«dort ■ J»T Das Pflanzenreich Regni vegetabilis conspectus Im Auftrage der Preuss. Akademie der Wissenschaften herausgegeben von A. Engler IV. 261 Orobanchaceae Mit 207 Einzelbildern in 24 Figuren von Günther Beck-Mannagetta Ausgegeben am SO. September 1930 Leipzig Verlag von Wilhelm Engelmann 1930 £ fy A QK Pse a longo tempore nomen Leptamnium proposuisse in Monographia Orobanchacearum ; sed hoc opus mihi (= DG.) et cl. Asa Gray (notice bot. Wright. of Rafin. in Amer. journ. sc. V. 40) ignotum. Rafinesque Med. Fl. 2, p. 237 Leptamnium virginianum Raf. 4 84 0 citat, sine designatione operis«. 1. E. virginianus (L.) Darlington, Florula cestrica (1825) 72; Hook. Fl. bor.- amer. II. 93; Endlicher, Iconogr., t. 80 (germen et semina incorreeta): Reuter in DC. Prodr. X. 4. — Orobanche virginiana L. Spec. pl. (1753) 633. — Epifagus virginianus Barton, Comp. fl. Philad. II. (1818) 50. — Epifagus americana Nutt. Gen. Amer. II. (1818) 60. — Epiphejus americanus Walpers, Rep. III. (1844 — 1845) 457. — My- lanche virginiana Wallroth, Orob. gen. diask. (1825) 75. — Leptamnium virginianum Raf. in Am. monthl. mag. (1819) sec. A.Gray, Synopt. fl. North Am. II. 1. (1878) 314 et ed. 2. (1886) 314 sub synonymis Epiphagi; Britt. and Brown, 111. fl. North. Unit. Stat. III. (1898) 197. — Orob. minor virginiana lignosior Morison, Plant, hist. Oxon. sect. 12 (1680) t. 16, fig. 9. — Caulis tenuis, rigidus, erectus, in ima basi incrassatus et radiculas copiosas emittens, e basi simpliciter, bis raro ter ramosus cum ramis elonga- tis stricto-erectis infra esquamatis, superne copiose floriferis, squamis brevibus carnosis remotis vestitus, interdum flexuosus, ochroleucus, rubro-fuscescens vel purpurascens, — 60 cm altus. Flores laxe racemoso-spicati, inferiores cleistogami vix 5 mm longi, fruetiferi, corollis brevissimis muniti, superiores hermaphroditi, chasmogami, 8 — 10 mm longi, non vel raro fruetificantes, corollis semipollicaribus, angustis, sursum sensim am- pliatis, albidis vel plus minus purpurascentibus praediti; intermediis interdum interpositis. Bracteae squamaeformes, pedicellos longitudine aequantes vel paulo superantes; brac- teolae calyci adnatae minimae lanceolatae, calycis tubo breviores. Corolla florum chasmog. superiorum alba vel purpurascens, limbo subbilabiato praedita; labium superum emar- ginatum, inferum trilobum; laciniae acutae, uninerviae, breviter pilosae. Stamina in tertio infimo corollae inserta, inaequilonga; filamenta in basi cum corollae parte pro- pinqua barbato-pilosa, supra pilis perpaucis articulatis obsita vel glabra; antherae sagitti- formes, acutae, pilis articulatis copiose teetae, thecis mucronato-acuminatis divergentibus instruetae; pollen 19 — 22 ^u. Germen tumore basali neetarifero praeditum; Stylus glaber; stigma subpeltato-globosum, in media parte coneavatum. Capsula ovalis compressa, conspicue saepe bis calyce longior; semina numerosa ellipsoidea, longa; cellulae testae elongatae, incrassatae, eporosae. — Fig. 5-4 — K. Epiphegus. 25 Planta nutriens. Crescit ad radices Fagi ferrugineae Ait. (F. americanae Sweet). Ist an die Verbreitung von Fagus ferruginea Ait. in den östlichen Ländern Nordamerikas gebunden und mitdieser von Wisconsin-Michigan, dem südöstlichen Canada — New Brunswick — NovaScotia Südwest- wärts bis zum Mississippi und süd- wärts bis Florida verbreitet. Blüht von Mitte August bis Oktober. Canada! (Wingham in On- tario, Belleville). New Brunswick! (Fredericton bei 46° nördl. Br. [John]). United states of North America: New York! (Niagara falls [Geyer], Barreth [Torrey et Gray], South Hadly); Maine (Mt. Desert Island, Orono) ; Connecticut (New Haven); Penn- sylvania ! (Rochester, Lancaster, Philadelphia, Easton, Reading) ; New Jersey! (Staten Island, Clo- ster, Oradell); Delaware!; Ohio! (Brighton, Parma, Miami, Cincin- nati, Richland country); Ken- tucky (Hooker), Leyxington (Griswold); Tennessee (Bey- rich); Indiana (Matthes); Vir- ginia; North Carolina! (Ruther- fordton [Rüg eil); Alabama (Mo- bile?); Georgia (Harper); Loui- siana (Covington nach H. Schrenk); Middle Florida. Ludit: Planta nunc he- terantha floribus inferioribus fertilibus cleistogamis et supe- rioribus sterilibus chasmogamis instructa, nunc homoiantha cleistogamis fertilibus modo in- structa reperitur. Var. Rauana Austin in Bull. Torrey bot. club VI. (1875) 65 sec. H. Schrenk in Proc. Am. microscop. soc. XV. (1894) 98 a typo non differt et status ab- normis esse videtur. Nota. Über das Leben, die Keimung, die Entwicklungsgeschichte und Anatomie dieses Parasiten vergleiche : H. Schrenk, Parasitism of Epiphegus virginiana (BroomRape, Cancer Root), in Proceedings of the American Microscopical Society XV. (1 894) 91, und E. Cooke and A. F. Schively, Observations on the structure and development of Epiphegus virginiana, in Transact. and Proceedings of the botan. soc. of Pennsylvania II. (4 904) n. 3, 251 (Contributions from the botanical laboratory oftheuniv. of Pennsylvania), auch Fergus, S. T. , Epiphegus, in Bot. Gaz. VII. (1882) 41 u. VIII. (1883) 154. — Leavitt, R. G., Subterran. plant of Epiphegus, in Bot. Gaz. XXXIII. (1902) 376. Fig. 5. Epiphegus virginianus (L.) Darl. A Inflorescentiae pars superior. B Flos a latere, G longitudinaliter sectus. D Flos fertilis cleistogamus. E Stamen. F Antherae. O Stigma. H Capsula aperta, J submatura, transverse secta. K Semen. — A — D sec. Endlicher, cet. icon. origin., auctae. 26 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. 4. Cistancflß Hoffmannsegg et Link. Hoffmg. et Link, Fl. Port. I. (1809) 319, t. 63; Endl. Gen. pl. 726; Benth. et Hook. f. Gen. IL 983; Beck, Monogr. Orob. 58 et in Engl. u. Prantl, Nat. Pflanzenfara. IV. 3b. 129; Guimaräes, Mon. Orob. in Broteria III. (1903) 189. — Oro- banche sect. Haemodoron Wallroth, Gen. Orob. diask. (1825) 69 = Haemodoron Reichenb. Fig. 6. Cistanche Hoffmg. et Link sect. Eucistanche G. Beck. — A— D C. tinctoria (Forsk.) G. Beck. A Flos. B Corolla cum pistillo longitud. secta. G Calyx fissus explanatus. D Antherae. — E G christisonioides G. Beck. Flos. — F—K G. tubulosa Wight. F Flos. O Antherae. H Ova- rium transverse sectum. JGapsulae valvae, seminibus in una remotis. K Semina. — L G Brunneri (Webb) G. Beck. Anthera. — A, E, F magn. nat., ceterae auctae, icon. origin. Gonsp. (182 8) 212b; non Haemodorum Smith. — Phelipaea sect. Cistanche Walpers, Repert. III. (1844—1845) 461 ; Reuter in DG. Prodr. XL (1847) 11; Boissier, Fl. Orient. IV. (1879) 500. Flores spicati, speciosi, bracteati; bracteolae 2, calyci adnatae, rarius rudimentär iae vel nullae. Calyx campanulatus vel postice fissus, 5-lobus vel lobo postico deficiente 4-lobus, cum lobis sinistrorsum imbricatis rotundatis aut lobo postico sinubus 2 profundis separato saepe minore acuto vel nullo proinde 4-lobus raro aequaliter 4-dentatus, sub- Gistanche. 27 fissus. Corolla ampla, tubuloso-campanulata vel infundibuliformis , ad faucem versus ampliata, plus minus pronus curvata, limbo subregulari vel subbilabiato et laciniis 5 de- scendenter cochlearibus latis aequalibus vel inaequalibus instructa. Stamina in corollae tubo inserta; filamenta in apice sub antheris genuflexa, didynama; antherae cohaerentes. Germen in basi glandula annulari nectarifera cinctum; Stylus in apice incurvus; stigma crassum, subintegrum. Placentae 4 (rarius 6 vel 2) separatae. Capsula in Iateribus compressiuscula, bivalvis, raro trivalvis, stylo persistente terminata; semina numerosa, globosa; testa cellularum strato unico formata, eiusdem cellulae foveolato-reticulatae. — Parasitae robustae, — \ m altae, caule simplici crasso squamato et spicis densissimis in- structae, per regiones calidiores et subtropicas mundi antiqui ab penninsula Iberica ad Africam, Asiam centralem, Mongoliam et Indiae partem occidentalem distributae. Dispositio sectionum generis Cistanche. A. Flores bracteolis binis adnatis praediti. a. Calyx campanulatus, connatus, lobis 5 rotun- datis obtusis imbricatis rarius acuminatis praeditus Sect. \. Eueistanche. b. Calyx brevius connatus, profunde fissus, quadridentatus, dentibus aequalibus lingulato- subattenuatis dense villosis munitus . . . Sect. 2. Subeistanche. [Species unica 1 3. G. sinensis G. Beck (China).] c. Calyx postice profundius fissus, aut 5-lobus cum lobis aequalibus et lobo postico utrinque sinubus profundis ab ceteris separato aut 4-lobus cum lobis 2 anterioribus latioribus et 2 lateralibus acutioribus loboque postico rudimentario (plurimum angusto et acu- minato) vel nullo Sect. 3. Heterocalyx. B. Flores ebracteolati Sect. 4. Cistanehella. cum specie 16. C Ridgewayana Aitch. et Hemsl. (Afghanistan, Persia.j Sect. \. Eueistanche G. Beck. Cistanche sect. Eueistanche G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 57, et in Engl. u. Prantl, Nat. Pflanzenfam. IV. 3b. 12 9. — Calyx campanulatus, quinquelobus, lobis rotundatis obtusis saepe mutuo imbricatis vel acuminatis, subaequalibus praeditus. — Fig. 6. Dispositio specierum sectionis Eueistanche. A. Bracteae, bracteolae et lobi calycis glabra vel subglabra. a. Lobi calycis tarn longi quam lati, plurimum rotundi. a. Antherarum thecae acriter acuminatae vel apiculato- mucronatae. Laciniae corollae explanatae vix labiatae, subaequales, illae labii superi obtusiusculae. Antherae lanuginoso-pilosae. I. Squamae caulis plurimum lanceolatae. Tubus corollae albidus vel pallide violaceus, striis 2 intensius violaceis lateralibus praeditus. Limbus corollae 15 — 18 mm latus, intense violaceo-fuscus vel amethysteus. Plicae inter lacinias labii inferi carinato-prominentes usque ad tertiam infimam tubi descendentes, 17 — 18 mm longae. Flores 2,6 — 3 cm longi. (Africa borealis) . 1. C. violacea. II. Squamae inferiores plurimum latae. Caulis 20 — 30 mm crassus. Flores 3,7 — 6 cm longi. Bracteae late ovales; bracteolae oblongo-ellipticae. Corolla bis vel ter 28 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. calyce longior, lutea; tubus unicolor, estriatus; limbus 20 — 25 cm latus; plicae inter lacinias labii inferi obtusissimae, 8 — \ 0 mm longae. Stamina in tertio infimo corollae tubi inserta, in basi cum corollae parte subjiciente pilosa. Antherarum pili subscabri. (Insulae canarienses, Africa borealis, penninsula ibe- rica) 2. C. tinctoria. ß. Thecae antherarum subobtusae vel rotundatae. I. Limbus corollae subregularis aut inconspicue labiatus. \ . Gorolla lutea, ad limbum versus interdum violacea. Apices thecarum marginibus incrassatis instructi; cellulae parietum antherarum annulatim incras- satae. Antherae plurimum bicrures. * Laciniae corollae labii inferi plurimum inae- quales, duae laterales obtusae, media minor, saepe subacuta rarius subaequalis. Gorolla lutea, ad limbum violacea, eiusdem pars calycem superans calyce bis longior. Gaulis squamae lanceolatae. Bracteae calycem superantes. (Africa borealis et tropica, Persia, India) . . 3. C. tubulosa. ** Laciniae corollae labii inferi subaequales. Pars corollae calycem superans ter longior quam calyx. Antherae parce pilosae. Bracteae oblongo- lineares. Corolla lutea. (Senegal) 4. G. senegalensis. 2. Gorolla albido-rosea, 3,5 — 4,5 cm longa. Thecae obtusae, lanuginosae; cellulae parietum thecarum tabellatae, non incrassatae. Antherae magnae c. 6 mm longae, ellipsoideae. Perrobusta. (Buchara, Mongolia) 5. G. mongolica. II. Limbus corollae conspicue bilabiatus. \. Laciniae corollae subaequales, illae labii inferi emarginatae. Filamenta glabra. Stylus glandu- losus. Calycis dentes et bracteae ad basim versus parce ciliatae. Gorolla lutea, ad limbum versus purpurascens. (India orientalis) 6. C. Calotropidis. 2. Laciniae corollae inaequales; illae labii superi acutae, illae labii inferi obtusae vel emarginatae, multo latiores. (Lybia) 1. C. compacta. b. Calycis lobi ovales, longiores quam lati. a. Flores sessiles, spicati, nonnunquam infimi modo pedi- cellati. I. Spica densiflora vel in basi modo laxiflora. Filamenta cum antheris glabra. \. Bracteae flores longitudine subaequantes. Calycis dentes 4, lanceolati acuti. Flores 3 — 3,5 cm longi. Laciniae labii superi e basi ovali-lanceolatae, illae labii inferi laterales lanceolatae acutae, media ceteris longior, lingulata. (Senegambia) ... 8. G. hesperugo. 2. Bracteae calycem paulo superantes. Calyx 5-lobus vel 5-partitus cum lobis ovalibus vel ovali-oblongis (sed aliquando«nvolutis et sie acutis), inaequalibus, obtusis. Flores 3 cm longi. Corolla subbilabiata; laciniae rotundatae, illae labii superi subereetae, illae labii inferi patentes. (Senegambia) ... 9. G. Brurmeri. Cistanche. 29 II. Spica laxiflora. Flores sessiles. Stamina in media parte tubi corollae inserta; filamenta in basi pilosa; antherae paulo pilosae. (Afghanistan) 1 0. G. laxiflora. ß. Flores pedicellati in racemis erectis paucifloris, 3,5 — 4 cm longi. Bracteolae lineares. Lobi calycis ovali-oblongi, corollae dimidium superantes. Filamenta pilosa; antherae villosae. (India orientalis) 11. G. christisonioides. B. Bracteae, bracteolae et calycis lobi plus minus pilosi vel arachnoideo-lanuginosi. Limbus corollae violaceus. Antherae acriter mucronulatae. a. Flores 2,5 — 2,7 cm longi. Calycis lobi circa tarn longi quam lati, rotundati (interdum parce pilosi et denticulatij. Gorolla alba ad limbum versus violacea. Capsula bivalvis. (Oriens — Mongolia) 12. G. salsa. b. Flores 4 — 5 cm longi. a. Calycis lobi longiores quam lati, acuminati, eroso- denticulati, longe arachnoideo-lanuginosi. Caulis dense imbricato-squamatus. Capsula bivalvis. (Algeria) . . 13. G. mauritanica. ß. Calycis lobi semiorbiculares, rotundati, in margine lanuginoso-ciliati. Corolla 4 cm longa; eiusdem laci- niae lanuginoso-ciliatae. Capsula trivalvis. (Turco- mania) 12*. 0, trivalvis. 1. C. violacea (Desf.) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 267 et in Engl. u. Prantl, Nat. Pflanzenfam. IV. 3b. (1895) 129; J. D. Hooker in Curtis, Bot. Mag. LIX. (1903) t. 7911 et in Ind. Kew. III. (1894) 493 in add. — Phelipaea violacea Desf. Fl. Atl. II. (1798 — 1800) 60, 1. 145; Walpers, Repert. III. 462; Reuter in DC. Prodr. XI. 12; Batt. et Trab. Fl. de l'Alg. 655; Durand et Barratte, Fl. lybicae prodr. (1910) 182; Viviani Fl. Lyb. spec. 134 (f. Reuter). — Orobanehe Phelipaea Willd. Spec. pl. III. (1801) 352. — Orobanehe violacea Wallroth, Orob. gen. diask. (1825) 70. — Caulis 15 — 38 cm altus, simplex rarius interdum in basi ramosus, in basi saepius bulbosus cum bulbo hinc inde duplicato, carnosus, plurimum 2,5 — 5 cm crassus, rarius quandoque crassitie brachii, infra densissime imbricato-squamatus. Squamae carnosae, infra late deltoideae vel rotundatae densissime imbricatae, ereetae, superiores interdum laxiores longiores ac tenuiores, ovales sensim lanceolatae linearesve fere foliaceae, omnes demum exsiccatae mareidaeque. Spica conica, demum elongata, cylindracea, densissima, quandoque — 35 cm longa. Flores densissime congesti, 2,6 — 4,2 cm longi. Bracteae coloratae, late ovali-oblongae, subacriter angustatae, obtusae, calycem longitudine aequantes vel supe- rantes; bracteolae parvae, oblongo-ellipticae vel subspathulatae, calyce breviores. Calyx scariosus, semiquinquefidus cum lobis fere aequalibus elliptico-oblongis, rotundato-obtusis vel subtruncatis, glaber (aut lanuginosus f. Reuter?). Corolla tubuloso-cylindracea,purpurea vel purpureo-violacea in tubo albicans, vel pallide violacea et striis duabus intense viola- ceis ornata, leviter arcuata, paulo ampliata; limbus 15 — 18 mm rarius — 2,5 cm metiens obliquus cum lobis fere aequalibus rotundatis, recurvis et plicis inter lobos anteriores altissimis acriter bicarinatis, usque ad tertiam infimam corollae descendentibus, 1 7 — 1 8 mm longis, glabris, aureis. Stamina in tertio infimo corollae inserta, vix exserta; filamenta in basi cum tubo corollae circa insertionem barbata, ad apicem versus ineurva; antherae approximatae ovatae mucronato-acuminatae, inter thecas saepe apiculo connectivi instruetae, barbatae cum pilis sub lente scaberulis; pollen 30 — 45 [i. Germen in basi antica sub- trigibbosum, glabrum; placentae 4 separatae, tumidae; Stylus ad stigma versus ineurvus, glaber; stigma crassum subbilobum. Capsula ovata vel subglobosa, compressa, obtusa; semina numerosissima, minuta. Plantae nutrientes. Crescit ad radices Chenopodiacearum frutescentium, Oypso- philae albae ?, Limoniastri monopetali Boiss. sec. J. D. Hook er. 30 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. An sandigen Meeresküsten und an salzigen Stellen im Gebiete der mediterranen Flora durch Nordafrika von Marokko über Algerien bis Tunis und die Cyre- naica; blüht im Winter. Marokko! Agadir, Foumalili, im Distrikte d'lda Ouchetulal im Südwesten von Marokko, bei Mardochee, um Ghtouka (nach Cosson!), bei Tozzer (Desfontaines). — Algier! Um Oran (Boissier et Reuter, Debeaux, Durieu); in den Dünen der Sahara (nach A. Lendner in Bull. herb. Boiss. 2. ser. III. [1903] 629). — Tunis! um Biskra (Balansa, PI. Alg. n.846), bei Bir Saad nächst Tunis (Mürbe cß), Gabes (Kralik, PI. Tunet. n. 291; Pitard, PI. Tunet. n. 220 !); in der Sahara bei El Kouah Ghardaia (L. Ghevallier in Bull. herb. Boiss. 2. ser. III. [1903] 674); an den Küsten von Tripolis (Viviani); um Gafsa bei Leila (C. J. Pitard, PI. de Tunisie, III. [1910), 724!); in der Cyrenaica (nach Durand et Barratte, 1. c). 2. C. tinctoria (Forsk.) G. Beck in Bull. herb. Boiss. 2. ser. IV. (1904) 685 in nota. — Orobanche tinctoria Forsk. Fl. aegypt. (1775) 112; Willd. Spec. pl. III. 353 [vidi orig.]; Vahl, Symbol. II. 70. — Lathraea Phelypaea L. Spec. pl. 606 (l 753) p. p. excl. ß\ L. F. Brot. Fl. Lus. I. (180 4) 1 8 4. — Phelipaea lutea Desf. Fl. Atlant. IL (1 800) 60, 1. 1 46 optime!; Lam. Enc. meth. t. 971; Walpers, Repert. III. 462; Boiss. Fl. Orient. IV. 500; Willkomm in Willk. et Lange, Prodr. fl. Hisp. II. 630; Webb, Iter hisp. 21; Battand, et Trabut, Fl. d'Alger. 655. — Ph. lusitanica Willkomm, 1. c; Cosson, Not. pl. crit. 43. — Cistanche lutea Hoffm. et Link, Fl. Port. I. (1809) 318, t. 63; Reichenb. Iconogr. VII. 49, t. DCC, flg. 939; Walpers, Annal. III. 203; Balfour, Bot. of Socotra, 207; Stapf in Th. Dyer, Fl. trop. Africa IV. 2. (1906) 463; Muschler, Man. fl. of Egypt. II. 886; Thonner, Blütenpfl. Afrikas t. 140. — Phelipaea tinctoria Brot. Phyt. lusit. I. (1816) 36, t. 16; Walpers, Repert. III. 462; Reuter in DC. Prodr. XI. 13. — Orobanche Phelypaea Wallr. Orob. gen. diask. (1825) 70. — Cistanche lusitanica Guimaräes, Monogr. Orob. in Broteria III. (1903/04) 190; Merino, Fl. de Galicia II. (1906) 54. — O. phelipaea P. Coutinho, Fl. de Port. (1 9 1 3) 571 ; ?Fiori in Nuovo giorn. bot. Ital. XX. (l 9 1 3) 375. — Lathraea quinque- fida Forsk. fide Steudel, Nomencl. bot. ed. 2. II. (1 841) 318. — Orobanche elegantissima verna flore luteo Grisl. Virid. lusit. (1661) n. 1090. — Orobanche palustris vnaximo digi- talis flore luteo Tournefort, Voyage du levant, Itin. (1717) n. 409. — Phelipaea Lusi- tanica flore luteo Tournef. Goroll. (1703) 47.' — Caulis carnosus, sulcatus, interdum tortuosus, robustus, 22 — lOOcmaltus, valde squamatus, glaber. Squamae latae, ovali- lanceolatae, obtusae, numerosissimae, in basi caulis imbricatae, sursum dissitae, in margine membranaceae, in dorso carinatae. Spica cylindracea vel oblonga, multi- et densiflora, compacta; flores speciosi, patentes. Bracteae ovali-lanceolatae, latae, subacriter attenuatae, acutiusculae, in margine late membranaceo diverse crenulatae, lacinias calycis longitudine aequantes vel superantes rarius non attingentes; bracteolae oblongo-lanceolatae, calyce paulo breviores, in margine membranaceae, crenulatae vel sublaciniatae. Calyx late tubuloso- campanulatus, superne 5-lobus; eiusdem lobi aequales, ovali-subrotundati, obtusi, in mar- ginibus membranaceis inaequaliter crenulati, imbricati, tres postici interdum altius connati. Corolla ampla, tubuloso-campanulata, infra insertionem staminum angustata, dein sursum dilatato-saccata et plerumque genuflexa, cum tubo unicolore luteo subbilabiata, 3,7 — 60 mm longa, lutea demum in siccitate atropurpurea et plus minus nigrescens; limbus corollae 20 — 3 0mm latus; faux corollae ampla verticalis cum laciniis subaequalibus, ovali-rotun- dis porrectis vel patentibus, in margine integris vel breviter crenulatis, glabris; plicae inter lacinias anticas parvulae obtusissimae, 8 — lOmmlongae; linea dorsalis curvata. Stamina in tertia parte infima corollae inserta; filamenta ad basim versus cum corollae parte subjiciente pilosa, supra glabra; antherae copiose pilosae; thecae subdivergentes, acuminato-mucronatae ; pollen 30 \i. Germen ovatum, prius album, basi glandula lutea cinctum, utrinque sulcatum, calyce triplo brevius; Stylus glaber, in apice incurvus: stigma late orbiculato-convexum, obovatum, flavescens. Capsula ovata, styli basi apiculata, bival- vis, fusca. Semina numerosa, subglobosa, foveolata. — Fig. 6Ä — D. Plantae nutrientes. Crescit ad radices Chenopodiacearum. Nutrices nominantur: Atriplex glaucus L., A. halimus L., Salsola vermiculata L. , Obione portulacoides Moqu. (fide Guimaräes et al.). Cistanche. 31 Wächst an sumpfigen Ufern und in Salzsümpfen, auch an sandigen Küsten des Meeres und blüht im April bis zum Juni, auf den Ganarischen Inseln auch schon im März und ist von Portugal und Spanien bis zu den Canarischen Inseln und durch Nordafrika (Marokko, Algerien, Tunis) verbreitet. Das Vorkommen in Ägypten, Palästina und Arabien ist zweifelhaft. Kanarische Inseln! Fuerte Ventura um Jandia bei Morro del Jable (0. Burchard, Plant, exs. Ganar.!) — Portugal! (meist nach Guimaraes); Prov. Alemtejo litoral: Barreiro, valle de Zebro (Welwitsch, FI. lusit. exs. n. 72!), Alfeite, Ponta de Matto (Daveau in Magnier, Fl. select. n. 3082), Seixal, Arrentela, Setubal, Gomposta (Wel- witsch, Guimaraes u. a.), Marinha, Arenes de Troia (Daveau, Exsicc. n. 1058), Villa nova de Milfortes (Guimaraes). Prov. Algarve: um Lagos, Silves (Tournefort), Arredores de Faro (Guimaraes, Soc. Brot. n. 4 032), Ludo, Tavira (Bourgeau, Plant. d'Esp. n. 2013!), Portimäo (Tournefort, Welwitsch). Bendera am Tejo (Guthnik nach Reuter). — Spanien! (meist nach Willkomm); Prov. Murcia: um Lorea (Guiray), zwischen Giega und Chinchilla (Willkomm), zwischen Hellin und der Sierra de las Cabras (Rouy), bei Agramos (Porta et Rigo, Iter III. Hisp. [1891] n. 236!). Prov. Granada: bei Sta Fe (Bourgeau, Exs. [i 85 4] n. 1395), Almeria in der Sierra Alha- milla (Porta et Rigo, Iter II. Hisp. [l 890] n. 283!). Prov. Sevilla: um Cadix (Desfon- taines, Ghaubert, Fritze!); Insel Leon bei S. Fernando (Bourgeau, auch Reuter), Aguava Puntaleo (Winkler!). — Marokko! Um Tanger (Salzmann, Webb, Ball u. a.!), Misra ben Kara (nach Ball), R'bat (Gandoger!). — Algerien! um Oran (Debeaux! Boue), am Flusse Sig (Durieu nach Reuter), bei Mascara (Desfontaines), in den Dünen der Sahara (nach A. Lendner in Bull. herb. Boiss. 2. ser. III. (4 903) 682), um El-Aghouat bei Guern el Miloch (E. G. Paris, Iter bor. afr. n. 126). — Tunis: bei Bir Saad nächst Tunis (Murbeck). — Tripolis, Koufra, Marmarica, nach Durand et Barratte, Fl. lyb. prodr. (1910) 182. Zweifelhaft in Ägypten (Sieber, Schweinfurth) und Palästina, bei Hebron (Roth), in welchen Ländern sie von Boi ssier (Fl. Orient. IV. 500) angegeben wird. Auch für Arabien in der Wüste Tih wird sie von Boissier und Reuter (in DG. Prodr. XI. 717) wohl irrtümlich angegeben. Ludit: Forma 1. lusitanica (Guimaraes). — Phelipaea lusitanica Gosson apud Will- komm, 1. c. — P. lutea Reuter, 1. c. — Cistanche lusitanica Guimaraes, 1. c; var. grandiflora Freyn in Porta et Rigo, Exsicc. Hisp. — Caulis copiosissime squamatus. Squa- mae latiores, ovali-lanceolatae, in basi caulis interdum amplexicaules. Gorolla pronus curvata, saepe genuflexa, 5 — 6 cm longa. Vulgata. Forma 2. lutea (Desfont.). — Phelipaea lutea Desfont., 1. c. — P. tinctoria Reuter, 1. c. — Caulis parce squamatus sed ex icone Redouteano in Desfont. 1. c. bracteae non normaliter explicatae! Squamae ut in priore. Laciniae calycis vix imbricatae. Corolla pronus curvata sed etiam genuflexa. Vix forma, nisi forma fortuita. Forma 3. major (Reuter). — Phelipaea lutea ß.? major Reuter in DC. Prodr. XI. 13. — Caulis tripedalis. Flores majores, 48 mm longi. Filamenta infra glabriuscula. Oran, prope El Oudja (Durieu f. Reuter). Etiam forma quaevis floribus cleistogamis instructa a Trabut in Bull. soc. bot. France XXXIII. (1886) 536 commemoratur. Nomina trivialia: Vabo cordera (Canarische Inseln) ; bei den Arabern: D'hanous (f. Paris); nach Ascherson et Schweinfurth, Illustr. fl. Eg. (1887) 118, weiter haloük (Forskäl), danoün (Wilkins.), barnouq (Figari), tourfäs (Ascherson). Exsiccatae: Bourgeau: Plant. d'Esp. (1851) n. 1395 et (1853) n. 2013! — Daveau: Exsicc. n. 1058. — Guimaraes: Soc. Brot. n. 1032. — Magnier: Fl. selecta, n. 3082! — Porta et Rigo: Iter Hisp. II. (1890) n. 283! et III. (1891) n. 236! — Welwitsch, Fl. lusit. exs. n. 72! 2. C. tinctoria (lutea) X violacea. — C. hybrida G. Beck. — Phelypaea lutea X violacea Murbeck, Contrib. fl. Nord Ouest de l'Afrique II. (1 898), in Act. reg. soc. physiogr. 32 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Lund IX. 29. — Caules, squamae, bracteae, bracteolae, calyx ut in parentibus. Tubus corollae sub media parte minus ampliatus quam in G tinctoria (lutea), sed sursum magis ampliata quam in G. violacea, cum limbo 19 — 22 mm lato, qui in C. violacea 15—18, in G. tinctoria (lutea) 20 — 25 mm metitur. Plicae labii inferi duae rotundato- obtusae, usque ad mediam corollae descendentes, 13 — 15 mm longae (in G. tinctoria = lutea minus vixve explicatae, obtusissimae, 8 — 1 0 mm longae, in G. violacea altis- simae, duas carinas acutas 17 — 18 mm longas formantes, quae usque ad tertiam infim&m corollae tubi descendunt). Antherae minus pilosae quam in G. tinctoria (lutea) sed eopio- sius pilosae quam in G. violacea] thecae angustiores et minus subito mucronatae quam in G. tinctoria (lutea), sed latiores et multo brevius mucronatae quam in G. violacea. Color tubi corollae luteolus vel sordide albus cum striis duabus lateralibus pallide violaceis, in limbo mixtus ex luteo et violaceo-obscuro, dum G. tinctoria (lutea) tubum corollae luteam sine striis violaceis et limbum luteum, C. violacea autem tubum corollae sub- album vel pallide violaceum striis duabus lateralibus intense violaceis ornatum et limbum intense violaceo-brunneum ostendit. Tunis: bei dem Caravanserail Bir Saad zwischen beiden Stammeltern (Murbeck). 3. C. tubulosa (Schenk) R. Wight, Icon. pl. Ind. or. IV. (1850) t. 1420 et U20bis; Balfour, Botan. of Socotra (1888) 207; Hook. f. Fl. brit. Ind. IV. 324. — Phelipaea tubulosa Schenk, PI. spec. Aegypt. Arab. (1840) 23; Walp. Rep. III. 462; Boiss. Fl. Orient. IV. 500. — Cistanche lutea Wight, Illustr. of Ind. bot. II. 180, t. 158b, fig. 4 et plur. aut. non Hoffmg. et Link. — Gaulis elatus, uni- vel tripedalis, pollicis crassitie, carnosus, sulcatus, in basi saepe tuberosus et — 4 cm crassus, glaber, copiose squamatus. Squamae late lanceolatae, obtusae, superiores longiores, lanceolatae, — 3 cm longae. Spica densa et compacta, — 70 cm longa. Flores speciosi. Bracteae oblongo-lanceolatae, elon- gatae, lingulate vel abrupte acuminatae, calycem superantes, in margine lacerae, saepe cum caule superiore amethysteae; bracteolae oblongo-lanceolatae, angustae, interdum spathulatae et acuta e, in margine lacerae, calyce breviores. Calyx tubulosus cum lobis aequalibus imbricatis oblongis vel late ovalibus obtusis in margine late membranaceis, nervo valde dendroideo-ramoso perductis. Corolla tubuloso-infundibuliformis, ad limbum versus sensim ampliata, pronus curvata vel genuflexa, 34 — 36 mm longa et calyce bis vel ter longior, sulphurea, lutea vel aurea, in limbo saepe coerulescens; limbus per- pendicularis, patens; eiusdem laciniae superae et laterales rotundae vel late ovales rotun- datae, intermedia labii inferi nonnunquam paulo brevior, minor et acutiuscula; plicae inter anticas parvulae, obtusae. Stamina in tertia corollae parte infera inserta; filamenta infra plus minus piloso-hirsuta; antherae cordato-sagittatae, non apiculatae sed submuticae, villoso- lanuginosae, subexsertae; cellulae parietum antherarum annulatim incrassatae; pollen 30 — 35 (X. Stylus plurimum glaber; stigma crassum, subbilobum, exsertum. Placentae 4. — Fig. 6F—K. Plantae nutrientes: Crescit ad radices Tamaricis (sec. Bornmüller, Kneucker), Atriplicis spec. (sec. Schweinfurth). Von Aethiopien und Aegypten über Palästina, Syrien und Mesopotamien nach Persien, Turkestan und bis zum nordwestlichen Indien verbreitet. Die Angaben, daß G tubulosa auch in Senegambien, auf den Cap Verdischen Inseln und in Algerien vorkomme, sind zu bezweifeln. — Blüht im Februar, März. Cap Verdische Inseln: Säo Vincente (Wawra und Maly)? — Senegal: Sieber, Fl. Seneg. n. 53; Perrottet n. 584 (nicht gesehen). — Algerien: in der Oase Biskra (Balansa, PI. d'Alger. n. 846), nicht gesehen. — Aegypten! in der mediterranen Zone nach Ascherson und Schweinfurth, Illustr. fl. Eg. (1887) 118. Unter-Aegypten (Schweinfurth, n. 272); um Rosette (Figari), im Nil-Delta (Montbret); bei Ramleh am alten Necho Canal (Schweinfurth n. 570), bei Damiette (Sieb er n. 147!), Bir-el- Masar (Barbey), Wadi dugla bei Cairo (Schweinfurth), zwischen Cairo und Suez (Schubert), am Isthmus bei Ismailia (Barbey); in Ober-Aegypten bei Melawi (Sieber). — Sinai-Halbinsel: bei Suez (Hildebrandt n. 175); im Wadi Useit (Boissier); zwischen Suez und Tor (Roth und Erdl nach Schenk); in der Wüste et Tih (Boissier); im Gistanche. 33 Wadi es Sie und in der Oase Firan (Kneucker); auf der Insel Sanafir (Ehrenberg). — Nubien: (Prinz von Württemberg); an der nubischen Küste bei Abaidep bei 21° nördl. Breite (Schweinfurth); um El Orde in Dongola (Pfund); zwischen Abu Hammed und Berber (Kotschy n. 261 !); bei Tukazilla um Abena (Prinz von Württemberg); Arasch Cool (Kotschy, Iter nubic. n. 63*!). — Abessinien! Ejssa Somal bei Agar- wejna dada (Hardegger!). — Brit. Ostafrika! am Woiflusse bei Taita (Hildebrandt n. 2583!). — Erythraea: bei Keren, Ainzaba (Prinz von Württemberg). Palästina: bei El Ghalil = Hebron (nach Roth); im Jordan-Tale bei Jericho (Bornmüller, Iter syriacum n. 1 230 ! im März 4 897). Syrien: auf dem Libanon bei Bischerra und um Gedretum (Kotschy, It. syr. n. 836!); bei Nakrula (Ehrenberg). — Syrien-Mesopotamien: in Wüsten zwischen Deir am Euphrat und Anah im Mai 1894 (Th. Strauß in Herb. Haußknecht!); in der Steppe nördl. von Djebel Abdel-aziz bis 500 m im Mai (Kohl!). — Persien!: in Ost- persien zwischen Yesd und Kerman bei Hormusabad bei 1600 — 1700 m Seehöhe (Born- müller, Iter pers.-turc. 1892/93, n. 3899!), im April; bei Ispahan (Aucher n. 3080); bei Ssertschah (Bunge nach Boi ssier); bei Rischm und Kaschan (Buhse n. 1223 als Pin. lutea nach Boissier). Britisch Baluchistan, nach Lac e u. Hemsley in Journ. Linn. Soc. XXVIII. (l 891) 294. — Turkmenien: Buchara! auf dem Baba-Tag (Roshewitz, pl. bucharicae [1906] n. 752! in Herb. Berlin). — Nordwestliches Indien, im Punjab und Scinde (nach Hooker). — Turkestan: zwischen den Brunnen Jschak-rabat und Rofatak sowie zwischen Tschardschui uud dem Brunnen Salim, im Mai fruchtend (Regel). Variat: Var. a. flava (G. A. Meyer) G. Beck in Bull. herb. Boissier 2. ser. IV. (l 904) 686. — Phelipaea flava G. A. Meyer, Enum. Gaue. Casp. (1831) 104, n. 899; Walpers, Repert. III. 461 ; Reuter in DG. Prodr. XI. 12; Boissier, Fl. Orient. IV. 500. — P. gigantea Karel. Enum. in Bull. soc. natur. Mose. (1839) 165, fide Boissier et Kew Ind. III. 493. — Glaberrima. Gaulis crassus, crassitie digiti minoris, squamatus; squamae lineari-lanceo- latae. Spica compaeta densa. Flores 1,5-pollicares, inferiores pedicellati, superiores sessiles. Bracteae in ligulam linearem corolla multo longiorem a basi oblongo-lanceo- lata abeuntes, 2 poll. longae, 2 lin. latae. Bracteolae lineari-lanceolatae, calycem longi- tudine aequantes. Calyx tubulosus, cum lobis aequalibus, ovalibus obtusis rotundatis, ramoso-venulosis, tubum suum subaequantibus. Corolla tubuloso-campanulata, subineurva, calyce bis longior, flava, cum laciniis patentibus subaequalibus, ovalibus, rotundatis. Filamenta in basi hirsuta, supra glabra; antherae in apice connectivo produeto instruetae, mucronulatae, lanatae. Stylus glaber; stigma crassum, indivisum, subretusum. An den Küsten des Gaspischen Meeres im Dünensande bei Erzek zwischen Baku und Sallian (G. A. Meyer). — Persien! bei Ispahan (Aucher n. 5090); bei Ssertschah im südöstlichen Persien (Bunge); in Wüsten bei Khebuter Chan zwischen Yesd und Kerman bei 1600 — 1800 m im April (Bornmüller, Iter pers.-turc. 1892 — 1893, n. 3900!). Var. ß. tomentosa Hook. f. Fl. brit. India IV. (1884) 324. — Gaulis cum brac- teis et calyeibus sparsim lanuginosus. Ostindien: bei Lahore (Thompson). 4. C. senegalensis (Reuter) G. Beck. — Phelipaea senegalensis Reuter in DG. Prodr. XI. (1847) 13; Battand, et Trabut, Fl. de l'Alger. (1888—1890) 655. — Caulis subpedalis, simplex, crassus, basi bulboso-incrassatus, fere a basi florifer. Squamae laxae, oblongae. Flores 4 — 5 cm longi. Bracteae oblongo-lanceolatae, obtusae, calycem longitudine aequantes vel superantes; bracteolae oblongo-lineares, in dorso carinatae, calycis tubum subaequantes. Calyx tubuloso-campanulatus cum lobis ovalibus obtusis. Corolla e basi angustata longe tubuloso-infundibuliformis, superne ampliata et arcuata, demum ineurva, fere Nicotianae magnitudinis, in vivo pulchre lutea, extus laevigata, calyce ter longior; limbi patentis laciniae subaequales, ovales. Filamenta in basi cum parte corollae subjiciente subvilloso-hirsuta; antherae maximae, obsolete mucronatae. Stylus glaber; stigma capitato-emarginatum. A. Engler, Das Pflanzenreich. IV. (Embryophyta siphonogama.) 261. 3 34 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Senegambien (Sparmann, Roussillon, Sieber, Perrottet nach Reuter in Herb. De Gandolle); angeblich auch in Marokko? 5. C. mongolica G. Beck. — Gaulis firmus cum partibus subterraneis — 70 cm altus, squamatus. Squamae latae, ovali-oblongae, acuminatae. Spica densiflora, in parte basali laxiflora, 25 — 30 cm longa, — 7 cm crassa, superne rotundata. Flores sessiles, inferiores non raro pedicellati. Bracteae e basi ovali acuminatae, caljcem longitudine aequantes, breviores aut paulo longiores; bracteolae oblongae, glabrae vel in lateribu,s inferioribus paulo ciliatae, calyce paulo breviores. Galyx firmus, subquinquepartitus, cum lobis rotundis vel rotundo-ovalibus, obtusis, in margine plus minus membranaceo-pel- lucidis, imbricatis demum involutis, corollae dimidio brevior. Corolla magna, 3,5 — 4,5 cm longa, speciosa, late tubuloso-campanulata, erecta, serius paulo pronus curvata, e medio ampliata, roseo-alba, sicca firma; limbus planus, 2,8 — 3 cm latus, subregularis, patens; laciniae aequales ovali-rotundae, subintegrae; plicae parvae rotundatae. Filamenta in basi pilosa; antherae ellipticae, primum albae (?), demum luteae, magnae, c. 6 mm longae ; thecae lanuginosae, divergentes, obtusae, non apiculatae, cellulis parietalibus tenuibus non incrassatis instructae; connectivum interdum paulo productum; pollen 30 (.i. Stylus glaber; stigma subcapitatum, verruculosum. Westliche Mongolei!: bei Keria am Nordhange des Joches Russki bei 8600' Meereshöhe im Sande längs des Flußes Tschishgan (Przewalski! in Herb. Leningrad). — Buchara!: bei Patta Kum im Sande, April 4 906 (Roshewitz, PI. Buchar. (1906) n. 229! in Herb. Berlin). 6. C. Calotropidis (Edgeworth) Wight, Icon. pl. Ind. Orient. IV. (1850) t. 1420; G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 266. — Orobanche Calotropidis Edgeworth in Hook. Journ. of bot. II. (1840) 285. — PJielipaea Calotropidis Walpers, Repert. bot. III. (1844—1845) 462; Reuter in DC. Prodr. XI. 13; Edgeworth in Journ. Linn. Soc. VI. (1862) 192. — Cistanehe tubulosa sec. Hook. f. Fl. brit. Ind. IV (1884) 324 et Ind. Kew. III. 493. — Gaulis glaber, spongiosus, succi aquosi plenus. Spica confertiflora. Bracteae in apice acuminatae, carnosae, purpurascentes, supra fulvae, demum marces- centes, calycem superantes; bracteolae ellipticae, canaliculatae, glabrae sed ad basim versus pilis carnosis ciliatae, calyce breviores. Galyx campanulatus, quinquefidus cum lobis obtusis glabris. Corolla ringens, curvata, calyce subduplo longior; limbus bila- biatus; labium superum bilobum suberectum, inferum aequaliter trilobum, patens; laci- niae omnes aequales, rotundae, emarginatae, purpurascentes, intus flavae; plicae inter lacinias anticas subparvulae, luteae. Filamenta inferiora longiora, glaberrima; antherae in connectivum lineare loculos superans productae, quod postea marcescit, bilobae, cor- datae, pilis albis hirtae; thecae obtusae; pollen ovale. Germen conicum, in basi disco luteo circumdatum, glaberrimum, uniloculare; Stylus curvatus, glanduloso-pilosus ; stigma clavato-capitatum; placentae 4. Planta nutriens: Calotropis procera Dryand. (== Hamiltoni Wight). Ost-Indien: In den Sickh States (Edgeworth); im Punjab, Scinde, in der Ebene des oberen Ganges (Hooker f. et Thomson). Angeblich auch in Gentral-Asien bis Arabien (?). Var. tomentosa Hook. f. Fl. brit. India IV. (1884) 324. — Caulis subnudus; calyx sparse lanuginosus. Ostindien: Punjab, bei Lahore (Thompson). 7. C. compacta (Viv.) G. Beck. — Orobanche compacta Viv. Fl. Libyc. (1824) 34, t. XV, fig. 2. — Phelipaea compacta G. Don, Syst. IV. (1837) 632; Walpers, Repert. III. 461 ; Reuter in DC. Prodr. XI. 14; Durand et Barratte, Fl. libyc. prodr. (1910) 182; conf. Cosson in Bull. Soc. bot. France XII. (1865) 283. — Planta glabra, perennis (?). Gaulis simplex, abbreviatus, ex icone 1 3 cm altus, carnosus, sulcatus, crassitudine digiti minoris, in basi incrassatus, ibique squamis arcte imbricatis undique obtectus, paulo supra basim undique florifer. Squamae numerosae, ovali-oblongae, acutae. Spica cylin- draceo-ovata, caulis longitudinem fere totam obtinens, multi- et densiflora. Bracteae squamis conformes sed majores, in margine pallidiores, calycem longitudine subaequantes Gistanche. 35 et corolla subdimidio breviores; bracteolae oblongo-lanceolatae, calyce paulo breviores, in margine pallidiore denticulatae. Calyx semiquinquefidus vel (sec. Reuter) tetraphyllus, corolla triplo brevior, cum lobis latis ovali-oblongis, in apice obtusis vel interdum trun- catis, in margine pallidiore denticulatis, subreticulato-plurinerviis. Corolla maxima, 25 — 2 8 mm longa, calyce subduplo longior, leviter curvata, tubuloso-campanulata, cum tubo a basi ad faucem sensim ampliato, inferne haud angustato, glabra, bilabiata; labium superum in margine erosum, bifidum, cum lobis ovali-acutis denticulatis; inferum trilobum cum lobis subaequalibus rotundatis undulatis. Stamina ad tertiam partem inferam tubi corollae inserta; filamenta in ima basi villosa, superne incurva; antherae crassae, cum thecis lanatis valde cuspidatis. Stylus staminibus paulo longior; stigma crassum, retusum, capitato-subbilobum. Nordafrika: An der Küste der Syrtis major in der Cyrenaica (Viviani). Nicht gesehen. 8. C. hesperugo (B. Webb) G. Beck. — Phelipaea lutea Brunner in Flora XXIII. (1840) 2. Beilage, 4 p. p., non al. — Ph. hesperugo B. Webb in Hooker, Niger Fl. (1849) 167 adn.; Walp. Ann. III. 205. — Caulis simplicissimus. Spica junior obtusa, bracteis comata. Bracteae calyce longiores, lineari-lanceolatae, sensim attenuatae et in appendicem crassam linearem protensae, in margine erosae, flores longitudine subae- quantes; bracteolae sublineares, calycem longitudine aequantes vel breviores. Calyx quadridentatus cum lobis ovalibus subrotundatis in margine erosis, saepe contortis itaque ficte acutis, (sec. autor. cum lobo axili lineari, posteriore basim corollae amplectente 4-dentato et dentibus lanceolatis, in margine subscariosis, acutis?). Corolla tubulosa, cum tubo elongato, calycem bis vel ter excedens, erecto-patens vel leviter arcuata, cylindracea, faucem versus paulo dilatata, glaberrima, 30 — 35 mm longa; labium superum bilobum cum lobis erectis roturdatis; sec. aut. laciniae superiores lanceolatae, basi ovales cucullatae, laterales lanceolatae acutae, lacinia antica longior, angustior lingulata, acuta. Stamina in corollae tubo 12 mm supra basim inserta; filamenta cum corollae tubo glabra; antherae sagittatae, obtusae, glabrae. Stylus glaberrimus; stigma exsertum, late cyathiforme (?). Afrika: In Senegambien an sandigen Stellen bei Boro und auf der Insel Salis (Brunn er! in sehr beschädigten Exemplaren). 9. C. Brunneri (B. Webb) G. Beck. — Phelipaea lutea Brunner in Flora XXIII. (1840) 2. Beilage, 4 p.p. — Ph. Brunneri B. Webb in Hooker, Niger Fl. (1849) 167; Walp. Ann. III. 205. — Caulis simplicissimus, longissimus. Flores 30 — 35 mm longi. Brac- teae naviculares, oblongae, longe acuminatae, in margine erosae, calycem paulo super- antes; bracteolae oblongo- lineares, saepe involutae. Calyx quinquelobus vel -partitus; lobi inaequilongi, ovales vel ovali-oblongi etiam lanceolati, acuti vel rotundati, in margine erosi aut crenulati, saepe involuti et ficte acuti, copiose ramoso-nervosi. Corolla erecta, interdum arcuata, tubulosa vel infundibuliformis, ad faucem paulo ampliata, 30 mm longa, subbilabiata, lutea, cum laciniis subaequalibus, iis labii superi suberectis, iis labii inferi patentibus, omnibus autem subrotundis vel acutis, integris. Stamina 1 2 mm supra basim corollae inserta; filamenta glabra, in basi cum corollae tubo subjiciente pilosa; thecae sensim acuminatae, glabrae vel parce pilosae. Stylus glaber' stigma capitatum; pla- centae 4. — Fig. 6 L. Afrika: Senegambien, an sandigen Stellen bei Boro und auf der Insel Salis der Cap Verdischen Inseln (Brunn er als Phelipaea lutea]). 10. C. laxiflora Aitch. et Hemsley in Trans. Linn. Soc. Bot. ser. 2, III. (1888) 95, t. 40. — Glabra. Caulis sesquipedalis, simplex, sparse squamatus. Squamae breves, pollicares. Spica pauci- et laxiflora. Flores 8 — 10 erecto-patentes, brevissime pedicellati. Bracteae late ovali-oblongae, obtusae vel acuminatae, calycem longitudine aequantes vel paulo superantes. Bracteolae oblongo-lanceolatae, calyce breviores. Calyx campanulatus fere regularis, quinquelobus; lobi aequales rotundi v. ovales subobtusi, integri vel inter- dum 3-dentati. Corolla infur dibuliformis, ad faucem versus valde ampliata, limbo sub- regulari quinquelobo et laciniis latis subrotundis integris praedita. Stamina in media 3* 36 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. parte tubi inserta vix exserta; filamenta in basi pilosa, supra glabra; thecae late oblongae, acutae, plus minus pilosae. Ovarium glabrum. Placentae 4, peltatae. Stylus curvatus, breviter exsertus. Stigma capitatum. Afghanistan. Hari-rud Valley, April, Mai 1885 (Aitchison n. 1093, mit G. Ridgewayana). \{. C. christisonioid.es G. Beck. — Gaulis humilis, — H cm altus. Racemus pauciflorus. Flores pauci, tres, 3,5 — 4 cm longi, conspicue breviter pedicellati. Bractea*e oblongae, pedicellos longitudine superantes, calyce multo breviores; bracteolae calyce breviores vel eum longitudine aequantes, saepe pedicello affixae, sicut bracteae glabrae vel in margine paulo pilosae, anguste lineares, obtusae. Galyx campanulato-infundibuli- formis, quinquelobus, cum lobis ovali-oblongis obtusis, 2 cm longus, corollae dimidium paulo superans. Gorolla late infundibuliformis ; limbus patens subregularis; lobi late rotundi, obtusi, integri, glabri. Filamenta a basi ad medium pilosa; antherae villosae; thecae acuminatae. Germen cum stylo glabrum; placentae 4; stigma disciforme(?). — Fig. §E. Ost-Indien: Im Punjab bei Lahöre, im März 1857 (Schlagintweit n. 10485 im Herb. München, Wien!). 12. C. salsa (G. A. Meyer) G. Beck in Engl. u. Prantl, Nat. Pflanzenf. IV. 3b (1895) 129; Bornmüller in Bull. herb. Boissier, 2. ser. IV. (190 4) 686. — Phelipaea salsa G. A. Meyer in Ledeb. Fl. Alt. II. (1830) 461; Ledeb. Fl. Ross. III. 314; Walp. Rep. III. 461; Ledeb. Ic. pl. ■ fl. Ross. -Alt. t. 376 (non vidi); Karel. et Kiril. Enum. Fl. Alt. n. 676 et Enum. pl. Soong. n. 6 27; Boissier, Fl. Orient. IV. 501. — Oroba?iehe salsa Kuntze in Act. hört. Petrop. X. (1887) 2 2 5. — O. squamaria Fisch, in Herb. Berol. — O. rhizopea Wallroth in Herb. Petrop. — Anblatum tataricum Fischer in litt. f. Ledebour. — Phelipaea armena C. Koch in Linnaea XVII. (1 843) 291. — Ph. incana Payne in Proc. Palest. Expl. Soc. (1875) 116; Kew Index III. 493. — Ph. gigantea Karel. Enum. pl. Turkom. in Bull, soc. natur. Moscou (1839) 165, n. 638. — Tomentoso-lanata sed interdum subglabrescens, pedalis. .< Gaulis saepe crassus, inferne squamis ovali-oblongis obtusis imbricatis crebre obsitus, in basi saepe bulbosus et — 5 cm crassus; squamae superiores laxiores, oblongo- lariceolatae, acuminatae. Spica longa, scapo saepe longior, cylindracea, 4 — 7,5 cm crassa, densiflora vel floribus densissimis praedita. Flores 2,5 — 2,7 cm longi; bracteae plus minus albo-tomentosae vel glabrae, imprimis in margine dense lanuginosae, ovali-lanceo- Iatae, obtusae vel acuminatae, calyce longiores; bracteolae lineari-oblongae vel oblongae. in margine dense lanuginosae, calycem longitudine aequantes vel superantes. Calyx campanulatus, semiquinqueßdus, glaber vel lanuginosus; lobi ovales vel semiorbiculares, obtusi, glabri vel in margine plerumque lanuginosi et plus minus inaequaliter denticulati, elevatim copiose ramose et reticulatim nervosi ; lobus quintus interdum ceteris minor. Gorolla rectiuscula, paulo pronus curvata, calyce subduplo longior, tubuloso-campanulata, glabra, in - tubo albida, in limbo pulchre violacea ; laciniae limbi subaequales patentes, semiorbiculares, in margine crenulato-denticulatae. Filamenta infra lanato-villosa; an- therae dense lanatae, connectivo breviter vel obsolete apiculato instructae, inclusae; thecae acuminatae, mucronatae; pollen 30 — 35 [i. Stigma suborbiculare, emarginatum; Stylus glaber; Capsula magna ovata. Odorem Violae spargit. Plantae nutrientes. Grescit ad radices Chenopodiaeearum. Floret m. Martio-Maio. Ist von Vorder-Asien durch Zentral-Asien bis Zentral-China verbreitet. Palaestina, jenseits des Jordan (Payne nach Boissier). — Syrien: auf dem Gebel Abiad bei Palmyra in der syrischen Wüste (Blanche nach Boissier). — Persien!: im nördlichen Persien zwischen Schachbauli und Tutorbula (Szovits n. 177), um Ispahan (Aucher n. 5079, 5080 und Bunge nach Boissier), zwischen Kerman und Jezd, sowie> bei Teheran (Bunge nach Boissier), am Ssou zwischen Ispahan und Kaschan (Buhs.e nach Boissier); in der Provinz Aderbidjan (Szovits nach Boissier). — Armenien! : in Steppen am Araxes (C. Koch als Ph. armena und grandisl). — Uralsk: am nördlichen Ufer des Gaspi Sees (Claus und Fischer nach Ledebour, PI. aralo- casp; n. 238!) und am See Inderskoj (Fischer nach Ledebour); zwischen Kisilkum Gistanche. 37 und Jandorja (Eversmann). — Ghiva: bei Kapakr Asna (Karolkow und Krause). Östliches Bochara!: oberhalb des Zusammenflusses des Pändsch, Kysylssu Aussu südlich von Kulab bei 12 — 13 000' Seehöhe (Regel!), in der Provinz Kulab am Flusse Schkul und Wachsch bei 9000' Seehöhe (Regel). — Turkestan!: Lehmann und Bunge nach Boissier; bei Kurgantypa (Regel); im Tale des Svr Darja (Pitra de Charkow), am Syr Darja bei Taschnab (Regel), zwischen Baschtschi und Ainabulak (Regel, Her turkest. n. 369!). — Dsungareü: Snidun bei Kuldscha (Regel); am Ufer des 111 nord- westlich von Kuldscha sowie in der Almaty Schlucht bei Wjernyi bei 3000' Seehöhe (Regel), am Sairam Nor (Karelin und Kiriloff n. 1804), am Alakul (Graf Waldburg- Zeil n. 140); in der soong. kirg. Steppe (nach Ledebour, Bongard und Meyer). — Turkmenien: (Karelin nach Ledebour); in der Kirgisen-Steppe am Irtysch bei Ajagas (Schrenk, Poliloff!); bei Dschartasch und Arkalyk (Karelin und Kiriloff n. 386), bei Kisilarwat (Becker n. 71); auf der Insel Ogurtschinsk am Gaspi See (Karelin als Pin. gigantea\) — Mongolei!: in der Wüste Gobi zwischen Altai und Batyk (Prze- walski!), um Kaidari am See Uliungur (Potanin). — China: bei TaDgut am Hange des Joches Ballkun bei 10 000' Seehöhe (Przewalski n. 198); Zentralchina: im Fluß- tale des Hwang-ho (Przewalski); Kan-su: südlich des Hwang-ho (Piasecki nach Maximowicz). 12*. C. trivalvis (Traut v.) G. Beck. — Phelipaea trivalvis Trautv. in Acta horti Petropol. V. (1 877) fasc. I. 467 — 468. — Opaca. Caulis digitum crassus, 1 8 — 35 cm altus, basim versus incrassatus, simplex, glaberrimus, infra dense imbricatim, superne sensim remote squamatus. Squamae lanceolatae, glabrae. Spica crassa, densiflora, continua, 7 — 22 cm longa. Bracteae ovali-lanceolatae, calyce paulo longiores, floribus duplo triplove breviores, glabrae, lanuginoso-ciliatae. Bracteolae oblongo-lineares, glabrae, lanuginoso- ciliatae. Calyx campanulatus, glaber, tubo integro et limbo 5-lobo lobisque aequalibus semiorbicularibus, rotundatis, in margine lanuginoso-ciliatis praeditus. Corolla ad 4 cm longa, calyce triplo longior, extus glabra, tubo admodum recurvato, sursum valde amr pliato, intus sub staminum insertione villoso, limbo deorsum spectante 5-lobo instructa. Laciniae corollae patentes, semiorbiculares , rotundatae, lanuginoso-ciliatae. ;Stamina inclusa; filamenta glabra; antherae breviter mucronatae. Stylus glaber; stigma inte- grum. Capsula trivalvis. Semina scrobiculata, versicoloria, metallice atro-, coeruleo- et viridi-nitentia. Turkomanien: bei Krasnowodsk und auf der Insel Tscheieken (Becker). 13. C. mauritanica (Cosson et Dur.) G. Beck. — Phelipaea rnauritanica Cosson et Durieu in Bullet. Soc. bot. France IV. (1857) 409; Battandier et Trabut, Fl. d'Algerie Dicotyled. (1888 — 1890) 656. — Caulis 5 — 15 rarius —40 cm altus, in basi incras- satus, totus squamis tectus; squamae imbricatae, rarius laxae, latae, inferiores trian- guläres, superae ovoideae, obtusae, arachnoideo-pilosae, in margine interdum glabrae. Spica densa, multiflora, ovoidea, paulo elongata. Flores 3,5 — 5 cm longi. Bracteae latae, acuminatae, cum bracteolis calyceque arachnoideo-lanuginosae, calyce longiores; bracteolae oblongo-lineares, calycem aequantes. Calyx 17 — 25 mm longus, firmus, campanulatus, ad medium 5-dentatus; dentes ovali-oblongi, acuminati, in margine erosi, copiose arachnoideo-lanuginosi, copiose nervosi. Corolla violacea, in insertione staminum constricta, cum tubo infra tubuloso angusto et ab insertione staminum sensim ad lim- bum versus ampliato et limbo patente subbilabiato 17 — 18 mm lato; laciniae aequales, rotundae, obtusae, in margine paulo denticulatae vel subintegrae, plicae amplae, cari- natae. Stamina in tertio infimo tubi 8 — 9 mm supra basim inserta; filamenta infra usque ad medium villosa; antherae oblongae sensim acuminatae, plurimum longe mucro- nulatae, albae, in sutura pilosae. Pollen 30 — 35 u. Stylus glaber; stigma integrum. Algerien: an der Küste bei Oran, Perregaux (Debeaux u. a.!); n'Bat (Gan- doger!); im Januar bis März blühend. 38 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Sect. 2. Subcistanche G. Beck. Sect. Subcistanche G. Beck. — Calyx brevius connatus, profunde fissus, quadri- dentatus, dentibus aequalibus lingulato-subattenuatis dense villosis munitus; dens quintus posticus deest. Species unica adhuc nota: 13*. C. sinensis. — Flores 2 4 — 27 mm longi, dense spicati. Corollae limbus quinquelobus, coeruleus, siccus nigrescens. Filamenta in insej- tione cum corollae regione finitima dense barbato-villosa. (China.) 13*. C. sinensis G. Beck. — Gaulis H — 13 cm altus, simplex, in basi incrassatus, dense imbricato-squamosus; squamae numerosissimae, breves, siccae pullae, inferiores ovato-triangulares, superiores angustiores, — 2 cm longae, suberectae. Spica breviter cylindracea, compacta, rotundata, 5 — 6 cm longa. Flores densissimi. Bracteae ovali- lanceolatae, lingulato-attenuatae, extus et in margine plus minus albo-arachnoideo-villosae, in dorso interdum glabrescentes, calycem vix superantes, 10 — \ 4 mm longae, multi- nerviae; bracteolae basi calycis adnatae, calyce paulo breviores, angusto-oblongae, ad basim ahgustatae. Calyx 1 4 — 20 mm longus, breviter membranaceo-gamosepalus, pro- funde quadridentatus; dentes laterales, lanceolati, apicem versus attenuato-lingulati, in apice extremo subobtusi, extus et in margine dense arachnoideo-villosi, trinervii cum nervis arboreo-ramosis. Gorolla 21 — 27 mm longa, in insertione staminum constricta, tum ad limbum sensim ampliata, reticulato-nervosa, extus glabra, tubo infra pallidiore et limbö in siccitate aterrimo, vivo autem certe obscure coeruleo-nigrescente praedita; labium superum galeatum, bilobum, inferum trilobum, plicis magnis inter lacinias muni- tum; laciniae omnes late ellipsoideae vel orbiculares, rotundatae, intus sparse pilosulae, in margine glabrae integrae. Stamina 3 — 4 sed etiam 5 — 7 mm supra basim corollae tubo inserta ; filamenta basi cum corollae regione finitima dense pilis interdum subspiraliter incrassatis barbato-villosa, supra glabra; antherae liberae, magnae, 3 — 4 mm longae, dilute fuscescentes, extus plus minus comosae subvillosae; thecae parallelae, submucro- natae; pollen globulare, 30 — 44 tu\ endothecium incrassatum. Germen breve, glabrum; Stylus elongatus, ad stigma breviter curvatum, glaber, saepe coerulescens ; stigma mag- num, globosum, tenuiter verrucosum, dilute coloratum. Placentae duae, crassae. Nord-China: Kansu septentrional, bei Wei tschou, am 7. Juni 1918 (R. P. Licent n. 3845; in Herb. mus. Paris). Sect. 3 Heterocalyx G. Beck. Sect. Heterocalyx G. Beck, Monographie der Gatt. Orobanche (1890) 57. — Sect. Cistanchopsis G. Beck in Engl. u. Prantl, Natürl. Pflanzenfam. IV. 3b. (1895) 129. — Calyx postice profundius fissus aut quinquefidus cum lobis aequalibus et lobo postico utrimque sinubus profundis a ceteris separato aut quadrilobus cum lobis anticis lati- oribus et lateralibus minoribus acutioribus ac postico quinto rudimentario, angusto, acu- minato vel nullo. — Fig. 1Ä-F. Conspectus specierum sectionis Heterocalyx. A. Laciniae calycis 5 — 4 inaequales; 2 anticae obtusae, 2 late- rales plus minus acutae, varie alte connatae, quinta postica minima, saepe subulato-acuminata, interdum nulla et calyx postice usque ad basim fissus. Tota planta plus minus arachnoideo-pilosa. Bracteae lineares. Flores 3,5 — 4 cm longi ; corolla alba, in labio supero coerulescens, in plicis lutea. Antherae acuminatae, pilosae. (Terrae caucasicae, Turcomania) 14. C. fissa. B. Calyx bilabiatus; laciniae oblongae, 4 anticae obtusiusculae connatae, quinta postica sinubus profundis separata. Tota glabra. Bracteolae spathulatae. Flores 3,6 cm longi; corolla rosea; labium inferum explanatum. Filamenta in basi pilosa. Antherae obtusae, pilosae. (Arabia) 1 5. G. rosea. Cistanche. 39 14. C. fissa (G. A. Mey.) G. Beck in Engl. u. Prantl, Natürl. Pflanz enf am. IV. 3 b. (1895) 129. — Phelipaea fissa G. A. Meyer, Verz. Pflanz. Caucas. ( 1 83 4) 104; Walpers, Repert. III. 461 ; Reuter in DG. Prodr. XI. 12; Ledebour, Fl. Ross. III. 1. 314; Boissier, Fl. Orient. IV. 501. — Lanuginoso-pilosa. Gaulis firraus, — 42 cm altus, squamis copio- sissime tectus, in basi saepe incrassatus, ibidem — 4 cm crassus, lanuginoso-pilosus interdum subvillosus. Squamae inferiores imbricatae, suborbiculares vel ovales, rotun- datae, glabrae, sursum sensim laxiores, longiores et lanceolatae, sensim copiosius lanu- ginoso-pilosae, — 2,5 cm longae. Spica capitato-cylindracea, compacta, densiflora. Flores erecti, 35 — 40 mm longi. Bracteae ovali-vel oblongo-lanceolatae, obtusae, dense glandu- loso-tomentoso-lanuginosae, calycem longitudine bis superantes, dimidium corollae attin- gentes; bracteolae angustae, saepe lineares, calycem longitudine aequantes vel paulo superantes. Galyx tertiam corollae aequans, connatus, 4-partitus vel 4-lobus vel postice rarius ac antice fissus, cum lobis 2 anterioribus et saepius longioribus rotundatis, 2 lateralibus angustioribus rotundatis vel subacutis et postico quinto minore, angustiore, dentiformi vel nullo, omnibus nervo unico ramuloso perductis et praecipue in margine Fig. 7. Cistanche Hoffmg. et Link sect. Heterocalyx G. Beck. — A—F G. fissa (CA. Mey.) G. Beck. A Flos. B Calyx antice (+), (7, D postice visus. E, F Antherae. — Icon. origin. lanuginoso-pilosis. Gorolla tubuloso-campanulata, paulo pronus curvata, alba, in limbo intense coeruleo-violascens, in siccitate plurimum fuscescens non nigricans, calyce triplo longior; limbus corollae regularis vel subbilabiatus, 12 — 14 mm latus, laciniis subim- bricatis instructus; laciniae subaequales, ovali-rotundae, subintegrae, in margine albo- glanduloso-lanuginoso pilosae; plicae inter lacinias anteriores amplae, luteae. Stamina in tubo inferiore inserta; lllamenta in basi modo pilosa; antherae albo-lanuginoso-pilosae, thecis mucronatis et connectivo saepe producto ac mucronulato instructae. Stylus glaber; stigma indivisum. — Fig. TA — F. Plantae nutrientes. Grescit ad radices Chenopodiacearum et Artemisiae spec. In den Kaukasus-Ländern und Turkmenien. Tiflis: bei Karajasy (Medwjedew!). — Jelisawetpol! bei Jelisawetpol (Pichler); am Flusse Kur (Hohenacker nach Ledebour); in der Flora Areschensis bei Boz Dar, Ogrudcsa, Geok Tara, Omkos, Buhopodhuk (A. Schelkownikow). — Baku!: Im Kreise Schemachu bei Dhenga (Petunikow); bei Station Sumgait (Alexe enko); Kara- dagska (Milskaja, Medwedow); Ach-su (Schelkownikow); Alat (Lipsky). — Turkmenien: bei Krasnowodsk (Lipsky); Ufra (Sintenis n. 1541 !); Ghodschakala (ß. Sintenis!). Variat: Var. a. genuina G. Beck. — G. fissa G. Beck, 1. c. — Squamae superiores elongatae, oblongo-lineares. Bracteolae sublineares. Galycis dens quintus posticus nullus, 40 Günther Beck-Mannagetla. — Orobanchaceae. rudimentarius vel parvulus, angustus, acuminatus, in sinu lato. Corolla alba cum limbo intense coerulea. Laciniae corollae latae, rotundo- ovales, intus et in margine parce pi- losae. Vulgata. Var. fi. Sintenisii G. Beck. — C. {Gistanchopsis) Sintenisii G. Beck in Bull. herb. Boissier, 2. ser. IV. (1 904) 686. — G. fissa var. barbata G. Beck in schedis. — Gaulis firmus, crassus, squamis lanceolatis acuminatis copiose tectus. Spica multi-et densi- flora, demum in basi laxiflora, in apice rotundata. Bracteae calycem paulo superantes; bracteolae 2, oblongae, calyce paulo breviores. Calyx campanulatus, 4-lobus cum lobis latis rotundatis, cum bracteolis ad marginem villosis et dente quinto nullo, indistincto vel minore. Corolla alba, suberecta, tubuloso-infundibuliformis, 30 — 33 mm longa; laciniae 5, suborbiculares, intus et in margine copiose lanato-villosae, extus glabrae. Filamenta 4 — 5 mm supra basim tubi inserta, in basi villosa; antherae bi- crures, cuspidatae, lanato-villosae. Pistillum glabrum; stigma magnum, discoideum, velutinum. Ad Artemisiae cuiusdam radices. Baku: bei Alat (Lipsky!) im Mai. — Jelisawetpol: bei Boz Dar, Ogrudcsa im April (Schelköwnikow!). — Turkmenia: in der Ebene bei Ghodschakala im Mai 1901 (Sintenis, Exs. n. 1864!) C. ambigua (Bunge) G. Beck. — Phelipaea ambigua Bunge in Mem. sav. etrang. Petersb. VII. (1851) 429 sec. Ind. Kew. III. 493; Reliq. bot. Lehm. 253; Boiss. Fl. Orient. IV. 501 ; Bors. bot. geogr. aralo-kasp. 138. — Gaulis glabriusculus, 4" altus, squamis sparsis lanceolatis obsitus. Spica densa, 3" alta; bracteae ciliatae, in media lan- ceolatae, calycem excedentes; bracteolae lineares, obtusae, calycem aequantes. Calyx campanulato-tubulosus, subinaequaliter 5-fidus, hyalinus, vix y2" longus; lobi ovali- lanceolati obtusi, posticus subbrevior acutiusculus. Corolla glabra, 14 — 15" longa, tubulosa, rectiuscula, violacea, calyce triplo longior; laciniae aequales, rotundatae, patulae. Filamenta in basi lanata; antherae lanatae, connectivo apiculato praeditae. Stigma capitatum. In desertis argillosis prope Kisil Kum in Turkestan (Lehmann!). Nee Boissier neque autor speeimen huius plantae vidit, quae Cistanchi fissae proxima vel identica esse videtur. 15. C. rosea Baker in Kew Bull. (1894) 339 et in Hook. Icones pl. 4. ser. IV. (1895), t. 2363. — Glabra. Scapus carnosus, 10 — 15" altus, in basi leviter vel bulboso-dilatatus, dense squamatus. Squamae imbricatae, obtusissimae, ovales vel ovali-oblongae aut superiores inferne angustatae. Spica densa 9 — 12" longa; bracteae coloratae, oblanceolato-vel obovato-oblongae, obtusae, floribus breviores, alabastra super- antes; bracteolae spathulatae, angustae. Calycis obtusi antici lobi tubo suo breviores, ovali-elliptici, posticus sinubus profundioribus et latioribus ab alteris separatus. Corolla 1 ,5" longa, modice pronus curvata, cum tubo infundibuliformiter dilatato, rosea, limbo explanato lato perpendiculari bilabiato praedita; laciniae labii superi bilobi rotundatae; eae labii inferi trilobi late rotundatae, in margine erosae, media major ac latior, ovato- rotunda; plicae magnae. Filamenta exserta, glabra, in basi pilosa, in medio tubi in- serta; antherae ellipsoideae, obtusae, albo-lanatae. Germen lanceolato-oblongum; Stylus elongatus, exsertus, glaber. Arabien: Hadramaut, bei Mokalla bei 200' Seehöhe (Lunt n. 62). Planta nutriens: Pluchea Dioscoridis DC. Sectio 4. Cistanchiella G. Beck. Sect. Cistanchiella G. Beck. — Bracteolae desunt. — Fig. 8. 16. C. Kidgewayana Aitchison et Hemsley, Bot. of Afghanistan, iu Transact. Linn. Soc. 2. ser. Bot. III. (1888) 93, t. 39; Beck apud Bornmüller iu Bull. herb. Boiss. 2. ser. IV. (1904) 686. — Caulis firmus, pedalis-sesquipedalis, copiose squamatus, glaber, cum spica 1 5 cm et ultra altus. Squamae inferiores imbricatae, crassae, scariosae, glabrae, superiores sensim distantes, erecto-patentes, majores, oblongo-lanceolatae, obtusae, in Gistanche, Phelypaea. 41 margine lanuginoso-pilosae. Spica densiflora, ovoideo-cylindrica. Bracteae ovales vel late oblongae, obtusiusculae, dendritice nervosae, in margine copiose albo-lanuginoso- pilosae et pulchre limbatae, calycem excedentes; bracteolae nullae (rarissime minimae inexplicatae?). Flores 2,8 — 3,2 cm longi. Calyx campanulatus, 5-lobus, tertiana corollae aequans; lobi rotundati, in margine saepius parce lanuginoso-pilosi. Corolla suberecta, tubuloso-campanulata , sursum modice ampliata, luteo-alba et rubro-fusce tincta vel castanea (sec. descript.), purpureo-brunnescens (s. J. Bornmüller), in siccitate alba cum limbo fuscescente; limbus subaequaliter 5-lobus, explanatus, laciniis subrotundis integris praeditus. Stamina in quadrante infima corollae inserta, inclusa; filamenta in basi copiose pilosa; antherae albae, thecis acuminato-mucronatis, plus minus lanuginoso- pilosis instructae; pollen 30 /U. Stylus glaber; stigma maximum, semiglobosum. Pla- centae 6. — Fig. SÄ—F. Fig. 8. Gistanche Hoffmg. et Link sect. Cistanchiella G. Beck. — A — F G. Ridgewayana Ait- chison et Hemsley. A Flos. B Calyx cum bractea. G Bractea. D Stamen. E Pistillum. F Ova- rium transverse sectum. — A, E magn. nat.; cet. auct.; icon. origin. Plantae nutrientes: Sec. Bornmüller ad radices Tamaricis sp. et Qlycyrrhizae glanduliferae W. K. (?). Ost-Persien: In der Provinz Kerman zwischen Kuschkuh und Hormusabad, Jezd und Kerman bei 1700 m Seehöhe im April 1892 (Bornmüller, Iter pers.-turc. n. 3907!); bei Kerman (Bunge!). — Afghanistan: Im Tale Harirud gegen Herat, nördlich von Khusan? (Aitchison); April— Mai 1885. Ad Cistanchis species pertinere videtur: Orobanche insignis Clarke in Sprengel, Neue Entdeckungen, III. (1822) 164; planta omnino imperfecte hoc modo descripta: »caule simplici, corollis inflatis recurvis 5-fidis, laciniis integerrimis, calycibus 5-partitis, bracteis subternis, spica imbricata densa oblonga, antheris hirsutis«. Aus dem Orient. 5. Phelypaea [Toum.] Desf. Phelypaea [Tournefort, Goroll. (1703) 47 p. p. et t. 479; L. Gen. 1. (1737) 500, n. 80 sub Phelypea et ed. 2. (1742) 508 n. 286] Desfont. Fl. atlant. II. (1800) t. 60 et in Annal. Mus. Paris X. (1 807) 298, t. 21 (Phelipaea) ac Ghoix des pl. (180 8) t. 1 0; Lamb. in Trans. Linn. Soc. X. (1811) 260, t. 7 ; D. Don in Edinb. phil. journ. XIX. (1835) 113; Benth. et Hook. f. Gen. pl. II. 982; Persoon, Syn. II. (1807) 181 p. p. (Phelipea)] Beck, Monogr. der Gatt. Orobanche (1890) 58 et in Engl. u. Prantl, Nat. Pflanzenfam. IV. 3 b. (1895) 129; non Thunberg, nov. pl. gen. V. (1784) 91= öytinus? et aliorum. — Ano- planthus sect. Anblatum Endl. Gen. (1839) 727; Ledebour, Fl. ross. III. 32 4; sect. Ma- 42 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. cranoplon Reuter in DG. Prodr. XI. (1847) 42. — Anoplon Reicht». Consp. (1828) 212b; G. Don, Gen. bist. IV. (1837) 633 p. p. — Orobanche sect. Anoplon Wallroth, Orob. gen. diask. (1825) 66. — Lathraea L. Spec. pl. (1753) 606 p. p. et sect. Phylipea Scopoli, Introd. (1777) 173. — Alatraea Necker, Eiern. I. (1790) 374 p.p. Flores 1 rarius 2 speciosissimi. Bracteolae nullae. Calyx connatus, 5-dentatus vel fissus, dentibus separatis vel posterioribus plus minus connatis. Gorolla ampla, e hasi inflata tubulosa et pronus curvata, coccinea, limbo latissimo patente bilabiato, laciniis latissimis rotundatis et plicis inter lacinias labii inferi dense nigro-pilosis praedita. Stamina 4, didynama, inclusa, in tubo corollae inserta; antherae biloculares, thecis acuminatis mucro- nulatis instructae. Germen glandula hypogyna praeditum; placentae 4 separatae, in apice convergentes; stigma capitato-bilobum vel disciforme. Capsula bivalvis. Gellulae testae poroso-incrassatae. Caulis squamis majusculis amplexicaulibus vaginatus, in pedicellum plerumque uniflorum desinens. — Fig. 9. Gonspectus specierum generis Phelypaea. A. Caulis elongatus, squamis amplexicaulibus remotis tectus. Squamae cum bracteis calycibusque pilis glandulosis brevissimis obscuris modo tectus. (Macedonia, Tauria-Persia, Anatolia, Gaucasus) . . 1. Ph. coccinea. B. Caulis minor, in basi modo squamis cucullatis amplexicaulibus involutus, supra nudus, cum squamis, bracteis et calycibus plus minus saepe copiose pilis articulatis glandulosis albis villosus. (Armenia, Kurdistan) 2. Ph. Tournefortii. 1. Ph. coccinea Poiret, Encycl. method. V. (l 804) 268; Pers. Ench. II. (1807) 181; Wallroth, Orob. gen. diask. 68. — Orobanche orientalis flore coceineo Tournefort, Goroll. (1703) 47; Beck apud Bornmüller in Bull. Herb. Boissier 2.ser. IV. (1904) 687; Beguinot et Dieratzouan, Gontrib. alla flora dell'Armenia (1912) t.V. — Lathraea Phelypaea ß. L. Spec. pl. (1 753) 606. — Orobanche coccinea Willd. Spec. pl. III. (1 800) 354; Marsch.-Bieb. Casp. (1800) 58, 179, n. 49 et App. 210 s. Ledebour; idem Fl. taur. cauc. II. (1808) 84; III. 418 et Cent. pl. rar. ross. II. t. 56 (f. Ledebour); Reichenb. Iconogr. VII. 49, t. 699, fig. 937 — 938. — Phelipaea foliata Lamb. in Trans. Linn. Soc. X. (1811) 260, t. 7. — Ph. Biebersteinii Fischer in schedis sec. Walpers, Repert. III. (1844/45) 481 (vidi orig.) — Anoplon Biebersteinii C. A. Meyer, Enum. Cauc. (1831) 104; C. Koch in Linnaea XVII, 290. — Anoplanthus Biebersteinii Reuter in DG. Prodr. XI. (1847) 42; Ledebour, Fl. Ross. III. 324; Regel in Gartenflora (1880) 34, t. 1000. — Anoplanthus coccineus Walpers, Repert. III. 481 p.p.; Post, Fl. Syr. Palest. (1896) 601. — Aeginetia coccinea Juss. ex Walpers, Repert. III. (1844/45) 481. — Orobanche Phelipaea Marsch.-Bieb. Beschreib. Land. Gaue. (1800) 179 et Fl. Cauc. App. 179. — ?Ohnblatum Tourn. Coroll. (1703)48 = Anblatum t. 48 1 = D. Don in Edinb. n. phil. journ. XIX. (1 835) 1 1 3 = ? G. Don, Gen. Syst. IV. (1 837) 635 sub Amblatum. — Caulis simplex et uniflorus, interdum in apice furcatus et floribus 2 connatis praeditus, pedalis — 50 cm longus, teres, fistulosus, tenuiter striatus, sicut tota glanduloso-puberulus, remote squamatus. Squamae semiamplexicaules, vaginantes. Flos — 45 mm longus. Calyx monophyllus, irregulariter plus minus 5-fidus vel 5-dentatns, glanduloso-pubescens, purpureus; dentes acuminati, tres posteriores saepe altius connati et labium posticum formantes. Gorolla 2,5 — 4 cm longa, inflato-ventricosa cum tubo brevi curvato, coccinea, extus saepe pallidior; limbus patens cum laciniis latis ovali-rotundis, subaequalibus integris et plicis inter anteriores obovatis nigro-villosis. Sta- mina infra medium tubi corollae inserta; filamenta brevia, in basi villosa; antherarum thecae parallelae, acuminatae, acriter apiculato-mucronulatae, ad suturam piloso-lanatae, supra glabrescentes ; pollen 25 — 30^. Stylus glaber; stigma late orbiculatum. Capsula ovata. Gellulae testae dense poroso-reticulatae. — Fig. 9 A — B. Plante nutrientes: Ad radices Oentaurearum [G, dealbata Willd. et aliarum) parasitica et in eis facile coli potest. Phelypaea. 43 Phelypaea eoccinea ist von der Krim durch die Kaukasus-Länder bis Armenien und Persien sowie durch Anatolien bis Syrien verbreitet und blüht im April — Juli. Halbinsel Krim!: an der Südküste (nach W. Arnoldi), zwischen Akmescht und Kurtz (Pallas!). — Kuban-Gebiet. — Giscaucasien! (G. Koch n. 2574, 5804! u. a.). — Terek-Gebiet!: um Kislowodsk (Fedtschenko), bei Kobardinskaja und Balka im Juni (Doppelmayr!), im Distrikt Pjatigorsk (Hofft nach Ledebour), auf dem Joche Burgustau bei 3500' (Th. Alexeenko), bei Mar- schueh bei 241 0' im Juni (A. Lilius), bei Pjatigorsk (Sergatscheff!, F. N. Meyer im Mai!), um Karas (Hohen- acker!), bei Konstantinogorsk (G. A. Meyer), auf d. Beschtau-Gebirge (H ö f f t nachLedebour imMai, Hohenacker!, Akimfiew!). — Dagestan!: beiGussib 4000 — 5000' im Juli (Th. Alexeenko!) und bei Derbent bei 800' (Th. Alexe- enko!), bei Pirkent (Radde). — Am Flusse Schuk in Abasechien (Kolenati n. 223!); in Somchetien (Kolenati n. 2308!, G. A. Meyer!); in Grusien!, Iberien (Steven nach Ledebour, Wilhelms!), Kachetien (Gülden- staedt), Jelisabetpoi und Karabagh: um Jelisabetpoi (Hohenacker), Lyso- gorsk (A. Lomakin!), zwischen Dara- logaz, Schuscha (Bayern!), bei Chatoi am Aigun bei 6000' (Bayern!), auf Voralpen im östlichen Kaukasus bei 800 — 1200' (C. A. Meyer). — Geor- gien!: (Hohenacker 1831), um Bors- hom (Radde!), bei Utsch tapaljar in 6500' Seehöhe, südlich von Gorktschai (Radde!), um Elisabethtal (Kolenati!) um Uzchet im Mai (Rodionow!). — Carien: auf dem Cadmus ober Denisleh (Pinard und Boissier). Gilicien: Im Gebiete Kassan Oghlu beim Dorfe Gorumse (Kotschy, Iter cilic. kurd. n. 44!). — Nördliches Syrien: (Bois- sier); in der oberen Alpenregion des Fig. 9. A — B Phelypaea eoccinea Poiret. A Flos cum superiore parte caulis. B Galyx. — G — O P. Toumefortii Desf. G Calyx. D Corolla. JE Sta- men (-+-). F Stigma (■+-). G Ovarium transverse sectum. — Icon. origin. Cassius gegen Akherdagh, nach G. E Post, Fl. of Syria, Palest. (1896) 601. — Kurdistan: zwischen Maruga und Tukkteri-Soleiman bei Ateschbeg im März (Strauss). — Persien; (Bode!); bei Azerbeidjan, Tebris, Bababagh im Mai 1892 (Th. Strauss in Herb. Hauss- knecht!). Adest forma aurantiaca G. Beck, praestans colore aurantiaco f. Radde. Var. Boissieri (Reuter) G. Beck. — Anoplanthus Biebersteinii var. Boissieri Reuter in DG. Prodr. XI. (l 847) 42. — Orobanche eoccinea Reichenb. Iconogr. VII. t. 699, flg. 937 — 938. — Phelipaea Boissieri Stapf in Kew Bull. (1915) 291. — >Scapo crassiore, 5 — 6" longo, basi subattenuato , superne praesertim glanduloso-asperulo , subvelutino, squamis amplis ovato-cucullatis approximatis « (Reuter); non differt a Ph. eoccinea, cui Boissier in Fl. Orient. IV. 494 adjunxit. 44 Günther Beck-Mann agetta. — Orobanchaceae. Anatolien: auf lehmigen Stellen des Berges Cadmus in Garien am Osthange gegen Denisleh (Boissier nach Reuter) auf Cmtaurea. Ferner in Europa und zwar in Mazedonien bei Gradsko am Vardar, 60 kilom. nördlich von der griechischen Grenze (Adolf Müllenhoff im April und Mai 4 916 nach L. Diels im Notizbl. des k. bot. Gart. Berlin n. 61 [1916] 416); ferner bei Galicung im August (Vandas in Herb. Velenovsky!). 2. Ph. Tournefortii Desf. in Ann. mus. Paris X. (1807) 298, t. 24; Choix d<* pl. cor. Tourn. (4 808) 1 6, t. 4 0 et in Desv. Journ. bot. 1. 357. — Anoplanthus Tournefortii Walpers, Repert. bot. III. (4 844/45) 484 p. p.; Reuter in DC. Prodr. XI. 42. — Anblatum Tournefortii G. Don, Gen. Syst. IV. (4 837) 635. — Anoplon Tournefortii G. Don, Gen. Syst. IV. (4 837) 633. — Aeginetia Tournefortii Juss. sec. Steudel. — Anoplanthus coccineus var. peduncularis Boissier, Fl. Orient. IV. (4 879) 494. — Phelipaea orientalis flore coccineo Tournefort, Goroll. (4 703) 47, t. 479. — Caulis — 20 cm altus, in basi modo squamis cucullatis vel infundibuliformibus semiamplexicaulibus elongatis involutus, superne longe nudus, simplex, uniflorus, cum squamis et calycibus plus minus saepe copiose pilis arti- culatis albidis glanduloso-pilosus. Calyx profunde 5-fidus, violaceus, glanduloso-villosus ; dentes oblongi, acuminati, tres postici saepe labium obtuse tridentatum multinervosum formantes. Corolla tubo inflato praedita, coccinea, extus saepe pallidior et breviter glanduloso-pilosa, intus glanduloso-pubescens-velutina, interdum vitta nigra obsita, — 5 cm longa; limbus patens cum laciniis explanatis, saepe latissimis circinnatis. Plicae inter lacinias labii inferi conspicuae, nigrae, copiose pilosae. Stamina sub parte corollae con- stricta inserta; filamenta cum parte tubo subjiciente in basi pilosa; antherae oblongae, longe acuminatae et mucronatae, plus minus barbulatae; pollen 25 — 35 /i. — Fig. 9 G — G. Plantae nutrientes: ad radices Pyrethri myriophylli G.A.Meyer et Achilleae spec. Phelypaea Tournefortii bewohnt Armenien, Transkaukasien und Kurdistan und blüht im Mai und Juni. Armenien: Provinz Erzerum (Tournefort, Calvert nach Boissier); im Tale Kussuklu zwischen Baiburt und Erzerum bei 4000 — 5000' (Huet de Pavillon!); zwischen Van nnd Hokotz-vank (D. Tchitouny nach Aznavour 4947). — Russisch Armenien!: in der Provinz Nachitschevan um Nachitschevan bei Puskoh (Buhse!) und im Tale Dschagritschai, bei Takjalta Kulu (Bayern!); Distr. Eriwan: bei Hilar, zwischen Garyna und Arabat (Bayern), im Distr. Novobajazet um Solak, Berezovaja butka, Kon- stantinowska (E. Mylow!), bei Station Eilar (A. Fomin!); im Distr. Kaghyzman am Sattel Kara dagh (S. Michailowsky). — Georgien (Hohenacker nach Boissier). — Kurdistan (Barre de Lancy nach Boissier). Vix forma videtur Anoplanthus coccineus var. nigrovittatus Boissier, Fl. Orient. IV. (4 879) 494 »corolla vitta lata nigra obsita«, quam in graminosis montis Pir Omar Gudrun in 5000 — 6000' s. m. Haussknecht sec. Boissier collegit. Lathraea Anblatum L. Spec. pl. (4 753) 606 (= Anblatum Orientale flore purpur- ascente Tournefort, Goroll. [4 703] 48) dubia restat. 6. Orobanche [Tournefort] L. em. Orobanche J. P. Tournefort, Inst, rei herb. (4 700) 4 75, t. 84. — Orobanche L. Gen. pl. (1737) 4 83 et ed. 5. (4 754) 284 et plur. aut. p. p. et em. — Orobanche sect. Osproleon, Trionychon et Anoplon p. p. in Wallroth, Orob. gen. diask. (4 825) 21 — 25. — Phelipaea sect. Trionychion Endl., Orobanche, Anoplanthus sect. Euanoplon Endl. Gen. pl. 726, 727 et Reuter in DG. Prodr. XI. 4. — Orobanche sect. Boulardia (F. Schultz), Osproleon Wallr., Trionychon Wallr. in Benth. et Hook. f. Gen. II. 984—985 et Aphyllon Mitch. sect. Gymnocaulis Benth. et Hook. f. ac Nothaphyllon A. Gray, 1. c. (1876) 983 — 984. — Orobanche sect. Aphyllon (Mitchell), Myzorrhiza (Philippi), Trio- nychon Wallr., Osproleon Wallr. in G. Beck, Monogr. der Gatt. Orobanche, in Biblioth. Orobanche. 45 botan. XIX. (1890) et in Engl. u. Prantl, Natürl. Pflanzenfam. IV. 3b. (1895) 129, excl. sect. III (Kopsiopsis). — Synonyma alia vide sub descriptionibus sectionum. Flores spicati vel racemosi, bractea fulti. ' ßracteolae duae, bracteis multo minores, calyci rarius pedicello adnatae, plerumque laterales vel nullae. Calyx persistens, clausus cupuliformis vel campanulatus, aequaliter vel inaequaliter 4 — 5-dentatus, vel postice et antice mediane fissus, bipartitus; segmenta lateralia, bidentata vel integra. Corolla tubu- losa, in fauce ampliata et hie plus minus distinete bilabiata, marcescens, ima basi demum oblique circumscissa et saepe deeidua; labium superum bipetalum, integrum, emarginatum vel bilobum, saepe fornicatum; inferum tripetalum, trilobum, laciniis plicis in fauce pro- minentibus separatis. Stamina 4, didynamia, infra medium tubi corollae inserta; fila- menta supra filiformia, basi saepe incrassata vel complariata, saepe glandula lunari supra insertionem cineta; antherae sub stigmate saepe cohaerentes; thecae duae parallelae vel apice divergentes et mucronatae, rima longitudinali dehiscentes; pollen globosum. Germen ovatum vel cylindraceum. antice posticeque longitudinaliter sulcatum, uniloculare ; placentae in quoque carpello duae, itaque normaliter 4, a margine ad mediam per pares approxi- matae et in apice carpelli saepe confluentes, quasi 2, in ovario transverse secto bicrures, multiovulatae; Stylus suberectus vel apice curvatus; stigma infundibuliforme, peltato- bi- vel 4-lobum vel distinete bilobum, lobi laterales sulco transversali saepe ampliato perdueti, plurimum subglobosi et varie colorati. Capsula persistens, dura, antice et postice (me- diane) longitudinaliter fissa, bivalvis; valvae propter stylum persistentem in apice saepe cohaerentes; semina numerosa, minima, subglobosa; testa strato unico cellularum for- mata, cellulis porosis vel poroso-reticulatis, demum excavatis foveolata. Embryo mini- mus, globosus, cellulis perpaucis constitutum, in albumine situm. — Plantae parasiticae, varie coloratae, plurimum pilis glanduliferis articulatis teetae. Scapi subsueculenti, saepe crassi, firmi, in basi saepe bulboso-incrassati, simplices et inflorescentiam unicam ferentes, vel ramosi cum inflorescentiis pluribus, omnibus terminalibus, rarissime ad florem unicam pseudoterminalem reduetis. Folia squamiformia , versus basim scapi saepe numerosa, nunquam viridia. Dispositio sectionum. A. ßracteolae 2, calyci rarius pedicello adnatae. a. Flores sessiles vel pedicellati, bractea et bracteolis 2 pedicello vel calyci affixis, minoribus suffulti. Galyx gamosepalus, profunde saepe regulariter 5-dentatus, dentibus elongatis. Corolla bilabiata. (America borealis et australis) Sect. %. Myzorrhiza. b. Flores brevissime pedicellati, saepe sessiles. Calyx plu- rimum gamosepalus, scutellatus vel campanulatus, 4-den- tatus, dentibus per paria lateralibus, dente quinto postico hinc inde evoluto, minore. Corolla bilabiata, sub inser- tione staminum inflata. Capsula normaliter bivalvis. (Europa, Asia, Africa) .... Sect. 3. Trionychon. B. ßracteolae desunt. Flores bractea modo suffulti. a. Flores longissime pedicellati, erecto-racemosi. Calyx gamosepalus, campanulato-cupuliformis , subregulariter 5-dentatus. Corollae laciniae subaequales. (America borealis) Sect. I. Gymnocaulis. b. Flores plurimum sessiles. Calyx plurimum mediane, postice et antice fissus, saepe autem antice rarius etiam postice plus minus connatus. Segmenta calycis semper lateralia, 1 — 2-dentata. (Omnes Continentes, in America septentrionali introdueta) Sect. 4. Osproleon. 46 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Sect. 1. Gymnocaulis Nuttall. OrobancJie sect. Gymnocaulis Nuttall, Gen. North Amer. pl. II. (1818) 59; Asa Gray, Synopt. Fl. of North Amer. II. 1. (1878) 312. — Äphyllon Mitchell in Act. phys. med. acad. nat. cur. VIII. (1748) 221 sec. Benth.; Torrey et A. Gray, Man. bot. Unit. Stat. ed. 1. (1848) 290 et Benth. et Hook. f. Gen. pl. (1876) 983. — Thalesia Raf. in Amer. Monthly magaz. (1818) 267; Britton in Mem. Torr. bot. club V. (1894) 29#8; Britt. et Brown, 111. Fl. North U. St. III. (1898) 194, non Marthas (= Leptolobium), nee Bronner (1857). — Loxanthes Raf. Neogenyt. (1825) 3 sec Index Kew. non aliorum. — Orobanehe tribus III. Anoplon Wallr. Orob. gen. diask. (1825) 66 p. p. et sect. Äphyllon (Mitchell) Beck, Mon. Orob. (i 890) 74 et in Engl. u. Prantl, Nat. Pflanzenfam. IV. 3 b. (1895) 129. — Anoplon Reichb. Gonsp. (1828) 212b, n. 3060a; G. Don, Gen. hist. IV. (1837) 633 p. p. — Anoplanthus sect. Euanoplon Endl. Icon. gen. pl. (1838) t. 72 et Gen. pl. 727; Walpers, Rep. III, 480; Reut, in DG. Prodr. XI. 41 (pro max. parte). — Äphyllon sect. I. (Äphyllon) A. Gray, Bot. of Calif. I. (1876) 58 4. — Flores longissime pedicellati, erecto-racemosi, bractea unica suffulti. Galyx ebracteolatus, gamosepalus, campanulato-cupuliformis, subregulariter 5-dentatus, dente quinto postico. Gorolla sub- indistinete bilabiata, lobis omnibus subaequalibus, plurimum coeruleo-violacea vel pur- purascens; rarius pallidior. Gellulae endothecii antherarum aporosae, incrassatae. Pollen 20 — 27 (l. Placentae in quoque carpello 2, separatae, itaque 4. Stigma infundibuli- forme, subbilobum. Gellulae testae parce porosae. Plantae Americae borealis; species 3. — Fig. \0 A—G. Dispositio specierum sectionis Gymnocaulis. A. Caulis brevissimus, sine racemo vix 4 cm longus. Bracteae pedicellos plus minus amplectentes, subglabrae. Calycis dentes lanceolati-subulati, plurimum tubo longiores. Laciniae corollae pilis brevibus articulatis intense coeruleis marginatae. (Ame- rica borealis) 1.0. uniflora. B. Caulis elongatus, sine racemo — 1 5 cm longus. Bracteae non amplectentes, liberae, ereetae. a. Flores pauci. Pedicelli erecti, laxi. Calycis dentes tubo duplo longiores. Gorolla intense violaceo-purpurea. (Ame- rica boreali-occidentalis) 2.O. porphyrantha. b. Flores fasciculati, 3 — 12. Pedicelli stricti, aggregati. Calycis dentes tubum longitudine aequantes. Corolla pur- purascens. (America borealis) 3. O. fasciculata. 1. 0. uniflora L. Spec. pl. (1753) 633, ed. 2. (1764) 882; Poiret in Lamarck, Enc. meth. IV. 623; Willd. Spec. pl. III. 352; Darlingt. Fl. cestrica (1837) 377; Torrey, Fl. of New York II. (1843) 23; Beck, Mon. Orob. (1890) 75, t. I, f. 1; Gray, New manual of bot. ed. 7. by Robinson and Fernald (1908) 740. — Orobanehe (Gymno- caulis) biflora Nuttall, Gen. North Am. pl. II. (1818) 59; Hook. Fl. bor. amer. II. 93. — Phelipaea biflora Sprengel, Syst. II. (1825) 818. — Anoplon biflorum G. Don, Syst. IV. (1 838) 634, n. 4. — Anoplanthus uniflorus Endlicher, Iconogr. gen. pl. (1 838) p. XII, t. 72; Reuter in DG. Prodr. XI. 41. — Äphyllon uniflorum Gray, Man. bot. ed. I. (1848) 290 et Syn. Fl. II. 312; Bot. of Calif. 584; Th. Meehan, The native flowers of the U. St. ser. 2. IL (1880) t. 22, n. v. — Äphyllon uniflorum Torrey et Gray in Gray, Manual bot. ed. 2. (1856) 281; ed. 5. 323; Torrey, Bot. of the Boundary, 110. — Thalesia uniflora Britton in Mem. Torr. bot. Club V. (1894) 298; Britton and Brown, Illustr. fl. North. Unit. stat. III. (1898) 195; Small, Fl. of the Southeast. Un. stat. (1903) 1093. — Caulis singulus vel plures aggregati, simplex (vel ex infima basi ramosus), basi vix incrassatus et fibrillis copiose cinetus, brevissimus, sine racemo — 4 cm longus, squamis paucis involutus, ochroleucus, subglaber, 1 — 4-florus. Squamae ovato-oblongae, apice rotundatae vel subacutae, membranaceae, in bracteas transeuntes. Bracteae pedi- Orobanche. 47 cellos convolutim velantes, integrae vel versus apicem rotundato-obtusum denticulatae, extus glabrae vel glandulis paucis obtectae, — \ cm longae. Flores erecto-racemosi, \ — 4 (plurimum \ — 2), longissime pedicellati; pedunculi erecti teretes, dense longius- cule glanduloso-pilosi, 3 — 15 cm longi. Calyx breviter campanulatus, 5-dentatus; dentes Fig. 4 0. Orobanche L. sect. Gymnocaulis Nuttall. A O.uniflora L. — B—Q 0. fasciculata Nuttall. B Inflorescentia. G Antherae. D Stigmata. E Ovarium transverse sectum. F Capsula. O Semen. — C — 0 auct.; icon. origin. 48 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. triangulari-subulati, rarius elongati et lineari-lanceolati, apicem versus saepe filiformes, tubum longitudine aequantes vel saepius eo longiores, corollae dimidio breviores, extus copiose glanduloso-pilosi, nervis imprimis post anthesim prominulis. Corolla supra basim paulo ampliatam angustata, arcuatim pronus curvata et limbum versus sensim ampliata, laciniis protensis subbilabiatis, ochroleuca cum nervis coeruleis vel tota coeruleo-violacea vel dilute purpurea, extus copiose glanduloso-pilosa, 15 — 30 mm longa. Violarum modo redolens (s. A. Gray). Labium superum profunde bilobum, inferum trilobum, laciniis omnibus subaequalibus late ovalibus, obtusis rarius rotundato-acutis, integris vel paulo repandis, trinerviis, utrinque glanduloso-pilosis, in margine pulcherrime pilis submonili- formibus intense coeruleis dense limbatis; plicae inter lacinias labii inferi luteae barbatae (sec. Coulter, J. M., Botany of West. Texas, in Gontr. Unit. Stat. nat. herb. II. 1891 — 1894, Gamopet. 1892 et al.). Stamina in tertia infima parte corollae inserta, filamentis superne curvatis, glabris; antherae e basi lata rotundata breviter apiculatae, glabrae vel in margine parce pilosae; cellulae endothecii antherarum aporosae. Germen ellipsoideum, placentis 4 crassis, ovulis numerosis; Stylus glaber; stigma infundibuliforme, intus velu- tinum, lobis vel dentibus 4 — 5 plus minus conspicuis saepe 2 modo instructum. Cap- sula acuminata, calyce longior, — 14 mm longa; semina ellipsoidea, 0,35 — 0,41 mm longa ; cellulae testae polygonales, laeves, aporosae. — Fig. 1 0 A. Plantae nutrices: Sedum stenopetalum Pursh (s. Geyer); Solidago (s. Schrenk); Artemisia (s. F. Dawson); Aster corymbosum Ait. (s. Th. Meehan in Bull. Torr. bot. club XVIII. [1891] 211). — Eüam cultura huius speciei ad radices specierum generis Aster et Solidago successit (s. Th. Meehan: On Aphyllon as a root parasite, in Proc. of the acad. of nat. sc. of Philad. [1887] IL 154). In feuchten Wäldern, Hainen, aber auch an trockenen, sandigen Stellen durch ganz Nord-Amerika zwischen dem 30. und 54° nördl. Breite von New Foundland bis zur Insel Vancouver und zum Pazifischen Ozean, nordwärts bis zum Saskatschewan Flusse und Britisch Columbia, südwärts bis Texas. In den südwestlichen Staaten der United States scheint sie (nach Britton) zu fehlen oder doch recht selten zu sein. (Siehe Karte 61 in Pflanzenareale 1 . Reihe, Heft 7.) Blüht im April bis Juni und reift die Früchte im Juli (s. Torrey). New Foundland!; British Columbia, bei Robson am Columbia river, Juni 1890 (Macoun)!; New York!; Massachusetts! (Boston, Pittsfield, Cambridge, South Hadley, Amherst); Pennsylvania! (Philadelphia, Delaware River, Yan Yates; North Easton); New Jersey!; Washington territory; Oregon! (Siniakwateen, Oreille river, Semiak- moobay, John Day Valley); North Idaho (Coeur d'Alene, s. Holzinger in Contr. from the Unit. Stat. nat. herb. herb. III. n. 4. [1895] 245); Rocky Mountains!; Missouri! (St. Louis, am unteren Missouri); Alabama! (Mobile [C. Mohr]); Middle Georgia (s. Britton in Bull. Torr. bot. club XXVIL [1900] 325 und nach Torrey); California! (Napa Valley); Texas!. Exsiccatae: Eggert, H.,Herb. Americ. n. 4! — Geyer, Exsicc. n. 372 ! — Greene, E., Plauts of Calif. n. 720! — Lindheimer, F., Flora Texana, n. 489! — Macoun, J., Geol. survey Canada n. 17906! — Parry and Lemmon, Flora of South Calif. n. 322!. Formae sequentes observantur: f. 1 . Sedi (Suksdorf) G. Beck. — Aphyllon Sedi Suksdorf in Deutsch, bot. Monatsschr. XVIII. (1900) 155; V. Piper, Fl. Washington, in Contr. from the Un. stat. nat. herb. XL (1906) 521. — Thalesia Sedi Rydberg in Bull. Torr. bot. club XL. (1913) 485, — Corolla 15 — 20 mm longa, pallidissime lilacina, intus glabra vel paulo pilosa, laciniis obtusis interdum subacutis. Stamina paulo infra partem corollae constrictam inserta, omnia paulo breviora vel posteriora corollae tubo longiora. Antherae glabrae. (Suksdorf). Nota. Ex descriptione non sufficiente certe forma umbrosa pallida, minus pilosa O.uni- florae. Planta nutriens s. Suksdorf Sedum sp. Westliches Nordamerika: Washington; an schattigen steinigen Stellen zwi- schen Moosen bei Chenowith in Skamania County und bei Bingen in Klickitat County Orobanche. 49 Suksdorf, Juni 4 894). Montana und North Idaho, nach Rydberg in Bull. Torr, bot. club XL. (1913) 485. f. 2. inundata (Suksdorf) G. Beck. — Aphyllon inundatum W. Suksdorf in Allg. bot. Zeitschr. XII. (1906) 27. — 0. uniflorae simillima sed minor, saepe caule ramoso, 4 — 8-floro instructa. Corolla minor, 15 mm longa, fauce angustiore inconspicue bila- biato, ochroleuca, dorso saepe violascens, plicis labii inferioris luteis vel luteolis; laciniae subaequales, tarn longae quam latae vel paulo latiores, antice truncatae vel emarginatae, margine dense pilosae. Lobi stigmatis subaequales angusti revoluti (s. Suksdorf). Nota. See. descriptionem forma 0. uniflorae parviflora esse videtur ramis floriferis pluribus e rhizomate coinmuni ortis insignis. Planta nutriens. Goreopsis Atkinsoniana Dougl. (s. Suksdorf). Nordamerika: Washington, an steinigen Stellen am Columbia River bei Bingen (Suksdorf), im Mai und Juni blühend. Nicht gesehen. Var. minuta (Suksdorf) G. Beck. — Aphyllon minutum Suksdorf in Deutsch, bot. Monatsschr. XVIII. (1900) 155. — Caulis 1 — 2 cm longus, 4 — 3 mm modo crassus, subterraneus vel vix terram penetrans, simplex et 1 — 2-florus vel basi interdum ramosus. Squamae acutae, glabrae vel superiores majores paulo pilosae. Flores 1 — 2. Pedicelli plurimum 2 cm longi, raro ultra 6 cm longi, cum calyce dense breviterque glanduloso- pilosi. Calyx dimidiam corollae longitudinem aequans, dentibus e basi lata subulatis, tubo calycino subduplo longioribus. Corolla 12 — I 8 mm longa, intense lilaceo-violacea rarius dilutius colorata, extus dense breviterque glanduloso-pilosa, laciniis rotundatis vel subtruncatis non dilatatis, pilosis, plicis labii inferi luteolis pilosis. Stamina in parte corollae constrieta altitudine inaequali inserta. Filamenta anteriora et inferiora longiora, superiora breviora; antherae circ. 1 mm longae, glabrae vel pilis nonnullis brevissimis praeditae. Stigmatis lobi aequales, revoluti, apices suos breves oecultantes (Suksdorf). Planta nutriens. Lithophragma parviflora Nuttall (s. Suksdorf). Nordamerika: Washington, bei Bingen in Klickitat County (W. Suksdorf 1 892) im März und April blühend. Insuper variat magnitudine corollae et numero florum, laciniis corollae oblongis, longitudine calycis dentium. Nota. De 0. uniflora scripserunt: Smith, A. C, The strueture and parasitisme of Aphyllon uniflorum Gray, in Contr. from. the bot. lab. of the univ. of Pennsylv. II. n. 2. (4 901) 44 4, vide Just, Bot. Jahresber. XXIX. 2. (4 904) 384, Bot. Centralbl. XCII. (4 903) 88. — Meehan, On Aphyllon as a roote parasite, in Proceed. of the acad. of nat. sc. of Philadelphia (1887) II. — Price, Parasitism of Aphyllon uniflorum, in Trans, of Kansas ac. of scienc. XIV. (4 896) 4 32. 2. 0. porphyrantha G. Beck. — Thalesia purpurea A. A. Heller in Bull. Torr. bot. club XXIV. (1897) 313, t. 310; Rydberg, ibidem XL. (1913) 485. — Rhizoma fasci- culatum vel parce ramosum, 5 — 6 cm longum. Squamae latae, acutae, prominule ner- vosae, glabrae. Caules firmi, 10 — 1 5 cm longi, sulcati, imprimis parte superiore glandu- loso-pubescentes , — 3-flori. Bracteae ovales. Pedicelli erecti, tenues, 6 — 9 cm longi. Calyx aequaliter quinquedentatus, glanduloso-pubescens, dentibus e basi triangulari longe acuminatis, tubo calycino bis longioribus, prominule trinerviis, nervis lateralibus margi- nalibus. Corolla supra tertiam partem basalem angustata, a parte constrieta sensim ampliata et paulo curvata, limbo quinquelobo praedita, intense violaceo-purpurea, glandu- loso-pubescens, 30 mm longa; laciniae ellipticae vel obovales, plurimum repandae vel interdum rotundatae, pilis glandulosis brevibus ciliatae, nervis 3 luteolis notatae. Fila- menta glabra. Antherae obovales, acuminatae, breves. Germen glabrum; Stylus glaber; stigma latum, bilobum, lobis obovatis, interdum granulato-asperis. Planta nutriens incognita. Westliches Nordamerika. Washington (s. Piper, Fl. Washington, in Contr. Un. Stat. nat. herb. XI. [1906]). Montana (s. Rydberg in Bull. Torr. bot. club XL. [1913) 485). North Idaho (s. Rydberg, a. a. O.), nächst der Mündung des Potlach River; auf steinigen Hügeln auf dem rechten Ufer des Clearwater bei Lewiston (Sand- berg, Mac Dougal und Heller 1892). Nicht gesehen. A. Engler, Das Pflanzenreich. IV. (Embryophyta siphonogama.) 261. 4 50 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Nota. Secundum figuras autoris 0. porphyrantha 0. uniflorae est proxima, sed ab ea caule elongato, bracteis latioribus, pedicellos non amplectentibus, dentibus calicinis paullo longioribus, corollae laciniis glanduloso-ciliatis plurimum crenatis et stigmate bilobo differt. Praeterea auctori notabile fuit, eam non in silvis umbrosis sed locis apertis, glareosis et lapidosis crescere, ubi optime florebat, dum in vicina dumetorum imminuta reperta est. Plantam quidem non vidi et notae pluriraae ad discrimen adhibitae in 0. uniflora valde variant exceptis caulibus elongatis ac bracteis pedicellos non amplectentibus, qua de causa sine dubitatione ad formas 0. uniflorae ducenda est. 0. faseiculata Nuttall caule plurifloro, floribus fasciculatis, pedicellis strictis, coroilis dilutius coloratis cum laciniis ellipticis saepe acuminatis, antheris interdum pilosis, stigmatibus infundibuliformibus optime distinguitur. 3. 0. faseiculata NuttaH, Gen. North Amer. pl. II. (4818) 59; Hook. Fl. bor. amer. II. 93, t. 170 (filamenta incorrecte tota pilosa designata); Beck, Monogr. Orob. (1890) 76, 1. 1, fig. 2; Gray, New man. of bot. ed. 7 by Robinson and Fernald (4 908) 740. — Loxanthes fasciculatus Raf. Neogenyt. (1825) 3. — Phelipaea faseiculata Spreng. Syst. II. (1825) 818. — Anoplon fasciculatus G. Don, Syst. (1838) 633, n. 3. — Ano- planthus fasciculatus Walpers, Repert. III. (1844 — 184 5) 480. — Aphyllon fasciculatum Torrey et Gray, Manual bot. ed. 1. (1848) 281; ed. 2. (1856) 281; ed. 5. 323; Torrey, Botany of the boundary, 110; A. Gray, Galif. botany 1. 584; Hemsley in Godm. et Salv. Biol. Gentr. Amer. Amer. II. 468. — Aphyllon fasciculatum A. Gray, Synopt. Fl. II. (1878) 312. — Phelipaea erianthera Nuttall in Fraser's Catalogue = Ph. glabra Pursh = Ph. Gordoniana Hooker fide A. Gray, Catal. of pl. coli, east of the Rocky mount. (explor. for a railw. route) 1859, 41. — Thalesia faseiculata Britton in Mem. Torr, bot. club V. (1894) 298; P. A. Rydberg, Fl. of the sand hüls of Nebraska, in Contr. Un. Stat. nat. herb.J III. 3. (1895) 173; Britton and Brown, Illustr. Fl. North. Un. Stat. III. (1898) 195; Wooton and Standley, Fl. New Mexico, in Contr. U. St. Nat. Herb. XIX. (1915) 600. — Scapus singulus (vel plures aggregati), basi paullo incrassatus et fibrillis copiose cinetus, simplex vel paullo supra basim ramosus, squamis paucis adpressis tectus, elongatus, cum pedicellis — 31 cm longus, 3 — 1 2-florus. Squamae erecto-paten- tes, non amplectentes, ovales, coneavae, apice rotundatae vel acutae, inferiores subglabrae, superiores longiores, lanceolatae, dense glanduloso-pilosae, — 1 5 mm longae. Bracteae iis aequales, liberae, erecto- patentes. Flores singuli, longissime pedicellati, racemum terminalem erectum fascicularem saepe biramosum sistentes; pedicelli erecti, stricti, aggre- gati, primum 3 — 8 cm longi, demum elongati — 15 cm longi, dense glanduloso-pilosi, apicem inflorescentiae superantes. Galyx breviter campanulatus, fere regulariter 5-rarius 4-dentatus, extus dense glanduloso-pilosus; dentes triangulari-lanceolati, acuminati, post anthesin tubum calycinum et partem corollae tertiam inferiorem longitudine subaequantes, in siccitate saepe nigrescentes. Corolla supra basim ampliatam serius ventricosam angustata et pronus curvata ac versus faucem sensim ampliata, dorso curvata, extus copiose glanduloso-pilosa, 15 — 25 — 32 mm longa, pallide violascens, rarius violaceo- purpurea, parcissime sulphurea; laciniae labii superi ovales, apice rotundatae vel ellipti- cae subacuminatae, integrae vel saepe emarginatae, copiose aequaliter pilosae rarius glabrescentes, surreetae; eae labii inferi aequales, porreetae, plicas pilosas includentes. Stamina supra tertiam infimam partem corollae tubi 7 — 9 mm alte inserta, filamentis glabris supra ineurvis; antherae albo-lutescentes, e basi late rotundata breviter acuminatae, glabrae vel circa filamentorum insertionem pilis paucis longiusculis obsitae; cellulae endo- thecii aporosae; pollen 25 — 27 \.i. Germen ellipsoideum sicut Stylus glabrum; placentae 4 lacunosae; stigma infundibuliforme, verrueulosum vel velutinum, subquadratum vel bilo- bum cum lobis supra et infra paullo revolutis vel quadrilobum. Capsula ellipsoidea, rotundato-acuminata, — 15 mm longa, dentibus calycinis longior, bivalvis. Semina nume- rosa, ellipsoidea, 0,35 — 0,4 mm longa; cellulae testae poris paucis magnis instruetae. — Fig. \0B—G. Plantae nutrientes. Artemisia frigida W. et Eriogonum macrophyllum (s. Geyer), E. niveum Dougl. (s. Ho well). E. J. Hill (The host plants of Aphyllon fasciculatum, in Bull, of the Torr. bot. club XIX. [1892] 17) enumerat porro: Artemisia frigida W. (f. Rothrock, Bot. of the Wheeler survey), Eriogonum sp., Arctostaphylos uva ursi Orobanche. 52 Spreng., Artemisia canadensis Miehx., a qua 0. fasciculata 36 — 34" distabat. Antennariae species eam non nutriunt. Artemisia tridentata Nuttall notatur fide F. V. Coville (Bot. of the Death Valley exp., in Gontr. from the Un. Stat. nat. herb. IV. [1893] 4 74). Th. Meehan (On Aphyllon as a root parasite in P. Philad. II. [1887] 154) 0. fasci- culatam ad radices Pelargonii zonalis W. educavit (f. E. J. Hill in Bull. Torr. bot. club XIV. 220 et Bot. Gaz. XII. 2 3 5). Fide eiusdem autoris (in Bull. Torr. bot. club XVIII. [ 1 891] 211) 0. fasciculata etiam ad radices Oeranii sp. germinavit. 0. fasciculata wächst vornehmlich auf sandigen Plätzen und Hügeln in Nordamerika vom Lake Michigan und Lake Huron (87° westl. Länge von Greenwich) bis zum Belly River und Assiniboia (circ. 50° nördl. Br.) sowie gegen Westen bis zu den Küsten des Pazifischen Ozeans, nach Südwesten bis nach California, Arizona und Mexiko (Yaqui River, Sonora 30° nördl. Br.), schließt jedoch in ihrer Verbreitung die östlichen und südöstlichen Länder aus. In Arizona wurde sie bis 8250' über dem Meere angetroffen. (Siehe Karte 61 in: Die Pflanzenareale 1. Reihe, Heft 7). Sie blüht im Mai — Juni, an höheren Orten auch noch im Juli. British Columbia! (Lake Osooyos, Juni 1905 [J. Macoun]; Alberta, bei Card- ston, Jul. 1892 [J. Macoun] u. nach V.Piper, Fl. Washington, in Contr. Un. Stat. nat. herb. XI. [1896] 521); Saskatchewan! (Moose jaw, Juni 1896 [J. Macoun]); Miunesota (f. Gray, New Man. of bot. ed. 7. [1908] 740); South Dakota (in den Black hüls bei 1650 m (f. Rydberg, Fl. of the Black hüls of South Dakota, in Contr. a. a. O. 8. [1896] III; North Indiana; Illinois (bei Chicago [E. J. Hill in Bull. Torr, bot. club XIX. (1 892)], am Lake Michigan zwischen Edgemoor und Pine [E.J. Hill, a.a.O.]); Oregon (Walla-Walla ; bei Alkali [Th. Howell]); North Idaho (nach J. M. Holzinger, Report on a coli, in North Idaho, in Contr. Un. Stat. nat. herb. III. 4. [1895] 245); Rocky Mountains!; Nebraska (bei Thedford [Whitman nach Rydberg a. a. O.]); Nevada! (Carson City); Utah! (Lake point, Mai 1880 [E. J. Marcus] 4700' o. M.j; Colorado (auf den Foot hüls bei Golden, Juni 1878 [E. J. Marcus]); California (bei San Diego, Colonie Ross, Kattan Siskyou Mts., San Bernardino; Darwin mesa [nach F. V. Coville, Bot. Death Valley, in Contr. a. a. O. IV. (1893) 174]); Arizona! (Chiricahua Mts. bei Barfoot park, 8000 — 8250 m, Juli 1907 [J. C. Blumer]). Variat: Forma 1. lutea (Parry) G. Beck — Phelipaea lutea Parry in Amer. Naturalist. VIII. (18 70) 214 (f. Gray). — Aphyllon fasciculatum var. Gray, Synopt. Fl. IL 312. — Corolla sulphurea totaque dilute lutea in siccitate straminea. Oregon, bei Alkali nach Howell. — Etiam plantam vidi caule abbreviato, inflores- centia ramosa sed floribus non omnibus evolutis collectam. Ändert auch in der Länge des Stengels und mit kürzeren Blütenstielen ab. Exsiccatae. Blumer, J. C, Fl. Chiricahua Mts, n. 1564! — Bolander, PI. of California, n. 4732! — Jones, PI. of Golden Colorado n. 257! — Jones, Fl. of Utah, n. 2053! — Macoun, J., Herb. geol. surv. of Canada, n. 11911; 14131; 76750; 76751! — Marcus, E. J., Fl of Colorado n. 257! et Fl. of Utah, n. 2053! — Parish, PI. of South California n. 488! — Parry, Coli, of South Calif. plants n. 715. Sect. 2. Myzorrhiza (Philippi) G. Beck. Orobanche sect. Myzorrhiza G. Beck, Mon. Orob. (1890) 74 et 78 et in Engl. u. Prantl, Nat. Pflanzenfam. IV. 3 b. (1895) 130. — Myzorrhiza Philippi in Linnaea XXIX. (1857—1858) 36. — Aphyllon sect. Nothaphyllum Gray, Bot. of Calif. I. (1876) 584 et Synopt. Fl. North Amer. II. (1878) 312; Benth. et Hook. f. Gen. pl. II. 984; J. M. Coulter, Bot. of west. Texas, in Contr. Un. Stat. nat. herb. IL (1891) 316; F. V. Co- ville, Bot. of the Death Valley exp., in Contr. 1. c. IV. (1893) 174. — Phelipaea et Anoplanthus species apud Walpers, Repert. III. 461 et 480; Reuter in DC. Prodr. XL 4 1 et 4 1 . — Flores sessiles spicati vel conspicue pedicellati racemosi, bractea et brac- teolis 2 minoribus, calyci vel pedicello affixis sufifulti. Calyx gamosepalus, profunde 4* 52 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. saepe regulariter 5-dentatus, glanduloso-pilosus. Corolla supra basim ampliatam con- stricta, ad limbum bilabiatum rosacea, violascens, purpurascens rarius lutescens. Pla- centae in quoque carpello 2 plurimum separatae. Stigma plurimum infundibuliforme. Species 9 (n. 4— 12), omnes americanae. — Fig. |'|. Dispositio specierum sectionis Myzorrhiza. A. Flores omnes longe pedicellati, racemoso-corymbosi, 30 — 45 mm longi. Pedicelli — 4 cm longi, floribus breviores. Laciniae co- rollae oblongae. a. Caulis et inflorescentia simplex. Flores 30 — 45 mm longi. Bracteolae calyci adnatae. Calycis profunde partiti dentes tubum corollae longitudine aequantes. Corolla luteola v. purpurascens. Antherae glabrae vel parce pilosae. (America boreali-occidentalis) 4. 0. californica. b. Caulis cum inflorescentia ramosus rarius simplex. Flores 37 — 47. mm longi. Bracteolae plurimum pedicellis adnatae. Calycis fissi dentes dimidium corollae longitudine aequantes. Corolla pallide rosea vel pallide purpurascens. Antherae lanu- ginosae. (America boreali-occidentalis) 5. 0. Orayana. B. Flores sessiles vel subsessiles vel inferi dense spicati, plurimum modo breviter pedicellati, 15 — 26 mm longi. Bracteolae calyci adnatae. a. Flores magni 20 — 26 mm longi, inferi breviter rarius lon- giuscule pedicellati, superi sessiles. «. Simplex. Spica simplex vel basi paulo breviter ramosa. Flores 20— 26 mm longi. Calyx 17 mm longus, cum tubo scutelliformi et dentibus dimidium corollae longitu- dine aequantibus vel paulo superantibus, tubo suo lon- gioribus. Corollae laciniae saepe acuminatae. Filamenta basi pilosa vel glabra. Stigma infundibuliforme 2 4- lobum. (America borealis) 6. O. Ludovieiana. ß. Ramosus? Pedicelli — 10 mm longi. Flores 25 mm longi. Calycis 1 5 mm longi infundibuliformis dentes tubo suo 7 — 8 mm longo aequilongi vel vix breviores, tubo co- rollae breviores. Laciniae labii inferi obtusae. Filamenta ima basi modo sparse pilosa. Antherae glabrae. Stigma distincte bilobum. (Peru) l.O. Weberbaueri. b. Flores 15 — 20 mm longi. a. Calycis dentes lanceolato-subulati, partem constrictam co- rollae non superantes. Calyx 7—8, corolla 15 — 17 mm longa, lutescens. Spica elongata, saepe ramosa. Flores inferiores breviter pedicellati. Antherae subglabrae. (Ame- rica boreali-occidentalis) 8.O. pinorum. ß. Calycis dentes partem constrictam corollae conspicue su- perantes, tubo corollae breviores vel eum subaequantes. I. Filamenta basi vel altius plus minus pilosi. 1 . Calyx \ 5 mm longus cum tubo campanulato et den- tibus tubo suo triplo longioribus, corollae tubum subaequantibus. Flores 1 8 mm longi. Corollae laciniae breves, ovato-oblongae, subobtusae. Brac- teae calycem aequantes. Stigma disciforme, loba- tum, medio concavum. (Chile) 9. O. chilensis. Orobanche. 53 2. Calyx circ. 9 — 10 mm longus cum tubo scutellato et dentibus lanceolatis, tubo suo vix longioribus, tubo corollae brevioribus. Corolla circ. 1 5 mm longa cum laciniis ellipticis acutis. Stigma disciforme, sub- bilobum, medio concavum. (America boreali-occi- dentalis) 1 0. 0. bulbosa. 3. Stigma bilobum. Filamenta pilosa v. glabra. (Chile) (Imperfecte descripta) ? 11.0. tarapacana. II. Filamenta glabra. Corolla 18 — 20 mm longa. Calycis tubus scutellatus cum dentibus tubo suo triplo lon- gioribus. (Peru) 12. 0. tacnaensis. (Confer etiam \\. 0. tarapacana Phil.) 4. 0. californica Chamisso et Schlechtendal in Linnaea III. (18 28) 134; G. Beck, Mon. Orob. 78, t.I, fig. 3; Piper, Fl. Washington, in Contr. Un. Stat. nat. herb. XI. (1906) 522. — Phelipaea californica G. Don, Gen. Syst. IV. (1838) 632. — Ph. erianthera Watson sec. Gray, Unit, states geolog. explor. of the 40. parall. V, botany (1871) 215. — Aphyllon californicum Gray, Bot. California (1876) 584 et Synopt. fl. II, 312 = T. S. Brandegee in Proc. Calif. ac. ser. 2. II. (1889) 192. — Scapus crassus, subteres, simplex vel supra basim paulo incrassatam ramosus, pauce squamatus, breviter glanduloso- pilosus vel subglaber, — 25 cm altus. Squamae ovales, parvulae, vix 1 cm longae. Flores racemoso-corymbosi, longe pedicellati, conferti, spicam oblongam vel capituli- formem aemulantes; pedicelli saepe ultra 2 cm longi, calyce breviores, rhachi saepe adnati. Bracteae ovali-lanceolatae, a pedicello saepe remotae; bracteolae pedicello affixae, alternantes vel calyci appropinquatae, lanceolatae vel lineares, sicut bracteae dense breviter glanduloso-pilosae. Calyx breviter campanulatus , profunde 5-partitus; dentes e basi latiore anguste lineares, 1 mm lati, tubo calycino multo longiores, co- piose breviter glanduloso-pilosi, pennatim uninervii, tubum corollinum longitudine aequantes, verticem spicae superantes. Corolla magna, 30 — 36 mm longa, paulo in- curva, ad insertionem staminum paulo constricta et inde versus faucem modice am- pliata, infra ochroleuca, supra purpurascens ; labium superum bilobum, modice sursum curvatum, lobis ellipticis, rotundato-acuminatis, interdum emarginatis, utrinque brevis- sime glandulosis; inferum protensum vel paulo deflexum, lobis aequalibus, ellipticis aut oblongis, versus apicem acutam vel rotundatam angustatis, parce glandulosis vel glabres- centibus. Filamenta 8— 9 mm supra basim corollae inserta, glabra; antherae e basi lata rotundata angustatae, brevissime mucronatae, pilis lanuginosis copiose cinctae rarius (s. A. Gray) glabrae. Germen ellipsoideum; Stylus glaber; stigma infundibuliforme, saepe irregulariter lobatum, intus velutinum, pallidum. — Fig. 1 1 A — C. Nordamerika: In den westlichen Vereinigten Staaten wie in Washington (nach Piper a. a. O.) über 46° n. Br.; California! (bei Fort Tejo im Death valley [Coville, Bot. of the Death valley exp., in Contr. 1. c. IV. (1893) 174]); Nevada! (Empire city); Utah; Arizona; New Mexico bis Chihuahua in Mexico bei 28° 5' n. Br., gegen Osten bis 105° w. L. von Greenwich. (Siehe Karte 61 in: Die Pflanzenareale, I. Reihe, Heft 7.) — Blüht im Juni bis Oktober. Exsiccatae: W. Brewer, Geolog, survey of California (1860 — 1882) n. 1260! Wird bei den Pah Utes "Too whoo" genannt und gegessen. 5. 0. Grayana G.Beck, Monogr. Orob. (1890) 79, t.I, fig. 4. — Orobanche comosa Hook. Fl. bor. americ. II. 92 — 93, 1. 169, non Wallroth; Piper, Fl. Washington, in Contr. Un. Stat. nat. herb. XI. (1906) 522. — Anoplanthus comosus Walpers, Repert. III. (1844 — 18 45) 480; Reuter in DC. Prodr. XI. 41. — Phelipaea comosa Gray in New- berry, botan. repert. (1857) 84; Pacif. R. Rep IV. 118 (s. Gray). — Ph. comosa Torrey, Botany of the Boundary (1858) 110. — Aphyllon (Nothaphyllon) comosum Gray, Synopt. fl. II. 312; Bot. California 1. (1 876) 584. — Phelipaea carnosa Torrey and Gray in Cooper, Catal. of plants coli, in Washington terr. 50 (Stevens Exped. 1859) — 54 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Orobanche camosa Hooker "This, the Orobanche carnosa Hook., is certainly a Phelipaea and a close eongener of Ph. califomica and Ludoviciana\ ... the corolla corresponds better with Hooker's character than with his figure, indeed, the three lower löbes are not even emarginate". Hac e nota elucet, Pelipaeam carnosam et Orobanehem carnosam Hook, errore per scripturam pro Ph. et O. comosa factas esse. — Seapus humilis, hinc inde crassior — \ 8 mm crassus, simplex vel e basi vel paulo supra fasciculatim ramosus pluresque corymbös multifloros gerens, copiose squamatus, glanduloso-pilosus. Squamae inferiores ovales, superiores lanceolatae. Flores racemosi vel corymbosi, longe pedicel- lati, conferti; pedicelli 2 — 4 cm longi, hinc inde autem abbreviati, vix \ cm longi, flo- ribus breviores. Bracteae lanceolatae; bracteolae lanceolatae vel lineares, a calyce re- motae, alternantes. Calyx profunde 5-partitus, breviter dense glanduloso-pilosus, dentibus subaequalibus lanceolato-linearibus, tubo calycino pluries longioribus, dimidium corollae longitudine adaequantibus vel paulo longioribus. Corolla magna, longe tubulosa, 2,5 — Fig. H. Orobanche L. sect. Myzorrhixa (Philippi) G. Beck. A — C 0. califomica Cham, et Schlechtd. A Flos. B Stigma. C Anthera. — D—J 0. Orayana G. Beck. D Flos. E Capsula. F Anthera. 0 Stigma. H Ovarium transverse sectum. J Semen (F—J-+-). — K—N 0. Ludo- viciana Nutt. K Flos. L Anthera (■+•}. M Stigma '(+). N Calyx fissus et explanatus. 4,7 cm longa, paulo curvata, supra basim demum inflatam constricta, versus faucem bilabiatam sensim paulo ampliata, rosacea vel dilute ac luride purpurea, sparse breviter glanduloso-pilosa, labiis porrectis; labium superum breviter bifidum vel profunde bi- lobum, ihferum protensum vel paulo deflexum, laciniis omnibus ellipticis, oblongis seu lineari-lanceolatis, acutis, saepe subacuminatis et repandis, interdum emarginatis; laci- niae omnes parce breviterque glandulosae. Filamenta glabra: antherae subrotundae, breviter mucronulatae, siccae ochroleucae, lanuginosae ; cellulae endothecii solum incas- satae, aporosae; pollen 30 /it. Placentae 4, sublamellosae. Stylus glaber; stigma in- fundibuliforme, indistincte bilobum vel peltatum, cerinum, serius clausum, subverrucu- losum. Capsula \0 — 12 mm longa; semina ellipsoidea; 0,55 — 0,65 mm longa; cellulae testae dense reticulato-porosae. — Fig. \ \ D — /. Plantae nutrientes. Compositae: Artemisia species (f. Fletcher); Grindelia robusta Nuttall v. platyphylla (f. Set che 11), O. arguta Schrad.? (f. Fletcher). Nordamerika. Nur in den westlichen Staaten an der Küste des Pazifischen Ozeans: Vancouver Island, British Columbia; Washington; Oregon; Califor- Orobanche. 55 nia! (Farallone city, San Mateo county, August 1909; W. A. Setchell in Plants of Cali- fornia distrib. by the Herb, of the univ. of California Berkeley, n. 173 unter 0, comosa Hook.!, Santa Cruz). (Siehe Karte 61 in: Die Pflanzenreale, 1. Reihe, Heft 7.) Nota. 0. Qrayana proxima est 0. califomicae, sepalis modo brevioribus et antheris lanuginosis distinguitur (confer Beck, Monogr. Orob. 80 et A. Gray in Torrey, Botany of the exped. of 35. parall. [1857] 62). Secundum colores corollarum varie descriptas discrimina vix detrahenda sunt. 6. 0. Ludoviciana Nuttall, Gen. North Amer. pl. II. (1818) 58; G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 80, 1. 1, fig. 5. — Caulis brevis, crassus, basi vix vel rarius clavato-incras- satus, rarissime crassissimus, glanduloso-pilosus vel glabrescens, parce squamatus, 4 — 20 cm altus, simplex, ramulosus vel ramosus. Squamae ovales, breves, vix 1 cm longae. Spica simplex vel e basi ramosa cum ramis brevibus, apice rotundata, densi- et multi- flora. Flores magni, 20 — 26 mm longi, sessiles vel inferi breviter pedicellati, pedi- cellis floribus brevioribus. Bracteae ovali-lanceolatae, sicut bracteolae lanceolatae calyce breviores. Calyx basi scutelliformis, profunde 5-dentatus, dentibus lineari-lanceolatis, copiose glanduloso-pilosis, saepe longitudine inaequalibus, dimidium tubi corollini longi- tudine aequantibus vel paulo longioribus. Corolla modice pronus curvata, supra sta- minum insertionem paulo constricta, versus faucem bilabiatam sensim ampliata, extus breviter glanduloso-pilosa, purpurascens, intus obscurior, rarius lutescens; labium supe- rum bilobum, lobis ellipticis, rotundatis vel acutis, interdum emarginatis, iis labii inferi oblongo-ellipticis saepe acuminatis, paulo deflexis, omnibus in sinubus parce et breviter pilosis; pili articulati, verrucosuli. Filamenta oblique 5 — 8 mm supra basim tubi in- serta, infra modice incrassata et pilosa vel sicut in parte superiore glabra; antherae mucronatae, lanuginosae, demum glabrescentes, siccae albidae; cellulae endothecii an- therarum incrassatae, aporosae; pollen 20 — 25 fi. Germen ellipsoideum ; placentae in quoque carpello 2, in extremis suis conjunctae vel ad unam connatae; Stylus glaber; stigma disciforme, in medio infundibuliformiter excavatum, irregulariter 2 — 4-lobum, cum lobis verruculosis. Capsula matura plus minus profunde bivalvis, 12 mm longa, calyce brevior-longior, valvis saepe apice emarginatis. Semina ellipsoidea, 0,45 — 0,5 mm longa; cellulae testae dense reticulato-porosae, hinc inde ad hilum etiam poris amplis instructae. — Fig. \\K—N. Var. a. genuina G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 81 = O. Ludoviciana Nuttall, 1. c; Hook. Fl. bor. amer. II. 92; Rydberg, Fl. of the Blackhills of South Dakota, in Contr. Un. Stat. nat. herb. III. (1896) 518; Britton and Brown, Illustr. Fl. North. Un. Stat. III. (1898) 196; V. Piper, Fl. Washington, in Contr., 1. c. XI. (1896) 522; Gray, New Man. of bot. ed. 7, by Robinson and Fernald (1908) 740. — Phelipaea Ludoviciana G. Don, Gen. syst. IV. (1838) 632, sec. Gray, Manual bot. ed. 5 (1868) 323. — Phelipaea Lu- doviciana Walpers, Repert. III. (1844 — 1845) 461; Reuter in DC. Prodr. XI. 11. — Aphyllon Ludovicianum Gray, Bot. California I. (1876) 585; Synopt. Fl. II. (1878) 313; Hemsley et Salvin, Biolog. centr. amer. bot. II. (1882) 468; J. M. Coulter, Bot. of west. Texas, in Contr., 1. c. II. (1892) 316. — Myzorrhiza Ludoviciana (Nutt.) Rydberg in Small, Fl. Southeast. Un. Stat. (1903) 1093, et Stud. of the Rocky mount. fl., in Bull. Torr. bot. club. XXXIII. (1906) 151; Wooton and Standley, Fl. New Mexico, in Contr. Un. Stat. Nat. Herb. XIX. (1915) 600. — Aphyllon arenosum Suksdorf in Allg. bot. Zeitschr. XII. (1906) 27 (confer notam). — Flores sessiles, dense spicati, vix 20 mm longi. Antherae subglabrae. Calycis dentes lanceolati, dense pilosi. Caulis basi paulo vel vix incrassatus. Plantae nutrices. Artemisia frigida W. (sec. Porter et Coulter), A. tri- dmtata Nutt. et Psoralea verrucosa W '. (sec. Geyer); Ambrosia trifida L. (fide J. Schrenk in Bot. Gaz. XXV. [1898] 57); Solanum spec. et Erigeron spec. (fide H. Garman, The broom-rapes [Orobanche], in Bull. Kentucky agric. exp. stat. n. 105, 1903). Nordamerika. In den westlichen und südwestlichen Staaten vornehmlich an trockenen, mergeligen und tonigen Ufern: Vancouver Islands-Saskatchewan (Maple bahk, August 1880 fJ. Macoun], nach V. Piper bis 52° n. Br.); California; Arizona; 56 Günther Beck-Mannagetta. — Orobancnaceae. Utah! (Lake point); Colorado; New Mexico! (Im Tale des Rio grande bei Donna Ana Chihuahu); Texas! (Sierra Bianca [Reverchon] Juni 1905!); nordwärts bis zu den Flüssen Qu'Apelle und Assiniboine (51° n. Br.), South Dakota, 1050 m ü. M. (f. Ryd- berg in Contr. a. a. 0., III. 8. [1896] 518) und Minnesota und Illinois (46° n. Br.); gegen Süden bis Mexiko! (bei San Luis Tultitlanapa, Puebla, bei Oaxaca, 17°n. Br. [Purpus im Juli 1908], bei Esperanza [Purpus im August 1908], bei Chihuahua [28° 5' n. Br.]). (Siehe die Karte 61 in: Die Pflanzenareale, 1. Reihe, Heft 7.) — Blükt im Juni bis Oktober. Nota. Mea opinione Aphyllon arenosum Suksdorf (1. c.) nulla nota a O. Ludoviciana v. ge- nuina distingui potest. Comparandi gratia descriptionem a d. Suksdorf datam latine repeto: !); bei Ambarani (Radde a!), Gunib, Lenkoran (Radde «!); Distr. Baku und Lenkoran im April (Schel- kovnikov a -f- ß\). — Persien: bei Kaswin, 1400 m ü.M., im Mai (Bornmüller! sub O. Bungeana in Bull, de l'herb. Boiss. 2. ser. IV. [1904] 677); Schemran bei Teheran (Pers. Deutsche Gewerbeschule!); bei Suitanabad (Th. Strauss, Bornmüller!); im süd- lichen Persien in der Prov. Farsistan, Niris, in der Umgegend vou Schiras am Salzsee Orobanche. g3 bei Chir, 1600 m ü. M. im Sept. bis Oktob. (Bornmüller!), bei Siwend im Gebiete von Persepolis (Bornmüller!), bei 1900 mü. M. im November auf Nicotiana] im südöst- lichen Persien in der Prov. Kerman am Berge Kuh Paris, im September — Novemb. (B o r n m ü 1 1 e r !) bei 2 0 0 0 m ü. M. ; nordwestliches Persien, bei Khanian auf Solanum nigrum, im Juni (J. A. Knapp!); weiter bei Scheverin bei Hamadan, im Juli auf Melonenäckern (Th. Pichler!), Sehna, Isfahan, Jasirasang?, Meschhed! — Turkmenien: bei Station Baharden (Lipsky!), Ashabad auf Gossypium, im Juli (Litwinow!). — Afghanistan. — Turkestan: bei Samarkand nördl. von Kuldja (Regel!), in Darwas: bei Kalaichum nächst Paendsch, Turfan, Kaunkala am Flusse Wachsrip (A. Regel!); Faisabad (Neweskü). — Kashmir: bei Skärdo 6900 — 7500' (Schlagintweit!). — Nordöstliches Ostindien: in der Provinz Oudh, Nepal, Bihar! Sikkim Himalaja bei Bankipore (Treutier!). China? Afrika. Unter-Ägypten: bei Alexandria, Kaljub, Heliopolis, Cairo, Babel-Nasr!. In Algerien? Blüht meistens im April — Juli, auch im August, September und oft bis zum November, aber auch oft im März bis April, ist aber auch in anderen Monaten blühend gefunden worden, welche Verschiedenheiten in der Blütezeit offenbar mit den Verschiedenheiten der kultivierten Nährpflanzen und ihrer Anpflanzungszeit zusammenhängen dürften. Dispositio varietatum O. aegyptiacae Pers. A. Calycis dentes e basi lata lanceolati, apice saepe subulati vel subfiliformes, tubum suum longitudine aequantes vel longiores. a. Flores minores, plures ultra 20 — 26 mm longi, rarius in planus minoribus 1 8 mm longi, laciniis corollae minoribus. Calycis dentes sublanceolati tubum suum longitudine aequantes. Spicae plurimum condensatae vel densiflorae, rarius laxi- florae*) Var. a. aemula. b. Flores magni, circ. 25 — 37 mm longi, laciniis corollae amplis copiose pilosis. Calycis dentes apice subulati vel subfili- formes, tubo suo saepe longiores. Spicae plurimum laxi- florae, in parte superiore initio modo densiores, apice saepe acuminatae, saepissime ramosae, floribus inferioribus longius- cule pedicellatis vel omnibus sessilibus vel subsessilibus . . Var. ß. typica. B. Calycis dentes anguste lanceolati, apicem versus subulato-fili- formes, tubo suo 2X — 3X longiores. Flores magni, 25 — 35 mm longi. Spicae densi- vel laxiflorae, saepe ramosae Var. y. tricholoba. Var. a. aemula G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 102, 1. 1, fig. 14 (3). — Phelipaea ramosa Wight, Icon. pl. Ind. Orient. IV. 4, p. 17, t. 1618? non C. A. Meyer. — Spica plurimum condensata rarius laxiflora. Flores minores, plures ultra 20 et — 26 mm longi, rarius in planus minoribus 1 8 mm longi (uti plerumque flores superiores), laciniis corollae minoribus. Calycis dentes e basi lata lanceolati, apice vix subulati, tubum suum longi- tudine aequantes. — Confer notam sub linea in dispositione varietatum praemissam; majoris pretii systematice vix aestimanda est, quia hie illic inter O. aegyptiacae formas typicas eodem loco in eultis exortas sparse reperitur. Var. ß. typica G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 101, t. I, fig. 14 (l). — O. aegyp- tiaca Persoon, 1. c. ; R. Muschler, Manual fl. of Egypt II. (1912) 890; arabice »haluk, rihy«; Bornmüller, Beitr. Orobanchenfl., in Bull. herb. Boiss. 2. ser. IV. (1904) 676' — Phelipaea aegyptiaea Walpers, Repert. III. (1844 — 1845) 463; Reuter in DC. Prodr. XI. 9; Battandier et Trabut, Fl. de l'Algerie, Dicot. (1888 — 1890) 657. — O. aegyptiaea *) Ab O. Muteli varietatibus saepe difficillime distinguitur solumque floribus paullo raajori- bus, stylo cum antheris profundius sub fauce apposito, antheris longius mucronulatis, evidentius lanuginosis (non glabris vel subcomosis), stylo copiosius glanduloso-piloso, seminibus majoribus, cellulis testae gravius reticulato-incrassatis cum foveolis polygonis non semper aecurate reco- gnoscenda. 84 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. DG. in Wallroth, Orob. 74. — 0. pedimculata Viviani, PI. aegypt. decad. (1831) 22 non alior. (vidi orig. in Herb. Monac. et Genua). — P. pedunculata Walpers, Repert. III. 459. — 0. indica Buchanan in Roxb. Fl. ind. III. (l 832) 27, non Sprengel (1 885). — 0. indica Harn, in Hook. f. Fl. Brit. Ind. XI. (1885) 326; Forbes et Hemsley, Enum. pl. from China, in Journ. Linn. soc. XXVI. (1890) 318. — P. indica G. Don, Gen. syst. IV. (1838) 632, non vidi; Walpers, Repert. III. 460. — P. ramosa var. grandiflora Ledeb. Fl. Ross. III. (1847) 313. — P. indica Dalzell et Gibson, Bombay fl. (1841) 202, sec. Hooker. — «P. Melongenae Noe in schedis n. 1 11 8 et 1 1 72 (vidi orig.). — 0. parasitica Fischer in Herb. Petropol.! — P. aleppensis Reut, ex Boiss. Fl. orient. IV. 499. — Phelipanche aegyptiaca Pomel, Nouv. mater. fl. atlant. (1874) 107. — 0. coerulea var. polyclonos Wallroth in sched. herb. Willdenow! — 0. ramosa var. indica 0. Kuntze in Act. hört. Petrop. X. (1887) 225. — Kopsia aegyptiaca Caruel apud Beguinot in Fiori et Paoletti, Fl. anal. d'Italia II. (1902) 471 p. p. — Gaulis plurimum cum inflorescentia ramosus. Spica plerum- que laxiflora, in parte superiore initio saepe densior et apicem versus acuminata. Flores magni, 25 — 37 mm longi, inferiores saepe longiuscule pedicellati vel omnes subsessiles vel sessiles. Galycis dentes longitudine variantes, plurimum tubum suum longitudine aequantes vel paullo superantes, apice subulati vel subfiliformes. Ludit : Forma 1 . vera G. Beck = O. aegyptiaca Persoon 1. c. = Var. typica forma 1 G. Beck, Monogr. Orob. 101, 1. 1, fig. 14 [l]. — Flores inferiores longiuscule pedicellati. In cultis creberrime observata. — Etiam corollis candidis occurrit = subforma albiflora Born- müller in Bull, de l'herb. Boiss. 2. ser. IV. (1904) 676. Forma 2. Delilei G. Beck, 1. c. — O. Delilei Decaisne in Ann. scienc. natur. 2. ser. IV. (1835) 201. — O. ramosa Delile, Fl. Egypt., non Linne sec. Decaisne. — Phelipaea Delilei Walpers, Repert. bot. III. 459. — P. aegyptiaca ß Delilei Reuter in DG. Prodr. XI. (1847) 10. — Flores omnes sessiles vel subsessiles. Forma 3. rectiflora G. Beck, Monogr. Orob. 102. — O. longiflora Treviranus, Observ. in Magaz. der Gesellsch. naturf. Freunde zu Berlin VII. Jahrg. (1816) 150, Taf. II, fig. 10 et 11, vidi orig., non Persoon. — O. longiflora Reichenb. Iconogr. VII. 47, fig. 932; Wallroth, Orob. gen. diask. 62, non Pers. — Phelipaea longiflora C. A. Meyer, Enum. pl. caucas. (l 831) 1 04 ; Reuter in DG. Prodr. XI. 5; Ledeb. Fl. Ross. III. 311; Boiss. Fl. orient. IV. 495. — Kopsia longiflora Dumort. Gomm. bot. (1822) 18, fide Ind. Kew. III. 12. — Flores suberecti; tubus corollae angustus, subrectus. — Hinc inde cum typo. Nota. Orobanche longiflora Pers. Syn. pl. II. (1807) 181 fide Ind. Kew., III. 373, ad O. aegyp- iacam trahitur, sed errore, quia illa planta incomplete descripta et ab auctore signo? attributa in territorio capensi habitare dicitur. Forma 4. pulchella G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 102. — ? Phelipaea pulchella C. A. Meyer in Eichw. PI. casp. (1831) 17, t. XVIII; Walpers, Repert. III. 460; Reuter in DG. Prodr. XI. 5; Ledeb. Fl. Ross. III. 311; Boiss. Fl. orient. IV. 496. — Phelipaea aegyptiaca var. Amelicetorum Reuter, 1. c. 717. — Flores maximi, extus copiose pilosi, sublanuginosi. Corollae laciniae saepe denticulatae, copiosissime pilosae. Planta ubique longe pilosa, subhirsuta. Gaulis semper simplex. Raro occurrit. Forma 5. fastigiata G.Beck, Monogr. Orob. (1890) 102. — Laciniae corollae latae sed subacuminatae. Fortuito ?. Var. y. tricboloba (Reuter) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 103, 1. 1, fig. 14 [5]. — Phelipaea tricholoba Reuter in DG. Prodr. XI. (1847) 10, p. p. et excl. var. simplex. — P. comosa Reuter in Haussknecht, Exsicc. Pir Omar Gudrun, Juni 1867, p. p.! — P. sessiliflora Reuter in Buhse, PI. exsicc. Persiae bor. (Vidi in herb. Vind.). — P. hirtv- flora Reuter in DC. Prodr. XI, 10 et observ. 13. — Gaulis gracilis, parce ramosus rarius simplex (?). Spicae densi- vel laxiflorae, saepe ramosae. Flores sessiles vel in- feriores longiuscule pedicellati, maximi, 25—30 cm longi. Galycis dentes anguste lan- ceolati, apicem versus filiformes, tubo suo 2 X — 3X longiores. Corollae tubus angustus, subrectus. Cum typo in agris Solani Melongenae occurrit. Corollis maximis et caule ramoso ab O. coelesti discernitur. Orobanche. 85 Syrien: bei Haleb! — Klein- Asien: Pontus Galaticus an felsigen Stellen der Berge bei Amasia, im Mai (Bornmüller!); auf der Ebene von Van (F. R. M au n seil 1899 — 1900!) mit rosenfarbiger Blume. — Mesopotamien: bei Mosul (Kotscby!); Pir Omar Gudrun (Haussknecht!). — Kurdistan: im Gebiete der Stadt Erbil am Fuße des Berges Kuh Sefin ober Schaklava, 900 m ü. M. auf Salvia acetabulosa Vahl, im Mai (Bornmüller!); auf dem Berge Händarin im Gebiete der Stadt Riwandous (oder Rowandis), bei 1300 m ü.M., im Juni (Bornmüller!). — Persien: bei Suitanabad, 1800 m ü. M., September (Th. Strauss in Herb. Haussknecht!); bei Sawers in Luristan (Haussknecht!); Persepolis (Kotschy!). Exsiccatae. Alexeenko, Fl. Caucas. n. 11417, 11418! — Bornmüller, Fl. Pers. n. 299!; Iter pers. turc. n. 3903, 3904, 3905, 3906!; n. 3542!; n. 1640, 1641!; Iter Syr. (1897) n. 1232! — A. et J. Bornmüller, It. pers. II. n. 7914! — Griffith, Herb, of the East Ind. comp. n. 4087! — Litwinow, PI. Turcom. n. 170! — Kotschy, PI. Pers. austr. n. 408 p. p.!, n. 905!; PI. Mesop. n. 209!; PI. Cypr. n. 49!; PI. alepp. kurd. n. 430 !. 2 0. O. serratocalyx G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 104, t. I, fig. 15. — Pheli- paea syspirensis G. Koch in Linnaea XXII. (1849) 6 62 ex parte sec. spec. orig. herbarii Berlin! — Caulis gracilis vel crassior, 17 — 25 cm altus, basi interdum clavato-incrassa- tus, simplex vel sub spica ramosus (ramis brevibus), striatus, copiose glanduloso-pilosus, supra saepe subtomentosus, lilacinus, siccus fuscus, parce squamatus. Squamae ovali- lanceolatae, copiose glanduloso-pilosae, ca. 1 cm longae. Spica breviter vel longius cylindracea, in apice rotundata, multi- et densiflora, floribus magnis, 20 — 24 mm longis, inferis breviter pedicellatis paulo remotis. Bracteae ovales, acuminatae saepe denticulatae, calycis tubo longe adnatae et eo paulo longiores. Galyx campanulatus, multinervius, 4-dentatus, dentibus subtriangularibus, e basi lata acuminatis vel subulatis, in margine sicut tubus plus minus serratis vel dentatis, tubo suo paulo brevioribus, medium corollae tubum longitudine aequantibus, copiose glanduloso-pilosis et nervosis. Gorolla supra germen paulo constricta, hinc faucem versus sensim ampliata, patens vel paulo pronus curvata, extus copiose pilosa, in limbo coeruleo-purpurea, sicca saepe purpureo-fusca ; labium superum profunde bilobum, laciniis triangulari-acuminatis, repandis vel denti- culatis, saepe denticulo terminali auctis, erectis; laciniae labii inferi aequales, porrectae, rotundatae vel subacutae, in margine repando vel plus minus valde denticulato copiose pilosae subvillosae. Stamina in tertia infima tubi ca. 6 mm supra basim corollae inserta; filamenta infra breviter sed dense pilosa vel glabra, supra subglabra vel glandulis per- paucis obsita; antherae e basi late rotundata subvillosa breviter acuminatae, mucro- nulatae, siccae albidae; pollen 2 5 — 27 f.i. Germen ovatum; Stylus copiose glanduloso- pilosus; stigma bilobum, lobis velutinis, ochroleucis (?). Capsula 10 mm longa, calycem longitudine subaequans. Semina 0,40 — 0,53 mm longa; cellulae testae reticulato-incras- satae cum alveolis polygonis. Syrien: Auf dem Libanon und bei Svedia, im Sommer 1856 (Kotschy unter n. 406!); Herb. Wien. — Armenien: im Tschabanztale im Gaue Sber (G. Koch bei 5500 m ü. M. als O. syspirensis im Herb. Berlin!). Nota. O. serratocalyx ab O. lavandulacea imprimis dislinguitur: spica brevi densiflora, floribus majoribus, calycis forma diversa praecipue dentibus serratis tubo suo brevioribus, co- piose nervosis. 21. O. lavandulacea Reichenbach, Iconogr. VII. (1829) 48, fig. 935 optime!; Gussone, Synops. fl. Sicul. II. 1. 137 et Suppl. fl. Sic. fasc. II. (1834) 207; G.Beck, Monogr. Orob. 105, t. I, fig. 16. — O. coerulea ß. ramosa Presl, Sic. I. (1826) p. XXXIV. — O. Frasii F. Schultz in Flora XXVI. (1843) 127; Arch. fl. France et d' Allem. (1847) 101 et in Flora (1847) 67, 168; (1855) 52 (fide autore ipso). — Phelipaea Fraasii Walp. Repert. III. (1844) 460 = P. cernua Pomel fide Battandier et Trabut, Fl. de l'Algerie Dicot. (1888 — 1890) 658. — P. lavandulacea Reuter in DC. Prodr. XI. (18 47) 7 p. p. — P. lavandulacea F. Schultz in Arch. 1. c. (18 47) 101, t. fig. 1; Gren. et Godr. Fl. franc. II. 626; Reichb. f., Icon. fl. Germ. XX. 87, 86 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. t. 4 47 (figura mala, non demonstrans plantam typicam; calycis dentes acutiores et diver- gentes designandi); Willkomm, Prodr. fl. Hisp. II. 628; Battandier et Trabut, I.e. 657; Lo Jacono, Fl. Sic. II. 2. (1904) 153; Rouy, Fl. France XI. (1909) 161. — P. lavan- dulacea ß. elegans G. Koch in Linnaea XXII. (1849) 662 (Vidi orig. in herb. Berol.); Walpers, Annal. III. 205. — Phelipanche lavandulaeea Pomel, Nouv. mater. fl. atlant. (1874) 106. — Phelipaea lavandulaeea (Reichb.) Boiss. Fl. Orient. IV. 497 p.p. — P. eomosa Reuter fide Boissier, 1. c. — P. Psoraleae bituminosae Sennen, PI. d'Esp. n. 3760. — Kopsia lavandulaeea Garuel in Pariatore, Fl. ital. VI. (1885) 357 et in Arcangeli, Comp. fl. Ital. ed. 2. (1894) 417; Beguinot in Fiori et Paoletti, Fl. anal, d'ltal. II. (1902), 472. — Gaulis gracilis saepe virgatus, 20 — 60 cm altus, rarius firmior, basi plerumque clavatim incrassatus, ibidem fibrillis longis obsitus, simplex vel e media parte raro e basi ramosus, ramis brevissimis crebre squamis superioribus subtectis, rarius longioribus spicas breviores gerentibus, striatus, glanduloso-pubescens, infra copiose supra parce squamatus. Squamae ovali-lanceolatae, acuminatae, parce glanduloso-pilosae, apicem versus saepe glabrescentes, superiores gemmas saepe minutas bracteatas stipi- tatas vel flores abortivos includentes, 7 — 12 mm longae. Spica elongato-cylindracea, apice plerumque acuta, rarius pyramidaliter acuminata vel floribus omnibus evolutis subrotundata et breviter eomosa, multiflora, apicem versus densiflora, infra laxiflora cum floribus infimis saepe remotissimis, vel tota sublaxiflora vel tota densiflora. Flores primum erecti, demum horizontaliter patentes vel conspicue genuflexi, 17 — 2 0 mm longi, infimi breviter pedicellati. Bracteae ovato-lanceolatae, calycem longitudine sub- aequantes vel eo longiores, pubescentes vel sublanuginosae ; bracteolae lanceolato-lineares subulatae, dentibus calycinis paulo breviores, interdum denticulatae. Galyx oblique cam- panulatus, 4 5-dentatus, sinubus latis, dentibus e basi triangulari subulatis, saepe basi cum tubi margine denticulatis, patentibus vel divergentibus, tubum suum longi- tudine subaequantibus vel eo paulo longioribus, dimidiam corollae partem non superan- tibus, saepe coeruleis et siccis plumbeis, copiose glanduloso-pilosis, nervis debilibus perduetis. Gorolla ad insertionem staminum constrieta, hinc anguste tubulosa, faucem versus paulo sensimque ampliata, horizontaliter patens vel insigniter pronus curvata vel genuflexa, cum fauce saepe deflexo, infra albida, limbum versus intense azurea, sicca pulla, in tubo glanduloso-piloso fusca; labia porreeta, superum bilobum; laciniis omnibus parvulis rotundato-obtusis rarius acutis, in margine denticulato-crenulatis, copiose pilis articulatis intense azureis pulchre obsitis; plicae magnae, prominentes, albo- vel flavido- villosae. Stamina in parte corollae constrieta supra tertiam infimam inserta; filamenta glabra vel ad basim incrassatam versus parce pilosa, sub antheris glabra vel parce glan- duloso-pilosa; antherae e basi lata breviter acuminatae et mucronulatae, circa basim saepe ciliato-lanuginosae rarius subcalvae, siccae plurimum dilute fuscae: pollen 25 — 30 pt\ cellulae endothecii incrassatae. Germen ovatum, placentis 4 separatis, in partibus suis extremis appropinquatis ; Stylus breviter glanduloso-pilosus vel glaber; stigma bilobum vel quadratum, subplanum, lobis oblongis parallelis, velutinum, albidum vel flavescens. Capsula 6 — 7 mm longa, calycis tubo longior, dentes calycinos subaequans, apice an- gustata, demum ultra medium fissa. Semina 0,3 — 0,4 mm longa, ellipsoidea; testae cellulae reticulato-incrassatae alveolis polygonis. Plantae nutrientes. Psoralea bituminosa L. (!), cuius radices laterales para- sitica exhaurit. Praeterea nominatur: Acanthus mollis L. (s. Hu et); Calendula foliosa Battand. (s. Battandier et Trabut); Grepis bulbosa Tausch (s. Sartori); Ferula tingi- tana L. (s. Durieu); Laetuca sativa L. (s. Bianca); Thapsia villosa L. (s. Gaspary); Seorpiurus muricata L. (s. Mutel); Vicia faba L. (s. Mutel). Orobanehe lavandulaeea bewohnt die Länder der mediterranen Flora und er- streckt das Gebiet ihrer Verbreitung von den Ganarischen Inseln durch Algier bis Ägypten und durch die Mittelmeer-Länder bis Kleinasien und Syrien. Afrika. Ganarische Inseln. Auf Gran Canaria: bei San Mateo! und Tafira, im März (Bornmüller!); Algier!; Ägypten: am Mahmudie-Kanal ! Europa. Spanien: in den südlichen Provinzen (nach Willkomm) und in den Orobanche. 87 östlichen Pyrenäen (nach Saint Lager); Tarragona bei Cambrils (Sennen!). — Süd- Frankreich: Depart. Pyren. orient. (nach Rouy), Herault (f. Mandon), Bouches du Rhone Var (nach Rouy), Alpes maritimes bei Nizza, Villefranche (Bicknell!), im April; bei Fontan im Juli (Reverchon!). — Italien!: Bei San Remo, Novara, Avolo, Saricatoso nächst Neapel; Gragnano (Grande!); zwischen Salerno und Amalfi, im April (Fedt- schenko!); auf dem Vorgebirge Argentario in Etrurien im Mai (Sommier!); daselbst bei Gala grande und Torre di Gapo d'üomo (Forsyth Major!); Insel Elba in Föhren- wäldern bei Gapo dello Vite (Sommier!); Insel Gorsica. — Sizilien: um Messina, Palermo, Ogliastro; am Mte Pellegrino (Hu et!), San Martino (Levier!), Militello!, auf dem Etna bei Gampo inglese!. • — Insel Malta bei San Paolo, im Mai (Sommier!); Insel Gozo, im April (Sommier!). — Dalmatien: Insel Korcula (Gurzola) und bei Orebic auf der Halbinsel Stonski rat (Sabioncello) (Friedrich August II. , König von Sachsen!); bei Bukovizza, Nerezisce (Neresi) auf der Insel Brac (Brazza) (Petter!). — Griechenland: Auf den Inseln Gorfu ! , Kephalonia (Heldreich!), Zakynthos (Mazziarü), Salamis (Heldreich!), bei Nauplia, um Athen (Heldreich!). Asien. Auf der Insel Gypern (nach H. St. Thompson in Journ. of bot. XL1V. [4 906], 336). — Gilicien: auf dem Bulgar Dagh unter Astragalus-Büschen bei Deve Deppe (Kotschy!). — In Palästina (Angeblich nach Post, Fl. Palest. [1896] 602: Tel Hum to Khan Minyeh. Die Pflanze gehört aber zu 0. aegyptiaca, wie Bornmüller [in Beiheft, zum Bot. Centralbl. XXXI. 2. (1914) 2 47] anführt, wobei derselbe erklärt, daß alle Angaben des genannten Werkes nochmals überprüft werden müssen. Auch nach Reuter). — Syrien (nach Reuter). Blüht im April bis Juli, auf den Canarischen Inseln im März. Formae sequentes observatae sunt: A. Spicae apice acutae vel acuminatae, laxiflorae. Forma 1. typica G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 106, t. I, fig. 16. — 0. lavan- dulacea Reichb., 1. c. — Synonyma vide supra. — Scapus 20 — 40 cm altus, simplex vel sub spica ramosus, cum ramis minimis plerumque sqamigeris et saepe squamis ful- crantibus occultis, 2 — 3 cm löngis rarius floriferis et longioribus. Frequenter obvia. Forma 2. virgata G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 106. — Gaulis — 60 cm altus, virgatus, ramosus (saepe e basi), cum ramis elongatis 12 — 17 cm longis, saepe — 20- floris. Spicae plerumque acutae, laxiflorae et multi- ( — 90-)florae, demum conspicue elongatae, cum floribus inferioribus valde remotis. Dentes calycini longiores, saepe denti- culis brevibus subulatisque aucti. Hinc inde. B. Spicae apice plurimum rotundatae, densiflorae. Forma 3. luxuriosa G. Beck in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 34. — Gaulis — 43 cm altus, infra ad 2 cm crassus, ramosissimus, cum ramis spicisque lateralibus 10 suberectis, ca. 20 — 22 cm longis. Spica principalis 20 cm longa, cylindracea, in apice rotundata, densi- et multiflora, floribus numerosissimis, certe 100; spicae laterales in apice rotundatae, ca. 1 0 cm longae, ramulo suo aequilongae, terminali similes, in parte infera modo laxiflorae, 80 90-florae. Nur ein Exemplar unter der typischen Form in Etrurien am Vorgebirge Argen- taria bei Torre di Gapo d'üomo, im Mai 1883 (Forsyth Major in Herb. Berlin!). Forma 4. crassipes G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 106. — Gaulis crassus, 15 — 36 cm altus, simplex vel ramosus, cum ramis brevibus. Spica densiflora saepe densissima, principalis cylindracea vel omnes breviores, apice rotundatae rarius acutae. Forsan status abnormis crassicaulis. Ägypten. Am Mahmudie Kanal! Exsiccatae. Bourgeau, PI. des Alp. marit. 186l! — Huet du Pavillon, PI. Siculae exsicc. n. 159! — Kotschy, Iter Cilic. in Alpes Bulgar Dagh n. 350a! — Lo Jacono, PI. Sicul. rariores n. 556! — Petter, Exsicc. fl. Dalmat. n. 668! — Ross, Herb. sie. n. 569! — Sennen, PI. d'Esp. n. 3760 als Phel. Psoraleae Mtumi- nosae Senn.! p. p. 22. O. trichocalyx (Webb et Berth.) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 107, t. I, 88 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. fig. 17; Guimaraes, Mon. Orob. in Broteria III. (< 903) 79; Coutinho, Fl. de Portugal (1913) 567. — Phelipaea trichocalyx Barker Webb et Berthelot, Phytogr. Canar. sect. III (1836—1850) 154, t. 185; Willkomm, Suppl. prodr. Hisp. (1893) 190. — Trionychion lusitanicwn Welw. in schedis sec. Guimaraes, 1. c. — Caulis gracilis saepe virgatus, subpedalis — 40 cm altus, basi nodose vel clavato-incrassatus et ibi fibris crassiusculis cinctus, simplex vel sub spica principali rarius paulo supra basim ramosus, cum ramis caule brevioribus, striatus, glanduloso-pubescens — glanduloso-villosus, copjose squamatus. Squamae inferiores latiores, cauli accumbentes, superae lanceolato-lineares, acuminatae, angustae, parce glanduloso-pilosae, ca. 2 cm longae. Spica elongato-cylin- dracea, acuminata, multiflora, apicem versus densa, infra laxa, cum floribus infimis saepe remotissimis et pedicellatis, primum erectis, demum rhachi accumbentibus, 20 — 22 mm longis. Bracteae lanceolatae, longe sensimque angustato- acuminatae, flores longitudine subaequantes ; bracteolae angustissimae, filiformes, calycis tubo longe adnatae, dentes calycinos longitudine aequantes vel iis breviores. Calyx campanulatus, 4-dentatus, denticulis saepe auctus, dentibus anguste lineari-lanceolatis, paulo supra basim denticulis saepe auctis, filiformibus, interdum apice fissis-biaristatis, duplo vel subtriplo tubo suo longioribus, corollae tubum longitudine subaequantibus, parce glanduloso-pilosis. Corolla ad insertionem staminum constricta, hinc paulo versus faucem ampliata et pronus cur- vata, albido-coerulea vel plumbeo-coerulea, sicca fuscescens: labium superum bilobum, cum laciniis rotundatis; inferum porrectum, laciniis subaequalibus, ovalibus, rotundatis rarius subacutis, in margine inaequaliter repando-crenatis, subglabris. Stamina in parte corollae constricta sub medio corollae tubo (5 mm supra basim) inserta; filamenta basi paulo incrassata, infra breviter sed copiose pilosa, supra subglabra; antherae oblongae, sensim acuminatae, in marginibus paulo sed breviter pilosae, ochroleucae. Germen ovatum; Stylus subglaber, cum stigmate bilobo et lobis rotundatis. Capsula calyce paulo brevior, ultra medium profunde bivalvis. — Fig. 1 2 M. Planta nutriens. Pteridium aquilinum Kuhn (fide Despreaux in Barker Webb et Berthelot 1. c), quod dubitari possit. O. trichocalyx wurde bisher in den Provinzen der atlantischen Flora aufgefunden und zwar auf den Canarischen Inseln, in Portugal und an einer Stelle im sudlichen Spanien, dann in Algier. In Portugal erreicht sie den 40. Grad nördl. Breite, in Algier scheint sie den Grad von Greenwich nach Osten nicht zu überschreiten. Afrika. Ganarische Inseln!: Insel Gran Ganaria bei San Mateo, im April 1898 (Kuegler!). — Algier!: An der Küste bei Oran (Bove! in Herb. Wien als Phelipaea lutea]) und bei Kouba (Bove! in Herb. Berlin!), im März bis zum Mai. Europa. Portugal!: nach Guimaraes (1. c, 81) in der Provinz Beira litoral bei Arredores de Coimbra nächst Santa Clara (Lopes Manita), Cabeso do Fidalgo (Moller) und in der Provinz Centro littoral bei Cintra (Welwitsch), im April bis Juni. — Süd-Spanien: bei Ronda in Granada (Winkler!), im Juni. Adest f. Guimaraes (1. c. , 80) forma lusitanica, quae a planta canariensi floribus brevioribus, 10 — 20 mm longis et fortasse caule crassiore tantummodo differt. Nota. O. trichocalyx et O. lavandulaceae Reichb. et O. strictae Moris affinis est, sed floribus rhachi spicae appressis, bracteis lineari-lanceolatis, dentibus calycinis longissimis, fili- formibus, tubo suo bis vel fere ter longioribus et longitudinem fere tubi corollini aequantibus, laciniis corollae pallide coeruleae parce modo glanduloso-pilosis non articulato-pilosis optime distinguitur. (Gonfer G.Beck, Monogr. Orob. 4 08, observationem). Autores Pitard et Proust (Les iles Ganaries. Fl. [1908] 295) O. trichocalycem cum O. lavandulacea Reichb. et cum O. Schultzii F. Schultz consociaverunt, quod vehementer erratum. Falso quoque in Ind. Kew. III. 493, O. trichocalyx pro synonymo O. lavandulaceae Reichb. habita. 23. 0. oxyloba (Reuter) G.Beck in L. Koch, Entwickl.-Gesch. der Orob. (1887) 209 et Monogr. Orob. (1890) 108, 1. 