, cum pedunculo. erecto in- 
sidentes coelum spectant, 

Nutantes Borkhaus., cum pedunculo 
debili insidentes | proprio quasi 
pondere: horizontem spectant vel 
ad latus flectuntur. 

Peuduli, cum pedunculo debili insi- 
dentes proprio quasi poudere ter- 
ram spectant. - ' 

Cernui, cam pedunculo apice rigide 
flexo insideates horizontem  spe- 
Cant vel ad latus flectuntur.. Cfr. 

-Linn. Sp. Pl. in Heliantho annuo. 

PFeflbxi, cum, pedunculo rigide  fle- 
xo insideates terram spectant. Cfr, 
Linn. Sp. Pl. in Lilii speciebus. 

Reiupinaoti, cum partes deorsum spe- 
C&ant,que communiter in plantis 
ejusdem familie sursum verse sunt. 

Unilatevales, qui eodem lateri cau- 
lis 1. pedunculi insident, 

Secundi, qui in pedunculo l caule 
sparse affixi sunt, unum tamen 
latus tantum spectant. . 

SolitarizZ, cum uno punco unicus 
insidet flos. 

Fusciculatz, plares ex eodem puncto. 
Bini s. gemni, tevui, quiterur &c. 

Mono - di -holyandv?,  stamiae unico; 
staminibus 2, multis. 
dp. Mo- 


46. 
Moto-di- pólyeyn. pistillo ip pi- 


stillis 2, muitis. 

Her inaphroditi, continentes tam sta- 
mina, quam pistilla. 

Aeutri, tam staminibus A heir Lg 
stillis destituti. 

Masculi, continentes stamina . tau- 
| tum, 

Femiuei, continentes pistilla tantum, 

Diclines, masculi l. feminei. 

- Monoicz, masculi & feminei 1n eo- 
dem individuo. 

JDioici, mascul  & feminei à di- - 
stinctis individuis, 

Polygami , hermaphroditi cum dicti- 
nibus. 

" Apetali, corolla nulla. 

Nudi, bracteis destituti, 


Semiflosculoff, cum in flore composi. 
to omnes corolle ligulate sunt. 
JDiscozdei s. Plocvculoff, cum in flore 
composito omnes corolla tubulosce 
sunt. | | 
Jadiati, cum in flore composito co- 
rolle disci tubulose, radii ligulate 

sunt, 


Precocer ante pie explicati. 
Costanei, cura foliis sese. explican- 
tes, | ía 45 
— Gerotini, post folia ex plicati 66. 


4? 


66. Stamina 

 2tpipetala, corolle- inserta, 

Perigyna, calyci inserta. 

Hypogyna, sub germine inserta. 
Kpigyra, pistillo l. germini inserta. 
JDefinita Juss. non ultra duodecim 
in quoque flore. 

Judefinita, ultra duodecim ia quo- 


que flore 
Z/E:ala (elevatione). 
n equali. 
JDdyuama, quattuor, duobus brevio- 
ribus. 
Jetradymama, sex, duobus breviori- 
bus. 


Fxserta (extra corollam). 

AMMonadelpha, filamentis in cylindrum 
concretis, 

Diadelpha , filamentis in duo corpo. 
ra concretis. | 

Polyadel;ha, filamentis in plura cor- 
pora concretis. 

Caffvrata, antheris & polline desti- 
tuta. 


Anthere 
Sesfiles, BrdeHtie destitute,. 
Jucumibentes, | oblonge medio  fila- 
"mentis affixz, | 
Fevsatiles, incumbentes & facillime 
circa apicem filamenti mobiles. 


Ad- 


, ; a 
48 | 2 
3 , M 

4 RM 

s 


ÁAduate (hlamento longitudinaliter). 
Bileculaves, ' di$sepimento in duo 
locnlamenta divise, 
Linrloculaves. 

Didyne, cum due anthere conna- 
te videntur. 

DBicorues, apice duabus setis in- 

2 sirudsm. | 

Mutice, setis destitute, 


Filamenta 
Coguata. . 
Libera, non. connata, 


67. Pistillum'- 

Deciduuss, post fecundationem mar- 
cescens & decidens. 

Perfiflets post fecundationem cum. 


fructu. 
Sti9uia | 
Peniciliforme, in penicillum pilo- 


rum terminatum, 
Barbatum, pilis brevibus Run ob- 


sessum, 
Petaloideum, petalis simile. 
Sesfile, germini insidens. 


Ll 


68. Germen 
Superum , in perigonio liberum. nec 


nisireceptaculo adnatum. — . 
- Ja- 


Li é APHORISMI BOTANICI, 


—— ÁO) o Una o a 


Quos, 
Venia Ampliss. Ord. Philos. Lund; 


PRAESIDE 


CAROLO AD. AGARDH, ! 


Ph. Doct. Bot, et Oec. Pr. Profess. Reg. e Reg. et t Ord, 
Res. Ácademiae Holmiensis, atque Reg. Soc. Scient, 
Litterarumq.  Elegzantior, Gothob, Membro; 
Reg. Soc. Physiogr. Lundens. Secretar, 


Pao Gaapu PursosohEuca 


Es. Be 
JOHANNES BRUZ ELIUS; 


Scanus. 
£n Lyeeo Carolino d. xiv Junii wDpcocxvit, 
P. IV, 


lusNDA& MDntccxvI. 
Literis BERLINGIANIS 


UR ^ ». 


a 


. MONSIEUR LE BARON; 


ELOF ROSENBLAD 


. Géxénar DE Drs 


& 


j , 
GnaND Choix pre r'OnpnE haces DE U'És£n 
ET à 
MADAME 


CHARL. ROSENBLAD 
"NÉE DE STROM, 


En publiant cet essai hie eee jai osé Vovs 
le congácrer. ; Daignez lagréer comme une foible 
marque de la vive reconnoissance et du profond 
respect avec les quels j'ai l'honneur d'étre 


; MONSIEUR ET MADAME 
A dud. 


&rbs humble et trés obéissant 
— $erviteur 


JEAN BRUZELIUS. 


Jiferum, &uüb perigonio collocatum 
vel eo fere totum adnatum.- 

Semiinferums, medio perigonii adna. 

Hu ox 

Stzpitatum , pedicello e receptaculo 
oriundo insidens. 

8essz/e, absque ejusmodi pedicello. 

Didymus, e duobus connatis con- 
sistens, 


69. Calyx 
S$uperus, germini fueidenh 
Juferus, germen 4lerum (ei non 
adnatum) includens. 
drregularis, laciniis non equalibus. 
 Lahiatus, in duas partes, alterà su- 
per alteram, divisus. 
Petaloideus, substantia & colore co- 
rolle. 
Deciduus, ante fructum  decidens. 
Codurtis, ante corollam | decidens, 
Flers:flens cum fructu. 
Den'atus, margine divisus. 
Pissus,ad medium fere divisus, 
Difidus, tr:fidus &C. 
Paártiius, ultra medium divisus, 
Dipartitus, tripartitus &c« 


Calyx communis 


Simplex, basi non altero calyce ve- 
stitus. 


d  Ca« 


^ 


$o 


Calyou'atits, basi foliolis calyciformi- 
bus instructus. 

Bpabrzcatus, foliolis imbricatis, altero 
basin superioris tegente. 

Sguarrosus, fololis apice patulis, 

Spharelatus, cum foliola apice ma- 
cula nigrà notata sunt, 


70. Corolla | 

Perigymo, calyci, aut in distantia 
conspicua à gerrmine ducu- 
inserta. 

Epigyna , pistillo vel germini àn- 
serta. 

Hypogyna, sub. germine inserta. 

Cauca, ante stamina-decidens, 

Decidua, cum staminibus decidens, 

JMarcescens, exsiccata persistens. 

71. Glume | 

Uni-bh-valver &€., ex una, duabus 
&c. valvulis consistens. | 

"Avifate. 


Muticce, arista TUE 


5g2.'Re ceptaculum commune 
P lanua. 

Convexutu 

Copicutn. 

Cargostu. 


D dosug. | Pa. 


51 


Paleaceti, paleas inter flosculos 
gerens, 
PFavosum, areolis excavatis notatum. 


75. Fructus 
Superus, luferus,  Semniuferus ut in 
Germine. 


Semina 

iVude, mec pericarpio inclusa mec 
arillo tecta. 

Male in Vinca dicuntur semina uds, 
ut a seminibus papposis destinguan- 
tur. Dicitur mihi 

Ca/va, apice pilis nullis. 

"rillta, arillo tecta. 

Papyposa, pappo apice instructa. 

Caudata, caudam apice gerentia. 


Corculum 
Superum, apice ] : x 
Centrafe,-1n centro !| | perispermit 
Lateraüle, ad latus i collocatum, 
Iefünum, ad basin — | 


Periphevioum,  includens  perisper- 
mium. 
Pericarpium 
KEvaíve, non dehiscens. 


Bivalve, tri--sultivalvi, in duas tres-- 
multas valvulas dehiscens. 


Cu- 


52 


- Civcumscistum, medio trausversaliter 
in duas partes dehiscens. 
Operculatum, apice - transversaliter 
in duas partes dehiscens. 
Unz--bi--multiloculare, | 
Tvicoteum, e tribus pericarpiis con- 
natis consistens. 5l 
Mono-di-polysper mum. 
Carnos4m xnassa carnosa circumda- 
tum. PU | | ; 
Baceatum, pulpà succulentà instru- 
clum: | 
JFxsuccutnn, | 
Coch!eatutt, spiraliter. contortum. 
Alatam, membrana circumcinctum. 


Valvula | | | 
Dissepimen:o oppofte, cum dissepi- 
mentum medio valvularum  af* 
fixum  ést. dare 
Dissepimeuto parallele, | cum disse- 
pimentum . transversale suturis | 
affixum est. | 


74. Pedunculus 
Radical. 
Caulinuws. 
Jia:aeus. : 
Teviminalis, caulem. vel ramos ter- 
e minans, : | 


"laris, 


55. 
Alarzs, in ala rami affixus. 
Axillarzs, in axila foliorum affixus. 
Extra-oxilaris, extra axillas folio- 
rum cauli affixus. 
Oppohitifoltus, petiolo vel folio ses- 
sili e regione oppositus, 
Squazaosus, 
FB'oltosus. 
Diracleatus, 
Nudu, squamis, foliis & bracteis 
destitutus. 
Uni--bi -tri--multiflarus. 


75 Colores partium plante 
Albus, 
Candidus. 
Niveus. 
Latleus. 
A bidus. 
Gzseus. 
Cazus. 
Cizervets. 
Murzzus. 
Lividus. 
Lurzdus. 
Iiger. 


ter. 


Druzaueus. 
Caflameus. — | 
Ferrugiueus. Fuscus. 


54. 


Puscur. — AE AIT" 


Purpureus. 
F'tofaceus. 
Laczuus. 


Ruler. 
Miniatur. 
Sanguiueus. 
Cocczueus. 
Punzceus. 
Carzeus. 
FKoreusge- 


Rufus. 


 Luteus. 
Suiphureus. 
Siramineus. 
Plavus. 
Ftellimur. 
Ocbraceus. 
"dureus. 
Croceus. 
JIuramtius. 
Fulvus. 
FAvidis. 
Glaucus, 
Aeruginosus. 
. Oftvaceus. 
Ceruleus. | 
Zmuvens. y 
Caesius. pO€0 


; 58 


76. Longitudo, latitudo & crassi- 
| ties partium. 

Crassities 

Capilli, Capilaris; 

Sete, Setaceus E 

Tub. | 

Penne variarum avium. 
Longitudo & latitudo, 

Linee; 

Unguis; Üvguicularis ; 

Uncie, ÜUncia/ts; 

Palme, Zulmaris ; 

Spithame, Spithaueus 5 

Dodrantis, Dodrautalrs ; 

Pedis hominis, Pedulis$ 

Cubiti, Culitalis 5 

Ulne, U'/naris; 

Orgye, Orgyalis. 


* 


Longa, longisfima dicitur pars ple- 
rumque & optime respectu longitudinis 
ejusdem partis in plantis affinibus; aut 
etiam respectu longitudinis partium ad- 
jàcentium; aut interdum respectu lati- 
tudinis. Eodem modo relativo deter- 
minantur ceteri termini magnitudinem 
notantes, ut jyevis, latus, anguflus, te- 
Quis &c, 


Obs, 


pev Dr eE o 2d á Ded ^ rg 

Contracts -Prosten, "Theologie Doctorn 
* * ? 
» och ; 


.. Lédamo'en af Kongl. Wasa Orden 


Hógvórdige och vidtberümde 
| Herr Magister 
POPOEKELUND, 

| [ samt 


E ondla Ern Bocluvinuan : 
£BBA M. EKELUND, ^. 
tidd SCHOÓLLBORG., 
f Bruks- Patron 
Váàlborne Herr 
CLARS M. UGGLA; 
Vülborna Erü.4 


MARIA ÜGGLX 
 foódd ABERG. 


Bruks-Patron 


E n Hogádle IHiefrtk . hi 
"MAURITZ SAHLIN. 
De àdlaste Válgürare a 


*aed. vürdnadsfull tacklamhet tillegnadt n 


i af jus 
N. KIHLGREN. 


3 


^ ^^ 4L TAXONOMIA. 


"I. T: xottori« complectitur. Plantarum 
L JDispofitiogemi methodicam, 1L, Deuouuatio- 
uem, & lll. zdutübrationem. 


L DISPOSITIO. 
a. Forms Normales. 


78. Nature — Organismo mundano — 
ineft vis quadam formatrix. 


Indicia ejus quotidiana: fungi minores, animal- 
cula infusoria, et ihtistinali a absque seminibus 
et ovis orta, reproductio partis corporis orga- 
nici, Nisus formativus, 


Gm 


* 79. - Hec vis- nova corpora eignit nom 
temere et forte quadam, [fed lecundum regu 
las perpetuas. . 


8o. "Huic vi formatrici Nature a fum- 
mo rerum Creatore inditz tribuendus eft obor- 
tus omnium, que exiltunt, corporum organt- 
corum, alii vi — vi propagatrici — relicta cura 
cospóra femel creata per [eriem infinitam re- 


gignemndi. 


81. Vires ille. bine fundamentales Na- 
tura organica [efe viciffim excipere videntur; 
ita ut ubi operari non poflit vis propagatrix, 
lbi operetur. vis formatrix, & contra. 

Sic in climatihus polaribus vegetatio cryptogama 
copiosior, hyeme longa impediente propagatio- 
nem plantarum brevi temporis spatio viven- 

e iium 5/ 


n 

DUNT 

tium; sic organismi minuti absque seminibus 
et ovis oriuntur im humidis et in. corporibus 
animalium, ubi propagatio per duplicem sex- 
um difficilior; sic tandem plantae perfectiores, 
quaé semina rarius proferunt, gemmis, h. e, 
&eneratione quadam aequivoca, propagantur. 


82. Hinc divinari licet, in, primis. quon- 


dam temporibus virem  formatricem precipue 


fuiffe efficacem, qus jam in plerisque Ccorpo- 


xibus prelertim  perfectioribus,. bap illa non 


opus eft, evanuit, 
85. Individua- "organica numquam per- 


 fecte & omnibus numeris fimilia inveniuntur; 
non tamen ideo mnégandum ad formas quas- 
dam normales & fundamentales in temporis 


initio eternum  ftabilitas facta effe & genita, 
quae forme normales, (archetypa dico) etl 


.3n diverfis individuis iri deg AR modo muta- 


te tamen [ibi fimiles iterum iterumqué rever- 


iuntur, 


.84. Hec archetypa per gradus expres- 
Ia fant, & videmus non tantum individua 
omnia ad plures. ejusmodi | normas formata 


elle, [ed iterum has formas ad. elia fe'tas 


archetypa quali [uperiora & generaliora, 


Sic cum Natura gizneret corpus quoddam orga- 
nicum,/non ut fors tulit,; foxmam quamtum- 
que produxit, sed. dena o proposuit for- 
mjiare v. c, vegetabile non animal, dicotyledo- 
neam non monocotyledoneam, Rosaceam Juss, 
non Leguminosam, Potentillam non Rosam, 


85. Naturam in LA organicis 
| for" 


4 59 


formandis non facere faltus, antiqui ftatue- 
runt, Recentiores quidam dubitant.  Inter- 
dum profecto verus hiatus, & nulla confluen- 
tia. formarum observatur, [in alüs du& (vel 
plures) formee nomales videntur intricate, ve- 
lnti ambas exprimeret natura.  "Teupus, cum 
. forma omnes vel plurima detecte erunt, li- 
tem dirimet, 


86. A  [fimplicioribus ad compohiiora, 
ab inferioribus ad fuperiora fenfim  progrelffa - 
elt Natura, & quidem in variis viis, & diver- 
lis modis. - Unde feries ille corporum in va- 
ria divergentes, [emper taumieu in perfectiora 
tendunt; unde inter inferiores formas fuperi- 
ores [epe efflorefcunt, fed rudes & veluti ex- 
perimenta; unde tandem homo ulümum na- 
turze opus, & ab omnibus iis quali compohlitus, 
qua perfectiora inerant imperfe&ioribus, 

Sic Corferva est tela cellulosa regularis planta- 
yum ESO sic in Zygnemüse ÀÁg. jam 
cernitur duplex plantarum sexus; sic muscus 
primum experimentum plantae phanerogamae ; 
sic filix experimentum Palmae etc, 

5. 86. Iude factum eft, ut 1:0 analogia . 
quaedam £& fimilitudo in diverfis feriebus ve- 
setabilium interdum cernatur, quafi progrelfa 
elfet natura ad perfectionem per eosdem gra- 
dus fed diverfa via; 

ut 2:0 gazfiripafiopes forme perfectioris 

in plantis inferioribus-non raro obveniant; 

ut etiam in plantis inferioribus regrefJus ad 
formam Amperíectiorem. 
e2 & 


( 
* 


Juitatzani J2í Eb 


49 eo | PASTE m 
& ut 5:0 forme ille normales aut. ejus- 
dem gradus, aut fnperioris ita interdum .con- 

 flüant, ut segre limites obferventur. | 


$7. Duplex eft Ataque affinitas planta- 
vum, aut ea, quse oritur e iranfitu ab una 
forma normali ad alteram, ant ea, qu» ver- 
latur inprimis in anticipatione forma fuperio- 
ris aut icecellg in formam iuferiorem., Illam. 
effinitatem traufius appellamus, henc Zraus- 


Ilius exemplo sunt Clenonodie et E 
hujus Nymphea .et Hydrocharis, — Albemilla et 
"Chenopodea, 


X 


88. Organismus planterum in duplicem 
-finem vergit, aut ut mnutriatur & explicetur 
planta, out ut propagetur; inde partes plantes | 
duplicis generis funt, züufrztioznis, (vegetationis), 
& propacationis,. (frucificationis); ille indivi- 
duum [ervant, ha [peciem, OS 


I Badiv; caulis, folia cum appendicibus mudo ; 
flores: fructus Biopsgaccn inserviunt. 


89. Cum hic duplex finis maxime dis. | 
fimilis, non necelfario planta, qua conveniunt 
partibus vegetationis etiam fructificatione COll | 
venire delen licet ob organa interiora utri- 
que fim - interdum inlervientia in plerisque 
utrinque conveniant. : ! 

Videtur tamen sy stema- vasculare plantarum in- 


primis fruciificationi inservire, cellulare nus 
irren "uid 6. 


4 
/ 


-55 » 


j 


b. Systema. ^ 


9m  Syfema. Nature e&t explicatio & com- , 
plexus omnium. corporum Naruralium, fecun- 
dum formas normales, h. e. Sj/kma archety- 
for, eujus fpe uium elt Syflemu .ecypon, ur a 
Philofophis excipitur & atte disponitur. 


Syflema Plamtoruzs eft aque earum dis- 
pofitio [ecundum £ormas normales. | 


0091 Forme normales per 5 gradus ad- 
[cendunt, *peczez» gets, ordineasm ea et) , T€- 
ginnem, quos omnes nomine se&zonum matura- 
lium complectimur, | 
-— x92. Species eft. forma normalis, vel idea 
4ndividuorum plurium non nifi loco, tempore - 
& rebus accidentalibus differentium. 

—.95. (Genus eft /orma normalis plurium 
fpecierum, Ordo generum, cíajzs ordinum, re- 
£i claffium. ^" ^: peas 

904. Species complectitur individua maxi- 
me convenientia; & propagatur [emine fibi 
femper Íimilis. Unde facile, vel a tirone, per- 
cipitur, Quo auiem altius adícenditur, eo 
mais [eglim evanelcit convenientia planterum 
eoque minus percipitur. "Tamen genus pleris- 
que Botenicis perfpicuum & a conutroveríia li- 
berum. Ordines diffücilius perfpiciuntur, fed 
a [ummis Botanicis follerte enodantur; clas- 
[es adhuc incertg, ut & limites regionum, 


O05, Species. interdum a forma vulgari 
eberrat, que aberratio varietas appellatur. 


Ld 


96. 


62 " | | pri M 


96. Varietas levioribus et Shcod flag 
notis tantum differt, ut magnitudine, numero, 
ebortu, colore, [apore, odore partium; exorta 
cafu vel cultura, climate, folo, iemperie, fe-- 
cundatione [fpecierum  affinium, ^ Reducitur, 
fepe caulis mutatis, vel diffeminatione conti- 
Xuata. : 


| 97. Werietas duplicis generis eft, aut fu- 
gax, que diffeminata remotà caufà evanelcit, 
aut permane 45, qu& non nifi dilleminatione. 
continuata iterum ad formam abit vulgarem. 
Adsunt varietates adhuc aliae perum quoad ea- 
rum veram. naturam et rationem cognitae, ut 
/ an Mirabii,; Orcbide mixzá etc, quae varias per- 
. enanes formas habent ipsam speciem quasi con- 
 stituentes. An ratio ealem ac quae pródngis 
flores diclines' in eadem specie? E. 
98. Forme normales ita a Botanico in 
.matura excepte beneque perfpecie in [yliema-. 
E dineruntur, £ verbis, quantum fieri potelt, 
pefpitue defcribuntur. | Species cum varieta- 
Àibus ad genera reducuntur, senera fub ordi- 
nibus miNtant, ordines claífibus fubjunguntur, 
& clallis 19 [uas regiones difponuntur Omnes. 
autem lim fectiones tam fecundum -"&ffinitatem 
iranlitus, quam. fecundum majorem minorenm- 
que perfectionem [erie quadam continua dis. 
penuntur & enumerantur, Qus vero feries 
quamquam in netura variis modis complicata 
/& intricata cerniiur, tamen 1n fyftemate non 
nli fuccelfive proponi pcteft,, unde multum 
Qon arbitrio fed ingenio & Iogagitata Botanici: 
in 


y 


in hac re rel inquendum. Cum etiam interdum 
forme normales plures in quibusdam plantis 
conjunéte effe videntur, ita ut conlluant, & 
fecundum unicum principium difponi non pos- 
fiat, erit officium fyftematici, fub ejusmodi for- 
niam eas disponere, que in lis magis per- 
fpicue exprimitur, | 


"99 Sy[tema unicum 3i & immutabile, 


neque a variis auctoribus nomen habet, nil 


propter majorem  periectionem vel diveríam 
formam exteriorem, qua illud propofuerunt. 


100. Sunt quidem alie methodi plantas 
difponendi, [ed aibitrarie & vario fini inven- 
te, vel ut facilius & tutius plante. digaoícan- 
tur, Syflemata «rtificzalin, (Methodi) vulgo di- 
cte, vel ut fecundum ufum aut aliam earum 
ralionem  coeordinentur. : | 


101. Methodi artificiales ad plantas de- 


.terminandas & tuto dignofcendas maxime ne- 


ceffarie fuerunt, unde innumere propolite 
funt. | 


102. Quia, fecundum vulgares regu!as 
Logicas, notiones optime dignofcuntur, h per 


dichotomiam dividuntur, & ita a fuperiori ad 
inferius ferfim de(cenditur, crediderunt pleri- 
que.optimum effe [yftema, 5 per ejusmodi 
dichotomiam Naturam finderent, parum cu- 
rantes quod diverfa plane ht ratio notionum 
a homine iplo fictarum, &* corporum fecun- 
. dum alias leges, & ad formas non determina- 
tas 


E / 
tas led normiales, ortorum, neque uno mo- 
mento, fed fenüim [enfimque in diverfas figu 

ràs explicatoruim, , 
Ejusmodi dichotomiam absolutam .ei puram de- 
dit Lamarkius, mixtam plerique sic dicti sy- 


, stematici, libertatem 'naturae organicae non 
ommino negligentes, 


7105," Optima methodus artificialis ifl ea, 
.que'a nexu naturali vel [yftemate naturali 
planterum tunc tantummodo difcedit, cum 


facilius plante alia via dignofcuntur. & 
Hinc Linnzi Systema iiicua ta eximium. 


. 104. Syftema Naturale &  MetLodi Ari 
ficiales,. cum. vario fini accommodantur, vie- 
que inter [e comparari poílunt, neque con- 
traria elfe. Illud ad plantes cogno[cerdas, 
He ad dignofcendas inferviunt. Jlilud cónve. 
nienilaui plantarum querit, he differentiam. 

Linnaeus Pater itaque utrumque coluit et syste- 

ma sexuale quoad genera et species plane na-- 
turale proposuit, in ordinibus et classibus tan- 
-Xummodo methodum adhibens artificialem, sed 
ita. ut khaec' methodus esset via ad systema: 
naturale.: Jam quidem consuevit opinari, sy- 
stema naturale tantum in ordinibus et classi- 
bus disponendis contineri, sed falso, cum ^pe- 
cies et genera elementa magis necess£ria sunt 
systematis, quam ceterae sectiones superiores, 
et in his stabiliendis nemo Linnaeum supera- 
vit, vel umquam superabit. 


.c. Character, 


. 105. Characteres funt partes forme nore | 


mali; note in quibus plures plante ad ean- 
A 


dem fectionem pertinentes . conveniunt, ligna 
externa ftructuree interioris. 


166. Character dicitur | naturaliffimus, 
qui fectioni fuperiori fere toti, competit. 


| ror. Habitus eft conformitas in partibus 
vel organis externis vegetationis, | 


| ,08. Forma normalis in omnibus plan- 
tis non eque perfpicua, fed feepillime in qua- 
cumque [ectione fenfim negis magisque pro- 
minet & explicatur, ita ut in quibusdam: plaa- 
iis perfecüífima appareat, & in elüs vix per-' 
Ipicienda. : 


109. Forma normalis conftautior cerni- 
*tur in.frudctificaione, h.. e. iu flore '& fructu, 
quam in habitu,; tam quia in unum tantum 
fiaem illa explicatur, cum organa vegetationis 
indirecte etiam; florem. & fructum preparare 
debent, qnam etiam quia partes vegetationis 
ándividuum tantum fervant, fructus vero for» 
4mam normalem perennem tueri debet, 


Sequitur tamen fepiffime habitus fructi-. 
ficatlonem, ita ut plante quce flore & fructu 
non diíiarant, habitu etiam quodam genereht 
.conveniant, Non autem Ííemper mec necss- 
- fario. (85). | 

110. Hinc [yftema in frudificatione ni- 
titur. 


| Ceterum obfervandum, quod fructus jam- 
dudum plantam quamvis non explicitam con- 
unet, 


66 


tinet, & quod planta antequam fios & fructus 
eam coronet, non perfecta eft. | | 
la fectione vero illa, quam fpeciem vo- 
/camus, non frudus [olus, characteres prebet, 
quia in omnibus notis, preter quod e caufis 
accidentalibus pendeat, convenire debent indi- 
vidua ejusdem fpeciei. EM UEM 
iir. Habitus itaque confulendus eft oc- 
culte, non tamen -characteres funda/nentales 
dabit nifi in fectione I[peciei ^ Credibile enim 
eft, cum habitus ,aberrat, etiam apparatum 
fructus aberrare, quia organa vegetationis 
etiam ad frucificationem determinandam vim 

quandam habent licet leviorem. j 
112. Ad [ediones dividendas nil valet. 
multitudo plantarum [fub ns inclufarum. Con- 
tra magis probat forme normalis conítantiam. 
1:5. Plante dicuntur affines, que ad 
eandem formam normalem pertinent, & eo 
magis affines, quo magis characteribus con- 
veniunt. : 
114. Quia plante in quibusdam conve- 
niunt, in aliis differunt, colliduntur ita -'tha- 
racteres, ut a [agacitate fcrutatoris [eepiffime 
pendere videatur, quasdam notas exiftimet 
preltantiores, quasque minoris . habeat In 
qua re duplici via progreíli funt Botanici, aut 
nt confideraverint ipfas partes plantarum qua- 
tenus ad characteres impertiendos plus minus 
aptas, aut nf qualitates quarumcurmque par- 
| tum 

ues 


| 07 
tium abfolute comparaverint, nulla ratione 
habita in qua parte precipue inelfent, 

115. Eft qusdam certe variarum pártium 
pre ceteris pretHautia, quo magis nimirum 
ad forniam mnormalem l[ervandam  inferviant, 
& quo propiores huic fini 1dagisque necelfa. 
yio e[íle videantur, . Sic. fructus florem  ante- 
cellit; in fru&u femen ceteras partes accelfo- 
rias; fic in flore [tamina,& piftilla corollam 
& calycem. 

Inde sequitur methodum Linnaei artificialem 
zeneratim naturae esse magis consentaneam 
quam nostris temporibus iterum laudatam 

^ 'Tournefortianam, 

116. Hoc quidem generatim valet, non 
tamen absque exceptione. Quod enim for- 
mam normelem precipue fingit & determinat, 
in una parte [epe magis abíconditur, cum in 
alia ceterum minus  elfentiali .luculeutiffime 
prominere poteft. — Cír. Linn. Phil. Bot. 175. 


117. Si autem qualitates partium  refpi- 
ciuntur, hauriuntur characteres e prajentia; 
julftautia, ftu, expizratione, mumevo D0Viliélt 
figura. zcymialz & proportzoge parium. 


i. Praefentia vel abfentia organi cu- 
jusdam pulchra & quodammodo generalis nota 
eft, modo videatur, ne abfentia ex abortn vel 
cConcretione partium origiaem ducat, 


Subítantia in quibusdam claffibus & cer- 
is partibus imprimis memorabilis; in pleris- 
| | que 


| 


/ 


zu 


que ad characterem Yrstnralipéiniutn pertinet, 
unde nullam prebet diversitatem. 


Situs deinde méximi momenti est, cum 
non unum tantum orgauum respiciat, sem 
pore de£iaiat. 


 Explicetio partium vel ^modus- quo ex- 
plicantur, (qui in flore vocatur estivatio) 
pulcherrimas notas interdum prebet, ut no- 
stris temporibus precipue probavit A. Brom. 


-Numerus, si qualemcumque prebuerint 


vegetabilia consideras, perum certe valet; 


si vero uormalbs queritur, qualis esset re- 
11010 aut casu aut abortu aut cóncretione 
aut multiplicatione, certe non quami cetera 
note minoris mouienti e&t. 


Idem dici potest de figura, quit nisi 


normalis exhibetur, levissima.' 


Proportio in paucis classibus constans 
"videtur, in aliis non nisi ad species  deterri- 
nandas valet. 


E C Quamquam hi fere pradus suht 
CON characterum non inde concl«den- 
dum est, si conveniant in, posterioribus notis, 
& differant plante ia prioribus, eas in diver- 
sis sectionibus collocandas esse. Contra acci- 
dere potest, proportionem, figuram & mnu- 
merum plus valere, quam presentiam, sub. 
stantiam, situm £& explicationem partium. - 


- 


Sic Personatae L. quae conveniunt proportione, 
numero et figura partium, qüoad dehiscentiam. 

7 ex- 

- M ; ; : ( m 
A | i: . 


69 


(explicationem) | capsulae, situm valvularum 
diversae, inter se maxime affines sunt, 


120. Interdum una vel altera pars a - 


forma vulgari vel charactere neturalissimo 
máxime aberrat; tunc pulcherrimam prebet 
notam seclionis, vel si in ceteris levius co- 
dsreant plante sub nac seócGoge incluse, 
J'rominzutiam. Characterum vocamus. 
Sic forma corollae in Leguimipofis, Pevfonatis, Labía- 
zi, Cruciferis, sic anthefarum  dehiscentia in 
Berbevidibus et Laurini, sic lorum dispositie in 
* — QComposiris, sic fructus situs in  J3lcibus, sic 
numerus seminum in Beragiuei; et Labiatis, sic 
capsula pedicellata in  Capparideis etc. etc. or- 
dines hos pulcherrime definiunt. 
121.  Affinitas plantarum componitur 
secundum nostram sententiam tam e mult- 
tudine characterufn quorumcumque in qui- 
bus conveniunt, quanr ex eorum prestantia 
& prominentia. | ; : 


Sic sufficit'vel levis, nota in flore et: fructu, s^, 


multis notis habitualibus. conveniunt plantae; 
et quo pauciores notae praestant;iorum partium 
communes $unt, eo pluribus convenire debent 
3n partibus minoris momenti. Sic etiam quo. 
mags prominet-character quidam, eo minus 
dilaceranda sectio, etiam si pluribus aliis notis 
differunt plantae sub ea inclusae, 


122, In enumerandis plantis & variis 
sectionibus disponendis, ita collocand& sunt, 
ut affines .sese tangant & ut progrediantur 
secundum varium perfectionis; gradum, | Na- 


iura autem. in serie lincari numquam proce- 
Sen SE dit, 
? 


j 


/ 


dit, sed in pluribus formis ejusdem gradus 


sese jactat, veluti in rete ubique cum aliis 


affinitate conjun&is. Unde ejusmodi series. 


tantum imperfecte & non satis adequate 
disponi potest. ^ | 

125. QCum observationes & regule he 
nostre non omnibus que Beupeca vel 
probate fuerunt, varüi systema naturale sua 
quisque ratione élaboraverunt. Tres autem 
precipue observande: /onsomiz, qui cha- 
racteres tantum numeravit, .nullam  rátios 


nem hàabens eorum prestantie: 72/42 qui 


effinitatem plantarum divinavit, elieramque 
alteri egregie coordinavit, [iormas vero nor- 
males sectionum superiorum non tantum nom 
,exhibuit, sed fere negavit; & tandem 7uwsz- 
e!/, Qui quidem  prestantiaim characterum 
absolutam coinprobare conatus est, sed in 
formis nornalibus perspiciendis & describen- 
dis neminem habuit superiorem, Cum Jus- 
sieui nomine coajungendi sunt sagacissimi 
&  absolutissimi Anglus Zromz, qui novas 
aperuit vias veteresque reformavit, & Gal- 


lus JBDecondobs, qui postquam PhilosopMiam. 


schole Gallice speciosissime enodávit, sy- 


steraa per omnes sectiones perducere primus 
felicissime aggressus est. 


 "APHORISMI BOTANICI, 


- 


| Quos, b. 
Venia Ampliss. UB PRjten Lund., 
, OBRAESIDE 


CAROLO AD. AGARDH, 


Ph. Docf., Pot ét Oec. Pr. Prof Reg. et Ord. "E 
Reg. Acad. Hóhniens., Acad. Cosarew Leopold. Natuza& 
Curigsorum, Reg. Soc. Scient. Litt. Elegant. Gothob., - 
Reg. Soc. Patr, Holm., Reg. Soc. Bot. 'Batisb. sodali, 
"Reg. Soc. Oecon. Marci hio-Brand. - Membro Honor. i. 
Soc. ^ Linn. | Paris... Correspo ond.; Reg. 5o€. 
Physiogr. Lund. 5ecret. 
A ( 


pex qu 
Le. STARCE, 


Smolandus. 
Die xxr Decembris, Anno MDCCCXX3, 
Lh. oH. 2 X 
OH C 


AAT 


LuxDAE  MDCCCXXI. 


" Litens DERLINGIANIS. 


Y " 
T 
t p ER UMS. 
i d & ? ^ 4. d " 
, S UN MG ; u P 
v«' .. Reverendissimo et Amplissimo ^'^ 
; | Dom ino 
STARCK 
Mac. PEHR "IARCK, 
i " pd B. e Theol. Doct, PastormW. . | " 
^ 
| — Ecclesiar. Bydaholm et Gà illaryd, i 
et EHE ecclesiastices Territorii Ó; stbo Preposito,- 
| du ; 2 Hag 
d $t T | ) ; . 
N : ; 
Parenti Optimo 
A à eX d E " 
Li i: d : 
J'ilhi pietas. 


Jb SYSTEMA. 


, 
LU] 


—— —— ———À 


"xo. Rees vegetabilis regiones quatuor 
acoiyledoneg ,  pseudocotyledoneg, | cryptocotyleda- 
neg, phanerocotyledonec. 


Obs. r. Harum sectionum prima ad secundam esf 
in Cryptogamia, ut tertia ad quartam in phanerogamia. 


2. "Tres tantum sectiones vulgo numeranturz 
acotyledonecg, (priores duas nostras  colligantes), 
znonocotyledonec. &c dicotyledonec, (cum duabus ul- 
timis nostris convenientes). — Coiyledones, h. e. pri- 
za folia plante nutriende, veri && manifesti tantum. 
in ultima regione; in penultima cotyledones ' null£ 
explicati, sed massa cotyledonea eorum vice fungense 
in grano inclusa. Ín secunda .analogon cotyledonis 
adest. In prima sola nulla adsunt vestigia yel rudi 
meata cotyledonum. Hinc nomina antigua mutanda. 

125. Germinatione & organis propagatio- 
nis dignoscuntur; acotyledonee nimirum spori- 
diis, pseudocotyledonez sporis, cryptocotyleco-. 
nez granis, pbanerocotyledonez seminibus pro- 
pagantur. Unde brevius appellari possunt spo- 
vidüfere, spormferg, gvaniferm, seminifeva. — 

Sporidium est corculum nudum, radiculà cotyle- 
done d hilo destitutum. Spera est corculum peri- 
spermio (?) &| membranà sunplici hilo .destitutà in- 
clusum. germinatione cotylclenidium (analogon coty- 
ledoni folium) explicans. Granum est corculum in- 
divisum aphyllum, perispermio cotyledonis vice fun- 
genti adnatum, & germinatione illud perforans, mem- 
brana duplici inclusum. Semen est corculum liberum 
evolutum, in cotyledenes divisum, perispermio instru- 
cium vel destitutum, —  Diversissima styuciura orga- 

: 6 xo 


| ' ^ 
jd € 5 


ETC OD ON E 
MA 4 


nal N "4 ! i- 


orum nóva nomina vel mnovam eorum definitionene. 


excusabit. 


126.  ACOTYLEDONEE " Sporidüferia jy 
sunt plante aphylle, partibus confluen- 


tibus, colore non herbaceo , agams, per 

sporidiá propagata. ; e 
"Char, fruct. Flores & sexus null, nec eo- 

rum analogon. Propagató per sporidia sub- 


stantie vel superficiet inmersa aut. PI 
inclusa. 7 


Char Peget.. Plante parve. - Rádix vera: 


nulla.. Folia nulla. Partes confluentes. For- 


ma varia; filamentosa, pulveracea, globosa, ex-. 


pansa vel. drondosd. olor albidus, flávescens, 
fuscus, purpurascéns, nigrescens, olivaceus, raro 
bir Baqeo-i "uridis..- Substantia crustacea, fibrosa, 
"coriacea, carnosa, membranacea vel gelatinosa. 


Chiy. struct.- Plante cellulose; cellule in 
imperfectioribus discrete & globose, in aliis se-. 


riate & filamentosz, in aliis elongate & aggre- 
gate, unde contéxtus fibrosus. Vasa, stomatz 
epidermidis, &. meatus intercellulares siam; Op- 
positio interna plante inferioris & Superioris 
nulla. 


Excepiiones, Hydnorine organa habent scxualibua | 


analoga. Algae quida veris foliis, éc alie colore 
JUL ob dads instructz. 


Obs. Álge & Lichenes etiam per sporidia sup- 
plementaria |propagantur. | 
; 127, PssupocorsrEDoNE& (Sporzft- 
y*) sunt planis foltose, partibus -sub- 
confluentibus, colore viridi,  pseudoga. 
mo, per sporas cgpsulis inclusas propa- 
pata, ! 


Char, 


^ 


/ NT) 
Char. fruct, Analogon florum  & sexus. 
Propagatio per sporas pericarpis inclusas. Co- 
tyledonidia vayi&e forme: filamentosa (confervoi- 
dea), frondosa (Gungermannig similia), vel reni- 
Íormia. Capsule longitudinaliter vel transver- 
sim: dehiscentes. 


Char. leget. Plante herbacez parva Cau- 
lis.foliosus, foliis simplicibus sessilibus, vel sub- 
ierraneus apice foliifer, foliis plerumque pirna- 
tis Capsule pedicellate vel sessiles. — Color 
herbe viridis. 


| Char. struct. Contextus celluloeus regula- 
ris. Vasa spiralia &  stomata epidermidis in 
superioribus. Oppositio radicis & caulis polaris. 

Exceptiones, Sexus && flores precipue in museis 
indicati.. Hilum spore in Rhizocarpis, Colyledonmi- 
dia non in omnibus. observata. Hepaticis pluribus 
partes omnino poatinantes. Filicinge quedam arbore- 


scentes. 
Obs. r. Propagantur etiam per gemmiulas. 

2. Cum precedente hzc sectio «cotyledoneas 

Juss. eryptogamas Linn. és Mbrsonatas vel arhizas 


Ruüch. complectitur. 

128. CavyerocorvrEDoNE& (Graniferm) 
sunt plante foliose, partibus discretis, 
colore viridi, phanerogame, organis flo. 
ris fructusque ternis, per grana propa- 
gate. 
Char. fruct. .Organa fructus & [floris sim- 
pliciora. Perigonium.- sepe nullum vel simplex, 
vel squamaceum. . Stamina plerumque tria vel 
sex. Stylus r vel tres, stigmate sepe trifido. 
Grana vel nuda, vel in pericarpio triloculari in- 
clusa. Perispermium semper fere usque ad ma- 
luritatem adest. 

Chas 


| 74 | DON j 
i RI 
Char. Pig. Plante perenhes, situplieioa - 
yes, ssepe acaules, vel si Caülescentes, caule cy- 
lindrico (nec conico) simplici, plerumque. herba» 
Cez, rarius ar borescentes. Folia linearia, angue: 
sta, integra MCCC DONAT ; si e radice vel no^ 
do exeunt, vagPinantia; si cauli aliter insident, 


.sessilias nervi foliorum paralleli: Crescendi mo-. | 


dus longitudinalis. ; 
Chav. struct. . Contestus mollior, cellulosus 
-regularis, cum  meajibus ^ntercellalaribus, sto4 
' matibus epidermidis, & cellis acriferis; Fascis 
culi yasorum sparsi & discreti, (stratis nec con- 
,€entricis nec polariter oppositis). Vasa spiralia 
primitive forma, (non punctata) Vasa lympha- 
tica epidermidis parallela. Ductus succi proprii 


pulh. Radix & planta superior polariter op- 
posila." .- : : 


Excéptiones, . Petispermiüm in quibusdam (4Alís- 
maceis) deesse videtur, sed maturitate tantum" atte« 
nuatum. .JDioscorea habet corculum foliaceum, sed am 
vere hujus seciionis, incertum. Palme $&. Pandanegs. 
omnes, 4sparages quidam arborescente:. Folia com- 


posita vei divisa in Palmis & Cyeadeis, Substántia. 
durior in Gramineis óc. 2: 


Obs. x. Propagantur eliam per bulbillos. 


2. Omnia ea organa, que pro cotyledonibus 
habuerunt auctores (folium primarium ; ejusve vagina; 
vitellus &c.) aut eorum vice non funguntar, 
.pars sunt perispermii vel masse cotyledonaceze. 


:3. Hwc sectio cadem "fere est, quie monocó- 


yledoies a Jussicu, éndorhizw à Richard, Endogence 
a Decandoile nominatur. Glasses Poidndii. éc He- 


xandriam in: methodo arüficiali Linnmi fere tota 
IS. ; $12 


A. 


au 


» 


2 9. CPuaNEROCOTYLEDONEE (Semini- 
fere) iut. plante foliosa, partibus di-- 
SCrg- 


75 


/ 
M 


scretis, colore viridi, phanerogam»s, or- 
.ganis floris coloratis, fructusque quater- 
nis vel quinis, per semina propagata. 


Char. fructt. Floris apparatus magis com- 
positus Perigonium sepe duplex, 4- vel 5- par- 
ütum, Stamina ad eundum numerum formata, 
Pistilla varidnt. Semina rarius nuda, plerum- 
que pericarpio 4-5-diviso inclusa. Cotyledones - 
veri; forma variant, plerumque folia simplicia, 
integra, crassiora. 


, Chav Pg. Plante magis composite & ha- 
bitu varie, consistentia firmiore, Folia opposi- 
.ia vel spiraliter disposita, sepe petiolata, inte- 
gerrima vel dentata, nervis reticulatis. Caulis 
conicus, ramosus. Latitudine eque ac loogitu- 
dine sese explicant. ess 


.- (Char. siruct. Organa omnia magis comple- 
/1a; tamen celle acre» feve desunt. Cellule ma- 
gis cencreiz. Vasa omnium formarum. S:oma- 
ta' epidermidis minora. Dactus succi proprii. 
Strata caulis tria discreta &  polariter opposiia, 
medulla, lignum, cortex. Radix & planíia su- 
perior polariter opposita. 

. Exzcepiiones, Cotyledones nulli in Cuscuta, Leey- 
ihi, Zrapa &c. ÜUnicus in Cyclamine, Bunio Bulboca- 
stanoj plures verticillati in Coniferis quibusdam; 
nou explieantur in Leguminosis quibusdam $& INym- 
phea. BRostelum perispormio adherct in Coniferis, 
(secundum Richard) &c. 

Obs. i. Propágantur ctiam per gommas. 

23. Hzc sectio Dicotyledones Jussicuo. Exo- 
. genz Decandolho, | Exorhizm Bichardio audit. Sy- 
morhize Rüch., Cycadeas St Coniferas conjungentes, 
partim ad precedeniem perlinent. 


à y 130- 


l v 


130.  Memorabilis | est analogia DL PET à 


seriei vegetabilis cum animali. Phanerocotyle- 
donez mammalibus comparande, in tota- serie 
perfectissima, vivipare, prolemque omnino a 
inalre separatam, postea cotyledonibus externis; 
quasi mammis, nutritam emittentes, irritabilita- 
ie & tandem fere.sensibilitate donate, ut il- 
le intellectu & tandem ratione. —  Cryptocoty- 
ledónex avibus analoge, cotyledonibus destitu- 
1e, ut ille mammis, prolem habentes incomple- 
tam, jn grano albumine *) repleto inclusam, ut 
illarum in -ovo, (utroque hominum solidissimo 
alimento), cellis aériferis fere sole instructe **), 
caloreque omnium  vegetabilium maximo ***) 
gaudentes, ut aves inter animalia, ad nubes se- 
se tollentes alis pinnatis Palmarum AO). D 
'Pseudocotyledonez amphibiis non. dissimiles, hu- 
.amum perreptant vel rimas. querunt, humiditate- 
«que gaudent ut illa, organis jam in süperiore 
sectione deperditis 4j iterum instructe. — Aco- 


tyledonex' imperfectioribus animalibus assimilan- | 


tur. Alge piscibus analogz, in aqua tote sub- 
mersa 5 Pu Lichenes, a&re fere nati & nutriti, 
insectis. — Fungi superiores animalia radiata 
ob figuram radiantem, ob superficiem nudam, 


ob texturam laxam, ob colorem subsimilem non. 


male revocant; inferiores vero vermibus, analo- 
Si precipue entozois & infusoriis; ex aliis or- 
Sanismis utrique. exorti, ultimum asylum pro- 
fuge vitz. : ! 


^) Perispermium seminum albumen Gertner: yo- | 


cavit ob analogiam cum albumine ovi. —  **) Celle 
a&rifere organa sunt precipue Cry ptocotyledoneis 
proprie, ut inter animalia avibus. ***) Calor in 
Jiro florente major quam in ceteris DEM. — PEE) 
Palme. altissima vegetabilia. Caulis gracilis, usque 
ad $89 p eleyatus, apice forem folia. pinnata vel 


, fla- 


^ 


L 


TRE d 
flabclliformia, oer vao Cotyledones, organa perfectissi- 
mis plantis priva, in secunda Beationb (cryptocot$- 
ledoncis) desunt, sed iterum in tertia (Pseudocoty- 
ledonei) Proveniunt, licet imperfectiores '& quasi ru- 
dimenta. Sie amphibia supremam classem "magis re- 
vocant, quam secundam. 


r31." Acotyledonez classibus tribus consii- 
tuunturz JFungis (fugacibus), Lichenibus, (peren- 
aibus acreis) & gis PUE 


PRIMA CLASSIS. 
/ Fuxcr. 


