Das Pflanzenreich. Regni vegetabilis conspectus. Im Auftrage der Königl. preuss. Akademie der "Wissenschaften herausgegeben von A. Engler. iv. i3i. Tropaeolaceae mit 91 Einzelbildern in 14 Figuren von Fr. Buchenau. Ausgegeben am 8. Juli 1902. Leipzig Verlag von Wilhelm Engelmann 1902. Ä 0 QK PHrb He-ftlO 1 ROPAEOLACEAE von Fr. Buchenau. (Gedruckt im März-April 1902.) (Tropaeoleae Juss. in Mem. Mus. Paris III. (1817) 447. — Tropaeolaceae Lindl. Veg. Kingd.(1847) 366;. Wichtigste Litteratur. Systematik: C. N. Hellenius, Üe Tropaeolo (1789). — Bentham et Hooker f. Gen. I. (1862) 274. — P. Rohrbach in Fl. brasil.MV. (1872) 221. — Baillon, Hist. pl. V. (1874) 14. — Fr. Buchenau, Beiträge zur Kenntnis der Gattung Tropaeolum in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 180, XXII. (1896) 157, XXVI. (1896) 580. — K. Reiche, Flora de Chile I. (1898) 295. Vegetationsorganc und Anatomie: Th. Irmisch in Abh. Naturforsch. Ges. Halle II. (1854) 63 t. 5—8. — Fr. Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. I.e. — K. Reiche in Engl, et Prantl, Pflzfam. III. 4. (1890) 23. Morphologie und Entwicklungsgeschichte: Röper, üe flore et affinitate Balsaminearum (1830) 41. — Schieiden, Grundz. der wiss. Bot. I. (1842) 54 t. 8. — Wilson in Hook. Lorid. Journ. of Bot. II. (1843) 623. — Giraud in Trans. Linn. Soc. XIX. (1845) 162. — Schacht, Entwickelungsgesch. d. Pfl. Embr. (1850) 149. — Schacht in Bot. Zeitg. (1855) 641 t. 9. — Ad. Chatin, Sur la famille des Tropaet* in Ann. sc. nat. 4. ser. V. (1856) 283 t. 19—21. — Dickson in Bot. Soc. Edin- burgh, new ser. XVIII. (1862) 251. — P. Rohrbach, Der Blütenbau von Tropaeolum. in Bot. Zeitg. XXVII. (1869) 833 t. 12. — Edm. v. Freyhold, Über Blütenbau und Verstäubungsfolge bei Trop. pentaphyllum, in Nova Acta Acad. nat. cur. XXXIX. (1876) 1 t. 1. — Hegelmaier, Vergl. Untersuchungen üb. die Entwickelung dicot. Krim« (1878) 156. — Eichler, Blütendiagramme II. (1878)296. — Buchenau, Bildm abweichungen der Blüte von Trop. majus, in Abh. Nat. Ver. Bremen V. (1878) 599 t. 14 u. XIII. (1896) 383. — Schumann, Neue Untersuchungen üb. den Blültii- anschluss (1890) 345. — Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. I.e. — Kayser, Beitr. z. Kenntn. der Entwickelungsgesch. der Samen, in Pringsheim's Jahrb. XXV. (1893) 125 t. 7. — Celakovsky, Über achtzählige Cyclen pentamer veranlagter Bluten, in Pringsheim's Jahrb. XXXIII. (1899) 368 t. 4. Geogr. Verbreitung: Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 243, XXII. (1896) 167, XXV. (1899) 584. Character. Flore s hermaphroditi, zygomorphi, plerumque spectabiles. Calyx pentaphyllus ; sepala imbricata vel valvata, lateralia saepe latiora. Corolla pentaphvlla (raro abortu petalorum inferiorum diphylla) ; petala integra, emarginata, excisa, lobata vel crenata, superiora ab inferioribus plerumque conspicue diversa. Axis infra sepala et petala superiora in calcar cavum, breve vel longum, rectum vel curvatum, neetari- ferum produetus (ergo sepala et petala superiora a staminibus distantia). Stamina 8, libera; filamenta libera, pro primo declinata; antherae biloculares, baseos foveolae in- sertae, ereetae, lateraliter rimoso-dehiscentes. Pistilluni liberum, sessile; ovarium tri- loculare; loculi uniovulati; Stylus unicus, apicalis; Stigmata tria, intus papulosa. Fructus tricoecus, in mericarpia tria dehiscens, periearpio iungoso vel plus minusve carnoso; A. Engler, Das Pflanzenreich. IV. 131. 1 2 Fr. Buchenau. — Tropaeolaceae. mericarpia unispermia, in statu sicco saepe dorso tricostata. Embryo exalbuminosus, cotyledonibus crassis connatis, basi auriculatis, radicula brevi supera. Herbae vel etesiae, radice fusiformi, interdum tuberifcrae vel rhizomate multi- cipiti. Gaules fere semper scandentes, raro (in T. polyphyllo et sessilifolio) procumbentes. Stipulae nullae vel tenerae et saepe deciduae, raro majores. Folia fere semper longe petiolata, plerumque peltata, integra, sinuata, lobata vel usque ad petiolum divisa; nervi primani saepe in mucrones desinentes; margines fere semper integri, rarissime Fig. \. AT. brachyceras Hook, et Arn L. B T. sessilifolium Poepp. et Endl. — CT. majus D T. pentaphyllum Lam. (Nach Engl. u. Prantl, Pflzfam. III. 4. 24). crenati. Flor es in axillis foliorum singuli, longe pedunculati; pedunculi saepe foliis longiores, interdum tenuissimi, cirrhiformes ; rarissime (in T. umbellato) flores umbellati occurrunt. Vegetationsorgane. Die Keimung geschieht stets hypogäisch. Die verwachsenen Cotyledonen bleiben von der Samenschale umschlossen und werden von der jungen Pflanze ausgesogen. Die letztere beginnt entweder mit zahnförmigen Niederblättern {pentaphyllum, brachyceras, tricolor), oder sogleich mit Laubblättern (peregrinum, Gruppe des majus). Die meisten Arten sind hapaxanth und besitzen dünne Hauptwurzeln. In gemäßigten Klimaten gehen sie bei ihrer großen Empfindlichkeit gegen Kälte regelmäßig mit dem Eintritt der kälteren Jahreszeit zu Grunde. Bei richtiger Pflege lässt aber das Exemplar sich im Kalthause vermittels Ablegern lange erhalten, wie es z. B. von einer völlig sterilen gefüllten Form von majus bekannt ist. Ebenso erhält peltophorum sich in seiner warmen Heimat und in unseren Treibhäusern unbestimmt lange. — Von den wirklich perennierenden Arten hat polyphyllum (und wohl auch sessilifolium) ein zähes vielköpfiges Rhizom, welches in Felsspalten und Steingeröll steckt. T. speciosum (und wahrscheinlich auch ciliatum) treibt unterirdische horizontale mit Niederblättern besetzte Fr. Buchenau. — Tropaeolaceae. q Ausläufer von 4 — 5 mm Durchmesser, deren Spitzen als hochkletternde Stengel aus der Erde hervortreten. — Endlich kommt Knollenbildung vor und zwar in drei verschiedenen Formen. T. pentaphyllum bildet (nach Munter) an hypogäischen Achsen durch An- schwellen der Glieder rosenkranzförmige Knollen; jedes angeschwollene Stück derselben kann selbständig werden. T. tuberosum (ob auch kptophyllum?) bildet eine mit Nieder- blättern und Augen besetzte (bis faustgroße) Knolle, welche morphologisch mit einer Kartoffel ganz gleichwertig ist. — Überaus merkwürdig ist die dritte Knollenform (tricolor, brachyceras, azureum und verwandte). Hier verlängern sich die mit «In- Achse ver- wachsenen Stiele der Gotvledonen nach unten und versenken so ihre Achselknospen in die Tiefe. Das unter diesen Knospen sitzende Hypokotyl zusammen mit dem obersten Teile der Hauptwurzel schwillt zur Knolle an. Darauf stirbt die ganze übrige Keim- pflanze ab. Die (rundliche oder etwas abgeplattete, selten gelappte) Knolle ist also ein verkürzter Stamm, welcher nur auf der Spitze Triebe (zuerst die Cotyledonenknospen) trägt und sich niemals verzweigt. Vermehrung der Knollen kann nur durch gärtnerische Kunstgriffe erreicht werden (vergl. über diese Verhältnisse Buchenau in Engler's Bot' Jahrb. ([892) 248, (1896) 174). Der Stengel ist nur bei polyphyllum und sessilifolium kurz und niederliegend. Bei allen anderen Arten klettert er, ohne eigentlich zu winden. Auch die Blattstiele Fig. 2. A—B T. digitatum Karst. A Kelch von der Seite. B Kelchblatt. — C—F T. cüiaium Ruiz et Pav. G Blüte aufgeschlitzt, von der Seite. Da Oberes Kronblatt. Db Unteres Krbl. E Vorblatt. (Nach Karsten, Poeppig u. Endlicher). und Blütenstiele sind in hohem Grade reizbar gegen Berührung und tragen zum Kletten der Pflanze sehr bei. Einzeln kommt bei ihnen auch wirkliches Banken vor; regelmäßig z. B. bei den außerordentlich dünnen Blütenstielen der ci>rhipcs-Gru\)\)i> und nach Darwin bei jungen Pflanzen von tricolor (Abnorme Rankenbildung beschreibt Noll im Bot. Centralbl. LXII. (1895) 315). Die Blätter sind spiralig angeordnet. Ihre Entwicklung erfolgt basipetal. Neben- blätter fehlen bei einer größeren Anzahl von Arten. Bei der //«yW-Gruppe finden si<- sich nur an den beiden ersten Blättern der Keimpflanze Ziemlich viele andere Arten besitzen kleine und nicht selten schwindende Nebenblätter. Kleine gespaltene Neben- blätter haben Smithii, digitatum und crenatum, größere geteilte: aessiiifbhum, sprriosum. bicolor1 ansehnliche dreilappige: dipetalum. Endlich sind diejenigen von cilintuni ebenso wie die Vorblätter (Fig. 2 C, E) sehr zierlich gewimpert. — Hier sind auch noch zu erwähnen die höchst auffälligen Nebenblätter am Grunde der Kelchblätter von digitatum (Fig. %A — B), Smithii und wahrscheinlich auch von Cochabainbae und Moritziatumi. Die Blattfläche ist schildförmig. Eine Ausnahme bildet nur sessilifoliunr, ihm reihen sich dipetalum, Wagenerianum und cuspidatum an, bei denen du VerhiHnifl der Fläche oberhalb des Stieles zu derjenigen unterhalb des Stieles sehr groß ist, nämlich wie 2 3:1, 27 : 1 und 90 : 1 ; die übrigen Arten bleiben meistens unter i : 1. Die Schildform entwickelt sich erst spät. Sie entsteht nicht etwa dadurch, dass die beiden untersten Seitenlappen miteinander verwachsen, sondern dadurch, dass der untere 4 Fr. Buchenau. — Tropaeolaceae. Rand der Insertionsstelle des Stieles mit selbständiger Zellenbildung beginnt. Dies ge- schieht aber erst, wenn das Oberblatt eine ansehnliche Größe erreicht hat. — Die ent- wickelte Blattfläche ist im Umriss oft kreisförmig oder breiter als lang. Fast nur in der Gruppe des longifolium kommen Blätter vor, bei welchen der Index der Länge den der Breite überschreitet. Der Rand ist entweder schwach gebuchtet, oder mehr oder weniger eingeschnitten. Bei pentaphyllum (meistens!) und bei zahlreichen chilenischen Arten geht die Teilung bis dicht an den Blattstiel heran, wodurch die Blätter in stern- artig ausgebreitete, seltener (polyphyllum) aufgerichtete Teile zerfallen. — Beachtenswert ist überdies, dass die im Reifezustande nur schwach ausgebuchteten Blätter von Moritziä- num und der raq/ws-Gruppe im Jugendzustande stark gelappt sind, wie dies dauernd auch mit den ersten Laubblättern ihrer Keimpflanzen der Fall ist. — Außerdem muss hervorgehoben werden, dass nur eine einzige Art (crenatwn) einen gekerbten Blattrand besitzt. Dies ist wohl zum großen Teile darauf zurückzuführen, dass wasserausscheidende Organe, welche in den Zähnen ihren Sitz zu haben pflegen, sich bei Tropaeolum an den Enden der strahlig von der Insertionsstelle des Stieles ausgehenden Hauptnerven finden; hier kommen denn auch öfters größere oder kleine Stachelspitzen (mucrones) vor. Ihre Funktion, welche sicher in Beziehung zu den Wasserspalten steht, erlischt früh, und sie fallen dann nicht selten ab. Anatomische Verhältnisse. Das Gewebe der Tropaeolaceae ist im Allgemeinen sehr wasserreich und das Mesophyll schwammig-locker. Die Pflanzen sind daher fast sämtlich sehr empfindlich gegen Frost, und zwar erstreckt sich diese Empfindlichkeit auf Knollen, Stengel, Blätter, Blüten und Samen. Nur wenige andine Arten sind in dieser Beziehung widerstandsfähiger (z. B. polyphyllum, sessilifolium). Der Saft enthält Myrosin, welches ihm einen scharfen kresseartigen Geschmack verleiht, der bei manchen Arten (z. B. peregrinum) sehr durchdringend ist. Das Myrosin ist z. T. durch die ganzen Organe verbreitet, z. T. aber auch (in den Wurzeln und Stengelorganen) auf besondere Myrosinzellen concentriert. Das Myrosin schützt die be- treffenden Pflanzenteile vor Schneckenfraß, nicht aber gegen Raupen. — In den Blättern von T. pentaphyllum finden sich kugelige Sekretzellen, welche äußerst feine durch- sichtige Punkte