1, fig. 18 (l — 2). — Phelipaea oxyloba Reuter in DC. Prodr. XI. (1847) 9; Boiss. Fl. Orient. IV. 497. — Caulis gracilis rarius firmior, 13 — 32 cm altus, basi paullo rarius bulbose incrassatus, ibique fibris copiose cinctus, simplex vel sub spica complures ramulos abbreviatos gerens, striatus, glanduloso-pubes- Orobanche. g9 cens, plerumque copiose squamatus. Squamae ovales, superiores saepe lanceolatae, basim versus saepe denticulatae, parce glanduloso-pilosae, glabrescentes, 5 — 15 mm longae. Spica cylindracea, in apice rotundata rarius breviter acuminata, multiflora et plurimum densiflora, rarius basim versus laxiuscula, floribus inferis breviter pedicellatis, erecto- patentibus, 15 — 19 mm longis, illis ramulorum saepe minoribus. Bracteae ovali-lanceo- latae, tubum rarius dentes calycinos longitudine superantes; bracteolae lanceolato-fili- formes, calyce breviores. Calyx breviter campanulatus, 4-dentatus, dentibus lanceolato- subulatis, tubum suum longitudine aequantibus vel paullo superantibus, medium corollae tubum subattingentibus, glanduloso-pilosis, nervosis. Gorolla in parte infera inflato-ventri- cosa, supra tertiam infimam constricta, hinc faucem versus sensim ampliata et pronus curvata, horizontaliter patens vel genuflexa, in dorso aequaliter incurvata, fauce aperto, dilute violacea, basim versus albescens; labium superum profunde bilobum, lobis triangu- laribus aeuminatis patentibus vel recurvatis; labium inferum porrectum, lobis aequalibus ellipticis aeuminatis, intus subglabris; laciniae omnes integrae, repandae, emarginatae vel irregulariter crenulatae, pilis subtiliter verrueulosis imprimis in margine copiose teetae; plicae magnae, dense pilosae. Stamina supra tertiam infimam corollae tubi inserta; filamenta basi glabra vel ciliata, in media parte glaberrima, sub antheris plus minusve glanduloso-pilosa; antberae e basi lata comoso-pilosa breviter acuminatae, siccae albes- centes; pollen 25 — 30^; cellulae endothecii incrassatae. Germen ellipsoideum, glabrum; Stylus pronus curvatus, praeeipue sub stigmate glanduloso-pilosus; stigma bilobum, lobis globosis, porrectis, verrueulosis, albidis vel pallide coeruleis praeditum; placentae 4 sepa- ratae. Capsula acuminata, 7 mm longa; semina ellipsoidea, 0,4 — 0,48 mm longa; cellulae testae reticulato-incrassatae, cum alveolis magnis polygonis. Planta nutriens. G. d. Heldreich de nutrice 0. oxylobae typicae modo Anthe- midem chiam L. annotavit. 0. oxyloba wurde im Gebiete der Mittelmeer-Flora bisher nur an wenigen Stellen beobachtet und blüht im April, Mai. Ich sah die Pflanze von: Europa. Dalmatien: bei Kotar (Gattaro) im Mai (Beck) und bei Giovanni di Gattaro (Studnicka!) in der Var. ct. — Bulgarien: bei Stanimaka (Velenovsky). — In der Krim bei Simferopol (Gallier!) in der Var. ß. — Giscaucasien: im Distr. Kuban bei Anapa (Lipsky et!); im Distr. Terek bei Grozny im Mai (Lipsky a\). Asien. Insel Gypern: auf dem Berge Pentadactylos (Sintenis und Rigo ß\). — Mysien, im Gebiete von Troja bei Thymbra am Flusse Scamander (Sintenis!); in Lydien bei Smyrna (Baiansaß!); Pamphylien: beim Kastell von Alaya (Heldreich /Ü); bei Erd auf der Tekri Jaila bei 2100 m (Zederbauer!), am Erdschias-dagh. Nach Boissier kommt O. oxyloba auch in Lycien bei Elmalu und in Bithynien bei Mudania vor. — Kaukasus: bei Borjom, circa 750 m ü. M. (Akinfiew yX). Var. a. dalmatica G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 109, 1. 1, fig. 18 (l). — Spica densiflora, plerumque rotundata rarius breviter acuminata. Corollae anguste tubulosae, plerumque horizontaliter patentes vel genuflexae, laciniis acutissimis subintegris. Calycis dentes longe filiformes, tubo suo conspicue longiores. Verbreitung: Dalmatien, Kleinasien, Ciscaucasien. Var. ß. typiea G.Beck, Monogr. Orob. (1890) 109, 1. 1, fig. 18 (2) = Phelipaea oxyloba Reuter 1. c. et autorum. — Spica saepe laxiflora, plerumque acuta. Corollae faucem versus magis ampliatae, erecto-patentes, laciniis acutis irregulariter crenulatis rarius emarginatis. Calycis dentes subulati, tubum suum longitudine aequantes. Cum O. strieta multis in notis adeo congruit, ut calycis modo dentibus minoribus distingui possit. Huc pertinet etiam propter caulem gracilem parce squamatum et calycis dentes breviores: Forma Gussoneana G.Beck, Monogr. Orob. 113, sub forma O. strietae = O. caesia Guss. Syn. fl. Sicul. 4 non aliorum sec. Lo Jacono. — P. rufescens Lo Jacono in Contr. flor. Sicil. (1878) 17 non Griseb. sec. exsicc. e manu Lo Jacono p.p.! — P. Gussoneana Lo Jacono, Criter. (1883) 27 (vidi orig.) et in Natural. Sicil. I. (1882) 197 et Fl. Sic. II. 2. (190 4) 1 52. = Kopsia Gussoneana Lo Jacono, Alcune osserv. alle Orob. (1887) 5. — Kopsia Schultzii Beguin. y. Gussoneana Beguin. in Fiori et Paoletti, 90 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Fl. analit. d'Italia II. (1902) 473. — See. Lojacono ad radices Rumicis nebroides Guss., triangularis DG. et tuberosi L. parasitica. Var. y. septemloba G. Beck in Fedde, Repert. XVIII. (4 922) 34 pro forma. — Gaulis subsimplex. Flores 16 — 21 mm longi. Plicae labii inferi produetae, quasi labium quinquelobum cum laciniis formantes. Differt ab 0. persica G. Beck (= 0. coelestis f. persica) floribus minoribus plicisque produetis, ab 0. orientali G. Beck spica densis- sima apice rotundata, plicis produetis. Nur im Kaukasus bei Borjom, 750 m ü. M. (Akinfiew!). Exsiccatae. Balansa, B., PI. d'orient (1854) n. 299! — Sintenis, Iter Trojan, n. 62 cum 0. Muteli\ — Sintenis et Rigo, Iter Cypric. n. 632 sub 0. ramosa, mixta cum 0. Sehultzii etc.! 2 4. 0. orientalis G. Beck, Monogr. Orob. (1890) HO, 1. 1, fig. 19. — Phelipaea aegyptiaca Hooker f. et Thomson, Herb. Ind. Orient. ! et Falconer, Herb, of the late East India Company, n. 805!; Aitchison, Kurrum Valley plants (1879) n. 287!, non Walpers. — O. ramosa Hook. f. Fl. brit. India XI. 326; non L. — Caulis gracilis, rarius firmior, saepe virgatus, 10 — 60 cm altus, basi paullo clavatim incrassatus, saepe flexuosus, spica brevior, simplex vel ramosus, ramis strictis plerumque spica principali brevioribus, striatus, glanduloso-pilosus, siecus plurimum obscure fuscus, copiose squamatus. Squamae ovales, breviter acuminatae, parce glanduloso-pilosae et glabrescentes, cauli appressae, 5 — 10 mm longae. Spica cylindracea, apicem versus valde angustata, bracteis dentibusque calycis subcomosa, multiflora, primum subdensiflora, serius semper laxiflora, rhachi subvirgata, saepe 60 cm longa; flores inferi longiuscule pedicellati, erecto-patentes vel rhachi aecum- bentes, demum valde remoti, 16 — 20 mm longi. Bracteae ovali-lanceolatae, calyce sub- breviores; bracteolae lanceolatae, in apice subulatae, subliberae vel cum calycis dentibus anticis rarius cum posticis plus minus connatae, calycem saepe 6-dentatum formantes. Galyx breviter campanulatus, 4-dentatus, cum bracteolis innatis saepe irregulariter 6-den- tatus, serius postice saepe etiam in lateribus fissus, dentibus lanceolato-subulatis, apice bracteolis adnatis saepe bidentatis, tubo suo paullo longioribus, medio corollae tubo brevioribus, glanduloso-pilosis, nervosis, siccis plurimum fuscis. Gorolla supra tertiam infimam paullo inflatam constrieta, anguste tubulosa, hinc faucem versus sensim ampliata et plus minus saepe conspicue pronus curvata, parce glanduloso-pilosa, dilute violacea, in plicis labii inferi albida; labium superum profunde bilobum, laciniis ereetis; inferum porrectum, supero longius; laciniae corollae omnes ellipticae, acuminatae vel acutae, repandae, plus minus pilosae; plicae labii inferi magnae, copiose pilosae. Stamina in parte corollae constrieta circ. 4 mm supra basim inserta; filamenta basim versus in- crassata, glaberrima vel infra pilis perpaucis obsita; antherae e basi rotundata pilis lanu- ginosis longis comosa breviter acuminatae, siccae albidae. Germen ellipsoideum ; placentae separatae; Stylus glaber vel supra parce glanduloso-pilosus; stigma bilobum, lobis sub- globosis, velutinis, albidis. Capsula calyce paullo brevior. Nota. O. oxylobae proxima certeque ab parente eadem profeeta sed spica fruetifera saepe virgato-elongata, floribus defloratis valde remotis, bracteolis calyci saepe subplane innatis, fila- mentis supra glabris, stylo saepe glaberrimo differt; insuper area magis orientali notabilis est. Orobanche {Trionychon) psila Glarke in Hook. f. Fl. brit. India XI. (1883) 327 est affinis O. orientali, sed ex descriptione caule simplici, bracteis corollam longitudine aequantibus, calyce antice et postice fisso, laciniis labii superi rotundatis ab O. orientali differre videtur. O. psila imperfecte descripta, a d. Clarke in agro Kashmirensi prope Mapanon alt. 9000' s. m. collecta est. Non vidi. O. orientalis ist in Persien, Afghanistan sowie in der gemäßigten Zone des nordwestlichen Himalaya beobachtet worden, wo sie im Mai und Juni blüht. Persien: an steinigen Stellen des Berges Karnaru, im Juni 1889 (J. A. Knapp!). — Afghanistan: Unter großen Bäumen in denShälizän orchards sehr häufig (Aitchison!). — Im nordwestlichen Himalaya bei Jamu und Banahal in der gemäßigten Region bei 5000 —7000' ü. M. (Hooker f. und Thomson); in Kashmir (Falconer!). Exsiccatae. Vide sub synonymis. Orobanche. g^ 25. 0. Schultzii Mutel, Fl. franc. II. (1853) 352; addit. 429; atlas t. II. fig. 4 (optime excl. floribus); G.Beck, Orob. Monogr. MI, t. I, fig. 20 (1) copia sec. Mutel. — Phelipaea Schultzii F. Schultz in litt, apud Mutel; Walpers, Repert. bot. III. (4 8 44) 463; Willkomm, Prodr. fl. Hisp. IL 629; Battand, et Trabut, Fl. d'Algerie, Dicot. (1888—18 89) 657; ? Pitard et Proust, Les iles Canar., fl. (1 908) 295. Fide Ind. Kew. III. 493 cum 0. lavandulacea Reichb. errore conjuncta. — P. lavandulacea Reuter in DG. Prodr. XI. 7 p. p. — P. Schultzii Pomel, Nouv. mater. fl. atlant. (1874) 107. — Kopsia Schultzii Beguinot a. typica Beg. in Fiori et Paoletti, Fl. anal. d'Italia II. (1902) 472. — Gaulis gracilis vel firmior, 10 — 60 cm altus, basi bulbosus vel clavato-incrassatus ibique fibris copiose cinctus, simplex vel sub spica principali vel e media parte ramosus, cum ramis brevibus caule principali brevioribus, glanduloso-pilosus, copiose infra sub- imbricatim squamatus. Squamae ovales vel angustiores rhomboideae acuminatae, basim versus saepe denticulatae, superiores ovali-lanceolatae, cauli accumbentes, 5 — 10 mm longae. Spica multiflora, cylindracea, apice pyramidaliter elongata et acuminata, rarius in summa inflorescentia rotundata, apice bracteis et calycis dentibus subcomosa, densi- flora, basim versus propter flores infimos remotos saepe laxiuscula, 10 — 35 cm longa. Bracteae lanceolatae, calycis dentes longitudine aequantes; bracteolae angustae iis paulo breviores; utraque glanduloso-pilosa. Flores erecto-patentes, plurimum breviter pedi- cellati, 16 — 21 mm longi. Calyx oblique campanulatus, copiose glanduloso-pilosus, 4- dentatus vel dente quinto postico triangulari parvo auctus, dentibus plurimum elongatis angustis lineari-lanceolatis, apicem versus saepe subsetaceis vel filiformibus, semper (saepe triplo) tubo suo longioribus, tubum corollae longitudine subaequantibus rarius paulo bre- vioribus, nervo medio prominente perductis. Corolla supra staminum insertionem con- stricta, paulo pronus curvata, faucem versus sensim ampliata, infra pallida, supra coerulea, in nervis intensius colorata, vel violacea (fide Moris), in limbo plus minus pilosa; labium superum porrectum, bilobum, laciniis ellipticis, rotundato-acuminatis vel acutis, repandis, erectis; labium inferum porrectum, cum laciniis aequalibus, ellipticis, acuminatis (rarius rotundatis), repandis vel crenato-denticulatis, saepe crispulis; plicae magnae, copiose pilosae. Filamenta in parte corollae constricta circiter 4 — 5 mm supra basim corollae inserta, basi incrassata ibique glabra vel parce breviterque pilosa, supra glabra rarius pilis glanduliferis perpaucis obsita; antherae e basi lata saepius lanuginoso-comosa plus minus acuminatae et mucronulatae, siccae albidae; pollen 25 — 30 ft; cellulae endo- thecii incrassatae. Germen ellipsoideum ; placentae plurimum separatae; Stylus parce glanduloso-pilosus; stigma bilobum, cum lobis hemisphaerieis, velutinis, albis. Capsula apice saepius acuminata, 7 — 8 mm longa, calyce brevior. Semina rotunda, 0,3 — 0,4 mm longa; cellulae testae reticulato-incrassatae, cum alveolis magnis saepe polygonis. Plantae nutrientes. Indicantur: Umbelliferae variae sicut Elaeoselinum, Thapsia (a. f. Battandier et Trabut), Ferula nodiflora L. (ß. f. Moris); Rubia peregrina L. (ß. s. Moris); Stachys glutinosa L. (a. f. Sommier); Tamarix spec. (ß. f. Battandier et Trabut). O. Schultzii wächst im Gebiete der mediterranen Flora zerstreut in Spanien, Nordafrika, Italien, Griechenland und im Oriente; sie blüht vom April bis Juni, in Abessinien schon im Jänner (?). Afrika. Marokko: bei Seksaua (nach Ball). — Algier: bei Bone (Original- Standort nach Mutel). — Ägypten: bei Alexandria im März 1823 (Ehrenberg y.\ im Herb. Berlin). — Abessinien: Ghaza. Europa. Spanien: bei Alora in der Provinz Malaga und im Tale Genil in der Sierra Nevada (a. -\- ß. Winkler!), bei Ronda in der Provinz Granada (nach Will- komm). — Sardinien: bei Cagliari (Aschers on!), in der Gegend von Gagliari zwischen La Maddalena und St. Barbara (Sommier in Herb. Levier!), Monti di Capoterra, Madda- lena (Moris! in Herb. Florenz), bei Iglesias, Oliastra (W. Barbey!), Tavolara (Moris; Forsyth in Herb. Boissier!), Arune, im Mai (U. Martelli in Herb. Levier!) — Si- zilien: Feudonobile bei Terranova [ß. Huet!); auf der Insel Salina (Lo Jacono!), bei Palermo (Lo Jacono!), am Lago di Azanetto (Philippü). — Griechenland: im 92 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Peloponnes auf der Kyllene ober Trikala und auf dem Taygetos bei Androuvista [ö. Heldreich in seinem Herbare!), auf dem Malevo bei Hagios Petros (Orphanides = Phelipaea Orphanidis Heldr. in schedula!, in Herb. Heldreich); auf dem Pindus in der unteren Region um das Kloster Korona in Eichenhainen bei 1100 — 1170 m ü. M. (Haussknecht!) und bei Gaitzes, im Juli [Psarides!). Asien. Auf der Insel Chi os (Pauli in Herb. Haussknecht!); Karpathos (Pich- ler!). — Samos: auf sonnigen Hügeln bei Vathy, im April 1 906 (Petry!). — Cypewi: auf dem Berge Pentadactylos (Sintenis et Rigo! mit anderen Arten vermengt!). — Kleinasien: bei Eski Schehir ca. 800 m Seehöhe auf altem Ackerland, im Juni (K. Krause!); in den Pontischen Alpen (Kotschy!); im östl. Taurus auf dem Aghyrdagh bei 1000 m Seehöhe (Ina Meincke!); in Lydien auf dem Tmolus ober Philadelphia (ö. nach Reuter). — Syrien: auf dem Berge Ssoffdagh bei 1000 m (d. nach Boissier!), im nördlichen Libanon an waldigen Abhängen zwischen Der-el-Ahmar und Ainetz, 1700 — 1800m ü.M. im Mai 1910 (J. und F. Bornmüller!); in der alpinen Region des Antilibanon an Schneefeldern ober Baalbek bei 1700 — 2200 m Seehöhe, im Mai 1910 (J. und F. Bornmüller!); auf dem Berge Makmel (/. Ehrenberg!). — Kurdistan: an grasigen Stellen des Berges Gorumse, bei 1500 m Seehöhe (a. Kotschy in Herb. Wien!). Var. «. typica G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 112, t. I, fig. 20 (l); synonyma vide supra. — Caulis plurimum simplex rarius ramosus, copiose subimbricato-squamatus. Spica densiflora, infra laxiuscula, pyramidaliter elongata vel rarius in apice rotundata. Calycis dentes angusti, lineari-lanceolati, tubo suo circiter bis longiores. Corollae laciniae acutae. Vulgata. Var. ß. stricta (Moris) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 112, 1. 1, fig. 20 (2). — O. ooerulea Moris, Stirp. Sard. elench. I. (1827) 35, non Villars fide Moris. — O. stricta Moris, Plant, sard. exsicc. (1840), vidi orig.; Bertol. Fl. italic. VI. 450. — Phelipaea stricta Moris apud Reuter in DG. Prodr. XI. (1847) 7; Moris, Fl. Sard. III. (1858 — 1859) 240, T. 102, figura bona, sed corollae stigmataque naturae non conveniunt; Battand, et Trabut, Fl. d'Algerie, Dicot. (1888 — 1889) 657; Lo Jacono Pojero, Fl. Sic. II. 2. (1904) 153; de affirmatione, O. strictam Moris eandem plantam esse quam O. Schultzii, confer Schultz, Archiv (1847) 101. — Kopsia stricta Caruel in Pariatore, Fl. ital. VI. (18 85) 556. — Kopsia Schultzii Beguinot ß. stricta Beguinot in Fiori et Paoletti, Fl. anal. d'Italia II. (1902) 472. — Caulis plurimum longior et firmior, simplex vel e media parte breviter ramosus. Spica saepe longe cylindracea, saepe laxiuscula, breviter acu- minata vel pyramidaliter elongata. Calycis dentes apicem versus angustissimi, subfili- formes, tubo suo ter longiores. Corollae laciniae plurimum acuminatae. In Sardinien und Sizilien, aber auch sonst gefunden. Var. y. alexandrina G. Beck. — Caulis ramosus, ramulis numerosis, spica prin- cipalide brevioribus, spiculas capituliformes vel breves rotundatas gerentibus; spicae omnes valde densiflorae, principalis semper longior, in apice rotundata vel pyramidata. Calycis dentes lanceolato-lineares plurinervii. Corollae primum 15 — 1 6, demum — 21 mm longae. Ägypten: bei Alexandria, im März (Ehrenberg in Herb. Berlin!). — Syrien: In höheren Lagen des Berges Makmel im Juli (Ehrenberg in Herb. Berlin!). ?Var. S. pyramidalis G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 112. — Phelipaea pyra- midalis Reuter in Boissier, Fl. Orient. IV. 498; an Reuter in DC. Prodr. XL (1 847) 7?. — Caulis plurimum simplex. Spica densiflora, longe acuminata, cum floribus inferioribus bene pedicellatis, saepe verticillato-confertis, subramosa. Corollae laciniae ovales, saepe suborbiculares, obtusae. Hinc inde observata. Nota. Plantam unicam prope Ghaza Abessiniae collectam eodem loco observavi, quae dentibus calycinis latioribus, limbo corollino et antheris glabris egregia attamen optime cum var. d. convenit. Exsiccatae. J. et F. Bornmüller, Iter Syriacum II. n. 12240 (a!) Kotschy, Iter cilicico-kurdicum (1859) suppl. n. 168 et 169 (cd); Iter Orient. (1859) n. 899 (a!). — Pichler, PL ins. Karpathos n. 510 (sub O. lavandulaceal). — Sintenis et Rigo, Iter cypr. (1880) n. 632 p. p. sub O. ramosa et permixta cum O. oxylobal Orobanche. gß 26. 0. Heldreichii (Reuter) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) H6, T. II, fig. 22. — Phelipaea Heldreichii Reuter in DG. Prodr. XI. (4 847) 8; Boissier, Fl. Orient. IV. 498. Phelipaea tricholdba ß. simplex Reuter, 1. c. 1 0 p. p. — 0. Heldreichii Jackson in Index Kewensis III. (i 89 5) 493. — Gaulis subcrassus, elongatus, 20 — 35 cm altus, basi paulo incrassatus et fibris saepe copiose cinctus, simplex, striatus, glanduloso-pilosus, copiose squamatus. Squamae ovali-lanceolatae, parce glanduloso-pilosae , cauli plurimum ac- cumbentes, 1 — 4,5 cm longae. Spica cylindracea, apice bracteis et dentibus calycinis subcomosa sed rotundata, densi- et multiflora, rarius floribus infimis remotis, 4 — II cm longa, caule multo brevior, floribus erecto-patentibus, infimis brevissime pedicellatis, 4 8 — 20 mm longis. Bracteae lineari-lanceolatae, longe acuminatae, dentes calyeinos longitudine subaequantes ; bracteolae angustae, apicem versus subfiliformes, tubo calycino longiores. Galyx campanulatus, dentibus lanceolatis, apicem versus sensim subfiliformi- bus, tubo suo semel vel duplo löngioribus, corollae tubum longitudine subaequantibus, copiose glanduloso-pilosis, nervo medio prominente praeditis. Corolla post tertiam in- fimam paulo inflatam et albescentem constricta, hinc sensim ampliata et conspicue pronus curvata, coerulea, glanduloso-pilosa; labium superum bilobum, laciniis ellipticis subacutis, margine inaequaliter crenulatis, longe pilosis; inferum aequaliter trilobum, laciniis por- rectis, ellipticis, rotundatis rarius apiculatis, repandis vel crenulatis, pilosis; plicae magnae copiose pilosae. Stamina in parte corollae constricta inserta; filamenta versus basim pilosam paulo incrassata, supra glabra; antherae e basi rotundata glabra sensim acumi- natae, mucronulatae, siccae ochroleucae. Germen ellipsoideum ; Stylus supra subcopiose glanduloso-pilosus; stigma disciforme, subbilobum, verruculosum, album. Capsula calycem subaequans. Klein-Asien. Auf der sandigen Ebene Lycaoniens bei Koniah (Heldreich! in seinem Herbare, im Jahre 4 845 gesammelt); Cataonien: in Buschwerken am Berge Be- rytdagh bei 7000' ü. M. (Haussknecht! in Herb. Wien); Lydien: auf dem Berge Sipylus ober Magnesia, im Juni 1 906 (Bornmüller!). — Russisch-Armenien: am See Göktscha auf Eryngium, im Juli (Fedtschenko!). Aucher-Eloy verteilte die Pflanze auch in seinem >Herbier d'Orient« unter n. 5076 aus Persien? (Herb. Wien und St. Petersburg!). Nota. O. Heldreichii ab O. Sehultzii caule minus (nunquam imbricatim) squamato, semper simplici, spicam apice rotundatam longitudine conspicue superante, dentibus calycinis tubo suo semel vel bis löngioribus et tubo corollino conspicue brevioribus, laciniis labii inferi corollae ellipticis non acutis vel acuminatis, antheris glabris, stylo copiosius glanduloso piloso distingui potest. 27. 0. coelestis Boissier et Reuter in Pinard, PI. exsicc. (1843), vidi origin. G. Beck, Monogr. Orob. (l 900) 1 14, t. II. fig. 21 (l — 2); Bornmüller, Beitr. Orobanchenfl. in Bull, de Therb. Boissier 2. ser. IV. (1904) 676. — Phelipaea coelestis Reuter in DG. Prodr. XI. (1847) 5; Boiss. Fl. Orient. IV. 496; Durand et Barratte, Fl. libyc. prodr. (1910) 182. — Gaulis firmus, saepe brevis, 15 — 40 cm altus, quasi paulo clavatim vel nodose incrassatus, ibique fibrillis copiose cinctus, saepe flexuosus, simplex, rarius sub spica breviter ramosus, cum ramis — 1 0 cm longis, glanduloso-pilosus, parce squamatus. Squamae ovali-lanceolatae, glabrescentes, cauli plurimum appressae, 10 — 15 mm longae. Spica ovata vel cylindracea, apice rotundata vel breviter acuminata, bracteis et calycis dentibus comosa, multi- et densiflora, 6—18 cm longa, plurimum caulem suum longi- tudine aequans rarius paulo longior, floribus erecto-patentibus, inferis saepe longiuscule pedicellatis, 18 — 26 plerumque ultra 20 mm longis. Bracteae ovali-lanceolatae, dentes calycinos longitudine subaequantes; bracteolae anguste lanceolatae, iisdem breviores. Calyx breviter oblique campanulatus, 4-dentatus vel dente quinto minore postico auctus, cum dentibus anguste lanceolatis, longe angustatis, apicem versus subulatis, tubo duplo löngioribus, medium corollae tubum longitudine aequantibus vel paulo brevioribus, nunc parce nunc copiose glanduloso-pilosis, subtomentosis, nervosis, hinc inde recurvis. Corolla supra tertiam infimam valde angustata, hinc anguste tubulosa et leniter rarius sub- horizontaliter pronus curvata, saepe subrecta, sensim ampliata, coerulea, basim versus 94 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. albescens, glanduloso-pilosa; labium superum bilobum, laciniis ellipticis saepe acuminatis, erectis; inferum aequaliter trilobum, laciniis ellipticis vel latioribus, acutis, rotundatis vel denticulo terminali auctis, inaequaliter repandis, rarius dentieulatis, porrectis; plicae copiose pilosae. Stamina in corollae parte constricta inserta; filamenta infra incrassata, parce pilosa, supra parce glanduloso-pilosa, rarius omnino glabra; antherae e basi lata glabra vel pilis lanuginosis tecta breviter aeuminatae, mucronulatae, siccae ochroleucae; pollen 25 — 30 ft\ cellulae endothecii incrassatae. Germen ellipsoideum. Placentae separatae; Stylus copiose glanduloso-pilosus ; stigma bilobum, cum lobis subtiliter verrucu- losis. Capsula ellipsoidea 9 — 11 mm longa, bivalvis. Semina ellipsoidea v. rotunda, 0,4 — 0,6 mm longa; cellulae testae reticulato-incrassatae, alveolis magnis polygonis. Plantae nutrices. Centaurea cana S. S. (s. Bornmüller), Gentaurea spec. (s. Ruhm er); Eryngium spec. (s. Knapp); Micromeria cristata Griseb. (s. Born- müller); Phlomis spec. et Tanacetum spec. (s. Haussknecht); Thymus spec. (s. Zederbauer). Nota. 0. coelestis affinis est 0, aegyptiacae varietati tricholobae, sed caule plerumque simplici crasso, spica ovata vel cylindracea cum floribus densissimis suberectis minoribus, denti- bus calycinis anguste lanceolatis, non filiformibus sed apicem versus magis subulatis, insuper bievioribus distinguenda. Forsan planta fera (non in cultis crescens) 0. aegyptiacae esse potest. • 0. coelestis ist im westlichen Asien beheimatet. Hier reihen sich ihre Stand- orte von Kleinasien bis Transkaukasien und sind durch Persien bis nach Turkestan zu verfolgen. Vereinzelt wurde sie auch in der Cyrenaica gefunden. Afrika. Cyrenaica: bei Benghasi auf Centaurea, im April (Ruhmer in Herb. Boissier!). Asien. Auf der Insel Kasos in Kulturen bei Argos im Mai (Forsyth als 0. Held- reichiil). — Klein Asien: Carien (Pinard!), bei Tokat (Wiedermann in Herb. St. Petersburg!); Pontus: in Felsspalten des Berges Lokman ober Amasia auf Micro- meria cristata, bei 500 — 600m ü.M. im Mai 1890 (Bornmüller!); auf dem Berge Abadschi-dagh in der Umgegend von Amasia 1400 m ü. M. auf Centaurea cana, im Mai 1890 (Bornmüller!); Cappadocia: am Erdschias dagh ober Tschomakly bei cirka 2000 m ü. M. im Juni 1902 (E. Zederbauer!) und oberhalb Hadjilar bei 800 m ü. M. (K. Krause! Juni 1927). — Kurdistan: auf den Bergen Awroman, Schahu, Pir Omar Gudrun (Haussknecht!). — Russisch-Armenien: am Göktscha See, im Juli (Fedt- schenko!), im Tale des Flusses Araxis (W. Massalsky in Herb. St. Petersburg!); im Tschabanztale (C. Koch in Herb. Berlin!). — Syrien: Bei Haddet (Ehrenberg in Herb. Berlin = O. Ehrenbergii Solms daselbst). — Kaukasien: Bei Ambarani, Amarat, Gargas (Bayern, Hohenacker!); bei Kusnovodsk (Akinfiew!); auf dem Berge Kadu (Levandowsky!). — - Persien: Auf der Alpe Totschal (Schimram) ober Teheran, auf dem Joche Lädd bei 3000 m ü. M. im Mai (Bornmüller!); im Tale Lur im Eiburs Gebirge bei Getschesar bei 2200 m ü. M. im Juni (Bornmüller!); in Voralpen bei Norion im Distrikte Talagon (Talkan), in 2400 m Seehöhe, im Juni (Bornmüller!); auf der Alpe Kuh Daena (Kotschy!), auf den Bergen Sawers und Taktak (Hauss- knecht!); an steinigen Stellen des Berges Seidehodti-Dtus Khoe in der Provinz Aser- beidschan (Szovits in Herb. Petersburg!), bei Singara (Haussknecht!); zwischen Kum und Suitanabad bei Dschekab, im Juli (Th. Strauss!). — Turkestan: Auf dem Über- gange des Berges Mergen-Katel gegen Osten von Kulab, 4000 — 5000' ü. M. im Juni (A. Regel in Herb. Petersburg!). Blüht im Mai, häufiger in höheren Lagen im Juni, Juli. Forma 1. typica G. Beck, Monogr. Orob. (1900) 114, t. II, fig. 21 (l); Synonyma supra notata. — Caulis humilis, simplex, rarius ultra 1 0 cm longus. Spica ovata saepe subcapitata. Hinc inde observata. Forma 2. persica G. Beck, 1. c. (l 890) IIa, t. II, flg. 21 (2). — Phelipaea sy- spirensis C. Koch in Linnaea XXII. (1849) 662 p. p.; vidi orig. in Herb. Berol. ; Walpers, Annal. III. 204 p. p. — Phelipaea tricholoba var. simplex Reuter in DC. Prodr. XL 1 0 p. p. — Caulis simplex, altior. Spica cylindracea, multi- et densiflora. Frequenter obvia. Orobanche. 95 Forma 3. confinis G. Beck, 1. c. 115. — ? Phelipaea hirtiflora Reuter in DG. Prodr. XI. (1847) 1 0. — Caulis firmus, plurimum spica brevior, sub ea ramis nonnullis brevibus obsitus. Hinc inde observata. Exsiccatae. Bornmüller, Iter pers. II. n. 7909, 7911, 791 2 ; 791 5!; PI. Anat. Orient, n. 2437!, 2887! — Forsyth, Exs. Kasos, n. 90 1 ! — Ruhmer, Fl. Cyrenaic. n. 261! 0. libanotica (Schweinfurth) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 116; Post, Fl. of Syria (1896) 602. — Phelipaea libanotica Schweinfurth in Boissier, Fl. Orient. Suppl. (1888) 357. — Gaulis simplex. Spica densiflora, pyramidata, acutissima, brevior. Bracteae a basi latiore subulatae (?Beck), in spicae apice comosae; bracteolae breves, lineari- lanceolatae. Laciniae calycis 4 — 5 lanceolatae, subulato-attenuatae, corolla 21/2-pl° breviores. Corolla tubuloso-campanulata , rectiuscula, breviter papilloso-hirta, pallide griseo-violacea ; laciniae ciliatae, breviter ovatae, obtusissimae, abrupte cuspidatae. An- therae lanatulae. Syrien: Im nördlichen Libanon auf einem Hügel zwischen Ainhata und Bscherre bei 7000' Seehöhe (Schweinfurth). — Nicht gesehen. Nota. Secundum autorem ob caulem simplicem O. purpureae {= Ph. coeruleae) et O.recti- florae (= Ph. longiflorae) et ob corollam ciliatam O. oxylobae (= Ph. oxylobae) et O. tricholobae (= Ph. tricholobae) appropinquanda esse videtur. In Ind. Kew. Suppl. I. 324 pro specie propria habetur, quod minime convenit. Mea ex opiniore O. coelesti valde affinis, nisi ob flores minores quod incognitum) O. Schultxii formis adnumeranda sit. An forma tantum O. aegyptiacae? Omnes sententiae autem propter descripüonem nimis mancam incertae remanent, nisi specimen auctoris examinatur. 28. 0. mongolica G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 117, t. II. fig. 23. — Caulis humilis, 12 — 17 cm altus, 3 mm crassus, basim versus non incrassatus, ibidem fibris copiosis cinctus, simplex, striatus, copiose breviterque glanduloso-pilosus, copiose squa- matus. Squamae inferiores aggregatae ovales, vix 3 mm longae, subglabrae, superiores lanceolatae, erectae, circ. 1 cm longae, breviter glanduloso-pilosae. Spica capituliformis vel breviter cylindracea, pauci- et densiflora, in apice rotundata, cum floribus erecto- patentibus, subsessilibus, 19 — 22 mm longis. Bracteae lanceolatae, calyce paulo bre- viores; bracteolae anguste lineares, apicem versus subulatae, dentibus calycinis breviores. Calyx oblique campanulatus, pilis articulatis et glanduliferis copiosissime tectus, cum dentibus anguste lanceolatis, longe acuminatis, apice saepe subulatis, tubo suo longiori- bus, dimidium corollae longitudine subaequantibus. Corolla supra tertiam infimam paulo constricta, hinc sensim conspicue ampliata et paulo pronus curvata, extus copiose bre- viter glanduloso-pilosa, dilute coerulea (?) an albida (?) ; labium superum bilobum, laciniis porrectis, rotundato-acuminatis, iis labii inferi subbrevioribus ; labium inferum porrectum, lobis subaequalibus ellipticis subacutis et plicis magnis separatis praeditum; laciniae omnes margine repandae vel inaequaliter crenulatae et intus pilis longis articulatis sub- villosae. Stamina 5 mm supra basim corollae inserta; filamenta infra cum corollae parte subjiciente pilosa, supra glabra vel sub antheris pilis glanduliferis perpaucis ob- sita; antherae e basi late rotundata breviter acuminatae, circa suturam copiose lanuginoso- pilosae, siccae albidae. Germen ellipsoideum, parvum, in parte supera cum stylo copiose breviter glanduloso-pilosum ; stigma bilobum, lobis confluentibus, hemisphaericis, ver- ruculosis, albidis (?) praeditum. Im nördlichen China (Fischer in Herb. St. Petersburg in 2 Exemplaren!). Nota. Caule debili, copiose squamato, calyce piloso ac glanduloso-piloso, eius dentibus brevioribus, corolla ampliore supra tertiam infimam paulo modo constricta, limbo porrecto, vil- loso, filamentis basi copiosius pilosis, antheris copiose lanuginosis ab O. coelestis Boiss. et Reuter iorma typtca differre videtur. 29. 0. tunetana G. Beck, Monogr. Orob. (1890) H 8, t. II, fig. 24. — Caulis saepe gracilis, basi vix vel paulo incrassatus, copiose squamatus, simplex, dense albo-lanuginoso- tomentosus, 7 — 23 cm altus. Squamae ovali-lanceolatae, erectae, cauli appressae, parce pi- losae, subglabrae, parvulae, 5 — 1 0 mm longae. Spica brevis, capituliformis vel breviter 96 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. cylindracea, — 1 0 cm longa, densa rarius in parte basali laxa, 3-pluriflora, apice rotun- data. Bracteae ovali-lanceolatae, calyce longiores, extus plurimum sicut calyx dense longe albo-lanuginoso-glanduloso-pilosae, subtomentosae, serius glabrescentes. Calycis campanulati dentes tubo suo breviores vel eum longitudine aequantes, nervosi, ap- propinquati, erecti, lanceolati, tertiam corollae partem longitudine aequantes. Corolla e basi inflata supra germen constricta, hinc perspicue arcuatim pronus curvata, versus faucem amethystinum valde ampliata, copiose pilosa, 17 — 18 mm longa; labium superum profunde bilobum, lobis ellipticis, acuminatis, inaequaliter inciso-crenato-dentatis, pilis longis crebre articulatis obsitis; inferum deflexum, lobis magnis ovalibus vel ellipticis, inaequaliter denticulatis, margine antice rotundatis et saepe denticulo obsitis, copiose longe pilosis praeditum. Filamenta in parte corollae constricta inserta, infra incrassata et ibidem copiosissime longeque pilosa, supra pilis longis glanduliferis parce tecta vel omnino glabra; antherae e basi rotundata sensim acuminatae, glabrae vel parce comosae, mucronulatae ; pollen 22 — 30 fi] cellulae endothecii valde incrassatae. Germen ellipsoi- deum, in parte superiore cum stylo pilis longis articulatis glanduliferis copiose obsitum; placentae separatae, sursum coalitae; stigmatis disciformis lobi confluentes, verruculosi, albi. Capsula ellipsoidea, acuminata, 9 — 10 mm longa, calyce brevior; semina ellipsoidea, 0,4 — 0,47 mm longa; cellulae testae convexae, reticulato incrassatae, alveolis polygonis. Nota. 0. tunetana habitum 0. eaesiae Reich, var. borealis aemulat, quacum etiam in- dumento notabili denso et albido partium omnium superarum congruit; flores autem multo minores, dentes calycini breviores ac indumentum partium florum internarum omnino differunt. Etiam formis quibusdam 0. Muteli Schultz imprimis var. spissa similis est attamen indumento omnium partium distincta. Var. «. eutunetana G. Beck, 1. c. H 8, t. II, fig. 24. — Filamenta infra paulo in- crassata ibidem copiosissime longeque pilosa, supra pilis longis glanduliferis parce tecta. Nord-Afrika. In Weiden bei Benischid nächst Gabes, im April (L. Kralik, Plant. Tunetanae, n. 315 als Phelipaea aegyptiaca\, in Herb. Wien). Var. ß. tacassea G. Beck, I.e. 118; Stapf in Thiselt. Dyer, Fl. trop. Africa IV. 2. (1906) 468. — Filamenta infra incrassata, tota glabra. Nord-Afrika. Im Tale Tacasse bei Seman (Steudner in Herb. Berlin!). Um Gabes: An dürren Orten bei El Hamdou, im April 1910 (G. J. Pitard, PI. de Tunesie n. 725, als O. cernua\). 30. O. cilicica G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 119, t. II, flg. 26; Bornmüller, Beitr. Orobanchenfl. in Bull. herb. Boiss. 2. ser. IV. (1904) 677. — Gaulis crassus, humilis, 7 — 12 cm altus, basi nodose incrassatus, ibique fibris copiose cinetus, simplex rarius breviter ramosus, ramulis saepe abbreviatis, squamis superioribus obtectis, striatus, copiose glanduloso-pilosus, sub spica saepe cano-tomentosus, copiose squamatus. Squamae ovali-lanceolatae, subglabrae vel superiores bracteis conformes, cauli aecumbentes, — 1 cm longae. Spica capituliformis, ovata vel brevicylindracea, — 10 cm longa, apice rotun- data vel hinc inde subacuta, densi- et plurimum multiflora, floribus erecto-patentibus subsessilibus, 20 — 25 mm longis. Bracteae copiose vel cum calyeibus densissime pilis glanduliferis cano-tomentosae, calycem longitudine subaequantes; bracteolae anguste lanceolatae, calycis tubum paulo superantes. Calyx campanulatus, copiose nervosus, pilis longis glanduliferis contextis canus, dentibus lanceolatis, tubo suo plurimum brevioribus rarius eum longitudine aequantibus, dimidio corollae tubo brevioribus. Corolla supra tertiam infimam paulo angustata, hinc sensim ampliata, pronus et sub labio supero magis curvata, extus copiose saepe copiosissime glanduloso-pilosa, coerulea; labium superum bilobum, laciniis ellipticis, paulo acuminatis, inaequaliter saepe profunde crenato- lobatis et pilis longis obsitis; inferum subaequaliter trilobum, laciniis ellipticis, inaequa- liter profunde crenulato-lobulatis, interdum apiculatis vel acuminatis, in margine saepe plicatis et pilis pluriarticulatis dense praeditis. Stamina supra tertiam infimam corollae inserta; filamenta versus basim parce breviterque pilosam incrassata, supra glabra; antherae e basi late rotundata pilis lanuginosis plus minus obsita breviter acuminatae, breviter mucronulatae; pollen 25 — 30 [*\ endothecii cellulae incrassatae. Germen ellip- Orobanche. 97 soideum; placentae geminae-appropinquatae; Stylus parce glanduloso-pilosus ; stigma disci- forme, subquadratum, in media parte concavum, cum lobis evanescentibus, velutinis, albis. Capsula? Plantae nutrientes. Phlomis spec, Salvia spec. (sec. Bornmüller); Erysi- mum spec. (Zederbauer). Wächst in Klein Asien bis nach Süd-Persien; ferner auch in Syrien. — Phrygien: am Fuße des Berges Sultan dagh bei Akscheher, bei 1200 m ü.M. im Juni 4 899 (ßornmüller!); im Pontus galaticus: bei Amasia an felsigen Abhängen auf Salvia und Phlomis, bei 300 — 400 m Seehöhe, im Mai 1889 (Bornmüller!). — Cilicien: Am Erdschias-dagh bei Soisaly bei 1100 m ü.M. im Juni (Zederbauer!); in dem berühmteu Engpasse Güllek Boghas in der Bergregion des Bulgar dagh bei 3800' Seehöhe, im Jahre 1853 (Kotschy mit anderen Arten vermischt in Herb. Wien!). — Syrien (Ehrenberg!). — Südöstliches Persien: in der Provinz Kerman, in der unteren subalpinen Region des Berges Kuh-i-Lalesar beim Dorfe Laiesar, bei 3000 m Seehöhe im Juli 1892 (Bornmüller!). Plantae exsiccatae. J. Bornmüller, Iter anatoL III. n. 5417, 5417b!; PI. exsicc. Anatol. Orient, n. 786!; Iter pers.-turc. 1892 — 1893, n. 3902! — Kotschy, Iter cilic. in Tauri alpes Bulgar dagh n. 356 b (mit anderen Arten vermischt!). Nota 1. Boissier plantam nostram cum aliis pro Phelipaea hirtiflora Reuter determinavit. Secundum Reuter P. hirtiflora autem dentes calycinos lineari-lanceolatos tubo suo longiores, corollas majores iis O. arenariae aequales cum laciniis acutis demonstrat. Planta nostfa contra corollis plurimum minoribus earumque laciniis plurimum rotundatis, dentibus calycinis brevio- ribus et latioribus, caule simplici, spica brevi densiflora distinguitur. Nota 2. E Lydia in monte Sipylos supra Magnesiam 200 — 300 m s. m. (leg. Bornmüller) vidi plantas notis sequentibus egregias : Spica cylindracea, etiam acuminata, — i 5 cm longa, inox brevior, in parte inferiore laxiflora. Flores 25 mm longi. Galycis dentes tubum corollae longi- tudine aequantes, breviter glandulosi. Antherae paulo pilosae. Ab O. caesia indumento magis farinoso ac rhachidis et calycis et insuper antheris comosis diversa, sed ad O. eilieicam haud certe attribuenda. 31. 0. Bungeana G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 119, t. II, fig. 25; Bornmüller, Beitr. Orobanchenfl., in Bull. herb. Boiss. 2. ser. IV. (1904) 677. — Gaulis — 5 mm crassus, humilis, 7 — 23 cm altus, basim versus non incrassatus, simplex, striatus, glan- duloso-pilosus, copiose squamatus. Squamae lanceolatae, cauli appressae, inferae sub- glabrae, superae glanduloso-pilosae, ca. 1 cm longae. Spica capituliformis, in apice rotundata, pauci-(7 — 12) et densiflora rarius laxiflora, floribus suberectis, subsessilibus, 27 — 35 mm longis. Bracteae lanceolatae, copiose glanduloso-pilosae, calyce longi- tudine breviores; bracteolae angustae, calyce subbreviores. Galyx campanulatus, pilis crebris glanduliferis longis araneosis canescens, dentibus lanceolatis, tubo suo brevioribus vel eum aequantibus, corollae partem constrictam longitudine vix superantibus. Gorolla supra tertiam infimam valde (ad 2,5 mm) constricta et calloso-incrassata, hinc sensim conspicue ampliata, in dorso leniter curvata, dilute coerulea (?) vel intensius violacea; labium superum profunde bilobum, laciniis erectis, rotundato- acuminatis, utrinque im- primis in margine copiose pilosis; labium inferum subaequaliter trilobum, porrectum, laciniis suborbicularibus, in margine repandis, copiose pilis articulatis tectis. Stamina in corollae parte constricta 5 — 7 mm supra basim inserta; filamenta glabra vel basi paulo breviterque pilosa; antherae e basi late rotundata pilis lanuginosis numerosis longis tecta breviter acuminatae, siccae albidae; pollen 25 — 30 fl\ cellulae endothecii incrassatae. Germen ellpisoideum ; placentae appropinquatae ; Stylus in parte superiore imprimis sub stigmate pilis longis glanduliferis paucis obsitus; stigma subdisciforme, lobis duobus con- fluentibus velutinis albidis (?) praeditum. Nota. Differt ab O. cilicica G. Beck dentibus calycis longioribus, corolla majore supra tertiam infimam valde contracta et calloso-incrassata, laciniis corollae repandis, iis labii inferi suborbicularibus, antheris copiose lanuginoso-comosis, filamentis glabris, bracteis longioribus. Ab O. coelesti Boiss. et Reut, distinguitur corolla magis ampliata habitu O. arenariae Borkh. simili, dentibus calycinis brevioribus et pilis arachnoideis contextis. A. Eng ler, Das Pflanzenreich. IV. (Embryophyta siphonogama.) 261. 7 98 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Im Gebiete der mediterranen Flora. Blüht im Mai, Juni. Europa. Auf dem tympha eischen Pindus: in Buschwerken ober Said Pasch im Juni 4 896 (Sintenis als 0. achroantha J. Freyn!), ein interessanter Fund! Vorder-Asien. Transkaukasien: in Lasistan, Provinz Batum, distr. Artwin im Tale des Flusses Ardanuczsu, im Mai i 907 (Woronow!) auf Teucrium chamaedrysl (mit zartem, 9 — 10 cm hohem Stengel und 21 — 23 cm langen Blüten). — Persien: bei Siaret, im Jahre 4 859 von Bunge entdeckt!. — Buchara: in Baldschuan Bei Kangunt, in 1 000 — 1200 m Seehöhe, im August 194 3 (Bornmüller n. 990 !). Exsiccatae. P. Sintenis, Iter thessalicum (1896) n. 760 sub O. achroantha J. Freyn! — Bornmüller, PI. Buchar. (1913) n. 990 ! 32. O. caesia Reichenb. pat. Iconogr. VII. (1829) 48, fig. 936; vidi orig. in herb. Vindob.; G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 120, t. II, fig. 27; Beck in Hallier und Brand, Syn. der deutsch, und Schweizer Fl. (1907) 2078, et in Verh. zool. bot. Ges. (1891) 644; Hayek in Hegi, 111. Fl. Mitt. Europa VI. 137. — Gaulis firmus, 10 — 30 cm altus, basi non vel paulo clavatim incrassatus, ibidem fibris copiose cinctus, semper simplex, stria- tus, copiose glanduloso-pilosus, pilis albis saepe elongatis sublanuginosis praeditus, ochro- leucus vel sub spica plumbeus, copiose squamatus. Squamae inferiores ovales, glabres- centes; superiores lanceolatae, basim versus saepe incisae vel serratae, ereeto-patentes, vel cauli appressae, copiose glanduloso-pilosae, — \ 8 mm longae. Spica capitata, ovata vel cylindracea, apice plerumque rotundata rarius acuta, multi- et densiflora, rarius in parte infera laxiflora, caule squamato longitudine brevior, floribus in parte eius infera rhachi accumbentibus, superne erecto-patentibus vel pronus curvatis, demum saepe hori- zontaliter patentibus, inferis brevissime pedicellatis, superis sessilibus, 20 — 25 mm longis. Bracteae calycem subaequantes rarius longiores, eidem appressae, copiose glanduloso- pilosae; bracteolae lineari-lanceolatae vel lanceolatae, tubo calycino longiores. Galyx campanulato-tubulosus, 4-dentatus (rarius antice et poslice fissus), postice saepe dente minore quinto auctus, cum bracteolis copiose glanduloso-pilosus, saepe pilis albis arach- noideio-lanuginosis inmixtis, dentibus lanceolatis, acuminatis, erectis et parallelis, tubum suum et medium corollae tubi longitudine subaequantibus, vel longioribus, pluri-nervosis. Corolla post tertiam infimam paulo inflatam constricta, hinc sensim saepe conspicue ampliata et pronus curvata, demum horizontaliter patens, dilute vel intensius violacea vel amethystina, in nervis obscurior, copiose saepe dense glanduloso-pilosa, labiis por- rectis et fauce demum saepe hiante; labii superi profunde bilobi laciniae plurimum acuminatae, rarius rotundatae, porrectae vel erectae, plus minus inaequaliter denticulatae, eae labii inferi ellipticae vel oblongae, rotundatae vel acuminatae, repandae rarius denti- culatae, in utraque facie copiose pilosae, cum pilis in articulo supremo subclavatis; plicae magnae copiose pilosae. Stamina in parte corollae constricta inserta; filamenta glabra vel basim versus cum corollae parte propinqua pilis perpaucis obsita; antherae e basi late rotundata acuminatae, vix mucronulatae, glabrae, siccae ochroleucae; pollen 25 — 30 fi\ endothecii cellulae incrassatae. Germen ellipsoideum ; placentae separatae vel appropinquatae ; Stylus glanduloso-pilosus, rarius glabrescens; stigma bilobum, in parte media saepe concava, cum lobis confluentibus, subtiliter papillosis, albis. Capsula calycis dentibus paulo brevior, 7 — 9 mm longa, subacuta vel apice rostro a latere com- presso in margine incrassato demum hiante praedita; semina ellipsoidea, 0,35 — 0,4 mm longa; cellulae testae reticulato-incrassatae, cum alveolis paucis magnis polygonis. Plantae nutrientes. Vidi parasiticam, saepe nidulantem ad radices Artemisiae absinthii L., A. austriacae Jacqu., A. ponticae L.; praeterea nominantur: Artemisia campestris L. (s. Bunge, Alexeenko), A. inodora M. B. (fide Becker), A. maritima L. (f. Pacronei et Paczoskij). Dubito an Pelargonium capitatum Ait., ut c. d. Steven affirmat, inter nutrices addendum sit; Thymus serpyllum L. sec. H. Printz, quod dubito. Orobanche caesia Reich, ist mit allen ihren Varietäten und Formen eine typische Steppenpflanze, die von Zentralasien über die russischen Steppen bis Ungarn und das Burgenland nach dem östlichen Nieder- Österreich vorgedrungen ist Orobanche. 99 und auch die Kaukasusländer besiedelte. (Siehe die Karte 62 in »Die Pflanzen- areale« 1. Reihe, Heft 7). Europa. Nieder-Österreich: in einer Schottergrube bei Wiener Neustadt (Son- klar!); bei Mödling (nicht gesehen). Im Burgenland auf dem Haglersberge bei Goysz (Beck, Neilreich!). — Ungarn: auf dem Blocksberge bei Ofen (Freyn!). — Sieben- bürgen: Szenafü bei Klausenburg (Knapp!). — Russland: Bessarabien: bei Tatar Bunar (Zelenetzkij!); Podolien (Besser!); Gouv. Jekaterinoslaw : (Fischer, Grigor- jew!), im Distr. Pawlograd bei Ternowoje auf Artemisia austriaca Jacqu. und bei Slawgorod im Juni (Alexeenko!); im Distr. Nowomoskowsk bei Popowsk auf Artemisia campestris L., im Juni 1895 (Alexeenko!); in der Krim: bei Daratschikschogk, im Gebiete des Donschen Heeres!, in Steppen bei der Station Biiouk Onlar, im Juni (Fed- tschenko!); bei Artschadinskaja Datscha im Kreise Ustj-Medwedizk (Novopokrovsky!); Gouv. Tambow: bei Kirzanoff, Chwalynsk (Fürst Golytzyn!); im Gouv. Saratow (Zinger, Litwinow!); Gouv. Astrachan: bei Sarepta (Becker!), Tinguta, Jergeni, Tunda towo, Elista auf Artemisia maritima L. im Mai (Pacroneü); Gouv. Samara: (Bogdan!); Gouv. Orenburg!; Gouv. Perm: (Krylow!). — Kaukasus-Länder: im Gebiete Kuban bei Batalpaschinsk (Lipsky!); im Gouv. Stawropol bei Stawropol (Lipsky!); Gouv. Terek: bei Mineralny wody, im Mai, bei Khanav jurt, Ghasav, Esal im Mai — Juni (Lipsky!), bei Ardon und an anderen Orten bis 5000' ü. M., im Juni, Juli (Akin- fiew!); Gouv. Daghestan: bei Achty (Becker!), Kumorka, Ilura, im Mai (Lipsky!). Asien. Transkaukasien: Gouv. Eriwan: auf dem Berge Gargos (Ararat) (Bayern!), auf dem Berge Maman im Distr. Novobajazet, im Juli 1899 (E. Mylow!); Georgien: bei Tiflis (J. Medwjedew!), Barnaser, im Mai 1870 (Radde!), bei Suwant (Hohen- acker!), im Tale Madjakhlistzkali, im Mai (N. Alboff!). — Armenien (!). — Nord- Persien: bei Amboran im Distr. Ardebit, im Juni 1870 (Radde!). — In Zentral- asien!. Sibirien: Gouv. Tomsk im Distr. Barnaul (Tanfiljew!); im Altai (Herb. Besser aus dem Jahre 1828); an felsigen Stellen im Alatau (Schrenk!); an sonnigen Orten zwischen dem Flusse Sarchan und Aksu (Karelin und Kiriloff!); am See Sairam (Fetissow!); in der Tartaren Wüste (Fischer!); in der Songorei (nach Reuter); in der Abakansteppe im südl. Sibirien (nach Printz, H.). Nach Hooker (Fl. brit. Ind. IV. 325) auch im westlichen Himalaya in Kashmir von Murree bis Kishtewar bei 7000 — 8000' ü. M. und am Übergänge Karakora bei 13000' ü. M. im westl. Tibet. Blüht im Mai — Juli. Die Angabe von Bubani (Fl. Pyren. ed. O. Penzig I. [1897] 259), daß O. caesia in den Pyrenäen wachse, beruht sicher auf einer Verwechslung mit den Formen der O. Muteli. Variationes duae, formis intermediis permultis confusae observantur: Var. a. typica G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 121, t. II, fig. 27(1) = O. caesia Reich., 1. c. — Synonyma supra citata. — Spica capitata, ovata, rarius breviter cylin- dracea, 2 — 13 cm longa, densiflora, rarissime basi laxiflora, corollis erecto-patentibus vel pronus curvatis, dilute rarius intensius violaceo-coeruleis, in nervis amethystinis, summo 20 mm longis. Caulis basi saepe incrassatus. Vulgata praecipue in terris occi- dentalibus. Forma 1. caesia (Reichenb.) G. Beck, 1. c. — Spica brevissima, capitata, rarius ovata, pauciflora. Forma 2. Peisonis G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 121 et Fl. Nied. Ost., 1077. — O. Peisonis var. monosepala G. Beck in Haläcsy und Braun, Nachträge zur Fl. Nied. Ost. (1882) 121, non O. monosepala Noulet. — O. coerulescens G.Richter in Verh. zool. bot. Ges. Wien XXVI. (1876) 472 non Stephan. — Spica ovato-cylindracea, multiflora. Caulis saepe firmus, basim versus plurimum clavato-incrassatus. Forma 3. homoiosproleon G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 122; Fl. Nied. Ost. (1893) 1077. — O. Peisonis var. homoiosproleon G. Beck in Haläcsy und Braun, Nachtr. zur Fl. Nied. Ost. (1882) 122. — Calyx antice et postice, vel postice modo fissus; ceterum priori aequalis. 7* 100 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Im Burgenlande am Neusiedler See 1 Exemplar im Herbar Neilreich n. 8078 (aufbewahrt im Herb. Wien!). Forma 4. tomentosa G.Beck, Monogr. Orob. (i 890) 122. — Gorollae copiose lanuginoso-pilosae, nunc dilute nunc intensius coloratae. In den russischen Ländern im Gouv. Saratow (Litwinow!) und im Gouv. Astrachan bei Sarepta (Fischer im Herb. St. Petersburg!). Forma 5. Nowackiana (Markgraf) G. Beck. — Orobanche Nowaekiana Markgraf in Ber. deutsch, bot. Ges. XLIV. (192 6) 429, Taf. VII/VIII, fig. 14; Hayek, Prodr. fl. penins. balcan. II. (1929) 215. — Caulis simplex, humilis, ad 5 cm altus, ochroleucus, furfuraceus, squamis numerosis, ellipticis, 8 mm longis obtectus, quarum inferior basin superioris apice attingit. Inflorescentia 3 — 4 cm longa, densiuscula, pauciflora; bracteae sicut rhachis albo-lanuginosae, ovatae, calyce breviores; bracteolae lineares, basi calycis affixae, bracteis aequilongae. Calyx quinque-fidus, extus pilosus, dentibus lanceolatis, 5 — 7 mm longis, tubo usque duplo longioribus, dente postico reliquis saepe subaequilongo. Gorolla dorso recta, apice leviter incurvata, basi supra ovarium paulo constricta ibique post anthesin deflexa, extus glanduloso-pilosa, calyce duplo longior; labium superius sul- fureum, margine rotundatum; labium inferius pilosiusculum, lobis tribus rotundatis, late- ralibus paulo longioribus et latioribus quam mediano, sulfureum, in fauce macula sordide- purpurea ornatum. Filamenta glabra, 4 mm supra basin tubi inserta, antherae parce villosae. Stylus apicem versus parce glanduloso-pilosus; stigma purpureum. Plantae nutrientes. Secundum Markgraf: Thymus Jankae Celak. et Poa badensis Haenke. Mittel-Albanien. Shpat in offenen Staudenfluren auf Serpentinschutt bei Zavalin in 1400 m Seehöhe; Cermenika, Teke Balim Sultan i Eper bei Martanesh in einer Zwerg- strauchheide über Serpentinschutt, an beiden Standorten im Juni blühend (F. Mark- graf 1924)!. Var. ß. borealis (Turcz.) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 122, t. II, fig. 27(2). — O. tatarica Link in Herb. Willdenow (Berolini) p. p. ! — Phelipaea lanuginosa C. A. Meyer in Ledebour, Fl. altaica II. (1830) 460; Icon. pl. fl. ross. IV. (1833) t. 377, p. 22; Enum. pl. Gaucas. (1833) 104; Ledeb. Fl. ross. III. 1. 310; Walpers, Repert. III. 457; Reuter in DG. Prodr. XI. 4; Boiss. Fl. Orient. IV. 496 (p. p.). — O. borealis Turcz. Catal. baical. n. 877, in Bull. soc. nat. Moscou XV. (1842) 420 (nomen solum) et ibidem XXIV. (1851) 354; Fl. baic. dahur. II. 1. (1856) 3 82; sec. Ind. Kew. III. 372 jam 1. c. (1841) 722; Trautvetter in Act. hört. Petrop. I. 187. — O. asiatica Weinmann, Nomina et descript. nonnul. pl. Permens., in Bull. soc. nat. Moscou XXIII. (1850) 552 — O. lanuginosa G. Beck in P. Krylow, Mater, zur Fl. des Perm'schen Gouv. II. (1881) 202. — Phelipaea araneosa Reuter manuscr. fide Boiss. Fl. Orient. IV. 496. — Spica breviter rarius longius cylindracea, 5 — 17 cm longa, plurimum in parte infera laxiflora, cum floribus conspicue pronus curvatis demum horizontaliter patentibus, intense violaceis, 21 — 25 mm longis; faux corollae saepe hians; laciniae intus saepe obscurius colo- ratae. Pili limbi corollini in articulo supremo conspicue clavati. Caulis in basi non incrassatus. Durch die sarmatische Ebene bis Zentralasien die häufigere Varietät. Forma 1. borealis G. Beck, 1. c. ; synonyma supra. — Laciniae corollae ellipticae, rotundatae. Frequenter obvia. Forma 2. acuminata G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 122. — O. lanuginosa var. acuminata G. Beck in P. Krylow, Material, zur Fl. des Perm'schen Gouv. II. (1881) 202. — Laciniae corollae acuminatae vel cuspidatae. Russland: im Gouv. Astrachan bei Sarepta (im Herb. St. Petersburg!); im Gouv. Perm (Krylow!). Exsiccatae. Karelin et Kiriloff, Exsicc. anni 1841 n. 1797ß! Nota. Über die anatomischen Verhältnisse vgl. H. Printz, Veget. skuds anat. bygning etc. 1. c. Orobanche. j[Q^ 33. 0. caucasica G. Beck, Orob. novae, in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 34. Caulis gracilis, 10 — 20 cm longus, basi non incrassatus, simplex, striatus, pallidus vel purpureus, copiose subappresse arachnoideo-glanduloso-villosus, infra copiose supra parce squamatus. Squamae ovali-oblongae, acutae, vix 1 cm rarius — 1,5 cm longae. Spica ovata vel breviter cylindracea, in apice rotundata, 5 multiflora, nunc laxa nunc et saepius densiflora, 3 — 10 cm longa, Acribus erecto-patentibus, 20 — 30 mm longis, inferioribus hinc inde pedicellatis. Bracteae oblongae, acuminatae, calycem longitudine aequantes, cum calyce copiose glanduloso-arachnoideo-pilosae, subtomentosae et sub- albidae. Bracteolae angustae, lineari-lanceolatae, calyce paulo breviores. Calyx cam- panulatus, quadridentatus, corollae tubo duplo brevior, dentibus angustis vel lanceolatis, acuminatis, tubo calycino conspicue longioribus, crassinerviis. Gorolla post quartana in- fimam constricta, subinfundibuliformis, erecto-patens, intense violacea, extus copiose vel copiosissime subappresse glanduloso-arachnoideo-villosa, saepe indumento subalbida, cum fauce ampliata et labiis porrectis; labii superi profunde bilobi laciniae saepe erectae, oblique truncatae vel acuminatae, inaequaliter dentatae, copiose pilosae; eae labii inferi late ellipticae, crenulato-dentatae vel abrupte apiculatae, subvillosae; plicae magnae, pilosae. Stamina in parte quarta infima constricta corollae inserta; filamenta in basi parce pilosa, supra glabra vel parce glanduloso-pilosa; antherae e basi late rotundata breviter apiculatae, villosae, siccae ochroleucae; pollen 25 — 30 ^tt ; cellulae endothecii incrassatae. Germen ellipsoideum, placentae binae appropinquatae ; Stylus longe glan- duloso-pilosus 9 — 10 mm longa. Capsula calycis tubum vix vel paulo superans; semina ellipsoidea, 0,48 — 0,55 mm longa; cellulae testae reticulato-incrassatae cum alveolis polygonis. Nota. Affinis O. caesiae var. boreali, sed floribus saepe majoribus, erecto-patentibus rarius pronus curvatis, intensius coloratis, copiosius glanduloso-arachnoideo-villosis, laciniis corollae latioribus, antheris villosis diversa. Ist von Cilicien über die Kaukasus-Länder bis Persien verbreitet. Blüht im Mai bis Juli. Cilicien: um Mersina bei Kundukbunar auf dem Berge Aidepe bei 100 m See- höhe auf Alyssum? und bei Gyseldere im Mai 1913 (W. Siehe als O. cilicica Beck!). — Georgien: im District Tiflis bei Borjom, bei 3000 — 5000 ' ü. M., im Juni 1888 (Akin- fiew!); bei Karabagh um Schuscha und Gerjusy, im Juni 1893 (Lipsky!); in der Provinz Kars, distr. Olty bei Käsi-Köpri, im Mai 1904 (E. König!). — Nordwest- liches Persien: Diliman, an steinigen Stellen am Fuße des Berges Karnaru auf Arte- misia, und zwischen Sorgul und Gawilan auf Ackerplätzen im Juni 1884 (J. A. Knapp!), um Tebris bei Isperechan an grasigen Stellen, im Juli 1884 (J. A. Knapp! in Herb. Univ. Wien). Exsiccatae. W. Siehe, Fl. Orient, n. 97 et 438, als O. cilicica nicht G. Beck!. 34. 0. arenaria Borkhausen, Beiträge zur deutschen Fl., in Römer's Neuem Magaz. f. Botan. I. (1797) 6; Schultes, Oest. Fl. 2. Aufl. II. (1814) 177; Schultz, Beitr. 9, fig. 6; Reichenb. pat. Iconogr. VII. 47, fig. 929 — 931 (bene); idem, Fl. Germ, excurs. 356; Bluff et Fingerh. Compend. I. 2, 443; Koch, Deutschi. Fl. IV. 467; Syn. fl. Germ. ed. 2. 619; Noulet, Fl. Sous-Pyren. (1837)488; Doli, Rhein. Fl. (1843) 341, Fl. Bad. II. 721; Dietrich, Fl. boruss. IX. t. 579; Hausmann, Fl. Tirol 652; Schlechten- dal, Fl. Germ. XII. 5, t. 4 (male); Fiek, Fl. Schlesien 342; Beck, Niederösterr. Oro- banchen in Haläcsy und Braun, Nachtr. Fl. Nied.-Oest. 123; G. Beck. Monogr. Orob. (1890) 129, t. II, fig. 29; Sagorski et Schneider, Fl. Carp. II. (1891) 425; G.Beck, Fl. Nied.-Oest. (1893) 1076; Bubani, Fl. Pyren. I. (1897) 258; Brandza, Fl. Dobrogei (1898) 307; Aschers, u. Graebn. Fl. nordostdeutsch. Flachl. (1899) 656; Bornmüller, Beitr. zur Orobanchenfl. in Bull. herb. Boiss. 2. ser. IV. (1904) 678; G. Beck in Hallier u.Brand, Syn. der deutsch, und Schweiz. Fl. III. (1907) 2079; Williams, Prodr. fl. brit. VI. (1909) 330; Garcke, Fl. Deutschi. 21. Aufl. 660; Coutinho, Fl. de Portug. (1913) 567; Guimaräes, Monogr. Orob. in Broteria III. (1903) 81; v. Hayek in Hegi, Illustr. Fl. Mittelem". VI. 157. — O. laevis L. Spec. pl. (1753) 632 p. p.; Schinz et 102 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Thellung, Beitr. Schweiz. Fl. in Bull. herb. Boiss. VII. (4 907) 344 (incl. 0. pwpurea?); Schinz u. Keller, Fl. Schweiz, krit. Fl. (4 94 4) 316. — Gonfer: Regles intemat. pour la nomencl. bot. ((905) art. 54, p. 4 et Orobanches purpureae synonymiam et Beck, Was ist 0. laevis L., in Vierteljahrsschr. der naturf. Ges. Zürich LXXI. (1926) 4 62. — 0. levis Hermann, F., Fl. Deutschi. 425 (incl. 0. purpurea). — 0. comosa Wallroth, Sched. critic. I. (4 822) 34 4, Orob. gen. diask. 59 (vidi orig. in herb. Berol.). — Kopsia arenaria Dumortier, Gomm. bot. (4 822) 4 7, fide Garuel; Beguinot in Fiori e4 Paoletti, Fl. anal. d'Italia II. (4 902) 473. — Orobanche de VArtemise commune Vaucher, Monogr. Orob. 65, excl. syn. et t. 4 4? (Orobanche de VArtemise vulgaire) = Oro- banche Artemisiae vulgaris Schultz in »Flora«, Lit. Beibl. V. Annalen der Gewächskunde (4 830) 500. — O. Borkhausenii Andrz. ex Besser in Flora II. (4 832) Beibl. 4 9, fide Ledebour (vidi spec. orig. d. Besseri conservata in herb. Vindob. et Petropol.j. — Phelipaea comosa G.Don, Gen. hist. IV. (4 8 38) 632, fide Ind. Kew. III. 493. — Phelipaea arenaria Walpers, Repert. bot. III. (1844) 459; Reuter in DG. Prodr. XI. 6; Ledebour, Fl. Ross. III. 312; Gren. et Godr. Fl. franc. II. 625; Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. 86, t. 145 et var. campylantha, I.e. 87, t. 4 46; Willkomm, Prodr. fl. Hispan. II. 62 S; Garcke, Fl. Deutschi. 14. Aufl. 306; Schlechtendal, Fl. Deutschi. 5. Aufl. t. 4 765, Fig. A; Rouy, Fl. de France XI. (4 909) 4 63. — Phelipaea arenaria (Borkh.) Walpers in Ascherson, Fl. Brandenburg 500 = Boissier, Fl. Orient. IV. 495. — Pheli- paea arenaria var. elongata G. Koch in Linnaea XXII. 661 (vidi origin.!) = O. arenaria in Reichenb. Iconogr. VII. fig. 931 (forma spica laxiore). — Phelipanche arenaria Pomel, Nouv. mater. fl. atlant. (1874) 103. — Phelipaea obtusiloba Reuter ex Boiss. Fl. Orient. IV. 496, fide Kew Ind. III. 493. — Kopsia Borkhausenii Garuel in Pariatore, Fl. ital. VI. (1885) 355. — O. abortiva Leyss. sec. Reuter, 1. c. — Gaulis firmus, 20 — 60 cm et ultra altus, basi fibrillis copiosis cinetus, basim versus paulo incrassatus, simplex vel rarissime in planus robustioribus ramosus, singulus vel plures congesti, albido-flavicans vel dilute violascens, glanduloso-pilosus, copiose squamatus. Squamae inferiores saepe imbricatae, superiores lanceolatae, erecto-patentes, saepe ultra 2 cm longae. Spica cylin- dracea, multi- et densiflora, rarissime laxiflora saepe acuminata, floribus subrectis, in- feris breviter pedicellatis, speciosis, 26 — 35, rarissime ultra 40 mm longis. Bracteae lanceolatae, calycem longitudine subaequantes, glanduloso-pilosae ; bracteolae lanceolatae rhachim spicae versus saepe recurvatae. Galyx campanulatus, 4-fidus vel dente quinto minore postico saepe auetus, dentibus firmis, lanceolatis, acuminatis, glanduloso-pilosis, dimidiam corollae partem et tubum suum longitudine aequantibus vel superantibus. Co- rolla post tertiam infimam partem paulo inflatam constrieta, hinc sensim infundibuli- formiter valde ampliata, dorso subreeta, linea dorsali supra labium superum paulo curvata praedita, amethystina, laciniis obscurius coloratis, utrinque pilosis; labium superum bi- lobum, lobis acuminatis, rarius subrotundatis, dentatis vel repandis, saepe reflexis; in- ferum paulo longius, patens, laciniis plurimum aeque longis quam latis, rarius ellipticis, antice plurimum rotundato-obtusis, margine plurimum integris, repandis rarius denticu- latis vel antice breviter abrupte apiculatis et plicis magnis, dense albo-pilosis. Stamina supra infimam corollae tertiam inserta; filamenta omnino vel excepta basi parce bre- viterque pilosa, glabra rarissime sub antheris pilis nonnullis glanduliferis teeta; antherae ovato-oblongae, sensim acuminatae, submucronulatae, in basi et maxima suturae parte saepe usque ad mucronem albo-lanato-villosae, rarius comosae, siccae albidae; pollen 25 — 30 p, cellulae endothecii incrassatae. Germen ovoideum, in apice cum stylo co- piose glanduloso-pilosum ; placentae separatae sursum conjunetae; stigma bilobum, cum lobis applanatis, velutinis, albidis. Capsula ovata vel subconica, acuminata, tubo calycino longior, calyce brevior, 9 — 10 mm longa; semina ellipsoidea, 0,5 — 0,55 mm; testae cellulae reticulato-incrassatae cum alveolis magnis, polygonis. — Fig. 4 2i? — L. Plantae nutrientes. O. arenaria Borkh. imprimis ad radices Artemisiarum parasitica reperitur. Ipse parasiticam legi ad radices Artemisiae campestris L. et A. crithmifoliae L.; praeterea vidi eam insidentem ad radices A. absinthii L. et A. vul- garis L. ; insuper in literatura nutrices indicantur sequentes: Artemisia chamaemelifolia Orobanche. 103 Vill. (fide Winkler in herb, suo), A. inodora M. B. (fide Becker). An Anthemis co- tula L. (sec. Reuter), Stachys recta L. (f. Fresenius), Phlomis nissoliah. (s. Born- müller), Eryngium maritimum L. (s. Levier exsicc), Andropogon gryllus L. (s. Wierzbicki) addi possint, dubito. Orobanche arenaria Borkh., die sicherlich in den Steppen Südrusslands ihre Heimat besitzt, bewohnt derzeitig hauptsächlich sonnige, sandige, grasige Hügel des mittleren Europas. Sie hat ihr Areal aber von Portugal und dem südlichen Spanien über Frankreich durch ganz Mitteleuropa bis zu den Kaukasusländern aus- gedehnt, wobei ihre nördliche Verbreitungsgrenze weder den 54. Grad nördlicher Breite noch den Gebirgszug des Ural überschreitet. In Afrika findet sie sich nur in Marokko bei R'bat und Wadjigu (Gandoger!), wenn nicht aucb Phelipanche atlantica Pomel aus Algier hierzu gehört; vgl. forma 8. Die Mittelmeerinseln und Griechenland liegen außerhalb ihrer südlichen Verbreitungslinie. Zwischen Nieuport und Coxyde in Flandern (5i°7' n. Br.), bei Feldberg in Mecklenburg-Strelitz (53° 22' n. Br.), in den russischen Gouvernements Orel und Tambow erreicht sie die nördlichsten, in der Provinz Granada in Spanien (37° \0') ihre südlichsten Standorte. In Klein-Asien wurden ebenfalls einige Standorte beobachtet. (Siehe die Karte 62 in: Die Pflanzenareale \. Reihe, Heft 7.) Europa. Portugal: In der Prov. Alemdouro littoral und Beira littoral (nach Guimaraes). — Spanien: bei Granada, in der Sierra Alfagas, bei Guegar da Vierra, Aranjuez (Winkler!), Santander (Levier!); Sierra de Alibe in Baetien (Porta und Rigo!); Sierra de Maimon (Reverchon!). — Frankreich!: in den Departements: Pyren. Orient. (Perpignan), an Sandstellen der Meeresküste zwischen Gambuchure de Laude und le Fort (Petit als 0. compacta Petit!); Herault (Montpellier, Gette!), Maine et Loire (Saumur!), Indre et Loire (Chinon!), Loiret (ile St. Loup!), Loire!, Haute Loire!, Seine et Marne (Fontainebleau!), Hieres! — Auf der Kanal-Insel: Alderney (nach Babingt. Man. of brit. bot. 9. ed. by H. and J. Groves, 303), doch nach Bennett fraglich. — Belgien!: zwischen Nieuport und Coxyde in Flandern! — Deutschland: in der Pfalz bei Dürckheim, Edenkoben; Baden: bei Mannheim, Heidelberg, Karlsruhe, St. Ilgen, Carlsruhe, Durlach, Wertheim etc.!; Hessen: bei Darmstadt, Mainz, Heppen- heim, Hanau!, Frankfurt a. Rh. ; Rheinland: bei Ehrenbreitstein, Hammerstein!; Bayern: bei München!; Provinz Sachsen: bei Eisleben, Roelsdorf bei Halle!; Weimar: bei Brem- bach!; Schwarzburg-Rudolstadt : bei Frankenhausen, Kuttenburg!; Schlesien: bei Eulen!; Brandenburg: um Freienwalde, Ruinenberg, Prenzlau, Frankfurt a. d. Oder, Wriezen!; Mecklenburg-Strelitz: bei Feldberg! — Tschechoslowakei: ! um Prag, Karlstein, Troja, Podbaba, Hasenburg bei Libochovic, Skala bei Libcic, Leitmeritz!: Mähren: bei Nikolsburg, Ottnitz bei Aujezd, Tosswitz, Stara hora bei Serovitz, Lundenburg!; Slowakei: bei Pressburg, Deveny, bei Adamow im ehem. Comit. Neutra! — Österreich: ! um Wien, Petersdorf, Absdorf, Krems, Dürnstein, Spitz, Retz, Galgenberg bei Matzen; im Burgenlande am Haglersberge nächst Goyss am Neusiedlersee!; Salzburg: auf dem Gais- berge bei Salzburg!; Steiermark: Graz!; Tirol: um Landeck, Imst, Mutters, Hötting, Innsbruck, Matreü; Süd-Tirol: bei Meran, im Vintschgau bei Ampass, Aldrans, zwi- schen Castellbell und Laas, bei Trient, Riva! — Schweiz (Schleicher!); auf dem Puschlav (G. Ogliati in Herb. Brockmann!); im Wallis auf dem Colline de Valere bei Sion, Champs ä Valere (P. Chenevard!), bei Nagrs in Rhätien (Killias!). — Italien: Piemont, Alba, Sabione de Cambiano, im Valle Ferora in den Cottischen Alpen (Rostan!), Pavia, Bobbio (Dekot!), S. Dalmazzo di Pruda (Bicknell!). — Ungarn: ! auf dem Adlers- und Blocksberge bei Ofen, bei Mezhegy, auf der Insel Czepel (Degen!), bei Carlsdorf (Borbäs), in dem Comit. Zala bei Szigliget, Kirapäli (Degen, Zsak) und Pest bei Kecskemet Farkasret u. a. 0. — Rumänien: bei Grebenac im Banat; Sieben- bürgen: Com. Kolos, Szenafü bei Klausenburg, Hammersdorf, Czacz-Sebes etc.!; bei Tulscha in der Dobrudscha (Sintenis!). — Bulgarien: bei Kara afly (Pichler!), Varna (Stribrny). — Russische Länder: in den Gubernem.!: Wolhynien, Tscher- nigow, Orel, Podolien, Bessarabien, Kijew, Cherson, Jekaterinoslaw, Tambow, Don. Kas., Saratow, Astrachan!; in Ciskaukasien : im Distr. Stawropol bei Berschpagir, Stawropol 104 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. (Akinfiew!); in Ossetien im Engpasse Gudamakar oder H. Aragwa (Londis!); in Da- gestan: bei Petrowsk an sandigen Stellen an der Küste des Kaspischen Meeres (Fed- tschenko, Lipsky!). Asien. Transkaukasien: in Georgien (Wilhelms, Hohenacker!); bei Kiss- lowodsk (Bayern!); im Gubern. Baku, Distr. Schemacha bei Dghenga, im Mai (Petun- nikow!). — Lycien: bei Karakiöi (Luschan!) ; in den Alpen des Pontus (Kotschy!). — Phrygien: im Distr. Konia auf dem Berge Sultan dagh an felsigen Stellen bei Akscheher auf Phlomis nissolia L., 1000 m ü. M., im Juni (Bornmüller!). — Im Pontus galaticus bei Amasia an sonnigen Stellen in 500 — 600 m Seehöhe, im Juli 1889 (Bornmüller!). Blüht im Mai — Juni in wärmeren Gegenden, sonst im Juli. Dispositio formarum O. arenariae Borkh. A. Spicae densiflorae, demum in parte inferiore remotiflorae. a. Caulis crassus, ramosus f. 2. robusta. b. Caulis simplex. a. Corolla circa 40 mm longa f. 3. gigantiflora. ß. Corolla 26 — 35 mm longa. I. Laciniae labii inferi corollae rotundatae, obtusae vel breviter apiculatae. 1. Calycis dentes lanceolati, acuminati, * Corolla intense violaceo-coerulea, subpurpurea f. 4. ionantha. ** Corolla pulchre coeruleo-violacea vel arae- thystea *..... f. 1. typica. *** Corolla ochroleuca, limbum versus dilute li- lacina f. 5. lamprantha. 2. Calycis dentes angustissimi, apicem versus sub- filiformes f. 8. stenosepala. II. Laciniae labii inferi corollae oblongae, acutae, api- culatae vel denticulatae f. 9. personata, B. Spica tota remotiflora. a. Laciniae labii inferi corollae rotundatae, obtusae vel bre- viter apiculatae. er. Firmus. Spica — 30 cm longa, apice acuminata et bracteis et calycis dentibus comosa; rhachis crassus. Flores 26 — 35 mm longi f. 6. prominens. ß. Caulis et rhachis spicae tener. Flores parvi, vix ultra 20 mm longi f. 7. leptocaulon. b. Laciniae labii inferi corollae ellipticae, ro tun dato- acumi- natae f. 10. sareptana. Forma 1. typica G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 129, t. II, fig. 29 = O. arenaria Borkh. 1. c. — Synonyma alia supra citata. — Caulis simplex. Spica breviter vel lon- gius cylindracea, demum in parte inferiore remotiflora, rotundata vel acuminata. Co- rollae maximae, 26 — 35 mm longae, coeruleo-amethystinae ; laciniae labii inferi latae, rotundatae, obtusae vel breviter apiculata. Frequenter observatur. Forma 2. robusta (Dietrich) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 130. — O. robusta Dietrich, Flora boruss. III. (1 835) t. 1 51. — Phelipaea robusta Walpers, Bepert. III. (1844) 460; Beuter in DC. Prodr. XI. 9; Ledebour, Fl. rossica III. 313; Beichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. 87 et t. 145, fig. II. — O. arenaria var. robusta Ascherson u. Graebn. Fl. nord- ostd. Flachland. (1899) 657. — Phelipaea arenaria var. subramosa Noulet, Fl. Sous- Orobanche. 205 Pyren. (1837) 489; Rouy, Fl. France XL (1909) 163. — Cum forma typica aequalis, sed caulis firmior, crassus, ramosus. Cum forma typica rara. Forma 3. gigantiflora Borbäs, Homokpuszt. növ. (1886) 106. — Flores circ. 40 mm longi. Calycis dentes saepe longissimi. In Ungarn, Spanien gefunden. Forma 4. ionantha (A. Kerner) G. Beck, Monogr. Orob. (1 890) 130. — O. arenaria ß. colorata Grüner, Enum. pl. Gather. in Bull. soc. nat. Moscou I. (l 869) 91? — O. ionantha A. Kerner in Ost. bot. Zeitschr. (1874) 46, 236 (vidi orig. in herb. Kerner); confer Celakovsky in Ost. bot. Zeitschr. (1879) 364. — Kopsia arenaria Dumort. b. ionantha Beguin. in Fiori et Paoletti, Fl. anal. d'Italia II. (1902) 473. — Phelipaea arenaria subvar. ionantha Rouy, Fl. de France XI. (1909) 163. — Cum priore aequalis, sed corollae intense violaceae, subpurpureae. Häufig in den Alpen von Piemont, der Schweiz und von Tirol, aber auch anderswo. Forma 5. lamprantha G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 130. — Cum forma typica aequalis, sed corollae ochroleucae limbum versus dilute lilacinae. In Böhmen auf dem Berge Hradischken bei Leitmeritz von J. Freyn gesammelt und mir lebend eingesendet. Forma 6. prominens G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 130. — Cum forma typica congruens, sed caulis firmus, spica 25 — 30 cm longa, laxiflora, in acumen calycis den- tibus et bracteis comosum elongata; rhachis spicae crassa. Hinc inde. Forma 7. leptocaulon G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 130. — Caulis et rhachis spicae tener; spica saepius remotiflora. Flores parvi, vix ultra 20 mm longi. Cum typo magis fortuito. O. purpuream aemulatur, sed laciniis corollae non nervis obscurius coloratis perductis, rotundatis et calycis dentibus longioribus distinguitur. Forma 8. stenosepala G.Beck, Monogr. Orob. (1890) 130. — Cum forma typica aequalis, sed calycis dentes angustissimi, apicem versus subfiliformes. Fortuito? Forsan ad hanc formam pertinet: Phelipanche atlantica Pomel, Nouv. mater. fl. atlant. (187 4) 103 = Phelipaea atlantica Pomel, Herb. (conf. etiam Battandier et Trabut, Fl. de l'Algerie [Dicotyledones] [1888 — 1890] 656). Aus Deutschland von Ruinenberg bei Freienwalde (Gallasch), Russland und und aus dem Kaukasus von Hohenacker gesammelt im Herb. St. Petersburg gesehen. Forma 9. personata G. Beck, Orob. novae, in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 35. — Corolla 30 — 35 mm longa, pronus curvata, cum fauce hiante et laciniis labii inferi ob- longis, acutis, apiculatis vel denticulatis. Südrussland: Gouvern. Jekaterinoslaw im Distr. Nowomoskowsk bei Degatowa stanka auf Artemisia sp., im Juli 1895 (Alexeenko!). Forma 10. sareptana G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 130. — Cum forma typica aequalis sed corollae laciniae ellipticae, rotundato-acuminatae. Hinc inde reperta. Aus Spanien bei Aranjuez (Winkler!) und St. Ander (Levier!), sowie aus Sarepta in Russland gesehen. Subforma subealva G. Beck. — Antherae glabrae vel pilis perpaucis obsitae. Transkaukasien: im Gub. Baku am Kaspischen Meere bei Busovni, im Juni (Petunikow!). Exsiccatae. Bornmüller, Iter anatol. Orient. (18 89) n. 1245!; Iter anatol. III. n. 5416! — Kotschy, Iter cilic. kurdic. (1859) suppl. n. 898! — Reverchon, PI. d'Esp. (1899)! — Porta et Rigo, Iter IV. hisp. (1895) n. 505! — Schultz, Herb, norm, nova series n. 313!; Fl. Gall. et Germ, exsicc. n. 495! 35. 0. purpurea Jacquin, Enum. agri Vindob. (1762) 108 et Obs. (1762) 252, Fl. Austr. III. (1775) 42, t. 276, vidi orig. in herb. Vindob.; Allioni, Fl. Pedem. I. (1785) 55; Lumnitzer, Fl. Poson. (1791) 269; Host, Syn. fl. Austr. (1797) 350; Fiek, Fl. Schles. 342; Beck, Niederöst. Orobanchen, in Haläcsy u. Braun, Nachtr. zur Fl. Nied.- Österr. 122; Monogr. Orob. 123, t. II, fig. 28, Fl. Nied.-Österr. (1893) 1076; De 106 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Wildem, et Durand, Prodr. de la fl. Beige III. (1899) 628; Aschers, u. Graebn. Fl. nordostd. Flachl. (1899) 656; Bornmüller, Beitr. zur Orobanchenfl. in Bull. herb. Boiss. 2. ser. IV. (1904) 678; G. Beck in Hallier u. Brand, Syn. der deutsch, u. Schweiz. Fl. III. (1907) 2080; Williams, Prodr. fl. brit. VI. (1909) 330; v. Hayek in Hegi, 111. Fl. Mitt.-Europa VI. 137. — ?0. laevis L. Spec. pl. (1753) 632 et ed. 2. 881 pro parte; Lamarck, Fl. franc. II. (1778) 327 sec. Smith, Encyclop. meth. IV. 622 fide de Gan- dolle; Gaertn., Mey., Scherb. Fl. Wetterau II. 404, non Thunberg in L. fil. Suppl. (1781J 288 nee alior. aut. Confer Beck, Was ist O. laevis L., in Vierteljahrsschrift der naturf. Ges. Zürich LXXI. (1926) 162. — O. coerulea Villars, Hist. PI. Dauph. II. (1787) 406; vidi orig. in herb. Willdenow!; Smith, Engl. bot. (1797) t. 423; Trattinick, Österr. Fl. 1. t. 72 (Gopia ex Smith); Schultes, Österr. Fl. ed. 2. II. (1814) 176; De Candolle, Fl. franc. III. 490; Wallroth, Orob. gen. diask. 60; Bluff et Fingerh. Comp. fl. Germ. I. 2, 442; Schultz, Beitr. Orob. 10, flg. 7; Reichenb. pat. Iconogr. VII. 45. flg. 928 (de- pieta est forma cum spica densiore), Fl. exe. Germ. 356; Koch, Deutschi. FI. IV. 449, Syn. fl. Germ. 538, ed. 2. 619; Dietrich, Fl. boruss. III. t. n. 150 (depieta est forma cum spica densiore et antheris comosis); Mutel, Fl. franc. II. (1835) 352, t. 43, flg. 311; Sadler, Fl. com. Pesth. (1840) 261 et ed. 2. II. 112; Doli, Rhein. Fl. (1843) 342; Bertoloni, Fl. ital. VI. (1844) 449; Hausmann, Fl. Tirol (1851 — 1855) 652; Schlechtend. Fl. Deutschi. XII. 1. (1855) t. 2, male!; Doli, Fl. Bad. II. (1859) 720; Wimmer, Fl. Schles. ed. 3. (1857) 415; Sagorski u. Schneid. Fl. Garp. II. (1891) 425; Bubani, Fl. Pyren. ed. Penzig I. (1897) 258; non Moris (quae = O. striata Moris), non Presl (quae = O. lavandulacea Reichb.). — O. coerulea Sutton in Act. soc. Linn. Lond. IV. 184, fide Willd. Spec. pl. IV. 352; Pers. Enchirid. II. 181. — 0. coerulea Römer in Schultes, Österr. Fl. ed. 2. (1814) 176. — 0. coerulea Smith in Gmelin, Fl. bad. II. (1806) 715; Baumgart. Enum. pl. Transsylv. II. 216; Host, Fl. austr. II. (1831) 215. — ? Oro- banche vagabonde Vaucher, Orob. 66, t. 15 = 0. vagabunda Schultz in Flora, Literat. Blatt (Annalen der Gewächskunde) (1830) 500 (Bertoloni hanc speciem sec. spec. origin. ad O. ramosam, alii ad Orobanckem lavandulaceam transferunt). — 0. purpurascens Jacquin in Gaertn., Meyer, Scherbius, Fl. Wetterau II. (1800) 404 ex synonymis, certe incorrecte scriptum. — 0. purpurascens J. F. Gmelin, Systema II. 2. (1791) 954. — Kopsia coerulea Dumortier, Gomm. bot. (1822) 17; Garuel in Parlat. Fl. ital. VI. 354; Arcangeli, Comp. fl. Ital. ed. 2. (1894) 417. — Phelipaea coerulea. G. A. Meyer, Enum. pl. Gaue. (1831) 104; Walpers, Repert. bot. III. 458; Reuter in DG. Prodr. XI. 5; Ledebour, Fl. ross. III. 311; Grenier et Godron, Fl. franc. II. 624; Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. 87, t. 149 (male); Willkomm, Prodr. fl. Hisp. II. 627; Schlechtend. Fl. Deutschi. 5. Aufl. t. 1764; Battand, et Trabut, Fl. de l'Algerie, Dicotyl. (1888 — 1890) 656; Post, Fl. Syria (1896) 602; Lojacono, Fl. Sicul. II. 2. (1904) 152?; Rouy, Fl. France XI. (1909) 162. — O. laevis Ehrh. sec. Meyer, Chloris Hannov. (1K36) 311. — Phelipaea purpurea (Jacquin) Ascherson, Fl. Brand enb. (1864) 499. — Phelipaea coerulea var. tribracteata Schur, Enum. pl. Transsylv. (1866) 503; cum typo congruit. — Pheli- paea coerulea (Villars) Boissier, Fl. Orient. IV. (1879) 495 et Ph. Cedreti Reuter in Noe, Exsicc. fide Boissier, 1. c. — Phelipanche coerulea (Villars) Pomel, Nouv. mater. fl. atlant. (1874) 103. — Phelipaea longiflora G.Koch, Exsicc. in Herb. Berol. — Kopsia purpurea Beguinot a. typica Beguinot in Fiori et Paoletti, Fl. analit. d'Italia II. (1902) 473. — O. levis F. Hermann, Fl. von Deutschi. (1912) 425 p. p. — Gaulis firmus, 15 — 63 cm altus, basim versus paulo incrassatus, simplex, rarissime in planus robustis ramosus, singulus vel plures nidulariter congesti e basi quasi ramosi, subteres vel striatus, furfuraceo- vel farinoso-glandulosus, saepissime purpurascens vel plumbeus, plurimum parce, sub spica semper remote, basim versus copiosius squamatus. Squamae anguste lanceolatae, furfuraceo-glandulosae, infra glabrescentes, appressae, saepe par- vulae, — 2 cm longae. Spica simplex raro ramosa, breviter vel longe cylindracea, apice rotundata, rarius bracteis brevissime comosa, multiflora, demum elongata laxiflora, floribus inferioribus semper remotis, superioribus saepe confertis, erecto-patentibus dein pronus curvatis, inferis breviter pedicellatis, superis sessilibus 25 — 32 mm, in planus debilioribus Orobanche. 1Q7 rarius 18 — 20 mm longis. Bracteae lanceolatae cum bracteolis angustis calyci adnatae, furfuraceo-glandulosae, tubo vel dentibus calycis breviores. Calyx campanulatus, 4-den- tatus vel denticulo quinto postico minore auctus, flavescens, limbum versus plurimum purpurascens, furfuraceo-glandulosus , dentibus lanceolatis, acutis, tubo suo plurimum brevioribus, rarius longioribus, dimidiam corollae partem vix attingentibus, nervo medio crasso purpurascente vel plumbeo perductis. Gorolla post tertiam infimam paulo in- flatam constricta, hinc sensim ampliata et pronus curvata, infra albo-flavescens, limbum versus lilacina vel violascens, in nervis et laciniis intensius colorata, plurimum parce et brevissime glanduloso-pilosa; linea dorsalis in corollae parte constricta paulo convexa vel subrecta, limbum versus aequaliter et sub labio supero acrius curvata; labii superi bilobi laciniae ellipticae, subacutae, reflexae; eae labii inferi porrectae, aequales, ellipticae rarius ovales, rotundato-acuminatae vel rotundatae, omnes repandae vel antice denticulatae, copiose breviter pilosae; plicae magnae, pilosae. Stamina supra tertiam corollae partem infimam inserta; filamenta infra paulo incrassata, glabra vel basim versus cum corollae parte subjiciente parce breviter pilosa; antherae e basi late rotundata calva vel comose pilosa breviter acuminatae et mucronulatae, siccae albidae; pollen 20 — 28 \i\ cellulae endothecii incrassatae. Germen ovatum, in apice cum stylo glanduloso-pilosum ; pla- centae approximatae sursum conjunctae; stigma bilobum, lobis velutinis, albidis vel dilute coerulescentibus. Capsula matura dentibus calycis brevior, 8 — 9 mm longa. Semina ellipsoidea, 0,45 — 0,5 mm longa. Cellulae testae subtiliter reticulato-incrassatae, cum alveolis paucis magnis polygonis. Plantae nutrientes. 0. purpurea imprimis Achilleas invadit et ad radices Aehüleae millefolii L., A. setaceae W. K., A. nobilis L. (= A. Neilreichii Kerner), A. crithmifolia W. K., Artemisiae vulgaris L. et Girsii acaulis L. a me observata est. Praeterea Achittea clypeolata Sm. (sec. Petrovic et Urumov), A. tomentosa L. (sec. v. Hayek), A. ligustica All. (sec. Bolle), Pyrethrum macrophyllum W. (sec. Reuss), Anthemis austriaca Jacq. (sec. Sartori), Phlomis nissoliah. (sec. Bornmüller), La- mium striatum S.S. (sec. Bornmüller), Brassica polymorpha (sec. Steven) nutrices O. purpureae indicantur. Var. bohemica in Artemisia campestri L. crescit. Das Gebiet der Orobanche purpurea erstreckt sich von den Ganarischen Inseln durch das mittlere Europa bis in die Kaukasusländer und von dort bis in das obere Ganges-Tal in Ost-Indien. Die nördlichsten Standorte erreicht sie in Eng- land, wo sie noch in Nottingham bei Beeston und in Norfolk bei North Repps unter 52° 55' aufgefunden wurde. In Süd-Öland nach Sterver in Svensk bot. Tidskr. XVIII. (1924) 465. In Deutschland besitzt sie (nach Hermann, Fl. Deutschi. 425) in den baltischen Ländern bei Königsberg in Preußen bei 54° 40' ihren nördlichsten Standort. Südwärts ist sie bis in die Mittelmeerländer verbreitet und erreicht auf der apenninischen Halbinsel Galabrien und in Griechenland den Pentelikon. Überall ist jedoch ihr Vorkommen ein sehr zerstreutes. Nach A. Gray's Manual of botany 7. edit. by Ro- binson and Fernald (1908) 740 ist sie auch in Ontario bei Wingham (von J. A. Morton) eingeschleppt angetroffen worden. Europa. England: Nottingham bei Beeston Regis, Norfolk bei North Repps, Monmouthshire (nach Shoolbred 1912), in Pembrokeshire, Monmouthshire bei Chepstow, Somerset bei Deleteberks, auf der Insel Wight (nach der Literatur). Auf den Canal-Inseln Jersey! und Alderney! — Frankreich! Lothringen (Bitch!), Elsaß (Straßburg!), Dep. Sarthe bei Percigne, Dep. Seine et Marne bei Fon- tainebleau, Dep. Indre um Laize bei Maron! — Belgien: bei Theux (Mairlot). — Schweiz: im Puschlav bei Cologna (Brockmann!); Graubünden bei Alvenen (Herb. Brügger!), Wallis bei Dorenah (Ghenevard!). — Deutschland!: Baden (Heidelberg), Hessen (Gießen), Rheinland (Elberfeld, Goblenz, Saarlouis), Bayern (Aschaffenburg, Würz- burg, Kelheim, München), Prov. Sachsen (Halberstadt), Brandenburg (Berlin, Lychen, Prenzlau), Schleswig etc. — Tschechoslovakeü: Böhmen (Milleschauer Berg, Sebusein, Karlstein, Groß Priesen); Mähren (Brunn, Nikolsburg, Parfuß!), Slovakei (Schemnitz!). — 108 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Österreich!: Nieder-Österreich (um Wien, Mödling, Brühl, Gießhübl, Baden, Krems, Kottes, Dürnstein!); Steiermark (Graz!), Kärnten (Ober Vellach !), Tirol (im Ötztale! bei Schlanders!). — Süd-Tirol (Brixen, Bozen, Riva!). — Istrien (Barbona!). — Ungarn: häufig in den Com. Hont, Pest, Pilis, Heves bei Gyöngyös (Degen, Lenggel, Zsak!), bei Gran (Esztergom), in Com. Temes, Hont Czik, Pest: Budapest, Gr. Maros, N. Varos!, Com. Zala am Berge Szentgyörgyhegy bei Kisapäti (Zsak!). — Kroatien!; Sla- vonien!; Banat (Oravica, Pancevo!). — Bosnien: auf der Grmec Planina (Fiala!), zwischen Puticevo und Djelovac (Brandis!), um Vares (Formänek!), Sarajevo im Juni (Beck), auf der Radusa Planina (Stadimann!). — Serbien: auf dem Berge Avala bei Belgrad, auf dem Rtanj in Mittelserbien, bei Supovac, Kusovac, Kragujevac (Herb. Panc.!), um Nis (Petrovic!), Vranja (Adamovic), Pljackavica! (Adamovic). — Dal- matien: Um Fort Opus an der Narenta (König Friedrich August II. von Sachsen!). — Italien!: Bei Bormio, Piemont: in den Cottischen Alpen (Rostan!), Ligurien!: um Genua; Emilia: um Parma; Venezien: auf den Colli Euganei; Toscana: Firenze, Pisa; Neapel: auf Ischia, Capri! — Bulgarien: bei Ruscuk (Kovac), Varna, Phillippopel, Trnovo, Sadovo, Sliven, Letniza (Herb. Velenovsky!) etc. Auf dem Balkan bei Petrov Han (Velenovsky!), Rodope PI. auf der Cesvena stena ober Backovo \ 400 m (Novak!), bei Lovio (Urumsu!). — Rumänien: Verciorova (Degen!), Siebenbürgen (V. Hunvad, Särd bei Karlsburg, Klausenburg, Burg Deva, Rodna), Dobrudscha (Cukarova). — Rume- lien: bei Sliven (Skorpil!, Frivaldsky!). — Griechenland: auf dem Tymphäischen Pindus (Haussknecht!), auf der Spitze des Pentelikon (Sartori!); auf Creta (nach Tchihatscheff). — Galizien!, Russische Länder!: In den Gub. Podolien (Balta); Bessarabien (Kischinew, Slotij, Sacajdak); Kijew: Cherson (Birsula); Jekaterinoslaw (Slav- janoserbsk, Nowomoskowsk, Alexandrowsk) ; Orenburg (Tscheljabinsk) ; Tambow; Krim; Orel; Astrachan. — Ciskaukasien: im Gub. Kuban: im Tale des Flusses Teberda auf dem Berge Popowa gora, im Juli (E. A. Endourowa!). Terek: am Flusse Baksan bei Atashukino, Terskol 2*00 m ü. M. im Juli (Alexeenko!), bei Kislowodsk 1290 m — 4300' ü. M. im Juni (Akinfiew!), bei Stawropol, im Juni (Norman und Akinfiew!), Mineralny wody (Lipsky!) bei 600 m ü. M., Temnoleskaja (Akinfiew!). Daghestan: in trockenen Wiesen bei Temie-Chan Schura 5 \ 7 m ü. M. im Mai und bei Petrowsk (Alexeenko!), Derbent (Becker!), Gub. Jelisawetpol bei Geriussy (Lipsky!), Mahmutli (Bayern!). Asien. Transkaukasien: Georgien: bei Helenendorf (Hohenacker!), Grusien ! — Armenien: auf der Ebene des Araxes (C. Koch als O. longiflora]). — Phrygien : am Fuße des Berges Sultan dagh auf Phlomis nissolia bei \ 000 m ü. M. im Juni \ 899 (Bornmüller!); Pontus galaticus, auf felsigen Stellen des Berges Lokman und auf dem Ak dagh bei Amasia, 800 — i 400 m ü. M. im Mai — Juni (Bornmüller!). — Persien: am Caspischen Meere (Hohenacker!). — In Ostindien: bei Jangla zwischen Tihri und Garhwäl (Duthie n. 528!). — Syrien: auf dem Libanon (nach Boissier, nicht gesehen). Afrika. Canarische Inseln: auf Gran Canaria bei San Mateo (Kügler!). Wird auch auf der Insel Lanzarote [von Pitard in Proust, Les iles Canar. Flore (1908) 296] angegeben. — Marokko: im Tale Ait-Mesan (Hook er nach Ball, Spie. flor. Marocc); nicht gesehen. Blüht im Juni, Juli immer früher als O. arenaria. Dispositio varietatum atque formarum O. purpureae Jacqu. A. Flores parvi, \$ — 20 mm longi. Caulis plerumque tener saepe debilis. Calycis dentes tubo suo breviores. a. Spica plurimum pauci- et laxiflora Var. a. tapeina. b. Spica brevis, densiflora. Flores 20 mm longi. Corollae tubus angustior Var. ß. ischnosiphon. B. Flores 20 — 25 mm longi. Orobanche. 1Q9 a. Calycis dentes plurimum tubo suo breviores vel eum subaequantes. a. Caljcis dentes e basi triangulari acuminati vel magis lanceolati, in apice non subulato-filiformes. I. Spica in parte superiore modo densiflora, infra remotiflora. Gaulis sursum parce squamatus . Var. y. typica. \ . Corolla infra modo ochroleuca, limbum versus plus minus violaceo-purpurea, cum laciniis et nervis intensius coloratis. * Laciniae corollae labii inferi rotundato- acuminatae, saepe repando - denticulatae, plus minus pilosae Forma {. purpurea. ** Laciniae corollae labii inferi rotundatae et abrupte breviter apiculatae ...... Forma 2. Millefolii. *** Laciniae corollae labii inferi ovales, acutae, dense pilosae, subvillosae Forma 3. ciliar is. **** Laciniae corollae labii inferi ellipticae, sub- oblongae, acuminatae Forma 4. acutiloba. 2. Corolla tota ochroleuca Forma 5. achroantha. II. Spica omnino laxiflora. Gaulis parce squamatus Forma 6. longirhachis. III. Spica densiflora, plurimum cylindracea, fructi- fera modo in parte inferiore subremotiflora. Caulis copiosius squamatus. In omnibus parti- bus plurimum intensius colorata Var. ö. bohemica. ß. Calycis dentes versus apicem subulato-filiformes. I. Calycis dentes tubum suum longitudine aequantes. Corollae saepe intense coloratae Var. e. Spitzelii. II. Calycis dentes tubum suum longitudine aequantes vel paulo longiores. Corolla intense colorata; laciniae labii inferi suborbiculares, copiose pilosae. Antherae copiose comoso-pilosae Var. £. hirsuta. b. Calycis dentes tubo suo longiores. Spica densiflora. Flores 25 mm longi. Calycis dentes lanceolati, in apice subulato-filiformes . . Var. )]. garhwalensis. C. Flores circ. 30 — 32 mm longi. a. Calycis dentes acuti, tubo suo breviores. Spica densi- flora. Limbus corollae intus copiose pilosus. Antherae sublanuginoso-pilosae. Omnes partes copiosissime bre- viter glanduloso-pilosae, subtomentosae, canescentes . Var. #. iberica. b. Calycis dentes tubo suo longiores vel eum longitudine subaequantes. «. Spica densi- et multiflora. Calycis dentes tubo suo longiores. Laciniae corollae labii inferi ellipticae, rotundatae vel acutae. Antherae subcalvae. Stylus glaber. Caulis firmus, saepe ramosus Var. 1. Pareysi. ß. Spica plurimum laxiflora. Calycis dentes lanceo- lati, tubum suum longitudine aequantes vel lon- giores. Laciniae corollae labii inferi ellipticae, sub- acutae. Antherae parce pilosae vel calvae. Stylus glanduloso-pilosus Var. x. simulans. Var. a. tapeina G.Beck, Monogr. Orob. (4 890) 124. — Omnes partes intense violaceo-purpureae. Flores parvi summo 4 8 — 20 mm longi. Calycis dentes tubo suo HO Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. breviores. Caulis saepe gracilis, tener, summo 20 cm altus. Spica laxi- et pauciflora. Cum typo non raro. Var. ß. ischnosiphon G. Beck in Magy. bot. lap. (1 926) 1 55 (ichnosiphon). — Caulis tenuis, gracilis, — 33 cm altus. Spica brevis, 4,5 — 4 5 cm longa, densiflora. Flores 20 — 22 mm longi. Corolla angustissima, in media tubi parte 2 — 2,5 mm lata, ad faucem paulo ampliata, pallide rarius intensius lilacea. Calycis dentes magis subulati. Videtur forma debilis. Ungarn: Im Com. Temes bei Deliblat, im Juni 1900 (J. Wagner in Herb. Degen!);' auf dem Berge Szentgyörgyhegy bei Kisapäti im Com. Zala (Zsäk!). Var. /. typica G. Beck, Monogr. Orob. 12 4, t. II, fig. 28 (1). — Synonyma alia supra citata. — Flores magnitudine intermedii, tempore anthesis circiter 20 — 25 mm longi, dilute versus limbum et in nervis intensius colorati. Calycis dentes tubo suo breviores rarius eum longitudine subaequantes, e basi triangulari acuminati vel magis lanceolati, in apice non subulato-filiformes. Caulis in parte superiore parce squamatus. Spica multiflora, solum in parte superiore tempore anthesis conferta, deinde floribus inferioribus remotis semper laxiflora. Frequenter occurrit. Ludit: Forma 1. purpurea (Jacq.) G. Beck, 1. c. = O. purpurea Jacq. — Laciniae corollae labii inferi rotundato-acuminatae, integrae vel saepe repando-denticulatae plus minus pilosae. Est forma normalis. Forma 2. Millefolii (Reichenb.) G. Beck, Mongr. Orob. (l 890) 4 25. — O. coerulea var. Millefolii Reichenb. pat. Iconogr. VIII. (1830) 33, fig. 1056 et 1057; vidi orig. in Herb. Vindob. — Phelipaea Millefolii Nym. Consp. fl. europ. (1878) 556. — Phelipaea Millefolii Corbiere in Bull, de l'herb. Boiss. V. (1897), App. I. 6. — Phelipaea coerulea ß. Millefolii Tourlet, PI. vasc. du dep. d'Indre et Loire (1908) 3 86 et race Ph. Mille- folii Nym. apud Rouy, Fl. France XI. (1909) 162. — O. Millefolii Reichenb. apud Steudel, Nomencl. bot. ed. 2. (1 841) 231. — Laciniae corollae labii inferi ovales rotundatae et abrupte breviterque apiculatae. Forma quaedam robusta ramosa huius prolis fide Rouy, Fl. de France XI. (1909) 4 63 aas O. rhenana Kops, Fl. bat. (1800 — 1860) n. 412 = Phelipaea coerulea race Ph. Millefolii ß. rhenana Corbiere, Nouv. fl. Norm. (1893) 442; Rouy, 1. c. 163. Autores Indicis Kewensis, Suppl. I. 324, Phelipaeam Millefolii Corbiere = Ph. Millefolii Nym. errore notabili ad Orobanchem ramosam L. trahunt. Jam Jacquinus (Enum. stirp. agri Vindob. [1762] 252) affert formam ramosam Orobanches purpureae verbis »ramo basi unico auctam semel inveni«. Forma 3. ciliaris (Griseb.) G.Beck, Monogr. Orob. (1890) 125. — Phelipaea coerulea var. ciliaris Grisebach, Spicil. fl. Rumel. II. (1844) 59. — Laciniae corollae labii inferi ovales, acutae, dense pilosae (glanduloso-pilosae?) subvillosae. Auf der Halbinsel Hagion Oros und in Wäldern bei Karaes bei 2 0 0 0 m ü. M. nach Grisebach; nicht gesehen! Die Pflanze hingegen mit zottigen Blumenzipfeln hin und wieder, nicht gerade selten. Forma 4. acutiloba G. Beck in Dörfler, Iter turc. II. (1893) Exsicc. n. 530! — Spica subdensiflora. Flores 22 — 25 mm longi. Laciniae corollae omnes suboblongae, acuminatae. Makedonien: Zwischen Allchar und Gradesnitza, im Juli (Dörfler, 1. c. !). Forma 5. achroantha G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 125. — Corolla tota ochro- leuca (O. coerulea var. pallidiflora Bizzozero, Agg. alla flora Venet. in Atti del r. ist. Veneto, ser. 5. VIII. (1882). — Kopsia purpurea a. typica b. achroantha Beguin. in Fiori et Paoletti, Fl. anal. d'Italia II. (1902) 473= var. pallidiflora Bizzozero fide Be- guinot; ex Bot. Centralbl. XI. 146; non Wimm. et Grabowski. Italien, auf den Euganäischen Hügeln nach Bizzozero fide Beguinot (nicht gesehen). Deutschland, bei Hanau (Clemencon!). Forma 6. longirhachis G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 125. — Var. ramosissirna Bach in Flora (1837) 253? — Caulis parce squamatus. Spica semper omnino laxiflora, cum floribus plurimum magnis, 2,5 cm longis, remotissimis. Caulis frequenter firmus, Orobanche. m saepe ramosus, virgatus, longissimus, cum spicae rhachide oblongata. Cum forma typica hinc inde observata. Huc pertinet: Phelipaea coerulea ß. ramulosa Rouy, Fl. de France XI. (^ 909) 162, verbis sequentibus descripta »tige elancee, plus robuste, rameuse, surtout inferieurment, ä rameaux courts«. Var. ö. bohemica (Öelakovsky) G. Beck, Monogr. Orob. (l 890) 126. — 0. (Phe- lipaea) bohemica Celakovsky in Sitzungsber. der böhm. Gesellsch. der Wiss. (1874) Nr. 2 et in Ost. bot. Zeit. (l 879) 362; Prodr. Fl. Böhm. 835. — Kopsia purpurea Beguin. /. bohemica in Fiori et Paol., Fl. anal. d'Italia II. (1902) 473. — Autores Indicis Kew. III. 372 et Aschers u. Graebn. Fl. nordostd. Flachl. (1899) 656 speciem propriam esse existimaverunt. — Scapus firmus rarius gracilis, copiosius squamatus quam in typo. Spica cylindracea, rarius abbreviata, densiflora, fructifera modo in parte inferiore sub- remotiflora. Flores magnitudine intermedii, 20 — 24 mm longi. Gorollae faucem versus purpurascentes, copiose breviter glanduloso-pilosae; laciniae rotundato-acutae. Galycis dentes acuti, tubo suo breviores, plumbei, sicci nigricantes. Ad radices Artemisiae cam- pestris L. ! et Achilleae millefolii L. Nieder-Österreich: Bei Stein an der Donau (nach Teyber). Böhmen: Auf der Velika hora bei Karlstein im Juli (Celakovsky in Herb. Beck! et al.); auf dem Berge Rabenstein bei Sebusein!, auf dem Hradischken bei Leitmeritz! Deutschland: Bei Frankfurt a. O., Freienwalde, Prenzlau (nicht gesehen), Lychen (Wohlfarth!). Pom- mern: Auf dem Schloßberge von Groß-Zarnow (nach F. Römer). Tirol: Bei Schlanders (M. F. Müllner)!, Zirl (Wöhrl)! Schweiz: (Schleicher!), im Wallis bei Dorenah (Ghenevard!). Piemont: In den Gottischen Alpen (Rostan nach Beguinot). Nota. Notae, quas J. Teyber (Über interess. Pflanzen aus Nied.-Öst., in Verh. zool. bot. Ges. LIX. [1909], p. 63) ad firmandam prolem praedicavit, minime idoneae ut Orobanche bohe- mica certe pro specie propria bene definita haberi possit. Var. e. Spitzelii G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 126. — Kopsia purpurea Beguin. ß. Spitzelii Beguin. in Fiori et Paoletti, Fl. anal. d'Italia II. (1902) 473. — Flores magni- tudine intermedii, 20 — 25 mm longi. Calycis dentes apicem versus subulati saepe fili- formes, tubum suum longitudine aequantes. Corolla saepe intense colorata. Hinc inde observata. Var. £. hirsuta G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 126, t. II, fig. 28 (2). — Flores magnitudine intermedii. Corolla faucem versus intense violacea vel purpurea cum plicis albidis, extus dense glanduloso-pilosa ; laciniae labii inferi suborbiculares, sicut omnes pilis longioribus saepe coloratis extus intusque et in margine dense obtectae subhirsutae. Galycis dentes apicem versus sub-subulati, tubo suo longiores rarius eum longitudine subaequantes. Antherae in basi et in maxima suturae parte comoso-pilosae. Ad Oro- banchem arenariam vergit. Siebenbürgen: Im Com. Kolos bei Boos (J. Freyn in Herb. Freyn!). Bul- garien: Bei Balcik-Kavarsk (Stribrny! in Herb. Velenovsky). Auch in Rußland (Fischer in Herb. St. Petersburg!). Var. rj. garhwalensis G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 126. — Flores conferti, 2 0 mm longi. Calycis dentes anguste lanceolati, apicem versus filiformes, tubo suo longiores. Antheris calvis, lacinis corollinis ellipticis subacutis a plurimis Orobanches arenariae formis diversa. Ostindien: Bei Janglo zwischen Tihri und Garhwäl (Duthie n. 528!). Nord- Persien: Am nördlichen Fuße des Eiburs im Tale bei Scheheristanek in 2200 m See- höhe, im Juni (Bornmüller!); nur nach einem Exemplare, daher nicht völlig sicher- gestellt. Var. #. iberica G.Beck, Monogr. Orob. (1890) 12 6. — Phelipaea obtusiloba Haussknecht, Iter syr. arm., exsicc. (1865) p. p. ! — Flores magni plurimum 30 mm longi, subconferti. Calycis dentes acuti, tubo suo postice profunde fisso longitudine breviores. Omnes partes copiosissime breviter glanduloso-pilosae, subtomentosae, canes- centes. Limbus corollae intus hirsutus. Antherae copiose sublanato-pilosae. 112 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Iberien: Auf dem Beryt-dagh (Haussknecht!). Transkaukasien: Im Gub. Tiflis (Lipsky!). Auch in Deutschland in annähernden Formen. Var. l. Pareysi G. Beck in Ost. bot. Zeit. (188 4) 310 pro spec; Monogr. Orob. (1890) 310 pro var. — Flores magni, — 30 mm longi. Laciniae corollae labil inferi ellipticae, rotundatae vel acutae. Styli subglabri. Antherae oblongae, sensim acumi- natae, glabrae vel parce lanuginoso-pilosae. Gaulis firmus, — 50 cm altus e media parte ramosus (vel simplex?). Spica multi- et densiflora. Bracteae et bracteolae elon- gatae, calycem longitudine subaequantes. Galycis dentes lanceolati, tubo suo longiores. Russische Länder: In der Krim (Pareys in Herb. Wien!). Kaukasus: Bei Tatuni (Hohenacker in Herb. St. Petersburg!). Var. x. simulans G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 127. — Flores plurimum remoti, saepe magni, ca. 30 mm longi. Galycis dentes lanceolati, tubum suum longitudine aequantes vel superantes. Planta Orobanchi arenariae affinis plurimum distinguitur spica saepe laxiflora, laciniis corollae labii inferi ellipticis, subacutis, antheris parcius pilosis vel calvis. Item cum var. i transitum efficit inter Orobanchem purpuream et Orobanchem arenariam. Vornehmlich im östlichen Europa, doch selten. Giskaukasien: Daghestan bei Derbent, im Mai (Alexeenko!) in einer Form mit fast zierlichem, 45 cm langem Stengel und z. T. 32 mm langen Blüten. Exsiccatae. Bornmüller, Iter pers. II. n. 7930, >;?! — Dörfler, lter turc. II. (1893) n. 630, ß. 4! — Duthie, Exs. Ind. Orient, n. 528, rj\ — Reichenbach, Exs. fl. Germ. n. 58, ß et ei — Schultz, Fl. Germ. Gall. exs. cent. 2, n. 141, ß\\ idem: Herb. norm. nov. ser. n. 1194! Nota. De biologia florum confer: P. Knuth, Die Bestäubungseinrichtungen der Orobanchen von Schleswig-Holstein (1891); Refer. in Just, Bot. Jahresbericht XIX. \. (-1 894) 413; porro Knuth, Handbuch der Blütenbiologie II. 2. (1899) 211. Sectionis Trionyehon species dubiae, imperfecte descriptae. 36?. 0. uralensis G.Beck, Monogr. Orob. (1890) 132. — Phelipaea pallens Bunge in Ledebour, Fl. ross. III. (1847) 312; Walpers, Annal. V. 637. — Gaulis simplex, parce squamatus, villosulus. Bracteae calyce breviores ; bracteolae lanceolatae, calyci appressae, tubum eius longitudine subaequantes. Galyx gamosepalus, subaequaliter sexfidus, cum dentibus lanceolatis, acutiusculis, tubum suum costatum subaequantibus brevioribusve. Gorolla extus pubescens, modice curvata, cum limbo subaequali et laciniis brevibus acutiusculis, fimbriato-ciliatis. Filamenta glabra; antherae undique parce secus rimas longe villosae, cum stylo parce glanduloso inclusae. Stigma bilobum. See. autorem »habitu, colore, calyce constanter sexfido ab Orobanchi purpurea Jacqu. distineta«. Non vidi. Uralisches Sibirien: Am See Indersk (Wagner nach Bunge). ?0. graciosa (Webb et Berth.) G. Beck = Phelipaea graciosa Webb et Berth., Phytogr. Canar. III. (1836—1847) 353; Reuter in DG. Prodr. XI. 6. In Pitard et Proust, Les iles Ganar. flore (1908) deest, fide Ind. Kew. III. 493 dubia. »Scapo simplici semipedali sicco dilutius rufo-furfuraceo-piloso; spica laxiuscula; bracteis lanceolatis lineari-filiformibus ; calyce campanulato-urceolato 4-fido, laciniis basi lanceolato-subovatis apice acutatis vel subuliformibus carinatis; corolla elongata angusta, labii superioris ad faucem convexo-plicati pubescentis laciniis rotundatis crispis crenato-denticulatis ; fila- mentis ad basin leviter pubescentibus; Capsula calyce longiore ovato-oblongo compressa acuta rufa apice pubescente; seminibus globosis fungosis albidis.« (Reuter.) Canarische Inseln: Auf Lancerotta und auf einer kleinen sandigen Insel Graciosa auf? (Webb et Berthelot). — Nach Reuter (1. c.) der Phelipaea arenaria und der Ph. longiflora verwandt. Orobanche. 113 Sect. 4. Osproleon Wallroth. OrobancJie sect. Osproleon Wallroth, Schedul. critic. I. (1822) 307; idem, Orobanch. gen. diask. (1 825) 21 et 29; Schultz, Beitr. (1829) 6; Koch, Syn. fl. Germ. (1837) 533 et ed. 2, 612; Benth. et Hook. f. Gen. II. 984; G.Beck in Engl. u. Prantl, Nat. Pflanzenfam. IV. 3b. (1895) 130; idem, Monogr. Orob. (1890) 133; idem in Hallier u. Brand, Syn. deutsch. Fl. (1907) 2071 et 2081. — Orobanche L. Syst. ed. 1 . (1735) n. 845. — Orobanche sect. Unibracteatae corollis 4-lobis Baumgarten, Enum.pl. Transsylv. II. (1816) 215. — Orobanche G. A. Meyer in Ledebour, Fl. altaica II. (1830) 450; Endl. Gen. pl. 727; Reuter in DG. Prodr. XL 15; Reichenb. fil. Icon. fl. Germ. XX. 89; Nees, Gen. pl. Germ. V. (Gamopet.) 1 ; et aut. plur. — Geratocalyx Gosson in Bourgeau, Exs. Pyr. Esp. n. 741 (Octob. 1847) et in Ann. sc. nat. 3. ser. IX. (1848) 145, t. 10. — Boulardia F. Schultz in Archiv, fl. France et Allem. (Dec. 1847) 103 = O. sect. Bou- lardia Benth. et Hook. f. Gen. pl. II. (1876) 984. — O. subgenus Monoschiza Pomel, Nouv. mater. fl. atlant. in Bull. Soc. de climat. d' Alger. (1874) 108; includit species nonnullas calyce antice connato insignes. — Catodiacrum Dulac, Fl. Haut. Pyr. (1867) Fig. 13. Orobanche sect. Osproleon Wallr. — A — i£Grex Coerulescentes: A O. coerulescens Steph. — B O. cernica Loefl., C var. cumana (Wallr.). — DO. Kotschyi Reut. — JE O. pycnostachya Hance. — F — J Grex Amoenae: F O. amoena G. A. Meyer; O ovarium transverse sectum; H forma O. colossea G. Beck. — J O. cütanchoides G. Beck. — (Antheris auctis; icon. orig.). 369. — Sectiones permultae leves et corrupte nominatae apud Lojacono-Pojero, Fl. sicul. II. 2. (1904) 155, jure negligendae sunt. — Pariter Orob. ampliflorae et stenanthae Pospich. Fl. öst. Küst. II. (1899) 658 et 661 frustra distingui possunt. — Flores pluri- mum sessiles et simpliciter spicati, bractea modo suffulti. Calyx. plurimum postice et antice fissus, saepe antice, rarius etiam postice connatus; segmenta lateralia, 1 2- dentata. Corolla bilabiata, in limbo plurimum glanduloso-pilosa. Placentae separatae 4. Stigma plurimum laete coloratum, nunc bilobum lobis hemisphaericis et sulco transversali perductum nunc subinfundibuliforme. Capsula longitudinaliter antice et postice dehis- cens, bivalvis; valvae stylo persistente saepe in apice cohaerentes. Testa seminum pluri- mum porosa. — Fig. 13 — 17. • Dispositio subsectionum et gregum sectionis Osproleon Wallroth. A. Corolla sub insertione staminum plus minus inflata, in media parte tubi constricta, supra staminum insertionem subinfundibuliformis , limbum versus coeruleo-violaceo- amethystina rarius alba vel lutea. Stamina fere in medio tubo inserta. Stigma dilute coloratum, plurimum albidum. Subsect. 1. Iiifiatae. A. Engler, Das Pflanzenreich. IV. (Embryophyta siphonogama.) 261. 8 114 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. a. Corolla mediocris, \ 0 — 20 rarius — 35 mm longa, plus minus pronus curvata, saepe genuflexa, sub staminum insertione conspicue inflata, supra insertionem saepius conspicue constricta Grex \. Coerulescentes. b. Corolla speciosa, 25 — 40 mm longa, subrecta infundi- buliformis vel paulo pronus curvata, sub staminum in- sertione paulo inflata vel angustata, supra insertionem minus constricta, coeruleo-amethystina Grex 2. Amoenae. B. Corolla antice supra staminum insertionem ampliata vel inflato-ventricosa, sub insertione staminum angustior, saepe aequaliter tubulosa. Stamina infra medium tubi, plurimum in tertia vel quarta parte infima, vel profundius ad basim corollae tubi inserta Subsect. 2. Angustatae. a. Linea dorsalis*) e basi curvata in medio corollae dorso subrecta vel concava (rarius modice curvata), in labium superum acriter curvata et declivis, apice saepe Herum erecto. or. Corolla alba, limbum versus coeruleaf?), subglabra. Grex 2. Amoenae (0. ß. Corolla alba vel ochroleuca, limbum versus praeci- cistanchoides). pue in nervis plus minus rubra, lilacina, amethystea vel purpurascens , ibidem in siccitate obscurior, saepe purpureo-nigrescens. I. Corollae pars superior pilis claris, capitula glan- dulosa plurimum lutea ferentibus obsita. Margo corollae laciniarum glaber. \. Linea dorsalis e basi curvata recta, in labio supero subdeclivis apiculo sursum curvato. Corolla ampla 25 — 30 cm longa, albida vel ochroleuca, limbum versus in nervis rubra, amethystea vel purpurea; laciniae margine glabrae. Stamina in quadrante infimo inserta. Stigma pallidum Grex 3. Speciosae. 2. Linea dorsalis e basi curvata in medio dorso recta, limbum versus saepe complanata de- clivis, rarius tota curvata v. genuflexa. Corolla angustius tubulosa v. campanulata, albida, ochroleuca vel luteola, in labio supero vel in eius nervis saepe rubro-violacea vel purpurea, extus dilute glanduloso-pilosa, in siccitate pa- pyracea, 10 — 20 mm (post anthesim modo — 23 mm) longa; laciniae margine semper glabrae. Stamina in quadrante vel tertio in- fimo tubi corollini inserta. Stigma rubro- vel violaceo-purpureum, rarius luteum .... Grex 5. Minores. II. Corollae pars superior pilis glanduliferis pluri- mum violaceo-purpureis vel rubris glandulas pluri- mum luteas ferentibus frequenter crebre tecta. Margo laciniarum corollae plurimum glanduloso- pilosus. Stamina in tertio infimo, interdum proxime basi tubi corollini inserta. Stigma rubro- purpureum (rarius luteum vel pallidum) . . . Grex 4. Glandulosae. *) Linea dorsalis est linea in planitie mediana verticali corollae sita, a basi super eius dorsum usque ad apicem labii superi producta, quae in conspectu a latere post anthesim corollae optime observanda est. Orobanche. }j5 y. Gorolla basi luteo-fusca vel lutea, limbum versus fusca vel fusco-purpurea (nun quam rubra), in siccitate intus extusque concolor, fusca vel fusco-purpureo-nigra. La- bium superum corollae fornicatum. Margo laciniarum glanduloso-pilosus. Glandulae pilorum clarorum dilutae pluriraum luteae Grex 6. Galeatae. b. Linea dorsalis tota e basi usque ad labium superum sem- ■ per saepe acriter curvata (rarius in labio supero paulo complanata vel in medio dorso rectiuscula). Tubus co- rollae amplae antice supra insertionem staminum plus minus ventricosus. Laciniae corollae in margine glandu- loso-pilosae. a. Stamina in tertia vel quarta infima parte corollae tubi inserta. Germen in basi antica luteum, non vel in- distincte gibbosum. Corolla extus intusque concolor; labium superum fornicatum, laciniis late sese erigen- tibus. Stigma luteum Grex 7. Cur v ata e. ß. Stamina in basi corollae tubi vel paulo altius inserta. Germen in basi antica gibberibus 3 — 5 luteis prae- ditum. Labium superum corollae fornicatum, laciniis anguste sese erigentibus. I. Gorolla ampla, dilute fusco-violacea vel luteo-fusca, extus intusque aequaliter concolor. Linea dorsalis aequaliter curvata. Stigma luteum Grex 8. Arcuatae. II. Corolla typice lutea, limbum versus rubra, sanguinea vel fusco-purpurea, in siccitate saepe subatra, bi- color idest intus intensius colorata et nitens (rarius concolor lutea). Linea dorsalis aequaliter curvata vel in medio dorso subrecta, in labio supero saepe declivis Grex 9. Cruentae. Subsect. 1. Inflatae G. Beck. Subsect. Inflatae G. Beck in Haläcsy und Braun, Nachtr. zur Flora Nieder-Österr. (1882) 124; Monogr. Orob. (1890) 136 et in Hallier u. Brand, Syn. deutsch. Fl. (1909) 20 82. — Corolla sub insertione staminum plus minus inflata, in media parte tubi con- stricta, hinc pronus curvata — genuflexa vel tota subrecta, infundibuliformis, in limbo coeruleo-violaceo-amethystina, rarius alba vel lutea. Stamina fere in medio tubo inserta. Stigma lobatum, dilute coloratum, plurimum albidum. Greges: I. Coerulescentes] 2. Amoenae. Grex 1. Goerulescentes G.Beck, Monogr. Orob. (1890) 136. — Corolla mediocris, 10 — 20 rarius — 35mm longa, plus minus pronus curvata, saepe genuflexa, sub staminum insertione conspicue inflata, supra staminum insertionem saepe conspicue constricta, limbo coeruleo, violaceo vel amethystin o, rarius albo vel luteo. Species 37 — 42. — Fig. \ZA—E. Die Verbreitung der Sektion siehe auf Karte 63 in: Die Pflanzenareale 1. Reihe, Heft 7. Dispositio specierum gregis Goerulescentes. A. Calycis segmenta basi ovalia, indivisa vel apice breviter aut usque ad mediam partem bidentata, dentibus nunquam par- tem connatam segmenti longitudine superantibus. Corolla 1 2 — 25 mm longa. 8* 116 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. a. Calycis segmenta usque ad mediana partem bi- rarius tri- dentata. Corolla 20 — 25 mm longa, alba, lutea vel azurea, in siccitate luteo-fusca, limbo saepe pallidiore. Laciniae corollae margine papillosae et plus minus breviter glandu- loso-pilosae. Antherae sublanuginoso-pilosae. (Asia Orient.) 37. 0 . pycnostachya. b. Calycis segmenta integra vel apice breviter vel longius bi- dentata. Corolla 10 — 23 mm longa. Laciniae corollae margine glabrae (vel subglabrae) non papillosae. Antherae glabrae (vel paulo puberulae). a. Corolla in parte infera alba, limbum versus coeruleo- violacea. I. Rhachis spicae, bracteae, bracteolae et calyx arach- noideo-lanuginoso-pilosae. Flores 12 — 23 mm longi. Corolla plus minus curvata, extus albo-pilosa et glanduloso-pilosa vel glabrescens, in siccitate tota fusca. Antherae cum stylo glabrae. (Europa centr., Asia centr. et Orient.) 38. 0. coerulescens. II. Rhachis spicae, bracteae, bracteolae et calyx bre- vissime glanduloso-pilosae, saepe glabrescentes. Flores 10 — 20 mm longi. Corolla in siccitate inferne alba papyracea, limbum versus fusca vel purpureo-fusca, acriter pronus curvata cum fauce saepe deflexa, extus parce glanduloso-pilosa vel glabrescens. Fila- menta glabra vel infra pilosa; Stylus glaber vel parce glanduloso-pilosus. (Europa medit., Africa et Asia calida) 39. 0. cemua. ß. Corolla lutea (?), 11 — 16 mm longa. Antherae cum filamentis glabrae. I. Spica densiflora. Flores 11 — 16 mm longi; bracteae eos longitudine superantes 40. 0. Solmsii. II. Spica remotiflora. Flores 12 — 15 mm longi; brac- teae longitudine tubum corollinum aequantes . . 41. 0. Cathae. ß. Calycis segmenta profunde bipartita, dentibus partem eius connatam multo superantibus, angustis et elongatis, rarius integra angusta. a. Flores 20 — 35 mm longi. Corolla in siccitate infra albo- papyracea, in limbo dilute fusca. Stylus plus minus glandu- loso-pilosus. Antherae subglabrae. Spica densiflora. (Persia, Turkestan) 42. O. Kotschyi. b. Flores 18 — 25 mm longi. Corolla tota in siccitate luteo- fusca, limbo saepe pallidiore; viva coerulescens, azurea v. coeruleo-violacea. Antherae lanuginosae vel glabrae. Spica sublaxiflora v. densiflora. (Asia Orient.) 37. O. pycnostachya. 37. 0. pycnostachya Hance in Journ. Linn. Soc. XIII. (1873) 84; Forbes and Hemsley, Enum. pl. China, in Journ. Linn. Soc. XXVI. (1890) 222; Franchet, PI. David. 226; Komaröv, Fl. Manshur. III. (1907) 468; Nakai, Fl. Koreana II. (1911) 130. — Caulis gracilis, 10 — 60 cm altus, basi non vel paulo incrassatus, siccus striatus, lutes- cens, glanduloso-pilosus, parce rarius copiose squamatus. Squamae spicam versus accres- centes, oblongo-lanceolatae, inferiores glabrae, superae glanduloso-pilosae, — 2 cm longae. Spica cylindracea, multi- et densiflora, rarius laxiflora, apice rotundata vel breviter acu- minata et bracteis comosa. Flores primum erectopatentes, serius patentes, 20 — 25 mm longi. Bracteae lanceolatae, corollis breviores, rarius eas longitudine aequantes. Calycis partes liberae vel antice brevissime connatae, ovales vel oblongae, profunde bi- vel tri- Orobanche. 117 dentatae rarius integrae, multinerviae, copiose glanduloso-pilosae; dentes paralleli longe acuminati, saepe angusti vel angustissimi, 3 — 7-nervii, nunc dimidium corollae tubi longi- tudine aequantes nunc longiores sed tubo corollino breviores. Corolla supra staminum insertionem constricta et ibidem genuflexa, inde paulo ampliata, subrecta cum linea dorsali subrecta, alba, lutea vel azurea, sicca dilute fusca cum limbo saepe dilutiore pallido copiose glanduloso-pilosa, suaveolens; labia porrecta; superum bilobum, emarginatum vel carinatum; inferum aequaliter trilobum, cum plicis magnis; laciniae omnes suborbicu- lares, rotundatae vel truncatae, plicatae, in margine repandae vel inaequaliter subtiliter vel profundius crenulato-dentatae et interdum papillosae, glanduloso-pilosae rarius etiam pilosae. Stamina 5 — 7 mm supra basim corollae tubi inserta; filamenta in basi parce pilosa, supra glabra vel sub antheris parcissime glanduloso-pilosa; pollen 22 — 30 u\ cellulae endothecii mucronem versus incrassatae; antherae oblongae, sensim acuminatae conspicue mucronulatae, circa suturam lanuginosae vel glabrae, siccae albae. Germen oblongo-ellipsoideum ; placentae separatae; Stylus glanduloso-pilosus; stigma bilobum cum lobis hemisphaericis, luteum, exsertum. Capsula 9 — 1 0 mm longa; semina 0,35 — 0,45 mm longa; cellulae testae minute dense porosae. — Fig. \3E. Plantae nutrices. Grescit ad radices Artemisiarum. Nominantur: Artemisia campestris L. (?), A. desertorum Spr., A. sacrorum Ledeb. (s. F. Karo). 0. pycnostaehya Hance bewohnt das mittlere Ostasien vom Flusse Schilka in Transbaikalien ostwärts bis zum Japanischen Meere und durch die Mandschurei und Nord-China bis Korea. Südwärts reicht sie bis Yünnan-fu in Yünnan (Süd-China) bis zum 25° n. Br., auch kommt sie auf der Insel Kiu-siu in Japan vor; sie erreicht bei Nerczynsk am Schilka-Flusse 52° n. Br. (Siehe Karte 63 in: Die Pflanzenareale I.Reihe, Heft 7.) Sie blüht im April — Juli. Transbaikalien: am Flusse Schilka (Turczaninow a!); an felsigen Abhängen zwischen Buschwerk bei Nerczynsk zu? Artemisia sacrorum Ledeb., 4 892 (F. Karo cd). — Mongolei: auf dem Berge Muniula im Tale des Hwang ho (Przewalskü). — Mandschurei und Amurgebiet: an der Mündung des Flusses Bureia, bei Possjet, Poriph, Poddale, Diskiri bei Blagowjeschtschensk (Maximowicz /?!); im Ussurigebiet am Flusse Suifun bei Poltowskaja und im Tale Sanczagon (Komaröv /?!); am oberen Jalu- Dsian-Flusse bei Cirea Pahtesa-gön (V. Komaröv!). — China (Fischer!), in der Provinz Tschili: Tschili bei Wa ping hsian am Flusse des Bo hua schan bei 1 000 m (Lim- pricht als O. cernua n. 2477 im Juli!), auf den Bergen um Peking (nach Bretschnei- der), um Peking (Hance, Herb. n. 17048? Warburg n. 6127!), bei Jang schin ping (Schindler a!), Tang-shan, Si-yusze, Yiu-shan, Mt. Conolly (Bretschneider in Herb. St. Petersburg!). Hsiau-Wu— Tai-shan (Moellendorf!), Johol (David nach Franchet), Chansi N., Youngmongchan Juli 1914 (Licent n. 551 !), Honan N. bei Paicha Wungan (Juni 1915 n. 1 103!), in Herb. mus. Paris (a); Chansi merid., Sud du Yen tch'e (Licent n. 1824! Mai 1916). — Korea: im nördlichen Teile (Komaröv), bei Ham gyöng nächst Sinpho, Chyyongjin (nach Nakai), bei Popen am Flusse Jalu (nach Nakai). — Japan: auf der Insel Kiu-siu bei Nagasaki (Maximowicz ß\). Exsiccatae. Handel-Mazzetti, Iter sinense 1914 — 1915, n. 6068 (y!). — F. Karo, PI. Dahuriae n. 368 (a!). — V. Komaröv, Fl. Manshuriae n. 1427 (ß\). — Iter Warburg. n. 6127! Conspectus varietatum O. pycnostachyae Hance. A. Corolla plurimum conspicue'genuflexa. Antherae lanuginosae. Stylus glanduloso-pilosus. a. Corolla alba vel lutea. Laciniae corollae margine saepe papilloso plus minus glanduloso-pilosae vel pilosae. Ca- lycis partes profunde bidentatae Var. a. genuina. b. Corolla coerulescens vel azurea. Laciniae corollae mar- gine glabrae. Calycis partes saepe subfissae, dentibus an- gustis instructae Var. ß. amurensis. 1X8 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. ß. Corolla suberecta vel erecto-patens. Antherae glabrae. Partes sexuales glabrae. Laciniae corollae margine glabrae. Stylus glaber Var. y. yünnanensis. Var. a. genuina G. Beck. — 0. pycnostachya Hance, 1. c. — Spica plurimum densi- flora vel in basi modo laxiflora. Calycis segmenta ovalia, dentibus lanceolatis, longe acuminatis, parte sua connata longioribus, profunde bidentatis. Corolla plurimum genu- flexa; laciniae corollae margine papillosae, plus minus glanduloso-pilosae et hinc inde pilosae. Frequenter occurrit. Forma 1. albo-lutea G. Beck, Monogr. Orob. (1 890) 141. — 0. macrolepis Turc- zaninow, Gatal. Baikal, n. 878 et in Ledebour, Fl. III. 1, 323 nomen solura, non Cosson; Turczaninow in Bull. soc. nat. imp. Moscou, XXIV. (1851) 356, vidi orig. in herb. Petrop.; Maximowicz, Prim. fl. Amur. 211. — 0. spec. Bretschneider, Botan. sinic. (1882) 114. — Corolla alba; stamina et pistillum lutea. Forma 2. typica G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 141, t. II, fig. 32 = 0. pycno- stachya Hance, 1. c. — Corolla lutea. Var./?. amurensis G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 141. — 0. ammophila Maxi- mowicz, Prim. fl. Amur, 2 1 1 ex max. parte, non C. A. Meyer. — 0. amurensis Komarow, Fl. Mansh. III. (1907) 469 (fide Nakai, 1. c.) et in Act. bort. Petrop. XXV. (1907) 469. — Spica saepius tota laxiflora. Calycis segmenta oblongo-linearia aut profunde bidentata, itaque usque ad basim fissa, aut rarius integra, dentibus anguste linearibus, longissime acuminatis, uninerviis in basi sua trinerviis (nervis lateralibus marginalibus). Corolla coeru- lescens vel azurea, erecto-patens, minus vel rarius pronus curvata, tubo angusto, laciniis in margine papillosis, parce glanduloso-pilosis, epilosis. Im Amurgebiet, in der Mandschurei, Zentral-China und in Korea. Var. y. yünnanensis G.Beck. — Caulis 15 — 2 5 cm altus, basi paulo clavato- incrassatus, copiose squamatus, striatus; squamae ovales, acuminatae vel obtusae, arach- noideo- longe glanduloso-pilosae, — 14 mm longae. Spica cylindracea, — 14 cm longa, apice rotundata, densi- et multiflora. Flores erecto-patentes ; bracteae ovales, acuminatae uti squamae pilosae, corollis breviores. Calycis partes separatae, oblongae, ad medium vel profundius bidentatae, glanduloso-pilosae; earum dentes erecti, subparalleli, angusti, acuminati, subtrinervii, corolla breviores. Corolla erecto-patens, non pronus genuflexa, tubulosa, supra staminum insertionem paulo constricta et ad faucem versus ampliata, 18 — 21mm longa, pulchre intense coeruleo-violacea, glanduloso-pilosa ; linea dorsalis supra staminum insertionem leviter curvata vel subrecta, ad labium superum paulo de- clivis; labium superum porrectum, plicato-emarginatum, laciniis rotundatis; inferum ae- qualiter trilobum; laciniae omnes latae, margine glabro inaequaliter crenulato-dentatae ; plicae magnae. Stamina 5 — 6 mm supra basim corollae inserta; filamenta basi pilis perpaucis obsita vel tota glabra; antherae ovatae, apiculatae, glabrae, albae; pollen 22 — 25 [i. Stylus glaber; stigma bilobum, lobis rotundatis luteis instructum. Semina globoso-ellipsoidea, 0,3 — 0,43 mm longa; testae cellulae punctato-porosae. China: Prov. Yünnan, auf dem Berge Hsi-schan bei Yünnanfu in Steppen der ge- mäßigten Zone bei Yadjiatsum auf Artemisia bei 1 900 m Seehöhe im April 1915 (Handel- Mazzetti, Iter sinense 1914 — 1915, n. 6068 in Herb. Wien!). 38. 0. coerulescens Stephan in Willd. Spec. pl. III. (1800) 349; G.Beck, Monogr. Orob. (1890) 137. — Caulis firmus, 9 — 43 cm altus, singulus vel plures conferti, basim versus plurimum sensim clavato-incrassatus et fibrillis numerosis cinctus, striatus, lu- teolus, infra glabrescens, supra imprimis sub spica et in rhachide spicae copiose albo- arachnoideo-lanuginosus, in siccitate mucore quasi obtectus, infra parce, supra copiose squamatus. Squamae ovali-lanceolatae, plurimum integrae, rarius denticulatae, inferiores subglabrae, superiores lanceolatae et extus copiose albo-lanuginosae, subappressae, 12 — 2 5 mm longae. Spica ovata vel cylindracea, apice plurimum rotundata, rarius breviter acuminata, multi- et densiflora. rarissime imprimis fructifera in parte basali laxiflora, 3 — 19 cm longa. Flores primum erecto-patentes, demum conspicue pronus curvati, saepe Orobanche. üg subhorizontaliter patentes, 10 — 18 — 23 mm longi. Bracteae squamis superis conformes erecto-patentes, rarius apice deflexae, corolla breviores vel eam longitudine aequantes vel superantes, extus copiose albo-araneoso-lanuginosae. Calycis segmenta libera, e basi ovali lanceolata vel oblongo-lanceolata, apice vel usque ad medium rarius profundius bidentata rarius tridentata, multi- et crassinervia, copiose lanuginoso-pilosa ; eius dentes lanceolati, rarius apice subulati, corollae tubo breviores, rarius eum longitudine subae- quantes. Corolla supra staminum insertionem constricta et inde conspicue pronus cur- vata vel genuflexa, subhorizontaliter patens, faucem versus paulo ampliata, e basi dilute coerulea vel subamethystina, extus plurimum copiose albo-pilosa vel lanuginosa, rarius glabrescens; linea dorsalis post tertiam infimam corollae subgenuflexa, faucem versus paulo curvata vel subrecta; labium superum bilobum, rarius emarginatum, laciniis brevi- bus latiusculis rotundatis vel subtruncatis plicatis, patentibus, margine subcrenulato sub- glabris vel glabris praeditum; inferum porrectum vel paulo deflexum, supero longius, laciniis subaequalibus vel media paulo longiore, orbicularibus vel ovalibus, rotundatis, rarissime subacutis, in margine inaequaliter crenulato-dentatis, concavis, glabris et plicis maximis albidis munitum. Stamina supra tertiam infimam corollae 6 — 7 mm supra basim inserta; filamenta infra paülo incrassata et pilosula, in media parte et supra glabra; antherae oblongae, acuminatae, breviter mucronulatae. subparallelae, subglabrae, rarius pilosae, in siccitate ochroleucae ; pollen 25 — 30 ^; cellulae endothecii incrassatae. Germen ellipsoideum vel cylindraceum, longitudinaliter 2 6-sulcatum; placentae separatae, 4; Stylus subrectus, albidus vel sub stigmate lilacinus, glaber vel pilis simplicibus rarius glanduliferis perpaucis obsitus; stigma 2 4-lobum, lobis hemisphaericis velutinis, ochro- leucis instructum. Capsula cylindracea, 2- rarius 3 4-valvis. Semina ellipsoidea, 0,38 — 0,4 4 mm longa. Cellulae testae punctato-porosae. — Fig. 13-4. Plantae nutrientes. 0. coerulescens Steph. ad radices Artemisiarum parasitica observatur. Insidentem vidi ad radices Artemisiae campestris L., A. inodorae M. B., A. capillaris Thunb. Errore indicatur ad radices Loti comiculati L. (sec. Fürnrohr), Aohilleae millefolii L. (s. Sulp. Kurz), Medicaginis falcatae L. (s. Eschweiler). 0. coerulescens Steph. bewohnt die Steppengebiete von Eurasien und dehnt ihre Verbreitung von den Küsten Japans durch Zentral-Asien und das östliche Europa nach Deutschland bis zur Weichsel und über Danzig (18° 30' östl. Länge von Greenw.) nach Brandenburg bis (13° 35' östl. Länge) in die Gegend zwischen Oderberg und Liepe (nach As eher son u. Graebner, Syn. nordost. Flachl. [1899] 655 ehemals) (10°40' östl. Länge von Greenw.) und an den Naabfluß bei Regensburg aus. In Russland erreicht sie ihre Nordgrenze im Gubern. Perm, wo sie wie nirgend sonst ihre Standorte bis zum 55. bis 58. Grad nördl. Breite vorgeschoben hat. Den Mittelmeerländern ist sie fremd und scheint weder den unteren Donaulauf noch die Kaukasuskette nach Süden über- schritten zu haben. Gegen Inner- Asien häufen sich ihre Standorte und sie ist in den Steppen und Wüsten Zentral-Asiens in Turkestan, in der Mongolei und in den Chi- nesischen Ländern zwischen dem 30. und 55. Grad nördlicher Breite eine häufige Er- scheinung. Von dort aus mag sie auch Korea und Japan erreicht haben. (Siehe Karte 63 in: Die Pflanzenareale I.Reihe, Heft 7.) Sie blüht im Mai bis Juli, in Europa im Juni, Juli. Deutschland: Bayern: bei München, Regensburg, Schwandorf!; Brandenburg: zwischen Oderberg und Liepe, früher (nach Ascherson u. Graebner, Fl. nordostd. Flachl. [1899] 655); Ost-Preußen, um Bürgersdorf im Kreise Wöhlau (nicht gesehen); West-Preußen: !lm Weichseltale auf der Westerplatte, um Schidlitz bei Danzig, bei Dirschau, Mewe (nach Scholz im 32. Ber. westpreuß. bot. zool. Ver. [1910 — 1911] 66 — 67), Graudenz, Lessen. Tschechoslowakei: in Böhmen (nach Celakovsky, Prodr. Fl. Böhm, und Nachtr.) auf dem Millayerberge bei Laun, Schwarzer Berg bei Brüx, Gross Wostray, zwischen Hlinai und Sladitz, bei Lobositz, auf dem Schreckenstein bei Aussig!, bei Öernosek, auf dem Radobyl und der Weißen Leite bei Leitmeritz!, um Weißwasser!; auf der Velka hora bei Karlstein (Velenovsky!); Mähren: um Moholno, Eibenschütz, Povupek, um Brunn! (Königsfeld, Schreiwald, Karthaus, Hadyberg, Eibenschitz, Obran), 120 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Jundorf. — Slowakei: Neudorf bei Preßburg! — Ungarn: Farkasret bei Budapest (Degen!). — Bulgarien: nur bei Lovec (Urumoff!), nicht bei Philippopel (&korpil!) u. a. 0. — Österreich: Nieder-Österreich : um Wien!, Mödling, Angern, Matzen!, Ollers- dorf!, Auspitz, Retz, Krems!, Dürnstein, Mautern, Spitz!, Langenlois!; in Ober-Öster- reich (nach Duftschmidt). Russische Länder:! Wolhynien: bei Kremenaz (Besser!): Podolien: bei Balta (Schmalhausen!); Ukraine, im Gub. Jekaterinoslaw (Akinfiew!); im Gub. Saratow!, im Gub. Perm: am Flusse Ssak Jelga und bei Taliznisawod u. a. 0.!, auf den Wolga- Inseln, in der Kalmücken-Steppe ! Gub. Stawropol (Nor mann!); Daghestan: an der san- digen Küste bei Petrowsk, im Juni (Radde, Lipsky!). Astrachan: bei Sarepta (Becker!); Jergeni, im Mai (Pacsoskü); in Ciskaukasien : Gub. Terek: bei Kunim, im Juni (Lipsky!). — Von Arcangeli (Comp. fl. Ital. ed. II. [1894] 414) wird 0. coerulescens auch in Friaul (nach Brumati) angegeben, welche Angabe sich sicher auf 0. cernua bezieht. Asien. Sibirien: am Flusse Irtysch, in der songhorisch kirgisischen Steppe zwi- schen Dschartasch und Arkat (Karelin und Kiriloff!); Turkestan im Altai!; Dahurien: um den See Saisangnor und Baikal; Transbaikalien ! : um Nertschinsk (Karo)! im Amur- Gebiet (Maximowicz!). — Mongolei: auf sandigen Hügeln bei Jelin im Juni (G. W. Campbell!) und östlich von Para-hota im August (C.W. Campbell!); im südlichen Altai an den Quellen des Flusses Jatal im granitischen Gerolle, an sandigen Orten längst des Flusses Ssakssa (Potanin!), am Flusse Chobdo (Kalming!), auf dem südlichen Alaschan, bei Muni-ula (Przewalskü). — China: um Peking bei Miao feng shan (Bretschneider! in Herb. St. Petersburg), Takio sfe, Pan shan (Bretschneider!), in der Prov. Schönking der Mandschurei (J. Ross!), bei Tschi fu (SchottmüllerQ, Lehe fu hüls (Hance!), Ku pei Ku (Wawra in Herb. Wien!); Chansi central au Tsin ling (Licent n. 2752! in Herb. Mus. Paris) und Chansi N. (n. 84)!; Turga Rocche (Bohnhof, Voyage au lake Hanka n. 20!). — Im koreanischen Archipel (Oldham!), im nördlichen Korea (nach Komaröv), bei Kangnön; an der sandigen Küste der Insel Quelpaert (Faurie n. 1935!). Im Tale Che-czchen-gan bei Omegan am Jalu (V. Komaröv, Fl. Manshuriae n. 1425!). — Japan: auf der Insel Kiu siu bei Nagasaki (Oldham), auf Nippon in Wiesen bei Senano (= Sanindo?) (Tschonoskü); Insel Formosa: nach Mat- surnura und Hayata, Enum. pl. Formos. (1906) 285, bei Bioritou (Y. Tashiro), an der Küste bei Tamsui (U. Faurie), und an anderen Stellen (G. Nakahara, T. Kawakami); nicht gesehen. Ludit: A. Corolla minor, 10 — 18, summum 20 mm longa. Forma 1. pekinensis G.Beck, Monogr. Orob. (1890) 138. — Caulis 9 — 18 cm altus. Spica multiflora, densissima. Flores minimi 10 — 15 mm longi. Corolla obscure coerulea, labio supero plicato-marginato praedita. Calyx amethystinus. China: Um Pan-shan bei Peking (Bretschneider, untern. 556 in Herb. Peters- burg!): bei Chefoo = Tschi-fu (Schottmüller! und Warburg n. 6126! in Herb. Berlin!). Forma 2. occidentalis G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 138, t. II, fig. 31. — 0. coerulescens autorum Germaniae et Austriae. — 0. coerulescens Reichenb. Iconogr. VII. 44, fig. 925; Reichenb. fil. Icon. fl. Germ. XX. 107, t. 188; Reuter in DC. Prodr. XI. 34; Dietrich, Fl. boruss. VIII. t. 511; Koch, Syn. fl. Germ. 538; ed. 2. 619 et Fl. Deutschi. IV. 464; Schlechtend. Fl. Deutschi. XIII. 3, t. 2 (male); 5. Aufl. t. 1762 (male colorata); Beck, Niederöst. Orob. in Haläcsy und Braun, Nachtr. zur Fl. Nied.-Öst. (1882) 124; Fl. Nied.-Öst. (1893) 1007; Beck in Ballier u. Brand, Syn. deutsch. Fl. III. (1907) 2082; Hayek in Hegi, Illustr. Fl. Mittel-Europa VI. 139, fig. 82a — c. — Huc pertinet etiam 0. quadrivalvis Regel in Acta horti Petrop. VI. 2.(1880) 354, quae >capsulis omnibus quadrivalvibus« statum abnormem in nostris magis fortuitum sistit. — Spica ovata vel cylindracea. Flores parvi, vix 2 0 mm longi, paulo e bracteis prominentes, bracteis et calycibus saepe occulti. Corollae laciniae parvulae. Bracteae corollam longi- tudine aequantes vel breviores. Vornehmlich in den europäischen Ländern. Orobanche. 121 Subforma multidentata G. Beck. — Firma. Spica multiflora. Calycis segmenta omnia tridentata, hinc inde antice paulo connata. Rußland: im Permer Gubernement (Kryloff!). Forma 3. ombrochares G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 138. — 0. ombrochares Hance in Journ. Linn. soc. XIII. (1873) 84; Hemsley, Enum. pl. China, in Journ. Linn. soc. XXVI. (1890) 222. — Spica ovata vel cylindracea, apice plurimum rotundata. Flores 16 — 21 mm longi. Bracteae et calyx dense albo-arachnoideo-lanuginosae. Calycis seg- menta profunde bidentata, dentibus lanceolatis. Gorolla saepe intense colorata. Laciniae eiusdem labii inferi magnae, latiores. Filamenta infra basi breviter pilosa. Antherae apice lanuginoso-pilosae. Habitu 0. caesiae var. ß. boreali simillima! In Ostasien mit der Form 5. typica. Wahrscheinlich gehören zu dieser Form auch die Pflanzen der 0. coerulescens aus Korea. Nota. Exemplaria originalia e manu d. Hance accepta demonstrant corollae labium su- perum non integrum sed profunde emarginatum, filamenta infra non glanduloso-pilosa sed sim- pliciter pilosa. Exsiccata eius n. 15872 continent sub eius 0. ombrochares etiam formam sine ullo dubio typicam. Forma 4. cristata G.Beck, Monogr. Orob. (1890) 138. — Spica bracteis corolla longioribus apice cristato-comosa. Calycis dentes corollae tubum longitudine subaequantes. Mit der Form 2. occidentalis, der sie in sonstigen Merkmalen gleicht. B. Corolla major, 20 — 23 mm longa. Forma 5. typica G.Beck, Monogr. Orob. (1890) 138, t. II, fig. 81 [2]. — O. coerulescens Stephan in Willd. Spec. pl. III. (1800) 349, vidi spec. origin. in herb. Berol. et Petropol.; Wallroth, Orob. gen. diask. 57; Ledeb. Fl. Ross. III. 1, 322; Matsumura et Hayata, Enum. pl. ins. Formosa (1906) 285; Palibin, Consp. fl. Koreae II. 23. — O. coerulescens a. normalis O. Kuntze (corolla coerulescens) ß. bicolor O. Kuntze (co- rollae tubus coerulescens, labium violaceum) in Act. horti Petropol. I. (1887) 225. — O. canescens Bunge, Enum. pl. Chinae bor. (1831) 50, n. 2 82 et in Mem. sav. etrang. Petersb. II. (1835) 124 fide Ind. Kew., non Presl (1822) = O. albo-lanata Steudel, Nomencl. bot. ed. 2. II. (1841) 230, vidi spec. orig. in herb. Petrop. ; Reuter in DC. Prodr. XI. 36; Forbes and Hemsley, Enum. pl. China in Journ. Linn. soc. XXVI. (1890) 221. — O. ammophila C. A. Meyer in Ledebour, Fl. altaica II. (1830) 454; Ledeb. lcon. pl. fl. ross. IV. t. 389 et Fl. ross. III. 1, 320; Reuter in DC. Prodr. XI. 32; Debeaux, Contrib. ä la flore de Chine III. 105; Forbes and Hemsley, 1. c. 221; Maxim. Ind. fl. Pek. in Primit. fl. Amur. 475; Franchet, PI. David. 227 et in Mem. soc. scienc. nat. Cherbourg XXIV. 241, fide Forbes et Hemsley; Franchet et Savat. Enum. pl. Japon. I. 353; Forbes et Hemsley, Ind. fl. Sin. II. 222; Palibin, Consp. fl. Koreae II. 23, fide Matsumura et Hayata, Enum. pl. ins. Formosa (1906) 285. — O. coerulescens y. ammophila O. Kuntze in Act. horti Petrop. X. (1887) 225. — O. borealis Reuter in DC. Prodr. XI. (1847) 32 non Turcz. = O. coerulescens var. albiflora 0. Kuntze in Acta horti Petrop. X. (1887) 225 est forma corolla alba praedita. — Spica multi- et plurimum densiflora rarius laxi- flora, plurimum cylindracea, — 17(20) cm longa, apice rotundata vel acuminata. Flores 20 — 22 mm longi, conspicue prominentes, bracteas longitudine aequantes vel paulo bre- viores. Laciniae corollae plurimum conspicue denticulatae. Calycis partes vix ad medium bidentatae. Mehr im östlichen Verbreitungsgebiete der O. coerulescens von den russischen Steppen bis nach Japan. Forma 6. Lehmannii G.Beck, Monogr. Orob. (1890) 139. — Caulis validus, crassus, 35 cm altus. Spica multi- et densiflora, cylindracea, paulo acuminata. Bracteae corollas longitudine aequantes. Flores maximi, 22 — 23 mm longi. Laciniae labii inferi corollae late ellipticae. Calycis segmenta profunde ultra medium bidentata. Habitu eximia et O. Kotschyi Reuter simillima, sed indumento calycis et bractearum facile distinguenda. In den Reliquiae Lehmannianae im Herbar S. Petersburg ohne Standort! Exsiccatae. Karelin et Kiriloff, Exsicc. anni 1840, n. 384, f. 5! — Koväts, Exsicc. fl. Austr. n. 369, f . 2 ! — Schultz et Winter, Herb. norm. n. 120, f. 2! 122 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. 0. japonensis Makino in Journ. Japan. Bot. VI. Nr. 7. (1929) 9. — "A leafless root-parasite, erect, attaining about 27 cm in height. Rhizome tumid, with short thick roots, laxly scaly. Stem solitarj, simple, laxly scaly, angulate and deep-brown when dried, very thinly pubescent; scales adpressed, subulate, thinly pubescent. Spike about 14 — 18 cm long, erect, many-flowered; rachis angulate and deep-brown when dried, thinly tomentoso-pubesdent with pale hairs. Flower 1-bracteate; bract subulate, long- acuminate, thinly tomentoso-pubescent with pale hairs. Galyx 2, ovate or narrowly ovate, slightly longer or shorter than the bract, bifid with acuminato-subulate lobes, thinly tomentoso-pubescent with pale hairs. Corolla 16 — 18 mm long, erect patently turned laterally, purple, very thinly tomentoso-pubescent with white hairs externally; tubes nar- row, arcuate, about 3 mm across in the middle portion, ± enlarged towards the upper; limb gapingly 2-labiate; upper lip short, subemarginate, about 6 mm broad; lobes suberoso- subtruncate; lower lip triparted, patent; lobes ovate-rectangular, subtruncato-emarginate at the apex, about 4 mm long. Stamens included, reaching under the throat, slightly lower than the style; filament filiform; anther small. Ovary ovato-elliptical, acute at the apex, glabrous, about 6 mm long; style stout-filiform, glabrous, hardly exceeding the throat in height, 10 mm long; stigma dilated. Capsule ovato-elliptical, about 10 mm long, 4 mm across, with very minute and very numerous seed." Planta nutriens. Artemisia vulgaris L. v. indica Max. \ Japan: in der Provinz Shinano (M. Kitagawa), Junio. Japanischer Name Yomogi- utsubo. Nota. E diagnosi vix aegreque sufficiente discrimina graviora ab 0. coerulescente investi- gare non possum. 39. 0. cernua Loefling, Iter hisp. (1758) 152; G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 141. — Caulis singulus vel plures aggregati, — 41 cm altus, robustus — 2,5 cm crassus, vel tenuior et gracilis, in basi vix vel paulo incrassatus, furfuraceo-glandulosus, rarius sub- glaber, striatus, nunc copiose nunc parce squamatus. Squamae ovales vel ovali-lanceo- latae, breviter vel longius acuminatae, integrae vel in margine denticulatae, crassae, furfuraceo-glandulosae, rarius glabrescentes, cauli accumbentes, 5 — 10 mm longae. Spica cylindracea, serius saepe elongata, — 27 cm longa, densi- vel plus minus laxiflora, saepe densissima, semper multiflora, in apice rotundata vel breviter acuminata. Flores primum erecto-patentes, demum patentes 10 — 2 4 mm longi. Bracteae floribus breviores, ovales vel suborbiculares, squamis superis aequales. Calycis partes liberae, rarius antice vel postice breviter coalitae, ovali-lanceolatae, integrae vel plus minus profunde bidentatae, ochroleucae vel coerulescentes, parce glandulosae; eius dentes acuminati, ad apicem versus saepe subulati, trinervii, tubo corollino semper, saepe ter breviores, rarius lon- giores, sicci saepe coriacei. Corolla sub staminum insertione imprimis post anthesim inflata, in media parte constricta et hinc plus minus pronus curvata, saepe genuflexa, patens, fauce saepe iterum deflexa et limbo saepe parvulo, in basi subscariosa alba nitens, faucem versus coeruleo-amethystina et in siccitate fuscescens, extus parce glan- dulosa glabrescens ; labium superum bilobum rarius emarginatum, lobis erecto-patentibus, in margine glabro inaequaliter crenulatis; laciniae labii inferi subaequales, rotundatae vel acutiusculae, margine inaequaliter repandae vel crenatae, rarius profundius lobatae, plicatae. Plicae amplae, glabrae saepe luteolae. Stamina paulo infra medium tubi in- serta; filamenta glabra, rarius basi incrassata, cum corollae parte subjiciente pilosa, supra glabra vel pilis glanduliferis perpaucis obsita; antherae obovatae, breviter acuminatae, breviter mucronulatae, glabrae vel circa suturas parce pilosulae in siccitate albae; con- nectivum saepe in apiculum breve elongatum; pollen 20 — 25 [ä\ cellulae endothecii ad mucronem incrassatae. Germen ellipsoideum vel ovatum; placentae separatae; Stylus pronus curvatus, glaber vel parce glanduloso-pilosus ; stigma bilobum, lobis papilloso- verruculosis, post anthesim elongatis, albis vel pallidis. Capsula 8 — 10 mm longa, per- fecte bivalvis vel valvis styli basi conjunctis, calycem longitudine aequans vel eo longior; semina ellipsoideo-subrotunda, 0,35 — 0,45 mm longa; cellulae testae dense punctato- porosae. — Fig. 1 3 B, C. Orobanche. 