■i.

f

J,

/

)

\ .

, s

f. ‘

\ ' .. ,

i

.

' \

\

I

*

\

Digitized by the Internet Archive
in 2017 with funding from
Getty Research Institute

https://archive.org/details/decorporibusmariOOscil

*

- .

\

•v

i

*

i

' — —

/

D E

CORPORIBUS MARINIS

LAPIDESCENTIBUS

§U/E DEFOSSA REFERIUNTUR

AUCTORE AUGUSTINO SCILLA

^iDDIT^i DISSEHT*4TI07^E

FABII COLUMNA

DE GLOSSOPETRIS

EDITIO ALTERA EMENDATIOR.

EX TYPOGRAPHIA LINGUARUM ORIENTALIUM
Angeli Rotilh, e t Philippi B a c c h e l l i
In jE d i b u s Maximorum.

s B V E J\ J 0 JL v M VE E M ISSO,

VII

INTERPRES LECTORI

SALUTEM.

MVltisab hinc annis Auguftinus Scilla Sicu-
Ins 9 pingendi arte illuBris 9 rerum an-

tiquarum i nue Fligat i one multo illuBrior 9
hanc epiBolam it alie a lingua confcripjit , at*
que in lucem edidit Neapoli per Andream CoJicchiam ,
anno fc i licet iCyo, eam que D. Marchioni CaroJo Grego-
rio de Podio Gregorio equiti Stellae dicabit . EpiBolae
•vero hunc titulum 9 ut ea ferebant tempora , in fronte
praefixit'. La vana fpeculazione difingannata dal fen»
fo . Haec eadem in latinum fer mone m verfia iterum in
proefientia fit publici juris . In ea vertenda munere
funHus fidi interpretis minime curavi verbum •verbo
reddere 9 fed illa omnia , quae ad ojficia , & ad obfe -
quii r, amoris & humanitatis fignificationem pertinebant 9
praetermifi , quum iis tota nimium fiortajfe haec ficate-
ret epiBola ; •verum ea felegi 9 quae ad naturalem hi -
floriam pertinebant 9 ne eruditum , & ad folidam do -
Elrinam properantem 9 meris diBinerem •verbis . E ci-
vitate Meffana fcripfit Scilla hanc epiBolasn ad quem-
dam Do flor em , quo fia?niliariter utebatur 9 quique Me-
litae commorabatur , nomen autem ejus honoris gratia
reticuit 9 quum ab ejus fententia 9 quae a do FI is omni-
bus 9 his praefertim temporibus 9 uti abfona rejicitur 9
longe di flet 9 imo eam Brenne oppugnet , ita ut fi eum
nominaffet , vifium quodam?nodo effiet de amici inficit i a
triumphum agere • voluiffie , Ad hanc maxime fcriptic-

nem

VI 1 1

nem calcaria Scillae addidit Paulus Bocconius Cofmi 111,
M. D. Etruriae Botanicus 9 & rerum naturalium fcru-
tator fagaciffimus 9 ac editis operi Ius percelebris , Ma .
gnis fane laudibus excepta efl haec opella 9 <& fempcr
apud do fi os in pretio fuit 9 cum ob re fi e philofophan -
di rationem 9 & ob fejitentiae firmitatem ^veritati con-
fonam 9 tum ob imagines rerum naturalium 9 de qui-
bus trafiat au flor in hoc libro 9 quae graphice admo-
dum & fumma diligentia de lineatae funt 9 & non minus
eleganter <& fcite aeri incifae 9 quibus iifdem omnino ufi
fumus in hac interpretationis editione . Plurimi quo-
que facienda efl Differtatio Fabii Columnas Lincei ,
quam ad calcem hujus libelli adjecimus 9 quippe quae in
eodem argumento er fatur ; nam qualis uir fuerit Co-
lumna notum efl lippis atque tonforibus 9 Jed magis
etiam elucet ex iis 9 quae eruditus 9 ac plane doflus
Johannes Bianchius Ariminenfis fcripfit in difertiffi-
mis lucubrationibus 9 quas ad ejufdem Columnae €>TTO-
BA2ANON adjecit . Itaque hanc Differtationem , quum
admodum rara 9 & inuentu difficilis jam euaferit 9
operae pretium duxi 9 iterum typis mandare , "Vale »

DE

D E

CORPORIBUS MARINIS

LAPIDESCENTIBUS

*

+•

uum iter facerem per inferioris Cala-
bria partes 3 a Civitate Regii paucis ad-
modum miliariis 3 in via 3 qua; ad oppidum
vulgo Muforrimam ducit 3 forte mihi fe
fe in confpedtu obtulit mons coclearum,,
conchyliorumque ftriatorum numero in-
fignis 3 atque talium teflarum , qmc non-
dum perfedte in petram converfae erant .
Quod quum mihi mirum videretur 3 loca circumpofita rima-
ri in animum ftatim venit , fed nullum potui invenire harum
coclearum veftigium . Finem facere haud poteram eas infpi-
ciendi 3 ac effodiendi 3 quippe mirum mihi apparebat eas
tanto temporis fpatio 3 ac tam diuturno potuiue fe confer-
vare , ac tueri 3 ac prarcipue longe a mari 3 & tam emi-
nenti loco fupra ejufdem maris fuperficiem 3 in afperrimis
videlicet illis montibus a litore per fex itineris miliaria di-
ftantibus . Curiofitate permotus ab incolis qua;rere coepi 3
quid de hac re fentirent 3 qui nihil hjefitantes refponderunt3
illuc e mari delatas effe a tempore univerfalis Cataclyfmi .
In animo meo fimplicitati gentis illius veniam dedi 3 videns3
quod facile & perfefta animi tranquillitate earum rerum ef-
fecftum 5 quarum principium ignorabat 3 in illam caufam reji-
ciebat 3 qua; omnem humanam recordationem fuperat .

Interea mente inquietus 5 & ob ea 3 qua; videram 3 flu-
pore correptus redii Meffanam , & hic otium fallendi gratia
nonnullos libros continenter leftitans 3 ut genio meo indul-

A gerem 3

2"

SCILLA

gerem , qui in inquifitione 3 ac {ludio antiquorum mimif-
matum totus verfatur 5 incidi in locum Strabonis 3 qui meam
omnino adauxit curiofitatem . Quum enim de vera caufa in-
folitarum , Sc fubitarum exundationum maris philofophetur 3
refert etiam ex aliorum fententia nonnullas hiftorias 5 vide-
licet : In Mediterraneis a mari ad duo vel tria Jladiorum
millia diffitis inveniatur inultis locis concharum 5 ofir e arum-
que 3 & cheramidum multitudo 5 tum lacuum maris aqua
plenorum , Jicut ait 3 circa Arnmonis templum 5 & iter 3
quod ad illud ducit longum ad tria fi adi orum millia multum
effe oflrearum diffufum 3 falifque etiamnum inveniri multum3
& maris in altum rejici exfujffationes3 'ihidemque in mari fra -
Piarum navium oflendi frufla 3 qu& per hiatum ferantur c(fe
ejeci a 5 & in columnulis effe delphinus cum hac in[criptione\
Cyrenaeorum ad folemne fpcblaculum 7ni[forum . His dictis
Stratonis phyfici laudat fententiam , & Xanthi Lydi &c«
Vidiffe autem fe paffim procul a mari lapides conchylii for-
mam referentes 5 aut pectinum 3 aut cheramidum effigies 3
tum marinum lacum in Armenia 3 & Matticnis 5 inque
Phrygia inferiori ; itaque fibi perfuafum effe campos iflos ali-
quando fuiffe mare [ Strab. iibr. i. pag. 49. vel S4. edit.Am-
iiel. 1707. ] Hiftoriam utique approbavi 5 iis tamen 5 qua
ex ea infert 5 non acquievi 3 cum hac pluribus fallacibus
opinionibus referta exiitimaOem ; hac enim animantium fra-
gmenta degentium in lacubus dulcibus 3 falfifque cafu ali-
quo exiccatis ? poliunt in terram e mari fubitis aquarum eru-
ptionibus 3 nobis tamen minime notis 3 effe projecta 5 ibique
relicta . Poteft etiam aliquod navis fragmentum inter vifcera
terra reperiri 3 erit tamen aut navis alicujus. 5 qua trium-
phali pompa infervierit 5 aut ad navalia fella aditicata 5 uti

Roma potilfimum mos erat 3 ubi multa navium roltra vifTi »

funt 3 inde tamen argui non poteft 5 neque inferri , folum
illud quondam mare fuilfe 3 ac fexcenta hujufmodi nuga. Jam
vero ad rem propofitam redeamus . Pranotatus Strabonis
textus mihi in mentem redegit plurimis in locis Sicilia no-
ftra 3 & in MelTana pracipue collibus 3 faxa utplurimum e
lapidicinis effodi 3 qua nil aliud funt quam conchyliorum 9

arena-

DE CORPORIBUS MARINIS. 5

arenarumque extranearum cum aliis pene innumeris marinis
corporibus in unum conglutinatio.* Prope maris iitora non
infrequentes funt hujus generis lapicidinae 3 feu melius dixe-
ris flrata lapidefadla ; nam non longe ab antiqua Antiatum
Urbe vidimus hac flrata ex minimis cochlearum & concha-
rum fragmentis una cum folidiore arena coagmentatis lapi-
deam induiffe naturam .

Omnia hac marina animalia veras conchas exiftimavi ?
nec ulla de hoc meus hafitatione laboravit intelledlus 5 eo
magis quia Cardanus , homo quidem non flupidus } cum de
conchyliis loqueretur 3 pollquam quemdam in medium pro-
tulit Paufania locum 3 hoc facili negotio evenire pofie fir-
miter autumat . En Audloris laudati verba . (*) Nam con-
chyliorum tcjla: 5 cum diuturna Jtnt inter lapides ac [uh ter-
ra 5 multis i?i locis lapide/ eunt 3 forma retenta 5 fub/antia
vero mutata . Defideraffem tamen 5 quod hac non ita levi-
ter attigiffet 5 verum longiori tradlatione difceptaffet , qua-
nam fit ratio 5 cur in nonnullis pradidta concha lapidefcant ,
in aliis vero locis minime 3 quod enim poflint invicem mul-
tis in locis uniri 5 necnon etiam durefeere ad inflar fixorum
experentia me reddidit certiorem , cum rei teflimonium ob
oculos femper haberem ; nimirum in parte portus Meffanen-
fis 5 qua cum ventum Orientalem , tum Gracum refpicit ?
aperte confpicitur rotas effodi molendinarias 3 qua ex alio
non componuntur } quam ex lapillis verficoloribus inflar are-
na maris : etiam apparet maris arena , ex qua conflant 3c
formantur . Accidit etiam non raro , locum 5 ex quo mola
aliqua nuper effoffa fuit , denuo folutis lapillis repletum 5
paulo polt inveniri conglomeratum infolu bili quodam vinculo*
revindlis cujufcumque generis conchyli-isj feu turbinibus par-
vis fortuito inter lapillos immixtis .

Sanus itaque non effem 3 fi reflas , conchafque illas ibi
ortum habuiffe crederem , quum fine ulla penitus ambigui-
tate ipfs flratum video totum litus a mari rejedlis 3 qu£
vinculum 5 unionemque eamdem opportuno tempore nan-
cifcentur .

A 2 Ex

a Hier. Cardan. de fubtii lib. ?. de iapd.

4 SCILLA

Ex hoc 5 uti ajebam 3 intellexi facilitatem non tmtum3
qua in lapidibus conchylia obfervari polfunt , & reperiri 3
verum etiam rationem , & modum 3 duo faxa ( variarum ta-
men qualitatum fecundum variam tum accidentium , tum_/
locorum naturam 3 <Sc difpofitionem ) conflantur 3 & con-
flruuntur .

Aliam autem penitus rejeci opinionem 3. utpote fide po-
tius 3 3c conjecturis 3 quam argumentis 3 & demonftrationi-
bus innixam 3 de ea loquor opinione 3 qua adfirmatur 3 la-
pides omnes 3 aut faltem metalliferas venas crefcere . Hoc
equidem credo 3 non tamen ut a propriis germinent vifceri-
bus ramos , ut ita dicam 3 lapideos 3 zk minerales 3 fed ex
coacervatione- 3 feu unione orta ex vi falis 3 aut fudoris cu-
jufdam 3 five afflatus 3 vel caloris 3 aut fermentationis (quod
fateor me nefcire ) qux in illo loco fiat 3 & hxc limum illum
in lapidem 3 lapidifque convertat naturam .

Nonnulli funt 3 qui Ariflotelis verba nimia religione^-»
feftantes 3 vegetabilitatem etiam in micis metalli 3 inflar
tritici terrx traditi 3 adflruere non erubefcunt 3 non aliam ob<
caufam 3 nifi quia ille in fuo admirandarum rerum volumi-
ne cap* 40. & 45. hoc aflerit . Eruditifftmus tamen Majolus
fer ibit : Sed vereor ( haec fabulofa effe 3 nam illo libro etiam
hoc minus verifi.mile continetur cap. 41. in Cypro 3 inquit 3
juxta Tirrhiam nuncupatam aes fieri 3 quod in parva frufla
difeccantes feminant 3 atque imbribus fati is augetur } &
exit 3 pofieaque colligitur . Haec ille : ego fi ita efl 3 ad Dei
miraculum traho : Tandem vero bene concludit j Sed hoc
noflro Italico coelo hujufimodi fabulofa effe creduntur ; Im-
bribus enim 'metalla fata augeri 3. ridiculum ubique pu-
tatur .

Attamen legendo percepi 3 minerales venas folere far-
pe fiepius penitus abfurni 3 nam uti refert Georgius Agricola
in fuo De metallorum arte traClatu 3 habent vence futim ca-
put 3 & finem 3 & in omnibus fodinis a fofforibus perdiligen-
ter venar exquiruntur potiorex 3 utpote qux ditiores metallo
funt 3 quod in terra ramos 3 ut ita dicam 3 diffundit 3 lin-
ier fixorum vifcera ferpens irrepit - Quod demonflrat ex loci

pecu-

de corporibus marinis: ?

peculiari natura 5 feu aptitudine pendere > qua extendi po
teft metallum .

Si res ita fe non haberet 3 opus quidem non eflet irn_>
E\bx infula poft annos viginti iterum mineralia effodi ex il-
lis fodinis 5 quae exhaufta remanferunt >, & in quas difficilis
erat defcenfus .

Quapropter minime credo metalla vegetare 5 nam fi fo -
dina ad duplum temporis confueti quiefcerent 5 fcilicet per
annos quadraginta j puri ac defecati metalli effet eruenda^
menfura duplo major ea , qua fodina feu locus ille repletur
viginti annorum fpatio , quod minime accidit . Praterea
quis eft , qui nefciat ex eadem minerali vena effodi multo-
ties materiem plus } minufve puram 5 quo plus , minufve
terra adharet 5 aut commifcetur illi materiei ? Ex hoc au-
tem apprime apparet , fodinas ipfas nunquam alicujus intrin-
feci , & naturalis augumenti praditas effe ad pradiftam me-
talli efformationem 3 fed folummodo ex materie 3 qua illuc
cafu confluxerit 3 concrefcere . Si enim ex interna- fodinarum'
vegetatione erumperet- j & formaretur materies 3 totum ea-
rum vacuum pura deberet materie repleri non commixta fa-
xis 3 aut terra .

Ergo igitur in illorum defcendam opinionem 5 id omne
per partium additionem fieri affirmantium } & illis pracipue
locis 3 in quibus terra? qualitas 5 & natura concurrit 3 ficuti
in Elba Infula j prafefert enim illius terra naturam magneti
fimillimam , & confequenter locus eft aptiffimus ad ferrum_>
producendum . In hanc fententiam duplex me argumentum,
adduxit ».

Primum quod meis oculis in aluminis fodinis maxima vi-
di pondera tophorum , quodam acri humore , aut quacum-
que alia re confperforum , qua cito in alumen mutatura vi-
debantur . Eorumdem enim tophorum qualitate 3 & conftru-
dione diligenter ad trutinam reyocatis plus 5 minufve illos
comperi 3 vel perfe<ftos } vel magis a perfecftione remotos 3
quo magis ab ejufdem aluminis fodinarum centro laterali 5
diffitoque tradlu pofiti eftent ; in centro enim fodinarum vena
mineralis confiftit 3 qua ex vena 5 cum tophum quemdam

6 'SCI L L A

juda magnitudinis e rui flem , & diligenter confiderafiem s
cum nil aliud efie intellexi , quam lapidum coagmentatio-
nem tum in figura , tum in magnitudine ac duritie & varia-
rum rerum cum terrea, ac glebofa materie unitarum, & aper-
te comperitur condare ex lim illimis partibus , ex quibus con-
dant finitimi campi . Patet tamen tophum partium fuarum
corruptione ferme mineralis naturam induere , evidenter
enim cognofcitur humorem illum , qui ex ipfis mineralibus
venis quafi exfudans effluit , cum ad faxeas tophi ejufdem_j
glebas pervenerit , illas paulatim permeare , & illas diffol-
vere eo modo , quo glebarum coagmentatio , & forma per-
mittit , videlicet per lineas ; vel potius per quafdam fuper-
ficies , feu , ut accuratius loquar , per fegmenta aquidi-
dantia , & poftquam in fruda feu laminas faxum fecaverit ,
aut difpefcuerit falinus ille humor , omnes earum partes fer**
mentando commutare } eoque diligentius id evenire cognovi
quo magis faxea illa materies , qua a prafato humore agen-
te attingitur , duritie , ac magnitudine pradita ed . Idipfum
in parvis evenire lapillis nondum comperi , vel quia ea cor-
pufcula haud multum cum illo acri humore contendant, vel
quod minime liceat eadem obfervare , quum in tam exigua_j>
corpora oculos intendimus . Nihilo tamen minus , ut mea
fert opinio , in aluminofam fubdantiam iifdem omnino ratio-
nibus ac iifdem penitus modis lapillos ipfos commutari exi-
'dimandum ed . Ut ut fit , indubium omnino ed , quod fo-
dinis terrea materie vix repletis , brevi temporis fpatio ,
quidquid terra erat , in fubdantiam aluminis convertetur . *
Accuratidlmi authoris fententia de aluminis efformatione &
rationi confona ed & chymicis refpondet , experimentis.1 Aci-
dum enim vitriolicum , quod fi bituminofa materia uniatur,
fulphur efformat , Creta , aut Terra abforbenti permix-
tum in alumen concrefcit . Quare ex lapidibus , qui acido ,
& terra eadem condant , ut de faxis Siculis putandum ed.
Alumen extrahitur . Nam particula falinoacida Lapidis aut
alterius Corporis foffilis poros fubeunt , ac pervadunt , &
Terra ut dicunt alkalina intime fefe permifeentes alumen-*
fiunt .

de corporibus MARINIS 7

Tali penitus modo contingit in mineralibus venis falis 5
qu# in Montibus Regalmuti 5 Sicilis Infui# oppidi , repe-
riuntur ; nam ven# illae a colonis replentur terreis folutis
glebis data opera 5 & e#dem brevi temporis intervallo coa-
cervat# 5 ac defecat# 5 non minus falis illius paulo ante—?
effoffi 1’ucid# dignofcentur ..

Alterum jam addatur argumentum 5 quod eorum refte
opponitur opinioni 5 qui minerale corpus vegetare affirmant.
Tazelli verba placet in medium proferre: (a) In collibus
( inquit ) huic orat imminentibus non longe a Ni/a [ qu# efl
oppidum prope Meffanam ] minera ejl auro , argento no-
bilis 5 ubi /pecus 5 & cava in rupibus excifec adhuc vifuntur 5
in quibus Deteres auri 5 & argenti fodinas exercebant 3 effo-
ditur quoque in eifdem collibus alumen 5 ferrum 5 & por-
phyreticus lapis , alumen tamen in majori copia . Hifce ocu-
lis egomet vidi loca 3 qu# adhuc una cum veteribus officinis
intafta affervantur 3 6c prafertim fodin# unde ab operariis ?
quadraginta ab hinc annis ferrum effodiebatur 3 qu# tamen-»
ob fylvarum penuriam 5 qua proxima arva laborant , dere-
li<51ae fuerunt ; qua loca cum ita efformata fint , ut a qua-
cumque externa repletione fint libera 5 recentes adhuc mal-
leorum i<ftus pr#feferunt . Nunquam crevit , neque unquam
ex fe crefcet minera 5 nifi corpus aliquod adveniens repleve-
rit effoffum vacuumque fpatiiun 3 & in loci qualitatem con-
verfum fuerit . Certum quidem efl 5 quod etiam hodiernis
diebus illas auri ? argentique miner# pollent ufui effe ; nihil
enim aliud quam operariorum experientia defideraretur 3 nifi
feudorum domini totum amittere dubitantes lludiofos arce-
rent perfcrutatores , atque lignorum penuria quamplurimos
non dehortaretur a ferri opificio 5 in quo multi decoxerunt5
quamvis per aliquod tempus Regis noflri Catholici copi#
bellica inflrumenta quamplurima hinc eruerint . Huic tamen
opinioni tanquam omftino ver# non aflentior 3 nam haud fa-
cile animum induco ut credam , corpus aliquod 5 aliud om-
nino diffimile penetrare 3 & in fuam naturam convertere»

Non

a Fatel. de rtb. Sic» prior. decad» l. z» c • 2.

3 SCILLA

Non fcamen a veritate prorfus alienum mihi videtur 3 falefft
naturae rerum inditam ofle vim aCtivam 3 ut in tali corpore
agere potTit inftar ferme ignis faxa excoquentis , eaque ad
fiil Tam 5 corrodentem 3 & levem materiem reducentis 3 aut
alia ratione pervertentis figuras feu particulas illas 3 qux cor-
pus illud componunt 3 aut alia virtute fimul colligantis fpar-
fas corporis e jufdem homogeneas partes 3 & ita nobis uni-
tum oftendentis id omne 3 quod propria fubfiantia?3 & par-
tium compofitioni conformatur -5 aut aliis quibuslibet modis
quos ne cogitare quidem fcirem 3 quofque 3 ut me expediam,
uno verbo converfionem appello . Et revera fi credendum fit
in illa mineras parte tantam 3 tamque magnam vim kCtivara
ineffe 3 qua de caufa minus probabile erit opinari 3 mate-
riem exterius additam in faxum 3 aut minerale internorunt
effluviorum , feu evaporationum 3 aut quacumque alia caufa 5
quie irr locum eumdem concurrat 3 converfam fuiffe 3 quam
contraria adhxrere opinioni ? Animus faitem nofler alicui
adquiefceret experimento 3 3c ita nil aliud reliquum elfet ,
quam i quibus id eveniat rationibus 3 modifque meditari 5
& cujufdam generis fit ea virtus 3 qux qualitates infundit ,
vel qurc glutinis vicem gerit 3 terreafque folutas particulas
in unum conglomerat 3 & tali modo omnem abjiciemus cu-
ram montibus animam faitem vegetantibus non abfimileiTL.»
donandi .

Dum h;vc pervefligarem , obviam mihi fefe obtulit Pe-
tri Johannis Fabri liber , & maximo mihi fuerunt oblecta-
mento 3 quse fcripfit prafertim de miris aquis cujufdam fub-
urbii Clarimontis in Alvernia ; & quomodo faciliter cujuf-
cumque lapidis originem adflruat 3 intellexi 3 & qua expe-
dita ratione 3 ac facili principio in quodcumqne immane__#
faxum colorem 3 ac foliditatem inducat 3 falis 3 fulphuris 3
ac mercurii paucam quidem alterando menfuram . Ut tamen
libere verit atem profiteamur 3 nefcio quo paCto cum chynii-
cis convenire poffim 3 qui multa fupponunt principia } & cx-
cum extorquere conantur fuis fententiis affenfum 3 fi fane fcia-
m-us quanta imbecillitate humanus intelleCtus laboret 3 & in
quant a verfetur rerum ambiguitate . Verum mihi affirmatur.

DE CORPORIBUS MARINIS 9

hac ttoftra tempeRate a doctiflimis viris omni conatu totifque
viribus propugnari opinionem vegetabilltatis lapidum , quse-
que afierit variorum coiporum marinis pene fimilium produ-
ctionem mere lapideam , etiam inter vifcera terrs .

Attamen quod ab oculari inlpedlione edoftus fueram ,
propugnare decrevi . Mihi tamen levis vifaeR opinio illo-
rum 5 qui : (2 3) Hccc referunt aut ad mundi animam , aut
univerfe ad naturam , quee cum eadem ubique fit , & re-
rum omnium 3 quas ubique contineat 3 lapides cfformat ex
fucco idoneo in mediis continentibus referentes externa fpecie
conchas 5 & piji.es 3 quas procreare eadem folet in medio 3 ac
diffito mari . Opinio quidem non amplectenda 3 quum mihi
a pene innumeris videretur rationibus evidenter negari > at-
que impoffibile penitus efle 3 ut a multorum audtorum cen-
fura exfibilata non fuerit . Nec deceptus fum 3 etenim inci-
di in Francifcum Calceolarium , qui de hac re accuratifTime
agit 5 primumque mihi videbatur pro mea fententia fcriptor
magna? Rare auiRoritatis 3 pnrcipue quod cum FracaRoro ( b)
magni quidem nominis inter literatos viro , fentiret 3 qui >
fe diiebat exijlimare h<ec ( nempe petrefacRa corpora 3 de__»
quibus fermonem habemus ) olirn -cera animantia fui (fe illuc
jactata a mari enata . Eamdem fequi opinionem eruditiffiroum
virum Simeonem Majolum intellexi ( c) :Quod vero 3 inquit3
intra lapides 3 fax uve comperiantur conchylia 3 animantium-
que cffa non adeo admirandum putarim 3 quandoquidem ex
diluvio generali 3 aut etiam alio cafu dcfofia illa ojfa terree
vifceri bus diuturnitate temporis concreta 3 folidataque humo
ipfi ibi fervata funt . Referiuntur hujujmodi in pago Zichen
apud Trajectum ad (d) Mcfam . Idem adocRifiimo confirmatur
Ludovico Mofcardo 3 pofiquam enim perplura petrificata ani-
malia infpeftoribus delineata exhibuerit , observat : Varias
pifeium fpecics velate auratarum 3 anguillarum 3 cP aliorum
etiam , qui in quadam petra per fuperf cies difiincla durati 3
cujus ftiperficies fi aperiantur 3 pifiis inter ipfas contentus 3

B

dimi-

2 Ptt.G-iffcni. Ofer. Tom. i,pbyf. feti.
b Crluf.tum. Calceol* JeU- J»

d Afuf i Ai'ifc«rd, l,i.

io SCILLA

dimidius in utraque parte remanet fuperficiebus adh<ereni>
quum hoc modo pifcis findatur medius , apparent ( quod no-
tandum ejl ) omnes, Jpime a capite ufque ud caudam . Nun-
quam Termoni finem imponerem , fi omnia referre vellem
loca aucftorum , qui in meam defcenderunt fententiam . Vi-
defis( 3 )PetrumMarFeum,Pauliim Qrofium3(b)CefaIpinum3Kir-
cherium3( c)Poterium( d)3FabiumColumnam3Imperatum3Ale.
xandrum ab Alexandro 3 aliofque fcriptores quamplurimosj
& ego verba addam nonnulla Melchioris Guillandini 3 opi-
nionem PIutarchi3 Olimpiodorique referentis : Scribit quo-
que Pl ut archiis in, \Jide 3 (fi Ofiride 3 (fi confenjit Olimpio-
dorus ad primum Mctheororum°> /Egyptum mare fuiffe : qttan -
d oquidem multa adhuc in fodinis 3 multa in montibus habe-
re conchylia invenitur . Re vera veritati 3 & fapientibus me
conformare bonum autumavi ( e) , nam, etfi alii pro mea
fententia minime flarent 3 fatis mihi fuiffet do<ftilTimi aucto-
ritas Gaffendi ; ipfe enim poltquam opiniones varias expo-
fuit , & enucleavit , (£) quamvis neget , inter vifcera ter-
ra mare per tantum fpatii irrcpfiffe 5 concludit : C.um vero-
perfepe contingat (g) 3 ut , aut terrae motu 3 aut alia ra-
tione lacunae iflae per rimas effluant , vel quae confluebant in
illas aquae , alio deriventur ; fieri proinde potcft 3 ut pifces-i
(fi conchae in fi.cco remaneant > (fi fuccus lapidefcens eo con-
fiuat ( h ) , quia declarata ratione combibi tus facere ex iis
lapides 3 priore forma retenta 3 p effit . Notum e fi autem pof-
fe deinceps hujufmodi lapides , aut fodiendo reperiri 3 aut
torrentibus latera montium excedentibus detegi 3 aut terne
motu cru flari , aut aliqua denique ratione prodire . Eos ta-
men aiuftores perlegens hoc ab ipfis rationabilius problema_j>
ad examen propofitum animadverti 3 fcilicet , utrum conchy-
lia 3 echinos 3 pifces 3cc. ceteraque fimilia corpora , qute in
terne vifceribus reperimus , e mari ejecftra fuerint , an in
locis ipfis 3 ubi vi fantur 3 ex aliquo flumine } aut lacu 3 live

aqua-

3, Petr. Mfijf. Hi flor, Indi, l, f » b Paul, Oform l. i . c. }>

e Cejal. dz ft met ali. L i. c« %. d K ireber. de cjjeC 7. magn, l. t. par- &.