bilden. Die Stengel, Blatt- und Blütenstiele sind auf Berührung reizbar und krümmen sich nach dem Reize hin, wodurch das Klettern der Pflanzen, einzeln selbst ein wirkliches Winden, bewirkt wird. Den Blattstielen wird dies dadurch erleichtert, dass sie am Grunde ein wenig rinnig, sonst aber stielrund sind. — Auf der convexen Seite der reizbaren Organe vermehren sich die Zelllagen des grünen Rindenparenchyms und selbst die der Rinde, so dass dann der Querschnitt nicht mehr rund bleibt. Die Haare sind einfache, cylindrisch-kegelförmige Zellreihen, welche aus je einer Epidermiszelle entspringen. Auf Stengeln und Blättern (namentlich auf deren Unterseite) finden sich häufig Wachskörner, welche Glaucescenz bewirken. Die Spaltöffnungen werden von zwei Zellen ohne Nebenzellen gebildet. Sie finden sich auf den Stengeln, den Blattunterseiten (z. B. bei peregrinum und tenuirostre) und bei manchen Arten auch auf den Blattoberseiten (Gruppe des majus). Der Grund für diese Verschiedenheit lässt sich bis jetzt nicht angeben. In der Nähe der Endigungen der Hauptnerven kommen einige sehr große Wasserspalten vor (Abbild, bei De Bary, Vergl. Anatomie der Vegetationsorg. (1877) 55, 391). Diese Hydathoden liegen bald auf der Oberseite nahe dem Blattrande (wio/ws-Gruppe), bald auf der Unterseite [pere- grinum^ tenuirostre). — Die Epidermiszellen der Stengel- und Stielorgane sind ge- streckt, nahezu rechtwinklig, auf den Radialwänden mit horizontalen spaltenförmigen Tüpfeln versehen. Über dem Blattparenchym (namentlich dem der Unterseite) greifen die Epidermiszellen mit fünf bis sieben Rundbogen in die Nachbarzellen ein. Die Blattspur tritt gewöhnlich dreisträngig in den Stengel ein und verläuft vcr- schränktläufig mit denen der beiden vorhergehenden Blätter. — Sehr beachtenswert ist die schöne Gefäßbündelschlinge, welche den Kelchgrund, bezw. den Eingang des Spornes Fr. Buchenau. — Tropaeolaceae. 5 durchzieht (Buchenau in Abh. Nat. Ver. Bremen V. (1878) t. 14, Fig. 22). Aus ihr entspringen nach unten die Leitbündel des Spornes, nach oben diejenigen der drei oberen Kelchblätter und der zwei oberen Kronblätter. Die Arten der ma/ws-Gruppe und peregrinum liefern mit ihrer kräftigen Vegetation sehr willkommene Objekte zu Kulturversuchen und physiologischen Experimenten. Blütenverhältnisse. Die Blüten von Tropaeolum stehen einzeln in den Blatt- achseln. Ihre Stiele sind meistens so lang, dass die Blüten sich über die Blätter er- heben; bei manchen Arten (cirrhipes und verwandte) sind sie außerordentlich zart und winden wirklich. Ob der seitenständige Blütenstand von umbellatum im eigentlichen Sinne doldig ist, kann nur die Untersuchung reicheren lebenden Materiales entscheid. n. Vorblätter fehlen bei den meisten Arten oder finden sich nur ausnahmsweise entwickelt. Regelmäßig sind sie nur vorhanden bei ciliatum und sind bei dieser Art ausgezeichnet durch zierliche Form (Fig. 2 E). Die Blüten sind zwitterig, vollständig und zygomorph. Der Kelch ist fünfblätterig; ein Kelchblatt (das zweite) fällt nach oben. Die Blätter sind gewöhnlich etwas ungleich, Fig. 3. Diagramme u. Analysen. A T. majus L. Entwickelung des Androeceums ; B u. C Wa- gramme einer rechts- und einer linkswendigen Blüte. — D Diagr. von T. pentaphijllum Lam. — E T. Moritzianum Klotzsch, Blüte im Längsschnitt. — FT. pentaphyllum Lam., dasselbe. — 0 — H Reife Früchte von T. majus L. u. speciosum Poepp. et Kndl. — J T. majus Same. (Copie aus Engl. u. Prantl, Pflzfam. III. 4. 24). namentlich sind infolge der Zygomorphie bei den Arten mit weitem Sporne die liehen breiter als die anderen. Ihre Knospenlage ist entweder klappig (tricolor, azureum) oder eutopisch deckend (majus, peregrinum). Im ersten Falle pflegt der Keko sich durch eine Querspalte zu öffnen. Die drei oberen Blätter bleiben dann noch eine Zeit lang in Form eines Helmes verklebt und zwingen die oberen Kronblätter sich vor- zustrecken. Die Krone besteht aus fünf Blättern, welche mit den Kelchblättern regel- mäßig alternieren. Die Kronblätter zeigen eine ganz außerordentliche Mannichfaltigkeit der Form, Größe und Farbe. Diese Verhältnisse sind besonders charakteristisch für die natürlichen Gruppen innerhalb der Gattung (vergl. Fig. <, 2, 3, 6 — \k). Die unteren Kron- blätter sind meist länger, schmaler als die oberen und haben einen längeren, schmaleren, nicht selten gegen die Platte abgesetzten Stiel. Über den Umriss geben die cinerten Figuren einen ziemlich vollständigen Überblick. Bei tricolor (Fig. <2) sind die Kron- blätter auffallend klein, bei (Fig. 3 JP7) pentapkytium fehlen eins bis drei der unteren Kronblätter, bei dipetalum stets alle drei, bei (Fig. 14, 1 2) umbellatum sind umgekehrt (j Fr. Buchenau. — Tropaeolaceae. die oberen Kronblätter verkümmert und unter den Kelchblättern versteckt. Die Farbe durchläuft alle Nuancen von blassgelb durch schwefelgelb, goldgelb, orangegelb, bräun- lichgelb, ziegelrot, purpurrot, violett bis zum tiefsten Indigoblau. Nur eine Kulturform von leptophyllum zeigt ein grauliches Weiß mit Rosa-Anflug. Die oberen Kronblätter der gelbblühenden Arten sind mit roten oder braunen Saftmalen in Form von Punkten, Strichen oder Flecken geziert; die unteren sind meist einfarbig (bei minus besitzen sie einen dunkeln Fleck). Den blaublühenden Arten fehlen solche Saftmale. Bei tricolor sind sie auf die Innenseite der Kelchblätter übergegangen. — Die Knospenlage ist nicht ganz bestimmt, wozu die Entfernung der oberen Kronblätter von den unteren durch die Entwicklung des Spornes gewiss viel beiträgt. Bei den Arten mit großen Kron- blättern ist die Deckung oberschlächtig, die der oberen unter sich eutopisch, die der unteren aber unbestimmt. Das einzelne Kronblatt besitzt mehrere Längsfalten. Bei azureum und seinen Verwandten ist jedes einzelne Kronblatt in der Knospe zwei- klappig, wie eine Muschel nach innen zusammengefaltet; Deckung findet also hier gar nicht statt; ebenso wenig bei den Arten mit kleinen Kronblättern (z. B. tricolor). Die Achsenpartie der oberen Hälfte der Blüte bildet eine hohle Einsenkung: den Sporn, welcher als ein einseitiger, extrastaminaler, negativer (d. i. hohler) Diskus aul- gefasst werden muss. Er ist innen drüsig und sondert einen scharf- und zugleich süß- schmeckenden Saft ab. Durch den Sporn werden das oberste Kelchblatt und die beiden oberen Kronblätter von den Staubblättern entfernt, am weitesten bei den Arten mit hochgebautem Sporne (z. B. peregrinum). Seine Form ist cylindrisch, kegelförmig oder pfriemlich. Die Größe ist außerordentlichen Schwankungen unterworfen. Bei brackyceras, azureum u. a. Arten tritt er ganz zurück, während er bei den Arten aus der Verwandtschaft des cirrhipes, bei pentaphyllum u. a. das größte Organ der Blüte ist. Dazu besitzen namentlich die großen Sporne oft leuchtende Farben: gelb oder rot. überdies mit scharf abgesetzter grüner oder blauer Spitze. Die Entwickelung des Spornes geht bei einzelnen Arten so weit, dass er hauptsächlich die Rolle des Schauorganes übernimmt und dagegen die sonst vielfach so außerordentlich entwickelten Kronblätter obliterieren (kleine Kronblätter bei tricolor, verkümmerte obere bei umbellatum, teilweise oder ganz fehlende untere bei pentaphyllum und dipetalumi). Das Androeceum besteht aus acht freien Staubblättern, welche in gleichmäßigen Abständen um das Pistill herumstehen. Die Filamente sind fadenförmig, die Beutel rundlich oder rechteckig und unten am Rücken befestigt. Die Theken sind zweifächerig und öffnen sich auf jeder Seite durch eine Längsspalte. Die Pollenkörner werden zu vier tetraedrisch in einer Mutterzelle gebildet. Das einzelne Korn ist kurz- und stumpf-dreiseitig-prismatisch; die Seitenflächen sind ebenso wie die Endflächen schwach gewölbt. In den Längskanten verlaufen die Spalten der Exine; die letztere ist sehr fein grubig und etwas klebrig. Die Länge der Körner beträgt bei T. majus 0,027 mm, die Breite (also der Abstand von einer Spalte bis zur anderen) 0,02 mm; die Farbe ist citronengelb. Wahrscheinlich kommt bei anderen Arten auch bläulicher Pollen vor. Der Griffel ist cylindrisch und endet oben in drei Narbenspitzen, welche innen mit Papillen versehen sind. Jedes der drei Fruchtknotenfächer enthält eine Samenanlage, welche aus dem inneren oberen Winkel herabhängt. Sie wendet sich apotrop nach außen um und wird anatrop, so dass die Mikropyle oben neben der Chalaza und dicht unter der Mündung des Griffelkanales in das Fruchtknotenfach liegt. Die Samenanlage hat einen schmalen Nucleus und zwei Integumente, welche aber im unteren Teile völlig miteinander verschmolzen sind. Das Gewebe der Samenanlage ist sehr trübe und schleimig. Der Fruchtknoten wird durch die Mediane der übrigen Blütenkreise nicht halbiert, sondern steht (Fig. 3) ein wenig schräg, etwa um y30 des Umfanges. Abstammung, Bestäubung. Die heutigen Tropaeolaceen stammen, wie zahl- reiche Bildungsabweichungen und vergleichend morphologische Betrachtungen lehren, von einem Pflanzentypus mit aktinomorphen Blüten ab, welcher in Kelch, Krone und den beiden Staubblattkreisen (vielleicht auch noch im Gynoeceum) fünfgliederig war (vergl. Fig. 4). Die Achse einer solchen Blüte war senkrecht gerichtet, die Ausbreitungsebene Fr. Buchehau. — Tropaeolaceae. 7 lag horizontal. Tiefgreifende Veränderungen traten aber mit der Anpassung an In- sektenbefruchtung ein. Der Sporn entwickelte sich und hob die oberen Kronblätter in die Höhe; sie erhielten nun Saftmale. Die Blüte wurde dadurch zygomorph; die Blütenachse nahm horizontale, die Ausbreitungsebene senkrechte Lage an. Die unteren Kronblätter wurden zur Anflugsstelle für die Insekten. Durch die Zygomorphie abor- tierten die zwei letzten Staubblätter des inneren Kreises (Fig. 4), nämlich das median untere (9) und das eine seitlich obere (10): die übrigbleibenden acht Staubblätter ver- schoben sich so, dass der verfügbare Raum gleichmäßig ausgenutzt wurde*). Das Gynoeceum wurde gleichzeitig von fünf Fruchtblättern auf zwei reduciert (falls diese Reduktion nicht bereits früher eingetreten war). — Noch jetzt zeigt sich bei Bildungsabweichungen der innige Zusammenhang zwischen der Bildung des Spornes und dem der Kronblätter. Bilden sich abnormer Weise ein oder zwei Nebensporne, so sind sofort auch die benachbarten seit- lichen Kronblätter im Umriss und durch die Ausbildung von Saftmalen den oberen Kronblättern gleichgebaut (beobachtet bei specioswn, peregrinum und der majus-Gruppe). Unter- bleibt die Bildung des Spornes, so nehmen alle Kronblätter den Bau der normalen unteren an; dies ist besonders deut- lich bei der majus-Gruppe , da hier die unteren Kronblätter durch den Besitz der bekannten Wimpern am unteren Rande ausgezeichnet sind. Aber noch andere Veränderungen hat die Entomophilie und die dadurch bedingte Entwicklung des Spornes zur Folge gehabt. Die meisten Arten von Tropaeolum wurden proteran- drisch. Soweit mir bekannt ist, bilden hiervon nur die blau- blühenden Arten eine Ausnahme, welche proterogyn sind (bei ihnen findet wegen der geringen Entwickelung des Spornes und der Enge des Blütenraumes gewiss oft Selbstbefruchtung statt). Mit der Proterandrie verbanden sich andere Einrich- tungen zum Schutze und zur zweckmäßigen Darbietung des Pollens. Dieselben sind naturgemäß am genauesten bei dem stets zugänglichen T. majus studiert worden, sind in ähnlicher Weise bei minus, peltopho?'um, pentaphyllum und pcregriniui/ festgestellt worden, finden sich aber gewiss auch bei anderen Arten. Sie bestellen in einer ziemlich regelmäßigen Reihenfolge des Vorlretens und Aufspringens der Beutel. Diese Reihenfolge entspricht nicht der phyllotaktisehen Reihen- folge der Staubblätter. Schon ihr ontogenetisclns Auftreten entspricht rieht mehr fj der letzteren. Es sind durch die starke Umgestaltung der Blüte auch hierin Verände- rungen eingetreten, welche wohl zum Teil auf eine Förderung «1er (»bereu Blütenli.illle zurückzuführen sind. Fig. 4. Diagramm einer rechtswendijjen Blüte der zehnmännigen Stammform von Tropaeolum. Sic M in Kelch, Krone und den beiden Staubblattki pentamer und aktin«»- morph. Der Sporn ist natürlich noch nicht g bildet. Das Gynoeceum ist lla bereite auf drei Glieder reduciert dargestellt und zeigt die Charakteristik li. schiefe Stellung; seine tne fällt nicht mit der Mediane der üb) Kreise zusammen. (Copta nach £elak..