123 Plantae nutrices. Orobanche cernua Loefl. imprimis parasitica crescit ad radices Compositarum rarius Solanacearum. Insidentem vidi in Artemisia absinthium L. (y) A. austriaca Jacq. ($), A. gallica Willd. (y), Asterisco graveolenti DC. (pf), Xanthio stru- mario L. ((3), Hyoscyamo mutico L. (/?). Literatura et collectores nutrices sequentes ad- dunt: Artemisia aragonensis Lam. (s. Grenier et Godron), A. campestris L. [y s. Tappeiner, Grenier et Godron), A. fragrans Willd. et A. monogyna W. K. (ö s. Becker), A. maritima L. (d s. Paczoski et y s. Grenier et Godron); Aster tri- polium L.; Atractylis caespitosa Desf. (ß s. Battandier et Trabut); Helianthus an- nuus L. [d s. Grintescu, Litwinoff, Alexeenko, A. Malzew in Bull, angew. Bot. St. Petersb. VI. [1913] Hl- 120 et Th. Sazyperow, I.e. 251—261 e literatura); Laetuca perennis L. (y s. Arvet Touvet), L. sp. (y s. Rouy); Lo^s (y s. Taubert); Lycopersicum esculentum Mill. ($ s. Alexeenko); Lycium europaeum L. (/? s. Hauss- knecht); Nicotiana rustica L. (d s. Becker); Polygonum paronychioides C. A. Meyer (ß s. Ove Paulsen); Senecio squalidus L. (/ s. Lojacono-Pojero); Sonchus sp. (d s. J. A. Knapp); Xanthium spinosum L. (ö s. Paczoski). Orobanche cemua Loefl. ist eine Pflanze der wärmeren gemäßigten Zone der alten Welt und erstreckt ihre Verbreitung durch die Mittelmeerländer Europas, Nordafrikas, Vorder- und Zentral-Asiens bis in die Chinesischen Länder. Auch hat sie ihr Areal bis nach Ostindien und Tibet ausgedehnt und findet sich als einzige Orobanche- Art in West-Australien und New South Wales, wohin sie sicher aus Ostindien durch Samen verschleppt wurde. Ihre Nordgrenze scheint sie in West- europa mit jener der mediterranen Flora zu finden; der nördlichste Standort in Mittel- europa dürfte im Vintschgau Südtirols zwischen Goeflan und Hochgalsaun bei 46° 38' nördl. Breite gelegen sein. Hingegen ist sie in den sarmatischen Steppen bis zum Ural und in das Gubernement Perm verbreitet (c. 50° n. Br.). In Asien findet sie ihre Nord- grenzen in der Mongolei und Mandschurei. In Istrien wird sie auf Cherso und auf dem Ossero der Insel Lossino von Reichenbach angegeben, welcher Angabe sicher eine Verwechselung zugrunde liegt (vergl. G. Beck in Hallier u. Brand, Syn. deutsch. Fl. [1907] 2082). Die einzelnen Varietäten scheinen geographisch herangebildete Rassen zu sein, ohne jedoch ihr Gebiet streng einzuhalten; so ist die Var. cumana besonders von China durch Zentralasien bis in die sarmatischen Länder verbreitet und ist entlang der westlichen Küstenländer des Schwarzen Meeres bis in die Dobrudscha und weiter süd- wärts bis Varna in Bulgarien gelangt; die Var. typica zeigt sich mit großen Unter- brechungen vornehmlich in den mediterranen Ländern; die Var. desertorum in Nordafrika und im Oriente; die Var. Hansii vom Kaukasus bis Zentralasien; die Var. australiana in Australien. (Siehe die Karte 63 in: Die Pflanzenareale, \. Reihe, Heft 7.) Gesehen! von: Europa: Spanien: y in den Provinzen Sevilla, Granada, Neu Castilien (bei Aran- juez, 3.5° westl. Länge von Greenw. der Originalstandort), im südlichen Aragonien, Va- lencia, Catalonien. — Frankreich: y im Dep. Herault: von Cette über Montpellier bis Avignon an der Rhone ; Dep. Bouches du Rhone : bei Fos und Martigues, Lavalduc au plan, im Juni [Autheman /, d]] Dep. Hautes Alpes: bei Gap. - — Süd-Tirol!: auf trockenen Hügeln zwischen Hochgalsaun und Goeflan auf Artemisia campestris L. im Juli 1893 (Tappeiner y). — Piemont: im Valle de Cogne auf Hügeln bei Sarre (Chenevard y)\ auf den Äolischen Inseln und Lipari (Lojacono y)1 Panarea; auf der Insel Gozo bei Marsalforno (Sommier im Herb. Levier y). Quarnero Inseln: Cherso und Lussin auf dem Ossero (nach Reichenbach, nicht gesehen). — Dalmatien: auf der Insel Pago im Valle delle Saline (Kümmerle im Herb. Degen!). — Rumänien: d Lacul sarat bei Braila, im August (Prodan) und in der Dobrudscha: ö bei Cerna voda, Tschirghial, im Juli (Prodan). — Bulgarien: bei Varna (nach Davidoff, Prinoss za izont. fl. Varn. XXI [19 05]), in der Stara Plan, bei Dragoman in 800 m Seehöhe (F. A. Novak!). — Russische Länder: Ukraine: in Bessarabien bei Tatar-Bunar (Zele- netzky 6) um Reni (Herb. Besser ö), Pandaclia (Grintescu d); Gub. Gherson: bei Odessa (Schmalhausen, Engler (5), Cherson (Paczoski ö), Gub. Jekaterinoslaw : um 124 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Jekaterinoslaw, im Sept. (Alexeenko d), im Distrikte Alexandrowsk bei Nowohupolowka, im August — November auf Helianthus und Lycopersicum (Alexeenko ö)\ im Distrikte Nowomoskowa, im Juli (Alexeenko d)\ in der Krim und Taurien: bei Aleschki (Pac- zoski ß, !), bei Kotel Malla (Haussknecht f. 2!), in Wüsten zwischen Mendschil und Patschinar am Wege zwischen Rescht und Kaswin, bei 400 — 500 m See- höhe und ober Patschinar, bei 500 — 600 m Seehöhe im Mai 1902 und gegen Schehe- ristanek am Eiburs (Bornmüller ßy y, f. 7!); im südöstlichen Persien: in der Provinz Kerman bei Kerman auf dem Berge Kuh-i-Dschupar in der Alpenregion bei 2900 — 3 000 m Seehöhe auf strauchigen Artemisia-Arten, im Juni 1892 und in der Alpenregion des Berges Kuh-i-Lalesar bei 3600 m Seehöhe im Juli 1892 (Bornmüller ß\}] bei Urumia auf schotterigen Hügeln auf Sonchus und bei Dise-samek, im Juli 1884 (J. A. Knapp ö\). Orobanche. -^25 — Arabien (Pinard!). — Transkaspien: bei Krasnowodsk d\, in Turkomanien bei As-chabad zwischen Annaju und Gjaures, im Mai 1900 (Sintenis ß\). — Tur- kestan: bei Suidan und Pamil (Kuschalkewicz (5!), auf der Ebene Kickdan am Gasi Machik Gebirge und bei Gomut (Regel f. 6!), bei Kulda (Schrenk ö\). — Ghiwa: (Korolkow und Krause ö\). — Afghanistan: im Distrikte Kuram und Harriäb (Aitchison £!) bei 6000 — 10000' auf Artemisia. — Bokhara: auf dem Berge Tasch- bulak im Distrikte Hissar (Regel dl). — Dsungarei: am Flusse Lepsa zwischen Usun- bulak und Gorkoi Picket (Karelin und Kiriloff d!), auf dem Ala-tau, zwischen Kochsu undKaratul, im Tarba-gatai, um Alakul und Saduk, Dschisdy-King (Schrenk d!, f. 5!). — Pamir: beim See Bulung Kul bei 3800 m auf Polygonum paronychioides C. A. Meyer im August 1898 (Ove Paulsen ß\). — Mongolei: in der Oase Nija bei 1500 m, Oase Keria, an den Abhängen des Thian-Schan, bei Zaidam (PrzewalskiöM). — Tibet: in der Provinz Balti bei Skärdo, in 6900 — 7500' Seehöhe im Juli— September 1856 (Schlagintweit in Herb. Boissier £!). — China: Nord-China in Chansi N. bei Station Makia pou (R. P. Licent); bei Ku-pei-Ku (Wawra ö\ in Herb. Wien). — Ostindien: in Nepal bis Lahul und Kashmir und das westliche Tibet (ß\)] bei Audh und von Patna bis zum Punjab (nach Hook er); bei Dakhin vornehmlich in Kulturen; Parasnath: um Kararibagh bei 4200' Seehöhe im April 1884 (C. B. Clarke in Herb. Boissier /?!), im Tale Bhaga im Himalaya (Hans!), um Madras! Australien. In Westaustralien: s im Wasserfalltal unter dem Berge Lofty (Wil- helmü), am Swan River (Drummond!); zwischen Youldeh und Elizabeth-River (nach F. von Müller). Nach S. Moore (in Journ. Linn. soc. XXXIV. [1898/99] 238, 245) in the interior of West Australia, bei Sharks Bay (Gaudichaud!). — Nach W. A. Dixon (The plants of New South Wales [1906] 228) wurde sie auch in New South Wales beobachtet. Nach den Angaben blüht O. cernua Loefl. vom März bis zum November. Dispositio varietatum atque formarum O. cernuae Loefl. A. Spica densiflora saepe densissima, rarius in parte basali remotiflora vel in planus gracilioribus modo laxiflora. a. Squamae superiores ac bracteae rectae erectaeque. «. Flores parvi, 10 — 14 mm longi. Bracteae latiores, ovales vel subrotundae. Limbus corollae minor, laciniis parvulis, iis labii inferi saepe inter plicas occultis Var. a. latebraeteata. I. Flores 10 mm modo longi Forma 1. nanantha. IL Flores — 12 mm longi, intra bracteas plus minus occulti. Calycis dentes longitudinem corollae subaequantes Forma 2. kryptantha. ß. Flores — 1 8 mm longi. Calycis segmenta in- divisa vel bidentata, corollae tubum medium su- perantia. Limbus corollae laciniis conspicuis in- structae. I. Caulis saepe firmus et crassus. Spica valde densiflora, saepe densissima. Flores — 1 8 mm longi; corolla leviter pronus curvata, limbo plurimum erecto rarius declivi laciniis parvulis Var. ß. desertorum. IL Caulis minor, saepe gracilior. Spica minus densiflora, saepe brevior. Flores 12 — 15 mm longi, rarius majores. Corolla acrius pronus curvata, limbo declivi, laciniis conspicuis . . Var. y. typica. y. Flores 17 — 2 4 mm longi. Laciniae limbi corollae latae, majores. I. Corolla 17 — 20 mm longa Var. J. Hansii. IL Corolla 22 — 24 mm longa, limbo majusculo Forma 4. subgrandis. 126 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. b. Squamae superiores patentes, apiculatae et falcato- vel hamato-deflexae. Bracteae aequales vel $-modo flexae. Flores — 20 mm longi ........ Forma 3. camptolepis. B. Spica laxiflora floribus saepe remotisiimis. vel ad apicem modo, rarius tota densiflora. £alyeis segmenta biden- tata vel integra, tubo corollino saepe dimidio breviora. Corolla acriter pronus curvata saepe genuflexa, in medio dorso subrecta, limbo declivi, laciniis conspicuis. a. Flores \ 5 — i 8 mm longi Var. d. cumana. a. Spica tota laxiflora vel apicem versus densior. I. Segmenta calycis bidentata vel pro parte in eadem spica etiam integra. \. Calycis dentes e basi lata subulato-acuminati Var. ö. cumana (genuina). 2. Calycis dentes magis elongati, angusti, apicem versus filiformes Forma 6. tenuisepala. II. Segmenta calycis in omnibus floribus integra. \ . Segmenta calycis abbreviata ovalia acumi- nata Forma 5. holosepala. 2. Segmenta calycis in dentes angustissimos apice subfiliformes, tubo corollae paulo breviores elongati. . . Forma 7. taurica. ß. Spica tota densi- et saepe multiflora. Caulis saepe firmior Forma 4. densior. b. Flores — 2 0 et 22 mm longi. a. Flores 15 — 20 mm longi Var. s. australiana. ß. Flores 20 — 22 mm longi Forma 4*. Valens. Variat. (Fines stirpium saepe instabiles): Var. ct. latebracteata G. Beck. — Spica densiflora, in parte infima hinc inde remotiflora. Bracteae latae, ovales vel subrotundae, saepe flores occultantes. Ludit: Forma \. nanantha G. Beck. — Flores minimi, vix \0 mm longi. Unter dem Typus in der Krim bei Inkermann (Fedtschenko!) und vielfach in annähernden Formen. Forma 2. kryptantha G. Beck, Monogr. Orob. Monogr. i43, t. II, flg. 33 (2). — Caulis humilis — 19 cm altus, crassus, in basi — 25 mm crassus, copiose saepe dense squamatus, squamis latis, saepe rotundis, subapiculatis, rectis. Spica densiflora, saepe densissima, — II cm longa. Bracteae oblongae, ovales vel orbiculares, saepe apiculatae vel cuspidatae, rarius acuminatae, erectae, flores \0 — <2 mm longos saepius occultantes. Calycis dentes corollae longitudine subaequilongi. Corollae faux subclausa, laciniis limbi parvulis, inter plicas labii inferi saepe absconditis. Hin und wieder in den Wüsten- und Steppenländern namentlich in Persien: auf der Alpe Kuh Daena (Kotschy!), bei Suitanabad in der Provinz Irak (Th. Strauss!) und an anderen Orten in ähnlichen Formen. Forma 3. camptolepis (Boiss. et Reut.) G. Beck = 0. camptolepis Boissier et Reuter in Boissier, Fl. Orient. IV. (1879) 515; G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 4 45. — 0. latisquama Reuter in Balansa, Exsicc. sec. Boissier non Schultz = O. platylepis Reuter mscr. ibidem. — O. coriosepala Solms Laubach in herb. Berolinensi. — Caulis nanus tripollicaris vel firmior — \ 9 cm altus, copiose squamatus. Squamae ovales, latae, in mucronem brevem hamato-recurvum abrupte attenuatae vel superiores crassae, falcato- vel hamato-deflexae, saepe apiculatae vel mucronatae, copiose breviter glanduloso-pilosae, \\ — 15 mm longae — H mm latae. Spica oblonga vel cylindracea, densiflora saepe densissima 2,7 — \ \ cm longa. Bracteae squamis aequales vel plus minus £-modo flexae, flores paulo superantes, apice spicae saepe comosae. Flores <3,5 — 20 mm longi. Calycis segmenta plus minus bidentata, dentibus angustis, tubum corollinum longitudine aequantibus. Orobanche. 127 Corolla paulo pronus curvata, subrecta, cum limbo parvulo; cetera ut in typo. — Ut mea fert opinio, forma est quaedam 0. cemuae minus evolutae, nullis notis specifice diversa, bracteis modo notabilis. In Gilicien bei den Ruinen von Pompeiopolis auf Polygonum maritvmum L., im April (Balansa, nicbt gesehen). — In Syrien bei Ainette, im Juli (Ehrenberg im Berliner Herb.! als 0. coriosepala Solms Laubach). Var. ß. desertorum G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 142; Durand et Barratte, Fl. libyc. prodr. (19 10) 183; Stapf in Th. Dyer, Fl. trop. Africa IV. 2. (1906) 466. — 0. cer- nua aut. ex parte. — 0. curviflora Viv. PI. Aegypt. dec. (1 831 ) 22 n. 29, t. 2, fig. 17; vidi originalia ex Aegypto in herb. Genuensi (est forma corollis magis pronus curvatis). — 0. pogonanthera Reuter in DG. Prodr. XI. (1847) 33; Boissier, Fl. Orient. IV. 2, 515 (est lusus antheris barbatulis). — 0. cemua var. nepalensis Reuter in DG. Prodr. XI. (1847) 33 = 0. indica Wallich, Catal. n. 3966!; vidi orig. — 0. Nicotianae Wright, lllustr. Ind. bot. II. (1850) 179, t. 158; Hook. f. Fl. brit. India XI. 326. — ? 0. media Desf. Fl. Atlant. II. (1 800) 59 ; Poiret in Encycl. meth. Suppl. IV. 200 ; Reuter in DG. Prodr. XI. 23 (e loco class. Cafza in Mauretania). See. Rouy, Fl. France XI. (1909) 167 ad synonyma O. cemuae Loefl. pertinet. See. E. Bonnet, Quelques pl. rar. de Tunesie, in Journ. de bot. VII. (1893) 198 exemplaria O. mediae ab auetore leeta vix evoluta flori- bus paulo quam in typo minoribus observantur. Note »Corolla pallida flavida« (Desf., 1. c.) est du ä une Observation incomplete sur un individu decolore par la dessication. — ?0. Berthelotii Webb et Berth. Phytogr. Ganar. ser. III. (1836—1850) 155; Reuter in DC. Prodr. XI. 33; sec. Index Kew. III. 372 ac Pitard et Proust, Les iles Can. (1908) 296 species propria insulae Tenerife (prope St. Cruz) indigena esse dicitur. — Caulis saepius firmus et crassus, copiose squamatus. Spicae valde densiflorae, saepe densissimae. Flores — 1 8 mm longi. Calycis segmenta integra vel bidentata, corollae tubum medium longitudine superantia. Corolla subglabra, leviter pronus curvata, limbo plurimum erecto, rarius deflexo, laciniis conspieuis sed parvulis. — Beck, Mon. Orob. t. II, fig. 33 (1). Hauptsächlich in Nordafrika, Ägypten, Arabien, Ostindien. Orobanche Tinei Lojacono-Pojero, Osserv. Orob. 12 et Fl. Sicula II. 2. (1904) 170 = O. cumana Lojacono-Pojero, Grit. Orob. 1 2, non aliorum, est forma corolla subreeta, limbo obscure subatroviolaceo, stigmate purpureo; ceteris O. cernuam adeo adaequat, ut ejus forma modo intensius colorata habenda sit, quod e descriptione imperfecta non elucet. — In Nebrodis Siciliae prope Serre delle Groci, 1200 m s. m. (Tineo); non vidi. Var. y. typica G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 143. — O. cemua Loefl. 1. c; Gren. et Godr. Fl. franc. II, 642; Willkomm, Prodr. fl. Hisp. II, 626; Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. 107, t. 187 (male); Wallroth, Orob. gen. diask. 73; Reuter in DG. Prodr. XI, 32; Battand, et Trabut, Fl. de 1' Alger. Dicotyled. (1 888— 1 890)' 664; Lojacono-Pojero, Fl. sicul. II. 2. (1904) 170; Rouy, Fl. France XI. (1909) 167; Hayek in Hegi, lllustr. Fl. Mitt.-Europ. VI. 140 et aut. ex parte, non Vellozo, Fl. Flum. VI. (1827) t. 71. — O. cu- mana Mutel, Fl. franc. II. (1835) 351, non Wallr. — O. hispanica Boissier, Voyage bot. Esp. (1839 — 1845) 478. — O. gallica Grenier in Mem. de la soc. de Besancon (1839) 144, sec. Flora XXII. (1839) 576. — O. Grenieri F. Schultz in Flora (1845) 739 et in Arch. fl. France et Allem. (1846) 96. — O. Ucolor Bertol. Fl. ital. VI. (1844) 448, non G. A. Meyer = 0. cumana Gussone, Suppl. II. ad fl. Sicul. prodr. (1834) 206 et Fl. Sicul. synops. II. 1. 137; Strobl in Flora (1886) 188 e loco classico insula Panarea. — O. lac- tucae Arv. Touv. Essai sur les pl. du Dauph. (Grenoble 1 871) 54, quae nullo modo distiDgui potest et ad radices Lactucae perennis L. in Gallia (Dep. Hautes Alpes, prope Besancon) reperta est; in Rouy, 1. c. deest. — Caulis firmus rarius gracilis, copiose squamatus. Spica densiflora rarius in parte basali remotiflora. Flores 1 2 — 1 5 mm longi, rarius lon- giores. Calycis segmenta indivisa vel plus minus bidentata, corollae tubum medium superantia. Corolla acrius curvata cum limbo plurimum erecto declivi et laciniis con- spieuis. Hauptsächlich im westlichen und mediterranen Europa bis in den Orient ver- breitete Varietät. 128 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Var. d. cumana (Wallroth) G. Beck, Monogr. Orob. 1 43, t. II, fig. 33 (3). — 0. are- naria Marsch. Bieberstein, Fl. taur.-caueas. II. i 808) 83 et III. Suppl. 418, non Bork- hausen; vidi origin. in Herb. Besser. — 0. cumana Wallroth, Orob. gen. diask. (l 825) 58; vidi orig. in herb. Willd. (Berolini) et St. Petrop.; Reichenb. Iconogr. VII. 45, fig. 926 (optime) et Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX, 106, t. 189; Ledeb. Fl. ross. III. 1, 321; Reuter in DG. Prodr. XI. 33. — 0. bicolor G. A. Meyer in Ledebour, Fl. altaica II. (1830) 458 et in Ledeb. Icon. pl. fl. ross. t. 390 = 0. cernua var. bicolor Reuter, 1. c, 32; (est lusus, calycis segmentis postice anguste connatis). — O. sabulosa Steven in sche- dulis! — 0. glaucantha Trautvetter in Acta horti Petropol. I. (1871) 26, e Sibiria orien- tali prope Ust Balei, secundum descriptionem glabritie modo omnium partium (?), bracteis in spicae apice comosis ab var. cumana differt et certe ad hanc vel aliam formam O. cernuae pertinet, in herb. Trautvetter deest. Vom Chinesischen Reiche durch ganz Mittelasien nach Russland und bis zu den unteren Donauländern verbreitet. Forma 4. densior G. Beck. — Caulis — 38 cm altus, copiose squamatus in basi incrassatus. Spica multi- et densiflora, 11 — 14 cm longa. Segmenta calycis florum in- feriorum saepe integra, ea florum superiorum usque ad medium bidentata. — Hinc inde cum varietate. Forma 4*. Valens G. Beck. — Flores in spica densiflora cylindracea, 9,5 cm longa, infra erecto patentes, 20 — 22 mm longi. Calycis segmenta versus apicem bidentata, extus glanduloso-pilosa. Corollae pars infera papyracea, aibida, superior in siccitate fusco- sublilacina, tubo supra staminum insertionem patulo. Mesopotamien: bei Teil Halaf in der Steppe bei Haus, im Mai (Kohl! in der Expedition Frh. v. Oppenheim). Forma 5. holosepala G. Beck. — Minor. Calycis segmenta omnia brevia, indivisa, ovalia, acuminata, subulata. Shungurei: bei Alakulj (Bienert). Forma 6. tenuisepala G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 143. — Spica saepius con- densata. Calycis partes e basi latissima bidentatae, dentibus angustissimis apicem versus filiformibus, tubo corollae brevioribus. — Hinc inde observata. Forma 7. taurica G. Beck. — Firmior. Calycis segmenta integra (vel antice denti- culo membranaceo modo aucta), e basi elliptica in dentem angustissimum apice fili- formem elongata, paulo corollae tubo breviora. Flores 15 — 17 mm longi. In der Krim bei Oreanda (V. Golde! in Herb. Petersburg, unter O. alba). Var. e. australiana (F. Muell.) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 144. — O. austra- liana F. Müll. Syst. cens. Austral. pl. (1882) 98; vidi orig. — Caulis firmus, parce squa- matus. Spica laxiflora rarius densiuscula. Corollae ut in var. ß sed saepe ampliores et 15 — 20 mm longae cum laciniis latioribus. In Westaustralien (!) und in Neu-Süd-Wales (nicht gesehen). Vergl. geogr. Verbreitung. Var. J. Hansii (A. Kerner) G. Beck, Monogr. Orob. 1 44, t. II, fig. 33 (4). — O. Hansii A. Kerner in Nov. pl. spec. decas II. (1870) 15, in Ber. naturwiss. Ver. Innsbruck I. (l 870) 111. — 0. foetida Klotzsch in Reise des Prinzen Waldemar von Preußen, Bot. (1862) 111 fide Index Kew. III. 373. — Caulis firmus, nunc parce nunc copiose squamatus. Spica densiflora. Corolla 17 — 20 mm longa ut in var. ß formata, sed limbi laciniae multo latiores, intense coloratae et tubus corollae saepe amplior. Filamenta basi pilosula. Habitu saepe 0. bellam in memoriam reducit. In Ciscaucasien, Afghanistan im westlichen Himalaya und in Tibet. Forma 7. subgrandis G. Beck in Bull. herb. Boissier 2. ser. IV. (1904) 679. — Flores majores, 22 — 24 mm longi, limbo majusculo instructi. In Nordpersien zwischen Rescht und Kaswin bei der Station Patschinar, im Mai 1902 (Bornmüller!). Exsiccatae. Aitchison, PI. Afghanistan n. 16l! — Alexeenko, Herb. Caucas. n. 1936, 11234, 11323, 11372 (ö\). — Becker, A., Exsicc. Wolg. n. 83 ö\ — Born- Orobanche. 129 müller, PI. Anat. (4 889) n. 801 /!; It. aegypt. n. 10888 (/?!); It. syriac, n. 1234b (/?!); It. anatolicum III. n. 5402 (/?, (5!); It. persicum II, n. 7924 (f. 7!), 7928 (/!); It. pers. turcicum n. 1643/!, 1645/?!, 3908?, 3909b/?!, 7926, 7927/?! — Busch, N.A., Mar- cowicz, B. B., Woronow, G. N., Fl. caucas. exsicc. n. 350 6! — Bourgeau, PI. Hisp., n. 1395b (fide Rouy). — Gallier, A., It. tauric. 11. n. 351 ö\ — G. B. Clarke, PI. Ind. or. n. 34784c/?! — Hildebrandt, Exsicc. Suez n. 73/?! — Karelin et Kiriloff, Exs. anni 1841, n. 1801, 1803(3! — Letourneux, PI. Aegypt. n. 199/?! — Radde, Herb. Gaucas. n. 603! — Schlagintweit, PI. tibet. n. 804C! — Sintenis, Iter transcasp. turc. n. 350/?! — Taubert, Exs. fl. Gyrenaic. n. 429/! — Wallich, Exsicc. n. 3966/?! — Willkomm, PI. Hispan. n. 72 (fide Rouy). 40? O. Solmsii Clarke in Hook. f. Fl. brit. India IV. (1883) 325; G. Beck, Monogr. Orob. 147. — ? O. Galii Klotzsch, Reise des Prinzen Waldemar von Preußen, Bot. (1862) 111, non aliorum, fide Hooker f. et Ind. Kew. III. 373. — Gaulis egregie firmus, pube- rulus, crassitudine pollicis, 30 — 45 cm altus. Squamae lanceolatae, 12 — 26 mm longae. Spica 15 — 25 cm longa, densiflora. Bracteae inaequales, anguste lanceolatae, plurimum corollis longiores. Galycis partes liberae vel antice subliberae, usque ad medium biden- tatae; dentes lanceolati, dimidium corollae longitudine aequantes. Gorolla curvata, lutea, puberula, 11 — 16 mm longa ; laciniae crenulatae. Filamenta et antherae glabrae. Affinis Orobanchi Kotsehyi Reuter, sed corollis minoribus et staminibus glabris differre videtur, nisi forte corollae colore e planta exsiccata errore petito cum varietate ß desertorum O. cemuae Loefl. conjungenda sit.. Westlicher Himalaya: Kumaon at Tola, 4000 m (Strachey and Winter- bottom); in Kashmir und bei Kishtwar bei 2800 — 300 m (Falconer). — Nicht gesehen. 41? 0. Cathae M. A. Deflers in Bull. soc. bot. France XLIII. (1 896) 219. — Humilis, pube sordida papillari-glandulosa undique obsita. Gaulis 2 0 — 25 cm altus, gracilis, parce squamatus; squamae lanceolatae, acutae, basi semiamplexicaules. 1 cm longae. Spica laxiflora; bracteae ovato-lanceolatae, basi subventricosae, acutae, 5-nerviae, tubo corollino subaequilongae. Flores mediocres; calycis segmenta 6 mm longa, libera, ciliata, binervia, alte bifida, dentibus inaequalibus, lineari-subulatis, incurvatis, bractea brevioribus. Gorolla 12 — 15 mm longa, lutea, fuscovenata, papillari-glandulosa, plus minus arcuata; labium superum erecto-emarginatum ; inferum patens, trilobum, lobis orbicularibus, margine un- dulatis. Filamenta ad tertiam partem inferiorem tubi corollae affixa, glaberrima; antherae glabrae, basi longe cuspidato-calcaratae. Germen oblongum, crebre punctato-glandulosum ; Stylus glaber, exsertus, apice uncinatus; stigma bilobum. Mea ex opinione M. A. Deflers plantam suam cum O. abyssinica Rieh, haud recte comparavit; potius O. eemuae Loefl. vel O. Solmsii Clarke appropinquanda esse videtur. Spica laxiflora, corolla lutea (an viva?), antherae longius mucronatae discrimina ad dis- junetionem speeificam modo leviora sistunt. Südliches Arabien, in der mittleren Bergregion in Gärten um el-Gelil (= Bil Amir) auf Gatha edulis Forsk. (M. A. Deflers, It. anni 1889 — 1890 exsicc. n. 281). — Nicht gesehen. 42. 0. Kotsehyi Reuter in DG. Prodr. XI. (1847) 33; Boissier, Fl. orient. IV. 514; G. Beck, Monogr. Orob. 146, t. II, fig. 35 (l — 2). — Gaulis firmus, crassus, — 67 cm altus, basi clavatus vel tuberosus ( — 4 cm crassus), striatus, longe glanduloso-pilosus, infra parce supra copiose squamatus, flavescens. Squamae lanceolatae, appressae vel paulo patentes, inferae glabrae, superae albo-glanduloso-lanuginosae, 1,5 — 2 cm longae. Spica cylindracea, multi- et densiflora, in apice plurimum rotundata, 10 — 40 cm longa, cum rhachide crassa. Flores 16 — 35 mm longi. Bracteae squamis aequales, angustissime acu- minatae, flores longitudine aequantes, copiose albo-glanduloso-lanuginosae, serius glabres- centes, in spicae apice saepe comosae. Galycis partes liberae et profunde bidentatae vel in floribus superis vel infimis integrae, dentibus saepe angustissimis, lineari-lanceolatis, copiose nervosis, corollae tubum longitudine subaequantibus rarius brevioribus, copiose longe glanduloso-pilosis vel pilosis. Corolla sub staminum insertione paulo inflata, ibidem glabra, alba et scariosa, in media parte constrieta et hinc sensim ampliata et pronus curvata, A. Engler, Das Pflanzenreich. IV. (Embryophyta siphonogama.) 261. 9 130 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. extus parce copiose glanduloso-longepilosa, serius glabrescens, faucem versus saepe violas- cens et sicca dilute fusca; labium superum integrum vel emarginatum, lobis repandis, patentibus; inferum subaequaliter trilobum vel lacinia media paulo longiore instructum; laciniae ellipticae, repandae vel paulo crenatae, margine parce glanduloso-pilosae vel glabrae; plicae magnae, glabrae. Stamina 8 — 16 mm supra basim fere in medio tubo corollae inserta; filamenta infra paulo incrassata et papilloso-pilosa rarius subglabra, supra glabra, parce vel copiose glanduloso-pilosa; antherae oblongae breviter mucronatae, circa suturam pilosae vel glabrescentes, siccae albidae; pollen 25 — 30 (x\ cellulae endo- thecii incrassatae. Germen oblongo-ellipsoideum ; placentae separatae; Stylus parce vel copiosius glanduloso-pilosus rarius glaber; stigma subbilobum, dilute coloratum. Capsula oblonga, — 1 2 mm longa; semina 0,35 — 0,5 m longa; cellulae testae reticulato-porosae. — Fig. \3D. Plantae nutrientes: Eryngium spec. et Ferula Schlechtendalii Boiss. (sec J. A. Knapp). 0. Kotsehyi Reuter wurde bisher nur in Persien und Turkestan beobachtet. (Siehe die Karte 63 in: Die Pflanzenareale 1. Reihe, Heft 7.) Blüht im Juni, Juli. Nord-Persien: im Eiburs Gebirge im Tale Lur bei Getschesar, in 2200 — 2300 m Seehöhe, im Juni 1 902 (Bornmüller ß\)] nordwestliches Persien: bei Diliman, an steinigen Stellen des Berges Karnaru auf Eryngium, im Juni 1884 (J. A. Knapp «!); Urumia an steinigen Stellen bei Ser, im Juli 1884 auf Ferula Schlechtendalii Boiss. (J. A. Knapp a!). — West-Persien: auf Brachen bei Suitanabad, im Juli 1890 (Th. Strauss a!); Süd- Persien (Kotschy «!), in der Alpenregion des Berges Sawers bei ca. 4000 m Seehöhe (Haussknecht) und im Tale Derreh goum bei Jezd (Buhse f. 1). — Turkestan: Sa- rawschan in den Bergen am See Iskander bei 3000 m Seehöhe und am Flusse Pasrut bei ca. 2500 m ü. M. (Regel a!); am Übergange des Mergen Kutel Gebirge nach Kulab in ca. 1600 m Seehöhe (Regel y\). Dispositio varietatum atque formarum O. Kotsehyi Reuter. A. Calycis segmenta profunde bidentata, dentibus angustis, acuminatis ad apicem subfiliformibus, partem corollae con- strietam longitudine superantibus. a. Flores 16 — 30 mm longi. Filamenta 8 — 10 mm supra basim corollae inserta. ct. Corolla infra pallida, supra fuscescens (?) Var. ct. typica. ß. Corolla limbum versus pallide violacea Forma 1. speetabilis. b. Flores 30 — 35 mm longi. Filamenta 12 — 16 mm supra basim corollae inserta Var. y. gigantea. B. Calycis segmenta varie summo usque ad medium bidentata vel integra, summo corollae partem constrietam aequantia. Flores 20 — 22 mm longi Var. ß. multiplex. Var. ct. typica G. Beck, Monogr. Orob. 147, t. II, fig. 35 (l) = O. Kotsehyi Reuter, 1. c. — Calycis segmenta plus minus profunde bidentata, dentibus angustis, acuminatis^ ad apicem subfiliformibus, partem corollae constrietam longitudine superantibus vel integra. Corolla 16 — 30 mm longa, sec. descriptionem inferne pallida, superne rufescens (?); fila- menta infra glabra vel pilosa, supra glabra vel sicut Stylus parce glanduloso-pilosa, 8 — 1 0 mm supra basim corollae inserta. Persien, Turkestan. Forma 1. speetabilis G. Beck, Monogr. Orob. (4 890) 147 pro var. = O. speeta- bilis Reuter in Boissier et Buhse, Aufzähl, transkaukas. und persischer Pfl. (1860) 169, in Nouv. Mem. soc. nat. de Moscou XII. (1860) 169. — Corolla pollicaris, 27 mm longa, pallide violascens. Filamenta in basi villosula. Stylus in apice parce glanduloso-pilosus. — Meo sensu colore modo corollae violascente a var. typica diversa, nisi in priore color corollae e statu sicco errore indicata est. Im südlichen Persien bei Jezd. Orobanche. \$\ Var. ß. multiplex G. Beck in Bull. herb. Boissier 2. ser. IV. (1 904) 680. — Bracteae pro parte parcius glanduloso-pilosae. Flores 20 — 22 mm longi; calycis segmenta varie partita, saepius breviter vel ad mediam partem bidentata, hinc inde denticulis aucta vel integra, angusta, staminum insertionem paulo superantia, post corollae deflorationem tubo elongato insertionem staminum longitudine aequantia vel breviora, pilosa modo. Corolla in media parte minus angustata. Filamenta basi subtiliter papilloso-puberula vel glabra. In Nordpersien im Tale Lur des Eiburs Gebirges (Bornmüller!). Var. y. gigantea G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 147, t. II, fig. 35 (2). — Gaulis ingens, 67 cm longus, basi clavato-incrassatus, fere 4 cm crassus, sub spica 1,5 cm crassitudine dimetiens. Spica densiflora, in parte basali modo laxiflora, 40 cm longa. Corolla 30 — 35 mm longa; filamenta sicut Stylus copiose glanduloso-pilosa, 12 — 16 mm supra basim corollae inserta. Nur ein Exemplar dieser schönen Varietät liegt im Herb. St. Petersburg, welches A. Regel in Turkestan auf dem Übergange des Mergen Kutel-Gebirges nach Kulab in 1600 m Seehöhe sammelte. Exsiccatae. J. Bornmüller, It. pers. II. n. 7931 (/?!). — Kotschy, PI. Persiae austral. n. 891 (a!). Grex 2. Amoenae G. Beck. Tribus Amoenae G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 133 et 148. — Corolla speciosa, 25 — 40 mm longa, subrecta, infundibuliformis vel paulo pronus curvata, sub staminum insertione paulo inflata vel angustata, limbo coeruleo-amethystea. — Fig. 13 F — J. Species n. 43 — 47. Dispositio specierum gregis Amoenae. A. Corolla ab insertione staminum sursum infundibuliformiter am- pliata, subrecta, sub insertione serius demumque inflata. a. Calycis segmenta plus minus profunde bidentata, rarius in apice modo bidentata vel integra. Laciniae corollae latae, rotundae, obtusae vel rotundatae. Flores 22 — 40 mm longi. Filamenta supra parce glanduloso-pilosa vel glabra. (Asia centralis) 43. O. amoena. b. Calycis segmenta semper integra, oblongo-lanceolata vel lingulata. ct. Corolla 30 — 35 mm longa, subglabra; laciniae ellipti- cae, integrae. Calycis segmenta tubo corollae breviora. Filamenta tota glanduloso-pilosa, 5 mm supra basim corollae inserta. (Armenia) 44. O. Sintenisii. ß. Corolla 2 5 mm longa ; laciniae crenatae. Calycis segmenta dimidium tubum corollae longitudine aequantia. Fila- menta glabra. (Tibet) 45. O. Clarkei. B. Corolla campanulata, supra staminum insertionem ampliata, sub insertione angustior, subtubulosa, itaque corolla tota a basi sursum ampliata. a. Flores 30 mm longi. Calycis segmenta usque ad medium vel profundius bidentata. Filamenta 5 — 6 mm supra basim corollae inserta, infra pilosa, sursum copiose glanduloso- pilosa; antherae ad suturas pilosulae. (Persia, Afghanistan). 46. O. cistanchoides. b. Flores magni. Calycis segmenta breviter bidentata. Fila- menta versus tubi quartam partem inserta, infra pilosa; antherae barbatae. (Afghanistan) ?47. O. Stocksii. 43. 0. amoena C. A. Meyer in Ledebour, Fl. alt. II. (1830) 457 et Ic. fl. ross. IV. (1833) 23, t. 385; Reuter in DC. Prodr. XI. 31 cum var. calycina; Ledeb. Fl. ross. 9* 132 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. III. 1, 320; G.Beck, Monogr. Orob. (1890) 148, t. II, fig. 37. — Caulis firmus, spica summo duplo longior, 14 — 40 cm altus, basi vix vel paulo clavato-incrassatus, siccus striatus, breviter glanduloso-pilosus, flavescens rarius purpurascens, plurimum parce squa- mosus. Squamae ovali-lanceolatae, margine saepe denticulatae, ne 1 cm quidem longae, rarius paulo longiores, breviter glanduloso-pilosae aut glabrae. Spica breviter aut longius cylindracea, mox laxiflora, 6 — 35-flora. Flores erecto-patentes, rhachidis apicem gemmi- formem semper multo superantes, sessiles, 22 — 40 mm longi. Bracteae ovales vel oblon- gae, acuminatae, calyci subaequilongae vel eo breviores, breviter glanduloso-pilosae vel subglabrae. Calycis segmenta libera, e basi ovali plus minus profunde bidentata, rarissime dente anteriore abbreviato vel subintegra, papyracea, plurimum ochroleuca, nervis firmis instructa, breviter et parce glanduloso-pilosa, saepe glabrescentia ; dentes lanceolati, longe acuminati, apicem versus saepe filiformes, paulo divergentes, plurinervii, corolla plurimum ter breviores. Corolla supra staminum insertionem constricta et paulo pronus flexa, inde infundibuliformis, linea dorsali subrecta et fauce aperto — 1 cm lato, e basi alba serius coriacea sensim coeruleo-amethystina, subtiliter glandulosa, glabrescens; labium superum bilobum, lobis latis, rotundatis, irregulariter crenulatis vel repandis, glabris; inferum sub- deflexum, lobis aequalibus, suborbicularibus, irregulariter denticulatis vel repandis, intus obscurius coloratis et plicis magnis, albidis vel luteolis instructis. Stamina supra tertiam tubi infimam partem vel in medio tubo 6 — 18 mm supra basim corollae inserta; filamenta infra paulo incrassata, pilosa, in media parte glabra vel subglabra, supra vel sub antheris pilis glanduliferis perpaucis obsita vel glabra; antherae ovatae, brevissime apiculatae, circa rimam pilosulae, siccae albidae vel niveae; pollen 25 — 2 8 \i\ cellulae endothecii mucronem versus incrassatae. Germen ellipsoideum vel oblongum; placentae separatae; Stylus parce breviterque glanduloso-pilosus; stigma bilobum, lobis velutinis pallentibus instructum. Capsula oblongo-ellipsoidea, 10 — 11 mm longa. Semina 0,40 — 0,45 mm longa; cellulae testae dense punctato-porosae. — Fig. 1 3 F — H. Plantae nutrices: Artemisia spec. (sec. Sintenis). In Wüsten und Steppen Zentralasiens von Transkaspien (56° östl. Länge von Greenw.) durch Turkomannien, Bochara, Turkestan und Ost-Afghanistan bis zum Thian Schan in der Dsungharei (85° östl. L.). Blüht je nach der Höhenlage vom Mai bis August. Gesehen von: Transkaspien (Fedtschenko n. 447 f. 5). — Afghanistan: im Tale Hari rud (Aitchison n. 333 in Herb. Boissier f. 6). — Turkomannien: bei Ky- syl-Arwat (A. Becker in Herb. Trautvetter, St. Petersburg und Berlin f. 2, 7). — Buchara: im östlichen Buchara an den westlichen Abhängen des Darwas Gebirges bei Kurganbulak und Hasret-Sultan (im Mai und Juni 1884 A. Regel f. 4). — Turkestan: zwischen Suidum und Di (A. Regel f. 1), am Flusse Chamachai am Alatau Gebirge (A. Regel 1878, f. 2), am Bache Donsyk nicht weit von Ajagus (Karelin und Kiriloff f. 1). — Dshungarei: in grasigen Steppen entlang des Flusses Kunges und an den Abhängen des Thian Schan (Przewalski f. 4); f. 1 bei Ulatau und am See Ala Kul (Schrenk f. 1); bei Sakaman bulak (Kuschakewicz in Herb. Petersb. f. 5); um Sakaman und bei Pamil bulak (Ku- schakewicz f. 5); bei Pamil (Kuschakewicz in Herb. Petersb. f. 2); im Tale des Flusses Ischakkopruk, zwischen Osch und Usgent in Ferghana (A. Regel f. 1); im Tale des Flusses Kiczik-alaj, im Juli 1901 (A. Dzejver im Herb. Alexeenko f. 1, 3); bei Bainaman-Dchni, Managildy-Alabuga in 2200 m Seehöhe (A. Regel f. 1); im Engpasse Arrasan im Alexander Gebirge bis 2800 m (Fetissow f. l) und auf dem Berge Naryn (f. 2); im Tale Ansab de Jagnaous in 2200 m Seehöhe und in den Engen von Tchoukalik (nach Franchet). , Conspectus formarum O. amoenae C. A. Meyer. A. Spica brevis et pauciflora vel longior cylindracea et multiflora. a. Calycis segmenta usque ad mediam partem vel profundius bidentata, rarius apice modo bidentata. Flores 30 — 35 mm longi. or. Calycis dentes partem constrictam corollae non superantes, Orobanche. 133 saepe tertiam infimam corollae tubi partem longitudine aequantes, subulato-acuminati Forma 1. typica. ß. Calycis segmenta plus minus profunde vel in apice modo bidentata, interdum subintegra, corollae tubi dimidiam partem longitudine aequantia, dentibus in apice subfili- formibus Forma 2. Regeliana. b. Calycis segmenta lanceolata integra vel in apice modo breviter bidentata. Flores 22 — 23 mm longi Forma 3. Dzejveri. B. Spica elongato-cylindracea, densiflora vel basi modo remotiflora, multiflora. a. Corolla 40 mm longa. Calycis segmenta profundissime bi- partito-dentata. Corollae laciniae ellipticae Forma 4. colossea. b. Corolla 22 — 30 mm longa. Laciniae corollae minores. a. Corolla 22 — 25 mm longa. I. Calycis segmenta partem constrictam corollae tubi longitudine aequantia vel breviora Forma 5. bella. II. Calycis segmenta partem constrictam corollae tubi longitudine superantia Forma 6. afghana. ß. Corolla 30 mm longa (solum in planus debilibus minor). Calycis segmenta usque ad medium bidentata, antice connata. Laciniae corollae semiorbiculares Forma 7. ianthina. Forma 1 . typica G. Beck, Monogr. Orob. (1 890) 1 49, t. II, fig. 37 (l). — 0. amoena C. A. Meyer supra cit. — Caulis infra vix vel clavato-incrassatus, humilis vel elatus, 15 — 30 cm longus. Spica brevis vel elongata, 4 — 14 cm longa, pauciflora. Corolla 30 — 35 mm longa, coerulea. Calycis partes bidentatae, ochroleucae earumque dentes partem constrictam corollae tubi vix excedentes. Vulgata. Forma 2. Regeliana G. Beck, Monogr. Orob. (1 890) 1 49. — Corolla 30 mm longa, intense amethystino-purpurea. Calycis lilacini dentes longius acuminati, apice filiformes, dimidiam corollae partem longitudine subaequantes. Ceterum priori aequalis. Turkomannien, Turkestan. Forma 3. Dzejveri G. Beck, Orob. novae in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 33. — Caulis humilis, 1 \ cm altus, basi non incrassatus, squamis lanceolatis obsitus. Spica brevis, 4 cm longa, cylindracea, densiflora. Bracteae lanceolatae, corollae tubo breviores, sicut caulis et calyx breviter glandulosae. Calycis segmenta lanceolata vel apice modo breviter bidentata. Flores 22 — 23 mm longi. Corolla in media parte vix angustata. Turkestan. Forma 4. colossea G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 149, t. II, flg. 37 (2). — Caulis validus, basi tuberoso-incrassatus et — 5 cm crassus, 40 cm altus. Spica cylindracea, densi- et multiflora, 20 — 40 cm longa. Calycis partes profunde saepe usque ad basim partitae. Flores maximi, 40 mm longi. Filamenta in parte supera sicut Stylus copiosius glanduloso-pilo sa. Buchara, Turkestan, Dsungharei. Forma 5. bella G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 149. — Caulis firmus, 33 cm longus, infra clavato-incrassatus. Spica cylindracea, multiflora, 1 5 cm longa. Corolla summo 2 5 mm longa, e basi alba intense amethystino-coerulea; plicae labii inferi luteolae; limbus minor. Calycis segmenta alba, corollae partem constrictam vix excedentia. Transitum efficit ad formam 7 ianthinam, sed etiam ad Orobanches cernuae formam if. Hansii. Huc pertinet etiam planta in Transcaspia a Fedtschenko sub n. 447 collecta, notis sequentibus egregia: Flores 22 mm longi. Calycis segmenta brevissima, corollae partem paulo constrictam non attingentia, sicut bracteae breviter modo glandulosa. Corolla sub- tubulosa, supra staminum insertionem paulo constricta, albida, limbum versus purpureo- violacea, laciniis minimis. Filamenta basi pilosa. Antherae lanuginosae. Forma 6. afghana G. Beck, Orob. novae in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 36. — 134 Günther Beck-Mannagetla. — Orobanchaceae. Gaulis firmus, ad 37 cm altus, infra clavato-incrassatus. Spica ad 23 cm longa, densi- flora, infra laxiuscula. A forma 5 bella differt imprimis calycis segmentis longioribus, partem corollae constrictam longitudine superantibus et bracteis subcopiose crispo-glandu- loso-pilosis. Fide Aitchison collectore »flowers brown«, quod mihi dubium videtur. Afghanistan. Forma 7. ianthina (Franchet) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 149. — 0. ianthina Franchet, PI. Turkestan, in Ann. sc. nat. 6. ser. XVIII. (1884) 227. — Gaulis 20 — 60 cm altus. Spica densiflora, infra laxa. Calycis partes antice saepe connatae, usque ad medium bidentatae. Gorolla 30 mm longa (in planus debilibus modo usque ad 16 mm reducta); limbus brevis vel abbreviatus; laciniae corollae saepe semiorbiculares. Gorolla cyaneo- purpurascens vel tubus albus limbo intense coeruleo coronatus. Gerte errore Franchet filamenta basi pilis brevibus glandulisque raris conspersa et antheras glabras indicat. Turkomannien, Turkestan. Exsiccatae. Karelin et Kiriloff, Exsicc. anni 1848 n. 382 et 385 (f. l!). — Sintenis, Fl. Turcom. n. 1669 (f. 2!). 44. 0. Sintenisii G. Beck in Bull. herb. Boissier 2. ser. IV. (1904) 680. — Caulis firmus, 15 — 30 cm altus, basi paulo incrassatus, siccus striatus, parce glanduloso-pube- rulus, glabrescens vel totus subglaber, siccus purpurascens, squamatus; squamae distantes, ovali-lanceolatae, parce glanduloso-pilosae, glabrescentes, superiores circ. 1 cm longae. Spica breviter aut longius cylindracea, sublaxiflora, 6 — 1 1 cm longa, apice bracteis comata. Flores erecto-patentes, sessiles, 30 — 35 mm longi. Bracteae late ovali-lanceolatae, corollae dimidio breviores, parce glanduloso-pilosae, glabrescentes. Calycis segmenta libera, oblongo- lanceolata, longe acuminata, integra, corollae tubo breviora, nervis paucis conspicuis per- ducta, parcissime glanduloso-pilosa, subglabrescentia. Corolla (Trionychontis modo) sub staminum insertione tubulosa, inde sensim sursum ampliata, infundibuliformis, linea dorsali leviter curvata et limbo porrecto subaequaliter 5-lobo praedita, sicca in basi papyracea albida, supra staminum insertionem fusco-lilacina (viva dilute purpurea?), parce breviterque glanduloso-pilosa, glabrescens; labium superum bilobum, lobis ovalibus, rotundatis, porrec- tis; inferum lobis aequalibus, ovalibus et plicis maximis; lobi omnes in margine sub- repandi vel integri, glaberrimi. Stamina in parte corollae constricta 5 mm supra basim corollae tubi inserta; filamenta tota longitudine breviter glanduloso-pilosa, pilis minutulis perpaucis in basi immixtis vel nullis ; antherae oblongae, acuminatae, mucrone firmo, siccae albidae; pollen 31 — 35 [i\ cellulae endothecii incrassatae. Germen oblongum; placentae separatae; Stylus longissimus, parce breviterque glanduloso-pilosus ; stigma bilobum (palli- dum?). — Sepalisvintegris, longius acuminatis, corollae forma non subcampanulata, fere eam 0. [Trionychon) arenariae Borkh. aequali, laciniis integris, angustioribus, filamentis usque ad basim glanduliferis ab O. cistanchoides G. Beck distinguitur. Türkisch-Armenien: in Weingärten bei Kharput und Schuschnas, im Juni 1889 (Sintenis, Iter Orient, n. 696!) 45. 0. Clarkei Hooker f., Fl. brit. India IV (part XI) (1883) 326; G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 150. — Glanduloso-pubescens. Spica brevis, sublaxiflora. Bracteae lanceo- latae, dimidium corollae tubi longitudine aequantes. Calycis partes separatae, integrae, lanceolato-subulatae, dimidium corollae tubi longitudine subattingentes. Corollae 25 mm longae tubus subrectus, in media parte non constrictus; laciniae coeruleae, glabrae, crenatae. Filamenta et antherae glabra. Planta nutriens. Ad radices Artemisiae spec. Tibet: im westlichen Tibet; Karakoram in 3000' Seehöhe (Clarke); nicht gesehen. 46. O. cistanchoides G. Beck in Stapf, Bot. Ergebnisse der Polak sehen Exped. nach Persien im Jahre 1882, in Denkschrift. Akad. Wissensch. Wien, math.-naturwiss. Classe, L. (1885) Sep.-Abdr. 26; G.Beck, Monogr. Orob. (1890) 150, t. II, fig. 39. — Caulis firmus, — 24 cm altus, simplex, basi paulo incrassatus, siccus rubiginosus, spicam versus copiose breviterque glanduloso-pilosus, subcopiose squamatus. Squamae inferiores ovales et glabrae, superiores ereetae, breviter glanduloso-pilosae, — 1 2 mm longae. Spica Orobancbe. I35 capitata, 3 — 5-flora vel — 12 cm longa, pluri- et laxiflora. Flores paulo remoti, 30 — 37 mm longi. Bracteae squamis aequales, calycem longitudine subaequantes. Calycis segmenta libera, e basi ovali ad medium vel profunde bidentata vel oblonga, longe acu- minata, multinervia, firma, parce glanduloso-pilosa, intus albida; dentes breviter lanceo- lati vix divergentes vel longius acuminati, tertiam vel dimidiam corollae partem tubi longi- tudine aequantes. Corolla tubuloso-infundibuliformis , supra staminum insertionem vix constricta, faucem versus sensim et conspicue ampliata, linea dorsali in media parte subrecta in apice et basi paulo curvata instructa, sicca papyraceo-alba, lacinias versus coerulescens(?), extus parce breviterque glanduloso-pilosa; labium superum profunde bilo- bum, lobis magnis, latis, rotundato-obtusis, saepe subquadratis, patentibus vel protensis, margine inaequaliter crenulato-repandis, glabris; inferum patens, lobis ellipticis vel ovali- bus, repando-crenatis; glabris, medio paulo majore et plicis magnis. Stamina 5 — 6 mm supra corollae basim inserta; filamenta infra paulo incrassata et parce rarius copiose pilosa et antheras versus copiose glanduloso-pilosa; antherae suboblongae, mucronulatae, circa rimas copiose pilosulae, siccae albidae; cellulae endothecii incrassatae. Germen ellip- soideum, in parte superiore sicut Stylus copiose glanduloso-pilosum ; placentae separatae; stigma bilobum, lobis confluentibus , rima transversali profunda perforatis, albis vel ochroleucis(?) instructum. — Fig. 13/. Durch Persien bis Afghanistan (Kabul). Persien: auf Hügeln bei Hamadan im Juni (Th. Pichler in Herb, der Univ. Wien «!); im nordwestlichen Persien, Diliman bei Tschahrik, im Juni 1884 (J. A. Knapp ß\). Westliches Persien: zwischen Kom und Suitanabad bei dem Dorfe Dschekab, im Juli 1903 (Th. Strauss «!). — Im östlichen Afghanistan bei Kabul (Honigberger in Herb. Wien a!). Nota. 0. cistanchoides G.Beck propter corollas magnas, ample tubulosas habitum pecu- liarem speciei generis Cistcmche imitatur, sed statim calycis forma dignoscitur. Multis notis cum 0. amoena G. A. Meyer congrua, praecipue ab ea corolla ample tubulosa, supra staminum inser- tionem paulo angustata et filamentis profundius insertis ac copiose glanduloso-pilosis sat discrepat. Variat: Var. a. typica G. Beck = 0. cistanchoides G. Beck, 1. c. — Caulis — 17 cm altus. Spica subcapitata, pauci (3 — 5)-flora. Flores 30 mm longi. Calycis segmenta plus minus profunde bidentata, tertiam partem infimam corollae tubi longitudine aequantia. Filamenta basi parce pilosa. Persien und Afghanistan. Var. ß. gentianea G. Beck in Verh. zool. bot. Ges. Wien (l 9 1 0) 159 nomen solum. — Caulis ad 24 cm altus. Spica ad 1 2 cm longa, pluri- et laxiflora. Flores ad 37 mm longi. Calycis segmenta oblonga, longe acuminata, dimidiam partem corollae tubi longi- tudine aequantia. Filamenta basi copiose pilosa. Nordwestliches Persien. 47. ? 0. Stocksii Boiss. Fl. Orient. IV. (1879) 505; G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 151. — Caulis semipedalis, minute pruinosus, squamis breviter oblongis obsitus. Spica junior capitata demum bipollicaris, ovata, densiflora. Flores magni. Bracteae ovales, acutiusculae, corolla quadruplo breviores. Sepala libera, oblonga, breviter bifida, bracteas longitudine aequantia. Corolla sesquipollicaris, e sicco alba, minute pulverulento-pruinosa, late campanulata, recta, a basi sensim et modice dilatata, e sicco obtuse obsolete labi- ata; laciniae subaequales, late semiorbiculares, margine integrae. Stamina versus tubi quartana partem inserta, basi valde dilatata et hirta; antherae barbatae. Stigma bilobum, magnum (luteum vel flavidum). Afghanistan: bei Douboud auf Eryngium spec. (Stocks). Nicht gesehen. Nota. See. autorem inter omnes congeneres corolla maxima donata, itaque paucis modo speciebus comparanda. Ab O. cistanchoidi G. Beck differre videtur corollae obsolete labiatae laciniis integris late semiorbicularibus, sepalis breviter bifidis, stigmate bilobo. Indumenti fila- mentorum et aliarum notarum d. Boissier non satis vel omnino non mentionem fecit; forsan in iis discrimina ulteriora posita sunt. — Ab auetoribus Forbes and Hemsley (Enum. pl. China in Journ. Linn. soc. XXVI. [1890] 318) sine ullo jure ad O. {Trionychori) indicam Harn, redueta, quae ad formarum lusum O.aegyptiacae Pers. pertinet (confer G.Beck, Monogr. Orob. 101). 136 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Subsect. 2. Angustatae G. Beck. Subsect. Angustatae G. Beck in Haläcsy et H. Braun, Nachtr. Fl. Nied.-Östr. (-1882) 1 25 ; Monogr. Orob. (1890) 152; in Hallier und Brand, Synops. deutsch. Fl. (i 907) 2082. — Corolla antice supra staminum insertionem ampliata vel inflato-ventricosa, sub insertione staminum angustior saepe aequaliter tubulosa. Stamina plurimum infra me- dium tubi in tertia vel quarta parte infima corollae vel profundius ad basim corollae inserta. Stigma saepe coloratum. Greges 3 — 9. Grex 3. Speciosae G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 224 et in Hallier u. Brand, Syn. deutsch. Fl. (1907) 2099. — Corolla albida vel ochroleuca, limbum versus praecipue in nervis plus minus rubra, amethystea vel purpurascens, ibi in siccitate obscurior, saepe purpureo-nigrescens, pilis articulatis non coloratis, glandulas plurimum luteas gerentibus, plus minus saepius parcius vestita et glabrescens, ampla, 25 — 32 mm longa, rarius minor, tenuis sicca pa- pyracea; linea dorsalis plerumque e basi curvata in dorso recta, in labio supero sub- declivis, apiculo sursum curvato; laciniae margine glabrae vel glanduloso-pilosae. Stamina in quadrante infimo inserta. Stigma pallide coloratum vel luteolum. — Corollae forma et colore gregi Glandulosae affinis sed staminibus altius insertis et defectu pilorum colo- ratorum ab iis separatur; quam ob rem transitum ad gregem Minores efficit. Illae stirpes corollis minoribus et filamentis plurimum altius insertis insignes. — Fig. 1 4 L. Species 48 — 49. Conspectus specierum gregis Speciosae. A. Calycis segmenta profunde bifida vel bidentata, dentibus an- gustis subulato-filiformibus, corollae tubum longitudine ae- quantibus. Corolla 25 — 30 mm longa (rarius minor, solum 4 3 — 15 mm longa), alba vel ochroleuca, nervis lirnbi pulchre coeruleo- vel violaceo-purpureo-coloratis, extus parce glandu- losa vel glabriuscula. Labium superum integrum vel plicato- emarginatum; laciniae corollae margine glabrae. Stamina 3 — 5 mm supra basim corollae inserta. Stylus parce glan- duloso-pilosus. Stigma clari coloris. (In cultis et eorum vi- ciniis regionis mediterran eae) 48. O. crenata. B. Calycis segmenta bidentata rarius integra, dentibus plurimum angustissimis, apicem versus subulato-filiformibus, longe glan- duloso-pilosis, corollae tubo saepe brevioribus. Corolla 20 — 32 mm longa, rarius minor, limbum longe glanduloso-pilo- sum versus aequaliter violaceo-purpurea rarius dilute colo- rata, ibidem in siccitate fusca vel pulla, labio supero profunde bilobo et laciniis utrinque et in margine plus minus saepe copiose glanduloso-pilosis. Stamina 2 — 5 mm supra basim corollae inserta. Stylus copiose glanduloso-pilosus ; stigma luteum. (In silvis et pratis subalpinis terrarum Caucasi) . 49. O. Owerini. 48. 0. crenata Forskäl, Fl. Aeg. Arab. (1775) p. XLVIII et 113, non Vell. Fl. flum. VI. (1827) t. 60; Beck, Monogr. Orob. (1890) 225, t. IV, fig. 69 et in Hallier u. Brand, Syn. deutsch. Fl. (1907) 2099; Stefani, Forsyth et Barbey, Karpathos (1895) 123; Guimaräes, Monogr. Orob. in Broteria III. (1903) 123; Muschler, Man. fl. Egypt. II. (1912) 892. — Caulis firmus, — 84 cm altus, in basi vix vel paulo rarius magis in- crassatus vel bulbosus, ochroleucus rarius purpurascens, glanduloso-villosus, glabrescens, striatus, infra copiose supra parce squamatus. Squamae inferiores confertae, superiores remotae saepe remotissimae, lanceolatae, parce vel copiose glanduloso-pilosae, — 3 cm longae. Spica cylindracea, — 54 cm longa, multiflora, apice acuminata vel rotundata, Orobanche. ^37 bracteis saepe comosa, tota vel supra densiflora, basi remotiflora, saepe tota laxiflora. Flores primum erecto-patentes serius patentes, 25 — 30 mm longi, rarius minores 13 — 1 5 mm metientes. Bracteae anguste lanceolatae, longe acuminatae, copiose glanduloso- pilosae, saepe in siccitate albo-tomentosae, flores longitudine aequantes vel superantes et in spicae apice saepe comosae. Calycis partes separatae, e basi ovali vel rhomboidali bifidae vel bidentatae; dentes angusti vel angustissimi, apice subulati vel filiformes rarius lanceolati, saepe denticulis 1 — 3 praediti, trinervii, divergentes, longe glanduloso-pilosi vel glabrescentes, tubum corollae longitudine aequantes rarius breviores. Gorolla cam- panulata, ampla, supra staminum insertionem ampliata, alba vel pallida, limbum versus nervis venisque coeruleis vel violaceis pulchre perducta, interdum roseola, in siccitate tenui-papyracea, subalbida vel dilute fusca, extus parce glanduloso-pilosa vel glabriuscula, glabrescens; linea dorsalis e basi curvata in medio dorso recta, porrecta, in labio su- pero vix declivis et in limbo iterum sursum curvata; labium superum integrum vel plicato-emarginatum, lobis latissimis subrotundis patentibus vel recurvatis; inferum lacinia media multo majore rarius lateralibus subaequali omnibusque magnis rotundatis prae- ditum; laciniae omnes in margine plicato-crispulo inaequaliter saepe profunde crenulato- dentatae et glabrae ; plicae magnae, inflatae, glabrae. Stamina 2 — 3- — 5 mm supra basim corollae inserta; filamenta in basi aurantiaca dilatata, cum corollae parte subjiciente copiose pilosa, superne pilis glanduliferis plurimum brevibus parce vel copiose praedita, rarius glabra; antherae breviter mucronulatae, in sutura saepe papilloso-pilosae, in sic- citate fuscae vel pallide violaceae, in apiculo albae; pollen 25 — 30 \i\ cellulae endothecii incrassatae. Germen oblongo-ovatum; basi antica lutea, in stylum parce glanduloso-pilosum exiens; Stylus pronus curvatus, brevis, saepe violaceus, parce vel copiose glanduloso- pilosus; stigma bilobum, lobis semiglobosis, confluentibus, sulco transversali perductis, dilute violaceis, roseis, carneis, dilute luteis vel albidis; placentae separatae. Capsula 10 — 12 mm longa bivalvis, valvis saepissime stylo persistente conjunctis, lateribus planis. Semina 0,4 — 0,45 mm longa; cellulae testae dense punctato-porosae. Odor florum amoene caryophyllaceus. Annua. — Fig. 1 4 L. Plantae nutrientes. Crescit ad radices Leguminosarum messisque agrorum, ubi Faba, Pisum, Cicer, Ervum coluntur, saepe gravissimo est detrimento. In radicibus Viciae fdbae L., Pisi sativi L., Lathyri cicerae L., Lentis esculentae Moench eam fa- cillime in hortis colere possumus. De vita noxaque confer: Lo Jacono, Osservazione sulle Orobanche ed in ispecie suquella parassita della Fava (Palermo 1880). — Van- nuccini, Esperienze per la distruzione delle Orob. delle fave, in Atti dell' acad. econ. agr. dei Georgofili Firenze, ser. 4. XIV. (1891) disp. 2 — 3. — Garuel, Sul' Orob. delle fave, 1. c. ser. 4. XV. (1892) disp. 2. — Sirena, S., Orob. crenata Forsk. e suoi danni in Sicilia, in Boll. orto e giard. colon. Palermo X. (1912) 1 4 — 26. — Lotrionte, D., La semina profonda e l'Orobanche della fava, in Staz. sper. agrar. ital. 45. (1912) 654 — 680. — Passerini, N., Sulla durata della vitalita dei semi di Orobanche spe- ciosa nel terreno, in Bull. soc. bot. ital. (1902) 24 — 25 (Ref. in Just, Bot. Jahresber. XXXI/II. [1903] 636). — Parasiticam vidi ad radices plantarum sequentium: Vicia faba L., Pisum sativum L., Lathyrus cicera L., L. inconspieuus L., L. angulatus L., Lens escu- lenta Moench, Vicia ervilia Willd., V. melanops S. S., Trifolium spec; Plantago albi- cans L., Pelargonium zonale L'Her., Erodium spec. Indicantur porro : Trifolium pratense L., Omiihopus spec, Melilotus alba Desv., M. italica Lam. (Wel witsch apud Guimaräes); Physocaulis nodosus Tausch, An- thriscus nemorosus Spr. (s. Haussknecht), Geranium spec. hört. (s. Gillot), Pelar- gonium inquinans Ait. et spec. hybridae (s. Stein); Tropaeolum spec. (s. Batt. et Trab. Fl. de l'Algerie [1888 — 1890] 661), Eryngium spec. (s. Ph. de Vilmorin, Hort. Vilmor. in Bull. soc. bot. France LI. [1906] 235), Salvia aethiopis L. (s. Cal- lier), Gynodon dactylon Pers. (s. Guimaräes, quod nego). O. crenata Forsk. wächst sehr häufig in den Hülsenfrucht-Kulturen aller Mittel- meerländer (Südeuropa, Nordafrika, Aegypten, Orient, Kaukasus-Länder), geht aber in ihrer Verbreitung nur bis zum Kaspischen Meere. Sie scheint im Orient, wahrschein- 138 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. lieh in den Kaukasusländern, ihre Heimat zu besitzen. Sehr oft wird sie verschleppt, kann sich aber trotz ihrer Einjährigkeit außer dem Gebiete der Mittelmeerflora nicht behaupten. Dasselbe gilt von ihren Kulturen in den botanischen Gärten. (Siehe die Karte 64 in: Die Pflanzenareale 4 . Reihe, Heft 7.) Europa. — Portugal: im Distrikte Centro littoral (nach Guimaräes). — Spa- nien:! Andalusien: bei Sevilla, Grazalema (Reverchon); Dos hermanos, Algeciras (A. H. Wolley-Dod); Gibraltar (Wolley-Dod); Granada (nach Willkomm); Catalonien: ! bei Barcelona, Rosas, San Guan de Aleares, Llers. — Frankreich: ! Dep. Pyrenees orientales: eingeschleppt in einen Garten von Prats de Mollo (Petit); Bouches du Rhone: bei Tarascon; Var: bei Toulon; lies d'Hyeres. — Gorsica: ! bei Bastia. — Italien: ! in Ligurien, bei Pisa, Firenze, Perugia, auf der Insel Elba, um Rom, Gastel Volturno, Neapel, Portici, auf der Insel Ischia, bei Sorrento, in den Abruzzen bei Assergia (G. Rigo als 0. Erviliae !), auf dem Mte. Gargano, in Lucanien, um Taranto, Otranto etc.; auf der Insel Sizilien: ! um Messina, Galati, S. Alessio, Siracosa, Girgenti, Palermo, Monreale, auf dem Mte. Pelegrino. (Vgl. Sirena, 0. crenata e suoi danni in Sicilia, Palermo 19 41.) Malta!: ! bei San Paolo im Mai (Sommier); Ins. Gozo bei Rabat im April (Som- mier!). — Süd-Tirol: eingeschleppt in einem Garten von Meran (Martens!). — Kroatien: bei Fiume, bei 45° 20' nördl. Br.! Istrien: bei Pola im Juli (Leonhart!). — Nieder- Österreich: auf Pelargonium eingeschleppt bei Unterwaltersdorf, im Juni 4 908 (Rechinger!). — Böhmen: auf Vicia faba eingeschleppt bei Laun im Jahre 4 90 4 (nach Domin). — Eingeschleppt in Deutschland (Berliner botan. Garten [n. Link]), Bonn (0. Klugei); in England bei Bridgewater im Jahre 4 860 (nach Sowerby). — Siebenbürgen: in Klausenburg (J. Landöz u. S. Brassai). — Dalmatien: bei Gannosa, Gravosa, Ragusa, Spalato, auf der Halbinsel Sabioncello bei Orebic (König Friedrich August II. von Sachsen, Beck), Stagno grande, Grusici! — Grna gora : bei Sustas (Beck), um Bar (== Antivari) und Dulcigno (nach Rohlena). — Griechen- land! Gorfu (Kerkyra), Akarnanien bei Jaritsa am See Agrinion (Reiser); Thessalien: bei Chaliki (Sintenis!); Boeotien; Attica: um Athen, auf dem Mt. Pentelikon etc.; Argolis; um Korinth, Mykenai, Navplion, Methana; auf den Inseln Aegina, Keos, Tinos, Syros, Paros, Mytilene!; Greta: ! bei Sphakia, Kissamos (Reverchon); Makedonien (nach Grisebach): auf der Mircenica Planina (Formanek!). — Türkei: um Kon- stantinopel! — Russische Länder: ! auf der Halbinsel Krim bei Porte de Baidar, Chaitane, Merdvene, Outchane-sou, Ai Petri, im Juni, Juli (Fedtschenko), um Kakko (Golde), Nicita (Zelenetzki), Sebastopol, Balaklava (Fedtschenko). — Ciskaukasien: ! in der Provinz Kuban: um Jekaterinodar, Wassürinskaja, im Juni (Lipsky); Prov. Stawropol (Akinfiew); Prov. Terek: auf dem Beschtau in 1200 m Seehöhe, im Juni, bei Kislowodsk, Groszny im Mai, um Wladikawkas im Juni, Juli, auf dem Maschuk, um Shelesnowodsk (Akinfiew), bei Ekaterinoslaw im Mai (Jalovaja); Dagestan. Afrika. Auf den Canarischen Inseln (nach Pitard et Proust, Les iles Ganaries [4 908] 296). — Marokko (nach Ball). — Algier: ! um Algier, Oran. — Tripolis: ! um Tripolis, bei Mschiah (Taubert). — Ägypten: ! um Alexandria, am Mahmudie- Ganal, bei Syene, Cairo, Gise, Heliopolis, Mansura, Sues, Fostat, Girgeh, Bibeh, Minteh, Dendera, Matahareh, Mingeh etc. Asien. Auf den Inseln Karpathos: um Pegadia (Th. Pichler!); Kalymnos, bei Damos (Forsyth!); Cypern: ! um Jaffa. — Im westlichen Kleinasien am Mykale (Samsun dagh) bei Prione (K. Krause!). — Syrien: ! um Beirut, Svedia, Haleb, Aintab, zwischen Kirchan und Marasch (Haussknecht), bei Gaiffa (B. T. Lowne). — Klein- asien: ! Troas auf dem Ida bei Kareikos auf Salvia rotundifolia (Sintenis), um Safran- bol, Tokat, Orfa. — Transkaukasien: ! Abchasien, Georgien: ? um Bordjom (Borshom) im Juli (Fedtschenko, Akinfiew), um Tiflis, bei Marschuka, Mahmutli, Karass, Tskenis Tsagli bei Maris (Radde); Prov. Baku: ! im Distr. Lenkoran bei Ahsaglar, im April, bei Jen Koransk, Arys in 69 4 m Seehöhe im Mai (Schelkownikow). Var. a. typica G. Beck, Monogr. Orob. (4 890) 226, t. IV, fig. 69 = O. crenata Forsk. 1. c. — O. speciosa De Candolle, Fl. franc. VI. (4 8 4 5) 393; non Dietrich; Reuter Orobanche. I39 in DC. Prodr. XI. 19; Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. 91, t. 161; Gren. et Godr. Fl. franc. II. 631; Willkomm, Prodr. fl. Hisp. II. 622; Boiss. Fl. Orient. IV. 506; Battand, et Trabut,^Fl. de l'Algerie (1888—1890) 661; Post, Fl. Syria (1896) 604; Lojacono- Pojero, FCsicil. II. 2. (1904) 160; Rouy, Fl. France XI. (1909) 168.— O. pruinosa Lapeyrouse, Abreg. des pl. Pyren. Suppl. (1818) 87; Wallroth, Orob. gen. diask. 52; Koch, Fl. Deutschl. IV. 439; Reuter in DG. Prodr. XI. 19; Reichenb. Iconogr. VII. 39, f. 911 (optime); Bertoloni, Fl. ital. VI. 437; Ledebour, Fl. ross. III. 316; Schlechtendal, Fl. Deutschl. 5. Aufl. t. 1746; Tornabene, Fl. Aetna III. (1891) 161. — Orobanche de la feve Vaucher, Orob. (1827) 51, t. 5 = O. Viciae fabae Schultz in Annal. der Gewächsk. (1830) 500. — O. grandiflora Bory et Ghaub. Exped. de la Moree, Botan. (1832) 178, t. 22 et Fl. pelop. 983, t. 23; non Presl; vidi spec. orig. — O. minor var. Lapeyrousii Noulet, Fl. Sous-Pyr. (1837) 486. — O.segetum Spruner in Flora (1843) 129; vidi spec. orig. — O. segetum G. Koch in Linnaea (1849) 665; vidi orig. in herb. Berol. — O. canescens Spruner in Flora (1843) I. 129, non Presl; vidi orig. — O. altissima Noe, Exsicc, vidi orig. — O. erispa Zahlbr. in Herb. Prag.! — O. alba Mutel, Fl. franc. II. 350 sec. Grenier et Godron; non Stephan. — O. alba Marsch. Bieb. Fl. taur.-caucas. II. 82 sec. Grisebach et Ind. Kew. III. 371; non Steph. — Orobanche major thyrso florum specioso Buxb. Gent. pl. Byzanth. cent. III. t II. — O. elatior a. macroglossa Wallroth, Orob. gen. diask. (1825) 51, sec. spec. orig. in herb. Petropol. et in herb. Gray ex parte. — O. cyamophya St. Lag. in Gariot, Etüde des fl. ed. 8. II. (1889) 648, sec. Ind. Kew. Suppl. I. 304. — O. congesta Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. 117, t. 214, f. 1 — 5; vidi orig. in herb. Vindob.; ab Arcangeli, Consp. fl. Ital. ed. II. (1894) species propria habetur et stigmate luteo vel colorato describitur, quod dubitandum est; credo, eam certe confusam esse; confer etiam O. majorem. — O. speciosa var. parvi- flora Reverch. PI. de Crete (1 884) n. 259; vidi orig. — O. Erviliae Rigo Exs. ! — Gaulis plurimum firmus, — 8 4 cm altus, spicam elongatam cylindraceam multifloram, — 54 cm longam ferens. Flores magni, circ. 25 — 30 mm longi. Gorolla lobis maximis praedita, tota subalbida, ochroleuca, rarius roseola, limbum versus imprimis in nervis lilacina vel violacea. Greberrime in cultis ad radices Legwminosarum. Forma 1. lasiothrix G.Beck, Monogr. Orob. (1890) 226. — Gaulis, squamae, bracteae et calyces albido glanduloso-villosae. Rarius inter specimina typica. Forma 2. brachystachys G. Beck, 1. c. 22 6. — Spica capituliformis, pauciflora. Flores minores, plurimum 2 0 mm longi. Hinc inde cum typo ; forma typi minus evoluta esse videtur. Forma 3. platyphylla Guimaräes, Monogr. Orob. in Broteria III. (1903) 125, t. XIII, fig. 3. — Squamae et bracteae late ovato-lanceolatae. Flores 20 — 25 mm longi. Calycis segmenta in basi ovalia, bifida. Stigma ut plurimum bi-, tri-, quadri-, quinque- lobum. An planta luxurians ac monstrosa? O. crenatam in cultis optime nutritam ad monstrositates varias inclinare iterum et saepius observavi. Forma 4. angustisepala Schultz in Flora XXVI. (1843) 130 pro spec; sec. Ind. Kew. III. 372 species propria habetur, quod nego. — Calycis segmenta bifida vel integra angusta; dentes angustissimi subulati vel subfiliformes. Corolla saepe minor, circ. 20 mm longa. Fortuito formata videtur. Var./?. abbreviata G.Beck, Monogr. Orob. (1890) 227, pro forma. — Flores minores, circ. 20 mm longi vel paulo minores. Sepala minora, saepe parvula, dimidium corollae tubi longitudine aequantia vel ut in typo formata. Gorolla ampla, tubo fere tarn longo quam lato, laciniis saepe minoribus instructa. Cum typo et ex cultis fugitiva in planus variis. Var. y. silvestris G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 227. — ? O. Klugei Schmitz et Regel, Fl. bonn. (1841) 190; non vidi; Reuter in DG. Prodr. XI. 24; ex icone plantae originalis e manu d. Seubert in herb. A. Braun a me visa huc pertinere vi- detur et specimen O. speciosae introductum sistere videtur; fide E. Regel (in Otto et Dietrich, Allg. Gartenzeitung [1842] 284) formis O. minoris Sutt. addicitur; autores florae germanicae ignorant. — ? 0. picta Wilms in Jahresber. der bot. Sektion des 140 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. westphäl. Provinzvereines für Wissen und Kunst für 1878 (Münster 1879), sec. Just, Jahresber. II. 1 , 115 ad radices Pelargonii. — 0. Pelargonii Galdesi in Nuov. giorn. bot. ital. XII. (1880) 175 = 0. speciosa var. Pelargonii (Cald.) Arcangeli, Comp. fl. ital. ed. 2. (1894) 413 >brattei con peluria piu densa e piu longa, stimma bilobo, om- bilicato, giallo sporio« ad radices Pelargonii inquinantis probabiliter ad hanc formam pertinet. Stein in Ost. bot. Zeitg. (1882) 396 memoriae prodidit, 0. speciosam ad radices Pelargonii inquinantis et eius hybridarum cum P. zonali eduxisse. Fide Ind. Kew. III. 374 species propria habetur. — Flores 13 — 18 mm interdum — 21mm longi, subhorizontales. Spica minor, plurimum saepe pauciflora, rarius multiflora. Sepala corollae tubum longitudine aequantia. Gorolla plurimum longior quam lata, laciniis minoribus. Relicta e culturis maturioribus forma typica etiam ad formam silvestrem floribus minori- bus et corollae laciniis minutis redire videtur. — E culturis fugitivam non raro in viciniis earum ad radices plantarum variarum, in hortis ad radices Pelargoniorum, sed incon- stanter saepius observavi. Exsiccatae. Bornmüller, Iter syriacum n. 1233, 1235!. — Bourgeau, PI. Pyr. Hisp. n. 594 (non vidi). — Gallier, Iter tauricum III. n. 692!. — Forsyth, PI. exsicc. anni 1887, n. 739!. — Gandoger, Fl. Alger. n. 889!. — Kotschy, PI. per ins. Cypr. lectae (1862) n. 575!; PI. Aegypt. (1836) n. 616, 826!; Iter syriac. (1855) n. 822, 896, 1257!. — Leonis, Fl. Aegypt. n. 95!. — Mabille, Herb. Gors. (1866) n. 163!. — Reichenbach, Exsicc. n. 22, 613!. — Reverchon, PI. Crete (1884) n. 259!; Fl. Andal. (1890) n. 55, 535!. — Ross, Herb. Sicul. n. 568!. — Sennen, PI. d'Espagne n. 338!. — Sintenis, Iter cypr. (1880) n. 36!; Iter thessal. (1896) n. 759!. — Soc. Dauph. n. 4214 (non vidi). — Taubert, Iter cyren. n. 215!. — Todaro, Fl. exsicc. Sicil. n. 1157!. Notae. De florum biologia confer: Knuth, Handbuch der Blütenbiologie, II. 2. (1899) 211 et in Bot. Gentralbl. XLIX. (1892) 364. — Haec est vera ogoßccy/r] Theophrasti Eresii, Historia pl. über VIII. cap. 8, 4 (confer G. Beck, Monogr. Orob. 1), quae apud Graecos huius temporis Xswv vel Xvxos nominata est, ut jam Dioscorides (De materia medica, über II, cap. GLXXI [CLXXII]) memoriae tradidit. Arabi, Aegypti ei sec. M uschier (Man. fl. Egypt II. [1912] 892) nomina sequentia trivialia imposuerunt: halük, halük-metaby, dikar e fül, zibb- el-ard, danün. 49. 0. Owerini G. Beck in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 39 = 0. crenata Forsk. var. Owerini G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 227. — Gaulis saepius validus, — 66 cm altus, basi paulo rarius bulboso-incrassatus, in siccitate ruscus, striatus, supra cum spicae rhachide copiose longe glanduloso-pilosus, infra copiose, sursum remote squa- matus. Squamae oblongo-lanceolatae, ;superae acuminatae, — 2,5 cm longae, dense glan- duloso-pilosae, erectae. Spica cylindracea, multi- et densiflora, in parte inferiore remoti- flora, hinc inde capitata vel ovata, rarius tota laxiflora, apice rotundata, saepe bracteis comosa, — 2 0 cm longa. Flores erecti, serius patentes, nunc 27 — 32 mm, nunc minores 15 — 20 mm longi. Bracteae squamis similes, dense glanduloso-pilosae, corollam longi- tudine aequantes vel superantes. Calycis segmenta aequaliter vel inaequaliter bidentata rarius integra, basi ovalia, dentes longe acuminati, saepius angustissimi, 3 1-nervii, raro dente secundario minore aucti, copiose longeque glanduloso-pilosi, corollae tubo breviores vel eum longitudine superantes. Gorolla tubulosa, limbum versus paulo am- pliata, basi luteola(?) et limbum versus aequaliter violaceo-purpurea, in siccitate fusca ad faucem obscurior et interdum subpulla, copiose longe glanduloso-pilosa, in labio su- pero saepe albido-glanduloso-villosa; linea dorsalis e basi curvata dorso recta, in labio supero declivis; labium superum plus minus saepe profunde bilobum, laciniis magnis latis rotundatis; labium inferum magnum, patens vel subdeflexum, lobis rotundis et plicis magnis amplis; laciniae omnes margine inaequaliter denticulatae, hinc inde fimbriatae, utrinque copiose et in margine plus minus non raro copiose glanduloso-pilosae. Stamina 3 — 5 mm supra basim corollae oblique inserta; filamenta basi cum corollae parte sub- jiciente saepe usque ultra medium copiose articulato-pilosa, supra glanduloso-pilosa, basi incrassata ; antherae ovato-oblongae, acuminatae, mucronulatae, siccae fuscae, ad suturas Orobanche. ]_£]_ interdum pilosulae; pollen 25 — 30 fl] cellulae endothecii incrassatae. Germen ellipsoi- deum; placentae separatae; Stylus copiose glanduloso-pilosus; stigma bilobum, lobis luteis vel flavidis (sec. Smirnow), siccis obscuris. Capsula ellipsoidea, — 10 mm longa; semina 0,35 — 0,45 mm longa; cellulae testae distanter punctato-porosae. Nota. Similis 0. alba Steph. distat calycis segmentis plurimum integris, eius dentibus latioribus lanceolatis apice non vel rarissime filiformibus, corolla imprimis supra pilis glanduli- feris obscuris (rubris vel purpureis) minoribus in siccitate saepe verruculosis obsita, labio supero integro vel plicato-marginato, staminibus basi corollae insertis, stigmate rubro vel purpureo. Plantae nutrientes. Adhuc tantummodo ad radices Salviae silvestris L. s. Nor- mann indicatur. 0. Owerini wächst in Laub- namentlich Eichenwäldern, aber auch in Misch- und Kiefernwäldern, weiter auf Waldwiesen, voralpinen und alpinen Wiesen, namentlich in den höheren Regionen bis 2200 m in den Kaukasus -Ländern und wird nur hin und wieder in tieferen Regionen angetroffen. (Siehe die Karte 64 in: Die Pflanzenareale 1 . Reihe, Heft 7.) Sie blüht je nach der Höhenlage im Mai bis August. Ciskaukasien: Gesehen von: Circassien: in Alpen wiesen des Berges Pochisch- gwara bei 2100m im August 1905 (Woronow), bei Tuapse im Mai (Lipsky), in Alpenwiesen bei den Quellen des Flusses Mdzymt im August, um Arete Khag (Alb off). — Provinz Kuban: bei Jekaterinodar, Wassürinskaja, im Juni (Lipsky), auf den Bergen um Achmetowskaja, bei Achmetowskaja, auf dem Berge Navisslaja bei Phanagorijsroje, im Mai, Juni (N. A. Busch und Klopotow), im Tale des Flusses Teberda (E. A. En- daurowa); Prov. Stawropol: bei Stawropol (Akinfiew und Normann) auf Salvia silvestris L.; Prov. Terek: auf dem Besch-tau im Mai, Juni bis 4000' (Akinfiew), bei Mineralny wody (Lipsky), Schelesnowodsk im Mai, Juni (Akinfiew, A. Geras- simow), auch die Var. y\ um Pjätigorsk (Lipsky, Engler und Krause) bei 700 — 1000m Seehöhe, um Kislowodsk im Juli (Akinfiew), Jekaterinoslaw im Mai (Jalo- vaja), bei Wladikawkas im Juni, Juli (Fedtschenko, Akinfiew), auf dem Berge Ma- schuk, bei Groszny (Akinfiew). — Chewsurien: zwischen Bazaligo und Ghachmati, zwischen Koschka und Bio, zwischen dem See Mirgwa-guba und Bazaligo, zwischen Barissacho und Kobulo, am Passe Likoki, im Juni, Juli (N. A. Busch in Herb. Peters- burg). — Prov. Daghestan: auf dem Turtschidagh (Rad de), bei Gunib (Rad de), in 1500 — 2100 m Seehöhe im Juli (Alexeenko), in Wäldern zwischen Temiz-Chan-Schura und Erpeli bei 1500 — 2300', im Juli (Alexeenko); im Distr. Kasi-Kumukh zwischen Ghelussun und Kumukh, 6400 — 7000' im Juli 1897 (Th. Alexeenko) und beiKumugh 5000', auf dem Passe zwischen Gimersu und Tlibüschi im Juli (N. A. Busch). — Trans- kaukasien: Abchasien: bei Smjewoskoje und Tzebelda im Mai (G. Woronin), auf dem Berge Mamdzyscha im Juli (G. Woronow). — Tuschetien: zwischen Omaloet und Begela, bei Diklo, Gzentio im Juli (N.A.Busch). — Pschawien: in den Engen des Flusses Pschawskaja zwischen Twalibi und Magaro im Juni (N. A. Busch). — Imere- tien: um Altschara am Flusse Rion (Brotherus). — Georgien: um Borshom, bei Likam, Abas-Tumman im Juni, Juli (Fedtschenko, Akinfiew, Smirnow), um Tiflis im botanischen Garten wohl eingeschleppt (E. Koenig) im Mai; bei Ker Ogli (Owerin in Herb. Petersburg), auf dem Berge Matschuka (Hohenacker? im Herb. Ledebour) als O. epithymum, im Distrikt Tioneti zwischen Zschwaris-Zamia und Sabaduri im Juni (N. A. Busch), bei Zebelda. — Prov. Baku: im Distr. Kuba bei Nugaedy in 690 m Seehöhe im Juli (Alexeenko), bei Kusar (Bugorsew) im Juni. Gonspectus varietatum et formarum O. Owerini G. Beck. A. Linea dorsalis dorso recta. Laciniae labii superi patentes, a. Corolla major 20 — 32 mm longa. a. Bracteae flores longitudine aequantes. I. Spica cylindracea, elongata, multiflora, densi- vel laxiflora var. a. typiea. II. Spica brevis, capitata vel ovata f. 1. cephalantha. 142 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. ß. Bracteae flores longitudine superantes, apice spicae comosae f. 2. porrigens. b. Corolla minor, 15 — 20 mm longa. «. Spica cylindracea, plurimum elongata ac multiflora. Flores plurimum 20 mm longi. Calycis segmenta in- aequaliter bidentata, dentibus corollae tubum longi- tudine aequantibus var. ß. Woronowii. ß. Spica remoti- et pauciflora. Calycis segmenta integra, tubo corollae saepius breviora f. 3. gracillima. B, Linea dorsalis tota curvata. Laciniae labii superi galeiformis porrectae. Flores 25 mm longi var. y. kyrtantha. Var. a. typica G. Beck = 0. crenata var. Owerini G. Beck, Monogr. Orob. (1 890) 227 = 0. Owerini G. Beck in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 39. — 0. Ligustri C.Koch in Herb. Berol. p. p. (vidi orig.); non Suard (1843). — 0. lucorum G. Koch in Herb. Berol. non A. Braun, vidi orig. — Spica cylindracea saepe elongata, multiflora, densi- rarius laxiflora. Calycis segmenta plus minus aequaliter bidentata vel dente anteriore minore praeditä. Corolla magna 20 — 25 — 32 mm longa, saepius obscure colorata. Sta- mina 3 — 5 mm supra basim corollae inserta. Frequenter occurrit. Forma 1. cephalantha G. Beck. — Spica brevis, capitata vel ovata, bracteis saepe comosa, densiflora, summo 6 cm longa. Rarius cum typo. Forma 2. porrigens G. Beck. — Bracteae flores conspicue longitudine superantes, in spicae apice manifeste comosae. Cum typo sat frequens. Var. ß. Woronowii G. Beck apud Fedde, Repert. XVIII. (1 922) 39 = O. Woronowii G. Beck in schedulis. — Spica cylindracea, apice densi- basi remotiflora. Flores — circ. 2 0 mm longi. Segmenta calycis integra rarius inaequaliter bidentata, dentibus co- rollae tubum plurimum longitudine aequantibus. Corollae laciniae margine inaequaliter denticulatae et plurimum copiose glanduloso-pilosae. Stamina saepe profundius 1,5 — 2 mm supra basim corollae inserta. Hinc inde cum typo observata. Huc pertinet Forma 3. gracillima G. Beck = O. crenata f. gracillima G. Beck in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 38. — Caulis gracilis, saepe tenuissimus sicut tota pilis longis glanduloso- pilosis copiose tectus. Spica remotiflora, saepe pauciflora. Corolla minima, circ. 1 5 — 20 mm longa, faucem versus minus purpurascens. Calycis segmenta plurimum integra vel inaequaliter bidentata, angustissima, dimidium tubi corollini vix longitudine supe- rantia. Non raro cum typo. Var. y. kyrtantha G. Beck. — Spica elongata, subremotiflora. Calycis segmenta inaequaliter bidentata, dentibus latioribus et brevioribus, potius subulatis quam filifor- mibus, qui corollam longitudine aequant. Corolla 25 mm longa; linea dorsalis aequa- liter curvata; labium superum galeiforme, laciniis porrectis, in aspectu laterali apice labii acutum. Ciskaukasien: Prov. Terek, bei Schelesnowodsk im Juni 1908 (A. Gerassimow in Herb. Petersb.!). Exsiccatae. Alboff, Exsicc. Circass. n. 140bis, 202, 298! — N.A.Busch, Iter caucas. VIII. n. 708, 709! — Engler und Krause, Reise nach d. Kaukasus (1912) n. 36 1 ! — Woronow, Exsicc. Circass. n. 832 (ß\). Grex 4. Olandulosae G. Beck. Glandulosae G. Beck in Haläcsy und Braun, Nachträge zur Flora von Nieder-Öster- reich (1882) 132 et Monogr. Orob. 135 et 208 (1890). Corolla typica albida vel ochroleuca, ad limbum versus in nervis, imprimis autem labio supero rarius tota rubra, amethystea vel purpurea et pilis glanduliferis coloratis (rubris, violaceis vel purpureis), saepe tuberculo brevi pluricellulari insidentibus praeditä. Linea dorsalis e basi curvata in medio dorso recta, subrecta vel paulo curvata, in labio Orobanche. 143 supero declivis. Faux ampla. Stamina in tertio infimo vel in basi corollae inserta. Stigmatis lobi hemisphaerici, confluentes et sulco transversali perducti, plus minus rubri violacei vel purpurei, sicci nigrescentes, rarius aurei, aurantiaci vel lutei. — Grex pilis corollae glanduliferis coloratis in siccitate saepe nigrescentibus insignis, insuper corollae colore principali albido vel ochroleuco (nunquam vel abnormiter luteo) a gregibus Oaleatae} Gurvatae, Arcuatae, Oruentae bene separata, cum 0. alba gregi Speoiosae, corollae colore gregi Minores affinis. — Fig. 1 4 A — K. Species n. 50 — 56. Fig. \ 4. Orobanche L. sect. Osproleon. A — K Grex Olandulosae: A—H. 0. alba Steph. A Apex inflorescentiae. B Corolla, longit. secta, G a latere. D Pistillum. E Stamen. F Anthera cum apice filamenti. O Stigmata. H Ovarium transverse sectum. — J 0. reticulata Wallr. Flos et stamen. — K 0. Pancidii G. Beck. Flos et stamen. — L Grex Speciosae. 0. crenata Forsk. Flos. — D — J5T — f— ; icon. origin. Conspectus specierum gregis Glandulosae. A. Calycis segmenta separata (rarissime antice paulo connata), infra ovalia vel oblonga, integra vel bidentata, dentibus omnibus vel posteriore modo partem connatam longitudine superantibus. a. Stigma normaliter obscure coloratum, rubrum, rubrofuscum vel purpureum, in siccitate subnigrum (colores alii raro magisque fortuito reperiuntur). Calycis segmenta plurimum integra (raro inaequaliter bidentata). «. Calycis segmenta e basi oblonga lanceolata, sensim acuminata, integra (rarius, saepe in floribus inferioribus 144 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. eiusdem spicae bidentata, dentibus conspicue \ — 3- nerviis, plurimum rubris in siccitate fuscis). Flores { 0 — 28 mm longi. Gorollae linea dorsalis medio dorso recta vel paulo curvata. Labium superum corollae plicato-emarginatum. Corolla alba vel ochroleuca, ad limbum versus rubescens, intense rubra vel rubro- purpurea. Laciniae corollae margine copiose glanduloso- pilosae. Stamina basi corollae vel paulo altius inserta. Filamenta basi pilosa (raro glabra), supra copiose glanduloso-pilosa. Stigma varie rubrum vel purpureum (parcissime aurantiacum vel luteum, rarissime casu album). Fila styli pilorum serie cellularum simplici formata 50. 0. alba. ß. Calycis segmenta e basi ovata plurimum brevius rarius longius acuminata, integra vel bidentata, dentibus uni- et oblitterate -nerviis, plurimum violaceis vel rubro- violaceis, in siccitate plurimum nigris rarius fuscis. Flores \ 0 — 2 6 mm longi. Linea dorsalis corollae dorso medio recta vel leviter curvata. Labium superum corollae plurimum bilobum. Corolla ochroleuca, limbum versus imprimis in nervis plus minus violacea vel rubroviolacea, in siccitate saepius nigrescens. Laciniae corollae margine subglabrae. Stamina 2 — 4 mm supra basim corollae inserta; filamenta basi normaliter parce pilosa vel glabra, supra ut Stylus parce glanduloso- pilosa. Stigma rubrum, castaneum vel purpureum . 5 \ . 0. reticulata. b. Stigma normaliter luteum, saepe stylo rubro cinctum. Calycis segmenta plurimum inaequaliter bidentata (raro integra). a. Corolla 25 — 30 mm longa, ampla, laciniis maximis praedita, dorso curvata, in labio supero profunde biloba. Stylus subglaber. (Hispania) 55. 0. Haenseleri. ß. Corolla tubulosa vel campanulata, 15 — 28 mm longa, laciniis minoribus instructa, dorso recto vel leviter curvato et labio supero plurimum emarginato praedita. Stylus plus minus glanduloso-pilosus. I. Stamina 2 — 2,5 mm supra basim corollae inserta. Fila styli pilorum simplicia et saepe cellulis com- positis formata. Stigma luteum, stylo rubro cinctum. Flores 1 5 — 28 mm longi. Calycis segmenta bidentata rarius integra, dentibus 1 — 3 -nerviis, in siccitate plurimum fuscis. Corolla ochroleuca, ad limbum versus plus minus violacea, in siccitate saepe sicut indumentum glanduloso-pilosum nigrescens, linea dorsali in dorso medio subrecta vel leviter curvata et labio supero emarginato vel subbilobo et laciniis magnis instructa. Filamenta infra pilosa, supra sicut Stylus copiose glanduloso-pilosa, rarius glabra. Flores odorem caryophyllacum olent. (Terrae balcanicae) 52. 0. Pancicii. II. Filamenta 3 — 4 mm supra basim corollae inserta. Fila pilorum styli serie simplici cellularum formata. Stigma luteum. 1. Flores 17 — 19 mm longi. Calycis segmenta inaequaliter bidentata dentibus 1 — 2-nerviis. Orobanche. ^45 Gorolla tubulosa, linea dorsali subcurvata, labio supero subemarginato et laciniis parvis in mar- gine glanduloso-pilosis. Filamenta basi copiose pilosa, supra glabra; antherae longe acuminatae. Stylus glanduloso-pilosus. (Serbia, Bulgaria) . 53. 0. serbica. 2. Flores 20 — 22 mm longi. Calycis segmenta ovali-lanceolata, inaequaliter bidentata, dentibus fere trinerviis. Gorolla tubulosa, linea dorsali in dorso medio subrecta vel paulo curvata, labio supero plicato-emarginato et laciniis denticulatis margine copiose glanduloso-pilosis praedita. Fila- menta infra copiose pilosa, supra parce glandu- loso-pilosa; antherae breviter apiculatae. Stylus glanduloso-pilosus. (Cyrenaica) 54. 0. cyrenaica. B. Calycis segmenta antice late connata, latissime retro subalata, bidentata, dentibus uninerviis parte connata brevioribus in- structa. Flores 20 mm longi. Corolla ampla, labio bilobo praedita. Stamina paulo supra basim corollae inserta; filamenta glabra, supra parce glanduloso-pilosa. Stylus glanduloso-pilosus 56. 0. hymenocalyx. 50. 0. alba Stephan in Willdenow, Spec. pl. III. (1800) 350, descriptio mala!; vidi spec. orig. in herb. Petrop., in herb. Willd. autem cum aliis confusa; G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 208, t. IV, fig. 64. — Gaulis gracilis pauciflorus vel firmior pluri-multiflorus, plurimum basi bulboso- vel clavato-incrassatus, — 70 cm altus, glanduloso-pilosus, plurimum rubescens, infra copiose supra saepissime parce squamatus. Squamae inferiores oblongae, glabrae, superiores elongatae, suberectae, glanduloso-pilosae, — 2 cm longae. Spica breviter vel longius cylindracea, rarius capitata, plurimum pauci- vel pluriflora sed etiam multiflora, laxiuscula rarius subdensiflora, apice rotundata. Flores erecto-patentes demum subhorizontales, 10 — 30 mm longi. Bracteae flores longitudine subaequantes rarius longiores, squamis aequales. Calycis partes separatae, rarissime antice breviter connatae, ovales, oblongae vel lanceolatae, integrae, rarius dente minore antico auctae vel inaequaliter in eadem planta bidentatae; dentes sensim acuminati, lanceolati, rarius apice subulati, conspicue nervosi, plurimum trinervii, glanduloso-pilosi, corollae tubum longitudine aequantes, rarius breviores vel paulo longiores, in siccitate fusci. Gorolla campanulata, saepe ampla, antice supra staminum insertionem ampliata, serius ventricosa, pronus curvata, alba vel ochroleuca, ad limbum versus plus minus rubescens et praecipue in nervis purpurascens, pilis rubris vel purpureis saepe tuberculo brevi aequaliter colorato insidentibus, glanduliferis, demum post pilum saepe verruculosa, imprimis in labio supero extus intusque copiose vestita, sicca subpapyracea, subalba, fuscescens vel purpurea; linea dorsalis leviter curvata, medio dorso saepe subrecta, labio supero plerumque declivis et in apice labii saepe iterum paulo erecta; labium superum carinatum, integrum vel plicato-emarginatum rarius bilobum, lobis latissimis rotundatis; inferum lobis subaequalibus truncatis vel rotundatis vel lobo medio ceteris majore munitum; laciniae omnes margine crenulato- saepe inciso-denticulatae, hinc inde dente mediano majore auctae, subcopiose glanduloso-pilosae rarius glabrescentes. Stamina oblique basi vel paulo supra basim corollae — 3 mm alte inserta; filamenta infra cum corollae parte subjiciente pilosa, supra pilis glanduliferis interdum coloratis saepe copiose obsita, media parte (rarius supra vel tota) nuda; antherae oblongae, sensim acuminatae, mucronulatae, sutura saepe papilloso-pilosulae, in siccitate fuscae; pollen 25 — 30 ^t; cellulae endothecii mucronem versus incrassatae. Germen cylindraceo-oblongum, glabrum vel apice sicut Stylus pilis glanduliferis saepe coloratis numerosis -obsitum; placentae separatae; stigma bilobum, serius bicrure, lobis globosis conjunctis, rubris vel purpureis, (rarissime aurantiacis, luteis vel albis), velutinis instructum. Capsula 10 — 12 mm longa, oblongo-ellipsoidea; semina A. Engler, Das Pflanzenreich. IV. (Embryophyta siphonogama.) 261. 10 146 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. 0,45 — 0,5 mm longa; cellulae testae graviter punctato-porosae. Odor florum nullus vel modicus gratus. — Fig. 1 4 A — H. Plantae nutrientes. Orobanche alba Steph. parasitica crescit ad radices Labia- tarum. Radicibus sequentium specierum insidentem eam observavi: Thymus angusti- folius Pers., Th. arenarius Bernh., Th. conspersus Celak., Th. comosus Heuff., Th. chamaedrys Fr. , Th. dalrnaticus Reich., Th.humifusus Bernh., Th. Marschallianus Willd., Th. montänus W. K., Th. serpyllum L., Th. subcitratus Schreb., Th. vulgaris L., Th. zygis L., Thymbra capitata L., Sälvia mutans L., S. pratensis L.. S. silvestris L., Satureia montana L., S. variegata Host, Stachys crenata L., Origanum vulgare L., Calamintha alpina L., Clinopodium vulgare L., Brunella spec. — Indicantur porro: Galamintha nepeta Clairv. (f. Alexeenko), G. rotundifolia Benth. (f. Petrovic), C. thymifolia Host (f. PanSic), Melissa officinalis L. (f. Unger), Brunella vulgaris L. (f. Kohts), Satureja graeca L. (f. Lojacono), S. thymbra L. (f. Heldreich), Teucrium montanum L. (f. Sauter), Thymus acicularisW. K. (f. Wierzbicki), Th. bracteosusYis. (f. Grisebach), Th. capitatus Hoffm. (f. Heldreich), Th. marginatus Kern. (f. Simkovic), Th. nummularius M. B. (f. Simkovic'), Th. pannonicus All. (f. Hausmann); Salvia rotundifolia (f. Sintenis). — Radices Crepidis sonchifoliae M. B., Euphorbiae spec, Potentillae spec. certe in Orobanches innatas observavi; qua de causa credo, plantas nu- trices nominatas: Heracleum spec. (f. Alexeenko), Euphorbia et Potentilla spec. (f. Rouy) certe errore positas esse. 0. alba Steph. wächst in Europa vom Atlantischen Ozean ostwärts bis zum Kaukasus und in den Orient. Ihre nördlichsten Standorte in Westeuropa erreicht sie in Irland und Schottland, wo sie noch auf der Insel Skye bei 57° 5' nördl. Breite auf- gefunden wurde. Auf der Insel Gotland erreicht sie bei 58° 5' nördl. Breite ihren nördlichsten Standort, während sie im mittleren Rußland den 55° nördl. Breite kaum überschreiten dürfte. Obwohl sie in den Mittelmeerländern noch sehr verbreitet ist, hat sie Nordafrika doch nicht betreten, wohl aber hat sie sich in zerstreuten Standorten durch Vorderasien bis zum Himalaya verbreitet. (Siehe die Karte 65 in: Die Pflanzen- areale 1. Reihe, Heft 7.) Mit Vorliebe lebt sie im Berglande und steigt bis in die alpinen Regionen empor; sie blüht je nach der Höhenlage in den wärmeren Gegenden im April bis Mai, in höheren Lagen bis in den August hinein, selbst noch im September. Gesehen! von: Irland: bei Kingstown, Dublin, Belfast, Giants Causeway, Gallway; ferner angegeben bei Sligo, Rosses point (nach W. F. Johnson in Irish Natural. XIV. [1 905], n. 1 0, 222). — England: Nach A. Bennett, Suppl. to topogr. bot. in Suppl. of Journ. of bot. XLIII. (1 905) 61, und Woodruffe-Peacock, 1. c. XLI. (1903) 380 in Lincoln (bei Cawthorpe Woods ges. von E. F. Lewin!), York, Ebudes; Cornwall bei Porth Holland, Kynance (E. T hur s ton, f. 12!); in Schottland bei Kirkcudbright ; auf der Insel Skye bei Dunganen (Playfair!, auch nach A. Bennett in Journ. of bot. XLI. [1903] 380), hier auch die var. e. — Hebriden (nicht gesehen). — Gotland und auf Gotska Sandön bei 58° 25' n. Br. (nach C. O. Noren in Bot. Not. [1903] 287—291), Wisby (nach H. Hesselman in Svensk bot. Tidskr. I. 4. [1907] 373), auch auf Öland (nach Aulin in Svensk bot. Tidskr. VI. [1912] 383). — Frankreich: um Biarritz, Bordeaux, Montpellier, Lyon, Dep. Alp. marit., Seine et Oise bei Mantes, St. Germain, Fontainebleau, Paris, im Dep. Haute Marne u. a. O.; Elsaß. — Spanien: in Catalaunien, in der Sierra Nevada (Gortijo de S. Geronimo). — Italien: verbreitet, so in den Alpen Norditaliens und von Piemont, in Ligurien, Etrurien, in den Abruzzen bis 2000 m (auch e), um Rom, Neapel, in Gampanien, im Apennin, in Sizilien und a. a. O. — Schweiz: im Jura uud im ganzen Alpenzuge verbreitet, so um Basel, im Gant. Schwyz, auf dem Rigi und Scheidegg, in den Cant. Bern, Graubündten, Wallis, Tessin (Monte Generoso) u. a. 0. häufig. — Liechtenstein: im Rhätikon, bei Valüna, Gritsch, Malbun, auf dem Gallina, Ochsenkopf, hier bei 2000m noch im August — September (Beck). Deutschland: im Westen und Süden verbreitet so in Baden (Schwarzwald, Frei- burg, Garlsruhe, Mannheim), Sigmaringen, Württemberg, Pfalz, Hessen (Darmstadt, Mainz, Orobanche. 147 Bingen), Rheinland (Kreuznach, Coblenz, Siebengebirge, Oberstein a. d. Nahe), Bayern (München, Bayerische Alpen), Sachsen (Königstein), Preußen (um Potsdam). — Öster- reich: verbreitet im ganzen Alpenzuge, besonders in den Kalk-Alpen, so in Tirol (Inns- bruck, Inntal u. a. 0.), Kärnten (Pasterze, Eberstein, Görtschitz-Tal, Karawanken), Salzburg (Salzburg, Gaisberg, Hallein, Fuschl, Zwieselalpe, Abtenau, Lungau u. a.), Steiermark (Aussee, Ennstaler Alpen, Raxalpe, Leutschach), Ober-Österreich (Gosau, Traunstein, Hinter Stoder, Weyer u. a. 0.), Nieder-Österreich (häufig in den niederösterreichischen Alpen bis 1800 m Seehöhe, im Wienerwalde, ferner bei Solenau, Ebreichsdorf, Baden, Mödling, St. Polten, Karlsstetten, Krems, auf dem Pfaffen- und Braunsberge bei Hainburg, auf dem Haglers- berge bei Goysz; nördlich der Donau bei Krems, auf dem Jauerling, im Sirnitztale bei Langenlois, bei Kottes, Poisdorf, auf dem Diernberge, um Retz). — Südtirol (Luttach, Bozen, im Sarn- und Grödner Tale u. a. 0.). — Krain. — Istrien (Monte Maggiore). — Böhmen: Bilin, Teplitz, Vra^kov bei Roudnice, Leitmeritz, Karlstein, Vran, Hohenfurt; auf dem Sovice bei Raudnitz und auf dem Klampenberg bei Seidowitz auch die Form 7 auf Salvia pratensis L. und S. silvestris L. nach Celakovsky. — Mähren: Lissice, um Brunn, Eibenschitz, Kromau, um Znaim, Nikolsburg, Polauer Berge, Kobuli, Cejc u. a. 0. — Slowakei: im Cabrad-Tale u. a. 0. — Ungarn: häufig um Ofen, in den Com. Pest-Pilis Hont (Degen, Lengyel, Zsak), Borsad bei Miskolcz! — Groatien: im Tale Ludvic bei Samobor (Degen), Pozega (Pavich)!; um Senj (Beck u. a.), auf dem Berge Zutiput (Dobiasch im Herb. Degen auch var. e), bei Sv. Juraj, Lopice, Gaj (Degen), um Jablanac auf dem Kozjak, bei Stirovaca (Kümmerle), zwischen Jablanac und Allan (Degen), um Jablanac auch die var. e zwischen Gesarica und Garlobag (Degen auch e); um Ostarija, Ravni Dabar, auf dem Lubicko brdo, der Sugarska Daliba, und den um- liegenden Höhen (Degen), auch e; auf dem Velebit um Sv. Rok; und dem Sv. Brdo (Beck) bis 1440 m u. a. 0. — Bosnien: um Bihac, Ribic, bei Petrovac, Kljuc, um Jajce, auf dem Öincar bei 1300 m (Beck), auf dem Kaiin bei Bugojno (Vandas), auf der Radusa Planina bei 1956 m (Stadimann und Faltis), in und um Sarajevo, im Miljacka Tale (Beck, Maly), auf dem Trebevic (Fiala, Beck in vielen Formen und in Var. e), bei Ilidze, auf dem Igman (K. Maly) und der Treskavica (Fiala), in der Zelengora (Lakatos) und in der Zagorje (Reiser), auf der Glasinac Ebene, um Brankovic (Fiala) und bei Pod Vitez (Maly), in der Rapte Plan., um Strmica am Lim, bei Visegrad (MalJ) u. a.O. — Hercegovina: bei Bradina' (Lind b er g), auf dem Maly Prenj (Curcic), Lisac, Ruiste (Vandas), um Mostar in vielen Formen, auch Var. ß (Fiala, Beck), auf dem Velez (Beck), um Lastva (Maly), Gacko (Hawelka), Trebinje, auf dem Gliva (Beck). — Dalmatien: Viaskigrad ober Seline (Kümmerle!); am Marian bei Spljet (Lengyel); um Crkvice in der Krivosije (Bierbach); Grkovac ober Risano (Gayer!); auf dem Orjen, bei Lastua (Beck); Teodo (Kümmerle!). — Crnagora: um Boljevic, Rieka, Godinje Lastva (Rohlena); Orlov Krs (Bierbach); um Vir (Beck); Dreznica bei Niksic (Rohlena), auf dem Hum Orahovski (Szyszylowicz), auf dem Kozujer bei Pec in 2100 m Seehöhe (Vandas). — Albanien: bei Kukaj am Zukali im Distr. Skutari (Baldaccü). — Serbien: bei Versac, Belgrad, auf der Mocra gora; in der Tara Plan, bei Rastiste (Novak!). — Rumänien: in Siebenbürgen in den ehemaligen Comitaten Temes bei Gerebenc, Pekuj (Herb. Degen), Bihar, Gross Wardein (Simkovic!), bei Rezbanya (J. Wagner in Herb. Degen), im Bihar Gebirge (Simkovic!); Csik Balanbanya (Kümmerle und Javorka); auf dem Retyezät Gebirge (Csatö) ; Torda Aranyos, auf dem Szekelykö ober Toroczko (Kocsis in Herb. Degen); Besztercze-Naszod im Tale La Bold auf dem Berge Ünökö bei 1500 m und auf dem Berge Craciunel bei Rodna in Alpen- wiesen auf Thymus rnontanus W. K. (Degen), in den Rodnaer Alpen (Porcius); bei Langenthai (Barth); im Banat auf den Bergen Verfu Suskuluj und Domugled bei Mehadia (Degen); bei Szinicza, Dubova (Javorka!); in den rumänischen Karpaten (Brandza). — Bulgarien: um Sofia, im Juli (Th. Pichler); auf dem Vitos und der Konjavo Planina bei Kistendyl (Velenovskj); bei Sliven Sotira (Skorpil); auf der Rila Plan, zwischen Saparevo und Skukavica bei 1550 m, ober Edigeol bei 2600 m, bei dem Rilo Kloster bei 1500 m, auf der Balmna PI. (F. A. Novak!), auch die f. 8; bei Trnovo (Urumoff!, 10* 148 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Ökorpill), Sadovo, Stanimaka (Stribrny!),'Varna (äkorpil!), u. a. 0. — Makedonien: im Kreise Skoplje ober Drzilovo bei 1000 m Seehöhe, in der Suha PI. ober Patiska bei 1400 m Seehöhe, auf der Pepelak Planina bei Drzilovo in 1600 m Seehöhe (Van das), bei Dobro pole (Mrkvicka!), auf dem Peristeri, um Vodena (Adamovic als O. cruental); auf der Hadzi barica und Luben Planina (Formanek); bei Severni im Mai (Dörfler in der Var. ß). — Griechenland: Insel Kephallinia, auf dem Parnassös; Attiki: um Athen, Phäliron, auf dem Lykavitos, Hymittos, Pentelikön, bei Lävrion und a. 0. (Held- reich); in Argolis, um Körinthos, auf der Insel Spöpelos, im Mai (Leonis, auch«); Skyros (K.H.Rechinger!). — Türkei: um Konstantinopel. — Galizien: um Rawaruska (Wolosczak) u. a. O. — Russische Länder: in Wolynien (bei Krmenez [Rogowicz], Werba [Pacsoski], Dubno [Litwinoff], um Rowna auf Salvia pratensis L. [Rogowicz], Nowograd Wolynsk [Tyschezki], Zitomir [Rogowicz]); Podolien (am Flusse Jahorlik bei Raskow [Schmal hausen]); Ressarabien (Bolgrad [Zelenetzki], Bendery, Bulboka [Lipsky], Kauschani [Zelenetzki auch die Var. y], Kisinew [Zelenetzki auch die Form 15]; ferner bei Karakauschani, Ghotin, Okniza); Kijew (bei Kijew, Wasilkow, Trachtemiro w, Uman [Rogowicz]); Cherson (Birsula [Schmalhausen], Kaczkarowska [Paczoskij], Cherson, Odessa, Jelisawetgrad) ; Tschernigow (Starodub [Rogowicz auch Var. «]); Pultawa (Senkow [Rogowicz], Lubny [Augustinowicz]); .Tekaterinoslaw (Distr. Alexandrowsk im Tale Ossokorowska, Distr. Pawlograd bei Slawgorod auf Salvia nutans L., Distr. Nowomoskowsk [Lukas chew] und bei Nowopetrowka im Juni [Alexeenko], bei Werchne Dneprowsk [Schmalhausen], Bachmut [Lukaschew]); Orel, Jeletz ([Zinger, Grüner], Liwny [Zinger], Galitschia gora auf Salvia silvestris L. und S. pratensis L. Chitrow], Distr. Mzensk am Juscha bei Rogienetz [N. Ghitrow] und am Flusse Njerutsch W. Ghitrow], auch Var. s im Juli); Tula (Epifan, Jefremow); Tambow (Kirzanow [Lit- winoff], auch Var. £, Borisogljebsk [Kohts]); Charkow (Starobjelsk [Dimitrijew]); Saratow; Gebiet der Donischen Kasaken (bei Rostow [Pakron ei]); Krim (Simferopol, Neusatz [Gallier], auch F. 15], am Fuße der Gharabi Jaila bei Molbai im Juni [Callier], zwischen Alusta und Tausan bazar [Fedtschenko in Übergängen zu Var. e], Tavel auf Stachys recta L. ! und Salvia nutans L. ! im Juni [Fedtschenko, auch F. 8]). — Giskaukasien: Prov. Kuban (Lipsky) (am Flusse Urup, in Circassien bei Oschtenput [Alb off], im Tale des Flusses Teberda [E. A. Endaurowa]); Prov. Stawropol (bei Stawropol im Mai, Juni [Normann]); Prov. Terek (bei Kislowodsk auf Salvia und Thymus bei 900 m Seehöhe [Fedtschenko, Akinfiew, Lipsky], auf dem Beschtau bei Tetesnaja [Akinfiew], im Tale Adyrsu bei Urussbijew bei 2250 m Seehöhe im Juli [Alexeenko], bei Dargh. Koch, Mineralny wody, Wladikawkas [Lipsky], am Flusse Baksan bei Gundelen circa 900 m und Urussbijewö bei 1500 m, Tereksol im Juli [Alexeenko], auch Var. e [Lipsky], bei Schelesnowodsk auf dem Berge Byk im Juni [A. Geras simow], um Pjatigorsk und Georgiewsk [Lipsky], Essentuki [Fedtschenko in einer fast kahlen, kleinblütigen Form], bei Bermanid [Akinfiew], am Reyvaschki Gletscher im Juli [Lipsky]; Distr. Samur am Flusse Dültyczai circa 2191 m im Juli [Alexeenko in der Var./?]; Distr. Ghassan jurt um Salatau bei Honzagoi in 1800 m Seehöhe im Juni und bei Czirkei [Alexeenko in der Var. s]). — Prov. Daghestan: Distr. Dargo bei Murguk circa 750 m, Lewaschi circa 1154m im Mai, Akuscha 1891 m, auf dem Berge Maara bei Akuscha 1920 — 1983m und zwischen Akuscha und Muhi bei 1 4 4 3 m Seehöhe im Juli (Alexeenko), zwischen Tsulkan und Gapschima bei 2 427 m, bei Lawaschi am Passe Urko-Karak bei 1321 m Seehöhe (Alexeenko); Distr. Awarsk bei Gimri bei 2691 m, bei Ghergeb circa 1500 m Seehöhe im Mai (Alexeenko), in Weiden auf dem Shamchal-dagh bei 1500 m, bei Ghodshal Makhi nnd Akuscha 944 — 1474 m im Juli, hier in annähernder Var. ß; Distr. Kasi-Kumukh zwischen Ghelussun und Kumukh angeblich auf Heracleum und Crepis sonchifolia M. B. bei 1922 — 2100 m Seehöhe im Juli in den Var. y1 e mit Übergängen zu Var. a und auch F. 21, zwischen Ghut und Mukgar bei 1652 — 1952 m Seehöhe (Alexeenko); Distr. Gunib bei Gunib in 1200 — 1352 m Seehöhe, bei Gzoch (Alexeenko); Distr. Temir-Ghan Schura bei Erpeli 752 — 691 m im Juli, in Wiesen des Berges Madygin-tau bei 1260 — 1530 m im Juni, bei Ischkarty in 874 m Seehöhe im Mai (Alexeenko) Orobanche. 149 Distr. Derbent um Derben! bei 183 m u.d.M. im Mai auf Calamintha nepeta Clairv. (Alexe enko); Distr. Kuba bei Kussry am Fuße des Kussar-czei bei 660 m Seehöhe im Juni (AI exe enko), um Achty. Asien. Kleinasien: um Ilium (Sintenis); Lydien: auf dem Ida bei Kareikar, in der Bucht von Smyrna bei Llidja im Tale Soghan Dere im Mai (Bornmüller); Bithynien: bei Mudania im Mai 4 899, hier auch Var. e und Übergänge zu Var. a (Bornmüller), um Brussa an felsigen Stellen am Fuße des Berges Keschisch-dagh (= Olympos) bei 1400 m im Mai 1899 (Bornmüller) in Mittelformen zwischen cc und e; um Eskischehir bei 800 m (K. Krause!); Pontus Galaticus: um Amasia in der Alpenregion des Ak dagh auf Dorycnium latifoliumW. bei 1600 m Seehöhe im Juni (Bornmüller) in der Var. d; Gappadocien: auf dem AI dagh beiErd (S. Zederbauer als O. caryophyllaceal); Paphlagonien: im Vilajet Kastambuli bei Tossia auf Weiden des Berges Giaur dagh im Juni 1892 (Sintenis) in der Var. e (nach Freyn = O. Wiedemanni), bei Kastamuni (Wiedemann) in der Var. ß\ Cilicien (nach Boissier); im östl. Taurus bei Harunije- Alexandrette (Ina Meinke!). — Armenien: bei Mastara (Rad de). — Transkaukasien: Gurien: in den Engen von Atchi (Alboff); Abchasien: in Alpenwiesen des Berges Gzypshine bei Hawasolgha im Juni 1902 (G. Woronin) und bei Jurjewskoje (G. Woronin) auf Crepis sonchifolia M. B., am Passe Irtzych im Juli 1902 (Woronow) und bei Zebel- dinsk (Radde, Smirnow) in der Var. e; Mingrelien: in Alpenwiesen des Berges Kwira (N. Albow); Kachetien (Eichwald im Herb. Ledebour): Ossetien: bei Koschka (Brotherus); Imeretien: (Szovits); Tuschetien: bei Dshwar Wosel im Juli 1876 (Radde); Georgien: bei Borshom (Smirnow), Tiflis; Jelisawetpol: bei Helenendorf (Hohenacker), Geriusu im Juni 1893 (Lipsky), Teokmona (Schelkownikow in F. 22); Distr. Nucha, Kern Eilagh in der Schlucht Kysch bei 2590vm Seehöhe im August 1902 (A. Schelkownikow). — Prov. Baku: bei Schemacha, im Sarodilskij polje im Mai 1907 (Schelkownikow und Kaznakow); Distr. Lenkoran um Han bulag bei Perembel im Juli 1906 (Schelkownikow); Distr. Talysch bei Marajurt in 2282 m Seehöhe (Alexeenko) in der Var. ß\ Distr. Kuba (Bugorsew) in der Var. s. — Persien: in Nordpersien: Eiburs Gebirge im Tale Lur ober Getschesär bei 2300 m im Juli 1902 (Bornmüller), auch in der Var. e; auf dem Berge Karnaru im Juni 1 884 (J. A. Knapp) in der Var. ö. — West Szechuan und Tibet: bei Tachienlu circa 9000—13500' (A. E. Pratt n. 461) in einer der O. alba Steph. nahestehenden Form. O. alba Steph. wird auch von W. B. Hemsley (in Journ. of Linn. Soc. XXXV. [1902] 1 37) in Tibet bei Milam in circa 1 1 000 — 13000' Seehöhe angegeben. Im nordwestlichen Himalaya sammelten sie Hooker und Thomson und nach Hooker soll O. alba Steph. von Kumaon (13000' Seehöhe) bis Kashmir verbreitet sein. Ich sah Pflanzen, die Royle sammelte. Conspectus varietatum formarumque O. albae Steph. A. Stigma rubrum, rubro-fuscum vel purpureum. a. Segmenta calycis plerumque integra (solum hinc inde in floribus infimis spicae bidentata). a. Filamenta infra pilosa supra glanduloso-pilosa . . Var. a. typica. I. Calycis segmenta bene conspicua, plurimum corol- lae tubum longitudine aequantia vel paulo breviora. 1 . Bracteae floribus breviores vel eos longitudine aequantes. * Flores magni, 15 — 2 0 — 30 mm longi. f Flores 15 — circ. 20 mm longi. Caulis saepius tener. O Linea dorsalis dorso medio subrecta. A Spicae forma variat: D Spica capitata vel ovata, pauci- flora F. 1. capitata. 150 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. DD Spica longior, subcylindracea, pauci- vel multiflora, floribus sublaxis rarius densis munita F. 4. communis. * Corolla ampla 20 mm longa lataque, ce- tera ut in forma priore F. 5. campanulata. DDD Spica elongata, floribus laxis remotissimis instructa . . . F. 2. leptocalamus. AA Gorollae color variat: D Corolla ochroleuca, ad limbum versus plus minus rubescens vel rubra (typus normalis). DD Corolla plus minus intense rubra vel rubropurpurea . . F. 4 2. rubra. DDD Corolla alba F. 13. hololeuca. AAA Indumentum variat: D Pili glandulosi breves, in corolla saepe brevissimi (typus). DD Tota planta pilis glanduliferis longis subvillosa F. 1 4. dasythrix. OO Linea dorsalis dorso usque ad apicem labii superi acrius curvata . . . . F. 6. ankylantha. ff Flores maximi, ultra 20 et — 30 mm longi. O Linea dorsalis dorso subrecta, in labio supero declivis. Labium superum plicato-emarginatum. Caulis firmus. Spica multiflora, cylindracea. A Spica plurimum subdensi-rarius laxiflora. Flores ultra 20 mm longi F. 7. subalpina. AA Spica plurimum densiflora. Flores 25 — 30 mm longi F. 8. maxima. OO Linea dorsalis tota curvata. Labium superum bilobum. Caulis firmus. Flores 20 — 23 mm longi .... Var. d. Raddeana. ** Flores parvi, 10 — 15 mm longi. Linea dorsalis saepe curvula. f Corolla longior quam lata. O Flores 10 — 13 mm longi, sparsius glanduloso-pilosi F. 9. minutiflora. OO Flores initio vix 1 0 demum 1 2 — 1 4 mm longi, copiosissime dense glanduloso-pilosi, viscidi F. 1 0. viscidula. ff Corolla tarn longa quam lata, 1 5 mm longa F. 11. ampla. 2. Bracteae flores superantes, in spicae apice comosae. * Calycis segmenta lanceolata F. 3. longebracteata. ** Calycis segmenta angustissima, in apice plus minus filiformia F. 16. stenophyllon. II. Calycis segmenta abbreviata, saepe bracteis oc- culta, corollae tubo multoties breviora . . . . F. 15. microsepala. ß. Filamenta glabra vel subglabra aut supra paucis modo pilis glanduliferis obsita. I. Filamenta infra parce pilosa vel glabra, supra parce glanduloso-pilosa Var. ß. Wiedemannii. Orobanche. 151 II. Filamenta infra glabra, supra parce glanduloso- pilosa vel glabra Var. y. glabrata. b. Galjcis segmenta omnium vel plurimorum florum bi- dentata (rarius ea florum supremorum hinc inde integra). a. Flores 15 — 30 mm longi. Gaulis firmus. Spica multiflora. I. Flores 27 — 28 mm longi. Bracteae et calycis segmenta flores plus minus superantia . . . . F. 24. ingens. II. Flores 25 — 30 mm longi. Bracteae flores lon- gitudine aequantes. Calycis segmenta floribus breviora F. 22. areschensis. ß. Flores — 20 mm longi. Calycis segmenta omnium vel plurimorum florum profunde et saepe inaequa- liter bidentata. I. Calycis segmenta separata, saepius inaequaliter bidentata. Bracteae flores longitudine aequantes vel breviores Var. e. bidentata. II. Calycis segmenta antice connata. Bracteae flores superantes Var. £. nissana. B. Stigma aurantiacum vel luteum (rarissime album). a. Stigma aurantiacum vel luteum. ct. Corolla normaliter colorata, i. e. ochroleuca limbum versus rubra vel subtota rubra. I. Calycis segmenta normalia, integra. 1 . Linea dorsalis dorso subrecta. Labium supe- rum plicato-emarginatum F. 17. rubiginosa. 2. Linea dorsalis tota curvata. Labium superum bilobum. Flores 20 — 23 mm longi. . . . Var. ö. Raddeana. II. Calycis segmenta basi coadunata plerumque bi- vel tridentata. Stigma obscure flavidum . . . F. 1 8. Hellebori. ß. Tota planta cum corolla et stigmate plus minus lutescens F. 1 9. lutescens. b. Stigma album. Corolla certe normaliter colorata, ex descriptione fuscescens-rubra F. 20. cuprea. Var. a. typica G. Beck. — O. alba Stephan, 1. c; Reichenb. Iconogr. VII. 40 p. p., f. 912, 914, 915; Reuter in DC. Prodr. XI. 20 (excl. synon.); Reichenb. f. Icon. fl. Germ., XX. 101, t. 215, flg. 1; G. Beck in Haläcsy und Braun, Nachtr. zur Flora Nied.-Öst., 133; Sagorski et Schneider, Fl. Garp. II. (1891) 425; Tornabene, Fl. Aetnea III. (1891) 162; G.Beck, Fl. Nied.-Österr. (1893) 1078 et in Hall. u. Brand, Syn. deutsch. Fl. 2095; Marchesetti, Fl. Trieste (1896/97) 419; Ascherson u. Graebner, Fl. nordostdeutsch. Flachl. (1899) 655; Williams, Prodr. fl. brit. VI. (1909) 337; Hayek in Hegi, 111. Fl. Mitt. Europ. VI. 149, t. 245, fig. 1 et fig. 88a— d. — O. Epithymum De Gandolle, Fl. franc. III. (1805) 490 (descr. mala); Lam. et DC. Syn. pl. (1806) 214; Duby, Bot. gall. I. 3 49 (incl. var. epithymoides Duby); Wallroth, Orob. gen. diask. 48; Mertens u. Koch, Fl. Deutschl. IV. 443; Reichenb. Iconogr. VII. 33, f. 887, 888; Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. 98, t. 163; Schlechtendal, Fl. Deutschl. XII. 15, t. 4; Cosson et Germain, Fl. Paris I. 309, Atlas, t. XIX. fig. c; Dietrich, Fl. boruss. IV. t. 251; Reuter in DC. Prodr. XI. 21; Bertoloni, Fl. ital. VI. 434; Grenier et Godron, Fl. franc. II. 632; Will- komm, Prodr. fl. Hisp. II. 623; Schlechtendal, Fl. Deutschl. 5. Aufl., t. 1748 (pessime colorata); Battandier et Trabut, Fl. de l'Algerie (188 8/90) 661; Arcangeli, Comp. fl. ital. ed. 2. (1894) 413; Pospichal, Fl. öst. Küstenl. II. (1899) 660; Wildeman et Durand, Prodr. fl. Beige III. (1899) 631; Lojacono-Pojero, Fl. Sicul. II. 2. (1904) 161; Thome, Fl. Deutschl. 2. Aufl. IV. (1905) 200. — O. Serpylli Des Moulins in Ann. sc. nat. 2. Ser. III. (1835) 76. — ?0. hians Steven in Bull. soc. nat. Moscou (1856) II. 266 (nomen 152 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. solum) et XXX. (1857) I. 354, n. -1096, filamentis supra glabris, stylo glabro, corolla sensim ampliata, fauce late hiante describitur. Non vidi, an 0. alba deflorata? — 0. squalida Steven, ibidem. — 0. diaphana F. G. Schultz in Flora I. (1843) 130 (de- scriptio manca). — 0. paradoxa Koch in litt. sec. Waliroth. — 0. nuda Koch in sche- dulis; vidi spec. orig. (nomen valde ineptum!). — 0. thymonepiphyta St. Lager, Catal. fl. du bassin de Rhone (1883) 609. — 0. thymophya St. Lager in Cariot, Etudes des fl. ed. 8. II. (1 889) 648. — 0. epithymophila St. Lager in Ann. Soc. bot. Lyon VII. (l 880) 131. — 0. punctata F. G. Schultz in Flora I. (18 43) 131 (Vidi spec. origin.); Boissier, Fl. orient. IV. 509 = 0. speciosa var. minor Spruner in schedulis (vidi spec. orig.). — 0. Alexandri Tineo in Gussone, Syn. fl. sicul. II. 2. et add. 845; Reuter in DG. Prodr. XI. 20; Todaro, Exsicc. n. 1153! confer etiam Lojacono, Crit. 42 — 43. (Ind. Kew. III. 371 speciem propriam declaravit, quod nego.) — 0. major var. Epithymum Neilreich, Fl. Wien (1846) 395. — 0. major var. minor Meyer, Chloris Hannov. (1836) 308. — 0. crassistyla F. G. Schultz in Flora (1843) 131 (sec. Boissier, Fl. Orient. IV. 291, 506 ad 0. Spruneri pertinet). — 0. hians Brandza, Fl. Dobrogei (1898) 307. — Catodiacrum sparsiflorum Dulac, Fl. Haut. Pyren. (1867) 370, fide Ind. Kew. — 0. chassia Formanek in Verh. naturf. Ver. Brunn XXXV. (1 897) 178 et in Deutsch, bot. Monatsschr. (1 897) 1 97, e Thessaliae monte Chassia = 0. alba Steph. in statu emarcido; confer G. Beck apud Vandas, Reliq. Forman. (1909) 443. — 0. sordida G. Koch sec. spec. orig. in Herb. Berol. = 0. alba Steph. deflorata. — 0. psilandra G. Koch in Linnaea XXII. (1 849) 668 sec. exempl. orig. in herb. Berol. male conserv. = 0. alba Steph. typica egregia labio supero plicato-emarginato, filamentis basi pilosis, supra atque etiam copiose glanduloso- pilosis, stylo copiose glanduloso-piloso, calycis segmentis angustis! vix Neilr. Diagn. 96 et Nachträge zur Aufz. ungar. Pflanzen, 57; Solms apud Aschers, in Bot. Zeitg. (1868) 285 et Boissier, Fl. Orient. IV. 509 eam jam ad 0. albam deduxerunt, quod con- firmare possum. — 0. antirrhina G. Koch in Herb. Berol. vidi orig. — Segmenta calycis separata plerumque integra, lanceolata (solum hinc inde in floribus infimis spicae bi- dentata). Linea dorsalis dorso subrecta, in labio supero declivis rarius tota curvata. Labium superum plurimum plicato-emarginatum. Filamenta infra plus minus pilosa, supra plurimum copiose glanduloso pilosa. Stylus glanduloso-pilosus. Stigma normaliter rubrum, rubro-fuscum vel purpureum (rarius aliter coloratum). — Pervulgata. Ludit: Forma 1. capitata G.Beck, Monogr. Orob. (1890) 209. — Spica minima, globosa, capitata vel ovata, pauciflora. Caulis saepius gracilis vel debilis. — Hinc inde saepe cum typo observata. Forma 2. leptocalamus G. Beck, Monogr. Orob. ( 1 890) 210. — Caulis saepe elongatus, tenuis — 50 cm longus. Spica cylindracea, floribus remotissimis praeditus — 15 — 25 cm longa. — Rarius occurrit. Forma 3. longebracteata G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 211. — Bracteae flores superantes, in spicae apice comosae (in typo longitudine aequantes vel breviores). — Hinc inde observata. Forma 4. communis G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 209. — Spica longior, sub- cylindracea, floribus sublaxis rarius densis munita. Flores 15 — c 20 mm longi. Caulis saepius tener. Corolla ochroleuca, ad limbum versus plus minus rubescens vel rubra. Pili glandulosi breves in corolla saepe brevissimi, punctiformes, semper rubri vel sub- purpurei, sicci obscuri. — Vulgata. Forma 5. campanulata G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 210. — Var. parviflora G. Beck in schedis. — Corolla ampla, 20 mm longa et lata. Cetera ut in f. 4. — Rarius obvia. Forma 6. ankylantha G. Beck. — Linea dorsalis subtota curvata. Cetera sicut in f. 4. — Rarius obvia. Forma 7. subalpina G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 210. — Orobanche du thym vulgaire Vaucher, Monogr. Orob. (1832) 53 = Orobanche Thymi vulgaris Schultz in Flora (1830) Lit. Bl. = Annal. der Gewächsk. 500. — O. epithymum var. epithymoides Duby, Botan. gallic. I. (1828) 349. — O. caryophyllacea var. multiflora Wallr. Orob. Orobanche. 153 gen. diask. (1825) 3 8 p. p. — 0. epithymum var. Origani Schultz in Flora 1. c. 505. 0. epithymum var. grandiflora Reichenb. Iconogr. VII. 33, fig. 889. — 0. alba var. epithymoides Rouy, Fl. France X. (190 9) 173. — Gaulis subfirmus, plurimum 20 — 40 cm altus. Spica plurimum subdensi- rarius laxiflora. Flores (majores ultra 20 mm longi. Corollae limbus ruber saepe nervis purpureis pulchre pictus. — Imprimis in montanis et subalpinis. Forma 8. maxima G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 210. — O. epithymum DG. var. major Celakovsk^, Prodr. Fl. Böhm. (1871/72) 341? — O. alba var. major Rouy, Fl. France XI. (1909) 173. — Caulis maximus, firmus. Spica multi- et plurimum densi- flora, cylindracea. Flores 25 — 30 mm longi. Gorolla laciniis magnis praedita, sicut in forma 4 colorata. — Hinc inde praecipue ad radices Salviarum. Forma 9. minutiflora G. Beck, Monogr. Orob. (1890)210; var. parviflora G. Beck in schedis. — Gorolla minima 10 — 13 mm longa. Caulis saepe debilis. — Cum typo. Forma 10. viscidula G. Beck in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 38. — In omnibus partibus copiose denseque viscido-glanduloso-pilosa. Corolla in anthesi minima, 1 0 mm longa, denique 1 2 — 1 4 mm longa, extus ac in fauce dense glanduloso-pilosa. Linea dorsalis magis curvata. — Ciscaucasia in prov. Terek et alibi cum formis affinibus. Forma 1 1. ampla G. Beck in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 38. — Corolla minor, 15 mm longa ac lata. — Crna gora, Ciscaucasia; prov. Daghestan, certe etiam alibi. Forma 12. rubra (Hook.) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 211. — O. rubra Hooker, Fl. scot. I. (1821) 191, II. 222 (descriptio vitiosa), sec. Wallroth; et fide A. Bennett in Journ. of bot. XLI. (1903) 380; vidi ipse spec. origin.; Fl. Londin., new ser. t. 105 (non vidi); Smith, Engl. bot. (1805) t. 1786 (male) et Engl. Fl. III. (1825) 148; Wall- roth, Orob. gen. diask. 43; Reichenb. Iconogr. VII. 32, f. 885/86 (vitiose); Benth. Hand- book of brit. fl. (1858) 387; Babington, Manual of brit. flora ed. 7, 249; Sowerby, Engl. Fl. (1866) VI. 194, t. 1011. — O. rubra L. in Benth. Handbook of brit. Fl. ed. 5. (1887) 321. — O. Epithymum var. purpurascens Brügger, Flora des Unter En- gadin in Jahresber. nat. Ges. Graubünd. XXXI. Beil. 139 (1887 — 88). — O. trans- sylvanica F. Porcius, Fl. Phanerog. din fost. distr. alu Nasend. (1881) 73; vidi orig. in Herb. Kanitz et Borbäs = O. epithymum var. transsylvanica Grecescu, Consp. fl. Roman. (1 898) 448. — O. alba var. epithymum subvar. purpurascens Rouy, Fl. France XI. (1 909) 172. — O. alba var. purpurascens Hayek, Fl. Steierm. II. 226. — Hinc inde cum typo. Forma 13. hololeuca (Borbäs) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 212. — O. epi- thymum var. hololeuca Borbäs, Bekes värm. Flöräj (1881) Sep. 82. — O. alba Llactea G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 212. — Gorolla alba vel lactea. Stigma normaliter coloratum. — Rarissime. Forma 14. dasythrix G.Beck. — Tota planta pilis elongatis glanduliferis sub- villosa. — Frequenter. Forma 15. microsepala G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 211. — Calycis partes separatae, integrae, bracteis suboccultae, vix sextam vel septimam partem corollae longi- tudine aequantes. — Raro, forsan vix bene evoluta. Forma 16. stenophyllon G. Beck, Monogr. Orob. (i 890) 210. — O. ferruginea G.Koch in Linnaea XVII. (1843) 291 (ex descriptione stamina glaberrrima, quod in planus orig. herb. Berolinensis non affirmare possum) ; immo vero O. sordida G. Koch = O. alba deflorata sepalis paulo angustioribus = O. epithymum var. ferruginea G. Koch in Linnaea XXII. 664. — Calycis partes integrae elongatae, angustissimae, apice saepe subfiliformes, tubum corollae subsuperantes. Bracteae corollis paulo longiores. — Hinc inde observata. Forma 17. rubiginosa (Dietrich) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 212. — O. rubi- ginosa Dietrich, Fl. boruss. (1836) IV. t. 252. — O. epithymum DC. var. rubiginosa Walpers, Repert. III. 467; Reuter in DG. Prodr. XI. 22; var. grandiflora Reichenb. Iconogr. VII. 33 p. p. — Corolla rubiginosa vel rubra, saepe ut in typo normaliter colo- rata. Stigma autem aurantiacum vel luteum. — Raro in variis terris. 154 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Forma 18. Hellebori (Miegeville) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 212 = 0. Helle- bori Miegeville in Bull. soc. bot. France XII. (1865) 347. — Corolla magna, rubra, dense venis purpureo-nigris percursa, supra pilis flavis glanduliferis induta. Sepala basi coa- dunata plerumque bi- vel trifida. Stigma obscure flavidum. Vix mihi normalis esse videtur. — Pyrenaei: Vallee de Pinede prope Tourmacal in regione alpina, m. Julio — Augusto reperta. Forma 19. lutescens (Boreau) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 212. — 0. Epi- thymum var. lutescens Boreau, Fl. du centre de la France II. (1840) 3 41. — Var. pallescens Grenier et Godron, Fl. franc. II. (1850) 632. — 0. alba var. lutescens Rouy, Fl. France XL (1909) 173. — Tota planta cum stigmate lutea. Forma 20. cuprea G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 213. — O. cuprea Boissier et Balansa, Exs. (1855) = Boissier, Flora Orient. IV. (1879) 510. — Corolla 21 mm longa, sicut tota planta rubro-fuscescens. Stigma album. — Gilicia: Bouloukli et in faucibus Guzei Dere supra Sedichig (sec. Boissier). Var. ß. Wiedemannii (Boissier) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 212. — O. Wiede- manni Boissier, Fl. Orient. IV. (1879) 510; vidi spec. orig. in herb. Petrop. quae mixta sunt cum O. lutea Baumg. et specie alia. — Filamenta in basi parce pilosa, supra glabra vel pilis glanduliferis perpaucis praedita (in typo filamenta in basi semper saepe copiose pilosa et sub antheris plurimum copiose glanduloso-pilosa observantur). — Vidi ex Hercegovina (Mostar), Graecia (in monte Laurion 1. Haussknecht), Gis- et Trans- caucasia. Locus classicus est Kastamuni in Paphlagonia. Formae inter var. a. et ß. inter- mediae filamentis infra parce pilosis supra cum stylo parce glanduloso-pilosis frequentius occurrunt, uti ex Hispania (prope Bilbao 1. Willkomm); ac ex Hungaria (Com. Gsik in monte Nagy Hagymäs supra Balanbanya 1. Degen) observavi. Var. ?y. glabrata (C. A. Meyer) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 212 pro forma. — O. glabrata C. A. Meyer in Eichwald, PI. nov. itin. casp.-caucas. I. (1831) 16, t. XVII. (male); Reuter in DG. Prodr. XL 33; an Boissier, Fl. Orient. IV. 511? — Filamenta basi sec. descriptionem glaberrima, sed etiam parce pilosa (f. Beck) supra sicut Stylus parce glanduloso-pilosa vix eglandulosa. Stylus interdum glaberrimus. Cetera ut in typo. Vidi originalia in Kachetia lecta (1. Eichwald) in herb. Ledebourin collectionibus St. Petersb. asservata, quibus examinatis O. glabrata C. A. Meyer nihil aliud est, quam O. albae forma glabrescens, floribus mediae magnitudinis, filamentis basi parce pilosis, ad apicem glan- duloso-pilosis, stylo parce glanduloso-piloso, stigmate purpureo. Talia exemplaria glabres- centia hinc inde reperiuntur; vidi e Podolia, Graecia in monte Lavrion (Heldreich), Cycladum insula Milos (Adamas in declivibus montis Hiakopetra, K. H. Rechinger!), Cis- et Transcaucasia. Var. ö. Raddeana G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 194, t. III, fig. 58* pro spec. — Caulis firmus, crassus, — 36 cm altus, longe glanduloso-pilosus, striatus, basi non in- crassatus. Squamae oblongae, acuminatae, parcae. Spica cylindracea, nunc densi- vel sub- densiflora, nunc laxiflora, multiflora, — 23 cm longa. Flores erecto-patentes, 20 — 23 mm longi. Bracteae acuminatae, longe sublanuginose glanduloso-pilosae, subvillosae, corollis paulo breviores. Calycis partes separatae, e basi lata ovali longe acuminatae, indivisae angustae, vel dente anteriore minore auetae aut bidentatae, corollae tubum longitudine aequantes vel eo breviores. Corolla ampla, supra staminum insertionem inflato-ventri- cosa, extus et in limbo copiose longe glanduloso-pilosa, fusco-rubra, limbo luteola (?), in siccitate fusca; linea dorsalis aequaliter curvata. Labium superum fornicatum, bi- lobum, lobis rotundatis patentibus, serius subrevolutis ; inferum porrectum, lobo medio majore et lobis rotundatis plicatis praeditum; laciniae omnes margine inaequaliter repando- crenulatae, et pilosae et glanduloso-pilosae. Stamina oblique 3 — 5 mm supra basim corollae inserta; filamenta infra cum parte corollae subjiciente et fere tota longitudine copiose pilosa, subvillosa, sub antheris glanduloso-pilosa; antherae oblongae, apiculatae, sutura saepe pilosulae, siccae dilute fuscae. Germen ellipsoideuim antice basi paulo tri- gibbosum; Stylus copiose glanduloso-pilosum ; stigma bilobum, postea bicrure, lobis con- fluentibus velutinis, sulco transversali perduetis. Orobanche. I55 Vidi ex Anatolia: Pontus Galaticus prope Amasia in regione alpina montis Ak dagh ad radices Dorycnii latifolii Willd. parasitica (s. collectorem), 1600 ms. m., Junio legit Bornmüller, PI. Anat. Orient, n. 789. — Transcaucasia, in Abchasia (Alboff n. 140). — Tuschetia, prope Dshwari Woseli, m. Julio 1876 (Radde in herb. Petropol.) — Persia, in lapidosis montis Karnaru, m. Junio 1884 (J. A. Knapp). Var. s. bidentata G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 211 pro forma. — ? Orobanche du Satureja de montagne Vaucher, Monogr. Orob. 54 = 0. Satureiae montanae Schultz in Flora (4 830) Lit. Bl. = Annal. der Gewächsk. 500. — O. Buhsei G. Beck in schedis et in Fl. Südbosn. in Ann. Naturhist. Hofmus. II. (1887) 148, non Boissier. — ? Ö. alba Gussone, Synops. fl. sie. II. 134 = O. Gussonei Nyman, Gonsp. fl. Europ. 558. — O. chassia Formanek 1. c. p. p. vidi orig. — Calycis partes saepius latiores, in omnibus vel pluribus floribUs plus minus profunde, aequaliter ac inaequaliter bidentatae. — Cum typo (segmentis calycis integris vel in spicae floribus infimis modo bidentatis munito) hinc inde observata. — Vidi e Scotia, Hungaria, Groatia, Bosnia, Makedonia, Romania, Dalmatia, Graecia, e terris rossicis, Gis- et Transcaucasia, Ana- tolia, Persia. Ludit : Forma 21. ingens G. Beck in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 38. — Planta robusta, caulis crassus, 60 cm altus. Spica elongata, infra laxi- supra densiflora. Flores saepe subverticillati, 27 — 28 mm longi. Bracteae longe acuminatae, flores superantes in spicae apice comosae. Segmenta calycis bidentata, dentibus elongatis angustis, corollas sub- superantibus. Est quasi forma luxuriosa varietatis e. — Vidi ex Giscaucasiae prov. Daghestan (Alexeenko). Forma 22. aresehensis G.Beck in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 38. — Caulis firmus, — 42 cm altus. Flores 25 — 30 mm longi. Calycis segmenta bidentata. Notas var. e. bidentatae et formae 8 maximae consociat. — Vidi e Transcaucasiae prov. Jelisawetpol prope Teokmona, m. Majo 1903 (Schelkownikow). Var. C. nissana G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 211 pro forma. — O. epithymum var. Nissana G. Beck in litt, ad d. Petrovic = O. caryophyllacea var. Nissana Beck rectius Petrovic, Addit. ad fl. Niss. 143. — Calycis partes antice connatae, latae, pro- funde bidentatae, corollam longitudine aequantes. Spica densa, multiflora. Bracteae an- gustae, corollas longitudine superantes. Linea dorsalis curvata. Caulis firmus. — Vidi e Serbia australi (Petrovic). Exsiccatae. — Baldacci, Iter alban. V. (1897) n. 37! — Bornmüller, Iter Anatol. III. n. 5408!, 5409!; Iter Pers. II. n. 7918 et 17919! — Baenitz, Herb. Europ. n. 3058 et 8468! — Gallier, Iter tauric. (1900) n. 691 et 806! — Dörfler, Iter turcic. II. n. 527 et 528! (etiam Var. ß. p. p.). — A. Kerner, Fl. exsicc. austro-hung. n. 2598! — Lo Jacono, PI. Sicul. rar. n. 462 (ö. Älexandri)\ — Reichenbach, Exsicc. fl. Germ. n. 59! — Schultz, Herb. norm. Cent. 6, n. 53l! — Sintenis, Iter Trojanum, n. 756!; Iter Orient. (1892) n. 4552c, d! — Wirtgen, PI. Rhen. crit. n. 200! et ed. II. n. 42 1! 51. 0. reticulata Wallroth, Orob. gen. diask. (1825) 42; G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 217. — O. polychroma G. Beck in schedis. — Caulis plurimum firmus, — 90 cm altus, basi paulo nodose vel saepius clavatim incrassatus, flavidus vel plus minus rubes- cens, saepe purpureus, glanduloso-pilosus, infra copiose superne distanter vel totus parce squamatus. Squamae inferiores trianguläres glabrae cauli appressae, superiores sensim longiores, oblongo-lanceolatae, in margine saepe denticulatae, subereetae, glanduloso- pilosae, — 3 cm longae. Spica cylindracea, multiflora, apice rotundata, vel paulo acumi- nata et bracteis comosa, supra densiflora serius infra rarius tota laxiflora, — 45 cm longa. Flores erecto-patentes serius subhorizontales, 14 — 26 mm longi. Bracteae flores longitudine aequantes vel paulo superantes et tunc in spicae apice comosae, squamis aequales, in siccitate saepius nigrescentes. Calycis partes separatae, rarissime antice connatae, oblique late ovales, integrae vel rarius (saepe in eadem spica) inaequaliter bi- dentatae; dentes sensim acuminati, apice saepe subulati, nervis invalidis 3 (medio firmiore) 156 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. perducti, copiose longe glanduloso-pilosi, plus minus violacei, in siccitate plurimum nigri rarius fusci, corollae tubo breviores, rarius eum longitudine subaequantes. Corolla tubu- losa vel campanulata, antice supra staminum insertionem plus minus ampliata, initio sub- erecta, serius pronus curvata et subhorizontaliter patens, alba vel ochroleuca, in labio supero rosea, amethystina, violacea-purpurea, ibidem in siccitate saepe nigrescens, in nervis plurimum purpurascens, rarius tota purpurea, extus saepiusque intus imprimis in labio supero pilis plurimum purpureis vel rubris saepe tuberculo brevi aequaliter colorato insidentibus in siccitate saepius nigrescentibus copiose rarius parcius vestita, sicca ad basim versus dilute fusca, in limbo purpureo-fusca, rarius tota purpureo-nigra vel nigres- cens; linea dorsalis in anthesi e basi curvata in dorso medio plurimum horizontalis etiam subeoncava, rarius curvata, in labio supero declivis et in eius apice saepius paulo ar- recta, in corolla deflorata autem tota fere leviter curvata; labium superum carinatum, galeatum bilobum, lobis latissimis, rotundatis, erecto-patentibus ; inferum lobis aequalibus rotundatis et plicis magnis praeditum; laciniae omnes margine plicato plurimum acriter denticulatae saepe incisae, glabreseentes, rarius parce glanduloso-pilosae; stamina oblique 2 — 4 mm supra basim corollae inserta; filamenta infra luteola, inter insertionem et corollam nectarifera, basi cum corollae parte subjiciente normaliter parce pilosa vel glabra, in media parte glabriuscula, sub antheris pilis brevibus glanduliferis paucis ob- sita vel glabra; antherarum thecae saepius divergentes, sensim acuminatae et mucronu- latae, hinc inde connectivo apiculato praeditae, in siccitate dilute fuscae; cellulae endo- thecii incrassatae; pollen 25 — 30 f.i. Germen oblongum, apice sicut Stylus parce glan- duloso-pilosum ; placentae separatae; stigma bilobum, demum bicrure, lobis globosis, confluentibus et sulco transversali perductis, subtiliter verruculosis, rubro-violaceis vel purpureis (rarissime aureis vel etiam cerinis) munitum. Capsula oblongo-ellipsoidea, 1 0 — 1 5 mm longa; semina 0,4 — 0,47 mm longa; testae cellulae punctato-porosae. — Fig. 1 4 /. Plantae nutrices. 0. reticulata Wallr. Compositas ac Dipsaceas invadit, in quarum radicibus saepe caules plures efficit. Parasiticam vidi ad radices sequentium: Girsium arvense L. (o, /?), C. erysithales Scop. (y), C. oleraceum Scop. (a — y), Carduus acanthoides L. (a, /?), C. defloraius L. (y)y C. glaucus Baumg. («, y), G. crispus L. (a), G. chrysacanthus Ten. (a — /); Knautia sylvatica Goult. (/), K. dipsacifolia Host (y). — Praeterea nutrices Orobanehes reticulatae nominantur: Carduus australis Jord. (s. St. Lager), C. carlinoides Gouan (a, y s. Bras), C. collinus W. K. (s. Degen), C. carlinae- folius Lam. (s. Levier, Grande), C. nutans L. (s. Lamotte); Carlina acaulis L. (s. Sendtner), Cirsium armatum Vel. (y s. Velenovsk^), C. eriophorum Scop. (s. Gillot, Druce), C. bulbosum DG. (Gillot), C. helenioides All. (a — ß s. Krylow), C. hetero- phyllum All. (y s. Hackel), C. palustre Scop. (s. Sendtner, Caspary). C. rivulare All. (of, ß s. Facchini), C. tuberosum All. (s. Gillot); Cephalaria leucantha Schrad. (Forma 2 s. G. Beck), Scabiosa columbaria L. (y s. Koch); S. lucida Vill. (y s. Koch), S. longi- folia Koch (y s. Pancic), S. flavescens Gris. (y s. Schur). An Centaurea scabiosa L., Eryngium campesire L. (s. Kittel), Nerium oleander L. (sec. Wit. Hamer in Nederl. kruidk. arch. ser. 2. DI. II. <6i), Cistus monspeliensis L. (sec. Ghabert in Bull. soc. bot. de France XXXIX. [1892]) et Cistus spec. (sec. Battand, et Trabut, Fl. de l'Alg. (1888 — 1890) addi possint, dubito. Etiam cultura enata est (confer Rothe, Über Kultur der Orobanchen in Hamb. Gart. Zeitg. [1863] 101 et [1866] 380; Forseil, Über O. Cirsii, Ref. in Just, Bot. Jahresber. XI. 2, 533). Orobanche reticulata Wallr. scheint in den Alpen entstanden zu sein, da sie im Zuge dieses Gebirges die meisten Standorte besitzt und außerhalb desselben nur spärlich und sehr zerstreut auftritt. Sie dehnt ihr Areal von Frankreich bis zum Ural und die Kaukasusländer aus und scheint bis zum Himalaya gewandert zu sein. Ihre nördlichsten Standorte erreicht sie in England in Yorkshire (54° nördl. Breite?) und bei Landovery in Brecknock, nach den Angaben in Dänemark bei Hobro und Alindelille, nach Jessen in Bot. Tidsskr. (1926) 187 nur in Nordost-Jütland und Seeland, in Skandinavien auf dem Mösseberg in Wester Götland (58°10'n. Br.), dann in Livland und Ingrien. Ihre südlichen Grenzen findet sie in der Var. y durch den Apennin bis Calabrien und auf Orobanche. 157 den Gebirgen der Balkanhalbinsel bis nach Griechenland. Das Vorkommen auf Corsica kann ich nicht bestätigen. (Siehe Karte 65 in: Die Pflanzenareale 1. Reihe, Heft 7.) Blüht im Juni, Juli. Gesehen von: England: in Yorkshire auf Girsium eriophorum L. (Druce) und in Wallis (Breck- nock bei Landovery im Juni 1905, Knight). — Nach F. Hermann, Fl. Deutschi. Fennosk. (4 892) 426 in Dänemark, in Nordost-Jütland und Seeland, bei Hobro und Alindelille (nicht gesehen). — Skandinavien: in Wester Götland auf dem Mösseberg (58° 10') auf Girsium heterophyllum All. (Mathesius). In Livland und Ingrien (nach Hermann, 1. c). — Frankreich: in den Hautes Alpes und im Jura, bei Toulouse; Elsaß (bei Rufach, nicht gesehen), in den Vogesen (y). — Schweiz: im Jura, Gant. Neuchätel bei Gouvet, im Wallis bei Grengiols, Dent de Valere (y), Cant. Bern (Alpes de Bex), Graubünden, Chur, Arosa, Ponte Bernina (auch f. 6). — Liechtenstein: y im Valüna- und Malbun-Tale bei 1400 — 1700 m Seehöhe (Beck), bei Sücca, auf dem Ochsenkopf (Beck). — Deutschland: Baden (a — ß Mannheim, Schwetzingen), Pfalz (ß bei Speyer, Otterstadt, Ludwigshafen); Bayern (y um München, Oberstdorf im Algäu, Kaufbeuren, Garmisch, Partenkirchen, Tölz, Reichenhall); Württemberg (Friedingen a), Thüringische Staaten (a um Weimar, Udersleben, Tennstedt, Gr. Brembach, Wippra im Harz), Brandenburg [a um Frankfurt a. d. O.); Pommern (Pyritz ß), Ost-Preußen (Dren- furt, nicht gesehen), West-Preußen (Danziger Niederung, um Mewe, Lessen), Schlesien (a, ß um Breslau, Landshut). — Böhmen («, ß Außig, Leitmeritz. Krzemusch bei Dux, Laun, Jungbunzlau u. a. O.). — Mähren (Prossnitz, Nikolsburg a). — Österreich: Nieder-Österreich (a um Wien, Baden, Wiener Neustadt, im Leithagebirge, bei Brück an der Leitha, auf dem Hundsheimer Berge; y auf dem Schneeberge und der Voralpe); Ober-Österreich (y bei Hinter Stoder, Pfaffenstein bei Weyer); Salzburg (y auf dem Untersberge, Göll, Tennengebirge, um Unken, in den Radstädter Tauern, im Pinzgau); Steiermark (y Ennstaler Alpen, Hochschwab, Raxalpe); Totes Gebirge; Saarstein bei Aussee; Kärnten (y Mallnitz, Gaisrücken bei Köstendorf, Plecken bei Mauthen); Tirol (y Trafoi, Hochkrummbach, Innsbruck, Lans, Blaser im Gschnitztal, Gleierschtal, Jen- bach, Kufstein, Lofer); Süd-Tirol (y Brenner, um Umhausen, Brixen). — Krain (y Grnaprst in der Wochein [Beck]). — Italien: in den Gottischen Alpen; Abruzzen (y meist auf Carduus carlinaefolius Lam. wie auf der Goppa del Vallone in 1550 m Seehöhe [Grande]), zwischen Antrodoco und Aquila, bei Coccorello (auch «), ober le Forme, auf der Majella — 1750 m; im Apennino Napolitano; Lucanien: auf dem Berge Papa bei 1900 m Seehöhe und auf dem Monte Pollino bei 2000 m Seehöhe (Gavara und Grande), auf dem Cozzo del Pellegrino c. 1900 m (Grande); Calabrien: Dirupata di Morano (41° 50' n. Br.). — Slovakei: y auf dem Berge Cerni Kamen im ehem. Com. Liptö und bei Lipovac um Satracena in der Zips (Lengyel); a bei Vag Düna (Gayer!). — Ungarn: um Budapest, Farkas vely, Fönyöhaza; im Com. Heves: auf dem Berge Särhegy bei Gyöngyös (a, ß Degen), auf Carduus collinus W. K.; Com. Tolna bei St. Lorinar (St. Kiss); Com. Baranya: bei Pecs; in West-Ungarn (Tolna) bei Simontornya (Pillich in Herb. Degen). — Banat: bei Vrsac. — Rumänien: bei Großwardein, im ehem. Com. Temes; Siebenbürgen: im ehem. Com. Czik y auf den Bergen Nagy, Hagymäs und Oecsem bei Balänbanya (Degen), im ehem. Com. Brassö auf dem Bucsecs!; am Hasadt Kö bei Felsö Tömös (Degen ß)\ «bei Bros, Ganti, Deva, Klausenburg (f. 3), Vidra im Biharia Gebirge, um Mehadia. — Croatien: um Agram («), y zwischen Jelenje und Lasai (Degen), auf dem Velebit-Rücken Crno pac bei 1350 — 1400 m im Juli (Janchen y), am Ostrc bei Rüde (Kümmerle! «). — Bosnien: auf dem Vlasic (y Sendtner), um Zenica (Breindl a), um Sarajevo (a Beck, Maly, auch f. 3), auf dem Trebevic — 1290m Seehöhe auf Cirsium erio- phorum (a Maly), auch ß —1600 m, auf dem Igman bei 1220 m im Juli (cc Maly). — Hercegovina: zwischen Nevesinje und Kifinoselo (a, ß nach Sagorski); um Petralj auf der Cvrsnica (Bukalovic a); auf dem Stolac bei Mostar (Fiala, Curcic «), im Gatacko polje bei Gacko {a Mal$, auf der Baba PI. (y Hawelka). — Dalmatien: 158 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. auf dem Marian bei Spljet (= Spalato) (« Beck, E. Kindt), bei Kotor (= Gattaro) (f. 2 König Friedrich August II. von Sachsen). — Crna gora: bei Niksic, Seljani (Rohlena), Livady bei Orahovik (y Szyszylowicz), auf dem Kom (y Pancic). — Serbien (Adamovic). — Bulgarien: in der Alpenregion des Rilo bei Petro han (y Velenovsk^) auf Cirsium armatum Vel. und beim Kloster Rilo (Velenovsk^!), auf dem Vitos (Toser!). — Griechenland: auf dem Athos (nach Grisebach als 0. leu- cantha), auf dem Parnass (Guicciardi im Herb. Heldreich), um Nauplia (a); in Doris in der Alpenregion der Kiona (Haläcsy). — Russische Länder: Livland und Ingrien (nach Hermann, 1. c); in Litauen (Besser als 0. ochroleuca Bess. = ß)] in den Gub. Perm und Saratow (cc — ß)\ in Bessarabien bei Bender, Kauschany (« Lipsky). Asien. Transkaukasien: in Swanetien bei Ujba, bei 1 500 m Seehöhe, im Juli (Akinfijew, er.). Im Altai (Bunge in der Var. /); ob nicht Etiquetten-Verwechselung? — Himalaya: Kumaon, bei Ralum zirka 12 000' Seehöhe (R. Strachey und J. E. Winterbottom in der Var. y). Gonspectus varietatum et formarum O. reticulatae Wallroth. A. Corolla tubulosa vel campanulata, plurimum longior quam lata, circ. 20 — 23 mm longa (rarius in planus minoribus modo brevior); linea dorsalis dorso reeta vel paulo curvata. a. Corolla in labio supero imprimis in nervis rubescens, pallide violacea vel amethystea, pilis glanduliferis violaceis rarius pallidioribus vix crebris munita. Calycis segmenta integra vel inaequaliter bidentata. a. Filamenta infra paulo pilosa, sub antheris cum stylo parce glanduloso-pilosa vel subglabra. Corollae tubus campanulatus. I. Corolla circ. 20 — 2 3 mm longa. Spica plurimum multiflora, supra densi- infra laxiflora. Libenter ad radices Oirsiorum et Garduorum Var. a. pallidiflora. II. Corolla 1 0 — 1 5 mm longa. Spica saepius paueiflora . F. 1. imminuta. ß. Filamenta infra copiose pilosa, supra glanduloso-pilosa. Stylus glaber. Corollae tubus angustior F. 2. cephalariae. b. Corolla ad limbum versus, rarius tota amethysteo-purpurea, in siccitate saepe nigra, pilis glanduliferis coloratis in sic- citate plurimum nigris extus intusque copiose munita. Fila- menta 2 — 4 mm supra basim corollae inserta, infra parce pilosa vel glabra, sub antheris parce glanduloso-pilosa vel glabra. Ad radices Dipsacearum et Compositarum, libenter in montanis et alpinis Var. y. typiea. a. Stigma obscurum, plurimum violaceum vel purpureum. Stylus saepe violaceus, pilis glanduliferis coloratis munitus. I. Flores 18 — 23 mm plurimum 20 mm longi. 1, Bracteae circiter flores longitudine aequantes. * Corolla in labio supero modo intensius colo- rata (typus). ** Corolla tota purpureo- nigra, intus obscure rubra F. 4. atrata. 2. Bracteae flores conspicue superantes, in spicae apice comosae F. 5. lophofera. II. Flores minores, 13 — 16 mm longi, in planus mi- noribus hinc inde 10 — 15 mm longi. Linea dorsalis dorso medio magis curvata. Orobanche. ^59 1. Stigma normaliter coloratum F. 7. exiguior. 2. Stigma luteum (?). Caulis nanus (8 cm altus). Gorolla 10 — 14 mm longa F. 8 ? deucalion. ß. Stigma aureum, stylo purpureo cinctum, mox nigres- cens F. 6. viscosa. B. Corolla amplior, late campanulato-tubulosa, 15 — 18 mm longa. Linea dorsalis tota curvata. Filamenta 2 — 4 mm supra corollae basim inserta, infra parce pilosa, supra cum stylo parce glanduloso-pilosa vel subglabra. Calycis segmenta nunc integra nunc inaequaliter vel aequaliter bidentata. a. Stigma rubrum, violaceum vel purpureum. Gorolla sursum versus obscure colorata Var. ß. procera. b. Stigma cerinum. Corolla flava F. 3. kirantha. Variat: Var. a. pallidiflora (Wimm. et Grab.) G. Beck, Monogr. Orob. 218, t. IV, f. 67. — 0. pallidiflora Wimmer et Grabowsky, Fl. siles. II. 1. (1829) 233; ed. 3, 412 — 413; vidi spec. orig.; Koch, Fl. Deutschi. IV, 441; Reuter in DG. Prodr. XI. 22; Reichenb. f., Icon. fl. Germ. XX. 98, t. 168 (male); Caspary in Schrift, der k. phys. Ökonom. Ges. Königsberg XII. (1871) 87; Schlechtendal, Fl. Deutschi. 5. Aufl. t. 1745; Arcangeli, Comp, fl. Ital. ed. 2. (1894) 413; Brandza, Fl. Dobrogei (1898) 307. — 0. leucantha Grisebach, Spicil. fl. Rumel. II. (18 44) 57 (corolla glabra, stamina glabra?); Reuter in DG. Prodr. XI. 20; Boissier, Fl. orient. IV. 507; sec. Grisebach = 0. alba Reichenb. Icon. VII. f. 912 (quae vera est 0. alba Steph.) excepto stigmatis colore ; ibidem autem filamenta basi pilosa supra glanduloso-pilosa non glaberrima!; reperta est in penninsula Athos prope Karaes (leg. Grisebach) alt. 2000'. — O. hygrophila Brügger in Sendtner, Vegetationsverh. Südbayerns 836 sine descr. (antea = O. palustris) et in Flora (1855) 33, t. I. fig. 1 — 10 = O. scabiosae ß. elatior Molendo in Flora (1857) 483. — O. Girsii oleracei Caspary in Schrift, phys. ökon. Ges. Königsberg II. (1861) 46, t. 1B et XI. (1871) 87ss et 92; vidi spec. orig. in Herb. Reichenbach filii Vindob. — O. speciosa Dietrich, Fl. boruss. III. (1835) t. 149 non DC. — O. alba Kittel, Fl. Deutschi. I. 361 = O. alba Simonkai, Enum. pl. Transsylv. (18 86)435, non Steph. — 0. rhaetica Brügger var. pallens (p. p.) et glabrescens Brügger in Jahresber. der naturforsch. Gesellsch. Graubünd. XXIX. (I 8 85/85), (1886) 89 — 90. — 0. platy stigma ß. ochracea Rouy, Fl. France XI. (1909) 172 = O. scabiosae var. Cirsii Gillot in Bull. soc. bot. de France XXIII. p. CIX. ; var. concolor St. Lag. Etüde des fleurs 649, non Duby (»corolla ochroleuca, pilis pallidis tecta, stig- mate luteo«); non vidi. — Catodiacrum pallidiflorum Dulac, Fl. Haut. Pyren. (1867) 370, fide Ind. Kew. — O. reticulata aut. sicut Ascherson et Graebner, Fl. nordostd. Flachlandes (1899) 655 incl. var. procera; Williams, Prodr. fl. brit. VI. (1909) 338; subspec. pallidiflora Hayek in Hegi, Illustr. Flora Mittel-Europ. VI. 151. — Spica pluri- mum cylindracea, multiflora, supra densi-, basi remotiflora. Calycis segmenta integra vel in eadem spica inaequaliter bidentata, in siccitate fusca vel nigra. Corolla circ. 2 0 — 23 mm longa, rarius in planus minoribus modo brevior, tubulosa vel campanulata, albida v. ochro- leuca, in labio supero imprimis in nervis rubescens, pallide violacea vel amethystea, pilis glanduliferis violaceis rarius pallidioribus crebris munita. Linea dorsalis in dorso medio recta vel paulo concava serius vel demum curvata. Filamenta 2 — 4 mm supra basim corollae inserta, infra paulo pilosa, sub antheris cum stylo parce glanduloso-pilosa vel subglabra. — Est planta regionum inferiorum, imprimis ad radices specierum generum Cardui et Cirsii parasitica. Forma 1. imminuta G. Beck. — Minor. Spica cylindracea, pauciflora. Flores 15 mm longi; corollae tubus 10 mm modo longus. Calycis segmenta integra, nigra. — Hinc inde cum typo. Forma 2. cephalariae G.Beck in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 38. — Calycis segmenta plurimum integra, rarissime bidentata, longe acuminata, apice filiformia, copiose 160 Günther Beck-Mann agetta. — Orobanchaceae. glanduloso-pilosa. Corolla anguste tubulosa, copiose glanduloso-pilosa. Filamenta infra subcopiose pilosa, supra glanduloso-pilosa. Stylus glaber. Dalmatia: prope Kotor (= Gattaro) ad radices Cephalariae leucanthae Schrad. (leg. Fred. Augustus II., rex Saxoniae!). Var. ß. proeera (W.D.Koch) G. Beck, Monogr. Orob. (4890) ^18 pro forma. — O.procera W.D.Koch, Fl. Deutschi. IV. (1833) 438; Doli, Fl. Bad. II. 714; A. Braun in Flora (1834) 59; Zeyher in Flora (4836) 4 7, 1. 1; Reuter in DG. Prodr. XI. 4 6; Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. 95, t. 4 66; Grecescu, Fl. Roman. (1898) 448. — (Exemplaria originalia Kochiana filamentis instructa sunt, quae non in basi corollae sed — uti Zeyher et Gaspary tradiderunt — in tertia parte infima corollae, paulo inferius quam in var. a inserta observavi, porro basi parce pilosa, supra parcissime glanduloso- pilosa vidi, qua de causa hie nullum discrimen contra var. a video.) — 0. Cirsii Fries, Mantissa III. (4 842) 58 et Summa veg. I. (4 8 46) 193; Reichenbach f. Icon. fl. Germ. XX. 95, t. 24 4 (male); Mathesius in Bot. Notiser (4 854) 4 2 = 0. Mathesii F.Schultz in Bot. Zeitg. (4 844) 857. (Orig. Friesiana habitu valde differunt et nunc varietati a nunc var. ß aequalia sunt; corollae forma plurimum ea varietatis a nunc var. ß} in- dumentum varietatis y\ filamenta 3 — 4 mm supra basim corollae inserta sunt, basi parce pilosa, sub antheris paucis pilis glandulosis brevibus munita, Stylus conspicue sed parce glanduloso-pilosus observantur.) — 0. pallidiflora ß. Cirsii Ascherson, Fl. Brand. 496. — 0. serotina Kirschleger in Jahrb. der Pollichia III. (1845) 4 4 = 0. proeera Koch sec. aut. in eiusdem Fl. vogeso-rhen. 464; confer etiam Bouteille in Bull. soc. bot. de France X. (1863) 136/37. — 0. antirrhina Reuter in DG. Prodr. XI. (1847) 21 (ex Podolia inter Zinkow et Bar leg. Godet). — 0. Cirsii Arvet Touvet, Essai sur les pl. Dauphine (Grenoble 1871) 54. — 0. platystigma y. proeera Rouy, Fl. France XI. (1909) 172. — 0. retieulata var. proeera Druce in Journ. of bot. XLVII. (1909) 110 et XLIX. (1911) 301. — Corolla amplior, late campanulato-tubulosa, 15 — 18 mm longa, ut in var. a colorata et pilosa; linea dorsalis in dorso medio in anthesi modo rectiuscula, mox tota curvata. Filamenta 2 — 4 mm supra corollae basim oblique in- serta, infra parce pilosa, supra cum stylo parce glanduloso-pilosa vel subglabra. Calycis segmenta nunc integra nunc inaequaliter vel aequaliter bidentata, in siccitate fusca aut nigra. — Mutuo ad varietatem a transit, quacum saepissime reperitur. Forma 3. kirantha G. Beck, Monogr. Orob. (4 890) 22 4. — Gaulis luteolus. Co- rolla flavida vel ochroleuca, mox acrescens et luteo-fusca, forma et magnitudine eam varietatis ß aequans. Stamina 2 vel — 3 mm supra basim corollae inserta; filamenta infra glabra, supra sicut Stylus pilis glanduliferis paucis obsita. Stigmatis lobi cerini. Raro. Hungaria (Somlyo prope Großwardein [Simonkai]); Transsylvania (in monte Buk prope Klausenburg [Simonkai]); Bosnia (infra arcem oppidi Sarajevo [Beck]). Var. y. typica G. Beck, Monogr. Orob. (4 890) 2 4 9, t. IV, fig. 67 [2]. — 0. retieu- lata Wallroth, Orob. gen. diask. (4 825) 42, non Reuter; Willkomm (Exemplar originale Wallrothianum »unicum tantum hujus speciei exemplar e agro Tolotono = Toulouse [leg. Flügge) in herb. Petersb. conservatum sine dubio est 0. platystigma Reichb. vel 0. Scabiosae Koch. Exceptis staminibus a Wallrothio optime descripta est; filamenta autem vidi basi paulo pilosa, sub antheris glabra vel sicut Stylus pilis glanduliferis paucis munita.«) — 0. platystigma Reichenb. Iconogr. VII. (4 829) 34; vidi speeim. orig. in herb. Reichenb. Vindoboni; confer Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. 