2«» [^^ e^ % ^t^ ^?i%?W>;^ «afcs'^:^ -^Vi^/f ^? ^ B o -1 n Digitized by tlie Internet Arciiive in 2011 witii funding from Qpen Knowledge Commons and Harvard Medical School http://www.archive.org/details/cosmopolitaehistOOever Typographiis ad LcS:orem. BenevoleLedor, Divimm iUud ^ Nofce Te Ipfum 3 non ali* hiisquenos ajficit ^ kumilitatemno- firampariter exercet 3 quam inperfcru» tatiom (^ tndagatione in Myperiorum nofirb Corporis tam Mechanice <^ ajfabre afuni' fno Natur^ ArchiteSio confiru^i , e tenuifit" ma (^ vix perceptibiU infenfiltum molecula" Tum coagmentatione <^ textura ortumtra- hentts : in quafiruEiufa Talatium egregium ^nimaratiocinantis j tanquaminpeculiari 'Domicilio appropriato conf^iciendumfefe ex^ hibet. ^luis admirandam plane hujus micrO" cofmi confiru6iionem j extra uhimam Creato^ ris tanti reverentiam 3 fine impietate infigni ferfcrutari poteft ? §luis Mundi hujus Ma^ chinam infigjiem vafia mole praditam 271- J^iciens credat omnia ea 3 fed cxcellentiori iiz gradu in humano Corpore ejfe limitata (^* Srevifiimis terminis circnmfcripta? ^luis fo^ leminternum vtvidis nonfolum effuviis^fcd irradiationihus imperfcrutabilibus^fuum cor" pus 7nodificantem (^ difi)onentem att07iitus mnreveretur? §^is absque extafi ibidem non admiretur fontem unum 3 fluvios ^ yi- 'vulos perpetuos qiuifiperft,cere ubique circwn^ fluos 7 fluis partes folidas viiro Artificio ifj diverfas formas (iyfiguras redaBoi jfuamu' fiia d{ffere7iiia obeuntespartesquefluidasad 7iUtumfiium absqne viokntia difi>onenies ?20?^ fine dih^atiom infiini af^icit? ^luii tars^ Typographus ad Ledorem. iem inmmerum fitum omnium partium oculo ^ manibus fuis perj^iciens > memori^ tamfe^ Ikis eJJepoffitiUt omnia iUaiqua lynceumfere *vifum & manus oculatijjtmas fuhterfugere queunt j folus perf^icere ^ aecurate retinere fojjit ? Revera multafuntquie nosfallunt ^ fenfus iiofiros iUudunt: multa qu Verumhi^c tempora ciementius C^iuin i^DoEirinam Cioaritateerga prcximcs inji'- g?iem ohtinentia > vivam humajii Corporis^ aperturam ^ dijfetiionem cum nuUam ad^ mittants ideo ad Brnta Viri acutijfimi coitfu- gere j iUaque <^ viva <^ mortua j in motu ^- quietepofita j uiterius examinifuh]ecerunt: Horum- Joi-ertia Medicina ad tantumfafii-^ giumi in quo ipfami ciaro veiutifuigQrecoru- fcantemi ?iuncfefejifiere videmus j eiata effy nt ex arteEmpyrica <^ vaide incertajam ad MMtJmalm & cmijl^mm fcientiatn perve-- Typographus ad Lcdorem. nerH accurata<^ reBijJtma methodo inflru^^ &am. 'Laudthus dnhitis iUorum curas (^ lu' cuhraiiones perfequi hic miht nonpropofuiiil"^ lud enim Attic^e Eloquentia Viris inji" gnioribus Ore Aureo Vocem plusquam hu- manam proferentibus reltn<^uo -praftat enim de taliitis filere ^ quam tenui <^ incondito fiilopauca dicere. Ne autem totus illis dees-* fem j (^pracipue Tyronibus prodejfem j opvs hocmole fuanon aftimandum in lucempro- tulij Authorihus fuam Gloriam ^ Encomia Tion uno Ore celchranda inde frcrr.tttcns imi' hi le feda ^rimo minimanoftra molecula in VteroMd' terno Rudimento : uhi omnia qua tn ipfa Ge- fteratione<^ impragnatione Oviformisfa- tus C072cepti 3 "jivido ll>iritu irrorati y (^ ad cxpanfiones partium teneUarum inproleiUd Aura Mtkcrca adhuc carente afti nati optr" wereguHs Natune ma'xime convenientihus- fiilo plusqttam graphico depingunturi qua ej} prima hujus Opufculi pars , in qua ^pluri^ 7T?a alia adfunt leifu ^ medttatione feriok digmjfima ctrca hrutai qua: rarioris notas Ohfervatio?2es palmam fere reliquis foleni praripere j cum ^ illufirent ^ prohcntfuis Experime7itis Ratiocinia ^vaximi ponderir^ Secundapars non fecundum locum fua excel-^ lentia mereretur j 7iifiprovid-a Natura infua.- tTQduQlone fmper ^ te?iui<^r<^rat£xtur^'^ incipe^ Typographus ad Ledorem. mciperet > antec^uam magis concinno Ordlne dijpofitaspartes , accejfu flntdi ^ folidi in tubulis iUis admijji i in majoremmolem eX' crefcere fnat : hinc jam Adultum membris fuis debitis mftruBum humanum Corpus ex- kibetur j c^uod in prima nonnifi moUem ^ 'vix difiindiam figuram ^ fermam obtine-* hat j in hac fecunda a Capite adimospedes » mimitabilifere methedo , exaratur, NequiS' hic exf^eCiet rationem^ quare» cum omnes fere- Mnatomicorum Libri aVentre ejusque par-* fibm corruptioni maxime &bnoxiis incipiants - hic a Capite initium fiat , fufficiat inhoc^ operefuccinBam ^ optimam omnibusquefuis^- €hara6iertbus infignitam Anatomiam ad*- . ejfe qua nuUibi i abfit diBis vanitas ^ per^ feciior hucufque data fuit. Authorum No*' wina & elogiahic defiderarentur ^ fi <^ iUl' \ Gloria cupidiores ^uam Charitatis in pfoxi' | mum futjfent j Vino enim vendibili hedera^^ fuf^enfa opusnon effe ^ commune ait prover» hium. Interim ne-^odiofus longo fiam fer^- mone , ^ morer tempora JLeSiorem melior&' €xf^eciantium » defifio , ^fuamcuiqueju- duium liberum hacce perfcrutanti reliuquens certus confido:> in me doBiJfimi <^ incompara' hilis L,yrici Foeta mercatorium otprobrium j. ibcum nuUum inventurum, H^ec igitur qu^s^ fiudiofe commodo publico feci ut aqui boni^ fuiferatis > i^ pretio dehitG auferatls ^oro. KQVA N O V A Ac Vcriiiima ANIMALIUM GENERATIO It tndixidm eorundan Conferv^:th per Leges natiiYd cgnrementes, ^x\(^x:^\j^us 'Hominis Bru- W^M') tique Animalis eforma- ^f^?] tionem , fore conveniens _^i^*;^ exillimo 5 ut primo con- ^'^^^^^^'^'^ ficierem , quidnam fit il- lud , cjuod corporis humani brutique ani- malis generationem moliatur. Q^iod au- tcm hoc llt fcmen , tam humanum , quam brutorum , nullum efc dubium > fiquidem c]ua'cunque in lucem prodcunt, ex fcniine nafci videntur , cui Deus mundi architcccus vim quandam indi- dit, cjua Tpecies cjuarque perpetuaren- tiir. Se;nen hoc animale mihi liquor cfl al- bicans , ac fpirituofus , tcilium virtute pr^ecipuc elaboratus , ad earum fpecie- rum propagationem. Dico, t efles pr;E- cipe elaborationi ferainis infcrvirc, cuni A fiiic :2 'N O V A A N I M A L I U M fmt Sc aJi^ partes , qux liuic operi delb'- nantiir ; quippe veficul^ reminales , con- ihntes ex plurimis cellulis , glanciulofa fubftantia intertextis , femenque fui ge- neris conficientes , coeunt in dud:um communem, qui via infenfibili iimul cum vafis femen deferentibus urethram fubintrat. Proftatarumaque corpora glan- dulofa 5 urethr^ lateribus utringue adja- centia, etiam in di<5tam urethram fefe ^exonerant. Materia autem ex qua femen anima- le fuam capit originemi , diu m.ulturaque iufpendit animum; dubius enim hcefi, iitrum arteri^ , an nervi materiam in feminis generationem fuppeditarent^ <5uantum .ad venas attinet , ill^ folum- modo reeerendo fan^uini ab arteriis al- lato inferviunt. FortafEs non male ilatuitur , femeo generari ex eo fanguine, cjui omnibus partibus totius corporis comm.odum ad- miniftrat alimentum , quique fpintu vi- vific-o imprsgnatus , in univerfum cor- pus beneficio arteriarum deducitur : ubi fanguis, gui necjue in partium nutri- mcmum, G E N E R A/T I O, 5 Tnentum, neque in lemims fnateriam f aceflit 5 per venas reducitur , ut deniro iux perfedionis acquirat principium » ^^eneiicioque hujus circulationis ( uni- verfas coporis partes permeans) facul- tate fingularum partium impr^gnetur. - Sic autem non cft neceflum , ut fan- gnis ex qualibet corporis parte ad teftes confluat; (nam circulationis ope, ut diximus , facultate partium imbuitur;) itCL fufeit, ut ejus certa qu^dam quan* titas ad teftes deferatur per arterias fper- maticas , tam ad nutritionem partium ■femen elaborantium , quam adfeminis materiam. Quin imo experientia nobis conftare videtur, femen ex fanguine arteriofo ac fpirituofo confici , cum plurimi arte- riarum ramuli ferantur ad teftium fub- ftantiam , ibidemque corpus pyramidale vel varicofum, fcminis elaborationi di- catum , conftituere perhibeantur : plu- rimique veneri nimium indulgentes, fanguinem loco feminis reperiantur ef^undere. <2uando vero nervi examinantur , uti=. A i que 4 N GV A A N I M A L I U M .que ningis - veritati conronum.exiftima- tur 5 nervos femini generando materiara tribuere 5 & non arterias , qitia ex nervis diiHliat fuccus quidam , c]ui eo , qui ex ^rteriis profluit multo fit fuavior , benir gnior, ac nobiiior; <]uipp€ vjgecupla fanguinis quantitas ablata , nofi cE<^ue de- bilitat , ae fimplex feminis portio. Coraperiuntur etiara nervi multo-ma- ■|orc copia & magis intimetefl-ium fub- ftantiam perfodere , quam quidem arte- iia?5 adeo ut tunicam tembus peculia- lem ac propriam nervorum eos adeun- tlum dilatationem quandam & cxpanfio- nem diceres , a qui nervi undique ferun- lur verfus tefficulorum meditullium, quo loco coacervatim ef}ormant meatum 2ierveum , qui in cpidydimidis canalem Hianifefte (Qfc exonerat. Obfervantur infup&r limph^ dud:us copiofi in teftes diiltminari^ qui fane ex- iguo forent ufui , nifi & aliud vas adeflet , per quod fuccus almus adferretur , ad cujus portionera fuperfluam reducendam illi deitinantur. Solent autem arteri^ nervis comitat^ etiam G E N^ E R A T I O. j: etlam tendere verfus dud:um femlnalemr in teftium medio iitum ; interim tamen raros in eundem de fe fpargunt ramulos , aut fanguinem eidemadminiftrantr Ted a dl6t6 canile reflex^ , verfus tefticulo- rum ambitum ramulos quoquoverfum cmittunt , quo calor iis partibus necella- rius advehaturaccommunicetur. Ma- jiifeftum efl interim , venas arteriafque cxiles a va/is fpermaticis oriundas , per ipfam teflinm fubftantiam diftribui , er quibus nonnunquamianimio acimmo- derato coitu fanguis prorumpit ob infi- gnem motum , calorem, dc irritationem, cjuibus vnfa r.icitantur ad excrctionem. Judicatur auirem fxTngLiis non ciieid- eneus, c|uo vcl generando i^mini ma- teriam, ve! partibus fDcrtimaticis "'^^ d:th:s ccmmodum qucddam arY^^",^"^ apponere ^ueat, cum a/peris""'^"^^^^"^ > duris, fcabroiis, & 1%^^^. conftef par- tkulis, NihiJ ^c^o > in' fanguine par- tcsdisverfa?' natura?, acconditionis rcperi- ri., partefque mites , fuaves , novitkT » & a chylo non m.ultum diverfa: faceilcre in ' feminis partiumque fpcrraaticarum A j fub- m 6 NgvaAnimalium fubftanflam ; natn edinfinuatur , faeeum^ benignumchyloque propinquiorem e{\h demum femini generando , partibufque fpermaticis nutriendis ac reftaurandis ap- tum. Et non elicredibile, naturam ,, ut fagaciilimam 5 operam ludere & ali- «^uid conflituere r quod ipfa pofteade-- ftruatj id quod omnino fieret, ficliy- lus primo cum. fanguine mifceretur», deinde rurfus idem fepararetur in di6k- f um partium fuftentationem.. Adh^c, non omnes partes fanguine nutriri creduntur % cum fanguis fefe ha- beat t^nquam helluo » qui calore fuo de* populante partiiim fubftantiam alibiJem exhauriat: fint exemplo fame.s ' atque '"oK»^;?^ In famediuturnafanguisepar- tibus \\i^{s alimentum fibi fabricat,_ cum eas jnftar menftrui aut aquse fortis folvendo >.^xtrahit quod fibi conveniens & in nutrimentum cedere valet. Iti- dem in febribus y ubi per,^ies aliquot ni- Iiil quiccjuam cibi ingeritur, fanguis nihilominus fibi profpi^it , ac vidum.in confei vationem acquirit, c^uando carneas- jartefgue folidas moliiores adoriendo,. bene- G E N E R A T I O. J beneficlo menilrui proprii & inha?rentls> eas in fui aiimoniam trannnutat. Quod vero res ita lefe habeat , docent vcn^^ fedriones ter aut quater nonnunquam llne notabili virium jactura in morois quibufdam celebrat^ ^ c]uod fierineuti-^ quam podet , ll fanguis difpendium fibi illatum e fupradic]:is partibus non refarci- ret. Eadem Iia:c contingunt etiam in ordinario naturar curfu , cum fanguis ef- fentia fua alimentosa orbatus , & ideo tenuior & acrior redditus, more con- fueto univerfum corpus perfiuit, & quic- quid fucci nutritii partibus carneis^cfun^ indolis commifit , in formam fuam feu fanguinem redigit : ut adeo caro fit quafi fanguinis promptuarium, ex quo urgente ncccllitate depofitum fuum depromit pro lubitu, Cum itaque fmguis hoc refpcdu prse* do dici mercatur, utique non poterit ccdere \n alimcntumiis partibus, quas devorat ac depopulatur Benignior igitur , mitlor , & lenior aliquis fuccus recjulri- tur C|u6 partcs commode reftaurcntur ac nutriantur. Uleyerc) convenientiiiim* A 4 eric- 2 . N O V A A N I M A L f U M ent iimilis ei , cjui in fetus generantfi inatenam transmittitur ; quodcuni]ue enim partibus dum augentur apponitur, ejufciem fubflantis fit oportet cum eo ([uod pr^eriftiterat. Materis autem, ex qua partes embryonis primo conil:itu- untur , non ftatuitur fanguis , kd fuccus ^uidam miusy albumini ovorum non abfimiilis , fanguini vero admodup difli^- milis -y ex quo partes omnes membrano- fe , fibrof^ , & parenchymata omnia exianguia , uti primum generantur , ita ex huic congeneri poflea nutriuntur. Paienchymata vero fanguinea , caroque «^ua^ciinqtie mufculorum , cum nihil aliudefle videantur, quara partes fan- guinis crafliores ibidemi coagulats , ea- que vifcera fjfiarcientes , utique non per nervos more partium exfanguium , kd per arteriasfoveri creduntur, pr2:fertim cum rariflima in eafdem partes fit nci»- vorum difleminatio. Qiia^ritur autem> undcnam nervi ad feminis generationem , partiumiCjue fper- maticarum nutritionem fuccumi tam cc~ piofum-hauriant , & in qua coTpris pari^e gene- G E N E R A T 1 O. p generetur ?^ Vifum ell , eum in cerebro generari 5 ex fanguine beneiicio arteriaw rum ibidem allato , inaue fuccum almum ~ converfo •, quem nervi poflea in fuileni- tationem didarum partium diriribuun?. Hancque etiam obcaurara. cerebrum ftatim poil: cordi.s generationem e^brr. mari fcrtur. Et in paralyfi , partes con- poris aftedt^ atrophialaborarejudican- -tur 5 eo qtiod benigno^ iili fucco ad^pai^- tes fovendas non dctur tranfitus; venis. . interim & arteriis ab hoc mor.b6in:>mur- nibus rite fuo fundis cfHcio. yerumenimveio , etiamfi cerebrum\ & /pinalis mcdulla omnium nervorum fnit origo, & cercbrum aptum natum vL- deatur j ut mediantibus nervis' alimeii- tum.'hdtinivGHas corporis partcs ex isquo transmittar, non pofle tamen e.^c orgarv- - um ,. qyod fuccum rilum nutritium in fe primum admittat ac pra:rparet , cx c»- -Cvliigitur, "qtK)d'vcn.^ nihil apportent, &: arteria^ rarione partis amplitucinis fine" perexiles , adeo ut id , quod mox diflri- buendum venit ab aliis partibus pcr vaft- pcciilaria nancifcatur , oporteat, . A 5 Coj»3- lOl N O V A A N I: M A L I U M Convenientius ergo in ventrkulos glandulifque mefenterii loeare placuie fcaturiginem fucci hujus nurritii , c|ui ope nervorum fext^ coniugationis ad cere- brum & fpinaJem medullam delatus , di- mittitur in^ feminis generationem , in- «^ue aIimoniam_ omnium fpermaticarum corporis partium. Quamvis autem nervi fexti paris mi- nores e£e videantur, vel femini ^ene- rando materiam, vel alimentum adf-e- mnt totius corporispartibusfpermacicis: IJc di6i:is per cerebrum diilribuendum;^ attamen quia hinc nervorum pari cum^ feli(]uis omnibus corporis nervis interce- dit commercium , fextum nervorum par cum reliquis nervis fubddiariis fufficiens efle judicatur, quo cerebro & fpinali snedull^ fuppeditetur materia ©mnibus corporis partibus fpermaticis reftauran- disapta» Sed qu^ritur ,, an detur in nervis ca- vitas> per quara liquor nutritius feratur^, ^. quo motus genere idem poftea mo- ^eatur? Ad primum refpondetur ,- ner- wsvnon ogus habere cavitate aliqua con-- "' - - J^icua^,, G E N E R A T I o. rr /picua , quia in nervis circulatio /bcd nutritii tam cita atque vehemens- ac m- fanguine non celebratur: part€s etiam: qu^ lilo fucco fuftentantur , non ita fa- cile depafcuntur , ut partes illse cjuse nu- triuntur fanguine. Deinde in arBoribus , aut earum fo-- liis, ramis , corticibus , aut radicibu^-; meatus nulli funt confpicui ; interim ta-- men nutrimentum commodum adpar- tes arboris deducitur : nimirum , li— cjuor nutritius per nervofam arboris cor^ ticem fenfim ac infenlibiliter diftribui^ tur. Ad alterum refpondctur , humorcs?. multifariam in vafis rnoverf. Eflmo- ttis , cjLio liquor uno femper & eoderm tenore tendit ad confLietum terminumst> qualis eft is , qm cclcbratur in fanguinisi circulatione. ER motus cum quietis in^ tcrventu interruptus , qualis eft , cjui in-r bilis per intcrvalla e valls felleis , . & fi^- militer excrementorum cxinteftinisexr pulfione inftituitur. Bil motus ecianri fucco alibili pKDprius , pariter quodam-- modainterruptusj &r rcciprocus*. Ni^ f 2 K G ¥ A A N I M' A L I: U M miaini , confcntaneum vidctur., liquo- rcrn alibilem mox a pailu paulatim ncr- vos fubire; (eoc]ae modo torporemac fomnum inciucere. ) Inde feniim ad ce- lebrum & fpiiialem medullam deduci; poitea vero extrorfum ad partes corpo- ris reftaurandas pernervos ablci^ari; liac- quQ ratione nervos non tantiin infervire motui & fenfui , fedetiam fucci beni2;ni dc nutritii in univerfum corpus diftribu- tioni. Nihil autem obftare videtur , guodidem organum duplici tunc temi- "poris fungi dica.ti]r cfficio , .fiquicem fpi- ritum akernatim per arteriam afperarn recipimus & emittimiTs , dc per nares muccus deHuit , ac ducimus anhelitum; Cuncfla autem h^c , c[nx in nervo-^ rum patrocinium adferuntur , plaufibi- lia cjuidcm videntur ; interim tamen non omnem fcrupulum circa nei-vos oboi> tumfemovent : cavitas enim illa nervo- rum imperceptibilis denotat non fuccum ah'c]i]em , fed foirituofam quandam fub- llantiam per eofdem cik traducendam, ciimin animaH corpore Jiquor transfe- midiis- ger cayitatem vaforum manife- G £ N E R A T I O. l^ flam (raltcm ubi eorum principiiim aut iinis eli: ) pcrpetuo (ieducatur. Qj.iod vero *in arboribus , pLmtrs,, huticibus 5 fuccus iiutritius per coflulara iierveam infenribiliter diftribuatur , acci- dit hoc , quod iis non fit opus vafe cjuo- dam manifeflo ad fucci nutritii dillribu- tionem rec]uilit6 , ciim calore maximam Jiquoris alibilis copiam depopulante dc- fiituantur , & elimentum fcratur ad par- tes (incerum ^ nullo vafe fccrctorio dc- purandum. Sicjueinferant, nervos nonefieadco impervios , c]uin eciam in aliquibus de- tur fatis manifefla cavitss , ut in oliadlo- riis ncrvis &: opticis , qui llylum tcnuem in fe adraittunt : rcfpondeo , me non c.Tpere , quomodo dicci nervi , dc quidt m piitcipue opticus, utpote maximus ac patulus ( ut fcrtur ) fulummodo oculo- rum nutr-itioni , c^teri veio nervi parvi, nuliacjue civitatenctabili confpicui , plu- rimarum paitium educationi famulari de- beant. Pr^terea, impoflibile mihi videtur; partes fpermaticas vulgo diclas omnes.i A 7 rf '14 N O V A A N I M A L I U M ac plurimas , paucorura nervorura bene- ficio foveri ,„ ad partium vero fanguinea- rum pauciorum ruftentationem , requiri tantum venarum arteriarumcjue appara- tum. Quicquid fit , fatis illi , . qui fupra vul- gus fapiunt , collegerunt , fanguinem ar- ^ teriorum partium fpermaticarum nutri- tioni , feminifque generationi nullo mo- doconducere; dz ideo fuccum ladeum : diylofum in partium didlarumfuftenta- tionem ailumpfere ; optimeque fane fca- turiginem fuGci hujus nutritii in glandulis mefenterii Cceterifque cpllocarunt : (td cum vas dido muneri inferviens & ^^6.1"- catum non invenerunt , oiEcium illud nerv-is impofuere. Itaque aliud quoddam vas conftitui oportet , per qtiod materia tam ad fe- minis generationem , ( cujus jam pr^eci- pueeft fermo) quam ad partiumfper- ■ snaticarum nutritionem de vehatur.' Eft autem vas illud dudus chyliferus ». quem infignis natura? fcutator , vir nobi- lifHmus , Dbminus^ Louiis de Bils ,. pri- mus detexit ^- jion. ^uatenus ejus eft in- ■^' ^' ^^ ' " • ~ - ' Hrtio^. Generatio. ly fertio foltiramodo in venam axillareru aut jugularem > led (]uatenus ramos c|ua- quaverfum in univcr fum corpus difper- git : cujus etiam diflributionem inter 3r lia. in tradatu qtiodam peculiari An,nQ- 1660, patefecit. Hoc ip/um vidi egomet in cu«iculi$ junioribus lad^e matcrno enutritis , ap difled^is. In iis ( cum Indte folo nutrian- tur , & femel tantum fpatio 24 horarurn ubera fugant ,. ac nonnun^uam adco fc;f€' ingurgitent, ut ingluvie disrumpantur; ^uod ipfe comperi ) manifelle admodum ( refedlis hora una atque altera poft p^r ftum ) cernere licet diftributioncm vafo- rum ladeorum copiofam , fuifum , deor- fam , ad latera , in omnes oinnino cor- porispartes, pr^cipue glandulofas; ip^- /aque vafa lad:ca albedine fuaplufquam. nivea tantopere emicantia, ut omnem intuitum in fe dirigant , vaforumque fan- -guineorum apparentiam quafi obmibi- ient. ,.^ . LJquoris hujus la(9:ei copiof^ diftriba- tionis meminit etiam Harvseus lib. de_ jjgen, animal. exer, Lvj.p. 365. Nq- jjtandunr 'l6 N O V A A N I M A L I U M fy tandum Iiic obiter in omni fetu huma^ j, no vcgeto & fano , lac perfedlum paf- 55 fim reperiri ; eodem maxime thymum j5 glandulam abundare. Reperitur etiam „ in pancreate , & per totum mefente* 3» rium , In quibufdam c|uafi venis Ia(5leis, '5, glandulifque inter Qivaricationes vena- i}5 rummefaraicarumpofitis. Horum quidem vaforum beneficio fuccus almus ac benignus delatus ad te- Hesy benefrcio rami chyliferi una cum ^ vafls fpermaticis in teftium-fubilantiam •fefe infinuantis , facultate glanduloforum iftorum corporum propriir, convertitur in liquorem albicantem , fpumofam , & •i|)iritiiofum, femen vulgo. di&um, • lIi:aiite*fn'lR]Dor aliqiiisalb:caQS > ipUr- fhofus-, ac fpirituofus nat 5 mGtus-necef^ farib requiritur , quo mediante liquori mifceatur atque uniatur fubtilior qu^edam fubRanti^ aere^ portio? Cujas ope li- 'iguoi- dilatatus aG' rarefai5tasredditur albi- cans & fpumofus, quemndrno^^uui'ho^ ^uotidie ceinitur in ovi aVdumine y.quod qmffmdo fpuraofum 6c- albidiim reddir Motus, Generatio. 17 Motus vero pr^didus vel potius fer- mentatio , oritur a diverfitate particula- rum fucci ad tclks dedudi & difpciitio- neprcpria teftium, mediantibus calore fanguinis nrteriofi , rpiritibufque anima- libusj magna copia ad tefles confluenti- bus. Spiritus autem animales ideo tanta copia in tefles diftribuuiitur , cjuod.par- tium mercurialium & lalis vclatilis partj- cipes , liquorem. in femen prolificum fa- cefcendum exaltcnt , & ad ftatum yok- tilitatis perducant , coadjuvantc ( ut dixi) calore fangunis arteriofi, qui telLiutu faculratem fufcitat in a<5b.im. ' Notandum autem hic cfl: , pr^ter tellcs etiam veficulas feminales acpror ibtas femen fui generls conficere; uti Sc id notat Harvsus , exercit. Lxv. ,j pag. 451. Dictu mirum:, quanta 55 maribus coitus temporcj tum in vg^ „ ficulis feminariis pkirimum difientis. , „ tum etiam in teiliculis , abu^ldet gs- ,, nitur^ copia. Quapropter , x:um ex membranaceis duntaxat runicis non con- iient , ( ut funt veficula fcllea 3c urinaria) fcd 18 N O V A A N I M A L I U M fed fubftantia glanduiosa donentur , nQ.- bilior fxne ufusils conceden dus eft , ni^ mirum , femen elaborare peculiaris ge- neris. Materia quam teiliculi conficiunt , nobilior quidem eft & coloris magis ladei : quam conficiunt veficul:^ femina - les', pallidior & ferofior eft : quam pro- ftatce 5 craijfior ac vifeidior ^ interim con- flitutio h^c feminalis materise triplex ad generatlonem concurrit, & ex parte maris neceflario requiritur ; fi enim ul- lum ex tribus defuerit, fruftratur concep- t«s; quod clarum eft iti litothomia, m qua ex veficulis feminalibus dilaceratis , aut per calculi majoris extradlionem dif- ruptis 5 homines ad generationem eva- dunt inepd. Sciendum autem eft , illud non efle proprie& ilride femen , quod oculis cernitur, & vulgo femen appellatur, fed duntaxatfubjed:um idoneum, in qu6 vis feminalis refidet ac confervatur., Ur ergd aliquid fit femen ,- utique non eft attendendum ad externam aliquam corporis feminalis figurara , fed illud re vera G E N E R A T I O. l^ vera remen eft, c]u6 per modum genera- tinis corpus aliquod producitur, non quidem ut exmateria, fed utexmotus efficienteprincipio, ^- Qu^ritur hoc loco an in fasminarum pariter ac marium teilibus lemen pro- Jificum generetur, & an utrumque fe- men concurrat ad generationem ? Ga- . lenus & ejus fedatores femen prolin- cum tam in marium , quiim in f^emina- rum teftibus produci autumant, & utriuf- que parentis femen in coitu iTmul reiici y mifceri , & retineri oipnantur. Ego verofentio cum Ariliotele ,, femen pro-» lificum in marium teftibus folummodo elaborari, illudque duntaxat concurrere ad generationem : a fa^minis autem nul- lum plane ( faltem ad generationem .) femen fuppeditari , cum f^emina nihil ad generationem , prarter materiam accre- tioni habilem , locum , & conccptqs fomentationem contribuere opus habeat. Etcerte f^minas adgenerationem nihil feminis conferre , nihil confcrrc bebere , & denique nihil conferre ppfle, teftan- tur autores , & veritati eft anaIoi.Tum. Primo 3 zo NovA Animaiium- Pi"im6 , cjuod niliil feminis confe- rant, probat Heropliiius Anatomico- rum Tummus , ( utpote qui feptingen- ta cadavera diflecuifis perhibetur ) fta- tuens 5 feminarum femen , quemad- modum uKv^oof feu irritumappellaturjne- guaquaminuterum, fed foras efrundi. Huc faciunt etiarn verba Harv^i» viri re anatomica expertiilimi , lib.de generaf. an''maL exercit. Lxv. pag. 431, 5, Tempore coitus , quandb maribus te- 3, fticuH turgent 8c humore feminali ^^replentur^ incervis, damisr cseterif- 99 que viviparis omnibus uteri cornua „ ( in quibu^ adfitnt ) immutantor, >, Tefiiculi autem i^^ , tanquam ad ge- j, herationem nihil facerent ,- ncc tur- ), gent 5 nec quicquam a folita conftitu- 3, tione 5 five ante , uve poft coitum va- j, riant, neque ullo indicio utilitatem 5, aFiquam vel ad coitum , yel ad genera- ,, tionem afferunt. Ad h^c , quando f^mins femcn emittunt, cervix uteri laxatur, ut ex- perientia conftat ; idem autem contin- gerec circa uterum , fi femen in uterum effun- <[} E N E R A T I O. 21 ef&nderetur^ nullaque tum fequeretur conceptio,quia labiis uteri iisvibus fadis, femen eiBuit, Qui vero probare niruntur, femi- nas femen ad\ generationem conferre, eo quod pariter.ac maies ad venerem incitentur, fciant illi , :hoc aliunde pro- cedere poilejnam qu2?cunque partes fen-» fibiles moderate veJlicare qucunt , five Terofa fint, five flatulenta , illa vencris appetentiam & voluptatem aftene va- lent. Secundo , quod femina.' nihi! feminis conierre debeant' exinde colligitur , quod , cura ad gcnerationem rcquiratur agens & patiens , & certum f>t , femi- nam conferre m.ateriam habilem &'ac- cretioni Tulricientem, marem itidem cau- fam efHcientem virtute ubcriori dota- tam, optimum -fuiire putandum fit , fi mas efficientis, frmina vero patientis vi- ces furrinuerit ; alicqui fi femina pariter ac mas femcn contribueret , fspius iieri abortus necen'um eflet, quandoquidera fcemina pr;ygnans non minus quam non prsegnans femen producit ; Jam vero , illud li N O V A A N I M A L I U M illud in ucerum profunderetur , retinere- tur, aut per os uteri egereretur , utique fine pr^fentaneo fetus periculo illud fieri nequiret. Tertio denique , cpod fxminx nihil feminis pro generatione conferre pof- fint , ex eo patet , <^uod earum tefles fi- tu , figura , magnitudine , fubflantia , dc ftrudura a marium teflibus difrerant. Similiter carent epidydimidibus , in qui- bus fecundiim Ariftotelem & Anatomi- cos pr^cipuos fcmen fsecundum exco- quitur ac perficitur. Etiam apud AnatO" micos incertum eft , quodnam fit vas de- ferens , unde inchoet , quo definat, adeo ut Fallopius ftatuat, nihil a teftibusin illud devenire pofle : & Laurentius idem vas , nunc vas deferens , nunc epidydimi- des ef[e afferat. Hac occafione fic loquitur Harva^us lib. de generat. animal. exercit, Lxv. „ pag. 424. Vafa pr^eparantia dic5ta, „ & deferentia , vel ejaculantia , hic non „ invenias ; nec ( cjuod fciara ) in alia ali- „ qua f^mina vifuntur : & Anatomici „ ( f^minam in coitu femen emittere ra- j>ti) G E N E K A T I O. 2j „ ti ] ea iii rauliere follicite nimis inqui- 5, runt : quippe omnibus non contingunt, 3, & in quibus infunt , nunquam eodem 5, modo reperiuntur. Qii2:ritur ergo , an fi^minarum te- ■ftes frullra fint ? Nequaquam , nam te- ftibus fsemineis exfedis fteriles perma-- nent , ut docet experientia in brutis animantibus. Credo fiimiter , fa:mi- narum teftes etiam femen conficere , {Qd non adeo perfecflum , minufque cod:um aut elaboratum , interim ta- men ufiis quam maximi & fummc ne- ceflarii : fiquidem beneficio feminis f^minei , mediante fanguinis circula- tione , ac fpirituum hoc modo commu- nione , mult^ alterationes mulieribus accidunt ^ fuccrefcit pubes , menftrua fluere incipiunt , fororiant mammillx , atque uterus virtutis feminalis irrora- tione ad generationem difponitur. Hoc tantiim volo , femen fa^^minarum non complere vices cauf^ vel efficientis , vel materialis , ficut necipfum femen mafcu- linum matetiam f^etus generationi infer- vientem pr^bere , infra probabo. Intaim 2.-4 N GT A A N 1 M A L I U Xl. Intcrim ceitiilimum eft, mulieres etixim femine pr^ditas eiTe, pr^eipue, cum in fanarum mulierum teftibus con- tinud reperiatur lit^uor^Jiquis , feufuc- cus albicans , tenuior (juidem eo , qui in virornm teftibus apparet, attrmen {c-' minis nomine non ided indignus. Prseterea , in congre/lu vel etiam ple- rumq; ante congrefTum , femen muliebre utplurimiim abfcjue voluptat-e & infciis iis ex partibus genitalibus quantitate fatis manifefta profluit : ut binc etiam cclii- gere liceat, fzm.en mulierum excerni per dud;um , qui dicitur ad principiura cer- vicis uterin^ definere , ciim duc]:us alter in uteri fubilantia tcrminetur , atque ib> dem obliteretur , hacque ratione uterum liumore fcecundo , & ad procreationem ii-jcirante, folummodoirrigetur. Sed quando hoc modo feminisf^:- minei ad generationem velut inutilis fit fecluho, c]u^ritur annon illud contra- dicat facris litteris , flatuentibus exprefie mulieres femen obtinere , ut legitur, Gen. cap. 5. verf. 15. Inimicitiam pono inter te dc mulierera hanc 3 fimi- ^ liter- GSNERATIO. 25 Jitercjue inter remen tuum Sc femene- jus. Et Levit. cap. 12. verf. 2. AUo- quere filios Ifraelis , dicendo , mulier quiim editfemen, &c, Refgondeo., nuJlse mulieres, qu^ecunque fint, ha- bent femen yjvi/Aov ; fed qu^cunque con- cipiunt , ex Joco feminis contribuunt materiam per dudtum cliyJiferum ad uterum deJatam , uterique virtute propria ac fpecifica , nec non feminis mafculini vi fermentativa fubadam , ut ex ea tanquam materia generationis deJineentur ac formentur omnes, dc tanquam materia nutritionis f^tus par- tes omnes nutriantur & augeantur : fic- que proprie & flride fstus quicunque matris fru6his appeJJari merentur, ut habes Luc. cap. i. yers. 42. Benedi- dh tu inter muJieres, cpia benedidus £L*ud:us uteri tui, Inquirendum autem jam efl: , quo- modo femen mafcuJinum fefQ Iiabcat ad gencrationcm. Dixifupra, femea mafculinum folius efHcientis vices fu- ftinere, quod manifeffum efl ingene- ratione pulli ex ovo, ubi femen gallx B "" nou :i$ N 'O V A A N I 2vl A L I U M non concurrit matcrialiter , kd dunta- xat efficienter^ tria enim noftrarum ^allinarum ova unico galli congreffLi fiecunda/i compertum eft. In gallinis vero africanis ova etiam triginta vel plura poft unicum coitum impr^gnari, ex- periri unicuique licet^ quod fieri non poftet, fi fingulis ovis femen mafculinum =quoad fubftantiam accederet,& ea ingre- deretun Quod magis eft, in ditflis Galli- nis ova parienda tempore congreftus vel formata nondum funt, vel cerre magni- tudinem minimi grani non excedunt , ut adeo hin^ colligere liceat, materiam C)Vorum pariendorum non feminiscor- yulentia, {cd fpiritu feminis prolifico animari. Hxc autem non modo contingunt in regno animali , fed etiam in vegeta- 3bili: etenim in generatione plant;^, aut alterius cujufdam herb^ vel fruti- cis , femen non concurrit materialiter , fed folummodo efficienter. Sumamus cxemplum nobis familiarifliraum in pifis ac fabis , ubi obfervare licitum eft , pifa fabafque dimiffo in terram germine , nihil G E N E R A T I O. 27 nlhil diminutas, fed integras, ntbipar- titas e terra pullulare. Id quod igitur pr^ecipua generationis eft caufa , fpiritus fit oportet , c]ui in femine tanquam fub- jedo commodo refidet. Et hGec fenten- tia eft Ariltotelis lib. de generat. animal, 3, cap.j. Inefl: in femine quodfacituc 3, fsecunda ilnt femina videJicet cjuod 3> calor vocatur ; idque non ignis non 5, talis facultas , fed fpiritus<|ui in femine 3, fpumo/oque corpore continetur, cc ■3, natura c^ux in eo fpiritu ei\ , propor- 5, tione refpondens elemento ftellarum. Itacjue partes feminis mafculinic:raf- fiores nihil conferuntad generationem , fed fpiritus in femine contenti unica eftbrmationis fa^tus caufi exiftunt. An- non demonftratur hoc nobis in nonnul- lis animalibus , quibus non penis , fed membrum aliquod genitale. conceflum efi:, c]u6 fjEmin^ pudenda contingant ac fricent faltem ? Nihil autem movec me Medicorum audtoritas 3c mulierum teftimonia , volentium , conceptum fieri , fi feminis mafculini illa corpulentia detincatur in utero , alias irritum eflc B 2 coitum 28 N o VA Animaiium coitum & fruftrat^ fpei. Magis conBdo cculis meis , in cu-aiculo enim , tertio a coitu die dif]ed:o , impreegnatoque ; ni- hil quiccjuam liquoris , fucci 5 feminis , aur quod feminis habet fimilitudinem , in utero reperi. Obrervavit idcm hoc Harvsus , lib^ degenerat. amm^ exerc. Lxviiij. pag. 9,441- In canibus , cuniculis , aliifque 3, pluribus animalibus expertus fum , 5, nihil prorfus in utero poft coitum per 5, aliquot dierum fpatia reperiri , ade6 j>ut exploratum habeam in viviparis, 3, nec ex fpermate maris aut f^mina? j, in coitu profecSo > nec ex ambobus 5, fimul mixtis f^tum oriri : neque c 9, fanguine menflruo , tanquam mate- 5, ria, neque protinus a coitu aliquid 3, conceptus neceflario conflitui ; dc 3, proinde verum non efl; , in coitu pro- 3, lifico materiara aliquam in utero pa- g, ratam adefle , quam mafculini femi- 3, nis virtus coaguli inftar coquat , coagu- 3, let , Sc efformet , nihil enim omnino 35 per dies complufci los inefle cernitur, 5, Similiter esercit, Lxyij. pag. 45 «5. G E N E H. A T I a, 2<> 5^ita loquitur. In uteri cavitate ncc 3, fperma maris , nec aliud ^uicquam 3, ad conceptum fpeftans { licet accu- 3, ratam per Septembi-is atque Octo- „ bris menfcs totos difleclionem initi- ^ tuerim ) invenire unquam potui. Ma- 5, res tamen interea quotidie coitura ce-- ^ylebrabant^ ego^ue fa?melJas c]uam- 5, plurimas diilecabam. Edcjue hoc 5, ipfum mihi multorum- nnnorum ex- 55perientia compertum. Vidiquident j, in nonnullis , carunculas inter fe vi- 5^cinas adeo, ut quafi protubcranti- 3, am quandam continuam , ex quin- 5, que fimul junCiis^ prse fe ferrcnt^ 5, Cirm autem ; periculo farpius faclo , ,^ nihil aliudintrautericavitatem occur- „ reret ^ ccrpi primum dubirare , nunx ,5maris femen ullo pacbo ( injednone „ fc : aut atn-actione ) conceptionis- 5, locum poflet ingredi tandcmque ite-^ „ rata f:epius infpectio fententiam hanc 5,m!lTi ratamfecit, nihil prorfus femi- 5, nis ad ea loca pertingere. Semen ergo quo magis fpiritibus tur- get dc prcegnans eft, eb magis aptum B 3; na- i£« ■50 NovA Animalium aatum eft , (]u6 fibi efformet tale cor- jpus , a quo proceilit. Huic autem rei (^uamplurimum con- ducit ipfe ad:us venereus , quo partes genitales excandefcentes femen fpiritibus turgidum, reddunt Sc intumefcens > illudque in uterum tanquam, arvum fs- cundum & fertilem cum impetu pro- jiciunt.. F^minarum ver6 uterus non fem- per ad fstificandum efl: difpofitus : et- enim ante generationem feminis in ea- lum teftibus; autetiampoftfacultatem generatricem efFstamjUterus itifLar terr^ fterilis jacet infru^uofus, Quando verd vis feminalis f^orida- beneficio circulationis fanguinis per univerfum corpus diffunditur, utique tunc demum totum corpus, & pr^eci- pue partes f^minarum genitales ad ferti- litatem difponunLiir. Semen autem mafculinum in uterum injectum, tamdiu in utero retineri ne- ceHum eft >. quoufque per iniluxum virtutis feminalis mafculin^ uterus faClus Ut f^cundusr tum imprefsa uteroqua- litate i G 5 N E R A T I O» jl fitate prolifica , evanefcit , fic|uidem feminis corpulentia foluramodo fpiriru- um prolificorum fedes eft, in cjua tamdiLi morantur, donec commodum & dcfi- deratum fibi nadi fuerint domicilium. Id quidem expertus fum in cuniculo y. tertio a coitu ^it-y dificdo, in cujus. utero duntaxat, corpus feminale fubfli- tit; in cornubus vero uterinis quiccjuam feminalis corpulentisjprctter cornua jam feta,. rubicundiora nimirum & mai^is extenfa comperi : argumento folidiili- mo 5 folos fpiritus genitales unicam ge- nerationis caufam exiftere. Non pofllim igitur aflcntiri eorairi: opinioni, ftatuentium, femen abutro- c|uc parente produdum in coitu fimul rcjici , rctincri , mifceri; ex eo partcs fpcrmaticas omnes delineari; his dc- lineatis, fanguinemi maternum ad ute- rum ferri ; inde per {xiiis umbilicum attrahi ad partium fpermaticarum in- crementum, & fanguinearum forma- tionem & nutritionem. Eandem hanc opinionem- tanquam erroneam rejicit ipfe etiam Harv^us, B. 4^ lib.. 5i NovA Animalium lib. de geiierat. animal. exerc. Lxxij. 5)pag, 4S7. Egover^, necjue in ani- 35 malium produdione , nec omnind >5in ulla corporum fimilariura gene- ^, ratione (five ea partium animalium^ 3j five plantarum 5 lapidum) minera- j, lium^ &c. fuerit) vel congregatio- 35 nem ejufinodi, vel mifcibilia diver- 35 fa in generationis opere unienda pi^- 35 exiftere 3. obfervare unquam potui. Idem confJrmat atithor in ovo galli- naceo , lib, de generat. anim. exerc 3j.xxxij. pag. 1^8. Neque femen 35 aut genitura a mare in coitu prove- ^5 niens ullo modo uterum ingreditur ; jjnec gailina, poflquam. concepit , iii 35 uteri fui cavitate excrementum five 35 puriflimam ejus particulam aut quic- 35 quam fanguinis habet, cjuod a ma- 3, ris genitura peficiatur^ Neque ovi 5., partes ( membran^ fc : & liquor-es ) 35 coagulatione aliqi?a efficiuntur^ nec 5>quicquara hOls coagtilo fimile ibi- ^5 dem reperitur. Indeque fequitur 5 nec ^^conceptum ( unde animal tanquam ^ e femine f^cundp oritur ) eo modo » fe G E N E R A T I O. J|.' :,, fe Iiabere , cum hic pari modo in vivi- saparis contingat, c^uo ovuminovipa»- 59 ris efformatur. Quippe certumeft,, 3j ovum tam prolincum quam improlifi- 3, cum afola gallina fieri Sc formari ^ f^-^ 5, cunditatem vero duntaxat ei a gallo. 55 accedere. Gallus , inquam , nec mate- 55 riam 5 nec formam ovo aifert > fed id. i^folum, quo ovumf^cundumiitj gi- jj gnendoquepulloidoncum. : Uterus ergo virture feminali fadus fa:cundus5 hoc modo conceptum in- choat nimirum 5 trahitur animaLad con- cubitum incitante libidine^ hscquerae- diante f^minaruni fpiritus genitaJes fc- runtur versus uterum ,- qui impi^- gnatus fpiritibus prolificis fsemineis fpi- ritui genitali mafculino commoduni. prsebet domicilium ; fique is com fpiri- tu genitali fa?mine6 copuletur & aflocie- tur, conceptum format, qui nihii efi: aliud, quam utriufque fexiis fpirituum- prolificorum in fubftantii uteri fada: confpiratio ac com.binatio». Ubi autem.combinatio ejufcemodi fpl'- rimum. in uteri iiibihntia. contigerit^ B % tuasc J4 NaV A A N IMAL I- u M- tunc temporis fpiiitus genitales niervr branas uteri >. ratione obvenientis fer- inentationis 3 poroiiores eificiunt, fuc- cumcjue parti proprium & inlisrentem conyertunt, mediante citata fermenta- tione;> in iiquorem albicium glutinofums , ac rpirituofum, qui per membranarum nteri poros tranfudans , {enfim circs= ejus fubftantiam interiorem colligitur^. pofteaqpe tunica obducitur, quemad- niodiun boc obferyavi in cuniculo , fe- ptimo: a coitu die, difledo , in cujus cellulis uterinis fuccum paucum vifco- fum ac limpidum inveni, tenuiffima: inembranuM vifum effiigiente obdu- (5tum 3. vel certaobducendum ^.id c]uod m cuniculo deineeps, non adierefed-o xnanifefte patuit : celluL^ enim uterin^ conceptum jam continebant inftrudlum, cliorio membranula, referta li^uore craiTiore ac nonnihil turbidiore; in cu- liis medio reperi globulum compofitum-: ex tunica fubtiliilima & admodum pellu- da , dc ex aqj.ia aj {lallina > vifcidaque^l di.(5t«tunic;s inclusa,. Idera;: fers: obfcrfavit Harv^us liBs. G E N E R A T I ©. 55 de sfenerat, animal. exercit. Lxix. pa£T. 5,445. -P^^ mediam utnulque cornu 3, atc^Lie etiam uteri cavitatcm , mucofa ,5C]u^ciam filamenta , tanquam ara- 55 nearum tel^, ab ultimo five fuperf- 5, ore cornuum angulo ducuntur, qux ry fimul juncta membranofam ac mu- „ cilaginofam tunicam five manti- 5, cam vacuam referunt. Poll: diem u- 5,num aut alterum mantica Iisecimple- 55 tur acjuofa , alba, lenta > 8d albuginca; 5, materia , longumque farcimen liumo-- j, re iilo plenum refert. Ilcntorequi- 5, demfud uteri lateribus aliquantulum 5, adhaeret , ita tamen lit facile ab iis ie- 55 parari queat, Quibus demonftratur, primumcon- Gcptum naturam & conditionem ovi obtincre^ qux etiam fententia dlAri- ftotelis , qui mulierum Gonxreptus primo^ defcribens ^ fhtuit eos vclutt ovum membrana- obte(5T:um » cui putamen detradkim BL Neque erravit,- cunt- omniaomnino animalia 3- ex ovoquo.^ -damproventre s^ dici mereantur,. W: eDiiB grim^ m m& mutatioeflt ..— V/A ^6. N 0'V A A N I M A L I U\M macul^ feu cicatricul^ diJatatio accol* liquatio , ita pariter in conceptu anima- h feu ovo viviparo , licjuor albugineus. ac lentus tenui menibrana inclufus dilatatur & coliiquercit , quo median- te liquor hic fufus ac ducSilis prom- ptiffime aufcultat legibus facultatis na- turalis fpiritibus prolificis infjtc^ , cpx. materiam- nafcituri f^tus diverfimode. dividendo >- di/ponendo , ac Juguran- ior adornat in corpus humanum , to- tius mundi fyftematis compendium^. Quippe, noa efl; credendum , fpiri- tus genitales unice pro diverfitat^ec» nindem partium motils , & fubjecl^^i materice difpofitione operari > partef- guenoirri corporis conftituere; quam- ,%'is interim, ccncedam , fpiritus efle caufam principalem motiis ac fermen- t-ationis : fed confideranda hic eft fa- cultas naturalis fpiritibus prolificis in- -£ta ac propria , qux. ut in fpecie dif- ferentibus feminibus diverfa ell: , ita t^uoque partes corporis diverfimode dif- paoendo ^.ordioando r delineando » per^ tidt^. Ccite 3. ioli fpiritus ex matfria G F. N F. R A T I O, 37 quadam informi , fuperbum adco xdi" ficium (ibi ilruerc non pofient , nid adeflet natura aut i^icultas fpiritibus il- lis duntaxat propria, qiitx organa tant muJtum diverra,- totamque corporis fa- bricam di fponeret & ordinaret. No- vi dari corpus alicjuod fubtiliiTimum. fcu elementum primum , aptum ad concitandjm corpora CJ.iiIiora ad mo- tum ; fcd ciim hoc corpus fubtile ^ lcu c^Iellis materia ,. aut Ipiritus , mo- tum fuum. per fe non dcterminet , uti- que a natura ad ccrtam motus Jegem dcftinari neccffum eft , idque divcrfi- mode , prout ipfe Dcus variis naturis varias agcndi ideas in. origine rerum im- prcfEt, Dum autem mtuix fpiritibus proli- iicis Infitx tribuam facultatcm partes (juafcunque corporis diverfimode figu- randi , inque dcbiras fuasclaflcjredigcn- di ,. non cft quod pr:rtcndatur , me cor- pori intelJedum affignare ,. qui meii- ti eft proprius : fciant enim ipfi , qui- nullam animam fenfitivam brutorum > pr^ter rationalem agnofcunt ,. ^uique. B 7 cun^ |8 N O V A A N I M A L I U M cuncfla qux corporibus obveniunt, a motu quodairupaitictrkirum minimarum provenire contendunt, nos idem de motu objicere pofTe , quod illi de fen- fitiva brutorum anima objiciunt ^ nimi- fum , tribuere fpiritibusTeminalibus mo^ tum , c|uo partes corporis varie difpo- nantur, ordinentur,. & figurentur efl corpori intelledum tribuere, qui foIi_ menti convenit,. In prima erga fxtus efformatione fpiritus genitales , vel potius natura >. qux illis ipiritibus ineft , habet fefe ad modum picloris , qui primo opus fuum per omnes partes delineando? poftea- perficit ae m.anum addit ultimam ; ita partes noftri corporis (nulla obfervara: partium prioritate aut pofterioritate ) i1- mul ac femel & unico quafi raomento ddineantor omnes , faltem,/permatic^: Vulgo di6l cum fanguis prius genera- n- priuf^tie diflribui debeat , quam pars fanguinea pofRi confikui; quamvisin- interim^ nullas'. partes finguine^ tarm implices fint & homogene^ , quin om-^ ues aliquana^ ad|un<3am habeantex fper- G E M E R A T I a. 59^ matkis, quibus tanquam fundamentis fu- perftruuntur ,. ad harum tutelam & ope-. tionem , fiquidem a rperajaticis depen^ det ornnis acHo. Hujus quidsm partium eorporis /T- mukane^ deiineationis- exemplum vidi in cuniculo , nono a coitu die di^dto , ojjus cellulse, nonnuJJa- uterincscontine- bant duntaxat iiquorcm cryftalJinum tunica rariflima obdudlum ;- nonnuJIx vero embryonem mngnitudine capitis aciculse majoris , citato liquori innatan- tem ; hifce nihilominus cellulis omnibus uno temporis momento ,- unicoque coitu f^cundis redditis > atque. imprx- gnatis. Hujus ctiam meminit Harva^us lib. de generat. animal. exercit Lxix. pag, 5, 448. Miretur aliquis tam brevi tem- >, poris fpatio a prima fanguinis ptm- 3, ttlquQ falientis ortu , fxtiim intra^ 3, amnium formari integrequc perfi- ^cio Enimvero circa diem decimum ?j nonum aut vicefimum Novembris ». ^ puncrumiilud primo-.comparet cir» a>ca- 'Aicefimum, primtiin aut pollridie 40 N O^ V^ A A N I M A L I UM jjCjus, vermiculus five galba informis confpicitur ; Documento infallibili f^- tus primordia. feu rudimenta principio quidem eile minus vifibiiia j ftd crefcen- do, vifibilia reddi. Semper autem experimenta Harvxi feci maximi ? ac eadem fufcepi tanquam veriilima. Verum ne continuo aliorumj experimentis innirerer , & forte credu- litate feducerer , ideo memet ipfum ac- cingere ad anatomen malui ? ( qub &. generationis ordinem, & ejus certitudi- 2iem aflequerer ) adque infpedlionera f^- tuum brutorum quorundam animantiumj. canum , leporum ? occ. & prscipue cucu- lorum , mededi , cum corporis humani diffed/io quotidie celebrari nequeat. In- terim certi/Iimum eft , ipfum etiam bo- minem ad modumx aliorum animaMum. fiiam m utero trahere originem : ete- nim unus & idem efl: ejus cum c^teris. animalibus ad congreflum appetitus; uni- formis in uteri fubfhntia conceptus , il- mile in utero producitur ovum , ex quo. Ht ovipara , ita etiam cuncla animalia 5, smo igfe homo exduditur, '"'^^ CJtiando-. Generatig, 41 Quando igitur fpiritus genitales ad fxtus productionem rcfe applicant , primo ( ut dixi ) fpirituuni mafGuIi- norum & femininorum in uteri fub- flantia fit combinatio & afTociatio :- ibi- demque > fufcitata fermentatione , u- teri fubftantia porofior redditur & ex- panfior ; q.uod tertid a coitu die. in cuni- culo reperi. Eadem etiam fermen- tarionis opera, fpiritus genitales im- plicantes fe fucco loci proprio , eun- dcm fubjgant , inque licjuor^m albugi- reum ac vifcidum convertunt , c^ui tran^ fudando per uteri fubflantiam porofio- rem ( qu6 loco fuboriuntur cellul^ u- terins ^ cotyledonumt^ue primordia vifuntur ) circa partem cjus internam fenfim colligitur : Idque feptirao a coitu. die obfcrvavi. ^,. Poft b^xc , conceptus videndum fe- (k exhibet ceu ovum membrana obte- dum, cui putamen dctradumfit, (ut ait Ariftotelcs ) adli^rens nbrillaium beneficio cjuibufdain quafi gjandu- lis , in cotyledones exfiigentibus. If-. quQ conceptus dupllci tunica munitus cerni- '/f% N O V A A N I M A L I U M cernitur , una craffiore extima , cliorion- nuncupata , continente liquorem vifci- dum crafilorem acnonnihil turbidiorem;.. altera tenuiore ac pellucidore , amnion appellata , centro citati liquoris inclusa > dc a fupradictis fpiritibus genitalibus ^ fucco uteri fuflantias proprio primuni implicitisj poftea vero ex dido fucco tanquam e compedibus kfe expedienti* bus, momento temporis unicoque pro- jeflu una cum fetus rudimento proten- sa : &hoGnonoa.coitudie3 videremi-» li ilicuit. Undecimo vero a coitu dle , cellulas I3terinas prsecedentibus mulco majo- res , iprarumque cotyledonum primor- dia pun(5tis plurimisianguineisindgnita reperi, F^tum jam conrpexi magnitu- dine -^-Trmiculorum cafeis ac carnibus innafci folitorum, capite majufculo. Incjue pedioris regione punctula duo ru- bra fanguinea comparebant : pundtaque qucedam exigua alba , primordia vifce- rum in abdomine contentorum reprce- ientabant. Artuum aliqua rudimenta. ©bfervare non fuit licitum. Mutar G E N E R A T I O. 4^ Mutationem autem infignem circa f^- tum , in cuniculo , fub finem duodeci- mi 8c initium decimi tertii a coitu diei ^ difledo, non obfervavi; pr^terquam quod yice. pedum anteriorum & pofte- riorum apparerent ( quo loco funt fcapu- ise&cox^) punda majora folidaatque alba : caput eilet pr^grande , inftru(5lum cerebello in apicem prominente: oculi intra orbitam magni viderentur : ofcu- Jum etiam nunc hians cerneretur : pun- claque qu^dam alba majora ,. loco pul- monum, hepatis, & ventriculi con- fpicerentur. Sed c|Uce circa fa:tum, incunrculo^ feptimo. decimp a coitu die , difiedo ,. mutatio contingit, elt maxima & ad- mirabilis; f;:etus enim jam omnibns- fuis partibus perfedus & diftindus ap- paret , ad magnitudinem nucis mofcha- tx minorrs; capite magno , oculis >- auHbus , nafo , buccis , 8c labiis inftru- d:6, ofculo hiante, lingula pr^dito,. pe^ftore & abdomine vifceribus inclufis profpeclo , artubus elaboratis ,-pedibuf- que unguJis munitis, Atque 44 N O V A A N I M A L r U M Atque hxc quidem a mefuntobfer- vata in pr£Edi(5lis animalibus, & obiter annotata , ^uatenus mutationes hcs varise circa f^tuum primordia fin^ulis diebus accidunt , dc partes ali^ aliis in genera- tione confpiciuntur , etiamfi fimul Sc femel omnes imico momento deline- entur. Duxi autem operse prsetlum , u t prse- vel certo obducen- dum 3 ) internamque cornuum uterino- rum membranam glandulis quafi ( citatis Jocis ) majoribus obiitam ofiendi. Ita nempe diverfimode fefe habet natura in generatione ac productione fetuum , uc eorum primordia in quibufdam femel- lis tardius , in quibufdam vero matu- rius confpiciantur , omnibus interea partus definitum tempus utplurimuni obfervantibus. Hifce autem experimentis flmile -cjuid obfervavit Harfseus lib. degc- „nerat. anim. exercit Lxix, pag. 445. 3, Dam^ & cervse , licet per integrum 3, menfem ( atque etiam amplius ) a coi- „ tu, nihil fenfibife in utero habeant 9 5, quodam tamen veluti contagio afte- „ dix , conceptus hujufmodi & primor- ,, dia( cjuem.admodum phmx feinina' ,i arborefque fuos frud:us ) ovorum in- 5, ftar producunt ; qux circa diem deci- ,, mum odavum Novembris , aut ( ad 5, fummum) vicefimum periiciuntur; 5, idc]ue interdum in dextro cornu ; ali* jj quando in finiftro , nonnuncjuam ■■—11 ■ II irv. "/^ t 48 N'0 VA Animalium » in utroque ; habentque in fe materiam 55 colliquatam , tranrparentem , 8c j^cryftaimiam j (quam in ovo gallina- jj ceo , colliquamentum five oculum 5^nominamus) propria tunica tenuiili- 55 ma atque orbicuiari contentam , hu- 55 moreque eo , in quo poflea concep- 55 tus natat , longe puriorem ^ in cujus 35 medio fibr^ fanguinese & pundum 55faliens ( primum futuri fa^tus rudi- 3, mentum ) citra uilam prseterea cu- juHibet rei pr^fentiam 5 clare difcernun- tur : eftque h^c prima pars genitalis. Quintam diifecui , nono a coitu die , & qua parte protuberant cellul^ uterinjr, eas inveni c^teris uterini cornu partibus rariores 5 tentiioress ac pellucidiores , mukis arteriarum & venarum propa- oinibus intextas. Contrarium evenit ia utero muliebri , qui ad incrementum fsEtus , femper etiam accrefcit , denfior- que ac carnofior redditur. Difledis cjui- bufdam cellulis, conceptus Me jam obtulit inftrudus chorio meaibranula, liquorem vifcidum , crailiorem nonni- hil> ac turbidiorem continente > in cu- jus •G E N E R A T I O. 49 jiis medio reperi giobulum j admagni- tudinem pi/i rainoris , compofitum ex tunica rubtiliilima & admodumpelluci- daj &exa(^uacryfl:allina, vifcidaque, dida tunica inclusa. QuGedam aurem harum cellularum conceptum fimilern obtulere , fed amanion tunica , praeter aquam citatam cryftallinam ac vifcidam, videndam exhibuit , in futuri f^tus rudi- mentum , nubeculam raram exilemque ^ humori cryilallino innatantem. tium dierum obfervationibus , confti- -„tit eflecorporis rudimentum, ceune- 35 biilam ex colliquamenti parte conco- 3, dam, vel circa venarumprincipiura 55 conciffcens effluvium. Sexiatn diflecui, undeclmo a coitu .die. Cellulas uterinas reperi prsce- dentibus jam rauit6 majores : ipfarum- que cotyledonum rudimenta pundlis pluriffiis languineis infgnita. Ernbryo jara confpicuus erat in nonulliscellulis capitulo majufculo. In pectoris rcgio- iie pundula duo rubra fanguinea compa- Tuere. Pund:a qu^dam exigua alba, vifcerum in abdomine contentorum ru- dimeD*:a reprsefentarunt* Artuum ali- qua ru iienta^obfervare non licuit. In non- G E N E R A T I O. 51 nonnullis auteni cellulis vidi qtiidem em- bryonem , fed in pectoris regione , loco punaorum fanguineorum ^inveni pun6ta mJnima albefcentia. Embryo- nes 'hi fimiliter ob teneritudinem & exi- guitatem traanimaL exerc. Lvj. pag. 562. Te:" 55 tio menic aborfum /a?pedii]ecui , act .5,Qvi anferini magnitudinems cui m- j^erat f^tus, omnibus fuis paitibus^di- 5, flindlus; rudi tamenfcrma. Toto 5, hoc temporis ipatio ( trimellri fc : ) ,j vix quicquam placentce , five hepatis 35Uterini confpicitur: folummodo par- 55 te ovi hujus obtuiiore , externa fu- 3, perficies rugofior , craffiorque appa- p,ruit, tanquam placenta? jam futur^ 5, rudimentum. Apertis autem hmus cuniculi cellu- lis uterinis , conceptus ceu ovum feiQ Qhtdki ad magnitudiijem nucis avel- G E N E R A T I Oi 55^ lan^, utrifque rnembranis chorio & amnio, infinitis varorLimf^ingaineorum fibrillis , dotatis , qux pnnctiira vel Jeviilima difrumpebantuT, e quibus eliju- xitaqua (in qua fetus exiguus natabat } copiofa, ei iimili? cjuam repei-iij utc- ri cornubns cuniculi , jTeptimo a coitu cKe refedH : adeo ut recfte ab Harvseo no- tatum, fuerit, nequaquam* copiofum ^unc humorem, cui fxtus innatat , habt-a^^rjj efle pro fsetus excremento 3 cum is rcCr,ec^u prardidi h*quoris vicefi- ma, parte litn/.