\ Reihenfolge der Staubblätter einer rechtswendigen Blüte 5 8 4 8 4 8 2 3 2 1 1 2 7 6 7 6 7 6 4 \ 5 3 5 3 phyllotaktisch ontogenetisch verstäubend. *; Auf den ersten Blick möchte das Schwinden der beiden medianen Staubblätter: (5) des äußeren und (9) des inneren Kreises am wahrscheinlichsten erscheinen. Vergleichende Studien führen aber zu der oben dargelegten Ansicht; vergl. darüber namentlich Celakovsky in Pringsheim's Jahrbüchern, 1. c. § Fr. Buchenau. — Tropaeolaceae. (In der ontogenetischen Entwickelung und dem Verstäuben treten einzelne Ab- weichungen auf, die hier gegebenen Zahlen repräsentieren aber die große Mehrzahl der Fälle). — Die Staubblätter sind anfangs nach unten gebogen und ihre Beutel sind bei majus gegen Beraubung geschützt durch die steifen Wimpern am Rande der unteren Kronblätter. Jedes zum Verstäuben reife Staubblatt hebt seinen Beutel (durch Streckung des Filamentes) in die Höhe und bringt ihn so in Berührung mit den auf die unteren Kronblätter anfliegenden Insekten, welche den Eingang des Spornes auf- suchen. Ist der Beutel verstäubt, so tritt das nächste Staubblatt an seine Stelle. Erst nach dem Verstäuben des letzten Beutels entwickeln sich die Narben, werden be- fruchtungsfähig und werden durch den sich verlängernden Griffel an die Stelle gebracht, welche vorher die Beutel einnahmen. Gleichzeitig öffnet sich nun die Blüte weit und sternförmig und bietet die Narbe den Besuchern dar. Bei tricolor nehmen die Blüten nach dem Verblühen eine streng senkrechte Stellung (mit der Mündung nach unten) an. Gleichzeitig neigen sich die kleinen Kronblätter zusammen und verschließen den Ein- gang, ähnlich wie es die Schlundschuppen von Symphytum thuen. — Das Studium der tropischen Arten von Tropaeolum wird gewiss noch eine Fülle interessanter Erscheinungen ergeben. — Die blaublühenden Arten aus Chile (Icpidum, azureum) weichen auch in dieser Beziehung sehr von den anderen Arten ab. Sie sind proterogyn und offenbar nicht mehr ausschließlich auf Befruchtung durch Insekten angewiesen. Die glatten, senk- recht stehenden und nicht selten zurückgebogenen Kronblätter bieten den Insekten keinen geeigneten Anflugsplatz dar. Bei Untersuchung zahlreicher Blüten wildgewachsener Exemplare fand ich den Blütenstaub niemals abgeholt, sondern stets in dem engen Räume der Blüte zusammengeballt. Unter diesen Umständen scheint Selbstbefruchtung die Regel zu sein. Bau und Entwickelung des Samens. Der überaus merkwürdige Bau des Samens von Tropaeolwni ist Gegenstand zahlreicher Studien gewesen. Wir folgen hier im wesent- lichen der neuesten Arbeit (Kays er in Pringsheim's Jahrb. 1893), welche auch die Litteratur in großer Ausführlichkeit mitteilt. Fig. §A stellt eine Samenanlage aus einer Knospe dar. Sie ist, wie man sieht, apotrop-anatrop. Bis zur Empfängnisreife (Fig. öB) erfährt sie aber noch sehr bedeutende Umgestaltungen. Die Chalaza entwickelt sich zu einem sehr starken Gewebskörper, in welchen der Embryosack hineinwächst; der letztere hat den Nucellus und fast das ganze innere Integument resorbiert, so dass von letzterem nur die Micropyle (m) auf der Spitze des Embryosackes übrigbleibt. Nach der Befruchtung bildet sich durch vielfache Teilungen der Oosphäre der Embryo (emb) und wird durch einen langen Suspensor in die untere Hälfte des Embryosackes gebettet (Fig. 5(7). Aus der untersten Zelle des Suspensors aber (dicht unter der Micropyle) entspringen zwei lange seitliche fadenförmige Anhängsel. Das eine (app. ext.) durchbohrt das äußere Integument und wächst eingeklemmt zwischen den Samen und die innere Fruchtknoten- wand hinab. Das andere (app. int.) dringt durch den Funiculus in die Placenta (also in die Mittelsäule des Gynoeceums!) hinein und wächst hier in einer vorhergebildeten Spalte (Fig. 5D) schlängelig nach unten (Fig. 5.27). Die Bedeutung dieser Anhängsel ist rätselhaft. Sie bestehen aus Bündeln langgestreckter, dünner, hyphenähnlicher Fäden. Im Laufe der Entwickelung schnürt sich der Embryosack etwa in der Mitte seiner Länge zusammen, so dass er hier gleichsam eine secundäre Micropyle (Fig. 5D, w2) bildet. Der obere Teil wird durch sonderbare seitliche Wucherungen der Raphe immer mehr eingeengt. Zuletzt verschrumpft der ganze obere Teil des Samens nebst dem in ihm gelegenen Teile des Suspensors und seinen beiden Anhängseln. Durch die Vergrößerung des eigentlichen Samens wird er zuletzt zu einer weichkorkigen Masse zusammen- gepresst, welche die Spitze des Samens bedeckt und (das äußere Anhängsel) an seiner Außenseite herabläuft. Während dieser Zeit hat, wie die Figg. C, D und E zeigen, der untere Teil des Embryosackes sich immer mehr vergrößert und sich immer tiefer in das Gewebe der Chalaza hinabgesenkt. Zugleich verlängert sich das anfangs kurze gerade Gefäßbündel der Raphe sehr , umwächst den Embryo bis fast zur Höhe der Fr. Buchenau. — Tropaeolaceae. 9 »secundären Micropyle« und bildet in dem Perisperm um den Embryo herum ein NeU- gewebe (welches aber in dem Längsschnitt Fig. E natürlich nicht erkannt werden kann Die Cotyledonen sind dickfleischig; ein Blick auf die Figg. öD und 5 E zeigt sogleich wie sich die eigentümlichen Spitzen am Grunde der Cotyledonen neben dem Suspensor bilden. Der Fruchtknoten entwickelt sich beim Reifen aller Samen zu einer gelappten Frucht, deren Mericarpien ein schwammiges oder mehr oder weniger saftiges Mesocarp Fi^-. 5. T.majush. A Junge Samenanlage. B Samenanlage zur Zeit der Empfang oiarel fi ■: '/ Infi i inneres Inlcgument; r Raphebündel; cm Embryosack. Die Eizellen und di. Synergiden B in demselben der Micropyle an; b sein unterer Teil, welcher in die Chalaze r hineinwach-i. C Befruchtete Samenanlage; m Micropyle, emb Embryo, dessen Suspensor in «las äußere An- hängsel, app.ext., und das innere Anhängsel, app.int., ausgewachsen ist; Sp.tK riss im ab- steigenden Ast des Raphebündels, st stärkereiches Gewebe. D Junger Same; w$ Ort Cardamindum est vocabulum hybridum a Graeco cardamon seu nasturtio et indo seu indico; confunditur dein cum Cardamme; dixi itaque Tropaeolum, cum Hortulani communiter solent pyramidulum reticulalu... , x^ruere per quem scandet planta, dum lepide veterum repraesentat tropaeos seu statuas victoriales, ubi folia clypeos et flores galeas auratas, sanguine tinctas, hastaque pertUSAfl ivpraesontant.« 12 » Fr. Buchcnau. — Tropaeolaceae. II. (vide etiam III.) Plantae perennes, alte tui'ionibus subterraneis, plus minus horizontalibus, car- noso-incrassatis (sed in T. ciliato ignotis). 1. Caulis et folia pro primo breviter hirta, serius la- mina tantum subtus strigosa. Stipulae usque ad basin tripartitae, laciniis linearibus 4. T. sjyeciosiim. 2. Caulis et folia pro primo breviter hirta, serius (ex- ceptis interdum faciebus inferioribus foliorum) glabra. Stipulae et prophylla florum reniformia, eleganter ciliata (interdum decidua; Fig. 2) 5. T. ciliatwn. III. Plantae annuae (in terra natali plurennes?), radice fusiformi. Stipulae nullae vel tenerrimae. Petala in- tegra, superiora breviora. \ . Stipulae nullae. Lamina vix lobata. Pedunculus folio brevior. Petala apice crenulata. * Lamina peltata, triangularis, basi truncata sub- longior quam latior, angulis basilaribus obtusis, lateribus non sinuatis 6. T. chrysanthum, ** Lamina peltata, obtuso-triangularis, latior quam longior, subrepanda, angulis basilaribus obtusis, lateribus indistincte (vel vix!) sinuatis 7. T. pendulum. 2. Stipulae tenerrimae, subulatae, saepe deciduae. La- mina quinquelobata, incisuris acutis , lobis obtusis vel rotundatis, mucronatis. Pedunculus folio longior. Petala vix crenulata. * Flores majores, 30 usque 40 mm lougi. Petala calycem superantia, lutea, superiora lineis non- nullis purpureis notata 8. T. crenati florum. ** Flores minores, ca. 20 usque 2 4 mm longa, Pe- tala calycem superantia. f Petala undulato-sinuata, aurantiaca, superiora macula dentata, intepse badia notata ... 9. T. Coehabambae, ff Petala integra, vel obscure crenulata, kermesina 10. T. Hieronymi. ß. Petala inferiora basi (prope unguem) ciliata*). Folia pel- tata, vix sinuato-lobata. Stipulae in foliis duobus primis tantum adsunt. Plantae annuae vel in regionibus calidiori- bus plurennes, plus minusve scandentes, radice fusiformi. I. Planta pubescens \\. T. peltophorimi. II. Plantae glabrae. 1. Folia orbiculari-reniformia, nervi in mucrones ter- minantes. Petala mucronata. Planta in omnibus partibus minor 12. T. minus. 2. Folia orbicularia, nervis muticis. Petala mutica. Planta in omnibus partibus major 13. T. majus. c. Petala quinque, superne serrato-ciliata, vel lobata, vel aristato- ciliata. a. Petala superne serrato-ciliata. I. Lamina suborbicularis ( T. majoris similis), subrepando- sinuata, interdum mucronata. Stipulae nullae. Pe- dunculus folio plerumque conspicue longior. Calyx coccineus. Petala calyce longiora, aurantiaca, inferiora etiam basi (ad unguem) ciliata 14. T. Moritzianuni. v. etiam T. Moritxianum Klotzsch. Tropaeolum. J3 II. (vide etiamlll.) Lamina lobata, incisuris angustis, acutis. Stipulae adsunt. Pedunculus folio conspicue longior. Sepala inferiora basi appendiculata. Petala inferiora ad unguem non ciliata. 1 . Stipulae firmiores, semilunatae, inciso-ciliatae. Calvx luteo-croceus. Petala tepalis sublongiora, duo su- periora minora lutea, inferiora majora coccineo- punicea 15. 7. birolor. 2. Stipulae tenerrimae, 2- vel 3-partitae, subulatae. Lamina usque fere d/A incisa. Appendices sepa- lorum (stipulae?) breves, obtusae. Calyx (cum cal- care) puniceus; petala aurantiaca, puniceo-ciliata. Crista mediana mericarpii lateralibus major . . . 16. T. Smithii. 3. Stipulae tenerrimae, bifidae, subulatae. Lamina usque ad 2/3 incisa.- Appendices sepalorum (sti- pulae?) breves, calcariformes. Calyx (cum calcare) aurantiaco-lateritius. Petala flavescentia vel cilrina. rubro-ciliata, duo superiora breviora. Crista me- diana mericarpii lateralibus humilior I 7. T. digitation III. Lamina integra, vel sinuato-lobata vel lobata (incisuris obtusis). t. Lamina longior quam latior. Calcar cylindrico- conicum, saepe crassum. * Lamina basi truncata vel repanda. Stipulae desunt. f Lamina indistinctissime peltata, fere semiorbi- culari-triangularis, angulis basilaribus rectis, lateribus infra medium convexis, supra medium concavis et in acumen 6 usque 8 mm longum productis. Flores magni, ca. 25 mm longi . \ 8. T. cuspidatiun. ff Lamina distincte peltata. Q Lamina triangulari-sagittata, angulis basi- laribus rotundatis vel acutis, superne in- tense viridis, inferne glauca. Planta glabra. Flores magni, ca. 55 mm longi .... 