152. Eruwcr sunt vegetabilia fusa- 
cia, pulveracea, floccosa, crustacea. vel 
carnosa, ex solutione organismorum im- 
mediate exorta, (vel qua oriri! possunt); 
albida vel colorata, non AE sporidiis 


immersis. 


Plante simplissime apbylle, sessiles vei sti- 
pitate. — Forma varia: expansa, lanosa, globo- 
o clavata, cupuleformis, vel pileata. —  Pru-- 
ctus: sporidia aut absque proprio receptaculo 
in mutuata basi colliguntur, aut fibris affigun- 
tur, aut ascis inclusa in substantia plante ni- 
dulsbüd, vel lamine (hymenio) immersa.  Spe- 
cies perfectiores interdum involucro universali 
(volva) vel pilei (asnalo) gaudent. — Substantia. 
in inferioribus' pulveracea, floccosa & crustacca, 
in superioribus carnosa vel sublignosa, rarius 
gelatinosa. — ' Color variat, plerumque tàmen 
jividos pallescens, rarissime her baceó-viridis. — 
Duratiene brevi, autumnali vel verno ienport 
quo naie sunt, vix supersütes, interduimn ephe- 

, merg. 


- , 1 od : - E 

iners. —  Gazin oxygenium numquam emittunt. 
— Locus plerumque parasiticus ; aut organismis 
wivis, aut putrescentibus, aut jam dissolutis in- 


crescuht; quo magis immediate ex ifs oriuntur, 


.€o inperfectiores. Vix saxa incolunt, vel. corti- 
cem arborum omnino sarnorum. ÜUmbhram amant, 
acrem humidum inclusun & interdum tenolieas. 
— Odor proprius funginus. Sapor varius. — 
Etsi, cosmicis momentis eas oriri posse probabi- 
le est, tainen semel orte per sporidia propa- 
gantur. Oriuntur tamen ad eundem typum sem- 
per formate, ut crystalla semper eadem ,ex so- 
 iutione chemica. —  Fungorum dispositionem, a 
Tinneo negligenter. tractatam, variam exhibue- 
runt Topz, Pznsoow, Lixk, Oxrw, Neés vow Eszx- 
J3ECK & FRizs; a quorum via parum discessimus. 


I. CowrouvczrEs N. Fungr pulve. 
Yacei, sporidiis nudis. 
^o Epiphyta. Lk. ^ — | à. 

Fungi pulveracei, pulvere flavescente. vel. 
nigrescente, ex, Ipsis sporidiis composito, quasi 
cellulis plantarum, in quibus crescunt, discretis 
solutis, & in naturam fungi mutaiis. /« Lue 
crescunt tantum in or ganisinis languescentibus 


vel nuper mortuis, vi vast minus UE Pw vel 
aufügiente. 5 


Cocoma. Lk. P 
Zecidium. P. i: 
Ustilago. P. 

ÜUredo. Lk.* 
Pucciuia. Lk. 

Spuoceg. Er. 

Phragmidium. Lk. 

fPedisoma. Lk. .- 


2j 


- 


[ 


D 


: | R9 


AMiclanconium.. Lk. 
Fusidium. Lk. : 
SSilbospora, P. 
&. Nemaspora. Fr. 


IY) idum. N. . 
iSpor odésmium. Lk. 
JExosporium. Lk. 
- Conisporium. Lk. 
Baciridium. .Kz. 
Prosthemium. Kz. iS CM , 
Sclerococcum. Fr. . 


"Aegerita,. P. | 

Fusarium. Lk. x à 
— Jiracium. Lk. ^ 

Tubercularia. 'T'od, 


Morbi plantarum, uredo, rubigo, ustilago 
dicti, his. plantis minutis efficiuntur, (ced, 
-spiloc&ü, &c.) contagiosi vulgo crediti, oecono- 
mo szpe fatales. — ( | 


H. MUCEDINZS, N. Fungi floccosi, 
floccis pellucidis. 


en xe minuti, íloccis pellucidis SEDAN. in 
variam formam expansam aggregatis, discretis, 
vel concretis. Sporidia plerumque immixta, in- 
terdum fíloccos terminantia, vel ex articulis eia- 
bentia, vel in. capitulo discreto inclusa. —- In 
organismis putrescentibus crescunt. 


A. Floccis discretis. 
Sepedonium Lk. - | 
 AMycogone. Lk. 7 T 
Arthrinium, Kz. : 
Fusispovium. Lk. ; 
po. 


- Epochnim. phos " 
ZAcremonium. Lk. 


"leu? mia. Lk. | 

AWacrosporium. Fr. Nass 

Collarium. Lk... 

Sporotrichum. Lk. 
"Thyichothecium. Lk. | 

Scolicoivichum. Kz. 


"Ad:rosporium. N. VON AL ee CUM 
ABotrgtes. Mich. 

Jaciylium.. N. 

. Aspevgillus: Mich. 

Zyzygiles. Ehr. - ; 


Ilydvophora. "Eod. | 
Thamnidium. Lk. j 
"d scopliora. "T'od. Y 
Piloboius. Tod. ^' Oi WEE 
Qidium. Lk. 

Ehypochnus. Ev. | 

Geoirichum. Lk. n 


-'B. Floccis concretis. 


^ Jsaria. Pers. 
Ceratium. A. S. — M cn 
Coremium. Lk. ; 
Cephaiotrichum. Li 
.Periconig. "Eod. : i: 


- Chordostylum. "Eod. : 5 
' Stilbum. Lk. T wu HE 


Hie ordo apud mycologos3 subordc iantum 
reputatur, & cum Byssace s: conjungitur. Sub-* 
stantia aquosa - fluxilis pr&eipuus character, |quo 
ab illis dignoscitur. Sub inéoris nonóne cogni- 
i, materias organicas aut ex organleis regnis. 


up Oe 


Y i i | j 8 l 


productas plures infestant. / (/4scopliora. &c.) — 


Zyzygites propagationis modo meniorabilis. 


IIL Byssacr&. Fungi fibrosi, fibris 


opacis, Byssi N. ' 


Fungi fibrosi, fibris opacis in ezspitem co- 


loratum aggregatis, fertilibus ariiculatis. 


Taphria. Fr. y 


Phyllerium. Fr. 
Rubigo Fr. 
KErineum. Pers. 
Herpetrichum. 
Torula. Pers. 
Hormiscium.. Kz. 
AMonilia Lk. 
Zlternavia. NN. 


. 4Plegmatium. Fr. 


 JByssus. Lk.: : 
cvrotammium. |.N. 


Racodium. P. 
JDeraatium. Lk. 


Cladosporium. Lk. 

Helicosporitin, Lk. 
Helmisporium. Lk. ^ 

Chiloridium. Lk. 


Cyclebium. Ag. (cfr. A. H. 1814; Clisospori- 

| um Fr. Synaphia. Nj) 1 Sp. 
Zntennaria, Lk. ! 
KEpichysium. 'Yod. 


Ozonium. Lk. 
— Rhizomorpha. Roth. 33 Sp. 
Awylostroma, 'Tod. , 
Hie 


f 


(82 ' 
! e / 
j MY / 


.Hic ordo apud mycologos subordo est' cum 
precedente conjunctus. Ad confervoideas tran- 


. situm sistit. 


IV. TnEMELLINz. Fr, Fungi :gelati- 
n0sl, sporidiis intus sparsis,  .  - 

Fungi clausi, expansi, plicati, vel compla- : 
nati, atro-virides vel iutescentes. Sporidia in 
ipsa massa sparsa, floccis interdum interspersa. 


oyrium. Fr. 

Daerymuyces. N, 

Tvemella.- Roth. ., 

"uricalaria | Lk, 

Gymnosporauaium. Dec. 

Subordo mucedinum, secandum Link, .Sarco- 
styceliumi, — secundum  Nees; ad Famenomacetes: 
"secundum Persoon & iies referendus. Jure 
iamen. propriui ordinem €onsütuere videtur, 
substantia a ceteris omnibus & dispositione spo-- 
ridiorum diversum. — Guymnuosporangitts ad co-. 
niomycetes a Friesio nostro refertur, a Linkio 
ad Tremellinas. — Gymnosporaugii & uricula- - 
ei? in medicina usus obsoletus. 

V. PvzENowvceTEs, Fr. Fungi cru- 
stacel indurati, sporidiis immersis, Hy. 
poxyla, Dec. Sclerocarpi, Pzns. 

r LN 
; Fungi crustacei, indurati, nigrescentes, glo- 
bosi vel expansi. Speridia ascis vel muco in- 


clusa, substantie frondis imrimersa & per ostio- 
lum superficiale elabentia. 


A. Xylomacez, ascis nondum evolutis. :Selero- 
miüycces N. Fungi incompleti. - | 


Xyloma. P. Bon. 


WA 2 85 


Depazea. Fr. 
omina yrium. Kz 
Leptostroma, Fr. 


B. Spluriate , sporidia muco vel ascis buc 


Spheronema Fr. 10 JP 
Telebolus. "Tod. 
"Aitractobolus. 'T'od. 
Cytospora, Ehrh. 
Rhytisma. Fr. 

ISLe gia. Ey 

Phacidium. Fr. 
Hysterium. Pers, 
iISolenaviüm. Spr. — WS 
Polystigma. Dec. 
Lophium. Fr. 13 Sp. 
Spharid. Fr. 240 Sp. 


Proprius ordo jam apud Persoon; a Neesio 
in duos divisum.  Subordo tantum Gasteroniy- 
cetium apud Fries. 

VI. GasrEROMYCETES, N, Fungi clau- 


Si carmosl, in ceniro sporidia nuda col. 
ligentes. 


Fungi subglobosi, sessiles vel stipitati, ex- 


tus peridio vestiti, intus sporidia pulveracea, aut- 
.sola aut cur floccis conjuncta 4 immixia in- | 


vludentes. , AES. 


Perisporium. Fr. 

oEurotium. Lk. 
mphiüsporium. Lk. , 
AVyrothecium. "Tod. 
Trichoderma. P. 


Dichosporium. N, 


Ps 


" à PS 
WAS 
EX » 


toda 


ySdrd 4 


Licea. Schrad., - 
Dermogium. Lk. 


Pitocarpium. Lk. 


 "Xethalium. Lk. 


Lycogala. Mich. 
Spumarig. P. 
Craterium. "Trent. 
JDiachea.. Fr. 
SStemonitis. Gled. 
Criüraria.: Schrad. 
Dictudium. Fr. 
Arcyria. 9. 
Trichig. Lk. 
Physarum. P. 
Cionium. Lk. 


Diderma. V. j 
Didymium. Schrad. 
Leocarpus. Lk. 
Leangium. Lk. 


Asterophora. Dittim. 
Onygena. P. ^. 
Tulostoma. P. 
Lycoperdon. Mich. 
Geastrum. 
I:Scleroderma. 


[T Sporangiolatz. 


t 


JKErysibe. Fr. 


Polysaccum. Dec. 
I:Spharobolus. 'Yod. | 
Polyangium | Lk. 
Cyathus. Hall. 


Abnormes. 


Rhizoctonia. Dec. 


LJ 


? | $5 


n L] 


 Sclevotium. Pers. 
Y uber. Pers. 


Sectio Sporangiolatarum (inter quas Spha- 
.Yobolus propagandi. modo singulari procipue 
memorabilis), ob sporangia in peridio communi 
inclusa, a. ceteris omnibus: diversa, -— Locu& 
seetionis abnormium non determinatus, a variis 
auctoribus varie dispositorum. — Paucz species 
hujus ordinis usui hominum inserviunt. —— Edu- 
les quedam. (ut 7uber gustui jucundissimum, 
etiam. Lycoperdon  Bovista juventute); quod ad- 
ultüm ad ha:norrhagias sistendas eximium, & 
ob vires adstringeutes etiam /alias laudatum. 
iScleroderma. Carcinomale contra cancrem, & Cer- 
Vinum venenatum quidem, sed ut remedium in- 
citans &  pellens quondam usitatum. | Quxsdam 
morbi plantarum , sunt, ut Erysibe, Sclerotiun 
Clavus, Crocorum €9 Medicagiuis. : 


VII. HyuENoMvcETES.- Fungi clava- 
ti vel pilsati, ascis hymenio distincto im- 
mersis, sporidia serie lineari includen- 
tibus. / Y 


|] 

Fungi evoluti  &, perfecti, majores, forma 
clavati vel pileati, interdum volvati & annula- 
|ti5 stipitati vel sessiles, pileo horisontali orbi- 
culari, aut. clava. simplici vel ramosa, aut cu- 
pula concava, fructiferis.. Asci lineares sporidia 
unica serie includentes. 

A. Cupuleforines. 
q4U v ra 
Cuphella, Y^. 


| Solenia. Hoff. 
T Zscobolus, Pevs. | 
Péigiza. Pers. | 


e A 


B. Clavati. eto si 
/ à zi 
Mitvulg. Pers, — D c NAR ^d 
- £íeotia. Pers. | | VM 


| Helotium. Pers. . 
4ellvella. Pers. 
AMVorchella. Pers, 
Phallus, Pers. 
Ciathvus. Mich. 
Pistillaria. Ev. "7 Sp... 
Tuyphula. Fr. 8 Sp. " 
| Crinula. Ev. 1. Sp. 
JVitrula. Fr. 4 Sp. - 
:Spathaularia. Pers. 1 Sp. 
"Geoglossum. Pers. 9 Sp. 
'"Clavaria. Vaill. 63 Sp. 
. wSparassis. Fr. 1 Sp. 
C. Pileáti. : 
Tlheleplora. Ehrh. 76 Sp. 
* Phiebia. Fr. 4 Sp. 
Sistoiremg. Ev. 1 Sp. AW. 
Huydnum. L. 89 Sp. 3 er 
Fistulina. Bull. 1 Sp. ;4 
Boletus. Dill. 20 Sp. . Bv 2 
Polygorus. Mich. 129. Sp. Py cot Na 
JIDaedalea. Pers. 3o. Sp. Po 
I:Schiümophuliuwm. Fx. 1 Sp. | : TRE 
. Merulius Hall. 10 Sp. (ETUR 
Cantharellus. Adans. 25 Sp. 
"Agaricus. Linn. 750 Sp. 
Ordo jam a Persoonio' ,constitutus paucis 
mutationibus a ceteris mycologis servatus, —— — 


; Qualitates stirpium hujus. ordinis memora- . 
biles. "Edules multe: Morchellg omnes & Hell- 
wellg plereque;  Clavarim majores; Sparassis 

pou | vo Cre 


8r 


Crispa Fr.; Hydna plura (ut intgicatum, eepan- 
dum, -coralloides, hybridum, caput. Meduse, Lea» 
sinum); JBoleti plures (éduíis, luteus, subtomesn- 
 Éosus, mtus), G& Polypori, (subsquamosus, fron- 
dosus &c.); Fistulina hepalicas Cautharellus ci- 
baríus; 4dgavici numerosi, precipue e sectionie 
bus Psalhete, lolvavim, JMoucereu, Pleuroti; Gage 
dorhei, | Kussulo, Tricholomatis. Limacá,. Armil- 
laria, Leptotg & monita. — Sed venenata non 
paucs: Phallus ónpudicus ; Boletus scabey, | Polg- 
porus squamosus, Canthaveilus | aurantiacus óc 
ZAgarici multi, precipue. e sectionibus | Coprisi, 
Galorhei, Russule € manm. — Paucsin me- 
dicina usitate, ut in phtisi, Zwdaíea suavcoleuss 
in diarhoea, Agaricus iubey vtginm; contra cal- 
culum | Zgaricus  piperatus; cancrem | PÁal/üs 
dMokusin; vulnera serpentum olyporus auuosusg 
ulcera adusta Coprini; Purgans Polyporus offi- 
.£inülis; hamoragias sistentes Polypnorus igniavius 
fowmentarims, &c.; ADadalea gacrcima , betuliua. 
—  Fomiti inserviunt fFo/ygori plures dimidiati 
& suberosi; Hypsum fraceolens, Dedalea quey- 
cina. — Noxiü, ügna domorum destruentes, Po- 
iyporus. destructor, IMerulii plurimi, Zhelgphora 
domestica & imvis. —  Sapore variant: quidam 
amari (Boletus amavicuns, felleus) ; adstringen- 
tes (garicus styplicus,  Folyporus stypiicus) s 
acres (Boletus piperatus, 4foürici plures, ut gi-: 
geratus, déliciosus Gc.) ; acidi (Polyporus Betuli- 
nus, mavginatus &c.). — QOdore quidam allia. 
ceo, (ut Z4garicus Scovodonius, aíliaceus, porre- 
985 &c): qudam nitri, (L42aricus alcalinus, mue 
vinaceus); alii grato. (ut Po/gporus suaveolens, odo« 
vatus, Dadalea suwweolens. Agavirus odorus, fra» — 
£ra&s Gc; aromatico (Jolgporus squamosus); 
moschate (44garicus jean) — Cua — in 

us 


as * iM , 
i 5 
) ^ 

. "Euyopa Oribntali quam «beittindl- usus tam 
frequens est cibarius  fungorum , imprudentia - 
sepe fatalis. ^ Negligendi sunt, aut certe. cauté 
adhibendi, funi odore ingrati, cito putrescen- 
s atque ' colorem carnis contactu aeris "eito 
, mhtantes. — . Sunt vero noxii aut substantia 
Sl oU lenta & ideo digestu difficili, aut put- 
-redine cito incipiente, aut larvis insec'orum in - 
carne fungi RNC AR tibus, aut propria veneni 
materia. — Varia reagentia ad venenatos fun- 
gos dignoscendos adhibita sunt, bulbi A4//ü, fo- 
ia pii, ünctura Lacmus. ——- ; Remedia : spiri«. 
tuosa; acida G sther. | 


VHI. HyDNORIN£, Fungi vrifid pi 
ris rudimento instructi. 


Perigonum trifidum,, intus squamas petas 
lis analogas ferens. Stamina tria infra connas 
ta. Een inferum. Stylus Drevis crassus. - 
Stigma trigonum. Bacca 1-locularis, poljspsisltit 
pnm numerosis in pulpa nidulantibus. 


Hyduera. Th. (Aphyteia Linn.) 


Planta parasitica, structura & substantia |. 
füngina, coriacea & carnosa, rufescens. Calyx 
margine áculeatus, (ut "Euydausn) ; squams pes. 
Value Bysso- assimilantur;. organa in  bacea - 
(peridió bacciformi) inclusa, duplicis generis$ 
quiedam stipitata, | intus rübra; alia sporidiis 
similia, primum pellucida, dein fusca ut in Ly« | 
coperdo.* Odor nauseosus funginus. — Hotten-' 
tottis & feris edulis. — Experimentum natura 
flor 'es inter fungos formandi. 


135., De füngorum propagatione maximus 
issensus auctorum.  Antiquissimi, ut 7/eoplirae- 
stus, ANicander, Dioscorides, ex fermentatione hu- 

pi 


89 


mi vel vegetabilium  putrescentium eos oriri 
crediderunt. orta & Clusius semina iis tri- 
buerunt. Posteri vacillabant. —JMichelius primus 
sporidia eorum seminata plantas matri similes 
roducere observavit; confirmaverunt G/edilsch, 
Q. £ Müller, Ehrenberg. | I Münchlausen eos ope 
insectorum formati, magna cum app'obatione. 
sui temporis statuit.  Lichtenstemm zoophyta aé- 
rea.esse credidit. Medicus, Neckerus &c. vete- 
rum opinionem iterum proposuerunt.  7Tevira- 
75s füngos per generationem. originarjam oriri. 
posse bene probavit. — (Obs. Zuber, Rhizomor- 
qha, Thelephorg & Merulii Comestici! ) Organa 
sexualia plures sese vidisse crediderunt, (JMichu- 
lius, Hedwig, Bulliard) | 
134. Secundum analyses chemicas consti- 
tuuntur Fungi majores ex gelatina, albumine, 
salibus pluribus, sacharo fungino, acido quo- 
dam proprio,'principio quodam. venenato & fi- 
bra proprie nature, que funginum vocata fuit. 
— Humboldt primus ope chemica in substan- 
tiam adipiformem (a4diporire) fungos mutavit, 
quam alii,pro principio constitnente habent 
(Vauquelin, Braconnot). Ex copia albuminis 
explicatur, quare fungi citissime putrescant, 
foeteant, quare coctione lenti evadant (coagu- 
lentur) & nutrimerto hominum inserviant. | 


SECUNDA CLASSIS. 
LicnENES, 


155.  LicHewEgs sunt vegetabilia 
perennia, crustacea laminosa vel filifer- 
ia, non herbaceo-viridia, sporidia, tam 

t gb" 154 * thal 


we. " ? : 
t NI... X € [ 
Ü | ) 
E / » 


Doc odd e | As - Y $. 3 ; b 
^ihallo quam &potheciis immersa, fo» 
| ventia, | 


| | . 

| Plants forma varia, aut planz' & expan- 

- sm, cruüstaces, vel foliaceo-laminosz, aut fili- 

. formes frutieulose ; e duabus partibus, thallo: 
(ipso cerpore plantz), & apothzcüs (receptaculis 
propriis) composite; utrisque sporidia (gom-. 
£ylos Ach.) nidulantia continentibus. Radix nul- 
la, sed quibusdam fibrilz radiciformes. "Thal- . 
us e duplici strato compositus, altero corticali 
"tegenie alterum interius medullare. Apothecia: 
immersa, vel sessilia, vel stipitellata; rarius li- 
mearia vel nucleiformia, sepius scutelliformia 5 
aut libera, aut thallo adhzrente, | quasi calyce; 
margimata, aut ex ipso thallo tota formata. Spo- 
ridia per totam thalli & apotheciorum substan» 
iiam inspersa. | Substantia thalli pulveracea, vel 
jxembranacea vel coriacea; apotheciorum durior, 
Color variat, albidus, viridescens,  nigresceus, 
fuscescens, flavescens, numquam | herbaceo-viri- - 
dis; apothecia nitida, sepe discolora; nigra, fla-- 
v3, fnsca vel rubra. Duratione perennes, sicco. 
acre dormientes, humido &  hyemali vigentes. 
incolunt saxa, trüncos  arborum,. asseres aut 

.ipsam terram. Odor nullus Sapor amaricans, 
stvptieus.. 


.  Propagantur non tantum sporidii$ in thal-- 
]o & apotheciüs inclusis, sed. &. propagulis fa- 
rimaceis albidis, aut supra iballum sparsis, aut. 
in glomerulos coacérvatis (sorediis). SU 
Obs. Fabricam fructiicationis ex mente | 
Acharii descripsi, cui certe fides habenda; pro- 
prie autem observationes non ommino: convenis. 
unt. Gongyli enim ilii, quos pro organis prae 
cipuis propagationis ips& habet, quique ideo spo- 
| | | fi« 


901 
ridia esse deberent, omüino ejusdem mature 
sunt, ac granula minutissima, quz in toto cor- 
- pore Algarum frequenter inveniuntur, & que. 
in his pro fructu numquam habita sunt. Né- 
que apothecia ita esse constructa mihi viden- 
tur, ac delineavit illustris vir; contra ex fibris, 
a basi apothecii ad superficiem  prodeuntibus, 
strictis, faseiceulatis, compactis, inferne hyalinis, 
ipso apice coloratis, tota composita mihi visa 
sunt, 


IX. CnusracEg:  Lichemes crusta* 

cei, expsnsi, toti adnati, membranacei 

. vel leprosi, strato corticali medullare su- 
pra tantum tegente, " 


À. Lepresz. 

(0 Lepraürid, Ach. 13 Sp. 

i Fariolaria, Ach. 1o Sp. - 

f Isigium, Ach. 8 Sp. | 

B. Rimatz. 
Syiloma, Ach. 16 Sp. 

» Arihonia, A ta as 
Opegrapha, Ach. 58 Sp. 
Graphis, Ach. 16 Sp. 

€. Pyrenulatz. 


Ferrucariag, Ach. Meth. 78 Spi 
. Trypethelium, Ach. 8 Sp. 
Glyphis, Ach. 4 Sp. 
Cliodecton, Ach. » Sp. | 
Porind, Ach. 17 Sp. 
Theloivema, Ach. 11 Sp. 
D. Calicieidez. 


Limboria, Ach. 8 Sp. - 


02 5 


N 


Cyphelinim,, . Ach. t7 Sp. 
Caliciuni, Ach. 39 Sp. 
E Scutellate. ^ ^ ioo 


Süagedia, Ach. P 
Urceolaria, Ach. »1 Sp. 
Gyalecia, Ach. 8 Sp. 
X Lecidea, Ach. 155 Sp. 
i£ecanora. Ach. 143 Sp. 


Obs. Lecidee quedam subfoliaces sunt, 
"C& ad sequentem ordinem transitum faciunt. 


X. Losionar£&: Lichenes idfaccd : 
laminosi, expansi, repentes vel centro 
-—&dnati, subcoriacei, strato corticali me- 
dullare supra & subtus tegente. mug 

KEndotavpen, Ach 19 8p. 1 
— Gyropliora, Ach. 19 Sp. Sus ES 
Collema, Ach. 65 Sp. | i4 
- Parmélia, Kch. 8o. Sp. 
JBorrerd, Ach. 17 Sp. 
Cetraria, Ach. sy Sp. - - 
sSticta, Ach. 23 'Sp. 
Peltidea, Ach. 7 Sp. 
aSolorind, Ach. 2 Sp. 
Nephroma, Ach. 7 Sp. 
. XI. Crrnmaroipnzg: Lichenes cru- | 
étacei vel foliacei, caulescentes, caule » 
 Cruste vel foliolis homogeneo, | 


. Conuiocybe, Ach. 5 Sp. 
—oromyces, Ach. 4. Sp. 


- 


93 


- Cenomyct, Ach. 42. Sp. ) us 
Stircocaulon, Ach. 9. Sp. 


| XI  RaxaLINEz: Lichenes ülifor- 
mes & íruticulosi, crusta vel foliolis nul-- 
lis, streto corticali medullere undique 


cingente. 
Sphavophoron, Ach. 3 Sp. 


Roccella, Mch. 3 Sp. 
Evernia, Ach. 3 Sp. 
Dufourca, Ach. 5 Sp. 


iectoria, Ach. » Sp. 
| Ramalina, Ach. 12 Sp. ' 
Corüicularia, Ach. 8 Sp. 
t Usneg, Ách. 12 Sp. : 


Obs. Hanc nostram dispositionem Liche- 
nuni, quantumvis naturalis .series generum ap- 
pareat, thalli fabrice  & forme precipue inni- 
xam, plurimis displicere, haud ignoramus. An- 
tecedentes tamen non minus- mànce videntur. 
Aclariana nimirum, etsi praestantissima omni- 
um, mere artificialis est, genera affinia. sepa- 
rans, diversa commiscens. Ad Linneanam ita- 
que fere regressi sumus, ipsis observationibus 
Acharii precipue confirmiatam, quibus apothe- 
cia non magis ad fructum ceouferre quam thal- 
lum, probatum esse videtur. — Neque íirmius 
fundamentum dispositionis esse potest, quam 
quod tam in fructu quam in fabrica planta- 
yum consistit. Etiam si pulvis superficialis pro 
sporidiis solis haberetur, in quam sententiam ad- 
optandam maxime proni summus, erit thallus re- . 
ceptaculum fructus, G€ pro.fundamento dispo- 
sitionis non negligendus. à 
! 1365 


94 


14 


' -— ^ $ Lu 


136. Lichenes "non tantum, in Oeconomia : 
Wature utilissima: sunt plante, telluris superfi- 
ciem sterilem; majora vegeiabilia recepturam, 
yreparantes, verum etiam usui hominum pre- 
stantissima. f dis | e 

^ Edules plures foliacee vel fruticulese, prin- . 
€ipio &maricante  styptico ope solutionis: al- 
Xaline secreto; precipue Cetravia fslandica, & 
ANVivalis, Cenonuce rangifering, Roccella tinctoria, | 


Borrera. Ciliaris, Evernia prunastri, Ramalling, 


(snow, Guyrophorg, que owes non tantum ali-' 
mento pecorum inserviunt, sed etiam homi- 
num. : | | 

"linctoris. plerzque, urina vel salibus prx- 
psrate; precipue species crusta crassa donate, 
ut P'ariolaria Oveing, Ach. meth. (Ovseille de ter- 
sz; vera perelle d'ZVuvergnue, sec. Cocq), Fario- 
lavia lactea; Lecanova taviavea, luematomma & 
diva; Urceolavia scruposa & cinerea;  [sidium, 
UP tstringii; Lepraria chiorina. Nec minus spe- 
cies foliacee, ut Parmelia .sazatilis, emphalodes, 
€ncdusia, conspersa. gumietina;. Sticia pulmona- 
cia: Golovina crocea ;. Gyrophora. deusta S pu- 
síulata. ^ Ramallinee prestantissime sunt, ut 
Voccella tinctoria. & fuciformis, (orscille d'herbe 
en ses Canaries); Usnea plicata; Evernia ypru- 


. wastris - |Miettovia jubata ; Ramallina scopulorum. . 


EN 


Quedam Cephaloidea, ut. Ceomyca plures. : id 4 


J1n medicina laudate, ut tonice & nnutii- 
entes:  Covaria dslaudica: & | Nivalis. | Sticta 
guimonaceas 4ZAlectoria Usueoides ;; — t adstrin- 
gentes & antifebriles: Parmelia parittina, Bor- 
vera furvfuracea, Evernid prumasiri;  Conomuce 
guxidata & coccifera ; — ut anthelmintica: Zzf- 


didea aphioss &c. —  Obsoletz, quondam lau- 


] " daiz, 


7 


V | 95 


date, Parmelia saxatilis, Peltidea canina, Usnea 
plicata. 


Venenata sola Evernia vulpina creditur. 


Ob pulverem cyprium quondam celebrate 
Usnea plicata, & JEvernia prunastri. 


Gummi plures prxbent, ut ÜUsnea plicata, 
Ramallina fraxinegm, Evernia prunastri. 


Cerevisie 2marefaciende pro Humulo in Sis 
biria jSticta pulmondcea usitata. | 


Ad pulvinaria. elastica loco crinium refer- 
cienda. Kamallimg usurpari possunt. 


Saponi conficiendo inserviunt AKamallinem, 


(ut AR. Seopulorum). 


137... Lichenes ad Muscos retulerunt anti- 
quiores, ut Bauhini & Rajus;  Musco-fungos 
appellavit Morison. "Fournefortius sub nomine 
Aachenum distinxit. Michelius & .Dillenius in 
genera disponere conati sunt. Linnsaus eximie 
in sectiones disposuit. Hofmannus illustravit. 
Acharius omnes cognitas Species recensuit, in 
genera G ordines disposuit. Flórke eritiee ca- 
stigavit. Sh 

. 138. De propagatione Liehenum dissensus 
nondum sublatus. MMicheli & Linnzus apothe- 
«ia pro masculis, pulverem in superficie spar- 
-sam vel in soredia aggregatam pro femineis flo- 
ribus habuerunt; quos ideo ad perversas de 
«ryptogamorum propagatione opiniones tantum 
matos & damrtos esse pronuntiavit | Hedwigi-- 
us, ipse contrariam sententiam professus, apo- 
íheci» pro organis femimeis,- pulveren pro ma- 
sculis habens. Neque ille felicior damnato Lin- 
eo, cum iterum Acharius fortiter eum refel- 

; le- 


N 


a 96 ' ! , ds 
- Di * / «3 t 1 (S Pu Y y 
lerit, semina Lichenibus denegans, & gramula, 
per totum corpus tam thalli quam apothecio- . 
rum inspersa,minutissima, antea prztervisa, pro 


- organis propagationis nomine gongylorwn pro- 


nuntians. Nos sane potius in senténtiam anti- - 
quiorem discedimus, pulverem: superfieialem spo- . 
ridia judicantes. : Ho 

| 139. Quoad analysin chemicam  Berzelias 
in Cetvaria Islandica. amyli 44,6, fibre amy-- 


lacee 36,2, pigmenti -extractivi 7,0, Gummi 


3,7, Syrupi 3,6, principii amari 3,0, Salium 
13,9, cere viridis r6, invenit. 


TERTIA €LASSIS 
Azcz. 


140. Arcaz sunt vegetabilia aqua» 


ica, filamentosa, lemünosa, vel foliosa,. 
intense & vivide colorata, sporidia, aut 
- pericarpiis inclusa, aut superficiei insper- 


sa, foventia, | 1 "à 

j | 
Plante a.simplicissima forma ad  pulcher- 
yime compositam adscendentes. Imnferiores fili- 
formes, aphylle, sporidiis superficiei inspersissi. 
superiores laminoese, & tandem foliose, spori- 
diis pericarpio tuberculiformi non .dehiscente 
gnclusis.  Radieis análogon aut nullum, aut scu- 
tatum vel fibrillosum. Stipes & caulis in, qui- 
busdam. Quaedam (Confervoidem) propagationis 
causa copulantur, alie motu quasi spontaneo 
animalia revocant; d tandem  vegetabilium 
perfectiorum partes constituentes fiunt, (ut co- 
tyledonidia apud museos, ut tela cellulosa apud 

Y ; WO TM- plan- 


B wi; D 
plantas perfectiores, precipue eryptocotyledone- 
.as.. Color vivus & hilaris, in infimis herba- 
ceo- viridis, ut herba, in Superioribus pulcher- 
Time roseus vel purpureus, ut Íílores, & in su- 
'premis olivaceo-viridis, ut fructus plantaruin 
perfectiorum. Dürationis & stature omnes gra- 
'dus percurrunt, ephemere & microscopicze, vel 
annue & majores, vel perennes, cum maximis 
"plantis z;mulantes. un fundo maris vel .aqua- 
rum dulciuin vivarum, prata & sylvas effici- 
unt, ab hominum manu secure, tempesta'e de- 
messe, & undis ad litora devecte. Saxis aut- 
alüs algis affiguntur, vel libere cireummnataunt. 
Ad lucem tendunt. MHerbaceo-virides gazin oxy- 
genium) exspirant; odorem viole exhalani pur- 
puree. , Sapor mitis. Substantia aut gelatino- 
sa, aut membranacea aut coriacea, s&epe extus 
mucosa, Structura in simplieioribus articulata, 
-in superioribus fibrosa. - 


XIII. NosrocsrmwaE: alge gelatino- 
se, Üeterminate figurete, intus foventes 
fila articulata aggregata. | HU s 


Frons aut globosa, aut palmata, aut fili- 
formis, bherbaceo-, vel olivaceo-viridis, rarius 
prrpurascens, constituta e gelatina hyalina, in . 
qua nidulantur fila aggregata, confervoidea, ar- 
ticulata. 


S die INostoc, Vauch. 11 Sp. - 
- icyonidium, Lamour. 6 Sp. : 
- vnlgrid, Ae.-A Sp. ^17 7 e? 
Chatophora, Ag. 11 Sp- Vas 
. .. 4Mesogloia, Ag. 4 Sp. 
ANNE | TUR XIV. 


28 " 
os uu ) 
: PS AD. 
XIV. Cowrzkvorpzam: alge filifor- 
gmes articulate libere. m aus 
. ^"Yluetuantes vel affixz. Frondes tubnlosa 
Xhiformes, geniculate, .geniculis annuliformibus, 
: -articulis subcylindricis, simplices vel ramosa. 
"Fructus, aut speridia interiori pagine frondis 
affixa, eut. eapsulis inclusa, aut gelatinz ime 
-uüersa. "Color herbaceo-viridis, interdum. pur- 
qpurascens. iy "d 
Draparnaldia, Bory. 4 Sp. 
Batrachospermum, Bory. 6 Sp. 
^ Thorea, Bory. 5 Sp. | 
Gloionemu, hg. x Sp. 
JAEchtinella, Ach. 1. Sp. 
Fragilaria, Lb.. 4 Sp. 
JJlatoma, Dec. 1x1. Sp. 


SScytonema, Ag..10 Sp. 
Oscülatoria, Ag. 14 Sp. 
Lyngbya, Ag. 13 Sp. 
Zyguema, Ag. 14 op- 

| Qangia, Lb. 4 Sp. à 
Fiydrodicton, Roth. 1 Sp. 
"tias. 96. Sp. " 

Bulbochtete, Ag. 1. Sp. 
Chara, Lin. 16 Sp. 

. Hydatighora, Ag. 4 Sp. | 
Sphacelaria, Lb. 6 Sp. 
Coramiwm, Ag. 9 Sp. 
iILemania, Bory. 4 S 

gohuspde 6 SR 

.JBorya, Àg. 25 Sp. ., 

JHutchinsia, Ag. 55 Sp. 

, uRhodocoma, Ag, s» Sp. 


- 


I ^ 
C ! €9 
( E 


Cladestephus, Ag. 5 Sp. 
Rutiphlea, Ag. 3 Sp. 
Champia, Lamour. 1 Sp. - 


XV. Urvorrag: Alge membrana- 
cec, plan* vel tubulose, continue, her- 
bacec-virides. : 


Radix seutulata, vel rarius repens, vel nul- 
1a. Caulis nullus. Fróns membranacea, plana, 
vcl tubulosa, enervis, herbaceo-viridis, rarius 
qurpurascens.. Sporidia superficiei frondis im- 
anersa, rarissime in apicibus frondis inflatis ag- 
gregata. QContextus ceilulosus plerumque. re- 
gularis. 

 'aucheria, Dec. 12. Sp. 

Codium, Stackh. 6 Sp. 

Bryopsis, Lamour. 6 Sp. 

Caulerpa, Lamour. 23 Sp. 

Ulva, Linn. 36 Sp. 

Znadyoinene, Lamour. 1 Sp. 

mansi, Lamonr. s Sp. 


XVI. FronimbgEs, Lamour.* Alge 
membranacec vel coriacee, plans vel 
. filiformes, continue, purpuree vel ro. 
see. Sporidia in capsulis externis in- 
clusa, vel in soris aggregata, | 

Radix scutàta, Stipes brevissimus in fron« 
üem expansam coriaceam, rarius membranace-. 
An, mox d4dilatatus,. vel in filiformem abiens; 
Fructus sepe duplex, (alter videtur sup- 
plementarius), capsule. nimirum WORSE igi 
€&; clausa vel irregulariter dehiscentes, ó. spo- 

ridia 


A 


100 TM 


ridia subnuda in soros, coaceravata, sspe  ter- 


^ ma connata. Color constanter purpureus vel | 


roseus. ^ 
'Liagora, Lamour. Á Sp. 
 Polyides, Ag. 1 Sp. - 
 Chonürim, Ag. 258 Sp. 
Jigenem, Ag. x Sp. 
Halymenia, Ag. 12. Sp. 
Khodomela, Ag. 14 Sp. 
«— Spharococtus, Stackh. 86 Sy. 
Jhamnophora, Ae. 1 $p. 

» Grateloupia, Ag. » Sp. 

: Piilota, Ag. »- Sp. M, 
DBonnuemaisonia, Àg. 3 Sp. 
Delessería,. Ag. 18 Sp.' 
Oucillia, Ag. 1: Sp. | 


XVII. Fucorpzz, Lamour,: Alse 
membranacee vel coriacege, plane vel 


filiformes, continum, olivaces, sporidia 
habentes in capsulis immersis inclusa, 
vel nuda in corpustula clavata agsre- 
. gata. | 2 
Radix fibrillosa vel scutata. Frons -filifor- 
mis vel expansa, rarius tubulosa, membranacea 
vel coriacea, interdum vesiculifera, sxpe fila 
£espitosa confervoidea emittens, olivacea, exsic- 
catione sepe nmigrescens. Sporidia nigra tenu- 
issima, in capsulis limbo hyalino cinetis fron- 


di immérsis inclusa, vel rarius filiformia se-- 


ptata clavata nuda. dr 

| Chordaria, Ag. 4 Sp. 
Scytosiphou, Àg. » Sp. T. 

; d , ISpo- 


EM 


L 


PN 


^ 


.XO1 


 aSporothmus, Ag. 13 Sp. 

(050 wEncoelium, Ag. 3 Sp. — 

- Haliseris, Tozz. 3 Sp. 

- ^ JZonaria, Drap. 24 Sp. 
i:aminaria, Lamour. 18 Sp. - 
JPolyphmcum, kg. 1 Sp. 
ILictine, Ag. 2 Sp. 
Furcellarig, Lamour. s Sy 
4'ucus, Ag. 14 Sp. ^ ND 

so Cygstoseiva; Ng. At Sp. " 
AMacvocystis, Mg. & Sp. ' | 

Sürgassusm, &g. 65 Sp.. 


iji. Algse omnes fere mites, neque uni- 
*a wenenata. — Plures edules, ut Zorideg, quee 
'coctione in mucilagirem solvuntur, (Ho/gmenis 
galmata & edulis, . plurococcus ciliatus, crispus, 


anamillosus, bvactedtus, cavidagineus, spinosus), 


(Obs. Nidi Endiej) «x sapere aeris Chondria pín- 


natifida; quedam Faücoideg, precipue Laminavie, : 


(Obs. Chincou); & U/veideg majores. — 1n Sa- 
xharura transmütarl Lominarias bono cum suc- 
 ANostochh jam obsoletum. Contra scrofulas —Fa- 
coidecm (precipue Fucus Zesiculosus), &^ Ulvoi- 
«et majores laudatg.  Anthelminthiee  Coufer- 
eidem marine, ut ZJutchinsim &- Ceramia, | ai- 
qve precipue Sp/ierococcus. helminthochorton. | — 
Alkaii preparando Zutoide$ majores inserviunt, 
ut & agris fecundandis; quare etiem in litori- 
bus Anglie coli:dicuntur. — | Papyro conficien- 
do Coufervm majores.-— E Fucoideis elicitur sin- 
gulere illud principium iodina. — — Physiologico 
respectu memorabiles Nostoch & oscillatoria ob 
Ssuniitudinem cum animalibus, ygnuema 


u 


*» k 4 . LI - 
cessu dicuntur. -- [ln tmédicina paves usitate: 


Hy- | 


( 302 UL Mee 6n 


UM 


Eydrodictyon ob. propagationis modum, . Chara. 
^ eb motum internum. — lnsule Sargassi. 

142. Recentiori primum tempore earum 
historia elaborata. Fundamenta jecerunt Gymé- 
linus, Hudson- &  Lightfoot. Angli etiam po- 
stea eximie eas illusiraverunt, ut Sfack/ouse,: 
Dillwyn, Woodward & Goodenough, & a ne-. 
1mine umquam superandus ZXrger. In Germa- 
nia JFulfenius. & Roth plures novas species | 
egregie descripserunt. Link &  Nees varias ile. 
lustraverunt. JEsperus non: optimas sed mul- 
tas earum icones exhibuit. — FMertensius, vero, 
quasi centrum totius studi, circum quod omnes 
aliorum. conatus volverentur, per totam scien- 
tiam lucem ubique profudit. Ín Gallia, mul- 
tos habuit Algologia cultores, ut. Drapornaud, 
Grateloup, Bonuemaison, Gaillon,. &. precipue 
|. Dma Marchi de JBeounay, (d'Oncil), qua nemo. 
Algas melius cognoscit; Borg, qui plura nova 
"genera egregie constituit, &  Lamouroux, qui 
dispositionem dedit ingeniosissimam, Neque lta- 
Aie defuerunt; ubi Bertoloni incolas maris adria- 
tici examini accuratissimo subjecit; mec Septen- 
tioni, ubi O. F. Müller, Fall. é& Hornemanun in | 
Flora. Danica egresia ectypa Nature deposue- 
 runt,ubi Hofman Bong studium. Algologie ma-. 
 Xime promovit, & iyngbye nitidissimam monos 
-graphiam Algarum Doreéalium elaboravit. . M 
js ; i qu i 


ba^ Ly 5. / 
in y i 


Y ^ APHORISMI BOTHANICI, 


Quos, 
Venia Ampliss. Ord. Philos. Lund.; 


FRA SL DI 


CARDLO AD. AGARDH. 


Ph. Doct., Bot. et-Oec. Pr. Prof Reg. et Ord., 
Aeg. Acad. Scient. Holm. Reg. Acad. Oec. Holm., . 
A cde. Gsesarez Leopold. Naturz Curiosorum, Reg. 
Soc. Scient. Litt. Elegant. Gothob., Reg. Soc. Patr. 
Holm., Reg. Soc. Bot. Ratisb. Sodali, Reg. Scc. Oec, 
Marchio - Brand. Membro Honor. Soc. Linn, 
Paris. Correspond., Reg. Soc. Physiogr. 
Lund. Secret. 


$9 
p up : 
JOHANNES. DAHL, 
Smolandus. 
., Die xix Junii; Anno mpcccxxi 
1 s ; 


L. H. Q. S. 
3p.- "VAI D 
Luxwpnzs  wDcccxxrm. | 
j TE Literis. BERLINGIAANIS. 


poa. ELT 


14 


E 105 


/ 


143. X seudocotyledonearmm 4 classes sunt, 
Auscoideg (nans sexuales), Tetvadidyma (sporis. 


ÁA-natis), "Filices (dorsifera eircinatz) óc Eqvise-- 
iacem (spadicinz)- 


PRIMA GCLASSIS. 
Mtseoipr £. 


144. Muscoipks sont pseudocotyleda- 
nem subsexuales, fractu calyptrato, co- 


-iyledonidiis coaufervoideis, 


Plante pus alle; ant laminosse, (prióris Pe- 
lonis imeinóres) omnibtts partibus herbe con- 
hbntibrik: : aut [foliose, (pei fectioribus plantis 
acinuls), partibus discretis & seorsim. explicatis. 
Cotyledonidia confervoidea, filiformia, géniculata. 
Radix fibrosa fusca. Caulis dense foliosus, foliis 
simplicibus. Flores tüicroscopici, diclines, anthe- 
yas & pistilla simulantes,. Fructus. capsularis, 
aut 2-4-valvis, aut urniformis operculata. | Bub- 
stantia Mer ug in inferioribus subcàárnósa vel 


-fneimbranacea. Color, ut in omnibus seveppibus, 
 herbaceo- viridis. 


In consortio vivunt, tempore pluviali vigént, 
umbram G& hüumidiiaieim amant Terram ant 


. truncos arborum mcoliint. 


Contextus eellilosiis magis quat m btieces 
dentibus textui, sed epidermis distibeta 6on- 


: g dum 


M n : / $ T" i 7 , Ü W 


dum secedit. Vae gua. nulla, nec storhiftig 


[ 


uni) rudnnents sublata df foliis, Sphagni obtusis — 


foi, horum in apophysi Splackni ampsillacei: 


149. Duos ordines tantum coiplecfüntur: 


OE ME (valvatas) & JMuscos opere 


146; XVIIL HrzeaiviCE sunt muscoi- 
dez laminose vel foliose, capsula deo- 


perculata dee sporis filis adherentis 


bus. s 


Plante repentes, subtus polyrhizze,  nüfic 
simpliciores. aphylle complanate laminosg, e li 
mina írüctumn fer entes; punc caulescentes décu;n- 


| bentes polyphylle, foliis simplicibus distichis 


aut imbricatis. — Flores dielines; ^ maseulini e 
staminidiis in vapitulgal agglomeratis 5 fceemiauini 


| periehsüo instructi, pistili: idio aut solitario -au$& 
pluribus aggregatis, unieo superstite in fru ctum 


exeresceuté sepe pedunctilatum; capsnliforme m 2-4 
valvem, calyptrà decidua coronatum, intus fo. 
ventem  placeentas sporarum filiformes sepe dsprs 


"rales &. elasticas. 


Riccia, Mich. 14 p. b 
ispluzrocarpus, Mich. : sp. 
Tuürgionta, Mich. r sp. 5 
- Gihitheria, 'Yrey. (Corsinia add) f 2 
Zinthoceros$, Mich. 3 sp. , -. 
JBlandoit&ia, Willd. 1 sp. 
Duvalia, N. Es. 1 sp. 

a4 AMarchantia; March. Ig. Spx 

^. (Sfaurophora, NWild. i p 

JBBlasia, Mich. 1 sp. 

euugermuannia, Rupp. v70- sp. 


