tabe asieraei t 4 nSaisa i dao tige 1: v6 linis 1 eh babrs cag? Du Mia 9598794945267 2, z . Parier aa ag imas i re e YER CE SII rmn PU I Sl aimes "t8 PTIRP «d (ipd rar recibe i psure cp a dal cbcied ui n oU or i atit i ied trt aibrarp of tbe $üuseum OF .| COMPARATIVE ZOÓLOGY, AT HARVARD COLLEGE, CAMBRIDGE, MASS. The gift of / ouis AAgocstia No. 5 173 IFeb- 20,1874 ; ER AMA , hs] NN uv ow j BELGII SEPTENTRIONALIS, | AUCTORE "a Fd H. T. MAITLAND. —À— | | * , : 7 nd PARS I. ^ A . ANIMALIA RADIATA ET ANNULATA CUVTERII. * - | Qo ure SA | l | | Zugbuni-Zataporum , | | APUD C. C. vau nER HOEK. | d ES , : - c V z P z LT c M cut c7 «e CIA i " Z "A 3ibrarp of tbe SXluseum OF COMPARATIVE ZOÓLOGY, AT HARVARD COLLEGE, CAMDRIDGE, MASS. jiounvcu by prfbate subsceiptton, in 1861. From the Library of LOUIS AGASSIZ. | Ü ; JNo. UT 4. Lj de p. Non f Mon M QUT FAUNA BELGII SEPTENTRIONALIS. In contemplatione naturae nihil possit videri supervacuum, PriwrUS, Jis£. Nat., Lib. XI. Il est naturel de ne pas chercher d'abord loin de soi ce qu'on peut trouver sous sa main. Encyclop. de DrpgRoT et D'ALEMBERT , Vol. VI; p. 99, n?. 1. In ons klein Vaderland zijn nog duizend dingen niet enkel onaangeroerd, maar nog geheel onbekend, welke wij niet dan na langdurige waarnemingen, of bij toeyal zullen ontdekken, en wanneer wij, niet ten onregte, meenen verre daarin gevorderd te zijn, zal er nog genoeg voor onze Nakomelingen ten onderzoeke overschieten. J. F. ManTINET, in de Verh. v. d. Holl, Maatsch. der Wetensch te Haarlem, Dl. X1 ,St.2 bl.195. DESCRIPTIO SYSTEMATICA ANIMALIUM, BELGII SEPTENTRIONALIS ADJECTIS SYNONYMIS NEC NON LOCIS IN QUIBUS REPERIUNTUR, SECUNDUM CLASSIFICATIONEM Pnorzssonis J". vaN pneER HOEVEN »pisPosrTA AUCTORE R. T. MAITLAND. ee il 9 [] LUGDUNI-BATAVORUMN , APUD C. C. vay nx& HOEK. MDCCCLI, c» Gg SYSTEMATISCHE BESCHRIJVING DER DIERE SN, WELKE IN NOORD-NEDERLAND OF AAN DESZELFS KUSTEN VOORKOMEN, MET BIJVOEGING VAN DERZELVER SYNONYMEN, BENEVENS DER PLAATSEN WAAR DEZELVE GEVONDEN ZIJN; GERANGSCHIKT NAAR PRor. J. vaN pz&R HOEVEN'S Ilundboek der BDierhwuaude (9e Uifgave), DOOR R. T. MAITLAND. ie G-— — —— LEYDEN, C. C. vàN nez& HOEK. 1851. As " 1 iP ANA »e0* AAN DEN HOOGGELEERDEN HEER JAN vas nER HOEVEN, bi. "Cat. et TYGe2.. GDoctov , gewoow ASoogfeetae te Keudey LID VAN HET KONINELIKK NEDERL. INSTITUUT, YAN DE HOLL. MAATSCHAPPIJ VAN WETENSCHAPPEN TE HAARLEM, YAN HET KEIZERLIJK GENOOTSCHAP DER NATUUR- ONDERZOEKERS TE MOSKOU, CORRESPONDEREND LID YAN DE KONINKLIJKE AKADEMIE DER WETENSCHAPPEN TE TURIJN, VAN DE NATIONALE AKADEMIE DER GENEESKUNDE TE PARIJS, ENZ. RIDDER DER ORDE VAN DE POOLSTER VAN ZWEDEN EN NOORWEGEN, WORDT DIT WERK UIT ACHTING VOOR ZIJNE VERDIENSTEN EN UIT ERKENTELIJKHEID VOOR GENOTEN ONDERWIJS EN VRIENDSCHAPPELIJKEN RAAD EERBIEDIG OPGEDRAGEN poO0R BEN SCHRIJVER. PRAEFATIO. Áb eo inde tempore, quo im lucem editus est: Nomen- clator animalium harum regionum incolarum, responsio Vi- rorum. Docl. wENNET e£. VAN OLIVIER qd quaestionem a, Societate Scientiarum Harlemensi propositam, Zoologiae studium. tantos fecit progressus, wt. jam diw mecessilas senliretur, Faunae nostrae denuo operam dare !), eoque magis, quoniam ille, quem hi Viri secuti sunt, ordo XiNNAE1 immortalis, facit ut eorum labor, quod ad fastigium, ad quod Zoologia hodie adscenderit, fere adhiberi nequeat. — Classes quoque animalium inferiores. (Insectis. tamen dis exceptis, quae serius a Viro 1) Hujus rei testimonia sunt Quaestiones auro coronandae a Societate Scientiarum Zelandica (15 Jazz 1845): -ecurate enumerentur Crustacea. et. Jnnulata , quae oras Zelandiae marztimas Zncolunt ? a Societate Scientiarum Hollandiae Harlemi (24 Maz? 1845): Quinam pisces et animalia invertebrata occurrunt in Lacu Flevo (Zuiderzee), quaenam in aqua, cui nomen Y , quaenam. denique in Lacu [arlemensi ? ab Academia Lugduno-Batava (19 Febr. 1846): Crustaceorum. in aquis dulcibus mostrae Patriae viventium vecen- seantur spectes. a Societate Scientiarum Hollandica Harlemi (19 /Mazz 1849): Hecenseantur infusorta obvia in aquis dulcibus salsisque Patriae nostrae. iV Doct. ANSLYN secundum sysiema LATREILLII im ordinem sunt redacta, copiüque novorum indigenorum aucta) tam summa- lim sunt. iractatae, ut maxime in. universum cognila, anima- lium genera duntaxat vecenseantur, de multis aliis sileatur. Quum in Hollandiae, Gelriaeque aeque atque im Zelandiae commorabar provincüs, imprimisque operam navabam is in- quirendis, quae in. hisce locis occurrebant, animalibus , pluri- ma eorum mola mihi facta sunt, alque, hisce observalionibus armatus, periclitor, juveniles meas tentare vires, in compo- nendo Nomenclatore , in quo animalia Neérlandiae Septentrionalis ordine systematico describuntur. — Nemo tamen exspectet , ut hic ommia, quae in nostra Patria obvia sunt animalia recenseum. Quisque enim, cui aliquatenus saltem. labor tali operi junctus innotuerit, fucile videbit, fieri non posse ut unus ommino homo tale opus perfecte elaboret. — Quod. solummodo spero, id est, ut meus consideretur labor , velut syntagma. criticum ma- teriarum. nostrae Faunae Aie illic. dispersarum, proprüs ob- servationibus confirmatum vel illustratum, atque novis indigenis auctum, eí ut a si basis animadversionum posteriorum , aique per hanc viam semel nanciscamur Faunam Belgicam, quantum fieri polest, omnibus mumeris perfectam. Quemnam. sequerer ordinem, cito aihi constitutum habui, ipseque se quasi ultro offerebat, quum in lucem edebatur Ed. 2. Encheiridii Zoologiae Cl. 3. vaw pER moEvEN. Quia illud magnam. partem in. lingua vernacula erat. scriptum, et omnino respondebat fastigio scientiae hodierno, me illud ut regulam sequi debere censui; measque, quantum. polui, vires intendi , ut ejus elaborationis rationem. sequerer. — Diagnosin Familia- rum, Ordinum Generumque non memoravi quatenus in En- cheiridio occurrebant , aique modo ad paginas relegavi , quibus sunt descripta; symptomata, tamen eorum. Generum, de quibus forte nulla tradiderit. Vir Cl., im meo opere locis idoneis adjunzi; im descriptione generum. latina optimos secutus sum Scriplores, in eaque mihil immulavi, quatenus illae, compa- ralione inslituia, cum nostris indigenis: conveniebant, Quwim praeterquam | quod. àndigena, nostra animalia commne- morarem, praecipuum. esset. consilium, literaturam. zxoologicam patriam, quantum fieri poterat, cognitam. facere, nullam prae- lermisi occasionem , apud quodque genus, illum patrium. auc- lorem. vel vernaculam. versionem allegandi, qui illud. descrip- sirit, vel in tabula depincerit, eoque fine consuluit omnia, pa- tria Seripta Periodica , Orationes et. Opera argumenti mixti , ne ullum animaliun genus indigenum, de quo jam tractatum erat, obliviscerer, aique ita memini priorilatis eriperem pal- mam. Ut brevitati operis complerás, quantum fieri potuerit , consulerem, ad quodque genus ille dunlaxat extraneus est citatus Seriptor, qui illud sub alio, quam hic. memoretur , nomine descripserii; quum. enim pleraque opera indices ha- beant. alphabeticos, facile est genus aliquod. consulere sub. «una alteraque citata denominalione ; solummodo majoris commodi equsq in quavis classe adhuc opus magis speciale citavi et quidem. sequentia : Infusoria, DUJARDIN, Znfusoires. SAVIGNY, 4nnelides. d , Annulata, : Polypi, youNsTON, Brit. Zooph. AUD.et EDW., d nzcelides. Acalephae, LzssoN, 4ealephes. ^ ordoturbellaria, ognsrEp, Plattwürmer. Echinodermata, ronpEs, Brit. Starf.