19. T. Waget* QQ Lamina triangularis, basi subrepando-si- nuata, angulis obtusis, lateribus fere rectis. Flores magni, ca. 55 mm longi . . . . 20. T. Kuntxfanum. Q30 Lamina triangularis, basi subrepando-si- nuata, angulis rotundatis. Flores graciles, usque 45 mm longi 1\. T. cirrhipes. ** Lamina basi curvata. f Lamina ovato- vel oblongo-lanceolata, inte- gerrima. Stipulae? Flos ca. 45 mm longus. Petala atropurpurea ii. T. longi; (Probab. species affinis: T. parvifloram Turcz. »foliis peltatis, sinu obtuso, oblongis acuminatis, margine revolutis, integerrimis ; floribus vix 6'" longis«.) ff Lamina deltoidea, basi rotundata, lateribus uni- crenato-sinuatis. Flos ca. 40 mm longus. Petala purpurea 23. T. Lind fff Lamina deltoidea, basi rotundata, lateribus plerumque bisinuatis. Flores 15 usque 50 mm longi. Petala coerulea %k. T. Deckeriamun. 14 Fr. Buchenau. -f- Tropaeolaceac. 2. (vide etiarn 3.) Lamina ejusdem fere longitudinis atque latitudinis, circumscriptione pentagona, basi obtusata vel subrotundata, lateribus unisinuatis (ergo lamina basi trapeziformis, superne triangularis), mar- gine crenata, superne intense-viridis, inferne glauca. Planta glabra. Stipulae minutae, laciniatae. Petala violacea 25. T. crenatum. 3. Lamina latior quam longior. Flores minores. * Plantae glabrae. f Lamina subpeltata, latissime triangulari-reni- formis (vespertilioniformisj obtusa, basi repando- sinuata, lateribus non vel levissime sinuatis. Stipulae desunt. Petala lutea vel cinnabarina vel violacea (?) 26. T. Fintelmannii ff Lamina subpeltata, reniformi-suborbicularis, basi repanda, quinqueloba, lobis rotundato- obtusis, distincte mucronatis. Stipulae tener- rimae, deciduae. Petala violacea (?) ... 27. T. biniaculatum. fff Lamina subpeltata, basi fere truncata, mar- gine quinque-sinuato-lobata (incisuris obtusan- gulis) apice mucronata. Stipulae tenerae, line- - ares. Petala albo-flavida 28. T. Warscewiczii. ** Planta »pubescens« (rectius breviter hirsuta), serius pro parte glabra., Lamina reniformis, basi truncata, sub-quinqueloba, incisuris obtusangulis. Stipulae probabiliter nullae. Petala violacea . . 29. T. pvhescens. ß. Petala lobata vel ciliato-lobata vel aristato-lobata. Sti- pulae desunt. Incisurae foliorum angustae, acutae. I. Petala omnia aristato-lobata (in T. capillari petala su- periora breviter aristata), inferiora longius stipitata et profundius lobata. Calcar rectum vel curvatum, sed non aduncum. \. Plantae glabrae (in T. capillari pedunculi basi in- distincte pubescentes). * Lamina basi repanda, lobi acuti vel acuminati saepe incisi. Flores 3 0 usque 33 mm longi. Calcar basi amplum, sensim subulato-acumina- tum, falcatum. Petala triloba (superiora usque ca. y3, inferiora profundius lobata) lobi dentato- aristati 30. T. Haynianum. ** Lamina basi repanda; lobi obtusiusculi, mucro- nati, majores saepe incisi. Flores ca. 25 mm longi. Calcar angustum, subulato-acuminatum, rectum vel levissime curvatum. Petala superiora in utraque parte baseos unidentata, lobata, lobis linearibus breviter aristatis; inferiora angusta, fimbriis lateralibus distantibus longissimis in- structa 31. T. capillare. *** Lamina basi truncata vel levissime repanda; lobi acuti sive acutati. Flores ca. 24 mm longi. Calcar angustum, subulatum, rectum. Petala flabellato-cuneata, omnia usque ultra medium la- cerato-lobata, lobis longe aristatis, aristis capil- laribus 32. T. Glaziovii. Tropaeolum. |5 2. Plantae pubescentes (serius certe caulis, pedunculi et petioli). * Lamina basi truncata. Galcar rectum, ca. 21 mm longum. Petala superiora flabellata; lobi lineares, apice breviter aristati ; petala inferiora cuneata, longe unguiculata, apice fimbriato-lacerata, fim- briis longis 33. T. Warmingiamim. ** Lamina basi repanda; lobi obtusissimi, muüci vel mucronati. Calcar rectum, ca. \ 6 usque \ 8 mm longum. Petala omnia flabellata, laceroso-fim- briata, lineis purpureis numerosis notata, inferiora unguiculata 34. T. cuj II. Lobi petalorum -superiorum obtusi (raro acuti) , non ciliati. \ . Calcar apice aduncum (deorsum curvatum). Planta glabra. Lobi laminae obtusi. Petala superiora fla- bellata, irrcgulariter lobato-incisa, stipitata, in utraque parte baseos unidentata, lobi obtusi vel acuti, in- feriora lineari-cuneata, longe stipitata, aristis late- ralibus distantibus, capillaribus 35. 7*. percyrinnm. 2. Galcar conico-cylindricum, infra medium rectangu- lariter curvatum. Sparse pilosum, serius glabrum. Lobi laminae rotundati, mucronati. Petala flabelli- formia, unguiculata, bitrilobata, superiora lobis ro- tundatis, inferiora lobis angustatis et aristatis . . 36. T. rectanguluni. 3. Calcar rectum. * Planta glabra. Lobi laminae valde obtusae. Petala superiora flabellato-cuneata, usque fere y4 lobata, inferiora flabellata, longe stipitata, lobi ciliati vix */8 faciei aequantes 37. T. brasiliense. ** Planta sparse pilosa. Lobi laminae modice acuti. Petala flabellata, superiora (usque ca. 3/4) triloba, lobis trilobis, inferiora stipitata, usque ca. ad medium lobata, lobi serrato-ciliati 38. T. Scrmatutii. B. Plantae tuberiferae. a. Inflorescentia umbellata vel repetito-umbellata. Tubera magna. Cau is alte scandens. Stipulae subulatae. Petala superiora parva, squamiformia, inferiora sepalis ca. duplo longiora, exserta 39. T. umhdbitum. b. Flores in axillis foliorum singuli. Petala aequilonga vel subaequilonga. a. Tubera magna, obconica vel pyriformia, cataphylla gerentia. (Tubera Tr. Icptojjhylli mihi ignota). I. Caulis alte scandens. Stipulae subulatae, deciduae. Folia quinque-lobata , lobis obtusissimis mucronatis. Pedunculi foliis conspicue longiores. Calcar crassius- culum, cylindrico-subulatum, apice subcurvatum, cocci- neum 40. T. tuberosum. II. Caulis scandens. Stipulae desunt. Folia usque ad basin divisa, lobis 5, usque 8 (plerumque 6 vel 7), linearibus vel lanceolato-linearibus. Pedunculi foliis longiores. Calcar basi crassiusculum, apice subulatum. 41. T. leptophylhim . ß. Tubera longiora, moniliformis, plurimera. Lamina pen- tamera, plerumque usque ad basin divisa. Petala parva, \Q Fr. Buchenau. — Tropaeolaceae. (sepalis breviora) obovata, integra, coccinea, inferiora plerumque omnia, vel 1, vel 2, desunt 42. T. pmtaphyllum. y. Tubera parva, sphaeroidea vel sub-applanata, rarius elongata. Gaules gracillimi, alte scandentes. Pedunculi foliis longiores. Folia minora vel parva, usque ad basin divisa. Stipulae desunt. I. Faux calcaris ventricoso-turbinata , apertura angusta. Galcar coniforme, apice cylindrico-subulatum. Petala minuta, citrina, sepala vix superantia, superiora apice emarginata, cuneata, inferiora orbicularia, unguiculata 43. T. tricolor. II. (Vide etiam III.). Faux calcaris aperta. Galcar breve vel brevissimum , conicum. Faux corollae angusta, serius fere clausa. Corolla fere actinomorpha. 1 . Petala coerulea. * Folia breviter petiolata, tri- usque quinque-partita, laciniis elongatis anguste linearibus stellatim divaricatis. Petala sat profunde biloba. . . . 4 4. T. lepidum. ** Folia longius petiolata, plerumque minora, quinque- usque sex- vel septem-partita , laciniis obovatis, lanceolatis vel lanceolato-linearibus. Petala integra, vel repanda, vel breviter emarginata 45. T. azuremn. 2. Petala lutea 46. T. luteum. III. Faux calcaris conica, apertura lata. Faux corollae lata, aperta. Petala parva, sed sepala superantia, integra vel emarginata, lutea. 1. Calcar breve, papilliforme 47. T. brachyceras. 2. Calcar e basi conico subulatum vel cylindrico-subu- latum. * Galcar rectum 48. T. tenuirostre. ** Calcar sursum curvatum. Folia sex- vel septem- loba. f Folia minuta. Petala lutea, integra . . . . 49. T. Kingii. ff Folia majora (diam. usque 30 mm). Petala aurantiaca 50. T. Buchenavii. Ciaves auxiliares specierum*). I. Lamina integra, repando-sinuata: 6. chrysanthum. 7. pendulum.- H. peltophonm. 12. minus. 13. majus. 14. Moritzianum. 18. cuspidatum. 19. Wagenerianum. 20. Kuntzeanum. 21. cirrhipes. 22. longifolium. I^.ptarviflorwn. 23. Lindenii. 24. Deckerianum (ad II spectans). 25. crenatwn (ad II 26. Fintelmarmü. [spectans). II. Lamina lobata, incisuris obtusis: 27. bimaculat'wm. 28. Warscewiczii (ad I spectans). 29. pubescens (ad I spectans). III. Lamina lobata, incisuris angustis, plus minusve acutis: \. dipetalum. 2. sessilifolium. 5. ciliatum (ad IV spectans). 8. crenatiflorum. 9. Cochabambae. 10. Hieronymi. 15. bicolor. 16. Smithii. 17. digitatum. 30. Haynianum. 31. capülare. *) Quod tubera et rhizomata rarissime in collectionibus occurrunt, has ciaves auxiliares elaboravi. Tropaeolum. 17 3 2 . Glaziovii. 36. rectangulum. 40. tuberosum. 33. Warmingianum. 34. argenünum. 35. peregrinum. 37. brasüiense. 38. Seemannii. 39. umbellatum (ad II spectans). IV. Lamina plerumque 5- (4- usque 7-, raro multi-) partita: 3. polyphyllum. 4. speeiosum. 41. leptophyllum. 43. tricolor. 44. lepidum. 45. azureum. 47. brachyceras. 48. tenuirostre. 49. King iL 42. pentaphylhim. 46. luteum. 50. Buchemrii. I. Petala integra, superne interdum emarginata vel plus minusve sinuala vel subcrenata : 5. ciliatum. 9. Gochabambae. 41. leptophyllum. 45. azureum. 4 9. Kingii. 2. polyphyllum. 6. chrysanthum. 10. Hieronymi. 42. pentaphylhim. 46. luteum. 50. Buchenavii. II. Petala inferiora inferne ciliata: 1 1 . peltophorum. 1 2 . minus. etiam sub III). 3\.capülare{\. sublV). 35. peregrinum III. Petala superne serrato-ciliata : 1 4. Moritzianum. (v. etiam sub II). I 7. digitatum. 1 8. cuspidatum. 22. longifolium. 25. crenatum. 29. pubescens. IV. Petala lobata vel ciliato-lobata vel aristato-lobata : 30. Haynianum. 31. capillare (v. etiam sub II). 33. Warmingianum. 34. argentinum. 35. peregrinum (vide etiam sub II). 36. rectangulum. 37. brasüiense. 3 8. Seemannii. 2 1 . cirrhipes. 24. Deckerianum. 28. JFarsm#ic£M. 3. sessilifolium. 7. pendulum. 39. umbellatum. 43. tricolor. 47. brachyceras. 13. majus. 1 5. bicolor. 1 9. Wagener ianum. t^.parviflonim (?). 26. Fintelmanuii. 4. speeio 8. crenatum. 40. tuberosum. 44. lepidum. 48. tenuirostre. 1 4. Moritxianum vidi sub IV . 16. Smüfm. 20. Kuntiranum. 23. Linde nii. 27. bimaculatum. 32. 07// . < I. Petala albida, pallide rosea vel flavescentia: 41. leptophyllum. (etiam aurantiaca). 5. ciliatum. 6. chrysanthum. 1 5. bicolor (pet. superiora). 21. cirrhipes[?). 26. Fintelmnnnii ?), 31. capillare. 33. Wannitvjiim. 36. rectangulum (vel aurantiaca). 46. luteum. 47. Irrachyceras. 28. TFarsce^c^w. 32. Glaziovii. II. Petala flava vel citrina: 3. polyphyllum (etiam aurantiaca?). 7. pendulum. 8. crenatiflorum. 17. digitatum (rubro-ciliata). 27. bimaculatum (?). 28. Haynianum. 3 4. argentinum. 35. peregrinum. 37. brasüiense. 43. tricolor. 48. tenuirostre. 49. Kingii. • III. Petala aurantiaca. 3. polyphyllum (vide sub II). 9. Gochabambae (superiora macula badia notata). 12. minus (inferiora macula intense colorata notata). 13. majus (in statu culto valde variabilia). 14. 3forit\inuum. 16. S7nithii (puniceo- ciliata). 36. rectangulum (vel lutea). 38. Seemannii. 39. umbellatum (pet. inferiora). 40. tuhcmsum (vel purpurea). 41. leptophyllum (vide I). 