^Qi-. imo conceptui vel ovo infit, priufquaru quicquam^ fxtus reperiatur,- Nulh apparuere artus ; fed eorum loco videbantur pin inftar lineol^ alb^inlon- gum porred^>. circa/vero, embryonis- «caLiduIam infiex^>, carinam referebat^ cx qua line^ rubr$ tenerrim^ a lateribus excurrehant i- vafciilura autem aliquod. fanguineum: fecunddm fpin^ longitudi-, nem fefe extendebat. In cavitate tl^^'^-" cis punft.a duo fanguinea pr^r-'^entibus^ 2papraj. ad magaitudir^^*^^ capitis acK cuL^; niediocris . xnembranula velutt perquamexiirV. mediaflinum referente , dirim.ebantur -5; que fimulac attingeban- tur,, inftar crumenul^. fefe referabant, radiumque fanguineum emittebant, Adlatera^. punda duo folida, ac can-. dida ^, loco pulmonum vifebantur. In- ferius paululum , ad ktus dextrum ; punaum alburn^ pro hepatis rudimen- to 5 ad latus ver6 finiltrum ^. pundarii atidem album pro futuro ftomacho vi- dere licuit : h^c enim vifcera , quando °^m partes f^tusomnesdelineatx funtj. '^ femper G E N E R A T I O. . 55: femper apparent, (uc maxime necefia- ria) maxima. .Inteftina , renes , vc- fica 5 c^teraque vilum eftugere. Er:X autem fxtus is , magnitudine pifcicuii fquiliCE minoris. Od:avam diflecui, decimo a coitu die, Hic autem maxima & mirabilis mutatio contigit; foetus-enim (ad mag- nitudinem nucis mofchatx minoris ) e- jiifque membra ( fpatio auatuor folum- modo dierum elapfo ) non rudi mi- nerva, fed perfeda plane ac diftindta Gernebantur. Dilledis cellulis, efflu- xit humor copiofus , & vifcidus , idque ob membranam chorion una difiectam ; chorii enim membranis arda adeo pri- miim cum tunica interiori cornuum utcrinorum cll; contiguitas , ut vix Uxc diffecari pofiic, cjuin ii raul dc illa pr^fcin- datur. Amnion membrana iimiliter 11- quore vifcido , ac cryftallino fcatuit; excjue duabus arteriis umbilicahbus una 9 in duos ramos divulfi , alter rarausin didam tunicam diftribuebatur , alter in '•uDtyledones feu carunculas, cju^ mo- do tu^ ^ modo quatuor , modo quin- . Jd. N O V A A N I M A L I U M que 5 In duas plerumque coalefcunt. Vena pariter ^umbilicaUs unica ? prope tamen cotyledones aut carunculas , ad aumerum earum dividitur in ramuios. Caput pr^grande cum cerebello prominuB cernebatur. Membrana5%'ice cranii, duriufcula, ad modum iutura- rum 5 per lineolas fanguineas dirempta comparuit. Auricul^- capitis temporibus adnat^ vifebanturo Oculi magni hne pal- pebris ptominebant.Bucc^ &.Iabia etiam nunc confpicua erant. Ofculum liians lin- gulam perfec^lam , abfolutamque plane , ac- iii ore liberam includebat. Linea alba folidiufcuh , lata ^uodamjmodo, fpina dorfi fuit, cujus iinem caudula claufit perfcdiiiTma. Sterni , cofta- rumcjue rudimenta exftabant tenerri- ma. Bini eordis ventriculi fatis con- fpicui,. albidi> ac pellucidi? nuces ge- inellas^ reprsefentabant. Cordis vero aiiricul^, fanguine diftenti^, duo(]uafi parenchymata fanguinea referebant , dextra vero major erat , finiftra. Pul- mones valde exigui comparuere. H^' par ampliflimura 5 rubicundu^iJ ^ G E N E R A T r O. 57 fangumeum 5 tctum abdomen occu- pabat. Stomachus fatis magnus , & in- tumorem elatus , cliylum lacfleum con- tinuit. Inteftina omnia , extra abdo- men , circa vafa umbilicalia conglome- rata reperi. Renum primordia dilHn- guebantur. J^rtus elaborati , pcdef^ cjue ungulis muniti ac diftincti proJfta— bant. Ubi autem cun(5h Iiujus fcEtiis mem- bra perfeda adeo & abfoluta inveni ^. ad aliorum inter hunc & adultum me- diorum infped:ionem me non tranf-- ftuli 5 fed fumpfi fEmellam partui ( ex- ceptis cjuincjue aut fex diebus , ad maxi- mum) viciiiam, inque ea difledionem; inftitur. Nonam^ igitur fiEmellam diHecui ». vicefimo cjuinto a coitu diCo. Apertok- abdomine ,~ inveni ceirulas- uterinas- novem, totidem f^tibus deftinatas ^, dc illa paue, cjua cotyledones- fubna-r- fcuntuF & adba^rent, pun<5i:is rubris fan— guineis exterius circumdatas , quatuor ^, nimirum , in dextra, & quin(]ue in fmh- flrQ..utei:in6 cornu; Cj5 Cellufe 5-8" N 0 V A A ,N I M A L I U M Cellula? omnes ejufdem iere roagni-^ tiidinis erant , una 'excepta in cieKtrd cornu 5 qu3? reliquis erat multo minor,, Primam cellulam aperni jfeumque om- r.ibus fuis membns perfedum &dillin- 6lam reperi ^ quatuor digitorum trans- verforum longitudine, Rei autem no- vitate illeclus 5 etiam fecundam diilecui?, atqueoffendi f^tum prscedente mjulto iuinorem-, magnitudine nucis juglandis»., Cotykdones cum ipsd fxtu ejufdem fer- jpe magnitudinis erant, Membrana cho- TJon humiore copiosd , lucidd , & glu- tinosd repleta fuit. Amnion fimiliter. iiumorem cryftallinum , & vifcidum, co- piofdmque continuiti Allantoidem snemfeanam (c|uam pr^dicant ) nun- jorcs , conceptum fecundun3<: impedrviflcnt ; & fa:tus pafterlor , par— tuivicinior, caufiflet abortum; Judicos^., probabilius cfle , n fxzum hnnc pcrfe- 'aum. miniiS' cenfcamus, obcaufam-v^l'' materialem^ vel efeiencem.languidanar': sumis:3.au£dfetam,-. • . . ^^ ... ' C ^« ^U\i^ «S^b; . N'OV A A >^ X M A L I-U M CcffLilas infequentes ubi diflecui , of^ . fendi cotyledones feu carunculas pro fe- tu (ingulo binas , fibi invicem aggluti- iiatas,, faba? majoris magnitudine. Incumbit bmis liifce carunculis fea cotyledonibus corpus albidum 5 glandu- rofum 5 epididymidibu^ in marium tftdi-'- ■ fcus ilmile ; non divulfum , ut cotyledo- • siesj fed unum continuum-, cornubuf^ ' i^iie uterinis firmiter annexum : in cujus p.ute fuperiore reperi ofcula ceu valvulas feptem odrov.e 5 hiantes qua fpecftant u- terumjpro recipiendis va(i3 uterinis , qux Bon tendunt ad cotyledones,. fediflhic ', Tobliterantur. Econtra vafa umbilicalia non in pra:- ^liclumglandulofum corpiis , fed in co^ tyle.dones folummodo diiTeminanLur :■ sitque ita vaforum nmbilicalium extrema cum vafis uterinis^non conjunguntur per anailomofes 5 neque fanguinem ex iis. gro nutrimento fa^tus hauriunt, fed in- caruncLilis feu cotyledonibus , corpori : glandulofo fubjecScis , obliterantur. Wbl cotyledones > necnon corpos cr- mmn^ glandulofum^ digitis compreiBi, "^ - ^ fin^uinis^ G E N,E R A T I O. 6t: /anguinis tnntiHum j.fuccique Icnti ac viC cidi emulxi , iftiiJs indolis , cujus di fa.- cla menrio , in cuniciilo , fcptimo a coir tu3ic, reredo. Aperta chorii membrana ,. efHuxit li'^ quor cryftaliinus ac vifcidus. Amnion Lcjuorem , ad ovi albuminis fubibnriam tendentem y continuit.. Hinc obtulit fe fztus , omnibus m.embris cxternis diflin- cius 8c perfcdus. Caput erat , latione corporis, mediocre, cranio duriufculo munitum. Gerebrum alicjuomcdo flui- dumfuit, interim in g)-ros djfiincflum, Oculi fuere perfefli ,. larenres fub palpe- bris , firmiter cob^erentibus. Auricul^j nafus naribus confpkuls inflruc^lus-; buc- cx 'j dc iabia claborata j:m plane difcer- nebantur,. Qs liians Jinguam ad fudum in totum. compciitaminclufir. Aperto thorace & abdomirje , x}frea- diglandulas jugulares miaximas , tby,- mumc|ue in cavitate pedoris inlignem : Pulmcnes eadem fuflanria dc colore cum rcnibus >. albefccntes : Cor fuo pe- ricardio Sc auriciilisinflrudum , ejufque yafa coronaiia y^lde confpicua , & ele- C 7 gantcr fe N O V A A N !■ M A L I^U M g^nter admodnm fefe ej^erentia : Hepar ampliilimum & fanguinolentum , fan- guini concreto fimillimum r Veficulam felleam liquore biliofo repletam : Ven- triculum redundantem humore, incjuo fetus natat , (imili : lienem exiguum> ventriculo a latere finiftro continuum ac guafi enatum .• Similiter pancreatis cor- pufculum glandulojflim 5 inferius paulo verfus medium , ventriculo connexum : inteftina fuperiora chylum continentias Colon inteftinumi producens excremen- tum ftercoreum^ & inteftinLim redum 5 gjobulos ftercoreos jam formatos conti» siens i Renes albidos ac folidos , ut puf- mones, inftru iiimme repletam » Urachum non perfo- ratum, fed ligamenti veficir fufpenforil vicem fubiens» In f^mellis teftesob- i^rvayi > eum utero & cornubtrs, Ih ma- ribus 3 tt^^^ ( quo loco funt f^mellarum partes genitafes ) majores ^ candidiores ^, magifc|Lie compaftos reperir cum. vafis' gr^^garaDtibua ^ fememdcferetttibus. G E N E R A T I O^. 6^ Aitus pcrfcdlifimos., pedumoue digito^ f, iingulis munitos inv^ni. Corpora glanciulo/a cotyledonibus in* cnmbcntia , principio valide admodum utcro adh;rrcnt ; fed quo fsetus Rt gran- dior, partuique vicinior, eo etiam fa- cilius ab utero recedunt ;- imo. , tempo- re partiis fua fponte ab utcro dilabuntur ^, co plnnc modo , qud fru6lus maturita- tis tempore cx arbore decidunt, Et ita cjuidem ( per Dei gratiam ) no- ftram abfolvimus de generationc anima- 3ium hiftoriam ^ eamqije veram quifc^ue reperiet , c]ui ad ejufcemodi experimen- ta nonnunquam fcCe applicare non dedi" gnabitur. Scd mirabitur fortafie quifpiam, c]Uod In primis meis cbfervationibus , puncti fsnguinci falientis in ccntrp collicjua- inenti, fibrsrumque exilium fan^uinea- rum in colliquamenti limibo exiftentium^^ mentionem non fecerim , fcd mox m" itio mearum obfervationum , meminer. nmembryonis jam confpicui rudimen- ti, nulla ptin(?:i fanguinei ialientis mcn- tioGefacii^, ubdtamea Harvseus naturaf ■ • iummuj> ^4' N 0- V A A N I M A- L r'u M' liimmiis indagator a punclo faliente y tamin oviparis 3- cpam in viviparis , fe- .^ tuum trahat primordia : inquitenim lib. de generat. exercit. xvij. pag. 123. ,3 Quarto die fi infpexeris , occurret jam- 5j major metamorphofis , & permutatio' j5-ad.rrtirabilior; c^ux fingulis fere illius. ^5 diei hoiis manifefiior fit ; quo tem.po- . ,j-re ia oyo > de vita plantie , ad anima-- 55 lis vitam fit tranfitus, ]^m enim coU „ liquamenti limbus linea exili fanguinea 55 rutilat • ejufque in centro fere 5 pun- 3, (5lam fanguineum faliens emicat ; exl- 3, guum adeo, ut in fua diailole , ceu mi- ' „ nima Ignls fcintillula , eirulgeat ; & 3, mox 5 in fyftole , vifum prorfus efiU« 35 giat , & difpareat. Tantillum nem- 3, pe ell vita? anim.vlis exordium , quod 35 tam ineonfpiciiis initiis m^olitur plailica ^ vis natur^. IdQm notat autHor indamis & cervis x ^3 exercit. Lxix. pag, 445. Interdum in jydextro cornu , aliquando in iiniftro, 3, nonnunquam in utroque habent mate- 55 rlam colliquatam , tranfparentem , 2c ajxryilallinamj propria tunica tenuiiE^ Generatio, 6$ r, ma atque orbiGuIari contentam , hii- 3> moreque co , in quo pollea conceptiis »natat, longe puiiorem : in ciijus me- 5, dio fibr^ languinese, & pundtumfa- „ liens (primum futuri fa:^tus rudimenr ,j tum) citra ulJam pra^terea cujuslibet rei r> pr^-fentiam clare difcernitur : eftque 35 hsc prima pars genitalis. Fatcor, punftum faliens , fibrafque fanguineas , in ovo primiim quidem ap- parere, primariumque futuri fittiis pr^ fc ferre nidimentum : fcd an cadem lii£C. ita kfc habeant in generatione viviparo-i- rum', valdedubito , autvixcredo: non c]uod ftudcjim contradicere cxpcrimentis HarvcTi , viri dodiflimi expertiilimique ; veiiim quod in producftione cuniculo- rum, pun non ut punr €6 N o V A A N I M A L r u M €b'am rubmmj- ^cci ^- pundum album; rcperi. Ipreiiiet etiam autliof pun(5bum aibura percepit prius cjuam rubrum , exercit, j-3 xvij. pag, 125. Inveni (inquit) ruti- ^5 lantem & purpurillatum circulum exti- 33 mum 3 definentem juxta horizcntem stminiatum colliquamento circumdatum;: jjin cujus centro pundiim aIbum>non au- 3> tem rubrum aut faliens reperiebatur. ,,Et pag. 131. refert autlior, quod 33 fub finem quarti diei >. in ovis quid 3, turbidi veficulas pulfantes adumbrabat^ j, vifumque { offufx nubeculse inftar ): >^:im.pediebat , quo mintis ^ilare pun&. 35 falientia intiieri potuerit, Clariori ta^ j5 men luce , perfpicillifque adliibitis j- 5, collitifque una fubfequentium dierumv: 3, obfervationibus 3 conilitit efle corpo- 3, ris rudimentura. Argumento certif- limo, corporis rudimentum ( etiamfi pr^ exiguitate vifum effugiat) un^ ciim cor- dis corpufculo delineari ; pr^cipue, cum eodem dk ( quarto fcilicet ) quo pri- mum line^ exiles fanguine^ in colliqua- aienti limbo 5 poflea vero in ccntrocol- liqua-- G li K E R A T I O. ej- Jiquamentf punduni laliens ex albo in Uibriira conveifun- ( i^que rolummodo ob fanguinem iiy^uum ) Authori ccrapa- ruerint , hor etiam corporis ruJimen- tum paritp^ iefe obtulit. Quamvisau- tem 1t=c ^c obfervaverit vir ragaciiJimus Vdi viEus , incidit nihilominus in eam- fententiam , generationera aniraalium' perfecrorum feri per epigeneiin : fic j, enim ait exerc. xlv. pag. 251, Liqui- ^ cio conftat , pulli generationem ex ova „ fieri potius per epigene/in , quam per^ j.5..m€tamorphofm j neque omnes ejus^ j, partes limul , fed fuccefHve y & ordi^ ,, ne emergere : eundemque fimul , dura ,5.augetur , formari , & augeri , dura 3, formatur^ partefque alias aJiis priori- ,, bus fupergenerari , & diflingui , prinr , cipiumque , augmentum , & perfc-. „ d:ionem procedere per modum cref- ,, cendi , tandemque exoriri. Hoc probat author experientia fa(5ra inovis, exercit. xvij. pag. 161. & fe- quentibus. Cum fepius inplurimis- „ ovis diligenter accurateque contem- ijplatus e&m, aliquandiu pendtbam „ ^ni' 6B No^VA Animalium j^ammi, quamnatii rententiam arapfe- 5,aerer. Utrum fc: concrementum 3,hoc, globuluique api^nfus , ex colli- w quamento ( in quo nataba-u ) tanquam yi ex materia compada & -oaoulata- 55 proveniant ; {]uemaclmodum cv ya- „ poribus ( dum furfum meant , impti 35 ceptibilibus ) in aere fuperiore con- j5 denfatis nubes fiunt: aii potius elHuvio y, quodam , fanguineo ifto meatu ex- 35 lialante , vel per diapedefin tranfu- jsdante, exoriantur; mutatoque inde 35 nutrimento augeantur ? funr enini' j, maximarum quoque rerum initia per- 5, pufilla, & pYx exiguitate fui obfcura. yy admodum- Hoc fane exploratum 55 me habere abitror 5 puncla falientia ,. 55 & meatus venales, ipfamque venam 5-5 cavam primum exilkre , eitjue poftea. 55 corpulentiam did:am accrefcere. Cer- 55 tufque funi-, fanguine e puncco f^di- 5, ente in venam hanc impelli; ex ea- 5, que corpufculum illud nutriri , & cre- 5, fcere, Nempe primus ille fltus &: 3, mucor 5 ex eiiluvio ven^ ( cui adnafci- jjtur j primumoriturj indeque poftea 55 011- G E N E R A T I O. ^p -',5 nutritur , atque augetur ; c^uf^mad- 5> modum fitus alibi folet in locis bumi- 5, di? , inter opaca domus , qux diu -5, non repurgantur ; £<: ut camphora fu- ,5 per tabulas cedri ; Sc muicus fuper fa- 55 xa , cc arborum cortices ; aut denique 5, c]ualiter erucis quibufdam tenuis lanugo 5, innafcitur. Eadera quoque occafione -5, dubitabr.m 5 numnam , facla colli- ,5 cjuam^nri coagulatione 5 una cum fan- 55 guine & pundo faliente , hoc etiam ,, corporis capitiique rudim.entum lia- 5, tim exifteret ; fcd renue adeo & pel- 55 lucidum 5 ut vifum pi orlus eiiLjgeret ; 5,donec in fitum ac mucorcm cra/lefcens, s^albedincm rpi/Iiorem induat^ qua ,5 percipiatur : dum interea fanguis craf- 55 (lor & rutilnns in colliquamento tam 3, diaphano facilc confpicitur. Verum- 55 enim-vero cum preffius rem ipfam co- 35 gito 5 in ea fententia fum fan^uinem 5, dari , antequam quicquam corporis 55 reliqui exiftat ; efieque eum , pr^ 55 cc^teris orrjnibus f^tus partibus primo- 5, genitum : & ab ipfo ., tum mate- %, mm , ex qua corporatur f^tys ; tum -prb N O V A A N I M A 1. 1 U M 3, nutnmentum , cjuo augetur, proce-- ^, ifere : elTe denigue ( fi modo ulla 'iixQ- j, rit ) primam particuiam genitaleni, Qlio ergo author fuam tueatur opinio- nem , adducit exempJum fitus & muco- ns , qui locis-liumidisinnarcirolet: iteni camphorse , fuper tabiilascedri , & mu(ci fuper faxa, atque arborum corticcs. Sed j meo judicio , h^c miniis ap- pofite profert author in fententi:^ fu^ elucidationem ; mucar enim feu fitus , camphora, & mufcus , Cum fint inanima» ta,& per particularum minimarum juxta- appofitionem fuccre/cant, nullaquepro- creandi virtutepoHeant.nullo modo cum rebas animatis, &c]uidem, inter ani- mata perfed:is animalibus , quibus gene- randi vis ineft , comparari cjueunt. Etiam contra natur^ curfum ordi- narium ftatuit author profluvium ali- quod e vena cava procedere , ex eoque embryonem nutriri atque augeri, ad mo- dum iltus locis humidis enati : Nimirura author , qui primus fanguinis circulatio- nis eil inventor femper gratulandus, qui^ que hac occafione arterias in corporis nutri- G -E N E R A T I O. 7f nutritionem deflinatas unicas adinvenit ■, jam venas , fanguinem fuperfluum , nec in corporis nurrimentum cedere valen- tem duntaxat redu6trices , in altrices fufcipit, di&mque iiatur^ curfumrur- fus invertit. Veruraenim-vero citatatn opinionem non Tolus Harv^us , kd Sc alii viri mul- tmn celebres amplexi fuere ^ volentes primam partium fo rmationem Sc nutri- tionem fieri per juxta-appofirionem, cpx nonminus vera cenfeturnutritio , acea qua? fit per intus fufceptionem. Et ca. fententia fuit etiam Alcmc-eonis ftatuen- tis , fcetum in utero per Iiabitum corpo- ris nutriri; hincqueprimis diebus vifce- a cmnia & intellina intra corporis ca- vum non recondi , fed foris pendula & quafi venulis attexta promincre : qux obfervatio tantum 'c|ucc|ue valuit apud Democritum , ut partcs cxternas inter- nis priores efle ac generari duxerit. H^fit ctiam in eodem errore fum- inus Ariftoteles, dum lib. i, de generat. animal cap. 4. ftatuit, omnes corporis partes non fieri fimul > fed ordine unam poft 7^ N 0 V A A N I M A L i U ?.t poil aliarn. interim eodem capite refo- tat Democritum fenteDtiam hanctuen- 5, tem : quamobrem ( inquit ) quia , ut 5, Democritus ajunt exteriora primiim 55 animalis difcerni ? tum interiora , quad 3, lapideum aut ligneum animal condantj 35 non rede dicunt, - Verior efl: igitur dodlrina Hippocratis, lib. I, de vidus ratione feft : iv. ita fen" 55 tientis. Membra fimul omnia difcer- 35 nuntur 3c augentur , neque alterum 55 altero prius 5 neque poileriusj Qus 55 tamen natura majora funt , mino- p, ribus priora confpiciuntur dc augen- 35 tur 5 cum ninilo priora exiilant. . Sententiam hanc confirmant ea , qux comperi in cuniculo , nooo a coitu die refe(5l3 , cujus cellula^ nQunullx uterin^e liquorem ciyftallinura tenuiffima mem- branula contentum 5 duntaxat include- bant; nonnulla? vero continebantliquo- rem rryftallinom fimili membranula te- nmiEml coiitentum, in cujus centro exigua ac rariflima nubecula, in futuri frtus rudimentura , . apparebat : non- uuilve citatura licjuorem poiSdebant, hx CUfUS G K N n R A T r O. p'^ Cujus medio natabar ctiam embryo , ma- gnitudine cnpitis tickulx majoris , capi- te prce ca'tcris partibus confpicuo : Ar- gumento infallibili, pnrtes quarcun-rjuc torporis animalis fimiil & unico momen^ to delineari , ciim omnes hi diverirton- ceptusab unico coitu provencrint 5 ta- lefque fub uno e^dem^ue di(Ibv3:ionis tempore apparuerint. Quamvis igitur partes quctdam pra: aliis principiG magis fint confpicuse ,. Ih- tim concludendum non eft, partes mi- niis vifibiles non exillere; perperam e- nim fenfum confulimus , ubi objLC^la prx exiguitate fui pcrcipi non poflunt ; fed in talicafu ratio una confulenda efl: , qua^ fi-pe errantem fenfum corrigit. Prima kaque rerum flamina in jreneratione , principio quidem erunt invifibilia ;, fed crefcendo vifbilia redduntur. PrsEter dicUm autem cpinionem 3 partium nimirura animalium ^eneratio- nemfieriper epigentfin , infimiatfimul author , fanguinem dari antequam quic- quam corporis reliqui exiflat ; efleque eumpr^ c^teris omnibusf^tuspartibus D primo- 74 >J"0 V A A N I M AX I U AI primogemtum ; & ab ipsa tum mate- riam > ex qua corporatur i^tus ; tum nu=- trimentum , ex (]u6 augetur, procedere. Verum, cijm Jam feculis pr^ceden- cibus admifla fuerit partium divifio in fpermaticas .& fanguineas., nectemer^ a recepta veterum opinione lit difceden- dum ) utique Sc illam tanquam verif- iimam ampIe(5lor ; non quod exiftimem, primam partium eiformationem imme- ciiate conftitui ex feminis utriufquepa- rentis corpulentia acmixtura; fedquod cenfeam 5 humorem cryftallinum ac vif- cidum, tunica principid tenuiilima in- clufum 5 caufam partium fpermaticarum vulgd di(^arum materialem 5 fpiritus vero genitales humori pr^dido impli- citos earum partium caufam efficien- tfmexiftere^ ipfumque fanguinemnon ut primogenitum , fed ut poftgeni- tum haberi , ex eodem humore crj- ftallino ac vifcido , mediante partium adjacentium calore fotuque placido pro- ducftum 5 ut tanquam fubtegmen prima partium fpermaticarum didarum-ilami- m integat. Quin ^ G E N E R A T I O, 75 Qnin imo HarvcBum ipfum Iiac in re non fatis fibi conftantem reperio , diira lan^uinem nonnunquam primogenitum aut primam particulam genitalem , non- nunquam fimul cum fuis receptaculis ge- nitum indigitat , ut fonant ejus verba lib. de generat. animal. exercitat. Liij. -5, pag. 3 24. Sanguinem in ovo ^ con- 3, ceptu 5 ante alia fadum cernimus : j'5 eodemque fere tempore , receptacula 55 ejus , vensE fcil: 6c veficula pulfans , 5, manifelle apparent. Ideoque /i pun- 9, (5lum faliens , una cum fanguine & 3, venis , tanquam unum idemque in- ^^frrumentum , in primo fePtus exor- 5, dio confpicuum , pro corde accipia- ^, mus , ( cujus parenchyma poflmo- 5, dum , in formatione fxtus , veficuL-e ,, fuper-oriatur ) manifeftum eft, cor ,,in animalibus hoc modo acceptum , 3, ( nempe organum ex parenchymate , 5, ventriculis , auriculis , vafis , fangui- „ neque compofitum ) efle revera ( ut 5, voluit Ariftoteles ) partem corporis „ principalem & primogenitam : cu- 3j jus tamen pars prima & pra^cipua fit D 2 fan* I 7o N O V A A N IMA L I U M j^fanguis, idqiie tum natuia? tumge- 5, nerationis ordine. Et exercit. Lvj. ^5pag. 355. Primus procefllis eilpartis ^, primogenit^ & genitalis ; fanguinis 5 fcilicet cum fuis conceptaculis 5 five 55 mavis 5 cordis cum/uis venis. Atque ^55h^cpars-5 duabus pr^cipue caufis pij- V55 mo gignirur; tum cjuia efl pars prin- .5, cipalis 5 (]ux c^teris omnibus ceu in- -35 ftrumentis utitur ; cujufque gratia reli- -35 quir partes fad^ videntur.; tum etiam 3, quia efl pars pr^cipua genitalis , c^te- .5, rarum origo jSc audor. In hujus pri- 35 m^ partis generatione ( qux quarto ^, die in ovo perficitur ) quamquam ordi- 35nem aliquem obfervare non potuit; 3, quod omnes ejus particuk-e (fanguis ,3, nempe 5 ven^ 5 ^ vefictila pulfans ) .3, fimul appareant ; crediderim tamen -( ut dixi ) fanguinem prius inefle , quam .,,'^Ifum : & eundem propterea .5 ex 5,naturse lege, pi-iorem eifQ fuis con- 55 ceptaculis , venis fcilicet, Cordis ^, enim fubflantia 3c fabrica , ( nempe «5 conus 5 cum ventricuHs , & auricu- 4, lis ) ut diu poika cum vifceribus aliis 2;ene- G E N E R A T r. o,. 77 ngeneratur , ita c]ucque in eorundem 55 clalTe ( tertia fciiicet ) recenferi de- ,,bet. In hk conftru6lione , \cnx „ prius , (^uam arteri^ , funt confpicuse : ,,ralcem, quantum nobis obfervarcH- ,> cuit. ^ Verum , fi Author liacce obfervatio- ne , partium aliquem ordinem in genc- latione obfervare non potuerit, utique non recle ftatuit fanguinem priorem clle fuis conce.ptacuiis ; & ab ipsotumma- teriam;, ex qua corporatur fcetus ; tum nutrimentum , ex quo augetur , proce- dere :. fed hoc quidem rediilime ab ip^o infertur alibi ,. fanguinem prius inefle > quam pulfum... Arbitror autem hoc cafu , fanguinem primiim confpici pofTe, tum ob colo- rem ejus tubeum &: rutilantem , qui fta- tim fefe eftert , dum candor, tenuitasj & pelluciditas partium fperraaticarum fic did:arum , oculorum aciem illudunt : tum quod fanguis.etiam extra cor prim6 generari queat. Nimirum , liquor fpirituofus lati- taus ac. fedem figens in colliquamenti D 5 centro ^-g", N' O V A A N I M A L I U M centro feu fetus corculo , non rnbro mt. fanguined ? fed etiamnum albo 5 fen- iimque 3 fufcitata fermentatione , ex- seftuans 5 atque ex citato pundo { con- cefsa via per art^rias ) prorumpens^ idemque dido modo minus reddens 5, ( ut notat Harvaus pag. 1 25. ) materiam «^uamcumque obviam craiJiorem pro- pellendo, una cum eadem hacimpin- git in (c€tus tunicam extimam. Liquor autem is proprio vaie inclufus , ac me<» diante partium adjacentium calorefotu- <^ue placidb conco^tm magis, hacque ratione in fanguinem feu liquorem ru- feeum converfus ^. ( ad eum modum quo;. fru(5lus irpmaturi calore folis beneficd Hiaturitatem ac ruborem contrahunt^ malaque cydonia , nonnulla pyra , & Gorundem fucciV, fuppofiti ignis bene» iicio rubefcunt;,) per^ue calorem magis ac magis. attenuatus , cum fpatium di^ Jatare , ulteriufque tendere nequeat , data via per venas redit in locum ^cor nimirum ) unde primum egref^ fus efl ^ ipfumque cor , feu potius cordis audculas y prius albas , jam faturata G E N E R A T I Oi 79. ^turata rubedine tingit , motumque pul- fatilera in iis excitat ; quod idem obfer^ vavit Harvjeus lib. degenerat. animal. y, exercit, xvij. pag. 116. Quantum « mihi obfervare licuit , videtur {anguis 5, efle ante pulfum ; cujus fententix h::nc 53 caufam dicam. Die mercurii , kib w vefperam , tria ova gallin^ ruppofui ; ^ dieque faturni paulo ante eandem ho- ,, ram reveiTus , inveni h^c ova frigida » 55 utpote a gallina derelicla : aperto ni* ^ hilominus eorum uno , pulli exordi- n um reperi ; lineam nempe rubram dc 55 fanguineam in ambitu , in centro au- 3, tem 5 pro pundo faliente , pun(5i:ura „ album-- exfangue. Quo indicio per- 5, cepi gallinam haud raulto prius incu- „ bationem deferuifle. „ Quare vi captam , & in cifta con* „ clufam , per integram nodiem ibi- 5, dem detinui: poftquam fcilicet ova y, duo rcliqua , cum aliis novis illi fuppo- 5, fuiffem. Quid fit ? Proftridie , fum» 5, mo mane , ambo ova rediviva erant : „apparuitque in centro ipfum punc- „ tum micans , albo. puni^o raulto P 4 «mi- So N Q-V A- A N I M A. L I U-M 33 mlniis j; € qiio (albo niiBiruai ) /I'!j:- n tilla , tanquam e nube proiiliens , in 39 diailole diintasat comparuif. Adco. 53iit vtderetiir milii, ex albo puiido , 33 rubrum. pjndtum emicare i utcuii- ^jque in.illd punduin faliens genera» 35 ri:. idqiiej exiil:ente jam fanguine, »aut nafci;^ aut faltem moveri. Jm6 3) f^piiiime Qomperi ^ pun(5lum faliens ^ 3? ciim ( cea. plane intermortuum ) ab 3, omni motU quiefceret» a. novo fotn. n motum denuo & pulfationem tecupe- 33 raile. Quare in ordine generationis ^ jj.pund^um ^ fanguinem primum exifte- 5, re arbitror;" pulfationem vero non ?, nifi poflea acceaere. Ex; fupradidls etiam comperimus > autborem noftrum flatuere venas ar- teriis. effe generatione priores, cuni w dicat ,, ( pag. 556. ) In hac conftru- ^jdione, venj^ prius., ^uam arteri^, ^ funt confpicu^, Et exerc. Lvj. pag. 3,561, Arterias umbilicales, poflve- ,5 nas cognomines oriri arbitror ; quod ^ illa? primis menfibus vix reperiantur ndc e.ramis adutrumque^. crusdefc.en- 3,denti" Ge N E R A T I 0. ^V ivcientlbus ortiim ducant. Ideoque 5, Haud prius , quam pars corporls ( un- ,jde oriuntur ) conftituta fit, exiflere „crediderim. Ven^ autem umbilica— 5iles multo ante confpicuse funt ,. cjuam- 55 quippiam corporis inclioatur, Gartefius autem , vir pcrfpicaciili-- mus, & ejus aflecla' , probabiliter ad- modiim demoninant exortum arteri-- arum , ante venarum originem , hoc modo ( nifallor ). In conceptu quovis vcl ovo feniper invenitur malfula cjua:-- dam- cryrtallina ac pcllucida , cjuse vir- tute feminis mafculini imprargnata at- que animata , potentiori atque excelfcn- tiori fermentandi virtute pollct. Mxc mailula ratioiK: tum pcculiaris fu^ con- flitutionis, tum diverfitatis aflionis 3c motus particularum infenfibilium > im.- piimit liquori fpiritucfiori ac volatiliori , - ipil mafluIcE innato , motum rarefa(5lioni3. ac .dilatationis , quo licjuor rarefad-us ac dilatatus > & confequenter ampliorem locum quam antea expoftulans , pr;;e^ dictx maflula? eftringit parietes : ^ unds- hxc maflula , oti rainor , ita etiam durior D^5, ac 82 N 0 V A A N 1 M A I- 1 U M ac folldior reddita , formam maffui^ mb- noris y figura cordis dotat^ , eademque qua citatamalliila virtute pollentis , con- fequitur, Hac autem rarefadionis ac dilatatio- Bis ratione, pr^dicto liquori fpirituo- liori 5 nec non li^uori , mediantibus vafis umbilicalibus , didram madulam ingredienti ,. mifcetur atque uniturfub- dlior cju^dam fubftantise aere^portio 3 c]ua futuri cordis corpufculum ultra de- bitum modum diftentum , & didi Jiquo- les 5, mediante efficaciori fermentatione rarefadli, erumpunt ex ipso fermenta-^ tionis organo , abfque ullo vel minimo conibudionis indicio ; ficque ratione pr^.di<5l^ preilionis vias fibi fabricant , arterias diclas , per qms licjuor dilatatus & in fanguinem beneficio fermentatio» nis reda(Sus , per univerfum crefcentis f^tus corpus diftribuitur, Ciim verd ab infequentibus corculi cjufmodi efl-ervefcentiis,fanguis i&e con- tinuo propellatur , utique impingens in^ fetum ambientem cuticulam> necexi- m^^ihidem iaveniens ? per aovas afe mt G E N E R A T I O^ 85 faciendas fadlafque vias , venas didas 9 adcor revertitur, fanguinifcjue circula- tionem inftituit. Et hoc qjuidem modo arteriarum exortum ante venarum exhi- bent ac demonlirant. Conftitutionem autem utriufcjue va- fis 5 fecundiim arteriarum venarumque rariratem nc denfitatem , hinc deducunt ; i^uod licjiTor fpirituofus ac volatilis fcm- per aliquid materi^ fiix craflioris , ad ar- teriarum efi-brmationem 5 propcllat ad htera , quse paulntim , a materia eo re- petitis cordis tbullitionibus pulsa , fir- mitatem con/cquuntur. Quia vero motijs IIc|iioris fpirituofi^^ principio qnidem validus eft ac velie- • mens , fcnfim vera paulatim languefcit $ , idcirco cjua longius progreditur j^eo mi- n-us-fortiter materiam craflioremad late- ra propellit: atque ideo arteri^ verfus extremitates magis ac magis attenuan- tur, Venarum cutcm tunica rariorefl ae tenuior y eo quod liquar fpirituofui itirreris longitudine magis adliuc debilt- tatL?s >-. miniis materi^ craiiToris ad latora propellat. flf N' O V A A N I M A L I U M Quamvis autem hxc liabeant veri fpe- ciem,ac digito quafi demonftrari cjueant, iion carent interim fuis diffieultatibus : etenira , dato non conceflb , arterias primo generari , eo quod fada in corde, f^Tmeotatione ^ liquor /pirituoiior cuni impetu quodam ex ipfo fermentationis^ organo feu corde erumpat , ficque ex materiacrailiore perpetuo ad latera pro-. pulfa conftituat arteriarura rudimenta ^ ^qnx: foliditatem inajorem confequun- turobtd, qiiod liquor fpirituofus prin-^ dpid validas , poft-modiim vero iti- neris longitudine fenfim languefccns 3. ^iiras fortiter materia^. cralliQris parti- s^^las ^d latera propellat, non fequitus tamen a, Irquorcm fpirituofum , fimul accordis adione humorumque fermen- , tatione exftura fibi paraverit , eo fla-^ tm m(miGnt6 tunica veftiri ; & pri-- H2Q wqLiidem craiEori , deinde magis ma- gifgue 5 prc.duclus longitudinje , ra- jiori, Hac quidem occafione 5 ciim aneriarum tnnica prope cor fit craflifli- 3113 3 utique prope extremitates erit te- j muiiliaia? ad decr.ementum impetiis Ii=* J quons . ^ G E N E R A T I O, S$ qaons fpirituofi , materiam crafJiorctn ad iatera pcIJentis : uniurcjue arterise non erit una & eadem tunica j (td varia y mo- do cra/Iior , modo tenuior j ciim tamen per arteriarum anatomen rcperiaraus, arterias.msjores unius- plane conditionis eiih ac/ublhnti^ modi ( rcrvata propor- tione ,) cum minimis. Vena: fimiliter , qu^ a rcpercuflione Ii<}uoris fpirituofi provenire dicuntur, cjraflioies crunt, cju6 arteriis funt vici- niores : ut. cnim artcriarum fubilantia verfus cxtrcmiratcs paulatim magis ma- gifque ( ut fuftinctur ) attcnuatur , ob li- (juoris fpirituofi impctum diminutum, ita p^ariter vcn^e , c^uo fuerint acaufa eas ef- iormante remotiores , co. ctiam erunt tcnuiorcsj, (icquevena cava , ciim lon- gius abiTt.a fuo principio , prope cor crit tcnuiffima, quod tamicn non accidit. Pra;tcrea vas venofum. idcm crit cum arteriofo ; critcjije vas venofum dun- taxat retrorfum acflum > ad rcpcrcufiio- nera Jiquoris fpirituofi : unus erit dc idcm venarum arteriarumcjue continuatus da- ^us i dudufque iflius continuati unifor- D 7 miter. S<^ N O V A A N I M A L 1 U M. Eniter decrefcens cavitas : c|ux cundla aMtopfi^ repugnant. Quod autem arteriarum genedn aiite venarum conftituant , unice con-" tingit es imaginaria illa hyphothefi , fanguinem nimirum , ex corde pro- pelli ejus dilatatione ; cum tamen re- vera fanguis propellatur conflrid:ione cordis .- cjuod obfervavimus in cuni- culis junioribus , in quibus caloris vi- talis pabulum glutinofius , vitam con- fcquentet tenaciorem efficit. In iis , cordis motu pulfatili diu perdurante , yidimus manifefle cordis cavitates ab- inftillatione fanoulnis e vena cava ve- naque pulmonali dilatari atc^ne am- pliari ; in /anguinis autem expulfio- ue , cor conftringi , ejus cavitates mi- nui , ipfumque cor ab illo nifu quad convelli, In tentando autem hoc tj^- perimentd j cuniculi jam demum ex- dufi fumendi funt ^ in iis enim, chm coretiamnum fubpalleat ^. perfe<5te cuii- & intueri licet; alias , in prove£tio« ribus , cj.uibus cor carnolum jam dl ^ jkrum j ae.comgadlum , h^c eadem G E N E R A T I O,, Sy obfcrvarc non adeo diftinde permitti- tur. Prasdidum autem experimentum ha- buit etiam Harv^us in ovis , exerc. xvij». ?) pag. 124. In colliquamenti medio ,. 3, punclum rubrum faliens ponitur , quod 3, in pulfu fud rythmum & ordinem cx-. 3, /^/flole & diallok compofitum fef- 3, vat. In diaftole quidem > quafi ma- 3, jorem fanguinis quantitatem imbibe- 5} rct , ampliatum apparct , atque emi- 35cat; in fyflole vero confcflim Tubfi- 5, dens , tanquam id:u illo conyeller^e- 3, tur , & fanguinem dimittereCj deli- 33 tefcit. 5, Item, exercit. eadem, pag. 150. 3, Ova perfecfliora duplicem vel biparti*^ ,, tam habent veficulam pulfantem , du- ,, plici i(ffca alteram alteri viciffim ref- >,pondentem; eo nempe modo atque 3, ordine, utunafefecontrahente, alte- >, ra fanguine diftenta & rutilans appa- ^ reat ; qux mox pariter contraif^a , fan- wguinem liquido exprimit' ^. momen- Mtoqueinterjecio, prior denuo refur- >igit,.pulfumque repetit, Clarequevi- t8 N 0 V A A N I M A L I U M ^jdeas, adionem harum veficularum jytfih contradionem 5 a qua fanguis 3> impellitur > & in vafa protruditur. Sed redeamus ad viam 5 &dicamus5, niateriam ilJam fpirituofiotem^ac volati- liorem-5 <]uam maflulaffcrmeatacea? in- efTe 3 - quam<]ue , facta fermentatione » cordis parietes alicubi difrumpere ftatu- unt^; arteriarum rudimenta eo modo protendere non poile , cum ipfamet flibtiliffima ac c^leftis cenfeatur mate- lia, cpse facillime tenuitate fabftanti:^ fux poros parietum cordis peitranfiret > fcltem.tanta copia,. ut reliquum intra cavitatem , fine paricrum dif'uptione - ppfiet CQmraode' moveri 3 . dum nulla itiova materia craffior affluit. - Qu6 ergo arteriarum i'udimenta pro- tenderentur > aiiam antea raateriam- crafliorem in cordis cavitates affluere ne- ceflum efiet , qu.^.fermentatione rarefa- 6:a , ipfum cor ad Iiuraoris rarefadi aut rei molefLantis expuliionem. fufcitaret , arteriarumque fundamenta hac cccafione iaceret : alias, li fpirituofa pr^di6ta ftbflanna e.cavitate cordis erumperet> G Iv N E R A T I O. 89 antcc]uain affluxiiTet alla craflior , facta fcmel Cjafmodi cruptione , ceflarct il- licb omnis cordis motus pulfatilis. Jnterim optime judicarunt, fubflan- tiam aliquam fpirituofam mafluLx fer- mentaceaj innatam ,. excitata fcrmen- tatione, & confequenter diclce fubflan- tix rarefadtione ,, ex citata malfula pro- pelli : fed arteriashacrationeprotendi ^ foUque humorum rarefadione ac dilata- tione 5, motum cordis pulfatilem pro- moveri, illud minus admittimus. Quod ad venas attinet , non cft cjuod illx prictendaDt jus primogeniturg ^ etiamli vel primb confpiciantur ,. pri- mufque fanguis in iis appareat , vel vensc cav^f^tuscorpulefcentia (authore Har- v^o } dicatur accrefcere : nam , ut om- nium corpo.ris partium flmul , femel > & unicb momento ludimcnta flatuimus delineari >, ita nec venas , nec arterias arbitramur generatione priores effe, fed , qucmadmodum totius corporis , fic &. harum fundamenta jaci fimul ac protendi. Nonne forct abfurdum.? ven™ x arteri- 90 NovA- A^MiMAiruM- arteriafque umbilicales ( cjuia pnmum m- confpecium veniunt) fiatuere funda- mentum totius corporis ,- iifquepartes alias accrefcere , cutn , arterias umbili- cales ab arteriis iliacis , &iliacas a cor- de procedere , (it certiilimum. Me- rito itacjue rejicitur illa opinio , qua Habilitur 5 generationem animahium per- fed:orom fieri per epigenefin. Et hxc quidem in generationem par-» rium animalium, qu^: fierent per epi- genefin , annotare volui. Quia verd propofitum noilrum eft ?, «tiam intueri hominis exortum , lubet |am traderc ea, quse obfervavimus in fajtibus humanis a nobis difiec^is , pr^- fentibus «juibufdam Amicis Medicin^ Dodoribus. In conceptu humano bimeftri cir- citer , c nimirum feptem feptimanarum) membranam- chorion cra/fillimam inve- nimus , foris ( qua fped:at uterum ) inse- qualem , ac fpongiofam , cotyledonum- que rudimentis glandulofis aliquomodo limilem , intus vero lubricam. Placent^ aiterinsc primordium jam aderat : nimi- rum 9 G E N E R A T I O. pX r«m, univerfa membranie chorii fub- flantia comparuit cienfiilima , fed qui parte placenta fiiccrercit uterina, rarior cernebacur , grumis faiaguineis obfita, Vxtns amnion membranam , atque cmm bumores non vidimus. Embryo nive candidior erat , capite majufculo, cerebelloque confpicuo , aquam cryftal- linam referenteo. Vultus erat idem» qui aliorum animalium ,, fine buccisj iabiis , & nafo. Oculorum rudimenta vifebantur. Ri6tus oris ingens eratj cum inferior maxilla bifida ac disjun(5la appareret. Vifcerum rudimenta , circa vaforum umbilicalium exilia principia> conglomerata cernebantur, Necdum pundum faliens rubrum , fed album,. pro corde , difcernebatur. Totum corpus (^uafi bindum erat , quoniam fpinalis medulla , ipfaque fpina dorfi a- quam limpidam ac cryftallinam referens , corpufculum in duas veluti partes divi- deret. Artuum fuperiorum & inferi- orum rudimenta comparucre. Erat au- tem is embryo magnitudine vermium,. qui farinje tritici vulgo innafcuntur 3 dc in* ^iZ^ N CrV A A' N r M A L TU M in at]ua pura ac clara , radiis folaribus: illuflrati , confpici debuit , manibus enim ob mollitiem. contredari non pQtuit... Eft autem animus meis experientiis anneclereiimul&eas^, quas circa fstus Kumanos diverfe a^tatis Harvsus habuits: ut obrervationum noilrarum & conveni* entia &_ aliqualis inconv^nientia anncH' tetur. ^ 55 Primo merjfe ( inquit autlior libo 5>de generat. animaL exerc. Lvj. pag, 3? |6i.) vixquicquam in utero exltare 5) arbitror j fakem nihil unquam reperi, j j Labente vero eadem menfe y con- » ceptum rejedium f^pius vidi ovi pha* 5>.{iani magnitudine ant columbini , e- 3> ratque inihr ovi excorticati , forraa. 3> nempe ovali :. membrana autem cras- 3>fior, choriondida, eum , ambiens, jiforis ceu mucore albo obfita confpicie- 5, batur ( pra?fertim parte obtufiore ; ) jvintus vero lubrica apparuit ^. aqua lim- s^pida, lentaque plena ^ pr;sterea nihil 3, inerat. 3? Secundo menfe y ovum ejufmodi »(.^ed^ G E N E R A T I G, 93 7j[Ted majus) f^pe confpexi cum ab- 5, ortiis indiciis rejedum , lochiis vi- 5, deJicet ichorofis ; idem(]|ue aliguando ,, integrum , aliquando ruptum , rhora- 5, bis fanguineis opertum. Intus Icevc 5, erat & lubricum, fanguine toris ad- 55 Ii^rente , eademcjue forrna cjua prior 5, comparuit. Fanus ille longftudine 5, quidem unguem digiti minimi , Forma 5, vero ranulam referebat y prxtercjuam yy auod magno capitc, & pcdibus bre- •55 viilimis eilet, inftar gyrinorum, menfe :),iuni6, ciim artusprimum puDulant, 2, & ran^ imD"incm induunr, Tota o 5, ejus fubilantia adeo raoliis & mucila- 3, ginofa spparuit j ut , nifi aquse lim- 5, pid^ inditum, manibus trathre non ■3, potuerim. Facies eadem erat , qu.E 5, aliorum animalium , canis' nempe vel 5, felis , fine labiis , largccjue oris ridls 55 ad auriculas uf(]uc patente. F^tumporro humanum trimeflrem, c|uatuof digitorum tranfverforum longi- tudine, diffecui , invenique caput ma- gnum : Mufculorum temporalium rudi- menta fanguiaea : Vice cvanii mem- brof- - non canalis , fcd Jigaraen- ti j. 1 G E N E R A T I O. *95 ti vicem fuftinentis. Veficulam felle" am 5 ut & ipfum lienem', necdum con- ipeximus. Membra genitalia , vidimus valde confpicua , penem nimirum, vafa femen prseparantia , & deferen- tia : Manus atque pedes digitis mu- nitos , fed pedes , ratione corporis^ breviores. Ita vero Harv^us fsetum fuum de- fcribit trimeftrem. Tertio menfe (in- „ quit , pag. 5(5i ) abortum fcepe dis- • „fecui, ad ovi anferinimagnirudinem, „ cui inerat f^tus, omnibus fuis parti- „ bus diftind:us , rudi tamen forma. ., Apparebant quidem caput , oculi , at- „c]ue artus , mufculi vcr6 indiflin^li „ erant : ofla nulla, fed eorum loco line- amenta qusedam alba , & veluticarti- lagines molliores ; cordis fubflantia al- j) bifllma , cum duobus paris magnitu- ,>dinis & crailitiei ventriculis, & bi- j,cipiticono (parvos nucleos gemellos j, diceres : ) jecur valde exiguum , atque 5, idem album. Toto temporis fpa- jjtio C trimeflri fcilicet } vix quic- >,quam placent^ five hepatis uterini con- C^6 N'0 V A An IM A L I (JM 5, confpicitur. In omnibus Iiujufmodi ,, conceptibus ( quos quidem viderim ) „ membranam ambientem ingenti a- ,, c|uofe fubfianti^ copia plenam depre- -jjhendi; in cjua natans embryo , tam „ exigua corporis raok efl , ratione loci „ in Cjuo degit, adeoque longo ac Piexuo- 3, /b um.bilico gaudet , ut aquam iilam ^j nullo modo ludorem vd urinam dici ,/opportere ; fed potius ( inftar colli^ 5/(]uamenti in oro) p^ro nutrimento a ^5 natura conll:itutam effe, lit veriiimi- s, le: nullum enim indicium reperireli- ,/cuit, quo conceptum illum five ovum } ,, utero adhuc connexum fuifle crede- ^, rem ; folummodo parte ovi hujus ob- ,3 tufiore , externa fuperficies rugofior , j, crafliorque apparuit , tanquam placen- „t^ jam futurs rudimentum. Porro 3, conceptus ifti mihi videbantur quafi ^, ova qu^dam , qu^ intra uterum fo- 5, lum moverentur , propriaque indole „ ( inflar ovi in utero gallinaceo ) auge- ,5rentur. In fseta deinde htimanocirciterq.ua- drime/rri ? ( aut fexdecim feptimana- '^ rumj G E N E R A T I O. pj - mm ) fcx digirorum transverfbmra lon^ gitudine , fe<^uentia obfervavinws :: Ca- put pr^grande ': Mu(culos temporales valde confpicuos : Loco cranii mem- -foranam «coreaceam : Cerebrum duriuf^ culum 5 in gyros diftindtum : Oculos cum humoribus ac tunicis perpoHtos la- tentes fub palpcbris adeo con>miiIis , ut abfcjue fcalpello diduci nequiverint: Buc*- cas formatas : Auriculas perfcdds , ca- pitis temporibus appofitafs : Nafumiti- dcm perfedum , naribus inifrucSium : Os patulum , iinguam formatam planc con- tincns : Pulmones compacflos & albe- icentes : Cor fuo pcricardio munitum : ATufculos abdom.inis ac quosvis indiflin- <5l:os : Hepar maximum 5 totum fermc abdomen occupans , rubicundum admo- dum ac friabile , ut fanguinem ipfum concrctum duntaxat dicercs : Vcficulam fclleam in longum protcnfam , liquore bliofa nonnihil onultam : Licncm pcr- cjuam exiguum , rubicundum , fangui- neum , ipfique vcntriculo continuum i Ventriculum & inteftina humore ferofo iacSeo repleta : Colon intcftininn liquo- £ ^" re pS N o V Ar A n.i m a l i u ?vi xe fiavefcente coniptcuum : Renes per- magnos, atque ex impofitis fibi invi- cemglobulis compofitos, albefcentes -, veluti pulmones : Veficam urinariam ; globofam 5 pellurldam , & humore lim- pido plenam : Partes genitales elabora- ■ tas : Artus perfeclos plane ^ digitofque manuum Sc pedum ucguiculis inftrutftos, Placentam uterinam ac vafaumbilicalia, ab obftetrice abrupta 9 non vidimus : fo- - lummodo amnion membranam translu- cidam valde ac tenuem 5 nervofam in- tcrim , foctnm etiamnum ambientem in- venimus. i F,£tus autem quadrimeftris apud Har- Vieumtalis eit Quarto menfe ( refert ^, author, pag. 363: ) miruni didtu quan- 5, tum fsetus-accreverit ! jam enim a pol- 5, licis longitudine , ad fpitham.se longi- \ ,5 tudinern au(5lus eft: membraquoque „ omnia dipLinda apparent , & fanguine 5, tinguntur : artuum mufculi & ofla dif- „ cernuntur : unguium etiam vefligia 35 confpicua funt; (eque ipfum valide mo- 5, vere embryo incipit- Caput prrrgran- 3, de efl: 5 facies f Ine labiis , buccis , & mfo; ,5;naro; ncttts oris ingi^os" ^ cujifs me- j, diutn iingua occupat ; oculi parvi ? fiiie 5, palpebris ; frontis meciiun] totumcjue 3, verticera operiens membrana nonduni 55 cartilaginea , nedum oflea evadit;. qc- •35 ciput vero duriufcuium, &quaricar- ,5 tilaginolum , caivari^^ foiiditatem jam sjinceptam indicat, Genitalia quidcm ^) comparebantjverum tefticuii intra ab- 55 domen ( ubi f^mellis uterus j locaban- 5? tur , manente fcroto inani, Muliebria s, imperfecfta vifebantur ; uterufque cum 5) fuis tubulis formam uteri agnini bicor- 55 ncm referel^at, Placenta nunc audior „ uteroque sfBxa conceptus fere medium ^j. comprehendebat ; miliique videbatur, iitjuafi-icaraofae 'Uteii excrefcentia ceu ^i fungus ; adeoVintoto ambitu^ pars }5 ejus gibba 5 utero jam crailiori reddito ), firmiter adnafcitur. In Jharic ramuli >5 umbilicaies ( ceu radices in terram) nfpargebantur : eaque mediante con- 3, ceptiis nunc primiim utero adnedtebar i,tur. Cerebrum amplum ^ fluidnm )> coagulum referebat , venis majufculis >; refertum. Cordis ventriculiambo ejuf* ■^- E z dem mmitr tOO N'0 V A A N r M A L 1 U M , dem magnitudinis ^ corumqiie parictes ^, ^quaiiter craili. In pe^loris regione , intra coftas , tria loca concava , nec , multum ina^(^.uaiia vifa funt ^ quorum ^iniimum? pulmonesfanguinolenti ,{i- > milique cum je-core 6c renibus colore , pailidebant j medium cor &:pericar- , dium occupatbant ; fuperiorem vero , partem glandula ( quam tliymum dici- ,mus) pr^grandis complebat. Inven- , triculo chykis reperiebatur , non abfi- , mili fubftantia ab aqua , in qua natat. , Ineratquoque coagulum album, fimile , ftrigmentis iilis albis & mucofis , qua* , obftetrix in recens natis ( e^cutis pr^- , fertim plicis ) ftatim in partu abluit. In , fuperioribus inteftinis , excrementi vel , chyli aiiquid j in inferioribus papaver- ,culunu In yeflca ^rina reperiebatur ; ,{icut & bilis in veiicula ei deflinata, In- ^, teftinum c^cum ( pei-iade ac in adultis) ^, quafi coli appendiculura vacuiim , & ^, fuperfluum ; non autem ut in aliis ani- ,, malibus ( nempe porco, equo , lepore) „ tanquam alter ventriculus. Omentum ij=ceu vdainentum auc «ebula tcnuiflima ~ ac G E N E IC A T I 0> 1'OS ^ ac tranfparens , fuper inteftina omni* ^iiuitabat. Reneseo tempore non for- . mantur in ^ibbum, ut in arlultis , fed ex ,.multis quafi globulis compinguntur ; ^ tan^uam fingulis uretcrum divaricatio^ ,nibuS)^ adearurKJem orificia, totidem ,gIobuli apponerentur 5 e quibus urinam ,emulgerent^ Suprarenes glanduliebi- , nx reperiuiitur , plurimo fanguine fca- , tentes.; earumque vena y quam adipo- ^^m anatomici vocant, non multo mi- ^, nor ipsa emulgente apparet, Jecur & ^,Jien (fecundumproportionem) uter- j, ^ue fanguine aque plenus* Notandum „ bic obiter in omni f^tu humano vc^e^ ,, to & fano 5 lac perfedum pa/Iim repc- „ riri; eodemcjue maxime thymum glan- «dulam abundare. Reperitur etiam In , , pancreate , & per totum mefenterium, ^in quibufdam quafi venis lafteis , glan- rtdulifi|ue inter divaricationes vcnarum. „ mefaraicarum pofitis. Quin etiam ex „infantium recens natorum uberibusa- ,Jiquando exprimitur, imo iponte cf- „ fluit , idcjue ad fanitatem facere , ob- „ftetrices aligua^ opinantur. Et , ut E 5 clare %6Z N O' V A A'N I M A L r U .M j, clarfe CGh#^t'; aouam illam ( quce io. -3, coricq)tu abiihdai:) non efle cmbiyo- 3, nis excrementum aliquod , fudorem 5, nempe , vel urinam ; eadem minori 5, copia ( pro proportione j cernetur pro- 3, pe parturn 3 { t]nahd6 fetiis eft gran- 3, diorj/eoque-nomine -ejfcrementj plus- 5, cumulat 5 ciiQi alim.ent6' copiofiore 5, utatur ) quam primis pr^gnationis. j, meniibus. Ad^Ie infuper , veficarn^ s,-eo tempore urina plenam & diflen- 3^ tam -eiiei - Prbfed:'©' tranfiturft illura 5, ( qucm urachumanatomici appeHant ) y,' urin^-^.m 5 ut putant, e veficaperum* 33 bilicum educentem , nunquam inveni- 3, re potui ; fepe vero obfervavi , vefi- 5, cam manu compreflam y urinam foras 3,perpenem V non autem per^ufachum 3} prpfunnere. F^etum denique femef Irem , vel vigin- ti 3c odo hebdomiadarum , Conjux mea beataenixa efl: , pollrquam , mxolefta gra- vedine aliquandiu detenta , incidiflet in febrim acutam , qua fummopere di^- bilitata , quinto jam f^tu gr^avida , paf- fa eft abortuiHo Pudrulafoit, omnibus externis G E N E R A T I O. lOJ externis corporis membris perfed:a ^ ca- pite, reliquirGuc partibus proportiona- tis ; jamquepalpebra? non amplius com- miffxy fed didud:^ ocellos perpolitos confpiciendos exhibebant: cjuodcjueat- tenticne dignum eil:, infans, ^uamvis alimenti nihil fumpfiflet, magnam ni- hilominus copiam humoris ferofi ladei per Yomitum rejecit. Tres dies fuper- vixitj iacrofandtumque baptifmi facra- mentum fufcepit,. Admirandum autem fpedare licct kic incrementum guatuor honim xta- tis diverf^ fsetuum : primus enim men- fe primo invifibilis , fecundo deraum ad magnirudinem minirai vermiculi vifibilis redditur. Secundus jam ( fpa- tio unius menfis eJapfo ) ad quatuor di- gitorum transverlorum longitudinem accrevit. Tcrtiu.s ( tribus hebdomadis pr^terlapfis ) fexdigitorum transverfc- rum longitudine jam confecutus eil:. Qhartus autem , fexto menfe, perfe- (Sus plane , dc omnibus corporis mcm- bris abfolutus cernitur , duani?n [pkhz-* marum longitudine. Et ita quidem > E ^ duo- 104 N O V A A N I M A L I U M duobus primis , & ultimis duobus mcn* fibus^ (odavo falkez 3c nono ) infi- gnis non accidit mutatio; kd mcdiiss. inter h^c tempora , quas £t variatio > €il maxima. Ex Harva^i autem obfervationibus > fimul & nofiris , f]uas circa fatus hu- iTjanos habuimus , confideranda non- Bulla nobis occurrunt .' & prirao qni- ( ut funt cerebellum 5 fpinalis[me- dulla, oculorum rudimenta, & vifce- rum, circa vaforum.umbilicalium exilia principia , primordia ) qux f^tnm tamea magis perfedum indicarent. Se- Generatio. 105 Secund6> in conceptu humano tri- mdhi invenit author abortum, omni- bus fuis partibus diftin<5lum , rudi tamen forma ; jeciir item valde exiguum , at* qpe idem albiim. Nos vero in fartu hu- mano ejufdem a?tatis , omnia membra*. diftindta obfervavimus y non rudi for- ma, fed perpojita.^ Ita reperimuso- cellos , intra orbitam fiitis confpicuos r auriculas perfe(5tas, capitis temporibus appofitas :: nafum- naribus inftruci:um t buccas y. linguam , labiaque formata : vifcera pleraque omnia, tam in thora- ce , quam in abdomine elaborata : par- tes genitales jam emicantes : manusy, pede/que digitis munitos.. Jecur infti-.- per non album aut exiguim invenimus , fed fufcum , & maximum totum abdo- men occupans. Et revera , f^tuum^ diverforum animaliura (quos quidem- nos infpeximus ) jecur nunqHam album ,. aut parvum vidimus ( loquimur de iis fsE— tibus , quorum partes jam nonnnihirin- crevere ) fed femper aut fufcum in' ju— nioribus , aut fumme rubjcundum in pro— Ycdioribus j item^ue ampIiiHmum; 10(y NoViV ANT\rA'l;r'U'^f. Tertio, in conceptirhs^raano' qua = arimeriri notavit autlibr feturn acl Tpi-l thaRix longitudineni ; faciem finelabiis 3 buccis 3 & nafo ; oculos parvos , (ine palpebris ; cerebrum amplLim. & fiui- dum , coagu'um referens 5 pulmones fanguinolentos , & ffmiH cum jecore &• renibus colore : jecur & lienem ( fetun- diirn proportionem } utruracjue fanguine seque plenum. Nos vero in feu huma- noejurdem ^tatis, nonfpitham^, fed fex tantum digitofum transverforum longitudine, membra niiiiiominus plu- lima perfediora vidimus ; nimirum , faciem cum labiis, buccis, & nafo , nari- bus inflrudio ^ oculos non parvos , fed ratione corporis , mediocres , cum pal- pebris fimiter admodum coha^rentibus i cercbrum. non fluidum,^ fed folidiufcti- lum^.Bc in gyros diflinc^lum ; pulmo- nes 11 jn ^inguinolentosj limilique curti jecr^-e & renibus colore 5 fed albefcen» r^' , aciimili quidem cum renibus, non r .