C Po er. Pbarm. Spargir. I. i. c • 7, £ Ctthunn • de purpw. Di per. de Glotfop'

j; Alex, at Alex* ,4tsr . Gtn. L. 5» c- 9* h Guiiland. de papin* tnernbr. 1».

IX

de corporibus marinis

aquarum fubterraneo alvo producfla fuit . Hujufmodi tamen
problema , quamvis curiofilfimum fit , ad rem tamen meam,
propofitumque primum non facit , attamen credo vero pro-
ximiorem opinionem exiftimanfium id omne a mari in terram
fuiffe proje<5tum , quam opinionem negantium . Sufficit au-
tem mihi modo , omnes in eam concurrere fententiam , qua*
{latuit j corpora ea ? de quibus difputamus , vere , & pro-
prie animantia fuiffe , non autem qhaii ludos , foetufque in-
formes Natura ex lapidea fubffantia fimpliciter conflata .

Aliquem ex veteribus , novifquc autfloribus perlegere
(a) ftudui , qui illi faverent opinioni , quam non rebar me
fequi debere 5 ut aliquid de eorum rationibus , probationi-
bufque delibarem , atque vim , & pondus earum cognofce-
rem , fed primum repperi Guilandinum , quem adducunt,
in quadam epiftola typis mandata , tamquam propugnatorem
opinionis illius 5qu.e mihi non probabatur^ b)inhrmis uti ra-
tionibus , nili qui illas retulit } in oppolitum fenfum eas co-n-
verterit . Ante omnia offendere ipfe conatur , inter abft ru-
fiores terne latebras 5 quo neque refpirationis 3 aerifque ,
quamvis vehementer exagitati 3 halitus pertingunt 5 anima-
lia gigni poffe , 3c oriri 3 & ad hoc probandum hiftoriam_»
quamdam adducere fatis , fuperque exiffimavit . Aff nefcio
quare Alexandri 5 & Plutarchi verbis ufus ipfe fuerit , ambo
enim ab hujufmodi fenfu 5 ut videre ell , longe diffant . Scri-
bit Alexander : (*) In memoria mihi cjl lapidem duri mar-
moris non unius colorh Didiae in montibus Calabris ( miratur
ipfe ) longo a mari recefju j i n quo multiplices conchas maris
( id notetur) congejlas 5 & ftmnl concretas cum ipfo marmo-
re in unum corpus coaluiffe videres , quas quidem offeasnon
lapideas e/Je 5 & quales iti litteralibus vadis refpicimus ■>, fa-
cile erat cernere . Loquitur ipfe de corporibus externe ad-
venientibus unitis ,5 c conglutinatis in fixo 3 non autem 5 uti
ipfe Guilandinus deflderat 5 produftis in marmore ; Plu-
tarchus ex infpecftione aliorum fi milium corporum per iHgy-
pti campos viforum arguit , ut paulo ante notatum eit 3

B 2 s£gy-

a Guil. ibid.

b Later. Mcmsr. deL Qluji.n. 1.7.

c

At: X • ici J «

ii ' SCILLA

/Egyptum ollm mare fuijfe . Ex hoc autem illud non infer-
tur 5 quod Guilandinus intendit 5 quinimo pro mea Lenten-
tia flat . Gradum inde facit idem Auctor ad oppugnandum 5
necnon ludificandum Orofium : Sed Paulus Orofius , inquit?
diluvii 5 quod Nohe tempore ejfufum fuit 5 argumenta illa
ede prodidit 3 quod locis quibujdam montes longe ab aquis
dijfiti 5 O* conchis 5 & ofreis adhuc fc ater c vifuntur . Ve-
rum parum illufria haec funt illuvionis figna . Ecce ratio-
nem : cotijlat euiyn conchas 3 & ofreas non folum in mari 5
fed etiam in montibus 5 terne vifceribus pro loci natura
inter calculos gigni 3 & fi lacus aqueeve copiofiores abfint ;
quid ? Quam plurima ille reponet , qui loca ab ipfo nomina-
ta 3 in teftem adducto Athenaeo 5 nota habebit . Non enim
omnino arida erunt 5 uti Guilandinus opinatus eft 5 nec de-
fignabit animalia 3 eis fimilia 5 quibus tantum infpectis Oro-
fms ea necefTario in mari genita reputavit . Ne te pigeat
Athenteum ipfum perluftrare 5 ejufque fcholiaftem Cafaubo-
num perpendere 5 auctorem quidem maxima prarditum eru-
ditione 3 & procul dubio cognofces 5 hujufinodi animalia^»
in aquis ortum fuum habuiffe 5 necnon & illa 5 qu£ a non-
nullis foffilia nuncupantur 3 in aquis primum fuilfe producta}
fed alimenti gratia 3 vel quia funt amphibia i nitar ranarum3
fimiliumque animalium , qua: in ficco 3 cc in aquis vitam du-
cunt o in limum irrepfifie 5 nunquam vero legendo invenies
pifces foifiles 3 qui auratis , gladiis 5 caniculis 3 vel lamiis
fint conformes natura 5 pifces autem invenies veros 3 cc gu-
ftatu delectabiles ; fed ex hoc non arguitur eofdem effe 3
quum fieri commode poflit 5 produxiffe naturam in lacubus 5
feu alio quocumque humido loco pifces talis fpeciei 3 qui
etiam in arida arena immorantes vivere poffint 5 hoc autem
in regionibus ab hifce noftris plurimum diftantibus .

At ita fe res habeat 5 ut Guilandinus opinatus eft 5 fuf-
hcit mihi 3 fermonem efie de animantibus perfectis 3 non
autem de lapidum generatione in marinorum pifcium figuram
cfformatorum 5 quod eft primum 3 Sc praecipuum meae inve-
stigationis propofitum 3 ut hujus rei veritatem invenirem .
Et revera metam ferme attigifie exiftimavi ? quum in au£to-

rem

DE CORPORIBUS MARINIS ij'

rem quemdam , Ofvaldum Crollium nomine , incidiffem y
unum ex celebrioribus fcriptoribus 3 qui hanc exiftere vim
generati vam rerum pene fim ilium promifcue , ubique 3 ac
in omnibus penitus locis opinatur, prodicant 3 edocentque.
Sed re bene perfpeda intellexi denique 3 eum lineamenta
quadam in plantis vidilfe 3 qua a nullo unquam 3 etiam_>
perfpicaci potentia viliva pradito 3 infpici poterunt . Pingen-
di artem calleo 3 & tamen fateor 3 perhorrendum eflforman-
dum elTe monftrum 3 fi ejus membra herbis 3 plantifque il-
lis 3 aut cuicumque rei 3 quam humani corporis membris-
conformem Crollius defcribit 3 omnino fi m i hi a edent . Per-
ridiculum profedo eft 3 quod Crollius poft hac verba infert
num. 9. Capitis De genit alium fignatura hoc modo : Utriufi-
que fexus genitalium fign at uram habent uvarum acini . Per-
belle tandem mehercl-e concludit : Ideo veteres non fine cau->-
fa dixerunt fine Baccho frigere Venerem 3 Sc tamen integrum
adagium 3 ut faniori mente loqueretur 3 eum monere debe-
bat 3 illud enim fine Cerere Bacco friget Venus confonat
necelfario verbis. Cratetis Philofophi : Amorem fedat fames ..

Pari palfu procedunt alia ligna 3 eaque parvipendenda
funt 3 alii vero fuper hac re 3 ut libet 3 opinentur . Quare
illis concedo-, ut credant , bibam marinam , hermodadilum>
phallum , agnum Scytichum , Borametz didum , magis ad-
iimilari caftanea: > quam uvx racemo 3 magis manui 3 quam
nofiro genui , magis Priapo hortorum Dea- , quam humano
pedori , & magis agno 3 quam angui , non autem quod in
lineamentis eaedem res fint, quod obtendendum elfet , ut mi-
hi fuaderi poflfem ab uniformi principio 3 ab eodem femine >
& ab una tantum 3 eademque virtute effedrice produda ede*,

Nihilominus haud aegre admitterem in Natura , femina,
quee ex intrinfeca , propriave virtute potuilfent in Romano
folo 3 celeberrimum illum , & iifdem veteribus vetultiDimum,
& originis ignota: Tedaceum montem produc ere , qui ex fi-
dilibus fradis conflatur ; eaque ratione enatum elTe ad fir-
mare ( 3 ) 5 6c eadem prorfus ratione prodiificj ut refert Theo-
phanes >

3 DIer.Canii.CuUeq. 15'.

*4 SCILLA

phanes 3 quem Majolus audorem adducit , ob quamdam.»
terrte trepidationem ex voragine profunda mulum incolumem*
portadis enim nonnulla minima almi 3c equs femina invicem
coagulata inter vifcera terrs eum produxerunt 3 aliofque_j
etiam producere podent > & fi res id expofcat 3 etiam cum
fu is ephippiis . Ita etiam Aborigenes, quos e terra ortos Dio-
-dorus Siculus 3 poetice potius quam hidorice narrat . Ha?c
autem joco dida fint 3 nunc vero veritati indulgeamus . In_»
ea igitur fententia animum obfirmabo 3 prcefatas res efi'e cor-
tices 5 aut veriori nomine 3 a:quoreorum animalium conchas
in Calabria? partibus data opera congedas 3 atque in lapidem
concretas in portus Medanenfis littore 3 ejufque collibus .
Minime arroganter fentire exidimavi 3 fi perpaucorum opi-
nionibus non adhatrerem , nam ut Imperator Judinianus do»
cet : Plus valet quod in veritate ejl 3 quam quod in opinione .
Mihi conftanter propofui 3 puriorem philofophiam eam effe3
qua? magnum intereffe putat difcrimen inter humanas cogita-
tiones 3 ac inter naturx opera circa verum rerum omnium
principium .

Ita fe res habet \ animus meus acquievit veritati 3 &c
exidentia? rerum pradice obfervatarum 3 ac vale dicens au-
doritati Philofophorum illorum 3qui fpcculationi tantum ac-
quiefcunt 3 & ad hidoricos naturales mentem converti 3 fed
quid inde ? me magis magifque in tricas conjeci 3 quznam
enim inter ipfos temporum 3 generationum 3 rerum 3 ac opi-
nionum difcrepantia non invenitur ? Animi propenfio 3 mali-
tia 3 iniquitas 3 non autem reda animi ratio eorum calamos
ad fcribendum impulerunt . Verborum ambiguitates 3 6c es-
ca credulitas circumferuntur 3 8c unufquifque propriam ex-
tollere nationem libi in animo propofuit 3 naturales 3 pro-
priofque celando defedus 3 ac exterorum laudes j optime^s
tandem intellexi planum, evidenfque imbecillitatis 3 3c fim-
plicitatis argumentum prtebere eum , qui hi Horiis datim ac
fine deledu credit 3 ideo femper dubius audores 3 quicum-
que illi fint > lego 3 nec illis fidem habeo ullam 3 nili prius
re bene perpendi , etiam fi opinioni mea? faveant .

Hinc cum fortuito capfulam quamdam variis glolTope-

DE CORPORIBUS MARINIS iy
tris refertam 3 & Melita: mineris confpexiffem 3 nova mihi in-
ceflit cupido earum nonnullas adipifcendi , five ut majus ro-
bur mea: fententite de illarum origine adjicerem , five ut a-
liarum rerum commodiori infpeiftione for tali e in adverfario-
rum opinionem tranfirem . Quamvis j ut verum fatear 3 la-
pillus quidam inter dictas gloilopetras- a me perfpe&us 3 qui»
in fe continebat Canicula: dentem , femiconchylium 3 non ul-
las vertebras pifcium 3 qui fpinis Fateralibus etiam videban-
tur carere 3 me impulit 3 ut Paulo Bocconio epiftolam da-
rem raptim confcriptam 3 ut fua me adjuvaret opera 3 ad com-
parandas nonnullas glolfopetras 3 nec non res varias 3 qux a,
Melitenllbus mineris effodiuntur . Ille autem te movit 3 im-
pulitque 3 ut ad me epiftolam fcriberes 3 dodtrina 3 ac ents-
ditione refertam 3 cui nunc refpondens prius a te inquirain_»
oportet nonnulla 3 ut pofllm deinde fine ulla interruptione
Termonis meam opinionem patefacere . Poftulo itaque > ut
velis concedere 3 Melitenfem infulam poft Mundi creationem
efformatam . Et ne putes Melitam injuria affici ab illis 3 qui
ejufdem infuLr gloilopetras efie animantium partes confragas,
putant 3 quafi ejufdem vetuilatem in dubium revocantes; ego
enim 3 quamvis eam multas poft' alias infulas 3 fecundum P&..
Kircherium aliofve 3 conflatam reputem 3 inter ceteras in-
fulas illuftriorem eam efie fateor .

Vellem fecundo pro certis haberi eas rerum- mutationes»
qua: accidiffe narrantur a (acris 3 «Sc prophanis fcriptoribus »„
per plurimas fcilicet 3 prtEcipuas 3 fubitafque alluviones (uni-
verfalem enim cataclyfmum omnes profedto credunt ) quam-
vis adhuc in comperto non fit 3 utrum per Oceani irruptio-
nem , an per fubarquoreos afflatus 3 aliam ve propriorem cau-
fam hxz fufta ii ntr 3 eo magis quia iilas inficiar i minime ef-
fet rationi confentaneum 3 & hoc 3 ficuti poftulo 3 mihi con-
eefio adfirmare poffe videor id 3 quod nulli penitus intelle-
ctui repugnat- 3 irrumpentibus aquis 3 varias 3 ac propemo-
dum innumeras res permixtim confluxifie nunc huc 3 nunc il-
luc ab aquarum impetu exagitatas .

Vellem tertio 3 oculis noftris plus tribui 3 quam fpecu-
iationi 3 utppte inftru, mentis minus- obnoxiis erroribus 3 Sc

quod

i6 SCILLA

quod Philofophia tantifper fileat 3 quando agitur de infpe«
<ftione 3 non autem de fpeculatione } nam in epiftola mihi nu-
per a te mitia hrcc habentur: Quod Ji quis obflinato animo
velit contendere 3 non poffe haec faxa variis praedita anima -
lium figuris 3 vel coclearum 3 offium 3 dentium &c. ita effor-
mata fui/Je 3 ni/i quia talia prius re vera fuerint 3 oportet ,
ut me quoque doceat } cur nonnullae formce appareant 3 fane
admirabiles in aliquibus animantibus 3 atque plantis vel pi-
Bfi , vel /culptfi . Quid Luna dichotoma in humero dextro
panther fi 3 quid /ibi volunt nota: mu/icfi in quibufdam con -
chiliis ? Itaque poftulo , ut pofsim fecundum meum fenfurn
diflerere circa glofsopetras Melitae > eas fciiicet -e fle vario-
rum animantium frulra 3 quam vis nefciam ex qua nam Coe-
lorum parte 3 dimidiata nigraque Luna fuper panthera? dex-
terum humerum ceciderit 3 nec a quo mufic« magiftro fu-
per prodidi conchylii fuperficie fuerint rithmorum notrecon-
feriptee .

Poftulo quarto 5 ut fermo habeatur de illis tantum re-
bus , quas ego vidi 3 & quas videndi adhuc nobis datur fa-
cultas . Nam quum in variis Mufeis multa macularum genera
confpexerim in gemmis 3 lapidibufque non veris } fed picftu-
ra repr^fentatis 3 qux maxime miranda forent non eis inte-
gram fidem adhibui 3 neque iis 3 qua? a variis aucftoribus ni-
mium pidturis hujufmodi credentibus feripta funt . Putavi
enim has maculas minime veras efle 3 fed ex imaginatione—»
intuentis efifidtas 3 ut ufuvenit in rudi , atque antiquo parie-
te 5 vel in quibufdam nubibus 3 ubi poflumus humanas figu-
ras , animalia 3 & fexcenta alia his fimilia , quafi ea videre-
mus 3 animo nobis efformare ; St. quamvis nonnullam cum his
rebus fimilitudiuem macula? illae priefeferant 3 ftultum fane
foret ad firmare ea lineamenta habere 3 qua? omnino conve-
niunt iis rebus 3 quas reprsefentari in mente noftra concipi-
mus , quum prorfus fortuito obvenerint 3 3c determinentur
a noftra mentis conceptu 3 qui magis huic 3 quam illi rei
eadem lineamenta conformat . Nulla adhuc fefe mihi obtulit
gemma confpicienda ( quamvis 3 ut jam dixi 3 perplurimas
confpexerim ) talibus pnedita maculis ? ut in dubium revo-
cari

de CORPORIBUS MARINIS. 17
eari pofiit 5 natura an artis opus fuerit ; quidquid Cardanus
dicat de celebri fua achate Galbam Cafarem referente ; ei
enim fidem non habeo . Fateor enim potuifie in achate illa
reperiri maculam aliquam , qua? humanam potius fpecierrm
quam arboris prafeferret, fed adeo accurate delineatum efie>
ut Galbam exprimeret 5 hoc inficiari non vereor .

Lepidilfimus Cicero de fi m ili fabula ita fcribit(a): Finge-
bat Carneades in Chiorum lapidicinis faxo dijjifjo caput cMi-
ti/fe Vanijei . Credo aliquam non diffimilem figuram 5 fed
certe non talem , ut eam faciam a Scopa diceres . Sic enim
fe profeclo res habet ? ut nunquam perfeSle \ veritatem cafus
imitetur . Sunt hac hominis obfiupefcentis imaginationes, &
ad admirationem efformati , ac in ea parte infirmi , qua de-
bet ad examen revocare veram rerum fubftantiam . Quod
quidem erudito , ac prudenti Simoni Majolo non contigit 5
is enim de narrationibus hujufmodi portentofis ait ( b) : Mi^
hi tamen ejl perfuafum prorfus arte carui/fe tot imagines ,
achatem fcio referre formas animantium , hominum quoque 3
ac rerum reliquarum omnium , Jcd 7ion ex abi e ea redduntur .
Loquitur inde de annulo Regis Pyrrhi 5 in quo Parnaflus
mons , novemque Mufa , & Apollo cytharam tenens fpedta-
bantur , non arte , fed fponte natura ita difeurrentibus ma-
culis , ut Mufis quoque fingulis fua aptarentur infignia : Pro-
pter e a magnam artificis partem accejfijfe exijlimandum ejl ,
qui alibi ?ninuens ; alibi augens , qttee fpeblanda e/fent ,
eximie elaborarit . Multo ab hinc tempore hac legens cre-
didi 3 qua Majolus 5 & fic fortafie erit , hujufmodi fabu-
lam ab aliquo errore fumpfilfe initium , ac illam celeberrimi
Regis achatem 5 arte potius , quam natura tantum nominis
confequtam fuilTe 5 neque pidtura feu varietate colorum in-
fignem 5 fed fcalptura vel calatura fuifie praclaram , tem-
poris autem progreilu audtorem aliquem 5 utpote infeium 3
quanam arti virtus ineflet 5 proprio marte tradidilfe a natu-
ra fuilfe delineatam . Egregius denique Cardanus ? qui
multoties rerum ambages perfequitur , quafivit 3 fcripfitque

C qua-

’ t divinat. I, x. i$»

b Dier» Cavhi CqIIw- 2$»

ig SCILLA

quanam ratione contingere ici potuiffet in libro De JubtUitct -
ie 3 in quo fa:pefa:pius meretur , ut illi in mentem rediga-
tur adagium illud : ne quid nimis . Hinc oritur vehemens
animi mei defiderium habendi pra: manibus 5 & apud me
unum faltem ex illis Regulis , qui ex Saxonite fodinis effo-
diuntur quem tu mihi offers ad offendendum produci etiam a
terra homines lapideos . Vellem enim obfervare 5 utrum
diademate Carfareo an Regali } veteri ne an more recentiori
Monarchas illos lapideos natura coronaverit 5 cumque aliis
fexcentis 5 quce etiam contrariam fententiam confirmare pof-
fent } fcilicet putandos effe veros petrefados homines . Lu-
dos igitur miflos faciamus 3 atque ad Melitenfes redeamus
gloflopetras 5 quas manibus pertradare 5 oculis intueri 5 ac
de iis etiam diflerere poffumus .

Cupio quinto 3 ne Natura: rationes 5 modofque 3 qui-
bus res lapidefcunt 3 decernamus 5 fexcenta: enim illi erunt
hujus operationis via: 5 quas nos penitus ignoramus : oc hoc
amplius 3quia non poffumus omnino demonftrare in tali opere
egere Naturam fontibus lapidefcentibus3 cum fatisfuperque fit
humiditas aliqua 5 aut fal 3 aut talis terra’ qualitas 5 ac difpo-
fitio 3 ea pradita virtute } & fi Joanni Danieli Majori adha-
rere velimus 3 qui diffufe 5 in fuo breviufculo Dj? ferpentibui
petrefactis tradatu 5 loquitur de rebus in lapides converfis >
credere poterimus 3 praditam efle Naturam fale quodam vo-
latili 3 quem nonnulli fpiritum appellant lapidificum 3 qui ob-
durat 5 quali faxea omnino corpora ea reddit 3 in qua irrepit .
Id quod antea excogitatum , adprobatumque fuit a Peiref-
chio homine fummi quidem ingenii ac optima: mentis , tali
denique 5 ut magnus GafTendus ejus vitam quafi bene rede-
que philofophandi typum nobis exponeret . Hoc autem di-
dum fit 3 ut videamus 3 rivulum illum Melitenfem non effe
certam caufam tot corporum in petras converforum .

Sexto pro conceffo vellem 5 res illas 5 quas ignora-
mus 3 Sc quas non confpeximus 3 multo plures effe quam
tx 3 quas fcimus 3 & vidimus . Tine autem humanitati ad-
RridilTimum me profiteor ob corpora lapidefcentia infula
hujus ad me tranfmiffa 5 quum ex his magis rationabiles

meo-

DE CORPORIBUS MARINIS i9
mentis mea: dubitationes fadte fint 3 ut inferius oftendam «

Defcendo nunc ad rationes illas 3 qus mea: 3 ac nonnul-
lorum poliunt opinioni adverfari 3 & primum ajurt 3 gloflo-
petras Melita 3 cteteraque hujus generis nonnili variorum elTe
frufta animantium . Verumtamen reli&is prius conchyliis ab
Imperato B agar dic nuncupatis 3 omnibufque aliis turbinatis 3
qua: nullam penitus merentur animadverflonem 3 quum fint
fimplices limi concretiones in conchis , qua: tanquam forma:
his j quas cernimus 3 infervierunt 3 ficque nobis innuere non
polfunt ? quomodo animal in fe claudere potuerit 3 nihil
enim aliud funt 3 ut dixi 3 quam forma fpatii ejufdem 3 in quo
animal ipfum vivens immorabatur 3 non autem conchylia 3 aut
turbines 3 ac etiamfi inclufus limus obdurari potuerit 3 verum-
que conchylium dilfolvi mirum quidem non erit illum in flui-
da } ac molli arena confpicere 3 haec enim externam forte cor-
ruperit fuperficiem , quin laefionem ullam intulerit hujufmo-
di faxis 3 qualia efle videmus ea 3 qua: Bugardias 3 ac Turbi-
nes vocant .

Nec me fimiliter movet immanis gloflopetrarum quanti-
tas 3 quas in infula effoflas dicis : pro certo enim habeo nulla
efle conlideratione dignas capfulas didtis rebus refertas 3 fi eas
comparemus cum fodinis 3 mineriis infula: 3 qua: circuitu
continet palfuum fexagintaquinque millia 3 uti 1i;ec Meliten-
fis 3 quum non pofllt in admirationem inducere 3 neque argu-
mentum aliquod ftatuere profatus Mons Teftaceus Roma: 3
qui tertiam tantum milliarii partem circuitu fuo d'efcribit 3 oc
tamen non imminuitur 3 quamvis omnibus aedificiis perampla
Romana: civitatis non parvam 3 quinimmo magnam fui ipfius
partem fuppeditaverit 3 & adhuc fuppeditet 3 idque longifli-
mo ab hinc tempore 3 ac etiam in futurum 3 fi neceffitas id
poftulet .

Eadem ratione praeteribo argumentum defumtum ex eo 3
quod in illo mari nulla hujufmodi animantia reperiuntur 3
quorum frufla efle ha: tefla: creduntur in hac infula efiofla: ;
poflumus enim oculis ipfis intueri in Catania: littore ad cujuf-
cumque tempellatis motum vel ex Auftrali 3 vel ex Orien-
tali 3 vel ex ambobus ventis exortum 3 quot 3 quantaque

C 2 coi-

5o 'SCILLA

colligantur pirturata 3 ftriatave conchylia etiam ad naves
onerandas 3 & tamen in mari illo conchylia hujufmodi non
capiuntur , 3c raro omnino in iis vivum animal reperitur 3 aut
utraque pars conchylii fimul colligata 3 quod quum fxpe fx-
pius accidat , aperte demonftrat ea non effe fubjacentis mari-
ni foli excrementa , fed advenientia e longinquis regionibus .

Neque vero nos debet retinere dirtarura gloffopetrarum
inxqualis figura , nunquam enim eas tantum Lamiarum den-
tes effe exiflimavi , fed variorum , diverforumque animan-
tium , qux quam plurimis dentibus prxdita funt . Prxterea ft
cujufcumque animalis dentium ordinem attente perpendemus
videbimus in uno eodemque ore dentes omnes inter fe diver-
fos 5 ita ut fi quis loculum unius dentis efformaret 3 dentem
alium non pofiet perferte illi coaptare > quamvis oris ejuf-
dem . Etfi vero mihi non parvi eft tcedii , tibi tamen fatisfa-
cere in animo eft , nonnullos offendendo dentes , ut intelli-
gere polfis ( reliquos , ac permultos , quos ego omitto , fi
confideres ) varietatem , & differentiam dentium , qui in
ore cujufdam fpeciei canicula: ( a) 5 qua: vulgo a nobis Co-
lombina five Vacca nuncupatur , a dentibus communis cani-
cula: ; a difcrimine autem , quod in illis apparet , credo
equidem fore ut eruatur ea 3 qux neceffario inelt 3 diffmiili-
tudo in exteris animantibus non tantum aliarum fpecierum 3
fed etiam in illis ejufdem fpeciei 3 nam non parum quidem
in delineatione dentes canicularum 3 & lamiarum majoris cor-
poris differunt a dentibus parvarum . Id vero evenire vide-
mus in omnibus rebus naturalibus 3 ut 3 exempli gratia in hu-
mano vultu contingit ; omnes enim eadem fpecie conflituti 3
fed in vultus forma fumus prorfus differentes 3 quin mimo sta-
te progrediente nos a nobis penitus immutati videmur . Idem
prorfus dico de exteris animantibus 3 ac etiam de iis frurti-
bus 3 qui ab eadem arbore legerentur 3 quia immo idem
omnino adfirmare non dubito evenire in uno eodemque uvx
racemo 3 ab experimento fatis edortus ; milii enim quum ali-
quando oporteret eos coloribus delineare 3 cujufcumque aci-

a °l'ab, j0 A.

