bulle™ DE LA SOCIÉTÉ IMPÉRIALE DIS NATURALISTES Tome XXV. ANNÉE 1852. N°. MOSCOU. Imprimerie de l’Université Impériale 1852. nE^ATATb n03B0JL1ETCa ct> rfeMi» , liT00bi no ome^aTaHin npe^cTaBjeHo obuo bt> LI,eH3ypHb]ii KoMineTi) yaaKOHeHHoe nucjo 9K3e^nJiHpoBi). Mocsœa, OKTaopa 3 1-ro Aim, 1852 ro^a. UeH3oprj u Kaeadeps Me ans Cneiupees. FAUNA HYMENOPTEROLOGICA VOLGO-lIRALENSIS. (CONTINUATIO.) PRAEMONITÜM. Cum très Hymenopterorum , tractum Volgo-Uralensem babitantium familias jam antea (1847 et 1849) in his Epbe- meridibus tractaverim , nue exponam quartam , scilicet familiam Anthopliilarum seu Apidarum. Earum species saepe difficillimas dignotu et signis specificis discretu esse, praecipue species numerosas nonnullorum generum, nemo est, qui dubitet; ea autem difficultas e momentis infra dicendis faci¬ le intelligetur. 1. Apidarum corpus plerumque liirsutum, villosum, to- mentosum, aut pilis dense vestitum est, qua causa indu- mentum corneum (i. e. epidermis) , cum sub villositate la- teat, ad species determinandas nil valet; praeterea integu- menti cornei sculptura in variis speciebus parum, vel plane non variât. 2. Corporis vestimentum pilosum usu diuturno magis mi- nusve deteritur, quo pictura, maculae aut fasciae, villosi¬ tate formatae, vario modo mutantur. 3 . 18ô2. 1 2 3. Color vestimenti pilosi solis luce agente saepissime pallescit; color fl a vus albescit, — rufus, ferrugineus et ful- vus grisescunt, vel etiam abescunt. — Ea causa ad species determinandas bis coloribus mutabilibus, quantum potui, non tetendi, et eorum loco signa discretoria stabilia quae- sivi; sed propositum non semper tenui. Praeter specierum diagnoses et descriptiones , ad généra speciebus abundantia, vel e speciebus difficilibus composita, tabulam analyticam, cbaracteres specificos et discretorios exhibentem addidi, qua tabula specierum determinationem multo faciliorem redditam esse non dubito. Ad généra determinanda in bac familia Apidarum , ut in praecedentibus, methodum Jurineanam (forma et numéro eellularum alae conditam) secutus sum, quae mihi videtur facillima et praesentissima. Généra autem Apidarum bac methodo optime illustrata in celeberrimi Herrich- Schaefferi Nomenclatore entomologico , quo opusculo quoque usus sum. Reliqua memoranda in Praemonito, familiae Tentbredi- nidarum praemisso, (Bull. 18 Al . JW 1 ), prolixe legas. Dr. Eduardus Eversmann. FAUNA HYMENOPTEROLOGICA V OLGO - URALENSIS. (CONTINUATIO.) Familia AjYTHOPHILARUM seu APIDARUM. Anthophilae : Pedes postici articulo tarsorum primo (i. e. metatarso) magis minusve compresso, saepe hirsuto, polli- nigero. Abdomen sessile aut subsessile, singulo puncto me- tatboraci affixum. Alae nervis fortibns bene sufïïïltae; anti- cae cellula radiali, cellulis basalibus, cubitalibus et discoi- dalibus gaudentes. SubFAMILIA I. ANDRENIDAEo Lingua tripartita, lobulo medio quam vagina breviore, iatiusculo, triangulari, vel recto, vel sursum reflexo. — Mares et feminae; neutra nulla. Gends i. ANDRENA. Fabr. — Latr. — - III. — lur. Apis Lin — Nomada Scop. Alarum anticarum cellulae cubitales quatuor, très com- pletae; secunda minor quam prima aut tertia; secunda ex- cipit nervum recurrentem primum, tertia secundum, Gellu- 1* 4 la radialis acuminata apice ab alae margine non recedit. Cellula discoidalis antica cellulam basalem internam non tangit nisi singulo puncto vel petiolo brevi. Lingua lobulo medio triangulari - lanceolato, acuminato, recurvo. Corpus majusculam, medium aut parvum, — ad partem villosum, pubescens aut tomentosum, abdomine ovato mi¬ nus piloso, aut fere nudo, nitido, plerumque nigro, rarius ex parte rubro, rarissime coeruleo, — saepe segmentorum marginibus ciliatis aut tomento colorato tectis cingulato. Differentia sexus. Mas: angustior et plerumque minor, an- teunae longiores, articulo primo breviore, — geniculatae sed non fractae; frons et faciès magis villosae; tibiae minus hirsutae. Femina : brevior robustior; frons et faciès minus villosae; an- tennae fractae; tibiae posticae pilis densis (i. e. sarothro) hir¬ sutae. Nota. Cum mares saepe multum différant a feminis , et corporis pili aut tomentum diuturno volatil magis minusve deterantur , nec non tomenti cololor evanescat, — Andrenarum speeies dificillimae di- stinctu. Tabula analytica specierum generis Andrena. A. Mares. JVs Speeies. abdomen totum epidermide nigra; a. clypeus epidermide nigra; al faciès atro-aut atro-fusco-hirta; a 2 pedes postici nigro-hirti; magnae; a 3 thorax omnino ferrugineo - hirsutus; . 7. thoracica F. b 3 thorax griseo - hirsutus; . 2. pilipes III. c3 thorax ferrugineo - atro - hirsutus; . . 1. fuscosa IU. h 2 pedes postici griseo - hirti; mediae; a 3 pectus aequaliter atro - fusco - hirtum; 8. Gwynana IlL b 3 pectus atro - et griseo - hirtum; a4 abdomen griseo - pilosulum; .... 20. hirticeps nob. b^ abdomen totum nigro - pilosulum;. 30. pilosula J/T. bi faciès pure albo -hirsuta; a2 segmenta abdominis utrinque albo - cilia- ta, aut ciliis albis maculata; a 3 magnae aut majusculae; nervus recul- 5 rens primus centro cellulae cubitalis secundae insertus; a4 cellula cubitalis secunda latior , quam altior; . 3. b4 cellula cubitalis secunda altior , quam latior; . 4. b3 media, aut parya; nervus recurrens primus nervo transverso - cubitali se¬ cundo proximus; . 39. b 3 segmenta non albo - ciliata; a3 abdomen nigrum; . 6. b 3 abdomen coeruleo - piceum; . 3. ci faciès pure flavo - ferrugineo - hirsuta; a 2 cellula discoidalis antica cellulam basa- lem internam spatio manifesto tangit ; magna; . 14. b 2 cellula discoidalis antica solita ; a 3 segmenta abdominis non ciliata; anus rufescens; thorax ferrugineo-hirsutus; media; . . . 23. b 3 segmenta distincte griseo - aut fulvo - ciliata; majusculae; a4 antennae flagello recto; a5 cinguli abdominis grisei ,2 — 3 integri; . 47. b 5 cinguli fulvi, 3 — 3 integri, se- cundus late interruptas; .... 44. b4 antennae revolutae modo Colleto- rum; . 48. di faciès ferrugineo - griseo -, aut albido - hir¬ suta, saepe pilis lateralibus nigris; a 2 mandibulae dente valido basali armatae; parva, aut media; . 22. b2 mandibulae basi non armatae; a 3 cellulae cubitales secunda et tertia sub- aequales; a4 abdomen flavo - griseo - pilosulum ; magna; . 9. b4 abdomen albido -pilosulum; parva; 34. b 3 cellula cubitalis secunda multo minor, quam prima aut tertia; a4 corpus minutum; . 33. b4 corpus medium aut submagnum; a 5 stigma solito multo minus; ab- funebris III. comta M. B. proxima III. ovina III. cineraria L. aberrans nob. albicans III. fulvi crus III. gracilis nob. 4-cincta nob. armata III. cunicularia L. senilis nob. minutula II h domen griseo - pilosulum, sub- cingulatum; . 32. micros tigmanob. b 5 stigma solitum; a 6 segmenta abdominibus griseo - ciliata; a7 abdomen segmentis omnibus cilia- tis cingulatum; a 8 anus rufo-, aut griseo - hirtus; a9 antennae revolutae; .... 33. Afzeliella III. b9 antennae flagello recto; . . 49. Smithella III. b 8 anus nigro - hirtus; . 31. incerta nob. b7 abdomen basi non cingulatum; a 8 abdomen obtusum; a 9 cinguli abdominis integri; . 46. tricincta III. b 9 cinguli late interrupti; . . . 42. candensH-Sck. b 8 abdomen oblongum, acutum; a 9 clypeus linea media longitu- dinali impunctata; . 37. denticulata III. b9 clypeus aequaliter puncta- tus; . 41. cinerascens H-Sch. b 6 segmenta abdominis vix ciliata; a7 thorax griseo - hirsutus; a 8 tarsi et tibiae omnes epidermi- de fusca, aut nigra; a 9 anus pilis nonnullis nigris; 10 . Tr immer analll. b9 anus pilis nigris nullis; ai o segmenta abdominis inter¬ media utrinque ciliata ; . . 18. barbatula III. bio segmenta non manifeste ciliata; . . 16. fuscipes III. b8 tarsi et tibiae postici epidermi- de rufa; anus griseo - pilosus; . 17. ambigua nob. b7 thorax ferrugineo - hirsutus; a 8 faciès griseo - hirsuta; a 9 abdomen postice nudiusculum, politum , antice ferrugineo - pilosum; . 13. varians III. b 9 abdomen aequaliter griseo -pi¬ losum; . 19. barbilabris III. b 8 faciès rufo -griseo - et nigro - hir¬ suta; . 11. nigroaenealll. b. clypeus epidermide alba, eburnea; ai tibiae et tarsi postica epidermide fulva; .... 27. coitanea III. bi pedes toti epidermide nigra; 7 aô cellula cubitalis tertia non multo major, quam secunda; . 28. labialis III. b 3 cellula cubitalis tertia duplo longior, quam secunda; a^ clypeus angulis lateralibus non pro- ductis;* . 26. analis Pz. b* clypeus truncatus, angulis lateralibus productis; . 29. fallax nob. B. abdomen epidermide magis minusve rufo-colorata; a. clypeus epidermide nigra; ai pedes et antennae epidermide nigra; a2 antennae articulis elypticis crenulatae, soli- to longiores; a 3 caput fusco - atro - hirtum; . 57. strangulatalll. b 3 caput griseo - hirtum; . 60. zonalis III. b 2 antennae cylindricae; . 59. florea F. bi pedes et antennae epidermide rufo - fulva; a2 majuscula; clypeus brevis, abdomen rufum non cingulatum; . 54. gravida nob. b 2 parva; clypeus productior; abdomen seg- mentis ciliatis cingulatum; . 61. fulva nob. b. clypeus epidermide alba, eburnea; ai magnae aut majusculae; a 2 totum dimidium inferiushypostomatis album; 58. Rosae F. b 2 solus clypeus albus; . 56. Hattorfiana III, bi parva aut minuta; clypeus solus albus; .... 63. rufiventrisnob. Tabula analytica specierum generis Andrena. Feminae. A. Epidermis abdominis nigra , rarissime coerulea , semper sine colore rufo; a. Sarothrum atrum, rarius externe candidum. (Mag¬ nae, abdomine plerumque subdenudato, nitido, ra¬ rius subcingulato , aut maculis lateralibus albo - tomentosis.); ai abdomen nec cingulatum, nec maculatum, — ovatum; a 2 abdomen coeruleum; . 5. cineraria Lin. b 2 abdomen atrum; a3 thorax totus pure ferrugineo - hirsutus; faciès atro - hirsuta; . 7. thoracica F. b 3 thorax vel atro vel albido hirsutus; 8 a* thorax et faciès albido - hirsuta; . . . b4 thorax et faciès atro - hirsuta; a5 alae omnes nigrae, sub concolo- res; . h 5 alae basi sublimpidae, externe ni- gricantes; sarothrum externe can- didum; . bi abdomen yel cingulatum , vel utrinque ma- culatum; a 2 abdomen lateribus albo - ciliatum aut macu- latum, — ovatum; a3 alae anticae nigricantes, basi paulo pal- lidiores; sarothrum externe saepe album; b 3 alae sublimpidae, externe paululum in- fuscatae; sarothrum atrum; . b 2 segmenta abdominis omnino griseo-ciliata; abdomen oblonga ovatum; a3 faciès griseo - albido - hirsuta; . b 3 faciès nigro - hirsuta; . b. sarothrum fusco - griseum, griseum, aut fulvum; ai cellulae cubitales secunda et tertia subaequales; a2 thorax albido pubescens aut villosus; a 3 magna; cellula subradialis et stigma lu- tea; abdomen canopiloso - cingulatum; . b 3 media, aut parva; cellula subradialis et stigma nigra; a 4 segmenta basi albido -tomentosa; me¬ dia ; . * * * . . . b4 abdomen griseo - pilosulum; parvà; . b 2 thorax ferrugineo - hirsutus; a 3 media ; segmenta abdominis posteriora tomento albido cingulata; . b 3 magna; abdomen pilosulum, non cingu¬ latum; . . bi cellula cubitalis secunda multo minor, quam tertia; a2 abdomen ciliis segmentorum distincte cin¬ gulatum , cingulis vel integris , vel medio interruptis; a3 abdomen solitum, depressiusculum; a 4 sarothrum albidum, aut ferrugineo - albidum; a 5 cinguli abdominis interrupti, sal- tem anteriores; 6. ovina III. 1. fuscosa III. 2. pilipes III. 3. funebris III. 4. comta M. B. 51. incerta nob. 52. nigrifronsnob . 50. senex nob. 31. campestrisnob. 34. senilis nob. 24. xanthothorax nob. 9. cunicularia F. 9 a6 minuta; sarothrum griseo - albidum; . . . . b 6 mediae; sarothrum griseum; a7 pedes epidermide nigra; stigma fuscum; b 7 pedes epidermide brunnea; stigma ala- rum lutescens; . c6 magna; clypeus (denudatus) linea media im- punctata; anus ferrugineus; . b 5 cinguli abdominis integri, très yel quatuor; a 6 magnae; a 7 neryus recurrens primus centro cellulae cubitalis secundae insertus; pedes epi¬ dermide nigra; a 8 antennae nigrae; . b 8 antennae brunneae ; . b7 neryus recurrens primus neryo transver¬ so - cubitali proximus; a 8 anus atro-hirtus; . b 8 anus fuso - ferrugineo - hirtus; . . . b 6 media, albido - pubescens , cingulis albidis abdominis interdum interruptis; . c6 parva , griseo - hirsuta , cingulis abdominis quatuor griseo - pilosulis; . b4 sarothrum ferrugineum aut fulvum; a 5 tibiae posticae epidermide fulva; a6 metatarsus posticus solito multo brevior, la- titudine sesqui longior; . b 6 metatarsus solitus; a7 alae omnino aqueae; a 8 hirsulia corporis albida; media; . . . b 8 hirsutia fulva; majuscula; . b7 alae nigro - marginatae; . b 5 tibiae posticae epidermide nigra; a 6 media; cinguli abdominis très, duae anterio- res late interrupti; anus ferrugineo - hirtus; b 6 magna; cinguli abdominis quatuor, vel om- nes, vel très posteriores integri; anus atro- hirtus; . b 3 habitus Colletorum; abdomen convexum, ovato - conicum, luteo aut griseo piloso-hirtum, ciliis seg- mentorum cingulatum; scapus antennarum per- brevis; . b 2 abdomen pilosulum, sed non cingulatum; as sarothrum fulvum; 33. minutula HL 39. proxima III. 40. interrupta H . Sch. 43. incisa H. Sch. 46. tricincta III. 48. quadricincta nob. 43. Listrella III. 49. Smithella III. 41. cinerascens H. Sch . 26. analis Pz. 23. brevitarsisnob. 38. florivaga nob. 44. gracilis nob. 13. limbata nob. 42. candens H. Sch. 47. fulvicrus III. 33. Afzeliella III. 10 a-* tibiae et tarsi, saltem postica, epidermide fulva; a 5 anus nigro - hirtus; . 12 . fulvitarsisnob. b 5 anus fulvo - hirtus; . 23. albicans lll. 1)4 tibiae et tarsi epidermide nigra; a 5 sarothrum externe et interne fulvum; major; . 11. nigroaenea lll. b 5 sarothrum externe fulvum; interne ni- grum; minor; . 8. Gwynana lll. b 3 sarothrum griseum, aut fusco - griseum; a4 clypeus linea media longitudinali impunctata; a 5 magna; thorax griseo - hirsutus; .... 10 . Tr immer analll. b 5 mediae; thorax ferrugineo - hirsutus; a 6 anus nigro - hirtus; . 15. varians lll. b 6 anus ferrugineo - hirtus; . 22. armata lll. b4 clypeus ubique punctatus; a 5 clypeus solitus; a 6 clypeus aequaliter punctatus; abdo¬ men nudiusculum , ano ferrugineo - piloso; sarothrum nigricans, interne albicans parva; . 35. floricola nob. b 6 clypeus antice raro punctatus; abdo¬ men ferrugineo - pilosulum ano fus- copiloso ; sarothrum fusco - ferrugi- neum; . • . 21. longula nob. b 5 clypeus supinus; caput solito minus; alae aqueae; . . , . 36. labrosa nob. B. epidermis abdominis magis minusve rufa; (in non- nullis varietatibus abdomen fere totum nigrum, so- lis segmentis yentralibus bruimeo - marginatis); a. faciès et anus nigro - hirsuta; . 57. strangulata lll. b. faciès et anus fulvo - aut griseo - hirsuta; ai segmenta abdominis secundum et tertium al- bido-ciliata; a 2 clypeus longior, linea media impunctata; anus fulvo - hirtus; . 56. Hattorfiana lll. b 2 clypeus brevior, omnino punctatus; anus rufo - hirtus; . 58. Rosae F. bi segmenta non albo - ciliata; a 2 antennae et capitis epidermis brunneae; a 3 magna; caput et thorax albido - aut fer¬ rugineo - griseo - hirsuta; . 54. gravida nob. b 3 parva; caput et thorax fulvo - hirsuta;. 62. fulva nob. 11 b2 antennae et capitis epidermis nigrae; as magnae; a4 alae nigricanti - marginatae ; saro- thrum omnino fulyum; . 55. scita nob. b4 alae limpidae, non marginatae; sa- rothrum externe nigrum, interne album; a 5 pedes toti nigri, albido - hirsuti, tarsis fusco -hirsutis; . 59. florea F. b 5 tibiae posticae ettarsi omnes ful- vi, albo - hirsuti; . 60. consobrinanob. b 3 parvae; a4 stigma alarum nigrum; . 63. marginata F. b4 stigma flavum; . 64. rufiv entris nob . 1. Andrena füscosa 111. 83. À. atra, alis nigris ? , aut fumosis & . Magna, magnitudine A. tboracicae, aut major; tota atra et atro-birsuta; in individuis usitatis hirsutia saepe paulu- lum grisescit aut fuscescit. Andrena melasina P ail. mnpt. — Mus. Berol. Non rara in provinciis Orenburgensi, Saratoviensi et Astra- chanensi; rara in provincia Casanensi. 2. Andrena pilipes 111. 9. A. atra, atro-hirta, alis externe infumatis. Femina tibiis posticis sarothro albo; mas thorace griseo-aut albido-hirto. F em. A. pilipes III. 9. ■ — Fabr. Piez. 2. — Andrena aterrima Pz. Faun. germ. 64. 19. Mas. Andrena carbonaria III. 11. — A. nigrita III. 80. — No- mada nigrita Pz. Faun. germ. 78. 20. Magnitudine A. fuscosae, vel paulo minor. Non rara iisdem locis cum praecedente. 3. Andrena funebris 111. A. atra, facie thoraceque albo - liirtis ; abdomine nitido, utrinque maculis tribus lateralibus candido - hirtis aut to- 12 mentosis. — Fem. alis anticis violascenti - nigris, posticis hyalinis; femoribus anterioribus externe albo-hirtis; thora- ce plerumque nigro -fasciato. — Mas alis hyalinis, externe infumatis; femoribus omnibus externe albo-hirtis. Andrena funebris îll. 75. — Pz. Faun. germ. 55. 5. Eadem magnitudine, qua A. pilipes. — Rarior in provinciis Orenburgensi, Saratoviensi et Astrachanensi. A. Andrena comta Mus. Berolin. A. nigra, capite thoraceque albida liirtis , maculis abdo- minis utrinque tribus transversis albo-tomentosis; alis hya¬ linis. — Mas et fem. Magnitudine A. funebris, cui similis; differt alis utriusque sexus hyalinis, externe paululum infumatis, abdomine nigro - piceo , minus nitido; maculis abdominis albis , non candidis; femoribus tibiisque omnibus nigro - hirtis. Non frequens in provincia Orenburgensi. 5. Andrena cineraria Lin. A. atro - coerulea , abdomine nitido, capite thoraceque albido - hirtis, hoc nigro-fasciato; alis basi hyalinis, exter¬ ne infumatis. — Mas et fem. Apis cineraria L. S. N. 5. - — Fab. E. S. 67. — Apis atra Pz. 56. 44. — 4 43. 47. — Andrena cineraria Fab. P. 5. — Andrena barbareae Pz. 94. 40. Paulo minor, quam A. comta, cui similis, abdomen autem maculis albis caret. Abdomen feminae atro - violaceum, maris violaceo-piceum, pilis nonnullis albidis obsitum. Thorax albi¬ do - hirtum , medio plerumque nigro - fasciatum , praecipue in femina. Pedes nigro -hirti, basi albido -hirti. Hab. in prov. Orenburg. et Casanensi; minus frequens. 6. Andrena ovina 111. 79. A. nigra, capite thoraceque alhido-villosis, alis hyalinis, externe infumatis. — Mas et fem. 13 Similis A. cinerariae ejusque magnitudine; differt pectore tho- raceque toto albido - villosis; abdomine nigro, non yiolascente, alisque minus infumatis. Vulgaris in provinciis Casanensi , Simbirscensi et Orenbur- gensi. 7. Andrena thoracica 111. 12. A. atra, tborace fulvo - hirsuto. — Mas et fem. F em. Andrena thoracica F ah. P. 3. Mas. Andrena bicolor Fab. P. 22. Magna, magnitudine praecedentium. Faciès aeque ac reli- quum caput, abdomen pedesque omnes atro-villosa; thorax den¬ se fulvo aut rufo birsutus ; alae hyalinae, ad marginem exter- num infumatae. Clypeus denudatus, i. e. ejus epidermis pun- ctulatus, in femina linea longitudinali media paululum elevata. Vulgaris ubique, praecipue in Salicum amentis vernalibus. 8. Andrena Gwynana 111. 24. A. atra, thorace rufo - hirsuto. Mas pedibus posticis fer¬ rugineo - griseo - hirtis; fem. sarothro externe rufo. Mas A. pilosula III. 68. Simillima A. thoracicae, sed duplo minor; femina differt ti- biis posticis externe laete rufo-birtis, interne atris; mas tibiis tarsisque posticis ferrugineo - griseis. Non rara in provinciis Casanensi, Simbirsc. et Orenburg. 9. Andrena cunicularia Lin. A. capite thoraceque sordide ferrugineo- griseo -hirsutis; pedibus abdomineque nigro -piceis , ferrugineo - griseo - pi- losulis ; alis hyalinis , cellulis cubitalibus secunda et tertia subaequalibus. — Mas et fem. Apis cunicularia L. S. N. 2. 937. 25. — Andrena cunicularia Fab. P. 525. 6. — IUig. 16. Magnitudine A. thoracicae, aut paulo minor; abdomen minus depressum piceum, pilis ferrugineo -griseis raro vestitum, api- 14 ce pilis nigris. Hirsutia capitis, thoracis et pedum sordia; hir- sutia faciei pilis nigris intermixta. Frequens in prov. Casan., Simbirsc. et Orenburgensi boreali. 10. Andrena Trimmerana 111. 21. A. capite thoraceque sordide ferrugineo-griseo-hirsutis; pedibus abdomineque griseo - pilosis; alis hyalinis , cellula cubitali seeunda multo minore quam prima et tertia. — Mas et femina. Eadem longitudine, qua A. cunicularia, sed multo gracilior est; differt ac ilia abdomine longiore, ovato, cellulisque cubi- talibus. Rarior in prov Casan. et Orenburg. 11. Andrena nigroaenea 111. 18. A. capite nigro - hirsuto, thorace sordide fulvo - hirsuto; abdomine nigro-piceo, nitido, basi ferrugineo - griseo - pu- bescente, apice atro - piloso. — Mas et fem. Andrena nigroaenea lll. 18. et A. atriceps III. 19. Simillima A Trimmeranae , differt notis indicatis. In mare hirsutia faciei pilis griseis intermixta est. Hab. rarius in prov. Casanensi, Simbirscensi et Orenburgen¬ si boreali. 12. Andrena fülvitarsis nob. A. capite thoraceque griseo - hirsutis; abdomine nigro, griseo - pilosulo, ano nigro - piloso; tibiis tarsisque posticis fulvis fulvoque hirsutis. Fem. Similis A. Trimmeranae et nigroaeneae, differt pedibus po¬ sticis aut posterioribus epidermide et hirsutia fulvis. Caput , aeque ac thorax, griseo - albido - hirsutum, absque pilis nigris intermixtis. — Mas latet. Hab. ad Volgam inferiorem. 13. Andrena lime ata nob. A. nigra, capite thoraceque fulvo - hirsutis; abdommis 15 segmentis ultimis fulvo - ciliatis; tibiis tarsisque fulvo - hir- sutis et epidermide fulva; alis limpidis, margine externo nigricante limbatis. — Fem. Paulo minor, quam A. thoracica , et gracilior est. Caput et thorax laete ferrugineo - aut fulvo - hirsuta. — Mas latet. Hab. circa Sareptam ad Yolgam inferiorem. 14. Andrena aberrans nob. A. nigra, ferrugineo - hirsuta , abdominis segmentis fer¬ rugineo ciliato - marginatis; epidermide tibiarum et tarso- rum ferrugineis. - — Mas. Magnitudine feminae A. thoraciae , sed gracilior et babitu di versa, eodem habitu, qua feminae generis Hylaeus. Ab om¬ nibus reliquis speciebus differt A. aberrans cellula discoidali prima seu antica , quae cellulam basalem internam spatio de- clarato tangit, cum in reliquis Andrenis cellula ilia discoidalis basalem internam solo puncto tangit vel petiolo brevi insidet. — Femina latet. Hab. ad Volgam inferiorem. 15. Andrena varians 111. 22. A. thorace ferrugineo - hirsuto , pedibus griseo - hirtis , alis limpidis. Femina capite ferrugineo - hirsuto , clypeo fusco - hirsuto; abdomine basi ferrugineo - piloso , apice nigro-piloso. Mas capite albido-piloso, abdomine basi api- ceque rufescenti - griseo - piloso. Triplo minor, quam A. thoracica. Tarsi paululum in rufes- cens vergunt. Hab. in prov. Casan., Orenb., Simbirs., Saratov. et Astra- chanensi. 16. Andrena fuscipes 111. 39. A. capite pedibusque albido-birsutis , thorace sordide ferrugineo- griseo-hirsuto ; abdomine nigro, nitido, albido- pilosulo, ano tarsisque posticis griseo- rufescenti- pilosulis; alis limpides. — Mas . 16 A. nitida Pz. Faun. germ. 36. 2. Triplo minor, quam A. thoracica. — Femina latet. Hab. in prov. Orenb. et Casanensi. 17. Andrena ambigu a nob. A. nigra, griseo - hirsuta et pubescens, tarsis omnibus tibiisque posticis rufis; thorace sordide rufescenti - aibido - hirsuto. — Mas. Media, magnitudine A. fuscipedis. Frons plerumque albido- hirta, rarius nigro-birta; tborax sordide aibido aut ferrugineo- albido hirsutus; abdomen elypticum nigrum, raro - pilosulum, segmentorum marginibus in speciminibus non laesis paululum aibido - ciliatis, ciliis raris; tarsi omnes et tibiae posticae ma- xima parte rufi, aibido - hirti. Alae aqueae; cellullae cubitales prima et tertia subaequales secunda subtransversa , obliqua; nervus recurrens primus ita ad nervum transverso - cubitalem secundum remotus, ut fere hujus continuatio videatur. — Fe¬ mina latet. Habitat in promontoriis Uralensibus australibus. 18. Andrena barbatula 111. 56. A. nigra, aibido - hirsuta aut pubescens, abdomine niti- dulo, aibido - pilosulo, segmentis intermediis utrinque bre- viter aibido - ciliatis. - — Mas. Eadem magnitudine, qua A. fuscipes, ei simillima et vix di- stiguenda. Andrea fuscipes mihi videtur A. barbatulam detri- tam esse. — Fem. latet. Hab. in provinciis Casan. , Simbirsc., Saratov. et Astracha- nensi. 19. Andrena barbilabris 111. 55. A. capite pedibusque aibido - hirtis, tborace sordide fer- ruginoso - hirsuto ; abdomine piceo , griseo - pilosulo , ano nigro - piloso; alis limpidis. — Mas. Eadem magnitudine, qua A. barbatula, aut paulo major. — Femina latet. Hab. in prov. Casan. et Orenburg. 17 20. Andrena hirticeps nob. A. capite atro-hirto, thorace griseo - ferrugineo - hirsu- to, abdomine griseo - pilosulo, ano ferruginoso. — Mas . Paulo minor, quam A. barbatula. Faciès atro-hirta; thorax sordide ferrugineo - hirsutus; pectus mox atro, mox fusco aut griseo hirtum. Abdomen elypticum, nitidum, nigrum, griseo - pilosulum , ano rufescente; in speciminibus' integris segmenta 1 — 3 ad latera , quartum toto margine albido - ciliata. Pedes griseo-, aut fusco -birti. Hab. in provincia Orenburgensi. 21. Andrena longula nob. A. nigra, griseo-pubescens, thorace ferrugineo-hirsuto, ano fusco-piloso, sarothro rufescenti alboque versicolore. — Fem. Paulo major, quam A. varians, sed eodem habitu , nisi ab¬ domen paulo longius, clypeus solito minor, crebre punctatus, praecipue in medio; clypei hirsutia grisea, aut ferrugineo-gri- sea , absque pilis nigrîs. Thorax sordide ferrugineo - hirsutus. Abdomen griseo - pilosulum , sed pili anales ferrugineo - fusci , aut nigri. Sarothrum albidum , argenteo - micans; tarsi postici saepe obscuriores, ferrugineo - fusco - hirti. — Mas latet. Hab. in prov. Orenburgensi, in promontoriis Uralensibus. 22. Andrena armata 111. 28. A. nigra, griseo - hirsuta. Mas mandibulis dente valido basali armatis; femina thorace sordide ferrugineo-hirsuto. Mas facile cognoscitur mandibularum dente basali, qui ex¬ terne bene conspicitur. Corpus elongatum , parvulum aut me- diae magnitudinis , fere eadem magnitudine, qua A. barbatu¬ la* — griseo- aut albido-villosum; abdomen elypticum, acutum, nigrum, griseo - pilosulum. Femina duplo major est, quam mas, eadem magnitudine, qua A. longula, abdomen autem brevius est et ïatius. Praete- M 3. 185 2 18 rea A. armata femina differt ab A, longula clypeo denudato li- neam mediam longitudinalem impunctatam otferente, et saro- thro ferrugineo - griseo; in Andrena longula clypeus linea ea caret. Non rara in proy. Casan., Orenb. et Simbirsc. 23. Andrena albicans 111. 8. A. nigra, albicanti subvillosa, thoraee anoque ferrugineo- hirsutis. — Femina epidermide tibiarum et tarsorum posti- corum fulva. Magnitudine A. variantis. Abdomen breviter ovatum , prae- cipue in femina; caput et corpus subtils albido-villosa; thorax in femina saturate ferrugineus , in mare sordide ferrugineus; abdomen nigrum, nitidum, ano feminae laete ferrugineo, ma¬ ris sordide ferrugineo - piloso. Non rara in prov. Orenburg., Casan. et Simbirscensi. 24. Andrena xanthothorax nob. A. capite pedibusque albido-hirsutis, thoraee ferrugineo- hirsuto, abdominis nigri segmentis tomento cano margina- tis. — Fem. Habitu brevi A. albicantis , sed paulo minor est. Abdomen breviter ovatum; ejus segmenta tomento brevi cano, aut albi- do , late et distincte marginata sunt. Alae aqueae , anticarum cellula cubitalis secunda sat magna et manifeste major est , quam tertia. — Mas latet. Hab. in prov. Casan. et Orenburg. 25. Andrena breyitarsis nob. A. nigra, griseo - villosa , thoraee anoque ferruginoso - hirsutis; tibiis tarsisque fulvis fulvoque birtis. — Fem. Magnitudine et fere eadem statura brevi feminae A. albican¬ tis. Pedes solito breviores, praecipue tibiae et metatarsus pe- dum posticorum: epidermis tibiarum et tarsorum posteriorum fulva, et ejusdem coloris eorum birsutia e»i.. Alae hyalinae, ex¬ terne paululum infumatae; anticarum cellulae cubitales prima 19 et tertia magnae, ejusdem magnitudinis, duplo longiores ac la- tiores ; secunda parva , duplo aut triplo illis minor. — Mas latet. Hab. in promontoriis Uralensibus australibus. 26. Andrena analis Panz. A. nigra, griseo - pubescens , ano griseo - ferruginoso ; alis aqueis, cellula cubitali secunda subquadrato-transver- sa, prima et tertia majusculis. — Mas clypeo albo, punctis duobus nigris; femina abdomine albido - cingulato. Mas: Panz. Faun. germ. 90. IA. — III. ISF F em. Panz. 90. i5. Parva. — Mas abdomine elongato-elyptico; fem. breviter ova- to. — Mas nigrum nitidum, griseo aut albido pilosulum; anus paululum rufescit. Facile cognoscitur mas clypeo albo, ebur- neo , punctis duobus nigris notato. Femina multo robustior et proportione brevior est, quam mas, — nigra, griseo aut albi¬ do pubescens, ano plerumque rufescente, segmentis abdominis distincte albido - marginatis. Pedes toti epidermide nigra , sed non fulva, ut in figura Panzneriana. Stigma et cellula subra- dialis picea, rarius lutescentia. Hab. in prov. Orenburg., Casan., Simbirsc. et Saratoviensi. 27. Andrena coitanea 111. 50. A. nigra, griseo - subvillosa, tborace anoque ferrugino- sis; hypostomatis angulis clypeoque albis, hoc punctis duo¬ bus nigris notato; tibiis tarsisque fui vis. — Mas. Eadem magnitudine et statura elongata , qua A. analis, aut paulo longior. Thorax sordide ferrugineo - hirsutus ; abdomen elypticum, nigrum, nitidum, ano paululum ferrugineo-pilosulo; tibiae et tarsi epidermide fulva, fulvescenti-pilosa. Clypei pars alba transverso - elyptica; ejus puncta nigra valde distant alte- rum ab altero, sed ab utroque margine, antico et postico, aeque- remota. Alae paululum infumatae. Hab. in provincia Casanensi. 2* 20 28. And re na labialis 111. 51. A. nigra, griseo-subvillosa, thorace ferrugineo-hirsuto; clypeo maculaque utrinque juxta oculuni albis, illo nigro - bipunctato; segmentis abdominis ad latera albido-inargina- tis. — Mas . Simillima A. fallaci, infra dicendae, paulo major est, sed ea- dem statura. Clypeus totus albus et utrinque macula magna alba oculum attingens. Cellula cubitalis tertia non multo ma¬ jor est, quam secunda, et multo minor, quam prima. In A. fal- lace maculae latérales clypei desunt, et cellulae cubitales pri¬ ma et tertia subaequales. — Femina latet Hab. in prov. Casanensi. 29. Andrena fallax nob. A. nigra, griseo subvillosa, clypeo albo, nigro -margina- to punctisque duobus nigris notato; segmentis abdominis ad latera albido - ciliatis, ano ferrugineo. — Mas . Major, quam A. analis mas et multo robustior. Clypei pars alba aut flava subrotunda, antice tenuissime nigro -marginata, punctis duobus nigris, ad marginem posticum remotis; (in A. anali puncta nigra infra clypei centrum locata sunt); et prae- terea utrinque ad hypostomatis angulum punctum minutum fla- xum reperitur in A. fallace. — Femina latet. Hab. in promontoriis Uralensibus australibus. 30. Andrena pilosula 111. 68. A. capite atro-birto; pectore, pedibus abdomineqne nigro-pilosis; thorace sordide ferrugineo-hirsuto. — Mas . Duplo minor, quam mas A. Gwynanae et gracilior; paulo mi¬ nor, quam A. birticeps, cui similis. — Fem. latet. 31. Andrena campe stris nob. A. nigra, griseo-pubescens, abdomine ovato nitido, seg¬ mentis utrinque late albo -ciliatis; alis paululum infumatis, cellulis cubitalibus secunda et tertia subaequalibus. — Fem, 21 Eadem magnitudine, qua A. proxima, infra dicenda. Abdo¬ men nigrum, nitidum; segmentum secundum et tertium utrin- que macula tomentoso - alba, quartum plerumque toto margine albo - ciliato. Pedes epidermide fusca , albido - birta. — - Mas latet. Hab. in promontoriis Uralensib. australib. 32. Andrena microstigma nob. A. nigra, griseo - yillosa , abdomine griseo - subcingula- to; alis aqueis, stigmate solito minore cellulaque subradiali pallide lutescentibus. — Mas . Magnitudine et statura A. barbatulae. Totum corpus pilis gri- seis subvillosum; abdomen nigrum, parum nitidum, pilis solito longioribus et fortioribus vestitum; segmenta margine fusco - brunneo, griseo - piloso. Alarum anticarum stigma eadem latitu- dine, qua cellula subradialis; cellula cubitalis secunda angusto- transversa, — prima et tertia magnae, fere aequales. Hab. in terris transuralensibus. 33. Andrena minütula 111. 65. A. nigra, albido - pubescens , segmentis abdominis albi¬ do - ciliatis; antennis rufescentibus. — Mas et fem. Minuta, et omnium nostratium minima-. longitudo 2f lin. — Corpus et pedes omnes utriusque sexus albido - pubescentia; ab¬ domen nigrum, nitidum et pilosulum; in speciminibus non lae- sis, praecipue femininis, segmenta distincte albido - ciliata sunt. Antennae plerumque subtus et apice brunneae aut rufescentes. Frequens in prov. Casan., Orenburg. et Simbirsc. 34. Andrena senilis nob. A. nigra, albido - pubescens, abdomine brevi-oyato, nigro-piceo, albido - pilosulo , cingulis nullis; alis aqueis, cellulis cubitalibus secunda et tertia subaequalibus. — Mas et fem. Parva, eadem magnitudine, quq A. minutula eique similis, 22 abdomine autem paulo breviore; praeterea differt ab ilia cellu- lis cubitalibus. Hab. in prov. Casanensi. 35. Andrena floricola nob. A. nigra, griseo - pubescens , abdomine nitido, ano fer- rugineo - griseo - piloso ; alis aqueis, stigmate majusculo cellulaque subradiali piceis; sarothro fusco aut nigrican- te. — Fem. Parva, paulo major, quam A. minutula. Abdomen oblongo- ovatum, depressiusculum, nigrum, cingulis nullis sarotbrum ni- gricans, interne et subtus albicans. — Mas latet. Hab. in promont. Uralensibus. 36. Andrena labrosa nob. A. nigra, capite, thorace pedibusque griseo -pubescenti- bus; abdomine nitido, fusco - pilosulo ; clypeo supino. — Fem. Magnitudine A. proximae, infra dicendae, sed babitu differt ab omnibus reliquis Andrenis et formam refert Systrophae spi~ ralis 111. — Caput solito minus, et multo angustius est, quam thorax; frons depressa; clypeus transverso - linearis , angustus, reflexus et linea transversa impressa a facie bene discretus. Caput et thorax griseo - aut albido - hirsutula; pedes fusco - griseo - birsutuli ; abdomen elypticum, paululum incurvatum, nigrum , nitidum , aequaliter et solito densius pilosum , pilis mox fusco - griseis, mox nigro - fuscis; venter nigro -hirsutus. — Mas latet. Hab. in provincia Orenburgensi, in promontoriis Uralensibus. 37. Andrena denticülata 111. 36. A. nigra, albido - villosa, segmentis abdominis albido - ciliatis; mandibulis basi denticulo obtuso armatis, labro tridentato, dente medio emarginato. — Mas. Major, quam A. minutula; eadem magnitudine, qua A. ana- 23 lis, aut paulo major. Caput latitudine thoracis, aut latius. — Femina latet. Hab. in promontoriis Uralensibus. 38. ÀNDRENA FLORIVAGA ïiob. A. nigra, griseo-pubescens, segmentis abdominis albido- marginatis, ano rufescente; tibiis tarsisque posticis fui vis , fulvescenti-hirtis; alis paululum infumatis, cellulis cubita- libus secunda et tertia subaequalibus. — Fem. Eadem magnitudine, qua A. interrupta, infra dicenda. Abdo- men breviter ovatum , epidermide nigro-picea. — ■ Mas latet. Hab. in promontoriis Uralensibus australibus. 39. Andrena proxima 111. 49. A. atra, albido - hirsuta , thorace griseo - hirsuto; abdo- mine nitido , segmentis 2 — 4 albo - ciliato - marginatis, marginibus omnibus , vel secundo et tertio interruptis ; ano ferruginoso - albo - piloso ; sarothro albido, nitente; cellula subradiali et stigmate fuscis. — Mas et femina . Media, paulo minor, quam A. interrupta, sed ei simillima. Hab. in prov. Casanensi et Orenburgensi. 40. Andrena interrupta H. Schffr. A. nigro-picea, griseo - pubescens, ano subferruginoso, segmentis abdominis ad latera albido - ciliatis; epidermide pedum fusco - brunnea ; alarum anticarum stigmate cellula- que subradiali lutescentibus , cellula cubitali secunda sub- quadrata. — Fem. A . interrupta Herrich- Schaeffer Nomencl. entomolog. p. 66. Eadem magnitudine et statura, qua femina A. analis eique simillima. Mas latet. Hab. in provincia Orenburgensi. 24 41. Andrena cinerascens H. Scliffr. A. atra, albido -hirsuta, thorace griseo-hirsuto, abdomi- nis segmentis 2 — 4 albo - ciliatis , ano fusco - piloso; sa- rothro albido. — Mas et femina. A. cinerascens H . Schaeffer, Nomencl. entom. p. 65. Eadem magnitudine, qua A. internipta, aut paulo major; si¬ milis A. proximae, sed abdominis cinguli albi sunt integri, ra¬ rissime in medio paululum interrupti. Mas pilis analibus ful- vis, aut fusco - fui vis, femina fuscis. Non rara in provincia Orenburgensi et in terris transura- lensibus. 42. Andrena candens H. SchfFr. A. atra, griseo - pubescens, thorace ferrugineo - birsuto; abdominis segmentis 2 et 3 ad latera, quatro toto albo - ci- liato - marginatis. — Fem. ano ferrugineo - piloso. — Mas et fem. A. candens H. Schffr. Nom. entom. p. 65. Similis A. proximae et interruptae , earum statura et mag¬ nitudine. Hab. in promontoriis Uralensibus australibus. 43. Andrena incisa H. Schaeifr. A. atra, ferrugineo - griseo - hirsuta , thorace anoque ferrugineo - hirsutis, sarothro ferrugineo- albido; abdomine oblongo - ovato , segmentis lutescenti-albo-ciliatis* cingulo segmenti quarti integro, reliquis late interruptis. — Fem. A. incisa H. Sch. Nom. entom. p. 66. Majuscula, major, quam A. Gwynana et forma alia. Abdo¬ men oblongo - ovatum, depressum, ut in sequentibus speciebus. Segmenta secundum et tertium ad latera albo-marginata, quar- tum margine integerrimo albo aut albido - lomentoso; raris¬ sime cinguli omnes subintegri. Sarothrum ferrugineo - aut ful- xescenti - albidum. — Mas latet. Non rara in prov. Orenburg . Casan et Simbirscensi. 25 44. Andrena gracilis nob. A. atra, fulvo - villosa , abdomine oblongo - ovato , basi attenuato , segmentis posterioribus fulvo - ciliatis anoque fulvo; tibiis tarsisque omnibus fulvis fulvoque hirtis (femi- na), — aut nigris, fulvescenti - hirtis (mas). Simillima A. incisae eademque magnitudine; differt abdomi¬ ne iongiore, segmento primo paulo longiore ac latiore, segmen¬ tis posterioribus fulvociliatis , sed non tomento marginatis. — Mas simillimus mari A. fulvicruris, differt praecipue hirsutia fulva, segmentis 3 — 5 toto margine ciliatis, secundo solis la- teribus ciliato. Hab. in promontoriis Uralensibus australibus. 45. Andrena Listrella 111. 40. A. atra, albido - pubescens , tborace ferrugineo -hirsuto; abdominis segmentis 1—4 albido- ciliato -marginatis; cin- gulis omnibus integris; ano atro-hirto; sarotbro ferrugineo- fusco. — Fem. Eadem magnitudine et statura, qua A. incisa. Non rara in provinciis Orenburg., Casan., Simbirsc , Sara- tov. et Astrachanensi. 46. Andrena tricincta 111. 73. A. nigra, griseo - villosa , thorace griseo - ferrugineo - hirsuto , abdomine nitido , cingulis tribus (2 — 4) albis in- tegerrimis. — Fem. ano atro - hirsuto. Magnitudine A. Listrellae , abdomen paulo brevius; cinguli abdominis plerumque integerrimi , angusti et perfecte linea- res, — in femina albo - tomentosi, in mare lutescentes et pilo- suli. Sarotbrum griseum aut leviter e ferrugineo albidum. Hab. in prov. Casan. et Orenburgensi. 47. Andrena fülvicrus 111. 41. A. nigra, griseo - villosa, tborace ferruginoso - hirsuto; 26 abdomine atro, nitido, cingulis tribus albis (femina), aut lutescentibus (mas). — Fem. tibiis tarsisque posticis fulvis et fulvo - hirtis; ano atro - hirto. Eadem magnitudine et statura, qua A. tricincta eique simi¬ lis; femina facile cognoscitur pedibus posticis fulvis, mas autem a mare A. tricinctae aegre distinguendus: abdomen acutum , in A. tricincta obtusiusculum , — cinguli abdominis in A. fulvicrure minus exacte limitati , primus interdum in- terruptus; cellula cubitalis secunda lata, subquadrata, — in A. tricincta obliquo-transversa. Non rara in prov. Orenburg., Saratov. et Astrachanensi, 48. Andrena quadricincta nob. A. nigra, griseo - hirsuta , thorace ferruginoso - hirsuto , segmentis omnibus lutescenti-ciliatis, cingulis integris; ano nigro, utrinque lutescenti -hirto. — Mas et fem. Eadem magnitudine et statura , qua A. Listrella aut fulvi- crus. Mas simillimus A. Afzeliellae , infra dicendae , ejusdem statura et magnitudine, et vix ab ea distinguendus, nisi pilis nigris analibus. Femina ab affinibus speciebus differt praeci- pue cingulis abdominis quatuor integerrimis quintoque , aut anali, in medio nigro-interrupto ; segmentum enim quintum in medio nigro-birsutum est , lateribus lutescenti birsutum. An- tennae femininae brunneo-ferrugineae. Non rara in prov. Orenburgensi, in promontoriis Uralensibus. 49. Andrena Smithella 111. 34. A. nigra, ferrugineo-griseo-liirsuta , cingulis abdominis quatuor integris , ferrugineo-albidis ; ano fusco-ferrugineo- hirsuto. — Fem. et mas. Eadem forma, qua A. quadricincta eique similis, sed dimidio minor est; differt praecipue cingulis abdominis lutescentibus parum accurate limitatis, pilis eorum patentibus; in specimini- bus non laesis segmenta fere omnino pilis fulvis obtecta sunt. Hab. in provincia Orenburgensi. 27 50. Andrena senex nob. A. piceo - brunnea , cano - hirsuta , cingulis abdominis tribus integris canis. — Fem. Major praecedentibus , et maxima inter similes. — Corporis epidermis pedumque brunnea , aut fusco - brunnea , birsutia cana, aut griseo - albida. Abdominis cinguli aliter locata , ut in reliquis speciebus: segmenta nempe sunt pilis canis birsuta, eorum margo posticus autem denudatus est. — Mas latet. Hab. in terris transuralensibus. 51. Andrena incerta nob. A. nigra, griseo- birsuta , thorace ferrugineo- griseo, cingulis abdominis quatuor albidis, parum accuratis. Femina sarotbro atro-fusco. Similis A. Smithellae, paulo major. — Abdomen maris nigrum, fusco-pilosulum; segmenta in summo margine tantum ciliis brevi- bus et raris albidis obsita , quo cinguli male exacti. — Femina differt ab affinibus sarothro atro. Habitat in terris transuralensibus. 52. Andrena nigrifrons nob. A. nigra, fronte, pedibus ventreque atro-fusco-hirsutis , thorace fulvo - hirsuto; abdomine superne atro , cingulis tribus sordide lutescentibus ; ano atro-hirsuto. — Fem . Eadem magnitudine , qua A. Listrella , aut paulo major. — Mas latet. 53. Andrena Afzeliella 111. 72. A. nigra, ferrugineo -aut griseo -hirsuta, abdomine con- vexo, conico-ovato , birsuto, cingulis quinque ferrugineis aut griseis, pilis patentibus. — Mas et femina. Andrena Afzeliella III 72. — Colletés leporina Jll. 10. — Apis leporina Pz. fauna germ. 63. 21. — Anthophora leporina Fabr. p. 7. Habitu A. Afzeliella maxime discrepit ab Andrenis, Colletis 28 simillima est a quibus praecipue differt cellulis cubitalibus pri¬ ma et tertia subaequalibus, — secunda subquadrata multo minore. Antennae in utroque sexu revolutae , ut in Colletis , et non fractae , ut in feminis Andrenarum ; articulus primus solito multo brevior est. Gorporis hirsutia mox grisea, mox ferrugineo- fulvescens. Abdomen solito hirsutius, distinctissime ciliato-cin- gulatum, ciliis patentissimis. Non rara in prov. Casan., Orenburg. et Simbirsc. Nota. In sequentibus speciebus abdomen fere omnino denudatum et ejus epidermis magis minusve rufa, rubra, aut fulva est. 54. Andrena gravida nob. A. tota epidermide brunnea aut rufa, capite thoraceque griseo-hirsutis. — Mas et fem. Magna, etiam major, quam A. Scita aut Hattorfiana, abdomine latiore. Epidermis totius corporis, antennarum pedumque brun¬ nea aut rufa, tborax saepe nigro-brunneus ; abdomen plerumque rufum, denudatum, vel unicolor, vel rarius segmentis basi nigri- cantibus. Pedes rufi aut rufo-brunnei, rufo-hirti. Hirsutia thora- cis et capitis mox griseo-albida, mox ferrugineo-albida. Alae byalinae , stigmate luteo. — Mas duplo minor , quam femina; ceterum non differt, nisi abdomine convexiore. Hab. in prov. Orenburg. australiori. 55. Andrena scita nôb. A. nigra, fulvescenti-griseo-pubescens, abdominis seg¬ mentis 1 — 3 rubris, primo basi nigricante , — quarto et quinto rufo-piceis, ano fulvescenti-hirsuto; — alis hyalinis, margine externo nigricante. — Femina. Magna, paulo longior et gracilior, quam A. Hattorfiana, infra dicenda; differt ab omnibus sequentibus margine externo alarum nigricante. — Mas latet. Habitat ad Wolgam inferiorem. 56. Andrena Hattorfiana 111. 86. A. nigra, griseo-pubescens, abdomine basi rubro, seg- 29 mentis albido-ciliatis , ano rufo-piloso; alis hyalinis, ex¬ terne leviter infumatis. — Femina : tibiis tarsisque fulvis, fulvo-hirtis; abdominis segmentis primo et secundo rubris. Mas : clypeo albo, eburneo, punctis quatuor minutis nigris; segmentis abdominis primo et tertio rubro-marginatis, se¬ cundo toto rubro. Var. maris : abdomine nigro, segmentis anterioribus rufo-marginatis. F em. A. Hattorfana Fab. Fiez. 523. 14. — III. 86. — A. eque- stris Pz. Fn. Germ. 46. 17. Mas. A. quadripuncta Fab. Piez. 11 . — A. clypeata III. 87. Magna aut majuscula; mas paulo minor, quam femina. Non rara in prov. Casan., Orenburg., Simbirsc. et Saratov. 57. Andrena strangulata 111. 2. A. atra, nigro-aut fusco-hirsuta, abdomine basi rubro; alis hyalinis. — Mas et fem . F em. A. strangulata III. 2. — A. Rosae Pz. Faun. germ. 74. 10. Magnitudine A. Rosae, infra dicendae. — Extensio coloris rubri abdominis maxime variât; plerumque segmentum secun- dum totum, primum et tertium ex parte sunt rubra; rarius abdo¬ men nigrum, segmentis anterioribus rufo-marginatis; rarissime abdomen totum nigrum est. Facile cognoscitur baec species epi- dermide atra , non nigra , et hirsutia capitis thoracisque atro- fusca. — Mas fere duplo minor est, quam femina. Frequens in prov. Casan., Orenburg., Simbirsc. et Saratoviensi. 58. Andrena Rosae Fab. A. nigra, griseo- pubescens , abdomine basi rubro, seg¬ mentis albido-ciliatis, ano fusco-piloso; alis hyalinis, ex¬ terne leviter infumatis. — Fem. sarothro fulvescenti-albido; segmentis abdominis primo et secundo rubris , illo basi nigro. Mas segmentis abdominis secundo et tertio rubris, reliquis nigris, ano rufo-pilosulo; hypostomate albo. 30 Var. a. abdomine toto nigro, segmentis albido-margina- tis. — Mas et fem. / S . abdomine nigro, segmento secundo rubro. -FVm. A. Rosae F. P. 52o. 1ô. Fem. — 11L 88. F e min a eadem magnitudine, qua femina À. Hattorfianae, aut paulo minor , eique similis ; mas autem fere duplo minor est, quam mas À. Hattorfianae. — Femina differt ab ilia epi- dermide pedum nigra et segmento abdominis primo basi nigro. Mas facile distinguitur toto bypostomate albo. Rara in provincia Orenburgensi. 59. Andrena flore a Fab. A. nigra, ferrugineo - griseo - pubescens, rentre fuseo - pubescente, abdomine basi ad partem rubro, segmentis griseo - subeiliatis , ano fusco - piloso; alis bralinis externe lerissime infumatis. — Femina tibiis posticis externe albo- hirtis , interne nigris ; segmentis abdominis prima et secun¬ do postice rubris, reliquis saepe rufo - marginatis. — Mas segmento secundo abdominis toto rel ex parte rubro, primo et tertio rubro - marginatis. A. florea Fabr. Syst. Piez. o2i. 12. — IU . 90. A. austriaca Pz. dû. 19. — Fabr. p. 15. Femina paulo minor est, quam femina A. Rosae; mas au¬ tem eadem magnitudine, qua mas illius speciei. Rara in provincia Orenburgensi. 60. Andrena consobrina nob. A. nigra, albido - pubescens , abdomine ex parte rufo, segmentis subeiliatis; tibiis posticis tarsisque omnibus rufis, albo - birsutis; alis limpidis. — Fem. a. abdomine nigro, basi rufo - fasciato. ft. abdomine nigro, segmentis duobus basalibus totis ru¬ fis, tertio rufo-marginato. 31 Paulo major, quam femina A. floreae, cui similis, abdomen autem proportion© latius et brevius, cingulis nullis, nisi ciliis sparsis segmentorum albidis. Hirsuties corporis , etiam faciei pedumque , omnino albida aut aïba, pili anales tantum paulu- lum rufescunt. Tarsi omnes tibiaeque posticae epidermide rufa aut fulva. — Mas latet. Hab. in prov. Orenburgensi austratiore, circa Indersk. 61. Andrena zonalis 111. 3. A. nigra, griseo - pubescens , hypostomate fusco - aut nigro - hirto; segmentis abdominis anterioribus rufo - mar- ginatis; alis hyalinis. — Mas . Eadem magnitudine, et statura, qua mas A. Rosae; differt a similibus speciebus praecipue hypostomate nigro - birto, cum in maribus A. Rosae, floreae et Hattorfianae tota faciès griseo - aut albido - birsuta est. Hab. in prov. Orenburgensi, in promontoriis Uralensibus et in terris transuralensibus. 62. Andrena fulva nob. A. capite thoraceque nigris, fulvo - liirsutis ; al) domine , an tennis pedibusque fui vis, coxis nigris; alis hyalinis. — Mas segmentis abdominis basi nigris. Media, magnitudine A. cinerascentis ; hypostoma paulo pro¬ ductif, quam in reliquis speciebus. Antennae, pedes et abdo¬ men feminae omnino fulva; caput, thorax, pectus, coxae, et in mare basis femorum nigra. Abdomen feminae oblongo - ovatum, depressiusculum, nudiusculum, non cingulatum; in mare seg¬ menta sunt basi nigra , postice fulva et fulvescenti - ciliata. Alae lutescenti - hyalinae. Rara in promontoriis Uralensibus australibus. 63. Andrena marginata Fabr. A. capite, thorace pedibusque nigris, griseo -ferrugineo- hirsutis; abdomine fulvo, segmento primo nigro; alis hyaïi- nis, externe levissime infumatis. — Fem, 82 /3. abdomine rufo, basi apiceque nigro. — Fem. A. marginata F. P. 326. 20. — Pz. 72. 13. Eadem magnitudine , qua A. fulva , sed paulo gracilior. — Mas latet. Rara in prov. Casanensi, Orenburgensi et in terris transura- lensibus. 64. Andrena rufiyentris nob. A. nigra, albido-pubescens, abdominis lateribus, ventre anoque rufis, segmentis albo - ciliatis. — Fem . Parva, paulo major, quam A. minutula, sed eodem habitu. — Mas latet. Non rara in provinciis Casanensi et Orenburgensi. Genus 2. HYLAEUS. Fabr. — III. - — Haïtiens Latr. Cellulae cubitales quatuor: très completae; secunda ex- cipit nervum recurrentem primum , tertia secundum. — Lobulus médius linguae oblongo-lanceolatus , acuminatus. Corpus magnum , mediae magnitudinis , aut parvum. Caput et thorax pubescentia ; abdomen nudiusculum, aut raro-pilosulum, plerumque cingulatum, cingulis tomentosis, integris aut interruptis , segmentorum marginem posticum occupantibus , vel eorum basin. Femina abdomine ovato, segmento quinto seu anali rima longitudinali media denu- data signato. Mas abdomine subcylindrico, et clypeo sem- per albo-aut flavescenti-marginato. Hylaei simillimi Andrenis: feminae facile dignosciuntur rima longitudinali segmenti analis, mares abdomine oblongo-elyptico, subcylindrico aut subclavato , — et apice clypei semper albicante. 33 Tabula analytica specierum generis Mares . A. caput et thorax epidermide nigra; abdomen vel to- tum nigrum, vel nigrum et rufum; a. abdomen cingulis albidis tomentosis, segmento- rum marginem posticum occupantibus, integris, aut medio interruptis; al magni; antennae subtus fulvae, apice nigrae; cinguli abdominis integerrimi; as abdomen cingulis quatuor; ........ bs abdomen cingulis quinque; . bi medii; antennae nigrae; as tibiae et tarsi flava, illae macula laterali nigra; a 3 cinguli posteriores integri; . b 3 cinguli omnes latissime interrupti; . . bs pedes flavi aut fulvi, femoribus ex parte nigris; a 3 cinguli anteriores interrupti; . b 3 cinguli omnes integri; . . b. abdomen vel omnino denudatum, vel basi s eg- mentorum tomentosa cingulatum: cingulis inte¬ gris, plerumque autem interruptis; ai abdomen subcylindrico - clavatum; as pedes toti nigri; a 3 abdomen cingulis omnibus interruptis; b 3 abdomen cingulo primo integro; . . . bs pedes nigri, metatarso flavo; . c2 tarsi toti flavi; a 3 segmenta abdominis nigra, postice brunnescenti - marginata, basi utrin- que albido - tomentosa; médius; . . . b 3 abdomen vel totum nigrum, vel basi rufum; parvi aut minuti; a4 antennae nigrae; segmenta abomi- nis 1 — 3 plerumque rufae: macula dorsali nigra; a 5 segmenta intermedia basi utrin- que albido - tomentosa; major;, b 5 segmenta glabra; minor; . . . b^ antennae subtus rufo- fulvae; man- dibulae flavae ; JK 3. 185%. Hylaeus. i. 4-cinctus F. 3. arbustorum Pz . 4. rubicundus III. 7. interruptusPz. 6. fulvipes Germ. 8. senilis nob . 10. 6-notatus III. 10. obovatus III. 14. lugubris IlL 12. fulvicrus nob. 16. abdominalisPz . 17. albipes F. 3 34 a 5 tarsi toti et tibiae maxima parte flavi; . b 5 tarsi flavido - rufescentes; . . . bi abdomen oblongo-elypticum, atrum, nitidis- sinium; — minutus; . B. corpus aeneum; — minuli; a. pedes nigri; ai abdomen nigro - aeneum; . bi abdomen yiridi - aeneum; . b. pedes flari; ai abdomen non cingulatum; . bi abdomen tomento albo cingulatum; . Tabula analttica specierum generis F e mi n a e. A. caput et thorax epidermide nigra; abdomen plerum- que nigrum, rarissime rufum, apice nigrum, (sp. lo. rubellus Pall.); a. abdomen cingulis albidis tomentosis , segmento- rum marginem posticum occupantibus, xel inte- gris, xel medio interruptis; ai clypeus antice foyeola impressa; magnus; . bi clypeus ubique conyexus; a 2 epidermis abdominis brunnea; pedes albi- do - hirsuti; magnus; . b3 epidermis abdominis nigra; a 3 pedes fulyo - hirsuti; a4 magnus; abdomen oblongo-ovatum; b^ médius; abdomen breyi - oyatum; . b s pedes albo - aut griseo - fufescenti - hirsuti; a4 pedes albo-hirsutuli; cinguli abdo¬ minis albi, integerrimi; — médius; b* pedes griseo - rufescenti - hirsuti; a 5 médius; -cinguli abdominis me¬ dio angustati , subinterrupti ; anus rufescenti - pilosulus; . . b 5 minor; - cinguli abdominis late interrupti; anus albo-pilosulus; b. cinguli tomentosi, integri aut interrupti. Tel seg- mentorum basin occupant, yel abdomen omnino cingulis caret : 18. fulvicornis lll. 19. nitidiusculus lll. 20. minutissimus lll. 21. aeratus lll. 22. Smeathmanel- lus lll. 23. seladonius lll. 24. flavipes lll. Hylaeüs. 1. 4-cinctus F. 2. brunnescens nob. 3. arbustorum Pz. 4. rubicundus lll. 8. senilis nob. 5. tomenlosus H. Sck. T. interrupins Ps. 35 al abdomen nigrum; as hypostoma ultra modum productum ; . . 9. rostratus nob. b 2 hypostoma solitum; a3 abdomen epidermide ubique nigra; a^ pedes postici albido-hirsuti; a 5 cinguli abdominis integri; a6 pedes albo - hirsuti; .... 11. leucozoniuslll. b 6 pedes rufescenti-albo-hirsuti; 10. obovatus lll. b 5 cinguli interrupti; . 10. 6-notatus lll. b4 pedes postici fulvo - hirsuti; a 5 major; cinguli integri; . 12. fulvicrus nob. b 5 duplo minor; cinguli interrupti, saepe omnino nulli; . . 13. laevigatus lll. b 3 abdomen segmentis postice epidermi¬ de flavescente marginatis; a4 majores; pedes rufescenti- hirsuti ; a5 major; . 1 6. abdominalisPz. b 5 dimidio minor; . 17. albipes F. b4 duplo minores; pedes albido-hirsuti; a 5 major; antennae nigrae; .... 18. fulvicornis lll. b 5 dimidio minor; antennae apice rufescentes; . 19. nitidiusculus bi abdomen segmentis 1 — 3 rubris, reliquis ni- lll. gris; parvus; . 15. rubellus P ail. B. caput et thorax aenea; abdomen vel aeneum, vel ni¬ grum; minuti; a. cellulae cubitales 2 et 3 subaequales; ai abdomen piceum, nitidum; . 21. aeratus lll. b i abdomen viridi - aeneum; . 22. Smeathmanel- b. cellulae cubitales 1 et 3 subaequales; lus lll. ai abdomen aeneum, segmentis anguste albo - ciliato - marginatis; . 23. seladonius lll. bi abdomen nigro-aeneum, segmentis late albo- tomentoso - marginatis; . 24. flavipes lll. cl abdomen totum tomento albido tectum; . . 25. mucoreus lll. 1. Hylaeüs quadricinctus F. H. niger, griseo-ferrugineo-pubescens, cingulis abdomi¬ nis quatuor albis aut flavescentibus, tibiis ex parte tarsisque flavis. Mas pedibus albido -hirtis, antennis subtus fui vis y apice nigris; femina pedibus fulvescenti-hirtis, clypeo antice foveola impressa. 3* 36 Fabr. Fiez. n. 2. — Illig. Magaz. n. 1 . Max i mus inter nostrates. Femina abdomine oxato, mas oblon- go , basi attenuato , subclaxato, segmentis 5 et 6 totis nigris, albido-pilosulis, non cingulatis. Vulgaris ubique. Tsidificat congregabilis in ripis arenoso- argillaceis fluxiorum et rixulorum. Vide Exersm Die Brut- stellen des Hylaeus quadrieinctus , in Bullet. de la Soc. des Natur. de Mosc. 1846. I. p. 168. sequent. 2. Hylaeus brunnescens nob. H. niger, tliorace griseo-pubescente, abdomine brunneo: cingulis quatuor albis, antennis pedibusque brunnescenti- bus, bis albo-hirsutis; clypeo conyexo. — Fem. Simillimus H. 4-cincto eademque magnitudine, sed corpore paulo graciliore, abdomine longiore. — Mas latet. Hab. in proxincia Orenburgensi australiore. 3. Hylaeus arbustorum Pz. H. niger, griseo-ferrugineo-pubescens ; abdomine flaxes- centi-albo cingulato; — mas cingulis sex, antennis pedibus¬ que fulxis, bis basi, illis apice nigris; — femina clypeo conyexo, cingulis abdominis quatuor, pedibus fulyescenti- birtis. Panz. Faun. germ. 46. 14. mas. Hylaeus sexcinctus Fabr. Pisz. n. 4. mas. Paulo minor praecedentibus. Femina simillima feminae H. quadricincti , differt clypeo conxexo , corpore minore et paulo graciliore. Hab. in prox. Orenburgensi. 4. Hxlaeus rubicündus Illig. n. 2. H. ater, griseo aut fulxescenti pubescens, cingulis ab¬ dominis quatuor albis angustis; tibiis tarsisque fulxis. Duplo aut triplo minor, quam H. 4-cinetus; femina thorace fulxo - birsuto , abdomine oxato aut late elyptico , ut in 37 H. quadricincto , cingulis autem multo angustioribus ; mas abdomine oblongo-ovato , sub cylindrico-clavato, cingulis tri¬ bus aut quatuor , in medio angustissimis aut subinterruptis; antennis nigris, saepe subtus brunneis. Frequens in provinciis Orenburgensi , Gasanensi , Simbirs- ciensi et Saratoviensi. 5. Hylaeus tomentosus Herrich-Schaeffer. H. ater, thorace griseo -rufescenti-pubescente, cingulis quatuor abdominis albis; femina pedibus nigris, albido- hirsutis; mas tibiis tarsisque flavis, cingulis abdominis late interruptis. Simillimus H. rubicundo eademque magnitudine, aut paulo minor; femina differt thorace griseo - pubescente , pedum epi- dermide nigra et cingulis abdominis latioribus; mas autem vix a mare H. rubicundi distinguendus. Hab. in promontoriis Uralensibus. 6. Hylaeus fulvipes Germar. H. niger, griseo-pubescens, abdomine oblongo-subcla- vato, segmentis 1 — 4 tomentoso-albo-marginatis: margini- bus 1 — 3 late interruptis, quarto integro; pedibus flavis, femoribus nigris; antennisrufo-fulvis, superne nigris. - Mas. /3. antennis totis nigris; cingulis omnibus interruptis. - Mas. Germar , Reise n. 576. * — Fn. 7. 16. Eadem magnitudine , qua mas H. rubicundi eique similli¬ mus; differt praecipue tibiis totis flavis et cingulo quarto abdominis integerrimo. Suspicio haec species ne sit mas détri¬ tus H. senilis, infra sequentis. Hab. in provincia Casanensi. 7. Hylaeus interruptus Pz.-Mas. Berol. H. niger, griseo-pubescens, segmentis abdominis utrin- que albo-marginatis; mas tarsis tibiisque flavis, liis medio nigris; femina pedibus nigris, griseo -birsutis. 38 H. interruptus Pz. Fn. ÔÔ. 4. mas. (In noslris speciminibus segmentum abdominis primum totum nigrum est et abdomen colore rubro omnino caret). Dimidio minor , quam H. rubicundus et multo gracilior. Abdomen feminae oblongo-ovale, — maris subcylindricum, sub- clayatum. Mas simillimus mari H. rubicundi , sed multo mi¬ nor est, abdomine subclavato, utrinque striolis quatuor albis- simis. Frequens in provincia Orenburgensi. 8. Hylaeus senilis nob. H. ater, griseo-pubescens, cingnlis abdominis latis albis, in utroque sexu linearibus, integris. Mas cingulis quinque; pedibus flavis, femoribus subtus nigris; antennis subtus luteo-brunneis. Ferri, cingulis quatuor , pedibus nigris , albido-birsutis. Similis H. rubicundo, paulo minor; differt cingulis abdomi¬ nis multo latioribus , linearibus , cretaceis , in utroque sexu integris. Cingulus primus, yel etiam secundus non solum inar- ginem segmenti posticum occupât, sed pariter paululum baseos segmenti sequentis. Hab. in prov. Orenburgensi. 9. Hylaeus rostratus nob, H. hypostomate maxime producto , — - ater , griseo- pubescens, segmentis abdominis 2 — 4 basi albo-tomentosis; pedibus nigris , fulvescenti - hirtis ; alis aqueis , stigmate nigro , cellulis cubitalibus secunda et tertia subaequali- bus. — Fem. Eadem magnitudine, qua H. 6-notatus; hypostomate vaide producto ab affinibus facile dignoscitur. — Mas latet. Habitat in promontoriis uralensibus australibus et in terris transuralensibus. 10. Hylaeus sexnotatus 111. 27. H. ater, cano-pubescens , abdomine nitido, segmentis 39 tribus intermediis basi utrinque albo- tomentosis; pedibus in utroque sexu nigris, albido -kirsutis ; alis kyalinis, stig¬ mate fusco, cellulis cubitalibus secunda et tertia subaequali- bus. — Mas et fem. fi. oboyatus 111. 21. — cingulis albido - tomentosis in- tegris. — Fem. Eadem magnitudine et statura, qua H. tomentosus. Var. fi., Hylaeus obovatus 111. , non differt nisi cingulis tribus, tomento albido baseos segmentorum formatis, integris, cum in H. sex- notato cinguli ei in medio detriti sunt. Frequens in prov. Orenburgensi. 11. Hylaeus leucozonius 111. 23. H. ater, albido-pubescens , abdominis segmentis 2 — 4 basi tomentoso-albis; pedibus nigris, albo-hirsutis. — Fem. Eadem magnitudine et forma qua H. sexnotatus; simillimus varietati fi., H. obovato , et vix differt nisi pubescentia et cingulis abdominis albidioribus. — Mas latet. Rarus in prov. Orenburgensi. 12. Hylaeus fulvicrus nob. H. ater, rufescenti-pubescens, segmentis abdominis 2 — 4 basi tomentoso-albidis ; alis hyalinis, stigmate rufescente, cellulis cubitalibus 2 et 3 subaequalibus. Mas segmentis abdominis postice epidermide pallidiore aut flavida, seg¬ mentis intermediis basi utrinque albido -tomentosis; apice basique tibiarum et tarsis flavis ; — femina thorace ferru- gineo-birsuto ; abdomine ovato, cingulis tribus albido-to- mentosis integerrimis; pedibus posticis fulvo-hirsutis. Fere eadem magnitudine , qua H. rubicundus , cui femina simillima, cinguli abdominis autem non occupant segmentorum marginem posticum , sed eorum basin. In mare epidermis ni- gra abdominis ad marginem posticum segmentorum expallescit aut flavescit; basis segmentorum intermediorum utrinque to¬ mento albido tecta est. Hab. in prov. Orenburgensi. 40 13. Hylaeus laevigatüs 111. 22. H. ater, rufo-subpubescens, thorace ferrugineo-hirsuto; abdomine nitido : segmentis intermediis basi griseo-tomen- tosis. — Fem. Dimidio rninor , quam H. leucozonius; simillimus H. sex- notato sed dimidio , aut duplo minor. Pedes rufescenti aut griseo - rufescenti birsuti : alae limpidae , cellulis cubifalibus secunda et tertia subaequalibus; abdomen ouatum , nigro- piceum, nitidum, segmentis intermediis basi albido-tomentosis, cingulatis, eingulis vel integris, vel medio interruptis, saepeque totum abdomen detritum, nigrum, nitidum, ano griseo -rufes¬ centi - hirsutulo. — Mas latet. 14. Hylaeus lugubris 111. 26. H. ater, albido-subpubeseens, abdomine oblongo-ovato, segmentis intermediis basi utrinque albido-tomentosis; pedibus nigris: metatarsis flaris. — Mas. Paulo major, quam H. nitidiusculus; differt a maribus affi- nibus abdomine breviore, crassiore, oblongo-elrptico, subcla- vato: — nec non pedibus nigris : tarsorum articulo primo flaxo , reliquis fuscis. — Femina latet. Hab. in pror. Orenburgensi. 15. Hylaeus rubellus Pall. mnspt. — Mus. Berol. H. niger, griseo - birsutulus , abdomine oblongo-ovato, segmentis 1 — 3 rubris, reliquis nigris; pedibus nigris, rufescenti-birtis. — Fem. Magnitudine H. laevigati. Haec femina differt ab omnibus reliquis feminis Hvlaeorum abdomine rubro, apice nigro. Alae aqueae , stigmate fusco , cellulis cubitalibus secunda et tertia subaequalibus. Hab. in promont oriis Uralensibus. 16. Hylaeus abdomiaalis Pz. H. niger, griseo-subpubescens , segmentis abdominis 41 pallide marginatis ; alis aqueis , stigmate brunneo , cellulis cubitalibus secunda et tertia subaequalibus. Mas : abdomine oblongo-ovali, segmentis flavescenti-marginatis, intermediis rufis: macula dorsali nigra; pedibus nigris, basi apiceque tibiarum et tarsis fl avis; — femina : abdomine ovato, piceo, segmentis flavescenti-marginatis; pedibus fuscis, rufescenti- hirsutis. p. abdomine nigro, segmentis rufo flavidoque margina¬ tis. Mas. Hylaeus abdominalü Pz. fn. 63. 48. mas. — III. 20. mas. Magnitudine H. tomentosi , aut panlo minor. Femina abdo¬ mine elyptico, piceo aut fusco, oleoso-nitente, griseo aut rufes- centi-griseo pilosulo, margine postico segmentorum subdiaphano- lutescente. Mas abdomine oblongo- elyptico, obtuso, subcylin- drico , segmentis 1 — 3 magis minusve rufis et basi utrinque albido - tomentosis , omnibus margine postico flavescenti - sub- diapbano. Hab. in prov. Orenburgensi, frequens. 17. Hylaeus albipes F. H. niger, griseo -subpubescens, cellulis cubitalibus se¬ cunda et tertia subaequalibus. Mas abdomine cylindrico obtuso subclavato, segmentis 1 — -3 rufis: puncto dorsali nigro; tibiis tarsisque flayis, illis medio magis minusve nigris. Fem. abdomine ovato, fusco-piceo, oleoso-nitente, segmentis pallide marginatis. cylindricus Fabr. abdomine toto nigro. Mas. H. albipes F. E. S. p. 306 n. 43. — III. n. 49. — ■ Pz. fn. 7. 46. — Prosopis albipes. Fab. Piez. 294. 4. — H. cylindricus F. P. 349. 4. — Pz. fn. 66. 2. Femina duplo minor, quam H. abdominalis, ceterum nullo modo diflert. Mas differt praecipue a mare H. abdominalis segmentis abdominis basi non albido-tomentosis neque postice lutescenti-marginatis; mandibulae maris pleriimque apice flavae. 42 Vulgaris in prov. Casan. , Orenburg. , Simbirsc. Sarato- viensi etc. 18. Hylaeus fülvicornis 111. 17. H. niger, griseo-subpubescens, segmentis abdominis basi utrinque albido-tomentosis; alis aqueis, stigmate pallido, cellulis cubitalibus 2 et 3 subaequalibus. — Mas : abdomine subcylindrico depressiusculo , atro - nitidissimo ; antennis subtus fulvis; mandibulis, tarsis tibiisque apice et basi fla- vis. Femina: abdomiue ovato, fusco, nitido: segmentis basi albido-tomentosis, postice flavido - marginatis; pedibus fuscis, griseo-birsutis. / 3 . segmentis abdominis anterioribus rufo-fasciatis, poste- rioribus flavido -marginatis. Mas. Femina simillima feminae H. albipedis et vix distinguenda, nisi mole doplo minore. Pariter et mas simillimus nonnullis varietatibus albipedis , differt praecipue abdomine depressius¬ culo et mole minore. Vulgaris ubique. 19. Hylaeus nitidiusculus 111. 13. H. niger, albido-subpubescens , alis aqueis, stigmate nigro , cellulis cubitalibus 2 et 3 subaequalibus , antennis subtus rufis. Mas: abdomine subcylindrico, atro, nitidissimo; antennis subtus, mandibulis tarsisque sordide flavis. Femina abdomine ovato , nigro , nitidulo , albido pubescente , seg¬ mentis saepe pallide marginatis; pedibus fuscis, griseo- pubescentibus. Minutus , uterque sexus dimidio minor , quam fülvicornis , ceterum buic simillimus. Frequens in prov. Casan. et Orenburgensi. 20. Hylaeus minutissimus 111. 12. H. ater, nitidissimus, albido-subpubescens, tarsis flavido- 43 fuscescentibus ; abdomine oblongo-elyptico; alis aqueis, stigmate nigro-brunneo , cellulis cubitalibus 2 et 3 sub- aequalibus. — Mas. Minutus, etiam minor, quam H. nitidiusculus, 2f- lin. Paris, îongus. Pedes nigri, solis tarsis fuscescentibus. — Femina latet. Hab. in terris transuralensibus. 21. Hylaeus aeratüs 111. 7. H. viridi - aeneus , nitidus, abdomine maris oblongo - ovato - cylindrico, nigro - aeneo , — feminae ovato , piceo- aeneo, segmentis intermediis utriusque sexus basi griseo - tomentosis. H. aeratus III. 7. mas. H. mono III. 9 fem. Minutus, eadem magnitudine, qua H. nitidiusculus. Caput et thorax viridi - aenea; antennae maris subtus saepe rufae; pe¬ des nigri, albido-pubescentes; abdomen maris oblongo-ovatum, subcylindricum , nigro - aeneum, — feminae ovatum, piceum, nitidum, albido - pilosulum, segmentis basi albido - tomentosis, postice pallido - marginatis. Alae aqueae , stigmate fusco aut fuscescente, cellulis cubitalibus secunda et tertia subaequalibus. Frequens et vulgaris in prov. Casan., Orenburg., Simbirscensi. 22. Hylaeus Smeathmanellus 111. 6. H. viridi - aeneus , nitidus, segmentis intermediis abdo- minis basi albido - tomentosis. — - Mas et fem. Eadem magnitudine et statura, qua H. aeratus eique similis; differt abdomine viridi - aeneo utriusque sexus. Non rarus in provincia Orenburgensi. 23. Hylaeus seladonius 111. 5. H. nigro - aeneus, albido - subpubescens; — mas anten- nis subtus, mandibulis pedibusque flavis, abdomine subcla- vato-cylindrico, vix cingulato; — femina pedibus brunneis. 44 albido -liirsutulis , abdomine ovato, segmentis anguste albi- do - tomentoso - marginatis. Paulo major praecedenlibus, sed minor sequenlibus; femina segmentis albo - ciliato - marginatis distincta, mas autem simil- limus mari H. flavipedis, ditfert abdomine cingulis destituto; an forsitan abdomen detritum? Habitat in prov. Orenburg. et Gasanensi. 24. Hylaeus flayipes 111. 3. — Mus. Berol. H. nigro - aeneus, albido-pubescens , cingulis abdominis latis albido - tomentosis; mas cingulis quinque, — pedibus, antennis subtus mandibulisque flaYis; femina cingulis qua¬ tuor. Duplo major, quam H. aeratus ant Smeathmanellus ; facile cognoseitur cingulis abdominis griseo aut albida tomentosis , latis et linearibus, segmentorum marginem posticum occupan- tibus. Cellulae cubitales 1 et 3 subaequales. Frequens in prov. Orenburg., Sarat. et Astracbanensi, rarior in prov. Gasanensi. 25. Hylaeus mucoreüs 111. n. 69.— Mus. Berol. H. viridi - aeneus, ubique tomento griseo - albido tectus, cingulis abdominis tomento densiore signatis. — Femina. O O Eadem magnitudine et statura, qua femina H. flavipedis ei- que similis. — Mas latet. Frequens in provincia Orenburgensi austratiori. Genus 3. COLLETES Latr. Cellulae cubitales quatuor, très completae; secunda et tertia subaequales; secunda excipit nervum recurrentem primum , tertia secundum ; nervus recurrens secundus S-formis. — Lobulus médius linguae latus, obtusus, emar- ginatus. — Beliqua ut in Andrenis. 45 Corpus mediae magnitudinis , aut parvum , yillosum. Abdomen ovato-conicum, nigrum, segmentis ciliatis, aut tomento albido marginatis cingulatum. Antennae in utroque sexu revolutae. — Mas differt a femina scapo antennarum breviore, facie magis yillosa et abdomine acutiore. Colletés sunt simillimae Andrenis; differunt l-mo cellulis cubitalibus secunda et tertia subaequalibus , (quae autem in nonnullis Andrenis pariter occurrunt); 2-do nervo récurrente secundo S-formi; 3-tio abdomine convexiore , ovato-conico; 4-to lobulo linguae medio apice dilatato et profunde emargi- nato; (in Andrenis lobulus is est lanceolatus et acuminatus)' Species inter se sunt simillimae et solis verbis aegre distin- guendae. Tabula analytica specierum generis Colletés. Mares et Feminae. A. cinguli albidi abdominis latitudine dimidiae partis segmenti; a. majusculus; thorax ferrugineo-hirsutus; cinguli abdominis lutescentes; . hylaeiformis H.- b. quadruplo minor; thorax albido -hirsutus; Sch. ai antennae nigrae; . floralis nob. bi antennae brunneae; . juvencula nob. B, cinguli abdominis multo angustiores; corpus mediae magnitudinis; a. abdomen oblongo-oyatum , acutum, cingulis al- bis, aut albidis; . fodiens Latr. b. abdomen breyiter ovatum, cingulis lutescentibus; succincta Latr. i. Colletés hylaeiformis H.-Schffr. Nomencl. entomolog. C. nigra , albido -villosa , thorace ferrugineo-hirsuto , cingulis abdominis lutescenti-albidis, latiusculis. Maxima inter nostrates. Abdomen oblongo-ovatum, acutum; cingulis tomentosis lutescenti-albidis, in femina latis, in mare angustiores. Rara in provinciis Casanensi et Orenburgensi. 46 2. Colletés fodiens Latr. C. nigra, albido-villosa , thorace ferrugineo-hirsuto; ab domine ovato - conico , acuto , cingulis albidis angu- stioribus. Colletés succincta Pz. Fn. germ. 105. 21. 22. Simillima praecedenti, sed dimidio minor. Vulgaris in provinciis Saratoviensi, Simbirscensi, Casanensi, Orenburgensi et in terris transuralensibus. 3. Colletés succincta Latr. C. nigra, albido-villosa, thorace ferrugineo-hirsuto; abdomine ovato , basi subretuso , cingulis latescentibus angustis. Apis calendarum Pz. Fn. germ. 83. 19. Frequens iisdem locis ac praecedens, cui simillima. 4. Colletés floralis nob. C. nigra, albo-villosa , thorace griseo-hirsuto ; abdomine breviter ovato , obtuso , cingulis tomentosis latiusculis albis. Dimidio aut duplo minor duabus praecedentibus. Caput et pectus albido-hirsuta; thorax leviter e lutescenti albido-hirsu- tus; abdomen obtusiusculum, cingulis albis latiusculis. Hab. in prov. Orenburg., Saratov. et Astrachanensi. 5. COLLETES JUVENCULA nob. C. nigra, albido-pubescens, abdomine breviter ovato, cingulis albis latiusculis; antennis brunneisc Dimidio minor, quam C. floralis et duplo aut triplo minor, quam C. succincta. Hab. in terris transuralensibus. Genus 4. DIGHROA 111. Sphecodes Latr. Alarum cellulae omnino ut in Hylaeis. — Lobulus médius linguae lanceolatus inflexus, capite paulo longior. Corpus medii magnitudinis , aut parvum , glabriusculum, capite thoraceque pubescentibus aut subvillosis. Abdomen in utroque sexu ovatum, convexum. Ferri, antennis fractis, flagello apicem yersus crassiore; mas antennis geniculatis, flagello noduloso aut monoliformi. Dichroae differunt ab Andrenis, quibus similes, corpore gla- briusculo , parum pubescente , capite et thorace aeque ac pe- dibus nec villosis, nec birsutis, sed pubescentibus; abdomine convexo, nec depresso, cingulis tomentosis carente. Ab Hylaeis differunt feminae Dicbroarum rima anali longitudinali nulla , mares autem abdomine ovato, nec cylindrico, — et clypeo om¬ nino nigro, nec apice albo. Tabula analytica specierum generis Dichroa. Mares . A» addomen totum rufum; magna; . . . 1. fuscipennisGerm. B. abdomen rufum, apice, vel etiam basi nigrum; a. mediae; antennae thorace cum capite longiores; ai segmenta abdominis 1 — 3 rufa, primum ma¬ cula basali nigra; . . * . 2. analis III. bi segmentum primum nigrum, postice rufo - marginatum; secundum et tertium rufa, ni¬ gro - inquinata; . 3 . monolicornis III. b. minuta; antennae thorace cum capite breviores; 4. Geoffrella III. Feminae . A. abdomen totum rufum; magna; . 1. fuscipennisGerm. B. abdomen rufum, apice nigrum; a. mandibulae et pedes nigra; ai segmentai — 4 rufa; . 2. analis III. bi segmentai — 3 rufa; . monolicornis III. b. mandibulae, tibiae et tarsi rufescentes; . 4. Geoffrella Jll. 48 1. Dichroa füscipennis Germ. D. nigra, albido-pubescens, abdomine toto rufo, nitido; tarsis fusco - rufis; alis hyalinis , margine externo nigrican- te. Mas et fem. 6. tibiis tarsisque posticis rufis. D. füscipennis Germar, Fn. Germ. S. 18. Maxima inter no strates, SI — 61 lin. longa. Mas : Clypeus albo - villosulus, et thorax albo-pubescens, ut in reliquis speciebus. Mandibulae piceae, aut rufae, apice ni- grae. Antennae nigrae, nodulosae, longitudine capitis cum tho- race , aut paulo longiores. Alarum tegulae sordide testaceae. Abdomen totum rufum , nitidum. Pedes nigri , tibiis ex parte tarsisque rufo-piceis aut rarissime rufis. Alae hyalinae, exter¬ ne infuscatae. Femina: Non multo major mare. Mandibulae et antennae nigrae; tegulae rufo-piceae; abdomen totum rufum, ut in mare; tarsi fusci, aut rufo-fusci; alae fumato- hyalinae , externe ob- scuriores, aut nigricantes. Hab. in provinciis Orenburgensi et Saratoviensi. 2. Dichroa analis 111. D. nigra, albido-pubescens; - — mas abdomine rufo, basi apiceque nigro; — femina abdomine rufo, segmento ultimo nigro. Fem.: Dichroa analis III. 1. — Nomada gibba F. P. 13. — Tiphia rufiventris Pz. Fn. S3. 4. — Sphecodes gibbus Latr. gen. 1S3. Mas : Dichroa gibba III. 3. Duplo minor D. fuscipenni — Mas: Mandibulae, antennae, caput, thorax et pedes nigra; abdomen rufum, macula magna segmenti primi segmentisque quarto et quinto ni gris , quarto antice rufo-marginato. Alae leviter infumatae. Antennae nodu¬ losae longitudine capitis cum thorace, aut paulo longiores. Fem. Mandibulae, antennae, caput, thorax et pedes nigra; abdomen rufum, segmento quinto nigro. Alae infumatae, seu fuscescenti - hyalinae. Non rara in prov. Gasan , Orenb., Simbirsc. et Saratoviensi, 49 3. Dichroa monolicornis 111. D. nigra, albido-pubescens; — mas segmentis abdominis intermediis magis minusve rufis; — fem. segmentis 1 — 3 rufis. D. monolicornis lll. 4. mas; — D. picea III. Ô. mas. Plerumque paulo minor, quam D. analis, sed ei simillima. — Mas: antennae nodulosae, capite cum thorace paulo longiores, nigrae. Segmentum abdominis primum nigrum, margine postico rufo; secundum rufum, saepe nigro-inquinatum, rarius maculis duabus nigris distinctis; tertium antice et lateribus magis mi¬ nusve rufum, Alae leviter infumatae. Fem.: segmenta abdominis 1 — 3 rufa, reliqua nigra; tertium saepe margine postico nigro; quartum non raro angulis anticis rufescentibus. Alae infumatae, ut in D. anali. Non rara iisdem locis cum praecedente. 4. Dichroa geoffrella 111. D. nigra, albido-pubescens; — mas abdomine rufo, basi apiceque nigro, antennis thorace brevioribus; — fem. ab¬ domine rufo, apice nigro, mandibulis tarsis tibiisque rufes¬ centibus. D. geoffrella lll. 2. fem. — D. divisa lll. 6. mas. Minuta, duplo aut triplo minor praecedentibus, 2a — 3 lin. longa. — Mas: antennae proportione paulo breviores , quam in speciebus praecedentibus , sunt manifeste breviores , quam caput cum thorace. Mandibulae , tibiae et tarsi plerumque nigra, rarius rufo picea, aut rufa. Segmenta abdominis primum et secundum rufa , primum plerumque basi magis minusve nigrum; tertium saepissime lateribus rufum; reliqua nigra. Alae aqueae. F emina: antennae nigrae, flagello saepe rufescente. Mandi¬ bulae, tibiae et tarsi rufa, aut piceo-rufa. Segmenta abdominis primum ad tertium rufa , tertium plerumque margine postico nigricante aut nigro. Alae vix ac ne vix infumatae. Hab. in prov. Orenb. non rara. Jti 3. 185 2. 4 50 Gents 5. PROSOPIS Iur. — F. — TU. Apis Lin — Hylaeus Latr. — Andrena 01. Cellulae cubitales completae duae, secunda subquadrata, ruinor quam prima. Nervi récurrentes sunt continuatio ner- vorum transverso -cubitalium. Cellula discoidalis interna S. antica cellulam basalem internam non tangit, nisi pe- tiolo. — Mandibulae apice dilatatae inermes. Antennae subfractae, brèves. Linguae lobulus médius dilatatus, emar- ginatns. — Corpus parvum, oblongo - ovatum, una cum facie et pedibus nudum , glabrum. — Mas hvpostomate flavo, femina nigro , flavo-maculato. Nota. Hypostoma, seu capitis pars infra antennas inter oculos sita, sutu- ris distinctis in quatuor areas rel scuta dividetur: 1. scutum nasale seu clypeus forma rhomboidali; — 2. scutum supranasale, minutum, proxime sub antennis locatum , clypeo superne insidens et cum eo triangulum oblongum aequicrurum formans; — 3. et 4. scuta latera- lia, singula clypeum inter et oculum locata. — Omnia ea scuta in maribus sunt flara, (in una specie, Pr. difformi, scutum supranasa¬ le nigrum est), et angulis superioribus scutorum lateralium et supra- nasalis hypostoma fiarum superne cuspidibus tribus terminatur. Cuspides eae autem in rariis speciebus sunt yariae formae et ad species determinandas optime adbibendae. Tabula analttica specierum generis Prosopis. M ares . A. antennarum scapus dilatatus; a. scutum supranasale nigrum; . difformis H , Sch. b. scutum supranasale 'una cum toto hypostomate) flayum; ai cuspis intermedia , i. e. scuti supranasalis apex, acuta; . . . variegata F. bi cuspis intermedia linearis; . patellata if. B. B. antennarum scapus normalis; a. hypostoma flayum distincte longius ac latius; ai cuspides latérales truncatae, latere interno profunde sinuatae; hypostomatis suturae sae- pissime nigrae; . ciliata if. B . 51 bi cuspides latérales acuminatae; . annularis III. b. hypostoma flavum non longius ac latius; al cuspides latérales acutae aut acuminatae; a 2 clypeus quadrato - rhomboideus; . annulataF. b 2 clypeus oblongo - rhomboideus; segmen- tum abdominis primum margine utrinque cinereo-pubescente; . bipunctata III. bi cuspides latérales subquadrangulae autrkom- boideae; . * • laevigata H. Sch. F e min a e. A. abdomen basi rubrum, apice nigrum; . variegata F. B. abdomen omnino nigrum; a. maculae flayae (duae subrotundae) hypostomatis ab oculis remotae; . * . distans nob. b. maculae hypostomatis oculos tangunt; al pedes omnes omnino nigri; segmentum abdo¬ minis primum utrinque macula cinereo-pu¬ bescente; . bipunctata III. bi pedes omnes albo - annulati ; as hypostoma maculis duabus solitis flayis; . patellata M. B. b 2 hypostoma maculis tribus: tertia clypei; . ciliata M. B. ci pedes postici albo - annulati; a2 hypostoma brevissimum: clypeo subqua- drato; . . . annulata F. b 2 clypeus oblongus; as segmentum abdominis primum utrin¬ que macula transversa marginali cine¬ reo-pubescente; . difformis H. Sch. b 3 segmentum primum concolor, nudum; laevigata H. Sch. 1. Prosopis variegata F. Pr. nigra, collari, punctis thoracis pedibusque flavis, his nigro-variegatis. — Mas: scapo antennarum dilatato, hypostomate madibulisque flavis, his subtus nigris; scuto supranasali triangulari acuminato. — Fem abdomine basi rubro, Pr. variegata F. P. %95. 9. — Pr. colorata Pz. Fn. 89. 14. — Pr. albipes Pz. 108. 18. — Pr. bifasciata Iur. t. II. gen. 30. r 52 Parva, ut reliquae, 2^ — 3^ lin. longa. Femina ab omnibus reliquis differt abdomine basi rubro. Non rara in prov. Orenburg., Casan., Simbirsc. et Sarato- viensi. 2. Prosopis patellata Mus. Berol. Pr. nigra, puncto sub alis flavo, pedibus flavo nigroque variegatis. — Mas : scapo antennarum dilatato et hvposto- ruate flavis, mandibulis uigris; scuto supranasali sublineari, truncato. — Fem.: hypostomate atro , orbita interna flava. Eadem magnitudine, qua praecedens, aut panlo minor. Frequens in provincia Orenburgensi. — Cepi marem et fe- minam coeuntes. 3. Prosopis difformis H.-Sch. Pr. nigra, puncto sub alis flavo; pedibus nigris, flavo- annulatis. — Mas : scapo antennarum dilatato, nigro, sub¬ tus flavo; hypostomate flavo, mandibulis scutoque supra¬ nasali atris. — Fem.: hypostomate atro, utrinque macula orbitali triangulari flava; segmento abdominis primo utrin- que macula marginali cinereo-pubescente. Pr. difformis Herrich- Schaeffer Nomencl. entomolog. p. 201. Eadem magnitudine, qua praeeedentes. Sat frequens in prov. Orenburg , Casanensi et Simbirscensi. 4. Prosopis bipuvctata 111. Pr. nigra, puncto sub alis flavo. — Mas: pedibus nigris, posticis basi tibiarum et tarsorum flavis; hypostomate flavo, cuspidibus lateralibus acutis; mandibulis nigris; segmento abdominis primo utrinque macula marginali cinereo-pubes¬ cente. — Fem.: pedibus omnibus nigris; hypostomate atro, utrinque macula triangulari orbitali flava. Pr. bipunctata PI. Mag. V. p. 44. n. 4. — Fab. P. 29o. S.— Sphex signala Pz. Fn. ôo. 2. 53 Paulo major praecedentibus. — Sat frequens in prov. Oren¬ burg. et Casanensi. 5. Prosopis laevigata H.-Sch. Pr. nigra, puncto sub alis basique tibiarum posticarum flavis. — Mas : hypostomate flavo, cuspidibus lateralibus latissime truncatis; scuto supranasali acuto; mandibulis nigris; tarsis posticis basi flavis. — - Fem .: hypostomate atro, utrinque macula triangulari orbitali flava; clypeo oblongo. Pr. laevigata Herr.- Schaeffer Nomencl. ent. p. 201. Eadem magnitudine, qua Pr. variegata. — Frequens in prov. Orenburg., Casanensi et Simbirscensi. 6. Prosopis ciliata Mus. Berol. Pr. nigra, pedibus flavo-annulatis. — Mas : hypostomate flavo, cuspidibus lateralibus latissime truncatis, interne profunde sinuatis; scuto supranasali obtusiusculo ; mandi¬ bulis nigris; tibiis tarsisque basi flavis. — Fem.: hyposto¬ mate atro , utrinque macula triangulari orbitali maculaque clypei flavis. Pr inflexa H. -Schaeffer Nomencl. ent. p. 201. Minor praecedentibus, 2 — 2f lin. longa. — Sat frequens in prov. Orenburg., Casan , et Simbirsc. 7. Prosopis annulata F. Pr. nigra, puncto sub alis flavo; clypeo solito breviore, subquadrato. - — Mas : hypostomate flavo, cuspidibus omni¬ bus acutiusculis, mandibulis nigris; tibiis tarsisque basi flavis. — Fem.: hypostomate atro, utrinque lineola orbitali flava; tibiis posticis basi flavis. Prosopis annulata F. P. 293. 1. — Apis annulata L. S. N. 2. 938. 17{. Eadem magnitudine , qua Pr. ciliata , aut paulo minor. — Rara in prov. Orenburgensi. 54 8. Prosopis annularis 111. Pr. nigra, puncto sub alis flavo; pedibus omnibus flavo- annulatis; bypostomate flavo, cuspidibus lateralibus acutis, scuto supranasali subquadrato. Mas . Pr. annularis III. Magaz. V. p. 43. n. 2. — Sjphex annulai a Pz. Fn. 35. i. Eadem magnitudine, qua praecedens. — Femina nobis ignota. Hab. rarius in provincia Orenburgensi. 9. Prosopis distans nob. Pr. nigra, puncto sub alis margineque collaris flavis, boc medio interrupto; pedibus flavo-annulatis; bypostomate atro, utrinque guttula subrotunda flava, ab oculis distan¬ te. Femina. Eadem magnitudine, qna Pr. variegata. — Mas latet. Rara in provinciis Orenburgensi et Casanensi. Gencs 6. DASYPODA Latr. — F. — 111. — Pz. Megilla F. — Andrena Pz. — Trackusa Jur. Cellulae cubitales completae duae, elongatae, subaequa- les; secunda ambos nervos récurrentes éxcipit. Cellula ra- dialis acuminata, ab alae margine non recedit. Cellula dis- coidalis interna (s. antica) cellulam basalem internam non tangit nisi petiolo brevissimo. — Linguae lobulus médius triangularis acutus. Mandibulae ante apicem unidentatae. Antennae brèves, filiformes, extrorsum subcrassiores , in femina subfractae et paulo breviores, quam in mare. — Corpus majoris aut mediae magnitudinis, elongatum, hir- sutissimum; abdomen oblongo-ovatum , depressiusculum, birsutum, segmentis dense ciliatis. Pedes birsuti et villosi, metatarsis posticis longis, gracilibus, vix compressis, lon- gitudine tibiarum; pedes postici feminarum villosissimi. 55 Tabula analytica specierum generis Dasypoda. Mares. A. segmentum anale vel omnino, yel basi nigro - pi- losum; a. segmenta abdominis fulvescenti - aut griseo - ciliata; . 1. hirtipes F. b. segmenta albo - ciliata, ciliis adpressis; . 2. argentata Pz. B. segmentum anale omnino fulvo - pilosum; a. tibiae anticae interne et antice pilis brevibus atris vestitae; . 5. braccata Pall. b. tibiae anticae interne et antice pilis brevibus griseis; . 3. plumipes Pz. F e mina e. A. pedes postici fulvo - yillosi; a. segmentum abdominis penultimum atro - hirsu tum; . 1. hirtipes F. b. segmentum penultimum fulvo -hirsutum; . ... 2. argentata P z. B. pedes postici nigro - aut atro - yillosi; a. faciès et pectus atro -hirsuta et villosa;. .... 3. braccata Pall. b. faciès et pectus albido - hirsuta; ai thorax fulvo - hirsutus, unicolor; . 3. plumipes Pz. bi thorax albido -hirsutus, medio nigro-pilosus; 4. villipes nob. 1. Dasypoda hirtipes Fab. Mas : fulvescenti- aut griseo-hirsutus, ciliis segmentorum concoloribus , griseis aut fulvescentibus , segmento anali basi nigro. Femina : thorace fulvo - hirsuto , pedibus posticis fulvo- villosissimis; abdomine atro, segmentis 2 — 4 albo-ciliato- marginatis, quinto atro-hirsutissimo, sextoque atro. F em.: Dasypoda hirtipes F. P. 333. 1. — Andrena plumipes Pz. Fn. 46. 16. — Andrena succincta Pz. Fn. 7. 10. Mas: Dasypoda hirta F. P. 2. — Apis farfarisequa Pz. Fn. 33. 14. Longitudo corporis 5^ — 61 lin. — - Mas plerumque paulo minor , quam femina , abdomine elyptico , acuto , segmento 56 anali parvo, (ut in reliquis omnibus) , semper magis minusve nigro , apice griseo - aut fulvescenti - pilosulo. — Femina ab- domine paulo latiore , sublineari , depresso , segmentis quinto et anali omnino atro - birsutis. Frequens ubique. 2. Dasypoda argentata Pz. Mas : subtus albo-villosa, thorace fulvescenti -hirsuto; abdomine nigro, segmentis albo- ciliato-marginatis : ciliis adpressiusculis; segmento anali atro-piloso. Femina: facie pectoreque albo-hirsutis; pedibus fulvo- villosis, femoribus atro-hirtis; thorace fulvo -hirsuto; ab¬ domine atro, segmentis 1“ — 4 griseo -ciliato-marginatis, segmento quinto fulvo-hirsutissimo. Dasyp. argentata Pz. Fn. 107. 15. fem. Paulo major praecedenti. — Hab. in prov. Orenburg , Sa- ratoviensi et Astrachanensi. 3. Dasypoda plumipes Pz. Mas : capite pectoreque albo-villosis , tibiis tarsisque fulvescenti-hirtis, thorace fulvescenti- griseo- hirsuto; ab¬ domine nigro, segmentis 1 — 4 albido- ciliato-marginatis : ciliis adpressis, segmentis ultimis fulvo-hirsutis. Femina: capite pectoreque albo-villosis, pedibus nigro- villosis, thorace fulvo -hirsuto; abdomine atro, segmentis 2 — 4 utrinque fulvescenti-ciliatis, quinto fulvo-hirsutissimo sextoque fulvo. Dasypoda plumipes Pz. Fn. 99. 15. fem. Eadem magnitudine qua D. argentata , aut paulo major , lin. longa. Mas cingulis abdominis 1 — -4 albidis aut griseis, ultimis fulvis aut fnlvescentibus. Non rara in prov. Orenburgensi et Saratoviensi. 57 4. Dasypoda yillipes nob. Fernina: facie, pectore, thorace et abdominis segmento primo albo-hirsutis, thorace medio nigro-piloso; occipite pedibusque nigro-villosis; abdomine atro, segmentis quarto et quinto fulvo -hirsutis. — Mas latet. Simillima praecedenti, et forsitan nibil nisi ejus varietas. — Habitat in provincia Astrachanensi. 5. Dasypoda braccata Pall. mnspt. — Mus. Berol. Mas : fulvescenti-hirsuta, pedibus fulvo -villosis, femo- moribus tibiisque anticis antice et interne atro-pilosulis. Femina : capite, pectore, ventre pedibusqne atro-hirsu- tis et villosis, thorace fulvo- aut ferrugineo-hirsuto; ab¬ domine atro, segmentis 1 — 3 utrinque fulvo-ciliatis, 4 et 5 toto margine fulvo-ciliatis. Eadem magnitudine , qua D. plumipes eique similis. Mas differt a mare D. plumipedis femoribus et tibiis anticis antice atro-pilosis aut hispidulis (in D. plumipede albido - pilosis) , ceterum ei simillimus. Abdomen plerumque segmenti 1 — 4 albido-ciliatis aut pilosis, pilis adpressis, — segmentis ultimis fulvo- aut fulvescenti-hirsutis, ut in D. plumipede ; — rarius segmentis omnibus fulvo - pilosis. Femina facile dignoscitur facie et pectore atris. Hab. non raro in provinciis Orenburgensi et Saratoviensi. Genüs 7. NOMIA Latr. Eucera et Megilla F ab. — Lasius Jur. — Pz. — Andrena J ut. Cellulae cubitales completae très, prima et tertia elon- gatae subaequales, secunda subquadrata. Nervus recurrens primus est continuatio nervi transversi-cubitalis secundi; nervus recurrens secundus cellulam cubitalem tertiam juxta ejus apicem attingit. Cellula radialis apice rotundato ab alae margine paululum recedit. Cellula discoidalis interna 58 cellulam basalem internam singulo puncto vel petiolo bre- vissimo tangit. — Lobulus linguae médius anguste lanceo- latus. Mandibulae obtusae bidentatae et sulcatae. Antennae brèves, filiformes, extrorsum paulo crassiores, in femina fractae. — Corpus oblongo-ovatum pubescens; abdomen ovatum, in mare convexum, in femina depressiusculum. 