^temcum hcpate, colore; jecur & lie- i]€:si(ficundiim proportJoncm ) fangui- iie:aon 2^ue:pleDum,3, fed lienem cxi- km. " G E N E R A T r O. 107 lem adeo i ventriculo , latere finiftro r~ qnari enatum 5 ut verruculam carneam ac fanguineam tlepreiiam eundem di-^ cerej. Demiramur admodiim , tantamva- rietatem occurriiTe in fetibus humanis ab- Harv^o, S: nobis diffectis. Interim nos, Doclorerc]ue cjhji una nobi/cum ad- £iere ^ quod' vidimus , credimus. Sedjam non levis bccnrritdiiiicukas circa nrtus in utei o nutrimentum , quale nimii i\m id fit , & Quom.odo fxtus eo- 'dem nutriatun it.no:: Vulgnrisac recepra tam PMiofbpho- rum quam Medicorum eft opinio , ut ex- tra uterum , ita in utero fsetum fangui- ne nutriri , & quidem materno , per va- Ta umbil:cal"a attrado. Hujus autcce "Yententia: nuthorem tinicunl ,- in^fta-iPcxrar 'nium, Andream Laiirentium anaton>i- "cutn celeberrirRum adducam , cujus hxc 'fiintverba, lib. viij, He fbrmationefse- '„ t iis , *cap. 6, F^us cum folum /angui- ' „ nem trahar , ei aliamformam fpeciem- "„. qL:e non pr^bet ^ {^d perfedioneni % tantiim o:temperiem fibi £miIem:prQ» loB N O V A A N I:M A t I U M- „ pterea non chylofin uILim , nec novatn „ hcematofin, fed tertiam tantum co<5lio- y) nem , qu^e fingularum.partium pecu- j^liaris eft nutritio, fetuiconcedimus, 33 Hujus tertise & folius co(5lionis , in ^ puello ha^c vera efl: ratio. Fa^tus ma- 35 terno utero vaforum & membranarum 55 interje&i alligatus-, per^ ofcula vena- 5» rum' mir4 artificio coeuntia , mater- 3, num fanguinem trahit >, eumque purif- 35 fimumi. HunG per venam- umbiiicar aJem, cpsc portS; eft propago, & ad' 3, jecoris liffuram fertur , in hepatis cor- 35 pus refundits. Ibi magis magifcjue pcr- ^, ficitur. Mox per porti^ radices craflior^ ^5 crudiorque ejus pars in ventriculum, 3, lienem, &:inteflina diftribuitur : cur 5, jus reliqui:r per fplenicum & mefente- ^ricum ramum in c-avitatem inteftino- 35 rum amandantur , ibicjue fenfim colU- 33 guntur 5 & diutina mora itareficcan- 55 tur, ut craifiuera & colorem atrumj. 3,myeonio fimilem 3 acqdrant. Pura -^s.autem magifque percoda fanguinis jj.^arSj IncavsBtruncum, aquoperra- 35 mos i, tanguam rivulos 3. in fingulas. Generatio, 1 o^ ^^rcorporis pnrtes difFunditur. Quoniam M vcro fanguis fuo fero, qui illi eH: inftar ,j vehiculi , non caret ^ munere fuo per- ,5 fundum ferum ,. partim per fudbres 8C >, habitum digeritur, partim a renibus „ trabitur ,, d: ab his pcr ureteres in ve- „ ficam transcolatur. Sudori excipiendo, „ & urins". continendse membranarum> „ amnion didam, dicavit natura. Csete- >, riim non per pudendum urinam eb re- j, fundit, fed per urachon , qui canalis 99 eft oblongus exfanguifc^ue , a veficcc 5 , fundo- ad umbilicum produdius, Verumenimvero , etiamfi unaniml: confenfu flatuatur , fanguinem merr- ftruum infervire nutritioni fartiis in ute- ro, non po/Ium non ab illa opinione defle(5tere ob rationcs haud paucas , ea^ que pra^gnantes , obque fpfam aliterxlo^ centem autopfiam,. Primo, pIurimcE mulicres fiun<]uam> fluxus menftruales patiuntur, cjuajinte- rim vivunt incolumes , fanofque fsctus &robuftos pariunt. Proftant harum exempla apud Autores. Ita BrafTavohfe comiaent. ad apho, Hippoc. ^6. lib-r.. 1^2 incjuie.. IIO N O V A A N I xM A L i U M^^ i, inquit. X^os cognovimus , & nunc 35 cognofcimiis rufticas quardam , in qui- j) t)i]s menfes nunauam profluxere, ta- 55men {hniiEmx funt & robuftiilimse : 35 Et quod in his niirum videtur , progi- 55 gnunt. Sic item Joubertus popul,,er- >5 rorum lib. ij. cap. i. Accepi \ Tholo- 5, Tanam quandam feminam conftitutio- yi nis fanguinese ^ vegetiQue omnin^ ha- ^, bitiis 5 utriurqueTexiis fetus enixarrr 3, efle feliciter , ad ododecim urqueTiU^ 5, mero 5 citraque aliquod tum'fuiip» jjiius.s' J^tim proHum incommodum , vi- 55^ tiumque aiiquod. Ex quibus filium ^5 unum^ fibi adoptavit Marchianellis 35 lyionlucenns 5 patria qu^dam Domi- V^ nella^ Quare mulier concipere & pa- 3^^re poteii , citra rnenfiurn' eitlore- j, icentiam'5 intellige exrernam & ma- .^.nj.Ceftapi 3 non vero {rne-omnimod'L 35 Korurn apparitione ? vel alluvione aU- .,35jqua 5. faltem interna , ad locellos mu- .35 Iie.k'es., Iden^ referC Scherjpkius lib, ',55ir.,Qieconccptione.,/obfervat. f. Na- ^-5 vimus non unam 5 fed pjures, e prefe aa&.&.cevulgi i mulieres robirfi^as 6r G E N E R A T I O. llf 3!>Veget3S-, 'x^uas fine menibnis purga^ oVtionibns /emel iterumque benefelici- „ tctque pcperiffe , ufu prad-ico obfcr- 5, vavimus. Re6l;flime &commodif- 5, (ime intejim valent , ac domefticis ,5 cfHciis probe defunguntur. ^ Secundo , -conflat ej^periehtia , rnii^ fieres non paucas , qiiibus •parcjf^imus-eft mcnfium fluxus^ ad uncias icilicet tres vel quatuor , fartus nihilominus prsegrandes & robuftiffimos in lucem edere ; quod ficri ncutiquam poilet , il ex tantilla fan- guiiiis copia tam magna fittus molcis fp»- tio nonimiCilri dcbe'ret conOitui. ■ \ , Tertio, fi fanguine menflruo nutri- retur Cmbryo , utique quo i^tus fit gfan- dioi*, eo miniis menflrua rcdundarede- "b"c'rent ; {^d contrarium vcrum dk ; citt- 4a ultimos enim geftationis menfes fba- xima fanc;uinis copia refl,agnat'in ciuJbuP' cuni^ue vafij ; adeo ut puerpcraruitf'1oB- cliia pierumque , fanguihis , t6ttipcnf£ grbviditatis ', retenti qUantitatem refe- "lant. Siimmiis autem.-n^tufie fcrut^tar HaVv^us ,^ c{im dilfgenti- bc iterat^f^- pius infpediohe obfefvaflet f f^turri pri- wis . %n N O V A A N I M A L I u ^r mis graviditatis menfibus , mediant'bH9> vafis umbilicalibus utero non adharrefce- re ,. ac confequenter ianguine non ali inaterno, humorem albugineum feu col- liquamentum , ex fanguine m.aterno ge- neratum , pro fcEtus alimento conlHtuit». uti videre eft y- lib* de generat. animala, 9, excrc. Lxix. pag. 449* O Vum , fivs ?, conceptus ^ nufpiam hadenus ma- wtris latsribus- adh^ret vel adnafcitui^. j) ( quamquam fcetus jam perfe^us cer— }, nitur ) fed facili negotio integrum edu* j^ xeris quemadmodum inoveexpertus^ 3, fum , qu^ fcetum pollicis ferilongitu- 5,-dine in utero geftabat. Quapropter 55 manifefte conflat , figtum adhuc fold- ), albumine nutriri intra CGnceptum in- 5,xluf6 : ficuti inovo gallinaceo eveni- 3,re, fupra notavimus. Venarumenim^ ,, umbilicalium ora , intra conceptiis al- I, bumen, & vicinos humores, eorumque „ tunkas obliterantur ; nufpiam autenr 9, adhuc utero annexa . funt , licet per ,, eas venaS' folas alimentum f^ui fub- ^, miniflretur. Et quemadmodum in jiwa 3 venarum propagines in coI.H- G E N E R A T I a. 1 1 J 5, quamentum ( ceu plantarum radiees in „ terram ). primo. fparguntur ; poflca ; „ ad tunicam exteriorem (chorion di- „ c5lam ) tendunt ; pabulique fui gratia % >, quoquoverfus pcr humorem albuginc- >, um in extimi. membrana- contCiJtum ^, infinitis furculis ramificantur : Ita part- j, ter in abortu muliebri , venas in chorio j, confpicuasobfervavi.Et exercit.. Lviij. >' P^^' S^5 > incjuit > colliquamentum r „ aquamve > in (]ua natat fsetus , ei pro ^alimento infervire; partemque ejus „ tcnuiorem & linccriorern , intra venas ^, umbilicales hauflam , primogenitas „ fetiis partes conllituere dc augcre ; ex „reliqu6 autem , ceu lade , per fudiio- 3jnem in ventriculum deglutito , ibi- „demc]ue co<5i:o, five chylificato, & 3, venarum mefaraicarum opera attrado,. „novelIum embryonem, nutriri > Sc j, crercere. Antonius Deudngius vera (prsecep-^ tor ^uondam meus ) Profeflbr medi- cin^ in academia Groningana prima- rius , vir /umme eruditus, incompa- rabilifciue do<5tnnx 9 nobis fiiif^^ue dif^ cipu- 114 N G V A A N I M A I. r U M dpulis fa^pi-rime ( etiam ante editum Harv^i librum de generatione anima- lium ) inculcavit^ pancreati, c^terifciue menrenterii gjanduiis , seque chylum In lac convertendi facultatem inefle > atque glandiibfoe mammarum fubflan- iix r indeque Ja(5tiferas pertingere red:a ad uterum in fa^tus nutritionem : quam fuam fententiam^ etiam perculiari tra- Biatu ( kdtn digniffimo ) de lade ac nu^ trimento f^iis in iitero , pcfl:ea divul- gare voluit f adeo ut vir ille dodiflimus^ loco fanguihis materni ,- fubftituat ip- fum lac 5 feu materiam cliylofam , in f^tus alimentum. Fuit etiam Frinceps Medicoriim Hip- procrates in ea fententia , fcetum in u~ tero , laclis aliqua portione frui , utex- 3, flat, lib, de natura pueri. Pingai 3, incaiefcente Sc candido effecto , quod 3, uteri calore eduicoratum eft , in mam- j, mas expreiTum tendit,& in uteros quo- ,j que exigua portio per eafdem venas 55 defertur. Ad mammas enim & ute- 3» ros ejufmodi venulse & confimiles ali;^ j, feruntur, Cumque ad uterum per- . . , 5, v^nerir. G E N E R A T I O. 11 f >^,'teneiit, ladis formam habet , eoque' syexiguo pLier fruirur. Item ; Quod 3,in fanguine dulci/limum efl, puerad" ., f€fe attrahit , fimulque aliquantula la- ,7 (5lis portione fruitur. • Mat^riam autem , quam ego quidem fetui pro nutrimento in utero afligno ; ftatuo fimiJiliter Iiumoremi , ex chylo dedudum albugineum , lentum , ac vifcidum , eundum cum eo , ex quo fse- tus primum fuum deduxit exordium : eadem enim eft mnteria (inquit Arifto- teles li,b. ij. de generat. anim. cap. 4. ) ex qua augeturaliquid , & ex<]aa confti- tuitur 'y quse etiam Harv^^i cft iententia , „ exerc. xlv. png. 255. In animaiium „ generatione non efV -qucerenda matcria „ ajia , ex qua f^tus corporetur ^ & aliaj j, unde primum nutriatur , atque augea- „ tur , n.am eadem materia , ex qua fit , „ nutritur etiam ac augetur , & vice ver- j^sa qua nutritur primism & augetur , ,',ex eadem quoque pullus in eo con* ,• ftituitur. Apparuit hoc nobis , o"cu-i lifque confpeximus , quando diflblvere- tiir.i.n9bis aqua calida tenellus embryo 5 ij6 NovA Animalium recens delineatus,. cjui per diflbIut:o- iiem , ipfiilimam generationis materiam. primam ,, feii licjqorem. albugineum ac lentum conffitueret. Retuli fupra ^ feminis materiam de- ferri ad partes generationi dicatas per vafa ladea feu dudus ciiyliferos : hanc- que materiam chylum effe , propria ac fpecifica didarum partium virtutc in. fcraen prolificum fubaiflum : Idem hic accidit utero> ^ui du&s, chyliferos fi- militer fufcipit , tum in fui fuftentatio- nem , tum. etiam in nov^ fobolis pro- du<5iionem, quando nimiriim uterus. virtute feminis prolifici impr^gnatus ,. fbrmat conceptum, eidemque materi- am accretioni habilem continub fuppe- ditat.. Hi autem du(5his chyliferi latuere ha- denus tam Philofophos, quam Medi- cos: hincqueproculdubib^contigit, ut fctum in uterbV materno fanguine per vafa umbilicalia deducto nutriri ftatue- rint , ciim nulla alia nutritionis materia^ nec alia pra^ter fanguinem deferentia va- feipfis apparerent. Du<5lus G E N E R A T 1 O. «17 Du(5lus hofce chyliferos copiofos , in ^uamcunque ferme corporis part^m di- ilributos , inveni primum in cuniculo juniore , in lucem demum ediro , ladle-» quematerno infarfto:: ubi ven^e ladeae multiplices prsecipue in pancreas Arellii primum fefe exonerarent : exinde ramis tribus c]uatuof ve tenderent in commune chyli receptaculum^ quod pergens deor- fum fupra venam cavam , efformaret canalem fatis amplum , ex quo ctiam ex- ruJtarent propagines, in venae cava: di- varicationis morerru Reperi poftea dudus eofdem chylife- los plurimos in cuniculo laclante fimul &gravida , cum in(]uirercm eorum pro- ^jreflus ad mammas. Horum ii^itur du- (5tuum nonnulli, ex trunco citato dei-- cendente oriundi , una cum valls fper- maticis excurrebant ad partcs propaga- tioni infervientes : nonnulli ad modum divaricationis vaforum fanguineorum in venas ac arterias iliacas , profpiciebant ac alebant partes fpermaticas vulgo di glandn- lofe ■1 1 8 N- O, V A A N I M A L I U M iof^ maramarum fubflanti^ materlam k(5tis fuggerebant , qui tubulos pollmo- dum manifeftos fatisconltituebant, ex «^uibus lac in communem canalem dedu- citur 5 perque papillam exhtiuritur. Ita^ue materia fetus nutritioni infer- viens minime ex fanguine m.aterno pfo- ducitur, utopinamrHarvrEus, exercit. ^, Lxx. pag. 46D. Quemadmodum in j, utero 5 vaibrumiimbilicalium extrema >, in carunculas tei'minantur :; ita fimili- , ter extra eum 5 yafa uterina ( qu^ co- j piofa & larga funt ) fanguinem a matre ^ verfus matricem (mediante fufpenfo- ^^ riorum dudu ) deferentia , in eafdem ^, carunculas forinfecus definunt. Ten- -^dunt, inquam^ vafa uterinaexteriora 3, ad matricem ; rton autem ad tcfticu- ^, los, in dido fufpenforio locatos ut 3, aliqui arbitrantur. Quapropter raert- j ^,td carunculas (pag.^^^, ) vel hepar f :, uterinum, velmammas aterinas dixe- • j, ris; nempe organaalbuginofoiftiali- 5, mento concoquendo , venarumque at- „ tradtioni pr^parando idonea. ■ Hacautem occafione^ compciiqui^ j •^ dem ' Ge N E R A T I O, 119 clem fimiliter ego , varorum uterinorura extrema veluti juncfta ac unita, iTcque icx , feptem 5 odiove ofcula , i^unfi ob- turata , conitituentia , pauxillumque fan- ^uinis demittentia/definere in corpus glandulorum carunculi fcu cotylcdonibus incumbens , coque modo vafa uterina fansuinem a matre verfus matricem fo- rinfecus deferre : fed alius milii efl: ho- rum vaforum ufus , calorem fcilicet huic parti neceflarium communicare , fimul- que cum vafis lacleis ad citatum tendere corpus. Etiam tam rationi , quam ex- perientise repugnat , ex c6 fanguine ( qui valde paucus efl , ratione nutrimenti, quo fsetus indiget; ) fuccum albugino- fum & alimiei^tofum in f^tus nutrimen- tum progenerari : nec folet natura ope- ramludej.e, exque chylo primumfan- guinem excoquere ; ex eo fanguine de- nuo quafi per alterum ventriculum m placenta uterina vel cotyledonibus chy- Jumconficere, qui fufceptus in corpus fastus , mutetur rurfus in fanguinemfe- tui proprium & naturalem. Deinde autopfia: contrarium c{\: , fucr cuiu ttPOH :0 N O V A A N 1 M A L 1 U .M ciim albugino/lim ex fanguine materno in fetus alimentum produci , cum den- tav alia vafa huic operi deftinata. Non efl: autem mirum HarviEum fic fenfifle , cnm vafa ladea feu dudus chyliferi , tendentes ad uterum , non fo- lum illi 5 fed omnibas hadenus latue- rint, imo fortaflis etiamnum in pofle- rum latebunt^edquod fuccus Ia6leus mo- mento temporis coloretenus mutetur; diverfimode per glandulas tranfiens fubi- gatur 5 dc multoties ipfa vafa chylifcra fub una communi tunica ( ad modum quo vense port^ , aim vafis felleis in hepate , propagines communi tunica veftiuntur ^ quemadmodum & nos ex ore virino- biliiHmi Domini de Bils accepimus ) cum vafis fanguinem deferentibus kti- tent, Modam autem quod attinet, qua fxtus alatur in uterno materno, varius is fufHnetur. Fuit illa tam vet erum quam recentiorum communis opinio , fa?tum in utero , materno fanguine nutriri , per vafa umbilicalia delato , idque medianti- bus vaforum uterinorum cum vafis um- bilica- G E N E R A T I O, Iir bilicaiibus anaftomofibus , - v^Idere^ft apud Galenum lib. de diflbdion ^ vulvs, 3>cap. lo. Ex c}uibus perfpicuum jam 5; eft , chorion nulla alia re , qua:n va- )} forum orificiis vulva: inhxrefcere; 55 quse fane inhserentia hoc modo fit. ?5 Vafi , quod in chorio eft , finis illius^ 55 quod in vulvam emerfit , initium fa- 5, cit ; ut duo hx'C unum efle dicerc quif- 3, piam poffit : oribus enim uniuntur; 5, atque alterum ab altero , vcna in- 5, quam a vena fanguinem , arteria ab ,, arteriii fpiritum haurit. Et Sennertus 55 de vi fbrmatrice corpor : animal ; lib. 5, j, cap. 9 , fic air. Neque enim per „ os cibum capit infans , & nec prima 5, nec fecunda concodione indiget , nec 5, cordis influxu , aut cerebri fenfu opus 5, habet: fed illa, quibus indiget, a „ matre accipit. In quem finem qua- ,, tuor vafa umbilicalia did:a habct , ve- „ nam nimirum , duas arterias, ^^ ura- 55chum, (^ux circaumbilicumcocunt, ,5 & in unum canalem quaii funiculum „ conneduntur. Vena nimirum vensE j>port*e, cui continua eft, propago F cft. S22 NOYA AnIMALIUM ■ -^jeil:, infaiitis quafi nutrix; qu^ fira- 3, plex eft , ufque ad umbilirum ; u- 5j bi autem umbilicum permeavit , in 5, duos ramos dividitur atque ; hi in -5, alios atque alios , qui membrana , 5jqu^ chorion dicitur , atque impri- 35 mis placenta illa carnea, qu^ in ea 35 eir 5 (biKiIti , cum venaium uteri ofcu- 55 lis coeunt, Sed ha^cipsarefelluntui-experientia, ciimper eamdemonftretur, anaftomo- ■fes iilas vaforum uterinorum fanguinem vehentium cum vafis fxtiis umbilicalibus £d:itias efle 5 ipfique autopfe repugnan- tes: in fsetibus enim cuniculi, Yict£\~ rao quinto a coitu die difiedli , reperi in parte fuperiorl corporis glandulofi \( qua fpeftat uterum ) cotyledonibus incumbcntis 5 ofcula vel valvulas feptem "oflove, pro recipiendis vaiis uterinis, qiise non tendebant ad colyledones , kd in. dici^o corpore glandulofo terminabnn- tur : ubi eccima vafa fa^tiis umbilicalia non in citatTO COrpus glandulofurr! , feii in cotyledones duntaxat difieminata coniperi : ; ut ita vaforum pmbllicalium €X- G E N E R A T I O, 123 cxtreraacum vafis uterinis iion coi>jun- gantur per anaftomofes, neque fan- guinem maternum ex iis pro nutrimen- to f^tus hauriant , ftd in cotykdones obliterentur. Quod idem notat Har- ,, v^usexerc, Lxx, p,4<)0. Quem- 5> admodum in utero vafbrum umbi- „ licalium extrema in carunculas > feti ,-, cotyledones terminantur : ita fimi- 9, liter extra eum , vafa uterina ( qux >} copiofa & larga Tunt ) fanguinem a 55 matre verfus matricem deferentia y 5) in cafdem carunculas forinfecus defi- 3, nunt. Unde clare conftat. ( pag 461 ) ,5 vaforum umbilicalium axtrema , nulld „ modo cum vafis uterinis pcr anafto- 5, mofin conjungi ; neque fanguinem ex ), illis haurire; fed in mucagine termi- „ nari atque obliterari , indeque iibi ali- 5, mentum fumere. Ex falsa autem illa hyphothefi, fsetum /cilicet nutriri fanguine materno per va- fa umbilicalia attrado , hac^enus con- clusere , nullam prorfus chylofin 8c hse- matofin ad f^tum utero inexiftentem pertinere , fed unicam homoiofin , cum F z folo t :4 ^ O V A A N I M A L I U M folo fanguine naaterno alatur purion. iit nuliam quidem cliyJofin in fxtiis ven- triculo ( dum in urero eft ) inftitui , pro- fcat Riolanus lib. hiftorice anatomic^ hu- 3, mani fetiis cap. 7, Ciim fxtus aqufs ^, undiquaque circumfundatur 5 fi ore a- ^, limentum fumat , fieri non poteft quin p, jfimul cum alimento urinara fuam re- 3, metiatur , propterea obfervarunt re- ♦^5 centioies fa^tui quadrimeftri nondum »3, ora narefque patere. Non aliam igitur 3,in fa^ ru alimenti viam agnofcimus^prs- 5, ter umbilicalem venam, qu^ fangui- ^5 nem ad hepar H^ematofeos ofHcinam 3, deducit , ubi nova cod:ione elabora- 35 tus , fuifque exccementis repurgatus , 35 per univerfum corpus diftribuitur. I- 35 dem vult Sennertus citato loco. N^- y, queenim per os cibum capitinfans^ 5, & nec prima nec fecunda concodione indiget , &c. Quibus verbis Sennertus lina fetui denegat hsmatofin. Riolanus autem citato loco h^mato- fin quidem admittit , quemadmodum & Cjalenus > aliique cjuam plurimi : fed quando f^tui fanguificatio adfcnbitur, fimiil- G E N E R A T I Oi 12 J flmulque fanguine materno per vafa um- bilicalia attrado idem nutriri ftatuitur p. /eiendum eit , illud manifeikm impli- care contradictionem : cum enim k^- matofisfit fanguinis generatio ;; genera- tio autem producftio flt novas alicujus: fubftantise > feu tranfitus de non efle ad eile ,. utique fanguis maternus prius cor- rumpatur, formamque priftinam dcpo- mt oportet , antequam. fanguis fdetui propfius exinde fabricari poflit ,. c}uod abfonumelL Quare flatuendum cRj vel fsetum in utero li^matofin non fufli- nere > vel maternum fanguinem noii attrahere pcr vafa.umbilicalia , in fui nu- trimentum, Verum eos , qui fcetui h^matofin de- negant; optimo fane jure refutatHar- yyvzus , exercit. Liij pag. 524. Sed jrcum contendunt maternum fanguinera 5> effe f;BtLis in utero alimentum fa^tum- 55 que ab initio , ceu partem matris eQc , ,,. illius fimguine nutriri , & crefcere , fpi- «rituque ejus vegetari , adeo, ut nct ,,.GorpuIfet , nec jecurfanguificet, nec >5 ulla pars f^tus publicum aliguod mu- F 5 nus J^^ N O" V A A X I M A L I U M >^nus cxeqiiatur') fjed omnes ab opere 3^ fuo ferientur : eos quidem falfi autop- 3, fia redarguit 5 nec enim magis veruni 3,- eft , eum materno languine nutririv. 3,5 aut fpiritibus matris vivere, & cor pulk. 5.,interea feriari, quatn eundemmntns. 33 organis fentire r^x moveri. Quodverd f^tus vita viyatpropriaj. nec fpiritu matris yc-getetiirr docent cx- fbnes : in partu enim ca^fareo fstusah: utero esfe inflins c]uo- . qneiHcaexftingiieretur> ( res enim elieC confatalis^j;) imo vero ante eam; ap-. pfopin^uante enini interitu , partes fub" ©rdinat^-prius languent , &- refrigefcunrj quam pi'incipaies : ideoGue cor ultimdi .. omnium. deficit. Sanguis , inquam , ip- (iusfstus y, calorem primo amitteret, & muneri fuo fier^t inidoneus, utpoteab utero derivatus ; cum 3c ipfe uterus , prius corde , calore omni vitali defiitua- tur ; ut recte obferyayit Harvau^, exer-^, cit, de umbilico. Imo Ji G E N E R A T I O. 127 Imb vero , h^matofin necellario ia corpore fcEtus , dum in utero eft , de- bere celebrari , probant tum pulli ex o- v6 , tum animalium viviparorum exor- tus ; pullus enim in ovo , cum nec uic- ro , ncc placentx uterins per vafa um- bilicalia adh.^rercat , undc fanguiiiem ii- bi conquirere poilit , vivit tamen , alitur, & crefcit fanguine, cjuem fibiconHcir, Similiter in viviparis , f^tus in utero fan- guinem fibi fabricat ex folo humore al- buginoso intra conccptum incJuso , ec- que nutritur & augetur, ciimvaforum umbilicalium-cxtremitates intra concep- riis humores, eorumc]ue tunicas cblite- rentur. Principio cnim , conceptui , tanqnam ovum in utero locatura (inquit Aurhor de membranis uteri , pag. 541 ) partibus omnibus uteri circumjacentibus contiguus reperitur, nullibi vero eidem adnafcitur ; kd ex humoribus intiis con- tentis fstum producit & nutrit. Sed fortaflis objicient, placentarn utc- rinam fatis abundanter demonftrare , fanguificationcm nullam in corporefce-- tus peragi , kd fanguincm cmnem i F 4 matre 2 28 N O V A A N I M A L I U M iriatre derivad , inque placeiita uterina magis magifque excoqxji , qmm fit pars ianguifiGationi proprie dicata , eamc^ue etiam ob Gaufam liepar dida uterinum. Verum intelligant , fanguinem eum > ipramque placenrnm uterinam minimc a ^nguine maternG , fed a fanguine ferus tum profluere , tum etiara conftitui, Hancque mailam carneam partem fetus, efle , hoc fciant argumemo , quod pla- eenta uterina vafa fua ,. venas fcilieet Sc a-rterias 5 vafcrum umbiliealium' propa- gioesj, a f^tu duntaxat recipiat , ac prop- terea etiam in parta, placenta uterina una Cjum membranis f^tum involventi- bus j. tanquam omnibus ad f^tum perti- nentibus^ cumipso f^tu ex utero eya- cuatur» Quod porro modum concernit, quo fi^tus alatur in utero materno , fenex di- vinus Hippocrates duplicem eum confti- i^ituit y. alterum ( ubi fa^tus minor eft ) per vafa umbilicalia , ex fanguine men- ftruo , ut conftat lib. de natura pueri. 3, Ex delapso & concreto materno fan- 3.^guine caro gignitur, ex cujusmedia urabi- C E K E R A T I O. 12-9. ^, umbilicLis extat , per quem fplrituni 5, Sc incrementum recipir. At vero mu- jj lier cum utero gerit , etiamfi mcnfes 5, rainime prodeant , non tamen idcirco- ,5 hborat , quod fanguis (ingulis menli- 55 bus ciimulate exirc Iblitus > non a^ita- 5, tur 5 fcd feniim paulatimquc quotidie y, m utcrum citra dolorem fccedit , cx 53 (]u6 augetur , auod intro continctur. Alterum verb nutritionis rnodiim ( u- bi fcetus grandior cii ) pcr osex.materia iactea conflituit Hippocrates , eodcmi y, librco Ubi fa:tus grandior cfl 3, ali- 3, mentum & incrcmentum ciuod a ma- 55 tre dimittitur , non amplius pucro fuf- 5y ficcrc potcll:. Quod cnim in fangui- 5, ne dulciirimum elt, ad fefc attrahit*. ^fimulquc ciliqu:.ntuLi lactis portione ' 5, fruitur. Itcm. Puer dum. in utcro 3,efi:5 coinprcffis labris ex madns utero^ 5, tum alimcntum fitgit , tum etiam fpi- ^, ritum , qui in puero calidifiimus cft , 5, ubi iaue mater rcfpirai? iaoorattra- 5, hit. Hippocratem autcm plane fequutissi eil Harva^us^qui viam illam duplicem ad-- F 5. mitur^ l-j.O No V A A N I M A I. I U M mittit: , qua puer nutriatur in utero , per vafa fcilicet umbilicalia , & per os. In eo vero ab P^ippocrate Harv^us difcre- pat, ciuoci loco ranguinis menftrui feu materni fubiHtuat liumorem albugino- fimi , oriundum ex fanguine fuso ac col- l;quatD(idque beneficio vafoiumumbi- licalium ) pcrque eadem vafa ad fa'tum in nutritionem dclatum , ut ipfe docet ,5 cxercit. Liij. pag. 529. Ex conllitu- s^tione vaforum umbilicalium in ovo , ,,^( quorum alia? venas ; alia , arterias j, cile 3, in hiflioria diximus ) coliigcre jjlicetj dari motum fanguinis circula» 3, rem ;: idque vcgQtandi 5. nutriendi> at- ^, que aiTgendi gratia ; ac propterea ? ve~ >, nas quidem umbilicales in utrumcue j, ovi Hquorem diileminari , ut inde ix^ ^ tui alimoniam apportent ; ai terias ve- ., ro etism ad eofdem pertendere 3. ut 3, caloris jugi afeentia alimentum ^jconcoquaat, colliquent 8c nutriopi „ idoneum red jant, Et exercit. Lviij. ^y ^89, Inirio quidem per umbilicales 3, radices alitus y plant^ vltam quandam-: fj.degitj,, unde corpus^crudun: ? album 5., arque: -^-:ayAa^^afi^^^<^^ag;agHaBai G E N E R A T I O. Ijl 5, at(]|ue imperfcclum ccnfpicitur ; &, 5, plantie inflar, immobile atque iners 5, manet. Quamprimum vero per os „-c6dem alimento ulterius elaborato r> fruitur, quaii fpiritu diviniore gaudens, „& fublimiore exuitans vcgetaticnisgr:- 55 du, mucago dicta \n carnis naturam ,, tranfit, motiva organa difuinguuntur ,/ y, fpiritus iocupletantur , motumcjue 5,orditur : "nec jam amplius plantarum „.more, per raclices ; fed, animalisin- „.ftar, per os nutritur, &: illius vitam; „^egit. Fuit prarterea A!cm:^onis y- anriqui Pliilofcphi , &anatom:s^, primi (utfer- tur ) inventoris opinio , corpus crabryo- nfs laxum ac fpongiorum, per univer- fum corporis Iiabitum Jiutriri. Egovcro Democriti &, Epicuri ren- tentiam ( niminVm , fa'tum in utero ma- terno fugcrc ) ut vcri/iimam , tamcjLie ratione quam cxpericntia comprobijtam' amplcdror. Pvationes autem , cjux qui-- dem me movcnt , quo credam , farrum^- in utero materno duntaxat per os ali^ mentiiiB capere 5 varis funt aamultipfi^^- F. 6^ ces;:. r J2' N O V A A N. 1 M A L I UM €ts, Nam bruta quajdam animanfa nec carunculas habenr , nec placentam utc- rinam , nec vaia umbilicalia , qiiibas ute- ro adharrefcant , ut tradit accurariiiimus. anatomicorum Fabrictus , de formata. 55 fet. part. j. cap. 5. In porcis & ec^uis, j, quibits carnea moles nulla confpicitur ,. 3, quid dicemus ? non certe , quod ali- 3, quando Ariftoteles pr;rcipit , ut rem- -, obfcureniLis , cum ignoramus , kd 3, magis- cum, alic|ua concinna fententia 5, ignorationem tegamus , quGe ell , ut 3, in porcino & equino fa^tu carneani 35 fubftantiam , ut in c^teris, nonob- p, fervemus , cjaoniam Deus providen- 5, tiam & poteftatem fuam , raultarum 35 r^ruin mirabili varietate voluit often- 3j dere ; in pennatis non adeile carneam 33 fubftantiara 5 quod pullus in ovo & 3, cortice concludatur ; neque periculum 3, fit feparari , ac decidere f^tum ab ute- 3, ro probabile fit. At cur equinus & 3,-porcinus fcctus ea dellituantur , nihil 3, habeo quod afeam , nifi forte diea- 3^ mus', nonprorfiis deficere, ciimex- 32,terjus ger totum chorion exigua , ima miaima^ G li N £ R A T I e. 155 3>nii^iiM 5 innumert^uc tubercula, c^uafi iylc tangentia , confpiciamus cavitate& »illas in utero refpondentes intrantia* 5, Gur vcro :n equino &: porcino fxtn 5> ita liabeant , & cur pr^terca muris fe- 5, tus 5 cum plures fmt , non tamcn car- 55 nea fubftantia , ceu cingulus , ut cani- » bus , tjui fjmiliter plures geflant fxtus , ^ ccu cum piacenta lateri iGetus appJicata ?, confpiciatur , explicct ille , <.]ui me fe- 3, licius tantarum potuit rerum cogno- j[9 fcere caufas.. H^^c autem fabrlcii obfervatio efte- cit , ut Harvcriis ( qui per vafa umbilica- Laalimentum piimo in placentduterina concodlum , ad fcerum defcni in nutri- mentumflatucrit, ut habctur , exercit, ,, Lx. pag. 597. QLiod fartus , vafbrum „ umbilicalium ope , ab uteri placenta. „ trahit , denfius ei\ , & m.ucofum, craf- 5, fionC|Lie albumini perfimile. Unde 11- 3, quido apparet , fstum in utero , non „ magis fanguine parcntis ali , quam la- 5, (ftentem pofka , aut pullum in.ovo;. 5, fcd nutriri materia albuginca , in pla- jj centa 3 co^coda, ovicjue albori non^ F_ 7 ahfir 1-54 N O V A A N I M A L I-U M- abfimili) ut Har^seus , inq'Jam , dixerit,. una cum produdione fetus , conititui liquorem conceptui ingenitum , qui nu- tritioni fsetas iufficeret ac inferviret ,. prout exftat lib. de generat. anim. exer- 55 cit. Lxx. pag. 462. Quibus vivipa- 5,ris 5 carunciiloe, & placentse defunt ; 35 ( ut equis & porcis ) eorum Fsetus , aJ 3, partum ufcjue humoribus , duntaxat in- « tra conceptum repertis enutriuntur ; }, necjue ufpiam illorum conceptus utero ^adnafcitur. Etpag. 541. exercit.de 5, uteri mcmbranis. Sues & cqu^ carno^ 9, fam hujufmodi copulam non habent ;. jj fed in his ovum five conceptus , ut pri-- j, mo ex fuccis in utero fcarentibus ht>. ,, ( queTnadmodum ovumin gallina , al- 5, bumine augeri dix^mus , citra ullam 5, ejus cum utero connexionem : ) ita pa- 5, riter incrementum accipit ^ fa^tufque 7, '^iam, alimento a conceptu ( in quo ?, eontinetur ) fubminiftrato , in eundem J5 modum alitur ^ quo puUus ex ovi li^ i», guoribus. Sed proFedto non arbitrer , f^tus hof^^ Cf porcinos ac equinos fubfiftere & enu- f* -^'^«aK:j!f-2i.T1S>SaPf^3^^ G E N E R A T I O. I'55- triri pofle altmento conceptui duntaxat ingcnito , cum ilHi^c animalia ( prxci- puc, pullus equinus , magnus iatis cx utero proveniens ):concepLum feu ovum immenfe raaqnitudinis , immemflimque liquoris hujus ingeniti ( quo nutrientur ) copiam rcquirerent. Itaque cum pr^- did:is animalibus placentse uterina? benc- fic:6 non pra?paretur alimentum , aut per vafa umbilicalia, junda cum vafis. uteri I» nutrim.entum non dcferatur , uti- que per os ( ciim alius nutriendi modus non fit obvius ) ediicantur , nccefltim efl, Et hoc quidem probant tum chylus , qui . in embryonis flomaciio reperitur , qui- que duntaxat ex alimentis ore afjumptis conficirur ; tum excrementa alvina, quae proiiant i^i-intciHnis crailioribus , oiix-^ queexneccilitate hanc primam coctio* ncm coniequuntur : quamvis nonnuili putcnt , llercus iliud feu meconium pro- duci ex permi^ aut ejus recre- mentum reprefentet, contingit ob diu- turnam bujus excrementi in inteftinis de- tenti moram ; alias in f^tu humano cir- citer quadrimeflri reperi excrementum alvinum fubviride y & tn fcetibus cuni- culorum juniorum 5 frercus planefiaye- fcens. NuIIus autem dubitet 5 qoin cliylus in ventriculo , &:.flercus in inteflinis in- veniatur : in fstibiis enim cuniculG- rum , decimo f^timo > vicefimoque l^uinto icoitii die » . diflectorum 5 reperi - — fiomar G E N E R A T I O» IJ7 iilomachum intcfiinaque tenuia chyld diftcnta ; ipfa veio inteftina ciaflTora flercore repleta.. In fartibus etiamhu- manis trimc/inbus & cjuaclrimtfiribus ventriculum & inteftina fupeEiDrafimili- ter chylo , inferiora veroftercore liqul- diore flavefcente referta comperi. Et Blloh mea fex menfcs nata ingcnteni chylof^ fubftantix copiam per os ejecit ,, alvumque alicjuoties dcpofuit , etiam- fi nihil quicquam cibi jam genita aflump- rrflet. Notat Joannes Veflingius , ProfeA fbr anatomicus peritiilimus , fimiliter , in vcntiiculo chylum, in inteflinis ex- crementum alvinum invcniri ^ iyn- 5) tag. antomic. cap. 8. Yentriculus M fastus , quamvis contrad:ior , nun- 5, cjuam tamen vacuus , /ed albicanre nfemper, Jentacjue materia ftipatus. 5, efi:, totufque jecore fuperius coo- ,5pertus. Inteflina vel fepties corpuf- „ culi totius longitudinem metiun^ „tur: ecjuibus c^Gum diclum intefH- „ num amplius eftj fa^cibufque refer- ,>-tum. Excrementa in tenuibus inte- „ ftinis 13 S N O V A A N I M A L I U M. ?, ftlnis pituitofa, flava : in craflioiibijs 3j dunufcula 5 &: nigra , qiia^ meconi- j, um fcu papaverculum anti^uitiis no- ^ minata, Sic & Harv^us obfervavit in inglu- vie , ftomacha intellinirque tenmbus pulli fetuumque yiviparorum chyliim , excrementumque flercoreum in eoiun- dem inteftinis crailioribus , exerc. Lviij. „pag. 386, Certum eft, inquit, ia- sjtra pulli ingluviem ( talifque pror- j)fus in omnium embryonum ventri- ?5 culis cernitur ) fublhntiam quandam 33 colore 5 fapore > & confifkntia di- 3, dio jam liquori perfimilem reperiri 5 5j quam etiam , cbyli fpccie, in primis „ intelHnis deprehendimus 3 inferiora 3, aiitem inteilina excrementis i1:'.ercoreis ,, referta funt. Similiter in viviparQxum: 3, f^tibus, inteftina cra/Jiora conilmili 35 excremento replcntur , quali eadem y „ cum lade vefcuntur, abundare cer- „ nimus. In ovibus etiam , aliifque ,-, bifulcis, manifefta infunt fcybala. „ Circa diem decimum feptimum , in 5^ pullo , prope anum , ftercora evi^ „den- G E K E R A T I O. 1^9 jTtlcntcr reperi; quin eadem cjuoque 3,foras intra fecundinas egcfta , paulo j/ante partum confpicatus fum. Idem- 5, cjue Vokiierus Coiter dilii^ens & peri- 3,tus diireftor, afe cb/eivatum me- ,,-minit» Quid dubitemus igitar affir- j, mare, fai^tum in utero fugere ; & in j,e6 £eri chyliiicationem , cum ejus j, manifefta fint , tum principia ; tum ^yrejectamcnta. Prajterea , cum eo. „tempore veiicara utramque, bile, & „ urinu ( qua? fccunda: codionis excre- .; menta funt ) plenas videamus ; cjuid 5^ ni paviter -coiftionem piimam , cby- „li£cationem nempc, pr^cefJifle ju- )fdicemas? Embryo itacjue per os. „ y:6lum quGerit & fugit. Idque facile de- a> prdiendcris , fi ei Ihtim ab utero exfe- „ i!^ro djgitum ia os imrniferis. Quod >, ^vtcrtt Hippocrate , necjuacjuam faceret , „ nili prius rn utero fuxiffet. Videmus. „ enin:^ nuperos fsetus , tentando pri- ,, miim^ & periculum faciendo, res „omn^s aggredi :: nempe, membra „ movere , i.ncedere> 6c vocem pro- ,5 fcrre : cpx poilea diutina afluetudine ' . yy cdodii 1. 140 NovA Animalium „edo(5li, prompte & accurate pera-- j., gunt. F^tus autem, cjuamprimum „ in lucem editur , imo vero priufquam. 3, natus eft, fugit^ tanquamidinutero jjjam pridem egifler. Quippe experti 3, fumus r eum in partu h^rentem , an- „tequam ejulare, aut refpirare poflit,. „digitum ori admotum apprehendexe , py & fugere.. Quin imo recens natus „fud:ionem accuratius molitur, quam ,,adultus, aut ipfemet per ali^uot dies. P, defuetus , qiseat. Videamus autem quid hac derefen- tiat Hippocrates, libt. de carnibus , fed.j» jjPuerdumin uteroeft, compreffis la- „ bris ex matris utero alimentum fugit, 3, Quod (i quis roget , unde Iioc <]uis nof. y, cit , (^uod puer in utero trahat & fugat j,. 5, hoc illi refpondere licet.. Pueri cum m. >,-Iucem prodeunt , ftercus in inteilinis %, habere confpiciuntur , & fimul ac in s, lucem editi funt , tum homines , tum », pecora , id iis per ventrem iecedit. jjAtqui neque flercus haberet, nifi in >3 utero fugeret , neque ut primum puer . 5, natus eft , ubera fugere noflet nifi in ntiter^fuxiffet». Me» G"eneratio. 141 Medicorum etiam Princeps Gale- ■nus in eadem ci^mSenedivino Hippo- crate eft fententia , puerum nimirum in utero matris eafdem operationes edere » quas edit in lucem jam editus , ut exflac Jib. an animal fit id , cjuod in utero efl: , „cap. 3. Omnibus his, quodinute- „r6 eft, gubernationibus utens repe- „riemus, & qux ad motum anima: 5, attinent , & cju^ ad naturse incremen- „tum. Namdevorat, &(utHippo- „ cratividetur ) fpirat ; ore enim nafo- j, (]ue fpiratum defuper £en fcribit : ip- ^jfumque ex Afclepiadis quidam fugc- 5, rc, ac co(]uere dicunt : iiquidem ea, „qu::e devorata funt, coclio necefla- „r!6 reqiiitur, Sc iiquam maxime jam „ confedum ab ut^ro nutrimentum aflu- », mat, Apponi ver6 id , nifi natura 3,rufcipiat, non poteft; neque aflimi- „ lari ante , quam necellario nutrientem „rem^'ei, qu^ nutritur, pueri natura ,, ailimilet •: ac tum opera natursepra:- „ bet 5 ac recipit ; & ad /ecernejidum ^promptum cft; & quod alienum efl sjfeparat, Hanc enira ob rem bilis. J42 N O V A A if I M A L I U M ,, Sc humores omnes fecreto nutrimenxo j, fiunt : non enim ab ea folum , qux 5, per umbilicum ad portas in jecur € fe- „ cundis fertur , inateria nutriri putatur ; ,,eten!m per has qucque vias aliturj 3, maxime vero per eas , qux perfedio- „resfunt: ac perquafcunque defertur, 5, nutrimento fruitur. Neque enim pu- 3, tabis Piippocratem dicentem , quod 5)antiquius eft nutrimentum per abdo- 5) men ;, qua umbilicum eli: , irhvehi 5 3> ignorafle , num id ore nutriatur * ete- s, nim de hac quoque via locutus efl:, „ ut ante propofitum eft, Quod vero jsin uteroore nutrimentum fumat, te- ,, ftis eft poft partumprotinusmamm^ 5, appetitio : neque enim, nifi antea huic ;, vice aduetus eilet . tam cito ad mam- „ mam ferretur. Et eodem libro , cap. „ 5 : fic habetur Ne igitur f^tus , qui s, vivificantur animari difiidamus : ne- 5, que enim hi poft partum propriaso- 5)peras ab aliquo difcunt, fed inutcris j, contenti devorant^ coquimtque, ac 3> expurgant diftributum alimentum , i, apponuntque quod purgatum eft^> ac „fuper-- G E N E R A T I O. I4J ,,fupervacuum depellunt; utpoftquam 5,inlucem prodierint, quod fuperva- j, cuum eft , excernant. Fateor , me primum vix potui/Te cre- dere, infantes in uterofugere, etiamfi autoresiide digniflimi illud comproba- rent argumentis rolidiffimis , ipsaque autoplia demonftrarent, Sed , ubi ju- dicarem me vifu pofle confirmari , & pluris efle teftem uniim oculatum, cjuam funt auriti decem , uticjue per diffedio- nem ac infpedtiones varias canum , le- porum j cuniculorum , imo ipfius ho- minis , comperi autorjm fcripta circa hanc rem cfle veri/Iima , pr^concep'- tamque opinionem dcpofui. r:; Itaque , cum f^tuum prsedi<5lorum animalium partes quafdam , ut oculos claufos , latentefque fub palpebris firmi- teradmodum commiflis , tanquamcjue nullum obtinentes in utero materno u- fum , obfervaffem ; attamen labia eo- rum didu^ta, & hiantia ofcula ( etiam ubi corpufculum vix difcerneretur ) de- prehendi ; veluti id quoque ab Harvxo i,citatur, exercit. Lvj. p^. 3^2. F^- tus 344 N o -y A A N I M A L I U ?vl ^, tus ille longitudine quidem ungucm di- . ojti minimi 5 forma vero ranulam re- j^ ferebat , pra^terquam quod magno ca- ^, pite 5 & pedibus breviriimis e(Iet , in- ,, ihr gyrinorum. Facies eademerat, ^^qux uljorum animalium , canis negi- ^, pe, velfelis; finelabiis, largoqueo- ^, risrid:uad aurem ufquepatente. Ec ^exercit, Lxix. pag, 450. Subfinem „ novembris , partes omnes clare ac di- „ftin(5i:e dignofcuntur : fa^tufque jam 5, magnitudine fab^ majoris , vel nucis j5 mofchata? apparet. Os ad utramque „ auriculam hians cernitur. Jpfam etiam fetuum lingulam femper in ore Rudium- tem , dc exertam inveni , in eum plane modum , <^uo ecjui & boves , aquam iugendo , bibere folent ; argument6> partes hafce fua obire munera, Non du- bito igitur , quin f^tus in utero fugant aquam, cuiinnatant, in fui nutrimen- tum & incrementum 5 pr^rfertim cum candem illam materiam , paululum fub- ad:am , ex ore fcetuum detraxerim. Quam miniis ergo ex fundamento admittit quorundam experiencias Ri- olanus G E N E R A T I O. 14$^ ojanus lib. hiftor. anatomic. human. 55 fa^tus 5 cap. 7. Propterea obfervarunt 5, rccentiores j fetui cjuadrimeftriTion- 5> dum ora narefcjue patere. Ego vera ium in illa fenentia , ac certiis fum ., non modo fetui quadrimeftri ora narefque patcrej fed & cmbryoni jam demunt delineato alimentum.per -os accedere, ob rationes jam allatas. Non pofTum ^rgo induci, quo cre- dam 5 fetum in uteroperhabitumcor-' poris nutriri, ut placuit Aicmseoni ; vel primis diebus augeri perafimenti juxta- pofltionem , qu^ ^que vera nutritio cenfetur , ac ea qu;^ fic per alimenti in- tus fufceptionem 5 ut vifum efb viro fubtiliflimo D. de la Courvee , lib. der nutrit. fsetus in utero, partefecunda, ^c.y. Cum igitur hsec materies plane jjfii: firailis imo una eademque , ex qua yy primum conftitut^ furit partes fper- }, matic^ non multiplici indiget codio- f, ne , ut ailimiletur , feii una ac fim- >, plici concretione totuin opus perfici- >,tL:r5 ^^c etiam requiruntur vafa:; per 13 quse defemur alimentum ad .partes , ,1 G 3j cunni 1^6 "N O V A A N I M A L I U M -5, cum eas humor undequaque irrorets -^jltaque prima partium nutritio £tper 35 juxta-appofitionem , qux non miniis -5, vera eft nutritio 5 ac ea 5 qu^ fit per j^intus fufceptionem : quin imo mihi 5, videtur ifta imperfecftionem denotare, -35 illa vero alimenti perfedionem. In- 35 de colligo Alcm^onis opinionem non ^jita fui/Te ineptam, fieafuerit, utre- 3, fert D. Riolanus , f^tum in utero per -3.5 habitum nutriri; nam vere primis men- 55 fibus non alitur per intus fufceptionem 3, materiei , fed per juxta appofitionem 5 ^3, id efl 5 non ipfi venit intrinfece ali- 3, mentum per venas , fed agglutinatur <3, extrinfece appoiitum. Non poflum , inquam 5 nutritionem , qux primis die- bus dicitur fieri per juxta pofitionem, ad- inittere tanquam veram , cum ea dun- taxat mihi proprie did:^ fit nutritio , qux £f perrei nutrientis intus fufceptionem , .quando nimiriim alimentum , fuflinens dmnes eommunes di^eflionum altera- tiones , prc^paratur in partium nutrien- darum alimoniam & incrementum; di- fiumgue nutrimentum eo modo prsepa- ratum^ G E N E R A T I O, 147 ratum, & in particulas minimas atte- Jiuatum , tranfiens per partium poros , m.ignitudine , figuraque diifeentes , va- riecum partibus nutriendis figuratur, im- mediata conjuncftione unitur, atqueit^ in earum naturam convertitur : prorfus in eum modum quo fuccus arboris com- munis alibilis in radice primiim prsepara- tus in nutritionem partium arbori com- petentium-5 poftea convertitur nonfo- lum in fubftantiam partium arbori ^ua- rumcunque propriarum , fed etiam in- grediens varia arbori^ inlita , diverfimo- depereadem modificatur, &ineorum naturam immutatur, Adde nutritionem illam per juxtapo- fitionem non efle conceptibilem, etiamfi citatus autor conftituat materiam fimf- Jem , imo unam eandemque , ex cjua primum conftitutce funt partes fpermati- c^, adeoutnon indigeatmultiplicico- dlione, ut aflimiletur, fed unaacfim- plici concretione totum opus perficiatur; nec etiam vafa requirantur , per qu^ de- feratur alimentum ad partes , cum eas Iiiunor undequaque irroret : nam, pr^- G z ' ter f 14 S N 'O V A A N I M A' L I V M ter prsiviam illam ( quam mddo dixi- HiLTS 5 qaamcjue autor-iit non neceilariam rejicit ) alimenti pr^parationem 5 innuit etiam vafa non requiri , per qux dcfera- fur alimentum ad partes, ciim tamen vaforum beneficio diftribuatur alimen- tum i£BC]ua portione in omnes omnino omniuai partium dimenfiones , cjuod neutiquam fieri poteft, fi per alimenti , juxta pofitionem nutriantur & augeantur partes cju^TCunque noflri corporis eo qnod totum corpus non fit unum conti- nuum , fed in diverfas partes diftin&um, partefque varicr latitent fub aliis , ficque Lumor nutriens non omnes partes seque lis etiam, qui nutritiofiem per um- bilicum cupiunt inftitui 5 hocajo, nutri- ^ioneiii per umbilicum nullo modoJo- cumhabere poffe, cum fanguis^ vafis limbilicalibus folus inclufus, nonfitali- iTientum partibus fpermaticis fic didisv, &faDguineis commune:;; fed partes fper- matic^ vulgo diSix nutriantur fucc© .'duntaxat chylofo , neutiquam vero fan- liiineoj ^qiii partium fanguinearum efl nutri- G E N E R A T I O: 149 nutnmentum unicum ; quique etiam ex chvlo quidem conficitur , non tamea naturam fuam fanguineam deponit , quo denuo chylus fiat , in paitium fpermati- earum alimentum. Igitur embryo ftatim abinitio nutri- irjentum. iiiumper os recipiat , . necefium eft 5 ut ex materia communi , fa?tuni circumfiuente ,- pr^paretur alimentum , tam ad partes fanguineas , cjuam ad fper- maticas fic di(5las nutricndas idoneum. Nimirum, illud eft j.quod initio no- ftrarum cbfervationum infinuavimus , fanguinem non efle omnibus corporis partibus deftlnatimi aiiiiTentum , fcd efle duntaxat partibus fanguineis proprium : ad partiumi vero . fpermatic^rum nutri- tionem dtferri faccum chylofum per du- d:us chyliferos. Quemadmodum au- tem ha^cfcfehabent in corpore adulto , fic & eadem il!a in embryone ad eundem modum (ek habere-arbirramur. Quando(]uidem vero materiara illam, fxtum circumfluentem , habeam pro nutrimento , partibus fperm.aticis fic di- dlis 3 Sc fanguineis communi , neutiquam G I hsc 150 N O V A' A N I M A L I'U M ha?c milii efl fetus excrementum ali- quod , ( ut vulgo creditur ) fed potius liquorper vafa chylifera primumdedu- d:us ad uterumj tum in ejus nutritio- nem ^ tum ( mediante fpirituum genita° lium in membranis uteri fufcitata fer- nientatione} converfus in fuccum cry- ftallinmn 5 albuginofum ^ ac fpirituo- fum; tum benelKio { glanduloii fpon-^ giofique placent^. uterin^ corporis ) in faetus alimentum appropriatus 5 traje- Sufque per mcmbranarum utcri , choriia , & amnii poros , in embryonis efforma- tionem &inciemen.tum : qi^ippe mem-f bran^ chorion & amnion deftinatse non, funtv.quo fistus excrementa contineant, fulciantque vafa umbilicalia ( ut ha(5tenus omnibu? pjerfuafum eft -5^.) fed quo f^tus alimentum tum excipiant, tumpr^pa- rent ,, quatenus fuccus chyliferus primam. difpofitionem ad f^tus alimentum in u- teri fubftantia m6tus jprimQ per choriiv poros trajicitur ; deinde , fecunda vice , , per amnii membranam transmiflus, eva- dit purifflmus , f^uique alendo (]uam maxirae ido.neus. Eth^c quidemipsa conftant G E N E R A T I O,' 15^ eonftant expcrientia ; liquor enim m cliorio cietentus , non ita clarus ac trans- lucidus eft, ac ille , qui continctur iti^ amnio , quoniam ift^ merabrana^ /efe habent inftar filtri aut manushippocrati- cx y per quam licjuor quo plurics traji- citur, eb clarior evadit, Sicque vera eft Hippocratis dodrina , docentis, to- -tum corpus^efte perfpirabile 8c confpira- bile j valetque didifum illud Galeni , lib. an animal (lU id , c^uod in utero contine- jjtur, cap. 5. Atquinemoidobjiciat, ^, ideb fetum ore ali non poile , quia j^amneam membranam fibi appofitam 5, habet ; . natura enim idoneaeft, quas 5,^er foramina facultatem , viamquead: „ id quod conyenit 5 aptam prccbeat. Nullus itaque dubitet 5 quin natura' Bon modb ad nutrimentum f^tus conti- nendum membranas hafce condiderit,. kd etiam ad defecandum & depDran- dum didum alimentum , qud f^tui fup- peditetur purius ac delicatius ; hocque fenfu veriilimum eft, quod citat Gale- nus eodem libro , cap. 4. pueros , nimi- rum 5 in utero emori , Enutrimentum y^ G 4., ^od^ T^t^ NO V A x^ S I M A 1. 1 U M. 93 quod ore fugmz , M mmus fapidunj, 3j Linguam iis 5 ( !nc|uit } qu-^ utcro ge- 3> mntur , giiftare negaret nemo , item- 3, que (]ualitatem fuicipere ,ciim res ipfa 3) ex certo aii-ectu perfpicua iit : fcimus 3> enim in uteris teus f^pe emori , ci^m 3, vitiuniper cs adhibiti nutriinenti aver- ?5 fantes reiuiunt ; fiquiuem natura lin- 3, gu^ facijltate, qus guflandi efcj ad 35 confer^andum follicita cR, Contrarium autem ilatuit HaivxuE , dum vult puerum attraliere per vafa um.- bilicalra^ quod in colliquamento purius eil ac -def^catiu^s 9 reliquum vero craf^- fius ac minus fipidum per os hauriri 5 3 5exerc». Lviii. pag. 588. Qu^ per 3, umbilicales- venas attrahttur , purior 5, & lincerior pars eft. GoIIiquamen- 55 tum vero reliquum , in quo natat f^- 35 tus 5 . efl veiuti laG crudum , dz puriUi- 35 ma fui parte privatum. Sincerior ita- 35 que pars conGO(5lione ulteriore non in- ^sdiget ^ qua reliqua opus habet ; ac 35 propterea in ventriculum porra recep- 55 ta 5 in chylum tranfit. Veriim Id mi- lii quidem impoiBbile videtur , vafa ni- miium G E N E R A T I O. T55 mlrum umbilicalia puriorem ac defeca' tiorem luimoris in cliorio , amnicque contenti partem attrahere , reli6td dun- taxat parte magis impura , mjnufque fincera , cum Cjufmodi fccretio , aut hu- moris attracHo cum de]c(ftu , vafis hifce proprie non competat. Deinceps etiam, vafli umbih'calia , qux fa^tui nutriendo primum inferviiffent , poflmodumhac ratione quando f^tus quadrimeflris , aut fextimeftris per os demum nutriri perhi^ betur, nullum fine obtinerentufum. . Conftat igitur tam rationc , quam ex- perientia , pucrum in utero m.aterno fii- mere pa* os liquorcm mcmbranis inclu- - fum, lingulifque diebus abutero fuppe-- ditatum ; al as defedhi hujus alimenti 5 • puer ab utcr6 (ibi quserit cxitura , quod Hippocrates judicat , hb. de natura pue- „ ri. Si alimento priiis a matre defiitua- i> tur , fic quoque ante tempus matri par- „tioingru:t. Et paululum inferius. Polc ,, exados decem menfes, ubi fsetus gran- - 5, djor ef]:-, alimentum & incremcntum, - „ quod a matre demittitur , non amphus 5; puero fiiiEcere potefl-. Q^Tod enioi' • G 5 V iii>' 3, in fanguine dulciilimum cft , ad (cfe ^attrahir, fimuique aliquanrula ladis. ,. portione fruitur. Qu^ cum iph pau- „ ciora fint , , puerque jam plenior faclus ? . „ plus alimenti quam adfit , rccuirat, ip- j, fe fefe jacStans , membrarjas disrum.pit, Sed proprie loquendo j- non qu^rit puer exitum ^^. ob id , quod ad fe attrahat id 5 quod in fanguine eft duIciiEmum : veriim quod materia chylofa ultimis die- hus feratur ad mammas in Iad:is genera» tionem ^ qua materia chylosa fi privetur •uterus 5 .contingit , chorion eadem {imi- liter privarl , & confequenter amnion, Notandum- autem hic eii , ultimis menfibus h'quorem nutritium inveniri copiofiorem in amnio , quam in chorio; ^ vice verfa , principio conceptus , re- periri eundeia hquorem ccpiofiorem In chorio', quam in amnio ; idque hanc ob caufam , quod principid conceptusa> cpncinuo flillet alimentura ab utero in cjioripn ; partus vero tempore , chorion ^ evasueturj-co quod hquor ibidem con- tentus tranfudet ia amnion , nullufque • mYU^db^tQrd chorio fuppsditetur. Sj: G E N E R A T I O. 155" vero fanguis marernus per vafa umbilica- lia ( ut vulgo creditur ) ad f^tum dedu- dlusejus eflet aiimentum > utique f^tus defedlu nutrimenti fibi non pararet exi- tnm 5 cum fanmiis ille in partu-, maximi- copia prorluat. Si quis igitur ^na mente attendat ad «a, qua: diximus dc liquoribus , fstum ambientibus membranis •, iqcIufTs , fa- cillime capiet , hofce liquores nullatenus ef]e fxtus excrementa , .( fudor fcilicet & urina ] {q^ alimentum utile. Qaotquot autem fuerc xMedici,a tem^ pore Galeni , ad bunc uique diem , unsr nimiter di6los liquorcs pro frtus excre- mentis habuere : fic enim loquitur Ga- y^Ienus, lib. i. de feminc , cap. lo, Hax yi fuperius noftra cxpofuit oratio ,- cum yr diceremus chorion prinvdm femini ipfl- ,,circumponi , atque una* cum i pso inr- jrtcfHnalcm aliam raembranam. oriri, 5, qu2:-iS<: chorii gencrationem ad juvaret r ,y.Sz poftea formati jim animalisurinani y, elTct exccptura. Neceilb quippe erat,. 5, ut concepto animali tot ac taiia excre- 5,nienta exiflerent, quotac qyalia^crt G - 6' abfo' 150 N O V A A N I M- A LI U M - ajabfoluto jam a vulva fetiii Gonfiieve^ 3, riint. x\c ciim membra omnia forma- 5, ta ac diflincfta jam funt, non tam urina, 55 auam ftercus excernitur, SLatim ve- 55 ro-a principio e toto fetii exhalat va- -,, por 9 qui fudori peri-ecti animalis pro- 3,^ portione refnondet. Cum igicur huic 3, qnoque excremento membrana ali- 35 qua , qucmadmGdum urin^ intefuina- 5>.lis 5 ^eilet fabricanda , ea extitit , qux H^.amnios appellatur , totum undequague 5j,fstum^circumpledens. Ita vero ftatuit Tliomas Bartholinus 9 ,,anatom. reformat. lib. i.cap. 55. Pri- ?, ma membrana amnios dicitur , ob • .pmollitiem&.tenuitatem 5 aliis agnina, 3, charta yirginea , induiium , &c. Efl- ,, que om.nium tenuiffima , in qua mul- 3, tus 8c copiofus hiiimor reperitur , cui ^jf^Etusinnatat, ortusin brutis exfudo- ,, re , in homine ex fudore Sc urina. Se- 3, cunda membrana dicitur chorion , e6 3, quod inftar circuli f^tum ambiat. Ter- gjtia alkntcides ^ld eit, farciminalis, 3,.peHi€ingIetotumf^tum, fed eftinftar jv.ciiguli aut farcim;ni5,llfus eft > urinam ^gci,--. HHiK G E N E R A T I O. 157 -„ recjpere ab iiracho in brutis. Nam io „ homine hxc membrana non adcft : fcd 5,-in eo urinam rccipit amnios fudori 5, pcrmifhm : vel ad p^rtus tcmpus ve- 3, (ica fervat. Quamvis autcm judicem > ufum li- cjuorum amnio choricque contcntorumj, - ex fupra d.*ctts clarum efle fitisque pate- re , nihilominiis nonnuila adhuc in co- rum elucid-ationcm profcrre lubct. Ni- mirum 5 in conccptu vel ovofcmpcr ia- venitur materia cryftallina , Icnta , ac co- piofa, faltemrationefa^tus, ciim dida materia vicefima parte cm.bryoncm fu- peret , veluti ccmperi in conceptu cuni- culi, duodccimo acoitu.diediircdi : ibi cnim cficnd! conceptum , ccu ovum cui putamen detra6tum fit, ad magnitudi- nem nucis avellance , repletum. humore limpido , vifcidojque , cui innatabat ex- iguus embryo , magnitudine pifciculi fguilla? minoris. Quod & obferyavit ■ 3, Harvsus, exerc. Lvi. p^^. 361. In „ omnibus conceptibus ( quos quidem • 5>,viderim ) membrsiiam ambientem in- 7>genti acjuof^ . fubftantias copia reple- G. 7 : una- : i^B N o V A A N rd a x i ujvt' ?jtam deprehendi : in qua natans em- 3> bryo 5 . tam exigua corporis mole eft » jjTatione locij, in (^uodegit; adecx^ue jjlongo ac flexoofo umbilico gaudet* j> ut aquam illam , nullo modo Tudorem yy vel urinam , dici oportere ,- fed po- 3> tius ( inftar colliquamenti in ovo ) pro 3> nutrimento a natura conllitutum efTe >■ jf fit verifimile, Similis etiam fajtus memrnit Riola- nus hiflor. anat. fsetus humani, cap. 3r 1 2. FcTtum infpexi bombycis magni- jy tudine ? eigue figura plane frmikm ,;, 3> exceptis artubus , qui velut filamen- 3,ta candida e.trunc6 corporis explanta-» 9, ta apparebant. Manus qiiidem in di- s^gitos divifa erat? pedes autem inte- ,5 gri. Suis tunicrs involutus erat ^ - a-* 3,.quai Havefcenti circiter ad uncias tres ,) immerfus. Gorporis vero fuperficies 3> rnucd velut albumine ovi obducta. I>einde , materia ^, . qvix in conccptu vel ovo reperitur, ell: eadera illa, ex ^ua primum conftituitur embryo y (ut obfervavimus ? cum diffolveretura no- li&novellus embryo , qui diflblutus coo- flitee^- G E N 2 R A r I O. 159 ffitueret ipfammet materiam , m qu« , natat ac continetur, ) ut adeo axioma illud pliiiorophicum iit veriflimum , iis nutrimur, t|uibus conibmus: & vice- verfa , iifclcra conilamus , quibus nutri- niur, Suinmoperc vero Jemiror 5 liquo- rcm cum ( in c]u6 tcnellus natat em-- brvo ) etiamnum habcri pro ejus ex- cf cmentis , . cum»nec fit ingrati Taporis >--. aut mali odoris; fed ut olBdui non in- gratus y ita & guftui gratiflimus , ficu- tiquotidie Iioc cernitur, cjuando bruta : animantia eundem lic^uorem , fimulat- que pepererunt , ut rapidiffiinum abfor- bent, locum c]u6 decidit humor avfde lingunt, fiEtumc|uc adhuc ma,tos f^tus lambendo detergunt , hu- - ^xmorem.