50. Bucliaiurii. IV. Petala rubra vel lateritia: 1. dipetalum. %'%&.parviflorum[t>). 39. umbrllatum (pet. inferiora). 42. pentaphyllum. A. Engler, Das Pflanzenreich. IV. 131. 2 18 Fr. Buchenau. — Tropaeolaceae. V. Petala purpurea vel kermesina. 4. speciosum. 1 0. Hieronymi. feriora). 22. longiföliwni. 40. tuberosum (vel aurantiaca). VI. Petala violacea: 2. sessilifolium. 25. crenatum. VII. Petala coerulea vel indigotica: 18. cuspidatum. 19. Wagenerianwm. 27. bimaculatum(?). 44. lepidum. 1 1 . peltophorum. 23. Lindeniii?). 20. 45. 1 5. bicolor (pet. in- 2 6 . Fintelmannii ( ? ) . 26. Fintelmannii (?). 29. pubescens. Kwitzeanum. azureum. 2 4. Deckerianum. 1. T. dipetalum Ruiz et Pav. Fl. peruv. et chil. III. (1802) 77 t. 313 fig. 5 ; J. S. Kerner, Hortus sempervivus XXI. (1808) t. 252; Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 201, XXII. (1896) 160. — Ghymocarpus stipulaceus Klatt in Hamburg. Gartenzeitg. (1859) 2 59. — Planta valida, scandens. Stipulae trilobae. Lamina pedati- fida, 7- (rarius quinque-) loba; long.: laut. = ca. 1 : 1,1, pars suprap. : infrap. = 23 : 1*); lobi obtusiusculi, mucronati. Flores magni, rubri, folia plerumque superantes ; calcar cylin- drico-conicum , subcurvatum , supra 28 usque 30 mm (infra 25 usque 26 mm) longum, diam. basi 6 mm; petala superiora spathulata, purpurea, inferiora desunt; fructus magnus, basi calyce marcescente cinctus. Peru: in Bergwäldern des Andenzuges, Pillao. 2. T. sessilifolium Poepp. et Endl. Nov. gen. et spec. I. (1835) 24 t. 38; Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 201, XXII. (1896) 160. — Rhizoma prob. tenue , multiceps. Planta succosa, glauco-pruinosa, humilis, nunquam scandens. Stipulae deciduae, plerum- que integrae, rarius bi- vel trifidae; folia approximata, parva, breviter petiolata vel sessilia, epeltata, quinque- loba usque quinquepartita, lobis obtusis,muticis; long. : latit. — 1 : 1,1. Flores Fig. 6. A T. sessilifolium Poepp. et Endl. — BT. speciosum Poepp. et Endl. (a petalum superius, b pet. inferius; icon. origin.). longe peduneulati, majores; calcar supra 1 5 mm (infra 1 3 mm) longum, subulatum, subcurvatum, diam. basi 3, medio 1 mm; petala omnia late-obovata, spathulata (saepe complicata), emarginata, calycem superantia, violaceo-coccinea , pallide aurantiaca, sive flavida. — Fig. 1 J5, Fig. 6. Chile: an kiesigen Orten der Cordilleren. *) Die für die Blätter gegebenen Verhältniszahlen sind für die Charakteristik der Blatt- formen sehr wichtig; von absoluten Zahlen ist bei der außerordentlichen Variabilität der Größe der Blätter abgesehen worden. Bei am Grunde tief ausgebuchteten {dipetalum) oder bis zum Stiele eingeschnittenen Blättern [tricolor, pentaphyllum) musste die Umrisslinie ergänzt (construiert) werden. Bei ihnen haben daher jene Verhältniszahlen weniger Bedeutung als bei den schwach ausgebuchteten Blättern. Für den Sporn gebe ich zunächst (supra) die Länge der Oberseite vom Grunde des oberen Kelchblattes bis zur Spitze des Spornes, dann (infra) die Länge von der Insertion des Blüten- stieles bis zur Spitze des Spornes ; sie ist gewöhnlich einige mm, bei umbellatum und der Gruppe des longifolium aber bedeutend, kürzer als die oben gemessene Länge. Ferner gebe ich den Durchmesser (diam. basi) des Spornes gemessen von der Insertionsstelle des Blütenstieles nach oben und bei den plötzlich verjüngten Spornen noch den Durchmesser in der Mitte (diam. medio). — Vergl. auch Engler, Bot. Jahrb. XXVI. (1899) 585—587. Tropaeolum. 19 3. T. polyphyllum Cav. Icon. et descr. pl. IV. (1797) 65 t. 395; Bot. Magaz. (1843) t. 4042; Paxton Magaz. X. (1843) tab. sine no. ; Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 230, XXII. (1896) 166 — T. floribundum Turcz. in Bull. Soc. natural. Moscou XXXI. (1858) 426. — T. nubigenum Phil, in Linnaea XXXIII. (1864) 3 4. — Rhizoma elongatum, tenax, pluriceps. Glaucum. Caulis prostratus, dense foliatus, floribundus. Stipulae desunt. Folia majora, 5- usque 7- (raro 9- vel 1 1-) partita, lobis obovatis, obtusiusculis , muticis vel mucronatis, integris vel dentatis, vel lobatis; long.: latit. = 1 : 0,9; pars suprapet. : infrap. = 1,7 : 1. Flores longe pedunculati, folia superantes ; calcar conico-subulatum, supra 1 8 mm (infra 1 6 mm) longum, basi diam. 5 mm, medio 1 mm; sepala acuta; petala sulphurea, aurea vel ochracea, calycem superantia, fere aequalia, obovato-cuneiformia, superiora emarginata, inferiora angustius stipitata excisa. Var. brevicaule Poepp. et Endl. Nov. gen. et spec. pl. I. (1835) 23 t. 37, flg. 9. — Caulis validus. Lobi foliorum obovati. Var. myriophyllum Poepp. et Endl. 1. c. 37, fig. sine num. et 1 — 8. — Caulis gracilis. Lobi foliorum lanceolati vel lineares, saepe lobati. Chile und Argentinien: in Felsspalten und auf Steinschutt der Anden, bis zum 43° südl. Breite. 4. T. speciosum Poepp. et Endl. Nov. gen. et spec. pl. I. (1835) 35 t. 35; Bot. Magaz. (1847) t. 4323; Lemaire in Fl. des serres III. (1847) 281, t. 9; Morien in Fi«. 7. T. ,. Poepp. et Endl. A Ein Zweig der blühenden Pflanze. B Blüte von der Seite nach Entfernung der Kronblätter. (See. Bot. Magaz.). 20 Fr- Buchenau. — Tropaeolaceae. Ann. Soc. Bot. Gand III. (18 47) t. 169; Paxton, Magaz. XIV. (1848) 173 (cum tab. sine no.); Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 202. — Chymocarpus speciosus Walp. Ann. (1 848) 1 42. — T. Lechleri Steud. in Flora (1856) 440. — Lamina 5- usque 6-partita ; long. : lat. = 1 : 1 , 1 ; pars suprapet. : infrapet. = 1 usque 2:1; lobi obovati, emarginati, breviter stipitati. Flores folia longe superantes, mediocres; calcar supra 25 usque 32 mm (infra 2 4 usque 31 mm) longum, diam. 3,5 usque 4 mm, medio 1 mm, basi cylindricum, apice subulatum, rectum vel subcurvatum; sepala triangularia, acutata; petala sepalis longiora, intense purpurea, superiora cuneiformia, inferiora fere quadrata, emarginata, abrupte longe stipitata. — Fig. 3üT, 6, 7. Mittleres und südliches Chile bis Chiloe: in buschreichen Wäldern der Anden (Poeppig III. n. 110). Nota. Anisocentra cardiopetala Turcz. in Bull. Soc. natural. Moscou I. (1863) 593 est peloria quadricalcarata T. speciosi. — In Anglia etiam peloria .ecalcarata colitur. 5. T. ciliatum Ruiz et Pav. Fl. peruv. et chil. III. (1802) 77; Poepp. et Endl. Nov. gen. et spec. pl. 1. (1835) 23 t. 3 8 fig. d — g; Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 203, XXII. (1896) 160. — T. venosum Phil, in sched. et in Anal. Univ. Chile LXXXIII. (1893) 901. — Lamina usque fere acl petiolum divisa, long.: lat. = 1 : 0,8 usque 1,1; pars suprapet.: infrap. 1,25 usque 2:1; lobi 5 usque 7, obovati, obtusi, supra umbrino-marmorati. Prophylla florum (et stipulae) reniformia, eleganter ciliata, interdum decidua. Flores folia vix vel paullo superantes; calcar rectum, breve vel longius supra 6 usque 13 et 15 mm, infra 5 usque 1 3 mm , diam. 4 usque 5 mm , e basi latiore subulatum; sepala ovata, acuta; petala sepala superantia, lutea, integra, superiora cuneata, inferiora longe stipitata, subrotunda, obtusa. — Fig. 2. Peru (Dombey) und Chile: in Wäldern der Ebene und der Anden. 6. T. chrysanthum Planen, et Linden in Fl. des serres X. (1854) 97 t. 1005; Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 20 4. — Caules et petioli glanduloso-pilosuli. Petioli limbo folii longiores; lamina infra subglauca; long. : lat. = 1 : 0,9 ; pars suprapet.: infrap. =4:1. Pedunculi petiolo breviores; flores mediocres; sepala superiora ovata, inferiora ovato- ellipsoidea; calcar conicum, supra ca. 20 mm (infra ca. 13 mm) longum, diam. basi 7 — 8 mm; petala aurea (citrina? Fr. B.), superiora cuneata sepalis breviora, sursum recurva, inferiora sepalis longiora, unguiculata, obovato-euneata, flabellato-plicata. — A me non visum. Neu-Granada: Provinz Bogota. 7. T. pendulum Klotzsch in Allg. Gartenzeitg. XVIII. (1850) 377 — 378; Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 204. — Scandens; caules teneri; lamina reniformis, nervo medio mucronato; long.: laut. = 1 : 1,3; pars suprapet.: infrapet. = 4,5 : I. Pedunculi petiolis multo breviores penduli; flores mediocres; sepala ovata, obtusiuscula; calcar cylindrico-subulatum rectum vel subcurvatum, supra 1 5 usque 1 6 mm (infra 13 usque 14 mm) longum, diam. basi 2,5 mm; petala lutea, cuneata, superne crenata, inferiora longe unguiculata, superiora lineis rubris et macula transversa rubro-violacea notata. Von Columbia bis Central-Amerika verbreitet. 8. T. crenatiflorum Hook. f. in Bot. Magaz. LXXII. (1846) t. 4245; Lemaire in Fl. des serres II. (1846) 166 t. 4 ; Morren in Ann. Soc. Bot. Gand IV. (1848) 263 t. 207 fig. 6; Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 205. — Scandens. Lamina peltata, basi reeta vel subrepanda; long.: latit. = 1 : 1,45; pars suprapet.: infrapet. = 3 : 1. Flores longe peduneulati, folia conspicue superantes; sepala ovata, acuta; calcar supra 15 mm (infra ca. 12,5 mm) longum, fere cylindricum, diam. basi 4 mm, apice abrupte acuminatum; petala integra (superne interdum subrepanda), calyce longiora, pallide aurantiaca, superiora sursum curvata, lineis rubris notata, inferiora reeta, lon- giora, unguiculata. Von Hayne und Lobb in Peru gesammelt. 9. T. Cochabambae Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XXII. (Febr. 1896) 161. — T. maculatum Rusby in Mem. Torrey Bot. Club. VI. (Nov. 189 6) 15. — Scandens. Tropaeolum. 21 Lamina tenuis, peltata, basi truncata, long. : latit. = 1 :1 , 4 ; pars suprapet. : infrapet. = 3,5 : 1. Flores folia plerumque longe superantes, minores, ca. 20 mm longi; sepala oblonga obtusiuscula; calcar cylindrico-subulatum, supra ca. 12 mm [infra ca. 1 0 mm) longum, diam. basi 2 mm ; petala superiora suborbicularia, inferiora obovato- cuneata. Bolivia: Cochabamba, ges. von 0. Kuntze und Miguel Bang. Nota I. Species gracillima, floribus numerosis pulchre aurantiacis; petala superiora macula velutina umbrina (nectarostigmate!) notata. Nota 2. Forsan huc ducendum: T. Klotxschii Warscewicz in Allg. Gartenzeil- \\ (1862) 293. 10. T. Hieronymi Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XXVI. (1899) 581. — T. Buchenavianwm Hieronymus in Engler's Bot. Jahrb. XX. (1895) Beiblatt n. 49, 33. — Scandens. Lamina peltata, basi repanda; long.: latit. = 1 : 1,5*, pars suprapet.: in- frapet. = 4:1. Flores longe pedunculati, folia conspicue superantes, minores ; sepala triangulari-ovata, obtusa; calcar supra ca. 17 mm (infra 15 mm) longum subreetum, cylindrico-conicum, diam. basi 3,5 mm; petala cuneata, inferiora ca. 10 mm longa, superiora paullo breviora. Ecuador: in feuchten Gebüschen kletternd (F. G. Lehmann, Warscewicz). 