V ἢ [ΕΖ ora = SUN i ΤᾺ MZ 7 : ἊΣ E i ® "A S | MOX: to, IA 2 A Me, SI ^ y C Pri m | Be a = 0 y RW: Gibson. Va oson ve” un 13 = » PARTS "1 le, | 5o d NW) Pre qi ih sii BOTANIK DER, SPAETEREN GRIECHEN VOM DRITTEN BIS DREIZEHNTEN JAHRHUNTERTE. D» BERNHARD LANGKAVEL, BERLIN 1866. VERLAG VON F. BERGGOLD. BOTANIK DER SPAETEREN GRIECHEN. — E E. P LIBRARY Ec NEW YORK EC ‘© BOTANICAL [ » GARDEN. *» B. BOTANIE | SPAETEREN GRIECHEN D* BERNHARD LANGKAVEL. Cum excusatione veteres audiendi sunt. Seneca nat. quaest. VI, 5, 3. | BERLIN 1866. VERLAG VON F. BERGGOLD. SERIES NAHE. sasa LIBRARY NEW YORK Vorrede. s BGTANICAL GARDEN. Da den Griechen und Römern selbst zu der Zeit des am höchsten wogenden Gedankenstromes in den Naturwissenschaften die Disci- plin strenger Methoden, die die Neuzeit gerade charakterisirt, fehlte, und ihre Forscher deshalb ideelle Unterscheidungen und verbale Analogien mit den Verschiedenheiten und Aehnlichkeiten in der Natur verwechselten, die charakteristischen Merkmale der Pflanzen von zufälligen Abänderungen nur selten unterschieden, so mussten sie natürlich um so grössern Werth auf die Ueberlieferung der speciellen Namen und Synonymen legen. Aehnlich wie noch jetzt wechselten diese aber im Volksmunde hier und dort und im Lauf der Zeiten und gaben deshalb den um die Natur selbst unbeküm- merten Grammatikern so sehr willkommenen Stoff zu ihren ver- meintlich gelehrten Untersuchungen. Für die Botanik als Wissen- schaft werden in den späteren Zeiten vom 3. bis 13. Jahrhunderte | selbst nach dem Einflusse der Araber auf die griechischen und lateinischen Aerzte die Resultate immer dürftiger, das Wuchern der Synonyme immer üppiger. Da die wenigsten Schriftsteller dieses fast tausend Jahre umfassenden Zeitraumes bis jetzt in sol- chen Ausgaben vorhanden sind, denen ein genaues Verzeichniss ihres Sprachschatzes beigegeben ist — etwas so überaus nothwen- diges — so hatte ich mir deshalb von ihnen Speciallexica der - naturhistorischen Wörter angelegt, die jedoch besonders bei man- chen weitschichtigen wie z. B. Oribasius monatelange Arbeit be- — anspruchten. Aus den so entstandenen zahlreichen Verzeichnissen stellte ich dann für jedes Wort die verschiedenen Stellen zusam- — men, sichtete sie, je nachdem sie selbstständig oder nur entlehnt VI waren, priifte die etwa gegebenen oft sehr vagen Pflanzendiagno- sen an den lebenden Pflanzen des hiesigen botanischen Gartens, wozu mir der Director desselben, unser hochverehrter Prof. A.Braun, besondere Erlaubniss gegeben hatte, verglich sodann die medici- nische Anwendung und Wirkung der so bezeichneten Pflanze mit den früheren Ueberlieferungen und den Resultaten neuer pharma- cologischen Werke, und gelangte so endlich zu einer gewissen Ord- nung in diesem wüsten Felde der bunten Synonymen. Einer Veröffentlichung aller dieser Synonyme aber, die wäh- rend jener langen Zeit in das Griechische und Lateinische aufge- | nommen worden, sich dort bildeten und endlich oft sehr fehlerhaft uns überkommen sind, stellten sich mehrere Bedenken entgegen, von denen ich hier nur hervorheben will, dass durch die so noth- wendige Hinzufügung aller Citate zu einem Worte die Uebersicht- lichkeit des Ganzen völlig beeinträchtigt worden wäre. Deshalb entschloss ich mich zu einer Trennung der lateinischen Synonymen von den griechischen und nahm auf den folgenden Bogen von den letzteren meist nur diejenigen auf, welche in dem Thesaurus von Stephanus und in Du Fresne Glossarium mediae et infimae grae- citatis mit solehen Citaten versehen sind, durch die der Peto leicht einen. Beweis für die Richtigkeit oder Unrichtigkeit meiner Erklärung erhalten kann. Alphabetisch oder etymologisch sind die Synonyme unter den einzelnen Species nicht geordnet; der Kundige weiss ja, was zu einander gehórt. Wenn ich aber manch- mal ein Wort mit schwankender Endung oder verschiedenem Ac- cente doppelt aufführte (man vergl. die Bemerkung von Du Fresne in seinen Emendanda hierüber), so ist das zügleich ein Wink, dass es so auch in Du Fresne an verschiedenen Stellen, im Glossar, dem Appendix und den Addenda, mit Citaten versehen ist. Dass . es auf diesem noch wenig betretenen Wege des Ungewissen, Schwan- kenden sehr viel gibt, bin ich mir nur zu gut bewusst. Selbst wenn zahlreiche Stellen für ein bestimmtes Wort vorhanden waren, waren sie doch oft so unzureichend, dass man bald auf die, bald auf jene Pflanze rathen kónnte. Ausser diesen schwankenden gibt es aber noch eine bedeutende Anzahl solcher griechischen Namen, die ich mir wegen zu weniger Belegstellen noch nicht zu deu- —-——R". mer tn EET nere ^ LI VII ten vermag; dieselben führte ich im Wörterverzeichniss, wie die wenigen, welche sich auf terminologisches oder auf die Plantae cellulares beziehen, einfach an und würde sehr dankbar sein, über sie gründliche Belehrung zu empfangen. In den Klammern vor den Synonymen citirte ich besonders die Werke, wo die Stellen der Klassiker über die betreffende Pflanze behandelt sind. Dass ich aber Billerbecks unzuverlässige Compilation und andre ähn- liche nicht anführte, wird mir wohl niemand verargen. Seine Flora classica Lpz. 1824 war eigentlich nur für die römischen Dichter theilweise brauchbar. In den Bemerkungen hinter den Synonymen gab ich weitere historische Ausführungen meist aus den im literar- historischen Theil der Einleitung besprochenen Schriftstellern. Da» ich meine Synonymensammlung nach dem Barthling-Decandol- leschen Systeme in der ersten Ausgabe von Leunis Synopsis ge- ordne tund bezeichnet habe, habe ich hier vor den Familien- und Art-Namen dieselben Zahlen beibehalten. Nur wenn der Buch- stabe a hinzugefügt ist, bezeichnet er, dass jene Familie oder Art dort fehlt. Die ersten 132 Familien, hier im Buche bis S. 43, erschienen, aber vielfach gekürzt, im diesjährigen Programm des Friedrichs-W erderschen Gymnasii. Wegen der Kriegsunruhen konn- ten nicht alle Aenderungen so wie ich es wiinschte auf den ersten 4 Bogen rechtzeitig beim Druck in Leipzig vorgenommen werden, und mögen aus diesem Grunde die Verbesserungen und Zusätze von Seite 129—133 geneigte Entschuldigung finden. Im Verzeich- niss der lateinischen Namen und im Wörterverzeichniss ist deshalb für die auf obigen Seiten aufgeführten Wörter noch besonders hinter den Familien- und Art-Zahlen ein S. mit der Seitenzahl hinzugefügt worden. Berlin den 10. Sptbr. 1866. sigla B. Langkavel. Einleitung. Mi Columella und Dioscorides, die für Jahrhunderte in ‚jenen beiden Zweigen der angewandten Botanik, der landwirth- schaftlichen und pharmacologischen, unantastbar blieben, mit Galenus, in dem die nachhippocratische Medicin ihren Hóhe- punkt erreichte, mit dem geographisch wichtigen Arrian, der für die botanisch-merkantilische Waarenkunde so” bedeutende Kenntnisse über die Gewürzpflanzen uns überlieferte, und mit Plinius Encyclopaedie schliessen meistentheils die Werke, welche die Flora classica zu ihrem Vorwurf haben, deuten aber den gros- sen naturwissenschaftlichen Reichthum in des Athenaeus Schriften höchstens nur vorübergehend an; und doch erfordert er ganz be- sonders eine genaue und gründliche Bearbeitung nicht allein in botanischer sondern auch in zoologischer Beziehung. Mit den immer dürftiger, kläglicher werdenden Zeitabschnit- ten, in denen ein grosser Theil der Georgiker fast nur Unver- ‘stand und Aberglauben zeigt, nach Photius treffender Bemerkung die Schriftsteller über Landwirthschaft fast stets dasselbe wieder- holen, wo der ,divinissimus^ Galenus Urquell und Orakel war, und, wenn die Länge der Recepte nicht mehr helfen wollte, Amulette und andere Künste an deren Stelle treten mussten, mit diesen Jahrhunderten beginnt die nachfolgende Botanik der spä- teren Griechen. Die lateinischen Schriftsteller treten zu Anfang dieses Zeit- raumes mehr und mehr zurück. Vor Theodorus Priscianus und ähnlichen zeichnet sich der Gallier Marcellus Empiricus dadurch aus, dass er der Flora seines Vaterlandes gebührende ak IX Aufmerksamkeit schenkte. Das that nach Verlauf von elf Jahr- hunderten dort erst wieder Ruellius. Die griechischen Autoren . gewinnen auch dem Gehalte nach das Uebergewicht; zu den vor- züglichsten Studiensitzen Athen Antiochia Nikomedia trat an der Schwelle zweier Welttheile Konstantinopel hinzu. Aber wie schon Plinius Sammlungen, wie des Bischofs von Sevilla Isidorus zwanzig Bücher Etymologien in ihrer compendienartigen- Gestalt die sinkende Productivität ihrer Zeit verkünden, so erscheinen in der damaligen stagnirenden medicinischen Literatur nach dem Vorbilde der grossartigen Redaction des Vga Oribasius die βιβλία ἰατρικὰ ἑκκαίδεκα des A étius, die βιβλία ἰατρικὰ dvoxat- dexx des Alexander Trallianus und die in mancher Beziehung wenigstens selbstständigen ἐπιτομῆς βιβλία ἐπτα des Paulus von Aegina. Mit der Νὰ usbreitiing des Griechischen nach Westen bis Frankreich und Britanien. nach Süden bis Abyssinien nach | Osten bis Armenien verbreitete sich auch der Ungeschmack der mittelgriechischen Diction, die sprachliches aller Zeiten und Länder . amyeinander fügte, und die einst auf einer Philologen-V ersammlung 235 gepriesenen „schönsten Herbstblumen griechischer Klassicitàt . sind wohl eben so unbestimmbar wie die Phantasiestücke in alten gedruckten Kräuterbüchern. Michael Psellus, dessen Deuteleien in der διδασκαλία παντοδαπή, die mit der Glaubenslehre beginnt und mit der Kochkunst endet, sein Zeitalter als besondere Weis- heit pries, interessirt die Botanik nur entfernt durch die Compi- lation περὶ διαίτης. Bedeutender ist die dem Kaiser Michael Du- — kas von Simeon Seth gewidmete Schrift σύνταγμα περί τροφῶν δυνάμεων, weil sie neben dem Botanischen auch für den damals | so ausgebreiteten Handel mit dem Oriente schätzbare Notizen lie- . fert. Mit Stephanus Magnetes, Nicolaus Myrepsus und . Joannes Actuarius erlischen endlich die letzten Spuren dieses Zweiges der Wissenschaft unter den Schrecken der türkischen — Macht und den politischen Revolutionen am byzantinischen Hofe. . Schon lange vorher war durch die Siege der Araber der bedeu- - tende Länderkreis, in dem einst die griechische Sprache herrschte, be- E schränkt und zerrissen worden, und auch die lateinische Sprache hatte sich wieder mehr ausgebreitet im christlichen Spanien Frankreich x England Deutschland. Man schrieb lateinisch, aber so wie im Osten das griechische, vermischt mit den Wörtern der Mutter- sprache, dass sich die Nationalität sogleich verrith. Karl der Grosse und die Salernitanische Schule der Medicin werfen nicht nur weit ihre Strahlen in das Dunkel, sie erwärmen und zünden auch. In den vier Büchern der Physica der Aebtissin Hildegardis, diesem ehrwürdigen Denkmale, finden ausser Bo- tanikern auch Zoologen und Mediciner die ersten rohen Anfänge vaterlàndischer Naturforschung und eine aus der Volksüberlieferung geschópfte, nicht aus Dioscorides abgeleitete Arzneikunde. Was Aristoteles einst für die wissenschafthche Botanik geleistet, das- selbe leistete für das Abendland jetzt Albert der Grosse, der erste Aristoteliker der Zeit wie der geistigen Befähigung nach. Aus dem langen und für die Geschichte der Botanik fast noch ganz in Nebel gehüllten Zeitraume von ihm und Vincentius. Bellovacensis an bis zum erneuten Studium der classischen Literatur im Abendlande sind besonders wichtig die medieinisch- botanischeu Wörterbücher von Simon Genuensis und Matthaeus. Silvaticus. Während des ganzen kurz vorgeführten Zeitabschnittes war die Arzneimittellehre als Trägerin der Botanik eine ungeordnete grosse Masse von Namen geblieben, die jeder, so gut oder so adhlééhé er es vermochte, sich zu deuten bestrebte. Die aller- gróbsten Verwechselungen zeigen sich in der mehr und mehr an- schwellenden Menge von Synonymen. Schon aus den eigentlich klassi- _ schen Zeiten sind uns noch viele botanische Synonymen erhalten, mehr als man gewöhnlich glaubt. Da es aber selbst für die klassische Zeit noch bis jetzt an einer vollstàndig vergleichenden Onomato- logie und Synonymie der Botanik (auch der Zoologie und Mime- ralogie) gebricht, so möge es mir gestattet sein, hier noch einmal anzuführen, was ich vor fast sechs Jahren in der Zeitschrift für das Gymnasialwesen Band XV. S. 277 in der ausführlichen Be- sprechung der Botanik der alten Griechen und Rómer von dem bekannten Harald Othmar Lenz sagte: „die Anzahl der griechi- schen botanischen Namen allein ist nicht gering. Wir wollen hier die Zahl nach den einzelnen Buchstaben geben, um zu zeigen, XI wie mannigfache Verbesserungen die Lèxica dadurch noch erfahren können. Der Buchstabe A enthält ungefähr 268 botanische N amen, BE TI^ WNCOET T 31 -& 19 ^ 58 0 160 E 119 I 180 gi 12:- pP-.56 H 96 Σ΄ 198 0.46 TA p^53 "y 49 K453 4 81 A138 X 57 M 173. Q 6 also im ganzen ungefähr 2295 griechische botanische Namen, wie wir sie nur aus unseren Collectaneen entnahmen, deren Unvoll- ständigkeit wir uns nur zu sehr bewusst sind“. Die meisten von diesen Namen blieben auch in den späteren Jahrhunderten wenn auch oft mit wechselnder Bedeutung; neue traten durch die Aus- breitung des Griechischen über die verschiedenartigsten Länderge- . biete hinzu. Schon Theodosius Zygomalas ad Martinum Crusium bemerkt ganz treffend: οἵ πλησιάζοντες Λατίνοις τινὰς φωνὰς ἀνα- μιγνύουσιν, ᾿Αγαρηνοῖς ὁμοίως, οἱ Βουλγάροις ὡσαύτως, xai ἔτι ἔχουσι xai ἰδιώματα τινα, ἐν τῇ προφορᾷ. Ferner kamen beträcht- - liche Wortmassen dadurch zum Vorschein, dass wie öfter auf Befehl des Kaisers die Vulgärwörter des Landvolkes und des . Marktes i in die Bücher aufgenommen wurden. So sagt Michael . Psellus in der Zueignung der kleinen Schrift περί διαίτης an E den Kaiser Constantin X. nach der Baseler Ausgabe von 1529, er E wolle auf Befehl des Kaisers die auf den Märkten ehe Na- men nicht verschweigen, dagegen vermeiden die barbarisch ent- | stellten, damit jeder Gebildete ihn verstehen könne. Das ist das- - selbe, was vor ihm schon Theophanes Nonnus (Paris. Codex. 3502 = Anonymus ex. Cod. Reg. 9496) zu Anfang des ersten Ioue seiner Diaeta schrieb: ἐπιτιμτήσει δὲ ἡμῖν. οὐδὲ εἷς τῶν χαὶ NC Aot 6 eos at δυναμένων, ἐν δὲ τῷ παρόντι πονήματι ὀνόμασί τε xal ῥήμασι τῶν ἐξ ἀγορᾶς xal τριόδου διειλημ μένων χεχρημιένοις XII Com 3 LI , , ura - y Y F2 "am δρῶν. οὐ γὰρ ἀγνοίᾳ λέξεων τῶν χαλλίστων xal συνηδεστατων Tolo | Ἕλλησι βαρβάροις ὀνόμασι καὶ διεφδαρμένοις ἐστὶν ὅπη χεχρήμεδα" ἄτοπον γὰρ χομιδῆ μέτρια παιδευδέντας ἀλλ ὑπὲρ τοῦ μηδὲν δια- | πεσεῖν καὶ ἀγνοηδῆναι τῷ μὴ παντοδαπῆς παιδείας τῆς Ἑλληνικῆς μετασχόντὶ, συνηδεστάτη λέξει καὶ καδομιλημένη τοῦτο διέγνωμεν παραδοῦναι τὴν εἴδησιν καὶ κατάλειψιν τοῦ προσχειμένου σκοποῦ, oder im zweiten Buche: τῆς ἰδιωτυκῆς φημι xol ἀγρικοτέρας ἐχδό- σεως, διὰ τὸ μιηδένα γνωστὸν ὑπολειφδῆναι τῷ ἰδιώτῃ xal πάντη ἄγευστα παιδείας Ἑλληνικῆς διὰ βραχυτάτων xol περὶ τούτων διαλαβεῖν.... Auch für die lateinische Lexicographie liegt in den zahlrei- È chen Glossarien der verschiedenen Bibliotheken, besonders der zu Paris und Leyden noch Material in reicher Fiille; aber es ist noch lange nicht geordnet und gesichtet, obwohl schon Ruhnkenius 4 praef. Appulej. p. IV dazu aufforderte: Glossaria Latina e tene- | bris in lucem vocet, linguamque Latinam, de cujus inopia vetus querela est, aliquot mille vocabulis ac formis nondum cognitis lo- eupletet. Für den sermo plebejus, usualis, für die lingua rustica u. a. und für die naturhistorischen Namen ist noch vieles aus den - Glossarien zu gewinnen. Aber das Lesen derselben gehört nicht zu der angenehmsten und erquicklichsten Lectüre; denn die Schrift ist häufig sehr flüchtig und voller Abkürzungen, und die Verstiimmelung und Verdrehung alter Namen geht theils aus Nachlässigkeit der Abschreiber theils aus völliger Unkenntniss oft bis ins unbegreifliche, erschwert im höchsten Grade die Er- klärung. Wie wenige beherzigten doch die alte Vorschrift des Basilius (epist. CLX XVIII): σύ μέν, ὦ παῖ, τά yapaypara τέλεια ποίει χαὶ τοὺς τύπους ἀχολούδως χκαταστιζε᾽ ἐν γὰρ μικρᾷ πλᾶνῃ πολὺς ἡμάρτηται λόγος, τῇ δὲ ἐπιμελείᾳ τοῦ γράφοντος κατορϑοῦται τὸ λεγόμιενον.΄ Wie man im Deutschen durch manchen Volksnamen, (ich erinnere nur an die dankenswerthen Beiträge zur Volksbotanik, die Schiller im Thier- u. Kräuterbuche des Mecklenburgischen Volkes, Durheim im schweizerischen Pflanzen -Idioticon, Wort- | mann in der St. Gallischen Volksbotanik gab), als unerwar- teten Fund in irgend einem alten Glossarium, den Faden wie- XII : derfindet um aus dem Labyrinthe der Synonymen herauszukommen, so sind im jetzigen Griechenland die neugriechischen und. pelasgi- schen Vulgarnamen oft die bewährtesten Führer. Jn ihnen haben sich, wie die Forschungen von J. G. v. Hahn, C. Reinhold und Th. v. Heldreich bewiesen, eine grosse Anzahl alter Pflanzen- namen erhalten. Etwas ganz anderes aber sind die aus dem alt- griechischen jetzt wieder eingeführten Benennungen, wovon unter andern Fraas in der Vorrede pag. XI u. fg. verschiedene Beispiele giebt. Hierbei muss man äusserst vorsichtig sein, wenn man nicht auf ganz falsche Fährte kommen will. Als zweiten Theil der Einleitung glaube ich noch einige nä- here Notizen geben zu müssen über einzelne seltene Ausgaben, die mir von dem verehrten Vorstande der besonders an älteren nätur- wissenschaftlichen und medieinischen Werken so reichen Ham bur- ser Stadtbibliothek mit grösster Liberalitàt zum Theil auf längere Zeit geliehen wurden. Ohne specielle Citate bei jedem betreffenden Namen benutzte ich folgende Werke: Eine treffliche Pergamenthandschrift des Constantinus Afri- canus, die von Blatt LXXIV an manches botanische enthält. Aus einer Pergamenthandschrift, Medica Varia No. 43. 4°, pag. 114—115 einen Index alphabeticus arborum, u. p. 116—134 remedia medica. Einen Codex chartaceus. 4°, der zwischen acta in Senat. | Argentor. enthält: a) Valdi lat-germanicum scriptum, b) Glossarium aliud, c) nomina herbarum. Ein mit Papier durchschossenes und mit hei Bemerkungen versehenes Exemplar von Joach. Camerarii hortus E medicus 1588. Nicolai Maroneae Comment. in tractat. Diosc. et Plinii de . Amomo. Basil. 1608. 8°. " Joh. Mich. Langii dissert. bot.-theolog. tres de herba da | Altorf. 1705. 45. © Jo. Jac. Kirsten in Vialli Vers. alba EHER cadunt etc. Aaltorf. 1764. XIV Georg. Franci de Frankenau flora francica h. e. lex. plant. - adnectuntur programmata philol.— botanica. edit. Lpz. 1698. 12°. Houck dissert. de Hyperico (aliis fuga daemonum) Jenae e 1716. Gmelin Rhabarbarum officinarum 1752. | Wigand de Scordio 1716. Arnold de Verbena 1721. Malajesa. Auszug aus Ibn Baithär; eine sehr schöne Hand schrift, von der Bitluebinoe in einem Briefe (dat. Stuttg. 27. 3. 1839 und ihr beigefügt) sagt: „die Handschrift gehört unter die am correctesten geschriebenen, die ich je zu Gesicht bekommen habe, und nur vermittelst dieser kann die Handschrift des Ibn Baithär gehörig benutzt werden“. Aus verschiedenen Gründen je- doch glaube ich nicht, dass Sontheimer den ziemlich starken Fo- lioband vollständig in seinem bekannten Werke ausgenutzt hat. Mit steter Angabe des Citates benutzte ich aus der Ham- burger Stadtbibliothek: Theodorus Priscianus, und zwar so, dass ich die im Ex- perimentarius Medicinae ap. Joan. Schottum MDXLIV enthaltenen 4 Bücher des Octavius Horatianus mit besonderer Paginirung als . die 4 ersten, dagegen das in der Physica Hildegardis etc. ap. J. Schottum MDXXXIII pag. 284—247 abgedruckte Buch: Diaeta Theodori Medici als 5tes záhlte und mit diesen Seitenzahlen be- zeichnete. Da Meyer, Gesch. der Botanik II 286 und andre sich nicht erklàren konnten, wie der Graf Herm. v. Neuenar zuerst auf die Namen Octavius Horatianus gekommen sei, móchte ich hier meine Vermuthung darüber geben. In der merkwürdigen Brüsseler Handschrift aus dem 12ten Jahrhundert: incipit liber Aureli de acutis passionibus, von der Daremberg in Janus, Zeitschr. f. Gesch. u. Lit. d. Medicin. Bd. 2 pag. 472 ein Fac- simile gab, steht auf einer Seite von einer neuern Hand hinzuge- | gefügt: liber sancti Panthaleonis in Colonia und auf der Rückseite von eben derselben: incipiunt eapitula libri primi logici Oetavii | Oraciani ad Euporistum. Da in der Handschrift selbst zahlreiche | Abkürzungen und Corruptionen vorkommen, z. B. catha Jatrion statt χατ᾽ ἰατρεῖον, dergeron kaeidaton statt περὶ ἀέρων καὶ ὑδάτων, Ron ginecon statt fav γυναικείων, Drototis statt neurotrotis, so las - lo XV vielleicht auch die neuere Hand aus der Abkürzung von Coelius Aurelianus jenes Octavius Oracianus heraus, und von hier aus verbreitete sich der Name dann weiter. — Zu den von Meyer 8. .291 Anm. 2 angeführten Citaten des Simon Genuensis aus Theo- dorus Priscianus sind noch hinzuzufügen: Kanchi, Mologonos und Hediscoron. Matthaeus Silvaticus in der Ausgabe von 1541 citirte den Theodorus Priscianus 28 mal in den Artikeln: Acreta, Dia- dimateos, Eligmata, Epulentum, Exantimata, Fecula, Gingnidium, Hedicorion, Hysatis, Hysoperide, Holoxidera, Indi mirabolani, Inontes, Ipopias, [Kariana, Menemedi, Methonamia, Mologlonos, Oros, Paranichia, Paracentesis, Psilla, Serniosis, Strofos; aus- serdem aber noch, ohne dass vorher Simon Genuensis ihn eitirt hätte, in folgenden: Liquiritia, Kalririos, Kapara, Glicidis, Depsis, Chimosin, Y pogias, Xantium, Othonia. Auch Hermolaus Barbarus im Corollarium zu der bei Dioscorides angegebenen Ausgabe citirte ihn pag. 38, 1; 11, 4; 14, 3; 16, 3; 17, 2; 20 1. 2; 38: Theodorus, cognomento Priscianus. Simon Genuensis citirte ich nach der selbst Meyer (vgl. Gesch. d. Bot. IV. 161) unbekannnt . gebliebenen Editio princeps, über die ich in der Botanischen Zeitung v. Mohl u. v. Schlech- . tendal 1865 p. 195 einige Notizen gab.” Zu diesen will ich nur . noch hinzufügen, dass ausser Matthaeus Silvaticus s. v. riben auch Dufresne im Glossar s. v. λισὲν ἐλασάφερ ihn Genuensis nennt. - Ungeachtet des französischen Canonicates (Canonicus Parisiensis, - wie sein Freund Campanus hiess Canonicus Rothomagensis) war der gewöhnlich Simon Januarius genannte Verfasser der Clavis sanationis aus Genua. Schon Tiraboschi in der Storia della lette- ratura Italiana edit. Rom. IV 151 und 201 bemerkt, dass er sich die andern dem Simon beigelegten Namen nicht erklären könne; denn nach den meisten Neueren soll er eigentlich heissen Simon de Cordo (vgl. Henschel im Janus, Central-Magazin für Gesch. u. Lit. d. Medicin 1853 p. 380 fg. über berühmte Wundärzte u. Aerzte des 13ten u. 15ten Jahrhunderts), oder Simon Geniates a Cordo nach Merklin in seinem Lindenius renovatus 1686, dem . Grüsse folgte. Während meiner Arbeiten über Matthaeus Silva- . ius in der Hamburger Stadtbibliothek war ich so glücklich, den XVI . alten Wolfgang Justus anzutreffen, durch den ich der Quelle die_ ser Namen fast um 100 Jahre näher gekommen bin. Dieses sel- tene Buch, das Meyer (IV 170) ER nie zu sehen bekam, führt folgenden Titel: Chronologia sive Temporum Supputatio, omnium illus- trium Medicorum, tàm veterum, quàm recentiorum, in ὁ omni linguarum cognitione, à primis artis Medicae inven- . toribus et scriptoribus, usque ad nostram aetatem et secu- lum. Authore Guolphgango Justo Francophordiano. Francophorti ad Viadrum in officina Joannis Eichorn. Anno MDLVI. (8 min.) Die Epistola dedicatoria: Clarissimo impe eruditione et vir- . tute praestanti D. Paulo Ebero, bonarum artium Professori, 4n celebri Academia Vitebergensi, umfasst 4 ungezählte Blätter, der Text 174 Seiten, jede nur zur Hälfte bedruckt, weil wie in Ge- schichtstabellen auf der andern zwei Rubriken für die Zahlen: anno mundi und anno ante Christum oder Christi sind. Der In- dex alphabeticus hat 12 dr pg Blatter. Auf Seite 110 heisst es dort: E Simon Januensis vel Genuensis, aliàs Geniates à Cordo dicitur, Medicus excellentissimus, vixit Romae in aula Pontificis Nicolai 4. qui electus anno 1288. Hic unà cum Abrahamo Judaeo transtulit Joannis filii Drap NE opus de simpli. medica. Da ich von Matthaeus Silvatius auch eine von Meyer (IV 173 fg.) nicht genauer beschriebene Ausgabe benutzte, muss ich hier ihren vollständigen Titel geben; Pandectae Medicinae ! Opus Pandectarium Medicinae clarissimi viri Matthaei Silvatici, tam Aromatariis, quam Medicis omnibus ne- cessarium, nuperrime castigatius redditum, et non inve- nustis characteribus in gratiam studiosorum excusum, ac plurimis celeberrimorum Autorum, in primisque Simonis Genuensis, Adnotationibus decenter illustratum, necnon variis capitibus simplicium medicinarum, quae in perquàm multis codicibus non comperiuntur, adauctum: cum Tra- Per EM AL. Ve TCR XVII ctatu quoque declarante quantum ex solutivis laboriosis in- grediatur pro singula drachma pilularum et electuariorum _ solutivorum. Tabula simplicium proxime sequentem pa- ginam volenti sese offert. Subjecta quoque est in fine operis Tabula omnium capitum per elementorum Alpha- beti seriem digesta. Adjecta item fuere Adnotamenta pleraque studiosis Lectoribus haud dubie profutura per eximium Medicae facultatis professorem Dominum Mar- tinum de Sospitello, qui non pauca quae depravata fuerant integritati suae non indiligenter restituit. Lugduni, tati apud Theobaldum Paganum è | MDXLI. Die Schlusschrift ist so, wie Meyer angiebt, nur steht dort nicht Theobaldum payen, sondern wie auf dem Titelblatte schon: Theobaldum Paganum, und: Anno Domini MDXLI. die. VI. mensis Aprilis. Nach der Tabula Simplicium, die 7 Seiten fiillt, beginnt das Werk, wie Meyer S. 172 unten angiebt, nur steht noch hinter Lira folgendes: Additur Symon Januensis ubique per Alphabe- um: vigilanti studio Correctum: et multis in locis additis adnota- tionibus capitulorum et auctorum nusquam impressis per artium et Medicinae doctorem Dominieum Martinum de Sospitello: felici- - ter incipit. Anno MCCCCCX XIV. Zu den zwei Stellen, Cap. 116 Bruculus di 197 Culcasia, die Meyer S. 168 angeführt hat, kann ich noch folgende, in denen er gleichfalls von sich oder seiner Heimath spricht, hinzufügen: Cap. XXXIV. Altea. im Abschnitt: Posse. Nos ipsa experti sumus quod trita cum laxungia veteri et im- . posita podagram tertia die sanat. | Pag. 55. cimolea. terra argentaria, quam ego vidi Sardinie. Pag. 168. lapis diaconitis: Ego autem in partibus Alamanie in sueula vidi lapidem super quem convenerant plus q. duo ser- pentes.... et hunc lapidem ab uxore ejusdém nobilis mihi pre- sentatum fuit cum capite ejusdem serpentis. Asusibendegi.... in lingua nostra vocatur smirillo. * XVIII Avis arba... in lingua nostra vocatur arpaque. Avis dco . nos. vocamus regillum. Botim.... arbor que grece vocatur scincus... quam nos re- gnicole vocamus lentiscum. - Bichar (vgl. Diosc. ed. Spreng II 560 fe.)... que vocatur lingua nostra pucida vel cotula fetida.... herba que vocatur in lingua nostra oculus bovis (als Druckfehler steht bonis): vel cotula (Vgl. Ruellius p. 755. Anguillara 239). . Dracon... qui in lingua nostra vocatur Goracena. cetrastolium ... in idiomate nostro vocatur herbe hernia. Ectaces. Ph. herba est que in Sicilia tantum nascitur. lib. XXI, 16 in medio, quam ignoro. (Sillig X XI $. 97 hat cactus). Auf Seite 170 bemerkt. Meyer im 4ten Bande bei der . Annahme einiger, dass die Pandekten erst 1336 erschienen seien, er kónne den Faden nicht weiter als bis auf Wolfgang Justus verfolgen. Bei ihm ist aber nicht diese eine Jahreszahl angegeben. Er sagt S. 115 unter derselben Rubrik mit Petrus de Apono vel. Aponensis (vgl. Meyer .S. 169 und Henschel im Janus IV, 2, 382 Petrus de Abano): Guilhelmus Varignana und Joannes Pla- tearius, anno mundi 5283. anno Christi 1321: Matthaeus Sylvati-. cus, patria Mantuanus, nobilis Medicus. claruit tempore Roberti Siciliae Regis, ad .quem opus suum Pandectarum medicinae scripsit, anno 1320. ut testatur Trittemius. Gassarus dicit anno 1336. sub Ludovico Bavaro. neuter tamen horum errat. Der hier erwähnte Gassarus ist der gelehrte Augsburger Arzt Achilles Pir- minius Gassarus, dessen Lebensbeschreibung in Adami p. 233 — steht, ein Zeitgenosse unseres Wolfgang Justus. Ausser meiner Baseler Ausgabe des Ruellius von 1575 erhöht ich aus Hamburg die Pariser von 1536, die in typographischer Beziehung ein MEA Meisterstück ihrer Art ist und wegen des, herrlichen grossen Holzschnittes vor dem Titelblatt ve hätte von L. C. Treviranus, Anwendung des Holzschnittes zur bildl. Darstellung etc. Lpz. 1855, EE zu werden. Diese Pariser Ausgabe hat folgenden Titel: | De Natura stirpium libri tres, J oanne Ruellio authore. usi privilegio Regis. Parisiis. Ex officina Simonis Colinaei. 1536. ' Die zwei und eine halbe Seite umfassende Vorrede: Christia- nissimo Galliarum Regi Francisco, hujus nominis primo, wurde geschrieben Parisis, quarto Idus Junii, Anno millesimo quingen- tesimo trigesimosexto. _ Wenn in den spärlichen Nachrichten (z. B. Jovii elegia viro- rum literis illustrium Basil. 1577 p. 173) über ihn gesagt wird, dass er seine Vaterstadt gar nicht verlassen, später zurückgezogen in Paris gelebt habe, so weiss ich nicht damit folgende Worte seiner Vorrede zu verbinden: Quare me tantorum impulit virorum dissidium, per vastas ire regionum multarum solitudines, invia montium juga peragrare, lacus ‘inaccessos lustrare, abditas terrae fibras scrutari, hiantes vallium sequi specus, vel cum corpuseuli hujus periculo praecipitia nonnumquam tentare, ut inspectu etiam, nedum cognitione, res ipsas comprehenderem, de quibus eram scrip- turus. Kann man das alles von der Umgegend von Soissons be- haupten, oder ist es nur lateinische Phraseologie? kann so über- haupt ein homo sedentarius sprechen, wie Haller den Ruellius nennt? Es wurde stets lobend hervorgehoben, dass Sprengel in sei- nem Commentar zum Dioscorides den Aluigi Anguillara, dessen Sempliei er von Ciro Pollini (Sprengel, Gesch. d. Bot. I 293) einst geschenkt erhielt, so fleissig benutzt habe. Das war nicht allen von bestem Erfolge für seine Untersuchungen, sondern auch die Hauptresultate von Anguillara's. Forschungen wurden dadurch erst zugünglicher. Da ausser Sprengel von deutschen Gelehrten wohl nur noch Ernst Meyer (vgl. IV 378—384) das von seinem Freunde Prof. de Visiani-zum Geschenk erhaltene Buch benutzte, so glaube ich, dass ich durch einige längere Mittheilungen aus diesem seltnen Buche, das in der Hamburger Bibliothek zu finden ich so glücklich war, mir keinen Vorst zuziehen werde. Bele- senheit, und zwar gründliche Belesenheit in den Alten war zu - Anguillara's Zeit nichts so ungewöhnliches; wenn aber andere mit — der Menge der Citate prunkten, so finden wir bei ihm, der die | Alten von Aristoteles bis zu den Geoponikern, die Araber und : modernen Lateiner gründlich kannte, nie ein überflüssiges Citat. - Seine Kritik der Handschriften, auf die er bei zweifelhaften Stel- len in den gedruckten Texten zurückging, ist scharfsichtig. und XX ra zeugt von tiefem Urtheil, das aber zugleich auch den tiichtigen Pflanzenkenner uns vor Augen führt. Er entdeckte manche neue _ Pflanze, gab von allen die Fundorte genau an und geht in seinen feinen Untersuchungen gern auf die zahlreichen zweifelhaften Pflan- zen der Alten ein. Der Titel des Buches ist so wie ihn Meyer IV 380 angibt, nur muss die Tavola dei Semplici e de nomi loro nicht 16 ungezählte Seiten, sondern, wie ich schon in der Bot. Zeitung v. Schlechtendal etc. 1865 p. 195 bemerkte, 32 Seiten gefüllt haben. Das Exemplar, das Meyer besass, schliesst wie das mir vorliegende mit Hormino und hat darunter das Anfangswort des folgenden Blattes: Jar; von da an hat jemand in genau so viel Zeilen, als die gedruckte Tavola hat, die Fortsetzung auf 8 leeren mit eingebundenen Blättern aus einem andern Exemplare abgeschrieben. Es ist doch ein sonderbares Spiel des Zufalls, dass bei der grossen Seltenheit dieses Buches das Meyersche Exemplar und das „Hamburger gerade auf gleiche Art unvoll- ständig schliessen. Warum aber Meyer, der sonst in bibliogra- phischen Angaben so exact ist, nicht angab, dass die Tavola un- vollständig sei, kann ich mir nicht deuten. Ich glaube nicht, dass Seguier das Exemplar mit den Abbildungen auf zwei Tafeln gese- hen hat, sonst könnte er dessen Format, das deutliche Bogenbezeich- nung besitzt, nicht Duodez nennen. In dieser Ungenauigkeit folgte ihm Graesse im Tresor de livres rares et précieux. Dresd. 1859 B I 131, B, und Pritzel im Thesaurus gibt gar der Quartausgabe die Abbildungen. Wenn Graesse sodann in Betreff der viel be- | sprochenen lateinischen Ausgabe sagt: il en existe une traduction latine infiniment rare: Aloysii Anguillara de Simplicibus lib. I c. notis Gasp. Bauhini Bas. Henr. Petri 1593. 8°, so folgt er, wie - auch Meyer, Pritzel, Haller, Merklin, Seguier, Tournefort der An- gabe von Jo. Geo. Schenckii biblia iatrica sive bibliotheca medica etc. Francofurti 1609: hunc cl D. Bauhinus Basil Anathomicus et Botanicus, latinum fecit, notis et scholiis adornavit, Nur Du Petit Thouars steht ihnen entgegen mit seiner Behauptung, das | Buch wäre lateinisch nie gedruckt worden. Ich selber möchte ihm beistimmen; denn wäre das Buch wirklich gedruckt worden, nicht Manuscript geblieben, so wäre desselben doch wohl Erwäh- . nung geschehen in den „Nomina Authorum, quorum opera usi sumus" vor Bauhins Theatrum botanicum. Dort aber lese ich in meinem Exemplare von 1671 nur: Aloysius Anguillara horti Patavini tertius in ordine praefectus, de plantis suam sententiam diversis communicavit: opusculum in partes 14. divisum, opera Johannis Marinelli italicé prodit (additisfduabus figuris Chamae- leontis et Sedi arborescentis) Venetis 1561. in 8°. Er erwähnt also weder der lateinischen noch der Quart- noch der Duodez- Ausgabe. | Zu diesem bibliographischen Theil der Vorrede will ich hier noch hinzufügen, dass ich Oribasius meistens nach der neuen fran- zösischen Ausgabe von Bussemaker und Daremberg, bis jetzt 4 Bànde, nur selten nach der Sammlung von Stephanus citirte. Wurde bei einem Citat nicht die Zahl des Bandes angegeben, nur die . Seite und Reihe, z. B. ἀλόη 596, 20, so bezieht sich dies auf die dem vierten Dande von pag. 542 an in kleinem Druck hinzuge- fügten ἐκ τῆς βίβλου ᾿Ορειβασίου τῆς πρὸς ᾿Ιουλιανον «0» βασιλέα ἐκλογαὶ βοηδημάτων von einem bis jetzt unbekannten Byzantiner. Als Pseudo-Oribasius citirte ich der Kürze halber die in der Physica Hildegardis etc. und im Experimentarius Medicinae vor- kommende Schrift: Oribasi de simplicibus libri quinque. Aus - Oribasius selbst ist aber nur das 4. aus 238 Capiteln bestehende Buch genommen und zwar aus dem 2. Buche der Euporista. Das 5. Buch mit 201 Capiteln ist ein unvollständiger häufig interpolir- ter häufig unrichtig übersetzter Dioscorides; das 1. Buch ein Ex- cerpt aus dem vermeintlichen Apulejus Platonicus de virtutibus herbarum. Woher das 2. und 3. Buch stammt? Meyer II 270 meinte: „vielleicht ist es der Ueberrest eines längst verlorenen Werkes, das denn doch einige Aufmerksamkeit verdient”. Es wäre nicht unmöglich, dass beide aus einem griechischen Werke irgend- wie abstammen, denn die meisten Capitel beginnen mit einem ei- gentlich griechischen Worte, das durch den gewöhnlichen Zusatz hoc est oder id est ins Lateinische oder Deutsche übersetzt wird, wobei manches sonderbare und sehr beachtenswerthe vorkommt, - wie: Palmarum Thebaicarum vel Nicolaorum poma; Hyoscyamus, — hoe est, Nigar, ali Symphoniacam vel Calicularem vocant; Dic- XXII tamnus s. i. Pileus Martis; Polygonorum genera sunt quatuor: Sansur, quod et Sanguinaria dicitur, Centinodia, pr Helieli- cum; Artemetia, hoc est, Gibber u. a. m. Die verschiedenen Autoren in der Sammlung von Ideler: Physici et medici minores citirte ich meist ohne ihren Namen, nur nach Band Seite Reihe jener Sammlung. Ueber das hand- schriftliche Material, das er nicht näher ἘΠῚ vergleiche man Daremberg Notices et Extraits des Manuscrits médicaux etc. TER 1853 p. 22, 31, 60, 61, 146, 153. Von Joannes Actuarius benutzte ich für: περὶ po xal πᾶ δῶν τοῦ ψυχικοῦ πνεύματος xal τῆς κατ᾽ αὐτὸ διαίτης. die Ausgabe von I. F. Fischer Lips. 1774, für seine andern Werke die Ausgabe von Stephanus. Die ersten 8 Bücher des Aötius Amidenus citirte ich nach der grieeh. Ausgabe Venet. 1534; die andern nach der lateinischen Uebersetzung von Cornarius in Stephanus Sammlung oder nach der wegen ihres Commentares für Botaniker brauchbarsten ex offieina Godefridi et Marcelli Beringorum Lugd. 1549. Die 241 Verse des Benedictus Crispus citirte ich nach der nicht ganz correct gedruckten Ausgabe von Ullrich. Kizingae 1835 mit Berücksichtigung von bia in der collectio Salpa I p. 54 fg. | Die Zahlen bei Esculapii de Morborum etc. beziehen sich auf die Paginatur in Physica Hildegardis etc., bei den Geoponica auf edit. Niclas IV tom. Lpz. 1781, bei lib. Kiranidum auf edit. (Lips.) 1638 (Andr. Rivini), bei Marcellus Empiricus auf die Sammlung in Stephanus, bei Nicolaus Damascenus auf die Ausgabe von E. Meyer Lps. 1841, bei den libr. Dynamidio- rum auf A. Mai tomus VII classicorum auctorum e Vaticanis codd. editorum Romae 1835. | Bei Paulus Aegineta bediente ich mich der griech. Aus- gabe Venet. 1528 in aedib. Aldi et Andr. Asulani, der von Joannes Guinterus Andernacus Venet. ap. Hier. Scotum 1567 und der in Sammlung von Stephanus- mit den Dolabellae in Paulum Aeg. von J. Cornarius. XXI —.. Won Salmasii exercit. Plinianae benutzte ich die Ausgabe von 1689. | | Bisher habe ich noch. keinen Grund auffinden können, warum Du Fresne von den Synonymen bei Dioscorides nur einen Theil aufgenommen hat. Er benutzte nach seinem Index Autorum die Ausgabe von Jan. Ant. Saracenus und nach Praefatio XV die zweite Aldina von 1518, welche der gelehrte Arzt Hi. Roscius aus Padua besorgte, und die durch das dem N. Leonicenus zuge- hórige besonders gerühmte Manuscript von der ältern Ausgabe von 1499 fol. bedeutend abweicht. Statt der 48 Blätter mit Text und Scholien des Nicander hat diese 2. Ausgabe von fol. 231— - 235 das hier zuerst gedruckte und ' auch von Du Fresne fleissig benutzte Bruchstück dvoyupov ποίημα: περὶ βοτανῶν, das nach der nür an wenigen Stellen emendirten Bearbeitung von J. Rentorf in Hamburg (in Fabr. bibl. gr. ed. vet. II 629) aufs sorgfältigste Sillig bei Choulants Macer Floridus Lpz. 1832 S. 195 —216 be- arbeitete; es steht auch in Didot Poetae Bucolici I 169 fg. Aus wel- chen Zeiten überhaupt die Synonyma in den Werken des Disco- . rides stammen, von welchen ἀντιφραάζοντες oder γράψαντες τὰς óvop.xctag τῶν φαρμάκων (Galen. ed. Kühn XI 793 XIX 105) entnommen, und durch wen sie seinen Büchern eingefügt wurden, ist bei der noch so mangelhaften Zusammenstellung des gesamm- ten kritischen Apparates zu Dioscorides nur selten zu erfahren. Il reste ensuite, heisst es in Oeuvres d' Oribase par Bussemaker et Daremberg T. I pag. XXII, à établir une synonymie aussi rigoureuse et aussi compléte que possible par.les dénominations des substances décrites par Dioscoride. Son ouvrage sur la ma- tiere doit &tre consider comme la source première de tout ce qui se trouve dans ses successeurs sur les médicaments simples; dest done pour ce traité qu'il faut réserver les commentaires les plus - étendus, les notes les plus nombreuses, et ne donner, pour les traités | analogues des autres auteurs, que la conférence des lieux paralléles. . Bisweilen fügte Du Fresne noch, und diese Bezeichnung habe ich dann i in meinem Index wiedergegeben, die Namen der Völker bei 2 den Synonymen hinzu, bei welchen Dioscorides sollte die Namen pe verschiedenen Pflanzen gesammelt haben. In seiner Gesch. d. | XXIV Bot. II 105 gibt Meyer ein vollständiges Verzeichniss derselben und pag. 116 ein anderes der citirten Schriftsteller, von denen aber im Glossar nur die aufgeführt werden, die uns als botanische Ne- belflecke erscheinen: Zoroaster, Pythagoras, der Magier Osthanes (vgl. Plin. XXX, cap. I sect 2), und die Propheten (d. ἢ. eine Klasse aegyptischer Priester, wie sie u. a. bezeichnen Clemens Alex. stromat. VI, 4 $. 37, Porphyr. de abst. 321, Aristid. orat. . II 553, Macrob. Saturn. VII, 13). Bei den andern hier nicht speciell erwähnten Schriftstellern — gab ich mit Ausnahme der allen bekannten die Citate so, dass Zweifel beim Nachschlagen nicht entstehn werden. Da eine Ausgabe des Simon Seth mit vollständigem hand. schriftlichen und exegetischen Apparate von mir in wenig Monaten erscheinen wird, so bibe ich mir erlaubt bei einigen Pflanzenfami- lien auf sie zu verweisen, um hier, wo es sich besonders um Aufstellung bestimmten Materiales handelte, nicht zu weitläuftig - werden zu müssen. VM, Dus "Y — 1. Mimoseae R. Br. 2. Acacia arabica W. (Salmas. exercit. Plin. 375: Lenz Bot. d. Gr. u. Röm. 218. 221. Meyer Gesch. d. Bot. II, 18. 167. 298. u. bot. Erläut. zu Strabo 79, 98 fg. Fraas 65. Diosc. I, 127.) xopt, χομίδι, Comidi, xopndny, χομίδιον, χομίδιον ἀραβιχόν, χομίδη ἀραπικόν, χομμῆδι, χομμόδι, "1 χομμύδι, κόμμι, (Oribas. B. IV. 614, 23. 544, 25. 595, 16. 555, 20. 27. 595, 24. 551, 9. χόμμι ἀραβικόν 596, 26. vgl. Lobeck Phryn. 288. 289. Paralip. 4. 200), γουμοῦκα, Karabe, yoùpa, γοῦμμα, (bei Theod. Prisc. ed. 1544 p. 86, D. und gummi album alexandrinum 100 C.), δενδρόχολλα, Udpoxctup.iov? ἐλχάρδ, χάνταρ. In den Voyages d’Jbn Batouta I. 223 u. 238 genannt Omm Gailän. 2. Cnesalpineae R. Br. 4. Tamarindus. (Meyer IH. 68.) βελφηνικήα (ef. 6, 3), τεμαρέντι (cf. 230. 22.) 5. Cassia lanceolata Lam. ζινόφυλλον᾽᾽ (Sprengel hist. rei herb. I. 218.) zenae folium? Cassia fistula L. Ὑλυκοχάλαμος, λωτός, μυρόλωτος. Fuchsio est medulla fistulae Cassiae (Salmas 124 u. de hyl. hom.) - .. 9.a. Moringa aptera Gaertn. 1 . . (Berg Pharmacognosie 459. Rosenthal Synopsis 1048. Leunis È Synops. 285. Sprengel hist. rei herb. I, 378. Fraas 66. Diosc. 1, 22%. 27.) 2 μπὲ ἄλμπε, μπὲ RER er ἑρμοδάχκτυλος, "Equos x δάχτυλος (cf. 9, 5.) Simon Genuensis: Behen vel Bchemiir est radix quae de Ferca E | defertur et est de eo album et rub. Ruellius 392 s. v. Helenium: — omnes officinae utrumque (sc. candidos et purpureos) demonstrant . | behem appellantes. Salmas. 930, b, E. Charitoni ποχέμι quad ^ aliis | behen. 4. Papilionaceae L. I. Anagyris foetida L. ' (Diosc. I, 494. II, 565. Fraas 64.) ἀνάγυρος, Wenn ONE T (cf. 48, 1). ‘ 2. a. Spartium junceum L. (Fraas 50. Meyer bot. Erläut. 8. anders Leunis 453.) | oraprov, σπάρτη (in Schol Oppian. wo edit. Didot. 338, b, 44 statt χείγου steht: χύρτου ἢ) 3. Genista acanthoclada DC. (Fraas 39. Meyer III. 500.) i διάξυλον, ἀσπάλαϑος (Diefenbach Orig. Eur. 235.), ἀσπάλανϑος, | ἀσπάλατρος, ντερσισᾶν. 8. Trigonella foenum graecum L. : | (Fraas 63. Diosc. I, 243. Schiller zum Thier- u. Kräuter- | buch I, 20. Meyer III, 66.) TA, τίλις, τύλη; βαανδέμιστον, μοσχοσίταριν, βουχέριν,. αἰγόκερον, κάρφος, ξεροχόρταρον, ξερόχορτον, σαρμιός, χούλπεν, - χετίκερον, γιδύκερον, σανός, σανόν, χλοή, νοχερία, ναχερία, χαλικερέα, χαλλικρέα, χκαλίχερις, χαλλιγαρία, καλικερής; faxavSoy, Boaydeuntov, cornu, βοάνδεμον (Nicand. fragm. 74, 38 Schn. 9. Melilotus. ? . (Fraas 60. Diosc. I, 388. Oribas. IV, 59, 28. 559, 5. 10. 556, 6. 567, 26. 562, 8. 576, 6. Aesculap. ed. 1533. p. 30. Ὁ.) χαρτζαμίδα, χαρδαμίτζη, μελίλοτα, μελίλωτον, μελήλοτον, ἐλχίλ, ἐλιλέα μύλικ, ἐλχούλ, ἐλχρύβ, ἐλχία, ἀκχλιμελύκ (in nabath. Landwirthschaft. Jbn Alawwàm 140. Iklil almalik), ἀχληλονάρδι, οὐαρδελουούβ, νυχάκην. 1 Ps Bei Marcell. Empir. ed. Steph. steht c. 22. p. 342. E. Meli- lotus; quod a nobis Sertula campana dicitur. See e. Psoralea bituminosa L. | -(Fraas 62. Diosc. I, 458. II, 543. Heldreich Nutzpfl. Griech. 80. Meyer I, 309. Anm.) : ᾿ λισσομάμουδον, ἀσφαλτίτης, τρίφυλλον, (τρίσφυλλον Nicand. Ther. 520.) λυσαμαμούδιν, ἀσφάλτιον, λυσσαμιάμουδον, χανδαρίς, ἀπούριος, τρίουλον, ἀσφάλτη, κίφιρέ, .. cifeberat, - cifelot, ciforium, υπαρτοῦλα, | yapaıxavra xovx, βησαοιδή, ψευδοπαϑδές, μινυανδές. 18. Glyeyrrhiza glandulifera Kit. (Fraas 57. Diosc. I, 346. Isidor ed. Otto XVII, 9, 34. glycyriza. Oribas. IV. 554, 3. 562, 16. 565, 9. 558, 32. 552, 3. 577, 17. 553, 28.) TOVTLXY, πενταόμοιος, ἄδιψος, δμοιονόμοιος,. σχύδιος, σύλιτρα, πιπαντίστη, ῥούσους, λεοντίκα, χουλήτρια, γλυχύρριζα. i 19. Astragalus Poterium Pall. (Fraas 60. Diosc. I, 358.) ποτήριον, ἀχίδωτον. 20. Coronilla securidaca L. (Fraas 57. Meyer III, 494. Diosc. I, 477. Geopon II, 43.) πελέκι, ἡδύσαρον. 22. Ornithopus compressus L. (Diosc. I, 614. LI, 6910 δαμναμέτη, ἀρχαρᾶς, ἀρχεράς (cf. δαμναμένη 174, 15 at 25. Onobrychis. Tourn. ὀνοβρόχειλος, βριχιλατά, ἀνιορσιζέ, ἐσχασμιένη, Opaca. 26. Cicer arietinum L. ο΄ (Fraas 55. über Cicer erraticum Meyer III, 499.) - πριχοβότανον (cf. 251, 9.), ἀμπουσαλάτην, ὄμφαρ (cf. 174, 85 a.), χριός, ῥέβιδος, ῥοβίδι, ῥέβυνδος, ῥεβύνδιον, ὀρόζινδος (gleich ἐρέ- — BoSec Diosc. I, 245 oder gleich ὄροβος, ὀρόβινος ib. 251. ?) A "Ueber Lipsiani in Pseudo-Gal. de simpl. ad Patern. 86, 3. E p Meyer III, 494. Cicer italicum im Capitular Karls des Grossen = Cic. ariet. Was ist σίστρον Arist. 