^À Lichenibus structura colore & feictu diversis 
erdo; a Muicis dehiscentia capsule. ^ Hepatieas ad 


-—-— A 


v 


^ 


1 


M. J , 
105 
* : ; "n 
Algás retulit Linmáus, ut sectionem Muüseorum  pro- 
posuit Hedwig; ut ordinem primus Jussieu,  VVillde- 
now ó& Spren sel. in duos ordines itcrum divisit, Ho« 
mallophyllas, órganis florum impcerfecforibus capsulise 
que RE Erxl rumpentibus , éc Hepaticas orgauis 
florum perfecte, valvaüis instructas; quam divisionem, 
Blasia jam melius cognita subvertit. " 
j 


Riccia ab Hedwigio ad alsàs relata. -— (Blastes, ge- 
mus post detécium 4b Hookero fructum Jüngerinauate- 
formem tamen retinendum, ut Siaurophera. Marchan- 
tis af&nis. 


Jungermannia: organis herba novis & arteà non ' 
visis memorabili. Folia «enim, plurium specierum 
euriculata & quasi duplicata .sünt, aurtculis, versus . 
conlem inílexis, & caulis stipulis (Amphigastriis) vea 
stitus. | 


Staminidià (spermatotystidia vel organa 3ascula 
edw.) a Kcolreutero pro aitera spccie sporarum, ab 
MES pro gemniulis melius habentur.  Alie auteni 
gemmulé in propriis Cystulis quarumndàm Hepaticarunt 
&dsunt, quàs eitum pro spéris hàbet Kolreuter.. 


145. Quo jad qualitat s Hepatic mites smt; 
quzdam odorem. diruit spirant (Targi tonía 
4Marckantia, Simmsophora,  Cungerniaunia CFÜUCOs 
£5). In morbis hepatis | Marchantig | ejecies 
quondam laudate, jam »bsoletz, | 


] Michelius, "Dillenius, Hedwig find 
doctrine (arum planlàrim 'ecerut , postea à 
Weberó Mohrioque, Willdenowio, Schwaeprichenio 


vxifie illustratz, Plura genéra & species illu- 


straverunt Marchant, Schmiedel; iens. ab. Esen- 
beck, Sprengel, Tréviranus; Raddi, Wahlenberg, 
Eookterus; Marvtius: 


L 


148. Mvscr sunt muscoided foliosco; 
capsula circumscissa operculata. | 
RUN Not ib e LAN a Plan- 


Plante parvs, dense foliose, nunc erectiu- 
,$cule simpliciores abbreviate fastigiate, fructu 
terminali; nunc decumbentes ramose elongata, 
fructu laterali. Rwedix fibrosa. Folia simplicia 
amplexicaulia, ovato-linearia, sepe uninervia, aut 
"undique aut distiche alterna. Flores plerumque 
diclines; masculini *) ;gemmiformes "vel stellati, | 
staminidiis (corporibus antheriformibus brevis- 
sime stipitatis, spermatocystidiis Hedw.) & para- 
physibus (filis articulatis interjectis) compositi ; 
feminini pistillidia plura lagenaformia, membra- 
nd inclusa, unico plerumque tantum fertili, ce- 
teris abortivis (prospliysibus Ehrh. adductoribus 
Hedw.) &  paraphyses inter sqvamas foliaceas 
perichetii continent. Flores rarius hermaphro- 
diti,, utraque organa conjungunt. Fructus cap- 
suliformis, cylindricus vel ovatus, (interdum qua-  . 
" drangulus), calyptratus fuscus; setà basi vaginata 
suffultus; circumiscissus. & ita operculatus; | co- 
lumellà axili, quasi capsula interiori, percursuss 
ad orificium membrana vel dentibus irritabilibus 
(peristomio) sepissime coronatus. Operculum co- 
micum acutum ope annuli elastici inclusi sepe . 
dejicitur. Excrescente fructu membrana pistilli- 
dii in duos partes scinditur, altera in vaginulam 
set, altera in. calyptram subperstitem scariosam  , 
vel pilosam  abiente. Spore aminutissimse nume- 
rose globos. ! 


) L3 Val- 


?5 Formam íantum organorum Thasculorum "habent, 
vére tamen gemmule videntur. Natura functio- 
nen cum forma anthere conjungere non valens, 
in aliud propagandi organum transmutavit. Meesius 
e stellis Polytrichi, Hallerus ex capitulis Maii ne- 
vas plantas germinare viderunt. 


T ! 


. 107 


^8. Valvatg. :. 
Indread, Ehrh. sp. 3. 
Tetraphis, Hedw. sp. 2. 


, b. Astomzae. ? 
Phascum, Linn. sp. 27. 
J'oitig, Hornsch. sp. 1. 
Pleuridium, Brid. sp. ». 

C. Gymnostomse, 
Guymnostomum, Hedw. sp. 33. 
Puyramidula, Brid. sp. r. 
i:Schistidium, Brid. sp. r. 
Calymperes, Sw. sp. ». 

Lyellia, Br. sp. 1. 
SSphaguum, Dill. sp. 14. 
nugctangium, Hedw. sp. 2. 

d. Peristomia simplici. 

1| fructu terminali. 
Leptostomum, Br. sp. 5. —— 
Octoblepharum, Wedw. sp. t. 
Conostomum, Sz. sp. 2. 
Enucalypta, Wedw. sp. 5. 
Grimmia, Ehrh. sp. 16. 
Glyphomitrium, Brid. sp. 3. 
JM/essia, Hedw. sp. 41. 
Coscinodon, Spr. sp. 7. 
Trematodon, Rich. sp. 3. 
JDicranum, Hedw. sp. 72. 
Campylopus, Brid. sp. 1:6. 
Racomitrium, Brid. sp. 17. - 
Trichostemum, Hedw. sp. 15. 
JDesmatodon, Brid. sp. 3. 
Barbula, Hedw. sp. 4r. 
SSyntrichia, Brid. sp. 6. ! 
Cynodontinm, Schwegr. (Cynodon Brid.) sp. 3; 
Didymodon, Hedw. sp. e. 
Tay. 


Tagloria, Br. (Fookeria Schw.) sp. 
 Ortlodon, Bory. € Br.sp. X ^' 
i:Systylium, Hornsch. sp. 1, 
i:Splachuum, Linn. sp. 23. 
Cathavingo, Ehrh, sp. 6. 

- Polytrichun, Dill. sp.: 44. 
Dausonia, Br. sp. 1. D 


2." Fructu lateral, 
Fabronia, Radd. sp. 3; 
Pterigynandrum, Hedw. sp. 21, 
Matvomitrium, Bs &piA t4 
Lusia, Bequv. sp. n 
Leucodón; S nkud sp, 5. 
Octodiceras. Brid. sp. 1. 
Fissidens, Hedw.- sp. 21. 


Y 


d Peristomio duplici, 
i2 Fructa terminali. 

Ortbotriclum, Viedw. sp. 12. 
 Ulota, Mohr, sp. 4. 
i:Schlotheimia, Brid, sp. 4. 
Paludella, Drid. 8p. 1. 
Fohlia, Hedw. sp. 5. ) 
Barthramix, rid. sp. 20. : 
Brywm, Dill. sp. 79. 
arrhenopterum, Y leds. Sp. $4 
' Muium, Dill. sp. 3. 
Timmig, Hedw. sp. 2. 
JDiplocomium, W. M. sp. r. 
Moesia, Wedw. sp. 3. ; 
Cinclidium, Sz. sp. 1. 
Diphyscium, 1 Mohr. sp. r. 
Buxbaumia, Linn. Sp. 1. 
Funaria, Hedw., sp. 6. 


Fructu laterali, 
— intitriclin, Brid. SP. 


n 


4dnacamptodon, Brid. sp. r^ 
| -Neckera, Hedw. sp. 18. | 
—. €ryphaa, Mohr, sp. 4. 
Pilotrichum, Beaux. sp. 7, 
Climacium, Mohr. sp. 2. 
Leskea, Hedw. sp. 44. 
KEulophia, Ag. (Chetephora Brid.) sp. x. *). 
Pterigoplullum, Brid. sp. 15. | 
Racopilum, Beauv. sp. 1, 
Hypuum, Dill. sp. 198. 
Fontinalis, Dill. sp. 5, 
Disposito hec generum, Erideliane fere tota con- 
erucns, minime ^aturalis est, orificio & situ fructus 
£haracteres. solos prabentibus. Statum tamen presen- 
ten  Muscologie | quodammodo  adumbrat; conatibus 
yero eximiorum virorum, qui jám huic parli scientic 
incumbunt, brévi nature magis erit consentanea, primo 
assu jam facto, genera noturalia constituendo. Sic 


sectionem. Polytrichearum (Lyellia, Catharinga, Poly-: 


trichum, Dawsonia), Splachnearum (Orthodon. Tayloria, 
Systylium, Splachnun), Orthotrichearum | (Calymperes ; 
Schistidium, Orthotrichum, Ulota) jam indicavit Brown. 

Ordo ita naturalis, ut Jfndrea solum genus ad 
alium nimirum Hoepaticarum, translatum fuerit, quamvis 
limitem tantum indicat. Forma singulari Spglaclinum, 
Busbaumia, Dawsonig memorabiles. T) 


149. Organorum multiplicitas in hoc ordine 
insignis, ad formam: perfectiorem. tendente. Or- 
.ganis vero his variam significationem tribuerunt 
observatores. Pro organis masculis habuit Mi- 
chelius paraphyses, Dillenius & Linnaeus capsu- 
las, sporas Belvisius, peristomium Hill, caly- 


ptram Koclreuter, eperculum Gartner, &&.stami-. 


nidia tandem Hedwig. / Organa foeminea' esse 
à Ü NV stas 


*) Chztephora ob momen antiquius generis eujus- 
dam c familia ÁAlgarum hie nom seryari potest, 
2 l vw 


- statuerunt Dillenius , & Linneus stéllàs florum 
masculinorum, columellam  Belvisius, pistillidia 
Micheli & Hedwig. Pro seminibus  feeculam / co- 
lumeli» habuit Belvisius, sporas Hill & Hedwig. 


Sporas germinare vidit Hedwiz, unde vera or- 
| (gana propaganiia. 5taminidia potius ceinmulas esse 


verosimile est, sed nondum satis probatum. Geme- | 


k 


mulis muliz species propagantur interris, ubi caps * 


sulas'parce proferunt, sic Leucodow Sciuroides e 
IMuium  turgidum in Svecia/ rarius, Hypnum vue. 
gmMosutn mullibi frücium ferre observata sunt. 


"fL en 

15c. Musei plante hyemales, acre humido 
reviviscentes, circum, polos eoncentrice congre- 
gantur, versus cquatoiem rariores. Mentes ad- 
scendunt us$üe ad lunitem nivis. ; CG'espitosi cre- 
scunt, sterilia viridi suo colore vestiunt, arbores 
a frigore & astu conservant, humum perfectiores 


plantas tandem nutrituram. preparant, paludes. 
turfo vel humo implent, Multum itaque  ocos 


nomiz natura, parum hominum inserviunt. |n 
rnedicina quondam usitata, jam obsoleta Polgy- 
ivichum, Fontimalis, Fuypnum triqvetrmn, Leskea 
scricca , Funarias wi debili adsitringente tainen 
gaudent, : | | : 5 


| 351. Ob staturam minutam, & utilitatem . 


fere nullam 'diu neglectus ordo. Bauhinus 4o 
species fere , mumeravit. Post Vaillantium ' vero 
& Micbhelium Dillenius 5oo egregie descripsit & 


delineavit.  Hedwigius organis | miuutis melius | 


illastratis genera omnino reformavit, cujus opera 
Sehwsgrichenius, eximie continuavit, Dispositio- 
mem vero ab Hedwigio datam suo quisque modo 
mutaverunt Schreber &- Swartz, Weber Mohri- 
«usque € Bridel Tandem Turnero, Hookero, 

| / |  Brows 


! 


! 
E i111 


-Brownio, Neesio, Hornschuchio multa, etiam in 
bac parte scientie, debemus, plura speramus. 


SECUNDA CLASSIS. 


'T&£rRADIDYMAE. 


-  . 1589. TrerRADiDYM& Wahl.-sunt pseu- 
docotyledonec agame, sporis quaternatis 
intra capsulam bivalvem, vel evalvem. 


- Plante habitu varie, hine Muscis (olla, 
Luycopodium), ilinc filicibus (Ophioglossez) similes, 
non tamen affines; neque inter sc solito modo alter 
'alteri ordines cohxrent contermini, sed sola qua- 
ternata dispositione. sporarum a Wahlenbergio 
in ordinem, non élassem, genera conjuncta. Cap- 
sula sxpe duplicis generis. GCotyledones non nisi 
in Rhizocarpis notà. i 


153, "Tres earum ordine; rumeraimas: Zhi- 
aocarpas,  Lucopodineas (Maschalocarpas), Ophuo- 
glosseas (Staehyocarpas), 


154, XX, Rmmzocanpz Batsch. sunt te- 
tradicyme fructibus evalvibus radicalibus, 


Rhizospermg Dec. G& Roth. Huydropterides 
Willd. Aarsileacem Br, Salviniem Mivb. 


Plante aquaticz. Radices caulesque repen- 
tes. Folia aut elliptica, aut tereüa subulata. 
, Fuctus utriculosi radicales evalves :r-4 loculares, 
"sporas duplici modo includunt, aut in saceci hya- 
lni cellulis, aut in capsulis arillo hyalino saccato 
circumdatis interdum operculatis. Spore (soitis) 
4- nate. Cotyledon (Salvinig) petiolata ' lunulata, 
medio curvature caulem proferens. Vernatio in 
quibusdam circinalis. À- 


$ —X 


(1^; wy lw id "T" i vid. Ir Lo We 
2 j 1 r4 : j M ^o MT n 
PT pora s; 


€ D 


^ i B c ; 
b ! i VUDEN NAPS SA 8 y Amo 


s na (o 
ZIzolia, Lam. sp. 2. m : 
 Gülvinia, Mich. sp, 4. ^ 
JVarsiled, Linn. sp, G- ^. 

Pilularig, Vail. sp. 1, 

dsoc?ies, Linn. sp. 2. 


Ordo. difficile suo loco colloeandus, Lycopodineis | 


per Isoetis fructum affinis, Muscis per herbam Azoilg, 


é&c capsulam operculatam Salvinic.  Nepue omnino in- 


ter se conveniunt. Quem ego in Pilularia & Marsilea, 


vidi & descripsi fructum, aliter alii viderunt in Sale 
inia, Isoeten ad Lycopodineas refert Decandolle. 


155. De organorum significatione valde dis- . 


sentiunt Boianicl; qux pró duplici fructus genere 
nos habemus, stamüna d  pistilla alii credunt, 


(Bern. Jussieu, Hedwig Mirbel. Duplex fructus | 
in plantis aquaticis (Algis) non rarus. yt 


mod 
| 156. Plantas: has illustraverunt — Vaillant 
Bern. fussieu, Miaheli, Guettard, Sprengel, Vau- 


cher, Kaulfuss, v. Schrank, Brown, Wahlenberg, 


357. XXI. Lvcoronimzs Dec. sunt te. 


tradidy:me capsulis bivalvibus axillaribus. 


EÉabitus varius, sepius muscoideus, elegans, 
Plants herbacee decumbentes -repentes. Folia 
parva, undique imbricata yel disticha. Flores 
in axillis bractearum vel foliorum. |. Capsule (Ly- 
gocodil): duplicis generis, separate, alterum oinni- 


bus speciebus commune, profunde bivalve, sporis. 


' minutis .pulveraceis qvadrinatis, ope valvarum 


capsule flastice projectis (sec. Brot); alterum. 


 àán.quibusdam tantum speciebus simul inventum, 


3-4 valve, sporis vigecies majoribus, tribus vel . 


quatuor coadunatis, elastice.dissilientibus (Brot) 


Vernatio erecta. 


Ly 


longe Sec. Droit. - : dau 


Que e TIT | | m MS 


-  Jfucopodium, Xànn. sp. 92. 
Tnesipteris, Bernh. sp. 9. ^r 
Psilotum Sz./(Beruhgvdia, Willd.) sp. 2. 
Lycopodineas ad  Muscos retulerunt veteres, ut &, 

lLinneus atque ,Jussicu; cum  Ophioglosseis corjunxit 

"Villdenow; «cum  Ophioglosseis &c Marattia commi- 

scuit Batsch; ut proprium ordinem primus distinxib 

Bwartz. | UPS É D 

. 158, Sporas pulveraceas organa mascula 
crediderunt Haller, Linnsuys, Beauvols, Brotero &. 
quidam recentiorum; sporas majores pro gerumu- 
lis habent. Haller, Willdenow, pro organis veris 

fominéis Beauvois. . las tamen germinare se vi- 

disse dicit Willdenow (non Lindsay) has, Drotero. 

Utrasque- gemmulas credit Desva*tx, semina Kol- 


. reuter, qui ipsa pericarpia pro organis masculis 


habet, & Gartner. |Cotyledones Lycopodii denti- 


culgii. due opposite, obovatis, patentes, lineam 
XO | 2 DSL Ee; 


159. Plaüte tinetorie species Lyrcopodii qux- . 
dam, (complanatum, selago, clavatium). | Ad vina 
amelioranda spore Lycopodii cava adhiberi di- 
eunitur, ceterum ob inflammabilitatem in arte 
pyrobolaria' usitata 5 & in medicina contra inter- 
hisinem infantum nulceraque serpiginosa, vul- 
£o ad pilulas conspergendas adhibita. Herba £y- 
corodiorum  (clavati, seldgimis), «exterae contra 
plicam polonicam, pediculos pecorum «c. iu nist 
fuit, interne vomitum ciet, abortum &c. Apbra: 
disiacum Lycopadium phlegmaria habetur, 


160. XXIÍ. Oscrocro:sEs Br. sunt té. 
tradidyme, capsulis transversim semibi- 


- vàálvibus nudis. | | 


Stipes folium laterale simplex vel pinnatum 
lernatum medio | emittens, apice fructifer. 


J Spi- 


ed 1 ; E r 

35 1 I4 ? j ; v / u , ] / x 

| | ALI. 

Spica simplex vel paniculata | ad marginem. eap- | 

sulifera, | capsulis approximatis coriacels  trans- 
E (3 7 » á l : : : i 
versim semibivalvibus. Spore (Ophioglossi Lu-: 
eitanici, Botrychii) quadrimate. —Vernatio erecta: 

Stipes basi plantam futuri anni continet. 


Ophioglossum, Linn. 9 sp. 
Botrgchium, Sz. 1o sp. 


Inter Filices & Lycopodineas ambigit hic ordo, 
ab his capsulis semibivalvibus $&c habitu filicino di- 
versus, ab illis capsulis coridceis non striatis, sporis 
qvadrinatis && vernatione erecta, Auctores vcteres il- 
lis tamen conjunxerunt, cum Lycopodineis consociavit 
Willdenow, ut, proprium ordinem proposuit Brown. 


D 
1 


4 


16:1. Plante parum utilitatis habent. Leni 
vi adstringente JBotrychium  Lunarià notum, ad, 
ulcera sananda Opfhioglossum vulgatum adhibitum.» 
Ut olus comeduntur Oplüoglossum pendulum & 
Botrychium. Ceylanicum. | 


TERTIA CLASSIS. 
Frriczs, 


162. Firiczs Linn. sunt pseudocoty- 
ledonec agamese, capsulis gyratis vel stria- 
tis, dorsalibus vel rarius spicatis. 


Stipes perennis, sepe subterraneus & repens, 
rarius extra terram arborescens, apice frondifer. 
Frondes sepe pinnatifide, plus minus compositz, . 
interdum simpliciores integra, venose, venis re- 
ticulatis; . petiolatz, petiolo sqvamoso szxpe cana- . 
liculato. Capsule minute  uniloculares, rarius 
multüloculares, fusce, membranacee, annulo ar- 
ticulato elastico crassiore cinete, irregulariter 
dehiscentes, aut in pagina inferiore frondis in 
foros nudos vel indusiatos aggregate, aut in spi- 

| cas 


l 


e 

cas compositas congeste. Spore numerose mi- 
nutissima angulatze. Cotyledon lateralis expansa 
reniformis vel cuneata. Paraphyses in quibus- 
dam generibus observate (ün Pzewide, Bleehno, 
M/oodwardia). Vernatio circinalis. Bulbis , qui- 
dam propagantur. | 

163. Veteres Botanici filicibus fructum de- 
negabant (Theophrastus, Dioscorides, Plinius). — 
Vulgus semina eorum tam rara putabat, ut qui 
collegerit, invisibilis feri erederetur. Jamdudium ve- 
ro "Tragus, V. Cordus & J. Bauhinus, ut & primi 
Phytotomi capsulas semina esse crédiderunt ; 
;Morisonius & Marchand tamen primi serendo ad 
fructum pertinere demonsiraverunt.  Dubitave- 
runt tamen Linnsus, Ádauson, Jussieu, an seimina 
vel. pollen. "Capsulas esse extra dubium posue- 
runt Ehrbhart & Lindsay experimentis quz jam 
quotidie repetuntur. : Mascula organa difficilioris 
indaginis; Michelio & Hedwigio sunt glandule 
stipitáte frondis, Stzhelino, | Hillio, Schmicdelio 
annulus elasticus, indusia Kolreutero, Gleichenio 
stomata epidermidis, & Martio membrana vasa 
spiralia includéns. 


164. Plante non tantum contextu celluloso 
& fibroso (cellulis elongatis auct) verum etiam 
.vasibus spiralibus, simplicibus vel reticulatis com- 
posite.  Epidermis vasibus lymphaticis ivregula- 
riter reticulatis & stomatibus instructa. : 


165. 'Pres ordines complectuntur:  Osmun- 
dacecas (spicatas),  Polypodiaceas (dorsiferas | an- 
nulatas,  JJncaceas, (dorsiferas  multiloculares). 


166. OswuxDacEz sunt filices spicati, 
capsulis vertice radiatim striatis subbi. 
valvibus. A | 
id pL c Pars 


2! 


TN 


filices dorsiferi. cepsulis annulatis. 


Pars Jrodalatiun W. M. Kehiemátopftibhuim 
AV. spuria. Gyr atarum Sz; Gleichenia & sinus 
 dacem Br. ; i ; 

inem, Sz. à sp; 

Osmunda, di 7 Spi : 

Mohria, Sz. 1 SP. | a 

Lugodium, Sz. 15 sp; i / 

Sthizza, Fhunb. 8 sp; — — EA 

xdngiopleris, Hoffum 1 spi 


» 


-Memorabiles vertice striato capsularüii; pée 
vistümio Muscorum inaperto fere simili. ÁAbé:rat 
«dIngiopteris, habitu & defectu verticis striati. 

167. XXIV. PoryPoniacE& Br, sunt 


| 


Gyraig Sz. Filicts W. ue. 
a) "Vransitoriz, annulo imperfeetos 

Toden, Willd. 1 i 

Gleichenia, Kunth. 14 sp: 

Piae Hid, Dr. 1 spy 

b) Nudisorzi; 

Poli ytotri y, H. B. 1 sp: 

JMcvostichum; Sz; 62 sp: 

Hemionitis, Sz; 15 sps | | 
JVieniscium, Sz. 6 spi i MUN 
duüitis, Sz. 9» spi | | 
Grammitis, Sz: 18 sp: : ! ; 
 APolypodium, Sz; 156 spi 

do - 20) Indusiat& 

Pleogeltis, H. D. 1 sp. 

ZIspidium, Sz; 147 sp« 

Onociea, Sz. x sp. 

:Strüihiopieris, VW; 2 sp« j 
Lomaria, Wild. ir sp. 


o. 


 Z:ispleniui, Sz. 99 spe € 
-". «Darea, Juss. 15 sp. 
^00 aSceloptudrium, Sm. 2 sp 
Diplagium, Sz. rr. sp.: 
Pteris, Schreb. 168 sp: 
Vittaria, $m. 8 sp. : . 
Blechnum, Schreb. 20 sp: 
dl'oodwardia, Sm; 7 sp. 
Lindsea, Dryand. 20 sp. 
zddiantuin, Schreb. 54 sp. 
Cheilauthes, Sz. 19 sp. 
iLonchitis, Schreb. 4 sp; 
avaliia, Si. 34 sp; 
JJicksonia, L'herit. 20^ sp. 
Cyatliea,: Sm. 16 sp. « ; 
Jrichomanes, Schreb. &4 sp. 
, Zhymnenophyllum, Sm. 36 sp. 
| 168. XXV, Damwzackm sunt filices 
Gorsiferi, capsulis midulantibus mpltilo- 
culeribus poro dehiscentibus, annullo 
nulo. 2 a 
Poropierides, Willd. Agyratz S; 
 AMavüáttià, Sm. 4 sp. 
Dania, $m. 3 sp. 

Obs, Filices divérso modo limitibus definiti & im 
séctiones divisi fuerunt. Linumus && Jussieu Tetradi- 
dymás, Cycadeas $c Eqvisetaceas eum iis in ünum ordi- 
mem conjunxerunt. Swartzius fuhdamentum jecit di- 
&positionis recentioris, Brown fiices in gyratas, Glei- 
theneas & Osmundaceas divisit, addito ordime Ophio- 
glossearum, | Willdenów Polypodiaceas tantum 'filices 
Yocat, quem seqvitur Sprengelius. d 

169. Filices suit incole precipue zone 
torride & speciatim insularum , ^ versus polos 
Xariores. Humum humidum amant, Rimas ru- 
E. pi- 


j AOI T. Le "i j 

i i | "f 

118 Mc PRIM, cre d o 2 t 

kc : / 

pium qurunt, vel arbores  conscendunt parà- 
3SM ICI A o ^ 

170. Quidam memorabiles ob pulverém dor: 

salem. album | (Acrostichum | calomelanos, | Pteris 

favinosa, Jspidium argyratum, Hemionitis deal- 

bata, argentea &c.) vel sulphnteum (Merostichum 

sulphureum - chrysophyllut, Pieris murantiaca, lue 

?e8), Ali ob colorem (Jspidiam cordtfolium), ob 

pellaciditatem foliorum | (Polypodiwun  diaplhamums 

"ABlechnum | ligvigatumis | Triehomanes,  Hgmenophyl- 


|, dum), ob formam; (Zspidiutn Barometz), ob sta- 


turam  arborescentem | (Pteris aculeata, villosa, 
JMeniscium | arboreuns,  Aspidius caducum, qroces 
vum, Tvostrütums Asplenium  arboreums | Dicksonid 
squarrosa, ünlarctica, Polypodium  armatmm, & 
precipue Cyathem) ; c* impatientiam manus hu- 
manae (Ünocleà seusibilis); ob odorem fragraniem 
(CHspiditim odoratum, fragratis, splenium. fra- 
graus, Cheilanthes odera, fragrans, svaveolens) 
171. In médicina non eontemmendi. Vi ads 
stringente plures cogniti. (Grammitis ^ Ceterach, 
ZIsplenium — Trichomaues, vuta muvaria, spidium 
Biarometz, vepandum  &c)5 ali anthelminthici 
(Aspidiun filix mas (& coriaceum, | Pteris agvi- 
lina, Osmurdad regalis); ob vim purgantem (Polys 
godium: vulgare, erosiichum | flavum) | celebraui. 
Ali pectorales (olypodium | Phyliitidis, wulgaves 
dspidium | covidceum, Adianilum: capillus Feueriss 
pedatum, aethiopicum. &c.)3 vel roborantes: (4dian- 
éhum pedatum, Osmungda vegalis), - — Lu 
— In economia wusitati ob folia Jüniora. edu- 
la (Zspidium varium, filix mas, Struthiopteris, 
vulgaris): ob radicem edulem plus minus sapi- 
dam (Jüplazium  esculentum, Cyathea. medullaris, 
Pieris esculenta, Gleichenia dichotoma, Pteris. aqvi- 


V APHORISMI LOTHANICI, 


Quos, , 
"Nenia Ampliss. Ord. Philos Lund, 


— 


PRA ESIDE ^ : 


CAROLO AD AGARDH, 


Ph. Doct, Bot. et Oec. Pr. Prof Reg. et O:d. 
Reg. Acad. Scient. Holm., Reg. Acad, Oec. Holm., 
Ácád. Cesarez Leopold. Natüre Curiosorum, Reg. 
Soc. Seient. Litt. Elegant, Gothob.; Reg. Soc, Patr, 
Holm., Reg. Soc. Bot DRSHIEE Sedali; Bos. Soc. Oec, 
Marchio - Brand. Membro Honor. Soc. Linn. 
. Paris. Cortespond., Reg. Sac; CPbysiogs 
Lund. ir 


Ane te 
SAMUEL LYCKBERG, 
à Smolandus, 
ie xix Junii, Anno mpcccxxrr, 
LdH Q $ 
PI. IX. 


5. 1 
Luxps |MnpcCcxxii 


(0 LDeris BERLINGIANIS 


T us. S. v 
XKONÜNGENS 
TaoriEWNARE, BouGMASTAREN, 


e 
d Hócinir ^ 


Miss JACOB CASPARSSON, 


d 
oCH 


e 


Srosrrissiovsunis, HóciprLE 
Bond PEHR OLOF CASPARSSON, 


saur Dzss Pav 


Hócipra NENSIE A CASPARSSON, 
rüpp HAMDBERG, 


Hllegnas v6rdnadsfullt dessa hlad e 
| 
| s 

| af : 

Saw. LYeksrne. i 
CM 
| M : 1 
l 1 


A PR 119. 
lina,: Aspidium filix más), Ad cerevisiam priepa- 
randam radix Pieridis  üqviimz,  spidiü .fülicis 
maris; pro thea spidium fragrans. 


| 1:72. Antiqvis Dotanicis plant: parum notz. 
Plumierus ad Americanarum specierum cognitio-. 
nem maxime contulit; Rbheede, utrique Forsteri, 
Siwartz, Sprengel, Bory de S. Viücent; Brown, 
Fischer, Desvaux, Humboldt, Kunth «ceteras exo- 
ticas illustraverunt. Linneus secandum formam 
sororum disposuit; |Smithius indusia, Bernhardi 
capsularum naturam precipue respexit; Swart- 
zius omnes characteres adhibuit, cujus disposi- 
tionem, ceteri feré omnes, etiam  Willdenow, se- 
cuti sunt. 


QUARTA CLASSIS. - 
EovisETACEE, 


175. XXVL EovisETACE& Dec. sunt 
pseudocotyledonee  subsexuales, fructu 
$padicino, peltis capsuliferis.- 


. Plante aphylle. Caulis fistulosüs, striatus, 
Rami verticillati, suleati, articulati; articulis va- 
gina dentata cinctis. Frons fructifera a sterili 
distincta, apice ferens spadiceni spicatum, peltis 
verticillatis  pedicellatis 5-7-gonis, | intus fe- 
rentibus folliculos 5-7. coóricos, introrsum longi- 
tudinaliter | dehiscentes. Spore in folliculo abs- 
que ordine d receptaculo ineluse, numerosis- | 
simae, virides, globosz; apiculate (stigmate Hedw.); 
fila duo cruciatim basi spore afíixa atque circa 
' eam convoluta, siccitate elastice exsilientia; api- 
cibus dilatatis (antheris Hedw.). Cotyledonidium 
cylindricum, gibbum erectum, articulatum, ro- 
stello simplici hyalino. | 


A 


h E- 


KEquisetum, Euchs. sp. 17, 


Classis, ordo, genus aálhuc paradoxum, ' nullique 
éerto affine. Casuarine habitum; Zamiem fere fractum: 
quodammo:o sunulat . Ad filices plerique. trahunt, «4^ 
quibus longissime saparatum. Pro distincto ordine pro- 
, ponit Deean dole, ad 'Tetrsdidymas refert dubius 
 Wahlenberg, ad Coniferas Adanson $c Linneus (im. 
Pralect, Plures serendo germuünationem frustra quesi- 
verunt. (Hedwig, Kclreuter), tandem post plura vans * 
experimenta papi contigit speras. gerininantes |obsers. 
vare. Dies 3-i4 postquam . sate erant, spor& basi ras - 
' dicéin deséendentem filiformétn hyalinim  subelayatzni 
Simplicem dimiserunt & apice filum coníerroideur cy- 
lAindricum obtusum artienlatum  torulosum obliqae - bis 
lobum (in. Egriseto pretensi), vsl apice simpiex (in 
Equiseto palustr ik. Post quosdam dies plures rami ex- 
€rescunt, óc agglutinagtur, ut corpus simülent e pluris 
"bus fiiis confervoideis compositum; radiculis pro quoque - 
filo singulo excrescentibus. Ex bac observatione ixquet 
món tantum corpuscula in foliliculis inclusa véras sporas 
esse, verum eliam muscis germinatione proxime. acces 
dere Equiscta. | 


174. Linnwus & Adansbii sporas pto po 'fiag 
habuerunt, fructum nondum. observatum esse 
statuentes. Kelreuter ipsem peltam pro organa 

.' habet 1nascülo, Dahamel & Hedwigius filamentaz 


| 125. Eqvisetaeece hygrometrico motu sporas 

rum memorabiles, — Qualitates pecoribus nocivas 
habere quidam credunt, innoxias secundum. alios; 
Yn medieinz quondam ut. adsiri ingentia & diures 
tica usitate. Pro-thea Equisetum hyemale laudas 
tum, quod cetorüm ad varia ustensilia potienda. 
frequens adhibetiu.. 


Hl. CRÉPTOCOTYLEDONE/R, 


176. Cryptocol )ledouee habent massam coty- 
Nose (endospermium nob. non, Rich.) grano 
inclusam, rürg perisperuuum. 


b 

Statuunt carpologi" (etiam ipsi ànteà; vide pag: 
73) périspermium. precipuc in Cryptocotyledoneis ades- 
se, alismaceis & quibusdam familiis afhinibus exceptis; 
Graánis autem accuratius examinatis jam tontrariam 
omniüo sententiam fovere. coacti sumus. Quod peri- 
spermium. vocant, nobis vera corum cotyledon videtur, 
&& functione. &, sübstantia. Est perispermii essentiale, 


ui libere eorcuium circumdet, meque cum €o cohareat, . 


u 
é&c ut illud nutriat, BRdmd ut in'ipso semiue 'expiisa- 
iur. Cotyledon vero est iil organum, quod piiotule. 


germinate putrimenio inservit, Duplex enim est pério-. 
dus explicationis corculi essentialiter disiincta; intra 


Bemen vert fecundationem; óc extra semen post ipsam gér- 
iinationem. Eidem functioni itaque diversa organa pro 
diversa périodo: &Hine sequilur, massam PME OP AUR 
vel corneam srano rami esse ipsam, eo ledoneim, non pe 

Xi)spermiüm. Licet enim  covéulum  ldiberüm in ilà 


missa ihclu$um, esse primo conspectu videtur,- tamen 


ácurátius éxàminatum óc snhblrds dissectüs reverà 


tuni eà coheret. Cum, vere forma a cotyledonibus 
€cterarum plantarum , divers 6st, néque nmnqpam fo- 
liaccà eyadit;, neque Sdridis, neque. exserta, momiue 
proprrio insignire, non parum couferret ad notiones di- 


stingauendas. Coinéidit in quibusdam, gránis €um.vis 


tello Gertneri, sed. diversa est in. 3s: eique CI Tfh 
albuminis voccra improbamus, itelli terminus servans 
(lus videtur. Endospe: "miüp itaque Banc ibauiubus €a- 
| iyledonaceam vocamus, quie. vox eximié ejüs natutam 
sienificat. Non quidem ignoramus, Ricbsrádum illam 
voctm pro perispermio , genera iim dádhibore,. sed cium 
perispermui VOX: pro 242 orgaho, adhuc servatur 6 ser- 
varl debét, endosperuuium cp sensu süperfluuim: est, 
in àáliàm significationem facile transferri potest. 


Sunt itaque gràna & semira ossentialitey diversi, 
quod im his eorculum 'émnine évolutum si$ & liberum 
co- 


4 


EL 


/ 


H 


/ 


122 ; 


| ,cotyledonibus binis foliaceis oppositis, perispermio re- 


siduali. spe indutum ; germinatione statim se e semiue 
ex plicans, 'cotyledonibus. tautum nutritum. Grana con- 
tra continent partes adhuc rudes &. nondum evolutas. 
Co:culum corum, perispermio rarissime circumdatum, 
.endospermio accretum vel immersum cst informi, neque 
umquam in. formam foliorum explicato; igerminatione 
endospermium uno vel altero (ine vel an utroque 
perforat, éc ex illo endospermio in grano semper in- 
«luso alimentum initio haurit. Funiculus umbilicalis 
adest in utrisque, sed ' nostra sententia nom est is, qui 
vulgo ita dicitur; placenta enim vera (non receptacu- 
lum seminum) est cotyledon in illis, endospermium 
in his, funiculusque umbilicalis est generatim petiolus 
cotyledonis, éc in his filum plantulam atque endosper- 
mium 'eonjungens, in Liliace:is sepe longissimum.  Pla- 
centa enim éóc funiculus umbilicalis. intra, non exira, 


ovun.formatur. H»c omnia voeabula itaque significa- | 


tione mutanda, nisi. res. falsis notionibus exprimere 
velimus. 
Nostra vero sententia, ut speramus, a natura con- 


^ 


firmata, rite intellecta &c assumta, statim controversia. 


&: dubia plurima nondum sublata solventur. Sic illa 
anomalia evanescit, Alismaceas solas inter cryptocoty- 


'ledoneas. perispermio 'carere; cum nulla quotquot no- 
I qu9ig 


bis examinare licuit, exceptis Scitamineils, perispermio 
gaudent, sed hoc pracipue phanerocotyledoneis proprium 
sit. Sic explicatur, quare corculum cum sic dicto pe- 
rispermio in cryptocotyledoneis cohareat, in pbanero- 
«otyledoneis contra liberum sit, eum duo omnino di- 
versa organa sun!. Sic tollitur dubium de loco Nym- 
pheacearum in systemate, cum corculum endospermio 
suo annexum sit, neque liberum, ut in ceteris phanero- 


cotyledoneis, ideoque ad cryptocotyledoneas abire de-. 
bent. Sic de cotyledone vero Graminearum contro-: 


versia tollitur, ques omnes fore Botanicos nostri tem- 
póris in diversas sententias traxit, cum nec vagina 
(sec.. Richard), nec. scutellum *) (sec. Treviranum, 
(:artnerum, Jussieu), nec foliuti* primarium (sec. Lin- 
neum) est cotrledon, sed ipsa massa farinacea in grano 
inclusa, Sic anomalia phanerocotyledonearum (v. e. 
; Cuss 


*, De officio scutelli TOROREHSNL ADU ex Dostra sem 


tentia, suo loco disseremus. 


125 

Cuscutg, Cyclaminis), absque cotyledonihus germinanc 
tiui, non ideo eas ad cryptocotyledoneas transfcrt, 
cum corculum earum liberum in perispermio vero in- 
c'uditur, vel ante maturitatem inclusum fuit. Sic 
Trepocolum. ob rostellumm vaginatum & cotyledones con- 
cretas non ideo cryptocotyledoneum, nec Cycadez, etsi 
corculum earum in vagina biloba includitur ob hanc 
solam rationem ad phanerocotyledoneas trahi possunt. 

177. Cryptocotyledoneas in 5 classes dispo- 
nimus, JVacropodas (aquaticas), Spadicimas (spa- 
dice) Glumifloras (perigonio glumaceo), Lilifloras 
(corolla vera regulari, & Gynandras (corolla ir- 
regulari supera instructas). n | 


PRIMA CLASSIS. 
MACROPODE, 


178. Macnoropz sunt cryptocotyledo- 
nee (aquatice), perigonio nullo vel squa- 
maceo ant corollino, pistillis pluribus, en- 
dospermio clavato. | | 


Obs. Macropode Rich. etiam gramina eomplectun- 
iur, a nobis exclusa. 

179. Macropode in Jajadeas (incompletas - 
x-spermas), Jodostemeas (incompletas polysper- 
mas) Jlismaceas. (corollinas polycarpas), //ydro- 
charideas (corollinas hypocarpas), & ANymphaaceas 
(diperigoneas polypetalas) dividuntur. | 

180. XXVIL Nazsapngz sunt macropo- 
de floribus incompletis diclinibus, capsula 
monosperma, i | 

luundatg Linn.; Petamophilg Rich.; JVajades 
Juss. | 

Plante natantes, tenerz. Radix fibrosa.. Cau- 
lis filiformis, geniculatus, foliosus. Folia linearia, 

gra- 


graminea , *aginantia, , alterna vel opposita. Flo 
res sessiles, axillares vel spicati, sqvamis suffulti, 
monoici, Stamina numero varianti sppius 4 
Stigma r, bi&dum, scetatum. vel peuindatuM, 


Evucius capsule vel riuces monospe rmx. GQra- 
»um inversum, . Corculuin sepius. cur vatum, en 
Beprouu Larato, pmi 


NE dass Linn. 5 sp. p 
Goullinia, W1Md. (FTuvialis Pers) 6 2 ; 
(C roios 9x "ullum, Pann 2. Spe. 
Fnvpim, bye 2 sp. 
Zannichellia, Linn. 3 -sp. 
Potano cébon, Linn: 45 sp. | : 
"ponogeton, Tbunb, 4 sp, 

Kernera, Willd. (Caulinia P ers, Des 5 sp. 
Zostera, Linn. 7 sp. - 
Inbrosinia, Linn. 1 sp. 

,pargamnium, Linn. 5 sp. X" 


CLemna ab TUAE C huc relata a nobis ad Ezine fa 


gefertur. Ceratophyllum à Decandollio Salicariis relatum 


vix a Najade removeri potest. Najadis, quam a ceteris 
semovet iecamdolle, grana ut Zannichellíc óc 'Pota- 
mogeti constructa suht, ^ Kernera a Decandollio JAcoro 
con:sociata, habet quidem antheras sex & pericarpium 
pulposum;: habitu tamen Zostere &c inflorescentia spi- 
cata spathacea vix' a cceieris divelli potest. Zostera 
habet embryonem .eurvatum nec. axile /rectum ut inm 


,Aroideis, quibus referri solet. IPorsuekeipre ex sententia 


Kuntbii VAR transitum ad Avoideas facit. poe 
nogeton capsulis trispermis (secuad: Lour. monospermis) 
a ceteris. diversus, ad Arcideas a Sprengelio tvansfer- 
tur, vix a Potamogeto divelli potest. 4mbrosinie Aroi- 
deis | plerumque adnumerata, a Kunthio, ad Pistiaceas 
xefertur, a Linnseo Zostere ut. maxime affibis associa- 
iur, corculo apici endospermii conereto huic ordini 
convenit. Sparganium habitu magis & partibus exte- 
xioribus grani quam interióribus: affinis- Corculo enim 
axili Aroideis convenit. Lingxus illud 4d GrP EU 
uss. 


, 125 


Jussieu ad 'Typhimas, Brown,& Sprengel ad Aroideas 
retulit. Pandaneis yalde aílinis, a quibus eorculo .in- 
"verso differt. 

Linneus qui hünc ordinem primus constituit & 
post eum Jussieu, Batsch, Spreugel plura genera postea 
ab ipso Jussieu semota, cum eo conjuuxerunt. Acotyle- 
doneum insuper statuit Jussieu.  Ádanson Aroidceis ad- 
junxit. Decandáolle ad Najades Dharam, Naejadem retu- 
lit, ceteras Alismaceis &  Ároideis consocians ab illis 
fructu simplici, ab his corculo macropodo distinctas. 
Arctius definivit Richard. Grana eximie dissecuit & 
examinayit Treviranus. d 

18r. Structura Najadearum ceteris phano- 
gamis simplicior, Wa:a spirala in quibusdam, ut 
Zostera, Üaullinia, nondum — óbi:ervata;  stomata 
epidermidis omnino desiderantur, saltim in parti 
bus: demersis, : 


| 182. Najadee mites & innexim, parum uti- 
les sunt, nisi piscibus nutrimentum & tegmen prz- 
berent. JZostera ad. tuguria tegenda, ad pulvi- 
naria implenda, ad agros feecundandos, ad crema- 
lia conficienda, seá precipue ad sal culinare eli- 
ciendum inservit. Radix Pofamogeti uatantis ab 
áncolis Sibirie comedi dicitur, ut Z/ponogeti di- 
.Stachyi ab. Hóttentottis. 
|. 185 XXVIII. PorosrEME& Rich. sunt 
. macropode floribus incompletis, perigonio 
squamaceo, capsula polysperma digyna. 

Plante aquatiez, corolla nulla. Perigonidi- 


dium squamaceum. Antbere 2-9; sigmata ». 
Capsula i-2-locularis, granis numerosis. 
. Podostemum, Rich. 3 sp. $ 
JVarathrum, H, B. 1 sp. 
? Tristicha, Dup. Th. » sp. 
Tristicha ad  Lycopodineas 2 - VWilldenowia & 
Pprengelio refertur,  - ED Um 


LI 


U- 


126 


7 


^. A84. XXIX, ArisMACE£ sunt macro» 
pode perigonio corollino O.partito germie 
njbus indefinitis superis.' 

Plante aquatice. Radix tuberosa. Folia li-- 

f&earia vel ovata, radicalia. Scapus mrultiflorus, 
Flores parvi, varie dispositi, - interdum — diclines, 
Perigonium ,plus minus vivide coloratum sexpar- 
titum. Stamina sex vel plura, perigonio vel re- 
ceptaculo inserta. Germina plura libera vel coa- 
lita. Stigmata totidem. Capsule totidem, . poly- 
sperme, interdum baccate. Grana 2-plura, cora 
culo in plurimis curvato, rostello incrassato. 

4) Àlismem corculo curvato. 
Eudrogeton, Pers. 1 sp. 
Zlisma, Linn. 10 sp. 
Jamasonium, Juss. 2 sp. 
Sagitiaria, Linn. 21. sp. 


D) Butomez, Rich. 
Butiomus, Linn. vr sp. 
JLimnuocharis, H. DB. 9» sp, 


f €) Juncagines, Rich., plumula & rostello 
colle distinctis. 

aScheuchzeria, Linn. 1 sp. 

 Triglochin, Linn. 13 sp. 

Z3ERA. HhCB. Y spec 


Linnaeus hunc ordinem jam eonstituit nomine Tri- 
petaloidearum, adjiciens quedam genera heterosenea, 
Adanson genera nostra Aristolochizis, Aroideis & Ra- 
munculaceis inmterseruit. Jussieu suis Junceis adjunxit. 
D ecandolle Najadeas quasdam adjecit. Richard analysi 
genera plurima subjecit, quo examine differentia grani 
eximie perspecta plures ordines constituit, a mobis con- 
junctos & ut sectiones propositos. 

185. Alismacese precipue plagam Borealem 
&r temperatiorem incolunt. Radix plurium edu-- 
dis (Hydrogsti, Alismg, Sagittarie, Butomi), Alts- 
"T " m2 


| Eo7 


f speciatim. contra Hydrophobiam | laudata. 
Herba acris (Butomi, Zlismm), vel sapore salso 
signis (Triglochin). Ob folia reticulatim. perfó- 
rata maxime memorabilis Zydrogceton. 


186. XXX. HypnzocnuanIDEZ Rich. sunt 
macropode perigonio corollino 5.6.par- 
tito, germine simplici infero, 


: Plante aquaiice, Folia aut sessilia & serru- 
lata aut, petiolata & integerrima. Flores dioici, 
rariug hermapbhroditi, spatha.suffulti, Spatha r-35- 
phslla, mascula r-multiflora ; feeminea & herma- 
phrodita. multiflora. Perigonium corollimum sex- 
partitum, rarius tripartitum. Appendices diversz. 
Stamina definita vel inde(inita. Germen inferum, 
in séssilifoliis sepe setaceo-atlenuatum, in petio- 
laüis semper mutieum.  Pistillia 3-6, stigmatibus 
sepe bifidis. Granum erectum; corculum teres 
rectum antitropum, rarius macropodum. 
4) Monogyns. 
Trapa, Linn. 3 sp. 
b) Trigynz. 
Elodem, Rich. 4 sp. —.— 
ZInacharis, Vich, 1 sp. 
Huydrilla, Rich. 1: sp. 
l'alisneria, Linn. 5 sp. 
Bliyxa, Pet. Th. » sp. 