11. T. peltophorum Benth. PI. Hartweg. (1843) 127; Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 205, XXII. (1896) 161, XXVI. (1899) 581. — T. Lobbianum Veitch in Gurt. Bot. Magaz. LXX. (1844), t. 4097; Paxton, Magaz. XI. (1844) 274, cum tab. sine no. ; Lemaire in Fl. des serres II. (184 4), t. 4, fig. 3; Morren in Ann. Soc. Bot. Gand IV. (18 48) 2 59, t. 207, fig. I.: »T. Lobbianum var. splendetis*; Grön- land in Revue horticole (1858) 181, Fig. 51. — Scandens. Pubescens. Folia peltata, mucronata vel fere aristata; long.: lat. = 1 : 1,2; pars suprapet. : infrapet. = 2,4 : 1. Flores mediocres vel majores, folia superantes; sepala ovata, obtusiuscula; calcar supra 30 mm (infra 27 mm) longum, cylindrico-subulatum, diam. basi 4 mm, subcurvatum; petala coccinea, superiora rotundata, inferiora unguiculata, omnia (an semper? — inferiora certe) apice plus minusve crenata. — In patria sempiternum floret. Columbia, Ecuador; vielleicht auch in Peru. 12. T. minus L. Spec. pl. ed. 1. (1753) 345; Bot. Magaz. (1792) t. 98; Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 206, XXII. (1896) 162. — T. pulehr 11 um Salisb. Prodr. stirpium hört. Allerton (1796) 27 5. — T. dentatifolium Stokes, Bot. Materia Med. II. (1812) 3 46. — Lamina orbiculari-reniformis, longit. : latit. = 1 : 1,17 usque 1,2; pars suprapet. : infrapet. = 2 : 1 . Calcar cylindrico-subulatum, distincte curvatum, long, supra 30 mm (infra 26 mm); diam. basi 4 mm. Petala inferiora intense macu- lata, ciliae apice piliferae. Peru: Von Feuillee an feuchten Stellen bei Lima gesammelt. Nota. T. pinnatum Andrews, Bot. Repository (1808 vel 9), VIII. t. 535 forma monströs* T. minoris vel stirps hybrida: minus x peregrinum est. Nota. T. minus pro primo commemoratur et depingitur anno 1576; Math, de Lobel, Plant, seu stirpium historia, p. 338: »Nasturtii indici genuina effigies«. — Speciin.n Vflta- stissimum herbarii Estensis (annis 1585 usque 1590 collecti) in horto botanico Genuae urbis con- servatur. 13. T. majus L. Spec. pl. ed. 1. (1753) 345; Feuillee, Journ. des observations III. II. (1725) 14 t. 23; Bot. Magaz. I. (1787) t. 23; Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 207, XXII. (1896) 162. — T. elatum Salisb. Prodr. stirpium hört. Allerton (1796) 275. — T. ' Schülingii Vilmorin, Fl. PI. Terre, ed. 2. (ao.?) 189.— T. repandifolium Stokes, Bot. Materia Med. II. (1812) 346. — Lamina fere orbicularis; longit.: latit. 1 : 1,1 ; pars suprapet.: infrapet. = 2,07 usque 2,1 : 1. Calcar vix curvatum, cylindrico-subulatum, supra 26 usque 28 mm (infra 23 usque 25 mm) longum, diam. basi 3 usque 4 mm. Petala in statu silvestri aurantiaca. — Fig. 1 C, 3 A, B, C, #, J> Peru bis Neu-Granada. Völlig eingebürgert auf Juan Fernandez. Auch in Brasilien und auf Madeira verwildert. — Vielfach in Kultur (Kapuzinerkresse). — 22 Fr- Buchenau. — Tropaeolaceae. T. majus hat in der Kultur außerordentlich variiert. Man hat Formen von niedrigem Wuchs (»Tom Thumb«) und hochklimmende Formen erzielt. Die Färbung der Kron- blätter variiert von einem tiefen, sammetenen Rot bis zu Rosa oder blassem Gelb. — Sehr viel trägt zu dieser Variabilität auch die wiederholte und verschiedenartige Kreuzung der drei Arten: peltophorum, minus und majus bei. Von ihnen hat minus die drei starken Flecke auf den drei unteren Kronblättern, peltophorum die mehr oder weniger starke Behaarung und die lange Dauer der Pflanzen in die Kreuzungsformen mitgebracht. Zahlreiche dieser Gartenformen sind als »Varietäten«, Hybriden oder auch binomial be- nannt in Gartenschriften beschrieben und abgebildet worden. Siehe darüber Focke, Pflanzenmischlinge (1881, p. 96 — 98) und Fr. Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892), 207, XXII. (1896) 162. — Auch mit T. Moritzianum und peregrinum lässt majus sich kreuzen. — T. majus wurde erst 1 2 1 Jahre nach T. minus in der euro- päischen Litteratur bekannt; siehe: P. Hermann, Hort. Acad. lugduno-bat. Gatalogus (1687) 628 mit Abbildung auf p. 629. Nota. T. quinquelobum Bergius, Abh. Schwed. Akad. XXVII. (1765) t. 1 [T. hybridum L. Mant. I. (1767) 64) aut planta morbida aut stirps hybrida: T. majus X polyphyllum esse videtur. 14. T. Moritzianum Klotzsch in Allg. Gartenzeitg. V. (1838) 241, 242; Link, Klotzsch et Otto, Icon. pl. rar. hört. bot. berol. I. (1841) 41 t. 17; Bot. Magaz. LXII. (1841) t. 3844; Paxton, Magaz. VIII. (1841) 199 (cum tab. sine no.); Maund, Botanist V. (1 842?) n. 221; Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (l 892) 209, XXII. (1896) 163. — T. Funckii Turcz. in Bull. Soc. natural. Moscou XXXI. (1858) 425. — Scandens. Lamina suborbicularis ; long. : lat. = 1:1; pars suprapet. : infrapet. = 2,1 : 1 . Flores conspicui. Galcar rectum, cylindrico-subulatum, supra 2 4 mm (infra 20 mm) longum, diam. basi 3 mm. — Fig. 3i£. Var. ornatum Karst, in Allg. Gartenzeitg. XIX. (1851) 362: »Floribus minoribus, calycis laciniis calcareque parum longioribus, petalis angustioribus brevioribusque palli- dioribus«. Venezuela, Columbia, Guatemala, Costarica. Species dubia: T. emarginatum Turcz. in Bull. Soc. natural. Moscou XXXI. (1873) 425. Mexico: Chiapas (Linden n. 848). 15. T. bicolor Ruiz et Pav. Fl. peruv. et chil. III. (1802) 76 t. 313, fig. a; Buchenau in Englers Bot, Jahrb. XV. (189 2) 211. — Planta valida, glabra, scandens. Lamina peltata, basi fere truncata, usque ca. 2/5 septemloba; long.: lat. = 1 : 1,35; pars suprapet: infrapet. = 4 usque 5:1. Flores magni; calcar rectum, cylindrico- conicum, supra 43 mm (infra 39 mm) longum, diam. basi 6 mm; filamenta purpuras- centia, antherae violaceae. Gebirgskette Muna in Peru (Ruiz u. Pavon). 16. T. Smithii DC. Prodr. I. (18 24) 6 84; Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 211, XXII. (1896) 163, XXVI. (1899) 581. — T. peregrinum L. Mant. II. (1771) 371 (non L. Spec. pl. ed. 1. (1753) 345); Lam. Tabl. encyclop. Bot. III. (1793) 420 t. 277 fig. 3; Bot. Magaz. LXXIV. (1848) t. 4385; Lemaire in Fl. des serres IV. (1848) 384; Karst. Fl. Columb. I. (1858—61) 87 t. 43 (anal.). — Scandens. Lamina peltata, quinquelobata, lobis acutis, raro incisis ; long.: laut. = 1 : 1,3; pars suprapet: infrapet. = 6:1. Flores folia superantes ; calcar subcurvatum , supra 1 8 mm (infra 1 4 mm) longum, diam. basi 2 mm, cylindrico-conicum, apice abrupte attenuatum ; petala calyce longiora. Venezuela, Columbia, Ecuador. 17. T. digitatum Karst in Allgem. Gartenzeitg. XIX. (1851) 301; Karst. Fl. Columb. I. (1858-61) 87 t 43; Regel, Gartenfl. XXXIII. (1884) 65 t 1146 (T. Gärt- nerianum inscripta); Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 212, XXII. (1896) 163. — Caules alte scandens, lignescens. Lamina peltata, plerumque septemloba, us- que 2/3 scissa; longit: latit = 1 : 1,1 usque 1,25; pars suprap.: infrap. = 6:1; lobi Tropaeolum. 23 obtusi vel acuti. Flores folia superantes, majores; calcar cylindrico-conicum, supra 27 mm (infra 23 mm) longum, diam. basi 5 mm; calcar et sepala lateritia, apex •al- caris viridis. Venezuela, Columbia. Nota. Valde affinis T. Smithii DC. 18. T. cuspidatum Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XXVI. (1899) 58«. — Caulis scandens, genuflexus. Folia longe petiolata; long.: lat. = 1 : 0,93; pars superapet.: infrapet = 90 : 1. Pedunculi foliis multo longiores, 16 usque 20 cm longi; flores magni, ca. 52 mm longi; calcar supra 42 mm (infra 34 mm) longum, diam. basi ca. 7 nun, cylindrico-conicum , obtusum; sepala latissime ovata; petala calycem vix superantia, nigro-coerulea. Bolivia (M. Bang n. 3594). 19. T. Wagenerianum Karst, in Allg. Gartenzeitg. XVIII. (1849) 305; Planck in Fl. des serres VI. (1850) 47 t. 553, cum synon. T. Schlimmii Lind.; Morren in Belgique horticole II. (1852) 1 cum tab. sine no. ; Buchenau in Engler s Bot. Jahrb. W. (1892) 213. — Caulis scandens. Lamina peltata; longit. : latit. = \ : 0,66 usque 0,8; pars suprapet. : infrapet. = 27: 1. Pedunculi graciles, folia longe superantes; calcar supra 45 mm (infra 40 mm) longum cylindrico-conicum, diam. basi 10 mm, subcurvatuni. rubrum; sepala late-ovata, acuta; petala calycem paullo superantia, saturate violacea. — Fig. 9 C. Gebirge der Prov. Trujillo, Venezuela; Columbia (?). 20. T. Kuntzeanum Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XXII. (1896) 163. — Scandens. Petioli lamina breviores; lamina peltata; longit.: latit. =1 :0,53; pars suprapet: infrapet. = 3,5 : 1. Flores folia longe superantes; calcar rectum, supra 43 mm (infra 30 mm) longum, cylindrico-conicum, diam. basi 4 mm, pallide rubrum; sepala ovato-triangularia, obtusiuscula ; petala calyce breviora, saturate indigotica. Bolivia: zwischen Paulo Rosa und La Seja (0. Kuntze). 21. T. cirrhipes Hook. Icon. pl. V. (1842) t. 411; Buchenau in Englers Jahrb. XV. (1892) 214. — Scandens. Petiolus lamina brevior; lamina peltata, subtus saepe pallide violacea, longit: latit. = 1 : 0,77; suprapet.: infrapet. = 2,75: I. Pe- dunculi gracillimi, cirrhiformes ; flores graciles; calcar cylindricum, sensim attenuatuin, supra 35 mm (infra 31 mm) longum, diam. basi 4 mm, rubrum; sepala obtusissim« : petala vix longiora, luteo-viridia (?>yellow-green«, Hooker). Anden von Peru: Mathews n. 3177. — Nach Tri a na und Planchon (Ann nat. 5. ser. XVII. (1873) 418) auch in Columbien. 22. T. longifolium Turcz. in Bull. Soc. natural. Moscou XXXI. (1858) Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 214, XXII. (1896) 164. — Scandens. in statu juvenili pubescens. Petioli lamina breviores; lamina peltata; longit.: latit. = 1 : 0,25; pars superapet.: infrapet. = 3 usque 4,3 : 1. Pedunculi longi, tenues, cirrhosi; calcar rubrum, cylindricum, sensim attenuatum, supra 38 mm (infra 36 mm) longum, diam. basi 4 mm ; petala calycem paullo superantia, atropurpurea. Columbien. Nota. T. parviflorum Turcz. ibid. species affinis sed parviflora esse videtur: \. lupra, pag. 13. 23. T. Lindenii Wallis in Illustr. hortic. 6. ser. V. (1894) 267 L 17: Bach in Engler's Bot. Jahrb. XXII. (1 899) 581. — Scandens. Petioli lamina breviores: lamina peltata subtus violacea; longit.: latit. = 1 : 0,8; pars suprapet.: infrapet. = i,:\ : I. Pedunculi longi, graciles, cirrhosi; flores ca. 46 mm longi; calcar conicum, rubrum, supra 34 mm (infra 32 mm) longum, diam. basi 8 vel 9 nun; sepala ovata, acuta, viridia; petala calycem aequantia, rubro-violacea. Columbien. Nota. Species imperfecte nota. 24. T. Deckerianum Moritz et Karsten, Auswahl neuer u. schönblühender Ge- wächse Venezuelas (1848) 38 t. 12; Planen, in Fl. des serres V. (1849) 490 t. 490; 24 Fr. Buchenau. — Tropaeolaceae. Morren in Belgique hortic. II. (1852) 245 cum tab. sine no.; Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 215, XXII. (1896) 164. — T. trilobwm Turcz. in Bull. Soc. natural. Moscou XXXI. (1858) 424. — T. bogotense Turcz. ibid. — Scandens ; sub- pubescens, serius plus minusve glabra. Petioli laminam ca. aequantes; lamina peltata; longit. : latit. = 1 : 0,85 usque 1 ; pars suprapet. : infrapet. = 3,5 : 1. Pedunculi longi, tenues, cirrhosi; calcar conicum, rubrum, apice viride, supra 40 mm (infra 38 mm) a b a b Fig. 8. AT. Deckerianum Moritz et Karsten. — BT. crenatum Karst. — CT. bimaculatum Klotzsch. — a petalum superius, b p. inferius. — See. Engler's Bot. Jahrb. XV. longum, diam. basi 3,5 mm; sepala late ovata, viridia; petala caljeem aequantia, indigo- tica. — Fig. %A. Venezuela, Columbien. 25. T. crenatum Karst. Fl. Columb. I. (1858—61) 145 t. 72; Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 216. — Scandens. Petioli saepe lamina longiores; lamina peltata; longit.: latit. = 1 : 0,95 usque 1,05; pars suprapet.: infrapet. = 3,3 : 1. Pedunculi folia aequantes vel superantes; flores 30 usque 35 mm longi; calcar conicum, rubescens, supra 19 mm (infra 17 mm) longum, diam. basi 3,5; petala calycem vix aequantia. — Fig. 8 B, Fig. 9 Ä — B. Cordillere von Merida. Nota. Foliis crenatis ab omnibus speciebus hujus generis diversa. 