| — suctoria, w0Q. raND., Z/irudinées. Entozoa, puJAnDIN, Jelminthes. | -— setigera, noFFMEISTER, Keg enwürm- Rotatoria , DUJARDIN , /zfusorres. Praeterea posí/ quodvis nomen. genereum apud. Infusoria , Entozoa, et partim apud Annulata, er piEsiNen Systemate Hielminthum, ad paginas relegavi , ubi describantur; hoc opus enim muper editum, maxime perfectum. dici potest ; inprimis quod ad synonymiam ; illudque ad. manum swmens, ea, quae in meo opere deficiunt, circa synonyma, generum. earum. classium animalium quae supra memoratae sunt , facile compleri possunt. Consilium operis mei componendi concipienti mihi necesse est visum illud in quatuor dividere parles, quarum m^. 1 com- plectitur | Radiata. et. praeterea Annulata; m^. 2 Insecta; n^. 3 Arachnida, Crustacea e£ Molusca; «^. 4 Vertebrata Atl cuvigRH. — Eo magis illa. divisio mihi necessaria est visa, quia tractatio Insectorum tam amplum offert. campum, ut ea certe tanquam totum aliquod. separatum possit. considerari; et. quia illius partis compositio tantum — exigi£. temporis, | optimum duci, illam differre, usquedum reliquas desceripserim - partes ; tradam tamen, imn eorum emolumentum, qui Entomologiae student, INomenclatorem | synopticum illorum, quae hucusque mihi innotuerunt, indigenorum Inseciorum; sperans fore ut, donatis mihi inprimis minoribus, atque ideo investigationi facile elabentibus objectis , in eo sim ut mov salis accuratam patriae nostrae Faunam in lucem edere queam. Objectis, quorum unum exemplar plurave in. Museo. Regio Lugduno-Batavae servantur, hic praemisi sigmum T; attenti eo reddantur Historiae Naturalis studiosi ad illa objecta, quae in Museo adhuc deficiunt, et si, occasio se offerente, huic defectui provideant, scopum, quo ea annotaverim , me attigisse laetus animadvertam. LucpvNo-BATAvOnUM , mense Decembris 1850. Serépíiíor, VOORRE D E. aD O eoa Sedert de, door de Heeren sENWNET €m VAN OLIVIER beantwoorde, en door de Maatschappij der Wetenschappen te Haarlem, met goud bekroonde prüjsvraag , ,, Naamlijst der Dieren die natuurlijhke inwoners dezer landen zijn," heeft de beoefening der DDierkunde zulke groote vorderin- gen gemaakt, dat eene miewwe bewerking onzer Fauna, eene veeds sedert lang gevoelde behoefte 1) geworden is; 1) Blijens de met goud te bekroonen Prijsvragen uitgeschreven door *t Zeeuwsch Genootsch. der Wetenschappen (19 JMez 1845) Eene naawwkeurige opgaaf der aan de Zeeuwsche kusien levende schaaldieren en ringwormen. door de HolL Maatsch. van Wetensch. te Haarlem (24 Me 1845) Welke visschen en ongewervelde Deren komen er voor in de Zui- derzee, welke in het IJ en welke in het Haarlemmer-meer. door de Hoogeschool te Leyden (19 eir. 1846) Crustaceorum n aquis dulcibus mosirae Patriae viventium recens seantur specées. door de Holl. Maatsch. van Wetensch. te Haarlem (19 JMez 1849) Eene opgave der in ons vaderíand én zoet en zout water voorkomende Infusoria. Li VIII te meer, wil de door die Heeren gevolgde rangschikking van den onsterfelijken wrwNAEUS, hunne arbeid, voor de tegenwoordige hoogte op welke de Dierkunde staat, schier onbrwikbaar maakt; ook zijm de lagere dierklassen, (met uitzondering echter der Insekten, welke later door den Leer ^wsuYw volgens het stelsel van vaTREYLLE gerang- schikt, en met eene menigte nieuwe indigena verrüjkt zijn) zoo oppervlakkig behandeld, dat alleem slechts de meest algemeen bekende diersoorten opgenoemd worden, terwijl eene menigte anderen onvermeld. gebleven zijn. Gedurende mijn verblijf zoowel in Holland, Gelderland als Leeland, mij büjzonder met het nasporen, der in die streken voorkomende dieren bezig gehouden hebbende, zoo ben ik met de meeste derzelven bekend geworden en waag ik het, met deze waarnemingen toegerust, mijne jeugdige krachten te beproeven, tot het daarstellen eener systema- tisch-beschrüjvende Naamlijst der .Noord. .Nederlandsche JDieren. — Niemand verwachte hier eene opgave van alle in ons vaderland voorkomende dieren, een ieder, welke slechts eenigzins met de moetjjelijkheden aan een dusdamig werk verbonden bekend is, zal gereedeljjk de ommogelüjk- heid inzien, voor één persoon, om een werk als dit geheel volledig te kunnen daarstellen; alleen wensch ik mij arbeid beschouwwd te ziem als eene crütische zamenstelling van de verspreide bowwstoffen onzer fauna, door eigene waarnemingen bevestigd of opgehelderd en met mieuwe indigena vermeerderd, en alzoo tot basis te dienen voor IX latere bijdragen, om langs diem weg eenmaal eene, zoo mogelijk, volledige Fauna belgica te erlangen. JDe keuze, welke rangschikking te volgem was spoedig bepaald, en wees zich als van zelf' aan bij het verschijnen der 24e witgave van het lMandboek der Dierkunde, door den Hoogleeraar 3. vAN pER HOEVEN, dif voor een groot deel in onze moedertaal gesehreven z/jde, em volkomen op de tegemwoordige hoogte der wetenschap staande, zoo meen ik verpligt ie z/ij« hetzelve tot vigtsnoer te stellen, en heb ib zoo veel mj mogeljk was, mwjne krachten ingespannen, om aan deszelfs wüjze van bewerking gelijk te blijven. — .De diagnose der Familiéón, Orden en Ge- slachten, heb ik omvermeld gelaten voor zoo. verre dezelve in het Handboek voorkomen, en alleen naar de bladzüjden verwezen, op welke zij beschreven staans van die Geslach- ten echter, van welke de Hoogleeraar geene kenmerken mogt opgegeven hebben, zal men dezelve alhier op de behoorlijke plaatsen ingevoegd vinden; de latijnsche be- schrüing der soortem is naar de beste Schrüjvers gevolgd, en onveranderd, gelaten, voor zoo verre die bij vergelijking met onze inlandsche voorwerpen