1. Nomia difformis Pz. N. niger, griseo - pubescens , segmentis abdominis 2 — \ albo-marginatis; alarum squamula maxima, albida. — Mas : scutello utrinque unispinoso ; femoribus posticis cras- sissimis, apice dentieulatis ; tibiis posticis difformibus. — Fem.: scutello mutico, pedibus normalibus. Mas: Lasius difformis Pz. Fn. 89. 15. Fem.: Andrena humeralis Jur. pl. 14. Longitudo 4 — 5 lineae. — Mas facile cognoscitur pedibus posticis mire formatis; femina autem cellularum forma et ner- vorum recurrentium directione a speciebus similibus distin- guenda. Hab. in provincia Orenburgensi et Casenensi. Nota. Habeo alteram speciem hujus generis, in Aegypto captam: in mare pedes postici pariter quidem difformes , sed alio.modo; femina autem a nostra yix differt, nisi abdomine saepe rnfo. Subfamilia II. MELITIDAE. Lingua tripartita , lobulo medio filiformi , pubescente , quam vagina plerumque longiore. A. Melitidae solitariae, mares et feminae tantum. Genus 8. SYSTROPHA Latr. — 111. Hylaeus F. — Andrena Oliv. — F. — Ceratina Jur. — Eucera Scop. Cellulae cubitales quatuor: très completae; prima et tertia elongatae subaequales, secunda subquadrata. Nervus recur- 59 rens primus a cellula cubitali secunda, nervo transverso - cubitali secundo proxime recipitur; nervus recurrens se- cundus cellulae cubitali tertiae inseritur. Cellula radialis acuminata, ab alae margine non recedit. Cellula discoidalis antica seu interna cellulam basalem internam non tangit, nisi petiolo brevi. — Antennae in mare filiformes, articulis tribus ultimis semper convolutis, triangulum formantibus ; in femina fractae, flagello subclavato. — Corpus oblongum, abdomine oblongo-ovato hirsuto, ano maris incurvo. 1. Systropha spiralis F. S. nigra, griseo-hirta, abdomine saepe nigro-hirto. - — Mas: ventre basi quadridentato. — Femina: ventre mutico. Mas: Andrena spiralis Fab. E. i . 2. 308. 3. — Pz. Fn. 33. 22. — Eylaeus spiralis Fab. P. 320. 6. — Systropha spiralis lll. Mag. V. H6. 1. Longitudo 4 — 6 lin. — Totum corpus pilis brevibus rigidis patentibus hirsutum aut pubescens; segmenta abdominis tali- bus pilis dense ciliata , pilis patentissimis; pedes pari modo birsuti. Mas facile cognoscitur antennis singulari modo con¬ volutis; femina autem forma cellularum et directione nervorum a speciebus similibus distinguenda. Frequens in provincia Orenburgensi , in promontoriis Ura- lensibus. Genus 9. ROPHITES Latr. Cellulae cubitales completae duae, elongatae, subaequa- les; secunda ambos nervos récurrentes excipit. Cellula ra¬ dialis acuminata, ab alae margine non recedit. Cellula dis¬ coidalis interna cellulam basalem internam singulo puncto tangit aut petiolo brevissimo insidit. Antennae masculinae monoliformes , longitudine capitis cum thorace, aut bre- viores ; — femininae brevissimae , longitudine capitis , ex- trorsum crassiores , subclavatae. — Corpus oblongum hir¬ sutum aut pubescens, abdomine oblongo-ovato. 60 1. Rophites quinqüespinosa Spin. R. nigra, fulvescenti- aut griseo-hirsuta, segmentis ab- dominis griseo-ciliato-marginatis. — Mas: antennis longi- tudine capitis cum tborace, ferrugineis, linea dorsali nigra; tarsis luteis; ano spinulis quinque minutis armato. Rophites S - spinosa Spinola 2. 72. — Pz. Fn. III 17. Longitudo 3} — 4* lin. — Frequens in prov. Orenburg., Casan. et Simbirscensi. 2. Rophites cana nob. R. nigra, griseo-pubescens , segmentis abdominis albido- ciliato-marginatis, tarsis luteis. — Mas : antennis longitudine capitis cum dimidio thorace, nigris, subtus luteis; ano mutico. Simillima praecedenti, sed duplo minor. Frequens et vulgaris in promontoriis Uralensibus australibus et in terris transuralensibus. 3. Rophites bispinosa nob. R. nigra, griseo-pilosiuscula. — Mas: antennis longi¬ tudine capitis cum tborace , nigris ; segmento ventrali pen- ultimo u trinque unidentato. — Fem.: antennis apice tar- sisque ferrugineis; segmentis abdominis dorsalibus rufo- piceo - marginatis . Longitudo 3£ — 31 lin. — Haec species babitu discedit a praecedentibus et propius accedit ad Panurgos ; alarum cellulae autem exacte ut in Rophitibus, etiam antennae maris nodulosae. Abdomen ovatum, depressiusculum, ut in Panurgis. Hab. in terris transuralensibus. Genus 10. MACROPIS Klug. Alarum cellulae exacte ut in Rophitibus . — Corpus ova- tum pubescens. Antennae filiformes, in femina fractae, 61 capite cum dimidio thorace breviores; in mare longitudine capitis cum thorace, aut paulo breviores. Abdomen late ovatum, subnudum aut parce pubescentulum. Pedes postici maris femoribus et tibiis incrassatis , — feminae metatarsis maxime dilatatis tibiisque hirsutis, pollinigeris. 1. Macropis labiata Pz. M. nigra, griseo-pubescens. — Mas : bypostomate flavo, antennis fuscis, femoribus tibiisque posticis incrassatis. — Fem.: abdomine atro nitido, segmentis 3 et 4 albo-ciliato- marginatis; tibiis posticis albo - hirsutissimis , metatarsis posticis nigro -hirsutis, saepe fulvo-mixtis. Mas : Megilla labiata Pz Fn. 107. 16. — Fab. P. 355. 21. Fem.: Megilla fulvipes F. P. 332. 20. Longitudo 3* — 3£ lin. — Mas a femina habitu multum discedit. Hab. in prov. Casanensi et Orenburgensi. Genus 11. PANURGUS Latr. Àlanim cellulae ut in genere Rophites , cellula radialis autem truncata et appendiculata, quo Panurgi facile dignos- cuntur a generibus affinibus. — Corpus parvum aut minu- tum, oblongo-ovatum , parce pubescens, nigrum, abdomine ovato. Antennae brèves, capite paulo longiores, filiformes, extrorsum paulo crassiores, in femina fractae. Pedes postici feminae hirsuti, metatarso compresso, dilatato. 1. Panurgus lobatus Pz. P. ater, nitidus, nigro et fusco pubescens. — Mas : facie atro-hirsuto; antennis apice ferrugineis ; femoribus posticis lamina quadrata auctis. — Fem.: pedibus posticis rufescenti- griseo-villosis. Mas: Andrena lobata Pz. Fn. 72. 16. — Dasypoda lobata F. P. 336. 3. — Fem.: Trachusa lobata Pz. Fn. 96. 18. 62 Longitudo 3 — H lin. — Femora postica maris lobulo quadrato marginis postici aucta. Antennae maris plerumque flagello ferrugineo. — Hab. in prov. Orenburg., in promont. Uralensib. 2. Paxcrgus labiatts nob. P. niger, nitidus, parce albido-pubescens. — Ma $ clypeo, tarsis basique tibiarum flaris; femina omnibus his partibus ni gris. Minutus , 2^ — 2J lin. longus. — Freqnens in promontoriis Uralensibus. 3. P A STR GUS CLYPEATUS nob. P. niger, nitidus, parce nigro-pubescens; clypeo fla- vo. — Mas. Eadem magnitudine et forma, qua praecedens. Pedes omnes nigri. Hab. in eampis transuralensibus. Genüs 12. OSMIA Latr — Pz. Apis L. — Anthophora F. — Fl. — Pz. — Megachüe Latr. — Tr a chus a Jur. — Megilla Pz. Cellulae cubitales completae duae, subaequales, secunda ambos neryos récurrentes excipit. Cellula radialis apice ro- tundato ab alae margine recedit. Cellula discoidalis interna cum cellula basali interna petiolo brevi juncto. — Mandi- bulae, validae, dentatae, dentibus tribus aut quatuor. Palpi maxillares triarticulati. Antennae breyiusculae filiformes, fractae. Corpus mediae magnitudinis aut paryum, oyatum, obtu- sum, nigrum, birsutum aut pubescens; caput thorace an- gustius; abdomen breyi - oyatum. obtusum, conyexum. an- tice truncatum, postice rotundatum, ano magis minusye in- flexo , ventre feminae fiirsutissimo , pollinigero. Pedes simplices, breyiter villosi. 63 1. Osmia FULVA nob. O. nigra, fulvo-hirsuta, abdomine fulvo-cingulato , seg- mento yentrali primo laminato; mandibulis rufis, basi nigris; pedibus fulvis. Mas. Maxima in hoc genere ,6 — 8 lineas longa. — Caput fla- yescenti- aut albo-hirtum; mandibulae ante apicem rufae; antennae flagello saepe rufo , nigro - annulato. Tborax fulvo - birsutus. Abdomen sesqui longius ac latius, postice attenuatum, incurvum, segmento anali acuto, mucronato, — nigrum, seg- mentis omnibus laete fulvo - ciliatis: ciliis densissimis et lon- giusculis; segmentum ventrale primum margine postico in la- minam transversam sat magnam productum. Pedes omnes fulvo- birsuti et epidermide fulva. Hab. in prov. Orenburg. australi , in prov. Saratov. et Astracbanensi , — et in terris transuralensibus. 2. Osmia scita nob. O. fulvo - hirsuta , abdomine nigro , fulvo - cingulato ; pedibus fulvis. -Mas: segmento anali obtuso, apice fulvo. - Fem.: lana ventrali fulva. Quadruplo aut sextuplo minor praecedenti, 3! — lin. longa. Mas babitu et colore similis praecedenti; mandibulae propor- tione breviores, nigrae; antennae fuscae, scapo nigro; abdomen nudiusculum nigrum, segmentorum epidermide postice accurate fulvo-marginata: margine fulvescenti-pilosulo; segmentum anale obtusum, summo apice ferrugineum, ante apicem fovea magna impressa. Pedes ut in specie praecedente. F emina. Caput et tborax rubro - fulvo - birsuta. Abdomen subovato - globosum , nigrum, segmentis dense fulvo - ciliato- marginatis , marginibus saepe medio interruptis. Pedes fulvi , fulvo -pilosuli. Hab. in terris transuralensibus. 3. Osmia bicornis Latr. O. nigra, hirsuta, abdomine aeneo, apice nigro-hirsuto.- Mas: griseo-kirsutus, abdomine apice nigro-hirsuto, seg- 64 mento anali rotundato integro. — Fem.: hypostomate bi- corni, — fulvo-hirsuta , facie et abdominis apice nigro- hirsutis; lana ventrali fulva. Fem : O. bicornis Latr. g en. 4. 164. — Anthophora bicornis F. j P. 376. 16. — Apis bicornis L. S. N. 2. 964. 10. — Apis fronticornis Pz. Fn. 63. 20. — Apis cornigera Pz. Fn. 66. 16 Mas : Apis rufa L. S. N. 2. 964. 9.— F. E. S. 2. 334. 88. Longitudo 4 — 41 lin. — Hab. in provinciis Saratov. et Astracbanensi. k. Osmia Serratulae Pz. O. nigra, thorace sordide fulvo - hirsuto , abdomine gri- seo-hirsuto. — Mas : hypostomate cimi mandibulis flavo, macula sub antennis transyerso-rectangula nigra; segmen- to anali obtuso, triangulari- rotundato. — Fem.: lana y en¬ trali sordide albida. Trachusa Serratulae Pz. Fn. 86 16. mas. Longitudo 41 — 5 lin. — Corpus multo obesius, quam in re- liquis speciebus; abdomen ovato - globoso. Hab. in terris transuralensibus. 5. Osmia hamata nob. O. nigra, griseo - hirsutula , thorace fulvo - hirsuto ; ab¬ domine incurvo, segmentis griseo - ciliatis, segmento anali- brevi - triangulari, segmento ventrali primo margine posti- co in pyramidem obtusam producto. — Mas . Longitudo 41 lin. — Corpus elongatulum , abdomine duplo longiore ac latiore, nudiusculum, nigrum, segmentis raro griseo- ciliatis. — Femina latet. Hab. in terris transuralensibus. 6. Osmia leucomelaena Kirby. O. nigra, albido - pubescens. — Mas: abdomine ovali obtuso nigro , segmentis margine utrinque aibis , segmento 65 anali brevi - triangulari, segmento ventrali primo in lami- nam transversam rotundatam producto. Fera.: abdomine brevi - ovali, nigro, nitido, segmentis margine utrinque al- bis; lana ventrali albida. Apis leucomelaena Kirbij. 32. — Anthophora leucomelaena lll. 64. — Anthophora truncorum F. P. 379. 29. — Hylaeus trun- corum Pz. Fn. 64. 15. Parva, 3^ — 3f lin. longa. Corpus oblongum, triplo longius ac latius. Segmenta abdominis ciliis brevibus albis exacte albo- marginata, marginibus saepe interruptis; segmentum penulti- mum maris utrinque dentatum, dente brevi. Hab. in terris transuralensibus. Genus 13. MEGÀCHILE Latr. Apis L. — Anthophora F. — lll. — Pz. — • Trachusa Jur. Alarum cellulae exacte ut in Osmiis. — Mandibnlae ma- gnae, validae, oblique truncatae, dentatae, dentibus tribus aut quatuor. Palpi maxillares brevissimi, biarticulati. An- tennae filiformes, thorace breviores, fractae. — Corpus ma- jusculum, mediae magnitudinis, aut parvum, oblongo-ova- tum, obtusum, hirsutum, epidermide nigra. Caput magnum, tliorace parum angustium. Abdomen eljpticum aut ovatum, obtusum, antice truncatum, in mare convexum, ano ple- rumque inflexo, in femina planiusculum, errigendum, sur- sum pungens, ventre hirsutissimo, pollinigero. Pedes bre- viter villosi; tarsi antici maris saepe dilatati, latere externo ciliati. Mares similes Osmiis, dignoscuntur autem mandibulis vali- dioribus, tarsis anticis saepe dilatatis et segmento anali obtu- sissimo, carina transversa plerumque emarginata aut denticu- lata terminato. — Feminae distinctae abdomine planiusculo. Tabula analytica specierum generis Megachile. Mares. À. abdomen superne piano - eonyexum , rectum, ano non inflexo, recto, tarsi antici simplices; . 1 .monocerosPall. JT, 3. 1852. 5 66 B. abdomen solitum, convexum, ano inflexo; a. tarsi antici dilatati, maniculati; ai tibiae posticae maxime incrassatae; ..... 3. bi tibiae omnes normales; as pedes antici femoribus et tibiis superne nigris, subtus, tibiarum apice utrinque et tarsis albis; . 4. b 2 pedes antici femoribus tibiisque totis ful- yis, tarsis albis; . 9. b. tarsi antici simplices, aut subsimplices; ai tarsi antici albi; a2 metatarsus anticus duplo longior ac latior; abdomen apice nigro - pilosum; . 6. b 2 metatarsus anticus triplo longior ac latior; abdomen ubique griseo - pilosum; .... 7. bi tarsi antici nigri; a2 corpus magnum; mandibulae majores, lon- gitudine marginis antici hypostomatis; . 2. b 2 corpus duplo aut triplo minus; mandibu¬ lae minores, margine hypostomatis bre- viores; a 3 segmentum anale superne nigrum, al- bo - aut griseo - pilosum; a4 corpus densius pilosum, pilis ful- yescentibus aut griseis; tarsi fusci; 5. b4 corpus minus pilosum, pilis albi- dis; tarsi rufescentes; . 10. b 3 segmentum anale superne pilis brevi- bus albis adpressis dense tectum; . . 11. F e min a e. A. faciès sub antennis cornuta; metatarsi postici yix compressi, angusti; lana yentralis ferruginea; cor¬ pus maximum; . 1. B. faciès mutica; a. mandibulae maximae, longitudine marginis an¬ tici hypostomatis, aut longiores; lana yentralis ferruginea; corpus maximum; . 2. b. mandibulae margine hypostomatis breviores; al lana yentralis yel tota,yel ex parte ferruginea; a 2 lana yentralis vel omnino ferruginea, vel in segmento anali et penultimo fusca; a 3 clypeus denudatuspunctatus,linea me¬ dia yerticali subimpunctata, polita; cor¬ pus magnum; . 3. lagopoda Lin. Willughbiella IlL fulvimananob. circumcincta lll. obscura nob. maxillosaPall. centuncularis L. albiventris Pz. pacifica Pz. monocerosPall. maxillosaPall. lagopoda Lin. 67 b3 clypeus denudatus ubique aequaliter punctatus; a4 corpus magnum ; . . . 4. Willughbiella III. b 4 corpus duplo aut triplo minus; . . 5. centuncularis b 2 lana ventralis medio yentris ferruginea, Lin. lateribus et postice nigra; a3 abdominis dorsum ubique griseo - pi- losum; . 7. obscura nob. b 3 abdominis dorsum postice atro-pilosum; a4 anus niger; . . 6. circumcinctus III. b4 anus albo - sericeus; . . 8. albicilla nob . bi lana ventralis alba; a 2 hypostoma denudatum punctatum, linea media verticali impunctata, polita; ... 10. albiventris Pz. b2 hypostoma ubique aequaliter punctatum; 11. pacifica Pz. ci lana ventralis atra; . . 12. melanogaster nob. 1. Megachile monoceros Palh mnspt. — Mus. Berol. M. fulvescenti - hirsuta. — Mas: pedibus anticis simpli- cibus; abdomine recto, acuto, segmentis fulvescenti - cilia- tis. — Ferri.: liypostomate cornuto; lana ventrali ferrugineo. Mas differt ab omnibus reliquis maribus abdomine recto , segmento anali parvo , brevi , triangulari. Longitude corporis 5^ — 7 lineae. Hirsuties in speciminibus recentibus fulva aut fulvescens , in veteribus grisea. Caput thorace angustius; an- tennae solito breviores , longitudine capitis cum dimidio tho- racis. Abdomen elypticum , antice truncatum , sesqui longius ac iatius, minus convexum quam in reliquis maribus, nigrum, segmentis dense ciliatis, ventre hirsuto. Pedes simplices, tibiis paululum incrassatis, metatarsis omnibus gracilibus, non com- pressis. Femina 6a — 81 lin. longa. Hirsuties capitis thoracis et pe- dum sordide fulvescens aut grisea; lana ventralis omnino fer- ruginea. Faciès sub antennis cornuta , cornu transverso , lato ad instar laminae. Abdomen oblongo - elypticum , antice trun- catulum, duplo longius ac Iatius, superne planiusculum, sem- per denudatum, nigrum, nitidum, segmenta ciliis brevibus te- 5* 68 nuissime griseo-marginata; segmentum anale superne pilis ri- gidis incumbentibus rufo-fuscis hirsutum Tarsi postici hirsu- lissimi vix compressi. Hab in provinciis Casanensi, Orenburgensi et Simbirscensi, in promontoriis Uralensibus non rara. — Cepi marem et femi- nam coeuntes. 2. Megachile maxillosa Pall. mnspt. M. fulvescenti - griseo - birsuta. — Mas : pedibus anticis simplieibus; segmento anali inflexo; mandibulis solito majo- ribus. — Fem : mandibulis maximis; capite quam thorax sublatiore; lana yentrali ferruginea. Fem. M. maxillosa Pall. mnspt. — Mus. Berol. — Mas M. bom- bycina Pall. mnspt. — Mus. Berol. Fere eadem magnitudine, qua praecedens; mas plerumque pau- lo minor, femina autem saepissime major. Mas: Corpus griseo -villosum Antennae solito paulo longio- res, longitudine capitis cum tboraee. Abdomen ovatum, sesqui longius ac latius, obtusum, antice truncatum; segmenta ad la- tera ciliis brevibus albo-marginata, segmentum anale inflexum, obtusum, apice carinatum, carina transversa plerumque emar- ginata, rarius integra. Pedes simplices villosi, tibiis paululum incrassatis, curvis; femoribus anticis externe griseo -et fusco- villosis. Femina eadem forma et babitu , quo femina speciei prae- cedentis ; dilfert mandibulis maximis , cornu faciali déficiente et metatarsis posticis compressi s , latiusculis. Abdominis dor- sum semper denudatum, ut in specie praecedenti, segmentis ut- rinque albo - marginatis. Frequens in prov. Orenburgensi, in promontoriis Uralensibus; rarior in prov. Casanensi. 3. Megachile lagopoda Lin. M. fulvescenti - griseo - hirsuta , abdomiue brevi obtuso, segmentis pallide ciliatis. — Mas: tarsis anticis dilatatis al- bis, dense albo -ciliatis, tibiis posticis maxime incrassatis.— 69 Fem : abdomine breyi, lato, superne hirsutulo; lana ventra- li ferruginea; tarsis anticis externe albo -ciliatis. Mas: Apis lagopoda L. S. XII. 27. — Fn. Suec . 1702. — (Pz. Fn. SS. 7. nimis parva, ptius ad Wülughbiellam) . — An- thophora lagopoda F. P. 574-. 9. Mas 61 — Il lin longus. Sordide fulvescenti - griseo - hirsu- tus aut pubescens. Abdomen breve, latum, sublineare, antice late truneatum, segmentis tenuissime pallido - ciîiato-margina- tis. Tarsi antici dilatati, una cum tibiarum apice albi, externe dense ciliati, ciliis longitudine aequalibus, albis, apice nigrican- tibus. Tibiae posticae incrassato - elypticae. F emina valde robusta, non multo major mare, 6^ — 8 lineas longa, sed paulo robustior est. Caput thorace paulo angustius eique adpressum. Corpus superne sordide fulvescenti - griseo - hirsutum aut pubescens. Abdomen latum, latitudine thoracis, breve, sesqui longius ac latius, sublineare, antice late trunca- tum, superne hirsutulum, segmentis tenuissime fulvescenti -aut griseo - marginatis ; lana ventralis vel omnino ferruginea , vel rarius in segmentis anali et antepenultimo ferrugineo - fusca. Metatarsi postici valde compressi , latitudine tibiae vel paulo latiores. Non rara in prov. Orenburgensi, in promontoriis Uralensibus 4. Megachile Willüghbiella 111. M. fulvescenti -griseo-pubescens, abdomine brevi obtu- so, segmentis breviter pallido - ciliatis. — Mas : tarsis anti- cis dilatatis albis, dense albo -ciliatis; tibiis posticis simpli- cibus. — Fem.: abdomine brevi, lato, supra griseo-piloso, apice nigro-piloso; lana ventrali ferruginea, apice plerum- que brunnea. Fem. Anthophora Willüghbiella III. 14 — Mas Apis lagopoda Pz. Fn. SS. 7. Uterque sexus paulo minor specie praecedenti, sed ei simil- limi; mas 5 — 6 lin., fem. G — 7 lin. longi. Mas differt tibiis posticis simplicibus, non incrassatis; {emina abdomine longiore, antice angustiore et minus truncato, ita ut segmentum primum 70 angustius secundo. Metatarsi postici angusliores , quam in M. lagopoda. Frequens in promontoriis Uralensibus , in provinciis Oren- burgensi, Casanensi et Simbirscensi. 5. Megachile centuncularis Lin. M. griseo - pubescens, segmentis abdominis albido-cilia- tis. — Mas: tarsis tibiisque simplicibus; abdomine obtuso, ano incurvo, subintegro, obsolète denticulato. — Fem.: ab- domine obovato, antice late truncato, lana y entrali ferrugi¬ nea, saepe apice brunnea. Apis centuncularis L. S. N. II. 953. n. 4. — Anthophora centun- cularis F. P. 378 n. 16. — III. Mag. V. n. 16. — Mus. Berol. Triplo aut quadruplo minor praecedentibus, sed iis similli- ma; longit. maris 3| — lin. — feminae 4a — 6 lin. — Mas differt tarsis anticis simplicibus; femina autem vix distinguen- da nisi magnitudine minori. Lana ventralis pîerumque tota ferruginea , non raro autem lana segmenti analis et penultimi fusca. Vulgaris ubique. Nota. Habeo M. centuncularem a celeb. Herrich- Schâffer communica- tam, cujus femina nullo modo differt a nostra ; mas autem discedit pedibus anticis solito longioribus , tarsis anticis simplicibus albidis, externe longe albo - ciliatis. — Talis mas in nostra Fauna non oc- currit. 6. Megachile circümcincta 111. 19. M. fulvescenti - villosa, abdomine apice nigro-piloso. — Mas : abdomine albido - cingulato , ano inflexo emargina- to; tarsis anticis simplicibus albis, albo - ciliatis, articulo primo subdilatato. — Fem . : abdomine non cingulato, lana yentrali ferruginea. Mas kl — 5 lin longus. Caput fulvescenti-birsutus; thorax fulvo - birsutus ; abdomen basi fulvo - villosum , apice nigro- pilosum , segmentis 2 — 5 albo - marginatis. Pectus et venter albo-villosa Tarsi antici simplices, articulo primo subdilala- to, — albi, externe ciliati: ciliis longis albis. 71 Femina 6 — 6f lin. longa. Faciès fusco-hirsuta; thorax fui- vo - hirsutus; abdomen brevissimum, yix longius ac latius, an- tice truncatum, basi fulvescenti -villosum, apice nigro-pilosum, cingulis nullis, lana ventrali ferruginea. Hab. in promont. Uralensib. austral, et in terris transura- lensibus. 7. Megachile obscura nob. M. griseo-pubescens, thorace fulvescente; abdomine ob- tuso, segmentis albido - marginatis. — Mas: subtus albo - villosus; abdomine antice subtruncato, postice obtuso, ano profunde emarginato; tarsis anticis simplicibus albis, albo - ciliatis. — Fem abdomine subrotundo-ovato, obtuso; lana y entrali ferrugineaj lateribus apiceque nigra. Eadem magnitudine, quae praecedens, cui simillima; mas dif- fert praecipue articulo primo tarsorum anticorum angusto, nullo modo dilatato; femina facile cognoscitur lana ventrali medio ferruginea, externe nigra, aut fusca. 8. Megachile albicilla nob. M. griseo-pubescens aut birsuta, abdomine brevi obtuso, segmentis dorsalibus 1 et 2 albido - villosis ,3 — 5 atro - pilosis, ano albo; lana ventrali medio ferruginea, externe nigra. Fem . Magnitudine speciei praecedentis. — Mas latet. Hab. in promontoriis Uralensib. australibus. 9. Megachile fulvimana nob. M. fulvescenti - hirsuta, abdomine albido -cingulato, ano inflexo emarginato; pedibus anticis fulvis, tarsis simplicibus albis, externe albo - ciliatis. Mas. Magnitudine et statura maris M. circumcinctae. Faciès fia- vescenti - albido - birsuta; thorax sordide fulvescenti - hirsutus. Abdomen sesqui longius ac latius, obtusum, basi fulvescenti-, apice albido - pubescens , segmentorum marginibus breviter et 72 dense albido - ciliatis; segmenti analis carina einarginata. Pedes antici fulvi, externe longe albo-pilosi, tarsis compressis sub- dilatatis albis, articulo primo fere dnplo longius ac latins; pe¬ des posteriores nigri, griseo - pilosi. — Femina latet. Hab. in promont. Uralensib. australibus. 10. Megachile albiventris Pz. M. griseo - pubescens , abdomine albido - cingulato. — Mas: tarsis anticis simplicibus, piceo - ferrugineis, abdomi¬ ne obtuso, ano subemarginato. — Femina : abdomine antice truncato, postice acuto, lana ventrali alba. Apis albiventris Pz. Fn. 56. 19. fem. Longitudo maris 3| — 4i lin., feminae 4 — 4» lin. — Mas si- millimns mari M. centuncularis et yix distinguendus nisi mole paulo minore et hirsutie albidiore. Femina facile cognoscitur lana ventrali alba. Abdomen antice truncatum, postice acutum, in speciminibus non laesis nigrum, basi albo-aut albido - vil- losum, segmentis omnibus exacte albido - ciliato - marginatis. Non rara in prov. Casanensi et Orenburgensi, in promonto- riis Uralensibus. 11. Megachile pacifica Pz. M. albo - pubescens, abdomine albo - cingulato. — Mas : tarsis anticis simplicibus nigris; abdomine obtuso, ano in- flexo emarginato et denticulato, segmento anali superne al¬ bo. * — Fem.: abdomine elyptico atro, albo -cingulato, lana ventrali alba. Apis pacifica Pz. Fn. 55 16. mas. Mas 3i — 41 lin. longus. Caput thorace sublatius, albo-aut flavescenti - albo - hirsutum : thorax albido - pubescens ; pectus albo - villosum. Abdomen obtusum nigrum , segmentis albo- ciliato - marginatis; segmentum anale superne pilis brevissimis adpressis albis omnino tectum; carina analis emarginata et la teribus distincte denticulata, dentibus saepe acutis longiusculis Femina 5^ lin. longa. Caput et thorax albo - pubescenlia; abdomen elypticum, fere duplo longius ac latius, antice minus 73 truncatum et angustius est quam medio , — superne atrum , exacte albo - cingulatum ; lana ventralis alba. Mandibulae an- tice latissimae yix dentatae , subintegrae. Metatarsi postici ti- biis manifeste angustiores. Hab. in prov. Orenburgensi australi, circa Indersk. 12. Megachile melanogaster nob. M. albido - pubescens , abdomine antice truncato, postice acuto, sesqui longiore ac latiore, segmentis albo - ciliato - marginatis; lana ventrali atra. — Fem. Longitudo 5a iineam. Fere eodem babitu, quo M. centuncu- laris, nisi paulo robustior. — Mas latet. Rara in provincia Orenburgensi. Gends 14. CHELOSTOMA Latr. Hylaeus F. — Anthophora III. — Anthidium Pz. — Trachusa Jur. — Megachile Latr. — Heriades Latr. Alarum cellulae exacte ut in Osmiis. — Palpi maxillares tri- aut quadriarticulati : articulus ultimus penultimo obli¬ que insidit. Mandibulae médiocres aut majusculae, denta¬ tae, dentibus tribus aut quatuor. Corpus oblongum cylindricum parce pubescens, ano ma¬ ris inflexo, ventre feminae hirsutissimo. Cbelostomata babitu simillima Osmiis et vix distinguenda , nisi corpore longiore graciliore, parce pubescente aut subnu- diusculo. 1. Chelostoma signatum nob. Ch. nigra, parce griseo-pubescens, ano inflexo obtusius- culo, superne foveolato; segmento ventrali primo in carinam transversam producto; articulo primo antennarum subtus albo. Mas. Corpus 4i lin. longum , quadruplo aut quintuplo longins ac 74 latins. Abdomen glabriusculum ; thorax griseo - pubescens. — Femina latet. Habitat in terris transuralensibus. 2. Chelostoma inerme H.-Sch. Ch. nigra, parce griseo -pubescens. — Mas : ano inflexo obtuso, segmento ventrali primo gibbo. — Fem.: segmen- tis abdominis albo-ciliato-marginatis, ano obtuso rotundato, lana ventrali albida. Chelostoma inerme Herrich-Schaeffer Nomencl. entom. p. 98. Longitudo k lin. — Corpus cjlindricum quadruplo aut quin- tuplo longius ac latius, nigrum , punctulatum , parce griseo- pubescentulum; mandibulae médiocres. — Mas: faciès, pectus et venter fulvescenti-griseo-pubescentia. Abdomen cylindricum, ano inflexo obtuso , apice foveolato , segmentis vix griseo- ciliatis, segmento ventrali primo gibbero transverso. — Femina: abdomen postice paulo latius , quam antice , ano rotundato , lana ventrali albida. Non rara in promont. Uralensib., in provinciis Orenburgensi et Simbirscensi. 3. Chelostoma florisomne L. Ch. nigra, griseo-pubescens. — Mas: âno incurvo biden- tato; segmento ventrali primo gibbo. — Femina : segmen¬ tis abdominis albo-marginatis, ano obtuso rotundato, lana ventrali albida. Mas: Apis florisomnis Lin . S. N. 9o£. n. 15. — Hylaeus flori - somnis Tab. S. P. 519. 5. — Pz. Fn. 46. 15. Fem.: Apis maxillosa L. S. N. 954. n. 11. — Fab. E. S. II. 504. 4. — Hylaeus maxillosus Pz. Fn. 55. 17. Eadem magnitudine , qua Ch. inerme eique simillimum: mas diflert ano dentato , femina autem vix distinguenda nisi mandibulis majoribus et punctis impressis corporis paulo crassioribus. Hab. in provincia Orenburgensi, in promontoriis Uralensibus. 4. Chelostoma campanularum Latr. Ch. nigra, glabriuscula. — Mas: ano inflexo acute biden- tato, segmento yentrali primo gibbo. — Fem.: ano obtuso rotundato, lana ventrali albida. Heriades campanularum Latr. gen. 4. 163. — Anthophora cam¬ panularum III . 62. -Apis florisomnis minima Christ, 197. 1. 17. 8. - t. 16. U. Minuta , lin. longa. Corpus elongatum subcylindricum nudiusculum nitidiusculum atrum. — Mas: mandibulae mé¬ diocres; abdomen subcylindricum, triplo longius aclatius; faciès et venter parce griseo - pubescentes ; anus inflexus , dentibus duobus acutis sat longis terminatus. — Femina: abdomen antice angustius, postice latius, ano rotundato ; venter pilis brevibus rigidis albis birsutus. Non rara in campis Orenburgensibus et in promont. Ura- lensibus. Genus 15. COELIOXIS Latr. Apis L. — Anthophora F. — Megachile Latr. — Anthidium Pz . — Trachusa Jur. Alarum cellulae ut in Osmiis. — Palpi maxillares biar- ticulati. Mandibulae majusculae dentatae: dentibus tribus. - Corpus oblongum pubescens, abdomine conico, maris ano dentato, feminae acuminato, lana yentrali nulla. Coelioxes facile dignoscuntur a generibus praecedentibus abdomine conico, feminae praeterea lana ventrali déficiente. 1. Coelioxis conica Lin. C. nigra, birsutula, scutello bispinoso , abdominis seg- mentis albo-marginatis: marginibus medio interruptis. — Mas: ano sexspinoso. — Fem.: ano acuminato; valvula anali inferiore angusta, subtus rotundata. Fem. Apis conica L. S. 2. 958. 32. — Apis bidentata Pz. Fn. 59. 7. 76 Mas: Apis quadridentata L. S. 2. 958. 29. — Anthophora quadridentata F. P. 579. 52. Long, kl — lin. — Abdomen conicum, ut in reliquis, — nigrum vel atrum, segmentorum marginibus albo-ciliatis cingu- latum, cingulis plerumque medio interruptis, rarius integris et medio angustatis; segmentum anale maris obtusum, spinis sex armatum. Anus femininus acuminatus, valvulis duabus oblongo- triangularibus terminatus, valvula superiore superne carinata , inferiore subtus rotundata. Pedes nigri nudi, vel parce albo- pilosuli. Vulgaris ubique. 2. COELIOXIS CONOIDEA 111. C. atra, albo-pubescens , scutello bispinoso, abdominis segmentis ad latera candido-marginatis. — Mas : ano sex- spinoso; margine segmenti ventralis antepenultimi in medio bidentato. — Fem.: ano acuminato, valvula anali inferiore lata, subtus carinata. Anthophora conoidea III. Mag . V. 405. 5. Plerumque major praecedenti specie, sed ei simillima, 5—7 lineas longa. Mas differt a mare C. conicae dentibus duobus minutis medii marginis postici segmenti ventralis quarti. Fe- mina cognoscitur valvula anali inferiore duplo latiore et subtus carinata. Uterque sexus differt a specie praecedenti maculis îa- teralibus abdominis albidioribus. Hab. in prov. Orenburgensi, in promontoriis Uralensibus. 3. CoELIOXIS ACANTHURA 111. C. subtus albo - farinosa , superne abdomine albo-cingu~ lato; scutello bispinoso. — Mas: ano sexspinoso segmentis- que penultimo et antepenultimo utrinque unispinosis. — - Fem.: valvula anali longissima, angusta, sublineari. Anthophora acanthura lit. 7. — Apis S-dentata Pz. Fn. 55 45. Eadem magnitudine, qua G. conica. — Mas dentibus duobus acutis segmentorum quinti et sexti. Epidermis nigra; faciès al- 77 bo - tomentosa; pectus et pedes magis minusve albo - farinosa. Abdomen brève conicum, nigrum, marginibus segmentorum al¬ bis, medio angustatis aut subinterruptis. — In femina epider- mis plerumque brunnea , albo - farinosa ; pariter et antennae brunneae ; abdomen saepe nigrum aut atrum , cingulis albis semper integris. Yalvulae anales longitudine trium segmento¬ rum, tenues, ad instar spinae. Hab. in prov. Orenburgensi, circa Indersk. 4. Coelioxis brevis nob. C. nigra, aut brunnea, subtus albo - farinosa, scutello bispinoso ; tborae punctis sex albis , farinosis ; ano ferrugi- neo, valvula anali brevi lanceolata. — Fem. Minor praecedentibus, quatuor lineas longa. Antennae brun¬ neae aut fuscae; pedes brunneae, albo - farinosae; faciès albo- tomentosa; thorax niger, nu dus, punctis duobus anticis, u trin¬ que striola scapulari punctisque duobus scutelli albo - tomen- tosis. Scutellum utrinque dente acuto armatum, ut in reliquis speciebus. Abdomen brevi - conicum, nigrum, cingulis albis in¬ tegris; ano denudato, brunneo, aut ferrugineo; valvulis anali- bus longitudine segmenti ultimi , lanceolato - acuminatis. — Mas latet. Rara in prov. Orenburgensi. Genus 16. ANTHIDIUM Latr. — F. — Pz. Apis L. — Anthophora III. — Megachile III. — Trachusa Jur. Cellulae cubitales completae duae, subaequales; secunda excipit nervum recurrentem primum; nervus recurrens secundus vel nervi transverso-cubitalis secundi continuatio est, vel paululum utra eum cellulam cubitalem tertiam attingit. Cellula radialis apice rotundato ab alae margine recedit. Cellula discoidalis interna seu antica cellulam ba¬ saient spatio manifesto tangit. — Palpi maxillares uniarti- culati. Mandibulae fortiusculae dentatae, dentibus 3 — 6. Abdomen breve, latum, convexum, antice truncatum, 78 postice inflexum, nudiusculum aut pubescens, flavo-macu- latum , in masculis ano inflexo saepissime dentato aut spi- noso, in feminis ventre hirsutissimo, pollinifero. Anthidia habitu Osmiis similia , ab eis autem facile dignoscuntur epidermide abdominis nigra, flavo-maculata, - nec non cellula discoidali interna. Tabula analytica specierum generis Anthidium. Mares. A. segmenta abdominis quintum et sextum utrinque spinosa vel dente arguto armata; segmentum sep- timum seu anale trispinosum; a. pedes flavo nigroque variegati; ai abdomen maculis lateralibus flavis solitariis; thorax flavo-maculatus ; . 4. florentinum F. bi abdomen fasciis flavis macularibus; thorax immaculatus; . 2. dissectum nob. b. pedes omnino nigri; . 5. nigripes H.- B. segmenta 1 — 5 mutica, sextum utrinque spinosum; Sch. a. segmentum anale trispinosum aut tridentatum; al segmentum anale nigrum , trispinosum, spi- nis uncinatis; . 1. manicatum L. b i segmentum anale medio mucronatum, lateri- bus dente lato flavo armatum; . 3. regulare nob . b. segmentum anale rotundatum , semicirculare , medio profunde emarginatum; . 7. oblongatum c. segmentum anale parvum, late emarginatum, Latr. medio mucronatum; . 9. sentie nob. C. segmenta omnia mutica; a. scutellum utrinque unidentatum; . 6. auripes nob. b. scutellum muticum; al abdomen flavo-fasciatum; a2 segmentum anale obtuse triangulum; . . 8. integrum nob . b 2 segmentum anale transverso-rectangulum; 10, floripetumnob. bi abdominis segmenta utrinque guttula flava; a 2 segmenta quatuor anteriora flavo-guttata, reliqua nigra immaculata; . 11. lituratum Pz. b 2 segmenta 1 — 5 flavo-guttata; a 3 guttulae duorum segmentorum ante- 79 riorum maxime distantes, latérales; reliquae approximatae, dorsales; ... 12. strigatum Pz. b 3 guttulae utrinque in seriem rectam dispositae; . 13. reptans nob. F e mina e. A. segmentum anale totum nigrum; a. pedes toti nigri; ai majus; faciès tota nigra, planiuscula; .... 5. nigripes H.- bi quadruplo minus; faciès convexa, utrinque Sch. macula flaya juxta oculum; . 14. sibiricumnob. b. pedes maxima parte fulyi aut flavi; ai segmenta abdominis quatuor anteriora flavo- guttata; . . . 11. lituratum Pz. b i segmenta 1 — 5 flavo-guttata ; a 2 guttulae utrinque duae anteriores ad latus amotae; . 12. strigatum Pz. b 2 guttulae utrinque in seriem rectam dis¬ positae ; . 13. reptans nob. B. segmentum anale flayo signatum ; a. pedes toti fulyi; ai scutellum utrinque dente armatum; . 6. auripes nob. bl scutellum muticum; cingula flava abdominis integra; . 10. floripetumnob. b. pedes fulyi, nigro signati; ai hypostoma maxima parte flayum; a2 thorax flavo - maculatus; hypostoma ma¬ cula sub antennis rectangula, transyersa; 4. florentinum F. b 2 thorax subimmaculatus; macula nigra hypostomatis hastata; . 1. manicatum L. bl hypostoma nigrum, maculis duabus magnis juxta oculos punctisque duobus clypei flayis; 7. oblongatum Latr. 1. Anthidium manicatum Lin. A. nigrum, superne fulvescenti pubescens, subtus albo - villosum, scutello integro , segmentis abdominis flavo - ma- culatis; pedibus nigro flavoque variis; hypostomate flavo, macula dentata nigra. — Mas: segmento anali toto nigro , trispinoso, spinis lateralibus divergentibus; segmento pen- 80 ultimo utrinque unispinoso. — Fem.: segmentis omnibus flavo - maculatis; lana y entrali fulvescente. а. maculis abdominis transversis, integris. Mas et fem. б. maculis flavis abdominis transversis, elongatis, fasciae- formibus, saepissime puncto nigro signatis. Mas. y. maculis minoribus subquadratis , ad summum margi- nem lateralem remotis. Mas. Mas : Apis manicata L. S. N. 2. 958. 28. — Anthidium manica- tum F. P. 364. 1. — Apis manicata fem. Pz. Fn. 53. 11. Femina: Apis maculata Pz. Fn. 7. 14. Inter maxima hujus generis numerandum , kj — 7 lineas longum. Non rarum in provincia Orenburgensi. 2. Anthidium dissectum nob. A. nigrum, supra fulvescenti - pubescens, subtus albo - villosum, scutello integro, nigro; hypostomate flavo, macu¬ la sub antennis nigra; segmentis abdominis flavo - fasciatis fasciis ter crenatis aut subinterruptis ; segmento anali tri- spinoso, spinis lateralibus parallelis, flavis; segmentis duo- bus penultimis utrinque unispinosis; pedibus nigro flavoque variis, — Mas. Simillimum praecedenti, facile autem dignoscitur spinis la¬ teralibus segmenti antepenultimi, et spinis analibus lateralibus, ad invicem magis approximatis et parallelis, pari modo autem incurvis ac in A. manicato. Femina latet. Hab. in promontoriis Uralensibus australiens. 3. Anthidium regulare nob. A. nigrum, fulvescenti - pubescens , scutello integro flavo - marginato; hypostomate flavo ; abdomine flavo - ma- culato: maculis quatuor subquadratis singulorum segmen- 81 torum, segmento primo immaculato; segmento anali medio mucronato, lateribus dentato: dente lato triangulari tlavo; segmento penultimo utrinque unispinoso; pedibus flavis, fe- moribus maxima parte nigris. — Mas. Eadem magnitudine , qua A. dissectnm eiqne simillimum ; cognoscitur autem segmento antepemiltimo mutico, et segmen- to anali , quod medio mucrone nigro , lateribus autem dente lato aequilaterali flavo armatum est. — Femina latet. Hab. in prov. Orenburg. australi, circa Indersk. 4. Anthidium florentinum F. A. nigrum, superne fulyescenti-pubescens , subtus albo- yillosum , scutello integro ; capite thoraceque flavo - macu- latis; hypostomate flavo, macula sub antennis nigra; seg- mentis abdominis omnibus flavo -maculatis; pedibus nigro flavoque variis. — Mas : segmento anali trispinoso, spinis lateralibus divergentibus , flavo signatis; segmentis duobus penultimis utrinque unispinosis. - — Fem.: lana ventrali fulvescente. Anth. florentinum Fahr . P. 366. 3. — Pz. Fn. 106. 20. — Me- gachile florentina Latr. hist . t. 74. p. Ôâ. Simile praecedentibus ; facile dignoscitur capite thoraceque flavo - maculatis. Hab. in provinciis Saratoviensi et Astracbanensi. 5. Anthidium nigripes H.-Sch. A. nigrum, griseo - pubescens , sub tus albo - villosum, segmentis abdominis flavo - maculatis , anali immaculato ; pedibus nigris. — Mas : ano trispinoso, segmentis duobus penultimis utrinque unispinosis; hypostomate flavo. — Fem.: hypostomate toto nigro; lana ventrali sordide fulves- centi - albida. Anth. nigripes Herr.-Schàff. Nomencl. entom. p. 70. — Anth. elegans Mus. Berol. 3. 183. 2. 6 82 Inter majora numerandum, facile cognoscitor pedibus omni- no nigris, albo - villosis. Non rarum in prov. Orenburg., in promontoriis Uralensib. et in terris transuralensibus. 6. Anthidium aüripes nob. A. nigrum, fulvescenti - pubescens , scutello utrinque dentato; segmentis abdominis iDermibus, flavo - maculatis; pedibus fulvis , fulvo - pilosis. — Mas : segmento anali transverso - rectangulo , medio mucronato, lateribus rotun- dato. — Femina: segmento anali rodundato, flavo - rnaeu- lato; lana ventrali fulvescente. Inter majora numerandum; facile cognoscitur pedibus totis fulvis , aut basi femorum nigra. Segmentum anale maris vel nigrum , vel brunneum aut ferrugineum , transversum , duplo aut triplo latius ac longius, lateribus rotundatum, medio mu- cronatam , mucrone parvo obtusiusculo. Segmenta abdominis feminae omnia utrinque macula transversa lineari flava integra. Frequens in prov. Orenburg., in promont. Uralensibus. 7. Anthidium oblongatum Latr. A. nigrum, griseo aut fulvescenti hirsutulum, scutello integro; capite segmentisque abdominis flavo - maculatis; pedibus flavis , femoribus basi nigris. — Mas : segmento penultimo utrinque unispinoso, anali semicirculari, profun- de emarginato, nigro. — Fem.: lana ventrali fulvescenti - grisea. A. oblongatum Latr. in Germ. n. 7. — Apis manicata mas Pz Fn. SS. 10. — Anthophora oblongata III. p. 118. n. S3. Mas hvpostomate flavo; femina nigro, utrinque macula jux- ta oculum maculaque clypei flavis. Maculae flavae abdominis plerumque lineaeformes, anteriores semper breviores, duae an- ticae nonnunquam subquadratae. Hab. in prov. Orenburgensi. 83 8. Anthidium integrum nob. A. nigrum, fulyescenti - pubescens, occipite scutelloque flavo - maculatis ; abdomine atro, cingulis quinque flavis: primo interrupto; segmento anali integro, subtriangulari; hypos tomate, tibiis tarsisque flavis. Mas . Majuscuhim. Hypostoma usque ad antennas et mandibulae flava, hae apice nigrae; antennarum seapus flavus, dorso niger; occiput utrinque macula flava ; scuteîlum integrum , maculis quatuor flavis marginis postici; segmentum anale obtuse trian- gulare, totum flavum; pedes flavi, femoribus maxima parte ni- gris. — Femina latet. Hab. in Volgam inferiorem. 9. Anthidium senile nob. A. nigrum, griseo - pubescens , occipite flavo - maculato; abdomine flavo -cingulato, cingulis ter interruptis; segmen¬ to penultimo utrinque unidentato , anali minuto tridentato , flavo; tibiis tarsisque flavis. Mas. Mediae magnitudinis. Hypostoma, mandibulae et antennarum seapus subtus flava; occiput utrinque macula flava; thorax im- maculatus. Abdomen nigrum, punctatum, punctis solito paulo profundioribus; segmentum primum utrinque macula parva fla¬ va; segmenta 2 ■ — 6 flavo - cingulata , cingulis 2 — 4 utroque latere et medio interruptis , 5 et 6 medio tantum; segmentum sextum utrinque dente armatum ; segmentum anale parvum , flavum, emarginatum , medio mucronatum , mucrone minuto. Pedes geniculis et tibiis fulvis, tarsis flavis. — Femina latet. Hab. in terris transuralensibus. 10. Anthidium floripetum nob. À. nigrum, griseo-pubescens, occipite tlioraceque flavo- maculatis, scutello flavo - marginato ; abdomine mutico, flavo - cingulato ; pedibus fulvis. — Mas: cingulis abdomi- nis vel integris, vel anterioribus interruptis; segmento anali 6* 84 truncato, transverso; segmentis duobus ultimis rarius ful- vescentibus. — Fem.: cingulis omnibus integris; segmento auali rotundato; lana ventrali grisescenti - alba. Parvum ,3 — i lineas longum. Hypostorca flavum , macula subqiiadrata sub anlennis nigra. Antennae vel totae nigrae, Tel fulvae , apice nigrae. Occiput flayo - aut fulvo - maculatum. Thorax antice utrinque macula flava; scutellum flavo - margi- natum : margine vel integro , Tel medio interrupto. Abdomen atrum, flayo - cingulatum, cingulis Tel omnibus integris, Tel an- terioribus interruptis. Mas segmentis duobus ultimis rarius lo¬ tis fulvis aut fulvescentibus, ano inflexo obtuso, truncato, trans- yerso. Femina cingulis flayis abdominis omnibus integris, seg¬ mento anali semicirculari, flayo - fasciato, aut omnino flayo — Pedes in utroque sexu fulyi aut flayi. Hab. in proy. Orenburgensi. 11. Anthidium lituratüm Pz. A. nigrum, opacum, parce griseo - pubescens, abdomine mutico, segmentis quatuor anterioribus utrinque flayo-gut- tatis; tibiis tarsisque fulyis. — Mas : ano obtuso subtrunca- to. — Fem.: lana ventrali albida. Apis liturata Pz. Fn. 80. 2 L Paryum, et minimum in hoc généré, Üh — 3 lin. longum. Ht- postoma maris flavum , macula magna sub antennis nigra; fe- minae nigrum, utrinque macula flava. Occiput in utroque sexu utrinque macula flava; thorax immaculatus; abdomen atrum, punctatissimum, segmentis quatuor anterioribus utrinque gut- tula flava, reliquis immaculatis. Hab. in prov. Orenburg., Casanensi , Simbirsc. et Sarato- viensi. 12. Anthidium strigatum Pz. A. nigrum, opacum, parce griseo - pubescens , abdomine mutico, segmentis 1 — 5 utrinque flavo - guttatis: guttulis quatuor anterioribus maxime distantibus, reliquis approxi- 85 matis; tibiis tarsisque flavis. — Mas : ano obtuso; segmento sexto flavo - marginato. — Femina : lana ventrali albida. Trachusa strigata Pz. Fn. 86. 74. Simile praecedenti eademque magnitudine; facile dignoscitur segmentis 1 — 5 flavo - guttatis. Guttulae segmenti primi et se- cundi omnino latérales, reliquae magis ad se invicem approxi- matae. Hypostoma maris flavum, feminae nigrum, utrinque gut- tula flava signatum. Segmenta abdominis 3 — 5 in mare, prae- ter guttulas, utrinque puncto flavo, summum marginem latera- lem occupante, signata. Hab. in terris transuralensibus. 13. Anthidium reptans nob. A. nigrum, griseo-subpubescentulum, abdomine mutico, segmentis 1 — >5 flavo -guttatis: guttulis utrinque in seriem rectam dispositis; tibiis tarsisque fui vis. — Mas: segmento anali obtuso fulvo. — Fem .: lana ventrali albida. Simillimum A. strigato eademque magnitudine et forma ; uterque sexus ab illo differt punctis impressis abdominis mul- to minoribus; guttulis flavis in duas sériés rectas, postice pau- lulum convenientes dispositis; tibiis omnino fulvis, (in A. stri¬ gato tibiae posticae saepissime medio nigro - maculatae .). Mas praeterea differt segmentis 3 — 5 abdominis sumo margine la- terali non flavo -punctatis; segmento sexto omnino nigro et seg¬ mento anali fulvo ; (in A. strigato segmentum anale maxima parte flavum.) — Scutellum mox immaculatum , mox maculis duabus flavis marginis postici, ut in A. strigato. Non rarum in promontoriis Uralensibus australibus. 14. Anthidium sibiricum nob. A. nigrum, griseo - pubescentulum, abdomine mutico, segmentis 1 — 5 utrinque macula transversa flava; pedibus totis nigris; lana ventrali grisea. Fem. Eadem magnitudine , qua duae species praecedentes , paulo 86 gracilius. — Caput cum mandibulis et antennis nigrum, opa- cum, utrinque sub antennis guttula flava Thorax totus niger, opacus, vix pnbescens. Abdomen nigrum, nitidulum, segmen- tis utrinque lineola aut macula transversa flava signatis. Pe- des toti nigri. — Mas latet. Hab. in terris transuralensibus. Genus 17. STELIS Latr — Pz. Megilla F. — Anlhophora lll. — Trachusa Jur. Cellulae cubitales très: duae completae, elongatae, sub- aequales; secunda excipit nervum recurrentem primum, tertia secundum non longe ab nervo transverso-cubitali se¬ cundo. Cellula radialis apice rotundato ab alae margine paululuni recedit. Cellula discoidalis interna cellulam ba- salem internam singulo puncto tangit. — Mandibulae ro- bustae, sub apice bidentatae. — Antennae brèves, filifor¬ mes, fractae. — Corpus oblongo - ovatum, atrum, puncta- tissimum , subnudum , parce pubescentulum; abdomen ova¬ tum convexum, ano incurvulo, ventre piano. Pedes nudius- culi, subpubescentuli, metatarsis posticis vix compressis. 1. Stelis aterrima PZ; St. nigra, punctatissima, griseo - subpubescentula, seg- mentis abdominis margine decolorato; alis nigricantibus. Stelis aterrima Pz. Rev. p. 207. — Apis aterrima Pz. Fn. 56. 15. — Megilla aterrima Fab. P. 351 15. Longitudo h — 5 lin. — Corpus fere omnino denudatum, pi- lis brevissimis griseis parce pubescentulum. Scutellum rotun- datum , dente parvo obtuso, parum distincto baseos utriusque lateris. Segmenta abdominis in utroque sexu margine decolo¬ rato seu albido. Alae infuscatae , linea longitudinal]’ cellulae radialis obscuriore seu nigricante. Habitat in prov. Orenburgensi, in promontoriis Uralensibus. 2. Stelis phaeoptera Kirby. St. nigra, punctatissima, albido - pubescentula, alis mi¬ nus infuscatis, cellula radiali obscuriore. Apis phaeoptera fem. Kirby IL 232. 40. — Anthophora phaeop¬ tera III. Mag . F. 108 . Duplo minor praecedenti , 2f — 3| lin. longa. — Segmenta abdominis concolora. Alae minus infuscatae quam in St. ater- rima, cellula radialis autem eodem modo linea longitudinali ob¬ scuriore signata. Mas minor quam femina, ano magis incurvo et obtusiore. Rara in promontoriis Uraïensibus australibus. 3. Stelis aberrans nob. St. nigra, punctatissima, abdomine incisuris constrictis; antennis flagello subclavato; alis infuscatis. Fem. Longitudo 3i lin. — Haec species multum differt a praece- dentibus, sed corpus punctatissimum, nudum. Antennae brevis- simae, capite vix longiores, flagello subclavato. Abdomen elyp- ticum, omnino nudum, punctatissimum, inter segmenta constric- tum ut in Philanthis , — nigrum , margine tenui segmentorum brunneo , ventre albido - maculato. Nervus recurrens secundus est continuatio nervi transverso - cubitalis secundi. Semel cepi in promontoriis Uraïensibus australibus. — Mas mihi ignotus. Genus 18. CERATINE Latr. — Jur. Megilla Fab. — III. — Prosopis Fab. Cellulae cubitales quatuor : très completae , secunda tra- pezoidea paulo minor quam prima et tertia subaequales; secunda et tertia excipiunt nervos récurrentes. Cellula ra¬ dialis apice rotundato ab alae margine paululum recedit. Cellula discoidalis interna cellulam basalem internam sin- gulo puncto tangit. — Antennae brèves, fractae, flagello 88 extrorsum crassiore. — Corpus elongatum subcylindricum glabriusculum aut parce pubescentulum, aeneum; abdomen oblongum, subclavato-obovatum aut subcylindricum, con- vexum, ano paululum incurvo, ventre feminae birsutulo. 1. Ceratine callosa F. C. coerulea, glabriuscula, puncto sub alis albo. — Mas clypeo albo; femina macula clypei alba , ventre griseo - pubescente. Megilla callosa Fab. P. 554. 51. — III. Mag. V. 158. 9. — Ce¬ ratine albilabris Latr. gen. t. 14. f. 11. Longitudo 3! — h- lin. — Hab. in provincia Orenburgensi au- straliore. Gencs 19. PHILEREMUS Latr. Epeolus Fab. — Latr. Cellulae cubitales completae duae; prima elongata, se- cunda subquadrata, nervo transverso- cubitali secundo cur- vo. Nervus recurrens primus est continuatio nervi trans- verso - cubitalis primi; nervus recurrens secundus centro cellulae cubitalis secundae insertus. Cellula radialis apice rotundato ab alae margine paululum recedit. Cellula discoi- dalis interna cellulam basalem internam spatio parvo tan- git. — Corpus oblongo - ovatum pubescens, abdomine late ovato, antice truncatulo. Antennae brèves filiformes. 1. Phileremus abdomixalis nob. Pb. niger, capite thoraceque albido - pubescentibus ; ab¬ domine, tibiis posticis tarsisque omnibus rufis. Longitudo h-i — 5 lin. — Statura Antbopborarum, sed caput et tborax pubeseentia ; abdomen glabriusculum, segmentis ul- timis margine albo sericeo, segmento primo basi nigro, quinto saepe fuseo aut nigro. Aon rarus in prov. Orenburgensi, in promontoriis Uralensibus. \ 2. Phileremus hirsutulus nob. Ph. niger, griseo-hirsutulus, segmentis abdominis griseo- ciliatis; tarsis piceis. Eadem magnitudine, qua praecedens. Totum corpus cum pe- dibus pilis griseis aut sordide albidis birsutulum aut pubescens. Hab. rarius in promontoriis Uralensibus australibus et in ter¬ ris transuralensibus. Genus 20. PASITES Latr. Nomada Fab. — Anthophora III. Cellulae cubitales completae duae subaequales elongatae; secunda ambos uervos récurrentes excipit. Cellula radialis truncata, subappendiculata. Cellula discoidalis interna seu antica cellulam basalem internam spatio parvo tangit. — Corpus oblongo - ovatum glabriusculum, punctatum, abdo- mine ovato. Antennae brèves, extrorsum crassiores. 1. Pasites Schottii F. P. rufa, capite tboraceque plerumque nigris. — Mas ma- culis abdominis sericeo- albidis. Nomada Schottii F. P. 594. 15. — Tiphia brevicornis Pz. Fn . 55. 6. Parva, 3 — ■ k lineas longa. Caput et thorax plerumque nigra, rarius rubra, glabra, aut in speciminibus recentibus parce pu- bescentula et albido sericea. Abdomen semper rubrum. Anten¬ nae et pedes vel rubri, vel nigri. Alae anticae paululum infus- catae, externe subfenestratae. In mare segmenta abdominis ter- tium et quartum utrinque maculis duabus, quintum et sextum utrinque macula singula albido - sericeis. Frequens in prov. Casanensi et Orenburgensi , et in terris transuralensibus. 90 2. Pasites fasciata nob. P. nigra, abdomine, tibiis tarsisque posticis rufis , illo nigro - fasciato. Paulo minor praecedenti. Abdomen rufum, segmentis dorsa- libus nigris, mfo - marginatis. Semel cepi in promontoriis Uralensibus. Genus 21. NOMADA, Scop. 111. Pz. F. Cellulae cubitales quatuor, très completae; tertia sub¬ lunata, secunda trapeziformis; ilia excipit nervum recur- rentem secundum, haec primum. — Cellula discoidalis antica cellulam basalem posticam tangit. — Cellula radialis acuminata ab alae margine antico yix recedit. — Mandi- bulae edentatae. Corpus mediae magnitudinis, parvum aut subminutum. Caput et thorax punctata, pubescentia, scutello tuberculato tuberculoque ante alas utriusque lateris. Abdomen ovato- elypticum , nudum , nitidum , nigro-, flavo- aut rufo- fasciatum aut maculatum. — Antennae filiformes, genicu- latae, maris 13-, feminae 12-articulatae.-— Pedes nudius- culi, seu parum pubescentes, articule primo tarsorum posticorum angusto, subaeque lato. Tabula analytica specierum generis Nomada. Mares et Feminae . A. abdomen nigrum et flavum, absque ullo colore rufo; a. segmentum dorsale abdominis primum flavo- fasciatum; a i fascia segmenti primi et omnes reliquae fasciae integrae; . 1. succincta P b1 fascia segmenti primi interrupta; 91 a2 segmenta reliqua omnia flavo - fasciata : fasciis omnibus integris; . 2. b 2 segmenta anteriora fascia interrupta; a3 cellula cubitalis secunda triangularis; 4. b 3 cellula ea solita, trapeziformis; a4 major; antennae flayae aut rufae ; 3. b4 duplo minor; antennae fuscae; . . 7. b. segmentum dorsale abdominis primum totum nigrum; ai scutellum punctis duobus callosis flavis; . , 3. bi scutellum puncto singulo medio flavo ; ... 6. B. abdomen vel basi rufo signatum, vel maxima parte rufum; a. segmentum abdominis primum rufum , dimidio basali nigrum, postice saepe brunneo aut nigro marginatum; ai fasciae flavae abdominis omnes integrae; as abdomen nigrum, flavo-fasciatum; . ... 8. b 2 abdomen rufum, flavo-fasciatum; .... 10. bi fasciae flavae abdominis magis minusve in- terruptae; a2 abdomen postice nigro flavoque fasciatum; a 3 pedes flavo nigroque varii; femora postica subincrassata; . 13. b3 pedes rufi; femora solita; . 12. b 2 abdomen rufum , flavo -maculatum , aut fasciatum; a 3 abdomen fasciis flavis distinctis , sub- integris, aut magis minusve interruptis; 9. b 3 abdomen maculis lateralibus aut fas¬ ciis late interruptis, obsoletis, flaves- centibus; a4 thorax niger, rufo-lineatus; .... 11. b4 thorax omnino niger; a 5 antennae et pedes mere rufi; . 13. b 5 antennae et pedes fusci , aut sordide rufi; a 6 caput totum nigrum; .... 14. b 6 hypostoma magis minusve rufum; . 16. b. segmentum abdominis primum omnino rufum, reliqua vel rufa , vel nigra, plerumque flavo ornata; ai segmenta posteriora nigra, flavo signata; Marshamella ni. aberrans nob. 6-fasciata Px. JacobaeaeKirb. SolidaginisPz . dubia nob. fucata Pz. lutea nob. ornata nob. zonata Pz. flava Pz. ruficornis Pz. lateralis Px. Fabricianalll. minuta F. 92 a 2 segmentum prirnum rubrum , iiumacu- latum: . . . 17. Roberjeotiana b 2 segmentum prirnum rubrum, utrinque F. puncto nigro: . 18. bipunctata nob. bl color primarius abdominis ubique rufus; a 2 corpus rubrum , ornamentis abdomiuis laete Saris, distinctis; . 19. rubra nob. b2 corpus rufum, ornamentis abdominis Sa¬ ris dilutis , — aut toto abdomine rufo , concolore; a 5 thorax rubricosus. absque colore nigro; 20. rubrieosa nob. b 5 thorax rufus, nigro-lineatus; . 21. pastoralisnob. 1. Nomada succincta Pz. N. atra, segmentis abdominis omnibus flaxo-fasciatis; fasciis omnibus integerrimis. y. succinct a Pz F n. do. 21 . — Fl. 67. — J Geo feniana Tll. i. Mediae magnitudinis ; atra: antennae rufae , articulo primo saepe supra nigro, subtus flaxo; orbitae et margo inferior hxpostomatis , Tel etiam totus clxpeus flaxa: thorax utrinque macula pectoris , puncto ante alas , tegulis alarum , punctis duobus scutelli et plerumque punctis duobus metathoracis flaxis: abdomen maris fasciis sex flaxis et quinque nigris; in femina numerus fasciarum utriusque coloris singula diminutus: pedes rufescenti - flaxi , femoribus posticis xel sola basi , xel maxima parte nigris. Hab. in proxincia Orenburgensi. 2. Nomada Marshamella 111. N. atra, segmentis abdominis omnibus flaxo-fasciatis : faseia prima interrupta. N. Marshamella Fl. 7. - — Y subcornuta Fl. 9. — Y cornigera Fl. 8. Eadem magnitudine, qua N succinct a eique simillima . differt praecipue faseia flaxa segmenti primi interrupta. Antennae fulxae aut rufo-fulxae, articulo primo subtus plerumque Savo, superne rarius nigro; flagello xel toto fulxo . xel rarius dorso 93 baseos nigro. Clypeus rufo- aut flavo-marginatus ; rarius tota faciès atra, orbita interna magis minusve flava. Thorax ater, puncto ante alas , tegulis punctisque duobus scutelli flavis; saepe quoque margine collaris punctisque duobus metatboracis flavis. Abdomen elypticum , acutiusculum , quoque segmento flavo-fasciato: fascia segmenti primi semper interrupta, secundi medio angustissima , rarissime interrupta , reliquis integris. Segmentum ventrale primum totum nigrum , reliqua omnia flavo-fasciata. Pedes rufo-fulvi, femoribus basi magis minusve nigris. Mas a femina non differt colore. Frequens in provincia Orenburgensi , in promontoriis Ura- lensibus; rarior in prov. Casanensi. 3. Nomada sexfasciata Pz. N. atra, segmentis abdominis omnibus flavo-fasciatis: fasciis tribus anterioribus interruptis. N. 6-fasciata Pz. Fn , 62. 18.-IU. n. 67. -N. connexa III. 16.- N. Schaeffer ella III. 16. Eadem magnitudine , qua N. Marshamella eique similis; differt abdomine paulo breviore , minus acuto , fasciis tribus anterioribus late interruptis et segmentis ventralibus primo et secundo totis nigris. Minus frequens in provincia Orenburgensi. 4. Nomada aberrans nob. N. atra, segmentis abdominis omnibus flavo-fasciatis: fasciis tribus anterioribus interruptis; cellula cubitali se- cunda triangulari. Eadem magnitudine et statura brevi , qua N. 6 - fasciata, a qua differt cellula cubitali secunda triangulari (nec trapezi- formi ut in omnibus reliquis speciebus), et segmento ventrali abdominis primo solo toto nigro , reliquis omnibus flavo - fasciatis , ut in N. Marshamella. Hab. in prov. Orenburgensi, 94 5. Nomada Solidaginis Pz. N. atra, abdominis segmento primo toto atro, secundo et tertio utrinque flavo- maculatis , reliquis flavo-fasciatis; scutello punctis duobus callosis flavis. N. Solidaginis Pz. Fn. 72. 21 . et 96. 22. Parva aut subminuta. — Àntennae subtas rufae , superne vel etiam apice nigrae. Clypeus flavo aut rufo marginatus. Thorax puncto calloso utrinque ante alas , tegulis alaium punctisque duobus scutelli flavis. Segmentum dorsale abdomi¬ nis primum totum nigrum: secundum et tertium utrinque ma¬ cula flava; reliqua flavo-fasciata: fascia segmenti quarti saepe interrupta Segmenta ventralia primum et secundum atra , secundum saepe flavo - fasciatum , aut marginatum; reliqua flavo-fasciata. Pedes rufi aut fulvi, femoribus basi nigris. Rara in provinciis Casanensi et Orenburgensi. 6. Nomada dubia nob. N. atra, abdominis segmento primo toto atro, reliquis flavo-fasciatis aut marginatis: fasciis anterioribus latissime interruptis, posterioribus subintegris; puncto singulo scutelli flavo. Dimidio major praecedenti, sed ei similis; differt praecipue scutello , cujus calli omnino coaliti et punctüm singulum fia vum referunt. Segmenta abdominis tertium, quartum et quin- tum mox flavo - fasciata , mox tenuissime flavo - marginata. Antennae et pedes ut in N. Solidaginis. Hab. in promontoriis Uralensibus australibus. 7. Nomada Jacobaeae Kirb. N. atra, segmentis abdominis 1 — 3 utrinque macula flava, 4 et 5 flavo-fasciatis. N. Jacobaeae Pz. Fn. 72. 20. Eadem magnitudine et statura, qua N. Solidaginis, a qua dif¬ fert segmento primo flavo - fasciato: fascia interrupta. Non rara in prov. Orenburgensi. 95 8. Nomada fucata Pz. N. atra, segmento abdominis primo rufo, nigro- margi¬ nal, reliquis flavo nigroque fasciatis. N. fucata Pz Fn. SS. 19. — III. 12. — Fab. Fiez. 390. 3. N. varia Pz. Fn. SS. 20. Magnitudine N. Jacobaeae, aut saepe paulo major. — Anten- nae, clypei margo, orbitae et pedes rufi; antennarum articulus primus subtus interdum flavus. Thorax niger, puncto utrinque ante alas, tegulis punctisque duobus scutelli flavis; tegulae in¬ terdum rufae; puncta scutelli rarius confluunt et punctum sin- gulum referunt. Abdomen elypticum; segmentum primum ru- fum , postice nigro - marginatum , saepe et basi nigrum , quo fascia media rufa remanet; reliqua segmenta flavo nigroque fas- ciata: fasciis omnibus integris, fasciis flavis saepissime medio rufo - tinctis. Venter plerumque rufus, rarius flavus, magis mi- nusve nigro - fasciatus. Vulgaris in provincia Casanensi ; minus frequens in provin- ciis Orenburg., Simbirsc., Saratov., et Astrachanensi. 9. Nomada flava Pz. N. nigra, abdomine elyptico, rufo, flavo - fasciato : seg¬ mento primo rufo, basi nigro, postice brunneo- marginato. fi. abdomine brunneo - nigricante , segmentis omnibus flavo - fasciatis : fasciis anterioribus interruptis. y. thorace rufo - lineato. N. flava Pz. Fn. S3. 21. — III. S. — Fab. P. 4. N., rufiventris III. 6. Valde variabilis species, magnitudine N. Jacobaeae, sed quo- que variât magnitudine. Antennae rufae , dorso baseos nigrae articulo primo subtus saepe flavo; orbitae et clypei margo ru¬ fa, aut rarius flava. Thorax niger, rarius rufo-lineatus, utrin¬ que puncto ante alas et tegulis rufis , scutello toto nigro, ra¬ rius rufo , vel etiam rarius punctis duobus flavis signato. Pe¬ des rufi, femoribus posterioribus postice nigris, anticis antice 96 saepe linea longitudinali nigra signatis. Abdominis segmentum dorsale primum rufum, basi nigrum , postice brunneo - margi- natum, quo fascia media rufa remanet; reliqua segmenta rufa, flavo - fasciata: fasciis anterioribus saepissime interruptis. — In yarietate ft. abdomen est nigrum, aut nigro - brunneum, seg- mentis omnibus fascia flava signatis: fasciis anterioribus inter¬ ruptis; fascia segmenti primi quoque flava est, vel integra vel interrupta. Haec varietas accedit ad Nomadam sexfasciatam , sed minor est et color primarius abdominis non est ater , sed brunnescenti - niger. Non rara in prov. Orenburgensi et Casanensi. 10. Nomad a lutea nob. N. nigra, facie flava, abdomine rufo, segmentis omnibus flavo - fasciatis : fasciis omnibus integris. Magna in hoc genere et major, quam N. Marshamella; cete- rum similis N flavae. — Antennae rufo-fulvae; faciès flava, fronte nigra. Thorax niger, collari, puncto utrinque ante alas, tegulis, punctis duobus maximis confluentibus scutelli, lineaque flava supra et altéra infra scutellum flavis. Pedes flavi, femo- ribus et tibiis ex parte rufis. Abdominis segmentum primum brunneo - rufum , fascia integra flava ; reliqua segmenta flava, postice rufo - marginata. Hab. in promontoriis Uralensib. australib.. 11. Nomada rüficornis Pz. N. nigra, thorace rufo - lineato, scutello flavo -bipuncta- to ; abdomine rufo , flavo - maculato et fasciato : segmento primo rufo, basi nigro. P. ochrostoma 111. 23. scutello rufo. N. rüficornis Pz. Fn. 55. i8. — lll. 24. — Fab. P. 2. Plerumque paulo minor, quam N. flava, a qua diflert abdo¬ mine magis rufo. — Antennae, orbitae, clypei margo et pedes rufa; femora saepe basi nigra. Thorax niger, lineis tribus Ion gitudinalibus rufis, puncto utrinque ante alas, tegulis et punctis 97 duobus scutelli rufis aut flavis; scutellum nonnunquam rufum, et punctis flavis caret. Abdomen elypticum rufnm , segmentis saepe brunneo-aut nigricanti - marginatis , segmento primo a basi usque ad dimidium nigro, postice brunneo - marginato; seg¬ mento secundo utrinque macula magna flava , tertio utrinque macula flava minori, quarto et quinto flavo - fasciatis. Non rara in prov. Orenburgensi et Saratoviensi. 12. Nomada zonata Pz. N. nigra, thorace concolore, puncto utrinque ante alas, tegulis punctisque duobus scutelli flavis aut rufis; abdomi- ne rufo, flavo - maculato et fasciato, segmentis nigro - mar¬ ginatis, segmento primo rufo, basi nigro. N. zonata Pz. Fn. 53. 20. Simillima N. ruficorni et verosimillime nibil nisi ejus varie- tas ; differt thorace non rufo-Iineato et abdominis segmentis nigro - marginatis. Non rara in prov. Orenb. et Gasanensi. 13. Nomada lateralis Pz. N. nigra, thorace concolore, abdomine rufo, maculis fas- ciisque flavis obsoletis, segmento primo basi nigro. N. lateralis Pz. Fn. 96. 26 et 21 . — iY. Hillana Jll. 22. — N. œanthostica III. 25. Paulo major praecedentibus, sed iis simillima et forsitan ni- hil nisi earum varietas. — Thorax niger , non rufo - lineatus , punctis ante alas nullis, scutello vel toto nigro, vel apice rufo, vel rufo - bipunctato. Abdomen rufum, signaturis flaveseentibus paîlidis, exoletis et saepe fere nullis, segmento primo dimidio basaîi nigro, ut in praecedentibus speciebus. Non rara in prov. Orenburgensi. 14. Nomada Fabriciana 111. N. nigra, capite thoraceque concoloribus , immaculatis; antennis , pedibus abdomineque rufis : segmento primo basi 7 98 nigro, secundo vel etiam tertio utrinque macula obsoleta flavescente. (j. germamca Pz. maculis segmentorum 2 et 3 nullis. y . pedibus antennisque nigris. N. F abriciana III. 26. fem. — JY. quadrinotata Jll. 27 . mas. — N. germanica Pz. Fn. 72. 17. Minor praecedentibus, parva vel minuta. — Caput et thorax omnino nigra, signaturis flavis aut rufis nullis, nisi puncto sub alis et tegulis interdum fusco - rufescentibus. Antennae rufae, saepe fuscae vel etiam nigrae. Pedes rufi, basi femorum ma- culaque tibiarum nigris; rarius pedes toti nigri, articulis rufis. Abdomen rufum, segmentis postice nigrieanti-marginatis, seg- mento primo basi nigro , secundo plerumque utrinque macula flavescente, tertio saepe macula minori obsoleta. Hab. in prov. Orenburgensi. 15. Nomad a ornata nob. N. nigra, antennis rufis, hypostomate flavo, thorace punctis ordinal iis flavis signato, pedibus rufo flavo nigro- que variis; abdomine brevi - elyptico , nigro, segmento pri¬ mo rufo-fasciato, secundo tertio et quarto utrinque macula flava, quinto flavo -fasciato, ultimo flavo; ventre nigro, seg¬ mentis duobus basalibus medio rufis. Magnitudine et statura brevi N. Jacobaeae. Ornamenta flava abdominis omnia distinctissima et bene limitata. Hab. in terris transuralensibus. 16. Nomad a minuta F. N. nigra, abdomine elyptico sordide rufo, segmentis ni- gricanti - marginatis , segmento primo basi nigro, reliquis utrinque flavo - maculatis, maculis saepe obsoletis. (3. furva Pz. abdomine obscurato. N. minuta Fab. Piez. 19 — N. flavo - guttata Jll. 28. mas. — JY. rufocincta Jll. 29. fem. — N. furva Pz. Fn. SS 23. var. 99 Minuta, omnium nostratium minima et variabilis species; fa¬ cile autem cognoscitur parvitate sua-, longitudo 2 — 2f lin.— Antennae fusco - rufae , dorso nigrae , vel etiam totae fusco - nigrae. Caput nigrum, clypeo rufo - marginato. Thorax vel om- nino niger, \el puncto ante alas, tegulis et interdum scutello obscure rufis , rarius punctis duobus scutelli rufis. Abdomen plerumque sordide rufum, segmentis postice nigricanti-margi- natis; segmentum primum basi nigrum, reliqua utrinque ma¬ cula diluta flava, magis minusve distincta; segmenta anteriora rarius subflavido - fasciata , fasciis magis minusve interruptis. Pedes rufî, femoribus basi nigris; rarius pedes nigri, genicu- lis rufis. Vulgaris ubique. 17. Noiviada Roberjeotiana F. N. nigra, abdominis segmento primo rufo, reliquis ni¬ gris, flavo maculatis. N. Roberjeotiana Fab. P. n. b. — Pz . Fn. 72. 19. Parva, paulo minor, quam N. ruficornis. — Antennae rufae. Hypostoma vel totum flavum aut rufum , vel nigrum , orbitis et clypei margine rufis. Pedes rufi , femoribus basi et tibiis posticis medio saepe nigris geniculisque flavis. Thorax niger , utrinque puncto ante alas, collari plerumque, tegulis punctis- que duobus magnis scutelli rufis, rarius toto metatborace rufo. Abdomen brevi - elypticum ; segmentum primum totum rufum, immaculatum; reliqua nigra: secundum tertium et quartum in mare utrinque macula flava distincta, quintum et sextum flavo- fasciata; — in femina segmenta secundum et tertium utrinque macula flava distincta, quartum nigrum immaculatum, vel ra¬ rius utrinque puncto flavo, quintum macula rectangula media flava. Segmentum secundum plerumque in utroque sexu dorso rufum. Hab. in provinciis Gasanensi, Orenburgensi et Simbirscensi. 18. Nomada bimaculata nob. N. nigra, abdominis segmento primo rufo: utrinque puncto nigro, reliquis flavo - fasciatis : fasciis anterioribus interruptis. T 100 Similis N. Roberjeotiane , eodem liabitu et fere eadem pic- lura, sed paulo major est. — Antennae, hypostoma, pedes et pictura tboracis flava , aut rufo - flava ; abdominis segmentum primum rufum , puncto nigro in utriusque marginis lateralis medio; segmentum secundum vel rufum, postice brunneo-mar- ginatum, utrinque puncto laterali nigro, — vel nigrum, dorso rufum, semper autem utrinque macula flava; reliqua segmen¬ ta nigra , flavo - fasciata , fasciis vel integris, vel anterioribus interruptis. Hab. in prov. Orenburg. et Astrachanensi. 19. Nomada rubra nob. N. rubra, picturis thoracis, maculis fasciisque abdominis flavis distinctissimis. — Fem. Eadem magnitudine, qua N. Marshamella. — - ïotum corpus laete rufum aut rubrum , absque ullo colore nigro. Thorax utrinque puncto magno ante alas, collari, tegulis, punctis duo- bus magnis scuteîli maculisque duabus metathoraeis flavis. Ab¬ domen ovatum, vel rectius obovatum, non elypticum; segmen¬ tum primum immaculatum, secundum et tertium utrinque ma¬ cula flava, quartum et quintum fascia flava. — Mas latet. Hab. in prov. Orenburgensi auslrali. Nota. Quoad colorem et picturam haec species simillima N. ruficorni Pz. Fn. 5o. 18. (cujus color male congruit eum colore N. ruficor- nis auctor.), segmentum primum autem in nostra N. rubra omnino colore nigro caret. 20. Nomada rubricosa nob. N. rubricosa, picturis thoracis maculis fasciisque abdo¬ minis rubescenti - flavis, dilutis. (j. fascia media nigra obsoleta segmenti primi. Maxima nostratium. — Rufa, vivens laete rubricosa, anlen- nae et pedes in flavum vergent ; pectus maculis nonnullis ni- gricantibus, dilutis; thorax picturis ordinariis rubescenti -flavis; abdomen elypticum , absque ullo colore nigro , segmentis om¬ nibus utrinque macula rubescenti -flava diluta, aut diîute flavo- 101 subfasciatis: fasciis anterioribus interruptis. — Var. fi. mullo niinor est, quam species genuina; segmentum abdominis primum medio nigro - fasciatum: fascia angusta et obsoleta. Non rara in promontoriis Uralensibus australibus et in pro- yincia Orenburgensi australi, circa Indersk. — Var. fi. semel capta circa Indersk. 21. Nomada pastoralis nob. N. rufa, thorace nigro - lineato, picturis thoracis rufis aut flavis; abdomine dilute flavo-maculato aut subfasciato, petiolo nigro. fi. abdomine rufo immaculato. Plernmque dimidio aut fere duplo minor praecedenti , cete- rum ei simillima; differt colore rufo minus laeto, thorace nigro- lineato et abdominis petiolo (brevissimo) nigro. Similis quoque N. laterali , a qua differt thorace rufo, nigro - lineato, et seg- mento primo abdominis toto rufo. Frequens in provincia Orenburgensi. Genüs 22. EPEOLUS Latr — F — 111. Apis L. — Oliv. — Nomada F. E. S. — Pz. Àlarum cellulae et antennae exacte ut in genere Melec- ta. — Corpus oblongo - ovatum , nudum, pilis minutis aut squamulis adpressis tomentosum , atrum aut rubrum, albo- maculatum. Scutellum transversum, conyexum, utrinque dente obtuso praeditum. Hoc genus differt a duobus sequentibus (Melecta et Cro- cisa) scutello convexo trans verso et corpore nudo, i. e. pilis aut villis carente. — Epioli quoque similes Nomadis, a qui- bus autem differunt cellula radiali apice rotundata et cor- pore non plane denudato, sed tomentoso aut furfuraceo. 1. Epeolus luctuosüs nob. E. ater, facie albido - versicolore, thorace albido - ma eu- 102 lato; segmentis abdominis utrinque macula transversa can- dida: prima didyma; pedibus immaculatis. Eodem babitu, quo Crocisa bistrio, sed paulo minor, li- neam longus. Scutellum transversum, utroque latere dente va- lido terminatum. Totum corpus absque pilis longioribus , sed solis pilis breyissimis adpressis, seu squamulis vestitum. Hab. in provinciis Casanensi et Orenburgensi. 2. Epeolus transitorics nob. E. niger, ore, gastraeo cumpedibus, antennis, scutello alarumque squamula rufis ; margine collaris striolisque duabus tboracis flavidis ; abdomine e flavescenti albo - fas- ciato: fasciis medio iuterruptis. Longitudo SI — ki lineae. — Antennae rufae, apicem versus fuscae ; faciès nigra, albido - sericea, ore detrito mfo; collare nigrum , margine superiore flavido ; mesothorax niger , antice striolis duabus longitudinalibus dorsi scapulisque flavidis ; scu- tellum transversum, rubrum, utroque latere dente valido obtuso terminatum. Abdomen superne nigrum, aut ex parte brunneum, fasciis sex latis cretaeeis, medio interruptis. Subtus totum cor-* pus cum pedibus rubrum aut rufum. Hab in provincia Orenburgensi australiore , circa Indersk , in promontoriis Uralensibus australibus et in terris transura- lensibus. 3. Epeolus variegatus L. E. niger, aut rufus, collari flavo - marginato; abdominis segmentis primo et secundo utrinque macula transversa, reliquis utrinque maculis duabus albis; scutello postice quadrituberculato, rubro aut nigro. Apis variegata Lin. S. N. 2. 937. 24. — Epeolus variegatus F ab. P. 388. I. — Nomada crucigera Pz. En. 61 . 20. Similis praecedenti, sed duplo minor, 2- — 3^ lin. longus — Frequens ubique. 103 Genüs 23. MELECTÀ Latr. — Fab. — 111 — Pz. Apis L. — Crocisa Jur. — Centris F. Cellulae cubitales completae très , tertia lunata, secunda trapezoidea, antice coarctata, prima elongata illis major; secunda excipit nervum recurrentem primum, tertia secun- dum. Cellula radialis apice rotundato ab alae margine rece- dit. Cellula discoidalis interna cellulam basalem internam lato spatio tangit. — Mandibulae graciles, tenues, acutae, dente parvo laterali armatae. Paraglossae filiformes, lingua breviores. Antennae crassae, cylindricae, thorace cum ca- pite breviores, in femina subfractae. — Corpus ovatum, villosum aut hirsutulum. Scutellum convexum rotundatum inerme, vel utrinque unispinosum. Abdomen late ovatum, atrum, maculis lateralibus tomentosis albis. 1. Melecta punctata F. M. scutello rotundato mutico; abdomine atro, nudo, seg- mentis utrinque macula candida; pedibus atro - candidoque variis. — Mas : thorace antice scutelloque albido - hirsuto , medio nigro-hirsuto. — Femina: thorace hirsuto, albo ni- groque punctato et maculato. Melecta punctata Fab. P. 387 .7, — Apis punctata Pz. Fn. 33.23. Longitudo 5| — 6i lineae. — Frequens et vulgaris in prov. Orenburg., Simbirsc. et Saratoviensi. 2. Melecta diacantha Pall. mnpt. — Mus. Berol. M. scutello utrinque unispinoso, — atra, atro hispidulo- pubescens, pedibus concoloribus , thorace ex parte albido- pubescente; abdomine atro, utrinque punctis quatuor albis; alis anticis nigricantibus, externe fenestratis. Minor praecedenti — 51 lin. longa; facile cognoscitur scu- tello spinoso. Ilab. in terris transuralensibus. 104 Genus 24 . CROCISA Latr. — Jur. Melecta Latr. — Fab. — III. — Thyrens Pz. — Nomada Rossi. Alarum cellulae, antennae et cet. exacte ut in genere Melecta. — Corpus oblongo - ovatum pubescens, scutello piano, postice late exciso, angulis lateralibus acutis; abdo- mine ovato, acuto, atro, nudo, utrinque maculis lateralibus tomentosis candidis. Hoc gémis non differt a Melecta, nisi scutello piano. 1. CrOCISA HISTRIO F. Cr. atra, capite thoraceque albido -hirsutis; abdominis segmentis utrinque macula candida: prima didyma; pedibus candido - variis. Melecta histrio Fab. P. 585. 1 . — Melecta scutellaris Fab. P. 4. — Nomada scutellaris Pz. Fn. 52. 7. — Melecta histrionica III. 10. Longitudo 51 — lin. — Simillima Melectae punctatae, cor- pore autem graciliore , facile cognoscitur scutello piano exci¬ so. — Alae hyalinae, anticae in individuis recentibus infusca- tae, externe fenestratae. Hab. minus fréquenter in prov. Orenburg., Saralov. et Astracbanensi. Genus 25. SAROPODA Latr. Cellulae cubitales très completae, subaequales; secunda excipit nervum recurrentem primum, tertia secundum. Cel- lula radialis apice rotundato ab alae margine recedit. Cel~ lula discoidalis interna celluiam basalem internam singulo puncto tangit. — Mandibulae sub apice unidentatae. Paîpi maxillares quadriarticulati. — Corpus ovatum pubescens aut hirsutulum. Hoc genus habitu vix differt a genere Anthophora , feminae autem pedibus posticis non hirsutissimis. 105 1. Saropoda fülya nob. S. nigra, fulvo - pubescens, abdomine, antennarum fla- gello, tibiis tarsisque fui vis. Longitudo lin. — Statura Anthophorarum. Alae hyalinae; nervus recurrens primus omnino ad nervum transverso - cubi- talem secundum remotus, ut fere ejus continuatio videatur. Cepi in provincia Casanensi. Nota. Saropodam rotundatam (Megillam rotundatam Illig.), quae in ter¬ ris occidentalibus frequens, in nostrae faunae ambitu nondum inveni. Genüs 26. ANTHOPHORA Latr. Megilla F. — III. — Pz. — Centris F. — Pz. — Lasius Jur. Cellulae cubitales quatuor, très completae subaequales; secunda angulo basin versus spectante acuto, nervum re- currentem primum excipit; tertia secundum. Cellula radia- lis apice rotundato a margine alae recedit. Cellula discoi- dalis antica basalem internam singulo puncto tangit, vel petiolo brevissimo insidit. Mandibulae tenues, unidentatae; palpi maxillares sexarticulati. Antennae fractae, filiformes, tboracis dimidio paulo longiores. Corpus majusculum aut mediae magnitudinis, ovale, ob- tusum, hirsutum aut villosum, abdomine late ovato, tomen- toso, villoso aut pubescente, epidermide atra aut nigra, segmentis saepe ciliatis et tomento pallido marginatis. Pedes hirsuti aut villosi; in multis maribus articulus primus et ultimus tarsorum intermediorum nigro - penicillati: penicil- lis distichis . — Mas labro, hypostoma et antennarum arti¬ culus primus subtus flava aut eburnea, — abdomen conve- xius, magis villosum, ano inflexo. Femina abdomine magis depresso, minus hirsuto, saepe subdenudato, detrito; pedi- bus posticis extus magis birsutis. 106 Tabula analytica specierum generis Anthophora. Mares . A. tarsi intermedii apice, vel etiara metatarso nigro- barbati; a. tarsi intermedii pilis longissimis nigris unifa- riam ciliati; mandibulae nigrae, interdum puncto flavo signatae; . 4. b. tarsi absque pilis longissimis; al mandibulae flavo-signatae; a 2 minor; clypeus maculis duabus atris; . . 5. b 2 quadruplo major; clypeus utrinque striola nigra ad suturam lateralem; ...**.. 1. bi mandibulae totae nigrae; a2 clypeus striolis duabus nigris ad suturas latérales; . 2. b2 clypeus maculis duabus atris; ...... 3. B. tarsi intermedii soliti; a. mandibulae totae nigrae; ai abdomen cano-tomentosum, segmentis duobus ultimis atro-tomentosis; . . . • . 16. bi abdomen yillositate sub concolore; a2 hypostoma maxima parte nigrum; anus solitus; . . . 11. b 2 hypostoma eburneum; anus furcatus; . . 6. b. mandibulae flavae, aut eburneae; al metatarsus posticus albido - hirsutus , apice. atro-hirsutus; . 8. bi metatarsus posticus villositate concolore; a2 pedes epidermide fulva; . 12. b2 pedes epidermide nigra; a 5 metatarsus posticus yalidus, dente ar- matus; a4 abdomen griseo - tomentoso - hir- sutum; . 7. b4 abdomen flayido-hirsutum; .... 9. b 3 metatarsus posticus solitus; a 4 anus niger, obtusus, rotundatus; . 10. b4 duplo minor; anus dorso carinatus; 13. Fcminae. hirsuta Latr. 4-maculata III, personata III. 4-cincta nob. hispanica F. atricilla nob, fulva nob. furcata III. 4-fasciataVill. fulvipes nob. cinerea Kl. segnis nob. dubia nob. albifrons nob. A. sarothrum atrum; 107 a. abdomen atrum, utrinque candido - tomentoso - maculatum; . 14. lepida Pall. b. abdomen segmentis primo et secundo cano - hirsutis, reliquis atra-hirsutis; . 16. atricilla nob. B. sarothrum pallidum; a. clypeus et labrum flavo signata; al sarothrum fulyum; 1. personata III. bi sarothrum album; . 8. 4-fasciataVill. b. caput omnino nigrum; ai abdomen nigrum, segmentis pallido-ciliato- marginatis cingulatum; a 2 sarothrum fulvum; a 3 metatarsus posticus atro-hirsutus; . . 2. 4-cincta nob. b 3 metatarsus posticus fulvo-hirsutus; a4 thorax cinereo-hirsutus; . 3. hispanica F. b4 thorax fulvo-hirsutus; . 10. dubia nob. b2 sarothrum albidum; a 5 clypeus tuberculo medio notatus; . . 7. cinerea Kl. b 3 clypeus aequaliter convexus; . 9. segnis nob. bi abdomen cingulis distinctis nullis; a 2 abdomen atro-hirsutum , segmento primo albido-hirsuto; sarothrum fulvum ; . . . 15. pedata nob. b 2 abdomen pallido-hirsutum; a3 abdomen villositate concolore; a4 sarothrum fulvum aut flavidum; a 5 sarothrum externe et interne fulvum; a 6 abdomen ubique tomento ca¬ no aequaliter tectum; . . . 17. vetula nob. b 6 abdomen fulvo-hirsutum; . . 11. fulvanob. b 5 sarothrum externe fulvum, in¬ terne atrum; . 12. fulvipes nob. b4 sarothrum albidum; . 5. 4-maculataIll. b 3 abdomen griseo - villosum, apice dis¬ colore; a4 anus ferrugineo-villosus; . 6. fuscata III. b4 anus nigro-pilosus; . 4. hirsuta Latr . 1 . Anthophora personata 111. A. cano - hirsuta, abdomine segmentis cano - ciliatis cin- gulato; clypeo flavo. — Mas : tarsis intermediis nigro - pe- nicillatis; femina : sarothro fulvo. 108 Megilla personata III. 22. — Wattl Reise p. 209. Magna, 8 — 9 lineas longa. Totum corpus pube vel \ illis ca- nis tectum; abdomen minus villosum , sed ciliis segmentorum canis sat distincte cingulatum in utroque sexu. — Mas: man- dibulae nigrae , macula superioris marginis flava ; labrum et hypostoma flava , clypeo utrinque linea nigra limitato. Pedes fulvescenti - hirti; intermedii metatarso et articulo tarsorum ul- timo nigro - penicillatis: penicillis distichis. — Femina: mandi- bulae totae nigrae; labrum et clypeus flava, bic margine an- tico, maculis duabus et linea longitudinali media nigris. Pedes omnes fulvo - birsuli. Hab. in provincia Orenburgensi australi et in prov. Sara- toviensi. 2. Anthophora quadricincta nob. A. cano - hirsuta, metatarsis posticis atro - hirsutis. — Mas: hypostomate eburneo; tarsis intermediis nigro - peni¬ cillatis. Fem. sarothro albo. Dimidio aut fere duplo minor , quam A. personata, sed ei similis Mas : Mandibulae omnino nigrae ; labrum , hypostoma et antennarum articulus primus subtus flava, utrinque striola nigra in margine laterali clvpei. Caput et thorax cano - aut albido - hirsuta. Abdomen nudiusculum, nigrum, nitidum, basi albido - villosum, apice nigro - pilosulum aut pubescens. Pedes albido - hirti ; intermedii penicillo disticbo nigro metatarsi al- teroque articuli ultimi tarsorum; pedes postici metatarso nigro- birsuto. - — Femina: caput omnino nigrum, albo - pubescens ; thorax albo - birsutus, fascia media nigra. Abdomen atrum, seg- mento primo albo-villoso, reliquis candido-ciliato-marginatis. Pedes atro -hirti, solis tibiis posticis externe (i. e. sarothro) albo - hirsutis, versicoloribus. Hab. in terris transuralensibus. 3. Anthophora hispanica F. A. nigra, griseo-aut fulvescenti-hirsuta. — Mas : labro et hypostomate flavis: maculis duabus magnis nigris clvpei; 109 thorace fulvo-aut griseo -hirsuto; abdomine basi fulvo-aut griseo-hirsuto, apice nigro-piloso; tarsis intermediis nigro- fasciculatis. — » Fem.: capite thoraceque albido - hirsutis , hoc nigro-fasciato; abdomine atro, segmento primo albido- hirsuto ,2 — 4 albo - ciliato - marginatis ; pedibus externe ferrugineo - hirsutis. Megilla hispanica Fab. Fiez. 328. F — III. i3. mas. Apis aestivalis Pz. Fn. 8F 2F — lll. 24. fem. Mediae magnitudinis aut majuscula ; mas a femina valde differt. Mas 54 — lin. longus. Yillositas thoracis, segmenti primi abdominis pedumque in speciminibus recentibus ferrugineo - fulva, postea autem volatu diuturno expallescit et in griseum aut sordide album evadit. Mandibulae omnino nigrae; labrum flavum, punctis duobus basalibus nigris majusculis; bjpostoma flavum, maculis duabus magnis clypei atris; articulus antenna- rum primus subtus flavus , ut in reliquis speciebus omnibus masculis. Abdomen basi ferrugineo -villosum, apice nigro-hir- sutum, segmentis secundo et tertio, vel etiam quarto ferrugi¬ neo - albido - ciliatis. In individuis usitatis autem abdomen nu- diusculum , atrum , basi griseo - villosum. Pedes ferrugineo - hirti; tarsi intermedii articulo primo et ultimo nigro-penicillatis. Femina paulo major mare, abdomine depresso; valde simi¬ lis est A. cinereae, a qua autem distinguitur sarothro ferrugi¬ neo. Mandibulae et caput omnino nigra; clypeus in medio li- nea longitudinali elevata vel tuberculo elongato signatus. Ca¬ put et thorax albido-hirsuta, hic fascia media nigra. Segmen- tum primum abdominis albido -villosum; secundum tertium et quartum nudiuscula, atra, albo-ciliata. Pedes externe omnino ferrugineo - birsuti. Frequens in provinciis Casanensi, Simbirsc., Orenb. et Sa- ratoviensi. 4. Anthophora hirsüta Latr. A. nigra, griseo- aut griseo-ferrugineo-villosa. — Mas : tarsis intermediis nigro - pilosis: pilis longissimis; hyposto- 110 mate flavo, maculis duabus clypei nigris; abdomine basi griseo - villoso, apice nigro - hirto. — Fem.: thorace abdo- mineque sordide griseo - hirsutis ; pedibus externe sordide ferrugineo - griseo - hirsutis. Mas: A. hirsuta Latr. hist. t. 16. p. 67. — Apis plumipes Pall. spicil. 9 p. 26. t. 1. f. 16. — Apis pilipes Fab. E. S. 36. — Pz. fn. 33. 8. — Apis hispanica Pz. 33. 6. — Megilla pilipes Fab. P. 6. — Lasius pilipes Jur. t. II. gen. 33. Fem : Apis resuta III. 7. — Lin. S. N. 8. — Andrena hirsuta Fab. E. S. 23. — Andrena cornuta Pz. 96. 11. Eadem magnitudine , qua A. bispanica, cui mas similis; fe~ mina autem habitu omnino diverso, abdomine convexo, parum depresso. — Mas : Mandibulae nigrae , rarius puncto minuto flavo signatae; labrum flavum, punctis duobus ordinariis nigris; hypostoma flavum , maculis duabus nigris clypei minoribus; articulus antennarum primus subtus flavus. Caput albido - vil- losum ; thorax sordide ferrugineo - aut (in individuis usitatis) griseo - villosus; abdomen non cingulatum, basi sordide ferru¬ gineo -aut griseo - villosum , apice nigro - hirtum. Pedes hrun- nei , albido - villosi , metatarsis posticis nigro - hirsutis , tarsis intermediis longissime unifariam nigro - pilosis et articulo ulli- mo praeterea nigro - penicillato. Femina: Caput totum nigrum, nigro - hirsutum. Thorace sor¬ dide griseo - aut ferrugineo-griseo-hirsutus, absque fascia nigra. Abdomen sordide griseo - hirsutum aut villosum , cingulis dis¬ tincts nullis. Pedes sordide griseo - ferrugineo - hirsuti. Rara in provincia Casanensi. 5. Anthophora quadrimaculata 111. A. nigra, ferrugineo - griseo - hirsuta. — Mas : hyposto- mate mandibulisque flavis, maculis duabus magnis atris clypei; abdomine griseo - pubescente , albido - cingulato. Fem.: abdomine cano - tomentoso et pilosulo; pedibus albi¬ do - hirsutis. Megilla quadrimaculata lll. 6. — Fab. P. 16. — Apis quadrima¬ culata Pz. Fn. 36. 7 . — Apis vulpina Pz. 36. 6. 111 Mediae magnitudinis aut subparva in hoc genere, — 6’ lin. longa. — Mas: Mandibulae flavae, marginibus apiceque nigrae; labrum flavum , punctis duobus ordinariis nigris , bjpostoma flayum, aut eburneum, maculis duabus magnis subquadrangu- lis atris, quandoque confluentibus; antennarum scapus subtus flayus. Thorax sordide fulvescenti - aut griseo-hirsutus. Abdo¬ men nigrum, griseo - pilosulum, segmentis albido ciliato - mar- ginatis. Pedes nigri, albido -hirsutuli; tarsi intermedii solo ar- ticulo ultimo nigro - penicillato: penicillo - minuto et parum conspicuo. Femina: Caput omnino nigrum, albido - pubescens; thorax griseo - aut sordide fulvescenti - griseo-hirsutus; abdomen gri¬ seo - aut cano - tomentosum , raro flavescenti - griseo - tomento- sum, parum pilosulum, cingulis plerumque nullis, rarissime ci- liis albidis segmentorum subcingulatum. Pedes albido-hirsuti. Frequens in prov. Orenburgensi et in terris transuralensibus. 6. Anthophora fürcata 111. A. nigra, thorace sordide ferrugineo- griseo -hirsuto. — Mas : tarsis rmiticis ; hypostomate flayo , mandibulis nigris ; pedibus abdomineque griseo - hirsutis , hoc apice nigro- piloso, ano bifurco. — Fem abdomine griseo-pubescente, apice ferrugineo; pedibus sordide griseo-ferrugineo-hirsutis. Megilla furcata III. 5. mas. — Apis dumetorum Pz. Fn. $6. 15. fem . Paulo major , quam A. quadrimaculata. Corporis villositas utriusque sexus omnino sordide ferrugineo - grisea est , in thorace magis ferruginea , in abdomine sordide grisea; pedes sordide griseo-ferrugineo-birti. — Mas: Mandibulae totae nigrae; labrum et bypostoma flava , hoc utrinque lineola nigra in clypei sutura laterali; antennarum scapus subtus linea tenuissima flava. Abdomen subaequaliter sordide griseo-villosum , non cin- gulatum, segmentis ultimis fusco - aut nigro-hirsutis, ano pro- funde emarginato aut furcato. — Tarsi intermedii normales, signis memorandis nullis, ut in omnibus speciebus sequentibus. Femina: Caput omnino nigrum et thorax ferrugineo - griseo - birsuta. Abdomen subaequaliter griseo -pubescens aut villosum, 112 cingulis millis , ano ferrugineo - villoso. Pedes sordide griseo- ferrugineo - hirti. Hab. in prov. Casan., Orenburg. et Simbirscensi. 