95, t. 4 64 non Reichenb. Exsicc. Germ. n. 2547; Arcang. Comp. fl. Ital. ed. 2. (4 894) 44 3. — 0. Seabiosae W.D.Koch, Deutschi. Fl. IV. (4 833) 440; vidi exempl. orig. in herb. Berol. ; Reuter in DC. Prodr. XI. 22; Grenier et Godron, Fl. franc. II. 663; Schlechtendal, Fl. Deutschi. 5. Aufl. t. 1747; Schatz in Mitt. bot. Ver. Baden (1892) 405; Ref. in Just, Bot. Jahresber. XX. 2. (1892) 173 (sec. Koch [confer Schultz, in Flora (1872) 296] solum est 0. pallidiflora corollis obscurius coloratis). — 0. Hyperici Unger, Einfluß des Bodens auf die Verteilung der Gewächse (1836) 321. (Cum 0. seabiosae notis gravis- simis congruens, planta nutriens mihi dubia; Unger plantam suam sec. plantas siccas, Orobanche. iß^ partim ex memoria descripsit.) — 0. rhaetica Brügger, Fl. cur. 80 sec. Jahresber. der naturf. Gesellsch. Graubünden XXIX. (4 884 — 85) 88 (4 886) (vidi spec. orig. quae omnino typum aequant). — 0. carlinoides Miegeville in Bull. soc. bot. France XII. (1865) 347 ex descript. »Stigmata basi violacea; lobulis bifidis, apice plurimum fusce flavidis denique nigricantibus« in ceteris typum aequans. — 0. scabios-haerens St. Lager, Gatal. fl. du bassin de Rhone (4883) 609 et in Ann. soc. bot. de Lyon VII. (1880) 434. — 0. Cardui Sauter = 0. Sauteri F. Schultz in Flora I. (185 4) 49 et in Oest. bot. Wochenbl. I. (4 851) 84; Reichenb. f. Iconogr. fl. Germ. XX. 92, t. 219, fig. 14-2; vidi exempl. origin. laesa in herb. Sauter (confer Beck, Monogr. Orob. 2 20), unde eorum aequitas cum varietate y assumpta est, ut Sendtner (Veget. Südbay. 836), Gaspary (in Flora [4 855] 227 — 229) et Sauter ipse (in Verh. zool. bot. Ges. [4 864] 95) affirmaverunt. — 0. scabiosae var. Cardui Sauter, Fl. Salzb. II. (4 868) 4 4 4. — 0. platystigma a. Scabiosae Rouy, Fl. France XI. (4 909) 4 71. — 0. scabiosifixa St. Lager in Cariot, Etud. de fl. ed. 8. II. (1889) 649, fide Ind. Kew. Suppl. I. 305. — O. reticulata subspec. reticulata Hayek in Hegi, Illustr. Fl. Mitt. Europ. VI. 4 51. — Galycis segmenta integra vel in eadem spica inaequaliter bidentata, in siccitate plurimum nigra. Gorolla tubulosa vel campanulata, ochroleuca ad limbum versus plus minus amethysteo-purpurea, in sic- citate saepe nigra, pilis glanduliferis coloratis in siccitate plurimum nigris extus intusque copiose munita, circ. 20 — 23 mm longa; linea dorsalis dorso recta vel paulo curvata. Stamina 2 — 4 mm supra basim corollae oblique inserta; filamenta infra parce pilosa vel glabra, sub antheris parce glanduloso-pilosa. Stylus parce glanduloso-pilosus vel glaber. Ad radices Dipsacearum et Compositarum, libenter in montanis et alpinis, ex quibus fluviis rivulisque saepe proluitur. Alpen, Apennin, Dinarische Alpen, Gebirge der Balkanhalbinsel, Himalaya(P). Forma 4. atrata (Sauter) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 220. — O. atrata Sauter = 0. platystigma Reich, var. atrata Sauter, Flora Salzb. II. (4 868) 4 45 et II. 88. — 0. Erisythalis Lamotte in litt. (4 88 4). — ?0. Seyserensis Schultz in Flora (4 833) 602, sine descr. — Gorolla tota purpure o-nigra, intus obscure rubra. Ceteris cum varietate y congruit, quacum non raro occurrit. Forma 5. lophofera G.Beck, Monogr. Orob. (4 890) 220. — Bracteae corollas exigue longitudine superantes, spicae apice longe comosae. Cetera ut in varietate y (quae bracteis flores longitudine subaequantibus gaudet). — Hinc inde obvia. Forma 6. viscosa G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 220. — Corolla ut in var. y colorata, sicca purpurea, extus intusque sicut tota planta copiosissime pilis glanduliferis coloratis in siccitate nigris obtecta. Filamenta infra cum corollae parte subjiciente pilis coloratis numerosis, supra pilis glanduliferis copiosis praedita. Stylus cum germinis parte maxima copiose glanduloso-pilosus. Stigma aureum, stylo purpureo cinctum, mox nigres- eens. Odor nullus. — Rarissime observata. Nieder-Österreich (auf dem Schneeberg [Beck]); Schweiz (auf dem Prader- kamm (Brügger!), Forma 7. exiguior G. Beck. — Flores 10 — 16 mm longi; linea dorsalis saepe dorso medio magis curvata vel corolla angustior. — Cum typo. Forma ?8. deucalion (Reichenb. f.) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 220. — O. deucalion Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. (1862) 92, t. 206, fig. I, I1 1-8. — Corolla ut in varietate ß, 10 — 14 mm longa (color iconis citatae certe ut fere in omnibus hujus autoris non naturae conveniens). Stamina paulo supra basim corollae inserta; filamenta infra pilosula, supra glanduloso-pilosa, non ut in planta orig. observavi omnino glabra. Stylus glanduloso-pilosus. Stigma ex icone luteum (quod dubito). O. deucalion Reichenb. f. mea opinione statum varietatis vix normaliter evolutum sistit; tales formas saepius vidi. Piemont (Col di Tenda, Reichenbach f.); vidi spec. orig. in ejus herb. Vindoboni. Exsiccatae. Fries, Exsicc. Scand. fasc. XI. (a, ß\). — Huet du Pavillon, PI. neapol. n. 303 («!). — Huter, Porta et Rigo, PI. Hin. ital. III. n. 727 (a!). — Reichenbach, Exsicc. Germ. n. 2368 (/?!). — Schultz, Fl. Gall. et Germ. n. 14 42 et Herb. norm. n. 14 96 («, ß\). A. Engler, Das Pflanzenreich. IV. (Embryophyta siphonogama.) 261. 11 162 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. 0. Weinmannii Steudel, Nomencl. bot. ed. 2. II. (1841) 231; G.Beck, Monogr. Orob. 222. — 0. bracteata Weinmann, Tambow n. 62 et G. A. Meyer, Beitr. zur Pflanzenk. des russ. Reiches I. n. 86, sec. Walpers, Annal. V. 637, etWeinm. in Bull. soc. nat. Moscou (1837) n. VII, 65 sec. Ind. Kew.; non Viviani. — Sepala ovato-lanceolata, acu- minata, integerrima, libera. Corolla basi tubulosa versus apicem ampliata; labium su- perum bilobum; laciniae omnes aequales, rotundatae, eroso-crenulatae. Filamenta supra basim corollae inserta, inferne glaberrima, apicem versus sicut Stylus glanduloso-pilosa. Stigma patentim bilobum, lobis rotundatis. — Secundum descriptionem valde imperfec- tam ad formas 0. reticulatae Wallr. pertinere videtur. Rossia media: prope Tambow (Weinmann). Non vidi. 0. sambucina Janka in Termesz. füzet. VIII. 1. (1884) 2 9 et in Ost. bot. Zeitschr. XXXIV. (1884) 336 [nomen]; G.Beck, Monogr. Orob. 2 2 2. — Tota Candida. Bracteae corollas longitudine aequantes. Sepala indivisa, integerrima, uninervia, bracteis duplo breviora. Corolla Candida, dorso geniculato-curvata; laciniae labii inferi aequilongae. Stamina in corollae parte inferiore supra basim inserta; filamenta ad insertionem infra pilis aliquot glanduliferis (?Beck) vestita, ceterum glaberrima; antherae longiuscule mucro- natae; stigma declinatum, subbicoccum, flavum demum fuscescens. — Forsan forma est pallescens. 0. reticulatae Wallr. varietatis a pallidiflorae vel 0. albae Steph. mihi adhuc incognita, quae propter descriptionem mancam dubiosa permanet. Simonkai (Enum. fl. Transsylv. 435) ex descriptione eam cum 0. pallidiflora, quam cum 0. alba confudit, conjunxit. Transsylvania centralis: ad radices Sambuci ebulus L. ad viam inter praedium Kaljän-tö et pagum Kaijan, m. Julio (Janka). 52. 0. Pancicii G. Beck in Annal. Naturhist. Hofmus. Wien II. (1887) 148, t. VII, fig. 8—12; Monogr. Orob. 223, t. IV, fig. 68; Hayek, Prodr. fl. Balc. II. (1929) 225. — Caulis firmus, 15 — 50 cm altus, basi angustatus et supra basim nodoso- vel bulboso-incras- satus, ibidem imbricatim, supra parcius squamatus, singulus vel plures congesti, flavescens, aurantiacus vel lilacinus rarius purpureus, striatus, pilis purpureo-fuscis, glandulam mini- mam luteam gerentibus dense obsitus. Squamae infimae imbricatae, glabrae, superiores remotae, minus numerosae, lanceolatae, erecto-patentes, in latere exteriore glanduloso- pilosae, in interiore glabrae, superiores — 3 cm longae. Spica in plantis majoribus cylin- dracea, multiflora et densiflora vel infra modo laxiflora, rarius tota remotiflora, hinc inde pauciflora vel capituliformis. Flores erecto-patentes, dein paulo pronus curvati, sessiles, 15 — 28, plurimum 20 mm longi; bracteae flores plurimum longitudine aequantes rarius longiores vel breviores, lanceolatae, copiosissime glanduloso-pilosae ; calycis partes antice contiguae rarius breviter connatae, e basi late ovali lanceolatae inaequaliter vel subaequa- liter bidentatae, rarius integrae, dentibus lanceolatis, acuminatis, anterioribus minoribus saepe ad lobum reductis, dimidium corollae longitudine superantibus vel eius tubum aequantibus, lilacinis vel coerulescentibus rarius pallidis, in siccitate plurimum fuscis vel fusco-purpureis, 1 — 3-nerviis, copiose obscure longe glanduloso-pilosis. Corolla tubuloso- campanulata, saepe ampla, antice supra staminum insertionem paulo inflata, plurimum ochroleuca vel subalbida, in labio supero et ad faucem versus rarius subtota amethystea vel purpurascens, intus ochroleuca, extus copiose sicut tota planta pilis glanduliferis sordide purpureo-fuscis in siccitate nigris obtecta; faux ampla; linea dorsalis in medio dorso paulo curvata vix subrecta, ad labium superum versus curvato-descendens, rarius tota acrius curvata; labium superum carinatum, plicato-emarginatum vel bilobum, porrectum lobis magnis, latis, rotundatis, utroque latere glanduloso-pilosis ; inferum lobis rotundato- truncatis, medio majore et plicis magnis instructum; laciniae omnes margine crenulato- dentatae, hinc inde incisae, subglabrae vel plus minus glanduloso-pilosae. Stamina paulo, 2 — 2,5 mm supra basim corollae oblique inserta: filamenta supra insertionem auran- tiaca, in basi paulo dilatata ibidemque cum parte corollae subjiciente (rarius copiose) pilosa, in media parte glabra, sub antheris plus minus pilis glanduliferis obscuris prae- dita vel glabra; antherae sensim acuminatae, mucronulatae, in sutura hinc inde pilo- sulae, in siccitate fusco-nigrae ; pollen 25 — 30 fl\ cellulae endothecii vix incrassatae. Orobanche. 163 Germen oblongo-ellipsoideum; placentae separatae; Stylus rubro-purpureus, totus cum germinis parte superiore imprimis sub stigmate pilis glanduliferis longis obscuris, partim in filis suis compositis praeditus; stigma subbilobum, demum bicrure, transverse sul- catum; lobi vitellini, stylo rubro-purpureo et longe crebreque glanduloso-piloso cincti. Capsula oblongo-cylindracea, 9 — 13 mm longa; semina 0,4 — 0,48 mm longa; testae cellulae punctato-porosae. Odor gravis caryophyllaceus. — Fig. 1 4 K. Plantae nutrientes. Parasiticam legi ad radices Scabiosae leucophyllae Borbäs, Knauüae Fleischmcmni (Hladnik) et K. spec, Ligustri vulgaris L. vidique ad radices Valerianae montanae L. Orobanche Panöicii bewohnt die nordwestlichen Länder der Balkanhalbinsel als eine bis 1950 m hoch ansteigende Gebirgspflanze, die im Mai bis September blüht. (Siehe die Karte 65 in: Die Pflanzenareale I.Reihe, Heft 7.) — Gesehen von Bosnien: auf dem Veliki Vitorog bei 1700 m Seehöhe im Juli (Stadimann, Faltis, Wibiral), auf der Lisina bei Gornji Vakuf bei 1300 m im Juli (K. Maly), auf dem Vlasic bei Travnik bei 1400 — 1500 m (Beck) im Juni; in der Vranica Planina auf dem Matorac (Beck); bei Zenica (Sendtner), auf der Borova glava bei Livno (Beck), häufig in der Umgebung von Sarajevo (Beck, Fiala, K. Maly) und auf den nahen Gebirgen Trebevic, Tgman, Bjelasnica — 1760 m, Ozren, Romanija, Vratlo, Treskavica — 1700 m (Beck, K. Maly); in der Lelija Planina bei Jablan vrelo in 1550 — 1600 m Seehöhe und auf der Kablja PI. c. 1700 m (Van das) im September; auf dem Maglid (Beck), Ljubicna (Öurcic); auf dem Stolac bei Visegrad (CurSic'). — Hercegovina: im Neretva-Tale zwischen Raska gora und Vojno bei 90 m Seehöhe offenbar herabgeschwemmt, im Mai (K. Maly), hier auch f. 5; in den Gebirgen Prenj, Prenj-Bjelasnica, Visoeica (Beck), Vran bei Bli- dinje (Vandas); VeleJ (Beck); um Mostar (Fiala). — Grna gora: auf dem Volujak (Beck), Livady unter dem Hum (Szyszyiowicz). — Nordalbanien: in der Umgebung von Pec bei Bjelopolje, auf der Bjelopolska Planina bei 1350 — 1430 m Seehöhe auf Valeriana montana L. auch in Form 3, bei Vijenac, Stavnjica dolnja circ. 1400 m und auf dem Berge Ples ober Streoci bei 1950 m im September blühend, auch unter Wul- fenia (Vandas). — Serbien: bei Mrdzanov auf dem Berge Zverda im südwestlichen und auf der Rtanj Planina im östlichen Serbien (Pancic in Herb. Pancic). — Bul- garien: auf dem Vitos-Gebirge (Skorpil, Velenovsky). Gonspectus varietatum formarumque O. PanSicii G. Beck. A. Filamenta infra pilosa supra copiose glanduloso-pilosa. a. Bracteae flores longitudine aequantes. Calycis segmenta late ovalia, dentibus plurimum late lanceolatis, tubo co- rollae brevioribus. a. Corollae plus minus obscure coloratae, pilis glanduli- feris obscure coloratis copiose obsitae. I. Flores magni, circ. 20 — 28 mm longi. Linea dor- salis plurimum paulo curvata. 1. Corolla plurimum solum ad limbum versus ob- scurius colorata Var. a. typica. * Caulis firmus — 50 cm altus. Spica cylindracea, multi- et densiflora, serius laxior. Corollae 25 — 28 mm longae ample campanulatae . . F. 1. intumescens. ** Debilior. Spica pauciflora floribus magis re- motis. Corolla tubuloso-campanulata . . . F. 2. spaniantha. 2. Corolla tota obscure colorata, saepe purpureo- nigra F. 3. melanochroa. II. Flores 15 — 17 mm longi. Linea dorsalis acrius cur- vata F. 4. curia. ß. In omnibus partibus cerina vel sulphurea; pili glan- 11* 164 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. duliferi non vel paulo colorati. Stigma cerinum nee stylo rubro-purpureo cinetum F. 5. kerochroa. b. Bracteae flores longitudine superantes. Calycis dentes elongati, angustiores, longe acuminati, tubum corollae longitudine aequantes F. 6. longebracteata. B. Filamenta tota glaberrima vel infra modo parcissime pilosa. Stylus cum germine copiose glanduloso-pilosus Var. ß. adusta. Var. a. typica G. Beck, Monogr. Orob. (l 890) 224 = 0. Pancicii G. Beck, 1. c. — Bracteae flores longitudine aequantes. Galycis segmenta late ovalia, dentibus pluri- mum late lanceolatis, tubo corollino brevioribus. Gorolla circ. 20( — 28) mm longa, ochro- leuca vel subalbida, ad faucem versus amethystea vel paulo purpurascens, pilis obscuris glanduliferis copiose teeta. Linea dorsalis paulo curvata. — Vulgata. Forma 1. intumescens G.Beck. — Firmus vel validus — 50 cm altus. Spica multiflora et densiflora, serius laxior. Flores 25 — 2 8mmlongi; corolla ample campanu- lata. Est forma luxurians. — Hinc inde observata. Forma 2. spaniantha G. Beck. — Gaulis debilior. Spica paueiflora, floribus remo- tissimis. Corolla tubuloso-campanulata. — Raro cum typo. Forma 3. melanochroa G.Beck, I.e. 149 et Monogr. Orob. (1890) 224. — Caulis, bracteae et calyx purpureo-nigrescentes. Galycis segmenta e basi late ovali lan- ceolata, nunc inaequaliter bidentata, nunc integra. Gorolla extus tota rubro-fusca, in- tense rubra vel purpurea, demum purpureo-nigrescens, pilis glanduliferis demum nigris copiose obsita, intus saepe dilutior; laciniae corollae saepe magis crenulato-dentatae, atque etiam erosae, majores. Cetera ut in typo. — Cum typo raro imprimis in alpinis oecurrit. Forma 4. curia G.Beck. — Flores 15 — 17mm longi. Corollae linea dorsalis magis curvata. — Hinc inde observata. Forma 5. kerochroa G. Beck, 1. c. 149 et Monogr. Orob. 224. — Omnibus parti- bus cerina vel sulphurea; pili glanduliferi pallescentes, non vel paulo colorati. Corolla hinc inde in dorso magis curvata. Stigma cerinum nee stylo rubro-purpureo cinetum. — Cum typo rarissime reperta. E Bosnia repetite observavi. Forma 6. longebracteata G. Beck. — Bracteae flores longitudine superantes, in spicae apice saepe comosae. Calycis dentes elongati, angustiores, longe acuminati, tubum corollae longitudine aequantes. — Raro. Legi in Bosniae monte Vlasic ad radices Knautiae Fleischmanni Reichenb. m. Julio 1892. Var. ß. adusta (PanSic) G. Beck = 0. cruenta var. adusta Pancic, Elenchus fl. Crnagorae (1875) 72 p. p. ; vidi orig. = 0. reticulata f. adusta (Pancic) G.Beck, Monogr. Orob. (1890) 220. — Galycis segmenta inaequaliter bidentata, dentibus latis, subtri- angularibus, brevibus, copiose pilis glanduliferis nigrescentibus obsita. Corolla ut in O. reticulata var. y colorata. Stamina 2 mm supra basim corollae inserta; filamenta in basi modo pilosula, sub antheris vel tota glaberrima; Stylus copiosissime glanduloso- pilosus. Stigma luteum (semper?). Crna gora: ad montem Kom prope Mrdzanov (Pancic!). — Albania: in mon- tibus Bjelopolska Planina prope Pec, circ. 1500 ms. m., m. Augusto et in saxosis supra Stavnjica dolnja prope Pec circ. 1600 m s. m., m. Septembri anni 1914 leg. Vandas! (hie exemplaria stigmate luteo, stylo rubro cineto munita). Exsiccatae. G. Beck, PI. Bosniae et Hercegovinae exsicc. n. 7 et 214! 53. 0. serbica G. Beck et Petrovic in Petrovic, Additam. ad fl. agri Nyssani (1885) 1 46 et in G. Beck, Monogr. Orob. (1 890) 2 1 4, t. IV, fig. 65 ; Hayek, Prodr. fl. Balc. II. (l 929) 224. — O. Artemisiae camphoratae Petrovic in litt. — Scapus firmus, — 1 4 cm altus, in basi clavatim incrassatus, simplex, striatus, glanduloso-pilosus, copiose squamatus. Squamae ovali-lanceolatae, erecto-patentes, 10 — 25 mm longae. Spica ovata — cylindracea, apice rotundata, multi- et densiflora, in basi saepe laxiflora, floribus erecto-patentibus vel pronus curvatis, primum 13 — 15 demum 17 — 19 mm longis. Calyx diphyllus, segmentis in apice Orobanche. 165 bidentatis, subintegris vel bipartitis, dentibus lanceolatis, acuminatis, dimidium corollae tubum longitudine aequantibus, glanduloso-pilosis, 1 — 2-nervosis, fuscescentibus. Corolla tubulosa, pronus curvata, ad faucem versus paulo ampliata, linea dorsali arcuata, in labio supero fracta et declivi, in eius apice surrecta munita, alba, plus minus imprimis ad limbum versus et in nervis purpurascens, glanduloso-pubescens; labium superum sub- emarginatum, in margine undulato-crispo inaequaliter denticulatum, glanduloso-pilosum, porrectum; inferum trilobum, laciniis parvulis, aequalibus, rotundatis vel truncatis, in margine inaequaliter denticulato- incisis et glanduloso-pilosis. Stamina 3 — 4 mm supra basim corollae inserta; filamenta ad basim versus applanata, ibi et usque ad mediam partem copiose pilosa, pilis supra in glanduliferos transeuntibus, supra sub antheris glaber- rima; antherae acriter mucronulatae saepe longe sensimque acuminatae, glabrae, siccae dilute fuscae; pollen 25 — 30 (m. Germen ellipsoideum ; placentae separatae; Stylus brevis, cum parte superiore germinis copiose glanduloso-pilosus; stigma bilobum, lobis hemi- sphaericis, verruculosis, flavis praeditum. Semina 40 — 48 [i longa. Gellulae testae punc- tato porosae. Planta nutriens. Radices Artemisiae camphoratae L. occupantem observavi. Süd-Serbien: Siceva bei Gramadi und Plesa, auf dem Berge Visa ober dem Kloster Sv. Bogoredice (Petrovic!). — Bulgarien: bei Varna (Skorpil!), ober Dragoman im Juli 1898 (Velenovsky als 0. Grisebachii). — (Siehe die Karte 65 in: Die Pflanzen- areale 1 . Reihe, Heft 7.) Nota. Proxima 0. albae Stepb. sed corolla minore tubulosa acriter curvata, filamentis 3 — 4 mm supra basim corollae insertis, infra pilis sursum in glanduliferos transeuntibus praeditis, laciniis labii inferi parvis, stigmate semper luteo differre videtur. 54. 0. cyrenaica G. Beck in E. Durand et Barratte, Fl. libyc. prodr. (\ 91 0) 1 83. — Caules 1 — 4, e bulbo communi orti, subfirmi, 15 — 40 cm alti, basi vix incrassati, pur- purascentes, in siccitate striati, glanduloso-pilosi, infra copiose, superne distanter squamati. Squamae ovali-lanceolatae, \ — 2 cm longae, inferiores pallidae, superiores parce glanduloso- pilosae. Spica cylindracea, multi- et densiflora, basi demum laxiflora, apice rotundata, 12 — 16 cm longa. Flores patentes, demum horizontales et pronus curvati, 20 — 22 mm longi. Bracteae ovali-lanceolatae, corollam longitudine subaequantes vel ea paulo longiores et in spicae apice comosae. Calycis segmenta separata, ovali-lanceolata, inaequaliter bidentata; dentes acuminati, subtrinervii, sicut bracteae copiose pilis glanduliferis obscuris obsiti, fuscescentes. Corolla tubulosa, antice supra staminum insertionem et ad limbum versus paulo ampliata, pronus curvata, basi lutea, ad limbum versus fusco-purpurea, extus pilis glanduliferis obscuris copiosis tecta; linea dorsalis e basi curvata in medio dorso subrecta vel curvata, in labio supero declivis vel deorsum curvata; labium superum plicato-emarginatum, lobis porrectis praeditum; inferum lobis aequalibus et plicis maximis praeditum; laciniae omnes rotundatae vel subtruncatae, inaequaliter acriterque dentatae, margine glanduloso-pilosae. Stamina 3 — 4 mm supra basim corollae inserta; filamenta infra cum corollae parte subjiciente copiose pilosa, supra parce glanduloso-pilosa; antherae breviter acuminatae, ad rimas puberulae, in siccitate dilute fuscae. Germen ovatum, antice paulo gibberulum; Stylus cum germinis parte supera glanduloso-pilosus; stigma bilobum, demum bicrure, luteum. Plantae nutriens: Ad radices Pistaeiae lentisci L. a collectore repertam observavi. Nord-Afrika: im Distrikte Derna der Cyrenaica im Wadi Museilga bei Kubba an schattigen Orten auf Pistacia lentiscus L. (Taubert, Exsicc. anni 1887, n. 547!). — Siehe die Karte 65 in: Die Pflanzenareale 1. Reihe, Heft 7. Nota. Floribus demum horizontalibus et pronus curvatis, dentibus calycis subtrinervii s, corolla basi lutea, ad limbum versus fusco-purpurea, eius labio supero plicato-emarginato, sta- minibus altius insertis, filamentis infra copiose pilosis, stigmate luteo a formis 0. reticulatae Wallr. distinguenda est. A speciebus Oruentarum et Curvatarum pilis glanduliferis coloratis bene separata est. 55. 0. Haenseleri Reuter in DC. Prodr. XI. (1 847) 22; Timbal-Lagrave in Bull. soc. bot. France XI. (1864) 142; Willkomm, Prodr. fl. Hisp. II, 623; G. Beck, Monogr. Orob. 166 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. (4 890) 215, t. IV, fig. 66. — Caulis basi paulo incrassatus, in siccitate striatus, flavidus vel rubescens, subglaber, 30 — 55 cm altus, infra copiose nee vero imbricatim, supra parce squamatus. Squamae inferiores ovali-triangulares subglabrae, superiores ovali-lanceolatae subereetae et glanduloso-pilosae, — 4 cm longae. Spica cylindracea, multi- et densiflora vel in parte basali paulo laxiflora, apice rotundata rarius acuminata, 12 — 36 cm longa. Flores paulo pronus curvati, 25 — 30 mm longi. Bracteae primum flores longitudine paulo superantes, subcomosae, serius plurimum eos aequantes vel paulo breviores. Calycis partes separatae, antice aecumbentes vel breviter connatae, latae, e basi ovali bidentatae, rarissime integrae, tenues, glanduloso-pilosae; dentes lati, saepe longius acuminati, elevato-nervosi, corollae tubo paulo breviores, fuscescentes. Corolla ampla, supra staminum insertionem ventricoso-ampliata, paulo pronus curvata, fauce amplissima et linea dorsali curvata praedita, obscure cuprea, in siccitate rubro-fusca (ut in 0. caryophyllacea), extus parce vel sat copiose glanduloso-pilosa, limbum versus interdum subglabra; labium superum carinatum, profunde biiobum, lobis latis rotundatis vel truncatis, suberectis; inferum porrectum, lobis subtruncatis vel rotundatis; laciniae omnes margine paulo crenulato- dentatae, rarius acriter denticulatae et dente majore medio apiculatae pilisque paucissimis obsitae vel subglabrae, rarius etiam glanduloso-pilosae. Stamina in tertio infimo corollae 3 — 6 mm supra basim corollae rarius profundius inserta; filamenta rubra, basi dilatata ad medium et ultra pilosa, supra plus minus glanduloso-pilosa; antherae oblongae, sensim acuminatae vel apiculatae, dilute mucronulatae, divergentes; pollen 27 — 35 fi] cellulae endothecii incrassatae. Germen ellipsoideum; placentae separatae; Stylus ruber, subglaber, solum sub stigmate bilobo, rarius totus glanduloso-pilosus; lobi stigmatis confluentes, luteoli mox rubelli, verrueulosi, sulco tenui transversali perdueti. Plantae nutrientes. Helleborus foetidus L. (sec. Reuter, Kretschmer) et Ononis spec. (Reverchon). Nur in Spanien, wo sie im März bis Juni blüht. (Siehe die Karte 65 in: Die Pflanzen- areale 1. Reihe, Heft 7.) — Provinz Sevilla: bei Ghiclana de la Frontera (Winkler!); bei Algeciras an den Wasserfällen, im März 1912 (Wolley-Dod y\). Granada: in der Sierra de Yunquera auf Helleborus foetidus L. (Haenseler nach Reuter!), in der Sierra Nevada bei Guejac (Hackel!), im Tale des Flusses Genil und bei Picacho (Winkler!). Andalusien: in der Sierra di Cartania bei Ronda (Reverchon «!). Aragonien: in den Pyrenäen bei Benasque (nach Timbal Lagrave in Bull. soc. bot. France 1. c, nach Willkomm, nicht gesehen). Gataluna, Prov. Lehrida, Monsech de Rubies bei H75m und Mons d'Ager (G. Kretschmer, Mai I 927!). Gonspectus varietatum 0. Haenseleri Reuter. A. Calycis segmenta antice connata. Laciniae corollae crenulato- denticulatae, non apiculatae. Stamina 5 — 6 mm supra basim corollae inserta, infra parce pilosa. Stylus copiose glanduloso- pilosus Var. a. baetica. B. Calycis segmenta antice libera vel marginibus aecumbentia. a. Laciniae corollae crenulato - denticulatae , non apiculatae. Stamina 3 — 5 mm supra basim corollae inserta; filamenta in basi subcopiose pilosa. Stylus parce vel copiosius glan- duloso-pilosus Var. ß. typica. b. Laciniae corollae acriter denticulatae et dente majore apiculatae. Stamina 1 — 2 mm supra basim corollae inserta; filamenta infra pilosa, supra parce glanduloso-pilosa. Stylus copiose glanduloso-pilosus Var. y. deludens . Var. a. baetica G. Beck, Monogr. Orob. (4 890) 216; Willk. Prodr. fl. Hisp. Suppl. (1893) 188. — Calycis segmenta antice connata. Laciniae corollae crenulato-denticulatae, non apiculatae. Stamina 5 — 6 mm supra basim corollae inserta; filamenta in basi modo Orobanche. Iß7 parce pilosa. Stylus cum germine copiosissime breviter glanduloso-pilosus. Gaulis firmus, squamis — 4 cm longis vestitus. Andalusien: bei Ronda in der Sierra di Cartania (Reverchon!). Var. ß. typiea G. Beck, Monogr. Orob. (1 890) 21 6, t. IV, fig. 66. — 0. Haenseleri Reuter, 1. c. — Calycis segmenta antice marginibus sibi accumbentia. Laciniae corollae crenulato-denticulatae, non apiculatae, subglabrae. Stamina 3 — 5 mm supra basim corollae inserta; filamenta infra subcopiose pilosa. Stylus rarius copiose glanduloso-pilosus. In alpinis saepe minor, spica subcapitata munita observatur. — Vulgata. Var. y. deludens G. Beck in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 38. — Validissima. Caulis (scapus) II — 1 6 cm longus, crassus, copiose squamatus. Squamae ovali-triangulares, copiose glanduloso-pilosae. Spica — 36 cm longa, densiflora, in parte inferiore laxiflora. Galycis segmenta libera. Laciniae labii inferi corollae rotundatae, eae labii superi truncatae, acriter dentatae et dente majore apiculatae, omnes copiose glanduloso-pilosae. Stamina \ — 2 mm supra basim corollae inserta; filamenta infra pilosa, supra parce glanduloso- pilosa. Stylus copiose glanduloso-pilosus. Spanien: Provinz Sevilla, bei den Wasserfällen von Algeciras, im März 4 912 (Wolley-Dod!). Exsiccatae. Bourgeau, PI. Hisp. exsicc. n. 375 (non vidi). — A. H. Wolley- Dod, Fl. Galpensis n. 370 (/!). 56. 0. hyinenocalyx Reuter in DG. Prodr. XI. (1 847) 20 ; vidi orig.; G. Beck, Monogr. Orob. (l 890) 214. — Gaulis firmus, subpedalis, crassus, — 39 cm altus, striatus, in siccitate uti tota fuscus, parce squamatus. Squamae oblongo-lanceolatae, ad 22 mm longae. Spica cylindracea, densiflora, basi laxiflora, apice comosa, — 17 cm longa. Bracteae flores longitudine superantes, e basi ovali longe lanceolato-lineares, copiose glanduloso-pilosae (furfuraceo-hirsutae sec. Reuter). Flores 2 0 mm longi. Galycis segmenta latissime ovalia ad latera retro dilatata subalata, antice alte connata contigua (vel sibi accumbentia ex Reuter), subaequaliter bidentata; eiusdem dentes subtriangulares, acuminati, 1-nervosi, glanduloso-pilosi, parte sua connata et tubo corollino breviores. Corolla late vel amplo- campanulata, antice supra staminum insertionem vix ampliata (inferne inflato-ventricosa ex Reuter), sicca fusca, extus non copiose glanduloso-pilosa; linea dorsalis paulo curvata; labium superum plus minus bilobum, vix galeatum, lobis latis rotundatis, in margine inaequaliter crenulato dentatis hinc inde lobulatis glabris vel vix glanduloso-pilosis, porrectis non latis; labium inferum lobis rotundis vel ovalibus medio majore instructum; laciniae omnes margine irregulariter crispato-denticulatae (s. Reuter). Stamina 2 — 3 mm supra basim corollae inserta; filamenta glabra vel in apice pilis glanduliferis perpaucis obsita; antherae acuminatae, mucronulatae, ad suturam pilosulae; pollen 30 (l. Gellulae endothecii ad mucronem versus incrassatae. Stylus cum germinis apice copiose glanduloso-pilosus; stigma bilobum, luteum. Placentae separatae. Semina 45 — 55 (.i longa. Cellulae testae punctato-porosae. Transkaukasien: in Georgien bei Helenendorf (Hohenacker im Herb. Petersb.; Orig. gesehen!). Grex 5. Minores G. Beck. Minores G.Beck in Halacsy und Braun, Nachtr. Fl. Nied.-Österr. (l 882) 135 et Monogr. Orob. (l 890) 1 36 et 228 et in Hallier u. Brand, Syn. deutsch. Fl. (1 907) 21 00. — Barbatae Williams, Prodr. fl. brit. VI. (1909) 341. — Corolla tubulosa vel campanulata, albida, ochroleuca vel luteola, ad limbum versus venis violaceis, amethysteis, subcoeruleis vel purpurascentibus perducta rarius unicolor, extus pilis glanduliferis dilute coloratis instructa, rarius extus lanuginosa vel saepius glabrescens, laciniis margine semper glabris, in siccitate papyracea plurimumque dilute fusca, 1 0 — 2 0 mm post anthesim modo — 23 mm longa. Linea dorsalis e basi curvata in medio dorso recta vel modice curvata, ad limbum versus saepe complanata et in labio supero declivis, rarius tota acriter curvata vel supra staminum insertionem genuflexa. Stigma varie coloratum, saepissime rubro- vel violaceo- purpureum, non raro luteum, lobis subglobosis conjunctis, sulco transversali perductum. Stamina in quadrante vel tertio infimo corollae raro aitius inserta. — Fig. 1 5. 168 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Species n. 57 — 75. Grex polymorpha a Speciosis corollis minoribus et angustioribus, staminibus altius insertis, stigmatibus saepe obscure coloratis, a Glandulosis pilis glanduliferis corollae nunquam coloratis, laciniarum corollae marginibus semper glabris, staminibus plurimum altius insertis distingui potest. Species hujus gregis in omnibus partibus adeo variant, ut imprimis in statu sicco herbariorum difficillime distinguendae sint. Multas autem nee seeundum vitam neque plene descriptas recognoscere frustra laborem suseipies, nisi plantas originales in con- spectu observasti. Glavis specierum gregis Minorum. A. Corollae ad limbum versus sensim ampliatae. Stigma rubrofuscum vel plus minus violaceo-purpureum (raro luteum). a. Tubus corollae in insertione staminum genuflexus, deinde porrectus, pronus curvatus vel curvato-deflexus. Linea dorsalis in basi acerrime curvata, in medio dorso reeta, in labium superum declivis, saepe autem tota plus minus curvata. Antherae ovato-oblongae, abrupte in mucronem plurimum brevem contraetae. a. Flores 4 5 — 23 mm longi. Calycis segmenta inaequaliter bidentata vel integra; dentes angustissimi, apice subfili- formes, uninervii, tubum corollae longitudine aequantes. Corolla supra insertionem staminum conspicue genuflexa, deinde plurimum horizontaliter porreeta vel curvata. Labium superum profunde bilobum. Bracteae ut plurimum flores longitudine superantes. (Westeuropa und Mittelmeer- gebiet) 57. 0. arnethystea. ß. Flores 12 — 23 mm longi. Calycis segmenta inaequaliter bidentata; dentes angusti, lanceolati, apice nee subulati nee filiformes, plurimum 3 — 4-nervii, corollae tubum longitudine aequantes vel breviores. Corollae tubus minus genuflexus, magis erectus vel horizontaliter patens, etiam curvatus. Labium superum integrum, emarginatum vel bilobum. Bracteae plurimum flores longitudine aequantes. (Pyrenäische Halbinsel, Südfrankreich) 58. 0. castellana. b. Tubus corollae erecto-patens vel pronus curvatus, nunquam in insertione staminum conspicue genuflexus. Labium superum corollae subintegrum, emarginatum vel bilobum. a. Calycis dentes plus minus longe et tenuiter acuminati, subulati vel filiformes, longiores quam pars connata seg- mentorum, quae libera (rarissime connata) sunt. I. Calycis segmenta normaliter plus minus profunde aequaliter vel inaequaliter bidentata (rarius et in plantis debilioribus, saepe in eiusdem spicae floribus inferioribus integra, in superioribus plus minus bidentata). 1. Flores majores 15 — 22 mm plurimum circ. 20 mm longi. * Calycis segmenta infra oblonga, profunde ad 2/3 vel fere ad basim bidentata vel fissa; dentes longi et angusti, ad apicem filiformes, uninervii. Flores \ 4 — 22 mm longi. Corolla ochroleuca, ad limbum versus nervis rubro-violaceis perdueta. Stamina 3 — 4 mm supra basim corollae inserta, infra vel usque ad mediam partem pilosa, supra plurimum Orobanche. Iß9 glanduloso-pilosa. Bracteae flores superantes. (Westliche Mittelmeerländer, Mitteleuropa) . . . 67. 0. loricata. ** Calycis segmenta plus minus (raro ad 2/3) in- aequaliter vel subaequaliter bidentata. Flores 15 — 22 mm longi. Stamina 3 — 5 mm supra basim corollae inserta, infra vel usque ad mediam partem pilosa supra plurimum glabra. f Stigma rubrum vel fusco-violaceo-purpureum. Flores 15 — 20 mm longi. Corolla albido- ochroleuca, ad limbum versus nervis violaceis vel rubicundis perducta. Labium superum plicato-emarginatum vel bilobum. Calycis seg- menta infra ovali-rotunda; dentes e basi latiore sensim subulato-filiformes, uninervii. Stylus glanduloso-pilosus. (Wärmeres Europa) . . . 68. 0. Picridis. ff Stigma varie rubrum, lateritium rarius cerinum. Flores 10 — 22 mm longi. Corolla ochroleuca, luteola vel lutea, ad limbum versus rubenter striata. Labium superum plus minus profunde bilobum, plicato-emarginatum vel integrum. Calycis dentes angusti, ad apicem fere filiformes, segmenta calycis interdum antice connata. Stylus parce glanduloso-pilosus vel subglaber. (Südwestl. Mittelmeergebiet) 62. 0. rnauretanica. . Flores minores, 10 — 2 0 mm plurimum minus quam 20 mm longi. * Spica densissima, basi non laxiflora. f Filamenta in basi semilunariter dilatata, infra parcissime pilosa vel sicut supra subglabra 1 — 4 mm supra basim corollae oblique inserta. Spica capitato-ovata vel brevi-cylindracea, flori- bus densissimis, apice comosa. Bracteae pluri- mum flores superantes. Flores compacti, in- feriores horizontaliter patentes, 10 — 15 mm summum 1 9 mm longi. Corolla luteola vel albo-flavescens. Linea dorsalis arcuata vel in medio dorso recta-subconcava. Stylus parce glanduloso-pilosus vel glaber. Stigma luteum. (Südwestl. Mittelmeergebiet, Malta) 64. O. densiflora. ff Filamenta in basi non semilunariter dilatata, usque ultra mediam partem longe villoso-pilosa, 4 m supra basim corollae inserta. Spica cylin- dracea, densiflora. Flores erecto-patentes, 1 3 — 1 5 mm longi. Labium superum plicato-emar- ginatum. Stylus glaberrimus. Stigma luteum. (Kleinasien) 65. O. hadroantha. ** Spica in parte superiore densiflora, in parte in- feriore vel basi laxiflora vel omnino plus minus remotiflora. f Corolla extus imprimis in labio superiore longe fere lanuginoso-(et glanduloso-Jpilosa, 1 0 — 20 mm longa, porrecta, subgenuflexa vel serius arcuata, ad limbum versus saepius lilacino- violaceo-fusca, fusco-purpurea, etiamnigrescens. 170 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Stamina 3 — 4 mm supra basim corollae inserta; filamenta usque ad mediam partem longe pilosa, supra ut Stylus glanduloso-pilosa. Stigma violaceo-coeruleum. (Östliches Mittelmeergebiet, und verschleppt) 61. 0. versicolor. ff Corolla extus plus minus glanduloso-pilosa, glabrescens vel subglabra, in labio supero nun- quam longe lanuginoso-pilosa. O Spica cylindracea, plurimum multiflora (in plantis debilibus modo pauciflora), supra densiflora, infra vel in basi modo laxiflora, raro tota laxiflora. A Antherae oblongae, angustae, sensim in mucronem longiorem acuminatae. D Flores 14 — 18 mm longi. Calycis dentes tubo corollae breviores. Fila- menta infra pilosa, supra parce glanduloso-pilosa. Antherae longis- sime in mucronem attenuatae. Stylus parce glanduloso-pilosus. Stigma luteum vel luteolum. X Flores 15 — 1 8 mm longi. Corolla porrecta, subgenuflexa. Labium superum emarginatum. Stamina 5 — 6 mm supra basim corollae inserta. (Serbien) 60. 0. Esulae. X X Flores 14 — 18 mm longi. Labium superum subintegrum. Stamina 2 mm supra basim corollae inserta. (Süd-Frankreich) 69. 0. Ozanonis. DD Flores 12 — 20 mm longi. Calycis dentes tubum corollae longitudine aequantes vel superantes. Stamina 3 — 4 mm supra basim corollae in- serta; filamenta usque ultra mediam partem copiose pilosa; antherae longe acuminato-mucronatae. Stigma pluri- mum violaceo-purpureum (raro al- bum). (Östliche Mittelmeerländer) . 66. O. Orisebachii. AA Antherae magis ovatae, breviter mucro- natae. Filamenta supra glabra. □ Stigma luteum. Flores 13—17 mm longi. Corolla pronus curvato-porrecta, subgenuflexa , anguste tubulosa. Calycis dentes angusti tubum corollae longitudine aequantes. Filamenta in basi copiose pilosa. Stylus parce glanduloso-pilosus. Stigma luteum. Spica densiflora, ad basim versus laxiflora. (Mittelmeergebiet) . . . 59. 0. oanescens. DD Stigma plus minus violaceo-purpureum (rarius luteum). Flores 10 — 18 mm longi. Corolla erecto-patula vel pronus curvata. Calycis dentes subulato- Orobanche. 171 filiformes, divergentes, tubum corollae longitudine aequantes vel superantes. Filamenta 2 — 3 mm supra basim corollae inserta, in basi plurimum parce pilosa vel glabra. Stylus glaber vel subglaber. Spica cylindracea basi vel tota laxiflora. (Mittelmeergebiet, vielfach verschleppt) 70. 0. minor. OO Tota spica laxiflora. Flores inferiores saepe remotissimi. A Flores 1 5 — 2 0 mm longi. Corolla erecto- patens, in dorso recta. Calyeis segmenta antice alte connata, usque ad medium bidentata, flores longitudine aequantia, dentibus subparallelis. Stylus breviter glanduloso-pilosus. (Eritrea, Nubien) . . 63. 0. aethiopica. A A Flores 10 — 18 mm longi. Corolla erecto- patens vel saepius curvata. Calyeis seg- menta libera, plurimum usque ad medium vel profundius bidentata, plurimum tubum corollae longitudine aequantia, dentibus plurimum divergentibus. Stylus glaber vel subglaber. Stigma plurimum violaceo- purpureum (raro luteum). (Mittelmeer- gebiet, vielfach verschleppt) 70. 0. minor. II. Calyeis segmenta normaliter integra. 1. Stigma violaceum vel rubieundo-aurantiacum. Ca- lyeis dentes tubum corollae longitudine aequantes vel breviores. Linea dorsalis curvata. Bracteae flores longitudine aequantes. * Flores 15 — 18 mm longi. Tubus corollae supra circ. 5 mm latus. Labium superum subbilobum. Calyeis dentes angusti, uninervii. (Mittelmeergebiet) 72. 0. fuliginosa. ** Flores 20 mm longi. Corollae tubus circ. 7 mm latus. Labium superum subintegrum. Calyeis segmenta e basi ovali acuminata, 1 — 3-nervia. (Algerien) 73. O. 2. Stigma luteum. Calyeis segmenta e basi lata longe acuminata, corollam longitudine aequantia. Bracteae flores longitudine conspicue superantes. Flores 17 mm longi. (Palästina) 71. O. ß. Calyeis segmenta antice alte connata; dentes breviter trianguläres (raro paulo acuminati), vix partem connatam longitudine aequantes, tubo corollino dimidio breviores. Flores 10 — 17 mm longi. Filamenta infra pilosa, supra glabra. I. Corolla subcampanulata, 10 — 17 mm longa, dorso curvata. Stamina 2 — 3 mm supra basim corollae inserta. Stylus glaber. Stigma luteum. (Südwestliches Mittel- meergebiet) 74. O. Clausonis. II. Corolla tubulosa, 15 — 18 mm longa, dorso subreeta. Stamina 4 — 5 mm supra basim corollae inserta. Stylus glanduloso-pilosus. Stigma purpureum. (Armenien) . 74*. 0. connata. 172 Günther Beck-Mannageüa. — Orobanchaceae. B. Corolla infra limbum conspicue constricto-angustata, in limbo autem iterum ampliata. Laciniae corollae post anthesim involutae. Flores 1 0 — 20(23) mm longi. Filamenta 3 — 4 mm supra basim corollae inserta, basi breviter pilosa, supra glabra. Stylus sub- glaber. Stigma luteum vel aurantiacum. (Mittelmeergebiet und verschleppt) 75. 0. Hederas. 57. 0. amethystea Thuillier, Fl. Paris ed. 2. 1. (1797) 317; vidi spec. orig. in Herb. Petropol.; Mertens u. Koch, Deutschi. Fl. IV. 461 ; Gren. et Godr., Fl. franc. II. 641; Doli, Fl. bad. II. 718 et Rhein. Fl. 344; Reuter in DG. Prodr. XI. 29; Reichenbach f. Icon. fl. Germ. XX. 105, t. 216, fig. IV; Willk. Prodr. fl. Hisp. II. 626; Schlechtendal, Fl. Deutschi. 5. Auflage, t. 1760 (male); Beck, Monogr. Orob. 229, t. IV, fig. 70 et in Hallier u. Brand, Syn. deutsch. Fl. (1 907) 21 09 ; Bubani, Fl. Pyren. I. (1897) 257; Lojacono-Pojero, Fl. Sic. II. 2. (1904) 162; Thome, Deutschi. Fl. 2. Aufl. IV. (1905) 202; Williams, Prodr. fl. brit. VI. (1 909) 339 ; Rouy, Fl. France XL (1909) 184: Hayek in Hegi, Illustr. Fl. VI. 1 51 et Prodr. fl. Balc. II. (1929) 219. — O. amethystina Reichenb. Icon. VII. (1829) 42, t. 920 — 921 (icon mediocris) et Fl. germ. exe. 305. — O. elatior Poiret, Suppl. dict. enc. IV. (1797) 201 et DG. Fl. franc. III. 490 (p.p.); non Sutton. — O. Eryngii Duby, Bot. gall. I. (1827) 350; Gosson et Germain, Fl. Paris I. 310 et Atlas, t. XIX, fig. E (optime). — Orobanche de VEryngium des champs Vaucher, Orob. (1827) 58, t. 10 = Orobanche Eryngii cam- pestris Schultz in Flora Litt. Blatt (Annal. der Gewächsk.) (1830) 500. — O. elatior var. ß microglossa Wallroth, Orob. gen. diask. (1925) 51; vidi orig. in Herb. Berol. et Petropol. (sed p.p.?). — O. barbata Reichenb. Iconogr. VII. (1829) 31 (excl. synonym.) fig. 881 — 882; non Poiret. — O. minor ß glabriuscula Meyer, Ghloris Hannov. (1836) 310. — O. Lamyana De Gessac apud Malinvaud, Catal. esp. rar. ou crit. env. Limoges (1859) 7, fide Rouy, Fl. France XI. (1909) 185. — O. amethystina Battand, et Trabut, Flore de l'Alger. (1888 — 1890) 662. — O. Eryngii Bennett, Suppl. to topogr. bot. in Journ. of bot. XLIII. (1 905)61. — O. eryngiophya St. Lag. in Cariot, Etud. des flores, ed. VIII, 2. (1889) 651 sec. Ind. Kew. Suppl. I. 304. — O. coerulea Plan, Ens. fl. Gallega 325, fide Ind. Kew. III. 372. — O. bracteata Viv. in Ann. di storia nat. IV. (l 830) 235 et Beck, Monogr. Orob. 192 pro spec. dubia; vidi spec. orig. in Herb. Genuensi (floribus 16 — 17 mm longis, corollae laciniis glabris, filamentis infra copiose pilosis, supra glabris, stylo glabro vel parcissime glanduloso, stigmate forsan luteo). — O. amethystina var. Galactitis Battand, et Trabut, Fl. Algerie (1888 — 1890) 662 »planta magna, spica longiore, corollis albis violaceo-striatis, filamentis in tertia parte infima corollae insertis, pubescentibus« a typo non distinguenda est. — O. amethystina ß Eryngii Battand, et Trabut, 1. c. 662 (planta minus elata, spica breviore, corolla saepe straminea, filamentis glabris vel glabrescentibus praedita, meo sensu forma quaedam floribus defloratis esse videtur). — O. laxa Pomel, Nouv. mater. atlant. in Bull. soc. de climat. d' Alger. (1874) 109; G. Beck, Monogr. Orob. 247; eam O. Picridis peraffinem esse putavi, sed fide Batt. et Trabut, 1. c. 662 est forma O. amethysteae depauperata, segmentis calycis subintegris; sec. Ind. Kew. pro spec. dubia habetur. — Gaulis 15 — 45 cm altus, basi non vel paulo incrassatus, plurimum amethysteus vel purpurascens seu ochroleucus, glanduloso-pilosus, saepe glabrescens, infra copiose supra parcius squamatus. Squamae inferiores trianguläres glabrae, superiores sensim longiores, erecto-patentes, longe acuminatae, saepe angustissimae, saepe copiose glanduloso- pilosae rarius subglabrae, 2 — 3 cm longae. Spica cylindracea, apice acuminata et bracteis comosa rarius rotundata, multiflora, supra densiflora, infra saepe (serius) laxiuscula, — 27 cm longa. Flores primum erecto-patentes serius subhorizontales, 15 — 21 mm rarius post anthesim — 23 mm longi. Bracteae squamis aequales, plurimum flores longitudine paulo superantes et in spicae apice comosae, vel rarius eos aequantes. Calycis partes separatae, integrae vel dente anteriore minore auetae vel usque ad medium bidentatae; dentes angusti, longe acuminati, apice subfiliformes, plurimum uninervii, longe plurimum parce glanduloso-pilosi, glabrescentes, corollae tubum longitudine aequantes vel breviores, in siccitate plurimum dilute fusci. Corolla tubulosa, e basi curvata porreeta, vel arcuata, Orobanche. 173 serius ab insertione staminum genuflexa vel deflexa, alba, ad limbum versus in nervis amethystea vel violacea, extus parce glanduloso-pilosa, serius subglabra, in siccitate dilute fusca et in basi albida; linea dorsalis e basi curvata genuflexa, porrecta et subrecta, rarius in medio dorso leviter curvata, in labio supero subdeclivis, ad eiusdem marginem paulo erecta; labium superum profunde plicato-bilobum, lobis magnis patentibus, serius reflexis; inferum lobis aequali- bus vel medio majore, subtrun- catis, rotundatis vel apiculatis et plicis magnis praeditum ; laciniae omnes inaequaliter saepe pro- funde crenulato-lobatae rarius apiculatae, in margine glaber- rimae. Stamina 3 — 4,5 mm supra basim corollae oblique in- serta; filamenta basi dilatata et glandula lunari semicincta, cum corollae parte subjiciente bre- viter pilosa vel puberula (vel ad medium villosa), supra glabra vel subglabra; antherae e basi rotundata breviter acuminatae, subabrupte mucronatae, siccae fuscae, saepe intensius coloratae quam corolla; pollen 25 — 30 [i. Germen ovatum; placentae se- paratae; Stylus parce glandu- loso-pilosus ; stigmatis lobi hemi- sphaerici, confluentes et sulco transversali perducti, verruculosi, violaceivelrubro-fusci(vellutei?), mox nigri. Capsula ellipsoidea, 9 mm longa. Semina globoso- ellipsoidea, 0,35— 0,4 mm longa ; testae cellulae punctato-porosae. — Fig. \ 5 /. Plantae nutrientes. 0. amethysteam a insidentem vidi ad radices Eryngii cam- pestris L., varietatem y ad radi- ces Ballotae acetabulosae Benth. — 0. amethystinam Oalacti- tis tomentosa Mch., Helminthia echioides Gaertn. et Cotrvposüae aliae sec. Battandier et Tra- but alunt. Porro nutrices 0. amethysteae indicantur: Eryn- gium maritimum L. (s. So- werby), Daucus carota L. (s. Hooker), D. gummifer Lam. (s. Sowerby, G. E.Salmon), D. gingidium L. (s. Gautier, Gat. rais. de la fl. Pyren. orient. [\ 900] 337), Hedera helix L. (?) et Chrysanthemum Myconis L. (s. Rouy, I.e. 184/5); Lavandula stoechas L. (Reverchon s. Willkomm); Medicago spec. (sec. Reverchon), Leguminosae variae (sec. J.W. White in Journ. of bot. XXXVIII [l 900] 365), certe errore!, Digitalis tomentosa Link, Tolpis barbata Gaertn., Ormenis nobilis Gay. (s. Wel witsch f. Guimaräes), Carthamus lanatus L. (s. Moris), Euonymus spec. (ö sec. Petrovic"). Alias certe fietas Fig. 4 5. Orobanche L. sect. Osproleon. Grex Minores : A — O O. minor Sutton. A Pars superior inflorescentiae. B Flos a latere visus. C Corolla longitudin. seeta. D Corollae la- bium superum, E labium inferum, explanatum. F Antherae. O Stigma (B—G+). — H O. Eederae Duby. Flos. — J O. amethystea Thuill. Flos. 174 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. enumeravit d. Schlauter (in Flora [^ 837] 45 — 46). — Vilmorin (ex Bull. soc. bot. France LI. [1906] 236] speciem in Eryngii radicibus educavit. 0. amethystea wächst in den westlichen Ländern Europas, wo sie ihr Gebiet von Spanien durch Frankreich bis ins südliche England ausbreitet und nach Osten bis in die Rheinländer (8° östlicher Länge von Greenw.), Piemont und Italien vor- schiebt. In Corsica, Sardinien und Sizilien scheint sie nur wenige und vereinzelte Stand- orte zu besitzen. Das Gleiche gilt für die mediterranen Länder des Ostens, in denen sie, obwohl bis Persien reichend, doch nur zerstreut in besonderen Varietäten vertreten wird. Afrika hat sie nur in Algier erreicht. (Siehe die Karte 66 in: Die Pflanzenareale 1. Reihe, Heft 7.) Sie blüht im April — Juli. Spanien: Sevilla (um Cadix; nicht gesehen); Granada, bei Grazalema (Reverchon), Artija de San Geronimo und am Berge Dornejo in der Sierra Nevada ; angegeben auch in Neu Castilien, Südaragonien, Galizien, Catalaunien und auf den Balearen. — Frankreich: in den Depart. Aude (Narbonne), Herault (Cette, Montpellier), Gharente, Loire et Cher, Seine et Oise und Seine et Marne (Boulogne, Paris, St. Germain, Maisons sur Seine, Mensons), Loiret (St. Jean de Braye), Loire; im Elsaß (Siegolsheim, Bollenburg). — England: Chaneil Isl. auf Alderney (Druce!); angegeben in den Grafschaften Devon, Somerset und auf der Insel Wight; Kent, bei Dover (Druce!); Dorset, bei Langton Matravers (L. E. Salmon!). — Holland (nicht gesehen). — Deutschland: Rheinland (Bonn, Siebengebirge), Rheinhessen (Bingen), Nassau, Baden (Kaiserstuhl bei Breisach, Staufen). — Italien: Piemont (Valle de Ferosa et Germanasco), Ligurien (S. Dalmazzo di Truda, Bicknell); Cuneo bei Alba (Badaro); Insel Elba bei Porto Longone gegen den Berg Serrato, im Mai (Sommier); auf den Inseln Corsica, bei Bastia im April (Druce!), Sardinien (nach Moris), Sizilien (um Palermo). — Bosnien: im Livno-Polje im August 4 896 (Beck). — Ost-Serbien: bei Supova<5 (Pancic y), Nis (Petrovic ö). — Rumelien: bei Sliven (ökorpil (5 in Herb. Velenovsky). — Rumänien (nach Bennett). — Griechenland: / in Attika bei Oropos, Phaleron, Iteam, Amphissa (in Herb. Held- reich), in der unteren Region des Parnaß (Haläcsy), bei Agrapha um das Kloster Korona im Pindus-Gebirge (Haussknecht); Doris: an steinigen Stellen in der Alpenregion der Kiona bei 6000', im Juli (Haläcsy); Epirus (an felsigen Stellen bei Kalarrytae, circ. 4 000 m, Haläcsy als O. major)] Thessalien, in Weiden bei Chaliki, im Juli (Sintenis als O. crinita det. Freyn). Klein Asien: bei Maruvan, Safranbol, Tokat, Ala dagh (y. Wiedemann), bei Gerasunt (Tschichatcheff?). — Nord Persien: bei Asterabad (e. Fischer). — Afrika: In Algier (nach Reuter, Battandier et Trabut). — Fälschlich wird 0. amethystea angegeben in Süd-Tirol (nach Facchini), in Mähren (nach Reissek in Flora [1841] 687) und von einigen Autoren der Floren Osteuropas. Gonspectus varietatum^et formarum 0. amethysteae Thuill. A. Filamenta varie pilosa. a. Filamenta infra cum corollae parte subjiciente plus minus pilosa vel puberula, supra glabra vel subglabra. «. Corolla post anthesim ex insertione staminum con- spicue genuflexa, porrecta, saepe deflexa. Labium su- perum profunde bilobum. I. Corolla in plantis minoribus 1 5 mm modo, plerumque in firmioribus 20, post anthesim saepe 23 mm longa, conspicue genuflexa saepe deflexa, extus parce glan- duloso-pilosa, saepe glabrescens; tubus tubulosus, 5 mm latus. Laciniae corollae irregulariter denticu- latae, saepe incisae. Calycis partes plurimum in- tegrae vel varie bidentatae, dentibus longissime acu- minatis apice subfiliformibus. Filamenta 3 — 4 mm Orobanche. I75 supra basim corollae inserta, basi breviter pilosa vel pilosula, supra glabra. Stigma violaceum vel rubro- fuscum. Spica plurimura multiflora Var. a. typica. II. Corolla 15 mm longa, intensius amethystea; tubus angustissimus, 3 mm latus; laciniae corollae saepe dente majore apiculatae. Caiycis dentes longe fili- formes Var. ß. coartata. ß. Corolla erecto-patens vel subhorizontaliter patens, de- flexa plerumque curvata. Labium superum corollae in- tegrum, emarginatum vel bilobum. Stigma luteum (?) . Var. e. carphita. I. Labium superum corollae integrum vel leviter emargi- natum. Filamenta infra parce pilosa. 1. Linea dorsalis acriter curvata; corolla 4 mm lata. F. 1. campylantha. 2. Linea dorsalis in dorso medio et ad limbum versus subrecta. Stylus sub stigmate copiose glanduloso-pilosus F. 3. transiliens. II. Labium corollae superum emarginatum vel bilobum. 1. Corolla 15 — 20 mm longa, aequaliter curvata; tubus 4 — 5 mm latus. Filamenta usque ad me- dium copiose pilosa F. 2. eucarphita. 2. Corolla 15 — 16 mm longa; Hnealj dorsalis in dorso medio leviter curvata vel suberecta. Fila- menta infra parce pilosa F. 4. Paulini. b. Filamenta a basi usque ad mediam partem villoso-pilosa, supra glabra vel parce glanduloso-pilosa. Stigma luteum. a. Corolla 15 — 20 mm longa, e basi curvata subbori- zontaliter patens, saepius copiose glanduloso-pilosa. Stamina 2,5 — 3,5 mm supra basim corollae inserta, usque ad medium villosa, supra glabra vel parce glandu- loso-pilosa. Stylus parce glanduloso-pilosus vel glaber. Stigma forsan luteum (sec. Reuter) vel fusco-coerules- cens. Caiycis partes e basi ovali subaequaliter bidentatae . Var. y. attica. ß. Filamenta 3 mm supra basim corollae inserta, usque ad medium subcopiose pilosa, supra glabra. Stigma luteum. Caiycis partes integrae vel inaequaliter bi- dentatae Var. ö. Evonymi. B. Filamenta et Stylus glaberrima. Spica saepe brevis, oblonga rarius cylindracea. Bracteae corollas superantes. Caiycis partes integrae vel inaequaliter bidentatae; dentes longe acuminati apice subulati, corollae tubum longitudine sub- aequantes. Corolla subglabra, 15 — 18 mm longa. Stigma luteum Var. f. hyrcana. Var. a. typica G. Beck, Monogr. Orob. 230, t. IV, fig. 70 (l). — 0. amethystea Thuillier, 1. c. — Caiycis partes plurimum integrae vel varie bidentatae dentibus longis- sime acuminatis et in apice subfiliformibus. Corolla in planus minoribus 1 5 mm modo, plerumque in firmioribus 20, post anthesim saepe — 23 mm longa, post anthesim con- spicue genuflexa saepe deflexa, extus parce glanduloso-pilosa, saepe glabrescens; tubus tubulosus, 5 mm latus; laciniae corollae irregulariter denticulatae, saepe incisae. Fila- menta 3 — 4 mm supra basim corollae inserta, basi cum corollae parte subjiciente bre- viter pilosa vel pilosula, supra glabra. Stigma violaceum vel rubro-fuscum. Spica pluri- mum multiflora. — Vulgata. Forma ? dubia Guimaraes = O. amethystea v. Henriquesi subvar. (O.) dubia Gui- maräes, 1. c. 131. — Caulis gracilis, abundanter squamosus. Squamae late lanceolatae. 176 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Spica in apice rotundata. Flores ereeto-patentes, serius genuflexi. Sepala hirsuta (? — Beck), non obscure violacea, luteo-fusca vel dilute violacea. Corolla inferne dilutior; labium superum integrum vel emarginatum. Filamenta saepius inferne parce puberula, rarius copiose pilosa. Stylus glaber, infra stigma vix glandulosus vel parce glanduloso- pilosus. Planta subcopiose albo-pilosa. Affinis 0. castellanae f. Henriquesi. Ab 0. castel- lana Reuter, cui valde similis, fide Guimaräes (1. c. 132) labio supero integro vel leviter emarginato (non profunde bilobo) differt. Ab 0. lorieata Reich, etiam differt caule magis squamoso, stylo minus glandulosopiloso (Guimaräes). Portugal: Distr. Algarve an mehreren Orten auf Tolpis barbata Gaertn. und Ormenis nobilis Gay (nach Guimaräes). — Nicht gesehen. Var. ß. eoartata G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 2 30. — Calycis dentes longe fili- formes. Corolla 15 mm longa, intense amethystea; tubus angustissimus, 3 mm latus; laciniae corollae saepe dente majore apiculatae. Cetera ut in var. o. Frankreich: bei Paris (A. Braun!). Var. y. attica (Reuter) G. Beck, Monogr. Orob. (i 890) 230, t. IV, fig. 70 (2). — O. attica Reuter in DC. Prodr. XI. (1847) 28; Haläcsy Consp. fl. Graec. II. 453. — O. amethystea Boiss. Fl. Orient. IV. 512 (pr. max. parte). — O. major Haläcsy, Beitr. Fl. Epirus 34 non L. ; vidi orig. — Calycis partes e basi ovali subaequaliter bidentatae. Corolla e basi curvata subhorizontaliter patens, saepius copiose glanduloso-pilosa. Fila- menta 2,5 — 3,5 mm supra basim corollae inserta, usque ad medium villosa, supra glabra vel parce glanduloso-pilosa. Stylus parce glanduloso-pilosus vel glaber; stigma forsan luteum (sec. Reuter), vel fusco-coerulescens. — Proxima O. Pieridis Schultz, corollis modo subhorizontaliter patentibus (non erecto-patentibus), labio supero corollae profunde bilobo, filamentis profundius insertis diversa; etiam 0. erenatae Forsk. proxima, a qua differt corollis minoribus, angustius tubulosis et laciniis minoribus praeditis. Im mediterranen Teile der Balk anhalb ins el bis in den Orient die Varietät a. ver- tretend. Var. ö. Evonymi (Petrovic) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 231. — 0. Evonymi Petrovic Additam. ad fl. agri Nyssani (1885) 144. Vidi orig. — Calycis partes integrae vel inaequaliter bidentatae. Filamenta 3 mm supra basim corollae inserta, usque ad medium subcopiose pilosa, supra glabra. Stigma luteum. Serbien: Rumelien. Var. e. earphita Guimaräes, 1. c. 136. — Caulis gracilis, parce squamosus, 20 — 3 5 cm altus, in siccitate dilute ochro-violaceus , satis glanduloso-pilosus. Spica in apice rotundata, inferne laxior. Flores ereeto-patentes vel subhorizontaliter patentes, deflexi. Bracteae ut plurimum subangustelanceolatae, flores longitudine aequantes vel breviores. Calycis partes luteae vel dilute violascentes, inaequaliter aut subinaequaliter bifidae, rarius subintegrae, dentibus angustis, uninerviis, apice filiformibus instruetae. Corolla 1 5 — 20 mm longa, ut plurimum angusta, tubulosa, 3 — 5 mm lata, extus parce et breviter glandu- loso-pilosa, sicca inferne lutea vel albo-lilacina ; linea dorsalis tota aequaliter curvata; labium superum emarginatum vel bilobum; laciniae omnes dense crenulatae. Filamenta dilute trivenosa, 2,5 — 3,5 mm (rarius 3 — 4 vel 2 — 3 mm) oblique glandulis lunatis alte inserta, usque ad medium subcopiose pilosa, superne glabra vel parce breviterque pilis glandulosis obsita; antherae breviter mucronatae, siccae luteae vel dilute fuscae. Stylus infra stigma plerumque parce glanduloso-pilosus, saepe glaber; stigma luteum (?), viola- ceum vel purpureum. (Guimaräes). Sec. Guimaräes (1. c. 137) formas sequentes continet: Forma 1. campylantha Guimaräes, 1. c. 137 pro subvar. — Caulis siecus rubro- violaceus, glabrescens. Calycis partes subaequaliter bifidae, rarius integrae, violascentes vel fuscae. Corollae omnes valde curvatae, cito deflexae, 4 mm latae. Filamenta inferne parce pilosa. Antherae fuscae. Portugal: Distr. Beira littoral, Arredores de Coimbra, auf Digitalis purpurea L. (nach Moller bei Guimaräes). — Nicht gesehen. Forma 2. eucarphita G. Beck = O. amethystea var. (O.) earphita subvar. earphita Orobanche. ^77 Guimaräes, I.e. 4 37. — Caulis siecus dilute ochro-violaceus, satis glanduloso-pilosus . Calycis partes luteae, inaequaliter bifidae, rarius integrae. Corolla 4 — 5 mm lata, sicca, luteo-alba. Filamenta usque ad medium subcopiose pilosa; antherae siccae luteae vel dilute fuscae. Nota. Guimaräes cum hac forma etiam 0. Evonymi Petrovic (confer varietatem &.) cum? conjunxit. Portugal: Distr. Alemdouro transmontano bei Braganca, Freixo de Espada a Ginta auf Digitalis tomentosa Link (nach Ferreira bei Guimaräes). — Nicht gesehen. Forma 3. transiliens Guimaräes, 1. c. — Caulis parcius squamosus. Flores 16 — 1 9 mm longi, erecto-patentes, serius in basi subgenuflexi. Galycis partes plerumque bi- dentatae, dilute fuscae, vix in nervo violascentes. Corolla sicca subconcolor, luteo-alba vel luteo-fusca; linea dorsalis in medio dorso et ad apicem versus subreeta; labium superum leviter emarginatum vel subtrilobum. Filamenta sicca obscure trivenosa, hori- zontaliter 3 — 4 mm alte inserta, inferne breviter et parce pilosa ; antherae breviter mucro- natae. Stylus infra stigma copiosissime pilosus (potius glanduloso-pilosus? — Beck). — Ad 0. castellanae formas Molleri et crocodeam fide Guimaräes probabiliter veluti transitum aperit. Portugal: Distr. Beira meridional bei Gastello Branco auf Digitalis Thapsi L. (R. da Gunha nach Guimaräes). — Nicht gesehen. Forma 4. Paulini (Guimaräes) G. Beck = 0, amethystea var. (0.) Paulini Gui- maräes, I.e. 137. — Caulis gracilis, satis squamosus, siecus (sicut tota planta) glabres- cens, violaceo-nigrescens. Squamae ovales. Spica in apice densiflora, rotundata, bracteis acumen formantibus, inferne laxiflora. Flores erecto-patentes. Bracteae late lanceolatae, flores longitudine aequantes vel superantes. Calycis partes liberae, in basi lanceolatae, obscure violascentes, inaequaliter et profunde bifidae; dentes uninervii, anguste subulato- acuminati, minuti, dimidium corollae ut plurimum vix attingentes. Corolla sicca fusca, in basi dilutior, 15 — 16 mm longa, 5 — 6 mm lata; linea dorsalis in basi curvata, in medio dorso leviter arcuata vel subreeta, supra abrupte complanata vel declivis ; labium superum emarginatum vel bilobum, lobis porrectis (?); laciniae omnes dense crenu- latae. Filamenta 2,5 — 3,5 mm supra basim corollae oblique glandulis fere lunatis (ferme duplici) inserta, obscure trivenosa, infra leviter puberula, supra parcissime glandulosa vel glabra; antherae fuscae, subbreviter mucronatae. Stylus parce et breviter glanduloso- pilosus. Nota. Fide Guimaräes (I.e. 138) differt ab 0. castellana f. Henriquesi omnibus partibus minus pilosis, glabrescentibus, dentibus calycis uninerviis ac minoribus, antheris brevius mucro- natis, filamentis minus pilosis. Portugal: Distr. Alemdouro transmontano bei Braganca (Paulino d'Oliveira nach Guimaräes). — Nicht gesehen. Var. £. hyreana G. Beck, Monogr. Orob. (189 0) 231. — Spica saepe brevis ob- longa, rarius cylindracea. Bracteae corollas superantes. Calycis partes integrae vel in- aequaliter bidentatae; ejus dentes longe acuminati, apice subulati, corollae tubum longi- tudine subaequantes. Filamenta et Stylus glaberrima. Corolla subglabra, 1 5 — 1 8 mm longa. Stigma luteum. Nord-Persien: bei Asterabad (im Herb. Fischer des Petersburger Herbariums). Exsiccatae: Bourgeau, PI. Hispan. (1849) n. 374 (non vidi). — Sintenis, Iter thessal. (1896) n. 759 (sub 0. crinita det. Freyn!). — Wirtgen, PI. rhen. crit. n. 49 (a\). Nota. De florum biologia confer: Kirchner in Jahres b er. des vaterl. Ver. für Naturk. Württ. LVIII. (1902j. 58. 0. castellana Reuter in DC. Prodr. XI. (1847) 29; Willkomm et Lange, Prodr. fl. Hisp. II. 626; Rouy, Icon. fasc. XIV. (1900) 113, t. CCCXLIII; confer Guimaräes, Mon. Orob. in Broteria III. (1903) 128. — O. amethystea subspec. castellana Rouy, Fl. France XI. (1909) 185. — Caulis firmus vel gracilis, 17 — 46 cm altus, parce vel copiose squamatus, angulosus, pallidus, rubro- vel violaceo-purpureus, glanduloso-pilosus, in sic- citate saepe violaceo-nigrescens. Squamae ovali-oblongae vel lanceolatae, subappressae, A. Engl er, Das Pflanzenreich. IV. (Embryophyta siphonogama.) 261. 12 178 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. glanduloso-pilosae. Spica cylindracea, apice rotundata vel acuminata, densiflora vel parte basali laxiflora. Flores erecto- vel horizontaliter patentes, 12 — 23 mm longi. Bracteae squamis aequales, lanceolatae, flores plurimum longitudine subaequantes rarius superantes vel iis breviores. Calycis partes separatae, e basi ovali varie bidentatae rarius integrae, plurinerviae, dentibus lanceolatis angustis, 3 4-nerviis, anticis tenuioribus, non subu- latis praeditae, luteae, fuscae vel violascentes, corollae tubum longitudine plurimum aequantes vel eo breviores. Gorolla tubulosa vel subcampanulata, 3 — 7 mm lata, erecto- vel horizon- taliter patens, saepe genuflexa vel pronus curvata, albida vel ochroleuca, limbum versus concolor, luteo-fusca, rubescens vel violascens, extus plus minus pilis glanduliferis obsita, in siccitate fusca vel luteo-fusca, ad basim versus dilutior; linea dorsalis e basi curvata in dorso medio subrecta, in labio supero declivis, in apice ejusdem saepe surrecta, rarius subtota arcuata, curvata vel genuflexa; labium superum patens, profunde bilobum, emargi- natum vel integrum (rare subtrilobum), lobis latis, porrectis, rotundatis; inferum sub- aequaliter trilobum vel lacinia media paulo majore instructum, lobis concavo-cochleatis; laciniae omnes rotundatae, plus minusve crenulatae vel inaequaliter denticulatae, glabrae. Stamina plurimum 3 — 4 mm (rarius 2 — 7 mm) plurimum oblique supra corollae basim inserta, basi glandula nectarifera semilunari semicincta; filamenta ad basim versus pluri- mum dilatata, ibi interdum subtrinervia, hie vel usque ad medium parce pilosa rarius glabra, supra glabra vel parce glanduloso-pilosa; antherae fuscae vel luteo-fuscae, albo- mucronulatae, ad suturas interdum pilosulae. Stylus glaber vel parce, rarius subcopiose glanduloso-pilosus; stigma leviter bilobum atroviolaceum vel violaceum. Nota. Diagnosi sec. Guimaräes data ab 0. amethystea Thuill. imprimis calycis segmentis et dentibus plurinerviis ac forma eius dentium aegre distinguitur. Multae notae aliae incertae sunt, ut Guimaräes formis et varietatibus suis permultis ope rerum minimarum distinetis itaque vix et omnino non constantibus declaravit. Itaque mea opinione, 0. castellana Reuter potius sub- speciem vel varietatem ibericam 0. amethysteae polymorphae constituit, quod autem propter de- fectum plantarum originalium confirmare nequeo. Plantae nutrientes. Sequentes nominantur: Digitalis thapsi L. (s. Reuter), D. purpurea L. (s. Rouy, Moller); Daucus sp., Genistet, triacanthos Brot. (s. R. da Cunha). 0. castellana Reuter wurde bisher nur in den westlichen Ländern des medi- terranen Gebietes aufgefunden. — Frankreich: im Dep. Basses Pyrenees in Tale Broussette bei Gabas (Loret in Bull. soc. bot. de France VI. 443; Rouy). — Spanien: Neu Castilien bei El Escorial (Reuter). — Portugal: Vom Distrikt Alemdouro trans- montano bis zum Distr. Beira meridional und Alto Alemtejo (nach Guimaräes); die Form dubia auch im Distrikte Algarve (nach Guimaräes). — Nicht gesehen. Blüht im Juni. Gonspectus formarum 0. castellanae Reuter. A. Calycis dentes conspicue plurinervii, plerumque 3 4-nervii. Labium superum corollae profunde bilobum. Gaulis plurimum firmus. a. Gorolla 20 — 23 mm longa, campanulato-tubulosa, in dorso curvata. Stamina infra medjum corollae tubi (3 — 4 mm supra basim corollae?) inserta; filamenta infra parce et breviter pilosa. Stylus glaber vel parce glanduloso-pilosus. Calycis dentes tubum corollae longitudine subaequantes. F. \. typica. b. Corolla 19 — 22 mm longa, tubulosa, in dorso primum conspicue curvata, demum genuflexa. Stamina 4—5 (—7) mm supra basim corollae oblique inserta; filamenta infra usque ad medium pilosa. Stylus subcopiose glanduloso-pilosus. F. 2. Ricardi. B. Calycis dentes plerumque trinervii (sed etiam nervis pauciori- bus instrueti). a. Flores post anthesim subhorizontaliter patentes vel genu- flexi. Orobanche. ^70 a. Flores plurimum 17 — 23 mm longi. Labium corollae superum plurimum bilobum vel emarginatum. I. Flores 1 7 — 2 1 mm, in planus minoribus 12 — 16 mm longi, subhorizontaliter patentes; linea dorsalis pri- mum tota curvata, postea genuflexa, in medio dorso subrecta, ad apicem versus declivis F. 3. Moller i. II. Flores 18 — 23 mm longi, subhorizontaliter patentes, genuflexi, serius deflexi; linea dorsalis inferne pronus curvata, postea subrecta usque ad labium superius, ubi primum leviter declivis, deinde sursum versus elata F. 4. crocodea. ß. Flores 15 — 17 mm longi. Labium superum corollae integrum vel emarginatum. Linea dorsalis saepius curvata F. 5. Henriquesi. b. Flores erecto-patentes vel patentes, 20 mm longi. Labium superum corollae emarginatum vel bilobum; linea dorsalis in parte media parum curvata, in apice complanata . . F. 6. apalothrix. Forma 1. typica G. Beck. — 0. castellana Reuter, 1. c. — Calycis segmenta e basi ovali inaequaliter bidentata, tubum corollae longitudine subaequantia ; dentes lanceo- lati, in apice nee subulati nee filiformes, plurinervii i.e. 3 4-nervii. Gorolla 20 — 22,5 mm longa, campanulato-tubulosa, albida ad limbum versus violacea, extus glandu- loso-pilosa; linea dorsalis e basi curvata in medio dorso curvata; labium superum pro- funde bilobum. Stamina infra medium corollae tubi (3 — 4 mm supra basim corollae?) oblique inserta; filamenta in basi parce et breviter pilosa. Stylus glaber vel parce glandu- loso pilosus. Spanien: Neu Castilien am Fuße der Sierra de Guadarrama bei El Escorial auf Digitalis thapsi L. (Reuter 1841); Frankreich. Forma 2. Ricardi (Guimaräes) G. Beck. — Guimaräes, 1. c. — Scapus firmus, 35 cm altus, parce squamatus. Spica 15 cm circ. longa, apicem versus dense-acuminata, bracteis comosa, inferne laxiuscula. Calycis partes siccae fusco-violascentes, basi lato-ovales, infra mediam partem inaequaliter bifidae, laciniis triaquadrinerviis. Gorolla tubulosa, 1 9 — 22 mm longa, extus copiose glanduloso-pilosa, papyracea, sicca inferne luteo-alba, superne luteo-fusca; linea dorsalis primum valde curvata, postea genuflexa, demum deflexa; labium superum profunde bilobum, lobis reflexis. Filamenta obscure trinervia, supra basim corollae 4 — 5 (rarius 6 — 7) mm oblique inserta, cum linea insertionis parum ineurva, subrecta, inferne usque ad mediam partem puberula, superne glabra vel parcissime glanduloso-pilosa; antherae luteo-fuscae, mucrone albo non minuto instruetae, in basi et in dorso saeculi pol- linici (non in sutura) interdum leviter pilosa. Stylus subcopiose glanduloso-pilosus. Planta valde glanduloso-pilosa. (Guimaräes). — See. Guimaräes differt ab 0. castellana Reuter, cui valde affinis, stylo satis piloso (non glabro, apice parum glanduloso); ab 0. Picridis Schultz floribus majoribus, corollis inferne dilutioribus, filamentis infra minus pilosis, antheris conspicue mucronatis, laciniis minoribus; ab 0. rnauretanica Beck stylo pilis glanduliferis majoribus praedito, corollis extus magis pilosis etc. ; ab 0. amethystea Thuill. a. typica antheris longius mucronatis, corollae linea dorsali, insertione obliqua staminum, indumento et aliis notis; ab 0. amethystea y. attica (Reuter) calycis partibus inaequaliter bidentatis, stylo magis glanduloso-piloso. Portugal: Distr. Beira meridional bei Malpica auf Genista triacanthos Brot. (R. da Gunha nach Guimaräes). — Nicht gesehen. — Die oben angegebenen Unterscheidungs- merkmale dürften von nur geringem Werte sein. Forma 3. Molleri (Guimaräes) G. Beck. — 0. amethystea ß. Henriquesi subvar. Molleri Guimaräes, 1. c. 130. — Caulis firmus vel gracilis, 17 — 41 cm altus. Flores 17 — 21 mm, in speeiminibus minoribus 12 — 16 mm longi, post anthesim subhorizon- taliter patentes. Calycis laciniae trinerviae, siccae fuscae vel violascentes. Corolla sicca 12* 180 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. inferne luteo-albida, in medio violascens, in fauce luteofusca, extus saepe copiose glan- duloso-pilosa; linea dorsalis primum tota curvata, postea genuflexa, in medio subrecta, ad apicem versus declivis; labium superum emarginatum vel bilobum. Filamenta dilute trinervia, 3 — 4 vel rarius 1,5 — 3 mm supra basim corollae glandulae lunulatae sub- oblique inserta, inferne usque ad mediam partem non copiose pilosa, superne parcissime glanduloso-pilosa, rarissime glabrescens. Planta plerumque parce hirsuta. (Guimaräes). Portugal: in mehreren Distrikten des Gebietes der 0. castellana (nach Guimaräes). — Nicht gesehen. Forma 4. crocodea (Guimaräes) G. Beck. — 0. amethystea var. (Orobanche) cro- codea Guimaräes, 1. c. 135. — Gaulis subfirmus, 35 — 46 cm altus, parce squamatus. Spica in apice densa, obtusa vel acuminata. Flores subhorizontaliter patentes, genuflexi, serius deflexi. Bracteae floribus breviores, apice spicae interdum comosae. Calycis partes in basi ovales, subaequaliter infra medium bifidae, dilute luteae, dentibus sublatis, uni- subtrinerviis, nervo medio fusco prominulo instructae. Corolla 15 — 23 mm longa, extus parce glanduloso-pilosa, sicca lutea, inferne dilutior, porrecta; linea dorsalis inferne pronus curvata, postea subrecta usque ad labium superius, ubi primum leviter declivis, deinde sursum elata; labium superum bilobum vel interdum subtrilobum ; labium inferum lobis subaequalibus remote crenulatis praeditum. Filamenta 2,5 — 4 mm supra basim corollae oblique inserta, cum glandulis insertionis crebro elongatis, sublobato-dilatata, inferne saepe abrupte attenuata, fere absque venis, pauce et breviter pilosa, superne glabra; antherae fuscae, apiculo albo brevi instructae. Stylus glaber vel sub stigmate parce glandu- loso pilosus; stigma purpureum, infundibuliforme, magnum, in medio transversaliter sul- catum. (Guimaräes). Nota. See. Guimaräes (I.e. 136) Haec forma valde distineta, imo forsitan species nova, ab 0. amethystea y. attiea Reuter separanda, praesertim propter filamentorum formam et pilos minus densiores et tantum in basi (non usque ad mediam partem) conspieuos. Praeterea corollae non sunt valde glanduloso-pilosae. Ab 0. densißora Salzm., cui valde affinis et ad quam tran- situm aperit, corollis majoribus, inferne dilutioribus, deraum deflexis, filamentis plerumque altius insertis differt. Portugal: Distrikt Beira littoral und Beira meridional, Arredores da Pereira und Castello Branco auf Daucus (R. da Gunha nach Guimaräes). — Nicht gesehen. Forma 5. Henriquesi (Guimaräes) G. Beck. — 0. amethystea var. (t. Henriquesi Guimaräes, Monogr. Orob. in Broteria III. (1903) 128; Goutinho, Fl. Portug. (1913) 570 = 0. Henriquesi Guimaräes, 1. c. 134, t. XIII, fig. 1 — 2. — Scapus gracilis vel firmus, copiose squamatus. Spica in apice acuminata, rarius rotundata. Calycis partes inaequa- liter infra medium bifidae, rarissime integrae, in siccitate violascentes, dentibus angustis ut plurimum trinerviis instructae. Corolla 15 — 17 mm longa, tubulosa, 4 — 5 mm lata, in dorso saepe curvata, interdum subhorizontaliter patens, sicca ad faucem versus luteo- fusca, in parte media saepe violascens, in basi dilutior, extus parce glanduloso-pilosa; labium superum plerumque integrum vel emarginatum; linea dorsalis interdum curvata, crebrius in medio minus curvata vel subrecta, in apice saepe declivis. Filamenta supra basim corollae 2,5 — 4 mm oblique glandulae lunatae inserta, obscure vel dilute tri- venosa, infra satis (nee breviter nee copiose) pilosa, supra parce glanduloso-pilosa; an- therae perspicue mucronatae, fuscae, mucrone albo praeditae. Stylus pilis glanduliferis paucis et inaequalibus obsitus. (Guimaräes). Portugal: an mehreren Orten im Distrikt Beira central und Beira littoral auf Digi- talis purpurea L. (nach Henriques bei Guimaräes). — Nicht gesehen. Nota. See. Guimaräes (1. c. 4 31) ab 0. Picridis Schultz differt floribus majoribus, colore dilutiore imae corollae, filamentis plerumque inferne minus pilosis, antheris conspicue mucronatis, corollae dorso non subrecto sed satis curvo ; ab 0. loricata Reich, partibus calycis non adeo pro- funde bifidis, stylo minus glandulosopiloso, filamentis superne haud glanduloso-pilosis, imo sub- glabris; ab 0. rnauretaniea Beck pilis styli majoribus et antheris longius mucronatis; ab 0. ame- thystea a. typiea antheris longius mucronatis, filamentis plerumque oblique insertis, labio corollae superiore saepissime integro, scapo crebro magis squamoso, tandem corolla (praesertim in labio superiore) magis glanduloso-pilosa. Orobanche. |g| Forma 6. apalothrix (Guimaräes) G. Beck. — 0. amethystea var. (0.) apalo- thrix Guimaräes, 1. c. 1 38 etiam cum subvar. alloia Guimaräes, 1. c. 139. — Caulis gracilis vel subfirmus, parce squamosus. Spica in apice vel ad apicem versus densiflora, rotundata, infra laxiflora. Flores erecto-patentes vel patentes, cito deflexi. Bracteae late lanceolatae, flores longitudine aequantes vel superantes. CaJycis partes in basi ovales, in parte media vel supra mediam partem bidentatae, dentibus inaequalibus, interdum denticulo tertio auctis, tubum corollae longitudine aequantibus, fere superantibus vel brevioribus. Gorolla 20 mm circiter longa, subcampanulata, 6 — 7 mm lata, extus parce glanduloso-pilosa vel glabrescens; linea dorsalis in parte media parum curvata, apice complanata; labium superum emarginatum vel bilobum; laciniae omnes dense crenulatae. Filamenta 2,5 — 3,5 mm supra basim corollae glandulae lunatae subhorizontaliter inserta, inferne perspicue trivenosa, leviter puberula, superne glabra; antherae fuscae vel luteo- fuscae, breviter mucronulatae. Germen in apice parce glanduloso-pilosum. Stylus infra stigma modo parce et brevius, modo magis vel copiosius glanduloso-pilosus. (Guimaräes). Portugal: Distr. Alto Alemtejo bei Gampo Major und im Distr. Alemdouro trans- montano, Arredores do Vimioso (Guimaräes). — Nicht gesehen. Nota. See. Guimaräes (1. c. \ 38) ab 0. mauretanica subvar. dioristha Guimaräes (1. c. I4f), ad quam reapse viam stemit (et propterea juxta ipsam locanda), differt scapo parcius squamoso, dentibus calycis plurinerviis et latioribus, filamentis inferius (2,5 — 3,5 mm non 3 — 5 mm) insertis} stylo infra stigma copiosius glanduloso-piloso (non toto aequaliter parce et breviter glanduloso- piloso). 59. 0. canescens J. et C. Presl, Delic. Prag. I. (1822) 72; vidi spec. orig. in herb, univ. germ. Pragensis insectis valde afflieta, sed cum descriptione stylo parce glanduloso- piloso excepto congruentia; stigma certe luteum observavi. Etiam Reichenbach f. in Icon. fl. Germ. XX. t. 210, fig. 10 — II stylum copiose glanduloso-pilosum (sec. spec. orig.) depinxit; Beck, Monogr. Orob. 235, t. IV, fig. 73; Arcangeli, Comp. fl. Ital. ed. 2. (1894) 414; Lojacono Pojero, Fl. Sic. II. 2. (1904) 165; Beguinot in Fiori et Beguinot, Fl. analit. ltalia II. (1902) 485; Haläcsy, Gonsp. fl. Graec. II. 454. — O. australis Moris apud Bertoloni, Fl. ital. VI. (1814) 440; Reuter in DG. Prodr. XI. (1848) 29; Moris, Fl. Sard. III. 252 (vidi spec. orig. in herb. Florent. et in herb. Genuens.); Arcangeli, Comp. 1. c. 414; Lojacono Pojero, 1. c. 166. — O. flavidiflora Gussone, Fl. Sic. synops. II. 2. (1844) 748 = O. canescens var. pedicellata Reuter in DC. Prodr. XI. (1847) 34 = var. b. Gussone, Prodr. fl. Sic. II. (18C2 8) 180 = lusus floribus inferioribus peduneulatis lutescentibus. — O. sabulicola Lojacono in Exsicc. pl. Sicul. rar. n. 555 ex max. parte! — O. littoralis Lojacono in Exsicc. n. 51 ! (stigmate luteo, stylo glanduloso-piloso, filamentis alte copiose pilosis praedita!) et probabiliter Criterii sui caratt. delle Orob. (1883) 45, non Gussone, qui plantae suae stigma purpurascens et stylum glaberrimum attribuit. D. Lojacono citat Gussone, Syn. fl. Sic. II. 135, ubi planta huius nominis non adest. Gussone O. litoream modo descripsit 1. c. 136 et multo prius in Fl. Sic. Prodr. II. 184 (Lojacono Pojero in Fl. Sic. II. 2. 164 descriptionem O. littoralis dedit notis sequentibus a typo differentem: scapus tener, plurimum humilis; spica brevis, oblonga vel ovoidea, densiflora; calycis dentes lineares, subulati, dimidium corollae tubi aequantes; stigmatis lobi purpurei; ad radices Chrysanthemi coronarii L. et Anthemidis seeundiramosae Bivona. An species alia? — sec. Ind. Kew. ad O. fuliginosam Reut, trahitur). — Gaulis firmus — 1 m altus, in basi incrassatus, ochroleucus vel rufoflavescens, sulcato-striatus, pilis longis glanduliferis albis tectus, parce rarius copiose squamatus. Squamae infra parcae rarius plures, inferiores ovales glabrae, superiores angustiores remotaeque, glanduloso-pilosae, glabrescentes, — 2,5 cm longae. Spica cylindracea saepe longissima, apice rotundata, multiflora, supra densi- infra laxiflora. Flores erecto-patentes, 1 3 — 1 6 mm longi. Bracteae squamis aequales, angustae, flores longitudine aequantes vel superantes, in spicae apice saepe comosae, longe glanduloso-pilosae, subcanescentes. Calycis partes separatae, e basi ovali inaequaliter bidentatae rarius integrae; dentes angusti, longe acuminati, glanduloso-pilosi, corollae tubum longitudine aequantes, nervo unico firmulo perdueti. Corolla tubulosa, e basi curvata porreeta, sordide lutea vel lutescens (intus ochroleuca) vel rubescens, extus glanduloso- 182 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. pilosa saepe glabrescens, in siccitate basi dilute ad limbum versus obscurius fusca ; linea dorsalis e basi in tertio infimo curvata, in dorso limbum versus complanata, in labio supero vix declivis, cum apiculo arrecto; labium superum emarginatum vel bilobum, lobis subbrevibus; inferum aequaliter vel subaequaliter trilobum, lobis rotundatis et plicis magnis; laciniae omnes in margine glabrae et inaequaliter crenulato-dentatae. Stamina 3 — 4,5mm supra basim corollae inserta; filamenta in basi cum corollae parte subjiciente saepe ad medium subcopiose pilosa, superne glabra; antherae breviter acuminatae, abrupte mucronatae, in sutura saepe pilosulae, in siccitate obscure fuscae cum apiculo albo; pollen 25 — 30 (X. Germen ovatum; Stylus breviter glanduloso-pilosus vel subglaber; stigmatis lobi confluentes, sulco transversali perducti, verruculosi, lutei, serius bicrures. Capsula ellipsoidea, 9 — 10 mm longa; semina ellipsoidea, 0,35 — 0,43 mm longa; testae cellulae punctato-porosae. Plantae nutrientes. Ad radices Compositarum (sec. Beguinot), Ghrysanüiemi coronarii L., Anthemidis seoundirameae Bivona (s. Lojacono Pojero) sed ?. Wenig beobachtet oder verkannt (?). Auf den Inseln Gorsica, Sardinien, Sizilien und an einzelnen Stellen in Griechenland und Thessalien; andere Angaben wie auf Corfu, Creta (n. Haläcsy), in Neapel, auf Malta (nach Beguinot) nicht bestätigt. Gorsica; Toupio auf dem Berge Limbardo, im Juni (Reverchon!). — Sardinien: um Arizzo (Moris!), um Orosei (Moris, nicht gesehen). — Sizilien: um Palermo (Presl!), Baiestrate (Lojacono!), an sandigen Stellen der Küste bei Palma (Lojacono! Exsicc. n. 364!). — Griechenland: bei Phäliron nächst Athen (Haussknecht!). — Thessalien: bei Kalamaka gegen Wutades (Sintenis, Iter thess. [1896] n. 552 sub 0. procera, det. Freyn!). Nota. Differt ab 0. versicolore Schultz scapo firmiore, spica plurimum densi- et multiflora, saepe longissima, corollis extus non villosis, indumento staminura et styli breviore, linea dorsali e basi curvata plurimum porrecta, stigmate luteo. Ab 0. hederae Duby facile distinguitur corolla sub limbo non constricta, labio supero emarginato-bilobo. Var. susana G. Beck. — Gaulis — 35 cm altus, basi vix incrassatus, copiose squamatus, squamis oblongo-lanceolatis, suberectis. Spica 8 — i 1 cm longa. Flores 15 — 17 mm longi. Calycis partes separatae vel antice breviter connatae; eius dentes angusti, acuminati, in apice bidentati vel integri, hinc inde fissi, nervo unico firmiore perducti. Corolla pronus curvata cum linea dorsali curvata, parce glanduloso-pilosa, glabrescens, in siccitate fusco- violacea ad basim dilutior; laciniae labii inferi interdum apiculatae. Filamenta 2 — 3 mm supra basim corollae inserta, infra valde dilatata. Stigmatis lobi lutei. Cetera cum typo aequalia. Persien: in den Bergen um Susa (als O. major im Herb. Berlin; Sammler unbekannt!) 0. grandisepala F. G. Schultz in Flora (1 843) 1 28 (= O. tridentata Schultz in litt.) ; Boiss. Fl. Orient. IV. 516; Beck, Monogr. Orob. (1890) 236. — Planta magna bipedalis et altior. Flores magnitudine florum O. minoris. Sepala plurinervia, elliptica, in apice tridentata, corollam aequantia vel superantia, dentibus subulatis superioribus inferioribus duplo quadruplo longioribus instructa. Corolla tubulosa subcampanulata, subarcuata, laciniis denticulatis. Stamina infra medium tubi inserta a basi ad medium pilosa. — Descriptio valde imperfecta et inanis! Meo sensu et O. canescenti Presl et O. versicolori Schultz per- affinis. Halacsy (Consp. fl. Graec. II. 454) eam ad priorem trahit. Griechenland: bei Näuplion (Fr aas). — Nicht gesehen. 60. 0. Esulae Pancic, Addit. ad fl. Serbiae (1884) 194; Petrovic, Fl. agri Nyssani (1882) 654 et Addit. (1885) 146; vidi spec. orig.!; G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 237, t.IV, fig. 74; Hayek, Prodr. fl. Balcan. II. (l 929) 220. — Caulis — 37 cm altus, basi paulo incrassatus, striatus, breviter glanduloso-pilosus, infra subcopiose supra parce squamatus, in siccitate fuscus. Squamae breves, superiores angustae, copiose glanduloso-pilosae, — 1,5 cm longae. Spica breviter vel longe cylindracea, 3 — 22 cm longa, apice rotundata, multiflora, primum densiflora demum imprimis basi laxiflora. Flores subpatentes, 15 — 18 mm longi. Bracteae oblongae, acuminatae, plurinerviae copiose glanduloso-pilosae, corollis breviores, saepe deflexae. Calycis partes liberae, e basi ovali inaequaliter vel aequaliter usque ad medium Orobanche. ^gß bidentatae rarius integrae (saepe in eadem spica) ; dentes acuminati, apice saepe subfiliformes nervo unico perducti, gianduloso-pilosi, dimidium corollae tubi longitudine aequantes vel bre- viores, in siccitate dilute fusci. Corolla tubulosa, supra staminum insertionem porrecta, subgenuflexa, extus glanduloso-pilosa, in siccitate dilute fusca et nitida, ad faucem versus intensius colorata; linea dorsalis e basi curvata porrecta, subrecta vel leviter curvata; labium superum bilobum, lobis latis, rotundatis patentibus; inferum lobo medio majore et plicis magnis praeditum ; laciniae omnes in margine inaequaliter crenulatae et glabrae. Stamina 5 — 6 mm supra basim corollae inserta; filamenta infra ad medium cum parte corollae subjiciente parce pilosa, supra glabra vel parce glanduloso-pilosa; antherae acuminatae abrupte mucronatae, in sutura glabrae vel pilosulae, in siccitate corollae concolores, dilute fuscae; pollen 25 (A. Germen ellipsoideum ; Stylus glanduloso-pilosus; stigmatis lobi confluentes, sulco transversali perducti, verruculosi, luteoli. Capsula ellipsoidea, apiculata, calycem longitudine subaequans, 9 mm loDga. Semina 0,32 — 035 mm longa. Testae cellulae punctato-porosae. Planta nutriens. Parasiticam vidi ad radices Euphorbiae esulae L. Serbien: An felsigen Stellen bei Nisevac im Kreise Knjasevac und ober Kamenica im Kreise Nis (Pancic!), ferner bei Prossek um Nis (Petrovic). Nota. Differt ab 0. amethystea Thuill. squamis, bracteis et sepalis brevioribus, corolla extus copiosius glanduloso-pilosa, staminibus altius insertis. Propter stigma luteum cum 0. amethysteae varietate attica (Reuter) consociata est; an hujus varietas? Ab 0. Picridis Schultz, cui proxima, corolla porrecta subgenuflexa, labio supero bilobo, stigmate luteo, sepalis brevioribus, antheris sensim acuminatis distinguitur. 61. 0. versicolor F. G. Schultz in Flora I. (1843) 129 et in Thirke, PI. Orient, exs. (sec. Reuter); G. Beck, Monogr. Orob. 237, t. IV, fig. 75; Arcangeli, Comp. fl. ital. ed. 2. (1894)414; Post, Fl. Syr. (1896)604; Bornmüller in Bull. herb. Boissier 2 . ser. I V. ( 1 9 0 4 ) 684; Rouy, Fl. de France XL (1909) 183; Durand et Barratte, Fl. Libyc. prodr. (1910) 184; Muschler, Man. fl. of Egypt. II. (l 91 2) 893; Haläcsy, Consp. fl. Graec. II. (1902) 454; Hayek, Prodr. fl. Balcan. II. (1929) 221. — O. pubescens Dumont d'Urville, Enum. pl. Orient. (1 822) 76, n. 567, in Mem. soc. Linn. Paris I. (l 822) 332; Reuter in DG. Prodr. XI. 27; Grenier et Godron, Fl. franc. II. 639; Boissier, Fl. orient. IV. 507; Lojacono-Pojero, Fl. Sic. II. 2. (1904) 163. — O. villosa Schultz in litt. (sec. Reuter). — 0. villiflora Koch (vidi spec. authent.) in litt, et herb. = O. villosifloraF. Schultz in Flora (1845) 737 et 740. — O. arach- noidea Schultz in Linnaea XIX. 26 (ex diagn.) et XXII. ( I 849) 669 ; vidi orig. e manu G. Koch! — O. fragrans Griseb. Spicil. fl. Rum. II. 58 (sec. Reuter); non Koch. — O. livida Haläcsy in Ost. bot. Zeitschr. (4 897) 97; non Sendtn. sec. Haläcsy. — Gaulis 10 — 60 cm altus, basi bulboso-incrassatus (saepe ad 3 cm crassus), ochroleucus vel rubescens, striatus, copiose glanduloso-pilosus vel -villosus, infra copiose supra parce squamatus. Squamae oblongae, acuminatae vel subobtusae, margine saepe erosae, plus minus longe albo-glanduloso-pilosae, erecto-patentes, 1 — 1,5 cm longae, interdum — 1 cm latae. Spica cylindracea, apice rotun- data rarius breviter acuminata, multi- et densiflora, basi saepe, rarius tota laxiflora. Flores primum erecto-patentes serius subhorizontaliter patentes, 10 — 15 post anthesim — 20 mm longi. Bracteae lanceolatae, angustae, plurimum albo-glanduloso-villosae, flores longitudine aequantes rarius superantes. Galycis partes separatae vel antice breviter connatae, e basi ovali integrae vel inaequaliter vel ad medium aequaliter bidentatae; dentes angusti saepe abrupte longe acuminati, apice saepe filiformes, saepe fere ad apicem connati et in apice modo bidentulati, nervis 1 — 3, medio crassiore et lateralibus tenuioribus perducti, corollae tubum longitudine aequantes vel raro superantes, longe gianduloso-pilosi. Corolla tubulosa, primum erecto-patens, serius porrecta vel pronus curvata, ochroleuca, faucem versus lilacina vel violaceo-fusca, in siccitate dilute fusca, ad limbum versus saepe fusco-purpurea vel nigrescens, extus imprimis in labio supero pilis longis lanuginosis et glanduliferis plurimum numerosis obsita saepe subarachnoidea ; linea dorsalis e basi genuflexo-curvata in medio dorso subrecta, in labium superum complanata vel declivis, rarius tota sub- curvata; labium superum integrum vel plicato-emarginatum rarius bilobum, lobis latis obtusis primum porrectis deinde patentibus; inferum lobis truncatis rotundatis vel sub- 184 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. acutis etiam apiculatis et lobo medio majore et plieis magnis praeditum; laciniae omnes plicatae, inaequaliter crenulatae vel denticulatae saepe subincisae et dentibus majoribus praeditae, margine glabrae. Stamina oblique 3 — 4 mm supra basim corollae inserta; filamenta brevia, infra incrassata, ad medium rarius altius cum parte corollae subjiciente longe pilosa subvillosa, sub antheris glabra vel parce longe glanduloso-pilosa; antherae abrupte mucronatae, in connectivo saepe apiculatae, in margine saepe pilosulae, in siccitate fuscae vel olivaceae; pollen 2 5 — 30 fi. Germen eJlipsoideum; placentae separatae; stylus glanduloso-pilosus ; stigmatis lobi verruculosi, confluentes, sulco transversali perducti, lilacini vel violacei vel coerulei (ex descriptione autorum). Capsula oblonga, — I 0 mm longa; semina 0,35 — 0,45 mm longa; cellulae testae punctato-porosae. Plantae nutrientes. 0. versicolor Schultz imprimis ad radices Compositarum et Umbelliferarum reperitur. Parasiticam vidi ad radices Pinardiae coronariae Less., Orlayae niaritimae L., Apii graveolentis L., Teucrii polii L. Indicantur porro; Anthemis spec. (sec. Heldreich), Crepis bullosa Tausch (sec. Jordan), Vicia cordata Wulf. (sec. Ginz- berger), Psoralea biturninosa L. (sec. Sartori), Coronilla emerus L. (sec. Jordan), Echinops graecus Mill. (sec. Sartori), Tordylium apulum L. (sec. Heldreich), Onopordon Sibthorpianum Boiss. (sec. Haussknecht), ? Clematis vitalba L. (0. viialbae Bert.) (sec. Savi), Lamium striatum S.S. (sec. Bornmüller). — Stein (in Ost. bot. Zeitschi*. (1882) 396) hanc speciem ad radices Pelargonii inquinantis X zonalis educavit. Orobanche versicolor Schultz ist in den östlichen Mittelmeerländern von Sizilien über Griechenland und Anatolien bis Transkaukasien verbreitet und reicht nordwärts bis Korfu, Konstantinopel und in die Krim; südwärts kommt sie noch in Cyrenaica, Ägypten und Eritrea vor. Sehr leicht wird sie verschleppt; so hat man sie um Marseille, auf Ischia (?), in Etrurien und selbst bei Rakos in Ungarn beobachtet. (Siehe die Karte 66 in: Die Pflanzenareale 1 . Reihe, Heft 7.) Sie liebt sandige Meeresküsten und unkultivierte Orte und blüht im März — Mai, seltener früher oder später. Europa. Ungarn: eingeschleppt bei Rakos (Borbas!). — Frankreich: ein- geschleppt bei Montredon nächst Marseille (nach Grenier u. Godron); Alpes marit., Bouches du Rhone (nach Rouy, Fl. France XI. [1909] 183). — Italien: auf Ischia, in Etrurien (nicht gesehen, wohl eingeschleppt); Sizilien!: um Palermo, Terranova alle case della Lupa (O. thapsoides Lojac.!), Syracus, in der Prov. Mandanicia bei Archi Gannata. — Insel Pantellaria (Sommier!). — Malta: bei Niedkir, Nied Babu, Ca Baldu im Mai, Juni (Sommier!); Ins. Comino, Gozo (Sommier!). — Dalmatien: Insel Lagosta (= Lastovo) bei Lucica in Eichenwäldern anf Vicia cordata Wulf, im Mai und in Weingärten auf der Insel Liss (Vis) bei Lissa, im April (Ginzberger!); Almissa (Voncina in Herb. Degen); auch von Sterneck in Dalmatien gesammelt. — Korfu!: bei Peleka (Sterneck), Myrtiotissa, um Korfu (Rechinger), am Kastell von Korfu (Bornmüller in der f. 7). Auf den Inseln Levkas!, Ithäkü, Kephallinia!, Zäkynthos!, in Griechenland!: in Aetolikon (Reiser!), um Athen, Phaliron, auf dem Lykavitos, Hymittos, Lavrion, Pärnis gegen Ghasia, bei Marathon, in Argolis bei Nävplion, auf dem Taygetos etc. (Heldreich, Sterneck u.a.!), in Achaja bei Patrae (Haläcsy als 0. minor]), auf den Inseln: Skopelos (Leonis!), Giura (Reiser!), Skyros (K. H. Rechinger!), Euboea!, Petalia (Holzmann!), Aegina!, Kythnos (Tuntas!), Syros!, Milos (loc. class.!); um Saloniki (Toser). — Mazedonien: bei Lundzi nächst Ghevgheli (Dimonie!); auf der Insel Thasos bei Potamia scala, im Mai (Sintenis et Bornmüller), und Theologue (Dimonie!). — Bulgarien, in Herb. Velenovsky!: bei Geren (Stribrny!), Phillipopel (Skovrpil forma laniferal), Sadovo-Stanimaka (Stfibrny!), auf dem Rhodope bei Bela Cerkva (Skorpil!), bei Tvroliza (Urumoff!), Varna (StHbrny). — Türkei: bei Konstantinopel (Noe!), im Belgrader Wald, Mai (K. Krause!), bei Severni (Dörfler!). — Russische Länder: in der südlichen und östlichen Krim (C. Koch als 0. arachnoidea), bei Nikita, Eni-Sala (N. Zelenetzky!), Karasu-bazar im Juni (Gallier!), Atupka, Jalta (Litwinow!); in Gircassien bei Noworossiisk, im Mai (Lipsky!). Asien: Auf der Insel Samos bei Vathy im April (Bornmüller!), auf dem Berge Ambelos (Forsyth!); Insel Leros!, Ima (K. H. Rechinger!). Rhodos: auf Pinardia coronaria Less. (Pichler!), bei Atavyros (Forsyth!), Saria (Forsyth!). Karpathos: Orobanche. ^^5 auf dem Berge Oros und um Olympos, im Mai (Forsyth-Major!), bei Pigadia, im April (Pichler!), Volädha (Pichler, Forsyth!); Lastros (Forsyth!); Halki (Forsyth!), zwischen Pigadia und Menites in der Saat im April (Pichler in der f. 2); auf den Inseln: Kasos bei Argos (Forsyth!), Greta! bei Retimo (Heldreich!), Platania (Reverchon!), Gypern! bei Larnaka (Deschamps). — Anatolien: Bithynien: um Brussa! bei Tschekergeh, im Mai (Bornmüller!), am Fuße des Olymp in der Schlucht Gögderre, im Juni (Born- müller!), bei Thymbra in der Ebene von Trojas!. Lydien: um Smyrna auf Hügeln um Kokarialü und Giöstepe, im Mai (Bornmüller!), in der Bucht von Smyrna im Tale Soghan Dere bei Ilidja, 200 — 300 m Seehöhe, im Mai (Bornmüller!) in der f. 5; auf dem Berge Sipylos bei Magnesia, in 200 — 300 m Seehöhe (Bornmüller! auch in der f. 8); in der Föhrenregion des Berges Yamanlardagh, zwischen Menemen und Magnesia bei Deirmen-dere (Bornmüller!). — Im Pontus Galaticus; am Pontus Euxinus!, bei Amasia, an felsigen Stellen des Berges Lokman, bei 700 — 800 m Seehöhe, im Juli (Bornmüller!), bei Amasia, in 400 — 900 m Seehöhe (Bornmüller!). Lycien: bei Gölbaschi (Luschan!). Pamphylien: bei Adalia!. Carien!. — Syrien: bei Beirut (Ehrenberg!). — Palästina: bei Nazareth (Bornmüller!), Banias auf dem Berge Tabor (nach Boissier). — Meso- potamien: bei Urfa (Haussknecht!). — Transkaukasien: bei AbasTuman (Owerin!). Afrika. Gyrenaica: bei Derna auf Orlaya maritima L. und Apium graveolens L. (Taubert!). — Eritrea: bei Hamasen auf dem Berge Bizen, bei 2480 m Seehöhe, im Jänner 1909 (Fiorü). — Aegypten: in Gärten von Damiette und Rosette im März (Ehrenberg als O. rubellal in Herb. Berlin). Gonspectus formarum O. versicoloris Schultz. A. Flores 1 0—1 2— 20 mm longi. Calycis segmenta plurimum varie profunde bidentata, dentibus angustis, acuminatis ad apicem versus filiformibus. Gorolla tubulosa, tubo vix 5 mm lato. a. Flores 12 — 15, serius — 20mm longi. a. Copiose, non villoso-glandulosa. I. Corolla aequaliter colorata F. !. homochroa. II. Gorolla ad limbum versus imprimis in labio superiore lilacina vel fuscopurpurea, in siccitate subnigrescens. 1. Bracteae corollam longitudine subaequantes . . F. 2. typica. 2. Bracteae corollam longitudine conspicue supe- rantes, in spicae apice comosae. * Calycis dentes latiores F. 3. pseudobarbata. ** Calycis dentes angustissimi, in apice filiformes, corollam longitudine aequantes F. 4. macrophyllon. ß. In omnibus partibus copiosius glanduloso-pilosa, sub- villosa F. 5. lanifera. b. Flores 10 — 12 mm longi. «. Corolla acriter pronus curvata, dilute colorata. Calycis segmenta saepe integra F. 6. campuliflora. ß. Corolla pronus curvata, ad limbum versus purpureo- fusca. Calycis segmenta bidentata dentibus ad apicem versus filiformibus. Planta subvilloso-glandulosa . . . F. 7. corcyrensis. B. Segmenta calycis latissima, inaequaliter bidentata, dentibus lanceolatis, acuminatis. Corolla campanulato-tubulosa, tubo in media parte 6 — 7 mm et in limbo — 12 mm lato. Flores 17— 20 mm longi F. 8. redundans. Forma 1. homochroa G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 238. — monochroa Haläcsy, Consp. fl. Graec. II. (1902) 455; non Beck. — O. pubescens d'Urv. var. pallida Reuter in DC. Prodr. XI. 27; non O. pallida Schultz. — O. superficialis Grisebach in herb. Boissier sec. Reuter. — Gorolla 12 — 15, post anthesim —20 mm longa, subaequaliter ad limbum versus non intensius colorata. 186 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Forma 2. typica G. Beck, Monogr. Orob. (1 890) 239, t. IV, fig. 75. — 0. chrysan- themi F. G. Schultz, Herb, (ex ipso). — 0. versieolor F. G. Schultz, 1. c. — 0. thapsoides Lo Jacono, Crit. sui caratt. delle Orob. in Naturalista Sicil. I. — II. (1882 — 1883), Sep. 50 n. 28 = 0. australis Lo Jacono in Exsicc. Sicil. cent. IV. n. 364 (vidi spec. orig., quorum spica longe cylindracea densissima egregia). — 0. vitalbae Bertol. Fl. ital. VI. (18 44) 441 ex descr. (loc. class. Gampiglia in Etruria). — Gorolla ad limbum imprimis in labio superiore lilacina vel fusco-purpurea, in siccitate obscurior, subnigrescens. Cetera ut in forma 1. Etiam plantas gracillimas minimas, 2 — 3 flores modo gerentes observavi. Frequenter obvia. Forma 3. pseudobarbata G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 239. — Bracteae flores conspicue superantes, in spicae apice comosae. Rarius cum typo. Forma 4. macrophyllon G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 239. — 0. minor v. adenostyla Haläcsy, Beitr. zur Fl. Achaia; 2 8 non Visiani. — Bracteae iis formae prioris aequales. Dentes calycis angustissimi in apice subfiliformes, corollam longitudine aequantes. Forma 5. lanifera G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 239. — In omnibus partibus copiosissime albido-arachnoideo-villoso-glandulosa. Cum typo hinc inde. Forma 6. campuliflora Lo Jacono in G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 239. — 0. campuliflora = 0. pubescens var. campuliflora Lo Jacono in Crit. sui caratt. delle Orob. in Naturalista Siciliano I.— II. (1882 — 1883), Sep. 57 n. 35, t. IX, fig. 1a (male); Lo Jacono Pojero, Fl. Sicil. II. 2. (190 4) 170 (unicum modo exemplar observatum est). — Corolla 10 — 12 mm longa, exigue pronus curvata, dilute colorata. Calycis partes saepe simplices. Sizilien. Forma 7. corcyrensis G. Beck in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 40. — Caulis elongatus, — 40 cm altus. Spica elongata, longe cylindracea, — 27 cm longa, caule longior, Flores parvuli, 10 serius — 12 mm longi. Segmenta calycina bidentata, dentibus sub- filiformibus. Corolla pronus curvata, limbum versus purpureo-fusca, copiose lanuginoso- glandulosa. Corcyra (Corfu): beim Kastell, im April (Bornmüller!). Forma 8. redundans G. Beck apud Bornmüller in Mitt. bot. Ver. Thüring. XXIV. (1908) 96. — Scapus firmus, spica in parte inferiore laxiflora multo brevior. Flores 17 demum — 20 mm longi. Segmenta calycis latissima, glanduloso-subvillosa, inaequaliter bidentata, dentibus lanceolatis, acuminatis, corollam longitudine subaequantibus. Corolla campanulato-tubulosa, in medio tubo 6 — 7 mm, in limbo — 1 2 mm lata, luteola, primum ad limbum versus amethystea, demum fusca. Filamenta subtaeniata, copiosissime pilosa. Stigma purpureum. Sepalis lanceolatis corollaque campanulata praestat. Lydien: auf dem Berge Sipylos ober Magnesia, bei 200 — 300 m Seehöhe, im Mai 1906 (Bornmüller!). Nota. Heldreich (in Fl. de l'ile Egine in Bull, de l'herb. Boissier VI. [1898] 383) formam O. pubescentis commemoravit, quae fide Beck ad O. reticulatam Walk*, transit, quam opinionem errore captam nunquara enuntiavi. Exsiccatae: Bornmüller, Iter Anatol. III. n. 5406, 5407!; PI. Anat. Orient, n. 1244, 2427, 2436!; Iter Syr. (1897) n. 1234!; PI. Lydiae et Cariae exs. (1906) n. 10061!. — Callier, Iter Taur. III. (1900) n. 693!. — Deschamps, Cypern n. 382!. — Forsyth Major, Exsicc. n. 204, 205, 207, 208, 310 — 312, 397, 508, 632, 896 (omnes!). — Heldreich, Herb. norm. n. 668!. — Noe, Iter orient. n. 500 (f. Rouy). — Orphanides, Graec. exsicc. n. 21!. — Th. Pichler, Karpathos n. 5 1 1 , 512, 514!. — Reverchon, PI. de Crete (1883) n. 124!. — Sintenis, Iter trojan. n. 62!. — Sintenis et Rigo, Iter Cypr. n. 37! (sub O. minor). — Taubert, Iter Cyren. n. 156, 379, 506!. Nota. Confer: Reynier, A., V Orobanche pubescens D'Urv. en Provence, sa validite nominale et specifique, in Bull. soc. bot. de France LX. (1913) 325 — 330. 0. arcuata F. G. Schultz in Flora (1843) 129; G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 240. — Parva, pilis albidis sparsim lanuginosa. Sepala obsolete 2 — 3-nervia, e basi ovata lanceolata, integra vel dente divaricato tenuissimo bifida, tubum corollae longitudine aequantia. Corolla tubulosa, arcuata, horizontaliter patens et paene sursum curvata, supra Orobanche. 187 ovarium vix contracta, in fauce ampliata, xerampelina, brevior quam ea 0. minoris' iaciniae rotundatae, denticulatae. Labium superum inferiore multo majus. Stamina supra basim corollae inserta et ultra medium villoso-pilosa. Griechenland: in Attica (Fraas); non vidi. Nota. Forma quaedam parviflora 0. versicoloris Schultz esse videtur. Fide Ind. Kewens. pro specie propria habetur, quod speciminibus authenticis deficientibus et propter descriptionem fere inanem mihi dubium est. Etiam Haläcsy (Consp. fl. Graec. II. 455) hanc plantam non vidit. 62. 0. mauretanica G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 233, t. IV, flg. 72; Guimaraes, Monogr. Orob. in Broteria III. (1 903) 1 48 ; Coutinho, Fl. Portug. (1 9 1 3) 569 ; var. Reverchoni Willk. Prodr. fl. Hispan. suppl. (1 893) 1 87 = 0 . Reverchoni Lange ibidem. — 0. barbata Brotero, Fl. Lusit. I. (1804) 183; Reuter in DG. Prodr. XI. (1847) 23; Reichenbach f., Icon. fl. Germ. XX. (1862) 102, t. 208?; omnes p.p.; vix Poiret. — O. media G. Beck in sched., non Desf. — Gaulis firmus, 12 — 60 cm altus, basi plurimum clavato-incrassatus et — 3 cm crassus, glanduloso-villosus, dilute luteus vel luteo-rubescens, in siccitate dilute fuscus, fuscus vel etiam violaceo-fuscus, copiose vel basi imbricatim interdum parcius squamosus. Squamae ovali-lanceolatae, superiores angustiores saepe angustissimae, glanduloso-pilosae, cauli plurimum accumbentes, 2 — 2,5 cm longae. Spica cylindracea, apice rotundata vel interdum acuminata, rhachi crassa, multi- et densiflora vel in parte basali sublaxiflora, — 28 cm longa. Flores erecto-patentes, 10 — 15 — 22 mm longi; bracteae lineari-ovali-lanceolatae, flores longitudine aequantes vel eos saepe superantes, in spicae apice saepe subcomosae. Calycis partes separatae vel antice paulo connatae, ad medium interdum profunde aequaliter vel rarius inaequaliter bidentatae; dentes saepe divergentes, angusti, longe acuminati, uninervii, glanduloso-pilosi, corollae tubum longitudine aequantes vel breviores. Corolla tubulosa, saepe pronus curvata, ad faucem versus paulo ampliata, extus breviter interdum copiose glanduloso-pilosa, vel horizontaliter patens, glabrescens, viva dilute lutea, rubro-fusco-striata (f. Guimaraes), in siccitate luteo-fusca; linea dorsalis e basi curvata in dorso medio subrecta, in labio supero declivis et iterum curvata; labium superum galeatum, profunde bilobum (rarius integrum vel plicato- emarginatum), lobis magnis patentibus; inferum lobis aequalibus vel medio majore ac plicis magnis praeditum; Iaciniae omnes rotundatae, latae, margine plicato inaequaliter crenulato-dentatae rarius repandae, parce glanduloso-pilosae vel subglabrae. Stamina 1,5 — 3 — 5 mm supra basim corollae inserta. Filamenta in basi cum corollae parte sub- jiciente pilosa, supra glabra vel pilis glanduliferis perpaucis obsita; antherae breviter acuminatae, mucronatae, in siccitate luteo-fuscae. Germen ellipsoideum ; Stylus parce et breviter glanduloso-pilosus vel subglaber; stigmatis lobi subglobosi, verruculosi, anguste conjuncti, probabiliter lutei, f. Guimaraes lateritii vel sordide rubentes, rubicundi vel interdum rubri, sec. Wel witsch ceraceo-rubicundi. Nota. Distinguitur ab O.Picridis Schultz dentibus calycinis non subulatis, angustis, planius- culis, corolla luteola, rubrofusce striata, stigmate lateritio, ceraceo vel rubescente; ab O. densiflora Salzmann spica minus densa longiore, floribus plurimum majoribus, bracteis flores longitudine subaequantibus vel longioribus, staminibus altius insertis, filamentis basi non lobatis. Plantae nutrientes. Achillea ageratum L. (f. Daveau), Calendula algarbiensis Boiss. (f. Daveau), C. microphylla Lange (f. Moller), Convolvulus tricolor L. (f. Wel- witsch, Daveau), Crepis taraxacifolia Thuill. (f. Fernandez), Eryngium campestre L. (f. Welwitsch, Daveau), Helichrysum serotinum Boiss. (f. Welwitsch), Lupinus albus L. ?, Nicotiana glauca Grah., Ononis hispanica L., Scorpiurus subvillosus L. (f. Welwitsch), Tolpis barbata Gaertn. (f. Bourgeau) — omnes apud Guimaraes I.e. O. mauretanica G. Beck wächst nur in der südwestlichen Mediterranprovinz des mediterranen Florengebietes, so in den mittleren und südlichen Provinzen von Portugal: Alto-Alemtejo, Alemtejo littoral, Beira littoral, Baixas de Guadiana, Gentro littoral, Algarve (vgl. Guimaraes), und wurde zuerst am Fuße der Serra de Monsanto von Welwitsch! entdeckt. — Ferner auf Gibraltar: auf der Sprague's Farm, San Roque, Los Barrios Station, im April, Mai (A. H. Wolley-Dod!). — Marokko (Bove n. 243!); bei Goite (Salzmann!), an sandigen Orten bei Tanger (Hackel!). — Algier (Mabille 188 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. u. a. !); bei Mati fou nächst Algier, im Mai (Munby!), um Oran (Munby!), auf dem Berge Djebel Chettabah bei Constantine! Blüht im April, Mai. Conspectus varietatum et formarum 0. mauretanicae G. Beck sec. Guimaräes (1. c. 59). A. Scapus plerumque valde squamosus. Spicae 25 — 40 mm latae, rarius angustiores. Gorollae extus parce glanduloso-pilosae. Calycis dentes corollae tubum longitudine aequantes vel breviores. Planta sicca luteo-fusca. a. Scapus interdum parcius squamosus ; bracteae ovato-lanceo- latae. Calycis dentes in apice filiformiter acuminati. Corollae 1 0 — 18 mm longae; labium superius integrum vel plicato-emarginatum ; antherae perspicue mucronatae . . Var. ß. Welwitsehii. a. Bracteae flores sensim superantes. Corollae labii superioris lobi porrecti. Filamenta 1,5 — 2,5 (rarius — 3) mm alte inserta. Stylus glanduloso-pilosus . . F. 2. Welwitsehii ß. Spicae angustae; bracteae flores longitudine aequantes (genuina). vel parum superantes. Laciniae labii superioris corollae patentes vel reflexae. I. Corollae extus glabrescentes. Filamenta plerumque parce glanduloso pilosa, 3 — 4,5 mm alte inserta. Stylus glaber. Planta subglabra F. 6. Helichrysi. II. Corollae extus parce glanduloso-pilosae. Filamenta ab ima ad mediam partem nonnunquam dense pilosa, 2 — 3 mm alte inserta. Stylus glanduloso-pilosus. Planta copiose albo-pilosa F. 7. leueothrix. b. Scapus valde squamosus; bracteae lanceolatae. Corollae 15 — 22 mm longae. Labium superum corollae bilobum. a. Filamenta 1,5 — 2,5 mm, rarius 3 mm alte inserta. Antherae conspicue mucronatae Var. y. pogonia. I. Spicae apice acuminatae, bracteis longe comosae. Corollae horizontaliter patentes vel pronus curvatae. 1 . Spicae subovatae, densae. Flores pronus curvati. Filamenta inferne usque ad basim corollae verti- caliter decurrentia F. 9. eugenia. 2. Spicae primum densae, demum elongatae, laxae. Flores non genuflexi. Filamenta inferne glan- dulis non decurrentibus, in modum arcus in- curvis instrueta F. 10. Nicotianae. II. Spicae apice rotundatae vel rarius bracteis breviter acuminato-comosae. Corollae erecto-patentes. 1. Flores lutei, sicci luteo-fusci. Filamenta inserta glandulae in modum arcus curvatae et lateraliter subdecurrenti F. 8. pogonia. 2. Flores albo-lutei, sicci flavescentes. Filamenta glandulae subreetae paene oblique inserta. . . F. 11. pyrroleuca. ß. Filamenta 3 — 5 mm alte inserta. I. Calycis dentes aequales, rarius inaequales, uninervii, rarius subtrinervii. Antherae breviter mucronatae . Var. a. mauretanica. 1 . Spica in apice rotundata vel acuminata. Corollae plerumque valde genuflexae, deflexae. Filamenta inferne parce pilosa F. 1. dioristha. 2. Spicae in apice rotundatae. Flores erecto-patentes. Filamenta inferne pilosa F. 2. genuina. Orobanche. 189 II. Calycis dentes inaequales, posticus subtrinervius. Antherae conspicue mucronatae. 1. Spica in apice ut plurimum acuminata, bracteis longe comosa. Bracteae flores valde superantes. Filamenta inferne breviter, vel parce ac breviter pilosa. Planta sicca luteofusca F. 3. pseudopogonia, 2. Spica in apice rotundata. Bracteae minores quam in priore. Filamenta inferne pilosa. Planta sicca lutea F. 4. xeroxantha. B. Scapus parce squamosus. Spicae angustae, ad summum 2 2 mm latae. Gorollae saepe erecto-patentes, 14 — i6mm longae. Planta sicca obscure fusca. a. Calycis partes liberae, tubum corollae longitudine superantes. Filamenta 2,5— 3,5 mm alte inserta Var. ö. pityrodea. b. Galycis partes antice coalescentes, corollae tubum ad summum longitudine aequantes. Corollae extus vix glandu- losae. Filamenta 2 — 2,5 mm alte inserta Var. €. rhyparia. Guimaräes (1. c. 149) varietates et formas huius modo descripsit: Var. a. mauretanica (G. Beck) Guimaräes 1. c. 149. — Spicae 30 — 40 mm rarius 25 mm latae. Flores 16 — 22 mm plerumque 18 — 20 mm longi. Bracteae lanceolatae. Calycis partes bidentatae, dentibus tubum corollae longitudine aequantibus. Gorolla extus parce glanduloso-pilosa vel glabrescens; labium superum bilobum. Filamenta 3 — 5 mm supra basim corollae inserta. Planta sicca flava vel luteo-fusca. Formae sequentes (sub- varietates apud Guimaräes) distingui possunt: Forma 1. dioristha Guimaräes, 1. c. 149 pro subvar. — Spica apice rotundata vel rarius acuminata. Galycis dentes subangusti, aequales rarius inaequales, uninervii vel rarius subtrinervii. Gorolla in medio plerumque valde genuflexa, deflexa, rarius post anthesim erecto-patens, nonnunquam ad faucem versus subdilatata, extus primum glan- duloso-pilosa, serius imprimis in labio superiore glabrescens. Filamenta inferne parce pilosa; antherae breviter mucronatae. Planta sicca luteo-fusca. — ■ Ad 0. apatelam Guim. velut viam sternit. Portugal: Distr. Gentro littoral, Arredores de Lisboa, auf Eryngium campestre L. und Lupinus albus L. (?) (Welwitsch und Guimaräes); Distr. Algarve bei Lagos auf Achillea ageratum L. (nach Daveau bei Guimaräes). Forma 2. genuina Guimaräes, 1. c. 150 pro subvar. = 0. mauretanica G. Beck, 1. c. — Spica apice rotundata. Calycis dentes aequales vel rarius inaequales, uninervii, angusti. Corolla erecto-patens, versus faucem parce dilatata, extus glabrescens. Fila- menta inferne pilosa; antherae breviter mucronatae. Planta sicca luteo-fusca. Portugal: Distr. Centro littoral, Arredores de Lisboa (Welwitsch!). Forma 3. pseudopogonia Guimaräes, I.e. 150 pro subvar. — Spica apice ut plurimum acuminata, bracteis longe comosa. Bracteae flores valde superantes. Galycis partes in basi ovatae, inaequaliter bidentatae, dente posteriore longiore et latiore sub- trinervio instruetae. Corolla primum erecto-patens, postea nonnunquam genuflexa, ad faucem versus subdilatata, extus parce et breviter glanduloso-pilosa. Filamenta inferne breviter vel simul breviter et parce pilosa; antherae perspicue mucronatae. Stylus ple- rumque parce et breviter glanduloso-pilosus, interdum satis piloso-glandulosus, pilis ma- joribus ac minoribus commixtis, rarissime glabrescens. Plantae sicca luteo-fusca. Portugal: Distr. Alto Alemtejo bei Portalegre; Distr. Baixas do Guadiana bei Beja, Coitos (R. da Cunha); Distr. Algarve bei Faro (Bourgeau, Exsicc. n. 2011 non vidi) auf Eryngium campestre L. (f. Daveau) und Tolpis barbata Gaertn. (nach Bour- geau bei Guimaräes). Forma 4. xeroxantha Guimaräes, I.e. 150, t. XIV pro subvar.; f. xeroxantha (Guimaräes) Coutinho, Fl. Portug. (1913) 569. — O. Calendulae Pomel sec. Coutinho, 190 Günther Beck-Mannagefta. — Orobanchaceae. 1. c. ; confer G. Beck, Monogr. Orob. 2 62 = 0. mauretaniea var. Calendulae Coutinho, 1. c. 569. — Spica apice rotundata, densa vel laxa. Bracteae, sepala et corollae siccae flavescentes. Calycis partes in basi ovales, inaequaliter bidentatae vel subintegrae, dente postico longiore et latiore subtrinervio, antico minore vel subnullo praeditae. Corolla in medio valde genuflexa. Filamenta inferne pilosa, 2,5 — 5 mm supra basim corollae inserta. Stylus breviter glanduloso-pilosus. Planta sicca flava. Portugal: Distr. Alemtejo littoral, Ilha do Pecegueiro (Daveau); Distr. Algarve zwischen Portimäo und Lagos (Guimaräes). Var. ß. Welwitsehii Guimaräes, 1. c. 151. — Scapus interdum parcius squamosus. Spica 20 — 30 mm lata. Flores 10 — 15 rarius — 17 mm longi; bracteae ovali-lanceo- latae. Calycis partes saepe integrae, nonnunquam bidentatae, dentibus tubum corollae longitudine aequantibus vel brevioribus apicem versus quandoque filiformibus. Corolla ad apicem versus subangustata, extus glanduloso-pilosa vel glabrescens; labium superum integrum vel plicato-emarginatum. Filamenta 1,5 — 5 mm alte inserta; antherae conspicue mucronatae. Planta sicca luteo-fusca. Fide Guimaräes subvarietates (meo sensu formae) sequentes distinguendae sunt: Forma 5. genuin a Guimaräes, 1. c. 151 pro subvar. = var. Welwitsehii Guim. — Spica densi- rarius laxiflora, apice rotundata vel acuminata, 25 — 30 mm lata. Bracteae flores superantes. Calycis partes in basi ovales, plerumque integrae, nonnunquam in parte media inaequaliter vel subaequaliter bidentatae, dentibus siccis luteis vel luteo- fuscis, nervo uno prominulo obscure violaceo perduetis. Corolla albido-flavescens, dorso amoene violacea, striata, erecto-patens ; labii superi lobi porrecti; laciniae omnes inter- dum apiculatae. Filamenta in basi glandula horizontali lunata instrueta, 1,5 — 3 mm alte inserta. Stylus brevissime glanduloso-pilosus; stigma violaceum. Portugal: Distr. Centro-littoral bei Berlenga auf Calendula algarbiensis Boiss. (n. Daveau), Praia das Macäs (Welwitsch nach Guimaräes). Forma 6. Helichrysi (Guimaräes) Coutinho, Fl. de Portug. (1913) 570; var. Wel- witsehii subvar. Guimaräes, 1. c. 151. — Planta glabrescens, minor, minus squamata. Spica elata, laxiflora, apice rotundata, 20 — 25 mm lata. Bracteae flores longitudine aequantes. Flores 12 — 15 mm longi. Calycis partes integrae vel in medio aut supra subaequaliter bidentatae, dentibus luteo-fuscis, nonnunquam divaricatis, saepe subtrinerviis, corollis brevioribus. Corolla erecto-patens, interdum genuflexa aut subdeflexa; labii superi lobi patentes reflexi. Filamenta 3 — 4,5 mm alte, suboblique glandulae lunatae inserta, in- ferne plus minusve pilosa. Portugal: Distr. Centro littoral, Pharol da Guia, auf Helichrysum serotinum Boiss. (Welwitsch als O. littoralis Welw. in sched. nach Guimaräes); Distr. Alemtejo littoral bei Trafaria (Daveau f. Guimaräes). Forma 7. leueothrix (Guimaräes) Coutinho, Fl. de Portug. (1913) 570 = subvar. Guimaräes, I.e. 152. — Scapus cum squamis bracteisque copiose albopilosus. Calycis partes profunde bifidae, corollae tubum longitudine subaequantes. Filamenta nonnun- quam ad medium usque dense pilosa, 2 — 3 mm alte inserta. Stylus glanduloso-pilosus; stigma ceraeeo-rubieundum (f. Welwitsch). Portugal: mit der vorigen Form. Nota. Fide Guimaräes (I.e.) O. Welwitsehii Guim. O. Oxanonis Reut, affinis et prae- sertim per formam leueothrix Guim., sed ex eius sensu varietas O. mauretanicae Beck ha- benda est. Var. /. pogonia Guimaräes, I.e. 152. — Spica 30 — 35 mm lata. Flores 15 — 2 0 mm longi. Bracteae lanceolatae. Calycis partes bidentatae rarius integrae, dentibus tubum corollae longitudine aequantibus. Corolla extus parce glanduloso-pilosa vel gla- brescens; labium superum bilobum. Filamenta 1,5 — 2,5 mm alte inserta; antherae conspicue mucronatae. Stylus plerumque vix glandulosus. Planta sicca luteo-fusca, rarius lutea. Formae sequentes (subvarietates fide Guimaräes) observantur: Forma 8. genuina —pogonia Guim. 1. c. — O. barbata Brot. Fl. Lusit. I. 183 Orobanche. ig^ et Phytogr. Lusit. II. 146, t. 142, fig. 1 (confer notam ad finem 0. minoris). — Spica cylindracea, elongata, multiflora, apice densa, rotundata, rarius bracteis breviter acumi- nata, inferne laxiflora. Bracteae flores superantes, rarius longitudine aequantes, interdum horizontaliter porrectae. Galjcis partes parum infra medium inaequaliter bidentatae, dentibus angustis subulato-subfiliformibus uninerviis rarius subtrinerviis. Corolla 17 — 20 mm longa, lutea, sicca luteo-fusca rarius flavescens; linea dorsalis in medio sub- recta; labii inferioris laciniae fere aequales, frequenter denticulato-crenulatae. Filamenta inferne subcopiose pilosa, glandulae lunatae subdecurrenti inserta. Portugal: Distr. Gentro littoral an mehreren Orten auf Gonvolvulus tricolor L., Scorpiurus subvillosa L. (Welwitsch und andere nach Guimaraes); Distr. Alemtejo littoral bei Villa nova de Milfontes auf Ononis hispanica L. (Welwitsch nach Guimaraes). Forma 9. eugenia (Guimaraes) Brot. Fl. Lusit. 1. c. = subvar. Guimaraes, 1. c. 153. — Scapus siccus profunde sulcatus. Spica densiflora, ovoideo-acuminata, bracteis longe comosa. Flores plerumque pronus curvati, serius deflexi. Bracteae flores supe- rantes, valde albo-glanduloso-pilosae. Calycis partes in medio inaequaliter lanceolatae, bidentatae vel rarius integrae, dentibus lanceolatis, uninerviis vel subtrinerviis. Corolla sicca luteo-fusca; linea dorsalis in medio curvata; labium inferius lobo medio lateralibus majore et laciniis omnibus remote crenulato-repandis, plerumque patentibus instructum. Filamenta inferne parce pilosa, deorsum versus decurrentia, suboblique inserta. Stylus vix glandulosus vel parcissime et breviter glanduloso-pilosus. Portugal: Distr. Beira littoral, Arredores de Goimbra (Moller nach Guimaraes). Forma 10. Nicotianae (Guimaraes). — 0. Nicotianae glaucae Welwitsch fide Guimaraes. — Var. pogonia subvar. Nicotianae Guim. 1. c. 153 non Wight. — Spica prius denso-acuminata, bracteis comosa, dein inferne valde laxiflora. Flores horizonta- liter patentes, remoti. Bracteae ovato-lanceolatae, albo-pilosae, flores superantes vel longitudine aequantes. Calycis segmenta profunde bipartita, dentibus lanceolato-aristatis, tubum corollae superantibus vel rarius longitudine aequantibus. Corolla 15 — 17 mm longa, extus subtiliter glanduloso-pilosa ; linea dorsalis tota curvata vel in medio parce subrecta; laciniae in margine crenulato-inciso-denticulatae. Filamenta ad medium usque copiose pilosa; antherae mucronibus divergentibus instructae. Stylus brevissime glan- duloso-pilosus vel subglaber. Portugal: Distr. Centro littoral bei Lumiar auf Nicotiana glauca Grah. (Wel- witsch nach Guimaraes). Forma 1 1. pyrroleuca (Guimaraes, 1. c. 1 53 pro subvar.). — Bracteae flores longi- tudine aequantes vel rarius superantes. Flores 1 5 mm longi. Corolla albo-lutea, sicca flavescens. Glandula insertionis staminum subrecta. Cetera ut in f. pogonia. Portugal: Distr. Centro littoral, Arredores de Lisboa, auf Gonvolvulus tricolor L. (J. Daveau, R. da Cunha, Pereira Coutinho nach Guimaraes). Var. ö. pityrodea Guimaraes, I.e. 154. — Tota planta fusca, obscure copioseque rufo-furfuracea, pubescens. Scapus modice squamosus. Spica angusta (15 — 20 mm lata), inferne valde laxiflora. Flores 1 5 — 1 6 mm longa, erecto-patentes. Bracteae flores valde superantes. Calycis partes liberae, extus undique pilosae, infra medium bifidae vel tri- fidae, dentibus trinerviis, inaequalibus, corollae tubum superantibus. Corolla angusta, extus copiose glanduloso-pilosa; labium superum emarginatum, subintegrum vel bilobum. Filamenta 2,5 — 3,5 mm supra corollae basim inserta, inferne imprimis in lateribus pilosa, superne glabra vel parcissime glanduloso-pilosa. Antherae siccae fuscae vel dilute fuscae, perspicue mucrone albo praeditae. Stylus parce breviterque glanduloso-pilosus vel subglaber. — Ab 0. Scolymi Pomel, cui valde similis, fide Guimaraes, calycis partibus antice liberis (non coalescentibus), spicis superne densifloris inferne valde laxis (non undique densifloris) praeeipue differt. Portugal: Distr. Algarve bei Loule auf Grepis taraxaeifolia Thuill. (Fernandez nach Guimaraes). Var. e. rhyparia Guimaraes, 1. c. 154. — Planta sicca sordide fusca, parce pubes- cens. Scapus leviter striatus, modice squamosus. Spica angusta, 20 mm lata. Flores 192 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. erecto -patentes vel patentes, 1 5 mm longi. Bracteae flores longitudine aequantes vel iis breviores, non lanato-furfuraceae. Caljcis partes plerumque antice coalescentes, basi ovatae, supra medium bidenlatae, dentibus uninerviis, in apice filiformibus instructae. Gorolla angusta, extus vix glandulosa; linea dorsalis in media parte parce curvata; labium superum galeatum, plicato-emarginatum; inferum subaequaliter trilobum; laciniae omnes minimae, in margine repando-crenulatae, glabrae. Filamenta 2 mm alte inserta, superne glandulosa, inferne latissima, uninervia, parce pilosa. Stylus brevissime glan- duloso-pilosus. — Fide Guimaraes ab 0. Scolymi Pomel differt »spicis elongatis, laxis (non densifloris), bracteis (sicut scapo) non furfuraceo-pubescentibus sed scabris, parce pilosiSy corollis in medio non subinflatis, laciniis crenulatis (non denticulatis) ; calycis partibus integris vel forsitan minus profunde bidentatis, etc.; ab 0. Clausonis Pomel caljcis dentibus medium tubum corollae non aequantibus etc.« Portugal: Distr. Beira littoral bei Buarcos auf Calendula microphylla Lange (Moller nach Guimaraes). Exsiccatae. Bourgeau, Exs. Lusit. n. 2011 (f. 3 sec. Guimaraes). — Wel- witsch, Iter lusit. n. 209 (sub 0. barbatal). 0. Calendulas Pomel, Nouv. Mater, fl. atl. in Bull. soc. de climatol. d'Alger (1874) HO; Beck, Monogr. Orob. 262; Battand, et Trabut, Fl. de l'Algerie (1888 — 1890) 662. — Caulis striato-angulatus basi paulo incrassatus, pubescens vel glabrescens, parce squa- matus. Spica longa, plus minus laxiflora. Bracteae ovato-lanceolatae, furfuraceae, plus minus corollas superantes. Calycis partes separatae, integrae vel bifidae; dentes lanceo- lati, subuninervii, acuminati, corollae tubum longitudine aequantes. Corolla aequaliter tubulosa, paulo ampla, tenuiter arcuata, opaca, puberula, ad apicem versus subangustata et sub limbo paulo geniculata, limbo mediocri; labium superum subemarginatum, paulo fornicatum, denticulatum ; inferum lobis patentibus denticulatis et medio paulo majore rotundo praeditum. Stamina in quarto infimo tubi inserta; filamenta in basi pubes- centia. Stylus glandulosus, stigma bilobum. — Gorolla sub limbo angustata certe ad 0. Hederae Duby accedens sed fide Goutinho, Fl. de Port. (1913) 569 = 0. maure- tanica var. Calendulae et notis his insignis: Spica subdensiflora vel plus minus laxi- flora, 2,5 — 3 cm lata. Flores 15 — 18 mm longi, conspicue sub limbo constricti, labio supero emarginato instructi. Bracteae flores superantes. Caulis 20 — 30 cm altus, minor et minus squamatus quam in O. mauritanica typica. Planta nutriens: Calendula suffruticosa Vahl (sec. Pomel). Portugal: Berlengas, Praia das Macäs, Milfontes (nach Coutinho); nicht gesehen. — Algerien: bei Oran, Ouedel Hamman = Habra (nach Pomel), nicht gesehen. O. Scolymi Pomel, Nouv. Mater, fl. atl. in Bull. soc. de climatol. d'Alger (1874) 108; Beck, Monogr. Orob. 2 35; Battand, et Trabut, Fl. de l'Algerie (1888 — 1890) 663. — Planta valida, multicaulis, lutea. Caulis incrassatus, 30 — 80 cm altus, infra imbricatim supra laxe squamatus, teres, furfuraceo-pubescens, squamis late lanceolatis. Spica cum floribus densissimis et bracteis corollas longitudine superantibus, aequantibus vel brevioribus, squamis aequalibus, furfuraceo-lanatis, lanceolatis, longe acuminatis et subulatis. Calycis aequaliter pilosi segmenta antice coalita vel libera, multinervia, usque ad medium vel profundius bidentata, ovata, dentibus brevibus acutis vel subulatis, vix inaequalibus, longitudine tubum corollinum subaequantibus. Corolla 15 — 20 mm longa, tubulosa, in medio subinflata, patens, aequaliter et in dorso regulariter arcuata, dilute lutea, in siccitate fuscescens, glanduloso-pilosa; labium superum galeatum, integrum; inferum lobis patentibus rotundatis, medio ceteris majore et plicis magnis praeditum; laciniae omnes denticulatae. Stamina in tertia vel quarta corollae parte inferiore inserta; filamenta subulata, in basi pilosa, supra paulo glandulosa. Stylus imprimis in apice germinis glanduloso-pilosus vel glabrescens. Planta nutriens: Scolymus maeulatus L. (sec. Pomel) et Sc. grandiflorus Desf. (f. Battandier et Trabut). Algerien: bei Beni Chougraw, 10 km südlich von Perregaux, im Mai (Pomel). Orobanche. iqq Nota. Descriptionibus autorum discrepantibus difficile est de hac planta judicare. Mea sententia et judicio Guimaräes (in Broteria III. [1903] 4 57) ad gregem 0. mauretanicae G.Beck pertinet, nisi e Minoribus excludenda sit. 63. 0. aethiopica G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 258, t. IV, fig. 82**. — Gaulis subfirmus vel tenuior, basi paulo incrassatus, ibi copiose supra parce squamatus, Stria tus glanduloso-pilosus, — 40 cm altus. Squamae infimae glabrae, ovales, superiores longiores copiose glanduloso-pilosae. Spica cylindracea, laxissima, multiflora, scapo squamato saepe longior. Flores erecto-patentes, 15 — 20 mm longi. Galycis partes plurimum antice alte connatae rarius liberae, late ovali-oblongae, acuminatae, nervosae, integrae vel apice rarius ad medium subaequaliter profunde bidentatae, dentibus parallelis acuminatis, tubum corollae vel corollam longitudine aequantibus, carinatis, glanduloso-pilosis. Corolla tubu- losa, ad faucem versus paulo ampliata, ochroleucaf?), in siccitate dilute fusca, extus glanduloso-pilosa; linea dorsalis e basi curvata in medio dorso subrecta, ad labium superum acrius curvata et declivis; labium superum integrum vel emarginatum, lobis porrectis rotundatis; inferum lobo medio majore praeditum; laciniae omnes in margine profunde inaequaliter denticulatae, subglabrae, plicatae. Stamina 2 — 3 mm supra basim corollae inserta, infra cum corollae parte subjiciente subcopiose pilosa, supra glabra; antherae breviter mucronulatae, in siccitate fuscae. Germen ovatum; Stylus parce bre- viter glanduloso-pilosus; stigma bilobum, luteum. Afrika. Eritrea: Hamasen bei Sluida, in 960 m Seehöhe, im April (Fiori in Herb. Levier!). — Aethiopien: in Faba-Fe\dem ober Fassoglu und Tumad Kassan, im Jänner (Kotschy, Exsicc. aus dem Jahre 1838, n. 426 in Herb. Wien!). Nota. Habitu O. minori Sutt. similis, sed sepalis antice plurimum alte connatis magis lanceolatis parallelis (non subulato-filiformibus) differre videtur. 64. 0. densiflora Salzmann, PI. Hisp. Ting. exsicc. (1825); vidi spec. origin.!; Reuter in DG. Prodr. XI. 19; Willkomm, Prodr. fl. Hisp. II. 622; Beck, Monogr. Orob. (1890) 232, t. IV, fig. 71; Battand, et Trabut, Fl. de l'Algerie (1888—1890) 660; Merino, Fl. descr. de Galicia II. (190 6) 51; Guimaräes, Monogr. Orob. in Broteria HI. (1903) 141; non Moris, Fl. Sard. III. 2 49 et aliorum. — O. crinita Reichenb. Iconogr. VII. fig. 922 (optime); non Viviani. — Scapus firmus, 15 — 40 cm altus, in basi modice incrassatus, striatus, copiose saepe dense, rarius parcius squamatus, infra subglaber, supra copiose glanduloso-pilosus, interdum undique subglaber, in siccitate fuscus, hinc inde etiam rubro-fuscus, atro-purpureus vel subnigrescens. Squamae inferiores ovales et glabrae, superiores angustae, lineari-lanceolatae, acuminatae, erectae, copiose glanduloso- pilosae rarius parce glanduloso-pilosae, 2 — 3 cm longae, — 5 mm latae. Spica capitata, ovata vel breviter cylindracea, basi subtruncata, apice breviter acuminata et bracteis plurimum eleganter comosa, rarius rotundata, multiflora et plurimum densissima. Flores compacti, horizontaliter patentes, parvuli, plurimum 10 — 15, rarius — 19 mm longi. Bracteae angustatae, squamis aequales, longe et tenuiter acuminatae, flores longitudine superantes, eos aequantes vel iis breviores, glanduloso-villosae. Calycis partes antice connatae vel liberae 2—3, e basi ovali profunde inaequaliter vel subaequaliter biden- tatae; dentes angusti, longe acuminati, apice subfiliformes vel subulati, nervo unico firmo perducti, longe glanduloso-pilosi, corollae tubum longitudine aequantes vel bre- viores. Corolla tubulosa, ad faucem versus paulo ampliata, lutescens (s. WTillkomm), in siccitate dilute luteo- vel rubro-fusca, concolor, extus parce glanduloso-pilosa, sub- glabra; linea dorsalis aequaliter leviter curvata, rarius in medio dorso subrecta vel sub- concava, in labio supero subdeclivis aut subdeflexa; labium superum plicato-emarginatum vel hinc inde profunde bilobum, galeatum, lobis porrectis rotundatis; inferum subaequa- liter trilobum vel lobo medio majore et lobis subparvulis rotundatis vel subtruncatis et plicis subhemisphaericis magnis praeditum; laciniae omnes plicatae, margine inaequaliter profunde saepe inciso-denticulato-crenulatae et glabrae. Stamina paulo 1,5 — 4 mm supra corollae basim inserta; filamenta infima basi in uno latere vel utroque auriculato- vel abrupte lobato-ampliata, infra parce rarius subcopiose pilosa vel in staminibus labii superi glabra, supra sub antheris glabra vel pilis glanduliferis perpaucis obsita; antherae A. Engler, Das Pflanzenreich. IV. (Embryophyta siphonogama.) 261. 13 194 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. acuminatae, raro connectivo cornutae, in sutura interdum pilosulae, mucronatae, in sicci- tate corollae ea paulo dilutiores. Pollen 25 — 30 f.i. Germen ellipsoideum, supra glabrum vel parce glanduloso-pilosum; Stylus brevis, parce breviterque glanduloso-pilosus rarius glaber; stigma bilobum serius bicrure, lobi primum hemisphaerici vel subglobosi, vix confluentes, in sinu interposito sulco tenui transversali perducti, lutei. Capsula ellipsoidea 8 mm longa. Semina globoso-ellipsoidea, 0,28 — 0,32 mm longa; cellulae testae punc- tato-porosae. Plantae nutrientes. Lotus creticus L.(!); Medicago marina L. (sec. Fritze\ Ononis spec. (sec. Reverchon), Leguminosae cultae (sec. Wel witsch); Carlina co- rymbosa L. (sec. Welwitsch f. Guimaräes), Thrincia hispida Roth (Daveau f. Guimaräes). 0. densiflora Salzmann bewohnt vornehmlich die südwestliche Provinz des mediterranen Florengebietes und ist im südlichen Portugal und in Spanien bis nach Galicien (42° 20' n. Br.) nachgewiesen worden. Im Osten wurde sie noch auf der Insel Malta beobachtet. In Marokko findet sie sich bei Tanger und Tetuan. (Siehe die Karte 66 in: Die Pflanzenareale, 1. Reihe, Heft 7.) Sie blüht im April — Juni. Portugal: bei Lissabon zwischen Ajuda und Quelez (nach Coutinho, Fl. Portug. [1913] 569), bei Castro-Marim nächst Algarve (nach Gandoger in Bull. soc. bot. France XLVIII. [l 90 1] 409). — Spanien: bei Palmones und Algeciras an sandigen Stellen (flackel und Winkler!), in der Sierra de Gartania in Andalusien (Reverchon), nach Willkomm bei Jaen im Madrider Felde und bei Pto de St. Maria in Baetien; in Ga- licien um Aldea de San Cosme, Ayuntamiento de Irujo, Orense (nach Merino, Fl. descr. Galic. II. [1906] 51). — Auf der Insel Malta an der Küste bei Marfa, im Mai (Som- mier in der Var. ß\). Afrika: in Marokko bei Tanger (Salzmann!) und an der Mündung des Flusses Tetuan bei Gasa blanca (nach Ball). Gonspectus varietatum et formarum O. densiflorae Salzm. A. Galycis dentes separati. Flores glanduloso-pilosi Var. a. genuina. a. Antherae breviter mucronulatae. ct. Gaulis copiose squamatus. Flores densissimi. Flores 10 — 15 mm longi F. 1. typica. ß. Caulis parce squamatus. Spica minus densa. Flores 11 — 19 mm longi. Linea dorsalis in medio dorso sub- concava F. 2. erythrina. b. Antherae longe mucronulatae. Caulis copiose squamatus. Spica abbreviata. Stylus minus et brevius glanduloso- pilosus F. 3. macraichma. B. Calycis dentes alte connati. Corolla primum glanduloso-pilosa demum glabrescens, ochroleuca Var. ß. melitensis. Var. a. genuina G. Beck. — O. densiflora Salzm. 1. c. — Calycis dentes sub- divergentes, liberi. — Frequenter occurrit. Forma 1. typica Guimaräes, I.e. 143. — Caulis copiose squamatus, supra piloso- furfuraceus. Spica cum floribus horizontaliter patentibus, stricte congestis ut plurimum 10 — 15 mm longis. Corollae linea dorsalis curvata; labium inferum subaequaliter tri- lobum, laciniis frequenter inciso-denticulatis. Stamina 1,5 — 3 mm alte inserta. An- therae paene breviter mucronulatae. Planta satis glanduloso-pilosa, sicca dilute lutea vel rubro-fusca. Forma 2. erythrina Guimaräes, J. c. 143 pro var. — Caulis parce squamosus. Spica apice bracteis filiformibus acuminato-comosa, floribus patentibus minus compactis, 15 — 17 — 19 mm longis. Calycis partes antice brevius coalescentes vel liberae. Corollae linea dorsalis in parte media ut plurimum coneava, superne parum curvata. Lacinia media labii inferi reliquis major; laciniae omnes (raro non dense) inciso-denticulatae. Orobanche. 195 Filamenta 1 — 2 mm alte inserta; antherae longius mucronulatae. Stylus infra stigma minus incurvus. Cetera ut in forma typica. Planta sicca rubro-fusca vel nigrescens, undique modice glanduloso-pilosa aut glabrescens. Portugal: Distr. Gentro littoral, Arredores de Lisboa, auf kultivierten Leguminosen (Welwitsch nach Guimaräes). Forma 3. macraichma Guimaräes, 1. c. -144 pro var. — Caulis copiose squa- mosus, imprimis ad apicem versus breviter glanduloso-piloso-furfuraceus. Squamae lineari-lanceolatae, 10 mm circiter longae, piloso-furfuraceae. Spica globosa vel parce elongata, 3 — 7 cm longa, densi- et multiflora, in apice rotundata. Flores horizontaliter patentes, angusti, 11 — 17 mm longi. Bracteae lineari-lanceolatae, interdum corollas longitudine subaequantes, plerumque iis paulo breviores, apice spicae comam brevem rotundam interdum formantes. Galycis partes liberae vel rarissime breviter coalescentes, subaequaliter bifidae, rarius dente antico minore praeditae; dentes subulati, uninervii, tubo corollae breviores. Gorolla sicca obscure luteo-fusca, concolor, extus parce glan- duloso-pilosa, subglabrescens ; linea dorsalis in basi curvata, in medio dorso subrecta, in labio supero subdeclivis, interdum in parte media genuflexa aut subdeflexa; labium superum plicato-emarginatum ; inferum lobis subaequalibus rotundatis vel truncatis in- structum; laciniae omnes frequenter inciso-crenulatae , rarius denticulatae. Filamenta 1,5 — 4 mm alte oblique inserta, ut plurimum in basi uno latere (rarius utroque) bre- vissime elongata, sublobata, plerumque paulo superius attenuata, rarius subtrivenosa, inferne infra medium satis pilosa, supra glabrescentia; antherae siccae fuscae, longe mucronulatae. Stylus tenuis, longior quam in aliis formis, parce glanduloso-pilosus, pilis brevibus (rarius uno alteroque reliquis longiore) praeditus vel omnino glaber. Planta sicca fere fusca. Portugal: Distr. Gentro littoral, Arredores de Lisboa, auf Carlina corymbosa L. (Welwitsch nach Guimaräes) und im Distr. Alemtejo littoral auf Thrineia hispida Roth (Daveau nach Guimaräes); blüht im April — Juni. Nota. Fide Guimaräes (1. c.) medium tenet inter 0. densifloram Salzm. et 0. loricatam Reichenb. et ex utrave est enata; ideoque prope illas certe locanda est. Eique magis affinis videtur forma typica 0. densiflorae, a qua differt: bracteis brevioribus, filamentis inferne magis pilosis, in insertione minus dilatatis, antheris longius mucronulatis, stylo minus et brevius glan- duloso piloso sed ipsi aliis notis valde affinis; ab 0. loricata Reichenb. indumento staminum et styli, longitudine bractearum, floribus non erecto-patentibus, sed varietati balsensi Guim. valde affinis videtur. Var. ß. melitensis G. Beck. — Dentes calycini alte connati. Gorolla initio glan- duloso-pilosa, demum glabrescens, albo-flavesceus. Malta: an der Küste bei Marfa, im Mai (Sommier!). Praeterea formam quandam (comutam = 0. cornuta G.Beck, Monogr. Orob. 233) antheris connectivo cornutis, labio supero minus profunde bilobo, spica laxiflora et floribus remotissimis praeditam d. Reverchon detexit, quae abnormis videtur. Exsiccatae: Bourgeau, PI. Hisp. exsicc. n. 376 (non vidi). 65. 0. hadroantha G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 242, t. IV, fig. 77. — 0. minor Boiss. in sched. — Gaulis 15 — 22 cm altus, firmus, basi bulboso-incrassatus et fibrillis crassis praeditus, plures consociati, in siccitate striatus, glanduloso-pilosus, fuscus, co- piose squamatus. Squamae inferiores subimbricatae glabrae, superiores lanceolatae, scapo subaccumbentes, parce glanduloso-pilosae, 10 — 13 mm longae. Spica cylindracea, densi- et multiflora, fructifera modo basi laxiflora, apice rotundata, 5 — 16 cm longa, scapo squamato saepe longior. Flores erecto-patentes, 13 — 15 mm longi. Bracteae squamis aequales, flores longitudine aequantes vel paulo breviores. Calycis partes separatae, e basi ovali inaequaliter usque ad medium bidentatae; dentes acuminati, trinervii, nervo medio in siccitate prominulo, glanduloso-pilosi, corollae tubum longitudine subaequantes vel paulo breviores. Gorolla anguste tubulosa, ad limbum versus vix ampliata, leviter pronus curvata, in siccitate in limbo dilute fusca, basim versus subalbida, extus glan- duloso-pilosa; linea dorsalis e basi curvata in medio dorso subrecta vel paulo curvata, 13* 196 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. in labium superum paulo declivis, ad finem eius arrecta; labium superum carinatum, plicato-emarginatum, lobis brevibus patentibus; inferum lobo medio majore et plicis magnis praeditum; laciniae omnes rotundatae, plicatae, in margine subglabro inaequa- liter crenulato-dentatae. Stamina 3 — 4 mm supra basim corollae inserta; filamenta infra dilatata cum tota corollae parte subjiciente ultra medium villosa, pilis glanduliferis lon- gissimis supra immixtis, sub antheris glabra; antherae longe acuminatae et mucronu- latae, in sutura saepe puberulae, in siccitate dilute fuscae. Pollen 30 \i. Germen sub- cylindraceum ; Stylus glaberrimus; stigmatis lobi rotundati confluentes, sulco transversali profundo perducti, verruculosi, lutei. Capsula oblongo-ellipsoidea, 8 mm longa. Semina 0,3 — 0,38 mm longa; cellulae testae punctato-porosae. Kleinasien: bei Sabandja (Wiedemann in Herb. Petersburg!); im Tale von Indsche Su bei Angora bei 850 m (K. Krause!). Nota. Ab 0. minore Sutt. et 0. Qrisebaehii Reuter spica densissima, filamentis ultra me- dium (2/3 — 3/4) villosissimis, stylo glaberrimo, insuper stigmate probabiliter luteo optime dis- tinguitur. 66. 0. Grisebachii Reuter in DG. Prodr. XI. (1847) 28; vidi spec. orig.; Beck, Monogr. Orob. 2 40, t. IV, fig. 76; Haläcsy, Consp. fl. Graec. II. 455. — O. oondensata Griseb. Spie. fl. Rumel. II. (1844) 56 excl. icon. cit. non Moris et al. — O. striata Reuter in DG. Prodr. XI. (1847) 28 ex maxima parte; exemplaria originalia a me inspeeta etiam O. versicolorem complectuntur. — O. palaestina Boissier, Fl. Orient. IV. 50 6 p. p.; vidi spec. orig. a d. Boissier determinata; non Reuter. — Caulis 18 — 57 cm altum, basi paulo vel clavato-incrassatus, — 3 cm crassus, ochroleucus, in siccitate fuscus, stri- atus, dense albido- vel rubescenter glanduloso-pilosus, pilis glanduliferis brevibus sub- tomentosis, basi parce, altius subcopiose squamatus. Squamae ovali-lanceolatae, superiores lanceolatae, ereetae, inferiores glabrae, superiores sensim magis remotae, glanduloso- pilosae, 1 — 2,8 cm longae. Spica cylindracea, — 5 cm crassa, apice rotundata, densi- et multiflora, basi mox laxiflora, 5 — 26 cm longa. Flores primum densissimi, erecto- patentes, serius subpatuli 12 — 15 demum 18 rarius — 20 mm longi. Bracteae e basi ovali acuminatae, corollas longitudine aequantes vel paulo superantes. Galycis partes separat ae, e basi ovali integrae vel profunde inaequaliter bidentatae; dentes longe acu- minati, nervo uno majore et saepe pluribus tenuioribus perducti, glanduloso-pilosi, co- rollae tubum longitudine aequantes vel paulo superantes. Corolla tubulosa, albida vel ochroleuca (etiam violascens sec. Heldreich) in siccitate basi subalbida vel fusco-lutea, ad faucem versus obscurius colorata fuscescens, extus glanduloso-pilosa, in limbo glabra; linea dorsalis e basi curvata in dorso subreeta, in labium superum complanata vel arcuato-declivis ; labium superum integrum vel plurimum plicato-emarginatum, lobis sub- rotundis patentibus ; inferum lobis subaequalibus rotundatis vel subacutis et plicis magnis praeditum; laciniae omnes inciso-crenulato-dentatae, margine glabrae. Stamina 3 — 4 mm oblique supra basim corollae inserta; filamenta a basi ultra medium longe pilosa, supra glabra; antherae breviter acuminatae, in sutura puberulae, in siccitate luteo-fuscae ; pollen 25 — 35 f.i, Germen cylindraceum ; Stylus brevis non copiose rarius copiosius glanduloso-pilosus, saepe subglaber; stigma bilobum, lobis verrueulosis, violaceis (sec. Heldreich), vel purpureis (sec. Grisebach), albis etiam (sec. Forsyth) munitum. Capsula 9 — 10 mm longa. Semina 0,35 — 0,4 4 mm longa; cellulae testae punctato- porosae. Plantae nutrientes. Parasiticam vidi ad radices Coronillae parviflorae W. — Indicantur porro: Cichoriaceae et Leguminosae non aecuratius indicatae, Gampanula persicifoliaL. (s. Grisebach), Compositae, Ononis et Onobrychis spec. (s. Rechinger f.). Nota. Fide Ind. Kew. I. 373 ad O. minorem Sutt. pertinet, quem errorem plantae origi- nales a me visae demunt. O. Qrisebaehii Reuter differt ab O. versicolore corolla ampliore, indumento breviore caulis ac styli, corolla in labio supero non obscurius colorata neque pilis glanduliferis (quasi lanugine) obsita, itaque varietas O. versicoloris forsan elanuginosa esse possit. Multis notis O. minori Sutt. approximatur ac ab O. Picridis Schultz difficulter caule firmiore breviter glanduloso-piloso, floribus minoribus pallidioribus, labio supero vix emarginato distinguitur. Orobanche. 