overeenkwamen. -Behalve het vermelden onzer inlandsche dieren, mwjn hoofddoel zijnde, onze vaderlandsche zoologische literatuur zoo veel mogelüjk bekend, te doen worden, zoo heb ik geene gelegenheid. laten voorbijgaan, om bü elke soort, dien vaderlandschen Schrüjver of die hollandsche vertaling aan te halen, welke dezelve mogt beschreven of in plaat af- iN X gebeeld hebben, en zün door mij alle onze vaderlandsche Tijdschriften, Verhandelingen en Werken van gemengden inhoud ten dien einde doorbladerd geworden, om geene reeds als inlandsch medegedeelde diersoort te vergeten, en alzoo de prioriteit der bekendmaking aan miemand te onthouden. | Om den omvang van dit werk zoo veel mo- geljk te bekorten, 1s bij elke soort alleen dien uitland- schen schrüjver aangehaald, welke dezelve onder een am- deren namm dan hier vermeld, mogt beschreven hebben, de meeste werken toch van alphabetische vegisters voorzien z/nde, zoo is het gemakkelijk eene bedoelde soort alsdan onder de eene of andere opgegevene benaming ma te slaan; alleen heb ik tot meerder gemak bij elke klasse «nog een meer bepaald specieel werk aangehaald en wel L2 de volgende, voor de Infusoria, nvJAnDIN, Jnfusoires. SAVIGNY , "fnnelídes. Aunulata, Í Polypi, youNsrON, Brit. Zooph. AUD. et EDW. , /"fnnelides, Acalephae, LESsON, 4caiéphes. |ordo turbellaria,ogasrep, P/attwürmer. Echinodermata, ronnzs, Brit.Starf.| — suctoria, wo. 14ND., Zirudinées. Entozoa, DUJARDIN, Helminthes. | — seügera,HorrmErsrER, Fegenwürm. Rotatoria, DUJARDIN, Znfusoires. ANog heb ik achter elke soortsnaam bij de Infusoria, En- tozoa en voor een deel bij de Annulata, wit prxsmwG, Systema Helminthum, de bladz. aangehaald, waar de- zelve mogt beschreven wordens dit werk, eerst onlangs in het licht verschenen, kan toch de meeste aanspraak op volledigheid maken, vooral wat de Synonymie betreft en XI met hetzelee in de hand, kan men het ontbrekende in mij werk omtrent de synomymen der soortem van boven- gemelde dierklassen gemakkelijk aanvullen. Di het beramen van miüjn plan tot bewerking is mj de noodzakel/ijkheid gebleken, dit werk imn vier deelen te verdeelen, waarvan n». l de Radiata benevens de. Annu- lata, n». 2 de Insecta, «». 3 de Arachnida, Crustacea en Mollusca, »». 4 de Vertebrata van cvvtER. zal bevatten: ie meer is mi) deze verdeeling noodzakelijk voorgekomen, wijl de bearbeiding der Insekten, zulk een uitgestrekt veld aanbiedt , dat dezelve voegzaam als een op zich zelf staand geheel kan beschouwd worden, en daar de bewerking van dit gedeelte zoo veel tüjds vordert, heb ik het raadzaam geoordeeld, hetzelve tot na de bewerking der overige dee- len wit te stellen, echter zal ik, ten genoegen der beoe- fenaren der Entomologie, eene synoptische Naamlijst geven, der tot heden aan mij bekend gewordene inlandsche Insekten, hopende door mide büdragen !) vooral van kleinere en. daardoor der nasporing ligtelijk ontsnappende voorwerpen, in staat gesteld te worden, weldra eene vrij naawwkeurige Fauna van ons vaderland te kunnen geven. 1) Mij ter ondersteuning in dezen arbeid aan elken Zooloog aanbe- velende, zal vk het mij eene eer rckenen , op de behoorlijke plaatsen, den vriendelijken medewerker te kunnen vermelden, echter zij men ?ndachtzg , dat alleen die voorwerpen kunnen opgenomen worden, van welker Species de Schrijver overtuigd zij, waartoe de beschouwing derzelve vereischt wordt; zullende, op het daartoe te kennen gegeven verlangen, de toegezondene voorwerpen den etgyenaar $n dank onge- schonden terug bezorgd worden. XIT Voorwerpen van welke één exemplaar of meerdere in 's Rüjks Museum te Leyden berusten, heb ik alhier door een t laten voorafgaan, mogten lierdoor de lief hebbers der Nat. Hist. opmerkzaam gemaakt worden op die voorwer- pen, welke het Museum nog ontbreken en bij gelegenheid daarin voorzien, dan zal ik het doel, waarom 1k dezelve heb aangeteekend , met genoegen bereikt. zien. Lzyprew, December 1850. Dg Scunuvrn. CLASSIS " E PARS I. INFUSORIA. POLYPI. (85 . ACALEPHAE. (20 . ECHINODERMATA. (27 ENTOZOA. (164 . ROTATORIA. (23 . ANNULATA. (15 (97 Indig.) — 0 A0 RÀ " Mn * Wis N M c SENI ud [Apod TATU "n Z1 9X I JM dur My (QNO ij (n AA! d AUS m AP Dra Wu d E ALPHABETISCHE | NAAMLIJST DER, BIJ DE BEHANDELING VAN 'T EERSTE GEDEELTB DER FAUNA BELGICA, GERAADPLEEGDE WERKEN. Nullus est liber tam malus ut non ex aliqua parte prosit. C41. PriNIUS. A. Abhandlungen der Koniglichen Akademie der Wissenschaften zu Berlin. (Physikalische Klasse.) Berlin 1788—1849 u.s. w. der Kónigl. Sechwedischen Akademie der Wissen- schaften, aus der Naturlehre, Haushaltungskunst u. Mechanik ; auf die Jahre 1739—1779. Aus dem Schwed. übers. von ABR. GrHLr. KüsrNER. 41 Bd. Leipzich. (Neue) der Kónigl. Schwed. Akad. u. s. w. auf die Jahre 1780—1791. 12 Bd. Leipzich. Adis Academ. Stockh. vie Handlingar. Acta Helvetica physico-mathematico-botanico-medica, etc. Basil. 8 Tom., 1751—1777. Acta (Nova) physico-mediea Academiae Caesareae Leopoldino- Carolinae naturae curiosorum. Berlin. 1757—1849 etc. AGassiz, (Louis) Prodrome d'une Monographie des Hadiaires ou Echinodermes, (Z7. /es Nouv. Mémoires de la Société Helvétique des Scienc. naturelles à Neufchatel, Tom. IIT et IV.) 1839, 1840. Algemeene Konst- en Letterb. Zie Letterbode. XVI ALPHABETISCHE NAAMLIJST. Algemeene Oefenschool. Ze Oefenschool. AuANS, (BoupoN pg SAiNT) Description d'une espéce nouvelle de - Sangsue (d. les Méi. d. I. soc. Linnéenne de Paris, 'T. HI.) 1825. ANDREAE, (G) de Taenia Diss. Groning. 1768. Annalen des Wien. Museums der Naturgesch. Wien 1835— 1840. Annales des Sciences naturelles, 1"* et 2"* serie. Paris 70 voll. 1824—1843. ——— Academiae Lugduno-batavae. 1815—1837. ———— Academiae Rheno-trajectinae. 1816—1837. — —— Acad, Stockh. vide Abhandl. du Museum d'Hist. Natur. Paris 20 vol. 1802— 1813. Annals (the) and Magazin of natural History , of zoology , botany and geology, conducted by W. JanpiNE, P. J. SELBY , Dr. JoguNsoN, W. J. Hookrzn, D. D. and R. Tavron, 15 vol. 1838—1845. Anoxis, (J. L.) Dissertatio de Lumbricis. Traj. ad Rhen. 1728. AupouvIN (J. V.) et H. MrzNE Epwanps, Classification des Anné- lides et description de celles , qui habitent les cótes de la France. (Un .dmm. des Scienc. Natur. 'Tomes XXVII—XXX.) 1833. Bazn, (K. A. v.) Beytraege zur Kenntniss der Niedern Thiere, (in. .N. dot. Cur., XIII, 2, 8. 523—162.) 1827. Baxzn, (H) "t Microscoop gemakkelijk gemaakt of beschrijving van de beste en nieuwste Microscoopen, enz. alsmede een berigt van de verbaz. ontdekk. gedaan met de vergrootglazen, Amsterd. 