7. Anthophora cinerea Kl. — Mus. Berol. A. nigra, albo - aut albido-hirsuta. — Mas: hypostomate mandibulisque eburneis, corpore cano-hirsuto; metatarsis posticis crassis, dente armatis. Fem ..* clypeo tuberculato; capite thoraceque albo-hirsutis , hoc nigro-fasciato; abdo- mine atro, segmentis 2 — 4 albo-ciliato-marginatis; pedibus albo-hirsutis. Paulo minor, quam A. hispanica, 5’r — 6 lineas longa. — Mas: mandibulae eburneae, margine quoque apiceque nigris; labrum, hypostoma et antennarum scapus subtus eburnea, sutura laterali clypei vix nigra Caput albo-pubescens; tboracis villositas leviter e flavescenti cana. Abdomen nigrum, aut nigro-piceum, parum nitidum, subaequaliter cano-tomentoso-pilosulum. Pedes externe albo- aut albido-birsuti , tarsis intermediis non penicillatis; metatarsi postici autem solito breviores , crassiores et latiores, dente distincto marginis inferioris armati. Femina: Mandibulae et caput atra; clypeus tuberculo di¬ stincto medio signatus Caput et thorax albo - aut albido-hirsuta, hoc fascia media atra. Abdomen atrum. segmento primo albido- birsuto, non marginato; segmentis 2 — 4 pure albo-ciliato-margi- natis: marginibus non tomentosis , sed pilosis; segmento anali atro, lateribus albo-piloso. Pedes externe albo-birsuti. Hab. in prov. Orenburgensi australiori, Saratov. et Astracha- nensi. 8. Anthophora quadrifasciata Vill. A. mandibulis, labro clypeoque eburneis, hoc nigro- signato; abdomine atro, albo - cingulato; pedibus albo- hirsutis. — Mas : hypostomate eburneo, utrinque striola nigra ad clypei suturam lateralem; abdomine cingulis albis quinque. — Fem.: hypostomate flavo, utrinque macula 113 magna atra; abdomine cingulis albis quatuor; metatarsis posterioribus atro-hirsutis. /?. pedibus omnino albo-hirsutis. A. 4-fasciata Vill. 3. 319. 90. — Spin. /. 127. — 2. 203. — fem. Valde variât magnitudine,' nisi forsan duae species laleant; long. — 7 lineas.— Mas: Mandibnlae totae, labrum, bjpostoma et antennarum scapus subtus eburnea; labrum punctis duobus nigris ordinariis; clypeus utrinque lineola abbreviata suturali nigra. Caput et thorax cano-hirsuta. Abdomen atrum, segmento primo cano-villoso et albo- aut candido-ciliato, uti reliqua seg¬ menta omnia. Pedes omnes externe albo-hirsuti, interne nigro- hirsutuli. Femina: Mandibnlae flavae, apice nigrae; labrum flavum, punctis duobus ordinariis basalibus, nigris aut brunneis; hypo- stoma flavum , maculis duabus magnis subrectangulis atris. Faciès albido - pubescens; thorax vel fulvescenti - ferrugineo - hirsutus, vel cano-hirsutus. Abdomen atrum, cingulis tomentosis quatuor albis; segmento anali medio atro, lateribus albo-piloso. Pedes externe albo - hirsuti , metatarsis quatuor posterioribus atro-hirsutis. In varietate 6. autem, quae semper minoris magni- tudinis, metatarsi aeque ac reliquae pedum partes albo-hirsuti. Hab. in campis Kirgisorum, in prov. Orenburg. australiori, Saratov. et Astracbanensi. 9. Anthophora segnis nob. A. fulvescenti - hirsuta , abdomine cingulato. — Mas : hypostomate mandibulisque flavis; metatarso postico valido, dentato. — Fem.: abdomine atro, marginibus segmentorum albido-tomentosis cingulato, ano fulvescenti-piloso; pedibus externe albido-hirsutis, interne atro-hirtis. Eadem magnitudine, qua A. hispanica — Mas: Mandibulae flavae, marginibus apiceque nigris; bypostoma usque ad antennas flavum, aut eburneum, vix nigro-signatum ; antennarum scapus subtus eburneus. Caput et thorax fulvescenti-hirsuta. Segmenta abdominis nigra , tomento et pilis pallide fulvescentibus late marginata. Pedes flavescenti - albido - hirsuti; tarsi intermedii JW 3 . 1832. 8 114 simplices; metatarsi postici validi, crassi, solito breviores et dente acuto marginis inferioris armali. ïalis metatarsi postici structura etiam in mare A. cinereae reperitur, cui ist hic mas simillimus et vix distinguendus, nisi villositale fulvescente. Femina: Capul totum nigrum et thorax fulvescenti - aut fulvescenti - griseo - hirsuta , pilis nonnullis nigris in thoracis dorso. Abdomen atrum , segmenlis 2 — k lomenlo albido aut fulvescente late marginatis , segmento quinto seu anali fulves- centi-villoso. Pedes externe fulvescenti - hirsuli; postici interne et apice metatarsi nigro-birsuti. Hab. in prov. Orenburg. australi, Saratoviensi et Astracha- nensi . 10. Antiiophora dubia nob. A. fulvescenti - hirsuta , abdomine cingulato. — Mas : hypostomate mandibulisque flavis; melatarsis posticis soli- tis; abdomine atro, cingulis latis llavidis. — Fem.: thorace fulvo - hirsuto ; abdomine atro , segmenlis fulvo - ciliato - marginatis; pedibus externe fulvo-hirsutis, interne ferrugi- neo - hirsutis. Similis speciei praecedenti , A. segni , eademque statura et magnitudine. Mas cognoscitur metalarsis posticis simplicibus, solitis; femina autem villositate fulva , et praecipue pedibus posticis, externe fulvo-birsutis , interne laete fulvo-ferrugineo- hirsutis. llab. in promontoriis Uralensibus australibus et in prov. Orenburgensi australi. 11. ANTHomioRA fulva nob. A. capite thoraceque fulvescenti-hirsutis. — Mas: man- dibulis nigris; labro et hypostomate flavis: maculis duabus maximis subtriangularibus nigris clypei; abdomine pedibus- que albido- villosis. — Fem.: abdomine pedibusque ferru- gineo - fulvo - hirsutis. Majuscula, eadem magnitudine, qua A bispanica; abdomen in u troque sexu convexum. — Mas: Mandibulae omnino nigrae; 115 labrum flavum, punctis duobus basalibus nigris; clypeus et an- guli latérales hypostomatis flavi, ille maculis duabus maximis subtri angularibus atris; antennarum scapus subtus flavus. Tho¬ rax fulvescenti - birsu tus ; caput, pedes et abdomen albido- villosa. — Femina: Caput et thorax fulvescenti - birsuta; abdo¬ men et pedes laete et intensive ferrugineo - fulvo - hirsula. Hab in prov. Orenburg. australi, circa Indersk. 12. Anthophora fulvipes nob. A. fulvescenti -birsuta. — Mas : bypostomate mandibu- lisque flavis, maculis duabus magnis trapeziformibus clypei atris; abdomine atro, segmentis 2 — 5 albido-ciliato-mar- ginatis; pedibus fulvis fulvoque hirsutis. — Fem.: thorace fulvescenti-birsuto, fascia nigra; abdomine fulvescenti - to- mentoso; pedibus fulvescenti - hirsutis. A. fulvipes Evm. — Bull, des Nat. de Mosc. '1846. II. p 458 n. 4. Eadem magniludine , qua A. furcata , vel paulo major. — Mas : Mandibulae , labrum et hypostoma usque ad antennas fulvo-flava; maculae duae trapeziformes clypei nigrae aut alrae. Antennae scapo sublus flavo, flagello subtus rufo. Caput, tho¬ rax , segmentum abdominis primum et pedes fulvescenti - bir¬ suta ; pedum epidermis fulva ; abdominis segmenta , excepto primo, atra, tomento lulescenti - albido marginata. Femina: Caput cum antennis et mandibulis nigrum; thorax fulvescenti - hirsutus , fascia media nigra. Abdomen tomento flavido tectum. Pedes externe fulvescenti - birti. Hab. in provincia Orenburgensi. 13. Anthophora albifrons nob. A. fulvo - hirsuta, hypostomate eburneo, immaculato, abdomine atro, late flavido-tomentoso-cingulato; ano sub- triangulari, tomentoso, medio carinato. Mas. Parva in hoc genere et omnium noslratium minima, k lineas longa. — Mas: Mandibulae, labrum, hypostoma usque ad an- 8* 116 tennas vel ultra et antennarum scapus subtus eburnea, signa- turis nigris hypostomatis nullis. Thorax et abdominis segmen- tum primum fulvo - hirsuta ; reliqua segmenta tomento flavido aut fulvescente exacte marginata ; anus pulvere griseo tectus; forma ejus est ordinaria, triangularis, in dorso autem carina- tus. Pedes fulvescenti - griseo - hirsuti. — Femina latet. Cepi in prov. Orenburgensi. 14. Anthophora lepida Pall. mnspt. - — Mus. Berol. À. atra, capite atro - hirsuto ; tkorace cinereo - hirsuto: dorso nigro; abdomine aterrimo, segmentis omnibus utrin- que tomento candido maculatis ; pedibus posticis externe atro - kirsutis ; tibiis anteriorikus externe candido - tomen- tosis. — Fem. A. lepida Evm. Bull, des Nat. de Mosc. 1846. II p. 439. n. ô' Species distinctissima ; eadem magnitudine , qua A. quadri- maculata. — Mas miki ignotus. Cepi in provincia Orenburgensi. 15. Anthophora pedata nob. A. atra, atro - hirsuta , thorace akdominisque segmente primo albido - kirsutis; sarothro fulvo. — Fem. Magna et sat distincta species. Atra ; caput atro-hirtum; clypeus linea elevata media longitudinali. Thorax et segmen- tum primum abdominis griseo- aut albido- villosa; segmentum secundum saepe albo - ciliatum : ciliis raris; reliqua segmenta atra, hirsuta. Pedes atro-kirti, solis tibiis posticis laete fulvo- ferrugineo -birsutis. — Mas latet, habeo septem feminas, sed non ullum marem. Hab. in promontoriis Uralensibus australibus , circa Orsk , Guberlae, etc. — et in prov. Orenburg. australiore. 16. Axthophora atricilla nob. A. cano - tomentoso - hirsuta, segmentis ultimis abdomi¬ nis atro - kirsutis. — Mas: labro et hvpostomatis parte in- 117 feriore flavis; segmentis duobus ultimis atris. — Fem.: pe- dibus et segmentis tribus ultimis atro - hirsutis. A. atricilla Evm. Bull, des Nat. de Mosc. 1846. II. p. 437. n. 2. Tab. IV. f. 5 a. b. Magna, eadem magnitudine, qua A. personata et paulo ma¬ jor, quam A. pedata; abdomen in utroque sexu depressiuscu- lum. — Mas : Mandibulae nigrae ; labrum , margo inferior et striola triangularis media hypostomatis flava. Caput , thorax , pedes et segmenta 1 — 3 abdominis cano - tomentosa ; ultima segmenta atro - tomentosa. — F emina : Caput , thorax et duo segmenta basalia cano - hirsuto - tomentosa ; reliqua segmenta et pedes omnes atro - hirsuta. Hab. in provincia Orenburgensi australiori et in campis Kirgisorum. 17. Anthophora vetula nob. A. tota cano - tomentosa , pedibus fui vo - hirsutis. — Fem. Anthophora senilis Evm. Bull. 1846. II. p. 438. n. 3. — (Cum cel. Illiger. jam memoravit Anthophoram (Megillam) senilem , no- men erat mutandum) . Magna, paulo minor, quam A. atricilla, sed eodem habitu Caput, thorax et abdomen tomento cano ubique tecta ; pectus albido - villosum. Pedes fulvo-hirti. — Habeo septem feminas, mas autem mihi ignotus. Hab. in provincia Orenburgensi australiore. Genüs 27. EUCERA Latr. — F. — Pz. Trachusa Jur. — Andrena Pz. — Apis L. Cellulae, cubitales completae duae, elongatae, subaequa- quales; secunda ambos nervos récurrentes excipit. Cellula radialis apice obtuso ab alae margine recedit. Cellula dis- coidalis antica cellulam basalem posticam non tangit nisi petiolo. 118 Mandibulae acuminatae, parum truncatae. Palpi 6 - arti- culati. Antennae filiformes, in mare longissimae, longitudi- ne corporis et longiores ; in femina thorace breviores, fractae. Corpus majusculum aut mediae magnitudinis, oblongum, hirsutum, abdomine ovato, obtusissimo, maris convexo, feminae depresso et latiore, pilis brevissimis adpressis seri- ceo et plerumque apice cingulato. Pedes pilosi et hirsuti, tibiis et metatarsis posticis feminae hirsutissimis , pollinige- ris. — Mas clypeo albo aut flavo. Tabula analytica specierum generis Eucera. Mares . A. abdomen obovatum, sesqui longius ac latius; cly- peus flavus; majores; a. abdomen apice nigrum, nitidum, subdenudatum, nigro - et griseo - pilosulum; . 1. longicornisLatr. b. abdomen totum fulvescenti - aut griseo - hirsu¬ tum; . ..... 2. atricornis F. B. abdomen ovato - subglobosum; minores; a. clypeus lotus flavus ; . . 3. coarctata nob. b. clypeus flavo - marginatus; . .4. cineraria III. Feminae . A. abdomen apice fulvo - tomentosum , non cingula- tum; . 2. atricornis F. B. abdomen apice cingulatum; a. segmentum primum ventrale margine profunde emarginatum; . 1. longicornis Latr. b. segmentum hoc parum emarginatum, sinu ex¬ tenso; minores; ai abdomen apice albido - cingulatum; . 3. coarctata nob. bi abdomen apice fulvescenti - cingulatum; ... 4. cineraria I1L 1. Eucera longicornis Latr. E. hirsuta, thorace fulvo (aut griseo). — Mas : clypeo flavo ; abdomine ovato , basi fulvo - (aut griseo -) villoso , 119 apice subdenudato, atro; antennis corpore longioribus. - — - Fem .: abdomine depresso atro, segmentis 2 — 5 late albo- cingulatis, (saepe detritis); pedibus posticis griseo-hirsutis. E. longicornis Latr. gen. 4. 174. — hist. 5. 574. — Fab. P. 382. 1 . — Pz. Fn. 64. 21. — Eucera linguaria Fab. P. 6. — Pz. 64. 22. (detrita et insolata). — Fem.: Apis tubercula F. E. S. 2 . 554. 84. — Pz. 78. 19. Andrena strigosa Pz. 64. 16. — Andrena derasa Pz. 64. 17. Majuscula in boc genere. — Mandibula feminae dextra non raro apice fulva. Frequens in prov, Casan., Orenburg., Saratov., et Àstracha- nensi . 2. Eucera atricornis F. E. hirsuta, thorace fulvo, (aut griseo). — Mas. clypeo flavo; abdomine ovato fulyescenti - (aut griseo -) hirsuto, sub cingulato; antennis longitudine corporis. — Fem.: ab¬ domine depresso, basi griseo - pubescente, apice fulvo - to- mentoso; pedibus posticis birsutissimis : hirsutie externa fulvescenti - grisea, interna fusca. E. atricornis mas F. P. 2. Plerumque paulo major et robustior praecedenti specie. — In femina abdominis dimidium apicale tomento fulvo aut ful- vescente tectum; etiam epidermis, tomento detrito, plerumque fulvescit. Frequens in prov. Orenburg. et Saratoviensi. 3. Eucera coarctata nob. E. hirsuta, thorace fulvescente, (aut griseo). — Mas: clypeo flavo; abdomine ovato - globoso , nigro, segmentis duobus basalibus aequaliter griseo-hirsutis, reliquis albido- cingulatis. — Fem.: abdomine brevi late ovato, depresso, nigro, segmentis albido - marginatis; mandibulis externe brunneis. 120 Similis E. atricorni, sed duplo minor, abdomine proportionc breviore. Hab. in prov. Orenb., Saratov., et Astracbanensi. 4. Encera cineraria 111. E. hirsuta, thorace griseo. — Mas : clypco flavo-margi- nato; abdomine subgloboso-ovato, nigro, albido - pilosulo, segmentis albido - birsuto - marginatis. — Fem.: abdomine brevi late ovato, depresso, nigro, segmentis fulvescenti- marginatis; mandibulis nigris. Eucera cineraria lit. Mag. V. p. 733. n. 8. Eodem habitu, quo E. coarctata eique simillima, plerumque paulo minor, 4 — oi lin. longa. — Mas differt hypostomate la¬ te flavo-marginato ab omnibus reliquis speciebus, quorum pars flava bypostomatis usque ad antennas fere producta ; femina autem simillima feminae E. coarctatae et aegre distinguenda. Hab. in prov. Orenb , Sarat., et Àstrachanensi. Genüs 28. MACROCERA Latr. — H.-Scbffr. Eucera Fab. — Latr. — Megilla lll. Hoc genus non differt a genere Eucera nisi numéro cel- lularum cubitalium , quarum très completae , cum in Euce- ris duae tantum; reliquis caracteribus Macrocerae omnino conveniunt cum Euceris. Cave autem ne confundas Macro- ceras femininas cum Antbopboris, quae illis habita similii- mae et quae pariter cellulis gaudent cubitalibus tribus com¬ plets: in Macroceris cellula cubitalis ter lia multo major est quam secunda et superat cellulam discoidalem externam; in Antbopboris cellulae cubitales très subaequales , vel tertia minor, quam secunda, et nervus transverso - cubitalis ter- tius est continuatio nervi transverso - discoidalis secundi. Clypeus, vel maxima pars bypostomatis in maribus sem- per flavus; in feminis saepissime totum hypostoma nigrum. 121 Tabula analytica specierum generis Macrocera. Mares. A. antennae nigrae ; a. mandibulae totae nigrae; al magnus; abdemen dimidio apicali atrum, ni- tidum , subdenudatum, — basali fulvo - hir- tum; hypostoma maxima parte flavum; ... 1. atricornis Pz. bi parvus; abdomen griseo - cingulatum; hypo- stoma parte minore inferiore flavum; .... 6 antennata F. b. mandibulae nigrae, puncto, vel macula parva ba¬ sali, flavo; hypostoma maxima parte flavum; ab¬ domen cingulatum; . 2. mediocris nob. c. mandibulae flavae, apice brunneae; ai abdomen griseo -pubescens, cingulatum, seg¬ mentis tribus ultimis utrinque dente laterali distincte armatis; hypostoma dimidio infe¬ riore flavum; . 3. dentata KL bi abdomen griseo -pubescens, cingulatum, mu- ticum; hypostoma maxima parte flavum; . . 4. grisea Fab. B. antennae totae rufae; hypostoma maxima parte fla¬ vum; . . . . . 7. graja H.-Sch. F e mina e. A. corpus magnum aut majusculum, abdomine ovato, depresso; a. clypeus totus niger; ai abdomen albo-cingulatum, segmentis duobus ultimis atris, vix ferrugineo mixtis. a 2 segmentum abdominis primum epidermi- de omnino nigra; . 1. atricornis P z. b 2 segmentum primum epidermide nigra , albo - marginata; . • . 4. grisea Fab. bi abdomen griseo -cingulatum, segmentis duo¬ bus ultimis ferrugineis; . 2. mediocris nob. b. clypeus pallide flavo - marginatus, summo mar- gine tenuissime nigro; abdomen albo - cingula¬ tum; pedes postici rufo - hirli; . 3. dentata Kl. c. clypeus flavissimus totus , antice tenuissime nigro - marginatus; . . . 5. nas ali s nob. B. corpus parvum, abdomine brevi, subgloboso, griseo- cingulato; clypeus plerumque apice flavus, rarius totus niger ; . 6. antennata F. 122 1. MACROCERA ATRICORN1S Pz. M. hirsuta, tliorace fulvescente, aut griseo. — Mas: hy- postomate flavo, mandibulis totis nigris; abdomine basi fulvescenti - pubescente , apice subdenudato atro ; antennis longitudine corporis, vel longioribus. — Fem.: hypostoma- te toto nigro; abdomine ovato depresso, atro, albo - cingu- lato; pedibus posticis griseo - hirsutissimis. Mas: Eucera atricornis Pz. 106. 20.1 — E. longicornis Pz. 64. 21 A Maxima nostratinm , eadem magnitudine , qna Eucera atri¬ cornis , yel paulo major et robustior. Non frequens in provinciis Orenburgensi , Saratoviensi et Astrachanensi. 2. Macrocera mediocris nob. M. hirsuta, tliorace sordide fulvescente, aut griseo. — Mas : hypostomate flavo; mandibulis nigris, puncto basali flavo; abdomine nigro, sordide fulvescenti-pubescente, seg- mentis albido-marginatis ; antennis corpore paulo breviori- bus. — Ferri.: hypostomate toto nigro; ahdomine depresso ovato, nigro, cingulis trihus latissimis albidis, segmento quinto et anali ferrugineis. Fere dimidio minor praecedenti. — Hab. in promontoriis Ura- lensibus australibus, frequens. 3. Macrocera dentata Klug. M. hirsuta, thorace sordide fulvescente, aut griseo. — Mas : hypostomate mandibulisque flavis, his apice piceis; abdomine nigro, griseo-pubescente, albido-cingulato, seg- mentis tribus ultimis utrinque dente laterali distincto arma- tis; antennis longitudine corporis. — Femina: hypostomate flavescenti - marginato , summo margine piceo ; abdomine 123 ovato depresso atro, albo - cingulato ; pedibus posticis fer- rugineo - hirsutissimis. E. dentala Kl. Germar Fn. 21 . 23. Eadem magnitudine, qua M. mediocris, aut paulo minor. Frequens in provinciis Casanensi et Orenburgensi. 4. Macrocera grisea Fab. M. hirsuta, thorace sordide fulvescente , aut griseo. — Mas : hypostomate mandibulisque flavis, bis apice piceis; ab¬ do mine nigro, sordide lutescenti - aut griseo - puhescente, albido - cingulato; antennis corpore paulo breyioribus. — Fem.: hypostomate nigro; abdomine oyato depresso, atro; albo-cingulato, ano ferrugineo, epidermide segmenti primi albo - marginata. Mas: Eucera grisea Fab. Fiez. 383. 7. Paulo minor, quam M. dentata. — Femina simillima femi- nae M. atricornis, sed fere duplo minor est; distinguitur prae- cipue segmento primo dorsali abdominis: epidermis bujus seg¬ menti in M. atricorni teta nigra est , (uti reliquorum segmen- torum) ; in M. grisea autem margo epidermidis posticus albus et albo - ciliatus. Hab. in proyincia Orenburgensi australi. 5. Macrocera nasalis nob. M. hirsuta, thorace griseo; clypeo flavo. Fem. Eadem magnitudine, qua femina M. griseae. Differt ab om¬ nibus reliquis feminis hujus generis clypeo toto flavo. Abdo¬ men speciminum meorum detritum. — Mas latet. Cepi in promontoriis Uralensibus australibus. Nidificat in col- libus apricis lapidoso - subarenosis. 6. Macrocera antennata Fab. M. hirsuta, thorace sordide fulvescente , aut griseo. — Mas : hypostomate flavo - marginato; mandibulis nigris; ab- 124 domine solito brcviore, subgloboso - ovato , nigro, griseo - pubescente et albido-cingulato; antennis corpore paulo bre- vioribus. — Femina: bypostomate Tel toto nigro, yel fas- cia flavescente ante marginem tenuissimum labialem pi- ceum; abdomine subgloboso-ovato, nigro, albido-cingulato. Eucera antennata Fab. P. 384. 8. Omnium nostratium minima 3* — 4* lin. longa. (Femina si- millima Megillae rotundatae 111. , quae autem in nostra fauna non occurrit; cognoscitur forma cellularum cubitalium.). Frequens in provincia Orenburgensi. 7. Macrocera graja H.-Schffr. M. hirsuta, grisea, antennis ferrugineis longitudine cor- poris; abdomine albido-cingulato; bypostomate mandibu- lisque flavis, bis apice piceis. — Mas. M. graja H.-Schffr. Nomencl. entomol. p. 163. Fere eadem magnitudine, qua M. antennata, sed multo gra- cilior, 4 — 4J- lin. longa ; facile cognoscitur antennis ferrugi¬ neis aut fulvis. Femina latet. Habeo septem individua mascu- lina , quae omnibus caracteribus quadrant in M. grajam , ab ipso celeberrimo Herricb - Schaeffer mihi communicatam , ex¬ cepta magnitudine duplo minore. A Macrocera ruficorni Fab. nostra species differt magnitudine majore et praecipue mandi- bulis flaxis, quae in M. ruficorni Fab. nigrae, apice brunneae. Hab. in provincia Orenburgensi australi. MELITTURGA Latr. Cellulae cubitales quatuor: très completae, tertia major quarn prima et secunda. Nervi récurrentes sunt continua- tiones nervorum transverso - cubitalium secundi et tertii, aut his proxime inserti. Cellula radialis late et oblique truncata, subappendiculata. Cellula discoidalis interna pe- tiolo longo cum cellula basali interna conjungitur. — An- 125 tennae brèves, capite subbreviores, flagelle clavato. — Cor¬ pus oblongo - ovatum hirsutum, abdomine ovato, antice truncato. Hoc genus facile cognoscitur antennis clavatis. 1. Melittürga clavicornis Latr. M. nigra, fulvo - aut griseo - hirsuta, ore, clypeo et an- tennarum scapo subtus fiavis; mandibulis nigris. Melittürga clavicornis Latr. gen. 4 777. — Eucera clavicornis Latr. gen. 1 . t. 14. Longitudo 6 lin. — Corporis birsuties in speciminibus recen- tibus fulva, in insolatis grisea aut sordide albida. Frequens in provincia Orenburgensi , in promontoriis Ura- lensibus. XYLOCOPA Latr. — F. — Pz. — Jur. Cellulae cubitales completae très: prima longitudinali - elyptica, secunda oblique triangularis, tertia elongata. Ner- vus recurrens primus est continuatio nervi transverso - cu- bitalis secundi, secundus a cellula cubitali tertia recipitur. Cellula radialis apice subacuto longe ab alae margine rece- dit. Cellula discoidalis interna cellulam basalem internam singulo puncto tangit. — Mandibulae apice bidentatae. An- tennae brèves filiformes, fractae. — Corpus babitu Bombo - rurriy hirsutum, nitidum, pedibus birsutissimis. 1. Xylocopa violacea Lin. X. hirsuta, atra, nitida, alis violaceis. — Mas antennis ante apicem flavis. Apis violacea Lin. S. N. 2. 989. 58. — Pz. Fn. 89. 6. — Xylo¬ copa violacea F. P. 558. 5. — Xylocopa femorata F. P. 4. Magna, longitudo facile pollicis. — Frequens ubique 126 B. Melitidae sociales: Masculi, feminae et neutra. Genüs 29. PS1THYRUS Lepell. St. Farg. Bombus F. — Pz. — Br émus Pz. Psithyri simillimi Bombis et nonnullis tantum characteri- bus differunt: tibiae posticae opacae, nec nitidae aut splen- dentes, ubique pilosae aut hirtae, corbicula nulla. Metacar- pus posticus absque processu basali. Abdomen minus hir- sutum , epidermide visibili et nitida ; anus magis minusve inflexus; segmentum anale feminanim et neutrorum subtus utrinque margine elevato. — Dispositio cellularum ut in Bombis. 1. PsiTHYRCS RUPESTRIS F. Ps. birsutus ater, abdomine oblongo inflexo, ano fulvo, alis fumato - viola scentibus. fi. fascia thoracis antica üava. y. fascia antica scutelloque flavis. Bombus rupestris F. P . 348. 26. — III. 61. — Apis arenaria Pz. Fn. 74. 12. Magnus. — Caput et thorax atro - hirsuta; thorax xel unico- lor, vel fascia antica flava, vel etiam scutello flavo. Abdomen inflexion , sesqui longius ac latins , atro - pilosnm , segmente quinto, vel in mare quinto et sexto, fulvo - villosis Pedes atro- pilosi. Alae in feminis nigricantes et violascentes, in altero sexu leviter infumatae. Hab. in prov. Gasanensi , Orenburgensi et in promontoriis Uralensibus. 2. PsiTHYRUS GLOBOSUS nob. Ps. birsutus, ater, abdomine subgloboso, ano rufescente; tborace antice fascia flava; alis leviter infuscatis. — Fem. Minor praecedenti ; cognoscitur abdomine subgloboso, atro , 127 segmentis tribus ultimis (3 — 5) rufescenti - villosis. Caput et pedes atro-hirti, vertex pilis nonnullis flavis immixtis. Hab. in promont. Uralensibus. 3. Psithyrus yestalis Kirby. Ps. hirsutus, ater, ano albo, apice nigro, thorace antice flavo. Bombus vestalis Jll. 60. — Bremus aestivalis Pz. Fn. 89. 16. Magnus. — Caput atrum, yertice saepe flavo -piloso. Thorax ater, fascia antica flava, in mare saepe scutello flavo- aut al- bido- piloso. Abdomen late ovatum , atrum, parum pilosum , nitidum, segmentis 3 — 5 albo-pilosis, tertio saepe flavescenti piloso; mas saepe segmento anali atro- piloso. Pedes atri. Alae leviter fumato - violascentes , praecipue in feminis. Hab. in provinciis Casanensi et Orenburgensi, in promonto- riis Uralensibus. k. Psithyrus campestris Pz. Ps. hirsutus, ater, ano rufescente, thorace antice scutel- loque flavis. Bombus campestris Fab. P. 544. 7. — Apis campestris Pz. Fn. 74.11. Mas : Ps. Bossiellus Lep. — Bombus Bossiellus Dahlb. n. 15. Eadem magnitudine , qua praecedens , ei simillimus et vix distinguendus. Scutellum plerumque flavo - birsutum. Segmen¬ ta abdominis 3 — 5 rufescenti - flavido - villosa , in individuis insolatis alba; segmentum anale maris atro -pilosum. Cetera ut in Ps. aestivali. Hab. in prov. Casanensi, Orenburgensi, Simbirscensi, Sara- toviensi et Astrachanensi. Genüs 30. BOMBUS Fab. — Latr. Apis Lin. — F. — Apis, Bremus et Bombus Pz. Cellulae cubitales quatuor, 1 — - 3 subaequales; secunda, basin versus acuminata, excipit uervum recurrentem pri- 128 muin, tertia secundum. Cellula discoidalis antica basalem internam tangit. Cellula radialis apice rotundata ab alae margine recedit. — Mandibulae dorso sulcatae, apice qua- dridentatae in femina et neutro , bidentatae in mare. — An- tennae fractae , filiformas, longitudine dimidii thoracis in femina et neutro, in mare autem multo longiores. Femina maximae magnitudinis, mas duplo minor, neuter autem quadruplo minor, quam femina. Corpus late ova- tum, dense hirsutum aut villosum, capite parvo, thorace conyexo, abdomine ovato, obtuso. Tibiae apice bicalcara- tae , valde compressae , posticae margine ciliatae , ciliis re- yolutis , ad ceram collectant retinendam idoneis , ( corbicula dictis). Metatarsi maxime compressi et dilatati, postici an- gulo basali producto in femina. Tabula analytica specierum generis Bombus. é . 9 . et $ . A. thorax superne hirsutie bicolore : flava (aut alba) et atra ; a. abdomen non atro-cingulatum, segmentis 1 — 3, vel omnibus concoloribus ; al corpus subtus cum pedibus atro - hirsutum ; 1. fragrans P ail. bi corpus subtus cum pedibus griseo -hirtum ; - a 2 abdomen flavidum ; a 3 abdomen totum supra flavidum;. ... 2. equestris F. b 3 abdomen segmentis duobus ultimis discoloribus; a4 segmenta duo ultima rufescentia;. . 3. sylvarum F. b4 fusca; . 5. flavidus nob. c4 atra; . 12. calidus nob. b2 abdomen supra ferrugineo - rufescens; . . 6. rufescens nob. b. abdomen atro-cingulatum; al thorax flavus, aut albidus, fascia media nigra; a2 anus albus ; a 3 thorax albus, nigro - fasciatus; .... 9. patagiatus Nylland. b3 thorax flavus, atro - fasciatus ; .... 8. kortorum Lin. b 2 anus rufus aut albido - rufescens ; 129 a3 anus albido - rufescens; . 7. nivalis Zett . b 3 anus rufo - fulvus ; . 4. Bruxellanus III. bi thorax ater, antice fascia flava; anus albus ; a 2 abdomen segmentis duobus basalibus flavis; . 10. virginalis Kirby. b 2 abdomen segmento secundo flavo; .... 11. terrestres Lin. B. thorax unicolor; a. thorax fulvus, flavus aut albus; ai anus ater ; corpus supra flavum , segmentis 3 — 5 atris ; . . 14. altaicus nob. bl anus pallidus: albus, flavus, aut fulvus; a 2 thorax candidus; anus fulvus; . 13. eriophorus Kl. b 2 thorax fulvus aut flavus (vel albidus) ; a 3 abdomen nigro - cingulatum ; a 4 anus albus ; . . 17. hypnorumLin. b* anus fulvus; . 18. agrorum Fab. b 3 abdomen absque cingulo nigro; a4 abdomen flavidum, ano fulvescente; 16. sibiricus Fab . b4 abdomen flavidum, ano concolore; a 5 thorax fulvus; . 19. muscorumLin. b 5 thorax flavo-nigricans: pilis fla¬ vis et nigris; . 20. solstitialis Pz. c 5 thorax citrinus, (aut albus); . . 13. modestus nob. b. thorax ater; corpus atrum, ano fulvo ; . 21. lapidariusLin. 1. Bombus fragrans Pall. B. hirsutus, flavus, fascia media tlioracis , capite, cor- pore subtus pedibusque atris et atro - hirtis. Apis fragrans Pall. itin. I. p. 4-74-. n. 73. certissimel Bombus equestris Mus. Berol. (Celeberr. Klug, director Mu- sei entom. Berolinensis, hune Bombum , a me ei transmisum , pro B. equestri Fabr. designavit; magnitudo autem male con- venit). ? Bombus fragrans Nylander, apes boréales, p. 229. n. 6. Omnium nostratium maximus: femina ultra pollicem longa et expansio alarum fere duos pollices. Alae feminarum infumatae «t violascentes, marium et neutrorum hyalinae. 3. 1852. 9 130 Sat frequens ubique, praecipue in promontoriis Fralensibus australibus. 2. BOMBES EQÜESTR1S F. B. hirsutus, flaxescens, fascia thoracis nigra, corpore subtus pedibusque albido - hirtis. £. r eteranus F. hirsutus, albidus . fascia thoracis ni¬ gra. — Mas. B equestris F. Piez. 22. — B. r eteranus F. P 32. Habeo hanc speciem e germa ni a su b nomine B. equestris Fabr.: diagnosis Fabriciana autem male qnadrat. B o m b c que sir is Xyland. Apes boréales n. 7. optime quadrat in nostram speciem. Mediae magnitudinis : femina 71 — 91 lin longa. Supra fla- xescens. sordide flaxescens aut albido - flaxescens. fascia media thoracis nigra: femina saepe. sed non semper, segmentds abdo- minis secundo et tertio basi nigricanîibus Faciès, corpus sub¬ tus et pedes albido - pisosa aut hirta Varietatis hirsutie alba aut albida.. tantum mares xidi. Frequens ubique. 3. Bombes sylyarfm F. B. hirsutus. flaxescens, fascia thoracis nigra. abdomine apice rufescente . segmentis secundo et tertio nigricanti - fasciatis: pedibus flavescenti - hirtis. B. syharum F. Piez. 27 — IlL 9. Eadem magnitudine, qua B equiestris, et similis ejus ierui- nae xar. segmentis 2 et 3 basi nigricantibus — Faciès flaxes- centi - hirta, saepe pilis nigris immixtis . thorax (taxes centi - hirsutus , fascia media nigra: abdomen flayescenti - hirsuîutn : segmente tertio, yel etiam secundo, nigris. flave x;enîi - cili: quarto, quint : ai: o raies - h : : s u : : s ; > • pedes Ûavescenti - lu: ta. > puis u:g::s uouuxus Frequens et yulgaris ubique. 131 4. Bombüs Bürrellanus 111. 25. B. hirsutus, flavus, fascia tboracis abdominisque seg¬ mento tertio atris, segmentis ultimis fulyis. Majusculus aut mediae magnitudinis ; femina 7 — 9! lin. longa , neuter quadrnplo minor. Aliquo modo similis praece- denti speciei, sed colore flavo mero, non sordido, et ano fulvo facile cognoscitur. — Caput atro-birtum, in mare saepe flavi- do-hirtum ; thorax flavus , fascia media atra ; abdominis seg¬ menta 1 et 2 flava, tertium, vel etiam dimidium quarti, nigrum aut atrum ; ultima laete ferrugineo fulva , in individuis inso- latis rufescentia , pallida. Corpus subtus et pedes atro-hirta; pili pedum posteriorum nonnunquam fusco - flavescentes. Frequens ubique. 5. Bombüs flavidus nob. B. hirsutus, flavidus, fascia tboracis nigra, segmentis abdominis duobus ultimis fuscis. — Mas. Eadem magnitudine , qua mas B. sylvarum. Caput nigro - birtum ; pectus fusco aut nigro villosum; pedes et venter fla- vescenti - hirti. — Fem. et neuter latent. Habitat in terris transuralensibus. 6. Bombüs rüfescens nob. B. hirsutus, thorace flavescente: fascia media nigra; ab- domine rufescente, segmento primo flavescente. Paulo major, quam B. sylvarum; simillimus B. lapponico, qui autemin nostra fauna non invenitur. Caput cujusque sexus atro- hirtum; thorax flavescens, fascia media nigra; abdomen rufo- ferrugineum , apicem versus et segmento primo pallidius vel flavescens , mas et neuter autem abdomine saepe apice conco¬ ure. Pedes et pectus atro-hirta; venter rufescenti - pilosus. Frequens in promontoriis Uralensibus apricis. 7. Bombüs nivalis Zett. B. hirsutus, flavus, (aut alhidus) , fascia lata thoracis fasciaque abdominis nigris, segmentis ultimis rufo-albidis. 9* 132 a. segmento abdominis tertio solo nigro. p. segmentis 2 et 3 nigris. y. segmentis 2 — 4 nigris, B. nivalis Zett. Ins. lapp. p. 474-. n. 7 . — Nyland. Apes bor. p. 234. n. 17. Majusculus, simillimns B. hortorum. Capot, pedes et totum corpus subtus atra et atro-pilosa; in maribus omnes bae par¬ tes magis minusve pilis flavis immixtis. Thorax flavus, fascia media, magis minusve lata, atra; in maribus scutellum saepe pilis flavis immixtis. Abdominis segmenta 1 et 2, vel primum solum, flava; tertium, vel rarius secundum et tertium, vel ra¬ rissime pariter quartum , nigra ; reliqua segmenta rufescenti - albida. — Hirsuties flava in individuis insolatis et usitatis non- nunquam in albam mutatur. Hab. in promontoriis Uralensibus et in terris transuralensibus. 8. Bombus hortorum Lin. B. hirsutus, tborace flavo: fascia lata atra; segmento primo flavo, 2 et 3 nigris, reliquis albis. p. bicingulatus nob., segmentis 2 et 3 atris, albo-ciliatis. Apis hortorum Lin. Fn. Sv. 1710. Bombus hortorum F. P. 347. 21. — Bombus ruderatus F. P. 344. 6. Majusculus. Caput, pedes et corpus subtus atra, et atro-pi¬ losa; venter apicem versus griseo- aut albido-pilosus. Thorax medio fasciatim ater , antice et scutello flavus ; in maribus et neutris scutellum saepe nigrum, pilis flavis immixtis. Àbdomi- nis segmentum primum flavum, secundum et tertium atra, re¬ liqua alba. In var. 0 segmenta secundum et tertium atra, et albo-ciliata; forsitan species propria ? habeo feminam et marem. Frequens ubique. 9. Bombus patagiatus Nyland. B. hirsutus, albidus, fascia media latissima tboracis et segmento tertio abdominis atris. 133 B. patagiatus Nylander, Apes boréales, p. 234. n. 16. Hirsuties alba segmenti secundi flavescit. Faciès nigro - et albo-birta; corpus subtus et pedes anteriores albo-hirti; po- stici atro - birti. Hab. in terris transuralensibus. 10. Bombus yirginalis Kirby. B. hirsutus, ater, thorace antice, segmentisque abdomi- nis duobus basalibus flavis, tertio atro, reliquis albis. B. virginalis III. Magaz. V. p. 167. n. 20. — B. hortorum F. P. 347. n. 21. — B. lucorum var. auctor. Médius. Caput, corpus subtus et pedes nigro- et albido -birta. Hab. in promontoriis Uralensibus. 11. Bombus terrestris Lin. B. hirsutus, ater, ano albo, thoracis antico segmentoque secundo flavis. Apis terrestris Lin. Fn. Sv. 2709. — ■ Pz. Fn I. 16. — lll. 21. — Bombus terrestris F. P. 343. 4. Majusculus. Caput, corpus subtus et pedes atro-birta. Thorax ater , fascia antica flava ; abdomen segmentis primo et tertio atris, secundo flavo, reliquis albis. Vulgaris ubique. 12. Bombus calidus nob. B. hirsutus, ater, thoracis fascia antica ahdominisque segmentis dorsalibus 1 — 4 albis. — Fem. Majusculus. Caput, corpus subtus et pedes atro-hirta. Thorax ater, fascia antica alba; abdominis dorsum album, segmento quinto anoque atris. — Mas et operarius latent. Hab. in prov. Astrachanensi et in Caucaso. 13. Bombus eriophorus Kl. — Mus. Berol. B. hirsutus, ater, thoracis dorso candido, ano fulvo. 134 Mediae magnitudinis. Caput, pedes et corpus subtus atra et atro-liirta; thoracis dorsum totum album aut candidum; ab- dominis segmenta 1 — 3 atra, reliqua fulva. Alae hyalinae. Hab. in prov. Astrachanensi; frequens in Caucaso. 14. Bombes altaicus nob. B. hirsutus, ater, thorace segmentisque duobus basali- bus flavis. B. altaicus Evm. Bull . des Nat. de Mosc. 1846. IL p. 456. Tab. IV. f. 1. Magnus. Dorsum thoracis et duo segmenta abdominis basalia dorsalia flava; reliquae corporis partes omnes aterrimae. Alae infumatae, violascentes, praecipue in feminis Hab. in terris transuralensibus. 15. Bombes modestes nob. B. hirsutus, flavus (aut albidus), segmentis 2 — 5 griseis. Parvus in hoc généré. Caput, thorax et segmentum abdomi¬ nis primum dorsale citrei coloris , segmenta reliqua omnia et totum corpus subtus pedesque griseo - hirta. Alae hyalinae. Color citrinus saepe pallescit et totum corpus griseum aut al- bidum evadit. Hab. in terris transuralensibus. 16. Bombes sibiricus Fab. B. hirsutus, subtus ater, supra flavus, ano ferrugineo. /S. fascia media thoracis ferruginea. B. sibiricus Fab. Piez. p. 549. n. 54. Magnus aut majusculus. Caput, corpus subtus et pedes atra, atro- hirta. Thorax xel ferrugineo - flavus, subconcolor, — xel flavus , fascia media laete ferruginea aut cinnamomea. Abdo¬ men supra segmentis 1 — 3 flavis, quarto et quinto fulvis aut laete ferrugineis Alae parum infumatae Hab. in terris transuralensibus. 135 17. Bombus iiypnorum L. B. hirsutus, supra fulvus , abdomine fascia atra, ano albo. p. apricus F. ater, thorace fulvo, ano albo. Apis hypnorum L. Fn. Suec. 17 15. — Bombus hypnorum F. P. 35. — Pz. Fn. 7 . 12. — Bombus apricus F. P. 29. — Apis apriea Pz. Fn. 80, 17. * 1 . — Apis ericetorum Pz. Fn. 75. 19. — Apis meridiana Pz. 80. 19. — Bremus tibialis Pz. 90. 16. Mediae magnitudinis. — Caput, pedes et corpus subtus atra; thorax semper fulvus ; segmenta abdominis duo ultima semper alba; reliqua segmenta dorsalia, i. e. 1 — 3, vel omnino atra, ut in var. apriea, — vel basale fulvum, vel etiam duo basalia fulva. Alae hjalinae. Vulgaris in provincia Casanensi; minus frequens in promon- toriis Uralensibus australibus et in terris transuralensibus. 18. Bombus agrorum F. B. hirsutus, ater, thorace anoque ferrugineis, segmente primo corporeque subtus albido - pilosis. p. Beckwithellus Kirby: pallidior, pilis albidis immixtis segmentorum 1 — -3. B. agrorum Fab. Piez. 348. 30. — Pz. Fn. 85. 20 , B. Beckwithellus III. 5. Magnitudine B. hypnorum. — Faciès pilis nigris et ferrugi¬ neis hirta; thorax fulvo - ferrugineus; segmenta abdominis dor¬ salia i — 3 atra, pilis albidis aut pallide fulvescentihus magis minusve immixtis , praecipue segmentum primum fulvescenti - aut albido - pilosum ; segmenta ultima ferruginea. Subtus cor¬ pus albido - pilosum aut hirtum; pedes nigro - birti. Frequens cum praecedente. 19. Bombus muscorum L. B. hirsutus, flavescens, thorace fulvo, pedibus posticis flavescenti - hirtis. 136 Apis muscorum L. Fn. Suec. 1714. — F E S. 2. 221 . 31. Bombus muscorum F. P. 32. — III. 1. — Apis senilis F. E. S. 44. — B. senilis. F. P. 50. Magnitudine praecedentum, aut paulo major. — Tota kirsu- ties corporis flavida , tkoracis dorsum solum fulvum ; pedes atro-kirti, sed tikiarum posticarum corkicula flavescit. Frequens cum praecedentikus. 20. Bombus solstitialis Pz. B. kirsutus, sordide flavescens, suktus aïkido - hirtus , thorace pilis numerosis nigris immixtis. B. solstitialis Pz. Fn. 99. 17 . Paulo minor praecedentikus. — Faciès sordide lutescenti-kirta Tkoracis kirsuties sordide flavescens, aut ferrugineo - flavescens, pilis numerosis nigris immixtis magis minusve nigricans. Ak- domen sordide flavescens, kasi saepe leviter rufescens. Corpus suktus aïkido -kirtum; pedes sordide flavescenti-kirti, anterio- res ex pâte nigro- aut fusco-kirti. Alae kyalinae. Frequens cum praecedentikus. 21. Bombus lapidariüs L. B. kirsutus, ater, ano fulvo. — Mas : facie et fascia an- tica tkoracis flavis. Apis lapidaria L. F. Suec. 1712. — B. lapidariüs F. P. 347. 25. Mas : Bombus arbustorum F. P. 347. 23. — Br émus truncorum Pz. 85. 21. Br. regelationis Pz. 86. 17. Majusculus. — Corpus supra infraque ater, segmentis akdo- minis duokus ultimis fulvo - rukris. In mare tkorax antice fas¬ cia flava , et kirsuties faciei flava , pilis nigris cincta ; rarius scutellum pilis flavis immixtis. Femina rarissime tkorace anti¬ ce pilis alkidis immixtis. Alae limpidae. Hak. in promontoriis Uralensikus. Genüs 31. APIS Lin. — Latr. — F. etc. Cellulae cukitales quatuor: très completae, quarta suk- completa; prima trapeziformis, secunda trapeziformi-trian- 137 gularis excipit nervum recurrentem primum, — tertia obli¬ que subparallelogrammica excipit nervum recurrentem se- cundum. Cellula radialis apice rotundato ab alae margine recedit. Cellula discoidalis interna cum cellula basali inter¬ na petiolo distincto conjungitur. — Mandibulae apice dilata- tae, integrae. Antennae filiformes, in mare longiores, scapo- brevi, — - in femina et neutro breviores, fractae. — Corpus oblongum birsutum aut pubescens, abdomine ovato-conico. Metatarsi postici compressi, lati, in mare tibiis latiores, in femina et neutro angustiores. 1. Apis mellifica L. A. corpore ferrugineo - griseo - pubescente thorace hir- sutulo. Mas: oculis maximis, in vertice contiguis; abdomine obtuso, apice rotundato villoso; alis abdomine paulo lon- gioribus. Femina : oculis distantibus; abdomine conico; tibiis et tarsis posticis aequaliter pubescentibus; alis abdomine bre- vioribus. N eu ter: mare et femina paulo minor, oculis distanti¬ bus; tibiis et metatarsis posticis ciliatis; alis longitudine abdominis. Apis mellifica Lin. S. N. 2. 93â. 22. — Pz. Fn. 83. tab. 16. 17. 18. — Fab. Fiez. 368. 1. Exceptis campis aridis, qui populis nomadis habitantur, Apis mellifica ubique magno numéro domestica; praecipue autem in sylvis Uralensibus a Bascbkiris colitur ibique non raro inveni- tur fera, in arboribus cavis nidificans. DE CAS SEFTIMA GENERUM ADHUC NON DESCRIPÏORUM ADJECTIS DESCRIPTIONIBUS NONNULLARUM SPECIERUM. Aüctore N. Tuhczaninow. 1. ASTEROCHITON. Calyx petaloideus marcescens profunde 5 partitus, laci- niis ovatis aestivatione valvatis. Bracteolae calyci approxi- matae. Corolla nulla. Stamina 5 hypogyna calycinis laciniis alterna, antherae poro apicali déhiscentes. Ovarium sessile 5 angulare, 5 ovulatum: loculis biovulatis. Stylus basi co- nico pyramidata glabra pentaptera in apiculum bliformem brevem desinente. Capsula . Fruticulus humilis tenellus vix quadripollicaris lepidotus simplex vel parum ramosus. Folia alterna petiolata exstipulata, cordata, obtu- sa, supra glabra reticulata, juniora squamis lepidotis tecta, subtus stellatotomentosa, squamisque raris conspersa. Pe- dunculi oppositifolii , folia superantes , uniüori , medio bractea minuto praediti. Bracteolae sub calyce convoluto- lineares brèves nigricantes. Calyx utrinque squamulis albi- 139 dis hyalicis orbicularibus, aliisque majoribus stelliformibus 5 — 6 radiatis glabris rufescentibus obsitus. Stamina 5, fila- mentis subulatis breyibus, antheris oyatis nigricantibus. Ovarium squamulis hyalinis faciliime secedentibus vestitum. Capsulae desiderantur. Genus inter lasiopetalum et corethro- stylidem collocandum, habitu peculiari, ovario 5 loculari et praesertim styli forma destinctissimum. A. pygmaeus. Noya Hollandia Drummond. coll. V.n.258. Hic seqimntur species Dilleniacearum, Tremandracearum, Buttneriacearum, atque nnica Sapindacea. DILLENIACEAE. a) Pleurandra verracosa (Alyssoideae) foliis breviter pe- tiolatis linearibus, marginibus arcte involutis, obtusis, ver- rucosis: verrucis junioribus stelligeris, adultis glabris; pedun- culis folia superantibus, calycibusque stellato pubescentibus; staminibus pluriserialibus liberis; ovariis 2 dense yelutinis.- Frutex ramosus humilis, cortice fusca glabra, ramulis p li¬ ber ulis. Sepala nervo medio eievato, dorso versus basin di- latato aut omnia eglandulosa, aut exteriora tota squamis seu glandulis cyiindricis apice penicillatis et inter glandu- las pilis stellatis tectis , media tantum uno latere glanduli- gera, interius ad costam tantum glandulis abbreviatis vesti¬ tum. Petala more generis aurea. Stamina unilateralia , fila- mentis brevissimis liberis, 3-4 serialia, externa saepe mi¬ nora. Styli filiformes excentrici, glabriusculi. Capsulae mo- nospermae. Semina globosa nitida flavicantia, hilo impres- so. Nova Hollandia. Drum. coll . V. n. 289. Variât : a. sepalis, praesertim externis, glandulis cyiindricis tec¬ tis; foliis cinerascentibus. fi. sepalis eglandulosis; foliis laete viridibus. b) Pleurandra mucronata (Candolleanae) foliis breviter 140 petiolatis lineari- subulatis, mucronato pungentibus, adultis glabris, junioribus cum caule petiolisque villosis; floribus breviter pedunem latis solitariis; sepalis villosis, tribus ex- terioribus mucrone rigido termiuatis; staminibus 5 biseria- libus, basi monadelphis, ovariis 2 albo - villosis. — Frutex erectus, caulis sesquipedalis , basi cicatricibus foliorum de- lapsorum tectus, glaber, a medio foliosus, villosus, simpli- cissimus. Folia supra plana, subtus propler nervum medium valde incrassatum convexa. Flores in axillis superioribus pauci, majusculi, pedunculo brevissimo crasso albo villoso sustenti. Calycis sepala 3 exteriora mucrone, illo foliorum simili superata, medium acutiusculum , interius obtusum. Petala aurea, calyce majora. Antherae lineares filamenta brevissima multoties superantes. O varia biovulata. Styli ex- centrici, filiformes glabri. — N. Holl. Brum. V. n. 290. c) Candollea tridentata Glaberrima , caule fruticuloso erecto ramosissimo; foliis lineari cuneatis planis, basi parum dilatata amplexicaulibus, apice tridentatis, denticulo medio majore saepe recurvo ; floribus axillaribus pedunculatis sparsis; sepalis ovato lanceolatis acutis; staminibus diantbe- ris et simplicibus. Folia fere C. glaberrimae Steud. sed du- plo minora, manifestius cuneata et apice denticulis tribus aucta, caeterum integerrima. Pedunculi foliorum longitu- dine solitarii uniflori, basi bracteati. Flores lutei, parvi, magnitudine C. parvi florae Steud. — N. Holl. Brum. V. n. 288. d) Hibbertia bracteosa (DG. prodr. § 2.) foliis lineari - oblongis basi profunde cordata amplexicaulibus glabris; pedunculis axillaribus solitariis unifions aut ramosis 2 — 3 floris multibracteatis; sepalis inaequalibus, exterioribus basi subcordatis brevioribus; ovariis 5 glaberrimis A — 5 ovula- tis. — Tota glaberrima H. amplexicaulis, cordatae et lactu- caefoliae Steud. babitu, sed magis ramosa et pedunculis 141 saepe in ramulos conversis, basi vel supra basin, ad origi- nem pedicellorum et in medio bracteas membranaceas et in- terdum folium perfectum gerentibus. Caulis et rami e de- currentia nervi medii foliorum lineis duabus longitudinali- bus oppositis percursi. Flores paulo majores, quam in H. amplexicauli , petalis aureis calycem excedentibus. Ovula prope basin ovarii collecta, nec ut in Ochrolasia, per totam cavitatem in sériés duas disposita N. Holl. Brum. V . n. 28 7. Sub n. 286 adest alia species Hibbertiae, videtur ad- huc indescripta, sed specimen meum stérile. TREMANDRACEAE. a) Tetratheca pubescens (Eutetratheca). Caulibus ramosis- simis teretibus pubescentibus , ramulis floriferis bine inde setigeris; foliis altérais oppositis verticillatisve, ovatis , grosse pauci dentatis, integerrimisque , supra setuloso-stri- gosis sub tus albo-tomentosis; pedicellis folia duplo vel tri- plo excedentibus filiformibus glabris; floribus 5 meris; pe¬ talis obovatis patentibus roseo purpureis basi concoloribus; filamentis brevibus ; antheris cum tabulo illas adaequante apice pallido, ovario ovato compresso styloque recto gla- berrimis. — Caules e radice plurimi tenuissime puberuli tuberculisque raris conspersi, rami ramulique saepe verti- cillati firmi. Petala 3 — 3J lin. longa. Pedunculi axillares solitarii uniflori. Folia sub tus tomento albo tenuissimo tecta, nervo medio striguloso. Sepala elliptica obtusa pun- cticulata. Ovarium biloculare, loculis uniovulatis, stylo ipso superiore superatum. Similis T. strigosae p. elongatae Steetz , recedit caulibus puberulis ramosissimis, ramis flori¬ feris, foliis brevioribus ovatis, basi latioribus, rigidioribus, supra brevius strigosis, dorso incanis, plerisque integerri- mis, atque tubulis antberarum brevioribus. Nova Hollan- dia. Brum . coll. V. n. 243. 142 b) Tetratheca tenuiramea (Eutetratheca). Caulibus ramo- sis teretibus glabris; ramis sterilibus gracilibus setigeris; foliis caulinis altérais, oppositis yertieillatisve ovatis, gros¬ se dentatis, supra strigulosis, glabriusculisve subtus glaber- rimis; pedicellis folia sub duplo excedentibus filiformibus glabris; floribus 5 meris; petalis obovatis patentibus roseo purpureis basi concoloribus ; filamentis brevissimis, antlie- ris cum tabulo illis breviore apice pallido , ovario trigono styloque brevissimo glaberrimis. Frutex magnitudine prae- cedentis, radice caespitosa, caespitibus multicaulibus. Rami plurimi altérai simplices. Flores duplo minores, quam in praecedente et T. scligera, in speciminibus meis maxima ex parte delapsi. In paucis, quos mihi observare licuit ovarium vidi sessile trigonum triloculare, loculis biovulatis. Sepala oblonga acutiuscula, puucticulata. Drum. III . n. 209. — Drum. V. n. 243. est T. virgata Steetz, n. 24 4. T. cou - ferti folia Steetz. BÜTTNERIACEAE. a) Thomasia rhynchocarpa (Pentandrae). Foliis petiolatis ovato - lanceolatis, basi cordatis; stipulis oblongo - renifor- mibus; petalis 5 bilobis; filamentis antheras excedentibus; ovario rostrato stellato - villoso stylo brevissimo superato, Frutex ramosus, ramis interne glabris, superne pilis stella- tis hispidis. Folia alterna petiolata, majora fere bipollicaria, 4 lin. lata, petiolo fere semipollicari fulta, acutiuscula, margine revoluta, undulato - crenata, utrinque pilis stella- tis , subtus copiosioribus tecta. Stipulae longitudine petioli, oblongae, oblique reniformes, eodem modo ad folia vestitae. Pedunculi bi, rarius uni vel triflori, foliis plerumque bre- viores , pedicellique brèves infra florem bibracteati, stella¬ to -hispidi. Bracteolae sub flore ternae, utrinque stellatae lanceolato-elipticae, calyce duplo breviores. Calyx inflatus ad medium tantum 5 partitus , utrinque pilis stellatis vesti- 143 tus , stellulis tamen faciei interioris brevioribus et praeter nervum medium minus copiosis. Petala 5 parva, apice bilo- ba, stellulas paucas gerentia. Filamenta subulato-filiformia glabra, basi annulo brevissimo coadunata. Antberae oblon- gae supra basin affîxae, rimis duabus oblongis ad tertiam partem longitudinis déhiscentes. Capsula sessilis dense stel- lata, albida, rostro conico terminata 3 locularis: loculis 3 — 4 spermis. Semina in speciminibus meis adbuc immatu- ra, glabriuscula , basi strophiola 3 partita cincta. N. Holl. Drmn. V. n. 26 1 . b) Tliomasia brachystachys (Pentandrae). Hispida, foliis petiolatis cordato - ovatis, cordato-oblongisve sinuato-den- tatis; stipulis oblique reniformibus ; spicis folio brevioribus 5 — 8 floris, pedicellis brevissimis; petalis minutis orbicula- tis; antberis filamenta superantibus; ovario stellato-tomen- toso; stylo glabro antberas exeedente. — Species cum defi- nitione T. paniculatae Lindl. (pl. Preiss. II. p. 233.) fere ex toto conveniens, sed comparata cum descriptione fusiore sequentes exhibet differentias. Rami non divaricati sed sub angulo acuto patentes , folia profunde sinuata nec obsolète repanda, spicae folio semper breviores, juniores nutantes, adultae erectae, flores majores, diametro nempe 5J lin. longo, pedicelli J — 1 lineales, in floribus junioribus fere obsoleti, bracteolarum lobi medio latiores, ergo non linea- res, petala semiorbiculata apice non truncata, ovarium pilis stellatis eglandulosis tectum. Loculi ut in ilia 4 ovulati. N. Holl. Driim. V. n. 262. Habitu maxime ad T. discolorem accedit, sed baec apetala et debiscentia antberarum diversa. c) Tliomasia involucrala . Cinereo - velutina, foliis alter- nis, densis, brevissime petiolatis, linearibus, margine revo- lutis, obtusis, integerrimis; stipulis ovatis parvis; peduncu- lis oppositifoliis bifloris ; floribus hexameris bracteola mag¬ na involutis; antberis oblongo - conicis filamenta duplo su- 144 perantibus; ovario squamis lepidotis tecto 3 loculari, 6 ovu- lato. Caules seu forte rami pedem excedentes ramosissimi, ramis ramulisque strictiusculis , basi nudis , reliquiis folio- rum annorum praecedentium notatis, apice dense foliosis, cortice cinerascente pilisque stellatis, versus apicem densio- ribus tectis. Folia circiter 6 lin. longa, semilineam lata, petiolo fere obsoleto sustenta, pilis stellatis dense vestita, margine involuta, supra cinerea, subtus incana, nervo me- dio prominulo rufescente. Stipulae parvae ovatae, petiolo tandem longiores. Pedunculi oppositifolii villosi , foliis duplo longiores, in pedicellos duos longiusculos , infra flo¬ res bracteis duabus angustis deciduis linearibus donatos, divisi. Bracteola sub calyce magna tripartita, pilis stellatis dense obsessa, dorso croceo-rufa, intus cinerascens, floris fere magnitudine, illumque occultans. Calyx 5 lin. in dia- metro, profunde 6 partitus, in sicco coeruleus. Laciniae in praefloratione valvatim conniventes, très alternae planius- culae, aliae très paulo minores intus plicatae, omnes tectae squamis lepidotis , quasi stellatis , in nervo medio copiosio- ribus. Petala 6 minuta, cuneato - obovata, atro - violacea, glabra. Stamina totidem petalis opposita, filamentis subula- to - complanatis, antheris oblongo - conicis. acutis atris, bi- locularibus, rimis duabus oblongis debiscentibus. Ovarium squamis lepidotis ciliatis, facile secedentibus , densissime vestitum, intus glabrum, ovulis parte inferiori anguli cen- tralis affixis, nitentibus ellipticis stropbiolatis. Stylus li- nearis basi parum crassior, parceque squamosus, ceterum glaber, anlheras excedens. — Species in genere anomala, forsan typus novi generis! — N. Holl. Drum. V. n. 2ôô. Observatio. Genus meum Ditomostropbe , in Bull, de la Soc. des Nat. de Moscou XIX n. k p. 498 descriptum, cel. amie. Steetz in litteris, a Tbomasia non differt, nam character ejus principalis a capsula e carpellis 5 connatis 145 constante , desumtus, etiam in T. cognata et Rulingioide Steud. reperitur, carpella vero minus arcte cohaerentia et citius lateribus libéra strophiolaeque structura, uti notae minoris momenti ad divellenda généra non sufficiunt. Cum bac opinione libenter consentio, et speciem, quae sub Dito- mostropbe militavit, tanquam novam, in honorem cl. ob¬ serva toris Tbomasia Steetziana voco. d) Thomasia? Sarotes. Foliis stipulisque aequalibus li- nearibus, margine revolutis, obtusis; floribus decandris; antberis poro subapicali dehiscentibus , ovario rostrato 3 loculari. — Folia, stipulaeque 3 — 6 lin. longa, bre- vissime petiolatae, ad instar Sarotidis ad unum latus caulis, ramorumque dispositae, supra ad lentem punctis minutissi- mis exasperatis, subtus cinereo-tomentosae. Racemi pauci- flori , pedunculis folia superantibus. Bracteolae sub calyce ternae lineares. Calyces rosei, 4 lin. in diametro triplo illis Sarotidis ledifoliae minores , pedicelles subaequantibus , laciniis acutis, tubo parum longioribus. Petala basi cuneata, carinata, apice saepe inflexa. Stamina 10 atropurpurea, filamentis subulatis, altérais anantheris. Antherae dorso supra basin affixae, filamento suo duplo longiores, oblongo- conicae, loculis parallelis, paulo infra apicem poro déhi¬ scentes. Ovarium pilis stellatis eglandulosis albis vestitum in rostrum lingiusculum stylo filiformi glabro superatum desinens, loculis triovulatis. Species habitu Sarotidis ledi¬ foliae at styli forma et staminibus 10 a Sarotide generice discrepat , ad Tbomasiam adnumerata , qui jam admissa fuit in hoc genere Th. discolor Steud., simili dehiscentia antherarum gaudens. Forsan novi generis inter Tbomasiam et Sarotidem medii, typus. N. Holl. Drum. V. n. 256 . e) Lasiopetalum aculifiorum (sectio 1. Steetz in pl. Preiss. II. p. 337.) Foliis breviter petiolatis , linearibus, basi in- terdum subcordatis; calycinis segmentis acuminatis, extus J\§ 3 . 1852. ' 10 146 dense albo-tomentosis; ovario albido-tomentoso 5 angulari, 5 loculari, mucronulato; stylo exserto ovario longiore. — Recedit a charactere generico hucusque admisso ovario 5 loculari, sed habitus satis conformis etnumerus loculorum variabilis obseryatur in vicino genere Thomasia , ideoque novum genus constituere nolui. Rami pube brevissima vestiti. Folia breviora, quam in simili L. ferriigineo Smith, nempe sesquipollicem non excedentia, petiolo 2 — 3 lineali fulta, inferiora paulo breviora et latiora, ut plurimum li- nearia, interdum ad basin parum dilatata, supra rugulosa stellulis inconspicuis exasperata, subtus dense fusco-tomen- tosa, juniora ferruginea. Racemi densiflori in extremitatibus ramorum conferti oppositifolii. Flores brevissime pedicella- ti. Laciniae cacylinae intus a medio ad apicem pilis stella- tis, satis densis, adspersae, basi nudiusculae. Petala 5, minuta, concava, cuneato-obovata, apice ciliata. Stamina 5, petalis opposita , angulis introüexis ovarii aceumbentia , filamentis brevissimis, antberis conico-pyramidatis , atro- rubentibus apice albidis et rimulis duabus lateralibus dehi- scentibus. Ovarium mucrone brevi et stylo longo termina- tum. Loculi 1 — 2 ovulati. Capsulam non vidi. Debiscentia antberarum in boc et pluribus congeneribus fere ut in Tbo- masiis, ideoque differentia horum generum, tantummodo in praesentia et absentia stipularum, nota vix sufbciente, quaerenda. N. Holl. Drum. V. n. 2o4. f) Lasiopetalum quinquenervium (sectio 1.) Foliis cordatis 5 nerviis, calycinis segmentis utrinque stellato-tomentosis concoloribus albis ; ovario albido - tomentoso , breviter mucronulato. — Frutex ramosus, ramis cinereo - pubes- centibus. Folia 10 — 13 lin. longa, exacte cordata, 6 — 7 lin. lata obtusa, margine leviter revoluta, supra rugulosa glabra, subtus dense stellato-tomentosa , basi 5 nervia, nervis exterioribus brevioribus. Petioli circiter 6 lineales 147 Racemi folia excedentes , basi midi , apice multiflori , bracteosi , saepe ramosi , pedicellis brevissimis pedunculis- que albo-tomentosis. Bracteolae sub calyce ternae, albo- stellatae , interdum rufescentes, lineari- filiformes lacinias calycinas subaequantes, intermedia parum longiore. Laciniae calycis ovatae, acutae, utrinque pilis stellatis concoloribus albis dense vestitae. Petala minuta oblonga, marginibus involuta, asperiuscula. Antberae lineari-oblongae, ovarium excedentes, filamento suo multoties longiores,atro-rubentes, apice pallidiores, rimis duabns subapicalibns déhiscentes. Ovarium dense albo-villosum, mucronulo villis abscondito, styloque brevi filiformi terminatum, triloculare, loculis biovulatis. Capsula loculicide trivalvis, trilocularis. Semina in loculis solitaria oblongo-eilipsoidea, puberula, strophiola tripartita. N. Holl. Drum. V . n. 260. g) Lasiopetalum stelligerum (sectio 1.) Foliis linearibus, supra glabris reticulatis, subtus tomen ioso - stellatis le pi (lo¬ ti s que , basi subcordatis; pedunculis elongatis 1 - — 2 floris; laciniis caiycinis extus stellato - lepidotis obtusis , intus puberulis , in costa tantum stelligeris. — Frutex saepe sesquipedalis ramosus vel ramosissimus , ramis gracilibus glabriusculis. Folia cir citer pollicaria, petiolo lineali, obtu- siuscula, basi vix latiora, supra eximie reticulata glabrata, subtus pilis brevibus stellatis albis, admixtis saepe nonnullis inajoribus rufis, dense vestita, in ramulis inferioribus dimi- nuta vix \\ lin. longa ovata subcordata , interdum apice emarginata. Stipulae nullae. Pedunculi gracilis lepidoti,basi bractea unica vel duabus linearibus stipati, folium exceden¬ tes. Pedicelli 3 — 4 lineales inaequales, majore interdum bracteam minutissimam gerente. Bracteolae sub calyce par- vae lineares. Calycis laciniae violaceae ovatae, in nervum medium plicatae, obtuse acuminatae, extus squamis stellatis undique conspersae , intus puberulae * ad costam stellulis 10* 148 uiajoribus et densioribus atrofuscis vestitae. Potala vio- lascentia minuta, concaviuscula, glabra, stellulam sive duas interdum in apice gerentes. Stamina 5 omnia fertilia, anthe- ris filamenta et ovarium excedentibus e basi ovato-cordata oblongis , rimis duabus oblongis dehiscenlibus. Ovarium obtusum muticum, dense albo-tomentosum 3 loculare: locu- lis biovulatis. Stylus filiformis glaber antherarum longi- tudine. Capsulam non vidi. — N. Holl. Drum. V. n. 257. h) Lasiopetalum capitellatum (sectio 2). Foliis ovato- lanceolatis ovatisve basi subcordatis trinerviis , oblusis , répandis; floribus in capitula pedunculata, apice cernua, collectis; antheris rostratis; ovario triloculari mutico albo- tomentoso. Frutex parum ramosus, ramis puberulo-lepido- tis. Folia sesquipoilicaria vel parum breviora, supra glabra, subtus brevissime stellulata cana, Costa venisque prominu- lis, inferioribus petiolo approximatis, exstipulata. Flores pauci 4 — 6 , in pedunculo communi sessiles, in capituium bracteis obtusis ferrugineis obvallatum collecti. Bracteolae sub calyce bracteas laciniasque calycinas excedentes , li- neares vel apice dilatatae, dense albo-tomentosae, ad medium dorsi ferrugineae. Laciniae calycinae trinerviae extus stel- lato-tomentosae albae, stellulis ferrugineis paucis hinc inde immixtis, intus fere glabrae. Petala oblonga cucullata, basi in stipitem attenuata, glabriuscula. Filamenta filiformia, antherae oblongae, filamenta paulo superantes fuscescentes, rostro albo porifero terminatae. Stylus glaber longitudine antherarum. Loculi ovarii biovulati. Species inlîorescentia singuîari. N. Holl. Drum. V. n. 263. - — N° 267 cum descriptione L. parviflori Kudge congruit , n. 264 ad 1. indutum Steud. spectat. i) Corethrostylis microphylla. Foliis cordatis obtusis supra glabris opacis reticuîatis, sub tus cinereo-tomentosis; bracteis filifonnibus bracteolisque indivisis concoloribus; laciniis 149 ealycinis ovato-lanceolatis coriaceis; ovario pilis glandulosis albis dense sericeo; stylo ad medium pilis reversis tecto. — C. cirdifoliae Steetz proxima et forsan hujus yarietas microphylla. Differt tantummodo foliis triplo brevioribus , nempe majoribus dimidium pollicis non excedentibus, flori- bus minoribus et laciniis ealycinis angustioribus , ab ipsa basi sensim ad apicem attenuatis, quae in ilia exacte ovatae, a medio tantum attenuantur. Istae laciniae in u traque specie coriaceae , utrinque tomentosae , filamenta auriculas antlie- rarum non superant, pori antherarum margine cartilagineo albo cincti. In unico specimine C. cordifoliae , e collectione Preissiana, mihi noto caulis simplicissimus et cymae multi- florae, in nostris C. microphyllae caulis plus minus ramosus et cymae sunt pauciflorae. N. Holl. Drain . V. n. %59. k) Sarotes rosmarim folia. Foliis linearibus exstipulatis ; cymis oppositifoliis paucilîoris; petalis latis trimcatis; anthe- ris erostribus; fructibus 4 locularibus rostratis. Frutex ra¬ mosus cinereo-pubescens. Folia alterna, breviler petiolata, majora plus quam bipollicaria , aequilata , linea parum angustiora, obtusa yel acutiuscula, margine revoluta, costa prominula, utrinque stellato - tomentosa , interdum rufe- scentia , adultiora tamen supra glabrata. Cymae folio bre- viores, floribus per torsionem pedunculorum saepe secundis. Bracteolae sub calycis laciniis plus quam duplo breviores stellato - tomentosae , concolores. Laciniae calycis e basi ovata lanceolatae acutae, extra stellato-tomentosae albido- cinereae , in tus glabrae multinerviae. Petala basi longe cuneata , apice dilatata truncata. Filamenta breyissima. Antberae oblongae fuscae, poris duobus, margine cartilagi- neis dehiscentibus. Ovarium non vidi. Capsula 4 locularis, stellato-tomentosa, rostro cum stylo saepe deciduo. Semina in loculis duo oblonga, triangulari-prismatica, puberula, stropbiola 4 partita cincta. Stylus , maxima ex parto jam 150 delapsus , basi glaber , dein pilis reversis , infra apicem evanescentibus vestitus. Hanc et sequentem speciem, solo defectu stipularum et nullo alio cliaractere, neque habitu a Sarotide distinctas, ad hoc genus amandare coactus sum; a Corethrostylide vero, cum quo etiam forma styli conveniunt praesentia petalorum et habitu, meo sensu, magis distant. — N. Holl. Drum. V. n. 266. l) Sarotes latifolia. Foliis lineari-lanceolatis obtusis ex- stipulatis; cymis oppositifoliis paucifloris; petalis orbicula- tis, antheris erostribus; fructibus 3 locularibus breyiter rostratis. Folia quam in congeneribus latiora, eirciter pol- licaria, 2 lin. lata, margine revoluta, supra punctis minu- tissimis exasperata, subtus pube brevissima stellata yestita, nigro - punctata , cinerea aut rufescentia. Gymae foliis bre- yiores 3 — 5 florae. Bracteolae sub calyce lineari-oblongae , laciniaeque calycinae ovato-lanceolatae acutae, dorso stel- lato - tomentosae : stelluîis approximatis , sed sese non te- gentibus, intus glabrae. Petala atro - violacea glabra. An- therae obiongae, poris duobus déhiscentes. Capsula more sepaiorum vestita, stamina superans. Semina in loculis so- litaria oblongo-ellipsoidea, strophiola bi-tripartita stipata, rugulosa, glabriuscula. Stylus ut in specie praecedente cum rostro ovarii deciduus, basi apiceque glaber, medio pilis reyersis paucis munitus. N. Holl. Drum. V. n. 265. m) Rulingia nana (Eurulingia). Foliis ellipticis obtusis inciso-dentatis , utrinque stellato tomentosis, supra yiri- dibus, subtus subcanescentibus; petalorum ligula obtusa trinervia calyce breviore; oyariis 5 liberis. Fruticulus hu- milis semipedem non excedens , ramosus cum ramis cortice atrorubente glabro obductus, ramulis stellato - tomentosis. Folia p'arva 2 — 3 linealia utrinque pilis stellatis longis et raris vestita, supra tantum versus medium glabriora. Race- mî brèves h — flori, floribus quam in R. parviflora mino- 151 ribus. Calycis laciniae extus stellato-tomentosae, intus mi¬ nus pubescentes. Petala cucuilata, dorso plana. Stamina fertilia ut in affinibus, sterilia majora ovata plana, margine tomentosa. Ovaria 5, stylis setaceis longiusculis superata, omnino libéra et hoc signo a congeneribus species nostra distinctissima. Gapsulam non vidi. N. Holl. Drum . V. n. 270. n) Rulingia cuneata (Eurulingia). Foliis utrinque sericeis cuneato - obovatis obtusis undulatis, crenatis subincisisve; petalorum iigula spatbulata trinervi calyce breviore; sta- minibus sterilibus glabriusculis; stylis omnino liberis. Fru- tex pede parum humilior, foliis parvis 2 — 3 lin. longis, utrinque pube brevissima stellata sericeo - incanis , cymis brevissimis paucifloris. N. Holl. Drum. V. n . 271 . o) Rulingia hexamera (Eurulingia). Foliis utrinque seri¬ ceis undulatis, inaequaliter crenatodentatis obtusis; lloribus hexameris; petalorum Iigula spatbulata trinervi calyce bre¬ viore; staminibus sterilibus glabriusculis; stylis stigmatibus connexis. Frutex bumilis 6 — 9 pollicaris, ramis rubicundis glabriusculis vel apice puberulis. Folia petiolato ovata, ro- tundata vel elliptica, 5 — 8 lin. longa, utrinque pube bre¬ vissima argenteo - incana. Cymae brèves in speciminibus meis non omnino evolutae. Distinctissima lloribus hexame¬ ris, praeterea ligulis petalorum cuneato - spatbulatis et sta¬ minibus sterilibus glabris cum sola R. cuneata convenit. — N. Holl. Drum. V. n. 27 3. p) Rulingia altliaeifolia (Eurulingia). Foliis late ovatis, inaequaliter crenato-dentatis, basi subcordatis, supra spar- se pubescentibus , subtus molliter hirsutis incanis; petalo¬ rum Iigula lineari obtusa trinervia, calyce breviore; capsu- lae (immaturae) setis pilosiusculis apice stelligeris. Habitus fere R. corylifoliae , sed petala dorso non saccata, folia non lobata, cymae brevissimae et staminum lilamenta antheras 152 Bon excedunt, a R . malvaefolia Steetz, quem non vidi, e descriptione dignoscitur foliis nullo modo lobatis et ligulis calyce brevioribus. N. Iloll. Drum. V. n. 268. q) Rulingia rotundi folia (Saccopbora). Foliis inaequali- ter crenato-dentatis obtusis, supra viridibus, subtus canes- centibus, orbiculatis vel subrotundo - ovatis; petalorum li- gula lineari obtusa trinervia calyce parum breviore; capsu- lae immaturae setis abbreviatis, apice stelligeris. Frutex ramosus, ramis erectis glabris rubicundis, Folia bi éviter petiolata 3 — 4 lin. longa et lata, crenis obtusis versus api- cern decrescentibus , supra punctis miuutissimis sparsis aspera, subtus pilis rariusculis stellatis canescentia, praeter indumentum et magnitudinem minorem foliis Betulae nanae non absimilia. Petioli villosi. Raceini multiflori folio pie- rumque breviores. Flores parvi, illis R. parviflorae mino¬ res. Calycis laciniae extus pilis brevibus stellatis vestitae, sordide albae, intus fere glabrae. Petalorum basis cuculla- ta, dorso saccata in ligulam longiorem et angustiorem pro- ducta. Stamina in cavitate partis inferioris petalorum im¬ mers a , antberis orbiculatis bilocularibus. Ovaria 5 in uni- cum coadunata, stylisque totidem apicibus junctis coronata. Capsulae 5 coccae, coccis jam in statu immaturo seceden- tibus monospermis. N. Holl. Drum. V . n. 272. - — 3V? 269 ejusdem collectionis ad R. parvi fl o ram Endl. spectat, nisi floribus paulo majoribus recedit. In bacce uti et in speci- mine Preissiano petala dorso manifeste saccata, mihi visa sunt. r) Büttneria c or chori folia. Ramulis inermibus obtuse 4 angulis, basi glabratis, superne puberulis; foliis ovato- lanceolatis acuminatis, mucronatis, serratis, vix cordatis, 7 nervis, supra glabris subtus praesertim ad nervos tenui- ter tomentosis; pedunculis axillaribus 1 — 4, aliis simplici- ter umbeîlatis, aliis in ramulos umbelliferos divisis, super- 153 ne paniculatis; calycis laciniis ovato - lanceolatis; appendi- cibus petalorum filiformibus. Ramuli ad angulos lineis 4 parum elevatis percursi. Folia inferiora poil, longa , 8 lin. lata, petiolo semipollicari , superiora minora, summa minima aut milia, densius yestita, serraturis inaequalibus acutiusculis , inferiora 7 nervia, nervis exterioribus abbre- viatis, superiora 5 nervia. Racemi inferiores solitarii, fo¬ lium aequantes, ramosi, pedunculi superiores fasciculati 3 — 4, valde inaequales, majores ramosi folii longitudine, minores duplo breviores, simpliciter umbellati. Calycis la- ciniae dorso pubescentes. Petala calyce longiora, linealia, auriculis divaricatis. Capsulae setae conicae sublineales. Stylus brevis, conicus, simplex, stigmate minuto indiviso, uti in plerisque congeneribus. B. glabrescenti et parvi/lorae Bth., e descriptione affinis, ab utraque distinguitur ramulis inermibus, foliis angustioribus atque pedunculis pluribus ramosis. Cerra de Santana in Guagaquil, Jameson coll. n. 600. Arbor humilis suadente collectore. — X9 368 ejus- dem collectionis forsan ad B. cordatam Lam. spectat. In hoc folia sinu non profundo cordata, nervo medio paginae inferioris , prope basin glandula lineari - oblonga impressa notato, aculeus in ramulo meo 9 pollicari, unicus brevis, pedunculi saepius quini, folia ad smnmam bipollicaria, 7-— 8 lin. lata, petiolo semipollicari. - — X 581 cum descriptione brevissima B. C arthaginensis quadrat. s) Büttneria geminifolia. Ramulis glabris acute tetrago- nis spinosis; petiolis foliisque inermibus; foliis breviter pe- tiolatis^ per paria approximatis ovato-lanceolatis, basi sub- cordatis mucronulatis, adpresse serratis sub quinquenerviis glabris; pedunculis pluribus fasciculatis inaequalibus uni¬ fions ; appendicibus petalorum filiformi - compressis caly¬ cis lacinias ovato - lanceolatas acuminatas puberulas fere triplo excedentibus. Aculei basi valde dilatati compressi. 154 Folia minora quam in congeneribus, nempe polliee vix lon- giora, inferiora, obtusiuscula cum mucronulo, superiora acuta pari modo mucronulata. Flores majusculi albidi. Pe- tala lineari - subulata arcuata, apice tubo stamineo adbae- rentia et antkeras abscondentia, superne in auriculas duas verticales et ligulam atropurpuream expansa. Filamenta sterilia brévia emarginata. Àntberae solitariae orbiculatae. Ovarium glabriusculum , stylo conico stigmateque indivisis terminatum. Species aculeis dilatato compressé, foliis ge- minatim approximatis , unilateralibus , pedunculis iinifloris atque ligulis longis disiinctissima. Quinto, Jameson coll. ». 118. t) Büttneria îongifolia. Caule fruticoso parum ramoso glabro, inferne tereti, apice pentagono aculeato; foliis al¬ térais lineari - lanceolatis, utrinque attenuatis mucronatis, versus apicem serraturis utrinque 3 — 4- remotis praeditis, caeterum integerrimis , inferioribus petiolatis, superioribus sessilibus: petiolatis trigonis, foliorum infimorum aculeatis, mediorum inermibus; pedunculis inferioribus axillaribus binis ternisve ramosis multifloris, superioribus in spicam interraptam aphyllam dispositis; appendicibus petalorum filiformibus, calycis lacinias ovato - lanceolatas, longe acu- minatas, sesquies excedentibus. — Frutex 3J ped. altus, basi longe nudus , supra tertiam partem foliosus , ramo unico basi et altero in inflorescentia auctus. Folia basi longe, apice minus attenuata, inferiora fere semipedalia 6 lin. lata, petiolo semipollicari, subquinquenervia , glabra, apice argute serrata , superiora sensirn minora , summa in- tegerrima. Spinae basi dilatatae compressae. Calycis laci- niae, extus pubescentes. Auriculae latérales petalorum ab- breviatae. Stylus ut in praecedente. Accedit ad definitioneni brevissimam Roem. et Scbult. svst. veg. V. p. 470.) B. salicifoliae Humb. et Bonpl., sed folia in nostra angusta 155 nec vere lanceolata et rhachis (nervus medianus foliorum) spinis destituta. In Venezuelae provincia Cumanensi, prope Caripe, ait. 3000 ped. Funck. coll. n. 1 66 . Habitus fere B. ramosissimae Polit, cujus panieula non semper ramosis- sima est, fîde speciminis collectionis Guianensis Schom- burgkianae n. 64Ô. S AP INI) A CEA. u) Dodonaea ptarmicaefolia. Vernicoso - viscosa , foliis erectis coriaceis in petiolum longe attenuatis, lineari - 1 an- ceo] alis acutis, grosse serratis; pedunculis axillaribus fere a basi ramosis 5 floris, pedicellis filiformibus elongatis ; capsulis trialatis , trilocularibus : loculis dispermis. Frutex ramosissimus , caule tereti nigricante, ramulis junioribus triquetris ancipitibusve punctis vernicosis obtectis. Flores non vidi. Capsulae vernicosae, alis membranaceis, loculo- rum latitudine. Placentae crassae subamiuliformes ad me¬ dium anguli interioris loculorum affixae. Semina ovata yel subrotunda compressa, superiore erecto, inferiore pendulo. Cotyledones teretiusculi. Nova Hollandia. Drumond. coll. V. n. Zâ 8. 2. CYBIOSTIGMA. Calyx coloratus profunde 5 partitus deciduus, laciniis aequalibus aestivatione valvatis, Corollae petala 5 hypogy- na, erecta, ungue longa filiformi, apice concavo - cucullata eligulata, cuculli apice inüexo, tubo stamineo adhaerente, aestivatione valvata. Tubus stamineus urceolatus, apice 5 fidus, laciniis sterilibus cum petalis aUernantibus , in sinu- bus antheras sessiles triloculares, longitudinaliter déhiscen¬ tes gerentibus. Ovarium sessile ovatum 5 loculare: loculis biovulatis. Stylus simplex, stigma capitatum. Capsula (im- matura) subglobosa, setis mollibus tecta, stigmateque inter setas occultato coronata , 5 locularis : loculis monospermis, 156 seminibus ovalibus compressis. Frutices vel forte arbores Mexicain inermes tomentosi erecti, caulibus vel ramis an- gulatis, foliis alternis petiolatis, inaequaliter serratis, acu- minatis, subtus ineanis, multinerviis, stipulis cordatis deci- duis, racemis axillaribus biuis vel pluribus multifloris bre- vibus, floribus parvis coccineis vel brunneis. Genus habitu Büttneriis affine, triplici cbaractere ab hoc généré distin- ctum nempe petalis ligula destitutis, antheris trilocularibus aut forte ternis unilocularibus , atque stigmate capitato. a) C. sidaefolium. Foliis breviter petiolatis ovato-oblon- gis, leviter cordatis; racemis in axillis pluribus 1 — 3 floris, petiolum excedentibus. Rami inferne teretiusculi , superius obtuse quadranguli, faciebus sulco longitudinali percursis. Folia plus quam bipollicaria, .12 lin. lata, petiolo 4 lineali fulta, supra pilis brevihus seabra viridia, subtus piaesertim ad nervos venasque molliter stellato-tomentosa. Racemi in axilla folii 6- — 7, alii, plerumque latérales, unillori, alii 2 — 3 flori, floribus in umbellam dispositis, pedicillis pedun- culi longitudine, basi minuta bracteatis. Flores (calyces) e schedula coccinei , tubo brevissimo, laciniis ovato - lanceo- latis acuminatis, extus pubescentibus, intus glabris. Petalo- rum cucullu apice emarginatus, obtusus , glaber. Anthera- rum loculus médius, lateralibus paulo altius positus. Ova- rium tomentosum subpentagonum, angulis tomento occulta- tis. Stylus cylindraceus ovario paulo brevior, stigmaque ca¬ pitatum glaberrimi. Capsula desideratur. In Oaxaca, ad costas oceani pacifici, ait. 2000 ped. Gcileotti colI. n. 3(2G . b) C. abutili folium. Foliis longe petiolatis ovatis, corda¬ tis; racemis in axillis solitariis binisve trifloris, petiolo multo brevioribus. Rami profunde sulcati, obtuse triangu- lati. Folia 4 pollicaria, 2J poil, fere lata, petiolo 2J polli- cari, indumento praecedentis, sinu magis profundo cordata, per totum ambitum inaequaliter serrata, serraturis baseos 157 angustioribus. Racemi pauciores 1 — 2, rarissime ad exor- tum ramorum terni, tertio unifloro. Flores brunnei, mino¬ res ut in antecedente, yeterum similes. Capsulae valde im- maturae. In provincia Yucatan Mexici, legit cl. Linden; n. 848. 3. DIUROGLOSSÜM . Galyx 3 partitus coloratus deciduus , laciniis aequalibus concavis, aestivatione valvata. Petala 5 hypogyna, breviter unguiculata, cucullato - concava , apice inflexo bidentato tubo stamineo infra antlieras, adhaerente superne in ligu- lam linearem elongatam, a medio bipartitam expansae. Tu- bus stamineus 10 fidus, laciniis 5 sterilibus ovato -triangu- laribus, cum petalis alternantibus , fertilibus totidem trian- theriferis; antherae extrorsae didymae, biioculares: loculis orbiculatis, longitudinaliter dehiscentibus. Ovarium sessile ovato - conicum 5 loculare: ovulis in loculis pluribus an- gulo interno affixis. Stylus simplex indivisus, stigmate acutiusculo. Capsula ignota. Arbor Guayaquilensis ramis teretibus rufescentibus stellato - tomentosis , foliis alternis petiolatis ovato - oblongis , ovatisve , basi leviter cordatis acuminatis, quintuplinerviis inaequaliter crenatis, supra punctatis parce stellatis , subtus dense stellato - tomentosis rugosis, racemis axillaribus 2 — 3-nis ramosis multifloris, floribus parvis, petalis multinerviis albidis, ligulis rubicun- dis ante anthesin convolutis , staminibus sterilibus uniner- viis albis, antheris in filamento breviter stipitatis, conne- ctivo nigricante majusculo. Genus ad Herraniam Goud. cha- racteribus , ad Büttneriam habitu accedens , distinguitur a priore petalis breviter unguiculatis, ligulis bipartitis, stylis indivisis atque foliis simplicibus. D. rnfescens. Jameson coll. n. 399 et 519. Specimina sub 4. 519 foliis brevioribus gaudent, caeterum simillima. 158 4. NEMATOLEPIS. Calyx 5 fidus. Corolla tubulosa 5 loba. Stamina 10 hy- pogina, alterna parum breviora, filamentis filiformi - com- planatis , supra basin squamula obovata longe eiliato- barbata aucta. O varia 5 glabra , basi connexa , stylum unicum filiformem ex angulo interiore emittenda, biovu- lata, ovulis angulo centrali affixis superposids, superiore ascendente, inferiore pendulo. Capsuiae 5 stellatim paten¬ tes monospermae , tribus saepe minoribus abortivis , semina adscendente lenticulari, umbilico laterali prope basin sito , arillo membranaceo bilobo, testa crustacea, embryone tereti in axi albuminis tenuis posito. — Frutex ramosus, ramis lepidotis. Folia alterna brevissime pedolata, oblonga vel elliptico- oblonga, basi attenuata, obtusa, uninervia, supra punctis elevatis pellucidis exasperata , subtus lepidoto- tomentosa, incana. Pedunculi solitarii uniflori, floribus deflexis. Calyx parvus glaber ad medium 5 fidus, laciniis ovatis obtusiusculis. Corolla tubulosa calyce multo longior, fere semipollicaris, rubra, glabra, lobis obtusis. Filamenta altitudine, apicibus ovariorum respondente, squama majus- cula nigra, margine dense ciliato-barbata, caeterum gla- berrima , aucta , majora in apiculum parvum producta , tubum paulo superantia , minora obtusa. Antherae jam delapsae. Stylus filiformis corollam excedens. Stigma obtu- sum. Ovaria oblonga. Capsuiae bivalves glabrae, striis transversalibus exaratae, endocarpio cartilagineo soluto, semine nigricante punctato, arilli lobis triangularibus. Ge- nus propter corollam monopetalam correae affine , floribus pentameris et filamentis more Zygophyllearum et Simaru- bearum squamigeris, nec non foliis alternis diversum. N. phebalioides. — Nova Hollandia. Drurn . V. n. / 94. In eadem collectione dantur Diosmeae boronicae inde- scriptae sequentes : 159 a) Phebalium filifolium (sub n. 206). Foliis sessilibus filiformi - compressis , squamis lepidotis dense obtectis , junioribus ferrugineis, pedunculis terminalibus ternis uni¬ fions. Frutex ramosus squamis lepidotis albis, versus api- ces ramorum ferrugineis tectus. Folia 5 — 6 lin. longa, saepe subfalcata, angustissima, nempe \ lin. lata, obtusius- cula. Pedunculi 4 — 5 lineales lepidoti, a basi ad apicem sensim incrassati. Calycis laciniae lato-triangulares, acutae, rufo-lepidotae. Petala calyce multo majora ovata acuta, extus rufo - lepidota, intus nuda nervosa. Filamenta fili- formia glabra , longitudine corollae. Antheras non vidi. Ovaria 5, quiuto saepius citius maturante, reliquis multo majore, lepidota, biovulata. Stylus filiformis ex angulo interno ovariorum oriens, stigma tenue. Capsulae 5 mono- spermae lepidotae. b) Phebalium microphyllum (sine num.). Foliis brevissime petiolatis îinearibus oblongo-ellipticisve obtusis, margine revolutis, supra convexis glabris, subtus stellato-tomentosis; pedunculis terminalibus umbellatis, axillaribusve 3 — 4, rarius solitariis; ramulis, pedunculis, calycibusque ferrugi- neo-lepidotis. Frutex ramosissimus, caule ramisque glabris cinereis. Folia parva IJ — -2 linealia, apice et margine interdum incurvata, supra punctis pellucidis paucis tecta, subtus tomento stellato albo et squamis paucis ferrugineis vestita. Pedunculi a basi ad apicem incrassati. Calycis laciniae parvae triangulaires acutae. Petala lutea acuta, calyce triplo majora, extus squamis lepidotis albidis paucis- que ferrugineis vestita. Filamenta filiformia glabra, alterna parum breviora, longitudine fere petalorum, post delapsum petalorum magis elongata. Antherae ovatae terminales cum apiculo minuto et bac nota a charactere generico stirps nostra recedit atque ad Eriostemones vergit. Ovaria 5 bi¬ ovulata lepidota, Stylus ex angulo interno ovariorum oriens 160 iiliformis, obsolète 5 sulcatus, stigma tenue. Sub n. 208 adsunt specimina fructifera, loliis duplo majoribus, praeter- que marginem revolutam planis , ramulis calycibusque densius squamis ferrugineis vestitis. Videtur varietas P. microphylli in speciminibus floriferis investiganda. Spé¬ cimen sub n. 207 ad Pli. rude Bth., sub n. 203 ad Erioste- mon nodiflorum Lindl. spectant. Sub n. 204 ad descrip- tionem Eriostemonis brevifolii Caun. valde accedunt, sed rami in nostris glabriusculi. Eriostemon umbellatum meum e collectione Stepbensoniana potius ad Phebalia pertinet et Pli. umbellatum nuncupandum. c) Boronia humilis (sub n. 199). Foliis sessilibus glaber- rimis 1 — 2 jugis, foliolis lineari-spathulatis integerrimis obtusis; pedunculis axillaribus solitariis unifions, folio brevioribus, medio bibracteolatis: sepalis subrotundo-ovatis obtusissimis ; filamentis basi in annulum coliaereiitibus , altérais sepalis oppositis sterilibus , glabulo terminais; stigmate sessili late pyrainidato tetragono. — Fruticulus 4 — 5 pollicaris glaber ramosus, cortice cinereo. Foliola parva 3 — 4 linealia, paribus approximatis. Petala sepalis plus quam duplo longiora, ovata, obtusa, rubicunda. Tubus stamineus glanduloso-pubescens. Filamenta sepalis breviora complanato - subulata , ciliolata , antherae niveae breviter appendiculatae. Stigma magnum , pyramidem depressam aut tetraëdrum formans. Accedit in multis ad definitionem B. crassifoliae Bartt. sed dispositio staminum ut in B. ela - tiore inversa, id est fertilia petalis, sterilias sepalis oppo- sita et praeterea de memorabili cobaesione staminum et forma stigmatis in descriptione nihil loquitur. d) Boronia calophylla (n. 205). Foliis breviter petiolatis trifoliolatis , foliolis sessilibus obtusis glabris punctatis , lateralibus obovatis, medio parum latiore obcordato; pedun¬ culis solitariis unifions folium duplo superantibus , supra 161 • basin bracteolatis; sepalis ovatis obtusiusculis ; filamentis basi in annulum concretis omnibus fertiiibus, apice dilatatis et in mucronulum antheram sustinentem desinentibus , al- ternis sepalis oppositis longioribus. Frustula pedalia ra» mosa; parte inferiore destituta adsunt. Folia ut in omnibus congeneribus opposita. Foliola parva, intermedia 1-1 \ lin. longa et lata , petiolo brevi purpurascente. Petala sepalis multoties longiora, ovato-oblonga, obtusa, nervo medio elevato, rosea, cum calyce pubescentia. Annulus stamineus ut in praecedente parum brevior , pube glandulosa tectus, Filamenta complanato - subulata , ciliato - pilosa, calycem duplo excedentia, petalis plus quam duplo breviora, apice in corpusculum glandulosum mucroniferum dilatata. An- therae ovatae, appendiculo brevi inflexo terminatae. Cap- sulae glanduloso-punctatae, unico ut in plerisque conge¬ neribus prius excrescens, reliquis multo majore. Stylus jam delapsus. Species pulchella et distinctissima cum praece¬ dente sectionem propriam(Philothecoides) inter Philothecam et Boroniam fere mediam constituentes. e) Boronia miilticaulis (sine num.). Foliis sessilibus scabriusculis trijugis , foliolis lineari-spathulatis integerri- mis obtusis crassiusculis ; pedunculis axillaribus solitariis, articulum inferius folii subaequantibus cernuis , medio bibracteolatis ; sepalis ovatis obtusiusculis; filamentis sub disco insidentibus subaequalibus complanato. Subulatis, sepalinis globulo antheram sustinente terminatis; stigmate sessili pyramidato - tetragono. Fruticulus bumilis semipede vix altior, caulibus numerosis ad medium nudis, simplici- bus vel parum ramosis, ramisque strictis teretiusculis pu- bescentibus. Folia sessilia subquadrilinealia rhachi alata, articulis foliolis conformibus sed brevioribus foliolisque ses¬ silibus ad lentem punctis pilo minutissimo terminatis ex- asp erati s. Pedunculi, bracteae, sepala petalaque extus pu- JV$ 3. 