Ls c) Hexagyne- 
:Stratiobes, Linn. 1 sp. 
Evhaíus, Rich. 1 sp. 
Ottelia, Pers. (Damasonium Schreb.) » Sp. 
Limnobium, Rich. x sp. 
Hydrocharis, Linn. 1 sp. 
Linnzus singulari eomparatione ductus, cum Pal- 
mis hunc ordinem in unum conjunxit. Adansonius cum 
Ar- 


4 WES 
; vhcd 

"Aristolecbieis, Yussieuus primus ordinem constitnit, ad-- 
jectis generibus quibusdam postea scparatis óc Richard 

* eximie mobggraphice descripsit, quem lubentissimi se- 
culi sumus, adjecta dubitanter TZ'apa (nohis cryptoco- 
| tyledonea), à Jussieuo antica vero huic ordini subjecta, 
jan», ut ab Adansonio, Onagrariis velata. 

187. Plante propagandi modo memorabiles 
CPolisnerid, Fydracharis);. in cecovomia humana 
1 usus. uhsli & "Trap fructus edulis, 1l- 

-: lis etiam fibra foliorum textiles. 
188. XXXI. NvuPugAcE& Dec. sunt ma- 
: 7 x P ne - " »^ 
.cropode perigonio duplici, interiori poly- 
petelo, germinibus indefiniüis, - 


Plante apuatcm, Sureulus in aque fundo 
-*yepens, vel caulis in aqua fluitans. Folia petio- 
lata, petiolo vaginante, verpatione involuta, pel. 
tata vel cordata.. Pedunculi vniflori, Flores .z- 
 stivatione imbricatk  Perigonium duplex. Calyx 
Á4á-6-sepalus.. Petala plurima. Stamina definita, 
multiserialia receptaculo cum sepalis & petalis 
inserta, filamenta planiuscula; anthere adnate, 
introrse, biloculares. Carpelia duo, vel saepius 
indefinita, nunc libera (Hydropeltides), nune sé- 
miummersa (Nelumbonez), nunc tota inclusa, mo- 
nostyla evalvia. Stigmata libera vel in peltam 
connata. . Grana in quoque carpello solitaria vel 
indefinita, parietibus affixa, inversa; corculi rostel- 
lum endospermio accretum, plumula in sacculo 
membranaceo inclnsa. ; 

4) Hydropeltides, Rich. carpellis liberis, 
Cabomba, Aubl. (Nectris, Schreb.) 1 sp. 
Huydropeltis, Rieh. 1 sp. 
b) Nelumbonez, carpellis receptacule foveo- 
: lato semiimmersis —— 
Ielumbium, Juss, 5 sp. . k 
! | e" 


129 


a 


£€) Nymphzem, carpellis receptaculo urceo- 
| ato inclusis. | | 
Kuryale, Salisb, 1. sp. 
Nympha, Neck, 169 sp. 
Nuphav, Smith 6 sp. 


Ordinem nostris teniporibus maxime celebratum ob 
£ontroversi?m de loco in systemaie naturali, Linnzeus 
unico cognita genere JTesembryanthemo  associavit, afiü- 
nem tamen  Papaveri yel  Asaro statuens;  Adanson 
sAristolochieis, Jussicu «tandem MHydrocharideis; Salis- 
bury ut propriam familiam. proposuit. Excitato vero - 
jun studio anatomi$? fructus, maxime dubii in Nym- 
phozacearum — fructu examinando hgsitarunt Botaniei. 
Grtperus fabricam. grani dieotyledoucam esse, germi- 
nationem vero. monocotyledoncam declaravit. | Decau- 
dollius sacculum . plumuiam. includeatem detexit, quo 
secto plantas dicotyledoueas esse enuntiavit, quod. Mir- 
belius amplius nmitidissimis observatiomibus probave co- 
"atus, est, landem statuens nullum his plantis adesse 
rosicllum.. dXichard solus pro suo more strenne & saga- 
cisslice hanc sentenfiam  impugnavit, .pro cotyledone 
unico tamen declarans corculi membranam, falsa sua de 


, cobyledone Cryptocoiyledonearum "opinione deceptus. 
lterum  Decandollius in 'novissime maximi laboris & 
ingenii opere rationes plurimas protulit, ;ut dicotyle- 
doneas. esse probaret. Nymphzaecce vero nobis sunt 
€ryptocotyledones, non tantum ob rationes jam, pas. 
21 allatas, verum etiam ob plumulam. Zannichelliam 
piumule similimam, oh vaginam plumuls, quein aliis 
cryptocotyledoneis non infrequens, á; tàudem ob aíhni- 
tatera cum  Hydrocliarideis. | Cabombam ad Junceas re- 
*ulit Jussieu, ad Ranuneulaceas Batsch, ad Podophyl- 
een suas Decandolle, cum Hydropeltide conjunxit 
Aichard. ] 


1 V 


199, Nymphaacez floribus pulcherrimis raaxi- 

mis insignes, & interdum odoris (Aelumbii spe- 
.giosi, Nympluee pubescentis, odorate); antiquis J- 
yptiis (Nympha cawulea, Lotus) nec non adhuc 
Andis (JNelumbium speciosum) sacra.  Surculi nav 
cotici dicuntur vel subadstringentes, & antiquitus 
: Vie 


- 


V. 4 1 , " 
-— b * 3 M 
i A YS pM 
i 4 " /u 
wo 


vitse .ceelibi convenientes ied iti (Nympha alba 
Nep har nione tamen eduies (/Velmntinm speciosum, 
Wi wpica T Lotus, alba, Nuphar lutea, Euryale fe- 
TOx), ut ór folia CNolumbii speciosi). Magis sapi- 
d.e nuces (Nelumbit speciosi, cotloghylli, Nymphae 
£dulis, Loti) | Propagandi modo Vunntad VeYSi- - 
color memorabi!is, 


SECUNDA CLASSIS. 


SPADICIN, 


105. SPADICINE sunt cry ptocotyledo- 
nete fl^vibus in spadice dispositis, perigo- 
nio nullo vel sqvamaceo vel rarius corollino. 


Obs. Spadix ab auctoribus bene quidem intelle- 
ctus, vage descriptus. Quidam per inflorescentiam Aroi-. 
dearum "Ac Palmarum definiunt, quas familias iterum 
spadice distinguunt, Alii spicam spatba inclusam spa- 
dicena appeltanj. Nos per pedunculum multiflorum flo- 
ribus homogeneum, plerumque spatha involutum spa- 
dicem definimus. Spadicinis in  Phanerocotyledoneis 
,analogi ordines sunt Piperite & Ürticee (Aroideis) 
Conifere (Cycadeis) ^ Amentacee (Palmis). Non ju s 
Piperite & Conifere Spadicinis affines. 


19:1. Spadicine in Pistiacegs (incompletas 8- 
andras) J/roideas (incompletas baccatas) /toroi- | 
dias (nudifloras capsuliferas), Pandaneas (arboreas 
spicatas) Cycadeas (coniferas) & Palmas (panicu- 
latas) dividuntur. 


Obs. .Saururecs his vulgo adjuncte mihi sunt 
JDhaner Scobyledonez; & Saururum Houituyniam, & forsan. 
JBegoniam. complectuntur. 

|. 192. XXXII. Pisriíaces Rich, sunt spa- 
dicing, fÍloribus incompletis diclinibus,. 
| | cap- 


/ 


i51 


l 


Capsula polysperma inonegyua, filamento 
octandro. | 


Plante aquatice vel palustres. Fola singu- 
lari forma insignes. Flores diclines. Spaiha. Fi- 
lamentum unicum crassum apice ferens ; antheras 
8 verticillatas. Stigma peltatuin. Capsula uni- 
locularis polysperma: 


» 


Pistia, Linn. sp. r. 

Aepenshes, Linn; sp. 3. 

Pistiam ad Hydrochavideas refert Jussieu, ad Asa- 
roideas Datsch, ad Aroideas Sprengel. Proprii ordinis 
videtur, cui adjungimus Nepenthen, dissimilem tamen. 
habitu, capsula quadrivalvi óc afüxione granorum.. 
Filameutum autheriferum loco spadicis adest in utraque. 
JNepenthes! mouocótyledonea -est secunium  Gertner, 
dicoiyiedonea sec. Richard. incerti loci | apud  Jus- 


sicu & Sprengel. 


193. Pistiacc:8. ob formam singnlarem mc- 
morabiles; JVepenthes precipue unico exemplo folii 
vasculum operculàtum aqua umnpletum | feventis. 
Pistia in medicina Indorum pro remedio pellente. 
sudorifico, diuretico habetur: 


|. 104. XXXIII Anoipt&, sunt spadicinde 
Spicatae spathacese, perigonio nullo vel 
hexaphyllo, fructu baccato. " 


Plante herbaces, acaules vel caulescentes, 
Radix tuberosa. Felia aut radicalia, aut caulina 
alterna, petiolata, subcordata, rarius pedata  Flo- - 
res mono:cdi vel hermapbhroditi, circa spadicem 
subsessiles simplicem sepius spatha monophylla 
involutum.  Perigonium nullum vel rarius hexa- 
phyllum. Masc. Stamina indefinia vel sex, spa- 
dici vel perigonio insérta. Fom. Germina nunc 
staminibus commixta, nunc ab iis segregata ; styli 

1 / i ? x 


159 i TERMINA : ; [n 


& stigmata simplicia: Früctus baedias Coreus 
]üm lectum terés jn àxi endospermii carnosi aut 
farinacei, rostello infero. - 


à. Diclines; perigonig mullo. , 
rui, Willd. 44 sp. 
Caladiuwn, Vent. 23 sp. : 
Cállá, Yabn. 4 Sp. : 4 : 
Richardia, Kwnth. i sp. ^ 


b. Termaphrodit, perigonio instructas 
JDracoutium, Linn: 8 sp. — ; 
Pothos; Tsonü. $9 5p: * di 
Gymnostachys, Broorosp. | 
Lápunta, (Lour: non Càv.) : sp. 


? 


"Aroidearum ordo; ut 8 Linnwo Jussieuo & Brows 


mio €onstitutus fuit, etiam  Átoroidgas /&  Saurureas. 


plerasque complectitur. ; 


199. Aroidez plures ob procéritetem caulis- 
C Write ORO arbórei, Rithardim Ziliopite 
ob odorem cadaverinum quorundam Cái crini 
divavicati, Cal Segni), aut gratuimn aliorum CPotli 
Cannzformis), calarem T spadicis iu ipso 
florendi inomento (Zfri cordifolii, Tialict, maculati) 


. xXalde memorabiles. In.ceconomia; hominum noi 


arum ütiles. ^ Radix, quamvis tam acris nt iH 
quibusdatr vénenata sit, (Cale ddio arborestente GE. 
Seguino, Dracontie polyphylio), tamen coquendo 


Nel torrendo. Xpitior facta, sanum & gustiur ju 
eundum cibum pr ebet;: ( y Colocasi ie, maerorlnsis 
. peregrin ws macwlati, virgini Caladii | esculenti , 


ságittefolii, Call palustris, Drecoutiüi FogpiuiiDe 
Etiam folia  enulis pro olere adhibentir, (ri | 
Colocüsid, 4risavi, Indici Lour., Caladü osculeniis í 
arborescentis) & grana cocta dri sagitta olits hd. 
sáccharügi purificandurn. Caladium Seguimum | & 
«rum evatum. Ad .hntea lavanda run macula 
te 


155 : 
tun Materia acris licét valde fügaüx nostr's tem« 
poribus seorsim extfacta est, & sine dubio maxi- 
mam, babet vim in usu officinah & stimulante. 
barum plantarum in medicina nonnumquam àd- 
hibitarum (ri triphyll, pentaphyllá, maculatis 
Dracoutii trilobati, Caliz palustris). Folia externe 
applicata vesicatoria sunt (7Jracontii perius?) Gc 
contra tumores adhibentur (Caladii esculenti). 


. 196. XXXIV, AconoiDEE& sunt spadici- 
ne spicate, spatha nulla, perigonio he- 
xaphyilo, capsula. ' 


Plante herbacese, acaules. Radix tuberosa, 
Folia radicalia, ovata vel ensiformia. Flores hers 
maphroditi, 1n spicam densam, spaiha nulla suf- 
fultaàm, scapo radicali insidentem congesti, Peri- 
gonium Jhexaphylium. Stamina ' 6 cum laciniis 
périgonii alterbpa. Germen :, Stylus nullus, Sti- 
1a simplex (in Orontio bifidum). :Capsula trilo- 
ularis, (folliculus monospermus in Orontio), 
Orontium, Linn. 3 sp. 

ZALrorus, Linn. 3 sp. 

Utraque genera a Linnueo; Jussieu, Sprengel cum 
Aroideis conjunguntur, habitu, inflorescentia, defectu 
spabhz fructuque. diversa. ;corus Junceis a Décandol-- 
lio efertur, cujus grana nondum examinata. : 


" 197. Radix coroidearumi tuberosa aeris 5 
ÜOrout? torvrendo ediilis, Zcori aromaticà stimulaiis, 
calefaciens. Grana Oronutii acria, coctione edulia. 
. 198. XXXV. PaNDaNEE& Dr. suut spas 
dicine spicate, spatha perigoniogune nul 
lis, 'drupaà. : 
, , Plante arborescentes, expe trichotomo. Folia 
&usiformia terminal, Flores dioici. Qalyx & 
| co- 


^ 


| Stylus bifidus.  Drup 


EC C S 
! : W^. 


corolla nulla. |/Antherée biloculares cuspidata, 
simplex aut composita, 


wpies axiie reetum.- 


Pandanus, Linn: 26 pu" | ; 
Ludovia, Pers. (Salma; W.) 7 sp. | 


Ároideis vàálde affines. peter hábitum, qui potius. 
Palmarum. Ad Palmas Paidanum refert Sprengele Lu-, 


Endospermium carnosunj. 


/ doviam ad Aroideas Kunth. 


199. Pandanez staturà arborescent! insignes, vel 
odore floris (Pándami odoratissimi). Folia ad va-. 
yias res te, éndás adhibentur. Flores edules (Pan- 
dat odoratissimi), vel fructus (Pandani sati; 
edulis, utilis, Lerum) In medicina usus nullus; 
nisi - quod foliá Pamdauni odoratissimi ulceribus 
applicantur; & fructus immaturi emmenagogi 
dicuntur: 


200. XXXVI. Cvcapz&, Pers. sunt spa 
dicina, spadice coniforrmi, antheris sqvamis 
alfixis, spatha perigoaioque nullis, dru 


Piante arborescentes, intér Filices & Palmas 
medie. Stipes simplex, apice ferens folia pécti^ 
nata. Flores diclines; masculi amentacei; aniheris 
globosis. squainis iüsidentibus. Foeminei conifor- 
rues, drupis densis amonospernis. Corculum axile; 
oblique fissuri (unde dicotyledoneus dicitur), iu 
endospermio carhoso. "Vernatio circinata. 

Cycas, Linn. 5 sp. — di E 

Zanmia, Linn. d sp. 

P Phyielephas, R. P. à sp. 


Plante acoetyledones secundum  Jussieu & Mirbel, 
dicotyledonezc sec. Richard &  Kunth. Filicibus adnu 
meraverunt Linnzus $c Jussieu, Palmis Sprenge!. Lu 
proprium ordinem conjunxit Persoon. JPhytelephant 
dubii loci, pro Palma ceteri babent, preier d 
qui ad Pandaneas refert. 201, 


biles 


155 
* " 

201, Qycadeg ob sagü stipitis utilissima, 
(Cycas circinalis, revolutd; inermis, Zamia Caffra). 
Etiam fructus edulis (Cycadis. circinalis & revo- 
lute, Phytelephantis), quamvis immaturus emeti- 
cus (Cycadis circinalis); vel perfecte maturus du» 
rissimus ad usiensilia varia adhibetur (Phytele- 
phantis). Contra tormina alvi succus foliorum 
Cycadis circinalis adhiberi dicitur. 


XXXVII... Paiw&. 


202. Parwx, Linn. sunt spadicine, 
spadice paniculato spathaceo, perigonio 
sexpartito, drupa. | 


Radices sepe supra terram caudicem sufful- 
cientes. Caudex arboreus, cvlindricus, simplex, 
sepe spinosus vel reliquiis foliorum  squaniosus, 
medio interdum tumens. . Folia maxima, niten- 
tia, interdum subtus argentea, pinnata aut flabel- 
liformia, petiolo interdum  aculeato.  Spadices e 
-spatha fissa provenientes, diclines vel hermaphro- 
diti vel polygami, paniculati. Perigonium | sim- 
ples, sexpartitum-vel hexaphylium, interdum du- 
plex. Stamina 6, ad basin perigonii inserta. Pi- 
-stllum :,vel 3.. Germen 1-3. Fructus drupas 
ceus.  Corculum laterale. 


' n —Flabelliformes. 
Rhapis, Ait. 1 sp. 

AVGuritia, Linn. fil. 3. sp. 
Thrinax, Sz. x. sp. ..- ! 
Chamgrops, Linn. 7 sp. 
Huphogne, Gaertn. 2. sp. 
Borassus, Linn. 3 sp. 
Latania, Juss. 4 sp. 
Livisiona, By. 2 sp. 

i : Li- 


E. 


! à 


a 56 


he, iBtbliospor i, n" Y sp. 
^ - Zrenga, Lab. (Gomutus Spr. 
^wKElais, Linn. (c. gen H. 
) coittalea, Hs D) 
boa, H. B. 
Lodoicea, Comm. 1 sp. 
AManicaria, stb I Sp. 
| Ceroxilon, H. 
' :Seaforthia, (d 1 Sp. 
CCaryota,. Linn. 3 Sp 
ZIreca, Linn. 
- Morenia, B. P. 
ANunnezharia, R. P. 
- «Martinezia, R. P. 6 sp. 
"iphanes, W. 2 sp. 
Qreodoxa, W. 5 sp. 
Geonomda, W. » dk 
Chamadorga, W 
ANipa, 'Th. 1 in 
Kuuthia, H. B. 
Daciris, Jacq. T 2 
Cocos, Linn. 
- EKlate, Linn. r sp. 
Phonix, Linn. 5 sp. 
:Sagus, Gartn. 6 sp, 
Calamus, Linn. 


: DE uai Th. 1 sp.. 
' Corypha, Linn. 135 ien 


Sp. v 
4 Sp. 


. (cum Zriartea R. P. i 2 Sp. 


Y 


Ordo' Juncaceis per inanis Xyrideis per 
Xeroten quodammodo: affinis, nondum bene cognitus; 
omnium pulcherrimus, distinctissimus & a vulgo 1pso 
agnitus, licet partes fructificationis mirum in: modum 
varient. Germina 3 in quibusdam (Coryphinee, Kunth). 


— Germen r: in aliis, sed triloculave, 
vem abiens (Cocoine Kunth, 


in fructum lz- 
non Brown, cui Cocoine 


ian- 
»* 


* $598 d 
157 
Y Ys Y rV : 1 T 
fàntum à genera, qum insuper habent foramina nu- 
cis 3 ceca). — In aliis. fructus squamis' imbricatis te- 
ctus (Calameg Kunth). —: Perigonium: novem-partitum 
in Zrenga, Elai ; nullum in Ceroxylo & floribus ;femi- 
neis Nipg, — Nectarium vel appendices floris in Are- 
;  Chamedoraa, Licuala,* — Anthere 8 in Borasso, 
e. in Ceroxylo, Nipa, i15 in Latania, 2^ in JManica- 
ria, — ;Spatha nullà in Corypha, Licuala, —  Foli: 
singulariter aberrantia in | Caryota urenti, —  Stipe 
ramosus in "Hyphene, foliosus in:Calamo &c. 


» 


Per .Nipam  & Mauritiam Pandaneis Cycadeisque 
per.Calamum (a Linnxo Junceis: »idpismies rin Glu 
mifloris coherent. k " arii f 


3203. Palme altis" 'omüium plantarum, 
iren Zireca oleracea , Ortodoxa, Calamus), - 
prater comam foliorum  terminalium aphyl^ 
le, spadice florum &giganteo insignes, primis an- 
ni: | Türen sibus plerumque florent. ^Odore florum 
(Nunnezharia) rdro celebrate, magis ob utilitatem 
omnium partium. — Edulis fructus pulpa (Phoenioc 
dactylifera, | Chamerops humilis, Bactris. major, 
Calamus Zalacca, Nipa fruücticans, Corypha umbra- 
culifera, votundifolia, Pumos, Borassus flabellifor- 
qmÓis); nueleus (Cocos nucifer à, ejubma Borassus tu- 
nicata:Lour., Zrenga saccharifera); Sagu l. me- 
dulla càtudicis, (Sagus. Rumphii , Caryota ürens, 
Phoenix faviuifera ,. Areca oleracea, Corypha um- 
oraculifera, Arenga saccharifera, Mauritia flexu- 
osd); gemma externa vel interna caudicis termi- 
nalis, (Zreca oleracea, Corypha  umbraculifera, 
Chamarops humilis; Cocos nucifera, Caryota uveus)s. 
vel tandem radix (Chamarops humilis). — Liquor 
amni refrigerans & gustu eximius in nucleis . 
edulibus immaturis, oleum e maturis exprimi- 
tur. — Vinum fermentatione preparatur e succo 
caudicis (Sagus vinifera & Rumphii, Coc. Butyr. Elais 


Guincensis, Mauritia flexuosa) ; spadicis (Cocos x^ 
£- 


CAreca. Catechu, humiliy, ^Spicata y" glandiformis , 
globulifera, Elate SUVEStVES), Ürens- Gr dere vez 
^. menata pulpa fructus: qaarandam -( Caryota utrtnu- 


)j: 3g] 


stringentes, ut sauguis draconis e' succo stipitis 


fructu Zreez | Catechu hauritur. |Géra veroce tc. 
to caudice Ceroxyli exstillat,: ut & non, satis. no«4 
ie cujusdam speciei Carnguba diete, -— Ad.vad 
Tia in artibus. mechanicis inserviunt, ut ad usten- 
..Silia , nuces. Cocois "nucifera & apidec.. : "Fexiilia: 
folia fere omnium, ut. & caudices Calami,: atque. ' 
ad funes contexendos fibra basilares foliorum (Sagus 
FRumphi, Jreugm) & precipue putamen; Cocozs 
muciferg&. — Ad iuguria exstruenda, pro tignis. 
maxime qurabilibus caudices, pro tectis folia fere. 
omnium specierum majorum. adhibentür. | Papy- 
ro inserviunt folia Cocofs mucifere, Coryplhe um-. 
braculiferm,. rece oleraceg ; fomiti.lana axilla- | 
ris Caryotg ; baculis caudices. Calami, Bactris-&c.. 
In una, plànta Alfonsie ultra 600,009. flores mas, 


scalos numeravit Humboldt. r uer ata 
- 20/. Palmarum ordo adhuc Linnei tempore. 
parum notus erat, coniunctis vero observationibus, - 
Thunbergsih Forsterorum, Ruizi Pavouigue, dyac-. 
quini, Labillardieri, Brownii« tandem Hunbélatii É 
atque /artiita explanatus, ut generalis ejus id-- 
ea habéri' possit, & ut genera in ordinem fixum 
redigere valuerint Brown, Kunth, Martius. 


j - 


Tra. 


TM 159 
Er Lc PERTIÁ  CLASSIS. 
GrvMrIFLORZE. 


205. GruMrrLOR& sunt cryptocoty- 
ledonee floribus spiculatis perigonio glu- 
maceo, 


.Folia yagine peculiari insidentia, linearia, ca- 
rinata. Stamina hypogyna. 


. Flores solitarii & distincti in quibusdam Junceis 
tantum &. Xyrideis. | : r 


206. Glumiflore in Typhinas (amentaceas), 
Ciyperaceas (univalves), Gramineas (bivalves), eua- 
cüceds (6valves), Xyrideas (diperigoneas) dividun- 
tur. 


Per gradus itaque numerus glumarum augetur, us- 
que dum corolla liliacea iu Xyrideis explicatur. 


me EX VII. 'TYPHIN E. 


207. Tvruixe sunt glumiflore, glu- 
inis setaceis, stigmate simplici. 


... Culmi enodes, erecti. Flores in spicara amen- 
tformem digesti, diclines. Masculi squamis 3 se- 
tosis. cube 3, in antheras clavata, — Feemineis 
loco perigonii sete plures, quarum | media fert 
germen. Granum solitarium, stylo persistente & 
stigmate simplici coronatum. |Corculum angu- 
stum, axile, 


Typha Linn. " Sp. 


Hoc genus solitarium vulgo cum Sparganio in 
proprium ordinem conjuugitur; ab Adansonio Grami- 
Acis , a Kunthio Pandancis ;. a Brownio Sprengelioque 

: Aroi- 


140 i y ah 


Aroideis, a Salisburio Eriocaulo associatur. A Spar- 
ganio in multis distat, tamen singulariter convenit 
antheris clavatis terminalibus &c corculo angusto axi- 
li; id quod veram affinitatem indicat. Forsan ilaque 
melius Typha cum Sparganio conjungitur in ordinem 
.Spadicinis aflinem, |, Spavganii drupa, inflorescentia &c 
spatha partiali tam in Glumifloras quam Macropodas 
iransiturum. Interea. Glumifloris Typham —associavi- 
mus ob pappum  Erzophori, ob  corculum germinang 
endospermio coronatum (ut in Junceis), sed a Junceis 

Cyperaceis essentialiter diversam situ corculi. && 
stigmate simplici. We m 


75,208. "Typlw in omnibus mundi plagis ob- 
veniunt, licet paucz species. Parca utilitas. Se- 
ie perigonii ulceribus applicari dicuntur. |Pol- 
len pro semine. Lycopodir in quibusdem officinis. 
adhibetur, Ceterum plante meri mechauici usus, 


XXXIX,  CvrgRacER,. 


209. CyrreRacE& Juss, sunt glumiflo- 
ye, gluma exteriore univalvi, stigmatibus 
2-5nis, autheris sagittatis. : 

Radix filiformis, repens. .Culmi. enodes, n. di 
. foliis vaginati, sepe triquetri, Folia vaginz inte- 
gre nec longitudinaliter fisse insidentia, angu- 
sta, carinata. Bractez ad basin cujusque rami 
panicule, & iterum ad basin cujusque spicula. 
Gluma exterior (gamiophyllum, Beauv.) univalvis, | 
semper adest ; interiores (g/umel/z Rich.) numero 
variant, imo interdum absunt. Stamina hypo- 
gyna, plerumque tria. Anthere sagittate (h. e. 
apice integre, basi fisse). Granum solitarium 
superum. Stylus simplex, persistens vel decidu- 
"s. Stigmata 2, 3 vel rarius 4. Fructus cary- 
opsis crustacea angulata, angulis cum numero 

stig- 


I 


j (5X 


Li : à 
stigmatum convenientibus.  Corculum in basi en- 
dospermii farinacei axile, orthotropum, tubercu- 
lo rostellarr unico. 


- * 
Rudimentum glumz bivalvis interdum provenit, 


ut in Marisci quibusdam speciebus. Cfr. Turpin Mem. 
sur les Gramineés p. 27. 


Situm corculi aliter quam Lestibudesius, quem hic 
ob monographiam datam secuti sumus, Brownius de- 
scribit, corculum nimirum lenticulare in basi grani 
extra endospermium positum. Gartnerus contra illud ^ 
intra endospermium locatum.:esse statuit. 


a) Cariceg, flores diclines, grana glumellis in- 
clusa vel basi cincta, aut etiam glumellis 
nullis. 

Carex, Linn. 328 sp. 

Jiplacrum, Br. 1 sp. 

Scleria, Berg. 39 sp. 

Cobresia, Willd. 2 sp. 
 Diaphora, Lour. x sp. ; 
Lepyronia, Rich. v sp. 

Chondvrachne, Br. 1 sp... 

Chorizaudra, Br. 2 sp. 

Chrysitrix, Linn. fil. ri sp. i 

c) Cypere&, flores hermaphroditi, glumis disti- 

chis. | T5 


Kyllingia, Linn. fil. 14 sp. 
AMelaucranis, Vahl. 2 sp. 
Hypoelytrum, Rich.. 13 sp. 
AMapania, Aubl. 1 sp. 
(0 Cyperus, Linn. 361. sp. 
"a Mariscus, Gaertn. 31 sp. 
"d bildgaardia, Vahl. 7 sp. 
"rihrostylis, Br. 1 sp. 
I:Schenus,; Linn. 88 sp. 
Lampocarga, Br. 3 sp. ' | 
| Gah- 


qu. 


- 


Sprengel. 


LI UA 
L4 ! s 

D í [ Mi E 

(5 


' 


* 


M Galnia, Forst. 5 sp, j Og 
Cladium, Br, 14 Bp, 4l. DOSE LB por 
Caustis, Br. 3 sp. Juden Cos fed 
JEvandrg, Br, 5 sp, 
JDulichitim, Rich. 5 'sp. 
Rlunchospora, Vahl. 29 sp. 

, Carpha, Br. 5 sp. ; 

 Macherina, Rich.. Sp, 


d) Scirpem, flores hermaphroditi, glumis undique 

- ^ Ambricatis. | 3 $us Ah 
Fimbristylis, Rich. 34 Seit Ra 
Dichromena, Rich. 7.Sp- 

Jsolepis, Br. 57 sp. 

^ FEleocharis, Br. 24 sp. 

(o Girpus, Linn. 117 sp. 
Eriophorum, Linn. 9 sp. 
JDiplasia, Rich. : 81. uf 
Fulrena, Linn. fil. 46 $p; ^ 
Lepidosperma, Lab. 232 sp. 
Oreobolus, Br. 1 sp. EE 

busdam jam exclusis; && a Jussieuo Ccterisque fere 

omnibus similiter acceptus, a J;estibudesio ionographi- 
ce descriptus. Anomaliz tamen nou,paucee. Glumza 


Ordo a Linnmo stabilitus, adjectis generibus qui- . 


, exteriores in quibusdani generibus. tantum adsunt? In 


Lampocarya stamina "Ia Gehnog 6.. In Eoandra 12: 
ln Causti pentandra 5. ln  Diplasia 55 1n Diaphora . 
i10 numerantur. A OHESN LETRA 


Chrysitricen & Diaphoram ad Gramineas refert 
210.  Cyperacez paludes precipue incolunt, 

& radices emittendo implieandoque sensim im- 
plent. Per totum "orbem sparse videntur, sed 
varia genera per suam presertim plagam, ' Sic 
Carex ad zonam  borealem, Cyperus :equinoctia— 
lem; Scirpez vero indistinete ad onmes pertinent. 
End) uy : /j 211. 

i i d 


145 


(oo 915,,/ Usus heminibus Csperacearum parcus. 
AEdulis radix. Cyperi esculenti (tubera) ; Scirpi av- 
ticulati, dubii Roxb., tuberosi Roxb., maritimi; Cavi- 
cis arenarig : medulla dulcis Cyperi papyri. — Odo- 
re balsamico gaudet radix Cupert longi, papyrt, 
hexastáchyi, odorati, viscosi, cinnamomei Retz. Un- 
destomachales & diuretice babentur radices Cy- 
peri. longi, hexastachyi, volundi, Caricis areua- 
yiz ; antüfebrilis Scirpi capsularis Lour. 1n me- 
dicina etiam usitari dicitur Ky/lingie monocepha- 
íg radix. — Oleum (quod singulare). in tuberi- 
bus: Cyperi esculenti copiose" continetur. —.1n 
artibus mechanicis varie. adhibitz, ut ad opera 
textilia culmi leocharis palustris ,  Scivpi. lacu- 
stris,  Cyperi textilis, tegetum. | — Papyro anti- - 
quorum conficiendo vagine foliorum Cyperi pa- 
gurii pro ellychniis medulla culmorum Scirpi .ca- 
psularis Lour. ellychniarit Mol.;. pro lana sete - 
Eviophori; pro instrumentis natatoriis Cyperus 
drticulaius. — Pabulum pecoribus minus gratumt 
prebent folia.— Ad arenam mobilem. sistendam 
Carex arenaria feliciter usitatur. | 


Ob staturam memorabilis Cyperus ligulavis.. 
XL. GhAMINER. | 


2019, GnaMINEX Sunt glumiflorze glu: 
mis binis distichis (bivalvibus), stigmati- 
bus binis plumosis aut penicillatis, anthe- 
ris utrinque bifurcis, | 

Radix fibrosa vel repens,  Culmi cylindrici vel 
rarius compressi, fistulosi, articulati, plerumque 
herbacei & simplices, rarius fruticosi & ramosi. 
Folia alterna, ad singulum nodum solitaria, cont- 
posita e 1:0 vaginà longitudinaliter fisse, eulmum 

beta sie dor cogi : coms 


^ 


144 
compléctente, & 2:0 e lamina "ante explicationem 
margine involuta, lineari, membranam .(ligulam) 
ex epidermide vagine & lamine interioris for- 
matam basi intus emittente. :Flores' parvi, herma-. 
phroditi vel polygami, spiculati vel rarius soli- 
tarii, spiculis in. paniculam vel spicam  digestis; 
'Glume' plerumque bivalves, virides, binate, exte-- 
riores. vel calycine (caíyx Linn. | g/uma Juss. 
tegmen P. Beauv. epiceng Wich. peristochyum,. 
Panz.) uni-, vel 2-, vel multiflore, alternz, :disti^ 
ches interiores vel«corolline (corolla Linn., .£a- 
lyx Juss., periauthiwn Br, glwmella Yách., stra- 
gula^P.- Beauv.) tenuiores, valvis incequalibus, 
exteriore saplus carinata 'vel trinervi, interdum 
;-aristatayinteriore. plerumque binervi mutica vel 
biaristata; niim (nectarig Schreb. /lodiculg . P. 
— Beauve squamulg Br.. glumellg Rich... glumeliula 
Desv. phycostemon "Vurp.) minutissime, bivalves 
wel trivalves, molles vel. succulenti, hypogyna. 
Stámina hypogyna, plerumque tria; filamentis de- 
- bilibus, antheris bilocularibus, utrinque  bifurcis, 
Pollen globulosum. Germen superum.. Styli. 5. 
$tigmata plumosa vel penicillata.. , Fructus, cary- 
Opsis, pericarpio membranaceo arctissime adnato. 
Endospermium .farinaceui Embryo extra en- 
dospermium, ad ejusque basin (scutellum 1. vitelluns 
auctor): coriaééo-carnosam: scutelliformem :latera-- 
liter &;oblique positus. . Plumula. in, vagina e 
foliis imbricatis composita includitur. - Tubercu- 
la rostellaria plura, in vaginas rostella' ample- 
ctentes (coleorhizas Mirb.) germinatione excre- 
scentiay; ad. basin. scentelli.... 0. Ne 

.*' | De significatione partium Graminearum valde dise 
sentiunt auctores. Scutellum primus: Jussieu:^pro co^ 
iyledone: habuit, quém,.plerique. secuti sunt, ut. Trevi- 
vanus, Fischer, Turpin, Brown 5, queque sententia maxime 
vonfirmata est postquam Poiteau primus detexit; ejus- 
J ; e» s ino , 


145 

* 

miedi $cutellum in quibusdam gramineis duplex esse, 
licet altero minore (Triticum, 4vena), nisiin Bambuia, 
ubi utrumque fére squale:est. Gertnerus vero fun- 
ctionem. nomenque vitelli: ei adjudicavit, Richard cor- 
pus radiculare vocat, potius ad radicem quam ad plu- 
mulam pertinere judicans. .Non quideni negandum est, 
hoc organum omnium maxime cotyledonibus simile'es- 
se, sed differt precipue non tantuni: forma, sed & fun- 
ctione &c explicatione. Cotyledones enim extra semen 
prorepunt, colorem viridem induunt, sua periodo 
cum ipsa planta vegetant,' succioné exhauriuntur, & 
evanescunt. .Scutellum. contra cum ipso endospermio 
semper intime cohzret;quo exhausto ctiam ipsum eva- 
nescit, unde sequitur ad nutriendam plantam illud non 
materia conferre; Accedit quod in hac familia plan- 
iarum tantum exsistit Sc si cotyledonem illud judica- 
remus, Gramiues solae essent monocotyledones in toto 
reeno vegetabili, cum in Cyperaceis, maxime quidem 
aflinibus, organum. quoddam huic simile frustra quseris. 
Nobis itaque scutcllum illud organum esse videtur per 
quód niateries nutriens: endospermii ductibus illis jam 
a Richardo pictis tam :in: plumulam quam. rostellum 
intrat, analogon itaque esse' petiolo cotyledonum non 
ipsis cotyledonibus. — Vix eorum (Richardi) opinio 
refutari meretur, qui vaginam cotyledonem habuerunt. 
— Observationem  Mirbelii & Belvisii, qui stylum e 
grano exeuntem & revera origine ;simplicem esse sta- 
iuerunt, refutare conatus est Desvaux. 


Vagina plumule nil nisi rudimenta foliorum con- 
creta mihi videtur. ^ Vagine rostellares :sunt organa 
cryptocotyledoneis propria ob concretionem omnium 
grani partium, exinde orientes, quod. rostellum inclu- 
sum massam grani protrudit & in vaginam fere me- 
chanice format, id quod exinde patet, quod, ut libe- 
rum fit rostcllum , evanescit && emoritur vagina. 


Non minor.de partibus florum dissensus, ut ex va- 
riis nominibus eis insignitis jam patet. Maxima vero 
attentione digna est ea earum explicatio; quam Turpi- 
mio' debemus: glumas exteriores & interiores nihil ad 
florem pertinere, non nisi bracteas esse vel folia in- 
explicata, ut jam habuit Richard & Desvaux; florem 
itaque tantum vel nudum esse, staminibus pistillisque 

| com- 


T 


y i: 
compositum, vel interdum: tectum paleis '(glumis inti- - 
mis) .pliycostemon dictis, nectario: Liuncano sensu sum- 
to analogis. Neque haec omnia neganda, $&& jam a Lin- 
n&i. nostris temporibus tam. damnati scriptis «elucet, 
eum omnia organa .florum.'esse foliorum: / rudimenta 
&tatuissé Gc demonstrasse. Sed quid, si .ideo.€orol- 
lam. óc stamina v. c.: Narcissi folia appellaremus, fi- 
eret nostra scientia?. Neque: hoc' respectu Botanica ad 
Zoologiam formari potest. In animalibus omnes partes, 
cum ex ovo protepunt,. plerumque jam: facte sunt, 
neque una ex alterd explicatur. ^-In plantis: 1nitio 
duo.ftantum organa -formata | sunt, plumula &. radix 
(cotyledones ad semen. pertinent); ex plumula expli- 
cantür folia; ex axillis. foliorum rami; iterum in iis 
nova, folia, & ita pluries; imo» per plures annos  ejus- 
 Xnodi. explicatione. repelita,. excrescunt bractee óc in 
earum axillis flores, qui certe:nil nisi folia momentis 
£ertis definita. Cum itaque id Zoologif organa infe- 
$iorum animalium quantumvis! dissimilia nomine: orga- 
, Qorum in perfectioribus amalogorum appellare licitum 
sit (neque hoc semper, quis enim alas avium-brachia 
- wel pedes vocaret ?), non ita in ;Botanica.. Idem enim 
erganum, quod est cotyledon |in semine, est folium im 
caule, calyx, corolla, nectarium, stamina Gc pistilla iu - 
flore. In vegetabili unum elementum. in quodcumque 
organum transformari potest $,sed ideo hec organa jam 
facta non uno nomine designari possunt. Alias codem 
.3ure folium .petali nomine insignires, ac jam petalum 
folium appellare studes. Sic Linnzus, hanc transfor- 
 aabilitatem organorum, quain nos regno vegetabili pecu- ^: 
' Riarem statüimus, si non perspiciens, tamen divinans, 
$obrius $c sapiens, unicuique organo suum servavit no- 
ien. Queritur itaque, non an glumzex elemento folit 
exori€ sint, sed an calyci, vel corollae, vel nméétario 
éeterarüm plantarum analoge censenda,id quod nomem 
torum etiam definiat. Aliud énim est analogia earun- 
dem partium in diversis 'vegetabilibus, alia transfor- 
atio cujusdam organi in iisdem individuis. Petalum 
in Cerastio v. c. & in Gramine e folio transformato. 
oritur, sed cum in ille petalum vocamus, quare non 


LI 


ídem in hoc? z , 
. Glums,; quatenus distinctz nce in ullo state come 
eretz, vix valvula appellanda sunt; sed hoc jam s 
NE. i , l* 


Á/ 


B. 14f 


Liect forma Graminearum 'eneralis facile recogna- 
scenda, tamen aberraliones partium frequentes. Radix 
s bulbosa in. Hordeo bulboso, Holco bulboso &cc. — Cul- 
-ani ramosi in JBambusa, 4grosti filiformi, mexicana, 
Panico capillari, latifolío; fvuticosi iu "Bambusa, Na- 
3to, Spinifice, — Volia petiolata in. Pariana campestri, 
Bambusa, Pharo, — Vagina integra est in Melica, Eri- 
- achne, Aira pilosa, Poa fluitanteg aquatica, striata cc. 
— Flores bülbiferi (vivipari) in F'estuca vivipara, Poa 
bulbosa, — Corolla uniglumis in speciebus Panici, An- 
&ropogonis, Pappophori, Alopecuri, A4grostidis, — Ra- 
cbisspicefoliiformis in 'hrasya. — Stamen r in 4gro- 
sti Cinna &c mexicana, Stamina 2 in 4nthoxantho; 4 
in Tetrarhena & Microlgna; 6 in Oryza, Ehrharta, 
Potamophila,  Leptasi, Baembusa; xo im Luziola; i4o 
in Pariana. — Stylus x in Lygao $6 Nardo; atque per 
concretionem. in Zea, Spartina, Cornucopim, Pomereul- 
la, Cenehro, Penniseto, Oryzopsi, Themeda ; 3 in Cha- 
maraphi, — Stigma nudum in Coleantho, — Granumin 
T'huarea & Spinifice rachidi immersum. — Fructus ache- 
nium (caryopsis perigonio przcipue glume corollina su- 
periori concreta) in Hordeo, Oryzeis, Chamaeraphi. — 
Capsula bilocularis disperma infera in Lygeo, que 
maxime memorabilis exceptio. E TM 


i  Agrostidem Spr. . Flores paniculati. Calyx 
uniflorus. — Zncolg regionum frigidiorum. | 


a) Panicula laxa. 


Zgrostis, L. (cum. Sporobolo Br. , Zpera P. B., 
Trichodio Mich., Cina Liun., Echiopogo P. 
B., Zgraulo P. B., FifaP. B., Pentapogo- 
^£ Br., & parte Zchnateri, P. B.) 139 sp. 

Polypogon, Desf. (cum Chagturo, Link.) 11 sp. 

Sturmia, Hopp. (Knappia Sm. Chamagrostis, 
Borkh. JVibora Ad.) r sp. 

Coleauthus , Seid. (Schmidtia Sternb.) x sp. 

Trichochloa, Desf. (Podosemum H.. B.) 18 sp. 

Mühlenbergia, Schreb. (Dilepyrum Mich. Bra- 
chyelytrum P. B.) 2 sp. is i 


T$ 


b. ^ Panicula: spicata libera. « 


 Alopecurus, Linn. 28 sp. / 
Phieum, Linn. 15 sp. | 


- JPhalaris, Linn. 25 sp. 


ew. 


| j d. 


II. 


JLagurus, Linn, 1 sp. 
Lycurus, Humb. 2 sp. 


Panicula spicata vaginata. 


(Crypsis, Ait. (cura Heltochloa , Host) 10. sp. 
Cornucopig, Lam. x sp. 


abnormes. 


Lygeum, Linn. 1 sp. 


Pauicet. Flores paniculato - spicati.. Calyx 


^z-biflorus, corolla cartilaginea plerumque 


mutica. — ZJnucolg regionum calidarum. 
Uniflora. 

Milium, L. (cum Gastridio P. "abs Piptitizrü 
P B.) 25 sp. 

Panicum, Linn. (cum Zchinochloa, P. B.) 245 sp. 

Digitaria, Rich. (Syntherisma, Walt.) 28 sp. 

Pennisetum, P. B. 10 sp. * 

Setaria, P. B. 25 sp. 

Paspalum, Humb. (cum Cirsia, Pers. 92 sp. 

Reimaria, Fl. 1. sp. 

Eriochlon, Kunth. 2 sp. 

Rhaphis, Lour. 1 sp. — 

Penicillaria, Sz. 5 sp. 


 Lappago, Schreb. r sp. 


AManisuris, Linn. (cum Peltophoro, Desv. j3 3p. 


b. Biflorzm. 


Chamavraphis, Br. : sp. 
Orthopogon, Br. dj su É P. B) 3 sp 
Gymnothrix, P. B. 3 sp. ' 


.Deckhmanuia, Vost. 1 sp. 


Cm-- 


, 1j : | SL 149 


*. Cenchrus, Linn. 23 sp. 
Tripsacum, Linn. 3 sp 
Colladoa, Cav. (cum Zitlaplora, $ Sclueb. ) 2:sp. 
Jsachue, Br. 4 sp. i 
Thuarea, Dr. 3 sp. 

Spinifex, Iiun.-5 sp. 
Thrasya, Kunth.. r. sp. 
Hilaria, Kunth. 1 sp. 


II. Zvenaceg. Flores paniculati. Calyx mem- 
branaceus uniflorus.  Corolle .valvula infe- 
rior arista geniculata contorta. | 

a)  Unifloraz. 

" Stipa, Linn. 38 sp. 

IStreptachne, Br. 4 sp. 

ZAristida, Linn. (cum QChatavia p. B. Zr- 
thratero P. B.,  Centropogo , Heterostega 
Desf) 53 i | 

Deyeuxia, P. B. 11 sp. 

Diplopogon, Br. y sp: . 

ZInisopogon, Pr. 1 sp. 


Peutameris, P. B. 1 sp. [SED 
b) 2-3fore.. yt po ; 
-* Egopogon ,' Humb. (cum depingit Br.) 
I! S 


Znthoxanthgm, Liu b sp. 
|  Zlira, Linn. (cnm Aeschampsia P. B., Cata- 
vc brosa x B., Corynephoro P. B., Zliropsi | 
P. B.), 5o en i PN 
Urochloa, P. B. 1 sp... | 
Eviachne, Br. (Lchneria, p. B.) 10 sp. 
.. Gynerium, Wumb. 2 sp. 
" Holcus, R. S. non Steud. 6 sp. 
^^. Hierochloa, R. Br. (cum Disarrheno Lab., vel 
7 7 Torresia P. B.) 8 sp. 
m c) 


150 , quU l 


e) Multiflorz. d or deus | 
Avena, Linn. (cum Gaudinia, P. B.) 54 sp. 

(oc TTrisetuni, Pers. 36 sp. 
Danthonia, Dec. i4 Sp. 
Pomereulla, Linn. 2 sp... | 
Zrundo, Linn. (cum parte Achnatcrii P. B. Á 

Calamagrostide Adans., Donace P. B.) 61 V 

Trichoon, Retz. 1 sp. 


IV. P?stucacem. inset paniculati. Calyx mul- 
 tiflorus, «corolle valvule mutice vel iuter- 
dum arista. recta ornatz. — Iucolg regionum 


frigidiorum. 


Festuca, Linn. (cum Ceratocliloa Dec. $^ Elrctra. 
Panz, Schismo P. B2-134. sp. 

-Dactylis, Linn. 22 sp. E 

Triodia, Br..9 sp. - e ^s . 

Tricuspis, P. B. à sp. qas 

Triplasia, P. D. 1 sp. 

Keoleria, Pers. 14 sp. 

Bromus, Linn. (cum Schenodoro, P. B.) " sp.- 
Poa, Linn. i Megastachya P. B.,' Sclero- 
chloa P. B., Glyceria Dr. , Eragrosti I OB. 

190 sp. 
Sesleria, Scop. (cum ' Echinarig, Des.) 71 sp. 
Chrysurus, Pers. M ox dy Dec, Hymeno- 
theciwun, Lag.) 4 sp»... - ) 
Uniola, Linn. 8 sp. 
. Briza, Linn, (cum Clascolytro. Des. , Calo- - 
theca. Desv.) 13 SP. . 
Colachne, Br. 1 sp. 
Melica, ; Vinn.' 31- sp. 
/ 

N. Chioridez. Spicz paniculatze plerumque uni- 
laterales, pauciflore, íloribus summis abor- . 
tientibus.  Glumz. calycinz ingequales. Glu- 

, ma 


/ 


VI 


"^ 15 1 


ma corollina inferior plerumque aristata. e 
Incolg regionum calidarum. 
Chioris. Sz. (cum Ctenio Panz., Schultesia Spr ? 
- Tetrapogone Desf. ) 375 sp. 


— Cynodon Rich. 16 sp. 
JDàactylocteníum Willd. 6 sp. 