1744. (uit 't Engelsch door M. HourTUvN.) Nuttüg gebruik van '& Mikrosk., of Handleiding tot nieuwe waarneem. enz. waarbij komt de beschouwing van veele te vooren onbekende Waterdiertjes. Amst. 1756. (uit ^t Eng.) BAKKER, (G.) over de waarde der ondervinding, ter geleide van waarnemingen over Wormen, bijzonder in het hart en de Luchtvaten van Bruinvisschen, (/z de Bijdragem tot de Na. JVetensch. Y. bl. 449—475.) 1826. BanNEVELD, (W. vaN) over levende Wormpjes waargenomen in ^t ligchaam van een Kikvorsch , (22 J"aderl. letteroef. voor 1118. Mengelw. bl. 251—950.) BasrERn, (Jos) Natuurkundige Uitspanningen, behelzende ecnige ALPHABETISCHE NAAMLIJST. XVII waarneemingen over sommige Zee-planten en Zee-insekten , enz. 2 Dln. Haarlem 1762. Basrrn, (Jos) Opuscula subseciva, observationes miscellaneas de animaleulis et plantis quibusdam marinis, eorumque ovariis et seminibus continentia, 2 vol. Harlemi 1759. Barscu, (A. J. G. K.) Naturgeschichte der Bandwurmgattung überhaupt u. ihrer Arten insbesondere. Halle 1786. Beitraege (Neue nordische) veiZe PALLAs. BENEDEN, (P. J. vaN) Mémoire sur les Campanulaires dela Cóte d'Ostende , considerés sous le rapport physiologique, embryo: génique et zoologique. Bruxelles 1843 (ew£r. des Nouv. Mé. de l'Acad. de Bruaell. kome XVIT.). Récherches sur l'embryogénie des "Tubu- laires et l'hist. nat. des différents genres de cette famille qui habitent la cóte d'Ostende. Bruxelles 1844. BrNNET (J. A.) en G. vaN OnrvrgR, Naamlijst der Wormen in Nederland aanwezig. (vm Na£uurk. Verh. der Holl. Maatsch., XV Dl. 2st.) 1826. BzLKkMEER, (N) Natuurkundige verhandeling of waarneming betreffende den Hout-uytraspende en doorboorende Zee-worm. Amsterdam 1733. Waarneming van een worm hangende uit de ope- ning van een verstorvene zijdelings beknelde Darm liesch- breuk , (zz de Ver. van de Holl. Maatsch. X. Dl. 2 St. bl. 429— 4934.) 1168. BrwiNG, (B. F.) Diss. zoologico-medica de Hirudine. Hardero- vici 1776. BrnaH,(v.p.) Waarneming van een Ascaris lumbricoides door den regter liesring naar buiten gekomen. (z» ^£ Nederl. Lan- cet , '|4* Jaarg. n? 3, bl. 184.) 1844. BERGMANN, (THORNBERN) Abhandlung über die Blutegel. (uz Act. Acad. Stockh. XIX.) 1756. BznasMa, (C. A.) Commentatio in quaestionem ; an Incrustati- ones indigenae sint chemicae, an vero alius originis? (7x 4uz. cad. Lugd. bat. 1824—1825. lets over de omkorstingen van Rockanje, (z Algem. Konst- en Letter. 1824, Mengelhw. bl. 162—160.) Berlinischer Gesellschaft naturforsch. Freunde vide Schriften. XVII ALPHABETISCHE NAAMLIJST. Bibliotheek (Vaderlandsche) van Wetenschap, Kunst en Smaak. Amsteldam 1789—1792. BipLoo, (G.) Brief aan Leeuwenhoek over Diertjes welke men somtijds in de lever der schapen en andere beesten vindt. Delft 1698. Bijdragen tot de Natuurkundige Wetenschappen, verzameld door H. C. vaN Hari, W. Vmgonrk en G. J. MurpzR, 7 Dln. Amst. 1826—1832. BLamvviLLE, (H. M. DvcRorAv pE) voyez Dict. des Science. Natur. —————————————— —— — — ——— Manuel d'Actinologie et de Zoophytologie , etc. Paris 1834—1837. BraNKAAnT, (Sr.) Collectanea medico physica oft Hollands Jaarregister des Genees- en Natuurkundige aanmerkingen van gantsch Europa. II Dl Amsterdam 16580. BLasrus, (G.) Observatio Anatomica in Homine brutisque va- ris. Lugd.-Datav. et Amstelod. 1674. BrruLAND, (J.) Descriptio Musei Anatomici, quod universi Belgii regis augustissimi Guilielmus I munificentia Academiae Rheno-Trajectinae concessit. "Traj. ad Rhen. 1826. BrocH, (M. Er.) Abhandlung von der Erzeugung der Einge- weide,Würmer, u. z. w. Berlin 1782. BruwENBACH, (J. FR.) Abbildungen naturhistor. Gegenstàánde, 10 Hfte. Gottüngen 1796—1810. Boppaznr , (P.) Natuurbeschouwer of verzameling van de nieuwste verhandel. over de 3 rijken der Natuur, welke thans in Duitschland uitgegeven worden. "'sGravenhage 1779. Zie PALLAs, Lijst der Plantdieren 1779. Bowwr, (L.) Bericht aangaande verscheidene zonderlinge Zee- insecten , gevonden aan de Zee-wieren op het strand van 't Eiland Walcheren, (ie de Zeewwsche V'erhand., Y3E Dl. bl 283—311). 1713. Waarnemingen omtrent de gesteldheid en groei- jing der Zee-Polijpen, (iw de Zeewwsche Verhand., Y DL, bl. 277—302). 1771. ————————— Veeinsecten, gevondén in "tZee-wier aan de stranden van ?t Eiland Walcheren, (iz de Zeewwsche Verh., VI DL, bl. 357—400). 1778. ALPHABETISCHE NAAMLIJS'T. XIX BoxwET, (Cu.) Natuurkundige Aanmerkingen over den Lint- worm, (i» de Uitgez. Verh., YI DL, bl. 309—348). 1758. Bonv ng SaiNT ViNozNr, (J. B. G. N.) voyez Diet. des Scienc. natur. ———————————————— voyez Encycl. Méthod. BonrasE, (W.) the natural history of Cornwall. Londen 1758. Bosc, (L. A. G.) Hist. natur. des Vers, contenant leur des- cription , leurs moeurs et leurs usages. 3 Vol. Paris 1802. Boscu , (I. J. vaN pEN) Hist. constitutionis Epidemiae verminosae quae annis 1760— 1762 et init. 1765 per insulam Over-Flaeque et contiguam Goede-Rede grassata fuit. Lugd.-Bat. 1769. BovnaELAT, onderzoek naar eenige ziekten der Paarden, af- hankelijk van Wormen, in "t voorhoofd, in de maag en op de buitenste oppervlakte der darmen, (im de Uitgez. V'erh., VIII DL, bl. 196—235). 1763. Bnawpr, (J. F.) Prodromus deseriptionis animalium ab H. Mer- tensio in orbis terrarum circumnavigationem observatorum ; Fase. I. Polypos, Acalephas discophoras et siphonophoras , nec non Echinodermata cont. Petropoli 1825. BnauN, (J. F. P.) System. Beschreib. einiger Egelarten, so- wohl nach ihren aüsseren Kennzeichen als nach ihren inneren Dau. Berlin 1805. Bnzyw, (J. Pu.) de Echinis et Echinitis, sive methodica Echi- norum distributione, schediasma. Diss. annexis Polythalamis. Gedani 1732. Bnzwszn, (J. G.) Icones Helminthum systema Rudolphii ento- zoologieum.illustrantes. ^ Viennae 1824. BnoMELI, (Orar) Diss. medica de Lumbricis terrestribus, illo- rumque in Medicina proprietatibus et recto usu. Lugd-Dat. 1673. BnowwN, (Tnuow.) Illustrations of the recent Conchology of great Dritain and Ireland, 2 edit. London 1844. BnucurERE, (J. G.) voyez V'Encycl. method. Bulletin universel des sciences et de Industrie , Sect. 9. Sciences naturelles et de geologie, rédigóe par MM. DzrarossE, GvuiLLEMIN, KuuwN, LzgssoN , RAsPA1L etc. Paris 1824— 1831. C, CALCAR, (A. v.) Dissert. inaug. de Hirudinis Historia natur Daventr. 