846, 34. Plut. de fluv.? E T Ni RT; Vicia faba L. H1 5 7.114 $8 b m) 1: τὴ Δ χοχία, χούχι, u χουχίον, 6 χυχιολαία, . βαβούλια, | . χυβώριον, πισσάριον, ἀλευροφάβαν, χλωροχούχκι, ‘| σαουνίζ, | σενουνίζ, pupa, χύαμος, | χιβώριον ese p. 115 Schn.) | B3B ^. Ueber die faba im C'apitular Karle (des Groseeh M nie Flora. d. Bauerngärten in der zool. bot. Zeitschr. Wien B. 5, 816; die. in der Anm. aufgeworfene Frage wegen majores beantwortet Meyer III, 411 durch ,,Gartenbohnen*. Was in den von Mai edirten libris Dynamidiorum „Horminum i. e. faba* pag. x» be- denieh, ist noch unerklärt. | ‚Vicia cracca L4 G oc βικία, Béxtov, ἄρακος, RR βοώξ. Vicia Ervilia L. (Meyer III, 83. de Lagarde ges. Abh. 59) dopu, χαρσέναι, ᾿ χαρσύνε, ὀροβδάλευρον, ῥοβαλεῦρον, ἀγριαγγουρέας, ὀρβός. DIE 28. Ervum Lens L. πικνάδες. 29, Pisum sativum L. (Fraas 52. Diosc. I, 245.) μπίζι, πίσον, αὗκον, γλυκοχκούχχιον, And pre. Ueber Pisi Maurisci im Capitular vgl. Meyer III, 407, i 80, Lathyrus Cicera L. (Fraas 52.) ἀραχάς, ὠχρός (ὦχρος Theophr. h. pl. 4. 2. Oribas. I, 572. oypa. II. 579, 4), wypac- ko 32. Phaseolus vulgaris L. φασίν, λουβίον, ὀροφάσουλον, δολοχός, λοόβος. Visela bei Hildegard p. 11. φάσηλος Oribas. I. 297, 13. Fasiolus Theod. Prisc. 235. 33. Lupinus hirsutus L. (Fraas 51. Diose. I, 252.) μοσάρινο, βρεχοῦ, δδδερμός, γλύπιον, λουμποῦνι, ἃ λουπινάριον, λουπῖνος, λουπηνάρια, λουπηνάροια. e. . 6. Amygdaleae Bartl. 1. Amygdalus communis L. /C(Fraas 66. Heldreich 67. Meyer III, ^g Bene Aretaei opp. p. XXIX, 18.) γρανόχκοκκα. Aurel. Opilius bei M IL. 14. .15. ER: Nüsse“. Isidor. ed. Otto lib. 17, 7, 23 Uva longa. Oribas. IV, 558, 36. 586, 29. 0549, 24. 554, 33. 564, 24. 559, 19. 542, 9. 553, 6. 552, 3. Capitular. Amandalarii. Ideler phys. et medici minores I. 416, 16. 424, 14. 409, 24. 425, 20. 181, 1. 208, 181. 366, 24. Daremberg notices et extraits Par. 1853 p. 21. Aesculap. 68, C. Theod. Prisc. 243, B. 2. Persica vulgaris Mill. i | (Heldreich 67. Fraas 67. Jan. Cornar. ad Paul. Aeg. I, 81.) ῥαδακιναία, ῥδοδακχινέα, ῥοδαχινιά, περσέα, Ardenne bodaxıvov, ^ OUTOVTE, τουρίτξ, υηλέα περσική. 3. Prunus armeniaca L. (Fraas 69. Heldreich 88.) ζαρταλοῦ, ζαρζαλοῦ, ἀρμιένια, ἀρμενιακα, (Actuar. bei Ideler I. 365, 9. Armoniaca bei Pseudo-Oribas. 160, C.) βράβυα (ef. Prunus institia), δαμασκηνά (Daremberg 140, 2.), βερικοκκία (cf. Mahn etym. Unters. auf d. Gebiet d. rom. Spr. p. 49 u. 113.) πραικόκια, πρεκύχκκιον,. Tpoxoxxia, Pepéxoxxoy, Bepixwxoy, Bepuxoxxov, Bepixovxa, Bepixoxa, xoxxounia (Ideler I. iaia e 69, 6. χοχχίμηλα II. 268, 23.), μῆλον κόκκυγος, μηλέα ἀρμνηνική-. Harmoniaca bei dem lat. Uebers. des M. Psellus p. 18 u. 22. Muniacus bei Petr. de Crescentüs cap. 15; ital. Meliaco. Prunus domestica L. (Fraas 69. Heldreich 68. Polack Beitr. zu d. agrar. Verhält. Persiens in Mitth. d. k. k. geogr. Ges. Wien B. 6. p. 137. Meyer III. 61. 76. 407.) ἀμιάδρυα, μάδρνα, ἀντζιᾶς, ἀλουτίζ, . ἀλού, βελφηνωκήα, ὀσιφινικήα, δσιφινίκια, προῦνα δαμασχκηνά," βράμηλα, ταμαρόντι, ταμαρεύτη, προυνέα, προυναία, μυξάρια, μπροῦνα, προῦμνον, οὗζος, Αμοῦσκλα. Prunus institia L. (Meyer III. 529. Fraas 69. Heldreich DI xopoumkoy, χοχχόμηλα ἄγρια. βράβυλα ἄγρια bei Ermerins Aretaei opp. pag: 205 mit Citaten. Prunus cerasus L. eq (Fraas 68. Heldreich 69. Meyer ΤΠ. 66. 80. 408) - EuXoxepatia, ξυλοκέρατον, μιαράσχκιον, ue 7. Spiraceae Kth. 1. ΠΣ τῇ ἐΠΙβδησυῖα L. (Meyer III. 533.) | κερασκόμιον, οἰνάνδη (Fraas 109, dagegen Diosc. II, 548 Pedi- cularis tuberosa), φιλιπέδουλα. ! . Anguillara p. 222: Filupendula. Ancora questa è nota, la qual voce è usata da Trotola, e parimente in Galeno, se que” libri sono, pur di lui: hoggi in Soria si chiamo Antula. 8. Sanguisorbeae Lindl. 3. Poterium spinosum L. | x (Fraas 78. Heldreich 67. Diosc. I, 514. Salmas. 909, b, ol: στυβάλιον, στοιβή, στοιβίς, στοιβίον, attra. 9. Rosaceae Sad 2. Rubus idaeus L. (Fraas 76. Diosc. I, 533. Heldreich 66.) pooxux, pio, minon, oraxıov (? Simon Genuens. Siakion gr rubus silv. et batos; Matth. Silv. siakon gr. cubus batos.) — Rubus tomentosus W. varietat. a) genuinus Grieseb. .b) amoenus Port. (Fraas 77. Diosc. I, 533.) μαντεία, αἵμιοος, ἄμετρος, ἀσύντροφος, αἷμα ἵἴβεως, βάτινον, χαμόδενδρον, σελινορίτιον.. Ueber χολύμβατος vgl. Meyer I. 309 Anm. 3. Fragaria vesca L. (Fraas 77. Heldreich 66. Meyer II. 410.) ppaovie, φράγουλε. Fraga im Text des Apulej. fehlt aber in FR Breviarium. 5. Potentilla reptans L. — (Fraas 78. Diose. I, 536. II, 592. Anguillara 226. Ueber das Wort Potentilla vgl. Zeitschr. f. d. ges. Naturw. v. Giebel B. 23, 420 Anm. Anonym. de herbis ed. Didot 170, 40 fg.) καλλιπέταλον, ξυλόλωτον, ξυλοπέταλον, ὄνυξ iBeoc, πεμπέδουλα (Diefenbach Orig. Eur. 395), πτερὸν ἴβεως -- χήρουα, χεροῦα, | Öppireßeoun 3 πενταδάχτυλον, πεντάκαινον, πεντάτομοον, quinque- - folium (Meyer II. 410), Ψευδοσέλινον, πενταπετές, προπέδουλα (Diefenbach 396), χυδρώνα, χύρωνα, φαντζακούστ, Ἑρμοῦ dax- “στύλος (cf. 3, a), Ἑρμοῦ βοτάνη, ἐντξζήτ, e: “Ἑρμοῦ βασίλιον, -ivvép.?, yepodta?, ἰμιπεχεμπεοῦ pri? — 4. Agrimonia Eupatoria L. (Fraas 78. 208. Diefenbach Orig. Europ. 365). γάφετ, γιάφετ, πεντάφυλλον; εὐπατόριον, πατώριον, φονέας, ξυνίδα, πενταπέτηλον (Schol. Nic. Th. 938). . Pseudo-Galen de simpl. ad Paternian. 80 D. „Argemone ... hujus radicem Graeci Eupatorium dicunt. Agrimonia bei Macer Floridus p. 55 und bei dem, der ihn in die dänische Literatur | einführte, bei Henrik Harpestreng, im Yrtebook lib. I. No. 12. Bei Hermes Trismegist. kommt noch ein sonst unbekanntes Syn- . enym „Dactylum“ vor. 8. Rosa L. coi (Fraas 74. Lenz 691 fg. Westermann Unterhalt. aus d. alt. . Welt p. 37 fe. Langguth antiquitates plantarum feralium Lpz. i 3 È 1733 p. 62. Meursius Arb. Sacr. p. 100. Meyer III. 88.) ἐλουρί, τριαντάφυλλον, τριακοντάφυλλον, τριαντάφιλο, τραντάφυλλον πρέμνον, ἐλουάρ, - χολιμιήστη (τὸ αἰγύπτιον ῥόδον Prosper Alpinus rer. Aegypt. p. 19.), ἀγσάν. Bei Albertus magnus ist Bedegar unsere Rosa rubiginosa, und Tribulus unsere R. canina; in den libris Dynamid. ed. Maj p. 418 ist Rosa germanica völlig unerklärbar; für Rosa asinaria | ibid. 448 hat Apulejus wenigstens Rosa miss: 10. Pomaceae Lindl. 1. Crataegus FERNE: L. eu Lic (Fraasi 70) 4 βερβέρης, βέρβερις, ὀξυάκανδος (Myreps. ed. Steph. 791. Ad Ber- 1 beris, h. e. oxyacantha.) Bei Hildegard 53. ist Tribulus — Crataeg. ox., denn die Gloss. Hamburg. hat Tribulus, Hiffa, Hieffaldra, Hiephalter; das ist nach Benecke mitteldeutsch. Wörterb. die Hage- butte. In dem liber climatum von El Isztachri, deutsch v. Mordt- mann ist p. 131 Tabrechun wohl gleich Crataegus sanguinea, vgl. Tabulghu bei Ritter, Erdkunde VII, 736. 53. Mespilus germanica L. (Fraas 71. Kerner 820. Heldreich 65.) σοῦρβα, σοῦλβα (Sorbae in Pseudo-Oribas. 100. C.), mies μέσπιλον, μέσφιλον, μούσπουλον (neugr. auch Frucht von Erio- botrya Japonica Lindl.), ῥυκέα, ἐπιμελίδα, (ὑπομηλίς Pallad. 12, 4. ἀμαμνιηλίς, ap. Athenaeus), ἀρονία, ἀρωνία, ζαρούριον, ζαρόρ, βόπολον, βοπώλη, τριόχοχα, Tproxoxxa, τρίκεα, βέσπουλα, νεσπο- λίαις, νέσπουρα, νεσπουριά (im XVI. Jahr. deutsch a Aria. zarur, zarurum, trigonum, trionum, tricoctum. 5. Pyrus Malus L. (Fraas 83. Kerner 819. Lenz 685.) - λαγηνάτα, πορινόν, ὀπωρινόν, παρλύειδον, ἀγριομαάλη, ἀγριομελέα (hod. ἄγρια μηλεά (Fraas 74). Pyrus communis L. i (Fraas 73. Diosc. I, 151.) — - dauacxnvaridopnia, ἀμρούτ, ἀμρού, ἄπιον (Daremberg 140), arida, ἀπήδια (Ideler I. 414, 15. 2; 416, 13; 423, 13), ἀγονσάτα. Pyrus salicifolia L. © (Eraas 90. 72:73; Diosc: Il, 151): ἀμποῦδιν, ἀχλάδα, ἀχράς (Salmas. 675, a, E. F.) 6. Cydonia vulgaris Pers. . (Fraas 74. Ruell. lib 1. 72 hat alle Species aufgeführt Heldreich 64. Kerner 821.) στρουπόμηλον, στρουδία (Columella 5, 10, 19 Cyd. struthium), χυδώνια, χυδόνη, χυδωνοκουκούτζα, σιδόνιον μῆλον, χοδόμαλον, 8 ) χοδύμαλον, óyx (cf. dagegen Oca, Ocalib bei Matth. Silv. Ueber occhi bei Plin. cf. Sprengel hist. rei herb. I. 205 — Hedysarum: Alhagi), aprm; μιβελέται, λαγακαπή; — ἀμπηχιντί, σαφαρντζηάλ (Safargal nabath. Alawwäm 108. 133. 328), ayyortav? ^ Bei Albertus Magnus: Coctanus u. Citonius. 8. Sorbus domestica L. (Fraas 71. Heldreich 65. Kerner 819.) τ σοῦβρον, otov, σουρβία, μιμιαύκυλον, ὀροσταφίς. In der nabathaeisch. Landwirthschaft: Gobeirä. ^ Sorbus Aria Cr. var. graeca Loddig. (Fraas 71. Heldreich 65.) ἀκιλάκα (auf Kreta, jetzt ἀσίλακας), dota bei Theophr. und apra hodie wird wohl besser auf Quercus Ilex L. bezogen (vgl. . Heldreich 17). Schon Ruell p. 168, 43 war für eine Cupulifera. 11. Cassuvieae R. Br. 1. Anacardium. (Meyer III. 483. Salmas. 742, a; το iatr. 215, b; Sprengel hist. rei herb. I. 375, 293.) ἀνακάρδιον, ἰσοκάρδιον, καάρδιον τὸ μέγιστον, βελέδωρ, παλαδούρ. Simon Genuensis: Anacardus puto gr. est fructus arboris qui et pediculus elephantis a quibusdam vocatur, ara. dicitur beladhar. . Matth. Silv. Beladur vel Belador, id est Anacardus. Ruell 1, 37 . pag. 148: Anacardium recentiori Graeciae, nam vetüs non memi- - mit hujus; arbor est Indis familiaris; provenit [quoque in Siciliae REESE TOUT INNAM IS pert or montibus etc. Anguillara pag. 232: gli Anacardi sono molto ben deseritti da Serapione et anco noti à gli speciali; et perció non ne reciteró piu lunga historia. Vgl. ζαδόαρ 218, 3. 4. Pistacia vera L. (Heldreich 59. Fraas 83. Diosc. I, 156.) πιστάχια, prrraxın (Fostaq, nabath Landwirthsch. jetzt in Me- | sopotam. Fistik), Ψιττάκιον, βιστάχια, καυκαλίς. Pistacia terebinthus L. (Meyer III, 63. Heldreich 59. Fraas 83. Diosc. I, 94. 3 pe 17, 7, 52. Seren. Sam. 589: Tereb. Oricia.) zepeßevrivn, τρεμαντίνη, τερέβυϑος, τρέμιϑδος, χυβάσια. 10. Pistacia lentiscus L. (Heldreich 60.) . : 1 . ἐλετχέρ, ἐλέτχαρ᾽᾽ (ef. Fraas 84. 294; Diose. L 30. 544) 6. Rhus-coriaria L. (Fraas 84. Diosc. I. 138. IL 408. Heldreich 62. Mi II. 378. 75. Elenchus simplicium in Ermerins Aretaei opp.) 'σούμακα, σουμάκι, ἀπαγοῦδα, dpayodda,. βυρσοδεψυκόν, 66, ῥουδίν, δουδίν, ῥοῦδιν, δοῦ βυρσαϊκοῦ (hodie βυρσηα),Ἠ | ῥοῦ σχύτεως, ῥοῦς Xugtaxoc. Vd Die bei Hildegard p. 18. vorkommende Bonfitherie chen in qua Boncitherim crescunt, ist nicht nach Reuss Rhus, sondern corrumpirt aus poma citrina, also = Citrus medica. Rhus marinus sive orientalis p. 367 D. bei Marcell. Emp. ist Rhus syriacus und dasselbe ist bei Theod. Prisc. radix Syriaca und Ros syriacum. 13. Amyridcae R. Br. 1. Amyris. Meyer bot. Erläut. zu Strabo p. 131 fg. Fraas 87. Berg Pharmacogn. des Pflanz. 557 fg. Lassen ind. Alt. I, 290. In Du Cange lesen wir: »»ςτριποκαρίδης, ERRO in gloss. iatr. MSS. cod. 190. Andi eis τρωγλοδύτης est passer. sed an hic herba aliqua intelligatur nescire me fateor." τρωγλοδύτης, τρωγλοδυτική nach Salmas. 895 à, Diosc. I, 79. II, 373 für Amyris; das erste Wort gehört vielleicht zu χαρίδι, καρύδι, xapva, also zu 198, 3.) | πελασὰν τὸ yué, πελασὰν ἀγάτζη, xapropa\cap.ov, ξυλοβάλσαμιοον, ἀγάτζη, κάσαπον, χασσάμιην, χάσσαμιον, χοχχοβάλσαμιν, βάλσαμον, βάρσαμοον, χράσαμιον, νέμεχ, ζωγόριτος, ζωγόρητος, σεισέμβερ, σεησύμβαρ, σεησάπερ, σεησάμπαρ, μούκουλ, βόχος, μάδαλκον, χουλαζραχ. Ruell. nat. stirp. 145, 27 xylobalsamum. Simon Genuens. xilobalsamum. 3. Boswellia. .. (Berg u. Schmidt, offic. Gefifücliso B. I, XIV, c. de) 11 BANG — pna, μᾶνις, μάννα (245, 1), λίβανος, λιβάνη, λιβήνη, κοχκιτροῦν, γιγγύδιον, γιγκύδιον ἢ νιτζόκοχχον. 14. Aurantiaceae Corr. "(Fraas 85 fg. Heldreich 53 fg. Jacobus de Vitriaco hist. | Hierosolym in (Bongarsii) Gesta dei per Francos I, 2, cap. 85.) | 1. Citrus medica L. (Isidor 17, 7, 8 medica arbor. Hanc Graeci Keen La- | tini Citriam vocant. cf. Apicius 1, 4, 3. 1, 21. 4, 3, 5.) | χίτρον (pelasg. kitre), μιηδυκάριον ἢ —— fSehon zu Galens Zeit (tom. VI, 617 ed. Kühn) war der von - Diosc. gebrauchte Ausdruck μῆλον umdıxov nicht mehr verständ- lich, man sagte Citria. Das Synonym bei Simeon Seth χίτρα, μῆλα ἰνδικά ist noch unerklärt, und werde ich bei der binnen kurzem von mir erscheinenden Ausgabe dieses Schriftstellers darauf zurückkommen. | «Citrus decumana et Aurantium L. (Meyer 3, 87. 68. Anguillara p. 72 fg.) χεδρόμηλον, νεραντζόξουμον, vapavttt, νεραντζέα (pelasg. nerönge), - νερᾶάντζιον, narancio, παστολέμονον (d. h. sehr kleine runde, hodie auf Syros), λεμόνη, λαιμόνιον (pelasg. léimone), λυχονέραντζον por = γλυχολέμονα von C. Limetta Risso.). EC 15. "Montese R. Br. gen: Er Tribulus terrestris L. n (Fraas 83. 125. Diosc. II, 579. Ruell. 778. Anguillara 252. Lenz 672.) εἶ χαναρία m τρίβολος (ef. 70. 2.), oder bezieht. sich dies Wort auf Fagonia cretica oder Trapa natans oder Sennebiera coro- opus? | 16. Rutaceae Bartl. 3 Ruta e ea L. (Ueber den Namen vgl. Mahn etym. Forsch. p. 51. Fraas 82. Te ldreich 63. Günther Zierpfl. d. Alten 24. Seidel über Heil- 12 mittel d. ersten Heilversuche im Jahresbericht der Schles. Ges. 1853 p. 124. Kerner 793. Diosc. I, 5) 1 ST | ἐπνουβοῦ, ῥοῦδα, δοόδιν, baut, ῥυτή, χουρμᾶ, πήγανον πίανον, ἀπήγανον, (hodie auch ὃ ἀπήγανος), ῥοῦτα. Die von Dierbach bei Apicius 4, 2, 24 übergangene Corona bubula, die Hummelberg als Cunila bubula = Origanum erklärte, gehört dennoch hierher. Schon Matth. Silvat. sagt: Corona bubula i. 6. Pigamum, und Simon Genuensis: „Piganö gre. ruta nos piga- mum dieimus.“ Theod. Prisc. 101, B. 237, B. Bei dem sog. Plin. Valerian. steht II. cap. 17 fol. 41, B: Petani (Genetiv) statt Pegani. Aehnlich steht bei Marc. Empir. cap. 22 p. 340 G. Puta sylvestris statt Ruta sylv. Ueber πήγανον de Lagarde ges. Abth. 175. Ruta montana Clus. (Elenchus simpl. in Ermerins Aretaei quae snipedsuint No. 169.) ἀγριοπίανος, Aygronnyavov, ἀγρόχορτος, τεφεσία, τεφές, «oyue σαζάτ (dagegen Sadsab bei Jbn Baithár II. 6 = voriger). Theod. Prisc. 99, A. ruta sylvestris. Peeudo-Oribas. de simpl. 143, A. nennt sie ruta montana. 2. Peganum harmala L. (Fraas 83. Meyer II. 192. III. 372. Diose. I, 391. "de La- garde ibid. 22. 173. 174.) BOX. (Diefenbach Orig. Europ. 387), μῶλν, μώλνα, UON, ἄρμαλα, περσαία βοτάνη, ἀμειλλαλα, βίσσασα, βίσασα, βήσασα, ἀράβλα, χορτοχορόνη; βήρασα, χαρμέλ, Molix. Matth. Silv. hat Bisace, und schon Simon Gen. sagt: Bisare 4. alii armola vocät: alii rutä agresté. Item Alex. ca. de squatia | idem est harmel alù bisasa dicit et ὃ ide nom cü uesasa apud dia. | sed corruptu. 17. Diosmeae Adr. Juss. 1. Dictamnus. (Diosc. I, 378. Anguillara 200. Pseudo - Oribas. de simpl. i 229, B. Diptamus.) χρομιδόφυλλον, ἀρτεμεδήιον, ἐλβούνιον, βελονᾶάχος, (ox, - ἑπταραμισήρ, μυσκεαραμυστίρ, Bekoroxog, βέτιον, δίχκταμον. dad? deb. δι οὐδ niece am È —. di "Tar 13 {. Isidor 17, 9, 29. Diet. quidam Latinorum Poleium Martis . voeant. Die weitläuftige Beschreibung von Dictamnum 83, A. bei Pseudo-Galen de simpl. ad Paternian. lässt auf Orig anum Nd er L. Bene Seren. Samon. 624. 657. 25. -Aanifolinzeae DC. ἊΣ 1 Ilex aquifolium L. - (Fraas 94. Diosc. I, 137. Heldreich 56. Unger Reise in VASE, 137. Diefenbach Orig. Eur. 309.) . . πρῖνος, πρινάριον, πρινία; περνιά, ἄχυλον. . Bei Albertus magnus wird sie genannt Daxus (dte Ausgaben lesen: '!doxus), was nicht Taxus baccata L. ist, wenngleich er hierauf überträgt, was die Alten von Taxus erzählten. ít 56. . Rhamnene R. Br. 1. Rhamnus. (Heldreich 57. Unger Reise in ἀν οὶ 137. Meyer II. 338. Diosc. I, 114. Lenz 640. Langguth antiquitat. plant. feral. 10. 15.) 4 δάμνος, γυγαίαϑ' ἀνστήζ, αὐσήτζα (Ausga in d. nabathaeisch. -Landwirth.), aröip, ἀταδήμ.. Isidor 17, 7, 59: Rhamnus, vulgo Sentix ursina. Wenn bei "Benedictus Crispus v. 150 Pallas nicht Synonym von Palladium, also Leontopodion Diose. ist, so ist es vielleicht Rhamnus oleoides. Anonym. de herb. ed. Did. 9. 10. 13. Rhamnus infectorius L. (Fraas 93. Diosc. I, 125.) μπεΐλα. ζαχαραξ, χελεῦ, χαυλέν, πυξαάχανδον, — πυζάχκανδϑον, φαϊλαζαχαράτ (λαντζοχέρι hodie, die griech. Kreuz- beeren, Handelsartikel). | 2. Zizyphus vulgaris Lam. (Heldreich 57. Fraas 94. Meyer III. 68 über jujuber bei Albertus Magnus. Rosenthal Synops. 799.) - ζίξιφον, τζιντζίφος τζιντζέφρον, ζίξζωφα, ξίτζωφα, τζήντζηφα, ζιζυφαία (vgl. Meyer III. 375), σεμπεστέναις, ᾿ χρυσοελαία, τζιντζιφοζούλαπον, παλαιοβδούλου βοτάνη. So hat TE EEE... EIER, ies v nr x . 14 der Cod. Nicolai; dafür ist aber, wie schon bei Myreps. p. 522 D. adnot. ed. Steph. παλιούρου. βοτάνης zu lesen und gehört somit — zum folgenden.) σηρικά bei Cornar. ad Paul. Aeg. 1. c. pa 34 Paliurus.australis Gärtn. . al cu (Rosenthal 798. Fraas 93. Meyer bot Erläut. zu Bir d pag. 176. Schol. u. Euteenii Met. Nicand. Th. 868.) | È παλίουρον, παλιρέα (Myreps. ed. Steph. 437 D. und 400 D.), | παλιουρόκοκχον. Druckfehler ist: παλαίου ῥοῦ Paul Aeg. V. 2. Zizyphus Lotus Willd. (Meyer bot. Ἐπ. p. 175. Desfontaines Me s sur un - arbrisseau connu des anciens sous le nom de Lotos de Lybie in - den Mém. de l’acad. des sc. Par. 1788 p. 443 fg. — die Quelle aller neuen Abhandl.) E γαράκαντα NOÙX, χασέν, χελεῦ, BEN λύκιον (Diction. Medic. | Hisp.: Lycium, goma o resudacion, de un arbol que se cria en — Licia, Llamado Pixicanta, que quiere dezir, espina de box.) 29. Euphorbiaceae Juss. 1. Euphorbia Characias L. * (Fraas 87. Verhandl d. bot. Vereins d. "Mark Brandb. H. 4 5, 209. Lenz 653. Meyer I. 262 fg. Heldreich 57.) | 3 γαλατζίς, γαλατζίδα, γαλαχτίς, γαλατζίδαι (Forskäl flor. Aeg. ἥ pag. XX. hat γαλλατζξίδα = Scabiosa maritima), τιτήμαλλος, -— τιϑύμαλλος, τιϑδύμαλλον, τουτουμάλος, τιδύμαλον, χαρακία, χαράχιον, γόνος "Ἄρεως, |. weßepto? ᾿Ασχληπίου διάδημα. | Euphorbia spinosa L. ἵππιον, ἱπποφαές, αὐτογενές, πελέκι, γαλόχορτον. | Bei Marcell. Empir. ist Hippophaes cap. 30. p. 382 F nicht, - wie Fée (Comm. zu Plin. 22, 12, 14) will, p rham- — noides, sondern diese Tai pio sl 1 Euphorbia retusa L. (Meyer EI. 134. III. 375, 86.) πέπλος, πέπλιον, ὀξύφορον, ὀξύπουρον, PER ὀξύπονριν. ; Euphorbia chamaesyce L. -χαμαισύκη, μιήκων ἀφρώδης. 255 15 > Chamaesyce bei Steph.: Magnet. p. 57 B. 3 Euphorbia officinarum L. > εὐφόρβιον, ἐφόλβιον, φόλβιον, φόρβιον, φέρμπιον, φιλόλβιον. 2 Euphorbia Lathyris L. . | i. (Meyer II. 406. Kerner 817.) λάδηριν, Andmpıa, λαάΐδυρις, χολόκοκκα, χολοχουχία, χολοχοκαία. Hierher gehört auch vielleicht χολοβότανον bei Steph. Magn. 21 A. und Citocatia bei Isidor, Apulej. Plat. und Hildegard. 5. Excoecaria agallocha L. | (Diose. I, 37. Ruell. 147. Lassen ind. Alterth. I. 285. IH. 56. de Lagarde ges. Abh. 11. Bot. Zeit. v. Schlecht. 1866. S. 127.) . ἀγάλλοχον, ξυλαλόη ἰνδική, ξυλαλά. Für achelusia ist nach Dirksen (üb. ein in Justin. Pandekten enthaltenes Verz. ete. Schrift d. Berl. Acad. 1843) in Marcianus de delatoribus $. 7 zu lesen agallochum. Simeon Seth ist unter den Griechen der erste, der die genaueren arab. Nachrichten (Aud alhindî) ausführlich mittheilt, s. v. ξυλακόη. Bei Myrep. ed. Steph. . 853 steht nur xyloaloe unter anderen antidotis. Garcia ab Horto edit. 1567. T. I, cap. 16 vermuthete schon, dass tarum bei Plin. XII, $. 98, wozu Sillig keine Varianten giebt, hierher zu ziehen | sei. Seine Ansicht bestätigt Sanskrit tarunî (Ainslie Mater. med. Indica I, 10) und Humboldt crit. Unters. I, 282 Anm. — 7. Mercurialis annua L. (Fraas 91. Meyer III, 376.) ^ μερχουρίλλα, mepxopéra, λινοζώστης, ληνοζότζης (Linocostis. bei Steph. Magnet. 13 B. ist nur Druckfehler), ὀριτριλλίς, ἄργυρος, - &QXopí, ᾿ἀφλοφό, ἀσουμές, σχκαρολάχανον. Vgl. Emerins Anecd. med. gr. 303 u. Hipp. alior. med. gr, - relig. p. CXVIII. Ἢ 8. Ricinus communis L. i (Fraas 92. Meyer bot. Erläut. zu Strabo 163. Heldreich 58.) , , & 3 zu : χρότων, μπανδατζη, μπαρδάνη, χίκις, αἶμα πυρετοῦ, κικίτο, xx, olxıs, σύσταμνα, τρίξις, (κρείττονες, S. v. τζη- T , : t F hl , / [ LEN , | pevgux ist Kehler statt xpoteg = χρότονες, xgotoy), ἫΝ ληβερίς, χίφονα (ἔλαιον πενταδαχκτύλου; nach Sim. Genuensis | ist Pentadactilus = Cataputia major und dies nach Ruell. p. 685, 16 10 = Ricinus), yéofa (Chirwa in der. nabath. Hon "d 140, nach Ainsworth jetzt Khurva). SC XEanbli easoffrétitabib Gaertn. - ONE (Fraas 66. .Diosc. I, 645. II. 637. Salmas. 932 a. bosoni thal Synops 840. Ermerins Aretaei opp. "pair XIX. Janus wait schr. f. Gesch. d. Medicin 1, 368.) . θοσχέλαιον, μουσέχαιον, - ᾿μουσήλιον, μυροβάλανος, μανφοβάλανον, Sopxadiae, ἐλπβέν, πέπουλς; xéBovde, χέβαλον, | ἊΣ χέπουλον, ἀφλετζίν " μελληλά, χαμβλέτ, χαμπέλ,, χαμπούλ; ῥίαλ ἀμενιγός, χἄλιλόν, ya, . ἐλιλέγ, τ᾿ βελιλέγ, ἔμπλιτξον, - ἔμβλικιν, ἔμπληκι» ἔμπλιτξι,} C ἐμπελιλίζ, χρυσόβαλλ. Belletica, Beletzica, Emblieus. | — lsidor 17, 9, 84 Myrobalanum. Plin. Valerian. IH. 29 fol. 71 D. hat Diosc. I. c. 148 u. Plin. XII. sect. 47 missverstanden. Const. Afric. p. 345. Steph. Magnet. p. 11 A: Myrobalani eitrini sive Chrysobalani flavi dicti. Myreps. 554, a über Cepula. 36. Acerineae DC. S12 BOB 1. Acer creticum (od. obtusatum Kit.). è | (Fraas 98. Heldreich 56. Meyer IV. 72.) T σφεντάμη, σπέδουμνον, σφῳενδαχκη, σφένδαμνος, ἀσφένδαμνος. Der σφένδαμνος bei Strabo XII. 3, 12 im Gebiet von Sinope ist Acer pseudo-platanus, vgl. Koch Beitr. z. Flora d. Orients in Schlecht Linnaea XXI, 314. u. XV, 714; aber bei Dicaearch (nach Meyer Marx bei Gail) obtusatum oder campestre. Bei Petr. de Crescentiis ist Oplus = A. campestre. idi. 41. Sarmentaceae Vent. 1. Vitis vinifera L. | (Diosc. I, 691. Fraas 95. Heldreich 41. Meyer I, 346. III, 83. II. 361. 249 und bot. Erläut. 14. 76. Lenz 578 fg.) μοσχατέλι, διονυσία, φαυστιανός, χουδοῦλ, ἀγχουρίδα, ἀγγουρίδα, ἀγουρίς, ἀγχούρ, - ὔφαχα, φακήτηδα, | ἀσταπίς, ἀμάτ, ἀμπελίκη, οὖον, χαροῦρας, ἀρσενότη, ἀσταφίς. ὀσταφίς, χικλίδιον, ἀργιάδια, 17 ἰἀγρέκαβος, ῥώξ, fat, «fara, EMA; βλάστεον, βλαστάριον, στουράχιον, ναφφάτ, Ψαλίδες, λίγγιον, μερίς (Eutecn. Nic. Th. 873). "Ueber βρυττία bei Hesych. vgl. Diefenbach Orig. Europ. 272. —— 3. Cissus vitiginea L. "(Fraas 98. Diosc. I. cap. 14. Leunis Synops. 401. Rosen- thal Synops. 568. Meyer III. 166.) | κουμέης, ἄμωμον, ἄμαμα, NOVA χουμέμαι, Ciforium (xıßo- ριον Oribas. II. 745, 17). . á 45. Lineae DC. c: Linum iioi Ns I» (Fraas 81. Diosc. I. 244. Heldreich 63. J anus Zeitschr. IV. 2, 271. Meyer III. 49. 82.) Alvov, Avv, λινάρι, λινάριον, Lepapols, ὑσόπορος, λινόσπερμιον (bei Steph. Magnet. 13. B. auch ein Wort, nicht zwei), \woxa- \apn, ἀμοργίς (Diosc. IV. 612, 12 ἀμοργή), ξυλοκανάβη. . Seren. Sam. 437. 733. Ermerins Anecd. med. gr. 265 setzt statt λιγόκομα „lexieis ignotum“, “λινόσπερμον. 44. Geraniaceae DC. 1. Geranium are L. (Diosc. I. 466. Fraas 82. Anguillara 227. Ruell. 742. Aét. ed. Steph. 759 D.) 2 γεράνιον, ἰέσκε, πελωνιτίς, Lepoßpuyxas, Ypoviva. 48. Malvaceae Bartl. 1. Malva silvestris L. (Diosc. I. 492. Fraas 99. Heldreich 92.) ἔγκλυστρις (cf. 78, 1), ὑπερστρόγγυλος, χωχόρτη, μολόχη (Eustath. Od. o, 1406), μολόχα, μαλάχη (cf. Schneider zu Nicand. Th. 89), μελοχή, μολαχή;, ἄνδεμα, Ζωροάστρου διάδημα. — Malva rotundifolia L. ja ron, Cubeze, τεμποράξ, αἰγὸς σπλήν, οὖρα μυός, = 2 x o RN 18 χουμπάτου Μπαρί;- Mes hires er 129, 14 u. v, λουπαζή. | : KR 2. Milizia officinalis L. | (Anguillara 223. Keine 30 D. Pseudo-Oribas, 428 D. Theod. Priscian. 66 C. 50 C. Oribas. IV. 593, 24.. 582, 20 626, 18. 559, 9. 625, 29. 962, 2...97, . UL 555, Bi Aurelius de acutis passionibus IV.) | ἀλδαία, ἀσπρομολόχη, ἀλκέα, Biaxoc, ipüpn: (Bloo, λεχέμβρα, you, ἀλπίοχκον, ὀνόδουρι, ὀνομαλάχη; ©. ὀνομόλοχος (Vgl. Apulej. c. 39). - | Althaea cannabina L. (Fraas 100. Diosc. I. 494. II. 565.) χεναουπερί, χεναβάτζα, Baxavov, ὑδράστινα. 3. Lavatera arborea L. δενδρομελόχας. εἷς. (hodie δενδρομολόχα, so heisst aber auch Althaea jio an 5. Gossypium. (Lassen ind. Alterth. I. 249. IL 585. 599. Ritter geogr. Verbreit. d. Baumwolle. Abh. d. Acad. 1852. Brugsch in allg. Monatschr. 1854, 631 fg.) Br. En # ja πριαμίσκος, μπόμβυξ, μπαμπάχι, βαμβαξ, —Bopoxtov, Bopßaxıov, βαμπάχιον, βόμβαξ, βαμπάτξι, βαάβηχος, παμβαχίς. 53. Tiliaceae Kth. 1. Tilia argentea Desf. (Fraas. 99. 154. Heldreich 53. Diosc. I. 118. T h. rei herb. I. 94.) φυλλερέα, φίλυρα, ἐλαΐπρινος, philira. Paul Aeginet. ed. Steph. 645 C. BS. Myrtaceae R. Br. 1. Myrtus communis L. (Fraas 79. Diosc. I. 623. Heldreich 63. Meyer IN. 50. 61. Apicius hat durchgehends Myrtha.) 19 ἀνάγγελος, χεριχία, Eon, μερτία (in Kreta begann, ueo- σινόκοχχον, μυῤτίκοχκκα, Eee βοῦρτός, RI ἐπ ταφές, χάμβοι. | Bei Albertus magnus tractat. I. ist unter Mirtus sowohl unsere M. communis als Ledum pal. zu verstehen. Dasselbe findet statt bei Petr. de Crescentiis III cap. 17. Mirtus, Mortine. In Strabo XV, I, 58 ist wohl von einer andern Pflanze unter diesem Namen die Rede, denn Myrt. com. überschreitet nicht weit das en der flora mediterranea, d. Caryophyllus aromaticus L. (Meyer Gesch. d. Bot. II. 418. 422. III. 363. IV. 125. Sprengel hist. rei h. I. 217. Salmas. 743, b, D. Rosenthal Synops. 925. Anguillara 222.) ἀντοφαχή, ἀντόφαλι, δαρφούλφουλ, χορούμφουλ, po ens X&9&0QUÀoV, χαρεοφλιά, γαρόφαλα, χαροόφυλλον, χαριόφηλον, χαρφούφουλ, γαροῦμφουλ, χαρομφίλ, μοσχοκάρφι, μουσκοκάρφι, δοσμαρίν, ξυλοχαρυόφυλλον. . Nicol. Myreps ed. Steph. 369 D: caput caryophylli magni, qui lingua latina antophyllus cognominatur. Theod. Prisc. 245 B. garyophylh. 63. Granateae Don. .l. Punica granatum L. .... τΨ d -..(Fraas 79. Diosc. I. 144. II. 413. Meyer III. 377.. 73. Heldreich 64.) | | βαλαούστια, βαλαύστιον, βαλανίδιν, Soda, Golden, ῥούδια, ῥώδια, ῥοϊσχαδιον, ῥύγδια, γράνατον, ζαρώρ, σίδιχ, ἄναρ, φλοῦστρον, χύστινοι, χύνη, pet. | «a 69. Yyilirerione Juss. 1a 1. lait axi Lam. | | (Fraas-80. Heldreich 63. Meyer III. 362. 69. Anguillara 59.) DAS ΤΣ n χαλχανα, ἀλχᾶάνα, ἀλχανία, χηνέα, χηναία. &£. | 2* ὌΝΟΣ 20 ‘ho lord R. Br. n ἜΝ εν 3v % ΜΝ σαι OQUONNONOUID 3 T$ pnt: spicatum L.? :cfapexc RI (Fraas 81. | Diosc. I. 602. II. 623). SCANS. i ᾿μυλλόφυλλον, χιλιόφυλλον, ἀχυλεύς,. ἀστὴρ ata βελιουκάνδας (Diefenbach Orig. Eur. 253), Bellicorandium. |. _ Rae . Anguillara - 284: Ho veduto due testi antichissimi 4i Dioscorides in uno si legge nel cap. del Mirioffillo φύλλα πολλὰ λεῖα. ἀμαράχῳ, ὅμοια: nell altro in vece di ἀμαράκῳ si legge μαράδρῳ OP.OLAL. e perciò non so risolvermi. , E ben vero, che molte piante hanno dell apparente, ma non concludono: e però lasciamolo per. hora. In den libr. Dynamid. p. 443 ed. Mai ist „Myriophyllum quod et Balastion seu Centifolium* wahrscheinlich unsere Achillea 1 Millefolium. | | 2..Trapa natans L. — ἢ [ | E E (Diosc. I. 517. Anguillara 252.) (NI A wA 2 bung (Dieteobach Orig. Eur. 329), καναριά, βουκέφαλος,, ἐχινόπους, ἀτρίβολο, χασάχ, χασέκ, ταυρόχερως, ἀχινόποδα͵ (I - Marcell. Empir. c. 26 p. 360 D: Tribolus herba. , Oribas, | ed. Steph. 446 D. 19. Crassulaceae DC. 1. Sedum amplexicaule DC. | (Fraas 135. Günther Zierpfl. d. Alt. 21. Diosc. I. 585.) - xofvococ (cf. xpopudog 129, 5), πετροφυές, Teoßporiov, ἐτιει- | χελτά, βρότιον, χιμερινή, deltwov (Marcell. Empir. c. 30. p. 886 F. Lobeck Path. I. 590), ἐγεντίζα, χρυσίσπερμον (of lan 3.). "2. en arboreum L. (Diosc. I. 584.) ” 3 , 9 N 9. y paro e x 2 ὥνιον; ἀμβροσια, ἁμβρὼσία, ER ἀειζωον TO μέγα, παμφανής, παρονυχία, πρωτόγονον, βόρος; μερσεώ. 4, Cotyledon Umbilicus L. (Fraas 135. Diosc. I. 586.) VERI ὄμφαλος γῆς, κῆπος ᾿Αφροδίτης, χοτυληδών, στιχίς, στιχάς, στίψο. | | % > JI PI POSI 2 X AE è "a 21 ΠΟΊΘΗ - aotsito sl 7 . Sileneae Barth κοὐ...) T 8. E odis elle L. (Fraas 107. Diosc. I. 302. Beckmann, Beitr. z. ende d. Erfind. B. IV. p. 20 fg. Meyer III. 214 fg.) Xa 30.0006 χαλαστροῦδιω, χαλαστρούδιον, οἰνώ, σύρις, χάρδον, χαλλίρρυτον, orpoudiov, ^ - | Wegen. “Obwohl Lanaria öfter — Sapon. off, so ist es doch bei Hildegard 33 — Verbascum Thapsus, weil die‘ ältern Glossen es chende mit Vullina übersetzen, iso d die Spi Helmstad. joi hinzufügen: Mbtiiggheskerse. bo 5. Lychnis. S os: I. 450. 'Fraas 105. 230 Zeile 8. ‘Anguillara 220.) - στέρις, μαυροκόχκιον, μαυροκούκιν, λυχνίς; λιχνίδιον; χουρ- λαντιά, μάλοιον, βαλλάνιον, βαλλάριον, χαφαγονίνα, ἀτόχιον, σεμοῦρα, σεμεόν, λαμπάς, σκῆπτρον; ἱερακοπόδιον, τραγόνατον, Ὑερανοπόδιον, ἀκχυλώνιον, ἀδάνατος, σαραζηχχουνεροῦν. 78. Portulaceae Bartl. 1. Portulaca oleracea L. (Fraas 109. Diosc. I. 265. Heldreich 51. 80. Meyer III. 64; über Halum Diefenbach Orig. Eur. 365.) τζετζενίκια, τζιτζινικία, ἀνδράχνη; ἔγχλυστρις (hodie γλυστρίδα), - τραύληγ, ἀγραύλη; ἀντράχλα, χειροβότανον (cf. Meyer III. 377), χοιροβότανον, Impocacla, inpocuoia, λαξ, Prieto βαύμοιμ,, δ υμουτίμ, ἰλεκρέβα, ἀνώδ, ἀτιρτόπυρις. Bei Marcell. Empir. cap. 20. p. 330 B: Portulaca, h. e. Allium Gallicum ist nach Meyer III. 312 zu lesen: Halum. In Plin. Valer. II. 28. scheint Portagla — Portulaca zu sein. cavda- - Payne, ἀνὰ in Paul. Aeg. V, 12 muss heissen: ἀνδράχνης ἄνϑος. 19. Paronychieae St. Hil. ot. inizia abend Licokyso. > Dion. I. 599, II. 621. Rosenthal. Synopa em): B rm: a ex Mafia δ RIESE - mcm p 22 Anguillara 282: RR ΤῊ ‚J- Turchi la chiamano herba dalle Vipere e 1 Greci ANDORA, + .... alcuni la chiamano Cento- dog e DEREN i ye vedi filoni 3 ! 82. Amarantaceae R. BL u Ad head 1; RETTEN Cina b. «s | . . (Fraas 232, Diosc. I. 260. - Heldreich 24. EN Bout bolik d. german. Baukunst p. 25. Günther Zierpfl. d. Alten. Pi 22, Kerner 812. Meyer III. 533. Anguillara 113), dirle Biltov, UBER (Diefenbach Orig. Europ. 258), . MG δαδάχνη, (ux, ἔγχλυστρις (cf. 78, 1), Epoup,! χλωτοριπά, τζετροχία, τζετζενικαία, τζεγρεκία, βλιττομάμας (cf. yarop.aver Heldreich 28. NS: 77 I 88. Chenopodiaceae 1 DC. 4. Beta vulgaris UL. (cf. 180, E) . (Fraas 233. Diosc. I. 265. ge 22. Ka 809. Lenz 445.) Béta, . rata, tata, σεῦτλον, σέσκλο, 10 σεύτλιον,, σεῦκλον; Br τεῦτλον, 11 σαλάχ,. (Silq i in nabath. Landw.) 7 Beta vulgaris. du, culta! | MOMMWWOYOVALA} | χόχχινα σεῦτλα, παζά.. 8. Atriplex hortensis L. Mu. curl ope ΝΣ — (Fraas 233. Heldreich 23.) T n ἀτριπλεχέμ... . πάκαν,. TAXAÀ, ἀράφαξις,. | drpdigatie,.. iet, σαβεά, χρυσολάχανον (hodie auf Creta). MEN bi ‚Angnillara 110: l'Atriplice cosi il silvatico, come il. dpi è anc’ esso nota. chiamasi al presente in Grecia indifferente Atrepsi e Chrisolacano. . Atriplex Halimus L. | (Fraas 233. Diose. I. 115. II. 398. Lenz 445.) “Ἑρμοῦ βάσις, ἔρυμον, ἀσεαλουρί, ἀσαριφή, ἀσαραφὶ, ἄσφη: ἀσοντιρί, ἀζοντιρί, ᾿Οσίριδις διάδημα, ἀσαλδηρί, ἀλβούχκιομ.; ᾿ ἀμπελουχιάμ., ῥαβδίον, ἱερὸς καυλός, ἡλυστέφανος, ἁλιματία. EIU 14:1 3 23 85. Hypericineae DC. | 1. Hypericum crispum L. (Fraas 110. Diosc. I. 497. Ruell 3, 74.) προδρόμου Boravov, περίκη;. ὑπέρικον,; σχλήρων, ντατή» οντατηρωμέ — ὀδόνιον, ὀδόνα (cf. 110, 3.). i Hypericum perfoliatum L. ᾿ (Rosenthal Synops. 749.) - ἀνδροσαίμων. » Hypericum Coris. (Diosc. II, 568.) χόρον, yop*, corin. Simon Genuensis: Coras est spés ypicö aput serapionem. 86. Frankeniaceae St. Hil. 1 Frankenia Galvonmilenta Lin (Fraas 113. 138. Diosc. I. 518. 672. II. 579. 641.) . φροχαλίδα, . xoùtve, ἀξετόνιχον, ἀξετόνυχον, λιγοφαγούς; Mira λητωσπαριτίο, σαρξύφραγον; σαρξίφραγος (Lobeck Proleg. 144), σαξίφραγος, σαρξίτρανον, σαρζόφαγον, σανσιφαγιες, σάνσι. φαγιές, ἀλλισραγγία, cf. Cornar. ad Paul. Aeg. IH, 45. Anguillara 302: Alcuni chiamano lo Empetro ancora in Grecia — Prosfai con voce corrotta da Prasoide, scrivendo Aetio I. che FE. . 8i chiamava etiandio Prasoide. Auch bei Paul. Aeginet. ‘ed. Steph. 620 E steht: Empetrum sive prasosıdes; und in jener Stelle des Aet. p. 25 E: Empetrum sive Epipetrum sive Prasostdes, 87. Tamariscineae Desv. 1. Tamarix FREIEN Desf. - (Koch's Berl. Wochenschr. 1862 No. 25. 5. 199, .u. prora ; f. d. gesammt. Naturw. v. Giebel 1862, 2, 273. Fraas 109. Held- | reich 53. Meyer bot. Erläut. 79.) E si 3 Eu pore μύριγγας, μυρίχη, Pava, τάρφε, μερσινιά, μιερσινέη- In Pseudo-Galen lib. .de simpl. ad Pat. 87. G. Myrice. mit der verstümmelten Beschreibung von Diosc. ‚ib 24 .92. Violarieae DC. 1. Viol. dii Lc "EAE TRN 1 (Fraas XII. 114. Diosc. I. 607. Heldreich 49) — χυβέλλιον, χυβέλιον, μενεψά, pavaba, | WERE RU. αὐγούστεα, βιολέτα, βιόλα, βιολατζέα, χαμεβιολέτα, χαμοβιολέτα, ἰέλαιον, χαμιαίιον, ἴον πορφυροῦν, δασυπόδιον, ἴον ἄγριον. Die Viola bei Apicius 1, 4, 2 kann eben so gut auch Mat- | thiola incana oder ee nähe Cheiri sein. 93. Cistineae DC. 1. Cistus creticus L. (Fraas 113. Heldreich 49. Seidel üb. d. Heilmittel der erst. Heilversuche im Jahresbericht d. Schles. Gesellsch. f. vaterl. Cultur 1854. S. 122. Lassen I, 282.) λάδανο, τρωγοπώγων (cf. Diosc. I. 120 Zeile 7. 8.). * Heisst bei Albertus Magnus tractat. I: casus. Bei Plin. Valer. 1, 1, fol. 13 | ist Laudanum nicht das Opiat, sondern Ladanum. 98. Grossularieae DC. 1. Ribes. (Volz Beitr. zur Culturgesch. 111) ῥίββε: Matth. Silv: riben nascitur in monte Libani et est herba fr gidissima, de qua legendus est Simon Genuensis. Diese Worte stehen dort aber, wahrscheinlich durch Druckfehler nicht abge- setzt, s. v. Reuz und vor Ribes ap. dia. — Dict. med. hisp.: frutillo rojo, como el de la uba espina: o el arbor de sabor ace- toso. Ruell. 1, 106. Anguillara dagegen sagt p. 230. Il Ribes non conosco, e quelle piante, che per Ribes si dimonstrano, non #1 confanno al detto di Serapione, se per auuentura non volessimo dire, che il testo sia scorretto. del che non dico altro. ala ns, 25, | 100. Cueurbitaceae Juss. È Cuicastlità pepo L. (Heldreich 50. Fraas 104. Meyer III. 361. Kerner 794.) ᾿ χολοχύϑδη, χολόχυδα. 2. Cucumis sativus L.- (Kerner 793.) - ἀγγούριον; ἀγκχούριον, σικυά δυσί e 77), c5, | πετράγγουρον; μπᾶλ, λιτριδός. Cucumis melo L. (Meyer III. 364. I. 374. Kerner 794.) μηλοπέπων, μπαζουμπαζί, Toyue χαρπουζά, χειμονικόν, χειμονιακόν, χιτραάγγουρο (9) Cucumis citrullus L. | (Meyer III, 299.) | n σαράκινον. Cucumis colocynthis L. Spo, χαρχάλην, γαδοῦνος, ζαρχετίδες, γογχυλίδες, αὐτογενές, τουτράστρα, σαμχαντάλ (h’anthal in der nabath. Landw.). ‚3. Bryonia dioica L. (Diosc. I. 676. II. 641. Meyer III. 496.) γοροτζιά, γρότζια. Bryonia cretica L. (Fraas 103. Diosc. I. 673. Schol. Nicand. Th. 902.) οὐ μαϊμαξ, ὄφεως σταφυλή, χελιδών, ἀρχίζωστις, ἀρχέζωστρις; χόνδρος, ἀλποχή — πριάδηλα, Bouxpaviov, λαοῦδεν, χλῆμα; — ἀχέτλωσις (ἐχέτρωσις Diosc.), βριωνία, βρνωνία, βρυονία, λιβύτζη, ληβήτζη, ὀφιοστάφυλος, μήλωδρον, χέδρωστις. - 5. Ecballium officinale N. ab Es. i (Fraas 102. Heldreich 50.) | γρῦνον; κχούχουμις, κχουχχούμιν; χουσίμεξαρ; | φέρομβρον, ΜΗ βαλλίς (Boris Diose.);. βουβάλιον, σχόπιον; ἀγριάγκου- | gov, ἀγριαγκουρέα, σικύδιν, αἷμα ἰκτῖνος, ἐλατήριον. 26 zB Marcell. ΓΝ c. 86. p. 405 D: Cucumis agrestis, quam Graeci oixvov ἄγριον appellant. Oribas. IV. 595, 17. 26. os 22. 584, 24. 578, 4. 594, 12. 544, 12. 575, 24. 625, 16. 2 SEI 108. Capparideae Vent. 1. Capparis spinosa L. var. ovata W. (Fraas 116.. Diosc. I. 318. Heldreich 48. Pe 120.) ἀλλοσκόροδον, &opato Soc, ὀφιοστάφυλον,, ὀλιγόχλωρον, χυνόσβα- τος, χυνόχορος, χαρδία λύχου, χάππαρις (Kabar in der nabath. Landw. jetzt nach Ainsworth in Mies potra Kibbepy, Rubus canis, xannapopıkov. | Marcell. Empir. 23. p. 349 F: Capparis est pue = legu- minis genus (nam Lupino similes siliquas offert), nascitur in locis Saxosis. Isidor 17, 10, 20. | 109. Cruciferae Juss. 9. Nasturtium officinale R..Br. (Diosc. I. 271. Fraas 118. Heldreich "s 81. Meyer HI. 73. 375. Kerner 802.) EUR cscép.xotov, σισυμβρύη, σεσήμβριον,᾿ νέμεκ, κχκαιναιμμέκ. Marcell. Empir. p. 287 Ὁ: Cardamum, i. e. Nasturcium. | p. 945 B: Card. nigr. i. e. Nast. Isidor 17, 10, 17. 10. Sisymbrium polyceratium L. (Fraas 119. Rosenthal Synops. 637. Meyer IL 337. 295.) δόδορος, δέδωρον, ἐρύσιμον, ἄλφιτον ᾿Ηραχλέως, χαμιαίΐπλιον. | "Ueber das nur bei Theod. Prisc. IV. p. 101. vorkommende | Cleoma sagt Anguillara p. 176: Ottavio Orati ano nel 4 lib. al | cap. 1 parla di un’ herba chiamata Cleome, che non è altro, che - lo Erisimo volgare, che nasce per tutto, come la sua descrittione | : il manifesta. Ist das aber so gewiss? 12. Brassica oleracea L. |... (Fraas 121. Diosc. I. 262 fg. Heldreich 46. 80. Ueber 4 ῥάφα. | νος cf. Monatsbericht ἃ: Berl. Acad. 1865, 429. Meyer re 944. | III. 82. 84. 403. 408. 536... Kerner 812. 813.) - 27 “on + λαχαναρμία;, Χραρβόφυλλον, BAR vipiSans τἰκραμβήτ, χραμπή; ^" χραμπίον,, πρᾶσικα, ^ prts e κάναβον. Cannabis), o" Sowvovrtibt, oobis "Brassica rapa L. (Fraas 122. Diosc. I. 254. Meyer III. 535.) γογγόλη, γολγόσιον, fara, feravi. o, Brassica campestris L. (Meyer IV. 159.) βονιᾶς. 13. Sinapis alba L. (Fraas 122. Seidel 1. 1. dagegen — Sinapis nigra p. 124. Heldreich 47.) φοανηῖα,, σωιάβρι. i 14. Eruca sativa DC. | |. (Fraas 123. Diosc. I. 282. II. 469. Heldreich 47. Meus ΤΙ. 362. III. 62. 538. Kerner 802,), ^ SSosxoe], ἀσουρίκ, Xcoup(, ἄρουκα, ῥώκα, Ais δόχα, γέργιρ (G'irgir bei Ibn Baithär 244), eUtopov, τζαντζήριν, τόχμιε" χικιρίς, ἀρμᾶλι, ἀρμαλ. .. Eruca bei Seren. Sam. 149 und ach einer Lesart bei Ran- zovius wohl auch 404; über das vielleicht keltische Synonym bei Marc. Emp. p. 393 G: Euzomi succus, quae appellatur herba. Mentiosa, habe ich in Diefenbach Orig. Eur. nichts gefunden. 16. Farsetia clypeata Br. (Fraas 118. Diosc. I. 444. II. 536. Rosenthal Synops. 633. Anguillara 217 non vi so nome volgare.) | μονόκανλον, ἀκκύσητον, ἀπλόφυλλον, ἀσπίδιον, ἀδέσετον. 17. a. Aubrietia deltoidea DC. | (Fraas 118. Diosc. I. 633.) | pus σησαμοειδὲς μικρόν. 290. Capsella bursa pastoris L. | (F raas 119. Diosc. I. 295. II. 474.) μυόπτερον, δλασσίδιον, δασμοφῶν, βίτρον, ᾿Ηραχλέους ee Scandulacium, aba, reden γαλινάχεουμ., μυίτη.- -«* In den Glossarien heisst sie Bluothvurtz (anders Grimm im w örterb.) und Sanguinaria, auch in den Syn. Helmstad. Es kann 28 auch die Haematostolos herba bei Steph. Magnet. 13 B, lat. herba sanguinaria, gleich Capsella sein, wenn nicht Geranium sangui- neum oder Tormentilla erecta, oder hängt es vielleicht mit Haematites (A pulej. de herb. virt. er ξυβοχλχηρα: zer Bisfetibaeh Orig. Europ. 964. |. d 32. Isatis tinctoria lo (Fraas 121. Diosc. I, 335. II, 489. Lenz 618. ‘Besana Beitr. z. Gesch. d. Erfind. IV, 525 fg. Anguillara’ 182 Lac primo.) ἀρούσιον, αὐγούιον, παστέλλιον, χαληλέτξ, YS ἴσατις. Ike | Ueber Utrum bei Marc. Empir. 346 A. vgl. Meyer II, 315 u. Diefenbach 361, und über die schwierige Stelle bei Steph. Magnet. .p. 15 B. Meyer III, 371. 376. Bei Simon Genuensis steht, ent- nommen aus dem lib. antiquus de simpl. medicina d. h. aus Apulej. de medicam. „sed ab Italis aluta vocatur: nascitur ubique in cam- pis et ortis et locis cultis.^ Der Standort fehlt bei ung und “aus aluta gab Ackermann p. 334 richtig gluta. 34. Raphanus radicula L. | (Fraas 123. Diosc. I, 256. Plin. ed. 511. B. 8, 496. Held- reich 46 Anm. u. 48.) | πολύειδος Mpıyylov, ῥαφανόν, ῥέφανος, ῥάπανον, δαπανι, beravı, ῥεπάνιον, Toppat, δορφατσάδι, τάρπ, τουρή, . Tovpitt, τρούξ, φαντζή, σπονδοχράμβη.- 35. Crambe maritima L. ‚Sohasooxpanßov? Vgl. Sprengel ἢ. rei ἢ. X 216. 37. a. Erucaria aleppica G. (Fraas 124. Diosc. I, 294. Heldreich 48. Kerner 802. Meyer II, 42. 43. 307 Berula. Anonym. bei Ideler II, 268, 17. Oribas. I, 447, 1. II, 472, 4. IV, 629, 4. 611, 9. 551, 23. 573, 6 und besonders 590, 25: τὴν ἰβηρίδα. ὑπὸ δέ τινὼν καρδαμίνην ῥίζαν.) ἀγριοκάρδαμον, rıßnplas, βερίάδα, ἰβηρίς, περδίκιον, x χαρδαμινακά, σαυρίδης, σαυριζέν (2), χούρφ, χούρφανα, churkar, 'Cardamina, ‚Cardamantice, céussS, χυνοκάρδαμον, βυτριάδα, περδικία. | posse bags Aq - 29 isse oido? ar 110. Papaveracene DC. Una Pre 1. ne bd gab hf ' desta dud (Fraas 126. Diosc. I, 552 s Heldreich 45. Meyer III, 87, Kerner 809. Lassen indische Alt. IV, 188. Zeitschr. f. d. ge- sammt. Naturw. v. Giebel B. 25, 557. Kaumann Symbolik etc. 22.) TTOTMPOXA ATALA, πυπεροκλαύστρια, σουσοῦνι, χουδία, χῴδειον, TE παπάβαρις, παπάβερ, παπαροῦνα, ιμᾶάχων, λήχων» βασιλικὸν. περσεφόνιον, χουτζουνάδα, χουτζωνάδα, ὀξύτονος, ναντί. Pseudo-Plutarch de fluv. 21. Seren. Sam. 27. 362. 964. 273. Isidor 17, 9. 31. Walafr. Strab. 13. Marcell. Empir. p. 250 G: Papaveris lacrima quae sopora a quibusdam appellatur. 331 H: Pap. sylvestre, quod Gallice Calocatanos dicitur (Diefenbach Orig. Eur. 276.) Papaver somniferum L. (Meyer III, 70. "Theod. Priscian 101 A. und Opium cyre- naicum 112 D; ein thebayeum kommt vor bei Simon Genuensis.) | ORLOV,.. ἐπιούμ. ἄφιον, TOY. . Ueber. Seribon. Largus 22, 86. 180 iin Meyer II, 37. : Bei Plin. Valerian. I, 58 fol. 31 B. ist aber Opium Sean wahr- scheinlich Apıum Hispanum. 2. Glaucium flavum Cr. (Fraas 127. MR III, 86. II, 419.) Me: 171.31, 0000 Bei Columella X, 104 Glauceum. 3. Chelidonium majus L. (Fraas 126. Diosc. I, 330. Meyer II, 216. 419.) " χελιδόγιον, χελιδωνία, χραταία, χρουστάνη, γλαύχιον, glutium, ; ᾿γλαύχιος, δῶν (Diefenbach Orig. Eur. 432), ὀϑόνα, ὀδσόνιον, Roddi, ἀούβιος, χάπνιον, φιλομήδειον, ζατατζάον, xoupxoup — μεμηρέν, μεμηρίν, ᾿μαρμηρέἢ 6. Boemeria hybrida DC. tl (Fraas 128. Diosc. I, 447. ΠΌΣΗ ed. else p- 100) Pe Aeoyrondtaiov, Topußntpov. ver 30 Simon Genuensis: ΡΥ alii rapidion vocät folio bra- sice caule semipedali alemire sem I cacumie 1 xiliqis ciceris nasci- tur 1 arvis et cetera. Ph. vide nesit lencopodion — 47 ud ΕἼ dq. Fumariaeene 1 DC. "^ ird j 1}: A. Fumaria officinalis TI (Fraas 125. Diosc. I, 599. Heldreich 45. Mero 1, SE Ruell. lib. 3, 124) . χαλχοχρί, χνύξ, κχκάπνιον, χαπνὸς τῆς γῆς; φουμιτέρα (pelasg. fom.) | | ^ In Henrik Harpestreng danske Laegebog IL. No. 7. Tu. terre. 112. Resedaceae DC. 1. Reseda undata L. (Fraas 115. Diosc. I, 633. Heldreich 48.) λυχοσχυτάλιον, σησαμίτης, σησαμοειδὲς μέγα. UN Anguillara 291: Sesamoide grande. Dioscoride 601 non risol- versi, à che pianta rassomiglia il Ses. gr., fà, che ancor io stò in dubbio. 115. Nymphaeaceae Bartl. 1. Nymphaea L. (Fraas 129. Diosc. I, 479. Meyer III, 88. Ruell. lib. 3, 67.) ἰέλεον, ἔλεον, λουλούφερον,, στρατιῶτις, στρατίότης, νενούφαρ, νιφέα, νούφρα, νούφαρα her baditis vgl. Diefenbach a ‚Eur. ' 237. Meyer II, 311.) . Simon Genuens. Nenufar ar. dieitur nilofar gr. vero alan Vgl. de Lagarde ges. Abh. p. 11; Janus Zeitschr. IV, 2, 122. _ 118. Ranunculaceae Juss. 4. Anemone coronaria L. © - πο (Fraas 130. Diosc. I, 322. Unger Reise in Griech. 131. Meyer II, 305. Hermolaus Barbarus Corollar.-in Diosc. Anhang 31 zu; edit. Colon. 1529 sagt 65, 2, 1: Anemonen quidam fremium vocari putant, sed scribendum est phenion, autore Plinio. Anguil- lara 179. Per ogni luogo della Dalmatia, e nel contado di Bo- logna é famigliarissimo. chiamasi Samiulo. Zu dem letzten Worte vgl. Diefenbach Orig. Eur. 416) | - È ἀνεμόνη, ἠνέμιον, ἀηεμόνη, ἀναιμιόνη φοινυκή (Oribas IL, 578, 11 AvEp.Wvm ἢ τὸ φοινικοῦν ἄνδος ἔχουσα), ἀδραχκτυλίς, χκουτζούγαλα,, παρίνη, πυπερῶνα, πετεινόν, βίρυλλος, βαβρύλλη, βαρβύλη, ὄρνιος χερᾶνιος, χούρφοις, qat (? φαινίς Salmas. hyl. iatr. 26, a, E, vielleicht φοῖνιξ), σεμιεικενούμ., cexamx, ἐνουμέλ. - Anemone apennina L. ‘(De Candolle Géographie botanique 645.) po EM Anemone hortensis L. (Unger Reise in Griech. 131. Fraas 130. Sprengel h. rei h. E218). | παπαρίνα da ἀνεμόσονρτον, ἀνεμώχορτον, ἀγρία. 5. Adonis autumnalis L. (Fraas 132. Diosc. I, 325. de Candolle Géographie botanique 646. Anguillara 180: non so quello, che sia s EMI ., dico tanto del primo, quanto del secondo.) ANE. ἀρσελᾶ, ἀντεμώνη, ἀντεμωνιάμ., ἀρτεμόνη, ἄνδος πίδινον, ὁμόνοιχ, alecan (coll. Wech. Apulej. c. 32). Ueber ἀργεμώνη vgl. Diefenbach Orig. Eur. 302 zu Marcell. Empir. 336 B. und Meyer II, 310. Sillig gebrauchte bei der Ausg. seines Plin. wohl gar nicht den Simon. Genuensis und sel- ten den Matth. Silvat. Bei letzterem lesen wir s. v. argemone eine Stelle aus Plin. XXV, $. 102, die so einen ganz andern Sinn giebt. Ich setze sie vollständig hierher: folia habet equalia, divisa apii: eo modo caput in càuliculo papaveris silvestris, radicem habet, cujus succus est crocei coloris acris acutus; nascitur in areis apud nos. 7. Ranunculus ficaria L. " (Fraas 181. Diosc. I, 322.) vitis ot ANO pepmoé», μεμυρέν, > pepmplv, μαμηρέ, βατραχοβότανον, fatta? βατζινόμουραῦ᾽ aa 1:00 32 (010. Helleborus officinalis cid Helleborus orienta» ἘΣ ifs Lam. vii i» TR ' (Fraas XII, 132. 189. 284. Diosc: II, 1635. - Heldreich: 45. Rosenthal Synops. 611. Oribas. II, 106, 1. 579, 3. 108, 5. IH, 599, 14. IV, 629, 18. 623, 7. 590, 19. 634, 26. 619, 32. 29. und viele andere Stellen. ᾿Αντύλλου ἰατροῦ τὰ σωζόμενα über die fow- Spara C. 12, Ermerins Aretaei opp. Elench. simpl. 65. u. Hipp. alior. relig. p. CXVIIL u. 301. Hippocr. übers. v. Grimm. B. > 522. 552. Locher: Aretaeus aus Cappad. pag. 210.) | ᾿ζωβότανον, ληβόριν, ληρόβιν, ἐλέβορος, gx on, cadi — Karbet, Karbech, xapplv, χάρπη; καρπόν, χαρπίν, carpisia, χαρπίσιον, χάρβακ (Charbaq alaswad in ‘nabath. Landw. vgl. ausserdem 159, 5.), éacpat, χέπουλον (cf. 29, 14), χονφοξυλαία μικρά (cf. 133, 2), — κεμελέτ, xotpdwtov, μελανόρ- oiov, προδιόρνα (Diefenbach Orig. Eur. 369.), πολύειδος, πιγνα- τόξαρις. ἰσαία, γόνος "“Hpax\etoc, ἐλαφινέ, ζωμαρίττον, ἀσχίς, aveva (Diefenbach 230.), ἀνάφυστος, σόμφια, λάγινον (ibid.); — Veratr. nigr. alb.? Vgl. Alex. un v. Usener p. 26, 17 fg. 11. Nigella sativa L. (Fraas 132. Diosc. I, 429. II, 527. 685. Heldreich 45. Meyer III, 405. 529. IV, 154. Kerner 801. Lenz 606.) pei, μαλαάνϑδη, μελάπη, μαρωδιά, νηρόν, νίτζελον, τξεσιβεζέ (? τὸ λεγόμενον μαυροχκούκιν ἰνδικόν. cf. 76, 5.), μελάνσπερμον. 