DE CORPORIBUS MARINIS. 2 f

ni feparatitn lineamenta pingere cogebar . Quid mirum igi-
tur fi in ferie dentium variorum pifcium diverfitas dignofca-
tur ? Sunt corpora naturalia adaucfta fecundum humoris indi-
tam fibi menfuram 3 aut in qualitate diverfam , cum prope-
modum innumeris etiam accidentibus . Addam infuper ei 5
qui antiquorum numifmatum peritia pollet 3 compertum effe3
maxima difficultate duo tantum inveniri numifinata ejufden*
Imperatoris , impreffionis , ac temporis ejufdem , eodem
prtelo percufia 3 & tamen credendum eft non unum tantum 3
verum plurima eodem prxlo conflata fuifle . Neque me mo-
vet Angulares tantum dentes reperiri in ifla infula 3 nec un-
quam integrum fceletum pifeis alicujus occurrere 3 five ma-
xillam cum omnibus omnino dentibus in ea infixis 3 aut deni-
que unum ex offibus , Natura enim in omnibus fuis operibus
optima magiftra pifcium fceletum minoris 3 leviorifque con-
fiffentite efformavit 3 quam exterorum terreflrium animan-
tium j ut eis onus imminueret 3 quum illi natare 3 ac fuper
aquas fluitare deberent 3 & idcirco porofa eorum offa effbr-
manda erant 3 a lapidea dentium natura penitus diffimilia j
fin autem hoc adduxilfe non fufficit 3 fufficiet videre in fe-
pulcretis traftu temporis humana offa 3 non autem dentes
diffolvi 5 id quod meam plane confirmat fententiam . Ad-
dam praeterea 3 falem , aut aliud quodeumque fit 3 terra5 huic
inditum neque duriflimis dentibus pepercifle > quum nonnul-
li apud me Itnt quafi excocfti . Apparent quoque innumera
offa non follita 3 verum etiam folida 3 ex illis tamen 3 qute
fecundam inter animalium offa forti untur qualitatem 3 quod
evidentiam offendit 3 extera fuiffe corruptione foluta . quod
forent porofa 3 Sc infirma ; uti revera in illis tofis quamplu-
rima videmus excola 3 3c corrupta . Id vero generatim pro-
latum fit . Quod fi quis defideret infuper aliquam intueri Li-
mite five caniculae 3 fimiliumque animalium maxillam lapidef-
centem cum dentibus illis infixis 3 ingenue fatebor defide-
lium hoc excedere communem Divini Opificis modum in
conftruffcione hujufmodi animalium 3 nam talis fpeciei Pifces
non habent dentes in offibus 'maxillaribus adeo firmiter inhae-
rentes 3. ut exteri 3 fed divifim extra offa ordinatos 3 id

quod

22

SCILLA

quod perdiligenter fcrutatus fum Lamis 5 canicula? 3 &
fexcenta alia animalia , qua? ita os conftrudffum habent , in-
numeris ferme dentibus prsdita funt 5 ita ut difficile mul-
tum 5 ne impoffibile dicam 5 mihi fit eorum {latuere nume-
rum 3 quum in minoribus pauciores 5 in grandioribus per-
plures confpexerim , fed in omnibus plurimos membrana
quadam circumvolutos 5 qus eos in quodam 3 ut ita dicam ,
alveolo offis maxillaris in anteriorum partem occludit .
Eorumdem dentium pars tenerrima eft 5 ac quafi carnea 5
pars aliquantulum durior 5 qua? nerveam qualitatem quafi
pnefefert ; eorum vero non pauci apicem ferme obduratum j
alii cortices folide confidentes habent 5 interius vero molles
humoreque perfufi , & taliter 5 ut in eis evellendis nudus
cortex ? ac fola dentis figura multoties remaneat ; reliqui
autem quamplures obdurats fubftantix 5 eoque fortiores 3 ac
terrifici funt , quo magis ab ore emergunt 5 ut egomet
comperi , Ita ut in hujufcemodi befiiis prster dentes 5 qui
primo intuitu in propria ferie confpiciuntur 3 promptuarium 5
ut ita dicam 5 dentium aflervetur ? qui ? uti mea fert opi-
nio 5 tradlu temporis prodeunt 3 ferient prarfatam augentes9
majore hoc numero in truci earumdem ore addentes terro-
rem . Maxillariaxffia integra funt 5 nec a dentium radicibus
intercepta j dentes enim difpofiti funt 5 ac quafi feminati
fuper membranam quamdam , in qua radices eorum figun-
tur 3 & fuper quam motum , & vim quamdam exercent ad
evellendum 3 ac corrodendum peraptam inftar pedtinis ad
lanas comendas infervientis . Ex partium ergo conitrudtione
evenit lamia? fimiliumque animalium maxillam cum omnibus
dentibus non reperiri j quum membrana motui illi cedere ac
corrumpi debuerit tanto temporis tradtu in fiuido limo ma-
nens 3 qui deinde in laxum evafit . Igitur fi nobis fefe offe-
rent confpicienda? gloffopetra? 3 dentes fcilicet lamiarum 3 &
canicularum petrefadi 5 non poterimus eos ita difpofitos
confpicere > quum hoc minime fieri poffit . Verumtamen in
aliis marinorum animantium fpeciebus idem non contingit 3
quibus unus tantum apprime terrificus dentium ordo a Natu-
ra datus fuit 5 quod cuivis facillime offendam 3 in iis enim

non

DE CORPORIBUS MARINIS 23

non raro hoc evenit . Quod ut videas y loci > ubi immora-
ris 9 ipfiufmet pneftabit opportunitas . Et ego . quamvis a
Melitenfi infula longe abfens 5 ( a ) maxilla; fruftulum pof-
fideo tribus cum dentibus ei infixis , ficuti opportune oden-
dam , ut tute voluntati fatisfaciam ,

Ne minimum quidem temporis teram in fcrutando an
Melita; infula; terra alexipharmaca fit an non 5 & an eandem
gloflopetra; fortiantur qualitatem , ne in meflem alienam fal-
cem ponam . Tales eas efle communiter creditur 5 eandem-
que videtur fequi opinionem in fuo volumine Eques Com-
mendatarius Abela . Hoc autem adfirmare non dubitarem ,
potuifle fcilicet terram illam propriam virtutem rebus , qute
ad id funt a natura difpofita; , conferre . Perlubenter ego
meam , & fortalTe ab aliis non adhuc excogitatam fenten-
tiam patefacerem , n tu de ea re 5 experimentum facdurus
elles ? fcilicet an gloflopetris generatim eadem virtus ale-
xipharmaca indita fit , an fcilicet tam ilis y quee in alba 5
ac tenui terra reperiuntur , quam cteterte 5 qua; e duriore 5
& arenofo limo effodiuntur , five non e molli ? aut odora
terra y fed e lapillorum , five craffiorum arenarum coag-
mentatione 5 in quibus gloflopetra; ipfa; vifuntur farpe fa;pius
conglutinata 5 & nunc opinarer illas y qute e molli terra ef-
fodiuntur alexipharmaca virtute maxime proditas efle 3 ca;-
teras vero aut parva 5 aut omnino nulla . Tacitus pratereo,
ne tibi molelHam inferam 5 foflilia atque unicornia , cornua
Ammonis 5 elephantum dentes , vel alia quavis ofla 5 nec
ad examen revocabo , utrum ha;c omnia magni adimentur ,
quia petrefa&a , aut quia temporis lapfu fub terram exco-
la 5 ac comminuta 5 inde demum alexipharmacam contra-
xerint virtutem - Sed hucufque de aliorum arte dixiffe fuffi-
ciat . Breviter vero perpendam difficultatem 3 quam in tua
epiflola proponis his verbis : Quid dicemus de gloflopetris
Galli Germanice l An quod in locis 5 ubi effodiuntur 3
cum in Melita , tum alibi 5 inveniatur genus quoddam mal-
thae 3 aut boli 5 quod terree Lemni ce virtute pr ce ditum flt ?

Pof-

» Ta&.xii* Fig* i*

*

24 SCILLA

PolTefc utique affirmari non tantum glodopetras , fed offa 3
vertebras , aliafque innumeras res fimul unitas in maltha re-
periri 5 nec verum efife nil aiiud , in ea j quam glodope-
tras inelle . Praterea ego non vidi in uno , eodemque bo-
lo glodopetras femper conci ufas j fervo enim apud me
nonnullas in mediis quibufdam arenulis , qua lapidem
quemdam efformant admodum durum 5 qui minime malthae
fpecimen habet 5 nonnullas alias vero in arenis craffioribus
conglutinatas . Verumtamen exiftimo 5 eas 5 qua in mal-
tha oriuntur ede magis fpeciofas elegantes , & integras , &
hanc ob caufam feledtas 5 colledlafque a fofforibus 5 ac
etiam fortaffis 5 quia majore pradita funt virtute 3 minus
enim a vero abhorret eas in maltha fervatas fu i de 5 ac 5 fi
ita res habet 5 in ea magis 5 quam alibi vim illam fuide
adeptas , quam id concipere tanquam natura miraculum 5
ac glodopetrarum generationem offiumque 3 & vertebra-
rum fradtarum produdlionem tribuere ipfi maltha; 3 nam id
minime omnino fieri pode oftendam .

Nec me etiam fuadet rerum varietas ex hac infula
effodarum , qua cateris rebus maris 5 terraque affimilari
non poffunt , certum enim ed: , nos omnia animantium
membra fingillatim non infpexifle . Nec valet dicere :
Res hac cui affimiletur 5 penitus ignoro , ergo eam
terra produxit ; potelf enim reperiri aliquid fimillimum 3
immo 3 & ejufdem natura 5 quod tamen nobis adhuc non
pateat . Quod vero ad infuetam fpedtat magnitudinem 3
ad quam Cepe fiepius glodopetra aliqua pervenit 3 ut aqua-
lis fit manui hominis 5 nihil me movet 3 quia ifta rariores
funt 3 ficut ipfe tu ais 5 cateris mediocribus 3 & parvis 3
qua frequentes innumeraque effodiuntur 5 ficut paffim par
ell 3 ac rationi confonum , in minore quantitate animalia
pergrandia in mari reperiri , quibus pra mediocribus 3 8c
parvis pauciffimi funt craffiores dentes . De lapillis autem ,
qui vulgo ferpentium oculi , aut de iis 5 qui illis fimiles
funt 3 ingenue fatebor 5 me nolle omnia penitus negare ,
imo mecum ipfe decrevi libenter concedere id 3 quod
eodem omnino modo 5 quo alii adfirmabant 5 inficiari po-

teranis

D E CORPORIBUS MARINIS as
teram 3 fed cafus diligenti 3 ac Pollicita cura exquifitus'
Viam aperuit dubitandi de unaquaque hujufmodi re 5 qua:
in terree vifceribus creditur ortum habui (Te ; evidens enim
eft error 3 lapillos 3 vulgo ferpentium oculos nuncupatos 3
pro gemmis , ac lapidibus ita a Natura in ifta infula con-
figuratis habere . Nec fufficit 3 quod feribis : Quod ad
petras 3 quae ferpentium oculi appellantur 3 nefeio 5 cui
rei eas adfimilare peflet 3 qui In eam fent entium iret 3 ut
crederet lapillos o?nnes 3 .qui ex his rupibus e fodiuntur 3
animalia ollm fui fle 3 fcu eorum partes lapldefcentes .
Omnia enim fcire non potes , ac forte primum mihi conti-
git , animadverti fi e qua: tibi fatisfaciant . Lapilli igitur
ferpentium oculi nuncupati nil aliud funt 3 quam veri pi-
fciunl dentes . Referam id 3 quod obfervavi 3 & fi peni-
tus hanc menti tuee opinionem non fuadeam 3 in dubium
faltem revocabo illud 3 quod antea de his credidifii . Prius
igitur dicam hujufmodi lapillorum fimul cum glofiopetris
magnam in Sicilia: partibus inveniri quantitatem , ce prae-
cipue Corleoni : Ex hoc intelligendum eft 3 ferpentium
oculos non in Melita’ infula tantum produci quafi portentum
quoddam 5 aut quafi ob praecipuam purce 3 6c alexipharma-
cx terrae virtutem . Hoc autem dico , quia apud me quam-
plures funt ex illis Corleonis involuti in folido quodam to-
fo 3 fed arenofo , 3c impuro 3 quinimmo maleolente 3
quia ipfis nonnullae glofTopetrae , & foeda corpora plurima
cafu adhaerefeunt 3 qua de caufa iidem , quamvis ltrudtura
fimillimi 3 ita lucidi 3 & colorati non funt , ac illi in Me-
lita efiolfi 3 fed cinericii 3 nigri 3 & frequenter maculati .
Colorum parum refert varietas 3 tam enim illi 3 quam illi
funt vere dentes pifeium Sargi 3 Auratx 3 aliorumque s
quorum fpecies praeter primos dentes 3 qui ad oris extremi-
tatem terminant , quammaxima fuerunt a Natura donatte
dentium copia perbelle ordinatorum 3 ac in eodem ore tam
in fuperiore3 quam inferiore parte infixorum . figura illorum
cum lapidefcentibus omnino convenit quacumque ex par-
te 3 ficuti ab omnibus propriis oculis cerni poteft . Verum-
tamen non praetermittam 3 nonnullas eorum maxillas carne

D de’’

2(5 SCILLA

detradla oculis ipfis confpiciendas fubjicere 5 ut eorum den-
tes comparemus cum lapidefcentibus 5 quos inferius deli-
neatos exhibebo 5 ( a ) quos mihi multorum amicorum in
Melits infula commorantium cura colligere datum eft > id-
que non tantum ad mex fententis confirmationem , fed
etiam ut cuicumque clelineamentis hujufmodi praebere pof»
fim commoditatem ad partium identitatem comparandam ,
ex qua deinde veritatem , quam offendendam futnfi 5 faci-
lius valeant percipere , eos fcilicet lapillos vulgo ferpen-
tium oculos nuncupatos fuifle quondam dentes 5 ac partes
oris Sargi 3 Aurata: 5 2c fimilium pifcium , qui & nume-
ro , Sc varietate quamplurimi per maria omnia innatant 3
& capiuntur .

Et quia tibi omnia animi mei dubia me communicatu-
rum pollicitus fum , fatebor 5 quod fi unquam aliqua fui
difficultate ad dubitandum impulfus 3 id evenit prscipue ob
quandam narrationem a gravilfimo viro 5 quo familiariter
utor 3 omni officio 5 ac diledtione digniffimo , ad me mif-
fam . Hic quidem tali profequendus efi obfequio 5 ut ple-
niffime me poffit vel audloritate fua frangere 5 ac nifi ani-
mum obfirmaffem meum , ne ullius unquam didlis flarem ,
nec verbis alienis acquiefcerem , qus rationibus carerent >
huic uni fidem prsltarem . Huic accedit 5 ce aliud argumen-
tum mihi inter loquendum communicatum a viro dodliffimo
tantaque intelledlus perfpicuitate prsdito 5 ut jure & meri-
to 5 ut Sol inter Planetas 5 ita & ipfe in philofophica facul-
tate eluceat . Horum primus me per epiltolam reddidit cer-
tiorem in cujufdam humani corporis incifione auricolam cor-
dis finiflram a polypo circumdatam repertam fuiffe 5 & in ea
parvam cochleam : addit infuper 5 in alterius corporis re-
nibus fuccenturiatis alio tempore compertas fuifle alias, duas ;
ac fimiliter Florentis in cujufdam pauperculi vefica aliam
omnino, fimilem 5 quibus addudtus, rationibus putat 5 non
debere prorfus illorum rejici opinionem 3 qui in omni loco
produci poffe tales teflas autumant • Alter vero hanc conje®

diu-

a» labili. Fig. i. i, 3- CT 4*

DE CORPORIBUS MARINIS 27

<fturam propofuit confiderandam ; res illas , ait 3 quas nos
in terra: vifceribus ; conclufas intra rupes reperimus 3 ubi
reputandum fit jam pridem aequoreas fuiffe 3 certum una eft ?
ac necefiario concedendum amaris undis tempeftate aliqua
exagitatis illuc translatas fuiffe . Quod li ita fe res habet •>
cur igitur htec corpora corrofa 3 deformata 3 abrafa 3 & at-
trita ab aliis corporibus non apparent 5 quum diu antequam
ad quietis locum pervenirent inter fe colluClaffe neceffe fit ;
immo quid illa perpolita 3 integra infpicimus ? ergo mul-
tum verifimilis eft opinio 3 qua: decernit omnia in eo loco 3
in quo inveniuntur 3 produci . Magni quidem momenti lia:
funt difficultates , non tanti vero ut innumene 3 evidentef-
que rationes 3 qua: contrarium evincunt 3 ut modo o flen-
dam .

Citius ergo 3 quam fieri poteft 3 prima: obje&ioni fa-
tisfaciamus 3 ut diutius in fecunda immoremur . Dico igi-
tur gloflopetras fcilicet lamiarum 3 canicularum 3 ac limi-
lium animantium dentes 3 figura effe acuminatos 3 valde
duros 5 lteviffimos , atque idcirco effugere facillime conta-
ctum alterius corporis 3 quod eos offendere poffet 3 ac fca-
bros reddere . Hoc amplius 5 eos ego non credo lente 3 ac
longo temporis traClu 5 e mari in flumina circumaCtos 3 fed
violento maris impetu a divina ira inflati projeCtos 3 atque a
magnis aquarum vorticibus conjeCtos 3 atque colleClos 3 &
in magnam quantitatem cafu una cum animantibus , eorum-
que fceletis terra: obvolutos in ejus vifcera profundius ir~
repitfe 3 quum alia fimul cujufcumque generis fece 3 in
quam eodem impetu offenderant . In tali rerum flatu multo
plures reperiendi forent fraCti 3 quam detriti 5 uri revera
reperiuntur 3 quum parvus omnino lit numerus gloffopetra-
rum integrarum 3 atque ab omni la:fione immunium prte illis
qua: fraCta: , 3«: attrita e fodinis eruuntur . Ad examen pra:-
terea revocandum eft 3 qutenam dentis pars tempori magis
refliterit ; & ab unoquoque fana mente prtedito affirmabi-
tur , corticem lsvigatiffimum , durumque plus reftitiffe 3
quam internam materiem , qute fubftantite eft rarte 3 & hu-
midte 3 corruptioni 3 <5c deflruClioni fubjeCla: 3 ita ut fi ad-

D 2 ver-

28 SCILLA

verfariis etiam concederetur , gioffopetras , fcilicet dentes
ipfos modo huc modo illuc attritos fu i ile ; nulla conjeftatio
heri pollet , qute pro eis flaret , quia ipfas non invenimus-
in terra: limo abrafas , atque corrofas ab illo , quem fingi-
mus 5 undarum motu ; inficiari enim non pollemus faci-
le 3 quod reliquum erat in iplis corporibus non potuiiTe tem-
pus confumere , utpote tunica illa exutum , a qua fola po-
terat fervari 3 & defendi illis folummodo parcendo denti-
bus 3 qui aut folati non fuerunt jactati ab undis 3 aut una
cum animantibus 3 eorumque fceletis translati fuerunt qui in
limo refoluti 3 ac pondere comprelfi ejufdem limi fraftas
omnino 3 & conglutinatas inordinate partes fuas laxaverunt «
Has autem Arnes inconcinnas olfium 3 vertebrarum 3 den-
tium 3 conchyliorum , turbinorum 3 arenarum 3 faxorum ,
aliarumque pene innumerarum rerum nullo fervato ordine
corruptas 3 integras 3 fraftas in uno , eodemque cumulo
coagmentatas videmus . Perpendatur etiam ratio 3 quare 3
ficut alibi innui 3 foflores eas colligunt glollopetras 3 <k in-
lelligemus aperte 3 illas non colligere 3 ut de illis philofo-
phentur 3 fed ut eas praetio vendant 3 hinc ell 3 quod illi
non colligunt informes 3 3c corruptas, verum integras, & per-
politas j primtv enim parvipenduntur , immo defpiciuntur j
alirc autem vendibiles , & a plurimis ob nefcio quam in-
trinfecam virtutem exquifitte funt . At minime in hoc immo-
randum 3 quum poflim monftrare cuicumque videndi cupi-
do fiet 3 glolfopetras detritas 3 corrofas , nec non corrup-
tas , ut plurimum in radice , qrite cortice carebat , fraftas
denique , & integras , omnes vero fimillimas , quinimmo
penitus ipfiflimas cum lamiarum , canicularum fim ilium-
que animalium dentibus . Promam etiam quamplurimas
conchas teflaceorum e terra , & e montibus effoffas , de
quibus idem prorfus dici , quod de dentibus non poteft
cum ip far fint corpora levia aliquomodo fuper aquas fluitan-
tia , ac cuicumque etfi minimo obfecundanha impulfui ,
quem aquis tribuamus , ideo nil damni ofiendere de-
bent 3 praeterquam quod ab onere 5 & humiditate eis illa-
tum fuerit » Revera fere omnes glolfopetrte , {pinis exu-

DE CORPORIBUS MARINIS 2?
tx 5 & in articulis laxata: 5 ac denique oppreffce confpi-
ciuntur , & cum earum articuli nil aliud , quam molles
membrana: fint , facile in h umido limo corrumpuntur } qua?
omnia , quum pro me flent , ad aliam di.vergam fol ven-
dam objectionem primo loco allatam .

Mirum quidem mihi vifum efr in humanis vifceribus te-
flacea multoties gigni , 5c quum in dubium revocari non
poffit hifloria relata ab homine quidem veraciflimo , magis
me 5 ac magis in admirationem vel potius ftuporem addu-
cit j verumtamen quum eam ad trutinam revocaffem 5 re-
peri nihil noftrx fententix officere . Dupliciter rem confio
derandam cenfeo , fcilicet aut nos cochleas prxdi<Tras vera
& perfeCta animantia putandas exiflimabimus 5 aut corpora
in limilitudinem earumdem teftarum in illis humani corpo-
ris partibus produCta . Quomodocumque fe res habeat, a no-
ftra fententia non elt recedendum : nam fi dicemus cochleas,
illas perfecta efie animantia 5 extra oleas vagamur ; in
comperto enim eft per tramites , ac canaliculos mihi 5
aliis fortalTe ignotos , ac per varia accidentia ufque ad in-
terna humana vifcera pervenire polle perplurima extranea
femina , qux multoties non impedita , ne ad incrementum
eidem feminum fpeciei inditum progrediantur 5 tantum
crefcere poffunt , ut nobis monftra , & portenta proferant
illis non diflimil ia , qux ab eruditiffimo Bartolinio referun-
tur in una ex fuis Centuriis , in qua narrat , repertam in
humanis vifceribus fuilTe permagnam- , variamque animan-
ntium quantitatem . Hoc autem nihil ad nos attinet , ut
iani dixi . Ego enim prxcipue adfirmo 5 eas omnes conchas,
quas in terra: vifceribus lapidefcentes ceperimus , vera ani--
mali a fuifie . An vero illa in mari produ<5ta , an illuc tran-
slata fuerint 5 aliud eft problema 5 cujus folutio , ut jam
dixi fuperius , a diligenti obfervatione locorum ? ubi in-
veniuntur 5 pendet 3 & ab aliis pene innumeris conjecftu-
ris . Sufficit mihi modo fortuitam earum generationem op-
pugnare , qua de caufii ad cochleas perpendendas progre-
diar 5 non quidem animatas 3 atque perfe&as , fed quafi
lapideam configurationem in locis fuperius enarratis. 3 fi ve

alibi

o SCILLA

alibi acquifiverint * Quaternarium ipfa: numerum non exce-
dunt 5 omnes parva: 5 ac turbinata funt 5 hinc arguo facili
negotio cafum partem habere potuiffe in eis conflandis 3
aliafque innumeras fimillima: configurationis exhibendis .
Ego equidem non fum fatis edoftus de minimis particulis ,
ac de tota fubftantia 3 ex qua hominis corpus conflatur ,
nec bene admodum huc ufque percepi omnes ejus affe-
ctiones 3 ita ut aperte de ejus conflitutione pofiim de-
cernere . Satis fuperque ab ejus fuperficiei confidera-
tione detineor 3 ac munere meo fungi vifus fum , fi illud
aliquando integumentis detractis ad examen revocaverim 3
ut fingillatim perpenderem neceffarios ejus motus > fen-
fus 3 aliaque id genus 5 qua: in tabularum lineamentis ex-
primi debent 5 nihilotamen minus opinionem expromam
meam circa ejufdem effentiam ea ratione > qua potero 3 ut
faltem intelligar .

Igitur corpora membranoft 5 ut patet cuicumque 9
etiam minimo calore facili quidem negotio turbinantur 3
crifpantur 5 ac in fe ipfa contrahuntur . Idem prorfus con-
tingere autumarem in aliqua noftri corporis parte membra-
nis 3 ac humoribus falinis 5 2c colliquatis 5 gypfeifque re-
ferta 3 fi enim magis 5 magifque membrana exicceritur 5 &
arefcant facili negotio corrugantur 5 eademque facilitate
una cum humoribus ipfis ad faxea: fubftantia: fimilitudinem
reducuntur atque ita conflata mentem noffram ad incitas re-
digunt . Ego tamen paucis me expediam dicens , quod 3
cum hce omnes fint parvce cochlea: 5 a re prorfus alienum non
erit talis conflationis caufam fuiffe eam a me excogitatam 5
aut aliam veriorem 5 nunquam tamen natura: ludum 5 ut
adverfariorum verbis utar 3 quod tantum 5 ac tam diver-
fum corporum numerum , marinis omnino fimilium in rupi-
bus 3 ac in montibus efibrmaverit . Non enim facile indu-
cor 3 ut credam , in praffatis parvis admodum cochleis
sequalem , ac quali eamdem figuram ineffe 5 quam in turbi-
num teffa 3 aut maris cochlea confpicimus . Quod fi eadem
natura ludificans 5 qua: ctetera corpora produxit 5 ipfarum
cochlearum origo fuiffet 3 omni procul dubio eadem peni-
tus

DE CORPORIBUS MARINIS 31
tu$ ratione ludens in illius hominis vefica , contra id quod
egit in reliquis partibus, produxitfet aut binaoRrea, aut
femicancrum , aut canicula maxillam , aut denique pifcem
aliquem 3 locus enim hsc omnia poterat optime continere .
Proh Deus immortalis ! ER ne ejufdem ponderis hsc con-
cludo : In hominis cujufdam corde repertum eR corpus Ta-
xeum cochlea:, perfimile , ergo hiRrices , echini , verte-
bra cetorum , pifces , conchs , conchylia , turbines , co-
ralia in modum Rellarum , vel fiRulofii , vel nudofa , can-
cri quoque , dentes variarum figurarum , omnia tamen ma-
rinis rebus fimillima generata funt in rupibus , in monti-
bus inanima , cscaque natura ludente , ac eR conclufio alia
fic deduda : Tot , tantaque marina corpora lapidefcentia ,
qus intra terram cernuntur , animata profedo fuerunt 3 ea
vero parva teRa , vel corpus illud ad formam teRs , feu
cochlea* formatum in cujufdam hominis corde fuit ne cafu lu-
dente concretum ? Hac conclufio admodum evidens eR ,
illa autem ab reda ratione abhorrens , & ut ait Cicero :
Sus roftro , fi humi A litteram imprejferit , ( a ) num
propterea fuf picari poteris Andromacam Ennii ab eo poffe
defcribi ? negabit profecRo , qui nullis anticipationibus oc-
cupatus fuerit .

Raceffant modo , qus nunc mihi mentem fubeunt 3
eorum nuga , qui levifiimas fane afferunt obfervationes par-
varum concharum , ac turbinum non omnino folidorum ,
nec non concharum majoris molis , fed adeo in uno latere
mollium , ut unguibus iplis poflent incidi ; in alio autem
apprime folidarum , ac lapidefcentium , quafi paulatim ob-
durefcerent , ac lapidefcerent , poRquam omnino excreve-
rint ; ex qua vana diflerendi ratione deducunt , quod ali-
quod reperiendum foret animal in teRa , fi talis produdio
effet opus omnino loci illius , ubi hsc corpora reperiuntur.
Et quamvis fatis fuperque efiet in medium proferre Francifci
Calceolarii verba , qui ex celebris EracaRorii fententia ref-
pondet : ( b ) Caufa ejl , quod caro , qua mollis ex fe eraty.

St C/c. de divinat* l. i »

b MuJ*um Cale eoi. feti, 3»

52 SCILLA

fy* contrahi nata 2 inulta terra circumtegta 2 mox in lapi*
dem 'coivit 5 qiue huic dubietati fatisfacere deberent 5 pla-
cet nihilominus curioforuni infpedioni > oculorum ope 5
hanc qusftionem folvendam relinquere . Lapidem quem-
-dam folidiffimum cuicumque ofiendere poffiam variis conchy-
liis 5 turbinibus 5 pectinibus 5 ac fimilibus corporibus con-
-flatum , inter quar multa conchylia patenter infpicienduni
probent proprium animal cum omnibus fuis omnino parti-
-bus 2 id autem factum eft' 5 quia fortuito accidit 5 ut in ea
corporum inordinata coitione conchylia bene praeluderentur
omni penitus limi commixtione prohibita 5 qui eorum mol-
lem , ac teneram corrupilfet fubftantiam 5 quapropter ani-
malis 5 & ejus partium forma 3 ac configuratio fervata eft .
Id vero non et difficile villi 3 cum in variis lapidibus ftpe-
ftepius idem prorfus confpexerim „ Quare aut perverfe 5 aut
ftolidte mentis ell fuperius altatum argumentum proferre 5
in mari enim etiam parvorum conchyliorum fpecies r e pe-
riuntur 3 nec non prfegrandis magnitudinis 3 qute tamen te-
nti illini a funt 3 adeoque tenera 5 & mollia 3 ut facili nego-
tio corruptioni potius 3 bc concremationi fubjaceant 5 cum
humi latent 3 quam in lapidem converti polfmt . Idem
prorfus evenit non raro in folidiffi nis turbinibus 5 conchis -}
echinis } & dentibus 5 qui in multis horum montium locis
vifuntur lapidefcentes 5 etiam ii 3 qui mo dicte funt magnitu-
dinis ? aut integri 5 aut in fruftra confradi prout impulfio-
nes 5 preffionefque cafus dilpofuit . Idem propemodum in-
diferiminatim in aliis locis contingere dignofeetur 3 ac in
quocumque corrupto corpore 3 cc a gypfo 3 & calce non
ablimili 2 ob loci falinum , & corrodentem humorem . Vi-
di tamen formas ab hifce turbinibus 5 conchis 5 echinis 3cc«
dilloiutis 3 aut adhuc teneris produdas in petram duriffimam
converti 3 ac taliter perdurare 5 ex quo luculenter appa-
ret 3 ftultum effie opinari- 3 caufam , qua: in fe habet vim
lapidefcentem 5 producere prius ex duro lapide concavam
formam 3 & inde telarum beteroclitam efiormationem dif-
ponere 3 ut fimul paulatim fortaffis con:refcant 5 ne aliquis
in figunt produdione error irrepat 3 ac prius in una 3 in

4 de CORPORIBUS MARINIS 3 j

alia deinde parte perficiantur 3 ut major appareat in hac re
diligentia .