1823. XX ALPHABETISCHE NAAMLIJST. CawPEzR, (P.) Lessen over de thans zweevende veesterfte. Leeuwaarden 1769. Verhandel. over de Leverwormen van het Vee; (im de niewwe JFijze vam Landbowwen door 'TuLL en DUBAMEL pu MowczaAv 24e en 4de Stuk. Amsterdam 1763 en 1765.) CARENA , (H.) Monographie du genre Hirudo ou description des espéces de sangsues qui se trouvent ou qui sont en usage en * Piémont, (ie Mem. real. acad. scienz. di Torino, XXV. p. 213.) 1820. CnHABERT, (PH.) Traité des maladies vermineuses dans les ami- maux. Paris 1782. CnurA;E, (SrEFAN DEeLLE) Memorie sulla storia e notomia degli animali senza vertebre del Regno di Napoli, V vol. Napoli 1823—1829. CLoquET, (J. G.) Anatomie des Vers intestinaux. Paris 1824. CoMMZELIN, (C.) Dissertatio de Lumbricis. Lugd. Datav. 1694. Commentar, (Novi) Academiae Imper. scientiarum Petropoli- tanae, 20 vol. Petropoli 1747—11757. Covcu, (J.) a Cornish Fauna, being a compendium of the na- tural history of the country. London 1838. CouLET, (S.) Tract. histor. de Ascaridibus et Lumbrico lato. Lugd. Bat. 1738. CnEPLIN, (Fn. Cum. H.) Observationes de Entozois. Gryphis- waldiae 1825. Observ. (Novae) de Entozois. Bero- lini 1829. CuviER, (Groncz) le Régne Animal distribué d'apres son orga- nisation, lre édit. en 4 vol. Paris 1817 la 24e édit. en 5 vol. à Paris 1829. édit. illustrée ou nouv. 39e édit., accom- pagneéó de planches gravées, etc. publiós par une réunion d'éléves de G. CuvrgR. Paris 1836—1848. (Fnfp.) voyez Dictionnaire des Scienc. Natur. DaLvzLL, (J. Gnamn.) Observations on various interesting phe- nomena of the Planaria. Edinburgh 1814. Danske Selsk. Skrift. ezde Skrifter. ALPHABETISCHE NAAMLIJST. XXI DaPrER, (H.) de Vermibus, Diss. inaug. Lugd. Batav. 1671. DavupiN, (Fn. M.) Recueil de memoires sur les Mollusques, les Vers et les Zoophytes. Paris 1800. DzrnawcE, (M. p) voyez Dict. des Scienc. natur. Dr Gzzrn, vide GEER (DE). DziLE CmiajE, vide CurAJE (DELLE). Denkschriften der Koenigl. Akademie der Wissenschaften zu München. 9 Bnd. 1808—1824. Dznuziws, (J. L.) Hist. nat. et medicale des Sangsues, etc. Paris 1825. Dzsuayrs, (G. P.) vide LawARCK, Anim. s. Vert. 24e Ódit. DzsLoxecHAMPS (E.) vide Encycl. méth. Dictionnaire classique d'Hist. natur. par une société de natura- listes, 17 vol. Paris 1822—15831. des Sciences naturelles, publié par les professeurs du Jardin du Roi et rédigé par FRrp. CuvrER, 60 vol. Par. 1816—1830. DrssiNG, (C. M.) Monographie der Gattungen Amphistoma und Diplodiseus, (zw 4mm. des Jliemer Mus. l. 2. n?. XI) 1836. Systema Helminthum.. Vindobonae 1850. DoEvEREN, (G. vAN) de Vermibus intestinalibus hominum ; Diss. inaug. Lugd.-Dat. 1753. DowPzLING, (Dr.) Aanteekeningen omtrent een geval van Cys- ticereus cellulosae, gevonden in de spieren van het lijk eener vrouw, te Paris door GzRracu (iw "6 Nederl. Lancet, 13e jaarg. ne. 8, bl. 449—462.) 1825. Dvrovn, (Lio) voyez Ann. des Scienc. natur. XIV. pag. . 292. Dvcz£s, CE voyez Ann. des Scienc. natur. XV. pag. 290. DujAnpIN, (FELIX) Hist. nat. des Helminthes ou vers intestinaux. Paris 1845. Hist. nat. des Zoophytes Infusoires. Paris 1841. ———— — — voyez LAMARCR, Anim. s. Vert., 24e édit. DvrnocnzT , (R. H. J.) voyez Ann. du Mus. d' H. N., XIX, p. 3355 E. EDINE., philos. trans., voyez Transactions. Enwanps, (H. MirNE) voyez Avunoctw. XXII ALPHABETISCHE NAAMLIJST. EpwanRps, (H. MirxE) voyez LAMARCK, An. s. Vert., 24e édit. EnunrNsEnG, (Cnm. GorTFR.) et Fg. G. HewPRICH, Symbolae physicae seu icones et descriptiones Animalium evertebratorum. . Berolini 1828. das Leuchten des Meeres, (dv 424. der Berl. Acad.) 1835. ———— — — — — — ———- die Bildung der Kreidefelsen , (iz bh. der Berl. Acad.) 1838. ————————————— ——— — die Corallenthiere des rothen Mee- res. Berlin 1834. E diegeopraphische. Verbrernnedes Infusionthierchen in Nord-Africa u. West-Asién, (22 .40R. Berl. 4c.) 1829. die Tnfusionsthierchen als volkom- mene Organismen. Leipzich 1838. die noch zahlreich jetzt lebende Thierarten der Kreidebildung, (4m .404. der Berl. .4cad.) 1839, 1840. zur Erkenntniss der Organisation in der Richtung des kleinsten Raumes, (402. Berl. Acad.) 1831. ErLr, (Jonw.) Nat. Hist. der Koraalgewassen, enz. (uit "t En- gelsch door J. Tak). "s Gravenhage 17560. et Solander vide SOLANDER. Encyclopedie méthodique , H. N. des Vers, 4vol. Par. 1789—1832. I. H. N. des Vers par BRucui£RE. IL —— ————- Zoophytes par LawovEgoux, BoRy et DESLONGCHAMPS. III, IV. —————— Vers par BnuGUIERE et de LAMAROK, continué par Dzsnayvzs. ExpE, (W. P. vax DEN) Lijst van Nederl. ongewervelde dieren , welke niet in de Nederl. Fauna van BENN en v. OLrv. gevon- den worden (ie NN. Verh. der Holl. Maatsch. XVI, Y. bl. 134—137) 1828. EnscH, (J. S.) et J. G. GnusER, Algemeene Encyclopedie der Wissenschaften und Künsten. 1818— 1826. EscuscHoLTZ, (J. F.) System der Acalephen. Berlin 1829. EspPER, (E. J. C.) die Pflanzenthiere in Abbildungen nach der Natur mit Fürben erleuchtet, 3 'ThIn. Nürnberg 1788—1830. ALPHABETISCHE NAAMLIJST. AXIII E. FasnrCciUs, (OrmHoN) Fauna groenlandica. Hafniae 1780. FrELIZ, Aanmerkingen over de Dloedzuiger, (iw de V'aderl. Bibliotheek , I. bl. 169.) 1789. Fiurrr, (F. pg) Memorie sugli Annelidi della famigla delle sanguisughe. Milano 1837. FuEgMING, (J.) a History of British Animal Edinburgh 1828. Philosophy of zoology; or a general view of the structure, functions and classification of animals, 29 vol. Edinburgh 1822. Fock, (L. C. E. E.) Handboek der vergelijkende ontleedkunde , door Prof. C. T. vox SrEBoLD en Prof. H. SmANNIUs. Amersfoort 1848. FonBzs, (Epw.) a History of British Starfishes and. other ani- mals of the class of Echinodermata. London 1841. Fonzsrus, (PrTR.) Observationum et curationum medicinalium ac chirurgicarum opera omnia, 2 vol. Rothomagi 1653. Fnzv, (H.) und LevuckanT (R.) Beitrage zur Kenntniss Wir- belloser 'l'hiere. | Fnozurcu, (J. M.) Beschreibung einiger neuen Eingeweidewürmer (4» Naturforscher, 94, 25 ct 29 St.) 1789. 1791 et 1802. G. GAERTNER, (M. G.) eide ParLAs, spic. zool. GasE, Waarneeming omtrent eene breuk in verzweering over- gegaan, waar in het gedarmte door wormen doorboord werd bevonden, (aw 'aderl. .Letteroefen. voor lT'71, .Mengelw. bl. 443.) GxrR, (On. pr) in Handl. Suenska Acad. 1761. Gznvars , (P.) les Hirudinées v. Gu£R1IN, Dict. pit. Paris 1836. GuziCHEN, (W. F. vox) gen. RusswonM, Abhandlung über die Saamen u. Infusionsthierchen. Nürnberg 1718. GwELIN, (J. F.) Systema naturae per regna tria Naturae. (Lix- NRI, Systema Naturae editio decima tertia aucta reformata). Lipsiae 1788. i GozzE, (J. A. Fm.) Verhandeling over doorgesneden Water- wormen, (i» BopnpAERT, JVa£. Besch. le st. bl. 93) 1719. IT XXIV ALPHABETISCHE NAAMLIJST, Gozzz, (J. A. Fm.) Versuch einer Naturgeschichte der Einge- weide-Würmer thier. Kórper. Dessau 1782. erster Nachtrag dazu; von ihm selbst; mit Zusátzen u. Anmerk., herausgeg. von J. G. H. ZEDER. Dessau 1800. Gorpruss , (G. A.) Handbuch der Zoologie (G. H. vox scHUBERT, JHandb. der Naturgeschichte, Y'Thl. 2te7 Abth.) Nürnberg 1820. GonTER, (D. DE) Zoophyta indigena (iz F7ora VII provincia- rum Belgi foederati indigena, pg. 344—947. Haarlem 1781. GnaAvY, (J. E.) an Attempt to divide the Echinida into natural families (ze 4nals of Philos.) 