- i6o NbvA AnimaliuM' ^ moremque cjuem auferunt avide devo^ 5, rant^ cum fktuum cxcrementa ne 3^attingant quidem. Item , exerc« „Lxix. p3g. 452. Humor intra cho- ,,-rion amniumque , limpidus valde nul^ j^joque malo odore ; aut fapore imbutus „apparuit ; fcd ( veluti m cervis dc yrdamis obfervavimus ) omnino lac a^. ^y quofum videbatur ? nihilque excrcr 35 mentiti^ pravitatis obtinebat. Ec re vera non video , quomodo li^ quores amnio chorioque contenti , fcetus excremenia dici mereantur, ciim iili conceptui infint, antequam cjuicquam fetus in veniatur : id quod in cuniculis > feptimo j nonoque a coitu die , difTe^fris deprchendimus ; in quibus celluls ute- rin^ nihil prarter humorem cryftallinura ac vifcidum continuere , tenui membra- iiula jnclufum. Idem notatHarv^us, exerc, de utcri membranis ■, pagi 5 5 : . 5,Primordium in oranium viviparorum 3, utero reperio ^ antequam quidpiam fse- ^j.tus dircernitur: adefl: fcilieet humor j, clarus, lentus , albus ( qualis ovialbu- 9,go) in membrana inclijfus ? quemeo- G E N E R A T I O. l6l ^^n\m ovum nomino ; idemque in cervis, j,damis, ovibus reliquircjue bifulcisto- „ tum uterum & utrumque cornu replet. Simliter exerc. de Iiumoribus utcri,- ,, fic loquitur , p. 535. Ac]ua in amnio 9 „ in qua embryo natat , iilius eile fuao- „ rem ; alteram veio exteiiorem , m „chori6, ejufdem urinam. cfle, plane „ incongrua & falfa funt. Uterque enim „ humor prius in conceptu repcritur , 3, quam fads quippiamappareat. Imo ,,verc>in conceptibus cjurbufdam irritis „ & infsecundis, (in quibus nullum fcetus^ „ vefligium ) didos liumores invenias 3,Et exerc. Lviij. p. 585. itarefert. Hur „ morcm iilum , cjuem ncs coliiquamen- Stum vocavimus, fjrtus fudorem non „ efle , licjuido conflat , tum in ovo tum „ c^tcris etiam anin-Hilibus : cjuippe ad- iyt^ , priufquam cjuicquam f^tiis conil:i- 5, tuitur , aut vefligium cjus ullum exftat, , 5, Imo. vero quam primiim fastus con- j, fpicitur , & etiamnum totus mucila- „ ginofus ac perexiguus cflr, tam iiigcns ;,tamen aqus fiujus copia 'cernitur, ut >,-tantilli: corporis tantum excrem.en- -ij:i ,5 tum iSl No V A A N IM A L I U M - „tum dari, plane impoilibile videarur, Quinimo jfi didi liquores fetus ellent: excrementa, utique quomagis crefcefer fsetus eo magis augerentur ; fedcontra* rium verum eftj quia quomagis crefcit fetus, eo magis liquores citati diminu- untur; quod etiam annotat Harv^us s- 3, exerc. Lvj.p. ^^6. Et ut clare confter^.. ^ aquam illam ( qu^ in conceptu abun- j, dat ) non efife embryonis ex cremen- 55tum aliquod 3 fudorem nempe velu- 3, rinam eadem , minore copii (pro j, proportione ) cernitur prope partum „ (quando f^tus eft grandior, eoque j^nomine excrementi plus accumulat,- 3, cdm alimento copiofiore utaturj quam 5, primis prasgnationis menfibus. Et ex- 3, erc. Lviij. pag. jSz. {icait. Deni- . 3, que , (i fudor pulli eflet , is prope ex— 5, clufionem abundaret magis ; quo enim:* 3, grandior eft fxtus , & uberiori ali- 5, mento utitur? eo plijs fudoris etiam j, excernat nccefle eft. At vero paulo 3^ ante exclufionem pulli ex ovo ( nem- 3, pe circa diem decimum nonum , aut - 3> vicefimum ) nihil omn jno ej ufmodi 3,hu- ^ G E N E R A T I Oi I^f: jjhumoris cernitur; <]uippe paulatim^ 5, creiccutepullojabfumitur.Exerc. verd 55 Ixix. p. 45 j. ita loquitur. Si humor ifte . „ de excrementi natura efletjdeberet ipfe „ quoque crefcente quotidie fsetu auge- 5, /cere. Ego vero in conceptu oviilo- 3, plane contrarium expertus fum , quip- jj pe paulo ante partum vix «^uicquam • 5,ejus reperitun Ideoque alimentum? 3,porius, quam excrementum ei]e..ae- diderim. Si vero quifpiam infuper attendat 5 11- quoreshofce, tamin amnio , quam in d-iorio contentosjreperiri in cjuorumcun— que animalium genere ; etiam in iis, cjuae toto vitoe curriculo ncc mingunt, nec fudar^ , is facillime capiet , didos liquo- res minime pro fsstiis excrementis effe habendos ; quemadmodum etiam hoc obfervavit Harv^us, exerc.de humori- „ bus uteri pag. 6^6i, Hfe adde , multa ,^ animalia nunquam fudare , ( cum ta- „ men , autore Ariftotele , omniajum yy natatilia , tum pedcftria , tum volati- ,, iia , addo etiam ferpentia , & infe<5la; : „five animalis , five. ovi forma , five iponte 2^4 NOV A A N IM AX lUM- „fponte proveniant , fimili modo gU „ gnanturr^) Ganis &.felis nunquam fiH „dant; nec aliud aliquod animal , durn. 5, copiofe mingit. Nequefieri fanepo- 3, tel];, ut ullum animal mingat 5 , ante re^ n num & vefic^ exflrudionem, Niliil autem jam dubito , quin unuf-^ guifque veteruni opiniones , circa liquo- res membranis amnio chorioque inclu^ fos, proquef^iTS excrementis habitos > abjiciat , fimulque did:os liquores lu^ bens admittat pro genuino f^etus ali^ mento. Sed forte qu^ret aliquis , an igitur fa^^ tus in utero nulla producat excrementa ? Certe , quam maxime ^ fei iliz , quce- cunque generantur, tamdiu retinentur m partibus recipiendis excrementis dica* tis , quoufque fsetus editus in lucem ea- dem per alvum veficamque deponat. Quod vero puer,urinam in vefica ad partum ufque detineat, nequeeamvci per urachum , vel per urethram dejiciat , tam fenfu , quam ratione convincitur ; urachusenim tam in homine, quamin brutis folidus efi ac impervius : faltem ^§9 tmm G E N E R A T I O. I^^ ego neque iii fsetibus humanis , neque in cuniculis , canibus , aut Icporibus eum perforatum inveni , feci fcraper folidura, imperviumque , vicemcjue iigamenti fuA penforii fuftinentem : quod & HarviEus obfervavit exerc. de utcri membranis, ,5 pag. 52 8. Ego vero , me in iifdera 55 cum Arantio erroribus ( fi tales dicen- „di funt ) verfari , libens profiteor. jy Quippe certus fum , a vefica? comprei^ )> fione in f;rtu grandiore ( tam humano , 3) quam aliorum quoque animalium ) in- jjftituta, urinam per pudendum efflue- j>re. Urachumautem nunquam confpi- n.catus fum ; nec urinam , a \cCicx com- j>prefl3one, in fecundas trajeclcim ob- " fervavi. Vidi quidem in ovibus , & '> cervis ( inter arterias umbilicales ) quail j> vefic^ proceflum quendam , urinam 9y in fe compledentem ; non autem ta- >» iem , qualis urachus ab eo defcribitur, 5> Et exerc. Lvj. pag. ^66. Profedd 5; trandtum illum. ( quem urachum Ana- h tom. appellant ) urinam , ut putant , e '^vefica per umbiikum , educentem, »>cmnquam invenire potui ; fepeverd o^fer- 16 !> N O V A A N I M A I. I U M .^,obfcrvavi , vcficam maou compref- j, fam , urinam foras per penem, non au- „ tem per urachum profundere. Notavit j, idem hoc Riolanus hiftor. anat, fsetus ,,humani , cap. 4. Non diffimulabo j, quod de ourachi compofitione obfer- 5, vavi> dum fsetum refecarem, Inveni 3, ourachum fohdum , fQd in ejus medio .,, nervulum candidiiHmum;, quem ab in- 3, teriori veficse tunica produci depre- 3, hendi. Puerum ( dum in utero efl ) per ure= thram veficam non deplere, hincpro- batur, quod ejus vefica , quocunque etiam menfe ipfum grandiufculum ( fc: fextimeftrem feptimeftrem , vel odime- ftrem ) diifecueris , urina plena femper ac diftenta reperiatur : adeo ut Riolanus hiftor. anatom. fietus humani , cap. 12, Veficam magnam in f^tu ftatuat, ven- triculi ambitum tripla magnitudine fu- perantem, Sententiam hanc confirmat vir Do- ^tlilimus 5 Anatomicufque peritiilimus, Joannes Veflingius , fjntag, anatom. ,^cap, 8. Fcetus ureteres patuli, tum velica i G E N E R A T 1 O, 1^7 jfVefica urinse copia largitcr diilenta : ut • ita, vir fubtiliilimus ipfos uretercs , ad urina^ copiam continendam , vocet in fubfidium. Certc, cum fa^tus in utero nutriatur alimento puriflimo , pauciilimaindege- nerantur excrementa, faltem non plu- ra, quampartes excrementis recipien- dis ac continendis deftinat^ , toto ge- ftationis tempore continere vaJent : a- lias, fi fsetus in utero tantam produceret urin^ copiam^ eamque fingulis diebus ejiceret , ut puer extra uterum , utique nec vefica , imo nec ipfe uterus eam con- tinendo fatis capax eflet. Obfervamus puerum recens natum ftatim alvum exonerare , fimulque rcd- dere lotium , idque propterea auod utri- ufque cjicicndi fit ^que magna nccedltas & abundantia : fit igitur illud certiffi- mum , veficam lotium tamdiu retinere , quoufquepuer editus in lucem , urinam cum meconio fimul ejiciat. Imovero , fi urina vel per urachum > vel per urethram excerneretur , liquor 'chorio vel amnio contentus , faltem urina? i^S N 0'V A An I M A'L'l U M unnx coiiditiones obtineret. Quod ve- rononobtineat, docent urinx qualita- IQS 5 quse falfe funt , acre^ , maliquc fa- poris, ac tetri odoris : h Suntdu;^ tantilm tunicse in fetu hu- 5>mano , briita tertiam habent , nimi- 55 rum alJantoidem > cujus neceilitatem ,> demonftravit Fallopius > in obreryato 5, Confirmavit Vefalius. Quoniam bru- ,> torum uterus acetabulis abundat , vense »& arteria^ umbilicales per univerfum » choiion difperr^ runt> proinde non ,> poteft urina inter chorion&: amnion >, colligi iine detrimento fetils , quia » ejufmodi vafa nuda a circumftante lo-. 5, tio valde refrigerarentur , & arterisc di-^ ,, latat^ nonnihil alieni hujus humoris » abfprberent. Debuit igitur urina pro- -,, pria & feparata tunica contineri , cjuse ->, in homine non efl: necefliria,cdm pr^- »ter chorion habeat placentam ilJum » carneam > cui vafa umbHicalia infigun- C^y tur, propterea commode inter chorion •» & amnion afJervari poteft urina. Quod vero Fallopius & Vefalius con» ftituant tunicam alla.ntoidem , recipien- d«e urinse dicatam > ne vafa fcetusumbi H Ik^- riyo No V A An iM A"L ru M licalia, dura fatis, compacta, fonique . communi tunica munita l^derentur, po- tiori jure conveniret embryoni tener- , rimo 5 qui liquori tam improbo innatanss ; iion poteft non ab urin^ vi adurente, pu- ; tredineque viblenta la^di : cum urina ex- tra veficam pofita , lapfu temporis fe- torem intolerabilem contrahat , ut no- Tunt illi 5 qui ex demortu6*hoc corpoi*.e ;'fufcitant medicamenta virtutis inenarra- bilis. • Quamdiu vero lotium in vefica detinetur , non put^-efcit , quia in loco naturali eft ac ptoprio ,^ficuti nec alii hu- niores , aut fanguis vafis fanguineis in- clufus putrefcit ; fed estravafatus confe- flim putredinem fufcipit, Neque etiam «Ilatenus urina ( ftante noftra dodrina ) sn amnio fubfiftere poteft ; cum f^tus, in urina fua natans , quando os aperit-, ean- dem abforberet. Quod autempuerin •utero os fuum aperiat , fugatque , Jam fa- tis probatum eft. Cum vero illi , qui f^tus urinnm per iirachum in membranam allantoidem, in Ibrutis 5 in homine vero , in chorion rinembranamj transferri ftatuunt , alium G E N E r. A T I ol xyt irJuper humorem amnio tunica conti- neri obier/arcnt, eundem fastus fudo- rem nominarunt : c^uam fententiam op- time refeilit Riolanus , hiftor. anatonio f^tus humani , cap. 7. Huc fe oftert non 5, Icvis de fudore dubitatio-, <]uomodo 55 tenellus erabryo fudorem emittat , „ quem homines non nifi vioicnto motu 5, profundunt , fi fudor fit cxcrementum ),tertise 'concodionis , five c pr^cor- 5, diis humidis&: calcntibus in habitum i, corporis ei^undatur , ut voluit Ferne- 53 lius T nD» prodibit^ntcquam fcCtus nu- 5) triatur. :At quadi^gefimo die vix for- y, mic^ magnitudinem excedit , necad- ^yhiic alitur, attamen humoris fex , /ep- ,5 tcmve unciis circumfunditur , quas f^- 5, tum tam pufiHum per fudores depo- j, fuifle non eit verifimile, Re vcra rationes h^ Riolani funt irre- fragabiles ; nihilominus tamcn Virille DodliiEmus labitur in comnrunem illum errorcm , dum ftatuit f^tus urinam cura liquore ex coagulatione fpermatis fecre- to mixtam , ejici per urethram in ^" nion, Per urachum autem f^tunirinam H z ^ able- 'tji N O V A A N FM^A L I \J-U ablegari in membranam allantoidems ipfenegat abfolute, idque fumma cum ratione : ciim enim plurimi brutis , non cliorion membranam , fed allantoidem , urin^e recipitnd^ dicatam , adfcribant-, ne vafa f^tus umbilicalia per univerfum chorioo . difperfa -j ab urin^ acrimonia I^derentur; hominibus vero placentam nterinam obtinentibus 5 valis umbilica- Jibusvexcipiendis deilinatam , urin^ fuf- ^•cipiend^ locum 5 inter chorion & am- nion^ afTignent, ipfe cjuidem hujus rei impoffibilitatem probat , citato lib. ^5, Hoc tamen rationi & autopfe repu- 5, ^nat : fi enim otirachus fit folidus & 9, impervius, & urmaper urethramex- -3j cernatur , necefle eft amnion perforari, .^, ut peni lotium ejaculanti viam pr^- 5, beat ficque cum urina fudor confunde- ^, tur. Prseterea Bocet autopfia , urinam 5, cum fudore in amnio contineri , cum 35 extra amnion nullus humor reperia- 3>tur. ^ ^ -y ^- Dicimus itaque Riolanum , qui priiis fetus in utero fudorem exploferat, rurfus errarecura cseteris, quando f^tus uri- Genfrati o. '175=; nam non mocio cum fudore , fed infuper alio tertio liquore , ex femine feparato , in amnio mixtam efle afleverat , eodem libro, cap. 7, Ego vero hunc humo- 3, rem generari piito , partim ex utroque ji fcmine , partim ex materno fanguine: j, quia femen humidius";, aquofius , con- j, formationi incptum cft , ut videre eft y, in cafeis , qui coagulari non pofiunt , j, nifi fecreto fero. Cum utrumque ie- 5,men fermentatione quadam crafiefcit i, & compingitur , vapores excitantur » ), c]ui in amnio concrekunt. Eft igitur 3, probabilius , aquofum illum humorem ,, in amnio contentum , prima fua ori-^ „ gine ex coagulatione fpermatis fecre- ,, tum colligi , atque fstus urince accef- 5, fione indies accrefcerc. -• Quod fi Riolanus , hac occafione, humorem hunc e femine f^crctum , ab omni iudoris & uririce f^tiis mixtione li- berum , purumque reliquifiet , aliquo- tnodo do6tnnx noftr^ favifiet : etenim nos humorem amnio chorioque conten- ' tum , etiam beneficio partium fcminis fpirituofiorum , in fubftantia uteri r-i- H 3 muin HBiim /ufcitari, ineleque in chorior! amni- onque membranam percolari y lupra di'- ximus, Interim manifefre llqiiet , c^tiotquot de membranis , uterique licjiioribus rcrip- ferinc 5 neutiquam inter fe conveniA h , pr^terquam t]uocl maxima pars duas fplummoda membranas fastui humana Sttribuerito , In brutis vero, nonnulli duas , nonnulli tiQs conftituerimt; {^d tertiam illam , aljantoidem didiam, in cane ^Jeppre., ciiniculove ^ nunquam €go invoiirepotui ,' neque.miium hocj, cum re vera.du^4 tantum in quocumque generq:animaliuii>(chorion fc: dc am- nion .) reperiantur : membrana enira. allantcides non efl diverfa a chorio;., fed quidam> chorion appellarunt , quod fastus- iir-inam fufcipiat 5. quidam allan- toidem, quod fit figura duplicis far- ciminisp aut cinguli, quemadmodum hoc ab Harvsep 5 Anatomico fummo 9 dodiflime demonftratur, exercit. de 35 membranis uteri , p^g. 529. Quam- 2.>_obrem ( mea qiiidem fententia ) tu- >^nica, .quam Fabricius allans^idem ap- pellat t G E N E R A T. I Q. I75: ,) pellat , eft chorion : eam tamen Vetei „ res allantoidem^ nominarunt , ob fr ?3 guram duplicis farciminis , cjuam ob-. ,j tinet, Membrana enim exterior » j, quse ( inftar mantic^ medio fui con- 5rftri(5lcE) ad utriufque cornu extrema 3> protenditur;.uterum vero interpofituna 55 (five amborum cornuum connexio- 35 nem ) pertranfiens , conftringitur ^ .55 eft chorion; quod ovibus , h^dis y 55cervis 5 damis ^ caiterifcjue bifulcis, 35 in medio illo tranfitu manu prehen- 55 fum^ facile integrum extrahitur ; idem- j^que illarum conc^ptum , five ovuin ,5 efle 5 diximus. Quippe , ovi inftar , .^ duplicem liquorem , fstum , cmnia- 5, que ad f^tum fpedantia in.fe coatinet ; 55habetque eafdem condidones, guas 55-ovo Ariftoteles attribuit^ nempe ex 55CUJUS parte principio animal confi- 5,ftat, reliquum vero alimentum ei, 5, qudd gignitur , fit ; ut jam f^pe di" 55 dlum efh Tunicam itaque , quam 55 Fabricius allantoidem nominavity ego 5, vel chorion effe , vel ex reduplicatio- 35 ne tunicarum aliquid pr^ter naturam . H 4 }>acci- ^16 N 0 V A , A N IM A L I U M s^acGidifle arbitror; Ideoque in paucis ^5 duntaxat animalibus , neque id per- j? petuo 5 eam reperiri certum eft. Ab ^■'initio enim non reperitur; poflea- 5» que in aliis magis , in aliis miniis con- 5> fpicua eft ^ in nonnullis vero ^ vefic.^ . ^>foIum proceflus cernitur. Qnm 35 ipfemet Fabricius , eam haud ambien^ ^r do f^tui , (t^ mmx foliim continendse. n neceilariam exiftimat. Et certe cre- ^v diderim , eum recenfuiife illam potiusj /5 ut veterum dodrinam tueretur , quara ^y quodte vera talem reperiri^aut uluiali- 3? cui jnfervire crederet, Enim ver6(cum, 33 Antiquis 8c tota. Medicprum fchola .) ^r fateturjchorion urinam in fe continere^ - ?> ubi ait^ duoshumores circa f^tum efle; sj alterum , fudorem, in amnio; alterum, -"> urinam , in chorio, Manifeftum itaque ^jefts ■^"eteres unam.eandemque tunicamj 5, fub duplici nomine intellexifle ; nempe ?, in bifulcis ( in quibus folis reperitur ) 5, allantoidem ob figuram nominabant j %y\n aliis vero , ab ofHcio , quo uri- 3? n^ excipiend^ deftinata credebatur, ?^chorion appellabant, Ac propterea, n neque G E N E R A T I O. 177 5vnequeinhomine , nec aliis qulbufvis 5, animalibus , tunicam eam reperirifa- ,5 tentur. Quid enim alia tunica urinGe 55 continendx opus flt , cum id muncris jrjam ( ex eorum fententia) a chorio 5, prseftetur ? Non poteft fane verillmi- 5, lis ratio aiferri , cur in ovibus , capris , jjreliquifque bifulcis , ea tunica infit ; in ,. cane autem , fele , mure , aliifque 5, nonitem. Enim vero, fi urince refer- ,, vand^' cauila inftituta foret , necefle „ eflet , vel , in ovillo &: bovino fstu 3 ■,rmajorem urina? copiam abundare^ 5, quam in utrinque dentatis ; vel, tres „ diverfoshumorcs dari; vel, faltem bina ,5 efle urin^ rcceptacula. Quid etiam certitudinis nobrs ci!e po- teft , ex variis illis Medicorum opinioni- bns , quibus ncnnulli volunt , fiEtus fudo- rem duntaxat in chorio , & urinam ia ' am.nio contineri : nonnulli , membrana allantoide folummodouiinam includi : ■ nonnulli , tam uiinam , quam fadorem^v in amnio aflervari. Omnibus igitur hifce rite peniitatis , • wnkam reftat ampledi veritatem > qus-' 2 7 1 N O V A- A N r iM A LlVM eft, necinclioflo, nec allantoide , ntr que in amnio , fetus urinam , vel fudo^ rem contineri ^ fed merum fmm ali^ mentum- f utjam alicjuoties dictum eli ) liifce membranis includi. Stercus vero , quod in inteilinis gcne- fari diximus j ex materia minus iincerl chyli 5 in ventriculo fubadi ; ( non aur temex fecund^^onco^ionisexcremen- tis , perarterias meferaicas in inteftina profufis : o[uamvis non ignoremus , e;5 ar^eriis meferaicis , per morborum cri= £n , ayt -medicamenta purgantia , hu- mores peccan tes 5 in iateftina profundi 3 , perque alvum excerni ) illud , inquam^ , ilercus 5 fimul cum urina tamdiu in pror- priis receptaailis detinetur , quoufque puer natus veiicam alvum^ue exoneret. Inque hunc finem natara fabricavitipfa ( pr^cipue hominis) inteftina longiflimcs) , quo diutius f^ces alvJn^retineri poifent ; { ac gul^ -etiam non nimium inferviret ; ^; cum plurima animalia reperiantur efle voracia j quse intcftina miniis •longa ob- iinMei^e.) Natura infuper intefl:ina mem- l>|5Uacea compofuit ^ ut , hsec verba > lib. de nutritione fxtus in u- ,, terd- , parte prima , cap. Si. Mirbni' 3, natur^ artificium in continendis pue- „ri excrementis ^ ne (^uid effiiieret,. ,3 rpifceretur^ue gratifiimo liauori^. quo ^ H6 "" „.ali-- I ^'6 -N o y h. A N I .M A t 1 UM j, almfr infans 5 inteflfna fecit ? non 3,-fo!iit-n multiplici gyro , fed &mem." j^branofa » u£ cederent mater?^ , Sc 3^ c]u6 magis reciperent , c6 magis 3, cxtenderentur : imo quandtu eft tn 3, Litero piier ^ gracilia intelHna func 3, craffis ampliora 5 iit eft colligeres 3,ex obfervatione D. R.ioLini de f^tu 3,htim. C3p, iilt^, Tenuia & fupe- 3,riora intcilina lurida erant 5 ratione 3j humoris nigricantis contenti, ampHora j, craffis inteftinis"^o Sed iniuper in cjm- 3j bufdam animalibus, ut io bovCj ampiif- 3, iimum fecit inteftinum illud ? c|uod cas- ^jCum vocantjUt ibi contineretur tota ma- ?, reries , nec quicquam ejiceret quamdiu Jveft in utero fa^tus : in quibus autem? ve- ?> lut in bomine ^ non fecic intei^inum il- 3jlud^que,amplum , appendiCemappo- 3) fuit , non folum ut humores excremen^ 35 titii receptaoilum fed etiam ut obicem. 3j Mirabilis eiky ,& menti iioi^r^ favetad- 3' modumyfiyerafity-oblervatio Varolii 3>-&:;Bauhini 5 qui volunt illam appendi*^ 2,xern'pof]: partum deficcari, & in pueris 3>.eiTe majorem (juam in adulti^ y Riolan. G E N E R A T I O. l8li ?, de fetu hum.cap. 7»* Iftud excreitien- jrtum , meconium loquitur 5 pernovi- j, meftre /patium , qno fetus in utero de- - 3, litefcit, in appendice c^ci inteftini col- „ ligi putant Varolius Sc Bauhinus, atque 9y hujus particul^ ufum in pueris perqui- ,j rendum elle, quia nobis editis una cum 3, vafis umbilicalibus exiiccatur *. Quid- » quid fit , iiujufce appendicis ufu.m mihi ,•) videor attigijQe ^ & in eos dum agit D. jiRioIaii. inme nihil agit , lib. defetu 5>hum. cap. ultim. ^ Ideoque non in s/dla appendice c^ci inteltini meconium j, colligitur & coercetur , ut fcribunt jjVaroIius 8c Bauhmus; mm appendi- j, cula hafc in fetu non eft ampiior, quam „ in adultis"*". Nec minorem natura indu- „ ftriam adhibuit , ut omne continere- ,, tur lotium , nec quicquam ejiceretj . „xjiiamdiu eft in utero fa^tus; ouibus enim ,, Itricflius eft inteffinum illud , quod cx^ 5, cum vocant , hk ampliilimum habe£ 9, vefica fpatium ? adeo ut nullo corpore >, coarchta extendatur facile ; itaquejea ', magis extenditur , quo. magis reple- j, Uir j eo^^ magis repletur , qudmajor H 7 ,}& W2I- N O V A A N- 1 ^Ia L I tj m - ■ ,,£t lotii generatio , &. proinde niliil mi- „rLim , fl ultimo geftationis menfe tota. „ plena fit , & totam ocGupet Iiypoga- 3,ilricam regionem vefica : cjuibusau- ?, tem ampliflimum efl inteftinum illud ,. ,,<5uod c^cum vocanc , his coar(5latur, », vefica , nec habet fuiiicientem locum ,. ,^(juo extendat le 5 unde optime^RioIaa, j, ^ndirop. cap.' 12.'^ Nam fi c^cum in-. 5, teftinum amplum fuiilet in homine , ut - „ in bove > amplitudine fua 8c pondere. j, VG&am compreilifJet ^ aut faltem eam j,in anguflias loci redegifil^t^. Quid 3, igittir in his , ^ui ampIifEmum habent }, inteftinum c^cum , commenta fagax 3, & prudens mtura , ut omne continere- jjturJotium , nee efflueret quidquam? 3> membranam dedit allantoidem , velut ,>alteram veficam ^, qmm ita defcribit svRiolan. ^ Allantoides tunica ex uracho 3j dilatato utrinque longjus produ(5fe6 gi- jjgnitur. * Itaque in hanc membranam 3,aIlantoidem'did;am faciie refluit e v^fir- 3><:a lotium ,. fiquidem conftat , .iira- »,chumin brutisperforatum efle, Rio^ 7^1^*^ de.f^tu hura, cap. 4. ^ In brutis- i G E'N E R A T I O. l8j S, perforatus ek , & abdomine egrefTus m „ duas veficas oblongas expanditur , qus „ allantoidem tunicam conftituunt.*Ea- - ,, dem cft doclrina Galeni ,. de ufii part, „ lib. XV. * ' Huic autem extrin/ecus tCr 3> nuioralia incumbit, quam allantoidem^ 3> id eff, inteftinalem nuncupantjn ipfius 5, veficam perforata > qux & hsecinfe ,» ip/a colligie uftjue ad partum ? ipfuni „ velut fa,'tus lotiumvt H*ec ii vera fint 9 „ rationem mihi videer detexifle , quare „ animalibus quibufdam dataeft allantois 35 membrana , aliis tantum veficse pro- „ceflus, & nonnullis denegatum efl u* „ trumque; quibus enim data eft allantois : „membrana aut vefica?- proceffus, its-, „non efl: fatis continendo* lotia vefica ; j, non efl fatis , ^aia non-potefl ex-tendi 5 „non poreii extendi > qiiia compri- jjmitur ab inteflino cseco- , guod e^ 5, ampliflimum & meconii copia „quibus alimentum non ita purum 5 & j, maternus fangurs non affluit fpiritii^ - «piior» Quid(juid{iC^...auguror^ nifi IB4 N O V A A N I M A L I V M 95 me fallat conjedura ^ 3cin occultis m- ;jj tiocinandi modus, iis animalibus da- j, tam ejQe allantoidem > aut veficx pro- ^y celliim , quibus ampliora funt intefti- ^v na 5 & potiffimum c^cum. "¥erumenimver6 , . hxc fi rite penfite- mus , confideremufque ipfius inteftini c^ci conftitutionem , reperiemus , inte- ftinum hoc non locari in hjpogaftrio, (ed mturaliter jungi reni dextro ; in homi- m faltem. In brutis etiam animantibus ( qu^ <]uidem ego difiecui ) inteftinum illud eundem fere fitum obtinet. Mem- brana quoque alkntoides 5 neqiie in ho- mine 5 neque in aliis animalibus 5 a cho- f io diftinda non exiftit ; adeoque urins irecipienda^ minime deftinata. Sic nec ^vefic^ aliquem procefium inveni ; fed in f^tibus cahum, cuniculorum, veficam siilongum 5 tanquam procefium 3 exten- fam oftendi ; nunquam vero receptacu- iHm quoddam a vefica diftindium con- -fpicatus fum. In fxm humano vefica femper globofa cernitur, Eft etiam ufus inteftini c^ci , npn recipere fsetusf^ces slvinas , cum fit^R A T I O^ tZf li lubftantiam alibiiem beneficio fermen- ti proprii & inhserentis , tum puriorem reddere, tum blandiorem mitioremque i iicquc reor , inteftinum hoc quodam- modd glandul^ cujufdam officium pra:- fiare : quemadmodum enim glandui^ in corpore fetus funt maximse 5 fuccum- que chylofum blandiorem mitioremc]ue reddunt : temporifc^ue progreHu , ad corporis incrementum fenlmi magis ma- gifque gracilefcunt ^ ita pariter intefti> num Iioc csECum in f^tu reperitur maxi- mum 5 proque fxtus incremento paula- tim etiam minuitur , non autem in to- tum evanefcit .> cum ufum non contem^ nendum pr^ftet in corpore adulto , chy- lum fc: difponendo, quo facilius purum ab impuro feparetur. Barthol. anatomo , reformat. lib. j, cap. xj ftatuit, didum inteftinum dige- rere inobedientem chylum, qui in ven- triculo & tenuiblis inteflinis domarinoq pctuit. Quidquid fit, non videojcjuomo- do c^cum inteflinum recipiendis excre- mentis {itcapax, cum excrementorum in t26 . N aV A A N I M A L I tJ'M ■ in ejus cayitatcm fortaflis detur quidem introitus, fed non exitus, ubi tamen eorporis noftri partes admiffam qualem^ cuncjue materiam non foleant perean-* dem viara expellere. Deinde, cavitas iftius inteftini ( ut diximus ) perquam' cxigua eil; materia<^ue in eo contenta non eft ftercus ^ fed fermentum quod-=^ dam peculiare. Prudenter ergo agit Domin. Dela Courveej dunxait, hzc Ci vera fint^ ratronem milii videor detesifre, &C,. Goncludamus igitur , f^um in utero per os alimentum fuger^, ilkidque ii^ ventriculo redigere in chylum , cujus pars fincera ac nutriens diflribuitur inr corporis nutritionem ? ^pars verd f^cu- lenta detinetur in inteftinis ac vefica^. guoufque natus ini^ns veficam alvum- c]ue exoneretj juxta .pr^clarum illud didum Galeni, vel Ejus, (]ui librum hanc Gonfcripfitj an animal fit id,quod in j,uter6 efl, cap. 5. Neque enim hi 5, poft partum proprias operas abaliquo jrdifcunt , fed uteris contenti devorantj 5> coquuntque , ac expurgant diflributuni ali- . G £ N E R A T I 0. iSj ,> alimentum , appoiiuntque quod pur- 3r gatum dl > ac /upervacuum depellunt; ^ ,, Lt poftquam in iucem . prodierint ^ 3, quod fupervacuum eft ~, excernant. Quia vero ipfa fecum excJufjo refpir rationem expoftiilat, quajritur hac ocr cafione, anfetu§in.uter6re/piret ? nec ne? Ex Veteribus , Recentioribufque non pauci voluere, fetum in utero effen- tialiterc^uidemac formaliter vivere ani- nna propria > accidentaiiter vero opera matris ; non fecus ac furculus flipiti in- fertus propriatn habet animam, & tamea ex flipite vivit , cjuo Icefo , Isditur ipfe. Non abflmili modo (inquiunt) fetus in utero propriam habet animam ; vivitr cjne materna vita , quatenus non moda fanguinem pro nutritione , fed & fpiri- tus vitales pro vita , per vafa umbilir cah'a attrahit. Cum autem ad fpiri-. tuum vitalium generationem requiratur aer, tanquam eorxim materia requifita. altera , aerque ex neceffitate ipfos pul- nwnes inflet , utiquethorax admotum pulmonum diftenderetur 5 quQd, ciim noa l88 N O V A A N I M A L I U M non fiat, fic nec fetus refpiratiin utero» . Adducamns GI. Laurentium hujus fen- tenti^ patronum , lib, viij. de format. 3, f^tus, cap. 7. qu^ftione 16. Txtus ^, quia pariim habet caloris, eftque in. 5,uter6antej quia non debet. Sed neque etiam id srpotef}:; nam materno conclufus utero j, & membranis circumfeptus , fi ore «aperto fpiritum duceret, cum aere, ?raquas quibus innatat , & in iis inno- center , G E N E R A T I Q, 18^ center, ut in balneo fedet , {imiil ' traheret , & primo hauftu haud dubie ''itaruftbcaretur, utqui in amnem de- ' merfi obrui rolent, Adde quod ae» rem non habet, cpem oretrahitin- fantulus ; nullum enim in utero fpatium eft, quod non impleat: uteri vero oiculum mterms ita connivet, utne ^flatum quidem admittat, Sed&pul- . , monum fubftantia & color aerem ^, nullum per os & nares infpirari fatis in- , dicant ; qusecunque' enim animalia per j,os aerem ducuntj ea pulmonem ha- jjbent fubalbum & tenuem: at pulmo „ in fetu ruber eft & craiiior , fanguine- „qiflealitur craflb, per vafa (implicem j , tunicam habentia delato. Non refpi- „raterg6 in utero fetus, quianecdcr ,i bet , nec poteft. Si quis autem hanc Veterum Recen- tiorumque dodrinam examinet , repe- irieteamveritaticontrariamefle, fetum fc: in utero non vivere vitarmatris, fed vitapropria; cor enim illipulfat, mo- tibufque propriis animalibus raovetur, Partus c^fareus hoc idem evincit ; cuni- cnlos l^O NO^ A A N I M A L I U M cuIoseBim? atqueagnos, ab uteris ma- ternis exfedos, Jade edir:avirntis : quod etiam annotat Harv^us exerc. de umbi- j, jico , pag. 5 52, In partu c^fareo c|uo=^ „ que clare liquet , vitam embr)'onis non „immediatea matre procedere ^ neque „ fpiritus ab illa proficifci : videmus e- j, nim r^pillime fWtus ab utero exfedos, 8, defun(5tis jam ante horas aliquot matri- 3 , bus fuperftites. Cunicdlum etiam le- sjporem, ex csefis matrum uteris ex- ,,ftrad:os, fupervixiffe novimus. Pr^- ,, terea j num infans , in partu h^rens , 5, vitalis fit , nec ne , ex arteriarum um- j, bilicalium pulfatione clare dignofcitur, „ Certum autem efl , illas arterias , laon „ matris , fcd cordis proprii virtute agi- ,.tari; quippe rythmum , fiveordinem, „ a matris pulfu diverfum obtinent-; id^ sjquefacile experiri licet, fimanumal- s, teram carpo matris , alteram umbilici 3, funiculo admoveris. Imo vero in e- „jufmodi ca?fonibus , membranacho- s, rio etiamnum obvolutis , fa?pe reperi „ ( matre jam exftinda , Sc plane rigi- 7i da } arterias umbilicales micantes , f^ "" tumque G E N E R A T I O. t^I ^ftumque vcgetum. Quare haud verum j, eft 5 fpiritus a matre per arterias ad jvfetum pertingere : nec magis verum „eft, va/a fous umbilicalia cumuteri jjVafisper annllomofin conjungi : fetus „ enim vita propria fruitur , habetque „.arterias pulfantes , & fanguine ac fpi^ „ ritibus plenas , diu antequam concep* j, tus ( iri quaefformatur.& natat ) utero j, alligatur ; non aliter omnino , quam ,, pullo in ovo contingit. Quod vero Laurentius, & ejus af- -feclse ftatuant, f^etum in utero ante diem partus efle velut imperfedum animal , fola tranfpiratione contentum ; nec fpi- ritum per os ducere 5 quoniam cum ae- reaquas ( in quibus natat ) fimul attra- heret ; nullum- etiam in utero /patlum efle , quod non impleat infantulus 5 aeremve in utero non contineri , quem trahere poflit ore, illud tum rationi, tum experienti^ repugnat: f^etus enim in utero ( ut jam diximus ) perfeclum plane eft animal , eafdemque naturales, vitalefque ad:iones exercet , quas infans €xtra utertiin. Aliter etkm nos docet Hippo- ^1^2 NovA Aii ird-AirvM- Hippocrates 5 aeieiii fc: in ucero con - tineri , eundemque per fetum ore tra- hiy !ib, de nacura pueri. Si genitura 5, ab utroque parente proiecla ia mulie- 5,ris utero permanferit, primum qui- j,dem3 cum mulier minime quiefcat ? >,fimul permifcetur, condenfatur, & ^jCalore incraflefcit 5 deinde fpiritum j, concipit , tum quia loco calido exiftit , -5,tum quia mater fpirato ^Qu^ cum ^^ fpir itus plena fuerit , viam ipfe fibi fo- ^, ras facit , qua per mediam genituram j, exeat. Ubi ver6 via fadla fpiritus ille j, calidus foras eruperit, alium rurfus 5, frigidum a matre ad fe attrahit , idque ^, toto tempore perfeverat": incalefcit „ licjuidem , cum loco ^alido exiftat ■-; ,,matre autem fpirante^ frigidumcon- „ cipit. Quse vero calent omnia , fpi- ,, ritum continent. Erumpit autem fpi- ,, ritus , viamque ipfe fibi aperit, & foras jjfertur. Quod vero incalefcit , alium ,,'Turfus ad fe fpiritum frigidum , quo 'j, nutriatur, per fcifluram attrahit. Et 5, quid longiore oratione opus eft? Qu^- „cunque enim inealefcurit , fpiritum " ~ emittmit, G E N E R A T I oT Xp^ 5. cmittunt , 8c alium frigidum vici/Iim 5, 5, quo nutriuntur ^ attraliunt. Atque ^ eai' quidem a me addud^ rationes ne- 55 cefTario ciiicinnt , ut genitura in utero 5, incalefccns , fpiritum habere & emit- j.tere videatur , rim.ulque a matre fpi- 3, rante fpirationem. haberG, Cum enirn ,, mater aercm frigidum ad fe attraxerit ^ 5-5 eo geniiura fruitur. His autem verbis fufficicnter indicaC Senex Divinus, cjuomodo fa^tus refpi- rat, fcilicet, per umbilicum , quemad- modum & hoc ex fequentibus intelligi- 5, tur. In medio ( inquit) quiddainf 53 exftabat , quod mihi umbilicus eflc vi-* j5 debatur •, & per illumprimuin i-efpi- j, rafle : ex eoque-protendebatur mem- „brana totam genituram complcclens. ,, Et paulb inferius. -Ex dclapfo & con- 5, creto materno fanguine caro gigniajr, ,-5 ex cujus medio umbilicus exftac ^ .pet „ cjucm fpiritum &incrcmentum recipi$« :>., Itcm , codcmlibro. Gcnitura m.em- ,, brana continetur S: in ejus medio um-- 3, biiicus exfiat , per quem primum fpi« -5, ritum ad fe attrahit ^ &c foras emittit. R|p4 N' O V A A N I M A L I U M Itaque ea umbilici utilitas eft ac ufus ; nimiriiin j non ut deferat fanguinem maternum ad nutritionem f^tus , fed ut per eum fpiret infans, Et ideo non frn- ih'3. natura condidit tantam umbilici lon- gitudinem; per etim enim major refluen- tis fanguinis guantitas eventilatur. Ne quoque fanguis flueret aii-atim & impe- tuofe ad pkcentam uterinamjprovida na- tura munivit vafaiimbilicalia valvulis qui- bufdam ? nodifve : & arterias umbilicales non ex corde/ed iliacis deduxit,qu6 ma- ^or contingeret rfanguinis refrigeratio. Quodfinomiunquam eveniat , ut illa fu- jiiculi longitudine, contrahatur in eodem jiodus, aut:intorqueatur-3 perit infans', jion defedu pabuli 5 fed defedu refrige- jii , citculationifque fanguinis. Qua^cun- que autemanimaliafunt maxime fangui- jiea 5 ( utefthomo) lor.giorem funicu- lum; ad majorem eventilationem 5 ob- tinnere. Sed non folum per umbilicum fpiral: infans in utero , veriim etiam per os trar bit fpiritum ^, juxta illud Hippocratis-i 53 lib. ds natura pueri. Sane fuperiori- 55bus G E N E R A T I O^ rcT^ 55 bus partibus eriara , ore nempe & na- 55 ribus Ipiritura trahit , & venter fpiritu 5 5inflatur,e6que inflata inteftina ex fupe- 35 rioribus , per umbilicuKi infuper fpiri- ,5 tum accipiunt , & abfumunt. Idem ftatuit Galenus , vel Autor alius fapien- ,,,i tifEmus , lib. an animal fit id , <^uod in fi 55Uter6 eft, cap. 4, Refpiraref^tum, ,j opus animse eft ; ore enim , ut pauld u ,5 ante didum eft- refpirat. j Proprie autem ac ftricle loquendo , refpiratio infanti utero incxiftenti non obtingit, nimiriim illa, qu^ flt opera mufculorum thoracis , diaphragmatis^ 6 reliqnorum , infpirationi & cxfpira- tioni deftinatcrum ; (]Lia;que motu pul- raonum fieri dicitur , cjui inftar follium moveri creduntur ; quod nos , tam ra- tioni, quam experienti^ contrarium cfle, in tradatu de partium corporis humani conftituticne , Dco dante 3 probabi- mus. Quod verb "proprie dida re/piratfb fa?tui in utero non obtingat , accidit ob aeris defedium. Quoties ergo f^tus ia utero re/pirat , ftatim etiam aere copio- l z fiore 'l^6 NCVA ANrMALIlTM iiore fruitur. Pofr(]uam autem femel re-^ fpiravit , toto vkx curriculo illarefpira- t-io intercipi non poteft. Itaque concefla aeris quantitate ad refpirationem proprie dicftam requiiita flatim infans ad refpi« randum proclivis el]: , dilatatoque tlio- race , polmonibufc^ue aeris acceflu didu- fufncere porell-. Quod cnim in fangMi- ,, ne dulciilimum eit: 5- ad fere attrahit , ,,/imuIquG aliquantu]4 h^bis portione „fruitur. Qua; ciim ipfi pauciora fint, „ puerque jam plenior fadtus > plus ali- 5, menti quam adfft', requirat , ipfc fcfe „ jadans , membranas difrumpit. Quod „ vero deficiente alimento f^tusexeat, „ nin vis quscdam inferatur , hoc argu- „-ment6 comprobatur. Avis cx ovilu- 3, teo nafcitar hoc modo. Ubi marer „ iniidet , ovum. incalcfcit , & quod iri QH^ 3; ovo contmetur , a matre agitatur, con- ,) calefadumque fpiritum concipit , & » alium frigidum ab aere per ovum attra- 35 hit, Ovum enim adeo rarum el^ , uc ^attradum fpiritum fatis copiofumei^ j^quod intus efl , tranfmittat. Etin- 5, crefcit avis in ovo , & eodem prorfus ,^confimiIique modo in membra diflin- I 3 guituirg "^fpS N O V A A N I M A L l-.U M 55 giiitur , velut puer ; uti jam antea a me. 5, didtum eft. Piocreatur autem avis ex 3,ovilute6 3 alimentum vero & incre- , mentum continei: 5 c|uod in ov6 eft ^^candicium, Quod Ouioibus qui ani- , ^,mum adycrterint , confpicuum eile ^, poteil:» Cum' autem alimentum ex.. ^^ ovo pullo cleficit, neque fatis ei /uppe- ^^ tit unde vivr;t 5 CDpiofius alim.entum . ,, poflulans, veliementer movetur in ovog j, 6c membran^ circumcirca.difrumpun- ^5 tur» . Et ubi avis pulJum vehemienter ,, moveri fenferit , putamen tundendo „ excavans 3. ipfum e:>cludit, Atqnelisec ,j intra viginti dies contingere folent , id- ,, que ita fe habere manifeltum. eft, Nam ,, ubi volucris ovi tefram contundendo rj.excavarit , nihil penitus humoris, quod ?^ alicujus fit momenti , in ea ineft, quod j, totus in pullum abfumptus fit. Sic 9, etiam ciim piier increverit , mater ei ^jfufficiens alimentum amplius fuppedi- 3, tare non poteii. PIus itaque alinlenti ,] quam c]uod adfit f^tus poftulans , k{Q 5, jactando membranas difrumpit, fimul- ,5 que vincpiis folutus foras prodit, At- Generatio. ipp ,j que ifta ut longiilime , decimo menfe „ contingunt. Eaque eft ratio , cur bru- „ tis & feris eo ipK) tempore , quo qua:- ,, que parere confuevit , nec tardiiis par- „ tus ingruat. Unicuique enim animanti ,, tempus efle necefle eft , in quolxtui „ parcius aiimentum fuppetat acdeficiat , . 3 5 tumque partio inftei, . Celebris autcm Anatomica;s Fabri- cius credit excludi fi^tum , non tam ali- menti , quam defedu refrigerii ; (ic enini inquit lib. de format. tous , cap. 9, Tx^ 3, tus ubi primum ortus eft , refpirat, ne- 5. quaquam^ autem cibum ore afllnnit,. -,> Id quod non folum in homine , & qua- ,, drupedibus , fed etiam maxirae m pen - ,, natis obfervatur : quse etfi narva funt , „& rortrum adhuc tcnerum habentiaa „ pulli tamcn ovi corticcm ea parte per- ,, cutiunt , qua refpiratione opus habentr ,, hoc agejitis potius a refpirationc,quaiTi 5, a cibi indigentia coadi ; cum Ihtim ^vStque c cortice funt exclufi rcfpircnt , ,.fine cibo autem biduum diutiufque ,, conGii^nt. Quantum ad Hippocratis fentcntiam • I 4^' atti- ajQO N'0 V/A A N I M A I- I UM attinet , dk illa cjuidem accepti/fima^ eamcjue tuefur 5 etiam Galenus : veiTin.i pra:ter ea , cpx a Venerancio Sene aft-e- nmtLir de formatione pulji ex ovi luteo , ejurque nutritione & ascretione ex ovi candido ■ ( cju^ iane ipfa refelluntur au- toplia., docente pullum in ovo pnmuni albumine notriri ^ hoe vero abfumpto 5 ^itello poil: ea educari } hoc etiam ad» verfatur opinioni noihx ; (]uippe Qut fupra flatuerimus 5 matedamchylofam , virmte membranarum uteri 3- uterinas jlacent^i^j tujiicarumque fa^tum invol^ ventium j converti in Jiquorem albugi- Betim.3.adfstus alimentum & incrcmen^ tum ^; eumque liqmrQm nutritium non adeo e.xhauilum e& , quin una eum f^- tus excluiiQne notabilis ejus aliqua portio icras eliminetur» Sic nec pullus alimenti defc(5lu excluditur ex ovo, kd poftex- dufionemj magnam vitelli partem in abr domine condufam retinet. Si vero tempore partus liquor albugi- netrs ac aliraentitius non deficiat -, multo i|iinu&fangu!s menilruus maternufve dc- feiet.p piiQ f^tusalimentQ ) ciim fanguis ille G E N E R A T I'^0.- 20t ifle ultimis gravidationis menfibus non modo non fit paiicus , kd maxima copia poft partum eitlLjat, QLiando vero Fabriciu^ autumat exire fetum ab uteio majoris refrigerii gratia, caufa h^c non adeb prsgnans a nobis exiftiraatur ; videmus enim taitus mem- branis fecundinirve etiamnum involutos , Std longum tempus fine re/piratione vi- tam protrabere : inque difhcili partu ba:-r rentes , diu Ime rcfpiratione vivere per-- dpimur, In pami qxiocjue c^farco , fo- tus per horas aliquot membranis inclu- fus , abfque aeris ufu manet ruperfles ^r vivuique iifdem eximitup, DG(fli/Iimus Harvseus (. cxercit. Je p3rtii, pag-. 501.) Iioc problema viris Qocbs proponit t cjuomodo-tiempe em- biyo poll: feptimum menfem- in uterd matiis pcrfeveret ; cum tamen eo tem- pore excluius fiaLim refpiret ; imo vera- finerelpiratiorre ne horulamquidem fu- pereiTepoffi : muterQ.autera manens,. ultra nonam menfenr > ablque refpira- tionis ad^minicuFo , vivns & fanus deg?i? Flanifi^propomt 5; qtiifiatry utfetii:>i\T 202^ WO V- A AkIM A t ; I U Ai lucem editus , ac membranis intesris opertus y 3c etiamnum in aqua fua ma- nens , per aliquot horas , citra fuft-bca- tionis periculum 5 fuperftes ilt ^ idem tamen fecundinis exutus , 11 kmQl aerem intra pulmones attraxerit, pofrea ne mo- nientum quidem temporis abfque eo du- tare poilit 5 fed confeftim moriatur ? Qu^^ftionem hanc quidem propofuit, ted non fclvit ¥ir fubtiliilimus Har-^ T*e us, D. De la Couiveehancdatfolutio- sem , lib. de notritione f^tus in utero 5 . „ part. iij. cap. 1 1 , Faciunt injuri^ ex- „ tern^ , facit aer, ut multa gencrentur ^, excrementa , iiatque major fubftan- „ tia?diAi3pat!0 ^ unde neccfle eft fuligi- ^, nibus abforbendis continenter novus 3, fubeat aer pulmonem ; nec enim fuiii- >,.ceret umbiiicus ad hoc omne oiHcium; .. .j.hinc fit etiam , ut totus fanguis per ^.'''^enam umbilicalemrefluens , confu- 5, matur in nutritione partium alvinarum, ^jjguia lu} diilipatio major , §c proinde: r.|najor > excrementorum ■ proventus ^ 35 adeoj «t poris elrlant. PuIIus etiam in ovo , ^in- tegro adhuccortice , f^pifiime biduum ante exclufionem refpirat , ac pipir, Quod fi autem pulli intra ovi corticem detenti refpirent , quare fa?tus viviparo» rum , exclufi hondum ab utero vj ..fiini- - liti^r refpirare non dicentur, . I-6.> QuandQ--> 2.a4' N'a T A A N tM A t 1 V M • Quaado vero ( poiipaxtum ) jam datur rufliciens aeris quantitas , tum de- inum propendent , in veram proprie ciidam- refpirationem , quse fit benefr- cio mufculorum thoracis , abdominis , ipfiuf(]iie diapliragmatis , qidbus attra- himos aerem infpiratione ^ & eundera €xfpirat!one elidimus : alias , cum pau~ cusadert aer corpusambiens , mufcuH pr3?di(5^i infpirationi & exfpirationi in- iervientes , ukra primum refpirationis gradum non progrediuntur ;^id cjuoque iiquet ir^ animalibus , guse fuf^bcantur in aqua i fimulac- enim eorum caput [uh a€|ua mergirur , Hatim ceiiSt omnis re- fpirandi conatus , & aqun nulla per infpi- arationem in pcdl:us attrahiturjautitei?- tor ullus vel tufHs- auditar , qux cunsfbi ttmen evenire folcnt , cjiiando licjuoj: yiquis infpiratione in afperam arteriam attraclus,^ expeftore per exfpirationem didltur* Piilmones etiam aut pedius eo^ TfumanimaHitm?^ gua? fufi-bcantur 'm ^ qms'.^ ac^ua- repletum nunquam imc-' ulehis^ quod omninb fieretj firefpira- si^D eoiif^MS^ CQixtjnuaretur ^ cjuoufque G E N E R A T I Oi 2.0^ pecbtis aqua rGpletum , ulteriorein acju.i^ ingreflum excluclerctr Gum itaque in utero pauais acliit aer $ ctiam infanti uter« inexiflenti modica refpiratiofufficit; ideft non propenciet fetus in ulteriorem rcfpirationcm 5 /eu refpirationem proprie /ic dicflam , quamr diu iicjuoribus innatat ,,. & aerjs copicr /lor ingrtilus intercluditur. Gnm prjEterea non inftituatur per pulmones circulatio fanguinis , feu fan- guis immediate per venara artcriofam' ( proprie arteriam pulmonalcm ) non fe- ratur ad pulmones , facillime puer in Ur tero abrejue rcfpiratione proprie fic di6ki fubfiftere potcfi:^ rcmel autcm pulmo- nibus pccloreque per aeris ingreflum di- Jatato-, ipfique fanguini Iiocmodocon- cefsa circulandi via per pulmones , talia accidit pulmonibus ^ vafis iis annexis ffiotus & mutatrio > ut fanguini priiis e vena vulgo dicla arteriosa .per canalicu- lum irr arteriam aortam,. fimiliterque e vena caya in arteriaoa venofam ( proprie:. venam pulmonalem/crrcurantix per ip- [qs pulmones jiain nova circuJa^di k)s^ ^Or(5 No V A A N IM A LI-TTM imponatur : in cujus finem dcbita ac per- petua requiritur aeris quantitas , nonob unkum refrigerium , fed ob alium ufumj poftea ( favente divino Numine ) a no- bis dicendum. Quod ii ergo fstus non exeat ab ute- ro, nec alimenti defedu, nec majoris re- frigerii gratia , alia certe caufa flatuenda venit , qux ixtum impellat ad exitum. . Fabricius opinatur partum fieri 5 ( pr^-- ter neceflitatem reipirandi , alimenticjne defe(flum ) qnod tunc fxtus grandior fa- d:us pondere gravet, tiim mole fua mag»- na non amplins intus detineri poflih . Sed opinionem hanc-optime refellit Har- . 55.V£Eus , exerc.de partu , p2g. 505, F^- 3, tus humoribus innatans vix ullum pla- j^centcT uterove gravamen affert. Ec- ^profedo ad pondus cjuod attinet , ge-- 3, melli cjualefcunqne oclavo menfe,; 59 cuilibet fingulari fsetui novimeflri prx^: ,^y ponderant , nec tamen propterea ante- 5, nonum menfem in lucem prodeunt. Vir perquam eruditus , Claudius de la Courvee , pr^^gnantem caufam par-^ - tm afi-ert, citato Jib, part. 3. cnp, ii.-^ G E N F. R A T I O. 207- 5?. Curri JgitLir certa Jege fiant omnia , ac- 3, cidit , Lit inftante partu deficiat ali- 5) mentum , & abundent excrementa ? 35 partefc^ue dilkndant , adeo , ut pro- 3, blema lit , an alimcnti defedu , an ex- 5, crementorum abundantia nafcatur 5,puer,an,inc]uam,ut repleatur,depleatur- ,,-ve?Ultimum tamen videtur probabiliuss 3, non enim illico rumit orc pucr , at fi- ,, mulatque natus cfl:, mingit, & cge- „ rit. Singula fccedunt , in(]uit Hippo- 5, crates lib. de o(5timeftri partu , (\ux 3, fcnfim rcpentia, in modum colled:^ 3,cohortis coacervata fueirunt*. Nec 5, etiam infknte partu tnntus efl: alimen- 3, ti defeccus , c^uin redundct effiuatcjue ■ ,, una cum fsetu , quse^ fuit natura? pro- ^y vidcntia , ne deficerct alimentum f^- „ tui , ut etiam reftet in partu : fic jam ,, vitellum in ^abdomine inclLifum pullus^ „ liabet , cum reftat adhuc aliquid albu- 3> minis m ovo : i\c exclufus bonam ha- 5, bet adhuc vitelli partem in abdomme • 5,.inclufam indigeftamque. Nec leve efl: 5, argumentum , majorem effe fsetui ne- ^y ceffitatem deplendi k , (juani repleni- ^08 N O V A- A N I M A L- 2 -U M i, dij quodin ovo puIJus feces egerat 1 ^5 & etiam in egrefTu fetum quandocjue 5, ejicere , meconiumc|ue nonnunquam j3 in fecundinis inveniri, tefhntur hiffc, 3, Eo faciliiis addocor , ut credam , ma- 3) jorem efle neceilitatem f^tui deplen-, 3 j di fe 5 quam repiendi , fi verum fit , 3,quod aiTent Hippoerates , inftante 3,partu ipflim laborare, Puer autem,,^ 3, inc]tiit lib. de natura pueri , cum partus >,inftat , loborare iocipit , & invits. j^penculum venire ^, Sed unde hic. >, morbus , an a. replerione , an ab ina- 3,nitione ? .ad bsc enim duo referuntur; fj omnesmorbi. Non quidem ab ina- ^nitione, (^uandoquidem fimulatcj^ie 3, natus eft , depletur > & bene fe habet^ ,; jj ergo a^epletiotie» Pr^teraliatamauLem a Domino de fa C©urvee partiis caufam y cenfeo qui- ^^m partum prxcipue fieri ob fcetus ma* tekatem & perfectionemr qus nomi imo eocfemgue tempore femper obtine- tm: r :fed varid t prout enim f}Mrituani' *g€tiitffri"um faeultas debilis fuerit,- auf loBuSav» eo. etianx citius , aut tardios:^ • ^ ~ " "^' fetas^ G E N E R A T I O, 20^ fetus pcrfe(5Lionem iuam & matmitatem v.onrccjuitiuv Quod vcro ipiritibus genitalibus cjur- modi facultas infit, citius aut tardius maturandi fetum ( fi uterus alioquin , cxteiaquQ benc Me habuerint) ex .co Jicjuet, quod illi fetus , qui maturius ia atero fe movere valcnt , maturius etiara edantur in lucem , & illud ncn majoris rcfrigerii gratia , aut alimcnti dcfcftu , fed virtute /pirituum prolincorum fcEtus maturitatcm promoventium. Quo mo- tus ergo fcetus citiusaut tardius percipi- tur, CG etiam citius aut tardius partus inftat, tefte Hippocrate, Iib. de ali- „ mento, fed:. 4. Ad conformati- „ oncm , foies triginta quinquc ; ad mo.- 3)tioncm , fcptuaginta ; ad perfcdio- :,,nem, ducenti Sc decera, Alii tra- 5, dunt , ad formam , quadraginta quin- 5, que , ad motioncm , fex & feptuag-nta „ ad exitum , ducentos & decem. Ali- 3, Is ad fpeciem quinquaginta : ad pri- 5, mum faltum ccntum ; . ad pcrfciftio- ,, ncm y trecenti. Alii iic , ad diftin- ,5 dionem ; quadraginta > ad tranfitior neraj. 210 NCV. A A N I M A L I U M 39 ncm , odoginta ; . ad elapfum , ducen- jjti quadragjnta, Non eft, & eft- 3, In liis enim temporibus , & ex to- j, to , & ex parte plures & pauciores 3, nafcuntar > neque vero multo plu- ,, res quam pauciores. Ac fi dksret:, liorum partuum tempora variare pro di- versa ^^irituum Teminalium fxtiis ma- turitatem promoventium natura ac coif^ ffitutione. F^tos plerumque mares feptimo: menk , ut robuftiores , progenerari obfervantur , raro f^mina^, miniif<^ue vi- tales. Fru^us etiam arborum cujuf- cumque generis frudriferarum , non uno eodemque tempore omnes & fimul ma- turefcunt , & ex arbore decidunt , eti- amfi arbor veris initio flores protulerit , , fedfruftus aliqui, aut venti borealibus expofici , aut folis calore privati , aut facukate concoquendi fibr nutrimentum miniis inftructi, longo tempore ar- bori ndliuc adhcerent , quo maturentur , poftquam alii deciderunt. Quocirca re- & quidem dixerimus, fi ftatuamus ma- tnritatem f^tus , accelerare partum vel retar-^ G E N E R A T I o. ::n retardare : quodc]ue fetus prodeat in Iccem , in caufam efle , non ejus mag- nitudinem aut pondus, cum gemelli qualefcunque , o&vo menfe cuilibet fin- gulari fetui novimeftri pr^ponderent 3 nec tamen propterea ante nonum men- fem nafcantur • aut alimenti penuriam , eimin partu magna nutrimenti copia effluat una cum fsetu , & mcx pofl par- tum, copiofum fa^tus alimentum fiuat- in lacflis generationem ad mammas, c]uod pro alendo diutiiis f^tq ad uterum fiuere poterat ; fed ipfam fsetus maturi- tatcm 6c pcrfx:«5l;ioncui ; ^uiijus ttcuuiil- tis, excluditurexutero. ' Veriilimum illudeft, naturam cer- tas fuas habere leges , definitafquc mo- tiones ; qnas ipfa fibi impofuir , i]uaf- que conflanter & abfc^ue ordinis muta- L)ilitate ( nifl ab externa aut interna liqua impediatur causa ) femper exec|ui- -ur. Ut ergo in cruditate nulia bona cri- Is ( authore Hrppocrate ) eft fperanda ,. ta ante perfecflionem fa-tus , vit.ilis nul- us Sc legitimus edi poteft ; eft enim >artus ( apud Galenum ) velut qu^dam crifis^ 211 N O -V A . A N I . M A- L T U M cnfiSi Etut perfedlas cnfes nunqamr naturaTnolitLir 5 nifi coclus &pr^para- tus fuerit humor^- itanullam fjrtusex» dufionem legitimani unquam aggredi- tur, nifi perfedus & numeris-fuis om-^ nibus abfolutus fuerit infans. Quidam caufam incerti temporis par- tus liumani referimt in coitus .inccrra tempora-j varias vid:us rationes , ac di» verfa animi pathemata ;- c^terorum ve— ro animaliiim certum eOe pariendi tem-t^ pus volunt ^ eo quod ejufraodi accideR^i tibus fubjecta non fint ; . fcd ilH quidem-i &a deciuiuniur opiiiluucj ^lcilfv^uc cmiiii animalibus ^<]ue iacertum pariendi tem*- pus eft , ac ipfi homini. Ita non fem-^ per equa undecim menflum, decemques dieram fpatio uterum gerit ; nec elephaai fecundo femper parit anno ; (authore; Ariftetele ) nec cuniculi fmgulis menfi-s^ bus- fstus procreant ; nee e gallinaceisi ovis 3- gallin^ uno eodemcjue temporai fuppoiitis ,- omnes pulli fimul excludun--^- tur : fed nonnunquam equa decimo pa--' rk menfe , imo nono ; elephas nonnun- (jtiam decimo fexto nienfej ut plurimiim?