Minoris 3 atque adeo nihili teftimandum eff exemplum
dactylorum marinorum 3 (eu eos appellare velimus cappas
longas fecundum Goropium aliofque 3 quod exemplum pro-
ferunt multi , nefcio an curiofos inveftigatores 3 an veritatis
ofores illos appellem 3 veritatis dico , quam per objeCta
feniibilia nobis natura patefacit , nam quum pollent propriis
oculis intueri meatum feu foramen illud 3 per quod animal
in fixum irrepit 3 hoc praterrniferunt 5 ac fortalfis data
opera 3 ut polfent propriam retinere fententiam .

Nihilo tamen minus unicuique quamvis vili pifcatori id
magis clariufque patet 3 quam tot 3 tantifque philofophis 3
quum enim mihi multoties contigerit illos pifcatum mitterej
recordor 3 folitum pifcatorem 3 antequam molem e rupe
abfcilTam divideret 3 quantitatem numerare da<5lylorum e la-
pide eruendorum . Quare quum omnia animadvertifiem om-
ni 3 qua femper ufus fum 3 diligentia 5 illum ex quibuf-
dam externis foraminibus id percipere cognovi > atque ut
poffem plenius mihi fatisfacere 3 malleo illis lapidibus con-
fra&is foramen 3 quod ad animalis centrum terminabat 3
comperi 3 quod infpiciendum prtcbui viro cuidam optimo
quidem 3 3 c eruditiffimo non fine illius admiratione 3 qui
fe jam ad id fpeculandum comparabat 3 cum de re hujufmo-
di perverfe dodlus fuiflet . Multo poli; tempore perlubenter
perfenfi , idem prorfus contigifie perdiligentilfimo viro Fa-
bio Columntc 3 qui fcribit : ( a ) In fpondilorum tejlh ob~
fervavimus externa parte 3 intra quandam cavitatem vix
foraminulo apparente . Ideoque affirmo hilloris hujus igno-
rationem aut a modica 3 & non accurata leCtione 3 aut ab
incuriofa 3 obdurata 3 6c pervicaci mente oriri . Verum ta-
men etiamfi in lapidis centro gigneretur 3 & concrefceret 3
poterimus ne ex hoc inferre ac (latuere generationem alicu-
jus partis 3 aut tellx 3 aut dentis 3 aut vertebra animalis 3
aut cujufcumque alterius rei integra non animata: ; hoc ni-

E mi uni

a Fab> CoL d‘- dijfert •

54 SCILLA

jnium utique foret . Id omne penitus planum facient non-
nulla laudati au<ftoris verba , qui uno 5 eodemque tempo-
re adverfariorum futilitatem oftendet } argumentum ad
meam fententiam confirmandam praebebit , & patefaciet iU
lorum infaniam 5 qui tellaceorum inanimatorum generatio-
nem in montibus 3 3c in faxis alferere conati funt : ( a )
Unquam in /axo quo vixit ( loquitur de dadtylo , de quo
eft fermo ) (fi periit fuce forma Jignum , vel Jlriam ali-
quam 5 aut lineam reliquijje ejl ob/ervatum 5 cum nec po-
tuerit 5 proptereaquod tefla cre/cens exflrema parte 3 qua
hiat 5 tenerior cft reliqua in omnibus tefiaceis 5 nec po[fet
vim faxo , (fi non fibi ipfi inferre 5 ut imprejfo fieret /axo c
Nec etiam in dici is cavernulis dimidia tefta 5 vel pars il-
lius 5 aut fragmentum /ponte ortum fuit repertum , nec
etiam ipfa tefia integra 5 quce per comprc/fonem faxi ri-
mam 5 aut fr aci uras fignwn paffa fit : ficuti in montibus 3
(fi aliis locis extra mare reperiuntur fere omnes ? ut vix
paucce integrae poffint reperiri . Nos quidem non modo na-
turalium rerum ignarum 3 fed infanum putamus 5 qui fru-
fiulum 3 aut dimidiam te fiam vel integram /ponte editam
eadem mag?titudine ab initio 3 vel alio modo intra /axa fic
genita afieruerit 5 quce etiam adeo cohaerente /axo reperta
ut reperiuntur in /axis 5 quae vix eximi pojfit 3 (fi non
integra (fi exempta imprejfionem /ui relinquat 3 ianquam
cuneum eju/dem . Eft igitur necefie fateri non in limo tur-
bines 3 conchylia 3 cgteraque fimilia produ<fta fuille 5 fed
in loca illa 5 in quibus reperiuntur 3 fuifle jattata 5 col-
lefta 3 Sc fimul conglomerata cum limo 3 qui antequam la-
pidefceret 3 configurationem eorum corporum 3 eorumque
partium in fe recepit .

Dico demum 3 fallaciam effe evidentiflimam 5 qua!
nobis opponitur 5 innixam illi experimento , reperiri fci-
licet quandoque conchylium aliquod non tantum corpore te-
nerum 3 fed etiam adeo tunicatum 3 ut poffint ab eo evelli
fuperficies quamplurima’ 3 quafi forma illa ex accidentali

ma-

3 Lt)C. Sll(* C)te

de CORPORIBUS MARINIS. 35

materiei concurfu conflata fuiflet 5 qus modo unam , modo
aliam fuperinduxerit fuperficiem 9 ut admiraremur produ-
<ftionem hanc adeo elegantem , ac perpolitam , & pure la-
pideam . Fallacia eft inquam omnino abfona 5 nam necefie
eft concedere prius exiftentiam cujufdam faxei corporis per-
fe<fte conflatam fecundum illam formam 3 cui cohaerere tot
illae lamina: potuiflent , ut deinde ea ? quam (latuere cona-
mur 5 configuratio produci pollet . Fuerunt ergo conchylia
illa animata quondam in aquis , nunc vero corrupta , tem-
poris fane 5 non naturse lufus ; & id j quod nunc retinet
fubftantiam duriffimi lapidis 3 molle quondam lutum fuit
( ficuti iterum atque iterum demonftravi ) quod configura-
tionem conchyliorum induit . Quicunque gnarus erit in
perfpiciendis , ac diligenter enucleandis corporibus recen-
ter mari edu<5tis , cognofcet eorum conftrudlionem ex fub-
tilitfimis 5 tenuiflimifque tunicis 5 feu laminis conflare 3
una alteri fuperpofita 5 & ita minime mirabitur 3 eundem
penitus ordinem infpici in ceteris femicorruptis , & con-
crematis 5 qute illum ad evidentiam oftendere debent 5 quia
rarefadte } eoque carentes humore 5 cujus erat tunicas il-
las ardliflimo quodam vinculo necflere .

Refpondere igitur incipiam illi argumento 5 quod ad-
ducis de gloflbpetrarum quantitate 5 qu£e in diverfis Mundi
locis colliguntur 3 fcilicet in Delphinatu 3 in Aquitania , feu
Guienna , Sc Daventriae , Sc quod magis facit ad rem 5 in
Melitenfi infula 5 & in Gaulo , ftatuendo primum animalia
tantum terreftria , Sc volatilia in univerfali cataclifmo in-
teriifte 5 quapropter a veritate abhorret 5 quod pifces lamiae
mortui fint 5 ac numero tam immani , qui poftea folis den-
tibus adeo diftantes Mundi partes implere potuerint . Addis
praeterea aliam confideratione digniflimam obfervationem 3
hoc eft 5 circa Melitae infulam , fcilicet in littoribus ei pro-
ximis 5 ne unum quidem ex his dentibus inveniri . Dico
igitur facrorum opiniones Do&orum varias e fle in ratione
ftatuenda 5 qua Deus Optimus Maximus ufus fuit ad Mundi
demerfionem , quum enim diluvii aqua: altiffitrorum verti-
ces montium quindecim cubitis exceflennt 3 ex hoc fequitur

E 2 men-

^ SCILLA

menfuram permaximi ambitus aquarum 3 globum terreftrem
circumdantis 3 ipfum globum multoties fuperaffe j ideoque
ab cis perquiritur , ex quo nam loco aqua’ illa inundantes
defcenderint 3 aut derivaverint 3 Sc quo in earumdem im*
minutione aptum potuerint alveum reperire 3 ubi in fenten-
tiam eamus Oleaitri , atque Eugubini 3 qui a Firmamento
eas effluxiffe contendunt - Verum Cornelius a Lapide per-
pendens immanem aquarum quantitatem 3 qua ad mundum
demergendum opus omnino erat } Patuit eas fermentatas ,
alteratafque fuifle a Divina ira ; quce iplis immifcuit aerem 3
atque etiam terram 3 & ita metitur praegrandem illam ex-
tenlionem aquarum 3 illis immifcendo eas etiam Coeli 3 Fir-
mamenti 3 atque Abyfius . Hoc quomodo contigerit 3 igno-
ro . Si autem tam celebris DocPoris fententia tibi arriferit 5
dici pollet 3 facili negotio partem maximam pifcium 3 fi non
omnes 3 interiiffe 3 utpote qui non afiueti illarum generi
aquarum 3 nec cruditati , qua illos tot cadavera demerfa 3
ab eifque comela fortalTis affecerint 3 & foeda illa colluvies
in eafdem aquas immiffa . Quod fi his fidem non habes >
potius igitur dicam 3 me non autumare lamias omnes 3 five
omnes pifces uno eodemque tempore interiilfe 3 neque
omnes lamiarum dentes fuiffe 3 fed variorum fpecie anima-
lium 3 qu^e per mare innumera innatant 3 quorum ora inex-
plicabili prorfus 3 ac admodum varia dentium quantitate na-
tura ditavit .

Certum quidem eft3 quod fi htec fincero animo advertiires3
tibi perfuafum edet 3 paucis animantibus opus fuilfe 3 ut
glolfopetris perplures infula; *, non tantum htec Melitcnfis 3
complerentur . Praeterea res omnes 3 qua; e terra 3 & ex
tofis Melita effodiuntur 3 funt 3 ficuti in hujus nofira: opel-
la; progrelfu videbitur 3 fpecie penitus innumera; 3 quare
mirari non deberemus 3 quotiefcumque nobis occurrant tot
glofiopetrs 3 fcilicet dentes ejus generis 3 quod diximus 3
conchylia 3 echini 3 vertebra 3 aliique lapilli 3 hcec enim
omnia 3 ut in uno tantum animali abunde reperiuntur 3 aut
talis funt fpeciei 3 ut ipfas maris arenas longe fuperent .
Addatur infuper 3 Mundum multis ab hinc feculis jam confti-

t ut uni

DE CORPORIBUS MARINIS 37
tutum efife . Audlores multas aquarum inundationes memo-
rant . Melitenfem autem infulam a Deo in univerfali rerum
produdlione 3 creatam fuifle 3 eo modo 3 quo nunc fe ha-
bet ( ficuti autumare videtur Kircherius ) ego non puto 3 a£
primum non multum fuper aquas emerlifle : dein vero cre-
viffie in elegantem illam , qua nunc apparet , formam .
Exiftimo etiam immunditias maris plures alias 3 immo innu-
meras eodem modo infulas eflformafie 3 limi fuperaddita infi-
nita propemodum mole 3 quo mare fcatet 3 quod non caret
graviffimorum audior um teftimonio . Per hoc autem plene
non fol veretur argumentum defumptum ex eo 3 quod glofifo-
petra in Melitenfi tantum infula 3 non autem in vicinis litto-
ribus reperiuntur 3 qua’ quidem difficultas mih-imet ipfi fu-
cum fecit , quum prafatum montem friatorum conchylio-
rum plenum in Muforrima profpicerem 3 mirandum enim
fane mihi vifum ef, nullam penitus in ejus circuitu, qui Me-
lita ambitum fu per at 3 inveniri . Idem mihi prorfus evenit
quum fimul conglomeratas viderem in omnibus fere noftris
collibus admodum elatis aquoreorum animalium tertas, quas
appellamus fuinos 3 caprinofque pedes, conchylia, cochleas ,
turbines , bacillos 3 aliaque innumera 3 ut videre potes 3
longe a mari trium milliariorum fpatio fuper montem 3 Sc
prafertim in calle 3 qui ad Beata Virginis Boni itineris nun-
cupata ducit 3 fed quantum videre datum ert in prafata re-
rum colledtione , plurium aliarum rerum mixtionem femper
detexi 3 majorem vero partem ejufdem fpeciei . Quare exi-
rtimo non cafum tantum , fed figurarum qualitatem id , de
quo miramur 3 operari potuiffe 3 potuit enim cafus locum
efformare dum nimia aqua agerent vortices 3 3c conchylii
figura y aut cujufcumque alius rei potuit earum impetum 3
vel unionem obfecundare . Et ut clarius meam mentem
aperiam 3 fi in cumulo quodam aquarum 3 ubi multa. adfint
impedimenta 3 ex quibus varii poffint oriri vortices 3
quando aqua illa exagitantur 3. nonnulla ova 3 feu eorum
cortices 3 paleas 3 conchylia , lapillos 3 al-iafque «diver-
fas res varia configuratione praditas ponemus 3 credo aquas
illas inconcinne 3 ac violenter exagitatas 3 & impedimentis

38 SCILLA

irretitas in fe ipfas pluribus in locis circumvolvi , & procul
dubio in punfto quietis atque in centro motus deponere
( faltem in magna quantitate ) varias res illas 5 qus in ip-
fis aquis natabant fecundum earum configurationem ; qui-
nimmo res ilice non tantum ab aquarum vorticibus colligen-
tur 3 atque unientur 5 fed etiam modo huc 3 modo illuc
data opera 3 ac fecundum cafus exigentiam 5 qui in variis
propemodum locis vortices illos effbrmavit j relinquentur .
Idem prorfus affirmarem de quacumque fimili re etiam ma-
xima . Animum ad hoc advertas , amabo te 3 nam ego in
prxfentia dicam hoc mei intelledlus commentum effe j ac
repente exortum 3 neque adhuc debitis rationibus firma-
tum 3 & interim perpendam utrum caufa 5 cur in littoribus
proximis gloffdpetrte non appareant 5 fit terrarum varietas j
qute in Melitenfi infula ad eas fervandas aptiffima eft 5 con-
tra vero in aliis littoribus 3 quia folutis arenis conflata 3
potius apta fuerit ad eas confumendas 5 atterendafque 5
temporis pra:cipue circumftantiis confideratis , five quia
dentes corpora funt ponderofa 3 ( a ) qua; facile ante alia in
folum defidunt 5 ideo fuper noftros montes non inveniun-
tur 3 in quibus tamen montibus res innumera apparent 3
qmv facile 5 bc fuapte natura fuperfluitant ficuti ifte 3 qua:
in Melita reperiuntur j ubi tam paucos dentes invenias .
Ego enim quamvis maxima adhibita cura quinque tantum
reperi dentes 3 quorum tres e (Te eorum cortices interna
fubftantia carentes apparet 3 fed levi 3 tenuique maltha re-
pletos 3 contra vero in infula ifta plana 3 & modica; alti-
tudinis facile omnino eit 3 ac parvi momenti ad eum locum
devenire 5 fuper quo graviora corpora fubfiderunt , quod
equidem verifunile admodum mihi videtur 5 & fortaffis hanc
meam opinionem 5 fane non afpernendam , brevi patefa-
ciam 3 quum fpes mihi certa fit 3 fore ut horum coillum
radices perquirendo offendam alicujus pifeis dentes 3 iffo-
rum magnitudini non abfimiles . Caufa hujus rei interim pu-
tanda •eft litcc 3 nempe eadem 5 qua: conchylia ftriata in

Mu*

a '£ub. xiv. fig. i. z, 4. i

DE CORPORPBUS MARINIS. 39
Muforrima conelufit 5 & conchylia , echinos 5 columellas ,
pedes caprinos , aliaque hujufmodi pene innumera in colli-
bus Meffanenfibus 3 & non alibi 3 feu circa illos 3 Sc que
etiam in Melita , non autem in Sicilia res hujufmodi colle-
git . Hoc autem cum inficiari nequeas 5 ex eo concludo 9
quod fi Melitenfis infula glolfopetre aliarum rerum , que
in Mufforrima 5 & Meffane funt , eamdem habent caufam
effecftricem , ac de his poftremis adfirmare 3 quod intra
terre vifcera 3 aut intra faxa ortum duxerint ( ficuti patebit)
fumme pervicacis foret 5 idem ergo de illis dicendum erit,
aut faltem inveftigandum } quomodo nature in aliquibus lo-
cis gignendi facultas fit 5 non inquam lapides marinis rebus
conformes 5 fed vera animalia 5 ac marinorum animalium
teflas in montibus altitfimis .

Illud idem argumentum , quod proponitur ad ever-
tendam meam 5 ac aliorum opinionem , firmiorem meam
reddit 5 eique vires addit non modicas 5 varietas fcilicet
configurationis 5 que in gloffopetris infpicitur . Multe
enim funt ferrate 5 multe acuminate 5 multae levigate 5 ac
denique perplures in modum fagitte 5 vel trigoni efformate .
Hoc autem evincit eas omnes lamiarum dentes non effe 9
fed variorum pifcium , ut cuicumque infpicienti patebit .
Evidenter enim intelliget non omnes gloffopetras lamiarum
dentes fuiffe 5 fed variorum pifcium 5 five 5 ut melius di-
cam 5 corpora variorum animalium dentibus fimillima .
Preterea in ore canicularum natura varis configurationis
dentes efformavit 5 fcilicet in modum fagitte } vel leviga-
tos 3 vel acuminatos vel etiam curvos ficuti pluries perfpe-
xi 5 & fi aliquando non poffumus quafdam gloffopetras na-
turalibus pifcium dentibus comparare 3 id fortaflis noftre
referendum erit infcitie 3 que quorum nam fuerint anima-
lium non intelligit . Si autem fi nihil concludit gloffopetra-
rum configuratio 3 minus quidem confufus ordo earumdem 5
quo inherente tofis D nam fi mediocres huc 5 parve illuc 5
necnon alibi pergrandes alique reperiuntur cafualem penitus
pofitionem , ac confufionem inordinatam id offendi 5 quod
autem reperiantur ? aut cum radice furfum pofita 5 aut

46 ■ J S C T L JL A

tranfverfe 3 vel refta 3 innumera fradiie 3 omnes denique
varia pnedita? figura 3 certiores reddere nos debet 3 illas in
fodinis minime exortas fuifle 3 quod fi ita fe res haberet 3
reperiri faltem deberent radice femper deorfum infixa 5
dummodo tamen aliud glofTopetris evenire autumandum non
fit , ac carteris aliis rebus , quar humi producuntur 3 & ex-
crefcunt 3 dum illa? incrementum capiunt c

At ferme ad incitas me redigunt tua htec verba : §)upd
autem mc magis in mea hac fententia confirmat 3 illud pro-
fecto ejl 5 quod video glofopetras facilius evelli rupibus 3 fi eas
ex fuperiori parte f eu ex earum culmine , vel ex lateribus evel-
las? quam ex bafi 3 a qua evidenter comperimus emanare quam
dam^ut ita dicam 5 radicem aliquando longiorem ipfametglofi
fopetra-i quae radix in rupem penetrans paulatim in ejus fub-
fiantiatn tranfit 3 abfque ulla amplius diflra&ione . At quid
rei effet haec radix 3 fi glofjopetrce dentes lamia? forent ?

Verumtamen ha?c hallucinatio facili negotio evanefcit e
Quod gloflopetra? 3 aut dentes tenaciter radice > & non la-
teribus 5 aut apice infixi fint rupibus , minime probat illos
ita fuifle pofitos ut a rupe tanquam matris uberibus humo-
rem ad incrementum exfugerent 3 fed accidit quia quum
dentes perpoliti optime eflent 3 ac levigati in tota eorum
fuperficie a rupe teneri 3 ac fecum uniri non poterant 3 ft-
cuti ex parte radicis evenit 3 qua? utpote fpongiofa magis 3
ac magis porofa limo tenacius adha?ret . Cseterum nemo eft3
qui ultimum ipfius radicis terminum profpicere non poffit 3
quia radix nullo modo cum limo coufunditur 3 ni omnino
caecutiam . Si autem momenti alicujus eft aliquam videri
gloffopetram ejus radice minorem 3 potius putandum, eft
eam in ipfms animalis ore exortam 3 in quo nemo ignorat
partes omnes vegetare . Offendam fortaffe inferius reperiri
in animantibus dentes glofTopetrs ad me mifla? omnino fi-
miles 3 interea certior fum inter multorum animalium den-
tes nonnulli extra maxillas extantes minoris magnitudinis
ede 3 quam in ea parte 3 qua in iifdem maxillis infixi funt 3
ut oculis ipfis patet .

Fateor tamen nonnihil negotii mihi attulifle codicillum

* quem-

de Corporibus marinis 4t

quemdam 3 quem cum quatuor glotfopetris a te accepi 3 &
cum earumdem duabus , ut ita dicam radicibus 3 qua: una
concreverant : Notafti enim : ( * ) Notandum , quod hh
majores nunquam inveniuntur 3 quia for t a ffe me judice vir-
tus eas producens difperfa jam eji . Quafi virtus illa in duo-
bus primis glofibpetris producendis efroeta 3 alias poflea mi-
nores 5 gradatim produxerit ; fubtiliflima quidem conje<5lan-
di ratio 3 quam inficiari aufus minime fui dem 3 ni mihi fe-
fe obtuliflet dentium compago pifeis illius 3 quem nos co-
lumbinam 5 feu vaccam appellamus 5 qui canicula: fpecies
ell: j qui a me (limma fuit admiratione perpenfus 3 ac modo
eum perdiligenter afiervo . In eo uno oculi i<ftu id omne
pienilTime afpicitur , quapropter tibi mitto ejufdem canicu-
la: maxillam , etfi non integram 3 in qua infpicere poteris
natura: ludificantis eftbrmationes 3 necnon ex ea deducere
non tantum in Melitenfi infula 3 fed in ore etiam alicujus
viventis talia produci a natura ipfa 3 qua: nunquam in fuis
operibus effoeta efi 3 fed fortis femper 3 & provida in om-
nibus j Scut necelfitas poftulat 3 etiam in hujufiuodi den-
tium produ<ftione ( b ) Tandem oflendam in calce hujus
epifiola* no-n folum integri capitis 3 fed etiam pifeis linea-
menta 3 id quod fortafle nemo adhuc pra:ftitit 3 feu faltem
ea 3 qua par erat 3 diligentia . Perpendas 3 amabo te 3 2c
cogites finem 3 & ufum proprium tot ferrarum ( ferra: enim
videntur pleraque dentium feries 3 qua: pluribus conflatur
dentibus fed numero omnino 3 & figura variis 3 quum in
uno 3 eodemque ore majore 3 vel minore acumine pradi-
ti fint ) ut videre eft in prima tabula . Quod ad reliquum
attinet 3 facile efi explicare hac obfervatione quomodo plu-
res glofibpetra: uni 3 eidemque radici adnexa: fint 3 & etiam
clare deprehendemus omni proculdubio 3 nil aliud fuflfe
ante quam lapides evaderent nifi dentes canicula: illius fpe-
ciei 3 qu^ eadem omnino efl: 3 ac fpecies aliarum lamiarum,
atque canicularum 3 praeterquam in ratione ac multiplici
dentium ordine .

F Ad-

« T ab» i.

fc 7ob. xxvl 1. W X3.VI i i.

4t SCILLA

Addis prxterea de gloffopetris loquens : Praeterea quod
gloffopetrue amiciuntur crufla quadam 5 ad colorem , &
fubf antium differenti ab interna materia , quod minime fie-
ri deberet 3 fi dentes fuiffent . ii e?iim intus j exteriufquc
e'] u flem funt fubf antiae . Si vero a limo producta; forent 5
(ff ab eadem limi fpecie in lapidem converfe 3 peculiari cru -
fla praeditae forent ab interna fubflantia diverfa .

Sed experimentum } ad quod confugi 3 hanc damnat
prx judicatam opinionem . Quum enim multos non iapidef-
centes 5 fed ex ore pifeium fregi Hem erutos dentes 3 omnes
peculiari eife cortice circumtedos cognovi 5 qui inftar pellis
inferna dentis fubfiantia: infervit 3 qux in multis eadem efl,
ac fubfiantia ofiium 5 fed aliquantulum humidior 3 in aliis
vero tenerrimx materiei . Quamobrem nil aliud fuperad-
dendum eft 3 prxterquam eorum colores parvi admodum fa-
ciendos eife 5 cum exterius plures varixque m acuite potue-
rint fuperinduci fecundum accidentium diverlitatem 5 quod
dici non poterit in glofiopetrarum radicibus 3 in quibus hu-
mor lapidefcens 3 ac calor libere agere potuerunt 3 cum ip-
fx porofiores fint 5 ac nullo cortice circumdatx 3 ac unitis
pene coloris 3 ni aliquoties in locis nonnullis nucula: indu-
cantur a teirx limo .

Denique objicis : Jld conchylia 3 turbines 3 offa verte-
bras tfc* veniamus 3 quae omnia potiffimum dcmonjlrare vi-
dentur verofimile effe fuiffe olim res in lapides converfas .

Duo 3 ut mihi videtur 3 funt 5 qute te impediunt 3
ne vifui fidem prxftes 5 primum efi immanis quantitas echi-
norum 5 alterum fimilium fpeciei echinorum inopia in no-
ftro mari ; utrique fatisfaciam difficultati . Sint fane echini
Ipatagi rariffimi uti fentiunt Imperatus 3 & Mattiolus 3 quid
ad nos ? ( a ) Sufficit mihi eos in rerum natura reperiri ,
exterum opinari debemus in aliis maris partibus ita fre-
quentes eife fpatagos 3 ut funt in nofiro mari echini . Et
nihilominus tot 3 tantique adeo elegantis fpeciei fpatagi re»
periuntur 3 ut minore unius horx fpatio in Meflanx portu

■3 Tab, iv. fig> ^

DE CORPORIBUS MARINIS 43

fiexcenti capti ex iis fuerint 5 Sc quum id omne illuvie qua-
dam inordinata antiquitus eveniffe autumem 3 nihil adeo fa-
cile eft 3 quam e mari in littora projici potuifle 3 echinos
hujufmodi . Quinimmo locus ab iplis occupatus 3 fcilicet
littus argumento effe poteft ad meam fententiam confirman-
dam , ii enim cum graves non fint 5 ficut ca?tera majori
gravitate donata corpora 5 qua? facili potuerunt negotio
fubfidere 3 ac in littore quiefcere , & cum talis funt figu-
ne 3 ut facilius una cum aquarum fluctibus exagitati fuper-
fluitent 3 littora circumeuntes , feorfim , ac divifi in infu-
la? circuitu pene innumeri quieverunt in propatulo expofi-
ti . De his nonnihil delibare inferius oportebit .