26. T. Fintelmannii Wagener ex Schlechtendal in Allg. Gartenzeitg. XVIII. (1850) 105; Regel, Gartenfl. II. (1853) 225 t. 58; Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 216, XXII. (1896) 164. — Gracile, scandens, glabrum. Petioli tenuissimi, laminam ca. aequantes; lamina tenuis, vix peltata; longit.: latit. = 1:2; pars suprapet.: infrapet. = 24 : 1. Pedunculi folia ca. aequantes, tenuissimi; flores ca. 25 mm longi; calcar e basi cvlindrica subulatum, supra 19 mm (infra 17 mm) longum, diam. basi 3,5 mm; sepala obtusa; petala calycem aequantia, lutea vel cinnabarina (coerulea?). Venezuela, Columbien, Ecuador. 27. T. bimaculatum Klotzsch ex Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 217. — Glabrum, tenue. Petioli graciles; lamina long.: latit. = 1 : 1,7; pars suprapet.: Tropaeolum. 25 infrapet. = 8:1. Pedunculi foliis longiores, gracillimi, .subcirrhosi; flores ca. 27 nun longi; calcar rectum, cylindrico-attenuatum, supra 18 usque 23 mm (infra 17 usque 21 mm) longum, diam. basi 4,5 mm; sepala late oblonga, obtusissima; petala calycem aequantia (violacea?) ; superiora usque fere medium incisa. — Fig. 8 C. Gentral-Amerika: Ghiriqui- und Carthago-Vulkan (Warscewicz). 28. T. Warscewiczii Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XXVI. (1899) 582. — Scandens, tenue, glabrum. Petioli lamina saepe longiores; lamina longit. : latit. = 1 : 1,3 usque 1,7; pars suprapet. : infrapet. = 12 usque 10: 1. Pedunculi ■ gracillimi, foliis paullo longiores; flores ca. 37,5 mm longi; calcar rectum cylindrico-subulatum, supra ca. 22 mm (infra 20 mm) longum, diam. basi 2 mm, flavum; sepala ovata, ob- tusiuscula; petala calycem vix superantia, albo-flavida, omnia minus incisa. — Fig. 10.4. Central-Amerika: Costarica und Veragua (Warscewicz, Pittier et Durand Costar. n. 8 86). Nota. T. bimaculato affine, sed differt petalis albo-flavidis, multo minus incisis. Fig. 9. A-B T. crenatum Karst. — G T. Wagenerianum Karst. (See. Karsten et Belgique bortfc. . 29. T. pubescens H. B. K. Nov. gen. et spec. V. (1821) 251 ; Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 218, XXII. (1896) 164. — T. pilosum Turcz. in Bull. Soc. natural. Moscou VIII. (1858) 42 4. — Scandens. Petioli laminam subaequantes; lamina peltata; longit.: latit. = 1 : 0,8 usque 1,2; pars suprapet.: infrapet. = 6:1. Pedunculi foliis multo longiores, gracillimi; flores 20 usque 25 mm longi; calcar conico-subulat um . ca. 20 mm longum, basi diam. ca. 3 mm; sepala obtusissima, viridia; petala calycem aequantia, violacea vel indigotica. Ecuador, Columbia, Venezuela? Nota. Planta a cel. Lehmann sub no. 4709 collecta (Päramo de Guanäcas, Columbia) differi a planta typica floribus majoribus, ca. 45 mm longis. An species diversa? 30 T. Haynianum Bernhard! in Allg. thür. Gartenzeitg. II. (1843) 73; Buchenau Scandens, glabrum. Petiolus lamina paullo in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1862) 218. 26 Fr. Buchenau. — Tropaeolaceae. Fig. 10. AT. Warscewicxii Buchenau. — BT. Haynianum Bernh. — CT. capillare Buchenau. — DT. Olaxiovii Buchenau. — ET. Warmingianum Rohrb. — FT. pcregrinum L. — O T. brasiliense Cäsar. — H T. Seemannii Buchenau — a petal. superius, b pet. inferius. (See. Engler's Bot. Jahrb. XV. et XXVI.) Tropaeolum. 27 longior; lamina longit.: laut. = 1 : 1,15; pars suprapet.: infrapet. = 3,3 : 1. Pedunculi foliis longiores; flores 30 usque 33 mm longi; calcar conico-subulatum supra 20 nun (infra 18 mm) longum, curvatum, luteum, diam. basi 4,3 mm; sepala ovata, acuta: petala calycem superantia, aurantiaca, miniato-notata. — Fig. ioB. Peru: auf Feldern und in Gebüschen bei Huanaco. 31. T. capillare Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 219. — Scandens; fere totum glabrum. Lamina longit.: latit. = I : 1,25; pars suprapet.: infrapet. = 4,3: 1. Pedunculi folia vix aequantes; flores ca. 25 mm longi; calcar rectum, sub- ulatum, supra 17 mm (infra 15 mm) longum, diam. basi 2 mm; sepala anguste trian- gularia, acuta; petala calyce ca. 1 y2 longiora, sulphurea, indistincte rubro-lineata. — Fig. toC. Argentina: zwischen Salta u. Camposanto (Lorentz u. Hieronymus n. 198). 32. T. Glaziovii Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 220. — Scandens; glabrum. Folia longe petiolata, peltata; longit.: latit. = 1 : 1,2; pars suprapet: infrapet. aa= 4,6: \. Pedunculi foliis plerumque breviores; flores parvi, ca. 24 mm longi; calcar gracile, supra 15 mm (infra 12 mm) longum, diam. basi 1,5 mm; sepala ovato-trian- gularia, acuta; petala calyce longiora, pallide flavescentia. — Fig. \0D. Brasilien: Rio de Janeiro (Glaziou n. 14581); Sta. Catharina (Schwacke n. 12953). 33. T. Warmingianum Rohrbach in Fl. brasil. XIV. 2. (1872 227; Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 221. — Scandens; puberulum. Folia longe petiolata. Lamina peltata, quinqueloba, lobis haud raro incisis; longit.: latit. = 1 : 1,2 usque 1,25; pars suprapet.: infrapet. = 3,3: 1. Pedunculi petiolis breviores; flores minores ca. 28 mm longi; calcar rectum supra 21 mm (infra 20 mm) longum, diam. basi 3 mm: sepala obtusa; petala calyce longiora, flavida. — Fig. 10 E. Brasilien: Prov. Minas Geraes, Lagoa Santa, von Warming gesammelt. 3 4. T. argentinum Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 221. — Scan- dens; puberulum. Folia longe petiolata, peltata; longit.: latit. = 1 : 1,2; pars suprapet.: infrapet. = 2,22 : 1; lobi raro sublobati. Flores breviter pedunculati, minores, 21 min longi; calcar rectum; sepala ovata, obtusiuscula ; petala calyce ca. dimidio longiora, flava, lineis purpureis notata. Argentinien: auf der Grenze von Tucuman und Salta (Lorentz u. Hierony- mus n. 1008). 35. T. peregrinum L. Spec. pl. ed. 1. (1753) 345 (nee Herb. Linn.); Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 222; XXII. (1896) 165. — Remb. Dodon i Purgantium, aliarumque etc. historiae (1574) 471 »Nasturtium indicum«. — Look Feuillee, Journal des observations etc. III. (1725) 756 t. 42 »Cardamindum quin- quefido folio, vulgo Malla«. — T. aduneum Smith, A Sketch etc. I. (1793) 158 (nomen tantumj; Jacq. PI. rar. hti. Schönbrunnensis I. (1797) 51 t. 98; Andrews, Botan. Repository IX. (1810) t. 597; Botan. Magaz. XXXIII. (1811) t. (351 Ker, Bot Reg. IX. (1823) t. 718; Sweet, Brit. Flower-Garden (1833), 2. per., II. t. 184. — T. dipetalum Morren in Ann. Soc. Bot. Gand II. (1816) 95 t. 57 nee Ruiz et Pav. — T. Morreanum Klatt in Hamburg. Garten- und Blumenzeitg. (1859) 216 et 819 (et »T. aduneum« Sm. 216 et 218); Regel,. Gartenfl. XXIII. (1874) 14 (figura pessima). — T. canariense hortul. — Scandens. Folia modice petiolata; lamina peltata, quinquelol.<. lobi interdum incisi; longit.: latit. = 1 : 1,1 ; pars suprapet.: infrapet. = 2,5 usque 3:1. Flores longe pedunculati, medioeres; calcar supra ca. 12 mm (infra ca. 11 mm) longum, diam. basi 5 mm, pyramidatum ; sepala obtusa; petala calycem superantia, ndphurea vel citrina, superiora magna, ereeta, basi rubro notata. — Fig. 10 F. Peru; Ecuador (?). — T. peregrinum wurde in Europa bereits 1574 (s. oben] durch eine an Dodonaeus übersandte und von ihm veröffentlichte »Icon missa«, eine unglaublich verzerrte und doch charakteristische Abbildung, bekannt. M. de Lobel 28 Fr. Buchenau. — Tropaeolaceae. druckt dieselbe 1576 (Plant, seu stirpium historia p. 338) nochmals ab und fügt die »Nasturtii indici genuina effigies«, eine Abbildung von T. minus bei. Ebenso verfährt R. Dodonaeus, Stirp. historiae pemptades (1583), p. 420. Dann verschwindet die Pflanze aus der Litteratur und wird erst wieder nach 1 43 Jahren durch Feuillee beschrieben und abgebildet. In den europäischen Gärten erschien sie erst um das Jahr 1790. Sie gedeiht selbst im nördlichen Deutschland gut und reift in warmen Sommern ihre Samen. 36. T. rectangulum Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XXII. (189 6) 165. ■ — Scandens. Folia longe petiolata; lamina longit. : latit. = 1 : 1,25; pars suprapet. : infrapet. = 6 usque 7:1. Flores longe pedunculati, ca. 20 mm longi; calcar supra et infra ca. 12 mm longum, diam. basi 2,5 mm; sepala obtusiuscula ; petala calycem su- perantia, lutea vel aurantiaca, superiora interdum basi violacea. Bolivia: an verschiedenen Stellen gesammelt von Mandon und Kuntze. 37. T. brasiliense Cäsar, in Atti Riunione Scienz. Ital. (1841) 512 et Nov. stirp. brasil. dec. I. (1842) 9; Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 225. — T. Ortho- Geras Gardn. in Lond. Journ. Bot. I. (18 42) 539; Rohrbach in Fl. brasil. XIV. 2. (1872) 226 t. 5 4. — Scandens. Folia modice petiolata; lamina longit. : laut. = 1 : 1,2; pars suprapet.: infrapet. = 3,1 : 1. Flores folia vix superantes, ca. 30 mm longi; calcar subulatum, supra 22 mm (infra 20 mm) longum, diam. basi 4 mm; sepala obtusa; petala calycem conspicue superantia, dilute flava, rubello-punctata. — Fig. 1 0 G. Brasilien: Rio de Janeiro (Glaziou n. 3913 u. 10445). 38. T. Seemannii Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 226; XXII. (1896) 166. — T. Hayniantm Seem. Journ. of Bot. I. (1863) 129, t. 5, nee Bernhardi. — Scandens. Folia longe petiolata, peltata; lamina longit.: latit. = 1 : 1,15; pars suprapet.: infrapet. = 1,8 : 1. Flores folia superantia, ca. 30 mm longi; calcar rectum conico- subulatum, supra et infra 1 5 mm longum, diam. basi 3 mm ; sepala acuta ; petala calycem multo superantia, aurantiaca. — Fig. \0H. Bolivia u. Peru (ges. von Miers, Markham, Kuntze und Mig. Bang). 39. T. umbellatum Hook, in Gurt. Bot. Magaz. LXXIII. (1847) t. 4337; Lemaire in Fl. des serres III. (1847) 302 t. 10; Morren in Ann. Soc. Bot. Gand IV. (1848) 2653 t. 178; Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 227. — Scandens, glabrum. Folia modice petiolata; lamina fere orbicularis, quinqueloba, basi cordata, lobis obtusis; longit.: latit. = 1 : 1; pars suprapet.: infrapet. = 2,15 : 1. Flores folia superantes, 30 mm longi, punicei (sepalis luteis, apex calcaris viridis); calcar rectum, basi cylindricum, apice conicum, supra 1 9 mm (infra ab insertione peduneuli 1 0 mm) longum, diam. basi 6 mm; sepala obtusissima; ovarium apice non depressum. — Fig. 1 1, Fig. 12. Bolivia: auf dem Berge Pilzhun (Jameson). — Wurde 1846 durch W. Lobb in England eingeführt, scheint sich aber jetzt wieder aus der Kultur verloren zu haben. Nota. Planta persingularis nulli alii speciei aretius affinis. 40. T. tuberosum Ruiz et Pav. Fl. peruv. et chil. III. (1802) 76 t. 314, flg. 6; Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 227; XXII. (1896) 166. — T. mucro- nutum Meyen, Reise um die Erde II. (1835) 27 adnot. ; Paxton, Magaz. of bot. V. (1838) 49 cum Tab. sine no.; Bot. Magaz. LXVI. (1839) t. 3714; Hook. Icon. pl. VII. (1844) t. 653; Planch. in Fl. des serres V. (1849) 452 t. 452; Morren in Belgique hortic. II. (1 852) 2 II t. 36. — Glabrum. Tubera luteola, rubro-marmorata. Caules, petioli et peduneuli rubescentes vel coerulescentes. Folia longe petiolata, peltata, basi repanda; longit.: latit. = 1 : 1,1 usque 1,3: pars suprapet.: infrapet. = 2 usque 2,5 : 1. Flores longe exserti; calcar rectum, eylindrico-conicum, apice abrupte attenuatum, coccineum, supra 20 mm (infra 16 mm) longum, diam. basi 3,5 mm; sepala late ovata, obtusa, coccinea; petala calyce paullulo longiora, integra, superiora fere orbicularia, inferiora angustiora, aurantiaca vel coccineo-punicea. — Fig. 12. Peru und Bolivia. Jetzt der essbaren Knollen wegen (Mayua) von Chile bis Columbien kultiviert und zuweilen verwildert. Tropaeolum. 