^ . ■ dedmai •G E N E R A T I O. XI^ decimo odavo , ut refeit Strabo^ & Diodorus Sicultis , cnnis aiicjuando quar- tomenfe-, quinto, &rexto; cuniculus die vicefimo nono 3 tricefimo , tnctiimo primo. Gallina^, poft exclufos quos- dampullosj ovis relicjuis per.quinque, fex 5 aut plures di^s quandoque incubant> I ex quibus poftea pulli excluduntur. Ncc . eft , quod aliquis opinetur , hoc accidiile • ex insequali ovorum in4:ubatu ^ nam ( ut • ';efert Adrianus Spigelius epiftola de in- -:ert6 tempore partiis) Jacobit^ , qui 3 3rope Cairum, & AJexandriam Iiabi- a ant , hypocaufta habent 3 in quorum ;• •ornacibus multa ovorum millia uno eo- •' lemque tempore tepido calore- & ^quali .'e ijfcitato , cum boum ftercoribus ficcis ■^ rcenfis , & lini itipitibus , menfibus :e^artii, Aprilis, &: Maji excluduntur : :> lique notant , priores pullos prodire vi- ;s ;el]mo prim.o die ; fed deinceps alios fe- undo poll hos -dies nafci , alios rurfus ^rtio , quarro , nonnullos etiam quinto, > i tardius pofle. Liquet ergo incertum fie tempus partus tam hominum, quani T Kteromm omnium animalium. InterJni 2.14 No V A AnIM AL I UM Interim partus humanus novimeftris s Ornnium maxime vitalis eft & legitimus , quippe qui medium extremorum obti- neat, & naturas fit maxime familiaris. Quod autem fint partus etiam naturales decimeftres , undecimeftres & duode- dmeftres , negari non poteft , cdm ultra menfem duodecimum, etiamde- cimo tertio 5 decimo quarto, decimo quinto menfe partum alicjuando proro- gari , tum Veterum 5 tum Recentio- rum hiftori^ fidem nobis faciunt. Sic refert Plinius lib. 7. cap.5. Mafliirius autor, L. Papyrium prsetorem fecundo h^rede, legeagcnte, bonorum pofief- (lonem contra eum dedifte, cummater partum fe 15 raenfibus diceret tuliffe, qaoniam nullum certum tempus parien- di ftatutum videretur. Sic Cardanus patrem fuum decimo tertio menfe natum fcripfit. Sic narrat Avicenna , fe qua- tuordecim menfmm partum vidifte. Sic Adrianus Spigelius in manufcripto co-^ dicelegit, Bellocatum Patavii excellen- tiflimum medicum aliquoties in publicis ledionibus narrafle difcipulis fuis , foro- rem Generatio. 215 rem eruditiilimi Buccelk Patavinf , per fexdecim menfes uterum tuliile , & cum omnes eam molem concepille exiftima- rent peperifle filium optime formatum. Qucmadmodum autem partus hi de- bitum tempus fupergrediuntur , fic & aiii tempus debitum ac ordinarium ante- vertunt , quales funt partus feptimeftres, & odimeftres , imo fextimeflres , & quinquemeflres. Septimeflris , inter hofce partus , poft nonimeftrem , natu- IX familiariffimus cfl: , ac frcquens. De odimeftri partu , qui vitalis non cenfe- tur, eo L]uod feptimo menfe f^tus ad exitum fcCe accingens , omnefciue vires intendens, octavo menfe eofdem cona- tus fufiinens , pra? labore nimio ac lan- guore fuccumbens moriatur, n\h'A ha- beo quod dicam , c]uam plurimos mihi notos ef]e,fanos ac vegetos (inter quos Sc ego fum gemellus , annum agens tricefi- mumcjuartum) ocSlivo menfe progeni- t-cs. Ferdinandus Mena vult , haud ab- furdum videri debere , fi quinquemeftris partus vitalis editus fit apud Vaientinos, Apud Madriti incolas noiinullas obfer- vavit. :2 1 '6 r^ O V A A N I M A L I U U. vavit 5 ex pudica matre^ honelliilimam- t|ue vivendi rationern obierv.inte , na- tijm efle quinqaemeilrem. Franeifcus Valefius quinguemeib-em puellam refert fuo tempore .duodecimum ^tatis annuni iRgieflum fuiile, 'Adrianus Spigelius, cum eilet^adoleicens , novit 'tabellarium t^uendam , dimidium pumjlionem j qua- draginta annorum> magnt^ capitejlit- terafque ferentem ex Zelandia in Bata- viam. Hic urbis Mediobui-geniis teiti- monio publico ominibus comraon- ftrabat, ie iexti menfis initio Jeditum - corpore exiguum , Sc viribus ita debi- lem* , atque cilibus iniirmum , ut ma- ter coacla fuerit goilypio circumdatum ad frigora fovere^ donecroburaccjuiii- verit , quo poilet fafciis circumligari. Adeo utpartus omnesx ^uimenfe fep- timo aut nonononcontingunt, dicen- di non iint abortus , ctim non iit neceile , ut hi curfus exade compleantur : nara ut abortus eft immaturi f^tusexcluiio, iic partus efl: jam maturi fstus. Per illam autem f^tus maturitatem non jntelligitur ea , cpx termiais anguilis c;r- ! M G ^. N E R A T I <:■. 11 -^ - cnmfcrlbitur , fummamque fetus hu- mani perfc(^t!onem refpicit, fed qua^ latioribus contcnta terminis , eam per- feftionem expoftulat, qiia fetus editus in lucem 5 ad plures dies , ^enfes? & an- i:os fupervivere poteft. Quocirca prudenter admo dum vir fummus Adrianus Spigeliusloquiti^r-epi* ftola de incerto tempore partus, Inter ,-> eos fermones , qui in conviviis nobi- „Iium, Juris^s Medicin^que peritorum 5,hominum adferrifolent , animadvertt „ fapius qusfitum , dubitatumque, aa jjmulier prceter feptimum , odavum » „ nonum 5 ac decimum menfem , alios j, babeat , <^uibus legitime firtus huma- „ nus in lucem prodire pollit. Utilifque ^, omnibus ac gravis 9 imo & perdifficilis ,r vifa h^c .Gu^ftio femper fuit. Namfl ,5 praster nominatos menfes non fint alii, 17 YQ&Q erit legibus Imperatoriis fanci- 51 tumjfeptimo menfe natos pofl: obitum n patris , vel oclavo , nono , vel deci- 3» mo ;, legitimos tantum cenferi debere n bonorum paternorum h^redes ; c^te- >rros verofpLirios p &exh^i'edes : fin K etiam '% iB N O V A A N I M A L I UM ^j etiam fpatio duodecim.. tredecim, qua- 3,tuordecim,(^uindecim menfium iiterum 5, ferre mulierem poile dicamus , repre- gjhendendus tum Ulpianus, qui poftde- gjCimum menfem editum nullum adle- ^j gitimam h^reditatem admifit; tum alii/ 5, c|ui> ii forte contingat a primo nuptia- 3,rurq^3e , fexto menfe nafci infantem 5 3, oppugnant pudicitiam honellarum vir- 5,-ginum ,.& viduarum^ renunciant iis re- 3,pudium3 quas firmiter credunt, ante sjprimum mariti congrelTum ex aHo con- 35 cepifle, Sed &. perobfcura cundis ap- v^v paret h^c quceftio ,3 tum propter fum- .3, mam Philofophorum 3c Medicorum ^ycontradicentiumfibi autoritatem ^ tum ^, propter mulierum ? & obftetriciim hi- 3, florias haud fatis approbat^ fidei , cau- 5, farumque varii temporis partus incom- 35 prehenfibilem naturam. Fatemur 5 pro varia dierum menli competentium enumeratione , etiam va- riare tempora partus. Sie meniis apud Aftrologos alius folaris eft , quo fol tri- ^inta Zodiaci gradus percurrit , ertque •perpetuo triginta dierum ; lunaris alius, cjui G E N E R A T I O. 1 Zj 'qm^md Galenura dnplcx haberur, pro- ,,grefIionis nnus ^ alter npparitionis. Pro- ;/grefIlonis menfem appellatfpatium illud? ^uo ab uno luna: coifu cum fole^ufque ad alterum intercedit, eftc]ue viginti noveni dierumcum dimidio. iMenfis apparitio- nis eft viginti feptem tantutn dierum-, cjuia tres dies fubtrahuntur , c^uibus quad abdita luna lumen non impertitur. Alius menfis communis eft , ieu calendarii, <]ui non femper pari numero conftat , ut menfis Novembris , Decembris , & Fe- bruarii. Quidam autem Medici fecun- dum folarem ; plurimi fecundum luna- rem, computuminftituentes^; frminx- <]ueab his aut illis Medicis edodhe , fe- cundiim eorum opiniones partus tempo- ra dimetiuntur. Has vero fextum , pro feptimo : od:avum , pro nono ; nonum, pro decimo , decimum , pro undecimo menfe,'& vice versa, numeraFe , facile . cft creditu. Prseterea , mult^ mulieres iacillime tlecipiuntur , qua? rerum ignar^ , ^vacuo etiam utero , pri^gnantes fe exiflimant, Pliirimis fecundo poft conceptum" menfe K z inen- ' 22. 0 N O V A A- I-J I 211 A L" I U M -inenfirua fiuunt , putant'.]ue fe non con- -.-cepifle, qudd iicca , poft coitum , noii . fit cervix uteri , totunK]ue femen noni-e- . tentum j cum tamen alicjualis fcmms iportio j in eaque foli fpiritus feminale.s .-inclufi^ 'Conceptum eftbrment^ Harum rquidem ^f2lfarHm-& inconiideratarum .gravidationum meminit tum Polybius, •tum Hippocrates , lib. de natura pueri. 4, Carterum qux Icmgius ,5 quam decem • 3, menfium tempus- uterum geftare iibi ^jvifsfant ^-^nam^hoc fsepejfirn audivi) J^yillx ipfa: hoc modo , quem did:urcs .gjfum decepts fint. Quum uterifpi- -55 ritum acceperint in fe ipfos , a ventre .,, flatum exhibente elevantur , acintu- 5, mefcunt , ( contingit enim hoc ) vi- .jjdentur fanemulieres tuno concepiife : 3, prsterea li menfes non ■ prccedentes .p, congregati iuerint in utero , & diutius .55 manferint 5 femper perfluunt in uteros, ,3, aliquando una cum flatu a ventrc , ali- ^, quando etiam calefcentes , & fane tunc ,^, quoque in utero habere m.ulieres fibi „ videntur , nimiriim menfibus non pro- njdeuntibus, 5c uteris eievatis. Deinde „ali- G E N E R A T I O, ZZt" 3,2liquaiicio menfcs fua fponte erum- „ punt 5 aut aliis fupervenientibus a cor- yy pore ad uteros , & priores protruicn- „ tibus 5 etiam flatus egreditur : «Sc rr.ui- ,5 tis jam ftatim poit menllum purgatio- 3, nem. uteri Iiianr , & ad pudendum ver- ,, tuntur 5 &.tunc viris peim*ix:a:.adfe- jrgenituram' concipiunt eademdie , aut jromninoinpauciso . Exiflimant autctn ,, inexpertsE harum rerum , ac rationum > ^yCtiam illo xempore fe in^utero IiabuiiTe, 3j quoniam menfes non prodibant ipfis , „ & uteri erant elevatia ac tumeiites. Sed ^^ad rem. ^ Pr^ter autem citatam partus caufamf principalem, alice infuDcr ad partum pro- movendum concurrunt in fuppctias,.Et-: quidem in partu naturali tamparturiens- matcr , quam parturiendus fcetus mutuas . fibi invicem praeftant i^perns. Sic fxtua» utero contentiis- , eKeundi(]U€ cupidus > - varie fefe jactando , exftimulat uterum atd fui exclufionem : & ut.plurimiim ipft . Me eo modo jan(5lans , -membraaas diC-- rumpit , viamcjue fibi parat ad exitum 5 .. id quod in avibus & infedis eft eviden- K 5 tiiS^ 2 -2^ "' N O V A A"N I M A L I UM tiJlimum 5 qu^ citra mams auxilium- corticem ac. membranas difrumpendo ,-, prsecipua mfcendi caufa exiftunt. . Non .. enim (ut Hippocrati placuit ) ubi avis pullum vehementermoveriienrerit, pu- tam.en tundendo excavans, ipfumexclu-- dit 3 .. kd ipfe pullus folus , & membranas 8c' corticem pertundendo j/ibi paratexi».- tum , utiicjuetin ovisj., qu^.]acobit^3^ prope Cairum^ & Alexandriam habkan- . tes 3 imponunt fornacibus igne blando moderatoque continuo accenfis , e qui- b.iis.pplli :3,abfc|ue gallin^.opera ^faa. tempor-e excluduntur. Idem clarumeft In guolibet mufcarum papilionumquege- nere^, qu^ membranulas ( in quibus deli- tefcnnt aureli^) perfringunt. Sic & bom-. byces folliculos fuos fericos ( quibus in- cluduntur) erodere comperimus. Vir.CIariilimus Harv^us tres profert . ( exercit. de partu ) obfervationes yalde memorabiles 5 quibus demonftrat , tx- sum, ad partum promovendum , opem 3, ferre maximam. Mulier , inquit vir > 33 dodiilimus , apud nos ( compertum 5) narro ) fub vefperam mortua , in con- ?3clavjv. G E N F/ R A T I O. 223: 5,.clavi fola relida eft : mane autem fe- ,>quenti inter femora ejus repertus eft „infans , qi-ii proprio nifu exitum fibi j) procuraverat. „ Novi muliercm , inquit pr^terca > 5, qusea difficili & laboriofo partu , intc- 5>grum vagins ambitum interiorcm la- 5> ceratum atque excoriatum habuit,acieo 5, ut , finito puerperio j licet gravida de- ,ynu6 fieret ? tamen non foliim orificii iypudendi latera juxta^nymphas coalefce- j^i-ent j (td totius quoque vaginar ca- „ vitas , ufque ad internum matris ofcu- - ,, lum prorfus connafceretur ; unde ncc ' „ virili membro , ncc fpecilJo quidem^i 3, ingreflus patuit , neque menftruorum ^ „ fluxui egreflus. Inftante itaque parien- - „ di tempore , torquebatur mifella per- 5, quam miferis modis, omnemque fpem „ deponendi farcinnm abjcccrat : quare „ tradilis marito davibus , ordinatifque jy-rebus fuis , amicis pr^fentibus vale- 5,.-dixit, Cum ecce inopinato 5 lobufti ,,-admodum fsetus fummo conamine> jvtotus ille tradus difrumpitur, fitque in- 3, fperatns partus 5 & vaiidus infans , fibi - K .d pjmatri^» Hb. 224 NoVA Animalium jsinatnque fux falutis autor exftitit,vhm-» 3^ (]ue apertam aliis poft nafcendis reli^ 3» qu!t. Idcneis eiiim acihibitis remeiiisy 5> mater priftinarn Yaletudinem recuper p% ravit. ? l^crti-am hanc obfervaticiiem adjun-. '^, git Aiitor. Sereniilima Anglias Regi- yj na equam candidiilimam 5 form^qua 2,5 eximiig dono acceperat : ejufque geni- 5? talia ( ne ab ec|uis admiilariis initaj 3> corporisgnitiamjaLgoe-cqiiitandi nfum ^5 amitteret ) equifones ( ut neri folet ) J3,.annulis ferreis inSbulaverant. Eaden:> ^/tamen- ( nefcio quo patlo ^. nec cufto- ^^Aqs iuiiH modum indicare potcrant) '^, fada eil: gravida^ i - tandsmque cum ni-, ^jliil talefufpicarentur 3. noclu peperit , 3^ pullufi^ue viyens mane ad matris Jate- 33 ra confpicitur. Id cum mihi nuncia-. a^ retur , adii iilico locum ^ vidique ambo. 3, vulv^- labia annulis confuta , .totumque 3, pudeodum verfiis finiftrum latus detru-. „rum> abruptum 5 & a dextra coxen-. ,> dice laceratum adeo , ut, foluta, per 3, incredibilem fartus vim , partis robuf-. 3xtiilim^unitate , facile ei per ingentenx-. G-E N E R A T l Ol 225:' 3, Jllum hiatum exitus patefceret. Tan- 5,.tus fcilicet eft maturi vegetique fetus^ 3j vigor & efficacia. Diximus matremetiam ad partum ac- - oelerandumoperamcontribuerc r nfmi- - riim, quandoj non modo raufculo-- rum abdominis bencficio una cum dia^»- phragmate , ventrem comprimendo fe- - tum excludere nititur, fed infuper, . quando ab univcrfo ejus corpore motus^ ieu nixus , ad feus excluiionem-, repunr - aduterura-'- Sic ipfe qijcque uterasnoTi parum au-' - xilii partui faciiitando confert , cum vi- • deamu? j ncc adjuvantc matre , nec ma- trem proritante fetu , parttim nihilomi-- niis promoveri : hbjus mentionem fa- 9;, ck HarvsEus exerc. dicil. Mulier j.qucedam paupercula , procidentia u- ,; ceri diu laboraverat ; ejufcjue vaginii >, inter femora ad pugm amplitudineni 5,.propendebat ; tandcmquc cum ndla 5>-rciriedia abhiberentur , rantopere inva- ;,5luit malumr utiam fcrotum referret» 35cute rigqsa & fquallida ; minufquc ?, jara molel^ice inde perfenfiti, quln? -* ^'5 .j 'jjiii^ Zl6^: N 0'V A A N" 1 M A 1. I U M j> jn recenti proIapfLi confueverat. Con- ^jfilium tamen a mepetenti, fuafi, ut 5rin kd:o per aliquot dies fe detineret ^^ j5 fomentis 8c inundionibus arida loca ^ 35 emoiliret ? eoque pai5:6 intra corpus 3, redudlum uterum, peilariis fasciifque - ^, ibidem retineret, donec ficcantium -. 35 & corroborantium remcdiorum ufu In 35 loco debito firmaretur. Succeflit ali» 3 5 <]uantifper ad votum curatio : veium 55 dum ipfa , pr^ egeflate c]U2:iMs faci- 3j endi causa , ad folita opera reverti- jj.tur 5 intermiilifque remedii ^ dia ered:6 55 corpore obambulat , recidivam pafla s^xft, eamqiie ^(]u6 animo tolera- 35,vit3 modd intus, moio foris exi- jjilenteuteroj utplurimiim autem no- 3 5 <^u in locuai folitum reduxit , ibi^ 35 dem aliquamdiu perroanlit. Eiaplis . 35,vero diebus complufculis g ad me re- 3, verfa conqueritur 5 remediorum, dc : 35 prscipue fomentorum ufu^ (ut arbi- 33.trabatur) tumefadum' uterum intiis 35^ampli"as.vretmeri non pofle. Pf^fcri- 3^ .pt-!.s'"tamf n uncflionibus ufa ^ eundem ■ ,^^jijntrd adegit^, fed noii duraturd , G E N E R A T I O. 227 jjjuvamine ^ quarrprimum enim in 5, pedes furgeret,- &: confueta munia 3,.obiret, uterus confeftim priE mole ac 5, pondere moleftiam ipfi attulit, faci- ,, leque denuo prolapfus eft. Etjam? ,, taurini fcroti inftar, ad medium fe- 5, mur pependrt ; adeo ut non foluni ^ 5, vaginam ^ fed & matricem ipfam in» 5, verfam eiTe , aut herniam quandam 3,-uterinam fufpicaret. Tandem capitis 55 huraani • maj^nitudinem exceflit tu- 5, mor renitens , & genuum tenus pro- 5, pendens dolorem intulit, incelTum- ,^e]ue (nifi prono corpore ) impeciire " 3,c^pit; at«^ue in ima fui parte dehif- ,, cens, madorem (tancjuam locus ul- 3, cerofu» ioret ) & fanicm profudit •' 55 Ego re infpecca ( tadru cnim non ex- - a,pIorabam) cancrum aut carcinoma ■ ^, uteri jamairbremetuebam, ideoque ,, Iigaturam& abfciilionem meditabar ^.:., 3, & interea confului 5 ut blandis foti- 55 bus dolorem leniret, Nodle vcyo> 35 fequenti ex eodem tumore infans fpit-- 3, Mmse longitudine perfecfce formatus , -, :j> fed Uioituus protruditur. "^ K 6 Vemmr^rv 3f ^ ' N O V A ' A N T ivr A L T U M.' Veriimenimvero ©mnibus hifce nV tQ perpenfis, reperiemus- ipfi naturss totum opus in partu propemockm in- cumbere : quaravis enim & mater, dc fxtus 5 & utenis , operentur in facili- tandopartu^ niliilGminus ipfanonedo-' 55la natura y etiam' demcrcuo , in iitero , fsetu 5 matregne prorfus nihil agentej illa 5 incjuam i ferme iinica eft , cjuce per- ^mm mirabililer j%fe ab illa farcina exx pedirenovit s docent hocomnesiilila? bbres , qui parturientibus , cjuando fser fus debilis j languidus , morbidus , au£ ctiam jam exftindius ellinutero •, obr Yeniunt ^ iimiles iis ', qui fufcitantur a i &tu vegeto exitum qua^rente. Pariter^ . conatiis omnes , .cjui a parturientibus^ . inonentibus obfietricilmsy non infligante natura , inftituuntur a .fr-^ffraoei funtj» , partuinc]ue magis retardant , quam ac,- celerant ; fed cjuicunc^ue labores ? mo- venteprius natura , & adjuvante matre » , £unt 3 illi fGli partiim prompvent j adeo . ut ^uaoi' peiiime agant.obfietrkes illse j> , ( ut hiclocjui mulie- - res amacit ) extra genitale infantuli ma- - nus propeadit, Ubi obfletrix adveniflet, iuxorem meam in fedile.collocavit , eam.- qne ad continuos conatus ( me nolente > . 23€c,inftigante natura) adegit, Cutn vexo ^ I30 N O V A A N I M A L I U M tcs eo modo non fuccederet , meam^ue conjugem fupra fedem continuo detine-. xet y zc diris cruciatibus iliapfam ex uteri cervice manum , brachiumque retrudere • Jn titerum niteretur 3 quo fetum ad exi- tum commodius difponeret , ego-pr^ : dolore char^me^ Conjugis impatiens , ac indefinenter obftetricem admonensg ne quidem elapfi membri reductionem ' inuterum cogitaret poilibilem , mult^ minus moliretur , fecundam obftetrieem ^ accerfiri juili , prsefertim cum Uxor mihi - nuneiaret , quod obftetrix eam dilacera- ret 5 ,per illam pr^conceptam , -ac mife- ramelapfi membri repulfionem, Cuai ■ infequenti die niane obiletrixalteraVe- niifet , illa manum ad opus applicans 0 iemque diligenter expldrans , Uxorem meam in le&am depofuit , mandavitque Ut quietam fe detineret y .nullofc|ue cona- tns excitaret , nifi quando- natura eam •- fui admoneret officii<,- . Interim obftetrix illa prodens & expertiilima prsedixit mihi ; amicifque pra;fentibus , Uxorem ineam non ante parturam 5 cjuamf^tus muteroexindebicofitu irritifcjue conati- G E N E R A T I O. 232 . bos ftrangulaictur ; quod eventus docuits» fimulac enim infans e: & ilium ofla ab ofJe facro diflrahantur ?-. Plurimi inter dodos aflirmant ; &^ inten eos adducam virum dodifHmum Seve- nnum Pin^um^ qui- in opufculo {\xrimt> deicertdei-e potius videntur > )> portainque verfus qua tranfcundum ^jerit , feniim tendunt. Notandum *, efl: infiiper 5 pudenda gravidarum hu:?- pjmofe. mucoio tunctemporisj id ef£ ^ G E N E R- A T I O. 25"|-. 55 feptctn ante partuni feptimanis , ma- ,jdef]eri & tumere atque levi dolore „prehendi , paulatimque dilatari , & >,prscipueinregione fymphy/eoon oA >j-lium pubis &: offis facri cura oilibus la-. jj-tis. Ifle autem dolor non ratione hu-i »moris in fubjectas partes.dclapfialio- j> quin benigni , aut tumoris ab eo fa<5ii » percipitur , fed ponderis matricis 8c sjf^tus decumbentium in eas partes,. jj^uarum ligamenta membrano/a & j^perioftia ab ill-is premuntur &diften- jjdantuf, unde dolor ad partum ufgue 5,.perfeverat : Gccjuc ofla, ouse, ante-^ j, quara tumeret uterus , adeo conftridra ,, erant, ut nulla arte,.ni/i feclione „ prius fadla , diduci potuiflent ; ea „ tamen tempore partiis , motu rela- „ xationis aut dilatationis ex inftinda, >^naturGe fado ab inviccm diftrahuntur > >,mediante eo humore .raucofo, <]ua jjmbuuntur, emolliuntur ^ & rela- „.xantur eorum fynchondrcfes , omnefk „. talisaccideret offium paulatina divulfio 9- ficjuidem fola ligamentorura relaxatio^ ncn concedat progrefium^ vel leviflimura, E contra , non paucas mulieres , o6la- v6 , vel feptimo mf nfe , Jaborespar- rurientiam arripiunt , in quibus eiufmodl ofGum 8c h*gamentorum humedatio , dc paulatina oflitmi diftracflio per tempus requifitum non pr^ce/Iit , interim non minus feliciter pariimt , acill^e, quibus ejufcemodi ad partiim prseparatio conti- giffe perhibetur. Ambrofius Par^us lib. de generat. cap. 15. fatetur , fe quoque fuiflb in illa Dpinione , eandcmque tam verbis, quam fcriptis defendille : oifa fc .• ilium & pu- bis 1^6 N b V A Ani m a l I u m his In partii noii-po/Ie non divelli , con-^ trarium ipn tamen apparuilTe in difle- dione cujufdam , mulieris 14 diebus pofi: pa-rtuFn /ufpenfe , cujus oda iliunj ab ofTe facro difirada erant , 8c ofia pu- bis He invicem diftabant , latitudine di- liiidii digiti ; «^uam eandem obfervatio- nem citat Severinus Pin^us ; & nos ve- ram illam effe confidimus ; fed in omni- Bus parturientibus non ordinariam , neo aeceflariam, eo quod^ .obfequente utero^- nafcituro fsstui via fatis ampla llrata. Dicam guld aliquoties obfervaverim ^ circa parturientes in partu dilHcili , fci-* licet , eas robuflas & fortes , principiot non potuiife parere ; poilmodum debi- litatas 8c ad extremum-dedudtas , felici- ter abfque ullius opera peperifle : non certe , c]uod ofla fspius nominata tunc> temporis diftraherentur , fedquod, ra— tione /pirituum debita . copia in uteri membranas minus influentium , uteri membran^ fiaccidiores evaderent , & e6-> modo infanti in lucem edituro permitte- irent exitum ; ^efl; enim membranis qui-> bufcun- G E N E R A T I O. Z37 •burcunque , debira temperie gaudcnti- bus 5 naruralis qusedam coijftridtio eam- .que continuo tuentur , nifi ah impedito /pirituum in fluxu tonus earum diflblva- tur aut labafcat , vel a re nimium diften- dente , -pra^ter naturam extcndantur. -Ubi crgo in fumma -virium debili- tate, fpiritus non debita quantitate in- iluentes in membranas uteri , eas natura- litcr non tendunt , utique.tunc temporis flaccidiorcs 5 facillime patiuntur exten- fioncm. Ubi vero femel prseter naturam diftinduntur, vix naturalem conftitutio- jiem , aut debitum pr^ecedentem tonum recupcrant , fed Jaxiores ut plurimum permanent , quod inxalculo renum efl evidentiilimum ; cjuibufcunquc enimu- reteres femel a calculo prster naturam diftenti funt , iis uretcres ampliores red- diti , calculo etiam majori abfque infigni dolore prsebent cxitum : & Ii^c ad cun- .dcm piane modum kCe habent in exclu- {ione fa:tus : inquit cnim Hippocratcs , „ lib. de natura pueri, Ex puerperis pr^- jj dpue laborant , qus primos partus cx- >;.periuntur , eo quod doloribus ailuev£- rant, .. 2 jS N O V A A N I M A L I UM ^5 rant. Qax vero mag!s partus expertse - sj funt , minores dolore fentiunt , quam 5, (^uxprimum pariunt. At qu;^ mulie- - 3, res multoties peperere , omnium mi- s, nime dolent. Cenfeo itaque , "partus facilis vel diiHciiis caufam latere plane in difpofi- tione uteri quatenus is, ratione fuarum membranarum 5 magis aut miniis fui ■ patitur expanfionem, Et fic in regioni- Bus frigidioribus iiiulieres diificilius pariunt, quam in ■ calidioribus , quia frigus partes memb^naceas magis rigi- das & conihictas reddat; calor vero partes eafdem ad extenfionem Sc flexio- aem reddat fe<^uaces » quod norunt naupegi, qui afTeres rigidos ignis fiib- flrud:i beneficio^pro lubitu flexibiles red- dunt. Sic mulieres in India , bene- ficio aeris calidioris, uteros f^tus ex- clufioni magis obedientes obtinentf faciilimeqne pariunt , ita ut mox a parta fe properent ad ac]uas , quo recens na- tos infantes abluant, • * - Quis , qu^fb , fibi imaginabitur ^j mulieribus illis vividis , qu3e mox a par- j 'v^ £ N E R A T I O. 259 tu, nonlento gradu, fed etiam curfu ad iavacra tendunt , ilium oih ab of- le facro divelli , cum, nobis euntibus vcl itantibus , diciis ofiibus totum cor- 'pus innitatur. - Si ofle qu^dam in partu deducantur,erit os coccygis , quam etiam quadrupedia retrahunt,dum. caudam attolunt, ut emit- tant excrementa , aut f^tus excludanr. " Et profe(5l6 , fi obfletrlces juvaminis quippiam in partu difiicili parturientibus conferre debcnt, hoc agant pr^cipue, ut coccygem prudentur admodum re- troagendo , parent infantulo liberiorem exitum, „ Quando mulieri partus inft at , In^ 3,c|uit Hippocrates lib. de natura pue- y, ri , tum fe movente puero , & manibus ,v&pedibus fe ja(5i:ante , membranam jj^uandam internam abrumpi contin- „ git. Qua rupta C2:ter^ imbecilliores ,fiunt, primumque rumpuntur , qux 5,iIIam contingunt, deinde poflrema. „ Cum vero puer prodit , utero dila- >, tato , qui mollis, vi fibi viam ape- 1jjnt> 3c , in caput fertur, fi fecun- 3; dum ^4^ N O V A Au I M A L I U M 5j dum naturam exierito Quando er- go proditurus infans fe vertit , caput- <]ue deorfum prcecipitar ? accidit non- nunquam, ut ad coccygis apicem im- pingat , h^rearque : ac tum tota ob- fletricis induftria eo confifHt , ut os prse- didum dextre femoveat ficguenatur^ repagula referet. Maxima Medicorum pars ailenr, par- tui facilitando fudores urinamque f^tils pr^mitti, qiio duduum parietes obli- Riantur , ac exeuntif^tui via lubrica red- datur & patula. Ita quoque fentit Se- y, verinus Pinseus citato lib. cap 4, In 5)Omnibus pudendorum labia & nymph^ 5,'maxime protenduntur , finus pudoris 356«: orificium ejus quod excernum efl^at- „ que verum collum , quando res urget ?, 5, dilatantur ,. ferof i '& utcanque gluti- 3,nofa prarmittuntur , non folum la „ mulieribus , fed etiam in omnibus 5j viviparis animalibus , in quibus quc- 5, que fudores f^tus 5 accedente par- 3,tU5 incraflantur , & tanquam in mu- 5j cilaginem vertuntur , qui quidem , rup- j, tis membranis-a valido fetu fores per- ,>cuti- i G E N E R A T I O. ^4^ , , cutkTire 5 vincula folvcnte , atcjue eof- ,, JciTi hurnores ab utei o expellentejdurn „ egreiliiiTi is appetit , fiuunt , & du- /yCluum parietes , c^uibus adhjErentfa- ,rcillime . obliniunt , liicque viam lubri- 5,cam, magno foetantium & foetuuni „ commodo , reddunte Sed fciendum efl: , illud nec effe per- petuum , nec necefTarium ; cervix enirai aut collum uteri, inftante partu fua fpon- te, xitraque illius aqus profufionem de- hifcit ; ( qood & obftetrices norunt, quse certiffimum tunc partus tempus inftare denunciant ; ) nec ante fe conftringit u- terus 5 quam debito modo fuerit eva- cuatus, -Pariter , obftetricibus expertis noa igAotum, mulieres aliquando conceptuna integrum , cum ambientibus membranis illsefis*, excludec^. Atque hujufmodi partus videtur maxime naturalis , in quo fietus ( tanquam fruclus maturus , cpi ab arbore totus folvitur , feminibus ante ieftinatum a natura tempus minime ef- luentibus ) una cum fecundinis elabitur, jtexftat apud Harva:um > exercit. de rtu, L 'Quam« : 2^1 *N O V A A N I M A L I U M Quamvis autem conceptus integer aliquando, , cum membranis ambienti- bus illcefis excludatur , ficque liquores didis membranis inclufi , uteri collum vulvamque emollire nequeant , interini tamen , inftante partu , femperadeas ■ partes iuperne defluita vafis feminarum ipermaticis, vel membranis uteri , liquor V guidam lentus , partibus illis enutrien- dis deftinatus , cjuo partes di&ix emolli- antur jiiimulque viaprodituro fetuilu- ^jrica reddatur. Et hoc obfervavimus in canibus , felibus , cuniculis , quibus 9 - inftante jam partu 5 pudendum molie ac ^tumidum erat , pr^cedentique liquore madebat. Natus jam infans^ 5 etiamnum per menfes aliquot , quoufque fc : cibus fo- lidior in ejus ftomacho digeri poilit, "fucco materno feu lade nutritur , de quo paucatantiim adjungam , cumdelacle difquifitiones varias , habuerint multi ' Viri do(5tifIimi , inter quos excellunt Martianus.,.Entius , Lindanus, Deu- :fingius. :Sugervacaneum exiftimo referre qucr- oin- G E N E R A T I O. 243 ciin(]ue a viris illls clariiTimis allata funt de Ia6tis generatione ejufquc materia 5 <]uam fanguinem nonnulli Iktuunt , non- nullichylum. Qui cliylum ladis mate- riam eflb dicunt , vias per quas chylus de- ferretur ad mammas non indigitamnt , ftatuentes duntaxat vafa chylifera neccf- ' fario huic muneri deftinari: qui vero fan- guinem aflumunt pro materia ladis , ipit de viis non /unt folliciti , cumvafafan- guinea 5 feu potius arteri^ mammis ma- teriam ladis fuggererent. CI. Deufingius, tra(5tatu fuo de hdie, fuperabundanter deteonftravit -, ladris materiam nullo iiiodo fanguinem men- ftruum eile , ( ut vulgo creditur ) nec alimentarium : non menflruum , ^uia puerperia omnia, duiri lac fecundo a par- tu die tanto impetu fertur ad mammas, fifterentur. Sed contrarium vcrum eft , I tempore enim puerperii, quando lochia 1 feu fanguis fpatio novem menfium in Icorpore retentus magnacopia profluit 5 fimul magnus fit ladis proventus 5 ' quod fieri neutiquam poflet , fifanguis men- ftruus ladlis eflet materia. Adde j niul- L z cas -244 N O V A A N I M A L I V M tas mulieres , etiam extra puerperium 5 pati fluxus menftruales , nec minus fuos la(5tare infantes , quod item foret impof- fibile , ubi meniiruus fanguis materia ladis exifteret. Imo , tametfi fanguis menilruus forfitan dici pofTet facefcere in lac, nulla tamen proportio eflet inter infignem illum. la dis proventum quem fingulis diebus mulier Iad:ans profert , & paucumillumfanguinem ^ qui fingulis iTienfibus folet excerni, C^teris anima- libus fiuxus menllruales non£unt5 nec iidem detinentursinterim la&non de- ftituuntur^fed maximam copiam (ut vac- Ccefolent) quotidiegenerant. Sonant quidem verba Hippocratis lib. V. aphor. 59. Si mulier, qu^ ne- que gravida ef i: , nequepeperit , laclia- bet 5 eimenilrua defecerunt. Sed a- phorifmus is refpedum habebit non tam adcaufam materialem , quam efEcien- tem. : non cmnibus enim quibus men- ftrua deficiunt > neque etiam folis mulie- ribus 5 quibus menflrua fluere folent , jadiis generatio contingit ,,„ fed & infan- tulis recens natis , viris, vetulis, utte= JlaRtm hiftori^. " ' Vxo-^ G E N E R A T I O. 245 Probabile admodum eft , menftiua retenta hoc agere , ut , mammis ad laCtis generationem rite difpofitis , vi quaJam fpecifica abutero derivata,tDtique mafilE fan^uinea? communicata , cunfta rarc- faciant , deducant , ac quafi fermen- tent , ficque ladtis proventum inferant > cjuod manifeftunr eft in mulieribus tex- tur^ rarioris ^ c]uibus mamma; fempcr lade turgent. Sanguinem alim.entarium quoque non efle materiam ladlis , hifce probatur ar- gumentis , quod mulier ladans cum tan- to fanguinis di/pendio fubfiftere noa poilit , i\ ex fanguine lac provcnire di-' catur ; detradis enim per iteratam venar- fedionem unciis alicjuot fanguinis , cor- \yus prLvter modum debiiitatur , quod idem ncn accidit in fuflione continuata infantis , qm mngnumfatis ladisquan- titatem fingulis vicibus exhaurit, Mulier etiam confeftim incideretin morbos gra- viflimos , fi quando abladaret infantem» magnaifta retinereturincorpore fangui- nis quantitas , quod tamen non accidit. Ipfce quoque mamm^e ladi generationi L 5 affue- 2^6: N O, V A A N I M A L I ^ M- - aiiliet^ 5 ubi a mammis femoveretur in- fans 3 . mox inflammationibus & abfceP fibus infe&rentur , cum fanguis extra- vafatus non edudus putredinem contra- hat 5 fiatque pus. Quinimo id non moda- contingeret , (^uando mater ablad:at in- fantem ; fed etiamjn cjuotidiana ladris- inmammis generatiorte , dum ibidem fanguis extiayafatus , & moram trahens ad formam hitls induendam. ^. -non tam s lac, quam pus fieret» Viderint erg6 omiies ^ quamfunda-- mentaliter iknguinem five m^eiiftruura j- iive fimplicemalimentarium ,3 proma- teria laffis admitterenoliterin^t:, fed ma- teriam^iiam tum fangLiini , tum lad:i communem affumpierint pro vera hdds materia.i His pofitis , ,. mirum non cll: » , bono corporis habitu ^ SchcSc fangui- nem firaul progenerari , modo fufficiens adfit alimenti copia , ciim utrique com- munis materia fit chylus , qui etiam im- mediate ex ingeflis educ5i:us , ladi com- municat qualitates aflumptorum , in la- & permanentes , cpod minus accide- iqt, fi lac e fanguine proyeniret , qui longe G E N E R A T I O. 247 longe majorem mutationem fubit ,. cjuam quidem ipfe chylus. Quamvis igitur dudus ladiferos non cxa6te demonftraverint Viri clariflimi 5 . nihil tamen dubitarunt , quin certo da- rentur. Magnus Hippocrates luo tempore non ignoravit fuccum chylofum immeditate m lac converti , £]uan do lib. denatura „ pueri ha?c profert. Quod in cibo & j^potu eft pinguifHmum foras in omen- jy.tum & carnem profilit. Item , dum „mamra^ exfuguntur, venx quse ad eas- „ tendunt , ampliores redduntur , & am-^. y, pliores eftedir , quod pingue efl a ven- 5,tre attr^hunt , &- ia mammas tranf- ^mittunt. Sic & lohannes Veflingius fyntag: „ anatom. cap. 9. flatuit , mammas „ex glandulofis corporibus minutis „ cjuamplurimis , magnitudine diverfis „ conftanres , non fanguinem tantum , e „ paucis parvifqne vafis fubminiilratum 9 „ fed largiter aftufos a pancreate , ventri- „cuI6que vapores,ac ladefcentem humi- ,, ditatem, inftindu naturse combibere. 24^ N -O V A A N r M A I 1 fXi- yj Dida corpufcula colligi intra mcmbra^ „ no/Lim contextum 5 tubulis variis, con-. s^jtentique h&ils veluti ioccllis dificr- 5, d:um , cujus fundamentum , abiente 3,.Iad:e , obliteratoque glancluloso uberc, 35 per omncs artatis gradus fuperflcs ma- ^y net. Et quamvis nondum perfpedlum nfatis fit 5 quibus viis materiam in lac j, convertendam adm*ttant , <]uoniam. 5j in cadaveribiis-deiitefcant aditus , liaud s>fecus ac chyli dudus in mefenterio^ >) feminis a teftibus ad paraflatas , atque >, e proflatis ad urethram , aliique fimi- 3) Ics meatus , per cjuos natura frequentes 3)liuinorum metaflafes in viventibus 55 molitur. Sed huic quoque rei ladan- " tium animalium a paftu difI'ed:io lucem, -> aliquam F^nerabitur. Neque hctc Virum clariflimum fefellit; ©ffendienim ( ut antea retuli ) incuni- culo , f^rmina k : qux & pr^gnans ef- fet , & fimul laAaret , vafa chylifera fcu ladea excurrentia fupra mufculos. abdominis fubter pinguedinem fequein glandulofam mammarum fubflantiam infinuantia,. qu^ poflmodum conjundim tubu- G E N E R A T I O. ZAc^ tubulos aliquos laCleos , ac tandcm ca- nalem communem xonfHtucrent , fic- c]iic lac per papillam cxliauriendum pr^e- bercnt. Cbylus itacjue per vafa chylifera dela- latus ad mammas , virtute maramarum propria ac fpccifica convertitur tum in in mammarum fubttaJitiam glandulo- fam , tum etiam in lac ftricle Cic didumj (jiia una & eadcmjchyli matcria matri pucroque fuccurritur. Hxc funt , c]U2e palam faccre , & alii^ communicarc dccrcvcram. Quandoqui*. d*im vero fcntcntia mca nonn'IiiI diilra- 6ii fuerit , ob id ,• c^uod autores <]uof^ dam citaverim , cjuos vcl fequenJos , vel cum mcdeftia refutandos milii fufcepe- ram , brevitcr ac fuccindc ea cjus fen- tiam- proponcre daxi,. Nimirum , cum ex nihilo nihil fiat naturaiirer , utique lam homini , cjuam animali briito luun:^ erit fcminale piincipium. Ad hoc femi- nale prindpium , fcu potius femenflri- d:a diclam conflitaendum= dirimus te- fles requiri > cum vcficulis fcmJnariis az . proflatis y hi^cpe triadivcrfaorgaHa e fiKCo chyh(o ad eorum nutritionem-: ablegato » mediantibtis fpiritibus ani- malibus magna copia didas partes in- fiuentibus , conficere liquorcm albi- dum ac (j^irituorum , novse fobolis ejuf- dem fpeciei produclioni deflinatum. - Semien femineum non tanquam. inii» tile) fed tanquam nonproliflcumj at- que nihil materiale ad generarionem contribuens exclufimus : quemadmo- ^ dum pariter femen raafculinum non ut caufam materialem , fed efficientem diintaxat ad generationem admifimus, Hujus interim femJnis f^minei be- neficio fit , ut univerfum corpus mujie- bre, ^ qnidem prarcipue partes geni- tales ad fertilitatem difponantur ; uteruf- que f^Ciindus redditus paratus fit ad fu- fcipiendos fpiritus fem.inales mafculi- nos, .qui jundi cum fpiritibus femina- libus f^emineis conceptum formant , ir^' quidem conceptus non ntaliud, quam !atria%ue fexus fpirltuum prolificorum m UTbftantia uteri fada- confpiratio dc CQmbinatio. GOnceptas is primo quidem invifi-" bilis ^ G E N ER A T ri o/ 251 biliseft, poftmodum verd vifibilis e- vadit: , guando fc : cx fermentatione 5 opera rpiritiium feminalium in uteri membranis excitatii , liquor uteri mem- branis in nutritioncra dicatus y per mem- branarum uteri porbs tranfudans , {f^n- fim circa tunicara uteri interiorem col- ligitur, ac deinde tuniea obducitur : adeo ut conceptus tunc temporis apprime re- ferat ovum, cui putamen dctra(ftum fir, In Iioc autem conceptu , flmplics tunica exteriore primura vifibili 5 alia interior ( amnion dida ) poflea exfur- git, qus ad modum tunic^ exterioris ( chorion nuncupatx ) liquorem vifci- dum ac cryftallinum continet, in cujus centro exoritur m.omento temporis era- bryo, vix atque vix quidem vifrbifis 5 interim cmnibus corporis partibusneeef- fariis inftrudus , qui nutrim-entum &' incrementum habet non e fanguine ma- terno, a vafis umbilicalibus ,. joncfys per anaflomofes ( ut creditur ) eum va- {isuterinis, adf^tum delata, fed e li- c]uore cryftallino ac \4fcido ? membra^ nisj choriodwanuiio, inclufa, - L:6' ITU Zft N^a v-^- A N 1 M A L 1 y i^i • Liquorem hunc membranis inchr fum jam recens iormatus embryo ilr-, ^gencjo per osexcipit 5 atque in cjus ven-, tiiculo coavertitur in chyliim omnibus corporis partibus nutriendis aptum , cu-r }us partes impuras minufc^ue rincer^fa- cefcunt in excrementa , eoufque in par- tibus 5 cpx recipiendis excrementi^ de-= ilinatafunt continenda, quoufciue puer natus eadem per alvum & veficam, excer^ nat, Quemadmodum autem in corpora fetus utero mjaterno inexiftentis fit chy- lificatio , fic & ianguificatio -, & fpi- rituum vitalium generatio in eodem contingit, etiamii , plerique hoc f^tui denegent 5 cum ad fpirituiim vitalium generationem arbitrentur refpirationem requiri illam fc: , qux aeris infpiratione 3c exfpiratione 5. benencid mufculorum dioracis ^- abdominis , & diaphragmatis p&ragitur» Sed de his rjpra dictiim, Interim refpirat modice f^tus in utero per os 5, .acfpirat etiam per umbiliciim 3 qmmvAiAtum in tantam longitudinem .^^ftteita non ut fanguinem matefnum G E N E R A T I O. 253?. pi-o nutritione ad fxtum deferat , fed in- ferviat fan^uinis eventilationi. An vcro jam perfed:us in utero puer > & omnibus mcmbris abfolutiis , Cicat ab utcro defcd:u alimenti, refrigerii , aut. alterius caufce , hic. non difputamus ; fed ibtuimus , piierum prircipue pro- dire in lucem , quando fuam perfcdio- nem ac maturitatem naclus cfi: ; ficque jpfa fatiis maturitas & pcrfed:!o par^ tiis efi: caufi prxcipua : obcjue hanc uni- cam, pueri nonnunquam fexto, non- nunquam feptimo > nonnunquam odiava inenfe editi , pro ratione caufarumma- turitatem & perfectionem-promoven- tium , a?que vitales funt , ac ilii , qm nono & decimo mtn(£ nafcuntur. Interim alias caufas concurrentcs 0 partumque facilem vel difficilem effi- cientes noa e: foetus nibilominiis prodeat in lu- cem. B R E V I O R ET C O N T R A C T I O K EOETUS' HUMANK DEL INEA T lOv Siquid in rerum naturalium fcientia obfcurum j fiquid inquifitu difEcile , fiquid explicatu impoilibile eft , certe liumanse fabric£E prima formatio eft. Obfcura illa eft , nam a minimis in- clpit , in quibus fenilis noftri ferme cx-f: cutiunt. ' Inquifftu difficllis , naminuterierga- ftulo fit , quod licet in demortuis fsmi- liis repandamus f^pius > tamen id datum Amtomica Delineatio. 255 non eft , ,ut mutationes de die in diem , de hora in horam in ea forraatione con- tingentes examinare poflcmus. Applau- dimus nobis , fix^uos tantum abortus h*- ceat infpicere , de quibus tamen non nifl circiter confht , aquotdicbus , /epti- manis , aut menfibus conccpti fue- rint. Explicatu omnino atque conceptu impoilibile eft , (^uomodb tam aftabre concinnata ftruclura tandcm refultet, quis ejus fit immediatus architedus , quas . vis formatrix. &e. Brutorum quidem (qua? humanafci- endi prurigo licite fubjicit laniense) in fuis ovis , & uteris formationis progref- fus fuit ab hujus fsecuii Anatomicis mire elucidatus,- DiiTeda bruta certis poft coitum horis , diebus , feptimanis , certa temporis ferie aperta ova a gallinis incu- bata. Plantarum ova fi ve femina com- muni matre , & matrice fota , fucceflive fuere examinata, Deprehenfa quidem communis qusdam mutationum feries , &form3tionis norma , quam naturaiit pjra^dicSs omnibus , &fingulisfequitur9 2^^S Accuratifsima Corpris Hunmii eamqueetiam fequi in iiomine ex iis col- ligereeft , quse hadenus circapartium genitalium analogiam , & circa ipfos (x- tus humanos tum abortivos , tum natu- raliter editos fuere obfervata. lis igitur infiltentes talem ponimus humani corporis genefin : Vbi ovum fecundum in uterum receptum eft , in- cipit illud fenfim augeri , humores ab utero tranfudantes intra fuas membranas recipiendo 5 & antequam f^tus linea- menta confpictantur , bullam peiIuci=-~ dam inftar cryiblli exhibet, in qua bulla. humor continetur inftar albuminis ovi, m eo humore nubecula qu.Tdam opaca^ con/picirur , qua? paulo pofi: in confufa.- . f^tus lineamenta faceilit , & quantum in corpufculis per abortum rejectis difliiT- guere licet , apparet pofl quinque circi-^ ter aut fex a conceptione feptimanas de- iineatio cspitis , habito refpedu ad re- liquum corpufculum , prsgrandis ; Spi- n:e dorfi; inftar carins incurv^r r &coIli Sto non eralEoris 3 qu^ cmnia vix for- micam^ quantitate excedentia humori m ■■ gVQ contento innatant, Poft^pa his ad}w-^.. -. " ■----. ciian^;- Anatomtca Delweatio, 25*^ ciuntnr pecfloris , abdoininis 5 &c extre- moriim lineamenta. Apparent fenfim in facie ocelli, lo- conali, & oris alb^ linece : Cerebrum- mucofum : craniolum ex membrana. coriacea : vifcera abdominis & pe- <5toris vix dignofcibilia. Vafa umbi- licalia fibras referunt brevcs indiiHniflas » & ex ovi exteriori membrana , portiun- cula protuberat carnofa , qua mediants. ovum 5 parieti uteri modo in mcdio, modo in alterul-ro angulo ( pofl^uam in principio liberum fuiHet ) agglutina- tur. Trai5ta temporis omnia fenfim au- gefcuntj 8c dilHndiora nunt. Mem- bran^ovi ita expanduntur, &crefcen- te fcEtu increfcunt , ut eum jnm partui- maturura una cum humore 3 cui inna- tat 5 continere vaieant, Earum exterior Ghorion appellatur r fuoque convexo 5 feu externa parteute- ri- parietibus immediate adjacet , nec conneditur utero, nifi ea parte, qua ei inilRit mafla gusedam carnea paulo.. poft defcribcnda, In- t^S Accuratifshna CoYforis Uumanl Interior Amnios dicitur, c^u^ hu- morem, cuifoetus innatat, immediate continet. Hifce duabus intercedit ter- tia Urinaria , tenuis , & fimplex urin^ , €px tempore geflationis in fcetu fepara-^ tafiiit, continend^e, ailervand^que di- €ata. Humor , €U! innnatat Embryo ferva- ta ad fcetus magnitudinem proportione r eodem magis grandefcente fenfim im- minuitur i ex quo liquet eum humorem edb fsetus nutrimentum , quod & ex eo conftat, quia in fcetus jam formati , & abfoluti ventriculo, & inteftinis fimile fermecontinetur colliquamentum , & intellina crafla pr^fertim c^cum Qxat^ mentis nigricantibus oppleta funt. Sicut autem colliquamentum per aliam viam non potuit in ventriciuum pervenire, quam per os f^tus , ita excremen- ta ex coUiquamenti in ventriculo fer- mentati partibus minus utilibus , & humoris per dudam choledochum» & pancreaticum ( forfan etiam fanguine im- puriore) afOuentibus coacervata effe o- portet. Pdtefl AnAtomiU Deiweatto. 259 " Pbtell: fetus aquis immerfus efle fine fuffocationis periculo, quia vacat are- fpirationej nondum enirrrea humorum ■ acrimonia eli:, ut fanguis tam vehemen- ter exardcfcat , adeoque eo refrigerio opus habeat , quemadmodum in homi- ne edito. Neque fanguis a dextro cordis ven-- triculo circumducitur per pulmones in iiniftrum , neque idem qui in dextro jam femel rarefadus eft , in finiffro rur- fus rarefit. Quippe venacava intra cordis ventriculum dextrum pone fuum orin- cium in magnum aperitur foramen , B- gura ovale, quo unitur venajpuImoDar ri^ , utita fanguis per venam cavam in ventriculum dextrum delapfurus , maxi- ma fui parte foramine ovali intercipia- tur , & per venam pulmonariam imme- diate illabatur in ventriculum finiff rum ; Etduobus circiter transverfis digitisfu-- pra cordis bafin ab arteria pulmonari ob- lique aflurgit canaliculus ad arteriam magnam , quo fatiguis a dextro ventri- culo expulfus immediate protruditur in nortam pulraonibus infalutatis, velfal- tem }^i z6o Accuratifsma Corporis Eumani tem pauca.tantum quantitate in eosir- rumpens. Pofl partum vero di(5lum ioramen ovale membrana quadam pel- lucida occluditur , qu^ prius valvul^ vicemegit. Et canaliculus arteriofus inligamentum faceilTt, ejufquecavitas- penitus obtura,tur ^ atque deinceps fan-- guinis circulatio eo modo procedit p quem defcripfimus fuo loco, At f^tus non tantum per os alimen-- tum accipit 5 fed etiam per umbilica- lia. ' Vafa umbilicalia conflant ex duabus arteriis , una vena , & uracho , qux fibr invicem inftar funis intorta, pluribus nodis afpera, fuiTque duabus membra— nis involuta ab umbilico fsetus plei um- que fupra pedrus finiftrorfura ab occi- pitio ad frontem porriguntur , tandem- que membranis fstum involventibus penetratis in placentam 5 feu maiTam carneam , per quam , Chorion utero matris neditur , multiplici raraincatione inferuntur. Urachus autem eft canalis membra- mceus a fundo vefic^ in membranam urina- AiiMoniica DeUneatio^ i€t iirinariam Chorio & Amnio inter medi- am porredus (cujus quidem progref- ius , & cavitas in brutis , c^uam in Iio- mine manifeilior ^ft ) urinse in didx membran^ capacitatem deferend^ di- catus. Vena umbilicalis amplitudine infi- gnisex hepate ipfius foetus emergens 3 defcendit ad umbilicum , ubi cum binis arteriis umbilicalibus a lateribus urachi extrunco arterise magn^ defcendentis prope ejus in ramos iliacos divifionem ortis 5 conjungitur. Quse vafa fanguifera deinceps extra frptumfuperius di(ftum funem una cym nracho conftituunt, Chorio multos in tranfitu ramulos tri- buunt, plures vero placent^e , quorum nonnulli in ipfum uterum tanquam ra- dices in terram in£guntur. Placenta uteri eft moles carnea, fi- brofa , orbicularis , duos digitos trans- verfos ( cum jam plene conformata eft ) crafla, & unum circiter pedem lata., chorio cum utero connedendo , & ali- mento fcctui pr^parando dicata. Ea 21^2 Accmattfsima Corporis Humani Ea aliraenti prseparatio , in quo con- 'Mat, ego quidem haud l^ciledetermi- naverim, cum atoma placentce ftm- <5tura nondum fatis perfpeda fit, (^u^ enim de ejus glanddis , tubulis , ac pa- pillis ladiferis dicuntur , penitus omitto, €um autoptico rei ipfius examine non- dum fatis comprobata iint. Id interim notamus foetum peream matri uniri , & fanguinis communione , ejus partem , ficut frudus arboris , fal- tem ad tempus fieri^ fanguinis enim ma- terni ad uterum affluentis pars a venis umbilicalibus abforbetur , & in fcctus he- par, hinc ad cordefertur, &econtra fanguinis pars per arterias umbilicales ex ipfo f^tu in uterum tifque propulfi a ve- nis maternis ad uterum pertingentibus fufcipitur. Duplici igitur via foetus nutrimentum mncifcitur, peros, Bc per umbilicalia vafa. Quo ex nutrimento omnesejus partes ad majorem perfedionem , 8c tantam tandem molem adaugentur , qux utero materno contineri nequiret , iiifi commoda pofitione in globum quafi .Anatomka Delineatio, z6^ contorqueretur fcetus ,.& uteri capacitati hfe accommodaret: Eft nempetalis feus in utero pofitio , qualis efiet cac- cantis, & inclinato capite per crura fua refpicientis quid excernat , ita ut dor- fum fetus refpiciat pofteriorcm uteri parietem inteftino red:o incumbentem 9 & facies , peclufque anteriorem , ca- put occupet fuperiorem uteri regionem , pedes inferiorem , cubitusad genuapo- fiti fint , & manus fupra pedus. Qui quidem fitus omnium maxime naturalis eft. Novem autem geftationis menfibns ferme exadlis , duabus aut tribus ante partum feptimanis fcetus caput fua de- labitur mole ad orificium uteri , & dor- fum, quodprius pofteriori uteri parieti accumbebat, modo anteriorem refpi- cit , pedes in fublime diftenduntur, Orificiun; vero uteri inftar maturs nioxque fe dilatatur^ rofce dehifcit. Tandemfoetus Jiberioris aurseobau- 6lum fenfim calorem , & humorum acrimoniam indigus frequenti calcitra- tione, Jhumorift]ue, in quo natat , ra- refa- 1^4 AccUYatifsima Corporis Mumam refad:ione magis , & magis diiiendit , Jam maturo fru(ftu turgentis ovi mem= branas , donec eas omnino difrumpat. Ubiprimo exitum inveniunt aqu^e , quibus fetus innataverat , qu^ quidem vaginam uteri humeilando lubricando , ac emolliendo fecuturo f^tui faciliorera fternunt viam. Hinc efHcaci matris premitu cum do- lorifica anguftarum viarum diftenfione pr^vio capite , mox humeris , & reliquo fub/equente corpore extruditur homun- cio 5 Matri adhuc per funem umbilici alligatus , qui ideo tam longus efle de- buit , ut foetus ejus periculofa difruptio^^ ne pofTet fQfQ ex ergaiblo fuo evolve- re. -..;.'.." Illevero fanis deinceps nulli utilitatt • futurus ab obfletrice fada debita ligatura abfcinditur , & membran^ cum pla- centa adhuc in utero h^rentes novis. conatibus a Matre expelluntur , vel ab obftetriceextrahuntur-,. vafa vero um- bilicalia intra corpus foetus exiflentia.exi- guo poft tempore in ligamenta abolen- tur. Recens Matomka Delineauo, 16% ^Rcccns natus liomo non \s IhtinTeft-a qualis in mcdiocri xtate confiftens vulgo delineatur : priEterquam, ^nim ? quod' proportionata ad ejus magnitudinem partium dimenfione , moliitie, & ofliafB teneritudine 5 plurimum ab eo diftcrat > fpecialibus ^etiam (juarundam 'partium notis , earumve nondum abfoluta perfe- diiom diverfus cft. In inferiore ventre inprimls os inno-' minatum. tripartitum eft : umbilicus ta- lis eft , qualem defcripfimus :- Jntefii- num ca?cum amplius eft quam pro de-» bita proportione ad relic[ua : Jecur quo- que mole excedit : Pancreas grande , &C candidum : Renes (^uafi ex pluribus par- vis renibus altis nfiuris divilis-coagmen- tati funt', quarum fiflurarum not^ etiarti inadultis manent : Glandul«e renales permagnse funt , & renibuspenitusin-< cumbunt, In medio vcntre fpln^ vertebrarunt defunt , & ipfsE vertebr^ ex tribus oilt- :ulis compofit^ obfervantur : Tuperfunt /aforum defcriptse uniones Thymus ma- Jiuis > & candidus , quaii triparti* M tusj z^€6 AccttYdtifsima Corports iBumanl stus : Pulmones rubicundi , denii , sra- ves. Caput totum grandius eft, quam pro debita proportione , facies minus con- ocinnag cranii ofTa molliora funt , vertex membrana tantum tegitur, Os frontis iiiflura ad naii radicem ufque-excurrente ibipartitum eft. Os cuneiforme quadri- ^partitumo Os occipitis in plura pariter vofTa divifom efl. Bentes in alveoJis k- itent , & duriufculam carnem , cui futuri dentis oileum , latumcjue acumen in~ icambitj referunt, In artubus hoc animadvertitur diver- fitatis, quodlocooiliculorumcarpi, & iinetapedii indigefl:^ cartilagines fint. Imo omnia totius corporis ofla , in i£bras diftinguibilia funt , qu^fibr^funt continu^ £bris tendinum mufculofo- rum. Adeo debili , tenero , & irnperfedro xorpufculo in liunc orbem nafcitur fibi infuiiiciens .5 aliorum aiLxilium mifera- bili va^ieu imnlorans homo. Qua in re natur^ quoque legibus ad chant^tem prC^inii nos obrrnngere forfan voluit Auaicm:ca Dehr.eatio. iSj AltlflimLis 5 ut grsndiorcs fa (51:1 jamque ratione utentes beneficiorum a Majori- bus noftris acccptorura memores idem iJIis primario , & noftris c|uoc]ue Mino- ribus nos debere putemus , ficquecone- turquivis 5 /Liis 5 adcjuos divinitus vo- catura fe fentit , laboribus nuhqiiam in- termittendis , omnibus prodefle 3 nulii obefle , D E u m vero Creatorcm no- ftrum ) & Salvatorcm ardentiflime a- mare ac futurum judicem timere. Caput l. JDe Cerehro , MedulU fpnall^ & Nervis, CErebrum efl: pars diilimilaris in cra- nii cavo fita , externa figura cavi- tati , & finibus cranii refpondens , m medio aka fiHura bipartita , a kteribus tortuofis gyris divifa , intus in concame- ationes , feu ventriculos excavata : fpi- ritibus animalibus , fenfus , & motus M z omni- :2J^^- 'Accuratifsima Corporis Bumam tomniumque adionum principalium _ proximis inftrumentis producendis , di- iCata. ^.Diflimikris parseft , conflat enim €X duplici fubftantia , corticali j & me- dullari i membranis , quibus contegi- tm ^ Sc dmbus (pr^ter minores) in- fignioribusglandulis : venarum , &ar- seriarum radicibus. -Cortkalisfubftantia nigricans & du- jriufcula , .externeundiquecerebrumin- Itar corticis ambit , ipsafqueejus fTflu- rasconrequitur : eitque coagmentata ex ^ niinimis glandulis. Medullaris alba , ^ mollior interio- lem cerebri partem conftituit , & eft compolita ex fafciculis fibrarum alba- Xum-3 ex glandulis fubrcanti^ corticalis emergentium , q"^ probabiliter cav^ funt^ •& tarum glandularum propria vafa excretoria. Membranls cerebrum duabusconte- gitur. 5 :qu^ m.eninges dicuntur , crafsa fina, alteratenui. Crafla meninx externe cerebruxn laxe fembit 3 ejufque fiifuram mediam 3 qua in Anatomica BelineatiQ. 269 In duas partesdividiturjprocefru falci mef- fori^ figura limili ingreditor , luijus falcis latior pars pofterior elt , anterior acuta 5 - cryfta? galli anneditur , ubi eadem me- ninx in foramina oilis cribrofi tubulos demittic Polkriorem etiam cerebri portionemj- qua? cerebeilum nuncupaturp ab anteriori tranfverfum allurgens me»- ninx crafla diilinguit. In his proceilibus dursp meningis ij«- Dus excavantur 3 quatuor fem.per , inter- dum feptem.