Kleusing Pers. (cam ZLeptochloa P. B.) 11 sp. 


Volyodo Humb... B. t. sp. 


"Ictinochloa Willd. (cum Chondrosa Desv.) 12 sp. 


Vtleropogon Willd. (Dinebra Jacq.) qUAB. 


Cynosurus Linn. 16 sp. 
Pappophorum Schreb. 2 sp? 
Trigna Kth. 1 sp. 
Pentaraphis Kth. 1 sp-. 
Triraplis Br. 2 sp. 


Kctrosia Br. 2. sp. 


Hordeacem. Flores spicati. Spicule pauci- 
flore rachin articulatam: excavantes. Glumza 
calycinz opposite. Glumsz corolline sub-ari- 
state, granum szpe includentes. — ims 
regionum frigidiorum. 


Hordeum Linn. (cum Zeocrito P. B.) 22 "e 
Secale Linn. 5 sp. 
Triticum Linn. (cum Zzrogyro P. B., 
chypodio P. B.) 84 e, Pi : dine 
Lolium Linn. ro sp. 
Elymus Linn. 25 $p. . 
ZEgilops Linn. 10 sp. 
Spartina Schreb. (Limnetis Pers., Trackynota 
Mich.) 10 sp. 
Rottboellia Linn. (cum .Himarthria Br., Ia- 
nerma P. B. Ophiuro Br.) 3o x 
:Stegosia Lour. 1 ix 
Lepiuruüs Br. 2 sp 
icrochiod Br. 1 sp. 
1 


452 


— Nárdus Liun.:. 4^ tsp. iid 
AMatrella Pers. (Foysia, Willd.) 1 sp. 


Wit. Bacharina. " Flores pániculati diélines.' ; Ca 
lyx lanugine longa basi barbatus. Coroliz. 
gluma altera aristata. — ncolg regionum Cü- - 
. Aidartum. 


Sacharum Linn. (cum. Zriantho Mich, Imge- 
"rata Cyr.) 26 sp. 

Pevotis Ait. (eum PFogonathero P. Ms 3 id 
dschemum 18 sp. 

4dndropogon Linn. 4h sp. ED 

JDimeria Br. 1 sp. — . 
Pollinia Spx. 3 sp. (So 
Elyonurus Humb. & B. » sp. 

pide Linm fil. (cum CA TUUM. iu ;) 


Spr 
m -uMghudà Linn, 6 sp. | 
Zeugiles Schreb. 1.sp..— — 5 
Sorghum Pers. (Holti spec. Staud.) 19 sp. 


vm. Oryzea. Flores panieulati, - Calyx uniflo- 
xus. Stamina subsena Corolla gluma infe- : 
rior cartilaginea facta granum includit. — 
lucolg vegionum calidarmm. 

a. Hermaphrodita. | LIP 
Oryzaà Linn. 14 sp 
Ehrharta Sm. Cubs Trochera Rich; Aiseinin 
na Br.) 1o sp. ^" 
Tetvarhena Bv. 10$ 
Lersia Linn. (cum ZAsprella ; obti 10 sp 
M s Floribus diclinibus. 
Potamophila Br. r sp. 
Zivania Linn. 22 sp. | z 
Pharas Linn. 7 sp. Uu 
- Le&- 


"e 


155 


dLeptaspis Br. t sp. 

Olyra. Linn. (Mapira Ad.) 8 sp. 
Zea Linn. 3 sp. 

Coix Linn. 5 sp. 

Pariagna Aubl. ; sp. 


IX. Bambusinz. Stamina 6 vel 3. Stylus t, sub- 
bifidus. — Zncolg vegionum calidarum. 


Zrundinaria Mich. t sp. | 
Bambusa Schreb. (cum JNasto Juss.) 12 sp. 


Dispositionem hanc praecipue ex Sprengelio & 
Kunthio hausimus, nostro tamen judicio quodammo- 
do indulgentes. Divisionem aliam totius ordinis in- 
nuit Brown, in Paniceas, spiculis bifloris, flore inferio- 
re s. exteriore mascula vel neutraj cum generibus Is- 
hamo, Holco, 4ndropogone, Ansisthiria, Sacharo, Cen- 
chro, Isachne, Panico, Paspalo, dHeimaria, JMonachne, 
Lappagine ócc. &c Poaceas, spiculis 1-2-multifioris, ge- 
meribus bifloris flore inferiore completo. ; 

Genera recentiores valde reformaverunt, &. subti- 
lisssima reddiderunt, quaque minutissima aberratione flo- 
ris genus novum constituente. Nos labores eorum ma- 
ximi estimantes, tamen ideam generum apprebare non 
possumus. Cum vero tempus genera secundum nostram 
seutentiam definire non. permisit, Steudelium, qui fere 
idem principium ac nos amplexus est, plerumque secu-: 
ti sumus. ü 4 


213. Jam Scheuchzerius Gramineas cum ce- 
teris Glumifloris eximie monographice descripsit. 
Linneus genera methodo nova exstruens, cogni- 
tionem earum reddidit multo faciliorem. — Post 
eum Rob. Brown, Palisot Beauvois, Gaudin & 
'(Trinius flores earum analysi accuratissime | sub- 
jecerunt. 


214. Graminese ut cetere Glumiflore, pre- 
cipue climatum frigidiorum & temperatiorum in- 
cole sunt, & versus polos cacuminaque montium 

au- 


| 

154. un 
J4 à i iy: 
augescunt, ubi humiles, herbacez & -cxspitosz, 
eorum prata maxime formant. Magis solitarie in 
terris tropicis in arbores usque, 5o pedum altitu- 


dinis elevantur , humilioribus tempore pluviarum | 


tantum vigentibus. 2 nt) 


215.  Gramines plante generatim. inconspi- 
€u&, licet. quedam non sine pulchritudine, (Szipa 
gennata, Sacharum procerum, Briza, Phalaris arun-, 
dinacea picta , Poa Eragvostis, Panicum Daciylon 
Roxb.). Quedam in sacris Indorum usitate, ut 


Pauicum. Dactylon. Roxb., Sacharum: cylindricum & . 


spoutaneum. Poacynosuroides. —. Ob modum fructus. 


ferendi . Milium  amphicargura & Thuarea sarmentosa | 
memorabiles. — | Graminearum ceterain. utilissima 


familia. Homini ejusque servientibus animalibus gra« 
na saluberrimum praebent nutrimentum: (Oryza, 
4. Triticum, Secale, Hordeum, Avena, Sorghum, 


Bambusa, Elymus arenarius, Tripsacum iDactyloi- 
des; Eleusime Coracáua & stricta, Cheysurus, echi- 
natus, Zuzania aquatica, Poa abyssinica, Paspalum . 


scrobiculatum, Digitaria sanguinalis ;. Panicum  mi- 


liare, hirtellum , miliaceum , frumentacemn .:&oxb.5 


ASetaria verticillata, italica, germanica s Peuicilla- 
yia spicata, Phleum africanum 5 Phalaris sativa, Ca- 
| süri?hsis) Panem, cerevisiam, varium cibum & 
spiritum frumentarium ex pluribus his nomina- 
tis Cerealibus vulgo parant. -——- Etiam ramuli 
Bambus: comeduntur. —  Pecoribus insigne cul- 
mi mucilaginosi nutrimentum vulgare afferunt 
(CPhileum. Alopecurus, Foa, "Inthoxanthum, Agro- 
siis, Bromus, .Festuca, Cynodon Dactylon, Panicum 
polygamum, Holcus avenaceus, Peunisetum  düchoto- 
qnum). | 

Materia glutinosa externe investit Pogm vi- 


SCOSQm. . 
Ipse 


155 


Ipse. radices quarundam ,mucilaginosz, dul- 
ces (Triticà vepentis, Cynodontis .Dactgli). —. Sa-. 
charum & spiritum, e succo dulci culmorum pra- 
paratur. vel pra parari potest. (Sachari officinarum, 
sinensis Q violacei. Ze , Sorghi, sacharati. &. 

. Caffrorum), .valde diversum'a succo salino, cujus. 
vestigium in ra purpurea reperitur, magis ex- 
plicato & tandem induürato in culmis Zambuse 
(Tabaschir) Plura gramina aut radice, aut culmo 
aut floribus egregie aromatica sunt, (Zndropogon 
Navdus, Schananuthus, Iwarancusa, Martini, citra- 
ius, muricatus; | dnthoxatthumn odoratum; Zgro- 
stis odorata, Lour.,. Microchioa. setacea, . Elgonurus 

 iripsacoidzs ; xüembrana grani J2Zveuz sativg) . 


. n Medicina pauce usitate, ut .Sacharumg 
Triticum vepeus, Panicum Isthemoides, Perotis la-. 
folia; udüropogonis species varie, aromatiems 
Bromus purgans €9. Catharticus , quibus omnibus. 
diverse vires, anthelminthiez, adstringentes, sudo- 
rifice, emmenagoge, diuretice, obtundentes tri- 
buuntur. Narcotico-venenate sole: ZLolium temu- 
lentum & Festuca, 4dentata. 


' In arte tinctoria Zrundo phragmites usitatus. 


In operibus Mechanicis, ad tignamenta, cymbas, 
Ctextilia, &c. multe adhibentur (Bambusa; Arun- 
do phragmites, Donax , Quila, Laldiviana , festu- 
coides ; £dristida seíacea ,  Stipa tenacissima, Sa- 
chari plures species, Zndvopozon muricatum, Arun- 
do piscatoria &c. "Tectis stramineis conficiendis 
culmi omnium majorum. UNES 


Arene mobili. sistende | Elymus | drenaqius, 
Zirundo arenarià precipue usitate. 


216. Grana Graminearum continent glutem, 


i56 — | PM 


amylum, sacharum mucilaginosuin, G& aroma- 
quoddam "precipue in membranis grani, qua ma- 
tefi» in variis speciebus valde variant; quo vero 
plus glutinis continent, eo prestantiora habentur 
Cerealia. Culmi continent  mucilaginem, & sà-- 
charum, atque in epidermide quantitatem memo- 
rabilem terre silices. : TRE LACE 


XLL Juwcaces. 


217. JuNcACE& Sunt glumiflore ]u- 
mis verticillatis senis, stigmate triplici, - 


Herbs vel suffrutices. Folia simplicia, angu- 
sta, graminea. Culmi vaginati (rarius nudi) va- . 
ginis fissis. Flores aggregati, spicati, vel capita- . 
ii, rarius solitarii, bracteis suffulti, diclines vel 
^in quibusdam generibus hermaphroditi. Perigo- 
pium glumaceum, sexpartitum, rarius bipartitum 
vel nullum. Stamina 3 vel 6, imo perigonio in- 
serta. , Ànthere uni- vel biloculares. Germen 
unicum. Stylus x. Stigmata 3, Pericarpium ca- 
psulare vel nucamentaceum, :-3 loculare, . locu- 
lis monospermis, rarius polyspermis. Grana in- 
versa. ^"Corculum vel in extremitate inferiore 
grani umbilico oppositum — extra perispermium 
situm, & lenticulare, vel rarius inclusum. 


a) Restiateg Br., flores diclines, corcnlum ex- . 
^ "sertum & "umbilico contrarium. —Siamina 
plerumque 3, perigonii glumis interioribus op- 
"posita, antherze plerumque uniloculares, 
Kestio Linn. 59. sp. s 
2 Jelécid Lh. 4 sn. i dM 
Jldenowia Th. 3 sp. E. 
* Lepyrodia Br. 4 sp. N- 
s, Lyginia Br. » sp. 


hi 


ee. 157 


ZInarthria Br. 5. sp. 

Loxocaryga Br. 1 sp. 

Lepiocarpus Br. 9 sp. 

Chotanthus Br. 1i sp. 

JKiypolgna Br. 2» sp. 

A phelia Br. Y sp. 

Kriocaulon Linn. 37 sp. j 
Huyphydra. Schr. (Tonina Aubl) 1 sp. : 


Desvauxia Br. (Centrolepis Lab.) 9 sp. 
lepyrum Br. 3. sp. : 
Zstelia Br. 1 sp. 


b) Quuceg Br., flores hermaphroditi, corculum 

— jnclusum ,- stamina pl. 6., vel, si tria, perigo- 
nii glumis exterioribus opposita; antherz bi- 
: loculares. 


euncus Desv. 92. sp. 
Luzula Desv. 3o sp. 
Cephaloxis Desv. 1 sp. 
Flagellaria Linn. 2 sp. — - 


Ordo varie dispositus. Linnzus genera inter Cy- 
peraceas (Restionem), Tripetaloideas suas, (Juncum óc 
Flagellariam) atque lrideas (Eriocaulon) divisit. Jus- 
sicu X fere omnes ejus asseclz adjunxerunt Junceis no- 
stras Xyrideas, Commelineas, Álismaceas & QColchicum, 
Decandollius insuper  4corum &  Kerneram addidit. 
Brownius e situ corculi Restiaceas ut proprium ordi- 
nem a Junceis separat, adjungens utrisque varia gene- 
ra a nobis alibi collocata (Xyridem hRestiaceis, Xero- 
ten, Dasynogonem, Calectaciam Junceis) — Flageilla- 
riam Asparageis associat Sprengel. z 

Abnormia quedam genera: Desvauzia, 4lepyrüü,, - 
'Astelia, Fructus drupaceus in JFilldenowia & Flagel. 
larizg, — Granum in apice folii primarii germinatio- 
ne persistens, (in Junco). f io. 


218. Juncacee suas sibi videntur elegisse rez 
giones. Sic Restiacee-in Nova Hollandia. & Ca- 
pite 


! 


| NT 


158 


pite bone spei precipue indigens, Junte in pla- 
,ga Boreali presertim 'alpina?:. -Gyuncus maritimus 


& effusus Europz és terris Australibus  zquali- 


ier communes. , Í L "f 


rra 5 


" T EN 
219. Juncearum familia tempore Linnzi pau- - 


per, precipue Brownii opera locupletata fuit, mo- 
nographice nondüm ' descripta. | Rostkovius vero 
Juneum,. Linnzi : tractavit, & E. Meyer. illius 
monographiam dare nuper aggressus est. | 


220. Juncacesw parum "utilitatis prebent ho- 
minibus. Mechanice tantum: adhibentur, ut. ad 
ascopas (JVilldenouwia teres), ad textilia varia, (Fla- 
gellaria, Gjuneus. effusus , conglomeratus, spinosus 
Forsk.); ad tuguria tegenda (Aestio tectorum); ad 


ellychnia preparanda (medulla culmái eJUnci effu-. 


si & conglomerati) óc. Antiqui Medici gra- 
nis Qunci conglomerati E9 effusi ad diarrheeam & 
fluxum menstruum sedandum usi sunt, jam obso- 
letis. - Folia Flagellarim adstriugentia &  vulne- 
yaris dicuntur, —.: Solus cefuncus effusus, colitur 
ün Japonia, ad tapetes pavimentorum. 


XLII. XxvnaiDEE£. x 
221. XxnIDE& sunt glumiflore, pe- 
rigonio exteriori glumaceo, interiore co- 
rollino colorato, stigmate trifido, | 


Herbae. Folia simplieia angusta, graminea. 


Culmi"vaginati, vaginis fissis. Calyx glumaceus.. 


Corolla 3-6 petala, rarius monopetala. Stamina 


3-6 petalis inserta. Stigma trifidum. Capsula po- ; 


lysperma. 
Xyris Linn. 238 sp. 
.. «dboiboda Humb. & B, 2 sp. 


» 


- 


; Aphyl- " 


159 


"Aypliyllanthes: Linn. 1 Sp. "oar n 

Rapatea Aubl. (Mnasium Schreb.). 1. sp. 

Xerotes Br. (Lomandra Labill.): 24 sp. 

Jasgpogon Br. 1 sp. ; 
* . .Calectasia Br. 1 sp. 


E 

Genera hic collocata ad Juncaceas plerumque re- 
- tulerunt. Systematici. . Rapateam "Tillandéie asssociat 
Salisbury, AXyridem lrideis, 4phyllanthen Bromeliaceis. 
Totus vero ordo, ut in ipso limite sus classis, eque 
bene fere inter Liliifloras abire potuit. — Xyridi. an- 
there postice. —  Xerotes, cui anthere peltatz, pistil- 
la 3, & grana peltata, Palmis convenit, secundum Thufs 
bergium Dracene congenet, a Brownio Junceis refer- 
tur —  Dasypogon petala cochleariformia, antheras 
versatiles, stigma 1, granum r utriculo inclusum habet; 
Xeroii habitu accedit, & à Brownio ad Junceas refer- 
tur. — Calectasie perigonium, simplex, sed tubus vagis 
nis foliorum inclusus ; habátu accedit Aphyllanthi, stru- 
ctura Dasypogoni. | s 


-02222.. Xyridee preter Aplujllanthen zona ca- 
lidioris incole. Folia & radix JXyridis. [ndicm 
contra impetigines & lepram adhibentur. ... 


QUARTA CLASSIS. 
Lirrrron&. 


225. Lirnurrong sunt cryptocotyle- 
dones, perigonio colorato succoso 6fido, 
staminibus liberis, pericarpio triloculari. 


Plante herbacez, sed perennes. Radix bul- 
bosa, tuberosa vel fibrosa. | Folia sspe; radicalia 
&. vaginartia, plerumque aquoso-succulenta, in- 
terdum éarnosà; caülina sessilia. Flores sepe in 
scapo rarius in caule fülioso dispositi, bracteis 

m. mem- 


4 


16e 


membranaceis sspe suffulti, calyce rarius instru- 


. cti, plerumque hermaphroditi, umbellati vel ra-- 


ceniosi..; Corolla; pulchre .colorata,. succosa, ra- 
rius lanata, 6-petala, vel. monopetala, 6-fida. 
Stamina corolla monopetale vel receptaculo co- 
volle polypetale inserta, 3-6, rarius inona- 


delphae. . Ánthere - longe, basi fisss, leviter 


L7 - E. 


afüxe,. biloculares, | longitudinaliter — dehiscen- - 


tes," Pollen e granulis ovatis, albidis vel flavis, 
pellucidis. Pistillum plerumque :r, stigmate se-- 


- pe trifido ; vel rarius tria. Germen superum vel- 


inferum abit rarius. in baccam, plerumque in ca- 
psulam. trilocularem, trivalvem, valvis medio se- 


ptiferis, granis angulo interno loculorum dupli- | 


ci serie sepe affixis, testa aut membranacea aut- 


crustacea indutis. Corculum cylindricum. 


224. Liliiflore vel germine supero sunt, que 
in Zsparageas (baccatas), Jsphodeieas. (melano- 
spermas), Coronarias (grandifloras), P'eratreas (mul- 
ticapsulares),. Commelineas |; (calycatas hypogynas), 
Pontedereas (labiatas). disponuntur; vel germine 
infero, qui sunt JJjoscorimm (dioicg), Hagmodorec 


(laniflore), Zridem (antheris posticis), JNarcissec 


(umbellate), & Bromeliaceg (calycatz perigyna). 


XLII E. ASPARAGE£, 


295. . AsPARAGEA& sunt Liliiflore bac- 
j l L . D * u* CD 
cate, perigonio infero simplici monogy- 


no granisque crustaceis, vel trigyno gra- 
nis ecrustatis.. | CM 


-'' Radix fibrosa. Caulis sepe frutescens; in- 
terdum herbaceus. Folia amplexicaulia vel ses-- 
Siliá, sepe setacea vel triplinervia. Flores spa- 
thacei Pedunculi miédio articulati. ^ Corolla sex- 


MR ur qu 


pare ; 


i 161 
" . ; * 

- partita regularis, spe inconspicua, infera, rarius. 
supera. Stamina.6, ima '(rarius receptaculo & 
medie) corolle inserta/|« Germen simplex... Sty- 
lus aut unicus cum sbigmate indiviso vel trifido, 
aut triplex. Bacca trilocularis, loculis oligosper- 
mis, rarius polyspermis. XEndospermium 'eorne- 
um. Grana in altera sectione testa atra crusta- 
cea fragili inclusa, endospermio carnoso ; in al- 
tera sectione, testa membranacea inclusa, endo- 


, 


"spermio carnoso-cartilagineo. 
a) Smilaceg Br., testa membranacea, stylo pl. tri- 
fido. 4 "Hb- 5itot i 

i. Herbacezs. | 


Trium Linn. zr sp. ^ - 

Paris Linn. 2 sp. | | 
 sDrymophila:Br.-aispu iod 260i mekitp neci 
Stvoptopus -Mich.. 3 sp. NOE CL IAN 

T5 Uvaiovia Linn. 8 sp. ^" 
Convallaria Linn. 25 sp. 
Ophiopogon Curt. x sp. 
AMedeola Willd. 1 sp. — - 


m 


2. Fruticose sepe volubiles. » 
AMiursiphyllum Willd. 2 sp. 
f[upogonum Forst. 2 sp. 

Smiülax Linn. 76 sp. ^ 
Braunea. Willd. 1 sp. 

. Ruscus Linn. 11 sp. 

Stemona Lour. 1 sp. 


b) Zsparagem vere, stylo simplici, testa alra. 
.. Philesid Juss. 1 sp. | 
41. Lapageria B. & P. r sp. 


Zsparagus Linn. 31 sp. . 
| Enu- 


bs E Tus pu 
"WVEustrephus; Byaswospe: oqsi-ssoolucias pi 
Luzuriaga R. & |P..3 sp. VM o 
- e ISanseviera "Th. 34) sp. 
^7 Cordyline Comm. 8. sp.. 
.JDianella. Lam. Gi pac! 
4Dracena - Linn. 24 $p« 


Lomaudra Lab. 2 sp. 


Paridi partes floris. fructusque qualirue. — Dry- 
ro stauiina hypogyna óc bacca. polysperma, foiia 
resupinata, peduncali inartieulati. —  Uvularice capsu- 
la, sed nullo modo a Convallaria & Streptopo vrcmo- 
venda. — Ripogono siylus- brevissimus, 'sed sligma 
trilobum. — .$milax dioica. —  Rusci quedam species 
habent folia florifera. —  Cordylina stamina fauci in- 
serta. — JDianelle bacca polysperma. — istTutoMen. 
psula baccata. 

Jussieu primus hunc ve ipn distinxit. ente d 
mat postea in duos, Smilaceas && Asparageas, divisit. 
Brown quidem illas retinuit: has. yero Asphodcleis con- 
junxit. Sprengelii ordinem Sarmentacearum maximam 
guripm constituunt, iis tamen, adjectis multis Áspho- 

eleis. 


F 


; 
Ais 


" i ] Ti YS ky 
XLIV.  AsPHODELEZ. 

226. AsPHODELEZ sunt Liliiflorz peri- 

gonio. simplici mounogyno infero, stigma- 

te simplici, capsule granis crustaceis. 


$^ 


. Radix perennis, raro annua, scapifer arum s- 


pe bulbosa, cauliferarum. fibrosa, | Caulis annuus, 


scpe nullas. Folia: subcarnosa, vaginantia. Flo- . 


re. spicati vel racemosi, yel rarius umbellati, sin- 
guli spathacei. Pedicelli medio articulati. Calyx 
io Tuis Corolla 6-pétalà, vel. 6-fida, regularis, 
Stamina 6, corollae vel receptaculo inserta.  Ger- 


men superum. Stigma indivisum vel: obsolete . 


trilobum. | Capsula trilocularis, trivalvis, valvis 


. 1d4ne- | 


' 165 


" 


medio septiferis loculamentis di- Ae polyspermis. 
Grana globosa aut angnulata, testa atra fragili & — 
a membrana propria tenuissima facile separanda 
cincta. Hilum in quibusdam strophiolatum. En- 
dospermiüm  carnosum. . Corculum rectum vel 
curvatum. n. 


a) Genuina. 


. ZHsphodelus Linn. 15 sp. 

Znthericum Linu. (cum Hy tliropodio Er, Pha- 
langio Pers. & Bulbine ANTES, 54 sp. 

Narthecium Sm. 3 sp- 
Chlorophytum Gawl. 2 sp. j 

J Caesia Br. 5 sp. ; 
Stypandra Br. 5 sp. 
Thysanotus Br. (Chiamysporum Salisb; 21 "P- 
Herreria RB. & P. 1 sp. 
&Kucomis Schreb. 6 sp. 

- Hyacinthus Mill. '16 sp. | 
AMuscari Mil. 7 sp. : : 
Polyanthes Ur 2.Ssp. 
JDrimia Jacq. 7 sp. 

 AMiülla Cav. x.sp. 
:Scilla Linn. 35 sp. 
Adamsia Willd. (Puschkinia Adams.) : sp. 
Zpicra Willd. 3G £p. | 
Lomatopliylium Willd. 1 sp. d 
Aletvis Linn. 6 Sp. 
"log Linn. (cum Ahipidodendro Willd.) 48 sp. 
Veltheimia Gled. (Tritoma! Dec.) 5 sp. ! 
Eriosperuum Jacq. 4 sp. 
Phormium Forst. ; sp. 
Lachenalia. 'Eh. 3g. sp- 
"ibuca Linn. 17 sp. 
Massonia "Vh. 13 sp. 

 ABrodiga Sm. » sp. 
Ornithogalum Linn. 73 sp. 
Z3a- 


1 


-. . Sowerbga Sm. x sp. 


3164. 


Agapanthus Liter; 4 sp. 1 n 
- "Allium Linn. 131 sp. ANE 


Tulbaghia Linn. 3. 5p. 
Laxmannia Dr. 2 sp. "T 
Calochortus Pursh, 1 sp. MEL USATE 


et 


b) Hypoxidez Dr. in gen. Rem., pericarpio eval- 


vi, hilo laterali rostelliformi. 
. Hiypoxis Linn. 34 sp. — | 
* Curculigo Roxb. 5 sp. 


P 


c) 4bnormes. Herba perennis, folia semivaginan- 


tia, scapus simplex nudus elongatus apice 
spicifer ; bractee imbricate; capsula loculi 
subdispermi. : | 
ohnsonia Br. r sp.- | 
Borya. Lab. (Baumgartenia Spy.) 3 sp. 
 Xenthorhga Sm. 9 sp. "1 
Aloe caulis -frutescens, stigma subtrilobum ; qus- 
dam species foliis cartilagineo-pustulatis insignes. — 


Massonigm corona. — T'ricoryne pericarpia. tria. —  4[- 
bucm stigma trimucronatum, & grana: plana. —  Erio- 


spermo grana lanata. ^ Herreric grana margine mem- : 


branacea. e- 4letris stigma trifidum. — "Tulbaghie ne- 
ctarium , habitus Alli, spatha muliiflora ut in Nar- 
cisseis. «- Sowerbemw grana peltata. | Filamenta e glan- 


dulis sex. consistunt concfetis, quibus affix:e sunt apthe- . 


re 3 bilobe, glandulis intermediis sterilibus. — Laz-. 


mannic grana peltata. —  Lachenalia incqualitate pe- 
- talorum, & quedam species foliis pustulatis, insignes. 
— Chlorophyto grana compressa. — Mille germen pe- 


dicellatum, corolla Sisyrinchii, -—  Polyanthi stigma : 


irifidum, capsula basi- corolle accreta. Grana plana. 


Habitus Hyacinthi. — Hypozidez, licet capsula eval- | 
vi Gc sub-inferd, tamen ob afílinitatem: cum Ornitho-- 


valo $c semina testa atra^ crustacea vix segregande, 
apud Brownium proprium ordinem formant. -—- 4ypo- 


xidz 


- 165 


As 


Sidi radix fibrosa & stigmata 3. —  Curculigini bacca | 
pistillo coronata. — Johnsonice stamina 3. 


. Jussievius primus ordinem constituit. (Cum Coro- 
nariis iterum conjunxit Ventenat, hisque Decandolle 
addidit Narcisseas. —  Brownius Asphodeleas &  Aspa- 
rageas omnes granis crustacels instructas in unum or- 
dinem conjunxit. Sprengelius vero nostri ordinis que- 
dam genera in suas Coronarias, alia in Sarmentaceas 
suas introduxit. Nos in tanto dissensu auctorum cha- 
racterem in capsula triloculari, qua ab Asparageis, & 
crusta granorum atra, qua a ceteris omnibus Liliifle- 


ris dignoscitur quaesivimus. -——  Boryam ad Junceas re- 
fert Labillardiere.. —  Tulbaghiam X  Polyanthem ad 
Narcisseas Jussieu. —  Phormium ad Bromeliaceas re- 


fert Salisbury. 


aXLV. CORONA RPE. 


227. Conowanre sunt Liliflore pe- 
rigonio simplici campanulato infero  mo- 


nogyno, stigmate trifido, granis planis 
ecrustatis. : | 


La 


; Y 
.Radix pl. bulbosa. Caulis vel scapus. Folia 
radicalia vaginantia, caulina sessilia. Spatha pl. 
nulla. Calyx nullus. Flores sepe cernui. Corol- 
la 6-petala vel r-petala sexpartita, interdum ne- - 
ctariifera. Stamina 6, corolle monopetalze, vel in 
polypetalis receptaculo inserta. Germen supe- 
rum. Stylus simplex vel rarius nullus. Stigma 
trilobum, vel rarius simplex, triquetrum. | Capsu- 
la trilocularis, trivalvis. Grana plerumque pla- 
na, testá nec atrá nec crustaceà instructa gemi- 
no ordine in singulo loculo disposita. Endosper- 
mium carnosum. 


Lilium Linn. 33 sp. 

Tulipa Linn. 15 sp. 

Fritillaria Linn. 22 sp. 
| yo A 


sui. 


Erythronium Linn. . 6. sp. 

Bulbocodium Linn. 1 sp. 

Callixene Lam. (Enargea Garin.) 1 sp. 
' Gloriosa Linn. (Methonica eset 2 sp. 
Lichtensieinia Willd. 2 sp. 

Tucca Linn. 13 sp. 


**) Hemerocallideg Br. 


Funkia Spr. (Hostia 'Tratt.) 2 sp. 
Hemerocallis Linn. 6 sp. 
Jilandfordia Sm. 3 sp. 


Zstroemeria Linn. 37 sp. 
Ordo mere artificialis & Asphodeleis melius adi. 


. eiendus. — Erythronium a Decandolle Veratreis adnume- 


ratur. — JYucce caulis fruticosus. — Blandfordia habi- 
tu Asphodeleis convenit. — Lichtensteinie pistilla tria. 
— Hemerocallideas Narcisscis refert Jussieu, ÁAsphode- 
leis Decandolle, ut. proprium ordinem proponit Brown. 
— Hemerocallis foliis equitantibus diversa. Alstroe- 


merigm capsule infera quidem, aD apicem. tamen non 
Motors 


: XLVI. VERATAEZ, 


228. VERATREE sunt Liliflore tri- 


gyne, capsulis tribus connatis superis. 
Melanthia Batsch. , Colchicaceg Dec. Melan- 


! thiacez Br., Peratrea Sdisb: 


"Radik- tuberosa vel fibrosa. Folia. radical:a 


pt. angusta. Flores racemosi. Corolla infera 6- 


phylla, laciniis swstivatione- interdum — involutis, 
Stamina 6, corolle vel rarius. receptaculo inser- 
i3. Anthere interdum postice, Stylus ternus 
vel tripartitus. Stigmata indivisa. Capsule tres 
connate. Grana testa membranacea. (nee atra 
nec crustacea) induta. Endospermium, carno-* 


Col - 


COCHE 


1672 


Colchicum Linn, .10 sp. 
Merendera, &ám. 3 sp. 
V'eratrum. Linn. 7. sp. 


'aMelanthium Linn. "(cum orsilogins Sub) 
22 sp. 

"ndrocymbium Willd. 8.sp. 

- Znguillaria Bx. 3 sp. — 
I'urmbea: Lam.-4 p 9 
^ Nolina' Mich. 1 sp. hs. d ^iieni rmi 

Zigadenus Mich. 9 sp. Lun yislaq. 
Helonias Linn. (cum Leimanthemo Willd: : 8s ii M 
Xerophiyllum Mich. 1 sp. 

otii Pleta. Mach. f. Sp, |. 
AM Tofieldia Huds. 12 sp. | x icio 
Burchardia Br. 1 *Spoeuab /aicirioqeohas sti 

A:Schelhammera Dr. 2. sp. 19:031 


IT 


Campynema Lab. xcsp. - 

Hunc: ordinem Junceis 'adnumeravit: Jussieu, di- 
stinxerunt primi Batsch & .Decandolle (adjecto. ab hoc 
Erythronio), 


Merendera. Bulliocbii! quidem affinis, iin differt 
stylis tribus &c capsula 3Jloba, — Burchardie, petala fo- 
veolà nectariferà ; antbera peltatze postica, herba cau- 
lescens. — Anguillarie: antherz postice, capsula tri- 
locularis, válvis medio- septiferis. — Schelhammerae 
(Uvvularig simili) antherze postice, stylus : & caps. 3- 
locularis, valvis medio septiferis. — —Zigadeno capsula 
Jlocularis, sed flores Feratri, & glandule Melanthiz, — 
Veratrum, cui flores diclines, ác grana alata, a Spren elio 
Asparageis associatur. — Melanthio grana alata, "fMlud 
simul cum Nolina &c JFurmbea, Ou corolla est. UAE 


e t1s 


jinuaxóiiag B (XbVHs 


168 i 


XLVH.  CowuwrErINEE. — 7C 
2290, COMMELINEE sunt Liliflorz pe- 
rigonio duplici infero, staminibus .hypo- 
g8ynis. í , CAT S 

Ephemereg Batsch., & Rich. | 
. Plante herbacez. Caulis foliosus, foliis va- 
gina instructis. Calyx tripartitus. "Corolla. 3pe- 
tala, petalis unguibus | connatis. Stamina 6 vel 
pauciora, hypogyna, quedam sepe castrata vel 
antheris difformibus. Stylus i. Stigma i, vel 
triplex. Capsula 2-3-locularis, »-3-valvis, val- 
vis medio septiferis. Grana sepius bina, angulo. 
interno loculi affixa. Corculum trochleare, in ca- - 
vitate endospermii dense carnosi umbilico oppo- 

sità immersus.  . qi igeso ns e ye 


ET 


Philydrum Banks. 3.sp. /.. 75 0000s 
Cartonema Br. 1 sp. ; 
. Bonapartea R« &. P. (Litiga Brannh.y Zfcatt- 
"thospora Spr.) a sp. déc 
.. Jloscopa Lour. t sp. 3E MATT NEM 
"aSyena Screb..(Mayaca/ Aubl.) rspy 5, 
Callisia-Linn. 3 sp. ^. ^d iab 
, Jradescantia Linn. (cum Campelia Rich.) 31 sp. 
... Commelina Linn. (cum Zfneilema By.) 79. sp. 
^en Pollta "Th. 1. sp. «4 | ol datus 
ti Cyanella. Linn. 4 sp. 
/."Pollie bacca & stamina equalia. — Cartonematt 
stylus & stamina persistentia, Philydro proximo. LA 
Tradeseantie stamina equalia, stigma trifidum. — (Cal- 
Misim stamina singula antheris 2, stigmata 3 penicilla- : 
ta. .- Cyanellam ad Asphodeleas Jussieus refert, — 
Philydro perigonium simplex, sed bractea persistente - 
subtensum, , diphyllum; stamina lateralia petaloidea 
sterilia. Structura granorum & staminum Orchideis 
. quodammodo convenit. Licet Cartonemati affine, genus 
a 


169 


— 


ad calcem Juncearum a Brown, inter Ámomeas a Ro- 
scoe, inter Hamodoreas a Salisbury collocatum, 

Hunc ordinem cum . Junceis connexuit  Jussieu, 
distinxerunt Batsch, Richard & Brown. 


X LVIII. PoNTEDEREX, 


270. PowTEDERE& sunt Liliiflore pe- 
rigonio simplici infero labiato. 


Herba aquatice. Folia basi vaginantia, Flo- 
res ex fissa foliorum vagina  exserti, spathacei. 
Corolla labiata, tubo cylindrico, limbo sexpartito. 
Stamina 3 vel 6, corolle inserta, inzqualia. Ger- 
men superum, tandem adhaerens. Stylus unicus, 
stigma simplex. Capsula supera, trilocularis, lo- 
culis polyspermis. Grana numerosa axi centrali 

affixa. | Endospermium  subfarinaceum. — Corcu- 
us axile, orthotropum. 


Pontederia Linn. 7 sp. 
 Heteranthera Br. ephanthas Mich.) 8 sp. 


Commelineis associavit Salisbury, in proprium 
ordinem constituit Kunth. P 


» 
» 


Capsula supera sec. Kunth, infera sec. ceteros. 


XE IE, D10scoRINA, AE 


251. Diosconmwe sunt Liliiflore diob 
.c&, perigonio supero hexandro, stylo tri- 
fido, capsule loculis dispermis. 


* . Habitus phanero-cotyledoneus. Frutices vo- 
lubiles. .Radix tuberosa, Folia ovata, reticula- 
io-venosa. Flores axillares , spicati, parvi, 1i-3- 
bracteati, dioici. Perigonium simplex, triphyl- 
lum. Stamina 6, basi laciniarum perigonii inserta. 
Stylus sepe tripartitus. Stigmata 3. Capsula tri- 

lo- 


- 


av c 


lubütarte: loculis 2 quandoque abor ROTTHUNS Gra- 
na plano-compressa. Corculum parvum in cavi- 
tate endospermii cartilaginei incdusum. ^7. 


JDioscorea Linn, 43 sp. 

TEM Linn. x6. sp. |; | 

Onucas Lour. (Oncorhiza Pers.) I sp. 

| ZEchina R. & P. r-sj. 

. Tamus, Linn. (Zumnus Juss) 3 sp. 

| Ordinem e. generibus, antea  Ásparageis adjectis 
constituit Brown. Rajanic. eapiula abortu 1- perma. 
Tamo. bacca. Y 


Dioseerinas. dicotyledoneas redit: Correa. 


; 
j* 


x HMODOREZA. 


25s VHLEMORO n8 sunt pitiiige be: 
rigonio supero hexandtro, s stigmate simpli-- 
ci, capsule loculis 1-2- "permis. 


Herbsw caulescentes, Radix tuberosa vel fi- 
brosa. Folia equitantia. Corolla supera, sexpar- 
tita, sepe persistens & lanata. Stamina corolla 
inserta, sex vel tria & laciniis interioribus oppo- 
sita. Anthere antice. Stylus simplex. Stigma 
indivisum. — Capsula trilocularis, sepe apice "des 
 hiscens. Grana definita, in quoque loculo :-2, 
& peltata;. rarius indefinita, receptaculo centrali 


affixa. | 
a) Genuinz. 


Dilatris Th. (Heritiera Mich.) .4 sp. 
. Hummodorum Sm. OÓ sp. 
" Lanaria Ait. (cum Zrgolasia Juss.) 1 sp. 
Phlebocarya Br. 1 sp. 
Conanthera WR. & P.'2 sp- 


. el'itseiia Th. 4 sp. | vs 
IM 


171 


b) Germine supero. | 
Xiplüidium Aubl. 2 2 
W'acheüdorfia Linu. 8 sp. 


c) QGranis indefinitis. 


Conostylis. Bi.5 sp. ion 
Sclueaggrichenia. Spr.. vore been ad Lab. )a 2 sp: 


Ordinem; licet ad caleem lridearum | proposuit, 
jam distinguendum .judicavit. Jussieu: (I Nomen, & cha- , 
racteres dedit Drown. 

Ab lIrideis distiactus staminibus 6, vel si tria, 
laciniis corollz insertis, anthéris anticis, corolla szpe 
persistente & lánata, atque habitu. 

Hamodoro corolla glabra , 'capsula semisupera. 
— .Phlebocarye nux monosperma,anthcerz ágona. — Co- 
nanthere anihere coalitz, JVitsenia que habct capsu- 
lam. superam ex Thunb., inferam ex Lamark, coroilz 
limb»m tantum lanatum, a Jussieu ad DT refertur. 
— Xiphidium Pollic aflüne judicat Sprengel. Capsula 
subbaccata, polysperina. — JJ achendorfie corolla irrc- 
gularis & grana paleacca; a Sprengelio ad lrideas re- 
fertur. — Conostyli stylus cavus tripartibilis, capsula 

apice dehiscens. — | Sclhwegrichenie capsula apice de- 
hiscens, grana numerosa. 


! Bi Inmg&. 


255. InipEz sunt Liliiflore perigo- 
nio supero, stigmate triplici, staminibus 
tribus laciniis exterioribus oppositis, an- 
theris posticis. 


Plante herbacez, raro " suffruticosz. Radix tu- 
berosa vel fibrosa. Folia disticha, equitantia, sze- 
pe averse falcata. Inflorescentia terminalis, va- 
ria. Spatha communis bivalvis, subfoliacea ; par- 
tialis sepe scariosa. "Corolla 6-partita, decidua. 
Stamina 2, basi laciniarum exteriorum imposita. 


Fi- 


172 


Filamenta distincta vel connata. : i Mnthope posti- 
. ee, basi affixa, biloculares, longitudinaliter | dehi- 
»scentes. Germen triloculare, loculis: polyspermis. 
Stylus 1. Stigmata 3, sepe dilaiata , rarius uni- 
cum tr buen. Capsula 3-locularis 3^ valvis, valvis 
medio septiferis. | Grana angulo interno loculi, 
interdum coluinelle centrali tandem liberz, affixa, 
varie forma.  Endospermium corneum vel dense 
 carnosum. Corculum. inclusum. 


Galaxia Th. 9 sp. , Wi 
JAristea Ait. 3 sp. 
Zntholyza Linn. 11 sp.- 
JDiasia Dec. (Melaspherula Ker.) 2 sp. 
Gladiolus Linn, (cum JPaísonia Mill. , Inoma- 
iheca Ker., Babiana Ker.) 126 sp. 
Diplarhena Lab. r Spore 
dxia Linn, (cum Lapegrousia , TH 
Sparaxi Ker. &c.) 100 sp. 

Crocus Linn. 15 sp. 
Patersonia Br. (cum Genosiri Lab.) 7 pe. 
Renealmia Br. non Linn. nec Gaertn. 3 sp. 
JMorga Linn. (cum Pardantho) 28 sp. — — 
Fieusseuxig Delar. 8 sp. 
Sisyrinchium Linn. 19 sp. 
Tigridia Juss. 9 sp. 
Ferraria Linn. 3 sp. — 
Jvis Linn. gr sp... — 

Marica. Schreb. 4 sp. 

* Spuria. 
Burmanunia Linn. 3 sp. 
Tripterella Mich. 1 sp. 


Pllosia Nand. 3..sp. 


Ordo valde naturalis, a Sprengelio solo divisus. - 
qui plura genera Coronariis refert. Non tamen aber- 
rationibus 'caret., — Aniholyze grana globosa. — Gla- 

gdioli grana alata, sed uw ut & Morea speciebus 
qui- 


175 
quibusdam (Babiane & Pardanthi Ker), baccata. — Cro- 
cus, tubo radieali quodammodo diversus, convenit tamen 
antheris anticis,stigmate explanato, && habitu Ixig Bul- 
bocodii, — Iridií grana angulata. — JDiplarhenc, stami- 
na 2 fertilia, tertium castratum, stigmata bilabiata, 
grana plano-depressa. —' Renealmie grana angulata 
atra. —  Burmannia typus proprii ordinis. Antherae 
ter geminata, mucrone reflexo' distincte, transversim de- 
hiscentes, capsula coronata, grana minutissima,  bra- 
ctee oppositiflore. — Jellozia non minus memorabilis 
& vix ad ullum ordinem notum pertinens ; staminibus 
15; antheris. longissimis filiformibus, &' stigmate bilobo 
insiguis. 1043600 H poi Ys 
^" LIL  Nancisgz.- | 
^ 1954. NancmsEE sunt ILiliüflore peri- 
£onio supero hexandro, stigmate simpli- 
ci trilobo, capsule loculis. polyspermis. 
s Ufinarfhüdek Br. ^ volue dol NasusquM e 
Radix bulbosa. Folia radicalia, flores um- 
bellati, spathaque suffulti. Corolla supera, sexdi- 
visa, regularis, ad faucem interdum coronata, ssti- - 
vatione imbricata, laciniis 3 exterioribus supra 
interiores equitantibus. Stamina 6, imis laciniis 
inserta. ' Filamenta interdum: basi connata. An- 
there antice. | Stylus unicus, stigma trilóbum. 
Capsula trilocularis,  trivalvis, polysperma, valvis 
medio septiferis. Grana testà nec atrá nec cru- 
staceà, in quibusdam (J/maryllide ,' Crino, Calo- 
stemmate) bulbiformia, Endospermium carnosum. 
Corculum ^ rectiusculum, — rostello ' hilum ^ spe- 
ctante. n LL | EOM Py 
Hamanthus Linn. 23 sp. 
Eustephia Cav. 1 sp. | 
Cyrtauthus Ait. 5 sp. ^ —- — Us 
ZImaryllis Linn. (cum Brünuswigia Ker.) 66 sp. 
Crinum Linn. 24 sp. | i. 


Pan- 


£77. 174. b. / 
j ME piaeit niet c 35 "r ECT UT EATEN 
^ Calostemmüa Br. 2 5p. but oda 


' Narcissus. Linn. 4 sp. (à Spr ad 55 reduet. X 
ner Porson omel we GR VY e MM LRG D TER m acus 
Struinaria. Jacq. EU LM DCN p rt fa ur Z 
Galauthus:Linn..r sp. ^ 4 TN 
Peliosauthes Andr. —— Tota. Row): iit sp 
* "Bulbiflóri" b abe i Pena 
| Sternbergia W. &K 2 sp. UA 
| Gethyllis Linn. 5. sp... . 


Ordo valde naturalis, a Mua Coronatité as- 
sociata. — dHaemantiho fructus baccatus, irispermus. — 
Amaryllidi corolla labiata, grana, angulata. — — Crino 
andere versatiles, capsule oligosperme vel monosper- 
mi. Grana bulbiformia & in ipsa' capsula germinan-- 
ira. Gorollam, inferam el tribuit Jussieu. — $truma- 
ric grana plana. — Calostemmati anthere verattles 
bacea 1-25perma, granis in ipsa bacca: gcrminantibus: 
— Peliosanthz loculi capsule dispermi, —.. Geihyllidi 
tubus corolle radicalis, ut in. Croco; xoP sed.graua 
triplici serie nidulantia, globosa. — , Stembergia: (ga 
psula db e pov n 


VIO OfJhi í TH , E 4 


3 CR d 


LIT. BnoMELIACEE. 


255: BaowELIACEE: sunt. .Liliiflore, . 
peri£onio duplici infero vel: supero hesans 
dro, staminibus perigynis. ^ 


Radix fibrosa. Folia vaginantia, sepius radi: - 
calia.. Flores spicati aut paniculati, rarius. co- 
vymbosi, singuli; spathacei.  Perigonium., duplex, 
corolla, calyceque trifidis, vel rarius simplex, sex- 
fidum. Stamina 6, corolle inserta.. Germen | sim- , 
plex, plus minus "hores adhzrens, vel omnino là 
berum. Stylus unicus. Fructus: triloculavis; aut 
capsula tvivalvis ,. loculis: 1-polyspermis, aut bac- 


ca. Semina linearia caudata. nai qw | 
[s * a) 


a Germine supero. | PAM P ye S 
Tillandsia Linn. (cum Renealmia Gaertn, & 
Billbergia 'Th.) 4o sp. 
Guzmannia R. & P. 1 sp, 
Pourretia R. & P. 3 sp. 


b Germine infero. 


Pitcairnia L*herit. (Hepetes Sz.) 11 sp. 
AXeropluta Juss. 1 sp. 
Bromelia Linn. 24 sp. 


gave Linn. (cum Fourcroya Vent.) Ti sp. 
Doryauthes Corr. 1 sp. | 


Ordo neque satis naturalis, neque characteribus 
. definitus. 


Tillandsía habet grana papposa. —  Bromelia ne- 
ctarium. — Pitcairnia cui stigmata 3, & germen semi- 
superum, a Desfontaines Asphodeleis conjuncta in Tabl. 
p. 28. —  Doryanthis caulis foliosus.  —  T'illandsiae 


! pendula 'Th. (Renealmia Gertn.) capsula r-locularis. 