18271. GnxEEvE, (G.) de Tumore cystico diss. inaug. "Traj. ad Rhen. 1815. GnoNovivus, (J. Fm.) a letter to Peter Collinson concerning a Water Insect, which being cut in several pieces, becomes so many perfect Animals (P4i/os £rans. vol. XLIT. n^. 466. p. 218). (L. T.) Brief aan C. N. over nieuwontdekte zee- diertjes, (im Uifgez. Verhkand. M. bl. 464—468.) 1758. Zoophylacium Gronovianum ,. Fasc. III ex- hibens Vermes, Mollusca , "'estacea et Zoophyta, quae in Museo suo adservavit, examini subjecit, etc. Lugd.-Bat. 1781. Gnoor, (DE) Dissert. inaug., de vermibus intestinalibus. L.-B.1842. GnuBE, (A. E.) Actinión, Echinodermen u. Würmer des Adria- tischen- u. Mittel-Meeres, nach eigenen Sammlungen beschrie- ben. Kónigsberg 1840. GufmiN-MfÉNEviLLE, (F. Ep.) Dictionnaire pitoresque d'Hist. nat. 9 vol. Paris 1833— 1839. Iconographie du Régne Animal de G. Cv- VIER. Paris 1829— 1844. Magazin de Zoologie, d'Anatomie comparée et de Physiologie, 15 vol Paris 1831—1845. GuNNERUS , (J. E.) Beschrijving van den Zee-Muis en Zee-Buidel, (in E. SaNprrFonT, Ge». Bibl. X. bl. 249, 252.) GunrT, (E. F.) Lehrbuch der pathologische Anatomie der Haus- süugethiere, 2 Thln. Berlin 1831. HaaN, (W. pr) Berigt omtrent de Callianira triploptera, Lam. (im de Bijdr. tot de Nat. Yetensch. YI. 1. bl. 150.) 1827. ALPHABETISCHE NAAMLIJST. XXYV HawNpLINGAR, Kóngl. Suenska Vetenskaps Academiens, for Julius 1739—December 1779. 40 'Thln. Stockh. (NvA) Kón. Suens. Vet. Ac., fór aor 1780—1843. 64 'Thln. Stockh. HanriNG, (P.) de Magt van het kleine zigtbaar in de vorming, de geograph. en de geolog. verspreiding der Polypen, der Foraminiferen, enz. Utrecht 1849. over het voorkomen van foraminiferen- en Dia- tomeén-schalen in onzen vaderlandschen bodem, (i» de Magt van het Kleine, bl. 201—218.) 1849. HanTMANN (Pu. J.) Observatio sistens Vermes vesiculares sive hydatoides in Caprearum omentis et in pulmonibus alterius Fur- furaceas. — (in Misc. cur., dec. 2, ann. 4 , p. 152. Obs. 73.) 1685. HziIDE, (A. DE) Experimenta circa sanguinis missionem. Amst. 1686. HrawrPnicH, (F. G.) vide EnnzNs., Symb. Phys. HERWERDEN, (T.) Waarnemingen over de Aarsmaden , (E. SAN- prFomT, Geneesk. Bibl. 1X. bl. 9.) Hinr, (Jon) Essays in Nat Hist. and Philos., containing a se- ries of discoveries, by the adsistance of Microscopes. Lond. 1752. Hozvzsw, (J. v. n.) Handboek der Dierkunde, 1e Uitg., Rotterd. 1898—1833, 2* Uitg., Amsterd. 1846—1848. lets overde vermenigvuldiging der Armpolypen, Hydra,(inde Bijdr. tot de Nat. IWetensch.11. 1.551—8555.) 1827. en W. H. pg Vnigsg, Tijdschrift voor Natuurl. Geschiedenis en Physiologie, 12 Dln. Leiden 1832—1845. ——— ———————— over de Botryocephalen naar F. Escumicum, (Gm ^£ Tüjdschr. voor .N. G. em Ph., Dl. IX. Boekbeschouw. bl. 3—17.) 1843. ———— — — ——— overde Planaria's naar OznsTAT, (/2?£ Tüjdscehr. voor N. G. en Ph., Dl. XI. Boekbeschouv. bl. 135—142.) 1844. —— — — — ——— over de Sagitta bipunctata naar Kmonw, (uz "t Tijdschr. voor N.G. en Ph. Dl. XII. Boekbes. bl. 9—14.) 1845. HorrMwEISTER, (W.) die bis jetzt bekannten Arten aus der Fa- milie der Regenwürmer. Braunschweig 1845. HovurrUYN,(M.) Kort begrip van de Nat. Hist. der gemeene Polypen, die in de binnenl. of zoete wateren worden gevonden , (in BAkzRn's ANuttig Gebr. van t Mikrosk., bl. 460—498.) 1770. Nat. Hist. of uitvoerige beschrijving der Dieren, Jon XXVI ALPHABETISCHE NAAMLIJST. Planten en Mineralen, volgens het zamenstel van den Heer LiwNaEvs, 37 Dln. Amsterdam 1761—1785. HovrrUxx, (M.) Vergelijking der Aardwormen met den Menschen of Kinderen Worm , inzonderheid ten opzigte van derzelver dee- len van voortteeling , (72 de Uitgez. Verhandel. N.bl. 201.) 1160. HvMANs, (H. S.) Weerkundige waarnemingen bij den Bloedzuiger, (in de V'aderl. letteroef. 1830. Mengelw. bl. 84). x. JarGER, (G. Fm.) de Holothuriis, diss. inaug. Turici 1833. JANsEN, (J. H.) Waarneming van eenen door verettering uitge- stooten acephalocysten zak met opvolgende genezing, benevens een woord over hydatiden in *t algemeen, (iz ^£ Nederl. Lancet , 9e Serie, 29 Jaarg. bl. 380—399.) 1846. Initia faunae groninganae of proeve van eene Naamlijst der Dieren, welke in de Prov. Groningen gevonden worden. Gro- ningen 1825, uitgegeven door het Genootschap ter bevorde- ring der Nat. Hist. te Groningen. JonwsoN, (J. R.) a treatice on the Medicinal Leech, including its medieal and matural history with a description of its anatomical structure. London 1816. de Bloedzuigers, (vs de V'aderl. letteroef. 1824. AMengelw.) Observations on Glossopora , (zz PAilos. trans- act.) 1811. JonwsTON, (G.) a History of the Britisch Zoophytes, le edit. Edinburg 1837, 2* edit. London 1847. vide Ann. et Magaz. of Nat. History. K. KaLCKER, (J. F.) Diss. de Vermibusintestinorum. Lugd.-Bat. 1817. KazsTNER, (A. G.) Archiv für Naturlehre. Kmav, (W.) Description of three new species of Hirudo. (x Trans. of the Lim. Soc., lI, p. 316.) 1794. KLzrx , (J. T.) Naturalis dispositio Echinodermatum, edit. prima, Gedani 1734. edit. altera, Lipsiae 1718. KowixcG, (P.) Aanmerkelijke hoeveelheid wormen na den dood gevonden in de zelfstandigsheid van de lever en derzelver ALPHABETISCHE NAAMLIJST. XXVvii salbuizen zoowel als in de darmen. (im de NN. Verh. der le KZ. v. '& Koninkl. Instit., Y Dl, bl. 232—293.) 1827. KnaonN, (A. D.) Anatom. und physiolog. Beobachtungen über die Sagitta bipunctata. Hamburg 1844. (zie oo£ J. v. n. HoEvEN). Kunw, (J.) vide Bullet. univ. des Scienc. nat. vide Mémoires du Museum d'H. N. X. LAENNEC, Mém. sur les Vers vésiculaires. Paris 1804. Lawanck, (J. B. P. A. ng MoxgT) Hist. Nat. des Animaux sans vertébres. Paris le éd., 7 vol. 1815—1822. — Mec widem 29 edit. parG. P. DESBAYS et H. MinxE Epwanps, ll vol Paris 1835— 1846. Lawounoux, (J. V. F.) Exposition méthod. des genres de l'ordre des Polypiers. Paris 1821. Hist. des Polypiers coralligénes flexibles. Caen 18106. —————— — — ——— vide Encycl méth. Lancet, (Nederlandsch) tijdschrift voor de geneeskundige We- tenschappen in haren geheelen omvang. Utrecht 1838— 1849. Launzn, (J. F.) Disquisitiones anatomicae de Amphistomo co- nico. Gryphiae 1830. Lzacg, (W.Erron»)Zoological Miscellany,3 vl. Lond.1814— 1817. LEcLERC, Notes sur la Difflugie. (ix Mém. du Mus. Il, p. 414— 418.) 