^ Primus per falcis dorfum decurrit; Secundus & tertius tranfver- fales funt ? , ia tranfverfis meningis prc-- ceffibus , ^uibus cerebellum a cerebra diftinguitur , fuperiori parte excavati. Quarrifs brevis in concurfu trium dife- ruro fc5t:a' defcendit. Quintus exiguus per inferiorem falcis ^rtem extenditur. Sextus & i^ptirnus fub tranfverfalibus fiti funt , c|ui tamen tres ultimi non in omni- bus fubjectfs inveniuntur. Hi finus com-'- municant tum inter fe , tutn cum arteriiy 5^ venis fanginnem ^ mebro revehen- tibus 5 funtque T^tiui fanguinis cju^dana guafidiverticuk. - ■' -i^ M 3 Tenm*j^ Zj^ Auumifshm Cor^om Hmnam Tenuis meninx cerebro immediate contigoa eft ^ omnefque ejus nm^^i fiiluras ^ ipfafque concamerationes ingre- ditur, inveftitcjue, Venarum & art^riaruni progrefius;, SHedulJ^fpinalis, nervoriinic]ue ortus , ac pituitis.via, ut inteliigi poffit:; totius cere- Ibri interna configuratio pr^nofcenda efb Situs fcilicet >. & communicatio quatuor v^ntricplorum , protuber anti^. in iis e- jTHinentes-, giandul^.^ djiifljfcifque excre- torii iilis appofti, Didu<5lis itaque nales . Aiuttoimca Delmeauo, 271 naks proceilus papillares dicuntur. Dif' tinguuntur hi ventriculi membrana qua" dam a corpore callofo ad fundum illo- rum ventriculorum porrccfla , c]use Kiembrana afua pelluciditate feptum lu- ciduffidicitur, ille vero amborum ven- triculorum fundus tribus cruribus five potuberantiis ? pofterius duabus , uni- que anterius innixus, fornix inde dici- tur, quod fornicis inftar incurabentem cerebri molem fuftenter, . Subfornice tertius latet ventdculus, qui fuperiorum cohcurfus efl , in eo duo foramina confpicua funt, quorumpri- mum anteri us Htum , ciiiia obiongum efl, vulva dicitur. Secundum pofte- rius collocatum rotundum eft , & anns dicitur. Efformatur autem foramcn ani a quibusdam globofis meduilaris fub- flanti^^ protubcrantiis fe invicem con- tingentibus. Harum protubcrnntiarum binse oblongse, cpx infimo, & ante- rk>ri loco uix funt , corpora ftriata , & nervorum opticorum thalami dicuntnr» Bin^ minufcul^ poflerius >.- & inferius fiicey tefles appellantur. Binsetandem M 4 P?^^^'^ i^i^ Accuratifsima Corporis ■Humam paulo majores (iipra teftes eminentes m- tesaudiunt. in oLiartum ventriculun:] , 6c. ad cerebellum itur per anum. Eii: autem cerebellum polterior cerebri pars occiput complens, ex duobus com- preifis globis compofita , cjui glebi ex plurimis lamellis intercedente tenui ineninge fibi invicem impofitis conflan- tur, qux ex corticali pariter, accere- bium 3 raedullarique fubftantia con^- ilant. Attamen loco illorum tortuofo- imn anfraduum , qui in cerebro confpi- cuifuot, medullaris cerebelM fabllantia rames agk , tanquam arborum fron- dcs 5 quibus corticalis fubftantia anne- ^titur j vel potius iatercedit. Procef- fus liabet cerebellum vermiformes ad na- tes 5 dc teiles porrecflos binos iitrimque ^ interdum^ ternos , ad procelfiis vermi- formisi latera ^. eoriimque proceffuutn interfej. & cum natibus, ac teftibus, radicibusque pofticis medullx fpinalis contacStu, dicSus ventriculus quartus ef- forraatur , ealamo fcriptorio Idea x- qiiiparatus , quia ex latiori cavitate in acumen inflar calami ad fcribendum ap» satij3 i Anatomka Delineafm 27^^ tati , (]ua radices medul]^ fpinalis coe- unt, definat. c. ^ Inter glandulas in bent glandulas , venulafque, incum- buntcjue funcio did:orum ventriculorums per totam ferme eorum longitudinem, Egrediuntur etiam calvari^ pomeria ar- teriarum carotidum ramuli, &'medull::^ fpjnali, oculis, aliifquevi^tnis partibus profpiciunt. Id pr^rterea peculiareha- bent arteria? cerebri, quod? dumfora- mina calvariie tranfeunf, nova illis fu- peraddatur membrana , poftquam ccon° tra calvariam penetrarunt , - venis non multo apparent cr^ffiorcs. Vense jugularis intern^ prop?igine3 majores e finibus lateralibus crafe me- ningis , quorum cjus^dnm cjua(i produ- ciriones funt , egrediuntur per eadem foramina e cranio , per cju2?arterise cer- vicaies utrinque ingrediuntur. Minores ali^viam inveniunt ex cranio per fora- mtna fecundo , tertio , & cjuarto ner- vorum' pari exfculpta , &c. procedunt etiam ab auditus organo per foramen guintum ofnum^-temporum, . MeduIIa fpinaJis eft eiongatameduIJa* ris cerebri fubftantia binis meningibuo te ipfumi^ue tym- panum emifit , egreditur utrimc^ue cr^*- nium per offis cuneiformis foramen ter- m^ , ac per mufculos temporum , alL- '%j% Accuratifsma CMporis Hmnam ofque faciei diftribuitur. Hinc maxill^ fuperioris gingivas pferreptat , ejiifque dentibus ramulos impertit. Inferioris etiam maxill^ fnternum foramen ingref- fum? profpicit cjufdem dentibus, rur- fvifque foramine egreiHim externo , dif- pergiturin labium inferius. Lingua: pra^terea infignes ramos a lateribus por- rigit , fpiritus. aniraales pro guftus fenfu illuG dir»f>entes. Progreditur etiam hoc- ce nervorum par una cum pr^cedenti ul- terius , &: jungitur communi m.embrana prope Jugulum fexfci paris ramis , cum iifque in medium & infimum ufque ven^ tfem extendituro Huic quarto pari pro- xima funt duo paria ob gracilitatem a vulgari numeratione exclufa, Horum •primumper idem foramen cum quarto egreffum fere totum in linguam abfumi- tur. Secundum in orbitam oculi ten» dit, 3^' mufculo ociili abdudori jnferi-j^ Quintum par mox poil exortum fuiim priori paulo inferiorem dividitur m duos ramosj quorum major & mollior Ingreditur os petrofuni per proprium e- ^ ii^dess AnatofmcaDelineatiQ^ 279 JLirdem foramen. Alter per foramen c^cum d\6tum m medio proceflimm^ftyf liformls, & m^miliaris egr-eOum ^ diftri* buitur in mufculos temporum > Jaryngis^ & faucium. , Sextum par vagum dicflum paula ijifra quintum pluribus cxiguis nervulis in u- num compacftis oritur , cjuibus etiam ad- jungitur nervus exiguus a medulla fpinall jam cranium egreila exortus , ipfumque cranium pencs mcdullam confcendens. Egreditur cranium hoc fextum par per foramen tertium offibus tcmporum , & occipitis co^nmune , ac per cervicem defcendens , mufcuJis , iilic , & in dorfo 9 faucibiifque fitis furculos tri- Duit , potiflimum vero in vifcera medii $ . & inferioris ventris extenditur ? . fuaque JHc diftribiitione densa, & implicata vaforum fanguineorum prcgreffum fer-' me confecjuitur 5 aut non JongefaJtem ibiJJis, nec minus copiosa fobolere-? tat. Ubiplures nervorum iinjusparis ami 5 aut Jii cum aJiis concurrunt , for- avit naturaad raajus. robur pJexus quoA m, ut cexvicales iflCierYkep. cardiacum ^ " ' "" ' props. aSo Accmatifsima Corporis Uumanl prope cor mefentericum in mefente-^ rio 3, a quibus deinde copioiiffima fila^ fljentain vicinas partes difremmantur. Septimum par pluribus pariter ner- Vorum filamentis infimo loco a medul- laipinali jamjam cranium egreflura ori- turegreditur per propria occipitis fora-' mina obliqua , jungitur valida mem- brana cum fexto , moxque rurfus fegre- gatum dirimitur in mufculos linguse mo- torios. Er- medulla fpinali extra cranium confiftente-triginta nervorum paria , fea^ conjugationes procedunt , qut ner?f dividuntur in cervicis paria-odo, tho-' rads , feu dorfi duodecim , lumbo-=^ rum quinque , ofiis facri quinque : quce^ t^mnia , &:lingu]a nervorum paria per lateralia vertebrarum , & offis facri pro- pria foramina egrefla , diflribuuntuir in vicinos mufculos , & partes quas=* tmiquQ adjacentes. Ad brachia ferun» tut nervi ex pari quinto 5- fexto , fep-: timo> & ocfhvot' cervicis 3- ac primo , ^ fecundo thoracis , qui prope egref^., fum ^veitebiis commifGentur ^ uniua^ AnMomka Delineatto, lai tiirque ; m6xque iterum a fe invicem dJgrerii in totum utrinque brachium, manumque ramificantur. Ad crura, pcdcsque defcendunt a lumborum qua- tuor paribus inferioribus , & oflisfacri tribus iuperioribus , qui in cxiru pari- ter uniuntur , deinde in quatuor infignes uervos rurfus divaricati ac.ulterius-rubdi^ viil ) extensique 5. profpiciunt mufculis crurum» pedumquc. Ex Iiis igiturutcertis, iproquevifii comprelTenfibilibus coUigere fas frt, j fpiritus animales liumorem teriuiiEmiun, sgiliimumque fubftantia fpirtui vini:, confiftentia vero ipfi aeri analogum > ^. fanguine arterioro in glandulis corti?- calis fubftanti^ feparari , ad eummo- dum> quo fpiritus vini per fpongiam oleo intindam a, fuo phlegmate redifi- 1 cari fblet, moxcjue ferri motu perni- ci/Iimo 5 eoque perenni , ac continuo pro voliintatis tamen imperio m.odifl- l cando 5 regendoque partim in fibras 1 medullaris fubftantise in medullam fpina- iem, nervosque elongat^e, admotum partium , & fenfum 5 partim in ipfo , cere- %2z Accuratiffma CorfoYu Eumani cerebro fenfui communi , cxmisque pjrincipibus adionibus in fervire. Nec preilius hic infequi animus eit, ^uo paf^o fpiritus animales ad motum mufculo- rum , aut fenfum , &c. concurrant. Ea enim vix longo difcurfu, velinumbra tantum affequi poilemus tam denfis te- ■iiebris involuta , utniliil intelligamus^ guam ^uomodo intelligamus , &c. Remeat interim refidua a fpirituum snJmalium feparatione fanguinispars per •venas ad cor , dum aquofior , pituita fdlicet, in pituitaria , & aliis glandulis ieparata motu cerebri ab arteriis ipfi <:ommunicato pellitu^ furfum in ter-^ tium ventriculum per vnlvam , ex eo- que , & quarto in anteriores , tandem per proceiliis papiliares, & os cribrcn ftminnares» Ga.P U T' AnAtomka Delineatio, iSj ...\ C A P U T II. De Oculis, Oculi funt partes diffimilares globo ,/i in ofleis orbitarum cavitatib;is fitx 5 vifionis organa, Dirfimilares partes funt , conftant enini ex tunicis quinque , tribus bumori- libus , & vaforum fanguineorumradv- cibus ab arteriis carotidibus , & ven^ ju^ ^ularibus prognatis^,- ^ / Tunicarum prima > & €xtinja,eil fck- 4^ees, feucornea, valide crafra , &ai- bjcc^ns, undicjue opac^i , nifi anteri)as> ubi rotundo fpatiolo pellucida eih " Hujus interiori parti per gilamenta :pi-oxime adiiseret fecunda tunica Uvea di^a, nigra fuligine infecla , anteriiw 4-otundo foramine , quod pupilla dicitur;, fenefh-ata. ^ Quod ut dilatari poffit , 3c conftrin- gi , circa circum ei radiatim adftant £Ia- menta, feu fibrillas exigus, c^uibus li- gamentum conflituitur ciliare di(5tum, Reliqua uye^ veriicolor pars , qu^ cir- cum. 2^4 '^ccuraufslma Corporis Humam cumpupillam) per corneam, cjuapar- te cornea pelliicida eil ? transparet 3 iris dicitur, IntraUveam parte poflieriori fitaeft tertia , tunica 5 Retina dida 5 tenuis , & alba ,. cpx medullaris fubftantis nervi optici 3 ficut 3c tunica fclerotes crafe-, uvea tenuis meningis expanfio creditur. Humores-in his tunicis tres continen- tiir diaphani, Vitreus, maximanr par^ tem cavitatis oculi complens , vitro fu* fo confiftentia.fi miiis 5 proxime adh^-^ rettanicse retin^E. Huic incumbitcry-^ ftallinus confiftentil durus , figura len- ticulari anterius deprefsa, CryftallinQ anterius circumfonditnr aqueus. Cryftallinus , §c vitreus humor pro- prias quocjue tunicas habent admodum tenues, quibus continentur ., &>inve- ftiuntur , qux proinde cryftallina , vi- treaque di & fimplici ordine difpofi- t09 2Z6 Accuratifmna Corports Kumam tospilospro inducenda leviumbra, & infringenda nimia luce naiflis j molliuf- €ul^ cartilagines inducuntur , cpx eas femper extenfas tenent, faciuntque ut exa(5le claudi poilint, Qua (tic cos- tingunt inferioris, & fuperiorispalpc- hxx cartilaginei femidepreili dtmWy an- gulos 5 /eu canthos effbrmant , internum adnafi radicemj externum verfus tem- pora. In his canthis exigu^ glandul^ {itx funt , quarum ea , qu^ in externo fedet , innominata dicitur , & plures du- clus in palpebras mktit : *quae in inter- no , lachrymalis audit , hseccjue fuis pa- riter excretoriis vafculis inftru(5h eft , i&: foramen orbit^ lachrymale didtuta cum cribrofo oile communicans operit. Ip-" ix etiam cartilagines palpebrarum pun- d:is aperiuntur lachrymalibus didis ad in- teriores angulos fitisj ex quibus fimul , & vafculis did:arum glandularum excre- toriis 5 aifiuens feparatum inibi lachry- maleferum oculos humedat , efficitque lubricos , promptiufque mobiles. Ipfum vero oculorum motum perfi- ciunt fex mufculi , <]ui omnes graciles funt. Aftatomica Delmeath. iSy funt, & mole exigui, Horum quatuor re(5li lunt , fcilicet levator, deprelTors addu(5i:or, abdudor ex communiprin- cipio circa foramen orbit^ , per quod nervus opticus tranfit, ad oculi quatuor jquaficardines defcendentes fuisquefi- nibus decuffatim fibi oppoiitis peculia- rem tunicam Innominatam didam ef- formantes. Bini obliquij quorumin- feriorteres, & brevis in extrcma infe- rioris orbiti^ parte exortus , verfus ex- cernum palpebr^ angulum afccndit , ibi- que oculum transverfim amplexatus , fuo tendine inferitur circa regionem iridis , oculumque oblique deorfum ad angu- um externum trahit. Superior tenuior , Sc longo tendine )rseditus ex communi cum redis prin- :ipio ad' internum canthum fertur , ibi- jue cartilaginem quandam exiguam per- oratam tranfgreilus , per oculi fuperio- a. progreditur ad finem ufque inferioris )bliqui , oculumque obIi£]ue furfum erfus angulum internum movet. Caput 2^3 Accuraufsima Corporis Hwnam C A P U T IIL De Atmhus. AD ^quatufti auditus organum a6 auribus conflituitur non externis tantum , cpx proprie auricula^ audiunt 5 fed & internis , iis fciJicet , qnig in ofle petrofo latitant. Auris externa, Civq auricula eft pars diflimilaris fiiuofa juxta temporum la- tera utrinque expanfa , fono , ne nimis cito pr^terlabatur detinendo ^ & in aurem internam dirigendo dicata. DifHmilaris pars eil, confht enim ex cartilagine? & integumentis com- mtinibus, Sonum detinet fuis finibus , & in m- ternam aurem dirigit protuberantiis^qui- . bus finus illi efibrmantur. Protuberantia- rum prima exterior efl 5 cju & vifci- dum aurium excrementum 5 cerumen -di(5tum. ' Tympanum eft in^gualis , Sz finuo- Ta fpecus in ipfis petroforum. procefluuin penetralibus exiftens » ficdi<5la , quod' exterius ad meatns auditorii finem mem- brana annulo offeo coextenfa ei obdu-^ catur , aii membran^ nervi portio ad: cum modum 3 qua-chordain tyn:ipanG: luilitari intenfa efi:. - Jntra hanc membranam , Sc tym^ pani cavitaiem ca^tera continentur ad a"u- :iis intcrnaj conflitutionem concurren-: tja. Meatus , quiantenoraTerfuspartim in Anatomica DeUnmto» i^i infauces prope radicemuv.ul» > paitiin in nares termiBatur. ■.>'.,. Proxime vero adftant membrana* tympani ^ interna parte quatuor ofH- cula auditus , qusearebus denominarH tur, quasfigura.rua qiiodaroiaodQ^refe-r runt: eftque in primis. )r •on'- ' h cujus in fummitate capitulum emi- net , ftapedem equeftrem refert. Os orbiculare perexiguus offeusglo- bulus eft , capitulo ftapedis a latere an- -nexus. "" N 2i Sta- ^^t Acmmifslma CorpGris Uumam Stapedis autem capitulo brevius jncu- dis crus incumbit > longius inoilepe- trofo firinatur : incudis ut diximus ^ fu- periorem finum malleolixaput occupat, In malleoli vero procellus , bini infe- runtur exigui mufculi , unus _ externus latiori Principio ab interiori iinuirieatus suditorii exoritur , Bc membran^ tym- pani fuo tendine contiguus , inferitut tandem in inferiorem , & longioxem procelfum malleoli. Alter internus ab oilis petrofi interiori parte propi con- jundionem cjufdem cum ofie cuneifor- mi eRatus^fimplici fa^pe , interdum du- plici tendine in procefium fuperioreni malleoli 5 & ejufdem etJam capitulum inferitur. Sua vero cauda adhceret mal- leolus mem.branie tympani , omnefque didorum oiliculorum conjuniftioiies per ligamenta firmantur. Subbafi ibpedis foramen quoddnm figuraovale confpicitur^ & locopaulo humiliore aliud rotundum, • H^ fora- niina ducunt in cruptas 'quafdam JKtra tupium antra excayatas , quarumea, iri 'guam ducit foramen ovale , Labyrin-^. . Anatomka Delineatio. 29^ thiis dicitur , qiiia in femicirculos ofieGs excavata eft? per circuitus m eandenr cavitatem redeuntes. Foraracn autcm ip^ undum in duos canales rquama. oflea Qiyifospartitur, -quorum unu^ in ipfum quoque dudt Jabyrinthum, Alrcr m aliam cruptam cum.IabyrnKhoccmmu^ nieantem , qua:-., quia in fpiras contorta cR 5 cochlea appellatur. ii In has cruptas inferunturnervi audito- rii, alioriimque vaforum furculi pcr- propria illis excavata fcraminula. Hincauditumfiericoncipimus : qua- tenus aer coHifione inter dqo folida cor- pbra tremulfis , ac refonans movet tym- pani memterKim , illa acr^rriintra rym- pani cavitatem , & cruptas^contentum , ut inlUf alicujas echo refonet, quifonus- per nervos auditorios fenforio communi ckfertur. Modiiicatur autem fonus in inrerna ' aure ,; diversufcjvie fpecie . producitur,. prout merabrana ty mpani ab externo aere diver/imodc movetur : nammota^ illfp?br^a.t,ympaui -impellit malleolum, • nic incudem , Incus ftapedem , • c^uo fit 3 - N 3 ilt 2 94 AccuratifHma. Corpms Humani I3t itapedis bafis a foramine ovali"' ,• ^cS incumbis 5 elevetur 5 prout igitur im- polfio jTi ajor aut minor erit 5 magis etiam vel miniis aperietur Foramen ovale » & confeqoenter major vel mindr aefis in^- tra cruptas contenti fktcoirimotio^V ^c, rcfonantia, Ut autem nos ipfi ex-induftriafora-- STien ovale noDnunaiiam aperire poile- jTius 9 &: a.cl exaci-ius audiendum;' V ■ '4^m' volumus 5 aiiditos prganun:^ sptare 5 m>^ tiira malleolo miifcu-lcsdedit-a ^mBus' pro lubitu moveri potefc ' - c A p V T I V, ■': Be Fade y & ejus UtifcuUsl FAciei nomineea proprie capitis pars denotatur 5 qu^ pilis caret , pilofa vero cal va dicitur. Sunt autem pili pair^ ms ad ferifum fimilares ^ figura niodoi teretes modo quadrata* , modo triangu^'- lares , intorti , 'oBIongaB v 'CGleriS va9it^ excute capitis prj^cipue , menti ? fnb a- • xiliis. Anatomka DtUneath^^ 2-3 xillis , in pube > &c. enat^ , eioue cuti propriis bulbulis feu radicibus inhteren- tes , mediantibus , quibus alimentui-a fuum accipiunr , tanquam tot peculiarcs plantse microcormum tegentes , 6c or- nante^. . Pars capitis pilis confita diftinguitur in lynciput , regionem Tupra frontem pro- ximam : occiput , regionem pollerio- rem : Verticem , inter fynciput , & occiput mediam 5 &temporaj regiones laterales. Facics diftinfta eft in frontem > Ge- nas 5 phykrum , muftaces , kbia , men- tum , Nafum. Frons eft ea faciei regio , (jna? a pHo- fis arcubus orbitarum oculorum fupe- riorem partem ambientibus extenditur ufque ad cap^IIos. lili autem pilofiar- cus fupercilia 'dicuntur, & fudori per frontem detinendo, dicatifunt. Gen^ funt ea fpatia , qux oculis i naribus , auribus , & mento utrinque circumfcribuntur. Earura fuperior pars, quia Fuborein multis fiiftanditur, Malum feu Pomum dicitur : Inferior inflari apta^ Bucca, N 4 Phyl- '29^ Accmatlfslma Corporis Hnfnajii Phyltrum eil; oblonga cavitas labro ! fuperiori fub naib imprei]a. Muilaces eas partes dicuntur, qHa^ phyltro utrinc^ue adftant , & quibuslu^ perior barba. innafcitur.. Labia funt oris termini a tranfpa=» jente per tenuem 5 cjua teguntur , mem- .bfanam 3 fanguine ? rubicundo colore hffufu Menttim eflirrfimus faclei terniinus > arcus fcilicet fub inferiori labro proten* fus , in cujus medio prominula carnofa pars, buccula dicitur. Nafiis . efl pars diilimilaris cava ? ob- longa , in medio faciei prominens. OI^ iac5tus. org^num , & excrementorum ex cerebro via. Diilimilaris pars efl, conftat enim- iliperius, & exterius ex oflibus folidis^. inter oiia maxillse fuperioris jam enar- ratis : interius . fpon^giofis , ex offe cri- brofo pendulis : carnibus fungofis : car- tilaginibus : membrana nervosa ^ carns papillari , vafis , & mufculis. Carnes fungpfe^ interiu? replen^ offa. i^ongiofa nariuna:? faciuntgue? ne ex- .cre- Anato?nica DeUneatw, ii)7 creraenta cerebri affatim , & continud eifluant , neve ab extra cjuid in cere— brum attrahatur* Cartilagines tres iiint'; dux a late- ribus, & una feptonarium medio an- nexa, Laterales tandem deCnunt m Jig^menta > cartilaginofa , quibus narium- patul^e partes laternles conftituuntur^. p^nnse 5 . flve d.lx di6tx,\ Cartilagine media protuberante ,. dorfum', five fpina nali conilituitur , cujus imo or- biculus 5- feu globulus adnafcitur , a quo globulo porredb inferiiis ad phyltrunr ufc]iie-,Jigaqaentofa pars , columna dr- citur. ^ Membrana nervofa interiiis undfque- narium cavitates ambit, & prop<2 car- nes fungoftis oilium fpongioforum la tubulos excavatur , ut cxcrcmentis ce- rebri viam faciat. Exteriiis vero na- res ambiuntur intcgumentis communi» bus, . Caro papillaris iub Inferiore mem- brana dclitefcit , cui ncrvi , ahaque ■ va/a , ficut & aliis nafipartibus fnfe-- 'runtu.r,. Mufcufos naflpaulo poftJe*- fcribemus, . *^ 5 . Odo^- i^2 Acmatifsima Carporh- M^umard Odorifer^ igitur rerum particul^ cum aere in infpiratione actra utrique elevando aptum na- tum. Alirum addudores exigm riiurculi funt 5 ferunturque per ejufdem al:e , quam adducunt > feu conftringuntjcir- cumferentiam. Mufculi frontJs pertenues funt, fe- micirculari ambitu frontem utrinc^ue 3 fuperciliis confcendentes , iis attollen- dis , fimulque cuti corrugand^ dicati. Palpebrarum Claufores prioribus haud craffiores , circulari duclu orbi- tam oculorum ambiunt. Quadrati tenues , & membranofl- funt, enafcuntur ^ fterni , claviculafj fcapuL^que fummitatibus , tenduntur^ que ad maxillam inferiorem » «juam deorfum trahunt. Buccinatores in buccinantibus diften- ■'ti 3 lati font', & breves a lummitate gingivarum maxilLs- infcrioris prope dentes molares exorti , furfiim ferun- turin gingivas maxilla; fuperioris , ge- nis intro traheiKiis^ fuctuique accona- modati, Labia inoventrum primam par 3..- N 6 maslUt ^ mmmmMm joo Accutatlfsima CorpQris Eununi maxiila fuperiore , ubi gen^ excavan^t tur 5 enatum , in labrum fuperius de- ferrurj. illLKique furfumj & extrorfum attollit, Secundum Par ex e©dem ge- «atum cavo in idem labrum magisex- ^e/na parte inferitur , in eundem moT tum cum priore confpirans . Tertium carnofum ? & teres a proceilu , jugali defertur in labii utriuf(]ue corjfinium$ illudcjue ad latera fur/um abducit^ Quartum a maxill^ inferioris humili- ori parte lato Principio enatum ^ fen^ f?m vero anguftius afcendit in labrum inferius 5 illud(]ue deorfum abducit, Q^ii^^tum^ tenue a menti medio recTra m.: inferius labrum afcendit , ^uod vQ&Ji .deorfum trahit. Orbicularis labrorum mufculus mollem illam rubicunda , ac peirucida pelleinveftitam labiorum fub- •^mmm undique ambit, cam(]ue ferr. me-. confdtuit : ori fpbJnc^eris inflai: conftringendo dicatus-, Temporales mole confpicui circa fyndpjti^-3 &. ofHum temporum conr iinia carnofo, latoque Principio exorti gHgriaamo te^li ^.£ibris..ex.lato fenfim^ Anatomixa Delineatw, '301 ard:atls in tendinem coeuntibus^ fub ponte zygomatico inieritur in proces^ fum acutum maxill^e inferioris : nt eam furfum moveado ?. mafticationem; effi- ciat. Digaflrici exoitum fuum prope pro- cefllim mamillarem ofEura temporum habent , Iiinc digrefli teretcs , & cras? fiufculi defcendunt ad liumiliorem fe- dem , maxill^ inferioris 5 ubi iibras in tendinem colligunt , hincque furfum ilexi rurfus cvadunt vcntricofl , tnndem- que infcruntur anta'icr-i , mediseque par- timenti, maxillisinferiori deorfum ab- diicend;^ , fic^e ori aperiendo , dicatj.r Mafieteres five manforii a maxilla fu- pcriori , & ofTe jugali partim carnofo j partim nervofo principio.defcendunt lati in maxiilam inferiorem, eamque adhr tera quafi deducunt , . quo motu exa(5i:ior £tciborura comminutio.. ' V- Pterygoides , feu alares interni > . feu manforii alteri nuncu.pati , breves ,. & craffi a procefHbus aliformibus. oiGs fphcenoidis deorfum feruntur ad hum£- li.orem, &pofl;erk)rempaitemmaxiITt N 7 ' ~"~ iafe-- 301 Accuratifsijna Corporis Humani inferioris , ut mufculos temporales m fua adione juvent, & maxillam etiam re- trorfum, feu introrfum trahant. Externi ab ofle fplioenoide , &procefru aliformi partim nervofo , partim carnofo princi-^ pio prodeunt , & in maxill^ inferioris caput inferuntur 3 - eamcjue antrorfum movent. C A P U T V. D^epartihus , quA intra oris &fau^ cium cavitatem contenta funt. Intra oris cavitatem j 6^ fauces con^ tinentur Gingiv^, uvula, os hyoi- des, lingua cum fuis mufculis, Glan- dul^j &:dudHS falivales, Oefophagusa larynx. Gingiv^ funt portiones ill^ carne^ duriufcul^ , qu% dentes inftar valH cingunt, eofque in fuis alveolis ftabiliunt^ Uvula eiV caro fungofa ex palatoin fauces inftar glandis propendens, aeri recens infpirato infringeado 3 vocfsque tono fonnando dicat*% . • Anatomicd Delineatto, 30 J Gs Hyoides • cxiguutn eft , ex tribus pr^cipue oflibus cum annexis cartilagi- nibus compofitum, quse fimul junda figuram gr^ca: liter^ ( v ) referunt , lin- gu^tanquam bafis & fulcimentum fub- ftratum. OfTa , ex- quibus componitur , fant duo cornua , 3c latiufcula bafis , cui fu- peijacet lingua. Cartilagines Jateribus bafis inftar granorum tritici binse infi- dent, bin^ etiam in cornuumextremi- tatibus , (]uibus os Hyoides jungitur proceilibus ftyliformibus oHium tempc» rum. Movendum fuit Iiocos varieunacTjitJ lingua , in quem iinem quatuor mufcu- Jorum paria ei tributa fimt , quorum nomina ab eorum exortu > &: infertion^ petita funt, ' ■ ■' ' ^* j1> . ^ ac porc-« fim : Interiorem totam linguam invoU ventem tenuioremj. & qna fuperiorl febjacet papillis. nervisinftrudani. ' """■ "" '^ Fibr^ Anatomka Dclweatio^ 505. e' Fibrse ita fibi complicat^ funt , nt difficulter explicari queant, /Iiperiorcs. 6nira re^flum duclum fervant, relicjua- rum pars a fuperiore plano defcendit, pars in transverfum hinc inde porrigi- tiir. Mufculorum pro fua motus pernici- tate , varietatecjue cjuinque paria nada d\ Jingua, quorum nomina pariter, ac prsedicflorum oilis Hyoidis , a partibus j. imde orti fune.,- di°fumuntur. Styloglofli graciles funt, a flylifor- mi proceflii enati, & circa mediumin iatera lingui^ inferti , ut eamaltoIIant>. &introrfum ducant. Bafio-glofii craffiufculi fibras , quan- doque colledas habentes a bafi offis Hyoidis ad medium ufque lingu^e porri- guntur, eamque redla intro trahendo deprimunt; Genio-gloffi infcriptionibus pariter a colledis fibris confpicui a menti raedia , &: interna fede oriuntur , linguxquc cir^ ca medium, inferius , inferuntur , ut eam cxerant. Cerato-.glo/fi breves illi a cornibus ^o6 Accuratifsima Corporh Humoin oflis Hyoidis tendantur ad latera JingUcr? eamque retrahunt. Mylo-glofH latiufculi 3 tendinofi, ii kteribus maxillse inferioris prope radices pofteriorum dentium molarium e;xorti; feruntur fub lingua in ejus ligamentum^^ fit linguam deprimant. Ligamentum lingu^j quofubjacen- fibus partibus alligatur, fr^nulum dici-^ mi; Vafa habet lingua omnis generis a vi4 dnis ramis. Sapores itaque percipit lingua , qua^ tenus particut^ ciborum fapid^ beneii- cio falivse folut^. per porofam fuperio- rem membranam feruntur ad papillas^ oerveas membranae inferioris eafque at-> ' tingunt , ac varie afficiunt. Cibos intra dentes pro mafticatione difponit , eofque cum faliva fubigir-r quatenus per mufculos fuoscommota, eos trudit , retrudit ^ atque hinc inde vertit, Voces articulo diflinguit, quatenus eadem fua volubilitate voluntatis impe- rio moderamen nada , accedente diver» A sa Anatomica Deimeatio. 507 sa orls apertura y aerem diverfimode eji- ciendo , allidendove diverfiilimos , re- gulares tamen fonos producit. : Glandul^ falivales 5 in quibus /cilicet fali va a fanguine arteriofo feparatur , in faucibus, & ore multse fitse fiint , aut fuisfaltem du(5i:ibus ibidem fefe exone- rant. -— < ■■...,, Inter has funt imprimis tonfrlke glan-* Galds oblong^ , & crafliufculs infra u- vulam ad latera fnx , manifefta npertu- ra in fauces hiantes , fuamque iiluc iali- vam erudantes. . •^^hvril.. fnj;i:-.M7 r-jc. *^- -'P^vA o infr a- tonliUaa: u5ii^v li- .z...i Maxillares glandul^ oblongse Bf inse^ qualesjnfra maxillam inferiorem confi- Itunt , quarum dudus excretoriiis ex pluribus minoribus in unum coeuntibus conftitutus , utrincjue progreditur ex i« mc^maxill^ inferioris^ aitt^rki&adJatera fr^nuli linguse, ubi in glandulas pecu* liarei 308 Accuratifsima Corporis llumanl liares raninas di61:as , feu papillas potiiis definit : ut fuam ibi falivam ime lelluxus periculo exoneret. Parotides ad radicem auris dix funt , ex his quoque dudus falivsB' excretorius porrigitur , anterius ad genas ufque j ibidemque modo propius , modb re- motius a labiorum . coniinio in oris cayiT tatem hiat. Prseter lias magis confpicuas falivales glandulas 5 dud:ufque , ali^ minores per- multsE circa buccas. fit^ , imo mem- bran^ palatum inveftienti <]uampluri=^ mx intextas feae ,-, xjoanim, dB^» j.a^r- tis poris in cavitatem oris hifcunt. Gefophagus /cu gula eft fiftula obion^ gaejufdem eum ventriculo textur^v a faucibus per interius vertebrarum dor- fum in ventriculi fuperius oriiicium pen^- trato diaphragmate inferta , cibo potui- que transraittendis , deglutiendifque di^ Cata,. ■'-^ ,•;,•;■■-, ;- ,, ,f - ■ /v Deglutitionem , fuic6'nftrid:1one per- ftcit, Conftringitur tum ope membra-^ Bse.fuSBjEaj>aofc:,. iongitudinalium r» cijfn sulariumc|ue£brarum feriebus pr^ditse ,- tum A7uitomica Belineatk, 509 tum minifterio trium tenuium , & lato- r-utn. mufcuiorum parium-, ejus princi- piointra fauces infertorum. Suntque mufculi Cephalo-pharyngoEi a confmio cervicis in oefophagi membranas expaii»» fl, Qui oefophagum elevando conflriii'^. 5iint, Sphi^nopharyngsei a finu procefliis'a-^ liformis oflium cuneiformis obliquein latera cefophagi delati , eaque oblique furfum trahendo , ccfophagi parietesad fe invicem adducunt. . .• Stylopharyngsi a flyliformibus pro-; ceflibus teretes defcendunt, paritercjue- lateribus gul^ implantantur ^ cum fupe- rioribus in eundem motum confpirant. ' Larinx eft Traches arteria? caputj^ Principio osibphagi fuperjacens^ qqinr' que cartiiaginibus fuis m.urculis inftru- <5tis , compofitum : acri in pulraones, admittendo ^ vocifqu.C mQdulatui^. . Bi- c-atum. ..r.o ii » :ul anoij-^jlai cln ^''r> r.- ut cibum , potumque ab ea rimula arceat > dirigat e contra in xfo- pbagum. . !' Mafculi Laryngis perexigui, breves- que ab infertione fua , & ortu deno- minatur '; f uni:(nie - Hyotyroid^i : ab Jn- feriori fede oilis Hyoidis m' bafim fcu- Ut tiformis cartikginis porre<5li , earaque attoUendo rimamdilacant; ...... .-li; * Cri- Anatom tca D elineatio, 311 . Cricothyroidei antici ab annulari cartilagine anterius in fcutiformis latera afcendunt , eaque deprimunt , rimu- lamcjue Irringuntp Cricoarythenoidei poftici ab annulari cartilagine pofterius carnofo principio enati , inferuntur utrinque nervofo fine in arythenoidum partem inferiorems eamque deprimendo rimulam dilatant^ Cricoarythenoidei laterales fuperius ab annularis lateribus exorti inferuntur lateribus arythenoidum , earumque di- ductione rimam aperiunt. Thyroarithenoidei anterius & inte^ rius a -/cutiformi egrediuntur in ary- thsenoides , eafque reda trahendo , & ad fe invicem adducendo rimulam claudunt. Arythsenoides mufculi a poftica gut- talium linea tranfvcrfis fibris.in earum latera deferuntur , rimamque ftrin- gunt. .-'v:iuiq ODoi <:tI]iV..'jKr| - Horum iglttir imiftulorum ope va- rie dilatata , conflaridave rimula vocis 'ribuit acdtiei, grayitatifve modum, Cap vi |i^ Accuratifshna Corporis Mumam C A-P u T VI. JDe vertehrts Colli , ofslhus Cafnis & mufctiUsdorft, u T mufculofum dorfi fitum infef» tion6mque vtilh percipiamus , oecelTe eft colli venebras & capitis ofla prius defcriberej ficque ad tertium ven- trem afcendere , antequam medium ab- folverimus ; licet m m.edio pr^ter dorfi mufculos nihil fuperfit examinan- dum. GoIIi vertebr^ numero feptem funt , c|u^ tum a c^teris vetebris omaes diH-^n runt , tum fingul^ inter fe, A CcTteris vertebris difeunt, quod. 'proceflus transverfos habeant perforatos, ut venis, & arteriis tutum afcenfum ia caput pr^eftent. ? -^ > Inter fe dilFerunt fingula?, quatenus prlma , pofleriiis j loco procefius fpi- nati in^qualem &Iui.mmodd , eamque noB akam 5 anterius vero eminentiorem habet protuberaotiamscujus parte interna finu haud profundo cartilagine obdudo iecun- AnatomuA "Delineatto. -5 y 5 fecundiE vertebrse denti committitur>; quatuor pra:terea f]nuatas habet apo- phyfes 5 cjuarum inferiores , protube- rantias fubjacentis vertebr^ fufcipiunt, fuperioris ipfum caput, quod tanquam coelum Microcofmi > cum fuilineat, Atlas inde dicitur. Secunda anteriiis duplici apopbyfi ex planitie leviterela- ta fuperiori committitur , inferiori vero, & cirters inter fe more vertebris folito. Anterius e medio fui dentatus proces- fus aflurgit , circa quem prima vertebra una cum capjte rotatur , unde axis dici- tur hxc vertebra. ProcefTus fpinatus omnium cralliflimus5& biiidus efi. Ter« tia proceflum fpinatum bifidum pariter habet , & incequalitatibus protuberan- tem. Quarta fimilis efi: Tertise, Quinta proceflum fpinatum ferme trifidumha- bet 5 ut & Sexta. Septima longiorem ca:teris , & in quo £iTura efl ferme ob- literata. Caput dividitur in cranium ? 8c fa- ciei offa. Cranium efi: /phcerica illa concava ofTea pars , qua cerebrum continetur. im'- CQYportsiEumani Faciei olla intra frontem > aures 3 & mentum comprehenduntur, Ollium 5 qu^ ad componendum cra- nlum concurrunt , pars , ipfi cranio foli propria ell:, pars communis cum oili- bus faciem conftituentibus. Proprio- lum rurfus alia funt continentia, alia contenta, Continentia Tunt primo os frontis, Secundo 5 duo ofla fincipitis. Tertioj unum os occipitis. " Quarto , duo offa temporum. Contenta funt ea oflicu- h 5 ciuse in oilium temporum petrosa caverna inclufa funt , inferviiintcjue au- ditui 5 de quibus fuo loco. Commu- niavero cHa cranio? & offibus faciem conflituentibus funt os cuneiforme , & cfibrofum. Os frontls ab orbitis oculorum 5 ubi in proceffus femicirculares fupcriorera partem orbitarum ccniiituentes utrm- que protuberat » afcendit , & totam an- teriorem craniipartem conflituit, me- dia interna parte finum quendam habet oblongum. Syncipitis ofTa funt lata ? Bc ferme qua- ArLitonuca Delifieatio, ^i^ ■^uadrata , fupremam 6c mediam Cra- nii partem occupantia > exterius Ixvh , intus fulcis infculpta , quibus vafa craflse meningis excipiunt , & qua in medio coeunt, fovcolis cjuibufdam finuofa. Os occipitis polteriorem & inFerio- rem Cranii regionem complet fublhn- tia craflias ac denfius , iigura , trian- gulare ferme , & variis exafpcratum protuberantiis , proceffibus, ac finibusa Sinus novem. inter ca^teros mn^^s con- fpicuos habct: e^:terius duos ad laterj magni foraminis, per quod tranfit m,e- dulla fpinalis, Interius feptem duos majores, & infimos , xjuibus excipit cerebelli protuberantias , duos fupra dl6tos tranfverfim excavatos : unum redum versds oOa fincipitis afcenden- tem , quibus excipit durse matris finus : duos tandem. ad latera hujus re(5li , quos protuberantis:' poftica^ cerebelli occu- pant. Procefius habet exterius binos cartilagine obductos , quibus primse vertebr^ inarticulantur, qui a (^uibus- dam diflingvuntur in cjuatuor. His in» erius du^ pariter eminentice refpon- O 2. dent. ji^ AccuYdtifsma Corptoris ■B.iimam dent 5 & per medium oilis red:a fur/lm protuberantia excurrit , qua cerebelli partes dillinguuntur^ 'Oira temporum laterales capitis par- tes occupant, quorum fuperior & ex- terior pars a femicirculari planitie & te- nuitateos fjquamofum , inferior & inte- rior 3 a duririe .Bc afperitate petrofum dicitur. Sinus habet quodvis os petro- fura duos : unum inter meatura audito- rium 5 & proceflum jugalem : alte- rum ad proceiium mammiliarem. Pro- ceilus Iiabet hocos : primum rtyloidem -abacutie & tenuitate didum , ^ medio ode petrofo inferius porrecLum. Secun- diim priori vicinum magifque pofticora, afigura fua ^ qua papillam uberis vacci- ni quodammodo refert mammillarem diiflum, Tertium jugalem , qui a me- atu audltorio antrorfum fertur. H^c oila Cranii excepto petrofo ex duabus laminis componuiitur , intercedente fpongiofo & ianguinolento meditullio, quod pr^cipue confpicuum eftinante- xiori parte oilis frontis fupra nafi radi- .^«m, ubi intra hafce lamiaas infignis ^ '' ~" ■ -- - foveok Anatomlca Belineatia, 517 foyeola excavata eft, Quomodocon- jungantur hzc odlx , tum fibi invictm ^ tum ca?teiis capitis oflibus poftea aperic- mus 5 ubi ea omnia defcriprerimus. Quodfaciei, & cranio eom.muneefl: os cuneiiorme ipfi cerebro tancjuarri' bafis fubfternitur, eique circa circum c^tera capitis ofla adltant. Subflantia. ejus in medio crafTa eft , laterales vcrcK expanfiones rcjuamofe : proceilus lia- bet 5 finus, & appendices fpongio- fas, Procefluum alii fujit externi , hoc efl, (jui fauces, fpedlant, alii inter- ni 5 hoc efl: , cerebrum fpecftantes. Ex- terni quatuor funt, fuprapalatum bini > & bini penes fe fiti,c|uorum exteriores ad latera alarum inftar expanfi funt , unde aliformes dici meruerunt. Inteij^i itf- dem quatuor, quorum eminenticE fel- Ise turcicoEfiguram producunt. Sinus habet os cuneiforme exterius expanfioni procefruum aiiformium refpondentes, interius in fella, &peneseam. Intei: fpongiofas , ofiis cuneiformis appendr- ces efli mprimis oscribrofum, a multi5.' Ibraminibus , c|uibus perforatum efl, O 3 fic ^it' Accur^tijsim^: Corpons Humanl fk didain , in medio orbitariim Qciilorum ad fummitatem narium iitum, cui proceflus infidet a figura fua crifta galli didus. Sub ofle cribrorc per totum narium tradum os Vomer didum porrigitur, & nares diftingvit in duas partes. A Jateribus fummita' . tis narium afBdent , undique porofa oila. Reliquam. capitis oileani^ partera , cux facies dicitur5..compi€nt; dua^ma- xill^ fuperior, & inferior. Maxilla fuperior , anterius, orbitis oculorum, &.dentiiim fuperiori ordine circumfcribitur i poilerius fpha^noide y . ^ temporiim oiiibus. Compoaitur ex oflibus duodecimj «cjuorum . utrinque . fex numerantur ^ Primum qH jugale 3 quod ab exterldri -angulo Qibit^ oculi ^ .cujus partem con- iiiruit , procefTum promit , cjuo proces- fui anteriori oflis temporum occurrit?. cum e6c]ue junclum^, arcuatum pon- tem Zygomaticum di(51:uin conflituit:. Secundum efl os tenue , peliUciJum," oculi canthum internum conflituens.- iltt^ Anatomtca Delineauo. ^irj Tertium pariter tenne, &. pellucidum intra orbitse ocliH intcrnum latus pri- mo , & fecundo interpofirum cfh Quartum cseteris majus , genarum , & palati potiorem partem conftituit , & dentium ordinem fuperiorem cavernis fuis recipit, . Quintum elt oiliculum oblongum ci durum cum fuopariemi- nentem nafi Gircanipartem conftitucns. Sextum eil latum , tcnue , pororum Cum fuo pnri palatum coni^iLuens. Maxilla iaferior efl: 03 durum &fo- lidum , figura liter^E graecas ( u ) fuis - alveolis dentium inferiorem ordinem recipiensduobusutrinque proceflibus a- ^ fcendens , c^uorum anterior & acutus - pontis zygomatici arcum fubintrat i poftcrior obtufus (inui oflis petrofi in- articulatur. Dentes funt ofla minuta , c:!in6Adz 5 duriffmia , maxillarum alveolis per Gomphofin infixa, cibis comminuen- dis vocifque diflinfe pronunciationi dicata. Numero funt incerto , ple- - riimque cjuindecim , aut fedecim, in quavis maxilln. Eorum quatuor ante- - O 4 rip- - m 3:2 a Accuratlfiima Ccrporis Humam liores incifores dicunturj his adftantes , duo acuti & pblongi canini , c^teri. mclares. Omnia hxc ofTa ad conftituendimi caput concurrentia Cbi invicem jungun- tur pe^; futuras , & harmonias exceptis dentibus, & raaxilla inferiori, Sutur^ autem duplices funt , legiti- mx , & mendofe : illa: funt , cum m jmoduni ferr^ ofTa fe invicem denticu" Jatim ingrediuntur : Hx , cum fibL Kmbricatim.j feu fquammatim^.incum-- hunti Inter legitimas futuras^ pr^eipu^ funt:: Coronalis, qua os frontis jun- gitur ofiibus fyncipitis , fagittalis , , qua ijncipitis.' ofla inter fe : Lamdoidaiis ^. cpa occipitis os > offibus fyncipitis , ^. temporum* Inter Mendofas eft ea pr^cipuai gua temporum ofla jungunturaliis vi- cinisi. Ejelicjuas futuras , harmonias- que 3 guibus- ofla capitis fibi invicem. committuntur 5 nominatim defcriberej hic non cenfemus neceff arium. Foramina habent capitis o.l1a multa,. Anatomca Delhieatto, ^it Bt varia ., qulbus aut admittunt vafa fanguinea , aut emittunt nervos dudiis- ve excretorios : Eorum mentioncm hx. nullam fecimus, quoniam in defcripti- one nervorum commodius indicabun- tnr. Mufculi dorfi non ii tantum nobiV defcribendi funt, qui ad dorfum pro- prie fpedant , fed & ii , qqi ad vici- nas partes pertinent , fe(ftionis tamen ordine hic demonftrandi funf^ unde ,.- & eo ordine defcribcmus , quo pcr. difTediionem eruuntur feparanturve. Ad Scapulam, & humerum perti- nent Trapezii , Rhomboidcs , Levato- res , - latiffimi dorfi. Ad medium ven- trem dorfum fcilicet ped:ufve , ferrati poftici , coftarum levatores , facro lum- bi , ^ longiffimi , Semifpinati , Sacri , & Quadrari. Ad caput , dc cervicem fplenii , complexi , parvi , & craflig re6ti , obliqui , Maftoidei , Tranfver- fales , Spinati , Scalen^. Trapezii funt mulculi triangulares uno angulo , occipitio , altero dccim^ ^int^..vertebr^, tertio fpinge. fcapulae 0^5-. prs- 'jii - AcoutmjsinuCorpm Humam pr^cipiie inferti. Ba(i vero vertebra- runi fpinatis proceffibus jundi , ad qyas vel fcapul;^ .fpinam adducere , vel obJicjiic furfum 3 deorfurnve eandem trahere poilunt, Rhomboides pr-^jidis fubjacent a Ilhombi figura , quam referunt fic dldii : atriuma inferiorum colli, totidemque 5 fuperiorum vertebrarum thoracis pro- ccflibus fpinatis orti 5 & oblique defcen- dcntes ad fcapulse baiim delari 3 quam oblique farfum trahunt. Levatores a tranfverfis , fcamd^ ^ iCYtrx 5 quarta' 5 quinta? vertebr^ colli proceffibus principiom. nadi funt , ac deorfum porredi inferuntur fcapuls angulo fupeiiori.3 ^quam.-furfurn tra- kmt. LatifHmi dorii a fexts, 6c reHqua^' rqm veitebrarum thoraci? lumboriim- que fpinatis procefiibus exorti per dorfi latera feruntur xionec fuperiori parte contracii^re-s-fadi, juxta caput humerl inferantur? .cpod retrorfuin > ac deor- ium trahunt. Serrati ■ poftici fuperiores fiin-t , 8r : inino- ,. Anutomka DelhieatiQ; j i ; mmores : & alii inferiores majorcsque: hi a proce/Iibus fpinatis inferiorum ver- tebrarum dorfi ad cofhs inferiores ex- porriguntur, quibus diflindtis dentibus • inferuntur. Illi ab ultimis colli , & nri- mis dorfi vertebrarum fpinis membra- - nofo prinicipio exorti cblique deorfuni ■■. feruntur , ac tribus , cjuatuoave dentatis • iiiiibus coftis fupcrioribus inferuntur: . utrumque par coiias clevare videtur. Colhrum lcvatorcs a vcrtcbrarnm ^ proccflibus transvcrils oriumur & infe- - Funtur in fuperius latus coftarum infe- riorum , officium fuum ipio nomine ; pr^fefcrcntes, Sacrolumbi ab oflis Ilii marginCj . facri pofterioi-e kdt 8c vicinis proceffi- hus fpinatis vcrtebrarum , lumborum '' ejcorti , carncns portionibus ad coftas afcendunt , iifoue , qua curvari incipiunt 9 -, tendinum, fe fe interfecantium dupJici / ferie implantantur, ad eas deorfum tra- hendas , ficque ex/pirationi inlervien.^- dum taliter locati. . LongiiHmi a communi cumprafce-'" dentibuS;, & conjun(ftO carncfaprinici-- j^4-' AccuYattfshna Corporis Humam pio fecunclLim longitudinem fpinx ufqusi ad proceflus mamillares prope ofia tem- porum extenduntur 5 & fingulis ver- tebrarum lumbalium, dorsique proceiH- bus tendines largiuntur. Semirpinati in principio prioribus jundi, vertebris omnino luperjacent » earumque ipinas abima ad fummam ten-^ dine inftruunt, Sacri ab ofl^ facro orti inferuntur va^^ ms tendinibus fpinis vertebrarum lum- balium-, & infimarum thoracis. Con- currune- una ciim facrolumbis longiili-' mk , & femifpir.atis ad fpinam extcn=N dendam eredamque tenendam. Quadrati ab oflis Ilii cavitate po- flica fuperiore oiBsquc facri parte lateralr interna oriuntur, &in transverfas ver- tebrarum lumbalium Apophyfes implan-* tantur ? ut yertebras hinc Jnde ad latera ducant. Splenii a fpinis (^uinque inferioruni tGllpj, totid^mqiie vertebrarum dorfi afcendunt in occiputj^ ipsum caputre* trorfum trahunt. ^omplexi ex tranfyerfis guatuor pro^ . i HH AnAtomlcA DeltneatK 32^ cefTibus vertebrarum tlioracis fuperio- rum , & fpina feptim^ colli aflurgunt-^ capitique lato fepe multiplicato fine a medio occipite ad proceflLni ufque mammiformem extenfo inferuntur. Parvi & crafli fub fecundo pari fiti. funt, afcendimtque a procefTibus tranf- verfis vcrtebrarum cervicis ad proceflus mammillaris radicem. Re(5li, majores funt & minoresj Majores ab apice fpin^ fecundcB verte- br^ cervicis in medium occipitium de^ finunt, ^linores fub his latent , confpi- rantque omnes hi mufculi cum fpleniis iii eundem morum, Obliqui , fuperiores - fdnt , & m^ feriores, Hi a fpina fecund^ vertebra* cervicis orti transverfo primse vertebr*B proceffui inferuntur. Illi a prim^ vertebt^- colli proce^ enafcuntur , re(3:isque fubjacentes de- finunt in occiput, Utrum^ue parcaput ad latera leviter trahit. Maftoidei oriuntur. a /teni , & cla- yiculs fuperiori parte , hinc per colli anteriorem, gartenj progreili inferuntdt mmmBBmmam ^l6 AccuYatijYmia Corpons Bmnanl In proceflum mammillarem caput flede- re apti nati, Transverfales indorfGfitlj oriuntur a fex thoracis vertebris, transverfis- tunj & ab arte dirigendos ad fe invicem va- rie fiecti , extendi , adduci , rotari ,* &c. poffint : Miifculis ad hos ipfos motus eliciendos : &.va(is jam infinua- iis. Superioresartus rursus diftingvun- tlirin humerum , cubitum, & manum parvam. Ad humerumtria pcrtinent offa : Clavicula , fcapula , & os humiCri fpeci- fice dictum, Clavicuia efl: oblongum fiftulofum , figura literse ? anteriori pedtoris fummitati utrinque imminens uno extremofternifum.mo , alterofca- pul^ procefTui connexum , cum cjuo hu- meri fummitatem conflituit. Scapula efl: os tenue , latum , £gi!- ra triangulare , & finuorum , poftica . parte coftis incumbens , tribus proces- fibus donatum : primo per medium e- - }us dorfum extenfo , qui dicitur fpina- tus : fccundo humiiliori , ac tenuiori j . acut6c|ue, qui roftro corvino secjuipa- rafnr j .temo breyi., wo & cart>; lagiae . 32B* Accuratifshna Corporis Humam lagine _ obdudo , cjui cervix appella-; tur. Os humeri eft oblongum) teresj^ fuperius rotundo capite globofum , quo finui cervicis fcapula? inarticulatur 5 va- lidiTque ligamentis anneditur : Infe- rliis quatuor proceffibus insequale eft juxta fe pofitis , . ac intercedentibus fi" nibus diftindis. Sinus prasterea mi- nores duos anteriori parte obtinet , po- fleriori majorem unum* Cubitus duo ofla obtinuit ^ ulnaiti Bc radium, fuis extremttatibus-fibi in- vlcem connexa 5 in medio vero a fe diflantia , Sc membranofo tantum in-. tercedente ligamento conjun<5la. . Ulna eft inferius cubiti os , fuperi- ori parte , qua humeri os attingitj crafEus, fenfimque versiis manum te* nuius :. Procelfus in fuperiori parte du- os habet , quorum anterior & mlnor aflis humeri finum interiorem fubit; poflerior & major pofleriorem oilis ha- meri cavitatem ingreditur , ineacjuefl- (litur 5 quo fit ut bracliium ultra re6li- | Hadineixi, exteudi non pofnt; finus ha,- * ■--., „-.._ ^.^_ _ . — ^^^^ Anatomka Delifieatio, ^29 bet duos pariter , quorum is , qui kr teralis & minor eft , caput radii exci- pit: alter, qui pofticus &:major, os- fis humeri proceflum excipit , ut fic ul? na, & humerus fuis finibus ac proces- fibus fe irivicem pergynglimiim /ubin- trantes , tanquam funis ad rotam cir- cumvolvi poflent. ' Radius eft os cubiti ftiperius, cujus fuperior extremitas tenuior , inferior craffior eft, 'contra ac in ulna : tenu- ioris ejus extremitatis , capitulum , quod ad latus, obtinet rotundum , a finu la- teraii uln^ excipitur , in fupremitate v€- to fuperficiario finu excavatur, & ex- cipit os humeri. Parva manus in carpum , metaar- pum 5 & digitos difl;in6i:a eft : Carpus ex feptem officulis ligamentis connexis componitur, quorum tria fuperioracu- bito ,. radioque committuntur per ar- throdiam, reliqua inferiuslocata , me- tacarpii offibus per fynarthrofim. Metacarpium ex cjuatuor cfCibus ob- longis,. gracilibus , in medio a fc in- vicemdisjundis componitur, cjuorum illud, 5J0 Accuranfslm^ Corporis Emndm ilhd , quod Indki digito fubjedum db majus, csetera pauiatim minora funt* Proceflus habent fuperiores capitatos » inferiores linuatosy quibus inferioribus^ carpi officula excipiunt, Digitus- <]uilibet ex tribus conftat officulis ^ exterius gibbis , interius pla- nis 3 quqrum primum majus eR fecun- do 5 fecundum tertio : ProceiTus ha- bent hxc di^itorum ofla inferiori ex- tremitate finuatos 5 quibus capitula os» feulorum metacarpii excipiunt : fupe- riori geminis imibus excavatos , quibus ^ gemin^ protuberanti^ proximi officull infident, Tertii verd ofllculi extremi- tas ungue tegitur. Omnia hxc Sc fingula fuperiorum ^ artuum ofla fuis mufculis inftruuntur, & in primis ad bumerum movendum pra?ter eos , quos alibi defcripfimus 5 concurrit mufculus Dekoides : -Rotun- dus major : Rotiindus minor : Infra* Ij^inatus : fuprafpinatus : Perforatus. Deltoides eft mufculus vaftus figura Grsc^ litera: A lata bail a media cla- vicula, fummo liumerO) & toto. pro-' ceflu Jnatomica Belincatio. 53 cclTu fpinato fcapul^ exortus , fertur ad ollis humeri medium , cui anteriori parte valido tendine implantatur, ut idcm os rurfum attoilat reda, velob- iicjue ad latera. Rotundus major ab infima extreml- -tate fcapulx enafcitur, & inluimerum paulo infra fuum caput pofterius iub axilla extenditur , humerumqLie retrOv deorfum trahit, Rotundus minor ab in£mo fcapulse 3figulo tendit in ipfum humeri caput j priorifque motum adjuvat. InFrafpinatus a fcapulx bafi, infra. proceflum fpinatum exoritur , totiim- que illud fpatiiim fua raole cemplct, &: fertur tandem in ligamentirm hiinje- ri articulum contincns , quoattraclo hu- merum anterius circumagit. Suprafpinatus fupra fcapul^ fpinam jacet, ac definit lato tendine , ultraar- ticulum- in caput humeri., quod cum priori circumagit. Pcrforatus a proceflu corvino fcapu- - l^ defcendit in mediuni cffis Iiumcri , illuc?que cum mufculo pcctorali addii- cit : 132- Accuratifsima Corporis Hmnanl cit : ejus venter perforatus eft > & ner- vis in niulcalos brachii diftributis trans- itum pr^bet, Ad cubitum pertinent quatuor mu- fculi : duo fiexores , Biceps fcilicet ^ &v Brachiseus , & duo extenfores ^ Lon- gus, & Brevis. Biceps gemino principio oriturg al-^ tero a corvino, altero a breviori' fca- pulas proceflu: quas deinde conjunda* unam conftituunt mufculi molemante- rius humeri ofli incumbentem, qu^- tandem. in caput ulnse.valido tendine in-- feritur, BrachiiSus Bicipiti fubfternitur: or-^ tum habet a medio oile humeri , ac in^- tra radium , & cnbitum definit. Longus a fuperficie fcapul^ gemino principio poftea conjundto ortus , per, partem brachii pofticamad cubiti caput fertur. Brevis pofterius a cervice humeri oritur, produciturque pariter ad caput^ cubiti, eique commixto cum pr^ce- denti tendine tnferitur. His ulna? mafculi^ adduntur Brachice- U5 Anatomka Delineatto, 335 as externus di(5lus> <]ui pars longi eft , & Aconseus , qui ad Brevem per- tinet. Radius a (^uatuor murculis mo- vetur, quorum duo mufculi interio- res radium introrfum movent. Pro- natores didi, Rotimdus fcilicet , & Quadratus : Duo exteriores eundem extrorfum convertunt , fupinatores nominati, Longior unus, alter Bre- vior. Pronator rotundus ab interiore tu- berculo bumeri deducitur tendine m.embranofo ad radii fere medium. Quadratus ab interno \Xinx latere transverfim progreditur fupra ligamen- tum, quod radium cubito connedit , radiique tandem internas parti inferi- tur. Supinator longior ab externo hume- ri tuberculo ad radii apicem inferiorem defcendit. Brevior ex humeri Apophyfi ex- t-erna , enatus , in medio radii de- finit. Carpum extendunt j -fleclunt , 8c ad 554 AccuYatlfsmu Corporh Humani 1 ad latera movent cjiiatuor mufculi 5 ' ; quorum duo interni , totidemque ex- terni funt, (jui Gubit^i dicuntur, &z Radi^io - ' His autem acceditj ^ pnus vifui occurrit Mufculus palmaris , qui ab in- terno humeri tuberculo carnofus exoriturp mox in gracilem tendinem attenuatus , fertur fub ligamento carpi annulari ad volammanus, in eacjue expandituriif- que ad digitorum confinia^ Cuti ad apprelienfionis firmitatem corrugand^ dicatus, Ligamentum annulare carpi-j latum eft 5 & crailiim 5 quod omnia carpi oflicula fimul ligat , & extrinfecus am» bit. Mafculus Cubit^us internus a bracliii interna apophyfi defcendit percubitum ad quintum os carpi. Radiceus internus ab eodem cum pra^cedenti principio per radium decur- rlt ad os metacarpi , quod digitum indicem fuftinet : manui contrahend^ Kterquedicatus. Cubitceus externus ab externa apo- fliyfi Anatomka DeUneatio, 555 phyfi humeri per cubitum defertur in os quartum metacarpi, quod minimo di- gito fubjaceCo >Radiseus externus lato, geminoque principio ab oilis humeri extremitate externa, & inferiore^ procedit , per os radii in ^nmum^-Sc fecundum os metacarpi , quorum cuilibet peculiari quoque tendine inferitur : Hi duo muf« culimanum extendunt , fen retrd tra- hunt. pigiti flecluntur extenduntur , & ad latera moventur. Fled:unt: Mufculus" fublimis , profundus , & Lumbricah*s. Qui extendunt , duplices funt , alii communes, ahi proprii. Ad latera movent mufcuH odo interolfei , & qui minimo digito pollici(]ue proprii funt. Sublimis ab interno offis humeri tu- berculo enafcitur, & dum progreflii fuo carpum attigit , in quatuor tendines abit , qui tendines , ad fingulorum di- gitorum fecundum internodium finguli. feruntur , & prope infertionem fuam > fiffuram habent, " Pro- 55<^ Accuratifstma CoYporls Humanl Profundus a Radio , 3c Cubito pau- lo intra articulum enafcitur , Sc In qua- tuor pariter tendines dirpefcitur, cjui tendinuni mufculi fublimis fifTuram tranfeuntes, feruntur in os tertiumcu- juflibet digiti. Lumbricales a mufculi profiindifm- gulis tendinibus exoriuntur, Sc in pri- inum fingulorum digitorum interno- dium> interdum in tertium terminan- tur. Extenfores quatuor digitorum com- munes , bini funt , Bc oriuntur ab ex- terno Iiumeri tuberculo , in progreflli miiuntur , fuiTque tandem tendinibus fecundo , tertidque digitorum offi in- feruntur. Proprium Extenforem prster com- munem habet Index, Sc rainimus di- gitus : Indicis extenfor proprius ab ex- terna cubiti regione oritur , ac bifido tendine in fecundum internodium indicis tendit , cujus tendinis altera pars cum tendine extenforis communis unitur^ Minimi digiti extenfor proprius a radiiparte fuperioreproduciturper me- " dmm Anatomtca Delweatto, 557 dium radii, & ciibiti, cxterne in mi- nimum digitum duplici tendine , quo- rum aker cum tendine extenforis com- munis unitus eft, Mufculi interoflei numero (fd:o funt : quatuor interni totidemc^ue externi fibi invicem incumbentes , oriuntur ab ofl!