13. Delphinium peregrinum L. (Fraas 133. Lenz 607.) χρόνιον, χάμαρος, παράλυσις, νήριον, νηριᾶδειον. Delphinium Ajacis L. ‚(Fraas 133. Rosenthal Synops. 614. Kerner 796.) σώσανδρον ». (κοσμοσανδαλον) Bei Forskäl pag. XXVII: χαπουτζίνος. Delphinium Staphis agria L. (Fraas 134. Diosc. I, 639.) ni Χονιδιβότανον πολυειδές, ἀπάνϑρωπον,, yaßap, σταπυδίτζξα, σταπίς, σταφὶς ἀγρία, στήσιον, ἄρμεν. | Ob Dactilosa in phys. Hildegard.? vgl. Meyer ΤΠ, 527. 88 Wenn Anguillara sagt 291: chiamasi hoggi in Grecia Yıpox- xoxo», ciò è herba da i pedocchi. Nasce à Crepano in Schiavonia spontaneamente appresso il monasterio delli monaci, so. ist das phthiroctonon, pedicularis bei Plin. bei Scribon. Larg. ed. Steph. 195 E. 220 G. Aötius 273 F. ven Hermol. Barb. IV, c. 769. 119. Paeoniaceae Bartl. 2. Paeonia corallina Retz. (Fraas 134. Diosc. I, 486. de Candolle Géo. bot. 646. Meyer III, 496.) σελύνιον, STERBEN φιλαλτία, φιαλτίχ, pito, Ψιφεδίλη, ὀροβαξ, ὀροβέλιον, πανπικέρατος, παλωνιά, παισαίδη, porto», ἀφαλοφροντίδαν," ἀλίεφος, αἰμαγωγόν, παιονία, παιοννία, πεωνία, πιόνυκα, κελιδονία, πεντόροβον (Simon Genuensis: multi pentorobum aut cideon dactilicon vocant.), πᾶσιδέα; κύμβαλα Φρυγίης μητρός. Paeonia officinalis L. (Fraas 135. Lenz 610 und dazu meine Bemerkung in der Zeitschrift f. d. Gymnasialwesen B. XV, 281. Scribon. Larg. ed. Steph. 220 G: Paeonia alias Glycyside. Aglaophotis bei js ES Trismeg. gegen Besessenheit und Seestürme. Andres Wunderbare erzählen von ihr Aelian hist. an. 14. 27. Diod. bei Phot. 223. Josephus de bell. jud. 7, 25 unter dem Namen Baares, - Georg. Kedren. compend. hist. Par. 1647. pag. 305 unter dem Namen Battaridis.) γλυχυσία, γλυχυσίδιον (vgl. Simon. Genuensis in der vorigen Stelle und am Schluss jenes Artikels: glicistidis, gliciside), ἀγλαο- φωτίς (Lobeck Proleg. 460.), γλυκυσίδη. Simon Gen. nennt sie auch Pionia, ebenso die versch. Glos- sarien. Plionia bei Hildegard. 171 ist vielleicht dasselbe. 122. Anonaceae Rich. 1. Habzelia aethiopica A. DC. σουτεμερίαι, χιπέριν ἐγίπτιον. Matth. Silv. piper Aethiopicum. i. Enigrum i. Habelzalin. 3 - 34 123. Myristiceae R. Br. 1. Myristica moschata L. (Fraas 135. Ruellius p. 137 fg. Meyer III. 363. Volz Bei- träge zur Culturgesch. 303. de Candolle Géogr. bot. 858. Bosen- . thal Synops. 586. χουσποᾶ, χουσπουά, χάρχα μυριστικά, χαρυον μυριστικόν, χάρυον ἀρωματικόν, μοσχοχκάριδον, μοσχοκάρυδον, μουσχοκάρυδον, μυσχάρυδον, νοὺς μυριτξικά, νούκη μοσχάτα, νούτζι μοσχάτε, χάρος €, νοχερία, nucaria, vaya, xaua tte, τζαους,. τζεουζπούμ., γνοὺς ἰνδικά, νοῦς βομικᾶ, καστηκχκόλα... Da viele von diesen Wörtern bei Simeon Seth vorkommen, werde ich bei seiner Herausgabe sie alle ausführlich besprechen, Ihnen füge ich einstweilen noch hinzu νάσκαφτὸν (Diosc. I, 37. II, 3861 va&oxap®ov). Davon heisst es bei Ruellius I, 41. pag. 153: Nascaphthum, quod et ab aliis*narcaphthum vocatur, olim ex India deportabatur, corticosum natura, et putaminibus arboris mori: praetermissum a Plinio ut arbitror consulto, quia incerta esset ejus facies, ut aliorum quoque plurium, quae nostro orbi tantum nomi- nibus cognita sunt. Paulus lacaphthi meminit inter ea, quae in magno cyphi, quod cognominant heliacum adjiciuntur, et corticem piceae vel alterius arboris existimat. ego lacaphthum idem esse cum nascaphtho reor. Anguillara, Semplici pag. 39 sagt: chel Narcaphtho sia il Tigname non nego, ne meno affermo. e cio auuiene dal non co- noscere la scorza dell’ Albero del Sicomoro. Bei Jacobus de Vitriaco soll Macis von Nux moschata herkommen, und sie sei eine indische Pflanze. Schon Aét. 736, G. sagt: India macer (corticem) habet. Henrik Harpestreng kennt sie auch (im 1. Buch.) 125. Berberideae Vent. 1. Derberis vulgaris L. (Fraas 130. Diosc. II, 398. Heldreich 65 Anm. .Anguillara 57. 58. Nicol Damasceni ed. Meyer p. 77.) ὀσικάτου, βέρβερις, μπερμπέρις. 35 Simon Genuens. Berberi dat ar. amirberberis, arbor ejus vo- catur zaraschet gre. meiachatum vel exiacätum. Das erste ist bei Ibn Baithär Arberbäite 79; das zweite das heutige Kretensische ὀξυάκανδα und jenes corrumpirte ὀσικάτου. 2. Epimedium alpinum L. (Diosc. I, 520. II, 582.) ἐπιμιήδιον, δρυάς (nicht zu verwechseln mit δρυαλλίς bei Theophr. : Oribas. ed. Steph. 448, a. Paul. Aeg. 645, c. und Aét. 56, h.) Da Anguillara. der erste war, der diese Pflanze bestimmte, Lobelius Adv. p. 138 und Matthiolus p. 700 ihm folgten, will ich die betreffende Stelle aus dem Original anführen. Er sagt p. 253: Dubito, che nell Epimedio avenisse a Dioscoride, si come gli avenne nel Dittamno; conciosia che lo Epimedio faccia gambo, et fiore, e frutto: ma la natura di questa pianta e di far il frutto e il fiore di tanta tenerezza, che subito, che mette le foglie casca il fiore, ne piu si vede vestigio alcuno di fiore. Theofrasto nel lib. 7. al cap. 8. parlando del Dittamno dice, che si usavano le fue foglie, e il frutto, tacendosi del fiore. e così nell’ Epimetro disse quello non produrre fiore, e si tacque del frutto. attanto che noi dicemo che se il Dittamno fa fiore e frutto; così ancora lo Epimedio fa fiore e frutto. Qual poi sia questa pianta, in Italia, e nella Schiavonia in terra ferma si trova una pianta, che fa molti gambi sottili, come giunchi di altezza di mezo braccio, che in cima si dividono in tre surculetti, e ciascuno fa tre foglie, e qualche volta quattro hederaccie. la radice va serpendo sotto terra, sottile, di grave odore, e sapore astringente. nasce per le selve ombrose, ove si fermano l'acque. Trovasi questa pianta su] Vicentino, e chiamesi Lunaria. Questo e quanto posso dire dell’ Epimedio. 3. Leontice chrysogonum L. (Fraas 129. Diosc. I, 546. II, 597.) δάσπις, ypusoorepnov (ef. 73, 1), χρυσόγονον, ἀρχόφδαλμος. Leontice leontopetalum L. (Fraas 129. Diosc. I, 447. II, 538. Meouei III, 214.) λεοντοπέταλον (cf. oben 110, 6.) 3* 36 127. Hederaceae Perl. 1. Hedera helix et H. poetarum. Bertol. (Fraas 150. Diose. I, 328. II, 486. Heldreich 41. Kaumann Symbolik 25. Meyer II, 216. Nicol. Damasc. ed. Meyer p. 80.) χύσσιον, x(Sapoc, χκῆρμος, xopvp.Ba do α, “χρυσόκαρπος, σουβίτης (Diefenbach Orig. Eur. 262.), ἀράχ, Apax, χρυσόνικος, rt πέρσι:, ἰδυτήριον, διονύσιον. Vgl. Apulej. ὁ. 98. Simon Genuensis hat folg. Syn. ciseos, kissos . ... dionisiam, bachiam vocant maxis existetibus corimbris .... arab. asfa sed i libr. de doctrina ara. scribitur taratith. 2. Cornus mascula L. (Fraas 151.) \SOVTOXAOLA , λεοντοχάρι, χρανεῖα, xoavta (so hat Paul. Aeg. ed. Steph. 628, d), χράνειον. Seren. Sam. 16. Isidor 17, 7, 16. 129. Umbelliferae Juss. 5. CMM, ἡ viride Lk. : (Fraas 138. Diosc. I, 363. Rosenthal Synops. 526. Meyer IV, 157.) χρόβυσος (cf. χκόβυσσος 73, 1.), χερδά, γοργίνιον, ἐρευνῆρις;, ἤρυγγος, σίσερτος, σικουτινοέξ (Diefenbach Orig. Bur. 298.). 6. Lagoecia cuminoides L. (Fraas 145. Diosc. I, 408. Unger Reise iá Griech. 130.) ᾿ ἀτζέμηρον, λαγοχύμιηνον, λαγοχύμινον, Api, ἄμεος (σπόρος), μαῖον, \ayovaty? λάμπυρον 8. Apium L. (Fraas 146 fg. Heldreich 39.) | “ορφάτ, Toppaysadıy, αἷμα “Ὥρου, νούδεον, ἰσχάς, χαμαιπίδια, βοράδην, σεληνοβεβαμμεένος. J Apium graveolens cult. L. σέλινον χηπαῖον, σελιϑόσπορον. ΣΝ Bu eM 9 P NE IBN 37 Apium graveolens L. - (Schiller zum Thier- u. Kräuterbuch H. 2 p. 30. Kerner 804.) - ἔλειοσέλινον (Lobeck Proleg. 213), — ὀρκοσέλινον, oiov. A pium petroselinum L. (Meyer III, 83. Kerner 803. Sprengel m rei h. I, 216.) μαχεδονίσιον, μαχεδονισιχ, Géooste, πικρίδες, ἀβαρύ, ἀλεξαάντρη (unrichtig ist „pro ὀλύσατρον uti putat Salmas.“), κχοδίμεντον, χουνδούμεντον, χηρνίου σπέρμα, περσίμουλο, σμνυρνοβότανον, πετρόσελι. .. 183. a. Bunium pumilum Sm.? (Fraas 140. Diosc. I, 608.) ἐρξώη, ζιγάρ, Sept, Sepo, ἀνεμόσφορος, τος, βούνιον. Paul. Aeg. 616, g. Aét. 15, a. Anguillara 286 non conosco il primo Bunio, ne ho conosciuto pianta, che si rassomigli al descritto da Dioscoride. Bunium ferulaceum L. (Fraas 140. Diosc. I, 609. II, 628.) ψευδοβούνιον (die Wurzel heisst auf Cypern Topana). Anguillara 287 il Pseudobunio nasce in Candia, e patente in Italia lungo le strade, e dietro à muri vecchi, con foglie à terra, simil à quelle della Ruchetta, ó Rucola, ma piu incanta pro- duce poi molti rami a una radice, pieni di foglie niteioid, e di, fiori gialli, che lasciano al suo sfiorire alcune silique picciole, ove è rinchiuso il seme minuto. Il sapore delle foglie, e del seme è acre, e parimente della radice, laqual è bianca, e non troppo grossa. Honne trovato assai in Padova dietro alla mura di una casa su la piazza del castello. 14. Pimpinella anisum L. (Fraas 149. Heldreich 39.) ἀνήδουμ., ἀνισοῦν, γλυχκάνισον, YAUXAYNTCOC, γλυχανιτον. Pimpinella saxifraga L. | | xoaUxoc (καύχιον Myreps. 573, D?), πεμπινέλε, μπεπινέλε, pampinula, x«vxoXc (Schol. Nieand. Th. 838). Ruell. 596, 14; 784, 39; 792, 34. Salmas. 909, b, G. Anguil- lara 257. Matthiol. zu Diosc. p. 461. Das Wort Pimpinella kommt also nicht zuerst, wie es gewóhnlich und auch in Ascherson Flora 38 d. Mark Brandenburg S. 242 zu lesen ist, bei Matth. Silv. vor. Seine Ausgabe von 1541 hat in der neuen Ueberarbeitung viel- leicht praktischen Nutzen für die damalige Zeit gehabt, ist aber bei historischen Entersuchungen gar nicht zu gebrauchen. Ihr häufiger Gebrauch ist besonders die Veranlassung gewesen, dem Matth. zuzueignen, was dem Simon Genuensis gebührt. Auch dies Wort liefert dafür wiederum einen schlagenden Beweis. Bei Matth. steht: Pimpinella est herba multum similis saxifragie unde versus. pimpinella pilos. saxifragia non habet ullos. Dagegen hat Simon Genuensis s. v. Saxifraga: qdà accipiunt herbà cuius folia similia sunt fol. pimpinele maiora tamen ramulos... nà de pimpinela dieit q. multi saxifragam dixerunt eoq. ef similis sit puta saxifraga tiraria vel titaria ab antiquis dicebatur. ‘ Bei Nic. Myreps. ed. Steph. 383, B steht Pimpinella und in der Anm. fügt der Herausgeber hinzu: corrupte scribitur rep.rt- véAe pro πιμπινέλλε. ut et hane vocem Nicolai temporibus fuisse usitatam, hinc satis appareat. 14. a. Tragium Columnae Spr. (Diosc. I, 542. II, 595.) carla, . τράγιον ἄλλο, σοβέρ; τραγοκέρας, τραγόκερως, ἀχοιοσίμ., Yapyavov, χορυντζάρην. Anguillara p. 263. l’altro Tragio si truova ben in Italia, ma non ha nome volgare, ch’ io sappia .... Ma è da avvertire, che quella parola ῥαφάνῳ ἀγρία in Dioscoride, appresso i Greci si, può intender ancora per Apios, come appare in Crateua, e appunto le radicette di questa pianta, che noi habbiamo ritrovate, paiono una picciola radice di Apios. Ha nell’ Autunno odore di Becco, si come lasciò scritto Dioscoride. vedesi negli scogli di Sebenico in Schiavonia, e anco nel monte di S. Giuliano di Luca, e in Grecia. T 17. Bupleurum fruticosum L. (Fraas 138. Diosc. I, 403.) χύονος φρίκη, σέσελι αἰδιοπικόν. 22. Seseli annuum L. (Fraas 146.) | δρεοσέχινον, ὀρχοσέλινον. e E LI Ein Seseli creticum kommt vor bei Seribon. Larg. 121. Oribas. ed. Steph. 445, a. Sil gallicum bei Apic. 1, 34 (wo die Codd. silphii haben) und σέσελι μασσαλεωτικόν bei Diosc. u. Orib. 438 FE, ist vielleicht = Seseli tortuosum L.; über Silum in dem Capitular. vgl..Meyer III, 408 und Rn 800, der es aus- führlich bespricht. 24. Meum athamanticum Jacq. (Fraas 141. Diosc. I, 12 lernte sie aus Oberitalien kennen.) piéov ἀδαμαντικόν. Aesculap. 65, B. u. Theod. Priscian. 237 A. Meu. Anguillara 20 sagt: Se andarete in Calabria nel monte chia- mato Polino, e dimandarete à quegli habitanti la pianta chiamata da loro Imperatrice: over nelle montagne di Norsia .. . ὁ nelle. monte montagne di Modena . .. . vi serà sempre mostrato in ciascuno di questi luochi il vero Meo descritto da Dioscoride. 24. a. Cachrys cretica Lam. (Fraas 141.) λεχλήλ᾽ λιβανωτόν, καχρυόεσσα ῥίζα (Nic. Th. 40 le. Schol.). Cachrys Morissonii Vahl. (Fraas 149. Meyer bot. Erläut. 172.) {TITO 063 90. 29. Peucedanum officinale L. (Fraas 141. Diosc. I, 427. Oribas. IV, 626, 27. 554, 13. Plin. Valerian. hat corrump. Rucedandm I, 1, fol. 13. Hermes Trismeg. Peucedanus.) πινασγελούν, ἀντζασιφάντ, πευκέδανον. "31. Anethum graveolens L. (E raas 148. Diosc. I, 406. Kerner 804) πόλτος, πόλγιδος, γόνος χυνοχεφάλου, γόνος “Eppoù, ἀνὴη- Φόξυλον, ἄραφος, ἀραχόῦ, σικκήρια, τρίχες κυνοχεφάλου, ἀδύήνιον. | Anethum foeniculum L. | DE (Kerner 805: Meyer III, 72. Fraas 148: Heldreich 40.) ὑπατιᾶμ, μπατᾶμ, χαβελαρούμ, μᾶλαδρον, μαραξρον, “υμαρνόλιον, φενοῦλιν, φαίνουχλον, σιστραμεόρ (Diefenbach Orig. Eur. 420), σαμψώς. | i 4 bg ^ 32. RER RE sativa L. | (Fraas 145. | Diosc. I, 416. ER 812. Meyer II, 76. u. bot. Erläut. zu Strabo 172.) — λύμη, χηρμίς, νέφριον, ἀσκαουκαού, ὀφιογένιον, ὀφιόκτονον, ἐμπυξή, ἐλαφικόν. Marcell. Empir. 356, C. 33. Heracleum spondylium ti; (Fraas 143. Diosc. I, 425. Paul. Aeg. 642 F. Oribas. 509 F.) ἀρκοσφόνδυλον, ἀρχοσφόνδηλον, Apayyn, ἀψαφέρ, ἀστέριον, χορόδανον, ὅσιρις, νίσυρις. 34. Ferula persica L. (Fraas 142. Diosc. I, 434. Ueber die ganze visti vgl. Rosenthal Synops. 542 fg. Berg Pharmacognosie des Pflanzen- reiches 554 fg. Meyer bot. "Erláut. 37. βενύζ, χκηπινήτζ, χκαπηνίτζ, σικιδίνιζ, σικινιβήτζ, σικηπήνητζ, σχιβινίζα, σπαχένη, σιχυβηνήτξα, σαπήγανον (σαγάπηνον), saga-. pium, σεραπίων, σεράβιν — φερούλλα, αὐ Ferula Opopanax Spr. -— (Fraas 143. Diosc. I, 396. IL, 518. Meyer bot. Erláut. 39.) τζαβουσήρ, ὀξυφοίνικον, ὀξιφήνηχον, ἀποπάνακον, γεύσιρ, ζευσίρ, ζευσήρ; ἀράβιος λίδος, ματούβχ. Ferula Ferulago L. (Fraas 142. Diosc. I, 437. Usener Alex. Aphrod. Progr. 2. 30.) yarßavıy, χαλβάνη, xUve, μετόπιον, ἀμμιωνιακόν. Silphium? | (Meyer I, 346. II, 78. 248. III, 284. bot. Erläut. -zu Strabo. 178. Link üb. d. Silphium d. Alten Abh. d. Acad. 1829. Heinr. Barth Wanderungen durch die Küstenländer des Mittl. Meeres p. 410 fg. Schroff in d. Wiener mediein. Zeit. 1862 und daraus in Schmidt's Jahrb. d. Medicin 1863 H. I, p. 159 fg. mit Zusätzen. σίλφυτον ἄγριον, δάσδον, ῥάσδιον, πελέκι, πελεχῖνος, πικροδόχκοκκον, Seruridaca, λάζαρον, λάσσαρον ; λάσαρον, λάσαρ, σχορδοραζαοι, σχορδολάξαρον, σχορδολάσσαρος, χυρηναϊκὸς ὁπός, λεοντόγαλα, λεοντίγαλα, μάσπετα, μαγύδαρις, laserpitium Billig quaest. Plin. spec. I, 1839 p. 16 fg.), λιβυκὴ ῥίζα. ar u, im Duni ae p ib 87. Cuminum Cyminum L. - — (Fraas 144. Diose. I, 407. Seidel 1. 1. 123. Meyes II, 18. 71. 216. 393. 244. III, 403. Kerner 795.) σιλοέρινον, ἀνοῦχα, ἄφυσα, peraviw, χύμινον, πλατυχύμινος, πλατοκύμιηνον, χεραμένη, χαλοχυμιναία, ντιναρουμά, ἀνδιδᾶν, χαρναβάδι, καρναβάδιον (Meyer III, 373), σέριφος, πιχανοχκιδάν. . 88. a. Thapsica garganica L. (Fraas 145. Diosc. I, 641. Meyer bot. Erläut. 179. Lenz 568.) Φηλυτερίς, . βοίδη, Tayxpavov, σαζαμπερί, ὑπώπιον, χρυσόξυλον, τασί, ταψία, . Sabi, - (Fog; ξύλον σκυδικόν, σχυτάριον, κυτάριον, σκυπικὸν ξύλον. 39. Daucus Carotta et guttatus Sibth. (Fraas 140. Diose. I, 401. Heldreich 40. Meyer III, 65. 231 und bot. Erläut. 172. Kerner 811.) σιχάμ., βαβιβυροῦ. Daucus Gingidium L. (Diosc. I, 281. Galen. de alim. fac. 2 p. 640.) τιρικτα, ἀδοριοῦ, λεπίδιον, βισακούτουμ. δορυσάστρον, γιγγίδιοόν. 41. a. Tordylium officinale L. : (Fraas 139. Diosc. I, 404. Unger, Reise in Griech. S. 130 Tordylium apulum Riv.? Diction. Med. Hisp. Tordilion, una yerva, et Gordilion de Paulo. Meyer III, 408. Kerner 800 fg.) γόργιλος, γόρδηλον, τάρδειλον, τόρδειλον, σέσελι χρητικόν. Sil montanum. nach Dierbach bei Apic. III, 5. $. 79. 45. Scandix odorata L. (Fraas 150. Diosc. I, 603. Nicol Damasc. ed. Meyer 122.) “ χονίλη, — πατίτης, πατίμην, πατητίς, πετίτου; Tporttyy? — τάρφεῦ (Simon Gen. Tarafa et Steph. tarfe scripsit q. est tama- riscus.) Vgl. Lobeck Paralip. 406 adn. u. Proleg. 117. 46. Conium maculatum L. (Fraas XI u. 140. Diosc. I, 575. IL 676. Heldreich 40. de Candolle Geogr. bot. 707. 720.) χατεχομένιον, πολνανώδυνος, χίκρυτος, χόνιον, κώνειον, χιμοῦτας, χιχοῦτα, τζικούτα, τζήκουδα, χρηίδιον, - χουχουτάς (Marcell Empir. 348 A. Conium i. e. Cicuta), 42 τίμωρος, δολιά, ἀμαύρωσις, ἄπεμφι, ἀπεμφύ, ἤδουσα, ἀπο- λήγουσα, ἀπολίγουσα, ἀψευδής, ἄφρων, ἀβίωτος, μαγγοῦνα» μαγκχκοῦνα, αἴγυνος, alywac, βαβάδυ, βαβάϑη, ka ἀγεόμιορον. | Gehört hierher Comum in segg Galen. de simpl. ad Pat. 81, G?. | 48. Smyrnium perfoliatum L. (Fraas 148. Diosc. I, 415. Unger Reise in Griech. 130: Smyrnium rotundifolium Mill. in umbrosis depressis Corcyrae. Lenz 575.) povo. 49. Coriandrum sativum L. (Fraas 149. Heldreich 41. Schiller zum Thier- und Kräuter- buch H. 2, 26. Meyer III, 84. 404. 82. 83.) Oyıov, χουρβαράς, γοΐδ (de Lagarde 57), χαρπισίχ, XLGUY'T tät, χόριον, χοριανόν, χολίανδρον (Meyer ΠῚ, 363), xo)latpoc. 130. Loranthaceae Don. 1. Viscum album L. (Fraas 152. Heldreich 44.) μελουριά, ᾿βύσχος, ἰξός, μακάριος. Anguillara 216: non tanto è proprio del Visco nascere su le Quercie, ma ancora su gli Elice, su gli soveri, su 1 pomi, e su gli Aceri. ® 131. Oleineae Lk. ‘ 3. Olea europaea L. (Fraas 154. Heldreich 30. Lenz 500 fg. Ausland 1860 No. 4) ἀγριέλια, ἀλίχστρον, ἄγρελος, ἀγρέλλιον, ἀγρολιά, ἄγριφος, ἐλία, ἐλαία, χολυμπάδες, χολυμβᾶδες, χολυβάδες, ἁλμάδες (Bekk. Anecd. I, 379 ἁλμάδες, χολυμ.- Bades ἐλαῖαι), κότινος (Beckm. Arist. mir. ausc. p. 106). ©. Oleastrum Theod. Prise. 102 C. Oleum onfatium fit de olivis immaturis in der Salernitan. Handschr. in Breslau fol. 162. Olivae 48 . olea in Pseudo-Gal. libr. de simpl. ad Patern. 83 F hat das Syn: Ebeas drachi, dàs ist wahrscheinlich Elaias dacry, lacrima Oleae. Solche lacrima wird noch erwühnt Paul. Aeg. 619 F: oleae Aethio- pieae lacer. Aét. 387 A: oleae sylv. lacr. bei demselben 17, B; Oliva colymbas. Vgl. Ideler phys. et med. min. II. 260. 262. 275. "Was die Alten schon von der Abhängigkeit des Oelbaums ‘vom Meere glaubten (vgl. Loeber die Heiligkeit des Oelbaums p. 33.) das steht auch in Simeon Seth cap. 5, wo Meyer aber 30 Stadien mit 300 verwechselt (III, 362). Wie nöthig man über- haupt die feuchte Luft für die Vegetation hielt, zeigt ja schon Aeschyl. Eum. 864 u. Soph. Oed. Col. 680. 4. Fraxinus ornus L. | (Fraas 156. Heldreich 31. Kuhn Myth. v. d. Herabhol. des Feuers. Progr. p. 14. Lenz 509.) — χυριόφυλον, μυλέας pia, μελέα (Oribas. IV, 625, 6. 7.), dii (Oribas. IV, 624, 27.), λιγγάβις, ληγκουάδης. Bei Hildegard. 37 ist Oesch = Frax. excelsior. : ,Anguillara 50. Orno: che produce un frutto simile à lingua di uccello. onde poi questo seme è chiamato Orneoglosson, e da’ recettari Lingua avis. 132. Jasmineae R. Br. - 1. Jasminum officinale L. (Diose. I, 78. II, 371. Rosenthal Synops. 356. Meyer III, 87. 336. Heldreich 29.) |. ξάμβακ, ζαμμακος, ἰασμέλαιον, ἰάσμη, ἰάσμινον (Jäsamin nabath. Landw. 120 Alawwám), ζαμβακέλαιον bei Simeon Seth ‘p. 17. Arab. Zanbaq. Aét. ed. Steph. 21, B: Jasmelaeum apud Persas Jasme appellatum praeparatur hoc modo. Simon Genuen- sis s. v. Sambacus: dixit mihi arabs q. zambachen vocàt ipsum semen ipsius iensemin pprie. | | 153. Viburneae Bartl. - 1. Viburnum L. χλευιαξίδα. 2; Sa nigra L. — (Fraas 156. Diose. I, 666. II, 640. Meyer II, 78. 248. 397. Sambuca III, 539. Bei Hildegard. 48 heissen die Früchte Ciclim.) χουφοξυλεά (hodie χουφοξυληά und d&oootu«x; nach Forskäl p- XXIV = Samb. racemosa L.) χουφαξυλαία, σέβα (Diefen- bach Orig. Eur. 418), σχοβιήμ., canodyos (canfodxo albanitice!), ἀκταία, dx ίς, Tage (pelasg. stok, — u; Matth. Silv. size ns est Ebulus.“), xc, ἄκτρα, λιβόριον. | Sambucus Ebulus L. χάνωπον, χαυαιάχτη, ἀχτῆ, ἐλιοσακτῇῆ, εὔβουλος, ἔβουλον, Ὄλμα, δουκωνέ (Diefenbach Orig. Eur. 324), δέκατον (ist es cor- crumpirt aus dem vorigen?), ἔμπουλον, Eviooc. Simon Genuensis s. v. Actis: cameactis ebulus q infima seu humilis actis akame q € 1 finium und s. v. Sambucus: habet alterum genus magis sylvestre q greci acameerez ali elon vocant. Jenes elon ist = ἔλειον. | 134. Caprifoliaceae Bart]. 1. Lonicera etrusca Savi. (Fraas 157. Diose. I, 515.) πόλιον ᾿Αφροδίτης, χαάρπαδος, ἀνατολιχόν; τοῦρχος, Ava, ἁγιόκλημα (hodie ἀγριόχλημα, nach Forskäl p. XXII = Loni- cera caprifolium), ἐπαιτίτις, αἰγίνη (Lobeck Proleg. 219), pa- | τρισύλβιχ (bei Myreps. 479, G. steht in der Anm. des Herausgebers: ματρισύλβιχ. usus autem est Scribon. Largus (nämlich 129: regı- x\vp.evoy, quam silvae matrem vocamus), ματριτζέρβια, περιδημινέον. 136. Stellatae L. 1. Galium aparine L. (Fraas 157. Diosc. I, 443.) | ἀπαρίνη (Orib. IV, 624, 33), ἀμπελόκαρπον, ὀμφαλόκαρπον. Anguillara 217. Hoggi si chiama Spargula da gli Herbari d'Italia, e in Grecia la chiamano xoX Ea (heute κολλητζαδα). 45 4. Rubia tinctorum L. (Fraas 158. Diose. I, 489. Heldreich 29. Rosenthal Synops. 321. Beckmann Beitr. zur Gesch. d. Erf. IV, 41 fo. Anguillara 240. Bei Hildegard. Rubea, wo Reuss ohne Grind Gre dA Robertianum nie ἐρυδρόδανον (Schmidt griech. Papyrusurkunden 144), ἐρυϑρίδη, δραχᾶνος, ῥουμβίυ, ῥούμπιαν,, cwpogt, λιδρίδιον, ῥιζάρην (Forsk 1 pag. XX ῥιζαρι = Galium paschale). Hiervon kommt auch das türkische alisari; pelasg. rece. Wenn es in den Handschritten. des Paulus Aeg. III, 2 iii: RE Sabov ἢ τινι οἵ βαφεῖς χρῶνται, ἣν ot “Ρωμαῖοι Eoßa ῥουβίαν χαλοῦσι, so kann dies nicht durch Hesychius SaWwov, τὸ ExvSo», ἀπὸ τοῦ ξύλου τῆς Savov erklärt werden, denn lignum und herba. sind nicht zu vereinigen, sondern höchstens nur so, wie es Janus. Cornarius zu der ersten Stelle thut: rubeam quam alias ἐρυδρόδα- . voy dixit, peculiari suae aetatis vocabulo, SaWov ab ipso dictam esse suspicamur. Rubia lucida L. (Fraas 158. Rosenthal Synops. 322.) | σπάγουλε (vgl. Anm. zu Myreps. 479, E.), Spargula. Nach Simon Gen. hiess Spargula auch Rubia minor und dies nach Ruell. 726, 22 (wo zu Anfang auch aspargula steht) — alys-. sum Plinii, und dies wahrscheinlich = Rubia lucida L. 139. Apocyneae R. Br. 1. Vinca minor L. (Fraas 159. Diosc. II, 573. Günther Zierpfl. d. Alten 22.) φιλάχουον, φιλάχκοναν. Anguillara 248: La Vinca Provinca molto ben corrisponde alla Clematide prima di Dioscoride. ne in essa procederò piu avanti. Bei Plinius 21 $. 62 u. 172 ed. Sillig heisst die Pflanze vinca- pervinca- Das von dem Herausgeber aus RVd angeführte vica- "pervica ist aber wohl mehr als blosse Lesart; man findet dafür auch bica perbica, z. D. in dem ältesten medic. Cod. der Bresl. 46 Univers.-Bibl. fol. 60. LVIII unter Herba Victoriola (Apul. u. Sext. Placit.), wo Ackermann l. c. p. 222, cap. LIX pervinca allein hat. Gewöhnlich wird dieser Pflanzenname in zwei Wór-. tern geschrieben; vgl. Marc. Empir. ed. Steph. c. 15, pag. 309 A. 3. Nerium Oleander L. (Fraas 159. Diosc. I, 578. Heldreich 3t.) αἴμόσταρις, σπόγγος, oxıvon, vuv», νίρις (cf. 177, 1), δεν- . Spopodov, végtov, ῥοδόδενδρον, ῥοδοδάφνη (heute seltner als πικρο- δάφνη, das neben véotov auch schon bei Aét. 50 D. vorkommt), χερζαχερά, πικροδάφνη, νηρία, νήριον, σχοβιήμ. | Wrightia antidysenterica R. Br. E (Nerium antidysentericum L.) Wenn es auch im Glossar heisst: „quid vero sit Macer, docent Botanici omnes“, so habe ich doch nur einstweilen, da hierüber. die Acten noch lange nicht geschlosson sind, die, unten folgenden Wörter unter diese Ueberschrift gestellt. Aeltere Autoren können hierbei nicht helfen, man vergl. z. B. nur Salmas. 918, b, D. Von neuern verweise ich ausser Sprengel zu Diosc. II, 392 be- sonders auf E. Meyer, bot. Erl. zu Strabo p. 137 fg. und seine Gesch. d. Bot. II, 36. 88. IV, 112. Lassen, ind. Alterthums- kunde I, 220. πεσπές, πεσπεζέ, δεσδουξέ, δαδούξ, ÉuAopaxep, paxeo μαάτζης. 140. Asclepiadeae R. Br. 1. Cynanchum erectum L. (Fraas 160. Diosc. I, 578.) xuvoxtovoc, ἐλαφόσχορδον, ὀφιοχόριδον, ὄνιστις, ὀλίγωρος, ἀπόχυνον, φάλεως. Cynanchum vincetoxicum Pers. (Simon Gen. Vincetosicum dicitur planta q mltum juxta elebo- rum nigrum invenitur quare putatur sibi contraria.) | τόσιτζον, βιτζιτότζι, βιτζιτόσιτζι, βιντιτοξυκή (vgl. d. Anm. zu Myreps. 380 C.) | "TW REEL WITT 47 2. Calotropis gigantea R. Br. (Ruell. 2, 33. pag. 438, 5. E. Meyer, bot. Erläut. 69. Held- reich 31 (Gomphocarpus fruticosus R. Br.). uan Syn- opsis 379.) : βύσσος. 141. Gentianeae Juss. 1. Gentiana lutea L. (Fraas 160. Diose. I, 341.) Ὑεντιανή, ζεντζιᾶνς, ἀλόη γαλλική, βασιαδός, βασιάδα. - Anguillara 141. Hoggi gli Schiavi, e Turchi la chiamo Serzenicha. 2. Erythraea data ria das (cf. 174, 35.) (Fraas 160. Diosc. I, 949. IL, 494. Heldreich 32. Anguil- lara 194 fe.) vpépa, φελτερά, fel terrae, ἀπογορίσαπον, νεύσιον, τουλβηλά (Diefenbach Orig. Eur. 253), στιρσόζιλα (bei Apulej. c. 36. hat Tor. in marg. Mikeriäl; ᾿δραχκόντιλος, ἐρμιγκοβός, ἐρμιγγοβοός, γῆς χολή, βέστρον. Ueber Libadion bei Plin. vgl. Diefenbach 339. Die Febrifuga bei Hildegard. 125 ist nicht, wie Reuss will, diese, sondern Pyrethrum Parthenium. 142. Boragineae Juss. 1. Asperugo procumbens L. (Fraas 161.) αὐτίδιον, πελοζέλλα. Anguillara 226: & conosciuta la Pelosella con questo nome. sul Padovano è chiamata Pelosina. Danach ist die Anm. in Ascherson Flora d. Mark Brand. 387 zu ändern. Vgl. Ruell. 574, 17. 18; 776, 16. 2. Cynoglossum pietum Ait. (Fraas 162. Diosc. I, 612. Anguillara 237. σχυλόχορτον, κχυνόγλωσσον, βετέκα (cf. 180, 1), φυτόν, καβαλλάτιον, σπληγνίον, σχόλυμιος, λίγγονα κᾶνις, λίγγουα xaviva. | n 48 Apulej. c. 96 hat ausserdem noch: hemionion, pyrgis, Nose Aegyptii Zenis, alii sublabium, lingua Macedonica. 4. Borago L. (Heldreich 34. 79. Diefenbach Orig. Eur. 396 Wer das Wort Borago. Unger Reise in Griech. 128.) μπουράχιν, μπούρακ, Tovpaxıov, βουράζα (bei Forskál p. >. XXI). Ruellius 843, 25 officinis Borago, Gallis Borache, aliquibus porrago. In der Anm. zu Myreps. p. 408, C steht: Nic. corrupte tovpaxw habet. Intelligendam esse boraginem hodie vocatam, ex Mesue satis liquet, qui hane antidotum descripsit ante Nicolaum. Bei Simon Gen. steht s. v. Borago: non reperio auctorem auten- ticum facientem ca. de utroque (Borago und Buglosa), sed si scribit de una non scribit de alia. 5. Anchusa tinctoria L. (Fraas 162. Unger Reise in Griech. 128: Alkanna tinctoria. Tausch. Diosc. I, 523. II, 584. Sim. Genuensis s. v; Paul. Aeg. 611, D. 621, D. A&t. 7, G. ed. Steph.) | xatayyovoa, μύδουσα, ἔχιον, πορφυρίς, ἀλχιβιάδιον — (Schol. Nicand. Th. 541. Eutecnii Metaphr. ἀλκίβιον, ἐχίειον), ἀλκειβέλιον, ἀρχιβέλλιον, ἄχουσα, ὀνόφνυλλος, νωνεά, λιβυκή, βονινεσάδ, Aoxxa (bei Myreps. p. 388 A. auch lacha. Vgl. Schmidt üb. griech. Papyrusurkunden p. 144 fg.), ὀνοχλεία (vgl. ὀνόχειτλος Nic. ὄνο- χίχλες Theophr.), λαδικίνη (? Salmas. 808, b, E. Schmidt a. a. O. 145.) Anchusa italica Retz. (Diosc. I, 611. . Heldreich 79.) γόνος αἰλούρου, αὐτουένριν βέσωρ, βουδόγλωσσον (heute foibo- γλωσσα, pelasg. gluhe-lope), βόγλωσσον, ἀνσανάφ, ὀνόδουρι, Aypıo- βούγλωσσον, τζανουχεί, λυσαλανδη, ἀρνοπέτα, ἀρμπέτα, λίμωνον (bei Aét. p. 39, E steht limonium sive cynoglossum; bei Apulej. : c. 42 in coll. Wechel. Romani libanion appellant), εὐφρόσυνον. Anguillara 254. chiamano questa in Grecia hoses χλυκάψις. d. ἢ. Lycopsis. 7. Symphytum officinale L. (Lenz 536. Anguillara 249.) φλομονίδιον — ῥάσδον, ῥάσδιον ὃ % = 49 | Ueber σύμφντον ἄλλο cf. Fraas 163 und Diosc. I, 512. II, 575 Coris monspeliensis. Nach Anguillara: in Rodi la chiamano xoyaXoditi. Im Glossar des Grammatikers Erotianos (bearb. v. Franz) steht ebenso unklar wie unter λείριον, so bei πέπλος, mé- πλιον, σύμφυτον. - | 9. Lithospermum L. | (Fraas 162. Diosc. I, 488. Lenz 533. Meyer III, 173 über .das arab. Qalb, und über Saxifrica II, 533.) | ζωόνυχον, αἰξόνυχον, γοργώνιον, γονολήτα, διόσπορον, εὐχεόντιον, λίδος λεοντική, λιδέσπερμα. - Anguilara 240: Il Lithospermo hoggi da tutti si chiama Milium Solis. Also wie die Glossarien des Mittelalters. 11. Echium rubrum Jacq. (Fraas 163. Lenz 533. Anguillara 255.) ἔχιον, ἀρίδαν, ἀλκουβιαικούμ.. Echium italicum L. μιανοῦνι (hodie), \vxawoc (Schol. Nicand. Th. 838). 13. Heliotropium villosum Desf. (Fraas 160. Diosc. I, 683.. Lenz 532.) ᾿σχορπίουρον, Scorpioctonum, γόνος Κρόνον, διάλιον, ἡλιόχορτα, χαμβύλ, καμιήλ, ᾿ xau. Bv, haematites (Diefen- bach Orig. Eur. 364), ἡλιοτρόπιον, ἡλιοτρόπη, Thornaschül. | Anguill. 302 Lo Heliotropio maggiore è notissimo per tutta Italia e l'Eccellentissimo Matthioli l'ha benissimo figurato (ed. Diosc: 1553 p. 561). Die Römer bezeichneten nicht selten mit diesem Namen unser Hel. europaeum L. Dasselbe und Croton tinctorium ist gemeint bei Hermes Trismeg. s. h. v.; vgl. Meyer III, 226: 499. IL, 345. Ruell. 883. Verrucaria auch bei Spätern z. B. Marcell. Empir. 324, C. dann Myreps: 815, B. Aét. 760, G. Oribas. 419, C. Ruf. Ephes. 128, A. ed. Steph. — Jan. Cornarius zu Paul. Aeg. I, 13 sagt: in graecis exemplaribus deest hic vox oxoprtovpov, in quibus ha- betur ἡλιοτροπίου τοῦ καλουμένου φύλλα. Quod autem vox illa desit, indicat Graecae orationis ratio et confirmat Dioscorides. Aétius item lib. IV, 13 expressis verbis habet.. ES 50. ^^ 14. Cordia myxaL. | (Salmas. 931, b, G.. Fraas 164. Rosenithal Sore RR Lenz 532. Nicol. Damasc. ed. Meyer p. 102.) μουχαιπέ, μουχαΐται, μυζάῤια, μυξάρια,. πυοχάδες. Myreps. 383, B. Paul. Aeg. 532, A. 144 Sobinacede "Behb: 1. Solanum nigrum L. (Fraas 168. Diose. I, 565. Meyer II, 407 über Caculus herba. III, 433 Maurella. 493. 533. Daremberg Notices ete. 28, 3.) oxoußouXoy (Diefenbach 419), ἀστριμουνῖμ,, κρομο - βρωμοβότανον. 2. Physalis somnifera L. (Fraas 167. Diosc. I, 566. Meyer in Cond d. Bot. für Physalis Alkekengi L. II, 206. ΠῚ, 377. Vgl. meine Bemer- kungen zu Lenz 539 in der Zeitschrift für das Gymnssialwesen B. XV, 280.) xexév6, καλλχΐς, χαλλιάς, xoxo, xoxoXMc (vgl. Dicfenbach Orig. Eur. 396), xexovvr&, cycolida (bei Apulej. 23. nach Wechel, cecaneno), pavixoc, δίκραιον, δίκριον, δορύχκνιον, δορύχνιον (Etym. magn. p. 283, 37), βορύχνιον, ὀψαγέμ, στρωγνος, ἀλικάκαβος, χκάκαβος (de Lagarde p. 50 Anm.), xaxaßıov. ‚Anguillara 270: Solatro Somnifero. Se quello, che nasce in Candia, havesse il fiore grande e rosso; non visaria da dubitare, che non fosse il vero Solatro Somnifero. Ma manifesta cosa 6, che Dioscoride scrive del fiore diversamente da quello, che si vede essere; e da questa in fuori tutte le altro note molto bene corris- pondono. Schol. Nicand. Alex. 376. Eutecnu Met. ed. Didot.. 239, 52. Schol. ed. Keil p. 98. 4. Mandragora officinalis L. (Fraas 167. Lenz 542. Meyer II, 19. 217. 395. III, 76. IV.112. Heldreich 36. de Lagarde p. 67. Usener Alex Aph. 26, 29.) βομβόχυλον (oc), . üxvtyov, λιβρόχης, δληβρόχης, ληβρόχη, ἀντίμιον, ἀντίμνιον, γονογεῶνες, μῖνος, ἡμίονοι; ἀπεμοῦμ., |. ματραγοῦρα, μανδραγοῦρα, ἀμπροσσανάμ.. jo ae eres REN Ne cL pn . : 51 6. Capsicum longum DC. (Fraas 169. 267. Heldreich 36. Lenz 541.) | ᾿μακροπίπερον, μακχροπηπέρη, λογγοπήπερι, ταρτεμπελίτης, Darfulfei, δαρφούλφουλ. Vgl. 58, 2 und de Lagarde ges. Abh. 85, 30; 224, 6.- 8. Datura Stramonium L. . revradpuv (Plin. var. lect. pentodryon), βρωμοβότανον, dopuxuroy, ὀρδογύιον, &£vopov (Plin. neurada, nervada, neurata, nexuada, neurida). Bei Paul. Aeg. 634 F. steht neuras, quam alii poterium vocant; es kommt auch vor Oribas. 504, D. . Nach Diosc. I, 568. II, 608 dem Andere folgten z. D. Rosen- thal Synops. 473 — Solanum sodomeum L; Datura Metel L. war den Arabern schon frühzeitig bekannt; vgl. Meyer 3, 213. Ueber den mediein. Gebrauch von Dat. Stram. bei den cH vgl Janus Zeitschr. B. 2 p. 812. Für eine späte Einwanderung dieser Pflanze entschieden sich de Candolle Geo. Bot. 731 — 34. v. Schlechtendal, Bischoff II Bd. II Abth. 204. Schübler und v. Martens, Flora v. Würt. 146 u. a. Anguillara meint p. 270: non conosco altrimenti il Solatro furioso. UR non mi affatichero à recitarne altro. Lenz, Bot. d. Gr. u. Röm. 540 Anm. lässt im Jahre 1859 noch unentschieden, was E. Meyer in seinen bot. Erläut. zu Strabo p. 16 fg. schon 1852 bewiesen, Bertoloni (flor. ital. II, 608) und Fraas 169 gründlich widerlegt hatten. Folgende drei Stellen aus Strabo ed. Kram. B. I, p. 311 1. 21 fg. aus Diosc. und Plin. ed. Sill. B. III, p. 415 1. 3 fg. (von dem letzten sagt de Candolle p. 732 unrichtig: „dont le silence est remarquable*), beweisen sicher, dass Griechen und Rómer diese Pflanze kannten, und zugleich die schóne Emendation von E. Meyer, in der Stelle bei Plin. statt ocimi zu lesen euzomi. Beckmann zu Arist. de mir. ausc. p. 179 bringt die Stelle aus Strabo in Verbindung mit dem »Limeum bei Plin. XXVII, $. 101 über. das Diefenbach Orig. Eur. 376 zu vergleichen ist und Sillig in der Anmerkung.) 9. Hyoscyamus niger L. (Fraas 169. Diosc. I, 560. Heldreich 37. de Mti Géogr. Bot. 573. de Lagarde 83, 24. Nicol. Damasc. ed. Meyer p. 101.) 4* 52 . διέλεια, δαιμονιαρεά, ἄτομον, αὕγινον, σαγχαρώνιον, πυδώνιον, πυφόνιον, . τηφώνιον, λύχον, ξύλεον, ἔξυλέχιον, σαφϑώ, ἀδάμεον, ἄδαμας, βιλινουντία (Diefenbach Orig. Eur. 258), ὑποκυστίς, ῥαποντική, Tevt, πένζ, ἱερὰ βοτάνη, γρᾶάσα, ἐρυπάγαραρ, ἕρμπα γασάρ, διδιάμβριον, διδυράμβιον, χουρῖτις (cf. 152, 1). ? Bei Macer Floridus, der sigle griech. Namen verdrehte (scia- sis statt ischias, Ipocras statt Hippocrates etc.) steht Jusquiamus statt Hyoscyamus. Dies Wort lesen wir auch bei Mai libr. Dy- . namid. p. 428 im 2 Cap. und bei Plin. Valerian. II, 28 fol. 48 D: Capsilaginis semen, quod est Jusquiami siliqua. In Ackermann - Parabil medicam. p. 155 fg., bei L. ApulejB de medic. herb. cap. 5 stehen noch folgende Synonyma: dioscyamos, adamenon (Torinus: adaminon), hy pnoticon , emmanes, atomon (auginon Torin. Wechel. Hum.), xeleon, insana, Apollinaris, alterculum (laterculum Tor.), calicularis, dentaria, gingan, remenia, fabu- longa (faba lupina Tor.), ligea. 145. Cuscuteae Presl. 1. Cuscuta Epithymum L. (Fraas 170. Diose. I, 670. Meyer I, 310.) κεδοΐς, xédmc, ἰνβολούκρουμ., ἐμιβολούκρουμ., ματζουκόδρυμβον (?) Pseudo-Galen de simpl. ad Pat. 84, A: Epithymum est flos herbae assimilis setae subviridis et nauseosus. In den Gloss. Helm- stad. B. 31 wird eine Blandonia erwähnt mit den Syn. Cuscuta, Rasta lini (bei Plin. angina lini) und der Uebersetzung Vlassyde. 146. Convolvulaceae Vent. 1. Convolvulus L. | (Fraas 170. Diosc. I, 622.) . μαλακόχισσος, λεπλέτ. Convolvulus althaeoides ἅ; (Fraas 171. Diose. IV, c. 18.) μνήδιον, μῆδον, μηδικόν. ( 53 .Schol. zu Nicand. Alex. 533 ed. Keil p. 106, 9: καὶ Μῆδον δὲ τὸ Μηδικὸν xadovuevov, ἐστὶ δ᾽ εἶδος φυτοῦ. Ueber medion bei Steph. Magnetes vgl. Meyer III, 378 und Ruellius p. 730. Convolvulus Scammonia L. ® -σάνιλον, ἀποπλεύμονος, μαχμουτά, σκαμιονέα,, χάμων. j Schol. Nicand. Alex. 484. Usener Alex. He QUE Progr. 25, 22. 3. Cressa cretica L. (Fraas 171. Diosc. I, 482. Nicol. Damasc. ed. Meyer 122.) σωρανδίς, ἄνδυλλον, ἀνδυλλίς, solastrum. 151. Labiatae Juss. . 1. Lavandula Stoechas L. (Fraas 174. Diosc. I, 373. - Heldreich 32) - λαβαντίς (jetzt λεβάντα, pelasg. levante), ἴφια ἴζφυον Theophr), $9Sauóc τύφωνος (IluSovoc!, σονφλώ, συγχλίωψ, στυφωνία. 2. Ocimum basilicum L. | (Fraas 183. Diosc. I, 283. II, 470. Günther Zierpfl. 24. Heldreich 32. Ueber die Leguminose bei Cato: Ocimum vel Oci- num vgl. Meyer I, 344, dann III, 66. 73. u. ed. Nicol. Dam. 100.) μπραάντζα οὐρσίνα, γρασίδι, χεισσαπαρχαδισσά, κασσαπχραδισσά, πορφυρίς (cf. 142, 5), ἄγκχκυνος, ἀγριοβασιλικόν (? Forskäl = Salvia verbenac.), βεδερούζ (Bädaru& in nabath. Landw.), ἄχονος, φχλαντζαμέτ, μισόδουλος (Ruell. p. 515, 1. Ich las diesen Namen bisher nur bei Sotion und Demetr. Pepagom. An- leitung zur Falkenzucht). Aét. (ed. Steph. 58, E) fügte zuerst - dem vien Namen Okimon hinzu „basilicon, i. e. Ocymum regale*. Später wurde das erste Wort ausgelassen, daher bei T ed Seth cap. 5 βασιλικά, bei Hildegard. 116 Basilia und Basilica 68. 23. . | pelasg. vas.lico, neugriech. ὁ βασιλικός. Vgl. Ideler II 320, 26. 2. a. Ziziphora capitata L. (Fraas 183. Diosc. I, 446. II, 538 Mentha arvensis oder Prunella vulgaris L.) ἐχεώνυμον, πολύκνημον, Διὸς dori χλινοπήδιον. 54 Was die ändere Art bei dem Schol Nicand. Alex. 57 ist, die aber in Euteenii Metaphr. ed. Didot p. 235, A, 5 nicht er- wühnt wird, ist nicht zu bestimmen. 3. Mentha piperita L. (Fraas 176 fg. Diosc. I, 382. Heldreich 32. Silig pins Plin. spec. I, p. 20. Progr. Dresd. 1839.) nano, μίντη, μένδος, xavzavino, βονίδες, spl ; δυοσμός, τίς, χᾶς, ἐπιχέλ, (?) ἐπχέλ, vavd., Mentha pulegium L. PILAM (Diosc. I, 377. Fraas 177.. Anguillara 200.) . γλήχωνας, γλάχων, γαλίοψις (Diefenbach Orig. Eur. 222), Mayraya.Dov, δίμορον, βλησχούνη, βλισκούνι, βχήχων, βλιχῶώνιον, ὀρίνη, ἄλβολος (Diefenbach Orig. Eur. 222), ἀπόλειος, &océvxavSov. Ueber „Pantagathon a poetis pulegium diei“ vgl. Ackermann zu Q. Seren. Sam. pag. 5 adn. | Mentha silvestris L. (Diosc. I, 383. II, 511. Salmas. 903, b, D. Sprengel hist. Si rei h. I, 417. Meyer II, 19. 75. 217. III, 406. 411.) γόνος ᾿Απόλλωνος, Mentastrum (Diefenbach 384). Bei Acker- mann zu Q. "Seren, Sam. p. 33 adn. lesen wir: ,Mentastri — ὦ - ἄγριον ἡδύοσμον Graeci vocant. Serenus τὴν βαλσαμιίταν intelligit. K.* und in Apulej. c. 90: Hispani creobula. Mentha aquatica L. © (Fraas 177. Diosc. I, 271. Ruell. 490, 17.) ᾿Αφροδίτης στέφανος, βαλσαμίτα. Mentha gentilis Sm. (Fraas 177. Diosc. I, 383. II, 511.) γόνος “Appovos, atua "Aupovoc, νέπετος. . Apulej. c. 93: Graeci eam minthen agrian, alii minthen ori- non, alii diaulon, prophetae haema Hammonos (emaminonon Coll. Wechel.) alii gonos Hammonos, Itali nepetam montanam. Simon Genuensis: Nepita seu Nepitula calamtum gr. vero calamitis ut ap, Diasc: & aute qda nepita mötana q nepità multi, pprie vocari nolunt ali nepitam gatinam dicunt. Anguillara’ 292: la seconda specie (Calamenti) hoggi ancora ritiene il nome et chiamesi Nepi- tella. Ruell. 676: alterum (Calaminthae genus) Italiam nepetam tradit appellare. Nicol. Damasc. ed. Meyer p. 100. 4. Lycopus exaltatus L. fil. (Fraas 179. Diosc. I, 548.) T" ἱερὰ βοτάνη (vgl 152, 1), otavpid?, mapdlxov?‘ uaupanod. - Bei Steph. Magnet. p. 22 A steht Trigonidis herbae semen, vielleicht = περιστερεών Diosc. I, p. 548, corrumpirt aus dem Syn. τρυγώνιον, das beim Anonym. de herbis 56 τρυγόνιον heisst. 5. Salvia pomifera L. (Fraas 184. Diosc. I, 381. Heldreich 33.) ! χίοσμιν, χόσαλον, moXccoc, σαλβήα, σχαλβίχ, ooxxoc; (Mo- natsber. d. Berl. Acad. 1865, 428), βήκιον, βέδον, τζεντογάλη, φασχομηλιᾶ (Forsk:l XVII φασκουίλιχ = Salvia off., die safti- gen Auswüchse werden auf Kreta gegessen und heissen pagxoym)x), φρασχομηλια, ἐλελίσφακος, ἀλισφακιά, ἀλλισραγγία, Myopayove, χαναβηναία.. Salvia Horminum L. (Diose. I, 476. II, 555 de Lagarde ges. Abh. 48, 27.) γεμινάλις, ὅρμινον, ὅρμιον, φόρβιον, φόρμιον, ζεντογάλη, ᾿ σαρχκοτρόφι, centrum gallinae. , — . Salvia Aethiopis L. ἡμέρα γλῶσσα (hodie). a ," Hermol. Barbarus Coroll. IV, 719, 533. . 6. Rosmarinus officinalis L. (Fraas 183. Diosc. I, 424. Heldreich 33. Kaumann Symb. d. german. Baukunst Görlitz Progr. 1859, 24. Forsk 1 p. XVIII. Anguillara 91. Günther EN der „Alten p. 12. Steudner, Symbolik des Zweiges p. 33.) ῥόζα μαρίνα, éxx\m) (einen ähnlichen Namen für Balanites aegyptiaca hat Schmidt griech. Papyrusurkunden 382 nach Wil- kinson), ἐχχίλελ, δενδρόλιμνον, δράκοντος, χαμφάνεμα, Teorvon μαχαιρίνδη, ξηρόμυρον, χαμαιδυόσμος, χαχρις. Joh. Actuar. p. 50 B. flores Rosmarini coronarii, quod Den- drolibanon appellant. Steph. Magnet. p. 52 A. Dendrolibani cinis, (76, A. Thus sive Dendrolibanon ist eine sonderbare Verwech- selung, noch auffallender aber Geopon. XI, cap. 15 u. 16.) Simon 56 Genuensis: Dendrolibanum, Libanotis, Rosmarinus idem. Bei P Platon. cap. 79 auch Salutaris genannt. 8. Origanum smyrnaeum vel syriacum L. 7. (Fraas 182. Diosc. I, 372. Heldreich 32. Anguillara 196 fg.) χασσίαλα, σαπωνίς, XUX, πεσαλέμ, ὕσωπος, λάτερ, σέφα, Yacap, ξοῦφα ὶ Zuffa. Auch bei Apic. I, 27 ist Hyssopus creticus diese Pis nicht Thymbra spicata oder Satureja Juliana. Origanum heracleoticum L. ἽΠραάχλειον, ῥιγάνι, cunila gallinacea. Ueber die andern Bedeutungen des schwierigen Wortes vgl. Schol. zu Nicand. Th. 626. f Origanum Majorana L. ‘(Diose. I, 387. Günther Zierpfl. à Alten 26. Meyer Hh 336. 86. Janus Zeitschr. IV, 1. 222.) ματζουράνα, μερσικουσίν, μερδουκούς, μερδηκούση, RER ἠκίγονος ἴσεως, Φραμβές, ὄνος ἴχρεως, σίσατζ, σιζατζ, σύτραζ,. σίμτξε, xoucé) (κασσίαλα ), μερσαουσᾶν (μερσικουσίνἢ), χλημάχη, μαγγυράνα, ματερίναῦ, ἀμάρακον, σάμψυχον, . σιάψυχον, ὀξολά- k AouBov? λουλοῦδιΡ χρυσολόλουλον᾽ῥ οὐρίγανον, ῥίγανον, ἀριγάνη. | (ἀρίγανος auf Kreta jetzt), ἀβαρύ, osıpına? σάταρ (Tzatar in nabath. Landw.), πέρσα, roviovdov? ἴα: Hierher scheint mir auch zu gehören, was de Lagarde ges. Abh. 83, 3 lieber auf Fumaria off, L. beziehen möchte. 9. Thymus glabratus Lk. (Fraas 177. Dios& I, 386.) » pepovorvog, ἔλπηλον, δεναΐδα. - Thymus graveolens Sibth. (Fraas 178. Diosc. I, 316.) τραγορίγανος. Ein τραγορίγανος ᾿Ηραχλεωτικός wird erwähnt bei Paul. Aeg. lib. VII, 4. τραγορίγανον ὄρειον im Etym. magn. 763, 30. Nicand. Alex. 308 ed. Didot. 310 ed. Schneid. und pag. 155. Schol ad Nie. 211, A, 3. ed. H. Keil p. 94. Zonar. p. 1742. i i 57 Thymus Zygis L. (Fraas 178. Rosenthal Synops:410 und dazu die Bemekk. in Zarncke lit. Centralbl. 1862 p. 146.) ἔλπηλον, ζηγῆς ἀγρία (υγίς Theoph.)? Thymus serpyllum L. (Diosc. I, 386. Fraas 177. Lenz 520. Günther Ziergewächse _ d. Alten 27. 28.) συρέπουλον. Thymus acynosL. . (Diosc. I, 390. Sprengel hist. rei h. I, 417. Ruell. 685, 35. Lenz 523. Günther 25.) προβατεία, πορφυρίς, “υρσίτης, Φερμοῦτιν, ἀντίμιμον, eto», vendorov, ὑχινόψυλον, Glastum, | Ocimastrum. 10. Satureja capitata L. | (Fraas 174. Diosc. I, 384. Heldreich 33. Meyer II, 248. Lene 523. Günther 27.). potovia (Diefenbach Orig. Eur. 396), μακούλ, “ρύμπος (neugr. “ροῦμπι,. pelasg. Srumb), δύρσιον, στεφάνη» χάσε, δριμβόξυλον. Cephalota bei Benedictus Crispus v. 6 und Seren. Sam. 427. Wenn. zu dem letzteren Ackermann p. 80 sagt: Plinius cunilam ' appellat. capitatam; locum tamen non invenio, so kam das wol daher, weil in Plin. XXXII, $. 126 ed. Sill. statt capitata die Hand- schriften VRd lesen: capita. Satureja Thymbra L. (Diosc. I, 385. Meyer I, 378. σαυτρία, τρίβη, Camila (p. 446 libr. Dynamid. ed. Mai) 13. Melissa altissima Sibth. (Fraas 182. Diose. I, 453. II, 541. Heldreich 33. Lenz 525.) μερισειμόριον (Diefenbach Orig. Eur. 440), μελισόχορτον, μελισ- σόφυλλον (ibid. 385), μελισσοβότανον, μελίτεια, μελίτταινα, με- λίτταιον, μελίφυλλον, βαλωτή, ἐρυδρά, ἀπιάστρουμ, τημελῆ, χιτράγω, τουνάτξ, λὰχ ἴα, λαχὰς χίας. È Bei Hesychius steht: μελίταιναν ἕνιοι μελίκταιναν; das letzte lesen“auch alle Handschriften bei Nicander Th. 550. 555, wo der Scholiast es aber nicht richtig auf πράσιον bezieht. Vgl. über dies Wort Needham ad Geopp. XV, 5, 6 und Lobeck Proleg. Path. VA 58 34 adnot. 33. Wahrscheinlich gehört hierher auch das bei dem- selben Schol. vorkommende μελισσόβοτος. | 18. Lamium striatum L. (Fraas 185. Diosc. I, 450. II, 540. Lenz 526). λευχὰς ὀρεινή ἢ, μόροξος, Leucographis? mesoleucon? . Plin. lib. XXVII, $. 77, 78, dazu Ruell. 730. Anguillara 220. In den Schol. Nicand. Th. 849 ed: Didot.heisst es: περὶ δὲ τῆς λευκάδος ἀγνοεῖται, περὶ ποίας φησίν. ᾿Αντίγονος μέντοι τὴν λευκὴν dxavSav λέγει, 6 δὲ Νίκανδρος τὴν AsuxavSenov. Καὶ ἤρυγγος δ᾽ εἶδος λαχάνου ἀκανδώδους, οὗ τὴν ῥίζαν ἀδπερεΐδα φη-. civ ἢ διὰ τὸ δερμὴν εἶναι, ἢ διὰ τὸ ψυχρὰν εἶναι. Anders aber lesen wir bei Keil p. 67, 7 fg. , 21. Stachys recta L. — ? (Diosc. I, 530. IL, 589.) | j^ παριταρία (peritaria Hippiatr. p. 76), γόνος, οὖρα σκορπίου, ποτηροπλύτης, οὐδηδόνιν, σενδιονώρ, ξανδοφανέα, σιδηρῖτις: ο Anguillara p. 256: La prima Siderite si trova ἃ Crapano Isola della Schiavonia con foglie simili alla Salvia, e al Marrobio, ritagliate come quelle della Quercia. produce un gambo piccolo, quadrato, alto una spanna, pieno di verticilli non diversi da quelli del Marrobio, con fiori bianchi. La radice è grossa, come il deto minore della mano. nasce ne’ luoghi asciutti. 23. Marrubium vulgare. L. | (Fraas 180.. Diosc. I, 454. IL, 542. Lenz 527. Anguillara 221: Prasio. chiamasi Marrobio.) μαυρόμαρσον, γόνος “ὥρου, ἄφεδρος, ὀζηλίδα, τριπέδιχλον, ἀστερόπη, αἷμα ταύρου, πράσιον (151, 13), φιλόπολις, φιλόφαρες. Bei Plin. ed. Silig XX, $. 241 steht philochares und die Lesarten philopaeda ad. philopheda V. .... padam, Appul. Simon Genuensis, den er hierbei nicht nachschlug, hat noch philogates. Prasion esse marubium Latinis docet Hummelbergius, sagt Acker- mann zu Q. Seren. Sam. p. 70 adn. Vgl. desselben Parabil Med. p. 206. 326. 24. Ballota nigra L. : - (Fraas 180. Diosc. I, 452. Lenz 527.) | αἷμα ἰσίωνος (= ZXíovoc?) αἷμα Σίωνος, μέλαν, ἔσχε, βαλωτή, 59 γῶώφρυς, ᾿νοσπρᾶσσοῦ, ἀσφός, νωστελίς, νοχελίς, Yoppav, νοτιανοσχκέμιιν. | Paul. Aeg. 616, C: Ballote, quam Marrubium nigrum vocant. 25. a. Sideritis syriaca L. — ? (F raas 175. u. XI. Diosc. I, 503. II, 570. 580. — oder Betonica alopecuroides L. ? — Aem. Macer ed. Bas. 64.) dita Sela, ἱερὰ βοτάνη, δυπρίνιον, φεριπόνιον, χροχολύχιον; ῥίζα περιστερᾶς, δροσιοβότανον, ἀνδραχοβότανον, χυχώτροφον, χυχότροφον, Ψυχότροφον, ψυχρότροφον, χοσμική, βέστρον, χέστρον, μπετόνιχα, βετόνικα (Diefenbach Orig. Eur. 438), βιτονύκη, βετο- voe], Bevtovixn, βεττονική, κχουρέλη. Paul. Aeginet. pag. 233, 16; Meyer II, 417. Oribas. B. IV, ' 577,8. 38. 