185% 11 162 beruli, rubieundi. Stamina ad basin disci externe inserta, subaequalia aut ilia petalis nec sepalis opposita parum lon- giora. Antherae, apice filamentorum insidentes, candidae, subcordatae , glabrae , apiculo vix perspicuo obtuso termi- natae. Ovaria k pubescentia, loculis biovulatis. Stylus nul- lus. Stigma crassum fere ut in B. humili. f) Boronia pulchella (sub n. 202). Foliis breviter petio- latis, bi-trijugis, foliolis lineari - cuneâtis acutiusculis gla- bris; pedunculis axillaribus unifloris folio brevioribus, supra basin bibracteolatis; sepalis ovatis acutis; filamentis omnibus fertilibus , apice in globulum antheriferum dilata- tis , alternis sepalis oppositis longioribus; ovariis k apice tantum liberis, stigmate sessili fungoso k sulcato termina- tis. Frustula adsunt 7 — 8 pollicaria glabra, ramosa, ramis elongatis patentibus. Rhachis foliorum alata, articulis ad apicem dilatatis , planiusculis. Sepala pubescentia rosea, petalis multo breviora. Petala brevissime unguiculata, late ovata obtusa, rosea, margine albida, minute puberula. Fi- lamenta longe ciliata, sepala excedentia, majora petalis triplo breviora. Ovaria pilosa, ovato - oblonga, ad f longi- tudinis concreta, apicibus liberis conniventibus. Antbera- rum appendices brevissimae. Stigmatis anguli crassi obtu- sissimi, sulcis multo latiores. Specimen fructiferum sub n. 212 distributum ad liane speciem accedit, sed rbacbi canaliculata , foliolis obtusis atque calycibus viridibus di- versum videtur. Forte ad praecedentem spectat. g) Boronia Iristis (n. 201.). Foliis sessilibus 1 — 2jugis, foliolis linearibus obtusis; pedunculis axillaribus unifloris, longitudine foliorum, medio bibracteolatis; filamentis gla- bris, omnibus fertilibus globulo destitutis, illis sepalis op¬ positis longioribus; stigmate maximo, sessili, extus conve- xo, profunde 4-lobo. Frutex glaber, ramosus, sesquipeda- lis. Rhacliis foliorum alata brevis, foliolaque punctis pella- 163 cidis, parum eievatis tectae. Pedunculi apice incrassati compressi. Caljcis laciniae seu potius sepala obtusiuscula glabra, majuscula. Petala calice plus quam duplo majora obtusa, brunnea, glabra. Discus hypogynus octocrenatus. Filamenta abbreviata, sub disco inserta, aequilata, nonnisi versus antheram parum attenuata , neque in globulum an- theriferum dilatata. Antberae appendiculo orbatae-filamen- torum majorum fuscae, minorum ochroleucae, suborbicu- latae, longitudinaliter déhiscentes. Stigma crassum discoi- deum depressum, intus corpusculis 4, stylos arcte adnatos constituentibus auctum ovariis omnibus latius, iliaque oc- cultans. Species yalde distincta florem colore, staminibus aequilatis, praesertim stigmatis forma et magnitudine. Cum Boronia variabili Hook, cujus descriptio nimis brevis in Hook. Lond. jour. of. Bot. I. p. 255. extat comparanda, Distinguitur ad praeter organa sexualia, quae sine dubio descripta fuissent, si a caeteris ita recederent, folioîis etiamsi basi parum attenuatis, non tamen spatbulatis, obtu- sis nec acutis. h) Boronia bicolor (n. 200.). Foliis pilosis subquinque- jugis, folioîis lineari - cuneatis obtusis; pedunculis axillari- bus brevissimis medio bibracteolatis ; sepalis ovatis acutis; filamentis petalis oppositis brevioribus fertilibus, alternis longioribus sterilibus; stigmate sessili pyramidato tetrapte- ro. Frutex plus quam pedalis, ramosus cum ramis pilis pa- tentibus mollibus vestitus. Folia breviter petiolata, rhachi alata, foliolisque puncta pilifera gerentibus, margine lon- gius ciliatis. Filamenta plana margine ciliolata, fertilia ae- quilata, sterilia apice breviter mucronata, mucrone rudi- mentum antheris conforme, sed multo minus sustinente. Antherae cordato - ovatae lacteae appendiculo longiuscuîo concolore obtuso donatae. Stigma magnum pyramidato - tetrapterum , ut in speciebus antecedentibus longius et mi- tr 164 nus latum. Filamentorum dispositionc atque stigmate con- venit cum B. elatiore Bartl. sed ab ilia omnino distineta pc- dunculis abbreviatis calycem yix aequantibus, interdum brevioribus, lloribus majoribus, sepalis sensim acutatis nec abrupte acuminato - cuspidatis atque petalis obtusis dorso croceis, marginibus flavescentibus. i) Boronia leptophylla (n. 196.). Foliis petiolatis trifolio- latis, foliolis tereti - clavulatis , obtusis glabris, intermedio duplo longiore; pedunculis terminalibus, folio brevioribus, sub flore bibracteolatis ; sepalis ovatis margine dense cilia- tis, petalisque obtusis; filamentis omnibus fertilibus, apice parum incrassatis glanduloso-pubescentibus , alternis sepa¬ lis oppositis longioribus; stylo brevissimo, stigmate capita- to. Fruticulus dodrantalis ramosissimus , ramis ramnlisque divaricatis, punetis pellucidis cicatricibusque foliorum deci- duorum tectis, ramulis tenuiter puberulis. Folia parva, pauca in speciminibus floriferis superstitia (saltem in statu dessicato) sesquilinealia. Bracteolae duae, sepalis confor¬ mes, minores. Corollae quam in affinibus minores, sepalis duplo longiores roseae, glabriusculae. Antherae lacteae ap¬ pendice acutiusculae mediocri. O varia glabra nigricantia. Stylus vix ullus. k) Boronia inormata (n. 197.). Foliis petiolatis trifolio- latis, foliolis tereti- clavulatis, subaequalibus obtusis pube¬ rulis; pedunculis terminalibus infra florern bracteolatis; se¬ palis ovatis eciliatis petalisque acuminatis; filamentis omni¬ bus fertilibus glandulosis, apice parum incrassatis, alternis sepalis oppositis longioribus; stylo stigmate globoso - capi- tato duplo longiore. Habitus praecedentis. Puncta pellucida ramulorum magis elevata verruciformia. Bracteolae paulo infra florern 4 decussatae, sepalis conformes. Flores majo¬ res; sepala undique aequaliter puberula, nec margine dense ciliata. Petala rosea, in acumen producta sepalis triplo lon- i 165 giora. Filamenta punctis glandulosis exasperata. Antlierae ut in praecedente. Ovaria mucronulata , glanduloso - pun- ctata. l) Boronia oxyanlha (n. 198.). Foliis subsessilibus 3 — 5 foliolatis , foliolis lineari - teretiusculis obtusis glabris ; pe- dunculis terminalibus medio bibracteolatis flore brevioribus; sepalis subulatis acuminatis; petalis ellipticis nervo medio apice in corniculum recurvum incrassato; filamentis omni¬ bus fertilibus complanatis, apice incrassatis , dense ciliatis, alternis sepalis oppositis longioribus, stylo crasso stigmate ovato - capitato angustiore superato. Caulis ramosissimus, ramis subdiyaricatis , ramulis patentibus laevibus tenuiter puberulis. Folia trilinealia, ad apicem saepe crassiora tere- tiuscula vel semiteretia. Flores illis B. inornatae majores. Sepala e basi ovata ad apicem longe sensique angustata, apice subincurva. Petala rosea sepalis duplo aut quod exce- dit longiora. Antherae infra apicem filamenti insertae, in appendicem , ipsis aequilongam productae. Ovaria tenuissi- me puberula; stylis 4 in unicum concretis, facile separabi- libus, dense pubescentibus. Stigma glabrum. Species cum duabus praecedentibus collocanda propter flores ramulos terminantes solitarios aut geminos, sepalis angustis cum B . molli et falcifolia Cunn., mihi ignotis conveniens, caeteris characteribus valde distincta. m) Boronia thymifolia (n. 195.). Foliis brevissime petio- latis linearibus obtusis , margine revolutis glabris , pelluci- do - punctatis; pedunculis terminalibus folia multo superan¬ tibus 1 — 3 floris; sepalis acutis dorso puberulis; petalis ob¬ tusis sepala duplo excedentibus ; filamentis omnibus fertili¬ bus dense ciliatis, globulo antherifero terminatis, alterius sepalis oppositis longioribus; stigmate sessili oblongo, com- pressiusculo. Caulis ramosissimus, ramis ramulisque erecti- usculis, pubescentibus. Folia 2 — 3 linealia. Petala purpu- 166 rea glabra. Appendices antherarum, lilamentis brevioribus insidentium majusculae, aliarum minutae autnullae. Stigma ima basi puberulum, caeterum glaberrimum, obtusum. 5. MICROCYBE. Flores inyolucrati capitati sessiles. Calycis sepala parva 5 aut pauciora , ima basi (aut in unica specie fere ad me¬ dium) concreta. Stamina 10, filamentis filiformibus liberis, antheris terminalibus orbiculatis, bilocularibus, longitudi- naliter dehiscentibus. O varia 2 basi cohaerentia, recep ta- culo inserta , pilis stellatis tecta , biovulata , ovulis angulo interno affixis superpositis. Stylus filiformis brevis a medio ovariorum oriens. Stigma tenue. Capsulae 2 bivalves unilo- culares, monospermae. Testa seminis crustacea, embryone cylindrico in axi albuminis posito. Genus ovariorum numéro diminuto inter Boronicas insigne. Frutices in Nova Hollan- dia crescentis , ramosissimi , foliis alternis seSsilibus brevi- bus linearibus, margine revolutis, punctis grossis pellucidis aut minoribus subopacis tectis , ramis pseudo - verticillatis, id est sparsis sed per intervalla fere regularia approximatis, teretiusculis puberulis, involucris foliaceis subuniserialibus floribus brevioribus. a) M. multiflora ( Drum . F. n. 1 Foliis erecto pa- tentibus breviusculis , punctis paucis, grossis, pellucidis tectis; capitulis multifloris densis; sepalis lineari-spathula- tis; petalis (croceis) glabris. Folia \ \ — 2 lin. longa obtu- sa. Bracteae foliis breviores , basi biauriculatae , dorso in- terdum pilis paucis stellatis nigricantibus instructae, florum infimorum involucrum 5 — 6 phyllum formantes. Flores in capitulo numerosi, circiter 20, interiorum pauci bractea fulti, caeteri ebracteati. Sepala parva, basi valde angustata apice dilatata, stellato - pilosa, nigricantia. Petala calyce triplo longiora obtusa, crocea, tenuiter nervosa. Filamenta 167 filiformia glabra, in speciminibus meis antheris jam plerum- que delapsis, yalde contorta, an omnes fertiles, an tantum- modo alterna dicere nequeo. Antherae paucae superstites subrotundo - ovatae , longitudinaliter déhiscentes exappen- diculatae. Ovaria squamis stellatis, facile secedentibus ve- stita, ovulis prope basin affixis ascendentibus. Stylum non vidi. Capsulas maturas paucas hinc inde inveni, bivalves, endocarpio solubili, squamis paucioribus, quam ovaria, te- ctas. Seminum testa crustacea nigra, punctata, umbilico la- terali, albumine copioso, embryon e parvo, axili, testa breviore. b) M. pauciflor a (n. 209.). Foliis horizontaliter paten- tibus longiusculis , punctis numerosis minutissimis exaspe- ratis; capitulis paucifloris densis; calycibus sublinearibus ; petalis (croceis) glabris. — Folia 3 — 3 \ lin. longa puncti- culo calloso apiculata. Bracteae foliis conformes sed inulto minores. Flores 4 — 5 in capitulo, magis adhuc quam in praecedente congesto. Sepala fere linearia, basi parum an- gustata, omnia pubescentia, petalis multo minora. Petala illis M. multiflorae paulo majora, manifeste trinervia cro- cea. Filamenta basi barbata, longe exserta. Antherae et Stylus in omnibus floribus jam delapsi. Ovaria ut in priore. Capsulae bivalves monospermae, semina ut in praecedente, sed omnino matura non vidi, immatura testa flavescente punctata. c) M. albiflora (n. 210.). Foliis deflexis, superne liori- zontaliter patentibus, teretiusculis, punctis numerosis minu- tis exasperatis; capitulis paucifloris, floribus laxiusculis; calycibus ad medium 5-fidis; petalis dorso pubescentibus (albidis). Folia magnitudine M. multiflorae , sed aliter ve- stita. Bracteae foliis minores, calycem excedentes. Calycis laeiniae ovatae, obtusae, pubescentes. Petala basi angusta- ta, sordide alba, obtusa. Filamenta corollam superantia, 168 inaequalia, alterna breviora, filiformia glabra. Antherae or- biculatae lacteae, ex appendiculatae, longitudinaliter delii- seentes, connectivo majusculo. Ovaria duo lepidota biovula- ta. Stylus filiformis glaber, stigma tenue. Capsulae mino¬ res, quam in praecedentibus, sed ejusdem structurae. Semi- na immatura llavescentia. Species habitu et pluribus cha- racteribus cum praecedentibus congruens, calycibus profun- dius partitis et floribus laxioribus recedit. 6. AMBLYORHINUM. Calycis tubus brevissimus, ore truncatus. Corolla tubo in- fundibiliformi , rel cylindricum, basi in saccum obtusum producto, limbo obtuse 5 dentato vel 5-fido. Stamina 3 ex- serta. Stylus filiformis, apice in stigmata tria minuta, con- niyentia yel patentia divisus. Fructus indehiscens ellipticus compressus , unilocularis , monospermus , semine ex apice pendulo, cavitatem totam non explente, — Frutices Austro- Americani, caulibus plus minus ramosis, ramisque foliorum reliquiis cicatrisatis, foliis oppositis sessilibus, basi semiam- plexicaulibus , racemis specie yel capitulis terminalibus , compositis, racemulis simplicibus aut compositis, ad basin bractea magna dilatata fultis , floribus plus minus approxi- matis multibracteatis albis ochroleucis vel luteis. Genus medium inter Yalerianam et Astrephiam, habitu peculiari, ca¬ lycis tubo truncato recto nec involuto et demum in pappum multisetum eyoluto ab ilia, fructibus unilocularibus prae- cipue ab hac distinctum. a) A. qrandiflorum. Caule piloso versus apicem parce ra- moso; supra medium cernuo foliis oblongo-lanceolatis, basi dilatata semiamplexicaulibus penninerviis , obsolète crenu- latis, utrinque pubescentibus; racemis terminalibus compo¬ sitis, racemulis breviter pedunculatis iterum compositis bra- cteatis; bracteis exterioribus ovatis membranaceis albis, me- 169 diis lanceolatis, floralibus linearibus, calyce glabro. Caules, ramique pilis reversis dense vestiti. Folia fere bipollicaria, obtusiuscula , utrinque pnbe brevi vestita , ad nervos pilis longioribus et densioribus tecta, 6 — 7 lin. lata. Bracteae exteriores foliis paulo breviores sed latiores, circiter 12 lin. latae. Tubus calycinus breviter campanulatus. Corollae al- ba usque ad 13 lin. longae, basi angustae, lateraliter inser- tae, inferne in calcar, superne ad limbum dilatatae, 5 den- tatae, dentibus obtusis, saepe inaequalibus, extus pubescen- tes, intus hirsutae. Filamenta infra medium tubi inserta, breviter exserta, antheris avato - subrotundis longitudin ali¬ ter debiscentibus. Stylus staminibus paulo longior, stigma- tibus tribus conniventibus terminatus. Fructus glaberrimi, uno latero uni, altero trinervii. Semen cavitati duplo bre- vius et angustius. Cotyledones foliaceae, radicula brevi hi- lum spectante. Venezuela, provincia Meridensis, in Sierra Nevada, ait. 9000 ped. Linden coll. n. 424. — Specimen coll. Funckii et Schlimii n. 151 5, in eodem loco lectum, imperfectum, floribus secundum collectores pallide luteis ad eandem speciem pertinere videtur. b) A. angusti folium. Caule erecto piloso inferne ramoso, ramis oppositis; foliis sessilibus basi late amplexicaulibus lineari - lanceolatis , margine revolutis , integerrimis , obtu¬ sis penninervis, utrinque tenuiter pubescentibus, superiori- bus parum latioribus; capitulis terminalibus bracteatis, flo¬ ribus subsessilibus bracteolatis, bracteis magnis membrana- ceis ovato - oblongis , inferioribus a capitulo remotis steri- libus, floralibus lineari - oblongis; calyce glabro. Praece- denti affine , minus pilosum , foliis bracteisque angustio- ribus , caule inferne ramoso , erecto , floribus in capitulum terminale multo simplicius collectis atque bracteis inferio¬ ribus sterilibus abunde diversum. Flores paulo minores quam in antecedente, stylus staminibus longius exsertis 170 paulo brevior. Cum priore ait. 10000 ped. Funck et Schlim coll. n. 1 5W. Flores dicuntur lutei, in sicco videntur ejus- dem coloris ac in praecedente. c) A. triplinerve. Caule foliisque oblongo - lanceolatis , basi attenuatis, sessilibus, acutis, crenulatis triplineryiis glabris; racemis terminalibus et axillaribus pedunculatis, compositis , bracteatis , bracteis exterioribus ovato - oblon- gis, floralibusqne parum angustioribus herbaceis parvis; calyce glabro, truncato, apice ciliato. Tota praeter partem superiorem floriferam glabra. Folia magnitudine illorum A. grandi florin profundius crenulata. Bracteae multo minores, corollae tantum bilineales, albae glabrae, intus hirsutae 5 fidae, laciniis revolutis, sacco brevior e quam in praeceden- tibus, longiore ut in sequentibus, filamentis longe exsertis, stylo vix tubum corollae superante, stigmatibus patentibus. Fructus immaturus, illius Yalerianae officinalis paulo major, unilocularis epidermide loculo arcte adpresso , calyce trun¬ cato deciduo, vertice ciliis paucis et brevibus coronato. Cum praecedentibus ait. 10000 pedum. Funck et Schlim coll. n. 1551 . d) A. spicatum. Caule a medio ramoso, ramisque excepta parte florifera glaberrimis; foliis sessilibus ovatis, semiam- plexicaulibus , basi subcordatis, obtusiusculis , margine re¬ volutis, crenatis, lucidis, supra scabriusculis , subtus gla- bris impresso-punctulatis, dense imbricatis; spica termina- li interrupta e capitulis oppositis breviter pedunculatis bra¬ cteatis constante; bracteis foliis conformibus herbaceis; flo- ribus sessilibus bracteolatis , bracteolis oblongis; calyce truncato glabro. Folia pollicaria, 6 lin. lata, crenis crebrio- ribus, quam in praecedentibus. Pars florifera ramorum pe- dunculique pilosi. Bracteae foliis paulo minores. Flores 2 J lin. longi, intense flavi, corollae tubulosae vel subinfundi- buliformes 5 fidae, lobis patentibus, sacco minore ut in 171 praecedentibus , glabrae , intus hirsutae , staminibus longe exsertis stylum superantibus. Stigmata conniventia minuta. Fructus valde immaturus, calyce truncato eciliato corona- tus. Planta habitu Speculariae perfoliatae vel Dejanirae. Cum praecedentibus ait. 9500 pedum. Funck et Schlim colL n. 1623. e) A. phylicoides. Caule tomentoso a medio ramoso; foliis sessilibus ovato- oblongis semiamplexicaulibus basi subcor- datis obtusis, margine revolutis, breviter et remote crenu- latis , utrinque pubescentibus , subtus impresso - punctatis , dense 4-fariam imbricatis, superioribus latioribus; floribus terminalibus capitatis bracteatis , bracteis ovatis herbaceis; floribus sessilibus dense congestis bracteolatis , bracteolis oblongis, calyce glabro. Folia 4 linealia adscendendo sen- sim latiora, densius quam in praecedente imbricata. Corol- lae ejusdem magnitudinis glabrae, intus hirsutae, albae (e scliedula). In iisdem locis crescit. Funck et Schlim n. 1539. Ad hoc genus forsan etiam pertinent species duo Quiten- ses e collectione Jamesoniana nn. 1 13 et 46*6*, sed propter specimina valde juvenilia, fructibus omnino orbata dubia rémanent. In hac collectione adsunt Valerianae aliquae in- descriptae, quorum describo sequentes: a) Valeriana origanifolia (sine numéro). Caule albo - pi- loso , folioso simplici ; foliis oppositis basi attenuata conna- tis, lanceolatis, acutiusculis , margine revolutis , integerri- mis glabris; paniculae ramis oppositis trichotomis, floribus laxiusculis; bracteis oblongis margine anguste membrana- ceis; fructibus glabris. Caules e basi fruticulosa adsceden- tes herbacei, inferne reliquiis foliorum delapsorum cicatri- sati, foliisque emarcidis convolutis tecti, teretes, pilis mol¬ li bus patentibus aut reversis vestiti. Folia subtriplinervia , 172 venis anastomosantibus reticulata, vaginis pilosis, pilis in- terdum paucis in nervos adscendentibus , caeterum glabra. Fasciculi foliorum minorum interdum in axillis inveniun- tur. Panicula angusta, ramis nempe inferioribus minus quam bipollicaribus , ramulisque modo caulis vestitis , ra- mulis etiam trichotome divisis, floribus in divisionibus par¬ ois 5-fidis, genitalibus inclusis. Achaenia (immatura) gla¬ bra, elliptica, calycis margine involuto. Pichincha ait. 12000 pedum. b) Valeriana hispida (sub. n. 794). Gaule tereti inferne glabrato , superne ramisque «paniculae piloso - hispido , fle- xuoso, forsan scandente; foliis ovato-lanceolatis, oppositis, basi attenuata connatis, obtuse acuminatis, integerrimis , triplinerviis, supra glabris rugulosis, subtus incanis pilosis; panicula trichotoma , ramosissima; bracteis, corollis, fru- ctibusque bispidis, corollis 5-fidis, genitalibus inclusis. Cau¬ lis in specimine meo bipedalis, parte inferiore destitutus, herbaceus, inferne ramo sterili instructus, caeterum prae- ter divisiones paniculae simplex. Folia distantia , ad basin rami ramificationumque paniculae sita, superiora sensim diminuta , in ramulo magis approximata , ad nervos venas- que subtus pilis mollibus adpressis ves.tita, ramealia mi¬ nus pilosa. Flores fructusque paryi, pappus fructu duplo longior plumosus. A descriptione F. tomentosae H. B. K. recedit foliis non cordatis, neque denticulatis , subtus pilo¬ sis nec tomentosis, genitalibusque inclusis. In lateribus sylvosis volcani Pichincha crescit. c) Valeriana pygmaea (sub n. 751). Glabra caespitosa, caudiculis sterilibus pluribus , caule florifero solitario ; foliis radicalibus prope collum congestis caudiculorumque obovato-oblongis obtusis in petiolum alatum attenuatis, margine revolutis, integerrimis, crassiusculis, caulinis binis supra medium caulis sessilibus linearibus, oppositis, basi 173 connatis; corymbo composito capitato; bracteis cuneatis obtusis, margine lato albo - membranaceis ; fructibus gla- bris.-Tota plantula cum radice 2£ pollicaris, caulis 12-13 lin. longus, folia inferiora cum petiolo 4 linealia, limbo IJ — 2 lin. longo. Flores ignoti. Achaenia magnitudine illorum F. officinalis , semine achaenio aequilongo, ovato, sed parum, praecipue versus apicem angustiore, pappo duplo longiore plumoso. In volcano Antisana ad nives aeternas lecta. d) Valeriana adscendens (n. 844). Gaule herbaceo ad- scendente pubescente paucifolio; foliis radicalibus ovato - lanceolatis in petiolum alatum attenuatis , acutiusculis , margine revolutis, integerrimis aut obsolète dentatis, cras- sis , caulinis ad basin ramorum paniculae minoribus , obtu¬ sis, basi in vaginam connatis, denticulatis; paniculae ramis oppositis trichotomis; bracteis late membranaceis; fructibus glabriusculis. Caulis circiter 7 pollicaris , basi incrassatus reliquiis foliorum emortuorum tecta. Folia radicalia coriacea crassa, sesquipollicaria , petioîos suos adaequantia 3 - — 5 plinervia, caulina in vaginam pubescentem concreta, denti- culis obtusis munita. Panicula pubescens , dimidium caulis occupans , ramis tricbotomis , ramulis multifloris , floribus congestis 5-fidis. Stamina 3 inclusa, Stylus bifidus stamini- bus brevior. Achaenium oblongo - ellipsoideum utrinque obtusum, triangulari-compressum, pappo plumoso supera- tum. In Antisana altitudine 14,000 pedum provenit. Genus hoc ( Amblyorhinum ) nuperrime a celeb. Hooker descriptum et delineatum in ejus icônes plantarum tab. 864. Nomen genericum ergo mutandum est, proptem jurem prioritatis. Ambl. grandi (lorum meum erit ergo Porteria bractescens Hook. Aliae species a me descriptae nominandae sunt Porteria angustifolia , triplinervis , phylicoides et spicata. 174 7. CREMOCHILUS. Calyx tubo turbinato cum ovario connato, lobis 5 lineari- lanceolatis. Corolla tubo recto, interne ventricoso, a medio fere bilabiato, labiis aequilongis, superiore 4partito erecto, inferiore indiviso reflexo. Stamina connata, antheris omni¬ bus barbatis, stylo exserto bilobo. Ovarium biloculare, septo utrinque medio placentifero, ovulis numerosis. Cap¬ sula ignota. — Herba sesquipedalis perennis (forsan altior, nam pars inferior caulis desideratur) erecta, caule pubescen- te tereti sulcato, simplici, foliis sessilibus ovato-lanceola- tis, lanceolatisve, basi parum attenuatis, acutis, minute denticulatis, penniveniis aut venis inferioribus approximatis, penninerviis , supra glabris vel punctato scabriusculis , ru- gulosis, reticulatis, subtus pubescentibus flavido-incanis , inferioribus 3J poil, longis, pedunculis axillaribus unifio¬ ns, racemum terminalem multiflorum laxum formantibus, inferioribus foliis paulo brevioribus , superioribus folia diminuta parum superantibus, floribus plus quam sesqui- pollicaribus, calycibus violaceis, lobis denticulatis, tubum multo superantibus, corollae tubo brevioribus, corolla pu- bescente dorso violacea vel rubra, ventre flavescente. Co¬ rollae labium superius ad medium circiter 4 partitus , labis linearibus acutis, inferius lineare, primum borizontaliter deflexum, dein reflexum vel pendulum. Staminum tubis vil- losus albus, stigmata divaricata. — Genus Lobeliaceum, pro- pe Syphocampylum ponendum. C. Meridensis. Venezuelae provincia Meridensis, Scerra Nevada, ait. 9000 pedum. Linden, coll. n. âô3, Funck et Schlim n. atque prope Chachopo ait. 7000 ped. Funck et Schlim n . 77 8. Specimen Lindenianum foliis la- tioribus gaudet, tamen a caeteris non diversum. Hujus ordinis plures species indescriptae praesertim Siphocampyli in herbario meo servantur; descriptionem eo- 175 rum in futurum reliquo , nunc tantummodo descriptionem alterae speciei heterotomatis , forsan Myopsiae Mexicanae Prefl. identicae hic subjungo: Heterotoma tenella. Foliis petiolatis*ovatis, basi excisis in petiolum decurrentibus obtusis, inaequaliter et duplicato- crenatis, saepe subincisis; caulibus simplicibus ; floribus in racemos terminales simplices dispositis; calcare paryo lobis oalycinis breviore. — Herba annua debilis 3 pollicaris, pu- berula, foliis membranaceis 4 linealibns , inferioribns inae¬ qualiter crenulatis, superioribus saepe subincisis, petiolo ejusdem longitudinis insidentibus , pedunculis capillaribus unifions, floribus bilinealibus violaceis, calycis labio supe- riore 3, inferiore bipartito, lobis e basi nec ex apice calca- ris, ut in H. lobelioide Zucc., orientibus. Corolla tubulosa longitudinaliter fissa, lobis 2 inferioribus angustioribus. Filamenta inferne libéra, duo inferiora in apicem calcaris decurrentia et ibi affixa, superne intubum connata. Anthe- rae tantum 2 inferiores barbata. Stigma bilobum annulo cinctum. Capsula bilocularis: loculis rima longitudinali, apicem non attingente, dehiscentibus, seminibus numerosis minutissimis. Mexico, prope Vera Cruz, ait. 2000 ped. Ga- leotti herb. n. 7029. Specimina majora 9 pollicaria, caule ramoso atque foliis profundius incisis a prioribus diversa, sed vero similiter specifice non distincta, in coll. Lindenia- na exstant, ad margines rivulorum prope Miradores ait. 3500 ped. lecta et sub n. 67 suppl. communicata. Nomen specificum mutavi, quia de identitate plantae nostra cum Presliana non sum certus et quia et altéra species etiam in Mexico crescit. 8. SIPHOCODON. Calyx 5-partitus, tubo ovoideo cum ovario concreto. Co¬ rolla tubulosa 5-fida, tubo angustissimo, Stamina 5 laciniis 176 corollae alterna, filamentis brevissimis supra medium tubi affixis, antheris liberis bilocularibus longitudinaliter dehi- scentibus, filamenta duplo superantibus. Ovarium calyci ad- natum , vertice libejro, triloculare, loculis 2 — 4 ovulatis, placentis subrotundis vertici affixis, ovulo unico, oblongo- triangulari, caeteris multo majore et verosimiliter solo ma- turante. Stylus filiformis, stigmata tria revoluta. Fruticulus a basi ramosissimus sesquipedalis glaberrimus ramis tenui- bus, foliis minutis squamaeformibus , basi latioribus linea- ribus alternis raris tectus , floribus axillaribus breviter pe- dunculatis solitariis rubicundis, laciniis calycinis lineari- lanceolatis acutis tubum suum duplo superantibus , corolla triplo brevioribus. Genus singulare habitu et characteribus pluribus Campanulacearum, insertione staminum et placen- tatione ab ordine recedit et ad nullam aliam referri potest. Capsulam maturam non vidi. Habitat in capite bonae spei. Zeyher coll. n. 31 03 a. S. Spartioides. 9. RADOJITSKYA. Perigonii tubus medio articulatus , constrictus , parte in- feriore urceolata persistente, superiore in limbum 4-fîdum expansa, basi intrusa inferioris apicem tëgente. Stamina 8, limbo parum infra faucem inserta, uniseriata, alterna laci¬ niis perigonii opposita longiora. Glandulae totidem cum sta- minibus insertae, illisque alternae, villo occultatae, subglo- bosae. Ovarium infundo calycis liberum, uniovulatum^ ovulo ovato pendulo. Stylus filiformis, stigma globoso- ca¬ pitatum. Squamulae hypogynae nullae. Fruticulus Capen- sis glaber ramosissimus, pedalis, ramis ramuiisque flexuosis intricatis. Folia opposita ericoidea, glabra , semitereti - li- nearia, acuta, extus convexa enervia, in tus praeter nervum medium, parum elevatum, plana. Flores in axillis superio- ribus solitarii , in ramulis pauci , pedunculo crasso brevis- 177 simo, sub flore penicillato, insidentes. Tubi perigonii arti- culus inferior primo urceolatus aut lagenaeformis , limbo delapso fere cylindricus, octostriatus , pilis reversis scaber. Limbus in sicco flavescens , laciniis ovatis obtusis , ad len- tem minute punctulatis et rugulosis. Stamina majora limbo perigonii triente, minora dimidio breviora. Antherae bilo- culares, longitudinaliter déhiscentes , connectivo majusculo nigro. Genus Thymelaeaceum Passerinae propinquum, sed praesentia glandularum in fauce facile distinctum, a caete- ris generibus hujus ordinis , fauce squamosa praeditis, sta- minibus uniseriatis differt. Dicavi excellentissimo domino Radojitsky, botanices amatori et cultori indefesso, atque plantarum pictori elegantissimo. — R. capensis. Habitat in capite bonae spei. Zeylier coll. n . 21 63. (Diosmea in Drège Vergl. pl. Cap.) 10. MACROSTEGIA. Flores hermaphroditi. Perigonium colora tum tubulosum, tubo elongato, medio constricto, articulato, parte inferiore glabra nitida, superiore pilosa, in lacinias 4 lineares, ultra medium divisa. Stamina 2, parum infra faucem inserta, pe¬ rigonii laciniis exterioribus opposita, filamentis filiformibus lacinias excedentibus, antheris linearibus elongatis termina» libus, bilocularibus , longitudinaliter dehiscentibus. Plicae 2 arcuatae inter stamina. Ovarium sessile liberum, articu- îum inferiorem tubi implens, oblongum, uniovulatum, infra apicem emarginatum, stylo ex emarginatura orto filiformi, stigmate capitellato. Nux perigonii basi persistente tecta monosperma. Semen inversum, testa crustacea punctata, al- buminosum. Embryo . Frutex humilis glaber, parum ramosus, foliis oppositis 4-fariam imbricatis, oblongo - elli- pticis, acutiusculis, coriaceis uninerviis, petiolo dilatato bre- vissimo insidentibus, floribus terminalibus capitatis, capitu- 3. 1832. 12 178 lis multifloris involucratis, involucri foliolis flores superan¬ tibus, obtusis vel brevissime cuspidatis, albis vel roseis, dorso violaceo - purpureis. Plicae inter stamina angustae a tubo distinctae, forsan pro squamis habendae. Genus Calyp- trostegiae proximum, laciniis limbi linearibns angustis et elongatis atque fauce plicis ornata distinctum videtur, propter involucrum maximum coloratum habitu diverso gaudens. M. erubescens. Nova Hollandia. Drummond . c oll. V. n. 454. Calyptrostegiae species in hac collectione dantur: a) C. villosa (Hololaena sub n. 428.). Caule erecto ra- mosissimo, ramisque pubescentibus, ramulis dense yillosis; foliis brevissime petiolatis, lineari-lanceolatis, margine re- yolutis, obtusiusculis , erectis, subtus yillosis; calycis tubo toto adpresse villoso, longe infra medium articulato, laci¬ niis limbi tubo vix duplo brevioribus ; antheris e fauce ex- sertis filamenta brevissima inclusa multo superantibus. Pul- yinulus crassiusculus glanduliformis ad basin cujusque fo- lii. Folia caulina et ramorum internodia parum superant, ramulorum vero interstitiis duplo longiora, involucralia la- tiora 4, floribus duplo breviora. Capitulum circiter 20-flo- rum. Ovarium glabrum apice tantum barbulatum, stylo te- nuissimo laterali, stigmateque capitellato. Ad définition em Pimeleae octophyllae R. Br. accedit, sed tubus limbum vix duplo, nec quadruplo, excedit. Gilbert coll. n. 31 ad hanc speciem etiam pertinere videtur, etiamsi caulis subsimplex. b) C . Drummondii (Hololaena sub n. 426.). Caule erecto ramoso, ramisque glabris; foliis lanceolatis brevissime petio¬ latis, margine angusto incrassatis , uninerviis acutis gla¬ bris, involucralibus 4 — 5 duplo latioribus, capitulo brevio¬ ribus; calycis tubo infra medium articulato toto patentim villoso, laciniis oblongis, obtusis, tubo quadruplo breviori- 179 bus ; antheris filamentis brevioribus , démuni extra laeinias exsertis. — Folia opposita decussata internodia plus quam duplo excedentia, apice ecallosa, pulvinulis prominentibus caulis et ramorum inserta, inyolucralia ovata acuta conca- va, apice plerumque revoluta, floribus duplo vel interdum paulo breviora. Capitulum multiflorum , receptaculo villo- so. Ovarium parte inferiore tubi brevius, puberulum. Sty¬ lus filiformis e sinu infra -apicali ovarii oriens. Species sub n. 427 comparanda cum C. Menkeana Endl., a cujus de- scriptione tantum involucri foliolis eciliatis flores aequan- tibus vel parum superantibus recedit. JVf? 425 et 429 forte Pimeleae species duae, e sectione Heterolaena, quas pro no- vis agnoscerem, si descriptiones omnium specierum hujus generis consul tare mihi licuerit. OBSERVATIONES Âdenoclinem, genus Euphorbiaceum meum, jam anno 1843 in Bull, de la Soc. des Nat. de Mosc. descriptum, nunc cl. Sonder denuo sub nomine Diplostylidis descripsit. Species plurimae hujus generis a cl. Meissner in Hook. Lond. journ. of Bot. II p. 557 — 558 ad Mercurialides relatae fuerunt. Synonymia istarum haec est: 1. Adenocline Mercurialis Turcz.=Acalypha acuta Thbg. suad. cl. Sonder = Diplosty lis Caffra Sond.= Mercurialis Caffra Meissn. 2. Adenocline pauciflora Turcz. forma videtur praece- dentis. 3. Adenocline ovalifolia Turcz. hujus synonymon est Trianthema dubium Spr. fide schedulae , nec debilis uti antea lapsu calami scripsi. 4. Adenocline humilis Turcz. Drège coll. Cap. n. 8223 — Mercurialis bupleuroides Meissn. — Diplostylis bupleuroides 12* 180 Sond. — ab A. ovalifolia praeter notas indicatas stipnlis minutis dignoscitur. 5. Adenocline sessili folia Turcz. Sub hoc nomine statu im- perfecto speciminum deceptus duas species confudi , in collectione Dregeana sub n. 1867 et 1868 distributas. Pri¬ ma, foliis inferioribus serratis donata, est Mercurialis serrata Meissn. seu Diplostylis serrata Sond., nunc Adenocline ser¬ rata vocanda. Secunda, cuj us tantum partem superiorem, etiamsi in pluribus speciminibus vidi et quae a cl. Sonder sub nomine Diplostylidis angustifoliae descripta , nomen prius impositum A. sessili foliae conservare debet. Généra sequentia delenda, aut cum aliis ab auctoribus juncta, aut paulo ante ab aliis descripta, aut false pro novis sumta: 1) llolopetalum , forsan non injuste cum Oligomeride ab Endlicbero in gen. plant. Suppl. V p. 43 junclum. 2) Jargensenia , perperam a me ad Zygophylleas relata est Ericacea et a Bejaria non diversa, imo /. mexicana mea cum descriptione B. mexicanae Bth. quadrat. 3) Gonoptera est Bulnesia Gay, verosimiliter jure prioritatis gaudens. 4) He- terocladus , postea Heterophylleja nominata, nihil aliud est ac Coriaria. Planta yidetur late disseminata per Àmericam aequinoctialem, nam postea accepi specimina plura e variis regionibus ad unam eandemque speciem pertinentia, nempe Funckianum sub n. 511 e provincia Sancta Martba Novae Grenadae, prope San Sébastian de la Sierra lectum , ait. 6000 ped., Jamesonianum e viciniis Quito sub n. 206 atque Lindenianum e statu Mexicano Chiapos, prope PueblaNueva, etiam in ait. 6000 ped. decerptum n. 1650. In omnibus rami e caille nunc stériles, simplices vel divisi, nunc flori- feri spica unica solitaria vel binis ternisve, ex apice aut ex axilla ramuli orientibus. Folia sessilia aut potius brevissime petiolata, petiolo dilatato basi aut toto hispido, 3 aut 5-ner- vio, acuta vel acuminata, Hores albi dicuntur in specimine 181 Funckiano , rubri in Lindeuiauo et Jamesoniano , spicae plus minus elongatae, nutantes. Quaenam est species e de- scriptis in prodromo Candolleano aut nova, propter descrip- tiones brevissimas judicare non possum. Possideo adhuc specimen e collectione Mexicana Galeottii, n. 7213 quod recedit foliis majoribus, manifestius petiolatis, pedicellis longioribus et floribus minoribus , forte varietas aut species valde propinqua. 5) Anisostemon trifoliatus est Gonnarus polyanthus Planch, in Linnaea XXIII p. 428. Ovariorum abortivorum ne vestigium quidem invenitur et hauc ob causam plantamCummingianam inter Connaraceas non quae- sivi. 6) Quod Tritaenium meum AsterisciisCham. etSchlchtd. congener sit, uti cl. Fenzl in Endl. gen. plant. Suppl. V p. 2 declaravit, valde dubito, nisi forte species intermediae adsint, ambo généra jungentes. Caetera Asteriscia, praeter A. anelhoides mibi nota, Bridges Coll. Cliet. prope Co- quimbo indicata n. 1369 et 1370 fructus omnino evittatos lïabent et dentes calycinos sat productos. 7) Meladenia for- san a Psoralea generice non differt. 8) Tritomodon japonicus eadem videtur planta ac Meisteria cernua Sieb. et Zucc. Quaenam denominatio est antiquior nescio. 9) Lopluocarpus vix jure a cl. Moquin in Walliniam mutatus, quia vox ilia prius a Kunthio ad designandam sectionem Sagittariae fuit adbibita. 10) Goniotriclie (nec Gomotriche, uti sphalmate typographico impressum fuit, forte a Trichinio generice non differt, etiamsi in omnibus floribus a me examinatis stamina plus quam 3 et eorum cohaesionem non vidi. 11) Si genus Tbesium intactum relinquetur , Rhinostegia ab illo non separanda. SUR UNE APPROXIMATION DONT ON SE SERT DANS LA THÉORIE DES ONDES. L’équation relative à la surface d’un liquide qui se trou¬ ve dans le mouvement ondulatoire se présente d’abord sous la forme z=F(x, y, ty z), où l’on désigne par x, y deux coordonnées horizontales et par z l’ordonnée d’un point de surface, au bout du tems t . La fonction F représente la va¬ leur d’une certaine intégrale définie, dans laquelle l’on re¬ garde x, y , z comme des constantes arbitraires. En suppo¬ sant les valeurs de z très - petites, on fait z—o dans le se¬ cond membre de l’équation précédente , ce qui la réduit à la suivante: z — F ( x , y, 1 3 o) Il ne serait peut-être pas superflu de montrer le fondement véritable de cette approximation. Nous allons en quelques lignes remplir cette lacune dans la théorie des ondes, en observant que le procédé dont nous profiterons peut être appliqué dans beaucoup d’autres cas. Il est clair que toute hypothèse dont on se servira pour simplifier l’analyse ne peut être contradictoire aux conditions générales du problème, et dans le cas présent cette condition générale se réduit à la continuité du fluide, ce qu’on exprime par l’équation aux différences partielles suivantes: 183 dV d^p drp dx 2 ’ dp dp dp dx dy ’ dz =r 0 et les dérivées représentent respectivement les vitesses d’une molécule (x, y, z) suivant les axes des coordonnées x, y, z. Supposons que la valeur exacte de z relative aux points de la surface et pour une valeur donnée de t est connue, désignons cette valeur par f (x, y). Substituons la variable indépendante z par une autre h, en posant pour celà (1) z = f (x, y] — h. L’expression d’une fonction quelconque cp (x, y , z) se changera dans une autre ip(x, y, h), de sorte qu’on aura (2) dz=o, où la différentielle dh suppose les équations Mais de l’équation (1) l’on a dz=^£)dx+Qd!j-dà’ par suite on trouve dh dx. En substituant cette va¬ leur dh dans l’équation ci - dessus nous aurons ,o\ f? = ^ w dx dx et d’une manière pareille, dp _dÿ dil> ' ' dy dy + dh dp dip dz dh' dtp Ih dl dx * dl dy ’ (5) 184 On trouve les mêmes équations (3), (4), (5) quand on différentie l’équation (2) par rapport à toutes les variables et qu’on y substitue la valeur dh trouvée ci-dessus, et quand’on compare les coéfficients des différentielles indé¬ pendantes doc, dy, dz. En différentiant de nouveau les équations (3), (4), (5) respectivement par rapport à x, y, z, on obtiendra ds

dtp dcp dtp dx dx ’ dy dy ’ dz dh y 185 et d’après l’équation (6), dV d°

P2 = 124°30r. Dieselhe Spaltungs- Richtung findet sich auch beim Anthophyllit, wozu bei letzterem Minérale noch ausgezeichnete orthodiagonale Spaltbarkeit tritt. Beim Talk, an demScheerer ebenfalls das Prisma aufgefunden hat , ist die Spaltbarkeit in dieser Richtung ganz verschwunden, wogegen ausgezeichnete Spaltbarkeit nach einer Richtung auftritt, die, wahrscheinlich ehenso wie hei den anderen Pyroxenen , der Orthodiagonale ent- spricht. Uehrigens ist verschiedene Spaltbarkeit bei gleicher Grundform den Pyroxenen nicht allein eigenthümlich. Die¬ selbe Erscheinung , die man mit Heterotomie bezeichnen kônnte, findet sich namentlich auch in den Familien der Pe- ridote, Cordierite, Skapolithe u. s. w. Da die Heterotomie nicht immer in Zusammenhang mit verschiedener Mischung steht, da sich z. B. Augite und Hornblenden vorfinden, die qualitatiy und quantitatiy gleich zusammengesetzt sind , so muss diese Erscheinung ihren Grund darin haben, dass heterotome Mineralien unter yer- schiedenen Umstânden, wahrscheinlich bei verschiedener Temperatur, krystallisirten. Beachtenswerth ist es jedoch, dass Pyroxene mit Spaltbarkeit nach ~ P2 gewôhnlich mehr Kieselsàure enthalten, als die mit Spaltbarkeit nach dem 13* 196 Hauptprisma, und dass diePyroxene, beiwelchen die Spalt- barkeit in der Richtung der Orthodiagonale am vollkom- mensten entwickelt ist, gewôhnlich Wasser enthalten. Was die Eigenthiimlichkeiten der Misckung der Py- roxene anbelangt, so werden sie besonders durcb Schwan- kungen der Sauerstoff-Proportionen, durch kâufiges Auf- treten y on Thonerde und durch weckselnden Wasser-Gehalt begründet. Sie beruhen also auf Heteromerie. Um diese Ersckeinungen zu verstehen, müssen wir zu- vor die Umstânde, unter welcken Heteromerie statt findet, schârfer in’s Auge fassen. Es werden sich dabei einige Satze von allgemeinerer Geltung herausstellen, die bei fer- neren Untersuckungen als Leitfaden dienen konnen. Diese Satze sind: 1) Wenn zwei Verbindungen A und B bei versekiedener Zu- sammensetzung gleiche Form baben, so konnen sie, wenn sië sonst Attraktion zu einander baben, in den yerschie- densten Verbal tniss en zusammen krystallisiren. Es ent- stelien dadurch regelmassig ausgebildete Krystalle, die aile dieselbe Form von A und B baben werden, deren Misckung aber grossen Schwankungen unterworfen sein wird. Die Sauerstoff-Proportionen solcber lieteromerer Krystalle werden Reihen bilden, deren Glieder eine Mi- schung haben, die der Formel A -i - xB entspricbt, wobei x veranderliche, aber zueinander in einfachen Veibàlt- nissen stebende Zablen bedeutet, wahrend A und B die Sauerstoff-Proportionen der primitiven heteromeren Mo- lecüle ausdrücken. 2) Es giebt Sauren, die trotz verschiedener stocbiometri- scber Konstitution, Verbindungen bilden, deren Formen nabe übereinstimmen. Solche Sauren konnen sicb daim aucli, ebenso wie isomorphe Sauren, gegenseitig in ihren 197 Verbindungen ersetzen, ohne dass dadurcli eine Verân- derung der Form eintritt. 3) Salzâhnliche Verbindungen derselben oder isomorpher und heteromererSâuren und Basen haben, trotz verschie- dener Sâttigungsgrade, sehr bâufig gleiche Form. 4) Salzâhnliche Verbindungen , sowohl einfache als dop- pelte, konnen sich mit: RCl , RFI , RC, RS oder ihren basischen Salzen vereinigen, ohne dass dadurch die Form der ursprünglichen Verbindung eine Verânderung er- leidet. 5) Verbindungen haben sehr oft im wasserfreien Zustande oder mit verschiedenen Mengen Wasser vereinigt, glei¬ che Form. Der erste Satz bedarf weiter keines Gommentars. Zu 2). Sâuren, die trotz verschiedener stochiome- triseher Constitution Salze bilden, deren Form nahe gleich ist. Diese Sâuren sind: 1) Si, (Al, RJ. 2) C, N, (S, Cr). 3) (P, As,) (V, Cr). 4) (Sn, fi, ïl, NbyPp,) (W, Mo). Es wtirde hier zu weit führen, die Heteromerie yorste- hender Gruppen yon Sâuren erst zu beweisen. Es ist dies zum Theil schon in früheren Mittheilungen, zum Theil yon an deren Forschern geschehen. So hat namentlich Haus- mann kürzlich in einer umfassenden Arheit die Homôomor- phie der Carbonate und Sulfate nachgewiesen. Auch ist es làngst bekannt, dass Thonerde Kieselsâure vertreten konne. 198 Zu 3). Salzâhnliclie Verbiiiduiigen, die bei verschie- denen Sattigungs - Graden gleiche Forra liaben. Wir liaben hier vorerst einfache Salze und Doppelsalze zu unterscheiden. Dieeinfachen Salze sind Verbindungenvon R oder R , die Doppelsalze dagegen Verbindungen von R und R mit irgend einer Sâure. a) Heteromere einfache Salze. Es wurde bereits in früheren Mittheilungen darauf auf- merksam gemacht, dass die zu den Familien des Monazits und Columbits geliorenden Mineralien, bei gleicher Form verschiedene stocbiometrische Constitution haben. Die Monazite bestehen nàmlich aus den Molecülen: & P, R * P, & P. Die Columbite dagegen bestehen, insofern man Ytteril- menit und Samarskit zu dieser Familie zâhlt, aus den Mo¬ lecülen: f Nb 3 R * < Ppz ( / P R //, R* Nb. Hierher gehôren auch , wie spater nachgeAviesen werden wii d, die wasserfreien Pyroxene. Als einfache Salze mit der Basis R konnen die Silicate der Thonerde und des Eisenoxyds betrachtet werden. Diese Verbindungen sind trimorph und haben die Formen des Stauroliths, Andalusits und Cyanits. Auch der Topas und der Pyknit gehôren hierher. Der Topas kann nâmlich als ein Andalusit betrachtet werden, indem ein Theil des Sauerstoffs gegen Fluor ausgetauscht ist. Der Pyknit dagegen scheint ein fluorhaltiger Cyanit zu sein. Die Zusammensetzung aller dieser Mineralien kann auf die Molecüle: R 4 Si 3 und R 2 Si3 zuriickgeführt werden, die bei einem Gelialte an Fluor sich in die Formeln: umgestalten. b) Heteromere Doppelsalze. Die heteromeren Doppelsalze finden sich besonders unter den Silicaten ungemein hâufig vor und spielen in der Na- tur eine wichtige Rolle. Da bereils in besonderen Abband- lungen die Heteromerie der Feldspathe, Glimmer, Lepido- litbe, Pyrophyllite, Margarite, Chlorite, Cordierite, Turma- line, Epidote und Skapolithe nachgewiesen wurde, so wird es hier genügen auf jene Abhandlungen zu yerweisen. Zu 4). Verbindungen, welcbe RCl , RFI , RC, RS, oder deren basische Salze aufgenommen haben obne ihre Form zu ’ândern. Als Beispiele kônnen fôlgende Mineralien dienen: 200 Mikrolith=lR fa (?) und Fluochlor==l2. Die augitischen wasserhaltigen Pyroxene bestehen nur aus der Gruppe: 1) Diallag . Dieser aber kann nach seinen verschiedenen Aggregat- Zustànden in: A. Krystallinisclien Diallag, B. Asbestartigen Diallag und C. Dichten Diallag eingetheilt werden. Zum dichten Diallag gehôrt der Neph- rit und der Neolith. Die amphiholischen wasserhaltigen Pyroxene zerfallen nach ihrer verschiedenen Spaltbarkeit in: 1) Anthophyllite und 2) Talkey die hinwiederum in krystallinische, asbestartige und dichte Anthophyllite und Talke eingetheilt werden kônnen. 206 In nachfolgendem Schéma sind die Details der krystal- lographischen Verhâltnisse, der Sauerstoff - Proportionen und der systematischen Eintheilung der Pyroxene enthalten. Dem krystallograpsischen Theile wurden grôsstentheils die Angaben von Naumann zu Grunde gelegt. FAMILIE: PYROXEN. M onoklino ëdr isch . 672° — 75°; ~P86°— 87°; ~P2 124° — 126°. Heterotom. Heterom er. A. Wasserfreie Pyroxene. A. Rrystallisirte wasserfreie Pyroxene . I. Augitische wasserfreie Pyroxene mit *>P. 1. Hyp ersthen. 87°. Spaltbar *oP deutlich; orthodiagonal sehr vollkommen; kli- nodiagonal undeutlich. H. 6. G. 3,3— 3,4. Heter orner. (a) = R * (Si3 J } ( Si (b) = Ri* (Si3) | (Si)~ \ Al 207 a) Eisen- Hypersthen oder Paulit . (R < Mg , FeJ. Berechnet. Gefunden. R Si + Al R Si+ Al l Paulit. (6a + b) 1 1,61 1 1,60 Paulit, Paulsinsel , Muir. 4 d° (Sa+Zb) 1 1,87 1 1,89 Hypersthen, Küste La¬ brador. Damour. If d° (a+lib) 1 2, U 1 2,15 d° Insel Sky. Muir b) Kalk- Hypersthen. (R < Mg, Ca). Berechnet. Gefunden. R SUAI R Si+Al % Kalk-Hypers. (ha+b) 1 1,66 1 1,66 Kalk - Hypersthen aus Gabbro, Gross-Arl. y. Kobell. 2. A u g i t. (774°; oo P(MJS7°&; P (s) 120°39f; — P (u) 131°29f; 2PfoJ96°3T; P*>(PJU°; OP(t) ; ooPoofrj; fooPooJ (IJ. SpaltbareoP yollkommen, orthodiagonal und klinodiagonal unyollkommen. H eteromer : (aJ$R*(Si*J) ^ (Si (b) -A* (Si5 ) I fSiU l Al a) Mangan-Augit (RhodonitJ. (R < Mh). H . 5 — 5,5. G . 3,5 —3,6. 208 iWechnet. Gefunden. R SÏ + Al R SÏ+Al § Rhodonit (3a+Zb) 1 1,87 1 1,90 Kieselmangan, Algier. Ebelmen. Einfach d°. fa+b) 1 2,0 1 1,97 d°. St. Marcel. Ebelmen. » » » 1 2,0 1 2,09 d°. Langbanshyttan , Berzelius. b) Mangan- Zink- Augit oder Fowlerit. (R < Mn, ZnJ Berechnet. Gefunden. R SÏ+Al R SÏ+Al | Fowlerit. (3a+%b) 1 1,87 1 1,90 Fowlerit, Franklin, N. Jersey. Rammelsberg, Einfach d° fa+b) 1 2,0 1 1,96 d° Stirling, N. Jersey, Hermann. c) Mangan- Zink-Eisen- Kalh- Augit oder Jeffersonit . (R < Mn, Zn , Fe, CaJ G . 3,31. Berechnet. Gefunden. R Si+Al R Si+Al IJ Jeffersonit. (a+i \b) 1 2,14 1 2,12 Jeffersonit, Stirling N. Jersey. Hermann. d) Eisen - T alk - Augit oder Hedenbergit. (R < Fe, MgJ Berechnet. Gefunden. R Si+Al R Si+Al Einf.Hedenber.fa + b) 1 2,0 1 1,97 Hedenbergit, Tuna- berg. H. Rose. d°. » » ' » 1 1,98 d°. Arendal, Wolf 209 Berechnet, Gefunden. R Si + Ai R St + Al 1^ d«. (a + 'ilb) 1 2,10 1 2,10 d°. Champlain - See , Seybert. d°. » » » 1 2,11 d°. Dagero , Finland , Berzelius. 2fachd°, (a + Zb) 1 2,25 1 2,26 d°. Insel Pico, Hoch- sletter. d°. « « « 1 2,28 d° Taberg, IL Rose, e) Eisen-Kalk - Talk- Augit oder gem. Augit (Rreislakit). (R < Fe, Ca, Mg) Berecbnet. Gefunden. R Si+Àl R Si + AI Einfach Augit (a -t- h) 1 2,0 1 1,98 d°. « » M 1 2,04 d°. H » » 1 2,06 IJ. d°. (a + 1 içb) 1 2,10 1 2,08 d°. „ w 1 2,10 d°. n n ». 1 2,10 n d°. (a + 1 jb) 1 £,14 1 2,13 d°. H - 1 2,15 4 facb d°. (a + hb) 1 2,50 1 2,48 f) Kalk-Talk- Augit oder Diopsid. PyrgomJ. (R < Mg, Ca) M 3. 185%. Augit aus Porpbyr , Zigalon - Berg , Ku- dernatsch. d°. Ternuay, Vogesen, Delésse. d°. Lava, Vesuv, Ku~ dernatsch. d°. Bjormyresweden , Dalekarlien. H. Rose. d°. d°. d°. Aetna, Kudernatsch. d«. aus der Rhon, d°. d°. Gillenfelder Maar, Eifel, Kudernatsch. Brauner Augit, Pargas, Nordenskiold. ( Raikalit , Passait , 1 4 210 Berechnet. Gefunden. R SUAI R SUAI î Diopsid 3«-26 1 1.87 1 1.88 Weisser Diopsid, Ach- matowsk , Hermann. d°. D m » l i.90 Fassait , Fassatkal , Wackenroder d°. m » 1 1.91 Weisser Diopsid, Or- rijervfi, H. Rose. d. • 9 * 1 1.91 Au^it , Langbansbyt- tan. Reuterskiold. Einfach a . fa + b) 1 *2.0 1 1.95 Diopsid , Tammara , Finnland. Bonsdorf. d°. m * * 1 1.97 d°. Langbansbyttan , Hisinger. d*. * » * 1 1.99 d Reichenstein. Sebee- rer. d°. • » m 1 2.00 d°. Brasiben. Knssin. d°. » * m 1 2,0k de. Langbansbyttan , H. Rose. ii d°. a + lyij 1 2.10 i 2.12 Bliuîicbgrüner Diop¬ sid. Pargas. !Sorden- skiôld. 2 fack d°. .« &>) 1 2.25 1 2.26 Diopsid. Mussa-Alpe. Laugier. d ' ' 1 2.27 Weisser Diopsid, Tjôt- ten. Trolie - Wacht- meister. 3 Salit (Malakolith). Form trie Augit. Spaltbar^ P M deutlich: P ^ P vollkommen bis blâttrig. Heteromer: fa — R- Si l - ) _ ( Si (b, - R‘ Si 3 ' < Al R < .! Ig, Ca 211 Berecknct. Gefunden. R SUAI R SÏ+Al Einfach Salit, (a + b) 1 2,0 1 2,02 Salit, Sala, H. Rose. 4) U r a 1 i t. Form wie Augit. Gew. Comb. P . P. «> P »=. (*> P J. Spaltbar <» jP2 fmj. Heteromer. (a) ~ R* (Si)z ) C ^ Si (b) = i?2 i ^ = ( i/ fi? < J/gf, Ca, FeJ. Berecbnet. Gefunden. R SU Al R Si+ÀJ 3-facb Uralit. fa + 1 2,40 1 2,36 Uralit , Baltym-See, Ural, Kudernatscb. II. AmPHIBOLISCHE WASSERFREIE PyROXENE MIT CO jP2 (m). 1. AmphiboL CT5°10; OP (t); (<*>/>*=) (l);«>P2(m) 124°30f; P2fnJ 148°30r. Spaltbar ~ P2 fm) sehr vollkommen; orthodia¬ gonal und klinodiagonal sehr unvollkommen. H. 5—6. G. 2,9 — 3,4. Heteromer. fa; = i?4 | >( f Si (b)= R» (Si)3 ) (Si)% ( --Ï/ 14* 212 a) Mangan - Amphibol. (R < Mn). Berechnet. Gefunden. R Si + Al R Si + Al li Mangan - Amphi- bol (a + \\b) 1 2,14 1 2,14 Mangan - Amphibol , Commington , N. A. Hermann. b) Eisen-Natr on -Amphibol oder Arfvedsonit ( Aegyrin ). ( R < Fe , Na). Berechnet. Gefunden. R Si + Al R Si+Al l^Arfvedson .fa + UbJ 1 2,10 1 2,11 Aegyrin, Brevig, Plan- tamour. k fach d°. ( a + kb ) 1 2,40 1 2,43 Arfvedsonit, Gronland, v. Kobel. c) Eisen-Kalk-Talk- Amphibol oder Hornblende (Carinthin, Pargasit , Kalamit,) basaltische Hornblende , gem. Hornblende. (R < Fe, Ca, Mg) Berechnet. Gefunden. R Si + Al R Si + Al i Hornbleude (3a + b) 1 1,71 1 1,73 Carinthin, Saualpe T Clausbruch. Einfach d°. (a + b) 1 2,0 1 2,04 Pargasit, Pargas,Bons- dorf. » » » » 1 2,05 Hornblende ans Diorit, Kaltajewa , lirai , Henry. 213 Bereehnet. Gefimden. si; + ai S/ + Jfi Einfach d °. » » ri 1 2,05 d°. Cernosin, Bôhmen, Gôschen. H d°- (a+Ub) 1 2,10 1 2,08 d°. Slettmyran , Fah- lun. Hisinger. li d°. (a+lïb) 1 2,14 1 2,13 d°. Zsidowacz, Ungarn, Kussin. ri ri ri 1 2,15 Basaltische Hornblende, Vogelsberg, Bonsdorf. 4 d°. fa+HbJ 1 QO -r-i 1 2,16 Hornblende, Kienrud- grube , Kongsberg , Kndernatsch. n ri ri ri 1 2,19 Hornblende , Nord- mark, Bonsdorf. 2 fach d°, (a + 26; 1 2,25 1 2,24 d°. Kimito. Moberg. n » n ri 1 2,24 d0, Lindbo. Hisinger. w » M ri 1 2,25 Basaltische Hornblen¬ de, Bilin. Hermann. II II ri 1 2,26 Hornblende aus Gab- bro, Veltlin. Kuder- natsch. 3 fach d°. (a + 36; 1 2,40 1 2,36 d°. aus Gneiss , Hel- singfors. Pipping. m N H ri 1 2,38 d°. Nora, iWestmann- land, Klaproth. ri » ri ri 1 2,39 d°. Haavi, Fiellefield, Suckow. 9 fach d°. (a + 9&J 1 2,62 1 2,68 d°. Garpenberg. Hi- singer e) Kalk - Tallc - Amp hibol oder Grammatit. (Strahlstein, Tremolit). (R < Mg, CaJ 214 Berechnet. Gefunden. S'i+Âl £ si + Al 2-fach Grammatit (a + 2 bj 1 2,23 1 2,21 Strahlstein, Pensylva- nien. Seibert. n B n n 1 2,23 Grammatit , Gulsjo. Bonsdorf. » n n à 1 2,23 d°. Cziklowa. Beudant. 2i facb d°. (a + %b) 1 2,33 1 2,28 Tremolit , St. Gott- bardt.;Damour.‘ » » #» N 1 2,31 d°. d°. Scbeerer. - « b B 1 2,32 Grammatit , Fahlun. Bonsdorf. n » n B 1 2,33 d°. Acker. Bonsdorf. N B n II 1 2,34 d°. Taberg. Bonsdorf. B) Asbestartige icasserfreie Pyroxene oder gemeine Asbeste. Parallel- auch untereinanderlaufend-fasrige-Structur. Hetero mer: (a) = R* (Si5 J | ( Si (b) = R3 (Si3 J | ^ = i Al a) Eisen-Âsbest. (R < FeJ G. 3,71. Berechnet. Gefunden. R Si + Al R Si + Al 1 Eisen-Asbest (3a + 2b) 1 1;87 1 1,90 Eisen-Asbest, Fund- ort (?). Gruner 215 b) Eisen-Talk- Asbest. (R < Fe, MgJ Berechnet. Gefunden. R Si + Al R Si + Al * Eisen - ï alk - Asbest 4 (ha + b) 1 1,66 1 1,66 Asbest , Pitkâranda. Hess. IJ d°. (a+liçb) 1 2,10 1 2,08 d°. Koruk, Gronland, Lappe. U d°. fa + lib) 1 2,18 1 2,19 d°. aus Serpentin , Tschussowaja, Ural, Heinze. c) Talk- Kalk- Asbest oder Kymatin. (R < Mg, CaJ Berechnet. Gefunden. R Si + Al R Si + À l Einfach Kjmatin fa + b) 1 2,0 1 2,03 Asbest, Zillerthal,Mei- zendorf. IJ d°. fa + lf b) 1 2,18 i 2,19 d°. Tarentaise. Bons- dorf. 2 fach d°. fa + 2b) 1 2,25 1 2,22 Kymatin , Kuhnsdorf, Voigtland. Rammels- berg. B. Wasserh altige Pyroxene. I. Augitische wasserhaltige Pyroxene mit <*> P. 1. D i a 1 la g. Heteromer (a) == R (Si) ) 3 ( Si fbjm R* (Si*) + 3 H i (Si)^ \ Al 216 A. Krystallisirte Diallage. Monoklinoëdrisch . C 72° ungefâhr; ^ P 86° ungefâhr (Molis). Spaltbar ortho¬ diagonal hdchst vollkommen, klinodiagonal und ~ P un- deutlich. II. 4—5. G. 3 — 3,5. a) Eisen- Talk- Diallag oder Bronzit. (R < Mg, FeJ Berechnet. Gefunden. R Si+Al H R Si+Al H fa Bronzit ('Ua + bJ 1 2,07 0,11 1 2,01 0,10 Bronzit , Ultenthal. Régnault. h <1°. fi8a + bj 1 2,10 0,15 1 1,98 0,14 d°. Gulsen. Régnault. b) Kalk -Talk -Diallag. (R < Mg, CaJ. Berechnet. Gefunden. 2^ Kalk -Talk -Dial¬ R Si+Àl H R Sl+Al H lag (2\a+b) 1 2,07 0,11 1 2,11 0,11 Diallag , Prato bei Florenz. Kohler. T^T d°. (i8a + bj 1 2,10 0,15 1 2,10 0,14 d°. Salzburg. Kohler. r Tg d°. fl2a + bj i 2,14 0,21 1 2,01(?)0,2l d°. Traunstein. Rég¬ nault. 1 5 d°. f5a+bj 1 2,28 0,42 1 2,27 0,46 Stellit (?) Forth und Clydekanal. Thoro- c) Talk- Diallag . (h < ÈgJ. son. 217 Berechnet. Gefunden. R Si+Al If R Si+Al H Talk-Diallag/5a+&; 1 2,27 0,42 1 2,28 0,43 Talk-Diall.Presnitz, Bohmen. Scheerer. d°. (\ a + b) 1 2,33 0,50 1 2,34 0,52 d°. Gastein. Scheer. B. Asbestartiger Diallag . Fasrige Structur. a) Asbestartiger Kalk-Talk- Diallag. (R < Mg, CaJ. Berechnet. Gefunden. R Si+Al H R Si+Al H r\ Kalk-Talk-Diallag- Asbest. (iSa + bJ 1 2,10 0,15 1 2,07 0,13 Asbestartiger Dial¬ lag, Reichenstein, Scheerer. d°. » » » » 1 2,14 0,15 d°. Tyrol. Scheerer. d°. » » » » 1 2,13 0,15 Bergkork , Tyrol. Scheerer. €. Dichter Diallag . Dicht. a) Dichter Kalk-Talk- Diallag oder Nephrit. (R < Mg, CaJ. Berechnet. Gefunden. R Si+Al H R Si+Al H r>3 Nephrit. (lüa+b) 1 2,10 0,15 1 2,10 0,15 Nephrit , Türkey. Scheerer. d°. » » » » 1 2,14 0,15d°.Neuseeland. Scheer- 218 b) Dichter Talk-Diallag oder Neolilh. (R < Mg). Berechnet. Gefunden. R SU- Al H R Si+'Àl H Jg Neolilh (Ï2a + bj 1 2,14 0,21 1 2,11 0,"21 Dichter Talk-Diallag Kl. Bernhardt. Ber- thier. i d°. f9a + bj 1 2,18 0,27 1 2,16 0,28 Lichter Neolith, A- rendal. Scheerer. | d°. (9a+2bJ 1 2,30 0,46 1 2,27 0,45 Dunkler d°. , Aren- dal. Scheerer. » » » » » 1 2,30 0,45 Neolith , Eisenach. Scheerer. £ d°. f2a+bj 1 2,50 0,75 1 2,40 0,84 Spadait, Capo di Bo¬ re. r. Kobell. II. Amphibolische WASSERHALTIGE PYROXEXE MIT oe P2. 1. Anfchophyllite. A. K rystallinische Anthophyllite. «» P2 fmj 125°30' (Scheerer). Spaltbar ~P2 deutlich; orthodiagonal sehr yollkommen bis- blàttrig; klinodiagonal unvollkommen. Heteromer. (a) = R* (Si)* ) . ( Si (b) = R* (Si)3 + 2H 1 (St ) ! Al a) Eisen-Talk-Anthophyllit (R < Mg, Fe). Berechnet. Gefunden. S Si+Âl II R Si+Âl JT | Anthophyl. (2a + bj 1 2,33 0,11 1 2,23 0,11 Anthophyllit, Kongs- berg. Yopelius, 219 '2. T a 1 k. Heteromer. (a) R» (Si)» } __ ( Si (b) Rs (Si)3 + 2 H S = ( Al A. Krystallinischer Talk. P% fmj 125°50f (Scheerer). Spaltbar orthodiagonal (?) hôchst yollkommen bis-blâttrig; Spuren nach anderen Richtungen. H 1. G . 2,56—2,75. a) Gemeiner Talk. (R < MgJ. Berechnet. Gefunden. A - Talk. (a) À 1 Si+Âl 2,2ÎT H R 1 Si+Âi 2,27 il Talk, Chamounithaî, A d°. (\a + b) 1 2,29 0,06 1 2,30 0,06 Marignac. d°. Raschkina, Ural. Einfach d°. ( a+bj 1 2,40 0,20 1 2,44 0,21 Hermann. d°. Strahliger , St. H d°. fa + i^bj 1 2,45 0,27 1 2,49 0,26 Gotthardt. Scheerer. d°. Gemeiner,Rhode 2-fach. d°. (a+2bj 1 2,50 0,33 1 2,51 0,32 Island. Delesse. d°. Tyrol. Scheerer. d°. » » » » 1 2,52 0,34 d°. Yttre Sogn. d°. » » » » 1 2,54 0,35 Scheerer. d°. Roraas. Scheer. d°. » » » » 1 2,48 0,35 d°. Raubjerg. Scheer. d°. » » » » 1 2,48 0,36 d°. Tyrol. Scheerer. d°. » » » » 1 2,51 0,33 d°. Wallis. Scheer. d°. » » » » 1 2,50 0,33 d°. Mautern. Scheer. d°. » » » » 1 2,50 0,34 d°. St. Gotthardt. d°. » » » » 1 2,51 0,33 Scheerer. d°. Fenestrel. Schee- d°. » » » » 1 2,51 rer. 0,32 d°. Glocknitz. Scheer. 3 fach. d°. (a + UJ 1 2,57 0,42 1 2,55 0,44 d°. Fahlun. Scheer. 220 B. Asbestartiger Talk . Fasrig. a) Talk-Asbest. (R < kg). Berechnet. Gefunden. JR Si+Al H R Si+Al H Einfach - Talk - As- best. fa+bj 1 2,40 0,20 1 2,39 0,19 Talk-Asbest, St. Gott- hardt. Scheerer. C. Dichter Talk oder Spekstmi , ( Meerschaum , Topfstein ). Diclit. a) Talk-Speckstein. (R < Mg). Berechnet. Gefunden. JR Si+Al à À Si+Al H 2-fachSpeckst. fa+2bj 1 2,30 0,33 1 2,31 0,33 Speckstein , China. Scheerer. » » n » » 1 2,52 0,33 d°.Wunsiedel. Schee¬ rer. » » » » » 1 2,53 0,34 d0, Parma. Scheer. 3 fach d°. fa + 3 bj 1 2,37 0,42 1 2,53 0,41 Topfstein. Zoblits. Scheerer. 12 fach d°. (a + mj 1 2,81 0,73 1 2,84 0,77 Meerschaum. Tür- kei. Scheerer. d°, » » » » 1 2,84 0,77 d°. Griechenland, Scheerer. d°. » » » » 1 2,94 0,79 d°.Fundort (?) Schee¬ rer. ïm&— Ueberreste von Fischen im Kurskschen eisenhaltigen Sandsteine (caMopo^T») VON Valerian Kiprijanoff. Erster Aufsatz. Koprolithes Mantellii Ag. H. B. Geinitz. Grundriss der Versteinerungskunde. 1845. pag. 151 et 152. tab. VIII fig. 2 et 3. H. B. Geinitz. Charakteristik der Sckichten und Petrefacten des sâchsisch - bohmischen Kreidegebirges, sowie der Ver- steinerungen von Kieslingswalda. 1850. pag. 13. tab. II. fig. 4 a, b et 5. Broun Lethaea pag. 740 et 741. tab. XXXIV. fig. 8 a, b et c. A. R eu ss. Die Versteinerungen der Bohmiscben Kreideforma- lion. 1845 , 1846. pag. 11 , pag. 102 et 122 tab. IV. fig. 68—80, tab. V. fig. 1—6. Buckland. Geol. und Miner, tab. XV. fig. 5, 6 et 7. Agassiz Poiss. foss. Vol. II. tab. LXV. a, b, c et d. Pictet. Paléontologie. 2 Vol. 234. Roemer. Norddeutscbl. Kreidegebirge. 108. Amia Lewesiensis Mant G. S. tab. XXXVII, XXXVIII. G SE. 142, 145. Koprolithes G. S. tab. IX. fig. 5—11. 222 G. A. Mantell. Die Denkmünzen der Schbpfung. 2. Band, pag. 177, 178. fig. 304. C. G. Giebel. Fauna der Vorwelt. lBand, 3. Abtheihmg (Fische) pag. 221; fam, Dipterini bomocerci; Gatt. Macropoma. F. A. Quenstedt. Handbuch der Petrefactenkunde, pag. 219; tab. XIX. fig. 24. Von Fiscli- Excrementen oder Fisch-Koprolithen ( iehthy - ocoprosj finden sicb im Kurskschen eisenhaltigen Sandstei- ne (caMopojiï) selir bâufig Koprolithes Mantettei Ag. tab. X. fig. 1- -10. von folg enden Grôssen: Zusammei Lange. grosste Breite. Dicke. drückunj fig. 1. 1 Z. K\ Lin. \\ Lin. 0,0 a 2. 7 Lin. 4 « 2* « bis 0,3 « 3. 9J « h\ « 2| « « 0,3 « 4. 6i « 5F 2| « « 0,4 « 5. bis 2Z. 7. L. bis 1 Z. 3J « « 0,5 « 6. 1Z. 7 « — « 0,5 « 7. 5 Lin. 4J « 1 \ « « 0,6 « 8. 4J- « 3 J « 2f « « 0,1 « 9. 6 « — — — Im Allgemeinen erstreckt sich ihre Lange von 4f bis 27 Linien. Diese Koprolitlie sind den Zapfen des Nadelliolzes ausnehmend âhnlich — einige den Tannenzapfen, andere Laerchenzapfen. Fiir solche liât man sie au ch so lange ge- halfcen, bis Mantell und Buckland ibren wirklicben Ur- sprung erklârten. Mantell fand in der Kreide aus Lewes , in dem Kôrper eines Raubfisches — Macropomae Agassiz — einen Kopro- lith, noch in Yerbindung mit dem langen Magen des Fisches, auf welchem man sogar die Magenbaut unterscheiden konnte. Aebnlicbes bat man aueh bei einigen Exemplaren in der Kreide aus Lyme Regis bemerkt. Nach dieser Ent- deckung erst konnte man sich die an diesen Kôrpern, sicbt- 223 baren Vertiefungen und Falten, als herrührend vomMuskel- drucke der Darmwânde erklâren, obgleich ihre spiralfôr- mige Windung schon früher bemerkt worden war. Fisch -Koprolithe von dem mannigfaltigsten Ansehen fin- den sich hâufig im Muschelkalke (in dem mittleren Gliede der Trias) und in der Steinkohlenformation ; Mantell’s Ko- prolitb aber unterscheidet sich von ihnen vornehmlich da- durch, dass, abgesehen von aller andern Verschiedenartig- keit seiner Formen, bei der Mehrzahl der Exemplare (fig. 3, 4, 6, 7 u. 8) seine Breite gegen das untere Ende hin zu- nimmt und er dabei immer aus einer bedeutenden Anzahl Windungen zusammengesetzt ist, wâhrend es scheint, dass die Koprolithe aus den Lagern altérer Formationen eine geringere Anzahl breiterer Umlâufe aufweisen. Ausserdem verlângern sich diese Letzten gewôhnlich nach unten zu und gleichen überhaupt mehr den Koprolithen der Saurier. Einige, im Kurskschen eisenhaltigen Sandsteine gefunde- nen Koprolithe hahen eine cylindrische Form, fig. 1; an- dere fig. 2, 3, 4 u. 8 eine etwas zusammengedrückte , und endlich stellen fig. 5, 6 u. 7 Exemplare vor, die auf mehr als die Hàlfte ihres vollen Diameters zusammengepresst sind. Koprolithe von geringer Grosse hahen eine mehr runde, Ei-artige Form und dahei grôssere Aehnlichkeit mit den Laerchenzapfen. Das eine Ende (das obéré) dieser Koprolithe ist abge- rundet, wahrend das andere (das untere) ein wenig zuge- spitzt ist. Ausserdem ziehen sich auf ihnen, fast auf f ihrer ganzen Lange, wellenformige Spiral - Linien hin, in bald grosserer, hald geringerer Entfernung von einander; diese Linien gleichen ausnehmend denen, die die einzelnen Schup- pen-Umgânge eines koniferen Zapfens trennen, wesshalb aucb die Oberflâche mancher Koprolithe das Ansehen hat. 224 als ob sie getheilt sei durch unregelmassig aufeinander ge- legte Zonen, hervorgebracht durch Klappen-Eindrücke. Diese Aehnlichkeit der Koprolithe mit den Laerchenzap- fen wird hâufig noch melir erhoht durch kleine, vertikale Risse, iudem durch diese Linien die Quer -Zonen der Ko¬ prolithe in abgesonderte , den Zapfen - Scbuppen âhnliche, Theile zerfallen, deren Oberflache hedeckt zu sein pflegt mit einer grossern oder geringern Anzahl feiner (unregel- màssiger, hâufig verzweigter, vertikaler) Linien — Gefâss- Eindrücken. Der Koprolithes Mantellii Ag. zeigt auf seinem untern Theile, bis zu J der ganzen Lange, keine spiralfôrmigen Linien, dagegen aher sind die, in divergirender Richtung yon dem diinnen, untern Theile des KoprolitlTs ausgehen- den Linien hedeutend langer undtiefer. Diese Erscheinung rührt daller, dass die letzte (untere) Zone, die eben die spiralfôrmige Windung des Korpers schliesst, die allerbrei- teste ist: ihre Rànder nâher.ten sich einander, noch wâh- rend des Processes des Auswerfens selhst und hilden end- lich etwas, wie ein spitz auslaufendes Kappchen; auf dem obéra Theile des KoprolitlTs dagegen, wo nur die auf einan¬ der gelegten Schichten zu sehen sind, hildet die spiralfôr¬ mige Windung weniger hreite Gürtel. Diese Bildung der Koprolithe entsteht aus der Eigen- thümlichkeit des Eingeweide-Kanals der Urfische, ahnlich demselben Apparate des jetzt lebenden Seehundes und Hai- fisches. Die Absonderlichkeit dieses Kanals bestebt aber eben darin, dass sein unterer Theil durch die gewundene Einbiegung des Darms eine Spiralklappe bildet, und dess- halb ist der Durch gang des Auswurfes durch diesen engen Kanal die Ursache der von uns so eben bemerkten Winduu- gen der Koprolithe, die — wie auf fîg. 9 u 10 der darge- stellten Quer- und Langen-Durchschnitte zu sehen ist, aus 225 einem, spiralfôrmig auf sich selbst gewundenen , Blatte be- stehen. — Dennoch weisen einige Koprolithes Macropomae, wie auf fig. 1 u. 2 zu seben ist, keine deutlick ausgespro- chenen spiralformigen Windungen, was wahrscheinlich , wie auch Man tell meint, daher rührt, dass sie den obéra Theil der Verdauungs - Rohre einnahmen und desshalb in dem gewundenen keine solche Bildung erhalten konnten. Einige Forscher haben in dem Korper der Koprolithen kleine Schuppen- und Grâten - Tbeilchen gefunden, was wobl zum zweifellosen Beweise dienen mag, dass die Ma- cropoma ein Raubfisck war. R eu s s , in seiner Beschreibung dieser Art, in den Bohmischen Kreideformationen gesammelten Koprolithen zeigt uns : 1) auf tab. IV, fig. 68, 70, 73, 75 u. 76, und auf tab. V, fig. 2Exemplare, die sich durch vertikale Vertiefun- gen auf dem untern zugespitzten Ende auszeichnen. 2) auf tab. IV, fig. 69 u. 74 Exemplare, auf denen nur, von einander wenig entfernte, Spiral-Linien zu sehen sind. Ein âbnlicher Koprolith, der sich jetzt im mineralogischen Kabinet zu Dresden befindet, ist zu Strehlen, im Planer- Kalke gefunden worden; er zeichnet sich aus durch seine Grosse, muss jedoch kleiner sein, als der bei uns auf fig. 5 Abgebildete. — Endlich zeigen uns 3) tab. IV, fig. 71 u. tab. V. fig. 1 u. 3. solche Beispiele, auf denen diese Linien vollstandig verloren sind , wodurch auch die Aehnlichkeit mit den Laerchenzapfen aufhôrt. Aus den von uns beschriebenen Exemplaren stellen fig. 3, 4, 6, 7 u. 8 solche Koprolithe dar, die sich jener ersten Reihe anschliessen, fig. 5 der 2-ten u. fig. 1 u. 2 der 3-ten. Koprolithe in ihrem natürlichen Ansehen haben einen ruoden Quer - Durchschnitt, fig. 1, 6, 9; aber sehr hâufig M 3 . 1852. 15 226 finden sicli aucli solclie, mit nicht nur zusammengedrück- ten, fig. 4, 5 u. 7, sondern sogar mit unregelmàssig gewun- denen, fig. 2. — Dergleicken Formen sind von Reuss dar- gestellt auf tab. V, fig. 6 und auf tab. IV, fig. 72. Zum grôssten Theil sind die Koprolithe gerade, selten gebogen; im Quer - Durchschnitte weisen sie schmale, un- ter einander liell und dunkelbraun abwechselnd , koncen- trisch gelegene Scbicbten und in der Mitte einen kleinen Kern , um welchen herum sicb diese koncentriscbe Rinde lagert, fig. 9. Die Masse der im Kurskschen eisenhaltigen Sandsteine sieh vorfindenden Koprolithe ist von hellgelber Ocker-, zuweilen w eisslicher Farbe; sie ist ziemlich fest, gleicht der Masse der Koprolithe, die sicli im Planerkalke finden und bestebt wahrscheinlich aus koblensaurem Kalk, der die Stelle des pbospborsauren und der organischen Substanzen einnimmt, die in dem Auswurf die Hauptbestandtheile waren. Die Fundorte solclier Koprolithe im Kurskschen eisen¬ haltigen Sandsteine sind durchaus nicht selten; man findet sie überall in den Gouyernements Kursk und Orel, wie auch in der Nahe der Gouv. - Stadt Woronège, im Dorfe Jandowischtsche (HH^oBnn^e). In England finden sich KoproNthes Mantellii hâufig in der Kreide, hesonders in der aus Leices; in Sachsen und Bôhmen im Planer - Kalke. Ueb er eine seculare, langsame Fortbeweguog (1er erratischenBlocke aus der Tiefe des Meeres aufwârts zur Küste durch Eisschollen und Grundeis. — Beobachtet an den Ufern des Balticums der Küstengegend Livlands. Am Gestade des Rigaschen Golfs, auf der Insel Oesel und andern Strandgegenden der Ostseeprovinzen findet man unzahlige Massen abgerundeter erratiscber Blôcke von Granit, Gneis und anderen eruptiven Gesteinen skandinavi- schen Ursprungs, welche theils die flachen Sandufer der See bedecken, mebr aber noch lângs der ganzen Küste auf dem Meeresgrunde liegen; sie bilden oft einen Kranz am Meeresrande und gewôhnlich sagt man, die See habe sie herausgeworfen. Doch nicht an allen Ufern beobacbtete icb diese Anbâufung der Rollsteine — grosse Strecken einer oder der andern Strandgegend, wo entweder die Ufer zu llacb oder vielleicht die Stromung für diesen Zustand der Dinge nicbt günstig sein mocbte, sind entweder ganzlich davon befreit, oder sie ersckeinen nur in einzelnen Exem- plaren; dabingegen sind sie an andern Orten wieder um so 15* 228 hâufiger, und oft von so riesiger Grosse, dass man gar niclit begreifen kann, wie das Meer diese schweren Korper sollte herausgeworfen haben. Nacli den Worten des Herrn Ingenieur-Obristen von der Wasser-Communication v. F ettig, welcker 20 Jahre in Li- bau diente, sind am Strande des dortigen Hafens wenig Roll- steine vorhanden, obgleich sie nôrdlich nacli Sachenhausen und an andern Orten Kurlands in unzâhlichen Massen den ganzen Strand bedecken; auck liegt im Hafen bei der Hafenbrücke in Libau, 12 Fuss unter dem Wasserspiegel ein machtiges Lager erratiscber Blôcke. Hôcbst intéressant ist der Umstand, dass zwei bis drei Meilen nordlich von der Libauschen Hafenmündung bei Steensort sich in 18 Fuss Tiefe ein langes Riff von übereinander getbürmten erratischen Blôcken befindet. Diese gewaltige Steinmasse bildet ein submarines Molo, und sehüzt einigermassen die Hafenmündung gegen die von N nach S streicbenden Litoral - Yersandungen. Nocb merkAvürdiger aber sind Erscbeinungen âbnlicher Art bey Niwmersat in Preussen zur hollândiscben Miilze bis zur Memeler - Hafenmündung am Curischen Haff. Diese ganze mit Sand belegte Strandsflâche ist mit unzâhligen Rollsteinen und oft von riesiger Grosse bedeckt, welcbe nieht allein aus dem flacben Meere hervorragen, und am Strande auf der Wasserlinie, sondern auch bis 50 Faden vom Ufer, auf den Sanddünen liegen. Diese Rollsteine ver- mehren sieb immerwâbrend und werden aile Jabre von der See heraus, in den Memeler- Hafen, bis in der Dange- Mün- dung binaufgetrieben, so dass, der Schiffakrt wegen, aile drei oder vier Jahre eine Aushebung der Steine aus dem Fahrwasser stattfîndet. Welche Kraft treibt nun diese Steine aUjahrlich aus der See in den Memeler Hafen? wenn sie nicht aus der fernen Tiefe desMeers aufwârts wanderten, 229 sondera nur aus der nalien flaclien See, durcli Eisschollen getragen wurden, so batte sich docli der nalie Meeresgrund bald erschôpfen und steinleer sein müssen; dies ist aber nicbt der Fait, denn seit Jahrhunderten wandern immer wieder Riesenblocke aus der fernen Tiefe zur nahen Küste! In der Strandgegend der 40 bis 60 Werst von Riga ent- fernten Güter Kollzen und Adiamünde , nordlich von der mir zugehôrigen Besitzung und Badeort Neubad, liegen be- sonders viele grosse Rollsteine am flachen sandigen Ufer des Gestades , aber vorzugsweise ist der Seegrund , so weit sich ermitteln làsst, bis zu einem Abstande von 2 bis 300 Faden vom Ufer mit diesen Wanderblôcken bedeckt, so dass bei einem niedrigen Wasserstande die grôssten dieser Stei- ne aus dem Wasser hervorragen und hemmend der Strôm- lingsfischerei entgegentreten. Im vorigen Jahre, wo — besonders im September — der Wind seit 3 Wochen bebarrlich y oui Lande wehte, und daher der Wasserstand im Golfe so niedrig war, wie ich es mir seit vielen Jahren nicbt erinnere, fand icb, dass durch diesen Zurücktritt des Wassers, der ganze Meeres- grund lângs der Küste tief ausgewaschen, der obéré Sand abgespühlt und dass Millionen von Rollsteinen zum Vor- scheine gekommen waren, von denen früher keine Spur vorhanden gewesen (*)•; besonders aber überrascbte mich eine seit vielen Jabren beliebte Badestelle, wo früber nur ein weicher Sandgrund vorhanden, gegenwârtig aber der Boden mit einer so unzâhlbaren Masse von Rollsteinen be¬ deckt war, dass die grôsste Aehnlicbkeit mit einem künst- {*) Unter diesen Rollsteinen fand ich als Seltenheit auch einen abgerunde- ten Kalkstein mit Korallen , augenscheinlich den obern silurischen Gebilden der Insel Oesel angehorend, und über den Golf nach Livlands Küste herübergewandert. 230 lichen Steinpflaster liervortrat. Nach einigen Tagen verân- derte sich der Wind — das Meer tobte — und aile diese, vielleicht seit Jahrhunderten hier angehâuften Rollsteine wurden spurlos wieder mit Sand bedeckt. Woher nun die wunderbare Anhâufung so yieler Mil- lionen dieser skandinavischen Fremdlinge , welche niclit allein das Ufer und den Seegrund bedecken, sondern mehr noch unter dein Sande der Uferbildung liegen und niclit mehr unsern Blicken zugânglicb sind? — Icb frage, woher diese Anhâufung alter Rollsteine der Postpliocene oder letzten Diluvial- Période, in und auf einem Sande liegend, der thatsâcklich jungen Ursprungs ist , der sich noch yor unsern Augen bildet und ganz der Jeztzeit angehôrt? Die Ufer - und Dünenbildung dieser Küstengegend Liv- Iands, obgleich geologisch sehr jung, wo aber dennoch yielleicht Jahrtausende bis auf unsere Zeit sich die Hand reichen, ist, so wie ich sie beobachtete, ganz einfacb zu er- klâren: die stürmischen Fluthen der See spülen beim hôch- sten Wasserstande den feinen Sand aus der Tiefe des See- grundes, an der etwas steilen Küste empor und bilden Sandwülste und wellenfôrmige Uferwâlle; hier nun, bei trockner Witterung und niedrigem Wasserstande, oder im Herbste, wenn scbon die Ufer mit Eis bedeckt sind, empfan- gen die Winde den Sand und treiben dessen leichtere Thei- le als Flugsand landeinwârts und bergauf. Im Laufe der Zeit entsteht nun ein oft wellenfôrmiges Hügelgebilde und ein— mit Fichten und Wacholdergestrüppe bewachsener — boher Wall, welcher das ganze Küstenland als ein Kranz umgiebt, an vielen Orten den Abfluss der Meteor - Gewâs- ser bemmt und dadurcb Sümpfe und Morâste hervorruft, jenseits dieser Sandwülste und des Uferwalls zum Innern des Landes erscheint die Dünenbildung als eine Art Plateau , theils seit Jahrhunderten scbon culturfâhig gemacht, oder 231 als stérile Sandhügel mit Nadelholzern bewachsen. Mehrere Werste yon der Küste entfernt und oft auch tiefer im Lan¬ de verschwindet diese geologisch ganz junge Sanddünen - Bildung gânzlich und miter ihr tritt der Urboden Livlands, der alte devonische Sandstein hervor, auf dessen Oberflâ- che auch sogleich wieder alte erratische Blocke erscheinen, welche wir auf der Dünenbildung der Küste gânzlich ver- missen , obgleich sie in dem untern Sande der Düne in ungeheurer Anhâufung yorlianden sein müssen. Dies be- weisen nicht allein obige Erscheinungen an der Küste selbst, sondern auch die Bachrinnen der Petrub , Kischub und der Adia. Diese Bâche entspringen mit flachen Ufern im Innern des alten Livlândiscben Urbodens, so wie sie aber 2 bis 6 Werste von der See in das Gebiet der Dünenbildung treten, werden ihre Uferrânder tiefer; an beiden Seiten erscheinen als Wiesen, breite und tiefliegende Thalwege mit Laubholz und reizenden Fernsicliten. — An diesen die Bâche umge- benden tiefen Thâlern mit schroffen Abhângen — an denen sicb oft Thonablagerungen finden — erkennt der Geologe obne Mübe die bedeutende ehemalige Grosse dieser Bâche und wie sie — um den Weg ins Meer zu finden - — die Dünenbildung nach und nach ausgehôhlt und durchbro- chen liaben. Hier nun auf dem Grunde dieser Bâche er¬ scheinen wieder unzâhlbare Mass en Rollsteine, und oft von bedeutender Grosse, welche, wie icli bereits erwâhnt habe, oben auf dem Hoch-Plateau der Düne in der Regel gânzlich vermisst werden. Wie hier die Frage beantwortet werden kann, ob sicli die Küste Livlands , eben so wie das gegenüberliegende Skan- dinavien, noch gegenwàrtig langsam aus dem Meere hebe- oder ob durch den fort wâb rend angespühlten Flugsand, der Küste mehr Boden zugeführt und durch die angebâuften Sandwülste, das Meer nach und nach immer mehr zurück- 232 gedrângt wird, wage ich nicht zu entscheiden , doch bin ich fast geneigt zu glauben , dass in gewissem Grade beide Falle stattfinden; wenigstens fand ieh unweit der See in der Diinenbildung selbst — in einer Hohe von 4 bis 6 Fa- den über dem Niveau des Meeres màchliee Flôtze von gel- bem und theils blâulichem Thon in horizontaler Sckich- tung. — DieserTlion kann nur einMeeresgebilde, und nicht, wie der auf ihm lagernde Sand, durcb die Winde herbeige- fülirt sein; ist dies aber der Fall, so batte die See friiher sehr hoch stehen und selbst den naben Urboden — den alten rothen Sandstein — sebr weit mit ihren Ditritus bedecken müssen, dies ist aber nicht der Fall, folglick lâsst sich kier- aus scliliessen, dass sich einerseits der Boden gehoben oder noch langsam hebt, anderseits die Diinenbildung nach und nacb fortscbreitet und die See zuriickdràngt. Von der Insel Oesel aber ist, wie ich scbon in einem Aufsatze vom Jakre 1849 nackgewiesen babe, fast mit Sicherheit anzunek- men, dass dieselbe zuerst als ein Riff aus dem Meere geho¬ ben und sich nocli jetzt, âhnlicb der skandinaviscken Küste, langsam aus dem Meere hebt. Geben wir nun wieder zu unserer obigen Frage zurück, nâmlich durcb welcbe Naturkraft wurden jene Millionen alter Rollsteine alljâhrlich aus der Tiefe des Meeres zum Ufer kerauf landeinwârts getrieben und auf der jungen Sandbildung abgelagert? — Aus dem Meere sind sie ailer- dings, denn es sind vôllig abgerundete, oft noch mit Spu- ren des hellgrlinen Seemooses bedeckte , allé erratische Blôcke , doch kennen wir keine Moglichkeit, wo Wasserflu- then der See oder « Verschiebungswellen» unserer Tage so gewaltige Steinmassen von einem bis 2 Quadratfaden Grosse aus der Tiefe der See bis ans Ufer herauftreiben konnten. Das Kiisteneis der hohen skandinavischen Schee- ren trâgt, wie bekannt, nicht selten grosse Granithlôcke; 233 diese Eisschollen werden, besonders im Frühjahre, durch Winde von der Küste abgerissen , und treiben dann mit ih- rer Last so lange im Balticum herum, bis sie irgendwo an der Küste stranden und ihre Blôcke absetzen, doch diese Felsfragmente haben immer friscben Bruch und scharfe Ecken, und sind daher von den abgerundeten alten erra- tischen Blocken auf den ersten Blick zu unterscheiden , auch sind sie wohl Seltenheiten in dem fast ringsum ge- scblossenen Rigaschen Golf. Dasselbe gilt auch von stehen- den Seen und Flüssen mit schroffen Felsufern, wo, wie tàg- liche Erscheinungen uns lebren, wâhrend des Vorfrühjahrs, Felsmassen vom Ufer abbrockeln und sogar alte erratische Blôcke, die am Uferrande liegen, auf das Eis herunterstür- zen und dann im Frühjahre mit den Eisschollen weiter transportirt werden. Dies ailes aber sind Erscheinungen, die für die flachen Seeküsten Livlands nicbt anwendbar sind. Ehe ich aber durch eine merkwürdige Erscheinung , welche ich im Jahre 1850 am Strande der Ostsee beobach- tete , den Causal- Grund des fraglichen Gegenstandes zu erklaren suchen werde , ist es nothwendig, vorher in môg- lichster Kürze die verschiedenen Hypothesen zu erwâh- nen, durch welche man in neuerer Zeit das Erscheinen der erratischen Blôcke in ganz Norddeutscbland , Scbweden, Danemark, Scblesien, Holland, an der Ostküste von Eng- land, Polen, Russland und andern Làndern bat erklaren wollen. Aile in diesen Làndern gefundenen Wanderblôcke sind so thatsâdilich bewiesen skandinavischen Ursprungs , dass sicb in einigen Fâllen sogar ihre lokale Geburtsstâtte mit Gewissheit nachweisen lâsst (*). Die geologiscbe Epoche , (*) So sind nach Murchison die Granitblocke inKurland von den Alands- Inseln herstammend. 234 in welcher sie sicli über das ganze nôrdliche Europa aus- breiten, ist die allerjüngste Diluvial- Période, gleicbzeitig ungefàhr der Lôss- und Lebmablagerung und den schwedi- sclien Osar's oder Schuttgerôllen; eine Zeitperiode, welcbe der jetzigen Aéra voranging und vor oder wàbrend welcher die Mammuthe , vorweltlichen Rhinozerosse und andere Pacliydermen ihren Untergang fanden und für immer von der Erde verschwanden. In der frühern Zeit suchte man die Verbreitung der erratischen Blôcke durch eine grosse nordische sogenannte petridilaunisclie Flutli zu erklàren, in neuerer Zeit aber liât Agassiz durch Theorien, welche er aus Beobacbtungen in den Alpen scbopfte, beweisen wollen, dass die ganze nôrd- licbe Hemisphare wàbrend einer langen Période mit Sclinee und Eis bedeckt gewesen, und dass gewaltig hobe von verschiedenen Mittelpunkten vorrückende Gletscher, Blôcke und Gerôlle auf sich trugen und vor sich herscboben , wobei sie denn auf ihrer Wanderung die Oberflâche der Gesteine ritzten und polirten, wie dies noch jetzt im kleinen Maassstabe in der Schweiz der Fall ist, dass ferner durch das Schmelzen des Eises dieser Gletscher imd ihrer Morà- nen, zahlreiche Blôcke durch schwimmende Eisschollen bis in weite Fer ne gebracht worden sind. Es ist unbegreiflicb, wie diese sogenannte Eistbeorie so viel Aufsehen bat erregen kônnen, da es sich doch auf den ersten Blick ergiebt, dass sie durchaus nur für kleine Ort- licbkeiten anwendbar ist. Ich habe die nordiscben Roll- steine in seltenen, einzelnen kleinen Fragmenten im Thon- flôtze, auf welchem die schwarze Erde ablagert, bis an der Grànze des Kasanschen Gouvernements , des Kreises Kus- madamiensk verfolgt; man denke sich nun skandinavisclie Gletscher von einer so fabelbaften Hôhe, um Granitblôcke 235 über das baltische Meer (?) nach Norddeutschland, Polen und Russland bis zur Grânze des Kasanschen Gouverne¬ ments zu schieben! — Murchisson sagt daher auch sebr treffend: «dass die Théorie eine Fortbewegung der Blôcke «auf dem trockenen Erdboden zu erklâren, ganz unhaltbar, «und die Behauptung, dass Gletscher sieben bis acht hun- «dert Meilen (engliscbe?) vorrücken, als eine physikalische «Unmôglichkeit unbeachtet zu lassen ist.» Die ganze Glet- schertheorie ist daher nur eine Lokal - Erscheinung , auf die Ostseeprovinzen und Russland gar nicht anwendbar, und nur die Fortschaffung vieler und vorzugsweise der grôssten Blôcke durch Eisschollen , ist wohl nicht ganz abzuleugnen. Doch sagt Humboldt in seinem Kosmus (1 Theil pag. 299.) Folgendes : «wir sind geneigt, die auf «dem Sehuttlande liegenden grossen Felsblôcke, minder «tragenden Eisschollen, als dem Durchbruch und Flerab- «sturz zurückgehaltener Wassermassen bei Hebung der « Gebirgsketten zuzuschreihen. » Murchison, Yerneuil und Graf Kayserling hahen in ihrem geologischen Prachtwerke des europâischen Russ- lands, den Gegenstand gründlich zu erklâren und praktisch mit den Erscheinungen in Einklang zu bringen gesucbt. Nach ihnen ist durch die Richtung der skandinavischen Gruss-, Sand-, Lehm-und Trümmergerôllenfosar’sjmit erra- tischen Blôcken, der sichere Beweis geführt, dass die Fort- schalfung der Piollsteine ursprünglich «durch die FI ehung «einer G ebirgskette» bedingt war, bei welcher Gele- genheit mâchtige Strômungen das zertrümmerte Gestein- material von den Gehângen mitfortrissen. Ferner beweisen sie durch viele Thatsachen , Deutungen und durch die Lagerungs-Verhâltnisse der Schuttgerôlle mit erratischen Blôcken in Russland , Preussen und andern Orten , dass aile diese Lânder einst von Meeresfluthen bedeckt waren , 236 und die Rollsteine durch gewaltige Stromungen inimer weiter und weiter geführt wurden , bis die Austrocknung dieser damais submarine n Niederungen durcb eine gleich- mâssige Hebung en masse aus dem Meere erfolgte. Obgleicb nun von ilinen die Rutscbpartie der vorweltlichen Riesen- Gletscher und Morânen für Russland als eine pbysikaliscbe Unmôglichkeit nacbgewiesen wird , so zweifeln sie doch aucb nicht an den Transport vieler der grossten erratischen Blôcke durcb schwimmende Eisberge. Wer die Oberflàchengestalt Russlands kennt und die Lagerungsverhâltnisse der skandinavischen Gerôîle mit Rollsteinen bis in weiter Ferne von ihrer ursprünglicben Geburtsstâtte selbst beobachtete , und dann Murcbison’s klare und umsichtliche Darstellung — ohne Befangenheit und Vorliebe zur Gletscher - Théorie — mit Ruhe durch- lesen will, wird bald die vollige Ueberzeugung gewinnen, dass aile diese über Nord-Europa verbreiteten, oft deutlich geschichteten Schuttgerolle und erratischen Blocke wirklich durch gewaltige submarine Stromungen abgelagert und fortgerollt worden sind, dass diese Katastrophe durch plôz- liche Hebungen und Senkungen von Land und Meer her- vorgerufen worden ist, und dass endlich das gegenwârtige Balticum nur noch einen kleinen Theil seiner zurückgetre- tenen vorweltlichen Grosse einnimmt. Was nun meine eige- nen Beobachtungen über diesen Gegenstand anbelangt, der ich Russland seit 30 Jahren in allen Richtungen durchreist habe, so kann icb Murchison nur in allem beistimmen, doch muss ich mit Humboldt glauben, dass der Transport durch Eisblôcke — obgleich zugestanden — doch keines- weges so bedeutend sein konnte , wie einige annehmen wollen; meine Gründe sind folgende: Es ist eine bekannte Sache, dass die Menge der Rollsteine progressive zunimmt, je mehr man sich der Ostsee und Skandinavien nâhert, in 237 der Entfernung von diesem Central - Puncte aber in der Regel abnimmt. Nun lindet man wohl in dem nôrdlicben Radius nicbt selten sowohl einzelne gigantische Granitblôcke als auch kleinere Fragmente — die Verwitterung abgerech- net — ,welcbe breiteSpaltungsflâchen und scharfeEcken ha- ben und daher ihrer Form nach wohl nicht auf den Meeres- boden gerollt und durch Meeressand abgerundet , sondern wahrscheinlich durch scbwimmende Eisblôcke und Eis- schollen abgesetzt worden sind. Je weiter man sich abervom Norden entfernt, je seltener werden diese grossen eckigen Blôcke, und in weiter Ferne nach Süden und Osten babe ich bis jetzt niemals eckige und scharfkantige, sondern immer nur vôllig abgerundete Rollsteine beobachtet, und finden sich auch erstere mit der Zeit in einzelnen Fragmenten , so gehôren sie doch gewiss zu den grôssten Seltenheiten. Die Miriaden Rollsteine, welche die grossen Ebenen Russlands als ein Radius bedecken, sind in der Regel abgerundet, man siebt es deutlich, dass sie im Wasser gerollt haben, und merkwürdigerweise nimmt ihre Grosse — in der Regel und mit Ausnahmen — immer ab, je weiter man sich vom Norden entfernt, das beisst mit andernWorten: «sie werden desto kleiner, je weiter sie fortgerollt sind und folglich je mebr sie sich abgeschliffen haben». Ich beobachtete an der Grànze des Kasanscben Gouver¬ nements, so wie auch auf dem Wege nach Penza über Ar - samas und Ardatof , im Sand-Lehmgerôlle , Rollsteine von der Grosse einer Faust, indenen ich aber auf das Deutlich- ste finnlàndischen Granit erkannte. Es ist eine bekannte Thatsacbe, und auch Murchison erwâhnt ihrer, dass die meisten Rollsteine in einem ganzen Districte, vorzugsweise oft einer und derselben Gebirgsart angehoren, wâhrend im andern Districte wieder andere Gesteinarten vorherrschen; dies ist eine Erscheinung, die auch ich oft und sogar in 238 weiter Entfernung im ostlichen Russland beobachtete — wie aber ist nun der Transport dieser gleichartigen Steine nacli einern und demselben Districte aufzufassen? — durcb sclrwimmende Eisschollen dies erklâren zu wollen, finde ich hôcbst unwarbrscheinlich , denn ist es wohl denkbar, dass unzâhlige Eisschollen mit diesen nordischen Stein- fragmenten heladen, auf einem bewegten Meere schwim- mend und allen Winden preisgegeben , im Stande sein würden , oline sich von einander zu trennen , ibre Bürde rubig nach einem fernen Bezirke zu tragen und sie nur hier und an keinem andern Orte abzuladen ? ! Im Gegen- theile glaube ich, dass grade in dieser Erscheinung ein Be- weis für die submarine Ablagerung der skandinavischen Wanderblôcke zu erkennen ist, denn unbezweifelt ist es, wahrscheinücher hier anzunehmen , dass heftige vorwelt- liche Stromungen — wie sie noch in unsern Meeren, nur in kleinerem Maassstabe und aus andern Ursachen stattfm- den — durcb Hebungen der skandinavischen Gebirgsketten veranlasst , gewaltige Anhâufungen von Schlamm und Schuttgerollen in zusammenhângenden grossen Massen fort- trieben, dass diese Fortwâlzung als ein Radius und in Li- nien grosser zusammenhângender Schuttmassen erfolgte — bis sie endlich in stille Gewâsser angelangt, oder die fort- treibende Kraft der Strômung aufgehort und nun sich diese Schuttgerôlle in einer oder der andern Gegend, gleickzeitig über den Meeresboden ausbreiteten. Diese ganze Ansicbt ist vôllig übereinstimmend mit den Beobachtungen in der Natur. In Pommern fand Murchison vorzüglich unregel- mâssige Linien oder Zonen von N nach S ziehend. Nôrd- lich von Petershurg an der Grânze Finnlands und nôrdlich von Olonetz etc. wellenfôrmige Hügel oder Rücken zwei his dreihundert Fuss hoch, meist von N nach S oder N NW nach SSO streichend , ganz aus granitischen oder 239 andern nordiscben Felsmassen bestehend. Weiter nach Sü- den und Osten habe ich diese osars âbnlichen Schuttan- haufungen nicht mehr beobachten konnen, die Vertheilung der Lehm-, Sand-und Schuttgebilde mit einzelnen Rollstei- nen ist mehr gleicbmâssig vertheilt, die Fàrbung eine mehr lokale und immer mit kleinen Fragmenten altérer ortlicher Gebirgsarten untermischt. Bei einem so klaren Stande der Dinge wird jeder unpar- theiiscke Beobachter — wenn er sich anders nicht mit Zâ- higkeit an der baufàlligen Eistheorie hàngen will — aus Thatsacben sich iiberzeugen müssen, dass bei diesen Er- scheinungen vom Gletscher - und Eisschollen - Transport nicht die Rede sein kann, sondern dass diese skandinavi- schen Grussablagerungen und Rollsteine nur durcb starke submarine Strômungen herbeigeschlemmt und abgelagert worden sind; fiir diesen Bestand der Dinge spricht auch als schlagender Beweis der Umstand , dass wie gesagt, diese Gruss - und Gerôllmassen mit skandinavischen Rollsteinen weiter von ibrer Geburtsstâtte entfernt, auch Fragmente und Steintrümmer in sich aufgenommen haben , welche nicht aus Skandinavien herstammen, sondern ganz nahe lie- gen und von âltern Gebirgsarten herrühren , über welche sich die nordische Fluth mit den Gerollen heranwàlzte, welches nicht hâtte der Fall sein konnen, wenn sie durch Gletscher oder Eisberge transportirt worden wàren. Dass aber so seltenMeeres-Muscheln in dieserDrift gefunden wor¬ den sind — obgleicb sie doch auch nicht gânzlich fehlen — ist ein Einwurf, der von Mur ellison in seinem Werke gründlich widerlegt worden; doch muss hier noch erwâhnt werden , dass bei der anfànglich so starken Stromung und Fortwàlzung dieser gewaltigen Sand - und Grussgerôlle von Norden , die Reibung natürlicherweise so stark gewe- sen sein muss, dass aile schwachen Schaalthiere zu Staub 240 gerieben worden , und daher in diesen Gerollanhâufungeu wohl zu den Seltenheiten gehôren, dass aber in der Ferne von Norden , wo die Strômung bereits rubiger geworden und die Lelim- Sand- und Grussablagerungen mehr ebener und gleichformiger erscheinen, Land und Süsswassermu- scheln aus grossen Landseen, welche die Futli auf ihrcm Wege berührte, wohl nicht mehr zu den Seltenheiten ge- liôren dürften , wie dies ailes auch wirklicb und in der That der Fall ist. (Bulletin 1 SÔO. JVF / .) Dies wâre nun so ungefâhr Ailes, was wir nach Hum- boldt, Murchison, Léopold von Bucli, und nach un- sern eigenen Beobachtungen , über den Causal-Grund der Yerbreitung unserer Rollsteine wissen; ich gebe nun wieder zu meiner anfânglicben Frage über, um die massenhafte Erscheinung dieser ait en skandinavischen Wanderblôcke an unserer j un gen Küstenbildung zu erklâren. Der Winter von 1849—1850 war für Livland so unge- wohnlich strenge, dass wenn vielleicht auch nicht ganz, doch der grôsste Theil des Rigaschen Golfes yôllig zuge- froren war. — Ende Mârz beobachtete ich yon der hohen Dünenbildung des Neubadschen Strandes herabsehend , einen grossen rundlichen Kôrper am Strande iiegen , den ich in der Entfernung für ein umgekehrtes Boot hielt, in der Nâhe aber zu meinem Erstaunen für einen grossen Granitblock erkannte. — In einer ungefâhren gleichen Linie mit diesem Blocke , welcher den hochsten Wasser- stand bezeichnete , fand ich lângs dem Strande noch 14 Rollsteine yerschiedener Grosse von ungefâhr 2 bis 4 Fuss im Durchschnitte. — Die Entfernung aller dieser Rollsteine von der damais vôllig ruhigen und niedrigen See betrug 20 bis 30 Fuss landeinwârts vom Meeresrande , und die Hohe über dem Niveau der See ungefâhr 6 bis 8 Fuss aufwârts zur Sanddüne. Der grosse Block war ein 241 lânglich runder Kôrper — etwas über 5 Fuss lang, 4 Fuss hock und ungefahr eben so breit; aile Ecken waren vollig abgerundet, nur auf seiner untern Flâcbe fand sich ein fri- scher Bruch von ungefahr zwei Fuss Breite und deutlicli war zu erkennen, dass hier ein Stück ganz frisch abge- brochen sein müsse. Die übrigen vierzehn Rollsteine wa¬ ren vollig abgerundet und einige noch sogar tbeils mit grü- nem Seemoose bewachsen. Die See war damais nur einige Werste vom Ufer frei vom Eise, weiter bin aber noch überall mit einer Eisdecke belegt, die bei der Dicke des Eises noch bis Anfang April dauerte — das Ufer vollig frei von boch auf- gethürmtem Randeise , wie dies im Mârz nicht immer der Fall ist, und nur in der Entfernung lagen noch einige riesi- ge Eisschollen auf dem Sande. Aus allen diesen Erscheinun- gen war es daher augensclieinlicb , dass diese Blôcke nicht aus weiter Ferne durch Eisschollen transportât, sondera ganz in der Nàhe aus der Tiefe der hier nicht flachen See heraufgewandert sein mussten. Doch waren dieselben im vergangenen Jahre hier noch nicht vorhanden, denn nicht allein mir, als dem Besitzer des Strandes, sondera auch mehreren hundert Badegâsten , welche alljâhrlich den Strand besuchen, waren aile grossen Steine lângs dem gan- zen Gestade auf das genaueste bekannt. — Mit Verwunde- rung betrachtete ich und Herr Chemiker Neese, der mich in demselben Jabre in Neubad besuchte, den grossen skan- dinavischen Fremdling — der jetzt schon grôsstentheils im Sande versunken ist — ohne das Wunderbare seiner Er- scheinung erklâren zu kônnen. Durch Nachfragen hei den Fischern und Strandbauern erfuhr ich denn endlich, dass es eine ganz gewôhnliche Erscheinung sei, Eisschollen an den Küsten treiben zu sehen, in welchen grosse Rollsteine fest- gefroren, oder welche so zu sagen aus den Eisschollen her- M 3. 