- bus metacarpi prope carpum , deinde cum lumbricalibus conjui^dli , interdum etiam foli a lateribus trium o/Iium digi- torum ad radicem ufque unguium tendi- nibus reptant. Mufculi lateralitef moventes proprii i prseter hos communes duo funt : Ab- dudor fcilicet -indicis , dc minimi di-- Indicis abdu6lor ab internodri Polil-w" cis interna parte producitur in indtcem. Minimi digiti abdu p " ^m ab exteriore cubiti latere orti , tsnus ul- 'Xra primum, & recunduminternodium non progrediturj alter ad tertium ufque pertingit. Flexores itidem duo : quorum unus a fuperioreradii parte enatus , ad primum, :&: fecundum pollicis internodiom porri- ■gitur, Alter minor , primoque fub- jedus oritur ab oilecarpi, 6«:inmedio pollicis definit, Addudores ^PoIHcis tresfunt, oui a tribus metacarpi vicinis offibus exorti , iferuntur in fecundum Pollicis interno- dium. Abdudores duo {cint ; quorum unus ^parte interiore oilis carpi pollicifub- |e(5li enatus , membranofo tendine in fecunduin «jufdem interiiodium pro- ■ducitur, Alter ab ofJe metacarpi in- -dici digito fubjedlo perfpatium, quod inter Isidic^m, & PoIIicem intercedit, tranfit carnofus in PoIIicisinternodium primum» CAPUpf Aihitomica Delineatid. 559 •C A P U T VIII. "Deiis , qiu intra medii tentris CJtvM'' temcontenta funto IN medio ventre Codtmefur ' Cor , Pulmo , Thymiis , & qux ad eas partcs fpedant, vafa, & membran^. . Cor eft murculus crafTus , denfiis- que in medio thoracis fitus , ex lata bafi in mucronem faftigiatus , duobus rcrobibus-, quos ventriculum finiftrura» "& dextrum vocant , pr^sditus , inter- medio fepto diftin^flis : fanguini in to- tum corpus protrudendo , eoque rursus una cum chylo , & lympha.^ recipiendo, > rarefaciendo , ac ut loquunturs vitaii- zando , dicatus, Ambitur cor membrana quadam craf- sa , fuperficiei ipfius exteriori laxe ap- tata, pericardium dida, cjua? exiguam portionem aquse in fpatio, l]uo a fu- perncie cordis diftat coiitinent : ort^ i^erifimiliter ex condenfatis vaporibusa :orde exhalantibus , ibiquc allilis. In- 34^ Accuratifsima Corporis Humam volvitur etiamcor una cum pericardio fuo intra duplicaturam membran^ cu- jufdamj cju^ mediaftinum dicicur, Sc a fterno ad dorfum tranfverfim porre- & , pe^floris cavitatem in duas cameras dividit, •Protrudit fanguinem ex fcrobibus fuis cor , fibrarum mufculofarum con- ftridione. Peragitur autem conftridio illa faciie , apdd £brce de ba/i ad conum a dextro fmiftrorfum, & a cono ver- sus bafim rurfus a finiftro dextrorfum fibi inviceminfert^., intorr^c|ue inftar cochle^ pogrediantur, quo lituj po- fitiive ad ardtandos ventriculos facilem- que conftridionem nullus pollet efle commodior. In 'totum autem corpus fanguis in liniftro ventriculo contentus, ejufdem conftrid:ione trufus deducitur , medi- antibus arteriis» Arteris funt vafa ex membrana crafia multiplici ac fibrofa, vafculofa, glandiiIofa-& fimplici compofita, pul- fu micantia : a finiftro cordis ventri- culo in omnes , pr^ter pulmones , cor- Doris Anatojnica Ddhieatto, 341- poris partes , particularcjue ramificara, fanguini a corde quaquaverfum deie- rendo dicata^ Cum i^itur ad arteriarum orif^inem devenerimus , congruum videtur pra;:- cipuos earum ramos ab Anatomicis ob- fervari., ac, .nominatim defcribi folitos, hic profcqui, idem- deinceps de venis, vafifi]ue Jymphatids -facflnri, Ubi nec in minimis profequendis nimis erimus fuperftitiofi , nec Jiotabilium omiilione negligentes, Tiuncus Arteriarum omnium , qua- €x finiftro cordis ventriculo patenti o-^ ri£cio egrpditur 5 arteria magna dici— tur. Primam fobolem', antequam pe- ricardium egiediatur , ipfi cordis fub- ftanti^ impertia, interdum binam, ut plurimum vero fimpJicem , corona- j-iam didam > quod cordis bafin coro- nx inftar ambiaf. Amplius deinde progreffus truncus , dividitur in afcen- dentem , & defcendentem, Afcen- dens defcendente rainor prope verte» bras thoracis fupra tracheam non lon- ge progreffus 3 rurfus dividitur in ramos V 3 ^ iiiiJ^ 342- Accuratifsma Cmpons Humam ftibclavios , dextrum altius fitum , ac majorem , finiftrum humiliorem, te- nuior6mc]ue. Hi rami , antequam thoracis cavitatem egrediantur , parti- bus eam conftituentibus fuperioribus-. profpiciunt: Notabiles pr^ c^terisra- mi intra thoracis cavitatem a fubcla- viis orti , funt bini cervicales , qmV ciim ad feptimam cervicis venebram pertlgerunt 5 eam per inrcujpta trans- verfis Apophyfibus faramina fubeuntj-. craflamque meningen > medullam fpi- nalem inyeftientem 5 penetrantes , -per Gccipitis fnagnum foramen cerebrum confcendunt, Thoracis cavitatem e- grefTi rarni fubclavii nomen mutant , & axillares- audiunt ;» . dkniilifiiue furculis ad mufculos humeri, & fcapula? , pe- dorique inflratos , per, tota brachiaj. inanuf(]ue difperguntur. A trunco a— fcendente arteri^ . magn^ oritur quoque^ liniflra arterta Carotis , dextra vero a i principio fobclavii -rami ejufdem late- ri^. H^ arteri^ carotides 3 poflquam fauces attigerunt , dirimuntur utrinque tn ramum .internmn > & externum. Ex- wmm AmitQmtCit Delmeatio^ 5.4 ^' Externiis diftribuitur radicibus fuis in exteriores , Internus in interiores ca- pitis partes , ipfunique etiam cerebrum una cum cervicalibus. Truncus arteria? magnas defcendens Oefophago annc- xus , antequam diaphra™a tranferedi- atur Intercofhles- inferiores ad partes thoracis infcriores ; 8c: in ipfum dia- phragma , ac mediallinum binas phre- nicas dimittit 3 poftquam sutem dia-- phragma inter appendices ^quibus ip- ftinr vertebris annedlitur 5 tranfiit •, ad pgrtes adominis fingulas ramos porri- git ; Cxlnca imprimis arteria ad pri- mam lumborum vertebr^m ex Aorta prodit, cujus magis confpicu« foboles ipartibus, (^uibus profpiciunt, deno- minatx funt, ut Pylcrica? feu Gaftri- ca dextra , finiftra, Gaflrica major coronaria fl:omachica> Gaflro-Epiplo- is^-dextra , finiflra , poflica : Hepaticae duse : Cyftic^ gemell-e ; Splenica: Mefenteric^ : intefHnales H^morrhoi»- dales interna? , &c. Qu^ omnes ar- teri^ ramorum vcn^ porta^ : comitcs /unt > &^ fine anafbmofi cum vcnis^ P4. " def* 54-4 -Acctiratifsima Corporis Humani defcenciunt , in viris ad intima iifqii^ t^itium Epididymidum 5 ac membra- Barum eas partes inveftientium : infe- mlnis ad ovaria, ovi dudus, & liga- menta lata , allafciue vicinas partes, ■Hafcjue aliafque paucas arterias ad vi- cinos lumborum ^ & abdominis mufr culos, poftquam dimiiit truncus 3 cum «guintam lumborum vertebram defcenfu attigit 5 difpefcitur totus in duos ra^ mos Iliacos^? ad quorum- divifioneni jmox oritur arteria facra ^.xpx offis fa- cri foramina fubit. Rami lliaci ali- «giiantifper, progrefli nirfus bifurcantur ambo iQvranios interiores» &.exterio- les» Interiores . principium praebent arteriis > .mufculis d:d:is ^ ^uod vicinis jnufculis:; gluteis-5 pfois.j & aliis pro- fpiciant^-^ Hypogaflricis ^ a cjuibus ve- iica urinaria , mufaili pubis os tegen- tes, podexj^ in viris penis , in f^mi«' nis uteri fundus , ejufque cervix , 8c yngina copiofos- . furculos , accipiunt, Arterise 4]poc|iie umbilicales ab his ra- mis internis oriuntur, Ab Exteriori- bus raipis oriuntur arterise Epigaftricas '' ' " ^ ' dia5&, t« Anatomka Delmeatk. 54.5 didxy quod epigaftrium versiis afcen* dant infra mufculos rec^os abdominis : & pudend^ fic didix , cjuod tam m virisj quam feminis ad partes puden- das radicentur. His cmiilis ramis e- grediuntur Iliac^ infimi ventris cavita- tem , .& in univerfa crura , pedefcjue variis , denfisque ramificationibus diitri- buuntur. Ven^ funt vafa ex tenuioribus ,'. quam arteria? membranis conflata ,pul- fu vacantia ex fingulis corporis parti- bus particuiiTque a ramis minoribus in majores, tandemque in venam cavam» cjusE in dextrum cordis ventriculum a- peritur , cocuntia : fanguini a partibus ad cor referendo dicata* . Pi-ogrefln fuo , ac diflributione cum arteriis fer- me conveniunt ven^ , funt-enim-earum ; Jndivifibiies comites in omnibus,qu6cF fciam, partibus , exceptis corporibus^ nervofis penis. Copiofiores tamen fer- me venarum rami funtv, ampliorefcjuej» , quam arteriarum , 8c h quibufdanj ^ par tibus aliis nominibus - donantun . Truucus earum? in quem omnes relii 5-4^^'^ Ammlfsima C&rporis Hmnam i]ux vens^ tanquam rivuli in magnum alveum exonerantur, vena cava dicitur, qu;£ per longitudinem vertebrarunxdor- II , & lumborum exporrefla, in cavi- ta^e pe<5ioris aperitur in dextrum cor- dls ventriculum. Peculiari etiam 9 m-1gndque ramo, defcendenti trunco . In cavitate pedoris annexo diaphragma penetrat , & hepati , qua fima fua par- te eidem adh^ret , inleritur , ut ex co fanguinem, bile imbutum referat ad . cor- Recipiunt fanguinem vence > fuis cx^ ^ nemis, ultimi/<]ue ramulis in poros carnium partiumve <|uarumcunque ita , infertis , ut extremitatibus arteriarum . ex oppofitb reipondeant. Sanguis autem , antequam^x arteria- rumextremitatibus in venas transfretet ^ ^ per carnium fubihntiam tanquam po- xofam , ipongiam. diffiihditur, iisque- carnibus , partibusve pro earum recepti- vitatis modo^ fuaque aptitudine appo=- - iiitur> .easc|ue auget , nutritc|ue. Quan» ^. palfum efEciunt: ita duplici de caufapulfusin^ venis ceflat; primo, quia fanguine m partium fubftantiam por6rc|ue ditfufo imp-etus ille enervatur* Secundo , quia • in venis ex angufto in latum fluit , in ar- teriis e contra i Ob hoc ipfum fanguinis refluxus per venas placidior quidem > {tA tamen facilior efb', quam perarte- rias, unde in arteiias valide pelJendus foit 9 noviterque expulfo urgens /bcietas tanquam unda unda? fubmittenda. Per venas vero reducendo fumcit , partes ab impulfo fanguine arteriofo modicer di- latatasfubfidere^ motuque fyftaltkofe 14^' Accurmfsma Corporis Humdnt reftituere, (icque venas leniter pre- mendo fanguinis remeatum promove- re, quem refpirationis motus accele- rare poteft. Huc accedit fingulare na- tura? artificium, quo efficitur, ut fan-r guis per venas ex cruribas v. g.- facilius afcendere poilit , pofuit eniminiisve- nis ( veluc pailim etiam in aliis ) valvu-^: las furfum fuo hiatu fpedlantes , utpoft- c[uam eas fanguis prceterSuxit , ab iis fu- i1:ineatur, ne tota fanguinis moles fibi ipfi incumbatj adepque promotudife cilioreft. Eft aqtem eainter fanguinem arte- nofum ;'^- venomm difi-erentis 5 quod artedofus rarior 3 tenulor 3 magi& & quafi fpumefcens fanguis , dum in majorem molem attollitur , ventricu' lum cordis dextrum plus minusexpan- dit , ejufque mufculofis fibris ad con- traflionem femper pronis <]uandamin- fert violentiam , qua ill^ irritatse ope fpirituum animalium fuo fefereltituunt fitui, /ciJicet contrahuntur. Ea contraci:ione arftatur dexter vcn- trjculus , & fanguis premitur , . quin ex- primitur , qua data porta, Viam autem invenit per , arteriam pulmonariam 5 quse reorfim a cseteris i arteriis enafcitur patenti orificio a dex- tro cordis ventriculo , tum finiftror- j ium vergens in ramum dextrum ^ Sc j fiiiiftrum difpefcitur, qui rurfus varie»^.. | & multipliciter divifi, perdextrum>fi: ) finiftrum - pulmonis lobum diftribuun- [ tur. Comitem habet arteria hsc ve- 1 siam pulmonariam > quse a.rairrcribus j ramulis per pulmones diftributls in ma- | jores , dextrum fcilicet , & finiftrum j . ! U demum ia triuicuiQ; CQjligunturi>-.> j jjz Aecuraufsima Corpons Humani qui m Cmiihum cordis.ventriculum in- feritur. A {iniftro ventriculo rurfus per ar- terias di(5lo modo diftribuitur fanguis m partes univerfi corporis , revertitur per . venas in dextrum ventricukim , circiunducitur per pulmones in fini- ftrum , idque dum vivimus perpetuatur,, & fic fanguinis perficitur circuiatio. Sed cum duo vaforum ora in cpo-, vis ventriculo reperiantur , in dextro fcilicet, vense cav^ orificiuma &arte- tix pulmonari^ in finiilro. arterias ma- gnse , & ven^ . pulmonari^ , natura- miro artificio cavit , ne fanguis , dum vel .ex , dextro yejitiiculd protruditur, irlumperet in cavam ? vel ex iiniftro m venam pulmonariam, aut ne jnar- terias femeJ expreffus relabmtur ia •^ntriculos. Pra^tendit venanim orificiis mem- branas ex venis verfus ventriculos ita propendentes , ut illabenti in eos fan- guini facile cedant , irrupturo vero at- tollantur , & ad fe invicem addadx ^lvularum inftar orificia daudant, E^ An4tomtC4 Delmeatio, 3yj contra in ai-teriis valVulGe foras fpe&anty ut /anguini exitum permittant ^ , reflu- xum vero prohibeant. Pr^terea, ut fanguis pervenas cum menfura aliqua , & modo rehberetur iH-ventricuIos ^.ipixBxk natura orificiis venarum facculos c^uofdam ex mem- brana fibrofa compofitos , auriculas cordis didos , quibus Intercepta fan- guinis moJes partitim impellitur. , Diximus fanguinem a dextro in frni- ftrum ventriculiim.circumduci per pul- monis lobos, Pu-Imo eft pars di/Hmilaris veficukH ia , in cavitate pedoris magno utrin- que lobo > totum pe<5loris fpatium fer- me complente, cordi adjacens, in,ijir fpiratione aeri pro fangwinis condenfa- tione , ignifque temperie recipiendo* eoque in exfpiratione una cum fuligini- bus ab efflagrante fanguine elatis ejici- endo dicata^ Diflimilaris pars eft : conftat enim ex bronchi ramis,IobuIfsque membrano- fis innumerabilibus ramorum bronchi forculis, adnatis , qui lobuli interilitiis , feu 354 Accumifsimd CoTfQYis Humanl fta veficulis diaphanis ex propagata'-' eorum membrana efformatis icjungun- turrvaforumqueomnis generis denfiili- mis ramulis 3 minimis illis , acinter fefe commixtis ^ forfan etiam communi- cantibus perreptantur , qu^ omnes puk monem componentes partes membra- 3ia porosa terminantur colliganturgue. , Recipit aerem pulmo per tracheam ,.:. feu afperam arteriam, qu^^ eft fiftiilL oblonga ex cartilaginibus circulum non int^riim conftituentibus , intus, 3c extra r snembranis vafculofis^mufculofis glandit- lofifque colligatis compofita, afaucium imo fupra gulam in pulmones defcen^- «Tens. Pars ejus, /iiperior kr^^nx dicitur<» , De qua inferius. Inferior bronchus j ^ cujus ramuli per di6^os palmonum iobulos diftribuun- tur. Progrediuntur hi ramuli in venx Sc arterice pulmonaria^, nervorumque me- dio , & pro fui nutritione pr^ter h^c vafa propriam habent arteriam a magna , Bc venam a cava oriundas comites. Cartila^ines ramulorum bronchi ita ad Anatomica Delmatio. 555 zd invicem fefe habent , ut , ubi eas con- trahi opus cfr , infcrior fuperioris cavita"- tem fubire po/ITc , ut videre efi in tuni- ca crulbta locufta^ PuJmo igitur ad dilatationem pefio- ris, follis in modum .dilaratus, recipit intra lobulos fuos , ac interll:itia aerem 9 ad pedoris vero conftridiiGnem viciflim conftridtus , corrugatufque eundem- una cum fuliginibus ejicit. Fiiit autera liauriendus aer , ut fan- guis a. ventriculi dextri effcrvefcentia flagrans, vapidiifque , rursiis cd^nden- faretur , graviorque fieret , ac in u- Dumcogeretur, quod nififieret, transfre- tare ab arteriarum pulmonariarum ex- tremitatibus in venarum anguftiam non poflet nec in firiiftro ventriculo denow effervere , ampliufcjue exaltari : quem- admodum fpiritus in fummam perfedio-^ nem iteratis deflillationibns evebi non- potefl:, nifi a pr^cedenti defHIIatione ! ftierit condenfatus^; , Quod condenfationem Iianc atte mpe- j rationemqueefficitprobabiliter, flatui- i tur effe eas aeris particulas, que faiis ni--, rrt naturamnnayime referunt. Tby- 156 Accmat^fsima CorpoYJs Humam Thynius. eil glandula conglomerata ad divilionem venarum , & arteriaruni fubclaviarum, in fummitate pedoris (ita s ufus ideo incerti , quia dudus ejns excretorii noadqm in lucem protra(5lt- funt. C A P V T IX. Bfiis-l qua medil Ventris , five Thora^ ds ambitum eonfiltmnt^ (■ & "^ Ambitum medii Ventris con^ jTVilituendum. praeter integumenta Communia; concurruat. ofla , mufculi^. pkura > & mamm^e. - Inter olk jUint yertebr^^ ftemumj 6s; cofla?.- Vertebr^ numerantur duodecim : prsetcrgeneralem Vertebrarum fabricam. nihif participantes* Sternum eft os latum > & obIongu|n In cartilaginem Enfiformem di(5tam 9 naucronatum, anteriori pedoris plano snuniendo anterius. admittendis , dica-. tum. ^: Coft^ 'Anatomica Delmeatto, 557 1 "Coftsefunt ofla a Vertebrisdorfiad os fternum inftar arcuum tenfa , infima parte finu quodam fecundum arcum fiium pro adinittendis vafis intercoftali- busexcarata; firmandisj dilatandifc][ue pedoris' lateribus dicata. Duodecim communiter cx utizquQ parte numerantur , quarum fuperiores feptem legitimse dicuntur : inferiores relic^use fpuri^. Intercedit auteminter coftas fuperiores , & inferiores id difte- renti^t. Primo, quod fuperiores du- plici tuberculo jiingantur vertebris , in- feriores fimplici. Secundo, cjuod fu- periores fternura fua intercedente carti- lagine attingant , & circulum- confti- tuant perfeSiorem , inferiores autem fuis 5 in quas anterius definunt , molli- bus cartilaginibus fternum non attingunt feorfum , fed inter fe commixtis. Firraant fm duritie : latitudinem vero ped:oris adaugent , cjuatenus furfum mo- biles funt , fua enim partim gravitate 9 ac proprio fita , partim (^uorundam muf- culorum ope ad inferiorem partem adi- guntur : minus autem fpatium eft inter ;pIanucQ 55^ Accuratifiima Corporis Uumani pianum r& circulum, quo circulus plano inagis incumbit. Majus econtra , quo magis circulus ex plano elevatur , aut erigitur : a quo autem rot^ ex fuo pla- tio , quod refpiciunt Mediaftino fcilicet, eleventur , mox aperiemus. Id inte-^ rim hotamus , eas ob hoc ipfum numero plures efie debuifle, Mufculorum y qui medium ventrem anterius, vel poflerius , intus, vclfo- lis ambiunt, pars modo defcribenda, pars aiibi , ob fedionis commoditatem. -Pars ipfi pe(5iori infervit , pars vicinis partibus, Quas modo defcribemus , funtmufculi Pedorales didi , Subcla- vii, Serrati antici majores , & mino- res , Triangularis , Intercoflales -, & Diaphragma. Ex his omnes ipfi pe- «5lori dilatando infervire videntur , prse- tv^r pedorales. Sunt autem fubclavii mufculi tenues , oblongi utrinque ab iiiterna fede clavi- cul^ fic didi oilis exorti ,. ac in fuperio- rem partem fuprem^e cofi^ prope os fternum inferti , ad eam furfum trahen- dam, ficque Thoracis dilatationem ju- vandair^ facientes. ' Trian-* li Anatomica Delmeatto. 559 Triangulans eft mufculus tenuis , ac latus a coftarum verarum ofleis extre- mitatibus ad medium Iterni oblique afcendens 9 coftis elevandis dicatus, Serrati antici majores funt lati admo^ ddm, & in principio crafliufculi ^ ori-' untur ab interiori bafi fcapulse , per la- terathoracis defcendunt, &reptemut- plurimum dentatis finibus , quincjue in- ferioribus veris coftis , primifc^ue dua- bus fpuriis inferurrtur , ut eas furfuni trahant ad thoracis dilatationem. Serrati andci minores prsedidis te- nuiores , ac minus lari a roftriformi procefTu fcapulse 9 ad fuperiores quin- que coftas defcendunt , ac dentatis pa- riter finibus in iis definunt , videntur- que in eundem motum cum fuperiori^ bus confpirare. Intercoftales funt mufculi tenues to- tam coftarum longitudinem fua laritu- dine emetientes, , longitudine , fpatia inter binas coftas obliquo fibrarumdu- diii replentes , numero «^uadraginta duo, quorum viginti duo externi funt , ■ & totidem interni > fibi invicem incum- ben- ^6o Accuratifsima Cdrports -^umam bentcsa ac obliquas fuas fibrasincdn- trariuin ducentes , fefeque interfecan- tes inftar Jinearum litter^ X. ut jmdls viribus coftas mobiliores ad minijs mo- biles • 5 inferiores fciMcet ad fuperiores traherent ; dum enim ^xterni , & in- terni mufculi ^quali nixu coftam hinc inde trahere conantur , ea ad pun<5lum> quo mufcubrum fibrje ftk interfecant , accedit , (ic^ue re^a furfum trahitur^ 8c fpatium thoracis ampliatur, Diaphragma eft mufculus tenuis , in medio tendinofus, per totam thoracis latitudinem transverfim tenfus, coftif- que carnosa peripheria , duabus vero ap- pendiculis infimis thoracis vertebris im- plantatus , abdominis cavitatem a cavi- tate thoracis ita fecludens, ut tamen defcendentibus vafis exitum^permittat; ad dilatandum thoracem fua contradione, in qua ex arcu ad planitiem accedit , ac vifcera abdpminis deorfum pellit pluri-- iniim faciens. Sicut mufculornm hadenus eftume- ratorum conftri^ione pedus dilatatur» ita iis relaxatisi coftifque deorfum irt " ; ' fuum Anatoniicn Deltneatio, jur faum fcllicet (itum relabentibus-, magna ex parte coar(5f:atur. Quam prstere^ coardationem juvare , atcjue exfpiratio- nem in cantu , tubarum in flatu, &:c, modificare queunt imprimis mufcuJi ab- dornen comprimentes , quatenus vifce- ra abdominis per eos plus minus rurfum puifa , diaphragma plus minus intra ca- vitatem pedoris pellunt , ubi fimul in- feriorum coflarum cartila^ines intrb tra- huntur, ac pe(5lus anguilius efficitur. Huc etiam momentum conferre poflunc alii mufeuli , inter mufculos dorfi recen- fendi. Peccorales funt mufc-uli Grafli a medlz clavicula , ofle flerno , & fext^ , fep- tim^, & oclavie coflar cartilaginibus , lata, raole utrinque exorti , in validuni deinde tcndinem coarclati, eoque ofli humeri , paulo infra fuum caput infcrti, ut brachia antrorsiim pe aiba , cofiis earumque mufculis f ibten- fa, ut interior thoracis cavitas , Ixvis^ a;qualisj & firmior redderetur. Q, MiXil. j6z Accuratipima Corpvris Kumani Mamma? fimt partes ciiflimiiares.r mufculis pedoralibus incumbentes , ladi ex fanguine coniiciendo , colligendo > & infantifuppeditando, dicatir. DiiHmilares partes funt , -conflant enim ex pluribus glandulis , fuis vafis excretoriis , feu tubulis ladeis inflrudis, vaforumque omnis generis inflgnibus ramis irrigatis , copiosa pinguedine cir- cumfeptis , ac panniculi carnafi portione colligatis. Pedori incumbunt'5 ut femina ereda commode infantem ladare quiret. Ex fanguine lac conficere videntur vi fermenti ladlifici , temperate acidi in glandulis fuis feparati , a quo ad natura* exigentiam, f^min^que ardens Iad:an- di defiderium affluens fanguis, nontan- tum purpura fua exuitur , fed & fapore, totaquc fubftantia. Cujus rei exem- plum confedio laflis fulphuris fuppe- ditat. Colligunt lac intracopiofo$tubuIos^ glandulis enatos. Suppeditant infanti per papillam : quo nomine fungofura illud corpufculum do- natur. Anatomica Deimeatio. ^6^ Hatur , in mammis protuberans , . piie- rique ore excipiendum , multis forami- nuiis perForatum , in cp^ foramina tu- buli iadei definunt, ladique ex iisfa- <^o, prelToqueexitumpr^bent. C A p u T X. De inpni Ventris amhittt , & quatuo^ integumentis communihus. Quam alii ad umbilicum deducunc rem fuam , nos noliram ab umbi- lico incipiemus, Infimi enim ventris centrum umbilicus eft , & fpatium du- obus tranfverfis digitis fupn , & infra; umbilicum terminatum , Regio dicitur umbilicalis , fpatium vero a Regionis umbilicalis termino ufcjue ad fcrobi- cuium cordis , Epigaftrium ; cjuodque extenditur inferius ufque ad pubem , Hy- pogaftrium audit. Partes laterales re- gionis umbilicalis , Lumbi : latera Epi- gaftrii , Hypochondria : Hypogaftrii, Ilia dicuntur. Pubes infimo ventri con- Q^a " ' terJ ;564 AcciifAtlfnma Comris Humani termina Regio fupra pudenda proxima 311 adultis pilofa partes laterales habet In- guinia. Ut in regiones diftinguitur iVbdomen., fic in fuas quoque partes di- viditur. Inter Abdominis partes primo omni- ucn in- confped:um veniunt ^ cpge reli- c^ao.rorpori cum abdomine communes funt : quatuor fcilicet ccrporis vdamen- ta: Cuticula, Cutis, Pinguedo^ Pan- xiiculus.carnorus. Cuticuia efl pars fimilaris , tenuis , albicans , pellucida ( in i^thiopibus ni~ -gra ) cuti ubiqjue coh^rens , eamqiie ^tegens , ne ab objeclorum tangibilium -vehementia dolorem facilepatiatur., aut hifcentibus continuo vafis madefcat. Cutis efl pars diilimilaris , Craila , albicans , fubpellucida , corpus undi- cjue ambicns fudorisfecretrix, taihls in- tilrumentum. Diffimilaris pars efl, conflat enira ex papillis nervis, glandulis, peilicula -<]uadamconvexa & vaforum fanguifcro- .rum, venarum fcilicet, & arteriarum -nervorumque filamentis. Anatomka Belhieatk. 5(^5- Papillse nervea? figura pyramidaks- fant , minut^ quidem , fed denfifiima? ,. a£ frcquentiffims, quarum acumen in- Curiculam defincns dividitiir in pluies- ijbrillns: Ad Iiarum papilluiarum non ubique i;equa!em , cxaitiimque contadum po- ri in Cute rclinquuntur , quibus iingulis' glanduia inftar fcminis Milii fubjacet , ioisvafis inilru(5i:a , venis fcilicet, nrte- riis, nervis, & dudu proprio e;:cre- torio in fuum porum porrecto. Ipiis veroporis fub cuticula , tenuiflima con- vexa pellicula obtenditur; Objcda igitur tangibilia medianti- bus papillis nervds- in cute percipi vi- dentur , iicuti iudor ubi , fmguis hujus materia fcaret , vel a medicamento na« turave ita difponitur, in glandulis fub- cutaneis fecerni , viamc^ue perdudus ea- rum glandularum porofcjue cutis , & cu- ticul^ invenire : quo in fudoris feceifu did:i convexa pellicula valvuLr miniile- rium agcre , ut tenfa teneat fudoreirj-, laxata ei exiturn permittat. Pinguedo eil oleaginofa fanguini^ par5 ^.66, Aicuratlfsma Corporis Humam- 311 alimentorum abiindantia a natura ie- pofitauteam tempore nece/Iicatis rurfus aggredi poilit , 3c ad tempus Takem per cam fuftentari. Seponitur Pinguedo concrefcitque m 'facculis membranaceis-5 quas multiplices bullularum inftar , aut telarum Aranea- mm circa cutera undique in mufculorum . intcrllitiis , &. vifcerum fuperficiebus pr^fertim >.. qua aliis partibus adnafcun- tur vircera , invenire eft. ■ Hss membra- JD^ alicui crafliori , ceu fulcimento fo- lentadnafci, per quam vense^Sc arterise propagantur , ac in ramos expanduntur, «quorumextremitatibus didi membrano- ii facculi appenduntur pinguedinolis globulis referti , ad quos globulos per arterias' jugiter affufus fanguis fecundum oleofam fui partem iis accrefcit,, eof- que auget plus miniis , prout etiam ille copiofiori oleipenu conikt, autminus cppiosa. Hinc in cadaveribus homi*' num brutorumque infigniter emacia- torum pinguedinis loco complicatio-. nes pellicularum copiof^ obfervantur. . Qjibus complicationibus penem > fcro- tum* AiiatomiCii-Belmeatio, 567 tiim , labia , auris partem fuperiorem , palpebras, & fi (]u^ runt ali:E, carere oportet : Ciim enim ob levitatem mo- tufque celeritatem pinguedine carcre debuerint , materia vero pinguedinis , feilicet fani^uis indiftincfle ad illas , at- que alias partes feratur , neccfle cl]: e- am in WYis partibus ideo non colligi , ac concrefcere , qubd in iis non llr, quo excipiatur , & in quo concre- fcat, ' Aggreditur ignis- Internus tempore neceflitatis rurfus pinguedinem , qua- tenus eo in cafu acrior , & vehemen- tior fadlus eandem fundit , illa fiuxilis reddita per venas remeare poteft r fan- guini commifceri ignique vitali pabulum prsebere. Quia vero pinguedo tantiim reparat partes in fanguine oleofas non autem fpirituofas , terreRres , aqueas , &c. mixti crafis nihilominus diffolvi- tur, & hoc pacflo ad tempus tantum, non autem abfolute , vita fuftineri po- tefl: nifi alia accedant alimenta. Panniculus carnofus degeneremem- branarum vulgo habetur , ne proindc ^£2 Accufdtifsima Corporis Mumani: ig-notum per ignotmn definiaiiiLis, mem^. bran^ ddinitio prius tradenda eft , 4|uam in panniculi carnqu defirjitione,- illam pro.genere ponamus. Membrana eit pars fimilaris , tenu- h-, pelJLicida , . partes ab invicein dliih^ guens 3. eafve (imul connedens & iir- mans ,. /enfu. pr^dita.. Diftinguunt ali- . qui inter membranam actunicam, mem-. branam appellant , qu^ partem cor-, pulentiorem inveftit , ut vircerum mem- i>i'anas : ■ tunicam- > qtis vafa conrti- tmt, ut venarum 5 & arteriarum tuni- cas, Sed ferme confundunti Panniculus. carnofus efl membrana. craffiufcula , toti corpori circumten- ft, in quibufdam locis ut in fronte, occipite 3 collo , &c. fibris carneis donata : miifculis a pinguedine feclu- d^ndis-j & in iis loci.s, ubi fibriscar- £ieis donata efl , mufculi vicibus io cwpist cprrugation^ obeundis dicata. €;ap ut. Anatomica Delmeatio. j59 C A p u T XL De Ojsibus , & MufcuUs Ahdominis tuw peritOfi£0, Quando partes Abdomini cum reli- quo corpore communes detraxi-- raus iiiter eas , qu2e foli Abdomini pro- pri;^ funt , apparent primo mufculi y qui- & hic 5 & ubique pannicuJb carnofo immediate fubjacent. Miifculi vero , cum ab ofdbus orian- tur , Si. in olTa definantr , udtatum iio— bis eric in cujufvis ventris , & artuunr^ partibus monftrandis , orfium ad ven-- trem illum , aut artus pertinentium iii- - lloriam prxmittere , tum quod ofla om- nium reli-cjuarum partium fint firmame«?r' tum , tum. cpod mufculorum principiiirci : Sc nnls iic intelligetur faciliuy,. Hic vcro etiam prsemittemus , quse.deofii:- hus in genere fcitu funt neceiTaria.. - Os efl: pars fimilaris omnium durif^ fima 3 -& ficciffima ad reliquas partesinr- ftar bafis;lbbiliendas variecjue in'* ££rfe conne(?cenda, Attamen funt &- ofS , cp^> GpXm^ t^x Je eommitsantur. aoa xnoverlexpe- Anatomtca Delineatta, ^ji dit 5 unde ofilum eonjundio In univer- fum duplex ftatuitur :. prima , qux mo- tum fpedat articulatio vocata , fccun- da , qux quietem coalitus. Motus in cujus gratiam fit articulatlo, vel obfcurus eil , vel evidens & ma- gnus: qusefitin gratiam obfcuri fynar- throfis neutra dicitur vel dubia , qux in gratiam evidentis articulatio laxa five di- artlirofis r Hxc rurfus triplcx cfl: : Enar- throfis inarticulatio , ubi inagniun oiPis- caput in magna cavitatc rccipitur. Ar- throdia , - ubi depreflius oflTs capitulum in fjperficiaria. & minus profunda cavi- tate excipitur. Ginglymus ubi ununi os Bc protuberantiam habct unam-vel plures , guibus ab alio o(]c cxcipitur ycC cavitatem , qua alius offis protube- rantiam excipit. Hujus articulationis triplex efl modus. Primo ubi os ab- unico offe excipitur, quod idem vicis-r fim excipit. Secundo , ubi exciplt unum , & excipitur ab allo, Tertio , tibi articulatio fit in modum rotx ad a- xim. Goaiitus feu fymphyus £t vel per tnediym. j ycI. iTne medio, Siae sne- ^^ AccuYatifsma Corporis Jiumanl dio : vel in^qualiter inflarrerum con-. futarum , & dicitur futpra ; . vel per firn-- plicem lineam & ilicitur harmonia ; yel cuni os inftar clavi alii offi iofigitur , & . uKitur goraphpiis vel conclavatio. Me- dium per quod ofla coalefcunt 5 .vel efl./ cartilago , & coalitus ilk dicitur Ij/n- chondrofis. Vel ligamentum &: dicitur . fjneuroiis, Vel caro 6c dicitur fyfar- chofiS'. Exempla fingularum conjun. «Sionum occurrent, ubi de oiBbus iii: ipecie. . Cinguntur ofla membrana . perio- fteum dida $ tenui ; fenfuacri prsedita ° ipfa verb oila fenfucarent, Perioileo: careredebuerunt dentesj parte qua tx^- tra alvcolos prominent : oilicula fefa- moidea , qiiatuor auditus oiliciila 5 &, extremitates oflium articulos conflitu- cntes , ne fcilicet ex rDutuo inter fe ac |ugi attritu continuo dolerent. . Cartilagp vero & ligamentum 5 .quo- jum mentionem fecimus , ad oilis natu-, j:am-5.. plu& cartilago ^ minus veros liga-, jmentum^acceduni: 3 .ac traftu tcmporis. A?utomica iHlhieattO: $73- Gartilago aiKem efl pars fimilaris du- ritie & ficcitate inter os & ligamentum' meciia, ofliunivicem.gcrens, ubi , aut eorum moles oneri fuiflet , aut durities 8c intradabilita$ functjpiiibus impedi- men-to» Ligamentum efl pars fimilaris duritle. & ficcitate ad cartilaginem proxime ac- cedens, laj^a tamen & fiexilis , ad yari- as partes^colligandas comparata^ Sed. h^c fiilioric^ criium in fpecie 5 pr^mit- tenda fuerunt. . Abdominis oda in pofleriore ejus re- gione fita funt omnia , ne anterius ne- ceflaris diilenfioni refifterent. Sunt autem v-Iumborum. vertebr^ : os fa- crum oim cocqy^^Q.^: Sc os.innomiija-'. Vertebra:. diCuntur ofla illa , . a cwibus lpin^;ijprii contiftuitur : qujEja tres clas- ks diftinguuntur , vertebras nempe col- hy doiCiy &Iumborum,.. .^;< o ■■-v-a^ ■ Lumborjam vertdbi:^ numejo ,qmnf . ^ue funt> ia.^uibus- & ca obfervanaa jl. qux on^nibus vertebris communiaiuiit> ^cp^liispecufiaria» J74 Afcuratifsima Corporis Humam Vertebrls omnibus communis eft. Primo , fiibftantia , interna parte cras- fior &;. fungoflor 5 durior & folidior in prominentiis, Secundo, figura : efle fcilicet fuperius & inferius ,- planas atque latas 5 interius: rotundas & convexas , exterius variis prominentiis in^uales, fcilicet Apophyfibus triplicis generis: obliquis quatuor , fuperioribus , &infe- rioribus : acuta una , qu^ fpina dicitur, Epiphyfibus quinque : inffa , & fupra duabus: duabus ^uoque ad proceflus- tranfverfos : 8c una ad acuti extremita- tem* ; Tertid , foramen amplum in me- dioadcontinendam.rnedullam , tum 3c<^ rainora foramina lateralia pro nervo- rumi egreflu ,^ dc mimmn paffim prd v^iforum. fanguineorum introitu. Quar- thi connexio pofterius per gynglimum, antedus " per HarmoniarH.'^ Quinto » ligamenta duplicia , per c^ux-di^ connexio firm^tur; alia per quce:fupe- nm Bc^ inferius connedunturvertebrce , igurse lunaris , craila dc valida» Alia y s|yibus proceHus exterius ned:untur , saembi^anea. fllkj^ ah Epiphylibiis ^to^ Anmmicd Dermeattol 375 cefTuum tam transverforum j quam aci^ torum orta. Vertebris lumborum peculiare cft. Primo 5 efle craflTores , & majores ca^- tcris , nam ea vertebrarum ad fe invi- cem magnitudinis proportio obfervatur, ut majori femper infideat minor inci- picndo ab his inferioribus. Sccundo,. proceflus tranfverfi longiores, & te- nuiores funt acuti vero crafiiores & latio- rcs, Tertio, laxior connexio utfaci- lius poffimus ad terram inclinarc. Os facrum vcrtebris ornnibus tan- <]uam bafis fubjicitur : e latiori principio ih anguftum paulatim coiitraliitur adeo- qiie figura fu4 triangulum refert:. In- terius Ia?ve eft : & nonnihil excavatum, e::terius convexum & afperum, adla- tera in plano finuofum. Foramina pro nervorum egreflu habct antica, &'po^-- flicanulla lateralia. Qua in anguftuin definitos facmm , adhxret ei Coccyx €x tribu5 ferme officulis interventirCarti-' laginum compada^ceu caudoe nota adTu-*" ftinendum inteftiiium redum in viris y ^vfeauivaginjgi ateri m f^ijainis an-^ jp6' Accurapifsima Corporis Humani , terius porre6b. Laxa tamen connexio ejufdem cum offe facro , & prapriorum officulorum inter fe , facit , ut facilece- datsi vel duris excrementis per intefti- num red:um j» , vei fsetui per yaginam ex- trudendo, Lateribus offis facri validis iigamen- tis^, intercedentibus tamen etiam car- tiiaginibus , utrin(]ue conneditur osin- nominatum- ita didumj.quod totum nomine careat j.cluii tamen iingul^ ejus partes , os liium. fcilicet Coxendicis,, ^pubis , prout in tenera . a^tate ufcjue ad feptimum ferme annum cartilagi-. nibus interftinfe, obfervantur, Nomi- nat^fint, quse & nomina fua fervant. etl| prove^a a:tate inm3ictim.Qs,cdalue- xint. . Os Ilium ab inteilino Ileo plurimum . Ji^j^oj^tento (ic didnm , fuperior_& latif- maoffis innominati pai-seil:. Qua in- terius cavum efl , eoflam habere dkitai's qua convexum exterius , dorfum i ex-. txema circumferenti^ . ejus insequaliter' femicircularis :>. anterius & pcflerius fpi- il^iLiperdliavie.agpellantiiro. ";■" .■ ' ---— Q^^ ^ I Anatomica Delineatw. 377- Os coxendicis feu irchium eft infe- rior , & exterior ofsis iniiominati pars ; ei cavitas illa iniignis tribuitur ,, cui fe- moris caput inaiticulatur. Os pubis vel pedinis, anterior dc tenuior ofsis innominati pars cil amplo foramine pervium , ubi moles ejus fuif- fet inutiJis , conjungitur anterius cum fuo pari per fynciiondrcfrn. Hsec inferiora abdominis ofla in fcc- minis.&. inter fe; & cum ofle facro, tumlaxius connecluntua* , tuminterius magiscava funt ut peivis cavitas , quam ftio nexa eftormant in iiis amplior eflet pro continendo .foeitu.. Diduci" in partu difficili nonnihii poflunt , ob nexus }axi- tatem , divaricari vero aut motu pro- prio cieri non poflunt ob ipfius nexus eA jentiam^ Ille vero motus cjuo abdomen pro voluntati.3 arbitrio anterius corrugamus ac comprimim.us , aut elevamus , a mufculis illic ei obtenlls, proiicifci- tur. Mufcuks eft pars,:diffimi|ajEiis.niotus animaiis organuni. Dis- 578 Accurattfsma.Comrts Eumam Difiimilaris pars efl: ; conftat enim £x fibris 5. carne & membrana; Fibris modo in umm coaflis modo difperfis. Difperfe funt fibrx , quail- lis interjacet caro , licet ipfa etiam ex R^ bris ferme conftet. Interjacet fibris ca- ro in plerifque mufcuHs, mediaeorum parte, quse, quodinde craflior evadat ac ventricofa , venter dicitur, ficut ex^ trema mufculi, qua in unum.quafi fu- nem colled^e ac context^ funt fibrse , dterum quidem , unde incipit mufculusj caput, alterum quo definit cauda vel ten- d(> appellatur , qu^ quidem mufculi di- vifioin oblongis artm^m potiffim.um ob^ tmet.. C^teriim funt 8c mufculi , qtii fibras habent , aut nunquam , aut non in utroque extremo , aut etiam in medio eolledas. Fibr^ a capite feu principio mufculi ufque ad caudam feu finem non tantura pro diverfitate fitus partium movenda- rum diverfos du(5i;us redos fcilicet aut obliquos , &c, obtinent , kd fibr^ in e- odem etiam mufculo iri unum motuim confpirantes > varie fibi implicantur , ac fefe Wife Anatomka Delineatto. 379 fefe invicem comprehendentes > atque interfecantes , diverfas eftbrmant line- as , & angLiIos ut fic fecundum omnes fui partes faciliiis , & fine magna mufcu- li intumefcentia contrahi poilint , una fcilicet fibra alteram diverfp fitu pofi.tara trahente. • Ad c]uam qiiidem contraftionem continuo inclinat mufculus , & contra- heretur continuo , nifi a fuo antagonifta impediretur , fic f^pe in oris tortura fa- nus mufculus naturali/ua contracSione os torquet ad latus 5 non ob aliam ratio-. nem, ^uam quod ab oppofito refoluto adeoque cpntrahi inepto non inapediar tur , & in ^quilibrio fervetur. Hoc sequilibrium in ftatu naturali tamdiu fervant mufculi fibi invicem an- tagoniftir , quam diu sequalis eftfpiri- tuum animalium influxus a cerebro , nec per voluntatis imperiumalterutri major infertur inftinftus ad fuperandam alte- rius contradionem. Allato autemin- flinclu contradus mufculus adducit par- em magis mobilem , cui uno fuo fine illigatur , ad minus mobilem , cui altero ine alli^'''-"*: «/f p^. |-8o Accuratifsima Corporis Mumanl Patet igitur mufculi contraftioneyii' nulli ejurdem parti prinGipalius deberi,, c|uam fibris : conferunt tamen fuos u/iis inurculo , caro , & membrana. Garo quidem dum tumentibus fibrisTua molli- tielocumfacit; Men^brana dum nbras continet undique firmat , ligat , viet-^r C[ue inter fingulas undique feiniinuans > \xt yalidior fieret motus. Mufeulorum abdominis quinque pa- t\2L inveniuntur , quibus diverfus fibra— rum fuperficialium dudus diyerfa uomz- paparuit; Primum par.conftituunt obliquede- fcendentes , ab inferioribus thoracis co- ftisj quibus dentatis principiis inferun- tur 5 6c tranfver/is lumborum vertebris ufque ad coftamofe ilii oblique defcen- dunt 5 ac lato tendine definunt m alba a concurfu tendinum efformata , per me- dium abdominis reda excurrente li- A nea. .Seeundum , oblique afcendentes-v qui ab ofEs Ilii cofla> proceflbs trans- mfos lumborum & coflas inferiores ■ thoracis 3. fub oblique defcendentibus con- AnatomicA BelinfAUo, ^^i confeendunt , ac in linea ajba pariter terminantur, Tertium , tranfverfi: Hi fituinfimi a tranfverfis proceflibus vertebrarum ^ lumbalium membranofb tendine oriun- tiir, fubtiis peritonceo.5 ad latus fupe- rius infimse thoracis cote , inferius , os- fi ilio adlm'ent, ac eundem cum prio-, ribus finem nancifcuntui*. Quartum , Redi ab ofTe ilerno & Enfiformi ei adhsrente cartilagine de- fcendunt a lateribus linece alb^ ufque ad olTa pubis, quibus tendinofo fine infe- runtur : in progrefTu fibras quaternis ut plurimum infcriptionibus colledas hnbent. Quintum , pyramidales lata bafi ab Oilibus pubis exfurgunt , verfus umbi- licum .afcendentes paulatim in tendi- nem attenuantur, qui interdum ufque ad umbilicumpertingit. Cum defunt ( ut defunt nonnunquam ) folet eo- rum defedum carnofior finisredorum fupplere- Pyramidales hi Re(f^i & Transverfi., dum contrahuntur^ abdomen compri- munt. 582 AccurMifsima Corporis Him.tm munt, ad .quam comprefEonem fequi- tur: aut foecus ex utero , autexcremen- torum ex inteftinis , aut etiam aeris per Tracheam vehementior extrufio, aut humorumper vafa & vifcera impulfioc DeRe(5lorum infcriptionibus addo , fi- bras, ob mufculorum illorum longitu- dinemfui/Te f^pius colligendas, unien- dam fcilicet virtutem ad motus robur : tum uno inter eas infcriptiones fpatio poft alterum contrado metus quafi un- dulationis edendus ad expalfionem com- modiilimus. Oblique defcendentes , & afcen- dentes, dum contrahuntur Abdomen elevare potius, quam deprimere, ad- eoquecum mufculis thoracem dilatanti- bus confpirare , ex eorum fitu^ ortu & infertione manifeftum eft; nam dum lineam albam, in qua definunt trahunt versus fua principia , abdomen necefla- rio debet elevari. Periton^um eft membrana cavitatem Abdominis proxime feu intime confti- tuens , vifceribus Abdominis , vafis- que continendis > firmandif^ue dicata. Cott- AnatomiCii Delineatw, 5S5 Continet, ac format tiim {omnia fimul abiendo, tumfuis , c^uas obtinet, du- plicaturis alicjua feorfim includendo : ut Renes, Veficsm , VafaiJiubilicalia- & Seminalia, &c. Qu*e ultimain viris, bids proceffibus fiftulofis ufque in fcro- tum eomitatur , ac una cum tefiibuscon- tinet, Exitum vero inveniunt pro^ cefiTus illi per foramina tendinum , muf- culorum oblique defcendentium circa pubem utrinque patentia. C A P U T. X I J. BeOmentOi Ventriculo ^ & Intejiinis. Omentum eft membrana tenuis a Ventriculi fundo , & colo Intefti- noin reliqua inteftina dependens , du- plicata, adeoque cavitatem conftituens inftar marfupii Aucuparii , copiofa pin- guedine , cui glandulce inhxrent , con- fperfa : Vafis plurimis , arteriis fcilicet'^ & venis , his truncum ven^ Portse fpe- illis a ramo CcBliaco, & !H— — — BHHlBHi 584 Accuratifsma Corporis Humanl Me/enterico ,produd:is , donata : In- teftinis inihr lan^ fovendis iifque fua yiscofitate oblinendis dicata, Oportebat horum vaforuna mentio- tionem hicfacere, tum, quod omen- tum per eorum copiam ab aliis membra- nisdifi-erat, tiim, quod conftituerimus €3.m(k.y qux non tantum pro privata nutritionc , fed pro communi vitse bono partibus donantur , in ipfa talium par- tium expofitione 5 adveram fcilicet ea- rum fundionem 5 ufumve eruendum , ^efcribere. Reliqua vero , quo fan- guinem partibus non inalium ufum quam privatum adferunt, compendio comprehendemus ubi ad eorum vafo- rum ori^inem devenerimus. Vafa vero omenti tot & tanta illuc porrigi viden- tur , ut per ea copioiior fanguis profo- tu inteftinorum adferretur. Ventriculus efl: pars diifimilaris , ca- pl, va primse codlionis di6tx , ofEcina. Dif- fimilaris parseft, confht enim ex plu- ribus diverf^ natura? membranis, & Cru- ftaquadamVillofaglanduIis confita: ac *xi talem aptatut formam > talibufque in- !Vc Afhttomka Deltneatto. 585 iiiilruitur conrentis j uc primsE cocSionis officina commoda fiat ; cibum fcilicet > & potum facile admittat, contineat-» it-a fblvat^ ut fucculent^ alimentorum parte5 a foeculentis fecedant folutura de- nique expellat. Admittit imprimis ci- bum , potumque dcglutitione detru- fum per Oefophagum , feu orificium fu- perius in dexrro latere fitum ; & Oefo- phago per mufculum Sphynclerem , quo circulariter ambitur , ubi fcilicet , ci- bus 5 qul ipfum divulferat , pr:£terlapfus eft, rurfus conflridio admiflum inclu- dit. Continet illum fua , quam ob- tinet , cavitate infigni , feu fundo , 8c membranacea , adeoque expanfibili compage. Ex tribus enim meaibranis componi- tur ventriculus, quarum intima ner- vofa efi: , media carnofa , extima fim- plex. Nervofa mulris plicis corrugatur , ac interna fua facie crufta obducitur villosa, fej filamentis redis tunic^ ipfi perpen- diculariter infertis. Ad eum ferc mo- dum , quo in panno ferico , qui velutus R aicituTj ^26 Accitratifsima Corpms Kumam dicimr , molles iIi tinet 'j quae forte feparatrices funt illius fubftanti^ craffiufcul^ acidum fpirantis -coagulum ^\^x , cju^ in recens natorum vitulorum ventriculisxrute huic inh^re- re obfervatur. Hoc coagulum alimentis ^ ubi anima- h'a incipiunt per os nutriri , per minima commixtum , compagem illorum ita folvere obfervatur, ut fucculent^ ali- nientorum partes , i& corpori alendo apt^ a foeculentis fecedant. Porro Isujus folventis menftrui ( dixerim ) an fermenti; qusedam femper reliquise in- tra tunic^ nerve^ plicas remanentes , ex affluente jugiter ex orefaliva, &forfan ^tiam fucco in glandulis crute villof^ leparato, ob fubftantice -five minimo- ;fum fenfibilium, ex quibus hi liquores componuntur , (imilitudinem confer- vantur, acdurant: quin & pro folven- do aliraento de novo fuperventuro , ad t\xm Anatomica Delineatto. 387 cum feie modum acuuntur, quo ace- tum , V. g. in loco moderate calido re- pofitum : reliqui-£e fermentat^ panis mzQx apud pillores , addito pauco fale pro novo fermento repofit^, & omnia acida fibi relida acui folent. Quod fi igitur novus cibus , cui fcfe immifceat quove obvolvatur , hoc fer- mentum , diutius non fuccedat , fua > quam interim fibi acquifivit , acrimonia tunicam nervofam , fenfu acuto pr.xci- pu^circaOefopIiagum prxditam , velli- cat. Moxque ad deliniendam illam moleftam vellicationem aHumendi ci- bi imaginatio , feu appetitus excitatur, Eflet vero nimis veliemens , Sc vio- lenta h^c in tunica nervofa vellicatio , G. per nudum & immediatum contadlum fieret , nunc autem fermento vellicante^ tranfeunte cruftam villofam , ac fefein eaquafi imbibente, detinente, difper-» ^entcque paulatim fit. Quemadmodum etiam in externis vi- demus moderatum ignem, fermenta- tionem mufti , v. g. cerevifise aut maf^ f« panis promovere, ita ad ventriculum » R z f ac* ySS Accuratifsima Corporis Hmnani p3Ttem fua natura membranaceam , ex- ■fanguem fcilicet, &: frigidam plures, tjuam pro ejus nutritione requirebantur arterise porrigenda? fuerunt, qu2e tuni- cam nervofam denfiilima ramificatione perreptantes copiofum ignem cum fan- •guine advehunt, ut fcilicet ventriculus partim hoc beneficio , partim blando circumjacentium vifcerum Hepatis prse- cipue fotu moderate incalefceret. Re- fiuit deinde fanguis fuo munere funftus pervenaspari frecjuentia arteriarum ra- mulos concomitantcs ad truncum ven^ Port^. Nervl <]uoque, ilngulari denfitate a pari vago ad ventriculi orificium fupe- :rius5 fedem fcilicet appetirus pertin- gunt. Quidam etiam nervorum rami in reliquum ventriculum feruntur^ & tunicce medi^ feu carnof^ potitlimnm jnferuntur , ut ei inftind:us motus con- itzdim y qui fenfationi , feu irritationi mcmbrana? nervof^ obfecundaret , ad- ferretur. Membrana quippe -media carnofa dl- ^erfis iibrarum matricium ordinibus di- verfos Anatomica BelJneauo, 5,89 verfos duClus, rcdos per ventricull longitudinem , transverfos per latitudi- nem , oblicjuos , circulares , dc obti- nentibus ventriculum undique ambit,. Nam ingefta.alimenta inihr plicar.x cru- men^ globum continentis undique am- pled:i folet ventriculus , ac renfim folu- tum femper magis , magiTcjiie ftringere,. ficque per partes foras urgere. Fuit igi- tur ventriculus fecundiim omnes dimcn- fiones contrahendus , ideocjue etiamfi- brisopus habuit in omnes dimenfioncs produdlis. Membrana ventriculi extima , (im- plex , fuum quoque momentum ad hanc contrac^iionem adfert : dum (cilKtt fi- bras membrance niedije carnof^ ad eum plane modum mvdWi , viet , ligat, quo. modo in mufculis folet eorummembra- na propria» Aftfoluti cibi mafla^^a ftnngente ven^ triculo fic trufa ac preffa, in annexum. fundo a dextro latere antrum capax & oblongum^ tanquamin diverticulum a- liquod , dum interim relicjuus cJbus in. fundo magis elaboratur , fecedit, Omnc.s. R 5 mcm- 390 Accuratlfilma CoYporis Uumam membranas finus hic obtinuit crafliores 5 Tugarque j quam ventriculi fundus , pro- iiindiores, Exlato fenfim anguftatur» ^^definit in foramen parvum inferius fci- licet ventrioili oriiiciura , quod Pylorus dicitur , circularibus fibris , a?que ut ce- fophagus c.ind:iim ; ita tamen moderate occlufum , ut folutis , prefsifque ali- mentis per minutas portiones fucceffi- vum in fibi continRa inteftina ejiitun3> non prohibeat. Inteftina funt ventriculus in Mulas- elon^atus a.Pyloro ufque ad podicem per Gyros produ^as , mefenterio col- ligatas : fermentati alimenti Chylum ab alvi fscibus fecernentes , eiimque in ve- nas ladeas exprimentes , f^cefqi5e per anum excludentes. Elongatus ventriculus funt ,. conftant enim ex totidem (imilibus, ac ventri- culus 5 membranis 5 intus fimili crufta villosa obdudis. Utchylus in iis ab alvi f^cibus fecer- rfatur : folut^ alimentorum maflse intra internas inteftinorum rugas , tanquam minentia gu$dam Juga paulifper deten- to> Matotmca DelineatioT^^^^ tc , quatuor circiter transveriis digltis a pyioro duo liquores aifluunt , bilis fciii- cet ex hepate & folliculo fuo per dudum cholodoclium di<5t:um : & fuccus a pa- renchymate, in (]uo feftiratur 5 Pan- creaticus didus per dudtura proprium e- jus vifceris excretorium. Bilis analyfi chymica examinata ex co- piofo fale lixivo retorrido, qualem cal- cinatio , aut reverberatio exhibet diuti- na, conflare deprehenditur 5 oleo, fpi- ritu volatili , & aqua , paucis. Infiicco pancreatico acidum prasJo- minari deprehenfum efl. Obfervamus autem in externis , quod, fi aqua^quocunque acido v. g. vitrioliin ea diffolutl , impr^gnat^e , fal lixivus rei cujuscunque v. g. Tartari , aqua pa- riter aut aeris humiditate .'aquea folutus commifceatur ; fpiritus acidus in vitriolo latitans fali lixivo rartari jungatur , dum interim fulphur vitrioli a fuo fpiritu aci- do defertum , fundum petit , & , ut lo- quuntur chymici-, prscipitatur. Qux <3uidem prsecipitatio , fTve unitorum fe- cretio > ac uniendorura concretio, quan- R 4 do 392 Accuraufsima CQrporis ilumam do cum notabili partium iinienciarum pn- gna, ac fervore contingit , effervercen- tix nomen meretur. tlt fcilicet hxc Yi- ^uorum turgefcentia 5 feu motus inteiH- 2ms , c|uemadmodura a fermentatione m differt , ita & diffindo nomine ap- pellaretur. Difi-ert efferyefcentia a fermentatio- ne, (]u6d iia?c mifti particulas per vin- culi falini difTolutionem ad fui faciliorem fegregationem folummodo 61(^0x1^1 1- Effervefcentia yero eas fic difpoiitas a^u. laciat a fe invicem fecedere. Dum e- nim fpiritus acidus \n confuforum mix- iorum alterutro latitans , alterius mrxti falilixivo coagulatur, concentraturque> U3t fit in EfFervefcentia 5 neceise efl: u- triufque mixti partes componentes a fe invicem fecedere : Quod enim partes-: volatiles in mixto figit, ac oleofasco- gita efl: fpiritus acidus , cjuodque una omnes vincit , efi: fal , his igitur duabus partibus fuum mixtum derelinquentibus, c-^terae omnes libertatem nancifcuntur , furfum vel deorfum pro fua natura a fe iavicem fecedunt , (jux fibi fimiles prius "^ in. p Anatomka DeltneAtw. 593 in mixto , aliis paiticulis intercedenti- bus, diftrad^ erant , haclibertate fa6ti- cosunt : deinceps aut per fe aliquantis- per fubftitut^ , aut alii mixto rursus in"»^ ferend^ , in eoque difpergendGP.. Ita(]ue fali lixiviofo in bile dominanti. jLmgitur fpiritus acidus in fermentatis a- iimentis a primo c ventriculo egreffu ad- huc vifcidis , fibi cohcTrcntibus , ac pro diver^tate.ciborum fxpe diverfi colori- bus contentus : unde oleofsc alimento- rum partes a.fpiritu acido, quo coge- bantur ^ feu concrefcebant , derelid^- diifluunt ; terreilres fundum petunt, fic- qiie fermentatorum alimentorum viki-» ditas, qucE oleo-copiofiori cum fpiritii^ zdAo^ & terra commixtis, pendebat-, frangitur: qua frada partes chylofxex alimentorum fpiritu volatili , oleo te- nuiori , pauco fale lixiviofo , fpiritu aci- do 5 paucuque aqua dilutis , tcmperatis-c i\xvsi colorem album nancifcuntur>, K' 5, ^uo. 3P4 Accfiratifsma Corporis Humani quolixivium quod^ls ex diflbluto ineo fnlphure vulgari rubens , addito aceto > , dut vino acidiufculo ladefcere rolct. Bi- lisinterim potior pars cum alvinisper- manet fecibus , easque & fuo in£cit co- - lore , &: nitrofo impr^gnat fale. Chylo tali modo a fecibus fecreto in-, teftina ad fenrum feu ftimulum intimse - membran^ nervof^ , fuum motum rao- dificantc , . media carnofa ardantur , ac. conftringuntur : pro qua confi;ri(!:"lione peragenda , duplicem fibrarum crdinegx... obtinuit tunica inteftinorum.media , cir- cyJarium fcilicet ordinem interiarera , & longitudinalium exteriorum. Gircula- - res feriatim contrads inteftinorura pro- funditatem coardant : longitudinales eodem tempore breviores ka:o decur- . tando inteftina ', anguftiam taci.:nt ar- :- cl:iorem , ficque contenta premunt ,> 3c liuc etiamconfpirante motu murculorum < abdominis^ - ipfague refpiratione ulterius yrgent. CKjlus fie preflijs per crufl:am vilb- - ^fani._tanquam per panRum laneum cola- -- tu^ 5 . ac yeaar^m la&^aram o/cula in in- - Anatomka Delineatw, ^95 terna inteftinorum facie minimis papil- luKs a circularibus carunculis eftbrmatis, undique protuberantia paulatim fubit. Eadem opera fxces alvince per totum inteftinorum trad:um , ac tortuofos an- fradus pelluntur , donec tandemperal- vum expcllantur. Tortuofi inteftinorum anfradus ef- formantur , quatenus inteftina a mefen- terio foluta icxies circiter hominis , cujus funt , longitudine fuperantia , ardo me- fenterii circulo ita intorquentur, ut ejus circuli circumferentia in fingulis palmis duodecim praeter propter inteftinorum palmas, contineat. Tam longo autem • itinei*i fseces educendx erant, nechjlo' -ex illis nondum fatis examlato prorep- itim elaberentur ; fed ab uno termino zd alium quafi per ftadia ducerentur, Tota inteftina dividuntur in tenula t-. /crafla : horum difteventia conilftit.