2 Musa de herba Vettonica cf. Janus Zeitschr. B. I, 656. Betonicà bei Theod. Prisc. im Experimentarius Medi- cinae 1544 pag. 97, A. 101, A. Bethonica bei Aesculap. medicus in Physica Hildegard. 1533, 65, B. Bachenia für Bathonia, Pan- donia (bei A alor Platon. Pandiona) in s Hildegard. 23* u 135 ist Betonica off. 28. Ajuga Iva L. a (E raas 172. Diosc. I, 500. (EY 529.) πιτυσόρυσις, δοχελᾶ. (Diefenbach Orig. Eur. 329), αἷμα ᾿Αϑηνᾶς, χαμεπήτης (bid), καμεφητούς (aperire) . 29. Teucrium Polium L. (Fraas 173. Diose. I, 459.) υέλοσμος, ἐβενίτις, φευσασπίδιον, λεοντόχαρον, ἀχαμενίς; βέλιον, χεντόχουρα, τεύτριον, πόλιον. | Bei Alawwäm 60 heisst die Pflanze Gadadt, bei Ibn Sina und Ibu Baithär Gada. ‚Teuerium Scordium L. . (Fraas 172.: Diosc. I, 460.) 3 , = CARS ” , T 2 ^ &QO, atua ποδοτος, αἷμα πόδοντος, αἷμα ixtivog, &Coup.x, ὀνόσχκορδον, σχόρβιον, σχόρδιον.. Teucrium flavum L. (Diosc. I, 448. Fraas 172.) ^ *eUxpto», eUxQuov?, oy? τεύτριον. 60 152. Verbenaceae Juss. 1. Verbena officinalis L. ; (Fraas 186. Diosc. I, 549. II, 598. Lenz 529.) μπερμπένα, Διὸς ἡλακάτη, περιστερεόν (vgl. 1 Kyranide 8. v. Kynaedios), χουρῖτις, πεμψεμπτέ,. TE S EL. 938, πάνχρωμον, ἵππάρισον, ἐρυσίσκηπτρον, Ἤρας δάκρυον, αἷμα “Ἑρμοῦ, soa βοτάνη, Lepoßoravn. Marcell. Emp. 348, C: Hiera botane, 290, A: Hierobotanon. Bei Plin. Valer. f. 42, D steht das hieraus corrumpirte Probati- cam. Isidor 17, 9, 55. Bei Hermes Trismeg. kommt vor πε- prorepa op m, auch ἱερὰ βοτάνη, ‘aber in der lat. Uebers. Arte- misia, und dann περιστερεὼν ὀρδός (vgl 151, 4). In Pseudo-Gal. de simpl. ad Pat. 83, H steht Erificium, corr. aus dem bei Diosc. angeführten ἠριγένιον. Nach Ackermann in Parabilium medica- mentorum scriptores antiqui p. 151 hat L. Apulej. de med. herb. cap. 4 ausser den oben erwähnten noch folgende Synonyme: dichromon, callesis, aristereon, cyparisson, Demetria, Asclepios alcea, verbenaca, licinia, lustrago, columbina supina, militaris, vertipedium, crista gallinacea, trigonion, chamaelyjon, sideritis, curitis, phersephonion. In der Sammlung des Albanus Torinus (1528) stehen noch folgende: gerebotanon, orthon, diosatis, pecorobon, militaria, ER camelicon. In der Collectio Wechelii Par. 1529: aryster- con, viniacia, diosatum, petoromon, sipisection, vertatiperum. 7. Vitex agnus L. (Fraas 185. Diosc. I, 129. Heldreich 34. Ruell. 349, 18. Meyer III, 66. 534. Botan. Zeitung 1866 pag. 136.) | γυγαία (wohl λυγαία — pelasg. liyaré), λιγαρέα, λιγοραία, — ἀρατριφάγια, ἀμικτομίαινον, ἄγυστος, σεμνός, σούμ., τριδάχκτυλος, ἀϊία, - ἀγνόχοχα, ἀρνόχουχα, | λιγεόχουχα, M (5n ME ἀλυ- yaroxoxa, δατισκᾷᾶ, ἁγνός, ἄγνως. Bei Myreps. 471, D steht in der Anm. zu lacrymae ligaeae: graecus Nicolai cod. ‘habet λιγαίας; quid autem λιγαία sit, me ignorare fateor. Da nun Eustath. sagt περὶ λύγου᾽ λέγεται δὲ λυγέα ἰδιωτικῶς, so sind dies hier und Lygeae folia 30 A, Ligea - 61 : herba 33 A, Ligni lacrima 30 A, Lysseae herbae 8 A bei Steph. Magnet. nur verschiedene Lesarten desselben Namens; ob mit die- sem Worte zusammengehört λευχόφυλλος bei Arist. mir. ausc. 846, 29. ed. Beckmann 343, bei Plut. de fluviis ed. Hercher (vgl. Meyer II, 156), Val. Rose Anecdota graeca 14, wage ich nicht zu ent- scheiden. ἂς e 155. Sesameae DC. 1. Sesamum orientale L. (Fraas 187. dd I, 241. Heldreich 38. Prosper Alpinus rer. aegypt. lib. p. 159. Vgl. meine Bemerkungen zu Lenz 546 in Zeitschr. f. d. Gymnasialwesen B. XV, 280.) σησαματον, ἀντικύρικον, σησαμότουρον, σησάμινον ξύλον, ᾿ oeucen. (vgl. F orskäl 113 u. "Meyer III, 75), oéu, τζουτζουλένην, ᾿σαμέλαιον, σήσαμιον (Usener Alex. Progr. 7, 10 und Oribas. IV, 580, 2. 594, 9. 626, 14. 630, 24.). 158. Orobancheae Juss. 1. Orobanche grandiflora Bory. (Fraas 187. Diosc. I, 284. Lenz 547. Anguillara p. 89. Unger Reise in Griech. 129 ) Supatvn, λύχος (auch heute), λέων, ὀσπριολέων. Paul Aeg. 635, G. Aét. 45, G. | 159. Serofularineae R. Br. 1. Verbascum limnense. . (Fraas 191. 203. Diosc. I, 597. Schol. Nicand. Th. 838.) ἄρχτιον, Φρυαλλίς, λυχνῖτις, μανοῦλα, φιτιλεά, diesathe, hermirudon? nihad, tasso barbasso, φαάκλα. 2. Scrofularia peregrina Lucy ; (Fraas 189. Diosc. I, 589. IL, 616. Sibthorp flor. gr. 1, 435. Unger Reise in Griech. 129.) | q&AeQoc, αἴδοπι, χόχλαστον 7 62 Anguillara 278. Rari sono in Italia i luoghi, ove nasca la: vera Galiopsi; benche molti si affaticano è mostrare per quella, chi una cosa, e chi un’ altra: ma però niuna delle mostrate è la vera, ne ‘alcuna di quelle sana le scroffole, come vuole Diosco- ride, ne fa quelli effetti, che si ricercano. Hor io dirò di una pianta, di cui ne ho veduta la isperienza, e che conviensi alla descrittione di Dioscoride. Nella Bosna. si trova una pianta, che fa molti rami in guisa di Sufrutice, con foglie simili all’ Ortica; ma minori, e liscie, con fiore piccolino, come di Ortica, ma por- poreo, e di odore gravissimo. le radici ha simili è quelle dello Elleboro nero. Et è cosa certa, che sana le scroffole i dieci giorni, si come io vidi in quelle parti nella Verana sanare una Turca, da una strega Mora. Il suo nome è tato strano, ch’ io nó ho mai potuto imparare & scriverlo che ben istia: pure il pronunciaremo così, Lanovitaz. ma quelle genti vi aggiungono in principio - una certa lettera, che noi con nostri caratteri non possiamo esprimere. Questa parola non so, che significhi, ma in lingua Schiava vuol ἡ dire Marrobio. Honne trovato ‘ancora ne’ monti del Friuli appresso le case, e lungo i fossi. questa pianta è anco familiarissima alla Grecia. Nach dieser Beschreibung Lo die Deutung von Brunfels I, 153 und Bock 2 als Lamium purpureum nicht mehr stich- haltig sein. Sprengel erkannte ganz richtig darin die zuerst von Camerarius hort. med. p. 157. t. 43 beschriebene Scrofularia peregrina. - 6. Antirrhinum majus L. (Fraas 188. Meyer II, 74. J. Caes. Scaliger in plant. Ar. 68, D.) ἀνάρρινον (Nicand. fragm. 34 ed. Schneider p. 116), os leonis. 161. Primulaceae Vent. i Anagallis arvensis L. (Fraas 192. Diosc. I, 327. de Lagarde ges. Abh. p. 60. 61. Anguillara 180: Pavarina.) χόρχορος, χόρχορος, χόρχορος (Nie. Th. 626. 864 c. Schol. et -Eutecnii Metaphr.), ἠἡμυόεν, puov, puxtet (Macia bei Marcell. 63 Emp. 252, D), pextaro, pextatovpa, μασιτίπως, μασύτυπος, μασύτειπος, ζηλίαυρος, TENTE, τζητζή, ζίτζη, μασουχά, pacova- prov, ἁλίουρος, ἁλιουρόφδαλμος, ἀπλάτιον, ἄντουρα, ταντουμ.’ τοῦρα, τοῦρα δουπάτω, αἷμα ὀφδαλμοῦ, αἷμα ὀφελίμιοου, αἰγῖτις, «πελαγῖτις, σαυρῖτις,. xéoxso, χερχεραφρών, ἀερίτη, σαπουνίδα, -σαπᾶνα (Diefenbach Orig. Eur. 416 s. v. σαπᾶάνα u. Samolus), νυχτερίτις (so muss es auch bei Theod. Prise. heissen, nicht Nycte- ridis radix IV, p. 82), χολλάριον (Ruell. p: 569), Oxalis? (Janus Zeitschr. III, 183), {morgellina, gallinae morsus (Ruell. 568). Hermes m unterscheidet auch wie Diosc. eine rothe und eine blaue (vgl. Orib. IV, 561, 35). 3. Lysimachia atropurpurea L. Da λυχνίς, λυχνίτις, Φρυαλλίς nicht blutstillend sind, bei griechischen Aerzten nichts ähnliches vorkommt, so ist bei Paulus A III, 24 statt 7, τὴν καλουμένην λυχνίδα évSec τῷ μυχτῆρι wohl das λυσιμιάχιον zu substituiren, dessen Dioscorides und Mar- cellus Empiricus in dieser Beziehung erwähnen. Ueber SovaXic vgl. Schneider Nicand. p. 101. 4. Coris monspeliensis L. (Diosc. I, 512. II, 574.) σύμφυτον Tetpaiov, πετραῖον. Nicand. fragm. 71, 2 ed. Schneider. Anguillara p. 249. Simphito primo. Diversamente si legge una clausula in Dioscoride nel capitolo del Simphito Petreo, alcuni leggono φύλλα χεφάλια ὡς Svpov: ma così sta male: peroche bisogna legg ere φύλλα xal κεφάλια ὡς Supov. altri leggono χεφά- λια δὲ ὡς δύμου. 6 cosi leggendosi ad un modo 1 rami, e le foglie di questa pianta seranno simili all Origano, e stando il testo ad un’ altro modo i rami seranno simili all Origano, e le foglie al ‘Thimo. Ma, perche non conosco pianta veruna, che si confaccia à niuna di queste descrittioni: non posso dirne altro. 9. Cyclamen graecum Lk. (Fraas 192. Diosc. I, 303. Heldreich 104. Lenz 548, An- i guillara 175: Pan beretta] dii ἄρχρα, τριμφαλίτης, ἀρτανήδε, χαάσσαμιον (ef fari: 13), _ 64 dopu, ῥεφέκλα, BapyaTa; ᾿χουβζέλ, nic μιασφώ; PERS ἐλεμούρουν, κνυχλάμινον, τρικλαμίδα.. Herba orbicularis bei Marcell. Emp. 257, H. 347, De — Oribas. II, 271, 2. 131, 14. 730, 4. IV, 554, 4. 562, 37. 565, 3. 545; 27. — Janus Cornarius setzte nach Vergleichung mit zwei. Stellen bei Dioscorides in Paul. Aeg. lib. V, 34 statt der unrich- tigen Worte revxedavov ῥίζαν das allein zutreffende cyclamini radix. In L. Apulej. + de eio herb. eap. 18 ed. Ackermann p. 172 lautet der Absatz über die Synonyme folgendermassen: Graecis quibusdam dicitur cyclaminos, aliis cissaron, aliis cissan- themon (ciseron anthimon, chiseron antimon,. Torin. in marg.), aliis cissophyllon, aliis chelonion: Zoroaster trimphalites, Osthanes aspho, prophetae miaspho, Aegypti theske, Itali orbicularem, alu pala- liam (Paladia, Itali titothos, Torin.), alii rapum terrae, alii rapum porcinum, alii terrae malum vocant sive panem porcinum, Syri elardia (florvia in marg. Torin.). 164. Ebenaceae Juss. 1. Diospyros Ebenum Retz. (Fraas 193. Meyer bot. Erläut. 73. 159. Lassen, ind. Alter- thumskunde I, 253. III, 53. Lenz 550.) ἐμιπένο. Bc Paul Aeg. 619, D. At. 17, F. 165. EN, Rich. 1. Styrax officinalis L. x (Fraas 194. Diosc. I, 82. Heldreich 38. Die älteste voll- ständigste Nachricht bei Strabo cf. Meyer bot. Erl. pag. 54 fg. und Gesch. d. Bot. III, 373. Lassen, indische Alt. III, 54. Dietz Schol. in Hipp. et Gal. II, 460 adn. ἀπὸ δὲ ᾿Ισαυρίας ὁ 5 στύραξ ὃ γομφίτης etc. Ermerins Elenchus simpl. 213 in Aretaei opp.) χασαλλυμπᾶν, μυλοστράχιον — χουτζούμβερ, κχουτζουβάην, cozumbrum, χουτζούβιον, στυράχιον. 2T i Simon Gen: Coz. dicitur q € fex storacis liqde. Aus der Nachricht bei Joannes filius Serapionis de simpl. med. Venet. 1552 65 cap. 46 über Storax zum Räuchern in den Kirchen lässt sich auch schliessen, dass er ein Christ war. (4 167. Ericeae R. Br. 2. Arbutus Unedo L. (Fraas 77:96: Heldreich 39. Diose. I, 154. Langguth antiq. plant. feral. 34. Lenz 553. Meyer II, 192. III, 66. 69.) χούμαμον, χώμαρον (Anguillara 78: in sul Boni Coin, χουμαρέα, χούμαρος, χούμαρα (hodie), ovvedov. 4. Erica arborea L. (Diose. I, 114. Fraas 195. Heldreich 39. Lenz 552. Unger Reise in Griech. 129. ASIEN 90.) puotia, Épetxm, ἐρείχη. i Pseudo -Oribas. 232, D: Erice. Pseudo-Galen de simpl. ad Pat. 84 B: Erice assimilis Hiricae (corr. statt Myricae). 8. Azalea pontica L.? (Lenz 555, seine sämmtlichen Citate aus neueren Werken sind entnommen aus Arist. mir. ausc. ed. Beckmann p. 45; aber die zwei auf S. 426 stehenden Citate übersah er. Meyer bot. Erläut. 53 unentschieden, ob diese oder Rhododendron ferrugineum oder Caucasicum, und über seine Deutung Landsberg in Janus, Centralmagazin f. Gesch. u. Lit. d. Medicin. 1853 p. 499. Für Azalea pontica mit Anführung von zwei Beweisen Blau in Zeit- schr. f. allg. Erdk. Berlin. Neue Folge B. 12 S. 298 fg. Rosen- thal Synopsis 520. Magerstedt Bienenzucht d. Volk. d. Alterth. 89. ^ Diosc. I, 230. II, 453.) alyökeSoov, aegolethron, egolaethron, egolephron, ‘170. Campanulaceae DC. 1. Campanula ransgsiasinig Shih. (Fraas 196. Diosc. I, 527. II, 587.) » e , > , DI 3 p ἔρινος, ὑδρηρόν, ὠχιμοςξιδές, ὠχιμουμ. ἀχονατικουμ. Vgl. Schol. Nicand. Th. 647. edit. Keil p. 51, 21. Da von ἐχῖνος 5 66 bei Galen de fac. simpl. VI, 880 dieselben facultates angegeben werden, ist das Wort dort vielleicht nur verschrieben. PUN Anguillara 255: Non si lascia ben intendere Dioscoride in questo capitolo dell Erino con quelle sue parole ὀποῦ δὲ μεστός ἐστιν ὃ χαυλὸς xol τὰ πέταλα, se produca il succo latteo, over sia, pieno di succo simplicemente. E ben vero, che in molti Titi- mali usa di dire ὀποῦ μεστὸς λευχοῦ, con di notare, che quando parlerà di succo semplicemente non vi aggiungerà la parola bianco: e quando le piante il produranno bianco; porrà questa parola Asv- χοῦ: perche molte sono le piante, che sono succose; che bisogna pur dire ὀποῦ μεστός. Ma comunque si sia, non conosce Erino che corrisponda in tutto al detto di Dioscoride. per tanto il lasciaremo. | 174. Synanthereae Rich. 2. Tussilago farfara L. (Fraas 209. Diosc. I, 462.) . ἀρκόφυλλον, ^ —doxciouiov,. ῥίχιον, βηχανία, βήχιον, πέϑιον, πρόχετον, πετρίνη, | do, capta, χαμαίγειρον, παγόνοατον — Οσχαμπιοῦζα, καμπιοῦζα (cf. 178. 4). Simon Genuensis: Tesalago a qbusdam vocatur salvia ut î lib. antiquo de simplici medicina sed tasilago puto (der lib. ant. ist Apulej. Plat. cap. 101). | Anguillara 226 la Tussilagine, over Bechion al tempo presente si chiama Unghia Cavallina, Farfara, ἃ Padova Pecca di Mula.. Ruell. 739, 11 ahis farfaria, nonnullis populago, officinis hodie ungula caballina, vulgo pata equina. : 4. Aster amellus L. (Fraas 210. Diosc. I, 605.) ἰγγυνάλις, ῥαδίβιδα, ἀστερίσκος, ἀστέριον, derdum. Ruell. 840, 37 u. 41-aster atticus aliqui bubonium, Italia in- guinalem vocat. 841, 1 alius aster nunc vulgo stella dicitur. 6, qualis autem Pausaniae (ed. Schubart II, 17, 2. ἀστερίωνα ὀνομά- ζουσι καί τὴν πόαν) sit herba... quae asterion vocatur . i. non 67 comperi. Dieselben Worte stehen bei Hermolaus Barbarus Corollar. IV, 734, 540. | | Simon Genuensis s. v. Inguinaria: inquinat etiam vocatur asterion ut supra in ast. — asterion vel astericon lib. de med. antiq. Romani inquit inguinalem dieunt etc.; und wirklich steht bei dem sogenannten Apulej. Platon. auch Asterion cap. 61 ed. Ackermann. Anguillara p. 214 Amello. Alcuni P essere quella. piàta, che il Fuchsio ha posto per Aster Attico: altri dicono essere la Chelidonia Minore. Io al presente non giudicherò altro di questa pianta per non essere stato al fiume dello Amello, lungo il quale dice lautore, che nasce. pag. 284 Aster Attico. Maravigliomi molto, come possa essere, che huomini dotti, e che hanno fatto professione di intendar. Dioscoride, habbiano spesse fiate preso, errore in interderlo, come anco aviene sopra il capitolo dell' Aster Attico; volendo alcuni, che quelle parole ἔχον ἄνδος πορφυροῦν n μιήλινον; ciò è che ha il fiore porporeo, over giallo; non si debbano pigliare disgiuntiamente; ma che con quelle Dioscoride intenda due cose in un medesimo soggetto. ma quanto s'"ngannino questi, ogniuno se ne puo chiarire, nascendo il veró Aster Attico in molti luoghi d'Italia, con cinque fogliette piccole, appuntate nella cima, poste in ordine à guisa di una Stella, nel mezo delle quali è il fiore, che ὁ di color giallo simile al capitello della Chamemilla, overo é di color porporeo. fa il gambo alto un gombito, legnoso, e peloso, con foglie simili all' Olivo, ma asprette, e pelosette, chia- masi in molti luoghi in Italia da gli herbolati Fili ante patrem, e in Grecia nel Peloponneso, e al Zante si chiama Dodecaminitis. 5. Chrysocoma linosyris L. (Fraas 207. Diosc. I, 545. Günther Zierpfl. 21. Lenz 469. Forskäl flora aegypt.-arab. 147.) wi dovBat, BoupyouuaS, μερτερύξ, Διὸς πώγων, ᾿Ιόβις BapBa. Anguillara 264: Io confesso non conoscere il Chrisocome, e però non posso 'recitarne altra historia; quantumque visieno di quelli, che mostrano per quello, chi una cosa et chi un’ altra: ma non hanno quelle note attribuitegli da Dioseoride e da gli antichi. 5* 68 7. Erigeron viscosum L. (Fraas XII u. 209. Diosc. I, 468 fg. II, 458. Μόνε 1j 309. Kune£goij der Pelasgier bezeichnet sowohl Inula viscosa Ait. (hodie ψυλλήδρα), als auch I. graveolens Desf.). TAVAYLOY, δείνοσμος;, δαναΐς, ἡδεμία, χρόνος, ἀκουβία; avovBlac, κυνοζεματίτις (Plin. XIX, $. 165 var: lect. conyzamides, conyza mides), μουστεροί; βρεφοχτόνος, βρεφόνια (? PPP Diose.), χέτι, παάνιος, ἰσχύς, χόνιζα. Anguillara 230: la prima Coniza si chiama in Puglia Peca- nale, in altri luoghi Policaria. In den Nothis Diosc. 4, 20 steht: herba pulicaria Lara für ψύλλιον, was nicht un wars ist. Bei Theod. Prisc. steht zuerst Pulicaria p. 11 u. herbae pu- licaris semen p. 72. Nach ihm erscheint das Wort erst wieder bei Theod. Gaza inYUebers. v. Theophr. h. pl. 6, 1, 5 statt xó- γυζα; denn auch unter den pulicesidelentia bei Myreps. 828, B steht conyza und bei At. 628, D ist nur, "rhododéphine und cumi- num erwähnt. 11. Inula Helenium L. (Fraas 210. Diosc. II, 363. * Oribas. B. II, 472, 1; IV, 559, * 295 624,35; 574, 1; D58, 20, 305.561, 29;.0634, 19; b61,; 15; 553, 12.) ἔνουλα, Ὦννουλα — pnduxaprov? μιηδική. Pseudo-Galen lib. de simpl. med. ad Patern. Hinula campa agrestis p. 443. Marc. Empir. cap. 22, p. 341. A. Pseudo-Oribas. dà simpl. in Phys. Hildeg. 253, B. Inula britannica L. (Fraas 211. Diosc. I, 470. II, 549.) xovuta τρίτη. Inula odora L. ἀγριοσκάρφι (hodie). Ob βρεττανικύ bei. Diosc. I, 505 hierher zu ziehen ist, ist noch immer zweifelhaft, vgl. II, 571: nullam plantam tam contro- versam esse apud patres rei herbariae quam britannicam. Aus der Stelle bei Apulej. c. 30 ist nichts zu entnehmen. 69 15. Gnaphalium Stoechas L. . | (Fraas 208. Diosc. I, 546. Günther Zierpfl. 22.), ᾿ἡλιόχρυσον, λαγοχοιμιητία (sic dieta quod hisce herbis lepores cubare ament Belon. 1, 17; oder corrumpirt aus xaXoxotym®wdg?) Gnaphalium sanguineum L.? (Fraas 208. Diosc. I, 390. II, 515. Meyer II, 363. de La- garde ges. Abh. 271, 22.) βάχκαρις. ᾿ς Hippocrat. de nat. mul. p. 535. 549. Erot. expos. voc. Hipp. — Athen. 15, p. 690 D. Lucian Lexiph. 187. Plin. XXI, $. 29 fg. δ. 132. Paul Aeg. 616, B. „Baccharis, boni odoris herba est, similis cinamomo, coronaria et acris. Hujus radix decocta obturata reserat et urinas et menses movet. Folia ipsius adstringunt et fluxionibus prosunt. Oribasius hat nur die Stelle des Dioscorides. Da die Baecharis des*Diosc. uns noch immer eine ganz unbekannte Pflanze ist, will ich zuerst vollständig geben, was Anguillara p. 25 fg. darüber sagt, selbst wenn ihn diesmal Sprengel zu Diosc. II, 515 nennt: temeritatis accusandus insuetae. Dell’ Asaro. Ancora mi dimandate quello, ch' 10 senta sopra lAsaro, e se esso sia una cosa medesima col Bacchare, over diversa. Dicovi, Signor mio, che per quanto ho potuto investigare, e leggere, 1o non trovo, che Dioscoride conoscesse herba alcuna con questo nome Bacchare: e gindico, anzi tengo per fermo, che quel capi. in Dioscoride sia adulterino, e aggiunto da altri. E per molte ragioni mi sono indotto à creder cio. Primieramente questa voce Bacchare si vede essere piu to sto Latina che Greca. Ne si trova, che aleuno scrittore Greco di quelli che furono innanzi Dioscoride, over al suo tempo, over poco doppo lui, habbia mai fatto mentione di pianta alcuna di tal nome: come in Galeno, e Aetio si puo vedere, i quali pur una parola non parlano di questo Bacchare. Ne im- porta, che Atheneo faccia mentione di Baccarin, ò Pancarin; perche questo non è pianta, come alcuni si pensano in gannandosi, ma un’ onguento. E, se alcuno mi dicesse che in Paolo Egineta, ‘et in Oribasio si trova il capitolo del Bacchare separato da quel dell’ Asaro, e che però sono differenti: io non negherò, che questi due capitoli non si trovino in Paolo; ma affermerò bene, che assai 70 tempo doppo Galeno questo nome Bacchare appresso gli scrittori Greci venne in luce. E ritrovandosi, che Paolo, che parla de i Semplici di Galeno, tratta del Bacchare, del quale non ha. fatto mentione Galeno: ne seguita necessariamente una di due cose, overo che questo Bacchare manca in Galeno, overo che Paolo ve l’ha . aggiunto di piu. ma ne luno, si dee credere. Resta adunque à tener per fermo che da qualche corruttore de libri sia stato inserito in Paolo. E l’istesso dico di Oribasio. oltre à ciò, si, vede che il capitolo del Bacchare in Dioscoride dal suo principio in fuori è stato cavato tutto dal capitolo dell’ Asaro quasi di parola in parola come si può chiarire ogniuno confrontando un capitolo con l'altro. E però alcuni forse mossi dalla similitudine di questi due capitoli, e tenendo per fermo, che Dioscoride scrivesse il capitolo del Bacchare per vedere, che Paolo et Oribasio ne hanno trattato, ne sapendo in che modo accomodare questa cosa, si hanno imaginati, che una buona parte del capitolo dell’ Asaro, a punto quella parte, che fu inserita nel capitolo del Bacchare da chi che si fosse, sia adulterina. e però l'han troncata via dal restante come aggiunta da altri. E questi tali han fatto troppo grand’ errore stroppiando il capitolo legitimo per tener in piede, e sostentar' il spurio per- cioche tutto il capitolo di Dioscoride dell’ Asaro si dee leggere intero, e non tronco, che cosi ei fu lasciato dall autore. E perche Cra- teua Herbario molto celebre havea scritto dell’ Asaro, ma non così essatamente come il bisogno richiedeva; Diogcoride scrivendo ancor egli dell’ Asaro si servi di una parte del capitolo di Crateua re- gistrandola nel suo, el resto come impertinente pose da banda. e, quando hebbe posto i medicamenti di questa pianta tanto i suoi; quanto quelli di Crateua; Soggiunse poi nel fine del capitolo queste parole. Crateua Herbario di questa pianta così lasciò scritto. E, che la cosa stia così, mi ritrovo nelle mani alcuni fragmenti di diversi autori Greci scritti à penna antichi, ne’ quali si legge quanto dell Asaro scrisse Crateua, e conoscessi da questo, che tutto il capitolo dell Asaro in Dioscoride è legitimo potendosi vedere per lo detto fragmento, che quel capitolo è composto in buona parte dalle parole di Crateua, come anco confessa listesso Dioscoride. La parole di Crateua ne' detti fragmenti sono queste. 71 βοτάνη εὐώδης. "στεφανοματωκή. καυλία γωνιοειδῆ. φύλλα δασέα ἄνδη δὲ πορφυρᾶ. εὐώδης ῥίζα. ὁμοία τῇ τοῦ. ἐλλεβόρου. ἐοι- χυῖα τῇ ὀσμῇ κιναμιώμῳ. “γενᾶται δὲ ἐν τραχέσι χωρίοις xad ἀνίκμοις: ταύτης ἡ ῥίζα ἑψηδεῖσα ἐν ὕδατι. βοηδεῖ βήγμασι. σπάσμασι. δυσποίᾳ. βηχὶ χρονίᾳ. δυσονρίᾳ. ἄγει δὲ xol ἔμμηνα xai δηριοδήκτοις χρησίμως σὺν οἴνῳ διδομένη. τὰ φύλλα στυ- πτικὰ ὄντα καὶ καταπλασσόμιενα ὠφελεῖ εἰς χεφάλαλγίαν. ὀφ- ᾿βαλμῶν φλεγμονάς. xol αἰγίλωπας &oyop.évouc. καὶ μαστοὺς Ex τόκων φλεγμαίνοντας xai. fou: ἔστι δὲ xol ὑπνοποιὸς ἡ ὁσμή. Credo, che potete hormai esser chiaro dell’ inganno. Ma se len io ho mostrato il capitolo del Bacchare essere adulterino e perciò doversi cavare fuori del testo di Dioscoride, non crediate per questo, che vogli inferire, che il Bacchare, l'Asaro siano una. cosa medesima; perche, quando io havessi questa opinione; sarei in troppo grande errore. Ma io dico solamente, che i Greci non hanno pianta alcuna, che habbia questo. nome Bacchare, e che il ‘capitolo del Bacchare in Dioscoride è listesso capitolo dell’ Asaro: ma traportato, guasto, e lacerato da qualche sciocco, che si dovea sognare. Quel, che sia poi il Bacchare dei Latini, certamente che non ve ne posso dire cosa, che sia risoluta: percioche Vergilio non ne lasciò figura alcuna. Plinio poi descrivendo il Combreto il somiglia al Bacchare, quando dice, ,, Combretum Bacchari simil- limum traditur, nisi quod procervis est foliorum exilitate usque in fila extenuata* e ancora nel libro 21 al capitolo 19. dice chel Bacchare è simile al Combreto. E da queste parole di Plinio si éava che il suo Bacchare sia differente «dal Bacchare tenuto per quello di Dioscoride. Obige Ansicht des Anguillara widerlegte, ohne ihn jedoch zu nennen (non defuerunt, vs Matthioli nach Exemplaren, die er von Andreas Lacuna Secobiensis und Julius Moderatus erhalten hatte. Das war aber der ungenauen Beschreibung nach Conyza squarrosa L. Leon. Rauwolf und andre, die Sprengel im Com- mentar aufführt, erklärten die Baccharis für Gnaphalium san- guineum L. Simon Genuensis giebt nur Allgemeines, aus dem nichts zu entnehmen ist, Matthaeus Silvaticus übergeht das Woort. 72 Aus der langen. Stelle im Corollarium 46, 4 des Hermolaus Bar- barus ist gleichfalls nichts zu entnehmen; es ist zum Theil das- selbe, was auch Ruellius.686 hat. Hier kommt aber noch folgen- des Synonym vor: rura apud nos ,divae Mariae chirothecas* appellant. Ausführlich, aber resultatlos behandelt die betreffenden Stellen der Alten Salmas. Exerc. Plin. 752. 15. a. Evax pygmaeus L. TES ue (Fraas 209. Diosc. I, 612. I, 630. Anders aber Meyer IH, 498.) ^ |. | % xgoxop.éptov ζωόνυχον, δαφνοινής, δαμναμένη (cf. 4, 22), ἰδιόρυτον; αἷμα χροχοδείλου, ἀξτόνυχον, φυτοβασίλα, λεοντοπέταλον (aber pes leonis als Syn. v. Pentaphyon, i. e. Gudubal in lib. . Dynamid ed. Mai 438 gehört nicht primate 16. Artemisia L. i (Fraas 207. Diosc. I, 371. Diefenbach Orig. Europ. 272.) χουσοῦδε, octo» (vgl Neumann, Hellenen im Scythenlande I, 27), ἀψιδέα (heute ἀψιφηα u. ἀψιδηά — A. arborescens L.) ἀσπίδιον, ἀψινδιόμνηνον, ἀνχκιδάν, σόμι, χυναγχίτης, ImAupScptoy, ὀελχολάφ, σιχαρμένη, ἀβρότονος (Schneider -Νιοαπά. Th. 92), . ἀβάρονος, Sichen armenium, any, σούχ, σύχ; μιηρούληῦ, νασσούρη, γολοποιόν,. νεῦρα φοίνικος, ἐφεσία, μιονόκλωνος (vgl. Irmisch über einige Bot. des 16. Jahrh. Sondershausen 1862 p. 16, 53), - πολύχλωνος, ἀγρία μαροῦβιν, πονέμ. (pona Apulej. coll. Weichel.), τοξητησία, γόνος Ηφαίστον, ζαδήσιεν, Φεόπορον; φυλαχτήριον, αἷμα ἀνδρώπου, βουβλίνη, σώζουσα, λεία, Tedvıoov, ἀναχτίριος» λυχόφρυξ, αἷμα Κρόνου, χρυσανδεμον (fehlt aber im Apulej. v. Torin.), σαγάᾶρ. Im Anonym. de herbis ed. Did. vers. 28 steht \vxogpuy und 27 raoı Tea. ' Apulej. de med. herb. cap. 11 in Ackermanns Parabil. medic. p. 164 fg. hat noch folgende Synonyme: charistelochia, parthenion, hypolysos (lysas Hum. br nd Torin. in marg.), leucopis (Hum.), leucophyca (Torin. vgl. oben ‘© λυκόφρυξ), anacynon (Torin. in marg. vgl. oben ἀναχτίριος), oni- canthe, busbastheoscardian, ost anthropu, lachanon basilicon, ane- sen (anesnees Torin. in marg.), neiasar, pexasis et toxobolon EEE EP 73 (fexasis et corobulon Torin. in marg.), titumen, Zyred, Zuoste, Zouste, serpillum maius, sirium, valentia. Artemisia judaica L. εν (Fraas 207. Lenz 474 Anm.) εἰ σανδονίκη (ἢ σαντόνιον," vgl. Diefenbach Orig. Europ. 416). ‘Artemisia dracunculus L. | - (Meyer UI, 365. 50. II, 248. Kerner flora d. Bauerngärten in zool. bot. Abh. Wien B. 5, p. 798. ταρχόν, Tpayov. — | Die von Dufresne eitirte Stelle aus Mich. Psell. de fac. alim. steht nicht dort, sondern in Simeon Seth, und werde ich dort aus- führlich über das Wort sprechen. Hier bemerke ich kurz nur folgendes. Simon Genuensis sagt in einer jener Stellen, die für seine nähern Lebensumstände und Reisen wichtig sind: Tarcon inquit avic. qdam dixerunt q. pirretron est radıx tarcon mötani et cet. ego vidi et comedi herbam vocatam tarchon et dicebatur q. erat herba piretri. Hieraus nahm Matth. Silv. in der oben angegebe- Ausgabe nur die Worte: tarcon. est herba piretri. ταρχόν ist buch- stäblich das Tharchün der Araber, sie fand Rauwolf unter dem Namen Tarcon in den Gärten um Aleppo angebaut (Langing. Ausg. p. 73). Dragontea (plur. in den Capitular. Karls des Grossen ist nicht, wie Reuss meint, Arum Dracunculus, son- dern das tapycv, das in dem Helmstädt. Glossar dragant, bei Matthioli Dragoncell, Dracuncellus, bei Bal. Ehrhart Diatr heisst. Draganti hat auch Aesculap. (in der oben citirten Ausgabe 68, C; 33, A.) und Theod. Prisc. 71, B. Dracontea in der sechsten an- tiken Magistralformel des Breslauer alten med. Codex. Im Gegen- ‚satz hierzu steht im alten Diction. medic. Hispan. Tarcon, una yerva non conoscida. —19. Anthemis Pyrethrum L. (Fraas 215. Diosc. I, 421. Lenz 471.) c d πύρινον, πυρῖτις, πύρωτον, πύροτρον, mUQOSQov, ἀρτιμόριον, ἀρνὸς πυρίτης, πυρίτης, χεραυνός, χενδής, κενδίς, ace nio TEXEVÒET, τεχενεδέτ, 'σαλιβάρις, δορύχνιον ἢ Der Schol. zu Nicand. Th. 683 erwähnt noch ‘einer ἑτέρα “πυρῖτις βοτάνη, was ist das? ens 74 20. Chrysanthemum ı coronarium L. | (Fraas 213. Diosc. I, 485; in II, 560 — Anthemis ER: μεγαλόλουδον, μανδηλίδα (jetzt auf Kreta μαντηλίδα Heldreich 78), γόνος ἄφϑδιτος, αἴλουρον (vgl Lobeck Proleg. 145), χἄχλαν, βαλσαμένη:. αἵἴμορρα, γόνος “Epuod, Μνησίδεος, καππακόβανια, ναράᾶτ, Διὸς ὀφρύς, τζιτξιμβόλα (hodie), βούφϑαλμον. ᾿" Zu den Gründen, welche Fraas für die Unechtheit-von Diose. 4, 58 beibrachte, fügt Meyer III, 371 aus Steph. Magnet. noch einen vierten hinzu. — Anonym. de herbis edit. Didot p. 172. Isidor 9, 93 ed. Otto; über das Chrysanthemon der ersten Kyra-: nide vgl. Meyer II, 366. Oribas. III, 556, 9. 21. Matricaria chamomilla L. | (Fraas 214. Diosc. I, 482. Meyer II, 337. 898. 410. Ruell. 753, 23. Oribas. IV, 559, 10. 15. Heldreich 26.) dalla, μαρωδιά (ef. 118, 11), χαμιαίμηλον (hod. χαμιομηλεά), χρυσοκαλίς, ἀστηρτιφή, ἀσίρτη φερά, ἄνδεμις. Persea sylvestris bei Steph. Magnet. 21, B ist gewiss nicht unser Persica, sondern es muss heissen Pref Dies Wort steht auch im cod. Nicolai, wo aber in der lat. Uebers. (Myreps. 720, E) fälschlich Persia gesetzt wurde. Nach den alten Gloss. = ἀμά- gaxog Galen. | 21. a. Cnicus ferox L. (Fraas 204. Diosc. I, 356.) Topdoxavoc, Alolac, &xavSa λευκή; βουνάγκαδα pg 22. Senecio vulgaris L. (Fraas 210. Diose. I, 590. II, 616) - . -Apvyégov, ἰρήγερον, ἠριγέρων, ἄφραστον, — "xeoà ἀζάριον, xopradov, ἐρεχδίτης. 23. a. Doronicum Pardalianches L. (Fraas 211. Diose. I, 574. II, 606. de Lagarde ges. Abh. . 175 fg. Beckmann zu Arist. de mirab. ausc. p. 22 fg.) - ἀκόνιτον (auch k ἀχκόνιτος cf. Meineke Anall. 64), παρδαλιαγχές, πορδαλιαγχές, χάμμορον — eei 271), δ — ne χτόνον, Impogdvov. |. Vgl. Schol. zu Nicander, ΠΣ v. 13, edit. Didot 202, B, 48; v. 36, pag. 203, B, 11; v. 42, pag. 203, DB, 53. — Metaphr. 75 -ibid. p. 234, 40; B, 41. Schol ed. H. Keil p. 78, 28; 79, 46; πόα ἢ \vxoxtovoc bei Philae Vers. de anim. prop. ed. Did. 1126 ist aber Aconitum Napellus L. 24. Calendula arvensis L. . Eras 216. Meyer I, 9. Diosc. I, 515. II, 577.) eee Om. ‚Hierher gehört die xoXy« in Schol Nic. Ther. 257 u. 641; ‚die in Orph. Argonaut. 962 soll nach Schneider eine Caltha sein; über das Wort vgl. Lobeck Proleg. 506. 27. Cynara ER L. (Fraas 202. Diose. I, 358. Lenz 480 fg. de Candolle ER . Bot. 725 üb. Opuntia, 720 üb. Cynara Cardunculus. Meyer I, 192. H, 243. III, 375 und bot. Erläut. 172. Heldreich 27. Beckmann Beitr. z. Gesch. d. Erf. II, 198 fe.) σχόλυμβρος, σχομβροβόλο, φέρουσα, ἀσχόλυμβρος, ἄτηξ, χνοῦς, χαμαιρώς, πάππος, χκαρδος; χοάρα, κυνάρα, χύναρος (Eustath. 1822, 23. Lobeck Proleg. 8), ἀγχιναρία, ἀγκυναρία, pei Giai hodie), &xoova. Dagegen heissen die Früchte von Opuntia Bisassksdios L., besonders die veredelte Spielart, jetzt φραγκόσυκα (vgl. auch Zeitschr. f. allg. Erdk. 1861 II, 120); dem Alterthum war sie fremd; sie ist jetzt weit verbreitet in den Ländern am Mittelmeere, aber auf dem bekannten Stahlstiche: „Joseph von seinen Brüdern verkauft“, bleibt sie ein störender Anachronismus. Welche Grösse die Artischoke, in Buenos Ayres wieder verwildert, erreichen kann, ersehen wir aus Darwin naturw. Reisen, übers. von Dieft- I, 201. 28. Carduus benedictus L.. Cnicus bened. Gaertn. (Lenz 483. Meyer III, 525.) | γαϊδαράκανδα, μπενεδέτα. Simon Genuensis (hinter Benetguariden und vor Benedach!) Bedicta pläta de ἃ butanicus ca. facit et dicitt. q nascit 1 locis . - agrestibus silvosis et hüectis. Matth. Silv. Benedicta herba vel planta. id est fu. Nascitur in locis agrestibus silvosis et humectis. Ruell. 780, 19 Caryophyllata, quam vulgus nostrum sana muda utes aliqui herbam benedictam. 880, 42: silvestrem 'enecon 76 ‚carthamum silvestrem ostendimus appellari... nune carduus bene- dietus nominatur. Pr Carduus pycnocephalus L. , Var aM (Fraas 203. Diosc. I, 354.) Brus προχοδείλιον, χροχοδειλιός. - Anguillara 141: Sela Carlina volgare, che si tiene esser il Chameleonte nero, provocasse il sangue dal naso, non seria da «dubitare, ch’ ella non fosso il Crocodilio: Concosia che per la verità non si trovi pianta alcuna & mio giudicio, che meglio si confaccia al Crocodilio di quelli. appresso la descrittione di Cra- teua, et quella di Dioscoride sono differenti. Crateua descrivendo questa pianta dice: χροχοδείλιον ὅμοιόν ἐστι τῷ μέλανι χαμιαιλέοντι" φύεται ἐν τόποις δρυμώδεσι, ῥίξαν ἔχον μαχρὰν δριμείαν, ὀσμὴν. δὲ ὁμοίαν χαρδάμῳ. ζεσδεῖσα δὲ m ῥίζα ἐν ὕδατι καὶ πινομένη ἄγει αἷμα πολὺ διὰ Ῥω δῶν: Quanto al seme, che nel fine del capitolo di Dioscoride & scritto esser rotondo, e doppio come un scudo, dicovi quelle parole esservi state aggiunte: perche ne Oribasio, ne Crateua per quello, che si trova, non fecero mentione di tal cosa nelle loro descrittioni. Per questo alcuni sono caduti in errore, dicendo, che lo Eringio, che nasce dietro le marine, sia il Croco- dilio per haver il seme piato. 30. Onopordon acanthium L. (Fraas 205. Diosc. I, 359. Anguillara e ; ἄκανος, ἀχοναχία. . Bei dem Scholiasten zu Nicand. Ther. 71 stehen noch fl glide Syn.: ὀνόγυρος, ἀνάγυρος, ἄχοπος, ἁγνάχορος, εν ‚Vgl. H. Keil Schol. zu Nie. Th. pag. 10, 30. | 31. Arctium LappaL.. (Fraas 203. Diose. I, 598. Rosenthal Synops. 308. Salmas. 683, a. Meyer III, 406.) i ἄρχειον, προσωπίς, προσώπιον, ἀπαρίνη, περσωνάκεα, ᾿λάππα, μπαρδάνη, Bardana. | | Ueber Personatia vgl. Diefenbach Orig. Eur. 256. Simon Genuens. Bardana lapago maior personatia ide secundum expositioes antiquas. Ruell. 834. Arction prosopites personatiam in latino sonat, vulgus nostrum gleteronem vel bardanam et lappam 77 majorem officinae vocant.... multum a vero deficere videntur, ' qui bardanam vulgo dictam petasites esse statuant. Anguillara 282: | l'Arcion, over Personata è molto nota, e chiamasi Lapa maggiore, Presore, e Bardana. Ueber Parduna (plur.) vgl. Meyer ΠῚ, 406. 407 und Kerner, flora.d. Bauerngärten in Verhandl. d. zool. bot. Vereins, Wien 1855, pag. 802. (der bfont dieser Abh. in Giebel’s Zeitschr. f. d. ge- sammt. Naturw. B. 8, p. 553 las nur die ersten Zeilen und hielt es*deshalb für Pyrethrum Parthenium DC.) . Bei Myreps 444, D ed. Steph. steht in d. Anm. zu ilapheos: ri habet εἴλάφεως λεγομένη ἰταλικῇ γλώσσῃ; et aliquid deinde ᾿ desideratur, nimirum βαρδάνη, Graecis ἄρκειον et προσώπιον, Lati- nis personatia, vulgus non solum bardanam sed etiam lappam : majorem vocat; ähnlich heisst es in der Anm. zu 370, C; Apulej. c. 37 hat noch folgende Synonyme: bacchion, elephantosis, ele- phas, nephelion, Dardana, manifolium, betilole, riborasta (Torin. in marg. peripobasta). . 32. Carlina gummifera Less. Atraetylis gummifera L. — (Fraas 205. ous I, 352. Rosenthal Synops. 397. Held- reich 26.) χαμαιλέων λευκός, ἰξία (vgl. Lobeck Path. II, 29. Proleg. 219), χάρδους οὐαρίνους, ἐφήρ, EoIogsyiv, ἐφδόσεφιν, χρυσίσκηπτρον. Anguillara p. 137. Ixine. Theofrasto nel. lib. 9. al cap. 1. [hist. pl. ed. Wimmer 9, 1, 2] parla di due piante. una egli chiama ἰξίνης e l'altra ἐξία. quest’ ultima. lasciaremo per hora, e 'ragionaremo della Ixine. Trovo, chel Gaza huomo dottissimo commisse molti errori in tradurre Theofrasto hora traducendo una voce à una guisa, hora ad un’ altra: come & anco avvenuto in questa pianta Ixine, la quale hora traduce Spina Ixina, hora Car- dus Pinea, come si puo vedere nel sopra allegato luogo, e nel. lib. 6, cap. 4 conciosia che nel lib. 9, cap. 1 traduce la voce ἰξί- νης. Spina Ixina, e la voce ἰξία Cardus Pinea non si ricordando di haver tradotto nel lib. 6, cap. 4 la parola ἰξίνης Cardus Pinea. Diremo adunque cosi. La ἰξίνης, che i Latini chiamano Cardus Pinea, non puo provenire in molti luoghi. E dalla radice fogliosa, 78 nel cui mezo vi è un frutto, che esce fuora simile è un Melo; ascoso dalle foglie, che produce una lagrima di giocondo sapore nelli parti postreme chiamata Spinale Mastice. Trovasi questa tal pianta nelle parti del Levante come nel contorno di Aleppo, e per andar à Gierusalem, et etiandio per le campagne di Valenza di Spagna, et anco in Italia. ma secondo le regioni muta il colore, il sapore, e l’odore, et ancora cessa di produr la lagrima: ma non. resta per questi accidenti, che non sia la istessa in essentia et in figura. Et accioche paia, che tal pianta sia stata veduta da me, ls voglio descrivere in tal forma. La spina chiamata Ixine, e che si dice Cardus Pinea, fa una radice di grossezza d'un braccio, bianca, di grave odore,.di sapore alquanto dolcetta, ma che in - fine tiene dello amaro. nella sommità mette le foglie simili à quelle del Cacto, ciò è Scolimo di Dioscoride; ma assai minori, ne cosi incise, ne cosi spinose, coperte di una lanugine molto bianca, nel mezo della quale produce un Cardo simile ad un Car- cioffo, che quando è aperto e fiorito, è di colore azuro, attacata . appresso à [questo cardo si trova una lagrima bianca simile alla lagrima del Mastice, assai grata al sapore. Nell Umbria: parte d'Italia si.condiscono con mele, e zuccharo questi cardi, e massima- mente ciò si fa su quel d’Urbino, ove se ne trova assai, et anco è Vissa cità, ove è un monte, che si chiama Cardosa havendo acqui- stato il nome dalle diverse sorte de Cardi, che vi nascono. gli habi- tanti.de quei luoghi li chiamano Cardarelli, et in Puglia si addimanda Carlina, et anco nell Abruzzo. Chi considera ben tutte queste note troverà, che questa pianta Dioscoride è » chiamata Chameleonte bianco. Si che la Spina Ixina serà an che il Pss bianco. 35. Centaurea dalmatica Petter. (Eraas 204. Diosc. I, 361; II, inl für Cirsium todsós di | AN.) λευχάχκανδα, πολυγόνατον, φύλλον, ἰσχιᾶς,. en -dovxxat, «c γνιακάρδους, | σπίνα Oa. © | Centaurea Centaurium L. Vgl. 141, 2.. | (Rosenthal Synops. 298. Diose. L 947. IL, 494. "Mes 479) 'κενταύριον μέγα, νάρκη, λιμνήσιον; μαρώνη, πελεδρόνιον, χει- ρωνιάς. λίμνηστις, αἷμα Ἡρακλέους, φιερρεί, οὐνεφέρα, qQsXXepat. : y ἃ, 79 Bei Apulej. c. 35 ed. Ackermann p. 194 lauten die Worte so: A Graecis dicitur marone, aliis nession, alis plectronia (pele- thronia Hum. plectronias Torin.), quibusdam limnester, prophetae haema Heracleos, ali chironian, ali limnesion (limnestin Hum. lymnestor, lymnesion Torin. in marg.), alii apogorisapon, alii ' polyhydion (hydos, in marg. polypodios Torin.), alii hemeroton (emericos, emerotos in marg. Torin.), Aegyptii antiamas, Itali fel terrae, sive uneferam (alii narcen in Collect. W'echel.).cf. den Byzantiner zu Oribas. 634, 26. Anonym. de herb. ed. Didot 172, No. 9. Centaurea Centauroides L.? χενταύριον bei Nicand. Th. 503 fg. ἄνδεα χρύσεια. Vgl. den. Schol. zu dieser Stelle und Eutecnii Metiphr, ed. Did. p. 227, a, 16 fo. i 35. a. Carthamus tinctorius L. (Fraas 206.. Diosc. I, 680. Meyer II, 244. III, 301. 283.). ὄμφαρ, oUcQop, οὐφούρ, ζαφρᾶς, ξαφαράς, ζαφορά, χουρδούμ Carthamus lanatus L. Kentrophyllum lanatum DC. .. (Diosc. I, 445.) πορφυροῦν, φουσούγρεστις, ἄμυρον,᾽ ἄμυλον, χηνῶ, ἄφεδρος, [ e ἀρδάχτυλα. Ueber ἀτρακτυλλίς non acis cf. Lobeck Proleg. 128... Carthamus gie vtadi pom Cardopatium corymbosum Pers. (Diosc. I, 353. Ruell 637 — 640. BER III, 526. Rosen- thal Synops. 296.) οὐλόφωγος:. χυνόξυλον, ee πάγκαρπος, σοβέλ, ospite λέων μέλας, κυνόμαχος, ἰξία, κάρδονς νίγρα, ὠκιμοειδές, χνί- διος xoxxoc, ᾿ οὐερνιλάγω. — ὀνοκάρδιος, ἵἱεράνδεμις, χαάλυξ χαρ- daxo6, xvéopoy? (Lobeck Paralip. 406 adn.) — ὀμβρέλα (hodie).- -.Oribas. I, 447, 1. II, 102; 12. 106, 2. 125, 8. 131, 14. IV, 591, 8. 611, 25. 565, 14. 17. Schol. Nicand. Alex. 279: 282. "wb Eutecnii Metaphr. | « 138. Cichorium intybus RE (E raas 197. Diosc. I, 275. Heldreich 28. ‚Meyer II, 344. 34. leichte: ‘cicinoria. bei Plin. Valerian. I, cap. 31. fol. 24. B. 80 Qi BI IV, 562, 4 χιχόριον, 564, 16 xiyoptov. de Mac ges. Abh. 52, 28.) i χίχωρα, - XÜyopa, viuo Doo, ῥαδίκι (hodie ῥαδίκια), ἄγος, πικρισίδες, πικραλίς, πίκρα, πικχρομάρουλα, πυκρομιαρουλίδα, ἴντυβον, ἐντύβιον (ἐντύβια Anonym. bei Ideler II, 258, 36), εὔτηβον, γιγγικίδιον (Schol. Nicand. Al. 842), σέρρις, σειρικόν, σερῆῇς, σερίς, σέρις (Oribas. IV, 591, 28. σέριν 558, 14. σέρεως 556, 25. 558, 12. 601, 2. 609, 15. 635, 37.), μυριόσολον. Nachdem Kerner pag. 799 die Ansichten von Kinderling, Sprengel, Pertz und den Anachronismus bei Ress in Betreff He- lianthus annuus zurückgewiesen, glaubt er unter Solsequium im Capitular Karls des Grossen die Calendula off. zu erkennen, doch mit Unrecht; denn die zahlreichen Glossarien des Mittelalters, Bauhin Pinax p. 125 bezeichnen mit Solsequium unser Cichor. intyb. L. und Petr. de Crescentiis VI, 106 sagt geradezu: d» solis, Cicorea, Intuba, et Solsequium idem est. Cichorium endivia L. (Meyer III, 88.. Kerner 805.) ἀντίδιον (hodie ἀντίδια und ἥμερα Baba). Der Cod. Aldin. des Paulus Aeg. hat III, 46 "richtig: τὸ ivrußov δὲ τὸ towétuov scilicet xa\ovp.evov, der Baseler dagegen unrichtig: xai τὸ ἴντυβον δὲ καὶ τὸ τρώξιμον. In den Anm. zu Nicolaus Damascenus sagt Meyer p. 72: hac occasione adnotare liceat, Theophrasti τὸ ἐν Αἰγύπτῳ καλούμιενον ovırov, lib. I, 6, $. 11: Pliniique oetum, lib. XXI, ὃ. 88: quod quibusdam a vigno non differre visum est, optime respondere Coptico ovs8, quod secundum Peyronii lexicon est olus et proprie intubum vel indivia. è 40. Tragopogon porrifolius L. (Unger, Reise in Griech. p. 124: in herbidis ‚Cephaloniae. Fraas 196. Diosc. I, 284.) χόμη (Qümi nabath. wo Ibn Baithar schon Diosc. citirt), dsıpeosragpn? - χυνοχκέφαλον (? cynarocephalus), pastovpa, λαγηνίδια, λαγινίδιν. Ruell. 599, 40. Gerontopogon lagenis herba plerisque dicta. putatur, quod inter saxa gignatur, longa barba, foliis instar capillorum praelongis.. 600, 1 Gerontopogon a Nicandro geraos pogon: In den fragm. Nicandr. II, 71 steht γεραὸν πώγωνα ed. 81 Didot pag. 152 und im Index zu den Schol. γεραὸς πώγων vide τραγοπώγων; vgl. edit. Selinéider Nie, fragm. 74, ὡς und p. 111. csi τίρῆν picroides L. . (Diosc. I, 410. Fraas ag "eG éac. p ed. Steph. 420 D. . Scorzonera resedifolia L. n raas 197. Diosc. I, 411. Kosteletzky hält das Hieracium minus des Diosc. fir Hymenomena Tournefortii Cass.) σογχίτης. 40. Sonchus? Helminthia para i Gaertn.? Urosper- mum picroides Desf.? | ‚(Fraas 198. Heldreich 78. Unger 124. Diosc. I, 274.) σόγχκος, σόγχος; Coy b, ζωχόν, ζωχίνον, ζόγχος, ζόχος, ᾿ ξοχή , χεμπιανή. ζοχία hat Mich. Psell. bei Ideler Ἢ, 264, 18. Zocho bei Anguillara s. v. Sonchi. | 48. Taraxacum officinale Moench. (F raas 201. Lenz 485.) ἀφάχκη, πικραφᾶχη. Vgl. de Lagarde ges. Abh. pag. 52. Lobeck Proleg. 311. 49. Lactua L. . (Fraas 199. Diosc. Ι, 280. Heldreich 28. Lenz 486 fo, Kerner 801. Meyer III, 151. 70. 405. 364. Bochart hieroz. I, 696. Sprengel hist. rei herb. I, 216.) ^ μαρούλια, μαρούλλιον, υαρούλλιν, μάρουλον, μαιούλιον, μαιού- νιον, Φρίδαξ ἥμερος, σέρις (Syris in Plin. Valer. III, 11 fol. 63, A. cf. Cichorium intybus), ἀγριομαιούλιον, — Tor- Saxts (Schol. Nicand. Th. 838), μικρομάρουλον, ἄσκαλα, ἀσχέλλα, αἷμα τιτάνουῦ, τράξυνον, τρόμυξον, σκυλλοκρόμιμιυδον, φέρουμβρος, σχελετοῦραν, μαρουλόφυλλον, . δριδακυνὰ φύλλα, μαρουλόσπορον, . Gemxepa, χισσαπαδαρισσά, λακτοῦκα, χαβαιβέν, E Bev- “ισίτης. τόχμε καχοῦ, μπαζουραχᾶς. „Aegyptiis iobousos* sagt Apulej. c. 31, ed. i caer p. 190. Lacteridae im Capitular = Euphorbia Lathyris L., ebenso Lactuca caprina bei Plin. X X, sect. 24. Wilde lachdete b 8 | 82 Hildegard. vielleicht = Lact. scariola L. Lactura leporina i. e. Piligris, Tridacon lagion bei Pseudo-Galen. de simpl. med. ad Patern. p. 449 und bei Apulejus (hier aber ohne Synon.) hält Anguillara für die Cazzalepre (Hasenlöffel) der Italiener d. h. Leontodon auctumnalis L. Vgl. über thridax auch Ackermann zu Q. Seren. Sam. p. 83. 4 49. a. Chon'drilla juncea L. (Fraas 198. Diosc. I, 276 und dazu der Commentar von Matthioli.) χονδρίλλα (Lobeck Proleg. 118), χονδρίλη (Oribas. IV, 521, 9.) Chondorila (dasselbe?) nabath. Ibn Baithar 395. 175. Ambrosiaceae Link. 1. Xanthium strumarium L. (Fraas 216. Diosc. I, 618. Tournefort Plantes de Paris 2, 124.) ξανδϑδιον, ξανδια, χολητζίδα, χολλητζίδα, ἀντιδεσίον, σαρουχάλια, φιλανδρωπος, ἀγρώστη, ἵππιον᾽ Anguillara p. 289 il Xanthio è chiamato ancora Lappa in- versa e Lappa minore, e Presule. 177. Valerianeae DC. 1. Valeriana NETTA 1,. (Fraas 217. Seidel 1. 1. p. 123. Anguillara 24. O. Berg, ‚Pharmacognosie des Pflanzenreiches p. 95. Diosc. I, 17.) σαλιούλλα, σαγιόκολον, σίσγουρδον, σίσγουδον; bic σύσγονδον, σίγγουδον, χέλπης; νάρδος χελτική in Oribas. B. IV, 598, 19. 627, 26. 567, 26. 559, 17. 561, 15. 564, 31. 576, 8. 597, 32. 559, 7. Marcell. Empir. ed. Steph. c. 22, p. 342 E: nardus celtica, id est Saliunca (vgl. Diefenbach Orig. Europ. 414). Pseudo-Galen lib. de simpl. med. ad Patern. Salvicula 89 H = Saliunca Plin. XX sect. 20. Bei Simon Genuensis s. v. Salvincha ist der eine Theil sehr ähnlich dieser letzten Stelle, der andre wörtlich aus Plin. 83 Valeriana Dioscoridis. Hawkins. (Diosc. I, 20. Oribas IV, 577, 26. 576, 26.) φοῦ Wevdonaprupac. — Hierher gehört auch wohl nardum rusticum bei Plinius; da- gegen wäre Rustica bei Hildegard. 152, das sonst nirgend vor-, kommt, wenn es Abkürzung von Nardus rustica wäre, gleich Geum urbanum L. Valeriana tuberosa L. (Diosc. I, 19. Fraas 217.) Suiaxitng, νίρις, νιορίς, νίδιον, μαχαλέβ, ἄσαρ. 1. a. Nardostachys jatamansi DC. (O. Berg Pharmacognosie des Pflanzenreiches 94. Rosenthal Synops. 253. Diosc. I, 15. Seidel 122. Oribas. IV, 544, 22. Meyer bot. Erläut. p. 71. 80. 