1852. 16 242 vorragten; einer wollte sogar behaupten, er liabc einst in frühern Jabren eine solche Eisscbolle mit zwei in dersel- ben eingefrorenen Rollsteinen am Strande liegen sehen. Besonders sei die Erscbeinung sebr hâiifig in strengen Wintern. Indem nun bei einem solcheri Stande der Dinge es immer am meisten auffallen musste, dass die See ringsum mit einer festen Eisdecke belegt und nur an der Küste offen war, folglich die Eisschollen mit Rollsteinen nicbt aus den Fliissen kommen, und eben so wenig von den überall flachen Ufern der Küste auf Eisscbollen berabgefallen sein konn- ten , so erinnerte icb mich eines àhnlichen Vorfalls aus früherer Zeit beim Pastorate St. Johannis auf der zu Liv- land gehôrigen Insel Oesel, die durch ihre Unmassen von Rollsteinen, welche die Oberflàche der Insel bedecken, be- kannt ist. Aus einem Briefe des Herrn Pastors S. . . . aus St. Johannis vom 17-ten Marz 1849 ergiebt sicli folgendes: « Im Jahre 1803, imMârz-Monate, sind bei einem furcbt- «baren Sturme unter andern zwei Granitblôcke von 5 bis «6 Fuss Hôhe und 7 bis 8 Fuss Lange durch Eisschol- «len bis 15 Faden vom Strande ans Ufer gescboben und «nur dadurch auffallend , dass sie sich auf heiden Sei- «ten des Weges einander gegenüber abgeiagert haben. «Die Blôcke sind vôllig abgerundet, bis auf eine Seite, «welche eine Ebene bildet. — Ubrigens ist der ganze «Strand mit dergleichen Blocken übersât, unter denen «es viele giebt von nocb bedeutend grôsserem Umfange. «Seit 26 Jahren meines hiesigen Aufentbalts habe ich «2 mal selbst mit angeseben, me bei ziemlick stillem « Wetter das Eis durch Stromungen in Bewegung gesetzt, «bedeutende Granit - Blocke mit Leichtigkeit vor sich «hinschob. Einige Blôcke sind mit vôllig scbarfen Kan- «ten, unter denen ich einen von fast schwârzlicher Far- 243 «be selbst habe antreiben sehen. Unter den vielen am «ganzen Strande herumgestreuten Steinen ist aber am «merkwürdigsten eine gewaltige Masse yon übereinander «gethürmten Granitblocken , die sich etwa eine Werst «vom Strande auf der hôchsten Stelle der Pastoratsweide «befmdet und fast eine Lofstelle Landes Raum einnimmt. «Dass diese gewaltige Anhâufung, unter denen sich «Blocke yon 9 bis 10 Fuss befinden , nicht durch «Menschenhânde aufgehâuft worden, ist übrigens augen- «scheinlich, icb kann mir die Erscheinung gar nicht an- «ders erklâren, als dass dieser Fleckfrüher Seegrund ge- «wesen sein müsse, auch habe ich bei stillem und kla- «rem Wetter ahnliche Anhâufungen von Granitblocken — «wenn auch von geringerem Umfange — in einer Tiefe «von 1^ Faden in der See bemerkt, welche wahrschein- «lich aile hestimmt sind, durch Eisschollen ans Ufer her- «aufgehoben zu werden.» So schrieh Herr Pastor S. . . in St. Johannis schon ein Jahr früher , ehe ich die am Neubadschen Strande ange- schwemmten Rollsteine beobachtete. Wenn wir nun aile diese Thatsachen als ein Ganzes auf- fassen wollen, so lassen sich nach physikalischen Gründen nur zwei Ursachen annehmen, wodurch die erratischen Rollsteine aus der Tiefe des Meeres zum Strand heraufge- bracht werden ; dies kann nur geschehen entweder Er~ stens: durch gewaltsame Fortschiebung gewôhnlicher Eis¬ schollen und Zweitens: durch Grundeis , endlich auch durch beide Ursachen zusammen. Wollen wir jede dersel- ben einzeln zu erklâren suchen. Er stens: durch gewaltsame Fortschiebung gewôhnlicher Eismassen. Im Februar oder Marz fângt oft das Eis bis auf viele Werste vom Strande durch untermeerische Wogen und Strômungen zur Küste plôtzlich an zu bersten, erhâlt 16* 244 grosse Spalten und Risse, deren Rânder sich oft erheben oder in seltneren Fàllen sich sogar aufthürmen und über einander schieben; kômmt endlich starker Wind, so bricht das Eis an der Küste zusammen, schwimmt in unabsehba- ren Massen in der See umher und wird ans Ufer getrieben, wo es sich anhâuft, stopft, aufricbtet, Scholle neben Scholle auf die Seite legt und gewaltige Eisberge bildet, so dass vom Sturme gejagt eine Scholle die andere wie ein Keil treibt, wâhrend der untere Rand der Scholle im Grunde der See wühlt und gewaltige Rollsteine entweder beraus- briugt und auf der Flàche nimmt oder mit Sturmeskraft getrieben yor sich ber zum Ufer scbiebt. Ferner ist es auch môglich , dass in Gegenden, wo die See sehr flach ist, grosse hervorragende Rollsteine im Eise festfrieren, und im Frühjahre bei hôherem Wasserstande und starkem Winde mit der Scholle ans Ufer geschleudert werden; bei kleinen Rollsteinen aber, die flach im Grunde der See liegen, ist diese Fortschaffung nicbt moglieh. So weit ist die Sache erklârbar und auch wohl mit den Beobachtungen im Einklang , nun aber tritt ein Umstand ein , der die Sachlage sehr verandert , dass nâmlicb ein Transport dieser Art auf die Dauer der Zèit nicht genügen kann, denn gewôhnliche Eisschollen, die sich durch Sturm auf die Seite legen, oder unter einander schieben , den See- grund aufwühlen und endlich die Blôcke zur Küste tragen oder schieben, kônnen auf diese Art immer nur in der Nàhe der Küste wirken, wo die See nicht tief ist, so dass die Rander der Eisschollen den Seegrund noch erreichen kônnen, die ganze Wirkung ist also nur auf die nahe Küstengegend mit ein bis zwei Faden Tiefe beschrânkt und muss in der Entfernung vom Ufer , wo die See tiefer wird — als eine Unmôglichkeit — natürlicherweise gânz- lich aufhôren. Ist dies nun aber der Fall , wie es keinern 245 Zweifel unterliegt, so müsste im Laufe der Zeit docb endlich der ganze Seegrund in der Nâhe der Kiiste von Steinen gereinigt werden, und der Transport auf diese Art zuletzt gânzlich aufhoren , dies ist aber thatsâch- licb nicht der Fall, im Gegentheil beweisen es die Fischer und der Augenschein ergiebt es , dass in der Nâhe der Küste vorn Ufer bis auf einige Faden Tiefe immer wieder frisches Material aus der tiefen See heraufgeführt wird ; so erscheinen in der See z. B. im Frühjahre plôtzlich grosse, vôllig abgerundete Rollsteine, \vo früher keine vorhanden waren, und oft werden diese neu erschienenen Fremdlinge hemmend für die grossen Netze der Strômlingsfischerei. Seit Jahrhunderten und vielleicht seit Jahrtausenden schrei- tet die Dünenbildung langsam vor, dies beweisst, wie ich oben angeführt habe , ihre tiefe Erstreekung zum Innern des Landes, und der ganze Complex ihrer Bildung; — die See wirft immer fort Sand und Gerôlle ans Ufer ,. welches sich nach und nach als Düne erhôht und Millionen herauf- gewanderte Rollsteine unter dem Dünensande begrâbt. Dieser Prozess dauert nun — obne sein Material zu er- schopfen — seit undenklichen Zeiten und wird auch für die Zukunft nicht aufhoren. Hier ist es daher wohî augen- scheinlich, dass die perpétuelle Fortbewegung der errati- schen Blôcke aus der Tiefe des Meers bergauf zur Küste, durch den Transport gewobnlicber Eisschollen und etwa durch den langsamen Zurücktritt der See aus obigen Grün- den, nicht erklârt werden kann, sondern dass es eine — uns vielleicht noeh wenig bekannte — Naturkraft geben muss, welche die erratischen Blôcke seit Jahrhunderten beharrlich aus der Tiefe des Meeres zur Küste treibt , wo sie von den gewôhnlichen Eisschollen empfangen und weiter trans¬ portât werden. Man kann hier nun wohl den Einwurf rna- chen, dass Steinfragmente, jedoch mit scharfen Ecken und 246 frischem Bruch im Vorfrühjahre von den h oh en Scheeren Skandinaviens herabgestürzt werden, auf Eisschollen fallen und im haltischen Meere lierumtreiben, bis sie entweder in der See oder irgendwo an einer Küstengegend abgesetzt werden. Dass dies wirklich gescbieht , leidet wohl keinen Zweifel, und mag in Kurland, Oesel und andern Gegenden, aber niclit in unserm Golf der Fall sein. Der Rigasche Meerbusen ist ringsum geschlossen und steht nur durch einige Kanâle mit der Ostsee in Verbindung , durch diese Abgescblossenbeit und die grossen Strôme süssen Wassers, welche in dem Golfe ausmünden, friert derselbe leichter wie die Ostsee , und ist bei strengen Wintern oft noch im Anfange Mârz mit Eis bedeckt, so dass in diesem Hafen keine skandinavischen Eisblôcke landen kônnen, auch wer¬ den Rollsteine mit scharfem Bruche an den Ufern des Golfs gewiss nur als grosse Seltenbeiten gefunden. Es muss also, wie ich so eben erwâhnt habe: Zweitens: noch eine andere seculâre Natur - Kraft vorhanden sein , durch welche die Steinblôcke nach und nach aus der Tiefe des Meeres zur Kiiste heraufgetrieben werden , und diese Kraft kann nach meiner Meinung viel- leicht das Grundeis sein. Das Grundeis ist eine eigenthümlicbe Erscheinung, wel¬ che von dem gemeinen Manne zuerst erkannt, lange be- zweifelt, aber doch endlich mit Gewissheit nacbgewiesen worden ist. Wir wissen als factische Thatsache , dass sich das Grundeis nicht allein in Stromen, Flüssen und Meeres- mündungen, sondern auch sogar unter der obern Eisdecke bildet. Die Erscheinung des Grundeises, welche man bis jetzt schon in 20 Fuss Tiefe beobachtete, ist aus dem Grun- de hochst eigenthümlicb , weil in den grôssten Tiefen ste- hender Seen, die der grôssten Dichtigkeit entsprechende Temperatur zwiscben 3 und k Grad oscillirt und das Was- 247 ser nur auf der Oberflâche aber nicht in der Tiefe gefrieren kann; nach von Dec h en liât süsses Wasser mit 3J° R. seine grossie Dichtigkeit, und nach Parrot, das Meer in der Tiefe eine Temperatur von wenigen Graden; nach Vogt, je salzhaltiger das Wasser im Meere ist, desto tiefer rückt es nach dem Nullpuncte — nach andern mehr oder weniger, doch niemals unter dem Gefrierpuncte , so dass eine Eishildung auf dem Grunde unmôglich zu sein scheint. Das Eis bildet sich, wie gesagt, nur auf der Oberflâche des Wassers und hat noch die besondere Eigenschaft, dass so- bald es zu Eis gefriert , ganz im Gegensatze mit andern Elementar-Stoffen , wieder an Dichtigkeit verliert, einen grossern Raum annimmt wie Wasser , und daher auch speçifisch leichter wird und auf der Oberflâche schwimmt. Was wir bis jetzt von der Bildung des Grundeises wis- sen, ist noch immer nicht genügend; es fehlen uns Beobach- tungen und besonders mangeln uns Data über ihre Bildung im Meere, wo sie vieil eicht grossartiger sein mag als wir ahnen. — Unweit der Seeküste geboren, erinnere ich mich aus frühern Jahren, dass ein Schiffer an der Küste der Ost- see auf einen bekannten Ankergrund seinen Anker warf, welcher lange nicht haften wollte, überrascht durch diese Erscheinung untersuchte man den Grund und fand auf einer grossen Strecke den ganzen Seegrund mit Grundeis bedeckt. — v. Dechen schreibt in den Verhandlungen des naturhistorischen Yereins in Rheinpreussen, Jahrgang VII, Seite 119. 1850, und im Auszuge auch in Leonhard’s mi¬ nerai ogiscli. Jahrhüchern IV. Heft 1851, über Grundeisbil- dung: dass vor 40 Jahren, wie der Lotsen - Commandeur Steenke in Pillau berichtet: die 6 Klafter lange Kette, woran die Seetonnen hefestigt, seit Jahren bei Schrapels Wrack in einer Tiefe von 15 bis 18 Fuss verlohren gegan- gen, plôtzlich auf der Oberflâche schwimmend wieder ge- 248 funden wurde , sie war in starker Mannsdicke mit Grundcis umgeben; von Dechen beschreibt, dass die Kette der flie- genden Brücke bei Bonn sicb des Nacbts in 20 Fuss Tiefe zwei bis drei Fuss dick mit Grundeis bedeckt, und dann am Morgen als eine ungelieure braune Schlange auf der Ober- flàcke sclrwimme, nach Sonnenuntergang aber wieder auf dem Boden berabsinke. Ferner, dass man Versuche in einem Mülilgraben gemaebt und einen Korb mit Ziegelstei- nen, Metallplatten, Holzstücken und einer Bürste, wahrend der Nacht auf den Grund herabgelassen , und dass anofan- dern Morgen aile diese Korper mit Eisplatten bedeckt wa- ren, am meisten die Holzstlicke, und die Bürste. Ferner: auf der Weiclisel kommt das Grundeis oft in wenigen Stun- den gegen Morgen nach einer kalten Nacht in solcher Mas¬ se zum Vorschein, dass die ganze Oberflache des Stromes damit bedeckt ist. Das Grundeis bildet zuerst eine lose schaumige von Eisnadeln zusammengesetzte Masse an der unteren Seite mit den Theilen des Flussgrundes behaftet.Die Massen des Grundeises, welche auftauchen, sind sehr ver- schieden , oft bleiben sie mehrere Tage an dem Boden fest- sitzen, ebe sie sich losreissen, es geschiebt dann immer mit einer gewissen Heftigkeit, mit der Kante nach oben, sie le- gen sich dann auf die flache Seite um fortzuschwimmen. Die Grundeisbildung geht auch in Vertiefungen vor sich, dasselbe wâchst oft vom Grunde aus eini- ge Fuss in die Hôhe bis es sich losreisst. Steine und Sand haften an der untern Flâcbe. Endlich ver- sucht von Dechen eine Erklârung derGrundeis-Bildung zu geben , welche nach ihm nicht in ruhigen stebenden Land- seen , sondera nur bei Nachtzeit in bewegten Fliissen und Stromen stattfindet, er behauptet, dass an der Oberflache der fliessenden Gewâsser fortwàhrend die Anfânge der Eis- krystall - Bildung durch die Bewegung gestôrt werde , und 249 dalier wirklich an dem Boden des Flusses auftritt. (?) Auch hier zunâchst an geschtitzten Stellen und da wo sie vortheil- hafte Anhaltspunkte findet. Die feinen Eisnadeln, welche sich an der Oberflâche bilden, werden durch die Bewegung des Wassers dem Grunde zugeführt und bleiben hier an günstigen Puncten haften, um Grundeis zu bilden. So weit y. Dechens Théorie über dieBildung desGrund- eises in Strômen und fliessenden Gewâssern , ob sie genü- gen wird , lasse ich dahingestellt sein, das forschende Zeit- alter wird auch über diese wissenscbaftliche Frage früher oder spâter ihr Urtheil sprechen; so viel ist aber wohl ge- wiss , dass diese Tbeorie — die Grundeisbildung in der See sebr begünstigt. Das Meer ist auf seiner Oberflâche nocb weit mehr bewegt wie Flüsse und Strome, es ist so zu sagen in einer immerwâhrenden Unruhe und strômt ab und zu nach der Richtung des Windes, die feinen Eisnadeln, welche sich bei strengem Froste auf der Oberflâche bilden, finden keine rubigen Anhaltspunkte, sondern werden nach von Decben’s Théorie von der Strômung ergriflen und zum Grunde geführt, um Grundeis zu bilden. Aus dieser Ursache sehen wir auch , dass die See nicht so scbnell zufriert wie unsere Flüsse und Strome, denn der geringe Salzgehalt des Balticums und mehr noch des Rigascben Meerbusens, kann hier nur sebr entfernt mitwirken, da bei voltiger Ruhe und strengem Froste das Meer sogleicb zufriert. Ist nun v. D echen’s Théorie richtig,und erscheint schon in den Flüssen Deutschlands — wie wir gesehen haben — Grundeis von zwei bis drei Fuss Màchtigkeit, um wie grossartiger muss diese Erscheinung in unserm so nord- lichen Meere auftreten, und dies um so mehr, da unsere Ostsee nach Naumann (*) ungewôhnlicb flach ist, indem (*) Lehrbuch der Geognosie von Professor Naumann 1849. I. Theil pag. 392. 250 die gewôhnlichste Tiefe in ihrer Mitte nur 180 bis 2i0 Fuss betràgt. Das Grundeis bildet sich demnach im Grunde der See in grosse r Mâchtigkeit, umschliesst die auf dem Grunde liegenden Rollsteine und im Wasser specifisch leiehteren Granitblôcke. welcbe mit der Scholle emporstei- gen. und, naeh der Rüstengegend getrieben, ihre Ladung endlieb im flaehen Wasser der Rüste fallen lassen, w o sie denn im Laufe der Zeit von den gewôhnlichen Eisschollen ans Ufer îretragen werden. Denken wir uns die Sache so ^vie ich sie liier beschrie- ben habe. so ist ailes mit den Erscheinungen im Einklang, und es erklàrt sich. arum sich das Material nicht endlich erschôpft , und warum die Granitblôcke an der Riisten- gegend seit Jahrhunderten nicht abnehmen, sondem in langsamer seeulârer Bewegung immer Tvieder ans der See herauf zum hohen Lfer andern. Wenn ich — un Fall von Dechen's An sic ?icn - wàhren. — üier die srossartu'en geolojischen Wirkung-en nachdenke, welche die Grundeisbildung vom Ànfange der jetzigen Âere bis auf unsere Zeit, veranlassen konnte, so frage ich mich un^dllkurlich . vro ist das gevraltig grosse Material granitischer Gesteine gebliehen. seiches seit Jahr- tausenden durch Eiiiwirkimg der Àtmosphâriiien und ande- rer Ursachen. von der hohen skandinavischen Rüste herab- brôckelte und ins Meer fiel? — Aile diese Hoch - und Gebirgslànder geben jetzt ein zerrissenes, nur ihnen eigen- thümliches Rüstenbild mit Tausend hohen Einbuchten , Fiords oderScheren, welche augenscheinlich nicht uranfàng- lich. sondera sich nur in spaterer Zeit gebildet, und Tvie viel weiter môgen diese Rüstenlânder fruher ins Meer her- ausgeragt haben, da alljàhrlich noch derselbe Prozess fortsclireitet und Gerôlle und Steine immer noch von den hohen Ufern herabbrôckeln und ins Meer fallen? — Wenn 251 nun auch anzunehmen ist , dass diese Abbrôckelung der Küste sehr geringe erseheint, so ist sie doch, wenn wir die Grosse der Fiôrd’s und tausendjâhrige Wirkungen nach Lyellschen Prinzipien auffassen, so ungeheuer gross, dass von diesen Küsten im Laufe der Zeit so viel Material verschwunden ist, dass es wahrscheinlich genügen würde, um halb Enropa mit Rollsteinen zu bedecken, und môglicli ist es, dass das Grundeis beim Transporte dieses Materials eine vielleiclit nicbt unbedeutende Rolle spielte. Môgen dies übrigens auch nur Andeutungen sein , welche der Wahrscheinliclikeit nahe liegen, so ist auch schon damit viel gewonnen. Es fehlt uns überall nocb an Beobachtungen, besonders über die Grundeisbildung im Meere selbst, so dass hierüber noch ein tiefes Dunkel schwebt; es ist daher — vorzugsweise für uns Bewohner der Ufer des nôrdlichen Balticums — der Wissenschaft ge- gènliber, die Verpflichtung vorhanden, aile Data über den interessanten Gegenstand zu sammeln und vor das Forum der Wissenschaft zu bringen. Major Wangenheim v. Qualen. Riga. Januar. 1852. NOUVELLES Lettres adressées à S. Ex. Mr. de Fischer à St.-Pé- TERSBOURG, PAR Mr. KrEYENBERG, PHARMACIEN à l’hO- PITAL DE SlMPANG à JAVA. Hospital Simpang, 18 April 1852. Ich beeile mich in der Kürze der Zeit einige von Eurer Excellenz gestellten Fragen moglichst zu beantworten. — Ich werde mit grossem Vergnügen so viel Pflanzen und Früchte sammeln, als mir in meiner Stellung zu erlangen moglich ist, wozu namentlich Blüthen und Früchte der Fruchtbaume und Medicinalpflanzen gehoren dürften. Was werthvolle Holzarten anbelangt, so werde ich die Hülfe zweier Freunde anrufen, die als Aerzte resp. im Innern von Celebes und auf Benkoe- len stationirt sind. Sehr lieb würde es mir sein, wenn Sie nâ- here Belehrungen über die Stârke des zur Conservation der Früchte anzuwendenden Spiritus mittheilen woilten , da bei meinen Versuchen mit Spiritus von verschiedener Stârke die Früchte stets mehr oder weniger braun gew-orden sind. Von den verschiedenen , als Nutzholz auf Java angewand- ten Holzsorten sind vorzüglich zu nennen , als Mobelholz : Pterocarpus indiens (Inlând. Angsana) gewôhnlich Sonnenholz, durch Verdrehung der javaschen Benennung des Baumes: sono; dieser Baum liefert auch einen Saft, der als dunkle Farbe und Politur für Mobel gebraucht wird. Tamarindus indica (Assam) und T. indica L. /3 platycarpa Nees j.; Premnus sp. div. (Boeng- boelang); Adambea glabra Lam. (Boengoer), aus einem Stamme werden Kanoes gemacht; Artocarpus rigida Bl. (Mandelika), liefert auch einen klebrigen Saft; T ectonia grandis L. fil. (Djat- tie) , die Blâtter werden als eine Art Politur gebraucht , und geben den rothen Môbeln eine rothe Farbe ; Artocarpus inte- grifolia et var. L. (Nangka u. Nangka beurriet); Podocarpus la- 253 tifolius (Kibima awebweh), Leucaena odoratissima Hsskrl. (Ki- hiang) , Sandoricum nervosum Bl. (Kikatjapie) , Aromadendron elegans Bl. (Madja), Gordonia excelsa Bl. (Kisapie), Leucoxylum buxifolium Bl. (Kimerak), dies wird leicht durch weisse Araei- sen zerstort, eben so das Holz von Canarium Pimela (Kipella); Irina glabra, I. tomentosa und I. integerrima Bî. (Lengsar), die Rinde hievon wird âbnlicb wie radix Saponariae geslampft als Seife gebraucbt, das Holz ist bart, scbon roth; Michelia spec.; Epicharis densiflora Bl. (Manang ienang) , das Holz hat einen starken Gerueb; Pierardia racemosa Bl. (Menteng), Elaeocarpeae (Troesgoenong) ; Schima Noronhae Brodt. (Paespa) , Barringta- niae spec. div. (Songgom) , Elateriosperma Tapos Bl. (Tapos) ; Michelia Champacca L. (Tjampakka), auch beliebt wegen sei- ner woblriecbenden Blumen. Zu den bessern Bauholzern gebo- ren: das von Pterosperma lanceaefolium Rab. (Bajoer) ; Gynae- cotrachus axillaris Bl. (Boroboi), Echinocarpus Sigun Bl. (Siegun), Nevesia altissima Bl. (Bengang), Cratoxylon spec. (Menger) Vi- senia umbellata Bl. (Bientinoe), Inga bigemina Wld. (Djenkol), Bischofjia javanica Bl. (Gadok) , Ficus procera Rwdt (Garoe mienjak), Agathisanthes javaniva Bl. (Hiroeng), Laurineae spec. div.; Tetranthera Boxburghii Nee s (Hoeroe gadieng), besonders gut zu Wasserbauten und Kabnen; Elaeocarpus macrophyllus Bl., JJvaria glauca Hsskrl. (Kajoe tingjang), Canarium commu¬ ne L. (Kanarie), Dysoxylum spec.; Crypterrhonia paniculata Bl. (Kajoe babie); Knema glaucum Bl. (Kimokla), Croton argyratus Bl. (Kirendong), Astronia spectabilis Bl. (Kibarendong) , Cana¬ rium altissimum Bl., Engelhardtia spicata Bl. (Kiboedjang), Jambosa lineata DC. (Kijangkar) , Monoceras obtusum Hsskrl, (Kikepper), Symmetria ohovata Bl. (Mandalaka gedeh), Xantho- phyllum Bl. sp. div., Spathodea gigantea Bl. (Kiparai), Machi- lus spec., Antidesma stipulare Bl. (Kisapie), Dicalyx odoratissi- mus Lour. (Kisarjawar) , Sassafras Parthenoxylon Nees (Kiser- reh) , Parinarium glaberrimum Hsskrl., Memecylon grande Rtt. (Kitembaga), Garcinia Mangostana L (Mangostan), Melia excel¬ sa Bl. (Mindi) fur Kanoe’s; Quercus spec. weniger gut, Epicha¬ ris cauliflora (Pinkoe) , Castanea argentea Bl. (Sanienten) u C. Tunggurrut (Tunggurrut) beide mit essbaren Kastanien ; Kleinhojjia Hospita L. (Tangkollob) , schon weisses Holz mit schwarzen Flecken , wird nur zu Waffenscbeiden gebraucbt, 254 ein Stück für eine Krisscheide wird zuweiten mit 30 Dollars bezahlt; Inga purpurascens (Tjundjieng) , JElateriosperma Tok- braai. Die Stamme von Licuala sp. div. (Wargae) dienen als Spatzierstocke und sind stiirker als die Rotangstocke. Die Bambussorten sind noch wenig untersucht; von vielen wer- den die jungen Schôsslinge wie sanre Gurken eingemacht, oder als Gemüse durcli die Inlander beim Reis gegessen. Die nalier bestimmten und angewandten sind unter andern : Bambusa Apus Sclilt. (Bamboe tali), der fein gespalten auch zum Binden der Hauser, Zaune etc. gebraucht wird; Bamb. Thouarsiiliih., B. Bitung Scblt. B. blumeana Scblt. wird zu Wassereimern ver- wandt; B. verticillata zu Blasrôliren. — Unter den C alamus - Sor- ten sind unter andern folgende hier: C alamus ornatus BL, C. viminalis Wld., beide mit essbaren Früchten, zum Binden und zu Peitschen angewandt , C alamus asperrimus Bl., eine der starksten Rotangsorten , Cal. equestris Wld., sehr diinn , aber sebr stark zum Binden und Flechtwerk; Cal. rudentum Lour. schlecht , die jungen Spitzen durch die Inlander gegessen , Cal. rhomboideus ehr stark , u. Calam. oblongus Rwdt. Der Hauptplatz der Rotange ist übrignes Bornéo, die auch allein beinah in den Handel kommt. Von den Ficus- Arten liefern , mir bekannt, für die Inlander wenigstens essbare Friicbte: Fi¬ cus fistulosa Rw dt , und F. lucescens Bl. — Die verscbiedenen Généra der Scitamineen wachsen hier meistens , werden aber nur für den Yerbraucb des Kleinhandels angebaut; icb w eiss wenigstens , dass , als vor einem Jahre aus Deutscbland eine Bestellung von Curcuma in grosser Menge kam , das Handels- haus hier erst auf allen Bazars musste aufkaufen lassen. Der Grosshandel in diesen Artikeln ist in Egl. Ostindien. — Der Calamus Draco, der das Dracbenblut liefert. scbeint auf Java nicbt vorzukommen. Dîes ist das Wenige, was icb Ibnen in der kurzen Zeit , die mir gegonnt war, babe mittheilen konnen. Ibre übrigen Fra- gen, namentlicb die des letzten Briefes, werde icb mir für künf- tige Gelegenheit zur Beantwortung ausbitten. Gerne hatte icb nocb etwas über die , wie es scheint, Java eigentbümlichen Jodquellen mitgetheilt, die, von neuerer Entdeckung, von soîcbem Jodreichthum bis jetzt die einzigen der Welt sind. Ebenso bat¬ te icb meine Wetterbeobacbtungen gern mitgetheilt , für das 255 Observatoire physique central de la Russie à St.-Pétersbourg, welches um derartige Mittheilungen in den deutschen Blattern ersucht. — Noch beebre ich mich , Ihnen einige Bogen inlan- discbes Papier zu senden, das hier auf Madura gemacht wird aus den Blattern und dem Baste von JBroussonelia papyrifera Vent.; es zeichnet sich durcb besondere Stârke aus. — Geneh- migen Sie die Versicherung etc . Simpang, 16 Mai 1852. l)er das Gummi Gutti des Handels liefernde Baum (Garcinia Garabpgia) kommt auf Java nur im Buitenzorger Garten vor; die auf Java sich findenden Gultiferae sind hauptsachlich: Gar¬ cinia Mangostana, G. cornea, — longifolia , — îateriflora , — dioica, — javanica ; Xanthochymus javanensis, Mesua ferrea, Calophyllum inophyllum, — lanceolatum, — Apoterium Sulatri, — Gvnotroches axillaris etc. Aile Rinden dieser Baume halten ein dem Gummi gutti ahnliches Scbleimbarz; die Binden und die Schalen der Frücbte sind meistens sebr adstringirend und wer- den als Hausmittel gegen chronische Diarrboeen angewendet. Die Schalen der Mangostanfrücbte werden gebraucht zum Le- dergerben, zum Schwarzfarben u. s. w., und waren deshalb früher ein Ausfuhrartikel nacb China. Das gelbe Schleimharz des Mangostanbaumes ist kürzlicb oberflachlich untersucbt , und Folgendes ist das Résultat der Untersuchung: Das Gummiharz erscbeint in schonen gelben Kôrnern, wel- che sich leicht pulvern lassen. Auf einem Platinblech er- hitzt , schwellen sie unter Verbreitung eines deutlicben barzigen Geruchs auf, und lassen nach dem Yerbrennen nur eine Spur Ascbe übrig. In Weingeist, Aetber und atherischen Oelen ist es beinab vollstàndig, in fetten Oelen nicht loslich. Verdünnte Sâuren und Alkalien baben keine Wirkung darauf, concentrirte Salpetersaure entwickelt acidum nitrosum damit, 100 Theile halten: Harz 92,000 Gummi 6,740 Verunreinig. 0,607 99,347 Yerlust 0,653 100,000 256 Betreffend die farbende Kraft dieses Gummiharzes , so steht sie weit dem Gumini Gutti nach; es ist nicht so in- tensivgelb, als letzteres, und giebt an Wasser weniger ab, als dieses. Jedoch meint der Untersucher, dass es als gel- ber Farbestoff angewandt zu werden verdiente. Folgendes sagt Blume nocb über die Gultiferae Javas. «Die Rinde von Calophyllum Inoptyllum vermehrt durch eigenthüm- liche balsamische Bestandtheile die abnormale Wirkung der Schleimmembrane nnd wird daher bei veralterter Gon. und Fl. alb. mit Nutzen angewendet. Dasselbe gilt vom Harze die¬ ses Baumes , dessen spirituose Auflosung man sich als Bals, copaivae bedienen konnte. Ausserdem gebraucht man das Harz zum Râuchern gegen Rheumatismus, Giebt, Steifheit etc., so wie es auch ein Magenkrampfstillendes Pflaster ist. Uebrigens leidet es keinen Zweifel , dass dieses Harz dasselbe ist , welches in der Mediein als Tacamahaca bekannt ist , doch wegen seiner Seltenheit, theuren Preises, und stets unterworfener Verfàl- schung in Europa wenig gebraucht wird. Java konnte eine grosse Menge in den Handel bringen , denn ganze Wàlder bedecken die Südküste , und auf der Insel Nusa Kumbangan (Blumen- insel) habe ich (Blume) faustdicke Stücke an den alten Baum- stâmmen hângen sehen , ja mit jedem Scbnitt in die Rinde floss eine Menge gelblichen , honigâhnlichen Balsams aus der- selben , welcbe allmâhlig an der Luft zu dem gewohnlichen gelbbraunen, eigenthümlicb riechenden Harze erhârtete. — Aus den reifen Samen sowobl des Calophyllum Inophyllum als des Apoterium Sulatri wird durch Auskochen und Auspressen ein fettes Oel gewonnen , welches niebt allein als Brennol , son¬ dera aucb zur Heilung von Hautkrankbeiten, Kopfschmerz, als Haarwuchsmittel , und zum Einreiben steifer Gliedmassen ge¬ braucht wird. — Das Holz sâmmtlicber Guttiferae ist sebr bart und dauerhaft». Hospital Simpang, lô Juni 1852. Die Frage über den javaniseben Thee kannichEurer Excel- lenz nicht gut beantworten, da ich noch nie Gelegenbeit batte, einen Tbeegarten zu sehen. Ueber Gummi Gutti habe ich das mir Bekannte im vergangenen Monate gesagt. — Rosenol wird 257 hier nicht bereitet , denn die Rosen sind hier fremde Gâste , und viel weniger hâufig, als in den deutschen Gârten; wir ha- ben nicht einmal genug , nm Rosenwasser für den medicini- schen Bedarf zu bereiten, und kommt dieses aus dem Golf von Persien. Kanangaol, wird auf Java nicht bereitet, es sei denn, dass Jemand es der Seltenheit halber selbst bereitet. Die Ja- vanischen Damen digeriren die Kananga und andere Blumen mit Kokosol , und bedienen sich von diesem als Haarol. Das âtherische Oel wird aber , so wie noch verscbiedene andere âbnliche , auf Ambon bereitet und kommen meistentbeils in Miniaturflâschchen , wie Sie deren eine Schacbtel voll besit- zen. Für die Europàischen Geruchsnerven ist das Kanangaol so wie die meisten der beliebtesten hiesigen Blumengerüche, zu stark , zuweilen selbst unangenehm. Nach den wenigen botanischen Büchern übrigens, die ich habe, ware der Kanan- gabaum Uvaria odorata Lam. U. hortensis Nor. A. B. V. oder nach Blume’s Bydragen tôt de Flora van Nederlandsch Indie Unona odorata. Vielleicht ist Artabotrys odoratissima auchein Synonym. Sie werden übrigens Blüthe und Zweig getrocknet er- halten , wenigstens hoffe ich, dass Beides in ziemlich gut er- haltenem Zustande ankommen wird , und Sie dann selbst entscheiden konnen. Parfümerien werden auf Java nicht berei¬ tet ; die einzige Art sind die verschiedenen âtberischen Oele Amboina’s und die auf Java so beliebten Raucherwerke Macas- sars, nâmlich Stangi, ein ahnliches Gemenge wie das deutsche Konigsrâucherpu lver , und Dupa eine Masse von steifer Pillenconsistenz (ein àchter Apothekerausdruck), wélche beide auf glühende Kohlen geworfen, einen angenehmen Geruch ver- breiten, und bei den religiôsen Ceremonien viel gebraucht wer¬ den. Ferner noch das Makassarol, welches aber durchaus nicht einem Parfümerieartikel âhnlich ist und namentlich nicht dem Rowlandschen. Ausserdem lasst das Gouvernement noch Cassia- und Nelken-Oel destilliren, und die Bewohner einiger Molluk- kischen Inseln bereiten , wie bekannt, das Cajaputiol. E. Kreyenberg. JSo 3. 1852. 17 ' OsSERVATIONS MÉTÉOROLOGIQUES FAITES A L’OBSERVATOIRE ASTRONOMIQUE D L’UNIVERSITÉ IMPÉRIALE DE MOSCOU, PENDANT LES MOIS JANVIER, FÉVRIER, MARS et AVRIL 1852, ET COMMUNIQUÉES par M. SPASSKf. 260 OBSERVAT]»! JANVIER 1852 ( nouveau style J. Observations météore de Moscou. L’élévation de l’observatoire astronomique anglais. Latitude=55° DATES. Baromètre a 0°. (millimètres) Thermomètre extérieur de Réaumur. ”1- -- T H Y G R O 3 1 DE SaüSIrk 8h du matin. 2h après midi. 10hdu soir. 8h du matin. 2h après midi. 10h du soir. 8h du matin. 2h ap > i mid 1 725,5 728,3 731,7 —14,0 —15,7 —14,9 78 7 2 738,2 741,3 742,2 — 16,5 —12,0 — 9,5 79 8 3 743,4 741,7 740,6 — 7,0 — 7,6 — 5,0 80 8 4 739,8 740,5 742,8 — i,o 0,2 - 1,8 83 8 3 740,9 738,8 740,2 0,0 0,8 0,0 83 8 6 743,6 746,7 750,3 — 6,2 — 7,5 —13,0 82 8 7 744,2 744,7 744,7 — 1,0 0,5 — 0,3 84 8 8 742,7 742,0 740,6 — 3,0 — 1,0 — 1,7 82 8 9 744,3 746,8 744,0 0,0 0,5 — 3,3 82 8 10 742,0 742,2 744,3 — 2,0 — 0,5 — 1,3 80 8 11 744,0 743,9 746,7 — 0,3 — 1,3 — 1,3 83 8 12 751,4 749,6 748,0 — 4,0 — 2,0 — 1,0 84 8 13 746,6 743,7 739,8 — 0,5 0,0 — 1,7 85 8 14 739,4 741,3 743,0 0,5 1,5 1,0 87 8 1 15 748,5 749,5 749,0 — 4,3 — 4,0 — 7,8 91 9 1 16 752,3 754,9 756,0 —10,0 —10,6 —16,0 90 8 17 757,6 758,5 758,5 —19,7 —15,0 —19,0 86 8 18 753,9 752,6 747,0 —14,5 —10,3 —il, 0 88 9 19 740,3 741,4 745,1 — 7,1 — 8,0 —15,0 92 9 20 750,2 751,8 754,1 —18,0 —11,0 —10,0 89 9 1 21 754,7 753,5 752,1 —11,0 — 9,8 —13,0 91 9 22 750,1 749,0 743,6 —14,3 —11,0 —11,5 90 9 23 749,2 749,4 751,8 — 9,6 — 8,0 — 9,0 92 91 I 24 753,9 753,0 752,1 — 9,0 — 6,0 — 8,0 93 9 25 749,3 748,8 751,0 — 8,0 — 6,8 —12,8 91 9 26 751,8 751,9 752,0 — 9,7 — 9,5 — 12,5 92 9 27 752,8 753,0 755,5 —11,6 —10,0 —15,0 89 94 28 754,4 756,2 757,2 —17,5 —13,8 —16,0 90 9i 29 757,8 758,3 759,7 —15,3 —12,0 —17,0 89 si 30 761,0 76i ,2 760,7 —21,0 —14,5 —17,0 88 8i 31 760,0 760,9 761,2 —18,0 —13,7 —13,5 89 H ! Moyennes 747,86 1 748,24 748,56 —8,83 —7,03 —8,96 87 | 81 î — — T OROLOGIQUES 261 à l’Observatoire astronomique de l’Université Impériale m de la mcr= 1 67,9 mètres , ou à peu près 551 pieds = 5° 17 à l’Est de Paris. ! R 1 T I 0 X | 5'NTS. DES État du ciel. 5 j : après 10h du 8h du 2h après 10h du ; îidi. soir. matin. midi. soir. 0. 0. Couv. Nuageux. Ser. 0. SO. Ser. Ser. Ser. S. S. Couv. Couv. Couv. S. SE. Couv. Couv. Couv. E. S. Couv. Pluie, neige. Couv. 0. C. Nuageux. Ser. Ser. S. s. Couv. Neige. Ser. s. s. Ser. Ser. Nuageux. s. s. Nuageux. Nuageux. Ser. >E. SE. Nuageux. Nuageux. Couv. >E. SE. Couv. Neige. Nuageux. 1 m. SE. Brouill. Couv. Couv. >E. SE. Couv. Couv. Couv. 5E. S. Couv. Couv. Couv. 0. S. Couv. Nuageux. Couv. 0. 0. Nuageux. Ser. Ser. G. c. Ser. Ser. Ser. E. E. Nuageux. Nuageux. Nuageux. 0. 0. Brouill. Neige. Ser. G. C. Brouill. Couv. Couv. | N. N. Nuageux. Ser. Ser. N. C. Ser. Nuageux. Couv. G. C. Brouill. Neige. Couv. G. C. Neige. Neige. Couv. Œ. NO. Couv. Neige. Ser. C. C. Couv. Nuageux. Nuageux. Œ. E. Couv. Ser. Couv. iE. NE. Ser. Ser. Couv. Œ. C. Neige. Nuageux. Couv. C. C. Brouill. Ser. Ser. C. E. Brouill. Nuageux. Nuageux. ? *26*2 OBSERVATIOS FÉVRIER 1852 ( nouveau style J. Observations météoroui de Moscou. L’élévation de l’observatoire astronomique aub anglais. Latitude=55° 45' DATES. Baromètre a 0°. (millimètres) Thermomètre extérieur de Réaumur. Hygromèb DE SaüSSU . 8h du matin. 2h après midi. 101' du soir. 8h du matin. 2h après midi. 10h du soir. 8h du matin. 2h après l< midi, s 1 760,8 760,7 760,3 —15,8 —14,6 —18,0 87 88 2 760,0 760,1 760,3 —18,0 —16,0 —17,4 87 87 3 761,2 761,4 761,0 —16,8 —14,0 —13,5 88 89 4 761,7 762,1 761,7 —16,0 —12,0 —12,5 89 90 5 739,6 737,7 761,8 —18,6 —17,8 —15,0 87 89 6 746,0 744,2 742,4 —14,2 —13,2 —14,0 89 90 7 740,0 737,9 733,1 —13,5 —11,0 —13,0 90 91 ! 8 734,8 737,0 737,0 —14,2 —10,3 — 9,0 91 90 9 734,2 737,1 742,6 — 5,3 — 6,0 —15,5 88 90 10 743,7 741,3 744,0 —12,0 — 6,5 - 1,0 89 88 11 743,1 746,1 746,6 — 3,0 1,0 - LO 92 88 12 743,6 743,0 747,2 — 0,9 — 7,0 —13,5 92 90 13 749,7 730,3 749,8 —11,9 — 6,2 — 5,0 88 87 14 748,3 749,4 730,0 — 3,5 — 5,0 — 7,0 91 89 15 730,2 730,3 730,2 — 6,0 — 3,4 — 6,0 87 87 16 749,7 743,9 741,9 — 8,5 — 3,0 — 9,0 86 86 17 739,4 738,7 738,4 — 15,0 —11,0 — 4,7 81 83 18 739,4 739,8 740,1 — 0,3 0,4 — 5,0 91 84 19 739,6 740,7 742,1 — 3,3 — 3,0 — 4,5 86 83 20 744,1 744,1 744,2 — 4,0 — 2,0 — 3,0 83 73 21 747,0 730,3 733,7 — 1,5 — 0,2 — 4,0 85 79 22 733,7 733,1 739,6 — 1,0 0,0 — 3,0 86 81 23 762,6 763,7 764,8 — 6,2 — 3,0 — 5,0 85 77 | 24 764,2 762,6 739,0 — 4,0 — 3,0 - 3,2 82 77 a 23 737,1 748,7 747,3 — 4,0 — 0,6 — 5,0 81 74 26 746,2 743,4 743,0 — 6,5 — i,o — 3,0 81 73 27 744,2 743,3 740,9 — 2,5 — 3,0 — 6,5 82 80 28 737,0 737,1 741,0 — 6,7 — 5,0 — 6,0 77 74 29 739,9 740,3 741,1 — 3,0 - 2,8 — 5,0 83 80 Moyennes 748,38 : 748,17 748,60 —8,14 —6,18 —7,87 86 ! 4 ÉT OROLOGIQUES. 263 à l’Observatoire astronomique de l’Université Impériale e; de la mer= 167,9 mètres, ou à peu près 551 pieds — 5° 17' à l’Est de Paris. IR T I 0 N DBS INTS. après 10h du 8h du 2h après 10h du ddi. soir. matin. midi. soir. E. E. Nuageux. Nuageux. Couv. E. E. Brouill. Nuageux. Couv. C. C. Cour. Couv. Neige. C. C. Couv. Nuageux. Nuageux. E. E. Brouill. Ser. Couv. E. E. Neige. Neige. Couv. NE. C. Brouill. Couv. Couv. C. C. Nuageux. Neige. Couv. 0. 0. Brouill. Couv. Ser. E. S. Brouill. Neige. Ser. C. S. Nuageux. Couv. Couv. SQ. so. Neige. Neige. Couv. C. so. Ser. Ser. Neige. NE. N. Neige. Neige. Couv. C. C. Nuageux. Nuageux. Couv. C. E. Brouill. Ser. Nuageux. C. E. Ser. Ser. Couv. E. E. Neige. Neige. Neige. E. E. Couv. Couv. Couv. E. E. Couv. Couv. Couv. SE. E. Couv. Nuageux. Couv. C. C. Couv. Couv. Couv. C. 0. Brouill. Ser. Couv. 0. E. Couv. Couv. Couv. c. 0. Couv. Ser. Couv. so. C. Ser. Nuageux. Ser. so. S. Couv. Nuageux. Couv. s. c. Couv. Couv. Couv. c. s. Neige. Neige. Ser. J 26i OBSERVATICf MARS 1852 f nouveau style J. Observations mêtéorol* de Moscou. L'élévation de l'observatoire astronomique aij anglais. Latitude = 55° 45' . DATES. Baromètre a 0°. (millimètres) Thermomètre extérieur de Réaümcr. Hygromé* DE SaCSSC. 8h du matin. 2h après midi. 10* du soir. 8* du malin. 1 2h après | midi. ; ioh du j soir. 8h du matin. ' 2* apres 0 midi. ^ 1 744,2 744,4 744,5 — 5,0 — 1,2 0,2 84 80 2 741,4 740,8 744,1 0,0 1,0 j — 4.0 87 81 3 745.6 747,1 731,5 — 4,0 0,5 i — 4,0 80 76 4 752.9 755,2 756,5 — 1,5 — 1.0 — 1,9 83 i i 5 759,3 762,1 763,3 — 0,5 0,0 — 4,0 84 79 6 765.3 763,5 754,5 — 3,8 — 2,5 — 5,0 79 1 73 7 730,4 748,4 741,1 — 2,1 — 0,7 — 3,0 84 79 8 732,2 732,1 733,2 — 1,4 0,7 — 1,3 84 87 * 9 735,7 736,8 739.6 0,6 2,4 — 3,7 84 79 10 740,9 741,9 742,1 — 2,5 — 0,5 — 2,8 83 84 11 741,8 743,1 743,4 — 5,0 — 5,0 j — 9.0 85 81 12 743,5 743,6 743,4 — 7,0 — 4.3 ! — 7,0 87 71 13 743,2 744,1 1 743,4 — 6,0 — 5.2 1 — 9,0 86 77 14 742,3 738,4 ! 738,6 — 7,1 - 4,0 — 2.6 82 j 74 ' 15 744,5 744.7 1 747,6 — 6,0 — 3,0 ! —12.0 80 75 16 748,3 746,4 744,2 —11,0 — 3,5 ; - 5,8 79 73 17 741,7 741,2 1 740,0 — 3,8 — 1.5 | — 4.0 80 75 18 741,0 741,8 ! 742,2 — 1,3 0,0 1 — 4.0 79 74 19 744,0 743,2 | 748,0 — 4.0 — 2.6 — 6,5 73 71 20 751,5 733,3 753,3 - 4,5 — 2,0 — 7,0 79 73 21 754,8 754,3 734,7 — 4,0 0,0 I -,0 76 72 • 22 755,2 753,7 1 752.9 — 1,0 1,2 — 1.9 83 75 23 751,0 749,3 744,6 — 1,0 1.5 j - 3.4 84 77 24 741,4 739,2 736,9 — 2,0 3,0 — 4,6 80 71 ' 25 731,4 1 730,5 731,6 — 2.0 0,3 — 1.8 81 80 ‘ 26 741.6 736,7 1 743.7 — 1,0 0,0 — 3.2 80 78 27 742,2 | 743,5 731,3 — 7,3 0,6 — 1 ,5 76 8i > 28 754,7 751,2 753,3 — 2,0 0,2 — 5,8 77 76 29 757,1 756,7 755,0 — 1,5 3,0 : — 6,5 78 74 30 753,2 753,0 752,7 0,0 1,5 — 0,3 79 86 31 750,4 748,8 748,1 4,5 7,0 1,5 74 65 Moyennes 746,54 746.16 746,65 —3,02 ! —0,45 1 1 —4,06 81 77 (É 50R0L0GIQUES. 265 IV' l’Observatoire astronomique de l’Université Impériale a de la mer= 167,9 mètres , ou à peu près 551 pieds 15° 17' à l’Est de Paris. OlF 2 T I 0 N ENTS. DES État du ciel. U ‘ après 10h du Sh du 2h après 10h du sJi nidi. soir. matin. midi. soir. E. E. Nuageux. Neige. Couv. E. C. Couv. Neige. Nuageux. E. C. Neige. Neige. Couv. C. SE. Brouill. Nuageux. Couv. 0. C. Neige. Couv. Couv. so. SO. Couv. Couv. Nuageux. c. SE. Couv. Couv. Couv. SE. C. Couv. Neige. Couv. E. C. Brouill. Neige. Ser. C. C. Neige. Neige. Couv. NE. C. Nuageux. Neige. Ser. C. N. Neige. Couv. Ser. N. N. Nuageux. Couv. Couv. C. C. Ser. Nuageux. Couv. C. C. Ser. Ser. Ser. S. C. Nuageux. Couv. Ser. s. so. Neige. Couv. Couv. c. 0. Neige. Couv. Couv. 0. c. Neige. Couv* Couv. 1 c. c. Couv. Ser. Ser. c. c. Nuageux. Couv. Couv. c. c. Couv. Nuageux. Ser. SE. SE. Ser. Ser. Ser. SE. SE. Couv. Nuageux. Ser. E. C. Couv. Neige. Couv. SE. SE. Ser. Ser. Ser. C. C. Brouill. Ser. Couv. C. C. Nuageux. Ser. Ser. c. c. Brouill. Nuageux. Couv. c. c. Couv. Couy. Couv. c. SE. Nuageux. Ser. Ser. ITî ! 266 ORSERVATIH AVRIL 1852 (nouveau style J. Observations météorok; de Moscou. L’élévation de l’observatoire astronomique a-< anglais. Latitude =55° 45 V DATES. Baromètre a 0°. (millimètres) Thermomètre extérieur de Réaumur. H Y G R 0 ï de Sacss 8h du matin. 2h après midi. 10h du soir. 8h du matin. 2h après midi. 10h du soir. 8h du matin. 2h apr midi 1 747,8 747,0 746,7 2,0 3,0 1,7 71 71 2 748,6 731,3 757,4 1,0 4,0 — 2,5 84 71 3 738,9 739,3 758,6 — 1,9 5,5 0,0 84 7( 4 739,7 739,8 751,5 — 2,0 2,0 — 1,0 84 85 5 748,3 748,8 750,5 1,7 3,4 1,7 80 7cj 6 749,3 748,3 747,2 4,0 3,7 1,5 77 7i 7 743,3 743,4 740,6 3,7 7,3 3,0 82 74 8 739,8 738,0 738,6 2,3 2,5 1,5 81 7i 9 737,2 739,5 741,6 0,5 — 1,0 — 3,6 86 8-' 10 743,3 743,7 738,0 0,5 7,0 2,0 80 Ti 11 742,3 741,7 741,4 — 3,3 — 1,0 — 2,7 77 7:1 12 741,6 742,4 743,8 — 1,0 — 1*3 - 2,7 74 7i 13 742,4 740,6 734,4 — 5,0 — 2,0 — 3,0 71 7: 14 731,4 731,7 732,0 — 2,5 - 2,5 — 3,0 72 7' 13 732,7 734,3 733,7 — 4,0 — 1,2 — 6,5 79 7( 16 738,3 741,4 740,0 — 6,0 — 2,8 — 7,0 72 7! 17 736,4 734,7 743,4 — 2,2 0,0 — 6,0 76 7! i 18 743,6 746,9 747,9 — 1,0 5,0 — 8,0 76 81 19 730,1 751,9 752,0 — 7,0 — 1,0 - 4,0 68 81 20 749,2 748,8 749,0 — 1,0 1,3 — 1,7 74 8: 21 749,3 750,4 751,6 0,2 1,0 2,0 74 8* 22 733,4 753,6 753,1 3,0 8,0 2,2 79 6 23 730,9 749,7 747,7 3,7 5,2 2,0 72 7 24 743,3 742,2 739,8 2,0 2,0 0,2 84 7 23 736,8 738,0 738,0 — 0,3 6,0 - 1,0 78 7 26 738,7 738,8 736,3 — 1,0 3,0 0,0 76 7. 27 738,1 739,2 743,8 0,0 — 0,5 — 3,5 78 7| ; 28 743,7 746,9 748,9 — 3,0 2,5 — 3,0 74 T ! 29 730,6 750,9 750,0 — 0,5 4,0 — 2,0 72 7 30 748,3 746,9 744,4 1,0 2,5 | — 2,0 74 7 Moyennes 744,81 745,03 744,80 —0,47 1,04 —1,51 77 7 rÉOROLOGIQUES. 267 l’Observatoire astronomique de l’Université Impériale viu de la mer=167,9 mètres, ou à peu près 551 pieds : 35° 17' à l’Est de Paris. ■ CTION fENTS. DES État du ciel. h après 10h du 8h du 2h après 10h du raidi. soir. matin. midi. soir. c. C. Nuageux. Nuageux. Nuageux. c. C. Couv. Couv. Ser. c. C. Brouill. Nuageux. Couv. c. C. Ser. Ser. Couv. 0. C. Nuageux. Couv. Nuageux. so. C. Nuageux. Ser. Ser. so. C. Ser. Ser. Ser. G. c. Nuageux. Nuageux. Pluie. C. C. Neige. Neige. Ser. C. G. Nuageux. Ser. Ser. C. C. Couv. Nuageux. Ser. 0. C. Couv. Couv. Couv. C. NO. 3 Couv. Couv. Neige. N. 0. Neige. Neige. Neige. C. SO. Neige. Couv. Couv. s. c. Nuageux. Nuageux. Nuageux. N. N. Neige. Neige. Couv. C. C. Nuageux. Nuageux. Ser. c. c. Ser. Ser. Ser. 1 NE. c. Couv. Neige. Couv. C. c. Couv. Neige. Couv. VE. c. Couv. Couv. Couv. C. c. Couv. Couv. Couv. N. N. Pluie. Pluie. Pluie. C. C. Neige. Nuageux. Ser. SE. SE. Nuageux. Nuageux. Nuageux. S. C. Neige. Neige. Ser. SO. c. Ser. Nuageux. Nuageux. c. N. Ser. Nuageux. Ser. N. NO. Nuageux. Nuageux. Nuageux. 1* BULLETM DE LA SOCIÉTÉ IMPÉRIALE DBS NATURALISTES Tome XXV. ANNEE 1852. MOSCOU. Imprimerie de l’Université Impériale 1852. ÜE'ÏATATb II03B0.IHETCH ci» rÈ>n» , 4TOobi no oTnenaiamn npejcTaBjeHO 6bUo bt> Uen3ypHbiü KoMirrerL y3aKOHeHHoe tocjo 3K3eMnjapoBi>. MocKBa , <£eBpaja 20 ma , 1853 nua. JjeH3opt> u Kaoadeps Ho ans Cneiupees. INSECTES COLEOPTERES DE LA SIBÉRIE ORIENTALE , NOUVEAUX OU PEU CONNUS, DÉCRITS PAR M. le Comte Mannerheim. DECADES TERTIA, QUARTA ET QUINTA* 21. Carabüs Ochoticus Ménétriés. Oblongus , niger ; tliorace subquadrato , posterius vix an - gustato , tenue marginato , profunde et remote rugoso - pun~ ctato , lateribus violaceo ; elytris oblonge obovatis , obscure castaneis , crenato-striatis , interstitiis bine inde interruptis , foveolis obsoletissimis impressis triplici sérié , margine late - rali violaceo ; antennarum articuli primi basi femoribusque ru fis. JV2 4. 185%. 18 274 Var. b. tlioracis elytrorumque margine laterali viridi - aureo. Longit. 9 — 10. lin. Lalit. 3| — i lin. Molschulsky. Die Kiifer Russlands, Cat. p. 79. Habitat ad pôrtum Ajan Maris Pacifici, D. PippingsküUl C. Henningii Fischer et Sahlbergii Mannerh. vicinus, sed tlioraee angustiore, longiore, magis quadrato, angu- stissime marginato, remote rugoso - punctato et elytris lon- gioribus obovatis, interstitiis elevatis angustioribus et pun- ctis impressis triplici sérié vix conspicuis diversus. Caput remote rugoso - puiictatum , nigrum , inter antennas leviter biimpressum. Antennae longitudine dimidii corporis,nigrae, articulo primo basi obscure rufo. Thorax longitudine vix latior, antice emarginatus, basi leviter bisinuatus, lateribus antrorsum perparum rotundato-dilatatus margine angustis- simo postice plerumque haud reflexo, angulis basalibus ro- tundatis vix productis ; supra planus , in medio tenuissime canaliculatus , remote et profunde rugoso -punctatus, rugis versus latera magis congestis, niger, ad latera violaceus. Scutellum brève, triangulare, nigrum, longitudinaliter stri- gosum, in medio tenue canaliculatum. Eîytra basi tborace vix latiora, sed illo fere quadruplo longiora, mox pone ba¬ sin posterius sensim dilatata, ita ut summa latitudo longe ultra medium efficiatur, dein versus apicem angustata, si- mul sumta ad apicem rotundata; supra modice convexa, dense crenato - striata, interstitiis elevatis angustis bine in- de irregulaiûter interruptis, in utroque foveolis impressis inauratis triplici sérié ^Tx conspicuis, obscure eastanea, margine laterali late violaceo, introrsum interdum aureo - resplendente, crebre ruguloso. Corpus subtus nigro-piceum nitidum. Pedes médiocres, nigri femoribus, genubus excep- tis, obscure rufis. 275 22. Poecilonota (*) limbata Gebler. Elongata , depressa , profunde punctata; supra smaragdi- neo - subtus viridi - aurea; antennis articulis 4 — // dilata- tis, longius serratis ; thorace elytris vix angustiore, in medio linea longitudinali cicatricibusque aliquot utrinque nigro - violaceis laevigatis , lateribus posterius rubro-aureis; scutel- lo latissimo , transverse cordato ; elytris striatis , inter stitiis maculis nigro - violaceis laevigatis dense ornatis , margine obsolète serrato , late rubro - aureo , apice truncato , breviter dentato. Longit. 7 — 8^ lin. Latit. 2i — 3 lin, Buprestis limbata Gebler , Mém. de la Soc. de Moscou. VIII. p. 42. 6. Habitat in Mongolia ad Kiachtam, in ulmis vallium, mensi- bus Julii et Angusti, minus frequens, D. Popoff; ad Nertschinsk, D. Kulibin, sec, Gebler. Species inter propinquas magna, elegans, insignis. Golor paginae superioris smaragdineo-aureus, interdum viridi - cupreus , inferioris ped unique viridi - aureus splendidus. Caput profunde rugoso-punctatum, rugis in vertice eviden- tioribus , canalicula verticali vix conspicua , areola media frontali , laevigata , nitida , transversa , aut cuprea , aut rubro - aurea , ante antennas pilis albidis obsitum ; oculi magni, reniformes, glauci; antennae articulis 1 et 2 nodi- formibus, subaequalibus, viridi- aeneis nitidis, sequentibus (*) C’est bien certainement le genre Poecilonota d’Eschscholtz , cara¬ ctérisé par lui dans son Zoologischer Atlas paru en 1829, et je ne conçois pas la raison pourquoi ce nom , en citant toujours Esch- scholtz, ait été depuis rapporté à un tout autre genre de Bupresti- des, par MM. Solier, Laporte et Dejean. Le nom de Poecilonota doit par conséquent prévaloir ici à celui de Lampra Megerle qui n’avait point été caractérisé avant que cela se fit par M. le Mar¬ quis Spinola en 1837 et M. Redt enb acher en 1849. 18* 276 nigro-aeneis opacis, parce albido-pilosis, tertio longiore obconico, k — 5 remotis cum 6 — 11 latis perfoliatis vel acute serratis, bis approximatis contractis. ïborax antice rotundato-emarginatus, lateribus paullo ante medium ro- tundato - dilatatus , dein apicem versus angustatus , basi modice bisinuatus, angulis subrectis; supra depressus, pro- funde punctatus , punctis versus latera condensatis rugosis, liuea media longitudinali apicem attingente, nigro-violacea laevigata nitida , ante scutellum foveola subrbomboidali transverse profunde impressa terminata , in disco utrinque cicatricibus aliquot etiam nigro-violaceis laevigatis irregu- laribus notatus, margine antico plerumque aureo-splendente, laterali posterius ante medium incipiente laete rubro-aureo. Scutellum breve, transversum, anterius rotundatum, postice angulis externis acutis et in medio cuspidatum , supra pun- ctulatum, plerumque bifoveolatum. Elytra thorace vix la- tiora sed plus quam triplo longiora, mox ante medium le- viter coarctata, pone medium parum dilatata et dein versus apicem sensim attenuata, margine obsoletissime serrulata, apice truncato utrinque obtuse quadridenticulato , dentibus suturali et marginali parum longioribus; supra subdepressa, ad humeros utrinque impressa, punctulato-striata, intersti- tiis profunde et crebre, praesertim versus latera, punctatis, maculis nigro-violaceis laevigatis forma irregularibus dense subtessellatis , margine laterali late rubro-aureo. Thorax subtus margine laterali posterius rubro-inaurato, hic pectus- que profunde remotius, abdomen vero et pedes crebrius punctata; maris segmento ultimo ventrali profunde emargi- nato, feminae truncato. 23. Poecilonota pretiosa mihi. Elongata , subdepressa , creberrimepunctata;saprasma- ragdineo-aurea ; subtus splendide viridi-metallica , cyane - 277 scenti-micans; antennis articulis 4 — 11 brevius serratis , mediis dilatatis; vertice linea laevigata, canaliculata , nigro- violacea; thorace elytris angustiore, disco linea longitudinali media maculisque paucis nigro - violaceis nitidis, lateribus posterius inauratis; scutello brevissimo lunato , postice in medio vix acuminato ; elytris striatis , interstitiis maculis oblôngis nigro - violaceis , laevigatis minus dense adspersis , intra marginem utrinque vitta longitudinali aurea , margine subtiliter serrato, apice truncato acute denticulato. Longit. 61 lin. Latit. 2* lin. Habitat in Mongolia rarissime, D. Popoff. Supra viridi - smaragdinea , inaurata , subtus splendide viridi - metallica, cyanescenti - micans. Cap ut crebre pun- ctatum, antice albo - ciliatum , fronte rugosa lineola trans¬ versa antica areolaque media cuspidata laevigatis inauratis notata, vertice linea canaliculata, nigro - violacea; oculi magni, reniformes, glauci; antennae nigro - cyanescentes , nitidae, albido-pilosae, articulis 1 — 3 fere aequalibus sub- obconicis, h — 11 obtuse serratis, 4 — 6 dilatatis, 7—11 bre- vioribus haud contractis. Thorax antice angulatim emargi- natus , ante medium rotundato - angustatus , basi profunde bisinuatus angulis subrectis; supra subdepressus , creberri- me , praesertim vertus latera , punctatus , linea media per totam longitudinem continuata cicatricibusque nonnuîlis utrinque , irregularibus laevigatis , nigro - violaceis, ante scutellum foveola minuta triangulari impressa, lateribus a medio posterius aureis. — Scutellum brevissimum, trans- versum , lunulatum , subtilissime punctulatum aequale , po¬ stice in medio vix acuminatum. Elytra basi thorace latiora et illo fere quadruplo longiora , longe ante medium perpa- rum coarctata, dein nonnihil dilatata, longe pone medium versus apicem modice angustata, margine subtiliter serra- 278 ta, apice latins truncato, denticulis circiter septem utrin- que armato, quorum marginalis, suturalis et médius majo¬ res acutiusculi; supra subdepressa, ad humeros utrinque impressa, punctulato- striata, interstitiis ereberrime , prae- sertim versus latera. punctatis, ibique rugulosis, mactiîis nigro-violaceis laevigatis variae magnitudinis, magis regu- laribus, sat dense tessellatis, intra marginem ab bumero ad apieem usque vitta laterali lata iaterali aureo - splendida. , Thorax subtus remote et profunde, pectus ereberrime. ab- J domen vero subtilius et densius punetata. Pedes viridi-cya- nescentes, tarsis obscure eaeruleis. Mas segmento ultimo ventrali profunde emarginato, subbidentato. Femina latet. 24. Poeciloxota xobilissima mihi. Elongata , subdepressa , confertissime punetata; supra smaragdineo-aurea ; subtus viridi-euprea splendida, antennis drticûlis 4 — Il brevius serratts, mediis diïatatis , thorace elytris multo angustiore , a medio antrorsum subito attenua- to , margine posterius refleæo-pJieato inaurato , ïineis tribus longitudinalibus parallelis maeulaque utrinque interjecta va- riabili nigro-violaceis, scutello brevi lunulalo, in medio im - presso , elytris posterius attenuatis, striatis , interstitiis ma - cuïis numerosis nigro-violaceis bine inde confluentibus , la- teribus late aureis , margine aculius serrulato, apice rotun- dato, acute denticulato . Var. b. supra caerulescenti-micans , pedibus viridi-eva- nescentibus. Longit. 4i — oj lin. Latit. lr — 2 lin. Habitat in Mongolia ad Kiaebtam , in ulmis locis elevatis rarius, D. Popoff. Color paginae superioris laete smaragdineo-aureus , in- terdum caerulescenti-micans, inferioris cum pedibus viridi- 279 cupreus splendidus. Caput creberrime punctatum, antice densius albido-pubescens , yertice obsoletissime canalicula to, fronte plerumque areola difforaii nitida aurea notata; oculi magni reniformes glauci; antennae fere ut in praece- dente, sed articulis adhuc obtusius serratis, exterioribus magis contractis. Thorax apice leviter bisinuatus, lateribus in medio subangulato-dilatatus , dein apicem versus subito sinuato-attenuatus , basi bisinuatus angulis rectis, margine posterius plus minus ve rellexo - plicato ibique splendide aureo; supra subdepressus , creberrime punctatus, versus latera posterius plus minusve rugosus, lineis tribus longi- tudinalibus parallelis, quarum exteriores interdum minus regulares, nigro-violaceis iaevigatis nitidis, interjecta ma¬ cula utrinque ejusdem coloris oblonga saepe dilacerata, ba¬ si ante scutellum foveola minutissima impressa, interdum fere omnino deüciente. Scutellum breve lunulatum, medio profunde impressum. Elytra basi thorace niuito latiora il¬ loque quadruplo longiora, longe ante medium angustata, dein posterius rotundato-dilatata, longe pone medium ver¬ sus apicem attenuata, margine subtiliter acutius serrulata, apice singulatim rotundata, dentibus circiter quinque acu- tiusculis inaequalibus armato; supra subdepressa, ad hu- meros utrinque impressa, punctulato - striata, interstitiis creberrime, versus latera rugosius, puncta ta, maculis nu- merosis nigro-violaceis Iaevigatis, bine inde confluentibus, sub-tessellata, margine laterali toto late aureo - splendido. Corpus subtus undique profunde minus crebre punctatum , parce albido -pubescens, tarsis obscure caeruleis. Mas seg- mento ultimo ventrali profunde emarginato, subbidentato. Mares septem examinavi, feminam nullam vidi (*). (*) Pour mieux distinguer les espèces voisines d’Europe , j’en ai cru devoir donner ici des diagnoses détaillées , comme un complément systématique des descriptions ci-dessus exposées. Malgré ce que 280 25. Spiienoptera Popovii mihi. Subcylindrica , aeneo - cuprea , nitida; fronte inaequali; thorace transverso , lateribus subrcclis, basi apiceque bisinua - to, disco remote, ad latera crebrius , punctato , ante angulum M. Motschoulsky vient de dire au sujet de Lampra decipiens Dej, ( Bullet . de la Soc. de Moscou. 1851. I. p, 364.), j’envisage cepen¬ dant cette espèce comme réellement distincte de P. rutilans, d’après les caractères , dont je vais maintenant présenter un aperçu. Feu le Comte Dejean tenait probablement l’individu de sa collection, comme moi , de M. Zicick à Sarepta, ou de M. Hummel qui avait aussi reçu cette espèce de M. Zwick , parcequc l’illustre Comte a indiqué «Russia» comme la patrie de l’insecte en question , et c’é¬ tait de cette source que provenaient dans ce temps les insectes de la Russie Européenne de la collection Dejean. J’ai commis une er¬ reur en croyant autrefois la decipiens Dej. identique avec la lim- bata Gebler, ce qui avait ensuite engagé MM. Gory et Laporte à réproduire ma faute. Poecilonota decipiens Dejean. Oblonga, subconvexa, punctatissima ; supra smaragdineo - aenea , cyanescens; subtus splendide viridi - metallica; antennis articulis 4 — 11 brevius serratis, mediis dilatatis ; vertice lineola laevigata canaliculata ; thorace lateribus inaurato, ante medium versus api- cem angustato , pone medium sinuato , linea longiludinali media angustissima et areis aliquot dijformibus utrinqùe, laevigatis, cum disco concoloribus, postice utrinque impressione obliqua irregulari impunctata; scutello transverso subsemicirculari , aequali , postice in medio subacuminato ; elytris striatis , interstitiis maculis spar- sis nigro-violaceis laevigatis , intra marginem late inauratis, mar- gine acute serrato, apice rotundato, denticulis acutissimis armato. Longit. 5J lin. Lat. 2^ lin. Lampra decipiens Dejean , Cat. 3-ème édit. p. 89. Poecilonota limbata Mannerheim, Bullet. de la Soc. de Moscou. 1837. VIII. p. 59. 3. Buprestis limbata Gory et Laporte, Histoire nat. et Jconogr. IV. p. 115. Tab. XX. fig. 113. Habitat in Rossia meridionali ad Sareptam, D. Zwick. 281 anticum utrinque oblique impresso; elytris versus apicem mo- dice attenuatis, strialo - punctatis, punctis striarum remotis, stria tertia et octava postice conjunctis , interstitiis subtiliter punctulatis , apice rotundatis , ad suturam utrinque brevissi - me unidentatis . Longit. 4$ lin. Latit. If lin. Differt a sequente imprimis thorace lateribus ante medium versus apicem angustato, pone medium leviter sinuato, margi- ne haud crenato, dorso in medio creberrime, et non ut in ilia remotius, punctato, impressionibus ejus impunctatis elytrisque angustioribus , minus convexis, margine evidentius serratis et apice acutius denticulatis. P oecilonotâ rütilans Fabricius. Oblonga , convexa , profunde punctata ; supra smaragdineo - aenea; subtus viridi- aurea; antennis articulis 4 — Il obtuse ser¬ ratis , mediis valde dilatatis ; vertice obsoletissime canaliculato ; thorace lateribus rubro-inauratis , a medio antrorsum angustato , margine subcrenato, in medio obsoletissime laevigato -lineato , li- neola cuprescente , disco maculis aliquot obsoletis nigro - cyaneis , posterius utrinque transversim oblique levissime impresso , in im¬ pression e undique profunde punctato ; scutello brevi transverso , ex- cavato; elytris striatis, interstitiis maculis nigro -violaceis laeviga- tis parce adspersis, intra marginem late rubro-inauratis, margi¬ ne obsolète serrato, apice rotundato , br éviter denticulato. Var. b. maculis thoracis elytrorumque nigro -violaceis omni- no deficientibus. Longit. Sf- — 6 lin. Lat. — lin. Mannerheim . Bullet. de la Soc. de Moscou. 1837. YIII. p. 58. 2. Büprestis rütilans Fabricius , Sp. Ins. I. p. 274. 11. Syst. El. II. p. 192. 35. — - Schonherr, Syn. Ins. III. p. 228. 77. — • Gory et Lapor¬ te, Hist. nat. et Iconogr. II. (Büprestis) p. 115. Tab. XXIX. fig. 158. Lampra rütilans Dejean , Cat. 3-ême édit. p. 89. — Spinola , Ann. de la Soc. ent. de France YI. p. 109. 1. — Redtenbacher, Fauna Aus- triaca. p. 279. Habitat in Europa meridionali passim; e Germania australi et Gallia specimina in museo meo adsunt. 282 Habitat in salicelis vallium Mongoliae rarius, 1). Popoff. Tota aeneo - cuprea nitida , suhtus parce griseo - pubes- cens. Caput supra os crebre, in vertice vero remote puncta- tum, fronte inaequali, leviter impressa. Antennae brevius- culae, tenues, subserratae. Tliorax longitudine sesqui la- tior, basi apiceque leviter bisinuatus, lateribus antrorsum plerumque vix angustatus, angulis posticis subrectis, ante scutellum emarginatus; disco remote versus latera crebre punctatus, intra latera utrinque antice oblique impressus, interdum impressione alia etiam obliqua intra angulum po- sticum utrinque notatus. Scutellum breve, transversum ni- tidissimum, apice cuspidatum. Elytra basi thorace vix la- tiora, sed illo fere triplo longiora, pone medium versus apicem modice angustata , intra humeros impressa ibique rugosa; striato - punctata , striis internis posterius profun- dius exaratis , tertia cum octava ante apicem conjunctis , interposilis vero ibi desinentibus, interstitiis subtiliter re¬ mote punctulatis; apice rotundata, dente parvo utrinque ad suturam armata. Corpus subtus creberrime subtiliter pun- ctulatum, prosterno fortiter remote punctato. 26. Sphenoptera insidiosa mihi. Subcylindrica, aeneo - cuprea nitida ; fronte leviter triim- pressa ; thorace transverso , in medio leviter rotundato - dila- tato, basi apiceque bisinuato, disco remote ad latera crebrius punctato, utrinque ante angulos anticos et posticos oblique impresso foveolaque intra marginem in medio notato, elytris versus apicem subito attenuatis , striato - punctatis , punctis striarum condensatis , interstitiis subtiliter punctulatis, apice rotundatis, ad suturam utrinque acutius unidentatis. Longit. h lin. Latit. lin. Habitat in Mongolia rarissime, D. Popoff. Affinis praecedenti, sed differt colore magis inaurato: 283 fronte triangulariter leviter impresso, adjectis superne im- pressionibus minutis duabus oblique convergentibus; tho- race lateribus in medio nonnihil rotundato-dilatato, foveo- la rotundata ad latera utrinque profunde impressa , angulis posticis subacutis: elytrisque versus apicem magis attenua- tis, ad suturam apice acute unidentatis, striis tenuioribus, externis obsoletis, omnibus usque ad apicem productis, nul- lis connexis, ut et punctis striarum subtilioribus condensa¬ is. Ceterum descriptionem Sph. Popovii répétas. 27. Sphenoptera laticollïs mihi. Subcylindrica , cupreo-aenea , caeruleo-micans , supra subdepressa; thorace lato transverso, basi apiceque bisinuato, lateribus antrorsum rotundato, crebre punctato , areis duabus longitudinalibus inaequalibus laevigatis; elytris versus api¬ cem modice attenuatis , ad suturam impressis , creberrime punctulatis, obsoletissime striato-punctatis. Longit. 3^ lin. Latit. H lin. In Mongoïia a D. Popoff rarissime inventa. Caput subtiliter punctatum, cupreo-aeneum, fronte inae- quali, antennis ut in prioribus. Thorax longitudine plus quam duplo latior , basi apiceque bisinuatus , lateribus an¬ trorsum rotundato-dilatatus, angulis posticis rectis, cupreo- aeneus, nitidus; supra in medio longitudinaliter crebre punctatus, dein utrinque longitudinaliter laevigatus, iterum longitudinaliter creberrime subrugoso- punctatus et versus latera punctura remotiore. Scutellum breve transversum , nitidum, apice cuspidatum. Elytra tboracis basi latiora, illo plus quam triplo longiora , pone medium versus apicem modice angustata , apice utrinque extus et intus oblique subtruncata, ibique ad suturam denticulo minuto armata; supra subdepressa, obscure cupreo-aenea, antrorsum cae- ruleo-micantia, regione suturali impressa, creberrime pun- 284 ctulata, obsoletissime striato-punctata, striis cum punctura fere confusis. Corpus subtus laetius cupreo-aeneum , sub- tiliter punctulatum, thorace prosternoque profundius remo- tiusque punctatis. 28. Sphenoptera egena mihi. Breviuscula, subcylindrica , cupreo-aenea; fronte trian - gulariter impressa; thorace transverso , hasi apiceque bisi- nuatOj lateribus in medio parmi rotundato-dilatato , punctu- lato, areis duabus longitudinalibus laevigatis, foveolis tribus distantibus ad basin , tribus approximatif in medio et una latéral i utrinque impresso ; elytris striato-punctatis , inter sti- tiis subseriatim punctatis . Longit. lin. Latit. 1 lin. Habitat in Mongolia ad Kiachtam rarius, D. Popoff Color undique cupreo -aeneus nitidus. Caput rernote pun- ctatum, fronte triangulariter impressa. Thorax longitudine sesqui latior , basi apiceque bisinuatus , lateribus in medio nonnibil rotundato - dilatatus , rernote punctulatus , intra latera longitudinaliter crebrius punctatus , area longitudi- nali inaequali ad spatium medianum punctatum utrinque laevigatus, intra basin foveolis tribus distantibus, quarum intermedia ante scutellum nonnibil posterius remota , in medio tribus aliis rnagis approximatis obsoletis transversim positis et fovea ad latera utrinque , rotundata profunde im¬ pressa notatus. Scutellum minutum subcordatum. Elytra latitudine thoracis sed illo triplo longiora, intra bumeros basi transversim impressa subrugosa, pone medium versus apicem modice angustata, apice oblique subtruncata dente suturali vix conspicuo; supra subdepressa, striato-punctata, punctis striarum approximatis , interstitiis subseriatim pun¬ ctatis. Tborax subtus prosternumque profunde remotius. metasternum abdomenque subtiliter punctata. 285 29. CORYMBITES PlPPINGSKOELDII mihi. Elongatus , nigro-aeneus , griseo-pubescens , subtilissime punctulatus; thorace angulis posticis reflexis , divaricatis , acutiusculis , apice incurvis; elytris brunneo-castaneis , sutura margineque exteriore angustissime infuscatis. Longit. 4 lin. Latit. li lin. Habitat ad portum Ajan Maris Pacifici, D. Pippingskold. C. Boeberi Eschsch. affinis, sed brevior, in elytris latior, multo subtilius punctulatus , aliter coloratus et thoracis angulis posticis divaricatis tenuioribus diversus. Gap ut creberrime punctulatum, subaequale, nigro-aeneum, dense griseo - pubescens. Antennae capite cum thorace parum longiores, serratae. Thorax apice truncatus, lateribus te- nuissime marginatis ante medium rotundatus, versus apicem modice angustatus , basi yix bisinuatus , angulis posticis yalde prominentibus , divaricatis, reflexis, acutiusculis, apice ipso incurvis; disco convexus, nigro-aeneus, dense et breviter griseo-pubescens, subtilissime punctulatus. Scutel- lum majusculum, rotundatum, excavatum, nigro-aeneum. Elytra thorace paullo latiora, sed fere triplo longiora, sub- depressa, ante medium nonnihil dilatata, dein versus api¬ cem sensim modice angustata, margine tenue explanato , apice singulatim acuminata, leviter striata , interstitiis sub¬ tilissime punctulatis; brunneo-castanea, perparum griseo - pubescentia, sutura nonnihil margineque externo angustis¬ sime infuscatis. Corpus subtus cum pedibus nigro-aeneum, subtilissime punctulatum, dense et breviter griseo-pubes¬ cens. Mas latet. 30. Diacanthüs spretus mihi. Elongatus y niger, subnitidus; fronte modice impressa ; an- tennis maris validis y serratis; thorace concinne punctato , angulis posticis acute prominentibus , divaricatis , supra pro - 2S6 funde excavatis, elytris pmctato-striatis, interstüiis subtilis - si me creberrime punctulatis , pedibus fusco-piceis. Far. b. supra fusco-picea, subtus cuui antennis casta- nea, elytrorum margine inüexo segmentorqm abdominalium margiuibus pedibusque pallidius testaceis. Longit. 3.v — lin. Latit. Il — lin. Habitat in vicinitate urbis Irkutsk., I). Sedakoff. Statura D. melancholici Fabr. et anxii mihi (Gebler , Bullet. Phys. Math, de P Acad, des sc. de St.-Pétersb. I. p. 38. 9.), sed multo minor, antennis validioribus, et tboracis punctura remotiore, magis regulari praeterea ab utrisque diversus. Caput remote punctatum, nigrum, griseo - pubes- cens; fronte modice excavata, interdum lonçitudinaliter biimpressa. Àntennae capite cum tborace parum longiores, validae, articulis 4 — 10 latis serratis. Thorax latitudine sesqui longior, apice truncatus, basi bisinuatus, ante scu- tellum in medio emarginatus, lateribus subrectis, mox ante e ... ^ medium paullo angustatus, angulis posticis nonnihil diva- ricatis, elongatis, supra excavatis, extrorsum argute cari- natis , dorso convexus , niger nitidus , concinne et regulari- ter punctatus , parce griseo - pubescens. Scutellum subro- tundatum, excavatum, creberrime punctulatum pube densa grisea obductum. Elytra latitudine tboracis et illo plus quam duplo longiora, nigra, pone medium versus apicem modice angustata, tenue marginata, punctato- striata, striis profunde exaratis , interstitiis subtilissime et creberrime punctulatis. Corpus subtus creberrime subtiliter punctula¬ tum, tenue griseo - pubescens, segmenti ventralis quarti margine rufo - testaceo. Pedes fusco - picei, femorum basi apiceque, tibiis extrorsum tarsisque piceo -testaceis. (Mas.) Femina differt antennis brevioribus, tenuioribus, articu¬ lis vix serratis thoraceque paullo latiore, quamvis in medio vix dilatato - rotundato, posterius obsolète canaliculato. 287 31. Diacanthüs punctatissimus mihi. Elongatus nigro-piceus opacus , tenue griseo - pnbescens; fronte plana; antennis , margine inflexo elytrorum pedibus - que rufo - castaneis ; antennis validis subserratis ; tliorace creberrime punctato , lateribus redis, angulis posticis proten- sis, divaricatis , supra carinatis, apice inçurvis; elytris pun¬ ctato -striatis, interstitiis subtilissime pundulatis. Longit. 5 lin. Latit. 1| lin. Habitat ad Irkutsk rarius , D. Sedakojf. Proxime praecedenti ut et D. melancholico Fabr. vici- nus, sed differt statura magis elongata, fronte plana, tho- race longiore ejusque punctura adhuc quam in hoc crebrio- re, undique tamen regulari. Gaput nigro - piceum , dense griseo - pnbescens, creberrime punctatum, fronte plana, longitudinaliter subrugosa. Antennae capite cum tliorace longiores, validae, rufo-castaneae, dense, pubescentes, ar- ticulis 4 — 10 magnis subserratis. Thorax latitudine fere duplo longior, apice leviter emarginatus, basi subbisinua- tus, lateribus rectis, mox ante medium parum angustatus, angulis posticis longe protensis , divaricatis incurvis, apice ipso truncatis, dorso argute carinatis adjectaque carinula minuta introrsum utrinque; modice convexus, nigro-piceus, tenue pubescens, creberrime et regulariter punctatus. Scu- tellum subrotundatum , excavatum, subtilissime punctula- tum, dense griseo-pubescens. Elytra tliorace paullo latiora et illo duplo longiora, sublinearia, versus apicem pone me¬ dium modice angustata, lateribus anguste reflexo-margina- ta; supra subdepressa, nigro-picea, punctato -striata, striis profunde exaratis, interstitiis subtilissime punctulatis, mar¬ gine inflexo rufo - castaneo. Corpus subtus nigro - piceum, creberrime punctulatum , dense griseo - pubescens. Pedes rufo - castanei, femoribus fusco - lineatis. 288 32. Diacanthus laevicollis mihi. Elongatus, obscure cupreo-aeneus , violaceo-micans , niti- dissimus , subtus niger; antennis latis serratis; fronte in - ae quali; thorace convexo, antrorsum angustato, obsoletissime remote punctulato, angulis posticis parum divaricatis, acutis , carinatis; elytris pone medium dilatatis , punctato-striatis , interstitiis vix conspicue disperse punctulatis ; antennis , pedibus , elytrorum margine inflexo posterius segmentorum - que abdominalium marginibus rufo-castaneis. Var. b. supra nigro - caerulea , elytris magis cyaneo- micantibus. Longit. kl lin. Latit. 1% lin. ? Selatosomüs gracilis Motschulsky in litteris. Habitat in vicinitate urbis Jakutsk, D. Etholén. Var. b. in Gubernio Jeniseisk captam misit D. Gebler. Statura fere D. aenei, sed abunde distinctus. Caput pro- funde punctatum, fronte oblique biimpressa, impressionibus extrorsum ruga laevigata utrinque limitatis. Antennae capi- te cum thorace fere longiores , rufo - castaneae , articulis h — 10 latis serratis. Thorax latitudine sesqui longior, apice emarginatus , basi leviter bisinuatus , pone medium antror¬ sum angustatus, angulis posticis minus protensis, parum divaricatis, acutis, supra excavatis, extrorsum carinatis; obscure cupreo-aeneus, nitidissimus, convexus, obsoletissi¬ me remote punctulatus. Scutellum subrotundatum, planum, creberrime et subtilissime punctulatum. Elytra basi thora- cis latitudine , mox pone humeros ultra medium sensim dilatata , dein apicem versus modice attenuata, lateribus reflexo-marginata, punctato-striata , interstitiis obsoletissi¬ me disperse punctulatis, obscure cupreo - aenea , nitida, margine inflexo posterius rufo - castaneo. Corpus subtus nigrum, creberrime punctulatum, tenue griseo-pubescens. 289 segmentorum ventralium marginibus rufo-castaneis. Pedcs rufo-castanei, femoribus in medio infuscatis. 33. Diacanthus nigrîta mihi. Oblongus, niger , opacus ; fronte leviter excavata; antennis longis validis , articulis protensis, haud serratis ; thorace an- trorsum rotundato-dilatato , pane medium, coarctalo , con- vexo, creberrime punctato . angulis posticis productis , atte~ nuatis, parum divaricatis ; elytris profunde punctato-striatis, interstitiis disperse punctulatis , antennis pedibusque piceo - castaneis . Longit. 3 — 4J lin. Latit. 1 — 1 a lin. Habitat in Dauria, D. Sedakojf. Caput creberrime punctatum, nigrum, fronte leviter ex- cavata, subrugosa. Antennae capite cum tliorace longiores, piceo -castaneae, articulis 4—10 compressis late extensis, haud serratis. Thorax latitudine plus quam sesqui longior, apice truncatus, basi vix sinuatus, lateribus ante medium rotundato-dilatatus, pone medium sinuato-coarctatus, angu¬ lis posticis protensis, attenuatis, spiniformibus, parum diva¬ ricatis , supra tenue carinatis ; dorso convexus , niger opa¬ cus, creberrime concinne punctatus. Scutellum rotundatum, planum , crebre punctulatum , dense griseo - pubescens. Elytra basi tliorace multo angustiora ibique rotundata , mox pone humeros dilatata , longe ultra medium linearia et denique versus apicem modice angustata , tenuissime marginata; supra subdepressa , nigra , opaca , profunde punctato -striata, interstitiis disperse subtilissime punctula¬ tis. Corpus subtus creberrime subtilissime punctulatum , tenue griseo -pubescens. Pedes piceo-castanei, femoribus infuscatis, tarsis rufescentibus. (Mas.) Femina major, antennis brevioribus, tenuioribus, thora¬ ce antrorsum magis rotundato-dilatato. M 4. 185% 19 290 34. Diacanthus singularis rnihi. Breviusculus , supra nigro-aeneus, subtus niger , sat dense breviter griseo-pubescens , subtiliter punclulalus ; thorace mi- nuto, transverso, angulis posticis divaricatis , acutis, dorso convexo , posterius foveis duabus pro funde imprcsso; elylris obsolète striatis , margine inflexo rufo - testaceo ; antennis dimidiatim, femorum basé apiceque, tibiis et tarsis ferrugineo- testaceis. Longit. % lin. Lalit. J lin. Habitat ad portum Ajan Maris Pacifici rarissime , I). Pip- pingskold. Statura fere D. costali Payk. propinquus et cum illo ad genus Gyrus Motsdi. referendus; insectum paradoxiim, pusillum. Caput subtiliter punctulatum , subinaequale , nigro - aeneum , tenue griseo-pubescens. Antennaé capite cum thorace sesqui longioms, crassiusculae , ferrugineo- testaceae, extrorsum infuscatae, articulis dilatatis, subser- ratis. Thorax longitudine fere duplo latior, antice trunca- tus , a basi versus apicem sensim rotundato - angustatus , lateribus tenue marginatis, angulis posticis valde divarica¬ tis acutis; supra convexus, nigro-aeneus, subtiliter punctu- latus, tenue griseo-pubescens, intra angulos posticos in disco fovea obliqua utrinque profunde impressa. Scutellum oblongum, triangulare, punctatissimum. Elytra basi tbora- cis latitudine , sed illo plus quam quintuplo longiora , pone medium nonnihil dilatata et dein apicem versus sensim rotundato - angustata , apice singulatim acuminata; dorso convexa, nigro-aenea, obsolète striata, sat dense et breviter griseo-pubescentia, interstitiis subtiliter punctulatis , mar¬ gine inflexo rufo-testaceo. Corpus subtus nigrum, subtiliter punctulatum, griseo-pubescens, femoribus basi apiceque, tibiis tarsisque ferrugineo-testaceis. 291 35. Ampedus ba salis mihi. Elongatus , nigef , punctatissimus , supra atro - , subtus fusco-pubescens , antennis serratis; thorace oblongo , pane medium antrorsum angustaio , angulis posticis acutis , recte protensis , argute carinatis; elylris profunde striatis, macula transversa , basait alteraque elongata * marginali, subhume- rali, luteis; pedibus rufo-castaneis. Longit. 5 lin Latit. li lin. Habitat in Mongolia rarissime, D. Pvjioff. A. tristi Linné similis , sed plus quam duplo major, punctura subtiliore et paullo remotiore , antennis acute serratis, thorace longiore, haud e medio sed pone medium antrorsum magisque angustato , angulis posticis rectis pro- minentibus (haud divaricatis et apice incurvis), ut et signa- turis pallidis elytrorum aliis species ah illo bene distincta. Caput convexum, crebre punctatum, nigrum, atro-pubes- cens. Antennae longitudine thoracis, articulis k — 8 dilata- tis acute serratis. Thorax latitudine longior, basi apiceque subtruncatus, pone medium antrorsum angustatus, latitudi¬ ne antica basi plus duplo latior , angulis posticis recte pro- minentibus elongatis , acutis , supra argute carinatis , intra basin transverse profunde impressus; disco convexus, sat crebre punctatus, niger, atro-pubescens, postice in medio obsolète canaliculatus. Scutellum oblongum, nigrum crebre punctulatum, longitudinaliter carinatum. Elytra latitudine thoracis, sed illo plus quam duplo longiora, ante medium nonnihil coarctata, dein apicem versus angustata, profunde striata, striis minutissime interstitiis autem evidentius sat crebre punctulatis^ nigra, atro-pubescentr£C,vbasi tota intra callos humerales utrinque transversim ad scutellum et pa- rum pone ilium margineque basali laterali sub humeros et in portione inflexa ad qüintam partem totius longitudinis 19* 292 luteis. Corpus subtus nigrum , punctulatum , abdomine autem crebrius et subtilius, undique fusco-pubescens. Pe- des rufo-castanei, femoribus infuscatis. 36. Athous Dauricüs mi ht. Lineari-elongatus , supra rufo-castaneus , subtus cum pe- dibus et antennis serratis ferrugineo - tes tac eus , undique griseo-pubeseens ; capite rugoso-punctato ; thorace oblongo , apice bisinuato, basi subtruncato, lateribus linearibus, femi- nae nonnihil rolundatis maris a basi ad apicem angustatis , crebre punctato , angulis posticis vix divaricatis , produclis, apiee incurvis; elytris tenuissime puuctato-striatis , intersti- tiis subtilissime punctuiatis. Longit. 6 — 7.1 lin. Latit. If — lin. Athous orientalis Motschulshy in litteris. Habitat ad Nertschinsk , D. Wladsimirsky ; in Mongolia , D. Popoff. Athoo haemorrhoidali F abr . plerumque major , latior, thorace elytrisque rnulto subtilius punctatis, illo breviore , angulis posticis longe productis incurvis omnino diversus. Color paginae superioris rufo - castaneus, inferioris ferru¬ gineo - testaceus ; undique dense griseo - pubescens. Caput creberrime punctatum, inaequale, rugosum. Antennae ca¬ pite cum thorace longiores, ferrugineo -testaceae, articulis 3 — 10 elongatis, latis, serratis. Thorax latitudine plus quant dimidio longior , apice bisinuatus , lateribus lineari¬ bus, tenue marginatis, per totam longitudinem antrorsum angustatus, apiceque quarta parte quam basi angustior, basi subtruncatus , angulis vix divaricatis, protensis apice incurvis ibique nonnihil incrassatis, supra carinatis; crebre et concinne punctatus, in disco ante medium leviter hifo- veolatus. Scutellum spathulatum, profunde remote puncta- tum. Elytra hasi thorace nonnihil latiora ibique rotundata. 293 sed illo plus quam triplo longiora, sublinearia, versus api- cem parum angustata, apice singulatim rotundata, tenue punctato - striata , superficie tota subtilissime punctulata, striis ad basin profunde exaratis interstitiis ibique subcosta- tis, sutura margineque anguste ferrugineis. Corpus subtus subtilissime punctulatum, pedibus ferrugineo - testaceis. (Mas.) Femina differt antennis multo brevioribus, tenuioribus et thorace convexiore, aequali, antrorsum a medio vix angu- stato , lateribus nonnihil rotundatis angulisque basalibus tenuioribus. 37. Athoüs Sedakovii mihi. Lineari-elongatis , nigro-piceus , longe griseo-pubescens ; antennis simplicibus , genubus , tibiis, tarsis elytrornmque sutura et margine ferrugineo-castaneis; thorace oblongo, ba~ si apiceque leviter bisinuato , antrorsum modice angustato , creberrime punctato , angulis posticis vix divaricatis , brevio¬ ribus , intra basin ulrinque lunatim impresso; elytris tenue punctato - striatis , interstitiis crebre punctulatis. Longit. h — 4§ lin. Latit. H — 1£ lin. Habitat in vicinate urbis Irkutsk non infrequens, D. Sedakoff. Àthoi hirti Herbst individuis minoribus multo angustior, crebrius et profundius punctatus , thorace multo quam in illo elytris angustiore, antennis liaud serratis et aliis notis species bene distincta. Supra et infra nigro-piceus, longe griseo-pubescens, elytris interdum piceo-castaneis. Caput crebre et profunde punctatum , fronte inaequali , rugis ali- quot notata. Antennae longitudine capitis cum thorace, ca- staneae, pubescentes, articulis 3 — 10 triangularibus , nullo modo productis. Thorax latitudine sesqui longior, basi api¬ ceque leviter bisinuatus, lateribus a medio ad apicem pa¬ rum angustatis, margine ante medium nonnihil sinuatus. 294 angulis posticis vix divaricatis, brevibus, supra carinatis; creberrime punc tatus, punctis antrorsum subrugosis, ad api- cem in medio carinula minutissima mox desinente, intra basin utrinque lunatim impressus. Scutellum spathulatum , remote profunde punctatum. Elytra basi thorace latiora ibi- que niodice rotundata, illo plus quam triplo longiora, sub- linearia, pone medium versus apicem perparum angustata, tenue marginata, apice ad suturam in angulum fere rectum terminât»; superficie tota crebrc punctulata, tenue punctato- striata, striis ad basin profunde exaratis interstitiis ibique subcostatis, sutura et margine auguste, boc inflexo autem latius, ferrugineo-costaneis. Corpus subtus creberrime sub- tilissime punctulatum, segmentorum ventralium marginibus ferrugineo - castaneis. Pedes aut nigro-picei, genubus, ti- biis tarsisque plus minusve ferrugineo-castaneis , aut ferru¬ gineo -castanei, femoribus plus minusve infuscatis. (Mas. J Femina distinguitur antennis tenuioribus tboraceque pa- rum latiore, angulis nullo modo divaricatis. 38. Cantharis Daürica Dejean . Latiuscula, nigra ; antennarum basi , fronte , thorace, ely- trorum margine laterali vittaque lata discoidali obliqua , genubus , tibiarum basi, abdominis segmentorum marginibus lateribusque et ano fulvo - testaceis ; thorace transversim sub- quadrato, medio canaliculato , disco macula biloba, interdum interrupta, nigra . Var. b. pedibus totis nigris. Longit. 3^ — i lin. Latit. 1^ — P* lin. Dejean, Cat. 3-ême édit. p. 120. Habitat ad Irkutsk, B. Sedakoff; in Mongoliae salicetis prope Eiacbtam minus frequens, D. Popoff. Caput nigrum, subtiliter ruguloso- punctatum; fronte in¬ ter oculos lineolis duabus impressis, anterius conniventibus. 295 limitata et ante illas fulvo-testacea; oculi parum prominuli globosi , nigri. Antennae capite cum tkorace parum lon- giores, tenues, nigrae, opacae, articulo primo, secundo vero basi tantum fulvo-testaceis, illo interdum nigro-macu- lato. Thorax longitudine plus quam dimidio latior, subqua- dratus, angulis omnibus rotundatis, ambitu toto explanato- marginatus , disperse punctatus , in medio canaliculatus , canalicula basin et apicem baud attingente, interdum obso- leta; fulvo-testaceus , macula discoidali biloba, vel antror- sum et saepe etiam postice emarginata, interdum interrupta et in duas divisa , nigra. Scutellum triangulaire, subtiliter crebre rugulosum , medio longitudinaliter subcarinatum. Elytra basi thorace multo latiora, latitudine baseos qua- druplo longiora , ad humeros rotundatos longitudinaliter impressa, lateribus sublinearia, a basi ultra medium tenue marginata, apice singulatim late, interdum oblique, rotun- data; nigro-fusca, crebre rugulosa, per totam longitudinem obsolète bicostulata, margine iaterali anguste a basi ultra medium vittaque lata longitudinali oblique ab humero ad suturam ducta et paullo ante apicem desin ente in utroque pallide testaceis. Corpus subtus nigrum, subtilissime pun- ctulatum, breviter et dense griseo-pubescens , segmentis marginibus et lateribus analique toto fulvo-testaceis. Pedes nigri, pubescentes, genubus tibiarumque basi plus minusve testaceis. 39. SlLIS SEXDENTATA mihi. Elongata, nigra; antennis longis, validis dilatatis; tliorace breviy transverso , inaequali , fulvo , disco bifoveolato , lateri¬ bus utrinque bispino anguloque basali extrorsum acute pro- minulo; elytris rugulosis , antrorsum obsolète bicostatis; abdomine lateribus , segmentorum marginibus anoque luteis , tibiis testaceis . 296 Var. b. thorace in disco macula circulai! , irregulari, fusca. Longit. 3 — k lin. Latit » — 1 lin. Silis bidentata Motsch. in litteris. Silis Daurica Mcinnerh. olim in museo. Habitat in Mongolia ad Kiachtam non infrequens, D. Popojf; Var. b. e Dauria misit D. Sedakoff. Caput nigrum , nitidum , subtiliter punctatum; fronte profunde transversim impressa; oculis prominulis, brun- neis. Antennae corpore quinta parte tantum breyiores , nigrae pubescentes, articulis basali ut et 3 — 7 dilatatis, validis, reliquis autem sensim tenuioribus. Thorax longi- tudine plus quam duplo latior, apice leviter rotundatus, basi subemarginatus , lateribus utrinque in medio dente obtuso latiore , pone ilium spina acuta nonnihil recurva et angulo basali dente minuto prominulo armatus; dorso inae- qualis, antice et postice transversim impressus, impressione postica in medio triangulariter protensa foveolaque in medio versus latus utrinque profunda, fulvus nitidus. Scutellum triangulare, nigrum, nitidum, creberrime rugoso-puncta- tum. Elytra basi tboracis basi multo latiora, latitudine ba- seos quadruplo longiora, sublinearia, depressa, explanato- marginata, apice oblique rotundata , nigra nitida, basi ipsa laevigata, praeterea crebre rugulosa, in singulo costae duae obsoletae , quarum interior longe ante medium , exterior pone medium evanescentes. Corpus subtus nigrum, subti- lissime punctulatum , tenue griseo - pubescens , abdomine segmentorum marginibus anguste , margine laterali late et segmento ultimo toto luteis. Pedes femoribus nigris, tibiis testaceis, harum apice et tarsis infuscatis. 40. Hister gratiosus mihi. Subovatus , niger nitidus ; thorace lateribus bistriato , an- 297 irorsum modiçe rotundato ; elytris striis dorsalibus tribus pri- mis abbreviatis , marginali exteriore integra y interiore vero déficiente , macula discoidali magna rubra , intus superne emarginata, tibiis anticis obtuse quadridentatis . Longit. 2 — 3a lin. Latit. If — 2 lin. Hister sanguinimaculatus Motsch. in litteris. In Mongolia ad Kiachtam haud infreqnenter a D. Popoff lectus. Statura inter quadratam et rotundatam intermedia. Caput minutum, nigrum, subtilissime punctulatum; fronte sub- convexa, linea semicirculari impressa, in medio nonnihil flexa intra margines inscripta. Antennae totae nigrae. Tho¬ rax longitudine plus quam duplo latior, lateribus a basi ad apicem sensim modice angustato-rotundatus, apice profon¬ de emarginatus , angulis subacuminatis , basi truncatus , ni- ger, nitidus, lineis duabus lateralibus impressis utrinque, exteriore ad angulum anticum protensa , interiore integra per totam marginem apicalem continuata. Scutellum minu- tissimum, triangulare, excavatum. Elytra tborace sesqui longiora, posterius nonniliil angustata, apice singulatim ob¬ tuse rotundata, nigra, nitida; striis tribus internis abbrevia¬ tis, ante medium desinentibus , una alterave interdum e ru¬ diments tantum formats, tribus exterioribus integris, mar¬ ginali exteriore etiam integra, interiore marginali déficien¬ te ; in singulo macula magna rubra , extrorsum subrectan- gulari, interne parte superiore autem profunde emarginata. Corpus subtus nigrum, cum pygidio crebre et profunde pun- ctatum. Pedes nigri, tibiis anticis dentibus tribus validis obtusis et quarta minuta superiore armatis. 41. Hydrophilus Dauricus mibi , Oblongus , convexus; supra nigro-piceus , nitidus , subtus cum pedibus rufo - ferrugineus , antennis palpisque luteo - 298 testacexs; tliorace antrorsum vix défi exo , lateribus disperse punctato; elijtris violaceo - micantibus , subtilissime punctu- latis , gemellato - striatis, seriebus punctorum inter jectis ; ca- rina mesosterni profunde canaliculala; spina postica sterna- li, acuta , recta ; abdominis segmento ultimo modice carinato. Longit. 16î lin Latit. 7i lin. Dcjcan , Cat. 3-ême édit. p. 147. Specimina duo ad Nertscliinsk capta misit D. Wladsimirsky , quorum unum in museo antehac Dejeaneo , alterum in museo meo asservantur. H. aterrimo Eschsch. ad aequalem longitudinem multo angustior, minus convexus, tliorace angulis anticis minus deflexis , ad latera punctis magis numerosis et profundiori- bus, elytris postice minus declivibus, superficie multo evi- dentius punctulata, striis magis couspicuis , spina sternali recta ut et colore ab illo abunde diversus. Caput laevissi- mum, vel sub oculo bene armato minutissime punctulatum, nigro-piceum, nitidum, margine frontali luteo; ante oculos utrinque punctis profunde impressis lineam curvatam con¬ fuse biseriatam, fere in medium frontis eontinuatam, for- mantibus foveaque profunde punctata juxta oculos utrin¬ que; antennis et palpis luteo - testaceis. Thorax longitudine quadruplo latior, apice profunde emarginatus, basi leviter bisinuatus, angulis omnibus rotundatis antrorsum modice angustatus, nigro-piceus, laevissimus vel ut caput minutis¬ sime punctulatus, antice utrinque sérié obliqua e punctis profunde impressis in foveola posterius conglomérats» intra angulos anticos subreflexos punctis aliquot et in medio intra marginem lateralem utrinque numerosis, profunde impres¬ sis. Scutellum magnum, triangulare, disperse punctulatum, superficie autem sub oculo armato punctis minutissimis densioribus. Elytra convexa, basi thorace baud latiora, dein vix dilatata, pone medium versus apicem angustata» 299 nigro - picea, violaceo - micantia, nitida, superficie tota te¬ nue sed evidenter punctulata, distincte punctato - striata, striis per paria gemellatis , interjectis inter strias approxi- matas seriebus punctorum valde conspicuis, minus regula- ribus, Pectus rufoferrugineum , subtilissime punctulatum, dense fulvo - pubescens, carina mesosterni profunde canali- culata, spina sternali postica recta acutissima. Abdomen rufo-ferrugineum, laevissimum , segmento ultimo in medio longitudinaliter obtuse carinato. Pedes rufo - ferruginei, femoribus laevissimis , tibiis punctis oblongis remotis pro¬ funde impressis. 