297 0. Grisebachii Reuter wächst in den östlichen Mittelmeerländern von Europa und Vorderasien meist auf sandigen, unkultivierten Orten in der Nähe des Meeres, auch in Feldern, Weingärten, an felsigen Stellen bis 1300m Seehöhe und blüht vom April bis Juli. Griechenland: um Athen auf der Akropolis (Haussknecht!); um Phaliron, im April (Heldreich!); Sparta [0. Grisebachii orig. Heldreich!). — Thessalien: in Bergwiesen um Kalampaka gegen Wutades (Sintenis!); auf der Sporadeninsel Skopelos gegen das Kloster Evangelistria und auf der Insel Skyros bei Skyros und am Bache Achilli (R. H. Rechinger f.!) auf trockenen buschigen Gehängen. — Rumelien: bei Hagion Oros (nach Grisebach). — Thracien und Makedonien: auf der Insel Thasos bei Limenas, Potamia-scala, im Mai und Juni (nach Sintenis und Bornmüller); auf der Halbinsel Hagion Oros bei Karyaes, auf dem Athos bei Kerassia (Sintenis und Bornmüller nach Bornmüller in Bull, de l'herb. Boiss. 2. ser. IV. [ 1 9 0 4 J 684); Saloniki (Adamovic!). — Hayek, Prodr. Fl. Balcan. II. (1929) 222. Klein-Asien: Troas, bei Kharput und Pekenik im Juni 1889 (Sintenis!); am Bulgurhi dagh bei Skutari (K. Krause!). — Phrygien: bei Akscheher am Fuße des Berges Sultandagh, bei 1000 m Seehöhe, im Juni 1899 (Bornmüller!). — Pam- phylien: bei Egirdir und Menavgat (Heldreich!). — Paphlagonien : Tossia, in Wein- gärten bei Besch-tscham, im Juni 1892 (Sintenis als O. hadroa?itha\); am Mykale (Samsun dagh), bei Prione (K. Krause!). — Gilicien: am Flusse Melas bei Alaya (Heldreich als O. striata orig.!). — Pontus australis: bei Siwas an felsigen Stellen bei 1300 m Seehöhe, im Juli 1890 (Bornmüller!). — Lydien: am Yamanlar dagh um Smyrna (f. lydia, Bornmüller!). — Creta: Platania bei La Canee im Mai (Re- verchon!). — Kasos: bei Poli, Argos (Forsyth!). — Karpathos: auf dem Berge Oros bei Olympos (Forsyth!). — Palaestina: bei Naplouse und Banias (O. palae- stina Boiss.!). Afrika: Ägypten, in Palmhainen bei El Marg, im April 1908 (Bornmüller!). Plantae exsiccatae: Bornmüller, Iter Anatol. or. n. 2433!; Iter Anat. III. n. 5403, 5404! — Forsyth, Exsicc. n. 207, 896a! — Reverchon, PI. Crete n. 1 2 4 ! — Sintenis, Iter Troj. n. 777!; Iter Thess. (1896) n. 552!; Iter orient. n. 4150! Forma lydia G. Beck. — O. Grisebachii Reuter f. lydia G. Beck apud Bornmüller in Mitt. bot. Ver. Thür. XXIV. (1909) 96. — Gaulis validus, — 43 cm altus, in basi — 2,5 cm crassus. Spica — 26 cm longa, cylindracea, — 5 cm crassa, cum floribus den- sissimis, primum 15, demum — 20 mm longis. Labium superum bilobum. Stigma certe purpureum. Klein-Asien: in Lydien in der Nadelregion des Berges Yamanlar dagh in der Umgebung von Smyrna bei 700 — 800 m Seehöhe, im Mai 1907 (Bornmüller!). 67. 0. loricata Reichenb. pat. Iconogr. VII. (1829) 41, fig. 917; vidi spec. orig.; Koch, Deutschi. Fl. IV. 451; Reuter in DG. Prodr. XI. 27; Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. 100, t. 176 et t. 216, fig. 1; Dietr. Fl. boruss. IX. t. 580 (sepala parum profunde bidentata); Schlechtendal, Fl. Deutschi. XIII. (1855), Heft 5, t. 5 (iconrudis); 5. Aufl., t. 1753 (melius); Beck, Monogr. Orob. 243, t. IV. fig. 78 et Fl. Nied.-Öst. (1893)1082 et in Hallier u. Brand, Syn. deutsch. Fl. (1907) 2101; Bubani, Fl. pyren. I. (1897) 255; Grecescu, Gonsp. fl. Roman. (1898) 450; Aschers, u. Graebn. Fl. nordostdeutsch. Flachl. (1899) 654; Thome, Fl. Deutschi. 2. Aufl. IV. (1905) 203; Rouy Fl. de France XI. (1909) 185; Hayek in Hegi, 111. Fl. Mitt. Europa, VI. 1 52. — Orobanche de VArtemise de champs Vaucher, Orob. (1827) 62, t. 13 = O. Artemisiae campestris Vaucher in Gaudin, Fl. Helv. IV. (1829) 179 et Schultz in Flora Lit. Bl. Annalen der Gewächsk. (1830) 500. — O. Artemisiae Vaucher in Grenier et Godron, Fl. franc. II. (1850) 638. — O. minor ß. puberula Meyer, Chloris Hannov. 310. — O. subamethystea Borbäs in schedis 1882 (vidi spec. orig.). — O. artemisirepiphyta St. Lager, Catal. de la flore du bassin de Rhone (1883) 611. — O. loricata ß. loricata Beck in Haläcsy et Braun, Nachtr. zur Fl. Nied.-Öst. (1882) 135; var. typica Beguinot in Fiori e Paoletti, Fl. anal. d'Italia, II. (1902) 483. — O. artemisiophya St. Lager in Cariot, Etud. des fl. ed. 8. II. (1889) 652 fide Ind. Kew. 198 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Suppl. I. 304. — 0. elatior Schleicher Exicc! — 0. lorieata Roehl. et Koch in Bertol. Fl. ital. VI. 447. — 0. Picridis ß. lorieata Pospichal, Fl. öst. Küstenl. IL (1899) 664, sed?, quia notae prolatae non sufficiunt ad plan tarn descriptam ab 0. Picridis separan- dam. — Gaulis 15 — 53 cm altus, basi plus minus saepe clavatim incrassatus, luteolus, fuscescens vel saepius violaceo-purpureus, dense copiose pilosus, infra copiose supra parce squamatus. Squamae sursum sensim aecrescentes, angustatae, ereetae, scapo saepe ac- cumbentes, copiose glanduloso-pilosae, — 2,5 cm longae. Spica cylindracea, apice saepius acuminata et bracteis comosa, rarius rotundata, multiflora, primum densiflora serius in basi rarius subtota laxiflora, 7 — 26 cm longa. Flores erecto-patentes, M — 22 mm longi. Bracteae angustae, longe acuminatae, flores longitudine superantes rarius breviores, apice saepe deflexae, extus copiose glanduloso-pilosae. Calycis partes separatae, profunde ultra medium vel fere ad basim inaequaliter bidentatae, rarius subintegrae; dentes angustis- simi, elongati, apice subfiliformes, plurimum (in siccitate elevatim) trinervii, divergentes, glanduloso-pilosi, corollae tubum longitudine aequantes, in siccitate fusci; dens anterior saepe ad denticulum reduetus. Gorolla tubulosa, suberecto-patens, ochroleuca, ad faucem versus imprimis in nervis violacea, in siccitate in basi subalba, in limbo dilute fusca, extus glanduloso-pilosa; linea dorsalis e basi curvata in medio dorso subreeta vel sub- coneava, in labio superiore conspicue curvato-declivis cum apiculo arrecto; labium su- perum subintegrum, emarginatum vel bilobum, lobis patentibus, rotundatis; inferum lobis subaequalibus subrotundis et plicis magnis praeditum; laciniae omnes in margine plicato inaequaliter crenulato-lobatae et glabrae. Stamina 3 — 4 mm supra basim corollae in- serta; filamenta in basi vel fere ad medium cum corollae parte subjiciente pilosa, supra glanduloso-pilosa rarius glabra; antherae longe acuminatae, in sutura saepe pilosulae, in siccitate fuscae et intensius quam corolla coloratae; pollen 25 — 30 \i. Germen ovi- forme vel subeylindraceum; placentae separatae. Stylus copiose glanduloso-pilosus ; stig- matis lobi hemisphaerici, confluentes, sulco transversali saepe profundo perdueti intense rubri vel violacei. Capsula 9 — \0 mm longa; semina 0,3 mm longa; cellulae testae punetato-porosae. Nota \. Differt ab 0. amethystea Thuill., a qua earn discernere tibi saepius difficile erit, corolla copiosius glanduloso-pilosa nee genuflexa sed erecto-patente, calycis partibus profundius saepe usque ad basim divisis, filamentis supra glanduloso-pilosis ; ab 0. Picridis Schultz, cui etiam proxima, bracteis flores longitudine superantibus, calycis partibus profundius partitis, filamentis supra plurimum conspicue glanduloso-pilosis; ab 0. Esulae Panc. bracteis et sepalis longioribus, corolla subreeta, stigmatis colore. Nota 2. In den Oberhautzellen der Blumenkronzipfeln finden sich Sphaerite vor. Plantae nutrientes. Parasiticam vidi ad radices Artemisiae campestris L. Nutrices porro mdic&ntur Artemisia glutinosa 3 . Gay (fid. Rouy) et certe errore Picris hieracioides L. (sec. Kittel), Helichrysum stoechas DG. (sec. Savi), Carlina corymbosa L. (Welwitsch fid. Guimaräes). Das Gebiet der 0. lorieata Reichenb. ist ein beschränktes. Ihre meisten Standorte kann man in Portugal und im südlichen Spanien, dann im südöstlichen Frank- reich und im westlichen Deutschland zwischen dem Harz und der Saale beobachten. Die weiteren Standorte liegen zerstreut, in der Schweiz im Wallis, in Norditalien, sowie in Böhmen, Mähren und Nieder-Österreich. Ostwärts scheint sie nur bis zum Blocks- berg bei Budapest zu reichen. Da die östlichen Standorte der 0. lorieata Reichenb. außerhalb der Grenzen des Gebietes der 0. amethystea Thuill. liegen, ist dort ihre Er- kennung leichter. Sie blüht im Juni, Juli, selten im Mai. Portugal: im Distrikte Algarve in den Formen 3 — 6 (nicht gesehen). — Spanien: bei Algeciras, Murcia! — Südfrankreich: nach Rouy (1. c. 186) verbreitet von dem Dep. Haute Garonne und Pyrenees orientales bis zu den Dep. Puy de Dome, Haute Savoie, Alpes maritimes und im Dep. Marne; gesehen von Toulouse, Perpignan! — Schweiz: im Wallis bei Sion, St. Leonard, Brancon, am Mt. d'Orge; bei Saillon; im Veltlin ober Sondrio bei 390 m Seehöhe (im Herb. Brockmann!). — Italien: in den Gottischen Alpen!; nach Bertoloni auch am Mte. Pisano ober Bagni di S. Giuliano und nach Som- Orobanche. 199 mier in der Maremma Tose, bei Castiglion della Pescaia (nicht gesehen). — Tirol: im Vintschgau bei Gastellbello ! um Meran, bei Castellbello-Laas (Tappeiner!); auch bei Nomi (nach Murr). — Böhmen: auf dem Schreckenstein und Sattelberg bei Außig, dem Sperlingstein bei Tichlowitz und dem Radobyl bei Leitmeritz! bei Mikulov auf dem Heil. Berge (Polivka). — Mähren: auf dem Hadyberge bei Brunn! — Nieder-Öster- reich: nach Hayek (in Verh. zool. bot. Ges. Wien [1899] 445) zwischen Krems und Dürrenstein (nicht gesehen), dann bei Gumpoldskirchen!. — Deutschland: im Harz bei Elbingerode, Rübeland, um Aschersleben, Eisleben, Frankenhausen, Tennstedt, bei Rothenburg am Kyffhäuser (Bornmüller), Eckartsberga, auf dem Regenstein, um Klein Rembach, um Jena u.a. 0.! — Ungarn: auf dem Blocksberge bei Budapest, um Sastey!; im Com. Pest auf den Bergen Sashegy, Rupphegy bei Budapest, auf dem Kis Csikövär bei Pomaz, am Farkasret (Degen, Zsäk!); im Com. Nögräd am Borbälyhegy bei Nögräd- Veröcze (Degen!). — Makedonien: bei Lundzi nächst Ghevgheli (Dimonie!). — Die Pflanze aus Bulgarien (Caribrod; 1. Velenovsky!) gehört in den Formenkreis der 0. Picridis. Gonspectus formarum 0. lorieatae Reichenb. A. Calycis partes profunde saepissime fere ad basim subaequa- liter vel inaequaliter bidentatae. Flores 17 — 22 mm longi. a. Gopiose glanduloso-pilosa. Firma; spica multi- et fere densiflora. Corolla ad limbum versus in nervis coerulea . F. 1. typica. b. Parce glanduloso-pilosa. Flores demum horizontaliter pa- tentes. Corolla glabrescens. Filamenta 2,5 — 5 mm alte inserta. a. Corolla concolor. Stylus glanduloso-pilosus. I. Corolla 17 mm longa, 4 mm lata F. 4. synomora. II. Corolla 18 — 22 mm longa, 5 mm lata F. 5. balsensis. ß. Corolla ad limbum versus violacea. Stylus subglaber. Corolla 18 — 20 mm longa, 4 — 5 mm lata . . . . F. 6. ossonobensis. B. Calycis partes inaequaliter bidentatae, denticulo antico minore instruetae, saepe subintegrae. a. Minor. Flores 1 4 — 15 mm longi. Corolla ad limbum versus in nervis violacea F. 2. pumilio. b. Saepius major. Corolla tota ochroleuca F. 3. Nouletii. Forma 1. typica G. Beck, Monogr. Orob. 243, t. IV. fig. 78. — 0. loricata Reichenb. I.e.; Guimaräes, Monogr, Orob. in Broteria III. (1903) 162. — Calycis partes profunde ultra medium vel fere ad basim bidentatae. Flores 18 — 22 mm longi. Corolla ad limbum versus imprimis in nervis violacea. Caulis plurimum firmus, in basi ( — 2 cm) incras- satus, sub apice 5 — 7 mm crassus. Spica multi- et subdensiflora. — Vulgata. Forma 2. pumilio G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 244. — Calycis partes sub- integrae vel denticulo modo antico minore praeditae. Flores saepe minores, 14 — 15 mm longi. Corollae color ut in typo. Caulis saepe minor, debilis, in basi minus incrassatus, sub spica 3 — 4 mm crassus. — Cum priore. Forma 3. Nouletii G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 244. — O. loricata var. flava Noulet, Flor. Sous Pyren. 487 non O. flava Mart. — Corolla tota ochroleuca, ad limbum versus non violacea. — Cum typo. Forma 4. synomora (Guimaräes) G. Beck. — O. loricata var. (0.) synomora Guimaräes in Broteria III. (1903] 162. — O. pseudoloricata et O. lusitanica Guimaräes in schedis fide autore. — Scapus parce glanduloso-pilosus. Spicae in apice rotundatae, 30 — 35 mm latae. Flores magni, 17 — 22 mm longi, primum erecto-patentes, serius horizontaliter patentes. Bracteae flores longitudine aequantes. Calycis partes fere usque ad basim bifidae. Corolla extus parce glanduloso-pilosa, glabrescens. Filamenta superne glabrescentia, cum glandula insertionis anticorum in uno latere paulisper dilatata. An- 200 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. therae longe acuminatae. Stylus vix infra stigma interdum copiose sed breviter glan- duloso-pilosus. Nota. Notis a typo diversa forma glabrescens esse videtur. See. Guimaräes ab 0. ame- thystea Thuill. differt >floribus non genuflexis nee deflexis, corollis siccis inferne non dilutioribus, filamentis saepe densius altiusque pilosis; ab 0. Picridis Schultz antheris longe mucronatis, sepalis profundius bifidis, floribus horizontalibus ; ab 0. densiflora Salzmann glandulis staminum minus dilatatis, scapo minus squamoso, etc.« Guimaräes (1. c. 4 63) tres subvarietates distinguendas esse existimavit, quae mea opinione potius formae vix diversae habendae sunt. Hae sunt: Forma 4. synomora s. s. (Guimaräes, 1. c). — Calycis dentes longissimi, non aristati, tubum corollae longitudine subaequantes, cum dente postico uninervio majore. Gorolla sicca obscure fusco-lutea, concolor, circiter 17 mm longa, in tubo 4 mm lata; labium superum plicato-emarginatum, cum lobis porrectis vel patentibus. Filamenta 2,5 — 4 mm alte inserta, inferne non copiose pilosa, superne parcissime glanduloso pilosa. Stylus sub stigmate parce ac breviter glanduloso-pilosus, ceterum glaber. Forma 5. balsensis (Guimaräes, 1. c). — Calycis dentes longissimi, in aristam nigrescentem non attenuati, tubum corollae longitudine aequantes, cum dente postico paulo majore äc trinervio. Corolla 20 (rarius 18 — 22) mm longa, 5 mm in tubo lata, sicca obscure fusco-lutea, concolor; labium superum emarginatum, duabus laciniis magnis, patentibus, reflexis. Filamenta 3,5 — 4 mm alte inserta, inferne subcopiose pilosa, superne glabra. Stylus infra parce, supra sub stigmate copiose et breviter glanduloso-pilosus. Forma 6. ossonobensis (Guimaräes, 1. c). — Calycis dentes longissimi, in apice filiformiter in aristam nigrescentem et subulato-setaceam attenuati, tubum corollae longitudine aequantes, cum dente postico paulo majore, trinervio. Corolla sicca a medio dorso ad labium superius violaceo-fusca, cum venis violascentibus, infra et in fauce luteo- fusca, 18 — 20 mm longa, 4 — 5 mm in tubo lata; labium superum profunde bilobum, lobis patentibus reflexis. Filamenta 2 — 3 mm alte inserta, ultra medium dense longeque pilosa, superne glabra vel perpaucis pilis glanduliferis aut glandulis obsita. Stylus parce glanduloso-pilosus vel glaber. — Formae 4 — 6 creseunt in collibus apricis vel rarius in arvis herbosis et florent m. Aprili — Junio. Im südlichen Portugal: Distr. Algarve bei Serra de Monchique, Tavira, Arredores de Faro (Welwitsch und Guimaräes), auf Carlina corymbosa L. — Nicht gesehen. Exsiccatae (0. loricata Reichenb.): Schultz, Herb. norm. cent. 2, n. H8! — PI. Dauph. n. 2987 (fide Rouy). 68. 0. Picridis Schultz in Flora (1830), Litt. Bl. (Annalen der Gewächsk.) 500 sine descr.; vidi spec. orig. ; Koch, Fl. Deutschi. IV. 453; Reichenb. fil. Icon. fl. Germ. XX. 99, t. 175 (a); Reuter in DC. Prodr. XI. 26; Engl. bot. t. 2956; Sowerby, Engl. bot. VI. 197, t. 1014; Schlechtendal, Fl. Deutschi. XX. 4, t. 2 (male), 5. Aufl. t. 1754 (male); Beck, Monogr. Orob. 245, t. IV, fig. 79; Beck, Fl. Niederösterreich (1893) 1082 et in Hallier u. Brand, Syn. deutsch. Fl. (1907) 2101; Arcangeli, Comp. fl. ital. ed. 2, 415; Marchesetti, Fl. Trieste (1896/97) 419; Bubani, Fl. Pyren. I. (1-897) 256; Wildeman et Durand, Prodr. de la flore Beige III. (1899) 631; Aschers, u. Graebn. Fl. nordostd. Flachl. (1899) 634; Guimaräes, Monogr. Orob. in Broteria III. (1903) 164; Thome, Fl. Deutschi. 2. Aufl. IV. (1905) 202; Williams, Prodr. fl. britann. VI. (1909) 340; Haläcsy, Consp. fl. Graec. II. 456. — Orobanche de la Picride eperviere Vaucher, Monogr. (1827) 60, t. 1 2 male = O. Picridis hieraeioides Schultz, 1. c. — O. Picridis Vaucher in Gren. et Godron, Fl. franc. II. 638; Gren. Fl. jurass. 602. — O. pallens = O. pallida Schultz in Flora (1840) 128. — O. loricata Reichenb. var. Picridis (Schultz) G. Beck in Haläcsy et Braun, Nachtr. Fl. Nied.-Öster. (1882) 135; var. typica Pospichal, Fl. öst. Küstenl. II. (1899) 663. — O. Picridis Cosson et Germain in Bertoloni, Fl. ital. VI. 438. — O. Reichardiae Freyn, Fl. Südistr. in Verh. zool. bot. Ges. (1877) 392; vidi spec. orig., quae staminibus 2 — 3 mm (non 4 — 5 mm) alte insertis, filamentis ad medium vel vix ad medium pilosis, calycis partibus bidentatis et nervis paulo firmioribus perduetis prae- stat; confer etiam Freyn in Ber. deutsch, bot. Ges. IX. (1890) 159. — O. centaurina Orobanche. 201 Bertoloni, Fl. ital. VI. (1 844) 430; vidi spec. orig. (sec. descriptionem autoris squamis latioribus, corolla albido-flavescente 2 cm longa, filamentis apice tantum pilis glanduli- feris adspersis diversa. In speciminibus e valle Valdensi (leg. Rostan) dentes calycinos minus acuminatos non subulatos, omnia alia ut in typo observavi; locus class. in litore Massae ducalis a S. Giuseppe, Italiae); in Ind. Kew. ad 0. Picridis trahitur. — 0. Hieracii pilosellae F. Schultz, 1. c. fide Ind. Kew. III. 373. — 0. picridiphyta St. Lag. in Ann. soc. bot. Lyon XII. (1880) 131, fide Ind. Kew. III. 374. — 0. picridophya St. Lag. in Gariot, Et. fl. ed/8. II. (1889) 651, fide Ind. Kew. Suppl. I. 305. — 0. alostensis Demoor ex Durand et Donckier in Bull. soc. bot. Belg. XII. (1873) 397, fide Rouy. — Gaulis 1 0 — 70 cm altus, basi paulo incrassatus rarius bulbosus, ochroleucus vel plus minus violaceus, in sic- citate striatus, glanduloso-pilosus saepe glabrescens, parce rarius copiosius squamatus. Squamae inferiores subcopiosae, sursum sensim pauciores oblongae, longe acuminatae, erectae vel cauli accumbentes rarius paulo patulae, saepe copiose glanduloso-pilosae, 2 — 2,5 cm longae. Spica cylindracea, apice rotundata vel breviter acuminata et comosa, multi- flora, supra rarius tota densiflora, basi plurimum et saepe tota laxiflora, 7 — 30 cm longa. Flores primum erecto-patentes serius patentes, 15 — 20 mm longi. Bracteae longe acumi- natae, fusco-violaceae, apice saepe deflexae, flores longitudine aequantes vel superantes. Calycis partes separatae, e basi ovali inaequaliter ad medium bidentatae, rarius integrae; dentes longe acuminati saepe subulati, pauci- et tenuinervii, glanduloso-pilosi, saepe violacei, tubum corollae longitudine aequantes vel paulo superantes. Corolla tubulosa, erecto- patens serius patula, alba vel ochroleuca, in labio supero imprimis in nervis violascens, cito exarescens et dilute fusco-lutea; linea dorsalis e basi paulo curvata in medio dorso subrecta vel paulo curvata, in labio supero paulo declivis cum apiculo saepe arrecto; labium superum plicato-emarginatum vel bilobum, lobis latis obtusis patentibus; inferum lobis subaequalibus et plicis magnis praeditum ; laciniae omnes plicatae, in margine glabrae et inaequaliter saepe profunde crenulatae. Stamina oblique 3 — 5 mm supra basim co- rollae inserta; filamenta in basi modo vel ad medium cum corollae parte subjiciente dense pilosa, supra glabra vel pilis glanduliferis perpaucis vel copiosioribus obsita; an- therae breviter acuminatae mucronulatae, in sutura saepe pilosulae, in siccitate fuscae; pollen 20 — 30 fi. Germen ovato-cylindricum, glabrum; placentae separatae; Stylus parce glanduloso-pilosus, in stigmate saepe violascens; stigma bilobum, lobis hemisphaericis, verruculosis, confluentibus, sulco transversali perductis, rubro-violaceis vel purpureis. Capsula 8 — 9 mm longa; semina 0,3 — 0,4 mm longa; cellulae testae pulchre punctato- porosae. Nota. Differt ab O. minore Sm. corollis majoribus, laciniis labii superi patulis, filamentis infra copiose pilosis, ab O. amethystea Thuill. floribus erecto-patentibus serius patentibus, non genuflexis, ab O. loricata Reichenb. calycis partibus minus profunde bidentatis, filamentis supra subglabris, ab O. Orisebachii Reut, notis differentialibus ibidem expositis. Plantae nutrientes. O. Picridis Schultz crescit ad radices Gompositarum. Vidi parasiticam insidentem ad radices Picridis hieracioidis L., P. laciniatae Schk., Picridii vulgaris Desf., Crepidis vesicariae L. (etiam ß), Tragopogonis campestris Bess., porro (J. ad radices Dauci carotae L. et Orlayae grandiflorae Hoffm. — Praeterea nutrices O. Pi- cridis nominantur: Cirsium spec, Crepis diffusa DC. (fide Camus in Bull. soc. bot. de France XLIII. [1896] 353), Centaurea paniculata L. (O. centaurina Bert. sec. Ber- toloni), Hypochoeris infesta Salisb. (sec. Bubani, Fl. Pyr. I. [1897] 256), Centaurea spec, Inula revoluta (Hoffm.) Link et Salsola vermiculata Brot. (f. Welwitsch apud Guimaräes, 1. c 167), Ornithopus compressus L. (sec. Daveau apud Guimaräes). Orobanche Picridis Schultz bewohnt das wärmere Europa und ist namentlich in den mediterranen Gebieten verbreitet. Durch Spanien und Frankreich erreichte sie das südliche England, sowie das westliche und mittlere Deutschland und dehnt sich auch weiter nach Osten aus, indem sie in neuerer Zeit eingeschleppt wird oder sich spontan weiter verbreitet, da sie zu den Arten gehört, die in Europa von Südwesten gegen Nordosten vordringen. Bei Hildesheim, Braunschweig scheint sie ihre nördlichsten Stationen in Mitteleuropa erreicht zu haben, während sie in Österreich und Ungarn gegen 202 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. die Balkanhalbinsel und die Mittelmeerländer immer häufiger vorkommt. Sie blüht im Juni, Juli, in den wärmeren Gegenden schon im April, Mai. Algerien: bei Oran (Boissier und Reuter). — Gibraltar, bei Palmones Pinar, Palmones Playazo, im Mai (A. H. Wolley-Dod! auch ß\). — Portugal: im Distrikt Algarve (nach Guimaraes) und im Distrikt Alemtejo littoral (nach Guimaräes). — Spanien: bei Algeciras (in der Sierra da Luna!), am Monte Dornaga und in der Sierra Alfaca in Nevada!. — Frankreich: Isere (bei Grenoble!); Meuse et Moselle (bei Liver- dun); Elsaß-Lothringen, bei Metz, Bitsch, Mutzig, Mühlhausen!; Calvados bei Lisieux!, Nievre bei Langeron! — England: N. Sommerset: bei Burlington!, Norfolk: Thorpe bei Norwich! (schon 1890). Angegeben in Surrey (nach Marshall in Journ. of bot. XXV. [1887] 55); Worcestershire bei Severn (Amphlett, Bot. of Worcestersh. [1909] 279); Suffolk (Bennett, Suppl. in Journ. of bot. XL1II. [1905] 61); Herts bei Welwyn (G. Druce in Journ. of bot. L. [1912] 133). — Auch in Südost-Fünen und Süd- Seeland nach Jessen in Bot. Tidskr. XXXIX. (1926) 187; dann auf Hallands Vae- derö (nach Holmberg) in Süd-Schweden. — Schweiz: auf der Lägern (nach Gremli). — Deutschland: in der Pfalz bei Arzheim, Zweibrücken!, im Rheinlande bei Trier, in Hannover um Knebel bei Hildesheim!, um Rieseberg bei Braunschweig!, Hamberg und Kassebusch bei Salzgitter, Burg; in Bayern auf dem Kalvarienberg und Nikolausberg bei Würzburg!, um Landau. — Böhmen: um Neudörfl bei Außig!, um Leitmeritz, auf dem Radobyl, bei Gzernosek!, um Eulenberg bei Schüttenitz (P. Hora!); um Ghrasnei bei Trebnitz (Wiedemann!). — Mähren: auf dem Hadyberge bei Brunn (Wildt in Öster. bot. Zeit. (1918) 186, nicht gesehen). — Nieder-Österreich: Um Wien: auf dem Bisamberge (Beck!), bei Neuwaldegg, Dornbach!, auf dem Hundskogl bei Mödling!, Laxenburg!; in Steiermark bei Marburg! — Istrien: ß bei Pirano!, Rovigno!, Pola!, um Volosca ß\ und an anderen Orten, auf der Insel Cherso bei Ossero. — Kroatien: bei Bakar!; um Martinscica im Juni, auf dem Nehaj bei Zengg! — Dal- matien: ß\ Auf der Insel Pag (= Pago) im Juni (Beck), um Trsteno (= Gannosa) im Mai (E. Kindt!), um Sucurac (H. Lindberg!) auf dem Marian bei Split (E. Kindt!), ober Luksic (Beck), um Split, an der Ombla bei Gravosa, im Juni (Degen!), auf der Ostra glavica bei Dubrovnik (Degen!), bei Breno (Studnicka!), auf dem Biokovo bei Makarska (Koscir in Herb. Degen!); auf der Insel Lissa (König Friedr. Aug. II. von Sachsen!), bei Gomisa (Ginzberger!) im Mai; auf dem Scoglio Pomo (Jabuka) (Ginz- b erger und Teyber!), Scoglio Svilan bei Rogoznica auf Baucus\ Veli Barilak, Bacili v. Lukavci, Mali Grnikovac (Ginzberger und Teyber!), um Zelenika bei Erceg novü; um Kotor (Beck), Giovanni di Gattaro oder Skajari! im Mai. Auf der Insel Pelagosa, im Juni (Ginzberger!). — Ungarn: im Com. Pest auf dem Kecskehegy und bei Hi- deghüt bei Pest, im Com. Heves bei Gyöngyös (Degen), um Gäntsi, Dedatsch, Harsa im Com. Barany! — Bosnien: um Fojnica im Juli (Schwarz!). — Hercegovina: in Weingärten des Berges Stolac bei Mostar im Mai (H. Lindberg), bei Vucija bara im Bez. Gacko (Hawelka!). — Crna Gora: in der Burg Rieka und bei Bar (= AntivariJ(Rohlena). — Serbien: bei Nis (Pancic!); auf der Pljackavica angeblich auf Achülea crithmifolia W. K. (Adamovic!). — Makedonien: bei Allchar Kapu (Doerfler!). — Rumänien: an grasigen Stellen zwischen Verciorovu und Guravoie (Degen!); Vodena, im Juli (0. Bierbach!). — Italien: am Garda See, in Venetien, um Genua (Viviani als O. elatiorl); Ligurien, bei Bordighera (Bicknell!); um Rom!, Sizilien: um Syrakus im April (Druce!). Auf der Insel Malta bei Saon Paolo, Marfa, Ouied-Kir angeblich auf Vicia faba L. im April, Mai (Som- mier!), und auf der Insel Comino (Sommier!); auf der Insel Sacra (Solla!). — Griechen- land: auf den Jonischen Inseln! und auf Kephallinia bei Argostolion ! ; in Ätolien auf dem Berge Taphiassos im Golf von Pätrae, im Juni (Haläcsy als O. pallidiflora); um Athen! auf dem Lykavitos, Hymittos, Lavrion; bei Tiryns, Nävplion (meist ß)\ Asien. — In Lydien auf dem Berge Sipylos ober Magnesia bei 200 — 300 m See- höhe, im Mai (Bornmüller!). Auf der Insel Saria bei Karpathos (Forsyth!). — Palästina: bei Jerusalem (Roth als O. palaestinaX), — Transkaukasien: im Gub. Baku bei Baku, im Juli (G. Petunikow!). Orobanche. 203 Conspectus varietatum et formarum 0. Pieridis Schultz. A. Gopiose glanduloso-pilosa. a. Spica plurimum multiflora. Flores 15 — 20 mm longi. Calycis partes plurimum ochroleucae Var. a. typica. Corolla extus copiose glanduloso-pilosa. ct. Squamae bracteaeque copiose glanduloso-pilosae . . F. typica. ß. Squamae bracteaeque copiosissime glanduloso-pilosae, subcanotomentosae F. 2. albo-bracteata. b. Caulis tenuior. Spica saepe remotiflora. Flores minores, 10 — 16 mm longi F. 1 . parviflora. B. Minus glanduloso-pilosa. Corolla etiam in siccitate violaceo- nervosa, demum subglabrescens. Calycis partes obscurius coloratae . Var. ß. Carotae. Var. ct. typica G. Beck, Monogr. Orob. 245, t. IV, fig. 79. — Synonyma supra citata. — Caulis tenuis pauci- et laxiflorus vel firmior pluri- et in spicae apice densi- florus, in omnibus partibus copiose glanduloso-pilosus. Calycis partes inaequaliter bi- •dentatae vel integrae, plurimum ochroleucae vel in dentibus pallide violaceae; dentes plurimum nervis paucis et invalidis perducti. Corolla dilute colorata, plurimum alba vel ochroleuca, ad limbum imprimis in nervis pallide violacea, in siccitate mox dilute luteo- fusca, extus copiose glanduloso-pilosa. — Vulgata. Forma 1. parviflora G. Beck. — Corollae minores 10 — 16 mm longae. Caulis saepe tenuior et gracilis, spica minor, floribus paucis saepe remotis munita. Cum typo. Huc pertinere videtur: 0. Pieridis var. pilosellae Rouy, Fl. de France XI. (1909) 187, Adnot. 1. et XII. 478 = Orobanche de la Picride eperviere, Vaucher 1. c. (= 0. Pieridis hieraeioides Schultz, 1. c), quae f. Rouy non diversa judicatur ab 0. euglossa Reichenb. f. Mea opinione 0. euglossa Reichenb. f. potius ad 0. minor pertinere videtur. Forma 2. albo-bracteata G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 246. — Caulis copiose glanduloso-pilosus. Squamae bracteaeque densissime glanduloso-pilosae, canotomentosae. Kroatien: bei Bakar (= Porto Re) (Borbäs!). E Dania prope Faxö O. Pieridis forma ad radices Pieridis hieracioidis parasitica describitur apud Lange in Bot. Tidskr. XIV. (1884), Heft 2 fide Bot. Centralbl. XXI. (1885) 110, quae filamentis laevibus, profunde sub corollae medio insertis differt. Plan- tam non vidi; itaque de positione nihil certius affirmare possum. Var. ß. Carotae (Des Moulins) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 246; Rouy, Flore de France XI. (1909) 186. — O. Carotae Des Moulins in Ann. sc. nat. III. (1835) 78. — O. ambigua Moris in litt, ad Reuter 1855 et Diagn. stirp. Sard. (1857) 2; Fl. Sardoa III. 251. — O. Tommasinii Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. (1862) 92, t. 209; vidi spec. orig. in herb. Tommasini, ubi permixta cum O. rubente Wallr. et in herb. Reichenb. f. ; Lojac. Pojero, Fl. Sicula II. 2. (1904) 161 = O. Boryi Lojac. manuscr. (videtur forma O. crenatae f. Beck). — O. elatior b. Tommasinii Reichenb. f., 1. c. 118, t. 216, fig. I. 2 — 4 (color fictus, vidi spec. orig.). — O. lilacina Schultz in Flora (1 843) I. 129 (vidi spec. orig.). — O. minor Sutt. var. flavescens Gren. et Godr. Fl. franc. II. (1850) 641. — O. Freynii Nyman, Consp. fl. Europ. 561; fide Freyn in Ost. bot. Zeit. (1892) 360 cum O. Pieridis conjungitur, attamen in Ber. deutsch, bot. Ges. IX. (1890) p. (159) Herum species propria habetur, quod argumentis non confirmatur. — O. Carotae Des Moulins? apud Freyn, Fl. Südistr. in Verh. zool. bot. Ges. Wien XXVII. (1877) 394; fide Ind. Kew. III. 372 = O. lorieata Reichenb., opinio falsa. — O. Alostensis Demoor sec. Th. Durand et H. Donckier, Fl. de Liege in Bull. soc. roy. bot. Belg. XII. (1873) 397. — Caulis saepe firmus, basi interdum bulbosus et copiose squamatus. Spica plurimum multi- et densiflora. Bracteae sicut caulis breviter, non copiose glanduloso-pilosae, rubro- violaceae, in siccitate saepe nigrescentes. Calycis partes bidentatae rarius integrae (in hac re confer 73. O. Boissieri Reichenb. f.), saepe intense violaceae, dentibus nervis con- 204 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. spicuis perductis. Corolla nervis etiam in siccitate violaceis praedita, subglabra. Saepe vix a var. a. separanda! Gopiosius in terris mediterraneis observata. Exsiccatae: Doerfler, Iter turc. II. n. 526! — Forsyth, Exs. Karpath. n. 507r n. 509! — Billot, Exsicc. n. 2116 (fide Rouy). — Heldreich, Exsicc. Cephal. n. 3565! — Kerner, Fl. exsicc. austro-hung. n. 2599! — Koväts, Exsicc. fl. austr. n. 167! — PI. Dauph. n. 3835 (fide Rouy). — Schultz, Fl. Gall. Germ, exsicc, cent. II. n. 42 (rectius 142)! — Schultz et Winter, Herb. norm. cent. II. n. 119! ?0. Santolinae Loscos Pardo, Ser. inconf. 79, fide Willkomm et Lange, Prodr. fl. Hisp. II. (1870) 624; Rouy, Fl. France XI. (1909) n. 16. — Caulis pedalis vel ultra, crasso- angulato-striatus, viscoso-pubescens, basi bulboso-incrassatus, squamatus. Squamae in basi caulis imbricatae, ovali-acuminatae, breves. Spica elongata, anguste cylindracea, laxiflora. Bracteae e basi ovali acuminatae, furfuraceo-pubescentes, floribus breviores. Flores 18— 20 mm longi. Calycis segmenta inaequaliter bifida, 2 — 3-nervia, dentibus subulatis, corolla brevioribus. Corolla in dorso arcuata, parce glanduloso-puberula, extus sordide purpurea, intus flavescens, venis saturatioribus in labiis reticulata; labium superum subbilobum, lobis recurvatis; inferum lobis subaequaliter rotundatis praeditum; laciniae omnes in margine crispato- et inciso-crenulatae, non glandulosae. Filamenta infra tubi medium inserta, a basi ad medium usque hirsuta. Stylus parce pilosulus. Stigma pro- funde bilobum, sordide purpureum. Planta nutriens: Santolina chamaecyparissus L. (sec. aut.). Spanien. Im südlichen Arragonien, im Gebiete Tierra baja (nach Loscos Pardo); auf dem Berge de las Goulomines zwischen Garamany und Trevillach (Gautier). — Frank- reich: im Dep. Pyrenees orientales bei Pech del'Agnele, Narbonne (Gautier in Bull. soc. bot. de France XXXVIII. [1891], Sess. extr. p. XVIII). — Nicht gesehen. Blüht im Mai, Juni. Nota. O. Pieridis Schultz forma imbecilla corollis arcuatis et aliter coloratis esse videtur. Quia exemplaria originalia nondum vidi, propter descriptionem imperfectam dubia remanet. Rouy, 1. c. deterius comparavit cum O. major L. 69. 0. Ozanonis F. Schultz, Archiv, de flore (1866) 358; G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 249, t. IV, fig. 81. — O. minor subspec. Ozanonis Rouy, Fl. France XI. (1909) 189. — Caulis crassiusculus, 10 — 44 cm altus, basi incrassatus, breviter glanduloso- pilosus, glabrescens, copiose squamatus. Squamae inferiores ovales glabrae, superiores sensim longiores et acuminatae, glanduloso-pilosae, erecto-patentes, 1 0 — 1 8 mm longae. Spica ovata vel cylindracea, fructifera saepe elongata, apice rotundata et densiflora, in basi saepe laxiflora, multiflora, in planus modo minoribus pauciflora, 3 — 1 6 cm longa. Flores erecto-patentes serius saepe pronus curvati, 1 4 — 1 8 mm longi. Bracteae ovales acuminatae, plurimum breviter glanduloso-pilosae, flores longitudine subaequantes, in spicae apice raro comosae. Calycis partes liberae, antice contiguae, inaequaliter bidentatae rarius subintegrae; dentes acuminati, apicem versus filiformes, uninervii, parce glanduloso-pilosi, divaricati, corollae tubo breviores. Corolla tubulosa, ad limbum versus paulo ampliata, pronus curvata, extus copiose breviterque glanduloso-pilosa, in siccitate basi albida, ad limbum versus sicut calyx luteo-fusca; linea dorsalis tota leviter curvata vel in medio dorso subrecta, in extremo labio supero interdum paulo arrecta; labium superum inte- grum vel plicato-emarginatum, lobis rotundatis porrectis; inferum inaequaliter trilobum, lobo medio majore et lobis truncatis vel rotundatis et plicis maximis praeditum; laciniae omnes plicatae, inaequaliter saepe profunde crenulato-dentatae, in margine glabrae vel subglabrae. Stamina 2 mm supra basim corollae inserta; filamenta infra ad mediam copiose pilosa, supra parce glanduloso-pilosa vel subglabra; antherae longissime acumi- natae, divaricatae, in basi saepe pilosulae, in siccitate luteo-fuscae. Germen ellipsoideum ; Stylus glanduloso-pilosus; stigmatis lobi confluentes, sulco subinfundibuliformi perforati, verruculosi, lutei(?). Planta nutriens. Artemisia camphorata Vill. (f. Ozanon). Frankreich: Felsen von Portes bei Lagrave im Departement Hautes Alpes (Ozanon!). Exsiccatae. Schultz, Herb, norm., cent. 10, n. 924 (Orig.!). Orobanche. 205 Nota. Schultz hält 0. Oxanonis für kaum verschieden von 0. Salviae, welcher Ansicht sich auch der Index Kew. III. 373 anschließt. Wenn auch manches für eine Art aus der Gruppe der Gurvatae spricht, so hat 0. Oxanonis mit 0. Salviae nichts zu tun und unterscheidet sich sofort durch die Farbe der Blumen, durch deren kahle Zipfel, durch größeren Mittelzipfel der Unterlippe, tiefer eingefügte Staubblätter, lang zugespitzte Antheren, durch mindere Bekleidung aller Teile usw. Sie steht der 0. fuliginosa Reut, und der 0. minor Sutt. nahe und wird durch die fast ganzrandige Oberlippe, durch die Form der Antheren, gelbe Narbe u. a. ganz gut unter- schieden. 70. 0. minor Sutton in Trans. Linn. Soc. IV. (1 797) 1 79 (citat figuram Smithianam !) ; De Candolle, Fl. franc. III. 489; Trattinick, Fl. österr. Kaiserst. t. 23; Wallroth, Sched. crit. I. 31 1 et Orob. gen. diask. 57; Reuter in DG. Prodr. XI. 29 p.p.; Reichenbach p. Iconogr. VII. 30, fig. 876—879; Reichenbach f. Icon. fl. Germ. XX. 103, t. 183; Schlechtendal, Fl. Deutschi. XII. Bd. I, Heft 3 (male), 5. Auflage, t. 1759 (male colorata); Grenier et Godron, Fl. franc. II. 640; Willkomm, Prodr. fl. Hisp. II. 625 p.p.; Beck, Monogr. Orob. (1 890) 251, t. IV, fig. 82; Beck in Haläcsy und Braun, Nachträge zur Fl. Nied.-Österr. 136; Beck, Fl. Nied.-Österr. (l 893) 1 081 et in Hallier u. Brand, Syn. deutsch. Fl. (l 907) 21 02 ; Tornabene, Fl. Aetnea III. (1891) 163; Britton and Brown, 111. fl. North. Unit. stat. Amer. III. (1898) 196; Guimaräes, Monogr. Orob. in Broteria III. (1903) 167; Stapf in Thiselt. Dyer, Fl. trop. Afr. IV. 2. (1906) 467; Gray, New manual of bot. 7. edit. by Robinson and Fernald (1908) 740; Wildem, et Durand, Prodr. fl. Beige III. (1899) 631; Pospichal, Fl. österr. Küstenl. II. (1899) 662; Hayek in Hegi, III. Fl. Mitt. Europa VI. 153, fig. 90a— e. — 0. minor Smith, Engl. bot. VI. (1807) t. 422 (male); vidi spec. orig.; Poiret, Encyclop. suppl. IV. 201. — O. nudiflora Wallroth, Sched. crit. I. (1822) 310, ex parte; vidi multa spec. originalia mixta cum specie alia partim laxi- partim densiflora, filamentis in basi pilosis »non glaberrimis« praedita; Wallroth, Orob. gen. diask. 3 4 ; Reichenbach p. Iconogr. VII. 32, fig. 883 — 884, 916 (icones sec. orig. picta). — O. apiculata Wallroth, Sched. crit. 1. (1822) 310 et Orob. gen. diask. 50; Reichenb. p. Iconogr. VII. 31—32, fig. 878 (icon sec. orig. picta). — (O. apiculata Griseb. Spie. fl. Rum. II. 58, fide Ind. Kew. III. 372 ad O. alsaticam transfertur, quod certe erroneum est, quia Grisebach plantae suae autorem Wallroth et icon Reichenbachianam in Icon. crit. VII. fig. 878 attribuit). — Orobanche du Trefle des pres Vaucher, Orob. 47, t. 4 = O. Trifolii pratensis Schultz in Annalen der Gewächsk. (1830) 500. — O. laurina Gh. Bonap. sec. Bertoloni, Fl. ital. VI. 42 4; Reuter in DG. Prodr. XI. 19; Grenier et Godron, Fl. franc. II. 639 (ex descript. non in exsicc. !). — O. Yuccae Savi f. sec. Bertoloni, Fl. ital. VI. 423 non Exsicc. horti bot. Pis. — O. hyalina Spruner apud Reuter in DG. Prodr. XI. 2 4 = O. Eeuteri F. Schultz in litt. sec. Reuter (vidi spec. orig. in herb. Heldreich). — O. du Trefle rampant et enterreur Vauch. Monogr. Orob. 49. — O. glabra Gaudin (inedita) sec. Reichenbach f. Icon. fl. Germ. XX. 103. — 0. minor var. Suttonii Noulet, Fl. Sous-Pyren. (1 837) 486 »lobe median de la levre infer. elliptique aigu«. — O. minor v. peduneulata Noulet, 1. c, 486 non aliorum »flos infimus vel flores inferiores longe peduneulati« (confer Reichenb. p. Iconogr. VII. fig. 880; apud Rouy, Fl. France XI. (1 909) 1 87 pro varietate propria habetur, quod nego). — O. Sendtneri F.W. Schultz sec. Sendtner, Veget. Verh. Südbay. 837. — O. minor v. glaberrima Gaudin, Fl. Helv. IV. 178 = 0. racemosa Schleich. Exsicc. = O. minor Wallr. Sched. crit. I. 311. — O. trifolifixa St. Lag. in Gariot, Et. de fl., ed. 8. II. (1889) 650, fide Ind. Kew. Suppl. 1. 305. — O. Leonuri Rota, Prosp. piant. Pav. 270, 287, fide Ind. Kew. III. 373. — O. macrosepala F. Schultz in Arch. fl. Franc. Allem. (1842) 70, fide Ind. Kew. III. 373. — O. euminor F. N. H. Garry in Journ. of bot. XLII. ( I 90 4) 134. — O. Klugei Schmitz et Regel, Fl. Bonn. (18 41) 190; confer Beck, Monogr. Orob. 227 et O. speciosa y. silvestris, fide autore ex E.Regel in Otto u. Dietrich, Allg. Gartenzeit. (1842) 284 et teste Ind. Kew. = forma O. minoris. — O. barbata Williams, Prodr. fl. brit. VI. (1909) 341; Schinz u. Keller, Fl. Schweiz (1914) 317, non Poiret (confer notam ad formam 12 et Beck in Vierteljahrschr. naturf. Ges. Zürich LXXI. [1926] 171). — Gaulis nunc gracilis et tenuis nunc firmior, 1 0 — 50 cm altus, singulus vel plures aggregati, basi non vel varie incrassatus, in siccitate striatus, saepe violaceo-purpureus vel fusco-purpureus, plus minus glanduloso- pilosus, infra copiose rarius imbricatim, sursum parcius squamatus. Squamae inferiores 206 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. ovali-oblongae, superiores lanceolatae subrectae, 0,5 — 1,5 cm longae. Spica cylindracea, apice rotundata vel breviter acuminata, multiflora, in planus minoribus modo pauciflora, primum apice densiflora, basi rarius tota laxiflora, cum floribus infimis saepe remotissimis, — 40 cm longa, saepe caule squamato longior. Flores erectopatentes vel pronus curvati, \0 — 18 mm longi. Bracteae squamis aequales, corollam longitudine aequantes, rarius superantes vel breviores. Galycis partes separatae, e basi ovali integrae vel bidentatae; dentes saepe violaceo-purpurei, longe plurimum subulato-acuminati, saepe divergentes, infra trinervii, supra nervo unico perducti, glanduloso-pilosi, corollae tubum longitudine subaequantes vel paulo superantes. Gorolla tubulosa, aequaliter leviterque pronus curvata, ad limbum versus paulo ampliata, ochroleuca, in labio superiore imprimis in nervis violascens vel coerulescens, rarius concolor, extus parce rarius copiose glanduloso-pilosa, saepius glabrescens. Linea dorsalis tota aequaliter curvata, ad limbum versus saepe complanata et ad finem arrecta vel in medio dorso imprimis in anthesi subrecta. Labium superum carinatum, bilobum vel plicato-emarginatum, lobis porrectis vel patentibus rotundatis;' inferum lobis subaequalibus vel medio majore, omnibus rotundatis vel subtrun- catis et plicis magnis praeditum; laciniae omnes plicatae, in margine glabro inaequaliter saepe profunde crenulato-dentatae. Stamina oblique 2 — 3 mm supra basim corollae in- serta; filamentä infra parce rarius copiosius pilosa (rarissime subglabra), supra glabra vel pilis glanduliferis perpaucis obsita; antherae e basi rotundata breviter acuminata saepe connectivo elongato apiculatae, in sutura saepe puberulae, in siccitate dilute fuscae; pollen 25 — 30 \i dim. Germen oblongo-ellipsoideum, in stylum breviter et parce glanduloso- pilosum rarius glabrum acuminatum; stigma bilobum; eiusdem lobi hemisphaerici verruculosi confluentes et sulco transversali perducti, intense rarius dilute purpurei vel violacei sed etiam dilute lilacini vel fusco-lilacini, dilute fusco-luteoli vel lutei, rarius albi. Capsula oblongo-ellipsoidea, stylo apiculata, 9 — 10 mm longa. Semina ovata 0,38 — 0,4 mm longa ; testae cellulae subtiliter punctato-porosae. — Fig. \ 5 A — G. Nota. In den Oberhautzellen der Blumenkronzipfel finden sich zahlreiche Sphaerite in den Mittellamellen der Membran und im Zellinhalte. Plantae nutrientes. Parasiticam conjunctamque observavi ad radices plantarum sequentium: Trifolium pratense L., T. arvense L., T. repens L., T. filiforme L., Orni- thopus compressus L., Lathyrus setifolius L. — Helichrysum italicum Guss. (f. pumila), H. angustifolium DC, Barkhausia suberostris DR., Leontodon crispus Vill., Galactites tomentosa Mch. ; Campanula Poscharskyana Degen, Salvia Bertolonii Vis. ; Verbascum spec, Digitalis purpurea L., Linaria pedunculata Spr. ; Plantago coronopus L. — Nominantur porro nutrices sequentes: Leguminosae: Trifolium elegans Sa vi (sec. Gillot), T. striatum L., T. strictum WK. (sec. A. Braun), T. subterraneum L. (sec. Vaucher et Welwitsch s. Guimaräes), T. alexandrinum L. (sec. Schweinfurth), T. inearnatum L. (sec. Wirtz), T. medium L. (sec. Dern), Medieago arabica L. (sec. Des Moulins), M. lupulina L. (sec. Bertoloni), M. sativa L. (sec. Koernicke), M. tribuloides Desr. (s. Cosson et Germain); Coronilla emerus L., C. minima L. (s. Cosson et Germain), C. rostrata Boiss. (s. Heldreich), C. varia L. (s. Suringar); Omithopus sativus Brot. (s. A. Braun); Onobrychis sativa L. (s. Des Moulins); Ononis repens L. (s. Des Moulins); Lotus corniculatus L. (s. Gillot), L. creticus L. (s. Will- komm), Vicia sativa L. (s. Kearny in Contrib. V. n. 6 [*90J]), V. cordata Wulf. (s. Welwitsch apud Guimaräes); Lathyrus angulatus L. (s. A. Braun), L. pratensis L. (s. Ascherson). — Compositae: Hypochoeris radicata L. (s. A. Braun) et spec. (f. Wolley Dod); Crepis virens L. (s. A. Braun), C. taraxacifolia Thuill. (f. Daveau apud Guimaräes), Carlina corymbosa L. (s. Ascherson), Tolpis barbata G. (s. Bourgeau), Chrysanthemum Myconis L. (s. Requien), Guizotia oleifera DG. (s. Richard), Gorteria rigens L. (s. Martens), Conyza serrata ? (s. Bory), Gazania splendens Lindl. (s. Gillot), Pinardia coronaria Less. (O. litorea Guss. s. aut.), Anthemis secundiramea Biv. (O. litorea Guss. s. aut.), Carduus tenuiflorus Curt. (f. R. da Gunha apud Guimaräes), Centaurea pullata L. (f. Welwitsch apud Guimaräes), Thrincia hispida Roth (f. Moller, Daveau apud Guimaräes), Calendula arvensis L. (f. Welwitsch apud Guimaräes), Peristrophe Orobanche. 207 speciosa Nees (f. E. Regel in Otto u. Dietr., Allg. Gartenzeit. [1842] 283), Lactuca virosa L. (s. E. Regel, 1. c), Inula Candida Cass. (f. Bornmüller in Mitth. Thür. bot. Ver., Neue Folge XXIX. [1912] 62), Chrysanthemum leucanthemum L. (f. Goste et Soulie), Crassocephalum diversifolium v. crepidioides (s. Spencer Moore). — Varii ordinis: Aralia hispida Mich. (s. Baguet), Crithmum maritimum L. (s. Bertoloni), Daucus carota L. (s. Ascherson, Kearny), Eryngium amethystinum L. ?, E. campestre L. (s. Gosson et Germain), Oenanthe spec. (s. Ascherson), Orlaya maritima L. (s. Balansa), Hydrocotyle sibthorpioides Golenso (f. Golenso); Helianthemum polifolium P. (s. Cosson et Germain), Poterium sanguisorbah. (s. Gosson et Germain), Ranunculus bulbosus L. (s. Kearny, 1. c), Pelargonium spec. cult. (s. Noulet), P. spec. (f. Brock- mann), P. inquinans X zonale (f. Stein in Ost. bot. Zeit. [1882] 396); Geranium sp. (f. Brockmann), Fuchsia sp. (s. Kolbrunner). — Echium plantagineum L. ? (s. Gosson et Germain), Heliotropium peruvianum L. (s. Noulet), Nerium oleanderh. (s. Baguet), Goleus et Stylidium spec. cult. (s. L. Koch), Stachys arvensis L. (f. Wel witsch apud Guimaräes), Petunia variabilis Host (s. Baguet), Scabiosa holosericea Bert. (s. Suringar), Dipsacus fullonumh. (s. Suringar); Laurus nobilish. ? (s. Bertoloni), Yucca aloifolia L. (s. Savi et Bertoloni), Aegilops ovata L. ? (s. Strobl). Agris ubi Trifolium colitur saepissime in Europa imprimis in Europa media et in Germania occidentali maximo est detrimento. De natura 0. minoris confer opus perfectum : L.Koch, Entwicklungsgeschichte der Orobanchen (1887). Errera, L., et Laurent, Planches de physiol. veget. t. V 0. minorem parasiticam ad radices Trifolii pratensis pinxerunt. — Plantam saepe valde obnoxiam esse apparet ex opere sequente: H. Garman, The broom rapes, in Bull. n. 1 05 of Kentucky agric. exp. stat. 2. March 1903, fide Trelease in Bot. Centralbl. XGIII. (1903) 156. — De oppugnatione huius plantae maleficae confer: Just, Bot. Jahresber. XXIV. |. (1890) 353. Das natürliche Areal der O. minor begreift fast alle Länder des mediterranen Florengebietes von Madeira angefangen durch die Mittelmeerländer bis Vorder- asien. Die Pflanze hat sich aber durch Einschleppung mit Kleesamen über Frankreich bis nach England (etwa bis zum 54° nördl. Breite) und schon in den 40er Jahren ostwärts bis nach Deutschland (nördlich bis Osnabrück und Hildesheim), weiter von Deutschland bis in die Tschechoslowakei und Österreich meist sprungweise aus- gebreitet. Bemerkenswert ist ferner ihre Ausdehnung von Nordafrika nach Zentral- und Ostafrika, wo sie den Äquator überschreitet und portugiesisch Ostafrika (Mozambique) erreichte. Auch in Nordamerika und Neuseeland hat sie durch Einschleppung Eingang gefunden und dürfte sich überall weiter ausdehnen. (Siehe Beck in: Die Pflanzenareale 1. Reihe, Heft 7, Karte 60 und 63.) Europa. — In Skandinavien wurde sie (nach Fries, Mantissa III. 59) auf Hallands Vaederö im Jahre 1812 einmal aufgefunden, hat sich aber nicht weiter verbreitet. — Däne- mark! (wenn die Etiquette nicht verwechselt?). — England: sie verbreitet sich durch die Kleekultur immer mehr aus und ist nach Bennett (in Journ. of bot. XLIII. [1 905]Suppl. 61) aus Cornwall!, Somerset!, Suffolk, Gloster, Hereford, Worcester, Salop, Garnarvon, von der Insel Anglesey!, aus Lancaster und York, hier an den nördlichst gelegenen Standorten, etwa 54° nördl. Breite bekannt geworden. Ich sah sie noch von Jersey bei Pontac, Dorset bei Purbeck, Berksh. bei Didcot, Kent bei Athorne house (Eden), Marlow in Buckingham (Butler), Norfolk bei Norwich, von der Insel Wight (J. C. Druce) und von den Scilly Inseln. Angegeben ferner von Worcestershire (J. Amphlett und C. Rea, Bot. of Worc. [1909] 279), inWestgloucester bei Monmouth (Shoolbred), bei Portsmouth (Kearny). — Irland: im Gounty Dublin (N. Golgan in Irish nat. XV. [1906] 219) und im G. Wexford (nach F.W. Gunn, 1. c, 255); mehr Standorte bei Praeger, Irish Top. Bot. (4 904) 242. — Belgien! (bei Bruxelles, Gent). — Frankreich! Dep. Calvados (Vire), Nord (Lille, Armen- tieres), Somme (Doulens), Aisne (Saint Quentin), Seine et Marne (Fontainebleau), Sarthe (Le Mans), Gironde (Bordeaux), Doubs, Pyrenees, Aude (Narbonne), Herault (Gette, Montpellier), Var (Hyeres, Frejus, lies d'Hyeres), Haute Savoie (Annemasse), Alpes maritimes (Cannes, Mentone). — Spanien! Verbreitet (nach Willkomm); Gesehen von Bilbao, Alcantara, 208 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Asturien, Cadiz, Algeciras. — Gibraltar! (A. H. Wolley Dod). — Portugal! Goimbra (Moller!). — Schweiz! verbreitet; gesehen aus der Umgebung von Genf, Lausanne, Cossonay, Bex, Chesaux, Bern, Biel, Luzern, Zürich, Basel, Graubündten und St. Gallen. — Liechtenstein! um Vaduz (Beck). — Deutschland! namentlich im westlichen Teile durch Kleesaat eingeführt, zerstreut, oft vorübergehend, nördlich bis Osnabrück und Hildesheim; in den Rheinländern (bei Koblenz, Linz, Bonn, Kleve); um Mainz, in Baden, Württemberg, Thüringen (bei Naumburg, Auleben, Roßleben, Ziegelrode, auf dem Kyff- häuser); Bayern (Waging, Laufen, Augsburg), Sachsen (Sonderhausen, Frankenhausen). — Österreich! nur eingeschleppt so in Salzburg (Anthering), Ober- Österreich (Welser Heide), Nied.-Österreich (Gießhübl, Schafsberg bei Neuwaldegg), Kärnten (Jauenstein bei Globositz, Villach, Gailtal bei Pressegen, Görtschach, Eisenkappel). — Tschechoslowa- kische Republik! Mähren (Nebovid bei Brunn); Slowakei (Sulov, Presov==Eperies). — Südtirol (Riva, Riccomassimo). — Ungarn. — Kroatien! (Rijeka = Fiume, Cantrida, Grabovo, Buccarizza, Senj, Novi). — Istrien! verbreitet um Trieste, Pola, Brionische Inseln und in Südistrien; auf den Inseln des Quarnero: Gherso, Lussin, Krk = Veglia. — Krain! Ljublana = Laibach, in der Wochein bei Feistritz = Bistrica; Unter Steiermark! (Maribor = Marburg). — Dalmatien!, verbreitet auf den Inseln Pag = Pago (Beck), Rab = Arbe (Morton), Hvar = Lesina, Korcula = Gurzola (Beck), Lastovo = Lagosta, Bisevo = Busi, Susac = Cazza (Ginzberger und Teyber), Mljet = Meleda, bei Zara vecchia, auf dem Marian bei Split und dem Biokovo bei Makarska (Herb. Degen), bei Dubrovnik = Ragusa, Gruz = Gravosa, Novi = Castelnuovo, Kotor = Cattaro, auf dem Vermac (Beck), bei Komaj (Loschnigg!). — Hercegovina: um Mostar auf dem Stolac (Curcic). — Cerna Gora! Volovica (Baldacci), Bar, Boljevic (Rohlena), Vir auf Leontodon crispus im Mai (Beck), Volovica bei Pristan (Baldacci, Beck). — Italien! in den Meer-Alpen bei Tenda; Ligurien (Pegli, Genua, Noli, Pigna und and. Orten); um Susa, Milano, Padova, Pisa, Firenze, auf dem Vorgebirge Argentario, Roma, Albano, Napoli, auf den Inseln: Gapraja (Sommier), Elba, Pianosa, Gianutri, Giglio, Gorgona (Sommier), Corsica (bei Ajaccio, Bastia); Sardinien! (Cagliari, Bonaria; Piscinas, Arizzo, Belvi, Santa Teresa Galiura par Tempio); Ischia!, Caprü, Sicilia! (Palermo, Scoglitti, Messina, Palma); Gozo prope Illendi auf Galactites tomentosal im April (Sommier); Malta!. — Griechenland! Im Pindus auf dem Berge Karava (Haussknecht); Aetolien, bei Messolongo (Heldreich), Argolis, um Nauplia; auf der Insel Thasos bei Potamia scala (Sintenis und Bornmüller); Insel Scopelos (Leonis); nach Haläcsy auch in Attica, Argolis, Thessalien sowie auf den Inseln Kerkyra, Kephallinia, Aegina, Angistri. — Bulgarien! Varna (Bornmüller), auf dem Balkan ober Bucina Dervend (Velenovsky), bei Philippopel (Skorpil!), Lovec (Urumoff!). — Türkei! bei Severni (Dörfler). — Bessarabien (Lipsky!). — Krim! bei Nicita (Zelenetzki). Asien. — InTranskaukasien! bei Kutais, Mekvena am Flusse Rion in Imeretien (Brotherus); in Mingrelien bei Poti (Peterson), Mahmutli, auf dem Berge Sjalwat (Kolenati); in Abchasien bei Pizunda (Nordmann!); in Iberien (Wilhelm!). — Klein- asien! Um Alaia am Melas Flusse (Heldreich); Bithynien: zwischen Brussa und Mudania, im Mai (Bornmüller); Paphlagonien : um Tossia, im Juni (Sintenis); auf dem Erdschias dagh in Gappadocien bei 2000 m (Zederbauer /?!); um Güllekim Bulgar dagh (Kots chy). — Palästina! Um Haifa, am Fuße des Berges Karmel, im Mai (Bornmüller). — Insel Chios (Pauli). Afrika. — Madeira! In Gärten von Funchal, bei Praca formosa, Rebaza 900 m Seehöhe, Juli (Bornmüller), Ilheo dos embarcadores, St. Vincente. — Ganarische Inseln! Auf Gran Ganaria bei Tafira in 400 m Seehöhe, Barranco Guiniguada, im März (Bornmüller). — Marokko (nach Ball). — Algier! Um Bone, Mostaganem, Kouba; Bir Mandrais (Munby). — In der inneren Sahara bei Tassili der Azdjer (Geyr!). — Gyrenaica, bei Wadi Derna (Taubert n. 156! an /??). — Senegambien! an san- digen Stellen der Insel Salis (Bunn. 1840 im Herb. Besser!). — Aegypten! bei Säbel Abu Säbel im Nildelta (Schweinfurth!). — Abyssinien! um Vaedjerab, Chire, Chaba, Wollo Galla, Djenda; Insel Sokotra bei Kischen (Schweinfurth!), Balfour als O. abys- Orobanche. 209 sinica Rieh. — Ostafrika: auf dem westl. Kenia bei Moni und Goles Farm (R. E. und Th. C. E. Fries n. 990!, 1765!), bei Lamuru in Brit. Uganda bei 3000 m Seehöhe (Scheffler n.3ll!). — Nach Stapf in Thiselton Dyer, Fl. trop. Africa IV. 2. (1906) 467 wird O. minor noch angegeben: in der Eritrea: bei Aidereso in 4100' Seehöhe (Schweinfurth n. 1416, 1436), beiAcrur in 3600' (Schweinfurth n. 1050); Uganda, auf dem Ruwenzori in der Kulturregion — 7000' Seehöhe (Scott Elliot n. 7819), zwi- schen Eldama Ravine und Mau in 7000 — 7500' Seehöhe (Whyte); Unyoro, Bugoma (Dawe n. 750); auch bei Ruchigga auf Brachen, im Dezember auf Crassocephalum di- versifoliumv. crepidioides (Spencer Moore in Baker, Bot. Anglo-German Uganda Boun- dary commission in Journ. Linn. Soc. XXXVII. [1904] 193); auf dem Kilimanjaro bei 4000—6000' (Volkens n. 545); Usambara (Buchwald n. 453); Portug. Afrika: Mozambique district; in den Bergen östlich vom Nyassa See (Johnson); Brit. Zentral- Afrika: um Nyasa, zwischen Mandala und Kibana (Scott), zwischen Kondowe und Karonga in 2000 — 6000' Seehöhe (Whyte), auf dem Berge Nyika in 4000 — 6000' Seehöhe (Whyte); auf der Ebene Tanganyika bei Fort Hill (Whyte). O. minor Thunberg, Prodr. fl. Cap. 97 und Fl. Gap., ed. Schult. 454 (non Sutton), sec. Hiern et Stapf, Fl. Gapensis IV. 2. (1904) 422, ist eine zweifelhafte Pflanze, da O. minor Sutt. im Gebiet des Kaplandes noch nicht beobachtet worden ist. Amerika. — Hier wurde sie eingeschleppt in den Ländern östlich vom Mississippi (nach Mann, Gatal. of the plants, ed. 2. [1868] 28) und bei New Jersey (nach Martin- dale). Sie verbreitet sich immer weiter von New Jersey bis Virginien und Carolina; nach J. K. Small, Fl. of the southeast. unit. states (1903) 1093; Britton and Brown, 111. fl. North. Unit. stat. 111. (1898) 196; Gray, New Manual of bot., 7. ed. by Robinson and Fernald (1908) 740. Auch wurde sie in die Kulturen Neu Seelands eingeschleppt und findet sich in den Äckern der Nord- und Südinsel bei Nelson, Auckland! auf Trifolium, Medicago, Hypochoeris u. a.; nach T. F. Gheeseman, Man. of the New Zealand Fl. (1906) 1083. Blüht im Mai bis Juli, in tropischen Ländern auch noch früher, in Neu-Seeland im November. Conspectus varietatum et formarum O. minoris Sutton. A. Stigma plurimum purpureum vel plus minus obscure aut dilutius violaceum, vel fusco mixtum Var. a. gemrina. a. Corolla plus minus copiose glanduloso-pilosa. a. Filamenta infra parce rarius copiosius pilosa, supra glabra vel pilis glanduliferis perpaucis obsita. 04. Corolla in dorso subreeta vel paulo curvata, in labio supero declivis et in apice sursum ereeta. I. Filamenta circ. 2 mm supra basim corollae inserta. 1. Flores minimi, circ. 10 mm longi. . F. 1. minima. 2. Flores plurimum ultra 10 et — 18 mm longi. * Corolla albida vel ochroleuca, ad limbum versus in nervis plus minus violascens. + Tubus corollae amplior, circ. 3 — 5 mm latus. O Flores ultra 1 0 — 15 mm longi F. 2. typica. A Caulis, bracteae et calyx subatropurpurei . . . . F. 3. conchiliata. A. Engler, Das Pflanzenreich. IV. (Embryophyta siphonogama.) 261. 14 210 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. AA Caules bracteaeque copiose et longe glanduloso-sub- albo-villosi F. 4. albata. AAA Calycis dentes abbreviati, integri, vix acuminati, tubo corollae multo breviores . F. 5. brevicalyx. OO Flores majores, plurimum circ. 15 — 18 mm (raro etiam — 20 mm?) longi. A Bracteae flores longitudine aequantes vel breviores. F. 11. procerior. AA Bracteae flores longitudine superantes F. 12. barbata. ff Tubus corollae 1 0 — 1 5 mm longae angustissimus, — 3 mm modo latus F. 6. angustissima. ** Corolla luteola vel ochroleuca, con- color, plurimum 12 — 15 mm longa F. 7. Crithmi maritimi. II. Filamenta in medio tubo corollae inserta. Linea dorsalis aequaliter paulo curvata. F. 14. ambigua. ßl, Corolla linea dorsali aequaliter curvata in- structa F. 9. neglecta. ß. Filamenta glabra, juxta basim (?Beck) inserta F. 13. Hydrocotylei. b. Corolla sparse glanduloso-pilosa, mox glabrescens vel glabra F. 10. pumila. B. Stigma lutescens vel luteum; saepe tota planta pallida vel lutescens Var. ß. concolor. C. Stigma album. Corolla albida F. 8. albens. Var. a. genuina G. Beck. — Stigma plurimum purpureum, plus minus violaceum vel fusco mixtum. Formas sequentes, saepius vix separandas et mutuo transeuntes ostendit: Forma 1. minima G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 252. — 0. minor Sutton, 1. c, p.p. — Reichenbach p., Iconogr. VII. f. 878 sub 0. apiculata Wallr. — Corolla minutissima, circ. 1 0 mm longa, in dorso leviter vel acrius curvata, etiam subrecta. Spica nunc laxi- et pauciflora, nunc subdensa, bracteis interdum comosa; caulis plurimum tenuis. Statum minorem vel insufficienter nutritum ante oculos ponit. Unter dem Typus und an sterilen Stellen nicht selten. Forma 2. typica G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 252. — 0. minor Sutton, 1. c. — 0. minor v. hirsuta Wallroth, Orob. gen. diask. 55, excl. syn. (vidi spec. orig.!). — O. arvensis Dumortier, Fl. belg. (1827) 33 et var. rubiginosa 1. c. — O. abyssinica Richard, Tent. fl. Abyss. II. (1851) 137 (vidi spec. orig.); Walp. Annal. III. 202 (Spica nunc laxissima, nunc densiuscula; corollae 13 — 15 mm longae, pro parte filamentis infra copiosius pilosis et laciniis majoribus praeditae; stigma forsan luteum?); J. B. Balfour, Bot. of Sokotra (Edinburgh 1888) 208 scripsit: wIt is questionable, wether this is a true species. It has general resemblances with several of the Europeans forms, O. minor and its neighbours, and whilst its distinguishing feature is the low insertion of the stamens upon the corolla tube, this is a sexual character of really no specific value"). — O. minor v. vulgaris etviolacea Regel in Otto u. Dietrich, Allgem. Gartenzeit. (1842) 284. — Corolla circ. 1 5 mm longa, cum linea dorsali in dorso subrecta vel curvata, in labio supero declivi et apice sursum erecta et tubo ampliore 3 — 5 mm lato, extus plurimum conspicue glanduloso-pilosa, albida vel ochroleuca, ad limbum versus praecipue in nervis plus minus violacea. Spica nunc densi-, nunc laxiflora vel tota rubescens vel violascens sicca obscurior. Weit verbreitet. Orobanche. 211 Forma 3. conchiliata G. Beck apud Murbeck in Ann. scott. nat. hist. n. 64 (1907) 253, fide Fedde, Rep. nov. spec. IX. (4 9 H) 4 38. — Caulis, bracteae et calyx fusco- purpurea vel atropurpurea, copiose dilute glanduloso-pilosa. Calycis segmenta integra vel inaequaliter bidentata. Corolla e basi albida ad limbum versus amethystea; labium superum integrum. Filamenta infra pilosa, supra glabra. Stylus parce glanduloso-pilosus, violaceus. Stigma violaceo-purpureum. Golore praestans. England: Auf Trifolum pratense L. in Fife bei Cupar (M. G. Murray!). Forma 4. albata G. Beck, Monogr. Orob. (4 890) 254. — Squamae et bracteae (saepius subovatae) copiose glanduloso-pilosae, in siccitate subalbovillosae. Caetera ut in typo. Indumento insignis. Algier (Bove!) und sonst gelegentlich. Forma S.brevicalyxG. Beck. — Segmenta calycis abbreviata, integra, vix acuminata, tubo corollino multo breviora. Auf der Insel Arbe im Quarnero, im Mai (F. Morton!). Forma 6. angustissima G. Beck, Monogr. Orob. (4 890) 253. — Corollae 40 — 4 5 mm longae tubus angustissimu's, — 3 mm modo latus (in typo 3 — 5 mm). Corolla extus subglabra, nervis violaceis pulchre perducta. Hie und da mit dem Typus. Forma 7. Grithmi maritimi G. Beck, Monogr. Orob. (4 890) 253. — O. minor v. -flavescens Reuter in DG. Prodr. XI. (4 847) 29?. — O. concolor Boreau (non Duby) = O. unicolor Boreau, Fl. centre France ed. 3, II. 50 4 = O. minor subsp. unicolor Rouy in Revue de bot. syst. II. (4 904) 4 64 et Fl. France XI. (4 909) = var. unicolor Gentil, Inv. pl. vasc. Sarthe, 4 84 f. Rouy. — O. striata Reuter in DG. Prodr. XI. 28 p. p. — O. Orithmi Bertoloni, Fl. ital. VI. (4 844) 425 = O. du Crithme maritime Vaucher, Orob. 59 = O. Grithmi maritimi Schultz in Annal. der Gewächsk. (4 830) 500; Gren. et Godr. Fl. franc. II. 644; Reuter in DC. Prodr. XI. 718; Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. 4 04, t. 184. — O. Grenieri Nym. Consp. fl. Eur. 562 non Schultz = O. minor v. Grenieri G. Gautier, Gatal. rais. fl. des Pyren. orient. (4 897) 337. — ? O. minor var. occitanica Rouy, Fl. France XI. (4 909) 188 (corolla 4 4 — 4 6 mm longa, subalba, concolor, parce glanduloso-pilosa) et ?corsica Rouy, 1. c. — O. minor v. flavescens Battandier et Trabut, Fl. Algerie (4 888 — 4 890) 662. — Corolla luteola vel ochroleuca, concolor, plurimum 4 2 — 4 5 mm longa. Stigma plus minus violaceum. In den Mittelmeerländern hie und da. Forma 8. albens G. Beck in Carinthia II. 4 08 und 4 09, Jahrgang (4 92 4) 20 et in Fedde, Repert. XVIII. (4 922) 40. — Corolla albida. Stigma albidum. Kärnten: um Villach bei St. Leonhard an mehreren Stellen (Beck). Wohl auch anderswo unter dem Typus. Forma 9. neglecta (Guimaräes) G. Beck. — O. minor subspec. (O.) neglecta Gui- maraes Mon. Orob. in Broteria III. (4 903) 4 70. — Calycis partes integrae vel usque infra medium bifidae, dentibus in apice frequenter filiformiter acuminatis, uninerviis, postico saepe subtrinervio. Corolla tubulosa, sub limbo fere angustata; linea dorsalis saepius curvata. Filamenta ad medium usque praesertim in margine pilosa. Stylus sub stigmate glandulosus, rarius glaber. — Descriptio sec. Guimaräes est: »Scapus gracilis vel firmus, inferne nonnunquam clavatus, plerumque incrassatus, 4 0 — 45 cm altus, ut plurimum copiose glanduloso-pilosus, striatus, siccus castaneus vel violaceo-rubro-fuscus, rarius dilutior, inferne subcopiose, superne parce (rarissime valde) squamosus. Squamae oblongae vel lineari-lanceolatae, rarissime late ovatae, abrupte acuminatae, 0,8 — 2 cm longae, inferiores glabrae, superiores piloso-glandulosae. Spica primum cylindrico-conica, apice densa, acuminata vel rotundata, dein valde elongata, tota laxa, floribus infernis conspicue remotis, 4 0 — 25 mm (rarius 20 mm) lata, 3 — 20 cm longa; floribus saepe patentibus, modice pronus curvatis, rarius erecto-patentibus. Bracteae lanceolato-acuminatae, interdum satis latae, copiose glanduloso-pilosae, siccae fragiles, flores longitudine aequantes, interdum superantes, rarius non attingentes, a medio ad supremam usque partem reflexae, rarius totae horizontaliter porrectae. Calycis partes 14* 212 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. liberae, extus glanduloso-pilosae, siccae luteo-fuscae, intus dilutiores, integrae vel usque infra medium bifidae; dentes plerumque inaequales, in basi anguste subulato-acuminati, in apice subfiliformes, tubo corollae ut plurimum breviores, uninervii, posticus saepe sub- trinervius, anticus persaepe minutulus. Gorolla tubulosa, aliquando sub limbo fere an- gustata et inferne tantillum ovoideo-dilatata, 3 — 5 mm lata, 4 0 — 17 mm (plerumque ,j 3 — |5ffim) longa, dilute lilacina vel sordide ferrugineo-violacea, venis violascentibus perductis, sicca fusca vel sordide ochrolilacina, concolor, interdum inferne dilutior, ali- quando limbo obscuriore, venis fusco-violascentibus, extus parce et breviter glanduloso- pilosa; linea dorsalis plerumque tota sensim et aequaliter curvata, nonnunquam inferne valde, medium versus parum curva vel subrecta. Labium superum lobis subaequalibus, rotundatis, medio aliquando emarginato, demum reflexo praeditum; omnes laciniae in margine glabrae, inaequaliter crenulatae, aliquando denticulatae. Filamenta 2,5 — 3,5 mm (rarius 2 — 3 vel 3 — 4 mm) supra basim corollae (in glandulis lateraliter tantillum dila- tatis) oblique inserta, superne glabra, inferne, ut plurimum ad medium usque (praecipue in margine) pilosa, rarius vix puberula. Antherae fuscae, brevissime (rarius longius) mucronatae, mucrone albo, in sutura glabrae vel papillosae. Stylus in apice valde in- curvus sub stigmate copiose glandulosus, rarissime undique glaber, ceterum plerumque glaber. Stigma purpureo-violaceum, bilobum vel trilobum, demum bicrure« (Guimaraes). Nota. Discrimina graviora versus 0. minorem typicam frustra quaesivi. Galycis dentes etiam in forma typiea in basi trinervii observantur. Gorolla typi persaepe in linea dorsali incurva et sub fauce paulo constricta reperitur, si limbus melius evolutus est et corolla deflorescere incipit, vestimentum filamentorum et stylorum ut in aliis formis non satis constat. Guimaraes (I.e. 4 72 — 4 74) etiam varietates suae subspeciei distinguere tentavit, quarum clavem verbis eius (p. 63) hoc loco repeto. Scapo fusco; corollis 4 5 — 17 mm longis, 5 mm latis, siccis sordide luteis filamentis puberulis Var. (0.) neglecta, subvar. Scapo obscure rubroviolaceo ; corollis ad summum 4 5 mm (0.) dimitra. longis, 4 mm latis, siccis luteo-fuscis vel fuscis b. Corollis lilacinis, sub limbo parum constrictis; filamentis in- ferne (imprimis in margine) subcopiose pilosis Var. (0.) neglecta. Gorollis violaceis, sub limbo perspicue constrictis . . . c. Corollis angustis, 2,5—3 mm latis, 4 0 — 4 3 mm longis; fila- mentis copiose pilosis; stylo sub stigmate glanduloso-piloso Var. (0.) pygmaea. Gorollis saltem 3 mm latis, inferne dilatatis; filamentis (praesertim lateraliter) pilosis vel subglabris; stylo vix glan- duloso vel breviter glanduloso-piloso vel glabro d. Corollis siccis luteo-fuscis, concoloribus; filamentis sub- glabris; antheris conspicue mucronatis Var. (0.) pseudogastroidea. Corollis siccis labium versus subviolaceis ; filamentis in- ferne (praecipue lateraliter) pilosis; antheris brevissime mu- cronatis Var. (0.) strangulata. {Scapo valde squamoso; corolla extus parce glandu- loso-pilosa Subvar. (0.) strangulata. Scapo parce squamoso; corolla glabrescente . . Subvar. (0.) ventrosa. Portugal: In den Provinzen Alemdouro transmontano und littoral, Beira trans- montana, central, littoral und meridional, Gentro littoral, Baixas do Sorraia, Algarve an vielen Orten auf Grepis taraxacifolia Thuill. (nach Daveau), Thrincia hispida Roth (nach Moller, Daveau), Carduus tmuiflorus Gurt, (nach R. da Gunha), Centaurea pullata L., Calendula arvensis L., Stachys arvensis L., Vicia cordata Wulf., Trifolium subterraneum'L. (nach Welwitsch f.) ; durchwegs bei Guimaraes an ang. Stelle. Forma 10. pumila G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 252. — 0. pumila Koch in Noe, Exsicc. (vidi orig.); Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. (4 862) *04, t. 4 65, fig. II. certe! — 0. livida Sendtner in Herb. Tommasini f. Freyn, Fl. Südistr. in Verh. zool. bot. Ges. Wien (4 877) 393 (Freyn in Ber. deutsch, bot. Ges. IX. [i 880], Ber. der Gomm. Fl. Deutschi. 4 59, statuit, 0. lividam nequaquam ad 0. minorem referendam esse, argu- menta autem non attulit). — 0. mmor ß. adenostyla Visiani, Fl. Dalm. II. 4 79; Reichenb. f. Orobanche. 213 Icon. fl. Germ. XX. 103 (fig. II. tabulae 216 formam typicam demonstrat!). — 0. minor var. glabra Wallroth, Orob. gen. diask. (1825) 57, vidi spec. orig. partim ad typum pertinentia. — 0. minor Moris, Fl. Sard. III. 253 et autorum p. p. — 0. euglossa Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. (1862) 117, t. 217, fig. III. (Vidi spee. orig. in herb. Reichenb. f. minime a forma 0. pumila differentia calycis partibus non integris sed eon- spicue bidentatis, dentibus acuminatis, filamentis non glaberrimis sed in basi pilosis, stylo glabro munita = 0. minor f. euglossa G. Beck, Monogr. Orob. 254. — Auf Hieracium pilosella L. bei Konstantinopel von Noe gefunden). — Corolla primum pilis glanduliferis albis tecta, mox glabrescens vel subglabra, ochroleuca vel coeruleo-alba, ad limbum versus in nervis violacea vel coerulea, linea dorsali in medio dorso saepius curvata prae- dita. Spica plurimum mox laxiflora. Nota. Etiam Pospichal, Fl. öst. Küstenl. II. (1899) 663, 0. pumilam pro specie propria staminibus 2 mm supra basim insertis, stylis usque ad mediam partem glanduloso-pilosis, stigmate violaceo ab 0. minore bene distinctam habet, quae notae differentiales, ut sentio, nullo modo sufficiunt, eam ab 0. minore separare. Sehr verbreitet und häufig in den Mittelmeerländern. Forma 11. procerior Reichenb. Iconogr. VII. (1829) fig. 880; Beck, Monogr. Orob. (1890) 253. — ? 0. densiflora Moris, Fl. Sard. III. (1858 — 1859) 249; Bert. Fl. ital. VI. 444 non Salzmann. — 0. Dipsaci Wirtgen, Herb. pl. fl. Rhen. fasc. VII. n. 383 (vidi spec. orig. mixta cum typo). — 0. minor var. (0.) minor subvar. (0.) cetobri- censis Guimaraes, Monogr. Orob. in Broteria III. (1903) 169 et subvar. drysocalyx Guim. 1. c. 170 (forma pauciflora). — ? 0. Leucanthemi Coste et Soulie in Bull. soc. bot. de France XLIV. (1897) p. GXII = 0. minor var. Leucanthemi Rouy, Fl. France XI. (1909) 188 (spica elongata, 40 — 50 cm longa, laxiflora, corollis circiter 20 mm longis albido- lilacinis, parce glanduloso-pilosis munita). — Corolla 15 — 18 mm (etiam nonnunquam 20 mm) longa; in ceteris typo aequalis. Spica saepius densiflora rarius laxa. Est planta luxurians formis permultis ad typum transiens. Valde affinis varietati ß. Carotae [0. Pi- cridis) et, si corolla ejus glabrescens et minus pronus curvata observatur, difficillime distinguitur. Hie und da unter dem Typus. Forma 12. barbata Beck, Monogr. Orob. (1890) 253; non Poiret. — Bracteae corollas longitudine superantes. Spica saepius densiflora. Corolla 1 2 — 1 8 mm longa, bicolor. Ceteris in rebus cum typo congruens. Nota. O. barbata Poiret (in Lamarck, Encycl. IV. [1796] 621 an [1797], sec. Pritzel, Thes. lit. bot. 63 et ed. 2. 174 = ? O. minor sec. Poiret, ibidem, Suppl. IV. (1816) 201 = O. minor ß. O. barbata Steudel, Nomenclat. bot. ed. 2. II. [1841] 231) est planta omnino dubia! (Confer Beck in Vierteljahrschr. naturf. Ges. Zürich LXXI. [1926] 171—175). In descriptione autoris: >spica brevis, bracteae flores superantes, calycis partes inaequales, corolla pallide lutea, corollae tubus inflatus, labia brevia, fimbriata« minime cum O. minore apte conveniunt, quod Poiret, 1. c. ipse concessit. Citata O. barbata apud Brotero, Fl. lusit. I. (1804) 183, est alia species in Ind. Kew. III. 372 cum O. foetida Poir. vel O. majore L. conjuncta, a Guimaraes, Mon. Orob. Port, in Broteria III. (1904) 152, et mea opinione melius ad O. mauretanicam G.Beck transfertur. Lamarck et De Gandolle in Fl. frang. III. (1805) 489 O. barbatam, quae in Lusitania semel reperta est, sine cognitione plantae originalis! ad O. minorem trahunt; autores alii, Reichenbach p. et f., Reuter, Willkomm, varias species sub O. barbata amplectuntur. Nomen O. barbata sensu Poiret ab autoribus Williams, Prodr. fl. britann. IV. (1909) 341 et Schinz et Keller, Fl. Schweiz, Krit. Fl. (1914), ei O. minoris Sutt. praefertur, quod quaestio- nem studiis repetitis accuratissime persecutus (confer Beck, 1. supra c.) probare nequeo. Hin und wieder unter der Forma typica. Forma 1 3. Hydrocotylei (Colenso) G. Beck. — O. Hydrocotylei Colenso in Transact. of the New Zeal. Inst. XXI. (188 8 edit. 1889) 41. — Filamenta juxta basim corollae in- serta, glabra. Stylus glaber vel in apice parcissime glanduloso-pilosus. Cetera ut in typo. — Hie addatur diagnosis autoris: Scapus erectus, simplex, 30 — 45,7 cm altus, cylin- draceus, subfirmus, circiter 1 cm crassus, intense purpureo-ruber, sicut tota planta glan- duloso-pilosus, pilis glanduliferis albis capitula lutea ferentibus. Squamae sparsae, in basi 214 Günther Beck-Mann agetta. — Orobanchaceae. paucae, supra remotae, 17 — 25 mm longae, ovato-acuminatae, intense purpureae, multi- nervosae, in apice recurvae. Spica remotiflora, 20 — 40-flora. Bracteae corollam aequantes. Calycis partes liberae, purpureae, ovato-acurninatae, profunde bidentatae; dentes longe acuminati, inaequales, dente exteriore duplo majore et corollae dimidium attingente, sub- erecti, divergentes, in margine paulo et subtiliter subdenticulali copioseque ciliati. Gorolia 14,8 — 16,9 mm longa, subascendens vel patens, arcuata, tubulosa, limbo ampliato, re- curvato, in parte dimidia superiore purpurea, ceterum alba, nervis intense purpureis perducta, laciniis irregulariter denticulatis vel laciniato-dentatis undidatis, glabris, intus splendentibus; labium superum porrectum, profunde emarginatum vel subbilobum lobis rotundatis, interdum subrecurvatis ; inferum subaequaliter trilobum, lacinia media obtuse rotundata, plicis conspicuis. Stamina juxta basim corollae inserta; filamenta flexuosa, dimidium corollae aequantia, glabra; antherae reniformes-orbiculares, mucronatae, dilute fuscoatrae. Ovarium ovoideum. Stylus crassus ad apicem dilatatus, glaber, superne parcissime glanduloso-pilosus ; stigma magnum, recurvatum, bilobum, lobis globularibus, divergentibus, purpureis, tenuiter papillosis, demum exsertis. « Ab 0. minoris formis filamentis glabris, juxta basim corollae insertis modo per- pauium distingui potest. Neu-Seeland (North Island) ; in Blumentöpfen, in welchen wilde Pflanzen, die bei Dannevirke im Distrikt Waipawa gesammelt worden waren, kultiviert wurden. Ich kann nicht die Ansicht des Autors teilen, daß die Pflanze in Neuseeland einheimisch sei, sondern sie wurde zweifellos durch Erde oder anderswie eingeschleppt, wie es an an- deren Orten wiederholt beobachtet wurde. Es ist dies auch wahrscheinlich, da 0. minor Sutt. bisher schon im Distrikte Auckland beobachtet wurde. Forma 1 4. ambigua (Pomel) G. Beck = 0. ambigua Pomel, Nouv. mater. fl. atlant. in Bull, de la soc. de climat. d' Alger (l 874) 109; non Moris. — 0. oranensis G. Beck, Mon. Orob. (1890) 256. — Gaulis striatus, furfuraceo-pubescens, parce squamatus. Squamae lineari-lanceolatae, basi caulis appropinquatae. Spica oblonga, densa. Bracteae fur- furaceae, opacae, lanceolatae longe acuminatae, longitudine corollas aequantes vel supe- rantes, superiores apice spicae comosae. Calycis partes separatae, ovatae, profunde bi- dentatae, plurinerviae , tubum corollae aequantes; dentes angusti, subulati. Corolla 18 — 20 mm longa (Diels) anguste tubulosa, glanduloso-pilosa ; linea dorsalis aequaliter paulo curvata; labium superum emarginatum vel subbilobum, paulo fornicatum, lobis porrectis; inferum lobis patentibus, lobo medio majore subtriangulari, angulato vel fere lobulato. Stamina in medio tubo corollae inserta; filamenta infra pilosa. Stylus glan- duloso-pilosus; stigma bifidum; Capsula oblonga. — Fide Ind. Kew. III. 371 species pro- pria, sec. Battand, et Trabut, Fl. de l'Algerie (1888 — 1890) 662, habitu O. minorem parvulam imitat, sed corollae laciniae acrius et inaequaliter denticulatae, stamina in media parte corollae inserta, Stylus glanduloso-pilosus. Discrimina praecedentia natura leviore sunt eamque ad O. minoris formas delegant. Corollae tubo angusto forma 6 angustissimae, linea dorsali curvata formae neglectae appropinquata, perinde O. amethy- steae formis affinis. Marokko: um Oran (Pomel) im April; nicht gesehen!, daselbst auf Orlaya mari- tima Hofim. (Diels!). Var. ß. eoncolor (Duby) G. Beck. — Orobanche de la Scabieuse colombaire Vauch. Orob. (1827) 59, t. 11. — O. eoncolor Duby, Bot. Gall. I. (1828)'350; Reuter in DC. Prodr. XI. 23; Beck, Mon. Orob. 256; Rouy, FI. France XI. (1909) 176. — O. minor var. flava E. Regel in Otto u. Dietrich, Allg. Gartenzeit. (1842) 284; var. lutea Tourlet in Bull. soc. bot. de France L. (1903) 421 et PI. vasc. du dep. Indre et Loire (1908) 384. — O. Paralias Corb. Deuxieme Suppl. fl. Norm, in Bull. soc. Linn. Norm. 5. ser. I. 184, 185 f. Rouy = O. minor subsp. eoncolor ß, Paralias Rouy Fl. France XI. (1909) 189. — O. xerampelina Viv. ined. in herb. Genuensi! — 0. Scabiosae columbariae Schultz in Flora Litt. Blatt und Annal. der Gewächsk. (1830) 50 0. — O. columbariae Gren. et Godr. Fl. franc. II. (1850) 634. — O. columbarihaerens St. Lager, Catal. de la flore du bassin de Rhone (1883) 609. — O. pyrrha Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. Orobanche. 215 (4 862) ^ 05, t. 206, flg. 9 — U ex Val di Tenda Pedemontii. (Vidi spec. orig. corolla vix explicata, 10 mm longa, stigmate luteo? munita in Herb. Vindob.). — Tota planta pallida, flavescens vel stramineo-sulphurea. Caulis 20 — 40 cm longus, basi incrassatus, glanduloso-pilosus, copiose squamatus. Squamae ovali-lanceolatae, saepius intense luteae. Spica cylindracea, laxiflora, 10 — 15 cm longa. Flores 14 — 17 mm longi. Calycis partes ovali-lanceolatae, acuminatae, integrae vel bifidae, luteae; dentes uninervii, subulati, co- rollae tubum longitudine subaequantes. Corolla luteola vel stramineo-sulphurea, etiam pallide sulphurea vel pallida, tubuloso-campanulata, saepe curvata, extus glanduloso- pilosa; linea dorsalis e basi curvata in medio subrecta vel curvata, in labio supero de- clivis; labium superum bilobum, lobis rotundatis, inferum inaequaliter trilobum, lobo medio paulo majore; laciniae crenulato-dentatae, in margine glabrae. Stamina 2 mm supra basim corollae inserta; filamenta infra in basi plus minus pilosa, supra sicut Stylus glabra vel parce glanduloso-pilosa. Stigma sulplmreum, luteolum. Stigmatis colore a forma Grithmi maritimi differt. Auf verschiedenen Nährpflanzen (Scabiosa columbaria L. [nach Vau eher], Ghaero- phyllum silvestre und Mentha arvensis L. [nach Vaucher], Helichrysum italicum Guss. [nach Ginzberger und Teyber], Hypochoeris [nach Wolley-Dod], Qeranium und Pelargonium der Gärten [Brockmann]) beobachtet in Südfrankreich, Italien, Dal- matien, im Botanischen Garten von Zürich u. a. 0. Exsiccatae. Baenitz, Herb, europ. n. 3909!, 39 1 0 ! — Balansa, PI. Alger. anni 1852, n. 410 ! (forma 11 ) 41 1! (forma 2). — Kotschy, Iter ad Bulgardagh, n.156b! — Lojacono, PI. Sic. rar. n. 363! (sub O. littorea). — Magnier, Fl. selecta n. 638! — Reichenbach, Exsicc. n. 154l! — Reverchon, PI. Sard. anni 1881, n. 140! — Sintenis et Bornmüller, Iter turcicum (1891) n. 603! — Schultz, Herb. norm, n. 63! — Taubert, It. cyren. n. 156! — J. E. Tilden, South Pacif. plants n. 151! — Todaro, Fl. Sic. exsicc. n. 1155! — Weiss, Fl. exsicc. Bavar. n. 325 (non vidi). — Willkomm, Iter Hisp. II. n. 143! — Wirtgen, PI. rhen. crit. II. n. 48!; PI. select. flor. rhen. n. 506! — Flora lusit. exs. n. 931! — Svenska Kenia Exp. 1921 — 1922, n. 990!, 1765. Nota. Über die Blütenbiologie der O. minor vergleiche : Kirchner in Jahresh. Ver. vaterl. Naturkunde Württemberg LVIII. (1902). 0. Bovei Reuter in DG. Prodr. XI. (1847) 24; Beck, Monogr. Orob. 257. — Caulis teres, subpedalis, superne subangulosus, piloso-furfuraceus, squamis lanceolatis subappressis in basi imbricatis praeditus. Flores longe spicati. Bracteae corollam longi- tudine subaequantes. Sepala libera, plurinervia, e basi late ovali inaequaliter bifida, tubo corollae sublongiora. Corolla brevis tubuloso-campanulata, in dorso subeurvata, iis O. minoris sat similis sed multo brevior et minus curvata; labium superum subem argin ato- bilobum, lobis rotundatis porrectis; inferum lobis retuso-flabellatis intermedio majore praeditum; laciniae omnes breves, inaequaliter denticulatae. Stamina ad basim corollae inserta; filamenta parce et breviter pilosa, subexserta. Stylus parce glandulosus. Stigma profunde bilobum. — Fide Battandier et Trabut, Fl. Algerie (1888 — 1890) 663. — O. minori similis, sed floribus parvulis 1 2 mm longis, corollae amplioris tubo suberecto, staminibus fere in basi corollae insertis distinguenda. Coutinho, Fl. Portug. (1913) 370, eam ad O. minorem adjungit; Guimaräes in Broteria III. (1903) 175 subspeciem eius- dem speciei habet eamque his verbis descripsit: »Spica densa, elongata; floribus erecto- patentibus, 10 — 13 mm longis. Bracteis corollas longitudine subaequantibus. Calycis partibus inaequaliter bifidis, dente postico plerumque etiam bidentato, laciniis tri-pluri- nerviis. Corollis tubuloso-campanulatis, linea dorsali parce curvata, labii inferi lobis sub- aequaliter flabellatis. Filamentis 1 — 3 mm alte insertis, infernis parce ac breviter pilosis. Antheris subexsertis. Stylo undique parce glanduloso.« — See. Ind. Kew. III. 372 ad O. minorem ducenda est, sed ex descriptione corollis minoribus et filamentis ad basim insertis differt, ut in Monogr. Orob. 257 exposui. Planta nutriens. Hyoseris radiata L. In Algier (Bove, z. T. unter n. 224; nicht gesehen). In Oran bei St. Louis (nach 216 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Battandier und Trabut). Nach Guimaräes auch in Portugal im Distrikt Gentro lit- toral bei S. Pedro von Wel witsch gesammelt. 71. 0. palaestina Reuter in DG. Prodr. XI. (1847) 719 (non Boissier quae = 0. Grisebachii); G. Beck, Monogr. Orob. 257, t. IV, fig. 82*. — Gaulis sesquipedalis vel bipedalis (vidi 53 cm altum), basi modice vel manifeste bulbosus, ibidem copiose, supra parcius squamatus, striatus, subhirsutus vel glabrescens. Squamae oblongo-lanceolatae, 2 — 2,5 cm longae, glanduloso-pilosae. Spica longissima, majorem partem caulis vestiens (vidi 28 cm longam), superne densi- infra laxiflora, multiflora. Bracteae longe acumi- natae, flores longe superantes, glanduloso-pilosae. Flores primum subrecti, deinde pronus curvati, 17 mm longi. Calycis partes liberae, e basi lata oblonga longe acuminatae, integrae vel vix ad medium inaequaliter bifidae; dentes longe acuminati, apice subulati, subparalleli, paucinervii, corollam longitudine aequantes, glanduloso-pilosi. Corolla supra staminum insertionem vix ampliata, modice pronus curvata, parce glanduloso-pilosa, in siccitate dilute fusca. Labium superum subemarginatum, lobis porrectis; inferum lobo medio majore praeditum; laciniae inaequaliter denticulatae, in margine glabrae; linea dorsalis modice curvata, in labio supero declivis. Stamina ad tertiam partem inferiorem tubi corollae, 4 — 5 mm supra basim inserta; filamenta infra dilatata et pilosa, supra glabra; antherae breviter mucronatae, in siccitate dilute fuscae. Stylus parce breviter glanduloso-pilosus. Stigma bilobum, demum bicrure, luteum? — See. Reuter 0. Orise- bachii facie similis, differt autem »altitudine majore, sepalis oblongis et minus profunde divisis, corolla glabriuscula et filamentis basi tantum ciliatis«. Meo sensu 0. minori magis affinis, sed sepalis normaliter integris latioribus (non subfiliformibus) longissimis, dentibus, si adsunt, subparallelis, stigmate luteo(?) distinguenda. Palästina: bei Naplouse und Banias (Boissier; nicht gesehen); im Tale des Jordan-Flusses (Tschichatscheff in Herb. Petersburg!). 72. 0. fuliginosa Reuter in DG. Prodr. XI. (1847) 23 (vidi orig.); Grenier et Godron, Fl. franc. -II. 633; Jordan, Observ. III. 225, t. 9, fig. B (male); Boiss. Fl. Orient. IV. 510; G.Beck, Monogr. Orob. 249, t. IV, fig. 80; Arcang. Comp. fl. Ital. ed. 2. (1894) 413; Beguinot in Fiori et Paoletti, Fl. anal. d'Ital. II. 485, f. 27; Rouy, Fl. France XI. (1909) 184; Hai. Gonsp. fl. graec. II. 457. — Caulis 15—37 cm altus, basi incrassatus, in siccitate fuscus vel subviolaceo-fuscus, striatus, breviter glanduloso-pilosus, infra copiose supra parce squamatus. Squamae inferiores ovales, superiores oblongae, acuminatae, glanduloso-pilosae, 10 — 20 mm longae. Spica ovata vel cylindracea, in apice rotundata rarius paulo acuminata, multiflora, densiflora vel infra laxiflora, 5 — 20 cm longa. Flores primum erecto-patentes, serius pronus curvati subhorizontales, 15 — 18 mm longi. Bracteae lanceolatae, plus minus glanduloso-pilosae, corollam longi- tudine aequantes vel paulo breviores, in spicae apice interdum comosae. Calycis partes separatae, e basi ovali angustae, integrae vel inaequaliter bidentatae; dentes angustissimi, longe acuminati, nervo firmo perdueti, longe glanduloso-pilosi, corollae tubum longi- tudine aequantes rarius breviores. Corolla tubulosa, pronus curvata, infra lutea (in sic- citate luteola), ad limbum versus rubescens, violaceo- fusca vel violacea, venis obscuri- oribus perdueta, extus parce glanduloso-pilosa, glabrescens vel subglabra; linea dorsalis e basi curvata in medio dorso subreeta, in labium superum complanata vel declivis, in extremo margine arreeta. Labium superum bilobum vel emarginatum, lobis rotundatis rarius acuminatis; inferum lobis subaequalibus vel medio paulo majore, rotundatis vel acuminatis, plicatis et plicis magnis praeditum; laciniae omnes in margine inaequaliter crenulato-denticulatae, glabrae. Stamina 2 — 3,5 mm supra basim corollae inserta; fila- menta infra cum corollae parte subjiciente pilosula, supra glabra vel rarius breviter glandulosa; antherae ovatae, breviter apiculatae, glabrae vel in sutura puberulae, in siccitate fuscae; pollen 25 — 30 fj.. Germen ellipsoideum ; Stylus parce glanduloso-pilosus; stigma bilobum; lobi globosi, verrueulosi, lutei (sec. Jordan violaceo-aurantiaci forsan rubescentes), sulco transversali perdueti. Capsula 8 — 10 mm longa. Semen 35 — 40^ longum; testae cellulae punetato-porosae. Plantae nutrientes. Crescit ad radices Anthemidis maritimae L. (sec. Lo Ja- Orobanche. 217 cono), Cephalariae ambrosioidis Boiss. (sec. Sartori), Cinerariae maritimae L. (sec. Jordan). 0. fuliginosa ist bisher nur von wenigen Standorten der mediterranen Flora bekannt geworden, wie aus Süd-Frankreich!: Narbonne, lies de Hyeres, Ile Ste. Mar- guerite bei Cannes! — Sardinien!: bei Ingurtosa (P. Magnus in Herb. Berlin!). — Elba!: bei Marciaux Jolendo, M. Perone, Forte Falcone, San Piero in Campo im Mai, Juni (St. Sommier!). — Sizilien!: bei Balestrata (Lo Jacono!). — Griechenland!: am Hymittos (v. Heldreich, a und /?!), auf dem Taygetos beiAnavryti (v. Heldreich!), auf der Insel Syros (Weiss!). Asien: In Lykien bei Gölbaschi (Luschan!), in Gilicien bei Gysel Dere, im Mai 1896 (Siehe, Exs. n. 92!). — Nach Boissier soll sie auch auf Rhodos bei Bastida von Bourgeau gesammelt worden sein. — Blüht im April — Juni. Var. a. typica G. Beck, Monogr. Orob. 2 49, t. IV, fig. 80 = 0. fuliginosa Reuter, 1. c. — 0. sdbulicola Lo Jacono, Crit. 51 et Fl. Sic. II. 2. (1904) 1 66 ; PI. Sic. rar. n. 555! ex parte. — Laciniae corollae rotundatae. Filamenta supra glabra vel subglabra. Wie oben verbreitet. Forma angelifixa (Peteaux et St. Lager) G. Beck = 0. angeliftxa Peteaux et St. Lager in Ann. soc. bot. de Lyon XXVII. (i 890) 221 cum tabula. — Corolla 13 mm (?) longa, ochroleuca, in dimidia parte superiore violaceo-purpurea et nervis intensius coloratis perducta; labium superum porrectum, infero longius; laciniae eroso-fimbriato- denticulatae. Filamenta 2 mm supra basim corollae inserta, infra pilosa supra glabra. Stigma vinoso-rubrum. Frankreich: Auf Angelica archangelica L. im Garten der Veterinär-Schule in Lyon gefunden (nach Peteaux und St. Lager). Var. ß. oxycheilos G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 249. — Laciniae corollae omnes acuminatae, profundius crenato-denticulatae. Flores erecto-patentes. Corolla in labio supero insigniter galeata et biloba. In Griechenland auf dem Hymettos mit dem Typus (v. Heldreich!). 73. 0. Boissieri Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. (1862) 118, t. 217, flg. II (Color meo sensu nunquam amethysteus fuit. Vidi specimen originale in Herb. Reichenb. f.); G. Beck, Monogr. Orob. 248, t. IV, fig. 79*. — Caulis basi paulo incrassatus, 31 cm altus, striatus, glanduloso-pilosus, rubro-fuscus. Squamae oblongo-acuminatae, — 2 cm longae. Spica subdensiflora, cylindracea. Bracteae corollas longitudine aequantes. Calycis partes separatae, integrae, e basi ovali acuminatae, 1 — 3-nerviae, corollae tubo paulo breviores, glanduloso-pilosae. Corolla supra staminum insertionem paulo ampliata, pronus curvata, 2 cm longa; linea dorsalis tota arcuata; labium superum subintegrum, forni- catum; inferum lobis subaequalibus semiovalibus, sinuato-dentatis, in margine glabris instructum. Stamina in confinio tertii infimi corollae inserta, in basi copiose pilosa, supra glabra ; antherae breviter acuminatae. Stylus glanduloso-pilosus. Stigma bilobum, violaceum (?). Plantae nutriens: Orlaya maritima Koch (sec. Boissier et Reuter). Algier: bei Oran (Boissier und Reuter!). Nota. Sec. autorem 0. amethysteae affinis, sed sepalis, corolla in media parte curvata, galea abbreviata etc. differt. In herbario Petropolitano vidi specimina a Boissier et Reuter eodem loco ad radices Orlayae maritimae anno 1849 collecta, quae omnino cum 0. Carotae notis congruunt: Corolla in media parte paulo recta, calycis segmentis inaequaliter bidentatis, stylo parce glanduloso-piloso, filamentis ad medium pilosis praedita. Ut mea fert opinio, sepalis integris corollaque curvata excellit, in aliis et 0. amethysteae et 0. Picridis varietati ß. Carotae peraffinis. Itaque potius pro 0. Picridis var. Boissieri (Reichenb. f.) G. Beck declaranda est. Vidi etiam specimina bene ad 0. Picridis transeuntia, collecta a d. Wolley-Dod m. Junio 1913 in Gibraltar segmentis calycis florum inferiorum integris, iis florum superiorum eiusdem spicae breviter bidentatis, labio superiore bilobo egregia. Observationes ampliores necessariae sunt ad positionem 0. Boissieri accuratius determinandam. Speciem propriam esse, ut Ind. Kew. III. 372 judicat, non credo. 218 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. 74. 0. Clausonis Pomel, Nouv. mat. fl. atlant. in Bull. soc. de climatol. d' Alger (1874) 107; G. Beck, Monogr. Orob. 234, t. IV, fig. 72*; Coutinho, Fl. Portugal (1913) 569. — Gaulis tenuis, striatus, glanduloso-pilosus, 14 — 25 cm altus. Squamae erectae, — 1,5 cm longae, parcae, lanceolatae, glanduloso-pilosae. Spica oblonga vel subcylin- dracea, primum subdensiflora demum laxiflora. Bracteae lanceolatae, nervosae, glan- duloso-pilosae. corollas longitudine aequantes vel paulo superantes. Calyx subcampanu- latus, antice alte connatus, postice fissus, vix ad medium 4-dentatus; dentes breves subtriangulares acuti, rarius paulo acuminati, subaequales, nervosi, parce glanduloso- pilosi, longitudine vix tubum suum et dimidium corollae tubi aequantes. Corolla tubuloso- campanulata in basi paulo ventricosa (sec. Pomel), supra staminum insertionem paulo ampliata, erecto-patens, parce glanduloso-pilosa, in siccitate fusca, in nervis limbi in- tensius colorata, 10 — 16 — 17 mm longa; linea dorsalis curvata, in labio supero de- clivis; labium superum paulo fornicatum, subemarginatum, lobis patentibus, rotundatis; inferum patens, subaequaliter trilobum; laciniae inaequaliter denticulatae, in margine subglabrae. Stamina in quarto infimo, 3 mm supra corollae basim inserta. Filamenta infra incrassata et parce pilosa, supra sicut Stylus glabra. Antherae mucronatae, glabrae (sec. Pomel) vel in sutura pilosulae, siccae fuscae. Stigma bilobum, serius bicrure, luteum (?). Plantae nutrientes. Asperula hirsuta Desf. (sec. Pomel); Rubia spec. (sec. Boissier et Reuter), R. peregrina L. (fide Coutinho). Algerien: bei Mazis und Mouzaia (Clauson nach Pomel, nicht gesehen). — Spanien: bei Granada (Boissier und Reuter, im Jahre 1849!). — Portugal: bei Montejunto, Arrabida (nach Coutinho, Fl. Portug. 569). — Malta: bei Sao Paolo (Sommier!). Nota. Habitu 0. minori persimilis, sed calycis forma et eius dentibus brevibus ab omnibus speciebus Minorum bene distinguenda. Fide Battandier et Trabut, Fl. de l'Alg. (1888 — 1890) 661 0. Clausonis est forma glabrescens 0. caryophyllaceae Sm., filamentis hispidulis an- therisque barbulatis. Ex descriptione autoris flöribus minoribus, 1 6 — 1 7 mm modo longis, fila- mentis infra parcius pilosis, supra glabris, corollae laciniis in margine subglabris insigniter dif- ferre videtur. Formam talem quidem in 0. caryophyllaceae forma gymnantha G. Beck, Monogr. Orob. 4 59 descripsi. Quia specimina originalia Pomeliana non vidi, opinionem autorum Bat- tandier et Trabut fulcire non possum. Planta ab autoribus Boissier et Reuter in Hispania lecta quam vidi et excussi, cum descriptione Pomeliana optime congruit, certissime ad Minores pertinet. Guimaräes in Broteria III. (1903) 157 O. Clausonis in vicinitatem proximam O. maure- tanicae posuit et p. 184 eam calycis segmentis antice alte coalescentibus, medium corollae tubum subaequantibus praestare notavit. Forma parviflora G.Beck in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 39. — Cum typo optime congruens, sed dentes quidem calycini paulo acuminati, corollae minores, 10 — 12 mm longae. Caulis copiose squamatus, 14 — 18 cm altus. Malta: bei Sao Paolo im Mai 1907 (Sommier in Herb. Levier!). 74.* 0. connata C. Koch in Linnaea XXII. (1849) 660; Walpers, Annal. III. 203; Boissier, Fl. Orient. IV. 504; G. Beck, Monogr. Orob. 262. — O. coerulescens C. Koch in Linnaea XVII. (1843) 291, non Stephan. — Caulis circ. 24 cm altus, striatus, gla- brescens, parce squamatus. Squamae sicut bracteolae lanceolatae, glanduloso-pilosae. Spica superne densi-, infra laxiflora. Flores erecto- patentes (ex descriptione cauli ad- pressi aut patuli), 1 5 — 1 8 mm longi. Calycis partes antice aut etiam postice connatae, late ovales, bidentatae, dentibus brevibus, triangulari-acutis vel acuminatis, tubo suo brevioribus, indistincte trinerviis, in medio nervo carinatis, parce glanduloso-pilosis, corollae tubo multo breviores. Corolla rectiuscula, subanguste tubulosa, antice supra staminum insertionem paulo ampliata, glanduloso-pilosa, in sicco fusco-rubella, in labio superiore obscurior; linea dorsalis in medio dorso leviter curvata vel subrecta, in labio supero declivis; labium superum ex descriptione bilobum, apice surrecto; inferum aequaliter trilobum; laciniae omnes rotundae, in margine crenulato-dentato glabrae. Stamina oblique 4 — 5 mm supra basim corollae inserta; filamenta infra incrassata et ibidem cum corollae parte subjiciente pilosa, supra glabra; thecae ovato-oblongae, acu- Orobanche. 219 minato-mucronatae, ad suturam superiorem puberulae. Stylus parce glanduloso-pilosus ; stigma bilobum, certe purpureum. Cellulae testae punctato-porosae. Nota. See. autorem similis plantae sub 0. Medicaginis in Reichenbach, Iconographia VII. f. 919, (= 0. Reder ae Duby) depietae, quantum equidem judicare possum calycis forma et con- cretione 0. Glausonis Pom. proxima, sed forma corollae, insertione altiore staminum et stigmate certe purpureo bene distinguenda. Armenien: bei Eriwan (G. Koch). In sehr beschädigten Original-Exemplaren im Berliner Herbar gesehen! 75. 0. Hederae Duby, Bot. Gallic. I. (1828) 350; Reuter in DG. Prodr. XI. 28; Des Moulins in Ann. sc. nat. 2. ser. III. 80; Gren. et Godr. Flore franc. II. 640; Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. 1 02, t. 182 (male!) et var. microcalyx v. Hausmann, in qua calycis partes corollae tubo conspicue breviores p. 103, t. 216, fig. III (optime!); Willkomm, Prodr. fl. Hisp. II. 625; Beck in Haläcsy und Braun, Nachträge zur Fl. Nied.-Österreich 137; Beck, Monogr. Orob. (1890) 259, t. IV, fig. 83; Beck, Fl. Nied.- Öst. 1079; Marchesetti, Fl. Trieste 419; Wildem, et Durand, Prodr. fl. Belg. III. 631; Aschers, und Graebn. Fl. nordostd. Flachl. 654; Pospichal, Fl. öst. Küstenl. II. 662,' Engl. bot. t. 28 59 (sub nom. O. barbata); Lojacono, Fl. Sic. II. 2, 165; v. Hayek in Hegi, 111. Fl. Mitt.-Europa VI. 154; Rouy, Fl. France XI. 190; Guimaräes, Mon. Orob. in Broteria III. (1903) 179; Williams, Prodr. fl. brit. VI. 342. — Orobanche du lierre Vaucher, Orob. (1827) 56, t. 8 (male!). — O. Medicaginis Reichenbach p. Iconogr. VII. 41, f. 919 (bene!); Grisebach, Spie. flor. Rumel. II. 57, non Duby. — O. Hederae Helicis Schultz in Flora (1830) Litt. -Blatt = An nalen der Gewächskunde 500. — O. Vaucherii Noulet, Fl. Sous Pyren. (1837) 487. — O. barbata Smith, Engl. bot. t. 2 859 (male!); non Poiret. — O. Salisii Requien apud Bourgeau, PI. Gors. exsicc. et Gosson, Not. fasc. I. (1848) 9 (vidi plantas orig.!); Lojacono Pojero, Fl. Sic. II. 2, 164 = O. minor subspec. Salisii Rouy, Fl. France XI. 189 = O. hyalina Gren. et Godr. Fl. franc. II. 633, non Spruner (originalia iterum visa ad O. Hederae non ad O. minorem per- tinent, ut prius in Mon. Orob. p. 252 putavi). — O. minor var. Bertoloni FI. ital. VI. 421; var. Hederae Hausmann, Fl. Tirol 651. — O. Helicis Rota, Fl. della prov. di Bergamo 101; Bericht über die österr. Literatur 1850 — 1853, 108 (vidi spec. orig. in herb. Cesati). — O. racemosa Schleicher, Exsicc. (vidi spec. orig.). — O. Chaboissaei De Lacroix in Bull. soc. bot. France VI. (1859) 564 — 565 = O. Hederae sec. Gha- boisseau in Bull. I.e. X. (1863) 298. — O. minor Facchini, Fl. Südtirol (1855) 76, non Sutton, et O. cerina Koch ibidem in litt. — O. aralioctona G. F. Meissner in Botan. Zeit. (1866) 17 (ex descriptione »staminibus profundius insertis, filamentis glaberrimis« paulo discrepat). — O. heder ihaerens St. Lager, Cat. de la fl. du bass. du Rhone (1883) 611. — O. laurina Reichenb. f. Ic. fl. Germ. XX. (1862) 104, t. 181 (optime!); Loret sec. Just, Jahresber. III. 689; St. Lager, 1. c. 611; non Ch. Bonap. — O. hederi- fixa St. Lager in Gariot, Etüde des fl. ed. 8. II. (1889) 651, fide Ind. Kew. Suppl. I. 304. — O. glaberrima Gussone in DC. Prodr. XI. (1847) 719 (ex descriptione undique glaberrima, ac sepala, stamina et Stylus glaberrima. An bene observata? In ceteris cum O. Hederae congruens) = stenantha Lojac. Fl. Sic. II. 2. (1904) 167, fide autore ipso. — Catodiacrum luteum Dulac, Fl. Haut. Pyr. (1867) 370, fide Ind. Kew. — O. Boromaea Rion, Exsicc. (vidi spec. orig.!). — O. balearica Sennen et Pau, PI. d'Esp. n. 2018. — Caulis singulus vel plures aggregati, gracilis et paueiflorus vel firmior et multiflorus, — 60 cm altus, basi saepius bulboso- vel clavato-incrassatus, pallidus vel rubescens, glanduloso-pilosus, copiose basi saepe imbricatim squamatus. Squamae basi caulis ovales, obtusae, glabrae, superiores erecto-patentes, longiores, oblongae vel lan- ceolatae, glanduloso-pilosae, erecto-patentes, saepe denticulatae, — 2 cm longae. Spica cylindracea, primum imprimis apice densi- in basi plurimum rarius tota laxiflora, floribus infimis saepe remotissimis, plurimum multiflora, apice acuminata vel rotundata, — 40 cm longa. Flores primum erecto-patentes, serius pronus curvati, 10 — 15 — 23 mm longi, infimi interdum pedicellati. Bracteae squamis aequales, flores longitudine aequantes vel superantes. Calycis partes separatae, e basi late ovali vel oblonga integrae vel inae- 220 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. qualiter bidentatae vel bifidae; dentes acuti vel attenuati-filiformes saepe divergentes, glanduloso-pilosi, nervo unico in siccitate prominente perducti, corollae tubum longitudine aequantes vel breviores. Corolla tubulosa, supra staminum insertionem ampliata, sub fauce autem constricta et limbo multo ampliore patente praedita, fructifera in parte germen includente subinflata et in medio constricta, albida vel flavescens, in labium superum rubescens saepe nervis lilacinis perducta, extus glabra rarius pilis glanduliferis perpaucis obsita, in siccitate ad basim versus subalbida, in limbo fusca vel dilute fusca; linea dorsalis e basi curvata in medio dorso subrecta, in labio supero declivis vel com- planata vel cum eo ad finem arrecta, vel tota leviter rarius hemisphaerico-curvata. Labium superum carinatum, integrum vel plicato-emarginatum, lobis primum porrectis vel patentibus; inferum lobis subaequalibus vel medio majore margine suo lateralibus saepe accumbente, rotundatis vel truncatis et plicis maximis praeditum. Laciniae omnes plicatae, in margine glabro inaequaliter crenatae vel denticulatae et saepe dentibus ma- joribus auctae, post anthesim subinvolutae. Stamina 3 — 4 mm supra basim corollae inserta; filamenta lutea, in basi cum corollae parte subjiciente brevitcr pilosa, supra glabra; antherae breviter apiculatae, in siccitate fuscae, exsertae; pollen 25 — 32 ft, Germen ellipsoideum, in parte superiore cum stylo parce breviterque glanduloso-pilosum vel glabrum; Stylus brevis sub stigmate incrassatus ibidem saepius violascens; stigmatis lobi subglobosi verruculosi, late conjuncti et sulco transversali perducti, primum lutei, serius ex margine aurantiaci, stylo violaceo saepe cincti, demum cum stylo fusci et sub- nigrescentes. Capsula cylindraceo-ellipsoidea, 10 — 12 mm longa; semina subglobosa, 40 — 45 t-i longa; cellulae testae punctato-porosae. — Fig. 15 H. Plantae nutrientes. Grescit ad radices Hederae Helicis L., cuius in radice eam iterum ac saepius observavi. Indicantur porro nutrices sequentes: Hedera colchica C. Koch (f. Woronow et Bolle), Aralia papyrifera L. (f. Meissner), Fatsia japonica Decaisne (f. Guimaräes in Broteria III. [1903] 182, observ. in horto scholae polytechn. Olissi- ponis = Lisboa et f. Boissieu in Bull. soc. bot de France LV. [1908] 277), Pelar- gonium zonale et Gonyxa sp. (f. Lackner). Jam A. Passy (in Bull. soc. bot. de France VI. [1859] 85) et Bouteille (1. c. 721) 0. Hederae ad radices Hederae educaverunt, quod serius saepissime contigit. E plantis hortensibus imprimis species generis Pelargonium saepius nutrices nominantur, ut Bouche (sec. Just, Bot. Jahresber. V. 867) et Du camp (Une nouvelle plante nourrice pour VOrob. Hederae, in Assoc. franc. lavanc. sc. XXXIV. [1905] 462 — 463) indicaverunt. In hortis botanicis ad radices Hederae seminibus inserta optime crescit et multos annos perdurat. Das Gebiet der O. Hederae umfaßt das mediterrane Florengebiet, und zwar vornehmlich West- und Südeuropa, von wo sich dieselbe bis in das südliche Eng- land und Irland (bis 55°10'nördl. Breite) und von Frankreich in die Rheinländer ausgebreitet hat. Gegen Osten wird sie seltener, findet sich aber noch in der Krim und in Transkaukasien. In manche Gärten wurde sie eingeschleppt. Sie blüht im Mai — August, hin und wieder im Herbst noch einmal. Irland (nicht gesehen). — England:! Somerset (Breandown); Monmouth; Derby- shire; Surrey (Betchworth) ; Kent; Isle of Wight (G. E. Salmon!) ; Channel Isles: Gu- ernsay, Marquand, Sark! — Belgien! (Namur, Tirlemont). — Frankreich! in den Dep. Mayenne, Sarthe (Les Mans), Loiret et Cher (Pierrefitte), Maine et Loire (Angers), Indre et Loire (Langeais, Chinon), Charente inf. (Esnander), Puy de Dome (Glermont), Vendee (Champ St. Pere), Gironde (Bordeaux, Merignac), Lot et Garonne, Pyren. Orient. (Amelie de Bains, Collioure), Herault (Montpellier), Var (Brignoles), Alpes maritimes (Nice, Moissons, Layrac), Savoie (Chambery), Basses Alpes (Corbieres), Rhone (Lyon), Doubs (Besancon), Elsaß (Spesburg). — Spanien! zerstreut durch Asturien, Cantabrien, Casti- lien, Arragonien, Valencia, Granada; auf den Balearen um Alfabia bei Palma (Sennen u. Pau! als O. balearica). — Portugal! (Cintra). — Gibraltar! bei Almoraina (A. H. Wolley-Dod). — Schweiz! (Genf, Vevey, Lausanne, Basel, in den Cantonen Neuen- burg. Tessin). — Deutschland! nur im westlichen Teile, im Rheintale! namentlich in den alten Burgen und Schlössern (bei Lurley nächst St. Goar, Boppard, Ober-Lahnstein, Orobanche. 221 Hammerstein, Ehrenbreitstein, Linz, Bonn, Süd-Limburg, Siegburg, Sperburg, Sternburg bei Camp, Bornhofen am Rhein), Isteiner Klotz, dann eingeschleppt in Brandenburg bei Scharfenberg, Tegel (nach Bolle), im Berliner Botanischen Garten! in Töpfen und Trögen welche Epheu enthielten (Aschers, u. Graebn. Fl. nordostd. Flachl. 654). — Öster- reich: eingeschleppt oder eingeführt im Botanischen Garten zu Wien! — Süd-Tirol! bei Meran, Bozen, Gries, Anger, Sigmundskron, Runkelstein, Trient, am Garda-See. — Vorarlberg: Schellenberger Eck bei Feldkirch (nach Murr). — Liechtenstein! bei Vaduz. — Istrien! Miramare bei Trieste, Aquileja, Tribano, Momiano, Capo d'Istria, Lovrana (Ginzbergerl, Insel Lussin (G.Beck). — Dalmatien! Insel Arbe == Rab (Morton!), Gannosa (Kindt, v. Degen!), Ragusa, Ombla bei Gravosa (v. Degen!), Teodo (Beck), Insel Giupana = Sipan. — Italien! verbreitet bei Genua, Portofino, Voltri, Turin, Maserno, am Garda-See, Bergamo, Pisa, Firenze, Roma, Gapri, Ischia etc.; Sar- dinien! (Arizzo, Laconi, Sarcidano); Gorsica! (Bonifacio!). — Sizilien! (Ficuzza, Pa- lermo). — Griechenland (Athen!). — Krim! bei Nikita (Steven), Orianda (Zele- netzky!), Mogorocz (Paczoski), Massandra bei Jalta im April (Puring!), Alupna im Juni (Grigorjew!). Asien. — Klein-Asien! bei Tokat (Wiedemann!), auf dem Taurus im Jahre 1836 (Kotschy!). — Transkaukasien! in Abchasien (Albow!), im Passe Petznie auf Eedera colchica C.Koch im August 1904 (Woronow!); Prov. Baku, bei Lenkoran im Mai (Radde!), im Distr. Artwin bei Ardanudsh im Mai 1907 (Woronow!). Afrika: Algier, bei La Caldo! Conspectus formarum 0. Hederae Duby. A. Caulis cum squamis ac calycis paribus glanduloso-pilosus. Co- rolla glabra vel parce glanduloso-pilosa. a. Calycis partes liberae. a. Corolla subrecta vel paulo curvata. I. Corolla discolor, ad limbum versus rubescens vel lilacea leviter pronus curvata. 1. Corolla minima, — 10 mm longa F. 1. minuscula. 2. Corolla ultra 10 et — 20 mm longa, rarius paulo longior. * Bracteae flores longitudine aequantes vel bre- viores. f Spica cylindracea, densiflora vel in basi modo laxiflora F. 2. typica. ff Spica valde elongata, tota laxiflora, floribus infimis saepe remotissimis F. 5. stenantha. ** Bracteae flores longitudine superantes . . . F. 6. rnegaphyllon. 3. Flores magni — 23 mm longi F. 3. immaniflora. II. Corolla tota albo-lutea F. 9. monochroa. ß. Corolla acriter pronus curvata, linea dorsali semicir- culari. Spica nunc densi- nunc laxiflora F. 4. gyroflexa. b. Calycis partes antice connatae F. 8. trichodea. B. Tota planta plus minus glabra F. 7. Oodroni. Forma 1. minuscula G.Beck, Monogr. Orob. (1890) 2M. — Corolla minima, — 1 0 mm longa. Unter der typischen Form. Forma 2. typica G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 260, t. IV, fig. 83 = O. Hederae Duby et aut. 1. c. — Spica cylindracea, multiflora, densiflora vel ad basin versus laxi- flora. Scapus firmus, copiose squamatus. Flores ultra 10 et — 20 mm longi. Corolla bicolor, ad limbum versus rubescens vel violacea, leviter pronus curvata. Calycis partes 222 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. integrae vel bidentatae, nunc latiores nunc angustiores et subfiliformes, corollae tubum longitudine subaequantes vel conspicue breviores. Verbreitet. Forma 3. immaniflora G. Beck in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 40. — Flores maximi, — 23 mm longi, erecto-patentes vel acriter pronus curvati, cum labio superiore 10 — 1 1 mm lato. Calycis partes longe angustato-acuminatae, corollae tubum longitudine aequantes. Spica — 23 cm longa, sublaxiflora. Deutschland. An der Burg Liebenstein bei Camp am Rhein (Spiessen!), in mehreren Exemplaren; bei Scharfenberg (Herb. Bolle Berlin). Forma 4. gyroflexa G. Beck, Monogr. Orob. (1 890) 260. — Gorolla acriter pronus curvata; linea dorsalis semicirculata. Spica nunc densi- nunc laxiflora. In ceteris typo aequalis. Häufig. Forma 5. stenantha (Lojac.) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 260 = O. stenantha Lojacono, Griterii sui caratt. delle Orobanche, 53 in Naturalista Sicil. I — II. (\ 882 — 1883), vidi orig. — O. ciliata Zahlbr. in Herb. univ. Prag. — Spica elongata, subtota laxiflora, cum floribus infimis saepe remotissimis. In ceteris typo aequalis. Hie und da. Forma 6. megaphyllon G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 260. — Bracteae corollas conspicue superantes. Seltener. Forma 7. Oodroni Rouy, Fl. France XI. (1909) 190. — O. laurina Godr. PI. Monsp. exsicc. non Gren. et Godr. Fl. franc. II. 6 40; Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. t. 181 vel 1802; Ch. Bonaparte fide Rouy. — Tota planta plus minus glabrescens. Selten. Forma 8. trichodea Guimaräes, Monogr. Orob. in Broteria III. (1903) 181 pro var. ; Goutinho, Fl. Portug. (1913) pro forma. — Calycis partes antice plerumque coa- lescentes (in typo liberae). Corolla extus parce molliter glanduloso-pilosa. Guimaräes suam varietatem his verbis descripsit: »Scapo crasso, sicco ochrofusco, villoso, sulcato. Spicis fere totis laxis, in apice rotundatis, floribus inferioribus valde remotis, nonnun- quam breviter pedicellatis. Floribus 15 — 22 mm longis, patentibus vel horizontaliter patentibus, prone curvatis. Bracteis inferne late ovatis, superne longe attenuatis, flores superantibus, copiose albo-villosis. Calycis partibus antice plerumque alte coalescentibus, postice liberis vel parum coalescentibus, integris vel inaequaliter bidentatis, dentibus sub- trinerviis. Corollis sub limbo interdum parce constrictis, siccis luteis; labio superno integro vel leviter emarginato, laciniis magnis, patentibus, extus molliter glanduloso- pilosis. Filamentis parcissime pilosis vel glabris. Antheris exsertis, dilute fuscis, longe mucronatis, mucrone albo. Stylo glabro. « Im nördlichen Portugal, Distr. Alemdouro littoral und Centro littoral (nach Gui- maräes). Nicht gesehen. Forma 9. monochroa G.Beck, Monogr. Orob. (l 890) 260. — ? Var. citrina E. H. Tourlet, PI. vasc. du dep. D'Indre et Loire (1908) 383 sine descriptione. Exsiccatae. Lojacono, PI. Sic. rar. n. 159! — Kotschy, PI. e monte Tauro coli. a. 1836, n. 407! — Magnier, Fl. selecta n. 363! — Schultz, Herb. norm. n. 328! — Sennen et Pau, PI. d'Esp. n. 2018! (s. O. balearica). Nota. Über die Anatomie vergleiche L. Koch, Beck, Täte u. a. I. c. Grex 6. Galeatae G. Beck. Oaleatae G. Beck in Halacsy und Braun, Nachträge zur Fl. Nied.-Öst. (1882) 125; G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 134 et 152 et in Hallier und Brand, Syn. deutsch. Flora (1907) 2082. — Linea dorsalis corollae e basi curvata in medio dorso subrecta vel concava (rarius modice curvata), in labium superum acriter curvata et declivis, apiculo saepe iterum erecto. Corolla 17 — 35 mm longa, luteo-fusca vel ad limbum versus fusca, fusco-lilacina vel fusco-purpurea (nunquam rubra), in siccitate intus extusque con- Orobanche. 223 color, fusca vel fusco-purpurea, interdum subnigrescens, hinc inde viva lutescens, nun- quam vel forte fortuna alba vel ochroleuca, dilute glanduloso-pilosa, glandulis pilorum dilutis plurimum luteis. Labium superum fornicatum. Margo laciniarum glanduloso- pilosus. Stigma bilobum, lobis globosis, sulco transversali tenui perductis, rarius sub- infundibuliforrae. — Fig. 16. Conspectus specierum gregis Galeatarum. A. Filamenta fere in medio corollae tubo, 10 — 15 mm supra basim corollae inserta. Corolla in insertione staminum con- stricta, 25 — 35 mm longa. Antherae oblongae, longe mucro- natae. Calyx scutelliformiter vel campanulato-connatus, 2-, rarius 3 — 4-dentatus. (Hispania, Africa borealis) . . . . 76. 0. macrolepis. B. Stamina in basi vel summum in tertia parte infima corollae tubi, — 5(8) mm supra basim corollae inserta. Tubus co- rollae supra insertionem staminum antice ampliatus, infra insertionem angustior. a. Calyx connatus, 2 — 4-dentatus (rarius postice fissus). Flores erecti, axi spicae appressi, 25 — 31 mm longi. Co- rolla atro-purpurea vel rubra. Antherae abrupte firmule mucronatae. (Terrae caucasicae) 77. 0. gamosepala. b. Calycis segmenta separata (rarius antice connata), pluri- mum varie bidentata, rarius integra. Corolla plus minus fusco-lilacina (raro et parcissime lutea vel pallida). An- therae in mucronem acuminatae. a. Stamina ad basim corollae vel paulo, summum 3 — 5 mm supra basim corollae inserta. Flores erecto- patentes, 19 — 35 mm longi. Calycis segmenta con- spicue nervosa. Corolla in basi non dilutius colorata. Labium superum a latere visum subquadratum, lobis porrectis et patentibus. Antherae conspicue mucro- natae. Stigmatis lobi normaliter fusco-purpurei, rubri vel purpurei (aliquando lutei vel pallidi). (Europa usque ad terras Caucasicas et Persiam) 78. 0. caryophyllacea. ß. Stamina semper supra basim in tertia infima parte corollae tubi, 3 — 6 mm alte inserta. Antherae vix mucronatae. I. Flores erecti, rhachi spicae cum infima parte dorsi accumbentes, 20 — 30 mm longi. Calycis segmenta bidentata, nervis tenuibus obsoletis perducta. Co- rolla semper fusco-lilacina, ad basim versus dila- tior (nunquam lutea). Laciniae labii superi acriter reflexae. Stigmatis lobi semper fusco-purpurei. (Europa) 79. 0. Teucrii. II. Flores erecto-patentes, 15 — 30 mm longi. Calycis segmenta bidentata, conspicue nervosa. Corolla in parte inferiore etiam in siccitate lutea, ad limbum versus fusco-lilacina (aliquando tota lutea, pallida, rarissime dilute violacea). Laciniae labii superi sur- sum reflexae. Stigmatis lobi normaliter semper lutei (rarissime pallidi). (Europa usque ad Asiam occi- dentalem) 80. O. lutea. 76. 0. macrolepis (Cosson) G. Beck, Monogr. Orob. 152, t. II, fig. 40. — Cerato- calyx (Orobanche) macrolepis Cosson in Bourgeau, Exsicc. Pyr. Espagn. n. 741 (Octob. 224 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. 4 847) et in Ann. sc, nat. 3. ser. IX. (1848) 145, t. 10 (optime); Willkomm, Prodr. fl. Hisp. II. 630; Gosson, Illustr. fl. Atl. fasc. (1897) 7; Bubani, Fl. Pyren. I. (1897) 259. — Boulardia (Orobanche) latisquama F.Schultz, Arch. fl. France et Allem. 103 — 104 (Dec. 1847). — Ceratocalyx fimbriata Lange, Pugill. III. 218 et Descr. icon. pl. nov. Hispan. fasc. 1. (1864) 9, t. XIV; Willkomm, I.e. 631 [vidi speeimina orig., quae a typo solum spica elongata discrepant. Mihi persuasum habeo, Gerat, fimbriatam esse formam quandam adolescentem 0. macrolepidis]. — 0. latisquama Battand, in Battand, et Trabut, Fl. d'Algerie (1888 — 1890) 659. — Caulis firmus, in basi vix rarius clavato- incrassatus, teres, ochroleucus vel purpureo-tinetus, siecus fusco-purpureus, glaber, 25 — 40 cm altus, copiosissime saepe imbricatim squamosus. Squamae late ovales, omnes obtusae vel rotundatae, superiores saepe acuminatae, margine inaequaliter denticulatae, cauli appressae, glabrae. Spica cylindracea, apice rotundata vel breviter acuminata, densi- et multiflora ; flores inferiores saepe breviter pedicellati. Bracteae squamis aequales Fig. 16. Orobanche L. sectio Osproleon Wallr. Grex Oaleatae: A—D O. macrolepis Cosson. A Gorolla, anthera. B, G Galyces. D Ovarium transverse sectum. — E O. gamosepala Reuter. Flos, anthera. — F — H O. caryophyllacea Smith. F Flos. G Limbus corollae. H Stigma. — J—N O. lutea Baumg. J Flos a latere. K Corolla longitudin. seeta. L Stigmata. M Anthera. N Ovarium transverse sectum. (D, G, H, N, antherae +) — Origin. vel magis lanceolatae, floribus longiores et apice spicae comosae ac flores juniores in- volucrantes, serius floribus breviores, apice fragilissimae, margine glabrae. Galyx gamo- sepalus, scutelliformis vel campanulatus, bi- rarius 3- vel 4-dentatus et insuper saepe lobatus; dentes lanceolati acuminati, conspicue nervosi, margine saepe glanduloso-serrati, dimidia corolla breviores, extus breviter glandulosi. Gorolla primum 25 demum — 35 mm longa, infra usque ad medium constrictum, tubulosa, serius inflata, inde faucem versus ampliata, pronus curvata, dilute colorata, sordide alba vel violascens, limbo purpureo- violaceo intus obscuriore, sicca subcoriacea fusca, limbo castaneo, extus parce glanduloso- pilosa; linea dorsalis e basi curvata in medio dorso paulo coneava, ad labium superum acriter curvata et declivis. Labium superum integrum vel paulo emarginatum, carinato- plicatum, lobis rotundatis, patentibus serius subrevolutis ; inferum aequaliter trilobum, lobis ovalibus vel suborbicularibus, coneavis ; laciniae omnes margine inaequaliter denti- culatae et paulo incrassatae, glabrae; plicae magnae, pilosae. Stamina fere in medio tubo corollae 1 0 — 1 5 mm supra basim inserta; filamenta infra valde incrassata, ibidem pilis brevibus et pilis glanduliferis perpaucis obsita, in media parte, parcius sub antheris copio- sissime glanduloso-pilosa; antherae oblongae, saepe curvatae, in mucronem longiusculum Orobanche. 225 attenuatae, ad suturam superiorem pilosae, siccae dilute fuscae. Pollen 25 — 30 [t. Ger- men ellipsoideum, parvum. Stylus imprimis ad stigma versus glanduloso-pilosus; stigma subinfundibuliforme, incrassatum, albidum (f. Durieu). Placentae separatae. Capsula ellipsoidea, 10 — 1 2 mm longa. Semina ellipsoidea, 0,45 — 0,53 mm longa; cellulae testae laeves, aporosae, dilute fuscae. — Fig. 1 6 A — D. Plantae nutrientes. Indicantur: Rosmarinus officinalis L. (f. Bourgeau, Porta et Rigo), Micromeria inodora Benth. (f. Durieu), Thymus vulgaris L. (f. Costa), Gistus Clusii Dun. (f. Loscos), Erica sp. (f. Reverchon). Das Gebiet der 0. macrolepis erstreckt sich in Spanien von Catalonien (Taracca bei Barcelona, 41°30'n. Br.) durch die östlichen Länder der Halbinsel bis nach Granada sowie nach dem gegenüberliegenden Algerien und Marocco. (Siehe die Karte 67 in: Die Pflanzenareale 1. Reihe, Heft 7.) Sie blüht im März — Mai. Catalonien: Tarragona (Winkler!), Castillo de Fels = Castelldefels (Bourgeau!, Sennen!) und bei Gracia, hier am klass. Orte (Bourgeau!); ferner nach Willkomm in der Sierra Llorens del Mont und im Gebiete el Valles, zwischen Tarraca und Caldas de Monbuy (Loscos). — Südaragonien: reichlich auf dem Hügel Cabezo de S. Cristobal bei Calaceite (Loscos!), bei Castelseräs (Loscos!), el Maestrazgo (Loscos, nach Will- komm); in der Provinz Teruel auf der Sierra del Pinar d'Albarracia bei 4 500 m See- höhe (Reverchon!). — Neu Castilien: bei Dehesa de Arganda (lsern nach Will- komm). — Valencia: bei Chiva (Willkomm!), an dem See Albufera (Winkler!), auf dem Berge Monlucher (Porta und Rigo!), bei Segorbe, im Tale Idrera und an anderen Orten (Costa!), bei ä le Pinar de San Juan (Reverchon!), Denia Beniadrä bei Gandia (Lacaita, nach Willkomm). — Murcia: auf der Sierra de Segura bei Fuente Yguera! — Granada: Cerro de Jabalcon bei Baza (Bourgeau!), Sierra de Alora (Huter!). — Andalusien: Cerro de St. Vincente bei Jaen (Blanco!). Afrika. — Marocco (nach Battandier und Trabut, 1. c). — Algerien: bei Oran (Boissier, Munby!), Mostaganem (loc. class., Durieu!). Variat: In eadem spica calyx ut fere fit bidentatus vel 3 — 4-dentatus observatur. Spica floribus nunc suberectis nunc erecto-patentibus conspectum diversum offert. De spicae densitate confer supra. Exsiccatae. — Balansa, PI. d'Algerie (1851) n. 106!, (4852) n. 414! — Blanco, Exsicc. de Jaen, n. 334! — Bourgeau, PI. d'Espagne (i 850) n.8ll!, (1851) n. 1396! — J. Dörfler, Herbarium normale, n. 3977! — Huter, PI. itin. hisp. (1879) n. 854 p. p.! — Loscos, PI. Aragon, austr. n. 41 !; Exsicc. fl. Arag. n. 68! — Munby, PI. Alger. n. 14! — Reverchon, PI. d'Espagne (1892) n. 727! — Porta et Rigo, Iter hisp. III. (1891) n. 96! — F. Sennen, PI. d'Espagne n. 1779! 77. 0. gamosepala Reuter in DC. Prodr. XI. (1847) 15; Ledebour, Fl. ross. III. 315; Boissier, Fl. Orient. IV. 503; Beck, Monogr. Orob. 154, t. II, fig. 41. — O. phomicea Fisch, in sched. — Caulis paulo supra basim incrassatus, in siccitate fuscus vel rubro-fuscus, parce glanduloso-pilosus vel saepius glabrescens, infra copiose, supra parcius squamatus, — 32 cm altus. Squamae e basi ovali lanceolatae vel oblongo-lanceo- latae, margine ciliatae, glabrescentes, — 20 mm longae. Spica breviter vel longius cylin- dracea, pluriflora, basi vel saepius tota laxiflora, — 1 7 cm longa. Flores suberecti, 2 5 — 31 mm longi, inferiores saepe pedicellati. Bracteae ovales, acuminatae, calycem longi- tudine subaequantes, margine modo copiose ciliato-pilosae. Calyx gamosepalus vel postice fissus; sepala lateralia 4, dua dentiformia et dua abbreviata lobiformia vel omnia denti- fera; dentes acuminati, trinervii, parce glandulosi et margine ciliati, corolla ter rarius subduplo breviores. Corolla primum erecta dein acriter pronus curvata, supra staminum insertionem inflata, ad faucem versus valde ampliata, atropurpurea vel rubra, copiose granulato-glanduloso-pilosa; linea dorsalis in dorso paulo, ad labium superum versus acriter curvata et declivis. Labium superum carinato-plicatum, lobis patentibus vel re- curvis, rotundatis; inferum deflexum, lobis subaequalibus, suborbicularibus vel antice obtusis; laciniae omnes margine integrae vel crenulatae, copiose ut in latere interiore ciliato-pilosae et parcius glandulosae. Stamina oblique 5 — 8 mm supra basim corollae A. Engler, Das Pflanzenreich. IV. (Embryophyta siphonogama.) 261. 15 226 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. inserta; filamenta infra incrassata et parce pilosa vel glabra, in media parte subglabra, sub antheris copiose sed breviter glanduloso-pilosa; antherae oblongae, abrupte longius- cule firmule et albo-mucronulatae, in sutura lanuginoso-pilosae, siccae dilute fuscae, ad marginem versus albidae; pollen 30 — 32 \i. Germen parvulum, ellipsoideum ; placentae separatae; Stylus infra glaber, supra glanduloso-pilosus ; stigma bilobum, serius bicrure; lobi verruculosi, saepe sulco transversali perducti. Capsula 1 0 mm longa acuminata, semina globoso-obovata, 0,42 — 0,47 cm longa; testae cellulae ample reticulato-incras- satae, venis tenuibus. — Fig. 1 6 E. 0. gamosepala bewohnt ausschließlich die Kaukasus-Länder (siehe die Karte 67 in: Die Pflanzenareale I.Reihe, Heft 7) und blüht im Mai — September. Ciskaukasien. Im Kuban-Gebiete: bei Batalpaschinsk, im Juni (Lipsky!). — Gircassien: in Alpentriften des Berges Kytzyrkta (Alboff!). — Terek-Gebiet: auf dem Beschtau bei Pjatigorsk, in 750 — 1200 m Seehöhe (Kolenati und Wilhelms n. 604 ! , Akinfiew!), um Shelesnowodsk (Gerassimow!). — Daghestan: bei Achty (Becker!); auf der Südseite des Kluchor-Passes bei 1950 — 2500 m im August 1912 (Engler und Krause n. 232, 274!). — Zentraler Kaukasus: bei dem Gletscher Dewdorak, in .2100 m Seehöhe, Juni 1894 (Fedtschenko!). — Transkaukasien. Georgien: in feuchten Wiesen bei Karass am Fuße des Berges Matschuka (loco class. Hohenacker!), bei Plavarzalli Madscha (Frieck!), am See Tabiszchur, im Juni 1875 (Radde!) und auf dem Berge Karagiol (Szovits Exsicc. n. 289) und bei Achalzich am See Tabiszchur (nach Boissier). — Abchasien: in Alpenwiesen an den Quellen des Flusses Seken (Alboff!). — Iberien (Wilhelms!). — Mingrelien: an den Quellen des Flusses Ingur bei 2900 m Seehöhe (Radde!). — Swanetien (Radde!), bei Da- diasch und Latpar, in 2100m Seehöhe (Akinfiew!), im Tale des Flusses Taberda (E. A. Endaurowa!). — Auf Alpentriften des Berges Antschabala im Gebiete Tindal (nach Ruprecht). — Russisch Armenien: in Bergwiesen bei Akmangan nordöstlich von Eriwan (Seidlitz in Herb. Boissier!). 78. 0. caryophyllacea Smith in Transact. Linn. Soc. IV. (1797) 169; Willdenow, Spec. pl. III. 353; Wallroth, Sched. crit. I. 308 et Orob. gen. diask. 35; Beck, Monogr. Orob. 155, t. II, fig. 42; Beck, Fl. Nied.-Öst. (1893) 1080; Arcangeli, Consp. fl. ital. ed. 2. 413; Marchesetti, Fl. Trieste 418; Grecescu, Consp. fl. Roman. 449; Aschers, u. Graebn. FI. nordostd. Flachl. 654; Thome, Fl. Deutschi. 2. Aufl. 195; Beck in Hal- ber u. Brand, Syn. deutsch. Fl. III. 2082; Rouy, Fl. France XI. 173; Hayek in Hegi, Illustr. Fl. Mitt. Europ. VI. 141, flg. 82d— f\ Engl. bot. suppl. t. 2639. — Orobanche Besler, Hort. Eystett. (1613) Ord. VII, fol. 2 (probabiliter). — O. vulgaris Poiret in Lam. Encyclop. IV. (1797) 621, vix ex descriptione sed fide Grenier et Godron; Wil- liams, Fl. britann. VI. (1909) 333; Schinz und Keller, Fl. Schweiz 317. — O. major Boissieu, Fl. d'Europe (1805) t. 433, non L. — O. vulgaris DC. in Wahlenberg, Fl. Carp. (1814) 191. — O. vulgaris Lamarck in DC. Fl. franc. III. (1815) 489. — O. vulgaris Koch et Ziz, Catal. pl. Palat. (1814) 12 (vidi spec. orig. in Herb. Berol.). — O. laevis Geners. ex Wallroth, Orob. gen. diask. 36, fide Ind. Kew. III. 373. — O. Oälii Duby, Bot. Gall. I. (1828) 349; Koch, Fl. Deutschi. IV. 446 et Syn. fl. Germ, ed. 2. 615; Reuter in DC. Prodr. XI. 20; Sturm, Deutschi. Fl. Heft 94, t. 4; Grenier et Godron, Fl. franc. II. 631; Schlechtendal, Fl. Deutschi. 5. Aufl. t. 1749; Bubani, Fl. Pyren. I. 254; Pospichal, Fl. österr. Küstenl. II. 660; Lojacono-Pojero, Fl. Sicula II. 2. 161 et aut. aliorum. — O. bipontina F. G. Schultz, Beitrag (1 829) 7 et in Flora (1829) 464. — O. major Meyer, Chlor. Hannov. 307; var. Qalii et intermedia Neilreich, Fl. Wien (1846) 395; var. grandiflora Wenderoth, Fl. Hass. (1846) 211. — O.papyracea DC. (ubi?) ex F.Schultz in Annal. der Gewächsk. Regensburg V. (1830) 500, fid. Ind. Kew. III. 374; Steudel, Nomenclat. ed. 2. II. 231. — O. ineurva F. Schultz in Annal. der Gewächsk. 1. c, fide Ind. Kew. III. 373. — Orobanche du Qalium Mollugo Vaucher, Orob. (1827) 55, t. 7 = O. Qalii molluginis Schultz in Flora (1830), Annal. der Ge- wächsk. 1. c. — O. galionepiphyta St. Lager in Ann. soc. bot. Lyon VII. (1880) 131, fide Ind. Kew. — O. Qalii var. b. pilis crebrioribus rufescentibus undique pubescens Orobanche. 227 Gussone, Fl. Sic. syn. II. 136 = 0. latepubescens Gussone, 1. c. — 0. galiophysa St. Lager in Gariot, Etud. des fl. ed. 8. II. (1889) 648, fide Ind. Kew. Suppl. I. 304. Catodiacrum incurvum Dulac, Fl. Haut. Pyren. (1867) 370, fide Ind. Kew. — Gaulis gracilis vel firmus in basi vel paulo supra basim plus minus incrassatus, pallidus vel violascens, teres vel striatus, glanduloso-pilosus (rarissime glaber), infra copiose supra parce rarius copiosius squamatus, — 60 cm altus. Squamae inferiores ovali-oblongae, superae lanceolatae, glanduloso-pilosae, — 2,5 cm longae. Spica brevis et pauciflora vel longior cylindracea et multiflora, plurimum laxiflora floribus saepe remotissimis, rarius condensata, apice plurimum rotundata. Flores erecto-patentes, 17 — 35 mm longi. Brac- teae squamis aequales, flores longitudine aequantes, rarius breviores vel longiores. Calycis multinervii partes liberae vel antice alte connatae, ovales, usque ad medium bidentatae, dente anteriore rarissime ad lobum reducto, vel omnino integrae, conspicue nervosae, glanduloso-pilosae; dentes acuminati, trinervii, dimidium tubi corollini . longitudine sub- aequantes vel paulo longiores, rarius lobiformes. Gorolla ampla, supra staminum in- sertionem plus minus inflata et ad faucem versus apertissimam ampliata, dilute aequa- liter (etiam in basi) fusco-lilacina saepe purpurascens vel rubescens, rarius sicut tota pallida vel lutea, extus copiose glanduloso-pilosa rarius glabrescens, sicca obscure fusca vel fusco-purpurea ; linea dorsalis e basi curvata in dorso medio subrecta vel concava, in labio supero acriter curvata et declivis apiculo iterum erecto, rarius tota curvata. Labium superum carinatum, in conspectu läterali subquadratum, latissimum, subemar- ginatum vel repandum, lobis rotundatis primum porrectis demum patentibus; inferum subdeflexum, lobis rotundatis vel obtusis, subaequalibus vel medio paulo longiore, plicis magnis; laciniae omnes margine inaequaliter crenato-denticulatae vel repandae, plicatae, utrinque et in margine copiose glanduloso-pilosae. Stamina oblique in basi corollae vel paulo altius 3 — 5 mm supra basim corollae inserta; filamenta infra dilatato-incrassata, ibidem usque ad medium copiose articulato-pilosa, deinde usque ad antheras copiose glanduloso-pilosa (rarissime tota glaberrima); antherae oblongae, mucronato-acuminatae, thecae divergentes, in sutura papilloso-pilosae vel glabrae, siccae fuscae; pollen 2 0 — 32 [*. Germen ellipsoideum vel ovatum, antice sulcatum; Stylus imprimis ad stigma versus copiose glanduloso-pilosus (rarissime glaberrimus) ; stigma bilobum, lobi globosi, velutini, obscure purpurei vel fusci, rarius rubro-lutescentes vel lutei. Capsula oblongo- cylindracea, 10 — 12 mm longa. Semina 0,45 — 0,52 mm longa; cellulae testae dense parvule reticulatim incrassatae. — Nunc sicut Dianthi species jucunde nunc situm vel Boletorum modo redolet. — Fig. 1 6 F — H. Plantae nutrientes. Parasiticam observavi ad radices plantarum sequentium: Qalium corrudaefolium Vill., G. erectum Huds., G. lucidum All., G. mollugo L., G. purpureum L., G. silvaticum L., G. verum L., Asperula galioides M. B., Sherardia arvensish. — Indicatur porro in sequentibus: Asperula glauca Bess. (f. Missbach), A. hirsuta Desf. (O. Clausonis Pomel f. Battandier et Trabut), Galium aparine L., G. boreale L. (f. Caflisch), G. molle Gilib. (f. A. Lendner in Bull. herb. Boissier 2. ser. II. [1902] 652), G. Schultesii Vest (f. Sagorski, Fl. carp. II. [1891] 424), G. tune- tanum Lam. (f. Battandier et Trabut). Probabiliter fictae videntur: Achülea mille- folium L. (f. Godron; Gautier, Cat. rais. fl. Pyren. [1897] 336), Betonica spec. (f. Fedtschenko), Euphorbia Kotschyana Franc, (f. Bornmüller), Ligustrum vul- gare L. (f. Suard), Lathyrus pratensis L. (f. Hallier), Lychnis dioica L. (f. S auter), Sideritis brutia Ten. (f. Huter, Porta et Rigo), Stachys recta L. (f. Hof mann in Deutsch, bot. Monatsschr. XI. [1893] 6, 7), Pimpinella saxifraga L. (f. Kittel), Teu- crium chamaedrys L. (f. Kittel), T. montanum L. (f. Kittel), Thymus spec. (f. Kittel). O. caryophyllacea Sm. ist durch ganz Mitteleuropa von den Pyrenäen bis zum Ural verbreitet. In den wärmeren Ländern, welche dem mediterranen Florengebiete angehören, wird sie seltener beobachtet und kommt meistens im Berg- und Gebirgs- lande vor, wie in Spanien, Italien, Bosnien, Hercegovina, Griechenland; sie ist aber auch in Vor der- Asien bis in die Kaukasusländer, Persien und Turkomannien an wenigen 15* 228 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Stellen gefunden worden. Im nördlichen Europa scheint sie den 55° n. Br. nordwärts nicht zu überschreiten. In England findet sie sich hauptsächlich in den südwestlichen Grafschaften, wird aber noch in Schottland in der Grafschaft Argyll bei etwa 56° n. Br. festgestellt. Ob sie auch in Nördafrika und zwar in Algerien vorkommt, muß erst sichergestellt werden. Dasselbe gilt auch für das nördliche China, wo sie Bunge an- gibt, welche Angabe von Forbes und Hemsley in Enum. pl. China in Journ. Linn. soc. XXVI. (| 890) 222 wiederholt wird, meines Erachtens aber eher zu verneinen ist. (Siehe die Karte 67 in: Die Pflanzenareale I.Reihe, Heft 7.) Europa. Gesehen! von: Spanien: in der Sierra Nevada! (nach Willkomm auch in Südaragonien und in der Provinz Valencia). Gibraltar: Cork wood crags, im März (Wolley-Dod!). — Frankreich: verbreitet, Hautes Pyren. (Gedre), Herault (Mont- pellier), Savoie, Doubs (Besancon), Jura, Haut-Rhin (Beifort), Seine et Oise, Loiret (Or- leans), Alsace, Seine (Vincennes) und an anderen Orten. — Belgien: ! Namur, Yvoir, Ostende, Lisseweghe. — Holland! — Süd-England: Dover, Kent (bei Deal!). — Schott- land: in der Grafschaft Argyll, Loch Neil (Herb. Harvey!). — Schweden: in Hal- land, bei Hasslöf (nach Holmberg). — Deutschland: verbreitet und häufig, Baden (Karlsruhe), Hessen (Mainz), Rheinland (Coblenz), Oldenburg, Insel Rügen, und Usedom, im Harz, in Thüringen, Preußen (Halle a. S., Halberstadt, Potsdam, Frankfurt a. 0. und an anderen Orten), Sachsen (Dresden, Meißen a. E.), Schlesien, Württemberg, Bayern (Mün- chen, Pfronten), etc. — Tschechoslowakei: Böhmen (Teplitz, Aussig, fop und Sovice bei Raudnice, um Prag, Radotin, Karlstein, Zavist und andere Orte). Schlesien (Oderberg), Mähren (Brunn, Adamsthal, Vöttau, Znaim etc.), Slowakei (Preßburg, Pukanec, Dobschau, Hrabusa bei Pirtz). — Österreich: Niederösterreich (um Wien, im Wienerwalde, Mail- berg, Hundsheim, im Leithagebirge, Zeilerberg bei Winden, bei Goysz am Neusiedlersee, häufig in den Alpenländern) ; Oberösterreich, Salzburg (Salzburg, Hallein), Kärnten (Glan- egg); Steiermark (Graz, Wildon); Tirol. — Süd-Tirol (Brixen, Trient, Torbole, Riva, S. Vito di Cadore). — Liechtenstein, Guttenstein (Beck). — Schweiz: Wallis (Valere, Le Fayet, Saxon), Waadt (Lausanne, Rolle, Nyon), Graubünden (Poschiavo-Tal [Brock- mann]), Veltlin (La Perpetua ober Tirano [Brockmann]), im Bleniotale bis 2000 m Seehöhe (nach R.Keller in Bull. herb. Boiss. 2. ser. III. [4903] 479). — Istrien: Flitsch, Karfreit, Kuk bei Woltschach (Beck), Triest, Monte Maggiore, Insel Veglia. — Ungarn: in den Com. Pest, Feher, Hont, Komarom (Pest, Ofen, Stuhlweissenburg (= Szekes Fehervär) u. a. O. — Jugoslavien: Krain (Laibach = Ljubljana) ; Süd- Steiermark (Marburg = Maribor); Croatien, Senj, Vrtli (Herb. Degen), Scoglio San Marco (nach Hirc); Vojvodina (Versecz = Vrsac, Grebenacz, Vinga, Deliblät [Herb. Degen]); Serbien!: Vranja, Stara PI. (Adamovic). — Rumänien: Siebenbürgen, Hunka Ka- mena bei Herkulesbad (Degen), um Arad, Hermannsstadt, Kronstadt, auf dem Bucses oberhalb Busteni (Degen), Klausenburg, Torda; in der Walachei, Bukowina (Cerno- witz). — Bulgarien!: Slivno (Skorpil), Lovec (Urumoff), Philippopel, Stanimaka (Velenovsky), Sofia (Toser), Trnovo (Mrkvicka). — Macedonien: Allchar (Hoff- mann). Bosnien, verbreitet, Bihac (Beck, Fiala), Petrovac, Grmec Plan., Livno (Beck), Travnik, Vlasic (Sendtner n. 567, 568), Vares (Sendtner), Sarajevo, Trebevic — (600 m (Beck, K. Maly), Igman- und Romanija-Plan. (Beck), Klek-Plan. (Fiala), und an anderen Orten; Hercegowina, Velez-Plan. (Beck) und Baba-Plan. (Hawelka), Trebinje und auf dem Leotar (Beck), in der Bijela gora und auf dem Orjen-Gebirge (Vandas) etc.; Crna Gora, Duga-Pässe (Reiser), Kukavica-Plan. bei Pec bei 4 500 m Seehöhe (Vandas); Dalmatien, Ervenik, Zara = Zadar, Imoski (Preissecker), auf dem Orjen bei Crkvica (Vierhapper). Italien: Careno am Lago di Como (De Notaris), Piemont in den Cottischen Alpen (Rost an), Ligurien um Pigna, Ventimiglia (Bicknell), Toscana bei Firenze, auf dem Monte Senorio (Sommier); in den Abruzzen bis 4 600 m Seehöhe (Grande), Ne- apel, Calabrien auf dem Monte Dirupata di Morana in 4 4 00 — 4 300 m Seehöhe (Hut er, Porta, Rigo als O. Sideritidis\). — Sizilien, um San Martino bei Palermo (Levier). — Griechenland: Patras (Heldreich). Orobanche. 229 Polen: Lemberg. — Russische Länder: Volhynien: Lwok, Grodno (Herb. Besser); Cherson, Kiew; Podolien: Distr. Balta, Olgopol, Raschkow (Schmalhausen), Winniza (Herb. Besser). — Giskaukasien: Distr. Kuban bei Batalpaschinsk (Lipsky); Prov. Terek, bei Kislowodsk bei 900 m Seehöhe (Akinfiew), Dargh Koch, bei Pjatigorsk (Lipsky), auf dem Beschtau (Paterson); Prov. Dagestan (Lipsky), bei Achty (Becker). Asien. Gesehen von: Phrygien: Akscheher, ober Yasiau auf dem Berge Sultandagh auf Euphorbia Kotschyana Franc, bei 4 200 m Seehöhe im Juli 1899 (Bornmüller); Vilajet Konia, auf dem Utsch Kapu dagh zwischen Nigde und Bereketli (Siehe!). — Transkaukasien: Georgien: Prov. Tiflis bei Borjom (Radde, Akinfiew), Tiflis (Bayern), Helenendorf (Kolenati), Lisk ad Wand auf dem Berge Karabasch (Bayern), Gunib, Jelisabetpol bei Smen Sarudusa, an der Kluchorstraße bei Nachar in 1950 m Seehöhe (Engler und Krause!). — Persien: im nördlichen Persien, Eiburs, am Fuße des Demavend bei 2000 m Seehöhe auf Galium verum L., im Juli 1902 (Bornmüller). — Turkomannien: Aschabad gegen Karakal auf dem Berge Sundso-dagh im Mai 1901 und bei Suluklu im Juli 1900 (Sintenis). — China? (siehe oben). Afrika. Algerien: die var. atlantica in den Gebirgen Algeriens auf Galium tunetanum Lam. (nach Battandier und Trabut, nicht gesehen). Blüht im Mai bis Juli. Conspectus varietatum et formarum O. caryophyllaceae Smith. A. Copiose glanduloso-pilosa. Filamenta infra sicut Stylus copiose glanduloso-pilosa. a. Filamenta ad basim vel paulo supra, summum 3 mm supra basim corollae inserta. a. Formae normales, corolla normaliter ple- rumque fusco-lilacina vel fusco-purpuras- cente. Stigma intense coloratum, pur- pureum vel fuscum. I. Linea dorsalis in medio dorso recta vel subrecta, in labium superum declivis vel complanata Var. a. typica. 1. Flores 2,5 — 3,5 cm longi. * Validissima. Caulis crassissimus, — 65 cm altus. Spica cylindracea, multiflora, supra densiflora, ad basim versus vel tota laxiflora. Flores 2,5 — 3,5 cm longi. Laci- niae labii superi corollae latiores quam longae, magis sursum spec- tantes Forma 1. macrantha. ** Scapus nunc firmus nunc gracilis. Spica varia. Corolla magna, saepe ultra 30 mm longa. Labium su- perum magis porrectum, in ad- spectu laterali latissimum qua- dratum, infero longius. Lacinia media labii inferi ceteris longior. Forma 2. macroglossa. 2. Flores 20 — 25 mm longi .... Forma 3. vulgaris. * Subformae ex forma spicae. f Spica densiflora. O Spica elongata, multiflora. Subforma a. thyrsiflora. OO Spica abbre viata, saepe pauci- flora Subforma b. brevispicata. ff Spica laxiflora. 230 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. O Spica elongata, multiflora . . Subforma c. sparsiflora. OO Spica abbreviata, pauciflora . Subforma d. p auciflora. ** Subformae ex indumento. f Plerumque copiose glanduloso- pilosa. ff In omnibus partibus, praecipue in corolla copiosissime et longius glanduloso-pilosa, subvillosa . Subforma e. dasythrix. *** Subformae ex indumento filamen- torum. f Filamenta ad basim pilosa, supr a glanduloso-pilosa. ff Filamenta altius sursum pilosa Subforma f. eriostemon. fff Filamenta profundius deorsum glanduloso-pilosa Subforma g. adenostemon. **** Formae ex calycis dentibus. f Calycis dentes trianguläres, lati, acuminati vel inconspicui, saepe lobiformes. O Calycis segmenta bidentata. OO Calycis segmenta ovalia, ab- breviata; dens anterior ab- breviatus vel inconspicuus, posterior parvulus vel uter- que lobiformis Forma \\. tubiflora. ff Calycis dentes angusti, longe acuminati. O Calycis segmenta indivisa . Forma \%. Bessert. OO Calycis segmenta bidentata. A Calycis segmenta non usque ad basim partita. Bracteae flores longitu- dine superantes in spicae apice comosae . . . . Forma 13. megalepis. AA Calycis segmenta pro- funde usque ad basim partita; eius dentes an- gustissimi, elongati, tubo corollae paulo breviores, saepe inaequales . . . Forma 1 4. subfissa. 3. Flores vix 20 mm longi. (Formae saepe debiles gracilesque) .... Subformae formae 3. vulgaris. * Flores summum 20 mm longi. f Calycis segmenta bidentata. Co- rolla magis campanulata . . Subforma h. microtera. ff Calycis dentes abbreviati. Co- rolla e basi angustissima sub- infundibuliformis Subforma i. infundibuliformis. ** Flores summum \ 9 mm longi. Ca- lycis partes inaequaliter brevissime dentatae, 4 — 5 mm modo longae. Caulis gracilis; spica pauciflora . Subforma k. fallax. II. Linea dorsalis plus minus curvata, in labio supero acrius incurva Var. ß. incurvata. Orobanche. 231 1 . Spica laxiflora, brevis. Flores 2 0 mm longi. Calycis segmenta abbreviata, inaequaliter bidentata, dente antico inconspicuo. Corolla leviter, ad la- bium superum acrius curvata . . Forma 1 5. torquata. 2. Spica plurimum densiflora. Flores circ. 20 mm longi. Galycis segmenta conspicue bidentata. Corolla in dorso acriter curvata Forma 16. curva. ß. Forma corolla intensius colorata, fusco- purpurea donata Forma 3*. orphnina. y. Formae pallescentes, corolla pallide colo- rata, subalba, ochroleuca, citrina vel dilute lilacina. Stigma dilute roseum, aurantia- cum, lateritium, lutescens, rarius pur- pureum Formae varietatis et. typicae. I. Corolla lutea vel luteola. 1. Stigma purpureum Forma 4. citrina. 2. Stigma luteum vel lutescens . . . Forma 5. strobiligena. II. Corolla dilute vel sordide fusco-lutea. Stigma aureum vel fusco-luteum . . . Forma 6. subgilva. III. Corolla ochroleuca. 1. Stigma purpureum Forma 7. gilva. 2. Stigma dilute lateritium Forma 8. Krausei. 3. Stigma citrinum Forma 9. Ligustri. IV. Corolla tota albida Forma 10. albiflora. b. Stamina 4 — 5 mm supra basim corollae in- serta. Caulis elongatus — 40 cm altus, tenuis. Corolla 25 mm longa Var. y. Buhsei. B. Glabrescens. Filamenta sicut Stylus glabra, vel primum subglabra, demum glaberrima. . . . Var. ö. gymnantha. Var. ct. typica G. Beck, Monogr. Orob. \ 56, t. II, fig. 48 (l) = 0. caryophyttacea Smith 1. c. — Synonyma supra cit. — Corolla uti tota copiose glanduloso-pilosa. Sta- mina in basi corollae vel paulo altius — 3 mm supra basin corollae inserta; filamenta infra copiose pilosa, supra sicut Stylus copiose glanduloso-pilosa. — Vulgata et frequens. Formas sequentes profert: Formae normales, corollis fusco-lilacinis vel purpurascentibus, stigmate intense colorato purpureo vel obscure fusco. Forma 1. macrantha (Dietrich) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 156; var. grandi- flora Reichenb. Iconogr. VII. (1829) f. 895 = O. laxiflora Reichenb. 1. c. 39 p. p. et fig. 908. — O. macrantha Dietrich, Fl. borussica (1839) t. 438. — O. caryophyttacea var. multiflora Wallroth, Orob. gen. diask. (1825) 38 sec. spec. orig. in Herb. Willdenow, quia planta orig. in Herb. Petrop. O. alba Steph. esse videtur. — Validissima. Caulis crassissimus, firmus — 65 cm altus. Spica cylindracea, multiflora, supra densiflora, ad basim versus vel tota laxiflora. Flores maximi, 2,5 — 3,5 cm longi. Laciniae labii superi «orollae latiores quam longae, magis sursum spectantes. Nicht selten unter dem Typus. — Gesehen von Deutschland, Österreich, Ungarn, Rumänien, Italien, Ciskaukasien, Persien! usw. Forma 2. macroglossa (Wallroth) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 156, t. II, fig. 42 (2). — O. elatior a. macroglossa Wallroth, Orob. gen. diask. (1825) 51; vidi spec. orig. in Herb. Mertens (Petrop.), sed p. p. ; confer O. crenata Forsk. — O. erubes- 232 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. cens Sauter in Flora (1 852) 577; Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. 