Ad alia igitur me convertam ? verumtamen elegan-
tem , ac ftudiofum laborem Salas commentum potius 3 quam
verum fyltema reputo . Univerfale mundi diluvium 3 uti a
Mofe narratur 5 ego credo 5 & credam pariter 5 quod di-
luvii aqua? omnia fupertexerunt 5 & quod ; Reverfee funt
aqua: dc terra 5 & quod prima ilie mcrfis apparuerunt cacu-
mina montium : fed illorum montium 3 e quibus potuit co-
lumba evellere 5 ac adferre : Ramum oliva: virentibus foliis
in orefuo 5 fcilicet e montibus , qui prius erant , & po-
flea perftiterunt . Id omne neque opinioni innititur 3 ne-
que hypothefi ex ingenio effidhv 3 fed inconcuffeP veritati j
quare male equidem rebus confiderem meis 3 fi hac re-
lnfla veritate ad profati autoris commenta me converte-
rem . Ut igitur mihi hoc fuadeas 5 minime tibi infudan-
dum ell 3 ego enim abhorreo ab hujufmodi phantaliicis ra-
tionibus 5 ut fu mn*. opere mihi difplicuerit leviflimas alio-
rum opiniones attingere 5 qui flatuunt in rupium vifceii-
bus aut aftrorum viitute 3 aut ob aquas e mari advenien-
tes 3 nefcio quibus oftracodermis refertas 5 tequoreorum
animantium teilas gigni polle 3 & produci . Id autem 3
quod ab Agricola refertur 5 quod tamen nunquam vidi 3 ve-
ro fi mile prorfus 3 ac facile faiftu mihi videtur 3 fcdicet re-
periri in lapidibus bufones , ansues 5 ac etiam nonnullos
canes 5 ficut placet Guillelmo Neobrigenfi 3 ibique pro-
grellu temporis in lapidem converfos obriguilfe . Quod

r 2 autem

44 SCILLA

autem hxc fententia tibi minime arrideat 3 quia 3 ut ais t
etiam nunc ea animantia in mediis faxis viva invenirentur ,
nihil omnino probat ; fufHcit enim 3 quod alibi reperiantur
viva in fuis caveis fub terra 3 & quod aliquando quadam ra-
tione fuerint conclufa 3 & in petras converfa una cum limo
aliifque rebus * ‘ quae omnia in rupem montis confluxerint .
Quod autem multa lapidefcantfm confeifo ell etiam apud te,
quamvis addas hoc perrariflime evenire neque polle hujuf-
modi rationem ad innumeras petrarum figuras , qua? in ifta
infula effodiuntur , aptari . ( a ) Hoc tamen tam raro acci-
dere minime diceres 5 quotiefcumque tecum ipfe in men-
tem revocares innumeras hifforias a prafato Joanne Daniele
Majore 3 ( b ) Se a Philippo Jacobo Sachs enarratas ; uter-
que enim elenchum hujufmodi effecftibus refert iffimum col-
legerunt * Sat mihi tamen eff ita folere 5 & poffe Naturam
operari 5 quod reliquum eff 3 equidem nefcio quomodo
artftari poffit 3 ac imminui ejus virtus 5 quinimmo arbitror
ipfam in petrefacftione unius conchylii tantum virium infu-
mcre quantum in petrefadfione montis infumeret 3 dummo-
do eadem fubalternis caulis 3 qus ipfius admrniftraj funt 3
& rationem 3 Se normam hujus petrefaftionis proflet , Hae
autem non poffunt 3 ut puto 3 ita confulto agere 3 ut par-
tem aliquam non lapidefcentem relinquant . Itaque quomo"
donam tibi 3 aliifque 3 qui in contrariam fententiam eunt 3
fatisfaciam nefcio . Dico tamen pluribus in locis , qui non
funt difpofiti ad corpora petrefacienda 3 nulla ibi corpora
petrefadla remanere }afc in locis, in quibus adfuit illa virtus
omnia corpora penitus in lapidem verfa fuerunt > ac tempo-
re eodem . Verumtamen tuo defiderio me fpero fatisfadtu-
Tum , Se non folum ad te nonnulla conchylia omnino pe-
trefafta mittam ; fed aliqua etiam partim tantum petrefafta
cum animali intra fe inclufo ; qua: quidem admodum rara *
De oflibus D vertebris Sec. dicam inferius; nunc vero ali-
quid de turbinibus 3 ac de bugardis dicamus. 3 non quid

fint 5

2 Jo. Dm. Majoris dijf. De cantrh , i? fcrp. petrif*

^ Fiilipp. Jae, Sachs 'fyfp* dijfsrt. De mirmd» lapida

DE CORPORIBUS MARINIS 45
fin t > omni enim procul dubio exiftimo ex verorum turbi-
num j bugardarum corticibus coaluifle 3 fed ut ad illud
refpondeam 3 fcilicet cur conchae nigr« 3 vel cinericii colo-
ris , itidemque turbines tantum in argilla inveniantur 3 nun-
quam vero in rupibus 3 in quibus albs folum reperiuntur .
Refpondeo 3 quia ficuti jam dixi , ilii 3 qui in limo funt 3
non funt veri turbines 3 aut vera conchylia 3 fed ipforum
formse 3 & illre 3 quae rupibus infixae cernuntur verae funt j
turbinorum 3 & conchyliorum teftar bene admodum compa-
cte 3 & in faxeam materiem immutate . Optime id fuadet
unus ex turbinibus 3 quem ad me mififti 3 hic enim cum fit
talis forma: 3 ut in fe ipfum vergat 3 circumpofitum corti-
cem defendere non valens 3 aflfervavit 3 fed in lapidem ver-
fam partem illam turbinis 3 qua: in internis voluminibus cir-
cumdata fuit luto in lapidem obdurato . Credo nullam fore
oborituram dubitandi rationem 3 quia fi nonnulli putarunt
glofiopetras excrefcere ex propriis radicibus 3 bugardice 3 Sc
turbines eodem plane modo minime potuerunt crefcere 3 ut-
pote qui ab omni faxo fecreti 3 & undequaque molli y tenui-
que limo circumdati deprehenduntur 3 ni velimus dicere
turbines interna vi 3 ac fermentatione excrefcere ad magni-
tudinem grandium bugardiarum3 cujus penes me veros corti*
ces fervo 3 quamvis huic ultima? opinioni minime adhaeream *
Dicam igitur ea omnia potius 3 quse a te turbines 3 «5 c bugar-
dte appellantur 3 illius femper fuilfe magnitudinis 3 quam-
eifdem verte animantium tefte tribuerunt 3 nec unquam nifi
faxa fuifle in externo typo formata .

Quis nam igitur poterit pacato animo credere hujus ter-
ram infula: non convertifie in petram 3 ac fervafie 3 fed pro-
duxifie glolfopetras 3 fi ve 3 ut melius dicam 3 tot variorum
animalium dentes 3 echinos 3 oiTa 3 vertebras 3 aliaque hu-
jufmodi 3 quum id totum fophifticis fubtilitatibus 3 aut de-
bilibus argumentis innixum efie dignofeatur 3 mea autem
fententia firmiflimis innixa fit argumentis 3 quibus addi pofiefc
dodliffimorum hominum auCloritas ?

Verumtamen magis confentaneum eft veritati 3 re<fte-
que rationi in eorumdem corporum infpeClione laborem in-

fu-

46 SCILLA

fumere quam in adducendis fcriptorum auctoritatibus ; 2c
veritatis potius apparere amatores 5 quam librorum notitiam
jactare , & non aliorum dnftis 3 fed folummodo experimen-
tis acquiefcere .

Quapropter nemo fana: mentis auctoritati acquiefcet illo
rum3quiin corporum generatione autumant neceflario concur-
rere debere feminalem virtutem cujufcumque partis animalis
geniti, quali in ipfius femine necefiario inefle deberet portio
quajdam 5 qua? nafum 5 alia ? qua: oculum , alia qua: auri-
culam 3 alia quce manum , & fic quamcumque lingularem
partem efformaret . Id equidem nullus concedet , validifii-
nia enim contraria funt argumenta , quae hujufmodi deftrimnt
commentum . Quis praeterea in eorum poterit fententiam
defeendere 5 qui per quamdam partium fimilarium 5 ac un-
dique folutim vagantium congeftionem fieri pofie credunt hu-
jufmodi rerum produflionem ? Sed concedatur inelfe ubique
femen aliquod 5 per quod res fimiies ubique efformentur 3
fed integra’ tamen 3 Sc in terra integrum marinum animal »
in mari vero integrum terreftre 3 feu arborem quamdam
produci j ait non poterit etiam hujufmodi rerum pars aliqua3
& fola produci 5 nam femen debet necefiario integrum pro-
ducere corpus quum naturali progrelfione generet } 6c pro-
ducat animalis partes gradatim 5 non autem per faltum .
Minima ilia Democriti corpufcula mirabiles omnino erfeRus
in hac integra corporum produ tftione fuadent 3 credibile ta-
men elt quod cum coalefcunt, aliquod exerant motus princi-
pium 3 atque eorum fermentatione nobis exhibere integrum
aliquod compofitum , aut integri animalis , vel integne ar-
boris . Verumtamen quamdam fpeciem in minimis ipfis repe-
riri minimorum 5 qua: & in quocumque compofito 3 & extra
illud poffint ex fe producere vel folium cujufdam arboris 3
vel humanum membrum ? vel animalis dentem 5 vel verte-
bram 3 aut corticem , five os aliquod 5 a ratione alienum
elt > quia huiufmodi partium produdtio alias pene innumeras
compofiti partes necefiario fubfequitur 5 nec illa: ex fe pof-
funt confifiere 3 quia ab aliis pendent . Rem clarius expla-
nabo . Sint partes nonnulla: fimiies 3 aut minimorum cor-

de CORPORIBUS MARINIS 47
pufculorum congeries apta ad gignendum in terra , vel quo-
cumque confluerent , animal quoddam exempli caufa pi-
fcem 3 deberent omni procul dubio minima illa 3 feu partes
ece fimiles , procedere 3 aut procedere conarentur eadem
prorfus difpofitione 3 qua operari Colent extern partes 3 Ceu
minima 3 qux pifcem hujufnodi in aquis produxerunt , fci-
licet primum enormaffent ovum , & ex ipfo deinde animal ,
aut (altem in prima mutua minimorum fermentatione 3 in-
tegrum cujuCdam parvi animalis foetum , non autem illius
tantum partem . Bene profecto contra eos 3 qui omnia cre-
dunt, irafeitur Fabius Columna: ( a ) Faljum omnino , inquitj
cfl offa in terra effe genita 3 ut Plinius ex Iheophra/lo refert 3
non enim Natura quid frujlra facit 3 vulgato inter Philo -
fophos axiomate : dentes ii frujlra efjent 3 non enim dentium
ufum habere poffunt 3 nec tejlarum fragmenta tegendi , fl-
ent nec ojfa ullum animal fulciendi . Dentes fne 7naxilla 3
tefacea fne animali 3 off'a unica ( nonni f omnia conjunBa
cum ipfo animali ) in proprio elemento Natura nunquam fe-
cit , quomodo in alieno nunc potuiffe 3 ffp feciffe ef creden-
dum ? Offa enim ex eodem femi?iali excremento ortum habe-
re fmul cum animali 3 ipfa experientia 3 fp natura docuit 3
tam in homine 3 quam in animalibus fanguine praeditis 3 -fp
cx femine initium habentibus 3 ac etiam quibufdam aliis ;
quomodo in fubterraneis terrefribus femen hoc inveniri effe-
ritur ? qua experientia ? hoc f daretur 3 <fp hominem
fponte oriri ejfet obfervatum 3 vel animalia 3 ut bos cP:
equus 3 fp f milia .

Si autem dicas 3 hos non eife omnino veros dentes 3
neque veras omnino teftas 3 & vera offa 3 ideoque fine fe-
mine oriri potuiffe 3 ego etiam refpondebo 3 quid non
eadem ratione efformata fuerunt 5 & non omnino funt ipfif-
fima corpora 3 quid 3 inquam 3 fi ex unione configura-
tione atomorum compafta funt 3 unius natura: non funt tam
intus 3 quam extra 3 ut gemma: 3 fales &c. quod minime
confenlaneum efl experimentis ? Verum de glofiopetris id

Dijfert» De glojfop, in prin .

SCILLA

dici non potefl: 5 cum ex inter vegetabilia connumerentur $
qua; ex variis conflantur corpufculis heterogeneis ; gloflo-
petra: enim cruftam , & radicem , #que ac medullam diver-
fa penitus pollere fubftantia videmus 5 eftque omnino fibi ip-
fi diflimilis 5 uti cetera funt vegetabilium 5 ac fenfitivorum
membra «

Nec tamen concedam 5 gloflbpetras fi non gemmarum j,
fliltem tamen vegetabilium fpeciem efle j hoc jam prius tra-
natum eft 3 dicAumque 3 tales non efle 5 atque in pofte-
rum clarius demonftrabitur 3 gloflbpetras partes corporum
efle una cum terra translatas 3 non autem in terra ipfa pro-
genitas . Erunt ergo fane animalium fragmenta . Vanis mi-
raculis Melita non indiget , neque vanis commentis ? ut il-
luftris evadat 5 quum jam per Orbem eluceat tot 5 tantifque
rebus veritate probatis , ut oftendam 3 Deo dante 9 in
elucidatione aliquot numorum Melitenfium raritate lingula-
rium 3

Palam autem cernitur gloflbpetras 5 vertebras 3 echi-
nos 3 & offa in Melitenfi terra ortum non habuifle } fed in
illam fuifle translata 3 & motiftratur hac evidenti ratione .

Potefl Natura res producere imperfetAas per accidens 9
fcilicet animal 5 arborem 3 fruftum 5 vel uti animal bra-
chio carens : potefl etiam oriri fru<Aus parte fui adhuc im-
perfe^Aa 3 fed femper apparebit defecAum illum a Natura
feppleri 3 ac tegi pellicula aut cortice aliquo 5 & oculis non
exponet partes illas aut mutilatas5aut vitio(as3lkuti apparere
deberent) fi per vim aut a manu aut a ferro eis illatam avul-
fs5atque obtruncata forent. Ergo hi Natura; lufus non fuerunt
in terrse vifceribus produdli 3 quia nempe in mineriis videri
non poflent gloffopetrx 3 offa 5 vertebra &c. confra<Aa; cum
fra<Aionis cicatrice 5 fed fra<Aioni fuperinducAa eflet crufla
qiuedam 5 qua illi totum corpus fuperintegitur5 fimillima . In-
fpicias quxfo ec videas omnia prius confracAa in locum hunc
perveniife 5 ( a ) Sc rupibus maltha adhsfifle .

II. Sed etiam animadvertamus oportet 3 quid interfit

in-

9 Tab, in» fig. 1. c. 'ht

DE CORPORIBUS MARINIS 4i>
Inter rupis alicujus fragmenta non translata 3 Se inter arenas 5
aut lapides qui attriti fuerint Se e mari in littora proje<fti *
aut a fluminibus circumvolutati . Prima fiquidem inordinate
angulata 3 ac configurata cernentur ; fecundi vero teretes 5
ac omni angulo carentes 3 quod fefe nunc huc 3 nunc illuc
confricantes 3 6c cuicumque impulfioni obvii 3 Se faciles 3 om-
nino rotundi 3 ( a ) aut quafi rotundi evaferint . Dens ergo,
qui delineatus tibi remittitur , nonne plane fuadebit eam-
dem fubiiffe fortunam , ac alite partes , qua: una cum ipfo
eodemque tempore invicem coaluerunt ? Dens hic folitarius
in luto 5 & cum arena coacervatus , fententiam damnat il-
lorum, qui ibi illum genitum fuifle flatuunt . Oculis ipfis in-
tuemur radicem ejus minime cum fixo confundi , quod re-
vera nil elt aliud 3 quam congeries arenarum difiolutarum 3
atque externarum , corrupti offis , luti , ac dentis .

III. Si vero attente perpendemus dentem 3 qui hic
cernendus exhibetur 3 ( b ) nec non effedtus 3 quos in mal-
tha inclufus produxit 3 optimum defumere poterimus argu-
mentum 3 illum nec ibi natum fuifle 3 nec ibi crevifie ; fin-
gentes enim mentibus noftris 3 rem hujufmodi in faxo pro-
duStam 3 ex qua erumpere pofilt fuccus quidam aptus ad
delineandam 3 ctelandamque in eodem continenti fui ipfius
configurationem 3 neceffe eft etiam dicere 3 rem hanc in
fui progreflu 3 Se incremento varium penitus delineamentuni
eftormare debuifle 3 identidem delendo illud 3 quod antea
eftonnaverat tempore 3 quo res ipfa in quacumque fui parte
minor 3 Se parva erat ; dummodo affirmare nolimus conti-
nens cum re contenta excrefcere potuifie 3 quod audacifli-
mum eflet . Idem prorfus dico , de dente fignato iitera A .
Ipfe claufus in maltha B ob aliquod accideris 3 quod fi ve an-
te 3 five poft contigerit 3 rimas duxit plures in fui fuperfi-
cie prope bafim 3 Se in fui longitudine 3 cc latitudine 3 e
quibus quidam erumpens craflus 3 Se oleaginofus humor 3 in
nialtha exadte omnino impreflit omnes ejus rimulas totidem
lineis . Continens corpus alia inferiora lineamenta nullo

G mo~

b Tab. v>/fg. s*

50 ' ' SCILLA

modo exliibefc 3 quinimmo in ipfius radice 3 aut bafi , li fic
eam appellare velimus 3 quam detexi 3 percipi poteft fub-
flantia omnino differens a fuo continenti , hic enim eft mal-
tha puriffima in faxum coagulata , radix autem dentis poro-
fi 3 ac fpongioii j oflis fpecimen refert 3 fed denlius lapi-
defcentis .

IV. Neque levis quidem conjedtura eft ea 3 quamde-
fumere poftumus a dentibus glolfopetras nuncupatis 3 qui
vel mediocris , vel notabilis magnitudinis fint 3 omnes pro-
pe radicem incifuram quamdam exhibent fecundum propriam
magnitudinem , ut lignatur litera A, ( *) vidi enim lamia,
rum , & canicularum , & hujufmodi animalium dentes unum
fuper alium 3 fed tali ordine congeftos 3 ut pars convexa
dentis os introfpiciat 3 pars vero plana ad externam partem
vergat , ut intuentibus patet > ( b ) quare ex dentium mo-
tu 5 ut dixi fuperius 3 in partem illam convexam ea incifura
imprimitur ( A oblignata ) ab alio dente 3 qui illi imminet y
ce fic deinceps . Intuemur pariter partem illam radicis ,
qua: infita erat 3 «qualiter porofa 3 illa vero pars dentis 5
quam voco incifuram quamdam a motu dentis fuperincum-
bentis imprellam , porofa non eft 3 ficuti neque talis repe-
ntur in dentibus animalium recentibus 3 quia extra illam
membranam profilit 3 qua: tantummodo ampleCtituc. radi-
cem porofam 3 6c cortice exutam 3 ideoque aptam ad hu-
morem fugendum 3 ut excrefcat 3 quod quidem nos reddit
certiores 3 dentes iftos prius vegetalfe in ore animalium 3
quam in Melita: infulam projeCti 3 ac ibi infoffi fuerint .

V. Magni facienda eft variarum rerum unio in unum
coacervatarum 3 ac cafuali 3 & non excogitata ftuatione di-
ftributarum 3 ( * ) ut videre eft in fixo quodam 3 quod
coagmentatum eft dentibus aliquibus 3 bacillos S. Pauli vul-
go nuncupatis s & corruptis olfibus 3 ac ftriati conchylii te-
ftaceo fragmento ( teftaceum vero hoc fragmentum in faxum
non converfum erat 3 fed adhuc variis fuperiiciebus compa-
ctum fecundum ipfarum teftarum naturam 3 ut experimento

ap-

a lab*. v j» fig> i

b TuU, i»

c Tab. vi. Ag.

D E CORPORIBUS MARINIS *i
apparuit faCto in quodam fruftulo ejufdem conchylii ) Pote-
rit ne deinde quifpiam inficiari 3 non fui(Te hae omnia inopi-
nato cafu limui coagmentata in maltha } quod nonnulli nefci-
verint rationem adferre 3 quomodo profati bacilli fuerint
petrefaCti ? oculis ne noflris fidem iregabfrnus 3 ut infirma:
opinioni adhiereamus ? Nonne fufficiet videre fruftulum illud
conchylii 5 veram efle teilam conchylii ejufdem , ac den-
tem 5 ( * ) illum naturalem efle dentem 3 ficuti obfervare
poteris etiam alium fimile canicula ? Sin autem totum id
non fufliciat , me de profatorum bacillorum natura aliquid
inferius delibaturum promitto .

VI. Conceffa alicujus lapidei corporis in faxo genera<-
tione mecum ipfe reputo 3 quomodo corpus illud incremen-
tum acquireret : Exemplo fit verbi gratia mali medici gene-
ratio in aliqua rupe 3 crederem illud equidem excrefcere
aut flatim 3 aut pedetentim ob aliquam fermentative difpo-
fitionem faxo alicui inditam , Sc malo illi medico aptam .
Stultum quidem eflet opinari illud ab uno latere poffe incre-
mentum fumere 3 cc ab alio duabus fuis medietatibus ita
circuire 3 ut ad punCtum pertingeret 5 quo fua circularis
rotunditas compleretur 3 qua? malo illi convenit 3 comple-
ctendo partem eam faxi , in qua fuit produCtum . Proprius
nunc ad rem nollram defcendamus . Si echini geniti fuillent
in iftis rupibus 3 quomodo in illis eorum incrementum erit
ffatueridum ? Anne echinorum femen foluminodo fuperficia-
libus corticibus fubftantiam rupis circumdedit 3 oc tali potuit
modo perfecte complere propriam fpatagorum configuratio-
nem ? Hoc penitus ignoro 3 nec unquam credam ; deberet
enim ( quod tamen negabo ) fiaxum integrum 3 & folidum
efle 3 in modum echini efformatum 3 non autem cortex qui-
dam ea fubftantia repletus 3 in qua adnatum eft 3 ficuti ap-
paret in echino fpatago 3 quem tibi mitto . ( b ) Hoc equi-
dem eft demonftratio clarior 3 quam fieri poflit 3 ac defide-
rari 3 palam enim oftendit illam fuifle animalis alicujus te-
ftam 3 quo maltha oblinita 3 ipfaque referta > tunc cum lapi—
defcebat confradta ; tefta enim tanta vi faxeo materiei eo

G 2 tem-

a Tab. vi-fig- 4.

b Tab% n 1 pg. 1,

52 SCILLA

tempore perculfa 3 ut eam frangi oportuerit , quantum ab
interna obdurefcente fubflantia permiflum fuit . Hoc appa-
ret evidentiflime in variis ejufdem tefta rimulis , & pracipue
in lateribus A . B & C . D obfignatis . Quum enim pondus
comprelfionis receperit a pundto E ad F 3 necefiario alter-
natim fuperficies A. D , locum dedit B . C . Ha? partes ,
neceflario 5 proximam dereliquerunt 5 ut dubium omne fa-
xe» planta adimeretur , qua quidem fi talis extitiflet , etiam
a fuis tenerrimis primordiis debuiflet lapideum fuperpofitum
pondus fubftinere .

VII. Obferventur quafo lanii» , Sc canicula* ora 3 Sc
videbimus dentes omnes tali pollere configuratione 3 ut
unus leva maxilla non poflit dextera ejufdem oris aptari 3
confunderet enim ordinem iliorum , qui verfus guttur pro-
tendunt , eo magis 5 quia pars dentis convexa , ut fupradi-
ftuni ei! 5 guttur verfus profpicere debet 3 itaut affirmari
poflit quotiefcumque nobis dens aliquis folutus 3 & a proprio
diflracflus fitu pr» manibus fit 5 affirmari abfque errandi peri-
culo poflit : hic dens ad levam5 hic alius pertinet ad finiflram
maxillam . Huic omnino rationi confentane» tam Melitenfes 3
quam locorum aliorum gloflopetr» funt 3 quarum perplures
apud me habeo , ad unam 3 aliamve partem inclinat» 3 quod
nobis teftatur , ( 1 ) olim eas dentes fuifle infixos aut dexte-
ra 5 aut leva maxilla in inferiore 5 aut contra in fuperiore
parte oris lamiarum 3 canicularum &c. ( h )

VIII. Non minori evidentia idem fuadere videtur fax uni

illud 3 quod affabre jafmini floris formam reprafentat 5 quod
quum comminutum effiet circa latera 3 mihi integram confi-
gurationem non omnino prafeferre poterat 3 nihilo tamen
minus 5 illud duobus laminis conflare cognovi 5 materie
omnino fnnilibus reliquis cruftis teftaceorum petrefaftorum .
Unio tamen duarum illarum minimarum fuperficierum 3 qua
formam fubtilis admodum lamina conflant 3 nonnihil mihi
fecit negotii 5 an faxum illud capax , & aptum fuifle ad ani-
mal ipfttm continendum . Diligenter tamen lingulas ejus par-
i tes

a Tab. vii, jtg- a. Ibid. fig-

b Tabt viii. fig. 1.

DE CORPORIBUS MARINIS.
tes perfpiciens , intellexi ab ipfius forma diligenti 3 & accu-
rata corpus effe quoddam non fortuito coalitum 3 fed a natu-
ra produdtum , & poli vitse terminum in fpecie echinorum
petrefadtum . Aliquandiu credidi connexionem duarum illa-
rum fuperficierum , qua; 3 ut dixi 3 locum in quo animal
vivens concludi pollet , minime reliquerant 3 ortam elfe a
comprelfione aliqua 3 fed allucinatus fum . Quum enim aliam
teftam accepiftem ejufdem omnino configurationis ab ifta in-
fula faxo penitus adherentem , inferiore fui parte integram 3
perfedteque confervatam in fui circumferentia cognovi 3 il-
lam teftam effe cujufdam echini talis determinate fpeciei -
Echini , ficuti refert Atheneus in libro tertio fecundum Ari-
ftofelis mentem , pluris funt fpeciei 3 quinimmo exiftimare
debemus perplures reperiri , quorum fpecies nos penitus la-
teant 3 fed in illis , qui communes funt 3 maximam fane
cognofcere poftumus varietatem . Ipforum enim nonnulli
fpherici perfedte funt ex omni latere , alii aliquantulum
duabus partibus , quas polos nuncupabimus 3 comprelfi >
alii vero in uno tantum latere aliquantulum excavati 3 in
alio autem aliquantifper etiam elevati ; quinimmo modo
fpiflfioribus 3 modo rarioribus , nec non craftioribus 3 fub-
tilioribufque fpinis prtcditi . Hoc dico non tantum de ftolis-
echinis 3 quin etiam exiftimo magnum inefle difcrimen inter
fpatagos 3 ac etiam in aliis fpeciebus 3 quamvis alio nomine
ab audtoribus nuncupatis. , cum ego fub echinorum appel-
latione omnia complectar animantia fpinis armata 3 nihil
prorfus in eorum pracipua nuncupatione immorabor . In ipfis
equidem animadverto 3 naturam talem conftituiffe internam
partium neceffitatem , ut in eorum teftis 5 & extra ipfas ne-
cellario efrormari debeat ordo quinarie diffinditis 3 aut eo-
rum partium , ficuti evenit in echinis communibus 3 aut per-
fedte compofitionis , ficuti in cateris aliis ad fimilitudinem
floris jafmini . Quum autem totum id in nonnullis aliis echi-
nis petrefadlis 3 qiuos penes me habeo obfervavcrim , inter
quos perplures funt ab audloribus non indicati 3 ( a ) certe

non

a. Tai. ix. jf* su

5f4 •" ' T SCI L L A -

non mentior dicens 3 ' propofitum faxum animal quondam
fuiffe . Parvarum vero mamillarum ; ( a ) feu potius tuber-
culorum obfervationem omittens 3 qus per fotum ejus cor-
pus microfcopii ope cernuntur 3 ex quo evidentiffime appa-
ret fubtiliffimis fuiffe fpinis refertum 3 ad firmiora defcen-
dam argumenta . Echini omnes 3 quorum figura rotunda efl »
os habent perpendicularifer politum fub fuperiore corporis
pun<5fo . ( b ) Id videre efl in alio faxo , a quo totam fepa-
rare faxeam materiem diligenter curavi j & partem detexi 3
per quam ali neceffario debebat animal pundo illi refpon-
dentem , in quod lines omnes confluunt 3 qus prsfati floris
delineamenta confingunt ; neque id mihi fufhciens fuit 3 fed
illo confradlo 3 equidem obflupui , Infpiciens cellulas ac tu-
bos A vits , ( c ) & flationi animalis 3 opportunos in angu-
ffiis illis affabre factos . ( d ) En ecce fidelifiimum faxi cujuf-
dam albi ex i fla infula ad me tranfmifli delineamentum 3 quod
maxills partem cum tribus dentibus illi confixis exhibet con-
fpiciendam . Hoc perlubenter tibi mittam , ut in ipfo lapil-
lorum , cochlearum 3 <k infuper alicujus dentis fubrotundi 3
qui vulgo anguium oculi nuncupantur 3 congeriem poffis in-
tueri . Ad meam tamen fententiam confirmandam maxime
conducit 3 repetitos confpicere unum 3 duos 3 ac etiam tres
dentes 3 hofque fuis cum radicibus alte confixis in olfe A
maxillari 3 quod petrefaftum etiam in parte confradla me-
dullam offendit aliquantum fpongiofam . Contra vero exter-
nus cortex folidiore 3 ac denfiore ofie conflat . Hoc quidem
faxum pars efl animalis cujufdam petrefadla 3 ac talem rem
illud autumabit unufquifque fano praditus ratiocinio 3 ( € )
& qui oculorum teflimonio uti velit . Ex ipfo afpeclu 3 effi-
gie rei i & tota fubfantia 3 ac neminem 3 prafatus Co-
lumna pro fimili veritate contendens fcribit 5 cenfemus tam
craffia Minerva natum 3 qui fatim primo intuitu non affirma-
vit 3 dentes cffie ojfeos 3 non lapideos . Atque eo magis 3
quod non careant parte ilia maxillari 3 in qua incrementum

fum-

a Tab. fc Ibld- fig. i. c Tab> v n I • fig. 3°

d Jabt XII 'fig' io c Fab* Colum» De glojfop»

DE CORPORIBU S M A R I N I S.
fumferunt progreffione 3 ac difpofitione quidem non >
fed naturali ,

, IX. In medium proferam modo unum ex anguibus,
Meliterdibus ? ( a ) non autem ex illis 3 qui veneficam exue-
runt naturam Beati Apoftoli Pauli miraculo 3 fed ex illis 5
qui falfo petrefa&i autumantur . Hi 3 qui angues habentur 3
tales quidem non fuere 3 fed nonnullorum marinorum ver-
minum exuvix 3 uti bene obfervavit Aldrovandus 3 qui non-
nullos in tertio de Tejlaceh delineatos exhibet 3 eofque paf-
fim in noftris rupibus reperio j quin imrno in eo loco portus
Mefifanenlis 3 qui appellatur il Secco 3 faxis adherente %
obliquis adeo voluminibus 3 ut verorum anguium tortuofa
volumina apprime 3 eleganterque reprxfentent . Vulgo a
nobis vitra maris nuncupantur 3 ( b ) eorumque nonnullos
delineatos exponam , ut fpeciei ejufdem penitus efie videas 3
& ab eorum mutua fimilitudine rei veritatem percipere pof-
fis , ( c ) videlicet aliquando eos angues 3 qui nunc in tofis
vifuntur 3 e mari fuifie projedlos 3 atque in infula permixtos
cum exteris rebus aliis 3 qux quotidie deteguntur 5 relidlos
fuifie .