- Piri- mo , inmembranarum habitudine. Sc — rcundov raeatus amplitudine , qux mi- Inor in tenuibus , major eft in crailis,.. rXertio > in interiori ejusdem meatus ^ -^aHtate.^, in.tenuibus nonniiirugis as^ gp^ AccuYatifsma Corpris llmnanl pera , in craffis etiarn Gcllulis proconti- nendjs fecibus , ne continuo dejicere cogamur ) finuosa. Quaito , interiori crufra , nann hujus loco crafla obducun- tur muco , eoqae iubrica redduntur. D^^ique vena: ladece , aut null^, 2ut perpaiTCJ]e.cra/]ci fubeuni: ,in iisenim rae- IX ilcees continentun Tenuia nomine , eoque ferme fold mrfus in duodenum Pjloro proximum 9 fubfequens Jejunum , & Ileon diftin- guuntur. Ilei inferior extremitas crailiis implantatur, eaque, fui parte transver^ fum fere digitum lata , ingreditur : qu» ejus pars intus circujariter ,. ]axe<]ue pro- pendens iacilem viam cedit, atcnuibus. incrafia, acrailis vero intenuiaobita- ciikim inftar valvae 5 eo ipfo ne6tit,.qu6d a re irruente , fiatu , f^cibus , aut clyftere attollatur, ac complicetur. Crafla inteftina , & ipfa dividuntur m Colon ampliilimum illud, &peculiari ligamento in cellulas coadbm : Ccecum, CoIIi appendicem : &/ Redum , quod tandem definit in ununi fuo manitum ftiiyndere? ^iiem fpbynCtereui-bini ma-- Anatomica BelhieaUo, 397 fculi a ligamentis oilis facri,ac coxendicis exorti fuftinent , ab officio Levatores didi. Caput. xiri. De Ivlefenterio , Glaridulis , &- rajis Ljrnphaticis in genere , Jecore , t & Lienc, Mcfenterium ell pars di/Iimilaris Inteftina colligans , vafacjue ad ipfa delata fulciens. DifHmilaris pars ti\ \ conflat enira ex duplici membranai pinguedine , & glandulis. Membranarum fimbriata circumfe- rentia inteftina vincit , inveflit 5 omni- ax]ue'fimu] coIL'gata primse r ac tertiae lumborum vertebr^ , ubi membranarum circumferentia in ardtiim fenllm contrar iiitur, anDe6bit. Einguedine vafa. fiiigulari copia ei irv ferta fulcit ^. nervos a pari vago , arte- rias ab ipfotruncoarteriae magnGe., ve- ras a.veaa.port^ p£odu(5tas, PrfBterea, & vafatenuia , pelliAcidsa, R.7; " fimT lisiaij _J9S Accuratifsima Corporis Jiumani fimplici tunica donata, a tranfparente chylo , quem ex inteftinis ( tramitem nobis defignantibus copiofis valvulis fur- fum fpedantibus ) vehunt , ladea di(5la : quse copiolis furciilis ex tenuibus , ma- xime Jejuno mefenterium oblic^uo dudu Confcendunt ,- in eoque varix difpergun- tur,- rurfufque ad glandulam in medio mefenterii iitam , ca^teris majorem co- eunt 9 eique fabilr^tam , ac vertebris lumbalibus fuperioribus incumbentem cellulam mernbranofam > modo iimpli- cem > modeFintercedentibus. membran is in plures divifam , fubeunt* . Glandulas mefenterii , anvafalacflea ftbearit, ut affirmant nonnulli > an ve- ro: fuperficietenu^ tantum eas tra.nfcen-^ ^ant 5 nondum liquet j unde ,; & in- ^xploratum, an >his alius>, guamcxte^- Tis glandulis ufus fit. Sunt autem glandula^ partes diflimila- ^ T^s diverfis liquoribus , utilibos , inutili- •biifve a fanguine fep^randis , eique , aat Tuffus confundendis 5 -iTutiles fuerint^aut frrinutiles ? © corpore eliminandis j.-^i- at^:. " " " ■" - - Anatomka DeUneatio, j^g ^ DiiTimilares partes funt ,. confiant enim carne peculiari fpongiosa , arteria- rum , venarum 5 nervorumque radicibus» & membrana. Quse quidem partes componentes glandulis omnibus communeS funt. Cseterum obfcLvantur i^Ucedam glandu- I^ ex plurium , minorum congerie , proE- ter membranam omnes fimul vincien- tem 5 fingulis feparatim fua mcmbrana cin(5i:is , & ab invicem feparabilibus, tanquam ex granorum milii acervo efle coagmentatse : ali^ vero. ex fubftantia continuata, ac ubique SBqualiccnflataj, Unde hx peculiare genus Conglobata- rum : ill^ Conglomeratarum confti- tuunt. A CongFobatis pr^terea differunt- conglomerata? , quod hss omnes prsrtcr Vafa rccenfita proprios du(5i:us excretori- os habeant , quse feparatuin inibi IJtjuo- rem , aut e corpore eliminant, fi fuerit excrementitius, ut du<5tus glandularum fubcutanearum fudorem,aut in talem cor- poris cavitatem projiciunt , unde ad in- - tima. corporis 5-.&; ipfum etiam cordis- 40 Q Accm^tifsima' Coyporis Uumam dialamum aditus pateat , ut dudusPan- creaticus fuum fuccum. GonglobatiBvero glandulse in intimo receflu exigua cavitate donat^ , vafis %mphaticis fuum ortum pr^bent , per eaque remittunt, cjuidquid a fanguina fepararunt, cujus generis funtglandulis mefaraicse. Vafa Lymphatica funt du-r 6tus tenues , pellucidi, quendam hu^ morem inftar aquse Lympidum .vehen- • Scatent , iibicunque glandul^ con^ globat^ locatiE (mt. Hx vero non tan-. tum in abdom^e , kd & media., 8c fu-r prema cavirateconfpiciuntur : quin nus- ^iiam fermenon^funt : cum ipforum etiam vaforum , &.vifcerum tunicis mi- mm^ implicentur giandal^-. Undeex omnibus fere vifceribus , ipfisque etiam srtubus vafa lyniphatica emergere.depre- lienfa funt, & eorumaliquainipfas ve- ms fanguiferas immediate inferi , ac hir afe,'in eaf<]ue fuam lympham depone- Wi, aliae. vero, ex conglobatis glandulis in abdomiiae poiltis per^ varias ambages » ( nam m iprcgreiTu ycms heder acco mor Aiiiitomicn Delineam, 40! re confcendcre folent , aut in adiporo 9 membranaceove Fundo varie difpergi ) in illam tandem cellulam , in quam yafa Iad:ea mefaraica definere diximus , fe- runturj Jbgiterque lymphara in eam tancjuam communem chyli , lymphx- versus inteftinum fit fenfim cras- fior 9 tandemque di&m intePci^^um fim- plici plerumqye orificio y cum poro bi- iario f«epe communi > nonnunquam du- |5lici, & feparato fibit, Spargit autem du^us pancreaticus toto fuo progreffu ramulos ex. fe laterales ? qm rursus in minores. divifi 5 abfumuntur tandem in fingulas glandulas , ex cjuibus tota pan- creatis moles conglomeratur. Hepar efl glandula conglomerata mole omnium maxima, in dextro hypoehondrio fub diaphragmate fita , colore in homine ru- bicundiflima , figura parte fuperiore,qua diaphragma fpeSat , gibba , feu con- vexa , inferiori , qua ventriculi dextro lateri incumbit , concaya, Fellisfecre- tnx, ac difpenfatrix, Glan- Anxtomka Delineatio, 405 Glandula eft conglomerata : quo- liiain ornnia , cju^ ad earum glandula- rum eflentiam requiruntur , in hepate obfervare licet , carnem kilicet peculia- rem fpongioram , rubicundam quidem , {cd eo colore a fanguine tantum mutuh ato 5 alias albo , venarum , arteriarum ,> mrvorum, ac proprii vafis humoris in hepate fecreti vedoris radices : tum congeriem uniformium loborum , ijiri ex acinis glandulofis iigura rotundis ra- cemorum inftar componuntur, prae- di«5^ts vaforum extremitatibus undique appendiintur , communi membrana in- volvuntur , peculiaribus terminantur ^ iifque transverfim continuatis corin&r d:untur, totana tandemmolem hepatis conglomerant. Vaforum inhepatera- mificationem , ortum , progreflbm , ac infertionem ad verum ejusufum, a(5li- onemque eruendam hic ^uo^ue nofie oportet. Venas habct duplicis generis , , cavas fcilicet propagines , & porta?. Cavx: ramus in parte gibba , qua diaphragma- ti adjacet , biftjrcato fere prinicipio ei in- 404 Accuratifsima Corpom Uumam in/eritur. Hiiiij communi norma , quam in vaforum ramificationibus natura ferva- refokt, per totam hepatis fubftantiani diftribuitur. Porta? iic di<5l^ vena , quoniam ad ejus truncum^ devenimus , hic integram Jjifloriam trademus r Truncusejus latus quidem , {ed brevis cavam hepatis par- tem fub inteftino duodeno ingreditur^ & plurium rivulorum communis quafi alveus elt,- plures fcilicet ven^ in eum terminantur, cjuas avifceribus, acpar- tibus , unde /anguinem vehunt , fua fer- me nomina fortiuntur : unde a fple- ne ramus f|>Ienicus^ t a Mefenterico Mefentericus ; a ventriculo Gaftri- ci rami : ab omento Epiploici : ac gaftroepiploici ; a Ciftifellea Cylbici gemelli : abiumbilico umbilicalis, Ce- lebris olim fuit venjE brevis ramufculus a fplenicis ad ventriculum porredus 5 quo appetitus principium deferre credeba- tur, nunc autem compertum eft, illi ramo non alium efreufumv quamaliis' venis: quibufcunque fanguinem fcilicet ad majorem fuum ramum deferre^ Arte- Anatcmicd Delineath, 405 ArEerias juxta portam admittlt he- par 5 a ramo cceliaco dextro copiosa fo- bole dtnflum plerariimque venarum fe- cjuentes. Hxc vafa fanguinea per totam hepatis molem concomitantur vafa bilaria , & cocunt pleraque in communem trun- cum 5 t]ui porus bilarius dicitur , & non procul a porta ex hepate progredi- tur. Qu^dam autem vafa bilaria Immedia- te folliculo , qua juxta collum fuum ad- h^ret hepati, inferuntur, & ejurdem radices dicuntur. Df folliculo felleo , antequam aga- mus, id de had:enus enumieratis vafis hepatis notandum eft : ea cxteriori mem- brana ad ingreflum ven^ portse , & ca- v^ intus reflexa , quafi vagina quadam > involvi > c]UcE ramos eorum vaforum un- dique fequitur , eofque colligat. Quin & eadem membrana ex imo hepatls pro- ducit ligamentum quoddam latum per totum hepatis gibbum extenfum^ quo illud diaphragmati firmiter anne<5litur. FoIIiculus feu yefica biliaria cftpars dif- 40^ Accuratifsima Corporis Wumani diffimilaris , cava , a lato fundo in col- lum turbinata, cav^ kepatis parti ad- jacens: bili acriori atque eIa%oratiofi continendce j deftinata. Diflimilaris pars eft: conftat enim ex triplici membrana: exteriore fim- plici, media fibrosa > intima crailiore-, glandulis referta 5 & muco quodam ad- verfus bilis acrimoniam obdu&a, Admittit bilem pertruncum fuarutti mdicum : Continet fua cavitate; ex- pellit proprio motu conftridionis. CoIIumejuseft elongata vellica, in- tus rugofum •» ut pr^ceps bilis defcen- fus moderaretur, & regreflus in vefi- cam impediretur. Conjungitur cum poro bilario illo fcilicet vaforum bilario- rumper Iiepar difperforum trunco, & cumeocommunidudui, quiChoIodo*- chus dicitur , inferitur* Cholodochus jj deinceps in inteftinum duodenum , com- muni cum dud:u pancreatico fa?pe ori- ficio , circulari caruncula munito , hiar: ut bilem a vefica & poro bilario accep- tam pro fuperius didlo ufu in idem inte- ftinum cvomat,, per porum quidem bilarium Anatomca Delineatio, 407 bilarlum feculendorem minus finceram > modo in hepatis glandulis feparatam , & continub affluentem : a folliculo vero puriorcm : acrioremque > tantiira ad alimentorum tranfitum , natura fibi de retunc necefiaria profpiciente , expref» fam. Hepatis itaque fun<5lIo efl, bilema fanguine per arterias , & portam allato fuis glandulis feparare , qux quidem fe- paratio per modum tranfcolationis con- cipitur. Hujus bilis in hepate feparatse , pr^terquam , cpbd pars in porum bila- rium, pars ad folliculum feratur; pul- fu etiam arteriarum & tonico quodara ipifius vifceris motu pars ejus tenuifliraa una cum refiduo fanguine ad ven^ cavae ramufculos, & confequenter per ejuf- dem cavse truncum ad cor pro infigni u- fu , poftea dicendo defettur^ Idque fic fe habere rurfus teflimonio fenfuura -comprobare licet, nam fanguis ille > exhepate per cavam afcendens, multo deprehenditur biliofior , quam , is qui hepati, aut per arterias , aut pervenam portsB infertur. Et h^ quidem vi^» hic 4o8 Accuratifsma Corporis Uununl hk bilis exortus eft , cui exortui ruum quoque momentum lienem coDferre conjecflura eft quam verifimillima. Lien eft pars diflimllaris .figurse va- rise, in hypochondrio finiftro fita 5 cu- iufdam fermenti officina , quo median- te fanguinis unio , & terreftreitas ( ut loquuntur) itaexaltatur, iit bilis fepa- ratio in hepate faciliiis procedat. DifJimilaris pars eft conftat enim ex membranis, fibris, vafis, glandu- lis. Membranas habet duas , exte- riorem a peritoneo , interiprem pro- priam, Mxc ad ingrefllim vaforum intus refleclitur-, eoriimque raraos , & germina per lienis molem difperfa , iavolvit, quemadmodum devaginava- forum hepaticornm did-um eft. Fibrse funt interns, hujus capfula: feu vaforum vaginas ftamina, nam ea, fcilicet vagina > tandem tota , qua par- te Ijen magis gracilefcit , in fibras ab- fumitur. Progrediuntur autem \\x fi- br^ undicjuaque a capfula interna , fre- ^ quentiilimo per totam lienis molem ne- xu iiiftar denforum retium versus mem- branam m AnatomicA Deiweath. 40^ branam lienis propriam : cpx quidem tota ex finibus earum fibrarum in tenuia ^ rurfus filamenta fibi invicem occurren- tia , ac implicata difperfis , conftare de- prehenditur. Quemadmodum igitur Capfula ipfis vafis , fidum prxftat progrefium , ita fi- brsc totam lienis mollem ftru6luram fir- mant , eo modo-, quo viocula ferrea ar- cubus fijbtenfa cedificia ftabiliunt. Vafa , qux ad lienem proprie fpe-" cflant , funt arterise , vena; , & nerv.'» Omnia modo pluribus , modo uno tan- tum ramo lienem ingrefiaincapfulafua fibi unita, dum per fibrarum implica*- tiones in longum, & latum ramifican- tui"', relin*.]uunt fpatia , five cellulas quas- dam a ramorum fuorum , fibrarumque fiexuris parietes formantibus excitatas. Has cellulas pra^ter fanguinem nigri- cantem , faporem acidiufculum , occu*-' pant conglomerati cjuidam ex ovalibus glandulis racemuli , in<|UOs maxima pars extremitatum vaforum terminatur: rc»- liqui eorum furculi in membranas inve- flientes , fibrafque abfumuntur. S Vef.« 410 Mccurattpima ^Cor^oris Jlumam Venavero, quod fingulare eft-, prse- ter ramureulos , quos arteriis comites adjungit > quosdam iolitarios in didla ipatia porrigit, Videtur igitur in racemdfls glandulrS ille, guem totus 'Lien fapit , acidusiuc- arcuatas ra.- mificationes hinc inde ad ejusdem pelvis dilatationcm promunt, ab arcubus de- jnde minufculi , ac capillarcs ramuliia extimam ufcjuerenum peripheriam tcn- dunt ,.. didisque glandulis una cum exr- tremitatibus nervorum inferuntur^. Ureteres funt canales membranacci 5 in ipfa renum /ubftantia in formam pel- vis dilatati 5 papillas vafculorum urina- riorumiines. tubulis fingulis excipientes i cxlata deindein teretem figuram extra renes coar(5hti in veficam ufcjue urina- riamdefcendentes,ei(^ue tortuose inferti. Vefica urinaria eil pars diilTmilaris ad pubis ofia fita , cava urin^e receptacu- lum. Diflimilaris pars eft :. conffat enim ex triplici membrana externa adipe per- fusa,^ a peritonxo communicata medii carnofisfibris donata, quarum contra- d:ione urina expellitur: Intimi ner- vosa, rugosa, muco adverfns urin« acrimoniam obdudra. 414 Accmuttfshna Corporis Humam Ciivitas cjus In fuperiori parte in la- nmifundumexpanditur, ad penis radi- ccmin collum turbinatur, quod a cir- culari mufculo clauditurj ne nobis no- ientibus urina eijlaat. Mcmbranula. etiam inftar valvulce eidem collo adllat ,. qux urini£ cjuidem effluenti cedit; fe- mini vero ad vcficam retrofluxuro obi- ces nedit. Minilirant: ureteres , & vcfica renum fund;ioni : quatenus illi urinam a fangui- m arteriofo in glandulis renalibus fepa-. ratam 5 ac a vafculis urinariis excep- tam , in veficam deferunt ; vefica eam detinet, ne, fircdo tramite eflueiet 3 continqo mingere cogeremur. Paulo fupra renes duo corpora glandu"" lofafitafunt, vari^e figur^, cava, co- lore atro ,, f^d 6 que , venas , arterias , ac nervos a vicinis participantia j ufuS: incerti. G A.P U T: Anatomica Delineatio. 415 C A p u T XV. De Organts riroYum , generationi infervientthiis. Organa virorum gcnerationi infL-rvi- cntia funt Teftes : Epididymidcs , vafa deferentia : Veficul^ fcminales : Corpus Glandorum : &: Penis, Tc^ fi:es funt partes diffimilares ,- numcro duo 5 figura , ck magnitudine ovi co- lumbini majufculi , extra abdomen pen- dentes femini producendo dicata?. Dif^ fimilares partes funt ; Conftant enim ex membranis, y^ikuWs femen confi- cientibus , venarum 5^ arteriarum >. & ncrvorum radicibus. Membranarum, cjua? ad tefles per- tinent, pars , eos involvit , pars te- fl:ium flrudhiram firmat. Inter invoU ventcs extimGe, & utric^ue telH com- naunes funt , qua? Scrotum componunt : quo nomine Burfa illa , feu facculus cu- taneus fub pene propendens donatur, Componitur Scrotum ex cutis , & pan- niculi carnofi hic nomen D^rtos fortiti. S-. 4^ por- j^i6 Accuratifshna Corporis BMmanl portioiie,, nuila interjeda pingiiedine 3. ^ux corrugationem Iiujus facculi a pan- niciilo carnofo proficifcentem irapedivif-' fet. Singulos tefliculos feparatim in- volventes tunicse duplices funt : Va- ginalisfcilicet , & Albuginea ; Vagina^ lis eil proceflus ille periton^i , de cjuo fupra , qui inflar Vaginse teflis corpus- cum vafis fpermaticis continet. Exte- r-ius adnafcitur huic tunics mufculus crQ- niafler , ieu rufpenrorius didus , utrin- que unus a ligameiito oflis pubis^exor- tus , & per tunicam vagimlem infra te- Itemufqiie defcendens , uteumfufpen- itim teneat , & a nimio defcenfu prohi- beat. Albugineaeli merabraHacrafl-a,- valida., quafi Gapfuia , cpx tefti fuam^ Hguram tribuit , ejusque mollem fub- itantiamincludit.. Pro interna teflium^ ftrudura firmanda, a pofleriori eorum^ parte oriuntur tenues qu^^dam membra^ nx , per t.otam. teiiiculorum fubflan- mm in longum , & latum exiguis inter- vallis ab invicem fejund;^ cxcurrunt , ac fimiliaferme interflitia nedunt, qualia' kipomo Aurantio per transverfumdis-. feap. Aftdtmica D eiimam\ ix^ feifio a centro ad peripheriam tanquam^ excurrentes ftelliE radios intueri licet. Intervalla ,- feu fpatia inter Iias mem- branulas relida complent vafcula quse- dam inftar fili tenuia albicantia , frequcn- tiiirmis contor duplicationibus ita in fe ardata , coada , ac intricata , ut eorum principium adhuc inexploratum ilt ,.finis vero Epididymidum principium eft. Ee- hxcdixere vafcula femen conficientia 3. qua? fola totam tefiium fubftantiam con - ftituere hadenus obfervatum eft , ni{i c^uod venarum r arteriarum , & nervo=» rum radices eis intermixrx fmt. Incer- tura enim eft , an vafa Lymphatica tu* nicam albugineam penetrentr {Icutex-:^ terius per eam copiosc- ferpere depre^ henduntur. Communicatio etiam va^ forum fanguineorum , & vafculorum fe- men conficientiura nondum. fatiseluci-^ data , unde & modus obfcuius > quo er. fanguine femen in teftibus conficitur^. nifi per glandulas adhuc forfan detegea^ das feparetur. Adeo natura in abditCK pofuit noftium pnmordia V Epididymides funt teftes. in corpijs- 41^' AccurmjnmdCoYfoYis Bumanl cjuoddam elongati fupra teiHculorumi gibbum repentis , eic|ue valida membra- na annexum , figura oblongum & teres ferme 5 nifi quod ad utrumque extre^ mum globulo protuberent, majoriqui-- dem ad infertionem vaforum fanguineo- rum 5^, minori vero ad vafis deferentis principium %: ulteriori feminis elabora= tioni dicatum. Elongati teftes funt : vafcula enim- femen confiGientia , ex quibus tciiQs po- tiilimiim conftare diximus , ab exterio- n teflis parte ,. ^ua vafa fanguinea ad- mittuntur 5 aliquot tubulis membranam- albugineam perforant, & fimiles anfra-- d:us in Epididymide j ac in tefliculo ne-~ Sunt i fimili membrana valida , ac cras-= sa conclufbsj ac cuftbditos , qui tan-- dem omnes in unum dudum crailiorem defihunt j & vafis deferentis principi-imi . conftituunt. Facile concipere efl , per tot anfra- 6bus naturam femen traducere , ut ma- gis elaboretur ^ in quo autem illa elabo- ratio conflet , fiatuere diiKciI& Etlia-- &nas.q9idem eas gar tes^enarrayimiis, Jn5 g^itoi ■fii AtiatomicA Ddinentio. 419 quibus femen elaboratur , nunc illas re- cenfebimus , per quas , aut ulterius pro- vehitur , aut certeaflervatur 5 & primo cjuidem : Vafa deferentia funt canaliculi albi te— retes , arcuatis dudibus ab Epididymide- ad veficulas feminales- delati , ac in eas femen deponentcs.- Veficula? feminales ■< funt^ receptacula:: membranacea ad collum veiicceurinari^- fita , ferme inftar inteftini minorum a- vium contorta , cavitatem in varias , in- ter fe tamen communicantes , cellulas diftin(5cam liabentia : aflervando femini 0 pro coitu guocun(]ue tempore futino »- flfcata, , - Corpus glandofum eil: pars di/ITmila^ ris fupra vefica? collum fita , nucis juglan- dis magnitudine , figura ferme triangcr* lari: in quo crafSis quidara & albicanr- iuccus feparatur,- Diflimilaris pars^ eit ; ^nflat enfrr^ ex fpongiofa >-.ac glandofa materia , ve- narum , arteriarum , & nervorum ra:dici- bus, ac dudibus propriis excretoriisin: i3rethfam.fupra vefic^s colluin terminstis, . S; 6 €Jaa. 420 Accuratrfsinm- Corpris Uumani Glandulcev cum in aliis fint fepara--< tionis mediatrices ,- putamus etiam hic efle. Cui ver© ufui fuccus ille crafTus (it , poftea dicemus. Penis eft pars difEmilaris , . oblonga j. extereti latiufcula,, ab infima parte in* ferioris ventris-pendens >. erigiapta, fe- mini ad uteri orificium deiere.ndodicata. Diffimilaris pars eft : conftant enim & panniculo carno-- fo , quorum pars , quse ultra flaccidi pe- nis extremitatem propendet, & revo- 'lubilis eft, pr^putium: quas vero fub- a;s iplj penis capiti a^ih^ret , fr^nura ; .. corpora nervofa funt bin^ cjuaft eapiui^divaricato principio abinferiori leHeoflis pubis enata > in progreflu vera :,?n5?-a ^ e:?r valida mcmbfana exterius,. in* eseyrreEtibus^^;. fibigue imr ~~ ' glicatij, mmmetsasL Afhttomka Delineatio, 42-2 plicatis fibris conitantia ,, fanguine coa- gulato afperfis. Septum. eft membrana corporibus- nervolis 5 ubi unita funt , intermedia,. circa finem vero , qua ccrpora nervofa ad glandera accedunt , in iibras per Ja* tumpenis,- infhg-pe(9:inis.5 tenfas-, pa- tentemcjue aditum ab uno corpore ner-* vofo in alterum permittentes , dcnncns z- ut mutua ibi corporum nervoforum com- municatio eflet 5 ac uno turgente, ere- (Soque, turgeret, erigereturque etiam alterum* Uretbra efl: canalis membraneus fub- ftantia, corporibus nervofis fimili, R-^ brosa, ac fpongiosa circumvolutus ; a collo vefrcce per medium penis fubtus ad glandem productus , femini , & urins deferendis, dieatus. Urinam quideta a vefica excipit ,.cujus collo continuatur : feminis vero exitus obliurior eft : efi: autem in interna parte urethr^ fub collo vefics caruncula cjusedam locata, quic €x utras^ue parte foraminulum habet > per & quidem- ( a > ^ deinceps unico canali ufque ad glan- dem excurrunt. . Interius per corpora nervofa, & fpongiofam urethr^ partem v? fol^ arteri^j e^cjuiirjfigne.^propagsn' tur, . '" ^ ^ Mm£^' Anatomka Delhieatio, 423 Mufculi penis duo oiiuntur ab Inferio- ri fede oilis pubis , & ibidem membran^ crafl'^ circa corporum nervoforum prin- cipium ex utroque Jatere inferuntur. Duo ab ani fphyndere porriguntur utrinque ad latera urethr^, iisdcmque corporibus nervofis nor\ longe. ab earum conjun- «Sione inferuntui', Ciim igitur penis neccnario fuerit €iW gcndus ad femen, tum ejaciilandum >., tum exa6le ad orificium uteri dirigen- dum 5 id ^uidem tali pado perficitur : Giim homo coire seftuat , fanguis per arterias penis impetuofius , ac copiofius propeliitur.^ corpora nervofa, ac fpon- giofam urerhrar. partem fenfim magis 9 . & magis inflat , quse c]uidem inflatio eo ufque progredi non poflet , utpenisad tantam duritiem , ac magnitudinem pro- vocaretur, ad guantam nccefle efl:, fi fanguis libere poflet per venas , & fpa- tla corporum nervoforum , partemque urethr^ fpongiofam remeare; id igitur ne fiat , mufculi inferitts itti , ubi penis- j paulatim aflurgit , eum refliringSiCe co- I mntur > flia<]ue iila repreffione corporuia^ 1 ^2^4 Accumifsima Cerporis Humani' nervoforum > urethrx , venarumque principiam magna ex parte oc^ludunt ^, ficque fanguinem in pene.eo ufcjue de- dnent; donec a^ftus ifle tranfierit. Se-^ men interim in . vcficulis feminalibus tur- gefcens , aut ex vafis deferer^ibus alle- <5kim> compreiloneilla ) ^ftuj impe- tu qu^ intra inguina , & anum exterius fita funt y earum enim pe- tulans detectio mulieres fuflijnclere de- ber. Suntque Fiilura magna , Labia vul- v^, Monticulus Veneris, Perin^um>. Clytoris , Nymphse. Fiflura magna protenditur abinferlo- re pubis parte ferme ufc^ue ad anum , uc /cilicet eo fitu membro virili refponde- ret, pro quo ad^orificium uteri dirigen- do , apertx deinde vix exiturienti f*etmV urinsE , & aliis excrementis. pr^ebendse^. excavata eft. Labia vulvse funt BiVurx hujus clrcui-- tus. Eorum autem p»rs inferior liga- meRtofa , Frxnum labiorum dicitur. Monticulus Veneris eft elatior illa' pars pilis pubefcens , qux fupra labia vulv^ a copiofiori fubftrata pinguedine- protuberat, Subflernitur autem ea par- te copiofior pinguedo , ut pulvinaris qua- fi vicem agat, ne oilium pubis in coitu ad fe invicem allifio eum efficeret triftio- rem. Perin^n eft /patium inter anum , 8c fifluram ^6 Accuratifnma Corporis Eumam fifTunm magnam, quod interium vi^r pollicis transverfi latitudinem excedit.. Clytoris eft pars diilimilaris , peni vi- riIianaIog.a5 in ruperiori pudendiparte inftar exigu^ glandis protuberans , erigi. apta 5 libidinis fedes , ac irritamentum. Diilimilaris pars efl , confht enim ex duobus corporibus nervofis , fepto, glan- de, vafis, 3c mufculis, Qli^ quidem omnia eandcm habent eonftitutionem > originem , progreiium , & ad ered:io- aem ufum, ac in pene virili, ut ita Glyto- risvirili membro quodammodo fimilis fit Inquibusdam tamen ab illo difiert : Erimp 5 magnltudine ,. hxc enim res- peftu iJIius perexigua eft , & vix ad cras- fitiem minimi digiti infiari poteft. Se- cundo , bifurcata , ac intra pubis pin- guedinem delitefcentia principia corpo» rum nervoforum , duplo longiora funt , quam portio per feptum unita , cum e- eontra in pene partes unit^ quadruplo longiores (int bifurcatis. Tertio , Cly- toris caret urethra > & prominens glans ejus foramine , nam csecam tantumfo- veolam habet. Quart6 9 . binos tantiim mufailosL, Anatomka. Delineatio, 427 nnifculbs Clytoris habet ab inferiore fe- de oflium pubis enatos , ac in principia corporum nervoforum infertos. Puden- di tamen labia fupra glandera clytoridis angiilo acuto jundta, ei quoddam quafi prirputium efFormant. Libidinis {cdes Glytoris eft ob exquifitum glandis fen- fum 5 cujus atta(5lus , ac infiatio ad oe- ccfiarium in Venerem , ^ftum, primum, & vehementiilimum irritamentum eft. Nymphas funt binse produ(Siones Clytoridis, quse ab ejus glande in alas paleari, /eu criftis illis,, pullis gallina* ceis fub gutture enafcentibus fimiles pro tuberant, acintra fifluram magnam U'»'- tffnque ad ejus fermc medium , ubi fen-. iim tenuiores hd:x , obfcurum finem^ nancifcuntur ^ Utilitatem prseilant ean- dem cum clytoride. In medio Nympharum transverfo clr- dterdigito fub clytoride prominet ure- rhra , feu meatus urinarius , a collo ve- lcse ufcjue ad fuum finem , duorum digi- :orum transverforum longitudincm non ■xcedens, craflitie vero pennamanfe- inam ada?quans , quibus , cum a virili ^ ure- 428 Accuratifsima Corporis Humam urethra difi-erat , ejus hic mentio facien- da fuit : tum & ideo , qiiod urina per Iiunc meatum erumpens,. &adproces- fus clytoridis cum fibilo allifa > iis Nym- pharum nomen tribuat, Vagina uteri ef 1: pars diflimilaris ,. B- ftulofa j- a pudendo muliebri infra mea- tum urinarium per medium veficx. urina- tlssy &inteilini sedi ad uterum porre- c3:a-, ut-penem, emiiTamque femenad orificium uteri dirigat r fanguini verd menltruo , ac foetui ^ ejusque comita- |i tui exitum prsbeat* Diflimilaris pars eft: Conftat enim. €x fpongio/a, & glandofa fubftantia,, quamnon folum CGpiofivaforum, ve^ narum icilicet , &arteriarum abHypo- gaftricis , & Hajmorrhoidalibus, nervo- rum vero ab oflis facri propaginibus de- rivati rami perreptant,. fed,. & dudus proprii excretorii , qui pororum inflar in internam ejus cavitatem hiant , co- piofi pr^fertim prope meatum urina- rium. Intercipitur autem fubftantia h^c membranis duabus , interna nervosa, rugosa , externa carnosa. Benem Anatomica Dermeatto, ^i^ Penem ad uteri orificium dirlgit vagi- na , quatenus ei ingrefluro aflurgit , 8c eri^itur : ntfi enim eri^eretur , fortior priapus ad latus ejus allifus , faciJe eam complicaret, I^dcretque, nectam feparatur , & per illos xlu- 6ius excretorios in vaoinse cavitatem no- tabili quantitate exprefia , cum jucunda vellicatione eam reddit lubricam. Quo virile femen certiusinuterica- :-|iritatem totum injiceretur-, nec pene for- an tenui ac brevi exiflente ad latera va- 11 ^in;E eiflucret , pra^terquam , quo dido 0- -nodo erigatur vagina , eidem etiam , rujufcunque longitudinis , aut craflitiei it , ita fe accommodat , ut longiori ce- lat -^ breviori occurrat , craifiori di^ atetur , tenuiorem ftringat 3 quos qui- deiu 4Jo Accuratifsimd Corpom -Humam dem motus ope fibrarum per membra- mm fuam carnofam exGurrentium peri- git. Confb-icflio autem , feu penis exa- - detinetque cui fundi cavitate in non gravidis adeo exigua , ut majorem Amygdalam vix caperet > ita vero dila- tabili 5 ut f^tum, quantus eft, conti- iiere valeat 5 nec fubftantia uteri gravi- -dationis tempore tenuior fit , aut ad eum modum , quo vefica a ftatu , vel urina , aut ventrlculus a cibis , expanditur , fed quo magis dilatatur , eo magis a copiofo tanquam in fpongiam affliiente fanguine tina cDm ipfis vafis fuis fanguineis in- craflatur , ut ita in ingentem aiolem ex- crefcat , & fupra umbilicum ufque afcen- dat, (]ui prius duas uncias vix exceftit. Enixo vero fxiu , a fibris per uteri fub^ ilantiam difperfis, [Qfe contrahentibus^ fanguis fenfim exprimitur, ac fedecim circiter dierum fpatio uteri fubftantia ita in unum cogitur, ut ad priftinamexi- guitatem diminuatur, Quomodo autem fsecundum ovum ad 4iterum delapfum nutriatur ? & augefcat, f^tufgue Anatomlca Delinedtio, 43 y fetufque prodeat > in capite ultimo ex- plicare conabimur. C A P U T XVI I. De Artuhiis tnferiorthus, INferiorum artuum ofla diflinguuntur in femora , crura , & extremos pe- des. Femora funt ofla omnium totius cor- poris longiflima, vafliflimaque a co- xendice ufque ad genua porreda , ante- riiis gibbofa , poflerius magis plana : fuperius , qua cflis acetabulo inarticulan- turolobofo capite protuberantia ; cujug capitiscervici duo procefliis , majorab externa , minor interna parte aditant, Trochanteres di(5ti, Inferiore parte bi- na habcnt capita , in quorum medio an- terius minor , cavitas cfl, Ctura genuum, extremique pedfs terminis finiuntur; conflant ex tribus oflibus , tibia, fibula , & patella. Tibia eft os oblongum teres angulos eiformansj quorum una anteriuspromi- T 2 net. ^.j6 Accuratifsima Corporis Humam net 5 & folis tegltur integumentiss com- manibus: ruperius, & inferius fuis pro- ceflibus 5 ad articulationem aptatum: fuperior quidem proceflus geminus eft> rnedia prominentia diftinfius, & ge- !minis excavatur ijnubus, qtiibus infe- jriora tubera oilis femoris excipiuntur. Inferior proceflus ad internum crurls la- tus prominens , & malleolus internus appellatLis , duobus pariter finubus ex- cavatus eft, uno laterali, & minore, altero inferiore , & multo majote. Fibula eft os , exterius tibise atten- fum paris cum ea longitudinis , tenuius tamen,priEter afperitates aclineas, quibus xnufculi inferuntur, duos habens pro- ji ceffus feu capita , fuperius unum levi |' finu pr^ditum , quo proceflbm tibia- :[ paulo intra ipfum genu excipit: infe-;' lius alteruin tuberofum , exteriori cru- { ris latere promlnentem : thalleoli exter- ) ni nomine donatum, & finu tibi^ex-l^ ceptum, i'^ Patella eft os in rotundo oblongiufcu- lum articulo femoris , & tibi^ anteriiis alligatum, iit eo firmaretur artlculus, nevc Anatomica Delineatio, 43.7 nevefemur; & criis anteriori parte ad fe invicem tendi ultra redutudinem pof- fent. . Extremus pes diftinguitur in tarfum t imetatarfum , & digitos. . Tarfus ex feptem oflibus componi- tur , qnorum primum aftragalus dicitur y feu talus ; liic intra duos malleolos fi- tuseft^ &tibi^finum inferiorem con- vexo capite ingreditur: Anteriiis pro- minentiam habec tuberofam, inferius partim tuberofanx, partim finuofam. Secundum 'inter tarfi oila maximura calcaneus dicitur , oblongum , procef- fibus, &: finibus ina^auale , pofleriiis porreclum , ne bomo facile retrorfum caderet, ProcefTum habet fuperius am- lum, &: deprefse convexum,. quiin- teriorem finum Tali ingreditur>. Et 5auI6 anteriils finum , quo infcriiis , e- usjdem tali tuber excipit^ Exterius Jtiam prominentiam habet , & ab inter;- 10 latere finum , qui vafis tutum prse- lat tranfuum. Tuberculis prajtersa linc inde exafperatur ,. quibus tendines , c ligamenta inhserent. T $ Ter* 43^ AccuYdtlfsma Corpms Mumanl Tertium' ell os Naviculare feu cym- biforme , a recurvo , quem obtinet 5 du(5tu didum. Idpofterius amplo finu Tali anterius tuber excipit : anteriiis tri- bus tuberculis insequaleefl. Quartum os Cuboides a figura fua di- Anatomko- Belmatwi 44'f Qui femur extendunt rrmfculi. GIu- t^i appeliantur, & tres funt, Major^ Medius , & Minor,. Glut^us major- mole eximius , a Coccyge ,. fpina ofCis^ facri , & Ilii offis cofta carnofus oritur r defigitur paulo infra Rotatorem majo- rem valido tendine in ipfum femur.. Glut^rus medius priori fubjacet, enaf- citur carnofus ex~ cofta , & dorfo of(is ilii , totamque ejufdem oflis regionem: ferme complet , infigitur autem vaiida^ tendinerotatorismajoris, fuperioi-i, dc anteriori paiti". Glutseus minor a medio cooperitur totus , oritur ab ofiis ilii dorfo , ejusque ftde pofteriore, 3c inferiore , latoque tendine Rotatoris majoris apici interiorx inferitur. Adducitur femur a mufculo tricipite r qui omniumtotius corporismufculorum vaftiflimus., Is in tres a nonnullis , aut etiam in quatuor dividitur , tribus certe principiis pollea unitis oritur :: Prima aboffis pubis Hnea fup€riore*enafeitur ^ & in femoris lineam afperam deiinitr SccundQLa tota interna coxendicis partc r 1 % ^g^^- 44'2^ Atcumipima Corporh Humam egreditur , 6c in femur fub rotatore mi- nore definit. Tertio a coxendicis fum^ mitate defcendit , & tereti tendine cum prima portione commixto , definic in proceflijm femoris internum. Abducitur femur a mufculis quatuor , qui quadrigemini dicuntur , eo> quod fibi ^ferme fimiles fint , & parte poftica fupra femoris articulum alternatim poli- ti. Primus Pyriformis efl: , Iliacus etiam internus di(5lus , ab oflis facri imo pro- cedens. Secundus a protuberantia oflis Ifcliii. Tertius ab eodem loco , & hi tres in rofatorem femoris inferuntur. Quartus , qui quadratus etiam dicitur , latior & carnoiior c^teris ab interna parte promioenti^ Ifchii digreditur ad partem exteriorem tjroclianteris; ma- joris. Oblique circnmagunt femur , duo Hiufculi obturatores didi : eo j-cjuod fo- lamen inter os pubis & Ifchium patens , Gccupent 3 eilque eorum unus internus 9 -alter externus, Internus ab interna ejus foraminis circumferentia carnofus , ac latas enafdtur r transyerfijmque defertur Amtmica Belmasio. 445 extrorfum fupra coxendicem , actnfido tendine alium -mufculum inftar marfupii excavatum prb tutela ingreditur, t^n- demque in magnum trochaiiterem defi- nit : hic extrorfum gyrat femur. Externus a di<5li foraminis externa circumferentia oritur , pedineo mufcu- lofubjacens, volvitur per cervicemfe- moris ^valido, amploque tendine ad^ inagnum trochanterem, & feraur intror» fum'circumaeit. • Crus fledirur 5 cxtenditur, 6«:obIi-- quatur. Fle(5lunt quinque mufculi nem- pe Longiffimus ; Gracilis, Seminer* vofus 5 SemimembLranofus, & Biccps. Longiffimus , (]ui fafcialis etiam AicW tur ortum fuum na&us eft ab oJfis llii in- teriore tubere^- transverlimc]iie fupra Cceteros mufculos repit ad inferioreni- ufque tibi^ regionem , cui fub genu [in— feritur , hinc extendere potius tibiam ^ . & adcluceret quara eandem fledere mul^ tis videtnr, Gracilis pra?cedenti fubftratus orltur ' vh offe pubis prope ejusdem cum fuo pa- ri conjun«^onem , defcenditcjue paiiter. ^'44 ^ccuratifslmA Corporis Mumam ad interiorem Tibi^ regionem. Scminervofus gracili , nervof(3que Principio ab Ifchii tubere prodit , per- que femoris regionem pofteriorem 5 in- terioremque ad Tibiam , eic^ue tereti tendine ex parte poftica , &.interiori in~ feritur» Semimembranofus eadem cum pr^Ece- dente origine natus lato tendine in ean- dem deiinit Tibi^ pofticam regionem. Biceps ex Ifcbii tubere prodiens defcendit per externam femoris partem 9 ac circa medium femoris y alii portioni earae^ eodem loco ex femore enata: , conjungitur 5 tandemt^ue tereti tendine m Rbulx proceffus inferiils infigitur. Hu- |us Mufculi principium,& finis interdum obfervatur dupiex. Qui Tibiam exten- dunt mufculi, quinque etiam funt , Mem- branofus , Longus ? Redlus- , Vaftus internus , Vaftus externus, Quibus. 23onnuIIi adjiciunt Crure.um. Membranofus a ipina oilis Ilii fupe- jBiore carnofas , 6^ aeutus oritur , dum-*- . cui fubpatella amplo tendine inferitur.. Crar-eus inter 5. duos femoris rotatCH JEes oritur >. & eundem cum vaftis finenz. o_an€ifcitux:>. Jma bi quatuor jultimf T 7 " exten-- '^^6 Accuratifsma Corpons Humam extenfotes murculi fuos tendines inter feomnes commifcentj iiTgue patellam involvunt. Oblique tibiarar addueit Poplitseus ficdidus, quiain cavo^ poplitis latitat. Gritur ab inferiore , dc exteriore femo- ns tubere, &obIiquead appendicis ti- hm fuperioris poiterioremjacinternam; partem defertur. Pedem moventes mufculi alii tarfum inovent, alidigitos. Tarfus fieditur , ^fenditur 5 &r ad latera movetur. Fledunttarfumversus fuperiora duo inufculi anteri'ds fiti , Tibialis nempe' anticus , & Peron^us anticus. Tibialis anticus a /uperiore tibi^e , £- bul^que proceffu ortus defcendit per latus exteroum tibi^ ad os Tarfij. qpodpGllici fubiicitur, eique fub liga^ mento annulari inferitur. Interdum ali- iimadhuc tendinem habet, quo primo ofi cuneiformi inferitur. Peron^us anticus a fibul^ parte fupe* tiore defcendk a latere prioris exterrio ger fifTuram malleoli ejitemi iii os meta* _ ■, Anatomka 'Delheatio. 447- tarfi, quod minimum digltumfuftinet. Extenfores tarfi,.pedifque tresfunt,- Gailrocnemius, Soleus, & Plantaris. Gaftrocnemius gemino principio poftea in tumidum ventrem conjuncSo , oritur , a binis femoris inferioribus pro=- tubernntiis 5 validoque tendine in os cal- canei inferitur, Soleus eft mufculus latus , & craflus , . qui a poftica ac fupcriore Tibi^ , Fibu- l^que conjundione prodiens, jungitur fuo tcndine paulo fupra calcem , tendini Gaftrocnemii, eundemcjue cum eo fi=^ nem nancifcitur. Plantaris ab externo fem^ris ,. infe- rioreque capite , cxili , carnofocjue principio prodit , moxcjue fub genu in rcnuem tendinem abit , ad calcem uf<]ue porrecSum , cpi cum prsecedcntium duorum mufculorum tendinibus mifce- tur. Eacjue ex tribus iftis tendinibus conftata portio j chorda dicitur magna^ Adducitur (ive introrfum movetur Tarfus , & cum co totus pcs , pcr muA culum tibialem pcftiaim> cjui prope conjundlionem Tibi^^ Fibul#^gue exor- 44^ Accmattfsmar Corporls Humanr tus y totique Tibl^ affixus , dercendit in- os Tarfi, quod cubiformi conjun- ^um eft. Hic interdum geminis teh- dinibus definit , altero in os naviculare , altero in primum cuneiforme,., Abducit pedem mufculus Peron^s pofiicus y q^ui i fuperiori ^ pofticaque. Fibul^ parte deducitur per malleoli ex- terni fiilliram cum PeronjEO antico , ab- eoque xiuro validoque tendine dir- greditur verfus inferiorem pedis regio-- nem ^ tandemque in os euneiforme ma- jus,. quod pollici fubjicitur , definit,. Huic interdum alius adftat mole tantum si defcripto difterens , ficut Pfoas par- ms ab ordinario Pfoa. Digiti pedis ex-tenduntur., ffecTcun-' tur, & oblique moventur. Tenfores quatuor digitorum , duo funt mufculi i Longus , & Brevis. Tenfor Longus fub tlbiall antico ja- cet oritur ab antica , & interna Tibise parte , & fecundum longitudinem fibu- I2 defcendens , inquatuQr tendines dif- pefcitur, qui in quatuor digitorura totum clorfum.^in trea fcilicet eorum,articulatio- ^eainferuntiir», " '" Xeu- «f AnatmicA DeUneatto^ 445» Tenfor brevis ab Aftragali parte fu- perna en^tus , & longo fubftratus » cpatuor quoque tendinibus in quatuor digitorum prima internodia termina- tur. Fleduntur quatuor digiti a fex muf- culis, Flexore fcilicec Iongo> Flexorc brevi , quotuor lumbricalibus, Flexor lorfgus , five perforans a fu- -perna ti bix . dc poftica parte exoritur, &pofh]uam ultra malleolum mternum defcendit, Enditur in 'planta pedis m n 450 Accuratifuma Corp or is Kiimanl Oblique digitos- movent mufculi in- teroiiei ? cjui paritcr ac in manu externi funt : & interni ,5, ac fpatium inter oila, matatarfi occopant». Digitus minimus peculiarem habet aBdu(florem ? a calcaneo piocedentem y. &primi internodii-exteriio Jateri infer- tum, ' Pollex proprios mufculos habet nu- mero quatuor : Extenforem fcilicet, ab- dudiorem^ & addud:orem majorem jj & minorem, Extenfor ab externo Tibi^ latere per pedis /tiperiora defertur in totam polli-- eis partem fuperiorem. Internum ake- rum tendinem in os metatarfi pollici fub- jed:um porrigit. Abdudor ab interna parte calcanei ortus, per latus pedis internum in pri- mumpollicis os defertur. Abdu(5lor major a ligamento offis' metatarfi , quod minimo , eique proxi— mo digito fubjedhim eft, tranfveriim:: fuper csetera offa procedit in primum ar-; liculum pollicis. Addudor minor a minimi digiti li- ^ samenta- Anatomka Delhieatio.' 451- gamento 5 quod ejufdem primum vin- cit internodium , carnofus procedit tranfverfim ad primum pollicis os , ciii brevi , latocjue tendine interius inferi--. tiir. F I N I S. INDEX RERUM> E r NOTABILIUM. A. AUantoh memhrana an reperittir. fS 174. feq. 184 Mcmdonis ofinlo cixcA mtritionem /ce- tus. 131 Amnion, 42. 25S Anfexus utriufque femen conferat ad con- ceptum, 19 Anmalium generatio non fitper epigene' ftn, 74, 90 Anfoetusinutero nuUa producit excremen- ta, I <^4 An foetus fudor duntaxat in chorio 5 urina vero in amnio continetur, 177 Anfoetus in utero rejpiret, iSj.feq, 195 Annotanda in partu. 251 An in partu naturali offa puhis ah invicem difirahantur, z 5: : . 2 3 4 , 23 9 Anthelix, 288 Antitragus:, 1 89 MteriA deducunt fanguinem adomnes cor- poris ET KOTABILIUM. porlsparm, z Arteriarum nvuli flurtmi feruntur ad te^ ftium fuhftantiam. 3 Arteria nervis concitatA tendunt vcrsus ductum feminalem, 5 Arhores quomodo nutriuntur^ 1 1 . 1 3 Artftoteles allegatus. 27. 71. 1 15 Aures. 288. 289.290 Auditus quomodojiat, 293 Arterids. itmhilicales oriuntur ah arteriti iliacis* 90 Arteria cur versus extremitates magis ac magts attenuantur. 83 Atrophta in faraljfi undK 9 Atlas. 313 Arttis corporis ftiperiores^ ^16, feq^ Arteriarum rami^ ^\i,ad ^45 Aer infpiratusy qu':d adferat utilttMis, 555 Mquilthritim eft in mufcults. 378 Acidum in fucco pancreatico, 391 B. Bilfius laudatus, 14 Brajfavolus ailegattis, 1 1 o Bartholinus allegatus, 1 5 ^. 1 8 5 Bronchus pulmonum. 354 Bilis ^z INDEX RERUM Silis chjmkaanaljjis, 591 Bilaria vafa/ 405 » - - veftctda, ibidc Carmfiispanniculus. 3^7. 3^8 C(?rp«y pjramidale vel varicofum quomodo efformatum. 3 C^/(?r tefiium unde, 5 Chjlus fuppeditat femen. 5. 14. i^ C^re efi fanguinis prcmptuarium, 7 Cerehrum quando efformatur, p Conciliantur locaquddam S, ^mpf.24.25 Conceptus quomodo fit, S 3 • 5 4» 3 ^^* 4' • 42.45.74.78.249.250,251. 25^.257 259. 260 Contrariiomufculiunde, 380 Conceptus pnmus ohtinet materiam & conditioneni ovi. 35 C(?rp//x humanum efi compendium f/ftema- tismundi,- 3^ ► — fuhtilifilmum f, elementum pri- mum, 37 Corpori intellecius non competit. ibid. Chor:on, 42. 257. 53 Cotykdones generantUY ante qualemcunque f(XtUS ^■^ C 4 A.^- ^-^'^ ET.KOTABILJUM. '<^ - festusejformationm, ^i -r - - ?i(J« v^ro placenta utenna, ibid, 'Circulatio fanguinis oftenditur, 78.82.83 Carteftus laudatus. 8i /r|//z ulterioY elahoratioin inteftinis, 195 '-Cnr arteriA versus extremitates magis ac magis attenuantur, . 85 ■Cordis diaftole, S7 /)'y?o/^. ibid, Cuniculi juniores hahent pahulumglutinO' fius caloris vitalis, 26 Cui ufui deftinat£ funt chorton.& amnion, 150.157 'de la Courvee allegatus. 145.179.1S5. 202. 205. Conftamus iis quihus nutrimur & vice versa, 158 Chjlus reperitur tn ventriculo emhryonufn &ftercus in inteftinis. 1 3 (5. 1 5 7. 1 3 8. 159 ^Curfoetusproditin lucem, 208. 221,225 228 'Cofta. 357 'Caufa incerti temporis pariendi. 212 ■Cceltm microcofmi, ^ • 5 <:ardanus allegatus. 214 Ccscum INDEX RERUM ■Ccsciim wtejlmum non locatur inhjpoga- fflrto^ 184 Cerehrum, iSj — - fenfus motus^ue eft Inftrumentum, 16% Clitorts, ^%6 Corpus callofum, 270 Carotides arterh, 2j^. Canthi oculorum, zS6 Curpuer recens natus ftatlm ^xonerat al^ vum & mingit^ 16 j Cerehri ventriculL 270 Chjlifera vafa fupra mufculos ahdomi- nis. 248 Capitis divifeo, 313 Cor eft mufculus, 5^9 » " protrudit fanguinefn. 340 Du^us chjliferus difpergit ramosper univerfum corpus, 15. 117 Idemprohatur, ibid. I>ifferenti^ * - fudor an in chorio continetur & uritu inamnio, 177 Txtus an in utero refpirat, 1 87. feq, 1 5,5 - - vagitus unde. 1^6 Ferdinandus Mela allegatus. zi^ Voramen orbitx, lachrjmale communicat cum offe crihrofo, iSG Tacies, 294 Tmnellarum lafcivitas quomodo ccgnofci- tur. 4J Tcetuum primordia in qtiibufdam fdmellis tardius iii quibufdam maturius confpi^ ciuntur. 4-7 Fallopius allegatus, i^^p Fcctus fanguine menfruo non mitritur^ 109. II I - - fed Licief materia chylosa, 112.115. 114.11; - qifomGdo exit ex utero,Zd0.z.:^i,2^z Fermentum ventrtculi, ^ 86, 3 S7 Fijfura vulv<& magna. 425 a C^^aUnus allegatus, i ir, 14 t. 151," j if4. 168. i8^ 186. 19 f. Generatio cur ohfcura. 2 j4. 2 5- ^ V z Gkn- INDEX RERUM Glanduld pnealis, 273 Gmgivdi. 302 Guftusunde, ' ^06 GlanduU falivaUs^ 307 - - parotides. ^o2 Glandulofa corpora eofjledomhus incmn- hentia, initio valde utero adlurent. 6 ^ GlanduUmefenterii, i^% GUnduUrum divifa^ 399 GUndofm corfus, 419 GUnspenis, 41 a H. Hmnores muitifariam moventur in va" fis. ■ II Jiomini idem eft appetitus ad congrejf-^s qui C£teris animalibus, ^40 Uarvdi error, 70 Bippocrates allegatus, -ji, 1 14. 1 28. 140. 151. I yi. 1^3. ic)4. 196. 208. izo, 234.237.23^.244 Hmnatofis eft in corporefxtas^ 1 2 7 - - ohjediofolvitur, ^ 128 Helix, 288 Uarv^us allegatus. 1 5 . 1 7 . 2 o. 2 3 . 2 8c 32. 35.3^.4^' 47-50.52. 64.66 67. >A» ET NOTABILIUM. % 67. 7f.7^. 7S. 79- ^^- 92. 95. 9 2' I 112. IIj. 115?. 12^ 125. 127. IjO» 155.1:14. 143. 152. 157. 1^0. i6i« 162. l6j, I^J'. 174. 201. ZC6. 222« :i2,- Hunwres ocnl'l 284 Hepdtisftm^to, 407 L .1 1K paraljfiundi atrophtal . . 9 JecuY foetuumnnnqnam alhtim aut par- vum Apparet , /^^ femper fufcum aut fumme rubicundum & amplipmum, 105 Jotibertus allegatus^ 1 1 o imefllni coeci tifus. 1 84, 1 8 ;. 265 J« cruditate ntdla bona crifis, 2 1 1 Jnteftinorumflercus in fcstumdh 178 Infantis v/tgit tis, 1 ^(S Jugulares vena, zy^ Jgnis vitalis qtiomodQ accmditur, ^50 Intefiina, i9P%;^9S V 5 iV^- INDEX RERUM L. Lafclvitas fcemellanim qumodocognof- ctttir^ 45 Laurentm [Andreas) aUegatiis, 107. 1 91. Lkiuor nutritius copiofior ultimis geflatja* nismenfihtis in am?iio quam chorio, 154 Laats generatw tn nummts, : L4^ 244. . 245.362 Lindanus alkgatus. 242 Lingua, 3c4 - - ejusmufculi. ^05 Zoquelaunde, 312 Larynx, 509 «. - e]us caniUgmes. ibid. - - mufculi. 310 Zj}?iph- - fiernohjofdeSe ibid. - - coracohyoides, jbid, ^^^ fljloceratohyoideSt . i^| jo4= «- - geniohjoides^. 304 <^ - cribrofum, 3i7 €>doratus qumodofiat» Z9^ Ovariamulierum, 432 Oefophagus,. 3^8 - - e;«^ mufcuU. _ 309 Ohfervatio in emhrjme Vmefiri.. 65 Gjfacapitis. 3^4 - - temporum.- 3'^^ Os cuneiforme. 3^7 Ofsiumfpecies,. 3^9' 3 7^ Osfacrum, 5.75 -— ifchimn. E T N O T A B I L I ^■^I. - - ifchmn, f77 P. PapilUjiervea. , 7,6$ Froftat£ qnomcdo efforwat£, 2 - - exonerant fe inurethram. ibid, - - uhifita. ibid. Fancreas, 401 Varenchjmata fanguineA quomodo compofi^ ta. S. Tanniculus carnofus. ^C^J. ^CZ Tartcs omnes fanguine non nutrimitur, 6 Jprimordtafoetuum in quibufdafu focmelUi tardius , in qmhtudam matmm con* jpictuntur, 47 Tenis, 420 Tun^um faliens & fibr£ fanguine^in ovo primum apparent, (5 5 " ' in cuniculo vero confpiciuntur demiim poft ja^um futuri foettu rudimentum. ib. Vinguedo corporis. ^66 Ter urachtwi nthil ablegatur in memhra- nam allantoiden, 1 jz Tuerpoftquam refpiravit , pertotumvit£ curriculum reft>irare non cejfat. 1 5 6. 202. 2oi SuUtis alimenti defeciu non excltidittir.ioo Tleura INDEX RERUM :Bleura. 5<^i Fer pdmones emkrjQnh nonjit circiilatlo fanguinh. ^o 5 Tlinms allegaius, 214 Sartus qui menfe nono aut feftmo^non cen- tingunt , dkendi nonfunt ahortus. \2 16 ^erin^um. -^ ^ 5 Fro varia dierum ^nenft comfetentium enuineratione ^ variant tc/npora partus 2.18 Tardus allegatus. 23 5 lin^us allegatus, 232.24O ^artus quis maximl naturaBs. Z4 ^ Balpehrd. 2^5 7'arottdes, lo^ mtusfacilh vel difficilh caufa 1 ) 8, 2 j 5 264 P/4/«x. 347 Fulmo. ^ 35S Te^us quomodo dilatatur & conftrlngitur. leritondum, 3^^ Q uid corporh humani hrutique anima* Uh qenerationem moUtur. i li LT S O I A B 1 L i U '.i. Quomodo ex yeftculis femindibus deferd^ turfemen ad urethram. z Quomodo quidam Veneri nimis addiciifan' guinem loco feminis emittunt, 3. 5 Oiiomodo fiat refpiratio. 204 Ouomodo foetus exit cxutero, 240. 241, 24^ Quisfit ufus cborii & amnii. . 1 50. i j-y R. Rivdi arteriarum plurimi feruntur a d tefiiumfubjiantiajn, .3 Katio errantem fenfum corrigit, 73 Riolanus allegatus, 124. 145. ifS. 166, 17^.175 Receptaculum avefca difiinclum non re- peritur. ,: .84 Renes. 2^5.411 Receptaculum chjli. 349 Regio umbilicalis. 36J Scinen quidfit, t-. 5*. i ^. T 6, 19 Seminis elaborationi mferviunt tefies, ibid. Seminales veficuU quomodo ejformata, z - - femen fuigeneris conficiunt, 1 . 17 Saju m INDEXRERUM Sanguis nonnunquamproruitm mmio coitu.^ " - judicatur inidomus ad generandumfi- men. 5* ^'^ Sanguine non nutriuntur omncspartes, 6 Sanguis adoritur partes carneas moUiores in febribus ^fame diuturna. 6 Sanguinis promptuarium efl caro. 7 S^nguinea parenchymata ^uomodo compofi" ta. 8 Succus Jpermaticus ^ nutritius unde. 9.10. 1.5. 1^.16. Semen ef^ tripkx. 1 7 - - dijferentiaeorum- 18 Seminis totafubflantia n6n efl femen- 1 8. 2^.27 Secretio ckyli a fcecibus. 5 94. Sexus utriusquefemen an conferat adconcep" tum. lo.i^.^i Spiritus animales centribuunt adfcmsn cofi' ficiendum. 17. 30 Semen p ofi impragnationem evanefcit, 5 r Simuitanea generatio7US eixemp Ittm . 5 9 Senftis perperam confulitur j ubi objeSia pr^s exigmtate fuipercip itequeunt. 7 g Senfum errantem corrigit ratio. ibid. Sanguis adeft antepulfum. TJ » - cnr primo cojifpicitur i?zgenerationis pro' mordiis. ibid. Similitudo converflonis fanguinis in rubi- cundumcolorem cum pyris ^ cydmiis ?na-- lis. -]% Syflole ' ET inOTABILIUM. ^ <^yflole cordis. 8^, Schenkius aUegatus. 1 1 0 Senncrtus allegatus, I ^ i Succus la^eus in cor^ore coloretenusjiibito mutatur. 1 20 Spigclius allegatus. 1 1 6. 2 1 7 Stercus inte^Anoruminfoetu unde, 178 Sinusmeningim. z6p Stapes. 291 Sanguinis vigepma quantitas ablata j non aque dehilitatac Jlmplexportio feminis.^ Stcrcus infaetibus cur nigrefcat. 136 Sanguis non iii venas transft^etat ex arteriis antequamper carnium fubftantiam fuerit diffufus. ^<^6 T. *^efes elaborationi feminis pracipue in» -*■ ferviunf. 1 Teftium Tunica peculiaris acpropria qua. 4* Teftes fcsminarum anffuftrafnt. 25 — co7itinent femen fedminus perfeBum.i 5.24. Tunica venarum cur rariores quam ar.teria* rum. 8 5 Tympanum auris. l^o Thymtts. 356 Tunica teftium. ^r ^^ V. Veftculafeminales quomodo conformata.Z - - glandulosdjhbftantid intertexun- tur. ibid. • • fmenfuigeneris conficiunt» ibid. 17 INDEX RER. ET NOTAB. :VigecupIa fanguinis quantitas ablata » non aque debilitat ac Jimplexfeminis portio. ^ Uterus non femper ad fostijicandum eft ido' neus, 50 Vaja umbilicalia ubi dijfeminantur. 60 ^ - non coniunguntur cumvajisiiterinisper anajlomofes. ibid.125 Vena umbihcales prius confpiciuntur <^uam aliacorporispartes. 8r Venarum tunicd cur rartor ^ tenuier quam arteriarum. 8 5 VeJIingius aUegatus, 13 7. 1 66 . 2.47 Xlfus chorii (^ amnii> l ^ 7 Vterina 'vaja non tendunt ad cotyledonesfed termina-rztur in corpore glandulofo. 1 2. i VafoYum uterinorum ufus. l : 9 Vefalius allegatus , 169 Urijia in am?iio 'tiequit Jubf^ere. 1 70 Vefcafemper globofa efc in ko?mne. 1 8 4- Vfusinteftinicisci. 184.. 185" Vagitus embryonis. \^6 Vmbiliciufus. 194. VaisfiiiS allegatus. 2l5 Vaja umbilicalia. 164 VentricuU cerehri.t 7 o Ven^jugulares. 175 Vifo^HO/nodoJiat'Z%^ Vvuia. 301 Vertebns quot. 312 Vena <^earum ramuli. w Vmhiiicalis regio. 365 Ventriculus. 3B4. Vafa Itenis. ^09 Vreteres. 41? Vrethra. ^i i Vterus, 43^ F I N I s. i .'k.-'t':'^<^zf^:zr^i.''^i^^r.%r\¥^\j.<.'^^ , ^* COUNTWAY LIBRARY OF MEDICINE m 21 E88 1686 RARE BOOKS DEPARTMENT WM^&mm