42. Aphodius sellatus mihi. Oblongus , niger , nitidus; capite trituberculato , vertioe remote punctato , clypeo creberrime ruguloso , lateribus si- nuato , antice vix emarginato , ad apicem leviter contuso; thorace transversim subquadrato , remotius concinne puncta¬ to; elytris eodem modo punctatis , leviter punctato -striatis , rufis , macula commuai suturali , elongata , dilatata3 a basi pone medium protensa, nigra. Longit. 2 lin Latit. # lin. Aphodius semirufus Motschulsky in litteris. Habitat ad Irkutsk, D. Sedakoff. Caput subsemicirculare , nigrum, vertice remote puncta¬ to, tuberculis tribus transversis , intermedia altiore, exter- nis latioribus , minus elevatis , clypeo creberrime ruguloso, lateribus utrinque auriculatim subsinuato , apice in medio levissime emarginato ibique margine nonnihil contuso , prope oculos utrinque oblique impresso. Antennae nigrae. Thorax longitudine fere duplo latior, antice late emargina- tus, angulis obtusis, lateribus subrectis, basi levissime bisi- nuatus, angulis etiam obtusis, ad latera et basin tenuissime marginatus, n^ger, nitidus, modice convexus, concinne mi- 300 nus crebre punctatus. Scutellum oblongo-triangulare, ni- grum, remote punctatum , longitudinaliter carinatum. Elytra thoracis latitudine, illoque vix ultra duplum longiora, lon¬ ge pone medium versus apicem rotundata; dorso convexa, leviter striata, striis dense punctatis, suturali praesertim posterius profunde exarata, in interstitiis concinne minus crebre punctata, rufa, nitida, macula elongata, communi, a basi ultra medium ducta, interstitia primum et secundum occupante, interdum etiam tertium includente et ad hùme- ros protensa, nigra, sutura praeterea usque ad apicem an- guste infuscata. Corpus subtus cum pedibus nigro-piceum, remote punctulatum, tenue pubescens, tarsis rufescentibus. 43. Aphodius Mongolicus mihi. Oblongo-ovatus , nigro-piceus , opacus , supra tenue , sub¬ tus densius flavescenti-pubescens; capite tlioraceque concinne punctatis , illo mutico , clypeo apice emarginato , lateribus leviter sinuato ; thorace transversim subquadrato ; elytris testaceo-castaneis , opacis, profunde punctato-striatis , inter¬ stitiis disperse punctatis; pedibus rufo-ferrugineis . Longit. 1:V — Il lin. Latit. # — £ lin. Habitat in Mongolia ad Kiacbtam rarissime, D. Popo/f. Statura Aph. Scrofae Fabr. proximus, sed thorace pro- fundius punctato, elytris testaceo-castaneis, striis minus profunde exaratis at fortissime punctatis , aliisque notis diversus; ad genus Trichonotus Mulsant referendus. — Caput subsemicirculare , nigro-piceum, opacum, undique remotius concinne punctatum, tenue flavescenti-pubescens, clypeo margine explanato, apice modice emarginato, lateri¬ bus utrinque leviter sinuato , vertice obsoletissime trino- doso, liaud tuberculato. Antennae rufo-piceae, clava obscu- riore. Thorax longitudine duplo latior, antice vix emargi- natus,fere truncatus ibique anguste testaceo-membranaceus, 301 lateribus subrectis vel antrorsum perparum angustatus , angulis anticis rotundatis, posticis obtusis, basi leyissime bisinuatus, ibique et lateribus tenuissime marginatus, supra modice convexus, nigro-piceus, opacus, tenue flavescenti- pubescens, concinne sat crebre puncta tus. Scutellum oblon- go-triangulare, lineola impressa marginatum. Elytra tho- race vix latiora, sed illo fere duplo longiora, humeris ro- tundata, paullo pone medium versus apicem angustata, apice ipso rotundata, supra subdepressa, testaceo-castanea opaca, profunde punctato- striata, parce sed versus apicem densius flavescenti-pubescentia, interstitiis disperse puncta- tis, stria suturali profunde exarata. Corpus subtus nigro- piceum, parce punctatum, pedibus rufo-ferrugineis. 44. Pyrochroa fuscicollis Dejean. Oblonga, nigra , subnitida , breviter pubescens ; antennis maris longe pectinatis, feminae acute serratis ; tliorace latiore transverse rotundato , crebre subtiliter punctulato , medio canaliculato , disco profunde trifoveolato , fusco ; margine omni rufescente, elytris cinnabarinis , obsolète bicostatis. Longit. 4 lin. Latit. If lin. Dejean, Cat. 3-ême édit. p. 237. Habitat in Sibiria orientali ad portum Ajan Maris Pacifici , D. Pippingskdld. Etiam in peninsula Kamschatka ad portum St. Pétri et Pauli a D. Eschscholtz olim capta. P. pectinicorni Linné affinis, sed thorax multo latior , fuscus, rufo- marginatus, per totam longitudinem canalicu- latus et in disco tri-foveolatus. Caput thorace multo angu- stius, rotundatum, nigrum, subnitidum, inaequale , subtili¬ ter punctulatum, pubescens. Antennae nigrae; maris longi- tudine dimidii corporis , longe pectinatae , radiis angustis filiformibus; feminae paullo breviores, acute serratae. Tho¬ rax longitudine plus quam duplo latior, versus basin api- 302 cemque lateribus aequaliter rotundatus, basi tenue margi- natus; supra crebre subtiliter punctulatus, densius pubes- cens, per totam longitudinem in medio canaliculatus, cana- licula ante scutellum in foveolam profunde impressam ter- minata et ante medium utrinque foveola rotundata minus profunda notatus, nigro-fuscus opacus, limbo omni anguste rufescente. Scutellum obtuse triangulare, nigrum, puncta- tum. — Elytra ad basin thorace vix duplo latiora, latitu- dine baseos quintuplo longiora, ante medium posterius dila- tata, apice rotundata, supra subdepressa, crebre subtilissime punctulata, cinnabarina, pube concolore obducta; in singu- lo costae duae longitudinales, obsoletae. Corpus subtus ni¬ grum, nitidum, subtilissime punctulatum, parce atrô-pu- bescens, abdomine posterius dilatato, segmento ultimo ma¬ ris transversim biimpresso, subemarginato, feminae integro. Pedes elongati nigri, tarsis fusco-piceis. 45. Pyrochroa Cardinalis milii. Oblonga , nigra , subnitida , br éviter pubescens; antennis feminae acute serratis ; thorace lato , lateribus antrorsum subangulato , disperse punctato , medio canaliculato , disco levius trifoveolato ; capite macula frontali , thorace , scutello elytrisque coccineis , lus evidenter bicostatis. Longit. 4 lin, Latit. 2 lin. Habitat ad portum Ajan Maris Pacifici , D. Franhenhaeuser Praecedenti valde affinis , cujus descriptionem ideo in plerisque repetere oportet, sed révéra species diversa mihi videtur. Differt capite rufomaculato, scutello eiytris conco¬ lore, colore tboracis, elytrorumque laete coccineo, thorace adhuc latiore, antrorsum lateribus subangulato, deinde ver¬ sus apicem oblique subtruncato, a medio versus basin etiam oblique angustato , supra disperse punctato , foveola basali 303 obsoleta, elytris paullo latjoribus, posterius minus dilatatis, distinctius bicostatis pedibusque totis nigris. Mas latet. 46. Gymnochila quadrisignàta mihi. Oblonga , depressa , nigro-fusca , subtiliter punctata, supra griseo -squamo sa; fronte excavata ; antennarum çlava brevi , coarctata ; thorace subcordato , apice profunde emarginato , angulis p or redis rotundatis; elytris dense punctato-striatis , maculis in utroque duabus e squamulis longioribus griseis condensatis; femoribus piceo-castaneis. Longit. 3! lin. Latit. IJ lin. Habjtat in Mongolia rarissime, D. Popoff. Leperina (Peltide) squamulosa Gebler multo minor et variis notis ab ilia distincta; ob oeulos quatuor et antenna¬ rum clavam contractam ad genus Gymnochila referenda (*). Tota nigro - fusca , subtiliter punctata , supra squamulis griseis obducta, subtus dense griseo- pubescens. Caput ro- tundatum, fronte leviter excavata; oculi superiores obliqui, magni, reniformes, antice elevati, in elevatione intus exca- vati , processu frontali dilatato oeulos ad thoracem usque ambiente; inferiores minuti, rotundati. Antennae brevissi- (*) Je l’avais d’abord pris pour le mâle de Leperina squamulosa , mais comme M. Ferd. Sahlberg avait récolté en Mongolie de cette dernière une cinquantaine d’individus, parmi lesquels il ne s’en trouve pas un seul à quatre yeux, je me suis persuadé que l’insecte décrit ci-dessus doit réellement en être séparé comme une espèce distincte, d’autant plus qu’il offre tant de caractères essentiels. Il reste cependant à ré¬ soudre , si les genres Leperina et Gvmnocheila ne doivent pas encore être réunis , leurs caractères distinctifs (exposés par M. Erichson, Zeitschr. für die Entom. de Germar V. p. 453, 454), à l’exception de celui des yeux, étant de très-peu de valeur, et ceci à plus forte raison maintenant que ma nouvelle espèce présente une dilatation du front qui n’entoure pas les yeux aussi complètement comme chez la Gym¬ nochila vesïita Dej> 304 mae, clava minuta articulis coarctatis. Thorax longitudine media triplo latior , apice profunde emarginatus , lateribus minutissime crenulatis a basi antrorsum modice rotundatus, angulis anticis valde productis, lobis apice rotundatis, mar- gine laterali late deplanatus, versus basin valde angustatus, basi truncatus, angulis obtusis. Scutellum transverse qua- drangulare. Elvtra basi thoraeis basi vix duplo latiora, thoracis longitudine media fere sextuplo longiora, humeris rotundatis, lateribus sublinearia, tenue marginata, pone medium versus apicem modice angustata, apice ipso singu- latim rotundata, supra subdepressa, dense et profunde pun- ctato-striata, singulo in medio macula alteraque intra illam et apicem aequaliter distante , subrotundatis e squamulis longioribus griseis condensatis. Pedes nigro-picei, femori- bus obscure castaneis, basi et genubus rufescentibus. 47. Pachyta 12-macülata Fabricius. Atra , opaca, griseo - pubescens, capite confertim , thorace sat crebre punctatis, plerumque griseo - villosis , hoc antice parum constricto, lateribus obtuse tuberciilato , elytris oblon- gis , pone medium modice angustatis , remotius punctulatis , vix pubescentibus, subnitidis, (lavis, plaga basali transversa commuai et in utroque maculis duabus magnis , anteriore ob¬ liqua, posteriore transverso et tribus minutis nigris. Var. b. maculis tertia et quinta minus dilatatis. Var. c. macula subbumerali minutissima rotundata, sex- ta déficiente. Longit. 5 — 61 lin. Latit. 2 — 2\ lin. Leptcra 12-macülata Fabr. Sp. Ins. I. p. 2i8. 17. Ent. Syst I. 2. p. 3i6. 39. Syst. El. II. p. 362. 19. — Olivier, Entom. IV. 73. p. 23. 32. Tab. IV. fig. 10. — Schonh. Syn. Ins. III. p. 191. 33 Leptcra Rüssica fferbst, Arcbiv. p 102. 17. Tab. 26. fig. 27. 305 Habitat ad Nertschinsk, D. Wladsimirsky ; ad Kiaehtam, D. Popoff. Specimen in Museo Cel. Banks e Sibiria transmissum descripsit D. Fabricius. Verisimiîe illuc allatum una cuiii Po- lyzono Sibirico P allas , Oedecnéma dubia Fabr. aliisque in iis- dem regionibus occurrenlibus et » ut in museo jam citato ex- stantibus, a Gel. Fdbricio commemoratis insectis. P. interro g ationis Linné, praesertim ejus Var, c. Gyl- lenlial certe valde affinis, sed exemplum Cel. Scliônherr secutus, ut species ab ilia diversa considerare malui; differt enim thorace antice minus constricto, lateribus obtusius tu- berculato, supra magis piano, remotius punctulato et ely- tris brevioribus, convexioribus , lateribus magis parallelis vel longe pone medium angustato - rotundatis, etiam remo¬ tius punctulatis, postice magis declivibus. — Caput atrum opacüm, confertissime punctulatum, dense griseo -villosum. Antennae longitudine fere dimidio corporis , atrae , griseo - pubescentes. Thorax latitudine duplo longior, antice modi- ce constrictus ibique transversim impressus, lateribus in medio obtuse tuberculatus , basi subrotundatus , intra basin iterum, sed minus profunde transversim impressus, sat cre- bre non vero confertim punctatus, plerümque longe griseo- villosus. Scutellum oblongum, obtuse triangulare, creber- rime punctulatum, atrum griseo -pubescens, apice interdum flavescenti. Elytra basi thorace plus quam duplo latiora, latitudine baseos duplo longiora, humeris valde rotundatis, magis quam in P. interrogàtionis productis, longe pone medium (maris autem paullo ante) angustata, tenue margi- nata, apice singulatim rotundata , convexa, remote punctu- lata, fere glabra, nitida, flava, maculis nigris in utroque sex, nempe: basali transversa communi, minuta, oblonga, subbumerali, magna obliqua discoidali oblonga, prope illam ad marginem minuta subrotundata , posterius transversa, lata, antice subdentata, margini contigua sed suturam non attingente, et ultima intra apicem subrotundata. Corpus JK 4. 186 2. 20 306 subtus cum pedibus, nigrum opacum, subtilissime punclu- latum. 48. Pachyta aemüla ïïoeber. Aigra , tenue griseo-pubescens ; capile crebre punctalo, po¬ sterius par-uni attenualo; thorace rufo , crebre punctalo , an - //ce leviter constricto , in medio abrupte canaliculato , lateri- bus obtuse angulato - productis ; elytris glabris caeruleis vel cyaneo-virescentibus, profunde et crebre punctatis , abdomine fulvo. Longit. 4 — 4^ lin. Latit. — 2 lin. Leptura yirgixeà Var. Gyllenh. 1ns Svec. W . p. 33. 31. Pachyta ruficollis Mannerli. olim in litteris. Habitat ad Irkutsk DD. Sedakojf et Sischukin; ad Nertschinsk, D. Wladsimirsky; ad Kiacbtam mense Julii in floribus frequens, D. Popoff . A P. virginea Linné, quae in Sibiria orientali baud oc- currit, capite posterius n7inus angustato, oculis vix promi- nulis et thorace rufo , crebrius punctato , antrorsum minus constricto, supra evidentius abbreviatim canaliculato, late- ribus minus producto, elytrisque longioribus, posterius ma- gis attenuatis, species reapse diversa. P. yirgixeae Var. nupta Mulsant mihi plane ignota. Caput oblongum, crebre punctatum, subrugosum, posterius modice angustatum, ni- grum, opacum, griseo-pubescens. Antennae nigrae pubes- centes , feminae longitudine dimidii corporis , maris longio- res. — Thorax latitudine paullo longior, rufus, undique crebre punctatus, lateribus in medio modice dilatatus, an- terius parum constrictus, transversim impressus, apice truncatus, basi leviter bisinuatus, postice leviter etiam transversim impressus, in medio canalicula longitudinal! abbreviata, interdum laevigata. Scutellum obtuse triangu- lare, nigrum, dense pubescens. Elytra thoracis basi duplo 307 latiora, illo quintuplo longiora, intra humeros rotundatos et ad scutellum utrinque impressa, longe pone medium versus apicem modice rotundato-angustata, sutura et late- ribus reflexo-marginata, profunde, versus latera crebrius, punctata, glabra nitida, caerulea vel cyaneo - virescentia. Pectus nigrum , subtilissime punctulatum, dense griseo - pubescens; abdomen sublaevigatum, nitidum fulvum. Pedes nigri, opaci, griseo - pubescentes. 49: Stenüra Sedakovii mihi. Elongata, angusta , nigra , supra atro - pubescens, subtus flavo - sericea ; thorace oblongo , crebre punctato , basi bisi- nuato , angulis a cuti s , extrorsum recte protensis; elytris punctatis rubris , postice dimidiatim nigris , singulo macula subrotundata postica rubra , abdominis segmentis secundo , et guarto ru fis. Longit. lin. Latit. lin. Habitat in vicinitate urbis Irkutsk, D. Sedakoff. St. bifasciatae Schrank. (crugiatae Oliv.) valde affinis, tborace latiore, minus crebre punctato, angulis posticis ma- gis recte extensis , longioribus , elytris remotius punctatis , postice dimidiatim nigris macula rubra et abdominis seg¬ mentis primo et quinto totis nigris distinguenda. Caput elongatum, creberrime punctulatum, nigrum, atro-pubes- cens, vertice obsolète excavato. Antennae longitudine dimi- diicorporis, nigrae opacae. Thorax latitudine duplo lon- gior, apice truncatus, in medio lateribus modice rotundatus et dein versus apicem angustatus , pone medium sinuatus , basi bisinuatus, angulis extrorsum recte protensis, acutis, niger subnitidus, atro- pubescens, profunde sed minus cre¬ bre punctatus, intra basin utrinque transversim profunde im- pressus ibique in medio tenuissime canaliculatus. Scutellum 20* 308 minutum, acutum, nigrum. Elvtra basi thoraeis medio fere duplo latiora, tborace plus quam triplo longiora, intra hu- meros modice impressa et ab illis versus apicem seusim attenuata, apice oblique truncata , stria suturali profunde impressa; supra minus profunde et crebre punctulata, bre- viter atro-pilosa, anterius dimidiatim rubra, posterius nigra, in medio nigredinis macula subrotundata rubra, suturam et marginem haud attingente. Pectus nigrum, subtiliter pun- ctatum, dense flavo-sericeum; abdomen itaque punctatum, parcius flavo-pubescens, segmentis 2 — \ rufis, reliquis nigris. Pedes nigri, femoribus Haro-, tibiis tarsisque atro- pubescentes. 50. Grammoptera dentatofasciatà Motschuïsky. (%) Oblonga, atra , opaca, griseo-pubescens; capite thoraceque confertissime punctatis , hoc antrorsum conice angustato , lateribus in medio rotundato - dilatato , basi bisinuato, angu- lis exlrorsum prominulis , acutis ; eJytris oblongo-quadratis , basi apiceque rotundatis , subtiliter punctulatis , nigris , niti- dis , in utroque vitta intus arcuata a basi ad medium pro- tensa lunulaque pone medium ad suturam transversa minuta fl avis, pedibus fuscis. Longit. 4 lin. Latit. 1^ lin. Habitat in Dauria, D. Sedakoff. Caput elongatum, atrum opacum, confertissime puncta¬ tum, collari subito angustato cylindrico; oculis prominulis. Antennae dimidio corpore longiores, nigrae, pubescentes. (*) (*) M. Motschoulskv rapporte cette espèce au genre Asoplodera MutsanU mais comme elle a les angles postérieurs du prothorax terminés par une épine bien saillante, elle doit plutôt trourer sa place dans le genre Grammoptera , conformément aux caractères indiqués pour ces deux genres par M. Mulsant. 309 extrorsum fusco-brunneae. Thorax latitudine sesquilongior, antrorsum conice angustatus , medio lateribus rotundato- dilatatus, basi bisinuatus, angulis extus prominulis, acutius- culis, confertissime punctatus fere granulosus, ater, opa- cus, tenue griseo-pubescens. Scutellum oblongo-triangulare, nigrum. Elytra basi thoracis medio duplo latiora, thorace fere quadruplo Iongiora, humeris subearinatis et apice ro- tundata , lateribus fere linearia , nigra nitida , bine inde brunnescentia, parce griseo-pubescentia, subtiliter concinne punctulata; in utroque macula pone basin incipiente, sub- rotundata, postice acuminata, cum alia lunata ad medium suturae protensa anguste cohaerente, lunulaque posterius, ad initium partis quartae longitudinis quadripartitae, prope suturam, transversa, flavis; praeterea e macula intermedia et lunula postica yersus marginem ramulis transversim sub- testaceis obsoletis. Corpus subtus subtiliter punctulatum, densius et longius griseo-pubescens. Pedes fusci, pubescen- tes, femoribus brunneis. is<;uinm:u: QUAEDAM HUCUSQIIE INDESCRIPTAE. AUCTORE S. Turczaninow. FASCICÜLÜS 2. PERIPLOCEAE. AMBLYOGLOSSUM n. genus. Calyx 5-partitus. Corolla rotata 5-partita, laciniis patu- lis, fauce esquamata tuboque intus exannulato. Filamenta brevissima libéra, glabra, imo tubo inserta. Corona stami- nea 5-phylla, foliolis late ovatis vel subreniformibus obtu- sissimis,, gynostegio adnatis. Antberae angulis stigmatis pentagoni depressi adbaerentes, caeterum distinctae, mem- branula apiculatae. Massae pollinis 20, quaternatim angu¬ lis faciei inferioris stigmatis applicitae. Folliculi ignoti. — Plantae volubiles molliter villosae, foliis ovatis vel basi 311 cordatis, inodice acuminatis, umbellis extraaxillaribus bifi- dis, multiradiatis, lloribus (in sicco) fuscis. Genus Baeole- pidi Dne (Brachylepidi Wight et Arn.) videtur affine tubo corollae exannulato et foliolis coronae gynostegio , in fun- do corollae sito, nec ad faucem corollae infra sinus affixis satis distinctum. 1. A. brevipes . Foliis cordatis, pedunculis petiolo bre- vioribus, foliolis coronae planiusculis. — Gaules simplices cum petiolis, pedunculis pedicellisque undique villis molli- bus patentibus dense vestiti. Folia basi leviter cordata, acuta, bipollicaria, petiolo 4-lineali fulta, utrinque molliter villosa, subtus fuscescentia, pennivenia. Pedunculi florife- ri inter folia nascuntur , folio uno aut altero alternatim ap- proximantur , umbellas duas gerunt, quarum una in apice pedunculi universalis sessilis, altéra breviter pedicellata. Badii umbellarum filiformes infra flores parum incrassati, pedunculum communem et partialem multo superantes, pa¬ tenter yillosi. Tubi calycis et corollae breyissimi. Laciniae calycinae lineari - lanceolatae , acuminatae, corolla brevio- res, adinstar foliorum yestitae. Corollae laciniae ovato - oblongae, glabriusculae , obtusae. Antherarum loculi dila- tato-alati. Coronae foliola crassiuscula plana, intus cari¬ nata et ope carinae gynostegio adhaerentes. Stigma vix an- tlieras excedit. — In provincia Batangas insulae Luçon. Cumming coll. n. 1431. 2. A. longipes. Foliis ovato - lanceolatis , pedunculis pe¬ tiolo longioribus, foliolis coronae cucullatis.— Habitus, in- dumentum et inflorescentia omnino praecedentis , sed folia angustiora basi non cordata , pedunculi communes petiolos triplo quadruplove superantes, flores quidquid minores, la- ciniae calycis et corollae paulo latiores, atque coronae folio¬ la minora propter margines revolutos cucullata , patentia , corollae nec staminibus ut in priore adpressa, speciem sum- 312 mopere distinctam esse suadent. Folia subtus magis disco- lora, fusco-nitentia. — Java aut Sumatra. Goring coll. II. u. 275. STENOMERIA n. genus. Calyx profunde 5-partitus. Corolla tubulosa, intus esqua- mata, 5-partita, laciniis subulato - filiformibus. Filamen- ta libéra imo tubo corollae affixa, brevissima. Corona sta- minea gynostegio inserta, ejusdem longitudinis e squamis 5 — 10 hyalinis acutis constans. Massae pollinis granulosae, vix conspicuae, appendicibus stigmatis applicitae. Stigma elongatum, apice bilobum. Follicuü ignoti. — Plantae vo~ lubiles, frutescentes vel herbaceae, perennes, glabriusculae aut superne puberulae, foliis lanceolatis acuminatis oppo- sitis peimiyeniis, spicis extraaxillaribus, superioribus pani- culatis, e verticillis florum distantibus formatis, floribus suaveolentibus albis. Genus habitu Tassadiarum, quoad pol- linis structuram ulterius examinandum. 3. St. decalepts. CoFona staminea 10-phylla. Caulis fru~ ticosus (fide schedulae cil. collectorum), leviter angulatus, papillosus vel pube brevissima tectus. Kami saepe plus quam pedales pube densiore, praesertim versus apicem, cum pedunculis vestiti. Folia opposita, breviter petiolata , lan- ceolata, utrinque acuta, glabra, uninervia, venis parum prominulis anastamosantibus, sub lente fortiorii punctulata. Pedunculi 2 — 2|-pollicares, superiores paniculam aphyl- lam formantes, inter folia nascentes spicigeri, imi saepius abbreviati, inter dum in fasciculos conversi. Yerticilli 4-5- flori. Flores breviter pedicellati, bracteolati, pedicellum suum multoties excedentes, 2J lin. longi. Calycis laciniae parvae, ovatae, acuminatae, extus dorso puberulae, mar- gine hyalinae. Corollae glabrae tubus cylindricus, calyce triplo longior; laciniae tubum fere duplo excedentes, e basi latiore filiformes contortae marginibusque involutae. Fila- 313 menta glabra, antheris suis multo breviora. Antherae apice poris duobus circularibus déhiscentes, minute appendicula- tae, imberbes. Corona staminea e squamis 10 acutis, hyali- nis, antheris adpressis constat, quarum 5 antheris opposi- tae latiores dorso carinatae, 5 aliae filiformes. Styli duo gynostegio absconditi parvi conici. Stigma gynostegium multo, tubum corollae paulo superans, columnare, apice bilobum, lobis obtusis, basi annulo subpentagono appendi- culatum. Massae pollinis vix conspicuae, angulis stigmatis applicitae. Venezuela, provincia Carabobo-Campanero, ait. 2500 ped. Funck. et Schlim coll. n. 510. 4. St. pentalepis. Corona staminea 5-phylla. Simillima praecedenti, sed panicula amplior, ramis scabriusculis , in- ferne omnino glabris , calycis laciniae fuscescentes et prae- sertim defectus squamarum angustiorum coronae distinctio- nem a St. decalepi demonstrant. Nova Granada, provincia Mariquita, ait. 700 hexap. Linden coll. n. 970. SECAMONEAE. 5. Secamone amygdalma (§ 2 in DI. prodr.). Volubilis giaberrima, foliis lanceolatis, basi rotundatis, apice in acu- men longiusculum abrupte attenuatis, margine revolutis; cymarum intrafoliacearum , foliis paulo breviorum ramis capillaribus divaricatis paucifloris; corollis glabris; coronae stamineae foliolis hyalinis antheris brevioribus; stigmate fîliformi gynostegium duplo excedente. Folia magna 4 — 5- pollicaria nitida , petiolo fere semipollicari fulta , Costa crassiuscula , venis pluribus parallelis , prope marginem anastamosantibus percursa. Pedunculi et pedicelli primarii et secundarii graciles, hi 2 — 3-flori. Calyx profunde 5-li- dus glaber tubum corollae adaequans. Corollae in genere majusculae, nempe plus quam bilineales , laciniis tubo plus duplo longioribus, in sicco fuscescentes. Java aut Sumatra 314 Goring coll. 11 n. 79. — X" 2419 collectionis Zollingerianae Javanicae videtur ad S. lineatam Blume spectare. ASCLEP1ADEAE VERAE. 6. Astephanus Zeyheri. Volubilis, ramis gracilibus gla- bris, apice puberulis; foliis breviter petiolatis lineari-lan- ceolatis acutis, crassiusculis , margine revolutis, glabris; pedunculis intrapetiolaribus puberulis folio brevioribus sub- trifloris, corollis 5-fidis. — Habitus Ast. pauciflori E. Mey. sed folia latiora , pedunculi breviores , flores majores et praesertim corollae tantum ad tertiam partem longitudinis divisae, nec plus quam ad medium ut in Ast. paucifloro. — Stigma elongatum compresso-conicumintegrumgynostegium duplo superans, massae pollinis oblongae pendulae. — Ca- put bonae spei. Zeyher coll. n. 3406. 7. Metastelma grandiflorum, Caule volubili glabro striato; foliis lanceolatis in petiolum brevem attenuatis acuminatis vel mucronatis, margine revolutis, glabris; pedunculis folia superantibus multifloris, umbellatis; corollae (in genere magnae) laciniis oblongo-lanceolatis acutis , tubo 5-plicato; coronae foliolis ellipticis gynostegium parum excedenti- bus. — Tota planta, praeter corollae lacinias intus papillo- sas, glaberrima. Folia cum petiolis 2— 2J poil, longa. Flores circa 40 in umbella , pedicellis ipsis longioribus inaequalibus filiformibus sustenti. Calycis laciniae ovato- oblongae, acuminatae, acumine recurvo, tubum corollae aequantes, cum plicis tubi alternantes. Corollae albae, la¬ ciniis tubum plus quam triplo, gynostegium duplo superan¬ tibus, antherarum membrana terminali brevissima nivea, massae pollinis oblongae pendulae, stigma apiculo truncato terminatum. Venezuela. Appun coll. n. 147. 8. Metastelma rugosum. Caule volubili, ramisque angu- lato-sulcatis, ad nodos tumidis, praeter liueas pilorum oppo- 315 sitas, in internodiis vicinis alternantes glabris; ramis per torsionem unilateralibus ; foliis parvis glabris, breviter petiolatis ellipticis, margine revolutis, supra reticulato- rugosis , subtus laevibus , mucrone recurvo cartilagineo apiculatis; pedunculis intrapetiolaribus brevibus unifloris, solitariis vel aggregatis, sive in racemum pauciflorum col- lectis; floribus glabris; coronae stamineae foliolis ovatis acutis, gynostegium subaequantibus. — Rami praesertim in parte inferiore caulis numerosi, approximati, per torsionem pedunculorum secundi, plerique semipedales, simplices vel divisi, sparsi vel rarius oppositi , imo ternato-verticillati. Folia basi obtusa, vix bilinealia, linea paulo latiora, sita ad apices ramorum intermedia adaequant, inferna illis breviora. Flores illis Met. Schlechtendalii paulo majores albi, lobis corollae margine submembranaceis. Folliculi 12 lin. longi subuliformes. Species habitu singularis. — Nova Granada, provincia Pamplona, par. de las Cruces, ait. 9500 ped. Funck et Schlim coll. n. 1341. 9. Metastelma angusti folium. Caule volubili ramisque virgatis striatis , praeter lineas pilorum binas , inter se oppositas, sed in vicinis internodiis alternantes, glabris; foliis lineari - lanceolatis in petiolum brevem attenuatis , acuminatis, margine revolutis, glabris; umbellis brevissime pedunculatis vel subsessilibus, petiolum excedentibus 2 — 8- floris, pedicellis cano-pubescentibus ; corollae minutae laci- niis intus glabris; coronae foliolis membranaceis ovatis gynostegium aequantibus. — Folia pollicaria, semilineam lata , internodia aequantia vel parum breviora , calloso - aeuminata , tempore florendi maxima ex parte delapsa. Flores minutissimi albi. Stigma depressum. Mexico, Mira- dores ait. 3000 ped. Linden coll. n. 1353. Specimina a cl. Funck in provincia Carabobo, prope Porto Cabello lecta et sub n. 764 servata forte ad Met. parviflorum R. Br. 316 spectant, sed propter corollas, caeterum haud omnino ex- plicatas, ad margines laciniarum parce, intus parcissime papillosas dubia. ACROCORYNE n. genus. Calyx 5-partitus. Corolla rotato-campanulata 5-partitar laciniis linearibus revolutis intus papillosis. Corona stami- nea 5-pbylla, foliolis linearibus planis e tubo longe exser- tis, in ligulam clavatam desinentibus. Gynostegium stipite columnari exserto striato sustentum, antheris brevibus mem- brana apiculatis. Massae pollinis clayatae pendulae. Stigma pentagonum depressum. — Genus ad Podostigma gynostegio longe stipitato accedit , coronae forma diversum , habitu longe alienum. Planta perennis volubilis glabra , ramis elongatis, foliis oppositis petiolatis ovato-oblongis acumina- tis, umbellis intrapetiolaribus, post foliorum delapsum pa- niculatis , breviter pedunculatis 3 — 6-floris , floribus mediocribus albis. Foliola coronae laciniis corollae paulo breviora, gynostegium parum excedunt. 10. A. Caribaea . In planitiebus insulae Guadeloupae. Funck et Schlim coll. n. 14. 11. Cynoctonum Microstemma. Volubile glabrum, ramo- sum, ramis junioribus scabriusculis ; foliis oppositis brevi¬ ter petiolatis obovato-oblongis obtusis emarginatisve mu- cronulatis; pedunculis 3 — 4-floris umbellatis, folio brevio- ribus; calyce 5-fido obtuso; corollae rotatae profunde 5-par- titae tubo ima basi angustato ; corona staminea brevissime annulata in dentes 5 subtriangulares brèves expansa, stig¬ mate planiusculo , medio sulcato. Corollae glabrae, albae suadente cl. collectore, in speciminibus siccis simul cum calycibus nigricantes apparent. Massae pollinis compressae suborbiculato-obovatae , funiculis brevissimis sustentae , pendulae. Propter coronam abbreviatam a congeneribus 317 recedit. — Venezuela, provincia Truxillensis , prope Agua de Obispo, ait. 8000 — 9000 ped. Linden coll. n. 1429 et 1467. 12. Lagarinthus microdon . Caule gracili virgato glabro, superne puberulo; foliis lineari filiformibus, margine revolu- tis glabris, internodiis brevioribus; fasciculis 6 — 8-floris, rarius paucioribus , sessilibus , distantibus , Iaxis ; pedicellis flore longioribus calycibusque pubescentibus ; coronae sta- mineae foliolis ovatis tridentatis, denticulo intermedio subu- lato inflexo, caeteris multo longiore, at limbo corollae breviore. Affinis hinc L. gracili, illic L. interrupto E. Mey., a priore distinguitur fasciculis multifloris et coronae stami- neae dente intermedio multo breviore (in illo limbum co¬ rollae superante) non spathulato nec denticulato, ab hoc foliis internodio brevioribus , caule apice puberulo , nec dense lanato, fasciculis Iaxis nec congestis atque coronae tridentatae denticulis apicalibus. Caput bonae spei. Zeyher colL n. 3402. 13. Ditassa divaricata . Caule non volubili ramosissimo, ramis divaricatis ; foliis oppositis breviter petiolatis lineari- bus margine revolutis , mucronatis , pilosis ; pedunculis in- trapetiolaribus 1 — 2-floris, foliis paulo brevioribus; co¬ rollae laciniis intus barbatis; coronae stamineae laciniis et foliolis longe acuminatis, interioribus gynostegium aequan- tibus, exterioribus supra antheras inflexis illasque duplo superantibus. — Frutex habitu fere Dit. acerosae sed rami divaricati nec stricti, flores paulo majores, corollae laciniae ex tus glabrae acutae, coron a staminea exterior gynostegium superat et caet. Guiana Britannica. Rob. Scbomburgk coll. 1837 n. 770. (In prodromo Candolleano hic numerus D. pauciflorae a cl. Decaisne tribuitur, in mea collectione vero haec species , a nostra diversissima sub n. 359 et Dit. divaricata sub n. 770 servatur.) 318 14. Oxypetalum Lindemanum. (Euoxypetalum). Caule volubili puberulo; foliis cordato-oblongis, longe acumina- tis, utrinque pubescentibus, subtus canescentibus; peduncu- lis elongatis folia subaequantibus , pedicellisque multifloris corymbosis longiusculis incano-tomentosis; corollae extus dense pilosae , intus glabrae laciniis e basi latiore lineari- bus elongatis; coronae foliolis spathulatis, margine apicis repando revoluto; antherarum appendicibus rotundatis; stigmatis profunde bipartiti laciniis divaricatis, basi incras- satis a medio subulatis. Nova Granada, provincia Mariqui- ta, in alpe Quindiu, ait. 1050 hexap. Linden coll. n. 1118. GONOLOBEAE. 15. Gonolobus oxyanthus . Volubilis, patentim pilosus; foliis longe petiolatis sinu lato profundo cordatis oblongis acuminatis, supra rariter adpresse pilosis, subtus pallidiori- bus punctis elevatis asperis ad venas birsutis; pedunculis intra-petiolaribus binis, petiolo brevioribus 2 — 3-floris, ad exortum florum bracteas foliiformes gerentibus; laciniis calycinis oblongo - lanceolatis scabris ; corollae laciniis lineari-oblongis sepala triplo excedentibus, utrinque sca- briusculis acuminatis; antheris membranà spafhulaeformi terminatis. — Species memorabilis forma appendicis anthe- rarum, inflorescentia, bracteis et laciniarum corollae angu- stia. Flores virides. Gorona staminea antheraeque Gonolobi, massae pollinis etiam similes, tamen breviores; alabastra acuminata. Folia interdum, simul cum petiolo, semipede longiora , bracteae conformes at minores , petiolis vero re¬ specta limbi longioribus, ilium nempe parum excedentibus. Stigma pentagonum impressum , striis elegauter pictum. Venezuela, provincia Caracasana , prope Rio Chico. Funck coll. n. 2. 16. Lachnostoma ovatum . Caule volubili ramoso, tenuiter 319 bifariam pubescente; foliis petiolatis ovatis acutis vel obtu- sis mucronulatis glabris , subtus pallidis ; fasciculis sessili- bus 2 — 3-floris folio brevioribus; corollae glabrae laciniis ovatis acutiusculis; coronae foliolis ovalibus glabris, brevi- ter bilobis, appendiculo e sinu orto, inferne nerviformi, faciei interiori folioli arcte adnato, superne in limbum cir- cularem bivalvem, intus inflexum desinentem, auctis. Flo¬ res albi magnitudine Lachn. prostrati, cui et habitu satis analogum. Antherae transverse déhiscentes, membrana ob- tusa terminatae. Coronae forma a congeneribus nonnibil re- cedit.— In monte Liban insulaeCubae. Linden coll.n. 1847. 17. Blepliarodon triplinerve . Yolubile, perenne, glabrum, ramosum; foliis breviter petiolatis ovato-oblongis , basi obtusis , minute biglandulosis , acuminatis , triplinerviis ; pedunculis intrafoliaceis 1 — 2-floris folio brevioribus; corollae lobis intus margine pubescentibus; coronae foliolis gynostegio adnatis, bilabiatis, labio interiore gynostegio adpresso et aequali, acuto, integro, exteriore patente duplo breviore saccato, intus cavo, emarginato-subbilobo. Nervi foliorum latérales e medio paulo supra basin orti flexuosi , margini paralleli et approximati, venas superiores limitant. Flores quam in Bl. mucronato majores albi. Provincia Me- rida, prope Lagunetta. Funck et Schlim coll. n. 928. RYTIDOLOMA n. genus. Calyx 5-partitus, laciniis ovatis acutis. Corolla campa- nulata 5-fida, 5-plicata, lobis acutis, intus aucta squamis 5 plicis respondentibus linearibus carnosis longitudinaliter striatis. Gynostegium stipite brevi fultum, antheris triangu- laribus, acutis, erectis, exappendiculatis. Corona staminea e corniculis 5 in sinu antherarum adnatis parvis carnosis constans. Stigma medio depressum pentagonum , angulis arrectis cum antheris connatis. Massae pollinis pellucidae, 320 compressae obovatae. Genus Dictyantho Decaisnei, milii tantummodo e descriptione noto, videtur aliquibus notis afli- ne, tamen diversum. Frutex volubilis patentim pilosus, foliis oppositis petiolatis cordatis, acuminatis 5 — 7-nerviis, reti- culatis, utrinque pilosis, pedimculis unifloris deflexis vix petioli longitudine, calyceque pilosissimis. Corolla pulchre reticulata atropurpurea , quam in Gonolobo chlorantho major. — Mexico, Sierra San Pedro, Nolasco, Talea et caet. Jurgensen coll. n. 692. 18. R. reticulatum. Altéra species hujus generis, quan¬ tum e flore unico, Ptino corrupto, dijudicare possum, adest in collectione Galeottiana ex Oaxaca sub n. 1563. F1MBRISTËMMA n. genus. Calyx 5-partitus laciniis patulis. Corolla subrotata 5-par- tita, laciniis patentibus rugoso - carnosis. Corona staminea duplex, exterior membranacea 5-loba, lobis latis obtusissi- mis, laciniis calycinis oppositis, margine dense ciliato-fim- briatis, interiorem occultans, interior lobis 5 carnosis, mar¬ gine membranaceo intus involuto cucullato circulari cinctis, cum lobis coronae exterioris alternantibus. Gynostegium stipitatum. Antherae transversim déhiscentes , membrana terminatae. Massae pollinis oblongae, horizontales, extre- mitati exteriori, loculi respectu, affîxae, apice hinc pellu- cidae, stigmate tectae. Stigma planiusculum depressum pen- tagonum. Genus Gonolobo proximum, corona duplici distin- ctissimum est. 19. F. gonoloboides. Volubile, patentim pilosum, foliis longe petiolatis, sinu profundo cordatis, acuminatis, utrin¬ que adpresse pilosis, subtus ad venas hirsutioribus, pedun- culis petiolo longioribus, folio brevioribus, ad medium cir- citer bifidis, pedicellis elongatis unifloris. Flores magnitu- dine fere Gonolobi chloranthi, in sicco videntur lutescentes. 321 Calyces pubescentes , corollae laciniae calyce duplo longio- res glabrae aut hinc inde pilis parcissimis donatae. Vene¬ zuela. Funck et Schlim coll. n. 508. Fischeriae species duae novae adsunt, prima in collectio- ne Lindeniana, e provinci > Mariquitensi, inter Guaduos et Villetta'lecta, sub n. 1184, altéra a cil. Funck et Schlim prope St. Estevan in provinciaCarabobo inventa, sub n. 509. Utriusque specimina nimis imperfecta possideo. STAPELIACEAE. a çajt 20. Marsdenia pauciflora. Fruticosa volubilis ramosa; foliis linearibus obtusis in petiolum brevissimum decurren- tibus , margine revolutis , vix scabriusculis ; floribus inter- petiolaribus solitariis binisve; corollae in tus glabrae laci- niis elongatis acutiusculis; coronae stamineae foliolis ovatis vel ovato-oblongis obtusis, gynostegio brevioribus; stigma¬ te ovato, breviter apiculato, apiculo obtuso subbidenta- to. — Caulis bipedalis tenuis glaber, ramis pluribus sim- plicibus scabriusculis au ctus. Folia 7 — 8-linealia, semili- neam lata, ad lentem punctulato-scabriuscula, costa media paulo magis scabra, petiolo lineali sufFulta. Flores vel soli- tarii breviter pedicellati, vel fasciculus sessilis biflorus. Ca- lycis laciniae oblongae acutiusculae , dorso scabriusculae , corolla parum breviores virides. Corollae albidae, plus quam ad medium et fere ad f-partitae, intus glabrae, laci- niis lineari-oblongis, acutiusculis fere glabris, margine an- guste membranaceis. Antherarum appendices brèves rotun- datae, albo - membranaceae. Massae pollinis adscendentes lutescentes. — Cuba, in littorali provinciae St. Jago. Lin¬ den coll. n. 2165. 21. Marsdenia obovata. Volubilis ramosa, foliis opposi- tis petiolatis obovatis, retusis emarginatisve , aut breviter apiculatis, reticulatis, subtus pallidioribus; peduncuîis in- JM 4. 1852. 21 322 terpetiolaribus puberulis petiolo longioribus ; calycis laei- niis obtusissimis ciliatis; corollae laciniis extus papillosis, intus ad faucem barbatis, coronae foliolis minutis obtusis gvnostegio brevioribus; stigmate gynostegium non exceden- te, convexo , apice sulco percurso. Caulis glaber, penna gallinae tenuior, cortice rimoso griseo, ramis elongatis sae- pe divisis, apice breviter puberulis. Folia sesquipollicaria, 7 — 8 lin. lata, petiolo 2 — 3-lineali fulta, supra viridia nitentia, rugulosa, subtus pallidiora reticulato-venosa. Um- bellae plerumque pauciflorae, adjectis floribus nonnullis imperfecte evolutis, rarius perfectae 10-florae. Flores par- vi albi. Calycis laciniae subrotundae , dorso scabrae, mar- gine lato membranaceo cinctae, tubum corollae longe ex- cedentes, laciniis ejns breviores. Corolla rotata profunde 5- partita, laciniis obtusis anguste marginatis intus ad faucem medio barbatis, caeterum glabris. Gynostegium calycis lon- gitudine, dorso squamulis minutis, cum antheris alternan- tibus auctum. Antlierarum appendices membranaceae niveae. Massae pollinis obovatae lucidae, in stipitibus brevissimis adscendentes. — Cuba, in monte Liban. Linden coll. n. 1846. 22. Marsdenia Cubensis. Volubilis glaberrima , foliis oblongo-cordatis acutis, sinu supra petiolum glandulifero ; umbellis 3 — 6-floris breviter pedunculatis , folio multo brevioribus ; corollae intus glabrae laciniis obtusis patenti- bus; coronae stamineae foliolis ovato-oblongis gynostegium vix superantibus; stigmate subinflato, obtuse bilobo. — Caulis simplex bipedalis et ultra , glaberrimus , semilinea vix crassior. Folia opposita, inferiora bipollicaria aut pa- rum longiora, 7 — 8 lin. lata, petiolo fere pollicari sulful- ta, utrinque glabra, venis obscuris, lobis baseos rotundatis confluentibus , sinumque claudentibus , superiora paulo mi¬ nora. Glandula ovata sessilis , supra petiolum in pagina superiore sita, e papillis 3 — 5 composita. Umbellae, inter 323 petiolos ortae, pedunculis brevibus deflexis, petiolum paulo excedentes, folio breviores, pedunculis pedicellisque scabris. Flores magnitudine Marsd. erectae , glabri , albi. Calycis îobi ovati ciliolati. Corolla infundibiliformis basi parum inflata, ad medium circiter 5-tida, laciniis late linearibus patentibus, margine submembranaceis, praeter limbum basi sua latiorem quasi biauriculatis , intus punctis raris rubro- nitentibus aspersa, Antherarum appendices rotundatae albo- membranaceae. Coronae foliola basi latiora, dorso anthera¬ rum affixa. Pollinia duo in stipitibus brevibus ascendentia. Stigma e gynostegio exsertum , utrinque ad îatera sulco exaratum , apice profunde bilobum , lobis obtusis. — - In monte Liban insulae Cubae, ait. 4000 ped. Linden coll. n. 1845. Specimina in terra Canara, prope urbem Mangalor, a ci. Metz lecta n. 91 et sub Daemia n. sp. ? distributa, pollinis massis adscendentibus ad Stapeliaceas spectant et cum Tylo- phoris omnibus cbaracteribus conveniunt praeter formam polliniorum, quae oblonga et compressa nec brévia et ven- tricosa observantur. Comparanda Tyl. rupestri Bl., cujus descriptio nimis brevis , cum planta Ganarana , exceptis folliculis , qui desiderantur , in omnibus quadrat. Planta Canarana glaberrima , foliis ovatis , basi sinu lato non pro¬ fil n do cordatis, sub 5-nerviis, reticulato-venosis, in acumen triangulare productis. Umbellae circiter 20- florae peduncu- latae, floribus majusculis, corollae laciniis obtusis, calycem multo excedentibus , coronae foliolis carnosis gynostegium superantibus, intus denticulo auctis. 23. Gymnema glaucum. Volubile, ramis gracilibus pube- rulis; foliis lanceolatis basi attenuatis, apice mucronulatis aut brevissime acuminatis , glaucis, praeter venas paginae inferioris glabris , reticulatis; umbellis interpetioîaribus 6 — 7-floris; calycibus , corollae laciniis atque squamis 2r 324 pubescentibus; corollae tubo intus glabriusculo , lineis de- scendentibus vix manifestis; stigmate gynostegium sub- aequante. — Foliorum venae subpellucidae. Umbellae duae inter petiolos supremos ortae, pedunculis iuaequalibus, uno petiolum excedente, altero breviore,inferiores non evolutae, an semper? Flores pube brevi adpressa, satis dense vestiti. Calycis 5-partiti, laciniae lineari-lanceolatae, obtusiusculae, intus glabrae, corollae tubum aequantes. Corollae albidae, laciniis lineari - lanceolatis , tubum plus quam duplo supe¬ rantibus, margine revolutis utrinque dense pubescentibus. Squamulae 5 ad sinus corollae ovatae, obtusae, lacteae, ci- liatae, dorso pilis raris adspersae, facie fere glabrae. Li- neae a squamis in tubum corollae decurrentes nerviformes glabrae. Massae pollinis snbglobosae lucidae in stipilibus brevissimis adscendentes. Stigma pyramidato - pentagonum breve, appendicibus antberarum inflexis occultatum. — Sin- gapore. Thomas Lobb coll. n. 333. 2ï. Dischidia Spironema. Glabra, caule flaccido ramoso; foliis oppositis 3 — i-nisve brexiter petiolatis ovatis ovato - oblongisve obtusis, carnosis 3 — 5-nerviis; pedunculis foliis brevioribus aut demum ilia aequantibus , apice in recepta- culum sphaericum squamigerum incrassatis; floribus brevis- sime pedicellatis; corollae urceolatae laciniis intus puberu- lis; foliolis coronae profunde bipartitis , laciniis linearibus spiraliter convolutis. Folia plana glabra reticulato-rugosa, carnosa, sub 5-nervia id est nervis lateralibus brevioribus minusque manifestis, in foliis superioribus omnino evane- scentibus, ovata vel ovato -oblonga subacuminata, acumine obtuso. Pedunculi latere interiore puberuli. Receptaculum subglobosum squamulis seu bracteis, pedicellos fulcranti- bus, acutiusculis tectum. Flores plurimi umbellati. Corollae 5-fidae lobi tubo crassiores, ad faucem linea transversa pi- lorum muniti. Coronae foliola ad stipitem gynostegii inser- 325 ta tenuia, linearia, bipartita, laciniis filiformibus tortis, gynostegio incumbentibus. Antherarum appendices albo - membranaceae acutae, intus inflexae et stigma depressum te- gentes.Massae pollinis lineares, lucidae^adscendentes. Folli- culi lineari - oblongi, laeves acuminati. Semina longe co- mosa. — Java Zollinger coll. n. 2509 et 3129. — ■ Speci- mina fructifera sub n. 3129 foliis minoribus gaudent, cae- terum simillima. D. ovatae Bth. planta nostra videtur a fil¬ ms , sed folia obtusa et laciniae coronae aequilatae, ergo nullo modo: quasi stipitatae dici possunt. RKCHERCUES BOTANIQUES ET CHIMIQUES sur un surrogat (le la farine, dont se sont servis en 1 852 les paysans du gouvernement de Witebsk, suivies d’une courte indication de quelques autres substances plus connues, et également aptes au même usage; PAR C . S C II M IDT, Professeur de Chimie et de Physique à l’Institut agronomique de Gorigoretz. À la suite de la mauvaise récolte de l’année passée, la disette s’étant déclarée dans le gouvernement de Witebsk, le Ministère des domaines y expédia, au commence¬ ment de 1852, M. Lann, attaché au ministère, pour y fai¬ re une enquête sur la cause de la disette. Mr. Lann ap¬ prit sur les lieux mêmes qu’on faisait usage d’un surrogat de la farine, qui, au dire des paysans, aurait eu parfois des effets nuisibles à la santé. — Le surrogat en question pro- 327 venait d’une plante aquatique, dont la souche souterraine, réduite en poudre et connue dans le pays sous le nom de «racines de bobownik» (KopeHb 6o6oBimKa), était employée en guise de farine de seigle. A la demande de M. Lann de déterminer cette plante et d’en définir par l’analyse chimique la qualité nutritive, le Conseil de l’Institut agronomique de Gorigoretz a bien vou¬ lu me confier la souche, en partie entière et en poudre, envoyée par Mr.Lann, pour la soumettre à la double inves¬ tigation botanique et chimique. Les résultats de mes recher¬ ches ont été envoyés, en forme de rapport, écrit en langue russe, au Département de l’agriculture, — -j’en ai communiqué également une traduction libre en allemand à la rédaction du «Correspondenzblatt» de la Société des naturalistes de Riga; enfin, supposant que l’objet de ce travail n’était pas indigne d’un intérêt général, je prends la liberté de le sou¬ mettre à l’attention bienveillante des lecteurs du Bulletin de la Société des Naturalistes de Moscou. Ces racines du dit «bobownik» offrent deux parties di¬ stinctes: une véritable racine fasciculée, formée de fibres déliées, blanches et simples, et une tige ou souche souter¬ raine (rhizome) de couleur verte, articulée, longue, d’un demi - pouce de diamètre, portant des fibrilles radiculaires, qui pendent de ses articulations, enveloppées à leur nais¬ sance de gaines desséchées. Abstraction faite de la structure même de cet organe, et à en juger seulement par la ressemblance des noms popu¬ laires des plantes dans les gouvernements limitrophes de Witebsk et de Mohileff, on aurait pu conclure que la raci¬ ne du bobownik était identique avec celle du Ménianthe des paysans de Mohileff, puisque cette dernière plante est généralement connue chez nous sous le même nom de bo- 328 bownik, plus rarement sous celui de «trèfle d’eau Bojaiioii Tpn.incTHnK'b , » tandis que les paysans du gouvernement de Witebsk la distinguent en l’appelant bobownik - lièvre 3aauifi Ôo^obhhkt,); cependant une pareille conclusion serait complètement fausse, car ces deux plantes sont par¬ faitement différentes: on pourrait tout aussi peu convena¬ blement prendre le bobownik en question pour l’Amygda- lus nana, également connu sous ce même nom dans quel¬ ques localités de la Russie centrale et méridionale. En procédant à l’analyse phytotomique de la plante, je parvins à détacher de quelques parties encore vertes une feuille petiolée, enroulée et munie d’une gaine; cette feuil¬ le, après avoir été soigneusement déroulée, s’est montrée entière, cordiforme, curvinerve, à limbe lisse, d’un vert vif. Je remarquai en même temps l’inflorescence, ainsi caractérisée : un pédoncule assez long était terminé par un spadice jaunâtre, chargé jusqu'au bout de fleurs herma¬ phrodites et enveloppé d’une spathe redressée , entière , membraneuse, blanche en dedans et verte en dehors, à limbe effilé vers le sommet (* — en un mot je reconnus dans la plante , nommée bobownik par les paysans du gouverne¬ ment de Witebsk, tous les caractères distinctifs du Colla palustris fam. des Aroïdées . Le Colla palustris — Calla des marais, choucalle, serpen¬ taire aquatique en russe: frhiOKpbLiLHiiK'b f>o.iOTHbin, x.rfe#- HHna 6o.iOTHan, Kajyuomua. 3Mkn-TpaBa, connue aux envi¬ rons de Gorky aussi sous le nom de «nkTymKn, petits coqs»; en polonais: czerwién blotny ; en allemand: Sumpfzehr- wurz, Sumpfschlangenkraut, rother Wasserpfef- fer, ainsi nommée à cause de ses baies écarlates; en an - ['} Les feuilles et le? fleurs convenablement préparées ont été aussi transmises au Département de l'agriculture. 329 glais: marsh-calla), qui croît spontanément dans les marais et les prés humides , atteint la hauteur d’une palme ou d’avantage et fleurit dans nos climats au mois de Mai ou de Juin; elle ressemble beaucoup, quant à son aspect exté¬ rieur, à la belle plante à loogue spatbe blanche en cornet, connue sous le nom de Calla aethiopica (le Richardia afri- cana de Kunth) et cultivée dans nos serres; sa racine était employée autrefois sous le nom officinal de radix Dracun- culi contre les morsures des serpents; c’est de là sans doute, que lui vient son nom français de serpentaire, aussi bien que celui de 3MM-TpaBa en russe. Pallas rapporte dans son «Voyage en diverses provinces de l’Empire de la Russie», que les habitants de l’Europe septentrionale faisaient depuis longtemps usage de cette plante dans les années de disette. Nous lisons encore dans la Flore des environs de St.-Pétersbourg et de Moscou de MM. Liboschitz et Trinius, ouvrage qui a paru il y a plus de 30 ans: «Le vin, le vinaigre et l’eau adoucissent l’âcreté de cette racine, tellement qu’en Suède, en Finlande et en Laponie, pendant la disette, on y a recours pour en faire du pain. Après avoir nettoyé la racine et enlevé ses fibres , on la sèche et on la réduit en poudre en la moulant ou en la broyant. Cette farine cuite à l’eau , puis séchée et broyée de rechef , mêlée avec de la farine de blé et pétrie comme à l’ordinaire, donne un pain qui, s’il n’est pas délicieux, est cependant assez mangeable en cas de famine. » M. Lann rapporte, que les paysans du gouvernement de Witebsk ne mêlent que J, J ou même £ seulement de farine de seigle à celle de la racine et qu’ils en préparent des espèces de flans ((Minibi) , du pain ou bien encore de la ge¬ lée (KHcejEb). Cette manière d’utiliser le Calla palustris 330 pourrait bien nous expliquer son nom russe «xjrbÔuHi^a», ainsi que celui de Zehrwurz en allemand. M. Wyzycky dans son «herbier économico-technique (Zielnik ekonomiczno - techniczny przez Jôzefa Gerald - Wyzyckiego, w Wilnie, 1845, Tom. 2, p. 280)», rappor¬ te des faits semblables. «Cette racine, dit-il, est consom¬ mée en Finlande , en Laponie et en Suède dans les années de disette; à l’état cru elle est d’un goût âcre et brûlant, mais il est aisé de la débarasser de cette âcreté, en la sé¬ chant au soleil ou dans un poêle; elle devient même alors fort propre à être employée en nourriture; moulue, elle don¬ ne une excellente farine blanche et odorante; cette farine lavée d’abord avec de l’eau, qu’on déverse ensuite pour la débarrasser de son principe âcre, et mélangée avec celle de seigle, sert à préparer des flans. — La saison la plus favo¬ rable à la récolte de cette racine c’est le printemps ou l’au¬ tomne. » Il est en outre depuis longtemps reconnu, que la Chou- calle peut servir d’excellent fourrage pour les cochons. «Les économes, est -il dit dans la flore déjà citée, tirent le profit le plus essentiel de la Choucalle pour engraisser les cochons, qui la mangent avec une grande avidité. A cet usage ses racines doivent être cueillies en automne, broyées et mêlées avec de la recoupe». Nous trouvons encore dans l’ouvrage de M. Wyzycky que: «l’emploi de cette plante comme fourrage pour les cochons est sans doute plus recommandable; ses feuilles et ses racines hachées donnent une nourriture fort goûtée de ces animaux et qui les engraissent en peu de temps, eu ren¬ dant leur chair très succulente (*). (*) M. Wyzycky recommande aussi le jus des baies contre les pu¬ naises. i 331 Au dire des paysans du gouvernement de Witebsk l’em¬ ploi du pain préparé avec cette racine non convenablement épurée, suscite des nausées, des vomissements et parfois l’enflure des membres; c’est pourquoi elle passe, même dans le pays, pour vénéneuse. — En effet, la racine crue aussi bien que le rhizome, tout insipides qu’elles paraissent d’abord, ne tardent pas à développer sur la langue une im¬ pression tellement brûlante et âcre, qu’on croirait y sentir des épingles, ensuite c’est le gosier qui s’échauffe comme si l’on avait avalé du piment. Le représentant de la famille des Aroïdées, le Gouet or¬ dinaire — pied - de - veau, chou -poivre (Arum maeulatum s. vulgare; en allemand: fleckblâ ttriger Aron, gemei- ner Aron, Aronsstab), possède les propriétés mention¬ nées à un plus haut degré encore. Sa racine crue, employée quelquefois en médecine sous le nom de radix Ari, contient un principe âcre et vénéneux, qui reste longtemps inaltéré, lorsqu’elle est conservée dans du sable en un lieu humide; elle le perd en grande partie à la dessication, enfin on peut l’en débarrasser entièrement par la torréfaction. «On en ti¬ re par ce procédé, dit M. Stchegloff dans sa botanique économique (HJ.er.ioBa: XosaHCTBeHHaa EoTaHHKa. C.-IIeTep6. 1828, section 2, p. 15)», une farine blanche, douceâtre et très nourrissante, semblable à la fécule de pomme-de-terre; cette farine sert, dit -on, en Dalmatie à la confection du pain. Le Gouet a sous ce rapport une analogie frappante avec le Médicinier manioc (Manihot utilissima Pohl; Janipha Manihot Kth; Jatropha Manihot L.), arbrisseau originaire de l’Amérique méridionale, qu’on y trouve aussi à l’état cultivé; il dépasse à peine en hauteur la taille d’un homme et porte une racine tuberculeuse , pesant quelquefois jus¬ qu’à 17 kilogr., dont on tire une fécule très pure et très délicate, connue sous le nom de tapioka ou couac. Cette fé- 332 cule, employée en Angleterre comme potage ou aliment lé¬ ger pour les malades, est d’un usage très répandu dans l’Amérique méridionale et dans les Indes occidentales, où l’on en cuit le pain de manioc ou de cassave , pain qui, si l’on en croit les rapports des voyageurs , serait même pré¬ féré par les Européens au pain de froment. — Le suc âcre de la racine de manioc contient un poison si violent, qu’un demi-gros suffit pour tuer l’homme le plus robuste; il est facile cependant de le détruire entièrement par le lavage. La même analogie existe entre le Gouet et la Bryone (Bryonia alba et dioica), dont la racine fétide, à suc laiteux, amer, très âcre et drastique, est fort riche en fécule, qu’on pourrait en extraire parfaitement pure et comestible en la¬ vant soigneusement cette racine râpée. Nous citerons encore pour leurs propriétés analogues V Aron alimentaire (Arum esculentum L. s. Colocasia escu- lenta) et l'Aron d'Égypte (Arum Colocasia L., Colocasia antiquorum Sch.). Le Colocasia esculenta, originaire des Indes orientales, de l’Amérique torride et des îles australa- siennes, est cultivé en Chine, où l’on emploie sa racine sous le nom de haï-yu comme surrogat du riz; c’est en¬ core sous le nom de tcijaoba , qu’elle remplace au Brésil le tapioka dans les années de mauvaise récolte du manioc, on y emploie en outre ses feuilles sous le nom de chou des Caraïbes; elle est enfin en usage dans les îles Sandwich sous le nom de tarro ou talo. Les tubercules radiculaires de cet¬ te plante à l’état sauvage sont à peine plus gros qu’une noix , c’est pourquoi en la cultivant on cherche à les forti¬ fier et à les faire grossir en mettant obstacle à la floraison, procédé qui peut-être rendrait le même service si l’on vou¬ lait cultiver le Calla palustris. 333 L'Aron d' Égypte à grosse racine (?) rapiforme, est origi¬ naire de l’Archipel grec, de l’Égypte et des Indes orienta¬ les; on l’y rencontre cultivé et à l’état sauvage. Cuit ou grillé dans les cendres, il formait jadis la principale nour¬ riture des Égyptiens et des Indiens, et de nos jours encore le plus pauvre des habitans de ces contrées le cultive sur son petit coin de terre , comme on le fait chez nous de la pomme - de - terre. Ces deux espèces d’Aron contiennent aussi un principe âcre, dont on peut les débarrasser facilement par le lavage ou la torréfaction. 11 n’est peut - être pas déplacé d’ajouter à ce que nous venons de dire qu’aussi le tarro des îles Sandwich, après avoir été soumis à la fermentation, sert à préparer une espèce de bouillie fort saine , nommée poï. A cet effet la racine, récemment sortie de terre, est cuite d’abord dans de l’eau , puis râpée et mêlée avec une petite quantité de le¬ vure; après quoi on la laisse pour 24 b. dans un endroit frais. S’il avait été possible d’appliquer avec un égal succès au Calla palus tris ces manières variées d’utiliser les diffé¬ rentes espèces d’Aron et principalement les feuilles de l’Aron alimentaire, cela aurait été sans nul doute une gran¬ de ressource pour la Russie septentrionale mais principale¬ ment pour la Russie orientale, où cette plante est«très fré¬ quente: elle aurait pu servir aux pauvres campagnards (à défaut de chou et d’autres légumes) , de préservatif contre le scorbut, suite parfois de la disette. Je suppose donc que le Calla palustris mérite bien, d’après ces considérations, d’être étudiée soigneusement. Supposant par analogie le principe âcre du Calla pa¬ lustris soluble dans l’eau ou volatil, on serait autorisé à 334 conclure que la farine , fournie par sa racine , doit être parfaitement saine et alimentaire, à la condition que la ra¬ cine, avant d’être employée à la cuisson du pain, fût préa¬ lablement bien séchée , ou soigneusement lavée et rédui¬ te en poudre. L’opinion, que nous venons d’émettre, est ap¬ puyée par les citations que nous avons faites de la flore de 3DJ. Liboschitz et Trinius et de l’herbier de M. Wy- zycky. Au contraire, en cas que la racine crue serait mê¬ lée, faute de soin, à la farine, ou bien, en cas que la farine même ne fut pas suffisamment lavée, le principe vénéneux pourrait bien n’y être pas entièrement détruit, — même par la cuisson du pain , — ce qui expliquerait parfaitement le malaise qu’auraient parfois ressenti les paysans du gouver¬ nement de Witebsk, après l’usage d'un tel pain. N’ayant trouvé nulle part l’analyse chimique du Calla palustris, qui aurait pu servir à tirer quelques conclusions quant à son utilité comme plante alimentaire, et vu l’im¬ portance de la question, je fis moi - même l’analyse de la racine pulvérisée, comme on l’emploie dans le gouverne¬ ment de Witebsk (mélangée avec de la farine de seigle) , pour la préparation des flans. J’y trouvai sur 100 parties séchées à une température de 100° C.: inuline . 31,8 gomme et mucilage (avec traces de • principe âcre) . 17,7 pectose . 13,8 chlorophylle et cire . 11,2 cellulose ou fibre ligneuse (avec un reste d’eau et perte à l’analyse) ... 15,8 sels . 9,7 100.0 Cette poudre - farine n’était pas blanche, comme le dit 335 M. Wyzycky, mais d’un vert jaunâtre, coloration qui dépendait sans doute de ce que la racine n’avait pas été convenablement préparée avant d’être réduite en poudre; je l’ai aussi trouvée tout- à-fait inodore. Pendant la masti¬ cation, j’ai ressenti sur la langue et surtout sur la mu¬ queuse intérieure des lèvres la même saveur âcre , que produit bien plus fortement encore la racine crue. 11 en re¬ suite donc que le principe irritant est déjà en partie dé¬ truit quand la poudre est séchée à l’air, cependant il est à remarquer que la dessication, même à une température de 100°, n'est pas encore suffisante pour le détruire entière¬ ment; ce principe est au contraire tout-à-fait imperceptible dans la poudre légèrement torréfiée ou soigneusement lavée à l’eau froide.— -Des essais, faits sur les lieux, où l’on peut se procurer cette racine en grande quantité , pourraient seuls décider lequel de ces deux procédés d’épuration — du lavage ou de la torréfaction, mérite incontestablement la préférence. En employant le lavage on enlève avec le prin¬ cipe âcre aussi d’autres matières solubles dans l’eau — perte qui n’a pas lieu avec la torréfaction. Je trouve utile de faire encore mention de quelques autres substances, également aptes à servir de surrogat à la farine ordinaire dans les années de disette. On a recom¬ mandé et employé à différentes époques et dans divers pays un grand nombre de ces substances, mais nous nous borne¬ rons à n’en citer que celles qui sont le moins nuisibles et le plus à notre portée. Et d’abord, je ne puis me dispenser de nommer la mousse d'Islande (Cetraria islandica) , si ré¬ pandue dans le nord de la Russie centrale; on pourrait, par exemple, en rassembler des centaines de kilogrammes aux bords du Dnièper, à 90 v. de Witebsk dans le village Dou- browno. La mousse d’Islande ne contient pas de principe âcre, mais bien une substance très amère, dont on la dé- 336 barrasse facilement en la lavant avec une lessive ou solu¬ tion de potasse. D'après Berzélius la mousse d'Islande contient: cire verte chlorophylle . 1,6 cétrarine (principe amer) . 3,0 lichénine (fécule des mousses) . 44,6 sucre incristallisable . 3,6 gomme . 3,7 sédiment extractif . 7,0 cellulose amylacée . 36,2 lichénite de potasse, lichénite et phos¬ phate de chaux . 1,9 Le chiendent (Triticum repens L., Agropyrum repens; en allemand: Quecke), cette plante connue dans toute l’Europe ( excepté le nord ) , comme mauvaise herbe fort tenace à cause de ses longues racines, et qu’il est presque impossible de détruire dans les champs malgré un labour et hersage répétés , le chiendent contient , d’après Pfaff, de l’amidon, de la glutine, de l’albumine, de la gomme, du mannit, du sucre incristallisable , et serait même préférable à la mousse d’Islande à cause de la quan¬ tité des substances azotées (albumine et glutine) qu’il con¬ tient, s’il était aussi facile de se la procurer en grande quantité (*). (*) Les graines de quelques autres graminées qui croissent spontanément auraient pu être également employés dans ce but, comme celles de l’Élyme des sables (Elymus arenarius) et du Paturin flottant ou fétu flottante , herbe à la manne de Pologne (Poa s. Festuca s. Glyceria fluitans), s’il y avait moins de difficulté à les rassembler en masse. L’élyme des sables est notamment employé en Islande, où il rem¬ place la farine de seigle. La fétuque flottante, qui croit abondamment aux bords des eaux stagnantes, des lacs, des étangs et sur les prairies humides, est cultivée en Pologne et en Silésie; on y récolte soigneu¬ sement sa graine et on la prépare à la manière du riz ; cet excellent 337 Dans les années où la farine est chère, les habitants de la Finlande et des gouvernements d’Olonetz et d’Arkhangel y suppléent en employant l’aubier des conifères, celui du pin principalement; à cet effet ils le sèchent d’abord tout sim¬ plement dans l’air, ensuite dans des poêles à l’aide de la chaleur; sec, on le réduit en poudre dans des moulins à bras, on le mêle avec un quart de farine de seigle et on pré¬ pare des beignets , connus des Caréliens sous le nom de riechky . Berzélius découvrit de la fécule dans l’aubier de quelques conifères, cependant la propriété alimentaire du jeune pin doit être principalement attribuée au sucre et à la gomme, contenus dans son suc. M. Wrangel rapporte que les naturels de la Sibérie septentrionale se nourrissent principalement de cette farine, frite dans de l’huile de pois¬ son ou mêlée avec du poisson sec; on prétend aussi que l’emploi du pain fait avec de l’aubier des conifères préserve et guérit même du scorbut, ce qui n’est pas invraisemblable, comme le prouve l’emploi en médecine d’antiscorbutiques à principes résineux et tanneux, comme les turions du pin, par exemple. Citons encore en dernier lieu la trempe et la mare , rési¬ dus des brasseries et des distilleries, qui contiennent de la fécule et, ce qui est plus important encore, de la glutine; c’est cette dernière substance qui la rend même préférable à tout autre surrogat. La mare et la trempe ne donneraient cependant que du mauvais pain, si on les employait seuls; en y mêlant une quantité — à partie égale - — de farine , on obtient au contraire un pain très sain et suffisamment nour¬ rissant. gruau est connu dans le commerce sous le nom de manne de Pologne et aussi de manne de Francfort. La culture de cette plantes dans les prairies humides et impropres à d’autres usages économiques, ne sau- , rait être assez recommandée. JV 4. 1852. 22 Untersuchungen iiber die Spodniuene und Petalite von R. Hermann. I. Ueber die zur Familie des Spodumens gehôren- den Mineralien, namentlich: Spodumèn . Achmit und Laumontit . 1. Spodumèn. In neuerer Zeit sind bekanntlich bei Norwich in Massa- chusets ausgezeiclinet schône Krystalle von Spodumèn auf- gefunden und von Dana, Hartwel und Hitchcock nâher untersucht worden. Da ich die Original - Abhandlungen der genannten Gelebrten nicht besitze, so M erde ich nach- folgenden Bemerkungen den von Rammelsberg in Pog- gendorfs Annalen Bd. LXXXV pag. .544 gegebenen Aus- zug jener Abhandlungen zu Grunde legen. 339 Fig. 1 stellt einen Krystall von Augit; fig. 2 einen von Spodumen vor. Fig. 1. Fig. 2. Die Abmessungen ergaben: Augit: M : M = 87°6/ s : s = 120 38 o : o = 95 36 o : r = 118 24 r : t $ 74 1 s : r = 103 20 Spodumen: M : M = 87° s : s = 117 o : o = ? o : r = 116 # : r = 69 40 5 : r = 100 30 *2= 79 30 Spaltbar r vollkommen; M deutlich. Vorstehende Abmessungen beweisen offenbar, dass Spo¬ dumen und Augit gleiche Grundform haben, denn bei den gleicbnamigen Flàchen sind die Differenzen der Winkel nicht grôsser, als sie oft bei isomorphen oder homoomor- phen Krystallen yorkommen. Aber darauf muss icb auf- merksam machen, dass das schiefe Prisma des Spodumens t2, nicht mit dem schiefen Prisma z des Augits , und die schiefe Endflâche x des Spodumens , nicht mit der Basis t des Augits übereinstimmen kônnen, wie man angenommen bat, weil bei der gewâhlten Stellung, die genannten Flâ- chen nicht an der vorderen , sondern an der hinteren Seite 22* 340 des Krystalls liegen müssten. Ebenso würde die Flâche x des Spodumens nicht als identisch mit der Flàehe P des Augits betrachtet Averden kônnen, weil, abgesehen von der grossen Differenz der Neigungs-Winkel beider Flâchen zur Hauptaxe, diese Flâche die Endkante des schiefen Prismas s gerade abstumpfen müsste , Avas , wie aus der Figur er- sichtlich, nicht der Fall ist. Man muss daher die Flâche x als eine dem Spodumen eigentliümliche , beim Augite nocb nicht beobachtete, scbiefe Endflâche betrachten, die die Bezeicbnung + % P =* erlialten würde. Dieselbe schiefe End- flâcbe kommt, wie spàter nacbgewiesen werden wird, auch beim Laumontit vor. Die stochiometrische Konstitution der Spodumene erbellt aus nachstebenden Analysen, wobei allerdings viele âltere LIntersucbungen , bei denen der Natron - Gehalt des Mine¬ rais übersehen worden war, unberücksicbtigt bleiben muss- ten. JVè 1. Spodumen, Sterling. Brush. JVs 2. d°. Norwich. BrusJh. Sauerstoff. Proportion. Sauerstoff. Proportion. Kieselsâure 62,76 32,61 7,78 62,89 32,67 8,04 ïhonerde 29,33 13,75 3,28 28,42 13,28 3,27 Eisenoxydul — — Kalkerde 0,63 0,18, 3,56(4,19' 1 1,04 0,29 \ Talkerde Litbon 6,48 5,67 3,12(4, 06 1 Aatron 1,76 0,45) 2,51 0,65) 100,33 100,53 JVs 3. Spodumen , l to. Rammelsberg. JVè 4. d° Uto. Hagen. Sauerstoff. Proportion. Sauerstoff. Proportion. Kieselsâure 65,02 33,78 10,14 65,022 33,79 11,26 Thonerde 29,14 13,61 4,08 ; 26,837 12,53 4,17 Eisenoxydul — 0,860 0,19'. Kalkerde 0,50 0,14a — Talkerde 0,15 0,06/ — >3,00. 1. Lithon 5,47 3,00 > 3,33. 1. 3.836 2,13 V Nation 0,46 0,1 1 1 2,683 0,68) Kali 0,14 0,02) — 100,88 99,238 341 JVè. 5. Spodumen, Sterzing. , Tyrol. Rammelsberg. Sauerstoff. Proportion. Kieselsaure 65,53 34,05 11,01 Thonerde 29,04 13,56 4,38 Eisenoxydul 1,42 0,31 \ Kalkerde 0,97 0,26 j Talkerde 0,07 0,03' Q AQ 1 Lithon 4,49 2,46 1 r o,uy. î . Natron 0,07 0,02' Kali 0,07 0,01 ) 101,66 Spodumene geben also folgende Sauerstoff- Reihe: R R Si n î 1 3,28 7,78 « 2 1 3,27 8,04 « 3 1 4,08 10,14 « 4 1 4,17 11,26 (( 5 1 4,38 11,01 Die Sauerstoff- Proportionen von JV° 1 und 2 sind also of- fenbar =*1:3:8; von N° 4 und 5 dagegen =1 : 4, 5:11. Die heteromeren Molecüle des Spodumens wâren demnach: fa) = R Si + R Si* fb) = 2R Si + 3R Sis . N? 3 dagegen wâre eine Verbindung von a + b. Die nach dieser Formel berechnete Sauerstoff - Proportion von ]VP? 3 wâre ==1:4: 10, welche mit der von Rammelsberg ge- fundenen = 1 : 4,08 : 10,14 sebr nahe übereinstimmt. 2. Achmit. Es ist schon lângst bekannt, dass die Form des Achnüts (Fig. 3) mit der des Augits, folglich auch mit der des Spo¬ dumens , übereinstimmt. 342 Fig. 3. Nach Mitscherlich betragen die Winkel: M:M= 86°56' 5 : 5 = 119 30. Spaltbar M deutlich; r und l weniger deutlich. Bei dieser so vollkommenen Uebereinstimmung der Win- kel des Achmits und Augits war es um so auffallender, dass die stockiometrische Konstitution beider Mineralien ganz verschieden ist. Jetzt, nachdem wir wissen, dass ganz ver- scbieden zusammengesetzte Korper gleiche Form baben kônnen , verschwindet das Auffallende dieser Erscheinung und Avir haben dalier nur zu untersucben, zu welcker Familie der in der Form von Augit krystallysirenden Mi¬ neralien der Achmit gebôre. Dies erkennt man an der stôchiometrischen Konstitution der primitiven heteromeren Molecüle. Der Achmit von Eger in Norwegen besteht aus: JVs 1. Achmit nach SauerstofF. Kieselerde 33,25 28,64 Eisenoxyd 31,25 9,37 Manganoxyd 1,08 0,32 Kalkerde 0,72 0,20 Natron 10,40 2,66 Glühverlust — 98,70 Berzelius. Proportion. 10,01 9,69 3,38 2,86. 1. 2. Achmit nach Strom. Sauerstoff. Proportion. 54,27 28,18 11,34 | 34,44 10,32 4,16 9,74 2,48 I 1,88 100,33 ! 343 Rammelsberg überzeugte sich ausserdem, dass der Achmit kein Eisenoxydul , sondern blos Eisenoxyd enthal- te. Doch fand er gegen 3g Titansâure in diesem Minérale, die demselben in der Form von Titaneisen heigemengt war. Diese fremdartige Beimengung ist wahrscheinlich die Ver- anlassung, dass die Sauerstofl - Proportionen der Aclimite nicht ganz scharf mit denen der Spodumene übereinstim- men. Doch ist es augenscheinlich , dass die Achmite diesel- ben primitiven heteromeren Molecüle wie die Spodumene haben. Die Analyse N- 1 des Achmits kommt nâmlich einer Zusammensetzung nahe, die der Formel 2(j R Si + R Si3) + (2 R Si + 3 R Si3) mithin der heteromeren Formel des Spo - dumens |g (2 a + b) entspricht. Diese giebt nâmlich die Sauerstofl* - Proportion 1 : 3,75 : 9,50, wâbrend die Ana¬ lyse 1 : 3,38 : 10,01 gab. JV? 2 dagegen entspricht der For¬ mel 2 R Si + 3 R Si3 oder der heteromeren Formel des Spo- dumens = (6), welche die Sauerstoff-Proportion = 1 : 4,5 : 1 1 gieht, wâhrend die Analyse 1 : 4,16 : 11,34 gab. Der Achmit hat also die Form des Spodumens und be- steht ans primitiven heteromeren Molecülen von derselben stochiometrischen Konstitution , wie dieses Minerai. Der Achmit gehôrt demnach zur Familie des Spodumens und kann als ein Natron - Eisen - Spodumen betrachtet werden, in dem das Lithon durch Natron und die Thonerde durch Eisen - Oxyd vertreten wird. 3. Laumontit . Es wird wahrscheinlich vielen Mineralogen auffallen, dass hier der Laumontit , ein Minerai, welches his 17g Wasser enthâlt, mit den wasserfreien Spodumenen in eine Familie zusammengestellt wird. Aber es wurde bereits bei vielen Gelegenheiten darauf aufmerksam gemacht, dass der 344 Wassergehalt der Mineralien, in den Fâllen, wo das Was- ser nicht einen Tlieil der Basen oder Sâuren vertritt, ge- wôhnlich keinen Einfluss auf die Form der wasserfreien Verbindung ausiibt. Wenn also nachgewiesen werden kann, dass die Grundform und die primitiven beteromeren Mo- lecüle des wasserfreien Theils der Laumontite mit denen der Spodumene übereinstimmen, so müssen die Laumontite der Familie der Spodumene beigezahlt werden. Was die Form des Laumontits anbelangt, so haben Brooke und Phillips folgende Abmessungen gegeben. (Fig. 4.) Fig. 4. = 86<>5' x : M = 104 20 y : ¥=113 30 Spaltbar orthodiagonal yollkommen, klinodiagonal Spuren. Berechnet man nach vorstehenden Angaben die Neigung der yorderen Schiefendflâche x und der hinteren Schiefend- flâche y zur Hauptaxe, so erhâlt man nach der bekannten Formel: cos. w C0S • L = sin. I (180° — W) fur x 68°46' zur Hauptaxe, fur y 54° 19' zur Hauptaxe. Beim Leonhardit ist die Neigung der Flâche y = 52°22'. 345 Die yordereSchiefendflâche des Laumontits: x stimmt also mit der vorderen Schiefendflâche des Spodumens -f J P <*>, welche unter 69°40' zurHauptaxe geneigt ist,nahe iiberein. Ebenso kommt der Winkel des Hauptprismas des Lau¬ montits: M : M von 86°5/ dem Winkel des Hauptprismas des Spodumens von 87° sehr nahe. Die hintere schiefe Endflache des Laumontits und Leon - hardits : y , von 52°22' — 54° 19' ist offenbar identisch mit der hinteren schiefen Endflache der Hornblende : t, welche unter 51° 17' zur Axe geneigt ist. Diese Flâcbe würde da- ber die Bezeichnung — 3 P <*> erhalten. Man sieht also, dass der Laumontit dieselbe Grundform bat, wie Augit , Horn¬ blende und Spodumen . Was die Zusammensetzung der Laumontite anbelangt, so erhellt sie aus folgenden Analysen: JVè 1. Laumontit, Fundort (?) v. Babo. JVs 2. d° Phillipsburg, N. Àme- rika. Dufrenoy. Sauerstoff. Proportion. Sauerstoff. Proportion. Kieselerde 52,3 27,14 7,91 51,98 26,93 8,06 Thonerde 22,3 10,41 3,03 21,12 9,85 2,95 Kalkerde 12,0 3,43 1 11,70 3,34 1 Wasser 14,2 12,62 3,68 15,05 13,33 3,99 100,8 99,86 JVs 3. d° Cormayeur, Savoyen. Dufrenoy. As 4. d° Insel Skye. Konnel. Sauerstoff. Proportion. Sauerstoff. Proportion. Kieselerde 50,38 26,15 8,24 52,04 26,98 8,90 Thonerde 21,43 9,99 3,15 21,14 9,85 3,25 Kalkerde 11,14 3,17 1 10,62 3,03 1 Wasser 16,15 14,31 4,51 14,92 13,24 4,37 99,10 98,72 JVo 5. d° Huelgoët. Vogel. JVè 6. d° Huelgoet. Malaguti. Sauerstoff. Proportion. Sauerstoff. Proportion. Kieselerde 49,0 25,43 9,89 52,467 27,25 10,16 Thonerde 22,0 10,27 3,99 22,561 10.53 3,92 Kalkerde 9,0 2,57 1 9,412 2,68 1 Wasser 17,5 15,55 6,05 15,560 13,66 5,09 C 2,5 100,000 mfi 346 Untersuchen wir zuerst die Sauerstoff - Proportionen des wasserfreien ïheils der Laumontite , so (inden wir für R, R und Si: R R Si 1 1 3,03 7,91 « 2 1 2,95 8,06 « 3 1 3,15 8,24 « 4 1 3,25 8,90 « 5 1 3,99 9,89 « 6 1 3,92 10,16 ihardit 1 4,08 11,10. Die Sauerstoff- Proportionen von JY° 1, 2 und 3 sind al- so offenbar =1:3:8. J\f? 4 ist nahe gleich 1 : 3,50 : 9, 5 und 6 sind = 1:4:10, und Leonhardit ist nahe gleich 1 : 4,5 : 11. — Diese Sauerstoff- Proportionen entsprechen also entweder den heteromeren Molecülen des Spodumens a und b mit den Sauerstoff - Proportionen 1:3:8 und 1 : 4 J : 11 oder verschiedenen Verbindungen dieser Mole- cüle. JVf? 4 wâre namlich (4a + b) mit der Sauerstoff -Pro¬ portion 1 : 3,5 : 9 und JVf° 5 und 6 wâren (a + b) mit der Sauerstoff - Proportion 1 : 4 : 10. Der wasserfreie Theil der Laumontite besteht also aus denselben primitiven heteromeren Molecülen , wie die Spo- dumene. Hierzu treten aher verschiedene Mengen Wasser, welclies, da es oh ne Einfluss auf die Form blieb, als H y- dratwasser zu hetrachten wâre. JVTS 1 und 2 sind namlich (a) + 4 // « 3 ist 2 (a) + 9 H. « 4 ist (k a + b) + 26 H . 347 JV? 5 ist (a + b) + 15 H. « 6 ist (a + bj + 18 H. Leonhardit ist (bj + 5 7f. Die Laumontite sind also , da ihre Form und die primiti- ven heteromeren Molecüle ihrer wasserfreien Grundmi- schung mit denen des Spodumens übereinstimmen, ebenfails aïs Spodumene zu betrachten, in denen das Litbon durch Kalk yertreten wird und die verschiedene Mengen Wasser aufgenommen haben, ohne dabei ihre Form zu ândern. Was die systematische Eintheilung der zur Familie des Spodumens gehorenden Mineralien anbelangt , so ist sie sehr einfach. Wie die meisten grosseren Mineral-Gruppen, zerfallen auch die Spodumene, je nacbdem sie Wasser ent- halten oder nicht, in: A wasser freie Spodumene , B wasserhaltige Spodumene. Die wasserfreien Spodumene zerfallen , nach der y ers ch ie- denen chemischen Natur ihrer isomorphen Bestandtheile in: a) Natron - Eisen - Spodumene oder Achmite. (R = Na, R = Fc) b) Lithon - Spodumene fit < U). Die wasserbaltigen Spodumene enthalten nur die Gruppe der wasserhaltigen Kalk - Spodumene oder Laumontite , in welchen R blos aus Kalk besteht. In nachfolgendem Schéma sind die Details der Einthei¬ lung enthalten. 348 FAMILIE : Spodümen. Monoklinoëdrisch. C 74°; ~ P 86°5' — 87°; P 117° — 119°30'. A Wasserfreie Spodumene. Heteromer : (a) = R Si + R Si*; (b) = 27? Si +3R Si*. a) Eisen - Nalron - Spodümen oder Achmit. (R = Na; R = FeJ C 74°; ~ P (MJ 86° 56; -h P 2 (s) il9°30' (Mitscherlich). Spaltbar M deutlich; r und l weniger deutlich. H. 6 — 6,5. G. 3,5 — 3,6. Berechnet. Gefunden. R R Si R R Si i Achmit (2 a+bj 1 3,7a 9,50 1 3,38 10, Oi Achmit, Eger, Nor- wegen. Berzelius. B-Achmit fbj 1 4,5 11 1 4,16 11,34 d°. d°. Strôm. b) Lithon - Spodümen . (R < Si) * P (M) 87°; + P 2 (s) 117°; + l P * fx) 69H0' (Dana); Spaltbar M deutlich; r vollkommen. H. 6,5 — 7. G. 3,07 — 3,20. 349 Berechnet. Gefunden R R Si R R Si A-Spodumen (a) î 3 8 1 3,28 7,78 Spodumen , Sterling. Brush. d°. « « « « 1 3,27 8,04 d0, Norwich. Brush. Einfach Spodumen fa + bj 1 4 10 1 4,08 10,14 d°. Uto. Rammelsberg. B -Spodumen (b) 1 4,5 11 i 4,17 11,26 d°. d°. Hagen. d°. « « « « 1 4,38 11,01 d°. Sterzing, Tyrol. Rammelsberg. B. Wasserhaltige Spodumene. Heteromer: fa + xb + y H) a) Wasserhaltiger - Kalk - Spodumen , oder Laumontit. (Leonhardit.) ~ R (M) 86°5'; + % R «>(æj 68°46'; — 3 P <*> (y) 52°22' — 54°19/ (Brooke). Spaltbar r vollkommen, / Spuren. H. 3 — 3,25. G . 2,2 — 2,3. Berechnet. Gefunden. Æ Æ R R Si H 4 fach gewàssert À -Laumontit (a)+b H 1 3 8 4 1 3,03 7,91 3,68 Laumontit.Fundort (?) y. Babo. d°. d°. « « « « 1 2,95 8,06 3,99 d°. Phillipsburg,N. Amerika Dufrenoy. 4] fach gewass. a -Laumontit. %{aJ+9H. 1 3 8 4^ 1 3,15 8,24 4,51 d°. Cormayeur, Sa- voyen. Dufrenoy. 350 Berechnet. Gefunden. R R Si H R R Si H 26 fach gewass. i Laumontit /4a + 6 J + 2$ H. 1 3,5 9 4,33 1 3,25 8,90 4,31 d°. Insel Skye. 15 fach gewass. einfach Laumontit ( a + b)+i5H . 1 4 10 5 1 18 fach gewass. einfach Laumontit ('a + bJ + lSH. 14 10 6 5 fach gewass. B-Laumontit (b)+$H. 1 4,5 11 5 Connel. 3,92 10,16 5,09 d°. Huelgoët, Ma- laguli. 3,99 6,89 6,05 d°. d°. VogeL 1 4,08 11,10 4,68 Leonhardit,Schem- nitz. Delffs. II. Ueber die zur Farailie des Petalits gehorenden Mineralien, namentlich: Petalit , Kastor , Heulandit? Desmin , Aedelforsit , Neurolith und Brewsterit , / . Petalit und Kastor. Da bis jetzt noch keine ausgebildeten Petalit - Kry stalle beobachtet worden sind, so lâsst sicb die Form dieses Mi¬ nerais nur aus seinen Spaltungs- Winkeln bestimmen. Der Petalit ist spaltbar besonders nach zwei Richtun- gen, die sicb unter 141° 30' schneiden, und y on denen die eine (s1) deutlichere Spaltbarkeit besitzt, als die andere fxj. Ausserdem findet sicb noch undeutliche Spaltbarkeit nach einer dritten Flâche (P), welche den scharfen Winkel der beiden ersten Theilungsflâchen abstumpft und gegen s/ un¬ ter 117°30/ geneigt ist. 351 Die Spaltungs-Richtungen des Petalits liegen daher aile in einer Zone. Betrachtet man s' als die Querflâche, so ist x die vordere Schiefendflàche und P die Basis. Was den Kastor anbelangt, so fand G. Rose, dass dieses Minerai dieselben Spaltungswinkel habe , wie der Petalit . Ausserdem konnte Breithaupt an diesem Minérale noch die Neigung einer Flâche s messen, die zu s ' unter 129° ge- neigt war. Diese Flâcbe würde demnacb mit der Hauptaxe einen Winkel von 51° bilden. Die am Petalit und Kastor beobachteten Flâchen wâren also folgende: Fig. 1. Fig. 1. OS P OO (s*) O P (PJ = 62°30' P «>(*)=* 51° + f R eo (X) = 38°30' Spaltbar s' vollkommen, x weniger deutlich, P Spuren. 2. Heulandit. Der Heulandit bat ganz âbnliche Winkel wie der Petalit und Kastor. Er besteht nâmlich, wie aus Fig. 2. ersickt- licb, aus der Lângsflâche if, der Querflâche s', der Basis P und der vorderen Schiefendflàche s. Die Winkel betragen: Fig. 2. >0 P CO (s*) («> P ooj (M) OP (P) 63° 40' P «» (s) 50°20/. Spaltbar M vollkommen. 352 Der Heulandit ist daher eiu neuer Beveis für den Salz, dass wasserhaltige und ’svasserfreie Miueralien gleiche Form liaben, wenn sie aus gleichen primitiven heteromeren Mo- leeülen bestehen. 3. Desmin. Die Form des Desmins wird gewobnlieb für rhombisch gebalten. Docb bat scbon Breitbaupt die Ansicht aus- gesprochen, dass die Krystalle des Desmins keine einfacben Krystalle, sondera Vierlinge wâren und dass ihre primitive Form aus einem hemidomatischen Prisma bestànde. Die Untersucbung der Zusammensetzung der primitiven betero- meren Moleeüle des Heulandit s und Desmins , bat mich in Betreff derForm des Desminszn einer âbnlichen Ansicht, wie die von Breithaupt, geführt. Da nâmlich die wasserfreien primitiven heteromeren Moleeüle beider Mineralien , niebt allein unter sicb , sondern aucb mit denen des Petalits und Kastors übereinstimmen , so wurde es dadurch sebr wahr- scheinlich , dass auch die Grundform aller dieser Minera¬ lien übereinstimmen dürfte. Legt man der Berechnung dieser Grundform die Endkan- ten - Winkel des angeblichen rhombiseben Oktaëders des Desmins = 1 1 9 0 1 5' und 114°0/ zu Grunde, so erhàlt man als Neigung des positiven Hemidomas zur Axe, nach der Formel: cos. 57° cos. a = sin. 59° 37' den Winkel 50° 51'. Dieser Winkel entspricht also der Flâche P des Petalits und Heulandits , der zwischen 50°20' und 51 °0' schwankt. Die Neigungs - Winkel des negativen Hemidomas des Desmins findet man leicht aus dem des positiven Hemidomas 353 und dem Neigungswinkel yon 90° beider Hemidomen zu einander. Jener Winkel muss namlich betragen: 90° + 50° 51' — 180° = 39°9/. Da nun die Neigung der Klinodiagonale des Fetalits: 62°30' und der Winkel yu': 39°9' betragen, so erhalten wir fur den Winkel vé den Werth von 23°21'. Die Lange der vertikalen Axe c des negativen Hemidomas ist also c ïf- \m~ "39'4i" = 0,627. Lie Lange der Hauptaxe des O 027 Petalits ist 1,180. Es ist aber -(s0 j== 0,531 oder nahe J. Das négative Hemidoma des Desmins würde daher die Be- zeichnung — J- P e» (e) erhalten. Ans diesen Berechnungen ergiebt sich, dass wenn man die Krystalle des Desmins als Yierlinge betrachtet, seine primitive Form mit der des Ileulandits und Petalits übereim* stimmt. Die Abmessungen betragen dann für die einfache Form: Fig. 1. C = 62°30/ («> P (MJ; ^ P (TJ 119°15'; P** (s) 50°5D; — i P ~ (e) 39°9' Fig. 1. Spaltbar M vollkommen, s Spuren. Die Neigungs - Winkel der Yierlinge, Fig. 2, dagegen betragen: Fig. 2. T: T 119°15' T : T" 114° T: T ' 96« s : e 90° s : M 90o Spaltbar M vollkommen, JW 4. 1852. . s Spuren. 23 354 4. Âedelforsit und Neurolilh. Die Form dieser Mineralien ist noch unbekannt. Sic bil- den stàngliclie und fasrige Aggregate. Aus ibren Sauerstofl- Proportionen ergiebt sicli aber, dass sie zu derselben Fami- lie wie Desmin, Heulandit und Petalit gehoren. 5. Brewsterit. Die Form und die wasserfreien primitiven hcteromeren Molecüle des Brewsterits lassen sich ebenfalls auf die des Petalits zurückfübren. Die Begründung dieser Ansicht wird an einem anderen Orte mitgetheilt werden. Es bleibt uns jetzt noch übrig die SauerstofF- Proportio- nen der zur Familie des Petalits gehorenden Mineralien naher zu untersucben. Nacli den zuverlâssigeren Analysen sind dieselben: A. Wasserfreie Petalite. B B Si Æ 1 1 3,86 19,28 « 2 1 4,10 19,10 '« 3 1 5,90 26,60 Petalit, Uto. Hagen. d°. d°. Rammelsberg. Kastor, Elba. Plattner. B. Wasserhallige Petalite. 1 . Heulandit e. R R Si H JW 1 1 2,95 12,19 4,99 (?; « 2 1 3,83 14,07 6,25 « 3 1 3,98 14,66 6,90 • « 4 1 3,91 15,26 6,57 Heulandit, Island. Damour. d°. Fâroer. Thomson. d°. Island. Rammelsberg. d°. d°. Walmstedt. 355 Desmine . /I R Si H J# 1 1 2,92 9,31 5,69 Hypostilbit, Faroer. Beudant. « 2 1 3,02 10,12 6,01 Desmin , weiss. Dumbarton. Thomson. « 3 i 2,96 10,89 6,37 d°. Fârôer. Delesse. « 4 1 3,05 11,20 6,75 d°. Island. Fuchs. « 5 1 2,68 11,45 6,13 d°. Faroer. Moss. « 6 1 3,17 11,50 6,42 d°. d°. Retzius. « 7 1 3,08 11,92 6,42 d°. Ilmengebirge. Hermann 3. Aedelforsit und Neurolith. R R Si H yW 1 1 3,37 12,50 3,93 Aedelforsit, Aedelfors. Retzius. « 2 1 5,38 25,23- 2,34 Neurolith , Unter - Canada. Thomson 4. Brewsterit . R R Si H Æ 1 1 3,46 11,8 4,7 Brewsterit. Strontian. Thomson « 2 1 3,44 12,3 5,8 d°. d°. Connel. Aus diesen Sauerstoff- Proportionem ergiebt sich, dass die wasserfreien primitiyen heteromeren Moleciile der zur Familie des Petalits gehôrenden Mineralien nach den Formeln: faj = R Si 2 + R Si 3 (b) = il Si 2 + 2/* Aï 6 23* 356 zusammengesetzt sind und dass sicli diese Molecüle odcr ilire heteromeren Verbindungen mit verschiedenen Mon- gen Wasser vereinigen kônnen, oline dabci ihre Forrn zu andern. Bei der systematischen Eintheilung zerfâllt die Familie P étal U in: A. Wasser freie Petalile ; B. W ’asserh al lige Petalile . Die wasserfreien Pctalite bestehen bis jetzt blos ans der Gruppe: Lithon-Pelalile, mit: Pelalit , Kaslor und Zygadit. Die Avasserhaltigen Petalite bestehen aus den Gruppen der Avasserhaltigen Kalk - Petalite oder Stilbite und der Avasserhaltigen Baryt - Petalite oder Brewsterile, in denen das Lillion meisten tlieils durch Kalk , Baryt oder Strontian mit geringen Mengen Natron oder Talkerde vertreten wird. Ein Grund zur Unterscheidung von Desmin und Heulandit ist Aveder in den krystallographischen Verhaltnissen der Grundform dieser Mineralien , noch in den stochiometri- schen Proportionen ibrer primitiven hetëromeren Molecüle, noch in der Qualitat ihrer Bestandtheile aufzufînden. Will man aber die bislier gebrâuchliche Trennung beider Mine¬ ralien beibehalten, so kann man die ganze Gruppe Stilbit , die einfachen Krystalle, Avie bislier Heulandit und die Vier- linge Desmin , nennen. Aedelforsit und Neurolith unterscheiden sich unter sicb und von den Stilbilen durcli verschiedenen Wassergehalt und von letzteren noch durch ihre fasrige Struktur. Nachfolgendes Schéma enthâlt die Details der Einthei¬ lung der Pelalile, 357 FAMIL1E: Petalit. MonoklinOëdrisch: C 62° 30' — 63°40'; P ~ 50°20' — 51°. Heteromer: (a) = 1 i Si + R Si s; ( b) = R S i® + 2 R Si«; (<■)'=■( u + xb + y HJ. Heterotom. A. Wasserfreie Petalite. a) Lithon Petalit. (R < Si) «. P™ (s); OP (P) 62°30'; P ~ (s) 51°; + § P^fx)3S°S0‘. Spaltbar s' vollkommen, ce weniger deutlicli, P Spuren. H. G — 6 J . G. 2,38 — 2,42. Berechnet. Gefunden. « A’ Si II R Si Einfach Petalit fa + bj 1 4,50 19,0 1 3,86(?) 19,28 Petalit, Uto. Hagen. « « « « « 1 4,10 19,10 dü. d°. Rammels- 9 fach Petalit berg. (a + $b) 1 5,70 26,20 1 5,90 26,60 Kastor, Elba.Plattner. Æ-Petalit ? ? ? ? ? ? ? Zygadit, Harz. (Li, Al Si) Plattner. 358 13. Wasserhaltige Petalite . A . Wasserhaltige Kalk - Petalite oder Stilbile (Heulandit, Desmin) (R < CaJ I. Krystallisirte Stilbite . ~ P « P OP (Tj 63040'; P <*> (s) 50°20'; ~ P (TJ 119015' — 122°; — \ P (e) 39°9'. Vierlinge. Spaltbar M vollkommen, s Spuren. //. 3,5 — 4,0 G. 2,1 —2,2. Berechnet. Gefunden. R R Si 6 fach gewassert A - Stilbit H R R Si H (a)+ 6 H 1 3 10 6 1 2,92 9,31 5,69 Hyposlilbit, Farder, Beudant. d°. « « « « 121 f. gewassert rlg Stilbit ^18a+6^ « 13,02 10,12 6,01 Desmin, weiss, Dum- barton. Thomson. + 121 H. 1 3,15 10,94 6,36 1 2,96 10,89 6,31 d°. Farder. Delesse. 108 f. gewassert ts Stilbit^l5a+&y< + 108 fi". \ 3,18 11,12 6,75 1 3,05 11,20 6,75 d°. Island. Fuchs. 80 f. gew. ^ d°. (12a+b) + &0H. 1 3,23 11,38 6,15 1 2,98 11,45 6,13 d°. Faroer. Moss. 64 f. gew. I d°. (9a + b) + CA H. 1 3,30 11,80 6,40 1 3,17 11,50 6,42 d°. d°. Retzius. d°. d°. « a « « « 1 3,08 11,92 6,42 d°. Ilmengebirge. 50 f. gew. ^ d°. Hermann. (9a+bJ+50H. 1 3,30 11,80 5,0 1 2,95 12,19 4,99(?) Heulandit, Island. Damour. 359 Berecknet. Gefunden RR Si HR R Si H 25 f. gew. i d°. (3a+b)+25H. 13,75 14,50 6,25 1 3,83 14,07 6,25 <1°. Farôer. Thora- 28 f. gew. ^ d°. son. (3a ±bJ + 28 H. 1 3,75 14,50 7,0 1 3,98 14,66 6,90 d°. Island. Ram- 46 f. gew. | d°. melsberg. (5a + 2bJ+£6H. 1 3,85 15,14 6,57 1 3,91 15,26 6,57 d°. d°. Walmstedt. II. Fasrige wasserhaltige Kalk- Stilbite. (Aedelfôrsit, Neurolitk). Stânglich und fasrig. H. 4,5 G. 2,47 — 2,60. Berecknet. Gefunden. R R Si H R R Si H 28fach gewassert ^ Stilbit ( 6a + bJ + 28 H. 1 3,43 12,17 4,0 1 3,37 12,50 3,93 Aedelfôrsit, Aedel- 16 f. gew. 6f. d°. fors. Retzius. (a + 6bj + 16#. 