Efficacius denique prx aliis omnibus 3 qux adduci pof-
funt 3 & quacumque mathematica demonltratione verius ac
tutius argumentum 3 hoc elt . Si res illae 3 qux ad me tranf-
mifix funt 3 ut mea opinione relifta ad oppofitam tranfirem }
tantam mex primx fententix addiderunt roboris firmitatem ;
HI ce ergo 3 quas ex iftis rupibus feligere pofiem ego 3 qui
nulla peculiari affeftus fum opinione 3 fuo indubium fane
me redderent teflimonio 3 has res aliunde adventaile 3 Sc
iftuc nefeio quo tempore congeftas fuifie j & quia Deus ipfe
ubique voluit fu mense ejus juilitix 3 & quam facili negotio
ingratum hominum genus pleftere poffit 3 figna adefie 3
ideo fexcentis in locis nobis ofiendit 3 mare ejus nutibus 3
etiam contra propriam conditionem fideliter paruiffe 3 ac
fuper altiffima montium cacumina afcendilfe 3 in qui-
bus divinx indignationis notas paffim obvias reliquit 3

a Tai?, xi 1. fi*. s.

b xu.jfgo.j.

e. Ibld. fig, j,

5 6 SCILLA

ad exprobrandum non credentibus Creatoris potentiam e

Sed prius ad loci qualitatem 3 ac compofitionem deve-
niamus • Noltri hi montes Taxis 5 arenis 3 vel craflioribus 5
vel tenuioribus , ut plurimum condant 5 ad talem produ&i
altitudinem , ut moderate civitati 5 quam eleganter coro-
nant fuperfint . Illorum condnuftionis modus hic eft . Pri-
mum liratum minutis Taxis conflat 2 cui aliud Tuperadditur
arenarum communium 5 & Tuper hoc impolitum tertium te-
nui fil marum arenarum reperitur 5 & Tic viciffim , nam Tuper
arena tenui 5 Tubtilique Taxillorum dratum iterum cernitur 3
<k dc continue uTque ad verticem montis . Linea? ab his are-
nis defcripta? orizontales jacent 5 aliquantifper tamen civita-
tem verTus 3 & mare inclinata? Tunt 5 exurgentes in ea par-
te 5 qiuv terram verfus proTpicit , quia 5 ut puto 2 bafis 5
Teu pars inTerior 5 Tuper quam prcvfatte arena? depolita? Tunt 9
ab antiquo in declivem inclinata Tuerit verTus mare . Id
omne patet ex torrentibus , qui ex iiTdem montibus decur-
runt j 3c proTundos hiatus excavant 5 3c has varias Tuperfi-
cies detegunt .

Id vero 2 quod obdupeTcens intueor 3 ed crafTarum *
necnon mediocrum , ac denique Tubtilium arenarum ordi-
nem 5 pluries 5 plurielque repetitum 5 & ex hoc arguere
oportet 5 montes illos aci talem altitudinem devenifle 5 quam
modo videmus non Timui , Ted per plures vices peregrina 3
Sc externa materia adventante . Exemplo dnt torrentes 5
quos immodici imbres Tuper ripas aluere . Pra?cipites Tecum
trahunt omnia 5 qua? illis obviam fiunt 3 uTque dum in pla-
nitiem 2 <5c in apertos campos devenerint 5 ubi velocitate di-
minuta j corpora } qua? aquis permixta rotabant , ea ratio-
ne deponunt 5 ut graviora Tubtus 5 minus gravia deTuper 2
ac tandem in extima Tuperficie leviora quieTcant j idemque
ordo ex eadem cauTa pluries 3 plurieTque iterabitur 5 Tcili-
cet Tecundum pluvias , qua? per temporum intervalla deci-
dunt . Ex hoc igitur nunc conjicio materiam montes nollros
componentem , externam penitus ede , eoTque ubi modo
Tunt 2 ab aliqua aquarum permaxima illuvie , qua? Tecundum
impetum 3 3c quietem 3 corpora 3 & pondera fluitantia cir-
cum-

DE' CORPORIBUS MARINIS
cumduxit 3 ac tandem depofuit 3 & hoc per plures vices y
compados & audos paulatim fuiffe .

Hinc eft quod falfum effe 3 comperi 3 htec animantia t
teftas 3cc. lapideo cortice obdudas 3 non e lacubus 3 aut
fluminibus 3 ut quondam infcite rebar 3 emerliffe 3 quum
ha;c omnia nunquam in illis locis reperiantur ; & quam-
vis nefciam qua nam ratione mare illuc pervenerit 3 an
in aliqua peculiari 3 vel in univerli totius orbis inundatione ;
ac pariter ignorem utrum globus terraqueus aliquam litus
mutationem paflus fit 3 tamen perfrade adfirmo 3 hctc om-
nia 3 de quibus fermo efl: 5 nifi oculis fidem adimere veli-
mus 3 vera effe corallia 3 veras conchas 3 veros dentes 3 of-
fa in lapidem converfa 3 non e lapide formata . Lucretius 3
magni Epicuri nomine 3 confilium meum efle ceteris pra>
jftantius me reddit certiorem :

Invenzes primis ab fenjibus effe creatam
Notitiam veri 3 neque fenjus poffe refelli »

Nunc vero ad peculiarem loci qualitatem deveniamus »
Colles 3 qui montes hofce conftituunt 3 non omnes funt ex
folutis arenis compadi 3 nonnulli enim duriflimis rupibus
Conflantur 3 nonnulli mediocri duritie praediti 3 ac ftepeflvpius
albo topho 3 feu parum pura maltha . Ubique vero confpici
poterit feries fuperius adnotata 3 aut linea? variorum corpo-
rum 3 & colorum 3 fed ipfarum unaquteque ad orizonteni
parallela .

Neque hi colles omnes 3 etfi propinquiflimi 3 conchi-
liis 3 aliifque teflis abundant 3 fed per faltum modo hic 3
modo illic 3 id quod mete robur adjicit opinioni 3 aquarum
fcilicet vortices cos ita cafu cumulaffe .

Animadvertendum etiam fontes in illis non adefle 3 qui
fecundum nonnullorum fententiam potuerint in lapidem ver-
tere id 3 quod cernitur generationis virtute lapidem fadum «,
Quod autem in faxa ha?c mutata fuerint 3 jam fieri non po-
tuifle monftravimus 3 tum etiam quod plures colles ex folli-
tis arenis conflati 5 pariter tamen conchyliis 3 teflis , innu-
merifque propemodum aliis fimilibus rebus 3 non autem pe-
trefadis referti funt 3 qua; omnia pariter in petiam converfa

H fi-

53 S C I L L *Y

ficut cstera forent 9 fi continens materies 9 feu loci natura
ad hoc faciendum apta fuiffet . Hoc affirmare audeo 9 quia
quodcumque corpus in petram converfum elt 9 plus 9 minuf-
ve foliditatis ac duritiei fecundum fui continentis menfuram
video recepide . Echinus lapidefcens in topho 9 adeo foli-
dus non elt ficut 9 qui in lapidea rupe lapidefcit 3 itaut fe-
cundum loci naturam 3 & vim 5 feu fecundum materiei dif-
pofitionem , qua: corpora illa colligavit 9 hsc in aliquibus
locis mirum in modum lapidefcant 9 in aliis vero minus 9 in
multis denique 5 qualia ab initio fuerunt 9 omnino reman-
ferint . Hinc argui poteft 3 quod ficuti corpora non petre-
fafta in lapidem converfa forent 3 fi in arenas friatas non in-
cidiflent 3 ita corpora illa in rupibus 9 ac tophis obdurata 9
talem non induiflfent faxeam qualitatem fi in ficcis arenis 9 ut
ciet era 9 confepulta fuiflent cafu 9 per quem in terram pro-
je<fta fuere • ( a ) Nonnulla ex eis exponam eo meliori 9 quo
ipfe modo potui 3 fervata : hoc tamen fcias velim 9 res hu-
jufmodi 9 quas in his collibus reperi 3 multo plures effie nu-
mero 9 ac fpeciei varietate 3 quam hic delineatas exhibeo 9
nonnullas enim tantum felegi formofiores 9 6c magis con-
fervatas .

Sic pariter tibi mittam teftas nonnullas 9 ( b ) qus &
numero 9 & varietate plurimae in Calabris montibus effo-
diuntur j fed attentius quaefo penfites velim nonnulla faxa 9
feu potius dicam marina corpora petrefa&a 9 qua* inter alia
innumera felegi e colle illo defoflas 9 qui mirabiliter quidem
fubftollitur in capite civitatis Myls 9 ( c ) ex humanitate
Doftoris Joannis Natalis acceptas 9 homine quidem erudito 5
ingenuis moribus 9 optimaque mentis acie pnedito «, bona-
rum artium humaniorumque literarum profeffore . Parvi
quidem faciends funt tres ilis conchs a. b. c. fcilicet illa 9
qus fimplex dicitur 9 altera concha piBorh nuncupata 9 Sc
tertia lfriata 9 etfi huic poftrems nulls fimiles neque videan-
tur } neque legantur ab auctoribus defcripts : Sed prs om-
nibus confiderands funt in eadem tabula conchs marina? AA9

qus

Jfib- m i u

h ThI, jtVo tS xvi».

c Tai . xvii»

DE CORPORIBUS MARINIS w

qux operculum funt cochlea; marina , quod vulgo dicitur
pietra di S. Margherita , necnon milleporum quoddam B
petrefadlum . Alt ego nunquam inducar 5 ut credam , ca-
fum ea opercula numero fernie infinita efformare , qua? tam
exa<Re cochleis petrefadlis refpondeant , qua; illis carent . De
hujufmodi operculis inferius fermo erit habendus 5 quare
opere pretium erit de nonnullis rebus nunc difierere 3 quas
in Melfanae collibus reperii .

I. In his noftris collibus , qui tamen ad aliquam altitu-
dinem elevantur , dentes adeo grandes non apparent , ficuti
ifti Melitenfes 3 fed fol unimodo nonnulli parvi 3 vel fimpli-
ces cortices ipforum grandiufculorum .

Nos jam dentium qualitatem confideravimus 3 qui in
ore canicularum , ac fimilium animalium reperiuntur , & tu
bene nofti hujufmodi beftiam perplures in maxillis fervare
dentes folummodo in externo cortice obduratos 3 intus tamen
humore quodam mucofo refertos ; hinc fit dentes illic reper-
tos dentes Fui 0 e 3 qui in montium cacuminibus remanferunt 3
illorum enim levium , ac vacuorum mollis , ac tenerrima
adhuc eft maltha, quapropter eorumdem tantam copiam inve-
nimus in illa infula , qua; in planitiem protenditur .

II. M aximam echinorum petrefa<5lorum copiam , alio-
rumque corporum confregi 3 qua; fuapte natura vacua funt ,
atque intra ipfa nil aliud perfpexi quam maltham puram limi-
lem omnino cortici, qui tertam omnem circumdat , feu pere-
grina corpora , fcilicet arenas , lapillos , conchyliorum-*
fragmenta , marini hirtricis fpinas , aliaque hujufmodi ; nun-
quam autem vidi , 3c exillimo ab aliis nunquam vifurum iri
corpora in tertas irrepilfe mole grandiora , quam necefiario
elle debebant , ut in unum ex foraminibus echinorum ingre-
derentur . Id comprobat , quod difrupta membrana illa fu*-
per duo centra illarum tertarum polita , aditum pra?buit
molli luto ingrediendi cum illis corporibus ei cufu obviam
faertis , qu;e tamen per illa foramina intrare poterant .

III. Rem magis , magifque patefacient vertebra; , qua;

undequaque reperiuntur illis Melitenfibus non al fimiles .
Obfervetur quafo ipfas indicare locum 3 ex quo fefe latera-
li 2 les

co SCILLA

les {pinte feparaverunt ; neque hic fidendum ed . Revocan-
da ed in mentem alicujus pifcis integra fprna . Animadverti
vertebras iilas 5 qute e capite producuntur ufque ad illius
loci terminum 5 qui interiora animantis inferius claudit , du-
plicare fpinas indar codarum , at in fubfequenti fpatio folo 3
ac unico fpinarum ordine donantur 5 fi cuti pars fuperior >
quam nos dorfum appellabimus . Conliderandum ed tamen 5
quod aliarum unaquaque (exceptis fpinisj quas, codas nuncu-
pabimus ) & fi duplicem in vertebra fortiatur originem > im-
mediate unicam tantum fpinam reprtefentat 5 verumtamen in
illis , qute inferius codularum munus exercent , id non per-
cipitur ; per ipfiis enim non tranfit nervulus ille > aut hu-
mor 3 feu aliud quodcumque fit 5 quod natura necelfarium
duxit immittere per medias radices aliarum fpinarum , qui-
nimmo earum bafes non parum didant inter fe 3 uti videre
ed in ejufdem tabulte figura v. quam delineavi 5 ut h&’c om-
nia clarius percipias . Ad examen modo vertebras petrefa-
das revocemus . Ipfarum nonnullae mondrant ? ut par ed 3
locos 3 ex quibus avulfie fpinte fuerunt 3 qui tamen fibimet
ipfis mutuo diligenter 5 3c adamulfim refpondent 5 itaut illte
obfignatte numeris 11. in. & iv. vertebrte animalium quon-
dam vivorum apparent eo loci pofitte 3 qui pedori immine-
bat 3 alia vero obfignata 1. fit una illarum caudam verfus
politarum .

IV. Inter res illas ( quarum partem in tabula xiv. &
xv. delineatam exhibui ) in valle quadam vulgo dida dello
fperone prope oppidum Varapodium in Calabria , decimo a
mari lapide 5 effolfas deprehendi pr teter alia innumeras te-
das 5 fpecies omnes dentalium , feu antalium in nulla peni-
tus fui parte corruptorum j opere pretium non ed de eis
dilferere j eruditus enim Aldrovandus in tertio de Teftaceh
eos ita nobis defcribendo exponit ex variis a udor ibus : Sil-
Dauco vero 5 inquit 3 dentales funt offa fatis alba 3 qu<£
dentes caninos referunt 5 quibus tamen 3 inquit 3 longiores
funt inanes intus & perforati 5 oriuntur in cavernis lapi-
dum in profundo maris , quidam dentale 5 & an tale 3 non
forma 5 ut Brafavolus 3 nec aliter f e d. magnitudine tantum -

DE CORPORIBUS MARINIS 61

modo diftinguunt . In Germania , inquit TLoographus 3 phar-
macopola Germani tubulos quofdam oflendunt vel uti cffleos ->
candidos 5 forma teretis , friata 5 una aut altera linea
tranfverfa inaquali ambiente > prafertim in minoribus 3
majores ad quatuor digitos non excedunt 5 longitudo non om-
nino re&a 5 fed modice inflexa eft dentis canini inflar : fub~
flantia pradura efl non offea fed aliorum tofaceorum fubflan -
tia flmilis . Inferius vero inquit : Valerius Cordus vocat en -
talium j ait que effle teflaceum quoddam marinum flflula modo
longum 3 cU concavum floris friatum } longitudine digiti
non tranfverfj 3 fed fecundum longitudinem > pofl marinos,
aflus inquit Braflavolus ■> fluper maris littora inveniuntur „
Ego opinor me minime deceptum fu i fle nominis oquivocatio-
ne 3 eadem enim prorfus funt 3 ac ab Aldrovando defcripta 9.
atque relata .

Ex verbis igitur profatorum a udiorum nos certiores effe
poffumus 3 eos dentalia omnino inter teflaceos adnumeralfe 5
quo oriuntur in cavernis lapidum in profundo maris 3 & ad
flumina non perveniunt nifi pofl marinos oftus . Hinc ficuti-
ea affirmare non debemus in terra 5 feu in lacubus produdla
fuifle j ita contra opinari debemus hoc in arva 3 & montes
Calabria? una cum innumeris propemodum marinis rebus ir~
repfifle ob copiofiffimas alluviones 5 ac equidem tales 5 ut
nullus fuperftes evaferit 3 qui fcriptis tradere tempus potue-
rit 3 in quo tale acciderit infortunium .

V. Quum vulgo craffiores cancrorum chelas eorum ora
appellamus nobis ignofcendum efl: 5 hoc enim apparet in Tab.
xix. figura i. ubi quodam ex eis cernitur in lapidem conver-
la 3 quo pondere 5 8c copia corporum externorum compref-
fia mordicus apprehendit quidquid fibi obviam fuit 5 & nunc
etiam conchylium flriatum tenacius tenet ad fententio mea?
confirmationem , & ad offendendum in rupibus Me fla no nul-
lo modo hoc corpora nata e fle .

VI. Saxum illud produrum 5 de quo alias diffierui 5 no-
vum mihi modo argumentum fuppeditat3 ( 3 )non foium enim

pandit

a Tab. XIX. fig. 3t

(52 SCILLA

pandit (trusuram inordinate conflatam , coacervatim com«
pledtentem ofla multa animalium tibiis fimilia , conchylia
modo flmplicia , modo ftriata , turbines cafu difpoiitos , alia
quamplurima petrefacfta , ac etiam non petrefatfta conchy-
lia , quod tu tandiu confpicere defiderafli , fed etiam ad
clariorem rei explicationem nonnulla adhuc fervat parva
conchylia , qua? omni expurgata luto optime petrefaftuui
animal intus cuflodiunt , apparentibus patenter neceflariis
propriifque illius membranulis . Id tamen doleo quod non
polium confpiciendam exhibere faxi hujus formam adeo gra-
phice deiineatam , ut appareat illud , quod ex parva qua-
dam prsfati conchylii fradtura littera A indicata detegitur ob
ipfius teftte pelluciditatem , nihilo tamen minus aliud addam,
cui evidentis rationis nomen dabo . Saxum idem perpen-
dens , ac in frufta dillecans percepi conchylia multa fui ip-
fius continentis materia eile referta , nonnulla B litera con-
notata femiplena , nonnulla penitus materia vacua , at fuum
animal intus claudentia , ut jam didtum eft . Semiplena B
conflant , feu materia diaphana , & lucida inflar chriflalli ,
feu fubobfcura , 2c turbida . Ego equidem nefcio , utrum ,
qua? pellucida funt, aqua plena fuerint pura,& concreta, qu^e
fubobfcura limo tenuilfimo . Hoc tamen non ignoro utraque
conchylia fuum fedimentum in inferiori parte ad orizontem
pofitum monflrare , quamvis in faxo quomodocumque com-
pofita . Id omne nos ad veritatem dignofcendam adigit .
Pneteribo pariter nitoris , 3c concretionis rationem , cc mo-
dum , quamvis in eadem tabula multa hujufmodi corpora
exhibeam , ( a ) quirque apud me ita nitida , 6C quali gelu
concreta habeo ex echinis turbinifque , ut excogitare polfs
caufam , cc corporum qualitatem , qua? talem pellucidam
concretionem producit . Sed alibi , cc aptiore tempore di-
cam ingenue , quid de illis opiner .

VII. Corallium , uti Au&Oribus placet , & nos aflidua
edocent experimenta , certe quidem planta non eft ne-
que e lacu , neque e flumine eruta ^ fed e mari , 6c
quidem valde profundo . Ego illorum branchias perbel-
le

a Tab, xi j- 4< f .

DE CORPORIBUS MARINIS 6$
le ramofas una cum echinis 2 conchyliis &c. commixtas
in nodris collibus reperio 5 &. coralliorum eorumdem partem
in calcem redadtam 3 fraftamque 5 omnemque eorum fuper-
ficiem decoloratam obfervavi ; intus vero ( in fragmentis
tamen craflioribus ) fervatur adhuc tindlura quaedam purpu^
rea 5 quod nos reddit certiores 5 partem illam rubro fuiffe
colore fuffufam , uti omnia corallia ejus fpeciei . Ex quo fit
evidens , tempus illorum corruptionis caufam fuiffe 5 prs-
terea accidentia , locique naturam 3 non autem ha?c indar
maris ea procrealfe ; nihilominus tantam inter eorum diffra-
dtam quantitatem ramum integrum 5 ac Eatis bene a tempo-
ris injuriis cudoditum mihi feligere contigit 3 quem tua: con-
fiderationi fuppono .

VIII. Colles hi nodrates non exhibent nobis tantum-»
confpicienda corallia communia femifradta 5 ( a ) ac ferme
in calcem converfa 5 fed etiam alia non pauca fidulofa pri-
moribus tamen magis deformia vitio propria? 5 & naturalis
compofitionis , minus fcilicet firma? ; nihilominus aliqua
ufus diligentia ex quodam thophi fragmento branchias qua-
tuor evellere datum eft > qua: priufquam ita vexata? fuerint}
unicum fidulofi corallii ramum efformabant 5 quod ad rem
nodram peropportune colliniat . Ere enim branchis apprime
inter fe connedluntur , uti videre ed 5 atque fimul confide-
rare poteris configurationem ftellularum 5 ( b ) necnon con-
fidentia: difcrimen ab alia fuperius allata 5 & omnia cum ma-
rinis coralliis bene convenire intelliges 5 ex quo arguitur
etiam hujus generis corallia quondam extitide .

IX. Non inficior aliquandiu me in eam iviffe fententiam?
qua? (latuit ea corpora 5 qua? indar tibiarum animalium intus
lapidea e fle comperimus 5 offa fuiffe , ad id a vero abhor-
ret j & palam fateor ; hxc enim articulati corallii fragmen-
ta funt 5 ad cujus probationem ramum quemdam perbellum
fas fit in medium proferre , ( c ) quem ex frudis uno ab al-
tero haud longe didantibus in topho repertis compofui 5
eumque difTertifTimi Imperati dudtu enucleavi • Ilium igitur

a Tab% XX. 1»

b- T abt xx. fig' i,

Sr TM.XXI» fig' I.

64 SCILLA

ad examen una revocemus Corallium inquit 5 ( * ) nodofuvn
vocatur 5 quod nodis injlar articulorum , qui in animalibus
funt , /cate at . Vegetat fc opuli adhaerens 3 ac ramofum in -
jlar c£ ter orum coralliorum eft j conflat autem partibus 3 quae
Jhniles animalium cruribus apparent , atque inter fe jungun-
tur articulis valde cavatis . Diligenter id quod dicit de co-
ralliis montanis perfcutemur : Sunt igitur haec frufta for-
mae raedae nodofa in capitibus 3 & Jlriata per longum in fu -
perfide \ ufque modo nullum adefl dif crimen dcnfioris Jub -
flandae 3 & albae 3 perforata unico 3 & redo , fed exili
meatu in ima parte medullae 3 quae # radice initium ducens
per omnes ramos diffunditur . Id clare in ramo ipfio confrago
ABC intuemur . Diffolvitur unumquodque os evidenter 5
quod ad ejus craffitiem 3 in plures tunicas . Id efl luce 'meri-
diana clarius . ( b ) Vi percuffonis facili negotio finditur per
longum Inipfifmet coralliis proetet' partes praedici as 3
pro ojfibus funt 3 quae ubi junguntur , habent corticem era -

ffiorem 3 colore album 3 fubflantia vero coralli?ia 3
tinenter totam plantam vefiit . Hoc autem in prsefente no-
ftro 3 de quo agimus 3 corallio 3 oitendere non po (Turnus ,
quod quidem optimam probet conjecturam j tempus enim
externam ejus partem corrofit , quam Imperatus corticem
appellat3qu£ uti inegteris coralliis efle debebat tenerrima3 &
corruptioni facile obnoxia 3 ideoque fieri ferme non poteft 3
ut integer ramus aliquis reperiatur ficut in aliis . Ille tamen,
qui 3 ut dixi 3 ftuuebit colligere 3 & unire proximiora frag-
menta , qux in topho inveniet 3 poterit illum componere ;
haud difficulter enim connectentur 3 cum ex eodem ramo illa
ceciderint . Addam folummodo 3 quod fi ramus ille corallii3
quem refert Imperatus 3 ortus eft 3 ce eductus e mari prope
infulam Majoricam 3 hic tamen in noftris collibus repertus 3
quamvis ignotam pene habeat originem 3 & unde in hanc
terram pervenerit ignoretur 3 figna tamen evidentia prtefe-
fert 3 multa perpeflum efie , cc alibi quam ubi effodi 3 &
unde fliftuli 3 fuifle productum .

X. Si

a Imp* Uif?-,, Uato Ub. z 7 c

fe Tab,. xxi«Ag. t

DE CORPORIBUS MARINIS 65

X. Si olim de tua? fententitc veritate dubitavi 5 quod in
aliqua horum collium parte vidi prster magnam rerum va-
rietatem , & corporum permagnam commixtionem , faxum
quoddam 5 quod fimul continebat conchyliorum fragmina
unumque integrum conchylium 5 necnon pifcis fpinam 3 ac
nonnulla etiam nodofi corallii frufta , qua? tunc temporis
animalium offa reputabam 5 infuper cujufdam conchylii par-
tem , quod Aldrovandus imbricatum appellat , aliaque
fragmenta hujufmodi , nullo nunc pudore fuffundar fi in con-
trariam ibo fententiam ; nonnulli enim a me effoffi lapides
ad hoc me impellunt . In eorum examine aliquantulum ini-
moremur 5 ( a ) pollquam marini hyftricis formam enarrave-
rimus » Marini hyfrices in profundis pelagis inveniuntur 5
inquit Imperatus . Aldrovandus vero : echinus e mari Rubro
aculeis longifji mi s j ( b ) illum nos hyftricem appellemus } ne
inter loquendum cum aliis echinis confundatur 5 alii autem
aliter illum vocent . In profundo mari reperitur 5 non ta-
men in folo mari Rubro 5 in Sinibus enim Sicilire pifcatur 5
& fi raro ob difficultatem 3 quam in hujufmodi pifcatione
experimur 5 nihilominus fumma cura adhibita nonnullos ac-
cepi a pifcatoribus 5 quos circumfpiciendi 5 ac obfervandi
quantum libuit 9 commoditas fuit 5 cc fortaffis accuratiori
prat cgteris ftudio 5 ac diligentia . Animadvertas qusfo in-
tegrum hyftricis corpus hoc in quinque dividitur squales par-
tes 5 quarum unicuique duplex ineft fpinarum ordo plus mi-
nufve protradlarumj ac tali modo conftitutarum5 ( c ) ut una
alterius motui non officiat : circum fingula fpinas alia? vifun-
tur minores fpinte 5 qua? longiorum fpinarum numero feptua-
ginta radices tegunt . Hujufmodi tamen fpinarum tricis exu-
tus ad accuratius poterit examen revocari 5 videbimus enim
ejus partes invicem fecum unitas 5 ( d ) ac eleganter coluc-
rentes , quarum futura proportione quadam gyrat & magis
rninufve inclinatur fecundum modum 5 quo opus eft ad pro-
xima? partis ipfius animantis ftrufluram . Ha?c quatuordecim
parvis orbiculis conffat non tamen aqualibus ? qui punfto

I quo-

h Aldcv • De Heffaceu /.j,

. d 2 'ab, xxi 1. pg. a.

a Imp. De Hifi. JVj/. circa fincrn •
c lab, X2ii. fig. 1.