——— 


236. Classis Liliiflorarum vere naturalis & 
ideo egre in ordines disponitur. —  Linnzeus eam 
. àn Spathaceas (fere nostras Narcisseas), Coronarias 
(Asphodeleas, Melanthiaceas & Coronarias nostras), 
Sarmentaceas (sparageas & Dioscorinas nostras male 
phanero-cotyledoneis pluribus adjectis) , & Ensatas 
(Irideas & Commelineas nostras) divisit. — Adan- 
sonus in gjuncos (fere Juncaceas, Veratreas, & 
Commelineas nostras) Zi/is (Coronarias), Scillas, 
Hyacinthos &  Cepas (Asphodeleas), Zfsparagos, 
Narcissos, & rides; — Jussieu in Zsparagos, 
eJuncos (Juncaceas, Xyrideas, Commelineas, Alis- 
maceas, Vératreas nostras complectentes), Lilia (Co- 
ronarias nostras) Bromelias, sphodelos, Nayrcis- 
sos, Jrides (Hzrmodoreis adjectis) disposuit. — De- 
candolle Caíchicaceas (Veratreas nostras) separavit, 
| : 0 sed 


b : j * x " "a ^), AU 
Lr MM ^ N d 2 ) . Jj E 
4 m 
A 


£26" 4v / 
sed Coronarias, Asphodeleas & Narcisseas in unum 
conjunxit. —. Desfontaines. Commelineas separavit, 
sed in Liliaceis tam Coronarias nostras quam Aspho- 
deleas conjunxit. — Richard Colchicaceas, Commeli- 
neas adoptavit. — Brownius, non tantuin egregie fa-. 
milias jam receptas notis subtilissimis munivit,- 
sed & omnino fere refudit. Sic sub Zsphodeleas 
suas plerosque Ásparagos & Asphodelos Jussieui 
complexus est.  Zypoxideas, Smiaceads (jam a 
Ventenatio constitutas), JXoscorinas , Hemerocalli- 
deas &. Hamodoraceas propriis nominibus & si- 
gnis separavit, — Interea Necker XNarcisseas, Ivi- 
deas, ilium ,. Commelineas , sub- nomine Zmnodi-..- 
ghytorum; Coronarias & Asphodeleas cum Alis- 
maceis, Asparageis & Junco sub nomine Gonophiy- 
torum conjunxerat. — Batsch suam aperuit viam, 
multasque. familias constituit, e quibus ut .cum- 
nostris quodammodo convenientes sat erit no- 
minàáre - Commelineas, — Melanthaceas, | Eusatas , 
ceteris dispositionem receptam  màxime confun- 
dentibus. |— rattinick, totam classem sub 
nomine ^Zripetalorum constituit, adjectis. Hydro- 
charideis, Alismaceis, Palmis & Junco. — Nova 
arte Sprengelius nuperrime classem disposuit, ab. 
antecessoribus valde recedens.  Sarmentaceg apud 
eum Dioscorinas, Asparageas, Veratreas, Aspho- 
deleas quasdam nostras includunt.  Coronarig ve-. 
ro non tantum nostras Coronarias, sed & Aspho- 
deleas. plerasque , Narcisseas, Bromeliaceas, Ha- 
modoreas, lrideas quasdam, | & | Commelineas 
complectuntur. m M 
. Species eximie descripts & pictz in operibus 
Redoutei, Bellenden- Kerii, Golábachii, inveniuntur. 
237. dA multe specie florum commendabi- 
les (Tulipa, Narcissus, Gloriosa, Lilium, Hyacinthus 
| VÉ de 


&c. & inprimis Lapageria); forma speciosa ipsi- 
us stirpis Xanforliga,  Doryanthes & in maximam 
zíalem proveniens J)racema.  Odore florum  Po- 
lyanthes, Hyacinthi, Narcissi &c.; radicis Zridis 
floreutiug & Germanice , Antherici corulei. 

Usui economico non paucz adhibentur. Edu- 
les radices & bulbi (Tigridig Cacomitl Mol, Gíla- 
dioli plicati & crocati, xim. bulisfere & Chinen- 
sis, Morem longifolim, Iridis edulis & Sisyrinchii; 
— Dioscortg ; —. Smilacis Ching, Dracant termi- 
nolis, Convallarie polygonati, multiflore & qjapo- 
nitg, Trillii rhomboidei, Uvularig amplexifolig ; — 
Scillg esculenta , 4Asphodeli lutei, Ornithogali lutei, 
nulüntis, wmibellati, latifolii; — — Tulipg Gesneria- 
nz, Erythronü dentis canis, Lilii IMartagonis, bul- 
biferi, Fomponii, Kamtschatensis; — Tuccm glorio- 
sg; — Commeling tuberosm , Cyanellg capensis, — 
Alstroimerig - Ligtu. & edulis). 


'Kdulia folia Smilacis aspere , Dioscorem sati- 
v&, ZAsphodeli lutei & ramosi, Pontederig hastatz 
& vaginalis, Commeling communis & Bengalensis; 
alque solutioni aluminis immersa folia Aloes gev- 
foliatg, & sub terram defossa Agaves Zdmericana. 
— Edules turiones Zspaáragi, precipue officinalis, 
Dwaccum indivise, Smiacis Chme;. Convallarice 
golygonati & multiflore, Tami communs ; flores 
Hemerocollidis fulvg , | Aletris cochinchinensis. — 
Edules fructus Bromelig , Draceng indivisg , Ge- 
ihyllidis; grana 4dsphodeli lutei. —— 

Vino. preparando succus fructus. Bromelig, & 
grato sed fotido (Pulque) succus scapi Z2g0v£5 
mexicang adhibetur. — Cerevisie Smilax lauri- 
folia & Tumnoides; Thee non ingrate folia Smi- 
lacis Glycyphyllg ;. succedaneo Coffee grana lridis 
pseudacori. & | Rusci. aculeati. .— Pro siti jan de 
d olia 


D 


folia aquosa Zlbuce majoris, & aqua in sinu fo- 
liorum 7illandsig utriculatg , tetranthg | & | ma- 
"lata collecta, Misi 


Contra venenate radices Fagmauthi coccinei 
& foxicarii, Pancratii ceylanici , "maryllidis sav- 
niensis; Colchici autumnalis & montani, Peratri; 
Gloriose superbmg,  Scille maritime,  Fritillarig 
imperialis, Ewmetice radices JVarcissi, Crimi Asia- 
lici & nervosi, Pancratii maritimi, Trillii, Paridis, 
Moedeole Virginiang, Tulipg sylvestris, Iridis fx- 
tidissimm. | Venenata folia Colchici autumnalis, l/e- 
ratri. Dioscorem pentaphyllg & triphyllg. | Eme- 
tici & venenati flores /Varcissi. pseudonarcissi, ne- 
ctarium Zritillarig imperialis, bacce Paridis qua- 
drifolie, Convallarig polygonati & multiflorg, gra- 
na Jeratri Sabadillm. à yao 


Ceterum in Medicina varii usus, plus mi- 
nus purgans radix Z/ridis florentinz , Germanica, 
' Pseudacori, virginicg , versicoloris, verng, tuberosm; 
ZAmaryllidis lutem, Colchici variegati (hermodacty- 
1); Tami communis, Jioscorem sativum;  Scile 
Lilio- Hyacinthi, Antherici bicoloris, Rusci aculeati, 
Uvularie pevfoliatg ; folia loes. —  Diaphoretica, 
diuretica &c. radix Smilacis, Dvaceuz. terminalis 
& ensifolim, Medetolg virginicg, Alstroemerig Sal- 
sillg. — Diuretici turiones Zsparag: officinalis, gra- ' 
na Convallarim bifolig &. Asparagi officinalis &c. 
— Anthelminthica &tonica radix Zelomig dioitm, 
tonica Zf//ii. — Antifebrilis radix Lilii candidi, Ale- 
tris farinosm,  Commelinz communis & medicg. 
Antisiphylitica radix 7Zgaves viviparg. —. Pectora- 
les Stemona tuberosa, Tillandsia Usngoides. — Vul- 
neraria radix & herba Üvuíarige perfoliatm, Con- 
vallarie polygonati, Hypoxidis erecta. — Avomati- 
eum & nervinum stigma ut & corolla Croci sa- 
o: | tivi 


6C 179 
tivi propriam substantiam polychroiten continen- 
tia. — Adstringens herba Z/usci hypoglossi, Ama- 
vyllidis ornatg. —. Sternutatorii. flores Convalla- 
vie majalis, grana P'eratri Sabadilla. 


Materiam adstringentem, sanguinem Draco- 
nis, przbet Dracena Draco. Resimam  luteam in 
variis morbis laudatam Xanthorhoa resinosa. Gum- 
mi & resinas bulbus Zyacinthi mom scripti, folia 
Zgaves mexicaug , Zdloes spicate , vulgaris, succo- 
iving e. 


In artibus minoris usus. "Tamen' tingtórix 
radices Egmodori, 'achendorfig, Dilatris; textilia 
filisque conficiendis idonea folia Helonig tenacis, 
Zloes, Tucce filamentosm, Zgaves ZIhmericang, gi- 
gautem, Bromelim, Hemerocallidis flavg, & pre 
ceteris Phormii tenacis. 


238. Liliflore Zonam temperatam sed cali- 
diorem precipue incolunt, versus equatorem & 
polos eque rarescentes. "Veratree Capitis Done 
spei & Americe Borealis indigene. | Commcelinez 
& Dioscorinze tropicos magis transgrediuntur, Bro- 
melis omnino tropice sunt. lrides in zona ca- 
lidiore septentrionali , Nova Hollandia & Ame-. 
rica meridionali rariores, in Capite Bona spei 
precipue abundant. | 


QUINTA  CLASSIS. 


GYNANDRA- 
259: Gxwawpna& sunt cryptocotyle- 
donez corolla irregulari supera, stami- 
ni- 


180 


nibus Missielp a solitariis & corolla ac- 


cretis. " d 
Herbacez, subtropice. Folia ovata, mesis 
transversalibus parallelis. ^ 
Obs. Musaceis stamina ib 6 libera ; dd aborti- | 
entia; Cypripedio 2.  , 
. 246. Gynandre 4 ordines habent, JMusa- 
teas  (subhexandras), Cannaceas Colitanihernca i 
Scitamineas  (triloculares amphianthereas ), & 
Orchideas (uniloculares). 


9 j / 
? 


LIV. Mvsacex. 


| | JA. 
241. MusacE£& sunt Gynandre :sta- 
minibus subsenis liberis, fru&u trilocu- 


Jari. 


Caulis herbaceus, sed usque ad jempus flo- 
rendi perennis ; rarius arboreus, foliorum ' vesti- 
gis vaginatus. Folia maxima, alterna, . ovata, 
Jongitudipaliter uni-costata, venis ceteris par alle- 
lis ATA HEUS patentissimis ; juniora spivaliter 
convoluta. Flores spathacei, spicati. Corolla su- 
pera, 2-3- phytla, nectario interdum triphyllo. Sta- 
mina 6, germinis apicl inserta, quidam sterilia 
vel abortientia. Stylus simplex; stigma simplex 
vel divisum.: Fructus trilocularis, mono- vel po- 
lyspermus, baccatus vel capsularis. Hilum coma 
s'uppea intricata rigidiuscula ornatum. (Ürania & 
Sirelitzia). Corcuum fungilliforme. 


AMisa Limn. 12 sp. 

Heliconia Linn. 1: sp. 

Urania Schreb. (Ravenala Kid) D Sp 
Sireliizia Banks. ii sp. 


Di2 


181. 


H 


Ordinem; Scitamineis a. Linnxo & Adansonio ad- 
numeratum, primus constituit Jussieu. — Muse peri- 
gonium 2-phyllum, cujus labium alterum pro petalo, al- 
terum firmum pre calyce habet Desvaux. — Urania 
omnibus partibus herbae ílorisque coriaceis, radice so- 
la molliori insignis. 


242. Plantz omnes, in planitie zonz torride 
vivunt vixque rooo percas in montes adscendunt. 
In zona temperata deficiunt, nisi in Japoniam au- 
fuge. Statura arborea vel specie florum plerzque 
memorabiles. Magis ob utilitatem /usa, cujus 
fructus in. zona torrida incolis precipuum nutri- 
mentum potumque (Mislaw) przbet; cujus medul- 
la caulis & apex spice florum (Musa Bidii) nec 
non turiones (/usg Ensatg) cibo inserviunt, cu- - 
jusque folia in fila & vestimenta, (Musa sylvestris 
Rumph. &c.) vertuntur. — Etiam edulis fructus 
Heliconie Bihai, grama Üramig speciosm, & radix 
FHeliconig Psittacorum. — Nectar Strelitzig, Mu- 
s&que copiosissimum. — Snccus fructus & prae- 
cipue lympha caulis /Mausm leviter adstringens , 
Musaeque sylvestris diaphoreticus dicitur..— Suc- 
cus fructus Üranig tinctorius. 


LV. CANNACE£E; 


245. CawmwacE& sunt Gynandre peri- 
gonio duplici, stamine unico, anthera di- 
midiata, capsula triloculari, corculo cla- 
vato. 


.; Seitamineis affinis ordo, a Brown separatus, di- 
sunctus non tantum fÍlore, anthera petalo lateraliter ad- 
nato uniloculari, loculo altero deficiente & pistillo ba- 
si tantum accreto, sed & structura grani. Qannm v. c. 
Indice perispermium nullum, Endospermium clavatum, 
cujus pars angustior hilum respicit atque germinatio- 

ne 


182 


ne in rostellum producitur. E rostelli. geniculo extra 
semen prodit plumula.  Corculum cingitur substan- 
tia fungosa elastica , e densissime compactis granu- 
lis hyalinis constituta, intime :nivea,sensim per flavfun 
& fuscum in nigrum extus transiens, potius pro mem- 
brana inidieeb, quia germinatione parum mutatur, 
quam pro perispermio habenda:.:— . | fhalic dealbate 
diversam  conformationem describit Brown: integumen- 
tum simplex adnatum albumini magno corneo (intógu- 
mento iuteriorl: 2?) in cujus medio a SETA est corcu- 
lum carneum, curvatum, ad cujus latus utrumque 
cernitur cavitas vacua corculo. parallela. 


Canna Liun. 15 sp. 
JMaranta Linn. 20 sp. 
Thalia Ling. 4 sp » 
Phryuium Willd. 6 sp. 
Myrosma Linn. fil. 1 sy. 
Peronia Dec. r sp. 


Plante tropica, speciosz. 


244. Usus & vires minores quam Scitami-: 
nearum. Edulis radix /"Marantg [ndicg (Arrow 
R oot), que ideo colitur, allouie & humilis. | — 
Contra vulnera venenata efficax praedicatur succus 
Marantg arundinacegm, & vadix Thalie geniculate,. 
atque Cannag Indice. —  Textilis caulis Phryuii 
dichotomt. 


LNWI.*. SciTAMINEA. 


. 245. ScrvrAwINEE sunt Gynandre pe- 
rigonio duplici, corolle limbo duplici tri- 
partito, stamine unico, capsula trilocula- 
ri, endospermio nieto. 


m 


Drymyrhiza: Vent. — Canna Juss. quoad partem. 
| . Plan- 


* [ | AM 185 " 


Plantz herbacesz, sed bi-, perennes, rarius fru- 
tescentes vel aiborescentes (lpinia exaltata R. S. 
Radix sepius tuberosa , repens. Caulis simplex, 
in. quibusdam generibus perennis, in aliis annuus. 
Folia ovata vel lanceolata, subdisticha, ápiculata, 
margine verticalia (disco ad austrum verso), r-. 
costata, venis transversalibus obliquis, angulo 369 
exeuntibus parallelis, ereberrimis, simplicibus, pe- 
tiolata, petiolo vaginante, vagina apice ligulam 
emittente vel nuda. Inflorescentia vel dense spi- 
cata, vel racemosa, vel subpaaiculata, términalis, 
raro lateralis, vel. radicalis.  Bracteg communes 
;ersistentes, vel caduce ; partiales spathacez, cu- 
cullate, sepissime biflore. Calyx ore subtri- 
lobo. Corolla limbo duplici, exteriore triparti- 
to subzequali, laciniave antica (resupinatione sx- 
pe postica) diversiformi ; interiori dissimili, tri- 
partito, lacinia majore (labello) intra laterales ex- 
ieriorum inserta, sepe 2-3 loba; lateralibus mi-. 
noribus, quandoque denticuliformibus obsoletisve. 
— Stamen unicum, fauci intra laciniam anticam 
exteriorum insertum (labello itaque obversum). 
Filamentum saepius dilatatum &  petaloideum;, 
interdum ultra antheram productum, processu 
lobato vel indiviso. Anthere filamento adnatz, 
bilobe, lobis separatis, parallelis, bilocularibus, 
per axin longitudinalem dehiscentibus, suture mar- 
ginibus inflexis, dissepimento demutn obsoleto in- 
sertis; basi sspe solutis, interdum  calcaratis. 

-Pollen globosum leve.  Corpuscula 2 (stamina 
sterilia) parva, teretiuscula, basin styli stipantia, 
quandoque connata, raro deficientia. | Germen 
triloculare, septis quandoque incompletis , loculis 
polyspermis, sensinulis angulo interno gemino or- 
dine affixis. Stylus filiformis, sulco filamenti re- 
ceptus. Stigma dilatatum cavum. Capsula 3-lo- 
cularis, 3-valvis, polysperma, interdum baccata. 

" P | Dis- 


"HN 


^"Dissepimenta szpissime centralia , axi valvularum 
inserta, demum ab iisdem sepe libera, substan- 
tiaque diveusd: Grana subrotunda, mutua pres- 
'. sione. sepius angulata, arillata, vel denudata. Pe- 
rispermium. Habe ba , substantia radiata, ad 
hilum deficiens. Endospermium carnosum. ceupu- 


LU 
liformi, intus e basi emittens corculum cylindri- 


cum. Ex Brown. 


Magna auctorum dissensio de organo a nobis en- 
"22dospermio vocato. Pro rostelli proceésu habet Correa, 
- «3pro cotyledone Smith, vitellum vocant Gertner & Brown. 


Hic insuper illud corculo non coherere statuit. Quod 


hic ios endospermium appellamus, tam cotyledonacea : 


32assa nobis videtur, unde corculum initio nutrietur, 
quam massa radicularis, quia inde rostellum procedit; 


ideoque certo respecta tam Smithii.quam  Correze sen- | 


tentia defendi potest. Vere autem, quantum nobis ob- 
servare licuit,  corculum cum endospermio coheret. 
Perispermium. farinaceum excepto versus hilum hoc 
endospermium cingit. à ; 
Hedychium Wón. 6. sp. 
. .Kempferia Linn. r0 sp. 
-Curcuma Linn. 18 sp. - 
. 4dmomum Linn. (cum .Elettaria Mat.) 27 Sp. 
Zingiber Rosc. 14 sp. 
Costus Linn. 16 sp... 
JHellenia Willd. (Heritiera Retz.) 4 sp. 
"Al pinia Linn. (cum Catimbio Juss. & Reneal- 
. ià Linn.) 21 sp. 
Globba Linn. (cum Colebrookia , Ao roter 
Horn. & JMantisia Sims.) 12. sp. | 
Roscoea Sm. x sp. | 
Hornstediia Retz. 2 sp. | 


d 


Quaedam harum plantarum eaule sunt annuo; 
Cureuma , Kampferia. Zingiber, Globba, Hedychium 3 
alie perenni, Z4momum, 4lpinia, — Bulbillis axiliarum 
propagantur Globba Marantina & bulbifera, gra 
? 08- 


- 1 « 


| 185 


Globbe capsula unilocularis, grana valvulis affixa. 
— Kampferig caulis nullus. E | 


246. Ordo naturalissimus, lrideis proximus, 
jam a Linnzo adjectis Musaceis constitutus, ab 
Adansonio cum Tillandsi» affinibus, Bromeliaceis 
& Musaceis iterum conjunctus, a Jussieuo adje- 
ctis Cannaceis restitutus. Cannaceas vero sepa- 
ravit Brown. — Kóonigio primo has plantas ac- 
curate observare facultas fuit, cujus observatio- 
nibus innixam dispositionem dedit Retzius, fun- 
damentum earum, qua postea facte sunt. — 
Gieseke genera (usque ad 26) valde multiplicavit, 
reformaverunt Roscoe & Roxburgh. 

^ 


247. ncole zonz torride, precipue Asiati- 
ce, in monlibus vix supra rooo percas adscen- 
dentes. In zonam temperatam non nisi in Japonia 
procedunt. 


248. Plante non minus forma ílorum spe- 
| ctabiles, quam qualitatibus nobilissimis insignes. 
Sic specie florum laudate Hedychium  coronarium 
& flavum, Costus speciosus. lpinia Malaccensis 
& nuians, Globba subulatía & spathulata , Kemp-. 
feria rotunda &c.; foliorum, Zmomum  sericeum. 


Memorabilis colore radicum  Curcuma, qui 
in variis speciebus varius; & propagatione, ut vi- 
detur, fabulosa Z[pinia Cardamomum. —. n sa- 
cris Indorum usitata radix Curcume. Zerumbet. 


Edules fructus Globbg uviformis, & tubera 
pendula plurimarum specierum Corcumq , foeculà 
plena. —  Condimenta eximia e-capsulis Z/pinie 
exaltate, radice Züngiberis officinalis, & lypinig 
vrücemosg. | In arte tinctoria adhibetur succus fru- 
ctus Zingibiris zerumbet &- Alpinie racemose, ut 
& radix Curcumg longe, viridiflorg. &c. 

| Pre- 


186 


. Precipua véro & eximia qualitas aromatica 
ideoque tonica plurium: v. c. radicis Zingiberis 
officinalis, Zerumbet' &  Casumunar ;, Curcumag Ze- 
doarig «& Zerumbet, (e quibus radix Zfedoarim 
Ph.), longe, ferruginem, rubescentis, made; 4dimno- 
mi globosi. Lour. Costi spicati; ipinig vacemo- 
se; Galangg (vera Galanga major Ph, & mu- 
dantis; Kampferig Galange (Galanga Yndorum); 
granorum . Z/pinig ^ Cardamomi | (Cardam. minus 
Ph, Cardamomi medii; 24momi Cardamomi. Gra- , 
ei Paradisi, maximi, villosi Lour., globosi Lour., 
dromatici &c.; toiiusve plante, ut J/pimig cex- 
altatg R. & S. 4momi  angustifoliüi ,| Kaemnpferie 
Galangg &c. MIPTTI 

.In varüs morbis insuper adhibetur | radix 
Curcumi casi, Kempferie augustifolig &c. . . 
| . Ideo intra tropicos plures species culte, ut 

Zingiber officinale, Curcuma longa, Kaempferia Ga- 
la.ga,. dlpinia Cardamomum, | &c. 


i 


E * 


LVII.  Oncnipe&. | 


249. Oncmipe& sunt. Gynandre ge- 
nitalibus basi aut longitudinaliter conna- 
tis, anthera unica biloba, lobis clavatis, - 
cap:ula uniloculari. . / ^ 


25o. Plante pl. herbacez, rarius frutescen- 
tes, glabrz (rarissime pubescentes), terrestres vel 
parasiticze, exsiccatione sepe nigrescentes. Radix 
i: berosa & carnosa, vel fibrosa. Caulis simplex, 
raro divisus, brevis, foliosus vel vaginatus. .Fo- 
lia' simplicia, integerrima, basi vaginantia.  Flo- 
res spicati,- racemosi, corymbiferi, vel solitarii ; 
raro paniculati, uni-bracteati. Corolla supera, 

| sex-. 


Y 


187 


sexdivisa, irregularis, ringens vel patens, marce- 
scens. Petala duplici ordine disposita ; distincta, 
vel varie connata.  Exteriora tria, quorum dnti- 
cum (dorsale auctor.) torsione germinis vel pedi- 
celli sepius fit posticum, sepe fornicatum, raro 
calearatum ; interiora 3, quorum medium (label- 
lum) antico exteriorum obversum, in plerisque 
dissimile, & basi columna genitalium  accre- 
tum, sepe calcaratum ; cetera » utriusque se- 
riei lateralia, magis. regularia. Stamina 3, duo- 
bus lateralibus abortientibus. | Anthera immersa 
unica biclavata; clavz: aut e pluribus massulis 
polygonis composite , aut pulveracez.. Pollen e 
granulis simplicibus vel sepius. quaternis. confla- 
tum, anthesi coeuntibus in massas determinate 
figure, Stylus cum stamine connatus, interdum 
brevissimus. Stigma obliquum, labellum sepius 
$pectans, concavum. Capsula bivalvis, tricostata, 
unilocularis, placentis. tribus parietalibus poly- 
spermis. Grana plurima, minutissima. £x Brown. 
— Corculum, ex mente Brownuil, axile, sec. Gert- 
ner perispermio immersum. Richard vero id 
totum nucleum occupare statuit, 

Ob antheram immersam fcecundatio szpe ope in- 
sectorum fit. — Cypripedium solum habet antheras 2 la- 
terales. — Capsula sessilis. && contorta in Europzis, 
pedicellata & non contorta in exoticis. — Grani inte- 
gumentum exterius pro arillo habet Brown, negat Ri- 
chard. — Grana oblonga & superficie reticulata in ter- 
restribus generibus; gracilia tevetia iu epiphytis. — Tro- 
pica genera plerumque sociatim vivunt, caule intcrdum 
perenni gaudent & in arboribus ssepe crescunt, radici- 
bus adherentibus, non vere parasiticis. 


1. dMassulate.  Anihere clave e pluribus mas- 
sulis polygonis concrete. 


.a) Calcarata. 
| ÜOr- 


188 


Orchis Linn. 122 sp. ^ - hi 
Habenaria Wild. 7 sp... s 
JBonaica W. x sp. | AME 
Bartholina: Br. 1. sp. Dibobybór ki 
Blietig B. & P. 7 sp.- 

ZAirides Sz. 8 sp. in 

Rodriguezia R. & P. x sp. 

Onucidiwm Sz. 13 sp. 

Pachyphyllum H. & B. 1 iis 

- ejonopsis H. & Kunth. r sp. 

Geodorum Andr. 1 sp. 
Gastrodia Br. 1 sp. 
Znguloa R. & P. 3 sp. 
Goungora R. & P. 1 sp. 
 (Sütyrium | Linn. (cum  Diplectro pus ; Gy- 
mnadenia | Rich. , Sitberia AS 26 sp. 


l 


b) Ecalcarata. 


Disa. V. fil. 29 sp. 

Ophrys Linn. 4o sp. 

ZAltensteimia H. & K. » sp. | 

Strgpias Sz. (cum Listevia Pr., TP Cr., 
Eriochilo Bv.) 36 sp. ^ 

Pterygodium. Sz. 6 sp. 1 : 

Arethusa Linn. (cum di Juss.) Il 1 | 

AMalaxis Sz. 13 sp. | 

Jsochilus Br. 3 sp 

AStelis Sz. (Humboldtia BR. & 2 25 SP: 

Fieurothallis Br. 4 sp. 

JDendobrium Sz. (cum Octomeria Br; , Bloug: | 
iig Br. Dipodio Br. Maxillaria R. & P.) 

| sp. 
JMasdevallia R. & P. x sp. 

Stenoglossum H. & B. 1: sp. 

SSarcochilus Br. 1 s 

Cymbidium Br. ue Ornithodio hr. , Brassa-- 

vo- 


2. 


8s 


vola Br., Corallorhiza Hall., Calopogone 
Br) 7 3 sp. 
Cyxidihiia EH. "Ge KC ni sp. 
Brassia Br. 1 sp. 
Cyrtopodium Br. v sp. 
Epidendvrum Linn. 82 sp. 
Ceraia Lour. 1 sp. 
Calista Lour. x sp. 
Renanthera Lour. Y sp. 
Dispevis, Sz. 6 sp. 
Corycium Sz. 4 sp. 
Telipogon H. & K. 2 sp. 
Tricloceras H. & K. 2 sp. 
Odontoglossum H. & K. 1 sp. 
Risirepia H. & K. : sp. 


Couiopaga, polline pulveraceo. 


a) Corolla calcarata vel saccata. ^ 


Limodorum Lino. (cum Calypso Salisb., Epi- 
gogio Dr.) 37 sp. 

Corysanthes Br. 3 sp. 

Fanilla Sz. (cum. Myrobrama Salisb. ) 6 sp. 

Lyperanthus DE 3 sn. 


b) Corolla ecalcarata. 


Thelymitra Forst. 11 sp. 
JDiuris Sm. 13 sp. 
Orthoceras Br. 1 sp. 
Epiblema Pr. 1 sp. 
Cryptostylis Br. P sp. 
Cranichis .Sz. 


Prasophyllum Br. (eum Genoplesio Br.) 13 sp. 


Neottia Sz. (cum Ponthiera Ér., Goodyera Br. 7) 


24 sp 
Clobhilas Br. 2 sp. 
Ca- 


Swratafaden ia aria Spot uos ad 
AMicrotis Br. 5 sp. qo 
ALcianihus Br. 3 sp. — 
 Cyrtostylis Br. 1 sp. 
Glossodia Br. 2 sp. ^ 
Chüloglottis Br. 1 sp. 
Pterostylis Bv. 17. sp. 4 
Caleana Pr. (Caleya Ait.) » sp. 
Lepauthes Sz, 4 sp. i ; 
3) JDiandvg.  —— | 
Cypripedium Linn. rr sp. | 


, Ordo naturalissimus omnibus sacer & intactus; A - 
Linnzo,Hallero Adansonioque, Tropicis generibus non- 
dum cognitis, parum intellectus fuit; postea habuit 
Thunbergium, Swartzium, Brownium, Richardum eximios 
observatores. Qu i6) MA 


251. Orchidee magis quoad characteres quam 
qualitates cognite ; singulari forma (lorum, inter- 
dum habitum insectorum (Opghrys, Cymbidium scri- — 
ptum) emulante, memorabiles. - Quaedam ob odorem 
suavissimum (.Epidendrum -ensifolium Lour., Or- 
chis bifolia), alie ob pulchritudinem laudantur, (ut 
Cymbidium. scriptum, Dist. graminifolia Danks, Ca- 
lista amabilis Lour., Cypripedii species, Corysau- 
thes, Epiblema grandiflorum , Limodorum Incarvil- 
lei, Renanthera coccinea. Lour.) — . Vitalitate te- 
naci insignes Zrides odoratá, JDendrobium moui- 
liforme. —  Nutrientia & aphrodisiaca eorum tu- 
bera amylo repleta (Salep. ex Orchide, Dudaim 
Judseorum), insuper oleo xthereo odoris hircinz 
infecta. - Quadam vero àquosa succosa, (.Dendro- 
bii alati & bicoloris), alia glutinoso-succosa (Cym- 
bidii cristati Th., Pleurothallis sagittiferi). — 1n- . 
citans & aphroedisiaca pulpa (sec. Linn.grana) /c- 
nil&g aronüatit?,nervina herba Ceraig simplicissima 

» | Lour. 


191 

Lour. — Herba .Serapiadis ovatg vulneraria 
quondam credita, ut jam Zamuillg claviculate, quee 
insuper antisiphylitica habetur. —— Diuretica 
INeottia diuretica. . 


E 


252. Orchidee precipue intra tropicos vi- 
gent. "Tribus vero tropice antarctico, polo magis 
appropinquantur, quam arctico, distincte singula- 
ri aspectu, vita sociali & parasitica, atque co- 
rollis non calcaratis. Vix 80 species Europs in- 
digene sunt; 250 in America equinoctiali detecta. 
Orchidis species fere omnes extra tropicos pro- 
veniunt, Á 


i] KY. 


IV. PHANERÓ - COTYLEDONEZR. 
A. Pnmws cnADUS: A 


INCOMPLETE,; 


. (perigonio simplici, vel nllo). 
7.953. Phanerocotyledones incomplete 4 clas-.. 
'ses complectuntur: ZMicranthas, Oleracéas , Epi- 
.-ehiamydeas &  sarinas. 


QUINTÀ CLASSIS ^ d 


MicnRANTHE. 


254. MicnaNTH& sunt phanerocoty- - 
ledonee incompleta. diclines. 


Nomen ob flores plerumque minutos, (licet non 
in omnibus). Perispermium in omnibus, exceptis Amen- 
taceis, adest. 


255. Constituuntur Euplorbiaceis Myers 
Piperaceis (spadicinis), Urticeis (4-dentatis) Zhmen- 
tacéis (squamoso-spicatis foliosis), Coniferis (squa- 

, moso-spicatis acerosis) & Myristicei- (trilobis). 


*y. / 


LVIII. Ev»nuonsiíACEE. 
|. 256. EvurnonBrAcE& sunt micranthe | 
capsulis ternis connatis elastice bivalvibus, 
seminibus. pendulis, perispermio carnoso* 


Tritott Moris. Boerh. Linn. — Nein 
Adans. —  Euphorbig Juss. 


Plante plerumque frutescentes vel arbore- 
scentes, (rarius herbacez), lactescentes, rarius vel 
Maio carnose,' vel volubiles. Folia iq. 

: (ve 


i. | 195 

(vel rarius opposita), suipulis ornata vel destituta. 
Flores diclipes, solitarii vel spicati, minuti. Ca- 
lyx monophyllus divisus, interdum squamis co- 
rollinis vel glaudulis ornatus. j 


Mas: Stamina definita vel indefinita , rece- 
. ptaculo inserta, interdum medio articulata, squa- 
mis nonnumquam interstinctis. Filamenta in mul- 
tis connata. Pollinis granula ovata nitida. 


Femina: . Germen unicum, liberum, sessile 
vel stipitatum. Stylus multiplex, & plerumque 
"triplex. Stigmata subterna, sepe biloba. Fru- 
ctus e capsulis constitutus plerumque ternis (nu- 
inero stigmatum) connatis , monospermis, solubi- 
libus, elastice dissilientibus, bivalvibus, Semina 
semi-arillata, apici axis centralis persistentis af- 
fixa. Perispermium -carnosum. Embryo rectus, 
spathulatus, cotyledonibus plerumque planis, or- 
biculatis, (rarius angustis), trinerviis. — Rostellum 
superum & hilum spectans. 


.a. Polystyle. 


Callitriche Linn. rr'sp. 


Mercurialis Linn. 10 sp. ,- 

Hermesia Willd. 1 sp. 

Hisingera Mell..1 sp. 

Kuplorbia Linn. 294 sp... 

Pedilaunthus Poit. (cum. Crepidaria Haw.) 3 sp. 
ZArgythamnia Sz. 1. sp. 

Cicca Linn 3 sp. 

Ciiffortia Linn. 23 sp. 

Phyllanthus: Linn. 76 sp. 

AXylophylla Linn. 5 sp. 
 Kirganelia Juss. 1 sp. 

Cometes Linn. 1 sp. 

Nymphanthus. Lour. 4 sp. 

Kig- 


W 


"daria Tig: $2. "sp. vj d is | 


Clutia Linn. (Cluytia Wild) 20 7spe 
Bridelia Willd. 3 sp. ' OM 
Anudvachne Linn. 3 pui 

Agyneja Liun.. 6 sp. 


 Duxus. Linn. 2.sp. 


Tricera. Sz. 3 sp. ke igi 
Didymandra | Willd. (Spveygntiura R. & 
Pj. sp. 


X :Seturinega Juss. 1 2 


j Perula Linn. (Pera Mut.) psp. 


Adelia Y3imn, (Bernardia Mich.) 5 sp. 
AMabea Aubl. » sp. | 


., Rücinus Linn. 17 sp. | U 
. drewia Linn. Unallotus Lour. d EO 


Gartv., Rottlera Willd.) 2 sp. 
cJutropha Linn. 23 sp. 
Siphonia Schreb. (Zevea Aubl) 1 sp. 


Gelonium Roxb. 2 sp. 
Rottlera Roxb. 1 sp. ; 
Hyagnanche Lamb. ( Toxicodendron Th.) F sp. 
Z"4cidoton Sz. 1 sp. * 
Bivonià Spr. t: sp. 

Griselinia Forst. (Scopolia Forst.) 1 sp. 
Pachysandra Mich. (Crantzia Sz.) : sp. 
Dryandra 'Th.. (cum Zeruicia Lour.) 2 sp. 
Zleurites Forst. 4 sp 

Breynia Forst. (FUP ytora Scop.) 2 "n 
Pennantia Forst. Y sp. : 

Flüggea Willd. 1 sp. | | 
Croton Linn. (cum Phyllaurea. Td d sp. 


 aSuüvia Willd. 1 sp. 


ZAcalypha Linn. 64 sp. 
Tvridesmis Lour. 2 sp. 
Triphaca Lour. 1 sp. 
Caturüs Linn. (Galurus Spr.) 2 sp. 


195 
"Extwtaria Linn. (cum Gymnanthe Sz.) 7 sp. 


Comsmia Lour. 1 sp. 
^ Coriaria Linn. 7 sp. 


b. Monostyle, stigmatibus pluribus (subternis). 


Richeria Vall. 1 sp. 

Tragia Linn. 21 sp. 

Stillingia Linu. 4 sp. 

Sapium Jaeq. i* sp. 

Loureira Cav. (Mozinna rt 2 sp. 
"mirola Pers. (Llagunga R. & P.) 1 sp. 
Fippomane  Linn..1 sp. 

Hecotea Pet. "Yh.. 2 sp. 

Sebastiania Spr. 1 sp. 

JKEgopricon L. S. (Maprounia Aubl.) x sp. * 
Alchornca Sz. Y sp | 
Hura Linn. 4 sp. 

Gygrostemon Desf. 1. sp. 

Bradleja Garin. (cum Glochidio Forst.) 5 sp. 
pistor Sz. (Omphalea Sz. prodr.) 2 sp. 
. (Tricarimm Lour, 1. sp. 

— Oniphalea Linp. Aubl. (Duchola Ad.) 2 sp. 
Gussonia Spr. » sp. 
Pluhenetia Linn. 4 sp. 

Dalechampia Linn. 21 sp. 


Garcia Vahl. (Carcía Rzusch.) 1 sp. 
Criuodendroi Mol. 1 sp. 
Commiphora. Jacq. 1 sp, 


4 


In hoc numeroso ordine aberrationes non pauca. 
Perigonium duplex in Saviía, 4Aleurite, Dryandra. 


Euphorbimg ilorem  hermophroditum , ut fasciculum 
florum diclinium bene explicant Brown & Decandolle. 


Obstant tamen Xylophylla & Eirgunette, magis regula- 
riter herma phroditie. 


Cie- — 


1 96 


Cicca & Plukenetia habet 4 pistilla & loculos ca- 
psule; Kiggelaria stylos 5, capsulam  r-locularem, 5- 
valvem, polyspermam; 4ndrachne capsulam 1-locularem 
dispermsm; Hippomane stigmata 7, nucem' 7-locula- 
rem ; Callitriche, abuorme genus & a Jussieuo ad Na- 
jadeas, a Decandolle ad .Onagrarias relatum, 2 stylos 


& capsulam 4-locularem ; Mercurialis, Aleurites, Lou- 


veira pistilla 2, fractumque  dicoccum; — ClZffortia, 
Rosaceis a Jussieu adnumerata, fructum dicoccum ca- 
lyce tectum; Coriaria, adhuc apud systematicos incerto 
sedis, nobis vero huic ordini proxima visa, stylos 5 
& capsulam 5-coccam; T'riphaca fructum c tribus le- 
guminibus compositum; ' Hura stylum infundibulifor- 


mem; capsulam 12-18-locularem 5. Dalechampia stigma | 
capitatum , Agyneja stylum óc stigmata nulla, sed eo- - 


rum vice germen perforatum foramine 6-crenato. 


Fructus non elastice dissiliunt in Cicca, Coriaría, 


Callitriche $c. 2) 


» , 


A vulgari forma spathulata embryonis aberrant. 
quedam cliam genuina genera. ndrachne habet em- 


bryonem curvatum, Phyllanthus $ubspiralem filiformem, 
Callitriche curvatum & hilo parallelum. 


Habitus diversus in aliis. Caulis Cactiformis, - 
aphyllus, in quibusdam speciebus Fuphorbie,  Gyroste- 


mon habitu Ephedra. 


257. Euphorbiacearum ordinem jam innuunt 
Coesalpinus & Morisonus , sed. primus genuinüm 
constituit Boerhave ; Linnzeus &  Adanson eum 
eximie postea illustraverunt, immixtis tamen mul- 
tas generibus heteroclitis & jam separatis, ut a 


Linnzeo JVephuelio , Cneoro, Carica, Thryalli, Ster- 


culia, Gueltarda, | .-Hernandia, .Hydvocotyle |: Solan- 
dra, Cambogia; ab Adansonio insuper Po/ygala, 
Securidaca, Thelygono, Monnieria, Clusia, Znti- 
desmate. Jussieu tandem limites legitimos , po- 
suit. - 


E, | : / 558. 


197 


.258. Euphorbiaces per omnes terre plagas 
sed precipue in zona torrida proveniunt, versus 
polos eque ac versus cacumina montium rare- 
scentes. 


259. Plante acrimonia omnium partium, 
precipue succi lactescentis, vesicatorii, purgantis,, 
 emetici memorabiles. Imprimis horrende: Ja- 
phorbia caput Medus, Zbyssimica, Hecatea oppo- 
sitifolia, Excotaria Agallocha, Hippomane Manci- 
nella & Coriaria? Curari. ' 


Usus partium succo scatentium itaque pre- 
cipue drasticus, sed. in quibusdam. etiam alius co- 
gnitus, ut diureticus Phyllanthi urinarig & Ni- 
vari; diaphoreticus Euphiorbig | Tirucalli, iribu- 
 loidis, canescentis; antisiphyliticus Stillingim syl- 
vaticg , Euplhorbie — Tithymaloidis, Tirucalli, ca- 
nescentis, piluliferg ,. Buxi sempervirentis ; emeti- 

"eus (radicis) Euphorbic sylvatice, Cyparissie, Ge- 
 vrardiang, & precipue Jpecatuankg ; aromaticus 
& tonicus Crofonis aromatici, coriacei. fragrau- 

- dis, fragilis, Balsamiferi. nivei, Cascaville , Elu- 

terim (corticis Cascarilla), /acciferi &  mitentis 5. 
 antifebrilis Excacarie agallochg ; contra phtisin 
laudatus Zichornim latifolig (Corticis Alchorpo- 
que); contra rheumatismum cJatrophue curcas ; 
adstringens Coriarig; tinctorius feuritis trilobz, 
Crotonis lanceolati , & praecipue Crotonis tinctorii ; 
pro condimento adhibetur Zuphorbia Mauritani- 
tà, pro aceto Euphorbia nerüfolia &c. 


Argentum soluitur & oxydatur succo gJjatro- 
phe Curcas & Moluccana. 


Rarius innocuze planta. Tancn vel immediate 
vel ope preparationis esculenta folia (Jatrophg 
; - AMa-^ 


Manihot, Mercurialis annug , Euphorbim hirtg & 
edulis, Tragie  mercurialis, Plukenetie volubilis ; 
süceus Euplorbig Balsamiferg ; imo:siti. sedandoe 
adhibitas -Omphaleg  diandre; atque precipnus 
usus cibarius radicis Gutrophu Mauihot (Cassava , 
. Manjoe) & gjaniplur. | 


', Potus spirituosus e radice utropluz mani- | 
hot & Crotone Balsamifero praparatur. 


Mater calitedtn beh io apibus di Dur EE 
usitat:e e diversis partibus ducuntur. | Sic resina 
elastica (Cautschuk) e pluribus Jupfhiorbim, spe- 
ciebus, Ricino, Excocaria, Hippomaue, Hura, cja- 
iropha, Mabea, Plukenetia & przcipue e Sipho- | 
nia elastica;  viscus e. Sapio aucupario ; gnumi 
Euphorbii ex Euphorbia officiuali, antiquorum & 
Canariensi ; Gummi quodádain aromaticum e Cro- | 
tone ihurifero ; Gummi lacce species e Crotour 
 laccifero; Sanguis Draconis e Crotoae sangifIuo , 
& hibiscifolio; lignum moluccanum vel Pavanie | 
e Croione Tiglio..- 


? 
... Inartelignaria parum utiles plantz, si exceperis 
Buxum sempervirentem ad supellectiles, & Croton , 
lasiantham ad tignamenta. | Ligno. durissimo Sel 
curinrga insignis. — Pro mappis grandia folia Ri-- 
cini tauariüi &.dcalyphe mappe endet pro 
pyxide arenaria scribentium fructus Zur cre- 
gitantis. 

Vix quam in herba minor acrimonia semi- 
num, embryone emetico & drastico, datroplue Cur- 
ca$ (semina Ricini majoris vel ficus infernalis) 
& multifda, Zleuritis ambinucis , Ricini commnau- 
wis (semina Cataputie majoris), Hyenanches :Ca- 
pensis, Euphorbig Lathyris (semina Cataputis mi- - 
mori) & precipue Crotonis Tiglii (grana Tigli); 
licet perispermium oleosum mite, innocuum, sua- | 
ve 


1 * 
APHORISMI BOTANICI, 


E 


Quos, 


" 


Venia Ampliss, Ord, Philos. Lvnd., 


, PRESIDE 


CAROLO AD. AGARDH, 


Bet. et Oec. Pr. Prof. R. Q., ex ord. equ. Stelle Polar., 
AR. Ac. Sc. Holm,, R. Ac. Oec. Holar, Ac. Ces. Leop. 
Nat. curios., R. Soc. Scient. Litt. eleg. Gothob., KE. Soc. 
Patr. Holm., R. Soc. Bot. Ratisb. et Soc. Nat. cur. Berol. 
Sodali; R. Soc. Oe. Brand. atque Mus. Boh: Membr. 
honor. ; R. Acad. Scient. Cadom., Soc. Linn, Paris; Soc. 
*  Linn.Calvad.,ct Soc. Hist. Nat. Paris. Corresp. 5 , 
Soc. Physiogr. Lund. Secret, ^. 


Lo" 


— 


E. cR 
L. 4 WADSTEIN 


, 
Scanus. 


ed n .* 
In Lyceo Caro!ino d. xir Junii wpcccxxiv, 


: EU T EIV,. 


D —M—————À&—uá—À— MEAT 29 7C PACE E PONTO YU WEGE s rs 


Lvxpar mwpncccxxv. 


Litteris BrRirNGIANIS 


) 


ü E d TC 


Prosten och Kyrkohetden 
at 


— det MP 


"Oofver —- " 
— 


Hemmesdynge. och Àby Fórsamlinger 
 Hógárevórdige och Hó»lárde 


Herr di 


Mag P. W WADSTEIN 
af 
En tilllzifven 


: — Brorson 


LÀ. WADSTEIN, 


UM PAD | 199 

4 : DE . " . ; í 
ve et salubre Zlfeuritis: trilobe, Omphalig, Sipkoniz 
elasticm,  Satrophg Curcas ;. unde oleum Ricini 
mitius, quo minus ei succus: embryonis et mem- 
branarumi seminum  mmistus fnerit. 


Oleum usu. ceconomico ex seminibus- Dryan- 
dre cordatm, et vernicig, Éuphorbim lathyris etc. 
exprimitur, atque sebum e seminibus Aleuritis 
irilobig et, ut dicitur, ex ipsis membranis seminum 
Siüllingim scbifera.. 


- 


LIX. SmiaíceisEEg, *) 


260. SriraciNEE sunt micranjhe 
drupa monosperma polystigmatica, anthe- 
ris bilobis, perispermio carnoso. 


Plante arborescentes. Folia alterna, stipula- 
cea, integra. Flores spicati, dioici, minuti. Calyx 
5-fidus. Stamina 2-3-5, disco inserta, filamentis 
longis, antheris bilobis. Germen wnicum. disco. 
impositum. Stylus breyissimu . Stigmata 5. Dru- - 
pa parva, nuce scrobiculata mon. sperma. - Peri- 
sperimnium carnosum s embryo spathulatus, ro- 
stello supero. 

ZAutiiesma, Linn. 1:0 sp. (cum  Neuropord 

Comme rs. ) | 


Siilago Linn. 2 sp. 


, 


.. Genera a Jussieuo et Sprengelio Rosaceis proxime 
| disposita, nobis Euphorbiaceis ita affinis. videntur, ut 
yi& nisi drupa monosperma diversa sint. 


26:. Habitant Stilaginez in India orientali 
r et 


*) Stilaginez et Begoniacee accuratiori examini sub- 
jecte, licet p. 192 neglecte, hie melius :seorsim 
enumerandz jam videntur, quam ut aliis familiis 
conjunganiur. 


260 d 4 4, b 7 
et Magdascar focii acidulis edulibus; : - CAntti- 
desma, alexitevim et Siilaginis Bunii), foliis olera- 
eeis Stilaginis. Bumii. et alexiteriis ZIntidesma, 
cortice Zntidesme alexiteri in. fila scissili, nota. 