1 I 7, t. 2 17, fig. I, 1 — 3 (male); vidi spec. orig. in Herb. Sauter. — Gaulis nunc firmus nunc gracilis. Spica varia. Corolla magna, saepe ultra 30 mm longa. Labium superum corollae magis porrectum, in adspectu laterali latissimum quadratum, infero longius. Lacinia media labii inferi ceteris longior. Nicht selten. — Gesehen von Deutschland, Österreich, Ungarn, Rumänien, Serbien, Bosnien, Dalmatien, Gibraltar usw. Forma 3. vulgaris G. Beck, Monogr. Orob. 157. — 0. caryophyllacea Smith, 1. c. et 0. Oalii Duby aut. plur. — Caulis humilior rarius firmus. Spica brevis pauciflora vel cylindracea multiflora, densi- vel laxiflora. Flores mediocres, plurimum 2 — 2,5 cm longi. Corolla normaliter plerumque fusco-lilacina vel fusco-purpurascens. — Vulgata et frequens. Subformae multae, saepe mutuo transeuntes reperiuntur: Subforma a. thyrsiflora Wallroth, Orob. gen. diask. (1825) 38 pro var. (in herb. Gay Wallroth etiam 0. majorem pro 0. thyrsiflora declaravit); G. Beck, Monogr. Orob. 157. — 0. major Pollich, Hist. pl. Palat. II. (1827) 200. — 0. Sideritidis Huter, Porta, Rigo, Exsicc. itin. ital. III. n. 357 (1877) in Garuel, Nuovo giorn. bot. (1879) 268, sine descriptione, in Österr. bot. Zeit. LVII. (1907) 354 (descriptio manca); vidi spec. originalia. — 0. laxiflora Dietrich, Fl. boruss. t. 253. — Spica cylindracea, densiflora. — Frequenter obvia. Subforma b. brevispicata G.Beck, Monogr. Orob. (1890) 157. — Spica brevis, densiflora. Subformae. sparsiflora Wallroth, Orob. gen. diask. (1825) 38 pro var.; Beck, Monogr. Orob. (1890) 157; vidi orig. sed ex parte. — 0. caryophyllacea Reichenbach, Icon. crit. V. 42, fig. 662 (sub 0. major)] VII, fig. 890, p. 34 et fig. 892 (sub 0. Galii Duby), fig. 910 (sub 0. laxiflora Reichenb. IX. 12), fig. 1127; fig. 906 (sub 0. strobili- gena)\ vidi spec. orig. in Herb. Vindobonensi (collect. Reichenbach f.). Forma * atlantica (Battand, et Trabut) G. Beck. — 0. Oalii var. atlantica Bat- tandier et Trabut, Fl. Algerie (1888 — 1890) 661. — >Caulis puberulo-glandulosus, sicut tota, luteus vel subfuscus. Spica elongata, laxiflora, bracteis lanceolatis, flores aequantibus vel superantibus. Calyx amplus, retinervius, segmentis antice connatis postice separatis, bifidis, dentibus lanceolatis brevibus. Corolla parva, tubulosa, limbo paulo evoluto, labio superiore porrecto. Stamina in corollae parte quarta infima vel profundius inserta, hir- suta, incrassata, fusiformia-acuminata; antheris in suturis barbatis.« Ex descriptione incompleta vix a forma c. sparsiflora vel forma 5 strobiligena distingui potest. Algerien. In den Bergen von Algier auf Qalium tunetanum Lam. (Battandier und Trabut; nicht gesehen). Subforma d. pauciflora Wallroth, Orob. gen. diask. (1825) 38 pro var.; vidi spec. orig.; Reichenb. Icon. crit. VII, fig. 891; G. Beck, Monogr. Orob. 157; var. pauciflora Noulet, Fl. Sous-Pyren. (1837) 485. — Spica brevis, pauci- et laxiflora. Subformae. dasythrix G.Beck, Monogr. Orob. (1890) 157. — Tota imprimis corollae copiosissime et longius glanduloso-pilosae, subvillosae. — Hinc inde observata. Subforma f. eriostemon (Reichenbach) G. Beck, Monogr. Orob. 158. — 0. Oalii var. eriostemon Reichenbach, Icon. crit. VII. 34, fig. 893. — Filamenta altius sursum copiose pilosa. Subforma g. adenostemon (Reichenbach) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 158. — 0. Galii var. adenostemon Reichenbach, Icon. crit. VII. 34, fig. 89 4. — Filamenta pro- fundius deorsum glanduloso-pilosa. Subforma h. microtera G. Beck, Monogr. Orob. 158. — Corollae minores, circiter 2 cm longae, magis campanulatae. Calycis partes bidentatae, normales. Saepe debilis gracilisque. — Rarius observata. Subforma i. infundibuliformis G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 158. — Corollae minores, circiter 2 cm longae, e basi angustissima subinfundibuliformes. Calycis partes brevissimae, ejus dentes abbreviati. — Raro obvia. Orobanche. 235 Subforma k. fallax G. Beck, Monogr. Orob. (^ 890) 4 58. — Corollae parvae, — 1 9 mm longae. Caulis gracilis. Spica pauciflora. — Raro observata. * * Forma corolla intensius colorata, fusco-purpurea instructa. Forma 3 * orphnina G. Beck, Monogr. Orob. (4 890) 157. — Tota et flores in- tensius colorati, sicci fusco-purpurei. — Hinc inde observata. * * * Formae pallide coloratae, corollis subalbis, ochroleucis, citrinis vel dilute lilacinis, stigmate dilute roseo, aurantiaco, lateritio vel lutescente, rarius purpureo. Ex formis numerosissimis fortuito enatis nunquam constanter coloratis sequentes enumerari possunt: Forma 4. citrina (Dietrich) G. Beck, Monogr. Orob. 159. — 0. citrina Dietrich, Flora boruss. (1839)441. — Corolla citrina. Stigma purpureum. Calycis partes saepe connatae. Forma 5. strobiligena (Reichenbach) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 159. — 0. strobiligena Reichenbach, Icon. crit. VII. (1829) 3 8 p.p. et fig. 905, 907; vidi orig. in Herb. Vindob. (collect. Reichenb. f.) = O. caryophyllacea var. strobiligena Reichenb. f. Icon. fl. germ. XX. (1862) 98, t. 162, fig. 2; var. sulphurea Celakovsky, Prodr. Fl. Böhm. (1871—1872) 341; var. flava Noulet, Fl. Sous Pyren. (1837) 485. — Corolla uti tota citrina. Stigma citrinum. — Hinc inde observata. Forma 6. subgilva G. Beck, Monogr. Orob. 159. — Corolla dilute fusco-lutea. Stigma aurantiacum vel fusco-luteum. — Raro occurrit. Forma 7. gilva (Dietrich) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 159. — O. gilva Dietrich, Fl. boruss. (1839) t. 439. — Corolla sicut tota ochroleuca. Stigma purpureum. Calycis partes connatae. — Hinc inde observata. Forma 8. Krausei (Dietrich) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 159. — O. Krausei Dietrich, Fl. boruss. (1839) t. 437; vidi orig. in Herb. Vindob. (collect. Reichenb. f.). Forma 9. Ligustri (Suard) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 159. — O. Ligustri Suard in Godron, Fl. Lorraine II. (1843) 178 = O. caryophyllacea var. Ligustri Grenier et Godron, Fl., franc. II. 632 et in Flora (1845) 639. — Corolla pallida. Stigma citrinum. Forma 10. albiflora Baguet in Bull. soc. bot. Belg. XXXI. (1891) 185 pro var., fide Wildem, et Durand, Prodr. fl. Belg. III. (1899) 629. — Corolla tota alba. Belgien, in den Dünen bei Lisseweghe. * * * * Formae ex calycis forma. Forma 11. tubiflora (Dietrich) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 158. — O. tubi- flora Dietrich, Fl. boruss. (1835) t. 147. — Calycis dentes anteriores abbreviati in- distincti. Spica laxiflora. Corolla ut in forma vulgari. — Hinc inde observata. Forma 12. Besseri G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 158. — Calycis partes integrae longe acuminatae, copiose glanduloso-pilosae. Corolla 22 mm longa. Rußland: bei Nicolajew an der Mündung des Bug (Besser in Herb. Petrop.). Forma 13. megalepis G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 158. — Calycis dentes longiores. Bracteae flores longitudine superantes, in spicae apice comosae. — Hinc inde obvia. Forma 1 4. subfissa G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 158. — Corolla 2,5 cm longa ut in forma vulgari. Calycis partes profunde fere ad basim bidentatae, fissae, dentibus angustissimis elongatis tubo corollae paulo brevioribus, saepe inaequalibus praeditae. Kaukasus: bei Karabach (Bayern in Herb. St. Petersburg!), Gunib (Rad de!). Var./?. incurvata G.Beck in Magyar bot. lap. (192 6) 156. — Linea dorsalis corollae plus minus curvata, in labio supero acrius incurva. — Hinc inde observata. 234 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Forma 1 5. torquata (Reichenbach) G. Beck, Monogr. Orob. (l 890) 1 58. — ? 0. alba Reichenbach, Icon. crit. VII. t. 913. — 0. torquata Reichenbach, Icon. crit. IX. (4831) 12, fig. 11 28; vidi orig. in Herb. Vindob. (collect. Reichenb. f.); Dietrich, Fl. boruss. t. 440. — Calycis partes abbreviatae, dentibus anterioribus indistinctis. Spica laxiflora. Gorollae abbreviatae, in dorso curvatae. — Raro. Forma 16. curva G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 159. — 0. alba Reichenb. Icon. crit. VII. f. 913? confer f. torquatam. — Gorolla brevior, circa 2 0 mm longa, in dorso acriter curvata ; cetera ut in f. vulgari. — Hinc inde obvia. — Hie forsan 0. hesperina (Guim.) inserenda. Confer post 91. 0. lucorum. Var. y. Buhsei (Reuter) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 160. — 0. Buhsei Reuter in Boissier et Buhse, Aufzählung der durch Transkaukas. und Pers. gesammelten Pfl. in Mem. soc. nat. Moscou XVIII. (1860) 169. — O. Epithymum var. Buhsei Boissier, Fl. Orient. IV. 509; vidi spec. orig. in Herb. Petrop. collecta in valle Alindscha et Dschagri prope Nachitschewan. — Stamina altius 4 — 5 mm supra basim corollae inserta. Caulis elongatus, — 40 cm altus tenuis. Corolla 25 mm longa. Var. ö. gymnantha G. Beck, Monogr. Orob. (I 890) 159. — O. Myrtilli Leveille et Labbe in Fedde, Repert. VII. (1909) 259 et in Bull. acad. intern, geogr. bot. 18e annee, ser. 3 (1909) 212. — Tota parcissime glanduloso-pilosa, glabrescens. Gorolla, stamina, Stylus primum subglabra, demum glaberrima. Deutschland: Bei Hanau (Martens in verblühtem Zustande, gesehen im Herb. A. Braun in Berlin). — Frankreich: Mayenne bei Laval in Wald wiesen (angeblich auf Vaccinium myrtillus L. [? Beck], leg. Corfec, unter O. Myrtilli). Nota. Über die Blütenbiologie der O. caryophyllacea Sm. vergleiche: O. Kirchner in Fl. Stuttgart (1888) 642—643 und Knuth, Handbuch der Blütenbiologie, II. 2. (1899) 210. Exsiccatae. — G. Beck, PI. Bosniae et Hercegovinae, n. 1 10! — Billot, Exsicc. n. 600! — Bornmüller, Iter persicum II. n. 7923 (f. l!); Iter anatol. III. n. 5410 (var. et!). — Engler u. Krause, Reise Kauk. (1912) n. 214! — Koväts, Exsicc. fl. Austriae, n. 458! — Petrak, F. Fl. Bohem. n. 1154! — Radde, PI. Gaue. n. 888 f. 14!). — Reichenbach, PI. exsicc. n. 60 !, 62! — Schultz, Herb. norm. n. 1110!, Fl. Gall. et Germ, exsicc. n. 496! — Sendtner, Fl. Bosn. exsicc. n. 567! — Siehe, Fl. Orient, n. 422! — Sintenis, PI. Turcom. n. 1788!, 2177! (var. a). — Exsicc. Dauph. n. 383 4 (fide Rouy, non vidi). 0. quadrifida C.Koch in Linnaea XXII. (1849) 665; Boissier, Fl. or. IV. 503; Beck, Monogr. Orob. 161. — Caulis, squamae, bracteae, sepala pilis furfuraeeis albis dense vestita. Spica laxiflora. Bracteae lanceolatae, corollam vix superantes. Sepala connata, latissima, quadrifida, laciniis mediis elongatis et exterioribus brevioribus denti- formibus aut obsoletis, tubum corollae longitudine aequantibus. Corolla patula subreeta superne curvatula, tubuloso-campanulata (sec. Boissier ex sicco albida, 2 cm longa). Labium superum bilobum, labio inferiore paululum majus; laciniae omnes denticulatae. Stamina supra basim inserta, ex parte inferiore sicut Stylus villosa. — Sec. autorem O. caryophyllaceae propinqua, ut mea fert opinio, probabiliter forma quaedam O. caryo- phyllaceae calyce antice connato instrueta. Autor calycem »connatum«, Boissier autem calycem »antice et postice connatum« descripsit. Nota »Stylus villosus« mihi dubia. Fide Ind. Kew. 374 ad O. earyophyllaceam Sm. pertinet. Transkaukasien: In Grusien (K. Schmidt, nicht gesehen). Nota postscripta. Vidi plantam originalem in herbario Berolinensi. Haec planta habet calycis segmenta bidentata, dentibus elongatis filiformibus, labium superum corollae bilobum. — Sec. C. Koch in manuscripto O. Hederae Duby proxima, quod ut permultae notae huius autoris vehementer erratum. Ex rudimentis plantae species haud certe eruenda; probabiliter ad O. Owerini G. Beck pertinere videtur. 79. 0. Teucrii Holandre Exsicc. (1824) et Fl. de la Moselle ed. 1. II. (1829) 322; Mutel, Fl. franc. II. 344, t. XLI. fig. 307, et F. Schultz, Herb. norm. n. 1109; Beck, Monogr. Orob. 161, t. III. fig. 43; Beck, Fl. Nied.-Österr. 1081; Arcangeli, Comp. fl. Ital. ed. 2, 413; Bubani, Fl. Pyren. I. 254; Wildem, et Durand, Prodr. fl. Beige III. 629; Orobanche. 235 Thome, Fl. Deutschi. 2. Aufl. IV. 195; in Hallier u. Brand, Syn. deutsch. Fl. 2085; Hayek in Hegi, Illustr. Fl. Mitt. Europa. VI. 141; Beck in Hal&csy und Braun, Nachtr. Fl. Nied.-Österr. 127. — 0. Teucrii F. Schultz, Flora et in Ann. der Gewächsk. Eschweil. Liter. Bl. V. (1829) 505, sine descript.; Kirschleger, Prodr. de la flore d'Alsace (1 836) 108; Koch, Syn. fl. Germ. ed. 2, 615; Reichenb. f. Ic. fl. Germ. XX. 98, t. 69 et omnium autorum Germaniae et Austriae; Schlechtendal, Fl. Deutschi. 5. Auflage, t. 1751 (male). — 0. Teucrii G. H. Schultz in Flora I. (1835) 200 cum icone, sec. Schultz in Flora XXVI. (1843) 131, emendandum in F. G. Schultz. — O. Teucrii Holandre et Schultz in Mutel, Fl. franc. Suppl. (1837) t. III; Grenier et Godron, Fl. franc. II. 634; Schultz in Arch. fl. de France et d'Allem. (1869) 375 et in Flora (1871) 375. — O. atro- rubens = atropurpurea F. G. Schultz in Flora (1840) 128 et in Arch. fl. de France et d'Allem. 13 et 69. — O. teucrionepiphyta St. Lager in Ann. soc. bot. de Lyon VII. (1880) 131 et Gatal. fl. Rhone (1883) 610. — O. teucriophya St. Lager in Gariot, Etud. des fleurs, ed. 8, II. (1889) 648, fide Ind. Kew. Suppl. I. 305. — ? O. marginata, hians, lazica Reuter in Balansa et Huet, Exsicc. sec. Boissier, Fl. Orient. IV. 2, 508. — Gatodiacrum rubidum Dulac, Fl. Haut. Pyren. (18 67) 370, fide Ind. Kew. — Caulis saepe gracilis, basi paulo intumescens, pallide luteus, in siccitate rubro-fuscus, copiose glanduloso-pilosus, infra copiose supra remotius squamatus, 15 — 40 cm altus. Squamae ovali-lanceolatae, siccae dilute fuscae, scapo appressae, 1 — 1,5 cm longae, glanduloso- pilosae. Spica brevis vel cylindracea, pauci-(5 — 20-)flora, apice rotundata, rhachi tenui. Flores subdistantes, erecto-patentes, rhachi parte infima dorsi accumbentes, 20 — 30 mm longi. Bracteae ovali-lanceolatae, glanduloso-pilosae, tubum corollae longitudine aequantes vel paulo breviores. Calycis partes liberae, antice contiguae vel coalitae, late ovales, sub- aequaliter plurimum usque ad medium bidentatae, glanduloso-pilosae; dentes trianguläres, carinati, breviter sed acriter acuminati, trinervii, nervo mediano firmiore, dimidium co- rollae tubi partem attingentes vel paulo breviores. Corolla supra staminum insertionem inflato-ampliata et inde ad faucem fere 1 cm latam sensim ampliata, sub insertione sta- minum tubulosa, dilute fusco-lilacina, basim versus dilutius colorata et subalba, breviter glanduloso-pilosa, in siccitate obscurius fuscö-brunnea; linea dorsalis in primo tertio cur- vata, in medio dorso paulo curvata vel subrecta, in labio supero acriter pronus curvata; labium superum integrum vel subemarginatum, lobis patentibus rotundatis ; inferum de- flexum, lobis subaequalibus vel medio paulo majore, quadratis, truncatis, plicis magnis; laciniae omnes margine inciso-denticulatae, saepe dente majore praeditae, parce glanduloso- pilosae. Stamina 5 — 3 mm supra basim corollae inserta; filamenta in insertione glandula lunulata aurantiaca inter basim filamentorum et corollam munita, infra incrassata et cum corolla subjiciente pilosa, superne glanduloso-pilosa; antherae mucronato-acuminatae con- nectivo interdum mucronulato, in sutura saepe pilosulae, siccae fuscescentes ; pollen 25 — 30 /i. Germen ovato-cylindraceum. Stylus rectus, in apice modo paulo incrassato curvatus, cum germinis parte supera glanduloso-pilosus; stigma bilobum, serius saepe bicrure; lobi globosi, verruculosi, purpurei vel purpureo-fuscescentes. Capsula cylindraceo-ellipsoidea, 9 — 1 0 mm longa; semina ovata, 0,4 — 0,48 mm longa; cellulae testae ample punctato-porosae. Plantae nutrientes. O. Teucrii parasitica crescit ad radices Teucriorum. Cohae- rentem vidi cum Teucrio montano L., T. chamaedrys L. — Fide Jordan etiam T. Scorodoniam L., sec. Grenier et Godron etiam T. pyrenaicum L., sec. Haracic T. flavum L. invadit. — Nutrices aliae indicatae (ut Thymi et Saturejae species) fictae esse videntur. Orobanche Teucrii ist in Mitteleuropa heimisch, wo sie meist trockene, sonnige Hügel bewohnt und ihr Areal von den Pyrenäen durch Frankreich bis Belgien (Marien- bourg bei 50° 1 5' nördl. Breite) und zum Rhein, dann durch die Schweiz und die Alpen sowie Süddeutschland nach Österreich und Ungarn (Weitzen bei 1 9° 1 0' östl. von Greenw.) ausbreitet. Ob sie auch in Siebenbürgen vorkommt, ist zweifelhaft. Die Donau über- schreitet sie nordwärts, die Zentralalpen südwärts nur an wenigen Stellen. Den süd- lichsten Ort erreicht sie in Bosnien auf der Treskavica bei 43° 36' nördlicher Breite. (Siehe die Karte 67 in: Die Pflanzenareale, 1. Reihe, Heft 7.) 236 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Gesehen von: Frankreich: Hautes Pyrenees (Sere), Lozere (Mende), Cher (Villeneuve bei Bourges), Seine et Oise (St. Germain), Seine et Marne (Fontainebleau), Doubs (Besancon), Ardennes (Sedan), Lothringen, Elsaß (Vogesen, Barr, Mutzig). — Belgien (Buis bei Marien- bourg). — Deutsehland: Pfalz (Zweibrücken); Rheinland (Trier); Baden (Istein, Frei- burg, Kaiserstuhl, Klausnertal bei Geisingen); Württemberg: Möhringen, Mörsingen, Ulm, Dürrenwaldstetten, Kiesental und an anderen Orten; Bayern (Bayrische Alpen, Berchtes- gaden). — Schweiz: Genf, Waadt (Devins, Nyon, Bex, Lavey, Noiraigue), Neuchätel, Wallis (Gol du Tronc ober Volleges [Ghenevard], bei Gaillard [Rome]); Uri (im Reuß- tale); Graubünden (bei Laax, ober Flims bei 980 m Seehöhe [Brügger], zwischen St. Maria und Valcava im Münstertale [Brockmann]); Tessin (auf dem Salvatore bei Lugano [Bornmüller]). — Liechtenstein (bei Schellenberg auf dem Ochsenkopf, im Malbuntale bis 1 420 m Seehöhe [Beck]). — Südtirol (Brixen, Madonna di Gampiglio). — Österreich: Tirol (Innsbruck, Schwaz, Windisch- Matrei, Virgen, Finstermünz, Puntz bei Puschlin, Spitzbühl u. a. 0.); Salzburg (Kühberg), Oberösterreich (Schaf berg, Leon- hardsberg) ; Kärnten (Ober Vellach, Bad Villach, Raibl) ; Nieder-Österreich (von Peters- dorf und dem Wiener Walde bis in die Alpen und zum Wiener Schneeberge, bei Warten- stein, Gloggnitz, auf der Reisalpe, um Kilb, Kottes u. a. 0.); Burgenland: auf dem Gold- berge bei Breitenbrunn (Rechinger!). — Ungarn, im Eisenburger (Vas) Gomitat bei Czäk (Gay er!); Steiermark (Graz, Wildon). — Krain (auf der Vremscica bei Vreme im Reka Tale, nach Paulin, Beitr. Veg. Krain III. 272). — Istrien: auf dem Berge Kaucice bei der Podgorska dolina (nach Pospichal, FI. österr. Küstenl. II. 661). — Auf der Insel Lussin bei dem Hafen Cigale auf Teucrium flavum L. (nach Haracic, L'isola di Lussin, 263). — Italien: in den Meeralpen (Tenda), Gottischen und Apuaner Alpen (Versilia bei 44° nördl. Breite). — Bosnien: bei Dedici, auf der Treskavica (Beck) bei 43° 36' nördl. Breite. — Ungarn: um Nagy Szäl bei Waitzen. — Siebenbürgen: um Hammersdorf (Schur, wenn nicht Etiquettenverwechselung?). Die Angabe in Galizien (Zniesieme bei Lemberg, Blocki in Österr. bot. Zeit. [1912] 399) scheint mir unwahrscheinlich. Die Angaben Boissiers im Tale Djimil des Pontus Lazicus (legit Balansa) und jene in Emer'etien (Szovits) beziehen sich auf 0. alba Steph. — Blüht Juni — Juli. Ausdauernd. Gonspectus formarum 0. Teucrii Holandre. A. Flores plurimum 20 — 25 mm longi, rarius paulo longiores. a. Calycis partes liberae vel antice coalitae, bidentatae, denti- bus omnibus acuminatis. a. Corolla fusco-lüacina, ad basim versus dilutior, in sic- citate obscurior F. 1. typiea. ß. Corolla aurea F. 2. aurea. b. Calycis partes inaequaliter bidentatae, dente postico acumi- nato et antico lobiformi, obtuso, brevissimo F. 4. variisepala. B. Flores ca. 30 mm longa. Caulis 30 — 40 cm altus robustior F. 3. elata. Forma 1. typiea G. Beck. — Flores plurimum 20 — 25 mm longi. Calycis partes liberae vel antice coalitae, inaequaliter bidentatae dentibus acuminatis. Corolla dilute fusco- lilacina, ad basim versus dilutior. in siccitate obscurior. — Vulgata. Forma 2. aurea Teyber in Österr. bot. Zeitschr. LXIII. (1913) 22 et in Fedde, Rep. XIII. (1913 — 1915) 73. — Corolla aurea. Cetera ut in f. typiea. Nieder-Österreich: auf dem Zeilerberge bei Brück an der Leitha (Teyber). Forma 3. elata Rouy, FI. France XI. (1909) 182provar. — Caulis 3 — 4 dm altus, robustior; corolla circiter 30 mm longa. Videtur forma typiea luxurians. Frankreich. Forma 4. variisepala G. Beck, Orob. novae, in Fedde Repert. XVIII. (1 922) 36. — Calycis segmenta antice coalita, eorumque dentes posteriores breves acuti, anteriores lobiformes obtusi brevissimi. Orobanche. 237 Liechtenstein: auf dem Ochsenkopf im August 4 906 (G. Beck). Exsiccatae. — Kerner, Fl. exsicc. austro-hung. n. 912! — Koväts, PI. austr. n. 762! — Reichenbach, Exsicc. n. 2366! — Schultz, Fl. Gall. et Germ, exsicc. n. 497! (0. atrorubens) Herb. norm. n. 1109! 80. 0. lutea Baumgarten, Enum. stirp. Transsylv. II. (1816) 215 excl. syn.; vidi spec. orig.; Fuß, Bericht über den Stand der Phanerog.-Flora Siebenb. (1853) 10; Fronius, Fl. Schäßburg (1858) 52; Beck, Monogr. Orob. 163, t. III, fig. 44 (1—2); Beck, Fl. Nied.-Österr. 1088; Haracic, L'isola di Lussin (1905) 263; Beck in Hallier u. Brand, Syn. deutsch. Fl. III. 2085; Hayek in Hegi, 111. Fl. Mitt. Europa, VI. 142, fig. 84a— d. — O. rubens Wallroth, Sched. crit. I. (1822) 307 et Orob. gen. diask. 46 (sed stigma errore, haud dubio in planus exsiccatis perfectum atrorubens et fuscum describitur; vidi spec. originalia); Mertens und Koch, Fl. Deutschi. IV. 449; Koch, Syn. fl. Germ. ed. 2. 615; Reuter in DG. Prodr. XI. 25; Grenier et Godron, Fl. franc. II. 635; Sturm, Deutschi. Fl. Heft 94, t. 5; Reichenbach f. Icon. fl. Germ. XX. 99, t. 171; Beck in Haläcsy und Braun, Nachträge zur Fl. Nied.-Österr. 125; Schlechtendal, Fl. Deutschi. S.Auflage, t. 1750 (male); Arcangeli, Gonsp. fl. ital. ed. 2, 414; Bubani, Fl. Pyr. I. 255; Brandza, Fl. Dobrogei, 306; Grecescu, Gonsp. fl. Rom. 449; Pospichal, Fl. österr. Küstenl. II. 658; Thome, Fl. Deutschi. 2. Aufl. IV. 539; Tourlet, PI. vasc. d'Indre et Loire, 383. — O. Medicaginis Duby, Bot. Gallic. I. (1828) 3 49, non Schultz in Ann. d. Regensb. bot. Ges. V. (1829) 505 et Reichenbach, Icon. critic. VII. (1829) 41, fig. 919. — O. Bueckii A. Dietrich, Fl. boruss. III. (1835) t. 145 (male). — O. elatior Koch et Ziz, Gatal. pl. Palat. (1814) 12; F. G. Schultz, Beitr. zur Kenntnis deutsch. Orob. (l 829) 7 ; Reichenbach, Icon. crit. VII. f. 901 et 902; Bertoloni, Fl. ital. IV. 428; Neilreich, Fl. Nied.-Österr. 576; Duftschmidt, Fl. Ober-Österr. III. 197; Knapp, Enum. pl. Galic. 236; Makowsky, Fl. des Brunn. Kreises 98; Fleischmann, Garniol. 67 etc.; non Sutton. — O. elatior ß. puberula Wender. Fl. Hass. (l 846) 21 1 et Meyer, Chlor. Hannov. (1 836) 309. — O. fragrantissima Bertoloni, Fl. ital. VI. (1844) 436 (Vidi spec. orig. in Herb. Winkler, Reichenb. f. [Vindob.]; sec. aut. odore fragrantissimo caryophyllaceo per- sistente excellit); Arcangeli, Gonsp. fl. ital. ed. 2, 414. — O. elatior b. Tommasinii Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. (1862) 118, t. 216, fig. I. 2 — 4; (vidi plantam origi- nalem in Herb. Vind., coli. Reichenb. f.). — O. major Jacquin,* Enum. stirp. agri Vindob. (1762) 108; Crantz, Stirp. austr. fasc. II. (1769) 291; non L. — O. pedunculata Bor- bäs in schedulis (1882); vidi spec. orig. — Orobanche de la Luzerne cult Vaucher Orob. 45, t. 2 = O. Medicaginis sativae Schultz in Flora (1830) Lit. Blatt (Annalen der €ewächskunde) 500. — O. medicaginifixa St. Lager in Cariot, Etüde des fleurs, ed. 8, 11.(1889) 649, fide Ind. Kew. Suppl. I. 305. — O. prosgolica Formanek, Beitr. Fl. Alban. in Verh. naturf. Ver. Brunn XXXIII. (1895) 52, Haläcsy, Consp. fl. graec. II. 459 = O. pruinosa Formanek 1. c. 33; non Lapeyrouse; confer G. Beck in Vandas, Reliquiae Formanek. (1 909) 442 (Exemplaria autoris inspecta, quamquam laesa et de- florata attamen sine dubio ad O. luteam Baumg. pertinent. Vidi filamenta ad basim pilosa, supra propter glandulas defractas vel derasas subglabra, stylum parce longe glan- -duloso-pilosum, stigma unicum exstans certe luteum, bicrure). — Caulis gracilis vel firmus, basi plurimum nodose incrassatus, luteus, fuscus vel purpureus, siccus striatus, copiose glanduloso-pilosus, infra copiose, supra parcius rarius copiosius squamatus, — 61 cm altus. Squamae inferiores subimbricatae, superae remotae, oblongo-lanceolatae, sub- erectae vel erecto-patentes, glanduloso-pilosae, 2 — 3 cm longae. Spica cylindracea, apice rotundata vel breviter acuminata, multiflora, laxi- vel densiflora, — 27 cm longa. Flores erecto-patentes serius saepe horizontaliter patentes, 20 — 32 mm longi, rarius minores. Bracteae squamis aequales, flores longitudine aequantes vel paulo superantes. Calycis partes liberae vel antice alte connatae, late ovales, subaequaliter vel inaequaliter bi- dentatae vel dente anteriore obtuso, breviore vel lobiformi instructae, saepe postice vel antice lobo obtuso vel rotundato auctae, multinerviae, copiose glanduloso-pilosae; dentes lanceolato-acuminati, apice saepe subsubulati, infra tri- supra uninervii vel pinnatinervii, carinati, dimidium corollae tubi longitudine subaequantes rarius paulo longiores. Corolla 238 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. campanulata rarius angustius tubulosa, infra staminum insertionem cylindraceo-tubulosa^ supra insertionem latior et sensim sursum ampliata, fauce dilatata patentissima, dilute fusca vel fusco-rubella, in parte inferiore lutescens vel pallidior, supra saepe nervis violaceis vel intensius coloratis perducta, in parte insertionis staminum extus maculis lunatis aurantiacis signata, rarius tota purpurea vel lutescens in siccitate excepta basi lutescente aut pallidiore fusca, copiose glanduloso-pilosa; linea dorsalis e basi curvata in medio dorso recta vel concava (rarius curvata), ad labium superum acriter curvata et declivis; labium superum carinatum, emarginatum vel bilobum, lobis rotundatis vel subtruncatis, patentibus aut suberectis; inferum subdeflexum, lobis subaequalibus vel medio paulo majore, rotundatis vel subtruncatis; laciniae omnes margine inaequaliter inciso-denticulato-crenulatae, in media parte interdum dente longiore praeditae, extus copiose, margine parce glandulosae vel hie subglabrae. Stamina 3 — 6 mm supra basim corollae inserta; filamenta in insertione macula lunata aurantiaca neetariflua semicineta, ad basim modice incrassata et compressa, ibidem cum parte corollae subjiciente copiose pilosa, sursum parce (rarius copiosius) glanduloso-pilosa vel subglabra, in media parte plurimum subglabra; thecae oblongae, sensim mucronato-acuminatae, in sutura papilloso- pilosae, siccae brunneolae; pollen 2 5 — 35 f.i. Germen ellipsoideo-cvlindricum, in parte superiore sicut Stylus longe glanduloso-pilosum ; placentae separatae; stigma bilobum, serius plerumque bicrure; lobi globosi, velutini, dilute vel obscurius ceracei vel vitellini (rarissime subalbi), sulcum brevissimum transversale includentes. Capsula plus minus cylindracea, apice stylo acuta, 10 — 14 mm longa; semina ovata, 0,39 — 0,47 mm longa; cellulae testae ample punetato-reticulatim porosae. Plurimum sed paulo suaveolens. — Fig. 16/— N. Plantae nutrientes. 0. luteam Baumg. parasiticam ad radices Leguminosarwm insidentem observavi in plantis sequentibus: Medicago sativa L., M. falcata L. et in earum formis intermediis, M. lupulina L., M. prostrata Jacq. ; Trifolium pratense L., T. alpestre L., T. medium L. — Indicatur in sequentibus: Lotus corniculatus L. (sec. Bertoloni), Dorycnium spec, Genistet, virgata Willd. (ex Gortani, Fl. Friul. II. [1906] 365); ficte Achillea millefolium L., Hypericum perforatum L., Plantago lanceolata L. (sec. Heuser), Galium mollugo L., G. silvaticum L., Centaurea scabiosa L. (f. J. Maly). Agris ubi Medicagines vel Trifolia coluntur saepe gravi est damno. 0. lutea Baumg. bewohnt ein weites Gebiet, das sich zwischen dem 55. und 36. Grad nördl. Breite durch Europa und das westliche Asien und zwar von Cata- lonien und dem Atlantischen Ozean durch ganz Mitteleuropa bis in die Kaukasus- Länder, nach Lasistan sowie nach dem nördlichen und nordwestlichen Persien erstreckt. Die östlichsten sicher gestellten Standorte erreicht sie in Turkomannien, und falls nicht eine Verwechselung der Etiketten im Herbar Petersburg stattgefunden hat, in der Son- garei und im Altai. Im übrigen wird ihr Areal gegen Süden in den Mittelmeer- ländern (Italien und der Balkanhalbinsel) stärker zerstückelt und reicht in Europa über den 40., in Vorder-Asien über den 36. Grad nördl. Breite nicht hinaus. In Eng- land und fast ganz Kleinasien fehlt sie. (Siehe die Karte 67 in: die Pflanzenareale 1 . Reihe, Heft 7). Europa. Spanien: nach Willkomm in Gatalonien häufig (nicht gesehen). — In ganz Frankreich: De de Re, Orleans, Lyon, Marseille, im Elsaß u. a. 0. — Nieder- land (nicht gesehen). — Deutschland! weit verbreitet und häufig (Düsseldorf, Mainz, Mannheim, Württemberg, Ulm, München, Oberbayern, Fränkischer Jura, Thüringen, Sondershausen, Harz, Jena, Dresden, Magdeburg, Breslau u. a. O. ; selten in Ostdeutsch- land). — Posen (nicht gesehen). — Tschechoslowakei!, Böhmen (Georgsberg = fiep, Raudnitz, Lobos bei Lobositz, Leitmeritz, Radebeul, Gr. Czernosek, böhm. Mittelgebirge, um Prag, Radotin, Königsaal = Zbraslav, Opocno u. a. O.); Mähren! Vöttau, Luggau, Znaim, Kadolz, Eibenschütz, Polauerberge, Nove Hory bei Blucina u. a. O.; Slovakei! — Österreich! Niederösterreich! (häufig und verbreitet, so bei Krems, Spitz a. d. Donau, Osterburg, Stattersdorf, Bisamberg, Ernstbrunn, Weikendorf, Hardegg, im Wiener Walde, um Klosterneuburg, Wien, Mödling, Weißenbach, Ternitz, Payerbach, in den Alpentälern Orobanche. 239 u. a. 0.; im Burgenland am Haglersberg bei Goisz); Ober-Österreich!; Salzburg!; Tirol! (im Inntal, um Innsbruck, Laas, Steinach, Trins u. a. 0.); Kärnten!, Hollenburg, Maria Rain, Sonnegg, Homitzberg, Burgstall, Rabenstein, Kasbauerstein, Griffen, Hochosterwitz, Friesach u. a. 0. (Beck). — Steiermark! — Krain!, Dubrava (Beck). — Istrien!, Flitsch, um Trieste, St. Canzian, Abbazia, auf dem Monte Maggiore. — Südtirol! (Villnös, Bozen). — Italien! (Gottische Alpen, Alba, Verona, Peschiera, Parma, Roma, Insel Nisida bei Neapel). — Schweiz! (Genf, Basel, Graubünden u. a. 0.). — Liechten- stein! bis auf die Alpe Gritsch in 4 597 m Seehöhe (Beck). — Ungarn! in den Com. Sopron, Zala, Hont, Komarom, Esztergom, Pest, Gzongrad, Tolna. — Groatien! (Fiume, Martinscica, Senj, Pijavica). — Bosnien! Petrovac (Beck), Travnik, Zenica, Borovizza (Sendtner n. 558, 56 4 , 562), Lasva (Öurcic), auf dem Igman (Beck), im Sarajevsko polje (Fiala), häufig um Sarajevo, im Miljacka Tale, auf dem Trebevic (Beck, Fiala, K. Maly), auf der Jahorina, Kiek PI. (Fiala), auf der Macute bei Vardiste (K. Maly), u. a. 0. — Hercegovina!, Dretelj im Neretva Tale (K. Maly), um Posusje (Fiala); Trebinje (nach Pantocsek; nicht gesehen). — Grna Gora! — Serbien!, Topinovic, Krusevac (Pancic). — Rumänien!, im ehem. Com. Temes bei Gerebent (Herb. Degen), in Siebenbürgen!, um Klausenburg, Bistritz. — Epirus: auf dem Berge Prosgoli in 1000 m Seehöhe (Formanek als 0. prosgolicaX). — Bulgarien!: um Sofia (Toser), Lovee (Urumoff). — Macedonien!: Gozlik (Friedrichsthal). — Polen! — Vol- hynien!, Bessarabien!: Ghotin (Jelski); Piotrkow bei Czestochow (Karo). — Krim!: Neusatz bei Simferopol (Callier). — Kurland (nach F. Hermann, nicht gesehen). — Ciskaukasien!: Distr. Kuban bei Krymskaja, Batalpaschinsk (Lipsky); Distr. Stawropol (Lipsky); Distr. Terek: bei Pjatigorsk (Lipsky), am Flusse Baksan zwischen Urussbijew und Terskol im Juli (Alexeenko), bei Chassar jurt (Lipsky), Ekaterinoslaw am Baksan (Akinfiew). Daghestan: bei Petrowsk im Mai (Lipsky), Distr. Temir-Chan-Schura bei Atly bujun, 360 m Seehöhe, im Mai (Alexeenko), bei Ischkarty, in 900 m Seehöhe (Alexeenko), Distr. Kasi-Kumukh zwischen Ghelussun und Kumukh, 2000 — 2100 m Seehöhe, im Juli (Alexeenko). Asien. Lasistan: bei Dshimil (K. Kocjh als O. stigmatodes in Herb. Berlin). — Transkaukasien: Georgien: Tiflis (Bayern), auch im Botanischen Garten daselbst, im Mai (E. Koenig), Jelisawetpol (Kolenati), Marienfeld, Helenendorf (Hohen acker, K. Koch als O. caryophyllacea in Herb. Berlin!), Borzom (Radde), Roschki und am Berge Ararat (Bayern). — Nord-Persien!: Eiburs am Fuße des Totschal bei Sche- heristanek in 2200 m Seehöhe im Juni 1902 (Bornmüller), in den Voralpen des Eiburs im Lur Tale bei Getschesär, in 2200 m Seehöhe, im Juni 1892 (Bornmüller); nordwestliches Persien, zwischen Khoi und Diliman, bei War im Mai 1 884 (J. A. Knapp!); ferner auf seiner persischen Reise (Szovits). — Turkomannien!: Aschabad, Karakaia auf dem Berge Sundsodagh, im Juni 1901 (Sintenis). — In der Songarei (Schrenk!) und im Altai (Mayer!), gesehen im Herb. Petersburg, ob nicht Etiquettenirrtum? Conspectus varietatum et formarum O. luteae Baumg. A. Linea dorsalis e basi curvata in medio dorso recta vel con- cava, in labium superum acriter curvata et declivis. La- ciniae labii superi lineae dorsalis partem declivem in adspectu laterali non occultantes Var. a. typica. a. Caulis simplex. a. Partes calycis separatae vel antice modo connatae. I. Bracteae flores longitudine aequantes. 1 . Calycis partes latae, varie bidentatae vel dens anterior lobiformis rarius fere evanidus. Flores 20 — 30 mm longi. * Stigma cerinum vel luteum. f Corolla normaliter colorata, i. e. e basi lutea 240 Günther Beck-Maiinagetta. — Orobanchaceae. vel pallida sursum fusco-rubella vel fusco- violacea, in siccitate fusca. O Spica sublaxiflora F. 1. rubens. OO Spica densiflora F. 2. colleeta. ff Corolla intense colorata, obscure fusco-viola- cea limbo violaceo, sicca saepe atro-viola- cea. Stigma luteum F. 3. porphyrea. tff Corolla sicut tota sulphurea vel luteola . F. 4. pallens. tttt Corolla albida F. 6. hypoleuca. ** Stigma pallidum vel album. Corolla infra pal- lida, ad faucem versus cum limbo amethysteo- lilacina. Rhachis spicae et Stylus amethysteus. F. 5. lilacea. 2. Calycis partes integrae, ovales, acuminatae. Corolla minima, 15 mm longa F. 7. evanida. II. Bracteae flores longitudine superantes, in spicae apice comosae F. 8. lopholepis. ß. Calycis partes antice et postice connatae F. 9. concreta. b. Caulis ramosus (non pseudoramosus ut frequenter), pluri- mum firmus et spica majore praeditus. Flores saepe maximi, inferiores interdum conspicue pedicellati . . . F. 10. podantha. B. Linea dorsalis in medio dorso acriter curvata. Corolla magis pronus curvata, laciniis labii superi plurimum majoribus, par- tem deflexam lineae dorsalis in adspectu laterali occultantibus. a. Corolla pallide lutea vel rubescens, 20 mm longa, magis tubulosa Var. ß. Buekiana. b. Corolla subcampanulata, 1 6 — 1 8 mm longa. Caulis humilis, spica cylindracea, subdensiflora F. H. libumica. Var. ct. typiea G. Beck, Monogr. Orob. 16 4, t. III, flg. 44 [1]. — 0. lutea Baumg. I. c. et autorum. — Synonyma supra citata. — Linea dorsalis e basi curvata in medio dorso recta vel concava, in labium superum acriter curvata et declivis. Laciniae labii superi lineae dorsalis partem declivem in aspectu laterali non occultantes. — Pervulgata. Forma 1. rubens (Wallroth) G.Beck, Monogr. Orob. 165, t. III, fig. 44. — 0. rubens Wallr. supra cit. — Spica tota vel saltem in parte infera laxiflora. Partes ca- lycis separatae vel antice modo connatae, latae, varie bidentatae vel dens anterior lobi- formis rarius fere evanidus. Flores 20 — 30 mm longi. Corolla normaliter colorata, i. e. € basi lutea vel pallida sursum fusco-rubella vel fusco-violacea, in siccitate fusca. Stigma cerinum vel luteum. — Vulgata. Forma 2. colleeta G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 165. — O. rubens f. conden- sata G. Beck in Haläcsy und Braun, Nachträge Fl. Nied.-Öst. (1882) 125, non Moris. — Spica densiflora. Cetera ut in forma 1 . — Frequenter obvia. Forma 3. porphyrea G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 165. — O. rubens Wallr. f. purpurascens G. Beck in Haläcsy und Braun, Nachträge Fl. Nied.-Öst. (1882) 126, non aut. — Corolla intense colorata, obscure fusco-violacea limbo violaceo, sicca saepe atroviolacea. Stigma luteum. Cetera ut in f. 1 . — Rarius obvia. Forma 4. pallens (A. Braun) Aschers, et Graebner, Fl. nordostd. Flachl. (1899) 654 pro var. fide autorum = O. Buekii Dietr. 1. c. (confer Beck, Monogr. Orob. 164) et O. Buekiana Aschers. Fl. Brandenb. I. 498, non Koch. — 0. rubens var. pallens A. Braun apud Solms in Verh. bot. Ver. Brandenburg V. 57 et in Mitteil. bot. Ver. Thüring. (1893) Heft III— IV, 57—59; f. citrina G. Beck in Haläcsy und Braun, Nach- träge Fl. Nied.-Öst. 126; non Dietrich. — 0. lutea forma lutea G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 165; 1. luteicolor Murr, Neue Übers. Pfl. Liechtenst. 2. Heft (1923) 277. — Corolla sicut tota sulphurea vel luteola. Filamenta supra saepe copiosius glanduloso- pilosa. Cetera ut in forma 1. Orobanche. 241 Hin und wieder mit dem Typus in Deutschland und Österreich beobachtet. Forma 5. UVacea G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 165. — Corolla infra pallida, ad faucem versus amethysteo-lilacina; stigma albidum ; Stylus et rhachis spicae amethysteus. Nieder-Österreich: einmal auf dem Leopoldsberge bei Wien (Beck). Forma 6. hypoleuca G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 165. — Corolla albida. Stigma? Dobrudscha (Sintenis!). Forma 7. evanida G.Beck, Orob. nov. in Fedde, Repert. XVIII. (1911) 36. — Calycis partes integrae, ovales, acuminatae vel hinc inde lobo antico v. utrinque parvulo instructae. Corolla minima, 15 — 17 mm longa. Deutschland: Württemberg! — Ungarn: im Com. Sopron bei Länzser (Gayer). — Bosnien: bei Petrovac (Beck). — Bulgarien: um Sofia (Toser). Forma 8. lopholepis G.Beck, Monogr. Orob. (1890) 165. — Bracteae flores superantes, in spicae apice comosae. Cetera ut in f. rubens. — Rarius observata. Forma 9. concreto, G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 166. — Phelipaea rubentiX arenaria Reuter in DC. Prodr. XI. (1847) 6. — 0. concreto Rouy, Fl. France XI. (1909) 166. — Calyx antice et postice connatus. Addo diagnosim autoris (Rouy I.e.), qui hanc formam sectioni propriae: Monoschiza Rouy, 1. c. 166 = Orobanche subgen. Monoschiza Pomel, Nouv. mat. fl. atlant. 108, inseruit. >Tige d'environ 15 cent., forte- ment epaissie ä la base; ecailles lanceolees, lächement imbriquees. Epi court, lache; bractees oblongues-lanceolees, egalant presque les fleurs. Calice 5-fide ä lobes lanceolees- subules, egalant la lfa de longueur du tube de la corolle, le posterieur bien plus court, dentiforme et obtus. Corolle tubuleuse-infundibuliforme, peu courbee sur le dos et ä levre superieur subgaleiforme, peu elargie ä la gorge; levres ä lobes ovales, obtus, ä peine denticules, non cilies aux bords. Etamines faiblement pubescentes ä la base; an- theres nues. Style glanduleux. Stigmate jaune, retus-bilobe. Ad radices Medicaginis sativae L.« Frankreich: bei Lyon (Jordan). Ex descriptione cd. Reuter mihi persuasum habeo, hanc plantam ab auetore »certe hybridam« designatam nihil aliud esse nisi O. luteae formam, calyce perfecte connato conspicuam, quod descriptio Rouyana certe confirmat. Calycem plus minus connatam in floribus nonnullis O. luteae aliquando observavi. Orobanchacearum proles hybridae mihi adhuc sunt incognitae. Forma 10. podantha Borbäs, Enum. pl. comit. Castriferei (1887) 231 pr. var.; G. Beck, Monogr. Orob. 166. — Forma ramulosa G. Beck in sched. multo prius; Valet in Jahrb. für vaterl. Naturk. Württemb. (1876) 16. — Caulis ramosus (non pseudo- ramosus vel fasciatus ut frequenter), plurimum firmus et spica majore praeditus. Flores saepe maximi, inferiores nonnunquam pedicellati. — Unum exemplar vidi in Herb. Winkler, spica 23 cm longa, e bractea infima ramum 6-florum, 10 cm longum pro- creante, aliumque multiramulosum in herb. Vindobonensi (collect. Reichenbach f.). Flores infimi modo pedicellati non raro reperiuntur. Var. ß. Buekiana Koch, Syn. fl. Germ. ed. 2. (1844) 61 9; Caspary in Flora (1 855) 235 (notae discernentes a calycis forma petitae haud valent) pro spec; G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 166, t. III, fig. 44 [lj — O. rubens b. Buekiana Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. 99, t. 186. — ? O. Ävellanae Pfund in Flora I. (1843) 183; Reuter in DC. Prodr. XI. 24 (fide Öelakovsky in Prodr. fl. Böhm. 34 ab autore ipso anno 1847 in opere suo autographo omissa. Nomen antiquissimum, quo non certe uti possumus). — Linea dorsalis in medio dorso acriter curvata; corolla magis pronus curvata laciniis labii superi plurimum majoribus erectis, partem deflexam lineae dorsalis in aspectu la- terali oecultantibus, pallide lutea vel rubescens. Filamenta supra nunc parce nunc co- piosius glanduloso-pilosa. Spica plurimum densiflora. Stigma lutescens. — Haec varietas, saepe sub umbra fruticum orta, valde affinis est O. alsaticae, sed corolla supra stami- num insertionem non ventricoso-inflata et lutescente, eius laciniis labii superi maximis «rectis, antherisque minus longe acuminatis differt. Linea dorsali curvata (sed ante A. Engler, Das Pflanzenreich. IV. (Embryophyta siphonogama.) 261. 16 242 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. anthesim saepe in labio supero conspicue declivi) transitum efficit ad Curvatas. Vidi specimina originalia permulta, etiam typo 0. luteae propinqua, porro alia persaepe cum 0. alsatica commutata, cui Index Kew. III. 372 speciem inserit. Deutschland: Frankfurt a. 0. (Buek!), Rittgarten bei Prenzlau!; Schlesien: Kab- scher Gipsgruben bei Dierschel!, Rheinhessen, Westfalen (nicht gesehen). — Öster- reich: Leopoldsberg bei Wien!, Kalvarienberg bei Baden!; Steiermark: Plabutsch bei Graz! — Ungarn: Com. Heves auf dem Berge Särhegy bei Gyöngyös (Degen!). — Ciskau- kasien: Daghestan distr. Temir Chan-Schura, in 510 m Seehöhe im Mai (AI exe enko!), nicht typisch. Forma 11. liburnica G. Beck, Orob. nov. in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 36. — Gaulis humilis 9 — 18 cm altus. Spica cylindracea, subdensiflora. Flores 16 — 18 mm longi. Bracteae floribus sublongiores. Galycis partes bidentatae, antice coalitae vel li- berae, dentibus latis munitae. Gorolla subcampanulata ; linea dorsalis in dorso medio curvata, in basi et ad labium superum acriter arcuata. Filamenta infra pilosa, supra parce glanduloso-pilosa. Stylus demum exsertus et circinatim involutus. Gaule humili, spica cylindracea subdensiflora, floribus parvulis subcampanulatis, linea dorsali curvata egregia. Var. Buekiana typica praestat corolla magis tubulosa, linea dorsali valde cur- vata, laciniis corollae majoribus. Kroatien: bei Rijavica nächst Senj (F. Dobiasch in Herb. Degen!). Plantae ad typum inclinantes exstant. 0. Buekiana var. eriostemon Peterm. Pflanzenschi. (1846) 328, filamentis deorsum in dorso dense villosis distincta, certe ad 0. alsaticam attribuenda est. Exsiccatae. — Bornmüller, Iter persicum II. n. 17921 — 17922! — Callier, Exsicc. Tauriae (1900) n. 804!; Fl. Siles. exs. (1894) n. 1138! — A. Kerner, Fl. exsicc. austro-hung. n. 2600! — Koväts, Exsicc. pl. austr. n. 368! — Petter, Exs. Fl. Dalm. ed. 1 , n. 669 (sub O. caryophyllacea)\ — F. Petrak, Fl. Bohem. Morav. n. 11521! — Reichenbach, Exsicc. n. 63 (sub O. elatior)\ (Noe), Exsicc. n. 139 (sub 0. elatior)\ — Sendtner, PI. Bosn. n. 558, 561 — 562 ! — Sintenis, Exsicc. Turco- maniae n. 1938! — Wirtgen, Herb. pl. crit. select. fasc. XI. n. 621! 0. alpigena G.Koch in Linnaea XXII. (1849) 668; Walpers, Annal. III. 203; Boissier, Fl. Orient. IV. 506; G. Beck, Monogr. Orob. 163 cum? — »Gaulis atro-brunneus, vix pedalis, inferne minus superne magis villosus. Squamae 5 — 6, lanceolato-elongatae. Spica densa, brunneo-rubens, 40 — 70 cm longa. Bracteae lanceolatae, obscure pluri- nerviae, magis villo crispulo et paleaceo vestitae, corollam longitudine aequantes. Sepala lanceolato-linearia, integra, bracteis dimidio breviora, uninervia. Corolla tubulosa, in dorso curvata, 1 6 — 1 8 mm longa. Labium superum erectum, integrum, valde irregula- riter et argute dentatum. Filamenta ad trientem (quartana) partem corollae inferiorem inserta, in basi lanceolata villosa, arcuata, ceterum glaberrima. Stylus obsolete glandu- losus. Stigma flavidum.« (Descriptio sec. C. Koch et Boissier, in pluribus notis in- correcta !) Kleinasien: In den pontischen Bergen bei Dschimil in 5500 — 6500' Seehöhe (C. Koch! in Herb. Berlin) = O. lutea Baumg. + O. Owerini G. Beck, daher zu streichen. Nach dem Autor und Boissier ist die Form der Blume jener der O. lutea Baumg. (O. rubens Wallr.) ähnlich, aber die Kelchblätter sind ungeteilt, weil sie von Exemplaren der O. Owerini beschrieben wurden (Beck). Nach dem Index Kewensis III, 371 wird sie für eine eigene Spezies gehalten. Nota. De florum biologia O. luteae confer O. Kirchner in V. Jahresberichte des Ver. für vaterl. Naturkunde Württemb. LVIII. (1902). ? 0. sordida C.A.Meyer in Ledebour, Icon. fl. ross. IV. (1833) 23, t. 386 et in Ledebour, Fl. altaic. II. (1830) 455; G.Beck, Monogr. Orob 167, t. III, flg. 44* (copia). — Gaulis pedalis, crassitie digiti minimi, apice attenuatus, in basi valde incrassatus, rufescens, pilis albis articulatis brevibus cum squamis et sepalis incanus. Squamae in- feriores ovato-oblongae, obtusae breviores. Spica cylindracea, subdensiflora. Bracteae oblongo-lanceolatae, acutiusculae, floribus duplo breviores, sepala vero vix superantes. Orobanche. 243 Calycis partes liberae, ovato-oblongae, saepissime bifidae, rarissime indivisae; dentes lanceolati, acuminati, subaequales, corolla duplo breviores. Gorolla tubuloso-cylindrica, leviter curvata et in fauce paulo ampliata, 9 lin. circiter longa et 3 lin. vix lata, sor- dide flavescens vel dilutissime fuscescens, extus glandulosa, intus glaberrima. Labium superum semibifidum lobis rotundatis vel truncatis, saepissime integerrimis et planis; inferum lobis lateralibus oblongis acutiuseulis et medio ovato-oblongo plerumque obtuso paulo longiore praeditum; laciniae omnes integerrimae vel obsoletissime denticulatae. Stamina sub medio corollae inserta; filamenta in basi hirsutiuscula, supra glabra vel sub- glandulosa; antherae ellipticae, in basi obtusae, in apice mucronatae, subcohaerentes, in margine villosulae, in siccitate niveae. Stylus glandulosus, longitudine tubi corollae, stamina paulo superans. Stigma nutans, magnum, profunde bilobum, lobis rotundatis patulis, fuscis(?). Capsula obovato-oblonga. Zentralasien: an felsigen Stellen des Arkaul-Gebirges nicht weit vom Saissan-Nor im Mai (C. A. Meyer). Nicht gesehen. Nota. See. G.A.Meyer differt a specie valde affini 0. amoena Meyer pilis albidis bre- vibus densis in tota plantae superficie, bracteis longioribus et floribus duplo (non triplo) bre- vioribus, corolla sordide flavescente vel dilutissime subfusca (non saturate amoene coeruleo- violacea), lobis labii inferioris integerrimis vel denticulis obsoletissimis perpaucis instruetis (non crebre et aperte denticulatis). Meo sensu corollae colore a grege Amoenarum sat separanda est, sed integritate laciniarum corollae eam attingit. Ut e figura citata iterumque edita elucere vi- detur et si corollae color e planta viva sumpta est, haec species inter Oaleatas inserenda est et ab 0. lutea laciniis subintegris distingui potest. Sed etiam 0. alsatieae affinis esse videtur. Index Kewensis III. 374 speciem ad 0. luteam trahit. Grex 7. Curvatae G. Beck. Curvatae G. Beck in Haläcsy und Braun, Nachträge zur Fl. Nied.-Öst. (1882) 128; G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 134 et 168 et in Hailier und Brand, Syn. deutsch. Fl. (1907) 2087. — Linea dorsalis tota e basi usque ad labium superum plus minus saepe acriter curvata, rarius in labio supero paulo complanata. Gorolla extus intusque con- color, typice in basi luteola, ad limbum versus dilute fusco-violacea vel rosea, rarius Fig. 1 7. Orobanche L. Sectio Osproleon. A — D Grex Gruentae : A— C 0. gracilis Sm. A Flos cum stamine. B, Stigmata. C Germen cum gibberibus neetariorum. — DO. foetida Poir. — E—F Grex Arcuatae: B 0. rapum Oenistae Thuill. Flos et stamen. — F 0. anatolica Boiss. et Reut. Flos et stamen. — O—H Grex Curvatae: O 0. alsatica Kirschl. Flos et stamen. — H 0. Laserpitii sileris Reut. Flos et stamen. (#, C et stamina -{- ; icon. orig.) 16* 244 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. ochroleuca; tubus corollae amplus, antice supra staminum insertionem plus minus ventri- cosus; labium superum fornicatum, laciniis late sese erigentibus, patentibus vel erecto- patentibus, in margine glanduloso-pilosis. Stamina in tertia vel quarta infima parte corollae tubi inserta. Stigma bilobum, lobis confluentibus, sulco transversali profundo perductum vel subinfundibuliforme, luteum. Germen in basi antica luteum, non vel in- distincte gibbosum. — Species n. 81 — 92. — Fig. 17 O — H. Grex Gurvatae naturalis est, attamen cum varietatibus vel formis gregis Galea- tarum corolla curvata munitis plus minus conjuncta est. Ab Arcuatis et Gruentis sta- minibus altius insertis, germinibus antice in basi non vel vix gibberibus praeditis et laciniis labii superi late sese erigentibus, ab Gruentis insuper corollis concoloribus distin- guenda. Dispositio specierum gregis Gurvatarum. A. Stamina in parte tertia infima corollae tubi inserta. Germen in basi antica haud gibbosa. Stigma bilobum, sulco profundo perductum vel subinfundibuliforme, varie luteum. Gurvatae. a. Gaulis ubique copiose, in basi imbricatim squamatus. Spica densi- et multiflora, nonnunquam basi laxiflora. a. Calycis segmenta bidentata; raro simplicia, tum brevia, tubo corollae breviora; eorum dentes aequales vel in- aequales vel dens anterior minor aliquando lobiformis. I. Tubus corollae antice supra insertionem staminum minus ampliatus. Corolla dilute vel obscurius rosea (color non in omnibus speciebus ex vita notus), in siccitate saepe fulva vel rubro-fusca. 1 . Laciniae corollae margine glabrae vel subglabrae. * Laciniae corollae inaequaliter denticulato-cre- natae rarius repandae. Corolla dilute vel ob- scurius rosacea, in siccitate fulva (raro tota sulfurea). f Caulis firmus — 70 cm altus, squamis ob- longo-lanceolatis glanduloso-pilosis copiosis- sime tectus. Spica cylindracea, apice brac- teis comosa. Flores 15 — 26 mm longi. Corolla dilute vel obscurius rosacea, deinde fulva, in siccitate rubro-fusca. Labium su- perum subintegrum. Stamina 4 — 6 mm supra basim corollae tubi inserta ; filamenta infra copiose pilosa, supra glanduloso-pilosa ; antherarum thecae, oblongae, sensim acu- minatae. (Europa, Asia) 81. 0. major. ff Caulis humilis 20 — 27 cm altus, squamis ovalibus, subvillosis tectus. Flores 13 — 20 mm longi. Corolla sicca luteo-fusca. Stamina 3 — i mm supra basim corollae tubi inserta; filamenta infra pubescentia, supra glabra; antherarum thecae ovatae, breviter acuminatae. (Croatia, Dalmatia) . 82. 0. Borbäsiana. ** Laciniae labii inferi corollae margine profunde inciso-denticulatae, glabrae. Color corollae vivae? f Calycis segmenta vix ad medium partita, dentibus sublatis, dimidium tubi corollae longitudine aequantibus. Stamina 2 — 2,5mm Orobanche. 245 supra basim corollae inserta. (Cyprus, Persia, Kurdistan) 83. 0. cypria. ff Calycis segmenta profunde bidentata, tubum corollae longitudine aequantia. Stamina 3 — 4 mm supra basim corollae inserta. (Meso- potamia) 84. 0. singarensis. 2. Laciniae corollae in margine glanduloso-pilosae. (Sicilia) 85. 0. Ghironii. II. Tubus corollae supra staminum insertionem antice conspicue ventricoso-ampliatus. Corollae laciniae margine plus minus glanduloso-pilosae. Antherarum thecae oblongae plurimum longe acuminatae. f. Gorolla i% — 30 mm longa, luteola, ad limbum versus plus minus fusco-violacea , in siccitate fusca, ad basim versus non albo-papyracea. La- ciniae corollae margine parce glanduloso-pilosae. Antherarum thecae oblongae, longe acuminato- mucronatae. * Caulis robustus, 40 — 80 cm altus, squamis lanceolatis 2 — 3 cm longis tectus. Flores 25 — 30 mm longi. Stamina 5 — 7 mm supra basim corollae inserta; filamenta infra copiose pilosa, glanduloso-pilosa. (Alpes, Montes illyrici). . 86. O.Laserpitii sileris. ** Caulis 15 — 69 cm altus, squamis lanceolatis, \ 0 — 22 mm longis tectus. Flores \ 2 — 22 mm longi. Stamina \ — 7 mm supra basim corollae inserta. Filamenta infra pilosa, supra parce glanduloso-pilosa subglabra. (Europa — Sibiria) 87. O. alsatica. 2. Corolla 23 — 28 mm longa, carnea, in siccitate subalba et papyracea, ad limbum versus fusca. Stamina 4 — 5 mm supra basim corollae inserta; filamenta basi glandula lunari semicincta, infra pilosa, supra copiose glanduloso-pilosa. Caulis firmus, M — 50 cm altus, squamis ovalibus, summis oblongis acuminatis, 2,5 — 5,5 mm lon- gis praeditus. (Asia minor) 88. O. kurdica. ß. Calycis segmenta integra, oblongo-lanceolata (vel in apice modo breviter bidentata), corollae tubum longi- tudine aequantia. Labium superum corollae acrius cur- vatum, bilobum, laciniis erectis. Filamenta infra vil- losa, supra glanduloso-pilosa. Antherarum thecae ob- longae, acuminatae. (Sardinia) 89. O. denudata. Caulis basi copiose, sursum parcius squamatus. Spica multiflora, primum densiflora, deinde elongata, ad basim vel pro parte laxiflora. Corolla luteola et rubro- vel fusco- violaceo tincta. a. Stylus subglaber. Labium superum corollae emargi- natum vel bilobum. I. Flores 20 mm longi. Corolla antice supra inser- tionem staminum ventricoso-ampliata, luteola, labio supero rubescente, in siccitate fusco-nigra. Labium superum bilobum vel emarginatum, laciniis primum cucullato-productis , deinde erectis, demum sub- reflexis, subglabris. Stamina 4 — 6 mm supra co- 246 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. rollae basim inserta; filamenta infra pilosa, supra glanduloso-pilosa. Stylus post florescentiam exsertus et circinnatim involutus, subglaber. (Alpes, Carpati, Bosnia) 90. 0. flava. II. Flores 16 — 20 mm longi. Corolla ampla, pronus curvata, antice supra staminum insertionem am- pliata, luteo-rubra, in siccitate fusca. Labium su- perum corollae emarginatum vel bilobum, laciniis porrectis, in margine copiose glanduloso-pilosis. Sta- mina 2 — 3 mm supra corollae basim inserta; fila- menta infra pilosa, supra uti Stylus subglabra. Stylus demum nee exsertus nee circinnatim involutus. (Alpes) 91. 0. lucorum. ß. Stylus copiose glanduloso-pilosus. Labium superum integrum vel sub emarginatum. Flores 12 — 23 mm longi. Corolla antice supra insertionem staminum paulo vel vix ampliata, luteola, mox fusco-violacea, in sic- citate vix obscurior. Laciniae labii superi corollae pa- tentes, margine glanduloso-pilosae. Stamina 3 — 5 mm supra basim corollae inserta; filamenta infra pilosa, supra subglabra. Stylus plurimum copiose glanduloso- pilosus. (Alpes ac Illyria) 92. 0. Salviae. B. Stamina profunde ad corollae basim vel paulo modo altius inserta Species Arcuatarum et a. Filamenta infra glabra. Corolla fusco-violacea. Stigma Gruentarum. luteum. a. Filamenta supra glanduloso-pilosa 0. rapum Genistae. ß. Filamenta glaberrima. (Corsica) 0. ringens. b. Filamenta infra pilosa. a. Corolla lutea, ad limbum versus plus minus cruenta vel fusco-rubra, intus obscurius colorata itaque bi- color. Germen in basi antica trigibbosum. Stigma lu- teum saepe purpureo-cinetum. (Europa) 0. gracüis. ß. Corolla fusco-violacea rarius lutea, extus intusque con- color. Germen in basi antica sine gibberibus. Stig- ma purpureum vel fusco-purpureum (raro lutescens). (Europa) 0. caryophyllacea. 81. 0. major L. Spec. pl. (1753) 632 et Fl. suec. ed. 2. (1755) 219; Wahlenb. Fl. suec. I. 380; Fries, Nov. mant. III. 57; Gren. et Godr. Fl. franc. II. 636; G.Beck, Monogr. Orob. 169, t. III, fig. 45; Beck, Fl. Nied.-Österr. 1083; Grecescu, Consp. fl. Roman. 450; Aschers, u. Graebn. Fl. nordostd. Flachl. 653; Beck in Hallier u. Brand, Syn. deutsch. Fl. 2087; Williams, Prodr. fl. Brit. VI. 336; Rouy, Fl. France XI. 180; Hayek in Hegi, 111. Fl. Mittel-Europa VI. 143, flg. 84 6,/. — Non autorum ut 0. major Lamarck, De Candolle, Duby, Hooker, Bentham = 0. rapum Genistae Thuill.; 0. major Jacquin, Crantz et autorum florae Austriae, Flora Wetterau, = 0. lutea Baumg. ; 0. major Scopoli == 0. gracüis Sm. — 0. elatior Sutton in Transact. Linn. soc. IV. (1797) 178, t. 17, fig. 4 (vidi spec. orig.); A. Braun in Flora Lit. Blatt (l 830) 507; Reuter in DC. Prodr. XI. 25; Reichenbach f. Icon. fl. Germ. XX. 100, t. 173 (male) excl. var.; Trattinick, Fl. österr. Kaiserst. t. 21; Beck in Haläcsy und Braun, Nachträge zur Fl. Nied.-Österr. 128; Engl. bot. t. 568; Sagorski et Schneider, Fl. Carp. II. 424. — 0. elatior Smith in Baumgarten, Enum. pl. Transsylv. II. (1816) 215; Host, Fl. austr. II. 214. — Orobanche de la Centauree seabieuse Vaucher, Monogr. Orob. (1827) 61 = 0. Centaureae scabiosae Schultz in Flora Lit. Blatt (1830) Annal. der Gewächsk. 500. — 0. fragrans Koch, Fl. Deutschi. IV. (1833) 463 et Syn. fl. Germ. ed. 2. 619 (certe); Orpbanche. 247 Reuter in DG. Prodr. XI. 34; confer Beck in Haläcsy und Braun, Nachtr. Fl. Nied.- Öst. 4 29 (filamenta ex descriptione supra glabra?). — 0. stigmatodes Wimmer, Fl. siles. (1840) 280 (vidi spec. orig.); Koch, Syn. fl. Germ. ed. 2. 616 {stigmatotes) ; Reuter in DC. Prodr. XI. 26, 616 {stigmatoides)\ Schultz in Flora (1847) 66, t. II, fig. 2; Schlechtendal, Fl. Deutschi. 5. Aufl. t. 1752. — 0. Centaureae Scabiosae Ho- landre, Nouv. fl. de la Moselle, ed. 2. (1842) 520, sec. Godron. — 0. confusa F. Schultz, Fl. Pfalz (1846) 339 sec. Ind. Kew. in synon. et in Rhein. Fl. sec. aut. in Flora (1847) 66, t. II, fig. 1. — 0. Kochii F. Schultz in Flora I. (1847) 66, t. II, fig. 1; Schlechten- dal, Fl. Deutschi. t. 1758 (pessime); Reichenbach f. Ic. fl. Germ. XX. 98, t. 215, fig. II; Thome, Fl. Deutschi. IV. 198 (sec. spec. orig. permulta a me visa haec est status ju- venilis, in anthesi cauli elongato excellens, deinde ab 0. majore neutiquam differt). — 0. Buekiana ß. eriostemon Peterm. Anal. Pflanzenschlüssel (1846) 327 (vidi spec. orig. in Herb. Vindob. coli. Reichenb. f.). — 0. amethystea J. Maly in Ost. bot. Wochenschr. (1857) 143 ac fide Reuter in DG. Prodr. XI. 718; non Thuill. — 0. comosa Schur in Österr. bot. Zeit. (1861) 19 sec. Enum. pl. Transsylv. 505; non Wallroth. — 0. Echinopis Pancic in Österr. bot. Zeit. (1868) 80; Neilreich, Nachtr. zur Aufz. ungar. Pflanzen 56 et Diagn. 97 (vidi spec. orig.). — 0. coryphea Schur, Exsicc. (vidi spec. orig.). — 0. major var. forojuliensis Gosson, Not. crit. I. 19 = 0. forojulensis (Gosson) Nyman, Consp. fl. Europ. 500. — 0. oentaurophya St. Lag. in Gariot, Etüde des fleurs ed. 8. IL (1889) 649, fide Ind. Kew. Suppl. I. 304. — 0. Kochii F.Schultz apud Thome, Fl. Deutschi. IV. (1905) 198. — 0. Qenistae Stokes, Bot. mat. med. III. (1812) 407, fide Ind. Kew. III. 373. — 0. echinophya St. Lag. in Gariot, 1. c. 650, fide Ind. Kew. Suppl. I. 304. — O. Kioviensis Rogov. Exsicc; vidi spec. orig. in Herb. Reichenb. f. (Vindobonae). — Caulis firmus, rarius gracilis, basi vel supra basim paulo vel clavato-incrassatus, flavescens, roseus vel rubiginosus, teretiusculus, in siccitate stri- atus, glanduloso-pilosus, — 70 cm altus, plurimum copiosissime squamatus. Squamae ovali- trianguläres, acuminatae vel obtusae, superiores saepe lanceolatae, glanduloso- pilosae, erecto-patentes vel cauli accumbentes, 7 — 20 mm longae. Spica cylindracea, apice obtusa vel angustata, multi- et densiflora, rarius in parte infera demum laxiflora, — 32 cm longa. Flores primum erecto-patentes serius saepe horizontaliter patentes, 15 — 20, demum saepe — 26 mm longi. Bracteae oblongo-lanceolatae, flores longitu- dine subaequantes vel superantes, rarius breviores, in apice spicae subcomosae. Galycis partes antice contiguae vel connatae, ovali-oblongae, inaequaliter bidentatae rarius sub- integrae vel integrae, glanduloso-pilosae ; dentes acuminati, trinervii, carinati, roseoli, nervis obsoletis, in siccitate demum prominentibus, dimidium corollae tubi paulo supe- rantes, anteriores rarius lobiformes vel inconspicui. Gorolla curvato-infundibuliformis, supra staminum insertionem sensim ampliata, fauce amplissime patente, primum plus minus rosea, deinde pallide luteola, rarius sicut tota citrina, in siccitate fusca, fulva vel rubro- fusca, subtiliter glanduloso-pilosa ; linea dorsalis tota e basi ad apicem labii superi breviter erectum curvata; labium superum carinatum, plurimum integrum vel subemarginatum, rarius plica media impressa subbilobum, lobis rotundatis vel truncatis; inferum porrectum, lobis subaequalibus vel medio paulo majore, oblongis vel subqua- dratis, plicatis, antice rotundatis vel truncatis; laciniae omnes margine inaequaliter den- ticulato-crenatae, saepe dente majore medio praeditae, rarius repandae, glabrae vel parce glanduloso-pilosae. Stamina alte, 4 — 6 mm supra basim corollae inserta; fila- menta in insertione macula lunata aurantiaca nectariflua semicincta, infra incrassata et cum corollae parte subjiciente copiose pilosa, supra saepe e medio glanduloso-pilosa; thecae obloogae, sensim acuminatae, breviter apiculatae, in sutura hinc inde papilloso- pilosulae, siccae dilute fuscae, ad suturam versus albidae; pollen 25 — 35 f.t. Germen ellipsoideo-cylindraceum, in parte supera cum stylo glanduloso-pilosum; placentae se- paratae; stigma bilobum demum bicrure; lobi globosi, late conjuncti et sulco trans- versali angusto perducti, cerino-flavi, velutini. Capsula calycem longitudine aequans, ovato-cylindracea, styli basi reliqua apiculata, 9 — 10 mm longa. Semina 0,4 — 0,48 mm longa. Gellulae testae punctato-porosae. 248 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Plantae nutrientes. Parasiticam vidi ad radices plantarum sequentium: Gen- taurea scabiosa L., G. badensis Tratt, C. axillaris Willd., G. chrysolepis Vis., Echinops Ritro L., E. ruthenicus M. B., Hypochoeris radieata L. (in forma Hypochoeridis). In- dicatur porro ad radices sequentium: Centaurea spinulosa Roch. (f. P an cid), C. nigra L., C. Sadleriana Janka (f. Degen), C. paniculata L. (f. Bertoloni, Haussknecht?), C, aspera L. (f. Grenier, Bicknell), C. appressa Led. (f. Becker), C. variegata Lam. (f. Hayek); Echinops Bovei Boiss. (f. Debeaux). Nutrices certe fictae sunt enumeratae: Trifolium pratense L. (f. Sutton), Knautia arvensis Coult. (f. Öelakovsky), Medicago sativa L. et Onobrychis spec. (f. Buek), Eryngium tricuspidatum L. (f. Debeaux), Anthericum ramosum L., Scabiosa ochroleuca L., Thymus serpyllum L., Calamintha alpina Benth., Achillea millefolium L., Teucrium chamaedrys L., Pimpinella saxifragaL., Lotus corniculatus L., Asperula cynanchica L., Medicago falcata L., Cerastium ar- vense L., Galium mollugo L., Helianthemum vulgare Gärtn. (f. J. Maly in Flora [1842] Beibl. I. 125 et [1844] 44; confer G. Beck, Monogr. Orob. 30). Das Areal der 0. major L. erstreckt sich vom Atlantischen Ozean durch Europa bis zum Alatau in Zentralasien und zum Himalaya. In Irland und im westlichen Frankreich fehlend erreicht sie in England die Grafschaften Derby und York (53 — 54° nördl. Breite), in Dänemark Jütland und die Inseln Seeland und Samsö (56° nördl. Br.) und breitet sich in Skandinavien bis Schonen (Skäne) aus und findet sich an nördlichster Stelle auf den Inseln Oesel und Moon in der Ostsee bei 59° nördl. Breite. Im medi- terranen Gebiete wird sie selten und fehlt in den meisten Ländern, auch im afrika- nischen Teile desselben. Angeblich soll sie nach Blytt auch bei Tromsö nächst Arendal bei 69° 57' nördl. Breite gefunden worden sein. (Siehe die Karte 68 in: Die Pflanzenareale 1. Reihe, Heft 7.) Blüht im Juni — August. England! (conf. A. Bennett in Journ. of bot. XLIII. (1905) suppl. 61): Somerset Norwich, Surrey (Epsom!), Oxford (Sommerton!), Bedford, Suffolk, Norfolk (Weybourne, Sheringham!), Lincoln, York, Worcester (s. Amphlett, Bot. of Worc. 278), Denbighshire (Dallman in Journ. of bot. XLIX. [1913] suppl. 37), Derby; Channel Islands (Jersey pr. St. Ouensbay f. 1 0, L. V. Lester-Garland!). — Frankreich! nur im westlichen und südlichen Teile, Herault (Cette, Montpellier!), Bouches du Rhone (Orgon, Marseille!), Var (Toulon!), Hautes Alpes (Gap, Le Deves bei Rabou, Guillestre f. 9!), Elsaß! (Mül- hausen, Siegolsheim, Dorlisheim), Lothringen! (Metz). — Spanien!: Aragonien! bei Calaceite in Gabezo de S. Cristöbal (Loscos!) und bei Gastelseräs (f. 9 Loscos ex Willkomm, Prodr. fl. Hisp. suppl. 188); Catalonien (Olot, Bolus nach Vayreda bei Willkomm, 1. c). — Italien!: im Cerviere-Tal der Gottischen Alpen (Rostan in der Form 9!); Ligurien, an der Meeresküste bei Albissola (Piccone!) und bei Capo di Noli auf Cen- taurea aspera L., bei Bordighera im Mai (Bicknell!), auf dem Berge Toraggio (Bick- nell!). — Schweiz!: Wallis!, Bern! (Rochefort, Schwarzematt, Martinsberg), Schaff- hausen (Rorschach), Schwyz!, Graubünden! (St. Luzienberg, Balzers), Chur (Ponte), im Juni, Juli. — Liechtenstein (bei Nendeln, Schaan, Balzers nach Murr). — Deutsch- land!: Baden! (Kaiserstuhl, Freiburg), Thüringen! (Rossleben, Röglitz bei Halle), Bran- denburg! (Wrietzen, Sonnenberg, Berlinchen), Insel Rügen (Arkona), Holstein! (Heiligen- hafen), Pommern! (Stralsund), Schleswig, Ost-Preußen! (Braunsberg, Warnicken, Frauen- burg), Westpreußen (Briessen), Schlesien! (Gipsgruben bei Dierschel, um Myslowitz). — Tschechoslowakei!: Böhmen! (um Prag, Karlstein, Strakonic, Aussig, Groß-Priesen, Komotau, Dymokur bei Jicin, Königgrätz u. a. 0.), Mähren! (um Brunn, Aujezd, Au- spitz, Znaim, Nikolsburg, Cejc, Prossnitz, Olmütz u. a. 0.), Slowakei (in den Kleinen Karpaten, Trencin). — Polen! (Posen). — Dänemark! Insel Seeland bei Roskilde [Vahl]; Samsö; hierher wohl Sjol Gjorde, Boserup, Skov im Juli [Mortensen]. — Schweden (Halland? und Skäne. bei Bälteberga [J. Lundberg], Oeland?). — Norwegen (Tromsö bei Arendal nach Blytt). — Estland: auf den Inseln Oesel (nach F. Her- mann, Fl. Deutschi. 428) und Moon, Oddro Koppel bei Nurms (Schmidt!). — Öster- reich: Nieder-Österreich ! (um Wien, Liesing, Mödling, Gumpoldskirchen, Leobersdorf, Orobanche. 249 Ebreichsdorf, Himberg, Moosbrunn, Wimpassing, Karlstetten, St. Polten u. a. 0.); Salz- burg; Steiermark! (Graz); Kärnten! auf dem Homitzberge bei Jauenstein (Beck); Ober- Österreich; Tirol. — Istrien!: Caporetto, Scoglio Trstenik und Precasnik, Insel Veglia!, Cherso. — Ungarn!: häufig im Com. Pest-Pilis-Solt, auf der Insel Gsepel (Degen), Lepseny-Siöfok, Eis Somlo, um Budapest, Budafok, Ercsi, Keczkemet, Horgos, Szegzard, Com. Bihar bei Czehtelek (Degen). — Banat!: um Grebenäc, Karlsdorf, Deliblät, auf dem Domuglet (Degen). — Siebenbürgen! (Torda, Nagy Enyed, Broos, Karlsburg, Hermannstadt, Szamosfalva bei Klausenburg). — Serbien: Trpinja (Pancic), Nis bei 43° 20' (Petrovic'). — Kroatien: auf dem Ostrc bei Ruda (Kümmerle!). — Bos- nien!: Jasekovice bei Sarajevo (Beck). — Hercegovina: in m. Gliva prope Trebinje (Vandas!). — Bulgarien!: Sliven (Skorpil), Papasli, Philippopel, Nova Mehala (Stfibrny), Dragoman (Toser). — Macedonien: Rhodope PI. auf dem Berge Gervena stena ober Bacleovo nächst Stanimaka bei M00 m Seehöhe (F. A. Noväk), auf dem Luben (Formanek). — Dobrudscha!: Mahmundi, Dunave (Sintenis). — Bessara- bien! im Herb. Besser. — Russische Länder!: Podolien! Distr. Balta, Goloskovo, Distr. Olgopol bei Roschkov (Schmalhausen); Volhynien! (Luzk, Kremenez); Kijew, (Kuman); Gherson!; Krim! Simferopol (Zelenetzki), Nikita (Paczoski), Baidary (Gri- gorjew), Kopsel (Callier), Tavel (Fedtschenko); Jekaterinoslaw (Akinfiew); Orel! Jelez (Zinger), Galitschia (W. Ghitrow); Saratow! (Kamyschin, Sarepta); Simbirsk!; Perm!; Ufa!: Kustari-tau, Sterlitamak bei Makarovo (Fedtschenko); Kirghisen-Terri- torium! Kuban!; Anapa, Noworossijsk (Lipsky); Stawropol! Sultanowskoje, Gudgora bei 9000' Seehöhe (J. Akinfiew). Asien: Anatolien!: Cilicien! An felsigen Stellen des Berges Gisyl Deppe bei 8000' Seehöhe (Kotschy); Gataonien! auf dem Berytdagh bei 7000' Seehöhe (Hauss- knecht), auf dem Taurus (Kotschy). — Transkaukasien!: Swanetien! (Dadiasch bei 1500m Seehöhe); Imeretien! Mekvena am Flusse Rion (Brotherus). — Armenien!: am See Göktscha (Fedtschenko), im Tale des Flusses Äraxes bei Kalysman (Fürst W. Massalsky). — Turkestan!: im Alatau zwischen Bajkan und Sarchan (Karelin und Kiriloff), in den Engen bei Talki bei 6—7000' (Regel) im Juli 1877, Tersk Alatau bei 6500' Seehöhe (Fetissow), am Flusse Borgaty auf dem Berge Kasch bei 5 — 6000' (Regel). — Zentral-China: in der Provinz Hupeh (A.Henry n. 6742), ungewiß weil abgeblüht! — Hindostan!: bei Belaspur nächst Pir Panjohl bei 31° nördl. Breite (Hügel in Herb. Wien). Gonspectus formarum O. majoris L. A. Corolla rosea demum fulva vel pallide luteola. a. Corolla major, circ. 20 — 27 mm longa. a. Spica longius vel brevius cylindracea, multi- et densiflora. I. Calycis segmenta bidentata. \. Filamenta supra glanduloso-pilosa. * Scapus firmus, 20 — 70 cm altus, saepe ultra 2 cm crassus, squamis loügioribus praeditus. Spica longe cylindracea, multi- et plurimum densiflora. Flores c. 20 — 25 mm longi . . F. \. typica. ** Caulis humilis, — 20 cm altus, squamis mi- noribus sed saepe numerosioribus praeditus. Spica breviter cylindracea, densi- et multi- flora. Flores vix 20 mm longi F. 2. exigua. 2. Filamenta supra parce glanduloso-pilosa vel subglabra. * Flores 20 mm longi. Labium inferum intus subglabrum F. 3. oreites. 250 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. ** Flores 25 — 27 mm longi. Labium inferum totum intus copiose crispule pilosum . . . F. 4. trichocheilon, II. Calycis segmenta integra F. 7. Karelini. ß. Spica laxiflora, floribus saepe valde remotis . . . F. 5. remotiflora. b. Corolla minor, 12 — 17 mm longa. cc. Galycis segmenta bidentata. Gaulis firmus, 1 9 — 26 cm altus. Spica plus minus cylindracea, densiflora. Flores 15 — 17 mm longi F. 6. moravica. ß. Galycis segmenta integra vel dens anterior solum lobiformis. Flores 15 mm longi F. 8.. microphya. B. Corolla sulphurea vel lutea. a. Galycis segmenta bidentata. a. Flores 18 — 25 mm longi. Filamenta infra pilosa, supra glanduloso-pilosa. Laciniae corollae margine inaequaliter crenulatae. Labium superum subbilobum F. 9. ritro. ß. Flores 12 — 14 mm longi. Filamenta supra sicut Stylus parce glanduloso-pilosa, subglabra. Laciniae corollae margine denticulato-crenatae F. 10. Hypochoeridis. b. Galycis segmenta libera, integra, dente anteriore lobi- formi, dimidio corollae tubi breviora. Corollae laciniae margine repandae vel subintegrae. Filamenta longe usque ultra medium pilosa et ab media parte sursum longe glanduloso-pilosa F. 11. Krylowi. Forma 1. typica G. Beck, Monogr. Orob. 170, t. III, üg. 45 (1); F. N. Williams, Prodr. fl. brit. VI. (1909) 336 = 0. major L., 0. elatior Sutt., 0. stigmatodes Wimm., O. Echinopis Panc. et synonyma supra cit. — Major. Caulis firmus, 20 — 70 cm altus, saepe ultra 2 cm crassus, squamis longioribus praeditus. Spica longe cylindracea, — 19 cm longa, multi- et plurimum densiflora. Flores circ. 20 — 25 mm longi. Calycis partes bidentatae. Corolla rosea, demum fulva vel pallide luteola vel rubrofusca. Filamenta supra glanduloso-pilosa. — Vulgata et frequens. Forma 2. exigua G. Beck, Monogr. Orob. 170. — Forma minor saepissime ad formam antecedentem transiens. Gaulis humilis, — 20 cm altus, squamis minoribus sed saepe numerosioribus praeditus. Spica breviter cylindracea, densi- et multiflora. Flores vix 20 mm longi. Calycis partes bidentatae. Cetera sicut in priore. — Vulgata, saepe cum priore. Forma 3. oreites G. Beck, Monogr. Orob. 171. — Caulis firmitate et spicae densi- tate formam primam aequat. Filamenta autem supra parce glanduloso-pilosa, subglabra. Cetera sicut in forma prima. Kleinasien: in Cilicien auf dem Berge Gisyl Deppe auf Cirsium paniculatum (Kotschy); Cataonien, auf dem Berytdagh mit der Form typica (Haussknecht in Herb. Wien). Forma 4. trichocheilon G. Beck, Monogr. Orob. 171. — Spica longissima, densi- flora. Flores 25 — 27 mm longi. Calycis partes antice alte connatae, multinervosae. Labium inferum corollae totum intus copiose crispule pilosum. Filamenta infra parce pilosa, in media parte glabra, supra parce glanduloso-pilosa. Kleinasien: auf dem Berytdagh in Cataonien (Haussknecht in seinem Herb.). Forma 5. remotiflora G. Beck. — Gaulis tenuior. Spica sublaxiflora vel floribus valde remotis praedita. — Hinc inde obvia. Forma 6. moravica G. Beck, in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 36. — Gaulis firmus, 19 — 26 cm altus. Spica plus minus cylindracea, densiflora. Flores parvuli, 15 — 17 mm longi. Calycis segmenta bidentata. Gaule firmo floribus minoribus egregia. Mähren: auf dem Hadyberge nächst dem Schembera Felsen bei Obran in der Um- gebung von Brunn im Juni (Formänek); hie und da auch unter dem Typus, wie z. B. in Ungarn. Orobanche. 251 Forma 7. Karelini G. Beck, Monogr. Orob. 171, t. III. fig. 45 (2). — Gaulis 20 — 35 cm altus, nunc copiose nunc parce squamatus. Calycis partes omnes integrae vel in eadem planta inferiores lobo antico auctae, superiores integrae. Gorolla 20 — 23 mm longa, in siccitate sub staminum insertione albo-papyracea, supra eam cuprea. Ungarn, Turkestan, Songarei; annähernd auch unter dem Typus. Forma 8. microphya G. Beck, Monogr. Orob. 171. — Flores 15mm longi. Calycis partes integrae vel dente anteriore lobiformi munitae. Cetera sicut in forma 2. Einzeln mit dem Typus. Nieder-Österreich, bei Moosbrunn (Beck); Kärnten, auf dem Homitzberge im Jauntale (Beck). Rußland, im südlichen Ural (Lessing!). Forma 9. ritro (Grenier et Godron) G. Beck, Monogr. Orob. 171. — 0. Ritro Grenier et Godron, Flore franc. IL (1850) 635; Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. 97, t. HO. — 0. rhytrosepiphyta St. Lager, Gatal. de la flore du bassin d. Rhone (1883) 610. — Gaulis 12 — 40 cm altus, stramineus. Spica cylindracea, multi- et densiflora. Corolla 18 — 25 mm longa, sulphurea. labio supero bilobo, laciniis in margine inaequa- liter crenulatis. Calycis partes bidentatae. Filamenta infra pilosa, supra glanduloso-pilosa. Frankreich!: Dep. Hautes Alpes! (Gap, le Deves bei Rabou, Guillestre). — Italien!: Im Gerviere Tale der Gottischen Alpen (Rost an). Forma 10. Hypochoeridis (Druce) G. Beck in Fedde, Repert. XVIII. (1822) 36. — O. ritro var. hypochoeridis G. G. Druce in Journ. of bot. XLIX. (1907) 300 sine de- scriptione. — O. ritro Druce 1. c. (1907) 425; var. hypochoeridis Beck ex Druce, Brit. pl. (1908) 55. — Dilute lutea. Flores minores, 12 — 14 mm longi. Corollae laciniae denticulato-crenatae. Filamenta supra sicut Stylus parce glanduloso-pilosa, subglabra. Formae antecedenti proxima. Channel-Islands: Jersey, in der St. Ouens-Bay auf Hypochoeris radicata L. und anderen Kompositen (L. V. Lester-Garland in Herb. G. C. Druce!). Forma 11. Krylowi G. Beck, Monogr. Orob. 171, t. III. fig. 45(3). — O. Krylowi G. Beck in Krylow, Mater, zur Fl. Permer Gouv. (rossice) II. Kasan 18 81 sine descr. et in Österr. bot. Zeit. (1881) 309. — Gaulis gracilis, 36 cm altus, subglaber. Calycis partes liberae, dimidio corollae tubi breviores, cum dente anteriore lobiformi. Corolla 20 mm longa, pallide lutea, labio supero emarginato et laciniis in margine repandis vel subintegris instructa. Filamenta longe usque ultra medium pilosa et ab media parte supra longe glanduloso-pilosa. Rußland: Gouv. Perm bei Kynowski sawod u. a. O. (Krylow!). Nota 1. O. major v. forojuliensis Coss. not. crit. I. 9 fide Rouy, Fl. France XI. (1009) 180 et Exs. Bourgeau, Toul. n. 302, diagnoscitur »corolle puberulente (non poilue); etamines mediocrement poilues ä la base »in Gallia dep. Var prope St. Raphael a d. Bourgeau collecta est. Non vidi, sed vix forma notis alicuius pretii egregia est. Nota 2. O. congesta Reichenb. f., cujus specimina originalia (= O. crenata Forsk. confer Monogr. Orob. 226) vidi, a d. Pospichal in Fl. österr. Küstenl. IL 661 pro specie propria habetur. Meo sensu planta ejus ex descriptione plantaque nutriente (Centaurea rupestris L.) ad O. majoris formam 2 exiguam pertinere videtur, quamquam calycis partes integrae describuntur. Pospichal suae O. congestae O. centaurinam Bert, cum? adjunxit, quam ad O. Picridis per- tinere opinor (confer Monogr. Orob. 246 et supra p. 202). Fiori et Beguinot, Fl. anal. d'Italia IL 480 autem O. centaurinam Bert, itidem cum? O. majori adjunxerunt. Nota 3. Orobanche icterica Pau, Not. bot. HL (1889) 5, n. 72; Willkomm, Prodr. fl. Hisp. Suppl. (1893) 189. »Caulis basi incrassatus, dense squamatus, corallino-rubens, glanduloso-pubes- cens. Squamae bracteaeque lanceolatae, supra glabrae, subtus glanduloso-pubescentes. Spica densi- et multiflora. Calyx glanduloso-pubescens, laciniis triangulari-acuminatis. Corolla rosea, basi et postice leviter violascens, dorso arcuata. Labia icterica; superius bilobum, inferum sub- aequaliter trilobum, laciniis irregulariter denticulatis. Stamina fere in basi corollae inserta; fila- menta extus pilosula, intus glabra. Stigma profunde bilobum; stigma citrinum.« Spanien: Prov. Valencia bei Segorbe in Weingärten angeblich auf Vitis vinifera L.? (Pau), im Mai. (Nicht gesehen.) Fide Willkomm (1. c.) species incertae sedis, ex mea opinione ab O. majore L. non multum abest, sed descriptio nimis imperfecta, correcta? Nota 4. Über die Biologie der Blüten von O. major L. vergleiche: P. Knuth, Die Be- stäubungseinrichtungen der Orobanchen von Schleswig-Holstein, Gent (1891); Ref. in Just, Bot. 252 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Jahresber. XIX. 4. (4891) 443; Knuth, Handbuch der Blütenbiologie II. 2. (4899) 210; Moffat in Irish Naturalist IX. (4 900) 4 84. Nota 5. In Savoyen soll nach A. Chabert in Bull. herb. Boissier V. (4897) 573 0. major als l'Erba du boueu als Aphrodisiacum für Kühe gebraucht werden. Exsiccatae. — Gallier, Iter tauricum II. (4896) n. 390! — Fries, Herb. norm, scand. n. 35! — Karelin et Kiriloff, PI. exsicc. anni 4841, n. 1802! (f. 7). — Kotschy, Iter cilic. in Tauri alpes Bulgar Dagh (1853) n. 171b! (f. 3). — Kerner, Fl. exsicc. austro-hung. n. 913! — F. Petrak, Fl. Boh. Morav. n. 1 153! — F. Loscos, PI. Aragoniae n. 39! (sub O.barbata Poir.). — Schultz, Herb. norm, nova series n. 1639! — Sintenis, PI. e Dobrudza n. 212b!. 82. 0. Borbdsiana G. Beck, Monogr. Orob. 173 (1 890) t. III. fig. 46; Beck in Hallier und Brand, Syn. deutsch. Fl. (1907) 2088. — Gaulis glanduloso-villosus, 20 — 27 cm altus, copiose squamatus; squamae ovales, acuminatae, superiores etiam lanceolatae, 4 0 — 15 mm longae, sicut bracteae copiose glanduloso-pilosae in siccitate subvilloso- tomentosae. Spica cylindracea, subdensiflora vel superne densiflora, in parte basali laxi- flora. Flores erecto-patentes, postea horizontaliter patentes vel acriter pronus curvati, 13 — 20 mm longi; bracteae ovales vel oblongo-lanceolatae, floribus breviores, saepe 5 mm latae. Galycis partes liberae vel antice connatae, ovales, inaequaliter profunde biden- tatae; dentes acuminati, apice subfiliformes, 3 plurinervii, copiose glanduloso-pilosi, circ. dimidiam corollam longitudine aequantes, serius paulo breviores. Gorolla tubulosa, serius acriter pronus curvata, ad limbum certe rubella, in siccitate luteo-fusca, infra dilutior; linea dorsalis primum in medio dorso minus curvata; labium superum galeatum, emarginatum aut bilobum, lobis erecto-patentibus ; inferum porrectum, lacinia media majore; laciniae omnes rotundatae vel subtruncatae, margine inaequaliter crenulato- vel lobulato-dentatae vel acriter saepe inciso-dentatae, paulo glanduloso-pilosae vel sub- glabrae. Stamina 3 — 4 mm supra basim corollae inserta; filamenta infra plus minus pilosa, supra subglabra vel parce glanduloso-pilosa ; antherarum thecae ovatae breviter acuminatae, mucronatae, siccae subalbae; pollen 25 — 30 u. Germen ellipsoideum; Stylus plus minus glanduloso-pilosus; stigma bilobum, subinfundibuliforme, luteum. Capsula 8 — 9 mm longa; semina 0,32 — 0,35 mm longa; testae cellulae poroso- vel subreticu- lato-porosae. Nota. O. Borbdsiana proxima est O. majori L. habitumque formae ritro G. Beck ter- rarum occidentalium aemulatur. Attamen forma ac indumentum squaraarum et bractearum, in- dumentum filamentorum formaque antherarum differentias idoneas suppeditant ad separandam speciem propriam. Sine dubio est proles orientalis ex O. majore L. orta et distributione geo- graphica definita. Kroatien: im Gebiete der mediterranen Flora bei Kraljevica (Porto Re), im Juni (Borbäs! in seinem Herbar), im Tale Senjska Draga bei Senj (Zengg) (F. Dobiasch im Herb. Degen!) und bei Trsje (Degen!). Angeblich, doch zweifelhaft, auch auf dem Tignaro der Insel Rab (Arbe) nach F. Morton, nicht gesehen. 83. 0. cypria Reuter in Unger et Kotschy, Cypern (1865)294 (descriptio in- completa mala); Boissier, Fl. Orient. IV. 513; G. Beck, Monogr. Orob. 173, t. III, fig. 47. — Gaulis humilis, rarius firmior, basi incrassatus, 10 — 15 — 26 cm altus, siccus fuliginosus, striatus, copiose glanduloso-pilosus. Squamae ovali-oblongae, breviter acuminatae, in- feriores subglabrae, superae paulo glanduloso-pilosae, vix 1 cm longae. Spica cylindracea, apice obtusa vel breviter acuminata, multi- et densiflora. Flores erecto-patentes 4 0 — 15 — 17 mm longi. Bracteae ovales, corollis breviores. Calycis partes liberae, ovales, breviter vel conspicue bidentatae, glanduloso-pilosae; dentes acuminati, uni- 3-nervii, interdum denticulati, dimidio vel tubo corollae breviores, sicci saepe amethystini. Go- rolla ad faucem versus sensim ampliata, supra staminum insertionem non ventricosa, sicca fuliginoso-purpurascens, parce glanduloso-pilosa; linea dorsalis ad labium superum acriter curvata; labium superum profunde bilobum, lobis rotundis; inferum subaequa- liter trilobum, laciniis orbicularibus ; laciniae omnes margine profunde inciso-dentatae vel inaequaliter dentatae, subglabrae. Stamina % — 3 mm supra basim corollae inserta; filamenta infra incrassata et pilosa, supra glabra vel parce glanduloso-pilosa; thecae ab- Orobanche. 253 rupte acuminatae, mucronatae glabrae, siccae dilute fuscae; pollen 25 — 30 fx. Germen ellipsoideum ; Stylus parce glanduloso-pilosus; stigma bilobum; lobi confluentes, sulco transversali perducti, verruculosi, lutei (?). Capsula 8 — 9 mm longa. Semina 0,35 — 0,45 mm longa; testae cellulae punctato-porosae. Plantae nutrientes. Parasiticam vidi ad radices Scutelläriae hirtae S. S. et Pterocephali multiflori Poech. Porro nutrices indicantur : Salvia acetabulosa Vahl (fide Bornmüller) et Pterocephalus strictus Boiss. et Höh. Wurde in Cypern, Persien und Kurdistan aufgefunden. Cypern: bei Prodromo, in ca. 4000' Seehöhe, im Mai (Kotschy in Herb. Wien!). — Nord-Persien: im Eiburs, im Tale Lur bei dem Dorfe Getschesär, bei 2200 m Seehöhe im Juni 1902 (Bornmüller!). — Kurdistan (Assyrien): auf dem Berge Kuh Sefin ober dem Dorfe Schaklava bei 900 — H00 m Seehöhe in der Umgebung der Stadt Erbil (Arbela), im Mai und Juni < 893 (Bornmüller! auf Pterocephalus strictus Boiss. -et Höh. und Salvia acetabulosa Vahl, auch die var. Pterocephali). Var. Pterocephali G. Beck apud Bornmüller in Bull. herb. Boissier 2. ser. IV. (190 4) 682 = O. Pterocephali G. Beck ibidem. — Caulis firmus, 17 — 26 cm altus. Flores 15 — 17 mm longi. Calycis segmenta bidentata. Laciniae corollae conspicue in- aequaliter dentatae. Filamenta supra parce glanduloso-pilosa. Differt a typo caule fir- miore, floribus majoribus, calycis segmentis profundius bidentatis, lobis corollinis minus {non nimis) dentatis, filamentis supra glanduloso-pilosis. Kurdistan: wie oben mit dem Typus (Bornmüller!) auf Pterocephalus strictus Boiss. et Höh. Exsiccatae: Bornmüller, Iter persicum II. n. 7920 !, Iter pers. turcicum 1 892/93, n. 1644, 1646! et 1648 (var. Pterocephali)). 84. O. singarensis G.Beck apud Handel-Mazzetti in Annal. naturhist. Hofmus. XXVII. (1913) 407. — Caulis subaequaliter crassus, 22 cm altus, copiose squamis oblongis glanduloso-pilosis margine hinc inde denticulatis tectus. Spica oblongo-cylindracea, multi- et densiflora, in apice bracteis comosa, 7 cm longa. Flores suberecti, bracteis elongatis paulo breviores, 17 — 20 mm longi. Calycis bipartiti partes bidentatae, dentibus valde inaequalibus elongatis angustis apice subfiliformibus, corollam longitudine subaequantibus, glanduloso-pilosis. Corolla tubulosa, ad faucem versus sensim ampliata, supra staminum insertionem non ampliata, fide collectoris brunnea, meo sensu rubra, in siccitate fuli- ginoso-purpurascens, parce glanduloso-pilosa; linea dorsalis leviter, ad labium superum profunde bilobum, lobis latis rotundatis; inferum aequaliter trilobum, lobis orbicularibus ; laciniae omnes profunde inaequaliter eroso-crenulatae, glabrae. Stamina 3 — 4 mm supra basim corollae inserta; filamenta infra parce pilosa, supra sicut Stylus parce glanduloso- pilosa; thecae breviter apiculatae. Stigma bilobum, lobis hemisphaericis, serius bicrure, fide collectoris rubrum. Mesopotamien: auf der Spitze des Tschil Miran im Gebirge Dschebel Sindscha an steinigen Stellen, auf Kalk, in 1400 m Seehöhe, im Juni 1910 (H. von Handel-Mazzetti n. 1515!). Nota. Differt ab O. cypria Reuter corolla majore, staminibus altius insertis, bracteis longiori- bus, dentibus calycinis angustioribus valde inaequalibus, corollam longitudine subaequantibus, corolla majore, staminibus altius insertis, filamentis supra parce glanduloso-pilosis. Proprior est O. cypriae varietati Pterocephali G. Beck, attamen corollis majoribus, calycis dentibus longioribus corollam longitudine aequantibus et inaequalibus, filamentis altius insertis distinguenda est. Locus classicus O. singarensis, Singara veterum, cuius exemplar unum modo descriptioni subest, in ditione O. cypriae ab insula Cypro ad Assyriam distributae jacet. Pro varietate O. cypriae vix habenda est. 85. O. Chironii Lo Jacono, Contr. alla flora di Sicilia, Palermo (1878) 12; Criterii sui caratt. delle Orob. (1883) 46 et Fl. sicula II. 2. (1904) 165 (vidi origin.); G. Beck, Monogr. Orob. 179, t. III, fig. 50. — O. alsatica v. Chironii Beguinot in Fiori e Paol. Fl. anal. d'Ital. II. (1902) 480. — Caulis firmus basi bulboso-incrassatus, striatus, 27 — 45 cm altus, luteolus, parce glanduloso-pilosus, basi imbricatim supra copiose squa- matus. Squamae ovali-lanceolatae, fragiles. Spica cylindracea, densi- et multiflora vel 254 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. basi laxiflora, apice rotundata, 8 — 15 cm longa. Flores pronus curvati, demum hori- zontaliter patentes, 20 — 22 mm longi. Bracteae lanceolatae, flores longitudine aequantes vel paulo superantes, in spicae apice saepe comosae. Calycis partes separatae, ovales, inaequaliter profunde bidentatae rarius subintegrae, conspicue nervosae, glanduloso-pilosae ; dentes acuminati, tubum corollae longitudine subaequantes. Gorolla tubulosa ad faucem versus paulo ampliata, pronus curvata serius subhorizontaliter patens, supra insertionem staminum antice paulo inflato-ampliata, pallide sulphurea fere albescens, extus ad faucem rosacea, sicca dilute ad limbum versus obscurius fusca, glanduloso-pilosa ; linea dorsalis tota acriter curvata, in labium superum demum complanata; labium superum plicato- emarginatum vel bilobum, lobis primum porrectis deinde patentibus; inferum subaequa- liter trilobum, plicis magnis munitum; laciniae omnes rotundatae, margine inaequaliter denticulato-glanduloso-pilosae et papilloso-pilosae. Stamina 3 — 4 mm supra basim corollae inserta; filamenta in basi incrassata et compressa ac cum corollae parte subjiciente longe pilosa, supra glaberrima vel verruculosa; thecae ovatae, breviter mucronulataer in sutura paulo pilosae, siccae dilute fuscae; pollen 25 — 30 fi. Germen ellipsoideum ; Stylus glanduloso-pilosus ; stigma bilobum serius bicrure; lobi luteoli confluentes velutini, sulco transversali perducti. Cellulae testae punctato-porosae. Planta nutriens. Opopanax Chironium Koch (fide Lo Jacono). Sizilien: In etwas sonnigen Hainen bei Busambra! und Muracca di Mezzo Zotta Nespola im Juni (Lo Jacono!), dann bei Ficuzza (Huet du Pavillon!). Exsiccatae. Huet du Pavillon, Exs. Sicil. n. 158! — Lo Jacono, PL Sic. rar. n. 667! Nota. Valde affinis 0. alsaticae Kirschl. typicae et huius gregis speciebus difficillime re- cognoscendis! Differt autem ab 0. alsatica sepalis longioribus, corolla pallidiore, supra staminum insertionem minus ampliata, laciniis in margine glanduloso-pilosis, thecis ovatis mucronulatis, non oblongis sensim acuminatis neque longe subaristulatis; ab 0. denudata Moris calycis forma dis- tingui potest. 86. 0. Laserpitii sileris Reuter in Jordan, Observ. sur pl. nouv. III. (1 846) 223, t. 9, fig. A et in Flora (1847) 160; Beck, Monogr. Orob. 174, t. III. fig. 48 (1890); Beck, FL Nied.-Österr. 1084 et in Hallier und Brand, Syn. deutsch. Fl. 2088; Arcangeli, Comp, fl. Ital. ed. 2. 415; Thome, Fl. Deutschi. 2. Aufl. 201; Rouy, Fl. France XI. 177; Hayek in Hegi, 111. Fl. Mitt. Europ. VI. 144. — O. Laserpitii Sileris Rapin apud Reuter in DG. Prodr. XI. (1847) 25; Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. 106, t. 172 (male); Grenier et Godron, FL franc. II. 636; Hackel in Verh. zool. bot. Ges. (1869) 735. — Orobancke Laserpitii Jordan, Manuscr. sec. Nyman, Consp. fl. europ. 560 = Schinz u. Keller, Fl. Schweiz 475. — O. alsatica Kirschl. var. Laserpitii Sileris (Reuter) G. Beck in Haläcsy und Braun, Nachträge zur Fl. Nieder-Österr. (1882) 129. — O. silerhaerens St. Lager, Gatal. fl. du bassin du Rhone (1883) 610. — O. laserophya St. Lager in Gariot, Etud. des fl. ed. 8. II. (1889) 650, fide Ind. Kew. Suppl. I. 304. — Caulis firmus et crassus, basi bulbos 1 — 2 nudos 3 — 4 cm latos formans et supra eos incrassatus, ibidem imbri- catim copiosissime supra copiose squamatus, striatus, rosaceus vel rosaceo-luteolus, glan- duloso-pilosus, 40 — 80 cm altus. Squamae inferae trianguläres, glabrae, siccae nigres- centes, superae lanceolatae, 2 — 3 cm longae, glanduloso-pilosae, erecto-patentes. Spica cylindracea, densissima, multiflora, apice rotundata, rarius adolescens breviter acuminatar — 30 cm longa. Flores erecto-patentes, sessiles vel infimi breviter pedicellati, 25 — 30 mm longi. Pili glanduliferi dilute colorati, saepe fuscescentes. Bracteae squamis aequales, lanceolatae, longe acuminatae, multi- et paralleli-nerviae, corollam longitudine aequantes vel superantes, apice spicae comosae, copiose glanduloso-pilosae. Calycis partes antice late connatae, rarius contiguae, ovales, inaequaliter breviter vel ad medium bidentatae, dente antico minore; dentes carinati, conspicue 1 3-nervii, copiose glanduloso-pilosi> dimidium rarius totum tubum corollae longitudine aequantes. Corolla ampla, ad faucem versus ampliata, sub staminum insertione cylindracea, supra eam ventricoso-inflata, pronus curvata, fauce amplissima, pilis glandulas ceraceas gerentibus numerosis tecta, fusco-violacea, ad basim versus et in labio infero lutescens, nervis saepe violascentibus^ Orobanche. 255 vel luteola in limbo rubescens, sicca fusca, nervis obscurioribus; linea dorsalis tota acriter curvata, in labium superum plurimum complanata. Labium superum profunde bilobum, lobis latis primum porrectis demum erecto-patentibus ; inferum subaequaliter trilobum vel lacinia media majore praeditum; laciniae omnes rotundatae vel truncatae, plicatae vel subcrispulae, in margine inaequaliter denticulatae vel crenulato-lobulatae, hinc inde dente majore auctae, glanduloso-pilosae vel subglabrae. Plicae labii inferi maximae. Stamina 5 — 7 mm supra basim corollae inserta. Filamenta in insertione macula nectarifera semilunata aurea semieincta, infra dilatata et copiose pilosa, ad an- theras sensim sed plus minus glanduloso-pilosa ; thecae oblongae, longe acuminatae et mucronulatae, siccae dilute fuscae cum mucrone albido, in sutura hinc inde pilosulae; pollen 25 — 30 ,u. Germen ellipsoideum, in parte supera cum stylo plus minus saepe copiose glanduloso-pilosum, infra aureum; placentae separatae; stigma bilobum; lobi lutei vel aurantiaci, etiam obscure ceracei, primum confluentes, sulco transversali per- ducti, demum bicrures. Capsula elipsoideo-cylindraceum, 15 — 1 6 mm longa; semina 0,42 — 0,53 mm longa; cellulae testae punctato-porosae. — Fig. 17 JET. Planta nutriens. Parasiticam ad radices laterales Laserpitii sileris L. compluries adhaerentem vidi. Das Verbreitungsgebiet der 0. Laserpitii sileris erstreckt sich vom Jura und von Savoyen durch die Alpen und über den nordwestlichen Teil der Balkanhalb- insel bis nach Bulgarien, in welchem großen Gebiete die Pflanze aber nur sehr zer- streut vorkommt. Sie blüht im Juni, Juli. Frankreich!: Dep. Ain! (Le Reculet!, bei Creux de Pranciaux!, le Colombier de Gex und du Bugey, Montagne d'Amberieu, la Faucille, laDöle); Haute Savoie!, Le Saleve! (locus classicus), Grand Gorge!, la Filliere, la Tournette; Isere!, Mont Rachais, St. Ey- nard, Chalais, Grande Chartreuse, le Touver bei 1200 — 1300 m Seehöhe (Cheval- lier!). — Schweiz! im Canton Neuchätel! im Jura (auf dem Creux du Vent und Aubert!, bei Noiraigue, le Voarne!); Waadt (la Dole); Bern (Schwarzenmatt); St. Gallen (auf den Curfirsten !) ; im Tösstale (nach Hegi in Bull, de l'herb. Boiss. 2. ser. I. [1901] 1290). — Vorarlberg: Ruckplanken am Walenstädterberg (nach Murr). — Kärnten: auf den Abhängen des Königsberges bei Raibl (nach Teyber in Abh. zool. bot. Ges. [194 0] 258). — Nieder-Österreich!: auf dem Wiener Schneeberg (Hackel und Berroyer!), Kuhschneeberg (Beck), auf dem Hohen Lindkogl bei Baden, Badner und Sooser Lindkogl bis gegen Vöslau, bei 500 — 600 m Seehöhe (Beck, Wiesbaur). — Kroatien: auf dem Kiek bei Ogulin (Lengyel!), auf der Kapela beim Plitvicko (Kvzjak) Jezero, im Juli (Rossü). — Bosnien! bei Kozicani gegen Vitovlje (nach Freyn und Brandis), auf dem Lipovac (Starigrad) im Miljacka-Tale bei Sarajevo (Beck) in der forma 2. — Hercegovina!: auf der Cabulja Planina bei Mostar und am Porim ober Bijelo polje (Vandas!). — Serbien!: auf der Rtan Plan. (Pancic!). — Bulgarien!: im Rhodope Gebirge an grasigen Stellen unter dem Gipfel Cervena stena ober Baclevo nicht weit von Stanimaka bei 1400 m Seehöhe (F. A. Noväk!), hier am östlichsten Standorte 42° 5' nördl. Breite, 23° 30' östl. Länge von Greenw. Forma 1. typica G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 175, t. III, fig. 48. — Synonyma supra citata. Bracteae corollas longitudine aequantes. Sepala tubo corollino breviora. — Vulgata. Forma 2. habrocaulon G. Beck, Fl. Südbosn. in Ann. naturhist. Hofmus. Wien II. (1887) 165 pro var. et Monogr. Orob. 175. — Bracteae sensim longissime acumi- natae, corollas longitudine superantes. Sepala conformia corollae tubum longitudine aequantia. Caulis ochraceus, in basi elongata pluries incrassatus et in bulbo supremo squamis dense imbricatis latis nitentibus, primum rufis dein atrofuscis praeditus, ex- siccatus atrofuscus. Corolla luteola, ad faucem versus dilute rubra; stigma aurantiacum. Filamenta et Stylus copiosius glanduloso-pilosa. Bosnien: an angegebener Stelle. Nota. Nach A. Chabert (in Bull, de Therb. Boissier V. [1897] 265) sollen die nicht auf- geblühten Stengel in Savoyen gegessen werden und auch als Aphrodisiacum für Menschen dien- lich sein. 256 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. 87.0. alsatica Kirschleger, Prodr. fl. d'Alsace (1836) 4 09 ; Beck, Monogr. Orob. 186, t. III, fig. 49 (l — 2), Fl. Nied.-Österr. 1084 et in Hallier u. Brand, Syn. deutsch. Fl. 2090; Aschers, u. Graebn. Fl. nordostdeutsch. Flachl. 653; Hayek in Hegi, Illustr. Fl. Mitt. Europ. VI. 144. — O. major Gorter, Fl. ingric. (1761) 100, fide Kew. Ind. III. 373. — O. elatior Dietr. Fl. boruss., t. 1 48, fide Ind. Kew. III. 372 [Mea quidem opinione ad O. luteam var. Buekianam fconfer p. 241] pertinet). — 0. electra D. Dietrich, Syn. plant. III. (1839 — 1852) 624, fide Ind. Kew. III. 372. — 0. Cervariae Kirschleger in Flora I. (1835) 303 (21. Mai 1835), fide Fl. voges. rhen. 461. — 0. alsatica F. G. Schultz, Fl. Gall. et Germ, exsicc. cent. I. introductio (1836) 8 p.p. et Arch. de la flore 243; confer Grenier et Godron, Fl. franc. II. 637, observat. — 0. Cervariae Suard in Godron, Fl. Lorr. II. (1843) 180; Grenier et Godron I.e. 637; Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. 105, t. 174; Schlechtendal, Fl. Deutschi. 5. Aufl., t. 1761 (male colorata); Rouy, Fl. France XI. 178; Thome, Fl. Deutschi. ed. 2. 196. — 0. apiculata Griseb. Spicil. fl. Rum. II. (1844) 58; non Wallroth (fide Ind. Kew. III. 372). — 0. brachy- sepala F. G. Schultz, Arch. fl. France et Allem. (15. Mart. 1844) 808; (1845) 738; (1855) 51; Reuter in DG. Prodr. XI. 57. — Orobanche strumosa Rogov. Obzor. sosud. i polus rast. 91 (Kiew 1855); Trautvetter in Acta horti Petrop. IX. 1, 83; vidi spec. orig. in Herb. Reichenb. f. 7 (Vindobonae). — 0. Libanotidis Opiz in Lotos (1856) et var. minor sec. Celakovsky, Prodr. fl: Boehm. 343. — 0. Libanotidis Malinsky in Verh. zool. bot. Ges. Wien (I 857) 243 (vidi spec. orig. in herb, huius societatis). — 0. Buekiana autorum Germ, ex parte et ß Thalheimii Aschers. Fl. Brandenb. 498. — 0. alsatica Kirsch- leger var. ß Cervariae (Kirschleger) Beck in Haläcsy und Braun, Nachträge zur Fl. Nied.- Österr. (1882) 130; var. typica Beguinot in Fiori e Paol. Fl. anal. d'Ital. II. (1902) 4 80. — 0. cervarihaerens St. Lager in Ann. soc. bot. de Lyon VII. (1880) 131, fide Ind. Kew. et Catal. de la flore du bassin du Rhone (1883) 611. — Gaulis medioeris, basi pluri- mum bulboso-incrassatus — 2,2 cm crassus, et ibidem imbricatim supra copiose squa- matus, striatus, glanduloso-pilosus, flavus vel luteus et demum rubescens, 15 — 69 cm altus. Squamae inferae trianguläres latae subobtusae, siccae atrofuscae, superae oblongo- lanceolatae, 10 — 22 mm longae, cauli subaecumbentes vel erecto-patentes, glanduloso- pilosae. Spica ovoidea vel cylindracea, multi- et densiflora rarius in parte infera vel subtota laxiflora, in apice rotundata. Flores 12 — 23 mm longi, primum erecto-patentes deinde saepe subhorizontaliter patentes. Bracteae squamis aequales, corollis breviores easve longitudine aequantes vel rarius superantes, in spicae apice comosae. Calycis partes separatae vel antice coalitae, ovales, inaequaliter vel subaequaliter bidentatae; dentes nervosi, acuminati, carinati, corolla conspicue saepe dimidio breviores glanduloso- pilosi. Corolla tubulosa, ad faucem versus paulo ampliata, serius promis curvata vel subhorizontaliter patens, supra staminum insertionem ventricoso-inflata, fauce apertissima, luteola, in labio supero imprimis seeundum nervös fusco-violascens, ad basim versus dilute colorata vel tota dilute luteo-fusca vel dilute fusco-lilacina, sicca fusca, glanduloso- pilosa; linea dorsalis tota acriter curvata vel in labium superum saepe complanata et subhorizontalis interdum subdeclivis; labium superum emarginatum rarius bilobum, lobis latis erectis, inferum aequaliter trilobum vel lobo medio majore praeditum, saepe de- flexum; laciniae omnes rotundatae vel truncatae, in margine plicatae et inaequaliter saepe profunde denticulatae, etiam saepe dente majore praeditae, parce glanduloso- pilosae. Stamina 1 — 7 mm supra basim corollae oblique inserta; filamenta infra in- crassata et pilosa, in insertione saepe dilatata, supra parce glanduloso-pilosa, subglabra; thecae oblongae, sensim longe acuminatae, divergentes, in sutura saepe pilosulae, siccae dilute fuscae, mucrone albido; pollen 25 — 30 (X, Germen ellipsoideum; Stylus copiose glanduloso-pilosus, sub stigmate rubescens; stigma bilobum serius bicrure; lobi rotun- dati confluentes et sulco transversali perdueti, aurei, flavi, obscure cerini vel citrini. Capsula cylindraceo-ellipsoidea, apiculata, 7 — 10 mm longa; semina 0,35 — 0,5 mm longa; cellulae testae punetato-porosae. — Fig. 1 7 O. O. alsatica crescit ad radices Peucedani cervariae L., P. alsatici L. et Libanotidis montanae L.; var. ß. Libanotidis: ad radices Libanotidis montanae L., L. sibiricae Orobanche. 257 C. A. Meyer, Pimpinellae saxifragae L. et Angelicae silvestris L. In omnibus parasiticam vidi. Adduntur porro: Laserpitium pruthenieum L. (fide Aschers, u. Graebn. Fl. nordostd. Flachl. [1899] 653), Ligusticum Segueri Vill. (fide Kugy in Ost. bot. Zeit. [1877] 96), quas nutrices non vidi, forsan ac Seseli spec. (= 0. cervariae var. Seseli Petitmengin in Monde de plant. 2. ser. VI. [1904] 48, non vidi). 0. alsatica ist im allgemeinen eine Pflanze Europas, die vom östlichen Frank- reich angefangen durch Mitteleuropa, Russland bis China verbreitet ist. Die nörd- lichsten Standorte erreicht sie in Ingermannland und im Gouvernement Perm in Russ- land bei etwa 62° nördl. Breite; gegen Süden überschreitet sie weder die Alpen noch den 45. Grad nördl. Br., reicht aber noch in den nördlichen Teil der Balkanhalbinsel hinein, wo sie bei Mostar in der Hercegovina bei 43° 20' den südlichsten Punkt er- reicht. Die Var. Libanotidis kommt in Mittel-Europa sehr selten, in Ost-Europa und in den Baltischen Ländern häufiger vor, ist aber in einer Form auch noch in Yünnan gefunden worden. (Siehe die Karte 68 in: Die Pflanzenareale 1. Reihe, Heft 7.) Blüht im Mai — Juli. Frankreich!: Meurthe et Moselle (Nancy); Doubs (Besancon a, /?!), Jura, Ain, Haute Savoie, Isere, Gard, Rhone, Gote d'Or, Alsace! (Münster, Türkheim, Dorlisheim, Rossberg, Rouffach). — Schweiz!: Neuchätel!; Bern; Aargau (Zofingen); Zürich (Töss- berg! und bei Winterthur, Köpfi bei Wülflingen!), Thurgau. — Luxemburg (Schengen). — Deutschland!: Baden (Kaiserstuhl bei Freiburg!, Villingen, Wolfensberg bei Wil- fingen!); Bayern (Würzburg!); Nassau (Ehrenbreitstem); Hessen (Stein bei Arbach); Hörnerkuppe bei Allendorf an der Werra (/?!); Unterfranken (am Kaimut am Main, nach Kneucker); Hannover (Siebenberge); Brandenburg, Guben, Lossow, Frankfurt a. d. 0., Prenzlau! (Rittgarten); Schlesien (Dirschel?); West-Preußen (Marienwerder, Fiedlitz); Bayern! (Randesacker und Gutenbergerwald bei Würzburg!). — Tschechoslowakei! Böhmen! schon nach Opiz in Lotos VI. (1856) 247 (auf dem Donnersberge bei Mile- schau, «,/?!), bei Jebusein an der Elbe (Malinsky!), Mähren (Mirau bei Olmütz, nach Reuter), Nikolsburg (nach Wildt). — Ungarn!: Heves (auf dem Berge Särhegy bei Gyöngyös, im Juni, Degen!), auf dem Blocksberge bei Ofen (Borbäs!), Borosjenö bei Budapest (Simonkai!); a, ß häufig im Com. Pest-Pilis um Budapest, Szent Endre, Isbeg (Zsak!) u. a. 0.; Com. Borsod bei Mezö-Csat (Budaü). — Österreich!: Nieder- österreich! Leopoldsberg bei Wien (Beck), auf dem Eichkogl bei Mödling (Beck), bei Neu-Ruppersdorf nächst Staats (nach Teyber in Abh. zool. bot. Ges. [1907] p. [16] und 21). - — Küstenland, zwischen dem Predilpasse und Flitsch (nach Hruby in Ost. bot. Zeit. [1917] 260). — Istrien, Volovica bei Pisino (nach Pospichal, Fl. österr. Küst. II. [1899] 659). — Südslavien! Bosnien! bei Banja Luka (Conrath), auf dem Hum bei Jajce, auf dem Masicbrdo bei Tujnica nächst Novi, auf der Podgomila bei Krupa (Beck); Hercegovina! auf dem Velez" bei Mostar (Beck); Banat, Suski Domugled bei Mehadia (Heuffel a, /?!), bei Czudanovic /?!, Siebenbürgen! Klausenburg (Ländocz!), auf dem Berge Vulkan bei Abrudbanya, im Juli (Degen ß\). — Galizien: Krzywczyce bei Lemberg (nach Blocki in Ost. bot. Zeit. [1912] 398). — Litauen! — Livland! Cardis (Bunge!). — Südliches Finnland? — Estland. — Russische Länder!: Ingrien! (Duderhof); Tula! (Epiphan, Ephremoff); Rjaesan! (Rjäzsk, Rauenburg); Volhynien! (/?!, Rogowicz); Podolien! Borochtschi (Schmalhausen); Bessarabien! Ka- laraschios (Zelenetzky); Kiew! zwischen Uman und Sawran (ß Trautvetter), Kiew (Schmalhausen); Cherson! Birsula (Schmalhausen); Ucraina! (Besser); Poltawa! (Kobeljaki, Rogowitsch ß); Tschernigow! ß Starodub, Gluchow (Rogo witsch); Orel! Distr. Jelez bei Galitschigora, Lipowka, im Mai (W. Chitrow /?), Demistrowsk, Jelez (Zinger), Don. Kosaken!; Saratow! Atkarsk (Zinger); Kasan; ! Distr. Czistopol (Bu- licz), distr. Swijazsk (Martjanow); Ufa! Distr. Ufa auch ß, Zlatoust, Sterlitamak bei Berdjus, Bogojavlensk, im Juni, Juli (Fedtschenko); Tundus, Tabynska; Perm! Iljinsk, Irginskoi, Verikotroi, Malzewska (Teploukhoff), Njare-, Petrowski-, Talizni-, Kysch- tymski-Sawod, Jegosinsnijagori (Krylow), Orenburg, zwischen Starmanajewa und dem Berge Jamantan (Schnell), bei Tjesemen (Slowzow); Tscheljabinsk (Kraschminurow), A. Engler, Das Pflanzenreich. IV. (Embryophyta siphonogama.) 261. 17 258 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Miassk (Fedtschenko); Terek! Kislowodsk, bei 900 m Seehöhe (Akinfiew), distr. Terek (Lipsky), auf dem Beschtau (Paterson!); Daghestan! Asien. Sibirien! Tomsk (/?!); im Altai-Gebirge (er, /?!); Tarbagatai (Schrank!); bei Kolywan (Malewskü). — China: W.-Hupeh (E.H.Wilson n. 1090a! (a!) und in der Provinz Yünnan am Lidjiang und Ngulukö (Handel-Mazzetti ß. forma!). Conspectus varietatum et formarum 0. alsaticae. A. Flores magni, 12 — 25 mm, plurimum 20— 22 mm longi; laciniae corollae latae, patentes. Calycis partes antice pluri- mum contiguae rarius connatae. Stamina 4 — 7 mm supra basim corollae oblique inserta. Stylus plurimum glanduloso- pilosus Var. a. typica. a. Calycis partes plurimum profunde bidentatae. a. Bracteae flores longitudine aequantes. Calycis dentes dimidium corollae tubi longitudine aequantes . . . F. 1. genuina. ß. Bracteae flores longitudine superantes. Calycis dentes longiores, corollae tubum longitudine subaequantes . F. 2. macrosepala, b. Calycis partes integrae vel inaequaliter bidentatae, dente antico multo minore F. 3. haplodous. B. Flores minores, 12 — 17 mm raro — 20 mm longi. Laciniae corollae minores, minus patulae. Calycis partes antice pluri- mum connatae, aequaliter vel inaequaliter bidentatae, hinc illic etiam integrae. Stamina 1 — 3,5 mm supra basim co- rollae oblique inserta. Stylus saepe glaber Var. ß. Libanotidis. Var. a. typica G. Beck, Monogr. Orob. 176, t. III, fig. 49(1). — Synonyma supra citata. — Flores majores, 12 — 25, plurimum 20 — 22 mm longi. Corolla acriter pronus curvata, linea dorsali in labium superum plurimum complanata, laciniis magnis, latis, valde patentibus. Calycis partes antice plurimum contiguae rarius connatae. Filamenta 4 — 7 mm supra basim corollae oblique inserta, cum antherarum connectivo plurimum non elongato. Stylus plurimum glanduloso-pilosus. . Hauptsächlich in Mittel-Europa verbreitet. Forma 1 . genuina G. Beck. — Bracteae flores longitudine aequantes. Calycis partes profunde bidentatae ; eius dentes summum dimidium corollae tubi longitudine aequantes. — Frequenter obvia. Forma 2. macrosepala (F. Schultz) G. Beck. — O. macrosepala F. Schultz, Arch. fl. France et Allem. I. 70 et Reuter in DC. Prodr. XI. (1847) 31. — O. Cervariae v. macrosepala Rouy, Fl. France XI. (1909) 178. — Bracteae flores longe superantes. Calycis partes majores, longe subulatae et mediam corollae partem longe superantes. Filamenta profundius, circ. 2 mm supra basim corollae inserta. Frankreich: Alsace (bei Türkheim Fürth, Finette), auch an anderen Orten mit dem Typus. Nach Reuter (1. c.) auch mit der Var. ß verwechselt. Forma 3. haplodous G. Beck. — Calycis partes omnes vel in floribus inferioribus spicae integrae vel inaequaliter bidentatae, dente antico multo minore vel evanido, hinc inde antice coalitae. Cetera ut in typo. Bosnien: auf dem Masic brdo bei Tuinica nächst Novi (Beck). In annähernden Formen auch vielfach unter dem Typus. Var. ß. Libanotidis (Ruprecht) G. Beck, Monogr. Orob. 177, t. III, fig. 49(2) et in Hallier u. Brand, Syn. deutsch. Fl. 2090. — Orobanche Wolfgangiana Besser, Herb. (vidi orig.). — O. Libanotidis Ruprecht in Beitr. zur Pflanzenk. Russ. Reich IV. (1845) 70; Ledebour, Fl. ross. III. 319; Walpers, Annal. I. 539; Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. 97, t. 212, fig. 1 — 9 (mediocriter). — O. Bartlingii Grisebach, Spicil. fl. Rumel. II. (1844) 57 et 58, confer in Flora (1855) 226 (vidi specimina e loco classico). — Orobancüe. 259 0. leucantha Reichenb. f. 1. c. (1862) t. 167 non 169, non Grisebach. — 0. banatica Nyman, Gonsp. fl. Europ. 559 = 0. alba Wierzb. in Flora I. (1845) 324, non Stephan; Heuff. Enum. pl. banat. in Verh. der zool. bot. Ges. Wien (1858) 171, n. 1305; vidi spec. e loco Czudanowitz, ubi etiam var. a reperta est. — 0. major L. var. minor Meinsh. Flora ingrica (1878) 263. — Flores minores, plurimum 12 — 17 mm raro — 20 mm longi. Corolla minus pronus curvata; eius laciniae minores, minus patulae. Ca- lycis partes antice saepe connatae, aequaliter vel inaequaliter bidentatae, hinc illic etiam integrae. ' Stamina 1 — 3,5 mm supra basim corollae oblique inserta; antherae saepe connectivo elongato acuminato apiculatae. Stylus saepe glaber. Saepe ad varietatem a transit. Vereinzelt in Mittel-Europa wie in Frankreich (bei Besancon)!, Deutschland (auf der Hörnerkuppe bei Allendorf), in Böhmen (auf dem Donnersberge bei Milleschau!), in Ungarn im Banat (Mehadia, Czudanovic)!, Siebenbürgen (Berg Vulkan bei Abrud- banya), häufiger in den Ostseegebieten und Russischen Ländern, hier oft allein vorherrschend. Exsiccatae. — Billot, Exsicc. n. 3675 (a!). — Fries, Exsicc. fasc. XIII. n. 37 (/?!). — Herb. fl. ingr. n. 477 (£!). — Schultz, Fl. Gall. et Germ, exsicc. n. 905 (cd); Herb, norm. n. 327 (a); Fl. Sequan. exsicc. n. 108 (a!). Var. y. yünnanensis G. Beck. — Gaulis plurimum humilis saepe gracilis, — 25 cm altus, in siccitate obscurius coloratus. Spica brevis cylindracea, — 1 1 cm longa. Galycis segmenta separata, cum bracteis copiose glandulosa. Flores in spica mox laxiflora 1 5 — 20 mm longi. Bracteae flores subaequantes. Calycis partes separatae, late ovales, in- aequaliter bidentatae v. subintegrae. Corollae dilute fuscae intus luteae, in siccitate rubrofuscae. Laciniae labii superi corollae porrectae. Stamina 2 — 3 mm supra basim corollae inserta, filamentis in insertione et basi dilatatis, copiose pilosis supra parce glandulosis vel glabratis. Stigmatis lobi (fide Handel-Mazzetti) dilute fusci vel atrius rubescentes. Stylus cum ovario dz glandulosus. China: Yünnan, um die Stadt Lidjiang (Likiang) bei 2950 — 3100 m Seehöhe in lichten Nadel- und Mischwäldern gegen den Bach Beschni, im Juli (Handel-Mazzetti, Iter sinense 1914 — 1918, n. 4188!, 701 0 !), dann bei Ngulukö (n. 4308!) in trockenen Wiesen, angeblich auf Labiaten (Origanum?), bei Yungning gegen den Berg Waha bei 2900 m, im Juli (n. 7077!); um Dali (Talifu) bei 2800 m zwischen Hsinfsun und Hsia- kuan im westl. Yünnan im Juli (R. Meli!); bei Sankia in 2600 m (E. Maire! comm. Handel-Mazzetti). 0. caudata De Notaris, Repert. fl. ligust. (1844) 340 et Prosp. della fl. ligust. (1846) 53 (fide Ind. Kew.); Bertoloni, Fl. ital. X. 519; G.Beck, Monogr. Orob. 178. — O. alsatica var. caudata Beguinot in Fiori e Paol. Fl. analit. Italia II. (1902) 480. — Caulis spithameus vel pedalis, 35 cm altus, adscendens vel erectus, basi parum incras- satus, squamis tectus, leviter sulcatus, subcarneus, minute puberulus imprimis in parte superiore. Squamae inferiores triangulo-acutae, subacuminataeve, laxe imbricatae, fer- rugineae, ad apicem versus nigrescentes, fragiles, fere exsuccae; superiores remotiores, oblongae, obtusiusculae, extus hirsutulae, siccando multinerviae. Spica laxiuscula, vix palmaris vel cylindracea, densi- in basi laxiflora, — 1 1cm longa. Bracteae ovali-attenuatae, apice plerumque reflexae, corollae labium inferius longitudine aequantes vel paullulum superantes, ceterum squamis caulinis prorsus similes. Sepala profunde bifida; dentes sub- paralleli, aequales aut superior corollae dimidiae longitudinis, anticus paullulum brevior (rudimentum tertii sepali pone corollam et inter sepala lateralia lineare, parti dorsali corollae tubi adpressum, in floribus inferioribus corollae tubi dimidium aequans vel tubum integrum superans). Corolla tubuloso-campanulata, tubo supra basim curvato- subgeniculato, in limbo porrecta, extus villosa glanduliferaque, dilute subviolacea, livida, lineis saturatioribus paucis exarata. Labium superum late bilobum, inferum lobis patenti- depressis divaricatisve undulato-sulcatis, in margine parce glanduloso-pilosa irregulariter denticulatis ad basim canaliculato-constrictis praeditum. Filamenta 3 — 5 cm alte inserta (ad basim fere corollae?) inserta, cum basi corollae ipsius hirtula, in reliqua parte glabra. 17* 260 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Ovarium in parte superiore sicut Stylus sparse longe piloso-glanduligerum. Stigma vitel- linum, bilobum, cum lobis parum divaricatis subreniformibus, id est sinu latere interno excisis. (De Notaris.) Planta nutriens. Peucedanum cervaria L. (fide De Notaris). Italien: in Ligurien auf Hügeln bei Sestri di Ponente (De Notaris); nicht ge- sehen; bei Spotorno nächst Savona im Mai (Pollinü). Nota. See. Arcangeli, Consp. fl. Ital. ed. 2. (4 894) 414 ad 0. alsatieam {Gervariae) per- tinet, cuius varietas sec. Beguinot (1. c.) esse dicitur; sed plures notae descriptionis ceteris in rebus inanes sicut spica laxiflora et filamenta ad basim corollae inserta (an bene observata?) cum illa opinione haud congruunt. Forsan nihil aliud est nisi forma 0. alsaticae spica laxiflora distineta. Plantae a d. Pollini collectae examinatae partibus calycis longioribus et laciniis labii superi corollae porrectis non insertione staminum profunda ab 0. alsatica paulo differunt, itaque formae modo huius speciei esse videntur. 88. 0. kurdica Boissier et Haussknecht in Boissier, Fl. orient. IV. (1879) 505; G. Beck, Monogr. Orob. 161, t. III, fig. 52. — Gaulis firmus, subaequaliter crassus, 17 — 50 cm altus, basi saepe clavato-incrassatus et — 2,5 cm crassus, striatus, glanduloso- pilosus, infra parce rarius sicut supra copiosius squamatus. Squamae inferiores late ovales, glabrae, superiores oblongae et acuminatae, glanduloso-pilosae, — 2,5 raro — 5,5 cm longae. Spica cylindrica, supra rotundata, multi- et densiflora, fruetifera in basi laxiflora, — 22 cm longa, rhachi crassa praedita. Flores erecto-patentes , 23 postea — 28 mm longi. Bracteae squamis superis aequales, saepe ut squamae margine paulo incisae, flores longitudine aequantes vel breviores, rarius longiores. Calycis partes se- paratae, e basi ovali bidentatae; dentes acuminati vel lanceolato-lineares, plurinervii, glanduloso-pilosi, corollae tubo paulo breviores raro eum longitudine aequantes. Gorolla ampla, ad faucem versus valde ampliata, supra staminum insertionem ventricoso-inflata, seeundum autores carnea, sicca basi alba et subpapyracea, ad limbum versus dilute fusca, brevissime glanduloso-pilosa ; linea dorsalis aequaliter et acriter curvata; labium superum profunde bilobum, lobis latis, primum porrectis postea erectis; inferum lobis porrectis, aequalibus vel lobo medio latiore praeditum; laciniae omnes in margine parce glanduloso-piloso crenulato-denticulatae. Stamina 4 — 5 mm supra basim corollae inserta; filamenta circa insertionis locum glandula lunari saepe torosa instrueta, infra dilatata, ad medium copiose breviter pilosa, supra glanduloso-pilosa; thecae oblongae, mucro- natae, siccae luteo-fuscae. Germen ovatum; stylus parce glanduloso-pilosus; stigma bi- lobum; lobi confluentes, sulco profundo transversali perdueti, haud dubie lutei. Capsula styli basi resistente apiculata. Plantae nutrientes. Salvia glutinosa L.; sec. autores etiam parasitica crescit ad radices Tanaceti spec, Phlomidis carduaceae Hausskn. et Cirsii spec. Kleinasien: Gataonien, auf dem Berytdagh bei 6000' Seehöhe im August und in Kurdistan auf den Bergen Avroman und Schahu im Juni und Juli (Haussknecht! im Herb. Wien und Haynald). — Gappadocien: im Vilajet Konia Sandjak Nigde als O. anatolica), Ütsch kapu dagh zwischen Nigde und Bercketli, 1900 m Seehöhe (W. Siehe fl. orient. n. 422!. — Abchasien: bei Gerjewskoje im Juni 1902 auf Salvia gluti- nosa L. (G. Wo ronin!). — Persien: an steinigen Stellen des Berges Gelosa, im Juni 1884 (J. A. Knapp!). Variat: maerocalyx G. Beck. — Spica cylindracea, densiflora, in parte basali laxiflora. Bracteae lanceolato-lineares, apice rotundatae, inferiores flores paulo supe- rantes. Calycis segmenta maxima, ultra medium bidentata; dentes lanceolato-lineares, plurinervii, inferi tubum corollae superantes. Russisch Armenien: auf dem Berge Ararat, im Juli 1893 (W. Lipsky!). 89. 0. denudata Moris, App. ad stirp. Sardin. elench. p. I et fasc. 3. (1827/29) 10 et Fl. sardoa III. (1858/59) 250, t. GV (optime); Reuter in DC. Prodr. XI. 719; Bertoloni, Fl. ital. VI. 439; G.Beck, Monogr. Orob. 180, t. III, fig. 51; Arcangeli, Consp. fl. Ital. ed. 2. 415; Lojacono, Fl. Sic. II. 2. 166(?); Beguinot in Fiori e Paol. Fl. analit. d'Italia II. 481. — O. decora Moris apud Reuter I.e. (1847) 26. — Caulis firmus, Orobanche. 261 paulo supra basim incrassatus, flavidus vel flavido-rufescens, striatus, — 75 cm altus, infra imbricatim, supra copiose squamatus. Squamae ovali-lanceolatae, acuminatae, mar- gine saepe subserrulatae. Spica ab initio ovato-cylindrica, multiflora, primum densiflora, serius in parte basali laxiflora, apice rotundata, — 22 cm longa. Flores erecto-patentes, — 25 mm longi. Bracteae squamis aequales, corollam longitudine subaequantes in spicae apice breviter bidentatae, rarius in floribus infimis comosae. Calycis partes liberae, e basi ovali longe acuminatae, integrae vel apice breviter bidentatae, rarius in floribus infimis profundius bidentatae, conspicue nervosae, copiose glanduloso-pilosae, dentibus tubum corollae longitudine subaequantibus. Gorolla tubulosa, supra staminum insertionem ventricosa et pronus curvata, inde sensim in limbum ampliata, lutea vel lutescens, sicca dilute fusca, extus copiose glanduloso-pilosa ; linea dorsalis tota acriter curvata vel ad labium superum versus complanata; labium superum plicato-emarginatum vel bilobum, lobis patentibus; inferum subaequaliter trilobum vel lobo medio majore praeditum, lobis suborbicularibus, deflexis; laciniae omnes rotundatae, margine inaequaliter denticulato- crispulo copiose glanduloso-pilosae. Stamina 4 — 5 mm supra basim corollae inserta; filamenta infra dilatata, ad medium vel ultra cum parte corollae subjiciente longe pi- losa, supra glanduloso-pilosa; thecae oblongae, longiuscule mucronulatae, ochroleucae, in sutura breviter pilosulae, siccae dilute fuscae. Germen ellipsoideum ; Stylus copiose glanduloso-pilosus; stigma bilobum, cum lobis confluentibus, luteis, sulco transversali perductis. Planta nutriens. Ad radices Rubi spec. (sec. Ascherson). Sardinien: auf den Bergen bei Belvi, Fonni (Moris), um Arizzo (Ascherson und Reinhardt!). — Nach Lo Jacono, Grit, sui caratt. delle Orob. 48, auch in Sizilien, was mir nach der gegebenen Beschreibung zweifelhaft erscheint. — Blühtim Juni — August. 90. 0. flava Martius in F. G. Schultz, Beitrag zur Kenntn. deutsch. Orob. (1829) 9, fig. 5 (vidi spec. orig.); Koch, Fl. Deutschi. IV. 454; Reuter in DC. Prodr. XI. 27; Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. 100, t. 177; Beck in Haläcsy und Braun, Nachträge zur Fl. Nied.-Öst. 130; Schlechtendal, Fl. Deutschi. 5. Aufl. t. 42, fig. 310, t. 1755 (male); Sagorski et Schneider, Fl. Garp. II. 424; Beck, Fl. Nied.-Österr. 1084 et in Hallier u. Brand, Syn. deutsch. Fl. 2090; Thome, Fl. Deutschi. 2. Aufl. IV. 196; G. Beck, Monogr. Orob. 181, t. III, fig. 53; Hayek in Hegi, Illustr. Fl. Mitt.-Eur. VI. 145, t. 2 45, f. 3 (male) et fig. 86e— In. — O. Tussilaginis Mutel, Fl. franc. II. (1835) 349, Atlas t. 42, fig. 310. — O. Fröhlichii Reichenb. f. 1. c. 106, t. 207, II. (1862) (vidi spec. orig. in herb. Vindobonensi [Gollectio Reichenbach f.], labio bilobo, filamentis supra copiose glanduloso-pilosis praedita; germen et ovula fuere muscorum nymphis corrupta, itaque corolla sueto brevior). — O. Petasites Borbäs in Ost. bot. Zeitschr. XXXV. (1885) 76, nomen solum sec. Simonkai. — Gaulis firmus, basi vix vel clavato-incrassatus, sub parte incrassata saepe attenuatus, inaequaliter striatus, ochroleucus vel fuscescens, sub spica longe glanduloso-pilosus, 15 — 65 cm altus, in basi copiose et dense saepe im- bricatim, superne parcius squamatus. Squamae inferiores subtriangulares vel ovali-lanceo- latae, subglabrae; superiores oblongae, acuminatae, suberectae, glanduloso-pilosae, — 2 cm longae. Spica cylindracea, initio densiflora, postea elongata, — 25 cm longa et praecipue basi vel tota laxiflora, apice obtusa, rarius acuminata et bracteis breviter co- mosa. Flores erecto-patentes, postea saepe horizontaliter patentes, sessiles normaliter 20 mm longi. Bracteae squamis aequales, floribus evolutis paulo breviores rarius lon- giores, in partibus suis superis distantes vel deflexae, primum rubescentes. Calycis partes separatae, oblique ovales, integrae vel valde inaequaliter bidentatae; dentes lon- gissime acuminati, apice saepe subfiliformes, pronus curvati, nervo firmo unico perducti, sicci subtrinervii, extus et praesertim ad apicem versus longissime glanduloso-villosi, corollae tubum longitudine subaequantes vel eo breviores. Corolla tubulosa, pronus cur- vata, ad faucem versus vix ampliata, supra staminum insertionem valde inflato-ventri- cosa, glanduloso-pilosa, flava vel ochroleuca, in labio supero rubescens, cito marcescens et fuscescens ; linea dorsalis tota acriter curvata ; labium superum bilobum (saepe dente 262 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. vel acie dorsali praeditum), lobis primum porrectis postea patentibus et reflexis ; inferum porrectum vel subdeflexum, faucem amplam ostendens, plurimum inaequaliter (rarius aequaliter) trilobum, lacinia media longiore, plicis magnis; laciniae omnes rotundatae, margine inaequaliter crenulato-dentatae, glabrae vel paree glanduloso-pilosae, planae. Stamina 4 — 6 mm supra basim corollae inserta; filamenta infra incrassata, ibidem et ultra medium dense pilosa, pilis sursum sensim sub antheris glanduliferis ; thecae ob- longae, acuminatae, in sutura papilloso-pilosae, siccae dilute fuscae; pollen 25 — 30 \i. Germen ellipsoideum, sicut Stylus glabrum vel pilis glanduliferis paucis munitum; stigma bilobum, sulco profundo transversali perductum vel subinfundibuliforme, post anthesim exsertum et cum styli parte superiore circinnato-involutum ; lobi verruculosi, cerino- flavi. Capsula styli basi apiculata, 10 — 11mm longa; semina 0,4 — 0,47 mm longa; testae cellulae punctato-reticulatae. Plantae nutrientes. Grescit sociatim (saepe — 25 caules conjuncti) ad radices laterales rarius ad radicem principalem Compositarum', parasiticam vidi ad radices se- quentium: Petasites niveus Baumg., P. officinalis Moench, P. albus Gaertn., Tussilago farfara L., Ädenostylis Alliariae A. Kern., A. alpinus Bluff et Fing. — Achilleae, Chry- santhemij Origani, Thymi, Anemonis et aliorum generum species 0. flavam nunquam nutrient, ut d. Kittel et J. Maly sed falso indicaverunt. Idem valet de Aconiti specie, quam F.Hermann, Fl. Deutschi, und Fennosk. (1913) 427, certe errore nutrientem citavit. 0. flava Mart. wächst im Zuge der Alpen von den französischen Alpen (Basses Alpes) und dem Jura bis zum Wiener Schneeberg und ist dort namentlich in den Vor- alpen und in den Flußtälern und hier wieder in dem mit Petasites-Arten besetzten Geschiebe verbreitet; sodann findet sie sich im Eulengebirge und Karpathenzuge und kommt zerstreut auch in den rumänischen Gebirgen vor und ist bis nach Ser- bien und Bosnien gelangt. In den Pyrenäen soll sie ihren westlichsten Standort er- reichen. Von den Alpenflüssen im Norden der Alpen wird sie häufig in die Ebene ge- führt. (Siehe die Karte 68 in: Die Pflanzenareale 1. Reihe, Heft 7.) Gesehen von: Frankreich!: Basses Alpes (bei Gorbieres, Maille). — Schweiz! verbreitet in den meisten Kantonen mit Ausnahme der nördlichen. — Liechtenstein! Drei Schwestern, Vaduz, Gavadura Alpe, Valorsch Alpe, Ochsenkopf (Beck). — Tirol! Innsbruck, Hall, Kufstein, Lofer etc.; Vorarlberg! Schopernau. — Bayern! Isarauen bei München (locus classicus), Algäuer Alpen bei Hohenschwangau, Meutersschwaig. — Salzburg! Golling, Saalfelden, Böckstein. — Kärnten! Feistritz im Bärental, angeblich auch auf der Valentinalpe bei Mauthen, zwischen Unterbergen und Deutsch Peter, am Loibl Passe (nach L. Keller). — Ober-Österreich! Wels, am Traunflusse, bei Win- dischgarsten, Steier, in der Gosau und bei Gosauzwang, bei Gmunden, auf dem Traun- stein. — Steiermark! Hochschwab, Hieflau, Gstatterboden, Johnsbach, Admont, Juden- burg. — Krain! auf der Hradica (Beck), auf der Velike Havne, in der Wochein und im St. Annatale gegen den Loibl (nach Paulin, Beitr. Veg. Krains III. 273). — Vene- tien! im Gelline-Tal an der Torrente Ferron (Huter), ferner nach Gortani, Fl. Friul. IL 366, im Val Bordaglia — 1300 m Seehöhe, im Valle della Cellina unter Claut, auf dem Col Mazzodi. — Nieder-Österreich! auf dem Dürrnstein, am Lassingfall, auf dem Wiener Schneeberge bis 1600 m Seehöhe (Beck). — Mähren, nach Podpera, PI. Morav. 32, bei Novy Jicin nächst Hodslavice im Tale Ostravice rivi bei Stary Hamry in den Beskiden. — Schlesien! im Eulengebirge auf dem Nordhange der Sonnen- kuppe. — Galizien: auf der Babia Gora (nicht gesehen). — Slowakei! in den Bes- kiden bei Polhora im Borsutja-Tale (A. Peter), bei Fenyöhäza im ehem. Comitat Liptau (L. Richter), bei Javorina im Bialka-Tale (Fritze, W.Wagner), in den Belaer Kalk- alpen beim Drechslerhäuschen, im Schwarzwasser-Tale bei Tatralomnice (Degen), Medzi Hole (Fedde), Vel. Fatra (Klika); auf dem Berge Sytno bei Schemnitz (Km et); im ehem. Com. Arva bei Bisztrieskö (Lanyü); unter d. Roszudec in Herb. Lengyel, im ehem. Com. Trencin bei Turecko und auf dem Berge Nedzo (nach Keller, aber von Holuby bezweifelt). — Siebenbürgen! im Tale Valea pulsulin beiPetrosa (A. Kerner); Orobanche. 263 im Tale Ordenkusiei bei Szkerisora, bei Retyezät und Klausenburg (Simonkai), um Hasadt Kö bei Felsö Tömös im August, Bucsecs und im Tale Malajest bei Rosenau im Juli (Degen). — Banat! bei Orahovicza und Gzudanovic (Wierzbickii). — Rumä- nien! auf der Hundskoppe bei Sinaja (Loitlesberger), nach Grecescu, Gonsp. fl. Rom. 450, auch bei Poeana-Tapului, Urlatoarea im Tale Babelor und beim Kloster Neamtu. — Serbien! Drum Debeli im Drinatale (Pancic). — Bosnien! im Govzda- Tale in der Lelija Planina (Beck). — Blüht im Juni — August. Gonspectus formarum 0. flavae Martius. A. Flores majores, circ. 20 mm longi. Caulis firmus. a. Spica valde densiflora, plurimum multo brevior quam caulis pars squamata F. 1. Petasitidis. b. Spica elongata, cylindracea, — 22 cm longa, in parte ba- sali vel tota laxiflora, floribus infimis saepe remotissimis F. 2. communis. B. Flores minores, 15 — 17 mm longi. Omnino gracilior; caulis tenuior; spica plurimum breviter cylindracea, densiflora vel in parte inferiore laxiflora F. 3. Adenostylidis. Forma 1. Petasitidis G. Beck. — Flores majores, circ. 20 mm longi. Caulis firmus. Spica valde densiflora plurimum multo brevior quam caulis pars squamata. — Hinc inde cum typo observata. Forma 2. communis G. Beck. — Spica elongata, cylindracea, — 22 cm longa, in parte basali vel tota laxiflora, floribus infimis saepe remotissimis. Cetera ut in priore. — Pervulgata. Forma 3. Adenostylidis G. Beck in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 36. — Omnino gracilior. Caulis tenuior. Spica densi- vel in parte inferiore laxiflora. Flores minores 11 — 17 mm longi. — Hinc inde praesertim ad radices Adenostylidis obvia. Nota. Nach Gremli, Neue Beiträge zur Flora der Schweiz (i 883) 22, soll 0. flava Mart. nach Rh in er auf Petasites niveus gelb, auf P. albus rötlich, auf P. officinalis bläulich und auf Aconitum napellus weißlich vorkommen. Von einem derartigen Einflüsse der Nährpflanze auf eine Orobanche hat sonst niemand berichtet. Ich selbst habe nur nach der Üppigkeit und Größe der Nährpflanzen auch eine verschiedene Größenentwicklung der Orobanchen beobachtet. Exsiccatae. — Kerner, Flora exsiccata austro-hung. n. 914! — Reichenbach, Exsicc. n. 2367! — Schultz, Herb. norm. n. 922! 91. 0. lucorum A.Braun apud Schultz in Annal. der Gewächskunde V. (1830) 504 sine descriptione ; Mert. u. Koch, Fl. Deutsch! IV. (1833) 456; Koch, Syn. fl. germ. ed. 2. 617; et var Bubi Koch non Vauch. ; Reichenbach f. Icon. fl. Germ. XX. 96, t. 178 (corollas non sensim ampliatas ut in fig. 3, lacinias non margine repandas ut in fig. 5 observavi); Schlechtendal, Fl. Deutschi. 5. Aufl. t. 1756 (male colorata); G.Beck, Monogr. Orob. 186, t. III, fig. 55; Arcangeli, Consp. fl. ital. ed. 2. 413; G. Beck in Hallier u. Brand, Syn. deutsch. Fl. 2 092; Thome, Fl. Deutschi. 2. Aufl. IV. 1 78; Hayek in Hegi, Illustr. Fl. Mitt.-Eur. VI. 147. — O. Bubi Rouy, Fl. France IV. (1909) 180, non Duby. — Caulis saepe firmus, in basi paulo vel clavato-incrassatus, cerinus, lutescens vel roseus, in siccitate plurimum rubro- vel violaceo-fuscus, glanduloso-pilosus, 18 — 53 cm altus, infra copiose supra parce squamatus. Squamae ovali- trianguläres, superiores oblongae, acuminatae, 1 — 3 cm longae, suberectae, inferiores subglabrae, su- periores glanduloso-pilosae. Spica primum ellipsoidea, apice saepius breviter acuminata, densiflora, postea elongata, cylindracea, in parte basali vel tota laxiflora, floribus in- fimis saepe remotissimis, — 31 cm longa. Flores conspicue pronus curvati, saepe hori- zontaliter patentes, 12 — 20 mm longi. Bracteae e basi ovali longe acuminatae, horizon- taliter patentes, apice mox exsiccato atro-fuscae et deflexae, flores longitudine aequantes vel paulo superantes, in spicae apice interdum bulbum comosum formantes, copiose glanduloso-pilosae. Calycis partes separatae, integrae vel e basi ovali inaequaliter vel sub- aequaliter bidentatae, dente anteriore minore saepe minimo; dentes longe acuminati, 264 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. saepe ad apicem versus subulati, uninervii, in basim usque trinervii, tubo corollae breviores, saepe partem mediam corollae tubi vix attingentes etiam breviores, copiose glanduloso- pilosi. Corolla campanulata, subampla, conspicue pronus curvata, supra staminum in- sertionem ampliata, in dorso subcarinata, luteo-fusca et rubro-tiucta vel flavo-rubens, sicca fusca et in labio supero hinc inde obscurior, glanduloso-pilosa; linea dorsalis tota e basi ad apicem labii superi saepe acriter curvata; labium superum earinatum emar- ginatum vel bilobum, lobis magnis, plicato-undulatis, nunquam explanatis, porrectis; inferum subdeflexum, subaequaliter trilobum, plicis magnis instructum; laciniae omnes rotundatae, margine inaequaliter crenulato-dentatae et copiose glanduloso-pilosae. Stamina 2 — 3 mm (raro altius) supra basim corollae inserta; filamenta in insertione glandula nectarifera maculari aurea cincta, infra incrassata et copiose breviter pilosa, sensim superne parce glanduloso-pilosa vel subglabra; thecae ovatae, acuminato-apiculatae, in sutura papilloso-pilosae, siccae corollae concolores vel mox pullae; pollen 25 — 30 fi, Ger- men ovoideum, sulfureum, basi aurantiacum. Stylus brevis, glaber vel parce, rarius sub- copiose glanduloso-pilosus; stigma bilobum, sulco transversali perductum, exsertum; lobi globosi postea elongati, velutini, lutei vel luteo-rubri ac flavo-carnei, postea luteo-rufes- centes ac violaceo-fusci. Capsula subcylindracea, styli basi apiculata, — 15 mm longa; semina 0,36 — -0,45 mm longa; cellulae testae punctato-porosae. Odor florum levis. Plantae nutrientes. Vidi parasiticam ad radices Berberidis vulgaris L. et Bubi spec. [R. caesius L.?). See. Pospichal, Fl. öst. Küstenl. II. 661, etiam Rubus idaeus L. nutrix nominatur, sed descriptio huius autoris cum 0. lucorum minime convenit. See. L.Keller in Verb. zool. bot. Ges. Wien (1901) 4, (1902) 84, II. (1907) 184, etiam Petasites albus Gaertn. et P. niveus Baumg. nutrices esse dieuntur, quod falso indica- tum; sec. Murr, Neue Übers. Pflz. Vorarlberg 2. Heft 278, Crataegus oxyacaniha L. quod itidem nego. B.Merino in Fl. descript. e ill. de Galicia II. (1906) 45 O. lu- corum insuper ad radices Quercus pseudocoeeiferae Desf. crescentem indicat, quod falsum esse puto, quia O. lucorum in penninsula hispanica deest; nota forsan ad O. hesperi- nam (Guimaraes) transferenda sit? Ad radices Berberidis vulgaris L. facillime edu- cari potest. O. lucorum A. Br. bewohnt in sehr beschränktem Gebiete die Alpen der Schweiz (Kanton Graubünden) bis Tirol, Bayern und Salzburg zwischen 1 0° und 1 2° östl. Länge von Greenw. und steigt hier bis 2000 m Seehöhe empor; alle anderen Standorte außer- halb dieses Gebietes sind zweifellos irrig. Sie blüht im Juni — August, ausnahmsweise noch im Oktober. Schweiz! im Kanton Graubünden im Unterengadin und Val Poschiavo : bei Tarasp bis 1200 m Seehöhe (Brügger, W. Wagner), Fettan (Saluz), Serneus (Herb. Brock- mann), im Val Puschlav bei Rasiga (Brockmann), zwischen Zernetz und St. Maria (Herb. A. Braun). — Lombardei! Bormio, Fönte di Legno im Val Gamonica. — Liechtenstein! in Auwäldern des Rheins bei Vaduz auf Rubus [caesius L. ?) (Beck). — Vorarlberg, nach Murr, Neue Übers. Pflz. Vorarlberg 278, in der Mottener- und Schlinser-Au im Walgau, in der Giesinger-Au (nach Häusle). — Tirol! Finstermünz, Arzl und Wenns im Pitztal, Längenfeld im Ötztale, im Anntale bei Innsbruck, Igels, Matters, Ampass, Hall, Stanz; Tezze, Schönberg, Mieders im Stubai-Tale; Trins im Gschnitztale ; Ried bei Sterzing; Luttach und Schwarzenbach im Tauferertale, Vahrn, Schalders, Brixen, Kloben im Eisacktale, im Villnöstale, auf dem Ritten bei Bozen, in Mittel- und Ober-Vintschgau ; Male im Valle di Sole, Levico bei Trento; angegeben auch bei Reutte, Heiterwang im Hinterthorentale, im Paznauntale u. a. 0. — Bayern! bei Pfronten, Füssen, Grünwald, Miesbach, im Graswangertal zwischen Partenkirchen und Mittenwald, bei Andechs, Hindelang im Hintersteinertale und Heilbronn bei Benedikt- beuern, im Englischen Garten in München (loc. classicus). — Württemberg! Illerauen bei Dettingen (Bertsch in der Form kirroantha). — Salzburg! bei Saalfelden (Spitzel). — Die Angaben für Kärnten bei Ober-Drauburg (L. Keller a. a. O.) sind irrig; jene für Istrien auf dem Berge Sia, Lisina am Osthange des Monte Maggiore auf Rubus (nach Pospicbal a. a. O.), ebenso die aus Rumänien bei Neajlovului la Mortani (nach Qrobanche. 265 Grecescu, Consp. fl. Rom. 450) sind erst zu bestätigen, nach meiner Anschauung irrig. Nach England wurde sie wahrscheinlich eingeführt, da 0. lucorum leicht auf Berberis in Gärten kultiviert werden kann (vgl. Journ. of bot. [1892] 280), oder es liegt ein Irrtum vor. Gonspectus varietatum et formarum 0. lucorum A. Braun. A. Labium superum emarginatum rarius bilobum. Antherae de- mum pullae. Germen plus minus sulfureum, basi aurantiacum. Stigmatis lobi sordide aurantiaci, dilute luteofusci, lutei vel luteo-rubescentes. Caulis sursum parce squamosus. . . . Var. a. genuina. a. Corolla carneo-luteola vel luteo-fusca saepe rubro-tincta. a. Calycis partes inaequaliter bidentatae, dente anteriore minore aut lobiformi vel nullo. Stylus glaber vel parce glanduloso-pilosus. I. Flores circ. 18 — 20 mm longi F. 1. typica. II. Flores minores, 15 — 16 mm longi F. 2. syntomos. ß. Calycis partes subaequaliter bidentatae. Stylus sub- copiose glanduloso-pilosus. Spica densiflora. Flores 20 mm longi. Caulis firmus F. 3. opulenta. b. Corolla sicut planta tota straminea. Flores plurimum parvuli, 12 — 17 mm longi F. 4. kirroantha. ?B. Labium superum corollae dilute luteae profunde bilobum. Germen ochroleucum. Stigmatis lobi obscure lutei. Calycis partes subaequaliter bidentatae. Caulis copiose squamatus ?Var. ß. Rubi. Var. «. genuina G. Beck. — Synonyma supra citata. — Labium superum emargi- natum rarius bilobum. Antherae demum pullae. Germen plus minus sulfureum, in basi aurantiacum. Stigmatis lobi sordide aurantiaci, dilute luteo-fusci, lutei vel luteo-rubes- centes. Caulis sursum parce squamosus. Forma 1. typica G. Beck, Monogr. Orob. 186. — 0. lucorum A. Braun, 1. c. — Flores circ. 18 — 20 mm longi. Calycis partes inaequaliter bidentatae, dente anteriore minore aut lobiformi, vel integrae. Corolla carneo-luteola vel luteo-fusca saepe rubro- tincta. Stylus glaber vel parce glanduloso-pilosus. — Vulgata. Planta ad radices Berberidis parasitica est: O. lucorum var. Berberidis A. Braun in Mertens u. Koch, Fl. Deutschi. IV. (1833) 458. — O. Berberidis Facchini, Fl. Süd- tirol (1855) 76 (Vidi orig. in Herb. Vindob., coli. Reichenb. f.). — Alia specimina ra- dices Ruborum adhaerentia = O. lucorum var. Bubi A. Braun in Mert. u. Koch, 1. c; Koch, Syn. fl. Germ. ed. 2, 617; Mutel, Fl. franc. IL (1835) 349, non aliorum. — Vulgata. Forma 2. syntomos G. Beck. — Flores 15 — 18 mm longi. Cetera ut in forma priore. — Cum typo. Forma 3. opulenta G. Beck. — Robusta. Caulis 45 — 50 cm altus. Spica cylin- dracea, densiflora, in parte basali remotiflora. Flores 20 mm longi. Calycis segmenta magna, subaequaliter bipartita, dentibus longe acuminatis. Stylus subcopiose glanduloso- pilosus. Liechtenstein: in den Rheinauen bei Vaduz auf Rubus (caesius L. ?) (Beck). Forma 4. kirroantha G. Beck. — Corolla sicut tota straminea. Flores plurimum parvuli, 12 — 17 mm longi. Selten. Württemberg: in den Illerauenbei Dettingen, im August 1913 (K. Bertsch!). — Vorarlberg: bei Frastanz und in der Schlinser Au (St. Kaiser nach Murr). ?Var. ß. Rubi (Duby) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 187 em. — Orobanche de la Ronce frutescente Vaucher, Orob. (1827) 57, t. 9 = O. Rubi Duby, Bot. Gall. I. (1828) 350; Rouy, Fl. France IV. (1909) 180 = O. Rubi fruticosi Schultz in Flora Lit. Blatt oder Annal. der Gewächskunde V. (1830) 500. — Caulis copiose squamatus; 266 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. squamae sublatae et breves, acriter acuminatae. Calycis partes subaequaliter biden- tatae, dentibus latis acuminatis. Corolla dilute lutea. Labium superum corollae profunde bilobum, lobis erectis. Antherae dilute fuscae. Stigmatis lobi obscure lutei. Germen ochroleucum. Herkunft unbekannt. Nota. Ich habe bereits in der Monographie der Gattung Orobanche S. 187 und in Kerner's Flora exsicc. austro-hung. n. 915 die Meinung ausgesprochen, daß 0. Rubi Duby, die mit der Orobanche de la Ronce frutescens Vauch. identisch ist, vielleicht eine gelbe Spielart der 0. lu- corum A. Braun darstellen könne, daß aber die Zusammengehörigkeit beider Arten erst fest- gestellt werden müsse. Da aber von mehreren Autoren diese schon als erwiesen angenommen wurde, prüfte ich in der Vierteljahrsschrift der naturf. Gesellsch. Zürich 74. Band (1926) 175 die Sachlage neuerdings und komme zur Überzeugung, daß 0. Rubi Duby = 0. de la Ronce frutes- cente Vaucher nach der gegebenen, ganz unvollkommenen Beschreibung und schlechten Abbildung eine unaufgeklärte Art sei, von der man nicht einmal den Standort kennt und die ganz wesent- lich von 0. lucorum A. Braun verschieden ist. Die Unterschiede habe ich in ihrer Diagnostik angeführt. Daß die auf Rubus-Arten gefundenen Exemplare der 0. lucorum zu 0. Rubi Duby gehören, ist nicht erwiesen. Exsiccatae. — Kerner, Fl. exsiccata austro-hungarica n. 915! — Schultz, Herb, normale, nova series n. 1638! ?0, hesperina (Guimaräes) G. Beck. — 0. lucorum ß. (0.) hesperina Guimaräes, Monogr. Orob. in Broteria III. (1903) 85. — >Scapus plerumque gracilis. Squamae tum lineari-lanceolatae, tum late ovatae. Calicis dentes triangulari-acuminati, cum dente antico minuto vel subnullo, postico trinervio. Corolla erecta vel subhorizontaliter patens, nunquam pronus curvata, 4 3 — 4 6 mm longa, lutea vel flavicans, extus parce glanduloso- pilosa, rarius subglabrescens ; linea dorsalis interdum aequaliter curvata, plerumque in medio dorso minus arcuata vel subrecta, in apice aliquando declivis; labium superius porrectum, integrum vel leviter emarginatum; labium inferius inaequaliter trilobum, cum lobis mi- nutis sed medio majore rotundo et in apice saepius apiculato; laciniae omnes in margine minute crenulato-dentatae, parce glanduloso-pilosae vel subglabrae. Filamenta supra basim corollae 4,5 — 2,5 mm alte inserta, inferne parce et interdum longe pilosa, raris- sime omnino glabra, superne glabra vel parcissime glanduloso-villosa; antherae conspicue mucronulatae. Stylus glaber vel raro glanduloso-pilosus. « Portugal: Distr. Gentro littoral auf der Serra de Montejuncto; Distr. Alemtejo lit- toral auf der Serra de S. Luiz, nächst De Vendas, auf der Serra da Arrabida (Wel- witsch), zwischen El Carmen undPostinho (Daveau); alle Angaben nach Guimaräes (I.e.). Planta nutriens: Rubia peregrma L. (nach Welwitsch und Daveau). Nota. Guimaraes (1. c. 85) scripsit: »Specimina lusitanica 0. Rubi Duby satis affinia colore luteo corollae, ab ea tarnen valde differunt aliis notis, v. g.: corollis minoribus, labio superiore plerumque integro, laciniis in margine minus glanduloso-pilosis vel subglabris, calicis dentibus brevi-lato-triangularibus (non longe subulato-acuminatis) , filamentorum vestimento, etc.c Mea sententia notis diagnosticis areaque geographica satis ab 0. lucorum A. Br., quae solum Alpes incolit, distinguitur. 0. hesperina porro ex Curvatis jam propter staminum insertionem profundam lineamque dorsalem diversam, etiam propter calycis dentes triangulari-acuminatos trinervios exeludenda est. Ea quidem imperfecte descripta est, attamen ad formas lutescentes 0, caryophyllaceae Sm. pertinere videtur, quocum etiam planta nutriens indicata [Rubia pere- grina L.) convenit. 92. 0. Salviae F. G. Schultz in Annal. Gewächskunde der Flora V. (4 830) 505 sine descriptione; Koch, Fl. Deutschi. IV. 458; Koch, Syn. fl. Germ. ed. 2, 618; Reuter in DC. Prodr. XI. 26; Grenier et Godron, Fl. franc. II. 639; Reichenbach f. Icon. fl. Germ. XX. 96, t. 4 79; Beck in Haläcsy und Braun, Nachtr. Fl. Nied.-Österr. 134; Schlechten- dal, Fl. Deutschi. 5. Aufl. t. 4 757 (male); G. Beck, Monogr. Orob. 4 83, t. III, fig. 54; Fl. Nied.-Österr. 4 085 et in Hallier u. Brand, Syn. deutsch. Fl. 2091; Arcangeli, Comp, fl. Ital. ed. 2, 44 5; Thome, Fl. Deutschi. 2. Aufl. 4 98; Hayek in Hegi, 111. Fl. Mitt. Eur. VI. 4 46. — O. alpestris = O. sylvatica Schultz in Flora (4 840) 4 28 et Arch. fl. France et d'Allem. (4 844) 69. — O. salvihaerens St. Lager, Catal. fl. bassin de Rhone (1883) Orobanche. 