66 SCILJLA

quodam inftar umbilici 3 fed elevati in eorum centro ornan-
tur totum autem corpus in quinque fecftores dividitur . In
eorumdem orbiculorum medio nonnullae vifuntur mamillae
proportionales illorum circumferentiae magnitudini 3 ( a )

fuper quas quafi fuper cardines fpinx ipfx circumaguntur cer-
tis ad ne xx menbranulis 3 ( b ) quae fpinas circumdant . Haec
prorfus eft ratio 3 qua una ab alia parte fecernitur 3 & fpina
a fu a mamilla , quoticfcumque membranulae corrumpuntur ,
laxatur .

Ad lapides modo gradum faciamus 3 ( e } eademque ra-
tione eos confideremus . In horum primo 3 qui ex variorum
corporum follitorum congerie conflatur 3 fefe offert infpi-
ciendus echinus integer fpinis exutus A 3 parvum conchy-
lium B , oc unus ex quinque fetftoribus marini hyftricis C .
In fecundo 3 qui tophus eft mollior 3 parvus etiam adeft
echinus compreifus D 3 atque alterius hylfricis tefla pariter
compreffa F 3 & nonnulla friatorum conchyliorum fragmen-
ta 3 &: fpinx quamplures inftar perbelle llriatarum collumel-
larum in eodem topho difperfs cafu « In lapidis echino nihil
immoremur 3 etfi ad rem plurimum faceret 3 neque pariter
animadvertemus eum conchyliorum fragmentis cgteris qui-
dem magis confervatis refertum 3 fed aliquantifper in ea hy-
ftricis parte C fig. i. ltrucftune feriem perpendamus 3 ac
quam eleganter fefe protendant 3 fuamque figuram gradatim
imminuat 3 ut ea ad centrum colliniet 3 & circumferentix
polos in capitibus delignet . Hoc porro fufliceret 3 ut fatis
fuperque defrueretur illorum opinio 3 qui autumarunt lapi-
des mammillarum prxditos configuratione Tab. xxiii. figur..
3 . femper fuiffe lapides .

Sin autem hoc fatis omnino tibi fiat 3 videas fequentem
delineationem Tabe xxiii. fig. 2. qux partes omnes 3 fed
confractas hyftricis continet 3 quas eafd.em prorfus effe re-
peries 3 ego enim infuper tibi offendam etiam integrum 3 Sc
bene fervat uni petrefaiftum hyftricem 3 cafu quodam ad me
delatum 5 ex hoc autem certior funi 3 me tunc non fuiffe

de-

3. X-i&.

b Tab, 4.

c Tab:. xxi 1 j# figt 2.

DE CORPORIBUS MARINIS 6 y

deceptum , cum tale autumarem omni procul dubio e(Te de-
buifie integrum animal ex fola frufiuli ipfius telta petrefafta
infpedtione 5 qus duas tantum mammillulas 5 ut dixi , con-
tinebat . Perpendas illum quaTo , hic fane hyfirix ell , fi
tamen fidem oculis habere velis ; ( a ) ac fimul infpicias lapi-
dem alium in infula Melitenfi repertum, non tamen abfimilem
cgteris marinis , ac noftrorum collium jam obfervatis . Et
quum ambigendum non fit , collumellas in topho illo Tabu-
ta xxiii. difperfas 5 & paulo ante commemoratas fpinas efie
e proxima ipfis tefia collapfas , ficuti eft illa , qus in pree-
fenti Tabula in figura 2. cernitur litera A , ita idem prorfus
dicendum eft de bacillis vulgo S. Pauli nuncupatis , cum
manifefte pateat fpinas efie hyRricis aut corpore , aut fpecie
hifce noftris majoris . ( b ) Statuendum igitur elt , minime
fieri pofie , ut Natura ita inepte colludat , & modo unam ,
modo duas, modo plures animalis partes e fixo confiet , ac
ejus fpinas producat intra rupes , ac maltham .

Quid plura ? petrefadto illi animali tot infunt mammilla,
quot etiam fuper eas fpinas , ut in illo marino infixte efie de-
berent . Eodem quoque penitus ordine , eademque ratione ,
qua partes telta marini animantis disjunguntur , corruptis
illius nexis , five articulis , eodem pariter hxc omnia eve-
niunt in hyfirice lapidefcente . Prarterea fpime , & c^terte
partes utriufque tam marini , quam faxei ipfifiimte funt . Uno
verbo , iidem prorfus hyfirices funt non minus externe ,
quam interne . Petrefadfus enim in Tabula xxiii. figura 2.
necefifarium ofiendit veftigium unius ex capitibus in E . Sicut
enim videri poteft in Tabula xxi >. figura 4. littera G , qute
tefiam marinam repraTentat ? qua in parte fuit Iiyftricis os ,
quod a communi , & in aliis echinis obfervato non differt ;
evidens porro argumentum eft non autem conjedtura , olim
petrefinflos hyfirices non folum in mari , quin immo in illius
ima parte vitam naturaliter egifie .

XI. Ex eo quod diefiurus fum , percipiemus , fi ved-
tatem perfequamur , obfervationes , & experimenta orni ia

I 2 in

* Tab. xxiv. Ag. 1.

b Tab. sxsv J»

6 3 SCILLA

in illam colliniare 3 ficuti omnes linei ad centrum confluunt .
Nos eumdem videbimus apprime fervatum ordinem inter
echinos marinos 3 ac petrefaftos 3 quem videmus inter hy»
ftrices . Corpus omne 3 quod in lapidibus reperitur 3 ne
hilum quidem diflat ab animali marino ejufdem fpeciei . Id
videamus 3 breviter tamen 3 in echinis maris 3 potius enim
nobis ad majora properandum 3 "quam immorandum in eo 3
quod unicuique experimentis innotefcere potefl: . Echinus
enim marinus in fluviali aqua aliquandiu politus partium fi-
guram , te fiam ejus congruentium , oftendet 3 eadem pror-
fus facilitate 3 ut de hyftrice diximus ? quamobrem partes
marini echini 3 ipfiufque ordo juncfturarum , cum comprelfo5
& petrefadto echino poliunt comparari , ut ego pluries feci .
Lis enim penitus dirimitur , ( a ) quum videmus petrefufUim.
hyftricem hyftrici marino 3 & marino echino lapideum echinum
figura 5 & partibus 3 ac omnibus denique affciftionibus penitus
affimilari . Dicam infuper 3 quod cum quemdam ex his in mol-
li topho petrefinfUs echinis aquis purgalfem ima parte fpinas
reperi parvas 3 quae de ejus tefia deciderant . Quae porro efl:
hic tanta fimilitudo ? ni fi quod hic quoque in mari vitam ege-
rit ? Ad alia experimenta progrediamur . Perpendas quaefo
hunc fpatagum , ( b ) qui 3 <S c ipfe degit in maris profundo 3
fuitque in eadem Speronh valle una cum id genus aliis re-
pertus . Ipfe talis efi 3 ut meme ad eamdem vallem impu-
lerit 3 ut viderem 3 ex eaque effoderem res ad omnium ffu-
diofam curiofitatem explendam prorfus idoneas . Intellexi
enim illam terram tali efle praeditam natura 3 ut fere incor-
rupta corpora potuerit fervare . Si non omnes 3 plerafque
faltem ipft fervavit fpinas . Quare ad echinos 3 quos in ru-
pibus videmus 3 redeuntes 3 gravilfimum defutnere hinc li-
cebit argumentum 3 quod poterit meam confirmare fenten-
tiam . Ego ipfe animadverti 3 atque alii mecum emun<fte
naris viri 3 echinos omnes 3 atque cetera hujufmodi corpo-
ra compreffa fuilfe a puncfto comprefllonis per lineam perpen-
dicularem 3 fed 3 ut clarius loquar 3 materiam 3 qui echi-
num

s Tab. xxv.jTga i»

b Tab» XTMofig. a.

DE CORPORIBUS MARINIS. 69

num circumdat •> duo habere centra unum contra aliud . Di-
co igitur cum aliqua rupes fciffa eft > quoties plures ibi echi-
nos offendi 5 vidi echinos 3 qui in latera jacebant 3 ita fra-
tftos , ac ita eorum compaginem di Ablutam fuiffe 5 ut cir-
cularem formam amitterent . Illi vero 5 qui ita locati fue-
rant 5 ut unius centrum alteri centro perpendiculariter inf-
Iteret ? compreffi fuerunt eo padto 5 ut pars fuperior conjun-
<fta fuerit inferiori 5 3c in latera crepuerint . Ceteri autem ,
ut fitus eorum 3 quo permanferant 5 requirebat 5 difrupti
funt . Illos delineandos curavi 5 coardtando tamen interval-
la inter ipfos exiftentia 5 ut eos poffem in una tantum pagina
circu-mfcribere 3 idque fufScit 5 ut robur veritatis dignofei
pollit 3 qua nos plene fuadet 3 quod exiccato limo fuperin-
iidens pondus gravavit perpendiculariter 5 ( 11 ) Sccomprelfit
ab A in B corpora omnia ? qua intus aderant fecundum il-
lorum cafualem pofitionem 3 partim tantum teffis ipfis fer-
vatis 3 quas lutus 3 quem in fe continebant 5 defendit 5 alias
enim magis alias vero minus tutavit 3 ficuti comprelfionis ef-
fedlum in eifdem corporibus varium infpicimus .

Id omne cum ceteris omnibus evidentibus rationibus
tandem me cogit conchylia } echinos 5 hyftrices ? dentes >
qui glofiopetra nuncupantur 5 vertebras , corallia 5 poros 5
cancros 3 fpatagos 5 turbines , aliaque pene innumera hujus
generis corpora 5 qua* nonnnulli puram putam autumarunt
lapideam generationem , ac Natura ludum 3 non folum ani-
malia 3 & corpora illius individua fpeciei fuifle 3 fed corpo-
ra 3 & animantia vere marina in terram cafu aliquo jacftata
una cum materie>qua ea continebat (quam modo aut in colli-
bus 3 aut in montibus ex fimplici arena j five ex maltha 5 five
ex topho five denique e faxo conflatis, congeftam infpicimus)
qua materies 3 ut jam offendi , etiam aliunde advenit 5 fed
ex illius diutina in eo loco Ratione creditur indigena , qui-
nimmo una cum ipfo continente ibidem creata ab ignaris re-
rum 3 & mira divini Opificii rationis . Mihi tamen ne vitio
vertas 3 velim 3 quod abffraefas rationes abjiciens ? cc rc-

ru m

£ Ta'j. xxvi.

~y o SCILLA

rutn folummodo experimentis inhitrens res adeo fublimes ,
ac tanti momenti pertractaverim, nam5 ut verutn dicam natu-
rali quodam inftinCtu contemplationes averfor , neque adeo
fubiimi intelleCtu opus efle opinatus funi in illis dilfertatio-
nibus 3 qua? ad illius veritatis cognitionem intendunt 3 quse
folo fenfuum duCtui innititur 3

Quid majore fide porro 3 ( a } quum fenfus 3 haberi
Debe e ?

Sufficit mihi cognofcere 5 corpora 3 objeCtum noltrs
difceptationis 5 in Muforrima reperta 5 & in Valle dello Spe-
rone nuncupata 3 quinimmo per totam Calabriam 3 in colli-
bus Meffanenfibus 3 ac per totam infulam 3 & in Melita
quoque 3 feu alibi 3 veras fu i ile teftas 3 aut partes 3 aut
formas a veris animantibus 3 qure quondam in mari dege-
runt 3 produCtas 5 ob patentem cum ipfis fimilitudinem 3 ac
loci circumitantias 5 in quo eas hac tempeflate videmus .
Quod fi alii hoc negligere velint 5 & potius inquirere 5 utrum
Natura in terra producere polfit fixeas animalium configura-
tiones omnino fimilium 5 quinimmo ejufdem fpeciei cum il-
lis 3 qute in mari vitam ducunt 5 ac in mari res in terra gi-
gni folitas 3 & ex hac debili conjeClura colligere contra tot
experimenta 3 id omne ibi natum e fle 3 ac ex faxea materie
in prima fui formatione fuifle conflatum , credant fane 5
dummodo me quoque ad id affirmandum non cogant 5 feci
me prius fuadeant validis , ac firmis rationibus 5 & experi-
mentis ponderis omnino ejufdem 5 produCIionem rerum hu-
jufmodi in lapidibus 5 ac in terra: vifceribus fieri 3 doceant-
que rationem; qua ad id Natura utitur ; fed hoc opus hic
labor erit 5 ipfa enim Natura apud Plutarchum fub forma
Ifidis ita loquitur : ( b ) Ego fum om?ie 9 quod extitit 5 cft 3
(p erit' ; meumque peplum nemo adhuc mortalium detexit .

Ineft nobis , ut pluries dixi 3 intellectus facultas fuis
circumfcripta limitibus 5 nobifque fit e fi e debet 5 ea frag-
menta marinorum animantium partes reputare 5 cum tales
efle partes oculi ipfi noftri experiantur : Simile enim fimili

a Lucret, libr. 4. v, 48 j*

b Bitit, de IJid , & Ofyrid •

D E CORPORIBUS MARINIS ir

nofcitur , quia omnis notio rei nota: eft Jimilitudo . ( a )
Quod vero in terra reperiantur 3 conje<fturo nobis defumen-
do funt a loci ipfius qualitate 5 eorutnque caufiim inquirere
majori 5 qua fieri poteft probabilitate . Non amplius quofo
in porterum a me poftules } ut ftatuam ? poflit ne tale quid-
piam a Natura fieri an non 5 & fi fieri polfit , utrum id fe-
cerit j St qua adhibita ratione 5 id enim fateor penitus me
nefcire 5 neque ad difquirendum idoneum efle , at idoneus
fieri cupio non auctoritate 5 fed ratione . Id confilii mihi ert ■>
quo fi utar nemo me reprehendet , quum piftor non philofo-
phus credi ftudeani . Unum addam lapillos , qui S. Marga-
rita: vulgo nuncupantur , effecifle 3 ut ea abjicerem 5 quo
paraveram ad inquirenda corallii exordia 5 & incrementa 5
quod mihi gratilfimum adferebat oblectamentum , ut illud
ad parumper intermittendum numifmatum ftudium aliquando
felegerim . Dico igitur profatorum lapidum compagem fuif-
fe in caufa 5 ut dubitarem ipfos aliud 5 quam purum efie
lapidem 5 in ipfis enim talem cerno efformationem , ac co-
horentiam , quinimmo imaginem ipfam animalis in terto ori-
ficio 5 ex quo ea mihi videntur ova potius ? feu animantia
contracta 3 vel nondum perfeCta . Si ita fe res habet 5 ar-
gumentum erit 3 uti exirtimo 5 ad idem penitus adfirmandum
de pluribus fimilibus operculis , ac fortaffis idem dicendum
erit de pretiofis margaritis . In harum inveftigatione modo
immoror 3 quo a multis leguntur 5 ob nefcio quam ? pro-
cipuam virtutem ad infirmitates oculorum averruncandas 3 St
inordinate nonnullas coegi obfervationes 5 quas paulatim ex-
pediam 5 atque ut 5 qua ratione id faciam 5 fcias 5 hujus
meo hiltorio 5 feu opello nonnulla capita exponam : hoc
itaque funt .

I. Animadverti horum lapidum turbinatorum opercula
in fubrtantia 5 ac configuratione diverfificari ? fecundum va-
rietatem fubrtantio 3 St figuro tertarum 5 in quibus fuerant
animalia illa 5 quo ea opercula produxerunt .

II. Eorum turbinatorum 5 quorum terta multis ert tu-

D 1 L i

s Augujl. Stezub. cit percnn, P bilofop- l\br . i . c.

7 1 SCILLA

nicis circumduci 3 operculum pluribus pariter tunicis abun-
dabit 3 illorum autem quibus lapidea tefta eft , lapideunt
etiam , & obduratum erit operculum .

III. Hyerne tota > ac non modica veris parte ipfi tur-
binati non capiuntur 5 profertim , quibus eiL operculum la-
pis fanBce Margarita? nuncupatum .

IV. Profatorum turbinatorum operculum non femper
quidem ejufdem m en furo videbimus , modo enim fubtilifli-
mum 5 ac tenuitflmum , modo autem magis au Cum , ac
immodice expanfum .

V. Opercula illa 5 quo menfe oCobri e mari ejiciun-
tur 3 ut plurimum inflata 5 ac fermentata apparebunt 5 hoc
pofteriore termino utor 5 quum fope fopius viderim , quan-
do ipfa ad talem pervenerint magnitudinem , non tantum
quamdam iplis inditam ammittere claritatem , fed etiam na-
tivum calorem , ac fi ova elfent incubata .

VI. Profati lapides in augumento 3 quod defuper indi-
cavi 5 non crefcunt in latum , fed fua extendunt volumina
in longum eo modo 3 quo excrefcere debent ad conftituen-
dam integram animalis figuram , quam antea quafi anagly®
plicam perfeCe oftcndunt .

VII. Opercula ipfa ad debitam menfuram inflata non
tantum configurationem 3 fed colorem quoque induunt teflo
illius animantis .

VIII In operculis parvorum animantium ejufdem fpe-
ciei 3 quo etiam ipfa minima funt 5 eadem penitus obferva-
vi j atque ex illis nonnulla parva vidi ejufdem circumferen-
tia: 3 complanata parumper , inflata 5 & crafla .

IX. Nullo unquam tempore aliquod reperiefur animal,
quod operculum habeat , de quo fermo eft } magis craflum,
vix enim ad certam quamdam magnitudinis menfuram perve-
nit 3 quum alteri 5 quod recenter gignitur , locum cedit .

X. Delineatio 5 vel linea illa fpiralis exterior diCorum
operculorum , quo animal reprofentat 5 non eft pura extrin-
feca configuratio , fed corpus ipfum penetrat 5 in quo fe fe
colligit , & in gyrum fefe deinde expandit 5 ea ratione 3 qua
pofilt animal delineare .

XI. Li-

de corporibus MARINIS 72

XI. L inea ipfa fpiralis tam intra , quam extra in varia
volumina complicatur 3 quantis animal ipfum propriam te-
ftam componit .

XII. Pluribus fradis operculis microfcopii ope in eis
vidi variam fubftantiam voluminibus complexam y qua: varia
conflantur materie 5 alia ad carnis 5 alia vero ad teflte produ-
(Itionem pertinente 5 ut mihi vifum ell .

XIII. Non modicam concepi felicis exitus fpem in hoc
Inceptu 5 quum noviflime acceperim a Domino Carolo Fra-
caflato publica: hujus Academite Ledore primario > liomine
quidem fumma praedito eruditione 5 ac dodrina 5 lineam il-
lam fpiralem a fe confideratam fui fle tanquam neceflarium in
pullis gallinaceis initium generationis ovorum , quum ex ea-
dem fpirali linea in animalis exordio animalis ejufdem qua-
dam conglomeratio eftormetur 5 qua: a permagno quidem , ac
fapientiflimo Harveo in fuo de generatione animalium libro 5
galba nuncupatur . Ha:c obfervatio fatis digna tanto 5 ac tam
celebri viro , ut fuperius dixi 5 praeclarum milii fuppeditat ad
hanc rem lumen . Hiec funt nonnulla ex illis capitibus 5 fu per
quibus laborare non omitto . Tu vero aut des meis commen-
tis veniam , ac ingenuo amicorum more me commoneas , aut
mihi animum addas frequenti auxilio tuo 5 me enim tantis
benefadis perpetuo devindum intelliges . Vale ,

&

©

©

/

o

o

%

- I

.V

y

i

\

I

\

\

>

'V

/

Tali* tmica

~Paq.LXXk

Charrhmdt dait^.ctlLajni^ JWchi&ifej' Im^iue

kfuiuji lapziej CorallmcLe<y

7?

FABII COLUMNAE LYNCEI

DE GLOSSOPETRIS

DISSERTATIO

j \ua ofienditur Melitenfcs li^gucn fierpentinas , five gloffop e-
iras dictas 5 non effe lapideas 3 ut quidam afferunt 5 fed
effeas 3 & charcharice 3 l amice 5 five canicularum , & fi-
milium dentes maris aeflu olim terra tenui , & lutofa ob-
rutos . Plurima interim de figuris lapidum , ijfium geni-
tura } gigantum bufiis 5 ac ojfibus 5 maris 5 & terrae mu-
tationibus 3 tefiis Jaxo inclujis adducuntur 5 ac exponun-
tur . Lapideorum fungorum natura declaratur 3 cP nova
fpecies proponitur .

Ituntur quidam 5 arcanis Natura? in me-
dium adduftis 5 omni refponlione feclu-
fa 3 linguas ferpentinas 3 aut gloifopetras
( fic illas appellant recentiores ) quia_j>
non folum locis mari propinquis 3 & in-
fulis 3 fed etiam longe diffitis copiofe re-
periri traduntur 5 ab ipfa formatrice na-
tura fic genitas 5 atque lapideas efe 3 vel
qui dentes e fle dicunt non carcharia? 5 la-
mis , maltha 5 aut ejufdem generis cetaceorum , fed illis
fimiles j fponte fic ortos , quin etiam id tantum Naturam
produxiife eo loci , quod ratione materiei aptum erat ad
formam illam recipiendam affirmant . Hoc argumento in du-
bium revocare videntur 3 an unquam locis illis mare fuerit?
quod probatiffimi antiquiores Philofophi , «x Hiftorici affir-
marunt . Nos quidem dicimus 5 hujufmodi concretionem non
effie lapideam ex ipfo afpedtu , effigie rei 3 & tota fubltan-
tia ^ ac neminem cenfemus tam craffia minerva natum , qui
ftatim primo intuitu non affirmant 3 dentes efe oileos non
lapideos . Sed prarter afpedtum omnia } qute ligneam 5 olfeam?

K 2 ct car-

FABII COLU MNiE

& carneam naturam habent 5 uftione in carbonem prius
abeunt } quam in calcem 5 aut cinerem . Ea vero 5 qute to-
phacea 5 vel faxea funt natura 3 non in carbonem 5 fed in
calcem abire 3 nili liquentur propter vitream 5 aut metalli-
cam mixtionem . Cum igitur dentes hi Itat i m affati tranfeant
in carbonem 5 cc tophus adhaerens 5 minime; clarum erit of-
feos eHe dentes non lapideos . Addenda e it fibrofa intus
compadtio & porofa , cc externus hvvor ab interna materia_>
varius 3 & exacffa dentium effigies lamiarum cum ipfa radi-
ce 3 qute omnia offeam naturam declarant . Nullus quidem
Iapis , aut gemma , quod viderimus 3 Irevi fuperficie 5 &
figurata naturaliter reperitur nifi .chryftallins 5 & fimi-
les concretiones 5 qute nitri 3 aut falis modo fint concre-
ta; 3 quarum effigies angulofe cafuales ex natura fucci 3 non
ad Idem figurandum tendentes , ut funt hujufmodi dentium
figurte 3 ad quas exafte perficiendas Natura: conatus obferva-
tur . Nec ut de cryitall inis 9 & nitrofis 5 quibus evenit an-
gulofa fuperficies in ipfa humoris contraflione 3 ita dici po=
teft de his dentibus , atque ab initio eadem magnitudine fic
fuiife procreatos qua effodiuntur . Nam dentibus his in-
crementum ex radice ipfa 5 non coagulatione humoris in
corpus folidum , fed per foris emiffionem 3 cc vegetam na-
turam acceffiffe paulatim videretur dicendum 3 quemadmo-
dum in animalium dentibus 3 cornibus 5 bc unguibus obfer-
vatur 3 qute omnia ab radice 3 & ex aucffcivo excremen-
to magnitudinem affequuntur longo temporis intervallo
intercedente ; fecus vero in lapideis 5 cryftallinis 3
nitrofis rebus 3 quibus in ipfa concretione perficitur magni-
tudo 3 & effigies : & hoc dato , quod dentes hi dicantur

fimiles ( non ex lamiarum maxillis detritis reliquia: 5 ut ve-
re funt ) quod exprefie negatur . Nec etiam unquam obfer-
vatuin eff inter fubterranea 5 & foffilia 5 offea fpecie indi-
viduum aliquod naturam ahdidiffe 5 quod fponte vigeret 3
nifi ex cadaveribus 5 ut funt dentes hi 5 offa alia teffacea 3
& fimilia 5 qua? cafu obruta reperiuntur ab immemorabili
tempore abfeondita ita 5 ut quaxlam cum ambiente terra in
lapides fint immutata» Falfum omnino eff offa in terra effe ge-

DE GLOSSOPETRIS 77

nita 9 ut Plinius ex Teophrafto , refert ; non enim Natura
quid fruftra facit, vulgato inter Philofophos axiomate , dentes
hi fruftra eftent,non enim dentium ufum habere poiTent , nec
teftarum fragmenta tegendi , ficuti nec ofta ullum animal fui-
ciendi . Dentes line maxilla , teftacea line animali , ofta
unica ( nonnili omnia conju ncfta cum ipfo animali ) in pro-
prio elemento Natura nunquam fecit , quomodo in alieno
nunc potuilTe , 3c fecilfe eft credendum ? Olfa enim ex eodem
feminali excremento ortum habere fimul cum animali ipfa
experientia , oc natura docuit tam in homine , quam in aliis
animalibus {anguine prarditis , & ex femine initium habenti-
bus , ac etiam quibufdam aliis ; quomodo in fubterraneis ,
terreftribus femen hoc inveniri alleritur ? qua experientia ?
Hoc fi daretur , & hominem {ponte oriri ellet obfervatum *
vel alia animalia , ut bos , equus , & fimilia , quod quan-
tum iit didtu abhorrendum , & contra naturalem obfervatio-
liem fatis patet , ficuti qux fuerunt a Goropio dicta de ofli-
bus humana fpecie enormibus fub terra inventis , qux gi-
gantum fuifie vana hominum ingenia credidilfe a ferit } & nos
addimus tempore Catharinx Pellegrinx nobis Avix in Abel-
lino agro , cujus domina fuit , repertum fepulcrum lateri-
tium , in quo maximi hominis cadaver ofteum erat , cujus
t ibice quatuor pedum longitudinem xquabant , illarumque
unam diu fervafle , veluti rem enormem , ac infignem ,
quod illa non femel domefticis , atque exteris afteruit nobis
adhuc pueris , & ignaris literarum . Puteoli quoque non
pauca gigantum ofta confpici aflerit Scipio Mazzella , addi-
ditque Pomponii Lxti carmina de illis , ac etiam multa de
gigantibus ab antiquis difta in libro Italica lingua de Puteo-
lorum antiquitate . Omittimus,qux alii Sc Plinius recitant, feci
addere volumus in Siciliat frequent illima ofa gigantum re pe-
riri, velut incolx infulx fuerint antiqui illi viri prxfertim Pa-
normi , ut teftatur dodlifimus , ( 3 ) 6c clarifimus vir D.
Marianus Valguarnera in libro de origine > & antiquitate Pa-
normi imprefto anno 1614. in eadem civitate Panormi , in

quo

tk ILlbTz ‘ji C »

7s FABII COLUMNA

quo do&iffime agit de illorum state > & flatura 3 five ma-
gnitudine c

Sed quid dicendum de enormiffimo Gigante a Jo. Boc-
catio relato in cap. 68. Genealogis Gentilium Deorum , cu-
jus dentes adhuc in Ecclefia D. Annunciato Drepani in Sici-
lia extare ait , A: pondere centum unciarum eile } & quod
etiam vix credibile mea fent entia 3 tota Gigantis flatura du-
centorum cubitorum fuiile ?