150.) fica ψευδόνυμος, oTayoc, covurovi, σουμβούλ (oder = σαμ- ποῦχος Wlachorum = Valeriana tuberosa L.). Patrinia scabiosaefolia Fisch. - -(Fraas 217. Seidel 122.) στᾶχος, νάρδιον συριαχόν, νάρδος συριακή, ῥουσοστάχυον Hierzu gehört vielleicht Nardus Asiana bei Theod. Priscian IV, p. 84, denn die συριακή kam im westlichen Asien vor, ἐν Συρίᾳ ody εὑρίσκεται; die bei demselben IV, 86 erwähnte campana wäre vielleicht die oben erwähnte rustica. Wenn Nardus creticus bestimmt werden kann, würde dazu auch qo), φοῦεν, Quota, fovota gehören. 178. Dipsaceae DC. 1. Dipsacus silvester Mill. — (Fraas 218. Diosc. I, 355. Dibsäkis, nabath. Ibn Baithar 466.) IGEGEVECA) χροχοδίανον, σεντούκλην, σεντοῦχλιν, μελῆτα, "Appo- δίτης λούτρον, σχιαρή (Diefenbach 229), χείρ, Analentidium (ibid.) Anguillara 142. Quando Senocrate parlò di questa pianta vedesi, che intese di quella, che Dioscoride nomina Dipsaco, e si diee anco Labro di Venere. Hoggi chiamano i Greci questa spina ἄκανδα βουτζοειδής, e noi Italiani Garzi da panni, altri virga Pastoris. Ne vi dirò altro sapendo voi, che cosa è. | È * è 6* 84 4. Scabiosa ambrosioides Sibth. (Fraas 218. Diosc. I, 667.) πυχονόχκαμον (muxvoxap.ov)?, ἀκγαρουράτ (wohl &xpa—) ποντι- χοχρόμμιυον ? | | Scabiosa transylvanica? oder Tussilago? (Fraas 217. Diose. I, 363.) βερβελύκη, σχαμπιοῦζα, χαμπιοῦζα, Toßtov, τοιβη. 179. Globularieae DC. 1. Globularia Alypum L. | (Fraas 218. Diosc. I, 671. II, 641. Rosenthal Synops. 431.) ἀχηπία, &Xuxtov, ἕζεφέλουρον, ζεφέλωρον, στουρέχκι, δορύκυτον, τούρπετ, τουρπήτ, τουρπίττη, τουρπούτ, πιτύουσα, Turbet album, τζούχλαδα. i Bei Constantinus Africanus ist Turbith p. 366 eins von den neun arabischen im Abendlande, bei ihm zuerst vorkommenden Heilmitteln. In der salernitan. Handschr. (Breslau), Aufsatz 31, fol. 196° „que. medicine pro quibus morbis dande sunt“ kommt vor: Benedicta ierapigra, theodoricon yperiton et anacardium, de- coccio polipodii et agarici, mirobalani Kebuli, turbit et plures hujusmodi purgent flegma naturale. | > 180. Plumbagineae Vent. 1. Statice Limonium und sinuata L. (Fraas 218. Diosc. I, 615. II, 631.) : τριπόλιον. | Anguillara 289: Nasce il Tripolio tra Scilla e Cariddi al bracchio di S. Georgio. Ha foglie simili alla Piantagine, ma piu - strette e grasse. dal mezo escie un gambo alto una spanna, diviso in tre rami, con fiori simili alle Viole matronali. la radice è bianca, acuta, di odore di raffano, grassa, ma non odorata, come vuole Dioscoride; perche Crateua legge παχύτερα semplicemente, come fa ancora Plinio. onde quell’ εὐώδη è superfluo. 85 Bei Simon Genuensis s. v. Tripofilon et Tripolion ist nicht zu erkennen, was er meint; manches ist aus Plinius entnommen. Ruell: 846, cap. 82 quid veteribus fuerit tripolion non facile fue- . rit explicare. Sprengel ad Diosc. II, 631 hält es für Plumbago, europaea. Lenz Bot. d. Griech. u. Rim. lässt hier, wie immer bei genauen Untersuchungen, im Stich. Da Sprengel zu Diosc. I, 519 in II, 581 auf unsere Statice Limonium L. λειμιώνιον ‚bezieht (,,plerique rei herbariae instauratores in eo congruunt, ut, Matthiolo duce, Stat. Lim. intelligi- arbitrentur“), so füge ich an dieser Stelle die betreffenden Synonyme aus dem Glossarium hinzu, obwohl ich selber noch mancherlei Bedenken habe. μεοῦδα, ῥαπιόνιον, ἐλλεβοροσήματα, μενδρουτά, δάχινα; βέτεκα, χυνόγλωσσον, λύχου χαρδία, λυχοσέμφυλλον, ἰούβαρος. Simon Genuensis giebt auch an dieser Stelle nur undeutliches - nach Plin. Ruellius 780, 3 Limonium herba similis betae.... est et beta sylvestris Plinio quam limonion vocant alii nomoiden (ef. 'd. Lesarten bei Plin. ed. Sill XX, $. 72).... Limonium Aétius etiam eynoglosson h. e. lingua canis vocari scribit. Beta praten- sis nune vulgo dicitur. . Sprengel (hist. rei herb.) führt dreimal das limonium auf in B. I, p 319 aus Tragus (707) — Pirola rotundifolia L., p. 401 aus Lobelius. 123 Limonium maritimum — Statice oleaefolia und p. 457 aus Bauhinus — Statice cordata. Ausführlicheres über das Wort bei diesen Botanikern gab Irmisch in der Botanischen Zeitung von v. Schlechtendal u. v. Mohl B. 22, p. 136. Meyer III, 375 übersah, dass an der von ihm citirten Stelle des Plin. limoniam steht, was ein Synonym von Scolymus ist. 181. Plantagineae Vent. 1. Plantago lagopus L. | N (Fraas 219. Diosc. I, 268. Meyer III, 372. Anguillara 114. Janus Zeitschr. I, 70 fg.) . SwsaguxA, εὐρεχνεύμονος, ἀτιειρκόν,; &00v9, ταρδηλοτάριον (Diefenbach Orig. Eur. 424). 86 Plantago asiatica L. (Fraas 219. Diose. I, 268.) πεντάνευρον (Forskäl p. XX — Plantago major, p. XXIV — Statice speciosa), ἑπτάνευρον, πολύνευρον, λισέν, λισιἐλ χαμέλ, λισὲν ἐλχαμέλ (ζούλαβιν τοῦ ἀρνογλώσσου), πέντανδρον, οὖρα ἰχνεύμιονος. Plantago Psyllium L. (Diosc. I, 563. Unger Reise in Griech. 122. Fraas 290) χονιδιίς, d uM μακρότερον; ἄσπαντος, ἀσπαιος, | ψίλεον, οὐάργουλος, σιχελιωτικόν, Ψυλλερίς. | Marcell. Empir. cap. 8, p. 271 D. cap. 15, p. 305 H: ‘Amo- glossa i. e. Plantago. Isidor ed. Otto lib. 17, 9, 50. Arnoglossos, a Romanis Plantago dicitur. Aurelius de acutis passionibus II, 37, p- 160: aut arnoglossae vel poligoni vel portulacae (cod. porcaclae) vel zoi (aizoi — ἀείζωον — Sempervivum). Oribas. B. IV, 573, 6. 578, 26. 569, 26, 551, 14. 616, 25. 612, 10. 573, 11. 617, 14. 591, 27. 611, 4. 630, 37. 546, 11. 569, 22, 6. 551, 5. AKosculspins | in d. angef. Ausg. 78, C. arnoglossa. Eine Ver- gleichung des Artikels de arnoglossa in den Ausgaben des Circa instans mit dem Breslauer Codex befindet sich in Janus, Zeitschr. etc. B. Ep. 70. Suecus arnoglossae auch schon in einem wunderlichen Recepte des 13. Jahrh. im Micrologus Magistri Richardi Anglici (No. 6957 Biblioth. reg. Paris) und daraus in. einer Practica (No. 7056 Bibl. reg. Par.). 184. Thymelaeae Juss. 1. Daphne Gnidium L. (Fraas 225. Diosc. I, 664. Günther Zierpfl. 20. Heldreich 24.) Meyer II, 244.) παρατόνσαρα, \ayoxovia, λαχτοκονήα, λαχτοχονία, ἄκχνηστον, ἄχνην πυρός, ἀζας, ἀζαζ, ἀντζηρά, Sp. Oo, “ημελαία, “υμελέα. | 87 Anguillara 297: La Thimelea è pianta, che non solamente provenie in Grecia, ma nasce ancora, et è notissima in molti luoghi d'Italia, massimamente nel bosco di Bacano, in val linferno sul Romano, per lo bosco del Miarino, nel monte di San Giuliano di Toscana, e per la Puglia. E similissima alla Chamelea, ma à questo si discerne da quella, che 1 suoi rami crescono alti un gom- . bito, molti à una radice, diritti, senza altri surcoli, vestiti di foglie piu strette di quelle della Chamelea, ma pure grassette, e viscose, amare, e acre al gusto. i fiori sono simili à quelli della Chamelea. La radice é grossa, come un gran Raffano, lunga un gombito, con corteccia grossa, la quale gustata in poche hore ammazza. Nasce di questa jpiäta il frutto chiamato da alcuni Cocconidio, e non della Chamelea: ma questo errore é proceduto dalla somiglianza delle foglie. Il Pepe montano, che da alcuni è tenuto. per Cha- melea, non ha sembianza alcuna con la Thimelea: ne nelle foglie, ne nel frutto, come & manifesto à chi conosce la vera Thimelea. Non é adunque indubitatamente il Pepe montano la Chamelea: ma piu tosto direi, che quello fosse il Cocconidio di Theofrasto. Daphne oleoides Sibth. (Fraas 225. ' Diosc. I, 663. II, 640.) χνήδις ἢ βδελυρά, Citoracium. . | Turbiscus bei Isidor, das sich im Spanischen als Torrisco er- halten hat (ähnlich seinem Herbitum — Erbato, Foeniculum) ist Daphne Mezereum (Daphnoides Fuchs Hist. 227. Daphnoides vulgare Camer. Kräutbch. 428 A. .Chamaelea sive Mezereon Tragus UI, 8.). Vgl L. v. Buch, Canar. Inseln p. 140: Torisco. 185. a. Penaeaceae Ri Br: 1. Penaea Sarcocolla? | (Diosc. I, 440. II, 533. Rosenthal Synops. 244. Salmas. hyl. iatr. 175, a. exercit. Plin. 213, a, C. Meyer II, 314.) avttapovt, ἀτζαροῦτι, Sarcocolla. 186. Santalaceae R. Br. 3. Santalum album L. (Ritter Erdkunde VI, 29: Tzandana wahrscheinlich das nur u Eu. dm A | im Osten einheimische Agilaholz cf. ib. IV, 933 fg. Nach Lassen, ind. Alterthumskunde I, 287 nebst Anm. ist Sanscr. K’andana die Tzandana des Kosmas und seine Alo& ist Agilaholz.) | uiy λευκόν, σαντάν, σαντάλ, σανδάχ, σαντάτζ, σανετάν, βεδιέζ. | 187, Laurineae Vent. 1. Laurus nobilis L. | (Fraas 227. Heldreich 24. Steudner, Symb. d. Zweiges 26. Langguth antiq. plant. fer. 10. 17.) 4 xoxxóbaqQvo», βάκας, δάφνος, δαύνη (cf. 227, 6), δάφνη... Laurus Cassia L. (Fraas 227. Meyer bot. Erläut. p. 130 fg. Berg und Sante Darstell. u. Beschr. d. off. Gewächse V, c. Junker Forschungen aus der Gesch. des Alterth. Leipz. 1863 p. 58 fg.) σαλμίκα, σελοῦκα, σιλίχα, σελήχα, σεληλᾶ, siia, yılmp, γιζί, χιαρσάμβερ, χεασάμπαρ, ξυλοχασία, λάχτα; χίτη, χιττᾶριον, χιτάρην, μῶτο, ὀραμποῆς, λετετζή, κχασεβερίδε, φελλουρία, | βαλάβαδρον, χαμελάρ, χασία, χασιαλίνα. ΐ EN Ausführlicheres über alle Synonyme, die zu dieser ganzen Familie gehören, werde ich in meiner Ausgabe des Simeon Seth geben: Hier kam es mir ja überhaupt nur darauf an, das Mate- rial — die neueren griechischen Wörter — aus den verschieden- sten Autoren zusammenzubringen. Eine genaue Sichtung ist damit nöch lange nicht erreicht. 2. Persea cinnamomum Spr. (Berg und Schmidt V, d.) | ντερχτζήνη; τριψήδιν, τριψίδιν, τριψίδειον, τρυψίδιν, δαρσίνη, : ἡδύραβδον, χοισσύτας, χανέλα, χανέλλα, χιννάμωμιον, χινάμωμον, des sal χοινάμιωμον, ξυλοχκινάμωμον, λεπτοχινάμιωμιον. Persea camfora (Laurus c. L.) (Meyer III, 320. 363. Berg u. Schmidt X, e. Salmas hyl. lat. 182.) à χαφόρα, χάφουρα, χαφούριον,, Χαφουρέλαιον. m 89 189. Polygoneae Juss. 1. Rumex L. (Fraas 231. Diosc. I, 257. Mahn Forschungen auf dem Gebiet d. roman. Sprach. p. 59. Heldreich 24. 79. Lenz 449.) μᾶς, δριμαλίδα, τουρσά, λάπτα, λούμιξ. Rumex acetosus L. ὀξαλίς (Schol. Nicand. Th. 838), ὀξαλίδα (hodie); rerpoAanaTov (Diosc. Euporist. 2, 47 Ρ. 259 ed. Spreng.) ist vielleicht dieser oder scutatus. Rumex crispus L. λαμπαζιά, ὀξιλαπατζξια.. Ueber λάπαδος vgl. Lobeck Proleg. 362. .2. Polygonum aviculare L. (Fraas 230. Diosc. I, 507. Meyer IV, 157.) χνωπόδιον, μυρτοπέταλον, ἄσφαλτον, χιλιόφυλλον, πευδαλίς, πηδάλιον, πολυγόνατον, πολύγονον, ναῦμα (de Lagarde ges. Abh. 176 will αὖμα), γόνος "Hoooc, ζαριδέα, χορίτζολς, χυωπόδιον, χυνοχάλη, χουλούμ, χαρχίνητρον, δεφίν, στεμφίν, ὄνυξ μυός, lingua avis, γλωσσοστρουδία, γλώσσα στρουδήον, λισὲν ἐλασάφερ, λιγγάβις, ληγχονάδης, ζαχλία. I Anguillara 248 I Poligono maschio è chiamato ancora Cen- è notissima pianta. tinodia, e lingua Passarina, e Corezola, et è Polygonum Hydropiper L. (Diosc. I, 301. Fraas 230.) - ᾿ ὑδροπίπερον;, περσικάρια Oribas. 446, H. 511 A. Paul. Aeg. 644, C. A&t. 56, C. Anguillara 173. Se il testo di a non è corretto, lo Hi- dropiper, ὁ Pepe di acqua non sera quello, che hoggi si mostra: .percioche le foglie del commune; non hanno sembianza alcuna con le foglie della Mentha, come vuole Dioscoride. È vero, che il resto poi assai bene si conface. Non corrispondendo le foglie non posso giudicar altro, se non che il testo stia male, overo.che non conosciama la Mentha: ma però mi rimetto. 90 5 3. Rheum Emodi Wall. u. Rh. rhaponticum L. (Fraas 232. Sprengel Gesch. d. Medicin alte Ausg. II, 215. Meyer IV, 124. III, 483. 527. II, 422. de Lagarde ges. Abh. 82, 5; 255, 8. Ascherson Flora d. M. Brand. p. 580 Anm.) διομπάρμπαρον, ῥαβὰν τιτζίνη, ῥενμπάρμπαρο, ζαραβανιτζίνη, δίον, τιτζήνη, ῥέον βάρβαρον, χωτοχούρα, ἀναβάη, ἀρεβᾶν. ᾿ 191. Urticeae Bartl. 1. Urtica pilulifera L. (Fraas 234. Diosc. I, 587. Schol. Oppian. Hal. II, 429.) χνίδα, xvm, xv(3Ssc, oxvistec, τζουχνίς, τζουχνίδα, τξζιγκνίς, ἀτζικνίδα (τζικνίδα hod. ad Athenas!), ἀδύκη, σελέψιον, Oppmvov? Janus Cornarius zu Paul. Aeg. I,.36 sagt: habent exemplaria Graeca constanter ἢ σπέρματος χνίδης ἢ τῆς ἄγνου... non vide- tur huic loco competere et fieri potuit ut pro τοῦ ἀνίσου voce, τῆς ἄγνου vocis lectio supposita est. Anisi lectionem complexi sumus, quod ante nos Copus quoque fecit. Qarîsz in nabath. Ibn Alawwäm = Urtica pilul. Gelisia bei . Hildegard. ist, da dort ein besonderes Cap. (III) de urtica vor- kommt, wahrscheinlich Galeobdolum luteum Huds. ... 9. Parietaria cretica L. (Fraas 235. Diosc. I, 334. II, 488.) pube ὦτα, μυόχορτον, μυορτόσπληνον, ἀλοίφψη (steht für ἀλσίνη), Tovrixontng?, λαβατολαβάτῇ | Parietaria diffusa L. (Fraas 235. Diosc. I, 582.) | σιδηρίτης, σιδηρῖτις,, παρδένιον, ἐἑλξίνη, | xoXwaceta, χολυμβατία, χουλυβατία, χκλιβώδιον, χλύβατοςῦ᾽ vate? χλύβασις παριταριά, παρχτέρα, ἐλεῖτις, ἀμαξίνη,᾿ ἀπάπ, ἀσσυρία, ἀμιοργίνη, ἀνατεταμεένη. Schol. Nicand. Th. 537, wo aber bei Keil p. 42 χλύβατος nicht steht. Eutecnii Metaphr. ed. Did. p. 227, 43. u. 228, B, 32. Vgl. Lobeck Proleg. 219. | Parietaria judaica L. -(Fraas 235.) di ’ὔ 9 , 3 περδύκιον, TEPOLXLOV? περδικιας, OUQxtoAaQ. 91 3. Cannabis sativa L. | (Fraas 235. Diosc. I, 494. Heldreich 21. Meyer III, 77. Ermann Progr. über Herod. u. Sibir. p. 12. de Candolle bad bot. 833. Anguillara 241.) à σχινόστροφος, ἀστέριον, ὑδράστιναῦ᾽, ‘Im Capitar. cap. 62 Canava. Ob bei Steph. Magnet. 34 B. Agriocaraphi semen wirklich Canabis sylvestris ist, wie der Uebersetzer angiebt, ist zweifelhaft; das arab. Karafs, Apium, in der Uebers. des Serapion Karphi, liegt jedenfalls näher (vgl. de Lagarde ges. Abh. pag. 61, 24). χκανναβουρόσπερμα bei Simeon Seth pag. 45. Ermerins el gr. med. 275 ,,xavafodpr cannabis; locus ipse apud DCange desideratur.“ Ideler II, 268, 15 xava- pus; 272, 5 xavafoxoxxov; 270. 4. Schol Opp. Hal. 3, 342. Orib. I, 43. II 642. Susad, wenngleich oft in der nabath. Land- wirthschaft genannt, so doch von Quatremere spagna sagt, man nenne den Samen chinesisches Korn. 4. Humulus Lupulus L. (Fraas 235. Heldreich 21. Beckmann Beitr. zur Gesch. d. Erf. V, 206—232. Salmas. hyl. iatr. cap. 63. de Candolle Géogr. bot. 687. 857. Schneider zu Cato de r. r. 37, 2, p. 99.) λουπουλή.- Pastellus und Pastellum herba bei Plin. Valer. fol. 33 B u. C wird von Matth. Silv. für flos Lupuli erklärt. Sim. Genuensis sagt: Lupulus & secundum ebé mesue spés volubilis et est hüs folia similia foliis vitis aspia flos est sicut ampule adherentes sil ipsa planta serpit i sepibus a gallis et theotonieis humulus vocat cujus semé seu floré in medone ponunt. Humela 94 u. plur. Humelin 116 bei Hildegard. ist nicht, wie Sprengel wollte, diese Pflanze, denn darüber handelt cap. 73. Ruell. 604, 31 sagt: lupus (so liesst jetzt auch Sillig bei Plin. XXI, $. 86 statt opulus) sa- lictarius officinis lupulus, gallis hupelon. 192. Artocarpeae Bartl. 1. Morus alba L. Morus nigra L. (Fraas 236—42. Heldreich 19. Lenz 419. Anguillara 78. Kerner 823. Meyer III, 65. Ruell. 265 fg.) m OM SR xvéopoy, μώρονα, μῶρα, μώρχια (cf. 9, 2), μαύρωον; popén; μουρέα, μοῦρον, μοῦρα μαῦρα, ξανδόσπερμα. | | Seren. Sam. arbor Pyramea 553. Capitular Carls des Grossen Morarü (Morus ni igra). Morea in der ersten Kyranide. Aét. 53, F. 2. Ficus carica L. (Fraas 242. Heldreich 20. Diosc. I, 159. II, 422. Bios. 793, b, D. Meyer III, 61. Kerner 824. Lenz 421—427.) ᾿ἀγριοσυκῆ (Lobeck Proleg. 27), χαρχχία, xov, βλίκας, τήν (Tin.in der nabath. Landw.), coUxov, xpadn, πρικοσύχη; Soo(a, Six, ἐντζήρ, ἀκχεούμ, ἀγριστέμ., σικύδιον, χράδη.- Zehn verschiedene Sorten führt Columella V, 10, 9 auf, Cato ‚cap. 8 gegen 6. Oribas. IV, 592, 22. 626, 2. 622, 6. 611, 9. 553, 34. 550, 20. 565, 29. 28. 549, 19. 561, 6. 594, 22. 579, 18. 611, 28. Pseudo-Oyibas. 210; D. hat: Sycaxira 1. e. ficus sicca; Pollux I, 242 τὰ ἄγρια σῦκα ἔρινα χαλεῖται cf. Hesych. χεγχρα- WLÖES, auch in Alex. Aphrod. Probl. von Usener Progr. 1859, p. 7, 10. toyas Actuar. 91. Psell. 2, 26. Ideler II, 273. Ficus sycomorus L. (Fraas 242. Diosc. I, 159. II, 422. Lenz 429. F M 180. Meyer I, 179.) συχομορέα; ud Appii Iliad. à, p. 872), pose (nim. aus oux-)? Ficus aegyptia bei Isidor 17, 7, 17. Solin. c. 32. Oribas. II, 622, 10. 626, 2; Morus silvestris vgl. Nicolai Damasceni ed. Meyer p.84. Jacobus de Vitriaco in hist. Hierosolym. (Bongarsii) Gesta dei per Francos Tom. I. Pars II, pag. 1099 nennt sie ficus Pharaonis. 10. Platanus orientalis L. (Fraas 242. Diosc. I, 108. Ausführlich Ritter in seiner Erd- kunde.) Er πλάτανος (auch hodie). | Nicand. Ther. 584. Alex. 584 c. Schol; Oppian. Ix. 1, 23; Phile 729. Galen de fac. al. 8, pag. 104. Pausan. VII, 22, 1. VIII, 23, 4 und dazu Heller über Maxima der Vegetat. u. bes. jene von Attica. Wien Progr. 1863, p. 8. 13. 15; Osann Beitr. z. Lit. 1, 60. tà n n Be 195. Salicinae Rich. * 1. Salix L. (Fraas 221. Diosc. I, 130. Heldreich 22. Unger Reise in Griech. 121. Ruell. p. 332—335. Meyer III, 70. 336. IL, 417.) ναφέα, ret, étéa, vuvog?, Sarsas, φίλ, φιλίτζα, φίλχα, σάρτζες, σώρτζους, FArachi, οὔσπε, σάνσαφ, σαάφσαφ, γετίγια, (Forskäl p. XXXV), -σαλιξ. Die amerische Weide bei Plin. u. Colum. kann unsere Salix purpurea L. sein. Simon Genuensis: 1 asia tria genera observant nigrum utile viminibus cädidam agricolar usibus è eiàq brevissima € helice vocät. apud nos quoq mlti totidem generibus noia ponunt: vimineä vocät eàdé purpurea alterà itelinam a colore que fit teuior tercia galicamque teuissima € et alibi salicis € trium generum eto. Bei.Petrus de Crescentüs III, cap. 37 ist Brillus wahrscheinlich Salix viminalis L. Anguillara 64 sagt nur: La Helica, di cui scrive Theophr., hoggi sul Bolognese si chiama Vitice, delli cui rami si fanno belissime cistelle. 196. Ulmaceae Mirb. .. 1. Ulmus campestris L. (Fraas 245. Diosc. I, 110. Lenz 413—418. Heldreich 19. Ruell. 310 fe.) φτελή, φτηλή, πτελεά, φτηλιά. Oribas. ed. Steph. 506, F. Aöt. 49, C. 2. Celtis australis L. (Fraas 246. Diosc. I, 152. Heldreich 19. Lenz 418 und dazu meine Bemerkung , in d. Zeitschr. für das Gymnasialwesen . B. XV, 279. Meyer III, 87 und bot. Erläut. zu Strabo 176.) xaxapia, χουφόξυλον, ἀνακακχαβέα. Ruell. sagt 247: Lotus arbor, quam Aphri celtin, Latini fabam graecam, Graecum vulgus anacacabeam, ut Aetius est author, Italia hodie tum amarenum tum pongeracum tum visciulum, quidam acri- folium, alii ciceraginem, Galli alysam et alyserum appellant. Die hierzu gehörende Stelle aus Simon Genuensis ist ausserdem noch für ἢ 94 die Texteskritik zu Plin. ed Sill. B. II, p. 394, $. 104 u. B. VI, p. 159, $. 104 höchst wichtig und zeigt auch noch; dass der Herausgeber die- sen wichtigen Schriftsteller gar nicht benutzt hat. Es heisst hier s. v. Lothos: Item alibi Africa, qua vergit ad nos, insignem arborem loton ginit, quam vocant colbim vel coltin (Text v. Sill. hat celtin, Palimps. celthim), ipsam Italiae familiarem: sed terra mu- tata magnitudo quae piro in cisura et folia breviora quae in ilicis videntur differentiae plures hic quam maxime fructibus fuit. Weiterhin heisst es: hanc etiam Isidorus mella vocat; in libro vero graeco, ubi depictae sunt herbae et arbores (— wichtig für die Geschichte dsr Pflanzenabbildungen —), est illa, quam fabam graecam nostro idiomate vocamus etc. Matth. Silvat. giebt an der obigen Stelle nur: „Plin. libr. XIII, capit. XVI und zwei andere ebenso citirte. Bei Petrus de Crescentiis - lib: V, cap. 48 ist Fraxinagolus vielleicht gleich dieser Celtis australis. 197. Juglandeae DC. 1l. Juglans regia L. (Fraas 85. Meyer II, 146. 310. III, 66, 406. zu Nicol Da- masc. p. 98. 89. bot. Erläut. 44. Kerner 824. Diosc. 1, 137. II, 407.) EavSoxapva? Eavimuatora? ξανδησαάριον ἢ xapva βασιλικα in Oribas. 577, 28. 543, 23. 631, 4. 623, 16. 627, 18. 20. 618, 38. I, 222, 12. χαρύδια bei Ideler II, 269, 10. 198. Cupuliferae Rich. 1. Fagus silvatica L. (Fraas 249.) φηγός, ὀξύα, ὀξία (Lobeck Path. II, 29). περικαλὴς φηγός bei Eustath. Il. V, 693 umfasst in seiner Bedeutung sowol φηγὸς ἀπειρεσίη bei Apoll. Rhod. IV, 124, als auch das Lob der colchischen in den Orphisch. Argonaut. 927. 95 2. Quercus L. . (Fraas 250. Heldreich 16.) ἰδρύς, ζήχινον, Öpuoxaprov, βελάνι, χηκίδιον, βαλαγνίδα (nach Salmas. — ὀξύ). = Quereus Ballota Diet: | (Diosc. II, 499, 500. Link Beitr. zur bot. Geo. des südl. Europa in Wiegmann's Archiv 1835, I, 328 fg.) παιδέρως, πρινάρι (hodie). | Quercus suber L. σοῦρος; φελλός, φελός. Ueber die verschiedenen Eichen sagt Anguillara 68 folgendes: De gli Alberi, che fanno ghiande. Prima dobbiamo sapere, se tutti glı alberi, che producono Ghiande, sono hoggi conosciuti, ò nò. Theofrasto parlando di queste piante, ne ragiona hor di sententia dei Montani, hor secondo i Macedoni e hor secondo gli Arcadi. I Macedoni ne facevano quattro specie, e i Montani cin- que; ma però in Italia tutte sono molto ben conosciute. La prima specie che i Montani chiamano ἡμερὶς et i Mace- doni ἐτυμόδρυν: Il Gaza traduce hor placida, hor vera Quercia, noi la chiamiamo Quercia, et in Abruzzo Ghianda Castagnola. produce questo albero la Ghianda grande, grossa, e lungha. e queste sue ghiande in alcuni luoghi della Spagna si ang al cotte nel fuoco, come noi facciamo le castagne. — La seconda specie da’ Montani è detta αἰγίλωψ, i Macedoni la chiamario ἀσπρίν, il Gaza Cerus: e noi ancora li chiamiamo Cero, et il suo rizzo, dove stà la gianda si chiama vallonia. La terza specie, che i Montani chiamano πλατύφυλλος ha il medesimo nome appresso i Macedoni. il Gaza traduce hora Esculus, et hor latifolia: noi diciamo Hargno, e Fargni, e Ischio. La quarta specie & detta da Macedoni, e Montani equalmente φηγός. Il Gaza la chiama Fagus e noi Faggi. La quinta specie non fu conosciuta dai Macedoni: ma ben da’ Montani, liquali chiamarono ἁλίφλοιος. Il Gaza traduce Salsi- cortex, et ancora Recticortex: noi Rovere la diciamo. Altre specie ancor sì ritrovano simili tra se di figura, e nella grandezza solo differenti. Ber 96 La prima i Greci chiamano πρίνος: Il Gaza Ilex, noi Lecini, et Elici. - La seconda φελλός: Il Gai suber. "La terza ἀγρία: Il Gaza Aquifolio. Queste sono le sorti de gli Ar che TR sato i conosciute in Italia. 3. Corylus avellana L. ar. . . (Fraas 249. Heldreich 15. Meyer II, 146. 247. III, 64. 403. Kerner 821, über den Namen vgl. Mahn etym. Forsch. p. 38.) ἄλαρα, edili; λεφτοκαρυά, λεφτοχάρια, ἠραχλεῶτις, χαρέα. Die von Dufresne zum letzten Worte citirte Stelle aus Matth. Silvat. stammt aus Simon Genuensis; über χαρύα und xapvov vgl. Lobeck Proleg. 77. In dem Byzantiner zu Oribas. werden die xapva ποντικά erwähnt: 590, 18. 577, 5. 10. 18. 543, 9. 553, 11. 626, 4. 576, 19. 564, 33. 600, 19. 32. 529, 21. 561, 28; bei Oribas. selbst in B. IV, 66, 8. Σινωπικά dagegen III, 124, 13; χάρνα T, 67, 6. 68, 2. 69, 1: II, 590, 1. III, 646, 2. IV, 920, 2. xapvov μικρόν 543, 9. 4. Carpinus Ostrya L. (Fraas 249.) ὀστρία, ὀστρυά (hodie). 5. Castanea vesca Gaertn. (Fraas 45. 251. Heldreich 18. Meyer III, 81.'.75. 403. Kerner 820. Diosc. I, 137.) | λίπιμιοον (κασταναίας ἄνδος), λόπιμον, βάλανος, γυμδόλοπον, ἀχιναῖος, ἀχηνιός, σαρδιανόν, μαλακόν. Vgl. Schneider zu fragm. 76 Nicand. pag. 113 und. Schol. Nie. Alex. 271 ed. Did. u. ed. Keil p. 92. Paul. Aeg. p. 24. ,199. Betulaceae Bard. 2. Betula Alnus L. (Fraas 254. Heldreich 15.) σχλίτρο, σχλήδρη (vgl Diefenbach Orig. Europ. 257), χλήσρη- 97 202. Taxineae Rich. 01. Taxus baccata L - ‚(Fraas 255. "Diosc. I, 577. Heldreich 14. Meyer bot. Er. zu Strabo 20. Günther Zierpfl. 12.)” λευκάνδημον (? Taxus arbor), Cadovapa, ζωδονάρα, σμύλαξ. Ueber das Gift darin vgl. Aét. 628, C. 643, G. Paul Aeg. 548, D. Ruell. 217, 14. 61, 45. 93, 34; dagegen 216, 41. Zu den von Meyer III, 536 angeführten Spal vgl. meine Abh. über den Eibenbaum in Pröhle’s Zeitschr. Vaterland B. 2, p. 238 fg. 2. Ephedra fragilis L. var. graeca. (Fraas 256. Dido. I, 540.) | ἔφϑδρος, ἀναβασις; —" φαίδρα, χερέδρανος. 203. Cupressinae Rich. L^ neu phoenicea L. (Fraas 258. Heldreich 12. Diosc. I, 104 " Scheder in dem bei der folg. Familie citirten. Werke p. 24 fg.). ἰουνίπερουμ, ἰουπικέλλουσον, χέντρος, . Xév8goc, uynotdeog, χατζαραία, ἄρχευδος, ἀρχευδίς (Diefenbach Orig. Europ. 370), λιβιούμ., ζουορινοίπετ, ἀκαταλίς. jt Anguillara 45: del Ginepro. Le parole, che si usavano al tempo di Theofrasto secondo che egli.afferma, furono causa, che Dioscoride commettesse errore in chiamare i cedri di Theofrasto Ginepri. e per questo i Ginepri di Dioscoride sono i cedri di Theofrasto: conciosia che.Theofrasto nel li. 3 al cap. 12 dica, che ambedue queste sorti di piante si chiamavano cedri. Questo istesso aviene hoggidY à noi, che cosi il Ginepro, come il cedro si chia- mano Ginepri. Nicandro ancora chiamò i frutti del Cedro Ginepri, ma è sapere che il testo quì di Dioscoride intorno a’ frutti del Ginepro si dee correggere: perche nell’ essemplare Greco del Cal- furnio, che soleva essere in San Giovanni di Verdara in Padova, si leggi: ἄρκευδος n Ev τίς ἐστι μεγάλη, Ἢ δὲ βιχρός. τῆς μὲν μεγάλης καρπὸς κατὰ χαρύου ποντικοῦ τὸ μέγεδος, τῆς δὲ μικρᾶς χυάμου ἴσος, στρόγγυλος δὲ χαὶ εὐώδης: E cosi sono in fatto, che 7 έ 98 una specie di Ginepri fa i frutti grossi quanto è una nocciuola, come si può vedere per tutta la costa del mar Toscano, e pari- mente dell’ Adriatico et anche in Schiavonia, ove sono bellissimi. L'altra specie fa i suoi frutti piccioli come una fava commune, e tutti chiamansi Ginepri ne’ Sudetti luochi. Vgl. die ei Juniperus oxycedrus L. (Meyer I, 192. II, 245. bot. Erläut. zu Strabo 187) λατζακέα, xéOpoc, τζουνίπεριν, « ξυλοζουνίπερι. Hierher gehört die μυκρὰ aus der oben angeführten Stelle aus Anguillara. Juniperus Sabina L. (Meyer III, 408.) βοράτη; Baputov, Bapurov, βάρον, σαβήνα, σαβίνα, ἐπλούλ, ἐπχούλ, ἐβούλ, βίσα, βίσσα, σφαιρίτης, βράδη (βράδυ Anonym. carm. de herb. in Bucolici ed. Didot I, 171). Ueber βράδυ und arab. ebel vgl. de Lagarde ges. Abh. p. 6.7. Juniperus excelsa M. B. χεδρία, ντεροννά, ξίφος.. Juniperus communis L. (Meyer III, 526.) χατζαραία, xattovpov, χατζαρία. 2. Thuja articulata Vahl. (Fraas 261. Diosc. I, 787. Vgl. meine ausführliche Bemer- kung in Zeitschr. f. d. Gymnasialwesen B. XV, 279.) cavdpaove, βερονίκη, βερνίκη. - 204. Abietineae Rich. (Fraas 263. Heldreich 12. Bonplandia 1860 No. 6 u. Zeit- schr. d. Acclimat. Vereins Berlin 1861 p. 84 fg. Bot. Zeitung v. Mohl u. v. Schlechtendal 1865 p. 213 fg. Meyer III, 362. Bot. Erlàut. 57. 72. 165 fg. 186. Lenz 373 fg. J. F. Schouw de Italienske Naaletraeers. Geographiske og historiske Forhold. Kjöbenhavn 1844, p. 24 fe.) ; πινόλια, ἄβιες, βοστάτη, βοράτη, ξζεῦγμα, ὀπὸς meux"«e, ῥητίνη ξηρά, ἁγιάζουσα, ἢ λευκὴ ῥητίνη, ἀρατζίνη, ἀρτζύνη, ῥυσίνη, 99 m ὑγρὰ πήσα, κόναρα, κόνα, χουνάριον, χουχουνάρα, χῶνον, χόχαλον, στρόβιλος (Lobeck Phryn. 396 fg.), στρόβηλος, χαπή, νταλγουζά, ypavov, γάνα, ἐζελέμ, χαβεβαλέζεμ., χάββ ἐζζελέμ., φϑδείρ (cf. Herod. 4, 109. Scholien zur Ilias. 220. Humboldt Asie centrale I, 243). In seiner Abhandlung über ὑλαίη bei Herodot IV, 54 zu Phil. Bruun in Bulletin de l’Acad..d. Sc. Petersb. 1860 I, 367 fg. nach Besprechung von πᾶδος, 390» und Plin. III, ὃ. 122 ed. . SilL, dass die Griechen im Mittelalter dort den Baum pidea ge- nannt hätten. Sodann fügt er hinzu: Probablement il s'agissait dans ce cas de bois de sapins, vu que cet arbre s'appelle en latin abies, que selon l'opion de plusieurs auteurs, les Romains avaient pris ce mot des Grecs de la Sicile, et que, d'apres Ducange (v. ἄβιες), il était encore en usage chez les Byzantins du moyen age, sans avoir changé de signification. Humboldt, Reisen in die Aeq. Geg. III, 270 verglich sie bekanntlich mit den Anden von Neu- - Granada. c. 3. Pinites REN ei Göpp. χεραβέ, xécape, χάραμε, karabe, karbet, kerbes, χάρδαμς; ἰρικήνη. | 20%. Piperaceae Rich. . 1. Piper nigrum L. | (Fraas 266. Lenz 390. Meyer III, 75.) δαφουφέρ, πέπερι μέλαν. Das Nimolum bei Hildegard. 19 ist vielleicht Piper longum. Bei Jacob de Vitriaco steht ee album et nigrum. 210. Asarineae R. Br. 1. MaGdfolochi pallida W. (Fraas 267. Diosc. I, 343. Lenz 462.) ἀριστολοχία στρογγύλη. - Aristolochia eretica bei Scribon. Larg. 70? Oribas. IV, 599, 35. 606, 5. 31. 624, 21. 619, 14. 594, 4. 610, 6. 12. 571, 4. Schol. Nic. Th. 509. 937. "Vgl. Lobeck Proleg. 44 adn. et . 100 Aristolochia parvifolia Sibth. — . (Diosc. I, 344, 5. Fraas 267, anders Megod L 9348). μηλόκαρπος, μελέκάπρος; δ — OPEM "e Earop-A30), τεύξινον (id. 432), Teuxinos... Isidor 17, 9, 52 Arist. quam et Dastyliniien vocant. ‚Orb IV, 612,.14. 27. 627, 27. 634, 25. 608, 5. 561, 26. mies. in der salernit.‘ Handschr. 14, auch einmal Aristolocie. ‘Aristolochia‘baetica-L. ... (Rosenthal Synops. 246; und gegen den Tadel seines sg ten in Zarncke lit. Centralbl. 1862, p. 146 vgl. besonders Fraas 268 volle Bestätigung der Bestimmung von Sibth. — Diose. I, 345.) "TUEtO UE, ^ -« ἰοντῖτις,- δαρδᾶνον, ἀραρίξα, ae zh εἰἀψίνδιον χωροκόν, σοφοέφ, ..“ληστῆτις. tan - Aristolochia bei Hermes Trismeg. Aristolochia rotunda L. ἢ (Meyer I, 248. Unger Reise in Giiedhi 182.) Azzaräwand (Hartmann, Edrisii Africa p. 223); Aristölochiae i. e. Falternae i. e. Raiae, genera sunt tria i. e. nodosa, longa et rotunda. in libr. Dynamid. ed. Mai p. 441. sind unbekannte. ieu. Bei Seribon. Larg. 202 ist zu Malum terrae wohl rotundum zu ergänzen, wie 206 vollständig steht. 2. Asarum europaeum L. | (Fraas 267. Diosc. I, 19. Lenz 463. Kerner 810. Meyer III, 409.) - RE | Ἢ χερέερα, Sécav, αἷμα "Aosoc, Baxxap (Diefenbach ore. Europ. 237.) Isidor 17, 9, 7. "Theod. Prisc. 101 A. Aesculapius 36,. C. 65, A. "Oribas. I, 434, 2. III, 555, 6. IV, 561, 6. 577, 26. 562, 16. 579, 16. 576, 26. 581, 15. 558, 27. 556, 8. 578, 22. 561, 9. 559, 2. 565, 8. 564, 25. In Pseudo-Galen de simpl. ad Pat. 80 H. ist eine eigenthümliche Beschreibung, in der auch aus Gallatia Gallia gemacht wurde. In der phys. Hildegardis heisst die Pflanze Hasel- vurtz p. 95; das dort Vorkouidende Asarum 31. 36 und Aserum 116. 123 ist aber Glechoma hederacea L., deren Syn. in den Glossen Acer, Gundereba, in den Syn. Helmst. dior] Acera, Azarum, Edera terrestris sind. Aemilius Macer beginnt mit dem Verse: est 101 - asarum graece vulgago dicta latine; und so wird auch wohl vulgigina (plur. im Capitulare gleich asarum. sein. Ueber asarum in der Salernitan. Handschr. und im. Circa instans vgl. Janus Zeitschr. f. Gesch. u. Lit. d. Medicin B. 1, 82 fg. In der nabath. Landwirth. Asárün. ‘Ob in πίσαρις ei koptisches Wort = asarum etc: sich erhalten haben mag, vgl. Monatsber. d. Berl. Acad. 1865, 427. 218. — me A. Alpisls Galanga B did «and (Meyer III, 536. IV, 112. Sprengel h. rei hdi I, 242) “γαλαγγά, γαλακκα: γαληγήνη; ἀλχανία, χολιβίν, χουλουτζία. - Ruell. 378, 13 Cyperus Babylonicus. Salmas. de. hom. hyl. -iatr. 214. Jul. Scaliger de plant. Arist. kA 157, ἀν. 0.0} 2. Amomum tei ; (Fraas 278. Diosc. I, 14. ie ind. Alt. I, 155. 284. 281. II, 36. III, 75. de Lagarde ges. Abh. 177, 9. Berg ben cogn. d. Pfl. 423.) βαρίαδον, βαριάδων, κακουλε a pibe. DA (in Edrisn Africa Sect. VIII muss wohl Qáfalah, das Jaubert mit Cardamome über- setzt, Qáqalah heissen, also = Amomum granum paradisi), χαψικόν, καψυκόν, χάχριον, xavyptov; Cacreos, χερατοφόρον, pueve- γέταις, σεηταρατζάναχ, σικταρατζχίδος, σίτρεφ, oltpad, σιτράτζι. ‘Im Verzeichniss steuerpflichtiger Waaren des Marc. Aurel. (Dirksen üb. Justin. Pand. Abh. d. Acad. 1843) steht amomum und cardamomum ohne Varianten. Ein Amomum rubeum erwähnt aus. der salernit. Handschr. Janus I, 77. . Cardamomum Theod. Prise. 237, A. 239, A. Pseudo-Orib. 226, D. Ueber μενέγέταις Myreps. p. 363, D. heisst es in der Anm. vox barbara, Graecis inusitata.. per eam haud dubie intelligit id cardamomi genus quod officinae granum paradisi nominant. Nam . Hispani ad hoc nomen alludentes in hodiernum diem melligretam et vulgo malagretam vocant. Im Diet. Wy Fuld aon steht Mele- gueta, grano de Parayso. . 8. Curcuma dio stirbt; Roxb. u. ER L. | "(Rosenthal Synops. 1290. Berg 107. Fraas 278. Diosc. I, 13. Forskal flor. aeg. arab. pag. CII. Meyer II, 245. A 423. —- III, 483. 527. 536. 378. IV, 112.) βιδεουάρα, τζηντουάρ, τξεστονάρια, RE pem ζουρουμπέδ, ζουδάρα, - epo p.a tabóxg, . ῴνίτταιον. Simon Genuensis: Zeduar ar zedoaria y ap. avic. Seduar voca- tur et zurumbet est species ejus et est diferentia inter utriusque ego vidi zarumbet. Ruell. 139 Zadura aliis Zaduara radix est teres, aristolochiae rotundae non absimilis, sapore et colore gingi- beris, hanc ad nos India mittit.... officinae et medicorum vulgus zedoariam nominat. Salmas. de hom. hyl. iatr. 213 fg. 4. Zingiber officinale Rosc. È (Rosenthal 129. Lassen ind. Alt. I, 284. III, 56. IV, 888. Fraas 278. Diose. I, 300. Forskal p. CH. Meyer bot. Erläut. 129. 149. Gesch. d. Bot. II, 167. III, 72. 73. Lenz 322. Ge- naueres hierüber wie über diese ganze Familie nächstens zu Simeon Seth.) χικίμπριν, Sıuhrßeon, ζιγγιτήα, ζεντιπήχ, τζιτζίπερ, | ᾿τζινζεύρο, ξυλογιγγίβερι, τζέντζερι, τξἄεντζαάβρον, ζανζαπήα, ζανζαφήλ, ζανζίβερ. Was ist Zygiberis p. 440 libr. Dynamid. ed. Mai? Bei Pau- . lus Aeg. lib. V, 2 ist ξιγγιβέρεως hinter λιβανωτίδος zu streichen und dafür σμύρνης zu setzen, wofür öfter ζμύρνης geschrieben wurde. Bei Abkürzungen. setzte man dafür dann zwei £, und das nahmen die Abschreiber für ζιγγίβερι. Dieselbe Verwechselung kommt vor VII, 17 im Emplastrum barbarum und Emplastrum ex cinere aspidum. 5. Costus speciosus Sm. —? (Fraas 278. Günther Ziergewächse 20. Diosc. I, 29. IL, 353. Meyer II, 167. IIL, 374. 404. Ritter Erdkunde V, 475. Lassen ind. Alt. III, 53. 54. Wiegmann's Archiv f. Naturgeschichte 1845, II, 379.) . | i χόστος. In Arrianus Peripl. 22. 28 ist χόστος Ausfuhrartikel von Minnagara, dem heutigen Tatta am untern Indus, und von Bary- gaza. Marcell. Empir. cap. 20, pag. 336 B: Draconteae radix, quae radix est quasi Costum, et bene olet. Oribas. IV, 80, 1, 103 625; 2. 561, 21. 32. 600, 28. 15. 39. 562, 20. 567, 27. 553, 19. 28. 583, 30. 577, 16. 550, 17..597, 31. 559, 13. 580, 16. 547; 24. 566, 5. Anguillara 34: il Costo altro non &, che la Zedoaria che communemente si usa, ciò è lo Arabico costo: e che questa radice non sia la Zedoaria Avicenna e Serapione ne chiariscono. Vgl. Ruell. 142. 543. 219. Orchideae Juss. 1;: yum Morio L. (Fraas 279. Diosc. I, 473. IL, 553. rA I, 309. Heldreich 9- Ruell. 747 fg.) ! χυνὸς ὄρχις (de Lagarde ges. Abh. p. 27), ἀρκιδόσκυλον. ' Anguillara 232: L'Orchis, over Testicolo e Cinosorchis è assai noto. chiamasi dalli Herbari Testiculus canis e Coglioni di Canine. L'altro è chiamato Satirion e Testiculus vulpis; benche altra cosa sia il Satirio. Sono molte maniere di queste piante. Enne uno, che fa tre testicole. onde Paolo Egineta nel lib. 4; cap. 4 ne lasciò memoria chiamandolo Herba Serapiede e Triorchi. Vgl. dazu die | Stelle aus Galen bei Oribas. III, p. 671 und Paul. Aeg. p. 515 D: in Alexandria, Serapiade, quae et orchis et triorchis nominatur.. Ausführlicher aber ist folgende von Anguillara nicht angeführte Stelle desselben p. 635, H: Orchis herba appellatur etiam xuvòg opyts.... Orchis quae et Serapias et un aliis triorchis, quasi tri- ee dieitur. 7. Aceras anthropophora R. Br. (Fraas 279. Diosc. I, 475. II, 553. Diefenbach Orig. Europ. 441. Salmas. exercit. Plin. 190, b, F. Unger Reise in Griech. 120.) ἀπσαλλά, ἀπαλλά, λερπόμαν, χάσκουσα, χούς, σατύριον, σατόριον, σαάτορον. | | Isidor 17, 9, 43 Satyrion; vulgus vocant Stingum; item et Orchis; item et Leporina. Auf pag. 441 libr. Dynamid. ed. Mai (vgl. Apulej. cap. 16) entspricht in den Worten: „Satyrion, Romani Priapiscum dicunt, quod et Tentaticon i. e. Mazicinum, quam vulgus Extingun vocat, alii Gartcolon* das Extingun dem Stingum 104 bei Isidor; ob Tentaticon statt Entaticon (wie Meyer III, 499 will) oder aus erythraicon (vgl. die Lesarten zu Plin. XXVI, $. 97: erythrecon, therythrecon, terythecon, threcon) wage ich nicht zu entscheiden. Apulej. hat cap. 167in Parabil. Med. ed. Acker- mann. folgendes: Graecis dicitur satyrion, aliis cynosorchis, aliis entaticos, erythron (eriton Torin.), panion, serapion, aliis orchis. Aegypti menem, Galli uram, Itali priapiscon, alii torminalem (orminalem Hum.), alii testiculum leporinum nominant. Dagegen steht in der Collectio Wecheli Par. 1529: cinos: panion. Galli via, a Graecis Satyrion: eunaticon: serpionon. tali priapiscum, Aegyptus orcisalitexion: eriton: mene: torminalis. Simon Genuen- sis &. v. Satirion hat noch die Syn. palma cristi und cinos orchis, | deshalb steht bei Matth. Silv. orchicinos i. e. testiculus canis. Ruell. p. 748 erwähnt auch der palma Christi, aber als Syn. des griech. basilicon, und dann testiculus sacerdotis. Vielleicht gehört λερπόμαν zu leporina, wie Anpoßıv zu ληβόριν. 10. a. Serapias Lingua L. (Fraas 280. Diosc. I, 490. II, 564.) - χέστρον, μιηδοῦσα, πλατυκάρπω. Ruell. sagt p. 759, 18: pueri, qui montibus oberrant, nigros capettos nominant. Anguillara p. 240: la Lonchite prima, che corrisponda al detto dı Diosc. e habbia tutte quelle noti, io per me non conosco. : r .221. Amaryllideae R. Br. 4. Narcissus L. | (Fraas 285. Diosc. I, 646. Meyer III, 87. Ruell. 862.) Xu»oYAO0GA, αὐτογενές, χανσαλίδες, φόγχαρ, νάρτζης, νάρκισος, νάρχισσον, ἐλτζήζη (ναρκήσου ἔλαιον). Am Schluss über Narcischus sagt Sim. Genuensis: ,narciscus: i. e. narges bene dixit gr. et expouit per arabicum. In der nabath. Landw. wird die Pflanze zweimal Nargis genen: Vgl. ausser- dem de Lagarde ges. Abh. p. 11 Anm. ἧς; 0 MM 222. Irideae R. Br. bs la δ τοῖα communis L. * (Fraas. 294. Diosc. I, 521.) MAC at oovtoy , μαχαιρόφυλλον, μακαιρίσα, (auch 8), papa εἰξίφος, - . φάσγανον, . adoro, ᾿ γλαδίουλος, . ἄριον, - ἀνακτόριον; ἀνατόριον, o ^ χκαλαμόκρινον, πικραλίς, σπαδοβότανον, (hodie onaToyoprov), ἐλχαρχός. τς Q. Seren. Sam. v. 751 phasganium. Dazu bemerkt Acker- mann. p. 124: Gladiolus est, ξίφιον, φάσγανον. Variae lectiones (nämlich: farganio Ranz. chascano Cod. Keuch. fasganio Cod. ‚Leid. ed. vet. Venet. Lips.) maxime a variis graecis gladioli nominibus pendent. | Marcell. Empir. pag. 308, E: Xiphium, quam nos Gladiolum appellamus. In der ersten Kyranide gehören unter dem Artikel Xiphion zu dieser Pflanze nür die Syn. Machaera, Phasganon und das über die Wurzel gesagte, das andre zu Lilium. Simeon Seth p. 77 hat noch eine dritte Form ξιφίας. Wegen der Zusammen- stellung mit lilium sylvaticum kann. vielleicht hierher gehören Marcell. Empir. 316, E. herba gladiatoricia. | Bei Matth. Silvat. steht: Elkirika i. e. radix gladioli vel gladiolus. 2. Crocus sativus L. RI | (Fraas 292. Diosc. I, 39. de Candolle Géogr. bot. 857. Lenz 318 fg. giebt nur theilweise .die Stellen der Klassiker, die vollständig bat Stapel zu Theoph. h. pl. VI, 6, pag. 661 und Beckmann zu Arist. mir. ausc. p. 247 fg. 427 und Beiträge II 79—91. Berg Pharmacogn. 352. Schiller Thier- u. Kräuterb. kh 28.) χυνόμορφος, κάστωρ, χνηκάνδιον᾽ ζαφρᾶς (pelasg. taforá,- hodie . σαφρᾶς. Vgl 174, 35, a), ξανδητρίχα (γλωχῖνες, χροχίδες, ᾿πρίχες hiessen die "IW croci), αἷμα ᾿Ηρακχλέους, χρυσοῦ σφαῖρα (κρόκος κιλύκιος“. Zu dem letzten Worte vergleiche man Strabo ed. Kram. B. III, pag. 156, 17 und dazu Meyer bot. Erläut. 61. Babylonischer wird noch erwähnt bei Ibn Alawwam II, 121 bei Holwän, über deren Lage man vgl. d’Herbelot orient. Bibl. II, 739. 9 * 106. Richter über Arsaciden Dynastie 9. 217. Ritter Erdk. VII, 116. Ueber den aegypt. in Arrians mue 13 vgl. Lassen ind. PAM. " III, 52. IV, 926). Die lange Beschreibung in Pseudo-Galen de diga id Pat. 81, F von Bulbus erraticus ist durch Lesarten sehr entstellt; den- selben Nanren führt dort p. 83 B auch das Colchicon; ähnlich ist es mit Bolbüs in der nabath. Landwirth. Vgl. Meyer III, 64. Die in Diosc. erwähnte Verfälschung des Safran: wird fast. ebenso angegeben in der Verordnung Heinrich’s HI. v. Frankreich von 4550: „s’est trouvé certain nombre dudit Saffran, qui a été altere, deguise et sophistiqué, et charge d’huile, miel, moulx et autres mixtions et sophistications... et encores y mettent plusieurs aultres herbes approchant de la couleur et des chairs de boeuf, recuites et affilandrées (Traité de la police par de la Mare III, — 3. Iris L. (Ueber den ‘Accent von igtc vgl. Eusth. 391, 34 u. Schol. Nic. Alex. 406 für ἰρίς (Lobeck Proleg. 66), der Genetiv bald ἴριδος, bald toeoc vergl. Ermerins Aretaeus Elench. simpl. 82. Fraas 292. Diosc. I, 9. Lenz 314. Ueber die Scheidung von germanica und florentina vgl. Würtemberg. Jahresh. IX, 366. TE f. d. gesammt. Naturw. B. 2, p. 65.) γαλβίολα ?, None ‘Bei Plin. Valer. p. 32 A. steht verschrieben Hysis (Genev) statt des gewöhnlichen Yris. Simon Genuensis sagt: liber anti- quus de simpl. medicina yreos ad similitudinem iris quem videmus - in celo. Iris germanica È (Kerner 798. Bertoloni flora Ital. I, 232 Germanica Chiaggiole.) πῇ ῥίζα τοῦ πορφύρον κρίνου. . Im Capitulare Gladiolus genannt, bei Petr. de Crescentiis Gladiolus purpureus. Iris foetidissima L. (Meyer I, 9. Ruell. 782, 27. 31.) χαλαμόκρινον, totg ἀγρία, ἀγριίρης, πικραλίς, Eu, ξυρίς, χαχός, ἄπρους, γαλβίολα. | ag - d 107 Iris florentina L. (Schiller H. 2, 34. Anguillara 17. Ruell. 81, 22) ‘OMENTITLE, vXo, ἀχκόνητον, ἀχκόυμιητον, χαλαμόκρινον, “αυμαστός, οὐρανία, - δελπίδη, χιδαίρων, ῥάδιξ μάρικα, Tore ἰλλυρυκή bei Oribas. IV, 589, 20. 561, 14. 600, 31. 632, 13. 563, 20. 606, 32. 634, 17. Isidor 17, 9, 9: Iris illyrica a Latinis Arcumen dicitur. Ueber die selgische Iris bei Strabo vgl. Meyer bot. Erläut. 55. ἀστραγαλῖτις bei Galen. Bei Petr. de Crescentiis Gladiolus albus, — bei Hildegard. 32 Irs illirica. Iris pseudacorus L. (Seidel. 1. l pag. 121. Schiller Thier- u, Kräuterbuch I, 13.) "In Pseudo-Gal. de simpl. ad Pat. 81 ist acorus, fast wörtlich wie Serapion 172 D und Ibn Baithàr II, 580, nicht Acorus Calamus L., sondern diese Pflanze. Iris tuberosa L. (de Candolle Géogr. bot. 690. Prosper pipi rer. aegypt. lib. 188 u: 189.) “Ἑρμοδάκτυλος, μαχκάτ, ῥομότξε, δοῦντζε: ; Das erste kommt schon vor bei Alex. Trallian. XI, p. 644 ed. Guint. Paul. Aegin. 620, H. 495, B (dreimal). Actuar. 264, B. Myreps. 364, C mit folg. Anm.: hoc nomine non intelligendum venit quod hodie ita ottani et medici appellant, sed behen, prae- sertim rubea. Nam lat. codd. habent behen rubei; sodann 388, CDE. 447, H. 454, C. 458, 4 376, D. 226. Dioscoreae R. Br. Tamus communis L. spem (Heldreich. 82. Fraas 281. Diosc. I, 676.) ἄμπελος μέλαινα, βρύον, βρυωνία μέλαινα, Bouxpavıov, πριαδήλα, λαονοδ έν. | | 227. Smilaceae R. Br. 1. PERA majalis L. | OS - yaparégacoe Diosc. Euporist. I, 154, p. 174. Val. Spfengel B. II, 688. und Gesner praef. p. XV. Anders Ruellius p. 182, 30. 108 3. Asparagus L. (Ueber das Wort vgl. meine Scholien zu Arist. de gioni an. p. 15, 80; Fraas 283. Lenz 303.. Heldreich 8. 82. Meyer III, 88. 361. 334. Franz de asparago ex scriptis medicorum veterum Lips. 1773er μῦον, μυακανδη; μναχάνδιον, κορρούδα, σπαράγγι, σφαράγγι. ἄσπαραγος wird von Simeon Seth p. 8 ausführlich behandelt. 6 Oribas. IV, 586, 24. 578, 18. Psell. bei Ideler I, 207, 126. Hieroph. desgl I, 411, 14. 416, 11. Anonym. I, 424, 9. ἀσπάραγος ἄγριος Hieroph. I, 409, 14. ἀσπάραγος μυακάνδινος Orib. II, 619, 2. Q. Seren. Sam. v. 458 ed. Ackermann p. 85. Anguillara 113: de gli Asparagi ne sono di Petrei, di Sativi, e di Palustri. La prima specie, la qual Diosc. chiama Petrea, è una cosa istessa con la coruda; e questo è Montano, come si puo vedere per ogni monte della Schiavonia, che non hanno altro, che questa pianta. Gli Schiavoni il chiamano Sparoga. Questo istesso è il Spinosa, e quello, che da Plinio è chiamato Libico, e Hor- mino. E non sono queste specie differenti, come molti si pensano. L’Altilis Asparago poi di Diosc. è il medesimo, che il sativo e l’hortense.. E tanto queste due specie, quanto il Palüstre sono notissimi in Italia. Peró non accade dirne piu. 6. Ruscus aculeatus L. (Mahn etym. Forschungen 56. Günther Ziergew. 16. Held- reich 82. Lenz 308. Fraas 282. Diosc. I, 623. II, 634. Meyer bot. Erläut. 189.) γόνος Ἣραχλέους, ἱερόμυρτος, BE ee γυρινιάς, χίνη, υπροῦσχος (Myreps. 366, F. Anm. graece erat μπροῦσχος. qui . error omnes ita invasit officinas ut in hune usque diem adjectione unius literae bruscum appellent), U(v3w, ἀνάγγελος, ὀχνηρός, Aet- χήνη, ox(xoc, Aprop.uprta. Anguillara 291: Lo Oximirsine è noto hoggi sotto nome L4 Rusco ó Brusco. Ruscus hy poglossum L. (Fraas 282. Diosc. I, 613. II, 631. Rosenthal Synops. 104.) ὑπογλώσσιον, ἱππόγλωσσον, χοραχοβότανον. Bei Plin. XV, $. 131 hat Sill. hypoglottion, XXVII, $. 93 Hypoglossa. Salmas exer. Plin. 286, a G ὑπόγλωττον ... male 109 ἱππόγλωσσον. Vgl. 287, a, FG. Simon Genuensis: Hipoglossa. Matthioli zu Diose. p. 516 ἱππόγλωσσον, wie fast alle älteren Ausg. haben. Anguillara 288 non è adunque da dire, che la Bonifacia sia Hippoglosso. Ruell. 845, 4 Hippoglossum hodie vulgus Italicum Bonifaciam vocat, multi paganam linguam. xopaxoßora- νον, das ich bisher nur in Belon. 1, 42 fand, soll Syn. von {rro- γλωσσον sein. Ist es vielleicht das corrumpirte heutige χοραλλο- Boravov, χοραλλόχορτον (Ruscus aculeatus), oder, weil es am Korax häufig wuchs, das jetzige hypophyllum? Ruscus hypophyllum L. | Ι (Fraas 282. Diose. I, 624.) | ὑπογλώσσιονῦ στεφάνη ᾿Αλεξάνδρου, μέτριον, Οἀλεξανδριά, Ax ooo? λαδωνίς ἢ σαμοδραχυκή, νταρμούτ. . Anguillara 291: Il Lauro Alessandrino non è altro; che la Bonifacia, come manifesta la descrittione. Ruscus racemosus L. - (Günther Ziergewächse 22. Diosc. I, 626. II, 635.) χαμαιδάφνη, χαμεδάφνη, πικρὰ δάφνη, χαραγωγός; ἀλεξάνδραϑ (Lobeck. Proleg. 