267 6H. — 0. salvifixa St. Lager in Cariot, Etud. des fl. ed. 8. II. (1889), fide Ind. Kew. Suppl. I. 305. — Gaulis saepe firmus, basi plus minus clavato-incrassatus, subteres, luteolus, siccus inaequaliter striatus, glanduloso-villosus vel -pilosus, 12 — 55 cm longus, infra copiose et saepe imbricatim, superne parcius squamatus. Squamae oblongae, acumi- natae, 1 — 2 cm longae, erecto-patentes, inferiores subglabrae, superiores parce glandu- loso-pilosae. Spica cylindracea, apice rotundata vel breviter acuminata, primum densi- flora, postea imprimis in parte basali rarius tota laxiflora, — 27 cm longa. Flores ses- siles vel infimi breviter pedicellati, primum erecto-patentes, postea pronus curvati et subhorizontaliter patentes, 12 — 23, plurimum 15 mm longi. Bracteae squamis aequales, sed copiosius glanduloso-pilosae, flores paulo superantes, in parte supera deflexae, in spicae apice comosae. Calycis partes separatae, e basi late ovali vel oblique ovali in- tegrae vel inaequaliter bidentatae, in lateribus saepe lobo obtuso praeditae ; dentes acumi- nati, ad apicem saepe subfiliformes, nervo unico in siccitate modo conspicuo perducti, copiose glanduloso-pilosi, tubo corollae breviores. Gorolla tubulosa, conspicue pronus curvata, supra staminum insertionem paulo ampliata, in anthesi luteola, postea infra flavescens et ad limbum versus fusco-lilacina, mox fusca, glanduloso-pilosa; linea dor- salis tota acriter curvata vel in labium superum paulo complanata; labium superum carinatum, integrum vel subemarginatum, obtusum vel subacutum, bilobum, lobis patenti- bus vel suberectis; inferum subdeflexum, lobis subaequalibus ; laciniae omnes rotundatae, margine inaequaliter crenulato-denticulatae, saepe dente medio majore praeditae et glandu- loso-pilosae. Stamina 3 — 5 (rarius 2) mm supra basim corollae inserta; filamenta infra usque ad medium copiose pilosa, supra parce glanduloso-pilosa vel glabra; thecae ob- longae, acuminatae, in sutura papilloso-pilosae, siccae corollae concolores fuscae; pollen 25 — 30 \i. Germen ovatum, subcylindraceum, apice sicut Stylus copiose glanduloso- pilosum; stigma exsertum, bilobum, sulco transversali perductum, subinfundibuliforme, lobis conniventibus flavis mox aurantiacis et fuscescentibus. Capsula cylindraceo-ellip- soidea, 10 — 12 mm longa; semina 0,45 — 0,59 mm longa; testae cellulae reticulato- porosae. Plantae nutrientes. O. Salviae ad radices Salviae glutinosae L. modo parasitica vivit et caules saepe procul ab altrice sua profert. Ad radices Salviae pratensis L., quam nutricem Tommasini addit, eam non vidi. Nego Teucrium montanum L., (sec. Kittel), Sanieulam europaeam L. (sec. Molendo et F. Hermann, Fl. Deutschi. Fennosk. 427), Girsium arvense L. (in quo A. Kerner O. micrantham indicat) O. Salviae alere. O. Salviae Schultz ist in den Alpen, namentlich in der Voralpenregion weit ver- breitet und dehnt ihr Areal von den Alpen der Dauphine (Gap 6° östl. Länge von Greenw.) und von den Meeralpen durch den ganzen Alpenzug bis insvSteinfeld in Nieder-Öster- reich aus, erreicht Norditalien, aber auch durch den Karst (Cicen Berge) und die kroa- tischen Gebirge (Pljesevica bei Plitvica), Mittelbosnien (Babina, Debela und Smolin bei Zepce, als östlichsten 18° 5' östl. Länge und südlichsten Standort 44° 20' nördl. Breite)- In Frankreich soll sie nach Rouy (Fl. France XI. [1909] 179) noch nicht sichergestellt sein und zu bezweifeln ist nach demselben Gewährsmann ihr Vorkommen in den Pyrenäen (ä cascade des demoiselles pres Luchon nach Bentham), weil dort Salvia gluti- nosa L. fehlt. Frankreich: Dep. Hautes Alpes bei Gap (nach Reuter); Alpes maritimes bei St. Martin-Lantosque (Arduino). — Italien: bei Tenda (Reichenbach f. in der Var. pedemontanal), Piemont im Val di Sembara? (Rota!), auch in der Prov. Pavia im Valle di Luserna bei Bobbio (Rostan!) und in Parma auf dem Mt. Dosso (nach Cesati, Passerini Gibelli). Schweiz! in den Cantonen Zürich, Appenzell, St. Gallen, Glarus, Uri, Graubünden, Tessin! — Liechtenstein: auf dem Ochsenkopf (Beck). — Bayern! Nebelhorn, bei Partenkirchen, Schellenberg, Berchtesgaden, mit dem Inn herabgeschwemmt bis Erlach und Simbach! — Tirol! bei Unken, Innsbruck, Hall, Rattenberg, Lofer, Lienz! u. a. O. — Salzburg! Abtenau, Aigen bei Salzburg, Gmain, auf dem Untersberg, um Fuschl, Lofer, im Pinzgau, bei Gastein! — Ober-Österreich! bei St. Wolfgang, auf dem 268 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Schafberg, um Goisem, Ischl, am Langbathsee, bei Hinterstoder u. a. 0. ! — Nieder- österreich! verbreitet in den Gebieten des Wiener Schneeberges, der Reisalpe, des Ötschers, Dürrnsteins, der Voralpe selbst noch auf dem Hals bei Pottenstein! — Steier- mark! Aussee, Admont, Gstatterboden, im Gesäuse, bei Hieflau, Johnsbach, Peggau! — Kärnten! auf dem Predil bei Raibl, Luschari, Gartnerkofl (Beck). — Krain! Stein, Idria, Adelsberg!. — Istrien, in den Cicen Bergen, nach Pospichal, Fl. österr. Küstenl. II. 659. — Kroatien: auf der Pljesevica bei Plitvica (Ginzberger)? Irrig auch im Banat von Heuffel im Jahre 4 858 angegeben. — Bosnien! nach Sendtner in Ausland (1848) 325, 329, auf dem Vlasic bei Travnik; auf der Babina, Debela bei 940 m See- höhe und auf dem Smolin bei Zepce, im August (Beck in der Form bosniaca). — Blüht im Juli, August. Conspectus varietatum et formarum 0. Salviae. A. Calycis dentes subaequaliter bidentati vel dens anterior minor. a. Calycis dentes e basi lata triangulari acuminati. Linea dorsalis corollae in labium superum fere acrius curvata. Labium superum obtusum, plurimum retusum ; laciniae labii inferi inaequaliter breviter vel inciso-crenulato-den- tatae et saepe dente auctae. Stamina 3 — 5 mm supra basim corollae inserta; filamenta infra usque ad medium pilosa, supra parce glanduloso-pilosa vel glabra. Stylus copiose glanduloso-pilosus Var. a. typica. a. Flores 20 — 23 mm longi. Gaulis robustus. Spica sub- laxiflora F. 4. eminens. ß. Flores 4 5 — 4 7 mm longi. I. Spica cylindracea F. 2. typica. II. Spica laxiflora F. 3. dimota. y. Flores parvuli, 4 2 — 4 6 mm longi. Caulis saepe humilis F. 4. neottioides. b. Calycis dentes angustissimi, apice subfiliformes. Linea dorsalis corollae in labium superum integrum et sub- acutum complanata; laciniae labii inferi profunde sub- inciso-crenato-denticulatae et dente medio majore angusto praeditae. Stamina 2 mm supra basim corollae inserta; filamenta infra et ultra medium subvillosa, supra sicut Stylus parce glanduloso pilosa Var. ß. pedemontana. B. Calycis partes late ovales, integrae, subabrupte acuminatae, corollae tubo breviores. Corolla 4 5 — 4 7 mm longa. Fila- menta infra copiose pilosa, supra glabra vel subglabra. Sty- lus glaber vel subglaber F. 5. bosniaca. Var. a. typica G. Beck, Monogr. Orob. 4 84, t. III, fig. 54. — 0. Salviae G. Schultz et synonyma supra citata. — Calycis dentes e basi lata triangulari acuminati. Linea dorsalis corollae in labium superum fere acrius curvata. Labium superum corollae ob- tusum, plurimum retusum ; laciniae labii inferi inaequaliter breviter vel subinciso-crenato- denticulatae et saepe dente auctae. Stamina 3 — 5 mm supra basim corollae inserta; filamenta infra usque ad medium pilosa, supra parce glanduloso-pilosa vel glabra. Stylus copiose glanduloso-pilosus. — Vulgata. Formae sequentes saepius vix aegreque distingui possumus: Forma 4. eminens G. Beck, Monogr. Orob. (4890) 4 84. — Flores 20—23 mm longi. Caulis robustus. Spica sublaxiflora. — Hinc inde cum typo observata. Forma 2. (typica) G. Beck, Monogr. Orob. 4 84. — Flores 4 5 — 4 7 mm longi. Spica cylindracea, densiflora vel in basi modo laxiflora, scapo squamoso brevior. — Frequenter obvia. Orobanche. 269 Forma 3. dimota G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 184. — Flores 15 — 17 mm longi. Spica tota laxiflora, scapo squamoso longior. — Frequenter obvia. Forma 4. neottioides (Sauter) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 184. — 0. neot- tioides Sauter in Flora (1 852) 578; Walpers, Annal. V. 636; Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. 91, t. 207, fig. I. Vidi originalia cum aliis speciebus permixta, quibuscum icon Reichenbachiana subcongruit. In loco classico (Abtenau in Salisburgia) sec. Sauter in Verh. zool. bot. Ges. XIV. (1864) 95 etiam typus frequenter occurrit. — 0. Salviae f. neottioides Dalla Torre et Sarnthein, Fl. Tirol VI. 3. (1912) 336. — • 0. micrantha A. Kerner in Österr. bot. Zeitschr. (1874) 235, non Wallroth 1822 (Vidi spec. orig. in Herb. A. Kerner). — Flores parvuli, 12 — 16 mm longi. Gaulis saepe humilis. Spica subdensiflora. — Hinc inde cum typo observata. Forma 5. bosniaca G. Beck in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 36. — Caulis 13 — 25 cm altus, imprimis basi copiose squamatus. Spica 5 — 7 cm longa, cylindracea, densi- flora vel in parte basali laxiflora. Flores 1 5 — 1 7 mm longi. Calycis segmenta late ovalia, integra, subabrupte acuminata, corollae tubo breviora. Filamenta infra copiose pilosa, supra glabra vel subglabra. Stylus glaber vel subglaber. Bosnien: in Wäldern der Berge Babina und Debela, bei 940 m Seehöhe, dann auf dem Smolin bei Zepce im August (Beck). Formae similes minores etiam in Alpibus occurrunt, sed earum sepala acrius acumi- nata et saepius bidentata, styli staminaque supra glanduloso-pilosa observantur. Var. ß. pedemontana G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 185. — Galycis dentes angustissimi, apice subfiliformes. Linea dorsalis corollae in labium superum integrum et subacutum complanata; laciniae labii inferi subinciso-crenato-denticulatae et dente medio majore angusto praeditae. Stamina 2 mm supra basim corollae inserta; filamenta infra et ultra medium subvillosa supra sicut Stylus parce glanduloso-pilosa. Italien: Mine de Tenda (Reichenbach f. in seinem Herb., zu Wien und St. Peters- burg gesehen). Exsiccatae. — Billot, Exsicc. n. 276! (sub 0. alpestris). — Reichenbach, Exsicc. n. 1178! — Schultz, Herb. norm. n. 923! spec. orig.; Herb. fl. Germ, et Gall. n. 1113! (0. alpestris). 0. Ebuli Huter et Rigo in Österr. bot. Zeitschr. LVII. (1907) 354. — Ad 40 cm alta. Spica longa, laxissima. Bracteae late lanceolatae, calycis dentibus corolla subbre- vioribus. Tubus corollae semicirculariter curvatus. Filamenta in parte tertia inferiore corollae inserta, fere glabra. Labium superius emarginatum, lobis labii inferi denticu- latis, longe glanduloso-pilosum. Flos brunneus, 2 cm longus, in medio 8 — 9 mm latus; stigma obscurum. Italia: Aprutii in nemoribus montis Morrone ad radices Sambuci Ebuli L., alt. 1500 — 1600 m (Rigo). — Non vidi. Nota. Ex descriptione valde imperfecta mancaque nil intelligi potest. Forsan forma quae- dam O. caryophyttaceae Sm. corolla curvata instructa subest. Grex 8. Arcuatae G. Beck. Tribus Arcuatae G. Beck, Monogr. Orobanche (1890) 135 et 188 et in Hallier u. Brand, Synops. deutsch. Fl. (1907) 2 093. — Corolla ampla, dilute fusco-violacea vel luteofusca, intus aequaliter colorata, supra staminum insertionem inflato-ventricosa; linea dorsalis tota e basi usque ad labium superum plus minus, saepe acriter curvata vel ad apicem versus saepe complanata. Labium superum earinato-galeiforme vel fornicatum, integrum et lobis brevibus praeditum. Stamina in basi corollae vel paulo altius in quadrante infimo corollae inserta. Germen in basi antica trigibbosum. Stigmatis lobi glo- bosi, anguste confluentes, sulco tenui transversali perducti lutei. Cellulae testae eporosae vel reticulato-porosae. — Filamentis profundius saepe in basi corollae insertis, germine antice trigibboso, stigmatis forma, fauce minus ampla, labio supero carinato-fornicato, laciniis corollae angustioribus a grege Curvatis differt. — Fig. ME — F. 270 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Conspectus specierum gregis Arcuatarum. A. Filamenta in basi glabra. Labium superum corollae glan- duloso-pilosum vel glabrum; margo laciniarum glaber, sub- glaber vel parce glanduloso-pilosus. a. Corolla 20 — 25 mm longa, glanduloso-pilosa. Filamenta supra uti Stylus glanduloso-pilosa. (Europa occidentalis usque ad Italiam) 93. 0. rapum b. Corolla 11 — 20 — 27 mm longa, glabra vel subglabra. Filamenta et Stylus glaberrima. (Corsica, Sardinia) . . 94. 0. rigens. B. Filamenta in basi pilosa raro glabra. Labium superum corollae lanuginoso-pilosum; margo laciniarum ciliato- pilosus sublanuginosus et superficies hinc inde albo-lanu- ginosa. Corolla 18 — 27 mm longa; Stylus supra glan- duloso-pilosus. (Anatolia-Ciscaucasiam et Persiam) . . 95. 0. anatolica. 93. 0. rapum Genistae Thuillier, Fl. Paris, ed. 2. (4799) 317 (vidi spec. orig. in Herb. Petrop.) ; Poiret in Lamarck, Enc. meth. suppl. IV. 199; G.Beck, Monogr. Orob. 188, t. III, fig. 56; Guimaräes, Monogr. in Broteria III. (1 903) 86; Beck in Halber u. Brand, Syn. deutsch. Fl. 2093; Williams, Prodr. fl. brit. VI. (1909) 337; Hayek in Hegi, Illustr. Fl. Mitt. Eur. VI. 148. — O. major Smith, Engl. bot. (1796) t. 421; Sutton in Trans. Linn. soc. IV. 175 et autorum britt. (Hooker, Bentham, Arnold et al.); Wallroth, Orob. gen. diask. 29 p.p.; Bennett, Suppl. to topogr. bot. ed. 2, in Journ. of bot. XLIII. (1905) 61; non L. — O. major Lamarck, Fl. franc. II. (1778) 327 et Encycl. meth. IV. 620 et autorum Galliae (Duby, De Candolle, Loiseleur, Balbis et al.); Bulliard, Icon. t. 359. — O. major Reichenbach, Icon. crit. VII. 37, fig. 900; Wallroth, Sched. crit. I. 313; Per- soon, Enchir. II. 180; Desf. Fl. atlant. II. 58 (sec. Moris); Bertoloni, Fl. ital. VI. 426. — 0. Rapum (Thuillier) plurium autorum ut: Cosson et Germain, Fl. des envir. de Paris 1. 308 et atlas, t. XIX A. (optime); Reichenbach, Icon. crit. VII. 43, fig. 923 (male); Reichenb. f., Icon. fl. Germ. XX. 90, t. 157; Koch, Syn. fl. Germ. ed. 2. 613 et Fl. Deutschi. IV. 435; Dietrich, Fl. boruss. IV. t. 249 (optime); Reuter in DC. Prodr, XI. 16; Grenier et Godron, Fl. franc. II. 628 excl. var. /; Willkomm, Prodr. fl. Hisp. II. 621; Garcke, Fl. Deutschi. 15. Aufl. 317; Trattinick, Fl. österr. Kaiserst. t. 22 (non in descr.); Schlechtendal, Fl. Deutschi. 5. Aufl., t. 1744 (male); Thome, Fl. Deutschi. 2. Aufl. IV. 199; Rouy, Fl. France XI. 168. — O. elatior Hörn, in Fl. dan. t. 1338 excl. syn. f. Ind. Kew. III. 372. — 0. foetida Duby, Bot. Gall. I. 349; Lapeyr. Hist. abreg. Pyr. 358 (f. Noulet et Clos) ex parte; non Desf. — 0. Rapum Wallroth apud Des Moul. in Ann. sc. nat. III. (1835) 66. — 0. Sarothamnophyta St. Lager in Ann. soc. bot. de Lyon VII. (1880) 131, f. Ind. Kew. et Cat. de la fl. du bassin du Rhone (1883) 609 et in Cariot, Et. des fleurs, ed. 8. II. (1889) 647, f. Ind. Kew. — 0. Cytisi scoparii Duby, Bot. Gall. I. (1828) 349, fide Steudel, Nomencl. ed. 2. (1841) 230, f. Ind. Kew. IH. 372. — Caulis plurimum firmus, singulus vel plures aggregati. — 85 cm altus, basi — 3 cm crassa incrassatus, ibidem dense imbricatim supra copiose squamatus, ochroleucus, glan- duloso-pilosus vel villosus. Squamae inferiores late ovales, glabrae, nitentes, superiores oblongae, longe acuminatae, angustae, plurimum 2 ac usque 6 cm longae, erecto-patentes, parce vel copiose glanduloso-pilosae, margine saepe denticulatae. Spica cylindracea, apice obtusa vel conica, multi- et densiflora, in basi saepe, fructifera subtota laxiflora, vel in formis quibusdam jam sub anthesi laxa, — 38 cm longa, saepius scapo bracteato longior. Flores erecto-patentes, 20 — 25 mm longi. Bracteae squamis superis aequales, flores longitudine plurimum superantes, in parte superiore deflexae et facillime fragiles, glan- duloso-pilosae vel saepius-villosae, in spicae apice plurimum comosae. Calycis partes separatae, rarius antice connatae, e basi ovali inaequaliter bidentatae, dente anteriore saepe minimo, rarius integrae; dentes longe acuminati, uni- vel rarius plurinervii, copiose glanduloso-pilosi, corollae tubo breviores. Corolla ampla, ad limbum versus ampliata, supra staminum insertionem ventricosa, dilute flavo- vel rubro-fusca, saepe subcarnea, Orobanche. 271 rarius dilute sördide-violaceo-fusca vel lutea, sicca fusca, in limbo saepe copiose glan- duloso-pilosa et scaberula; linea dorsalis in medio dorso paulo, in labio supero acriter curvata. Labium superum galeiformiter fornicatum, carinatum, integrum saepe sub- acutum, lobis brevibus patentibus vel revolutis; inferum lobo medio majore inaequaliter trilobum et plicis magnis praeditum; laciniae omnes rotundatae vel subacutae, in mar- gine breviter crenulato-lobato vel denticulato subglabrae vel papilloso-pilosae et parce glanduloso-pilosae. Stamina in basi corollae — 2 mm alte oblique inserta; filamenta infra incrassata vel dilatata, glabra, sub antberis copiose glanduloso-pilosa; thecae ovato-ob- longae, sensim acuminatae, mucronulatae, in sutura papilloso-pilosae, siccae subalbae; pollen 30 — 33 \i. Germen ovatum, antice in basi lutea trigibbosum; Stylus cum parte germinis superiore densius vel parcius glanduloso-pilosus ; stigma bilobum, lobis globosis, angustissime confluentibus, velutinis, luteis, sulco transversali tenui perductis. Capsula calycem longitudine aequans, \0 — H mm longa. Semina 0,4 — 0,50 mm longa; testae cellulae eporosae. Odor plurimum fastidiosus, spermaticus (f. A. Braun). — Fig. ME. Plantae nutrices. Parasitica crescit ad radices Sarothamni vulgaris Wimm.! Porro nutrices indicantur: Sarothamnus Welwitschii Boiss. et Reut. (s. Merino apud Gui- maräes), Gytisus purgans Spach (f. Cosson et Germain), G. albus Link (s. Merino), Genista tinctoria L. (s. Reichenbach), G. radiata Scop. (s. Heufler), Adenocarpus intermedius DC. (f. Merino) 7\Anthyllis Hermanniae L. (s. Jordan); demum certe errore nominantur: Erica cinerea L. (f. Lange), Eryngium campestre L. (s. Lima apud Guimaräes). Orobanche rapum Genistae Thuill. ist westeuropäischen Ursprunges und durch ganz Frankreich bis England ( — 55° nördl. Breite), Belgien und Holland verbreitet; sie hat ferner den Rhein überschritten, ist in den Rheinländern noch häufig und dehnt ihr Gebiet bis Hannover (Neuenkirchen, Osnabrück, 52° nördl. Breite) und den Harz (\0° östl. Länge von Greenw.) aus. Im Süden betritt sie die Pyrenäische Halb- insel und bewohnt Portugal und die nördlichen und nordöstlichen Provinzen Spaniens. Über die Balearen gelangte sie nach Nord-Algerien (37° nördl. Breite); auch auf Corsica, Sardinien und Sizilien kommt sie vor. Vereinzelt wächst sie auch in den nord- italienischen Alpenländern und auf der italienischen Halbinsel und erreicht ihren öst- lichsten Standort im Val Vestino Süd-Tirols. (Siehe die Karte 64 in: Die Pflanzenareale i '. Reihe, Heft 7.) England!: Shropshire bei Pulvarbach!, Suffolk bei Bungay!, Sussex!; nach Ben- nett in Journ. of bot. XLI1I. (1905) auch in York, Lincoln, Westmoreland , Man; Worcestershire (Severn, Malvern, Lickay). — Belgien!: Louvain, Tirlemont. — Frank- reich!: Paris, Bois de Boulogne, St. Germain, Fontainebleau, Maisons sur Seine, Meude, Lafitte, Bordeaux, Languais, Lyon, Collioure, Amelie les Bains, Alsace u. a. O. — Schweiz!: GantonTessin, bei Locarno, um Lugano, bei Mte. Bolia, Gamoghe, Isone, Bironico, Markote (Bornmüller!), bei Salvatore. — Deutschland!: Rheinländer! (Aachen, Eupen, Düsseldorf, Bonn, Siebengebirge, Laach, Goblenz; Münster, Annen usw.); Nassau, Hessen; Hannover (Neuenkirchen, Osnabrück); Harz — Thüringen; Baden (Ober- kirch, Karlsruhe, Pforzheim); Württemberg (Kniebies, Teinachtal); Bayern (in der Pfalz bei Bienwald, Weißenburg). — Südtirol (im Val Vestino und am Mte. Baldo). Portugal: in den Provinzen Baixas do Guadiana, Algarve, Beira central (nach Guimaräes), bei Coimbra, Oporto! — Spanien!: Galicien, beide Castilien!, Valencia, Catalaunien, Sevilla. — Italien!: Piemont (Limone); Monte Cenare bei Como, Aosta, Riva di Sesia, Arona, Monte Carlo, Genua; Toscana, bei Firenze, S. Marcello, Linari, Ap- penini et A. di Toniglia, Scarperia, Casentino a Romena, Prataglia; Ischia; Calabria, bei Serra San Bruno; Sizilien: Ficuzza, Monte Scuderi. Algerien: Dj. Edough in der Prov. Constantine (Dukerley in der v. ß). Irrtümlich wird sie aus allen Provinzen des ehemaligen Österreich wie aus Nieder- österreich, Böhmen, Steiermark, Bukovina, ferner aus Rußland angegeben. 272 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Gonspectus varietatum et formarum 0. rapum Genistae Thuillier. A. Spica densiflora vel in basi vel fructus tempore modo tota laxiflora. a. Flores plurimum 20 in planus robustioribus — 25 mm longi rarius minores. Calycis dentes plurimum 1- rarius plurinervii. Labium superum corollae integrum vel sub- acutum fornicatum. Laciniae corollae margine subglabrae vel scaberulae. a. Bracteae floribus paulo longiores Var. a. typica. I. Gorolla normaliter colorata, id est flavo- vel rubro- fusca. 1. Corolla paulo longior quam lata F. 1. typica. 2. Gorolla tarn longa quam lata. Antherae cum styli parte superiore circinnato-exsertae F. 2. euryantha. II. Gorolla dilute luteo-carnea vel livida F. 3. palatina. III. Corolla uti tota planta lutea F. 4. flavescens. ß. Bracteae florum inferiorum flores longitudine aequantes vel longiores. Flores 17 — 27 mm longi; corolla glan- duloso-pilosa, subpapyracea (? Beck); labium superum corollae bilobum, laciniis margine glabris. Filamenta infra glabra, supra glabra vel parce pilosa .... Var. y. insolita. B. Spica tota et jam in anthesi laxiflora rarius in parte superiore subdensiflora. Corolla magna, 20 — 25 — 27 mm longa; la- bium superum corollae integrum minus fornicatum, laciniis majoribus in margine scabris et parce glanduloso-pilosis. Bracteae latiores flores saepe bis superantes Var. ß. braeteosa. a. Pedicelli florum inferiorum 2 — 3 cm longi F. 7. pedicellata. b. Flores sessiles. a. Spica densiflora. Flores minores (20 mm longi) . . F. 6. pycnostachys. ß. Spica laxiflora. Flores 25 — 27 mm longi F. 5. typica. Var. a. typica G. Beck, Monogr. Orob. 189, t. III, fig. 56. — 0. Rapum Genistae Thuill. 1. c. et synonyma supra citata. — Spica densiflora, in basi modo et fructifera laxiflora. Flores plurimum 20, in planus robustis — 25 mm longi. Calycis dentes pluri- mum uni- rarius plurinervii. Labium superum corollae integrum vel subacutum forni- catum, laciniis margine glabris vel scaberulis. — Vulgata. Formas sequentes profert: Forma 1. typica G. Beck, Monogr. Orob. 189. — Bracteae floribus paulo longiores. Corolla paulo longior quam lata, normaliter colorata, id est flavo- vel rubro-fusca. An- therae cum styli parte apicali incurva subinclusae. — Vulgata. Forma 2. euryantha G. Beck, Monogr. Orob. 189. — Gorolla tarn longa quam lata. Antherae cum styli parte superiore circinnata exsertae. Cetera ut in forma 1 . Cum typo. Forma 3. palatina (F. Schultz) G. Beck, Monogr. Orob. 1 89. — O. palatina F. Schultz in Arch. de fl. I. 161 = O. Rapum var. palatina eiusdem 1. c, 162; subvar. Rouy, Fl. France XI. 169. — Gorolla ut in forma 1 sed dilute luteo-carnea vel livida. — Hinc inde observata. Forma 4. flavescens Durand, Catal. fl. Liege (1878) 39 et Wildem, et Durand, Prodr. fl. Beige III. (1899) 630 pro var.; f. hypoxantha G. Beck, Monogr. Orob. 190 (1890). — Corolla sicut tota lutea. Vereinzelt in Deutschland, Belgien, Frankreich. Nota. Nach Manceau in Bull. soc. botan. de France 15, p. XX — XXI, fide Rouy, Fl. de France XI. (1909) 168 — 169, Anm., soll die gelbe Färbung durch Beschädigung der Blütenstengel durch Insektenlarven oder durch Schwächung der Pflanzen zustande kommen. Rouy fand aber in den Knollen der gelben Spielart keine Insektenlarven. Orobanche. 273 Forma psathyra Guimaräes, Mon. Orob. in Broteria III. (1903) 89. — »Calycis dentibus uni trinerviis. Floribus erecto-patentibus. Corollis 1 8 — 2 0 mm longis, extus parce villosis vel subglabris, laciniis in margine leviter punctato-scaberulis. Filamentis sub antheris, germine in apice styloque parcissime piloso-glandulosis vel sublaevibus. Tota planta sicca valde fragilis« (Guimaräes). — A typo vix differt. Portugal: nach Guimaräes in der Provinz Baixas do Guadiana, Arredores de Serpa (Dave au); Prov. Algarve bei S. Joao d'Almancil auf Wurzeln von Cistaceae (Pereas, Guimaräes), Faro (A. Moller). Var. ß. bracteosa (Reuter) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 190. — 0. Rapum var. bracteosa Reuter in DG. Prodr. XI. (1847) 17; Gren. et Godron, Fl. franc. II. 629 = 0. crinita Bentham, Gat. pyr. (1826) 109 sec. Reuter, non Viv. = O. Benthami Timb. Lagr. in Mem. de l'acad. des scienc. de Toulouse, 7. ser., VI. (1 874) 6 43 = 0. bracteosa (Reuter) Nyman, Gonsp. fl. Eur. (1881) 558 = O. Rapum genistae var. Coutinho, Fl. de Port. (1913) 568. — O. carnea Gussone in Enum. pl. vasc. Ins. Inarime (1854) 246, sec. Lo Ja- cono, Griterii Orob. in Naturalista Sicil. I — IL 44, t. VI, fig. 2 (male) et Lo Jacono, Exsicc. n. 668! (Sec. Lo Jacono Pojero, Fl. Sic. II. 2. [1904] 161 ad O. rigentem Lois. per- tinet). — Spica plurimum tota jam sub anthesi laxiflora. Gorolla magna, 25 — 27 mm longa; labium superum corollae minus fornicatum, laciniis saepe majoribus et in mar- gine scaberulis et parce glanduloso-pilosis. Dentes calycini plurinervii. Bracteae latiores, flores longitudine saepe duplo superantes. Frankreich: bei Gollioure im Dep. Pyrenees orientales (Bentham nach Reuter). — Corsica: auf Erica scoparia L. nach Chabert in Bull. soc. bot. France (1892) 39. — Italien: bei Gomo (nach Gesati, Passer., Gib.). — Sizilien. — Portugal (siehe Formen). — Spanien: in Gastilien bei El Escorial (Winkler!); Gatalonien, bei Mollö, Roca- bruna (Vayreda nach Willkomm). — Piemont (Moris nach Reuter). — Algerien: Dj. Edough in der Provinz Constantine (Dukerley!). Ludit: Forma 5. typica Merino, Fl. descr. de Galicia II. (1906) 46. — = var. bracteosa Reuter f. bracteosa Guimaräes, Mon. Orob. in Broteria III. (1903) 89. — Spica laxiflora. Forma 6. pycnostachys Guimaräes, 1. c. 89; Merino, 1. c. 46. — Spicae densae, acuminatae, bracteis longe comosae. Flores minores. Portugal: Prov. Beira central (nach Guimaräes). Forma 7. pedicellata Merino 1. c. 46. — »Caule robusto, anguloso, fere e basi flori- fero; floribus remotis, spicam laxissimam formantibus, solum in apice congestis, coma bractearum superatis, quam in typica specie fuscioribus, 2 — 2,5 cm longis, in quarta spicae parte inferiore pedicellatis ; pedicellis erectis, in imis floribus 2 — 3 cm longis, sensim sursum brevioribus. Labium superum integrum, fornicatum; lobis labii inferi ovato-lanceolatis, breviter acuminatis. « (Merino). Spanien. ?Var. y. insolita (Guimaräes) G. Beck. — O. insolita Guimaräes, Mon. Orob. in Broteria III. (1923) 91, t. XII, fig. 1,2; Merino, Fl. descr. de Galicia II. (1906) 47; Coutinho, Fl. de Portugal (1913) 568. — Caulis gracilis, 1 6 — 33 cm altus, basi vix incras- satus, inferne copiose, superne parcius squamosus, striatus, glanduloso-pilosus. Squamae erectae, lanceolato-elongato-acuminatae, inferiores glandulosae, superiores obscure glan- duloso-pilosae, — 2,2 cm longae. Spica primum ovato-subconica, demum cylindracea, bracteis congestis comosa vel subrotundata, multiflora, densiflora, serius in parte basali laxi- flora, floribus valde remotis. Flores erecto-patentes, 17 — 22 — 27 mm longi. Bracteae erecto-patentes, lanceolato-acuminatae, flores inferiores longitudine aequantes, superiores eas satis superantes, copiose albo-glanduloso-pilosae. Galycis partes liberae, semper con- tiguae vel rarius breviter aut alte antice connatae, ad mediam partem usque vel supra inaequaliter bifidae, rarissime integrae; dentes subulato-acuminati, copiose glanduloso- pilosi, nervo medio prominulo producto, postici corollae tubum longitudine aequantes, antici posticis breviores. Corolla subtubulosa supra staminum insertionem parum dila- tata, extus (prasertim in labio superiore) valde albo-glandulosa et piloso-glandulosa (per- A. Engler, Das Pflanzenreich. IV. (Embryophyta siphonogama.) 261. 18 274 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. multis pilis brevibus obsita), cito parce glanduloso-pilosa, subglabrescens, sicca superne rigida, fusca, inferne dilutior, saepius subpapyracea; linea dorsalis aequaliter arcuata, versus labium superius rarius subcomplanata; labium superum plerumque profunde rarius leviter bilobum, lobis rotundatis etiam frequentius leviter bilobis, primum galeam for- mantibus, postea patentibus, lobo medio cochleari, elliptico, obtuso, emarginato vel bilobo, lateralibus ellipticis, rotundatis vel truncatis, raro apiculatis; omnes laciniae margine glabrae, inaequaliter crenulatae rarius denticulatae. Stamina 2 haud crebro 3 — 4 mm supra basim corollae inserta; filamenta duo tota (vel a basi ad medium usque) con- nata, rarissime tota libera, inferne glabra, superne glabra vel perpaucis glandulis aut pilis glanduliferis praedita; antherae inclusae, in basi latae, perspicue mucronatae, mu- crone albo, siccae luteae vel dilute ochro-fuscae, in sutura glabrae. Stylus glaber vel rarius parcissime et breviter glanduloso-pilosus ; stigma subinfundibuliforme, serius sub- bicrure, lobis rotundatis, luteis vel rubro-fuscis(?)« (Guimaräes). Portugal: Prov. Beira central bei Bussaco auf Eryngium campestre L. (Wenceslau Lima nach Guimaräes) im Juni. Nicht gesehen. Nota 4. Secundum Guimaräes (I.e. 92) differt ab 0. bracteata Yiv., cui persimilis, labio supero profunde bilobo non indiviso, staminibus inclusis non exsertis; ab 0. rigente Lois. corollae labio inferiore (? addiditBeck) non integro, bracteis flores aequantibus vel brevioribus, dentibus calycis tubum corollae aequantibus non dimidio brevioribus. Pag. 93 Guimaräes porro ad- junxit: »0. insolita prope 0. braeteatam Viv. collocanda et utraque parasitica uti subspecies 0. rigentis Lois. aut vice versa, habendae erunt.« Mihi persuasum est, 0. insolitam Guim. vix speciem bene discretam offerre. Ab 0. bracteata Viv., quae secundum observationes meas certe ad 0. amethysteam Thuill. pertinet, differt calycis dentibus non angustissimis sed subulato- acuminatis, corollae linea dorsali diversa, staminibus profundius insertis, filamentis styloque glabrioribus. Cum formis 0. rapum Genistae Thuill. caule in basi minus incrassato squamosoque, corolla basi tenuiore, labio supero corollae plus minus bilobo, staminibus altius insertis, fila- mentis supra glabris vel parce glanduloso-pilosis minus congruit, quod planta originali deficiente decernere nequeo. Nota 2. De 0. rapum Genistae florum biologia confer 0. Kirchner in Jahresber. des Ver. für vaterl. Naturkunde Württemb. LVIII. (4902). See. Ghabert (in Bull. herb. Boissier V. [4897] 265) caules adolescentes in Delphinatu eduntur. Exsiccatae. — Boggiani, Fl. Verbano-Lepontica n. 48! — Bourgeau, PI. Pyren. Hisp. n. 593 (non vidi). — Lo Jacono, PI. rar. Sicil. n. 670 (ß sub 0. carneal). — Schultz, Fl. Gall. et Germ. exs. n. Hfl; Herb. norm. n. 1795! — Wirtgen, Herb, pl. crit. Rhen. III, n. 98! 94. 0. rigens Loiseleur, Fl. Gall. II. (1807) 384; Duby, Bot. Gall. I. 350; Reuter in DG. Prodr. XI. 36; G.Beck, Monogr. Orob. 191, t. III, flg. 57; Beguinot in Fiori e Paol. Fl. anal. d'Italia II. 482. — O. thyrsoidea Moris apud Bertoloni, Fl. ital. VI. (1 844) 428; Reuter in DG. Prodr. XI. (1847) 18 et in Fl. Sard. III. (1858—1859) 244, t. CHI (bene); vidi spec. orig. in Herb. Florent. et Genuensi. (Icon O. rigentem certe demonstrat, sed in descriptione d. Moris notae 0. rigentis cum iis 0. variegatae permixtae sunt); Lo Jacono Pojero, Fl. Sic. II. 2. (1904) 161. — O. Rapum var. glabrescens Gren. et Godr. Fl. franc. II. (1850) 629 et forma apud Rouy, Fl. France XI. (1909) 170. — O. camea Guss. Enum. pl. vasc. ins. Inarime (1854) 246, fide Lo Jacono 1. c. = O. Rapum ß. bracteosa Guss. Herb, fide Lo Jacono. — Caulis firmus, 15 — 38 cm altus, basi valde ( — 3 cm) incrassatus et ibidem dense imbricatim, supra copiose squamatus, striatus, siecus flavo-rufescens vel rufulo-purpurascens, subpullus. Squamae inferiores late ovali- rotundatae, superiores oblongae, acuminatae, scapo aecumbentes, glabrae vel superiores parce pilosae, siccae purpureo-fuscae, — 1,5 cm longae. Spica ovoidea vel cylindracea, apice rotundata, multiflora et densissima, — 22 cm longa. Flores erecto-patentes, 20 — 27 mm raro 11 — 17 mm longi. Bracteae glabrae vel superiores glanduloso-piiosae. Calycis partes antice breviter connatae vel contingentes e basi ovali bidentatae; dentes acuminati, nervo medio prominente praediti, dimidio corollae breviores, plus minus pilosi et glanduloso-pilosi. Corolla ampla, ad faucem versus sensim ampliata, supra staminum insertionem plus minus ventricosa, glabra, parce glandulosa vel pilosa, sec. Moris atrosan- Orobanche. 275 guinea (?Beck), rubida aut rubiginosa, secundum alios auctores violacea — purpurea, sicca fusca; linea dorsalis curvata in labio supero subcomplanata ; labium superum integrum vel emarginatum, fornicatum, carinatum, lobis brevibus reflexis rotundatis, inferum aequa- liter trilobum, lobis ellipticis acuminatis rarius rotundatis; laciniae omnes margine denti- culato glabrae vel subglabrae pilosae et glanduloso-pilosae. Stamina paulo ( — 2 mm) supra basim corollae inserta; filamenta glaberrima; thecae oblongae, longe mucronato- acuminatae, siccae ochroleucae vel albae; pollen 25 — 30 u. Germen ellipsoideum cum stylo glaberrimum; stigma bilobum postea bicrure; lobi confluentes, sulco transversali perducti, lutei vel citrini. Capsula ellipsoidea, 10 — 14 mm longa. Testae cellulae reti- culato-porosae. Plantae nutrientes. See. d. Moris crescit ad radices Oenistae corsicae DG., Cytisi triflori L'Herit., porro Thymi herba baronae Lois.(?) et Cisti spec. (sec. Cavara). 0. rigens Lois. bewohnt die Inseln Gorsica und Sardinien, Magdalena. Für Sizilien ist sie erst sicher zu stellen. (Siehe die Karte 64 in: Die Pflanzenareale 1. Reihe, Heft 7.) — Gorsica! Vall di Fango bei Bastia (Debeaux!), um Gervione (Loiseleur), Porto vecchio (Reverchon), Evisa (Reverchon!), Gapo Ferolato (Burnat, Gavillier, Abrezol f. 3!), Serra bei Sostene (Reverchon!), bei Vico und Gol de Sevi (Burnat, Cavillier, Abrezol f. 2!). — Sardinien!: Gapo S.Elia bei Cagliari (Moris, S. Sommier!), auf dem Monte Irgini (Ascherson und Reinhardt!); Gennargentu auf Punta Ludurreu und auf dem Monte Limbara (F. Cavara!). — Sizilien: bei Messina! (Herb. Winkler). Ob nicht Etikettenverwechslung? — Blüht vom April — Juli. Conspectus formarum 0. rigentis Lois. A. In omnibus partibus parce glanduloso-pilosa vel subglabra. Bracteae glabrae vel subglabrae. Corolla glabra. a. Altior — 38 cm alta. Squamae fusco-purpureae. Flores 20 — 27 mm longi Forma 1. typica. b. Minor, 12 — 18 cm alta, dense subimbricatim squamis atrofuscis appressis teeta. Flores minores, 11 — 17 mm longi Forma 3. nigricans. B. Tota copiosius pilosa. Bracteae copiose pilosae. Corolla ad labium superum copiose breviter glanduloso-pilosa .... Forma 2. corsica. Forma 1. typica G. Beck. — Altior — 38 cm alta, parce glanduloso-pilosa vel subglabra. Bracteae glabrae vel subglabrae. Squamae fusco-purpureae. Flores 20 — 27 mm longi. Corolla glabra. — Vulgata. Forma 2. corsica G. Beck in Fedde, Repert. XVIII (1922), 37. — Tota copiosius pilosa. Bracteae copiose pilosae. Corolla ad labium superum copiose breviter glandu- loso-pilosa. Corsica: bei Vico und am Col de Sevi, im Juni (Burnat, Cavillier, Abrezol!), auf der Serra bei Sostene, im Juli (Reverchon, in annähernder Form!). Forma 3. nigricans G.Beck apud Briquet in Fedde, Repert. III. (1906/7) 124 et XVIII. (1922) 37; Beguinot in Fiori e Paoletti, Fl. anal. d'Italia IV. 215. — Minor. Caulis humilis, 12 — 18 cm altus, in basi conspicue incrassatus, dense subimbricatim squamis in siccitate atrofuscis appressis tectus. Spica breviter cylindracea, scapum saepe aequans, floribus densissimis, 1 1 — 1 7 mm longis. Bracteae fuscoatrae, parce glanduloso- pilosae, glabrescentes. Corolla violacea, sicca fusca, subcoriacea, Antherae albae. Stigma laete citrinum. Corsica: in den Macchien auf Capo Ferolato bei Evisa, 900 — 1000 m, im Mai 1904 (Burnat, Gavillier, Abrezol!) auf Qenista Lobelii? 95. 0. anatolica Boissier et Reuter in Pinard, PI. Cariae exsicc. (1843), vidi speeim. orig. ; Reuter in DC. Prodr. XI. (l 847) 17; Boissier, Fl. Orient. IV. 504; G. Beck, Monogr. Orob. 192, t. III. fig. 58. — O. colorata C. Koch in Linnaea XVII. (1843) 291 (Vidi spec. orig.) = O. alba Steph. sec. autorem, 1. c. XXII. (1849) 663. — Caulis firmus, 18* 276 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. crassus, singulus vel plures aggregati, — 35 cm altus, basi incrassatus, ibidem dense, supra copiose squamatus, striatus, parce pilis lanuginosis praeditus vel subglaber, siccus atrofuscus. Squamae inferiores ovales, superiores oblongae acuminatae erectopatentes, plurimum glabrae, — 2 cm longae. Spica ovoidea vel cylindracea, multiflora et plurimum densissima, rarius in basi laxiflora, in apice rotundata, 4 — 15 cm longa. Flores erecto- patentes, 18 — 20 — 25 mm longi. Bracteae squamis forma aequales latae, flores longi- tudine aequantes vel superantes, copiose albo-pilosae vel-villosae, in spicae apice saepe comosae. Calycis partes antice alte connatae vel separatae, oblongae, inaequaliter bi- dentatae; dentes lati, acuminati, 3 — 5-, crassi-nervii, glanduloso-pilosi et margine ciliato- pilosi, tubum corollae longitudine aequantes vel superantes. Gorolla faucem versus am- pliata, supra staminum insertionem ventricoso-inflata, extus intusque in fauce dense glanduloso-pilosa et in labio supero lanuginoso-pilosa, dilute violaceaf?), sec. Bornmüller rubro-fusca, sicca fusca vel castanea, nonnumquam nigrescens; linea dorsalis tota in labio supero acrius curvata; labium superum galeiformiter fornicatum, carinatum, a latere visum acutum, integrum, subquadratum, lobis postea revolutis; inferum porrectum, subaequaliter trilobum, lobis ellipticis, rotundatis, acutis vel apiculatis, plicis magnis praeditum; laciniae omnes intus dense glandulosae, margine nunc repando nunc irregulariter inciso et denti- culato vel dente medio majore munito, longe ciliato-pilosae vel sublanuginosae albo-con- textae. Stamina paulo (3 — 4 mm) supra corollae basim inserta; filamenta infra in in- sertione dilatata et pilosa vel glabra, sub antheris plurimum copiose glanduloso-pilosa; thecae ovato-oblongae, longe saepe abrupte mucronatae, in sutura saepe breviter pilosae, siccae ochroleucae; pollen 25 — 30 fi\ Germen ellipsoideum, antice basi gibbosum; Stylus glaber, in stigmate copiose rarius parce glanduloso-pilosus ; stigma bilobum, postea bi- crure, lobis confluentibus velutinis, sulco transversali perductis, luteis vel sec. Bornmüller albidis. Capsula 10 — 11 mm longa. Semina 0,42 — 0,50 mm; cellulae testae reticulato- porosae. — Fig. \1F. Plantae nutrientes. Grescit ad radices Salviae acetäbulosae Vahl! (sec. Born- müller), S. cedronellae Boiss. (sec. Heldreich), S. hypoleucae Benth., S. polyadeniae Boiss. (sec. Bornmüller) et Salviae sp. (sec. Haussknecht). Orobanche anatolica Boiss. et Reut, breitet ihr Gebiet zwischen dem 28° und 49° östlicher Länge von Greenw. von den Gestaden Gariens durch Anatolien bis Armenien und bis zum Kaukasus sowie Kurdistan und Persien aus, erreicht auf dem Libanon bei 34° nördl. Breite die südlichsten und in Giscaucasien im Distrikte Kuban und Daghestan bei 44° 15' die nördlichsten Standorte. (Siehe die Karte 6 4 in: Die Pflanzenareale 1 . Reihe, Heft 7.) Giscaucasien: Distrikt Kuban bei Batalpaschinsk, im Mai (Lipsky!), Udobnasa (E.A.Busch!); Distr. Daghestan: bei Karanaj (Lipsky!), Awarsk auf dem Berge Gimri, bei 1 500 m Seehöhe, im Mai (Alexeenko!). — Transcaucasien: Abchasien bei Gassofschko, im April (Woronow und Alexeenko!); Ossetien, bei Balta, im Mai (Brotherus!); Georgien bei Tiflis, im Juni (Bayern!), in Wiesen am Fuße des Berges Sarial und bei Karass (Hohenacker!), bei Gunib in 1 800 m Seehöhe (Radde! angeblich auf Umbelliferen) ; Iberien (Wilhelms!); Batum im Distr. Artwin bei Usot im Mai (G. Woronow!). — Armenien (G. Koch!), Kharput bei Muradlii, im Juni (Sintenis!), bei Bakker Maaden (Noe). — Pontus galaticus: bei Tokat in 600 m Seehöhe auf Salvia acetabulosa Vahl, im Mai und bei Siwas (Vilajet Siwas) bei 1300 — 1400 m Seehöhe (Bornmüller!). — Cappadocien, bei Erd auf Schutthalden des Pelykartyny im Erdschias Dagh (Argaeus) im Juni 1902 (Zederbauer!) auf Salvial c. 2000 m Seehöhe. — Paphlagonien, bei Tossia, im Mai (Sintenis!). — Bithynien, bei Kadiköi nächst Skutari (Wiedemann!). — Phrygien, am Fuße des Berges Sultandagh ober Akschehir bei 1 100 m Seehöhe im Juni (Bornmüller, Krause!). — Garien (Pinard!), auf dem Berge Cadmus ober Colossa (nach Boissier). — Pisidien, bei Buldur (Heldreich in f. 1, 5!). — Lycien, bei Elmalu (nach Bourgeau). — Cilicien, bei Gorumsee in 4500' Seehöhe in Weingärten (Kotschy!), in der Schlucht Guzildere (nach Balansa). — Cappadocien, auf dem Berge Argaeus (Kotschy!); im östlichen Taurus bei Marasch 500 m Seehöhe (Ina Meinke!). — Syrien: Orobanche. 277 auf dem Berge Amanus ober Arsus und bei Beilan auf grasigen subalpinen Orten bis 6000' Seehöhe (Kotschy!), auf dem Libanon an südlichster Stelle bei 3 4 ° nördl. Breite (P. Herzog von Württemberg!). — Kurdistan: ober Schaklava auf dem Berge Kuh Sefin, in 900 m Seehöhe, im Mai auf Salvia acetabulosa Vahl! (Bornmüller!); auf dem Berge Piz Omar Gudrun (Haussknecht!). — Persien: Nordpersien, auf Hügeln bei Kaswin, in 1400 m Seehöhe auf Salvia polyadenia Boiss., im Mai (Bornmüller!), auf dem Eiburs im Gebiete Talkan (Talagon) ober Dschoistan, bei 2300 m Seehöhe im Juni auf Salvia hypoleuca Benth. (Bornmüller!), im Tale Gendjname am Elwend Gebirge (Pichler in f. 4!). — Westpersien: Prov. Irak-adschmi in der Wüste des Berges Kuh Schahsinde bei Suitanabad, im Juni (Th. Strauss!), hier auch f. 4! Gonspectus formarum O. anatolicae Boiss. et Reut. A. Gopiose pilosa. a. Flores magni, 20 — 25 — 27 mm longi. cc. Gorollae laciniae extus glanduloso-pilosae, in margine et in superficie interna plus minus articulato-pilosae . . Var. a. genuina. I. Filamenta in basi pilosa. 1 . Bracteae flores longitudine aequantes vel paulo superantes. * Spica densissima. Bracteae copiose glanduloso- pilosae, postea saepe glabrescentes . . . . F. 1. typica. ** Spica densa vel in parte basali laxiflora. Brac- teae albo-villosae F. 2. eriophylla. 2. Bracteae flores longe saepe duplo superantes, in spicae apice comosae F. 3. longifolia. II. Filamenta in basi glabra F. 4. gymnostemon. ß. Gorollae laciniae extus glanduloso-pilosae, in margine et in superficie interna copiosissime articulato-pilosae, in siccitate ibidem conspicue pilis albis articulato- pilosis contextae Var. ß. leucopogon. I. Corolla extus parce glandulosa. Laciniae labii inferi obtusae F. 7. vera. II. Corolla extus copiose glandulosa demum — 27 mm longa, fauce hiante. Laciniae labii inferi abrupte conspicue apiculatae vel acuminatae F. 8. Meinkeae. b. Flores parvi, — 18 mm longi. Bracteae albo-villosae. Spica densa. Filamenta in basi pilosa F. 5. imperfecta. B. Glabrescens F. 6. glabrescens. Var. a. genuina G. Beck. — Synonymia typi. — Corollae laciniae extus glanduloso- pilosae, margine et superficie interna imprimis faucis plus minus articulato-pilosae. — Vulgata. Forma 1. typica G. Beck, Monogr. Orob. 192, t. III, fig. 58 = O. anatolica Boiss. et Reuter, supra cit. (Specimina originalia et omnia alia non filamenta et stylum glabra demonstrant, sicut d. Reuter descripsit.) — Spica densissima. Flores magni, 20 — 25 mm longi. Bracteae copiose glanduloso-pilosae, postea saepe glabrescentes, flores longitudine aequantes vel superantes. Filamenta basi pilosa. — Vulgata. Auch unter dem Namen O. bractealis Steven mit breiteren Brakteen aus Iberien, von Steven gesammelt gesehen. Forma 2. eriophylla G. Beck, Monogr. Orob. 193. — Spica densa vel in parte basali laxiflora. Bracteae albo-villosae. In ceteris cum forma typica aequalis. — Cum typo. Forma 3. longifolia G. Beck, Monogr. Orob. 193. — Bracteae flores longitudine longe saepe duplo superantes, in apice spicae valde comosae. Cetera ut in forma 1 . — Hinc inde observata. 278 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Forma 4. gymnostemon G. Beck, Monogr. Orob. 193. — Filamenta basi glabra. Cetera ut in forma 1. Persien: bei Gendjaname (Pichler!); Westpersien: Prov. Irak-adschmi bei Suitana- bad auf dem Berge Schahsinde, im Juni (Th. Strauss!). Forma 5. imperfecta G. Beck, Monogr. Orob. 193. — Flores parvi, — 18 mm longi. Bracteae albo-villosae. Spica densa. Filamenta basi pilosa. Pisidien: bei Buldur (Heldreich!). Forma 6. glabrescens Post, Fl. of Syria and Palest. (1896) 604. — Glabrescens. Syrien: auf dem Berge Amanus (nach Post). — Nicht gesehen. Exsiccatae. — Alexeenko, Fl. Gauen. 12594! — Bornmüller, Iter anatol. III, n. 5401!; Iter Orient. (1889) n. 658!; Iter Pers.-turc. (1 892— 93) n. 1 647!, 3474!; Iter Pers. II. n. 7929!; idem PI. exs. Anat. Orient, n. 788b!. — Kotschy, PI. Syriae borealis n. 166! (ex monte Amano) et n. 29! (prope Beilan); Iter cilic. kurd., suppl. n. 1 67!; PI. ad Argaeum leetae (1859) n. 227!. — Sintenis, Iter Orientale (1889) n. 658!, n. 4149! Var. ß. leueopogon (Boissier et Haussknecht) G. Beck. — Gorollae laciniae extus glanduloso-pilosae, margine et superficie interna copiosissime articulato-pilosae, in siccitate ibidem conspicue pilis albis, articulato-pilosis contextae. Ludit: Forma 7. vera G. Beck. — 0. leueopogon Boissier et Haussknecht, Exsicc. (1865); Boissier, Fl. Orient. IV. (1879) 504; G. Beck, Monogr. Orob. 194. — Griseo-lanuginosa. Spica densiflora, semipedalis. Bracteae lanceolatae, acutae. Sepala oblonga, plurinervia, bifida, subulata, corollam longitudine subaequantia. Corolla tubuloso-infundibuliformis, superne vix ineurva, rubens, extus parce glandulosa. Labia ciliata, intus albo-lanuginosa; labium superum retusum; inferum lobis obtusis et intermedio submajore praeditum. Stamina infra quartam tubi partem inserta, ibique dilatata et hirta. Stylus glandulosus; stigma magnum, subexsertum, luteum vel flavidum. Gataonien: auf dem Berge Ssoffdagh in 4000' Seehöhe auf Carduus schmarotzend (Heldreich). — Nicht gesehen. Nota. See. autores corollae labiis intus dense albo-lanuginosis et margine ciliatis insignis, itaque ad O. anatolicam Boiss. et Reuter prope accedere videtur, sed propter descriptionem man- cam haud certe collocanda. Labia corollae pariter pilosa etiam O. major f. triehocheilon G. Beck ostendit. Forma 8. Meinkeae G. Beck. — O. leueopogon Boiss. et Hausskn. sec. Bornmüller in Herb. Berol. — Spica cylindracea, densi- et multiflora. Flores 2 1 — 2 7 mm longi. Corollae faux demum hians; corollae laciniae extus copiose glanduloso-pilosae, intus et ad mar- ginem versus dense articulato-pilosae demum albo-lanuginoso-contextae quasi mueidae (quod in siccitate optime observandum est), eae labii inferi abrupte conspicue apiculatae vel acuminatae. Calycis segmenta connata, eius dentes firme plurinervosi. Bracteae late lanceolatae. Filamenta in insertione conspicue dilatata et copiose pilosa, sub antheris glanduloso-pilosa. Antherae in sutura pilosulae. Stylus ad stigma et sub eo copiose glanduloso-pilosus. Kleinasien: östl. Taurus im Amanusgebirge bei 1000 — 1700 m (Ina Meinke im Herb. Berlin!) Grex 9. Cruentae G. Beck. Tribus Cruentae G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 135 et 195. — Ampliatae G. Beck in Haläcsy und Braun, Nachträge zur Fl. Nied.-Österr. (1882) 4 31. — Corolla typica lutea, ad limbum versus rubra, fusco-purpurea, in sicco saepe subatra, intus intensius colorata et nitens, supra staminum insertionem plus minus ampliata. Linea dorsalis aequaliter curvata, in medio dorso saepe subreeta, in labio supero declivis; faux ampla. Stamina in basi corollae vel paulo altius in quadrante infimo inserta. Germen in basi antica 3 5-gibbosum. Stigmatis lobi duo globosi, anguste confluentes, sulco tenui Orobanche. 279 transversali perducti, lutei et stylo rubro cincti, rarius snnguineo-purpurei. — Spec. n. 96 — 99. — Colore corollae splendente intusque obscuriore et nitente imprimis a grege Areuatis distinguenda est. — Fig. 1 7 A — D. Dispositio gregis Cruentarum. A. Stigmatis lobi plurimum lutei vel aurantiaci, saepe stylo rubes- escente, rubro aut purpurascente cincti (rarius atropurpurei). Flores erecto-patentes. a. Calycis dentes e basi triangulari subulato-acuminati, tubo corollae breviores. Gorolla campanulata, saepe ampla; linea dorsalis tota curvata vel in labio supero acrius curvata declivisque. Labium superum integrum. a. Stamina in basi corollae inserta. Laciniae labii superi breves vel majores; lacinia media labii inferi laterali- bus vix vel paulo major. (Europa calidior usque ad Gaucasum) 96. 0. gracilis. ß. Stamina 3,5 — 4 mm supra basim corollae inserta. La- ciniae corollae latae majores; lacinia media labii inferi lateralibus bis major et longior. (Regio mediterranea) 97. 0. variegata. b. Calycis dentes elongati, angusti, apice filiformes, tubum corollae longitudine aequantes. Corolla tubuloso-campanu- lata. Labium superum integrum vel plicato-bilobum, la- ciniis magnis latisque. Stamina 3 — 7 mm supra basim corollae inserta. Stigmatis lobi lutei, aurantiaci vel atro- purpurei. (Lusitania, Hispania australis, Africa bor. occid.) . 98. 0. foetida. B. Stigmatis lobi sanguineo-purpurei vel purpureo-violacei. Flores 10 — 17 — 22 mm longi. Gorolla anguste tubulosa, deinde horizontalis aut pronus curvata; linea dorsalis bis fracta in medio dorso subrecta vel curva. Stamina 1,5 — 2 — 3 mm supra basim corollae inserta. (Regio mediterranea) . . . 99. 0. sanguinea. 96. 0. gracilis Smith in Transact. Linn. Soc. IV. (l 797) 172; Willd. Spec. pl. III. 351; Wallr. Orob. gen. diask. 39; Reichenb. Icon. fl. Germ. XX. 92, t. 159; Grise- bach und Schenk in Linnaea (1852) 604; G. Beck in Haläcsy und Braun, Nachtr. zur Fl. Nied.-Österr. 131; G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 195; Fl. Nied.-Österr. 1082 et in Hallier u. Brand, Syn. Deutsch. Fl. 2094; Thome, Fl. Deutschi. 2. Aufl. IV. 199; Arcangeli, Gonsp. fl. Ital. ed. 2. 412; Guimaräes, Monogr. Orob. in Broteria III. (1903) 95; Rouy, Fl. France XI. 174; Goutinho, Fl. Port. 567; Hayek in Hegi, Illustr. Fl. Mitt. Europ. VI. 1 48, t. 245, flg. 2. — O. gracilis Willd. in Poiret, Suppl. dict. bot. IV. 202. — O. cruenta Bertoloni, Rar. it. pl. dec. 3. (1810) 56 et Fl. ital. VI. (1844) 430 (Vidi spec. orig. in Herb. Genuensi); Reichenb. Icon. crit. VII, flg. 903 (ex loco nat.), 35 et fig. 896 (sec. exempl. orig.); Gosson et Germain, Fl. des env. de Paris I. 308, Atlas t. XIX B (optime); Koch, Fl. Deutschi. IV. 430; Reuter in DG. Prodr. XI. 15; Grenier et Godron, Fl. franc. II. 629; Schlechtendal, Fl. Deutschi. XX, Heft 4, t. 6; 5. Aufl. t. 1743 (male); Pospichal, Fl. österr. Küstenl. II. 658; Lojacono Poj. Fl. Sic. II. 2. 160; Bubani, Fl. Pyren. I. 251; Grecescu, Fl. Rom. 448. — O. major Duby, Bot. Gall. II. (1830) 349 fide Ind. Kew. III. 373. — O. rapum var. affinis Duby 1. c. — O. du Dorichnium ligneux Vaucher, Orob. 46, t. 3 = O. Dorycnii suffruticosi Schultz in Flora (1830) Lit. Bl. 500. — O. du Genet germanique Vaucher 1. c. 39 = O. Genistae ger- manicae Schultz in Flora 1. c. — O. caryophyllacea F. Schultz, Beitr. (1829) 8, non Smith. — O. ülicis Des Moulins in Ann. sc. nat. 2. ser. III. (1 835) 71 = O. de ükx d'Europe Vaucher 1. c. 44 = 0. Ulicis europaei F. Schultz in Flora 1. c. = O. cruenta y. Ulicis Reuter in DG. Prodr. XI. 15 = O. gracilis var. ülicis Rouy, Fl. de France XI. (1909) 175; confer Schultz, Arch. 340; Grenier et Godron, Fl. franc. II. 629; Des 280 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Moulins, Cat. rais. phan. de la Dordogne, suppl. (4 859) 175; Lamotte, Prodr. fl. plat. centr. (1881) 57 1 etc. — 0. vulgaris Gaudin, PI. Helv. IV. 176, t. 2. (excl. var. (t); non Poiret. — 0. vulgaris Noulet, Fl. Sous Pyren. (i 837) 484; non Poiret. — 0. Lobelii Noulet 1. c. 481 sec. Grenier et Godron. — 0. Noeana Nyman, Consp. fl. Europ. (4881 ?) 558 p. p. (0. condensata Koch certe est planta Morisiana, conf. Herb. Berol.). — ?0. du genet cendre Vauch. I.e. 41 = 0. Oenistae einereae Schultz in Flora 1. c. — 0. Illicis Haens. in Bot. Zeit. IV. (1846) 313 sphalm. fide Ind. Kew. III. 373. — 0. Ulicis Haens. ex Willkomm in Bot. Zeit. 1. c. — 0. grandiuscula Moris, Diagn. stirp. Sard. (1857) 2 et Fl. Sard. III. (1858/1859) 246 ex Sardinia. — ? 0. Welwitschii Nyman 1. c. 562 = 0. gracilis Welwitsch, Exs. fl. Lusit. anni 1844 ex Lisboa. — 0. Coronillae Emeri Noe, Exsicc. n. 97. — 0. Levieri Lojacono, Gontr. fl. Sic. (1883) 14 fide Ind. Kew. III. 373. — 0. fulgens Spruner Exsicc. Graec. ! — Catodiacrum cruentum Dulac, Fl. Haut. Pyren. (1867) 371, fide Ind. Kew. — Caulis gracilis vel firmus — 60 cm altus, basi incrassatus, flavus, rubescens vel purpurascens, siecus striatus, glanduloso-pilosus rarius villosus, infra dense supra minus squamatus. Squamae inferiores ovales, glabrae, superiores oblongae, acuminatae, glanduloso-pilosae vel villosae, rarius glabrescentes, 2 cm longae. Spica plurimum ovoidea densiflora, postea cylindracea, basi vel tota laxi- flora, plurimum multiflora, apice acuminata vel rotundata. Flores erecto-patentes vel patentes, sessiles rarius inferi pedicellati, 1 — 2,5 cm longi. Bracteae squamis superis aequales, flores longitudine aequantes rarius superantes vel iis breviores, in spicae apice saepe spiraliter circa rhachim tortae et comosae. Calycis partes liberae rarius antice saepe in eiusdem spicae floribus connatae, ovales, plus minus profunde inaequaliter bi- dentatae rarius integrae, lobis in lateribus saepe auetae; dentes acuminati vel apice sub- ulati, divergentes, 3 plurinervii, glanduloso-pilosi, corollae tubum longitudine aequantes vel breviores. Corolla campanulata, ampla, supra staminum insertionem i. e. paulo supra basim antice valde ventricosa, pronus curvata, cerino-flava et extus in labio supero et in nervis vel subtota rubra vel purpurascens, intus frequenter purpurea et sicca atro- brunnea, rarius tota cerino-flava, extus plus minus glanduloso-pilosa, intus glabra nitensque ; linea dorsalis tota aequaliter curvata; labium superum integrum vel plicato-emarginatum, subfornicatum, carinatum, lobis porrectis postea revolutis brevibus rarius latioribus; in- ferum lobo medio paulo majore praeditum et lobis primum scutelliformibus, lateralibus suberectis ac plicis magnis extus sulcos profundos formantibus instruetum; laciniae omnes rotundatae, margine plicato vel undulato inaequaliter denticulato saepe inciso-glanduli- ferae. Stamina oblique basi corollae vel paulo supra inserta; filamenta glandula parva neetarifera supra insertionem cineta, infra incrassata et saepe sulcata, ibidem plus minus pilosa, supra glanduloso-pilosa vel glabrescentia ; thecae oblongae, breviter acuminatae et mucrone interdum curvato praeditae, in sutura parce papilloso-pilosae, siccae dilute fuscae; pollen 25 — 30 p. Germen cylindraceum vel ovoideum, in basi rubescente antice trigibbosum; Stylus cum germinis apice glanduloso-pilosus, sub stigmate magis curvatus, ac rubescens, stigma colore sanguineo vel purpurascente cingens, rarius cum stigmate concolor; stigma bilobum, postea saepe bicrure; lobi globosi, anguste confluentes, sulco angusto transversali perdueti, velutini, flavi, lutei vel aurantiaci, post anthesim exserti. Capsula calycem superans, styli basi incrassata apiculata, 12 — 15 mm longa; semina 0,4 — 0,5 mm longa; cellulae testae valde convexae, arete reticulato-porosae. Odor plus minus jueunde caryophyllaceus. — Fig. \1 A — G Plantae nutrientes. 0. gracilis Sm. Leguminosas modo exsugit, var. Spruneri autem etiam Cistos invadit. Hae sunt nutrices ( ! cum Orobanche conjunetas a me visae) : Gytisus austriacus L.!, C. argenteus L.!, C. elongatus W. K.!, G. hirsutus L.!, C. nigri- cans L. (sec. Maly), G. complicatus Brot. (= Adenocarpus intermedius DG.; confer L. Anderlind in Forstl. naturw. Zeitschrift (1898) 103, cum tribus icon.; inchoata, propterea dubia, an 0. variegata Wallr.?); Coronilla Emerus L. !, G. juncea L.!, G. mi- nima L. (sec. Lamotte), G. variah. (sec. Boh. Fleischer); Dorycnium herbaceum Vill.!, D. suffruticosum Vill.!; D. hirsutum Ser. (sec. Freyn); Erinacea pungens Boiss. (sec. Hackel) hispanica (sec. Guimaraes); Genista acanthoclada DG.!, G. cinerea DG. Orobanche. 281 (sec. Vau eher), G. falcata Brot. (sec. R. da Gunha apud Guimaräes), G. ovata W. K. (sec. Pancic), G. pilosa L.!, G. radiata Scop. (sec. Pancic), G. sagittalis L.!, G. scor- pius DG. (sec. Guimaräes), G. triacanthos Brot. (sec. R. da Gunha, Welwitsch, Daveau et al. apud Guimaräes), G. tinetoria L.!, Hippocrepis comosa L. ; Lotus corniculatus L.!, L. villosus Thuill.!; Lathyrus pratensis L. (sec. Tommasini); Medi- cago sufruticosa Ram. (sec. Guimaräes); Melilotus officinalis Desr. (sec. Malvezin); Onobrychis sativa L.!; Petteria ramentacea Presl!; Pterospartum tridentatum Spach (sec. R. da Gunha apud Guimaräes); Retama sphaerocarpa Boiss. (sec. Daveau apud Guimaräes); Sarothamnus grandiflorus Webb (sec. R. da Gunha apud Gui- maräes); Spartium junceum L. !; Tetragonolobus siliquosus Roth (sec. Caflisch); Trifolium alpestre L. !, T. medium L. !, T. pratense L.!; TJlex nanus Sm. ! Gerte falso nominantur nutrices: Buphtalmum salieifolium L. (fide Gortani, Fl. Friul. II. 365, f. panxantha), Eedera helix L. (sec. Reichenbach f.), Teucrium chamae- drys L. (sec. Bertoloni), Thymus spec. (sec. Hruby, in Österr. bot. Zeit. [1917] 26 4), Smilax aspera L. (fide Bubani, Fl. Pyr. I. 251), Pulicaria odora (fide Guimaräes). — Var. Spruneri crescit ad radices Cistorum, ut in C. ladanifero Sm. (sec. Reuter) et in Spartio junceo L. (sec. Winkler). 0. gracilis Sm. wächst durch das ganze wärmere und südliche Europa vom Atlantischen Ozean bis zum Schwarzen Meere, überschreitet aber weder in Frankreich noch im Deutschen Reiche den 50. Grad nördl. Breite. Außerdem ist sie an wenigen Orten in Transkaukasien gefunden worden. Die Var. Spruneri ist hingegen nur in den Mittelmeerländern Südspanien, Nordafrika und Griechenland beobachtet worden. (Siehe die Karte 69 in: Die Pflanzenareale 1. Reihe, Heft 7.) 0. gracilis blüht im Sommer bis in den Herbst, in den wärmeren Lagen auch schon im April, Mai. Gibraltar (Wolley Dod n. 1669!). — Portugal! (Alemdouro transmontano, Coimbra, Beira meridional, Arentella). — Spanien! Sevilla bei Grazalema (Reverchon), Andalusien, Estremadura, Granada bei Dornajo in der Sierra Nevada, Gravalana!, Gastilien!, Murcia, Valencia, Aragonien, Navarra. — Im Süden und Westen von Frankreich!: Haut. Pyrenees (Bareges), Pyren. orient. (Mt. Louis), Gironde (Bordeaux), Loire et Gher (Cheverny, Sarge), Calvados (Vire), Seine et Oise, Mantes, St. Germain en Laye, Seine (Paris), Vienne (Montmillon), Dordogne (St. Genies, Bergerac), Savoy (Sossy), Haute Savoye (Mt. Saleve), Herault (Sattes, Gette), Var (La Farlede). — Schweiz! Geneve (Chancy, Arellebot, Bois de Lossy, Veyrier), Waadt (Vevey, Bex, Orbe, Aigle), im Jura, Freiburg (Champ Vallon bei Bulle), Wallis, Tessin (Lugano, Locarno, Mte. Generoso), Graubünden (Brusio, St. Romario, Puschlav), Zürich. — Liechtenstein (Beck). — Vorarlberg. — Tirol! verbreitet (Mieders, Innsbruck, Hall, Kitzbühel, Kufstein, Lienz). — Südtirol! im Eisacktale, bei Brixen, im Villnöstale — 1430 m Seehöhe (Heimerl), im Valstale, bei St. Vigil bei Enneberg, um Sexten, Schluderbach, Ratzes, Bozen, bei St. Ulrich im Grödnertale, um Ampezzo, San Martino di Castrozza, im Vintschgau, bei Gles, Tione, Terlago, im Valsugana, um Riva, auf dem Monte Baldo u. a. 0. — Deutschland! im südlichen und mittleren Bayern (bei Hohenschwangau, Schongau, Partenkirchen, Mitten- wald, München, Berchtesgaden, Königssee, Freilassing, Augsburg, Regensburg, Passau, nördlich bis Streitberg und bis zum bayrischen Wald, 49° 50' nördl. Br.), auf dem Schachen bis 1780 m Seehöhe, dann bei Neuburg an der Donau bei Ried; auch bei Meißen in Sachsen! (Etikettenverwechselung?). — Salzburg! um Saalfelden, Lofer, Loferer Alm und Crubhörndelspitze, Frohnwies, Aigen, Salzburg, Glanegg, zwischen Salzburg und Berchtes- gaden, auf dem Untersberg, um Groß Gmain). — Ober-Österreich! um Wels, Linz, Schwertberg, im Gosautale. — Nieder- Österreich! verbreitet; auf dem Semering, um Gloggnitz, Ternitz, Baden, Mödling, Kalksburg, Wien, im Wienerwalde, Bisamberg, bei Krems, Kottes, Hainburg, Deutsch Altenburg, im Burgenlande, um Neusiedl u. a. O. — Mähren. — Böhmen, um Zavist an der Moldau (Herb. Sterneck!), nach Celakovsky auch unter dem £där bei Ghudenic vorübergehend. — Steiermark! verbreitet, Aussee, Admont, Judenburg, Graz, Kremserkogl bei St. Anna, St. Peter-Freyenstein. — Kärnten! zwischen Otting und Pirkach bei Ober Drauburg — 1550 m Seehöhe (Beck), an den 282 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Abhängen des Hochstadl (Beck), in der Umgebung von Villach wie bei Judendorf, Bad Villach, an der Villacher Alpe, bei Faak, Annabichel bei Klagenfurt, im Loibltale, bei Ferlach, in den Gailauen, bei Feistritz an der Drau, um Tiffen, bei Burgstall, Eberstein, im Görschitztale (Beck). — Südsteiermark! um Römerbad. — Krain! um Weißen- fels, Sagor, Cernuce, Laibach, Ratschach, Dobrava, Wocheiner Feistritz, Dobrava, auf der Grna Prst (Beck) u. a. 0. — Istrien! verbreitet, Flitsch, Tolmein, auf dem Kuk bei Woltschach, auf dem Mte. Santo bei Görz, auf dem Mte. Medea im Friaul (Beck), um Triest, Miramare, Pola, auf dem Mte. Magiore bei Icici (Ginzberger), bei Volosca. — Auf den Quarnero Inseln! Krk, Gres, Lossinj, Rab bei Paludo (Morton). — Groatien! um Agram, Garlovac, auf dem Kiek bei Ogulin (Beck), um Rijeka, auf dem Trsat, bei Senj, Sv. Kriz, im Velebit-Zuge wie auf der Visocica bei 1500 — < 600 m See- höhe (Degen, B. Watzl), um Jablanac, auf dem Siljevo brdo bei Sugarska Duliba, zwischen Bag und Ribarica (Degen), Metla bei Ostarija, auf dem Goli vrh ober Brusani (Degen). — Dalmatien! auf der Insel Pago, Lesina (Hvar) und Lissa (König Friedr. August II. von Sachsen). — Slowakei! Theben, Preßburg. — Ungarn! Gran, im Com. Pest-Pilis, auf dem Pilishegy bei St. Kereset (Degen), Szanto, Lugos, Com. Vas um Güns, Com. Zala. — Vojvodina! Semlin, Vrsac, Bäziäs, Deliblat, Gerebenc. — Banat! Oravica, Mehadia, Orsova, Svinica. — Siebenbürgen! Hermannstadt, Klausen- burg, Erdely, Kronstadt. — Serbien! auf dem Arvala bei Belgrad (K. Maly), Djurdjevo brdo bei Jagodina, Ivica (Pancic), auf dem Rtanj (Adamovic), bei Dobropolje (Dörfler). — Bosnien! verbreitet Novi, Travnik, auf dem Vlasic (Beck), Zenica, Vares (Sendtner), Zvijezda PI. (K. Maly), um Trnovo (Beck), auf der Vucia PI. (K. Maly), um Sarajevo, auf dem Trebevic* — 1580m Seehöhe, bei Pale, in der Zagorje, Zelengora, auf der Treskavica, Gola Jahorina, Romanija (Beck, Fiala, K. Maly), Husad PI. bei Jelec, Todor PI. (Van das), um Visegrad (Maly), Jaice, auf der Lisina (Beck), auf der Tikva in der Vranica PI. (Beck), auf der Klekovaca (Fiala). — Hercegovina! im Neretva Tale (K. Maly), auf der Prenj Planina bis 1750 m Seehöhe (Fiala), Plasa PI. (Fiala), um Mostar (Beck, Pichler), auf dem Velez, hier auf Petteria ramentacea (Beck), Podvelez (Pichler), Baba PI. (Hawelka). Novipazar, bei Prijepolje (P. Zahlbruckner!). — Türkei! Kacanik. — Grna Gora! Rieka, Vir (Beck), Niegus, Lastva, Strni dol (Roh- lena), Orlov Krs (Bierbach), auf dem Durmitor bei 1700 m Seehöhe (Reiser, Roh- lena). — Albanien, auf dem Shljeb bei Potsch bei 1400 m (A. Penther!). — Bulgarien! auf dem Vitos und Balkan bei Petrovhan (Velenovsky), bei Lovec (Uru- moff), Trojan Balkan (Urumoff), Belovo Balkan (Skropil), Stanimaka usw. — Beß- arabien! bei Tatar bunar (Zelenetzki). — Macedonien! bei Allchar (Hoffmann); auf der Vitosa Plan, bis unter den Gipfel Cernij Vrch bei 2000 m Seehöhe, auf der Rila Plan, ober Edigeol in ca. 2600 m Seehöhe (F. A. Noväk). — Griechenland! auf dem Pentelikon, Hymittos, Parnes bei Dekeleia, auf der Insel Euboea bei Kymi, in Epirus bei Kestoration, Argolis bei Nauplia, auf der Insel Creta bei Zulatika in Gortynien (Heldreich). — Italien! verbreitet, häufig in Ligurien von S. Remo bis Genua, um Verona, Treviso, Venezia, in Toscana bei Versitia, Firenze, Vallombroso, in Neapel auf den Stabianer Bergen, Capri, um Avellino in Campanien, auf dem Mte. Gargano, in den Abruzzen auf dem Mte. St. Maria di Pagliano bei Isola del Gran Sasso (Rigo), um Villa Vallelonga u. a. O. — Sardinien. — Corsica. — Nach A. Bennett (in Trans. Edinb. soc. XIX. [1893] 585 — 586) soll sie auch in Schottland um Oban in der Grafschaft Argyleshire gefunden worden sein, wohin sie nur verschleppt wurde. Asien. Transkaukasien! Chasmi östlich von Tiflis (Hohenacker), bei Borshom in 900 — 1200 m Seehöhe im Juli (Akinfiew), in Kachetien (nach Hohenacker, Radde). Die Var. Spruneri sah ich aus: Algerien (Oran, Mostagana), Arentella in Por- tugal! (Welwitsch); Spanien! Gibraltar, Algeciras, Cadix, Sevilla, Gracalema, Ronda, C. de S. Cristobol bei Calaceite, Jaen, Navalmorales in Aragonien (Loscos); Griechen- land! auf dem Parnethe, Pentelikon in Attika, Chelmos in Arkadien u. a. O., Insel Agina; Cerigo, Argolis bei Nauplia, Mykenae. — Nach Ball ist sie auch in Marokko Orobanche. 283 auf dem Beni Hosman bei Tetuan (ob nicht 0. tetuanensis ?) und nach Grisebach auf dem Peristeri in Mazedonien beobachtet worden. Conspectus varietatum et formarum 0. gracilis Sm. A. Corolla 15 — 25 mm, plurimum 20 mm longa; lobi labii superioris plurimum breves, conspicue latiores quam alti, rarius majores (altiores). Filamenta supra glanduloso-pilosa Var. ct. typica. a. Corolla normaliter colorata, i. e. cerino-flava et plus minus in nervis et in parte supera rubra vel pur- purascens, intus plurimum obscurius colorata sanguineo- purpurea, rarius tota subatropurpurea. Stigma luteum, stylo rubescente vel sanguineo cinctum. cc. Flores 30 — 32 mm longi F. 1. ingens. ß. Flores 20 — 27 mm longi. Laciniae corollae saepe majores latioresque. 1. Stamina 2 — 3 mm supra basim corollae inserta. \. Flores 22 — 27 mm longi. Calycis segmenta bidentata * . . . F. 2. megista. 2. Flores 20 — 22 mm longi. Calycis segmenta integra F. 3. Hackelii. II. Stamina ad basim corollae inserta. \. Flores 25 mm longi F. 4. orgeia. 2. Flores 20 mm longi. Corolla obscure colorata; laciniae magnae lataeque, media labii inferi lateralibus major F. 5. latiloba. y. Flores circ. 20 mm longi. I. Calycis partes plus minus profunde bidentatae. 1. Bracteae floribus breviores vel eos aequan- tes. Calycis dentes plurimum latiores et bre- viores. * Faux corollae aperta ; labium inferum patens. Stigma et stamina vix exserta. f Corolla plurimum longior quam lata. O Plus minus glanduloso-pilosa vel glan- duloso-villosa. A In omnibus partibus imprimis in bracteis et calycibus longe glan- duloso-villosa F. \ 8. trichota. AA In omnibus partibus plus minus sed brevius glanduloso-pilosa; co- rolla saepe glandulis subsessilibus munita. □ Laciniae corollae plurimum in- aequaliter denticulatae. X Corolla cerinoflava in nervis et ad labium superum plus minus rubescens vel san- guinea, sicca plurimum fusca. Caulis flavus vel rubes- cens. Calycis partes pluri- mum luteolae. — Spica multiflora. I Spica apice acuminata, 284 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. subdensiflora, tota vel basi modo laxiflora . F. 7. conica. || Spica apice rotundato- obtusa. X Spica cylindracea, elongata, densi- vel saepius laxiflora. Caulis firmus vel gracilis, elongatus F. 8. polyantha. XX Spica subovoidea, coarctata, floribus densissimis munita. Corolla saepe atro- purpurea .... F. 9. humilis. — Spica pauci- et laxiflora. Caulis saepe humilis . F. 10. gracilis. | Calycis dentes latiores, acuminati vel subulati, corollae tubo breviores F. 6. communis. || Calycis dentes an- gustissimi , subfilifor- mes, corollae tubo sub- longiores F. 21. filiformis, X X Corolla excepta basi plus minus sanguineo-purpurea, in siccitate atropurpurea. Caulis rubescens vel sub- purpureus. Calycis partes obscure coloratae. . . . F. 16. atrantha. DD Laciniae corollae denticulato- incisae vel dente majore medio praeditae F. 19. dentiloba. OO In omnibus partibus glabrescens. Co- rolla parce glanduloso-pilosa, glabres- cens, sicca plurimum obscure colorata, saepe atropurpurea et nitidula. . . F. 17. psilantha. ff Corolla circ. 20 mm longa, tarn longa quam lata vel brevior, late campanu- lata F. 15. ampla. ** Faux directa, late hians; labium inferum deflexum, lacinia media lateralibus bis lon- giore. Stigma et stamina exserta. Flores 18 — 20 mm longi. Labium superum in adspectu laterali propter lacinias revolutas subacutum F. 12. hians. 2. Bracteae flores superantes. Calycis dentes angustiores et longiores F. 20. longesquamata. II. Calycis partes pro maxima parte integrae vel lobis lateralibus obtusiusculis modo auctae, nunc angustiores F. 22. unidentata. ö. Flores minores, 12 — 15, summo 17 mm longi. I. Flores 10 — 17 plurimum 15 mm longi. Spica laxiflora. Faux minuta. Stigma et stamina inter- dum longe exserta F. 1 1 . exandra. Orobanche. 285 II. Flores 1 4 — 1 5 mm longi. Caulis nunc gracilis humilisque, nunc elongatus. Spica laxiflora rarius multiflora F. 13. elachista. III. Flores 12 mm longi. Corolla breviter campanu- lata, vix longior quam lata. Stylus exsertus. . F. 14. brevissima. b. Corolla saepissime tota cum planta citrina vel cerino- flava (rarius albido-flavescens), intus concolor. Stigma flavum vel luteum, stylo concolori cinctum . . . . F. 23. panxantha. c. Corolla albida, in parte superiore intense violacea. Stigma album, rubromarginatum. Filamenta in basi parce pilosa F. 24. albo-violacea. B. Corolla magna, 20 — 25 mm longa, rarius minor; lobi labii superi saepe latiores, nervis obscuris reticulatis per- ducti. Filamenta supera parce glanduloso-pilosa, altera labii superi saepe subglabra, infra plus minus pilosa. Caulis firmus, crassus, saepe copiose et late squamatus. Spica cylindracea, multiflora, subdensiflora Var. ß. Spruneri. a. Bracteae calycesque dense glanduloso-pilosae, quasi pellitae. a. Corolla longior quam lata F. 26. pellita. ß. Corolla tarn longa quam lata, amplissima. ... F. 25. breviflora. b. Spica ovoidea, densiflora. Bracteae parce glanduloso- pilosae vel subglabrae. Corolla 10 — 17 plurimum 1 5 mm longae. Filamenta infra parce et breviter pilosa . . F. 27. strobilacea. C. Corolla ampla, 18 — 20 mm longa, atropurpurea. Filamenta glaberrima. Stylus copiose glanduloso-pilosus . .... Var. y. Wagneri. Var. «. typiea G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 196. — Synonyma supra citata. — Corolla 15 — 32 mm, plurimum 20 mm longa, normaliter cerino-flava et plus minus in nervis et in parte supera rubra purpurascensve, intus plurimum obscurius colorata san- guineo-purpurea, rarius tota subatropurpurea vel unicolor citrina vel cerino-flava raris- sime albida et supra violacea; lobi labii superi plurimum breves, conspicue latiores quam alti, rarius majores (altiores). Filamenta basi plus minus pilosa, supra glanduloso-pilosa. Vulgata. Ludit: Forma 1. ingens G. Beck in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 37. — Flores maximi, 30 — 32 mm longi. Corolla normaliter colorata. Ligurien: bei S. Remo, Via Taggia e Cercina, Costa dei frati, im Juni 1894 (Bicknell!). Auch anderswo in annähernder Form. Forma 2. megista Guimaräes, Mon. Orob. in Broteria III. (1903) 97. — Caulis crassior, parce squamatus. Spica magna, multiflora, prius densa, dein laxiflora. Corolla longior quam lata, maxima, 22 — 27 mm longa, in fauce intense atra cum labio superno magis dilatata lobisque reflexis. Filamenta inferne valde pilosa, superne dense glanduloso- pilosa, supra basim corollae 2 — 3 mm alte inserta. (Guimaräes). Portugal: im Distrikt Alemdouro transmontano und Beira meridional an mehreren Orten (Guimaräes). Forma 3. Hackelii G. Beck. — Caulis 32 — 34 cm altus, basi vix incrassatus, copiose squamatus, rubro-fuscoviolaceus. Spica densi- et submultiflora, 8 — 9 cm longa; bracteae floribus subbreviores; corolla 20 — 22 mm longa, in siccitate rubiginosa, intus obscure castanea; calycis segmenta e basi oblonga sensim subulato-acuminata, tubo corollae breviora. Stamina 2 — 3 mm supra basim corollae inserta. Spanien: in der Sierra Nevada auf dem Dornajo auf Erinacea pungens Boiss. im August 1876 (Hackel!). Forma 4. orgeia G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 198. — O. versicolor Welwitsch, Fl. lusitan. exsicc. n. 398, non Schultz! — Firma, spica densi- et multiflora. Corolla 286 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. maxima, 22 — 25 mm longa, plus minus obscure in limbo atropurpureo-colorata; laciniae corollae saepe majores (altiores) et intense coloratae. Stamina ad basim corollae inserta. Ab 0. variegata Wallr. bracteis non villosis, corollae laciniis minoribus, staminibus pro- fundius insertis, vestimento filamentorum distinguitur. Ungarn, Istrien, Italien, Portugal u. a. 0. Forma 5. latiloba G. Beck in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 37. — Flores 2 cm longi; corolla obscure colorata, laciniis magnis latisque, media labii inferi conspicue majore. — Formae priori affinis. Vojvodina, bei Versac, im Juni (J. Wagner im Herb. Degen!). Forma 6. communis G. Beck. — Caulis flavus vel rubescens. Flores circ. 20 mm longi; bracteae floribus breviores vel eos longitudine aequantes; calycis partes plurimum latiores et breviores, plus minus bidentatae, plurimum luteolae ; corolla plurimum longior quam lata, plus minus glanduloso-pilosa vel -villosa, cerinoflava, in nervis et labio supero plus minus rubescens vel sanguinea, sicca plurimum fusca; faux corollae aperta, labio infero patente et laciniis plurimum inaequaliter denticulatis. Stamina ad basim corollae inserta. Stigma et stamina vix exserta. — Vulgata. Forma 7. conica G. Beck, Monogr. Orob. (4 890) 197. — ? 0. du Genet des tein- tures Vauch. Orob. (1827) 37, t. 1 = 0. Genistae tinctoriae Schultz in Flora (1830) Lit. Blatt, Ann. der Gewächsk. 500 (excl. syn.) — O. cruenta Genistae Schultz 1. c. — Spica subdensiflora vel laxiflora, in apice acuminata. In ceteris ut prior. — Vulgata. Forma 8. polyantha G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 197. — Spica apice rotundato- obtusa, multiflora, elongata, densi- vel saepius laxiflora. Caulis firmus vel gracilis, elon- gatus. In ceteris ut f. 6. — Vulgata. Forma 9. humilis G.Beck in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 37. — Spica sub- ovoidea, coarctata, apice rotundata, floribus densissimis. Cetera ut in f. 6. Kroatien: auf der Visocica im Velebitgebirge bei 1600 m Seehöhe, im Juli (B. Watzl in Herb. Univ. Wien). Forma 10. gracilis G. Beck, Monogr. Orob. 197. — O. gracilis Smith 1. c. — Spica pauci- et laxiflora. Caulis saepe gracilis. In ceteris ut f. communis. — Ubique cum typo. Forma 11. exandra Guimaraes, Mon. Orob. in Broteria III. (1903) 95. — Scapus perexilis. Spica laxa, interdum multiflora. Flores 10 — 17 crebrius 1 5 mm longi. Corollae linea dorsalis aequaliter vel pronus curvata, fauce minuta instructa. Filamenta 1,5 mm supra basim corollae inserta; antherae et stigma interdum longe exserta. Portugal: an mehreren Orten auf Genista falcata Brot, und Sarothamnus grandv- flora Webb. (Guimaraes), aber auch anderswo unter der normalen Form. Forma 12. hians G. Beck. — Flores 18 — 20 mm longi. Faux corollae directa, late hians; labium inferum deflexum, lacinia media lateralibus bis longiore. Labium superum in adspectu laterali propter lacinias revolutas subacutum. Stigma et stamina exserta. Hin und wieder unter dem Typus. Forma 13. elachista G. Beck, Monogr. Orob. (i 890) 198. — O. gracilis v. parvi- flora G. Beck in sched. et apud Marchesetti, Fl. Trieste (1896/97) 419. — Caulis nunc gracilis et humilis, nunc elongatus. Spica laxiflora rarius multiflora. Corolla minima, 14 — 15 mm longa. Segmenta calycis interdum pro parte subintegra. Nicht selten unter dem Typus. Forma 14. brevissima G.Beck in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 37. — Corolla 1 2 mm longa, breviter campanulata vix longior quam lata. Stylus exsertus. — Affinis formis praecedentibus, videtur lusus nanus formae amplae. Kroatien: auf dem Trsat bei Rieka (Fiume) auf Cytisus argenteus L.! und Hippo- crepis comosa L. (Beck). — Italien: auf dem Monte Avellino, im Juni (A. Trotter!). Forma 15. ampla G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 197. — ? O. du Genet sagitte Vaucher, Orob. (1827) 40 = O. Genistae sagittalis Schultz in Flora L. B. Ann. d. Ge- wächsk. 500. — Corolla circ. 20 mm longa quam lata, vel brevior. — Frequenter obvia. Orobanche. 287 Forma 16. atrantha G.Beck. — Corolla excepta basi plus minus sanguineo- purpurea, in siccitate atro-purpurea. Gaulis rubescens vel subpurpureus. Calycis partes obscure coloratae. Cetera ut in typo. — Hinc inde observata. Forma 1 7. psilantha G. Beck, Monogr. Orob. (4 890} 1 97. — 0. Wierzbickii Schultz in Flora I. (1845) 324 sine descriptione (vidi orig.) = 0. cruenta var. G. Schultz in Heuffel, Enum. pl. Banat. in Verh. zool.-bot. Ges. (1858) 171 p.p. — 0. platystigma Reichenb. Exs. n. 2547, non Icon. fl. Germ. p. p. — 0. cruenta var. gldbra Willk. Prodr. fl. Hisp. II. (1870) 621 ; non Gaud. — ? 0. gracilis Sm. var. gldbriuscula Strobl, Fl. Nebrod. in Flora (1885) 640. — In omnibus partibus glabrescens. Corolla parce glanduloso-pilosa, glabrescens, sicca plurimum obscure colorata; saepissime atropurpurea et nitidula. — Non raro obvia imprimis in terris australibus. Forma 18. trichota G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 197. — In omnibus partibus imprimis in bracteis et calycibus glanduloso-villosa. Rarius occurrit. Forma 19. dentiloba G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 197. — Laciniae corollae saepe majores, denticulato-incisae vel dente majore medio praeditae. — Raro. Forma 20. longesquamata G.Beck, Monogr. Orob. (1890) 197. — Bracteae flores superantes. Calycis dentes angustiores et longiores. — Rarius observata. Forma 21. filiformis G. Beck in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 37. — Bracteae floribus breviores. Calycis dentes angustissimi, subfiliformes, corollae tubo sublongiores. Cetera ut in f. gracilis. Krain: bei Cernuce, im August 1906 (Beck). Forma 22. unidentata G. Beck. — Spica cylindracea, multiflora, paulo laxiflora. Flores 17 — 19 mm longi. Calycis partes plurimum integrae, dentibus tubum corollae longitudine aequantibus. Tubus corollae 5 mm modo latus. Bulgarien: auf der Vitosa Planina an grasigen Stellen zwischen Crna Skala und Kamici ober Knazevo bei 1400 m Seehöhe im Juli (F. A. Noväk!). Forma 23. panxantha G.Beck, Monogr. Orob. (1890) 198. — O. concolor Bo- reau, Fl. centre de la France II. (18 40) 344; non Duby; Gren. et Godr. Fl. franc. II. 630. — O. cruenta ß. citrina Cosson et Germain, Suppl. au Cat. rais. des plantes des envir. de Paris (1843) et Fl. envir. de Paris I. (1845) 309; Reuter in DC. Prodr. XI. 16 (excl. syn.); non Dietrich. — O. gracilis ß. citrina Arcang. Consp. fl. Ital. ed. 2. (1894) 412; Rouy, Fl. France XI. (1909) 176 = Hayek, Fl. Steierm. II. (1912) 225. — O. citrina (Coss. et Germ.) Nyman, Consp. fl. Europ. (1881) 558, fide Ind. Kew. III. 372; non Dietrich. — Corolla saepe tota cum planta citrina vel cerino-flava rarius albido-flavescens, intus concolor. Stigma flavum vel subaureum, stylo concolore cinctum. — Raro observata. Forma abnormis spicis duabus connatis = var. bispicata Noulet, Fl. Sous-Pyren. (1837) 484. Forma 24. alboviolaeea G. Beck et Erdner in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 37. — Corolla albida, in parte superiore intense violacea. Stigma album, rubro marginatum. Filamenta in basi parce pilosa. Bayern: bei Neuburg an der Donau nächst Ried, 1907 (Erdner!). Var./?. Spruneri (Schultz) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 198, t. III, fig. 59(2). — ?0. du Spartium joncier Vaucher, Orob. (1827) 42 = O. Spartii juncei Schultz in Flora (1830), Annal. der Gewächsk. 500. — O. Spruneri F. G.Schultz in Flora XXVI. (1843) 130 (vidi ex. orig.); Reuter in DC. Prodr. XI. 16; Boissier, Fl. orient. IV. 506. — ?0. cruenta var. leiostemon Grisebach, Spicil. fl. Rumel. II. (18 44) 55 = O.annu- lata Griseb. 1. c. 188 ex ipso. — O. reticulata G. Beck in sched. det. p. p., non Wall- roth. — O. gracilis ß. Spruneri Guimaräes, Monogr. Orob. in Broteria III. (1903) 97. — Corolla magna, 20 — 25 mm longa; lobi labii superioris saepe latiores, nervis obscuris subreticulatis perducti. Stamina — 3 mm supra basim corollae inserta; filamenta inferne pilosa, supra parce glanduloso-pilosa; ea labii superioris saepe subglabra. Caulis firmus, crassus, saepe copiose et late squamatus. Spica cylindracea, multiflora, subdensa, de- mum elongata. , 288 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Portugal, Spanien, Griechenland, Bulgarien (Rilo ober Dupnice?). Forma 25. breviflora G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 198. — 0. breviflora Schultz in Flora XXVI. (1843) 130. — See. Ind. Kew. III. 198 species propria quod vitiosum esse censeo. — Gorolla tarn longa quam lata, amplissima. — Cum typo varietatis. 0. Todari Lojacono in Natural. Sic. I. (1882) 215; Crit. Orob. 36 et Fl. Sic. 158 = 0. Spruneri Lojacono in Natural. Sic. 1. c. — Caulis elatus, validus, sparse vil- losus, infra copiose supra remote squamatus, in siccitate sicut tota atro-purpureo-fuscus, in axi florali cinnamomeo-luteus. Spica longa, pauciflora, floribus infra remotis, supra densiuscule glomeratis, maximis, speciosis. Bracteae late lanceolatae, in fruetu deflexae, in dorso hirsutulae, intus glaberrimae nitidaeque. Calycis segmenta vulgo bifida, sparse hirtula, e basi ovali in lacinias inaequales divisa, lacinia postica altera praevalida usque ad faucem corollae producta. Corolla maxima, »grosse« campanulata vix surreeta, pilis sparsis teeta, intus excepta basi glabra; linea dorsalis e basi usque ad apicem aequa- liter curvata; labii superi laciniae latae, rotundatae, eximie reflexae; labium inferum supero vix brevius, laciniis maximis, ovalibus, patentibus, inaequaliter dentatis, reflexis, media aequilonga quam lata, subemarginata vel triloba, ad apicem subisthmata; plicae maximae, oblongae. Filamenta in latere interno basali villosa, ceterum glabra. Stylus glanduloso-pilosus ; lobi stigmatis crassi. Capsula magna. (Lojacono.) Auf den Äolischen Inseln, im April (Lojacono). Nota. Species opinione autoris »insignis amplitudine florum et proportione inflorescentiae solum ad 0. Haenseleri Reut, comparanda, sed ab ea primo intuitu abunde distineta«. Meo sensu autem, quamquam autor nee insertionem staminum nee stigmatis colorem commemoravit, nihil aliud esse potest, quam forma 0. gracilis grandiflora, filamentis supra glabris ergo ad varie- tatem ß. Spruneri vergens. — Fide Ind. Kew. III. 374 species propria habetur, quod nego. Forma 26. pellita G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 198. — Bracteae calycesque dense villosae, quasi pellitae (in typo varietatis glanduloso-pilosae). Spanien: in der Sierra Nevada, Picacho de Veleta, bei 8000' Seehöhe, im Juli (Winkler!). Forma 27. strobilacea Guimaraes, Mon. Orob. in Broteria III. (1903) 98. — Caulis debilis. Spica ovoidea, densiflora. Bracteae parce piloso-glandulosae vel sub- glabrae. Corolla 10 — 17, plurimum 15 mm longa. Filamenta infra parce et breviter pilosa, 0,5 — 1,5 mm alte inserta. Portugal (nach Guimaraes). Var. y. Wagneri G.Beck in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 37. — Corolla ampla, 18 — 20 mm longa, atro-purpurea. Filamenta glaberrima. Stylus copiose glanduloso- pilosus. Vojvodina: bei Vrsac im Juni 1904 (J.Wagner in Herb. Degen!). Exsiccatae. — Bourgeau, PI. Hispan. (1 863) n.2472 et et ß\ — Friedrichstal, Macedon. n. 628! — Hayek, PI. stir. n. 564! — Heldreich, Herb, graec. norm. n. 75! et Exsicc. n. 1904! — Loscos, PI. Arag. austr. n. 40 ! — Magnier, Fl. se- lecta n. 1262 (sub O. variegatal). — Noe, Exsicc. Flum. n. 97! — PI. Dauph. n. 4994 (sec. Rouy). — Reichenbach, Exsicc. n. 6l!, 2437!, 2547! (sub O. platystigma). — Reliquiae Mailleanae n. 577! — Schultz, Fl. Gall. Germ. n. 707!; Herb. norm. n. 723 (sub O. Ulicis\), n. 2244! — Todaro, Exsicc. n. 1156! — Welwitsch, PI. Lusit. n. 211! Notae. Über die Biologie der Blüten von O. gracilis vergleiche O.Kirchner in Jahrb. des Ver. für vaterl. Naturkunde in Württemberg LVIII. (1902). — Eine abnorme Form mit bis zum Grunde gespaltener Oberlippe der Blume fand Graebner (in Verh. bot. Ver. Brandenburg XXXVII. [1895] p. LVIII). — Blütenverwachsungen kommen häufig vor. O. gracilis X lutea = O. gracilis X rubens Murr in Allg. bot. Zeit. (1905) 32. — Habitu O. gracili propinquior, sed insigniter distineta corolla pro rata longiore ac an- gustiore, in dorso minus curvata, limbo labii superi latiore, amplius aperto, praeeipue autem colore corollae interiore opaco, dilute rubro, non nitente et turbato-purpureo. Bracteae sunt latiores quam illae O. gracilis, sed e basi ovali subito angustatae. Orobanche. 289 Südtirol: bei Vigolo-Vattaro (Murr). — Nicht gesehen. Nach der sehr unvoll- kommenen Beschreibung wohl nur eine Farbenspielart der 0. gracilis Sm. 0. tetuanensis J.Ball, Spicil. fl. Marocc. in Journ. Linn. soc. XVI. (1878) 606; G.Beck, Monogr. Orob. 200; Battand, et Trabut, Fl. de l'Alger. (1888 — 1890) 660 = 0. condensata Ball in Journ. Linn. soc. XVI. (1 878) 606 (fide Ind. Kew. III. 372). — Gaulis subspithameus, parce pilosus. Squamae oblongo-lineares, subobtusae, parce pilosae. Spica densa. Bracteae lineares, obtusiusculae, floribus sat magnis breviores. Sepala lineari-lanceolata, integra, corolla dimidio breviora. Gorolla sordide atro-purpurea. La- bium superum subintegrum, sinuato-denticulatum ; inferum subaequaliter trilobum. Sta- mina in ima basi corollae inserta, glaberrima. Antherae magnae, insigniter calcaratae, glaberrimae. Stylus sub apice glandulosus. Stigma bilobum. Nördliches Marokko: auf dem Berge Beni Hosmar bei Tetuan im April (Ball). >Primo adspectu 0. condensatae Moris subsimilis sed sepalis angustis integris, brac- teis brevioribus obtusis, staminibus et antheris glaberrimis videtur omnino distincta« J. Ball 1. c. Nota. Die Beschreibung ist zwar recht unvollständig, aber jedenfalls gehört Ball's Pflanze in die Gruppe der Crumtae, in welcher sie durch ungeteilte Kelchsegmente und durch die ganz kahlen Staubfäden und Griffel gut gekennzeichnet ist. Es fragt sich jedoch, ob die ganzrandigen Kelchsegmente bei mehreren Exemplaren aufgefunden worden sind oder ob sie nur einer zu- fälligen Bildung entsprechen, wie es bei allen Arten der genannten Gruppe manchmal vorkommt. Das Merkmal der ganz kahlen Filamente ist ebenfalls bei Arten dieser Gruppe beobachtet, doch wäre es immerhin noch auf seine Richtigkeit zu prüfen, da nirgends leichter Täuschungen ein- treten können, als bei Untersuchung der Bekleidung der Filamente. 97. 0. variegata Wallroth, Orob. gen. diask. (4 825) 40 (vidi spec. orig. in herb. Petrop.); Reichenb. Iconogr. VII. t. 904; Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. 93, t. 160; G.Beck, Monogr. Orob. 201, t. III, fig. 61; Arcangeli, Consp. fl. Ital. ed. 2. 412; Gui- maräes, Monogr. Orob. in Broteria 111. (1903) 101; Rouy, Fl. France XI. (1909) 170; Beguinot in Fiori et Paoletti, Fl. anal. d'Italia II. 478. — O. grandiflora Presl, FI. Sic. I. (1926) p. XXXIV (vidi orig. in herb. univ. Prag). — Orobanche du Oytise ä balais Vauch. Orob. (1827) 43 excl. syn. plur. = O. Oytisi labumi Schultz in Flora Litt. Bl. (1830) 500. — O. Spartii Vaucher in Gussone, Fl. Sic. prodr. II. (1828) 182 et Suppl. II. 206, var. rubra Guss.(?); Arcangeli, 1. c. 412; Battand, et Trabut, Fl. de l'Algerie 660; Tornabene. Fl. Aetn. III. 164; Lojacono Poj. Fl. Sic. II. 2, 157. — O. condensata Moris, Stirp. Sard. elench. II. (1828) 8 et Fl. Sard. III. 2 47; Koch, Fl. Deutschi. IV. 433; Reichenb. Iconogr. VII. 35, f. 897; Bertoloni, Fl. ital. VI. 433; Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. 93, t. 213, f. 1; Battand, et Trabut, 1. c. 659; Lo- jacono Poj. Fl. Sic. II. 2, 158. — O. Spartii Vaucher in Tenore, Fl. Nap. V. (1835— 1836) 43. — 0. superba De Notaris, Prosp. fl. Ligust. (1846) 3 4 sec. Reuter. — 0. gracilis var. villosa Strobl in Flora (1885) 640. — 0, strigosa Salzmann, Exs. sec. Ball, Spie. fl. Marocc. in Journ. Linn. soc. XVI. (1878) 604. — 0. foetida DC. Fl. franc. V. (1815) 392; Presl, Exsicc.!; Bivona Bern. Stirp. rar. Sic. man. I. n. 5 (sec. Gussone); Duby, Bot. Gall. I. 349; non Poiret. — 0. purpurea Raf. Garat. 80, sec. Gussone; nee Thunberg nee Jacquin. — Catodiacrum variegatum Dulac, Fl. Haut. Pyren. (1867) 370 fide Ind. Kew. — Gaulis plurimum firmus, 30 — 65 cm altus, basi pluri- mum incrassatus, subalbus, flavorubens vel purpurascens, glanduloso-pilosus, rarius glan- duloso-villosus vel glabrescens, siecus striatus, copiose imprimis infra squamatus. Squa- mae inferiores imbricatae late ovales, vel oblongae glabrescentes, in margine nonnunquam denticulatae vel crenulatae, superiores sensim pauciores lanceolatae, plus minus glandu- loso-pilosae et saepe subferrugineo-villoso-tomentosae, 2 — 3 cm longae et saepe ultra 1 cm latae. Spica cylindracea, multi- et densiflora, basi saepe laxiflora, apice rotundata rarius conica. Bracteae e basi lata acuminatae, plurimum apice deflexae, ferrugineo- glanduloso-villosae rarius pilosae, corollas longitudine aequantes vel superantes, in spicae apice saepe comosae. Flores erecto-patentes serius saepe horizontaliter patentes, 1 5 — 25 mm longi. Galycis partes liberae, inaequaliter bidentatae, dente anteriore plurimum A. Engler, Das Pflanzenreich. IV. (Embryophyta siphonogama.) 261. 19 290 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. minore, rarius integrae; dentes acuti, denticulis saepe aucti, longe glanduloso-pilosi, corollis breviores, rarius eas longitudine aequantes vel superantes, sicci plurimum luteo- fusci. Gorolla campanulata, saepe ampla, supra staminum insertionem et ad limbum versus fusco-purpurea vel subatra, extus copiose (in sicco ferrugineo-)glanduloso-pilosa, intus glabra; linea dorsalis e basi curvata in corollae dorso medio paulo (rarius magis) curvata vel subrecta, in labio supero declivis; labium superum integrum vel plicato- bilobum, lobis latis patentibus vel suberectis ; inferum lobis inaequalibus, medio subduplo majore et plurimum deflexo plicisque magnis instructum; laciniae omnes rotundatae, inaequaliter denticulato-crenulatae, saepe fimbriatae, margine glanduloso-pilosae et gla- brescentes. Stamina oblique in labio supero 3,5 — 4 mm, in infero 2 mm supra basim corollae rarius profundius inserta ; filamenta glandula nectarifera supra insertionem cincta, infra pilis parvis paucisque praedita vel glabra, supra subcopiose glanduloso-pilosa, an- therae oblongae, acuminatae, in sutura superiore breviter pilosae, siccae luteae. Germen cylindraceum, in basi antica trigibbosum; Stylus copiose glanduloso-pilosus; stigma bi- lobum, lobis subverruculosis, luteis, mox rubescentibus; Capsula semina, cellulae testa non observata. Odor fastidiosus. Plantae nutrientes. 0. variegata Wallr. parasitica in radicibus Leguminosarum vivit. Nutrices nominantur sequentes: Calycotome infesta Guss. (sec. Moris), C. inter- media Boiss. (sec. Reichenbach f.), G. spinosa Lam. !, G. villosa Lam. (sec. Moris); Coronilla sp. (sec. Gussone); Cytisus purgans Willk. (sec. Gussone), G. sessilifolius L. (sec. Wallroth), C. triflorus L'Herit. (sec. Gussone); Genista aspalathoides Lam. (sec. Wallröth), G. corsicaDC. (sec. Moris), G. scorpiusDC. (sec. Wallroth); Sarothamnus vulgaris Wimm. ; Scorpiurus sp. ; Spartium junceum L. 0. variegata Wallr. gehört der Mittelmeerflora an, in welcher sie ihr Gebiet vom Atlantischen Ozean bis zum westlichen Italien, Sardinien und Sizilien ausbreitet. In Spanien scheint sie zu fehlen und in den Pyrenäen ist sie zweifelhaft. Dagegen sind alle Angaben, daß sie in Istrien, Kroatien und Österreich vorkomme, irrig. Sie blüht im Juni, Juli. Südfrankreich: ! in der Provence; Dep. Var (bei Toulon, Roquebrune !) ; Dep. Alpes maritimes, bei Nice!; an Abhängen des Berges Grammont ad Castellar c. 1300 m im Juli (K. H. Rechinger!); Dep. Pyrenees Orient. Perpignan! — Schweiz: im Kanton Tessin bei Sta. Maria di Cola auf Sarothamnus (Bornmüller!). — Italien! in Ligurien, bei Bologna, Toscana, Apenn. pavese, Apuaner Alpen, Neapel, Calabrien!; Corsica! Monte di Ghisone au Col de Sorba, Galcatoggio bei Cargese, im Juni (Burnat, Cavillier, Abrezol!); Sardinien (St. Anioco u. a. 0.!); Sizilien! Messina, Catania, Palermo, Ficuzza, Finale, Nebroden, Liparische Inseln! Afrika. Algerien!: Bone, Gonstantine, Algier, Mostaganem, Oran. Gonspectus formarum 0. variegatae Wallr. A. Gorolla longior quam lata. a. Bracteae flores vix superantes. er. Flores 18 — 25, plurimum ultra 20 mm longi. I. Corolla plus minus rubro-, castaneo- vel purpureo- tineta. \ . Corolla rubro-fusca vel sordide purpurea, sicca fusco-lutea, in limbo et intus castanea vel pur- purea. Bracteae dense ferrugineo-pilosae . . . Forma \. typica. 2. Corolla in siccitate atra (viva sine dubio intense purpureo-fusca) Forma 2. aterrima. II. Corolla lutea. Planta sine dubio viva tota lutea . Forma 3. epixantha. ß. Corolla vix 20 mm longa Forma 4. sicula. y. Corolla \i — 18 mm longa, in dorso acriter cur- vata Forma 5. bonensis. Orobanche. v291 b. Bracteae flores conspicue saepe duplo longitudine supe- rantes, in spicae apice comam longam formantes, apice saepe bidentatae Forma 6. satyrus. B. Corolla ampla, fere aeque longa ac lata Forma 7. amplissima. Forma 4. typica G. Beck, Monogr. Orob. (4 890) 202, t. III, f. 64. — 0. varie- gata Wallr. et synon. supra cit. — Corolla longior quam lata, rubro-fusca vel sordide purpurea, sicca fusco-lutea, in limbo et intus castanea vel purpurea, 4 8 — 25 mm pluri- mum ultra 20 mm longa. Bracteae dense ferrugineo-pilosae, floribus vix vel paulo lon- giores. — Vulgata. Forma 2. aterrima G. Beck, 1. c. 2 02. — Corolla in siccitate atra, viva haud dubie intense purpureo-fusca. — Cum priore. Forma 3. epixantha G. Beck, 1. c. 202. — O. Spartii var. lutea Bivona Bern. Stirp. rar. Sic. manip. I., sec. Gussone, Fl. Sic. prodr. II. 182. — O. lutea Lojacono, Crit. Orob. 38 et in Natural. Sic. I. (1 892) 256 ac Fl. Sic. II. 2. (4 904) 4 59; non Baumg. Nota. O. lutea Lojacono I.e. hoc modo describitur: »Caulis plurimum humilis. Spica brevis. Bracteae ovales-triangulares, breves, corollam subaequantes. Calycis segmenta parvula, integra, triangularia, acuta. Corolla latissima, 4 0 — 47 mm longa, sub fauce 4 4 mm lata, ab- breviato-campanulata, intense lutea. Labium superum subintegrum, laciniis magnis; inferum supero aequilongum, obscure trilobum, laciniis lateralibus parvulis, 3 mm latis, media rotundata, omnibus breviter denticulatis. Filamenta in basi applanata, dense lanuginosa. Ovarium cum stylo copiose glanduloso-pilosum.c — Conjungit notas formae amplissimae cum iis formae epixantkae. Fide Lojacono »species valde distineta, quoad formam floris magis ad O. conden- satam, quam ad O. Spartii accedens. Indumentum omnino ut in O. Spartii sed undique co- piosius, ad squamas copiosissimum«. Sizilien: bei Ficuzza sehr selten, im Juni (Lojacono-Pojero!). Forma 4. sicula (Loj.) G. Beck, 1. c. 203. — O. sicula Lojacono, Crit. Orob. (4 883) 37 et in Natural. Sicil. I. (4 882) 255 (vidi orig.). — Corolla tubulosa, vix 20 mm longa. Cetera ut in forma 4. Sizilien. Forma 5. bonensis G. Beck, 1. c. 202. — Corolla 4 4 — 4 8 mm longa, in dörso acriter curvata. Cetera ut in forma 4 . Algerien; auch in Italien. Forma 6. satyrus (De Notaris) G. Beck, 1. c. 203. — O. satyrus De Notaris, Repert. fl. ligust. (4844) 339 et Prosp. fl. ligust. 35; Bertoloni, Fl. ital. VI. 446 ; Reuter in DC. Prodr. XI. 74 7; Lojacono, Crit. Orob. 39 (filamenta in exempl. e manu d. Lo- jacono non sunt »superne conspicue glabrata«, sed manifeste glanduloso-pilosa) ; Cesati, Pass., Gibelli, Consp. fl. Ital. 230; Lojacono-Pojero, Fl. Sic. II. 2. (1904) 4 59 (ibi iterum filamenta in basi vix ciliosa, superne conspicue glabrata descripta). — O. variegata ß. satyrus (De Not.) Beguinot in Fiori e Paoletti, Fl. anal. d'Italia II. 478. — Bracteae flores conspicue fere duplo superantes, in spicae apice comam longam formantes, apice saepe bidentatae. Cetera ut in forma 4. Italien: im Valle della Polcevera bei Genua (De Notaris); Sizilien, auf dem Aetna und den Aeolischen Inseln Salina, Vulcano, Filicuri (Lojacono). Forma 7. amplissima G. Beck, 1. c. 202. — O. Spartii Reichenb. f. Iconogr. fl. Germ. XX. 94, t. 2 4 8, fig. 4. — O. condensata Lojacono, Crit. Orob. 35. — Corolla ampla fere aeque longa quam lata. Cetera ut in forma 4. — Cum forma 4. Nota. Forma pachnodes G. Beck (Monogr. Orob. 203) e Sicilia deleatur. — Strobl, Fl. Nebrod. in Flora (4 885) 640, duas varietates O, graeilis Sm. indieavit neque descripsit: a. gla- briuscüla (= O. foetida var. b. rubra Guss. Syn.), ß. villosa {— O. Spartii Guss. Prodr. Syn. et Herb.; non Vauch.), quas ad radices Calycotomis et Spartii juncei, a corollis aeque latis, 4 8 mm longis, 6 mm latis instruetam in Sicilia prope Castelbuono, ß prope Finale mense Aprili, Majo, collegit. An prior ad O. graeilis formam psilantham transferenda sit, nescio; seeunda in- descripta negligenda esse videtur. 19* 292 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Exsiccatae. — Balansa, PI. d'Algerie (1 85 i ) n. 58! — Huter, Porta et Rigo, Iter ital. III. n. 1 20! — Lojacono, PI. Sicil. rar. n. 36l! — Todaro, Exsicc. fl. Sic. n. 4 156! 98. 0. foetida Poiret, Voyage en Barbarie II. (4 786) 4 95, germ. 211; Lamarck, Encycl. meth. IV. 621; Beck, Monogr. Orob. 203, t. III, fig. 62; Battand, et Trabut, Fl. d'Algerie (1888 — 1 890) 659; Guimaräes, Mon. Or. in Broteria III. (1903) 102; Coutinho, Fl. Portugal 567; Merino, Fl. Galicia II. 48. — O. foetida Desfont. Fl. atlant. II. (1808) 59, t. 144 (vidi spec. orig. in Herb. Petropol.); Hoffmanns. Port. 316, t. 62 (sec. Wallr.); Wallroth, Orob. gen. diask. 44; Reichenb. Iconogr. VII. 44, fig. 924 (corolla male depicta!); Reuter in DG. Prodr. XI. 18; Willkomm, Prodr. fl. Hisp. II. 622. — O. fusca Lam. Encycl. meth. IV. (1797) 621, fide Steudel, Nomencl. ed. 2. II. 231 et Ind. Kew. III. 373. — Catodiacrwn foetidum Dulac, Fl. Haut. Pyren. 371 (f. Ind. Kew.). — Caulis 1 5 — 70 cm altus, basi paulo incrassatus, in siccitate obscure fuscus vel purpureus striatusque, parce glanduloso-pilosus, imprimis infra squamatus. Squamae inferiores numerosae ovales, sursum sensim pauciores et oblongo-lanceolatae, glanduloso- pilosae, — 25 mm longae. Spica cylindracea, multiflora, supra densiflora et basi saepe laxiflora, apice rotundata, — 40 cm longa. Flores erecto-patentes, 10 — 27 mm longi. Bracteae longe angusteque acuminatae, in spicae apice saepe comosae, copiose albo- glanduloso-pilosae. Calycis partes antice vel interdum etiam postice connatae, praeterea in floribus inferioribus interdum liberae, late ovales, plurimum bidentatae, rarius dente uno ad lobum reducto; dentes angusti, longe acuminati, ad apicem versus saepe fili- formes, saepe denticulis muniti, longitudine corollam aequantes vel ea paulo breviores, longe albeque glanduloso-pilosi, sicci plurimum nigrescentes et glabrescentes. Corolla tubulosa vel tubuloso-campanulata, supra staminum insertionem paulo et ad faucem versus sensim ampliata, tenuis, papyracea, tota atro-purpurea vel solummodo ad basim versus rufa, sicca rubro-fusca, ad limbum versus atro-fusca, parce glanduloso-pilosa vel demum subglabra; linea dorsalis paulo, in labio supero acriter curvata, sed hinc inde in dorso subrecta vel subconcava. Labium superum plicato-bilobum, lobis erectis rotun- datis vel truncatis, latis ; inferum lobis subaequalibus magnis, plurimum deflexis et plicis magnis praeditum; laciniae omnes in margine inaequaliter saepe profunde denticulatae rarius crenulato-dentatae, plicatae, glabrae; faux ampla aperta. Stamina 3 — 7 mm supra basim corollae inserta; filamenta in insertione glandula nectarifera cincta, infra paulo incrassata, ibi cum corollae parte subjiciente pilosa, supra subglabra vel pilis glanduli- feris paucis brevibus obsita, rarissime tota glabra; antherae ovato-oblongae, breviter apiculatae, siccae luteo-fuscae. Germen ellipsoideum, dilute purpureum vel atrosangui- neum; Stylus glanduloso-pilosus, atropurpureus ; stigma bilobum; eius lobi rotundati, de- mum elongati, velutini, lutei vel purpurei. Capsula et semina non visa. — Fig. 17D. Plantae nutrientes. O. foetida Poir. crescit ad radices Leguminosarum. Ad- haerentem observavi ad radices Scorpiuri vermiculati L., Medicaginis rugosae Desr. et speciei alius. Praeterea Anthyllis hamosa Desf. (f. Wel witsch), Calycotome spinosa Lam., Oenista triacanthos Brot., Lathyrus heterophyllus Gouan, Lath. ochrus DC. (f. Moller, Henriques), Lotus cytisoides L. et L. spec. (f. Welwitsch), Medicago tnuri- cata W. (f. R. da Cunha, Daveau), M. obsoura Retz. (f. Guimaräes), M. subvülosa L.? (f. Dave au), Ononis natrix L., O. Picardi Boiss., O. pinnata Brot, O. ramosissima, O. viscosa L., Ornithopus compressus L. (f. Welwitsch, R. da Cunha, Guimaräes), Scorpiurus muricatus L. (f. Welwitsch), S. subvillosus L. (f. Welwitsch), 8. sulcatus L. (Guimaräes), Trifolium repens L. (f. Pereira, Coutinho), Vicia cordata Wulf, (f. Mol ler, Henriques), in literatura, ac certe error e Erodium cicutarium L'Herit. (f. A. H. Wolley-Dod) nutrices indicantur. O. foetida Poir. bewohnt das nördliche Afrika, das südliche Spanien samt Menorca, sowie Portugal. Ihr Gebiet erreicht in Marokko den Fuß des Atlas (Seksaua bei 32° nördl. Breite) und dehnt sich über Algerien bis Tunis (Carthago) aus. In Spa- nien kommt sie bis zum 41. Grad nördlicher Breite vor. (Siehe die Karte 69 in: Die Pflanzenareale 1 . Reihe, Heft 7.) Orobanche. 293 Portugal! verbreitet in den Provinzen: Algarve, Alemtejo, Centro littoral, Beira, Baixas etc. — Gibraltar (Wolley-Dod!). — Spanien! um Cadix, Algeciras, Jimena, Chiclana, Grazalema; in Granada bei Malaga, Estepona, Ronda, in der Sierra de Alora und a. 0.; Andalusien bei Jaen; in Catalonien (nach Willkomm), auf den Balearen (Menorca!). Afrika: in Marokko bei Tanger, Tetuan! — Algerien! bei Oran, Algier, bei Castelldefels (Sennen!), Maison carree (Bove!). — Blüht im April, Mai. Dispositio varietatum atque formarum 0. foetidae Poiret. A. Flores \o — 23 plurimum circiter 20 mm longi. La- ciniae labii inferi subaequales. Filamenta 3 — 7 mm supra basim corollae inserta, infra pilosa. Stigma luteum Var. a. typiea. a. Flores 20 — 23 mm longi. Spica apice plurimum rotundata, densiflora vel in parte inferiore laxiflora. cc. Gorolla longior quam lata. I. Bracteae flores conspicue longitudine supe- rantes F. i. comigera. II. Bracteae flores longitudine paulo superantes vel aequantes F. 2. genuina. III. Bracteae floribus explicatis dimidio breviores. Calycis dentes saepe breviores. Stamina ima basi inserta? Tota subglaberrima F. 5. Hookeriana. ß. Gorolla amplior, circ. \ 7 mm loüga, fere tarn longa quam lata F. 3. subcampanulata. b. Flores \ö — vix 20 mm longi F. 4. rubrocastanea. B. Flores \ 0 quandoque \ 5 — \ 7, rarius \ 8 — 20 mm longi. Lacinia media labii inferi lateralibus major. Filamenta plurimum \ — 2,5 mm rarius altius supra basim co- rollae inserta, infra parce pilosa vel glabra. Stigma fuscum, purpureum, aurantiacum vel luteum .... Var. ß. lusitanica. a. Stigmatis lobi lutei (rarissime rufi, aurantiaci, mar- gine vix purpureo) F. 5*. ochrostigma. a. Segmenta calycis antice ac postice connata. . Subf. a. siphonopoteria. ß. Calycis segmenta nunc connata nunc separata; connexus saepe in floribus inferioribus et su- perioribus variabilis. I. Flores 15 — 23 mm longi. Spica in apice ro- tundata, densiflora vel in parte inferiore laxi- flora. i. Flores sessiles. Stamina plurimum i — 3 mm supra basim corollae inserta. An- therae luteae. * Robusta, in sicco dilute castanea . . Subf. b. platantha. ** Gracilis, sicca atropurpurea Subf. c. diamesa. 2. Flores saepius conspicue pedicellati. Sta- mina 2 — 3 mm supra basim corollae in- serta. Antherae castaneae. Planta robusta, valde piloso-viscosa, sicca atropurpurea . Subf. d. anomola. II. Flores 13 — <6 mm longi. Stamina 0,5 — 1,5 mm supra basim corollae inserta. Spica apice acuminata. Caulis gracilis. \. Spica densiflora. Flores 15 — \6 mm longi. 294 Günther Beck-Mannagetta. •*- Orobanchaceae. Linea dorsalis aequaliter curvata. Stig- matis lobi lutei, interdum rufi vel auran- tiaci. Subf. e. metalmena. 2. Spica densiflora vel sublaxiflora. Flores 13 — I5mm longi. Stigmatis lobi lutei, rarissime margine purpurei Subf. f. apatela. b. Stigmatis lobi atropurpurei vel vinacei, rarius auran- tiaco-sublutei F. 6. iodestigma. a. Flores minores, 1 0 — 1 2 mm longi. Gaulis gra- cilis. Spica apice rotundata, paueiflora. Fila- menta infra parce pilosa, 0,5 — 1,5 alte inserta Subf. g. leptomera. ß. Flores majores, 12 — 17 mm longa. Filamenta infra plurimum glabra vel glabrescentia, 0,5 — 3 mm supra basim corollae inserta. I. Spica in apice rotundata. Filamenta 0,5 — 1,5 mm alte inserta. 1. Gorolla 12 — 15 mm longa Subf. h. dittosa. 2. Gorolla 12 — 1 6 mm longa Subf. i. pericalla. II. Spica in apice acuminata. Stamina 1 — 3 mm supra basim corollae inserta. Flores 1 5 — 17 mm longi. 1 . Firma vel gracilis satis pilosa, sicca atro- purpurea. Spica densiflora Subf. k. amphibola. 2. Gracilis, parce pilosa. Spica elongata, laxi- flora Subf. 1. xanthoporphyrea. y. Flores 17 — 23 mm longi. Filamenta infra pluri- mum parce pilosa, 2 — 4 mm supra basim co- rollae inserta. Gracilis in sicco atropurpurea. Spica supra densiflora, post anthesin inferne laxiflora Subf. m. melamporphyrea. Var. a. typica G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 204, t. III, fig. 62. — 0. foetida Poiret et Synonyma supra citata. — Flores 12 — 23, plurimum circ. 20 mm longi. La- ciniae labii inferioris subaequales. Filamenta 3 — 7 mm supra basim corollae inserta, infra pilosa. Stigma luteum. — Vulgata. Formal, comigera G.Beck, Monogr. Orob. 204. — Bracteae flores conspicue longitudine superantes. — Rarius occurrit. Forma 2. genuina G. Beck. — Spica apice plurimum rotundata, densiflora vel parte inferiore laxiflora. Flores 10 — 23 mm longi. Bracteae flores longitudine paulo superantes vel aequantes. Gorolla longior quam lata. — Frequenter obvia. Forma 3. subcampanulata G. Beck. — Ut prior sed corolla amplior, circ. 17 mm longa, circiter tarn longa quam lata, plurimum intense rubro-castanea, sicca nigra. Se- pala breviora. — Rarius obvia. Spanien. Forma 4. rubrocasianea G. Beck. — Flores 15 — 17 mm, rarius — 20 mm longi. Gorolla intense carmineo-castanea. Gibraltar (Wolley-Dod!). Forma ?5. Hookeriana (J. Ball) G. Beck, Monogr. Orob. 20 4. — O. Hookeriana J.Ball, Spicil. fl. Marocc. in Journ. Linn. soc. XVI. (1878) 605. — * Subglaberrima. Bracteae floribus explicatis dimidio breviores. Galycis dentes saepe breviores. Stamina in ima basi corollae inserta.« Ex descriptione nimis manca de positione huius speciei a me nondum visae haud certe iudicare possum. Marokko. Orobanche. 295 Forma pusilla G. Beck, Monogr. Orob. 205. — Flores parvuli, 10 — 15 mm longi. — Raro cum typo observata. Var. ß, lusitanica Coutinho, Fl. Port. (1913) 568. — 0. foetida lusitanica Bro- tero, Phyt. lusit. select. II. (1827) 149, t. 145, — 0. barbata atropurpurea Brotero, Fl. lusit. I. (1804) 183, sec. Guimaräes. — 0. foetida Hoffm. et Link, Fl. lusit. I. 316, t. 62; — subspec. Broteri Guimaräes, Mon. Orob. in Broteria III. (1903) 105; Merino, Fl. Galicia II. (1906) 497 pro var. — »Flores 10 quandoque 15 — 17, rarius 18 — 20 mm longi. Gorollae labii inferioris laciniae inaequales, media major. Filamenta 1—2,5 mm (rarius altius) inserta, in parte infima parce pilosa, interdum subglabra, rarissime glabra, supra glanduloso-pilosa vel glabrescentia. Stigma fuscum, purpureum, aurantiacum vel luteum. Planta inodora.« (Guimaräes.) Ludit: Forma 5*. ochrostigma (Guimaräes). — O. foetida subsp. Broteri var. ochrostigma Guimaräes, 1. c. 106. — Stigmatis lobi lutei, rarissime rufi, aurantiaci vel fere lutei, margine vix conspicue purpureo. Ludit porro: Subforma a. siphonopoteria Guimaräes 1. c. pro forma. — »Spicae cylindraceo- elongatae in apice rotundatae, inferne laxae, fere usque ad basim scapi floribus remotis et istic subpedicellatis instructae. Calycis segmenta antice posticeque connata. Corollae erecto-patentes, dilatatae, in sicco rugosae, 17 — 22 mm longae, extus parcissime glan- duloso-pilosae vel glabrae; linea dorsalis magis curvata; labium superius integro-trun- catum vel bilobum, inferius lobo medio lateralibus majore instructum. Filamenta 1 — 3 mm alte inserta, inferne parce pilosa, superne glanduloso-pilosa; antherae oblongae, luteo- fuscae, mucrone recto instructae. Planta firma, parce pilosa, cum est sicca castanea.« (Guimaräes.) Portugal: Distr. Baixas do Guadiana bei Beja, Goitos, auf Medicago muricataW. (R. da Gunha nach Guimaräes). Subforma b. platantha (Guimaräes). — O. foetida subsp. Broteri var. ochrostigma subvar. platantha Guimaräes, 1. c. 106. — > Spicae elongatae, in apice rotundatae, densi- florae, in parte infima sublaxiflorae. Calycis segmenta postice libera, antice concres- centia vel inferne sublibera. Corolla sensim dilatata, in sicco rugosa, 17 — 23, plerumque 20 mm longa, interdum extus in nervo dorsali breviter alata, linea dorsali magis cur- vata, extus parce glanduloso-pilosa et brevissime sub lente villosa; labium superum bilobum, lobis magnis retroflexis; inferum lobis magnis subaequalibus vel medio majore instructum. Filamenta 1 — 3 mm interdum altius supra basim corollae inserta, inferne parce pilosa, superne perspicue glanduloso-pilosa; antherae luteae, latae, longe recteque mucronatae. Planta robusta, in sicco dilute castanea.« (Guimaräes). Portugal: Distr. Baixas do Sorraia bei Montemör-o-Novo (Barros e Gunha), zwischen Vendas Novas und Montemör-o-Novo (Tournefort nach Guimaräes). Subforma c. diamesa (Guimaräes). — O. foetida subspec. Broteri var. ochrostigma subvar. diamesa Guimaräes, 1. c. 107. — »Spica cylindracea, ut plurimum subdensiflora, rarius inferne laxiflora, in apice rotundata, rarissime acuta. Bracteae plus minusve piloso-glandulosae, glandulis fuscis. Calycis segmenta in floribus supernis spicae coales- centia, in inferioribus saepe concrescentia, interdum libera. Corolla 15 — 20 mm longa, saepe parum dilatata et tum in sicco rugosa, nonnunquam tubulosa, extus glabrescens; linea dorsalis insuper ut plurimum magis curvata, in medio aequaliter curva, rarius subconcava; labium supernum integrum vel bilobum, infernum lobis interdum sub- aequalibus, plerumque medio majore instructum. Filamenta I — 3 mm rarius altius inserta, supra perspicue glanduloso-pilosa, infra parce pilosa ; antherae luteae, plerumque subexsertae, mucrone saepe incurvo praeditae. Planta gracilis, sicca atropurpurea« (Guimaräes), Portugal: Distr. Algarve, an mehreren Orten (Wel witsch) auf Scorpiurus muri- catah. und Sc. subvillosa L. (Wel witsch nach Guimaräes). Subforma d. anomola (Guimaräes). — O. foetida subspec. Broteri var. ochrostigma subvar. anomola Guimaräes, 1. c. 107 (an anomala?) — »Scapus atropurpureus, 1 7 — 50 cm 296 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. altus, inferne late incrassatus et longe copiose squamatus. Squamae inferiores glabrescentes, ceterae dense albo-piloso-glanduloso-pilosae. Spica in apice rotundata vel subacuminata, densiflora et scopulas bracteis formans, inferne cum floribus longissime remotis, quandoque conspicue (2 mm longe) pedicellatis. Bracteae copiose et in sicco obscure glanduloso- pilosae, flores longitudine aequantes vel superantes. Corolla tubulosa vel subdilatata, erecto-patens, parum dilatata, 15 — 18 — 20 mm longa, extus glanduloso-pilosa, tubo infra albo-luteo, supra dilute purpurea, labiis atro-purpureis ; linea dorsalis a basi usque ad labium superius parum (in parte superna valde) curvata; labium supernum bilobum, infernum lobis subaequalibus, nonnunquam in medio longe apiculatis instructum. Filamenta purpurea, 2 — 3 mm supra basim corollae inserta, inferne glabra, in parte corollae sub- jacente parce pilosa, superne glanduloso-pilosa; antherae (tum vivae, tum siccae) castaneae, in sutura usque ad medium pilis albidis pilosae, breviter mucronatae, mucrone recto, in basi conjunctivo interdum breviter apiculato. Stylus glanduloso-pilosus, infra luteo- albus, supra vinaceus, bifurcatus. Stigma bilobum, lobis luteis. Planta robusta, valde pilosa- viscosa, sicca atropurpurea« (Guimaräes). Portugal: Distr. Alemtejo littoral in der Serra da Arrabida (Guimaräes). Subforma e. metalmena (Guimaräes). — 0. foetida subspec. Broteri var. ochro- stigma subvar. metalmena Guimaräes, 1. c. 108. — »Scapus gracilis, inferne parce in- crassatus, plerumque satis squamosus. Spica plerumque acuta et densiflora. Calycis segmenta antice coalescentia, postice etiam aliquando concrescentia. Bracteae albo- glanduloso-pilosae. Corolla erecto-patens, 15 — 16 mm longa, extus parce glanduloso- pilosa; linea dorsalis aequaliter curvata, in labio superiore interdum magis incurva; labium superum bilobum, inferum lobis subaequalibus instructum. Filamenta supra basim corollae 0,5 — 1,5 mm (rarius altius) inserta, inferne pilosa vel rarius glabrescentia, superne parce glanduloso-pilosa vel glabrescentia; antherae siccae luteae, mucrone incurvo praeditae. Stigmatis lobi lutei, interdum rufi vel aurantiaci« (Guimaräes). Portugal: Distr. Alto Alemtejo, Alemtejo littoral, Algarve an mehreren Stellen auf Omithopus oompressus L. (n. Guimaräes), Scorpiurus vermiculata L. (nach Dave au), Medicago obscura Retz. (nach Guimaräes). Subforma f. apatela (Guimaräes). — 0. foetida subspec. Broteri var. ochrostigma subvar. apatela Guimaräes, 1. c. 108. — »Scapus gracilis, saepe valde squamosus, 30 — 40 cm altus, solum brevior cum planta est juvenilis. Spica acuta, multiflora, densi- rarius sublaxiflora. Bracteae copiose albo-glanduloso-pilosae, flores aequantes, quin imo et saepe superantes. Calycis segmenta in floribus supernis spicae coalescentia, in floribus infernis libera, rarissime breviter connata. Corolla 13 — 15 mm longa; linea dorsalis valde concava, in apice magis incurva. Filamenta 0,5 — 1,5 mm supra basim corollae inserta, inferne parce pilosa vel subglabra, superne parce glanduloso-pilosa. Antherae luteae. Stigmatis lobi lutei, rarissime in margine purpurei« (Guimaräes). Nota. Guimaräes hanc subformam meae formae pusillae parem fecit. Sed ejus corollae dimensiones parvulae (1 0 — 1 5 mm) observantur etiam in formis compluribus aliis. Portugal: in mehreren Distrikten auf den Wurzeln von Lathyrus heterophyllus Gouan, L. ochrus DC, Vieia cordata Wulf, (nach Moller, Henriques bei Guimaräes) verbreitet. Forma 6. iodestigma (Guimaräes). — O. foetida subspec. Broteri var. iodestigma Guimaräes, 1. c. 109. « — »Calycis dentes filiformes. Corollae labii inferioris lobi inaequales, medius parum major. Stigmatis lobi atropurpurei vel vinacei, rarius aurantiaco-sublutei«. Portugal (Guimaräes). Subforma g. leptomera (Guimaräes). — O. foetida subspec. Broteri var. iodestigma subvar. leptomera Guimaräes, 1. c. 1 1 1, t. XII, fig. 3. — »Scapus gracilis, humillimus, sub- filiformis, 9 — 14 cm altus. Spica 3 10-flora, sublaxiflora, in apice rotundata. Calycis segmenta omnino libera vel in floribus superis brevissime coalescentia. Corolla minutula, 10 — 12 mm longa, interdum horizontaliter patens; linea dorsalis aequaliter (saepe valde) curvata. Filamenta 0,5 — 1,5 mm alte inserta, inferne parce pilosa, superne glabra vel parum glandulosa. Antherae siccae luteo-fuscae, mucrone subincurvo praeditae «(Guimaräes). Orobanche. 297 Portugal: Distr. Alto Alemtejo bei Portalegre auf Ornithopus compressa L. (R. da Cunha nach Guimaraes). Subforma h. dittosa (Guimaraes). — 0. foetida subspec. Broteri var. iodestigma subvar. dittosa Guimaraes 1. c. 109. — >Scapus crassus vel gracilis, interdum valde squamosus, inferne parce incrassatus. Squamae plerumque lineari-lanceolatae, elongatae. Spica cylindracea, in apice rotundata, densiflora. Bracteae pilosae, flores longitudine aequantes vel superantes. Calycis segmenta coalescentia, rarius in floribus inferioribus sublibera. Corolla tubulosa, tantillum inflata, 12—15 mm longa, extus breviter et parce glanduloso-pilosa; linea dorsalis aequaliter curva vel in medio interdum subconcava. Filamenta glabrescentia, 0,5 — 1 mm supra basim corollae inserta; antherae perspicue mucronatae. Planta parce pilosa.« (Guimaraes). Portugal: Distr. Centro littoral an mehreren Orten auf Scorpiurus verrniculata L. (nach Welwitsch), Medicago muricata Benth. (nach Daveau), Lotus spec. (nach Wel- witsch), Trifolium repens L. (nach Pereira Coutinho); alle Angaben nach Guimaraes. Subforma i. pericalla (Guimaraes). — 0. foetida subspec. Broteri var. iode- stigma subvar. pericalla Guimaraes 1. c. 111. — »Scapus 16 — 40 cm altus, tenuissimus. Spica multiflora, prius densiflora, postea cylindracea, sublaxiflora, in apice rotundata. Flores subhorizontaliter patentes. Bracteae parce glanduloso-pilosae, flores longitudine aequantes vel superantes. Calycis segmenta libera vel in floribus inferis coalescentia. Corolla tubulosa, interdum tantillum subampliata, extus subglabra, intus in sicco ali- quantulum in basi pilosa, 12 — 16 mm longa; linea dorsalis inferne valde, superius aequa- liter vel in labio superiore magis curva; labium superius emarginatum, inferius lobis subaequalibus, lateralibus truncatis instructum. Filamenta inferne glabra vel glabres- centia, superne parce glanduloso-pilosa, 0,5 — 1,5 mm alte inserta; antherae siccae luteae, conjunctae, in basi breviter apiculatae, mucronibus rectis brevibus praeditae. Planta gra- cilis, sicca subcastanea, in omnibus partibus parcissime glanduloso-pilosa, glabrescens.« (Guimaraes). Portugal: Distr. Alemtejo littoral bei Fornos d'El-Rei auf Ornithopus compressus L. (Welwitsch nach Guimaraes). Subforma k. amphibola (Guimaraes). — 0. foetida subspec. Broteri var. iode- stigma subvar. amphibola Guimaraes 1. c. 110. — »Scapus firmus vel gracilis. Spica elongato-acuminata, in apice comosa, densiflora, sicca 20 — 2 5 mm lata. Bracteae dense albo-glanduloso-pilosae, flores aequantes vel excedentes. Calycis segmenta in floribus supernis connata, in infernis libera. Corolla 15 — 17 mm longa; linea dorsalis aequaliter curvata; lobi labii inferioris subaequales. Filamenta inferne parce pilosa, superne parce glandulosa, 1,5 — 3 mm alte inserta; antherae siccae luteae vel fuscae. Stigma ut pluri- mum pilosum (?Beck). Planta satis pilosa, sicca atro-purpurea. « (Guimaraes). Nota. Fide Guimaraes (1. c. MO) ad O. sanguineam Presl velut transitus extat. Portugal: Distr. Centro littoral an mehreren Orten auf Scorpiurus verrniculata L. (nach Guimaraes). Subforma 1. xanthoporphyrea (Guimaraes 1. c). — O. foetida subspec. Broteri var. iodestigma subvar. epilecta Guimaraes 1. c. 110, t. XI. — > Spica elongata, laxi- flora, apice acuminata, sicca 30 mm lata. Bracteae flores subaequantes, parce pilosae vel glabrescentes. Calycis segmenta inferne libera, superne coalescentia. Corolla tubu- losa, longior quam lata, 1 5 — 1 7 mm longa, usque ad medium aut in toto fere tubo rufa; linea dorsalis aequaliter curvata, rarius in apice magis curvata. Filamenta 1 — 2,5 mm alte inserta, inferne glabra vel glabrescentia vel in margine pilosa. Planta gracilis, parce pilosa. c (Guimaraes.) Portugal: Distr. Beira littoral bei Formoselha; Distr. Centro littoral bei Queluz auf Scorpiurus verrniculata L. und S. subvillosah. (Daveau nach Guimaraes). Subforma phalacra Guimaraes 1. c. priori adaequans exceptis bracteis floribus longioribus et glabritie plantae praeterea adest. Subforma m. melamporphyrea (Guimaraes). — O. foetida subspec. Broteri var. iodestigma subvar. melamporphyrea Guimaraes 1. c. HO. — »Scapus gracilis, interdum 298 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. subfirmus, elatior. Spica elongata, in apice denso-rotundata vel acuminata, inferne post anthesim laxiflora, sicca 30 — 40 mm lata. Bracteae plus minusve pilosae. Calycis seg- menta in floribus superioribus spicae aliqando antice et postice coalescentia, in inferiori- bus libera. Gorolla extus glabrescens, 17 — 23 mm longa, fere tota atro-purpurea; linea dorsalis in apice pilosa saepe valde curvata. Filamenta 2 — 4 mm alte inserta, infra parce pilosa, supra parce glanduloso-pilosa. Antherae luteae vel fuscae. Planta sicca atropurpurea. « (Guimaräes.) Portugal: Distr. Centro littoral an mehreren Stellen auf Scorpiurus villosa L. (nach Guimaräes). Nota 1. Guimaräes (1. c. 408—114) praeterea subformas alias: eurystachys, xantho- porphyrea (confer p. 297), epilecta, cum stationibus permultis et earum planus nutrientibus di- stinxit, quas discernere nequeo; potius negligendae sunt. Nota 2. Dum d. Guimaräes formas numerosissimas distinxit, Goutinho (in Fl. de Portugal [1913] 568) varietates et formas sequentes modo distinxit: var. lusitanica Brot. >stigma purpureum; filamenta 4,5 — 4 mm alte inserta; corolla 14 — 25 mm longa sed etiam 10 — 4 4 mm longa = f. mierantha. — Bracteae flores aequantes vel iis longiores = f. bracteosa. Planta minus glanduloso-pilosa, rarius glabrescens = f. phalacra (Guimaräes). Nota 3. Über die innige Verwandtschaft der 0. variegata Wallr., 0. foetida Desf. und der 0. sanguinea Presl hat sich Guimaräes (in Broteria, a. a. 0. S. 115 — 123) ausführlich ge- äußert. Auch gab er auf Taf. I, II, IV schöne Bilder mikroskopischer Schnitte der Ansatzstellen und Haustorien von O. foetida var. Broteri, ferner von Stengelquerschnitten auf Taf. VII, VIII und von Schnitten durch den Fruchtknoten auf Taf. IX und X. Exsiccatae. — Bourgeau, Plantes d'Espagne n. 2012! — Bove, Exsicc. fl. Maurit. n. 242! — Huter, Porta, Rigo, Iter Hispan. (1879) n. 854! — Reverchon, PI. de l'Andalousie (1890) n. 536! — Willkomm, PI. Hispan. exsicc. (4 845) n. 1 045^ — Sennen, PI. d'Esp. n. 1209! — Fl. lusitanica exsiccata n. 930 ! 99. 0. sanguinea Presl, Delic. präg. I. (1822) 71 (vidi orig. in herb. univ. germ. Prag.); Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. 90, t. 4 50; Lojacono Crit. Orob. 62; Strobl in Flora (1886) 187; G. Beck, Monogr. Orob. 205, t. IV, fig. 63; Battand, et Trabut, Fl. de l'Algerie, 659; Rouy, Fl. France XI. 4 76; Lojacono Pojero, Fl. Sicul. II. 2. 169; Beguinot in Fiori e Paol. Fl. anal. d'Italia II. 478. — Caulis gracilis, 10 — 45 cm altus, basi plus minusve incrassatus, flavus vel rubiginosus ac purpureus, in siccitate striatus, copiose glanduloso-pilosus, squamatus. Squamae infra copiosae sursum pauciores ovali- lanceolatae, superiores angustae vel saepe angustissimae et margine non raro involuto praeditae, extus in siccitate albo-pilosae, 2 — 3 cm longae. Spica cylindracea, multiflora et miro modo densiflora, rarissime basi laxiflora, apice acuminata rarius rotundata, 3 — 16 cm longa. Flores patentes, deinde horizontales et pronus curvati, 10 — 17 mm longi. Calycis partes antice breviter coalitae, profunde inaequaliter bidentatae; dentes subulato-acuminati, saepe irregulariter connati et denticulis instructi, nervo medio firmiore et lateralibus paucis perducti, corollae tubo breviores. Gorolla tubulosa supra staminum insertionem vix et ad faucem versus paulo ampliata, pronus curvata, basi lutea, ad faucem versus rubescens, sanguinea aut fusco- vel intense purpurea, in sicco ad limbum versus et intus atrofusca, rarius tota lutea, extus subglabra vel plus minus glanduloso- pilosa. Linea dorsalis e basi acriter curvata in medio dorso corollae recta aut concava rarius paulo curvata, in labio supero declivis vel deorsum curvata. Labium superum bilobum, lobis patentibus serius saepe subreflexis; inferum lobo medio paulo majore et plicis magnis instructum; laciniae omnes subtruncatae, acriter inaequaliter saepe inciso- denticulatae, margine glabrae. Stamina paulo, 1,5 — 2 mm supra basim corollae inserta; filamenta infra cum corollae parte subjiciente pilosula aut glabra, supra glabra, rarissime pilis glanduliferis perpaucis obsita ; antherae e basi lata breviter acuminatae, breviter mucro- natae, in sutura pilosulae, in sicco ochroleucae vel luteolae; pollen 25 — 31 (.i. Germen ovatum; Stylus glanduloso-pilosus; stigma bilobum serius bicrure, lobis sanguineo-pur- pureis aut purpureo-violaceis, velutinis. Capsula, semina, testae cellulae non observata. Plantae nutrientes. O. sanguinea Presl crescit ad radices plantarum sequentium: Lotus cytisoides L. (Ällionii Desv.), L. coronillifolius Guss. (s. Gussone), L. creticus L. Orobanche. 299 (sec. Moris). Etiam Gistum villosum L. (= C. corsicus Sol.) invadere d. Reverchon indicavit, sed dubito. 0. sanguinea Presl bewohnt die Mittelmeerländer vornehmlich um das Tyrrhe- nische Meer wie Corsica, Sardinien und Italien. Gegen Westen reicht sie über Süd- frankreich bis Südspanien und Gibraltar bis Portugal. Eigentümlich ist ihr Vorkommen auf den Adria-Inseln Vis (Lissa), Hvar (Lesina) und Korcula (Gurzola) u. a. (Siehe die Karte 65 in: Die Pflanzenareale, i. Reihe, Heft 7). Blüht vom April — Mai. Auch kommt sie in Nordafrika von Algerien bis Bengasi vor. Europa. Portugal! Villa Real de St. Antonio, Faro, Bemfica. — Gibraltar! im April, Mai (Wolley Dod!). — Spanien! um Algeciras, Langeron, Malaga, Guadarama; Balearen, auf Menorca um Castillo de S. Felipe (Porta und Rigo!). — Corsica!, Boni- facio u. a. 0. — Sardinien! Santa Teresa Gallura, Bancamino, Sassari. — Italien! Napoli, Ischia, Capri. — Sizilien! Palermo, San Martino, Mondella, Ronciglio usw.; Insel Favignana, Levanzo sowie Lampedusa auf Gapo Ponente auf Lotus coronillifolius Guss. im Mai (Sommier in Herb. Levier!). — Dalmatien! Scogli Lagostini und Scoglio Tajan nächst der Insel Lastovo (Lagosta), Scoglio Bacili (Lukavci) zwischen den Inseln Korcula und Hvar, Insel Bisevo (Busi) in Punta Gattola auf Lotus cytisoides (Allionii), Insel Lissa (Vis) bei Veli Barjak im Mai (Ginzberger und Teyber im Herb. Wien. Univ.), Insel Kurcola (Gurzola)!, Insel Hvar (Lesina)! (hier auch in Übergängen zu 0. foetida v. lusitanica). — Insel Pelagosa (Ginzberger!). Afrika. Algerien! La Galle, Bou Ismael, Mostaganem, zwischen Matefous und Oued Raia. — Bengasi! Conspectus varietatum et formarum 0. sanguineae Presl. A. Flores summo 17 mm longi. Stamina 1,5 — 2 mm supra basim corollae inserta. Filamenta et Stylus minus pilosa et minus glanduloso-pilosa, saepe glabrescentia vel glabra . . Var. a. genuina. a. Corolla plus minus sanguineo-purpurea. a. Spica multi- et densiflora, rarius laxiflora. I. Linea dorsalis leviter curvata, interdum in medio dorso subrecta, perraro subconcava. 1. Galycis segmenta antice breviter connata tubo corollino breviora. * Spica miro modo densiflora, acuminata, bracteis plurimum parce glanduloso-pilosis comosa. Corolla plurimum paullo curvata F. 1. crinita. ** Spica densiflora, rarissime basi laxiflora. Brac- teae extus pilis glanduliferis rufis in sicco palles- centibus dense obtectae, flores longitudine sub- aequantes aut longiores. Linea dorsalis convexa F. 2. typioa. 2. Calycis segmenta antice connata, tubo corollino longiora . F. 3. loriformis. II. Linea dorsalis acriter curvata. Corolla 8 — 10 mm longa F. 4. minuta. ß. Spica pauci-, 8 12-flora, acutissima. Bracteae rufo- glanduloso-pilosae, flores conspicue superantes ... F. 5. nebrodensis. b. Flores tota cum planta straminei, in sicco fulvi. . . . F. 6. straminea. B. Flores 20 — 22 mm longi. Calyx cum corolla copiose glandu- loso-pilosus. Stamina 3 — 4 mm supra basim corollae inserta. Filamenta in basi copiose pilosa, glanduloso-pilosa. Stylus cum parte germinis superiore subcopiose glanduloso-pilosus Var. ß. cyrenaica. Var. a. genuina G. Beck. — 0. sanguinea Presl 1. c. — Flores summo 17 mm longi. Stamina 1,5 — 2 mm supra basim corollae inserta; filamenta et Stylus minus pilosa et minus glanduloso-pilosa. 300 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Forma 1. crinita (Viv.) G. Beck, Monogr. Orob. 206. — 0. crinita Viviani, Fl. Cors. diagn. I. 1 1 (non vidi); Moris, Fl. Sard.III. 248, t. 1 04 (bene); Gussone, Prodr. fl. Sic. II. 1 85 et Fl. Sic. prodr. II. 136 (excl. icon. cit.); Bertoloni, Fl. ital. VI. 445; Reuter in DC. Prodr. XI. 18; Gren. et Godron, Fl. franc. II. 629; Willkomm, Prodr. fl. Hisp. II. 622; Lojacono, Crit. Orob. 61; Beguinot in Fiori e Paol. Fl. anal. d'Ital. II. 478 pro var. — Orobanche du lotier faux-cytise Vaucher, Orob. monogr. (4 827) 50 = O. Loti cytisoides Schultz in Flora (1 830) Ann. der Gewächsk. 50. — 0. bicolor Salzmann, exsicc. Gi- braltar (sec. Moris). — Spica miro modo densi- et multiflora, acuminata, bracteis parce (vel crebriuscule sec. Moris) glanduloso-pilosis comosa. Calycis segmenta antice breviter connata, tubo corollino breviora. Corolla plurimum paulo curvata; linea dorsalis leviter curvata, interdum in medio dorso corollae subrecta, perraro subconcava. Auf sandigen Meeresküsten verbreitet. Forma 2. typica G. Beck, Monogr. Orob. 206, t. IV, fig. 63. — 0. sanguinea Presl 1. c; Battand, et Trabut, Fl. de l'Algerie 659; Rouy, Fl. France XI. 176; Lojacono Pojero, Fl. Sicul. II. 2, 169. — Spica densiflora, rarissime basi vel tota laxiflora. Brac- teae extus pilis glanduliferis rufis in sicco pallescentibus dense obtectae, flores longi- tudine subaequantes vel longiores. Corolla interdum copiosius glanduloso-pilosa. — Vulgata. Adest subforma maritima Lojacono, Crit. Orob. (1883) 63. — Spica magis elon- gata, laxiflora. Corolla nigerrima. Sizilien (Lojacono). Forma 3. loriformis G. Beck in Fedde, Repert. XVIII. (1922) 37. — Scapus spicae cylindricae densiflorae 1 0 cm longae duplo longior, firmus. Bracteae flores supe- rantes. Calycis partes antice connatae, anguste lanceolatae, plus minus profunde fissae, dentibus duobus parallelis, corollae tubum superantibus munitae. Nordafrika: Algerien bei Oran (Munby!). Forma 4. minuta G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 206. — Flores acriter pronus curvati, minimi, 8 — 1 0 mm longi. Unter dem Typus selten. Forma 5. nebrodensis (Tin.) G. Beck, Monogr. Orob. (1900) 207; Beguinot in Fiori e Paol. Fl. anal. d'Ital. II. 478. — O. nebrodensis Tin. in Gussone, Fl. Sicil. syn. H. 2. (1844) Add. 845; Reuter in DC. Prodr. XI. 19; Cesati, Pass. Gibelli, Comp. fl. ital. 331 = O. sanguinea var. depauperata Lojacono, Crit. Orob. 63. (1883). — Spica pauciflora, 8 — 1 2-flora, acutissima, laxiflora. Bracteae rufo-glanduloso-pilosae, flores conspicue superantes. Sizilien. Forma 6. straminea (Lojacono) G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 207. — O. cri- nita var. flavicans Lojacono, Exsicc. et var. straminea Lojacono, Crit. Orob. 63. (1883) et Fl. Sic. II. 2. 169. — Flores et scapus straminei in sicco fulvi. Sizilien. Var. ß. cyrenaica G. Beck. — Flores 20 — 22 mm longi. Calyx et flores copiose glanduloso-pilosi. Dentes calycis majores latiores, subtrinervii, corollae tubo breviores. Corolla tubulosa ut in typo colorata. Linea dorsalis in medio dorso corollae curvata vel subrecta. Labium superum plicato-emarginatum ; laciniae labii inferi subaequales. Stamina 3 — 4 mm supra basim corollae inserta; filamenta basi copiose pilosa, supra glanduloso-pilosa. Stylus cum parte superiore germinis subcopiose glanduloso-pilosus. Bengasi! Exsiccatae. — Herbar. Fontanes, norm. n. 53! — Kralik, PI. Corses n. 708! — Lojacono, Fl. sicula exsicc. n. 463!; PI. Sic. rar. n. 362! — Reverchon, PI. Sar- daigne (1881) n. 139! — Schultz, Fl. Gall. et Germ, exsicc. n. 1299! — Todaro, Fl. Sicul. exsicc. n. 11 54! Nota. Von Gibraltar (leg. Wo Hey -Do d) sah ich auch Pflanzen, deren Blüten 3 Frucht- blätter, 6 Plazenten und eine dreilappige Narbe besaßen. Orobanche. 301 Index specierum generis Orobanche secundum ordinem numerorum. aegyptiaca Pers. 4 9 — aethiopica G. Beck 63 — alba Steph. 50 — alpigena C. Koch 80* — alsatica Kirschl. 87 — amethystea Thuill. 57 — amoena G. A. Mey. 43 — anatolica Boiss. et Reut. 95 — arcuata Schultz 64* — arenaria Borkh. 34 — Boissieri Reichb. 73 — Borbdsiana G. Beck 82 — Bovei Reut. 70* — bulbosa G. Beck -10 — Bungeana G. Beck 31 — eaesia Reichb. 32 — Calendulas Pom. 62* — californica Cham, et Schlecht. 4 — canescens Presl 59 — caryo- phyllacea Smith 78 — castellana Reut. 58 — Gathae Deflers 41 — caucasica G. Beck 33 — caudata Mor. 87* — cernua Loefl. 39 — chilensis G. Beck 9 — Chironii Loj. 85 — cilicica G. Beck 30 — cistanchoides G. Beck 46 — Glarkei Hook. 45 — Glausonis Pom. 74 — coelestis Boiss. et Reut. 27 — coerulescens Steph. 38 — connata G. Koch 74* — crenata Forsk. 48 — cypria Reut. 83 — cyrenaica G. Beck 54 — densiflora Salzm. 64 — denudata Mor. 80 — Esulae Panc. 60 — fasciculata Nutt. 3 — flava Mart. 90 — foetida Poir. 98 — füliginosa Reut. 72 — gamosepala Reut. 77 — gracilis Smith 96 — Grayana G. Beck 5 — Grisebachii Reut. 66 — hadroantha G. Beck 65 — Eaenseleri Reut. 55 — Hederae Duby 75 — Heldreichii G. Beck 26 — hesperina G. Beck 91* — hymenocalyx Reut. 56 — Kotschyi Reut. 42 — kurdica Boiss. et Hausskn. 88 — Laserpitii sileris Reut. 86 — lavandulacea Reichb. 24 — leucopogon Boiss. et Hau3skn. 95* — loricata Reichb. 67 — lucorum A. Braun 91 — Ludoviciana Nutt. 6 — lutea Baumg. 80 — macrolepis G. Beck 76 — major L. 84 — mauretanica G. Beck 62 — minor Sutt. 70 — mongolica G. Beck 28 — Muteli Schultz 4 8 — nana Noe 4 5 — orientalis G.Beck 24 — oxyloba G. Beck 23 — Owerini G. Beck 49 — Oxanonis Schultz 69 — palaestma Reut. 74 — Pancicii G. Beck 52 — Picridis Schultz 68 — pinorum Geyer 8 — porphyrantha G. Beck 2 — purpurea Jacq. 35 — pycnostachya Hance 37 — quadrißda G. Koch 78* — ramosa L. 4 4 — rapum Genistae Thuill. 93 — reticülata Wallr. 54 — rigens Lois. 94 — rosmarina G. Beck 4 7 — Salviae Schultz 92 — sambucina Janka 54* — sanguinea Presl 99 — Sehultxii Mut. 25 — Schweinfurthii G.Beck 4 6 — Scolymi Pomel 62* — serbica G. Beck et Petrov. 53 — serrato- calyx G. Beck 20 — singarensis G. Beck 84 — Sintenisii G. Beck 44 — Solmsii Clarke 40 — sordida G. A. Mey. 80* — tacnaensis Mattf. 4 2 — tarapacana Phil. 4 4 — tetuanensis J. Ball 96** — Teucrii Hol. 79 — trichocalyx G. Beck 22 — tunetana G. Beck 29 — uniflora L. 4 — uralensis G. Beck 36 — variegata Wallr. 97 — versicolor Schultz 64 — Weberbaueri Mattf. 7 — Weinmanni Steud. 51* — xanthochroa A. Nels. et Gock. 4 3. Species imperfecte cognitae et dubiae. 0. atropurpurea H.Gay in Revue de botanique X. (1892) 718 et XI. (4 893) 280; non Schultz. — Tota vinoso-purpureo, pubescens-furfuracea. — Scapus 20 — 70 cm altus, crassitudine varia, squamatus. Squamae lineares vel lineari-lanceoletae, longe acuminatae, basales oblongae, paulo confluentes. Spica? Bracteae squamis aequales, apice spicae comosae, corollas aequantes vel superantes. Calycis segmenta antice paulo connata, bifida, furfuraceo-pubescentia, corollae tubum subaequantia. Corolla 20 mm longa, in dorso paulo curvata, extus furfuracea, intus splendens, bilabiata; labii superi laciniae duae erectae, eae labii inferi patulae, subaequales, omnes denticulatae. Fila- menta in corollae basi inserta, parce villosa, glandulosa. Stigma bifidum, purpureum. Odor debilis, subjucundus. Algerien: auf Medicago bei d'Alma et Corso (H. Gray). — Battandier (1. c. 74 9) war im unklaren über die Stellung der Art; das ist auch nach der ungenügenden Be- schreibung begreiflich. Sie gehört offenbar zu der Gruppe Orumtae (O. gracilis) ; am besten wird sie ganz vernachlässigt. 0. Bodinieri Leveille in Fedde, Repert. IX. (4 94 4) 454. — »Gaulis pluricostatus, quadrangulus, apice puberulus; squamae trianguläres puberulae, patentes; bracteae tres, media villosa, laterales bifidae glabrescentes ; corolla coeruleo-violacea lobis dentatis, ad mediam partem albidohirta ; stamina inclusa e media corolla enascentia, filamentis basi excepta glabris, antheris declinatis; ovarium oblongum glabrum glabrum, stylo glabro aequilongum, stigmate bilobo, lobis crassis et divergentibus. < Süd-China: Kouy-Tcheou. Lo-Fou, avril4 906 (Jul. Cavalerie, 2776); mont de Hin-y-hien a Fou, cä et lä dans la montagne, parasite sur les racines d'herbes; fleurs bleu päle, 4 3 avril 4 897 (Emile Bodinier, 4 555). — Nicht gesehen! 302 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Nota. Bracteae laterales bifidae glabrecentes certe errore observatae, an calycis segmenta putata(?); descriptio quam maxime inanis, propterea species plane dubia, nisi propter corollae colorem ad quandam Coerulescentium speciem ducenda sit. 0. cürvata Pomel, Nouv. mater. fl. atlant. in Bull. soc. climatol. d'Alger. (l 874) 1U; G. Beck, Monogr. Orob. 262. — Scapus fistulosus, striato-canaliculatus, parce albo- pilosus, sicut tota planta pallide luteus. Squamae elongatae, numerosae, basi caulis imbricatae et glabrescentes. Spica longa, densiflora, basi laxiflora. Bracteae lanceo- latae, acuminatae, pubescentes, paulo flores superantes. Calycis partes separatae, ovali- lanceolatae, acuminatae, setaceae, tenues sed opacae, subuninerviae, puberulae et ciliatae, corollae tubum longitudine subaequantes. Corolla aequaliter tubulosa, conspicue arcuata, in dorso papyracea, puberula, 12 mm longa; limbus parvus; labium superum bilobum, lobis porrectis rotundatis; inferum lobis acrius denticulatis , lobo medio plus minus angulato et majore praeditum; laciniae denticulatae non ciliatae. Stamina fere in basi corollae inserta; filamenta tenuia, basi pubescentia et ciliata. Stylus glaber; stigma bifidum. Marokko: auf Centaurea fragilis Dur. bei Mazis, Oran (Pomel). 0. Feddei Leveille in Fedde, Repert. XII. (4 94 3) 285. — »Gontorta, glabra; flores atroviolacei. Stamina ad apicem tubi affixa unde exserta, glabra; antheris albidis; stig- mate violaceo incrassato recurvo cum stylo glabro.« — Negligenter et imperfecte de- scripta, qua de causa omnino delenda. Südwestliches China: Provinz Yün-Nan auf kahlen Gehängen von Oua-Ngi-Tschai bei 2550 m, im Mai (E. E. Maire). 0. Ebnli Huter et Rigo in Österr. botan. Zeitschr. LVII. (1 907) 354. — Ad 40 cm alta. Spica longa, laxissima. Bracteae late lanceolatae cum calycis dentibus corolla subbreviores. Tubus corollae semicirculariter curvatus. Filamenta in parte tertia in- feriore inserta, fere glabra. Labium superius emarginatum, cum lobis labii inferioris denticulatum, longe glandulose pilosum. Flos brunneus, 2 cm longus, in medio 8 — 9 cm latus. Stigma obscurum. — P. 269. Italien: Abruzzen, in Hainen des Berges Morrone auf Sambucus ebulus L., bei 1500 — 1600 m Seehöhe (Rigö). 0. galeopsiflora Zumagl. Fl. Pedem. I. 197. — Non vidi. See. Ind. Kew. III. 373 dubia. 0. kashmirica Clarke in Hook. f. Fl. brit. India pars XI. (18 83) 324; Beck, Monogr. Orob. 263. — Caulis dilute fuscus, pedalis, crassitudine pennae cygneae vel tenuior, pubescens, simplex. Squamae paucae, distantes, lanceolatae, 6 — 8 mm longae. Spica pauci- et laxiflora. Bracteae lanceolatae, calyce longiores. Calyx postice fissus, antice connatus, aequaliter 5-dentatus, 6 mm longus dentibus brevibus latis acutis. Corolla late tubulosa, dilute fusca, breviter molliterque pubescens, 7 — 19 mm longa; laciniae rotun- datae. Filamenta ad basim corollae inserta, infra pubescentia; antherae parvae, inclusae, subtiliter pilosae. Kashmir: bei Tilaitl, 1100' Seehöhe (Clarke). — Nicht gesehen. O. Knappii Pantocsek, Beiträge zur Flora der Hercegovina in Verh. des Ver. für Natur- u. Heilkunde zu Preßburg (l 871/72) 73 (1874); 6. Beck, Monogr. Orob. 263. — Scapus basi subaequalis, 50 cm longus, brunneus, squamis brunneis, ovali-lanceolatis acutis tectus. Spica elongata, 20 cm longa. Bracteae lanceolatae, 15 — 18 mm longae, corollae tubum longitudine superantes. Sepala ovali-lanceolata, 1 cm longa, 1 — 2-nervia, acuta, tubo corollae breviora. Corolla ampla, in dorso curvata, ochroleuca, 2 cm longa; galea rotundata, labiata; laciniae labii inferi aequales. Stamina 5 mm supra basim corollae inserta, glabra. Stigma brunneum. Hercegovina: in lapidosis ad radices Eryngii amethystini L. circa Trebinje, mens. Junio (Pantocsek); non vidi. — In herbario autoris, mihi benevole communicato, non adfuit, igitur propter descriptionem valde mancam plane dubia. In Ind. Kew. 373 ad O. amethysteam Thuill. trahitur, quod probare nequeo. ; Orobanche. 303 0. Langei Huter, Porta et Rigo in Österr. botan. Zeit. LVII. (4 907) 354. — >Cha- racteribus ad 0. minorem accedit, sed habitu valde differt; forsan n. sp.? filamentis glabris ad tertiam partem tubi inferioris insertis stylo glabriusculo etc. Racemus (? Beck) infra laxus, supra densissimus. Gaulis in basi valde incrassatus, 15 — 20 cm altus.« — Planta omnino dubia. Spanien: in der Provinz Malaga zwischen Pizzara und Casa bonella (Huter). — Nicht gesehen. 0. leptantha Pomel, Nouv. mater. fl. atlantl. in Bull. soc. climatol. d' Alger. (1874) HO; Battand, et Trabut, Fl.de l'Alger. (1888/90) 663; G.Beck, Monogr. Orob. 263. — Scapi robusti, striato-angulati, consociati, sicut tota planta furfuraceo-hirsuti, spicis longiores, 30 — 60 cm longi. Squamae paucae, lineari-lanceolatae. Spica cylindracea, multiflora et densiflora. Bracteae lineares, floribus longiores, furfuraceo-hirsutae, in spicae apice comosae. Calycis partes separatae, integrae, e basi ovali longe subulatae, plurinerviae, tubo corollae breviores. Gorolla tubulosa, elongata, in dorso paulo curvata, abrupte ampliata, ad insertionem staminum suberecta, pallide rosea, in fauce lutescens, paulo glandulosa. Limbus mediocris, laciniis eroso-denticulatis, ciliatis; labium superum emarginato- bilobum, porrectum; inferum parvum, lobis subparallelis rotundatis, medio latiore emarginato praeditum. Stamina sub quarto infero tubi corollae inserta; filamenta in basi pubescentia. Stigma luteum, profunde bilobum. — Affinis videtur 0. majori L., sed calycis partibus integris differt. Algerien: an felsigen Stellen bei Oran auf Centaurea Fontanesii Spach (Pomel). 0. Loti corniculati F. G. Schultz in Flora (1830) Lit. Bl. (Annalen der Gewächs- kunde) 500 = Orobanche du lotier cornicule Vaucher, Monogr. Orob. 50 (4 827); G. Beck, Monogr. Orob. 264. ■ — Scapus 16 — 19 cm altus, tenuis, basi bulbosa levis, supra parce pilosus. Spica 5 — 6-flora. Sepala profunde divisa. Gorolla alba rubescens (?), dorso curvata, bilabiata ; labium superum infero majus, bifidum. Stamina brevia, in basi dila- tata. Stigma bilobum exsertum. — Imperfecte descripta et omnino dubia. Schweiz: Unterhalb Geligny bei Genf auf Lotus corniculatus L. (Vaucher). 0. lycica F. G. Schultz in Flora (1843) 128; G. Beck, Monogr. Orob. 264. — Se- pala plurinervia, ovalia, bifida, rarissime dente altero sepali unius truncato praedita; eorum dentes lanceolato-subulati, tubum corollae aequantes vel longiores. Gorolla tubu- loso-campanulata, dorso curvata, fauce ampliata; labium superum bilobum; laciniae in- aequaliter et acute dentatae. Stamina sub medio tubi inserta, a basi ad medium sub- villosa. — Habitus 0. luteae et 0. albae (? Beck). — Ad Minores pertinere videtur. Griechenland: bei Lycos in Attika (C. Fr aas). — Nicht gesehen. 