Quare nos offa > quo reperiuntur hominis offibus 5 vel
alterius animalis paria 3 non fponte , fed olim obruta 3 Sc
aliquando eadem cum ipfa terra ambiente ? poftmodum in fa*
xeam ejus ioci , vel aliam naturam ejufmodi converfa . Sed
ad dentes redeundo negatur , quod intra faxa , vel tophos
hujufmodi dentium materiei aptitudo inveniri queat 3 locis
profertim aridis tophaceis 5 cum talis materia excrementitia s
& nutritiva potius ex aliquo viventi animali , proficifci de-
beat 3 quam intra terram quorenda } ut fupra diximus , 3c
fic deficiente materia pro ipfo animali 5 cujus dens vel os 5
aut tefta fit , nec dentem > nec os 5 nec teftani oriri polfe
eft afferendum . Attamen permiffa fpontanea vegetatione
quorendum cft adhuc 5 an dentes hi ab initio fponte fic fue-
runt geniti 3 vel intra tophos paulatim acceffit magnitudo ,
ut fit in animalium dentibus 5 quorum omulantur fpeciem ?
Si dicatur fic genitos ; infiabimus 3 fuit ne tophus j ex quo
extra <51 i fuerunt ante concretus 5 vel poli dentium perfeftio-
nem . Si tophus fit ante genitus 5 quoritur 5 erat ne locus
in topho dentis illius effigie 5 ac magnitudine ? an dens ipfe
fibi locum paravit ? oc quidem fi tophus erat ante concre-
tus j Sc fine cavitate j non poterat vis vegeta dentis exo-
rientis in topho jam duro , <3c folido fibi locum per vim_»
facere : &: fi vis inefiet 3 lcindi opportebat tophum ; & fi
locus erat prius in topho 5 refpondetur , non ex vegeta na-
tura dentis ipfius in topho effigiem illius excavatam 3 fed
tophum fua natura 3 cc cavitate procedenti formam den-
ti probuiffe . Si vero dicatur paulatim vegetaffe 5 bc excre-
viffe 3 negabitur eadem ratione antedifta 5 fcilicet 3 quia
tophi durities non ceffiflet virtuti vegetabili 3 ut reciperet

DE GLOSSOPETRIS l9

fignum dentis } fed potius fciffiuram perpeffa fuiffet : a®t
° quod potius tophus vegetaffet uterum dentis effigie geftans 5
in quo humor offeus per poros penetrans , uteri cavitate re-
pleta per coagulationem , deinde illius effigiem accepiffiet ,
ut in lapidibus ex fluore ortum habentibus obfervatur . Ne-
gatur utrofque vegetaffie 5 cum omnium dentium , quos vi-
derimus 5 balis 5 five radix fracfta reperiatur , non unifor-
nii fradtura , fed varia in omnibus . Quod argumentum non
parvifaciendum declarat 5 non adfui (Te vim vegetandi ficuti
in aliis foffilibus figuratis obfervatum efl: 3 qua: nunquam in
illorum matrice mutilata reperiuntur 5 & natura illa forma-
trix in his defecifle videretur , cum femper in reliquis foffi-
libus genera 3 & fpecies uniformes integras , nec fractas
reddere foleat . Nec intra tophos cafu aliquo fraftas radi-
ces 5 aut dentes fuitfe 5 fi dicatur , efl; credendum ; cum
potius eflet affirmandum cafu obrutos rui Ile 5 & in ipfa obru-
tione o tunc ex maxillis animalium fraftos decidifle 5 cum
antea integri in ipfls maxillis fuiffent geniti , & deinde va-
rie juxta cafum , & allifionem mutilati . Negatur etiam in-
tra tophos potuifle hos dentes humoris denfatione fieri tam
rationibus antedicflis , quam etiam quia fruftra illos Natura
feciflet tam eleganti fpecie ferratos ? nitidos 5 acutos lamia-
rum dentibus pares 5 nec ad ufum illorum aptos 3 cum alio-
rum fententia proprium cenfeatur vegetabile individuum na-
turte; quam ut verius efl: pars 5& inftrumentum animalis indi-
vidui fenfltivi 5 nedum vegetantis ad ufum voracitatis explen-
da: genitum . Ad hoc affirmandum adducimus aliam obferva-
tionem 3 qua: a Natura inaniter eflet elaborata , ni fi vere den-
tes non lapides 5 vV pars animalis demortui fuiffent : Variam
nempe humoris electionem 3 ut aliam in radice dentis 5 aliam
in dente interno 5 aliam in fuperficie dentis fecerit : Variam
etiam dentium formam 5 habitum , & aptitudinem ? nam alii
dentes ex tophis excepti 3 quos habemus 2 magni & latiorem
funt j ec trigoni fere ? alii anguftiores 5 minores 3 ce alii
minimi angufti , qui pyramidales , alii recti 3 alii prona
parte incubi alii fupini 3 alii in dexteram inclinati , alii funt
ferrati exiguis dentibus ? alii magnis ferraturis 3 quod in mi-
nori-

So FABII COLUMBI

noribus triangulis obfervatur 3 & interioribus 3 alii nullis 9
quod in anguitis piramidaiibus 3 qux omnia in lamiarum den-
tibus ab au<5loribus obfervata reperiuntui , a pifcatoribus ■> 3c
naucleris obfervantur . Primi ordinis dentes extra os promi-
nent , & in anteriorem partem inclinati proni confpiciuntur :
fecundi ordinis rebti funt pradertim ad 'latera oris 3 ubi tri-
goni , St latiores : reliqui ordines in interiorem oris par-
tem fupini procumbunt . Hxc omnia 3 qui obfervarit 5 quod
facile pluribus confpefds dentibus erit , vera e (Te 3 qux mo-
do retulimus 3 affirmabit 3 & pollea dentes fui (Te cum ma-
xilla genitos non autem fponte vegetaffie intra tophus dicat 3
quod quifque recentes lamire dentes 3 fi ejufdeiu 3 aut etiam
minoris magnitudinis in maxilla adhuc hxrentes comparabit ,
ipfos eruendo 3 St frangendo etiam interna eadem ede fub-
iiantia 3 materia 3 & compactione inveniet 3 ac fi nequeat
habere 3 Imperati noftri Mufieum adeat 3 & integras lamia-
rum cum dentibus limilibus obfervabit . Quod autem olim
fupra montes omnes mare fuerit 5 aut faltem ab hominibus ,
tunc viventibus occupatos , nen folum fiicra Scriptura Chri-
ilianis id affirmat ; fed aliis Ariftotele 3 cxterifque Philofo-
phis 2 Hiffioricis 3 aliifque Scriptoribus idem teflantibus fuf-
ticeret 3 itemque a Poetis 3 & inter exteros Ovidio 5 qui
ait :

Vldl ego 3 quod fuerat quondam folldljjtma tellus 3
E(fe fretum : vidi facias ex aequore terras .

Et procul a Pelago conchee jacuere marinae 3 ( ® )

Et vetus Inventa eft In montibus anchora fummls .

Certum eft anchoram non potuiffie vegetare 3 nec in
montium jugis ad aliquem ufum abfque mari ede potuiffie
utilem . Id autem non modo accidiffie univerfalis diluvii tem-
pore , fed aliis feculis aliis in locis mutatam tellurem 3c
mare 3 viciffiimque alternaffie non minus ex hiffioria Plinii a
cap. oj. ad 92. libri 2. colligi poteft 3 (ed ab aliis . Et nos
oculati teffies fumus in Caftro vulgo dicio 3 Torre della Mun -
zlata prope Stabii ruinas 3 quod olim Pompejanum fuiffie pu-
ta—

A l*br» ij. Met»

DEGLOSSOPETRIS gi

tatur 3 egefio terreno fpl i diffinio 5 quod taxum appellant
quali naturale terrenum altitudine pedum quadraginta prope
mare ad ufitm molendinorum ibi conffr nendorum, inventos in
imo juxta aquam fere, nam arena erat jam reperta, carbonesj
& lateritia fragmenta , qua ibi ante congeffionem illius ter-
reni dejefra fui de eft credendum , Se forfan illa congeftio
facla fuit Vefuviani incendii tempore , quo Plinius obiit ,
cum antea littus edet , nec drfpari modo Mons novus Pu-
teoli appellatur montis fpecie egellio , ignis vi ex fulphura-
ria disfta , loco illo dejedla ; quare loco illa mutata non elfc
dubium , poffuntque fub illis multa reperiri obruta , qua
minime vegetare potuillent , in teftimonium congellionis de-
fuper fadlse longo tempore proterito . Objicitur polirem o
abfurdiffimum didPu 5 non e fle credendum tot millia den-
tium , qui effofli funt , 6 e effodi poliunt variis in locis ex de-
mortuis cetaceis effe reliquias , cum plures videantur nume-
ro hi , quam qui ab origine mundi excidi potuiffent ex ma-
xillis univerforum cetaceorum : quali facilius natura in ficcis
montibus fingulos dentes procreare potuifiet intra fixa 3
quam in mari proprio elemento ? Se patre 5 five matre re-
rum omnium ducentos limul dentes in maxillis innumerabi-
lium cetaceorum congenerum 5 qua ab initio mundi ufque ad
diluvii tempus demortua potuillent ab altu maris variis in
locis juxta animalium iter 5 dum viverent 5 Se poli demortua
juxta etiam ventorum impulfum elifa 3 & obtrita 5 limoque
obvoluta cum aliis maritimis , Se terrellribus rebus congeri3
Se deinde in ficco relidla propter receflum aquarum in la-
pideam naturam aliqua cum ipfo limo commutari juxta loci
aptitudinem , Se limi 5 & fucci fpeciem 5 alio vero loco etiam-
num immutata reperiri 5 eo quod ficciori 5 Se fabulofo fint
obruta 3 ut in tophaceis locis 5 & fabulofis Apulia! , Melita! 9
ce Neptuni locis a nobis obfervatis . Id verum elle patet ;
nam in Melitenfi topho fimul cum dentibus hifce , live lin-
guis didtis 5 concha 5 Se buccini 5 ce eorum fragmenta tefta-
cea 3 atque etiam illarum repletiones ejufdem materiei to-
phacea? obfervantur 3 ac illarum impreflion-es 3 quare 5 qui
hac omnia obfervarit 3 noftram fententiam approbare com-

L pel-

82 FABII COLUMNAE

pelletur . Hoc facile quifpiam obfervare poterit 5 fi ex Meli-
ta 5 vel fimili loco mediocre tophum habere contenderit 3 in
quo aliquid ex his adhaeferit : nec 5 ut quidam recentiores >
contra Philofophite prteclariffimos fcriptores 5 ac pra’ceptores
reli&a veritate fimiles dentes 5 & concharum varietates fpon-
te intra faxa oriri amplius dicet , nili mare eodem loco , eo
temporis intervallo conlliterit 3 quoufque fuam naturam prae-
buerit monti 5 ut in eo pofTit oriri 5 & incrementum animal
cum fella 5 vel aliud accipere potfit non alio , quam fi in ipfo
mari elTet genitum modo 3 licuti 3c aquatica planta locis arte
aquofis fartis , vel cafu folent eo loci etiam , ut in naturali-
bus palurtribus oriri . Nec ita natum , Sc enutritum poterit
fuam fuperficiem faxo 5 vel topho imprimere > ut in his qua
obruta inveniuntur 5 licuti nec imprimit unquam , nec enim
poteft concha illa in argumentum & exemplum allata 3 qua
intra Taxorum cavitates 5 aliarumque rerum 5 ipfarumque te-
rtarum ( in fpondylorum tertis obfervavimus externa parte 5
intra quamdam cavitatem vix foraminulo apparente ) Tponte
in mari 3 & rupibus maritimis 5 in quibus allidit unda oriens 3
qua Cappa longa dici afieritur a Goropio , & aliis 5 vulgo
battili a Pifcatoribus 5 quia dartylorum effigiem , & glan-
dium prafeferunt } ab aliis pholas ea ratione dicitur 3 quia
occulte in cavernis oritur > Sc vivit } Sc tamdiu incremen-
tum capit 5 quoufque intra cavernulam illam commode hiare
polfit , alias periret : nec unquam in faxo 5 quo vixit 3 & pe-
riit fua forma fignum 3 vel llriam aliquam 3 aut lineam re-
liqui ile eft obfervatum 3 cum nec potuerit 5 propterea quod
tefta crefcens extrema parte 5 qua hiat 3 tenerior ert reliqua
in omnibus tertaceis 3 nec pollet vim faxo 5 Sc non fibi iprt
inferre 5 ut imprelfio fieret faxo . Nec etiam in dirtis caver-
nulis dimidia terta , vel pars illius 5 aut fragmentum tantum
fponte ortum fuit repertum 3 nec etiam ipfa terta integra 5
qua? per compreffionem laxi rimam 5 aut frarturte fignum
palfa fit s ficuti In montibus 3 Sc aliis locis extra mare re-
ponuntur fere omnes 5 ut vix pauae integre polfint repe-
riri . Nos quidem non modo naturalium rerum ignarum 5
Ced infanum putamus 3 qui fruftulum 3 aut dimidiam tertam 5

DEGLOSSOPETRIS g?

vel integram fponte editam eadem magnitudine ab initio »
vel alio modo intra Taxa fic genitam aOeruerit , qu^ etiam
adeo cohsrere Taxo reperta fit 5 ut reperiuntur in Taxis s
qua: vix eximi poffit 5 & non integra 3 & exempta impref-
Tionem Tui relinquat 3 tanquam cuneum ejufdem . Non enim
Natura illas etiamnum noftro fsculo procreare defiilfet 5 fi
alias procreaffet , atque clarum eft pifcatoribus 3 ne dum
natura ftudiofis obTervatoribus 3 tellas in ipfo mari , quibus
animal periit 3 illas ingredi cancellos pro Tua tutela 3 nec un-
quam teftce ilice cum cancello 3 aut Tine incrementum accepif-
Te elb obfervatum 3 Ted contra quod ob maris volutationem
atteruntur : atque demum infaniffimum •> qui lapides concha:
figuram integram 3 vel dimidiam , aut partem aliquam ex-
primentes illarum , fic vegetafle affirmaverit 3 quum omnes
illa: figura: a cadaveribus vegetantium 3 3c obrutarum rerum
originem traxiffe non dubitemus . Qui vero non modo 3 qua:
apud nos 3 Ted qute apud docffiffimum nofirum Imperatum in
Tuo MuTeo Tervantur 3 omnis generis teflaccorum aliarum re-
rum in lapides verfi 3 vel repleta vario genere concretionis
lapidea viderit 3 quin noltram 3 cc antiquorum Tententiam
probaverit , experientia , non veremur . Lapides vero 3 qui
Tponte oriuntur figurati 3 nullam habent cum animalibus 3 vel
partibus animalium communitatem , Ted propria figura 3 nec
ita exadle reperiuntur , nec ejuTdem generis ita Tibi refpon-
dent 5 ut in Tupradi&is rebus ex cadaveribus imaginem reci-
pientibus . Sic etiam qui fungi marini dicuntur lapidei 3 quia
non ex fungorum cadaveribus 3 Ted propria vegetatione or-
tum ducunt j ftrias habent in fuperna parte non inferna 3 ut in
terreflribus 3 & pediculo etiam ex leviore parte prcediti repe-
riuntur 5 ut docliffimus Clufius depinxit j ( a ) Tuntque ve-
getabiles eodem modo , quo corallii fpecies porofiv a dotflo
Ferdinando Imperato Madreporx denominata . ( b ) Diffe-
runt quia non ramofi 3 & ftatim in latera Te expandunt . Clu-
fius in Nilo oriri 3 qui petiolum habent afleruit . Nos ex
porofa corallii fpecie 3 & hos pyxidatos ortos proponimus 3

L 2 cu-

% Ubr i Si exoti

k Llbr . '•

34 FABII COLUMNA

cujus Iconem damus • ( a ) Horum dentium aliarumque re-
rum intra candidam illam tophaceam Melitenfem concretio-
nem repertarum vires 5 eafdetn cum ipfa terra Melitenfi 5
q ux vulgo ab Empy ricis circumfertur , ( b ) & fantfti Pauli
appellatur terra elfe alferitur • ( c ) Caniculte dentes alligati
repentinos pavores tolli Plinius recitat . Rondeletius refert 3
dentes ab aurificibus argento includi ; quos ferpentis dentes
vocant : hos e collo puerorum fufpendunt mulieres > quia
dentitionem juvare creduntur 5 ac etiam puerorum pavores
arcere ; confici etiam dentifricia ? nam etiam ignita duri-
tiem fervant 5 & pulvis afperitate dentes dealbat illos de-
tergendo . Bellonius vero : Lami as enim , qui capiunt 5 ex
earum dentibus 5 ac 'maxillis magnum quatjlum facere /olent 5
quos ajimt adverfus venena conferre 0 equam oh rem auro 3 &
argento includere vulgus eos / 'olet 0

FINIS,

IN-

a Tab» XlY.fig. f*

b Vins

€ Llbr, cap. i@.

T A

N D E X

B U L A R U M.

Tab. I. | A Entes varii ejufdem oris pifcis vaces , & pifcis
1 J caniculs .

f orte pijth Vacca ille ejl 3 dc quo Aldronandus loquitur li-
bro j. cap. 5 i. De pij "cibus . Dentes autem hujus pifcis
in hac Tabula indicantur numeris i. 2. 3 . 4. 5. <5. 7. &
8. ceteri nero dentes funt caniculcc . Gecrgius Enerhar -
dus 5 <3* Rumphius Tab, LVIT lapidem proferunt e capi-
te Vaccie marinae erutum .

Tab. II. n. 1. 11. m. iv. Maxills 3 Teu maxillarum paries
pifeium vulgo Sacro 3 Orata 3 & Dentato .

Hi forta/fe pifces Udem funt ac Sargus 3 Aurata 3 & Den-
tex 5 quorum nomina 3 & deferiptiones nide fis apud
Erancifcum Willughbeium 3 feu Jo. Raium libr.^.febi.5,
membr . 2. cap. *]* O* 5* 13.

Num. v. Dentes in lapidem converfi 3 qui in Melits infula
reperiuntur .

Tab. III. n. 1. Dentes lamis in lapidem converfi 3 vulgo glof-
fopetrs ) in quodam Melitenii faxo inordinate collegi.

Num. 1 1. Dentes caniculs in lapidem pariter converfi3 ma-
gifque inordinate in topho Melitenfi collecfli .

Tab. IV. n. 1. Dens pifcis Vacca appellati 3 fradlus 3 & in la-
pidem mutatus . Hujufmodi dentes affatim in Melita ef-
fodiuntur .

Num. 1 1. Echinus Spatagus3 cujus generis pifces quamplu-
rimi in portu Mefians capiuntur .

Num. iii. Idem fuis fpinis fpoliatus .

Vide fis Tab . x 1 1. Wftorice naturalis sjo- ^jotflonii De exan-
guibus aquaticis ; & Tab. xxii. Mufei Besleriani per
Jo. Henricum Lochncrum .

Tab. V. num. 1. Dens lamis in petram converfus : A. Ejus ra-
dix a topho obdurato 3 quique faxis 3 turbinibus 3 poris,
aliifque corporibus Melitenlibus fcatet 3 fejunfta .

L 3 Num. 1 1.

Num. ii-» A. Dens lamis in petram mutatus 3 ejufque ty-
pus B. in topho malths moiiis Melitenfis impreffus .

Tab. VI. Dens lamis in lapidem converfus . A. Ejus radix .

Num. 1 1. Dentes lamis naturali ordine difpofiti .

Num. iii. Tophus Melitenfis , in quo dens caniculs A in
petram mutatus 3 & nonnullae hyftricis marini lpime3 po-
ri 3 conchilia 3 offaque corrupta <kc»

Num. iv. Dens caniculae .

Tab. VII. num. i. Echinus Spatagus comprelfus 3 & lapide-
fcens in Melitenfi topho .

Num. 1 1. & iii. Dentes itidem lamis 3 3c caniculis in la-
pidem verfi 3 in Melita effofii .

Tab. VIII. num. i. Echinus Melitenfis in petram converfus
elegantiffime fpeciei .

Num. ii. Inferna ejufdem pars .

Num. iii. Idem fractus 3 qui internas cellulas patefacit .

Num. iv. Parva ejufdem pars 3 microfcopio infpeda 3 in
qua apparent papills 3 in quibus fpins infixe fuerant 3 &
circa quas motabantur .

§lUfie f pinee a Georgio Everhardo Rumphio in Thefauro pi-
fciurn tejlaceorum . Tab. XIII. E E E digiti appellantur 3
& a Nicolao Gualterio in Indice teftarum conchyliorum
dicuntur Clavi culee .

Tab. IX. num. i. Echini ab Aldrovando Echinometri didi in
lapidem converfi pars inferior 3 e Melita eifofla .

Num 1 1. Idem echinus fuperne vifus .

Tab. X. ce XI. Varis echinorum fpecies in lapidem mutato-
rum 3 quorum multi nondum a Scriptoribus obfervati
funt .

Nunc autem obfervavi pojfunt apud Rumphium Tab. x 1 1 1 .
dr xiv. icT lx ix. Uteris C. D. F* & In hiftoria naturali
Lothologice , Gallice j 'cripta Tab. xxv 1 1 1 . &> in Indice
memorato Nicolai Gualterj Tab . c v 1 1, c v 1 1 1, c i x. cx.
ac in aliis auctoribus .

Tab. XXII. num. i. Tophus Melitenfis maxillam continens 3
in qua tres dentes infixi funt 3 & in lapidem verfi .

Num. ii. Saxum Melitenfe cum vagina vermiculi marini 3
quae vulgo ferpens lapidefcens dicitur ..

De

De quo vide didi ara WJl oriam par. 2.pag. 250.

Num. iii. Vagina vermiculorum maris 3 que affatim pe-
culiaribus formis reperiuntur in portu Meffane rupibus
fub aqua adherentes .

Tab. XIII* Concha a Rodeletio Rhomboides didta feu echi-
nus , conchylium , oftreum filveftre &c. in Meffane col-
libus 3 ubi innumeri talium concharum acervi confpi-
ciuntur 3 reperta .

Tab. XIV. num. 1.2.$. 4. & 5. Dentes canicule in petram
verfi coloris hyacintini e Meffana addufti .

Num. vi. Conchylia a Fabio Columna Anomiee appellata .

Num. vii. Pori marini.

T 'ori figuram vide fis in Indice Gualteriano in fine part. 3°
clafs. 4. 5. & 6. & in principio part. 4. & in fine ejufi
dem partis clafs. i.

Num. vin. Roftra ( ut puto ) animalis polypo fimilis*

flpin potius cancri molluenfis 6 Jonfioni libr. 4. Tab . v 1 li-
num. 4.

Num. ix. Saxa turbinata.

Tab. XV. num. 1. Conchylia echinata ...

Num. 1 1. Turbines .

Num. iii. Tophus dentaliis fcatens .

Dentalium 5 diclum quoque fyringites 3 & tubulus 5 fh-%
fiphunculus marinus .

Num. iv. Saxum , in quo vermes marini olim inerantin
Calabria effoffum .

Tab. XVI. num. 1. Turbo pentadadtylus .

Num. 1 1. Nonnulli alii turbines , & coclee .

Num. iii. Coralium hftulofum .

A. A. Rariffima concha , que bucardia appellatur . In Ca-
labria agri , Sc montes his conchis oppleti funt 2

Tab. XVII. num. 1. 2. & 3. Conchylia varia .

A. A. Lapis S. Margarite 3 feu turbinum operculum .

In Indice Gualteriano Tab. lxx. ita infcrlbitur : Opercu-
lum teflaceum , fubrotundum 5 infe contortum^ fub al-
bidum 3 aliqua?ido ex candido rubrum , aliquando flam-
meum : Umbilicus marinus 3 L apis fandi ce Margarita 2
Oculus fandi ce Luci a di dium . Rumpb* Tab*xx„ Mt.~.C. E .

B.MiI?

B. Milleporus repertus una cum innumeris aliis corporibus
marinis intra terram in capite Mylarum in Sicilia .

Tab. XVIII. num. i. ii. iii. & iv. Vertebrae in lapidem
verfae ) in Melita 3 atque alibi reperta .

Num. v. Spina pifcis .

Num. vi. vii. & viii. Dentalia varice fpeciei in petram
converfa .

Tab. XIX- num. i. Saxum in fe continens partem cancri ma-
rini 3 ideftunum ex parvis brachiis , unumque ex craf-
fioribus 3 quce dimidium conchylii llriati perftringit 3 e
Mellana advectum .

Num. ii. Saxum duriflimum ex variis fpeciebus conchy-
liorum 3 turbinum 5 Sc coraliorum compadtum 3 iti-
dem e Mellana .

Num. iii. iv. & v. Echinus 5 conchylium 3 & turbo ? in
quibus gemmantia corpora confpiciuntur 3 e Mellana .

Tab. XX. num. i. Coralium fimplex durilfimum 3 fed deco-
loratum -

Num. ii. Coralium fiftulofum 3 quod copiofum in colli-
bus Meflanenfibus confpicitur .

Tab. XXL Coralium articulatum 5 quod copiofilfimum in
rupibus 3 & collibus Meffame reperitur .

Tab. XXII. num i. Herinaceus 3 feu echinus maris 3 cui fi-
miles e Siculo mari eruuntur .

In Indicis Gualteriani Tab . cv 1 1 1, videre e fi figura hujus
echini 3 & defcriptio 5 nei non varia ejus nomina .

Num. ii. Idem fpinis denudatus ,

Num. iii. Partes teftcr ejufdem echini :

Tab. XXIII. num. i. Tophus durilfimus ex fragmentis coag«
mentatus 5 in quo integer echinus fpeciatim apparet A.
necnon quinta pars hyltricis C. & purus quidam D. cc
conchylium illud 5 quod Anomia vocatur ; omnia in la-
pidem folide compabtum verfa j e Mellana .

Num. 1 1. E. F. Hyftrix lapidefcens 5 comprelfus 5 atque
dilfol utus in ligaturis 3 circa quem fpina: ipfius funt CG.
parvufque echinus D. in molli topho Melitenfi .

Num. iii. Partes hyftricis , feu echini lapidefcentes 3 e
Melita delatie 3 quie vulgo papilla vocantur *

Tab. XXIV- num. i. Hyflrix marinus in Iapidem converftis 3
& omnino integer 5 e collibus Meflaneniihus .

Num. ii. Saxum Melitenfe album 3 cum hyoideis parte>
ejufque fpina A. omnia in valde folidum lapidem muta-
ta .

Num. iii. Hyflricis fpina? iapidefeentes 5 qute in Melita
vulgo appellantur Baculi S. Pauli .

In indice Gualteriano Tab. cvi n. ita enunciantur : Cla-
vicularum majorum varietates 5 quibus praecipua- arma *
tur ecbinometra C.

Tab. XXV. num. i. Echinus- confradlus 3 & lapidefcens 5 e
Mellana .

Num. 1 1. Spatagus lapidefcens j adhuc coopertus 5 e Cas-
labria .

Tab. XXVI. Echini varie compreffi , &-fra<fli fecundum for-
tuitum eorum litum 3 e Mefiana advefli .

Tab. XXVII. Caput pifeis Vacca nuncupati e vivo effi<fUmr5
ac delineatum . Vide fupra ad Tab. i. & pag. 18. hu-
jus epijlolae .

A. B. C. Ejifdem dentes .

Tab. XXVIII. num. i. Ejufdem pifeis Vaccas delineatio a ne-
mine adhuc adlata •

Num. 1 1. Pifeis vulgo Stampella didtus e vivo delineatus 5
qui dentibus donatus eft inftar multorum , qui in Me-
lita reperiuntur Iapidefeentes .

Num. iii. Dentes ejufdem pifeis , canicula li m illimi tam
in vario ordine dentium , quam in eorum numero 5 ac
in omni alia oris qualitate »

REIMPR1MATVR,

Si videbitur Reverendiffimo Patri Sacri Palatii Apo~
ftolici Magiftro .

F. de Rubeis .Patriarcha ConHantinop .
Vicefgerens .

APPROBATIO.

EX mandato Keverendiffimi Patris Magiftri Sa-
cri Palatii Apoftolici praefens Opufculum le-
gi , & nihil in eo reperi 3 quod a noftra Religio-
ne , vel a bonis moribus abfonum foret . Romae Idi-
bus Juliis i74<5*.

^ ohannes Bottarius .

RE1MP RIMAT VR9

Fr. Vincentius ElenaMagifter Socius Reverendiffimi
• Patris Sacri Palatii Apoftolici Mag. Ord.Praed*

y—

TAV^I

'AW#

/

J'

- i

> .

' \

1

\

TAV V j

Fio. F -

v

>

N

%

i

s

I

{.

• c

-

7 >

/

V

TC/X- (

/

I

'I

/

,

TW-XL

TAVXH

I

TAV-XIUI

r

TAVXVII

t

t >

-

A

t

;

'

:

_

f

# .

*

\

r

j/

i

V.

?

4

-

• \

■

-

.

X .

\ I

: i

.

f

/

\

\

V

i

/

p

}

i

i

TAVj

xxvn

mmm

\

s

t

(

•J*

'

/

w

.

.

\

/

)

>

.

4

f

I

I

-

i

■

'

■

■

.

I