1 5,57 25,43 2,34 1 5,38 25,23 2,34 Neurolith, Unter-Ca- nada. Thomson. B. Wasserhaltige Baryt - Petalite oder Brewsteriie. (R < Ba} SrJ » P 121 (T); « P | (f); ~ P l (g); n P fdj («> P ooj (MJ; «j P zo (s* J. Spaltkar M yollkommen. IL 5—5,5. G. 2,1— 2,2. . 360 Berechnet. Gefunden. R R Si H U R Si H 47 fachgewassert 1 Brewsterit f9a + bj+41 H. 1 3,30 11,80 4, 7 1 3,46 11,8 4,7 40 fachgewassert ^ Brewsterit ('6a + bJ+4QH. 1 3,43 12,57 5,7 1 3,44 12,3 5,8 Brewsterit v. Stron- tian. Thomson. d°. d°. Connel. — — Beobaclitungen der lugtis I - Sternschnuppen - Période auf der Sternwarte (*) des Konstantinschen Messinstitutes. Seit einiger Zeit wurden die Sternschnuppen von den Astronomen einer grôsseren Aufmerksamkeit gewürdigt, theils uni das Phânomen, dass sie an gewissen Jalirestagen in ansserordentliclier Hâufigkeit, an andern wieder mit grosser Sparsamkeit sicli zeigen, nâlier zu erklâren, theils aber ancli mn sie zu Bestimmungen von LângendifFerenzen (*) Im Konstantinschen Messinstitute befindet sich zur Einübung der Officiere in geograpliischen Ortsbestimmungen eine kleine Sternwar¬ te, die seit einiger Zeit in bestândiger Thatigkeit ist. Gegenwàrtig besitzt dieses Obseryatorium an Instrumenten : 2 neue Sextanten , 2 grosse und 3 kleine Pistorscbe Kreise, ein kleines Universal- instrument, einen astronomischen Theodoliten, ein grôsseres tragba- res Passageninstrument(letztere 3 Instrumente yonErtel), ein Frauen- hoferscbes Fernrohr von 40 Linien Objectiv-Qeffnung, ein Taschen- chronometer von Barraud , eine astronomische Pendel-Uhr von Winterhalter in St.-Petersburg mit Pulkowaer Compensations- Pendel, und 4 der vorzüglicbsten Box - Chronomeler von Dent; — und es ist begründele Hoffnung vorlianden , dass in nicbt gar fer- ner Zeit noch grossere Instrumente angeschafft und in Thatigkeit gesetzt werden. 362 zu beuutzen; und in letzterer Bezieliung liegen bereits gü n- stige Resultate vor. — Es làsst sicli nicht làugnen, dass für nicht allzugrosse Distanzen die Sternschnuppen - Beob- achtungen ein vortreffliches Hülfsmittel zu Làngenbestim- mungen abgeben, Avenu mit genàherter Lângen-Differenz die Identitàt ein und derselben Sternschnuppe sich heraus- stellen liisst, indem von geübten Beobachtern sehwerlich ein Fehler von einer Zeitsecunde beim Beobachten des plütz- liclien Verschwindens begangen werden kann. — Dass die Orte, an welchen correspondireude Beobachtungen ge- macbt werden sollen, nicht zu weit von einander entfernt sein diirfen, erhellt aus dem gewohnlich nur in der Entfer- nung von 10 — 20 Meilen von der Erdoberflache stattfin- denden Aufleuchten der Sternschnuppen. Eine leichte Rech- nung ergiebt freilich, dass, Avenu eine Sternschnuppe in einer Hohe von 10 Meilen üher der Erdoberflache aufhiitzt, die entferntesten Orte, die sie noch sehen, in einem Rreise von 130 Meilen Halbmesser liegen; bei zwanzig Meilen Hohe in einem Rreise von ISiMeilen Radius, so dass also die grôsste Distanz, in welcher jene noch beobachtet werden kann, (we- gen d. Rrümmung der Erde) 260, für letztere 368 Meilen betragt: allein es mochte wohl unzweckmàssig sein, auf so weite Distanzen durch solche Beobachtungen Làngendif- ferenzen bestimmen zu Avollen, indem von heiden Orten die Sternschnuppe am Horizonte gesehen würde. Erwàgt man, dass in grosserer Hohe üher dem Horizonte sich genauer beobachten làsst, und dass manche Sternschnuppe der Erd- oberflàche nàher kommt, als auf 10 — 20 Meilen, so wird Avohl eine Distanz von 100 Meilen schon das âusserste sein die zu correspondirenden Beobachtungen angewandt Averden kann. Die Russischen SternAvarten liegen beinahe zu weit von einander, als dass sich lioflen liesse, correspondirende Beobachtungen zu erhalten; auch siud die Langen derselben 363 durch chronometrische V erbindungen mit solcher Genauigkeit bestimmt worden, dass in dieser Beziehung von den Stern- schnuppen wohlwenigErspriesslicbes zu erwarten ist.Etwas anderes aber ist es mit den zwischenliegenden secundâren Punkten, wenn bei grosseren Expeditionen nur wenige Haupt - Punkte chronometriscb durch Hin - und Herreisen bestimmt werden kônnen; in diesen und in vielen andern Fâllen scheinen mir bei sorgfâltiger Behandlung die corre- spondirenden Beobachtungen der Sternschnuppen ein vor- trefïliches Mittel für Lângendifferenz-Bestimmungen zu sein, das an Genauigkeit den Chronometer-Expeditionen nurwenig nachsteht, und zudem ungleich geringere Kosten venir- sacht. Die Wichtigkeit der Lângendifferenz-Bestimmungen für Russland veranlassten mich nun mit den auf der Stern- warte des Konstantinschen Messinstitutes sich in geogra- phischen Ortsbestimmungen einübenden Ofîicieren des Mess- Corps: Larionow, Lisniewski, Petschkowski und Raschkow wàhrend der Augustperiode vollstândige Beob¬ achtungen der Sternschnuppen zu veranstalten, einerseits des allgemeinen wissenschaftlichen Interesses wegen, an- derseits, um für die Zukunft und für unsere Zwecke regel- recht eingeübte Beobachter zu bilden , da einstweilen nicht zu erwarten war, correspondirende Beobachtungen nahe gelegener Orte zu erhalten. Will man Sternschnup- penheohachtungen einzig bebufs Bestimmungen von Lân- gendifferenzen anstellen, so môchte es vielleicht am zweck- màssigsten sein, solche Tage dazu auszuwâhlen, an wel- chen die Sternschnuppen wohl haufig, aber nicht in zu grosser Menge fallen, da man sonst Gefahr lâuft, bei der Berechnung nicht correspondirende Sternschnuppen als sol¬ che zu betrachten. Der Mechanismus der Beobachtungen wurde folgender- massen bewerkstelligt. 4 Beobachter vertheilten unter sich 364 als Schauplatz das lliininelsgewdlbe , der 5-te befand sich als Secretair bei einem Chronometer. Sobald einer der 4 Beobachler eine Sternsclinuppe l'allen sali, gab er dem Se¬ cretair durcb abgebrochnen Ruf ein Zeichen, in Folge des- sen derselbe das Zeitmoment und den Beobacliter notirte, wâhrend dieser in eine bereit liegende (*) Sternkarte die sclieinbare Balin der Sternsclinuppe verzeiehnete, und dem Secretair die Grosse und allfâllige Bemerkungen über die- selbe zur Notirung mittheilte. Jede Sternsclinuppe erbielt eine Nummer, die vom Secretair angegeben und vorn Beob- acliter der scbeinbaren Balin in der Karte beigefügt wurde. Die Zeilmoinente bezielien sicli gewôbnlich auf das Yer- schwinden der Sternsclinuppe , indem dieses genauer, als das Entstehen derselben, beobaclitet werden kann. Durcb eine derartige Verzeicbnung der Bahnen in Sternkarten erhàlt man eine hübsche grapliisclie Darstellung, die mit einem Blicke erkennen lâsst , ob die Sternschnuppen in Beziehung auf Richtung und Yertheilung ein gewisses Ge- setz befolgen, oder nicht. Im Beobachtungs-Journale wurden ebenfalls die Grôssen der Sternschnuppen notirt , und diese von der ersten bis (*) Für (lie 4 Beobachtungstage wurden 4 besondere Karten angefertigt, in denen nui die Sterne bis zur 4-ten Grosse verzeichnet waren; uni aber für die Zukunft des làstigen Kartenzeichnens überhoben zu sein, machten wir den Yersuch, uns Karten durch sogenanntenUeberdruck zu yerschafîen. Aile Sterne bis zur 5-ten Grosse nacb Argelander wur¬ den auf ein Blatt von genügender Grosse genau aufgetragen, diesel- ben mit chemischer Tusche und ihren Grôssen angemessenen Cha- racteren einzeln gezeichnet , und hierauf in der Lithographie des Konstantinscken Messinstitutes auf den Stein übertragen. Die bereits vom Steine erhaltenen Abdrücku beweisen sich als vollkommen ge- lungene : eine zweite àhnliche Operation soll die Umrisse und Namen der Sternbilder etc. in farbigem Drucke liefern , wodurcb wir für unsere Zwecke vollkommen genügende und ausserst biliige Stern karten erhalten. 365 fünften analog wie bei den Fixsternen taxirt. Den Fix- sternen , die man kaum nocli mit blossen Augen als solche erkennt, giebt man die sechste Grosse: ich glaube aber, dass man bei den Sternschnnppen richtiger die 5-te Grosse als die âusserste Grenze annimmt, indem sie ibres flücbtigen Auüeuchtens wegen, schwieriger als die Fixsterne dem Ge- sichtssinne sich bemerkbar machen. Reineswegs gilt aber in Beziebung auf die Grossen ein àhnliches Gesetz , wie bei den Fixsternen , dass nâmlich die Sternschnnppen ge- ringerer Grossen hâufiger wâren, als hellere, wie sich spâ- ter zeigen wird. Bisweilen waren Sternschnnppen bed entend heller, als Sterne ers ter Grosse, und dieser Grad der Hellig- keit wurde durcli: wie Venus bezeichnet, aber eigentliche Feuerkugeln mit bedeutendem Dnrchmesser wurden nicbt wahrgenommen. - — So viel als moglicb wurde daranf ge- selien, dass keine Sternscbnnppe unbemerkt aufleuchtete, indem, sobald ein Beobacbter beim Éinzeicbnen etc. be- schâftigt war, die anderen dessen Partbie des Himmels mit den ibrigen durcbmusterten : jedoch lâsst sich der Natur der Sache gemass keineswegs behaupten, dass nnsere Ab- sicht vollkommen erreicht wurde , aile vorkommenden Sternschnnppen zu beobachten und zu verzeichnen; es mo- gen , wenn auch nicht sehr viele, uns doch manche entgan- gen sein. Die Beobachtungen wurden an den Tagen vom 8 — 11-ten August neuen Styls angestellt , und konnten nicht langer fortgesetzt werden, da ain 12. sich trübes Wetter einstell- te. — Zunachst scheinen mir aus dem Complecte aller Be- ohachtungen folgende Resultate heryorzugehen. 1) Die Erscheinung der meisten Sternsclmuppen war eine sehr kurze, etwa eine halbe Secunde andauernde; jedoch gab es auch mehrere, die langere Zeit sichtbar 366 waren, wie in den Beobachtungen selbst angegeben wird . 2) Die meisten Sternsclinuppen vollendeten ibre Bahn mit grosser Schnelligkeit, nur wenige langsam. 3) Weit aus die meisten Sternsclinuppen scliienen sich in gerader Linie zu bewegen, jedocb nicht selten kamen krumme und geschlângelte Bahnen vor , und dies hauptsâcblicli bei den helleren. 4) Die meisten Sternsclinuppen bis zur 3-ten Grosse hat- ten Schweife nacli Art der Raketenschweife , die bei den hellern bisweilen nach dem Erloschen der Stern- schnuppe selbst noch kurze Zeit sichtbar waren. Uni nicht zu viel Zeit zu verlieren wurden nicht imnier, hesonders wenn der Sternschnuppenfall hâufig war, die Schweife notirt; hei den Sternschnuppen 4-ter und 5-ter Grosse kommen dieselhen heinahe nie vor. 5) | aller Sternschnuppen waren 2., 3.,od.4. Grosse und nur ein Achtel: «wie Venus» 1, oder 5-ter Gr. — Von der letzten Grosse wurden nur wenige in günstigen Momenten , wenn der Beohachter nahe auf den Punkt des Entstehens hinhlickte, wahrgenommen.-— Nahezu finden sich immer ehen so viele Sternschnuppen der 2-ten, wie der 3-ten und der 4-ten Grosse beobachtet. Eine genauere Uebersicht giebt das folgende Tâfel- chen, worin Grôssen von 2.3 bezeichnet als 3-ter und so weiter gerechnet sind. WieYenus. 1-terGr. 2-terGr. 3-terGr. 4-terGr. 5-terGr. Summa. 8 Au g. 3 10 lo 24 18 0 70 9 — 3 29 65 69 61 7 234 10 — 3 31 75 70 56 2 237 11 — 2 7 53 51 41 2 156 367 6) | aller Sternschnuppen beschrieben Bahnen, deren Verlàngerungen rückwârts auf eine Gegend zwischen Cassiopea und Perseus liinwiesen, in welcher sich also wahrscheinlich der Haupt - Ausgangspunkt befmden muss , von wo diese Meteore nach allen Seiten hin fielen. 7) Ein Theil der übrigen Sternschnuppen deutet auf einen secundairen Ausgangspunkt zwischen Lyra und Cyg- nus, so dass welche von hier nach allen Seiten, jedoch keine in directer Richtung nach der Cassiopea hin sich bewegten. 8) Ein anderer Theil hildete einen mit der Andromeda parallelen Strom gegen Pegasus hin. Daahernach der entgegengesetzten Seite (der Kapella hin) kaum ein- zelne Fàlle vorkommen, so lâsst sich weniger an einen hesondern Ausgangspunkt, als vielleicht eine durch die Drehung der Erde um ihre Axe und jâhrliche Be- wegung hervorgehrachte Modificirung der Richtungen der Cassiopea - Strômung denken. 9) Im Ganzen genommen kann inan die Frequenz der Sternschnuppen an jedem Theile des Himmels als ziem- lich constant betrachten; jedoch bildet eine auffallende Ausnahme davon die Gegend des grossen und kl. Bâ- ren , der Jagdhunde und der nordlichen Theile des Bootes. In 3-mal grôsserer Hâufigkeit als an den an- deren Theilen des Himmels fielen die Sternschnuppen vom Polaris aus durch die bezeichneten Regionen bis zu + 40° Déclin., deren Bahnen jedoch rückwârts ver- langert im Allgemeinen wieder auf Cassiopea und Per¬ seus hinweisen. 10) Als ziemlich allgemeine Regel bat sich herausgestellt, dass in der Nahe des Hauptausgangspunktes die schein- baren Bahnen der Sternschnuppen am kürzesten, je 368 weiter davon, desto langer waren. Besonders zeichnen sicli durch ihre Lange die zwischen Hercules und Adler lieuenden Bahnen aus und ebenso mehrere der voin Polaris gegen a Bootis gerichteten. In diesen 10 Punkten sind die Wabrnebmungen aufge- fiihrt, die an allen 4 Beobacbtungs-Abenden dieselben blie- beu; das Einzelne jeder Session findet man in der unten gegebenen Zusammenstellung der Beobacbtungen , und 6c- sonders hervorzuheben bleibt nur die Erscbeinung einer Sternschnuppe des 11 Augustes. Diese Sternschnuppe (J\° 102) leucbtete nalie an der S telle auf, in welche der Haupt-Ausgangspunkt zu setzeo ist, war, als ich sie zuerst sah, 2-ter Grosse, wurde allmàlig heller als Venus, und nalim ebenso wieder an Glanz ab bis sie gànzlicb ver- schwand. Zur Zeit ibres grossten Glanzes batte sie eine intensîv grün brillirende Farbe. Ein Umstand von besonde- rem Interesse war der, dass sie ihre zuerst eingenommene Stelle nicbt merklich ânderte, also directe auf uns zu oder von uns weg sicb bewegte. Beinalie konnte man geneigt sein, letzteres wegen des allmàligen Verschwindens anzu- nehmen ; indessen kann ich niclit bebaupten, dass sie wirk- licli plôtzlich als 2-ter Grosse aufblitzte. — Die ganze Erscbeinung mag anderthalb Secunden gedauert haben. Die Intensitat des gegenwàrtigen Sternschnuppenfalles war eine sebr bedeutende, sie stellt sicb folgendermassen heraus : Anzabl der Sternscbnuppen, die durchscbnittlicli in einer Stunde fielen. Am 8. August .... 25 « 9. « 61.5 « 10. « . 66 «11. « . 52 nacli welcbem Tafelchen , auch ohne Rücksicbt auf den 369 hâufig bewôlkten Himmel, dennoch der 10* August beson- ders bevorzugt erscheint* Noch sind einige Bemerkungen zur Ërklârung der fol* genden Beobachtungen beizufügen. 1) Die Columne «Mittlere Zeit» enthàlt die Zeit des Ver* schwindens jeder Sternschnuppe in mittlerer Zeit der Sternwarte des Institutes. - — Die Zeitbestimmungen wurden mit dem Passagen -Instrumente gemacht. — - Die Lange dieser Sternwarte ist durch vorlaufige Verbindung mit der Universitâtssternwarte gefundenï Oestlich y on Greenwich: 2h 30m 38s, 9. Die geographische Breite, so wie sie diesen Sommer durch Passagen - Beobachtungen im ersten Verticale bestimmt wurde, ist: 55° 45 53:25* Letzteres Résultat kann kaum um eine halbe Bogen* und ersteres kaum um 2 Zehntel Zeitsecunde unrich* tig sein. 2) Die vorkommenden Rectascensïonen und Declinationen beziehen sich auf die Anfangs- und Endpunkte der Sternschnuppen , und sind unsern Karten entnommen* 3) Die Buchstaben in der Columne «Beobachter» bedeu* ten: La — Larionow L = Lisniewski p = Petschkowski R = Raschkow S = Schweizer* 4) In der Columne «Bemerkungen» bedeütet Schw . . . » Schweif; Mond* . . dass der Mond bereits sich zuhoch j\s 4. 185& 24 370 über denHorizont erhoben batte, so dass dieentstandene Helligkeit kleine Sternscbnuppen unbemerkt liess. 5) Am 10. August sind für die Anfangs- und Endpunkte der Sternschnuppen 3V° 45 — 49 keine AR. und Decl. angegeben, weil sie ibrer raschen Aufeinanderfolge wegen nicht in die Karten gezeichnet wurden. 6) Gewohnlich waren wir so vertheilt, dass Larionow als Secretair fungirte, Lisniewski den NW, Petschkowski den SW, Raschkow den SO und ich den NO vom Ho- rizonte bis zum Zenit im Auge bebielten. G. Schweizer. Dr. Moskau, im August, 1852. - i V 371 e bt> G 3 - -3! « £ 93 « wie Venus, Schweif, bleibend. dauerle 3 Sec, wie Venus, Schw, kl, Schw, dauerte 2 Sec, Schw, Schw, Schw. Schw. Mond, Beobachter. m « d d d d d d d d d dddd d dddd d d d dddd dddd 1 Grosse. »?t CO CO *«t CO 1 GM ICOCN^COeO^COWït^-IKtCM ^ N N M M « * 1 r«CO©XCM53fc-COX©©©X»?fXOM©OMî©XCOîO'Hr-SMSMîOte-'**©53 'Hffir*M^WC05ü5S5K5«r>^»Msf5«T>?t ©CO**t!OX>*rîO©GMîO©CO (M (N (M CO CO (N M N TH (N CO CO CO (N CM CO (N (N "H (N (M (N CO ^©co ïr- CO CO *«t GM îO »?f © st |(NrH(M«!tCOCO «?tCO©COîOXOMGMGM*sT À < (Mr»~(C0'?tC0MMlr*r(©>îf»X(N05t'(NH>^t'lN^O«C0©,«t0CC0!O «^ © © GM 00t'©Mî0©N*WM50r^^ô(Nlr>fflTH®©«î‘îffflO(N CM (M GM CO GM GM GM GM GM CO CO CO GM COCOGMGMGMGMGMCOCOGMCO +* *3 N 93 U O s CO s» (M © -rH s® iO i!> © © co so X sa © eo ço a© >H ©^ s© © ©_ ©^ © a«9 îO i-T r-*" © x" s©" ï> ao" cm" co" co vt" «t ©" r-" © co" à© x" co ©" ©" -ri gm" t*" ©" ©" x" co gm CM GM © 50 •<* sNMrH'itCOTHN'H î© GM î© r-l SM GM « «?t Ï5 t< « (M 5-0 cMco»îtir«r-©TH^H©©©X‘^©©©‘?t©©'rtX©©cox‘5#,©'H©i^«r- WTHT(^(Me0CQnC0C0MMM,,«t'!!,5O5O5(5 t^t^CMGMGMGMGMGMCOCOCOCO S 1 1 1 II 1 I 1 1 1 1 1 II 1 II S 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 ! 1 N u m mer. ^„„^»5DI>C0îfM©«xnt'nxfflt'X © « w a© «ta5ffl©©©0!flJO©©H as » x^ffl x t-' co~ c© P P P Ci ©T ieî «© ce ci ©T a©f ©T a©' os «o >© -h © » cc a©~ ce (N-rtlNKi W rH IN ^ ^ © (N -rt ïî (N îfî CO^©1 '-fHM!(5©lr-XX©-HMMX>îf«t*X©©(NlM«l'X©-H ^^^H^HT-i^TH<^©l©i5q©<(M©lS^©4©l©ICOCOCOCOCO‘?t«J* S 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 :ïï ^ X © © ©»©t« -H©l©©»îta©îOfc",OeCS©'*-l©10©‘?ta©«Ot-'OOSS©'H©»e©«5ta© rinr'rlT^ri^riwrlMCeNlN^N 374 H C/5 O < Ci £ £ * £ o « o a X X 1/3 X £ £ ? J3 J3 J3 « ü V X X X *3cSeSa ^ ^ “ y n n îi v* îi - U U tn A GG CG ce CG CG « «2 .* . .' \ cô ^ s$ Ph* cg Ph* i-4 *4 pc pg p£ï J & éC oî pC pC à cg À ch çè CT X 50 M S S H X ^vrvf |anfmnian-5 p£ PS ^ PS 4 PÜ on PS c4 » pî co À Ph à co" i-4 éw I cececececeCMCMCe-H-H-rHiiecMCMCMcecM -rH Ce (M ce t< c e (M t- CM îb © Or. O'HC5sf0DHt«(MO00 00!fiO(Mlr'O(Mt"OX«3Ht"fflC0ce»OO50OV!"H(M Sî V- ri^CMt'^OOïîOWt'bt'Ti^cefflnXM-^Tft*^ Vj- 00 00 © îO © C- ■ !ÎOO©H5i5(N!DtS^<0«OM.t*XOt*pH'HO(Mt*MV+CDC0t"O»Ot-(MTC B Ï^Le3>(M«50 O >?t CO îCÎ (MCMCM X b X W CM 05 -H ceb(M>ctbOO(MC5(M 5P1 e cm ce cm ce ^ th cm cm cm cm ^ ee ce cm cm ce «h IjÉ « © 00 ©^ G© © GO îfS O C 5.0^0 4 C X_X © CM cO_ a *4 '4 Tf X « m O r. X 4 H(Meevj-s?5 0b‘oecso*!HoocsO'Hîf ^ ^ v+ m- v+ >jt v* b b so io « w m w « so an se e e e e e o 24* 378 379 ■s if .a -c O O ce c e fcc 'N-'VJ-'sj-GIGlGlCO^GlVj-'H r GicoG»vi-*tcoG*^^-vi-coMGiG»vj-vf-v!-GiGJGi gT D^»HccHCi©r5Moooo«oco^t>»ocOi(î(»t'Hc(DNœ?Nyr(M«:(;(M _, "0 fc-» t- fc- G* -?* VJ- «H «O îOiTÎCOGqiOGliLOVj- WfcrH fO"^! III 1 I I I I :l.O -'VJ-îO— Ht-3G10G,rH:ifiGl©CO'^C5C5Vf-®-HVr<3;*GICOt-©GO » • (tf o ti th ^ vÿ in ÿ} pi ce o co w m w ‘r « n « 0 w 5^ c îû o vt v+ t* -i v* 5-î ^ js n '- CO CO CO rl(Nff<(N CO CO Vl CO GîtMC5H05^o « T*în>H t-> 00 iO CO 0© C© O* CO ®ft'mCOCOb>a5MHOOC' :0 CM f ^ ! ! I I « 'W »CÎV),OJCTHOOiH«Off|«OÿJt*>r-©^«Vi-051Vj-OC5V'!-\+t*OOOOOHCOH g ■ «h ocoî-o NcsoooocoMmcot'm'in'Hxoot-Vf^^vtt-Mmrt" G* CO CO (N CO (M CO CO CO ^^(NfNfN'H^CO^COM!^ s W ® Wi W l-T toj£ LO ® O t-.o © © O Îft s© 3© O «O 50 î© GO s© CO O î© GO CO a© © a© :__ _ _ _. ^ ^ : 2 ® ** t-*' gT s» gT co" gi gT o ai co ao o -h o 'H th" t- ©" ce ce ce afs gT an co~ co" os ac vt qo co' S * -H Gl eo Vr Tl iO CO îfî JO G1 VJ- M- G* CO GC Vj- ^ 2OVfVJ-iOG)iaC0^-2O g [«t'OCOOCiOHGIV+V’rfflWMO^GlGimOt't'OCOOTHG^OîO'rtGJCOWîOOt'a ’,T,THT('rtTl(N(^WG)GMMGl(N(NMMM«COCOMMC'î'^‘Jt'tM1«îiOW«iK5JO«îîCH 11 1 1 1 I I I I I I I I I I I I I 1 1 I I I I I 1 1 I I I I I I I I I iN«V+WSOt5f}Ot*OC©OrHG>COV+ COOOOOOOO'H^^'HTH'H>H'rtTHG)G)GIGIG<(NG(fflGlG) fî CO M CO CO GJ GJ CH G< ÇN (M G( G1 Gl G1 -M Gl G< G( Gl Gl G4 G\ (M Gl Gl G) G< Gl G( G( G) CM G4 Gl G( G( u : 10 AUGUST. 380 - 381 ■fl xs O O ce £ £ S5 « « O ce ce ce £ £ £ — O O O ce ce ce £ * £ x © © O O O ce ce ce £ « fl . o £=* © O ce ^ ce jcep^Oi^ te ftfii^p^^pHPïrtP-iPHPHi-îcece^PH^KÎ^ftf^i^^jce^ •'•<*«l*^5tCMCCCccccM'r'i‘«t(MTHs}'^jl2Ovtî0rj(T-iVh O iTî ':fcic!t'(ao(fih«0!0 ■fl 5 CT (Mf cm cm ce , , W!OeO«3f5neOOMW(MCOO(»lf05(MQCCOb>.H «(MOcC05V+O(Nin,fC5OO^GCe0'H0!OVr« 1 ‘cMCCCCCMCMCOT-ICMTfT-ICMCMCMCCCNCOCMCMCMeOTf • ■ s.» CSXX'r-ICMXoDCCsn IrOmWOrHOSOWMOïOffKflcDOîntof^O QOrH | j M^ocoto j t"500 | (Nffi X :0 l"« .•5MC. XXCIr- ««C! , , •‘M ^w^ffuo wrtfflo 5 CM , XCîM1©OlOOΫOt'©«(M © CM OS G5 CS ifO 00 C0(MC5C0M CS Vf CM © CO 1" 1 1 1 Cl M N (M 81 M 1 (N CO (N M (M i-l Tf t-H CM CM CM CM CO CM 00 CM ■ “V 2 © . SfS © X V)- © © «H sfî © ©-© «SîO©îOirSt-©©©îfîVf©t-Tf©XîO©©Xîf5 *> t- vr oqis :«ç , 'fv+hooqcom^cioox^nt'XO'fot'MxooîHMM-o^coOri CM 30 CO (MVj-^fMCMCC^îOCM (MVJ'îOCM'^Tf^vfCOMîOOÎ'îr'riîfÎT-liO vt-vj-ifso©©xas©©osasC5©^T-iffoeovj-v+©x©',HT,i'rtîi1«®t'X05OTH9IC0V+M0Cûl'XOO '^'ocoeoco^’-^'st^^^'st'st^^îosoîosoîososoiososoïoso©©©©©©©©»^ 10 AIJGUST. 383 TS a P- P3 W (i cfi © 3 s p > ic c ns S OJ PS je «4-1 p Pd O O « P < £ P3 w p* * « V CD -a o «I .2 ?t CC H -( Oî M Oî M V+ © ©Vf-cOCOJOt^t-r-lCS-^tCCO© ©GO -« «H SO CO COCOfOCOCNCOCOeo'cO P* P) -H CN « ■« ot- c$cc ©GOffq©©t-©t-^îOC5©iOGO-rt I ?t Vf- **f- vt Vf- Vf- JO JO JO JO JO JO JO r-l i ! i I I I I I I II II I I I I I I I I I I I S I I I I I I I I I I h(»S50'H(NîO^MOt*OOCiO'rl(?q«^twœt'C0050rH(MfOM‘in®^,*fl50 ®©©-H-^-^-<-l-r*-^-?t5^^*stCOeOCCe*5CO'^-^HÇO«-H fX'-ii9»X5sWCh‘W*H50«WNO©œ®(Nl»t<*‘ÿnb'®(N!fl©'5t'H«D?'î(N:n :'Mt5OcCt"T'<»«*O5t**»* 5© 05 © 0!0(N®C(Mîfl!OaîX©fflOOteTUOQOW(NîO«t'«D0505CO««t’*«*îO W 1 50 0ÈO (N f 00 ir 05 ir ©©OO^OOOMÿSNOso^oo tOnçl ■ l TM '(N ©4 00 00 O 0© O © OÇ^ © 50 W O 5.0 50 art CO art CO art “ to co Ci © of t-" t**" th co eo" co" te oc" ©" -f *3 © ©T oc" çf ©f *&.qq 40~ io *f ©~ t-~ «T co" t-" © ao I M V* 50 fO*^îOîO-^ti?5eO*^^ e© **p ©I th ©5 eo art th t* >©©©5COCO5C4Ot-»'«0eO5C5®TH’*-l'"He©**ta©5O-t'--t'*0©C5'*-l©l©5©l©fe©artt-© — I > 50 50 10 art 40 50 50 50 îO '5.0 '50 a© th t* t-i th -*-i TH «H t1 ©| ©< fi 1 1 1 m 1 1 1 i i i is n m i n n 1 1 1 i i i 1 1 1 m ^y,)i'«Q005©TM(Meo*s*,20©t-oo©©-^>? ?( !N L'iCiNî)î;ccO**’HOCf:r. *tf*«OntfOüîCS« ir. ei -h ^ r- rj r. r. -i i 5* x t- r- — t" i <*• ovn'!C!»nf'^i'«o»{i5aocn^««o»»*«eni' X ce CC :e — \2 (N <<■«-- X — - l* ^ ^ « Vf f îl !N fl fl :: r: îi ce ce fl n ce a r. HGC^«t«M36O^n(NC0t'®QC©*-OHV+flOt"i.,îfS(NX* cn<^ ^«Nafl^G^îOcewanceeeee ««t t- x i» — i^t> -h os ce ***■ — r- -ri e* ce ce ce (N ce i*xn®xo ■— O X ifl -M e* ce ce flt-wVrfflttCtf - fl X C - (N *<*■ f 5* ce (M ce ce a c a ® a n a a a a c a •< t* a c c c c c a a A s> a c ifl oT v* ce aef t-" x «o — fl o îfl c© ce «o t-~ s© ae « «© rf aa «o æT — a ce a© ce afî afl ^ W ^ ei fl <- a© fl V- ^ fl w fl fl îO (M M *fl- ^'Nv-ü©îat-.fxeoO‘*Ti©î©i©a©ft-xxo — — ce*-r-t- ^5R^^5i!N(N(Nflflflflflnflflflflflrt^>ç-'cfl-,«r\-'? 3 I II l I l I I I I I I I l l l I l l l I I I I I I im n v* A e t* « e c ^ n v* a a x e s - îi fl a* e p -<-^^w----7^'M^^^'Mfll',N'NC)flflr:flflflflfl « 387 ï ^S)Vt>(NCO(MVi*CO^,a)‘*i'CO*5ÿ ©i <ïi , n :: ÏClOO(Mifl(3Çt''H^îOV*v+»Ot«COa*H!f5-(!50COt>(t'«t'v’t^^(NOt'0 •ï i (O -H :o (?) sa sai | co sa (?) *^ »*f vf*ffOTMVf«xHi«Nj-yi‘(NM5 t« ^ «O ■*< I rt t- rn É;»^îfjOCft^C5H05GCV+0(Nt«OOCt^^«CCîfifO»Æ(Nb«®COî'î>î1"H!-':î!,S®^ ) x « r« (M w n r- r> o v+ v+ © n v* v+ ^ >?t w os o (N « Æ m vt w v+ -h vt » (N © ) Tl CO (?) O) O) O) a) (N M (M r( « ^ fO fOriff)9)5)r(ff)fîtN^?îîOM?) h w CS (?) t- ' -- --- - — - f(5THf0fr)Wr^5 ^ » sa «o <** cq *-h sn co vj^ (?) ^ co «o^ ïo » « ae sa © oo cq -h cq :cc o MaoH(?iMv+KiîDt-aiîao^(?)M'î(î(îet'Coao^(MM^5cet*ûcee .■^-^■H-^-^r^T-rH'rHiHaiffqaiaisqaqaiaqaqaqcocooîcoîccocofOfOM*^ 11 AUGUST. 388 É £ 5CX X X M M X M S> X M X M M M M ta X M X M M -• M •« M « USX - fS5t->--xx5,icc«xr. «?r. f?. 1 r- rî — c e x c (Nfîf.w -v- l-s ~e e ^ s ^ o v- ^ t- — *<*■ — >5**^ goc«»«-t»-.*o;;S55»*gg5«jJSejaa|eïg SS I I I I I I I I I I I I I I I I I I II I I I I II I © 4 c© « « v+(M‘?J'C5irtCC^*COO«^OW Sfî N (N M t" W j :^>^®-H©©(îin£îOrt!ftcct«©JOffiîfî©a5(Mt<«!»co>!rœ(Ncoi«©(NO©^io •M4I «e ^ ?f W -«H CO 'H *t COCO -H (N ©£ 00 00 CS Ci © © -*H CO © © t- 00 © ^ SfVt-vtV+‘>!j-vfr©©©©©©©©© I II I I I I I II ! I I I I I I II I I lïï II I I I I I I I I I I I ;£!2 © f« 00 Ci © ** (M CO «â* © © *- 00 Ci © >H (N CO *sf © © 0© Ci © -< (M CO Vh © © t- 00 Ci © r^l'SP,t't't'»X»xa6cC»»»»DDffi0>»fl!DfflDœ©O©OOOO©OOT( Il AXJGUST. 390 391 •« MfSfOOtrtfNsfîCîiMrt '(N < « n j v* sc vt | | «a J •®;»«{OîflO©^« Of g ^csaîw^iN^sc-H •O ÆÇ0tf>lfîOt-O‘St«t*« • « n -H îO « so 05 <2 W:n^«5-(CCO50«^ « TH^fl5«5fcoo«osr(N w MNri (M CC CC ce fil M5 O Wrj t* O 50 <0 00 ï ï 9 of es" cT vt Ci sq io ce ce ?t und so werden denn alljâhrlich die herrlicbsten vorweltlichen Ueberreste, entweder über die Halden geworfen, oder wandern zum Schmelzofen. Nur Geldbelohnungen für die Unteraufseher und Bergleute für jedes aufgefundene Stück, und dies verhàltnissmâssig nach der Seltenheit und Vollstândigkeit des Fos- s il s, sind allein im Stande diese naturwissenschaftlichen Schâtze zu retten. Der Bergmann , dem man seine Mühe belohnt, wird mehr, und besonders besser erhaltene Exemplare liefern, wie dies durch Befehle und die 479 strengste Aufsicht , Avelche ihm seine ohnedem mühevolle Arbeit , noch melir erschweren , jemals bewirkt Averden kann; ich selbst habe durcb Geldbelohnungen ailes was ich bisher Werthvolles für die Wissenschaft entdeckte erlangt* Major Wangenheim von Qualen. Nachschrift liber den Zygosaurus Lucius von Sr. Excellent, dem Herrn Wirkl. Staatsrathe Dr, von Eicliwald. Der von oben stark gedrückte Schâdel dieses bisher nur im Orenburgschen Gouvernement von H. Wangenheim von Qualen entdeckten Sauriers, befindet sich gleich dem früher von mir beschriebenen und ebenfalls von H. W. v. Qualen entdeckten Schâdelbruchstücke , im dichten Kalksteine, also nicht im Kupferführenden Sandsteine, der die Rhopaladon - Reste einschliesst. Durch den Druck des Schâdels von oben, sind die beiden Unterkieferhâlften von einander getrieben und etwas nach hinten zurückgeschoben, so dass der Gelenkfortsatz des rechten Unterkiefers, viel Aveiter nach hinten steht, als dies der Fall sein müsste. Der Schâdel ist von grossen Schildern, deren Oberflâche kleine runde, zusammenfliessende Gruben enthàlt, bedeckt, fast so Avie die Schilder des Krokodils, und ganz so, wie sie auf dem vpn mir in dem 4-ten Hefte derUrAveltRusslands abgebildeten Schâdel angegeben sind. Einzelne Knochen, 480 wie die Nasen-, Stirn - und Jochbeine, sind von den Sehildern entblüsst und erscbeinen ganz glatt. Die Dicke der Schilder ist stellenweise über 2 Linien, aber nirgends erkennt man die Grânzen der einzelnen Scbilder deutlich, dalier ihre nâhere Gestalt nicbt zu bestimmen ist. Sehr schon erhalten ist die von den Sehildern bedeckte lange und vorn zugerundete Sehnauze und das oben und binten sebarf vortretende Hinterhaupt, dass einen nach binten stark ausgeschnittenen Bogen macht; auch die Augenhüh- len, das Scheitelbeinlocb und die Nasenlocher sind gut er¬ halten. Die beiden weit von einander abstebenden Unterkiefer- hâlften, sind dagegen von den Sehildern entblüsst, sie sind nur auf ihrem hintern Ende bemerkbar, vorn feblen sie ganz und da zeigen die Kieferknochen eine grobfaserige Textur, ganz so wie die Schâdelknochen der Fiscbe. Der Oberkiefer erweitert sich nach binten stark, seine Breite betrâgt da an 4 Zoll 4 Linien, und er verschmâlert sich dagegen nach vorn vor den Augenhohlen, und seine Breite betrâgt hier nur 3 Zoll; er lâuft endlich in eine zu¬ gerundete 2 Zoll breite Sehnauze aus; die beiden Seiten dieser langen Sehnauze sind etwas flach ausgerandet, wie dies auch im Schâdel des Crocodilus porcalus der Fall ist. Die Lange des Schâdels von der Mitte des Hinterhauptbeins bis zur Mitte der Schnauzenspitze, betrâgt 7 Zoll 3 Lin. Der Abstand der Schnauzenspitze von dem vordern Bande der Augenhôhle betrâgt 4 Zoll 5 Lin. und von dem obern kleinen Scheitelloche 6 Zoll. Die Augenhohlen haben eine Lânge von 1 Zoll und eine Breite von 9 Linien, und sind vielleicht durch Zerstorung etwas grôsser als sie sein sollten, sie setzen 9 Linien von einander ab. Die Zâhne der Oberkiefer sind nur wenig erkennbar, 481 ihre Zalil ist daher nicht bestimmbar, obgleich sie offenbar mit der Zahl im Unterkiefer übereinstimmte. Die beiden 9 Zoll 3 Lin. langen Unterkiefer sind fast ganz gerade, vorn schmal sich hinten allmâîig erweiternd, und endlich wie im Krokodile, injeine lange stumpfe Spitze der Gelenkknochen auslaufend, die nacli oben und innen gerichtet ist; die grosste Hôhe der Unterkiefer hier über den Gelenkknochen ist 1 Zoll 5 Linien, wâhrend sie yorn nach der Schnauze hin nur 4 Lin. betrâgt. Der Gelenkknochen des Unterkiefers ist offenbar zu sebr nach hinten ausgewichen, daher tritt er hier so weit vor und die vordere Spitze des Unterkiefers so weit von der Schnauzenspitze zurück. Es ist kaum annehmbar, dass in der natürlichen Lage des Unterkiefers, sein Gelenkknochen mehr als J Zoll hinter dem Hinterhauptbeine hervorragen môchte, obgleich er jetzt wohl mehr als 2 Zoll hinter ihm vorspringt. Die Zahl der Zâhne betragt 30 und mehr in jedem Kie- feraste, eben so viel môchte auch im Oherkiefer gewesen sein und die Zahl aller Kieferzâhne sich auf 120 belaufen liaben. Von Gaumenzâhnen sind keine zu bemerken. Die Zâhne sind nicht aile gleich lang, die meisten klein, 2—3 Linien lang, die 3 Vorderzâhne scheinen klein gewesen zu sein, darauf folgen 2 oder 3 Zâhne von 8 Linien Lange und 3 Linien Dicke an der Grundflâche. Hinter ihnen befinden sich viele kleine Zâhne, am kleinsten sind die ganz hinter- sten. Der Unterkiefer scheint nur eine Reihe dieser etwas gebogenen, sehr spitzen und làngsgestreiften Zâhne gehabt zu haben; sie sind im Innern hohl und von Aussen mit Schmelz überzogen. Die Verbindung der beiden Unterkie- ferhâlften war an der vordern Spitze sehr schwach, wie bei allen Sauriern, dadurch entfernten sie sich so leicht durch den Druck von oben. J\o 4. 185 % 31 482 Am Oberkiefer lassen sicli unter don Scliildern mehr oder Aveniger deutlich, folgende Knochen erkennen: 1. Die Zwischenkieferbeine, die sicli vorn riindlich erweitern, obgleich nicht so stark wie im Crocodilm porcatus; die ziemlich grossen Nasenlôcher liegen Avei- ter von der Spitze der Schnauze ab , als in diesem Kro- kodile, sind jedocli etAvas undeutlich, obgleich oline ZAveifel an der Nasenspitze gelegen. 2. Hinter dem Z Avischenkiefer folgt jedcrseits der lange Oberkiefer, der sich beiderseits bis nach binten er- streckt. 3. Die beiden Nasenbeine, die sicli als lange schmale Knochen in der Mitte der Schnauze zeigen , und seit- warts vom ZAviscbenkiefer begrânzt Averden; sie erslre- cken sicb bis an die Augenhôhlen. 4. Das Scheitelbein zeigt die kleine runde Oeffnung, Avie in der Iguana und im Psammosaurus, da, avo beide Knochen an einander stossen. 5. Die Jochbeine sind gross und flach; sie liegen beider¬ seits von den Scheitelbeinen , und bilden gleichsam die (yorletzte) Scbuppe des Augenringes, der hinter sicb die letzte Scbuppe (oder das Scbuppenbein des Schlafen- beins nacb Cuvier) liegen bat, Avàbrend diese auf das Zitzenbein, (den Pauken - Knochen nach Cuvier) stôsst, und den Gelenkfortsatz des Schlâfenbeins aufnimmt und mit ihm eingelenkt ist. 6. Der Gelenkfortsatz des Schlâfenbeins ist auf der recbten Scbâdelseite sebr deutlicb, etAva 1 Zoll lang und 4 Linien breit , auf ihm befestigt sich hier der Gelenk- knochen des Unterkiefers. Fisch-Ueberreste im Kurskschen eisenhaltigen Sandsteiiie (caiviopo/rh) VON Valerian Kiprijanoff. Zweiter Aufsatz. Ptychodus Ag. A. Ptychodus latissimus A g. Tab. XII. fig. 1. A, B, C et 2 A, B, C. A g as si z. Recherches s. 1. poissons foss. Vol. III. pag. 157, tab. XXV. a et XXV. b. fig. 24 — 26. Schloth. Petrefactenkunde. Nachtr. 1. pag. 70. tab. XIII. fig. 2. Verhandlungen des Bôhmischen Muséums. 1827. Marz. pag. 67. fig. 1. Mantell. Geol. of sussen. tab. XXXII. fig. 19. Buckland. Geol. and Miner, tab. XXVII. d, fig. 4, 5. Geinitz. Charakteristik des bohmisch - sachsischen Kreidege- birges, pag. 63., tab. VII. fig. 5 , tab. XVII. fig. 1, 2 et 3. Ptychodus Schlotheimii Ag. Geinitz. Charakteristik pag. 63. tab. XVII. fig. 4 et 5. Reuss. Geogn. Skizzen II. pag. 256 31* 484 Geinitz. Grundriss. pag. 167. tab. VII. fig. G. a el b. F I. Pietet Traité élémentaire de Paléontologie. 2 Vol. pag. 287. F. A. Quenstedt. Handbuch der Petrefactenkunde pîig. 181. Roemer. Aorddeutsch. Kreidegeb. 106. Reuss. Bohmische Kreideformat. pag. 1. tab. II. fig. 5, 6, 7 et 8. E. G Giebel. Fauna der Vonvelt. 1 Band. 3 Abtbl. 33V R Owen Odontograpby, tab. 17. fig. 1 — 2. Fig. 1. A, B, C il fig. 2. A» B, C stellen Zâline von ziemlich regelmassiger , viereckiger Form dar. Der erste liât eine Lange von 1" u 3J'" u. eine Breite Ton t" il 7'", der zweite dagegen in der Lange 2" u. in der Breite 2" u. If'". Àuf dem ersten Zalme si élit man 9 Quer-Falten: 5 yollstàndig ausgebildete, 2 balbausgebildete an der yordern Seite, und zn je einer Faite an jeder Seite (d. b. an der vordern und hintern) im Anfange ihrer Bildung. Auf dem zweiten Zahne sind 1 1 solclier Falten , yon de- nen 8 Yollstàndig ausgebildet sind , 2 halbausgebildet (zu je einer yon jeder Seite) und eine, an der yordern Seite, im Entstelien ist fig. 1 u. 2. Au. C. Auf dem untern Theile beider Exemplare sind nur Un- ebenbeiten zu bemerken; yielleicbt entstanden durch das Abfallen yon Zahmrurzeln. Die obéré Flâcbe der Zabne, fig. 1. Au. 2. A, bat sich dagegen yollstàndig erbalten. Auf ibrer Mit te siebt man eine etvras flacbe und oyale Erhebung, die aus den bescbrie- benen Falten oder scbarfkantigen Narben bestebt, Tvelche fast die ganze Breite des Zabns einnebmen. Die Falten, fig. 1 u. 2 B u. C, erstrecken sicb bis zum hintern Rande, auf 485 welchem eine Vertiefung zu sehen ist, die zur Aufnahme des vordern Endes des auf ihn folgenden Zahns dient. Die Falten haben eine zwar regelinâssige, jedoch ziemîich steile Neigung nach der Làngenseite zu. Von jeder Seite der Faltenerhebung wird die obéré Flâche des Zalins nie- driger: an der hintern Seite bildet diese Absenkung einen kaum bemerkbaren Rand, der an den Seiten breiter wird und auf dem vordern Tbeile bis zu einem Viertbeile der ganzen Breite des Zahns einnimmt. Dieser niedrigere Theil der obern Flâche ist bedeckt mit kleinen Warzen, von de- nen die, auf dem vordern Theile des Zahns sich befmden- den, eine etvvas in die Lange gedehnte Form haben, an den Nebenseiten ist diese Lângen - Dehnung geringer, auf der hintern Seite aber haben sie ein regelmâssig abgerundetes Ansehen. Bei Betrachtung der Falten selbst sieht man, dass die vollstândig ausgebildeten , bei stetem Parallellaufen, zu- gleich eine fast parallèle Richtun g mit der Quer-Achse des Zahns haben. lm Risse stellen sie eine bogenâlinliche Aus- biegung dar, die gebildet wird durcb 2 Enden-Ausbiegun- gen nach hinten und einer mittlern nach vornen. An den Randern gehen diese Falten über zu den Reiben der abge- theilten Warzen , die sich allmàlig verkleinern. Im Quer- Durcbschnitte dagegen erweisen sie sich als sâgefôrmige Zâhne, deren Abfall nach der hintern Seite zu steiler ist, als nach der vordern; daher also ist die Oberflâche des Zahns selbst von sanfterem Abfall nach der vordern Seite zu, und diesem entspricht auch die Abdachung der Warzen. Die noch nicbt vollstândig ausgebildeten Falten weichen, mehr oder weniger, von der allgemeinen Parallèle ab; im Risse weisen sie weniger regelmâssige Bogen und enden in abgetheilte , kurze, den Falten âhnliche Abrisse. Reife, die, als im Entstehen zu bemerkcn sind, stellen keine ein- 486 heitlichen Falten vor, sondern haben das Ansehen von Rei- hen abgetheilter Warzen, die unter einander nocb nicht vollstândig zusammengeflossen sind. Die auf dem ersten Zabne gebildeten Falten sind vollstândig glatt, wâhrend man auf dem zweiten, in den Zwischenrâumen der Falten, abgetheilte Warzen siebt. Beide Zâhne sind bedeckt mit einem dicken Email von eisengrauer Farbe, die auf dem ersten, fig. 1, sich überall gleich bleibt, auf dem zweiten aber, fig. 2, unterbrocben wird durch Schattirungen von weisser Farbe. Wenn man in Betracht zieht: a) die enorme Grosse des zweiten Zahns , b) die grôssere Anzahl seiner Quer - Falten. c) dass diese Falten fast seine ganze Breite bedecken, wàhrend sie auf dem ersten Zahne, fig. 1, die Rân- der meistentbeils nicht erreicben , und endlicb d) dass auf diesem Zabne vôllig ausgebildeter Falten acbt sind, von denen 5 eine vollendete, bogenfôrmige Ausbiegung erbalten baben, wâbrend auf dem Zabne, fig. 1, vollig ausgebildeter Falten nur 5 zu zablen sind und mit vollendeter Boger form nur 2, so muss man daraus schliessen, dass, bei sonst vollstân- diger Gleicbheit, der zweite Zabn einem mehr ausgewach- senen Tbiere gehort bat, obgleich die Reife auf ihm durcb den Gebraucb aucb nicbt im mindesten abgerieben sind. Eine solcbe Bildung der Quer -Falten weist zum Tbeil darauf hin, dass ibre Zabi, bei der Bestimmung dieser Art Zabne, nicbt als Art-Unterscbied betracbtet werden kann, sondern nur die Alters - Stufe des ïndividuum’s anzeigt. Dabei kann es nicbt unbemerkt bleiben, dass, obgleicb die genaue Aufeinanderfolge dieser Zabne im Rachen der Thiere nicht bekannt ist, man, ibrer durcbaus flachen porm nacb, darauf scbliessen muss, dass die beschriebenen 487 Ex em pl are zu den hintern Zâlinen der mittleren Reihen gehôrten. Diese Zâhne hat man bis hiezu inmitten der Masse des Kurskschen eisenhaltigen Sandsteins selbst nicht entdeckt; unsere beiden Exemplare fanden sich einzeln, ein jedes in der sandigen Kalk - Masse (cypua), die unmittelbar das La- ger jenes Steins bedeckt. JV° 1. ist gefunden in den Kliiften des Kirckdorfs Wuis- sokoje (BwcoKoe) ini Kromsclien Kreise des Orelschen Gou¬ vernements; 3V° 2. beim Dorfe Schemjâkina (IIIeMaKHHa) im Fateshscben Kreise des Kursksclien Gouvernements. Diese Art des Ptyehodus Ag. findet sich in der Kreide von fast ganz Europa, im Planer - Kalke von Sachsen u. Bôhmen und im grünen Sandsteine von Westphalen. B. Ptyehodus mammillaris Ag. Tab. XII. fig. 3. A, B, Tab. XIII. fi g. 3. C, D. Giebe], Fauna der Vorwelt. 1. Band, 3-te Abthl. pag. 333. Agassi z, Poiss. fossil. III. 151. tab. 25. b, fig. 11 — 20. Pictet, Pol. IL 287. Geinitz, Characteristik. 64., tab. 17., fig. 7. (8, 10, 12.). Roemer, Norddeutscbe Kreidegeb. 107. Reuss. Bôhm. Kreideformation; 1., 2. tab. 2. fig. 11, 12, 13 F. A. Quenstedt. Handbuch der Petref. pag. 181. Das dargesstellte Exemplar bat eine flaclie Basis von 1" 3jy// Lange und 2" L" Breite; deren Form sich im Bisse, fig. 3., darstellt als aus einandergezogen, gebogen u. voll- stândig symmetriseti , mit abgerundeten Winkeln eines Sechsecks, das auf einer ziemlicli dicken Wurzel ruht. 488 An (1er vordern Seite ist der Zahn begrânzt durch eine convexe Oberflâche, fig. 3. C, an der hintern durch eine senkrecht abfallende oder ausgeschnittene, fig. 3. A. u. B.; auf dieser letzten Seite sielit man eine Vertiefung, die zur Aufnahme des auf ilin folgenden Zahn’s dient. Die Zahn- rânder selbst, fig. 3. A u. B, sind an den Seiten ziemlich breit, wenig gewôlbt, und in ihrem Umrisse vollig entspre- chend dcm Umrisse jenes hohen, gereiften Hockers, der die Mil te des Zahns einnimmt und eine ziemlich dicke Krone bildet, die bedeckt ist mit stark liervortretenden verschie- denfôrmigen Falten aus Sclimelz. Dieser dicke Schmelz, der die Quer-Falten auf der Krone bildet, bedeckt auch die Zahnrànder selbst; er stellt eine unregelmâssige, chagrinirte Oberflâche dar, lâsst aber docli koncentrische Reihen klei- ner Warzen bemerken; weiterbin bedeckt er die Rânder selbst und reicbt bis an die Wurzel, fig. 3., B u. D. Der Zabn mit der Wurzel hat 1" 3J"' Hobe und die Wurzel allein reicbt bis zu 3 J'". Die Form der Wurzel, fig. 3. D., intspricht in ihren Umrissen vollkommen dem allgemeinen Umrisse des Zahns, d. b. seinerBasis und Krone. Quer-Falten oder Reifen sieht man auf dem erhabenen Hôcker im Ganzen 13 bis 20. Diese Falten sind im Risse gebogen und laufen zuweilen unter einander parallel; einige von ibnen verzweigen sich auf der âussersten Mitte des Hockers; besonders bemerkenswertb aber ist die untere Verzweigung der mittlern Reifen, die einander symmetrisch gegenüberliegende Ecken bilden, entsprechend den austre- tenden Winkeln der sicb erweiternden Rânder des Zahns, fig. 3. A. Im Quer-Durcbschnitte stellen diese Reifen, fig. 3. G, gleichfalls sâgeàhnliche, obgleicb kleinere, Zâbne dar, deren vorderer Abscbnitt weniger scbroff ist, als der hintere. Diese Quer-Falten baben fast gleicbe Lange und, in- 489 déni sie steil abfallen zu den Rândern des Zahns, nàhern sie sich untereinander, lig. 3. A u. C. Abgesehen von der unregelmâssigen Verzweigung der Quer- Falten, sogar auf der Oberflâcbe des Hôckers selbst, kann man docb nicht umhin zu bemerken , dass ihre Zahl dieselbe ist an beiden Seiten und namentlich, bei fig. 3. A., wenn man vom vordern Tbeile des Zahns anfângt: im ersten, kaum zu bemerkenden Entstehen . 6. halb ausgebildeter Falten . 2. vollstândig ausgebildeter . 9. balb ausgebildeter . 2. im kaum zu bemerkenden Entstehen . 1. Die Rànder des Zahns sind, wie oben bemerkt worden ist, bedeckt mit kleinen Wârzchen, die zu den Quer-Falten übergeben ; und wo diese Wârzchen anfangen in Reife überzugehen, dort erhalten sie eine lângliche, der Richtung der Reifen entsprechende Form, und bemerkt man aus ih- nen zusammengeflossene koncentriscbe Reiben. Dort aber, wo diese Wârzchen keine bemerkbaren Reiben bilden, sind sie kleiner und haben eine mehr runde Form. Auf der einen Seite der obern Flâche des gereiften Hôckers siebt man, dass die Falten ein wenig abgerieben sind, wahrsckeinlich durch das Zermalmen harter Nahrung. Zu bemerken ist: der durchgehend secbseckige Umriss des beschriebenen Zahns, dass seine Breite bedeutend grôssere Ausdehnung hat als seine Lânge; ferner die ausnehmende Breite der Zahn- Krone , die bemerkenswertke Ausdehnung derselben nach der Mitte zu; die spitze Form des Quer - Durchschnitts der Falten und die Grosse selbst des Zalins, die aile bis jetzt beschriebenen Exemplare des Ptychodus mammillaris Ag. übertrifft - — ailes dieses weist darauf hin, dass der Zakn wahrscheinlich einer, uns bis jetzt unbekannten, Spielart des Ptychodus angehôrt. 490 Nacli der allgemeinen Form des Zalms zu schlicssen, ist er ans der ersten Reihe uiul zwar aus der Zalil der vordern Zâline. Er ist gefunden im sandigen Mergel (cypua), der un- mittelbar den Eurskschen eisenhaltigen Sandstein(caMopoAri>) hedeckt, bei dem Dorfe Podwilje (üo^BiuiLe) im DmitrofF- sclien Ivreise des Orelschen Gouvernements. Im Allgemeinen findet sicb der Ptychodus mammillaris Ag. in der obern und mittlern Abtheilung der Kreide - Formation von Bob- men , Belgien, Frankreick, England und Amerika. C. Ptychodus decurrens Ag. Tab. XIII. fig. 4. A, B, C et 5. A, B, C, I). Giebel, Fauna der Vorwelt 1. Band., 3-te Abtk. pag. 333. Agassi z, Poiss. foss. III. 154. tab. 25. b. fig. 1 — 8. Geinitz. Charakteristik 64. tab. 17, fig. 9, 11. — Versteinerungsk. 167. tab. 7. fig. 7. Roemer, Norddeutsche Kreidegeb. 107. Reuss, Bohm. Kreideform. 1 — 1. tab. 2. fig. 9, 10. Ptychodus altior Ag. 1. c. p, 155, tab. XXV. b., fig. 9, 19. Mantellii I. c. tab. XXXII. fig. 17, 21, 27. Pictet, Paléontol. 11 — 287. F. A. Quenstedt, Petrefactenkunde, pag. 181. tab. 13, fig. 59. R. Owen. Odontography. pl. 18 — 19. Es ist mir nur geglückt 2 Exemplare dieser Art Zâhne zu finden, von denen der in fig. 5. A, B, C u. D dargestellte, zu urtheilen nach seiner Grosse und der kaum bemerkbaren excentrischen Verzweigung der Falten, die die obéré Flâ- che hedecken, einem jungen, aber der in fig. 4. A, B u. C. dargestellte einem âltern Thiere angehort hahen muss. Die Basis dieser Zâhne liât eine ziemlich regelmâssige, vierecki- 491 ge Form, auf welchem ein hoher, schmaler Hocker zu be- merken ist, der sich vom yordern bis zum hintern Rande erstreckt und in der Mitte seine grôsste Erhebung hat, an den Seiten aber begrânzt ist yon sehr steilen Abhângen, die in die Seiten - Abfâlle der Basis des Zahns übergehen. Die- se erhabene Zahn - Krone ist bedeckt mit einer grôssern oder geringern Anzahl mehr oder weniger kurzer, feiner, nicht scharfer und bisweilen unter einander paralleler Quer - Falten. Diese Falten , ob sie unter einander parallel gehen, wie auf fig. 5. A, den Zahn in der Quere durch- schneidend, oder nicht parallel und geneigt, wie auf fig. 4. A., verzweigen sich, nach der Basis zu, fortwâhrend in kleinere, die bis zum Rande selbst gehen und dabei bestân- dig eine excentrische, nie aber koncentrische Richtung an- nehmen. Die kleinen, lânglichen Wârzchen, die an der vordern und hintern Seite die Grundlage oder Basis des Zahns hedecken, sind gleichfalls mehr excentrisch ver- theilt. Eine solche Form der Krone und die excentrische Lage jener feinen, nicht scharfen Quer-Falten bilden das Kennzeichen dieser Art des Ptychodus. Die Seiten - Rânder des Zahns sind breit und seine vor- dere Seite stark convex, wie bei dem Ptychodus mammil- laris, mit dem diese Art auch die nâchste Aehnlichkeit hat. Der auf fig. 5. dargestellte, wahrscheinlich einem jun- gen Thiere, angehôrende Zahn hat eine ziemlich regelmâs- sige, viereckige Basis; seine Lange betrâgt 8 J"', seine Breite 9'" und seine Hôhe 6J'". Der mittlere Theil oder die Krone, bestehend aus einem zusammengezogenen, hohen Hocker, erstreckt sich fast auf die ganze Lange des Zahns und erhebt sich am meisten in der Mitte. Dieser Hocker ist an den Seiten begrânzt yon steilen Abfâllen, die in die breiten Seiten - Rânder des Zahns übergehen und mit 10 geraden, unter einander parallelen und ziemlich stumpfenQuer-Reifen 492 bedeckt sind , die fast gleiche Lange haben und die Achse des Hückers perpendikulâr durchschneiden. Die Zahnwur- zel, fig. 5. D., liât eine viereckige, der Basis des Zahns entsprecliende Form; die convexe Oberflacbe des Zahns selbst, fig. 5. C., wird an der vordern Seite durch den ilacli ablallenden Seiten - Rand durchschnitten. An der hintern Seite aber sieht man eine Vertiefung, die fast durch die ganze Breite des Zahns geht, fig. 5. B., und zur Aufnahme des vordern Bandes des auf ihn folgenden Zahns dient. Die Quer - Reifen, niedriger werdend von der Krone nach der Basis zu, gehen schon merldich über in kleine, excentri- sche Verzweigungen, die sich bis zum aussersten Rande diè¬ ses niedrigen Theils erstrecken. An einer Seite der Ober- llâche der Krone sieht man, dass die Quer-Reifen ein wenig abgerieben sind, fig. 5. A., wahrscheinlich durch das Zer- malmen von harter Nalirung. Am meisten Aehnlichkeit hat dieses Exemplar mit dem auf tab. XVII. fig. 11. a u. b., in Geinitz’s Charakteri- stik dargestellten, das R eu s s in seinem Werke: Bohm. Kreideform pag. 1., zugleich mit dem auf fig. 9. derselben Tafel, als Ptychodus decurrens Ag. betrachtet; wàhrend Geinitz selbst seiner nurErwahnung tliut beiBeschreibung des Ptychodus latissimus Ag., übrigens durch ein Frage- zeichen sich deckend. Dieses Exemplar ist gefunden im Sande, unmittelbar un- ter dem eisenhaltigen Sandsteine beim Kirchdorfe Wuisso- koje (BmcoKoe) im Kromschen Ivreise des Orelschen Gou¬ vernements. Das zweite Exemplar, abgebildet in fig. 4. A, B u. C. hat eine Lange von 1° 4//y u. eine Breite von 1" Der obéré Hôcker ist abgerieben und dessbalb allein er- scheint er weniger erhaben; die ganze Form, das Ver- 493 hâltniss (1er Grosse des Hdckers oder der Krone zur Basis; die Form, Lage u. Verzweigung der Reifen, so wie die ganze Skizze des Zahns selbst weisen durchaus charakteri- stische Unterschiede dieser Art des Ptychodus. Dieses Exemplar ist, zugleich mit dem vorherbeschrie- benen, in der Masse des eisenbaltigen Sandsteins selbst ge- funden; seine Wurzel liât sich im Ganzcn nicht erhalten, jedoch erkennt man ans den Ueberresten, dass sein ümriss dem der Basis selbst entspricht. Der Ptychodus decurrens Ag. findet sich , wie die vor- hergehenden Arten, in der Kreide vieler Gegenden Euro- pas; im Planer -Kalke von Bôhmen findet er sich seltener, als der Ptychodus mammillaris. Wenn man diese beiden Exemplare mit einander ver- gleicht, kann man nicht umhin zu bemerken, dass bei aller ïdentitât ihrer Formen, der Zahn, fig. 5. A., sich vom Zah- ne fig. 4. A., dadurch un terscheidet, dass die auf seiner Krone befindlichen Quer-Falten, wie oben bemerkt wor- den ist, unter einander parallel laufend , zugleich eine ge- rade , parallèle Ricbitung haben mit seiner Quer - Achse ; wâhrend die Falten, auf der Krone des Zahns fig. 4. A., nach dieser Unie zu eine vollstândig geneigte Richtung haben. Dieser Unterchied aber bezielit sich jedenfalls nur auf den Wuchs des Thiers, da die, auf der Basis des Zahns fig. 5. A., kaum bemerkbaren excentrisclien Falten, bei weiterer Entwickelung des Zahns sich wahrscheinlich schâr- fer ausgebildet hatten und, indem sie dadurch die Form der, die Krone bedeckenden, Haupt - Quer - Falten verân- derten, zugleich der âussern Oberflàche des Zahns ein An- sehen gegeben hatten, gleich dem auf fig. 4. A. abgebil- deten. 494 D. Ptychodus polygyrus Ag. Tab. XIII. fig. C. A, B u. C. Àgassiz, Poiss. foss. III. 156., tab. XXV. iig. 9 — 11. tab. XXV., 6. fig. 21—23. Pictet, Paléontol. II 287. Geinitz. Versteinerungskuiide 167. — Charakteristik. 12, 63. tab. XVII. fig. 6. Roemer, Norddeutsche Kreidegebirge 106. Buckland, (Traduct. par M. L. Dogère) la Géologie et la mi- nérologie. 252. tab. 27. f Giebel , Fauna der Vorwelt 1. 333. In dem, bei dem Dorfe Kirejeffka (KnpFeBKa), im Kursk- schen Kreise, gebrochenen Steine (caMopoxb) , liât sich ein Zahn gefunden, der auf fig. 6. A, B u C., Tafel XIII ab- gebildet ist. Dieser Zahn hat sich im Ganzen gut erhalten; nur eine seiner Wurzeln, schwacli und brock, ist nicht unverletzt geblieben, und man bemerkt auf dem untern Theile des Zabns von ihren Ueberresten herrührende Unebenheiten. Die Breite dieses Zahns ist 1" 3J"' und die Lange 9^"; er ist sehr flacb, die gesammte Form des Umrisses seiner Ba- sis stellt ein ziemlicb regelmâssiges Parallelogram vor, auf dessen Mitte eine sehr flache, hôckerartige Erhebung der Krone kaum zu bemerken ist, die sich über die ganze Brei¬ te der Basis selbst ausstreckt und deren Abhebung nur an den Winkeln der hintern Seite des Zahns zu unterscheiden ist. In der ganzen Breite des Zahns geht auf der hintern Seite eine Yertiefung, die zur Verbindung dieses Zahns mit dem auf ihn in der Reihe folgenden dient; an der vordern Seite ist der Zahn begranzt durch eine steil abfallende Oberflache. Die, die Zahnkrone bedeckenden Falten sind 495 vollstândig erhalten; sie sind ziemlich klein, scharfkantig, gehen perpendikulâr auf die Lange des Zahns , in dem sie sich zu einander parallel halten und sich bis an die Seiten- Rânder erstrecken, wo ihre Enden gegenseitige Neigung zu Annâherung zeigen, die oft in eine vollstândigere Vereini- gung übergeht, und dann haben die Falten ein ringartiges Ansehen; seltner als dieses bemerkt man am Ende der Fal¬ ten eine Verzweigung derselben, wie dieses auf fig. 6. G. der beigelegten Abbildung zu sehen ist. Auf dem beschriebenen Zalme sind im Ganzen 12 Fal¬ ten zu sehen; yollstândig ausgebildeter kann man 7 zâh- len; halb ausgebildeter 3, von denen 2 auf der vordern und eine auf der hintern Seite und endlich 2, zu je einer von jeder Seite, im Anfange ihrer Bildung. Die vollstândig ausgebildeten haben eine, obgleich schwache, bogenformige Ausbiegung, aber sie gehen mehr regelmâssig und parallel unter einander,, als aile Uebrigen. Auf den Ràndern zeigen es aile Falten, dass sie sich aus Wârzchen bildeten, die hier schon Reihen vorstellen. Der übrige Theil der Basis ist bedeckt mit leichteren und lànglichen Wârzchen. Zàhne von dieser Art finden sich am hâufigsten in Eng- land in der Kreide von Lewes, aber auch im grünen und Plâner-Kalke Sachsens und Bôhmens. CORRESPONDANCE Lettre adressée à Son Excellence Mr. le Vice - Pré¬ sident de la Société des Naturalistes de Moscou: In der Yoraussetzung , dass Sic das nene .lahr gesund und wohl begrüsst haben, wünsche ich von Herzen, dass Sie auch im Laufe des ganzen Jahres Ihre Heiterkeit des Gemüthes, Ibre Klarbeit des Geistes behallen mogen , um der von Iknen ge- stifteten Gesellschaft der Naturforscher noch bis in die spiite- sten Zeiten als seltenes Beispiel grosser Thâtigkeit zu die- nen; moge die Gesellschaft bei ibrem bald zu begehenden 50- jâhrigen Jubilaeum Sie, ibren um den jetzt blübenden Zustand derselben so vielfacb und bocb verdienten Stifter, nocb mit rü- stiger Kraft in ibre Mitte treten und überall neue Thâtigkeit, neues Leben verbreiten sehen! Aucb icb werde in den Dank der Freude einstimmen, den Ibnen, dem Nestor unserer Natur¬ forscher, die Gesellschaft alsdann zollen wird. Unterdessen er- lauben sie mir, dass icb Sie, den nie müssigen Naturforscher, der sein ganzes reges Leben dem Erforscben der Natur des gros- sen Kaiserreichs gewidmet bat, mit der Bescbreibung einer für die Fauna der 7'ussischen Ostseeprovinzen neuen Nereide unterhalte, die icb im vorigen Sommer an dem Ostseestrande von Estbland beobacbtete. Sie erinnern sicb ge^viss, dass icb im verflossenen Jabre 1852 im 2-ten Hefte des Bulletins der Gesellschaft der Naturforscher (* einer merkwürdigen Nereide (*) Dritter Nachtrag zur Infusorienkunde Russlands, pas. 473. 497 erwahnte, die den Seeschlamm, der zu deh Seebadern in Hapsat benutzt wird , bewohnt; diese Nereide ist nicht zu jeder Zeit im Seescblamme und nur mit Mübe aufzufinden , da sie nur sebr selten und in gewisser Tiefe den Scblamm bewohnt, den die zierîichsten Charen so dicbt gedrangt bedecken, dass sie einen Wald in Miniatur auf dem Grande des Meeres zu bih den scheinen. Die Nereis ist dieselbe , die aucb bei Danzig Vorkommt, und die O. F. Muller in seinen Würmern des süs- sen und salzigen Wassers die bunte Nereide (N. diversicolor) und Johnston Nereis brevimana benannt bat; sie ist 4 — 5 Zoll lang und 2 Linien breit und gehort mitbin zu den grossern Arten. Sie bat gegen 100 Paar Füsse, deren jeder mit einer feinen Hornspitze oder einer fingerformigen Borste endigt, auf dem Kopfe befinden sicb 6 Füblfaden , je 3 ûuf jeder Seite , und 4 kleine schwarze Augen , je 2 jederseits , ein grosseres yorn und ein etwas kleineres nach hinten; die Mundôfïhung ist rund, die Oberlippe doppelt, die Unterlippe eînfacb und der Schlund vorstreckbar. Dieser gleicbt alsdann einem zwei bis drei Linien langen Cylinder, an dem einzèine Zabnchen reihen- weise sitzen. Die Fiihlfaden konnen stark verkürzt werden; ja sie yerschwinden zuweilen von der Oberflacbe tmd an ibrer Stelle werden alsdann kleine, paarweise îiegende Erhohungen auf dem Kopfe bemerkt. Die Füsse sind farblos und durchsichtig und daher scbei- nen die feinen scbwarzlichen Borslen in ihnen von der Spitze bis zur Grundflâche deutlicb durch. Der Kopf ist schmaler, als die einzelnen Glieder, der Schwanz Verlauft sebr scbmal und spitz. Die Bewegung des Thiers ist sebr rascb; es scbwimmt sicb scblângelnd im Wasser munter Umber, aber ausser dem Wasser stosst es den Schlund mit den scbwarzen Zabnreihen bervor , hort bald zu atbmen auf und das rotbe Bliit nimmt alsdann eine rlickgangige Stromung von binten nach Yorn an. Auf dem Rücken über dem Darmkahal zeigt sich namlicb die grosse braunrotbe Dorsalarterie in ünaufborlicher Bewegung; sie entspricht dem Korperherzen (Aolta) und gibt Gefasse nacb Yorn und unten zum Speisekanal, zu den Gescblechtsorganen und den Fiissen ab, auf denen die kleinen netzartig vertheil- ten Gefasse an ibrer rotben Farbe leicbt erkannt werden; die M 4. 185% 32 498 Bewegung des Bluts geht von vorn nach hinten. Ein Ven Ira 1- gefass oder die Hohlvene nimmt das Blut vom Darme auf und verlauft dem Dorsalgefasse gegeniiber, an der Ventralseite des Korpers; ansserdem sind nocli deulliche Kiemenarterien und Kiemenvenen zu erkennen. Die Farbe des Korpers ist gelblich braun und zuweilen schon iridisirend, was wohl Veranlassung zur Benennung dieser scho- nen Nereide gab , die ich auch zuweilen bei Reval, aber nur bei stürmischer Witterung und bei Südwestwinden, beobach- tete Nàehstens hofte ich Sie mit einigen geologischen Berner- kungen iiber die Thiere der Vorwelt von Estbland zu unter- halten und Ihnen meine Vermuthung mitzulheilen, dass auch hier die àlteste Scbicht der Grauwackenbildung auf die Zer- storung zahlreicber Seealgen binweist, die einst hier im Meere der Vorwelt lebten , zu der Zeit , als sich die Schichten des Brandscbiefers niederscblugen. In einer andern Hinsicht ist die Braunkohle von Ljubetzki an der Oka im Gouvernement Ka- luga merkwürdig: sie besteht aus lauter feinen, sehr dünnen Blatfcben, die unter dem Mieroscop den deutlicbsten Bau der Stifjmaria fi coides zeigen, so dass also auch im russischen Berg- kalke, wie in Deutscbland, die Steinkohle wohl nur eine Stig- marienkoble war , und sich nicht , wie der Brandschiefer im Meere, sondern auf dem Lande bildete. Empfangen Sie unterdessen die Versicherung meiner aus^ gezeichneten lïochachtung, mit der ich stets sein werde. Ew. Excellenz ergebenster Dr. Eichwalp. St.-Petersburg , d. 10 Jan. 18oi, Extrait d’une lettre adressée au premier Secrétaire de la Société des Naturalistes de Moscou. Es ist eine bekannte Sache, dass S. Excellenz Herr Fischer von Waldheim in einem Programme 1825 nnd in dem grossen Werke-. Oryctographie du Gouvernement de Moscou, drei Cho- ristiten heschrieb , welche in der Umgegend der Hauptstadt, im Bergkalk, gefunden waren, Chor. Mosquensis, Sowerbyi und Kleinii. Hr. von Bu ch und nach ihm Hr. de Koninck und Verneuil, wie Graf K eyserling haben diese drei Arten als eine einzige, tlieils als mosquensis B. Y. K., theils als Soiverbyi de Kon. in ihren Werken aufgenommen. Da es nun in geognostischer Hinsicht sehr wichtig ist , eine genaue Kenntniss von diesem Petrefacte in palâontologischer, aber noch mehr in geognostischer Hinsicht zu erhalten , habe ich aile mir zu Gebote stehenden Exemplare untersucht, und glaube mit Bestimmtheit versichern zu konnen, dass wirklich drei Arten, wenn nicht mehr noch, existiren. Was Ckoristites oder Spirifer Kleinii betrifft , so kann darüber kein Zweifel mehr herrschen , demi ich habe die schonsten Exemplare von demselben, beim ersten Anblick gleich von Sp. mosquensis zu unterscheiden vermocht. Dass man denselben bei Moskau spater, trotz der mühsamen Untersuchun- gen, nicht mehr gefunden hat, liegt nur darin , dass derselbe dort wahrscheinlich gar nicht vorkommt; er gehort den obern Schichten des Bergkalks mit Prod. gigas an; ich habe in einem Handstücke beide zusammen. Was aber Ckoristites Sowerbyi und mosquensis anbelangt, so bin ich bis jetzt noch in Zweifel über die characleristischen Kennzeichen eines jeden einzelnen, da mir nicht eine gehori- ge Anzahl derselben zu Gebote steht, um die Unterschiede nach âussern Merkmalen gehorig auffassen zu konnen. In Rücksicht 500 der innern Struction sind aber gewiss zwei so von einander getrennte Formen da , wie die Pentameren hiedurch aucb. am besten zu Irennen sind. Die eine Form bat im Langsschnilt, der in der Mitte der Dorsalschale gemacht wird, folgendeGestalt fig. 1 (c ist die Unierstiitzitngslamelle der Zahne); die andefe Form hat sie folgendermassen: (2). Man siebt also, welclie Verschie- Z denkeit hier herrscht. Lelztere Art habe ich in denjenigert Scbicbten gefunden , welche dem Kalksteine mit Prod. gigcM tlnmittelbar aufgelagert ist ; erstere scheint den bokeren bei Moscau anzugehôren. Icb habe zu diesen Untersuchungen den grossten Theil meiner Exemplare zerstoren müssen. Ich bitte daher aile diejenigen , welche vom sogenannten Sp. mosqu. viele derselben besitzen , zu beobachten , ob nicht auch aus- sere Merkmale aufzufinden sind , wodurch diese beiden For- meh zu trennen sind, so dass jede wiéder eine besondere Spe- cies bildet und wahrscheinlich auch jede einer besondern Schicht angekort. Christian Pander Petersburg, den 9. December 1832* «SERVATIONS MÉTÉOROLOGIQUES FAITES À MOSCOU, (*) Fendant lés mois DE À JUIN > JUILLET, AOUT, SEPTEMBRE, OCTOBRE, NOVEMBRE et DÉGEMBRE 1852 s ET COMMUNIQUÉES par M. S P A S S K Y. r 1 note qui se trouve à la suite des observations. 33 502 OBSERVATION MAI 1852 ( nouveau style J. Observations métkoroloI DATES. Baromètre a 0°. (millimètres) Thermomètre extérieur de Réaumur. H Y G R O M È i»e Saussub rc,u il n' 1 [8h du 2h r-rès 10hdu 8h du 2h après 10h du 8h du 2h après 1 matin. * so:r. matin. midi. soir. matin. midi. 11 1 I 738,8 737, S 737,7 0,0 2,0 — 0,5 1 68 69 Ml. o 737,9 738,1 739.6 0,0 3,5 1,0 73 70 1 <>• j 3 743,4 741,2 741 4 2,0 7,0 2,2 72 70 ! 4 743,8 743,1 741,9 1,5 1,7 0,0 77 82 M). . o 740.9 ; 741,6 743.1 2,5 4,5 1,7 86 78 Ml. 6 743.4 753.0 755,2 3,0 9,0 3,5 80 76 0. 7 735,:) j 755, 6 747,3 4,0 7,5 2,2 72 70 1 c. 8 749,8 i 749,5 747,3 5,0 8,3 5,0 74 70 1 c. 9 743,8 742,9 743,0 5,0 3 , 7 3,0 78 88 (.NE. 10 742,2 741,5 740,3 6,0 6,5 5,0 84 80 i n. ’ IL 740,6 740,9 741,7 7,0 9,0 7,0 86 78 b'E. 12 741,7 741,7 741,5 8,0 11,2 5,0 76 74 1 X. 13 741,6 711,3 741,4 6,0 12,0 8,0 77 72 1 C. 14 741,3 741,4 742,6 8,0 14,0 6,0 70 68 ISO. 13 744,3 744,5 744,8 10,7 15,0 9,0 68 67 c. 10 746.2 746.3 747,0 11,5 17,0 12,0 64 51 c. 17 749,2 749,5 750,5 12,0 18,0 12,0 68 56 c. 18 751,1 751,3 730,0 15,0 20,0 14,5 69 5 a Ê c. 19 750,8 750,5 750,2 15,4 20,0 13,5 61 58 f 1 20 750*} 749,3 747,3 15,8 20,8 12,0 70 61 ; 1 E. 21 746,6 745,5 744,5 15,7 19,0 12,0 72 59 E. 22 743,1 743,1 743,8 10,5 13,0 13,7 71 68 8. 23 746,1 746,3 747,2 11,0 15,0 12,0 70 65 | c. 24 747,2 747,9 748,8 13,0 18,0 11,7 61 50 [ c. 25 752,2 732,2 750,0 11,0 13,0 10,7 62 61 KO. 26 751,1 750,0 748;1 13,0 15,0 10,5 64 62 j C. 27 743,5 741,2 739,1 13,0 16,0 12,0 65 57 •SE. 28 740,7 742,2 744.0 9,0 10,0 7,8 92 58 N. 29 744,8 745,6 744.0 14,0 17,0 9,0 63 59 , E. 30 741,9 739.8 739,9 11,0 11,2 11,0 63 68 C, 31 743,1 743,7 743,0 14,0 19,2 14,0 74 68 C. | Moyennes 745,12 745,22 744,79 8,83 12,17 7,93 9 72 67 *^;É / ÎOROLOGIQUES . Moscou. Latitude 55° Longitude 35° 50; 45/9 19/4 à l’Est de Paris. 1CTION E N T S. OE S É T A T D U C I E L. • 1 j!l après 10h du 8h du 2h après 10h du 1 midi. soir. f matin. midi. soir. NO. NO. 1 Couv. Nuag. Sol. Ser. |i 0. 0. Ser. Ser. Ser. 0. C. Ser. Ser. Couv. NO. NO. Neige. Pluie. Pluie. î NO. NO. Couv. Nuageux. Nuageux, 0. C. Ser. Ser. Ser. c. C. Nuageux. Nuageux. Ser. c. NO. Ser. Nuageux. Couv. | NE. 0. Couv. Pluie. Couv. N- C. Couv. Couv. Couv. NE. C. Couv. Nuageux. ! Nuageux. N.' C. Nuageux. Nuageux. Ser. C. C.. Ser. Nuageux. Ser. so. c. Ser. Nuageux. Nuageux. c. c. Ser. Nuageux. Ser. c. c. Nuageux. Ser. Ser. c. 0. Ser. Ser. Nuageux. c. NO. Brouili. Brouili. Nuageux. E. NE. Nuageux. Nuageux. Nuageux. E. C. Nuageux. Nuageux. Nuageux. E. ' C. Ser. Nuageux. Nuageux. S. c. Couv. Couv. Ser. c. c. Couv. Nuageux. Ser. c. N. Ser. Nuageux. Ser. NO. N. Ser. Ser. Ser. C. N. Ser. Ser. Ser. SE. C. Ser. Nuageux. Nuageux. N. NO. Pluie. Nuageux. Ser. E. E. Ser. Ser. Ser. * H C. 0. Nuageux. Pluie. Pluie. C. C. Ser. Ser. Nuageux. 1 J 1 504 OBSERVATION JUIN 1852 ( nouveau style ). Observations métkorolo ! DATES. Baromètre a 0°. (millimètres) Thermomètre extérieur de Réaumur. H T G R O ME i DB SaUSSII1 8h du matin. 2h après midi. 101' du soir. 8h du matin. 2h après , midi. 10h du soir. 8h du matin. 2h après! midi. |r i 747.4 748,5 748,8 16.0 19.8 13.7 79 63 ] 2 749,2 730,4 749,7 15,0 18.0 15,0 67 64 ! 3 749,8 730.0 748,3 15,3 21.0 16,0 63 61 4 749.2 749,0 748,7 16.0 19,5 16.0 66 62 ! 5 748,8 748.6 746,9 15,0 22,0 i 15,0 61 65 6 743,8 743,8 747.6 17,0 22,0 14.0 66 57 7 748.9 749,1 748.7 14,0 17,0 13.0 67 59 ' 8 747.6 747,6 746,6 15,0 18,0 14,0 63 57 : 9 748.6 743,8 741,9 14,0 18.0 15,0 63 74 ! • 10 740.9 740,2 736,7 13,0 19.0 16,3 69 69 ! [ il 733,6 731,7 728.6 13,1 16,0 15,3 71 ■ — 1 71 | 12 733,0 736,4 741.2 17,5 13,0 9.0 75 83 1 13 744,8 744,3 742.4 13,0 , 16.3 13,0 71 68 14 743,3 743,2 742.0 13,0 | 18,5 16.0 70 63 15 743.3 j 743.3 743.8 17,5 ! 19,3 17,5 69 55 1 16 743.2 745,1 743.2 17,0 18,0 46,7 64 30 l 17 743.1 746.1 746.3 18,0 : 19,9 18,1 67 53 ! 18 732.1 731.1 t oO. i 19,0 i 23.2 16,7 66 60 19 731.6 730,2 748,4 20,6 i 23.5 18,0 68 61 20 748.3 748,6 j 746.7 21,5 | 24,3 16,8 67 59 J 21 746,3 746,3 ! 744,4 18,0 23,0 15,0 ev 66 | 22 743,0 742,7 744,6 18,5 j 22,0 16,0 72 66 ! 23 746.3 744,3 743,1 20,0 i 22.8 17,1 69 64 1 24 741.6 741.3 743,0 20,3 19,1 14,6 70 64 1 25 743.6 743. S 743,5 14,0 ; 17,5 13.7 70 65 ! 26 744.3 740,9 738,2 11,0 10,5 10.2 79 81 j 27 738.0 740,8 j 743,4 9,5 1 8,5 7,4 80 70 28 747,3 747.3 748,3 40,4 13,9 8,1 66 62 : 29 730,1 748,8 749,3 13,1 17,3 11,5 65 59 ; 30 749,2 747.7 745.8 16,0 19,4 13,5 66 55 | 31oyenne$ 743,69 743,31 744,97 15,86 18,68 14.41 69 | 64 j É' ÏOROLOGIQUES. 505 Moscou. Latitude 55° 45/9 Longitude 35° 19/4 à l’Est de Paris. >11 C T I 0 N ESTS. DE S État do ciel. l*1 après iOh du 8U du 2h après 40h du midi. soir. matin. midi. soir. E. E. Ser. Ser. Ser. E. C. Nuageux. Nuageux. Ser. E. C. Ser. Ser. Ser. C. C. Ser. Ser. Ser. C. c. Ser. Ser. Nuageux. C. c. Nuageux. Nuageux. Ser. NO. N. Ser. Ser. Ser. NO. NO. Ser. Nuageux. Nuageux. SE. SE. Ser. Nuageux. Ser. SE. SE. Pluie. Nuageux. Nuageux. E. E. Pluie. Pluie. Nuageux. 0. NO. Nuageux. Pluie. Nuageux. 0. C. Ser. Nuageux. Ser. E. C. Nuageux. Nuageux. Nuageux. E. E. Ser. Ser. Ser. E. C. Ser. Ser. Ser. C. C. Ser. Ser. Ser. 4 C. C. Nuag. Sol. Nuag. Sol. Ser. C. C. Ser. Nuag. Sol. Ser. \ SE. 4 NE. 4 Nuag. Sol. Nuag. Sol. Nuageux. 4 NE. 3 E. 3 Nuag. Sol. Nuag. Sol. Tonn. Pluie. 4 SE. 3 C. Nuageux. Nuag. épais. Ser. 4 SO. 4 C. Ser. Nuag. Sol. Nuag. Lune. 4 SO. 3 0. 3 Ser. Nuag. épais. Ser. 3 NO. 4 NO. 4 Nuag. Sol. Nuag. Sol. Pluie. 3 SE. 3 SE. 3 Pluie. Pluie. Couv. 2 NE. 3 NE. 3 Pluie. Couy. Nuageux. 3 0. 3 C. Ser. Nuag. épais. Ser. 4 NO. 4 C. Ser. Nuag. Sol. Ser. 4 NO. 4 C. Ser. Nuag. Sol. Nuageux. 506 OBSERVATION1, JUILLET 1352 (nouveau style J. Observations météorom J 9 Baromètre a 0°. Thermomètre extérieur H Y G R 0 M È jtli'1 (millimètres) de Réaumur. DE SaUSSUR F' S DATES. I 8h du 2h après 10h du 8h du 2h après 10h du 8^du 2h après l|irt | malin. midi. soir. matin. midi. soir. matin. midi. niili. , 746,0 743,5 743,4 15,5 18,6 13,5 72 « ho. 2 748,2 748,1 748,8 14,3 18.1 13,5 74 65 KO. 3 748,8 748,1 749,1 17,4 15,1 11,4 68 70 . m. 4 749,5 747,3 745,3 14,2 17,9 13,0 74 62 KO. 5 744,2 742,5 743,0 13,5 13,3 11,0 76 76 f C, s 746,2 745,9 743,8 13,0 18,7 14,6 70 63 1 E. 7 747,4 743,2 743,1 13,6 13,1 9,8 75 60 V 8 745,8 743,9 743,1 9,9 10,3 9,7 69 70 j>E,î 9 745,6 745,1 745,1 13,1 17,4 14,0 76 65 NE. i 10 746,4 744,0 743,7 15,6 19,5 14,5 71 64 NE. ! 11 744,1 744,1 743,0 16,6 19,1 14,6 70 68 lE.i 12 743, L 743,6 743,6 15,8 19,2 15,0 76 60 NE. i 13 742,1 740,0 740,2 16,9 20,6 15,6 70 60 NE. i 14 742,3 742,2 744,8 14,3 17,5 10,8 66 63 ne, ;; 13 743,0 742,8 744,6 12,5 12,3 9,5 65 67 NO. i 16 745,1 744,8 738,1 11,8 14,0 11,3 66 59 NO. i 17 737,0 738,2 741,6 9,6 13,9 8,7 72 60 KO. 2 18 741,0 739,8 740,2 10,5 11,8 8,6 65 60 10.3 19 740,3 742,5 744,7 9,9 13,9 9,5 72 62 KO, 2 20 743,3 743,3 742,6 8; 8 11,8 8,9 76 72 ko. 3 21 744,0 742,7 742,6 9,0 12,8 9,7 ! 70 60 10.2 22 740,0 738,1 737,4 10,1 15,0 9,7 65 62 KO. 23 737,2 738,1 739,4 9,5 13,5 10,0 68 66 ■0.4 24 741,0 741,2 744,2 12,4 16,5 9,9 70 61 m 23 744,4 744,1 744,8 12,8 15,8 11,8 74 68 b. 3 26 746,0 745,7 745,8 12,8 16,8 11,3 73 65 ■0.4 27 744,6 743,8 744,0 13,2 16,0 11,5 74 62 NU 28 744,5 744,5 744,8 13,1 17,5 10,5 71 59 te. 3 29 744,8 744,2 744,0 14,1 18,3 13,6 71 64 su 30 742,6 742,4 740,6 14.8 16,0 14,0 77 77 NU 31 737,8 737,5 737,1 14,1 16,4 11,9 80 79 i c. Moyennes 743,82 743,27 743,39 13,13 15,90 11,66 71 Èï OROLOGIQUES. 507 à Moscou. Latitude 55° 45/9 Longitude 35° 19/4 à l’Est de Paris. *1 “ - 1 IR T I 0 X DES État du ciel. B ÎXTS. après 10h du 8h du 2h après 10h du lidi. soir. matin. midi. soir. i NO. 3 NO. 4 Nuag. Sol. Nuag. Sol. Nuag. Lune. i NO. 4 C. Ser. Nuag. Sol. Ser. NE. 4 NO. 4 Nuageux. Couy. Nuageux. i NO. 4 SO. 4 Ser. Nuag. épais. Nuageux. C. S. 4 Nuag. épais. Pluie. Nuag. Etoiles. V E. 4 NE. 4 Nuag. Sol. Nuag. Sol. Nuag. Etoiles, j { E. 3 NE. 4 Nuageux. Nuag. Sol. Nuag. Etoiles. | E. 3 NE. 3 Nuag. épais. Couv. Couv. 1 ’NE. 2 NE. 3 Nuag. épais. Nuag. Sol. Nuageux. * NE. 4 NE. 4 Ser. Nuag. épais. Nuag. Etoiles. E. 4 NO. 4 Ser. Nuag. Sol. Ser. NE. 4 C. Nuag. Sol. Nuag. Sol. Nuageux. NE. 4 C. Nuag. Sol. Nuag. Sol. Nuag. Etoiles. NE. 3 NO. 4 Nuag. Sol. Nuageux. Ser. NO. 4 NO. 4 Nuag. Sol. Pluie. Ser. tv NO. 4 NO. 4 Nuag. Sol. Nuag. épais. Couy. 1 NO. 2 NO. 3 Nuag. épais. Nuag. Sol. Nuageux. É 0. 3 NO. 3 Nuag. Sol. Nuag. Sol. Nuag. épais. t NO. 2 NE. 4 Couv. Nuag. Sol. Nuageux. ' NO. 3 NO. 3 Pluie. Pluie. Pluie. j NO. 2 NO. 4 Nuag. épais. Nuag. Sol. Nuageux. \ NO. 2 NO. 4 Ser. Nuag. Sol. Nuageux. ! NO. 4 NO. 4 Couy. Couy. Couv. i NO. 4 NE. 4 Nuageux. Nuag. Sol. Nuag. Lune. i NO. 3 NO. 3 Nuag. Sol. Nuag. Sol. Couy. i NO. 4 NO. 4 Nuag. Sol. Nuag. épais. Nuageux. i NE. 4 NE. 4 Nuageux. Couy. Nuag. épais. i SE. 3 SO. 4 Nuag. Sol. Nuageux. Ser. î SE. 4 C. Nuag. Sol. Nuag. Sol. Nuageux. l NE. 4 NO. 4 Nuag. Sol. Couv. Couy. C. I C. Couy. Pluie. Nuag. épais. 508 ORSERVATI|>f AUGUST 1852 f nouveau style J. Observations météorolJ DATES. Baromètre a 0°. (millimètres) Tuermomètre éxtérieur DE RÉAUMUR. — HïGROMÉr de Sadsiuet 8K du matin. 2h après midi. 10h du soir. 8U du matin. 2h après midi. 10h du soir. 8h du matin. 2h après : midi. >1, 1 737,1 737,3 739,5 13,0 15,5 11,0 80 69 2 741,9 742,0 742,5 11,7 15,4 11,2 70 65 >'n 3 743,4 743,5 745,8 12,8 12,1 9,1 70 70 y 4 748,9 748,4 748,6 11,9 17,4 10,3 70 53 |NE 5 731,5 751,0 749,4 14,3 18,3 11,5 66 51 Vf 6 747,6 746,2 746,2 12,7 13,1 11,9 68 80 7 746,3 746,4 746,8 15,2 21,2 14,0 74 63 VM 8 746,7 745,4 745,4 17,7 24,7 17,0 75 65 j frll 9 748,3 748,0 747,5 18,5 21,3 14,8 74 62 r 10 748,0 746,9 745,6 18,7 23,1 16,0 66 62 | 11 745,1 745,0 744,4 20,4 24,8 16,5 73 63 ! y 12 745,3 743,8 746,4 19,2 25,8 15,2 73 64 su 13 746,6 746,0 746,7 16,0 18,5 15,2 81 74 ! 14 747,5 746,2 747,3 16,4 20,5 15,3 76 70 1 SE 15 747,0 746,8 746,6 17,0 22,6 15,7 75 61 i r 16 745,6 743,3 745,6 17,2 22,8 15,3 65 55 $f 17 745,5 748,3 748,0 16,4 20,6 15,2 73 68 1 fl $n 18 751,1 752,1 752,8 16,0 20,0 16,5 72 68 SE. 19 753,4 752,8 752,5 15,9 22,0 17,0 74 67 1 SE, 20 752,1 750,8 749,1 17,5 22,5 17,0 71 64 \l 21 747,4 745,0 744,8 18,2 22,0 15,5 70 57 22 748,5 748,3 748,8 11,3 12,7 10,8 75 68 Kl 23 749,1 748,0 748,6 10,8 13,0 8,7 64 58 NE. 24 746,4 746,2 745,0 8,1 9,2 7,8 69 76 NE 25 743,6 743,0 742,8 7,7 9,2 8,5 80 79 NE 26 742,7 744,3 747,6 9,5 10,5 8,2 77 79 NE 27 749,2 750,5 753,5 9,1 13,6 10,1 80 65 N 28 754,0 755,2 755,3 10,0 14,5 10,0 73 66 29 755,1 755,2 755,5 10,9 15,3 11,7 74 66 30 755,4 753,1 750,0 12,5 17,5 11,0 78 66 jKj, 31 749,0 748,8 751,8 10,2 13,0 7,6 77 60 Moyennes 747,72 747,41 747,76 14,09 17,83 12,76 73 66 É1 ÎOROLOGIQUES. 509 iUlVUL/U Uly ULOi Moscou. Latitude 55° 45', 9 . Longitude 35° 19', 4 à l’Est de Paris. IR TION DES État du ciel. ENTS. après 10h du 8k du 2h après 10h du midi. soir. matin. midi. soir. 4 NO. 4 C. Nuag. Sol. Nuageux. Ser. 4 NO. 4 C. Ser. Nuag. Sol. Couv. 4 NO. 4 c. Couv. Pluie. Nuag. Lune. 4 [NE. 4 c. Ser. Nuag. Sol. Ser. 4 NE. 4 SO. 4 Ser. Nuag. Sol. Ser. 4 [NO. 4 C. Couv. Pluie. Brouill. SO. 4 NO. 4 Ser. Nuag. Sol. Nuag. Etoiles. 4 SO. 3 C. Nuag. Sol. Nuag. Sol. Ser. 3 SO. 3 C. Ser. Nuag. Sol. Ser. 4 , C. Ser. Nuag. Sol. Ser. 4 SO. 4 C. Ser. Nuag. Sol. Ser. 4 SO. 4 SO. 4 Nuag. Sol. Nuag. Sol. Pluie. 4 SO. 3 SO. 4 Couv. Pluie. Pluie. 3 SE. 3 SE. 3 Nuag. Sol. Nuag. épais. Couv. 3 SE. 3 SE. 4 Nuag. Sol. Nuag. Sol. Tonnère. 3 SE. 3 SO. 4 Ser. Nuag. Sol. Tonnère. i SO. 4 C. Nuageux. Nuageux. Nuag. Etoiles. SE. 4 C. Nuageux. Nuag. Sol. Nuageux. SE. 3 SE. 3 Nuageux. Nuag. Sol. Ser. E. 4 C. Ser. Nuageux. Ser. C. NE. 4 Ser. Nuag. Sol. Ser. 3 NE. 3 NE. 4 Nuag. Sol. Couv. Nuageux. 3 NE. 3 N. 4 Ser. Nuag. Sol. Nuag. Etoiles. 3 NE. 3 NE. 3 Couv. Pluie. Pluie. 3 i'NE. 4 C. Pluie. Couv. Couv. NE. 4 E.4 Couv. Couv. Couv. 4 NO. 3 C. Couv. Nuag. Sol. Couv. N. 3 C. Nuageux. Nuageux. Nuageux. 4 N. 3 N. 4 Sel*. Nuag. Sol. Nuag. Lune. 4 NO. 3 NO. 4 Nuag. Sol. Nuag. Sol. Nuag. Lune. N. 4 N. 4 Pluie. Nuag. Sol. Nuag. Lune. 33* 510 OBSERVATIOÜÏlH SEPTEMBRE 1852 (nouveau style). Observations météorolq. — DATES. Baromètre a 0°. (millimètres) Thermomètre extérieur de Réaumur. H Y G R O MB 1 DE SAUSSüR ICTIO | BMTl 8h du matin. 2h après midi. 10hdu soir. 8h du matin. 2h après midi. 10h du soir. 8h du matin. “ 2h après midi. "i midi- 1 733,1 733,4 753,1 9,6 12,7 7,0 70 65 c. 2 736,3 736,0 735.7 8,5 12,5 9,0 70 61 NE. 3 736,8 756,0 755 1 9,7 14,0 8,5 72 65 •NE.' 4 734,8 753,5 753,3 9,9 13,5 9,8 74 Cl i c. o 733,8 755, S 755.8 11,6 12,3 11,2 78 78 ;f C. C. 6 733,8 755,6 754,9 10,3 11,0 8,8 84 79 7 733,2 752,7 753,3 9,5 12,5 10,5 76 64 NE. 8 734,0 754,3 753,0 10,8 12,0 7,0 77 70 .NO. i NO A 9 731,8 751,1 750,8 10,6 14,5 9,6 78 72 10 749,0 748,0 748,0 11,5 15,4 9,0 79 65 no. :i 11 748,4 747,3 745,0 10,5 13,0 9,5 77 69 NO. 1 12 743,0 740,0 738,4 11,6 15,5 9,4 78 70 S0.-2 13 733,3 737,7 740,0 9,2 12,7 6,8 80 59 S0.:i 14 742,2 742,0 742,5 6,6 9,8 7,0 73 68 SO. i 13 747,0 749,8 750,0 7,1 13,0 8,0 71 71 SO. ! 16 730,5 749.8 746,5 7,2 13,5 10,2 78 69 SO. i 17 741,5 739.9 738,0 12,3 13,2 8,8 80 76 SE J 18 740,0 741,1 742,4 7,8 12,0 6,0 72 70 SE J 19 746,3 746,0 746,3 6,7 12,6 5,2 74 65 C, 20 743,9 743,7 745,3 8,0 8,8 8,9 75 83 80, f 21 750,7 752,3 753,0 9,0 12,8 5,5 76 64 k 22 752,5 749,8 746,9 8,7 13,2 11,1 80 70 SO. 3 23 745,2 747,2 750,9 9,3 10,0 4,7 74 69 80. i 24 730,8 751,2 753,0 5,1 8,8 4,7 72 74 80.3 23 753,0 753,1 753,0 7,8 10,0 8,7 79 73 0.3 26 753,2 753,1 752,3 9,0 10,5 8,0 76 76 NO, 3 27 733,5 751,3 747,5 6,8 11,5 7,5 80 74 SO. 4 28 747,0 747,1 746,1 9,5 9,7 9,9 78 82 80.4 29 749,8 752,0 753,8 7,6 10,5 4,5 80 72 0.4 30 753,0 750,3 748,5 6,8 14,7 9,4 78 69 Moyennes 749,59 749,37 749,15 8,96 12,21 8,14 76 70 El lOROLOGIQUES. | Moscou. Latitude 55° 45', 9 Longitude 35° 19', 4 à l’Est de Paris. 511 a :tion E S TS. DES État du ciel. I1 après 10h du 8h du 2h après 10h du jfnidi. soir. matin. midi. soir. C. NO. 4 Ser. Nuag. Sol. Ser. : NE. 4 NE. 4 Nuag. Sol. Nuageux. Nuageux. NE. 4 C. Couv. Nuag. Sol. Ser. ! C. C. Couv. Nuag. épais. Nuageux. C. C. Couv. Pluie. Pluie. C. c. Couv. Pluie. Nuageux. NE. 4 c. Nuag. Sol. Nuag. Sol. Couv. NO. 4 NO. 4 Nuag. Sol. Ser. Nuag. Etoiles. NO. 4 N. 4 Nuag. Sol. Nuageux. Nuag. Etoiles. NO. 3 NO. 4 Nuag. Sol. Nuageux. Ser. NO. 4 C. Ser. Nuageux. Nuag. Etoiles. SO. 2 NO. 3 Ser. C juv. Pluie. SO. 3 SO. 4 Pluie. Nuag. Sol. Ser. SO. 4 SO. 4 Nuag. Sol. Pluie. Nuag. Etoiles. SO. 4 C. Ser. Nuag. Sol. Nuag. Etoiles. SO. 4 C. Brouill. Couv. Nuag. Etoiles. SE. 4 SO. 4 Couv. Tonnère. Nuag. Etoiles. SE. 3 SE. 4 Nuag. épais. Nuag. Sol. Ser. C. C. Ser. Nuag. Sol. Ser. SO. 4 i SO. 4 Couv. Pluie. Pluie. C. C. Nuageux. Nuag. Sol. Ser. SO. 3 SO. 4 Nuageux. Couv. Couv. SO. 4 SO. 4 Ser. Nuageux. Ser. SO. 3 0.3 Couv. Nuag. Sol. Ser. 0.3 0. 3 Couv. Couv. Nuag. Lune. NO. 3 NO. 4 Couv. Nuag. Sol. Nuag. Lune. SO. 4 C. Couv. Nuageux. Couv. SO. 4 SO. 4 Ser. Pluie. Pluie. 0. 4 C. Couv. Nuag. Sol. Ser. SO. 4 SO. 4 Nuageux. Nuageux. Nuag. Etoiles. ' 512 OBSERVATION OCTOBRE 1852 ( nouveau style). Observations métkoroio DATES. Baromètre a 0°. (millimètres) Tuermomètre extérieur i>e Réaumur. H YGROMÈll DE SAUSSl’Hlfi 8h du matin. 2h après midi. 10h du soir. 8h du matin. 2h après midi. 10h du soir. 8h du matin. 2h après il midi. ||n 1 744,3 742,1 742,4 10,0 13,8 8,2 81 78 1 2 743,2 742,3 741,6 7,3 9,3 8,6 77 73 1 3 744,2 741,0 738,0 8,6 12,0 11,6 81 78 4 740,4 742,3 744,1 7,6 9,8 6,4 74 66 |! 5 744,3 748,7 730,0 6,0 7,7 4,0 73 67 6 747,2 744,3 742,4 6,1 10,0 9,2 76 76 7 742,0 743,6 741,0 10,2 9,3 8,1 83 77 8 738,3 737,2 738,4 11,1 17,1 8,8 83 63 9 746,4 748,1 747,8 3,1 8,6 3,3 73 60 || 10 747,3 747,2 730,9 3,1 7,2 4,0 79 i 11 733,4 734,1 733,3 4,3 6,9 3,7 74 61 12 733,2 733,3 733,4 3,8 6,8 3,3 70 39 13 731,0 748,8 748,3 3,3 6,6 3,0 74 64 14 747,0 743,4 742,1 3,6 5,2 2,6 74 63 i 13 740,8 744,1 748,0 1,2 2,4 0,6 78 70 | 16 731,6 732,2 730,4 — 0,6 — 0,3 - 2,3 77 68 il 17 741,4 740,3 739,3 0,0 2,7 - 2,0 77 73 18 742,8 743,0 746,6 — 2,0 — 0,6 — 1,3 77 68 19 730,2 731,4 732,1 — 1,6 0,8 — 3,6 78 67 20 731,6 748,8 743,0 — 2,3 — 0,3 — 1,9 80 69 1 II 21 736,6 736,4 736,4 4,0 0,3 — 0,2 84 78 22 740,0 744,6 746,2 — 1,8 — 0,4 — 0,3 78 68 1 23 741,0 741,2 730,4 — 1,3 — 3,4 — 6,3 73 70 24 736,3 734,3 734,4 — 7,1 — 2,0 - 4,0 74 71 23 733,2 730,4 744,4 — 4,3 — 3,2 — 4,0 76 72 26 742,0 744,4 749,6 — 3,0 — 0,8 — 3,8 79 69 | 27 731,7 731,8 734,2 — 4,8 — 3,8 — 8,0 76 62 ! 28 734,0 733,3 736,3 — 8,8 — 7,0 — 6,9 73 72 | 29 739,0 739,3 736,3 — 7,3 — 3,2 — 7,0 68 39 | 30 733,2 730,0 743.7 — 7,9 — 3,8 — 3,9 71 76 ! 31 741,4 738,7 742,4 - 4,9 - 2,6 - 1,8 84 71 | Moyennes [746,91 746,63 746,77 1,17 3,27 0,89 77 il 69 || 1 h É‘ ÏOROLOGIQUES. 513 j Moscou. Latitude 55° 45',9 Longitude 35° 19', 4 à l’Est de Paris. - CT ION DES EXT S. État du ciel. 1 après 10h du 8h du 2h après 10h du ^ ’ midi. soir. matin. midi. soir. 4 SO. 4 0. 3 Nuageux. Nuageux. Pluie. 4 0. 4 0. 3 Couv. Pluie. Nuag. Lune. 4 ! 0. 4 SO. 3 Couv. Nuageux. Pluie. 3 1 SO. 3 0. 3 Ser. Nuag. Sol. Nuag. Lune. 3 0. 3 C. Nuag. épais. Nuag. Sol. Nuag. Lune. 4 SO. 2 SO. 4 Couv. Couv. Nuag. épais. SO. 4 C. Pluie. Pluie. Pluie. 4 SO. 3 SO. 4 Nuageux. Nuag. Sol. Tonnère. 4 SO. 4 SO. 4 Ser. Nuag. Sol. Couv. 4 SO. 4 C. Pluie. Couv. Ser. C. C. Nuageux. Nuageux. Couv. C. C. Ser. Ser. Couv, C. SO. 4 Nuageux. Nuag. Sol. Nuag. épais. 4 SO. 3 SO. 4 Nuag. épais. Couv. Couv. 4 N. 3 C. Couv. Nuag. épais. Couv. 4 NO. 4 SO. 4 Nuageux. Couv. Ser. 3 SO. 3 SO. 3 Neige. Couv. Neige. 4 SO. 3 SO. 3 Couv, Couv. Couv. 3 SO. 3 NO. 4 Couv. Nuag. Sol. Ser. NO. 4 NO. 3 Couv. Nuageux. Neige. NO. 4 C. Couv. Couv. Couv. 4 NO. 3 NO. 4 Couv. Nuageux. Couv. 3 ! NO. 2 NE. 2 Neige. Neige. Nuag. Lune. 3 N. 4 NO. 4 Ser. Nuageux. Couv. N. 4 NO. 4 Couv. Neige. Neige. C. N. 4 Couv. Couv. Couv. 4 NE. 2 NE. 2 Couv. Couv. Couv. 2 NE. 3 NE. 2 Couv. Couv. Couv. 4 NO. 4 NE. 4 Nuageux. Nuag. Sol. Couv. 3 E. 2 SE. 2 Neige. Couv. Couv. 4 C. 1 SE. 4 Neige. Couv. Couv. * 514 OBSERVATION NOVEMBRE 1852 ( nouveau style). Observations météorolo DATES. Baromètre a 0°. (millimètres) Thermomètre extérieur DE llÉAUMUR. H YGROMÈ DE SAUSSUB r B n 8h du matin. 2h après midi. 10h du soir. 8h du matin. 2h après midi. 10h du soir. 8h du matin. 2h après midi. I '«I1 j ni' ,k 1 743,8 746,0 746,0 - 1,4 0,0 — 1,6 83 71 2 733,3 734,7 739,7 — 2,4 — 3,6 — 4,6 81 77 K NI 3 739,6 739,0 737,0 — 6,8 — 2,0 — 1,5 79 78 NI 4 734,0 731,0 730,0 — 3,3 0,0 0,0 83 80 ! su 5 748,6 748,1 746,2 0,4 — 1,3 1,0 83 80 | ( 6 743,3 749,4 734,2 — 0,3 — 4,3 — 8,6 80 71 \ Ni 7 739,4 760,9 767,3 —12,4 — 9,7 —14,2 70 62 NI 8 76S,1 763,4 738,7 —16,4 —11,3 —12,0 67 61 1 1 9 743,2 734,8 723,8 — 6,3 — 3,1 — 0,9 63 80 j SU 10 719,8 721,3 723,6 — 0,7 — 2,8 — 6,7 83 72 I SD 11 728,3 731,6 737,3 — 8,8 — 9,3 — 7,4 73 73 so 12 739,3 737,3 732,8 — 6,7 — 3,6 — 4,0 77 74 1 so 13 727,8 733,7 741,0 — 4,7 — 8,8 —10,7 80 72 NE 14 740,2 740,6 740,6 — 4,3 — 5,1 — 7,8 79 63 80 13 744,4 746,7 733,6 — 9,3 — 3,8 —14,7 78 71 DC 16 737,6 737,7 748,3 —18,7 —13,3 —16,9 72 69 .j ^ 17 739,3 739,0 736,3 —14,3 — 9,8 —11,0 73 70 j c 18 731,6 748,6 742,7 — 8,6 — 4,8 — 0,3 82 83 1 SE, 19 740,2 738,0 739,0 0,3 1,1 1,6 82 82 j C. 20 739,3 736,4 736,4 1,1 1,7 1,8 83 82 1 so. 21 736,4 737,7 738,8 0,9 1,3 1,0 82 77 c, 22 740,0 742,6 744,2 — 1,4 — 2,0 — 3,8 78 78 NO, 23 746,6 747,7 734,6 — 8,4 — 7,5 —12,5 75 67 NE. 24 730,2 748,3 748,0 —13,2 — 7,7 — 7,1 72 64 SE, 23 746,7 743,1 743,2 — 3,3 — 2,3 1,5 83 82 SE, 26 748,4 748,0 744,6 — 0,6 0,2 0,6 82 82 SO, 27 748,8 732,0 733,6 — 3,0 — 3,8 — 7,8 79 78 NO, 28 734,7 733,1 734,6 —10,4 — 5,5 - 7,4 72 69 NO, 29 733,0 736,4 737,0 — 8,0 - 4,3 — 6,0 72 78 SE, 30 738,4 738,0 737,0 — 8,6 — 5,3 ~ 4,7 77 71 80, Moyennes 747,09 746,90 747,14 —6,16 —4,50 — ~ o,b0 H iOROLOGIQUES. 515 I Moscou. Latitude 55° 45', 9 Longitude 35° 19',4 à FEst de Paris. | TI ON .EST S. DES État dd ciel, après 10h du 8h du 2h après 10h du flinldl. soir. matin. midi. soir. ! c. E. 3 Couy. Couv. Neige. ii NE. 3 NE. 3 Couy. Couv. Neige. NE. 4 SO. 3 Couy. Couv. Couv. SO. 3 C. Couy. Couy. Couv. C. C. Couv. Couv. Couv. NO. 2 NO. 1 Couy. Neige. Nuag. Etoiles. NE. 2 NO. 4 Ser. Ser. Ser. E. 4 0. 4 Ser. Ser. Couv. SO. 2 SO. 2 Neige. Neige. Couv. SO. 3 SO. 2 Neige. Couv. Couv. SO. 3 SO. 3 Couv. Neige. Couv. SO. 4 SO. 3 Couv. Couv. Couv. NE. 2 N. 2 Neige. Nuag. Sol. Ser. SO. 2 SO. 4 Couv. Couv. Ser. C. SO. 4 Ser. Neige. Ser. 1 C. C. Ser. Ser, Brouill. C. SE. 3 Nuageux. Nuag. Sol. Couv. ; SE. 4 C. Couv. Couv. Brouill. C. SE. 4 Brouiü. Couv. Couv. SO. 4 SO. 4 Couy. Pluie, Couv. c* C. Couv. Couv. Couv. NO. 4 C. Couv. Couv. Couv. NE. 3 NE. 4 Couv. Ser. Ser. SE. 3 SO. 3 Nuageux. Nuageux. Couv. SE. 4 SO. 4 Couv. Couv. Pluie. SO. 4 C. Couv. Couv. Pluie. NO. 3 NO. 2 Neige. Couv. Ser. NO. 3 NO. 4 Ser. Ser. Nuag. Lune. SE. 4 C. Ser. Couv. Nuag. Lune. SO. 4 j C. Nuag. Sol. Nuag. Sol. Nuag. Lune. 516 ORSERVATIOi, DECEMBRE 1852 f nouveau style J. Observations métèorol,» DATES. Baromètre a 0°. (millimètres) Thermomètre extérieur de Réaumur. -—■i" - H Y G R 0 M i r DK S Al’ SSL E£' Sh du matin. 2h après 1 midi. ' 10h du soir. 8h du matin. 2h apres midi. 10h du soir. Sh du matin. j 2!l après f midi, r 1 756,7 755,6 755.1 — 3,7 — 1,0 — 0,2 82 79 2 755,2 755,2 753,4 — 0,1 1,0 0,2 82 80 If 3 750,0 748.5 746,5 0,4 0,6 1,6 82 81 4 745,7 743,0 741,6 1,0 1,5 0,6 82 81 W o 738,3 739,1 738,8 — 0,3 — 2,4 - 3,9 82 77 i 6 737,5 736,0 736,0 — 4,0 — 4,0 — 4,9 74 73 7 733,6 733,6 740,5 — 7,9 — 4,6 — 7,9 79 | 78 f 8 745,7 749,0 752,5 — 7,7 — 6,7 - 8,2 72 67 1 9 754,4 751,6 748,3 —12,8 — 9,7 —10,3 76 69 ff 10 741,3 741,3 747,5 — 8,0 — 8.0 — 9,8 79 ^ 76 | 11 755,6 759,0 759,0 —13,9 —11,8 —13,3 76 71 12 754,7 752,3 752,0 — 8,3 — 4,0 — 1,9 78 i 77 11 13 752,7 753,9 753,6 — 3,5 — 3,2 — 5,7 78 i 62 F 14 754,7 754,1 752,3 — 6,8 — 4,0 —10,4 66 i 57 f 15 751,0 750,7 747,1 —10,9 — 9,3 —10,7 70 68 !f 16 747,0 745,6 745,0 —10,8 — 9,7 — 8,9 76 72 '! - 17 744,7 744,2 741,8 — 8,3 — 3,3 — 0,6 82 82 c 18 739,5 740,2 739,9 0,0 1,3 1,3 82 8- ilc 19 740,0 747,1 750,6 — 0,5 — 3,5 — 6,4 82 60 f 20 751,2 755,2 754,5 - 8,5 —10,8 — 9.7 70 70 If fl 21 751,4 745,0 729,8 - 9,8 — 9,7 — 9,4 75 70 il 22 722,7 719,6 722,8 — 5,7 — 1,5 — 2,4 81 79 U 23 724,1 730,2 732,5 — 6,2 — 9.0 —11,1 80 72 fl 24 738,3 742,2 748.6 —13,4 —14,9 —16,1 74 68 if 25 753,6 753,7 750,3 —13,6 —11,5 — 9,7 75 70 JJ 26 741,6 738,6 737,5 — 7,7 — 2,5 2,1 80 83 f 27 740,2 741,1 747,3 1,0 1,0 0,7 74 76 f 28 746,4 740,1 739,5 — 0,6 1,6 1,8 82 80 f 29 742,1 743,0 740,3 1,1 1 ,4 1,1 81 81 f 30 742,0 744,3 752,4 1,0 1,6 — 3,8 82 80 }' 31 751,9 747,6 746,3 — 3,9 — 2,2 — 0,3 78 79 T Moyennes 745,28 745,18 745,27 —5,56 —4,43 — 5,04 ’l OROLOGIQUES. 517 à Moscou. Latitude 55° 45', 9 Longitude 35° 19', 4 à l’Est de Paris. Rr noN DES État du ciel. N T S. îprès 10h du 8k du 2h après 10h du idi. soir. matin. midi. soir. 50. 4 C. Couv. Couv. Neige. C. SO. 4 Couv. Couv. Couv. 50. 3 SO. 3 Couv. Couv. Couv. C. G. Neige. Neige. Couv. i ^0.4 NO. 4 Couv. Nuageux. Couv. ST0. 4 NO. 4 Couv. Couv. Couv. G. NO. 3 Couv. Neige. Couv. *0. 3 NO. 3 Couv. Nuageux. Brouill. 1 §0. 3 SO. 4 Ser. Couv. Nuag. Etoiles. -1 SE. 4 NE. 3 Neige. Neige. Couv. C. C. Ser. Ser. Ser. ïO. 1 NO. 1 Couv. Couv. Nuag. Etoiles. fO. 3 NO. 1 Ser. Ser. Ser. >0. 3 C. Ser. Ser. Ser. C. C. Nuageux. Nuag. Sol. Ser. C. C. Brouill. Ser. Brouill. c. c. Nuageux. Brouill. Couv. 10. 4 SO. 3 Couv. Couv. Couv. [0. 3 NO. 3 Couv. Nuageux. Nuageux. E. 3 NO. 3 Couv. Ser. Nuageux. E. 3 SO. 1 Couv. Couv. Neige. E. 4 NO. 3 Couv. Couv. Couv. 0.4 NO. 3 Couv. Couv. Couv. N. 3 NO. 3 Couv. Neige. Ser. 0. 3 SO. 4 Ser. Couv. Couv. 0.3 SO. 3 Neige. Couv. Nuageux. 0.4 SO. 3 Couv. Couv. Couv. 0.4 SO. 3 Couv. Couv. Couv. 0. 4 SO. 3 Nuageux. Nuag. Sol. Nuag. Lune. 0.3 NO. 2 Couv. Couv. Couv. r SO. 4 Nuageux. Neige. Neige. fl Résumé des Observations météorologique: ta’ MOIS. I. Hauteurs barométriques à 0° de température et exprimée millimètres. 1852 ( nouveau style J. ssi Sh du matin. 2h après midi. 10h du soir. Moyen¬ nes des 3 observa¬ tions. , Maxi¬ mum du mois. Mini¬ mum du mois. Différen¬ ce du ma¬ ximum et du mini¬ mum. f>y i 11 ■UE iPU Janvier. 747,86 748,24 748,56 748,33 761,2 725,5 35,7 14 Février. 748,38 748,17 748,60 748,38 764,8 734,2 30,6 r Mars. 746,54 746,16 746,65 746,45 766,3 732,1 34,2 U Avril. 744,81 745,03 744,80 744,88 759,8 731,4 28,4 ■4 Mai. 745,12 745,22 744,79 745,04 755,6 737,7 17,9 pi Juin. 745,69 745,31 744,97 745,32 752,1 728,6 23,5 r Juillet. 743,82 743,27 743,39 743,49 749,5 737,0 12,5 r Août. 747,72 747,41 747,76 747,63 755,5 737,1 18,4 Té f Septembre. 749,59 749,37 749,15 749,37 756,8 735,3 21,5 r Octobre. 746,91 746,63 746,77 746,77 759,3 736,4 22,9 f4 Novembre. 747,09 746,90 747,14 747,04 768,1 719,8 48,3 r ~ Décembre. 745,28 745,18 745,27 745,24 759,0 719,6 39,4 t Moyennes. 746,57 746,41 746,49 746,49 759,00 731,22 27,78 r Maximum de 1 'année. . . 768,1 Minimum. . . 719,6 Différence. . 48,5 i les Moscou en 1852. Calculé par M. Spassky. IL Température moyenne de l’air exprimée 1852 (nouveau styl en degrés de Réaumur. '•'J- 1 du atin. 2h après midi. 10* du soir. Moyennes des 3 observa¬ tions. Maximum du mois. Minimum du mois. Différence du maxi¬ mum et du minimum. Moyennes du maxi¬ mum et du minimum. 8,83 — 7,03 — 8,96 — 8,27 1,5 — 21,0 22,5 — 9,75 8,14 — 6,18 — 7,87 — 7,40 4,0 — 18,6 19,6 — 8,80 3,02 — 0,45 — 4,06 — 2,51 7,0 — 12,0 19,0 — 2,50 0,4? 1,04 — 1,51 — 0,31 8,0 — 8,0 16,0 0,00 8,83 12,17 7,95 9,65 20,8 — 0,5 21,3 10,15 15,86 18,68 14,41 16,32 24,3 7,4 16,9 15,85 13,13 15,90 11,66 13,56 20,6 8,6 12,0 14,60 14,09 HE 17,83 12,76 14,89 24,8 7,6 17,2 16,20 8,96 12,21 8,14 9,77 15,5 4,5 11,0 10,00 1,17 3,27 0,89 1,78 17,1 — 8,0 25,1 4,55 6,16 — 4,50 — 5,50 — 5,39 1,7 — 18,7 20,4 — 8,50 5,56 — 4,43 — 5,04 — 5,01 2,1 — 16,1 18,2 — 7,00 ‘ 2,49 4,88 1,91 3,09 12,03 — 6,23 18,26 2,90 Maximum de Tannée. . . 24,8 Minimum . — 21,0 il ■ Différence. 45,8 NB. Depuis le 18 Juin 1852 les observations météorologiques ne se font plus à l’Observatoire astronomique de l’Université de Moscou. Mr. Schweizer, Professeur-Adjoint de l’Université, qui s’est chargé actuellement de continuer la longue série de ces observations nous communique les données suivantes pour la position géographique de la nouvelle station météorologique de Moscou. Latitude: 55° 45', 9 Longitude: 35° 19', 4 à l’Est de Paris. La différence du niveau entre cette station et l’Observatoire astronomique de l’Université n'est pas encore déterminée; d’après toutes les apparences elle ne doit pas être très sensible, — c’est pourquoi nous navons pas hésité de calculer la moyenne des hau¬ teurs barométriques dans les tableaux ci-dessus sans les séparer en deux séries quoique en toute rigueur cela n’est pas exacte. Nous profitons de cette occasion pour observer que la position géographique de l’Observatoire astronomique a été indiquée dans nos tableaux météorologiques d’après les anciennes observations de Mr. Pérévostchikoff, qui ne se sont pas trouvées d’accord avec les déterminations plus exactes faites plus tard. D’après ces nou¬ velles déterminations la latitude de l’Observatoire astronomique est: 55° 45' 19", 8, la longitude: 35° 13' 51", 5. C’est à Mr. Schwei¬ zer que nous devons ces nouvelles données. M. Spasskî, SÉANCES DE LA SOCIÉTÉ IMPÉRIALE DES NATURALISTES DE MOSCOU. SEANCE DU 20 MARS 1852. S. Excellence Mr. Fischer de Waldheim a offert en don: Naturhisto- rische Fragmente et Anatomie der Makis , deux de ses ouvrages devenus extrêmement rares. Mr. Yictor de Motschoulsky envoie la suite de son article: Enumé¬ ration des nouvelles espèces de Coléoptères rapportés de son dernier voyage. Mr. le Conseiller de Collège, G. Karéline , dans une lettre adressée à S. Excellence Mr. de Nazimoff, Président de la Société , fait part à la Société, qu’il a l’intention d’entreprendre, pendant cet été, un voyage scientifique dans le Gouvernement d'Orenbourg et dans les steppes du Gouvernement d’Astrakhan, mais 11e possédant pas les moyens nécessai¬ res pour l’exécution de ce voyage il s’adresse à la Société en lui of¬ frant ses services et en la priant de lui accorder son secours. — - La Société en acceptant avec reconnaissance les propositions de Mr. Ka¬ réline a décidé de lui accorder une subvention de 400 Rbls. arg. JVè 4. 18Ô2. 34 520 Mr. IIaidinger, Directeur de l’Institut géologique de Vienne remercie pour sa nomination de membre de la Société et envoie en même temps quelques travaux publiés par lui. Mr. le Barojï Folkkrsahm de Pappendorf prie de lui renouveler son diplôme de Membre de la Société l’ayant perdu dans un incendie. Mr. Taratschkoff d’Orel remercie pour sa nomination comme mem¬ bre de la Société. Mr. Belke, membre de la Société, envoie plusieurs pétrifications des alentours de Kameniec-Podolsk , accompagnées de quelques remarques sur leurs gisemens. S. Excellence Mr. d’EicHWALD de St. - Pélersbourg prie de lui com¬ pléter sa collection du Bulletin et annonce en même temps l’apparition de l’édition française de sa Lethaea rossica qui s’imprime à Stuttgard. Mr. Bbhr, Bibliothécaire de la Société, annonce qu’il y a dans la bi¬ bliothèque de la Société beaucoup de doubles et des livres qui n’ont pas de rapport direct à l’histoire naturelle et qui encombrent inutile¬ ment l’emplacement de la bibliothèque. La Société a décidé de déposer ces livres à la bibliothèque de l’Université en se conservant néanmoins les droits de propriété. Lecture d’un rapport de la section botanique sur l’ouvrage de Mr. Se- menow «Flore du Don.» Mr. le Professeur Géléznoff fait quelques observations sur la soit - disante cire minérale du Baïkal. Mr. le Second Secrétaire, Dr. Auerrach communique que Mr. Mdk- lin de Helsingfors , qui s’occupe actuellement de recherches sur la distribution des Coléoptères de la Russie, a exprimé le désir d’avoir quelques doubles des insectes appartenants à la Société. — La Société a chargé Mr. Behr de vouloir faire un choix des doubles disponibles dans la collection de la Société et de les faire parvenir à Mr. Màklin. Lettres de remercimens pour l’envoi du Bulletin de la part de leurs Excellences Mr. le Ministre de l’intérieur et Mr. de Longinoff, des MM. Paucker de Mitau, Motschoulsky et Raïevski de St.