^ 


LX. Bsadiracbi. CA 


| BB 
262. BgecoNiAcEE& sunt micranthe 
capsulis triaagulis. polyspermis.. 


Plante herbacez paludoss. Caulis nddes. 
Folia petiolata, alterna, cordata, petiolo vaginante, 
stipulato. | Flores diclines vel hermaphroditi; ma- 
sculi et hermaphroditi ' oppositifolii, involucrati, 

involucro tetraphyllo. Corolla. nulla.  Staiina 
(án herníaphroditis tria, germini imposita, (in die 
clinibus conglomerata. Anther:e erectae, bilocu- 
lares longitudinaliter dehiscentes. Styli 3. Ca- 
Opsulz ridqnet e, polysperme, 1-3-loculares, 3-val- - 
vés. -Semina minuta, perispermosa, embryone te- 
retiüsculo. 


a) Floribus monoicis, seminibus placenta cen- 
trali laminosz affixis. : 


Begonia Linn. 35 «p. 


J 
b) Floribus hermaphroditis triandris ger mini im- 
positis, seminibus parieti, capsula affixis 


Houttuynia Th. (Polypara Lour.) à sp. 


Begóniíam &pud Jussieu et Sprengel incert&e sedis, 
a Linsitei et. Batschio Polygoneis, ab Adansonio Saxifra- 
geis conjunetam, tandem in propria familia collocavit 
Bonpland. Houttuynia contra Aroideis a Jussien, Spren- 
- ge io et nüperrime, ex autopsia, a Wallichio associata. 
-— Nobis utraque genera maxime affinia videntur, non 
tantum habitu, foliis et stipulis, sed et conformatione 
et insertione antherarum, forma capsule, numero sty- 
Toruiü, bracteis etc., unde certe proximi eollocari debent. 


4 ! 263, 


4, 


2 : 201 


463. Habitant Begonigceg in utraque India; 
una velaltera species in Madagascare et Japonia. 


[ 

264. Radix JBegonig gwaudiflorm et  to- 
mentosz Domb. ad:tringens-contra hemorrhagias 
etc. usitatur; B. Zuemonoidis drastica. Folia Be- 
goniarum generatim acidula, et licet Houituyniz 
-emmenagoga etc. dicuntur, tamen etiam in lndia 
oleracca habentur. 

! ^ j 
LXI. PirrR^ACEZE, 


QU 


265.  PirERaACE& sunt micranthe flo- 
ribus spicatis subimmersis, 


; Plante herbacez. vel frutescentes, ramis ar- 
ticulatis nodosis, interdum scandentes et e nodis 
radicantes. Folia opposita vel alterna, longitudi- 
naliter nervosa, integerrima. Spice  spadicins, 
filiformes, subcarsosze, axillares in speciebus fo- 
lia opposita habentibus; oppositifolie in iis, qui- 
bus folia alterna. Flores minuti, nudi, vel squa- 
mis interjectis immersi, androgyni vel rarissime 
dioici. Stamina plerumque 2, vel indefinita, ger- 
minibus intermixta, antheris 1-24locularibus. Stig- 
ma simplex, barbatum, vel 3-4-fidum. Bacca 
monospermz, interdum  pedicellate, ^ interdum 
coalite. Semen superne foveola umbilicatum. 
Perispermium subgranulosum, in foveola prope 
verticem condens mbryonem minutissimum. . Ro-- 
stellum verticem spectans, umbiliciforme, integu- 
mento seminis affixum.  Cotyledones (ex Gartu.) 
dux minute, papillares, divergentes. 


a) Floribus immersis. Piperitg Kunth. Rich. 
Piper R. et P. 200 sp. K 
^o Peperomia R. et P... 64 sp. 


sif 


-* , : - 


202 / MUN. e 


I 


q) Floribus pedicellatis,' staminum filamentis e- 
longatis. ((Saururecm Rich.) Len 

- Saururss Linn. 5 sp. A dh 
Ottonia Spr. x sp. . 


Veteres, ut et hodie Sprengelius, Aroideis: con- 
junxerunt Piperaceas, quas ut. proprium ordinem, sta- 
bilivit Kunthius, de cujus loco tamen. valde. dissem-- 
tiant auctores. Cryptocotyledoneas plantas. esse sta^ 
tuunt'Kunth et Richard, situ et structura embryohis 
Palme et Nymphzese quodammodo similibus, quadam 
cum Aroideis affinitate, "ut et germinatione a Rachard 
ob:ervata freti, cotyledones illas a Gaitnero pictas nil 
nisi. plumulam esse judicantes. Nos | dicotyledoneas 
esse credimus ex observatione Geoe!neri, structura cau- 
'lis concentrica, situ et-structura foliorum petiolatorum 
reticulatim nervosorum;- cx affinitate cum, Urticeis, flo- 
ribus immersis; ut in Dorstenia, iüflorescentia. Artocar- 
pi, etc. —  Saururum quidem | inter Najades recenset | 
Jussieu, qui nobis non parum Piperaceis affinis | vide-* 
tur, nervis foliorum, spicis oppositifoliis, stigmatibus 
pluribus, connectente Ottoniza, floribus exsertis et ca- 
ryopiide 4angulari inter utrasque sectiones rmaedia. , 

Nos Piperaccas ab Urticeis vix ordine distinctas 
jud?camus. id : 

Peperomía foliiflera spicis e basi foliorum erum- 
pentibus Pasar bit. inr: 


" 


266. . Piperaces, plereque Tropieg, ob acri- . 
moniam aromaticam et tonicam valde inclarue- 
runt, ut fructus  Piperis migri, cubebm, longi, 
chaba, -Sylvatici . Wall., pipuloidis Wall., Capensis 
Th., pinnati Lour.; foliorum Peperomiarwm fere 
omnium, ut et Piperis carpuuga. -hetevophylli, 
ünisati, et imprimis P. Betle, ipsiusque radicis 
Piperis longi (Fipula mula), chabg, sylvatica, pi- 
puicidis, grandifolii Afz., .et pracipue, ob potum 
ine antem et narcoticum (va) masticatione in- 
de preparatum, P. methystici Forst. 

Etiam alie, species in medicina domestica, ut 
Mauicas alexiteriz, diuretice, cognitx sunt, 4/ut F. P 
véti- : 


4 ( 
Je 


) Es 
Ld LE 


» » t LM 203 


reticulatuni annbellatum, peltatsim: Mart. ete... Ra- 
' dix Sanvevi ulceribus | externe. appliecta, | folia* 
interpe in pectoris dorsique dolcvibus proficua 
dicuntur. 


- 
" 


| 20 ONCXILo| URTIGEE. 
267. UnwvicE& sint. cicranthe, flo- 

ribus aggregatis,. calyce 4-partito, stig- 
matibus binis. semine unico utriculato. 

Plante herbacez vel arborescentes, sepe la- 
ctescentes. Folia alterna .vel. opposita. simplicia, 
siepe stüpulata. Flores minuti, virescentes, mo- 
noici aut rarius dioici, pler umque aggregati, ia- 
terdum in spadice communi demum baccato im- 
mersi. Calyx  r-pbylius, plerumque A-partitus. 
dVlasc.: stamina sspius-4na, basi calycis inserta 
laciniisque ejus sepius opposita. Zém.: Germen 
simplex, liberum. | Stylus nullus vel nicus, 
stigmatibus binis; aut duplex, ssepe lateralis. 
Semen unieuin; ütficklo membranaceo inclusum, 
interdum  calvce baccato tecíni.  Perispermium 
carnosum.- Einbryo rectus vel curvatus. | Coty- 
ledones orbiculatze, vel lineares. 


a) Cynomoriez,  parasitice, receptaculo carposo, 
staminibus r-3, embryone minutissimo. (Ba- 
ianoplioreg Fach.) 

Heloses Rich. (Caldasia Mut. non Nd 2 sp. 
Laugsdorfia Mart. 1 sp. 

Balauophora Forst. 1 sp. 

Cynomorium Bocc. 1 sp. 

Sarcoph;te Sparrm. 1 sp. 


b) Zrtocarpeg, floribus receptaculo sepe carnoso 
immersis. 


Lem- 


a0 4 Ja RN 


Lemna Linn. kinda Hall.)- te: ipic oc 
|. Dorstenia . Linn. deni TVASonbAAMIEN Forst.) 
Tb. pi ; 
Hedycaria Forst. 2 sp. 
Pereboa  AuDR E sp. i ot 
 Coussapoa Aubl. 2 sp. 
. Fücus ''ournef. tÁ9 sp. 
Cecropia Linn. 3 sp. 
 Pourouma Aubl. 1 sp.: 
. Myrisnthus Beauv. t Sp. 
| Musanga Chr. Smith. : sp. 
Ariocarpus Linn. 5 sp. Tn 5 
JBagassa Aubl. : sp. ld Wa 
Brosimum Sw. 2 sp. ud 
 Zniiaris Lesch. (/po Pers.) 5 sp. DET 
Procris Commers, 1 sp. Y 
Olmedia B. et P. 2 sp. 


€) Urticeg centrales, floribus distinctis, 


Morus Linn. 18 sp. dd 
« Bwroussonetia Vent. (Papiria Lam.) 2. Sp. 
JBohmeria Linn. (cum Zaniera Lour.) 238 sP. 
Urtica Linn. 122 sp. 
Gunncera Linn. (cum) /Misandva Juss.) 4 sp. 
Panke Mol. 2 sp. : 
Forsháühlea Linn. 4 sp... MN 
Pilea. bkindkjosp. 5 d i 
Parietaria Linn. 22 sp. : ; 
Pieranthus Forsk. (Louichea L'her) I iP 
EHumulus Linn. r sp. | 
Cannabis 'Tournef. 1 sp. | | Um) 
Sorocea A. S. Hil. 1 sp. 


d) Thoaceg, floribus "nidis abrupte verticillatis, ra. 
mis articulatis. i 
Gnetum Linn. 2 sp. | : 
Thoa Aubl. 2 sp. 1 | hu 


- 


, 


3 


1 
1 


265 


e) Monimieg — Juss. staminibus — vel germinibus 


numerosis in calyce communi, embryone tui- 
nuto apice vel basi seminis sito, foliis op- 
positis aromaticis. (Jtherospermeg Dr. gen. 
rem. huc pertinent.) 


Monimia Pet. Th. 2 sp. 

ATollinedia R. et P. 5 sp. 

Peumus, Mol (RKuizia R. et P.) 4 sp. 
Citrosma B. et P. 18 sp. 

Laurelia Juss. (Pavonia R. et P.) 1 sp. 
Ztherosperma Labill. 1 sp. 


Ordinem plantarum, jam a Linneo nomine Sca- 
bridarum stabilituas | ab imperfectioribus formis ad 
perfectiores sensim transientem, et hinc in extremis 
sibi ipsi valde dis-imilem, in plures diviserunt aucto- 
res; Cynomoriem, a Richardio separate, ita differunt, 
üt queque parasitic? a suis typis primariis aberrant; 
quarum semina semper imperfectiora deprehenduntur, 
sed flores minuti amentacei, amentoque masculo Arto- 
carpi fere convenientes, calyx 3-4 partitus, a!que suc- 
cus lactescens locum earüm in Urticeis demons:rant. 


Monimiec aberrant foliis aromaticis. 


Lemna, paradoxum genus, plerumque Najadeis velatum, 
nobis inflorescentiam et flore., licet pauciores 'ahere vie 
detur Dorstenie, cum qua eitam acrimonia, floribus.im- 
fhacrsis eb -lam  Ibus similibus convenit, que notz 5i mie 
nutiem plante et domicilium aquaticum, semper formas 
typi mutans, respicis, afünitatem indicant, 


; Morum et Broussonetíam 3d  Amentaceas refert 
Sprengel, tamen nullo modo ab Urticeis separandas. 


S«minis structura pro charactere familie minime 
valet, quia vel in maxime AER hus variat, Perisper- 
mium in plerisque adest. nt 3n. Parietaria, Urtica, Mo- 
ro, Cynomorio, Fico. Pterantho e! Monimieis, sed de- 
| fücit in Cannabi, Humulo, Cecropia, Brosimo. Em- 
| bryo leviter curvatus et lateralis in Fiee, semcl repli- 


: catus in Cannabi et Moro, pluries spiralis in Humule, 


omnis 


^ ^ t " N L 
c» Ru .3* s. * Y » : ej 3,231. 
omnino rectus et axilis in. Urtiea, Partetaría ^et Pte- - 


rantho. | Directio .rostelli etiam diversa; hum spe- 


ctat iu JMoro, Fíce, Pterantho, sed ei contraria est in 5 


Parietaria et Urtica,  Cotyledones maxime dissimiles ; 
orbiculatae ^in generibus embryone recto donalis ; au- 
gusta et lineares in. ecteris. Embryo monocotyledoneus 
in Sorocea. | | 

P di ^ - 


&* 


268.. Planta non uni plage orbis proprie, ta-. 
men precipue calidiores regiones incolunt; sape 
arbores maxim;e ct ligno durabili. /nstfuctze, ut 
Ficus sycomorus et indica, ZIrtocavpus, pubescens 
etc. ^ In. illis regionibus plures Ficus species me-- 


morabiles singulari propagationis modo radicibus . 


e ramis propulinlantibus et in nova individua 
crescentibus. Templa ita formantes, culta Indo-. 
rum sacra. | 


Mov 


x 


| 469. Plante succo lacteo, acri, emetico, 
drastico, et interdum , venenato plures, precipue . 
ZAriocarpeg, scalent; qui succus in resinam elasti- 
cam (Cautschuc) inspissatur.  Aliee adstringente, 
ut Cynomorieg. Alim lac m aroma mutant, ut. 
-dMouimtegs alie in materias in Medicina adhibitas, 


ut radices /Mori nigra, Dorstenig, Humuli, herba ' 


Pavietarig oficinalis, | Bochmerieg - caudata, Uvt- 
cm, Lemng. Alie maxime narcotice, ut Cannabis. 
Quzdam foliis edulibus culinariz, ut Ficus benjami- 
4a, rücemosa, cspera, Gnetum. Funulus, Morus. 
Aliw per pilos. foliorum mo:e anguium pungentes 
el venenum vulneri infundentes noxiz, ut Uvtice 


et imprimis U. crenulata et DDaoun Setan. 


J Succus interior aquosus potabilis (Tog uren- - 
iis) et fructus semper fere innocuus atque edulis 


(Ficus; et Mori plartum speciermm, — Z/rtocarpi, - 
hog, Brosimi, Sorocez). ipsa semina oleosa ( Ür- - 


tica, 


^ 


i 


207 


tice, Cannabis) etc., interdum aromatica et acria 


CHumwuli.) 


Etiam in artibus. usus maximus, et magni 
momenti, ut in tinctoria lignum (Broussonctim 
tinctorig), et succus ope Cocci. Laccg iu. Fico veli- 
giosa et indica exlractus. .Vestimentis, ut etiam 
charte seriptorie, cordibus etc. inserviunt/^ cor- 
tice interiore fibroso 'et.textili. Ficus caunalina, 
Artocárpus incisa, | Cecropia peltata, | Urtice .et 
JMori plereque, Humulus, et precipne Cannabis et 
Broussonetia papyrifera. Fila panni multo sub- 
tilioris et pretiosioris, serici, ducunt Bombyces 
foliis Mori precipue ^ nutrite. psam scabritiem 
folioruim | plarium | Z?cus specierum | (serrata, 
ampeli, Bengalensis,) ad lignum, immo ferrum, 
poliendum, in usuin sibi vertunt artifices, — ' 


- 


LXIIIL AxZENTACE£. 


" d 


270.  AMENTACEZ sunt micrantho 
floribus squamaceis amentaceis, stigmati.- 
. bus binis, fructu capsulari, perispermio 
nullo. 

Arbores vel frutices. Folia decidua,  sim- 
plicia, alterna, stipulata, — Flores diclines, verna- 
les et-swpe ante folia precoces.  /asculi: amen- 
tacei, squamis staminiferis, staminibus nudis vel 
perigoniatis, definitis vel iudefinitis. — Feminei: 
interdum amentacei, interdum aggregati, squamis 
suffulti. Stylus vel duplex, vel simplex.  Stig- 
mata bina. Fructus maxime variat, aut capsula 
polysperma seminibus parietalibus, aut 2-sperma 
et ex abortu r-sperma, indehiscens. Perispermium 
nullum. Embryo spathulatus, rectus. 

$ : a) 


1 j 4 


208 


a) Salicing (alice Rich. Kunth. Saficineg Mirb.) 
dioicz, squamis staminiferis, basi  glandu- 
la cylindrica instructis, stigmatibus binis bi- 
partitis, capsula bivalvi, seminibus minutis 
pilosis. — 4 (now 


-- 


Salix Linn. 200 sp. H1 
. Populus. Linn. 21 spi: 
Liqvidambar Linn. 2 sp. 


b) Betulacee Rich. monoice ,  amenti ,maseuli | 
squamis flores 3-4 ferentibus, vel nudos vel- 
perigonio 5 4- lobo. oe uctos, staminibus 2-45 
ameriti nci squamis tandem  induratis;, 
flores 2-3 condentibus,. stigmatibus binis elon- 

|. gatis, capsula lenticalari 2-loculari | 2-sperma, 
abortu 1-loculari i-sperma  indehiscente, | ro- 
stello supero. 


Betula Linn. 235 sp. in i 

inus Gaertn. 15 sp. ! 

Platanmus Linn. 4 sp. 

Ascarina. Forst. (Morilla Lour.) 2 "e 
Caürpinus. Linn. 4. sp. 

Osirya Scop. 2 sp. 


c) Myriceg Rich. Kunth. (Casuatie Mirb. quoad 
partem) | monoicz,', squamis unifloris, stamini-. 
bus 4-0, stylo 2-partito, drupa 1-sperma.. 


AMyrica Linn. 17.5 

| AMM Gaertn. / gu 
Comptonia Gertn. r sp. 
. Clarisia R. et P. » sp. 
Lacistema Sw. 2 sp. ant 


; 
L| 


d) Corylacea Mirb.. (Cupulifereg Rich. Kunth.), 


xnonoice floribus femineis solitariis vel ag- 
gre- 


"209 


gregatis. invelucratis, involucro in cupulam 
squamaceam vel pericarpiiformcem indurascente, 
germine infero 2-3 locularij glande abortu 
1-sperma, indehiscente. 


.Fagus Linn. 5. sp. 
Castaneg Mirb. 2 sp. 
Quercus Linn. 6 sp. 
Corylus Linn. 6 sp. 
Hedyosium Sw. 2 s. 


e) ejuglandez Rich. monoice, staminibus 4-36, 
floribus femineis subsolitariis, calyce supe- 
ro, stylo duplici, drupa  :-loculari ri-sperma 
bivalvi,  cotyledonibus crassis bilobis  rumi- 
- pato-plicatis. | 


eJuglaus Linn. 21 sp. (cum Cagryg Nutt.) 


" 


1) Dipterocarpec, | calyce r-phyllo infero cupula- 
io, laciniis elongatis, germine supero, stylo 
;simplici persistente, nuce a calyce involucra- 
ta coriacea i-loculari evalvi, i-sperma,  coty- 
ledonibus bifidis contortuplieatis, rostello su- 
pero. | 

Jipterocarpus Gartn. 5.sp. 
Jryobalanops Garvtn. Colebr. * sp. 
Shorea  Roxb. et Gaertn. (Pterigium Gorr.) 
I sp. ! 
Plrlolofts Gaertn. r sp. 
Lophira Gartn. t sp. " 
Ordo jam a Linnzo (adjecta Pistacia). ab A- 
dansonio (im'nixtis Urticeis), et a Jussieuo, Batschio, 

.et Sprengelio (Ulmaceis adnumeratis) receptus, 

recens in plures divisus est, quorum plurimos 

ut sectiones proposuimus.  Terebinthaceis per 
Pista- 


$10 - 
Pistatiam et Myricam et Saglandem, atque Urticeis 
- Coniferisque cognatus. Plura genera noudum rite 
co:nita, que Juglandeis non parum àffinia viden- 
tur, sub propria sectione Diptcrocarpearum inte- 
rim adjecimus. Singula genera hic illie. etiam 
aberrant, precipue vero /Vzgejg, cujus semina 
p'rispermio instructa esse dicuntur; —Comptonia, 
que a Sprengelio ad Coniferas rejicitur, -tamen- 
potius Myriceis adnumeranda, et ejuglans, qu a 
Jussieuo  Terebinthaceis refertw:, Liqvidamba- 
rem | Coniferis magis. quam .Amentaceis SA Deng 
judicavit Linnzus. : Uu dt opm 

Du in Plante, zong temperate et frisidioris. 
inco!a, sylvas pleraqie formantes, ibiq:e memo- 
"rabiles magnitudine (Quercus, Fagi  Casianem), 
"vel ambulacra et nemora fronde pulchra ornan- 
tes (Platonus. Populus faspigiata, Betula pendula, 
Salix Babylonica.) —. | i ^ 


Ad. vitam; servandam "Aue: utiles, et sepe 
necessarie, ut ligno 5uo: tignario |. Quer iis plures 


species, Vnus ete.; vel nicus Lib Betulg, ZVdinus, — 


euglans, Corylus Colurna, Quercus, Carpinus; vel sal- 
tim igni nutriendo idoneo fere omnes. [n aliis etiam 
artibus ceterum perutiles; ut in coriaria fere omnes, 
copia principii scytogenici omnium partium , 
quod. insuper varia  insecta pungendo umaturant 
et colligunt (in Quercu — Infectoria. et AEgilope) ; 
in tinctoria egregie inservit cortex et interdum 
fclia plurium, imprimis, Qrereus. tinctorizs specie 
ceterum, Cocc; in Quercu Labitanie colorem pre- 
tiosiorem  prebente.  Àd pannos texendos lana 
seminum  Salicinarum non | omnino spernenda. 
Cortex suberosus elasticus | Quercus. suberis uti- 
lissimus. i 
Fructus edules fere quicunque majores, ut 
pl u- 


51t 

' 
plurium specierum Quercus, M jrirgm, df uclandis, 
Ascarine, | Fagí Cor jli, et- iprimis Castaneg 
veScü,.e quarum pluribus oleuin.exprimitur opti- 
mum, quod in forma cere ex :psis fructibus /My- 
rice exstillat. Succus vernalis potabilis et in opti- 
mui  vinum' fermentatione mutandus (Betulm, 
Quercus prinos etc.) | 


Minoris moisenti in medicina esse videntur, 
tamen vi adstringente corticis plurimae . ut tonica 
laudatz, que visin eyugiandis speciebus. vesicatoria 
fit. Quedain: balsamicze sunt et aromaticz, ut folia 
Muyricm, cjuglandis regim, gemmae Populi balsa- 
miferz, ipse cowtex. Liqvidambàris . (nnde Ambra 
et Storax liquida), et tandem lignum | Sore 
Robusig, que optimam et pretiosissimani producit | 
campharaim Sumatrensem. 


—ULXIV.  CoxirEns. 

272. ' owirER& Sunt micrentlie, flo- 
ribus a:? rtaceis, stylo simplici, caryopsi 
perisp»r:o0so. 

sad ! i à » 

Plante arborez, trunco simplici recto ramos 
laterales emittente. Folia simplicia, angusta du- 
ra accrosa sempervirentia, opposita — vel fasci- 
culata, vel solitaria, sepe vaginata, Flores di- 
clines, amentacei, — /Vasc. Stamina indefinita, 
bracteis squamiformibus, vel rachi amenti inserta, 
Anthere  :-multiloculares. Z?m. solitarii, aut 
dn strobilum dispositi. Perigonium monophyllum 
vel squama. Germen simplex aut multiplex, uni- 
stylum. Fructus plerumque biennis. Caryopses 
ossea: aut membranacege, nunc in squamarum axillis 

$e€s- 


212. j) ur 
sessiles,.. nunc/ squamarum:' coalitione in :unum 
fructum /connate.  Integumentum seminis pro- 
prium. simplex membranaceum. Embryo cylin-« 
dricus in axi perispermii carnosi. ' 


' a) Cupressing Rich. (Galbulifera Kunth)  stro- 
bilo ^ iDuriD floribus femineis erectis, foliis 
done dote Her 


eJuniperus Linn. 26 sp. 

(05 Thuya Linn. 26 sp 
Taxodium Rich. CScliiliidia Mirb.) x sp. 
 Cupressus Linn. (cum Eutassa Salisb.) i: Sp. 


b) Pineg Spr. (Abieting Rich. Strobilifera Kai ) 
| strobilo vero, floribus feinineis inversis, foliis 
filiformibus. | 


Pinus Linn, (cum Larice et biete Mill, 4- 
gathi et. Beli Salisb) 6o sp. - 
ZIraucaria Juss. (Dombtya. Lam. Colymbea 
Salisb.) 2 sp. ! 
ZAltingia, Noronha 1 sp. , 
Dammara | Gaertn, 3 sp. 


c) Taxinz Rich. ( Monocavpa Kunth.)  floriborg 
femineis solitariis, foliis pl. latioribus vel i in. 
terdum nullis, | 


Taxus Linn. ro sp. | Aii 

Poedocarpus  L'herit,. (Thalamig Spr. cum 
Browneiera Rich.) 4 sp. 

Tavalla &. P. 5 sp. 

Ginko Linn. (SSalisburig. Smith) I sp. 


Ephedra Linn. 6 sp. . T da pn 


Locum hujus AERA ,in vicinia Amentacearum a 
Jussieuo définitum, dubium reddidit Richard, rostellum 


ápice perispermio, fere ut in' Cycadeis, coherere fal- 
so 


213 


so observando, quare hos duos ordines, ceterum inflore- 
scentia similes, in unam seétionem nomine Synorhiza- 
xum conjunxit, Casuoarinam tamen, etiam seminis inte- 
gumento duplici differentem, | inde separans, et ád 
Amentaceas reféren-. Nobis aulem  Conifer» aperte 
phanero-cotyledonege videntur, embryone toto cum co- 
tyledonihus e semine: prorepente. Sed numerus coty- 
ledonum valde, vel in eodem genere, variat; in Pino 
lanceolata nimirum :2, 3n. Pino Canadensi Ehrh. 3, in 
P. Mariana et AMraucaría excelsa 4, 1u P. picea 5, in 
P. &biete 9, omnino lihetrz, c ut volui Adanson bi- 
me varie partitz. n Cupresso Japonica et Taxo plures 
tamen in unum coalite. / Etiam . directio embryonis 
varia. In Pino rostellum inferum, in J1huya, "Taxo, 
Junipero superum. 


273.  Conifere plagam septentrionalem tem- - 
eratam et frigidam precipue incolunt, sylvas 
ibidem formantes maximas, celsitudine et ztate 
memorabiles. (Pigus cedvus et strobus, Cupves- 
sus sempervirens, colummaris, jaupomica, ÉcJunipe - 
yus Darbadensis, Podocarpus Sprengelii Bl, Ca- 
suarina equisetifolia); sempervirentes, et ideo qux- 
dam manibus sacre (Cupressus sempervirens, Ca- 
suarina): vel hortos et ambulacra ornantes (Tuxus, 
Thuya dolabratg .etc-) 


274. Plante ceterum maxime resinosm et 
aromatice malcries. in medicina et ceconomia ad- 
hibitas varias producunt, ut Terebinthinam Vene- 
tianam Pinus Làrix, Argentoratensem P. Picea, 
Balsamum Canadense P Balsameas | Carpathicum 
P. Cembra; Mannam Brigantinam P. Larix; San- 
daracham 7Zuya articulata; Storacis speciem — A4[- 
tingia excelsa; oleum Cadirum  juniperi | varis 
species Gallice ; radicem sinensem albam Pinus 
sylvestris Lour. (non Linn.) 


., Etiam alio modo utiles; ut ad domos naves- 
que 


5n. NUR A VIR RLE | » 
que construendas plerzque; lignum praebentes inter- 
. dum maxime durabile (Pings ceurus,lavix., Cupres 
^ sus sempervirens, Thuyoides, Casuarina 16.) Vpsum- 
corticem tempore inopie pani misero immiscere 
coguptur plage Borealis incole, meliorein | tamen 
cibum verno tempore "1n ipso. cambio quiaeren- 
tes, gemmas insuper Pin; baccasque  QYuniperi 
ad cerevisiam ^ condiendam adhibentes. | Fructus 
etiam edulis Zraucarig, Ephedrag distachye,. Taxi 
nuciferz TW, eyuniperi drupacéz: et precipue Pini 
pines et cembrag .. Paucissime principio narcoticc,' 
interdum venenato, noxiz, ut ramuli foliaque Taxi, 


Ephedrag, Gjuniperi sabing. 


SECUNDA  CLASSIS. 


| OrtRACER, 

| 275, OrsnacEg sunt phanerocoty. 
ledonee incomplete hermaphrodite, sta- 
minibus subhypogyuis, stylo multiplici. 


Plante herbacee, rarius frutescentes, stipu- 

late vel exstipulatz. Flores parvi | squamacei, 

interdum colorati, valvis ante explicationem im- 

bricatis. Stamina vel hypogyna vel imo calyci 

affixa. Stylus duplex vel multiplex, vel simplex 

et fissus. Germen superum. Fructus. caryopsis. 
! — Embryo circa perispermium centrale curvatus. 


284. Constitnuntur Chenopodeis, | Petivereis, 
Rivincis, Amaranthaceis et Polygoneis. E » 
i NUN j Y $14 


Jm, É 


APHORISMI  BOTANICI, 


" 


Quos, 
Venia Ampliss, Ord, Puiios. Lund, 


PRAESIDE 


CAROLO. AD. AGARDH, 


Bot. et Oec. Pr. Prof. K. O., ex ord. equ. Stellie-Polar., 
R. Ac. Sc. Holm, R. Ac. Oec. Hola., Ac. Ce:. Leop. 
Nat. curios., R. Soc. Scient. Litt. eleg. Gothob., R. Soe. 
Patr. Holm., R. Soc. Bot. Ratisb.et Soc. Nat. cur. Berol. 


^ Sodali; R. Soc. Oec. Brand. atque. Mus. Boh. Membr. 


honor. ; R. Acad: Scient. Cadom., Soc. Linn. Paris. Soc. 
Linn. Calvad.,et Soc. Hist. Nat. Paris. Corresp. 5. : 
Soc. Physiogr. Lund. Secret, 


- - 


Pop. 
G. J. TOO NN IN GiL, 


Scanus. 


- 


In Lvceo Carolino d. xrix Junii gpcccxxiv, 


PI OXV: 


LvwnpaAEf MDncccxxv. 


Litteris Dznr:WwGtAmis 


Handelsmannen 


I EUN S 


| 


Herr 1 TÓNNINGH 


tillegnas dessa Blad 


af 


en lydig Son 


6. J. TÓNNINGH. 


[! N^ 4 jí ) x "v // " 3 , P | 
Fx : : 


In Sacram Regiam Majestatem 
e | S E 


Xd ^ 
Spectate Fidei Viro' 


— Mag. A. B. TEXTORIO 


Professori Regio ac Rectori Schola Celeberrimo. 


! 


J 


Preceptori plurimis nominibus colendo 


basce pagellas, pio gratoque animo 


.UÀ 


Sacras esse — 


voluit, debuit 
^ | (— WESPONDENS. 


MT j? 215 


LXV, Curs5PODEXE. 


275. CmuzNOorobEx sunt oleracegs ca- 
lyce herbaceo semen tegente,- stamini- 
bus laciuiis ejus oppositis et basi in- 
sertis, 


Caulis herbaceus, interdum fruticulosus. Fo. 
lia alterna, rarius opposita, éxstipulata. Flores 
parvi, interdum diclines,. Perigonium monophyl. 
lum, calycinum, rariusque coloratum, | profunde 
5-divisum, zstivatione imbricatum. Stamina basi 
perigonii inserta, ejusdem laciniis opposita et nu- , 
mero zequalia, interdum pauciora. Stylus ple- 
rumque multiples. Germen superum. Fructus 
caryopsis calyce tecta, Embryo curvatus, peri- 
spermium farinaceum cin5ens, vel duplicatus bi- 
cruris, utroque fine bilum amplectente, vel etiam 
spiralis perispermio fere nullo. Plumula incon- 
spicua, vel superum inferum. 


a) Calyce tegente exsucco, 


Zixyris Linn. 3 sp. 
Cruzita Linn, r sp. 
Ceratocarpus Linn. tr sp. 
Polycnemum Linn. 14 sp. 
Corispermum Linn. 13 sp. 
Hemichroa Br. 2 sp. 
Camphorosma Linn. 5 sp. 
Bátis Linn. t sp. 
Salicornia Linn. 18 sp. 
4nabasis Linn, 7 sp. 
Md Juss. 1 $p. 
üroxglum Vh. 1 sp. "T 
oie TÀ Sat- 


Ld 


»16 


SSalsola Linn. (cum Suzda Forst. 


spermo Lag.) 59 sp. 


L 


et Cochleq- 


— Kochia Roth (eum Chemolea Th.) 13 sp. 
 Chenopodium Linn. 80 sp. — 


ZAtriplex Linn. 64 sp. 


Ceratospermum Pers. (Diotis Willd) 1 sp. 


Spinacia Linn. 3 sp. 
Zcnida Liun. 3 sp. 
Beta Linn. 7 sp. - 
Sclerolzna Br. 3 sp. 
ZAnisacantha Bv. 1 sp. 
- Dysphania Br. 1 sp. 


Cryptocarpus H.. et B. 2 sp. 


b) Cal yce baccato. 


Enchylana Br. 2 sp. 
Blitum Linu. 4 sp. 
Baseila Linn. 8 sp. 
Rhagodia Br. 7 sp. 
Threlkeldia Br. .1 sp. 


Ordo a Liunzo, ut sectio familie — Oleracearura 
(qu: nostra fere classis est), jam indicatus, Adansonii 


Blita! et Atriplices Jussieni constituit, 


eorniam, 4Anabasin,  Salsolam, 


ride, atque Queria et Laflingia. 


Genera 'Salf- 


Polycnemum, | Campho- 
rosmam, Corispermum in propriani Jjamiliam  Halophyto- 
rum sejunxit Pallas, ut valde affinibus additis Hippue 


A charactere differunt varia genera. 
deficit in Salicorniía, perispermium fere totum. in. Sal- 
3ola et Anabasi | emb:.yone spivali gauden!es, et. carno- 
sum est in Campherosna,  Direcctio rostelli 
Anisacantha, Selerolena, Salsola etc, horizontalis in 
Beta, iufera iu Corispermo,  Atriplice, et secundum 
Gertner in Salicornia pera sec. Brown). Embryo 
eunino viridis in Salsola. Antherz apice connate in 
speciebus pentandris Polycneémi,  Caryopsis calyce non 
iesha in Corispermo «V Adenida, que ultima ferean ad 


Perigonium 


supera iu 


Rivi- 


^ 


217. 
, 


Rivineas transferenda est. Pistillum v in Cryptocarpe 
et Dysphania  Polygams vel diclines sunt Atriples, 
Ceratosperinum, Rhagodia, Axyris, Cer Mig, Spina- 
cia, Acnida, 


Exclu-imus Galeníam, Salvadoram, atque Rivineas 
et Petivereas a Ju sieuo, ut ct. Theligonum et Scleran- 
theas varias a Sprengelio huc relatas. 


276. Chenopodee  plereque temperatioris 
Zone incole, oca salsa precipue amantes, mites 
et herbà aut oleraceà coctioneque salubri, aut ut 
condimentum salsum vel acidum (dnabasis creti- 
c3) in locis sal:« provenientium, valde in enlina 
usitate, ob eamque caussam quedam culte, (Spi. 
«acia.  ZHriplex); rarius principio aromatico, 
odoro et interdum feetido in medicina ut incitan- 

tes interdum adhibi!z (Camphorosma, Polycnemum 
erinaceum, Chenopodium amübrosioides, | botrys, ai- 
tissimum, oliduz, salsum.  scopaviu, | Kochia se- 
doides), wel suspecte, (Chenopodium hybridum et 
olidum) ; aut quodammodo nmoxie et vomitoriz, 
(GA.abasis tatarica. Pall.)J. Falso tamen ut vene- 
nalz et.falales  diffamatz fuerunt. (Chenopodium 
parvifolium ex Salsola dendroides). Radix saccha- 
rifera et ita aut culine aut saccharo ^ preparan- 
'do inserviens solummodo carnosa etg. 

Semina edulia, ut videtur, plerisque, ut Spi- 
naci, Chenopodio albo, et precipue — Clenopodio 
quinog, quod ideo colitur; quibusdam tamen 
minus innocna, et SAcbqu bu medicis pollentia, ut 
anthelminthica, (Chenopodti authelmimni hici), *o- 
mitoria et purgante (Atriplicis hortimsis). 


Praecipuus vero usus est harum plantarum 
ad sodam e cineribus conficiendam, quippe que 
in locis salsis crescunt, ea maxime 'scatent, ut ge- 
nera Salsolm et Salicornig. ( Darilla fina ex SSa/sola 
sien Lag. et S. soda). 

LXVI. 


(os 
mc ! l ij LXVI. RiviNEAER,- 


277. RuviwE& sunt oleraces stami- 
aminibus laciniis corolle alternis vel pla- 
ribüs, fructu monospermo vel xquiecde 
 monospermis composito libero. 


Caulis herbaceus vel. frutescens. Folia ex- 
stipulata, alterna vel rarius opposita. Flores. 
racemosi. Perigoninm coloratum, per sistens, pro- 
funde 4-5-fidum. Stamina perigyna; 'ejus laciniis 
numero zqualia etalterna, vel plura. Styli plu 
res. Fructus liber, bacostns, i-spermus vel e 
carpellis monospermis constitutus. Embryo cur- 

vaius, perispermium farinaceum cingens. 


a) Rivirem genuinz, fructu 1-spermo, 


Rivina Linn. 13 sp. 
- Bosea Linn. 2 sp. 
Digera Forsk. 1 sp. 
AMicrotea Sw. (SSchollera Rohr) 1 sp. 
ZIncistrocarpus H. et B. 1 sp. 


| » Phytolac ea Br. carpellis coadunatis. 


- Phytolacca Linn. 8 sp. 
Giesekia Linn. 1 sp. 
 AMiltus Lour. 1 sp. 
Bertolonia Spr. 1 sp. 


»N 


Ordo e plantis ad Chenopodeas et Portulaceas antea 
relatis compositus; 3 Jussieuo j:m 'ndicatus, eta Brown 
tandem limitibus ci. cumscriptus est Sectiones non parum 
inter se aberrant fructu iono- vel polyspermo.  Bosea 
insuper dioica. Wisendeaniue. ex auctoritate Brownii, ' 


Berio- 


, 216 


Bertoleniam auctore Sprengelio huc retulimus.  Flér- 
keam a Rafinesque Pbytolaceis relatam exclusimns. 


278.  Plaete calidioribus regionibus oriun- 
de; foliis edulibus,( Dasellg, ipsiusque Phjtolac- 
ce junioribus coctis), ut et radice Dasellg tuberosag 
ceteris. Oleraceis conveniunt, Plhytolatca | tamen, 
cujus folia interdum phosphorescentia dicuntur, 
, autumnali tempore venenata. Becce.Basellg et^ 
 Phyfolacce tincture rubrze adhibite, et/ztolacce 
insuper in variis morbis laudantur, 


LXVII. AMARANTHACEE, 


279. AMARANTHACE£& Sunt oleracec 
perizonio scarioso colorato, steminibus mo- 
nadelphis, utriculo nudo. — . 


Plante herbaces, rarius frutescentes. ^Fo- 
lia simplicia, alterna vel opposita, interdum 
stipulata, stipulis scariosis.  Perigonium  3-vel 
5-parlitum, scariosum, pl. coloratum. Stamina 
deüinita, 5 vel pauciora, pl. basi concreta, saepe 
squamis alternis stipata. Stylus plerumque sim- 
, plex. Utriculus unilocularis, apice dehiscens vel 
^circumscissus vel evalvis, — plerumque "mono- 
spermnus. Embryo perispermium farinaceum cin- 
gens. 


1. Zmaranuihaceg vera. 


a) Foliis- alternis. 


Zmaranthus Linn. 58 sp. 
Polychroa Lour. 1 sp. | 
Ce- 


) | 


226 
 Celosia Linn. 27 sp. | 
Lestibudesia Pet. Th. 5 sp. jl 
Piilotus Br. 5 sp. 

JTrichinium Br. 6 sp. 
Chamissod H. et B. 2 sp. 

Theligonum Linn. 1 sp. 

b) Foliis oppositis, - | 
Desmocheta Dec. (Pupalia Juss.) 14 sp.- 
Achyranthes Linn. 298 sp. | 
ZAlternanthera Forsk. 26 sp. 

Nyssanthes Br. 3 sp. 
ZErua Forsk. 2 sp. 

. Iresine Linn. 13 sp. 
Litophila Sw. v sp. 
Gomphrena Linn. 23 sp. 

| Philoxerus Br. 6 sp. i 

a) Paronychiem A. S. Hil. bracteis caulinis steri- 

libus, staminibus perigynis et liberis. 


Gymnocarpus Forsk. 1 sp. 

Pollichia Ait. 1. sp. . ; 

lilecebrum | Linn, (cum | Paronychia | Dec.) 
34 sp. 

Herniazia Linn. 15 sp. 

ZAnychia Mich. 3 sp. 


Ordo quidem  perspicuus, sed sgerrime limitibus 
definiendus. . Paronychicie vix s: paraude tam per Scle- 
.yantheas, quam per Hageam «ct. Polycarpon, iun Cavy- 
ophylleas aperte transeunt, Limitei, quem posuimus, 
non stricte naturalis, sed vix alius dari potest. Etiam 
inter se aherrant. Quaedam  diclinia ul 4maranthus; 
Iresine. DPistilla Plura in 4marantho. Capsula puoly- 
sperma in. Celosza; lresine etc. W 


Polychroa vix hujus familiz. 
380. Genera genuina precipue plagam 
terre  calidiorem incolunt, temperatiori Paro- 
ny.. 


/ 


AT. 221 


nychieis tantum relicta, Plante nitore florum 
commendabiles, vel interdum colore variegato folio- 
rum ( Polychrog, Amaranthi bicolovis, tricoloris etc.). 
Ceterum non magni usus. Majores foliis olera- 
ceis gandent; alie ob vim diureticam laudantur, 
ut Zchyranthes, et ideo alie Wise! lid pre- 
cipue Jerniarig. Vis tonica. Herniavig payco, plan- 
te parum cognite, tribuitur.  Alize lamen ama- 
ritie insigni gaudent, ut /resine obtusifolia. 


Semina edulia, ut Z/maranthi caudati, liti, 
precipue frumentacei, in lndia culti, 


LXVIII. PzrivEng«. 


281. PerivERE& sunt oleracee stig- 
mate laterali, capsula monosperma qua. 
drangula nuda. 


Plante frutescentes. Folia alterna exstipulata. 
Flores racemosi. Perigonium 4-5-partitim.. Sta- 
mina 6 vel plura. Stylus unicus vel 4. Stigma late- 
rale. Capsula 1-sperma, non dehiscens, irregularis. 
Embryo rectus. radicula recta, infera; cotyledo- 
nes foliaceze. — Perispermium tenue, fere nullum. 


Petiveria Linn. 1 sp. 
Seguiera Linn. 2 sp. 


Gen«ra aetea incertze sedis, licet alterum Cheno- 
podeis a Jussieuo, alterum Meliaceis a Sprengelio re- 
latum fuerit. Affinitatem mutuam primus egregie in- 
dicavit Brown. Nobis magis Polygoneis quam Chenopo^ 
deis viden!ur affines, quibus conveniunt cotyledonibns 
Fagopyri similiter ferc convolutis, et pericarpio Cal- 
ligoni. 


282.  Petiveree utreque regiones calidas in- 
colunt; odore alliaceo distincta, 
LXIX,. 


* . 


LXIX. Porrcoxsz&. 


285.  Porycoxg& eunt oleracez  sti- 


- pulis ochreatis, ^ caryopside pyram idata 


tecta, emibryone inverso. ; 


Plante herbacez, rarius frutices. Folia al- 
terna, basi ochrea vaginantia, margine revoluta. 
Pedunculi sepe articulati, Flores racemosi. Pe- 
rigonium monophyllum profunde partitum, zsti- 
vatione; imbricata. Stamina definita, plerumque 
plures quanr 5, imo perigonio affixa. - Antherz 
longitudinaliter dehiscentes. — Germen liberum, 
monospermnm, seminuio erecto. Styli plerumque. 
3. Caryopsis angulata, pl. valvulis perigonii te- 


«ta. Perispermium farinaceum. Embryo inversus, 


plumula inconspicua. 


Konigia. Linn. 1 sp. 
Polugonum Linn. 94 sp. 4 " 
Fasopyjrum.Gievtn. 10 Sp... — ' 
Oxyria Campd. (Donia. Br.) 1 sp. 

oo ZHtraphaxis Lian. 4 sp. 

-  Eriogonum Mich. 3 sp. 
Brunnichia Banks 1 sp. ^ €»: 
Callisonum Linn. (cum Pallasia Linn.) 3 sp. 
Rumex Linn. 68 sp. 
Rheum Linn. tro sp. 
Podopterus H. et B. 1 sp. | 
Triplaris Linn, 2 sp. 
Coccoloba Linn. 28 sp. 


... Valde variat. embryonis structura etiam in eodem 
genere, quaré fixus character vix inde hauriendus. ln 


BMheo axilis rectus est cotyledonibus ovatis, iu quibus 
dam 


223" 


» 


. dam speciebus Rumzcis circularis, in aliis lateralis le- 
viter curvatus. lu Polygonis quibusdam  cylindricus 
lateralis, in aliis axili- cotyledonibus foliaceis plica- 
tis. Eriogonum foliorum vagina caret, alias habitu et 
characteie optime conveniens. 

284. Plante nulla zona excluse, magnitu- 
dine versus &quatorem increscente; Kgmnigia mi- 
nima planta, Coccolobgg magne arbores. 


285. Polygonez, quoad utilitatem, memora- 
biles planta. 

Radix purgans, simul adstringens et tonica 
Rumicum, et precipue Rhei; simpliciter adstrin- 
gens Polygoni bistortm,  amphibii avicularis, wt 
etiam cortex. Coccolobg — uviferg, folia Polygoni 
Thamnifolü. | | 

Pigmentum flavum gummosum, jam in plan- 
tis purgantibus presens, in radice Calligoni in 
gummi pe ins nut: lens abit. His principiis à 
temperatis radix fit edulis, (Polygoni vivipafi, ' 
multiflori, divaricati cum aff., Rumicis acetosa). 


Etiam herba edulis et freies acidula Río 
et Rumiris speciebus egranulosis atque sagittifo- 
lis, quibusdam  Po/ygonis et Calligono. Won 
tamen omnium;  piperita et acris Folygoni hy- 
dropiperis, barbati, persicariz, odorati, imo quo- 
dammodo noxia Polygoni fagopyri quibusdam pe- 
coribus, ut ovibus et porcis (non nigris?), 

Edulia insuper semina farinosa, precipue 
Polygoni fagopyri et tatarict, ideo cultorum, et 
fructus. baccatus  Coccolobg.  Suspecta vero, ut 
emetica, semina Po/ygoni aviculavis. - 

In artibus Polygonee minoris momenti, 
Kali oxalicum | e Auniicibus acidis extrahitur, et 
pismentum ccerulescens e Poíygonmis variis, ut 
barbato, tinctorio, chinensi, aviculavi.  Tviplaris 
ob domiciliam formicarum venenatarum celebrata: 


u TER. 


(x 
ic 
Eo 


^ TERTIA CLASSIS. 


EricHLAMYDEE, — 7 

286. EricurAMYDE& sunt phanero- 
cotyledonee incomnletee hermaphrodites, 
staminibus perigonio tubüloso reguleri in- 


z 
Piante arborescentes vel fruticosz, plerum- 
que exstipulate. Folia simplicia, sepe perennia. 
Flores aggregati vel umbellati. | Perigonium tubu- 
losum, szpe coloratum, 4e55-fidum, laciniis ante 
explicationem imbricatis. * Stamina perigonio in- 
serta. Stylus r, rarius duplex. Stigma  indivi- 
sum. Embryo rectus. iude sepius nul- 
Aum. Fructus pler umque nucamentaceus vel dru- 
paceus. r | | iia 


285. Conustituuntur Ulmaceis, Laurinis, Sat- 
 talaceis, Elgagneis, Thymeleis , osea 


LXX-. UrMacEÉsx. 