0. subverticillata F. G. Schultz in Flora (1 843) 1 28 ; G. Beck, Monogr. Orob. 26 4. — Sepala obsolete 5-nervia, ovalia, inaequaliter bifida vel indivisa, tubum corollae aequantia. Gorolla tubuloso-campanulata, arcuata. Labium superum vix bilobum; la- ciniae inaequaliter denticulatae. Stamina in curvatura corollae inserta, a basi ad medium subvillosa. — Habitus 0. luteae sed flores paulo minores. — Omnino dubia et imper- fecte descripta. Griechenland: bei Thebae auf Vicia (G. Fraas). — Nicht gesehen. 0. mutila Dumortier, Fl. belg. (1827) 53. — Bracteis solitariis; calycibus disepalis, inaequaliter bifidis. Floribus unisexualibus, quadrifidis (= 0. cemua Hoor. non Loefl. ?). — Flandern (Dumortier). 0. Mairei Leveille in Fedde, Repert. XIII. (1913) 285. — Bracteae villosae. Co- rolla atro-violacea pubescens. Stamina ad medium corollae affixa, omnino glabra; an- therae violaceae. Stylus glaber; stigma incrassatum, glabrum, nutans. — Negligenter et imperfecte descripta, qua de causa omnino dubia et delenda. Südwestliches China: Provinz Yün-Nan in Weiden auf Hügeln bei Mo-Tson bei 600 — 800 m Seehöhe im Mai, Juni 1912 (E. E. Maire). 0. parviloba F. G. Schultz in Flora (1843) 128; G. Beck, Monogr. Orob. 265. — Planta, praesertim inflorescentia pilis albidis subvillosa, exsiccata griseo-ochroleuca. Se- pala obsolete 3 — 6-nervia, e basi ovali lanceolato-subulata, bifida, rarissime indivisa, 304 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. corollae tubum superantia. Gorolla tubulosa, subarcuata; laciniae parvae, obsolete denticulatae. Stamina infra medium tubi inserta, sparsim villoso-pilosa. — Habitus 0. Salviae. — Imperfecte descripta, qua de causa omnino dubia. Griechenland: bei Nauplia (G. Fraas). — Nicht gesehen. 0. pubescens Gilibert, Fl. lithuan. II. (1781) 129; G. Beck, Monogr. Orob. 265. — > Radix crassa, carnosa, stipulis onusta, parasita. Gaulis simplex, pinguis, squamosus, villosus. Folia fere nulla. Flores spicati, sessiles, concolores scapo, lutescentes. Calycis foliola 4. Gorolla magna, immarcescens, ringens; galea bifida; barb. (?) trifida; stam. 4, antheris cohaerentibus. Stigma obcordatum. Glandula sub basi germinis. Capsula uni- locularis, bivalvis. Semina plurima minima. Flores Majo in marginibus Sylvae.« — Nach Ind. Kew. III. 374 = 0. major L.; die Grunde dafür sind mir unverständlich. 0. Pseudobarleriae K. Dinter, Deutsch-Südwest-Afrika, Flora, Forst- und land- wirtschaftliche Fragmente (l 909) 122. — »Ein bis 10 cm hohes, blaßgelbes Kraut mit dichter, kurzer Traube gelber (Königskerzen-) Blüten von ca. 4/5 cm Durchmesser, ohne Blätter, aber mit blattartigen Schuppen an dem kurzen, saftigen Stengel.« Am Grunde eines weiß wolligen, bis {' hohen Halbstrauches halb versteckt (= Pseudobarleria lanata). Deutsch-Südwestafrika: bei Großbarmen (Dinter). — Nicht gesehen. Viel- leicht eine Scrophulariacee. Nomina delenda. Orobanche eamiolica Sendtner in Flora XXV. (4 842) II. 633, in Monte Matajur prope Tolmein collecta. Orobanche polymorphe/, Schrank fide Steudel, Nomencl. ed. 2, II. 234 = Jessen, Deutsche Exk. Flora, 11 9 = Lorinser, Bot. Excursionsbuch, 3. Aufl. 307; species fere omnes europaeas sectionis Osproleon comprehendit. Phelypaea gossypina Baker ex Tristram, Surv. west. Palest. 377; fide Ind. Kew. III. 493. — Palaestina. Orobanche Lupuli ex Koch in Monatsber. des Vereines zur Beförderung des Gartenbaues in den preuß. Staaten XX. (1877) 292. Orobanche speetabilis Andrz. in Rogov. Obzor semenn. i vbis. rast. gub. Kiewsk, Uc. okr. 304 sec. Trautvetter in Acta horti Petrop. IX. 1, 83. 82. Orobanche Trotxkii Wagner ex Claus, Lokalflora der Wolgageg. in Beitr. zur Pflanzenk. des russ. Reiches VIII. 64 sec. Trautvetter. Orobanche viridis Hazslinsky, Beitrag zur Flora der Karpathen, in Abh. zool. bot. Ver. Wien II. (1852) 3. Phelipaea hyans et Reuteri Boissier et Huet sec. Tschihatch. Asie mineure bot. 57. Omnino dubiae restant: Orobanche biflora Noronha in Verh. Batav. Gen. V. (1790) ed. 1. Art. IV, 21 (Java). — O. hirta Noronha, I.e. (Java). — 0. stans Noronha, 1. c. (Java). 7. KopsiopsiS G. Beck. Kopsiopsis G. Beck. — Orobanche sectio Kopsiopsis G. Beck, Monogr. Orob. (1890) 74 et 85. Flores breviter pedicellati, racemoso-spicati, bractea suffulti, bracteolis duabus mino- ribus linearibus calyci annexis instrueti vel in floribus superioribus nullis (?). — Calyx gamosepalus, cupulatus, bidentatus dentibus lateralibus; dentes interdum fissi, itaque calyx tridentatus. Corollae tubus pronus curvatus, basim versus ampliatus, in staminum inser- tione angustatus et hinc ad limbum bilabiatum sensim ampliatus; labium superum in- tegrum vel bilobum; inferum aequaliter trilobum. Stamina in medio tubo corollae in- serta; filamenta basi modo barbata; antherae biloculatae ; thecae subdivergentes, obtusae, connectivo elongato acuto subelongato conjunetae. Germen uniloculare; placentae 4, parietales; stigma bilobum. Capsula 4- (2-?) valvis, valvae in media parte placenti- ferae. Semina profunde alveolata. Kopsiopsis. 305 Nota. Positio systematica huius generis nondum plane certa quia multae notae in descrip- tione plantae desunt vel ad huc dubiae remanent. Notae speciei unicae(?) sicut corollae forma et bracteolae, calyx gamosepalus ad Orobanches sectionem Trionychon vergunt, sed sepala tria connata, antherarum forma, capsulae valvae quattuor (etiam 2?) et notae anatomicae (vide no- tam2) genus proprium indicare videntur. Species 2 (an 4?) non satis cognitae. — Fig. 4 8. Conspectus specierum generis Kopsiopsis. A. Gaulis laxe squamatus. Spica abbreviata. Calycis dentes 4 — 3 subulati, tubo subbreviores 4. K. tuberosa. b. Caulis imbricatim squamatus. Calycis dentes in floribus inferiori- bus evanidi, in superioribus 4 — 3 lineari-subulati, tubo suo pluri- mum longiores %. K. strobilacea. 4 . K. tuberosa (Hook.) G. Beck. — Orobanche tuberosa Hook. Fl. bor. amer. II. (4 844/45) 92, 1. 168; non Vellozo, Fl. Flum. VI. (1827) t.70. — Boschniakia Hookeri Walpers, Repert. III. (4 844/45) 479; Reuter in DG. Prodr. XI. 39; A. Gray, Syn. Fl. Nortb. Amer. II. 4. (4 878) 3 4 3.— Oro- banche Hookeri G. Beck, Monogr. Orob. (4 890) 85. — Rhizoma tu- berosum, reticulato-verrucosum, areolis tuberculiformibus penta- gonis aggregatis obsitum. Gaulis minor, 4 — 4 0 cm altus, laxe et copiose squamatus, erectus, cras- sus, siccus rubiginosus, glaber- rimus, simplex. Squamae oblon- gae, acuminatae vel subobtusae, ad spicam versus accrescentes, erecto-patentes, in siccitate in- tense fuscae opacae. Spica sub- densiflora, saepe abbreviata. Flo- C ^mmu^^ ^4 res bracteati, breviter crasseque Fig. 1 8. Kopsiopsis tuberosa (Hook.) G. Beck. A Flos. B Ca- pedicellati vel subsessiles, sub- lyx. C Ovar, transverse sectum. D Stigma. E Stamen. erecti, 4 3—15 mm longi. Brac- F Anthera. — Omnes fig. auct.; orig. teae naviculiformes, carnosae, flori- bus breviores, ad basim crassae, in margine subscariosae et saepe denticulatae ; brac- teolae duae lineares, calycem longitudine aequantes. Calyx infra breviter scutelliformiter connatus, obliquus, 2 3-dentatus, plurimum tridentatus, dentibus brevibus triangu- laribus acuminatis vel subulatis, antice interdum subfissus postice latius sinuatus. tertiam partem corollae vix aequans, glaber. Gorolla tubulosa, paulo pronus curvata, in sta- minum insertione constricta, ad faucem paulo ampliata, bilabiata, labiis erectis paral- lelis, alba et rubiginoso-striata ; labium superum ovatum integrum (vix bilobum); inferum trilobum, supero brevius; laciniae ovali-oblongae, margine parce puberulo-verrucosae vel glabrae, acutae vel acuminatae. Stamina in medio tubo corollae 4 — 5 mm supra basim inserta inclusa; filamenta basi pilis articulatis ac subramosis in membrana sua incrassata porosis barbata; antherae ellipticae erectae, thecae rotundatae ovatae, subseparatae connec- tivo mucronato-apiculato conjunctae, parce pilosae; pollen 30 ^u. Germen ovato-rotundum ; Stylus supra curvatus, glaber; stigma bilobum; placentae 4. Capsulae valvae 2 aut 4; semina numerosa, ochroleuca, 4 — 4,5 mm longa; testa alveolatae; cellulae testae altae, sine pariete externo, parietibus dense reticulato-porosis instructae. — Fig. 4 8^4 — F. Plantae nutrientes. Arctostaphylos sp. (Manzanita) et Gaultheria shallon Pursb (sec. A. Gray in litt.). A. Engler, Das Pflanzenreich. IV. (Embryophyta siphonogama.) 261. 20 306 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Nur in den westlichen Küstenländern Nord-Amerikas. Vancouvers Island: auf dem Mt. Benson im Juni 4 887 (Macoun, Geol. surv. Dep. Canada n. 17914!); N.W. Goast of North America (Menzies); Cliffs of Zilamosk Bay (Henderson nach A. Gray); Oregon ! Nota I. "Z". suberosa (= Boschniakia Hookeri) is probably only a depauperate form of the B. strobilaced" A. Gray in litt, et Proceed. amer. acad. (1887) sec. Weigand in Bull. Torrey bot. club XXIII. (1896) 355. Nota 2. In anatomischer Beziehung ist K.tuberosa besonders durch das feste, etwas ver- dickte Parenchym der Schuppen ausgezeichnet, in welchem sich einzelne kugelige, stark verdickte und poröse Idioblasten vorfinden, ferner durch die eigentümlichen Haare der Staubfäden. Diese sind nämlich gegliedert 2 — 4 -zellig, an den Gelenken angeschwollen und die Membranen ihrer Zellen sind stark verdickt und dabei porös ; die oberste Fadenzelle ist öfters angeschwollen und verästelt sich hin und wieder rehgeweihähnlich. Daneben kommen auch kürzere 2-zeilige drü- sige (?) Haare vor. 2. K. strobilacea (A. Gray) G. Beck. — Boschniakia strobilacea A. Gray, Syn. fl. North Amer. II. 1. (1 878) 313, in Pacif. Railw. Rep. IV. (1856) H8 et Bot. Calif. I. 585; Jepson in Erythea V. (1897) 63—66 et flg. 1 — 2; K. Brandegee, Gontrib. to the knowl. of West Amer. pl. in Zoe II. (1891) 78, t. XIII; V. Piper, Fl. of the stat. Washingt. XI. (1906) 522; confer K. M. Weigand in Bull, of Torrey bot. club XXIII. (1896) 355. — Rhizoma bulbosum, saepe caules plures dense imbricatim squamosus emittens. Caulis spithameus vel minor, firmus, crassus, fuscus, squamis plurimum imbricatis late orbi- cularibus vel obovali-rotundis plurimum obtusis tectus, plurimum a basi florifer. Flores pedicellati. Bracteae latae, obtusae. Bracteolae duae subulatae, in parte superiore in- florescentiae interdum deficientes. Calyx in parte spicae inferiore truncatus et edentulus, in floribus superioribus dentibus 1 — 3(4) triangulari-lanceolatis acuminatis vel lineari- subulatis tubo suo longioribus (sec. Weigand autem et non semper subulatis) instructus. Gorolla sub fauce paulo constricta, alba et brunneo-striata, limbo bilabiato et laciniis oblongis patentibus instructa; labium superum integrum; labium inferum superum longitu- dine aequans. Stamina in basi copiose barbulata. Placentae 4 aequidistantes aut 3 (sec. Weigand). Valvae capsulae quatuor. Californien. Auf trockenen felsigen Hügeln bei South Yuba (Bigelow), in den Santa Lucia Mountains parasitisch auf Manzanita-roots (Brewer), San Bernardino Co. (Lemmon); alles nach A. Gray. Vielleicht gehört hierzu auch Boschniakia sp. nov. bei Hemsley in Godm. et Salv. Biolog. centr. Amer. botany II. 469, von Mexiko, San Luis Potosi to Tampico (Palm er n. H32) und Guanajuato (Hartweg). 8. Gleadovia J. S. Gamble et D. Prain. Oleadovia Gamble et Prain in Journ. asiat. soc. Bengal LXIX/2. (1900, ed. 1901) 488 — 489 et in Ann. bot. gard. Galcutta IX. (1901) 53, t. 67; Engler u. Prantl, Nat. Pflanzenfam. Nachtrag III zu IV. 3 b. 317, fig. 48. Bracteae 2 oblongae, angustae, calyci vel pedicello adnatae. Calyx tubuloso-cam- panulatus, ad limbum aequaliter 5-lobum parum inflatus. Corollae tubus parum incurvus, supra germen paulo angustatus; labium superum incurvo-erectum, carinatum, laciniis latissimis instructum, concavum, minopere emarginatum; anticum multo brevius, sub- erectum, lobis 3 aequalibus erectis, plurimum acutis vel dentato-lobatis. Stamina in- clusa; filamenta in apice in connectivum conicum elongatum dilatata; thecae aequales connectivo adnatae, in basi divergentes et mucronatae. Ovarii placentae duae, in germine transverse secto T-formes vel bicrures, vel ad basim confluentes, loculos 2 formantes. Stylus elongatus; stigma dilatatum, aequaliter bilobum. Semina numerosa, testa laxa tenui instructa. — Herba parasitica carnosa, rhizomate incrassato, caule brevi squamato praedita. Flores corymboso-fasciculati, inferiores longius, superiores brevius pedicellati vel subsessiles, bibracteolati. — Habitus Christisoniae. sed antheraum thecis duabus perfectis aequalibus, labio infero corollae minore erecto differt. — Fig. 19. Gleadovia. 307 G. Euborum Gamble et Prain, 1. c. (J90 1) 489; Engler u. Prantl, 1. c. — Carnosa, — J5,3 cm alta, pallide purpurea. Gaulis brevis et inflorescentia brevior, imbricatim squamosus, exceptis floribus hypogaeus, e rhizomate crasso enatus; squamae infimae minimae, rotundatae, superiores valde accrescentes et elongatae, subacutae, interdum fissae. Flores usque 8, fasciculato-corymbosi, 7 — 8,5 cm longi, rarius minores, inferiores longe, superiores brevius, omnes crasse pedicellati; bracteae oblongae vel spathulatae, calyce breviores; bracteolae oblongo-spathulatae, calyce breviores, subacutae vel rotundatae, saepe subinvolutae, in apice interdum denticulatae, glabrae. Calyx tubuloso-campanulatus, interdum ad limbum 5-lobum ampliatus, 2,5 — 3,6 cm longus, dimidiam corollae partem A Fig. \ 9. Qleadovia Euborum Gamble et Prain. A Habitus. B Gorolla explanata. C Pistillum, D fere in medio sectum. E Fructus, F Semen. (See. Gamble et Prain in Ann. Roy. Bot. Gard. Calcutta IX. t. 67.) longitudine aequans; lobi aequales, ovales, interdum emarginati, plurimum integri. Corolla rubra vel rosea, obscurius nervosa, tubo tubuloso, paulo pronus curvato et supra germen angustato, in limbo distinete inaequaliter bilabiata; labium superum carinatum, subintegrum vel emarginatum, laciniis latissimis subintegris vel subdentatis; inferum multo minus, trilo- bum, suberectum, intus elongato-plicatum, laciniis subaequalibus ovali-oblongis, acuminatis vel subabrupte acutis, integris vel lobulato-denticulatis, nervo pinnato perduetis, margine pilis articulatis sparsis pilosis munitis. Stamina infra medium corollae inserta; filamenta basi glabra vel pilosula(?), thecae connectivo elongato conico in apice bidentato lateraliter et divergenter adnexae, aequales et fertiles, deorsum mucronatae; pollen 30 — 35 fi. Germen ovatum vel ellipsoideum, in stylum attenuatum. Placentae duae, in ovario transverse secto bicrures vel T-formes, multiovulatae, interdum ad basim confluentes, itaque germen pseudo- biloculare formantes; Stylus longus, glaber; stigma diseiforme vel bilobum. Capsula sub- globosa; semina numerosa, minima, ellipsoidea, testa laxa tenui instrücta. — Fig. \9Ä — F. 20* 308 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Himalaya und China. Nordwestlicher Himalaja: Bodyar, Jaunsar, bei 8000 — 9000' Seehöhe in schattigen Nadelwäldern sehr selten (Gl e ad ow u. Gamble; Duthie); parasitisch auf den Wurzeln von Rubus niveus Wall. China: in der Provinz Yünnan an der Grenze gegen Tibet und Birma zwischen den Flüssen Lu-djiang (Salween) und Dliou-djiang (Irrawadi) in temperierten Regen- wäldern unter Bambuseen des Tales Tjiontson-lumbe unter dem Orte Tschamutong bei 2950 m Seehöhe im Juni 191 6 (Handel-Mazzetti, Iter sinense [191 4 — 1 91 9] n. 9146 im Wiener Herb.!); in der Provinz Hupeh (E.H.Wilson n. 2138! in Herb. Wien). 9. ChristiSOüia Gardn. Ghristisonia Gardn. in Calcutta Journ. nat. hist. VIII. (18 47) 153; Wight, Icon. pl. Ind. IV. 3. (1849) 4—6, t. 1423, 1426, 1427; Walpers, Ann. bot. III. 208; G. Beck in Engler u. Prantl, Nat. Pflzfam. IV. 3b. (1895) 131; Hooker f. Fl. Brit. Ind. IV. (1884) 32 1 . — Campbellia Wight, Icon. fl. Ind. IV. (l 850) 4—5, 1. 1 424/25 ; Benth. et Hook. f. Gen. II. 967 p. p.? — Oligopholis Wight, Icon. fl. Ind. IV. 5. (4 850) t. 1422. Fig. 20. Ghristisonia Gardn. — A—D C.tubulosa Wight. A Flos. B Anthera calcarata. G Ova- rium transverse sectum. D Pistillum. — E—F G. Hookeri Clarke. Antherae. — G — J G. sinensis G. Beck. G Antherae simplices ecalcaratae. H Antherae calcaratae a vertice visae. J Anthera calcarata a latere visa. — KG. neilgherrica Gardn. Ovarium transverse sectum. — LG bi- color Gardn. Anthera calcarata. — Icon. orig. ; anther. et ovar. auct. Flores magni in scapo pauci, longiuscule pedicellati et racemosi vel spicati et capi- tati, ebracteolati vel bibracteolati, bracteolis pedicello adnatis. Calyx tubulosus, 5-den- tatus vel breviter 5-fidus etiam 4 — 5-lobus, laciniis saepe inaequalibus. Corolla tubuloso- campanulata vel infundibuliformis, sursum ampliata, tubo elongato, recto vel subincurvo, superne saepe ventricoso praedita, varie colorata; limbus patens, subbilabiatus, 5-lobus, laciniis 5 latis subaequalibus rotundis liberis vel 2 posticis altius connatis. Stamina 4 inclusa vel subexserta; filamenta firma; antherae coalitae rarius liberae, partim uni- loculares inappendiculatae vel partim aut omnes appendiculatae, antherarum loculo uno perfecto, basi mucronato, altero casso angusto, subulato-acuminato, saepe falcato inter- dum dilatato, sterili, rarius utroque fertili (sec. Hook er f.), itaque anthera bilocularis. Discus nullus. Germen uniloculare, rarius in parte inferiore biloculare; placentae 2 magnae, T-formes, late bifidae vel subbipartitae vel bicrures, irregulariter dilatatae, lamelloso- Christisonia. 309 ramosae, lamellis mutuo immissis. Stylus longus, apice inflexo-incurvus; stigma magnum, dilatatum, undulato-subbilobum vel peltatum. Capsula perfecte bivalvis; semina nume- rosissima, minuta, subglobosa, multa abortiva; testa laxiuscula, reticulata, cellulae leves aporosae; embryo dimidium albuminis aequans. — Parasitae scapo brevi plurimum simplici, in rhizomate breviore vel longiore insidente, squamis altemis paucis rarius imbri- catis copiosioribus tecto praeditae. — Fig. 2 0. Nota. Über die Entwicklungsgeschichte und Anatomie der Gattung Christisonia vergleiche M. Worsdell in Ann. of bot. IX. (1895) 403 und in Journ. Linn. soc. XXXI. (4896) 576. Conspectus sectionum et specierum generis Christisoniae. A. Flores ebracteolati. Antherae conformes; loculus unus fertilis, alter sterilis, plurimum falcato-calcaratus . . Sect. I. Euchristisonia. a. Gaulis plurimum elongatus, racemum laxiflorum ferens (excepta G. Wightii). Flores conspicue pedicellati. Theca sterilis plus minus falcata. a. Pedicelli plurimum calyce breviores. I. Flores 4 — 6,5 cm longi. Pedicelli 2,5 — 10 cm longi. Gorolla coeruleo-violacea. Filamenta supra glandulosa. (India orientalis) .... \. C. tubulosa, II. Flores 6,2 — 7,6 cm longi. Labium superum corollae sanguineo-violaceum, labium inferum rosaceum, fauce lutea. Filamenta glabra. (Ceylon) 2. C. tricolor. ß. Pedicelli calyce 1,5 — 1,7 cm longo paulo vel vix longiores. Flores 3,5 — 4 cm longi. Corolla extus tenuissime puberula. Filamenta infra pubescentia. Antherarum loculi caudati, unus major fertilis, alter minor sterilis. (India orientalis) .... 3. C. Saulieri. y. Pedicelli calyce multo longiores. I. Calyx tubulosus, 5-dentatus vel dentibus 2 aut 4 — 5 praeditus. 1. Flores — 7 cm longi. Corolla coeruleo- alba, laciniae integrae. Filamenta supra plurimum glabra. Antherae liberae. (India orientalis) 4. G. calcarata. 2. Flores 6 cm longi. Pedicelli — 3 cm longi. Calycis dentes 2 vel 4 — 5, deltoidei. Co- rollae limbus purpureus. Filamenta glabra. (Siam) 5. C. siamensis. II. Calyx spathaceus vel subspathaceus. 1 . Inflorescentia distanter racemosa, elongata. Calyx semispathaceus, 2,5 — 3,65 cm lon- gus, profunde bilabiatus. Corollae laciniae fimbriatae. Antherae coalitae. (Descriptio manca.) (Ceylon) 6. G. Thwaitesii. 2. Inflorescentiae rami \ pluriflori, bre- ves (?), floribus erectis praediti. Pedicelli non descripti. Calyx in faucis parte in- feriore conspicue fissus, circ. 2,5 cm lon- gus. Corollae 5 cm longae laciniae sub- orbiculares. Antherae coalitae. (Descriptio manca.) (Ins. Philipp.) 7. G. Wightii. b. Caulis abbreviatus vel nullus. Inflorescentia fasci- culata vel capitata. Flores inferiores conspicue, 310 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. superiores vel omnes brevissime pedicellati vel ses- siles, 5 — 6 cm longi. ct. Calyx tubulosus, 5-dentatus, \,\ cm longus. Co- rolla puberula, limbo coeruleo-purpureo. Fila- menta minute crispo-puberula. Antherae acumi- nato-mucronatae, appendice angusta acriter falcata instructae. (India orientalis) 7. G, Lawii. ß. Calyx tubuloso-spathaceus, 2 4-lobatus, % — 2,5 cm longus. I. Flores breviter pedicellati. Gorolla 5 cm longa, infra subcylindraceo-infundibuliformis, superne ampliata, glabra (?}, in tubo linea lutea notata. Filamenta glabra. Antherae superiores muticae, inferiores appendice oblongo-acuminata in- structae (?). Stigma peltatum planum. (Ma- lakka) 9. (7. Scortechinii. II. Flores longe ( — 3 cm) pedicellati. Gorolla 6 cm longa, e basi angustata ventricoso- ampliata, glabra (?). Antherae superiores bi- loculares, inferiores loculo uno fertili et altero angusto casso instructae. Stylus superne mi- nute glandulosus. Stigma globosum. (Burma) 10. G. Bodgeri. B. Bracteolae desunt. Antherae staminum conformes, bi- loculares; loculi conformes, obtusae, omnes fertilesf?) Sect. II. Christisoniopsis. a. Acaulis vel brevicaulis. Flores dense aggregati, sub- capitati, 5 cm longi. Pedicelli breves. Gorolla alba. Germen biloculare. (India orientalis) H . C. subacaulis. G. Bracteolae desunt. Antherae staminum inaequales, su- periores simplices, uniloculares, fertiles, inappendicu- latae, inferiores loculis 2 inaequalibus instructae; unus fertilis, alter sterilis et transformatus, appendicem di- latatam cristiformem formans. Calycis dentes saepe inaequales, 4 — 5, rotundati vel acuti. Gorolla 5 — 6 cm longa Sect. III. Heterotheca. a. Calycis dentes 5 (?) plurimum rotundati. Tubus corollae albus, limbus violaceus. Thecae fertiles ovatae, mucronatae. Stylus glaber. (India orientalis) 12. C. Hookeri. b. Calycis dentes 4, inaequales, acuti. Tubus corollae albus ; labium inferum macula magna lutea ornatum. Thecae fertiles globosae mucronatae. Stylus parce glanduloso-pilosus. (China) 1 3. G. sinensis. D. Flores bibracteolati. a. Ovarium uniloculare vel biloculare (sed saepe im- perfecte observatum). Staminum loculus sterilis juxta fertilem adest Sect. IV. Campbellia. ct. Calycis dentes acuti. Thecae subaequales. I. Subglabra. Caulis imbricato-squamosus. Flores breviter pedicellati. Calyx carinatus, 3 cm longus. Theca sterilis fertilem longitudine aequans sed angustior. (India orientalis) . . \ 4. G. neilgherrica. II. Copiose pilosa. Caulis laxe squamatus. Flores longe pedicellati 3,5 — 5 cm longi in racemis laxifloris. Corolla rosacea et lutea. Theca sterilis subulata, fertili longior. (India orientalis) 15. G. bicolor. Ghristisonia. 311 ß. Calycis dentes breves, rolundati. Theca sterilis antherarum fertili angustior. Ovarium unilocu- lare vel biloculare (?). (Ceylon) 4 6. G. albida. b. Ovarium perfecte biloculare; septum in parte su- periore ovarii perforatum. Pedicelli breves. Loculus sterilis juxta loculum fertilem staminum deficiens . Sect. V. Legocia. 4 7. C. Legocia. Sect. I. Euchristisonia G. Beck. Bracteolae desunt. Antherae conformes ; loculus alter fertilis, alter sterilis, plurimum falcato- calc ar atus . 4. C. tubulosa (Wight) Benth. in Benth. et Hook. f. Gen. pl. II. (1876) 982; Hook. f. Fl. Brit. Ind. IV. 32 1 . — Oligopholis tubulosa Wight, Icon. IV, t. 4 422 et Ulustr. II. 1, t. 4 58b, flg. 7; Walpers, Annal. III. 2 04. — Planta 4 5— 25 cm alta, sub- glabra. Gaulis plurimum brevis, in basi radicellis cinctus et ibidem paucisquamatus, racemo multo brevior, simplex vel infra ramosus. Squamae minimae, ovales, acutae. Racemi erecti, pauci-( — 7-)flori, interdum uniflori, valde laxiflori. Bracteae squamis aequales, obtusae, pedicellis breviores. Pedicelli erecti, calyce breviores vel eum longi- tudine subaequantes, 2,5 — 4 0 cm longi. Calyx tubuloso-campanulatus, carinatus, glaber, 4,2 — 4,2 cm longus, inaequaliter 5-dentatus; dens anterior saepe posticis triangularibus et acutis major. Gorolla calyce 2,5 X longior, 4 — 6,5 cm longa, subglandulosa, coeruleo- violacea(P); tubus supra tertiam infimam partem ampliatus, subrectus; limbus bilabiatus; laciniae rotundae, integrae, duae superiores labium bilobum formantes. Stamina in tubo corollae 4 5 — 4 7 mm alte inserta; antherae coalitae; filamenta supra obscure glanduloso- pilosa; thecae vix acuminatae, sterilis falcata; pollen 25 — 30 jW. Germen antice ventricosum, nectario annulari basi cinctum, uniloculare; placentae 2 parietales, multi-lamellosae bicrures infra confluentes (sec. Clarke); Stylus glaber; stigma orbiculare. — Fig. %0Ä — D. Plantae nutrientes: Sec. autorum Bambuseae. Ostindien: im südlichen Deccan in den Distrikten Goorg, Courtallum (Wight nach Hooker), in den Nilgiri Hills (Thomson!); Peermade Gat bei 4000' im Dezember (A. Meebold, Fl. S. India n. 4 2 92 4!). 2. C. tricolor Gardn. in Calc. Journ. nat. hist. VIII. 4 53; Hook. f. Fl. brit. India IV. (4 884) 323; Thwaites, Enum. pl. Zeyl. 222. — Subglabra. Caulis tenuis, 5 — 4 0 cm longus; squamae paucae, ovales, acutae, circ. 1,4 cm longae. Racemus pauciflorus; flores pedicellati. Calyx tubulosus, 5-angulatus et -dentatus, rubrofuscus, 4 , 6 cm longus, dentibus acutis. Corolla tubulosa, ad limbum bilabiatum ampliata, labio supero san- guineo vel violaceo, infero rosaceo et fauce lutea laciniisque rotundatis denticulatis prae- dita, 6,2 — 7,6 cm longa. Filamenta glabra; thecae steriles longe falcatae. Placentae bi- partitae, in germine transverse secto cordatae, undique ovulis tectae; stigma orbiculare. Ceylon: in der Zentralprovinz (Thwaites n. 2889!); parasitisch auf Wurzeln von Acanthaceen. Var. grandiflora (Gardn.) Hook. f. 1. c; Trimen, Handb. Fl. Ceyl. III. (4 895) 264. — ü. grandiflora Gardn. 1. c; Thwaites, Enum. 1. c. 22 4. — Corolla major, pallide rosacea. Ceylon: auf dem Adamspeak bei 5000' Seehöhe (Gardner). 3. C. Saulieri Dünn in Kew Bulletin (4 9 4 4) 30. — Herba erecta, 30—40 cm alta, praeter flores glaberrima. Caules simplices, 5 cm crassi, parce et subopposite squa- mati. Squamae oblongae, 4 cm longae. Inflorescentia racemosa terminalis, brevis, pauci- flora. Pedicelli erecti, 4 — 2 cm longi. Bracteae oblongae, 4 — 4,5 cm longae. Calycis glabri tubus cylindricus paullo bilabiatus, 4,5 — 1,7 cm longus, 5 — 7 mm latus, 5-lobatus; dentes 3 superiores 2 mm longi, trianguläres, acuti, sinubus 4 mm altis a dentibus duo- bus inferioribus separati. Corolla tubulosa, 3,5 — 4 cm longa, 5 mm lata vel paullo infra faucem inflata, extus tenuissime puberula, intus circum staminum insertionem tomentella; laciniae 5, late ovatae, 3 — 5 mm longae, patulae vel paullo reflexae. Stamina 4, di- dynamia, infra medium tubi corollini inserta, inclusa; filamenta infra pubescentia; an- 312 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. therarum loculi 2, inaequales, connectivo dependentes, basi caudati, majore ovato et per totam longitudinem dehiscente, minore tenui sterili. Ovarium lanceolatum, paullo com- pressum, quasi biloculare; Stylus inclusus; stigma peltatum. Ostindien: Madras presidency, Madura Distrikt; Kodaikanal bei 2040 m Seehöhe (Sauliere n. fil). 4. C. calcarata Wight, Icon. pl. Ind. Orient. (1849) t. 1426; Walpers, Annal. III. 208; Hook. f. Fl. brit. Ind. IV. 322. — C. Stocksii Hook. Icon. pl. t. 836 (fide Hooker); Dalz. et Gibs. Bomb. Fl. 202. — Glabra, corolla excepta. Gaulis elongatus, erectus, squamosus ; squamae ovales, obtusae, non imbricatae sed basi numerosiores. Flores laxe racemosi, longe pedicellati, pedicello calyce multo longiore, erecti, — 7 cm longi, ebrac- teolati. Calyx tubulosus, 5-dentatus; dentes breves, subacuti. Corolla tubulosa, ad lim- bum explanatum 5-lobum ampliata, albo-coerulescens vel purpurascens, tubo recto extus piloso vel glabro et laciniis subaequalibus rotundis integris instructa. Stamina inclusa; alte inserta, filamenta basi pilosa, superne glandulosa (?) aut glabra; antherae liberae (sec. Wight); theca antherarum sterilis calcarata, fertili longior. Stylus filiformis, ex- sertus; stigma bilobum; placentae 2 T-formes. Capsula globosa. Ostindien: Goncan; bei Tanna nächst Bombay und Salette (Law und Dalz eil nach Hooker); auf Strobilanthes. 5. C. siamensis Craib in Kew Bulletin (1914) 129. — Herba subaculis ad 7-flora, glabra. Squamae ovatae vel oblongo-ovatae, 0,7 — 2,5 cm longae. Pedicelli validi, usque ad 3 cm longi. Calyx tubulosus, tubo 1,3 — 1,8 cm longo et 1 cm diametro instructus; lobi calycini interdum 2 tantum, interdum 4 vel 5, deltoidei vel late deltoidei, acuti, 0,5 — 1 cm longi. Corolla circ. 6 cm longa, tubo purpure o-suffuso et lobis purpureis (ex Kerr) instructa; tubi pars basalis 2,5 cm longa, 4 mm diam. et pars superior 1,3 cm diam.; lobi manci. Stamina didynamia, glabra; filamenta longiora i ,4 cm, breviora vix 1 cm longa; antherarum loculi 3,5 mm longi; staminum inferiorum antherae appendice obtusa 7 mm longa 2,5 mm lata instructae. Ovarium glabrum, 6 mm altum diam., 6 mm diam.; Stylus glaber, 3,8 cm longus; stigma peltatum, 4 mm diam., papillis minutis tectum. Siam: Me Nan, Sop Ngao in Bamboo jungle bei 210 m Seehöhe (Kerr n. 2406). Speciebus adhuc descriptis affines sed imperfecte descriptae: 6. C. Thwaitesii Trimen in Journ. bot. XXIII. (1885) 240 et Handb. Fl. Ceyl. III. 263; Livera in Ann. bot. gard. Peradeniya X. 2. (1927) 158 et 152. — Radix coralliformis. Squamae rotundae, obtusae. Flores racemosi, distantes, inflorescentia elongata. Calyx 2,54 — 3,65 cm longus, semispathaceus, profunde bilabiatus, in labio supero bidentatus, in infero bifidus. Corolla bilabiata, labio supero inferiore minore, tubo curvato infundi- buliformi et lobis in margine fimbriatis praedita. Antherae coalitae, poro dehiscentes, steriles calcaratae; filamenta antherarum superiorum longiora quam ea inferiorum. Stigma bilobatum; lobi reniformiter coaliti et applanati. Ceylon (nach Livera). 7. C. Wightii Eimer in Leafl. Philipp. Bot. VIII. (1915) 2793. — Caules erecti, breves, singuli vel aggregati, parce ramosi, ad apicem versus saepe alati, 1 cm crassi, striati, glabri, succulenti, sordide albo-lutei vel brunnei, longiores curvati, squamis con- coloribus tecti. Squamae magnitudine et forma variables, basi caulium breves, superne multo longiores, conspicue imbricatae. Rami plurimum 3, omnes ad basim squamis numerosis latis oblongis instructi, brevissimi, uni- vel pluriflori. Flores erecti, inodori, ex humo erumpentes. Bracteae fulcrantes 1,75 cm longae, 1,25 cm latae, coriaceae, glabrae, maximam partem calycis tegentes. Calyx subteres, obscure luteus vel brunneus, succulentus, glaber, circ. 2,5 cm longus, in media parte 7,5 mm latus, ad basim paul- lulo angustior; calycis faux obliqua, in latere inferiore conspicue fissa, in superiore denti- bus latissimis instructa, dentibus lateralibus minoribus, in apice inferiore pro parte par- vule lobata. Calyx mox defloratus et massulas gelatinoso-aquosas sordidas formans. Corolla imprimis intus alba, in labio inferiore pustulata, 5 cm longa, ad basim 5 mm crassa, ad faucem obliquam 1,5 cm latam sensim inflata, in media parte incurva et declivis; laciniae corollae subaequales, circ. 5, suborbiculares, in anthesi 2,5 cm longae Christisonia. 313 rotato-explanatae. Stamina probabiliter 5 (? Beck), inclusa; filamenta glabra, taeniata, in media parte corollae inserta; antherae aggregatae, in massula 3,5 mm longae, sub- basifixae. Pistillum glabrum, circ. 5 cm longum; ovarium ellipsoideum, elongatum; Stylus subteres, corollae tubum aequans; stigma late et carnose bilobatum. Ovula indefinita, obscure brunnea, in duas massulas divisa. — Inter caespites Amomi fusiformis Ridl. Philippinen: Prov. Negros oriental, Negros, in den Dumaguete (Cuernos) Mts. bei 1750 m Seehöhe im März 1908 in feuchten Gründen (A.D. E.Eimer n. 9510). — Merrill (Enum. Phil. Fl. PI. III. [1923] 448) gibt für die Art noch Luzon und Mindanao an. — Wird im Visayan Dialekt »Satagback« genannt. — In der langen englischen Be- schreibung fehlen die Angaben über die wichtigsten Teile. Die Art bleibt zweifelhaft, da die Verhältnisse der Stamina, Antheren, Placenten usw. nicht genau vermerkt sind. 8. C. Lawii Wight, Icon. pl. Ind. Orient. IV. (1849) t. 1427 (stigma et Capsula false delineata); Walpers, Annal. III. 208; Hook, f., Fl. Brit. Ind. IV. 322; Dalz. et Gibs. Bomb. Fl. 202. — Carnpbellia Lawii Benth. in Benth. et Hook. f. Gen. pl. II. 967. — Subglabra, corolla excepta. Rhizoma breve tuberoso-lobatum. Caulis nullus vel brevis, squamatus, 2,5 — 7,6 cm longus; squamae imbricatae. Flores subsessiles, ebracteolati ; pedicelli brevissimi. Galyx 1,1 cm longus, tubuloso-campanulatus, 5-dentatus, obscure brunneus, lobis acutis. Corolla 5 cm longa, tubulosa, paulo ampliata, tubo sordide albo et limbo explanato subbilabiato coeruleo-purpureo praedita, extus intusque pubescens; laciniae magnae, rotundatae; labium inferum macula lutea ornatum. Filamenta alba, minute crispo-puberula ; antherae acuminato-mucronatae, pallidae, appendice acriter fal- cata angusta instructae. Germen uniloculare (bilobum ex Wight?); placentae bicrures. Stigma bilobum cum lobis capitatis. Ostindien: Concan; bei Tanna nächst Bombay (Law, Ritchie), Salsette und zwischen Ram Ghat und Belgaum (Dalz eil und Gibson). — Ceylon (Thwaites n. 2972?!). 9. C. Scortechinii Prain in Journ. As. Soc. Bengal LXXIII. 2. 205; G. King and J. S. Gamble, Materials for a flora of the Malayan peninsula n. 17 (1905) 576 ex Journ, As. Soc. Bengal LXXIV. Extra n. (1905) 366. — Aeginetia Scortechinii Livera in Ann. bot. gard. Peradeniya X. 2. (1927) 156. — Caulis brevis, hypogaeus, squamis lineari- bus tectus. Flores 3 — 8, dense corymbosi, partim breviter pedicellati, partim sessiles. Bracteae oblongae, cucullatae, 1,6 cm longae. Omnes partes glutinosae. Calyx spathaceus, 2,5 cm longus, plurimum 2- vel 4-lobus, lobis 0,5 cm longis. Corolla 5 cm longa, in tubo albo antice linea lutea notata, inferne subcylindracea, infundibuliformis, superne curvata, limbo bilabiato 2,5 cm longo instructa; labium superum primum erectum, bilobum; inferum patens, trilobum. Stamina in media parte tubi corollae inserta, di- dynamia; filamenta glabra; antherae omnes conniventes, uniloculares, connectivo dilatato adnatae, superiores muticae, inferiores appendice (»cell«) oblongo-acuminata instructae? Germen uniloculare; placentae duae, bifidae, aequaliter ovuliferae. Stylus deorsum glaber; stigma magnum, peltatum, planum. Malakka: Perak (Scortechini n. 2121). — Ob eine Art von Aeginetia?; nicht gesehen. 10. C. Rodgeri Smith et Banerji in Records of the Botanical Survey of India VI. (1913) 30. — Aeginetia Rodgeri Livera in Ann. bot. gard. Peradeniya X. 2. (1927) 156. — Planta herbacea, in sicco fuscescens. Caulis 3 — 4,5 cm longus, circ. 6 mm latus, erectus, rigidus, squamis 8 — 10 mm longis, alternis, ovatis, obtusis, integris, coriaceis praeditus. Flores pauci, 3 — 4 ut videtur racemose dispositi, usque ad 3 cm longe pedi- cellati, bracteis1,5 — 1,8 cm longis squamiformibus coriaceis ovatis acutis basi vagi- nantibus suffulti. Calyx tubuloso-spathaceus, 2 — 2,5 cm longus, circ. 1 cm latus, ir- regularis, paulo obliquus, coriaceus, glaber, minute verruculosus, antice ad mediam partem, postice ad tertiam partem in lobos quatuor inaequales acutos fissus vel rarius in lobos tres, duos minores acutos et unum multo majorem obtusum divisus. Corolla usque ad 6 cm longa, circ. 1,5 cm infra lobos lata, e basi angustata ventricose ampliata, bi- labiata; labium superius rotundato-bilobum, inferius multo minus, obscure trilobum. 314 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Stamina 4, inclusa, didynamia; filamenta crassa, antheris breviora; antherae lato-ob- longae, circ. 3 mm longae, in basi subsaccatae; in staminibus longioribus, ut videtur, loculi antherae ambo perfecti, in brevioribus unus perfectus, alter cassus, angustus, basi mucronatus. Ovarium superum, globosum, uniloculare; Stylus apice inflexus, superne minute glandulosus. Stigma magnum, globosum, transverse bifidum, minute glandulosum; placentae duae, magnae, subbipartitae, undique ovuliferae. Fructus deest. — Ghristi- sonia Scortechinii valde affinis. Burma: Ruby Mines Div. bei Mogok, bei 2000', im Juli blühend (Rodger n. 159; Herb. Galcutta). Sect. IL Christisoniopsis G. Beck. Bracteae desunt. Antherae omnes conformes, fertiles, biloculares, obtusaeve vel steriles (?) muticae. 11 . C, subacaulis Gardn. in Calc. journ. nat. hist. VIII. 1 62 ; Wight, Icon. pl. Ind. Orient. IV. t. 1423; Trim. Fl. Ceyl. III. 262; Walp. Annal. III. 20 8; Hook. f. Fl. brit. Ind. IV. 321 . — Aeginetia acaulis Walpers, Repert. III. 4 8 1 et var. ß. Thwaites, Enum. pl. Zeyl. 221. — Campbellia subacaulis Benth. in Benth. et Hook. f. Gen. pl. II. 967. — ? Phelipaea subacaulis Benth. Scrophular. Ind. (1835) 55; Reuter in DG. Prodr. XI. 11. (fide Hooker et Ind. Kew. III. 493, sed loculis antherarum calcaratis ex diagnosi differt). — Aeginetia subacaulis Livera in Ann. bot. Gard. Peradeniya X. 2. (1927) 149 et 155. — Subglabra, plerumque acaulis vel caule brevissimo crasso dense imbricato-squa- mato praedita; squamae magnae, acuminatae, ovales, 3,6 cm longae. Flores dense aggregati, subcapitati, ebracteolati, — 5 cm longi; pedicelli bracteis breviores. Galyx tubuloso-campanulatus; irregulariter 4 5-dentatus, lobis triangularibus, acuminatis in- structus. Gorolla alba, calyce longior, 3,6 cm longa, tubo infra tubuloso, sursum in- flato-ampliato, limbo bilabiato laciniisque aequalibus rotundatis subintegris instructa; la- ciniae superiores altius connatae et minores quam eae labii inferioris (sec. Livera). Stamina infra medium tubi inserta; filamenta basi barbata, ceterum glabra; antherae coalitae biloculares, thecis utrinque obtusis, glabris, longitudinaliter dehiscentibus. Germen uniloculare; placentae duae, T-formes vel bicrures; Stylus glaber; stigma orbiculare, lobatum. Ostindien: Nilgherry Mts. und bei Courtallum (Wight). — Ceylon: im Ram- bodde district (nach Hooker), bei 3000 — 4000' Seehöhe. Sect. III. Het er o theca G. Beck. Bracteolae desunt. Antherae duae superiores uniloculares (monothecae), fertiles, duae aliae loculo uno fertili et altero sterili, in appendicem commutato instructae. 12. C. Hookeri Glarke in Hook. f. Fl. Brit. India IV. (1884) 321. — Plurimum acaulis, subglabra, 7,5 — 10,1 cm alta. Squamae fuscae, 1,1 cm longae, truncatae, mar- gine laceratae. Flores sessiles vel pedicellis perbrevibus instructi, ebracteolati. Galyx teres, 2,5 cm longus, pallide violaceus, lobis plurimum rotundatis fuscis praeditus. Corolla 5 — 6 cm longa, nutans, tubo inflato albo et limbo 1,6 cm lato pallide violaceo instructa. Stamina inclusa; filamenta glabra; antherae superiores uniloculares, simplices; inferiores theca fertili ovata mucronulata et altera in appendicem teretem rotundatam vel dilatatam obtusam purpuream, theca fertili longiorem producta instructae. Stylus glaber; germen uniloculare; placentae 2 bicrures, in ovario transverse secto cordatae, undique ovuliferae; stigma inaequaliter bilobum. — Fig. 2 0 E — F. Ostindien: Sikkim Himalaya, in den unteren Tälern, und in den Khasia Mts. bei 2000—4000' Seehöhe (J. D. Hooker und T. Thomson). 13. C. sinensis G. Beck. — Caulis abbreviatus, cum inflorescentia 7 — 12 cm longus, inflorescentia brevior, paucisquamatus ; squamae ovales, parvae. Inflorescentia fasciculato-capitata, pauci-( — 5-)flora; flores erecti, — 6 cm longi; bracteae oblongae, pedicello breviores; pedicelli crassi, inferiores conspicui, superiores abbreviati, summo — 2,5 cm longi; bracteolae desunt. Galyx tubuloso-campanulatus, corolla dimidio brevior, 2,5 — 3 cm longus, 5-dentatus, dentibus duobus acuminatis magnis conspicuis, ceteris Christisonia. 315 agglutinatis labium formantibus. Gorolla tubulosa, paulo curvata, 5 — 5,7 cm longa, sur- sum ampliata, alba, in labio infero macula magna lutea ornata, limbo bilabiato et la- ciniis latis rotundatis integris instructa. Stamina inclusa; antherae cohaerentes; supe- riores simplices, uniloculares subglobosae, inferiores appendice dilatata magna munitae, fertiles mucronulatae ; pollen 30 — 35 \i. Germen ovatum, uniloculare; placentae 2, bi- crures, lamellosae, multiovulatae; Stylus elongatus, parce glanduloso-pilosus ; stigma magnum, disciforme, orbiculare. — Fig. 20 G — J. China: Prov. Yünnan, in temperierten Regenwäldern bei Alülaka am Flusse Lu- djiang (Salween) unter Tschamutung zwischen Bambusen bei 2850 m Seehöhe im Juli 1916 (Handel-Mazzetti, Iter sinense 4 914 — 1918 n. 9595 in Herb. Wien!). Sect. IV. Campbellia (Wight) G. Beck emend. Campbellia Wight, Icon. pl. Ind. Orient. IV. 3. (1850) 5, t. 1425 et Illustr. II. t. 1586; Benth. et Hook. f. Gen. pl. II. 967; Walp. Annal. III. 207. — Flores bi- bracteolati. Gorollae limbus bilabiatus, laciniae superiores altius connatae. Theca anthe- rarum una fertilis, altera cassa, sterilis, subulato-acuminata vel interdum deficiens; dehis- centia antherarum longitudinalis modo quamquam non semper omnino perfecta non porosa a me observata, ut etiam icones demonstrant. Germen perfecte biloculare (semper?) vel apice uniloculare. Nota. Diagnosis generis Campbelliae apud Livera (in Ann. bot. gard. Peradeniya X. 2. [1927] 153, 154 et 158) e verbis sequentibus melius elucet: Calyx tubuloso-campanulatus, irre- gulariter 5-dentatus, dentibus valvatis praeditus. CorolJa bibracteolata, tubo erecto, limbo obliquo 5-lobo et lobis patentibus rotundatis, 4 eorum posticis majoribus instructa. Stamina 4, non vel didynamia, libera, exserta, tubo corollino affixa; filamenta crassiuscule filiformia; antherae liberae; antherarum loculus alter perfectus et poro dehiscens, alter deficiens; calcar? Ovarium basi bi- loculare, apice uniloculare; placentae in utroque loculo geminae. Stylus elongatus, apice inflexus, clavatus, stigmate dilatato, oblongo vel capitato praeditus. Ovula numerosa. Capsula ovoidea. Semina numerosissima, testa laxe reticulata. — Herba parasitica, nana, crassa, carnosa, colorata, simplex, aphylla, squamis obtecta. Racemi densi, breves, terminales; flores magni, bibracteolati. 14. C. neilgherrica Gardn. in Calc. journ. nat. hist. VIII. 157; Hook. f. Fl. brit. Ind. IV. 322. — Campbellia cytinoides Wight, Icon. pl. Ind. Orient. IV. 6, t. 1425; Walpers, Annal. III. 207; Trimen, Fl. Ceyl. III. 265; Thwaites 1. c. 427; Livera in Ann. bot. gard. Peradeniya X. 2. (1927) 158. — Phelipaea ? cytinoides Reuter in DG. Prodr. XI. (1847) 14 sec. Hooker et Ind. Kew. III. 493 (calyx 7-dentatus; antherae in basi poro dehiscentes?). — Subglabra, lutea. Gaulis crassus, obtusangulus, saepe humilis, 7,6 — 15 cm altus, imbricatim squamosus; squamae obtusae rotundae, superiores ob- longae, vix 1 cm longae. Flores dense racemoso-spicati 8 — 12, pedicellis 1,1 — 1,6 cm longis, angularibus, crassis, bibracteolatis, 3 cm longi. Bracteae rotundato-obtusae; bracte- olae circ. 1,1 cm longae, acutae, venosae, apice dentatae. Calyx subbilabiatus, 5-angu- latus, 1,6 cm longus, lobis latis obtusis vel acutis instructus. Gorolla tubuloso-infundi- buliformis, limbo bilabiato et laciniis latis rotundatis, superioribus altius connatis instructa, lutea, in sicco nigra et nitida, extus parce pilosa; laciniae subintegrae, glabrae vel pubes- centes. Stamina ad medium tubi inserta; filamenta glabra; antherae ovoideae; loculus unus fertilis oblongus acuminatus, alter sterilis angustior, arcuatus. Germen uniloculare; placentae in ovario transverse secto perspicue T-formes, bicrures, plus minus lamellosae; Stylus glaber; stigma clavatum, obtusum, lobis latis clavatis. — Fig. 20ÜT. Plantae nutrientes. Strobilanthes spec. indicatur. Ostindien. In den Nilgherry mountains, in Wäldern bei Pycarrah, Neddawattum und anderen Orten (Wight n. 2404!, nach Hooker). — Ceylon: bei Rambodde in 3000 — 4000' Seehöhe, Hunasgiria ränge, Pedrotalagalla bei 7000' Seehöhe (Thwaites n. 2971 nach Hooker). — Perrottet n. 827! als P. cytinoides. Huc pertinet Cliffordia nov. genus Livera in Ann. bot. gard. Peradeniya X. 2. (1927) 156, hoc modo descriptum: Flores magni, in scapo pauci, pedicellati, bibracteolati. Calyx tubulosus, 5-dentatus, dentibus mucronatis vel latis obtusissimis, aequalibus. Corollae 316 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. tubus elongatus, rectus vel subincurvus, superne ampliatus; limbus corollae bilabiatus, lobis 5 rotundatis, integris, 4 posticis eorum altius connatis. Stamina 4 didynamia, libera, inclusa vel breviter exserta; antherarum loculus alter perfectus et poro dehiscens, alter cassus, angustus, subulato-acuminatus. Ovarium uniloculare; placentae duae, magnae, late bifidae vel subbipartitae, irregulariter dilatatae, undique ovuliferae. Stylus apice in- flexus. Stigma dilatatum vel clavatum, non lobatum. Capsula perfecte bivalvis. Semina numerosissima, minima, subglobosa, testa reticulata instructa. Scapi breves, simplices, crassiusculi vel longiores tenuioresque, ad apicem dense squarrosi (squamosi ?Beck), squamis ovatis instructi. — Cliffortia xeylanica Livera n. sp., I.e. 151, 157, 158. — Radices rigido-filamentosae. Herba ereeta, glaberrima. Caules simplices, 0,84 cm crassi, squamis ovatis, acutis, basi sparse, ad apicem densius obtecti. Inflorescentia dense centri- peta; flores capitato-congesti, pedicellis 1,1 cm longis erectis instructi. Calycis glabri tubus 0,17 — 0,24 cm longus, cylindrico-tubulosus, foveolatus, dentibus paulo fissis, latis, triangularibus obtusis instruetus. Corollae tubus 2,54 cm longus, cylindrico-campanu- latus, erectus, albus; limbus corollae bilabiatus; lobi limbi 5 rotundati, paulo reflexi, superiores inferioribus majores, integri. Stamina breviter exserta; filamenta glabra, pluri- mum aequilonga; antherae liberae, longitudine vel poro dehiscentes. Ovarium 0,414 cm altum, ovoideüm. Stylus exsertus. Stigma peltatum, rotundatum, non lobatum. — Ceylon (sec. Livera). 15. C. bicolor Gardn. in Calc. journ. nat. bist. VIII. 159, 160; Thwaites, Enum. pl. Ceyl. 222; Hook. f. Fl. brit. Ind. IV. 322; Trimen, Fl. Ceyl. III. 2 64 et v. pallida Livera loco postea cit. v. pallidiflora Thwait. Enum. 1. c. ; Trim. Fl. Ceyl. 1. c. • — Pilosa. Rhizoma cylindricum, elongatum. Caulis brevis, erectus, fuscus, sparse squamatus; squamae ovales, acutae vel subacutae, fuscae, glabrae vel pubescentes (s. Livera), 0,8 cm longae. Flores racemosi, racemis erectis laxifloris, breviter pedicellati v. sessiles; pedicelli in- feriores elongati, erecti, in media parte bibracteolati, — 4,5 cm longi, pilosi; bracteolae squamis aequales, oppositae. Calyx teres, tubuloso-campanulatus, in pedicellum attenua- tus, 5-dentatus, dentibus interdum iterum denticulatis triangularibus acutis, 2,5 — 3 cm longus, pilosus, aurantiaco-fuscus. Corolla calyce bis longior, 3,6 — 5 cm longa, tubuloso- infundibuliformis, extus pilosa, pallide rosea vel luteola, limbo patente lato subaequaliter 5-lobo, laciniis aequalibus latis rotundis aequaliter coloratis et tubo pallide stramineo vel albo instructa. Stamina inclusa; filamenta pilosula; antherae theca una fertili ob- longa et altera sterili fertili duplo longiore acriter longe acuminato-mucronata angusta porreeta instruetae. Germen uniloculare; placentae duae, in ovario transverse secto bi- crures, T-formes. Stylus elongatus; stigma magnum, reniforme, exsertum. Capsula sub- globosa. — Fig. 2 OL. Ostindien: in den Nilgherry Mts bei Neddawattum (Wight n. 2404 u. a.). — Ceylon: in der Zentralprovinz (Thwaites! n. 1781 und 3108 bei 3000 — 4000', Gard- ner nach Hooker). Forma pallidiflora Hook. f. 1. c. 322. — Laciniae corollae pallidiores. Ceylon. Forma aurantiaca Wight, Icon. pl. Ind. Orient, t. 1486 (Walpers, Ann. III. 208) = Cliffordia aurantiaca Livera in Ann. bot. gard. Peradeniya X. 2. (1927) 157 et 152; differt ab G. bicolor e squamis glabris, floribus corymbosis longe pedicellatis, calycis denti- bus mucronatis, corolla tubulosa, stigmate copiose piloso (? Beck) umbilicato Porro : Christisonia speetabilis Thwait. ex Trimen in Journ. of bot. XXIII. (1885) 241. — G bicolor var. speetabilis Trim. in Journ. of bot. 1. c. et Fl. Ceyl. III. 264. — G. albida Trim. Fl. Ceyl. II. 265 I. sec. Livera. — Cliffordia speetabilis Livera in Ann. bot. gard. Peradeniya X. 2. (1927) 157. — Sec. Livera 1. c. solum antheris superis liberis, inferioribus coalitis ab C. bicolore Gardn. differt. — Sec. T. Petch in Ann. of bot. (1 924) 679 — 697 praeterea diversa rhizomate, calyce et corolla angustiore, calyce glabro et stigmate lunato (non plus minus reniformi) i. e. lateraliter elongato et apieibus deorsum cur- vatis instrueto ut in »croquet hoop« ; sec. Livera stigma clavatum non lobatum esse dicitur. Christisonia, Lathraea. 317 16. C. albida Thwaites in Hook. f. Fl. brit. India IV. (1884) 323. — Campbellia albida Benth. in Bentham et Hook. f. Gen. pl. II. 9 67. — Parce pubescens. Rhizoma elongatum. Caulis brevis, 2,5 — 5 cm longus, copiose squamatus. Squamae obovatae, rotundatae, obtusissimae, 0,5 cm longae, superiores imbricatae. Flores brevissime pedi- cellati, aggregati, erecti, parvi. Calyx infundibuliformis, bibracteolatus, bracteolis ovali- oblongis tubo calycis brevioribus, 0,8 cm longus, pubescens, laciniis brevibus, rotundatis erosis. Corolla 2,5 cm longa, calyce duplo longior, sensim ampliata, tubo incurvo ad limbum ampliato extus pubescente. Antherae connectivo acuminato, tbeca fertili oblonga acuminata et altera sterili aequilonga angustiore acriter acuminata falcata instructae. Germen sec. Hooker biloculare, ex observatione mea uniloculare, placentis duabus T-formi- bus-bicruribus multilamellosis et lamellis mutuo immissis fere impletum vel in parte in- fima modo placentis conjunctis biloculare; Stylus elongatus, glaber; stigma parvulum, clavatum (?). Ceylon: bei Hankalla in 6000' Seehöhe (Thwaites n. 3929!). Sect. V. Legocia (Livera) G. Beck. Legocia Livera in Ann. bot. gard. Peradeniya X. 2. (1927) 4 54 et 157. — Galyx tubulosus, 5-fidus, lobis valvatis instruetus. Corollae tubus brevis, erectus, superne am- pliatus, intus pilosus; limbus corollae obliquus, 5-lobus, lobis patentibus, rotundatis, 4 posticis majoribus. Stamina 4, didynamia, libera, tubo corollino affixa, exserta, fila- mentis crassiuscule filiformibus pilosis praedita; antherarum loculus perfectus basi acu- tiusculus, loDgitudinaliter dehiscens, alter deficiens. Ovarium perfecte biloculare, septo perforato ad apicem instructum. Placentae in utroque loculo geminae. Stylus elongatus, apice inflexus, clavatus, pilosus. Stigma dilatatum, capitatum, oblongum. Ovula numerosa. Capsula ovata; pericarpium fragile, demum deliquescens. Semina nume- rosa, ovoidea, testa striata praedita. — Herba nana, crassa, carnosa, colorata, simplex, aphylla, squamis imbricatis obtecta. Spicae breves terminales. Pedicelli breves, bi- bracteolati. Flores magni, bibracteolati. 17. C. Legocia G. Beck. — Legocia aurantiaca Livera L c. 158. — Campbellia aurantiaca Wight, Icon. pl. Ind. Orient. IV. t. 142 4 p. p. ; forsan Christisonia aurantiaca (Wight) Beck nominanda; Walp. Annal. III. 207. — Christisonia albida Thwait. ex Hook, f. Fl. brit. Ind. IV. 3 23 p.p. sec. Livera 1. c. Ceylon (nach Livera). Nota. Campbellia aurantiaca Wight sec. Livera 1. c. 153 a Campb. cytinoides differt notis sequentibus: Laciniae corollae superiores 4 majores quam lacinia quinta. Antherae liberae di- dynamae. Loculus antherarum longitudinaliter dehiscens; connectivum elongatum. Ovarium biloculare. — Dubito, an notae differentiales recte observatae. Species dubia. Christisonia unicolor Gardn. in Calc. journ. nat. hist. VIII. 161; Thwait. Enum. pl. Zeyl. 222. — Cliffordia unicolor Livera in Ann. bot. Gard. Peradeniya X. 2. (1927) 157. — Ceylon. — Imperfecte descripta. »Not available« e Livera 1. c. 152; »must ever remain indeterminabile « sec. Trimen in Journ. of bot. XXIII. (1885) 2 40. io. Lathraea l. Lathraea L. Spec. pl. (1753) 605, Gen. pl. ed. 5. (1754) n. 661 emend. (incl. Clandestina); Benth. et Hook. f. Gen. pl. II. 985; Nees, Gen. fl. Germ. I. (1 8 45) t. 51; Petermann, Fl. Deutschi. (1849) 426; Grenier et Godron, Fl. franc. II. 642. — Lathraea sect. Anblatum Scop. Introduct. (1777) 173. — Lathraea restr. (sine Clandestina) Gärtn. De fruct. I. (1788) 242, t. 52, fig. 3 ; Endl. Gen. pl. 727; Lindley, Veg. kingd. (1847) 611; Reuter in DC. Prodr. XI. 40. — Anblatum Hill, Brit. herbal (1756) 128; Adanson, Fam. II. (1763) 207. — Squamaria Rivin. Introd. (1690) t. 89; Ruppius, Fl. Jen. (1718) 232; Ludwig Inst. ed. 2. (1757) 120; Haller, Helv. (1768) 297; Scopoli, 318 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. Fl. Carn. ed. 2. I. (1772) 438; non Hoffm., Endl. — Lathyraea Gleditsch in Act. berol. V. (1749) 129. — Lathraea Sect. Squamaria Dumort. Fl. Belg. (1867) 33 s. descr. = sect. Eulathraea Beguinot in Fiori e Paoletti, Fl. anal. d'Italia II. (1902) 485; sub- genus Rouy, Fl. France XI. 191. Flores racemosi, racemis paucifloris vel multifloris, bracteati. Bracteolae desunt. Calyx campanulatus 4 — 5-lobus, lobis vel dentibus et lobis vel dentibus anterioribus saepe minoribus instructus. Corolla ringens, in praefloratione adscendens vel descendens; limbus bilabiatus; labium superum integrum, galeatum vel subfornicatum, carinatum; inferum trilobum, lacinia media plurimum externa, laterales tegens. Stamina corollae tubo inserta, didynamia, subexserta, filamentis sub antheris interdum incrassatis et an- theris bithecis plurimum pilosis instructa. Germen antice in basi nectario bursi- vel squamiformi luteo aut annulo semicirculato undulato auctum, uniloculare; placentae duae in ovario transverse secto pulvinatae vel bicrures, nunc multi- nunc pauciovulatae; Stylus elongatus; stigma disciforme, in medio concavum. Capsula tota vel apice bivalvis, valvis in medio placentiferis. Semina globosa; testa albumini arcte appressa, stratis pluribus cellularum porosarum formata; embryo in albumine minimus globularis. — Plantae ad plantas lignosas, rhizomate crasso instructae parasiticae succosae, copiose decussato- squamosae; squamae reflexae, intus cavernas radiato-ordinatas glandulis vestitas inclu- dentes. — Fig. 21. Gonspectus specierum generis Lathraeae. A. Calyx conspicue dentatus vel lobatus. a. Calyx 4-dentatus aut 4-lobatus, dentibus binis lateralibus. a. Racemi spiciformes, simplices, multiflori et initio quidem densiflori, floribus pendulis, nutantibus vel horizontali- bus. Labium superum corollae truncatum. Filamenta papilloso-verrucosa ; antherae mucronato - acuminatae, pilosae. Germen in basi antica nectario conspicuo ro- tundato instructum. Semina numerosa, parva, c. 1 mm lata. I. Flores aperti 1 3 — 1 7 mm longi. Calyx sparse longe glanduloso-pilosus vel glaber. Dentes calycis poste- riores latiores modo quam anteriores. Laciniae labii inferi corollae integrae vel subintegrae. 1. Flores 15 — 17 mm longi. Calycis dentes sub- acuta Antherae acuminatae. (Europa— Kaukasus) 1. L. squamaria. 2. Flores 13 mm (11 — 14) longi. Calycis lobi ro- tundati, posteriores bis latiores quam anteriores. Laciniae labii inferi corollae rotundato-reniformes, breves. Filamenta glanduloso- verrucosa; antherae mucronatae, pilosae. (Japonia) 3. L. Miqueliana. II. Calyx breviter glandulosus, dentibus posterioribus bis majoribus et bis latioribus quam anteriores. Racemi spiciformes densissimi. Flores aperti 1 0 mm longi. Laciniae labii inferi corollae saepe inciso- denticulatae. (Bulgaria, Thasos) 2.1/. rhodopea. ß. Racemi pauciflori, laxi, ficte ramosi. Flores magni, 3,5 — 5 cm longi. Corolla violacea. Germen in basi antica annulo semicirculato undulato nectarifero cinc- tum; ovula pauca. Thecae antherarum aristatae, pilosae. Capsulae valvae involutae, semina pauca magna — 5 mm lata globosa propellentes. (Europa occidentalis) 5. L. clandestina. Lathraea. 319 b. Calyx quinquedentatus, lobis posterioribus latis sub- obtusis, anterioribus tribus multo angustioribus acutis. Antherae glabrae. (Japonia) 4. L. japonica. B. Calyx truncatus, indistincte bilabiatus. Gaulis 1 -pauciflorus. Flores 20 — 22 mm longi. Antherae glabrae. Germen bi- loculare. (Himalaya) 6. L. purpurea. Sect. I. Sqiiamaria Dumort. Dumortier, Fl. Belg. (1827) 3 3, sine descriptione. — Sect. Eulathraea Cummins in Journ. Asiat, soc. Bengal LXIV. 2. (1896) 137 — 138 = Beguinot in Fiori e Paoletti^ Fl. analit. d'Italia II. (1902) 485. — Subgen. Eulathraea Rouy, Fl. France XI. 191. — - Squamae caulis decussato-alternae. Inflorescentia spiciformis; pedicelli breves, — 1 cm longi. Flores 10 — 17 mm longi. Calyx 4 — 5-dentatus; dentes antici saepe minores et angustiores. Antherae mucronatae, plus minus pilosae. Ovarium uniloculare; placentae parietales. Semina numerosa, rarius pauca parva. Discus nectarifer anticus modo, lobi- formis. 1. L. squamaria L. Spec. pl. (1753) 606; Engl. bot. I. t. 50; Fl. dan. t. 136; Schkuhr, Handb. II. t. 170; Tratt. Ost. Flora t. 84; Svensk bot. t. 316; Koch, Deutschi. Fl. IV. 361 et Syn. fl. Germ. ed. 2. 620; Sturm, Deutschi. Fl. XX. t. 94; Ledebour,, Fl. Ross. III. 1, 324; Dietr. Fl. boruss. II. t. 113; Nees, Gen. Germ. V. t. 51; Griseb. Spie. fl. Rum. II. 60; Doli, Fl. Bad. 722; Neilr. Fl. Nied.-Öst. 579; Reichenb. f. Icon. fl. Germ. XX. 85, t. 4 43 et 205, fig. I1"5; Willk. et Lange, Prodr. fl. Hisp. II. 631; Boissier, Fl. Orient. IV. 493; Beck, Fl. Nied.-Öst. 1085; Beck in Engler u. Prantl, Nat. Pflanzenfam. IV. 3b. 129 et fig. 59; Aschers, u. Graebn. Fl. nordostd. Flachl. 657; Müller-Pilling, Schulflora t. 131 (haustoria falsa); Schinz und Keller, Fl. Schweiz 473; Garcke, Fl. Deutschi. 21. Aufl. 659; Heinricher in Tubeuf, Pflanz.-pathol. Wandtaf. n. III; Beguinot in Fiori et Paoletti, Flora anal. d'Italia IL 486; Besler, Hort. Eyst. (1613) fol. I, fig. 1. — Squamaria Orobanche Scopoli, Fl. carn. ed. 2. L (1772) 438; Krause in Beih. Bot. Gentralbl. XXXV. 2. (1917) 4 62. — Clandestina penduliflora Lam. Fl. franc. II. 329, Illustr. des genres t. 551, fig. 2. — Lathraea simplex S.F.Gray, Nat. arr. brit. pl. IL 316. — Rhizomatis pars basalis bulbosa, sursum caules crassos, dense squamatos demum nudos formans ac radices numerosas ramosissimas, — 1 cm crassas emittens, quae haustoria numerosa lateralia et serialia, saepe confluentia demittunt et radices altricis irretiunt. Caules subterranei saepe longissimi, albi, ramosi, suecosi, co- piose decussato-squamati. Squamae margine recurva, cavernis radialibus instruetae, quae glandulis difformibus vestitae sunt; caules epigaei crassi, sueculenti, — 30 cm alti, parce squamati, supra glanduloso-pilosi, racemum unicum terminale, initio densiflorum spici- formem et apice nutantem, fruetiferum laxum, multiflorum ferentes. Flores 15 — 17 mm longi, seeundi, nutantes, bracteati, epigaei chasmogami, subterranei saepe cleistogami, inter eos interdum subchasmogami; bracteae biseriales, cordato-reniformes-obovales, ob- tusae, lilaceo-roseae, margine pallidiores, calycem subaequantes. Pedicelli — 1 cm longi. Calyx campanulatus, 4-dentatus, roseo-lilacinus, parce longiuscule sicut pedicelli glan- duloso-pilosus ; dentes late trianguläres, acuti, duo posteriores saepe latiores et longiores. Corolla tubulosa, sursum paulo ampliata, plurimum lilaceo-rubra, glabra, calycem longi- tudine plurimum in floribus chasmogamis semper superans, limbo bilabiato instrueta; labium superum carinatum, in adspectu laterali truncatum, subobtusum; inferum laciniis tribus parvulis porrectis obtusis saepe albis instruetum, Stamina in medio corollae tubo inserta; filamenta papillis bicellularibus conicis praedita inaequilonga; antherae exsertae; thecae duae subparallelae acutae vel submucronatae, plus minus pilosae. Germen ovatum, in stylum attenuatum, in basi antica neetario ovato-triangulari aureo-flavo instruetum, uniloculare; placentae duae (raro 3) in ovario transverse secto crassiusculae, multiovu- latae; Stylus longiusculus, glaber; stigma capitatum, peltatum, sulco transversali de- presso praeditum, exsertum. Capsula subglobosa, styli basi subapiculata, calycem longi- 320 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. tudine aequans, plurimum bivalvis; valvae in medio placentiferae. Semina numerosa, globosa, in vivo grisea, in sicco fuscescen- tia, circ. 1 — 1,3 mm lata, testa elevato-reti- culata; cellulae testae albumini corneo fusco arcte appressae, dense reticulato-porosae. Planta in siccitate nigrescens. — Fig. 21, %%A—J. Plantae nutrientes. Ad radices fru- ticum arborumque in silvis et fruticetis hu- mosis umbrosis. Nutrices nominantur: Co- rylus avellana L., Fagus silvatica L., Alnus glutinosa Gärtn., A. incana Mönch, Popu- lus alba L., P. nigra L., P. tremula L.(!), porro Juglans, Pirus, Qnercusy Ulmus, Rhododendron, Rosa, Hedera, Vitis vinifera L. (sec. Faes in Rev. vitic. XXX. [1908] 700 et Col in Compt. rend. acad. ac. Paris GXLVI1I. [1909] U73), Coniferae [Picea abies Karst. = P. excelsa Link) sec. Tubeuf in Naturw. Zeitschr. für Land- u. Forstw. (1897) 124 et Heinricher in Nat. Zeitschr. für Land- u. Forstw. IV. (1906) 274. Hauptsächlich im gemäßigten Europa und in den Kaukasus-Ländern, zerstreut aber bis zum Himalaja und in das nord- westliche Ostindien. Zerstreut in England und Schottland bis Edinburgh. — Dänemark; im südöst- lichsten Norwegen von Arendal und Frederik- hald bis Lillehammer, nördlich bis Bergen (60° 50' n. Br.); im mittleren und südlichen Schweden, im Gestrikland, Aland, auf Oesel, Moon, in Estland, Ingrien, südwestl. Finn- land (Abo), Nyland. Durch das ganze kon- tinentale Europa ( — 1530m Seehöhe), so in Frankreich, Belgien, Niederlande, Deutsch- land, der Schweiz, Österreich, Tschecho- slowakei, Polen, Rußland, Tirol, Italien, auch noch in Sizilien, Istrien, Croatien, Slavo- nien, Bosnien, Crnagora, Dalmatien (Sinj), Serbien, Ungarn, Rumänien, Siebenbürgen, Macedonien, Rumelien, Bulgarien, Türkei. Kaukasusländer: Giskaukasien, im Terek-Gebiete bei Pjatigorsk, Shelesno- vodsk bei 2000' Seehöhe (Alexeenko!), auf dem Beschtau (Alexeenko!). — Asien: Kleinasien, bei Brussa!, bei Sabandja und Gerive (Au eher). — Syrien. — Himalaya. — Fig. 21. A Lathraea squamaria L. Planta sine rhizomate. B Flos, G longitud. sectus. — Sec. Beck in Engler u. Prantl, Nat. Pflzfam. IV. 3b. 4 31, fig. 59. Lathraea. 321 Im nordwestlichen Ostindien (Royle!). — Transkaukasien: Abchasien, bei Succhum, Psyrtscha (Albow!), in Sonchetien bei Bortschalo (G. Koch!), in Georgien bei Helenen- dorf (Hohenacker!), Gambor (Bayern), Tiflis (Hohenacker!), Borshom (Radde!), Marijal bei 8000' (Kolenatü). Persien: bei Massula (Buhse n. 967!). — Blüht im März, April. Fig. 22. A — J Lathraea squamaria L. A FJos a latere, B a tergo visus, 0 longitud. sectus. D Pistillura cum glandula nectarifera a latere et E a facie antica visa. F Ovarium transverse sectum. 0 Stigma. H Anthera. J Semen {C— J-\-). — K— L L. rhodopea Dingler. K Flos a latere visus. L Calyx {K—L -+-). — M—R L. clandestina L. M Flos a latere visus. N Anthera. 0 Nectarium. P Ovarium transverse sectum; semina juvenilia. Q, R Semina [0 — R -J-). — Icon. origin. Gonspectus formarum Lathraeae squamariae, L. A. Gorolla aperta calyce plus minus longior Forma K. vulgaris. a. Tubus corollae rectus vel paulo incurvus. Limbus dimi- dium corollae aequans. Labium superum porrectum aut paulo surrectum. a. Gorolla roseo-lilacina Subforma communis. ß. Gorolla straminea Subforma Stramine a. y. Gorolla nivea Subforma nivea. b. Tubus corollae \i — 15 mm longae angustior plus minus S-formiter incurvus. Limbus tertiam corollae partem longi- A. Engler, Das Pflanzenreich. IV. (Embryophyta siphonogama.) 261. 21 322 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. tudine aequans. Labium superum sursum curvatum, inter- dum intensius coloratum, Filamenta cum antheris magis exserta . . Forma 2. erecta. B. Corolla aperta calyce subduplo longior Forma 3. grandiflora. C. Corolla in calyce inclusa, plurimum cleistogama tum maxime subterranea vel subchasmogama .......... Forma 4. clandestina. Ludit formis sequentibus minoris pretii saepissime inter se transeuntibus. Forma 1. vulgaris Peterm. Pflanzenschlüssel (18 46) 328; var. major C. Koch in Linnaea XVII. 291. — Corolla calyce paulo longior. Subforma communis G. Beck. — Tubus corollae rectus vel paulo incurvus. Limbus dimidium corollae aequans. Labium superum porrectum aut paulo surrectum. Color corollae roseo-lilacinus. — Vulgata. Subforma straminea Janka in Ung. bot. Zeit. (1886) 148 pro spec; F.N.Wil- liams, A straw-coloured variety of Lathraea squamaria, in Proc. Linn. soc. London, 122. sess. (1909 — 1910) 58 — 59. — Tota plus minus straminea. England, Ungarn. Subforma nivea C. Müller in Ber. deutsch, bot. Ges. X. (1892) p. (62) sine descr. et in Deutsch, bot. Monatschr. IX. (1892) 1 — 4. — Tota nivea. Deutschland (bei Sorau). Forma 2. erecta C. Koch in Linnaea XVII. 291; Boissier, Fl. Orient. IV. 493. — L. syriaca W. Siehe, Fl. exsicc. Orient, n. 177! — Flores horizontales, inferiores longius pedicellati, penduli. Corollae tubus angustior, plurimum S-formiter incurvus, calyce sub- dimidio longior. Labium superum incurvo- surrectum, interdum intensius coloratum. Cetera ut in typo. Kleinasien. Kaukasus-Länder. — Im Amanus-Gebirge bei Dshebel Bereket auf Ostrya und Fiatanus (W. Siehe in Berl. Herb, als L. syriaca); Abchasien, bei Suchum in der Schlucht Woloczja Rieczka auf Alnus glutinosa (Woronow!) und bei Psyrtsch (N. Albow!); Lasistan, Daghestan (Prinz Massalsky!); Sonchetien, im Tale Sulaver (C. Koch in Berl. Herb.). Iberien (Ruprecht nach Boissier). Forma 3. grandiflora Petermann, Pflanzenschlüssel (1846) 328. — Corolla ca- lyce subduplo longior. Hie und da mit der Form vulgaris. Forma 4. clandestina Petermann, 1. c. — Corolla in calyce inclusa, plurimum cleistogama et hypogaea, sed etiam subchasmogama. Saepe flores cleisto- et chasmo- gami cum intermediis in eadem planta reperiuntur. Einheimische Namen: Schuppenwurz (deutsch); toothwort (englisch); den- taria (italienisch); Clandestine ecailleuse (französisch); podpel (tschechisch); gro- znicarka (kroatisch); luskiewnik (polnisch). Exsiccatae. — Aucher, Herb, orient. n. 308! ! — Billot, FI. Gall. Germ. exs. n. 430! — Bornmüller, PI. Maced. n. 4454! — Friedrichstal, Herb, maced. n. 949! — Fl. sequ. exsicc. n. 110! — Graebner, Reise nach Bialowies n. 1743!, 1179! — Herb. fl. ingr. n. 478! — Kickxia belgica n. 22! — Puel et Maille, Fl. region. n. 98! — Schultz et Winter, Herb. norm. cent. II. n. 121 et bis! — Woloszczak, Fl. polon. exs. n. 474! Notae. Nebst der eingangs erwähnten Literatur vergleiche noch: Bowman, Parasit, connect. of Lathraea squamaria and the struct. of its subterr. leaves, in Transact. London Linn. Soc. XVI. (1929 — 4 930). — Solms-Laubach, Über Bau und Entwicklung der Ernährungs- organe paras. Phanerog., in Pringsheim, Jahrb. wissensch. Botan. VI. (1863). — Groom-Percy, On the leaves of Lathraea squamaria, in Annais of botan. XXI. (1897 — 1898) 385. — Goebel, Ober die biologische Bedeutung der Blatthöhlen bei Lathraea und To%xia, in Flora 1897. — Heinricher, Notiz über die Keimung von Lathraea, Ber. d. deutsch, botan. Gesellsch. XVI. (1898); Über Eiweißkristalle bei Lathraea, in Pringsheim's Jahrbuch, wissensch. Botan. XXXV. 1. (1900). — Le Gendre, Le genre Lathraea, in Rev. sc. Limousin XII. (1904) 337. — Fraysse, Contrib. ä la biolog. de plant, phanerog. paras. 1906. — Über die systematische Stel- Lathraea. 323 lung von Lathraea vergleiche Solms-Laubach, De Lathraeae generis positione systematica (Berlin 1865). — Heinricher a. a. 0. — Goebel, Morpholog. und biolog. Bemerk., in Flora (4 897). 2. L. rhodopea Dingler in Botan. Zeit. XXXV. (1877) 74; Boissier, Fl. Orient. IV. 493; Nyman, Consp. fl. Ew. Suppl. II, Comment. 370; Velenovsky, Fl. Bulg. 440 et Suppl. 225. — Perennis. Rhizoma ramosum, squamis imbricatis carnosis vestitum. Caulis pedalis, epigaeus 12 — 50 cm longus, gracilis, sparse squamatus. Racemus ter- minalis, elongatus, multi- et densiflorus vel basi modo laxiflorus, cylindraceus, — 2 cm crassus. Bracteae obovali-cuneatae, obtusae, 6 — 10 mm longae. Flores breviter pedi- cellati, chasmogami vel inferiores cleistogami minoresque, circ. 1 0 mm longi. Galyx bre- viter campanulatus, bilabiatus et ad medium 4-dentatus, post anthesin 5 — 7 mm longus et latus, dentibus anticis oblongo-lanceolatis vel late oblongis acutis, posticis bis ma- joribus latioribus oblique breviter ac late triangularibus acutiusculis instructus, pilis glanduliferis brevibus plus minus vestitus. Corolla florum chasmogamorum calyce duplo longior, tubulosa, pronus curvata, ad limbum versus paulo ampliata et bilabiata; labium superum galeatum, muticum; inferum trilobum, laciniis aequalibus brevibus antice in- aequaliter dentatis instructum. Stamina in medio tubo inserta; filamenta breviter pa- pilloso-verrucosa; antherae exsertae, dense albo-villosae, thecis apiculato-mucronatis di- vergentibus instructae; pollen 40 — 45 \i. Germen ellipsoideum, pauciovulatum ; placentae duae, tenues, lineares, lamellatae, plurimum 4-ovulatae; Stylus glaber; stigma subcapi- tato-incrassatum. Capsula 5 mm lata, calyce brevior, obovata vel obcordata, basi valde angustata, styli basi indurata brevissime apiculata. Semina globosa, circ. 1,4 mm longa. — Fig. %%K—L. Plantae nutrientes. Ad radices Fagi silvaticae L. in silvis umbrosis. Thrakien, Ostrumelien; im bulgarischen Grenzgebiete an den Nordhängen des Berges Karlak (Rhodope) ober Esseköi bei Gümüldschinam bei 3500 — 3800 m (Ding- ler!); im Rhodope-Gebirge bei Backovo (Stribrny!) im Mai und bei Causevo im April; zwischen Kara Mandsa und der südlichsten Bucht Rumeliens (Reiser nach Velenovsky). — Auf der Insel Thasos bei 100 m Seehöhe im April 1909 (Dimonie!). 3. L. Miqueliana Franchet et Savatier, Enum. pl. Japon. II. (1879) 461 = Clan- destina japonica Miquel, Verslag. en Mededeel. koninkl. Akad. van Wetensch. Afdeel. Naturk. ser. 2. II. (1868) 85 et Praelus. fl. jap. III. 123. — Caulis dense vel parcius squamatus. Racemus cylindraceus vel abbreviatus, sursum angustatus, densiflorus, in- ferne laxiflorus. Flores 1 3 mm longi. Pedicelli bracteas longitudine aequantes vel paulo breviores. Bracteae lanceolatae. Calyx cylindraceo-subcampanulatus, subaequaliter acute 4-dentatus, pilis patulis parce longe glanduloso-pilosus; dentes subtriangiilares, laterales marginati, majores et latiores quam antici. Corolla glabra, paulo curvata, bilabiata; tubus calyce longior, sursum paulo ampliatus; limbus porrectus; labium superum erectum, apice subtruncatum ; inferum demissius, trilobum, lobis securiformi-semicircularibus integris vel repandis instructum. Filamenta verruculoso-papillosa ; antherae exsertae, ab- rupte mucronulatae, in dorso ad basim pilosae. Stylus glaber. Glandula hypogyna antica cylindracea, 1 mm longa. Japan: auf der Insel Kiousiou bei dem Vorgebirge Nomosaki und auf dem Rücken Hakone der Insel Nippon (Tschonoskü). 4. L. japonica Franchet et Savatier, Enum. pl. Japon. II. (1 879) 462. — Squamae hypogaeae late rhomboideae, imbricatae. Spica florifera, elongata, — 18 cm longa. Flores . . . Pedicelli inferiores circ. 1 cm longi, bracteis longiores. Calyx valide 15- nervatus, ad medium 5-lobatus, lobi duo postici deltoideo-triangulares, tres antici an- gustiores, lanceolati, capsulam superantes. Corolla . . . Antherae demum glabrae. Cap- sula compressa, late obovata, sub maturatione paulo latior quam longa, in apice emar- ginata vel subbiloba. Semina 4, juvenilia pilosula, adultiora glabra, angulata, corrugata. Cetera ut in L. Miqueliana. Japan: Insel Nippon, auf dem Fudsiyama, Ende Juli in Frucht (Savatier n. 3460). 21* 324 Günther Beck-Mannagetta. — Orobanchaceae. L. Nakaharai Makino in Tokyo Bot. Mag. XXVIII. (1914) 156. — A leafless fleshy perennial; rhizome ramose, densely clothed with many thick broad scales and 3 cm or less across. Scape simple, erect, thick, terete, glabrous, sparsely scattered with membranaceous bract-like scales, about 2 5 cm long including the raceme. Raceme erect, about 1 2 cm long, secundly densely many-flowered ; rachis thick, glabrous ; bracts ob- long, narrowly oblong, or oblanceolate, obtuse, entire, membranaceous, glabrous, longer than the pedicels; main nerves usually 3, with loose veinlets. Flowers shortly pedicel- late, erect-patent or patent, pale or slightly rosy, about 1 l/j cm long; pedicel erect, gracile, shorter than the bracts, nearly glabrous (very sparingly pilose), about 3 — 4 mm long. Calyx tubuloso-campanulated, 4-fid, membranaceous, dispersedly patently piloso- pubescent externally, glabrous internally but slightly puberulent towards the margin of the lobes, pale, and very slightly rosy above and below, about 7 — 9 mm long; tube usually slightly compressed laterally; lobes erect or slightly erect-patent, about 3/4 as long as the tube, acutish-obtuse at the apex, entire, about 3-nerved; the upper 2 lobes somewhat longer and ovato-deltoid; the lower 2 lobes smaller and scarcely shorter, oblong-ovate ; sinuses acuminate, purple at the bottom; main veins about 10, with more or less anastomotic loose veinlets between veins. Gorolla exserted, narrow, slighty arcuate downwards, enlarged above, somewhat contracted above the base, compressed laterally, glabrous internally and externally, bilabiate above with erect lobes, about 1 1 — 1 4 mm long ; the upper lip emarginate ; lobes subsquare, rounded-truncate, folded, not ciliated, finely nerved, 4 — 5 mm long; the lower lip shorter than the upper lip, equally 3-lobate, broad, retuso-truncate, finely nerved, more or less crispate towards the margin, about 8*/j — 3 mm long; lateral lobes somewhat oblique in form; sinuses closed or subclosed. Stamens didynamous, inserted at the throat, hardly exserted beyond the upper lip, the upper 2 slightly shorter, somewhat shorter than the upper lip; filament filiform, glabrous, about 4 — 5 mm long in those of the upper stamens, but 7 — 8 mm long in those of the lower stamens; anthers close, equal, elliptical, obtuse and villose with white hairs at the apex, deeply bifid with long and very sharply tapering points (which are solid) and villose with white hairs dorsally, dehiscing longitudinally, introrse dorsifixed, horizontal, 2^3 — 2^2 mm l°n£> anther-cells parallel, narrowly oblong. Disk squamiform, hypogynous and anterior, small, thick, ovoid-ellipsoid, flat ventrally and rounded dorsally, 1 i/2 mm long. Ovary oval-globose, very shortly attenuated at the base, 3 mm long, 2 72 mm across, glabrous, smooth, shallowly one-grooved on each lateral side, 2-celled; style slightly exserted, filiform, glabrous, about 4 3 mm long; stigma capitate, scarcely bilobed. Japan: Prov. Iwashiro (Gendzi Nakahara! May 3, 1904). Jap. Gendzi-utsubo (J. Matsumura). Nota. "A rare species; it is distinguished easily from Lathraea japonica Miq. by the very thick large scales of the rhizome" sec. Matsumura. — Rhizomatis squamas L. Miquelianae Franch. et Sav. comparare nequeo, itaque nescio an squamae crassiores latioresque characterem ad speciem distinguendam idoneum sistant. Florum magnitudo variabilis (11 — 14 mm) vix vel certe non sufficit et discrimina alia ex descriptione sat ampla non in venire possum. Sect. II. Clandestina Scop. Clandestina Scopoli, Introd. (1877) 173; Dumortier, Fl. Belg. (1827) 33; Cummins in Journ. Asiat, soc. Bengal LXIV. 2. (1896) 137 — 138; Beguinot in Fiori e Paoletti, Fl. analit. d'ltalia II. (1902) 485. — Clandestina [Tournef. Inst. (1700) 652, t. 424] Hill, Herbai (1756) 120; Adanson, Fam. II. (1763) 207; Endl. Gen. (1839) 727; Reuter in DG. Prodr. XI. 40; Meisn. Gen. 314 (225); Lindl. Veg. kingd. 611; Gren. et Godr. Fl. franc. II. 643; Baillon, Hist. pl. X. (1891) 107. — Lathraea Subgen. Euclandestina Rouy, Fl. France XI. 192. — Flores pauci ( — 8), racemosi, erecti, magni, 4 — 5 cm longi. Galyx subaequaliter 4-dentatus. Filamenta papilloso-verruculosa ; antherae mucronato-aristatae, plus minus pilosae. Ovarium uniloculare; placentae parietales. Semina pauca, magna. Discus nectarifer annularis, ovarium cingens, retusus, lobulatus. — Fig. 22 M — R. Lathraea. 325 5. L. clandestina L. Spec.pl. (1753) 605; Curtis, Bot. Mag. t. 7106 (optime); Revue hört. («893) 206 et tab.; DG. FJ. franc. III. 491; Beguinot in Fiori e Paoletti, Fl. anal. d'Italia II. 486; Mutel, Fl. franc. II. 353. — Clandestina rectiflora Lam. Fl. franc. II. (1787) 328 et Illustr. t. 551, fig. 1; Reuter in DG. Prodr. XI. 41; Gren. et Godr. Fl. franNiku dzutsu«. — Bei Forbes und Hemsley, Enum. pl. China in Journ. Linn. soc. XXVI. (1890) 221, wird auch eine dem P. tubiflorus ver- wandte Art »bracteolis (?) angustioribus, floribus minoribus magis carnosis« aus China (Hupen, bei Chienshih, A. Henry) erwähnt, die nicht näher beschrieben wird. Eegister für GK Beck-Mannagetta-Orobanchaceae. Die angenommenen Gattungen sind fett gedruckt, die angenommenen Arten mit einem Stern (*) bezeichnet. A eginetia L. 4 6, n. 4 . abbreviata Buch. Ham. 20, n. 3. acaulis (Roxb.)Walp. 21 , n. 3. acaulis Walp. 34 4. Centronia Miq. 24, n. 4. coccinea Juss. 42. ♦indica L. 17, n. 4. japonica Sieb, et Zucc. 19. ♦mirabilis (Blume) Livera21, n. 5. pedunculata Trimen 21 , n. 4. ♦pedunculata(Roxb.)Wall. 20, n. 3. Rodgeri Livera 313. Scortechinii Livera 313. ♦sinensis G. B. 1 9, n. 2. subacaulis Livera 314. ♦Trimenii Livera 21, n. 4. Tournefortii Juss. 44. Alatraea Neck. 42. Anblatum Hill 317. tataricum Fisch. 36. Tournefortii Don 44. Anblatum Scop. 317. Anoplanthus Endl. 46. Sect. Anblatum Endl. 41. Sect.Euanoplon Endl. 44, 46. Biebersteinii Reut. 42. Boissieri Reut. 43. coccineus Walp. 42, 44. comosus Walp. 53. fasciculatus Walp. 50. myzorrhiza Solms 58. nigrovittatus Boiss. 44. peduncularis Boiss. 44. Tournefortii Walp. 44. uniilorus Endl. 46. Anoplon Reich. 42, 46. Biebersteinii G. A. Mey. 42. biflorum G. Don 46. fasciculatus G. Don 50. Tournefortii Don 44. uniflorum Gray 46. Aphyllon Mitch. 46. Sect Aphyllon Gray 46. Sect. Noth aphyllon Gray 51 . arenosum Suksd. 55. californicum Gray 53. comosum Gray 53. Cooperi A. Gray 56. fasciculatum A. Gray 50. lutea Gray 54. inundatum Suksd. 49. Ludovicianum Gray 55. Cooperi Pringle 56. luteum Gray 54. minutum Suksd. 49. multiflorum A. Gray 56. pinetorum A. Gray 58. Sedi Suksd. 48. tuberosum Gray 59. uniflorum Torr, et Gray 46. Boschniakia C. A. Mey. 326, n.14. ♦glabra G. A. Mey. 327, n.4. Handelii G. B. 328, n. 2. himalaica Hook. f. etThoms. 330. Hookeri Walp. 305. Kawakamii Hayata 330. minor G. B. 329. strobilacea A. Gray 306. Boulardia Schultz 4 4 3, 4 24. latisquama Schultz 224. Broomrape 70. Campbellia Wight 308, 34 5. albida Benth. 34 7. aurantiaca Wight 34 7. cytinoides Wight 34 5. Lawii Benth. 34 3. subacaulis Benth. 34 4. Catodiacrum Dulac 4 4 3. cruentum Dulac 413, 280. foetidum Dulac 292. incurvum Dulac 227. luteum Dulac 24 9. pallidiflorum Dulac 159. rubidum Dulac 235. sparsiflorum Dulac 152. variegatum Dulac 289. Centronia mirabilis Blume 21. Centronota DC. 21. mirabilis DC. 21. Ceratocalyx Cosson 14 3, 223. fimbriata Lange 224. macrolepis Coss. 223. Chorobanche Presl 61. Christisonia Gardn. 308, n. 9. ♦albida Thwait. 317, n. 16. albida Trim. 34 6. aurantiaca (Wight] Beck 34 7. ♦bicolor Gardn. 316, n. 15. aurantiaca Wight 316. pallidiflora Hook. f. 34 6. spectabilis Trim. 316. ♦calcarata Wight 312, n. 4. grandiflora Gardn. 311, n. 2. ♦Hookeri Clarke 314, n. 12. ♦Lawii Wight 313, n. 8. ♦Legocia Beck 34 7, n. 4 7. ♦neilgherrica Gardn. 34 5,n.1 4. pallidiflora Thwait. 3 1 6, n. 1 5 . ♦Rodgeri Smith et Banerji 313, n. 10. ♦Saulieri Dünn 314, n. 3. ♦Scortechinii Prain 34 3, n. 9. ♦sinensis G. B. 34 4. n. 4 3. ♦siamensis Craib 34 2, n. 5. spectabilis Thwait. 34 6. Stocksii Hook. 34 2, n.4. ♦subacaulis Gardn. 34 4, n. 4 4 . ♦Thwaitesii Trim. 34 2, n. 6. ♦tricolor Gardn. 34 4, n. 2. grandiflora (Gardn.) Hook, f. 34 4. ♦tubulosa (Wight) Benth. 314, n. 1. unicolor Gardn. 317. ♦Wightii Eimer 312, n. 7. Christisoniopsis G.B. (sect.) 314. Cistanche Hoffmg. et Link 26, n. 4. Sect. Cistanchiella G. B. 40. Sect. Cistanchopsis G. B. 38. Sect. Eucistanche G. B. 27. Sect. Heterocalyx G. B. 38. Sect. Subcistanche G. B. 38. ambigua G. B. 40. barbata G.B. 40, n. 14. ♦Brunneri G. B. 35, n. 9. ♦Calotropidis (Edgew.) Wight 34, n. 6. tomentosaHook.f. 34, n. 6. ♦christisonioides G.B. 36, n.1 1 . ♦compacta (Vis.) G. B. 34, n. 7. ♦fissa (CA. Mey.) G.B. 39, n. 1 4. barbata G. B. 40, n. 4 4. genuina G. B. 39, n. 4 4. Sintenisii G. B. 40, n. 14. flava G. B. 33, n. 3. grandiflora Freyn 34, n. 2. ♦hesperugo G. B. 35, n. 8. Cistanchiella Orobanche 335 ♦hybrida G. B. 34, n. 2. laxiflora Aitch. etHemsl. 35, n. 4 0. lusitanica Guim. 30, n. 2. lutea Wight 32, n. 3. grandiflora Freyn 3 1 , n. 2. ♦mauritanica (Coss. et Dur.) G. B. 37, n. 4 3. ♦mongolica G. B. 34, n. 5. phelipaea Goutinho 30, n. 2. ♦rosea Baker 40, n. 4 5. *Ridgewayana Aitch. etHemsl. 40, n. 4 6. ♦salsa (C.A.Meyer) Beck 36, n. 4 2. ♦senegalensis (Reuter) G. B. 33, d. 4. ♦sinensis G. B. 38, n. 4 3. Sintenisii G. B. 40, n. 4 4. *tinctoria(Forsk.) G.B. 30, n. 2. lusitanica (Guim.) G.B. 34 , n. 2. lutea (Desf.) G. B. 34, n. 2. major (Reuter) G.B. 34 , n.2. tinctoria X violacea 34, n. 2. tomentosa Hook. f. 33, 34. ♦trivalvis (Trautv.) G. B. 37, n. 4 2. tubulosa Hook. f. 34, n. 6. *tubulosa (Schenk) R. Wight 32, n. 3. flava (G.A.Meyer) G.B. 33, n. 3. tomentosa Hook. f. 33, n. 3. ♦violacea (Desf.) G. B. 29, n. 4 . Cistanchiella G. B. (sect.) 40. Cistanchopsis G. B. (sect.) 38. Cliffordia Livera 34 5, 34 6. aurantiaca Liv. 34 6. spectabilis Liv. 34 6. unicolor Liv. 34 7. Clandestina Hill 324. japonica Miq. 323. penduliflora Lam. 3 4 9. purpurea Hill 325. rectiflora Lam. 325. Clandestina Scop. 324. ConopholiS Wallr. 22, n. 2. ♦americana (L.) Wallr. 22, n. 4 . *mexicana Gray 23, n. 2. Dentaria aphyllos Ray 325. Epifagus Nutt. 23. americana Nutt. 24. virginianus Bart. 24. Epifegus Steud. 24. Epiphegus Spreng. 23, n. 3. ♦virginianus Darl, 24, n. 1. Rauana Aust. 25, n. 4. Epiphejus Walp. 24. americanus Walp. 24. Euaeginetia G. B. (sect.) 4 7. Euboschniakia G. B. (sect.) 327. Euchristisonia G. B. (sect.) 34 4. Eulathraea Rouy (sect.) 34 8. Gasparinia Endl. 4 6, 24. admirabilis Hassk. 24. mirabilis Endl. 24. Gleadovia Gamble etPrain306, n. 8. *ruborum Gamble et Prain 307. Gymnocaulis Nutt. (sect.) 46. Haemodoron Reichenb. 26. Hanfmännlein 70. Hanftod 70. Hanfwürger 70. Heterotheca G.B. (sect.) 34 4. Kopsia Dumort. 64. aegyptiaca Caruel 84. trinacria Beg. 80. arenaria Dum. 4 02. ionantha Beg. 4 05. Borkhausenii Caruel 4 02. coerulea Dum. 4 06. Gussoneana Beg. 89. interrupta Dumort. 84. lavandulacea Caruel 86. longiflora Dumort. 84. Muteli Beg. 75. angustiflora B£g. 80. emarginata Beg. 79. panormitana Beg. 79. rufescens Beg. 79. typica Beg. 78. nana Freyn 70. panormitana Loj. 79. purpurea Beg. 4 06. achroantha Beg. 4 4 0. bohemica Beg. 4 4 4. pallidiflora Bizz. 4 4 0. Spitzelii Beg. 4 4 4. typica Beg. 4 06. ramosa Dumort. 66. albiflora Beg. 69. cyanea Beg. 69. monoclonos Beg. 69. Muteli Car. 75. nana Beg. 70. polyclonos Beg. 69. proboscistyla Beg. 70. Spitzelii Beg. 4 4 4. Schultzii Beg. 94. stricta Beg. 92. stricta Caruel 92. Kopsiopsis G. B. 304, n. 7. ♦strobilacea (A. Gray) G. B. 306, n. 2. ♦tuberosa (Hook. f.) G.B. 305, n. 4. Krenfresser 70. Lathraea L. 34 7, n. 4 0. amentacea Schlechtd. 327. anblatum L. 44. ♦clandestina L. 325, n. 5. albiflora 326. grandiflora Peterm. 322. pallidiflora Rouy 326. gesnerioides König = Striga gesnerioides Vierh. ♦japonica Franch. et Savat. 323, n. 4. ♦Miqueliana Franch. et Savat. 323, n. 3. ♦Nakaharai Makino 324. Phelypaea L. 30, 42. ♦purpurea Cumm. 326, n. 6. quinquefida Forsk. 30. ♦rhodopea Dingl. 323, n. 2. Simplex Gray 34 9, n. 4. ♦squamaria L. 349, n. 4. clandestina Pet. 322. communis G. B. 322. erecta C. Koch 322. grandiflora Pet. 322. major C. Koch. 322. nivea C. Müller 322. straminea Janka 322. vulgaris Peterm. 322. strobilacea Schlechtd. 327. syriaca W. Siehe 322, n. 4. Lathraeella G. B. (sect.) 326. Lathyraea Gled. 34 8. Legocia Livera 34 7. aurantiaca Livera 34 7. Leptaminium Steud. 23, 24. Leptamnium Raf. 23, 24. virginianum Raf. 23, 24. Loxanthes fasciculatus Raf. 46, no. MaCronoplon Reut, (sect.) 42. Monoschiza Pomel (subg.) 244. Mylachne Steud. 23. Mylanche Wallr. 23. virginiana Wallr. 24. Myzorrhiza Phil. 54. chilensis Phil. 58. Ludoviciana(Nutt.)Rydb. 55. multiflora (Nutt.) Rydb. 56. pinetorum Rydb. 58. Nothaphyllum Gray (sect.) 54,53. Ohnblatum Tourn. 42. Oligopholis Wight 308. tubulosa Wight 34 4. Orobanche L. 44, n. 6. Subg. Monoschiza Pom. 4 4 3, 244. Sect. Anoplon Wallr. 42. Sect. Boulardia (F. Schultz) Benth. et Hook. f. 44,4 4 3. Sect. Gymnocaulis Nutt. 46. Sect. Haemodoron Wallr. 26. Sect. Kopsiopsis G. B. 304. Sect. Myzorrhiza (Phil.) G. B. 54. Sect. Osproleon Wallr. 44, 443. Sect. Trionychon Wallr. 64. Subsect. Angustatae G. B. 4 36. Subsect. Inflatae G.B. 4 4 5. grex Amoenae G.B. 4 34. grex Ampliatae G. B. 278. grex Arcuatae G. B. 269. grex Barbatae Will. 4 67. grex Coerulescentes G.B. 4 4 5. grex Cruentae G. B. 278. grex Curvatae G. B. 243. grex Galeatae G. B. 222. grex Glandulosae G. B. 4 42. grex Minores G. B. 4 67. grex Speciosae G. B. 4 36. 336 Orobanche abbreviata G. B. 1 39, n. 48. abortiva Leyss. 102, n. 34. abyssinica Rieh. 210, n. 70. acaulis lloxb. 20. achroantha G. B. 110, n. 35. acuminata G. B. 100, n. 32. acutiloba G. B. 110, n. 35. addubitata Guim. 73, n. 15. adenostemon Reichenb. 232, n. 78. adenostyla Hai. 4 86, n. 61. adenostyla Vis. 212, n. 70. adenostylidis G. B. 261 , n. 90. adusta Panc. 164, n. 52. aeginetia L. 17. *aegyptiaca Pers. 81, n. 19. aemula G. B. 83, n. 19. Delilei G. B. 84, n. 19. i'astigiata G. B. 84, n. 19. Haussknechtii G. B. 80, n. 18. pulchella G. B. 84, n. 19. rectiflora G. B. 84, n. 4 9. tricholoba G. B. 84, n. 19. trinacria G. B. 80, n. 4 8. typica G. B. 83, n. 4 9. vera G. B. 84, n. 19. aemula G. B 83, n. 19. ♦aethiopica G. B. 4 93, n. 63. affinis Duby 279, n. 96. afghana G. B. 4 33, n. 43. alba Kitt. 4 59, n. 54. alba Marsch. Bieb. 4 39, n. 48. alba Reichenb. 234, n. 78. ♦alba Steph. 1 45, n. 50. ampla G. B. 153, n- 50. ankylantha G.B. 4 52, n. 50. areschensis G.B. 4 55, n. 50. bidentata G.B. 4 55, n. 50. campanulata G. B. 4 52, n. 50. capitata G. B. 4 52, n.50. communis G. B. 4 52, n. 50. cuprea (Boiss.) G. B. 4 54, n. 50. dasythrix G.B. 4 53, n. 50. epithymoides Rouy 4 51, n. 50. epithymum DG. 4 54, 4 53. glabrata G.B. 4 54, n. 50. Hellebori G. B. 154, n. 50. hololeuca (Borbas) G. B. 153, n. 50. ingens G. B. 455, n. 50. lactea G. B. 4 53, n. 50. leptocalamos G. B. 4 52, n. 50. longebracteata G. B. 4 52, n. 50. lutescens (Boreau) G. B. 4 54, n. 50. major Rouy 153, n. 50. maxima G. B. 4 53, n. 50. microsepala G.B. 4 53,n.50. minutifloraG. B. 4 53, n. 50. nissana G. B. 4 55, n. 50. pallescens G. B. 1 54, n. 50. parviflora G.B. 4 53, n. 50. parpurascens Hayek 4 53, n. 50. Raddeana G. B. 4 54, n. 50. rubiginosa (Dietr.) G. B. 4 53, n. 50. rubra (Hook.) G. B. 4 53, n. 50. stenophyllon G. B. 4 53, n. 50. subalpina G.B. 4 52, n. 50. typica G. B. 4 54, n. 50. viseidula G.B. 4 53, n. 50. Wiedemannii (Boiss.) G. B. 4 54, n. 50. alba Wierzb. 259, n. 87. albata G.B. 211, n. 70. albens G. B. 211, n. 70. albiflora Bornm. 84, n. 19. aibiflora Godr. et Gren. 69, n. 14. albiflora Baguet 233, n. 78. albolanata Steud. 4 21 , n. 38. albolutea G. B. 14 8, n. 37. alboviolacea G.B. 287, n. 96. alectra D. Dietr. = Harveya capensis Hook. Alexandri Tineo 4 52, n. 50. alexandrina G. B. 92, n. 25. alloia Guim. 4 84, n. 58. alostensis De Moor 20 4, n. 68. alpestris Schultz 266, n. 92. ♦alpigena G.Koch 242. ♦alsatica Kirschl. 256, n. 87. caudata Beg. 259. cervariae (Kirschl.) G. B. 256, n. 87. chironii Beg. 253, n. 85. genuina G.B. 258, n. 87. haplodousG.B. 258, n.87. yünnanensis G. B. 259, n.87. Laserpitii sileris G. B. 254, n. 86. libanotidis(Rupr.)G.B.258, n. 87. macrosepala (Schultz) B. G. 258, n. 87. typica G. B. 258, n. 87. ♦altissima Noe 4 39, n. 48. ambigua Mor. 203, n. 68. ambigua Pom. 24 4, n. 70. americana L. 22. amethystea Maly 247, n. 81 . ♦amethystea Thuill. 1 72, n. 57. apalothrix Guim. 4 84, n. 58. attica (Reutr) G. B. 4 76, n. 57. campylantha Guim. 4 76, n. 57. carphita Guim. 476, n. 57. castellana Rouy 4 7 7, n. 58. coaretata G.B. 4 76, n. 57. dubia Guim. 4 75, n. 57. Eryngii Batt. et Trab. 4 72, n. 57. eucarphita G. B. 176, n.57. Evonymi (Petr.) G. B. 176, n. 57. GalacLitis Batt. 172, n.57. Henriquesi Guim. 4 75, n. 57; 4 80, n. 58. hyreana G. B. 4 77, n. 57. Paulini Guim. 4 77, n.57. transiliens Guim. 1 77, n.57. typica G. B. 17 5, n. 57. amethystina Batt. et Trab. 172, n. 57. amethystina Reichenb. 4 72, n. 57. ammophila Maxim. 4 4 8, n. 37. ammophila G. A. Mey. 4 21, n. 38. *amoena G.A.Mey. 4 31, n.43. afghana G.B. 133, n. 43. bella G. B. 1 33, n. 43. calycina Reut. 4 34, n. 43. colossea G. B. 4 33, n. 43. Dzejveri G.B. 4 33, n. 43. ianthina G. B. 4 34, n. 43. amphibola Guim. 297, n. 98. ampla G. B. 4 53, n. 50 ; 286, n. 96. amplissima G.B. 291, n. 97. amurensis Komar. 1 1 8, n. 3 7. ♦anatolica Boiss. et Reut. 275, n. 95. eriophylla G.B. 277, n. 95. genuina G. B. 277, n. 95. glabrescens Post 278, n.95. gymnostemon G. B. 278, n. 95. imperfecta G.B. 278, n.95. leueopogon Boiss. et Hausskn. 278, n. 95. longifolia G. B. 277, n.95. Meinkeae G. B. 278, n. 95, typica G, B. 277, n. 95. vera G. B. 278, n. 95. angelifixa Pet. et St. Lag. 2 1 7, n. 72. angustiflora G.B. 80, n. 18. angustisepala Schultz 4 39, n. 48. angustissima G. B. 24 4 , n. 70. ankylantha G. B. 4 52, n. 50. annulata Griseb. 287, n. 96. anomala Guim. 295, n. 98. antirrhina C. Koch 4 52, n. 50. antirrhina Reut. 4 60, n. 54. apalothrix Guim. 4 84, n. 58. apatela Guim. 296, n. 98. apiculata Griseb. 205, n. 70; 256, n. 87. apiculata Wallr. 205, n. 70. arachnoidea Schultz 4 83, n. 64. aragonensis G.B. 73, n. 4 5. aralioctonaMeissn.21 9,n. 75. ♦arcuata Schultz 186. ♦arenaria Borkh. 101, n. 34. colorata Grün. 10 5, n. 34. Orobancbe 337 gigantiflora Borb. 105, n. 34. ionantha G.B. 105, n. 34. lamprantha G. B. 4 05, n.34. leptocaulonG.B.4 05,n.34. personata G.B. 4 05, n.34. prominens G. B. 405, n.34. robusta (Aschers, et Graebn.) G.B. 104, n.34. sareptana G. B. 1 05, n. 34. stenosepal a G.B. 4 05, n.34. subcalva G.B. 4 05, n.34. typica G.B. 4 04, n. 34. arenaria Marsch. Bieb. 4 28, n. 39. areschensis G. B. 4 55, n.50. Artemisiae Vauch. 4 97, n. 67. campestris Vauch. 4 97, n. 67. camphoratae Petr. 4 64, n. 53. vulgaris Schultz 4 02, n. 34. artemisi-epiphyta St. Lag. 4 97, n. 67. artemisiophya St. Lag. 497, n. 67. arvensis Dum. 21 0, n. 70. rubiginosa Dum. 21 0, n.70. asiatica Weinm. 100, n. 32. aterrima G. B. 291, n. 97. atlantica Batt. et Trab. 232, n. 78. atrantha G. B. 287, n. 96. atrata Saut. 161, n. 51. atropurpureaBrot. 295, n. 9 8. atropurpurea Gay 301. atropurpurea Schultz 235, n. 79. atrorubensSchultz235,n. 79. attica Reut. 176, n. 57. aurea Teyber 236, n. 79. australiana F.Müll. 1 28, n. 39. australis Loj. 186, n. 61. australis Moris 181, n. 59. avellanae Pfund 241, n. 80. baetica G. B. 166, n. 55. balearica Senn. etPau219, n. 75. balsensis Guim. 200, n. 67. banatica Nym. 259, n. 87. barbata Brot. 187, n. 62; 190. atropurpurea Brot. 295, n. 98. barbata G. B. 213, n. 70. barbata Poir. 213, n. 70. barbata Reichenb. 1 72, n. 57. barbata Sm. 219, n. 75. barbata Williams 205, n. 70. Bartlingii Griseb. 258, n. 87. bella G. B. 133, n. 43. Benthamii Timb. Lagr. 273, n. 93. Berberidis Facch. 265, n. 91. Berthelotii Webb et Berth. 127, n. 39. A. Engler, Das Pflanzenreich. IV. Besseri G. B. 233, n. 78. bicolor Bertol. 127, n. 39. bicolor C.A.Mey. 128, n. 39. bicolor Salzm. 300, n. 99. bidentata G. B. 155, n. 50. biflora Nor. 304. biflora Nutt. 46, n. 1. bipontina Schultz 226, n. 78. Bodinieri Lpveille 301. bohemica Gel. 111, n. 35. ♦Boissieri Reichenb .21 7,n. 73. bonensis G. B. 291, n. 97. ♦Borbäsiana G. B. 252, n.82. borealis Reut. 121, n. 38. borealis Turcz. 100, n. 32. Borkhausenii Andrz. 4 02, n. 34. boromaea Rion 219, n. 75. Boryi Loj. 203, n. 68. bosniaca G. B. 269, n. 92. ♦Bovei Reut. 24 5. brachysepala Schultz 256, n. 87. brachystachys G.B. 4 39,n.48. bractealis Stev. 277, n. 95. bracteata Viv. 4 72, n. 57. bracteata Weinm. 4 62. bracteosa Gout. 273, n. 93. bracteosa Guss. 275, n. 94. bracteosa (Reut.) Nym. 273, n. 92. brasiliensis Vell. = Besleria? brevicalyx G.B. 241, n. 70. breviflora Schultz 288, n. 96. brevispicata G.B. 232, n.78. brevissima G. B. 286, n.96. Broteri Guim. 295, n. 98. Buekiana aut. 240, n. 80; 256, n. 87. eriostemon Peterm. 247. Thalheimii Aschers. 256, n. 87. Buekii Dietr. 237, n. 80. Buhsei Reuter 155, n. 50; 234, n. 78. ♦bulbosa G. B. 59, n. 1 0. ♦Bungeana G. B. 97, n. 31. caerulea = coerulea. caesia Gren. et Godr. 79, n. 18. ♦caesia Reichenb. 98, n. 32. acuminata G.B. 4 00, n. 32. borealis (Turcz.) G. B. 100, n. 32. homoiosproleon G. B. 99, n. 32. Nowackiana (Markgr.) G.B. 100, n. 32. Peisonis G. B. 99, n. 32. tomentosa G. B. 1 00, n. 32. typica G. B. 99, n. 32. ♦Calendulae Pom. 190, 192. ♦californica Cham. etSchlech- tend. 53, n. 4. calotropidis Edgew. 34. calycina Reut. 131, n. 43. campanulata G. B. 1 52, n. 50. (Embryophyta siphonogmaa.) 261. camptolepis Boiss. et Reut. 426, n. 39. campuliflora Loj. 4 86, n.64. campylantha Guim. 476, n. 57. canescens Bunge 4 24, n. 38. ♦canescens Presl 4 84, n. 59. pedicellataReut. 4 84 ,n.59. susana G. B. 4 82, n. 59. canescens Spruner 4 39, n. 48. cannabios Schultz 66, n. 4 4. cannabis Vauch. 66, n. 4 4. capensis Thunb. = Harveya capensis Hook, capitata G. B. 4 52, n. 50. Cardui Saut. 4 64, n. 54. carlinoides Miegev. 4 64 ,n. 54 . carnea Guss. 273, n. 92; 274, n. 94. carniolica Sendt. 304. carnosa Hook. 54, carnosa Vell. = Besleria? Garotae DesMoul.203, n. 68. carphita Guim. 4 76, n. 57. caryophyllacea Schultz 279, n. 96. ♦caryophyllacea Sm. 226, n. 78. adenostemon (Reichenb.) G. B. 232, n. 78. albifloraBaguet233,n.78. atlantica (Batt. et Trabut) G. B. 232, n. 78. Besseri G. B. 233, n. 78. brevispicata G.B. 232, n.78. Buhsei (Reuter) G. B. 234, n. 78. citrina (Dietr.) G. B. 233, n. 78. curva G. B. 234, n. 78. dasythrix G. B. 232, n.78. eriostemon (Reichenb.) G. B. 232, n. 78. fallax G. B. 233, n. 78. flava Noul. 233, n. 78. gilva (Dietr.) G. B. 233, n. 78. grandiflora Reich. 234, n. 78 gymnantha G.B. 234, n.78. incurvata G. B. 233, n. 78. infundibuliformis G. B. 232, n. 78. Krausei (Dietr.) G. B. 233, n. 78. Ligustri (Suard) G.B. 233, n. 78. macrantha (Dietr.) G. B. 234, n.78. macroglossa (Wallroth) G.B. 234, n. 78. megalepis G.B. 233, n.78. microtera G. B. 232, n. 78. multifloraWallr.4 52,n.50 ; 234, n. 78. nissana Petr. 4 55, n. 50. orphnina G.B. 233, n.78. 22a 338 Orobanche pauciflora Noul. 232, n. 78. paucifloraWallr. 232, n.78. sparsiflora Wallr. 232, n. 78. strobiligena (Reichenb.) G. B. 233, n. 78. subfissa G. B. 233, n. 78. subgilva G. B. 233, n. 78. sulphurea Öel. 233, n. 78. thyrsiflora Wallr. 232, n. 78. torquata (Reichenb.) G. B. 234, n. 78. tubiflora (Dietr.) G.B.233, n. 78. typica G. B. 234, n. 78. vulgaris G. B. 232, n. 78. ♦castellana Reut. 4 77, n. 58. alloia Guim. 4 84, n. 58. apalothrix (Guim.) G. B. 4 84, n. 58. crocodea (Guim.) G. B. 4 80, o. 58. Henriquesi (Guim.) G. B. 4 80, n. 58. Molleri (Guim.) G. B. 4 79, n. 58. Ricardi (Guim.) G. B. 4 79, n. 58. typica G. B. 4 79, n. 58. *Cathae Deflers 4 29, n. 44. ♦caucasica G. B. 4 04, n. 33. ♦caudata De Not. 259. Centaureae scabiosaeSchultz 246, n. 84. centaurina Bert. 200, n. 68. centaurophya St. Lag. 247, n. 84. cephalantha G.B. 4 42, n.49. Gephalariae G.B. 4 59, n. 54. cerina Koch 24 9, n. 75. ♦cernua Loefl. 4 22, n. 39; 4 27. australianaG.B. 4 28,n. 39. bicolor Reut. 4 28, n. 39. camptolepisG.B. 4 26, n.39. cumana (Wallr.) G.B. 4 28, n. 39. densior G. B. 4 28, n. 39. desertorum G. B. 4 27, n. 39. Hansii G. B. 428, n. 39. holosepala G.B. 428, n. 39. Kryptantha G.B. 4 26, n.39. latebracteata G. B. 4 26, n. 39. nanantha G.B. 4 26, n.39. nepalensis Reut. 4 27, n. 39. subgrandis G. B. 4 28, n. 39. taurica G.B. 4 28, n. 39. tenuisepalaG. B. 4 28, n. 39. typica G. B. 427, n. 39. valens G. B. 4 28, n. 39. cernua Vell. = Sinningia speciosa. Gervariae Kirschl. 256, n. 87. macrosepala Rouy 258, n. 87. Gervariae Suard 256, n. 87. cervarihaerens St. Lag. 256, n. 87. cetobricensis Guim.2 4 3 , n. 7 0 . Ghaboissaei Lacr. 24 9, n. 75. chassiaForm. 4 52, 4 55, n. 50. *chilensis (Phil.) G.B. 58, n.9. *Chironii Lojac. 253, n. 85. chrysanthemi Schultz 4 86, n. 64. ciliata Zahlbr. 222, n. 75. ♦cilicica G. B. 96, n. 30. Girsii A. T. 4 60, n. 54. Girsii Fries 4 60, n. 54. Cirsiioleracei Casp. 4 59,n.54 . ♦cistanchoides G. B. 4 34, n. 46. gentianea G. B. 4 35, n. 46. citrina Dietr. 233, n. 78. citrina (Goss. et Germ.) Nym. 287, n. 96. citrina G. B. 240, n. 80. citrina Tourlet 222, n. 75. *Clarkei Hook. f. 4 34, n. 45. *Clausonis Pom. 24 8, n. 74. parviflora G. B. 24 8, n. 74. coarctata G. B. 4 76, n. 57. coccinea Reichenb. 43. coccinea Willd. 42. *coelestis Boiss. et Reut. 93, n. 27. confinis G. B. 95, n. 27. persica G. B. 94, n. 27. typica G. B. 94, n. 27. coerulea Moris 92, n. 25. coerulea Plan 4 72, n. 57. coerulea Rom. 4 06, n. 35. coerulea Smith 4 06, n. 35. coerulea Sutt. 4 06, n. 35. coerulea Vill. 106, n. 35. Millefolii Reichenb. 4 4 0, n. 35. pallidiflora Bizz. 4 4 0, n. 35. polyclonos Wallr. 84, n.4 9. ramosa Presl 85, n. 24. coeruleo-violacea G. B. 79, n. 4 8. coerulescens Koch 24 8. coerulescens Reichenb. 4 26, n. 38. coerulescens Rieht. 99, n. 32. ♦coerulescens Steph. 4 4 8,n.38. albifloraO. Ktze. 4 24 , n. 38. ammophila O. Ktze. 424, n. 38. bicolor O.KUe. 4 24, n. 38. cristata G. B. 424, n. 38. Lehmanni G. B. 4 24 , n. 38. multidentata G. B. 4 24, n. 38. normalis O.Ktze. 4 24, n.38. occidentalis G. B. 4 20, n.38. ombrochares (Hance) G.B. 424, n. 38. pekinensis G.B. 4 20, n. 38. collecta G. B. 240, n. 80. colorata C. Koch 275, n. 95. colossea G. B. 4 33, n. 43. Golumbariae Gren. et Godr. 24 4, n. 70. columbarihaerens St. Lag. 244, n. 70. comigera G. B. 294, n. 98. commutataZumagl. 67, n. 4 4. communis G. B. 4 52, n. 50 ; 263, n. 90; 286, n. 96. comosa Hook. 53, n. 5. comosa Schur 247, n. 84. comosa Wallr. 73, n. 45; 4 02, n. 35. compaeta Viv. 34, n. 7. conchiliata G.B. 24 4, n. 70. concolor Bor. 214, n. 70 ; 287, n. 96. concolor Duby 24 4, n. 70. concreta Rouy 244, n. 80. condensata Ball 289. condensata Griseb. 4 96, n. 66. condensata G.B. 240, n. 80. condensata Mor. 289, n. 9'/. confinis G. B. 95, n. 27. confusa Schultz 247, n. 84. congesta Reichenb. 4 3 9 , n. 4 8 ; 254, n. 84. congesta Posp. 254, n. 84. conica G. B. 286, n. 96. ♦connata G.Koch 24 8, n. 74.* Gooperi A. Heller 56, n. 6. coreyrensis G.B. 4 86, n.64. coriosepala Solms 4 26, n. 39. cornuta G. B. 4 95, n. 64. Coronillae Emeri Noe 280, n. 96. corsica G. B. 275, n 94. corsica Rouy 24 4, n. 70. coryphea Schur 247, n. 84. crassipes G. B. 87, n. 2. crassistyla Schultz 4 52, n. 50. ♦crenata Forsk. 4 36, n. 48. abbreviata G.B. 4 39, n. 48. angustisepala Schultz 4 39, n. 48. braehystaehys G.B. 4 39, n. 48. gracillima G.B. 4 42, n. 49. lasiothrix G.B. 4 39, n. 48. Owerini G. B. 4 40, n. 49. platyphylla Guim. 4 39, n. 48. silvestris G.B. 4 39, n. 48. crenata Vell. = Gesneria? crinita Benth. 273, n. 93. crinita Loj. 300, n. 99. flavicans Loj. 300, n. 99. crinita Reichenb. 4 93, n. 64. crispa Zahlbr. 4 39, n. 48. cristata G. B. 124, n. 38. Crithmi Bert. 214, n. 70. maritimi Schultz 24 4 ,n. 70. crocodea Guim. 4 80, n. 58. cruenta Bert. 279, n. 96. adusta Panc. 4 64, n. 52. citrina Coss. et Germ. 287, n. 96. glabra Willk. 287, n. 96. Orobanche 339: leiostemon Griseb. 287 n. 96. ülicis Reut. 279, n. 96. Wierzbickii Schultz 287, n. 96. cumana Guss. 1 27, n. 39. cumana Loj. 4 24, n. 39; 4 27. cumana Mut. 4 27, n. 39. cumana Wallr. 4 28, n. 39. cuprea Boiss. 4 54, n. 50. curva G. B. 234, n. 78. curvata Pomel 302, n. 75. curviflora Viv. 4 27, n. 39. cyamopbya St. Lag. 4 39, n. 48. cyanea G. B. 69, n. 4 4. *cypria Reut. 252, n. 83. PterocephaliG.B.253,n.83. *cyrenaica G. B. 4 65, n. 54. cyrenaica G. B. 300, n. 99. Cytisi laburni Schultz 289, n. 97. Cytisi scoparii Duby 270. n. 93. Dalmatica G. B. 89, n. 23. dasythrix G. B. 232, n. 7 8. debilis Guim. 72, n. 4 5. decipiens G. B. 79, n. 4 8. decora Mor. 260, n. 89. Delilei Decne. 84, n. 4 9. deludens G. B. 4 66, n. 55. densiflora Mor. 24 3, n. 70. *densiflora Salzm. 4 93, n. 64. erythrina Guim. 4 94, n. 64. macraichma Guim. 4 95, n. 64. melitensis G. B. 4 95, n. 64. typica Guim. 194, n. 64. densior G. B. 4 28, n. 39. dentiloba G. B. 287, n. 96. *denudata Mor. 260, n. 80. depauperata Loj. 300, n. 99. desertorum G. B. 4 27, n. 39. deucalion Reichenb. 4 64, n. 54. diamesa Guim. 295, n. 98. diaphana Schultz 4 52, n. 50. dimitra Guim. 212, n. 70. dimota G. B. 269, n. 92. dioristha Guim. 4 89, n. 62. Dipsaci Wirtg. 24 3, n. 70. dittosa Guim. 297, n. 98. Dorycnii suffruticosi Schultz 279, n. 96. drysocalyx Guim. 24 3, n. 70. dubia Guim. 175, n. 57. Dzejveri G. B. 133, n. 43. Ebuli Huter et Rigo 269, 302. eburnea Pet. 72, n. 4 5. echinophya St. Lag. 247, n. 84. Echinopis Panc. 247, n. 84. Ehrenbergii Solms 94, n, 27. elachista G. B. 286, n. 96. elata Guim. 72, n. 4 5. elata Rouy 236, n. 79. elatior Dietr. 256, n. 87. elatior Hörn. 270, n. 93. elatior Koch etZiz 237, n. 80. elatior Mol. 4 59, n. 57. elatior Poir. 4 72, n. 57. elatior Schleich. 4 97, n. 67. elatior Sutt. 246, n. 84. macroglossa Wallr. 4 39, n. 48: 231, n. 78. microglossa Wallr. 4 72, n. 57. puberula Wend. 237, n. 80. Tommasinii Reichenb. 203, n. 68; 237, n. 80. electra Dietr. 256, n. 87. elegans C. Koch 86, n. 24. elegantissima verna flore luteo Grisl. 39. elongata G. B. 80, n. 4 8. emarginata (Reut.) G. B. 79, n. 4 8. epithymoides (Duby) Rouy 4 52, n. 50. epithymophila St. Lag. 4 52, n. 50. epithymum DC. 4 54, n. 50. Buhsei Boiss. 234, n. 78. epithymoides Duby 4 51, 4 52, n. 50. ferruginea C.Koch 153, n. 50. grandiflora Reichenb. 153, n. 50. hololeuca Borb. 453, n.50. lutescens Bor. 4 54, n. 50. major Cel. 4 53, n. 50. nissana G. B. 4 55, n. 50. origani Schultz 4 53, n. 50. purpurascens Brügg. 4 53, n. 50. rubiginosa Walp. 4 53, n. 50. transsylvanica Grec. 4 53, n. 50. epixantha G. B. 294, n. 97. eriophylla G. B. 277, n. 95. eriostemon (Reichenb.) G. B. 232, n. 78. erubescens Saut. 234, n. 78. Erviliae Rigo 4 39, n. 48. Eryngii Batt. et Trab. 4 72, n. 57. Eryngii Bennett 4 72, n. 57. Eryngii Duby 4 72, n. 57. Eryngii campestris Schultz 472, n. 57. eryngiophya St. Lag. 4 72, n. 57. Erisythalis Lamotte 4 64, n. 54. erythrina Guim. 4 94, n. 64. *Esulae Panc. 4 82, n. 60. eucarphita G. B. 4 76, n. 57. eugenia Brot. 4 94, n. 62. euglossaReichenb. 24 3,n. 70. euminor Garry 205, n. 70. euryantha G. B. 272, n. 93. euspissa G. B. 79, n. 4 8. evanida G. B. 244, n. 80. Evonymi Petr. 4 7 6, n. 54. exandra Guim. 286, n. 96. exigua G. B. 250, n. 84. exiguior G. B. 4 61, n. 54. fallax G. B. 233, n. 78. *fasciculata Nutt. 50, n. 3. lutea (Parry) G. B. 54, n. 3. fastigiata G.B. 84, n. 4 9. Feddei Lev. 302. ferruginea C.Koch 4 53, n. 50. filiformis G. B. 287, n. 96. fissa Vell. = Hypocyrta spec. ♦flava Mart. 264, n. 90. Adenostylidis G. B. 263, n. 90. communis G.B. 263, n.90. PetasitidisG.B. 263, n.90. flava Noul. 4 99, n. 67; 233, n. 78. flava Regel 24 4, n. 70. flavescens Dur. 272, n. 93. flavescens Gren. et Godr. 4 93, n. 68. flavescens Reut. 24 4, n. 70. flavicans Loj. 300, n. 99. flavidiflora Guss. 4 84, n. 59. fluminensis Vell. = Besleria? foetida DC. 289, n. 97. foetida Klotzsch 4 28, n. 39. *foetida Poir. 292, n. 98. amphibola Guim. 297, n. 98. anomola Guim. 295, n. 98. apatela Guim. 296, n. 98. bracteosa Cout. 298, n. 98. Broteri Guim. 295, n. 98. comigera G. B. 294, n. 98. diamesa Guim. 295, n. 98. dittosa Guim. 297, n. 98. epilecta Guim. 297, n. 98. eutunetana G.B. 96, n.29. genuina G. B. 294, n. 98. Hookeriana (Ball) G.B. 294, n. 98. iodestigma Guim. 296, n. 98. leptomera Guim. 296, n. 98. lusitanica Cout. 295, n. 98. melamporphyrea Guim. 297, n. 98. metalmena Guim. 296, n. 98. micrantha Cout. 298, n. 98. ochrostigma Guim. 295, n. 98. pericalla Guim. 297, n. 98. phalacra Guim. 297, n. 98. platantha Guim. 295, n. 98. pusilla G. B. 295, n. 98. rubrocastanea G. B. 294, n. 98. siphonopoteria Guim. 295, n. 98. 22* 340 Orobanche subcampanulata G.B. 294, n. 98. typica G. B. 294, n. 98. xanthoporphyrea Guim. 297, n. 98. fornix Vell. = Gesneria. forojulensis(Coss.) Nym. 247, n. 84. Fraasii Schultz 85, n. 21. fragrans Gris. 183, n. 61. fragrans Koch 246, n. 84. fragrantissima Bertol. 237, n. 80. Freynii Nym. 203, n. 68. Froehlichii Reichenb. f. 261, n. 90. fulgens Sprun. 280, n. 96. ♦fuliginosa Reut. 21 6, n. 72. angelißxa G. B. 217, n. 72. oxycheilos G. B. 21 7, n. 72. typica G. B. 217, n. 72. fusca Lara. 292, n. 98. Galactitis Batt, 1 72, n. 57. galeopsiflora Zumagl. 302. Galii Duby 226, n. 78. adenostemon Reichenb. 232, n. 78. atlantica Batt. et Trab. 232, n. 78. eriostemon Reichenb. 232, n. 78. laxiflora Reichenb. 232, n. 78. Galii Klotzsch 129, n. 40. galionepiphyta St. Lag. 226, n. 78. galiophysa St. Lag. 227, n.78. gallica Gren. 127, n. 39. *gamosepala Reut. 225, n.77. garhwalensis G. B. 1 1 1 , n. 35. Genistae Stokes 247, n. 81. Genistae cinereae Schultz 280, n. 96. Genistae germanicae Schultz 279, n. 96. Genistae sagittalis Schultz 286, n. 96. Genistae tinctoriae Schultz 286, n. 96. gentianea G. B. 4 35, n. 46. gigantea G. B. 131, n. 42. gilva Dietr. 233, n. 78. glaberrima Gaud. 205, u.70. glaberrima Guss. 219, n. 75. glabra Gaud. 205, n. 70. glabra Hook. 327. glabrata C. A. Mey. 1 54, n. 50. glabrescens Brügg. 1 59, n. 51 . glabrescens Post 278, n. 95. glabriuscula Mey. 172, n.57. glabriusculaStrobl291,n.97. glaucantha Traut v. 4 28, n. 39. Godroni Rouy 222, n. 75. gossypina Bak. 304. ♦gracilis Smith 279, n. 96. alboviolacea G. B. 287, n. 96. ampla G. B. 286, n. 96. atrantha G. B. 287, n. 96. breviflora G. B. 288, n. 96. brevissima G. B. 286, n. 96. citrina Are. 287, n. 96. communis G. B. 286, n. 96. conica G. B. 286, n. 96. dentiloba G. B. 287, n.96. elachista G. B. 286, n. 96. exandra Guim. 286, n.96. filiformis G. B. 287, n. 96. glabriuscula Strobl 287, n. 96. gracilis G.B. 286, n.96. Hackelii G. B. 285, n. 96. hians G. B. 286, n. 96. humilis G. B. 286, n. 96. ingens G. B. 285, n.96. latiloba G. B. 286, n. 96. longesquamata G. B. 287, n. 96. megista Guim. 285, n. 96. orgeia G. B. 285, n. 96. panxanthaG.B. 287, n.96. pellita G. B. 288, n. 96. polyantha G.B. 286, n.96. psilantha G.B. 287, n9 6 Spruneri (Schultz) G. B. 287, n. 96. strobilacea Guim. 288, n. 96. trichota G.B. 287, n. 96. typica G. B. 285, n. 96. Ulicis Rouy 279, n. 96. unidentata G. B. 287, n. 96. villosa Strobl 289, n. 97. Wagneri G. B. 288, n. 96. gracilis x lutea 288. gracilis X rubens Murr 288. gracillima G. B. 69 , n. 4 4 ; 4 42, n. 49. graciosa G. B. 11 2. grandiflora Bory et Chaub. 4 39, n. 48. grandiflora Presl 289, n. 97. grandiflora Reichenb. 4 53, n. 50. grandiflora Wend. 226, n. 78. grandisepala Schultz 4 82. grandiusculaMoris 280, n.96. *Grayana G. B. 53, n. 5. Grenieri Nym. 24 4, n. 70. Grenieri Schultz 127, n. 39. *Grisebachii Reut. 4 96, n. 66. lydia G. B. 197, n. 66. Gussoneana G.B. 89. Gussonei Nym. 4 55, n. 50. gymnantha G.B. 234, n.78. gymnostemon G. B. 278, n. 95. gyroflexa G. B. 222, n. 75. habrocaulon G. B. 255, n. 86. Hackelii G. B. 285, n. 96. *hadroantha G.B. 4 95, n. 65. *Haenseleri Reut. 4 65, n. 55. baetica G.B. 4 66, n. 55. deludens G. B. 4 67, n. 55. typica G. B. 4 67, n. 55. Hansii A.Kern. 4 28, n. 39. haplodous G. B. 258, n. 87. Haussknechtii G.B. 80,n.4 8. *Hederae Duby 24 9, n. 75. citrina Tourl. 75. Godroni Rouy 222, n. 75. gyroflexa G. B. 222, n. 75. immanifloraG.B.222,n.75. megaphyllon G. B. 222, n. 75. microcalyx Hausm. 24 9, n. 75. minuscula G.B. 224, n. 75. monochroa G. B. 222, n. 75. stenantha(Lojac) G.B. 222, n. 75. trichodea Guim. 222, n. 75. typica G. B. 224, n. 75. hederifixa St. Lag. 2 4 9, n. 7 5. hederihaerens St. Lag. 24 9, n. 75. *Heldreichii (Reuter) G. B. 93, n. 26. Helichrysi Cout. 190, n. 62. Helicis Rota 219, n. 75. Hellebori Mieg. 154, n. 50. Henriquesi Guim. 1 75, n. 57 ; 180, n. 58. *hesperina (Guim.) G, B. 266. Heyniae Dint. = Scrophu- lariacea. hians Brandza 152, n. 50. hians G. B. 286, n. 96. hians Reut. 235, n. 79. hians Steven 151, n. 50. Hieracii pilosellae Schultz 201, n. 68. hirsuta G. B. 4 4 4, n. 35. hirsuta Wallr. 24 0, n. 70. hirta Nor. 304. hirta Vell. = Gesneria allagophylla Mart. hispanica Boiss. 4 27, n. 39. Honenackeri Reut. n. 4 9. hololeuca Borb. 4 53, n. 50. holosepala G. B. 4 28, n. 39. homochroa G. B. 4 85, n. 64. homoiosproleon G. B. 99, n. 32. Hookeri G. B. 305. Hookeriana Ball. 294, n. 98. humilis G. B. 286, n. 96. hyalina Gren. et Godr. 24 9, n. 75. hyalina Sprun. 205, n. 70. Hydrocotylei Golenso 24 3, n. 70. hygrophila Brügg. 4 59, n. 51. *hymenocalyx Reut. 4 67, n. 56. Hyperici Ung. 4 60, n. 54. Hypochoeridis Druce 2$1. n. 81. Orobanche 341 hypoleuca G. B. 241, n. 80. hypopitys Hill = Mono- tropa hypopitys L. hypoxantha G. B. 272, n. 93. hyrcana G. B. 177, n. 57. ianthina Franch. 134, n. 43. japonensis Makino 122. iberica G. B. 111, n. 35. icteria Pau 251, n. 81. Illicis Haens. 280, n. 96. immaniflora G. B. 222, n. 75. imminuta G. B. 159, n. 51. imperfecta G. B. 278, n. 95. incurva Schultz 226, n. 78. incurvata G. B. 233, n. 78. indica Buch. Ham. 84, n. 19. indica Spreng. = Striga orobanchoides Benth. indica Wall. 127, n. 39. infundibuliformis G. B. 232, n. 78. ingens G. B. 155, n. 50. insignis Clarke 41. insolita Guim. 273, n. 93. instabilis Guim. 72, n. 1 5. intercedens G. B. 73, n. 1 5. interjecta G. B. 80, n. 181. interrupta Steud. 81, n. 18. inundata Suksd. 1. iodestigma Guim. 296, n. 98. ionantha Kern. 105, 34. ischnosiphon G. B.1 1 0, n. 35. Karelini G. B. 251, n. 81. kashmirica Clarke 302. kerochroa G. B. 164, n. 52. Kioviensis Rog. 247, n. 81. kirantha G. B. 1 60 ; 265, n. 91 . Klugei Schmitz 139, n. 48; 205, n. 70. Knappii Pant. 302. Kochii Schultz 247, n. 81. *Kotschyi Reut. 129, n. 42. gigantea G. B. 131, 42. multiplex G. B. 131, n. 42. spectabilis G. B. 1 30, n. 42. typica G. B. 1 30, n. 42. Krausei Dietr. 233, n. 78. Krylowi G. B. 251, n. 81. kryptantha G. B. 126, n. 39. *kurdica Boiss. et Hausskn. 260, n. 88. kyrtantha G. B. 142,'n. 49. lactea Eckl. et Zeyh. = Har- veya lactea Presl. lactea G. B. 153, n. 50. lactucae Arv. Touv. 127, n. 39. laevis Ehrh. 1 06, n. 35. laevis Geners. 226, n. 78. laevis L. 101, n. 34; 106, n. 35. lamprantha G. B. 1 05, n. 34. Lamyana De Gess. 172, n. 57, 70. Langei Hut. Porta et Rigo 303. lanifera G. B. 186, n. 61. A. Engler, Das Pflanzenreich. IV. lanuginosa G. B. 100, n. 32. acuminata G. B. 1 00, n. 32. Lapeyrousii Noul. 1 39, n. 48. laserophya St. Lag. 254, n. 86. Laserpitii Jord. 254, n. 86. *Laserpitii sileris Reut. 254, n. 86. habrocaulon G. B. 255, n. 86. typica G.'B. 255, n. 86. lasiothrix G. B. 139, n. 48. latebracteata G. B. 1 26, n. 39. latepubescens Guss. 227, n. 78. lateralis Stapf = Oryzopsis. latiloba G. B. 286, n. 96. latisquama Batt. 224, 76. latisquama Reut. 126, n. 39. laurina Bonap. 205, n. 70. laurina Reichenb. 219, n. 75. *lavandulacea Reichenb. 85, n. 21. crassipes G. B. 87, n. 21. elegans C. Koch 86, n. 21. luxuriosa G. B. 87, n. 21. typica G. B. 87, n. 21 . virgata G. B. 87, n. 21. laxa Pom. 172, n. 57. laxiflora Dietr. 232, n. 78. lazica Reut. 235, n. 79. Lehmanni G. B. 121, n. 38. leiostemon Griseb. 287, n. 96. Leonuri Rota 205, n. 70. leptantha Pom. 303. leptocalamos G. B. 1 52, n. 50. leptocaulon G. B. 105, n. 34. leptomera Guim. 296, n. 98. leucantha Griseb. 1 59, n. 51 . leucantha Reichenb. 259, n. 87. Leucanthemi Coste et Soulie 213, n. 70. leucothrix Guim. 190, n. 62. ♦leucopogon Boiss. et Hausskn. 278, n. 95. Levieri Loj. 280, n. 96. levis Herrn. 102, n. 34; 106, n. 35. libanotica (Schweinf.) G. B. 95. Libanotidis Rupr. 256, n. 87; 258, n. 87. liburnica G. B. 242, n. 80. Ligustri Suard 233, n. 78. lilacea G. B. 241, n. 80. lilacina Schultz 203, n. 68. litorea Guss. 181, n. 59. littoralis Loj. 1 82, n. 59. livida Hai. 183, n. 61. livida Sendtn. 212, n. 70. Lobelii Noul. 280, n. 96. longebracteata G. B. 1 52, n. 50. longesquamata G. B. 287, n. 96. longiflora Pers. 84, n. 19. (Embryophyta siphonogama.) 261. longiflora (Trev.) Reichenb. 84, n. 19. longifolia G. B. 277, n. 95. longirhachis G. B. 1 1 0, n. 35. lophofera G. B. 161, n. 51. lopholepis G. B. 241, n. 80. *loricata Reichenb. 1 97, n. 67. balsensis Guim. 200, n. 67. flava Noul. 199, n. 67. loricata G. B. 197, n. 67. Nouletii G. B. 1 99, n. 67. ossonobensis Guim. 200, n. 67. Picridis (Schultz) G. B. 200, n. 68. pumilio G. B. 199, n. 67. synomora (Guim.) G. B. 199, n. 67. loriformis G. B. 300, n. 99. Loti corniculati Schultz 302. Loti cytisoides Schultz 300, n. 99. ♦lucorum A. Br. 263, n. 91. Berberidis A. Br. 265, n. 91 . genuina G. B. 265, n. 91. hesperina Guim. 266, n. 91 . kirroantha G. B. 265, n. 91 . opulenta G. B. 265, n. 91. Rubi (Duby) G. B. 265, n. 91. syntomos G. B. 265, n. 91 . typica G.B. 265, n. 91. *Ludoviciana Nutt. 55, n. 6. Cooperi (A. Gray) G. B. 55, n. 6. genuina G. B. 55, n. 6. multiflora (Nutt.) G. B. 55, n. 6. Ludoviciana Walp. 59, n. 12. lupuli Koch 304. lusitanica Brot. 295, n. 98. lusitanica Guim. 199, n. 67. ♦lutea Baumg. 237, n. 80. Buekiana Koch 241, n. 80. collecta G. B. 240, n. 80. concreta G. B. 241, n. 80. evanida G. B. 241, n. 80. hypoleuca G. B. 241 , n. 80. liburnica G. B. 242, n. 80. lilacea G. B. 241, n. 80. lopholepis G. B. 241, n. 80. lutea G. B. 240, n. 80. luteicolor Murr 240, n. 80. pallens (A. Braun) Aschers, et Graebn. 240, n. 80. podantha Borb. 241, n. 80. porphyrea G. B. 240, n. 80. ramulosa G. B. 241, n. 80. rubens (Wallr.) G. B. 240, n. 80. typica G. B. 240, n. 80. lutea Eckl. et Zeyh. = Har- veya lutea Steud. lutea Loj. 291, n. 97. lutea Nym. 30. lutea Tourl. 214, n. 70. luteicolor Murr 240, n. 80. 342 Orobanche lutescens Bor. 4 54, n. 50. luxuriosa G. B. 87, n. 24. lycica Schultz 303. lydia G. B. 197, n. 66. macraichma Guim. -195, n. 64. macrantha Dietr. 234, n. 78. macrocalyx G. B. 260, n. 88. macroglossa Wallr. 231, n. 78. ♦macrolepis (Goss.) G. B. 223, n. 76. macrolepis Turcz. 4 1 8, n. 37. macrophyllon G. B. 186, n. 61. macrosepala Schultz 205, n. 70; 258, n. 87. major Cel. 4 53, n. 50. major Duby 279, n. 96. major Gorter 256, n. 87. major Hai. 176, n. 57. major Jacq. 237, n. 80. ♦major L. 246, n. 81. epithymum Neilr. 4 52, n. 50. exigua G. B. 250, n. 84. forojulensis Coss. 247, n. 81; 254. galii Neilr. 226, n. 78. grandiflora Wend. 226, n. 78. Hypochoeridis (Druce) G.B. 254, n. 84. intermedia Neilr. 226, n. 78. Karelini G. B. 254, n. 84. Krylowi G.B. 254, n. 84. microphya G. B. 254 , n. 84 . minor MeiBsh. 259, n. 87. minor Mey. 4 52, n. 50. moravica G. B. 250, n. 84. oreites G. B. 250, n. 84. remotiflora G. B. 250, n.84 . ritro (Gren. et Godr.) G. B. 251, n. 84. typica G. B. 250, n. 81. major Lara. 270, 93. major Mey. 226, n. 78. major Poll. 232, n. 78. major Reichenb. 270,n. 93. major Rouy 4 53, n. 50. major Sm. 270, n. 93. Mairei Lev. 303. malloantha G. B. 79, n. 4 8. manostachys G. B. 72, n. 4 5. marginata Reut. 235, n. 79. maritima Loj. 300, n. 99. Mathesii Schultz 4 60, n. 54 . *mauretanica G. B.4 89, n. 62. Calendulae Gout. 190, n. 62. dioristha Guim. 4 89, n. 62. eugenia (Guim.) Brot. 4 94, n. 62. genuina Guim. 4 89, n. 62. Helichrysi (Guim.) Cout. 490, n. 62. leucothrix (Guim.) Cout. 4 90, n. 62. Nicotianae Guim.4 94 ,n.62. pityroidea Guim. 4 94 ,n.62. pogonia Guim. 4 90, n. 62. pseudopogonia Guim. 4 89, n. 62. pyrroleuca Guim. 4 94, n. 62. Reverchoni Willk. 4 87, n. 62. rhyparia Guim. 4 94 , n. 62. Welwitschii Guim. 4 90, n. 62. xeroxantha Guim. 4 89, n. 62. maxima G. B. 50. media Desf. 4 27, n. 39. media G. B. 4 87, n. 62. medicaginifixa St. Lag. 237, n. 80. medicaginis Reichenb. 24 9, n. 75. sativae Schultz 237, n. 80. megalepis G. B. 233, n. 78. megaphyllon G.B. 222, n. 75. megista Guim. 285, n. 96. Meinkeae G. B. 278, n. 95. melamporphyrea Guim. 297, n. 98. melancholica Vell. = Hypo- cyrta? melitensis G. B. 72, n. 15; 495, n. 64. metalmena Guim. 296, n. 98. micrantha Kern. 269, n. 92. micrantha Wallr. 66, n. 4 4. microcalyxHausm.24 9,n.75. microglossa Wallr. 4 72, n.57. microphyia G. B. 254, n. 84. microsepala G. B. 4 53, n. 50. microtera G. B. 232, n. 78. millefolii Reichenb. 4 4 0, n. 35. minima G.B. 24 0, n. 70. minor Boiss. 4 95, n. 65. minor Fach. 24 9, n. 75. minor Lor. et Barr. 75, n. 4 8. minor Smith 205, n. 70. minor Sprun. 4 52, n. 50. ♦minor Sutt. 205, n. 70. adenostyla Hai. 4 83, n. 64 . adenostyla Vis. 24 2, n. 70. albata G.B. 214, n. 70. albens G. B. 24 4, n. 70. ambigua (Pomel) G. B. 21 4, n. 70. angustissima G. B. 214, n. 70. barbata G.B. 24 3, n. 70. brevicalyx G. B. 21 4, n. 70. cetobricensis Guim. SM 3, n. 70. conchiliata G. B. 2 1 1 , n. 70. concolor (Duby) G. B. 214, n. 70. corsica Rouy 211, n. 70. Crithmi maritimi G. B. 24 1 n. 70. dimitra Guim. 24 2, n. 70. drysocalyx Guim. 24 3, n. 70. flava Regel 24 4, 70. flavescens Gren. et Godr. 203, n. 68. flavescens Reut. 21 1 ,n. 70. genuina G. B. 210, n. 70. glaberrima Gaud. 205, n. 70. glabra Wallr. 213, n. 70. glabriuscula Mey. 4 72, n. 57. Grenieri Gaut. 24 4, n. 70. Hederae Hausm . 2 4 9 , n. 7 5 . hirsuta Wallr. 24 0, n. 70. Hydrocotylei G. B. 24 3, n. 70. Lapeyrousii Noul. 4 39, n. 48. Leucanthemi Rouy 24 3, n. 70. lutea Tourl. 24 4, n. 70. minima G. B. 24 0, n. 70. neglecta Guim. 211, 212, n. 70. occitanica Rouy 2 1 1 , n. 7 0 . ozanonis Rouy 204, n. 69. paralias Rouy 21 4, n. 70. pedunculata Noul. 205, n. 70. procerior Reichenb. 213, n. 70. pseudogastroidea Guim. 24 2, n. 70. puberula Mey. 4 97, n. 67. pumila G. B. 24 2, n. 70. pygmaea Guim. 24 2, n. 70. Salisii Rouy 24 9, n. 75. strangulata Guim. 24 2, n. 70. Suttonii Noul. 205, n. 70. unicolor Rouy 214, n. 70. ventrosa Guim. 24 2, n. 70. minor purpureis floribus sive ramosa Bauh. 67. minor virginiana lignosior Morison 24. minuscula G. B. 24 4, n. 75. minuta G. B. 300, n. 99. minutiflora G. B. 4 53, n. 50. Molleri Guim. 4 79, n. 58. monanthera Vell. = Hypo- cyrta? ♦mongolica G. B. 95, n. 28. monochroa G. B. 222, n. 75. monochroa Hai. 4 85, n. &i. monoclonos (Wallr.) G. B. 74, n. 4 4. monosepala G. B. 99, n. 32. montana Rudb. 325. moravica G. B. 250, n. 84. multicaulis Brandegee 57. multidentata G. B. 1 2 1 , n. 38. Orobanche 343 multiflora Nutt. 56, n. 6. multiplex G. B. 4 34, n. 42. *Muteli F. Schultz 75, n. 18. angustiflora G. B. 80, n. 4 8. caesia G. B. 79, n. 4 8. coeruleo-violacea G. B. 79, n. 18. decipiens G. B. 79, n. 1 8. emarginata G. B. 79, n. 1 8. euspissa G. B. 79, n. 18. genuina Guim. 78, n. 18. Haussknechtii G. B. 80, n. 18. interjecta G. B. 80, n. 18. interrupta G. B. 80, n. 18. malloantha G. B. 79, n. 1 8. nigrescens G. B. 74, n. 17. ochroleuca G. B. 79, n. 1 8. panormitana G. B . 7 9 , n . 1 8 . promunturii G. ß. 80, n. 18. ramosissima Lo Jac. 69, n. 14. rufescens G. B. 79, n. 1 8. sinaica G. B. 79, n. 18. spissa G. B. 79, n. 1 8. stenosiphon G. B. 74, n. 17. typica G. B. 78, n. 18. Muteliana St. Lag. 75, n. 18. mutila Dum. 303. Myrtilli Lev. 234, n. 78. *nana Noe 70, n, 15. addubitata Guim. 73, n. 1 5. aragonensis G. B. 73, n. 1 5. genuina G. B. 72, n. 1 5. instabilis Guim. 72, n. 1 5. intercedens G. B. 73, n. 1 5. manostachys G. B. 72, n. 15. melitensis G. B. 72, n. 1 5 ; 495, n. 64. nanantha G. B. 126, n. 39. nebrodensis Tin. 300, n. 99. neglecta Guim. 211, n. 70. neottioides Saut, 269, n. 92. nepalensis Reut. 127, n. 39. Nicotianae Guim. 1 91 , n. 62. Nicotianae Wight 1 27, u. 39. Nicotianae glaucae Del. 69, n. 14. Nicotiance glaucae Welw. 191, n. 62. nigricans G. B. 275, n. 94. nigrescens G. B. 74, n. 17. nissana Petr. 155, n. 50. Noeana Nym. 280, n. 96. normalis O. Ktze 121, n. 38. Nouletii G. B. 4 99, n. 67. Nowackiana Markgr. 100, n. 32. nuda Koch 152, n. 50. nudiflora Wallr. 205, n. 70. occidentalis G. B. 1 20, n. 38. occitanica Rouy 211, n. 70. ochracea Rouy 159, n. 51. ochroleuca G. B. 79, n. 1 8. ochrostigma Guim. 295, n. 98. olbiensis Nym. 78, n. 18. ombrochares Hance 121, n. 38. opulenta G. B. 265, 91. oranensis G. B. 214, n. 70. oreites G. B. 250, n. 81. orgeia G. B. 285, n. 96. orientalis flore coccineo Tourn. 42. ♦orientalis G. B. 90, n. 24. Origani Schultz 153, n. 50. orphnina G. B. 233, n. 78. ossonobensis Guim. 200, n. 67. *Owerini G. B. 140, n. 49. cephalantha G. B. 142, n. 49. gracillima G. B. 1 42, n. 49. kyrtantha C. B. 142, n. 49. porrigens G. B. 142, n. 49. typica G. B. 142, n. 49. Woronowii G. B. 142, n. 49. oxycheilos G. B. 217, n. 72. *oxyloba (Reut.) G. B. 88, n. 23. dalmatica G. B. 89, n. 23. Gussoneana G. B. 89, n. 23. septemloba G. B. 90, n. 23. typica G. B. 89, n. 23. *Ozanonis Schultz |204, n. 69. pachnodes G. B. 291, n. 97. palaestina Boiss. 196, n. 66. *palaestina Reut. 21 6, n. 71 . palatina Schultz 272, n. 93. pallens (A. Br.) Aschers, et Graebn. 240, n. 80. pallens Brügg. 159, n. 51. pallens Schultz 200, n. 68. pallescens Gren. et Godr. 154, n. 50. pallida Schultz 200, n. 68. pallidiflora Bizzozero 410, n. 35. pallidiflora Wimmer et Grab. 459, n. 51. Cirsii Aschers. 160, n. 51. palustris Sendtn. 4 59, n. 54 . palustris maximo digitalis flore Tourn. 30. *Pancicii G. B. 4 62, n. 52. adusta G. B. 1 64, n. 52. curta G. B. 4 64, n. 52. intumescens G. B. 4 64, n. 52. kerochroa G. B. 4 64, n. 52. longebracteata G. B. 164, n. 52. melanochroa G. B. 4 64,. n. 52. spaniantha G. B. 4 64, n. 52. typica G. B. 4 64, n. 52. panormitana G. B. 4 8, n. 79. panxantha G. B. 287, n. 96. papyracea DC. 226, n. 78. paradoxa Koch 4 52, n. 50. paralias Corb. 24 4, n. 70. parasitica Fisch. 84, n. 4 9. Pareysi G. B. 4 4 2, n. 35. parviflora E. Mey. = Har- veya parviflora Hook, parviflora G. B. 4 53, n. 4 50; 218, n. 74. parviflora Rev. 4 39, n. 48. parviflora Viv. 4 27, n. 30. parviloba Schultz 303. pauciflora Wallr. 232, n. 78. Paulini Guim. 4 77, n. 57. pedemontana G. B. 269, n. 92. pedicellata Merino 273, n. 93. pedunculataBorb. 237, n. 80. pedunculata Roxb. 20. pedunculata Viv. 84, n. 4 9. pedunculata Voll. = Hypo- cyrta? Peisonis G. B. 99, n. 32. homoiosproleon G. B. 99, n. 32. monosepala G. B. 99, n. 32. pekinensis G. B. 420, n. 38. Pelargonii Gald. 140, n. 48. pellita G. B. 288, n. 96. penicillata O. Ktze. 67, n. 1 4. perianthomega Vell. = Allo- plectus dichrous DG. pericalla Guim. 297, n. 98. persica G. B. 94, n. 27. personata G. B. 105, n. 34. Petasites Borb. 261, n. 90. Petasitidis G. B. 263, n.90. petraea Vell. = Gesneria? peucedanophya St. Lag. n. 87. phalacra Guim. 297, n. 98. phelipaea Marsch. Bieb. 42. phelipaea Willd. 29. phelypaea Wallr. 30. phoenicea Fisch. 225, n. 77. picridiphyta St. Lag. 201, n. 68. Picridis Goss. et Germ. 200, n. 68. *Picridis Schultz 200, n. 68. albobracteata G. B. 203, n. 68. Carotae (Des Moul.) G. B. 203, n. 68. loricata Posp. 198, n. 67. parviflora G. B. 203, n. 68. pilosellae Rouy 203, n. 68. Picridis Vaucher 200, n. 68. Picridis hieracioides Schultz 200, n. 68. picridophya St. Lag. 201, n. 68. picta Wilms 4 39, n. 48. pinetorum Holz 48, n. 8. *pinorum Geyer 58, n. 8. pityroidea Guim. 191, n. 62. platantha Guim. 295, n. 98. 344 Orobanche plalylepis Reut. 126, n. 39. platyphylla Guim. 1 39, n. 48. platystigma Reichenb. 160, n. 51; 287, n. 96. atrata Saut. 161, n. 51. ochracea Rouy 1 59, n. 51. procera Rouy 160, n. 51. Scabiosae Rouy 161, n. 51. podantha Borb. 241, n. 80. pogonanthera Reut. 127, n. 39. pogonia Guim. 190, n. 62. polyantha G. B. 286, n. 96. polychroma G. B. 1 55, n. 51 . polyclonos Wallr. 1 4, n. 1 9. polymorpha Schrank 304. ^porphyrantha G. B. 49, n. 2. porphyrea G. B. 250, n. 80. porrigens G. B. 142, n. 49. pratensis Eckl. et Zeyh. = Harveya pratensis Presl. proboscistyla G. B. 70, n. 1 4. procera Koch 160, n. 51. procerior Reichenb. 213, n. 70. prominens G. B. 105, n. 34. promunturii G. B. 80, n. 1 8. prosgolica Form. 237, n. 80. pruinosa Form. 237, n. 80. pruinosa Lap. 139, n. 48. psathyra Guim. 273, n. 93. pseudobarbata G. B. 186, n. 61. pseudobarleriae Dinter 304. pseudogastroidea Gum. 212, n. 70. pseudoloricata Guim. 199, n. 67. pseudopogonia Guim. 189, n. 62. psila Clarke 90. psilandra C. Koch 1 52, n. 50. psilantha G. B. 287, n. 96. Pterocephali G. B. 253, n. 83. puberula Mey. 197, n. 67. puberula Wend. 237, n. 80. pubescens Dumont 183, n. 61. pubescens Gilib. 304. campuliflora Loj. 186, n. 61. pallida Reut. 183, n. 61. pulchella G. B. 84, n. 19. pumila Koch 212, n. 70. pumilio G. B. 199, n. 67. punctata Schultz 152, n. 50. purpurascens Brügg. 153, n. 50. purpurascens G. B. 240, n. 80. purpurascens J. F. Gmel. 106, n. 35. purpurascens Jacq. 106, n. 35. *purpurea Jacq. 105, n. 35. achroantha G. B. 1 1 0,n. 35. acutiloba G. B. 1 1 0, n. 35. bohemica G. B. 1 1 1 , n. 35. ciliaris G. B. 110, n. 35. garhwalensis G. B. 111, n. 35. hirsuta G. B. 111, n. 35. iberica G. B. 111, n. 35. ischnosiphon G. B. 11 0, n. 35. longirhachis G. B. 110, n. 35. Millefolii G. B. 110, n. 35. Pareysi G. B. 112, n. 35. simulans G. B. 112, n. 35. Spitzelii G. 111, n. 35. tapeina G. B. 109, n. 35. typica G. B. 110, n. 35. purpurea L. f. = Harveya purpurea Harv. purpurea Raf. 289, n. 97. pusilla G. B. 295, n. 98. *pycnostachya Hance 116, n. 37. albo-lutea G. B. 1 1 8, n. 37. amurensis G. B. 1 1 8, n. 37. macrolepis Turcz. 118, n. 37. yunnanensis G. B. 11 8, n. 37. pycnostachys Guim. 273, n. 93. pygmaea Guim. 212, n. 70. pyramidalis G. B. 92, n. 25. pyrrha Reichenb. 214, n. 70. pyrroleuca Guim. 191, n.62. *quadrifida G. Koch 234. quadrivalvis Regel 1 20, n. 38. racemosa Schleich. 21 9, n. 75. racemosa Steph. 327. racemosa Vell. = Rhytido- phyllum prasinatum Mart. Raddeana G. B. 154, n. 50. ramosa Brot. 70, n. 18; 75, n. 18. ramosa Hook. f. 90, n. 24. *ramosa L. 66, n. 14. albiflora (Godr. et Gren.) G.B. 69, n. 14. cyanea G. B. 69, n. 1 4. gracillima G. B. 69, n. 14. indica O. Ktze. 84, n. 19. interrupta G. B. 80, n. 18. minor Lor. et Barr. 75, n. 18. monoclonos Wallr. 69, n. 14. Muteli Gout. 75, n. 18. Muteli Kern. 69. proboscistyla G. B. 70, n. 14. penicillata O. Ktze. 67, n. 14. polyclonos Wallr. 69, n. 14. Simplex Noulet 69, n. 14. ramosa Presl 85, n. 21. ramosa Thunb. 80, n. 18. ramosissima Loj. 80, n. 18. ramulosa G. B. 241, n. 80. rapum Wall, et aut. 270, n. 93. affinis Duby 279, n. 96. bracteosa Guss. 274, 94. bracteosa Reut. 273, n. 93. glabrescens Gren. et Godr. 274, n. 94. palatina Schultz 272, n. 93. *rapum Genistae Thuill. 270, n. 93. bracteosa (Reut.) G. B. 273, n. 93. euryantha G. B. 272, n. 93. flavescens Durand 272, n. 93. hypoxantha G. B. 272, n. 93. insolita (Guim.) G. B. 273, n. 93. palatina (Schultz) G. B. 272, n. 93. pedicellata Mer. 273, n. 93. psathyra Guim. 273, n. 93. pycnostachys Guim. 273, "n. 93. typica G. B. 272, n. 93. rectiflora G. B. 84, n. 19. redundans G. B. 186, n. 61. Regeliana G. B. 133, n. 43. Reichardiae Freyn 200, n. 68. remotiflora G. B. 250, n. 81. ♦reticulata Wallr. 155, n. 51. adusta G. B. 164, n. 52. atrata (Sauter) G. B. 161, n. 51. cephalariae G. B. 159, n. 51. deucalion G. B. 1 61 , n. 51 . exiguior G.B. 161, n. 51. imminuta G. B. 1 59, n. 51 . kirantha G. B. 160, n. 51. lophofera G. B. 161, n. 51. pallidiflora (Wimmer et Grab.) G.B. 159, n.51. procera (Koch) G.B. 160, n. 51. reticulata Hayek 1 61 , n. 51 . typica G.B. 160, n. 51. viscosa G. B. 161, n. 51. Reuteri Schultz 205, n. 70. Reverchoni Lange 1 87, n. 62. rhaetica Brügg. 159, n.62; 160, n. 51. glabrescens Brügg. 1 59, n. 51. pallens Brügg. 159, n. 51. rhenana Kops 110, n. 35. rhizopea Wallr. 36. rhyparia Guim. 191, n. 62. rhytrosepiphyta St. Lag. 251, n. 81. Ricardi Guim. 1 79, n. 58. Orobanche 345 *rigens Lois. 274, n. 94. corsica G. B. 275, n. 94. hypochoeridis Druce 251, n. 81. nigricans G. B. 275, n. 94. typica G. B. 375, n. 94. ritro Druce 251, n. 81. Ritro Gren. et Godr. 251, n. 81. robusta Dietr. 104, n. 34. *rosmarina (Welw.) G. B. 74, n. 17. stenosiphon G. B. 74. rossica Cham, et Schlechtd. 327. rubens Wallr. 237, 80. Buekiana Reichenb. f. 241 , n. 80. citrina G. B. 240, n. 80. condensata G. B. 240, n. 80 pallens A. Br. 240, n. 80. purpurascens G. B. 240, n. 80. Rubi Duby 265, n. 91. Rubi Rouy 263, 91. Rubi fruticosi Schultz 265, n. 91. rubiginosa Dietr. 153, n. 50. rubiginosa Dum. 210, n. 70. rubra Guss. 289, n. 97. rubra Hook. 153, n. 50. rubrocastanea G. B. 294, n. 98. rufescens Nym. 79, n. 1 8. ryparia Guim. 191, n. 62. sabulicola Loj. 181, n. 59; 217, n. 72. sabulosa Stev. 128, n. 39. Salisii Req. 219, n. 73. salsa Ktze 36. ♦Salviae Schultz 266, n. 92. bosniaca G. B. 269, n. 92. dimota G. B. 269, n. 92. eminens G. B. 268, n. 92. neottioides G. B. 269, n. 92. pedemontana G. B. 269, n. 92. typica G. B. 268, n. 92. salvifixa St. Lag. 267, n. 92. salvihaerens St. Lag. 266, n. 92. *sambucinaJanka162,n. 51*. *sanguinea Presl 299, n. 99. crinita (Viv.) G. B. 300, n. 99. cyrenaica G. B. 300, n. 99. depauperata Loj. 300, n. 99. genuina G. B. 299, n. 99. loriformis G. B. 300, n. 99. maritima Loj. 300, n. 99. minuta G. B. 300, n. 99. nebrodensis (Tin.) G. B. 300, n. 99. straminea (Loj.) G. B. 300, n. 99. typica G. B. 300, n. 99. *Santolinae Loscos 204. sareptana G. B. 105, n. 34. sarothamnophyta St. Lag. 270, n. 93. Satureiae montanae Schultz 155, n. 50. satyrus De Not. 291, n. 97. Sauteri Schultz 161, n. 51. Scabiosae Koch 160, n. 51. Gardui Saut. 161, n. 51. Cirsii Gillot 159, n. 51. concolor St. Lag. 159, n. 51. elatior Mol. 159, n. 51. Scabiosae columbariae Schultz 214, n. 70. scabios-haerens St. Lag. 161, n. 51. scabiosifixa St. Lag. 161, n. 51. scarlatina E. Mey. = Aulaya scarlatina. ♦Schultzii Mutel 91, n. 25. alexandrina G. B. 92, n. 25. pyramidalis G. B. 92, n. 25. stricta G. B. 92, n. 25. typica G. B. 92, n. 25. *Schweinfurthii G. B. 73, n. 16. *Scolymi Pomel 192. Sedi Suksd. 48, n. 1. segetum Sprun. 139, n. 48. Sendtneri Schultz 205, n. 70. septemloba G. B. 90, n. 23. ♦serbica G. B. et Petr. 164, n. 53. serotina Kirschl. 160, n. 51. serpens Vell. = Hypocyrta? serpylli Des Moul. 1 51 , n. 50. *serratoealyx G. B. 85, n. 20. seyserensis Schultz 161, n. 51. sicula Loj. 291, n. 97. Sideritidis Hut. Porta et Rigo 232, n. 78. silerhaerens St. Lag. 254, n. 86. silvestris G. B. 1 39, n. 48. simplex Noul. 69, n. 14. simulans G. B. 112, n. 35. sinaica G. B. 79, n. 1 8. *singarensis G. B. 253, n. 84. *Sintenisii G. B. 134, n. 44. siphonopoteria Guim. 295, n. 98. *Solmsii Clarke 129, n. 40. *sordida C. A. Mey. 242. sordida C. Koch 1 52, n. 50. Spartii Vauch. 289, n. 97. lutea Biv. 291, n. 97. rubra Guss. 289, n. 97. Spartii juncei Schultz 287, n. 96. speciosa DG. 138, n. 48. minor Sprun. 152, n. 50. parviflora Rev. 139, n. 48. Pelargonii Are. 140, n. 48. silvestris Schmitz 20 5, n. 70. speciosa Dietr. 159, n. 51. speetabilis Andr. 304. speetabilis Benth. = Har- veya speetabilis Hook, speetabilis Reut. 130, n. 42. spicata Vell. = Gesneria allagophylla Mart. spissa (Rouy) G. B. 79, n. 1 8. Spitzelii G. B. 111, n. 35. Spruneri Schultz 287, n. 96. squalida Stev. 1 52, n. 50. squamaria Fisch. 36. squamata G. Don = seq. squamosa Thunb. == Har- veya squamosa Steud. squamosa interrupta Steud. 80, n. 18. stans Noronha 30 4. stenantha Loj. 219, n. 75. stenophyllon G. B. 1 53, n. 50. stenosepala G. B. 105,n. 34. stenosiphon G. B. 74, n. 17. stigmatodes Wimm. 247, n. 81. Stocksii Boiss. 135, n. 47. straminea Loj. 300, n. 99. strangulata Guim. 21 2, n. 70. striata Reut. 1 96, n. 66 ; 21 1 , n. 70. stricta Moris 92, n. 25. strigosa Salzm. 289, n. 97. strobilacea Guim. 288, n. 96. strobiligena Reichenb. 233, n. 78. strumosa Rog. 256, n. 87. subalpina G. B. 152, n. 50. subcampanulata G. B. 294, n. 98. subfissa G. B. 233, n. 78. subgrandis G. B. 128, n. 39. subgilva G. B. 233, n. 78. subverticillata Schultz 303. Suksdorfü ß. B. 48, n. 1. sulphurea Cel. 233, n. 78. superba De Not. 289, n. 97. superficialis Griseb. 185, n. 61. Suttonii Noul. 205, d. 70. sylvatica Schultz 266, n. 92. synomora Guim. 199, n. 67. syntomos G. B. 255, n. 91. tacassea G. B. 96, n. 29. *tacnaensis Mattf. 59, n. 12. tapeina G. B. 109, n. 35. ♦tarapacana Phil. 59, n. 11. tatarica Link 100, n. 32. taurica G. B. 128, n. 39. tenuisepala G. B. 1 28, n. 39. *tetuanensis J. Ball 289. *Teucrii Holandre 234, n. 79. aurea Teyb. 236, n. 79. elata Rouy 236, n. 79. typica G. B. 236, n. 79. variisepala G. B. 236, n. 79. 346 Phacellanthus Phelypaea Teucrii Schultz 235, n. 79. teucrionepiphyta St. Lag. 235, n. 79. teucriophya St. Lag. 235, n. 79. thapsoides Loj. 4 86, n. 61. Thymi serpylli Schultz 152, n. 50. Thymi vulgaris Schultz 4 52, n. 50. thymonepiphyta St. Lag. 152, n. 50. thymophya St. Lag. 152, n. 50. thyrsiflora Wahr. 232, n. 78. thyrsoidea Mor. 274, n. 94. tinctoria Forsk. 30. Tinei Loj. 4 27, n. 39. Todari Loj. 288, d. 96. tomentosa G. B. 100, n. 32. Tommasinii Reichenb. 20 3, n. 68; 237, n. 80. torquata Reichenb. 234, n. 78. transiliens Guim. 1 77, n. 57. transsylvanica Pore. 4 53, n. 50. *trichocalyx (Webb. et Berth.) G. B. 87, n. 22. trichocheilon G. B. 250, n. 84 . trichodea Guim. 222, n. 75. tricholoba G. B. 84, n. 4 9. trichota G. B. 287, n. 96. trifolifixa St. Lag. 205, n. 70. Trifolii pratensis Schultz 205, n. 70. trinacria G. B. 80, n. 4 8. Trotzkii Wagn. 304. tubata E. Mey. = Harveya tubata Hook, tuberosa Heller 59, n. 4 0. tuberosa Hook. 305. tuberosa Vell. = Gloxinia? tubiflora Dietr. 233, n. 78. tubulosa Vell. = Gesneria Douglasii Lindl. tulbaghensis Eckl. = Har- veya tulbaghensis Presl. ♦tunetana G. B. 95, n. 29. eutunetana G. B. 96, n. 29. tacassea G. B. 96, n. 29. Tussilaginis Mut. 264, n. 90. uitenhagensis Eckl. = Har- veya purpurea Harv. ülicis Des Moul. 279, 280, n. 96. Ulicis Reut. 279, n. 96. Ulicis europaei Schultz 279, n. 96. umbellata Vell. = Gesneria confertifolia Hanst. unicolor Bor. 24 4, n. 70. unidentata G. B. 287, n. 96. *unifiora L. 46, n. 4. inundata (Suksdorf) G. B. minuta (Suksdorf) G. B. 49, n. 4. Sedi (Suksdorf) G. B. 48, n. 4. *uralensis G. B. 4 4 2, n. 36. vagabunda Schultz 4 06, n. 35. varia E. Mey. = Harveya varia Hook. *variegata Wallr. 289, n. 97. amplissima G. B. 291, n. 97. aterrima G. B. 294, n. 87. bonensis G. B. 294, n. 97. epixantha G. B. 291, n. 97. pachnodes G. B. 291, n. 97. satyrus (De Not.) Beg. 294, n. 97. sicula (Loj.) G.B. 291, n. 97. typica G. B. 291, n. 97. variisepala G. B. 236, n. 79. Vaucherii Noul. 219, n. 75. ventricosa Vell. = Besleria? ventrosa Guim. 24 2, n. 70. *versicolor Schultz 183, n. 64; 4 86. campuliflora Loj. 4 86, n. 64. coreyrensis G.B. 486, n. 61. homochroa G. B. 4 85, n. 64 . lanifera G. B. 4 86, n. 64. macrophyllon G. B. 4 86, n. 61. monochroa Hai. 1 85, n. 61 . pseudobarbata G. B. 186, n. 64. redundans G. B. 4 86, n. 64 . typica G. B. 4 86, n. 64. verticillata Vell. = Gesneria maculata Mart. Viciae fabae Schultz 4 39, n. 48. villiflora Koch 483, n. 64. villosa Strobl 289, n. 97. villosa Schultz 4 83, n. 64. villosiflora Schultz 4 83, n. 64 . violacea Regel 210, n. 70. violacea Wallr. 29. virgata G. B. 87, n. 21. virginiana L. 24. viridis Hazsl. 304. viseidula G. B. 4 53, n. 50. viscosa G. B. 4 61, n. 51. vitalbae Bert. 186, n. 61. vulgaris DC. 226, n. 78. vulgaris Gaud. 280, n. 96. vulgaris Koch et Ziz 226, n. 78. vulgaris Lam. 226, n. 78. vulgaris Noul. 280, n. 96. vulgaris Poir. 226, n. 78. vulgaris Regel 210, n. 70. Wagneri G. B. 288, n. 96. *Weberbaueri Mattf. 57, n.7. *Weinmannii Steud. 162. Welwitschii Guim. 190, n. 62. Welwitschii Nym. 280, n. 96. Wiedemanni Boiss. 4 54, n. 50. Wierzbickii Schultz 287, n. 96. Wolfgangiana Bess. 258, n. 87. Woronowii G. B. 4 42, n. 49. ♦xanthochroa A. Nels. et Cock. 60, n. 4 3. xanthoporphyrea Guim. 297, n. 98. xerampelina Vitt. 214, n. 70. xeroxantha Guim. 4 89, n. 62. Yuccae Savi 205, n. 70. yunnanensis G. B. 259, n. 87. Phacellanthus Sieb, et Zucc. 332, n. 4 4. ♦tubiflorus Sieb, et Zucc. 332. Phelipaea auet. = Phelypaea. Phelipanche Pomel 64. aegyptiaca Pom. 84. arenaria Pom. 4 02. atlantica Pom. 4 05. cernua Pom. 70. coerulea Pom. 4 06. floribunda Pom. 72. lavandulacea Pom 86. Muteli Pom. 75. pulchra Pom. 70. ramosa (L.) Pom. 67. Schultzii Pom. 94. tenuiflora Pom. 78. Phelipea Scop. 44. Phelypaea Desf. 41, n. 5. Sect. Cistanche Walp. 26. Sect. Trionychon G. A. Mey. 61. aegyptiacaHook.f. etThoms. 90. aegyptiaca Walp. 84, 83. amelicetorum Reut. 84. Delilei Reut. 84. alba Webb et Berth. 69. albiflora Gren. et Godr. 69. albiflora Loj. 79. aleppensis Reut. 84. ambigua Bunge 40. amelicetorum Reut. 84. araneosa Reut. 4 00. arenaria Walp. 4 02. campylantha Reichenb. 402. elongata C. Koch 102. ionanlha Rouy 4 05. subramosa Noul. 104. armena G. Koch 36. atlantica Pom. 105, n. 34. aurantiaca G. B. 43, n. 4. Biebersteinii Fisch. 42, n. 4. biflora Spr^ 46. bohemica Gel. 14 4. Boissieri Stapf 43. brevispicata L. 75. Phelypaea Orob. de la Ronce 347 Brunneri Webb 35. caesia Griseb. 79. caesia Gren. et Godr. 79. caesia Reut. 53. californica G. Don 53. Calotropidis Walp. 34. campylantha Reichenb. 102. capensis G. Don = Harveya squamosa Steud. carnosa Torr, et Gray 53. Gedreti Reut. 106. cernua Pom. 70, n. 85. ciliaris Griseb. HO. *coccinea Poir. 42, n. 1. aurantiaca G. B. 43. Boissieri (Reuter) G. B. 43, n. 1. coelestis Reut. 93. coerulea G. A. Mey. 106. ciliaris Griseb. 110. Millefolii Tourlet 110. ramulosa Rouy 111. rhenana Corb. 110. tribracteata Schur 106. comosa Gray 53. comosa G. Don 102. comosa Reut. 84, 86. compacta G. Don 34. concolor Moris 80. crassipes Reut. 78. cytinoides Reut. 315. Delilei Walp. 84. elongata G. Koch 102. elongata Loj. 80. emarginata Reut. 79, 80. erianthera Engelm. 56. erianthera Nutt. 50. erianthera Wats. 53. fasciculata Spreng. 50. fissa G. A. Mey. 39. flava G. A. Mey. 33. floribunda Pom. 72. foliata Lamb. 42, n. 1. Fraasii Walp. 85. fulgida Pom. 79. gigantea Karel. 33, 36. glabra Pursh 50. Gordoniana Hook. 50. gossypina Bak. 304. graciosa Webb et Berth. 1 1 2. grandiflora Led. 84. Gussoneana Loj. 89. Heldreichii Reut. 93. hesperugo Webb 35. hirtiflora Reut. 84, 95. Hohenackeri Reut. 78. crassipes Reut. 78. hyans Boiss. et Huet 304. incana Payne 36. indica Dalz. et Gibs. 84. indica G. Don 84. indica Spreng. 1 7. ionantha Rouy 105. lanata Boiss. 66. lanuginosa G. A. Mey. 100. lavandulacea Boiss. 86. lavandulacea Reut. 85, 91. lavandulacea Schultz 85. elegans G. Koch 86. libanotica Schweinf. 95. longiflora G. A. Mey. 84. longiflora G.Koch 106. Ludoviciana G. Don 55. Ludoviciana Torr. 56. lusitanica Willk. 30. lutea Brunner 35. lutea Desf. 30. lutea Parry 51. lutea major Reut. 31. lutea X violacea Murb. 31. macrantha G. Koch 79. mauritanica Coss. et Dur. 37. melongenae Noe 84. Millefolii Corb. 110. Millefolii Nym. 110. monoclonos Rouy 69. Muteli Reut. 75, 78. angustiflora (Beck) Pamp. 80. nana Reut. 70. nana Reichenb. f. 70. ramosissima Genn. 78. obtusiloba Reut. 102. obtusiloba Hausskn. 111. olbiensis Coss. 78. oxyloba Reut. 88. orientalis flore coccineo Tourn. 44. pallens Bunge 112. panormitana Loj. 79. pedunculata Walp. 84. pinetorum A. Gray 58. proboscistyla Bianca 70. Psoraleae bituminosae Senn. 86. pulchella G. A. Miy. 84. pulchra Pom. 70, 73. purpurea (Jacq.) Aschers. 106. pyramidalis Reut. 92. ramosa C. A. Mey. 66, 67. alba Webb et Berth. 69. brevispicata Led. 75. grandiflora Led. 84. lanata Boiss. 66. monoclonos Rouy 69. Muteli Rouy 75. nana Boiss. 70. olbiensis Rouy 78. simplex Vis. 70. spissa Rouy 79. ramosa Harv. 81. ramosa Wight 83. ramosissima Genn. 78. ramulosa Rouy 80. Reuteri Boiss. et Huet 304. Reuteri Moris 80. Reuteriaua Reichenb. f. 79. Reuterii Huet du Pav. 80. rhenana Corb. 110. robusta Walp. 104. rosmarina G. B. 74. Rosmarini Nym. 74. rubenti X arenaria Reut. 241. rufescens Griseb. 79. rufescens Lo Jac. 89. salsa G. A. Mey. 36. sanguinea Thunb. excl. = Cytinus dioicus Juss. vel Hypolepis sanguinea Pers. Schultzii Schultz 91. senegalensis Reut. 33. serotina Hausskn. 80. sessiliflora Reut. 84. simplex Vis. 70. spissa Rouy 79. stricta Moris 92. subacaulis Benth. 314. subramosa Noul. 104. syspirensis C. Koch 85, 94. tenuiflora Pom. 78. tinctoria Brot. 30. ♦Tournefortii Desf. 44, n. 2. tribracteata Schur 106. trichocalyx Webb et Berth. 88. tricholoba Reut. 84. simplex Reut. 93, 94. trivalvis Trautv. 37. tuberosa A. Gray 59. tubulosa Schenk 32. violacea Desf. 29. Phelypea Adans. 16. Platypholis Maxim. 332, n. 13. *Boninsimae Maxim. 332. Pseudoaeginetia G. B. (sect.) 20. Schuppenwurz 322. Squamaria Riv. 317. Orobanche Scop. 319. Stellera lathraeoides Fisch. 327. Tabakwürger 70. Thalesia Raf. 46. fasciculata Britt. 50. purpurea A. Hell. 49. Sedi Rydb. 48. uniflora Britt. 46. Thamuophagus G. B. (sect.) 328. toothwort 322. Trionychon Wallr. (sect.) 61. cyanostylon Welw. 79. lusitanicum Welw. 88. Rosmarinum Welw. 74. Tronicena mirabilis Steud. 21. Tsiam-cumula Rheede 17. Xylanche (Hook. f. et Thoms.) G. B. 329, n. 12. *himalaica(Hook. f. et Thoms.) G. B. 330, n. 1. ♦Kawakamii (Hayata) G. B. 330, n. 2. Orobanche Vauch. 44. de la centauree scabieuse 246, n. 81. de la feve 139, n. 48. de la Luzerne cult. 237, n. 80. de la Picride eperviere 200, 203, n. 68. de la Ronce frutescente 265, n. 91. 348 Orob. de l'Artemise Orob. vagabonde de l'Artemise de champs 4 97, n. 67. de l'Artemise commune et vulgaire 4 02, n. 34. de la scabieuse colombaire 24 4, n. 70. de l'Eryngium des champs 472, n. 57. de l'Ulex d'Europe 279, n.96. du chanvre 66, n. 4 4. du crithme maritime 24 4, n. 70. du Cytise ä balais 289, n. 97. du Dorichnium ligneux 279, n. 96. du Galium mollugo 226, n. 78. du Genet cendre 280, n. 96. du Genet germanique 279, n. 96. du Genel saggite 286, n. 96. du Gen6t des teintures 286, n. 96. du lierre 24 9, n. 75. du lotier cornicule 303. du lotier faux cytise 300, n. 99. du Satureja de montagne 4 55, n. 50. du Spartium joncier 287, n. 96. du thyme vulgaire 4 52, n. 50. du Trefle des pres 205, n. 70. du Trefle rampant et enter- reur 205, n. 70. vagabonde 406, n. 35. Druck von Breitkopf & Härtel in Leipzig. im BINDINGLISTAPR1 1931 QK Das 97 P46 Heft 96 Pflanzenreich r k &&*.-• ■; ■ ■ H|!^5 ■ mm m 111111*11 uircpBH??!1 llii 91 I li p tili I Pili 1 PlipioSii füll Rffl 11 tt*H w \WM\l ffll I UilHUIlliil 1H mit i SPuMffiliö^Ph» 1 muH iJUÜJR :hti ■ iPiiiiii IIP li iiiiiiiiiii I limfHnlüm; |m{| \{\\\\U\ |]]jmt ifiBtHi mmm MmlmMmMm itHffill nifiüi 1 «* i li* ff tf tpaf 1 ffBiflil H9HBHBL. : ■ ■ I Sil 1 1 H m uiHiiridüiffiSii