1816. LEDERMULLER, (M. FRoBENE) Mikroskopische Vermaaklijkheden, zoo voor de oogen als voor den geest enz., aanmerkelijk ver- meerderd door A. W. WiwTERscHMIDT. (wif bet Loogduitsch veríaald.) 4 Dln. Amsterdam 1771. LzEuw, (VAN DER) Waarnemingen van eene Pisopstopping door Wormen in de blaas veroorzaakt. (im de F'erkand. vam ?t Ge- «006sch. ter bevordering der Heelkunde te Amsterd. N, bl. 54.) LEEUWENHOEK, (A. vAN) A letter concerning Animaleula on the Roots of Duckweed. (i» PAUl. trans., X XIV.,no. 295. p. 1184 ctc.) A letter concerning Greenweeds growing in Water, and some Animaleula found about them. (iz PAilos. £rans., XXIIT, n?. 283, p. 204 et XXVIII, no. 337, p. 160.) A letter concerning Worms observed XXVIII ALPHABETISCHE NAAMLIJST. in sheeps-livers and pasture grounds. (P4. £raus., XXIV, no, 289, p. 1522. LzEvwENHOEK, (A. VAN) Observations on some Animaleula in Water. (PA. trans., XXIII, n?. 286, p. 1430.) Ontdekte onsigtbaarheden, vervat in verscheidene (n9. 28 tot n9». 146) brieven, geschreven aan de wijtvermaarde Kon. Societ. in Londen, 4 Dln. Delft 1679—1702. ———————— —— ——— Sendbrieven zoo aan de Hoogedele H.H. der Koningl. Societ. in Londen , als aan andere aanzienlijke en geleerde lieden, over verscheyde Verborgenheden der Natuur. Delft 1718. LzskKE, (N. G.) Addimenta ad J. T. KizvNmn, naturalem dis- positionem Echinodermatum etc. Lipsiae 1718. LzssoN, (R. Pn.) Hist. nat. des Zoophytes Acaléphes. Paris 1843. ———————————- Voyage autour du monde sur la Corvette la Coquille par le Capt. L. J. DuPrRREY, partie Zoologique, par GanNoT et Lrssow. Paris 1829. LEvisoN, (L.) Waarneeming van Echinococcus blazen in de lever en het omentum magnum , met doodelijken uitgang door Buikvlies ontsteking. (72 Z Nederl. Lancet, 2* Serie, 3e Jaarg. bl. 37—52.) 1847. LzucKaRT, (F.S.) Breves Animalium quorundam maxima ex parte marinorum descriptio. Heidelberg 1828. —— — — — —— Zoologische Bruehstücke. Stuttgart et Freiburg 1820—1842. Letterbode, (Algemeene Konst- en). Haarlem 1788—1850. Letteroefeningen , (Vaderlandsche) of tijdschr. voor Kunsten en Wetenschappen. Amsterdam 1761—1850. LirprH pE JEvpE, (Tn. G. vaN) Recueil de figures des Vers intestinaux, Leide 1829. LiwBounG, (J. pz) Waarneemingen aangaande Aarsmaaden, Kawoerswormen en Lintwormen. (in E. SANDi1FORT, Geneesk. DBibl., IV, bl. 445). LiNNAEUs, (C. A.) Amoenitatis academicae s. dissertationes va- riae physic. medic. botanic., ante hae seorsin editae, nunc collectae et auctae, 7 vol. Holm., Lips. et Lugd.-Bat. 1749—1 769. Fauna suecica sistens Animalia Sueciae regni. Stockh. 1746. ALPHABETISCHE NAA&MLIJST. XXIX LINNAEUS , (C. A.) Systema naturae sive regna tria naturae syste- matice proposita etc. Edit. I Lug.-Dat. 1735. Edit. X in vol. 2, reformata. Holmiae 1758. Edit. XII in vol 3, reformata. Halae 1766. Edit. XIII vie GwELIN. Wüstgóta resa, fórrütted aor 1746. Stockh.1747. LiNck, (J. H.) de Stellis marinis liber singularis. Lips. 1733. LiPsrRoRP, (G. D.) de Animalculis in humano corpore genitis. Lugd.-Bat. 1687. Loupow, (J. L.) Magazine of natural History, and Journal of Zoology, etc. 13 vol. 1819—440. Lucas, (H.) Hist. Nat. des Annélides, Crustacós, Arachnides et Myriapodes. Paris 1840. Lucius, (J. G-) de Lumbricis alvum occupantibus. L.-B. 1694. LvoNzET, (P.) Recherches sur l'anatomie et les métamorphoses des Insectes ; ouvrage posthume, publié par W. pz Haax. Paris 1832. n. MacaquET, (J.) over de Wormen, (in deszelfs Inleid. tot de Pathologie of beschouwing van het Menschelik ligchaam in den zieken staet, IIIe DlL., bl. 435—455.) Utrecht 1786. Magazin of Nat. Hist., vide Anmals. Magazine of Zoology and Botany, by W. JAnpINE, P.J. SELBY and JouNsToN, 2 vol. London 1737, 38. Marsors, (J) Diss. de Vermibus in intestinis nidulantibus. Lugd.-Bat. 1751. ManrrNET, (J. F.) Katechismus der Natuur, 4 DlIn. Amst. 1779. ManviNI, (F. H. W.) Neues systemat. Conchylión Cabinet. Nürnberg 1769—17717. MarrHEY, (A.) Waarneming van een levenden Draadworm in een grooten Sprinkhaan. (ie V'aderl. Letteroef. Mengelw., 1832, bl. 510—512.) MAyzR, (A. F. J. C.) Beitrigezur Anat. der Entozoén. Bonn. 1841. MxrsE, (D.) Waarneeming aangaande de Aarsmaden, (72 de Uitgez. Verhand., IX, bl. 338—341.) 1164. Mznris, (C. F. L.) Observationes anatomieae de Distomate hc- patico et lanceolato. Gotüingae 1825. Mémoires de la Société d'Hist. Nat. du département de la Mo- selle. Metz 1843. XXX ALPHABETISCHE NAAMLIJST. Mémoires de la Société Linnéenne de Paris. Paris 1822. du Muséum d'Hist. Nat., par les professeurs de cet éta- blissement, 20 vol, Paris 1815—18230. Memoirs of the Wernerian Natural History Society, 7 vol, Edinburgh 1811—1838. MicnaéLnr, (G. A.) das Leuchten der Ostsee. Hamburg 1830. Miuxg Epwanps, vide EpwAnDs Miscellanea curiosa, sive ephemeridum medico physicarum ger- manarum academiae naturae curiosorum. Lipsiae 1670—1 106. MoxrAGUE, (G.) Testacea britannica; or an account of al the shells hitherto discovered in Britain, 2 vol. London 1803, 8. MoaurN 'TANpox, (A.) Monographie de la famille des Hirudinées. 1e Edit., Montpellier 1826. 29 Edit., Paris 1846. MonznEN, (C. T. A.) Opmerkingen over het geslacht Leiodina en over de oprigting van een nieuw geslacht Dekinia enz. (im de DBijdrag. tot de Natuurk. Wetenschapp., V , bl. 200—935.) 1830. MurpzR, (G.J.) Responsio ad quaestionem ; Entozoa quae in hu- manis corporibus hactenus, in Belgio fuerunt reperta, enume- rentur etc. (e Juaalis Academ. Jiheno-trajectinae.) 1892. MvLLER, (J.) et F. H. TmoscugL, System der Asteriden. Draunsweig 1842. (Ovn. F.) Animaleula Infusoria fluviatilia et marina. Hafniae et Lipsiae 1786. Vermium ferrestrium et fluviatilium , seu animalium Infusoriorum , Helminthicorum et Testaceorum , non marinorum, succincta historia, 2 vol. Hafniae et Lipsiae 1773. ———— — — — ——— von Würmern dus süssen und salzigen Was- sers. Í? Ausg. Kopenhagen 1771 29 Ausg. ebenda 1809. Zoologiae Danicae prodromus. Hafniael776. Zoologiae Danica, seu animalium Daniae et Norvegiae rariorum ac minus notorum descriptiones et historia. 4 Vol. Hafniae et Lipsiae 1779—1184. N. Naiurforscher, (der) herausgegeben von J. E. WarcH, vom 14 Stck. an fortgesetzt von J. Cu. D. vos ScHREBER. 