44 adn.), περσαία, οὐσουμβίς (Diefenbach Orig. Eur. 442), δαφνόκοκκα, δαφνοποῦλα. | ἐλειοδάφναι bei Simeon Seth p. 8 ist vielleicht Syn. zu yapat- δάφνη. ! » Anguillara 291: Chamedaphne: Lasciaremo per hora da parte questa pianta, non essendo ancor io ben risoluto quello, che sia. Wie bedeutende Abweichungen der schon öfter von mir er- wähnte Bresl. Codd. auch bei dieser Pflanze zeigt, möge eine Zu- sammenstellung mit der betreffenden Stelle aus der überaus werth- vollen Sammlung Ackermanns Parabilium medicamentorum scripto- res antiqui. Norimb. 1788 zeigen. s # Ackermann p. 222. Cod. Vrat. fol. 60. Eupeplios graece, daphnoides, ^ A grecis dicitur dafniodis, alii hypoglossion, eupetalon,diglossos, dafnes alexandrinos, alii pelleoni- nicephyllon, idaea daphne, samo- . dia, alii deglosson, alii nicesfyllon, thracia daphne; mitrion, danae, Ste- alii samatracinus, alii ypoglossus, phane Alexandru, chamae daphne; alii daphnites, aliistephanosalexan- earpophyllon, daphnitis, Latine drinos, alii perbicam, alii victoriae 110 Ackermann TIT cod. Vrat. | pervinca, victoriae folium, laurus folium alii. laurus alexandrinos, Alexandrina, Macedonica, lau- alii alexandri coronam, aln vieto- rago, mustellagoterrestris vocatur. riola. 7. 8milax aspera L. (Fraas 281. Diosc. I, 621. Günther 15. Forskal p. XXXV σμιλαγγια.) ἐλίδι, σμῖλαξ, συιλακία, ζμίλαξ ha Frais in der ersten est ranide — Smilax laevis Diosc. — Convolvulus sepium L.), δυτικόν, ἀνΐκητον, ἀνατολικόν, Autos, ἀρχόβατος (hodie &oxov- Sopacoc). (οἱ ^ Anguillara 290. La Smilace in molti luoghi d'Italia ὁ chia- mata Straccia brache. Ruell. 850, 19 folgt dem Artikel à in Simon Genuensis. 228. Colchicaceae DC. 1. Colchicum L. (Fraas 284. Diosc. I, 581. II, 612. Heldreich 6. er III, 281.) ἐλσίτζη „To ἔλαιον τοῦ ἐφημέρου“, papınov? papraxov (ἢ Hdi Orph. p. 709). Nicand. Alex. 249 mit der ausfiihrlichen Bi des Scho- - liasten und 398. In Pseudo-Galen de simpl. ad Pat. 83, B. steht: Colchicon vel Ephemerum. Hanc ipsam herbam aliqui Bulbum ‘erraticum. dieunt. Was Ugera bei Hildegard. 144 (sowohl Sing. als Plur.) ist, warum Sprengel es für C. autumnale L. hielt, weiss ich nicht. Simon Genuensis hat zwei Artikel: „Effemon, quidam bulbus quem vocat colcito vel coltico* und , Effemeron, q. multi yrin agrestem dicunt^ etc. entsprechend den beiden Cap. in Diosc. IV, 84 u. 85. | 2. Veratrum album C. (Vgl. oben 118, 10. Berg u. Schmidt Darst. u. Beschr. d. off. Gewüchse XVII, c. Fraas XII. 132. 189. 284. Lenz 280. Diosc. I, 627. II, 635. Bussemaker et Daremberg Oribas. B. IL, p. 796 Anm. (l'ellébore blanc) son identité avec le veratrum album nous 111 'parait, après tout, l’opinion la plus vraisemblable; elle est partagée par Hanin, Guibourt et par Fee, dann p. 800 u. 810.) πολύειδος, γόνος ἫἩράκλειος, ἀσχίς, ἀνεψᾷ, ἀναφυστος, ἀνάφηστος, σόμφια, λάγινον — ἀσχλήδα, yappımay, χάρβαχϑ «Oribas. IV, 594, 15. 20. 592, 9. 598, 34. 629, 18. II, 107, 2. 229. Asphodeleae Bartl. 3. Fili candidum L. » (Fraas 286. Diosc. I, 451. Kaumann Symb. d. germ. Bau- kunst 9. Kerner 791. Lenz 287. Jessen über die Lilie der Bibel in der bot. Zeit. v. Mohl u. v. Schlechtendal B. 19, p. 77.) ζήλιος, αὖρα χροχοδείλου, αἷμα ”Apewe, αἷμα " Apsoc, ξιφορύπτης, . xplvov, συμφαιροῦ, τίαλος, coUco» (vgl Meyer III, 75. 281), σουσένε, σαουσέμ., σενουσέμ., σουσήν. In Dicaearch fragm. Beschr. des Pelion sind τὰ ἄγρια καλού- μενα λείρια = Lil. cand. u. Carneolicum (Chalced. Jacq. , non Linn.) . Simon Genuensis s. v. erinon und iris. Walafr. Strabo 17. Jessen Bot. ἃ. Gegenwart u. Vorzeit 118. Lilium chalcedonicum L. und bulbiferum L. (Diosc. I, 470. Fraas 287.) | ἡμεροκαλλίς, ἡμεροχαλές, ἡμεροκατάλαχτον, ἀντικανδαρον, ἀντινάρδαρον, βολβὸς do nii. Nos, τὰ χρίνα τοὺ ἀγροῦ; . ἀβιβαβού, ἀβλιβαβοῦ. | ἡμιεροκαλλίς bei Oribas. 419, D. 497, A. 465, G. auch in der neuen Ausgabe von Buss. u. Dar. B. II, 637 wird übersetzt la racine du lis bulbifére. Paul. Aeg. 622, A. Aét. 26, H. Simon Genuensis sagt: Emerocales dia: emerocatalepto folia hi et astä similem lilio in initio cum se ceperit aperire tune flores lili osten- dit sed postquam floruerit viridem colorem facit et bonum odora- tum radix eius bulbo similis est et paulo maior. 7. Allium magicum L. (Dodonaeus. hist. 985. Bauhin Pinax 75. Fraas 291. Meyer lI, 192. Diosc. I, 395. II, 517. Lenz 295. Philologus 1859, p. 637 pharmaceutische Siegelstempel von Osann ,v in Namen 112 von m an weist auf ausländischen Ursprung hin, so μῶλυ, μίσυ, ψῶρυ“; Anguillara 90; Anonymi carmen ir herbis ci sro Hermanni bin ed. Sillig cap: 13.) λακώιον ἄγριον, μώλυα, ἐλμουκοκώ. ἢ ‘Den geheimnissvollen Namen Moly gab man in verschiedenen . Gegenden verschiedenen Pflanzen. Das bei Diose. gehört vermuth- lich hierher. ‘ Hätte Haller (bibl. bot. I, 111) hieran gedacht, so hätte er Galen (XII, 940. XIII, 257) keine Inconsequenz vorwer- fen können. (Vgl. Peganum Harmeda 16, 2.) Allium Porrum L. ut (Meyer III, 82. 83. 534. 531. Méca 814. Heldféitlia 7. Anguilara 118. Forskäl p. LXV. ,Korrát*. Bauhin Pinax 72.) πρᾶσον, Tpaya, 007 (Porrus bei ‘Apice. und im Capitulare, nicht im Breviarium), μπαζούρκουλα, Toype xavtava — μενέβραδον, peveppadov? | (Das πράσον, von dem Ritter Erdkunde B. 19, 1193 als wahr- . scheinlicher Nahrung der σάλπη spricht, hält er pag. 1186 für Caulerpa prolifera.) Die-von Columella. gegebene Eintheilung blieb. bis in späte Zeiten. Im Gloss. S. Blas. Porrum. cujus genera Quo sunt, capi- tatum et sectile; das erstere gehört hierher. Salmas. exer. PI. 703, B. 823, B. Simon Genuensis hat nur: porra prassum gr. porrum. prasson carton porrum secctinum prasson kefaloten porrum capitatum. χεφαλωτὸν πράσον Oribas. IV, 76, 11; 633, 30. Sur- rgo bei Hildegard. 50 steht dieser Pflanze sehr nahe, wenn sie Most > . nicht dieselbe ist. Allium Cepa L. i i pat (Heldreich 7. de Candolle Géogr. bot. 828. Kerner 815. . ‘Meyer II, 243. III, 63. 531. Ruell. 526. Bauhin Pinax p. 71.) χελιλίγζ, χελιλίγξ, χελήλιζ, κέβουλι, Cepa (Pelasg. képe), cepula, χέπουλον (29, 14), κχέββουλιν, ῥῥομύδια, πολύειδος, Tuc, μπασάλ (in Aeg. basäl cf. Forskal LXV. Bussul cf. Ainslies Mat. med. Ind. I, 269. Ueber das hebr. Bezalim cf. - Rosenmiiller IV, 96), καλακάσσιον, χῤεμέδι, κρεμίδι, κρεμήδια, xpöppvov, χρόμυον (Psell bei Ideler II, 268, 18), χρομμύδιον, σχιλλοχρόμιμινον, χρόμνα Aeuxa, περδίκια Aeuxa? χρομηδίτζια.. D iei Ich habe χρομμύδιον und xpoundittta hierher gesetzt und Ba wie andere zu Allium schoenoprasum, das für jene Ge- . gehden im Tieflande so allgemein mir bedenklich erscheint. Unger n - (Reise in Griech. 119) fond he Cephalonia, aber im aan wird wohl Fraas 291 Recht behalten. Das Capitulare erwähnt © seiner vielleicht im W orte britlas (Kerner 813); so bedeutend aber wie in der nordischen und altnordischen Landwirthschaft (vgl. Schübeler, die Kulturpfl. Norwegens, Christiana 1862, p. 168) ist es nie gewesen. Die von Eversmann (Reise von ole nach Buchara) aufgeführten Allium-Arten sie vielleicht die von Strabo D. II, p. 465, 20 erwähnten essbaren Wurzeln der Massageten. Allium ampeloprasum ka - (Diosc..I, 289. U, 473.) ἀμπελόπρασον,. γηρυλίς. Ueber Gethyon, γήτια, γηδυλλίς u. a. vgl. Salmas. ex. Plin. 823 a. Oribas. IV, 625, 5. Pseudo-Orib. de simpl. 182, C. Paul. Aeg. 369, E. 613, E. Aöt. 10, B. Jul. Scaliger de plant. p. 67; ΡῈ C. Ruell. 526 hat folg. Syn. vineale porrum, cepe caninum, ara- tillus. Sim. Genuensis: Ampeloprason gr. est viee porrum... hoc multi aratillum vocant. | Allium sativum L. (Heldreich 7. de Candolle Geogr. bot. 830. Ruell. 529—234. Lenz 298. Fraas 290. Diosc. I, 290. Forskal p. LXV: Tom. Meyer III, 65: arab. Tsüm.) σκόροδον, σχόρδον,. σρόρδον, σχουρδοῦμα, li δόχας (ῥᾶγας Diosc.), σχίμνια, σχελίδες, σχελίς, σχαλλίς. Bei Plin. Valerian. fol. 35 B Cibulla germanica. Im Capi- tulare: Alia, wie die alte Form bei Cato, Largus u. a. Das Gloss. Helmst. hat die aus dem Ahd. entnommene veränderte Form Kno- velock — Janus Cornarius zu Paulus Aeg. V, 33 sagt: illas par- . tes capitum. ali Paulus hic σχελλίδας appellat, Galenus saepe TUPNVAGI Dioscorides δᾶγας, Adtius. ὄνυχας, Hippocrates ausa - et δαιτίδας. Vgl. ἀγλῖδες bei Schneid. Nic. Th. 874 und Schol. zu Nicand. Alex. 432; über εὔαγλις Diosc. ed. Spreng. II, 474; ἄγλυσες ἐξ ὧν ἢ χεφαλὴ τοῦ σχορόδου σύγχειται" τὸ δ᾽ αὐτὸ καὶ - YÉ\ytSeg in Anted. Bekker. 327. cf. Lobeck Proleg. 95. P ! 8 114 Allium fistulosum Lì (Fraas 290. Kerner 813.) κακούβαι, povoxoxxa. & Ueber das zweite Wort handelt ausführlich Sue 822 A. 823 B. Verleitet durch den franz. Namen oignon und den engl. onion zogen manche, z. B. Kinderling die Uniones im Capitulare zu Allium Cepa; es ist aber wohl wahrscheinlicher diese, die als dritte schon Columella. 12, 10 unterscheidet: Marsicam simplicem quam vocant unionem iso Bei Hildegard. 55 heisst die Pflanze in der Ueberschrift Porrum concavum, im Text Dume Porrum (dum- mes, d. ἢ. schwaches). Bei Marcell. Empir. 330 B. ist statt Allium . Gallicum zu lesen Alum (vgl. oben). Allium Gallicum hat aueh Torin in Apulej. 60, wofür in der Collectio Wechelii anagallicum. steht, Allium scorodoprasum L. ‚övooxopdov? (cf. 151, 29.) 8. Ornithogalum pyrenaicum L. ἀγρόσκυλλα (odio. ἄγρια σκύλλα). Vielleicht der ἀσφόδελος bei. Galen "de alim. fac. 2. 10. Hyacinthus orientalis L. (Diosc. I, 552. II, 600. Kerner. 798. Lenz 999.) : βάχος, ϑαάκινδον, ἐλωνιάς, γίαος YALDoc. 11. Muscari comosum L. Bellevalia comosa Kunth. (Fraas 289. Heldreich 7. Diosc. I, 314. II, 482. Unger Reise in Griech. 119. Sibthorp flora Graeca I, 238.) βολβός, πόλβος, πόλφος. Anguillara 119. Le specie de’ Bulbi, che si mangiano, sono copiose spl in Candia, & Corfù, al Zante, e parimente in Italia. Hoggi sono da molti figurati per Hiacintho: ma questi tali si sono ingannati; percioche la descrittione del Hiacintho e altra cosa, come si puo vedere. Hoggi chiamasi in Grecia Bulbus vulvus e vulvos, in Italia Cepa bovina. Vor ihm hatte diese Pflanze unter diesem Namen schon richtig erkannt Dodonaeus (hist. stirp. 217) und Dalechamp (hist. plant. 1502). 13. Asphodelus ramosus CA ' (Ueber das Wort Lobeck Path. I, 560. Paralip. 341. — Lang- guth. antiq. plant. feralium p. 73. Fraas 288. Heldreich 7. - Diosc. I, 311. II, 481. Salmas. 772, B. Ueber die ausgedehnten Asphodeluswiesen in Griechenland vgl. die Expedit. de Morée III, 2, 100, in den fieberreichen Thälern der Guadiana und des Gua- . dalquivir Willkomm, zwei Jahre in Span. II, 293, Bowles Intro- \ duecion 112, auf den bewässerten Getreidefeldern Algeriens, Des- fontainés II, 276.) Sovpitoc, dospa, asseras, ἀσφοδήλη, ἀσφόδριον, βάρκα οὔλγους, μολόδουρος ἢ . Bei Mago in Plin. XXI, $. 109 heisst er Albucus. Oribas. I, 85. 264. Fsendo-Oiib. 127. 180. 221. Ermerins Hipp. alior. reliq. pag. 101 über ἀνδέρικος. Dekker Anecd..I, 457. Das Wort ἀσφέδριον hat der.pariser Cod. in der Stelle des Steph. Magnet. ἀσφοδρίου ῥίζα σὺν ὄξει. Ruell. p. 554, 6: officinae perperam de- tritis duabus vernaculis litteris et in earum vicem ascitis aliis, aphrodilos appellant. Anguillara 128: chiamasi Amfodilh, e in Puglia Gnuzuli Cepuluze, i Schiavoni Cepergne. 19. Aloe perfoliata prodr. fl. gr. (Diosc. I, 364. II, 503. Fraas 291. Meyer II, 85. Okens Isis 1819 I, 137. 139.. Ritter Erdk. XII, 91. fg. Humboldt krit. Unters. I, 282 Anm.) ἀλόη, ἀλώη, ἀλήμων, ἄμμος, τραγόχερως, ἐφιάλτιον; ἐπι- φάλτιον (epatites Simon Genuensis), yevtita, ἐγεντίζα, ἀλοχυ- βοτάνη, ζηλέα, ζηλαία,. ζελλία, σαπούρ (nach Forskal p. LXV ara. Sabbäre). | Aagürlläre sagt nur p. 151: nasce per tuta Grecia et da molti è dales: Soi, Die Vermuthung Bertolini's (flora ital. IV, 156), dass die Agave in Unteritalien ursprünglich einhei- misch sei, meinte Meyer III, 512 durch eine Abbildung in einem Königsberger MSS.: „Secres de Salerne* und durch eine Stelle in Matth. Platearius (sie steht auch ausführlich mit der correspon- direnden aus dem Bresl. Cod. in Janus Zeitschr. I, 68) bestätigen zu können. Dann hätte man also schon früher mit ἀλόη auch die Agave bezeichnet, wie jetzt die Griechen mit. ἀλοή (sic). Ob aber mit ἀλόη nach Landau (Rabbin-aram-deutsch. Wörterb.) auch die Alpinia galanga L. gemeint sein könne, wage ich nicht zu entscheiden. In dem Byzantiner bei Oribas. kommt ἀλόη vor | = g* Hee - 602, 34. 558,. 4. 7.601, 15. 24. 561,9. 14. 571, 5. 606,.38.. 7. 559, 10. 16. 595, 29. 548, 21. 608, 10. 542, 17. 565, 17. 596, 20. 584, 19. 576,-8. 597, 25. 27. 31. 544, 22. 9. 604, 25. In Idelers phys. et med. min. L, 427, 8. 425, 25. 5, 7. 417, 6. 410, 6. 411, - 22. 311, 15. ni 230. Palmae L. 1. Borassus flabelliformis L. | .. (Meyer II, 17. 85. 398. Sprengel ἢ. rei Dach, b 18. 272. Lenz 214. 671. Diosc. I, 83. II, 374.. Lassen indische Alter- thumskunde I, 290. Royle Api ci to the botany... of the Himalayan mountains, 176.) βδέλλα, βδέλλιον, μαδελχῶν; μάδαλχον, βολχός, βλοχόν, βόξρος, βροχός, Qoyo^ ἁδρόβωλον, περατικῦν, μόχουλϑ uox 09A? Eine grosse Anzahl von Lesarten bietet Sillig zu Plim. XII, $. 35 und im Palimpsest B. VI, pag. 91. "Vgl. dazu Salmas. ex- ercit. 368. 809. 938 und de homon. hyl. dae. 179 fg. Ermerins Aretaei quae supersunt. Elenchus simplicium 35. Nach Lindley aber lieferte Hyphaena thebaica Mart. das als diureticum und diaphoreticum angewandte Bdellium aegyptia- cum. Das gegen Harnsteine, Husten, Seitenstechen, giftige Thier- bisse, bei Verhärtungen und Kröpfen gebrauchte echt indische Bdellium der Griechen hielt Stocks für Bios al Pa Mukul Hook. Das von ältern Aerzten der Myrrhe gleich geschätzte und substituirte Bdellium africanum soll von Balsamodendron afri- canum Arn. herstammen: Bdellium siculum, ein Gummiharz, das man auch für eine Sorte Bdellium hielt, erhielten die Alten wahr- scheinlich aus Daucus Gingidium L. nicht aus Daucus gum- mifer Lam. 3. Hyphaena crinita Gaertn. | (Ritter Erdkunde V, 835. Meyer II, e pei Exlàut. zu Strabo 163.) | | xovxate? Die xovxiva φύλλα in Arrians Poinii p. 19, Londini die Bewohner der Insel des Serapis sich unigürteten, bait sich, ςς 117 wie ich schon in der Zeitschr. f. à. Gymnasialwesen XV, 278 anführte, wahrscheinlich auf diese Pflanze. Anguillara p. 70. Del Cuciophoron. Chiama Theofrasto nel lib. 4 al cap. 2 un certo albero χουκιόφορον Ted. Wimmer hist. plant. IV, 2, 7], il cui frutto Plinio dimanda. Arieno [Plin. ed. Sillig B 2, p. 336, 1. B. 6, p. 79, 8. p. 88, letzte Reihe]. Hoggi dalla Nubia remotissima regione ci si porta un frutto d'un' albero, . ‘che penso, che sia questo, tanto per l'uso, quanto per lo sapore. E. questo frutto grande, come un pomo Cotogno, e partecipa anco di quella figura, pieno di molt nervetti; che mangiandolo di ne- cessità conviensi sputar fuora, succiando quel poco di dolee, che in loro si ritrova. nel suo mezzo vi & un nocciolo simile in "figura à un Pruno, verdiccio, di sostanza durissima, e ice, del quale si fanno manichi di Trivellini, e anelli, come anco recita pur Theofrasto. uno di questi frutti mi diede il diligentissimo spe- ciale. M. Michiele Passamonte Piacentino prattichissimo delle*cose Levantine, et ancora Herbarió peritissimo mio Carissimo, et hono- rato amico. 13. Areca catechu L. » Nicol. Damasceni ed. Meyer p. 80. 14. Cocos nucifera L. (Lassen ind. Alt. I, 266 fg. Ritter Erdk. IV, 1, 836. Meyer II, 388. III, 274. IV, 112. de. Candolle Géogr. bot. 976.. See- mann popular history of Palms pag. 179:) δογχοσσοῦρα, ἀργέλλιον. Beide Wörter sind aus Kosmas er p. iani ease ind. Alt. I, 269.) 22. Phoenix EURE L. " (Fraas 275. Diose. I, 139. Hekdreich 11. Lenz 332—354 und Hahmann, die Dattelpalme nach Ritter.) | | Bata (jetzt auf Kreta auch fame genannt), βαΐς, Bot», Baiov, ‘Eppoò Bai, βαΐνη ῥάβδος (vgl. Hahmann pag. 22), βαγία, χουτζουβάην, χυχλοφοινίκια, τεμαρέντι, Temapyevti, τελαρχέντι, χίφωνα, σπαδοφοίνιξ, φοινίχκια. Vgl. Hesych. βαΐς, ῥάβδος φοίνικος. Niool. Damaso: ed. Meyer p. 95 fg. Evang. sis 12, 13. Maccab. I, 13, 51. τ 118 Porphyr. bei Hieronym. adv. Jovinian. II, 9. Rossi Etym. aeg. pag. 30. Theophylacti Simocatt. quaest. phys. ed. Boiss. 11. 41 und 185. Achilles Tat. I, 17 λέγουσι τὸν μὲν ἄρρενα τῶν poi xv, τὸν δὲ δήλειαν und über diesen Ausdruck Parthey Reise nach Sieilien und der Levante II, 28. Vgl. über das Geschlecht in den Blumen von Lotus Okens Isis 1820 I, 290 Anm.‘ Ueber gedeih- liche Dattelzucht am Kaspischen Meere mit Citaten aus Strabo bis zu den Arabern bei Baer i in Bullet. d. Petersb. Acad. 1860 B. p. 221 Anm. | 233. ‚Orontiaceae Bartl. 1. Acorus dada is (Diosc. I, 11. II, 343. 355. M 274. Seidel über Heil- mittel in Jahresbericht d. Schles. Ges. 1853 p. 121 über die ver- schiedene Bed. des Wortes. Salmas Hom. hyl. latr. " u. 125, a, C. Meyer Erläut. 91. Anguillara 18—20.) . | πεπεράχιουμ. (Diefenbach Orig. Etrop. 397), περάκιομ., χκασε- βερίδε, χασαβεδδηρίναι, ἀπλύτιον (cf. var. bei Diose.), χορὸς ᾿Αφροδισίας, ἀφροδισιάς, ἄγκυρ; evért, ὀοέτζ, οὐέτζ (= οὐΐτον Theophr.? solche Verwechselung öfter, siehe Meyer Erläut. 110. Vgl. oben 174, 38) ἄκορον, ἄχκορος (quia ταῖς χόραις — pupillis — medeatur). In Pseudo-Galen de simpl. ad Pat. 81, he bei Serapion. 172 D und Ibn Baithär II, 580 und ihrem. arab. Diosc. ist Iris. Pseu- dacorus L. arte A bord gemeint. Oribas. I, 434, 3. IV,'579, 15. 624, 32. 577, 20. 26. 562, 15. Theod. Priscian. 239, A. Myreps. 456, B. 428, D. Apulej. ed. Ackermann p. 159 hat noch: venerea, radix nautica (scandix nautica Torin. in margine), sigentiana (sin- dentiana Tor.), unguenfiana. In dem Electuarium de Ambra in gen Recepta Dris Merboti ist Ambra nicht unsere heutige grisea, sosia die von Liquidambar styraciflua L., und iden cala- mus aromaticus unsere Pflanze. 234. Callaceae Bartl. 1. Arum colocasia L. | (Fraas 218. Heldreich 114» Lenz::326 fo. Meyer III, 364 119 und Erläut. zu Strabo 100 fg. Anguillara 284 und 99 fg. Prosper Alpin. p. 169 fg.) parttava,. μαζιζάνιον (M. Psell. bei Ideler II, 267. 269), ματιτάνιον, υατζιτζανα, μανζιζανη, pvc avtov. Ueber die Stellen bei Salmas. Simon Genuensis u. a. ausführ- lich nüchstens bei Simeon Seth. Arum italicum L. (Fraas 273. Diosc. I, 309. Meyer zu Strabo VA Diefen- bach Orig. Europ. 355.) | Drakonthea parva (in der ersten Kyranide). Arum dracunculus L. (Fraas 273. Diose. I, 307. Tschischwitz Nachklänge germ. Myth. bei ‚Shakespeare p- 20.) ἄρον, ἄρυ, χροχοδίλλιον (corcodrillion, in i marg. cardodrillion ‘bei Apulej. ed. Torin.), ἐμίνιον, Sygtogovov, ἄφρισσα, ἀγχομανές, ἀρμιάγριον, ἀρμίατον, σιγιγγιάλιος, χκαμβύλ; xaX? ἀρχκολαχανον. — — Das letzte Wort hat wohl Bezug auf die Erzählung bei Plin. VIII, 139 (bei Sillig fehlt.im Lex. das Wort arum). Vgl. Lenz Zool. d. Gr. u. Röm. 87. Fraas 274. L. Apulej. de medic. herb. c. 15 in Parabil. Med. ed. Ackermann p. 169 fg. hat noch folgende Synonyme: pythonion,. asclepias; sanchromaton, therion, TOTER: (sceon, in marg. scheon. Torin.), dorcadion, typhonion, colubrina. Bei Hermes Trismeg. ist Marathron als Syn. verschrieben, denn das würde unser Foeniculum bezeichnen, vielleicht ἀρμιάγριον. Marcell. Empir. Draconteae radix 336, B. Isidor 17, 9, 35. Bei Albertus magnus de vegetab. VI, II, 3 sind Draguntea, Serpen- taria, Basiliscus (edit. Jammy) oder Basilica (cod. Argent.) Syn. von Arum maculatum. Das von Ruell. II, 97 auf den Balea- ren erwähnte Arum ist vielleicht der merkwürdige Dracunculus erinitus, der auch «von Strabo XVII, 3, 4 erwähnt sein mag. Simon Genuensis sagt: ara. vocatur luf a qbusdà vocatur ypé- taria maior vl dracótea maior. | Wegen. der Bemerkung Sprengels zu diesem Cap. des Diosc. lasse ich hier die ganze Stelle aus Anguillara folgen und bemerke nur noch, dass nach früherer freundlicher Mittheilung des Prof. . . 120 Bopitz in- Wien jene Stelle aus Crateuas in Cod. Medie. Graec. No. V, fol. IV, b steht. isa Draconculo Maggiore et Minore. Mx Crateua Herbirio pone due maniere di Draconculi maggiore e Minore. Il maggiore egli desorive con le sottoscritte parole, le quali furono poi in scrite nel testo di Dioscoride, si come da altri vi sono stati aggiunti i vari nomi de’ Semplici. Apaxovria μεγάλη φύεται ἐν συσκχίοις καὶ φραγμοῖς, χαυλὸν δὲ ἔχει λεῖον, ὀρδόν, ὡς διπηχυαῖον, καὶ παχύν, ὡς βαχτηρίαν, ποικίλον κατὰ τὴν χροάκως (χρόαν, ὡς) ἐοικέναι δράχοντι; καὶ πλεονάζει μὲν ἐν τοῖς διαπορφύ- οοις σπίλοις᾽ φύλλα δὲ ὡς λαπαδοειδῆ, ἀντεμπλεκόμενα. Il resto del testo, che seguita, è di Dioscoride. Del minore poi Crateua dice così. Apaxovria μικρὰ φύλλα ἀνίησι τοῖς τοῦ Opoxovtiou ὅμοια ἀσπίλωτα, καυλὸν σπιδαμαῖον ὑπόπυρρον, éQ οὗ ὃ καρπὸς χροχκίζων, ῥίζαν λευκὴν πρὸς τὴν τοῦ δρακοντίου, ὕτις (ἥτις) καὶ ἐσδίεται, ἧττον οὖσα δριμεῖα᾽ ταριχεύεται δὲ τὰ φύλλα. Seguitano poi sol quattro righe. dei medicamenti, liquali non si ponno inten- dere intieramente per essere le parole dalla vecchiezza consumate, e mangiate dalle tarme. Vedesi adunque manifestamente, che gli antichi havevano due sorti di Draeonculi, distinti fra loro, come appare per le descrittioni sopra dette di Crateua. Sono alcuni, che vogliono, che il capitolo del Draconculo, overo Serpentaria maggiore sia superfluo, e come adulterino il levano via dal testo: ma noi habbiamo contraria opinione: percioche la serpentaria mi- nore, laqual Dioscoride dice haver le foglie dell Hedera, che viene à essere una sorte di Aro, non ha le foglie simili al Lapato, ne manco il gambo variato di macchie, come vuole Dioscoride simili al Serpente: che piu presto saria il maggiore, quando il minore non si trovasse. Ma che la Serpentaria nostra commune, che ha il gambo così macchiato con foglie lunghe, e molte in un connesso, simili a Lapato, sia il vero Draconculo, non & da dubitarne; perche altro Draconculo non è per la Grecia se non questo, e il apodo, delquale diremo hora.. . Il minore ha le foglie simili à quella pianta, che si chiamo aglio orsino: ma alquanto piu larghette, il fusto alto una spanna rosso di colore, ove porta v un fiore rosso, ilqual fiorisce di ottobre, 121 8 di novembre simile à quel della Serpentaria, ma minore in ogni cosa ha odore acuto come di pepe. . La radice è simile à quella della Serpentaria così bianca. Nelle Isole di Schiavonia sene ri- . trova, e in Corsica circonvicino alla città di Aiazzo: ma i Corsi non vi hanno nome, benche sia loro communissima, e si truovi «da per tutto. I Schiavoni in alcuni luochi la chiamano Tuschaz- minac. Si che queste son le due specie di Serpentaria, che sono descritte dagli antichi. Theofrasto nel lib. 7 ca. 11. si crede, che | parli della Serpentaria commune. 5. Pistia stratiotes L. (Fraas 275. Diose. I, 593. II, 618. e fuc 280.) i αἷμα. PAT, τυβούς. 936. Alismaceae Rich. 1. Alisma Plantago L. (Fraas 270. Diosc. I, 496. II, 566. Ruell. 762, 16 fg.) , Sapateytoy, δαμασίνιον, δαμασόνιον, δαμιασσόνιον; δαμιασώνιον, ἐμλᾶχ». ἐμλέτξ, ἐμέλζ, μπελιλήτξζ, πελιλητξ, βέλιλίζ, βουλι- MIL, σταυρόριξον, σταυρόρίζον, σταυροβότανον, χιχόμηλον.".. Marcell. Empir. 382, H: Damasonii radix, cf. Plin. XXV. sect. 77. Simon Genuensis: Damasomon ste. e 1qt zamarekai. i. fistula pastoris. | o τὰ 239. Najadeae A. Rich. 1. Potamogeton natans L. (Fraas 271. Diosc. I, 592 fg. II, 618.) | vigi ont (Diefenbach Orig. Eur. 498.) 240. Lemnaceae DC. " 1. Lemna minor L. | (Fraas 271. Diosc. L 583.) ἐπίπτερον, ἰχκεοσμίγδονος, site dinis, i Anguillara 275: Anarina. n --— 122 ini 243. Juncaceae Bartl. — 1. Juneus maritimus L. z > (Fraas 294. Forskal p. XVIII Scirpus romanus = χόφο βροῦλο. Meyer I, 304. III, 226. 533. 62. Unger Reise in Griech. 118.) E AMICOS BoüpXov, βούρλλιον, βρουλοκύπερος, βροῦλλον. βρύλλον, βρύελλα, ὀξύπτερνον, ὀξύβρουλόν, φουιαχάχ, φουχάχ, φουχχᾶ. Simon Genuensis hat als Syn. mariscö, oxiscenö; die graeca herbaria nannte ihm: iuncum urolä vel brolä, oxurola seu exibrola. 245. Cyperaceae DC. 1. Cyperus L. (Fraas 295. Heldreich 6. Meyer II, 244. Lenz 270.) χύπερος, χύπειρος, ζάρναβι (Myreps. u. Actuar. meth. med. ὅ. 8. Spreng. hist. rei h. I, 217), &épva (hodie σάρια, also | Oyperus comosus L.?). /Cyperon bei Marcell. Empir. 291, D. 294, E. In der nabath. Landw. ist Sad Cyperus rotundus. Bei Edrisi ed. Jaubert 345 ist die Pflanze mit kleinen süssen Knollen, die denen des Soad gleichen auf einer Insel im See Tah’ämadt (?) auch wohl ein Cyperus. - | Cyperus esculentus L. μνάσιον. Vgl. Koch über die Paradiesfeige p. 7. Prosper Alpin 175. Nicol Damasc. ed. Meyer P 80. | Cyperus Papyrus L. (Wüstemann Unterhalt. aus d. alt. Welt p. 19— 33. Minutoli Abhandlungen p. 114 fg. Lenz 271. Diosc. I, 112. Meyer Erläut. zu Strabo an mehreren Stellen und Gesch. d. Bot. III, 173. Parla- tore sur le papyrus des anciens et,sur le papyrus de Sicile Abh, d. Paris. Acad. 1852 Januar; Bolle Grasvegetat. Italiens in Zeit- Schr. f. allg. Erd. N. F. Band 13, 301. Ruell.-291.) χάρτον, ξυλόχαρτον, ξυλοχάρτιον,. πάπυρος. ^ 123 246. Gramineae Juss. 2. Saccharum officinarum L. | (Lassen ind. Alt. I, 269—73. Humboldt Reise in d. aeq. Gegenden III, 152 fg. Mahn etym. Forsch. auf d. Geb. d. rom. Spr. 47 fg. de Candolle Géogr. bot. 836. Meyer II, 88. Usener Alex. Probl. Progr. Berlin 1859 p. 2, 23 fg.) παλοῦδιν, σάχχαρι, σάγχαρον, ζάχαρι, ζάχαρις (pelasg. Zahar), χάντεον, χαντίον, πανίτ, πενίδιον (Lex. Medic. Hispan. espuma de Azucar) — ζώχαρος. 3. Sorghum vulgare Pers. (Meyer Erläut. zu Strabo 49. Lassen ind. Alt. I, 247, 3. Okens Isis 1818, II, 1355. Beckmann Beitr. z. Gesch. *d. Erfin- dungen II; 545. Bot. Zeit. v. Schlechtd. 1866 p. 189.) ᾿ χέγχρος ἰνδικός, ταροῦ, τζαβαρ σισχχιντί, tta. 5. Panicum miliaceum L. (Link Urwelt u. Alterth. I, 216. Lenz 232. Fraas 310. Meyer Erläut. zu Strabo 21 u. 46—52. und dazu Janus Zeitschr. 1853 p. 499; dann Gesch. d. Bot. III, 65. 410. Diefenbach Orig. Eur. 394. Heldreich 3. ee 98.) χέγχρος, χέχρι (hodie xeyol, Forskal p. XVIII — Panicum crus galli), milium (pelasg. mélj), βορίν, λεόντιον ἢ Bei Simeon Seth pag. 92 steht πίστος ἤτοι χέγχρος, ebenso bei Ideler II, 270, 12 rxisrog ἢ κέγχρος in dem Anonym. de alim. - d. h. in Michael Psellos, und ebenso schon bei Isidor 17, 3, 13. . Pistum (fehlt in Forcellini). Lk Cynodon dactylon Pers. (Fraas 302. Heldreich 4. Forskal p. XIX fügt noch ἀγριάδα hinzu. Meyer II, 294.) | ἄγρωστις, ἀγρώστη, ἀγρία --- ἀνουφί, ἀπαρία, ᾿ἀμαξίτις (ης), αἰγικόν, ἰεβάλ, χοτιάτα (Diefenbach a . 18. Oryza sativa L. . (Fraas 312. Heldreich 2. Bios: I, 239. Lassen ind. Alt. I, 245. de Lagarde ges. Abh. p. 24. 224. Prosper Alpin. 177.) ὀρίτξα, (tu fe (hodie ῥύζι, pelasg. ryt). 124 Arrian Peripl. 9. 18. 21. 24. Oribas. IV, 571, 17. 25. 569,19. 636, 17. 635, 9. Simon Genuensis: Oriza gr. granum rizi. Im griechischen Manuscript des Paulus -—-— III, 28° emendirte Janus Cornarius statt des unsinnigen χαί εἰσι ἀμυύγδαλά τε seit gun xoi ὀρύζαι ἀμυγδαλᾶ τε. E GEA 21. Arundo phragmites L. | (Fraas 300. at 4. Diose. I, 111. uri Biasi 36. Lenüz 237.) χάλαμος, χαλάμη, χαλαμαία, φραγμίτης,» βδυκερίφι χαννίον, χονδύλι. | 29. Avena L. (Fraas 303. Heldreich 4. Lenz 243. Diosc..I, 239. 620. Salmas. 274, A. de Candolle Géogr. bot. 938 ig. Link Urwelt u. Alterth. 1, 214.) ἢ ^n βρῶμι, βρώμη, βρωμάρι, σεφέριον. 29. a. Aegilops L. (Fraas 304. Diosc. I, 619. Salmas. 974, i) αἰγίλωψ, αἰγύλωψ, γίλωψ, σιτόσπιλος, καλοστρούδιον. 41. Bambusa arundinacea L. (Lassen ind. Alt. I, 273. Meyer Erläut. 68. Gesch..d. Bot. III, 296. Lenz 246. Fraas 314. Diosc. I, 231. II, TM Ttapagtovò. - 42. Triticum vulgare L. (Fraas 308. Heldreich 4. Lenz 249. Link Urwelt u. Alterth. . I, 208 fg.. Beckmann zu Arist. de mir. ausc. p. 167 fg. de Can- dolle Géogr. bot. 930. Lassen ind. Alt. I, 246. IIL, 52 fg. Meyer III, 69. 63. 78. Prosper Alpin. 176. Forskal p. XIX.) a. Tr. aestivum L. (Diose. I, 233. II, 454. Vgl. Voemel ἀκυάζοντος τοῦ σίτου Progr. Frankf. a. M. 1846. p. 8. Lobeck Proleg. 186. 492 σιτά- . woc. Bei Du Fresne kommt kein hierauf rs Wort vor.) b. Tr. hibernum L. ’ (Vgl. Fraas 230, lin. 10. Salmas. 154, a. 250, a. Meyer I, 346. II, 78. IV, 63. Bradley survey of the ancient husbandry p. 77. Tozzetti Raggionamenti sull agricoltura Toscana p. 123.) 125 « lotmapi;: στάρι: | στάρη, στάριον, σιτάριον, σιταρόκοχκκον, ο πόβφη, σιλίγνιον, σιλίγνις, asino (Lobeck .Proleg. 97. Lassen ind. Alt. I, 247.) ‚Der Artikel über σιλίγνιον ist einer von den wenigen ausführ- khen. naturgeschichtlichen in Du Fresne. Oribasius aber wurde übergangen; man vgl. deshalb in dessen neuer franz. Ausg. die ausführlichen Anm. in B. I, 559. 615. 619. Triticum Spelta L. | (Oken’s Isis 1818 B. 2, p. 1350 über Zea und Olyra. Link Urwelt u. Alterth. I, 211. Fraas 307. Lenz 257. Diosc. I, 238. II, 456. de Candolle 933. Meyer III, 314, 69. Lassen I, 247. - Oribas. ed. Par. 1851, B. I, 567. Salmas. hyl. iatr. 68.) ὄλυρα (de Lagarde ges. 'Abh. 59, 17), «ζεία, gen, σίκαλις, σήηκάλη, σπέλτον "(E Gloss. med. lat. Spelta), ' χουρπᾶς, XOUQXOUT, ἄξαρα. T Simon Genuensis: olira decocta fit medicam. q. egiptii ateram vocant. Vgl. Janus, Zeitschr. IV, 1, 225 und ausser den von Sprengel angegebenen Stellen noch: you Bekk. 351 und Lobeck Proleg. 58. Paul. Aeg. 7, 3. | Actuar. p. 82 fg. Triticum monococcum L. A (de Candolle 934. Leone 3072) . * τίφη. Galen de fac. alim. 1, 13. Ruell. 2, 23. Simon Genuensis sagt: Tifa in li de doctrina graeca exponitur q est siligo und: Tife ex q fit in. nostro. orbe oriza apud ui est et ysia. 43. Sedäle cereale L. (Fraas 306. - Heldreich 5. Lenz 259. Bot. Zeit. v. Mohl u. v. Schlecht. 1864 p. 53. de Candolle 836. Link Urwelt u. Alterth. I, 213.) Botta. -44. Lolium REINA L. (Fraas 305. Lenz 247. Diosc. I, 241. de Candolle 697. Unger Reise in Grieeh; 41% Meyer Nicolai Damasceni de plant. p 101.) | lo, doa, ien Pide ρα, αἰξώνων: ee ὯΝ 126 Alex. Aphrod. Probl. y. Usener Progr. p. 26, 28. Paul. Aeg. 612, A. Oribas. I9, E. 21, A. 490, A. 592, E. "Ast, dl cd. Evang. Matth. XIII, 25. Auch bei Albert. Magnus de veg. VI, II, 21, bei Petr. de Crescentiis rural. comm. III, 12, bei Hildeg. 75 ist Zizania diese Pflanze. Simon Genuensis: Araglolium zizania. Lolium perenne L. (Diosc. I, 538.) - | ! &Svoc, ὀσδάλη, τιμήρ, τίμωρος, μέλχ:. συλέμ'. | Ruell. 795 Phoenix -Romanis lolium murinum dicitur.... est . herba phoenicea Plinio appellata a graecis, a latinis hordeum mu- rinum... avena sterilis a multis hodie dicitur. ,,cv\éw farinal olij“, wie in Du Cange steht, soll heissen farina lolii. Simon Genuensis: Silemi step. scripsit p xeilem q est lolium. Matth. Silvat. Silem est herba nascens inter ffümentum. aj 46. Hordeum vulgare L. u. hexastichum pa (Fraas 305. Lenz 259 — 67. de Candolle 935. Diosc. I, 235. Héldreich 5. Link Urwelt und Alterth. I, 212.) xoi, xXpISOC, xptSagtov, XOLSAAL, Xen). μεγάλη βοτάνη, αἰγυπτόσπερμα. (Forskal p. XIX),- κριϑαὶ βίβλιαι, xo Tal ἐκ τῆς Θράχης, βὔστρα, ἀμφικέφαλος, ἡ ὀρεινὴ XQ, ντζηαποαήρ (ὁ κριὸς ὃ χεχαυμένος), ζεῦμια (root σεσηπυῖα), ζύϑος (Diefen- bach Orig, Eur. 292), xodout, ypovra. Seren. Sam. 717. 746. 1056. Isidor 17, 3, 10. Oribas. ed. Par. B. I, 26. 565. Was ist die der χριδῇ ἀκρίᾳ ähnliche bei Pseudo-Plutareh. de Auv.? Ueber βόσμορον vgl. Lassen ind. Alt. I, 248. Lobeck Proleg. 271. Sim. Genuensis hat: Kritte seu Krithe gr. ordeum, kirtin ordeaceus. 247. a. Equisetaceae DC. 1. Equisetum L. (vgl. 202, 2.) (Fraas 314. Lenz 737.) ds ο΄ Κρόνου τροφή, ἕαναχ Toviyat, σανὰχ πουγχαΐ, πολυκόμπη, vic, ἵππουρις (Lobeck Proleg. 461) — πολύγονον $75» (Equi- setum pallidum Bory). Simon Genuensis: Equiseton Plin. ypuris a grecis dicta... pulvis terrae... ali ephediö alii amabasim voeät. Anguillara 360: 127 dell’ Equiseto, over Coda di Cavallo la prima specie è da volgari chiamata Asprella, e usasi à nettar 1 piati di stagno. La seconda si chiama in Bolognese Guuoni. ne altro dirò supplendo Dioscoride. 251. Filices L. . 1. Polypodium vulgare L. + (Fraas 315. Lenz 738.) ‘Epuoò gat», αἷμα ὄνου, φιλικλά,- ἀνάσφορος, δᾶσύχλωνος, διαπισφάχ. Apulejus c. 83 habens in foliis singulis binos ordines puncto- rum aureorum. Libr. Dynamid. ed. Mai pag. 448: Radiolum 1. e. Felicina cum punctis aureis. Simon Genuensis: ar. vocatur bisbeigi ab ypomate in libro de regimine acutorum felicinum vocatur. "7. Aspidium L. u. Pteris L. AG re 315. Lenz 739. Günther Ziergew. d. Alten 22.) ἔρις (Diefenbach Orig. Eur. 403), πτεῤίνεον, πτέρυγα. s m Emp. Pteris i.e. Filicula, quae Ratis Galice dicitur, quaeque in fago saepe nascitur pag. 354, D. 8. Asplenium Ceterach L. (Fraas 316. Diosc. I, 480. Lenz 742. Unger Reise in . Griech. 115.) Mus. ἄσπληνον, σπληνίον, κιδοπτέριον, | Aoxtéotow, πτέρυγα, σχολοπένδριον j σκολοπέτρι, σχολοπέτριον, σκολοπέντρι, μιονίδα, μιονῆτις, ἀτούριος, ἀτεύκριον, φριγήτης, φρυγία, φρυγῖτις, φιλτροδότης, αἷμα γαλῆς, σπληνοδᾶπανον, χρησοφάλανον. Zu Myreps. 530, D sagt Fuchs in d. Anm.: graece est σπλη- vodatavov, hoc est herbae lienem absumentis; quare eam intelligit herbam quae alio nomine asplenon dicitur. Paul. Aeg. 640 G: Scolopendrium est asplenon. Simon Genuensis: Asplenon aut scolopendria aut splemo .. . arbitratus... hoc esset quam. moderim vocant cetarach et ipsam pro celis did accipiebant: vero in libris antiquis et graecis vidi depictam eam secundum formam eius quam linguam cervinam vocant, excepto in uno antiquo libro ubi erat istius ficture quam dia. dei 128 Asplenium, Trichomanes L. (Diose. I, 618. Moitadbrs d. Ges f. τρία μὰ ee go L H..3, p. 211.) | ἄπτερον, τριχομανέςἷ ᾿ Simon Genuensis: tricomanens. 9. Adiantum capillus Veneris L. (Fraas 317. Diosc. I, 616. Lenz 743. Günther Tiergewächse d. Alten 21.) ἐπιέρ, ἄργιον, βενετότριχον, ἐβενότριχον, φιδοφδεδελά (Diefen- “ bach 396), τριχοβότανον, ἀδίαντον, καλλίτριχον, ἀνακοχή; xai ej Bevégotc. : .. Ueber ἀδίαντον vgl. Oribas. 578, 4.. 562, 14. 564, 10. 19. 580, 8. 544, 1. 568, 2. 611, 5. 556, 7. Pseudo-Oribas. 174, D; Theod. Priscian. 3, B. Die bei Apulej. c. 48 angegebenen Synonyme fehlen alle in der Collectio Wechelii; aus ihnen hebe ich noch folgende hervor: trichopsyes, selinophyllon, diphyes, Heracleos pogon, annis Ὅς amianthon, herba capillaris, erinita, saxifraga, Punici nessoessesade. | Simon Genuensis: Adiantum sive galitricum vel politricon, eapill veneris.... Cornelius celsus herbam trixam in pleuresi laudat. q puto be esse avic. vocat ipsam herbam besegnasen et coriandrus putel ad similitudinem foliorum." Ruell. 848, 29: Foly- trichon hodie vocant herbari salviam transmarinam. » "Verbesserungen und Zusätze. ER 3 fam. 4 oben ist hinzuzufügen: 4, 11. Lotus ornithopodioides L. (Fraas 62. Rosenthal Synopsis 994. Diosc. I, 273. IL, 466.) χορωνόπους, χορωνοπόδιον, ἄμμονος,Ἠ ἄστριον." ἀτιρσίπτη, οχαχιάτρικεμ., στιλάγω,. > ὀὄΣσαγγουνᾶριαμ. . In der Stelle bei Paul. Aeg. VII. 3 χορωνόποδος ἢ ῥίζα καὶ αὐτὴ πεπίστευται χωλικοῖς ὠφελεῖν ἐσδιομένη ist für xwwoîc zu setzen χωλιαχοῖς. At hie error, sagt Jan. Cornarius, non librarü est ex similitudine vocum decepti, sed ipsius authoris Pauli: qui quum alaudam colicis opitulari antea scripsisset, mox haec subjunxit. Seite 4 Zeile 3 u. 4 streiche χυβώριον und χιβώριον ein zu Nic. fragm. p. 115). . Seite 4 fam. 4 ist ausgelassen: 4, 31 Orobus sessilifolius Sibth. (Fraas 59. Diosc. I, 551..II, 599.) - ἀστραγαλος. Die bei Paul. Aeg. V, 2 vorkommenden Formen ἀστραγαλώτη und ἀστραγαλῶτις werden von Janus Cornarius in seinen commen- tariis. medicis verworfen, dafür ἀστραγαλῖτις genommen. Aber ἀστραγαλῶτις kommt auch vor bei Hermes Trismegist., wo die männliche Aristolochia diesen Namen führt. Seite 4 fam. 4, 32 ist hinzuzufügen: Janus Cornar. ad Paul. Aeg. I, cap. LXXIX: differunt pha- seli a phasiolis. Et phaselum quidem idem esse quod A«3ugpov (id est cicercula) Galenus quosdam asserere dicit. At φασίολον vocari etiam 8oAoyóv et λόβον (id est siliquam) idem lib. I de alim. (nàm- lich p. 545) testatur. Ochron vero erviliam Latinis dictam esse doctis quibusdam placet. Nobis interim ea quae de his authores tradunt boni consulenda sunt, donec ad certiorem rerum cognitio- nem perveniamus. Meminit etiam Hippocrates lib. II de diaeta (nämlich p. 477) et "Theophrastus in VIII de hist. plant. 9 130 . Seite 5 Zeile 4 füge hinzu: Theophyl. Sim. ed. Boiss. p. 209. Supr EB », "PhuL Aeg. p. 24, 1. 32. Actuar. Spir. anim. p. 92. Seite 5 Zeile 5 v. u. . füge hinzu: de Candolle (i Bot. 878. Salmas. hom. hyl. iatr. proleg. p. 21. Daremberg zu Oribas. I, 580. Seite 5 letzte Reihe füge hinzu: Die in den Manuseripten, corrumpirte Stelle in Paul. Aeg. II, cap. LIV xoi δαμασχηνὰ xol μυσχλίου, τοῦτο dé ἐστιν ἡ μύξη, τὰ dota kann aus Aét. 5, 118 xal δαμασκηνῶν δὲ ἢ μυξαρίων τὸ ὀστέον κατεχόμενον ἐν τῷ στό- τατι παραμυπεῖται folgendermassen wiederhergestellt werden: χαὶ δαμασχκηνῶν xol μυσχλίου, τοῦτο dé ἐστι τῆς μύξης τὰ dota. Seite 6 Zeile 7 v. o. füge hinzu: Oribas. II, 646. Paul. Aeg. p. 24. Actuar. p. 89. Koch Wochenschrift f. Gärt. Pflanzenkunde 1859. 28. p. 217 fg. Seite 7 Zeile 17 füge hinzu: Nic. Mag ed. Meyer p. 80. 8 , 9 v.u.füge hinzu: Alex. Trall. III, 8. VIII, 8. Paul. deg: p. 24 1. 24. Oribas. I, 64. 175. Ideler II, 274. Seite 9 Zeile 4 v. o. fiige hinzu: Paul. Aeg. 1, 81 p. 24. Actuar. p. 90. Oribas. I, 63. III, 95. | Seite 14 Zeile 8 v. o. füge hinzu: vgl. Nicol. Damase. p. 78. Eo 3B uw dou, s „ andere Synonyme bei Apu- lej. ο..91. Seite 15 Zeile 6 v. o. füge hinzu: medianum (Nicol. Damase. d. Meyer p. 83). Seite 16 Zeile 13 v. o. fiige hinzu: Meyer zu Nic. Daompan: p. XXIII u. 129. | Seite 19 Zeile 7 v. u. füge hinzu: vgl. Meyer zu Nicol. Da- masc. p. 85. 97. Seite 25 Zeile 6 v. o. füge hinzu: Ueber die Schreibart vgl. Lobeck Phryn. 437 und ausser Plut. conv. 10. Pallad. 4, 9, 16. Isid. 17, 10, 16. noch Marcell. Empir. cap. 30, p. 382. Oribas. I, 263. 304. 184. 44 fg. Paul Aeg. 1, 80. Actuar. 2, 6. Seite 25 Zeile 6 v. u. füge hinzu: ψίλωξρον, καρκίνωξρον, κνῆμαι. Seite 26 Zeile 15 v. o. füge hinzu: Aétius ed. Ven. 1534 p. 10. Paul. Aeg. I; 74. Psell. 2, 39. Oribas. I, 70. II, 642. Ideler II, 275. .Ermerins Anecd. med. gr. 269. 131 Seite 26 Zeile 15 v. u. füge hinzu: vgl. Lobeck Proleg. 288. Meyer zu Nic. Damase. 99. Seite 27 Zeile 6 v. o. fiige hinzu: vgl. Grimm Uebers. von libe. III, 616. Paul. Aeg. I, 76. vibe I, 83. 263. III, 179. Ueber die Wörter γογγυλίς, u. Zeile 9 yoyyvin, βουνιάς vgl. Da- remberg in den Anm. zu Oribas. B. I, p. 584. III, 697. Seile 27 Zeile 13 füge hinzu: Janus Cornarius in Dolabell. in Paul. Aeg. cap. XLVI: hoc loco σίνηπι vocem falso legi dudum in commentariis medicis in Galenum xatà toroıs ostendi et pro ea σάπωνα vocem restituendam esse docui, ex locis Galeni unde Paulus haec transscripsit. Animadvertit hoc etiam Guilelmus Copus Basilien- sis, aut certe rectam lectionem in suo exemplari repertam expressit. Seite 28 letzte Zeile füge hinzu: Aus den Stellen bei Galen lib. III xatà τόποις: χαρδάμου ἱκανόν, καὶ νίτρου βραχύ und bei Aét. 6, 79: xapdapov σπέρματος oóo» ἐξαρχεῖ, xai νίτρου βραχύ folgt, dass bei Paul. Aeg. III, 27 statt A zu ist: xapdapov xai νίτρον βραχύ." Seite 29 Zeile 18 v. o. füge hinzu: In der Stelle bei Paul. Aeg. V, 28 ἐκ μὲν γὰρ τῆς ὀσμῆς. καὶ πικρίας, κώνειον ist das letzte Wort nicht richtig. Er selbst hat dafür cap. 42 unxwverov, was auch bei Diosc. steht. Deshalb ist also dies, wie schon Jan. Cornar. wollte, zu setzen oder xwöstov. Seite 30 Zeile 7 v. u. füge hinzu: χύαμός αἰγύπτιος, κυβώ- ριον, χιβώριον (Schneid. zu Nie. fragm. p. 116) Prosp. Alpin. p. 172. Okens Isis 1818 B. 2 p: 1358. i Seite 39 Zeile 10 v. u. füge hinzu: Ueber die Orthographie von &vnSov vgl. Lobeck Proleg. p. 400. Bekkers Anecdota 403. Schol. Theocr. VII, 63. Ermerins Hipp. alior. med. reliq. 301. — Seite 41 hinter Zeile 6 von oben füge hinzu: 129, 38. Laserpitium Siler L. —? » (Fraas 145. Diosc. I, 400. II, 519! Meyer H, 246: „wir wissen nicht, was es ist.“) -λιγυστικόν. Vgl. den Byzantiner zu Oribasius 558, 15. 25. 29; 559, 19. | Seite 41 Zeile 15 u. 17 v. o. füge hinzu: Vgl. Paul. Aeg. 1, 76. Ideler II, 277, 5. Ermerins Hipp. alior. med. gr. reliq. 9* — 132 301. 344. Grimm zur Uebers. v. Hipp. II, 522. IV, 562. In seinen Bemerkungen zu ‚Oribas. I, 87 übersah Daremberg die Anm. 18 in Lobeck’s Technol. 298; die Accentuirung von xat könnte vielleicht Bestätigung finden durch χαρκώ Hesych. und andere bei Lobeck ibid. p- 320 fg. aufgeführte. Seite 41 Zeile 13 von unten: τορδύλιον hat wie Dimentica in der angeführten Stelle auch Paul. Aeg. II, 25; dagegen VII, 3 γοργύλιον, das aber deshalb nicht zu veri a ist, weil es unter T angeführt steht. | Seite 42 Zeile 16 v. o. Die Bering von Meyer III, 363 ergänzt und vervollständigt jene von Lobeck Proleg. 178. 179. 181 . Path. I, 387. Ausserdem vgl. man noch Schol. Aristoph. Equit. χορίαννα, εἶδος βοτάνης, τὸ νῦν xoMavdpov. Οὐ. II, 651. Paul. Aeg. 7, 3. Schol. Nicand. ou 157. Aemil. Mac. 20, 2. My- reps. 8, 20. kc LR Seite 50 hinter Zeile 10 v. o. dise hinzu: Solanum melongena L.? (Fraas 166 Anm. 312. Heldreich 36. Lenz 541.) μελιτζάνα, perttava (pelasg. melind£ane). Bei Myreps. ed. Steph. 454 H steht: melitzani N se- minis drachm. und in der Anmerkung fügt Fuchs hinzu: Nicolaus habet ἀγριομελιτζάνον. quid autem melitzanon illi significet, scire nequeo. Dann hat Myreps. 532 B: seminis sylvestris melitzanii unciam und dazu wiederum Fuchs: Nicolaus habet μελιτζανίου. quid vero ill sit melitzanium, séire certo non possum. Intelligit forte melanthium sylvestre, qnod aliquibus pseudomelanthium voca- tur et lolium; quamquam. falso, ut secundo nostrorum de stirpium historia com. tomo, monstravimus. Das von Fraas erwähnte &ypto- μελίτζανον im Schol. zu Theocrit. heisst in der Ansgabe von Didot p. 72 A 42 ἀγριομελιντζάνα und 46 ἀγρίαν ge (cf. 234, 1). Solanum lycopersicum L.? - (Fraas 165 Anm. 168.) λυχοπέρσιον (Gal. de fac. simpl. 4), λυκοπερσικόν, τωμάδα (hodie). Seite 52 Zeile 8 v. u. füge hinzu: über xaovtag, χουσοῦδε | vgl Salmas. 910. Jul. Scaliger de plant. 124, 1, A. Meyer zu Nicol. Damascenus p. 120. | 133 Seite 58 Zeile 4 v. u. füge hinzu: Marrubium creticum L. Papasıov, σάρομα, καάνδηλι (hodie). Seite 64 Zeile 3 v. u. füge hinzu: στίραξ, στουράχιον. Seite 72 Zeile 8 ν. u. we hinzu: In Alex. Aphrodisiensis probl. p. 3 lin. 2 u. fg. von Usener Progr. Berlin Joachimsth. Gymn. 1859 werden folgende Arten von ἀψίνδιον (codex Oxo- niensis 233 hat ἀψίσιον) erwähnt: τὸ Ποντικόν, τὸ Αἰγύπτιον, τὸ δὲ πάντων ἄριστον τὸ νησιωτικὸν καὶ τῶν Lo apii M ὀρῶν χαὶ τόπων, χαὶ τὸ Ὑμήττιον. Theophylacti Simocattae Quaest. phys. et epist. ed. J. Fr. Boissonade Par. 1835 p. 26 und in den notae in Dialogum p. 213: „quemadmodum Ponticum mel amarum est, absinthii causa, quod in Ponto crebrum est. Quod de Sardo idem tradit Isidorus lib. 20, cap. 11: Sardum amarum est absinthii causa, cujus copia ejus Yegionis apes nutriuntur. Kimedoncius. Notante Bernardo ad Nonn. t. I, p. 230, Theophrasto contradicit Lactantius Statii inter- pres, qui poetae verbis „olentis arator Hymetti“, Th. 12, 622, ad- scripsit: ,creatoris mellis bene olentis“. Sed plus intellexit glossa- tor quam dixit Statius, qui montem floribus olentibus et fragran- tibus halantem significare satis habuit. Plinius XXI, $. 171 sagt über Lychnis: radicem ejus Asiani boliten (d. voliten, V. boliter, R.) vocant. Da ich die Plantae cellulares in diesem Buche nicht berücksichtigt habe, nur die be- treffenden Namen im Index anführte, will ich hier zu Plin. X XII, $. 92 über boletus eine Stelle aus Janus Cornarius anführen, die die von Sillig gegebenen. Lesarten vervollständigt. Janus Corna- rius Dolabellarum in Paulum Aeginetam, lib. I in LXXVL sagt: Boleti quos βολῖται. Graeci vocant, nomen Latinum apud nos ser- vant, contractum tamen, et ex : trisyllabo fere monosyllabum factum. boltz enim aut boltze appellantur. De his Plinius ait, in opimis quidem est in cibus: ita enim legi debet ex fide manuscripti. ) vetustissimi apud me codicis: et non, Optimus quidem est is cibus. Quomodo enim optimum: cibum diceret, cujus discrimen, periculum ac venenum ipae subjungit Verzeichniss der lateinischen Namen. (Die Zahlen geben stets die Seite an.) . Abietineae Rich. 98 ' Acacia arabica W. 1 Acer campestre L. 16 , creticum 16 pseudo-platanus 16 „ obtusatum Kit. 16 Aceras anthropophora R. Br. 103 Acerineae DC. 16 . Achillea Millefolium L. 20 Aconitum Napellus L. 75 Acorus Calamus L. 107 Adiantum capillus Veneris L. 128 Adonis autumnalis L. 31 Aegilops L. 124 Agrimonia Eupatoria L. 7 Ajuga Iva L. 59 Alisma Plantago L. 121 Alismaceae. Rich. 121 | Alkanna tinctoria Tausch. 48 Allium ampeloprasum L. 113 » Cepa L. 112. 