288. UrMacmgs sunt epichlamydeee 
digyne. | 


Arbores vel frutices, folia alterna. | Stipu- 
1e 3, Flores' hermaphroditi, vel abortu diclines 
et polygami. Perigonium monophyllum inferum, - 
calycinum, saepe IPS coloratum. ' Stamina 5 

wel 1o, basi perigonii inserta, et ejus laciniis op- 
posita, interdum squamis petaliformibus' inter- 

jectis. Genmen simplex, superum, seminulo unico . 

vel duobus pendulis. Styli 2» vel nulli et tum, 

stigmata duo. Fructus r-2-spermus, drupaceus, 

1-2- 


; 
225 
1-2-locularis, aut «samariformis aut capsula- 
ris. Perispermium nullum. Embryo inversus,. 
cotyledones foliacez, vel crasse carnose, rarius 
contortuplicatz, | 


a) Ülmeg staminibus 5, perigonio absque squa- 
^ mis internis, cotyledonibus foliaceis, semine 
unico. 


Planera Gmel. 3 sp. 

Ulmus Linn: 22 sp. 

Celtis, Linn. 26 sp. 

Mertensia  H. et B. (Momisia Dietr.) 3 sp. 


b) Chailletem, staminibus 5, perigonio appen- 
diculato, cotyledonibus crassis, drupa r-spere 
ma, foliis integerrimis, floribus petiolo insi- 
dentibus, 


- Chailletia Dec. (cum Leucosia et Dicha- 
petalo Pet. 'Th.) 4 sp. 
Tapura Aubl. (Rofria Schreb.) 1 sp. 


c) 4quilaring, staminibus 10, stigmate bifido, 
 ,capsula 2-valvi 2-loculari 2.spermo. 
ZAquilarig Cav. 1 sp. 
Gyrimops Gaertn. 1 sp. 
Ordo e plan!is undique collectis constitutus, 
|o Ulmus e! Celtis à Jussieuo ad A^mentaceas relate, 


postea à Richard in proprinm ordinem collecta, Chail- 
letinn cum Tapura «€! qguileríia Brown in alia« fa- 
miliam conjun&it. Scd. jom / antea Decandolle affinita- 
tem Chailletie cum  Celti probavit. Hinc series non 
rumpenda. : *ay iba 

Gyrinops cum. Ulmo fructu samariformi convenit, 
Chaiilletia cum Celti in .mmnibus preter cotyledones, 
et qu mas floris. Tapura . ab auctoribus ut planta 
monopetala descripta, e! ad Personatas relata fuit, sed 


partes floris egregie explicavit Richard, ^ corollam nil 
nisi 


i d 
/ » 

nisi stamina sterilia vel squamas. floris esse probans. 

Ventenatius Aquilarinas Samydeis cohzrere predicavit, 

|a quibus differre foliis eglandulosis jamdudum observa- 

vit Brown. 


b ^ 


Locus Museu iu systemate dubius. (ula án-. 
ter Micrantbas enm Ürticeis et Amentaceis collocan- 
de esse videntur, quibus affines vulgo judicantur, cum 
differunt. tam floribus naturà hermaphroditis, quam 
perigonio regulari monophyllo  tubuioso stamihifero, 
que contra cum Epichlamydeis eis communia sunt, 
Ulmus Dodoneaceis quodammodo affinis, sed nou ex 
unico gencre, in quo insuper deficit discus Saptodaceis 
proprius, focus totius ordinis defiuitur. Neque tam. 
longe d*stant a Laurinis, staminibus append!culatis, 
fructu drupaceo, pcrispermio nullo et seminulo penda- 
lo itidem instructis, habitu a speciebus foliis deci- 
duis gaudentihus e. g. L. Sassafras non Omnino aber- 
rantes. Hic itaque interim eas collocavimus. 

Stamina et s'igmata 3 in T'apura. Perispermium 
7tenue in Celtí, PBosea huc forsam referenda est; sed 
differt embvyone^ curvato, erecto et perispermio fari- 
naceo, ceterum Celtí proxima. 


289. Planta, AN et Fionivh exceptis, 
qui? boreales sunt, calidiorum regionum incolze. 
Species majores  Ulmi, et Celtis ligno nobili et 
duro utiles;  corticeque mncilaginoso | adstrin- 
gente ' Xulnbrario Ulmi species, et przcipue D. 
fulva, (Cortex  unguentarius) 5. drupis edulibus 
et seminibus oleosis  Ce/tis occidentalis,. ausira- 
lis etc. 

Obs. Aut ín vicinia hujus famili: aut Euphor- 

, biaceis proximas  volüissemus Hamamelidecas collocare, 

licet interdum corollatas; nisi Botanici maxime 2u- 
€koritatis; Brown, Decandolle, Petit Thouars, eas infer 
perigynas et in vicinia Onagrariarum collocandas esse 
eJnes uno consensa statuerent;. XXI 
LXXI. 


, 225 


-— 


LXXI. Lavniw*. 


^ 


2go. LaunsiN& sunt epichlamydee 
S$taminibus basi perigonii insertis, anthe- 
ris longitudinaliter operculatis. 


* 


Arbores saepe exCelsx. Folia exstipulata, 
sepe perennia, alterna, raro opposita, integra, 
rarissime lobata, Flores paniculati vel umbel- 
lati. Perigoenium monophyllum 4-6-fidum, ssti- 
vatione imbricata. Flores pauiculati vel umbel- 
lati. Perigonium monopbhyllum 4-6-fidum, ssti- 
valt!one. imbricata, limbo quandoque obsoleto. 
Stamina definita, perigonio inserta, laciniis oppo- 
sila, s&piusque dupla ; quaedam interdum  ste- 
rilia. Anthere  adnate, 2-4- loculares, loculis 
valvula longitudinali |a basi ad apicem debiscepte 
persistente 5 exteriores introrsum, interiores exe 
trorsum valvate. ^ Glandula ad basin filamento- 
rum interiorum. Germen unicum, liberum, mo- 
nospermum,  seminulo pendulo. Stylus simplex; 
Stigma ' obtusum. . Fructus: drnpa vel bacca, 
nuda veliecta.  Perispermium nullum. Embryo 
inversus. Cotvledones magne, plano-convexe, 
juxta basin peltatz. Ro:tellum brevissimum su- 
perum. Plumula conspicua diphylla. 


Laurws Linn. (cum | Cinnamomo Durm. et .4- 
jovea Aubl.) 68 sp. 

Persea Mill. 8 s 

' Orotea. Aubl. (Porostemta vd I sp. 

Cryptocarya Br. 4 sp. 

Endiandra Br. 3 sp. 


Lit- 


- 229 


Litsea Juss, (Tetranthera Jacq. cum Fex-4 


antho Lour. Glabraria Linn. Tomice Th.) 


) 


MA WU 
Kvodia: Gortn. ( Agatkophyllum Schreb. idm 
Veusurü Sonner.) t sp. 


Iunocavpus Forst. 1 sp. 

Heisteria Linn. 1 sp. 

Gyrocarpus, Jacq. 4 s sp. 
— Cedrota Schreb. (niba Aubl.) t Sp. 


i. Ordo a Linn&o ut sectio Ule cuecdedi propositus, . 
ab Adansonio cum lPapaveraceis et Berberideis conjun- 


ctus, a Jussieuo, adjectis Myristiceis, tandem separatus, 
postea integer et. genuinus a. Brownio difinilus. Ge- 
nus Cassythag tamcu exclusimus ct ad Lorantheas' re- 
fulimus. | G?ro^arpus ad Combretaceás ob germen iufe- 
rum) a Jussieuo refertur, sed in ceteris conyenit. - Flo- 
res dioici in Litsea, | —— 


ogr. Lauring regiones calidiores inco- 
lunt. | pU 

Plante cedens omnibus JD viribus 
eximiis praeditis. Radix sudorifica Lauri sassafras 
et culilabau, vel diuretica ete. — Litseg trinervig. 
Lignum et praecipue cortex ar omate pretiosissimo 
abundat, Lauri ciumamomi, cassig (casia cin- 
ptite off), malabathri — (cassia lignea off.), 


culilaban (Cor tex Culilaban off.), sanghinrz (Cin- | 


namomum Maragnanum),  Litsec ceylanicag (Da- 
vul Karundu) €!'c.; quod aroma in quibusdam 


in substantiam | Benzoe similem (in Lauro Ben- 


zo£) in aliis in camphoram (Lauro camplora) 
inspissatur ; in aliis in principium acre, causti- 
cum, (Lauro fatente, globosa, parvifolia, Persea) 
imo venenatum (Lauro ass ti) immutatur. 


ij / | Fo- 


229 


Folia cortici conveniunt, aremate sepe fra- 
gvantia, nt. Louri nobilis, Javitensis, | cinnamomi 
(Olenm Caryophyllorum), Evodir avomaticg 5 va- 
rissime tmuciloginosa' el. oleracea, ut JL. Sassafvas ; 
nec minus fructus aromate et oleo zethereo scatent 
Lauri nobilis, ciunamomi | benzo/,  malcbathri 
(Cavelli einnamomei), et Faba Pichurim vel ex 
Ocotea | Pichurim | W. et B. vel Tetrauthera Pichu- 
vin Spr. oriunda; oleo illo magis aimaricante in 
Lisea trinervia, et cubeba, | vel in sebum conge- 
lante," in  Lit:ea tetranthera,  Leuro camphora, 
glauca, vel taudem | et rarissime in puipam edu- 
lem (Perseg gratissimg) mutato. J 
| - » 


Plantz itaque fere nobiliores, ut in artibus 
mechanicis adhibeantur ; tamen quaedam ad do- 
mos vel cymbas construendas, vel ad utensilia 
domestica inde «onficienda Laurus indica Liun., 
indica Lour., jovitensis, eaustica, pilosc, | Ocotea 
cymbarum, Litsga tetranthera, et hexautlus usitate, 
In arie tinctoria rarissime adhibite, ut Laurus 
sassafras. —  Ligni levitate insignis Gyrocarpus 
ejacquimi, 


LXXIIL  SawTALACEE. 


292. SawTaLACE& sunt epichlamydecw 
perigonio adherente, staminibus basi la- 
ciniarum insertis, 


Plantz frutescentes, rarius herbacez. Folia 
alterna vel subopposita, exstipulata, indivisa, 
Flores parvi. Perigonium germini adhzreus, 4-5- 
fidum, subco' oratum, :stivatione valvata. Sta- 
mina 4-5, basi laciniarum inserta, ideoque iis op- 


da 


230 a M 
L Ji : E A 
posita et numero zqualia. Germen 1-loculare, | 
.2-5-spermum, seminulis juxta apicem placenta 
centralis affixis, pendulis. Stigma saepe, lobatum. 
Nux perigonio sepe coronata, abortu 1-sperma.. 
Perispermium carnosum. Embryo axilis, teres, in- 
versus, rostello supero. : i» 


Fusanus Liun. (Colpoon Berg) 4 sp. 
Octarillum Lour. 1 sp. 5 ns | 
Myoschilos R. et P. 1 sp. t 
Santalum Linn. (cum Sirio Linn.) 6 sp.- 
Choretrum Br. 2 sp. : 
Leptomeria Br. 4 sp, 
:Quinchamalium Juss, 1 sp. | 
Osyris, Linn. 1 sp. a 
Thesium, Liun. 35 sp. EM 
*x-Abnornmeg, fructu supero.  — P. AB 
; Pius mie Lab. 6 sp. — M 
 Anthobolus, Br. 2 sp. / 


Genera 1n "systemate sporadica, usqwe dum Jussieu 
ea cum Eleagnets et Combretaceis in unum órdinem 
conjunxit, a quibus distinxit et characteribus dotavit 
Brown. Aberrationes quadam observata,  Osyris ovu- 
lis peltatis et embryone obliquo diversa, tamen habitu 
et flore. convenit- Germen superum in Ézocarpo et 
Anthobolo. Biclint: Osyris. — Calyculo infero instructum 
Quinchamalium. Octarilli semen arillo octogono tectum. 

Nyssa, huc pleru«ique relata, certe differt. ; 

293). Plante e capite bone spei, Nova 
Hollandia, Indiis precipue oriunda, paucis Eu-. 
rope ielictis, nulla virtu!e- insigni memorabiles; 
Santalum | album ob lignum (Sant. citrinum et. 
album). aromaticum et amarum celebratum, : jam. 
obsoletnm. Folia Myosclili purgautia. Thesium. 
leviter adstringens et. Quinchamalii succus externe 

resoliens dicitur. —— -— Lr ( (Ad 


u 
Folia Osyyis jJuponicg edulia, oleracea. — | 
dini "s: BARI 


APHORISMI :; BOTANICI, 
Quos 
M Ampliss. Ord. Phil  Lundens. 


A LM A. M. 


PR/ESIDE 


CAR OLO AD. AGARDH, 


Bot. et Oec. Pr. Prof. R. O.; ex ord. equ, Stella Dpo- 
Lar. 5 R. Ac. Sc. Holm., R. Ac. Oec. Holni., Ac. Ces. Leop. 
Nat. curios., R. Soc. Scient. Litt. eleg. Gothob., R. Soc. 
Patr. Holm., R. Soc. Bot. Batisb., Soc. Nat. cur. Berol. 
t Soc. Medicor. Svec. Sodali ; R. Soc. Oec. Brand. atque 
Mus. Boh: Membr. honor. ; R. Acad. Scient. Cadom, 
loc, Linn. B baris, Soc. Linn. Calvad. .», et Soc. Hist. Nat, 
Paris. xe» ; Soc. Physiogr. Lund. aris 


po LAvREA Maps P 
51 ". 


* 


Pr P. | bt 
BROR EMIL HILDEBRAND, D 


Calmariensis, 


in Lyceo Carolino d. Junii stpccexxvr, 


P. XVI. 


Luxp£ mpcccxxvr 
Literis Berlingianis 
/ 


! 
Ve D 


& - 


yer. r3 AWIMMERSTEDT 


X AME POS RN 


oH. FORSANDER. ' 


i 


ien 
23 OX, ^Y 


Ds, fom fordomi Kudkap óih Djgà báüd id ndn 
3x . Skorne lürde, | 
* Sattés blaad stjermornas fan eller nàit. Gudatné 


Paxant 3ed 
ES ópp.. 
Ni, som dárde mig P hur skall jag gálda Er 
7: * móda ? 


Xj mà den nya did rófva all tacksamhiet bort. 

Stjernor Edra líror mà bli, som lysa min ung. 
QVE? | j ' doin, 

. Och det hóga Ni látt, vill. jag dyrka nást Gud, 


i700 007 BRón Éwi Hitofbnawo. 


Quamquam hec dissertatiuncula non ante men- 
sem Junium ventilanda sit, tamen ob causas hic 
unicuique notas, & precipue ob copiam disser- 
tationum hoec semestri in typographia Academi- 
ca imprimendarum, longe antea prelo demanda- 
ta erat. Quod observatum volui, ne in paeas. 
241— 243 de Rafflesia tractando librum: "^R. 
Brown vermischte schriften 89c. übersetzt von C,G. 
Nees von Esenbeck, o:tes Baud", jam ad finem 
preteriti anni publici juris factum de industria 
silentio pretermisisse videar ; in quo libro omni. 
no eadem sententia, ac in hac nostra dissertatio- 
ne, de illa mirabili planta proponitur, llle au- 
tem liber, licet ab Editore, illustrissimo Nes v. 
EskNBEcK, jam in literis d. 17 Nov. 1825 datis 
mihi missus fuerit, ob commercium per mare 
hyeme-interruptum ad me non ante 26 Mart. 
1826 pervenit ; cum dissertatiuncula nostra ad 
finem mensis Februarii BRespondenti transscri- 
benda, typisque initio mensis Martii tradita, & 
his diebus jam impressa erat, Unde sequitur, 
me nec librum citare, nec rationes plures, quas 
ex penitiori cogaitione illius plante, a Clarissi- 
mo JA/une iterum examinate, sententiam no- 
stram communem confirmantes addere potuisse, 
Gaudeo vero quod in opinione pracipue ex ana- 
logia cam Zydnora mihi indudia, Botanicis for- 
san plerisque paradoxa, assensorem habeam vi- 
rum, in re herbaria audoritatis, qua nemo, ma- 


joris. Dabam Lunde d. 28 Martii 1826. 
C. A, AGARDH, 


". 2 M 


i Vanirtiehes sb. Mbdel enel 
Ds JN PUE 9t Vbi wai 
du da Deuso Mti Wan 
MB minos qe efc 
SP. m cs I ciii vi uie L0 ene 
e qb pnr voV. er Br ariotil 
f oe Mofa ior oci 3. do^ 
A E KS ac S?da moo cir bg 
pe Tou i" boxe Ht 
iu ME RYTYY M , iot] aoi dixo qe ij ei2n9r 
i EC) "3 "pb i you ai PN ^5t idi: JA $^ 
^ MPH io d ee ond sesta nep. 
X aliter einaig. sBporTet ed sii c cud 9 
TUN. aieteld p, mii RETE * pnto: ima. i10: 
AJ wm waiteiitor ! atkalusrs! deoqsPP: vNMAT 
uu coMitéq oe hM e. eoitiüntid goa "acris sid 
Fé de v4 fbqiagnia. dinórsiqg de^. ior ide A 
6 m siutantotf efbruy idior &of v pig», ; 
* ose am sto niegoraaredi xohbsahq. Mis Vive I 


U^ qus 


A ovn, ema ; up aitafráfone" &Psdod, ex o 
A i d icd su jb 5 aend ü 
mV m ' | 
p!  BOsLo, à. 
2e Ü V 2j É pJ 
hu. P s wt J JAEN Ey 
o AU ARA NSH (^ SE RUPOC 
M. Nu ] , 
MN S j j cies 
LA Me ; "Me - 
r w. N j] T5 i ADU 
«M MN uA n P D ks, ii 
NEL 


221 
LXXiIlI Erziewmz. 


. 294. ErzaeNE& sunt epichlamydee 1la- 
ciniis perigonii ante explicationem im. 
bricatis cum staminibus alternantibus,fru- 
c&u infero, semine erecto. 


Plante frutescentes: vel arborescentes, inter- 
Qum  spinescentes. Folia integerrima, simplicia, 
sepe lepidota. Stipule nulla. Flores axillares, 
hermaphroditi vel dioici. Perigenium tubulosum, 
2-Á4- fidum, calycinum, germen tegens, ei tamen 
non adhzrens, tandem carnosum ; zstivalione im- 
bricata. Anthere 4 vel 8, ad apicem tubi peri- 
^gonii subsessiles, cum laciniis alternantes. Stylus 
brevis. Stigma linvuzforme, subulatum. | Germen 
monospermum, seminulo erecto, subpedicellato. 
Drupa monosperma, indehiscens. Semen erectum. 
Perispermium tenuissimum. Embryo erectus, ro- 
stello infero. 


a) Floribus hermaphroditis. 
Kimagnus Linn. 12 sp. 

bj Floribus dioicis. ; 
Hippopha? Nutt. 1 sp. 
Shepherdia Nutt, 4 sp. 
Conuleum | Rich. r sp. 


Familia parva. antea Santalaeeis & Myroe- 
balaneis adjecta, a Brownio separata; characteri- 
bus exterioribus a Thymelaeis egre distinguenda. 

| Alterna enim stamina nullam fixam notam przbent, cum 
in Shepherdia 8 sunt, ideoque 4 opposita, ut iu qnie 
busdam Tbhbymeleis; unde co tantum distipguun- 
tur, quod ek 8 ataminibus, qua in his duabus familiis 


* 


232 | 
X) / 
e corolla enasci pessunt,in altera abortiumt ea, qux la- 
einiis opposita, in altera ea, quz iis alterna sunt; quod 
sane parvi momenti, Neque multum valet fructus in- 
ferus, cum initio liber sit. Jam tamen constat, directio- 
nem rostelli esse inferam, quam exhibuit Jussieu supe- 
ram, &c inde nota magis essentialis "eruitur. Sed hae 
ye eontra cum Proteaceis conveniunt, & ideo ab 
iis multo difficilius separantur, nisi zstivationem imbri- 
catam óc stamina laciniis alterna respexeris. 
Chenopodeis. hanc familiam proximam malé 
collocavit Salisbury. | | 


^ A 


- 


205. Parvos telluris tractus occupant: plu-. 
rim:e Japoniam, una vel altera Europam, Ameri- 
cam Borealem & Guyanam incolunt. Neque magni 
hominibus usus. Odore florum £/zagnus (angu- 
stifolia, conferta) dilecta ; fructu eduli Elgagnus 
arborea & argentea ; acido Hippophais minus sa- 

. pido sed innoxio nota. 


296. Ob squamas argenteas herbam obte- 
gentes valde/ memorabiles plante. | Squamae illz 
arcte adpresse sunt, stelliformes, lobatz, dentatz, 
quoque denticulo e radiis centrifugis formato. Sed 
iamen ip quaque specie margine suo modo fim- 
briato. Sic in E/magno angustifolia lobi dentibus 
brevioritus, & valde inequalibus: intermixtis ; in 
Jizaguo (attfolia, dentes minores ad latera lobo- 
rum siti. Ín  Hippoha? Khamnoide lobi profun- 

' dius divisi, & dentes longissimi. In Shepherdia 
Canadensi tandem radii omnino discreti, superfi- 
ciei frondis minus adpressi, fere toti in pilos abie- 

.xunt; quo etiam harum squamarum vera natura 
& metamorphosis explicatur. 


pr LXXIV. 


2338 
LXXIV. TnuxWwzrEx. 


297. 'IuvwELE& sunt epichlamyde:o 
perigonio infero, laciniis ente explicatio- 
nem imbricatis, staminibus laciniis oppo- 
sitis, semine inverso. 


Vepreculg Linn. — Thymelee Juss. — Daph- 
s0ideg Vent, 


Plante fruticose, rarius herbaces, cortice 
tenaci. Folia exstipulata, alterna vel opposita, sini- 
 plicia, integerrima. Flores agszregati, interdum 
solitarii. Perigonium liberum, tubulosum, colora- 
tum, limbo /4-fido (rarius 5-fido), sstivatione im- 
bricata ; squamis petaloideis interdum inter laci- 
nias. Stamina definita, fauci tubi inserta, vel la- 
viniis numero zqualia, G& tunc iis opposita, vel 
dupla, & tunc alternatim opposita ; rarius- a. Àn- 
there biloculares, loculis medio longitudinaliter 
dehiscentibus. Germen simplex, monospermum, se- 
minulo pendulo. Stylus unicus (sepe lateralis ). 
Stigma indivisum. Nux vel drupa; perispermium 
tenue, & interdum ita, ut nullum videatur. Em- 
bryo rectus, inversus. Cotyledones plano-convexe, 
 xostello: brevi supero, plumula inconspicua. 
Thecanthes NWikstr. 2 sp. 

Pimelea Banks. (Cookia Gmel) 37 sp. 
:Sixuthiola Linn. 1& sp. 

Drapetes Lamark. 1 sp. 

Cansiera Juss. 1 sp. 

JDirca Linn. 1 sp. 

Lagetia Juss. x sp. 3 
Daphne Linn. (cum )Scopolia & Capura Linn. 
^ fih) 20 sp. 


, Pas- 


—M ui FERAE 


. Passerina. Linn. (eum. Lachnga Linn. & Stel- 
lera Gmel.) 41 sp. : 
Guidia Linn. (cum Aectaudra Berg) 23 sp. 
Jg lanh. 423. sp. 2 
Cervantesia Caw. i sp. ^ ^ 


Ob;. Flores hemistemones in Theeanthe & Pime-. 
les; isostemones in JDrapete, Cansiera, Struthiola; di- 
plostemones in ceteris, — In Cansiera adest neclarium 
germen cingens quasi corolla, quare etiam a Ventena- 
tio ex hoc ordine exclusa fuit. — Perispermium nullum 
assumit Jussieu, sed ejus loco laminam interieri 
membrane affikam. ——— kay 


| 299. Ordo antea a Linnxzo cum generibus 
Rhamnoideis, Solanaceis &c. commix- 
tus, tandem bene & pure constitutus. Adansonius 
familiam Th y melzarum quidem assumsit, sed 
inea Proteaceas, Staticinas &c. commi- 
scuit. Jussieu, Lipnneanam delineationem  adop- 
tans, characteribus optime munivit. GOenera & 
species accuratiori examini subjecit Wikstróm, 


209. Thymeles. per omnes regiones terze 
occurrunt, neque ullam nisi forsan meridionalem 
partem Áfrice prae ceteris diligere videntur. 


3oo. Plantarum harum quedam florum ve- 
nustate commendabiles ; quzdam odore grato, li- 
cet narcotico, (Struthiolg, Daphmis mezerei, gni- 
dii, cneori, colling atque praecipue Daphnis odo- 
vro, indice, glomerütg &  Gardnueri). Sed inest 
principium causticum, extus vesicatorium, intus 
drasticum cortici, ut JJaphnis snezevei, laureola, 
guids (Thymelecg pibuspeliiei Tartonrairg; mi- 
nus efficax in JDapime ctueoro & aítaica. Dirca 
palustri & cet. — Lignum solum innoxium & 
mite, — .Étiam semina eorumdem. vomitoria, 


dra- 


235 


dvastica, Dapliis. mezerei (Coccognidii off;) avi- 
bus solis in» ^xia. In his plantis principium alkali- 
num, apii, detexit Vauquelin, ipsam cau- 
sam earum qualitatis acris & caustica. 


Ob fibras scissiles & tenacissimas corticis 
operibus textoriis bene inserviunt, ut ZJirca, Pi- 
táeltd, Daphne involucrata, tenuissima. Reticulum 
pulcherrimum praebet Lagetta; charte scriptoris 
eonficiende usitate fuerunt Daphne mexereum ó 
precipue Daphne caunabinà. 


In arte tinctoria colorem [flavum dederunt 
Daphne guidium, eüexereum & Passerina tinctoría; 
nigrum JJaphne cneorum. 


LXXV. PROTEÉACEX. 


oi. PmorEACE£ sunt epichlamydee, 
perigonio infero, laciniis ante explicationem 
velvatis, staminibus quaternis laciniis op- 
positis, embryone erecto. 


Plante fruticose vel arborescentes, habitu arido. 
Rami umbellati. Folia pl. simplicia, perennis, angu- 
sta, integerrima vel serrata. Flores hermaphro- 
diti vel diclines, sepe aggregati. Perigonium 4-phyl- 
lum vel 4-fidum, sstivatione valvata, coriaceum, 
ssepius coloratum, sepe externe villosüm. Stamina £, 
laciniis aut inserta aut iis opposita. Anthere di- 
stincte vel rarius concrete. — Pollen 3-angulare. 
Glandule, vel squama 4 in fundo corollz. Germen 
unicum, superum, interdum pedicellatum.  Styg- 
lus simplex. Stigma subindivisum, sepe obliquum. 
Fructus varius, drupa, nux, vel rarius samara aut 
folliculus; clausus vel dehiscens. Semen unicum, 
vel rarius plura. Embryo erectus, rostello infe- 
ro, perispermium nullum. 

| A) 


ug 


i 


2336 i " : " k 


Micra: fructu evalvi. 
. Floribus hermaphroditis. * 
ylersitd apici corolie immersis. 


Protta Br. 8o sp. ex Steud. ; 35 [^ ex EP 


, Leucospermum | Br. 19 sp. 


Mimetes Bv. 15 sp. - " d 
Serruria Br. 46 sp. | 
ANivenia, Br. 11 sp. 


aSorocephalus Br. 9 sp. 
. SSpatalla Br. 16 sp. 


Adenanthus Labill. 5 sp. ; 

Guevina Mol. (Quadria R. & Pav) I $p. 
Petroplila Br. 1o sp. 
Jsopogon Br. 13 sp. 
Antheris tubo corolle adnatis. 
Franklandia Br. 1 sp. 
Antheris concretis. ? 

Simsia Br. 2 sp. 
Conospermum Sm. 9 sp. 
Synaphea Pr. 4 sp. 
Staminibus tubo eorolle affixis exsertis.- 
Brabejum Linn. 1 sp. j 
Persoonia Sín. 25 sp. 

Ceuarrhenes Lab. 1 sp. 

.Agastachys Br. x sp. 

Symplyonema Dr. 2. sp. 

Staminibus hypogynis. 

Bellendena Br. 1 sp. 

2. JDiclines. 

Aulax Berg. 2 sp. 

Leucadendron. Linn. 4 sp. 


. Embotihrieg. fructibus valvatis. 


1. Unilocularibus. 
JAnademia Dr. 3 sp. 
Grevillea Br. (cum Lysanthe Kn.) 38 sp. 
Hakea Cav. (Conchium 5m.); » sp. | 
Lambertia Sm. 4 sp. 

; Mb 77s 


237 


Aylomelum Sm. 1 sp. 

Orites Br. 3 sp. 

Aupala Willd. (Rkopala Br. Helicia Lour.) 
16 sp. 

Kuightia Br. 1 sp. 

Embothrium Forst. 9 sp. 

Oreocallis Br. 1 sp. 

Ttlopea Br. 2 sp. 

Lomatia Br. (cum Tvricondyio Kn.) 8 sp. 

i:Stenocarpus Br. (Cybele Kn.) 1 sp. 

2, Bilocularibus. | S 

Banksia Lian. fil. 41. sp. 

gjosephia Salisb. (Dryandra Br.) 13 sp. 


Ordo hic Thymeleis proximus, przcipue si 
glandule pro staminibus inexplicatis habentur, ab: 
iis embryone constanter erecto distinguitur, Ceterum 
fructus non uniformis, ut ex dispositione allata a 
Brownié mutuata, manifeste apparct. Qusdam (Per- 
soonia) etiam  polycotyledenea, ut Coniferae, 
quarum locum in zona australi quodammodo occu- 
pant. Guevina. Spatalla, Conospermum, Synaphea, Emboth- 
nium, Oreocallis, Telopea, Lomatia, Stenocarpus perigo- 
nio irregulari aberrant. Franklandia stsivatione. peri- 
gonii induplicata, squamis tubi adnatis & habitu folio- 
rum fucoideo aberrant. 


,. Maxime memorabile, quod in hac familia embryo 
directionem seminis non semper sequitur, vel hilum 
spectat. Quoquomodo semen affixum sit, rostellum basin 
fructus spectat. : 


3ov. Proteacesm in. hemispherio australi 
tractum inter parallelas 339 & 35? piscipue oc- 
cupant, usque ad 55? versus meridioneu :que 


" ya- 


/ ' 


N 


238 | | | ur 
| » / 

rarescentes ac versus septentrionalem plagam ca- 
lidiorem, ubi per Proteam dbyssinicam in. Africa, 
per Ahopolus .in India & America. omnino eva- 
nescunt, Sed in hoc tractu, €is privo, non sequa- 
liter disperguntur. Maxima copia im partie occi- 
dentali Nove Hollandie proveniunt, tum in dimi- 
dium circiter numerum 1n orientali rarescunt; in 
America meridionali omnino fere exsulant, & ite-- 
rum in parte Africes australi copiosissime. abun- 
dant. In insulis interjectis fere evanuerunt, ut in 
insula Madagascaria. & cet. Sed in illis terris 
suas formas in quoque loco elegisse videntur, ita 
ut species diverse in parte occidentali N, Hollan- 
die, atque diversa genera in África.licet eodem 
climate, proveniant. In aridis & apricis locis 
precipue crescunt, solo petroso gaudentes. 


. 803. Diu Europzis parum motz. E Capite | 
bonz spei sensim quaedam species opera Herman- 
ni, Witseni, Breynii, Petiveri, cognitz erant, us- 
que dum pulchram suo tempore cognitarum de- 
dit Boerhavius descriptionem, licet pessima nomi- 


.ma ,sesquipedalia. Tum cura Thunbergii nume- 


rus maxime auctus est, & tandem Nova Hollan- 
dia suum thesaurum aperuit Drownio. qui mo- 
nographiam totius ordinis omnium absolutissi- 
mam dedit. | "d 


3o. Usus harum plantarum pareus vel pa- 
rum cegnitus. A/topalg (robusta, excelsa &c.) , av-. 
bores elatz, ad trabes & tignamenta inserviunt 5 
cetere minores ligno vix nisi igni alendo idoneo. 
Cortex tamen adstringens, vel ad coria preparan- 
da, vel etiam in fluxu ventris efficax (Protea spe- 
ciosa, grandiflora). Flores quarundam melle sca- 
tent. ( Protea. mellifera, spéciosa. &c.).- 3i ex 

gy eddie 


| 


edules Persoonig, Gueving. Semina Embothri tinctovii 
puivis colore roseo tingendo idoneus obtegit. 


Ceterum plante, tam raritate ex deBnitis & 
limitatis locis natalibus, quam habitu singulari Bo- 
tanicis; . forma vero illaram speciosa (ut Protea 
sceptrum Gustavianum, argentea, speciosa, Lamber- 
dia formosa &c.) cuitoribus commendabiles. 


' 


Vm anum tte t 27 BS gu. t Em) 


: 


QUA RIA  CLASSIS. 
Mesue Arce: 


505. CoruMNANTHERE sunt phanerag- 
€otyledonese incómplete abtheris extrorsis 
columoe filamentorum connatorum affixis, 


i 1 

Plante herbaceze wel frutescentes. Flores di- 
clines vel hermaphroditi. Perigonium superum 
vel inferum, 3 — /-fidum.. Antherze 3 vel (x3, 
filamentis in columnam centralem , eonnatis, rarius 
apice' liberis, extrorse. Stigma peltatum, lóBalunt, 
J6bis walvis. vel placentis pericapü numero 2qua- 
libus. Tructus capsula vel bacca, mono- vel po- 
«ig Perispermiuim caimosam, 


EROS ul; bts videtur, vere naturalis, ab im- 
perfecta Pistia per Nepenthen &  Cytinum in Asarum & 
4ristolochiam, ?!que iude per Stephaniam in M yri- 
s ti cea sy seric; non interrupta, procedens; 


E o NP pxxvr. 


Ajo | "s 
LXXVI  Prsrracgm *). 


2506. PisriAcE& sunt Columnanthe. 

re diclines, fructu polyspermo, placenta | 
. parietali. | | 
—. . Cylineg | Brongn. | 

Plante.herbaces», habitu vario. Flores dicli- 
nes, monoici vel dioici. Perigonium superum vel 
inferum, A- vel 5-partitum, laciniis ante explica- | 
tionem imbricatis, Stamina 8 vel 16, antheris. ex- 
trorsis bálocularibus, longitudinaliter deluscenti- 
bus, filamentis in columnam centralem connatis. 
Germen adhaerens vel liberum, £- vel 4-loculare; 
placentis 4 vel.8, parietalibus. Stylus eylin- 
dricus vel nullus. Stigma peltatum, lobatum, lo- 
bis numero placentarum qualibus. Semina nu- 
merosa. Perispermium carnosum. Embryo re. 
ctus, axilis. 


Pistia Linn. (Zala Lour.) 1 sp. 
Nepenihes Linb. 3 sp. : " 
Cytinus | Linu. 1 sp. 


-— 


Familia per Pistiam Rhizocarpis quodammo- 
do affinis, $& per Lemnam Ürticeis, ubi ctiam nu- 
raeres quaternarius praevalere notum est ; per Heuttu- | 
yniam Begoniaceis approximatur, cui spatha 4- . 
valvis & semina parietalia, Asarinis aequaliter ac- 
cedentem staminibus ternis epigynis, capsula 3 valvi, 


structura seminum a!que foliorum habitu. ] 
A Affini- 


| 
*) Quamquam de bac familia jam pag. 3o tractatum 
est, tamen postquam non tantum affinitatem Cytinz 
eum Nepenthe, sed &  germinationem  dicotyledo- 
neam demonstrayit Brongniart, hic melius collocá- 

- Xam iterum repetimus. 


I 


» - 2á: 


/ 
Affinitatem Cytini cum Iepenthe eximie demon- 
stravit Brongniart, sed nostra sententia. Pistia quidem 
illis addenda, Rofflesia excludenda vidctur, 


^ Convenit scilicet Pistia cum JVepenthe in omnibus, 
nisi quod perigonium 1irregulare est, unde flait cetera 
diversitas. Stylus brevis, crassus ; stigma »eltatum ; 
anthera suboctone, filamentis in columnam concretis; 
capsula polysperma, placentaque parietalis. Vix plures 
nolas communes requiras. Hinc jam Betanici quidam, 
ut Adanson & Batsch, eam Zristoloehiis consociayeruntl, 
quarum cum Cytino affinitas non dubia. 


Rafflesim autem diversa ratio est. Planta, mira- 
cnlum regni vegetabilis mérito apellata, in systemate 
adhuc incerti loci. Brewn, cui in Europa ejus cogni- 
tionem debemus, affinitatem vel cum Cgtino vel cum 
Passifloris indigitavit, & ideo Brongniart cam in suia 
Cytinais collocavit. "Videatur forsan temerarium ali- 
quid contra viros tantz in re herbaria auctoritatis di- 
sputare, praecipue de planta, quam non ipsi vidimus. 
Sed descriptiones Drownii & icones Daueri tales esse 
solent, ut ex illis plerumque melius de plantis de- 
scriptis judicare liceat, quam examine proprio. 


Rafflesia, an sit phanerocotyledonea, dubitare fas 
est, cum caret vasis perfectiorum plantarum, quz opti- 
mam 4 maxime universalem notam przbent. Convenit 
contra Acotyledoneis non solum defectu vasorum sed & 
colore & substantia. Convenit speciatim Hydnore pra- 
cipue fruciu, &) sporidiis. Credimus itaque cum illa 
proximam esse affinitatem. Hane vero ut typum pro- 
prie familie. Fungorum exhibuimus *), in qua Roffle- 
£ía non male collocari posse nobis videtur, Sta- 


*; Aphorismi p. 88. 


b 


2A3 | in 


, $. 


"na & pistilla in ülrisque. dssuii, non ighdramán; de 


$taminumdi vero funetione éó magis dubitare "THiect; CT 


nulla sint in toto *cguo vegelabili, quibus. liec stami- 
na assimilari possunt; Sc Ansuper; Rofflesia dioics esse 
dicitur; focundatioó autem egre ab inseétis in Meses 
planta perfici. potest, cum granula pollinis queque in 
suà cellula asservantur, & organa, qua anthere dicun- 
lur, non dehiscere posse videntur. | Etiam in Hydnore 
fructu duo gencra pulveris invenit Thunberg. quorum 
alterum sporidia sunt, altefum. vero antheris Rafflesiaz 
analogon, esse videtur. Staumina enim, ut a Thuuber- 
glo assumuntur, vix eo nomine appellauda. Etiam in 


j 
Muscis organa adsunt staminibus similia, quo corum. 


vice non fupguntur. Et natura non semel sed sspissi- 


xge in iuferioribus plantis'rudimenta procreat orgimo- 
rum, quae in perfectioribu: primum explicantur. — ld 
quod vero. maxime funginam naturam Raj flesiee probare 
videtur, est ,e]us modus pavasitice "cresccndi.  Parasiti 
enim phanerogami omnino aliter plante substrate affixi 
$unl, quam Fungi, Jil: radices in 1pso corpore planta 
muatricalis demittunt, non ideo cum fibris illius confu- 
sas Óc commutatas. Hi vero ex ipsa commutata planta 
exoriuntur, qua certo quodam loce fei mentationem 
quandam) erganicami patitur, óc iu substantism fühgil 
ndi distincte forme abit. Et boc in Roefflesia obti- 


bére videtür, quae tau in!imc cum radice Cissi, in quo / 


crescebat, conjuncta erat, ut basis illius videretur nom, 
nisi cortex C?ssi dilutatu:, Sc ut ipse fibre. (the vessels) . 
CQissi direction: dueddsbud in ipsam plantam  parasiti- 
cam abirent óc transformarentur. | Sic Hydnorin ae 
(Rafflesia S: Hydnora) Fungi esse possunt, sed ejus- 
modi fungi, quibus natura organa perfectiorum, specie 
non w":n, conmodavit. Hac hypothesi mascula planta 
Rafflesiee non mascula est scd sterilis, ut apes opera- 


b! 


Pie 


;' 
(aie steriles sunt. Suntne etiam in À ! gis plantoe; quas nra- 
seulus habuerunt auctores? Nonne etiam dioica plante 
in ceteris cryptogamis credi!:ce sunt? —- Quid si stami- 
na Rafflesig gemmule essent ? -- Nimis compositam hu- 
jus plante fabricam forsan objicient, sed nonne Nidula- 
ria, nonne Geastrum, »onhte Phallus. indusiatus Turp. 
Laternea 'Turp. GClathrus crispus  Tlurp. eque artificio- 
s Quomodo formas fungorum tropicus sol ex plica- 
re possit, testantur fungilli a Martio iu Bra:ilia lecti, 
Cirrholus, BIA o Didymocrater, Theleactis. Si iu 
minutissimis his hoc potuit "natura, quid. non in inajo- 
ribus, im summis 2 | 


Ex ordine itaque Pistiacearum excludeutes, Raffle- 
siam ad H ydnorinas gin ietm repellimus., 


Tria vero cetera Siva praecipue inter. se habitu 
aberrant; quia eorum duo aquatica sunt óc tertium pa- 
rasiticeum; qui ütraque a forma normali etiain in ceteris 
. familiis abludere solent, Pista babet folia in circulum 
expansa, caulem nullum, perigonium plicatunm, obli- 
quam; ligulatum, cuculforme; germen calici uuo late- 
ve adnatum, capsnlam compressam, placenta laterali. 
Flos it ea dicitur hermaphroditus, sed duobus locis 
perigonii inserta sunt pistillum. $c staminum columna. - 
In Cytino flores monoici, perigoniunm superum, anthe- 
ro 9,semina elliptica. — Ín Nipenthe flores dioici, pe- 
rigonium inferum, authera 16 &c seuna setacea, in- 
super folia vascula aquà repleta operculata ferentia. — 
NNepenthis embryonem indivisum esse statuit Gartner, 
dicoty!edoncum invenerunt Ráchard & DBrongniart, 

3ov. Plante zone calide incole, prater 
Cuytimum in actibus litoreis maris Mediterranei 


provenientem. — -—. Pistiam medici Indi ut re- 
medium 'pellens, diureticum, sudoriücum habent. 
Cytini 

Y 


* 1 
z 
ze , 


EE 4 


Cytini bacc succum przbent ob quelifgtes. : ad- | 
siringentes tonicas quondam laudatum. | 


LXXVI. AsARIN&. | | 


508. Asaniw& sunt Columnanthere 
hermaphrodite: fructu polyspermo, pla-. 
centa centrali. | | 


Aristolochig Juss. & Br. n. Holl. ' 

Plante bherbacee vel fruticulose, interdum 
volubiles. Folia simplicia, alterna, sepe cordata, 
ante explicationem simpliciter plicata. Flores 
axillares, Pcerigonium superum, monophyllum,. 
calycinum vel coloratum, 3 fidum vel ligulatum, 
laciniis ante explicationem | valvatis. Stamina 6 
vel 12, germini vel stylo inserta, antheris extror- 
sis, filamentis plus minus conhatis. Stylus brevis. 
Stigma peltatum, 6-partitum... Capsula vel bacca 
6- locularis, loculis polyspermis, placenta centra-. 
li. Perispermium carnosum. Embryo minutus, 
indivisus, prope umbilicum situs. 


Zristolochia Liun. 61 sp. 
Braganiia Lour 1 sp. 


sarum | Linn. 4 sp. ; 
Thotteg  Rottb. 1 sp. NONO 
*) affinis. ( p : 
. Tacca. " 


Linuzus has plantas cum. Dioscorinis, Áspa-. 
rageis & Menispermeis conjunxit. .Adanson. 
cum Nymphaeaceis, Hydrocharideis & qui- 
busdam Dioscorinis. Primus in proprium ordinem 
separavit Jussieu. Decandolle, Brown & Brongniart €y- 

iinum 


245 
* 


tinum separaveruht. De loco earum in syslemate dubii 
Botanici fuerunt. Embryo, sec. Brown in semine indi- 
visus, sec. Richard dicotyledoneus, germinatione cotyle- 
dones duas sed subterraneas exserit, Ob ternariam vero 
divisionem perigonii ut & pericarpii in ipso limite ad 
cryptocotyledoneas esse videntur. 


Bragantía abecrat stigmate concavo integro &c cap- 
sula siliquosa 4-loculari. Zsarum habet filamenta - api- 
ce libera. Thotteam, a Rottbellio ad Contortas re- 
latam, huc transtulit Brown. 


Tacsa a Liuneo Leonticc& cx habitu consociata, ad. 
Narcjsseas a Jussieo, ad Asarinas a Sprenge- 
lio refertur, Aroideas tandem Aristolochias- 
que -connectit sec. Brown, Dioscorinis affinis 
sec. Salisbury ; wgre itaque certo loco determinatur. 
Convenit huic Ur perigonio supero 2x - partito, 
staminibus. 6, antbherarum lobis discretis (ut in Afsa- 
ro), stigmatibus dilatatis, bacca polysperma, embryo- 
ne minuto prope umbilicum sito. Sed non minus dif- 
fert filamentis liberis perigonio inserlis, cucullatis, an- 
theris intrersis, germine uniloculari & placentis pa- 
rietalibus. 


. 9808. Plante plereque Tropicz, in planitie 
temperatioris Zong rarescentes, in montibus omui- 
no deficiunt. Ín cahdis vero regionibus exsultant. 
flocibus maximis (Zristolochia cymbifera | Mart., 
macrouraà Mart, gigantea Mart., cordifolia, gran- 
üiflora &c.) vel interdum caulibus scandentibus 
longissimis (JJristoloclüa tomentosa &c.) 


3eg. Asarinze fere omnes viribus precipue 
radicis fortibus & memorabilibus insignes. Qua- 
litates vero per varios gradus a. visalutari in ve- 
nenatam tandem progrediuntur. Odor gratus ra- 
dicis 


dicis Aristolechig fr agii entissima, « Zisari, "Cana & 
densis, fotidus ZIvistolothit aréndifora. nk 

Externe applicatz vulneraria liabentur 4ristoloz | 
chia fetida & Clématites, atque precipue cóntra 
aznorsum ser pentum efficaces laudate: Ar istolocfia 
ZAuguicida, fragrautissima, Serpentatia, "sempezvi- 
qens, . Turbücensis, ivilobata.' —- Euiüenuiógh, díaz 
phoretiez, nervinge .radix aliaruie CAristolachie 
serpeniavie, rotund,. trilobaie, longa, udacm, Cice, 
eiatilis s dsari, Europei & lFirginici), Delo.émetica.-. 
ZAristolotkiz anguicidg & longa, «dsori Juropai e -— 
frg oiici. —  Steruutaloria folia Asavá- fmopmi 

& Beds vénendtz radix stipites: Zfzisilolociig 

graudiflora. Que radicis" qüalitátes^  éxsiccatióne Y 


& acidis minuüntur "Ér"evanescunt. ^ 00s? 
Z 0*j 
Juccd a ceteris 'etiám qualitate divisa radi- 
; 


cis scilicet edulis, ideo culta ; tamen in pet tiolis e 
&. caule. acrimonia adest. | 


"iris Ton DU editi Vds 


Tus ap DN TS MywiSTICERI TOM NTUMH 
" ' ! ; f 0*9 í [315 EH E UI din 

^10. MYRISTICE& Sunt NU. mesi 
there diclines, pericarpio monospetiig Wi. : 
fer O0. ; LES P b»: s^ / 


Arbores Et rubicundo saepe scatentes. Fo- 
lia alterna, exsüpulata, impunctata, infegerrima, 
petiolata, iu plerisque subtus pubescentia, | (o- 
mento. adpresso. minüto. . Inflorescentia: .ayillan S 
vel términalis, racemosa, glomerata vel, pan; ique 
lata, floribus 'unibracteatis, bracteola abbreviata | 
cucullata. Flores diclines, nullo rudimento. sexus » 
alterius: Perigonium,coriaceum, extus sepe to- | 
mentosum, pube intesdum, stellazi, intus glabrum, 


gj onophylium, .trifidum, ante P'ibltadoncan val- 
M. vatum, 


NDA 
I MOULE 
AMD 


hs 
TA " 


TUN 


" 
y 
A NC t 
ib ^ 
Vae T t j a 


L2: 


New York Botanical Garden Library 
en 
IE Karl Adolf/A TT botanid 


NOU SONORA 


NONI xo DONO ee 
NN SEXT à