-Pétersbourg, de la Société géologique de Londres, de l’Académie des sciences et de la Société géographique de St. -Pétersbourg, de la Société courlandaise des sciences et des arts à Mitau , de la Société minéralogique de St.- Pétersbourg, de la Chancellerie du ministère des finances , de l’Obser¬ vatoire central de physique à St.-Pétersbourg, des Universités de Moscou, Kharkov, Kasan et Kiev, du Lycée de Richelieu à Odessa et de la ré¬ daction du Journal du ministère de l’intérieur. La cotisation pour 1852 avec le prix du Diplôme a été payée par Mr. Taratschkoff d’Orel. 521 DONS. a. Objets offerts . Mr. Belke envoie des pétrifications du système silurien des environs de Kameniec - Podolsk. b. Livres offerts. 1. Fischer de Waldheim, Gotth. Naturhistorische Fragmente. 1 Band mit 4 Kupfern. Frankfurt 1804. in 4°. De la part de l’auteur. 2. - Anatomie der Maki. 1 Band mit 24 Tafeln. Frankfurt 1804. in 4°. De la part de l’auteur. 3. Verhandlungen der russisch. Kaiserlichen mineralogischen Geséll- schaft zu St. - Petersburg. Jahrgang 1850 u. 1851. St. » Petersburg. 1851. in 8°. De la part de la Société minéralogique de St.-Péters- bourg. 4. jKypnaAG MumicTepcTBa rocy^apcTBeHHWxT» lÏMyiijecTB'b» 1852 ro^-b. N° 2 h S. C.-IIeTep6., 1852. in 8°. De la part de la rédaction . 5. jKypuaA’b CeÆbCKaro Xo3HucTBa. 1852 ro#b. Na 2. MocKBa, 1852. in 8*. De la part de la Société d’agriculture de Moscou. 6 Tpydbi IlMUEPATOPCKAro BoahHaro 9KOHOMuuecKaro OSujecTBa. 1852. K° 2. C.-üeTepô., 1852. in 8°. De la part de la Société d’agriculture de St.-Pétersbourg . 7. TIocpédHUKh , ra3€Ta. 1852. N° 6—10. C.-üeTepô., 1852. in 4°. De la part de la rédaction. 8. Mittheilungen der Kais. freien okonomischen Gesellschaft. 1852. 1-tes Heft. St. -Petersburg. 1852. in 8°. De la part de la Société économique de St.-Pétersbourg. 9. Bulletin de la classe physico- mathématique de l’Académie lmp, des sciences de St.-Pétersbourg. Tom. X. JYè 7—10. S.-Pétersbourg. 1852. in 4°. De la part de l’ Académie. 10. Ecmecmeenna/i HcTopia ryôepiiiîi KieBcuaro y^eÔHaro Onpyra. BoTa- HHKa. O pacTHTe.ibHO-reorpa4»HMecKHX'i» ORpyrax-b eBponehcKOH Pocciw. CraTbH P. Tpayïu»eTTepa. XieBi», 1851. in 4°. De la part de Mr. Traut- vetter. 11. TKypHaxe MumicTepcTBa HapojHaro IIpocBl>ii;eHia. 1852-h ro#*». Bpa.ib. C.-üeTepô., 1852. in 8*. De la part de la rédaction. 12. OmeuecmeeHHbiR 3anucKu, 1852. TeiïBapb , «PeBpajib. C.-IïeTepG. 1S52. in S°. De la part de la rédaction. 522 13. ïfijpHtJJb MmuicTepcTBa BHYTpeHintvb 1832. Maprb. C.-IIeTep- ôypn». 1832. in 8°. De la part de la rédaction. 14. IÜMitdmb , K. OcHOBauia Xinuiii bt> npiiM^Hemii ea ht» ce.u»CKOM.v xo- 3aiicTBy , TexuiiMecKoii npo.MBiin.xeHiiocTii u AOMauiaeMy ôbiTy. HacTb 1 — 2. MocKBa. 185*2. in 8°. De la part de l'auteur. Membres élus. Honoraire: Sur la proposition de Son Excellence Mr. le Président de la Société: Mr. Victor Basilevskv, Conseiller de Cour à Moscou. Actuels: Sur la proposition de Mr. le Professeur Heimann: Mr. Constantin Schmidt, Professeur de Chimie à Gorigorezk. Sur la proposition de Mr. le Professeur Géléznoff: Mr. Hugo de Mohl, Professeur de Botanique à Tubingue. SEANCE DU 6 MAI 1852. S. Excellence Mr. Steyen de Simphéropol enYoie une notice sur 2 nouveaux genres de la famille des Ranunculacées, Siphocoma et Gam- psoceras. Afec figures. (Voy. Bulletin .V» 2 de 1832). Mr. le Professeur P. Einbrodt de Kharkov a envoyé une notice sur la détermination quantitative de l’Ammoniac. (Voy. Bulletin As 2 1832.). Mr. le Capitaine Val. Kiprijanoff communique des remarques sur des empreintes de poissons dans le grès ferrifère de Koursk. Avec 1 planche. (Voy. Bulletin A? 3 de 1832.). Mr. le Baron Justus de Liebig remercie pour sa nomination de mem¬ bre honoraire, promet de contribuer aux travaux de la Société et envoie en même temps l’exposition d’une méthode nouvelle d’analyse quantita¬ tive de l'Urée dans les combinaisons organiques. (Voyez Bulletin As 2 de 1832.). S. Excellence Mr. d’EicHWALD envoie le 3-me supplément à son résumé des infusoires de la Russie. Avec 1 planche et 1 carte. (Voyez Bulletin As 2 de 1832.). Mr. le Dr. Gros a envoyé une note sur le cristallin et sa capsule. (Voyez Bulletin As 1 de 1832.). Mr. le Conseiller d’État Tocrczaninow de Kharkov communique le 3-ème fascicule de son travail sur les Asclepiadées. (Voyez Bulletin As 4 de 1832.). 523 Mr. le Professeur Spasskv remet ses observations météorologiques pour les mois de Juillet à Décembre de 1851 avec le résumé pour toute l'année. (Voyez Bulletin JVs 1 de 1852.) Mr. Nie. Popoff de Troïtzkosavsk envoie un mémoire sur les insectes découverts par lui dans la province transbaïcalienne et aux environs de Khiakhta pendant les années 1816 — 1850. S, Excellence Mr. Eversmann de Kasan envoie la suite de sa faune hy- ménoptérologique du bassin du Volga et de l’Oural. (Voyez Bulletin JYè 3 de 1852.) S. Excellence Mr. le Comte Mannerheim de Viborg a envoyé le second Supplément à sa faune coléoptérologique des colonies américaines de la Russie. (Voyez Bulletin JV» 2 de 1852.). Mr. Gustave Belke a communiqué une notice sur une espèce de Safran qui croit spontanément aux environs de Kameniec-Podolsk. Mr. le Colonel Lourarski envoie une notice sur l’origine des aërolithes. Mr. Sedlaczek de Klosterneubourg près de Vienne envoie une seconde notice imprimée sur sa machine à compter. Le premier Secrétaire , Dr. Renard croyant la chose assez importante a engagé Mr. Sedlaczek d’en¬ voyer à la Société un échantillon d’un pareil compteur mécanique. Mr. le Baron Fôlkersahm de Pappendorf communique une petite notice sur Y Apocynum andro s aemi folium. Le Premier Secrétaire, Dr. Renard, annonce que l’Académicien Pander lui a exprimé son empressement de communiquer pour les publications de la Société une partie des résultats de ses recherches paléontologiques, faites dans le Gouvernement de Toula. D’après une seconde lettre de Mr. Pander les dessins nécessaires à son travail causeront beaucoup de frais et il demande si les moyens de la Société permettent une dépense si considérable. Lecture d’une troisième lettre de Madame de Lédebour concernant la vente de l’herbier de feu son mari. Le Premier Secrétaire, Dr. Renard , communique au nom de Mr. le Professeur J. Budge, Secrétaire de la Société des Naturalistes à Bonn, que la dite Société est prête d’entrer en relation avec celle de Moscou, — à quel effet Mr. Budge a déjà adressé à Mr. Dyk à Leipzig 8 années des Jahrbücher et quelques autres ouvrages de Debey, Müller et Goldfuss pour être expédiés à Moscou. — La Société des Naturalistes de Bonn ex¬ prime en même temps le désir de posséder la série complète des publica¬ tions de la Société. La Société Linnéenne de Londres remerciant pour le tome 9 des Nou¬ veaux Mémoires et de quelques Numéros de notre Bulletin exprime éga¬ lement le désir de voir compléter sa collection des travaux de la Société s’offrant à un échange pareil de ses propres publications. 524 La Société géographique russe de St.-Pélersbourg entreprenant une ex¬ pédition scientifique au Kamtchatka envoie quelques exemplaires impri¬ més des instructions préparées pour les membres de cette expédition en priant de vouloir bien jusqu’au 1 Juillet, lui communiquer les modifications qu’on jugerait utiles à y faire. Mr. le Curateur de l’arrondissement universitaire de Varsovie, S. Excel¬ lence Mr. de Moukhanoff, désirant faciliter les communications entre notre Société et notre membre Mr. le Professeur Zeuschner à Cracovie, engage la Société de lui faire parvenir tous les paquets déstinés à Mr. Zeuschner. Mr. le Colonel Kornilow présente au nom deMr. Kehlberg à Sélenguinsk une collection de roches du lac Goussinoë près du Baïcal, quelques pétri¬ fications et quelques observations météorologiques faites à Sélenguinsk dans le courant de l’année 1830. Mr. Kehlberg s’offre de faire la récolte d’objets d’histoire naturelle dans les contrées qu’il habite. Mr. Iline annonce qu’il prépare pour la Société une collection dendrolo- gique de la Podolie et exprime le désir de posséder quelques instrumens d’Anatomie qu’il ne peut se procurer sur les lieux. — Mr. le Professeur Warneck s’est empressé de lui en offrir des siens propres. Lecture du rapport de la section zoologique concernant le travail de Mr. Motschoulsky, faisant suite à son Énumération des nouvelles espèces de Coléoptères rapportés de son voyage à l’étranger. Mr. le Dr. Fridolin Sandberger, Secrétaire de la Société d’histoire na¬ turelle à Wisbade, annonce que la dite Société est charmée d’entrer en échange des publications en offrant les 7 cahiers de ses Annales fJahrbü- cher) contre les 2 dernières années du Bulletin de la Société. — En mê¬ me temps Mr. le Dr. Sandberger désire avoir l’article de Mr. Fieber sur le genre Corisa , imprimé dans le Bulletin de 1848. Mr. Hohenacker d’Esslingen près de Stuttgard annonce de ne point avoir reçu un envoi de plantes de la Songarie et propose une collection des plantes fouragères en échange d’une collection des plantes rassemblées par Mr. Karéline. En même temps Mr. Hohenacker s’offre comme Com- missionaire pour la distribution des plantes de la Songarie. — La Société charge son premier Secrétaire Dr. Renard, de prier Mr. Hohenacker de lui envoyer les catalogues de ses plantes disponibles et de lui annoncer que la Société est prête d’adresser à Mr. Hohenacker 2 collections des plantes de Karéline, — une en échange d’une collection des plantes fou¬ ragères et l’autre en échange des plantes qui manquent à l’herbier de la Société. La Rédaction des «Nouvelles manufacturières etc.» accepte l’échange des publications. 525 MM. Auerbacu, Warneck, Stchéglééff et Fahrenkohl prient la Société d’intercéder auprès du Gouvernement pour leur procurer la coopération des autorités locales pour leurs recherches zoologiques , géologiques et botaniques dans le Gouvernement de Moscou. Mr. Vogts, membre de la Société, présente une coupe des terrains pas¬ sés par le foret pendant les travaux de sondage entrepris pour la recher¬ che de la houille dans les environs de Moscou près de Troïtzki. La sonde a atteint actuellement la profondeur de 430 pieds. Le Second Secrétaire, Mr. le Dr. Auerbacu, présente au nom du Capi¬ taine-Lieutenant Barbot de Marni un minéral blanc, fibreux, nouvelle¬ ment découvert dans les environs de Miask. — D’après un examen plus détaillé Mr. le Dr. Auerbach a reconnu ce minéral n’ètre que de VArra- gonite qui n’avait pas encore été trouvé à l’Oural. — Le minéral est cou¬ vert de particules globuleuses de Magnésite et contient des fragmens de Rhodochrome. — D’après l’opinion de Mr. Barbot de Marni l’Arragonite de l’Oural se trouve dans le Salband entre le fer chromaté et la serpentine. Lettres de remercîmens pour l’envoi du Bulletin de la part de la Société Linnéene de Londres, de l’Académie Impériale des sciences de St.- Pétersbourg, des Universités de Dorpat, Moscou, Kharkov, Kiev et (îe St.-Pétersbourg, du Jardin botanique et de la Société agronomique de St.- Pétersbourg, des Sociétés médico - physicale et d’horticulture de Moscou, de la Société des Naturalistes de Riga, des Sociétés géographique russe et minéralogique de St.-Pétersbourg, du Lycée de Richelieu d’Odessa, de la Société d’Agriculture du Sud de la Russie, de la rédaction du Journal du ministère de l’instruction publique, de la part de LL. Excellences Com¬ te Bloudoff, Longinoff, Comte Mannerheim, Moussine-Pousclikine , Eich- vrald et Davidoff, de la part des MM. Wangenheim Qualen, Hochhut, Tourczaninow, Baron Chaudoir, Motschoulsky, Iline, Belke, Weinmann, Kraïevski et Andrzeiovski. Mr. Victor de Basilevski , membre honoraire de la Société, a fait don de 200 Rbls. arg. — Mr. Vogts a payé la cotisation pour 1852, et Mr. le Professeur Schmidt le prix du diplôme et la cotisation pour 1852. En conséquence du § 29 du réglement de la Société les membres pré¬ sents ont soumis au scrutin la charge de ses 2 Secrétaires. — MM. Renard et Auerbach ont été réélus pour l’année 1852 — 53. DONS. Mr. Nicolas Popoff de Troïtzosavsk envoie une collection de Coléoptè¬ res rassemblés dans la province transbaïcalienne. 526 Mr. Kehlberg de Sélenguinsk une collection de roches du lac Goussinoe, 2 pièces de Parus pendulinus et quelques pétrifications de l’Altaï. Mr. le Capitaine - Lieutenant Barbot de Marni un exemplaire de 1 ’Ar- ragonite fibreux de Miask. b. Livres offerts. 1. Ceodb HHCTpyfcqÎH 4ia KasmatcKOH aKcne^iiqiir, iipeAnpnHHMaeMoii HMnEPATOPCKiiMT» PyccKmri> r oo rpa ‘DimecKiiM'b OôDqecTBO>n>. C.-üerep6., 1852. in 8°. De la part de la Société géographique de St.-Pétersbotirg. 2. BrbCmmiKh Iïmiiepatopckato Pyccnaro Teorpa^MinecKaro 06n\ecTBa Ha 1852 ro,yb. Knn/KKal. C.-üeTepô., 1852. in 8°. De la part de la Société géographique de St.-Pétersbourg. 3. jKypHauz MinuicTepcTBa rocy^apcTBeHiiwxT» IlMyn^ecTB-b. 1852 ro^i». JV? 4. C.-üeTepô,, 1852. in 8". De la part de la rédaction. 4. ropHbüi «ypHa.n» na 1852 ro;yi>. N° 1, 2, 3. C.-üeTepô., 1852. in 8°. De la part de la rédaction. 5. OmeuecmeenHbi/1 3anncKn Ha 1852 ro;yb. Anpli.Ab. C.-üeTepôypn>, 1852. in 8°. De la part de la rédaction. 6. MaHyrpaKmypHbin n ropuo3aBOACKi« H3Bl>CTiH na 1852 ro^T». N° 1 — 14. C.-üeTepo. 1852. in 8°. De la part de la rédaction. 7. IIocj)éjdnuK& , Ta3eTa Ha 1852 roAT>. N0 12, 13, 14, 15, 16 h 17. C.-üeTep6. 1852. in 4°. De la part de la rédaction. 8. KunpiHHOeb , Ba.iep. Oôt» HCKonae.Mbix'b Squalid’ax'i» h3t» Kypcnaro JKe.i'fc- 3ncTaro necBaHiina (caMopo^a) 3 OraT. in 8° (Ü3T> KypcKiixTE> Tyoepu. BhAOH. 1852.). De la part de l’auteur. 9. Kunpi/iHOeb , B. reorHOCTHBecK.oe oôo3p’fcnie npocTpakcTBa MejRAy Op- .iomt) h KypcKOMT». CTaTbH l.KypcK-b, 1850. in 8’. De la part de V auteur. 10. Schidlowsky , Prof. Dr. Ueber die geographische Lage der temporai- ren Sternwarte in Charkow. Charkow, 1851. in 4\ De la part de l’Uni¬ versité de Kharhov* 11. Passerini, Carlo. Osservazioni sulle larve, hinfe, e abitudini délia Scolia flavifrons. Pisa, 1840. in 4°. De la part de l’auteur. 12. Passerini , Carlo. Continuazione delle osservazioni nell’ anno 1841 sulle larve di Scolia flavifrons. Firenze 1841. in 4*. De la part de l’auteur. 13. Passerini, Carlo. Notizie sulla moltiplicazione in Ftrenze negli anni 1837, 1838, 1839 dell’ uccello americano Paroaria cucullata chiamato volgarmente cardinale. Firenze, 1841. in fol. De la part de l’auteur. 14. Middendorff , A. Th. Untersuchungen an Schadeln des gemeinen Landbàren, als kritische Beleuchtung der Streitfrage liber die Arten 527 fossiler Hohlenbàren. St.-Petersburg, 1851» in 8°. De la part de l’auteur. 15. Muddendopcfjb, A. 0. EcTecTBeHHaa Hcxopia Me^B b^a 6yparo. C.-üexepo., 1852. in 8°. De la part de l’ auteur * 16. Middendorff, A. Th. Mollusken» (Aus Middendorff’s Sibirischer Reise Band 2. Theil 1.) St.-Petersburg, 1851. in 4°* De la part de l’auteur. 11. Mittheilungen der Kaiserlichen freien okonomischen Gesellschaft zü St.-Petersburg. 1852. Hft. 2. De la part de la Société. 18. Sodoffslcy, W. Ueber die Métamorphosé des Schmetterlings. (Aus dem Rigaër Correspondenzblatt.) in 8°. De la part de l’auteur. 19. Sodoffsky, W. Naturgeschicbte des Bombyx Neustria L. — Practische Bemerkungen über Todtung, Bereitung etc. der Scbmetterlinge. — Beitrag zur Lehre vom Schmerz des Schmetterlings. (Aus den Arbei- ten des Rigaër Yereins.) in 8°. De la part de l’auteur. 20. Papo , Clemens. Addidamenta quaedam ad virtutes chemicas et phy- siologicas resinarum quarundam comparatus. Dorpati, 1851. in 8°. De la part de l’auteur » 21. Aurai 5 bt> Hmiiepatopckomt» C.-IïeTepoyprcKOnn» yHnpepcnxexk no ncxe- MeHÎu 1851 ro^a. C»-IIeTepôypn> , 1852. in 8°. De ta part de l’Univer¬ sité de St.-Pétersbourg. 22. ÆypnaAZ MaHy^aKxypx» h ToproBJin Ha 1852 ro^. üiiBapb, C.-IIe- xepôypra, 1852. in 8°. De la part de la rédaction. 23. OÔ03prbHie JIoh^ohckoh BceMipHoii BHCTaBKH no rjiaBH'biimHM'b oxpa- CÆflMiï MaHy<ï>aKTypHoü npoMbiui.ieHHOCTn. C.-ITexep6., 1852» in 8°. De la part de la rédaction du Journal des manufactures. 24. Onmemb o naô.iro^eHin nojiHaro eo^HenHaro saxarfenia 16/28 Ijojih 1851 ro^a Bi» ropo^k EepaHHCK'fe. Ka3anb, 1852. in 8°. De la part de Mr. le Professeur Popoff de Kasan. 25. ÏKypHCVih Ce.ibCKaro X03nncTBa ii3flaBaeMi>iH oxx> H&mErAXOPCKAro Mo- CKOBCKaro OomjecxBa Ce.ibCKaio Xo3HncTBa N0 3 n 4. 1852 ro^a. MochBa, 1852 in 8°. De la part de la Société d’agriculture de Moscou. 26. jKypnajib CaaoBo^cxBa. 1851 ro#i>. ISa 6. MocKBa ? 1851. in 8°* De la part de la rédaction. 27. Bulletin de la Classe pbysico - mathématique de l’Académie lmp. des sciences de St.-Pétersbourg. Tom. X. JVs 11, 12 et 13. St.-Pétersbourg, 1851. in 4°. De la part de V Académie des sciences de St.-Pétersbourg. 28. diixeciAbd 5, OTpbiBKii H3b nyxeinecxBia bb A^acupi» bx» 1847 ro^y. in 8°. De la part de l’auteur. 29. IUuxoecKazo, 11. Onncanie pacxenia Y^jiioko, cayacanjaro cypporaxoMT» KapTo<ï>ejiH (I13bji. H3b TpyflOB'b B. 9. O.) in 8°. 1852. De la part de l'auteur. 34 528 30- KenneHa , II. II. 3THorpir*Mi«*ecKaa K-apra KaponeiioKoii Pocciii, ua^aiia IlMnEPATorcKiiMT» Pvcokiimi» reorpa«j*imecKH>rb Oôu\octbomt>. C.-IIcTepô., 1S51. 4 .mcTa in folio h 2 xio.iyo.ncTa. De la part de l’auteur. 31. Kyncfjcpa, A. H. Cbo^t» Haô.Ko^éHÎu npoii3Be,jc»mbiXT» Bb r.iaBiioii «mx- 3ii*iecKoîx oôcepBaTopin 3a 1847. JY® 1. 2. in 4°. 1850. C.-lIeTepôypr. De la part de l’auteur. 32. /jfaeudoea , A. Teopia paBHOBbcia ri>.n> norpv/KeHHbixT» bt» îKxi^KOCTb. Pa3cyjRjenie xiamicaniioe j.ia uo.iy 'icuia CTexieiiM MarncTpa. MocKBa, 1848. in 4°. De la part de l'auteur. 33. /Jaeudoeüj A. Teopia Kann.i.iapxibixb jiB.ieniii, Macw» I. MocKBa, 1851. in 4°. De la part de l’auteur . 34. Zejsznera L., opis skal plutonieznych i pezeobrazonych w Tatrach. 8°. De la part de l’auteur. 35. Erme. II. Teopia xpejuTa. i> 8°. XieB-b , 1S52. De la part de l’Uni¬ versité de Kiev. 36. Kurlandische landwirthschaftliche Mittheilungen, 1852. JY® 1 — 6. De la part de la rédaction. 37. T/ydbi IÏMiiEPATOPCKAro Bo.ibHaro 3KOHOMn*xecKaro Oônp?cTBa 1852. JS® 3. De la part de la rédaction. 38. iKypHaxh MiiHiicTepcTBa BuyTpeiiuiix'b 3a 1852 r. JY® 4. De la part de la rédaction. 39. yKypna.ih MimncTepcTBa Hapo^Haro IIpocBlimeuifl. 1852. JY® 3. De la part de la rédaction. 40. H onoea, A. O 3Ha*xeHiu îrfcKOTopbixnb nHTerpa.ioBT> n cyiorfc. Kaaaiib, 1852. De la part de l’auteur. 41. Correspondenzblatt des naturforschenden Yereins zu Riga. 1852. As 7. De la part de la rédaction. Membres élus. Actifs: Sur la proposition de Mr. le Professeur Braschmann: Mr. le Professeur-Adjoint Auguste Dayidoff à Moscou. Sur la proposition des 2 Secrétaires: Mr. Yalériaxe Kiprijaxoff, Capitaine du Corps de Génie à Koursk. Mr. Nicolas Popoff, Inspecteur des écoles à Troïtzkosavsk. SÉANCE DU 18 OCTOBRE 1852. Mr. R. Hermanx, membre de la Société présente ses travaux sur la composition des Pyroxènes et des recherches sur les Spodumènes et Pé- talites (Yoyez Bullet. A® 3 et 4 de 1852.}. 529 Mr. le Professeur M. Spasskv remet les observations météorologiques pour les mois de Janvier, Février, Mars et Avril de 1852. Mr. le Capitaine Kiprijanoff de Koursk envoie la suite de son article sur les restes fossiles de poissons dans le Gouvernement de Koursk avec des planches. (Voy. Bullet. -TV« IY de 1852.). Mr. le Comte Manneriieim envoie un article sur les Insectes Coléoptè¬ res de la Sibérie orientale (Voyez Bulletin 4 de 1852.). Mr. le Professeur-Adjoint Schmidt de Gorki présente des recherches bo¬ taniques et chimiques sur un surrogat de la farine dont se sont servis en 1852 les paysans du Gouvernement de Witebsk. (Voyez Bulletin JY° 4 de 1852.) Mr. le Conseiller d’état Tourczaninow envoie la suite de sa flora baica- lensi-dahurica; avec une planche. (Voyez Bulletin JYs 4 de 1852.) Mr. le Docteur Sébastian Fischer de St.-Pétersbourg communique la suite de son travail sur les Cyclopides des environs de St. - Pétersbourg* Avec 2 planches. Mr. le Professeur - Adjoint Schweitzer présente sur les étoiles filantes ses observations faites pendant le mois d’Août à l’observatoire de l’Insti¬ tut Constantin. (Voyez Bulletin JV° 4 de 1852.) Mr. le Major Wangeniieim Qualen envoie une notice sur un crâne du Zygosaurus lucius Eichw. trouvé dans le grès bigarré de FOural occi¬ dental. (Voyez Bulletin 4 de 1852.) Le Comité de rédaction du Journal russe communique le résultat de ses travaux préparatoires concernant la forme du Journal, les frais qu’exigera sa publication et les moyens pécuniaires dont la Société peut disposer actuellement. — La Société a entièrement chargé le Comité provisoire de toute sa publication. Lecture d’une lettre de S. Excellence Mr. le Ministre de l’Instruction publique, Prince Schirinshy- Schikhmatoff dans laquelle il donne sa pleine approbation à la publication du Journal russe. Lecture du rapport sur les sommes qui ont été envoyées à la Société pour subvenir aux frais du Journal russe; — de la part de S. Exc. Mr. le Ministre de l’Instruction publique 50 Rbls., de S. Exc. Mr. le Président de la Société 50 Rbls., de S. Exc. Mr. le Vice - Président de la Société 20 Rbls., des MM. les membres honoraires: le Comte Zakrevsky 25 R., le Prince Serge Galitzine 57 Rbls. 15 Kop., le Prince Serg. Ivan. Ga- garine 50 Rbls., A. D. Tschertkoff 50 Rbls., N. N. Mouravieff 25 Rbls., N. M. Longinoff 50 Rbls., S. D. Netschaëff 25 Rbls., le Comte D. N. Sche- remétieff 300 Rbls., Vict. Fed. Basilevsky 500 Rbls., Platon Vasil. Goloub- koff 300 Rbls., Nicol. Gavr. Roumine 50 Rbls., Fed. Vas. Samarine 50 R., Al. Serg. Talizine 10 Rbls., Dimitri À. Donez - Zacharsehevsky 50 Rbls., Iv. Iak. Lazareff 30 Rbls., Christoph. Jak. Lazareff 50 Rbls., Alexei Tikh. 530 Iaroslawoff 25 Rbls., de MM. les membres ordinaires: Nicol. Iv. Annen- kolT 5 Rbls., Iv. Bogd. Âuerbach 10 Rbls., Nicol. Dm. Braschmann 10 Rbls., Pierre Féd. Brosse 10 Rbls., Serg. Féd. Dobronravov 5 llbls., Ch. Ivan. Ferrein 50 Rbls., Alex, Grig. Fischer 10 Rbls., Féd. Bogdan. Fischer 10 Rbls., Nicol. Ivan. GéléznotT 10 Rbls., Rod, Grig. üeimann 10 R. Rod. Féd. Hermann 10 Rbls., Ch. Ivan. Jaenisch 25 Rbls., Nicol. Andr. Kaschintzofï 10 Rbls., Géras. Ivan. KorablelT 8 Rbls., Nicol. Ernst. Las- kowsky 10 Rbls., Étienne Ivan. Pascault 5 Rbls., Alex. Ivan. Polounine 5 Rbls., Andr. Ivan. Pohl 10 Rbls., Alexandre Fédor. PopolT 8 Rbls., K. Ivan, Renard 10 Rbls., Midi. Wilm. Richter 15 Rbls., Vas. Ivan. Ro- senstrauch 25 Rbls., K. Franz. Rouillier 5 Rbls., Const. Ivan. Schmidt 10 Rbls., Bogd. Jacov. Schweitzer 5 llbls., Loue. Alexandr. Sokolovsky 100 Rbls., Mich. Fédor. Spassky 10 R., Greg. Eph. StschouroiTsky 10 R., eu tout 2,203 Rbls. 15 Kop. arg. D’après le budget approximatif les frais de publication pour la première année du RbcTiuiKb s’élèveront à environ 6,400 Rbls. arg. La Société en ajoutant à la somme de 2,203 Rbls. 15 Kop. les dons antérieurs de MM. les membres honoraires GoloubkofT de 1000 Rbls., A. Basilevsky de 200 Rbls. peut disposer en ce moment pour cette publication de 3,403 Rbls. 15 Kop. arg. — La Société s’est empressée de témoigner sa vive reconnaissance aux membres qui ont bien voulu l’aider dans cette entreprise. Mr. Kehlberg de Sélenguinsk offre ses services d’envoyer à la Société des d’objets d’historié naturelle des contrées qu’il habite actuellement et manifeste le désir d’ètre agréé au nombre de ses membres correspondants. En considération des envois que Mr. Kehlberg lui a fait la Société a nommé Mr. Kehlberg son membre correspondant. Mr. Behr, Conservateur auprès de la Société présente une liste de 54 Coléoptères choisis parmi les doubles de la Société et déstinés à être en¬ voyés à Mr. Merklin à Helsingfors. Lecture d’un rapport de la section de physique concernant un travail de Mr. Loubarsky. MM. Kiprijanoff de Koursk, Popoff de Troïtzkosavsk , Boissier de Genève et Schmidt de Gorki remercient pour leur réception au nombre des membres de la Société et Mr. le Baron Folkersaum pour le renouvellement de son diplôme. Le Premier Secrétaire, Dr. Renard, annonce que les rélations scientifi¬ ques de la Société avec l’étranger ont beaucoup augmentées cette année- ci et notifie que les Sociétés suivantes désirent d’entrer en échange de publications: La Société géologique de Berlin, la Classe physico-mathé¬ matique de l’Académie des sciences à Leipzig, la Société litéraire à Cra- covie, la Société des Naturalistes àWisbade, la Société des Naturalistes 531 de Zurich , celle de Giessen et la Société zoologique -minéralogique de Ratisbonne , la Société princière de Jablonowski à Leipzig , l’Académie des sciences naturelles à Philadelphie , l’Association américaine pour l’avancement des sciences à Philadelphie. S. Excellence Mr. d’Eichwald a transmis à la Société le désir de Son Altesse Impériale , le Duc de Leuchtenberg de posséder la collection des Mémoires publiés par la Société. — La Société charmée de pouvoir offrir à Son Altesse Impériale un exemplaire presque complet de toute la col¬ lection charge son premier Secrétaire d’en soigner l’expédition. Mr. Merklin de St. - Pétersbourg annonce qu’il à l’intention d’entre¬ prendre des études microscopiques sur la structure anatomique des bois fossiles de la Russie et prie à cet effet la Société de lui en faire parvenir des échantillons. — La Société n’en ayant pas elle même à sa disposition , Mr. le Second Secrétaire Auerbach s’offre d’en envoyer à Mr. Merklin de sa propre collection. Le Premier Secrétaire, Dr. Renard présente le Rulletin JV» 1 jet 2 de 1852 qui ont paru sous sa rédaction. L’ Académie le médecine de Paris prie de lui compléter son exemplaire du Bulletin de la Société. L’ Académie des sciences de Harlem envoie le programme de ses que¬ stions de prix pour 1852. Remercîmens pour l’envoi du Rulletin de la part de l’Académie des scien¬ ces de St. -Pétersbourg, de la Société des Naturalistes de Riga, de la Société royale de Londres , de la Société des Naturalistes de Zurich , de la Société géologique de Londres , de l’Académie Leopoldino- Caroline deRreslau, de l’Institut géologique de Tienne, de la Société royale des sciences de Gottingue, de la Société minéralogique de St.-Pétersbourg, des Universités de Kiev , Kasan , Moscou , St. - Pétersbourg , Kharkov et Dorpat , de l’Aca¬ démie médico-chirurgicale et du Jardin botanique de St.-Pétersbourg, de la Société agronomique du Sud de la Russie, de la Chancellerie du Ministre des finances , de la Société russe d’horticulture à Moscou , de la Société russe géographique et de l’observatoire physique central de St.-Péters¬ bourg , du Lycée de Richelieu à Odessa , des rédactions du Journal du ministère de l’Instruction publique, du OTeiiecTBeiiHbia 3anncKH et du Journal Manufacturier , de la part de LL. Exc. M. le Comte Manner- heim, Longinow, Donez Zacharschevsky , Davidoff, Steven , Eichwald et des MM. Zeuschner de Cracovie , Hochhuth de Kiev, Andrzejovski , Tourczaninow , Baron Chaudoir , Sébastian Fischer , Const. Schmidt , Wangenbeim Qualen , Motschoulsky , Ménétriés, Taratschkov , Belke , Weinmann, Czernay, Miram, Paucker, Zigra, Kessler et Sodoffsky. La Cotisation pour 1852 a été payée par Son Exc. Mr. Tschertko/f et le prix du diplôme avec la cotisation pour 1852 par Mr. Kiprijanoff de Koursk, Mr. Aug. Davidoff de Moscou et Mr. Nicol. Popoff de Troïtzkosavsk, 532 DONS. a. Objets offerts. S. Exc. Mr. le Vice - Président, Fisciier de Waldiieim fait don d’un exemplaire très râre de Doritis Corybas Fisch. provenant de Kamtschatka. Mr. Boissier de Genève envoie la seconde partie de ses belles plantes orientales des Composées et Graminées. (La première partie a été envoyée en 4844). Mr. le Dr. Sébastian Fischer de St. - Pétersbourg envoie une petite collection de coquilles et d’insectes rassemblée en Afrique , en Sicile , à Madèra et dans les environs de Lisbonne durant ses voyages avec S. Alt. Imp. Monseigneur le Duc de Leuchtenberg. Mr. Adolphe Senoner envoie en échange de plantes de Karéline 4 pa¬ quets de plantes. Mr. Tourczaninoff , Capitaine de Cavalerie à Moscou, fait don d’une dent de Mammouth trouvée dans le district de Gorbatov du Gouvernement de Nijni -Novgorod. Mr. Nossow d’Omsk fait don de 43 pièces de Monnaies en cuivre. Mr. Keiilberg de Sélenguinsk envoie une collection de 64 médicamens thibétans , la peau d’un écureuil blanc et une petite collection d’insectes des provinces transbaïcaliennes. Mr. le Capitaine Paul Iv. Galactionoff envoie une tige pétrifiée d’une Sigillaria des fouilles d’Anthracites de Grouschevsk. Mr. S ch wét s chine envoie par l’entremise de Mr. le Conseiller d’état Klassen des échantillons de chenilles et des teignes du Mérisier , Tinea Padella, et leur tissu qui au mois de Juin de cette année -ci a couvert en grande abondance les Mérisiers dans le Gouvernement de Toula, district lefrémow. Mr. le Colonel Karnilow présente une petite collection d’insectes des provinces transbaïcaliennes. b. Livres offerts . 1. BîbCmmiK'b UsniEPATOPCKAro Pyccnaro reorpaonuecuaro Oom^ecTBa lia 1851 ro^T» , uacT i> TpeTi>.a? khh>kkr inecTaa. C.-üeTepo. , 1851. in 8°. De la part de la Société géographique de St. -Pétersbourg. 2. sKypnax& MumicTepcTBa BiiyTpeHJiuxTï 1852. Mail, Ikjhl, Iio.ib, ABrycn», CeuTHopb u OKT/iopb. 1852. in 8°. De la part de la rédaction. 533 3. Tpydbi IIunErATOPCKAro Bojibiiaro 9KOHOjvm*iecKaro OoiqecTBa 1852 r. JVè 4. 3. 6. 7. 8. 9. C.-HeTep6ypn> , 1852. in 8°. De la part de la rédaction. 4. nocpëduuK s wa 1832 ro^. JVè 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. C.-IIeTep6., 1852. in 4°. De la part de la rédaction. 5. MaHytfjctKniypHbui h ropH03aBO^CKia ii3irkcriH 1852 ro^T». C.-üeTepô. JVè 15 — 26 — 33. 1852. in 8°. De la part de la rédaction. 6. FopHbiu Htypuaxi» Ha 1852 ro,yb. JVè 4. 5. 6. 7. 8. C.-IleTepô.j 1852. in 8°. De la part du corps des mines. £ 7. OmeuecmeeHHbin 3aimcKH lia 1832 ro^i». Mali, Iioho, ÏK).ib, CeiiTaôpb. C.-IIeTep6., 1852. in 8°, De la part de la rédaction. 8. jKypnajiv MimiicTepcTBa rocy^apcTBeinibix'b lÏMymecTBb na 1852 ro,yi>. Mali) Iiohh, Iiojib, ABrycT't, CeHïaôpb. C.-llerepô. 1852. in 8". De la part de la rédaction. 9. düxecu.bd'ô , 9#. PhiGobo^ctbo KaKB npe^MetT» Ce.ibCKaro Xo3aiicTBa. C.-HeTep6^ 1852. in 8°. De la part de V auteur. 10. /KypncLAb MiiHHcrepcTBa Hapo&Haro npocBiiiEçeHiH. ro^i» 1852. Anpb.ib, Mail, Iïohi», Iiojib. C.-nexepô.. 1852. in 8°. De la part de la rédaction. 11. Ehrlich , C. Ueber die nordostlichen Alpen. Linz 1850. Geognosti- sche Wanderungen im Gebiete der nordostlichen Alpen. Linz. 4852. in 8°. De la part de l’auteur. 12. BncmmiKh liMnEPATOPCKAro PyccKaro reorpa<*>n*iecKaro Oôu^eci’Ba na 1852 ro^T». KHHiKKa 2. 3. 4. C.*IIeTep6., 1852. in 8°. j De la part de la Société géographique de St.-Pétersbourg . 13. Mémoires de l’Académie nationale de médecine, tom. 16-ème. Pa¬ ris , 1852. in 4°. De la part de l’Académie nationale de médecine de Paris. 14. Onamoeb , MHXanjrîj. O BAianiii aTuoc«ï>epbi lia pacTeHia , npeHMyu^e- cTBeiiHo ceAbCKo-xo3ancTBeHHbia. MpocjiaBb, 1851. in 8. De la part du Lycée de Démidoff à Jaroslav. 15. Iskierski , Car. De febri intermittente cremensi. Kioyiae, 1852. in 8°. De la part de V Université de Kiev. 16. UlMudm& , Kohct. PyKOBOflCTBO khe» xiiMiiaecKOMy aHajiH3y BaHCH-bii- iimx'b cejLbCKO - xo3anCTBeHHbiX'i> MaiepiajiOBJb h npo^yKTOBH. MocKBa, 1852. in 8°. De la part de l’auteur. 17. Mittheilungen der Kaiserl. freien okonomischen Gesellschaft zu St.- Petersburg, 1852. 3-tes u. 4-tes Heft. Petersburg, 1852. in 8°. De la part de la Société économique de St.-Pétersbourg. 534 18. jKypnaJlh Ce.ibCKaro XoaaiicTua. 1852 rofla. JVè 5 — 8. 9. MocKfta , 1852. in 8\ De la part de la Société d’agriculture de Moscou. 19. Annales de la Société entomologique de France. Deuxième série. 1850. trimestres 2, 3 et 1 et 1851 trimestres 1 — 4. Paris, 1850 — 51. in 8". De la part de la Société entomologique de France à Paris. 20. Bulletin de la Classe physico-mathématique de l’Académie lmp. des sciences de St.-Pétersbourg. tom. 10. JV® 14-24. St.-Pétersbourg, 1832. in 4°. De fa part de l’ Académie des sciences de St.-Pétersbourg. 21. De Candolle, Alph. Prodromus systematis naturalis regni vegctabiljs. Pars XIII sectio prior, Parisiis. 1832. in 8°. De la part de l’auteur. 22. Haidinger , W. Naturwissenschaflliche Abhandlungen, 4-ter Band. Mit 30 Tafeln. Wien, 1851. in 4°. De la part de la rédaction. 23. - Berichte iiber die Miltheilungen von Freunden der Naturwis- senschaften in Wien. Vll-ter Band. Wien 1851. in 8°. De la part de la rédaction. 24. Jahrbuch der Kais. Kon. Geologischen Reichsanstalt. 1831. 2-ter Jahrgang JVè 4. 1852. 3-ter Jahrgang JY» 1. Wien in 4°. De la part de l’Institut géologique de Vienne. 25. Haidinger , W. Bericht über die geognostische Uebersichts-Kartc der oestreichischen Monarchie. Wien, 1848. in 8°. De la part de l’auteur. 26. — — Ueber die Galmeihohle und die Frauenhohle bei Neuburg in Steiermark. De la part de l’auteur. 27. - - Ueber die symmetrische Gruppirung ungleichartiger Feldspa- the. in 8°. De la part de l’auteur. 28. - Ueber eine eigenthümliche Varietat von Talk , in 8% De la part de l’auteur. 29. — < — Ueber den Zusammenhang der Korperfarben. in 8°. De la part de l’auteur. 30. - Ueber ein neues Yorkommen von Kupferkies aus dem Salzber- ge von Hall in Tirol. in 8°. De la part de l’auteur. 31. — — Prof. Unger’s Reclamationen gegen Dr. C. v. Ettingshausen. in 8°. De la part de l’auteur. 32. - Ueber Pseudomorphosen von Feldspathen, in 8°. De la part de l’auteur. 33. - Ueber die Ursache der Erscheinung der Polarisationsbüschel. in 8\ De la part de l’auteur. 34. - — Betrachtungen über den Eisgang der Flüsse, in 8°. De la part de l’auteur. 535 35. Haidinger, W. Ueber die Natur der Polarisationsbüschel. in 8\ De la part de l’auteur. 36. — — Bemerkungen über den Glanz der Korper. in 8°. De la part de l’auteur. 37. — — Ueber eine nach Gyps-Krystallen gebildete Pseudomorphose von Brauneisenstein. in 8\ De la part de l’auteur. 38. - Die Oberflâchen u. Korperfarben des Andersonits. in 8*, De la part de l’auteur. 39. - Ueber eine neue Variëtat von Datolith. in 8°. De la part de l’auteur. 40. — — Note über den metallàhnlichen Schiller des Hypersthens. in 8’. De la part de l’auteur. 41. - Ueber den Zusammenhang des orientirten Flachenschillers mit der Lichtabsorption farbiger Krystalle. in 8°. De la part de l’auteur. 42. — — Die dichroscopische Loupe, in 8°. De la part de l’auteur. 43. — — Ueber die schwarzen u. gelben Parallel-Linien am Glimmer. in 8°. De la part de l’auteur. 4 4. - Bericht über die Unternehmung einer geoïogischen Karle der ostreichischen Monarchie, in 8°. De la part de l’auteur. 45. - * Ueber den Pleochroismus des oxalsauren Chromoxydkali’s. in 8°. De la part de l’auteur. 46. — — Ueber den durchsichtigen Andalusit. Prag, 1844. in 4°. De la part de l’auteur. 47. — — Ueber die Formen u. einige optische Eigenschaften der Mag¬ nésium - Platincyanüre. in 8\ De la part de l’auteur. 48. — — Darstellung der bisherigen Entwicklung des K. K. Reichsinsti- tutes für die geologische Durchforschung der Monarchie, in 8°. De la part de l’auteur. 49. - - Auszug aus dem Sitzungsberichte der mathematisch-naturwis- senschaftlichen Classe vom 25 April 1850. in 8°. De la part de l’auteur . 50. ’ — - — - - Ueber die Pseudomorphosen. Prag 1844. in 4°. De la part de l’auteur. 51. — - - Ueber das Eis der Donau in dem Winter 1848 — 49. in 8°. De la part de l’auteur. 52. — - Mittheilung über Dr. C. v. Ettingshausens Synopsis der fossi- len Flora von Radoboj. in 8°. De la part de l’auteur. 53. — — Ueber das Eisenstein - Vorkommen bei Pitten in Oesterreich. Prag 1846. in 4*. De la part de l’auteur. JW 4. 1852. 35 536 54. Haidinger . W. Ueber tien Pleochroisnuis di*F Krystalle. Mit I Tafcl. Prag 1845. in 4°. De la part de l’auteur. 55. — — l'eber einige neue Pseudomorphosen. Prag 1811. in 4°. De la part de l’auteur. 56. — — Ueber den Cordierit. Prag 1845. in 4°. De la part de l’auteur. 57. - Ueber den Loweït. Prag 1846. in 4°. De la part de l'auteur. 58. — — Der rothe Glaskopf. Prag 1846. in 4°. De la part de l'auteur. 59. - Bericht liber die von Glu*. Doppler vorgelegte Subslanz. in 8°. De la part de l'auteur. 60. — — Zwei Mittheilungen in der Sitzung der mathem.-naiurw. Classe vom 18 Juli 1850. in 8°. De la part de l'auteur. 61. — — Ueber eine neue Variëtat von Amethyst. Wien 1849. in 4°. De la part de l’auteur. 62. — — Ueber den Dutenkalk. Wien 1849. in 4°. De la part de l’auteur. 63. Hauer , Franz. Nachricht liber den Erfolg einiger geologischen Unter- suchungen in den Auslaufern der Alpen westlieb von Neustadt. in 8°. De la part de l’auteur. 64. - Ueber die Kreidefossilien von Nagorzany bei Lemberg. in 8*. De la part de l’auteur. 65. — — Ueber die Gliederung der geschichteten Gebirgsbildungen in den ostlichen Alpen u. den Karpathen. in 8°. De la part de l’auteur. 66. - Ueber die Cephalopoden des Muschelmarmors von Bleiberg in Karnthen. Wien 1846. in 4°. De la part de l’auteur. 67. - Ueber die vom H. Bergrath Fuchs in den Venetianer Alpen ge- sammelten Fossilien. Wien, 1850. in 4°. De la part de l’auteur. 68. — — Die Cephalopoden des Sal/kammergutes. Mit 11 Tafeln. Wien, 1846. in 4\ De la part de l’auteur. 69. - Ueber neue Cephalopoden aus den Marmorschichten von Hall- statt u. Aussee. Wien, 1849. in 4°. De la part de l’auteur. 70. — — Ueber die Fossilien von Korod. Wien, 1847. in 4°. De la part de l’auteur. 71. - Ueber die geognostischen Verhaltnisse des Nordabhangs der nordostlichen Alpen zwischen Wien u. Salzburg. in gr. 8’. De la part de l’auteur. 72. Favre, A. Bemerkungen iiber die geologischen Karten von England. in 8’. De la part de Mr. Haidinger de Vienne. 73. }Kjpnajb CajoBo^cTB». 1852 ro^i JVe 1. 2. 3. MocKBa, 1852. in 8*. De la part de Mr. Klassen. 537 74» Kpamaiii Otbctt» u pb'jb, mn'îiHUbie bb TopjKecTBeiiHOMb coopaniu IlMnEPATOPCKAro y HHBtpciiTeTîi Cb. B.ia^H.uipa, 10-ro Iroua 1851 ro^a. KieBi», 1851. in 8°. De la part de V Université de Kiev. 75. Elepatzki , Jos. De phlebitide traumatica. Kioviae, 1852. in 8*. De la part de l’ Université de Kiev. 76. HaÔAwdenÎA Ha, vit 3aTM'hme>rb co.i 1114a ô.iiüui'i b 16/ss Iio.ih 1852 rotp. RieBb, 1852. in 8°. De la part de l’ Université de Kiev. 77. Mittheilungen der naturforschenden Gesellschaft in Zurich. Band 1. Heft 3, 4 u 5. Zürich, 1849 — 51. in 8°. De la part de la Société des Naturalistes de Zurich. 78. Jahresbericht (28-ter) der schlesischen Gesellschaft fur vaterlàndische Kultur im Jahre 1850. Breslau, 1851. in 4°. De la part de la Société silésique à Breslau. 79. Tpyd,i ko» mu rein Bbico’iaiime ynpeHî^emioii npu II.uuEPATorcKOMb yHUKepcureT b Cb. Baa^HMipa ajih onucaiiui ry6ep>iiii KieBcnaro yneo- Haro Obpyra. KieiîT», 1851. in 4°. De la part de la commission. 80. Correspondenzblatt des naturforschenden Yereins zu Riga. 5 -ter Jahrgang, 1851 — 52. JV» 9. 10. 11. 12. Riga, 1852. in 8°. De la part de la Société des Naturalistes de Riga . 81. Archiv für wissenschaftliche Kunde von Russland. 10-ter Band, Heft 4. 11-ter Band, Heft 1 u 2. Berlin, 1852. in 8°. De la part du ministère des finances. 82. Memoirs of the american Academy of arts and sciences. New Sériés. Yol. 4. part 2. Cambridge 1850. in 4°. De la part de V Académie des sciences à Cambridge. 83. Smithsonian contributions to Knowledge. Vol. 2. City of Washing¬ ton 1851. in 4°. De la part de l'Institut de Smithson à Washington. 84. Journal of the Academy of natural sciences of Philadelphia. New Sé¬ riés. Vol. 2. part; 1. Philadelphia, 1850. in 4°. De la part de l’Acadé¬ mie d’histoire naturelle de Philadelphie. 85. Leidy, J. On Entophyta in living animais. Philadelphia, 1849. in 8\ De la part de l’auteur. 86. __ — Contributions to Helminthologie. in 8°. De la part de l’auteur. 87. — ■ — On a new Fossil genus and species of ruminantoid Pachyder- mata: Merycoidodon Culbertsonii. Philadelphia, 1848. in 8°. De la part de l’auteur. 88. — — Descriptions of some American Annelida abranchia. in 4°. De la part de l’auteur. 89. — — Descriptions of two species of Distoma with the partial history of one of them. in 4°. De la part de l’auteur. 538 90. Appendix 1-to volume 3 of the Smithsonian contributions to know¬ ledge containing an ephertieris of the planet Neptune for the year 1832. Washington, 1831. in 4°. De la part de l lnstitut de Smithson à. Washington. 91. Schoolcraft , H. R. History, Condition, and Prospects of the Indian Tribes of the United States. Part 1 and 72 colored plates. Philadel¬ phia, 1851. in 4°. De la part de Mr. L. Lea, Commissionaire des af¬ faires Indiennes aux états xmis. 92. Map of Minerai Lands adjacent to Lake superior ceded to the united States. 1842. in gr. fol. De la part de l'Institut de Smithson à Washington. 93. Nicollet, I. N. Hydrographical basin of the upper Mississippi river. 1843. en 2 feuilles. De la part de l’Institut de Smithson à Washington. 94. Annual report of the commissioncr of patents for 1848, 1849. Was¬ hington, 1819 — 50. 3 vol. in 8°. De la part de l’Institut de Smithson à Washington. 95. Emory, W. H. Notes of a military reconnoissance from fort JLeaven- worlh, in Missouri to San Diego, in California. Washington, 1848. in 8°. De la part de l’ Institut Smithson à Washington. 96. Jewett, Ch. C. Notices of publies libraries in the United States of America. Washington, 1851. in 8°. De la part de l’Institut Smithson à Washington. 97. Proeedings of the American Association for the advancement scien¬ ce. 4 th. meeting Aug. 1830. Washington, 1851. in 8°. De la part de ï Institut Smithson de Washington. 98. Gould, B. Ar. Report to the Smithsonian Institution on the history of the discovery of Neptune. Washington, 1850. in 8°. De la part de l’Institut Smithson de Washington. 99. Fourth annual report of the board of Regents of the Smithsonian Institution for the year 1849. Washington, 1850. in 8°. De la part de l’Institut Smithson de Washington. 100. Forster, I. W. and Whitney I. D. Report on the geology and topo- graphy of a portion of the lake superior land district. Part 1. Was¬ hington, 1850. in 8°. De la part de l’Institut Smithson à Was¬ hington. 101. Eing’s B. Report on California. Washington, 1850. in 8°. De la part de l’Institut Smithson de Washington. 102. Fremont, I. Ch. Geographical memoir upon upper California. Was¬ hington, 1848. in 8°. De la part de l’Institut Smithson de Was¬ hington. 539 103. Wislizenus, A. Memoir of a tour to northern Mexico. Washington, 1848. in 8°. De la part de l’Institut Smithson de Washington. 104. Report of the Secretary of war an exploration of the territory of Minnesota, in 8°. De la part de l’Institut Smithson. 105. Reports of the Secretary of war with reconnaissances of routes from San Antonio to el Paso. Washington, 1850. in 8°. De la part de l’In¬ stitut Smithson de Washington. 106. Report of the Secretary of State, communicating the report of the Rev. R. R. Gurley, who was recently sent out by the government to obtain information in respect to Liberia. JYè 75. in 8°. De la part de l’Institut Smithson de Washington. 107. Report o map of the valley of Mexico, in 8°. De la part de l’Institut Smithson de Washington. 108. Proceedings Acad, natur. scienc. of Philadelphia. Yol. 5. JYe 7. 8. 1851. in 8°. De la part de l’ Académie des sciences naturelles de Philadelphie. 109. Leidy, Jos. Spezial anatomy of the Gasteropoda of the United States. (16 pl.) in 8°. De la part de l’auteur . 110. - Descriptions of three Filariae and of new généra of Yermes. in 8°. De la part de l’auteur. 111. Girard , Ch. Essay on the classification of Nemertes and Planariae. in 8. De la part de l’Institut Smithson de Washington. 112. Morton, Sam. G. Letter on the question of Hybridity in animais. Charleston, 1850 in 8°. De la part de l’auteur. 113. — — 'Additional observations on Hybridity in animais. Charleston, 1850. in 8°. De la part de l’auteur. 114. — — Appendix. Notes on Hybridity. Philadelphia, 1850. in 8°. De la part de l’auteur. 115. — — Second letter. Notes on Hybridity. Philadelphia, 1851. in 8°. De la part de l’auteur. 116. Kurlàndische landwirthschaftliche Mittheilungen. 1852. JVè 7 — 11. Mitau. in 4°. De la part de la rédaction. 117. The transactions of the Linnean Society of London. Volume 21. part the first. London, 1852. in 4°. De la part de la Société Linnéenne de Londres. 118. List of the Linnean Society of London, 1851. in 4°. De la part de la Société Linnéenne de Londres. 119. Proceedings of the Linnean Society JVê 45, 46, 47. London, 1852. in 8*. De la part de la Société Linnéenne de Londres. 540 J20. Linnaea entomologica. 6-ter Band mit 8 Tafeln. Berlin, 1852. in 8 De la part de la Société entomologique de Stettin. 121. Entomologische Zeitung. 12-ter Jahrgang. Mit 2 Tfln. Stettin, 1851. in 8°. De la part de la Société entomologique de Stettin. 122. Transactions of the zoological Society of London. Vol. 4. Part 1. London, 1850. in 4°. De la part de la Société zoologique de Londres. 123. Proceedings of the zoological Society. JV« 206 — 213. London, 1850. in 8®. De la part de la Société zoologique de Londres. 124. Nachrichten von der Georg - August’s - Universitàt u. der Kon. Gesellschaft der Wissenschaften zu Gottingen. Vom Jahre 1851. J\° 1 — 19. Gottingen, 1851. in 8°. De la part de la Société royale des scien¬ ces de Gôttingue. 125. Erste Sacularfeier der Konigl. Gesellschaft der Wissenschaften zu Gottingen am 29-ten November 1851. Gottingen, 1852. in 4°. De la part de la Société royale des sciences de Gôttingue. 126. Zuchold , E. A. Bibliotheca historico - naturalis et physico-chemica. 1-ster Jahrgang. Heft 1 — 2. Gottingen, 1851 — 52. in 8°. De la part de l’auteur. 127. Proceedings of the American Academy of arts and sciences. Vol. IL pp. 232 — 359. Boston, 1852. in 8°. De la part de l’ Académie américai¬ ne des sciences à Boston. 128. rôdmHbiu Aktt> bt> Pume.ibeBCKOMTj Jlut^ek 20-ro Itou a, 1852 ro^a. O^ecca, 1852. in 4°. De la part du Lycée de Richelieu d’Odessa. 129. Hopkins , W. Adress delivered at the anniversary meeting of the geological Society of London on the 20 th of February 1852. London, 1852. in 8® . De la part de l’auteur. 130. The quaterly Journal of the geological Society. Vol. VIII, part 2. London, 1852. in 8°. De la part de la Société géologique de Londres. 131. Hopkins , W. On the causes which may hâve produced changes in the earth’s superficial température. London, 1852. in 8°. De la part de l’auteur. 132. V erhandlungen der Kais. Léopold. Carolinischen Akademie der Na- turforscher. Band 15, 1-ster Theil. Breslau, 1851. in 4°. De la part de l’ Académie Léopoldino - Caroline des Naturalistes de Breslau. 133. Rocznik towarzystwa naucowego z Uniwersytetem Jagiellonskim zlaczonego. Oddzialu Sztuk i Archeologii zeszyt 1. atlas. W Krako- wie, 1851. in 8°. De la part de la Société litéraire de Krakovie. 134. Rocznik towarzystwa naukowego etc. Oddzialu nauk przyrodniczych i lekarskich zeszyt 1. W Krakowie, 1851. in 8°. De la part de la So¬ ciété litéraire de Kracovie. 541 135. Phoebus. Phil. Ueber die Naturwissenschaften als Gegenstand des Studium’s etc. Nordhausen, 1849. in 8®. De la part de V auteur. 136. Erster u. zweiter Bericht der Oberhessischen Gesellschaft für Na- tur-u. Heilkunde. Giessen, 1841 und 1849. in 8°. De la part de Mr. le Professeur Phoebus de Giessen. 131. The transactions of the entomological Society of London. New Sé¬ riés. Vol. I. Part the eighth. Vol. 2. part the first. London, 1852. in 8°. De la part de la Société entomologique de Londres. 138. FKypnajib MaHy. C.-rieTepô., 1852. in 8°. De la part de la rédaction. 139. Senoner, Ad. Zusammenstellung der bisher gemachten Hôhenmes- sungen in den Kronlàndern Krain, Gorz, etc. (Ans dem Jahrbuche der geolog. Reichsanstalt). 1851. in 4°. De la part de l’auteur. 140. - Zusammenstellung der bisher gemachten Hohenmessungen im Kronlande Karnthen. (Aus dem Jahrbuche der geolog. Reichsan¬ stalt). 1851. in 4°. De la part de l’auteur. 141. 29 Dissertations et programmes des thèses de l’Université de Helsing- fors. 1851 — 52. De la part de V Université de Helsingfors. 142. tfejwaii , A. «Payua XapKOBCKOÎi ryôepmu u npiuewau^HXb kt» hcm M'fecn». EbinycKb 1. XapbKOBb, 1852. in 4°. De la part de l’auteur. 143. Fischer , Sébastian. Abhandlung über das Genus Cypris u. dessen in der Umgebung von St.-Petersburg u. von Fall bei Rêvai vorkom- menden Arten. Mit 11 Tafeln. St.-Petersburg. 1851. in 4°. De la part de l’auteur. 144. - Branchiopoden u. Entomostracen. St.-Petersburg, 1852. in 4*. De la part de l’auteur. 145. Solennia publica Universitatis literariae Caesareae Dorpatensis ante decem lustra conditae celebranda indicit rector et senatus. Dorpati, 1852. in 4°. De la part de l’ Université de Dorpat. 146. Anruh, btj Iïmiiepatopckomt» XaptKOBCKOM’u ynuBepcirrerb 30-ro Ab- rycra 1852 ro^a. XapbKOBb, 1852. in 8°. De la part de l’ Université de Kharkov. 147. 06o3prbHÎe npenoftOBama npeaMeTOB'b bt» Hmuepatopckomtî XapbKOB- ckomt» yHHBepcHTerb lia 1852/53 yaeSubiii ro^t. XapbKOBT», 1852. in 4°. De la part de l’Université de Kharkov. 148. KecCMph , K. EcTecTBemiaH HcTopia ryôepuiô KieacKaro yqeôuaro Obpyra. Bbiuycm» MeTBepTwii. IlTiuj^bi roaenacTbia n BO^aHbia. Kiesii, 1852. in 4®. De la part de l’auteur. 149. IÏOJiy'HUWb , A.ieKC. Mockobckîh BpaueôubiH iRypHajiT*. 1851. KunatKa 5 n 6. 1852. Kunaîna 1 h 2. Mocebb, 1851 — 52. in 8°. De la part du rédacteur. 542 150. Gruber , Wenzel. Abhaudluugen aus der menschlichen u. verglei- cbendeo Anatomie. Mit XI Tafeln. St.-Petersburg. De la part de l’auteur. loi. /»opiiUAoeay 11. 11. Ciionpchin ôb.iKu. in 8°. AIockim, 1852. De la part de l’auteur. SÉANCE DU 13 NOVEMBRE 1852. Mr. Keulberg de Sélenguinsk envoie une collection de roches du lac Gousinoë avec une carte et une description dans laquelle il mentionne en¬ tre autre que ce lac ayant une longueur de 27 verstes sur 12 verstes de largeur et éloigné de 80 verstes du lac Baical ne s’est formé, d’après les traditions des Bouriates de la contrée, que depuis environ 100 ans avant l’époque présente. — Les montagnes, qui l’environnent, paraissent être, d'après les échantillons envoyés, d’origine volcanique. — La Société a prié Mr. Kehlberg de lui communiquer des notices plus détaillées et des preu¬ ves historiques sur ce phénomène intéressant. Mr. Behr, l’un des Conservateurs prés de la Société, présente une col¬ lection de 102 espèces de Coléoptères principalement des steppes des Kir- gises envoyés de Kasan par Mr. Nicol. Wagner (fils) qui demande en échange des insectes de la collection de Karéline, nommément le Dorca- dion Brandtii et le Cetonia Karelini. Lecture d’une lettre de Mr. le Professeur Géléznoff dans laquelle il dé¬ crit le jardin botanique du Prince Pierre Troubetzkoï, fondé en 1849 à Nikolskoïe à 30 verstes de Moscou. — Parmi les plantes les plus intéres¬ santes, qui s’y trouvent, il mentionne les 3 suivantes comme uniques en Europe par leur beauté et leur rareté: Balantium antarcticum d’une hau¬ teur de 3 archines et d’une circonférence de 1*/* archines, puis Aralia crassifolia haute de 3 archines, — Gardénia Stanleyana de 2 archines de hauteur; — 12 espèces de fougères arborescantes comme les Cyathea aurea, Hemitelia Klotzschii, H. horrida, H. Karsteniana, H. integrifolia, H. spectabilis, Alsophila Deckeriana, Als. caracasana , Als. obtusa, Lo- phosoria affinis, Blechnum brasiliense, Didymochlaena pulcherrima; — 107 espèces de fougères herbacées du Midi de l’Amérique, des Indes, de la nouvelle Hollande et de la terre Yandiemen; — 270 espèces de super¬ bes Orchidées (entre autres les Saccolobium , Phalaenopsis , Anguloa , Yanda, Cychnoches, Coryanthes, Sobralia, Cattleya ) la plupart importée de Yénézuéla par le Docteur Karsten et par d’autres voyageurs anglais des Indes orientales en 1850 et 1851; 60 espèces de palmiers, entre les¬ quels se distinguent par leur beauté les Calamus maximus, Caryota urens, Areca lutescens, A. rubra, Latania rubra, I. borbonica. Cocos flexuosa, 543 C. fernambucensis , Sabal havanensis, S. Blacbburniana, Demonorops melanochaetes, Ceroxylon Andicola, C. ferruginea, Astrocarium Ai ri , Oreodoxa Sanchona , Corypha australis , C. Gebanga etc. etc.; — une col¬ lection de Conifères contenant entre autres le genre Araucaria presque dans sa totalité savoir: Ar. excelsa, Ar. excelsa glauca, Ar. imbricata , Ar. brasiliensis , Ar. Cuninghami, Ar. Ridolphiana, A. Bidwelli; — 300 variétés de Camélia, dont 40 sont apportées pour la première fois, sans parler des superbes Cactées, Begonies, Rosiers, Rhododendron, Azalia etc. etc. — De même on y trouve un bassin de 14 pieds de longueur distiné à un exemplaire de Victoria regia. Mr. le Professeur Siebold de Breslau en remerciant pour l’envoi du Bulletin repète sa prière de recevoir des Cicades et Psychides de la Rus¬ sie et s’offre d’envoyer des Enthelminthes et des Évertébrés de la mer adriatique. Mr. Alexandre Becker de Sarepta exprime le désir d’entrer en rélation avec la Société et envoie un Catalogue d’insectes et de plantes qui sont à vendre chez lui. L’ Académie des sciences de Philadelphie, la Société des Naturalistes de Hambourg et la Société agronomique de Lyon prient de leur compléter les publications de notre Société. L’ Académie Royale des sciences de Munich annonçant, que toute sa bi¬ bliothèque a passé dans la grande bibliothèque royale et qu’on continuera à l’avenir à remettre tous les dons en fait de livres à la grande bibliothè¬ que, exprime le désir d’obtenir un second exemplaire des Bulletins qui restera déjà à sa propre disposition. — La Société charge son premier Se¬ crétaire de remplir le désir de l’Académie autant qu’il est possible. Le Premier Secrétaire, Dr. Renard, présente le Bulletin J\s 3 de 1S52, qui a paru sous sa rédaction. La rédaction du Journal du ministère de l’instruction publique offre l’échange des publications. Lettres de remercimens pour l’envoi du Bulletin de la part de l’Acadé¬ mie des sciences de Berlin et de celle de Munich, de l’Académie des sciences naturelles de Philadelphie, de la Société royale des sciences à Copenhague, des Sociétés des Naturalistes de Hambourg et de Nürnberg, de la Société agronomique de Lyon, de la Société zoologique - botanique de Tienne, de l’Académie des sciences de St.-Pétersbourg, du corps des mines et de la Société russe géographique de St.-Pétersbourg, de la Société russe d’horticulture à Moscou, des MM. Keppen, Muschin Pousch- kine, Bulmerincq, Wangenheim Qualen et Iline. S. Ex. Mr. Fischer de St.-Pétersbourg annonce l’envoi prochain d’une Monographie sur les Tragacanthes accompagnée de dessins et envoie pa¬ reillement quelques lettres deMr. Kreyenberg deSimpang sur File de Java. 35* 544 DONS. a. Objets offerts. S. Excellence Mr» le Vice-Président, Fischer de Waldheim fait don de 4 échantillons superbes de papillons rares, savoir: Saturnia Lima 6 9 élevés à Altona par Mr. le Chevalier Sommer , Aglaia Jo et Orijyia leu- cographa. Mr. Keulberg de Sélenguinsk envoie une collection de roches des en¬ virons du lac Gousinoë. Mr. Fahrenkohl fait don d’un bel échantillon d’une Ostraea sparnac en- sis Defr. de la Crimée. Mr. Nicol. Wagner de Kasan fait don d’une collection de Coléoptères des steppes de Kirgises et des environs de Kiachta. b. Livres offerts . t. Dana , James. D. Atlas. Zoophytes. 61 planch. in fol. Philadelphia 1849, in fol. De la part de l’auteur. 2. - Synopsis of the généra of the Gammaracea. Philadelphia, in 8°. De la part de l’auteur. 3. - On certain laws of cohesive attraction. Boston 1847, in 8°. De la part de l’auteur. 4. - On a law of cohesive attraction, as exemplified in a crystal of snow, in 8°. De la part de l’auteur . 5. Dana , Jacobus D. Conspectus crustaceorum, quae in orbis terrarum circumnavigatione, Carolo Wilkes e classe reipublicae foederatae duce lexit J. D. Dana. Cantabrigiae 1847 — 49, in 8°. De la part de l’auteur . 6. — — Conspectus Crustaceorum etc. Schizopoda. JVè 1, in 8°. De la part de l’auteur. 7. Morton, Sam. G. Additional observations on a new living species of Hippopotamus of Western Africa. Philadelphia 1849, in 4°. De la part de l’auteur. 8. - Catalogue of skulls of man and the inferior animais in the coffection of S. G. Morton. Third édition. Philadelphia 1849, in 8". De la part de l’auteur. 545 9. Tuomey , M. Report of the geological and agrieultural survey of the State of south Carolina 1844, in 8°. Columbia 1844, in 8°. De la part de l’auteur . 10. Meigs , Ch. D. On the Corpus luteum. 1847, in 4°. De la part de l’auteur. 11. Gibbes , Robert W. Monograph of the fossil Squalidae of the United States. Philadelphia 1848, in 4°. De la part de V auteur. 12. Journal of the Academy of natural Sciences of Philadelphia. New Sériés. Yol. I. part 2, 3, 4. Philadelphia 1848 — 50, in 4°. De la part de l’ Académie des sci&nces naturelles de Philadelphie. 13. Leidy, Jos. On Entophyta in living animais. — New species of Ento- zoa. — On glandulae odoriferae. — Philadelphia 1849, in 8°. De ta part de l’auteur. 14. — - - — On some bodies in the Boa constrictor resembling the pacinian corpuscles, in 8’. De la part de l’auteur. 15. — — On a new genus and species of fossil ruminantia: Poebothe- rium Wilsoni. Philadelphia 1847, in 8°. De la part de l’auteur. 16. - - On the intimate structure and history of the articular cartila¬ ges. Philadelphia 1849, in 8°. De la part de V auteur. 17. - Observations on the existence of the intermaxillary bone in the Embryo of the human sujet, in 8°. De la part de l’auteur. 18. — — On a new fossil genus and species of ruminantoid Pachyder- mata: Merycoîdon Culbertsonii. Philadelphia 1848 , in 8°. De la part de l’auteur. 19. - Descriptions of two species of Distoma with the partial history of one of them, in V. De la part de fauteur. 20. - History and Anatomy of the Hemipterous genus Belostoma , in 4". De la part de l’auteur. 21. Haldeman , S. S. and Leidy , Jos. History and transfomations of Corydalus cornutus. — Internai anatomy of Corydalus cornutus. Bo¬ ston and Cambridge 1848 , in 4°. De la part de Mr. le Dr. Leidy de Boston. 22. Proceedings of the american Association for the advancement of Science. First meeting. Philadelphia 1849, in 8°. De la part de l’Asso-1 dation américaine pour V avancement des sciences à Philadelphie. 23. Morton, Sam. G. Biographical notice ofthelate George M’Clollan. Philadelphia 1849, in 8°. De la part de l’auteur. 24. Meigs , Ch. D. Remarks on spasmodie Choiera. Philadelphia 1849 , in 8°. De la part de fauteur. 546 25. Say , Thomas. Descriptions of some new tcrrcstrial and fluviatile shells of IS'orth America 1829 — 31. New Harmony 1840, in 8°. De la part de l'auteur. 26. Gould , Aug. A. Monograph of the species of tlte genus Pupa l'ound in the united States. Boston 1843, in 8°. De la part de l’auteur. 27. Bailey , J. W. Notes on the Algae of the united States. New Haven 1840, in 8°. De la part de l’auteur. 28. Remarks made at the annual meeting of the Boston Society of natu- ral history June 2, 1845. Boston 1843, 7n 8°. De la part de Mr. Sam. Morton de Philadelphie. 29. Sullivant , W. S. Musci Alleghanienses , fascis 1 , 2. Columbus in Oliione 1845, in S°. De la part de Mr. Sam. Morton de Philadelphie. 30. Morton , Sam. G. A memoir of William Maclure. Second édition. Philadelphia 1844, in 8°. De la part de l’auteur. 31. Cooper , C. Campb. Identitics of light and heat, of calorie and elec- tricity. Philadelphia 1848, in 8°. De la part de l’auteur. 32. Reports of the Smithsonian Institution. Presented to congress February 19 , 1849. Washington 1849, in 8°. De la part de l’Institut Smithson de Washington. 33. Proceedings of the american antiquarian Society. October 23 , 1849. Cambridge 1850, in 8°. De la part de Mr. Sam. Morton de Philadelphie. 34. Braun, Alex, and Engelmannsy G. North american Equiseta. 1843, in 8°. De la part de Mr, Morton de Philadelphie. 35. Bihliographical notices, in 8°. De la part de Mr. S. Morton de Philadelphie. 36. Gibbes , Rob. W. Description of the teeth of a new fossil animal found in the Green Sand of South Carolina. 1845 , in 8°. De la part de Mr. S. Morton. 37. The chemistry of végétation from the north american Review. January 1845, in 8°. De la part de Mr. S. Morton. 38. Gould , Aug. A. Expédition shells. Boston 1846, in 8°. De la part de Mr. Sam. Morton de Philadelphie. 39. Engelmann, G. Monography of the North American Cuscutineae, in 8°. De la part de Mr. S. Morton. 40. Gray , Asa. Notes of a botanical excursion to the mountains of North Carolina, in 8°. De la part de Mr. S. Morton. 41. Notices of european Herbaria. 1840, in 8°. De la part de Mr. Sam. Morton. 547 42. Redfield , W. C. Reply to Dr. Hare’s Further objections relating to whirlwind storms. 1842, in 8°. De la part de Mr. Sam. Morton. 43. Ruffin , Edm. Report of the commencement and progress of the agri- cultural survey of South Carolina for 1843. Columbia 1843 , in 8°. De la part de Mr. Morton. 44. Hough, Frankl. B. A Catalogue of the indigenous, naturalized, and fîlicoid plants, of Lewis County, in 8°. De la part de Mr. Morton. 43. Woodbury, Lev. The annual adress delivered before the national In- stitute. 1843. Washington, 1843. in 8°. De la part de Mr. Morton. 46. Bulletin de la Société géologique de France, 2-ème Série. Tom. 8. feuilles 21 — 34. Tom. 9. feuilles 1 — 14. Pari», 1831 et 32. in 8°. De la part de la Société géologique de France. 47. Flora , allgemeine botanische Zeitung. Neue Reihe. 1830 und 1831. Regensburg, 1830 — 51. in 8’. De la part de la Société botanique de Ratisbonne. 48. Abhandlungen der mathematisch-physikalischen Classe der K. bayeri- schen Akademie der Wissenschaften. 5-ten Bandes 3-te Abthlg. u. 6-ten Bandes 1-ste Abthlg. München, 1830 und 1831. in 4°. De la part de V Académie des sciences de Munich. 49. Gelehrte Anzeigen herausgegeben von Mitgliedern der K. bayer. Aka¬ demie der Wissenschaften. Band 28, 29, 30 u. 31. München 1849—31. in 4’. De la part de V Académie des sciences de Munich. 30. Almanach der K. bayer. Akademie der Wissenschaften für das Jahr 1849. München, 1849. in 8°. De la part de V Académie des sciences de Munich. 51. Bulletin der Konigl. Akademie der Wissenschaften. 1849. JVs 1 — 37. 1830. JVè 1 — 44. München, 1849 — 50. in 4°. De la part de l’Académie des sciences de Munich. 52. Buchner , Ludw. And. Ueber den Antheil der Pharmacie an der Ent- wicklung der Chemie. Festrede. München, 1849. in 4°. De la part de V Académie des sciences de Munich. 53. Roth, J. R. Schilderung der Naturverhàltnisse in Süd - Abyssinien. Festrede. München, 1851. in 4°. De la part de l’Académie des scien¬ ces de Munich. 54. Martius, C. Fr. Ph. Denkrede auf Heinrich Fried. Link. München, 1851. in 4°. De la part de l’ Académie des sciences de Munich. 55. Korrespondenz - Blatt des zoologisch - mineralogischen Yereins in Regensburg. Jahrgang 1 — 5. (1847 — 51.). Regensburg, 1847 — 51. in 8°. De la part de la Société zoologique-minéralogique de Ratisbonne. 548 56. Abhandlungen dos zoologisch - mineralogischen Vereins in Regens- burg. Heft i — 2. Regensburg, 1849 — 51. iu 8’. De la part de la Société zoologique - minéralogique de Ratisbonne. 57. Zigno , Achille. Nouvelles observations sur les terrains crétacés des Alpes vénitiennes. Padoue, 1850. in 8". De la part de l’auteur. 58. — — Uebersicht der geschichteten Gebirge der Yenetianischen Al- pen. (Aus dem Jahrbuche der K. K. geolog.' Reichsanstalt in Wien. 1850.) in 4°. De la part de l’auteur. 59. Silliman B. and Ir. The american Journal of science and arts. Second Sériés. J\è 31, 35. 36. 1851. New Haven, 1851. in 8*. De la part de la rédaction. 60. Oversigt over det Kgl. danske videnskabernes selskabs forhandlinger i Aaret 1849, 1850, 1851. Kjbbenhavn, 1849 — 1851. in 8’. De la part de la Société des sciences de Kopenhague. 61. Det Kongelige danske videnskabernes selskabs skrifter. Femte Rack- ke. Andet bird. Kjbbenhavn 1851. in 4\ De la part de la Société des sciences de Kopenhague. 62. Abhandlungen der mathematisch - physischen Classe der Kon. sachsi- schen Gesellschaft der Wissenschaften. Band 1. Leipzig, 1852. in 8°. De la part de la Société Royale des sciences de Saxe. 63. Berichte über die Verhandlungen der Konigl. sachsischen Gesell¬ schaft der Wissenschaften zu Leipzig. Mathematisch-physische Classe. 1849. .V° 1 — 3. 1850. JM? 1 — 3. 185 1. JVe l _ 2. Leipzig 1849 — 51 , in 8S. De la part de la Société royale des sciences de Saxe. 64. Abhandlungen bei Begründung der kon. sachsischen Gesellschaft der Wissenschaften am Tage der 200 - jàhrigen Geburtsfeier Leibnizens; herausgegeben von der F. Jablonowskischen Gesellschaft. — Leipzig 1846. gr. S. De la part de la Société JablonowsH à Leipzig. 65 — 67. Preisschriften , gekront und herausgegeben von der Fürstlich Jablonowskischen Gesellschaft zu Leipzig: Grasmann, J. Geometrische Analyse. Leipzig 1847, in 8°. Geinitz , H. B. Das Quadergebirge oder die Kreideformalion in Sachsen. 1850. Zech, J. Astronomische TJntersuchungen über die Mondünsternisse des Almagest. Leipzig 1850, in 8°. De la part de la Société Jablo- nowski à Leipzig. 67. Van der Hoeven , J. Handboek der Dierkunde. Tweede Uitgave. Tweeden Deels, vierde Stuk. Te Amsterdam 1852, in 8°. De la part de l’auteur. 549 6§. Verhandlungen des naturhistorischen Vereines der preussischen Rheinlande und Weslphalens. Jahrgang 9. Heft 1 u 2. Bonn 1852. De la part de la Société d’histoire naturelle de Bonne. 69. Abhandlungen aus dem Gebiete der Naturvrissenschaften, herausgege- ben Yon dem naturwissenschaftlichen Yereine in Hamburg. 2-ter Band 2-te Abtheilung. Hamburg 1852, in 4°. De la part de la Société des Naturalistes de Hambourg. 10. - - der Koniglichen Akademie der Wissenschaften zu Berlin. Aus dem Jahre 1850. — Berlin 1852 , in 4°. De la part de l’Académie des sciences de Berlin. 71. Monatsbericht der Konigl. preuss. Akademie der Wissenschaften zu Berlin. 1851. Juli — December. 1852. Januar — Mai. Berlin 1851 — 52. in 8°. De la part de l’ Académie des sciences de Berlin . 72. Verhandlungen des zoologisch-bolanischen Vereins in Wien. 1 Band. Wien 1852 , in 8°. De la part de la Société zoologique 'botanique de Vienne. 73. Scheerer, Th. Beitrage zur naheren Kenntniss des polymeren Iso- morphismus. (Abdruck aus Poggendorff.) Leipzig 1852 , in 8°. De la part de l’auteur. 74. Abhandlungen der naturhistorischen Gesellschaft in Nürnberg. Heft 1 mit 3 Kpfrtfln. Nürnberg , 1852. in 8°. De la part de la Société des Naturalistes de Nürnberg. 75. Sturm, Jac. Deutschlands Flora in Abbildungen nach der Natur. IlI-te Abtheilung. Die Pilze Deutschland’s. Heft 29 — 32. Bearbeitet yon C. G. Preuss und A. Schnitzlein, Nürnberg 1851 , in 12°. De la part de M. Joh. Sturm de Nürnberg. 76. - Deutschland’s Fauna fortgesetzt von J. H. Sturm. Y-te Abthei¬ lung. 21-tes Bandchen. Kafer. Mit 16 ilium. Kpfrtfln. Nürnberg 1851 , in 8°. De la part de l’auteur . 77. Jahrbücher des Vereins für Naturkunde im Herzogthum Nassau. Heft. 1 — 6. Heft 7. Abthlg. 1 — 3. Wiesbaden, 1844 — 1851. in 8°. De la part de la Société des Naturalistes de Wiesbade. 78. Siebold, C. Th. y. Bericht über die Leistungen im Gebiete derHelmin- thologie wàhrend der Jahre 1843, 1844, 1845, 1846 u. 1847. in 8°. De la part de l’auteur. 79. - Beitrage zur Fauna der wirbellosen Thiere der Provinz Preus- sen, 11-ter u. 12-ter Beitrag. 1850 — 51. in 8°. De la part de l’auteur. 80. - - Ueber die auf den verschiedenen Hirscharten schmarozenden Lausfliegen (Abdruck.). 1850. in 8°. De la part de l’auteur. 550 81. Siebold, C. Th. Ueber einige Zweifel, das Vorkommen gewisser Schmet- terlinge in der Provinz Preussen betreffend (Abdruck.). 1851. in 8°. De la part de l'auteur. 82. Siebold, Th. u. Kôlliker, Alb. Zeitschrift fur wissenscbaftliche Zoo¬ logie. 3-ter Band 3-tes Heft. Leipzig, 1851. in 8’. De la part de Mr. Siebold de Breslau. 83. Brauer, Friedr. Beschreibung u. Beobachtung der osterreichischen Arten der Gattung Chrysopa. Wien, 1850. in 4°. De la part de Mr. Siebold de Breslau. 84. I\j.accenh , Eropi». iKypHa.ii> Ca^ouo^cTua. MocKua , 1852. N° 4. De la part de la rédaction. 85. Proceedings of the Academy of natural sciences of Philadelphia. Yol. Y. j\è 9, 10, 11, 12. Vol. YI. JY° 1. 2. Philadelphia, 1851—52. in 8°. De la part de l’Académie des sciences naturelles de Philadelphie. 86. Buschenberger, W. S. W. A Notice of the origin, progress and pré¬ sent condition of the Academy of natural sciences of Philadelphie. Phi¬ ladelphia, 1852. in 8°. De la part de l’Académie des sciences naturelles de Philadelphie. 87. Meigs, Ch. D. A memoir of Samuel George Morton. Philadelphia, 1852. in 8°. De la part de V Académie des sciences naturelles de Philadelphie. 88. Patent laïcs. Patent Office. 1851. in 8°. De la part de l’ Académie des sciences naturelles de Philadelphie. 89. Information to persons haying business to transact at the patent of¬ fice. Washington, 1851. in 8°. De la part de l’ Académie des sciences naturelles de Philadelphie. 90. Lea , Isaac. On the genus Acostaea of d’Orbigny, a Fresh Water La- mellibranchia. Philadelphia 1851. in 4°. De la part de l’auteur. 91. Proceedings of the american Association for the adyancement of scien¬ ce. First meeting. Philadelphia, 1819. in 8°. Third meeting. Charleston, 1850. in 8°. fifth meeting, 1851. Washington city. in 8°. De la part de l’ Association américaine pour l’avancement des sciences. 92. M’Culloch, R. S. Letter from the Secretary of the treasury. JYè 28. in 8*. De la part de l’auteur . 93. Report from the Secretary of War. JVs 12. JYs 47. in S°. De la part du bureau topographique à Washington. 94. — of the Commissioner of patents for the year 1850. Part 1, 2. Was¬ hington, 1851. in 8°. De la part de l’association américaine pour V avancement des sciences. 551 95. Maury, M. F. Sailing directions, third édition, improyed and enlar- ged. Washington 1851. in 4°. De la part de l’auteur. 96. Lea, Isaac. Observations on the genus Unio. With numerous plates. Yol. Y. Philadelphia, 1851. in 4°. De la part de V auteur. 97. — - — On a fossil saurian of the new red sandstone formation of Pennsylvania. Philadelphia, 1852. in 4°. De la part de l’auteur. 98. - A Sinopsis of the family of Naiades. Third édition. Philadel¬ phia, 1852. in 4°. De la part de l’auteur. 99. ropHbiu iKypHajiT» na 1852 JVs 9. C.-üeTepô., 1852. in 8°. De la part de la rédaction. 100. SamiCKU MMnEPATOPCKAro PyccKaro reorpa«*»imecKaro 0(hjj,ecT«a. 1852. KHHJKKa YI. C.-IIeTepôypnb, 1852. in 8°. De la part de la Société géo¬ graphique de St.-Pétersbourg . 101. /Kypnajih Ce„ii>cKaro xoaancïBa Ha 1852 ro^T», N° 10. MocKBa, 1852. in 8°. De la part de la Société d’agriculture de Moscou. 102. ÏKypna.in MaHy«ï»aKTyp'b h ToproBJiH 1852. Anphjib h Man. C.-üeTepô., 1852. in 8°. De la part de la rédaction. 103. üocpedmiKh Ha 1852 poate». N 0 42, 43 h 44. C.-ÏIexepô. 1852 ro^a. in 4°. De la part de la rédaction. 105.. OmeuecmeeHHbisi 3anHCKH 3a 1852 roA'b. OKxaôpb. C.-IIexep6. , 1852. in 8°. De la part de la rédaction. 105. jKypnaAK MaHHcxepcxBa rocyAapcxBeiiHbix'b IlMynAecxBT» , 1852 ro^a . JVè 10. De la part de la rédaction. 106. ÆypnaAK MnHHcxepcxBa HapoAHaro npocBl-menia na 1852 roA'b. Ab- rycxb. C.-IIexep6., 1852. in 8°. De la part de la rédaction. 107. Magazin herausgegeben von der lettisch - literarischen Gesellschaft, 10-ten Bandes 1 Stück. Mitau, 1852. in 8°. De la part de la Société litéraire à Riga. 108. Kurldndische landwirthschaftliche Mittheilungen. 1852. JYè 11 — 18. Mitau, 1852. in 4°. De la part de la Société économique de Mitau. 109- BaAbmepz , Aliène. Kypcx» AnaxoMiH aejiOB'hHecKaro xbjia a-*h yixa- iujhxch. BwnycKi» hhtmh. KieB'b, 1852. De la part de V Université de Kiev . 110. Tpydbi IÏMHEPATOPCKAro BojLbHaro 3KOHOMHHecKaro OomecxBa.. Tomt» 4. N° lo. C.-IIerep6., 1852. in 8°. De la part de la Société économique de St.-Pétersbourg. 111. MaHytpanmypHbiR h ropH03aBOACKÎa H3BtcTiH. 1852 roAa. JVs 34 — 42. C.-IïeTepôypnb , 1852. in 8°. De la part de la rédaction. 112. Bulletin de la Classe physico-mathématique de l’Académie lmp. des sciences de St.-Pétersbourg. tom. XI. JVè 1—4. St.-Pétersbourg, 1852. in 8°. De la part de l’Académie des sciences de St.-Pétersbourg. J\s 4. 1852. 36 552 113. Morton, Sam. G. Observations on thc size of Ihc brain in varions races and familles of inan. in 8°. De la part de l’auteur. 11 4. 0ôz>/i6.ienie o ny6.ui'inoMT> npeno^aBRiiiu nnyio» B'b llMnKPATOPOKOMT» O.-IIeTepoyprcKOMi» ymiBepciiTerli hr 1852 — 53. A «<1401111 «ieei>iii ro,v»». C.-IleTepô., 1852. in 8°. De la part de V Université de St.-Pétersbovry. Membres élus. a. Honoraires: Sur la proposition de Mr. le Président de la Société: Mr. Pierre Gorojanski à Moscou. Sur la proposition des MM. Géléznoff et Àuerbach: Mr. le Prince Pierre Troubezkoï à Moscou. b. Ordinaires: Sur la présentation de S. Exc. Mr. Théodore Fischer de St. Pcters- bourg: Mr. Kreyenberg à Java. Sur la présentation des 2 Secrétaires de la Société: Mr. Henri de la Bêche à Londres. Mr. le Professeur Albert Kollickër à Würzbourg. Mr. François de Hauer à Vienne. Mr. le Docteur Fridolin Sandberger à Wiesbaden. Mr. le Professeur Jules Budge à Bonn. Mr. Joseph Leidy à Philadelphie. Mr. Antoine de Sciirotter à Vienne. SÉANCE DU 18 DÉCEMBRE 1852. Mr. Andrzejovski envoie la suite de son système tyraïque. Mr. le Conseiller de Collège Trautvetter, de Mitau communique un article sous le titre: Linné et les botanistes modernes. Mr. Ratschinsky, de Moscou, présente une liste des mollusques gasté¬ ropodes qu’il a observés dans les Gouvernements de Smolensk et de Mos¬ cou pendant les années 1850 — 52. Mr. Nie. Popoff de Troïtzkosavsk annon-ce à la Société qu’il a l’inten¬ tion de faire un voyage scientifique pendant l’été 1853 au-de-là de la chaî¬ ne des montagnes de Iablonni et sur les frontières de la Chine pour ex¬ plorer ces contrées principalement sour le rapport entomologique. 553 S. Exc. Mr. le Vice -Président Fischer de Waldheim, montre une belle collection de lépidoptères envoyés par Mr. Alex. Becker de Sarepta. Cet envoi a été accompagné de quelques observations intéressantes sur le temps de l’apparition des papillons dans ces contrées. Mr. le Professeur - Adjoint Schweizer annonce que l’astronome Hind à Londres vient de découvrir une nouvelle planète Thalie , la 8-ème qu’il a découverte lui - même et la 23-èmc dans le nombre des astéroides en général. Le même a présenté une carte céleste publiée par l’institut topographi¬ que de Moscou. Le même montre un insecte vivant du genre Melanura qu’on a trouvé dans l’intérieur d’un cadran en bois d’une pendule du Schwarzwald. L’in¬ secte a du passer plus de trois ans, dans l’état de chrysalide, enfermé dans ce cadran. Mr. le Professeur Warneck adresse à la Société la prière de compléter le Cabinet d’anatomie comparée de l’Université par quelques doubles de la collection entomologique de la Société qui puissent servir à l’étude des tégumens des animaux. Le premier Secrétaire, Dr. Renard, annonce que Mr. le Dr. Sebastien Fischer de St. - Pétersbourg lui a communiqué la nouvelle de la vente de l’herbier considérable des MM. Schultes. Cet herbier vraiment classique est en ce moment en possession de Mr. le Dr. Urban à Munich qui voudrait le vendre pour le prix de 3000 Rbls. Ass. L’herbier contient 18000 espèces avec beaucoup de doubles; — des repré¬ sentai de presque tous les pays du monde s’y trouvent et il en existe un catalogue presque achevé. Mr. le Dr. Weber, Secrétaire de la classe physico - mathématique de la Société Royale des sciences de Leipzig, remerciant pour le Bulletin de cette année - ci , annonce l’envoi de quelques nouvelles livraisons des publications de la dite Société qui désire en recevoir les précédentes an¬ nées du Bulletin de la Société. La Société géologique de Londres s’est empressée d’offrir à la Société de compléter le Quarterly Journal et les Transactions qui se trouvent dans sa bibliothèque en remarquant toutefois qne plusieurs volumes des Trans¬ actions ont été épuisés. Mr. Serge Stchégléeff communique, que Mr. le Professeur Boissier de Genève désire acquérir par quelques correspondans de la Société des graines des plantes alpines de la Sibérie, Mr. le Dr. Bühse de Riga, envoie le programme de la description de son voyage en Perse et demande si la Société ne voudra pas se charger de la publication de ce travail. 554 Communication d'une lettre de Mr. Fonder sur quelque? coquille? fos¬ sile? du calcaire de montagne du centre de la Russie. Lecture d’une lettre de Mr. le Professeur Leonhard de Heidelberg qui demande, si on ne pouvait lui procurer quelques échantillons de nouvel¬ les combinaisons minérales produites par l’incendie de Moscou en 1812. Mr. le Docteur Fridoliv Savdberger de Wiesbade remercie pour sa no¬ mination comme membre de la Société. Mr. Sevover devienne propose des Cryptogames et demande en échan¬ ge des insectes de la Sibérie. Lettres de remercimens pour l'envoi du Bulletin de la part de la Société helvétique des Naturalistes, de l’Académie de médecine de Paris, de la Société des Naturalistes à Bonn, du Lycée de Démidoff à Iaroslav, de la Société minéralogique de St.-Pétersbourg. de la rédaction des OreqecTBCH- hmh 3anncKu. du Jardin botanique, de la Société agronomique et de l’Aca¬ démie médico-chirurgicale de St.-Pétersbourg, des Universités de Khar- kov. Kasan, Dorpat et de St.-Pétersbourg, de la part de Mr. le Comte Mannerheim. des MM. Ménétriés. Motschoulsky. de S. Eve, Mr. Théodo¬ re Fischer, du Dr. Sebastien Fischer de St.-Petersbourg, des MM. Andrze- jowski, Czernay. et Trautvetter de Mitau. Comme cotisation pour le Journal russe ont été envoyés: par Mr. Czernai de Kharkov 10 Rbls. arg., par Mr. Hochhuth de Kiev 10 Rbls., par Mr. Kornuch-Trotzki 3 Rbls.. par 3Ir. Belke 20 Rbls. arg. La cotisation pour 1852 a été payée par Mr. le Dr. Sperk. DONS. a. Objets offerts. Mr. Eehjleerg de Sélenguinsk envoie quelques échantillons de variétés de céréales et des bulbes d'un lys (Lilium tenuifolium, Capeaa) qui par les indigènes sont généralement employés comme aliment. b. Litres offerts. 1. Proceedings of the royal Society of Edinburgh. 1850 — 51. Vol. III. .Ne 40. 11. Edinburgh, 1851. in 85. De ta part de la Société royale d'Edinbourg. 2. Sitzungsberichie der Kais. Akademie der Wissenscbaften in Wien. — Mathematisch-naturwissenschaftliche Classe. Band 6. Heft 1 — 5. Band 7. Heft 1 — 5. Wien, 1851. in S:. De la part de V Académie des sciences de Vienne. 555 3. Muséum d’histoire naturelle de Paris. Catalogue méthodique de la collection des reptiles. Livraisons 1 et 2. — Catalogue de la collection entomologique. Classe des insectes. Ordre des coléoptères. Livraisons 1 et 2. — Catalogue méthodique de la collection des mammifères, des oiseaux et des collections annexes. Première partie (Mammifères). Pa¬ ris, 1851. in 8°. De la part du Muséum d’histoire naturelle de Paris. 4. Pictet, F. J. et Roux, W. Description des mollusques fossiles qui se trouvent dans les grès verts des environs de Genève. 3-ème livraison. Genève 1852. in 4°. De la part des auteurs. 5. Archives du Muséum d’histoire naturelle. Tom. Y. livr. 1 — 4. Tom. YI. livraisons 1 — 2. Paris, 1851, in 4°. De la part du Muséum d’histoi¬ re naturelle de Paris. 6. Verhandlungen des naturhistorischen Vereines der preussischen Rheinlande u. Westphalens. Jahrgang I — YII. Bonn, 1841 — 51. in 8°* De la part de la Société des Naturalistes des provinces rhénanes de la Prusse à Bonne. 7. Debey , M. Beitrage zur Lebens- und Entwickelungsgeschichte der Rüssel-Kafer aus der Familie der Attelabiden. Mit 4 Tafeln. Bonn, 1846. in 4°. De la part de l’auteur. 8. Goldfuss, Dr. Beitrage zur vorweltlichen Fauna des Steinkohlenge- birgs. Mit 5 Tafeln. Bonn, 1847. in 4°. De la part de la Société des Naturalistes à Bonn. 9. Millier, Ios. Monographie der Petrafacten der Aachener Kreidefor- mation. Abtheilung 1 und 2. Mit 6 Tafeln. Bonn, 1847 — 51. in 4°. De la part de la Société des Naturalistes de Bonn. 10. Transactions of the royal Society ofEdinburgh. Yoî. 20. part 2. Edinburgh, 1850 — 51. in 4°. De la part de la Société royal d’Edin- bourg. 11. Militzer, Dr. Tafeln zur Réduction gemessener Gasvolumina auf die Temperatur 0°. Wien, 1851. in 8°. (Auszug.). De la part de l'Acadé¬ mie des sciences de Vienne. 42. Journal of the Academie of natural sciences of Philadelphia. New Sériés. Yol. 2. part. 2. Philadelphia, 1S52. in 4°. De la part de l’Aca¬ démie d’histoire naturelle à Philadelphie. 13. Lea, Isaac. On the fossil foot- marks in the red sandstone of Pottsvil- le, Pennsylvania. Philadelphia, 1852. in 4°. De la part de l’auteur. 14. Leonhard, IL C. v. lïüttenerzeugnisse als Stützpunkte geologischer Hypothesen. Ein Yortrag gehalten in der Versammlung deutscher Na- turforscher u. Aerzte zu Wiesbaden, Stuttgart. 1852. in 8°. De la part de l’auteur. 5 5 fi 13. Smithsonian contributions to Knowledge. Vol. 3 and 4. Washington, 1832. in 4°. De la part de l’Institut de Smithson à Washington. 10. Historia e Meraorias da Âcadcmia R. das sciencias de Lisboa. 2 Sérié tomo I. parte 2. tomo II. parte 1. Lisboa, 1844. 1848. De la part de l' Académie des sciences de Lisbonne. 17. Actas das sessoes da Academia real das scicncias de Lisboa. 184'.). tom. I. J\v 1 — 4. Lisboa, 1849. ia 8°. De la part de V Académie des sciences de Lisbonne. 18. Nette Dcnkschriflen der allgemeinen schweizerischen Gesellschaft fiir die gesammten Naturwissenschaften. Band XI u. XII. Mit 22 Ta- feln. Zurich, 1830. 1832. in 4°. De la part de la Société helvétique des Naturalistes. 19. Verhandlungen der schweizerischen naturforschenden Gesellschaft. 1849. 1830. 1831. Frauenfelt, Aarau u. Glarus. 1849 — 31. in 8°. De la part de la Société helvétique des Naturalistes. 20. Mittheilungen der naturforschenden Gesellschaft in Bern. JYb 100 — 219. Bern, 1849 — 32. in 8’. De la part de la Société helvétique des Naturalistes. 21. Wydler , H. Ueber die symmetrische Verzweigungsweise dichotomer Inflorenzen. Mit 3 Tfln. Begensburg, 1831. in 8’. De la part de l’auteur. 22. Acta Academiae Caesar. Leop. Carolinae naturae curiosorum. Volu- minis 23 pars posterior. Vratislaviae, 1832. in 4°. De la part de l’Aca¬ démie Léopoldino - Caroline des sciences naturelles de Breslau. 23. OtmenïB o naG.iio^euiu uo.iuaro co.me'inaro amibiiia 16/28 lro.ia 1831 ro,yi bt» ropo^-fe Bep4HiicKli. Kaaaiib, 1832. in 8°. De lapait de l’Uni¬ versité de Kasan. 2L jKrpna.iv MumicTepcTBa Hapo.piaro TIpocB binenia. 1832 ro.^a. Ceu- THÔpb. OKraôpb. C.-üeTepo., 1832. in 8°. De la part de la rédaction. 23. jKyjmaJih MimncTepcTBa BHyTpeHHHXT> 1832 ro^a. Iloaôpb u ^eKaôpb. C.-IIeTep6., in 8°. De la part de la rédaction. 26. IlocpedHUKV. Ta3eTa Ha 1852 ro.yt. JYs 43. 46. 47. 48. C.-IIeTepo., 1832. in 4°. De la part de la rédaction. 27. OmeuecmeeitHbi/i 3anHCKH Ha 1832 ro.yï», Honôpb. C.-IIeTepoyp., 1832. in 8°. De la part de la rédaction . 28. The Quarterly Journal of the geological Society. Vol. 8. part 4. Lon¬ don, 1852. in S’. De la part de la Société géologique de Londres. 29. The transactions of the entomological Society of London. Xew Se- rie3. Vol. 2. part the second. London, 1832 in 8°. De la part de la Société entomologique de Londres. 557 20. jfCypîMAZ MiiHHCTepcTBa rocy^apcTBeuHMX’i» HMyirçecTB'b h a 1852 ro^i». As 11. C.-üeiepô., 1852. in 8°. De la part de la rédaction. 31. jKypnajib CejibcKaro Xo3HwcTBa na 1852 ro,yb. N° 11. MocKBa , 1852. in 8°. De la part de la Société économique de Moscou. 32. BrbCmmiKh IlnuiEPATOPCKAro Pyccnaro reorpa«j»HHecKaro Oou^eciBa lia 1852 ro^i». KHiiatna 5. C.-üeTepô., 1852, in 8°. De la part de la So¬ ciété géographique de St.-Pétersbourg. 33. Jahrbuch der Kais. Kon. geologischen Reichsanstalt. 1852. A^ 2. Wien, J 852. in 8°. De la part de l’Institut géologique de Vienne. 34. Haidinger, W. Ueber Einfuhrverbote aus dem Standpunkte der Ge- werbe. Prag, 1839. in 8°. De la part de l’auteur. 35. Mayr, Gust. Zwei neue Wanzen aus Kordofan. Wien, 1852. in 8% De la part de Mr. Senoner de Vienne. 36. Senoner, A. Zusammenstellung der bisher gemachten Hohenmessun- gen in den Kronlândern Màhren u. Schlesien (Extr. des Jahrb. d. geol. Reichsanstalt). Wien, 1852. in gr. 8°. De la part de l’auteur. 37. VuetibiR 3anncKH H3^aBaeMbiH HMnEPATOPCKiorb Ka3aHCKHMT> yHiiaep- CHTCTOM'b, 1850. XHHiKKa4. Kaaaiib, 1850. 1852. in 8° et 4°. De la part de l’ Université de Kasan. 38. ropHbiü JKypHaxi» Ha 1852 ro,yi>. As 10. 11. C.-üeTepô., 1852. in 8°. De la part de la rédaction. 39. Mittheilungen der K. freien okonomischen Gesellschaft zu St.-Peters- burg. 1852. Heft 5. St.-Petersburg, 1852. in 8°. De la part de la So¬ ciété économique de St.-Pétersbourg. 40. Correspondenzblatt des naturforschenden Yereins zu Riga. 6-ter Jahrgang. As 1 und 2. Riga, 1852. in 8°. De la part de la Société des Naturalistes de Riga. 41. Ermann, A. Archiv fur wissenschaftliche Kunde von Russïand. 11-ter Band, 3-tes u. 4-tes Heft. Berlin, 1852. in 8°. De la part de la rédaction. 42. ll3GTbcmiR IImiïepatopckoh Ab-a^eMin Hayicb. Tom. I. As 23 — 26. C.-üeTepô., 1852. in 4°. De la part de l’Académie des sciences de St.-Pétersbourg. 44 Tpydbi HinnEPATorcKAro Bojibiiaro 9KOHosraiiecKaro OôimecTBa Ha 1852 ro. K° 11. C.-üeTepô., 1852. in 8°. De la part de la Société écono¬ mique de St.-Pétersbourg . Membres élus . Ordinaires: Sur la présentation de S. Exc. Mr. le Vice-Président: Mr. Alexandre Becker à Sarepta. 558 Sur la présentation des 2 Secrétaires: Mr. le Professeur Joii.n Goild à New-York. Mr. le Docteur Flügel, Consul général des États unis à Leipzig. Mr. Adolpue Senonee à Vienne. TABLE GÉNÉRALE DES MATIÈRES POUR L’ANNÉE 1852. Zoologie. Pag. Chaüdoir, M. (le Baron). Mémoires sur la famille des Carabiques. I. 3 Czernay, A. Notice sur Cobitis merga (Avec 1 planche) . I. 548 » » Beobachtungen über die Ankunft und das Wegziehen eini- ger Vogelarlen . I. 550 » » Zusatz zur Kaferfauna des Charkowschen und der angran- zenden Gouvernements . I. 561 Eichwald , E. Dritter Nachtrag zur Infusorienkunde Russlands. (Mit 1 Karte und 1 Tafel.). . . . . I. 388 Eversmann, E. Mittheilung über einige Falter Russlands . I. 148 » » Ein neuer Adler aus der Orenburgisehen Kirgisensteppe. (Mit 1 Tafel.) . I. 545 » » Fauna hymenopterologica Yolgo-Uralensis (Continuatio). II. 1 Gros, G. Note sur le Cristallin et sa capsule . *1. 246 Mannerheim , C. G. ( le Comte ) Zweiter Nachtrag zur Kaferfauna der nordamerikanischen Lânder des russischen Reichs. ... I. 283 » » Insectes Coléoptères de la Sibérie orientale , nouveaux ou peu connus . . . II. 273 560 Botanique. Fischer , F. E. L. Notice sur les Anoplanthus de l’ancien monde. (Arec 1 planche) . I. 105 Schmidt, C. Recherches botaniques et chimiques sur un surrogat de la farine , dont se sont servis en 1852 les paysans du Gou¬ vernement de Witebsk . II. 326 Steven , Chr. Xiphocoma et Gampsoceras duo généra e familia Ra- nuncularum. (Cum tab. I.) . I. 537 Tourczaxinow . N. Decas septima generum adhuc non descriptorum , adjectis descriptionibus nonnullarum specierum . II. 138 » » Asclepiadeae quaedam hucusque indescriptae , fascicu- lus 2 . . . II. 310 » » Flora baicalensi-dahurica. (Continuatio) . II. 329 Géologie et Paléontologie. Andrzejowski , Ant. Recherches sur le système tyraïque. Première partie. (Avec 1 planche) . I. 194 Doxgixg , A. Einige Worte liber die Steinbrücbe in der Umgegend Kischenew’s. (Mit 1 Tafel.) . II. 186 Fischer de 'YValdheim, G. Notice sur quelques poissons fossiles de la Russie. (Avec 2 planches) . I. 170 Kiprijaxoff , Y. Ueberreste von Fischen im Kurskschen eisenhalti- gen Sandsteine. (Mit 3 Tafeln.) . -.II. 221 et 483 Waxgenheim von* Qualen , F. Ueber eine seculàre, langsame Fortbe- wegung der erratischen Blocke etc. etc . II. 227 » » Nachtragliche Bemerkungen liber den Explosions -Krater von Sali . I. 136 » » Ueber einen im westuralschen Kupfersandsteine (système permien) entdeckten Schadel des Zygosaurus Lucius nebst Nachtrag von Eichwald . - II. 479 Astronomie, Chimie, Météorologie et Physique. Eixbrodt , P. Zur qualitativen Bestimmung von Ammoniak. ... I. 242 Hermaxn , R. Untersuchungen liber die Skapolithe . I. 109 » » Untersuchungen über die Zusammensetzung der Pyroxene. II. 194 » » Untersuchungen liber die Spodumene und Petalite. . . II. 338 561 Liebig , Just. Neue Méthode den Harnstoff im Harn quantitativ zu bestiromen . I. 191 Popoff , A. Suite du mémoire sur le problème des ondes . I. 117 » » Sur une approximation dont on se sert dans la théorie des ondes . . . . II. 182 Schweizeb, G. Beobachtungen der August - Sternschnuppen - Période auf der Sternwarte des Konstantinschen Messinstitutes. II. 364. Spassky , M. Observations météorologiques faites pendant les mois de Juillet — Décembre 1831 et les mois de Janvier jusqu’au Décembre de 1832 avec les résumés pour 1851 et 1832. I. 231, 239 et II. 501 Nouvelles et Correspondance. Eichwald , E. Lettre sur la Nereis diversicolor . II. 496 Kreyenbérg , Mr. Lettres de Simpang . II. 252 Pander, Chr. Lettre sur les Choristites des environs de Moscou. II. 499 Séances de la Société. Extrait des protocoles des séances de la Société. ... I. 267 et IL 519 frs//etm /tâZ.P/T. 7UÆ. ?>. Stïchcqrfcff. ■/. Stnchi Afo?. /J// 7ffô:\ y/l / / < // rs/s/r///; , /ÿ \ JFzt/. J. W/Vy. t t. ! // ?. \ . /'/// /.S* y V> . //ify tt /}’//. f/r/J. ff Æh œ(. -■*£*— . / l àJÊM ' r,^Êm iulletùiyl&tZJ? P JT. Tdb.xr. -JlaIZojiz/'zï/ Diarthron. Imifbliunx Turc z . TotaFplcavta^ mutsjiisiduJfFriey ruiiuralj/. J> . Tflos axictus . o. Tdern jperijrnuÆ lanpchcdiruûzier' seàtz> apérèo. cly.JSFi.uJC'. P', flenierty, ncaprciJudJftey Jiaturah . Idem a uctum : cf . facm a Testa deruulahun /Jf/Z/f'//// m0m ïËgMÊ />// ///'/ ?// M'.s Q /J //. '/;,/> x/// BulMcrt ■ - ; WMm Zrmmerm»jin je ÿô