114 ». fistuloouum L. 114 » magicum L. 111 „ Porrum L. 112 *», sativum L. 113 » Schoenoprasum 113. » Scordoprasum L. 114 » Aloe perfoliata prodr. fl. gr. 115 Alpinia Galanga L. 101 115 Althaea cannabina L. 18 . Officinalis L. 18 Amarantaceae R. Br. 22 Amarantus Blitum L. 22 Amaryllideae R. Br. 104 Ambrosiaceae Link 82 Amomeae Rich. 101. s Amomum L. 101 » granum paradisi 101 Amygdaleae Bartl. 5 Amygdalus communis L. 5 Amyrideae R. Br. 10 Amyris 10 Anacardium 9 Anagallis arvensis L. 62 Anagyris foetida L. 2 Anchusa itälica Retz 48 δ tinctoria L. 48. Anemone apennina L. 31 coronaria L. 30 È hortensis L. 31 Anethum Foeniculum L. 39 » graveolens L. 39 Anonaceae Rich. 33 Anthemis Pyrethrum L. 73 99 Anthemis valentina L. 74 Antirrhinum majus L. 62 Apium L. 36 graveolens L. 37 hispanum L. 29 „ petroselinum L. 37 Apocyneae R. Br. 45 Aquifoliaceae DC. 13 Arbutus Unedo L. 65 Arctium Lappa L. 76 Areca catechu L. 117 Aristolochia baetica L. 100 us pallida W. 99° 99 »1 rotunda L. 100 | A rici L. 72 arborescens L. 72 Dracunculus L. 73 x judaica L. 73 Arum colocasia L. 118 dracunculus L. 73 119 ». italicam L. 119 „ maculatum L. 119 Arundo Phragmites L. 124 Artocarpeae Bartl. 91 Asarineae R. Br. 99. Asarum europaeum L. 100 Asclepiadeae R. Br. 46 Asparagus L. 108 ! Asperugo procumbens L. 47 Asphodeleae Bartl. 111 . Asphodelus ramosus L. 114 Aspidium L. 127. Asplenium Ceterach L. 127 99 graveolens cultum L. 36 parvifolia Sibth. 100 135 Aster Amellus L. 66 . Astragalus Poterium Pall. 3 Atractylis gummifera L. 77 Atriplex Halimus L. 22 » hortensis L. 22 Aubrietia deltoidea DC. 27 Aurantiaceae Corr. 11 Avena L. 124 Azalea pontica L. 65 Balanites aegyptiaca L. 55 Ballota nigra L. 58. ᾿ Balsamodendron africanum Arn. 116 | i Mukul Hook. 116 Bambusa arundinacea L. 124 Bellevalia comosa Kunth. 114 Berberideae Vent. 34 , Berberis vulgaris L. 34 Beta vulgaris L. 22 Betonica alopecuroides L. 59 '" officinalis L. 59 ᾿ Betula Alnus L. 96 Betulaceae Bartl. 96 Boemeria hybrida DC. 29 Boragineae Juss. 47 Borago L. 48 -. Borassus flabelliformis L. 116. | Boswellia 10 Brassica carhpestris L. 27 oleracea L. 26 y rapa L. 27 Bryonia cretica L. 25 5 dioeca L. 25 Bunium ferulaceum L. 37 pumilum Sm. 37 39 39 9 Trichomanes L. 128 Bupleurum fruticosum L. 38 ° 136 Cachrys cretica Lam 39 3 Morissonii Vahl. 39 Caesalpineae R. Br. 1 Calendula arvensis L. 75 Callaceae Bartl. 118 Calotropis gigantea R. Br. 47 Campanula ramosissima Sibth. 65 Campanulaceae DC. 65 Cannabis sativa L. 91 d Capparideae Vent. 26 Capparis spinosa L. 26 Caprifoliaceae Bartl. 44 Capsella bursa pastoris L. 27 Capsicum longum DC. 51 - Cardopatium corymbosum | Pers. 79 Carduus benedictus L. 75 9 pyenocephalus L. 76 Carlina gummifera Less. 77 Carpinus Ostrya L. 96 Carthamus corumbosus L. 79 È lanatus L. 79 " tinctorius L. 79 Caryophyllus aromatieus L. 19 Cassia fistula L: 1 „ lanceolata Lam. 1 Cassuvieae R. Br. 9 Castanea vesca Gaertn. 96 Caulerpa prolifera 112 Celtis australis L. 93 Centaurea Centaurium L. 78 ' ; centauroides L. 79 " dalmatica Petter 78 Cheiranthus Cheiri L. 24 Chelidonium majus L. 29 Chenopodiaceae DC. 22 Chondrilla juncea L. 82 Crysanthemum coronarium L.74 . Chrysocoma Linosyris L. 67 - Cicer arietinum L. 3 Cichorium Endivia L. 80 * Intybus L. 79 Cirsium tuberosum All. 78 Cissus vitiginea L. 17 Cistineae DC. 24 Cistus cretieus L. 24 Citrus Aurantium L. 11 ^, © decumana L. 11 » Liàmetta Risso 11 ^ .;^ediea 3:10: 11. 5*: Cnicus benedictus Gaertn... 75 ». ferox L. 74 Cocos nucifera L. 117 Colchicaceae DC. 110 . Colchicum L. 110- 5 autumnale L. 110 Conium maculatum L. 41 Convallaria majalis L. 107 . Convolvulaceae Vent. 52, Convolvulus L. 52 » althaeoides L. 52° " scammonia L. 53 " sepium L. 110 Conyza squarrosa L. 71 Cordia myxa L. 50 Coriandrum sativum L. 42 Coris monspeliensis L. 49 63 Cornus ,mascula L. 36. Coronilla securidaca L. 3 Corylus Avellana L. 96 . Costus spéciosus Sm. 102 Cotyledon Umbilicus L. 20 137 Crambe maritima L. 28 . Crassulaceae DC. 20 Crataegus oxyacantha L. 8 » . sanguinea L. 8 Cressa cretica L. 53 Crocus sativus L. 105 -Croton tinctorium L. 49 Cruciferae Juss. 26 Cucumis citrullus L. 25 2 colocynthis L. 25 3 melo L. 25 ». saüvus L. 25 Cucurbita Pepo L. 25 Cucurbitaceae Juss. 25 Cuminum Cyminum L. 41 Cupressinae Rich. 97 Cupuliferae Rich. 94 * Curcuma longa L. 101 S Zerumbet Roxb. 101 Cuscuta Epithymum L. 52 Cuscuteae Presl. 52 Cyclamen graecum Lk. 63 Cydonia. vulgaris Pers. 8 - Cynanchum erectum L. 46 » vincetoxicum Pers. 46 Cyuate Scolymus L. 75 Cynodon Dactylon Pers. 128 Cynoglossum pictum Ait. 47 Cyperaceae DC. 122 Cyperus L. 122° » comosus js 122 » esculentus L. 122 5 Papyrus L. 122. È rotundus L. 122 Daphne Gnidium L. 86 . IR Mezereum L. 87 Daphne oleoides Sibth. 87 Datura Metel L. 51 „ Stramonium L. 51 Daucus Carota -Sibth. 41 » Gingidium L. 41 116 . gummifer Lam. 116 » guttatus , 41 sip inne Ajacis L. 32 it peregrinum L. 32 - i Staphis agria L. 32 Dictamnus 12 Dioscoreae R. Br. 107 Diosmeae Adr. Juss. 12 Diospyros Ebenum Retz 64 " Dipsaceae DC. 83 Dipsacus silvester Mill. 83 Doronicum Pardalianches L. 74 - Dracuneulus erinitus 119 Ebenaceae Juss. 64 Ecballium officinale N. Echium italicum L. 49 ». rubrum Jacq. 49 Emblica officinalis Gaertn. 16 Ephedra fragilis L. 97 Epimedium alias L. 35 Equisetaceae DC. 126 Equisetum L. 126 = pallidum Bory. 126 Erica arborea L. Ὁ - Ericeae R. Br. 65 . Erigeron viscosum L. 68 Eruca sativa DC. 27 Erucaria aleppica G. 28 Ervum Lens L. 4 Eryngium viride Lk. 36 Erythraea Centaurium Pers. 47 ab Es 25 138 Euphorbia Chamaesyce L. 14 Characias L. 14 » . Lathyris L. 15 81 ὦ officinarum L. 15 4 retusa L. 14 spinosa L. 14 Eipkeikliaiege Juss. 14 . Evax pygmaeus L. 72 Exoecaria Agallocha L. 15 Fagonia cretica L. 11 Fagus silvatica L. 94 Farsetia clypeata Br. 27 Ferula Ferulago L. 40. » Opopanax Spr. 40 » persica L. 40 Ficus carica L. 95 ‘ , Ssycomorus L. 92 Filices L. 127 Foeniculum 119 cf. Anethum Fragaria vesca L. 7 Frankenia pulverulenta L. 23 Frankeniaceae St. Hil. 32 Fraxinus excelsior L. 43 » Ornus L. 43 Fumaria officinalis L. 30 56 . ‘ Fumariaceae DC. 30 Galeobdolum luteum L. 90 Galium Aparie L. 44 ᾿ „ - paschale 45 Genista acanthoclada DC. 2 Gentiana lutea L. 57 Gentianeae Juss. 47 Geraniaceae DC. 17 Geranium Robertianum 45 3 sanguineum L. 28 »u tuberosum L. 17 Gladiolus communis L. 105 . Glaucium flavum Cr. 29. . Glechoma hederacea L. 100 . Globularia Alypum L. 84 Globularieae DC. 84 Glycyrrhiza glandulifera Kit. 3 Gnaphalium sanguineum L. 69 71 E Stoechas L. 69 Gomphocarpus fruticosus R. Br..47 Gossypium 18 Gramineae Juss. 128 . Granateae Don. 19 Grossularieae DC. 24 Habzelia aethiopica A. DC. 33 Halorrhageae R. Br. 20 Hedera Helix Bertol. 36 „ poetarum , . 36 Hederaceae Perl. 36 Hedysarum Alhagi L. 9 - . Helianthus annuus L. 80 Heliotropium europaeum L. 49 5 villosum Desf. 49 Helleborus officinalis Salisb. 32 5 orientalis Lam. 32 Helminthia echioides Gaertn. 81 Heracleum Sphondylium L. 40 Herniaria glabra L. 21 Hippophaés rhamnoides L. 14 | Hordeum hexastichum L. 126 " vulgare L. 126 . Humulus lupulus L.:91 | Hyacinthus orientalis L. 114 Hymenomena Tournefortii Cass. 81 Hyoscyamus niger L. 51 » 139 Hypericineae DC. 53 Hypericum Coris L. 53 * erispum L. 23 » perfoliatum L. 23 | Hyphsena erinita Gaertn. 116 » thebaica Mart. 116 Jasmineae R. Br. 43 Jasminum officinale L. 48 Inula britanica L. 68 „ graveolens Desf. 68 „ Helenium L. 68 ». odora L. 68. viscosa Ait.. 68 105 ” Irideae R. Br. Iris L. 107 florentina L. 106 107° „ foetidissima L. 106 © »° germanica L. 106 „ pseudacorus L. 117 118 „ tuberosa L. 107 OR tinctoria L. 28 Juglandeae DC. 94 Juglans regia L. 94 Juncaceae Bartl. 122 Juncus maritimus L. 122 - Juniperus communis L. 98 Pr excelsa M. B. 98 * oxycedrus L. 98 " phoenicea L. 97 | » Sabina L. 98 Kentrophyllum lanatum DC. 79 Labiatae Juss 53 τῇ Lactuca L. 31 . » Scariola L., 82 Lagoecia cuminoides L. 36 Lamium purpureum L. 62 Leontice chrysogonum L. Lamium striatum L. 58 Laserpitium Siler L. 132 Lathyrus Cicera L. 4 Laurineae Vent. 88 Laurus Cassia L. 88 . nobili L. 88 Lavandula Stoechas L. 53 : Lavatera arborea L. 18 | Lawsonia alba Lam. 19 Ledum palustre L. 19 . Lemna minor L. 121 Lemnaceae DC. 121 55 » — leontopetalum L. 35 Leontodon autumnalis L. 82 Lilium bulbiferum L. 111 „ candidum L. 111 . carneolicum 111 ». Chalcedonicum Jaeq. 111 TER i Iii Lineae DC. 17 > Linum usitatissimum L. 17 Liquidambar styraciflua L. 118 Lithospermum L. 49 Lolium perenne L. 126: . temulentum L. 125 > Lonicera caprifolium 44 = etrusca Savı 44 Loranthaceae Don. 42 Lotus ornithopodioides, L. 129 Lupinus hirsutus L. 4 Lychnis L. 21 Eycopus exaltatus L. fil. 55 Lysimachia atropurpurea L. 63 ' Lythrarieae Juss. 19 Malva rotundifolia L, 17 140. Malva silvestris L. 17 τ Nymphaeaceae Bart. 30. ^. Mandragora officinalis L. Ὁ Ocimum basilicum L. 5. — Malvaceae Bartl. 17 . Olea europaea L. 42 Marrubium creticum L. 133 |. Oleineae Lk. 42 » vulgare L. 58 Onobrychis Tourn. 3 di Matricaria chamomilla L. 74 Onopordon acanthium L. 76 Matthiola incana L. 24 Opuntia Ficus-indica L. 75. Melilotus L. 2 Orchideae Juss. 108 | Melissa altissima Sibth. 57 Orchis Morio L. 103 . Menta aquatica L. 54 Origanum 12 Ä ». arvensis L. 53 | ái dictamnus L. 13 . » gentilis L. 54 | > heracleoticum L. 56 „0% piperita: L..54 |. 7 Majorana L. 56 » Pulegium L. 54 ; * smyrnaeum 1.86.41 » silvestris L. 54. syriacum L. 56 Mercurialis annua L. 15 Ornittioga him pyrenaicum L. 114 Mespilus germanica L. 8 Ornithopus compressus L. 3 Meum athamanticum Jacq. 39 ^ Orobanche grandiflora Bory. 61 Mimoseae R. Br. 1 Orobancheae Juss. 61 Moringa aptera Gaertn. 1. | Orobus sessilifolius Sibth. 129: Morus alba L. 91 Orontiaceae Bart]. 118 «i nigra«L. 91 | Oryza sativa L. 123 Muscari comosum L. 114 Paeonia corallina Retz 33 Myriophyllum spicatum L. 20 » Officinalis L. 33 Myristica moschata L. 34 Paeoniaceae Bart]. 35 Myristiceae R. Br. 34 Paliurus australis Gärtn. 14 Myrtaceae R. Br. 18 Palmae L. 116 - Myrtus communis L. 18 . Panieum crus galli 123 Najadeae A. Rich. 121 á miliaceum L. 123 Narcissus, L. 104 Papaver L.. 29 Nardostachys jadamansi DC. 83 » somniferum L. 29 Nasturtium officinale R. Br. 26 Papaveraceae DC. 29. Nerium antidysentericum L. 46: Papilionaceae L.2 . . ». AOleander L. 46 Parietaria cretica L. 90 Nigella sativa L..32 .- g diffusa L. 90 Nymphaea L. 30 | 5 judaica L. 90 Paronychieae St. Hil. 21 | Pastinaca sativa L. 40 - Patrinia scabiaefolia Fisch. 83 : Pedicularis tuberosa L. 6 Peganum harmala L. 12 Penaea sarcocolla 87 Penaeaceae B. Br. 87 Persea camfora 88 » einnamomum Spr. 88. Persica vulgaris Mill. 5 . Peucedanum officinale L. 39 . ‘ Phaseolus vulgaris L. 7 Phoenix dactylifera L. 117 Physalis Alkekengi L. 50 n somnifera L. 30 Pimpinella anisum L. 37 » saxifraga L. 97 .. Pinites succifer Gópp. 99 Piper longum 99 ! . nigrum L. 99 Piperaceae Rich. 99 Pistacia lentiscus L. 10 s terebinthus L. 9 ^ vera L. 9 . Pistia stratiotes L. 121 Pisum sativum, L. 4 - Plantagineae Vent. 85 Plantago asiatica L. 86 " lagopus L. 85 = major L. 86 * ?. psyllium L. 86 Platanus orientalis L. 92 Plumbagineae Vent. 84 . Plumbago europaea 85 ' Polygoneae Juss. 89 Polygonum aviculare L. 89 141 Polygonnm Hydropiper L. 89 Polypodium vulgare L. 127 Pomaceae Lindl. 8 Potamogeton natans L. 121 Potentilla reptans L. 7 Poterium spinosum L. 6 Portulaca oleracea L. 21 Portulaceae Bartl. 21 Primulaceae Vent. 63 Prunella vulgaris L. 53 Prunus armeniaca L. 5 . cerasus L. 6 . domestica L. 5 „ institia L. 6° » Psoralea bituminosa L. 3 Pteris L. 127 Punica granatum L. 19 Pyrethrum Parthenium L. 47 DO: 7 Pyrola rotundifolia L. 85 Pyrus communis L. 8 „ Malus L. 8 .- Salcifola L. 8 Quercus L. 95 | - -Ballota Desf. 95 A Ilex L. 9 suber L. 95 Ranunculaceae Juss. 30 Ranunculus Ficaria L. 31 Raphanus Radicula L. 28 Reseda undata L. 80 Resedaceae DC. 30 Rhamneae R. Br. 13 Rhamnus 13 -Rhamnus infectorius L. 13 7 oleoides L. 13 . 142 . Rheum Emodi Wall. 90 . Salvia pomifera L. 55 » Rhhapontieum L. 90 — „ verbenaca L. 58 . Rhododendron caucasicum L. 65 Sambucus Ebulus L. 44 .ferrugineum L. 65 È nigra L. 44. . Rhus coriaria L. 10 eh » A. racemosa L. 44 . » Syriacus L. 10 Sanguisorbeae Lindl 6 Ribes L. 24 Santalaceae R. Br. 87 Rieinus communis L. 15, Santalum album L. 87 Rosa L.7 - | Saponaria officinalis L. 21 , canina Li 7 Sarmentaceae Vent. 16 „ rubiginosa L. 7 .. Satureja capitata L. 57 Rosaceae Spenn. 6 . Rosmarinus officinalis L. 55 » . Juliana L. 56 * thymbra L. 57 Rüibia lucida L. 45 Scabiosa ambrosioides Sibth. 84 s tnctorum L. 45 „ . maritima L, 14 Rubus idaeus L. 6 2 transylvanica 84 „ tomentosus W. 6 Scandix odorata L. 41 Rumex L. 89 Scorzonera resedifolia L. 81 3 acetosus L. 89 Scrofularia peregrina L. 61 ». erispus L. 89. , Scrofularineae R. Br. 61 scutatus L. 89 Secale cereale L. 125 Ruscus aculeatus L. 108 109 Sedum amplexicaule DC. 20 m hypoglossum L. 108 Sempervivum L. 86 » hypophyllum 109 Εἰ arboreum L. 20 racemosus L. 109 Senebiera coronopus L. 11 . Ruta graveolens L. 11 | Senecio vulgaris L. 74 „ montana Clus. 12. Serapias Lingua L. 104 Rutaceae Bartl. 11 Sesameae DC. 61 Saccharum officinarum L. 123. Sesamum orientale L. 61 Salicinae Rich. 93 Seseli annuum L. 38 Salix ΤΩ 984 «di » tortuosum L. 39 „ purpurea L. 93 Sideritis syriaca L. 59 „ vıminalis L. 93 Sil montanum L. 41 . Salvia Aethiopis L. 55 Sileneae Bartl. 21 » Horminum L. δῦ Silphium L. 40 „ Officinalis L. 55 Sinapis alba L. 27 143 Sisymbrium polyeeratium L. 26 Teucriam Polium L. 59 “Smilaceae R. Br. 107 Smilax aspera L..110 Smyrnium perfoliatum L. 42 „* "rotundifolium Mill. 49 Bültiacon: Rehb. 50 Solanum lycopersieum L. 133 FE melongena L. 132 : » nigrum L. 50 si i sodomeum L. 51 Sonchus L. 81 Sorbus Aria Cr. 9 » domestica L. 9 Sorghum vulgare Pers. 123 Spartium.junceum L. 2 Spiraea filipendula L. 6 Spiraeaceae Kth. 6 Stachys recta L. 58 Statice cordata L. 85 . Limonium L. 84 + » Oleaefolia L. 85 . sinuata-L. 84 speciosa L. 86 Stellatae L. 44 Styraceae Rich. 64 Styrax officinalis L. 64 Symphytum officinale L. 48 Synanthereae Rich. 66 Tàmarindus L. 1 Tamariscineae Desf. 23 Tamarix africana Desf. 32 Tamus communis L. 107 Taraxacum officinale Moench. 81 Taxineae Rich. 97 | Taxus baccata L. 13 97 Teucrium flavum L. 59 ', © Scordium L. 59. Thapsia garganica L. 41 Thuja articulata Vahl. 89 Thymbra spicata L. 65 Thymelaeae Juss. 86 Mera acynos L. 57 ji glabratus Lk. 56 " EEE Sibth. 56 $ serpyliiiii L. 57 Zygis L. 57 Tilia argentea Desf. 18 Tiliaceae Kth. 18 Tordylium apulum Riv. 41 29%, officinale L. 41 Tormentilla erecta L. 28 Tragium Columnae Spr. 38 Tragopogon picroides L. 81 P | porrifolius L. 80 Trapa natans L. 11 20 Tribulus terrestris L. 21 Trigonella foenum graecum L. 2 Triticum aestivum L. 124 * hibernum L. 124 " monococcum L. 125 99 Spelta L. 125 » vulgare L. 124 Tussilago L. 84 Tussilago Farfara L. 66 . Ulmaceae Mirb. 93 Ulmus campestris L. 93 Umbelliferae Juss. 36 Urospermum picroides Desf. 81 Urtica pilulifera L. 90 Urticeae Bartl. 90 Valeriana celtica L. 82 144 Valeriana Dioscoridis Hawk. 38 Vinca minor L. 45 a tuberosa L. 883 Viola odorata L. 24. j * Valerianeae DC. 82 Violarieae DC. 25. ape Veratrum album C. 100 |. Viseum album L. 42 4 Verbascum limnense 61. Vitex agnus L. 60. * + 5 Thapsus L. 21 . Vitis vinifera L. 16 Verbena officinalis L. 60 Wrightia antidysentericaR.Br. 46 Verbenaceae Juss. 60 — . Xanthium. strumarium L. 82 È Viburneae Bartl. 43 Zingiber officinale Rose. 102 | Viburnum L. 43 Zygophylleae R. Br. 11 Vicia cracca L. 4 Ziziphora capitata L. 53 . » ErviliaL. 4. Ziziphus Lotus Wild. 14 » Faba L. 4 „ . vulgaris Lam. 13 22389 u a, 2 . Wörterverzeichniss. ' (Dasselbe ist nach dcm griechischen Alphabet angelegt. Die Zahlen geben die Pfanzenfamilien und Arten an. Steht ein S. mit der Seitenzahl, so kommt das Wort in den Zusützen vor.) carta 174,21 ᾿ἀβαάρονος 174,16 ἀβαρύ 151,8- ἀβιβαβοὺ 229,3 ἄβιες 204 ἀβίωτος 129,46 ἄβλαροι ἀβλιβαροῦ 229,3 ἀβρί ἀγαρικός ἀγγιλόνας ἀγγιναριᾶ ἀγγοπταν 10,6 ἀγγουρίδα 41,1 ἀγγούριον 100,2. ἀγγουρουμπᾶν ἁγιάζουσα 204 ἁγιόχλημα 134,1 ἀγκινάρα 174,27 ἀγχιναρία . ayxovp 41,1 ἀγχουρίδα „ ἀγχούριον 100,1 ἀγχυνάραις 174,27 ἀγχυνάρια Ἢ ἄγκυνος ἄγχκυρ 233,1 ἀγλαόφωτις 119,2 ἄγλις 999,25. 95 ἁγνάχορος 174,30 ayvoxoxa 152,7 ἁγνός 152,7 191,1 ἄγνως 152,7 ὃ ἄγος Aeg. 174,38 ἀγουρίς 41, 1 ἀγουρούπες Lemn. ἀγουσαπτα Cret. 10,5 ἀγραύλη 78,1 ἀγρέχκαβος 41,1 ἀγρέλλιον 131,3 ἄγρελος Fee Ὁ. ἀγρία 118,4 246,11 198,2 ἀγρία Σροίδαξ 174,49 : » μαζιζώνη 144,1 (S. 133) ». μαροῦβω 174,16 » pmea 10,3 È παπαρίνα 118,4 σχύλλα 229,8 ἄγρια σῦκα 192,2 ἀγριαγχουρέα 100,5 ἀγριάγκουρον 5 ἀγριάδα 246,11 10 146 ἀγριάδια 41,1 ἀγριέλια 131,3 ἀγριίρης 222,3 ἀγριοβασιλικόν 151,2 ἀγριοβούγλωσσον 142,5 agriocaraphi semen 191,9. ἀγριοχάρδαμον 109,37, a ἀγριοκάρφι 17411 ^ — ἀγριόκλημα. 134,1 ἀγριολουλάχη | ἀγριομαάλαχον 48, 1 ἀγριομάλχη 10,5. ἀγριομιάρουλον 174, 49. ἀγριομιλιντζάνα 144,1 (S. 133) ἀγριομιελίτζανον “,,. (S. 192) ἀγριομελέα Cret. 10,5 ἀγριομυρτιά 227,6 ἀγριοπήγανον 16,1 ἀγριοπίανος ^ » ἀγριοσυχῖ 192,2 ἀγριστέμ. m ἄγριφος 131,3 ἀγρολιά . ἀγρόσχιλλα 229,8: ἀγρόχορτος 16,1 ἀγρώστη, 240, Il ἄγρωστις gi ἀγύρικόν" ἄγυστος 152,7. ἀγχομανές 234,1 ἄγχουσα 142;5! «΄- ἄδαμας 144,9 adamenon ,, ἀδάμεον ,; adaminon „ ἀδέσετον 109,16 wr ΨΩ, ἥν hei ἀδίαντον 201,9 ao 191,1 ἄδιψος ἀδοριοῦ Syr. 129,39 ἀδραχτυλίς 174,35, ἃ ᾿ἀδρόβωλχόν 230,1 . A - ἀείζῳον͵ 73,1 ἀείχρυδον 73, 2c ἀερίτη͵ 161,20 ἀετόνιχον 86,1 AETOVUYOV ., ἀζαξ 184,1 ataprov 174,22 ἀξαρίτ v ἀζαροῦτι 185, a ἀζας 184,1 ἀζουμα 151,29 ἀηεμόνη 118,4 ἀπανάσια ᾿ aSavatog 76,5 ἀπάρα 246,42 er ἀξαάσια ἀπήνιον 129,31 03306 ἄδνος Aeg. 246, vi αἰγικόν 246, 11 αἰγίλωψ 246,29, a 198,2- "Ἐν olywars 129,46 (00) αἰγίνη 134,1 E bv] αἰγῖτις 161,2 αἰγόχκερον 4,8 adress gov 167,8 αἰγὸς σπλήν 45, la; αἰγυλίς 2 ΧΦ VOY αἰγύλωψ 246, 29, a DIPXAUMYE αἴγυνος 129,46 fi 147 αἰγύπτιον δόδον 9,8 αἰγυπτόσπερμα 946, 46. aizoi 181,1 | attori 159,2 De, ALLA 152, 7 Minori αὔλουρον 174, 20 . αἰλούρον γόνος 142,5. αἷμα ASmnpac 151,28 39 αἰλούρου 92345 ὁ “Ap.povoc 151,3 ἀνδρώπου 174, 16: ἀποχαδημένης > "Absec 229, 3: - "Agsoc Proph: Ri ‘210,2 Ls γαλῆς 291, 8 ‘ Epp.od' © RR 222 2 174, 35 ἴβεως 9,2 ἰχτῖνος 100,5 ‘151,29 ἰσίωνος 151,24 χροκοδείλου 174, 15, a Κρόνου 174,16 - | ὄνου Aeg. 251,1 dt 161,3:.13 ὀφδαλμοῦ , πόδοντος 151 I sp? πόδοτος 5. Ὁ} πυρετοῦ 29,8 ^! — Σίωνος 151,24: ταύρου 151,23 ° + πιτάνου 174,49 > χηνός | "Doov 129,84. alpayoyov 119,2 ^ - αἷματιχὸς βόλβος 229,3. haematostolos herba 1090,,9. αἵἴμοος Aeg. 9,2 ' αἴμορρα Proph. 174, 20 αἰμόσταρις 189,3 αἰξόνυχον 142,9 alpa 246,44 AKAVTA λευκή 174,21, a | " βουτζοειδής 178,1 SATT ἀχανδίς ἀχαταλίς 208,1 ^. - acer 210,2 T" acera „ ἀκίδωτον 4,19 ἀχιλάκα 10,8 ἀχινόποδα Cret. axxeovy. 192,2 ἀχκύσητον 109,16 ἀχληλουάρδι 4,9. ὁ ee Cu 9 ἄχκνηστον 184,1 ἀχκόμιητον 222,3 &xovaxta, 174,27 axövırov 174,98, '- axovog 151,2 &xoroc 174,30 ἄχορον 233,1 ἄχορος » acorus „ 222,3 ἀχουβία Proph. 174,7 ἀκραρουφάτ᾽ ne ᾿ἀχρεμόνη | acrifolium 196,2 : &xcata 133,2 ἀχτή A Geo ἪἙ &XTQU “2 ἄχυλον 25,1 10% 1 [4] 33340 » te ΖΝ, ἀχκυλώνιον 76,5 ἄλαρα 198,5 | ἄλβολος Gall. 151, 3 ἀλβούχκιομ. 83,8 albucus 229,13 ἀλέβρι ἀλεξανδρα 297,6 ἀλεξανδρία „ ἀλεξάντρη 129,8 ἀλευροφάβαν 4,27 duo 229,19 Berl 179,1 ἀλπδαία 48,2 ἀλδίοκον . ἀλίαστρον 131,3 ἀλίεφος 119,2 ἀλικάκαβος 144,2 ἀλιματία 83,8 ἁλίουρος 161,2 ἁλιουρόφδαλμος » alisari 136,4 ἀλισφαχκια 151,5 ἁλίφλοιος 198,2 ἀλχκέα 48,2 ἀλχειβέλιον 142,5 ἀλχιβιάδιον - ἀλχίβιον á ἀλχουβιαικούμ. 142,11 ἀλλισραγγία 86,1 151,5 ἀλλοσχόροδον 108,1 ἀλμώδεος 191,8 ἀλόη 229,19 AO” ἀλόη γαλλική 141,1 &Xo(v 191,2 alolac 174,21, a 148 ἀλού 6,3 alum 229,7 aluta 109,32 ANOUTLE „ ἀλποχή 100,3. ἀλσελάμ. 118,5 ἀλσίνη 191,2 alterculum 144,9 aivyaroxoxxa 152,7 ἀλύπη ἀλυπιάδος ἀλύπιον 179,1 ἄλυπον 5» alysa 190,2 alyserum „ Alyssum Plinii 136,4 ἄλφιτον Hpax\géovg 109,10 oryava 69,1 | ἀλχανία. 1» 218,1 ἀλχαρᾶνιον ἀμαάδρνα 6,3 ἀμαζίτης 246,11 Apte τ, ἀμαμα 41,3 ἀμανιτάριον ἀμιανίτης ἀμαξίνη 191,2 ἀμάραχκον 151,8 . amarenum 196,2 ᾿ ἀμαροῦδα 11,6 ἀμαύρωσις 129,46 ambra 233,1 ἀμβρωσία 73,2 ἀμειλλαλαά 16,2 ἄμεος 129,6 ἄμετρος 9,2 P amianthon 251,9 ἀμικτομίαινον 152,7 ἀμμανίτης ἄμμονος 4,11 (ὃ. 129) ἄμμος 229,19 Muli 129,34 amomum rubeum 218,2 apopyivn 191,2 ἀμοργίς 43,1 ἀμπαν ἀμπανός ἀμπελύκη 41,1 ἀμπελίλιζες ἀμπελόκαρπον 136,1 ἀκπελόπρασον 229,7 ἄμπελος μέλαινα 226,2 ἀμιπελουκιάμ. 83,8 ἀμπή 10,6 ἀμπηχιντί „ ἀμιποῦδιν 10,5 ἀμηππουσαλάτην 4,236. ἀμιπροσσανάμ. 144,4 ἀμπροῦ 10,5 ἀμπρούτ. ἄμυλον 174,35, a ἄμυρον 3) ἀμφικέφαλος 240, 46 ἀμφιτάχκορις ᾿ ἀναβάη 189,3 ἀναβάσιον 202,2 ἀνάβασις ., ἀνάγγελος 58,1 227,6 ἀναγυρίς 4,1 ἀνάγυρος „ 17430 ἀναιμόνη 118,4 ἀνακακαβέα 196,2 149 ἀναχκάρδιον 11,1 avaxo)n 251,9 ἀναχτίριος 174,16 ἀναχτόριον 222,1 avaxuvov 174,16 ἀναπισαλαπ ἄναρ 68,1 anarına 240,1 ἀνάρρινον 159,6 ἀνάσφορος 251,1 ἀνατεταμένη 191,2 ἀνατολικόν 134,1 227,7 ἀνατόριον 222,1 ἀνάφηστος 228,2 ἀνάφυστος Proph. , avdıdav 129,37 avdpatda Lemn. ἀνδράχνη 78,1 ἀνδροσαίμων 85,1 ἀνεμόνη 118,4 ἀνεμόσουρτον „ ἀνεμόσφορος 129,13, a ἀνεμώνη 118,4 ἀνεμιώχορτον „ - anesen Aeg. 174,16 anesnees ,, aveva Gall. 228, 2 ἀνζαρούτ 185, a ἄνηδον S. 131 ᾿ ἀνηδόξυλον 129,31 ἀνηδούμ. 129,14 ἄνδεμα 48,1 ἄνδεμις 174,21 AvDoc Ξαλλάσσιος yh 4 XXe. 5 È πίδινον 118,5. " ἀνδρακοβότανον 151, 22. | &YSvAA 146,3 ἄνδυλλον . ἀνίκητον 227,7 ἀνιορσιζέ 4,25 ἄνισον 191,1 ἀνισοῦν 129,14 avxarday 174,16 ἀνουβίας 174,7 ἀνουφί Aeg. 246,11 ἀνοῦχα 129,37 avcavao Afris 142,5 ἀνσήτξ 26,1 ἀντεμιώνη 118,5 ἀντεμωνιάρ. „, avttapovt 185, a, 1 avttacipavt 129,29 ἀνζηρα 184,1 ἀντζιάς 6,3 antiamas Aeg. 174,35 ἀντίδιον 174,38 ἀντιδέσιον 175,1 avtimavdapoy 229,3 ἀντικυρικόν ἀντίμιμον 151,9 ἀντίμιον 144,4 ἀντίμνιον,, ἀντινάρδαρον 229,3 ἀντιράδαρος ἄντουρα 161,2 ἀντοφαλή 58,2 ἀντόφαλι ., ἄντραχλα 78,1 ἀνώς Aeg. „ ἀνωνίμ. Aeg. 129,8 ἀούβιος 110,3 150 - ἀπαγοῦδα 11,6 ὁ tà? πον ἀπαλλα τ «c cium. ELE 7X3 dx ἀπάνϑρωπον 1 118, 13 - veiesdisd . amar Aeg. 191,2 t EL pavesi ἀπαρία Hisp. 346,11: ... ἀπαρίνη 136,1:174,31. 0 arepovy Aeg: 144,4. ia ἄπεμφι Aeg. 129. 4610} u Lil ἀπήγανον 16,1 RAEE ἀπήγανος - ^. rosi ἀπιάστρουμ. 151,13 ἄπιον 10,5 i ἀπίδια.. cià ἀπλάτιον 161,2 ἀπλήτιον 233,1 ἀπλόφυλλον 109,16 were ἀπογορίσαπον 141,2 174,95 . ἀπόχυνον 140,1 | ἀπόλειος Afris 151,3 ἀπολήγουσα 129,46 Apollinaris 144,9 ἀποπλεύμονος Proph. 146, ii: ἀπούριος 4,12, c ἄπρους 222,3 ἀπσαλλα 219,7 | ἀραβικὸς λίβανος 13,3 ἀράβλα Syris 16,2. - ἀραγγή 129,33 apax 127,1 . aracano 6,2 ἀραχας 4,30 ἄραχος 4,27 ἄραξ ἄραρα 210,1 ἀραάριξα „ ἀρατζίνη 204 aratillus 229,7 ἀρατριφαγια 152,7 ἀράφαξις 83,8 ἄραφος 129,31 . apay 127,1 arachi 195,1 ἀραχοῦ Aeg. 129,31 ἀργέλλιον 230,14 ἀργεμιώνη 118,5 &oyıov 251,9 ἄργυρος 29,7 ἀρδάκτυλα 174,35, a apra 10,8 ἀριγάνη 151,8 ἀρίγανονς » ἀρίδαν 142,11 arıllı di. ἀρίλορον ἄριον 222,1 - aristereon 152,1 aristologia 210,1 aristolocie „ οἰριστολοχία s ἀρίτριλις 29,7 ἀρίτρυλλις .; ἀρκάρ 161,9: ἄρκειον 174,81 &oxeuS(c 203,1 ἄρχευδος » ἀρχόβατος 227,7 ἀρκολάχανον 234,1 ἀρχοπόδιον ἀρχοσφόνδηλον 129, 88 ἀρχκοσφόνδυλον .; ἀρχουδόβατος 227,7 ἀρχόφδαλμος 125,3 # 151 ἀρκόφυλλον 174,2 ἀρκόφυτον . ἄρχτιον 159,1 ἀρμαλ 109,14 ἄρμαλα Syris 16,2 229,7 harmel Arab. 5 ἀρμιαλι 109,14 ἄρμιαλον 229,7 ἄρμεν 118,13 ἀρμένια 6,3 ἀρμιενιακά ., aoun 109,12 ἀρμιάγριον 234,1 ἀρμίατον δι ἀρμοδαχτυλα 3, ἃ armoniaca 6,3 ἀρμιπέτα 142,5 arnoglossa 181,1 ἀρνόγλωσσον , ..arnoglossos , ἀρνόκουκα 192,7 apvoreta 142,5 ἄρον 234,1 ἀρονία 10,3. apovxa 109,14 ἀρούσιον Proph. 109,32 ἀρσελα 118,5 ἀρσένκανδον 151,3 ἀρσενότη 41,1 ἀρτανήδε 161, 9 ἀρτεμεδήιον 17,1 ἀρτεμόνη 118,5 ἀρτζύνη 204 ἀρτίκα 129,34 ἀρτιμόριον 174,19 ἀρτρίνα 152 ἄρυ 234,1 Loud ^ dorndrasog 4,3 arystercon 152,1 ^o Aena „ ἀρχαρᾶς 4,22 ἀσπάλατρος „ ἀρχέζωστρις 100,3 | ἄσπαντος 181,1 . apyepac 4,22 © αἀσπαάραγος 227,3 ἀρχιβέλλιον 142,5 SY . aspergula 136,4 ἀρχίζωστις 100,3 ἀσπίδιον 109,16 ἄρχρα 161,9 | asriSıov 174,16 ἀρωματικόν καάρυον 123,1 — ἄσπληνον 201,8 ἀρωνία 10,8 ἄσπληνος 127,1 aca 174... | ἄσπρα λάχανα τῇ ἀσαλοηρί 88,8 | ἄσπρια 5 ἄσαρ 177,1 αἀσπρίς 198,2 ἀσαριφη Aeg. 83,8 αἀσπρολίχανα ἄσαρον 210,2 ἀσπρομολόχη 48,2 acappa 189,2 : asseras 229,13 ἀσεαλουρί Aeg. 83,8 ἀσσυρία 191,2 ἀσέρα 229,13 | ἀσταπίς 41,1 ἢ aserum 210,2 ᾿ ἀσταχύς ἀσίλακας 10,8 astericon 1744 ἀσίρτη φέρα 174,21 ἀστέριον » 129,33 191,3 3; ἄσχκαλα Longobard. 174 ‚49 ἀστερίσχος 174,4 ἀσχαουχκαού Afris 129,32 ἀστερίων » ἀσχέλλα 174,49 ἀστερόπη Aeg. 151,23 &cxic 228,2 (0 ἀστήρ 174,4 ἀσχλήδα ML, | » χιλλός Afris 70, 1 asclepias 234,1 " ἀστηρτιφή Afris 1746. 1} (vei ᾿Ασχληπίου διάδημα Proph. 29,1 ἀστράγαλος 4,31 (ὃ. δῶν Asclepios alcea 152,1 | ἀστραγαλῖτις Ξ pn oid ἀσχόλυμβρος Cret. 174,97 αἀστραγαλώτη 55 : &covS 181,1 αἀστραγαλῶτις re TE. : ἀσοντιρί Aeg. 83,8 αἀστριμουνῖμ. Afris 144,1. τ... Ὁ ᾿ἀσουμές Afris 29,7 80 ἄστριον 4,11:(8. 129) | osos: ἀσονρίκ Afris 109, 14 αἀσύντροφος 9,2 5 ἀσουρίμ. } τῷ ἄσφαλτιον 4,12, c. - ἀσπαϊος 181,1 ἄσφαλτον 189,2 si tepore 153 aopevdanvos 36,1 ἄσφη 83,8 αἀσφόδελος 229,8 ἀσφοδήλη 229,13 ἀσφόδριον „ ἀσφός Aeg. 151,24 ἀσφώ Osthan. 161,6 ἀταδήμ. 26,1 ἀτδίμ i. ἀτέρα atera 246,42 ἀτεύκριον 151,29 251,8 . ἀτζαροῦτι 185, a argepmpov 129,6 αἀτζικνίδα 191,1 | ὰ Erb. 174,27 | ἀτιειρκόν Afris 181,1 ἀτιροσίττη Afris 4,11 (ὃ. 129) ἀτιρτόπυρις Afris 78, 1 αἀτόχκιον 76,5 ἄτομον 144,9 τος 129,13, a ἀτούριος 251,8 ἀτρακτυλλίς 174,35, a ἀτράφαξις 83,8 ἀτριβόλο 70,2 ἀτριπλεκέμ. 83,8 adyıvov 144,9 adyıov 151,9 αὐγούιον 109,32 — αὐγούστεα 92,1 a)0xo» 4,29 avpo 189,2 , αὖρα χροχοδείλου Osthan. 229,3 avontta 26,1 αὐτίδιον 142,1 ‘avtoyevég 29,1 221,4 100,2 αὐτουέντριν βέσωρ Aeg. 142,5 ἀφάχη 174,48 ἄφανα ἀφαλοφροντίδαν 119,2 ἄφεδρος Proph. 151,23 174, Sy a ἄφϑαστον ἄφδαστος ἄφιον 110,1 ἀφλέτζιν 29,14 ἀφλοφί Aeg. 29,7 ἀφλοφό Aeg. „ ἄφραστον ἄφρισσα 294,1 aphrodilos 229,13 - ἀφροδισιᾶς 233,1 Αφροδίτης λοῦτρον 178,1 pe στέφανος 151,3 © ἀφροξυληά 133,2 ἄφρων 129,46 ἄφυσα 129,37 ἀφώ Aeg. 151,29 ἀχλάδα Cret. 10,5 ayapevic 151,29 achelusia 29,5 | ἀχέτλωσις 100,3 ἀχηνιός 198,5 i αἀχιλλεύς 70,1 ἀχιναῖος 198,5 ayworoda Lemn. 70,2 - ἄχνην πυρός 184,1 ἀχοιοσίμ. Afris 129,14, a | ayovoa 142,5 aypas 10,5 ἀψαφέρ Aeg. 129,33 αἀψευδής 129,46 ἀψιδηά 174,16 - ἀψιπέα wt ἀψίσιον S. 133 ἀψινδιόμηνον 174,16 ἀψίνδιον Dacis ,.u. S. 133 » s χωρίκόν 210,1. ἀψιφηα 174,16 βαανδέμιστον 4,8 8aBa2 129,46 βαβάδυ Osthan. „ βάβηχκος 48,5 βαβιβυροῦ Aeg. 129,39 βαβούλια 4,27 βαβρύλλη 118,4 Bayta 230,22 bädarug’ 151,2 È baditis 115,2 βαηα 230,22. dala x Bat» Ἑρμοῦ Proph. 251,1 Batc Hebr. 230,22 Baxavov 109,12 Baxac 187,1 ^. Baxxap Gall. 210,2 βάχχαρις 174,15 Baxoc 229,10 bacchion 174,31 βαλάβαξρον 187,2 βαλαγνίδα 198,2 βαλανίδιν 63,1 Ba)aovotta „ βαλαύστια . balastion 70,1 βαλίς 100,5 βαλλάνιον 76,5 βαλλάριον „ βαλλαρίς a TE βαλλίς 100,5 "5A Orgel βαλσαβίτα 151,86. 059 solio βαλσαμένη 174,20 TUNI βάλσαμον 13,1 | βαλσάμον καρπός s und. cows βαλωτή 151,13,24 Gli ue βαμβάχκιον 48,5 | d : βαμπάκιον „ Baumarlı o» βαρβύλη 118,4 Bapyata 161,9 laßt Baptadoy 218,2 2025258 βαριάδων „, ΤΕΣ βάρκα οὔλγους 229,13 βαρσαμέλαιον 18,1 βάρσαμον » βάρυδον 203,1 βάρυτον | basál 229,7 Baoıado 141,1 Baoradoc „ basilica 234,1 βασιλικόν 151,2 219,7 » περσεφόνιον Proph. 110,1 basiliscus 234,1 Barttwa 118,7 Battwopovpa „ βάτωον 9,2 βάτος ἰδαῖα βατραχοβότανον 118,7 βατταρίτης bachenia 151,25, a βδέλλιον 230,1 " βδελυρά 184,1 βεβεασάρ BeBpax bedegar 9,8 bederabina 151,2 . Bedepovt 5 βεδιρούζ ^ βεδιέζ 186,3 Bédoy 151, 5 bedouar 218,3 bezalim Hebr. 229,7. behen 3,a. 222,3 behemür „ beladhar 11,1 belador . beladur ,„ Beravı 198,2 βελέδωρ 11,1 beletzica 29,14 βελιλέγ * βελιλίζ 236,1 beliludus „. βέλιον 151,29 βελιουκάνδας 70,1 bellicorandium ,, bellirici 29,14 bellitica „ βελοτόχος 17,1 BeXovaxog , βελφηνικήα 2,4 — benedicta 174,28 Beverorpiyov 251,9 βενδισίτης Cypr. 174,49 βεντονίκη 151,25, a βενύζ 129,34 βερβελίκη 178,4 Bepßepng 10,1 Bepßepis » 155 Bepéxoxxoy 6,3 βεριάδα 109,37, a βερικοκκία 6,3 Bepixovxa » Bepixwxov 4, βερονίκη 203,2 Bepvien È Bepuxoxxov 6,3 besegnasen 251,9 βέσπουλα 10,3 βέστρον 151,25, a 141,2 » βέσωρ 142,5 βέτα 83,4 beta pratensis 180,1 „ Sylvestris „> Betexa 180,1 142,2 betilole Gallis 174,31 βέτιον 17,1 Betovixm 151,25, a βετώνικα 152,1 βήκιον Aeg. 151,5 βήρασα 16,2 βήρασσα „ βησαοιδή Aeg. 4, 12, c βήσασα Aeg. 16,2 βηχανία 174,2 — βηχίον È βιδεονάρα 218,3 bica 139,1 βικία 4,27 βύκιον „ βίκος » βιλινουντία Gall. 144,9 βιλσέν βιντιτοξική 140,1 βιόλα 92,1 156 βιολατζέα 92,1 D. ὑοκζον ας βολχός 230,1 βιολέτα * VELO —. βομβόχυλον 144,4 βίρυλλος 1184 γπξ Bepgoyoeg „ —^ Bica 203,1 i βομπάκιον 48,5. o2ssat βίσασα 16,2 | -. βονιᾶς 109,12 u. S. 131 .: βισακούτουμ. 129,39. ὁ βονίδες 151,3 bislingua 227,6 | bonifacia 227,6 βίσσα 203,1 xa boncitherus 11,6 βίσσασα 16,1 βόπολον 10,3 βιστάκια 11,4 βοπώλη . βιτζιτόσιτζι 140,1 : βοράδην 129,8 βιτζιτότζι * ri borago 142,4 βιτονίκη 151,25, a | βοράτη 203,1 204 βίτρον 109,29 | borache 142,4 blandonia 145,1 - βορίν 246,5 βλαστάριον 41,1 Boprov 79,1 βλάστεον ^" Bopog 73,2 βλάστιον » ' Bopuxvıov 144,2 βλησχούνη 151,3 βόσμορον 246,46 βλῆτον 82,1 βοστάτη 204 βλίκας 192,2 | βουβάλιον 100,5 βλισκούνη 151,3 βουβλίνη 174,16 βλιτομάμας 82,1 bubonion 174,4 βλίτον Εἰ βούβου βλιχώνιον 151,3, 1 . βούγλωσσον 142,5 βλοχόν 230,1 βουδόγλωσσον, | βοανδέμιητον 4,8 | βουζία βόγλωσσον 142,5 |. Bovweca® Afris 142,5 BoSoog 230,1 LO: ^ βουχέριν 4,8 sia Botòn Aeg. 129,38, a . ^ Bovxegadog 70,2. βοϊδόγλωσσα 142,5 | -. Bovxpavia x βολβὸς ainarınocs 229,3,11 : . Bovxpavtoy 226,2 aes bolbüs 222,2 Ala bulbus erraticus 222,9 998, p bolites S. 133 I4 » vulvus 229,11. βολίτης b ur, βουλερίς 246,21 boltz 5 c AEN υβουλίλιτζ 236,1 βουνάγκαδα 174,21, a βουνιάς 109,12 (S. 131) βούνιον 129,13, a Bovpata 142,4 βούρλλιον 243,1 βοῦρλον 5» Bovpyovua® Afris 174,5 Bove busbastheoscardian 174,16 bussul 229,7 βούφδαλμον 174,20 βόχος 230,1 _ BpaBva 6,3 βραβυλα „ Bod» 203,1 βραδυς » βράμηλα 6,3 Bpexoxxta „ βρεττανική 174,11 βρεφοχτόνος 174,7 βρεφόνια L6 Bpeyoò Aeg. 4,33 Bpita 246,43 brillus 195,1 Bolo» britlas 229,7 βριχιλατα 4,25 Bpotwvta 100,3 ᾿βρότιον 73,1 βρούβη βροῦλλον 243,1 βρουλοχύπερος „ βροῦλον .- 1: βροχός 230,1 βρύελλα 248,1 βρύλλον . 157 βρύον 226,2 βρυττία 41,1 Bovwvia 100,3 » μέλαινα 226,2 βρωμαρι 246,29 βρώμη ^ βρῶμι » βρωμοβότανον 144,1,8 Bupona 11,6 βύσκος 130,1 βύσσος 140,2 βυτριάδα βωλίτης βῶλον -γαδοῦνος Afris 100,2 γαϊδαράκανδα 174,28 γαλαγγα 218,1 γαλαγχάς » γαλαχκάᾶς 5» γάλαχχκα 9. γαλακτίς 29,1 γαλατζίδαι.., γαλαῖξίς “9 γαλαύκιον γαλβίολα 222,3 γάλεφος 159,2 γαληγήνη 218,1 galedragon 174,40 γαλίοψις 151,3 galitricum 251,9 yarı γαλλατζίδα 29,1 gallinae morsus 161,2 γαλόχορτον 29,1 yava 204 γαντοπινεία | Yapyara γαρδερόμπᾶ τὸ. , γαράχαντα xovx 412, e. γάργανον 129,14, a '. γαρόφαλα 58,2 γαρόφυλλα γάφετ 9,7 γέλγίς 229,8, 1, bI ons ys 41,1 gelisia 191,1 γερινάλις 151,5 γεντιανή 141,1 γέντίζα 229,19 γεραγνο γερᾶνεος γεράνιον 44,1 γερανοπόδιον γεραὸς πώγων 174,40 γέργιρ 109,14 gerebotanon 152,1 gerontopogon 174,40. γετίγια 195,1 γεύσιρ 129,34 γησυλλίς 229,7 gethyon „ γήρυλις — s γῆς χολή 141,2 | γήτια 229,7 .-01 γίαος fog 229 10}. sidpoXe quxoev 9,7 γιγγίδιον 109,39- γιγγικίδιον 174,38. > γιγχύδιον 15,3 «0 Dr giglio 229,3 γιδύκερον γιζήρ 187,1 i) 158 rn pest. 187, 1 2 ET re γίλωψ 2406,29,. ἃ SLM $0028 gingan Se 144 "Ὁ cen uot vis 247, a, Pie | eth gladiatoricia Se BS vasiguaf γλαδίουλος ^ à va vos γλαδώλουμ, ^ [ gen fede SÜLSYGUSE gladiolus 222,3 suo glauceum' 110,2: : jd γλαύκιον 110,3 v6$9 ipezird γλαύκιος 3 ULSTI Veit γληχῶνας 151,3 € 39y9B gluta 109,32 Gd cea glutium 110,3 se DAUER γλυκάνησσος 48,1 129,14 γλυχάνισον 129, 14 ER DIE γλυκάνιτον _% I RATE vAuxoxouxıov 4,29 γλυχκολέμονα 14,1 τ sxo γλυκυκάλαμος 2,5! 1. γλυχύρριζα 4,13 .. ὌΣΣΕ» γλυκυσία 119,266à .abA Geyer y^oxuctóm 9. A ORE wit γλυχκυσίδιον.., γλύπιον 4,33 γλυστρίδα 78,1 v OC ΠΟ γλῶσσα Mie eyes » ἡμέρα 151,5001 Ὁ kA γλωσσοστρουδία 189,2. γνιακάρδους 174,35 δος γογγύλη 109,12 u.!Si No Gag γογγυλίς 4 γοφόσυνοξ δῦ yotó Afris 129,49. sAcost γολγόσιον 109,12 — O65 sa vos γονογεῶνες Proph. 1444 33 yovoAnra Dacis ign 159 E γόνος Proph. 151,21: CE γυγαία 26,1 152,7. » αἰλούραυ! 142,5: coco γυμνόλοπον 198,5 - » Appovog 1513: - en γυνός. 195,1 | . ᾿Απόλλωνος JI oco yvpwiag Boeot. 227,6 τς τπΑρεοὸς 991 v»r08 τό dadi $ s tcoc 171,20-«5/(v .. δαδοῦξ 139,3 ; . Ἑρμοῦ 129,81 174,20 . δαιμονιαρεά 144,9. » “HpaxAetog.!228,2) im... δαιτίς. 229,7 | » Ἡραχλέους 227,67 mil) δάχινα Dacis 180, r » Hooeoc Proph. 189,2. =: δαχρύδην » Ἡφαίστου 174,16 .----- ^ δαάχρυον “Ἥρας 15217 » Κρόνου 142,13. - ‘> dactilicon 119,2 - » Χυνοχεφάλου. 129,831 0.50. dactylinte 219,1: » ὄνου » dactylum 9,7 i Qpov 151281 γὼ ᾿ς dapaciviov 236,1 γόργιλος 129,41, ail (0 20.0 - δαμάσχηνα 6,3. γοργίνιον 129,5 A εὐ δαμασχηναπιδόμνηχοαι, γοργύλιον 5: 182΄ ci»... damasomon 236, 1s γοργώνιον 1.08 euxob δαμασόνιον. i. γόρδηλον 129,41, ἃ 4 δάμβακ γορότζξια 100,31 ©. δαμναμιένη 4,22 174, 15, a gudubal 174,15, a . δαμναμιέτη 4,22 γοῦμα 1,2 I vom δαναΐς 174,7 yaupazca "RAE I Pc daxus 25,1 | γουνίν Ó ‘it. T7025. dardana 174,31 zug γράνατον 63, Y. ! © δάρδανον 210,1 ot ypavoxoxaB,li - s wet Sagotw 187,2 L.S γρᾶνον 204 E un . darfulfei Arab. 144,6. - vpavoguioy 77.06] er ómopoUAQOUÀ . 46e xro yoaca 144,9 3} ATI c5 δασμοφών 109,29 γρασίδι 151,2 zo soumvesb δάσπις 195,50, γραστή I PRE Basımmerb δασύκλωνος 2511! "letta, 100,3 15.061 xè —^ δασυπόδιον 92,1 ^. yooviva ΑΗΒ 44,1 5 δατισχᾷ 152,7 ud ypovta 246,46 = “ 7025 δαύνη 187,1 ERI was γρῦνον 100,5) . τ o5 δάφνη 227,6 187,1 980 . δαφνοινῆς Aeg. 174,15, a. - δίκταμον 17,1 Sagvoxoxxa 227,6 "toe δίμορον Osthan. 151,8 δάφνος 187,1 διονυσία 41,1 δαφνοποῦλα 227,6 | διονύσιον 127,1 δαφουφέρ 207,1 Διὸς βοτάνη δέδ GE » ἠλαχάτη 151,2, a δέδωρον 109,10 d » Opouc 174,20 | δείνοσμος 174,7 | » πώγων 174,5 δέκατον 133,2 diosatis 152,1 ᾿ Demetria 152,1 | dioscyamos 144,9. devatda 151,9 | διόσπορον δενδρόκολλα 1,2 diptamus 17,1 - δενδρολίβανον 151,6 διφρυγές δενδρόλιμνον è diphyes 251,9 δενδρομελόχας 48,3 dichromon 152,1 δενδρομολόχα ., | δόδορος 109,10 δένδρον τοῦ ᾿Αβραάμ Soa 129,46 »TEPOLXOY δολοχός 4,32 (S. 129) devöpopodoy 139,3 " doxus 25,1 deve « δορχαδιᾶς 29,14 dentaria 144,9 . dopuxveov 144,2 174,19 δέντρον δορύχνιον 59 δεντρούτζικον I δορύκυτον 179,1 derdum Pun. 174,4 δορυσάστρου 129,39 δεσδουξέ 139,3 Sovfa® Afris 174,5 διακύτριον Soußei — διάλιον 142,13 δουκουνέ Gallis 133,2 διάξυλον Syris 4,3 duracina 6,2 διαπισφάχκ 251,1 | δοχελᾶ Dacis 151,28 diaula 151,3 M draganti 174,16 διέλεια Dacis 144,9. dragontea „ diesathe „ 159,1 draguntea 234,1 διδιάμβριον 144,9 Spaxavoc 164. . διδυράμβιον „ draconthea parva 234,1 δίκραιον 144,2 + Spaxovtata δίκριν 9. dracontea 174,16 218, 5 161 Spaxovtia 234,1 ἐλαφικόν 129,32 δρακόντιλος 141,2 ἐλαφινέ Aeg. 118,10 δρακόντιον 294,7 ἐλαφόσχορδον 140,1 δράχοντος Dacis 151,6 ἐλβούνιον 17,1 dracuncellus 174,16 ἐλέβορος 118,10 δρέλεον ἔλειον 133,2 δριμαλίδα 189,1 ἐλεῖτις 191,2 δριμυτάτη ἐλελίσφαχος 151,5 δροσιοβότανον 151,25, a - ἐλεμούρουν 161,9 δρούβανον 17,1 ἐλέτχαρ 11,4 δρυόκαρπον 198,2 | ἐλετχέρ » οδύχταμον 17,1 elephantis pedieulus 11,1 δυοσμός 151,3 elephantosis 174,31 dureivuov 151,25, a elephas Fi δυτικόν 227,7 ἐλία 131,3 δωράχινα 6,2 ἐλίδι 227,7 ἐασφάτ 118,10 EM prov ebeas drachi 131,3 ες ἐλιλέα uox 4,9 ἐβενίτις 151,29 1 ἐλιλέγ 29,14 ἐβενότριχον 251,9 ἔλιμον 246, 27, ἐβίσκη 48,2 ἔλιξ ἐβούλ 208,1 ἐλιοσακτῇ 133,2 ἔβουλον 133,2 δι ἑλίχρυσος 174,15 ἐγεντίξα 73,1 22919 οὐ Ὁ ΥΝΝ elkirika 222,1 ἔγκλυστρις Byz. 78,1 82, 1 di 1 ἑλλέβορος 118,10 Kod. 204. ἐλλεβοροσήματα 180,1 Emod φαρικῦ —— ἐλλούφη ἐδρεχύκη 109,14 | ἔλμβυξ / ἐχκκίλελ μέλεκ 151,6 ἐλμιγγοβότανον ἐχχλήλ | ἑλμινδοβότανον | cf. ἐρμιγγοβοός elaias dacry 131 3 éApouxoxo 229,7 ἐλαίνιον &A&v 191,2 229,7 ἐλαιοδάφναι 227,60 — — elon 133,2 | δ ἐλαίπρινος 53,1 | — ἐλοναρ 9,8 elardia Syr. 161,9 ἐλουρί » ἐλάτη 204 ἐλπβέν 29,14 11 ἔλπηλον 151,9 ἐλτζήζη 221,4 ἐλσίτζη 228,1 . ἐλχάντερις ἐλχάρδ 1,2 ἐλχαρκός 222,1 ἐλχία 4,9 ἐλχίλ 9 ἐλχούλ » ἐλχρύβ, «giova 229,10 ἔμβλωκιν 29,14. emblicus „ ἐμβολούκρουμ. 145,1 ἐμέλξ 236,1 ἐμίνιον Aeg. 234,1 ἐμλαάχ, 236,1 ἔυλετζς . emmanes 144,9 ἐμπελίλιξ 29,14 ἐμπένο 164,1 ἔμπληκι 29,14 EUTALTEIL o, EUTALTEOV „ ἔμπουλον 133,2 . ἐμπυξή 129,32 ἑνίρος 133,2 ἔνορον 144,8 ἔνουλα 174,11 entaticon 219, 7 ἐντζήρ 192,2 vee 9,5 o ἐντύβιον 174,38 extingun 219,7 ἐπαιτίτις 134,1 ἐπιέρ Aeg. 251,9 162 ἐπίδυμον 145,1 ἐπιμελίδα 10,3 ἐπιμιήδιον 125,2 | ἐπιούμ. 110,1 ἐπυπαχτίς —— ἐπίπτερον 240,1 ἐπιφάλτιον 229,19 Ul ἐπιχέλ 151,3 ἐπλούλ 203,1 | ἐπνουβού Aeg. 16,1... epolissan 174,16 ἑπταάνευρον 181,1 ἐπχούλ 203,1 ἔρα 246,44 gppatatog 108,1 ἐρδικοῦσιν 151,8 epeßıvDog 4,26 ἐρείχη 167,4 ἐρευνήρις 129,5 ἐρεχϑδίτης 174,22. ἔρινος 170,1 ἐριόξυλον eriton 219,7 erificium 152,1 ἐρμιγγοβοός 141,2 ἐρμιγκοβός „ hermirudon Proph. 159,1 1. ἑρμοδάχκτυλος 3, al. Ἕρμοῦ Bat» Proph. 251, + » Baotitov 9,5 3) βάσις 83,8 » βοτάνη 9,5 » δακτυλοξ,8,.Ὁ 9,50: ἕρμπα γασάρ 144,9. ἐρμπαγάσαρ 5 ἐρξώη Aeg. 129,13, a : d ἐρούμ. 82,1 eouSpa 151,13 erythraicon 219,7 ἐρυδοίδη 136,4 ἐρυδρόδανον 136,4 erythron 219, ἔρυμον 89,8 ἐρυσίσκηπτρον Proph. 152,1 | ἔσχε Aeg. 151,24 ἐσχασμιένη 4,25 ἐτέα 195,1 | ἐτιεικελτά. Aeg. 73,1 ἐτυμόδρυν 198,2 εὔβουλος 133,2 . εὔζωμον 109,14 |: | εὐπατώριον 9,7 εὐρεχνεύμονος 181,1 εὐσίνη 191,2 evotpa 246,46 εὕτηβον 174,38 εὐφόρβιον 29,1 εὐφρόσυνον 142,5 ἐφεσία 174,16 ἐφήρ Aeg. 174,32 . ἐφσοσέφν , ἐφδόσεχιν ol. ἐφήμερον 228,1 |. ἐφιαλτεία 119,2 ἐφιάλτιον 229,19 ἐφόλβιον 29,1 ἔφυδρος 202,1 ἐχεώνυμον 101,2, a. ἐχινόπους 70,2 .. ἐχίξιον 142,5. ἐχῖνος 170,1 | ἔχιον 142,5 11 b. 163 ἐχοῦ QaotxoU LaBaxoy ζαβακουλήα taboxo 218,3 ζαδονάρα Nicomed. 202,1 ζαζιανάτ . ζαδήσιεν Piapk. 174, T ζάχλια 189,2 ζαχκοῦν Syr. Cau Box 132,1 ζαμιβακέλαιον s ζάμμακος » Cavay πουλχάτ 947, a, ζανζαπήα 218,4 πηι, , ζανζίβερ » ζαραβανιτζίνη 189,3. ζαρζαλοῦ 6,3 ζαριδέα 189,2 ζαρκετίδες 100,2 Capvaßı 245,1 — - DES tagoo Arab. 63,1 10,3 . ζἕαρούριον 10,3 | zarurum , ζαρταλοῦ 6,3 ζατατζαου 110,3. . - zaurur 10,9 | ζαφαρᾶς 174,35, a zaforà 222,2 ζαφορα 174.35, a ζαφρᾶς 222,2 174,35; ἃ tayapat 26,1 ζάχαρι 246,2 | ζάχαρις » ζέα 246,42 Bela Ὁ BE terra 229,19 zenae folium 2,5 ζεντζιᾶνε 141,1 ζεντιπήα 2184 ζεντογάλς 151,5 ζεραφοῖς Afris 43,1 ζέρνα 245,1 ζεῦγμα 204 ζεῦμα 246,46 ζευσήρ 129,34 ζευσίρ, » ζεφέλουρον 179,1 ζεφέλωρον » ζηγῆς ἀγρία 151,9 . ζήξανα ζηζαρ 246,3 ζήκινον 198,2 ζηλαία 229,19 ζηλέα » ζηλίαυρος 161,2 ζήλιος 229,3 ζηλωτικόν zenis Aeg. 142,2 ζηντζάνα ζηρωμπᾶ. 218,3 ζιγάρ Afris 129,13, a ζιγγιπήα 218,4 ζίζανα zizania 246,44 ζιζάνιον ., ζιζιβέρη 218,4 ζίζιφα 26,2 “ξιξυφαία „ ζίνζανα ζινόφυλλον 2,5 ζιντζίφιον 26,2 164 | ζίρξαρα - ζίτζη 161,2 ζίτζινφα 26,2 «μίλαξ 227,7 zmilax „ ζυύρνη 218,4 ζόγχος 174,46 zoı 181,1 tovdapa 218,3 ζουλάπιον ζουντονπᾶς 218,8 ζουορινοίπετ Afris 203,1 - zuoste Dacis 174,16 zouste È ζουρουμπέδ 218,3 ζουροννίζη s ζοῦφα 151,8 Coyn 174,46 ζοχία 5 > zocho „ Toyas: Ὁ; zuffe Arab. 151,8 ζυγέλαιον zygiberis 218,4 ζυγίς 151,9, zyred Dacıs 174,16 ζωβότανον 118,10 ζωγόρητος 13,1 ζωγόριτος .» ζωδονάρα 202,1 ζώχαρος 246,2 ζωμιαρίττον Proph. 118,10 ζωόνυχον 142,9 174,15, a Ζωροάστρου διάδημα 48,1 ζωρτενίκια 174,49 ζωχίν 174,46 165 ζωχινόν 174,46 Coyoc 3 ἡδεμία Proph. 174,7 δύοσμος 151,3 ἡδύραβδον 187,2 ἡδύσαρον ἤδουσα 129,46 nxtyovog ἴσεως Proph. 151,8 Maxdın Διός 152,1 “λιοτρόπη 142,13 Ἡλιοτρόπιον „ ἡλιόχορτα ER ἡλιόχρυσον 174,15 ἡλυστέφανος 83,8 ἡμέρα γλῶσσα 151,5 οἡμερίς 41,1 198,2 ἡμεροκαλλίς 229,3 ἡμεροκατάλαχτον „ ἡμίονοι Proph. 144,4 ἡμυόεν 161,2 ἡνέμιον 118,4 ἤρα 246,44 Ἡοαχλειον 151,8 Ἡρακλέους ἄλφιτον 109,29 Heracleos pogon 251,9 “ἡρακλεῶτις 198,3. Ἥρας δάκρυον ΓΝ 152,1 ἤρης 222,3 ἤριγγι 177,1 ἠριγένιον 152,1 ἠριγέρων 174,22 ἤρνγγος 129,1 151, 18 ἠχομιένιον aa 109, 35 “ασία “αύμαστος 222,3 “αψία 129,38, a Faroe 4 136,4 Seta ῥίζα 151,25, a “ελπίδη 222,3 Sendo 129,13, a Setuoc 210,1 Seoppottov 73,1 . Seovicov Proph. 174,16 Seorvon 151,6 Seoropov 174,16 Sépp.ta δερμός 4,33 “ερμοῦτιν 151,9 “ἔσαν Osthan. 210,2 Séoxe Aeg. 161,9 Sepiv Aeg. 189,2 Sedo 129,13, a “ηλυτερίς 129,38, a S«v»oS0ptov 174,16 S«vgovov 174,23, a Inußox “ημίλαια 184,1 therion 234,1 | Sepröpovov Osthan. 234,1 Smpooovov 174,28, a Smoapıxa Hispan. 181,1 Noe 229,8- λασσίδιον 109,29 thornaschül 142,13 Sopupytpov 110,6 Soppar Afris 129,8 109,34 Soppartoadı Afris * “ούριτος 229,13 “ραμβές 151,8 Doart Spia 192,2 SpiBay Fordaxivar 174, 490 “οιδαχίς » SolbaxU»X 9 Soa ἀγρία ,, “ριμβόξυλον 151, 10. Setp.Boc » Soola 192,2 τ" “ροῦμπι 151,10 “ρνυαλλίς 125,2 161,3 159,1 S pvc “ρύμβη 151,10 100,2 S ρύμπος , Sovov “ρύσιος “υλαχίτης 177,1 Supapvo)tov Proph. 129,31 Svp.Bpa -— | “υμελαία 184,1 Sup.oc “υρσίνη Cypriis 158, 1 Supotoy 151,10 239,1 ‚ ϑυρσίτης 151,9 Soy 110,3 ἰασμέλαιον 132,1 tacpm Pers. „ ἰάσμινον È ἰβηρίς ἰδιόρυτον 174, 10, à ἰδίχυρ ἰδίχχιρ ἰδρύς 198,2 | ἰεβάλ Afris 246,11. ἰέλεον 115,2 ἱερὰ βοτάνη 144, 9169, 11514 00,8 ἱεράκιον 174,41 166 ἱεραχοπόδιον 76,5 :- ἱεράνδεμις 174,35, a ἱεροβοτάνη 152,1 .. ἱεροβρύγκας Proph. 44,1 . ἱερόμυρτος 227,6 1-1 - ἱερὸς καυλός 83,8 ἰέσχε Afris 44,1 hieffaldra 10,1 hiephalter „ ἰδυτήριον 127,1: ἰκεοσμίγδονος 240,1 ἰλεκρέβα 78,1 Inreyepreod 9,5 Impocacla 78,1. ἰνβολόκρουμ. 145,1: - ἰνβολούκρουμ. 9 inguinalis 174,4. ivovda 174,11 ἰνροσασία 78,1. insana 144,9 ivtéu. 9,5 DN ἰξία 174,32 Gm » ol ἰξός 130,1 : ᾿Ιόβις βάρβα 174,5 iobousos Aeg. 174,49. ἰοντῖτις 210,1 ἰούβαρος Gallis 180,1. ἰουνίπερουμ. 203,1 "1 ἰουπεκέλλουσον Gallis „ | ἱππάρισον 152,1 ἱππεχεμπεουμπεῖ 151,25, a ἵππιον 29,1 175,1 ἱππόγλωσσον 227,6 ἱππολειχήν 129,38 ἱππομαάραδρον 129,28 10. 167 ἱπποσέλινον 129,98 - . xaxovde 218,2 ἵππουρις 247, a, 1° χακχοῦλλιν 9 ἱπποφαές 29, . eacreos . τ tipa. 246,44 2 χαλαχάνδη ἰρανή | xadaxa coco 229,7 ἰρήγερον 174,22 © χαλαμαία 246,21. ἰρηγέρων |... χαλαμαάνδη ἰρίγκιον | χαλαμιήτου ἰρωκήνη 204, c, 3 xo aui ys ἴρις ἀγρία 222,3 χαλαίμιον ἰσαία Aeg. 118,10 χαλαμόχκρινον 222,1 3 - ἴσατις 109,32 | χαάλαμος ἀρωματικός ἰσοχάρδιον 111. χαλαστροῦδιν 76,3 ἰσχάρια 229,7 | χαλικερέα 4,8 ἰσχάς 129,8 192,22... . ^ χαλικερής n ἰσχιάς 174,35 χαλίκερις o» ἰσχύς 174.7 ἱ calicularis 144,9 ἰτέα 195,1 | | xa)xoxgt 111,2 ἴφια 151,1 | | χκαλλαΐς 144,2 ἵἴφυον » callesis 152,1 hiffa 101 — . χαλλιᾶάς 144,2 χαβαλλάτιον 142,2 καλλιγαρία 4,8 χαβήλ 234,1 | χαλλικρέα. ., xadatpwy 222,9 καλλιπέταλον 9,5 χάδαρσις 76,3 i χαλλίτριχον 251,9 καιναιμμιέκ 109,3 calocatanos 110,1 χκαίραμια | | > χαλοχυμιναία 129,37 xaxafia 196,2 | > χαλοστρούδιον 76,3 χακάβιον 144,2 καλουέν χάχαβος Afris „0. χαάλπασος XO Qt xarvE καρδιακός Proph. 174 85,2 χαχιάτρυκεμ, 4,11 (S. 129) XO cy χαχχκουμπεάν nom 174,24 χαχός 222,3 Ls καμαγζε 123,1 χαχούβαι 229,7 20 ceci. xapapog 118,13 xaxoviay 218,2 ska: χαμβὴλ 142,13 234° χάμβοι 58,1 χαμβύλ 142,13 -camelicon 152,1 χαμεφητούς 151,28 xag 142,13 camila 151,10 χαμίλαιμα χάμμορον 174,28, a χάμπαις χαμπελή χμπιούζα 174,2 178,4 χάμπρι χαμφάνεμαι 151,6 χκαμφούτ χάμων 146,1 χαναανζήρ 151,3 canava 191,3 χανάβη χαναβηναία χάναβις 191,3 χαναβόχοχχον „ χαναβοῦρι χαναρία 15,1 70,2 xavdni 151,23 (S. 133) χανεβάτζα χανέλα 187,2 χανέλλα . χκανδαρίς 4,12, c χανισχούτ χανναβουρόσπερμα 191,8 xavviov 246,21 χανοχερσαία χανσαλίδες 221,4 χἄντεον 246,2 χαντίον |, χανχριον 218,2 168 χάνωπον 133,2 capetti nigri 219,10, a - χαπήλου 251,9 χαπηνίτξ 129,34 xXx o, xarvıov 111,2 110,3 χαπνὸς τῆς γῆς 111,2 χαππαχορᾶνια 174,20 χαππαρόριζον 108,1 karabe 1,2 204, c, 3 χαραβουρέα καραγωγός 227,6 χάραμε 204, c, 3° karaf 191,3 carbatum 118,10 karbet » 204.902; karbech " cardamantice 109,37, a χάρδαμς 204, c, 3 χαρδαμινακα 109,37, a χαρδαμίνη á χαρδαμίτξζη 4,9 χάρδαμον 109,37, a u. S. 131 cardamomum 218,2 si cardamum 109,3 χκαρδέλι χαρδία λύκου 108,1 χαρδιοβότανον χάρδιον τὸ μέγιστον 11,1 χάρδον 76,3 χάρδος 174,27 χάρδους νίγρα 174,35, ἃ χάρδος οὐαρίνους 174,32 χαρέα 198,3 χαρεόφαλον 58,2 χκαρεοφλιά 59 an Ar 169 χαρεόφυλλον 58,2 | κασεβερίδς 187,1 233,1 χαριόφηλον » χάσια 187,1 χαρκίνητρον 189,2 e χασιάλίνα s xaoxt»oSoo» 100,1,3 (S. 130) casus 93,1 χαρμπολάχανα χασσάμιην 13,1 χαρναβάδι 129,37 χάσσαμον , 161,9 χαρναβάδιον ,, χασσαπαραδισσά 151,2 χάροιον ἰνδικόν χασσίαλα 151,8 χαρομφίλ 58,2 χαστηχόλα χάρος 123,1 χάστωρ 222,2 χαάρπαδος 134,1 χασύτας 145,1 (5. 133) χκάρπασος χαταγγελος 227,6 χάρπη 118,10 xatayyovoa 142,5 χαρπίν, χατανάγχη pie 5 cataputia major 29,8 xapriciy Arab. χατεράβων χαρποβάλσαμον 13,1. - xateyop.éviov 129,46 xaprov 118,10 xattapata 203,1 ΕΠ κυ κόροι b xo cta ota È xapoeva 4,27 χατζούρου ., xapouve ,, χατζούνιον χαρτζαμίδα 4,9 χατηρά χάρυα 198,3 χαυχαλίς 11,4 » βασιλικα 197,1 γαῦχος 129,14 » μικρα 198,8 χαυλίον » IOVTIXA , χαφαγονίνα 76,5. DWOTLXA „ χαφόρα 187,2 cannoni Tia 174,28 KAPOVPA » χαρυόφυλλον 58,2 χαφουρέλαιον ,, χάρυχον χαφούριον „ i χάρφη : | xayıav 174,20 x opo xayodev χαρφούφουλ 58,2 | τς γχαχριον 218,2 χαρώ S. 132 χάχρις 151,6 χασαβεδδηρίναι 233,1 ^ γαχρυόεσσα ῥίζα 129,24, a χάσαπον 13,1 ἘΝ χαψικόν 218,2 capsilago 144,9 χαψυχκόν 218,2 χέβαλον 29,14 χέββουλιν 229,7 xéBovde 29,14 229,7 χέβρα χεγχραμίς 192,2 χέγχρος 246,5 T ἰνδικός 246,3 - χεδοῖς 145,1 χεδρόμηλον 14,1) | χέδρος 203,1 χεισσαπαραδισσα 151,2 χεχένζ 144,2 χεχούντξ ,, χελιδονία 119,2 χέλπης 177,1 celtin 196,2 xepe\ét Aeg. 118,10 χεμπιανή 174,46 . χεναουπερί 191,3 xevdne 174,19 χενδίς s xévópoc 203,1 χενόξυλον 174,35, a χενταύριον 174,35 . » μέγα :; x pixpev 141,2 centifolium 70,1 centinodia 189,2 xevtoxovpa 151,29 . χέντουχλον | xévtpog 203,1 centrum gallinae 151,5 cepa 229,7 i képe „ 170 χέπουλον 29,14. 