29 p , ,l\ v,?P^°PhylUm G' Don' Gen- S^st- '• «830 747; Buchenau in En»ler's Bot Jahrb. XV. ((892) 229; XXII. (1892) 166, XXVI. (,89«) 583 - T LfeBrid ges ,„ Lond. W of Bot. I. (,8„) m'; pa;ton> Ma^. \^ut) (V7™ab (1844) t. 39 Morren m Ann. Soc. Bot. Gand II. (1846) 449 t. 98. - T. Popelarii Drapiez m Allg. Gartenze.tg. X. (1847) (61, 333. - T. albiflorum Lemaire in Od"' serres III. (,847) 241 t. 9 et XII. (,857) 43. - Scandens. Folia longe pHolaU- Fig. 11. T. umbellatum Hook. A Habitus. B Fios (sine sepalis). C Ovarium. (See Bot Magaz. lamina plerumque 6- vel 7-partita; lobi erecti; longit. : laut. = I : 1,6; pars infrapet.: suprapet. = 1,25 usque 1,5 : 1. Flores majores, ca. 35 mm longi, folia conspicue su- perantes; ealcar rectum, e basi conico subulatum, supra 15 usque 18 mm (infra 14 usque 17) longum, diam. basi 7,5 mm, medio 0,8 mm; sepala triangularia, acuta; petala calycem superantia, aurantiaca, lutea, vel roseo-albescentia, emarginata vel excisa. periora sublongiora. Chile und Bolivia. Nota \. Species quoad magnitudinem foliorum, omarginaturam petalorura, florum colorem valde variabilis. Nota 2. Marc Micheli (Jardin du Crest (1896) 148) enumerat T. leptophyüum X poly- phyllum [T. Leichtlinii hört.). Nota 3. Species quoad flores et folia T. polyp/tyllo consimilis, attainen tuberibus et caule alte scandente ab illo differt 30 Fr. Buchenau. — Tropaeolaceae. 42. T. pentaphyllum Lam. Dict. encycl. Bot. I. (1789) 612; Buchenau in Eng- ler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 241, XXII. (1 896) 1 68. — T. quinatum Hellenius, de Tro- paeolo (1789) 20, cum tab. ; Lam. Tabl. encycl. Bot. II. (1793) 420 t. 277 fig. 2 ; St. Hilaire, PI. us. Brasil. (1824) t. 41; Lindl. Bot. Register XVIII. (1832) t. 1547: Bot. Magaz. LIX. (1833) t, 3190; Loddiges, Bot. Gab. XX. (1833) t. 1989. — Ghymo- carpus pentaphyllus Don in Trans. Linn. Soc. XVII. (1837) 11 ; Rohrbach in Fl. brasil. XIV. 2. (1872) 224 t. 53. — T. chymocarpum Morong in Bull. Torr. Bot. Club XVI. (1889) 44. — Alte scandens. Glabrum. Stipulae desunt. Folia longe petiolata, quin- quepartita, lobis ellipticis, obtusiusculis vel obtusis, raro acutis, sessilibus vel petiolatis; long.: latit. = 1 : 0,95; pars suprapet. : infrapet. = 1,2: 1. Flores folia superantes, K üb y -u a Fig. 12. AT. umbellatum Hook., petala. — BT. tuberosum Ruiz et Pav., petala. — CT. penta- phyllum, pet. superius. — DT. trieolor Sweet, petala. — ET. lepidum Phil., pet. et sepa- lum. — F — H T. axureum Miers, pet. et sepala, F Paihuano, O Aconcagua, H leg. Troembling- Ghile. — J—K T. brachyceras Hook, et Arn. ; J flos a latere visus, K petala et sepalum. — L — M T. tenuirostre Steud. var. minus Buchenau, L flos a latere visus, M petala et sepalum (a pet. superius, b pet. inferius, c sepalum; icon. origin.). 25 usque 35 mm longi; calcar conicum, vel apice subincrassato-curvatum, rubrum serius viride, supra 22 usque 27 mm (infra 20 usque 25 mm) longum, diam. basi 5 usque 6 mm; sepala ovato-triangularia, acuta, viridia, supra rubro-maculata ; petala obovata, parva, ca. 5 mm longa, integra, coccinea; fructus carnosus, nigro-coeruleus. - — Fig. 1D; Fig. 3D, F; Fig. 12 C. Var. megapetalum Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XXII. (1896) 169. — Pe- tala longiora, ca. 1 3 mm longa, sepala aequantia vel paullo superantia, obovata, longius stipitata. Vom östlichen Bolivien durch das mittlere Brasilien nach Paraguay, Uru- guay, Argentinien verbreitet. — Die von Rohrbach (Fl. bras.) erwähnten durch- scheinenden Punkte in den jüngeren Blättern rühren von Kalkoxalatdrusen her. Nota. Magallana porifolia Cav. Icon. et descr. pl. IV. (1797) 50, t. 374 artcfactum est, e ramulo T. pentaphylli et fruetu omnino alieno compositum. Delineatio pessima. Tropaeolum. 31 43. T. tricolor Sweet, Flower Garden III. (1828) t. 270; Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 232, XXII. (1896) 167. — T. chilense Bertero in Mem. Accad. Torino XXXVII. (1831) 47. — T. elegans G. Don, Gen. Syst. I. (1831) 747; Bot. Magaz. XII. (1832) t. 3169. — T. cocäneum Miers (?) ex Hooker, Bot. Miscellany III. (1833) 161 ; Poepp. et Endl. Nov. gen. et spec. pl. I. (1835) 23 t. 35 (anal.); Paxton, Magaz. III. 123 cum tab. sine no.; Lindl., Bot. Reg. XXII. (1837) t. 1935. — T. Yar- rattii Youell in Paxton, Magaz. V. (1838) 29 cum tab. sine no. — T. pallescetis Bar- neoud in Gay, Hist. etc. Chile Bot. I. (1845) 411; Lemaire in Fl. des serres IV. (1848) fig. 369; Morren in Ann. Soc. Bot. Gand IV. (1848) 261 t. 207 (»var. versicolor, aurantiacum et grandiflorKm«), — T. incrassatum Steud. in Flora (1856) 439. — T. linearifolium Steud. ibid. 440. — T. tiicolor (»var. Begelianum et Schtätxii*) Möhring in Gartenfl. (1864) 67 t. 428a, 428b; Regel, Bote für Gartenbau (1885) 348. — Maxime variabilis. Folia longe petiolata, quinque- (raro sex- vel septem-) partita; longit. : latit. = 1 : 0,85, pars suprapet. : infrapet. = 1,1 : 1 ; lobi obovati usque lineares (saepe in eadem planta diversa). Flores folia longe superantia; pedunculi gracillimi; calcar supra 17 usque 2 4 mm (infra 15 usque 22 mm) longum, diam. basi 5 usque 8 mm, rectum Fig. 13. T. tricolor Sweet. Habitus. (See. Bot. Magaz.). vel subeurvatum; sepala obtusissima; magnitudo et color florum maxime variabilis. — Fig. 12D, Fig. 13. Bolivia und Chile: Die oben genannten Morren sehen und Mohring sehen Varietäten, ebenso das T. Yarrattii sind nur auf Farben-Abweichungen begründet. Der Sporn variiert von ziegelrot und scharlachrot bis blassgelb, mit blauer oder grüner Spitze; der Kelch ist blau, violett, rot oder gelb mit grünen Rändern, innen gelb. 44. T. lepidum Phil, in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 241 et in Anal. Univers. Chile LXXXII. (1893) 896; Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XXII. (1896) i68. _ Gracillimum. Folia breviter petiolata, 4- vel 5-partita; longit.: latit. = 1 :0,8; pars suprapet.: infrapet. 1,4:1; lobi stellatim divaricati, anguste lineares, ca. 1 mm lata et 15 usque 30 mm longa. Calcar conicum supra 4 mm (infra 3 mm) longum, diam. basi 1,6 mm. — Fig. 12. Chile: Combarbala. Nota. Species ob formam foliorum persingularis. 45 T. azureum Miers in Mem. Accad. Torino XXXVIII. (4834) 47 t. 2; Buchenau in Engler's Bot. Jahrb. XV. (1892) 238, XXII. (1896) 168. - Rixea axurea Morren in Ann. Soc. bot. Gand I. (1845) 225 t. 22. — T. vioUeflorum Dietr in A lg. Gartenzeitg. XIII. (1845) 129 et XXIV. (1856) 383; Lemaire in Fl. des serres II. (1846) Kf. Buchiniu rroptiol i \i i s . i . i i Mio. — GltbruH Somdmi Kolli longlt i laüi. »n n ,|iu- i, ptri luprtpit«; Inftapit. ■■ M uaqui i,r>: i. Ctlcir oonioum, upi.i » utqui i» (i "" 8 »tl ftj • ni,n (inftfi ; uiqm I mm) longum, diun, bui l,B e :' (ran» \\) nun. Klf, II, Plg< U. IMaula nun» RIOdo varinlalis. Vulltttll tluas dlltlngUO Vir, obiongüobum Buohintu PlmU fori itnpti gricilii Kolli minore NUN llU in |Q nun .li.imV lobl ObOVttl Vll lllipl-ici, nMusi llui- i'.tIiiu'I |«l autli.-u Ml.'l ,, \ ii iiifMi.'il ilobuin üihIhmuui. IMnulii Irre siMU|MM" rohUNl u»r. Kolia |>lttrumi|Ue iii.ijiT.i in i'l.uili-. tullis iis(|iu> {>() (raro !>(>) mm ih.iiii ] , l.'l.i i.iiu -«'i.l.ii.i llnitrll aiqui !,!,• Im. Mir., ObtUll \t'l lOUtl, « hilf. IV. I. (V). Nol.i i r.i.ii.i iu.imiii,' x.iii.iImIi.i , nliuvnUi »i . i ii. Li.- .'rin.-iii .in.i \,i ruiioata, plu« iiiiuiiu' .-.I .h.im.i.. »iii^innilalii, iplot in.- ml, ii \.l i.-p .m. 1. 1 \.l lu-.-Mi.-i .mii.ii mii.ii.i. , mqui ii, in ip«i im .uiir. uiquQ 41(1) an lofifi Vidi Pfe \%F //, U, Nolu *. V. violnruin Dilta I 7". <«w EllUd Hill ililVta-l Biptll In ipulailnlbui luthinUd i ontr« (Magno In unguibu pit&lorum longlor« unt! 14, r ■niiriiim T1 t Blühend J8 LtagsM-hmii durch dl* mm.- 0 Obim K,,.ul.|..ll /' IV. tili 16, T. luteum Buohentu In Rnglir'i Bot lihrb XXVI (in ". hptöm Philipp! var, luteum llolrhe, KI, de Chili 1 JOS. — GftCÜUmum Poüi prob brolUr pitioliW), ptlWfe, utqut id imdiun » uiqui 1-pirtiUi; lobi itil liiim aguito liiwnrtw, 1 nun Iah H umiu.- io < m l< * n • • i CllQM lupi I I Mihi | mm lougUlll, «liam. Iwim I .«. mm; lipiil OhiUlillilua, um« ivuala ; poiultl S ■ •» mm l..ii-,i, hV ODOYlU, lavuh-r ummrulntn, lutr.i, -.iip.M i.u.i llniil purpUTfil ftOUU I hilf I'.'I.m . .1, IV. >\ m \, .-ii. ftffUft, ,r,.lum X, bVAOhyOfTM II •■■'■. rl V.n Hol I \ II,,» \I»mvII,u\\ III i S I I H \ l\ UVJHbm M J.llul. W I M | | t.V WH \W || | . I | is ;i \( l\vn. t>| I m.II \ i | i l i , ; | « j i ;, i Hol Uo* Will vls.i:v t |»<(1 r.m,,,,, \|.,.., I\ (Ulli II i »••» lnh »int im«; Swool, Uni I -l«n | S ' I I I \MI I | | 1 I | II ,!, IS ■ .Iliimint, il.i imi < .Lil,' l'oh.i | uiqu« I p*vU! « KMR l.o.i i i «i p., i i wm I |, lolu obOYttti 0*0,00 Im, rol.ilo Im. .., . \\\\\\\$\. ..»..'., ., v,l ,,,.,1,,, ,,.,, Ho»v>. > .» II yiu pl.ti.li-. QutUl {%\ nun I,... , |V l .1 . inlonlum u >|uo loiv iluplo' .uponuili«, loli ountiUi Itnoti purpurtti noUU, fotartowi ihrupW tili InlVu tt tum longom, iltttiM, loo*l l»H mm I I I i I 1 ./, A \ n ,; r.oumtuin» itu< i». -n ... Kloro* ilU|i \ n k< limum II m in .hi.r Hu. lim in Harn .1 ... Q .■ II I llift] M 8t — » Füllt l'-nx.i ll-M, :,,, ,,..,- S Immtlim i|.|.i.iu n.Min, irrifti . Ron In tunnl Ibl ip)troxlmtn! T» ttnuiroitro 8Uud ^om id I II vin4 1) Hl U In >i»<.i i»«'»t« Unt.»o u, 7^o . v i i.m.. ihn«) 440 huohontu In Engl« I Wu* N 1 /• /.,,.. 7; .-,. . .: . .inl i.m. II |l p I 11. In .'I l'olill nl Hl /' /•/ hihi — 1 : o,'.» aiqui 1 ,08 | pnn lupntpoi lull . luV ». upi 1 •ul.n... ,...,,.!. ItlthlM |hU'|hMVlK \ol M.ilili'.Mi AOtttf I ObOUU ' '" "!' ' l.ll.l I II 1/ \ •!•. . (2. 4—7, 10, 11, 15, 17, 22, 26 Fig. 10). peregrinum L. Mant. II. n. L. Spec. pl. 22, n. 1 6. pilosum Turcz. 25, n. 29. pinnatum Andrews 2 1 , n. 1 2 . *polyphyllum Cav. 19, n. 3. (2—4, 10, 11, 17, 29) var. brevicaule Poepp. et Endl. 19, n. 3. var. myriophyllum Poepp. et Endl. 19, n. 3. Popelarii Drapiez 29, n. 41 . ♦pubescens H. B.K. 2". n. 29. (10, 14, 16—18). pulchellum Salisb. 21, n. 12. quinatum Hellenius 30, n.42. quinquelobum Bergius 22, n. 13. ♦rectangulum Buchenau 28, n. 36. (10, 15, 17). repandifolium Stokes 2 1 , n. 13. rhizophorum Warscewicz 3 4 . rhomboideumLem. 33, n. 48. Schillingii Vilmorin 21 , n. 1 3. Schlimmii Lind. 23, n. 19. ♦Seemannii Buchenau28,n.3s. (10, 15, 17, 26 Fig. 10). ♦sessilifolium Poepp. et Endl. 1 8, n. 2. Fig. 6. (2 Fig. 1 , 3, 4, 10, 11, 16—18). ♦Smithii DC. 22, n. 16. (3, 10, 13, 16, 17, 23). ♦speciosum Poepp. et Endl. 19, n. 4. Fig. 7. (2, 3, 5 Fig. 3, 7, 10—12, 17, 18 Fig. 6, 20). tenelium G. Don 33, n. 47. ♦tenuirostre Steud. 33, n. 48. (4, 16, 17). var. a. majus Buchenau 33, n. 48. var. ß. minus Buchenau 33, n. 48. (30 Fig. 12,. *tricolor Sweet 31, n. 4 3. (2, 3, 5, 6, 8, 10, 11, 16—18, 30 Fig. 12, 31 Fig. 13). var. Regelianum Möhring 31, n. 4 3. var. Schultzii Möhring 31, n. 43. trilobum Turcz. 24, n. 2 4. ♦tuberosum Ruiz et Pav. 28, n. 40. (3, 10, 15, 17, 18, 30 Fig. 12^. ♦umbellatum Hook. 28, n. 39. (5, 6, 10, 15, 17, 18, 29 Fig. 41, 30 Fig. 12). venosum Phil. 2^, n. 5. violaeflorum Dietr. 31 , 32, n. 45. (1 0). ♦Wagenerianum Karst. 23, n. 19. (3, 10, 13, 16— IS, 25 Fig. 9). ♦Warmingianum Rohrbach 27, n. 33. (15, 17, 26 Fig. 1 0). ♦Warscewiczii Buchenau 25, n. 28. (9, 10, 14, 16, 17, 26 Fig. 10). Yarrattii Youell 31, n. 4 3. Trophaeum L. 11. Druck von Breitkopf