118, 10.229, TE £x χερὰ ἀζαάριον χέραμε » χεραμένη 129, vw χερασία. 6,3 χερασχόμιον 7,1 χερατοφόρον 218,2 . χεραυνός 174,19 xsoaooo» Dacis 161,2 kerbes 29,14 204, e, ὃ - xepda Afris 129,5 xepéepa Aeg.:210,2 . χεριχία 58,1 xépxep 161,2 χερχεραφρῶν „ χερφούλφουλ (58,2 χέστος ^ χέστρον 151,25, ἃ 219 10, x3 χεταντοπήγαν χέτι Aeg. 174,7 coptaddta 151,10 xéyor 246,5 xeyol „ χηκίδιον 198,2 χῇμος 127,1 χηπινήτζ 129,34 χῆπος ᾿Αφροδίτης 73,4 χηρνίου σπέρμα 129,8 cibulla germanica 229,7 χιβώριον 115,1 (S. 129 Bod: x cideon 119,2 xidapoe 127,1: χιϑοπτέριον 251,8 χίκαμος cicer italicum 4,26 ᾿ ῳ wor - | 7 a mepaBé 204, c; 3! or « ΄ » » "T^ * è + Ps u x, e . en r -- 4 4 7 . Pa u he Mu RITO IT LTT E OTT TTT SOTTO cicerago 196,2 cicercula 4,32 εἰς I xix. 29,8 χικίμπριν 218,4 xixwov 192,2 . Ex . cicinoria 174,38 .— χίκιρις ICT 3 χίκις 29,8 κικίτο , ciclim 133,2 χικόμνηλον 236,1 χικοῦτα 129,46 XUXQUTOG . ua 151,8 χιμοῦτας 129,46 xivapopov 187,2 χινάρα 174,27 χίνη 227,6 χίοσμιν 151,5 χίπεριν ἐγίπτιον 207,1 χισσάμεδος. cissanthemon 161,9. χισσαπαδαρισσα 174,49 . cissaron 161,9 χισσός 127,1 cissophyllon 161,9 χισυνήτζι 129,49 ᾿ χιταράχκ χιτάρην 187,1. ᾿ χίτη » citocatia 29,1 citonius 10,6 χιτράγγουρο 100,2 xırpayo 151,13 kitre 14,1. | citrina poma 11,6 171 xirprov 14,1 χίτρον |, χιττάριον 187,1 ° cifeberat 4,12, c cifelot 2 xipipe ^ , ciforium „ 41,3 χίχαμος χίχορα 174,38 χίχωρα u χιχώριον.. 222,5. χλεμαξίδα 133,1 cleoma 109,10 χλεωνία xX(3on 199,2 χλημάχη 151,8 χλιβώδιον 191,2 χλινοπήδιον 151,2, a χλινοποδίοντες χλύβασις 191,2). χλύβατις +, ξ χλύβατος . χλύκαψις 142,4 χλύμινον χλυστερία βοτάνη χνέορον 174,35, a 192,1 χνηχάνδιον 222,2 wor 100,1 3 (S. 130) vida 191,1 | χνίδιος κόκκος 174,35, a vita vgl χόνυζα wissec 191,1 χνοῦς Aeg. 174,27 χνύζα vgl. κόνυζα ER χνυσμούρ χνωπόδιον 189,2 χόβυσσος 73,1 xodiuevtov 129,8 χοδόμαλον Cret.. 10,6. χοδύμαλν ». cozumbrum 165,1 χοιλακάνϑη χοινάμωμον 187,2 xoxta 4,27 χοχκιτροῦν 13,3 κόχκαλιν τοῦ σίτου 246,44 xoxxia δριμέα χοχχίμηλα 6,3 χοχχινογούλια Cret. 83,4 xoxxopa\capov 13,1 xoxxodagyoy 187,1 xoxxovapıov 204 xóxxoc Saidoectog » xvidtog 174,35, a χκοχχύμηλον 6,3 χόχλαστον 159,2 “ coctanus 10,6 χολητζίδα 175,1 κολίανδρον 129,49 u. S. 132 χολίατρος b χολιμήστη 9,8 χολιξίδα 136,1 χολλάριον 161,2 χολλητζάδα 136,1 χολλητζίδα 175,1 χολλυβάτεια 191,2 χολοχκασία colococca xoroxuSn 100,1 MONOXUVILE .. colubrina 234,1 Ἁ 78. columbina 152,1 χολούτζξια. — | χολυβᾶάδες 131,3 χόλυβος χολυμβάδες 131,8 χολυμβατία 191,2 χολυμπάδες 131,3 colchicon 228,1 χόμαρος 167,2 χομιήδην 1,2 χόμι = xoptót — , χομίδιον , χομμόδι . comum 129,46 xova 204 KOVAPA 9; χονδρίλλη 174,49, a χονδύλι 246,21 χονιδιβότανον 118,13 χονιδοβότανον 59. χονιδιίς Siculis 181,1 xowta 174,7 χονίλη 129,45 χόνιον 129,46 χοντοζάβριον χόνυζα 174,7 » τρίτη 174,11 χοραχοβότανον 227,0 - corallium 161,2 χοραλλοβότανον 227,6 - χοραλλόχορτον " coras 85,1 χορδοχούβα Bulgaris χορίαννα 129,49 S. 132 χοριανόν ., ha . FN νῶν corin 85,1 χόριον 129,49 ° χορίτζολες 189,2 χόρχορος 161,2 cornu 4,8 corobulon 174,16 χορόμηλον 6,3 . xopo» 85,1 . corona bubula 16,1 χορουμφούλ 58,2 - korràt 229,7 xoprarov 174,22 χορυμβήδρα 127,1 χορυντζάρην 129,14, a χόρχορος 161,2 χορώνιον 109,17, a χορωνοπόδιον 4,11 (S. 129) χορωνόπους Σ χόσαλον 151,5 χοσμική 151,25, ἃ - MOGOUTE χοσσία — xóctoc 218,5 | eosttum , — χοτιάτα Dacis 246,11 xorwog 131,3 χοτυληδών 73,4 . eubus batus 9,2 RATA e Ze xovdéa 110,1 χουδία. .. χουδούλ 41,1 xovxate 230,9 — - xouxi 4,27 j - xoUxtx φύλλα 230,8 ᾿ χούχιον i m , ^ | χουχιόφορον T 173 χουχχούμιν 100,5 χούχουδον χούχουμις 100,5 cuculus herba 144,1 χουχουνάρα 204 χουχούρδ 161,9 χουχουτάς 129,46 χουλαζρακ χουλήτζια 4,18 χκουλουτζία 218,1 χουλυβατία 191,2 χούμαρα 167,2 χουμαρεᾶ „ χούμαρον » χούμαρος 9. χουμέης χουμέμιαι χουνάριον 204 χουδούμεντον 129,9 kunetoij 174,7 - cunila bubula 16,1 » gallinacea 151,8 χουνουπίδι 109,12 χουντούρα 246,44 xovoBaoac 129,49 χουρδούμ 174,35, a χουρέλη 151,25, a χουρῖτις 152,1 xovpxovp. 110,3 χούρχουμον | χουρχούτη 246,42 xodpp 246,46 χουρπᾶς 246,42 κουσέλ 151,8 χουσιμεζάρ Aeg. 100,5 χουσμούρ χουσοῦσε 145,1 (S. 133) xovoroa 123,1 χουτζουβάην 165,1 230,22 χουτζούβιον ^, χουτζούγαλα 118,4 χούτζουλον χκουτζούμβερ 165,1 χουτζουνάδα 110,1 i Χούτζουρον χουτζωνάδα 110,1 χοῦτνς 86,1 : χουφοχάριδον | χουφοξυλαία 133,2 118,10 . » μικρά » χουφοξυλέα z χουφοξυληά » χουφόξυλον, 196,2 χοχαλοδίτι 142,7 χράδη 192,2 χράμβη 109,12 χραμβήτ . χραμβόφυλλον 9 χραμπόφυλλον „ χρανεία 127,2 χρανία , χράσαμον 13,1 xpatara 110,8 . χρεμέδι 229,7 χρεμήδια ,, XQep«Ot 9 χρηίδιον 129,46 χρημνός creobula Hisp. 151, sa χριατζοῦνι χριγίελον xpidai βίβλιαι 246,46 — χριδάρι 246,46 - χρόμμινον B 174 χρυ δὴ ὀρεινή „ CE COS D veras xpi aot $^ a Sm xpivov 229,3 = OX ‘a πόρφυρον͵ 229,8. er χριός 4,26 ' E: nehindodoa crista gallinacea 152,1 ITI. xooßucos Aeg. 129,5 I i worin χροχοδείλιον 174,28 1700 ooo χροκοδειλιός 47^ audiox 1 xpoxodiavov 1781 Tee eot 3 χροχοδίλλιον Proph.. PN recte SUM - χροχολύχης 26,1 e i sx XgoxoAoxtov- 151,25, a. ᾿ : χροχολύτης 26,1 | χροχομέριον 174,15, d osx χρόχος 232,2) li; SAN χρομιηδίτξια 229,7 2 χρομιδόφυλλον 17,1. (01. χρομμύδιον 229,7. 0.1 ui χρομοβότανον 144,1 χρόνιον 118,13 1:3 x χρόνος Proph. 174,7 . Say) Κρόνον τροφή — RES: beet | χρότες 29,8 IN χρότων = χροτώνιον > χρουστάνη Dacis 110,8: χρυστάλιον 181,1 ᾿ χύαμος αἰγύπτιος 115,1: be 13) χυβάσια 11,4 χυβέλιον 92,1 χυβέλλιον,., LL τ΄ χυβώριον 115,1 (S, 129 δι). | aen 10,6 χυδωνοχουχούτζα 10,6 χυιράνιον 118,10 χυχιολαία 4,27 χυχλάμινον 161,9 χυκλοφοινίκια 230,22 cycolida Dacis 144,2 χυχύδι χυκωλίς Dacis 144,2 χύμβαλα Φρυγίης μητρός 119,2 χύμινον 129,37 χοναγχίτης 174,16 . χκυνάρα 174,27 MUVAOOG 5 χύνς 129,34 xo» 63,1 o χυνογλῶσσα Proph. 221, 4 χυνόγλωσσον 180,1 142,2 cynoglossum 3402} 41425 χυνοζεματίτης 174,7 ᾿χυνοκάρδαμιον χυνοχέφαλον 174,40 ᾿ χυνόκτονος 140,1 χυνόμαχος 174,35, ἃ χυνόμορφος 222,2 χυνὸς ὄρχις 219,1 χυνόσβατος 108,1 || χυνόσπαστος 119,2 χυνοχάλη 189,2 xuvoyopog 108,1 xuovoc φρίκη Aeg. 129,17 - cyparisson 152,1 χύπειρος 245,1 NUTEPOC , cyperus. iecit 218, 1 ᾿ χύπρη χυρηναϊκὸς ὁπός 199, 34. a 175 χυριόφυλον 131,4 χυσαμιεἶδον χύσσιον 127,1 χύστινοι 68,1 χυτάμιπελον χυωπόδιον 189,2 | χώδειον 110,1 u. S. 131 χωχαλίς Dacis 144,2 χώμαρον 167,2 χωνάριον 50 4΄. 0 ἢ κώνειον 129,46 u. S. 131 κῶνον 204 χωνωπεῖον χωτοχούρα 189,3 λαβατολαβάατ Afris 191,2 λαβαντίς 151,1 - λάβωρα 227,6 λαγακαπή λαγηνάτα 10,5 λαγηνίδια 174,40 λαγινίδηνν 9 λαγινίδιν | | λάγινον Gallis 228, 2. λαγογήρως λαγοχοιμινητία 174,15 . ^ λαγοχονία 184,1 λαγοκχύμητον λαγονάτη lagopus . λάδανον 93, 1 . λάδη λαδυκίνη 142,5 . λαδωνίς 221,0. \xtapoy 129,34 λαδήρια 4,29 29,1 | λάδηριν 29,1 7 -ς λάδυρις 29,1 λάδυρος 4,32 (S. 129) λαιμόνιον 180,1 λαιμονόζουμον „ ‚lacaphthon 123,1 . Aaxxa 142,5 AdxxoG ἐμοὶ. lacrima 131,3 raxta 187,1 lacteridae 174,49 λαχτοχονήα 184,1 λαχτοχονα .. λαχτοῦχα 174,49 lactuca caprina ᾧ λακχᾶν λαχχᾶς λαχώιον ἄγριον 229,7 λαμπάς 76,5 λαμπατζιά 189,1 λάμπυρον λαμψάνη XayaS Afris 134,1 lanaria herba 76,3 λανδαρίδες Ax& Dacis 78,1 λαουοδέν Afris 226,2 λάουρι λαονρίολε \axraSoy 189,1 lappa 175,1 — lappago „ λάπτα 189,1 λασάνιον λάσαρ 129,34 λασάριον „ λασσάριον » 176 — λάσσαρον 129,34 4 ° λάτερ 151,8 | laterculum 144,9 λατζακέα 203,1 λατούρια 4,27 laurago 227,6 laurus alexandrina ,, \ay ix 151,13 λαχαναρμιαά 109,12 λαχανόγουλα È lachanon basilicon 174, 16 λαχανόπουλον λαχὰς χίας 151,13 λαψάνη \eBayta 151,1 λεία 174,16 léimone 14,1 λειμώνιον 180,1 λείριον 229,3 λειχήν λειχήνη 227,6 \exép.Bpa 48,2 Xex)m 129,24, a λεμόνη 180,1 λεμόνιον » lencopodion 110,6 λεντοχάρια λεονχόρνο λεοντίγαλα 129,34 λεοντίκα 4,18 λεόντιον 246,5 λεοντόγαλα 129,34 λεοντοχᾶρι 127,2 λεοντοπέταλον 125,3174,15,a110,6 λεοντοπόδιον ., 26,1 λεοντόχαρον 151,29 λεπλές 9,5 “λεπλέτ 146,1 leporina 219,7 \ertoxapoy 198,3 \ertoxwapwp.ov 187, 1 λεπτολάχανον λερπόμαν 219,7 λετετζή 187,1 λευχάχανδα 174,35 λευχάνδημον 202,1 151,18 λευχὰς ὀρεινή 151,18 λευχὴ ἄκανθα » leucographis ||, λευχόιον M. leucopis 174,16 "o: leucophyca 174,16 λευχόφυλλος 102,7 λεφτοχάρια 198,8 λεφτοχαρυά ly λέων 158,1 ληβερίς 29,8 ληβήτζη 1008 ᾿ ληβόριν 118,10 219,7 ληβρόχη 144,4 ληβρόχης » ληγχουάδης 189,2 λήχων 110,1 ληνοζότζης 29,7 ληρόβιν 118,10 219,7 ληστ τῆτις 210,1 λητάσπαρτις 86,1 λητωσπαριτίο » λήχην i Gi libadion 141, 9 i9 — Bay 13,3 λίβανος. 177 λιβανωτόν 129,24, a λιβήνη 13,3 λιβιούμ. Aeg. 203,1 λιβόριον 133,2 λιβρόχης 144,4 λιβυκή 142,5 3 ῥίζα 129,34 λιβύτζη 100,8 λιγαιόκοχα 152,7 λιγαρέα : λιγγάβις 189,2 λίγγιον 41,1 ligea 144,9 Myeoxovxa 152,7 λιγόκομα 43,1 . λιγοραία 152,7 λιγοφαγούς 86,1 151,5 λιγυστικόν 129,38 (S. 132) λιδοπτέριον 251,8 | λιδόσπερμα 142,9 λιδρίδιον 136,4 licinia 152,1 limeum 144,8 λιμνήσιον 174,85 λίμνηστιξς, » | MULETTO limonia 180,1 limonium „ limoncellus ,, ^ λίμωνον 142,5 λινάρη 43,1 λινᾶρι » λινάριον » lingua avis 189,2... „ bovis „ » canina 142,2 12 lingua canis 180,1 142,2... » Macedoniea 142,2! |... » pagana 227,6-/ » passarma 189,2 ἢ » mun 181,1 F.H ki λινοξώστης 29,7 λινοκαλάμη 49,1 linocostis 29,7 λινόσπερμα 49,1... | λίπιμον 198,5 Lipsiani 4,26 λισέν 181,1 | » ἐλασάφερ 189,2 2 » ἐλχάμελ 181,1 Motti yon „| λισσανασφαλ λισσομιάμιουδον 4, 1; c λιτριδός 100,1 λιχνίδιον 76,5 Aogoc 4,32 (S. 129) λογγοπήπερι 144,6. - λογχίτης lolium 229,7 u. 5. 132 Lonchitis 219,10, ἃ λότος 196,2 λουβίον 4,32 λουλάχην λουλοῦδι 151,8 λουλούδιον „ λουλούφερον 115,2 λούμιξ 189,1 λουμποῦνι 4,38 λουπάζη 48,1 λουπηνάρια 4,38. | λουπηνάροια „ λουπινάριον „ul; 178 | λουπῖνος 4,33 λυγέα 152,7 χύγος, » uoa" Aeg. 2 ες λύχαψος 142, H λύχκιον λύχον 144,9 Auxoxtovog 174,283, va - Te 512% λουπουλή 191,4 ^** lupuli flos „ lupus salietarius , ' - ‘ lustrago 152,1! 277 \vxovepavttov 14,1 λυχοπερσικόν 144,1 - 132). λυχοπέρσιον ^. λύχος 158,1 λυχοσέμφυλλον 180,1 λυχοσκυτάλιον 112,1 λύκου καρδία 180,1 λυκόφρυξ 174,16 λυκόφρυς 9. lycopsis 142,4 λύμη 129,52. λυσαλάνδη 142,5 λυσαμαμούδιν 4,12, c. lysas 174,16 "T Avcınayıov 161,3 * λυχνιαριᾶ — λυχνίδιον 76,5 λυχνίς 161,3 ᾿ς Aopüte ἢ . λωδικίνη 256,2 λωτός 196,2 μάβρα λυσσαμάμιουδον 4, f δ᾽ (5 λύχνης vet | aM 169,1. ν᾽ 4 LI Kj “are r μαβρονία Lesb. Phryg. ..- μαγγοῦνα 129,46 uayyupava 151,81 w.ayxouva 129,46 .. μαγύδαρις 129,34 μάδαλχον 230,1 μάδελκον . padova 6,3 μαζιζάνιον 234,1 mazicinum 219,7. . μιαῖον υαῖμαξ 100,3 ᾿μαιούλιον AIAR μαϊούνιν y μακάβιον μακαιρίσα 299,3 1 μακάριος 130,1 υαχεδονίσιον 129,8 |. paxeo 139,3 μαχηδό Aeg. 151,8. macia 161,2 paxxat 222,9 paxovi 151,10 μακροπέπερι 144,6 βαχροπηπέρη. 5 μαχκροπίπερον è μακρότερον Proph.. 181, to: paxoy 110,1 paraBaSpov 187,2: | malagreta 218,2 poraSpov 1295311 .. . μαλαχόχισσος 146,1... μαλακόν 198,0. pudys 118,11 vosiusssais porayn 48,1 warorov 76,5 179 | malum terrae 210,1 161,9. μαμιερφλοῦ napmpe 110,3 μαμμαμα 151,4 μαμουσαάγχκιον 92,1 μανδηλίδα 174,20. μανδραγούρα 144,4 μανεψα 92,1 μανζιζανὴ 234,1 μανζιζάνιον „ uavng 13,3 μανικός 144,2 μᾶνις 18,8 μανιτάρι μανιτάριον᾽ ἫΝ manifolium 174, 31 μᾶννα 13,3 μανοῦλα 159.1 μανοῦνι 142,11 . μανούρα μαντεία Dacis 9,2 μαντηλίδα 174,20 . marathron 234,1 μάραδρον 129,31 μαράσκιον 6,3 Mariae herba μαροῦβιν ἀγρία μαρουλάκι 174,49 μαρούλλιον. μιάρουλον Ἢ μαρουλόσπορον ,ω».: μαρουλόφυλλον 2n μαρούμπια μαρωδία 118,11 17421 υαρώνη 174,35. ..— μᾶς 189,1 cb. 12° 180 (t μασιτίπως 161,2... . ^ medulla fistulae Cassiae. ΣΝ μασύτειπος . nn μεξέριο 29,1 CEI: prenda μασύτυπος — » | μεχκιάτουρα 161,2 μασουάφιον » — | perlato gt μασουχά i | μελάγρια μάσπετα 129,34 μελάδη 118,11 poto μέλαινα 118,4 μαστοῦρα 174,40 : μελάμπελος ματερίνα 151,8 . μέλαν 151,24 CURIE pattava 234,1 i μελάνδη 129,37 119,11. 'ü μάτζης 139,3 " υελάνδιν È pattovxotpvp.pov 145,1 peravSıov 118,11 pattovoava 151,8 melanthium sylvestre S. 132. pam 13,30 μελανόρριζον 118,10 | 'naroußy 129,34 | μελάνσπερμον 118,11 ματραγούρα 144,4 .. melgra | ματριτζέρβια 134,1 | μελεα 131,4 pacotothoUBa , — melegueta 218,2 . ματρισύλβια,. 5 | μελέχαπρος 210,1 matrissylva , μελήλοτον 4,9. / 11 of tmu μαύβρι μελῆτα 178,1 εἰ μαύρινον 192, i μελιάγριον μαυροβάλανον 29,14 meliaco 6,3 pavpoxoxiov 76,5 μέλιζα [.XUQOXOUXU) » | μελίζων 2 ἰνδικόν 118, 11 μελίζωρος μαυρόμαρσον 151,23 ‘0 pedlxtatya 151,13 μαυροπίπερον || μελίλοτα 4,9 μαχαιρίνδη Proph. 151,6. . melindfane 144,1 5. 182. μαχαιρόνιον 222,1 | | μελισόλης c AIC atorpalam μαχαιρόφυλλον ss. c μελισόχορτον 151, 13. machaera » μελισσοβότανόν ‘3, μαχαλέβ 177,1 μελισσόβοτος .,ὄ «.“ οἰ paypovta 1461 ©. . μελισσόφυλλον 405! τ μεγάλη βοτάνη 246,46 . (o μελίτεια á b μεγαλόλουδον 174,20 |. μελίτταινα ἢ τι μελίτταιον 151,13 μελιτζάνα 144,1 (S. 132) μελίφυλλον 151,113. mena 29,14 melligreta 218,2 μελξίνη P.I μέλοσμος 151,29 | μελουρία 130,1 ϑελοχή 48,1 μέλτζανα 144,1 (S. pos. μέλχ 246,44 μέμεδε 110,3 μέμηδε „ μεμηρέν » μερμιηρῶ » . memiresin ,, uevdpovta Mysis 180,1 ueveppadov 229,7 μενεγέταις 218,2 μενέφραδον 229,7 μενεψα 92,1 R mentastrum 151,3. ° mentiosa 109,14 μέον ἀδαμαντυκόν. 129,24 υεοῦδα Syris 180,1 nepyivn 76,3. μερδηχούση 151,8 . μερδουκοῦὺς » περισειμόριον 151,13 μερκορέλα 29,7 βερχουρίλλα » μερουόπυος Aeg. 1519 - μερσαουσαᾶν 151, 8 peposw Aeg. 785,2} ^^^ μερσικουσίν 151,8 μερσινέη 87,1. 181 μερσινιά 87,1 μερσινόκοκχον 58,1 μερτερύξ 174,5 μέρτη 58,1 pepria » μεσικάλη usotvoxoxxoc 58,1 mesoleucon 151,18 μέσπηλα 10,3 μέσφιλον „ μετόπιον 129,34 μέτριον 227,6 βετώπιον 174,34 υέχ 186,3 υηδικάριον 174,11 14,1 pano e 3 βηδικόν 146,1 undtoy » μὴῆδον 9 μιηδοῦσα 219,10, a μυηχῆτις μιηχίτης υηκίτρας᾽ μήκων 110,1 . ἀφρώδηξ , 29,0 unxoverov S. 131 pm ἰνδικα 14,1 | μηλάνδη DEE μηλέα ἀρμενική 6,3 | ° » περσυκή 6,2 | ^ μηλόχαρπος 210,1.“ μηλολόνδη |o μηλοπέπων 100,2." . mene Aegypt. 219,7 μμήνιον 119,2 ^ le ὮΝ «s μηρούλην 174,16. prat 63,1 | μιασφώ Prophi 161, 9. μιατεσσεήλε ᾿ μιβελέται 10,6 utet Aeg. 161,2 uixpop.acooviov 174,49 militaria 152,1 militaris , milium solis 142,9 . μιμαύκυλον 10,8 υἱνδη 227,9 minon 9,2 ὁ μῖνος 144,4 μίντη 151,3 pod 9,2 -. μιονίδα 251,8 μιονῆτις o» mirtus 58,1 υἱσκ 17,1 μισόδουλος 151,2 Uoc μνάσιον 245,1 MyyotSeog 203,1 174,20. μνία μόζουλα Dacis 151,10 poso Aeg. 110,3 potuow. Afris 78,1 μόχουλ 230,1 μολάχη 48,1 μόλεον 16,2 μολόδουρος 229,18 μολόχα 48,1 μονόκαυλον 109,16 novoxoxxa 229,7 μονόχλωνος 174,16 Morgellina 161,2 182 morsus gallinae 161,2 2.04 popén 192,1 ^) ΠΕΡῚ sie v μόροξος 151,18:!. tt volkeoMae -.« mortine 58,1 ae: tt uocxowoy 4,33 CIC το pocyaté 41,1 μοσχέλαιον 29,14% IL do nooyoßoravov LOST DIE μοσχοχαρίδας 423,1 1,"t vic. μοσχοχάριδον |, | μοσχοχάρυδον 1 p.ooyoxa oor 58, 2 βοσχολάχανον μοσχοσίταριν 4,8 μούχοιλ ἀζράχκ μούχουλ 290,1 muniacus 6,3 povo 129, 48. βούρδιξ povoéa 192,1 μουρέλλα μουρζιδὶν ξηρόν ᾿ μοῦρον 192,1 μουρτόχοχχον 58,1 μοῦρτος μουσέλαιον 29, 14 μουσήλιον » μοῦσχλα 6,3 μουσχοκάρυδον 123,1 μουσχοκάρφι 58,2 μούσπουλον 10,3 μουστεροί 174,7 μοῦσχος | μουχαιπέ 142,14 povyattar - , Φ,{ὅξτ v μουχμουτίμ. Aeg. 78,1 % 183 ᾿ μπαγχα Aaovpla - μπαζουραχάς 174,49 μπαζούρχουλα 229,7. uratoprati 100,2 . μπαλ „ px paoiva prapßaxı 48,1 μπανδατζή 29,8. μπαρδάνη i υπαρτοῦλα Chaldaeis 412, c - μπασάλ 229,7 h υπαταμ. 129,31 UTaATAp 5 | T une une 3, a » ῥούμιπιε ” υἱπεΐλα 26,1 βιπελιλήτξ 296,1. μιπεπινέλε 129,14 μπεργάστης nrepuneva 152,1 μπερμπέρις 125,1 μπέτ 195,1 μιπετόνικα 151,25, a μπίζι 4,29 ‚pronßu& 48,5 uropavtteva υπόσχος μπουράχων 142,4 p.tpavtta οὐρσίνα 151,2 p.rtpovva 6,3 μπροῦσχος 227,6 uvaxavin 227,9 μυαχάνδιον „ μύδουσα 142,5 - μυζάρια 142,14 μύχης υῦχον - uviéac φίλα 1814 τ υμυλλόφυλλον 70,1 μυλόρωτος A μυλοστράχιον 165,1: | μυξάρια 6,3 142,14 wuoxtovov 174,23, a | μῦον 227,3 1612 pa υυόπτερον 109,29: ! “ἂν μυορτόσπληνον 191,,) , υυόχορτον È μυὸς ὦτα G DI μύριγγας 87,1 μύριγκας . μυριόσολον 174,38 μυριόφυλλον 70,1 μυρίχη 8.1. μυριχία μυροβάλανος. 29,14 μυρόλωτος͵ 2,5 μυρσίνη 58,1 μιυρσινόκοχχον „ μυρτία 167,4 μυρτίκοχχκα 58,1 μυρτοπέταλον 189,2 μυσχάρυδον 123,1 μυσχεαραμυστίρ 17,1 μῶλι 16,1 molix „ KOM » UOVA „ μῶρα 192,1 morari ,, . morea „ | | μιώρχια 3 2S [L0 0090, 5, δ. 184 μωρός Nepeta 151,3 μῶτο 187,1 νέπετος » j x vaida | νεραντζέα 14,1 Et vaxeola 4,8 νεράντζιον,, | | ᾿γαναᾶ 151,3 . wa τος νεραντζόζουμον „ a; OUR nanachuc véoto» 139,3 vayın 123,1 TN nerónte 14,1 . vavti Aeg. 110, D L GP νεροσέλινον 129,8. »Xo Aeg. 222,9 . — nespelbaum 10,3 narancio 14,1 "^J vegToMate ^, na Caza VAPAVTÉL o. νέσπουρα È DS A3 vxoxt Afris 174,20 γεσπουριά m nargis 221,4 nession 174,35 TET vapdog ἰνδική 177,1, a nessoessesade Pun. 251, 9. » Κελτική 177,1 Ὡς vétt ‘Arab. 233,1 . : » συριαχή 177,1, à neuras 144,8 πὰ ναρδόσταχος 2 velpagolvixog Proph. 174,10 54 ναρδοστάχνον È |» vevotov 141,2 | nardus asiana à nephelion 174,31 » creticus » | νεφέρα 141,2 . » rusticus 177,1 veoprov 129,32 νάρκη 174,35 νέχιδρα νάρχησος 221,4 νηρεσμάχλεβ 3 vaptine ..», νηρία 139,3 | vapxagSoy 123,1 | νηριάδειον 118,13 νάσχαφτον .,. © γνήριον 139,3 „ vaccovon 174,16 vnoov 118,11 nasturcium 109,3 | nihad Aeg. 159,1 vavpa 189,2 νίδιον 139,3 177,1... ναφέα 195,1 nilofar 115,2 vaggat 41,1 nimolum 207,1 neiasar 174,16 | | vivog νεχτάριον νιορίς 177,1 véuex 13,1 109,3 " νίρις »:: 195,3 νεμέσιον 151,9 νίσυρις 129,33 νενούφαρ 115,2 S νίτζελον 118,11 νιτζόκοχκκον 13,3 νίτταιον 218,3 νιφέα 115,2 νιχέδωρ νοχερία 123,1 4,8 nomoiden 180,1 γόσπρασσον 151,24 νοτιανοσχέμιν „ vovdeov 129,8 nucaria 123,1 VOUXM ^.» » μοσχατα 123,1 vove BoptxX ^ 5, DI , » ἰνδικα * » puprrtia 3. νούτζι μοσχάτε Na γούφαρα 115,2 γούφρα * voppav 151,24 νοχελίς — νταλγουζα 204 νταρμούτ 227,6 ντατή 85,1 ντατηρωμέ „ ντερχτζηνή 187,2 ντεροννα 203,1 yteporcay 4,3 ᾿ντερτάν ντζαους 123,1 ντζηαποαήρ 246,46 ντιναρουμά 129,57 ντούχ nycteridis radix 161 2 νυχτερίτις De νυμφαία 115,2 γυχάχην 4,9 185 vovea 142,5 νωστελίς 151,24 ᾿νῶφρυς " ξανδή 192,2 savSyxatora 197,1 ξανδησάριον ,, ξανδητρίχα 222,2 ξανδία 175,1 ξάνδιον. ξανδοκάρνα 197,1 ξανδόσπερμα 192,1 ξανδοφανέα 151,21 xeleon Osthan. 144,9 Sepoyoprov 4,8 ξεροχόρταρον „ Enpcuvpov 151,6 xilobalsamum 13,1 ξιφίας 222,1 ξίφιον ὁ» ξιφορύπτης 229,3 ξίφος 203,1 222,1 ξυλαλα 29.5 ξυλαλόη » » low , ξύλεον 144,9 ξυλέχιον „ xylobalsamum 13,1 ξυλογιγγίβερι 218,4 ξυλοκανάβη 43,1 ξυλοκαρυόφυλλον 58,2 ξυλοχασία 187,1 ξυλοχερατιά 6,3 ξυλοχέρατον „ . ξυλοχιννάμωμον 187,2 ξυλόλωτον 9,5 ξυλόμαχκερ 139,3 ξύλον τκαρύας ξυλοπέταλον 9,5 1: ξνλοτζουνίπερι 203,1, ξυλοχάρτιον 245,1, at | ξυλοχάρτον. οἷ: ξυνίδα 9,7 -ξυρίχη ὀελχολαφ 174, ΤῊ ὀζαλίδα 189,1 ὀξηλίδα 151,23 ὀζόγυρος 174,30 - ὀζολάλουδον 101,8 336va 110,3 85,1 ὀπόνιον 5 olvxvS 7,1 ovo Aeg. 76,3 . oca 10,6 ocalib ,, OCCA „ ὀχνηρός 227,6 occhi 10,6 ὀλίγωρος 140,1 ὀλιγόχλωρον 108,1 opa Dacis 133,2 ὄλυρα 246,42 ὀλύσατρον 129,8 ὀμβρέλα 174,35, a ὁμόνοια 118,5 ὁμοιονόμοιος 4,13 ὀμφαλόκαρπον 136,1 ὄμφαλος γῆς 73,4 ᾿ς ὄμφαρ 174,35, a 4,26 onicanthe 174,16 ὄνιστις 140,1 ὀνοβρόχειλος 4,25 ὀνόγυρος 174,30 . 186 ὀνοδέρης 142,5 51. . ὀνόδορος „ ὀνόδουρι 48,2 OVOSOLALE „ ὀνοχάρδιος 174,35, & | ὀνόκιχλες 142,4 -. ὀνοκχλεία 142,5 ..— onocrisis , ὀνομαλάχη 48,2 ὀνομόλοχος »i ὄνος ἴχρεως Proph. 151, 8 d ovooxopdov 229,7 151,29. ὀνούδορος 142,5 - ὀνόφυλλος 5» ὀνόχειτλος 142,4 onochelon ὄνυξ 229,7 » iBeog 9,5 » wog 189,2 ὀξαλίς 189,1 161,2 ὀξευχίδα ὀξία 198,1 ὀξιλαπατζία 189,1 ὀξιφήνηκον 129,34 ὀξύα 198,1 ὀξυάχκανδα 125,1 ὀξυάχκανδος 10,1 ὀξύβρουλον 243,1 ὀξύη 198,2 ὀξυνίδα ὀξύπορον 29,1 ὀξύπουριν 9 ὀξύπουρον | wi ὀξύπτερνον 243,1 ὀξύτονος 110,1 ὀξυφοίνικον 129,34 AA: STORIA DITE I POI PAL ὀξύφορον 29,1 ὀοέτξ 235,1 ter: opaca 4,25 ὀπερτίτις 222,3 ortoy 110,1 opium spanum ,, '- oplus 36,1 τ᾿ ὄπτερον 201,8: ὀπωρινόν 10,5 ὀραμποής 187,1 orbicularis herba 161, 9 ὀρβός 4,27 ὄρδειλον 129; 4l, a ὄρδιλον È ὄρδυλον » ὀρέστειον ὀρδογύιον 144,8. orthon 152,1 ὀρίδαλλον 129,41, a | oricia 11,4 ὀρίνη 151,3 ὀρίτξα 246,13 . orcisalitexion Aeg. 219,7 ὀρχοσέλινον 129,8 ὄρμνηνον 191,1 ὁρμινὸν 151,5 horminum 4,27 ὅρμιον % ὄρνιος MEDAYLOG 1184 opopat 119,2 ὀροβέλιον, ὀροβοάλευρον 4,27 ὀρόζινδος 4.26 ὁροσταφίς 10,8 ὀροφάσουλον 4,32. | ὀρφιτεβεώχη Aeg. 9,5 187 2 Pd Opyete Xoxvou KL, andon ‘n 08 leonis 159,6. ὀσπάλη 246,44 ὀσικάτου 125,1 x a ὀσιρεοσταφή Proph. 174,40... hi ὀσίριδις διάδημα 83,8. ὄσιρις Prophi: 129 93. ὀσιφινυκήα 6,3 | δσιφινύκια » ὄσπρεον ὀσπριολέων 158,1... 5 ost anthropu 174,16 .... ὀσταφίς 41,1 | ὀστρία 198,4. ὀστρυιά . ὀσφιοχόριδον ὀτουχάχαλ 174,19 . οὐαρδελουούβ 4,9 ᾿οὐάργουλος Afris 181,1 ugera 228,1 οὐδηδόνιν Afris 151,21 oved 174,38 οὐερτιλάγω 174,35, a οὐέτξ 233,1 ovtoc 6,3 | οὐΐτον 233,1 174,38 οὐλόφωνος 174,35, a οὔνεδον 167,2 οὐνιφέρα 174,35 ovov 41,1 10,8 ura 219,7 = οὖρα ἰχνεύμονος 181, ^» μυός Proph. 48,1 » σχορίου 151,21. οὐρανία 222,8 | οὐρίγανον 151,8 188 οὐρχιόλαρ 191,2 οὐσονμβίς Gall. 227,6 ovore 195,1 οὔσφορ 174,35, α οὐτούτξ 6,2 utrum 109,32 οὐφούρ 174,35, ἃ 222,2 ὄφαχα 41,1 ὄφεως sl 100,3 (III Πύδωνος Proph. 151,1 ” Τύφωνος PE ὀφιγένιον 129,32 ὀφιοχόριδον 140,1 | ὀφιόχτοον ., 129,32 ὀφιοστάφυλον 108,1 ὀφρὺς Διός 174,20 oya 10,6 ὄχιον Aeg. 129,49 ὀψαγέμ. 144,2 παάγχαρπος 174,35, a παάγχρανον 129,38, a παγόνατον 174,2 πάδος 204 tata 83,4 Tata , παιδέρως 198,2 tarovia 119,2 παιοννία ., παισαίδη | xaxa» 83,8 — tadadovo ἘΠῚ — παλαιοβδούλου βοτάνη vhs palalia 161,9 παλίουρον 26,2. παλιρεά » palladium 26,1 , pallas 26,1 — — 01.09 see palma cristi 219,7 1.60€ sets παλοῦδιν 246,2 a6 παλωνιά 119,2 - 6,99 Va παμβαχίς 48,5 LE vase ᾿ς pampinula 129,14 — r^ 5. παμφανής Aeg. 732,23... ἘΠῚ -- pandiona 151,25, a Er pandonia εξ πανδικέρατος 119,2 ° > panion 219,7 an πάνιος 174,7 πανίτ 246,2 pancala 227,6 πανόσμιξον πανταβέρτ 174,35 Σὰ ravrayasoy Proph. 151,3: ==. πάνχρωμον 152,1 GE aono | παπάβαρις 110,1: παπάβερ x παπαρίνα ἀχρία 118,4. | παπαρούνα 110,1 5i "a παπαρουνόσπορον 174, 49 πάππος 174,27 πάπυρος 245,1, a παράλυσις Proph. 118,18 129, 46 ' παρατόνσαρα 184,1 trim παρδαλιχγχές 174,23, a parduna 174,31. parthenion 174,16 | παρπενούδη ARE παρίνη 118,4 .-. co sin eia παριταρία 151,21 191; 2 παρχτέρα 191,2 παρλύειδον 10,5 — παρονυχία 785,2. FPES 13 \ 1189 πασιδέαχ 174,16 : πεντάφυλλον 9,7 pastellum 191,4 | | pentaphyon 174,15, a pastellus „ ©. pentodryen 144,8 παστολέμονον | πεντόροβον 119,2 πατητίς 129,45 pexasis 174,16 πατίχν .. πεπεράκιουμ. 233,1 Taten » δ | πέπερι μέλαν 207,1 TAI .. .θν ves πέπλιον. 29,1 TATOUA =. Téràoe , πατώριον 9,7 (| πέπουλε 29,14 pediculus elephantis 11,1 > περάχιον 233,1 pecorobon 152,1 © — περατικόν 230,1 πελαγῖτις 161,2 .. in περδίκια λευκά 229,7 πελασὰν ἀγάτζη 18,1 (s περδικιᾶς 191,2 ba Ms se YuaE oy | περδίκιον , 151,4 10937, a πελεδρόνιον 174,35 e περιδημίνεον 134,1 ; πελέχι 29,1 129,34, 4,220 -- περιχή 85,1 πελεχῖνος 129,94 “- .- = περιχλύμενον 134,1. - πελιλήτζξ 236,1 vom περιστερεόν 152,1 πελοζέλλα 142,1 nur περιστερεῶν „ 151,4 pelosina ^ . > era. peritaria 151,21 πελωνιτίς 44,1 i obustim. TeQwux 26,1 i πεμπινέλε 129;14 0) 20.200000 περξώ Aeg. 151,3 | teprédovia Gall. 9,5. .......- pervinca 139,1 ᾿ rteuodepda Aeg. 152,1. πέρσα 151,8 πευψεμπτέ Áeg. 30. o. persa 174,21 ©; xét 144,9 GIU | | περσαία βοτάνη 16, 2 227,6. AT πενίδιον 2462. |... sin περσέα 6,2 01,51} revradaxturon 9,b .. |... persea 174,21 | revradpuy 144,8 INDAN περσεφόνιον βασιλικόν 110,1 πεντάχαινον 9 1. sor persica 174,21 | πέντανδρον 181,1. . um περσικάρια 189,2 “τ τ΄ πενταόμοιος (4:18. 57 iss περσύκιον 191,2 πενταπετές 9,5 | 1^5 osos περσίμουλο 129,8: È πενταπέτηλον 9,7 05,15] voci» πέρσις 19. 9 65,031 Siam πεντάτομον9. o). personatia 174,91. |. .. ae pes leonis 174,15, a ©... πεσαλέμ. Aeg. 151,8 πεσπεζέ 139,3 7.5! πὸ tegméo * 0 OUI petani 16,1 Mu πετεινόν 118,4 reritou 129,45. petoromon 102,1. πετραῖον 161,3 πετρίνη 174,2 . πετρολάπαον 189, E: sc πετρόμελι » πετρόξυσμα è. πετρόσελι 129,9 - πετροφὺές 73,1 πετωμέλη πεύζ 144,9 πευδαλίς 189,2 Ttevxédavov 129,29 161,9 πεύχη 204. . πεχέμ. ὃ, a πεωνία 119,2 πήγανον 16,1 (le πηδάλιον 189,2 πίανον 16,1. tas 229,7 pigamum 16,1 i πιγνατόξαρις 118,10 pidea 204 πίδιον 174,2 πικνάδες 4,28 Timpa 174,88 F.OnI xixxi2c3 *" pi twevBa „ » δάφνη 227,6 | | ποκραλίς 174,38 2213 - πικραφάκη 174,48. 0659... 190 ποιρίδες 129,8; DIATI acer πικρισίδες 174,38, 11 oos | πικροδάφνη 189,8 .. sullo mi muxooboxoxxo» 129,94 50:077 πικρομαρουλίδα 174,38! sicure πικρομαάρουλον No... pimpinella 129,14 . emer rıvaoyskouv 129,29 . retro πινόλια 204 - x φῶτας pixicanta 26,2 ΤῸ vatgocwm muy 110,11 aitımmdıaala ποίοις πιόνικα 119,2 1,568 αοιτοῦθα πιπαντίστη 4,13 ©.) vivida piper nigrum 9071. rn πίσαρις 210,2. ay 05 à pisi Maurisci ng rieti πίσον Ut he πισσάριον 4,27 ae ER TC, πισταχιά 11,4 Seren pistum 246,5 bi ads dona πίστοξ i“; | seit icolag rırvouse 179,1 i πιτυσόρυσις 151,28 ΠΑ ΣΤ πιχανοκκιδᾶάν 129,87 6... πλάτανος 193,10.0Λ τφεζουοσ πλατοχύμιηνον 129,87 --.... τ πλατυκάρπω 219,10, à. Hi un πλατυχύμινος 129, 37 LZ costes πλατύφυλλος 298, s. pes * πλόχιν L ws i > sd πόλβος 229,7 ce CQUIOMOTVATT πόλγιδος 129,81].i1^1 «cosenza poleium Martis: 17,1: 0... poliganum 181,1 189,2-.---..— πόλιον 151,29 1,8 volerimereiz » EEE ‚Proph:: 134,1 * . politricon 251,9 - πόλτος Dacis 129,31 πολυανώδυνος 129,46 ᾿ πολυγόνατον .189 ANA, 36 à: πολύγονον - » πολυειδές 118,13 πολύειδος 229,7 228,2 ” ἠριγγίου 109,34 -πολύχνηριον 151,2, a πολυχόμπη 247, a, 1 πολύκομιπον | πολύνευρον 181,1 pona Gallis 174,16 pongeracum 196,2 πονέμ. Gall 174,16 — πόντική 413 ^ ποντιχοχρόμμινον 178,4 ποντιχκόπτης 191,2 : “πορδαλίστρα πορδόκανος 174,21, a πόρη 229,7 πορινόν 10,5 porcacla 181,1 porrago 142,4 porrus 229,7 portagla 78,1 | πορφυράνδεμ. ος ἶ πορφυρίς, 142,5 151, v 9 πορφυροῦν 174,35, a. ποτήριον 4,19 .. poterium 1448 | | ποτηροχλαάστρια 110,1 ποτηροπλύτης 151,21 pulicaria herba 174,70 “Toviovdoy 151,8 |. πουράκιον 142,4 IU: nn hd puta sylvestris 16,1 roaya 229,7 - ἰ πραικόχια 6,3 mico u. πράσιον 151,23 13% Toacoy 229,7 » χεφαλωτόν,» tpateog 151,5 ^.5 πρεχόχχκια 6,3 roeuvoy 9,8 A πριαδήλα Dacis 226,9. Torap.ioxog 48,5 priapiscus 219,7 — πρικοσύκη 192,2 πρινάρι 198,2 ᾿ πρινάριον 25,1: πρινία È mpivog .,. 198,2 πρῶντζη προβατεία 151,9 probatica 152,1 προδιόρνα Dacis 118,10 προδρόμου βότανον 85,1 rpoxoxıa 6,8 προχόχχια 5, προπέδουλα Dacis 9, E πρόρος sata di προσώπιον 174,31 προσωπίς Co» προτίτην 129,45 προτοπάτης προῦμινον 6,3 Toovvala , προυνέα |, προῦνον » ὭΣ πρόχετον 174,2 πρωτόγονον 73,2 πτελεα 196,1 πτερίνεον πτερόν ἴβεως nn 9,5.. πυζάχκανδον 26,1 | πυδώνιον 144,9 pythonion 234,1 πυχνόχκομον 178,4 TUXVOUNAP.OY z πυξάχανδον 26,1 πυξιόνυξ 210,1 πυξός πυοχάδες 142,14 πυπεροχλαύστρια 110,1 πυπερῶνα 118,4 pyramea arbor 192,1 pyrgis 142,2 πύρεδρον 174,19 πύρετρον » πυρήν 229,7 | πύρινον Proph. 174,19 πυρίτης [ πυρῖτις 6 πύροτρον δ πύρωδρον A πύρωτον ῥαβαν τιτζίνη 189,3 ῥαβδίον 83,8 δαβίκ Arab. 127,1 faya 41,1 ῥᾶγας 229,7 ῥαδαχιναία 6,2 δαδάχνη 82,1 ῥαδάχνη |, ῥαδίχι 174,38 radiolum 251,1 LE 192 : radix nautica 233,1. »- Syriaca 11,6. βάζει raia 210,1 faida δάχανδον 4,8 ép. δάμνος 26,1 . Gai 41,1 fara 109,12 ῥαπανι 109,34 ῥάπανον „ rapidion 110,6 δαπιόνιον 180,1 ᾿ῥαποντική 144,9 rhaponticum 189,3 . δάσδιον 142,7 : ῥάσδον , rasta lini 145,1 ratis 251,7 δάφανον 109,34 ῥαφανίς t δέβιδος 4,26 δεβύνδιον ,, ῥέβυνδος „ refe 136,4 | remenia Phryg. 144,9 δενμπάρμπαρο, 189,3 δέον βάρβαρον. »- δεπάπι 109,12 84. beravıov 14° δεπανίς Kia: δετζίνη 204° δέφανος 109,34 - ῥαδιβίδα Daris: 1744. ; UC vv ῥεφέχλα 161,9 6 "n Snrivn 204 διὰλ ἀρμιενιγός 29,14 ῥίββε 98,1 riben „ ribes 99) riborasta Dacis 174,31 διγάνι 151,8. δίγανον „ δίζα »? Seta 151,25, a: περιστερᾶς „ ψευδόνυμος 177,1, a διζάρην 136,4 διζάρι — 5 Sit. 246,13 δικέα 10,3 - διομιποαρμπαρον 189,3 er eto» δίπλα 82,1 pio ” 246,13 δίχιον 174,2 δοα 63,1 dopu ᾿ ῥοβαάλευρον 4,27 δοβίδι 4,26 4,27 δόγδια 63,1 δογχοσσοῦρα 230,14 Sodaxwéa 6,2 bodaxıyıd „ , bodaxıvov „ soda 63,1 δοδοδάφνη 139,3 δοδόδενδρον ., . ῥοδοχιναία 6,2 δόδον 9,8 δόζα uopiva 151,6 ῥοϊδεα 63,1 193 ῥδοϊσχάδιον 63,1 δόκα 109,14 δόχας 229,7 δομότζε 222,3 ros syriacum 11,6 rosa asinaria 9,8 sg fetumma ^, „ germanica ,. ῥοσμιάριν 58,2 δοῦ 11,6 X βυρσαϊκοῦ 5 $ βυρσοδεψικόν a ” μαγαρικόν 3) è σχύτεως * συριαχός » Soußla 136,4 rubia minor , rubus canis 108,1 δούδα 16,1 bovöl ὦ δούδια 63,1 δοῦδιν 16,1 COUS 9 δούκα 109,14 δουμβίῳ. 136,4 ῥούμπιαν .. δούντζε 222,3 rhus marinus 11,6 „ orientalis „ δουσία 177,1, a δουσοστάχνον „ ῥούσους 4,13 rustica 177,1 ῥοῦτα 16,1 ruta sylvestris ,, ῥούτιν 11,6 13 - 194 δῥομύδια 229,7 δύζι 246,13 óvcta 177,1, a δυσίνη 204 6vtv 16,1 δῶγα 41,1 δώδια 63,1 δώχα 109,14 : . ῥώξ 41,1 σααρδα Aeg. 174,2 σαβέα 83,8 di sabbáre Arab. 229,19 σαβήνα 203,1 capiva, σαγάπηνος 129,34 sagapium x cayap 174,16 σαγγουϊνάριαμ. 4,11 (S. 129) sayıoxorov 177,1 σαγχαρώνιον 144,9 oatan.rept 129,38, a σάχχαρι 246,2 carey 83,4 σαλβήα 151,5 coa , salvia transmarina 251,9 carta Dacis 129,14, a σαλίβαρις 174,19 cate 195,1 — σαλιούλλα 177,1 saliunca — , σαλμίκα 187,1 salsicortex 198,2 salutaris 151,6 σαμιβοῦκο 133,2 σομιέλαιον 155,1 samiulo 118,4 capodparixn 227,6 σαμιοῦχος 133,2 caprovxog 177,1, a CAUYAVTAÀ sapıbuyov 151,8 σάμψως 129,31 . ‚sana muda 174,28 sayay, πουρχαΐ 247, a, 1 sanguinaria 109,29 cavda) 186,3 218,2 σανδαράχη 203,2 σανδονίκη 174,16 σανδράους 203,2 cavetav. 186,3 σάνιλον Aeg. 146,1 cavo 4,8 σανόν , GAVOG „ σανσάφ Arab. 195,1 σανσιφάγιες 86,1 cavta) 186,3 σαντῶν . σαντάτζ v - σαντζαρουλγάρ sanchromaton 234,1 saxifraga 129,14 251,9 σαξίφραγος 86,1 σαουνίζ 4,27 σαουσέμ. 229,3 catava Gall. 161,2 σαπήγανον 129,34 σαπουνίδα 161,2 σαπούρ 229,19 σαπωνίς 151,8 σαραζηχχουνεροῦν 76,9 . 195 σαράχινον 100,2 - senoanmep 13,1 capaxovor 9,8 | σφησύμβαρ » σαρδιανόν 198,5 σεηταρατζαναγ͵ 218,2 σαρζόφαγον 86,1 σειρικά 151,8 capta 245,1 σειρικόν 174,38 carcocolla 185, a σεισέμβερ 13,1 σαρχοτρόφι 151,5 seitaragi 218,2 σαρχόφαγον 86,1 σεχαήκ 118,4 σαρχόφατον | σεκακούλ σαρυμιός 4,8 ; σελέψιον Aeg. 191,1 σαρξίτραυον 86,1 σεληλα 187,1 σαρξίφραγον „ σελήνιον 119,2 σαρξίφραγος » σεληνόγονος Proph. „ σάρομα 151,23 (S. 133) σελήχα 187,1 σαρουχάλια 175,1 selia > ‚sarsas 195,1 d σέλινον 129,8 cxocvtsG „ σελινορίτιον 9,2 cacao 151,8 σελινόσπορον 129,8 GATEO |, i selinophyllon 251,9 σατόριον 219,7 σελίχα 187,1 σάτορον » ὲ σελούχα , ‚satre 151,8 - céu 155,1 σατύριον 219,7 ^. Geuéd Aeg. σαυρίδης 109,37, a ceperxevovy 118,4 - σαυριζέν 5 cep.cov Aeg. 76,5 σαυρῖτις 161,2 i . σεμίδαλις 246,42 ᾿ σαυτρία 151,10 σεμινός Proph. 152,7 σαφαρντζηάλ 10,6 oenovpa Aeg. 76,5 σαφδὼ Aeg. 144,9 σεμιπεστέναις 26,2 246,44 σαφρᾶς 222,2 " — céuocp. 155,1 es σάφσαφ 195,1 i σενδιόνωρ Aeg. 151,21 σάψυχον 151,8 i σενουνίζ 4,27 σέβα 133,2 σενουσέμ. 229,3 σεζερουπαΐγ͵ sentix ursina 26,1. oenxspa 174,49 σεντούκλην 178,1 σεησάμπαρ 13,1 σεντοῦχλν 5» 13* 196 σεντρούχλην 178,1 σεράβιν 129,34 σεραπίων » serapion 219,7 serzenicha 141,1 σερῆς 174,38 σερίς δ Ὁ 409 σέριφος 129,57 serpentaria 234,1 _ serpillum majus 174,16 σέρρεις 129,8 σέσελι αἰδιοπικόν 129,17 » κΧρητικόν 129,41, a » μασσαλεωτικόν 129,22 σεσέμπριον 109,3 σεσενεόρ Aeg. 178,1 σεσερεουπαγ, σεσήμιβριον 109,3 σέσχλο 88,4 σευχλόγουλα „ σεῦχλον » σεύτλιον „ σεύτλον » σέφα 151,8 σεφέριον σηχάλη 240,42 σησαμίτης 112,1 σησαμιοειδὲς μέγα á are OG ea. σήσαμον 155,1 σησαμιότουρον „ ovy, 174,16 σιάχιον 9,2 gravida i σιάψυχον 151,8 οἴγγουδον 177,1 sigentiana 233,1 σιγιγγιάλιος 234,1 ciò 100,2 σιδηρίτης 191,2 Ri σιδηρῖτις 151,21 152,1.191,2. σίδια 63,1 pat σιδόνιον. μιῆλον 10,6 σιζάτξ 151,8 σιδιλέας Afris 174,40 σίχαλις 246,42 sicarminon 174,16 σιχκελιωτικόν 181,1 σικηπήνητξ 129,34 σιχκιδίνιζ x4 σικινιβήτζ s σίχις 29,8 compa Afris 129,31 σικουτινοέξ Dacis 129,5 σικταῤατζχίδος 118,2 218,2 σικύδιν 100,1 σικύδιον 192,2 σιχκύς Ξ ù σικυώνη 100,1 sil gallicum 119,22 silem 246,44 siler montanum 129,37 σιλίγνιον 246,42 σιλίγνις 5 σιλίχαν σιλοέρινον 129,37 silum 129,22 silvae mater 134,1 σίλφιον 129,34 σίλφυτον ἄγριον „ oınaxa Afris 110,1 σίμτζε 151,8 singentiana 233,1 σίνηπι 109,13 u. S. 131 wa _ |, σινόβορος sipisection 152,1 sirium 174,16 σισαμιέλαιον 155,1 σίσατξ 151,8 ! σίσερτος Proph. 129,5 σίσγουδον 177,1 oloyoupdov , σιστραμεόρ 129,31 otorpov 4,26 σισύμβριον 109,3 σιτάριον 246,42 oec. . σιτάρι » GLTAPOXOXXOY » σιτόσπιλος 246,29, a oırpa& 218,2 | sırpardı „ oltpep |, σιχάμ. Afris 129,39 σιχαρμιένη 174,16 Sichen armen. „ σιχυβηνήτξα 129,34 σχαλλίς σχαμμωνία 146,1 σχαμιονέα x σχαμπιοῦζα 174,2 178,4 scandix nautica 233,1 scandulacium 109,29 scariola 29,7 σχαρολαΐχοινον . σχάρφη 118,10 σχαυάνδη 197 σχελετοῦραν 174,49 . σχελίς 229,7, σχηνανδη σχήπτρον 76,5 σχιαρή Dacis 178,1 σχιβινίζα 129,34 ox S St oxixoc 227,6 oxOQA«a 229,8 σχιλλοχρόμμυον 229,7 σχίμνια » σχίνδαλος σχίνδαψο σχίνδαψος σχινφή Aeg. 139,3 σχλήδρη 199,2 σχλήρων 85,1 σχλίτρο 199,2 σχνίδδες 191,1 σχοβιήμ. Gallis 133,2 scolibrochon 251,9 σχολοπένδριον 251,8 σχολοπέτρι È σκόλυμβρος 174,27 σκόλυμος „142,2 σχομβροβόλο Lemniis , σχόπιον 100,1 σχόρβιον 151,29 , σχόρδιον 5 σχορδοκούβα Bulgaris σχορδολάζαρον 129,84 σχορδολάσσαρον .. σχόρδον 229,7 scorpioctonum 142,13 σχορπίουρον ᾿ σχούβουλον 144.1 σχουρδούμα 229,7 oruSapıov 129,38, a | σχυδικὸν ξύλον „ σχύσιος 4,13 σχύλα 229,8 σχυλαάχκιον 29,8 σχυλλοχρόμμυδον 174,49 σχυλόχορτον 142,2 σμιυλάγγια 227,7 GA 9 σμῖλαξ » συύλαξ 202,1 σμύρνη 218,4 σμυρνοβότανον 129,9 σοβέλ Aes. 174,35, a σοβέρ Aeg. 129,14, a σογχίτης 174,41 σόγχος 174,46 solastrum 146,3 σολομονία σολομιωνία solsequium 174,38 sonaxıy 11,6 σόμι Aeg. 174,16 coppia Aeg. 223,2 sopora 110,1 sorbae 10,3 σουβίτης Gallis 127,1 sublabium 142,2 σοῦβρον 10,8 σούκ 109,12 σουκᾶν covxxat 174,35 σοῦχον 192,2 σουχόταχος σούλβα 10,3 198 σούμ. Aeg. 152,7 covpaxa 11,6 GOVPLAXI 5 σούμβουλ 177,1, a GOUN.ITOVÀ » σούρβα 10,3 σουβία 10,8 σοῦρβον "5 σοῦρος 198,22 _ surrigo 229,7 σούρτζες 195,1 σουσένς 229,3 σουσήν 229,3 coùcov Phrygibus „ σουσοῦνι 110,1 i σουτεμερίαι 122,1 covo) Aeg. 151,1 suffe 151,8 covy Arab. 174,16 σοφοέφ 210,1 σόφουρον 204 σπάγουλε 136,4 otasopotavov 222,1 σπαοφοίνιξ 230,22 σπαδόχορτον 222,1 σπᾶντιον σπάραγγι 227,3 spargula 136,4 σπάρτη 4,2, a σπάρτον ^» σπαχένη 129,34 σπέδουμινον 36,1 spelta 246,42 σπέλτον » σπίνα ἄλβα 174,35 σπίρη σπλάχνον σπληνίον 251,8 142,2 σπληνοδάπανον „ σπληνόχορτον᾽ “σπόγγος 139,3 - σπονδοχράμβη 109,12 34 σρόρδον 229,7 σταπίς 118,18 σταπυδίτζξα , στάρης 246,42 στάρι ? στάριον ., σταυρίδιν 151,4 σταυροβότανον 236,1 σταυρόριζον 5 σταυρόριξον 5. σταφίδα 41,1 σταφὶς ἀγρία 118,18 σταφυλῖνος ne 277. à stella 174,4 oteppiv Aeg. ime στέρις 76,5 στεφάνη Aeg. 151,10 5 ᾿Αλεξάνδρου 227,6 στήσιον 118,13 στιλάγω 4,11 (5.129) stingum 219,7 otita 8,9 στίραξ 165,1 (S. 133) stirsozila 141,2 στιχάς 73,4 guglie: Ὁ» στίψο | στοιβή 8,3 ocotQtov „ 199 στοιβίς 8,3 stok 133,2 στουράκιον 165,1 (S.133) στουρέκι 179,1 στρατιότης 115,2 στρατιῶτις .; στραχύς στριμιός στρόβιλον 204 στρουδία 10,6 στρουδίον 76,3 struthium ,, στρουδόμηλον 10,6 . στρυχνὸν μανικόν 144,3 8 στρωχνός 144,2 στυβάλιον 8,8 στύμφαλα orupaxıov 165,1 στύραξ ὃ στυφωνία 151,1 συγχλίωψ . σύγχρισις 100,5 σύγχλος συκαμιναία sycaxira 192,2 συχομορέα 9; σῦχον " συχύς " συλέμ. 246,44 σύλιτρα 4,13 συμφαιροῦ Aeg. 229,3 σύμφυτον ἄλλο 142,7 > πετραῖον. 161,4 συρέπουλον 151,9 CUQUXOY συρίς Aeg. 76,3 syris 174,49 σύσγουδον 177,1 σύσταμνα Aeg. 29,8 σύτραζ 151,8 osx. 174,16 CPAYVOY σφαῖρα “αλασσία σφαιρίτης 203,1 cpaxog 151,5 σφάραγγι 227,3 σφενδάχκη 36,1 σφένδαμνος .; σφεντάμη » σχινόστροφος 191,8 schoenos 234,1 σώζουσα 174,16 σωχκάτιον σῶχος socum 174,16 σωρανδίς 146,3 σῶρι σώρτζους 195,1 σώσανδρον 118,18 σωτήριον 219,7 σωφοβί Aeg. 136,14 ταβάρζουδ 246,41 tabrechun 10,1 ταμαρεύτη 6,3 ταμαρόντι, τανάχιον 174,7 tanegi TAvXaD tavtovy 161,2 tarafa 129,45 taratith 127,1 τάρδειλον 129,41, a ___ 200 ταρδηλοτάριον 181,1 tarcon 174,16 tapov 246,3 - tarum 29,5. TAPT ταρτεμπελίτης 144,6 tappe 129,45 ταρχόν 174,16 tac Italis 129,38, a tasso barbassso 159,1 'σαυρόχερως 70,2 Tavpovx 239,1 Tapes 58,1 τάχι 133,2 tachie ,, tachir ,, tata 129,88, a texevdét 174,19 TEXEVEDET „ τελαρχέντι 230,22 renapevrı 2,4 „ τεμαρχεντί — τεμποράξ 48,1 tentaticon 219,7 tepeßevrivn 11,4 τερέβυϑος Ὁ tesalago 174,2 testiculus ursi ᾧ canis 219,1 3 vulpis ” á socerdotis 219,7 τετράγγουρον 100,2 TETPASKATOY tetrancanthon τεύχριον 151,29 teucrion 142,2 τεύξινον 210,1 teuxinos , τεῦτλον 83,1 τεύτριον 151,29 τεφές 16,1 TEPÉOLA „ τζαβάρ σισχχιντί 246,3 τζαβουσήρ τζανουχεί Osthan. 142,5 τζαντζήριν 109,14 πζαούς 123,1 τζεγρεχία 82,1 τζεντζάβρου 218,4 τζέντζερι á τζεντογάλη 151,5 τζεουζπούμ. 123,1 τζεσμεζέ 118,11 τζέστος τζεστονάρια 218,3 thetpexta 82,1 τζετζενικαία. .; τζετζενίκια .. τζηβήτ τζηχκνίδα 191,1 τζήκουδα 129,46 τζηχουρέα 174,38 τζήμερις τζημούρια 29,8 πζηντζηφα 26,2 τζήντουαρ 218,3 τξηρίτης τζήτξ 161,2 τζιγκνίς 191,1 τζικνίδα . τζίκουδον τζίκουτα 129,46 — πζιμούριον 29,8 τζινάμωμον 187,2 τζίνζευρο 218,4 τζιντζινίκια 78,1 τζιντζίφο 26,2 τζιτζιμβόλα 174,20 τζίτζιπερ 218,4 τζόφλι τζόφλιον τζούχλαδα 179,1 τζουχκνίδα 191,1 τζουχνίς $ τζουνίπεριν 203,1 τζούρη τζουτζουλένην 155,1 τήλη 4,8 arg » τημελῆ 151, 13° τὴν 192,2 τηφώνιον Zoroast. 144,9 τίαλος 229,3 | τιβερίας 109,37 1 τιδύμαλον 29,1 τίλις 48 τιμήρ 246,44 τίμωρος » tin 192,2 tota Afris 129,39 τίς Aeg. 151,3 τιτζήνη 189,3 TITO» τιτήμαλλος 29,1 titumen 174,16 τόβιον 178,4 τοιβή » τόμφη 246,42 τοξητησία 174,16 toxobolon „ topana 129,13, a τόρδειλον 129,41, a tordilion τ τορδύλιον S. 132 torminalis 219,7 torrisco 184,1 τόσιτζον 140,1 τουλβηλα Dacis 141 a τουνατξ 151,13 τοῦρα 161,2 n SOvTATO „ turbiscus 184,1 turbith 179,1 τουρή 109,34 TOVOLTE , τοῦρχος Aeg. 134,1 covpret Afris 179,1 τουρπίττη » τουρσά 189,1 τουτούμαλος 29,1 πουτράστρα Dacis 100,1 τόχμιε xavtava 229,7 » καχοῦ 174,49 » xıxıpts 109,14 , cat&c 16,1 χαρπουζα 100,2 AE ATA 129,14, a τραγοχέρας „ τραγόχερως » τραγόνατον 76,5 τραγοπώγων 174,40 τραγορίγανος 151,9 τράγος τράκτε 202 τραντάφυλλον 9,8 τράξυνον 174,49 τραύλη 78,1 τραχόν 174,16 τρεμαντίνη 11,4 τρέμιυδος " τριαχοντάφυλλον 9,8 'πριαντάφυλλον 5. τριαντάφιλο "1 τρίβη 151,10 τριβόλιον τρίβολος 70,2 tribulus 10,1 trigonion 152,1 trigonis 151,4 trigonon 152,1 τριδάχτυλος 152,7 toixea 10,3 τρικλαμίδα 161,9 tricoctum τς τριμφαλίτης o» trixa herba 251,9 τρίξις 29,8 τριόκοκα 10,3 - trionum , triorchis 219,1 τρίουλον 4,12, c τριπέδικλον 151,23 τριποκαρίδης 13,1 τριπόλιον 180,1 tripofilon „ τρίφυλλον 4,12, c τρίχες κυνοχεφάλον Proph. 129,31 toryoßoravov 251,9 4,26 trichophyes » τριψήδην 187,2 908 — τριψίδιν 187,2 hypnoticon 144,9 . Tpupidetov „ ὑπογλώσσιον 227,6 τρόβιλον 204 ᾿ὑπόγλωσσον , τρόμυξον 174,49 ὑποκυστίς 144,9 ποόξίμον .. | .. hypolysos 174,16 τρούξ 109,34 ὑπώπιον 129,38, a τρυγόνιον .151,4 ὑσόπορος 43,1 TPUYGOVLOV s . ὕσσωπος 151,8 τρυφεριμάννα UcOXOG τὸν τρυψίδην 187,2 papa 4,27 τρωαύνη τέρμακ faba graeca 196,2 τρωγάλλια » longa 144,9 τρωγλοδύτης 13,1 | fabulonga „ τρωγοπώγων 93,1 174,40 φαίδρα 202,2 ' τρώξιμον 174,38 φαϊλαζαχαρατ 26,1 τυβούς. Aeg. 234,5 φαινίδ 118,4 τύλη 4,8 | PAIS » im, paivovxiov 129,31 τυφόνιον Zoroost. 144,9 φαχκητήδα typhonion Proph. 234,1 φάχλα 159,1 τωμάδα 144,1 (8. 133) φάχος 151,5 vawobuioy 151,9 PAKOG . varıyDoc 229,10 φαλαντζαμέτ 151,2 ὕβελος ' φάλεως 140,1 ᾿ ὑδνοα | | falterna 210,1 _ ὑδράστινα 191,3 oma 87,1 —— ὑδρηρόν 170,1 pavttaxovor 9,5 ὑδρόγαλα . φαντζή 109,34 ὑδροκόμμιυον 1,2 | φαράσιον 151,23 (S. 133) 229,7 ὑδροκυστίς papraxov 228,1 ὑδροπίπερον 189,2 φαρικόν 5» ὑοσχίαμος 144,9 | φαρικοῶ ἐηοῦ 203,1 ὑοσκύαμος ,». φαρτζαγχούσιον ὑπερικόν 85,1 φάσγανον 222,1 3 ὑπερστρόγγυλος 48,1 φασίν 4,32 ὑπνιχόν 144,4 φασίολος 4,32 (S. 129) φασχόμιηλα 151,5 φαςχομηλιά,, 240,1 φαυστιανός 41,1 fel terrae 141,2 174,35. φελλεραί E φελλός 198,2 φελλουρία 187,2 ᾿φελός 198,2 φελτερά 141,2 phenium 118,4 φενοῦλιν 129,31 fexasis 174,16 φεριπόνιον Syris 151,25, a φέρμπιον 29,1 φέρομβρος φέρουμβρος 174,49 ferulago 129,38, a φερούλλα 129,34 φέρουσα 174,27 phersephonion 152,1 φευσασπίδιον 151,29 φηγός 198,1 Q3e(o 204 φδίσι Proph. 119,2 , φιαλτία " φιερρεί Rom. 174,35 puopSsteia Dacis 251,9 ficus aegyptia 192,2 » Pharaonis , φίλ 195,1 φιλαλτία 119,2 φιλάνδρωπος 175,1 guaxovav Aeg. 139,1 φιλάκονον » φιλικλά 251,1 filicula 251,7 - de φιλιπέδυλα 7,1 philira 53,1 urta 195,1 φιλόλβιον 29,1 φιλομήδειον 110,3 φιλόπολις 151,23 φιλόφαρες „ φίλτξα 195,1 φιλτροδότης 251,8 φίλυρα 53,1 φίλχα 195,1 fistik 11,4 φιτιλεα 159,1 φιττάχκια 11,4 φλασχομηλιά 151,5 φλεμουνόστερα φλομονίδιον 142,7 φλοῦδα φλοῦστρον 63,1 φόγχαρ 221,4 φοινίκια 230,22 φοῖνιξ, πόα 246,44 phoenicea herba , φόλβιον 29,1 φολιόρουν φονεάς 9,7 φόρβιον 29,1 151,5 popp.t0y iE fostaq 11,4 φοῦ 177,1 u. la φοῦεν » φονιακάγ, 243,1 POVXAY, b QOUXXQQU φουκχά = φουμιτέρα 111,2 205 φουσούγρεστις 174,35, a — χαμαιάκτη 133,2 ppayxocvxa 174,27 χαμιαίγειρον 174,2 φραγμίτης 246,21. ᾿ χαμαιδάφνη 227,6 φραγουλς 9,8 χαμιαιδύοσμος 151,6 Ppaovie ., χαμιαίιον 92,1 fraxinagolus 196,2 χαμιαύκενδρος 203,1 fremium 118,4 χαμιαυκέρασος 227,1 φριγήτης 251,8 | χαμαιλέων μέλας 174,35, a φροκαλίδα 86,1 ti λευκός 174,32 φρυαρία chamaelyjon 152,1 φρυγία 251,8 χαμαίμηλα 174,49 opuyitig „ χαμαιπίδια 129,8 φρύον χαμαίπλιον 109,10 φτελή 196,1 ^ χαμαιρώς 174,27 QUQW) . χαμαισύκη φτηλιᾶ 9. χαμβλέτ 29,14 φυλάχονον 139,1 | χαμεβιολέτα 92,1 φυλαχτήριον 174,16 | | χαμεδάφνη 227,6 φυλλερέα 53,1 χαμέκεδρος 203,1 φύλλον 174,35 χαμέλαια : φυλλόφαρες 151,25" χαμελάρ 187,2 φυσαλίδες 144,2 χαμεπήτης 151,28 φυτοβασίλα. 174,15, a yanoßıoiera 92,1 φυτόν 142,2 yanodevöpov 9,2 χαβαιβέν 174,49 χαμοκύσαρον χάβαρ 118,18 yauneri 29,14 χαββ ἐζζελέμ. 204 0 χἄάμπαυλ s χαβεβαλέζεμ. — , yavtao 1,2 χαβελαρούμ. 129,31 yavreong χαβερας χαπή 204 χαιρέφυλλον χαπλιβέν 174,49 χαλβάνιν 129,34 χαρακία 29,1 χαλιλέν 29,14 χάρβακ 118,10 — yoX , charistelochia 174,16 χαλίρρυτον Proph. 76,3 χάρμελ 16,2 χάλχανα 69,1 χαρμιέλι 229,7 T χαρμπάχ χαροῦβα χαροῦρας χαρχάλην 100,2 χαρχχία 192,2 χᾶς 151,8 - χασαλλυμπαν 165,1 | yacap 151,8 — yacay 70,2 ᾿χᾶσς 151,10 χασέχ 20,1 70,2 χάσχουσα 219,7 yay 48,2 χαυλέν 26,1 χεασάμπαρ 187,1 χέδρα 195,1 χέδροπα χέδροπες χειμονιατικόν 100,2 χειμονιυκόν is χείρ 178,1 . yerpoßoravov 78,1 χειρωνιάς 174,35 χελεῦ 26,1 - yet 229,7 χελιδόνιον 110,3 χελιδωνία , χελιλίγξ 229,7 χελιλίγξ. , χέρβα 29,8 χερέδρανος 202,2 χερζαχερα 139,3 χεροῦα 9,5 χετύκερον 4,8 χημίς Aeg. 129,32 χήναια 69,1 χηναία 69,1 χηνέα 5 χηνὸς ala. “PI χηνώ Aeg. 174,35, a ynmpova 9,5 : χηρύβιον χιαρσάμβερ 187,1 & χιλιόφυλλον 70,1 189,2 χιμερινή 73,1 χίφονα 29,8 χίφωνα 230,22 χλοή 48 | χλωροχούχι 4,27 χλωτοριπά Aeg. 82,1 yorpoßoravov 78,1 χοιρώνιον χολιβίν 218,1 χολοβότανον 29, 1 yo^oxoxata . χολόκοκκα » χολοποιόν 174,16 chondorila 174,49, a χονδρίλλα 4 χόνδρος 100,3 yopa 85,1 χορασέν 13,3 χορμπεραίτ 48,7 — χορόδανον 129,33 χορὸς ᾿Αφροδισίας 233,1 χόρτα yoprapazı χορτοχορόνη 16,2 χόρτος 4,27 χόρχορος 161,2 χουβζέλ 161,9 yovdova Afris * yovdoun Afris 189,2 χούλπεν 4,8 | χούμελι 41,3 χουμπάτου μπαρι 48,1 | yovpacéwv 13,3 * χουρζῆτα Afris yovpiaytia 76,5 churkar 109,37, a χουρμᾶ Afris 16,1 χουρπή χούρφ 109,37, a χούφανα È χούς 219,7 χούφροις Afris 118,4 ᾿χρουσόμιον : χρυσάνδεμιον Proph. 174,16 peru 174,20 ypvolounmroov 174,32 χρυσίσπερμιον 73,1 χρυσόβαλα 29,14 χρυσοβάλανον χρυσόγονον 125,3 χρυσοελαία 26,2 χρυσοχαλίς 174,21 ᾿χρυσοχάνϑαρον . χρυσόκαρπος 127,1 | χρυσολᾶχανον 83,8 χρυσολόλουδον 151,8 χρυσόνικος 127,1 χρυσόξυλον 129,38, a χρυσοπόλη χρυσόπολις ᾿χρυσόσπερμον 125,3 2h ὦ i: χρυσοῦ σφαῖρα 222,2 χυδρώνα 9,5 χύρωνα , χυτρότροφον 151,25, a χυχώτροφον E χωχόρτη Aeg. ψαλίδες 41,1 ψευδοβούνιον 129,13, a Ψευδομάρτυρας 177,1 pseudomelanthium S. 132 ψευδοπαδές 4,12, c Ψψευδοσέλινον 9,5 Lieoy 181,1 ψίλωξρον 100,1 3 (S. 131) ψιττάχιον 11,4 ψιφεδίλη 119,2 Ψυλλερίς 181,1 ψυλλήσδρα 174,7 Ψύλλιον PA * ψυχή 151,29 ψυχότροφον 151, MOSS RO Ψυχούαχος Ψυχρότροφον 151,25, a ὠχιμιοειδές 170,1 174,35, a ὥχιμον 151,2 2 ἄγριον 174,49 ὥχιμουμ. ἀκουάτικουμ. 170,1 Qvo» 73,2 ὠχεῖ Aeg. 83,8 oyoa 4,30 ὠχρᾶς * ὠχρός » OYPOG » δ lem το ἘΣ E ^ae dor cipes ἘΝ suo aa uo dirt ἘΣ a c t$ yy a α ΡΟΣ t Ati ese qnc Ἢ RO BERN AGE SETI. TE EEE ERS UK g b c. "ers Ch Bee ie d a < Hj Pd Moon nb "Bie vie La ^ USE S Mus Y. OR ue > Tambu avv s RH. Ass 43 : SA , RM } È 1 wa be E, qu A NER δῷ vovib oon wa. * FE SAI FLOP call dat i£! e» i τὰ «equo Nn. ari s AY m TI weno | € (ru: Wien Baensch. png. dorm t i È " «1 Mia tpi ud DOS NV ΤΩ nem ci RT ee co iet uw | VARY , b VOXÁACH, i t "299 ἢ ; Ἢ H es ]« D avv . ^ Α δ΄ ἢ ; *4 " x A n . J 4 ^" i i OSE GA 1 CORIO? INR : Ἂ . ΄ 5 JP e ARE Li ͵ Δ ur » u SITE » » 2 see LU i TEL d M 1 ki ’ ‘x |^ VE LOVE το αν ; & | n3 9H È A" f \ da Lin Uu A wy 2 NU uic 5 BA, sia E 3Ù f =, .. vai f LJ b 3 STIER MO Ci C X Me νον NES vi u S 2 Ge , MOLA IFAC 05 Dx v él T" E" * i τ 4 « 24 AN » 2 w^ x - È * mt ciel 2 (6. "4 Pia? i " ML > 2 peo δ » ἦ T LS j ^ ut Pr EM df. WI d >. New York Botanical Garden Libra imma 85 00096 EEE ἐν " E È v E ᾿ i = à — ann ce — 5 /————— 5 n — i — si ve "S