30 Stücke. Halle 1774—1804. Nederlandsch Lancet, zie Lancet. ALPHABETISCHE NAAMLIJST. XXXI Nrrzscn , (C. L.) Beitrag zur Infusorienkunde , oder Naturbeschrei- bung der Zerkarien u. DBazillarien. (?» AN. SeAkr. der ANaturf. , Gesellsch. in Halle, YII Bd., 1 Hft.) 1817. NORDMANN, (Ar. vox) Mikrographische DBeitráge zur Natur- geschichte der wirbellosen 'Thiere. Berlin 1832. Observation de quelques vers intestinaux. (in Ann. des Scienc. nat., XXX, p. 268—321 et 373—9398.)1833. NozEMANN, (C.) Verhandeling over de inlandsche Zoetwater Spongién. (72 de F'erh. van ^t Bataafsch Genootsch. te Rotterd. , IX, bl. 242—257.) 1188. NuwaAN, (A.) over Wormen voorkomende in de oogen van som- mige dieren en den mensch, vergezeld van eenige waarne- mingen omtrent een tot dusver niet beschreven worm uit het oog van een paard. (2e "4 Tüjdsehr. voor Nat. Gesch. en Phys., VII, bl. 358—390.) 1840. Verhandeling over de veelkop-blaasworm der her- senen, Polycephalus (Coenurus) cerebralis, 4te, 77 bl. en 9 PI. (in de Verh. der lste Klasse van ?t Koninklijs Nederl. Instituut, 34e Reeks, 34e Dl.) Amsterd. 1850. Oefenschool (Algemeene) van Kunsten en Wetenschappen. 31 Dln. Amsterd. 1763—1782. OznsrED, (A. S.) Entwurf einer Syst. Eintheilung und speciellen Beschreibung der Plattwürmer, auf microscopische Untersu- chüngen gegründet. Copenhague 1844. (zie ook J.v. d. Hoeven.) OxzN, (Log. vox) Lehrbuch der Naturgesch. 3 Bd. Zoologie. Jena 1815. OnBsrGNv, (ArcrpE DrzssanrxEs p?) Tableau méthodique des céphalopodes foraminiféres. (m 24mm. des Scienc. nat., 1l Serie, VII, p. 245—314.) 1820. Hist. Nat. des Foraminiféres in RAMON DE LA SAGRA, list. phys. polit. et naturelle de PIle de Cuba. Paris 1839. P. | PanLaAs, (P.S.) de Infestis viventibus intra viventia. Diss. inaug. Lugd.-Bat. 1760. XXXII ALPHABETISCHE NAAMLIJST. ParLas, (P. S.) Dierkundig Mengelwerk. (uit ^t laiijn vertaald en met aanmerkingen voorzien doorP. BoppaAERT. Utrecht 1770. Elenchus Zoophytorum sistens generum adum- brationes generaliores et specierum cognitarum succinctas. des- criptiones , eum selectis auctorum synonymis. Hagae Com. 1766. Lijst der Plantdieren. (uit het latijn vertaald en met aanm. en afbeeld. voorzien door P. BoppaEnT.) Utr. 1768. Miscellanea Zoologica, quibus novis imprimis atque obscurae animalium species describuntur et observationibus ieonibusque illustrantur. Hagae Comit. 1766. Neue nordische Beitrüge, zur physikal. u. geo- graph. Erd- u. Volkerbeschreibung, Naturgeschichte u. Oeko- nomie. 7 Bd. St. Petersburg u. Leipzich 1781—1796. Spicilegia Zoologiea, quibus novae imprimis et obscurae animalium species iconibus, descript. atque commen- tariis illustrantur. 2 Vol. Berolini 1767—1780. Tubulariae fungosae Descriptio. (in N. Comm. Ac. Petrop., XII, p. 565, c. tab.) 1768. PzNNANT, (Tn.) The British Zoology, New edit. 4 Vols. Lond. 1812. PrnrBooM, (C.) Beschrijving en Natuurlibe Afbeelding der Maagige, zijnde een nieuw geslacht van Wormen enz., en van een reeds gestorven baarende Darmworm. (oo£ iz ^t Latin onder den titel van) Descriptio et iconica delineatio novi generis Vermium, Stomachidae dicti, in corpore humano hospitantium accedit observatio medico practica de lumbrico per urethram excreto, nec non de Lumbrico alvino, ut ut mortuo, parturiente. Amstelodami 1780. (N. E.) Disquisitio naturae curiosa de Ascaridibus, Amstelodami 1789. Pfínow (F.) et Cn. Ar. Lzsuzum, Hist. gónér. et particuliére de tous les animaux, qui composent la famille des Méduses. (extr. des Anual. du Mus. d'H. N., XIV.) Paris 1809. Tableau des caractéres généri- ques et specifiques de toutes les espéces de Méduses connues jusqu'à ce jour. (exér. des um. du Mus. d'H. N., XIV.) Paris 1810. PgrrvER, (J.) Gazophylacei naturae et artis decades X. London 1702—1711. ALPHABETISCHE NAAMLIJST. XXXIIÍ PuEgLsUM, (MankK vaN) Brief aan C. NOoZEMANN over de ge- welv-slekken of zee-egelen. Rotterdam 1774. Hist. pathologica Ascaridum. Leov.1769. Hist. physiologiea Ascaridum. Leov.1762. Natuurk. Verhandeling over de Wormen , welke veeltijds in de darmen der Menschen gevonden worden. Leeuwarden 1763. i Nat. Hist. der Aarswormpjes. (v» F'aderl. [aborde AMengelw., bl. 11—11.) 1763. Philosophical transactions, e?de "Transactions. PrncER, Handbuch der Veterinaire Wissenschaften. PunxiwzE (J. E.) et G. VaLENTIN, De phaenomeno motus vibratorii animalium vertebratorum. (ez mova dota cad. Leopold, XV1I, 2.) Bonnae 1835. R. HarrNEsQUE-SCHMALTZ, (C. S.) Prócis des découvertes semio- logiques entre 1800 et 1801, ou choix des principales de- couvertes en zoologie et en botanie. Palerme 1814. RavEN, (A.) de Vermibus intestinorum dissertatio. Lugd.-Bat.1675. RzrZiUs, (A. J.) Lectiones publicae de Vermibus intestinalibus inprimis humanis, quas habuit in Museo rerum nat. Academ. Lundensis. Holmiae 1786. RaEpELIUs (C.) de Vermibus intestinorum. "Traj. ad Rhen. 1705. Russo, (A.) Hist. nat. des principales productions de l'Europe meridionale et principalement de celles des environs de Nice et des Alpes maritimes. V Vols. Paris et Strasbourg 1826. RorsEL vAN RosENHoF, (A. J.) Historie der Polypen en andere kleine water-insecten, in deszelfs Nat. Hist. der Insekten. IIIe DL, 2e Stuk. Haarlem en Amsterdam 1766. RoosEnBoow , (A.) Dissert. medic. inaug. de Hydatidibus. Schoon- hoviae 1836. Rov, (C. H. 4) Eenige bedenkingen over de wormen welke door den gewonen pisweg ontlast& worden. (erZ. der Ie KI. van 6 Koninkl. Instit., Y, bl. 195—130.) 1812. RuporPHr, (C. A.) Entozoorum sive vermium intestinalium his- toria naturalis. IT Vol. — Amstelodami 1808— 1810. [ XXXIV ALPHABEFISCHE NAAMLIJST. RporPui, (C. A.) Entozoorum synopsis, cui accedunt mantissa duplex et indices locupletissimi. Berolini 1819. Observationes circa Vermes intestinales. Gry- phiswaldiae 1793. Ruxscu, (Fm.) Dilucidatio valvularum in vasis lymphaticis et lacteis, c.fig., Accesserunt quaedam observationes anatomicae rariores. lagae-Com. 1665. Observationum anatomico-chirurgicarum centuria. Amstel. 1691. Thesauri anatomici decem. — Amstelodami 1726. — ——— (F.) Alle ontleed-, genees- en heelkundige Werken, vertaald door IJsgn. Gissg. AgLEBovT. 3 Dl.in 4te. Amst. 1744. z 8. SawDIFORT, (E.) Natuur- en Geneeskundige Bibliotheek, be. vattende den zaakelijken inhoud der Nieuwe Werken, welke in de Geneeskunde en Natuurljke Historie, buiten ons Vaderland uitkomen. XI Dln. "s Gravenhage 1765—1775. Observationes anatomico-pathologicae. Lugd.- Bat. 17771. SavieNv, (J. C.) Analyse d'un mémoire sur les Lombries; comptes rendus des travaux de l'Institut. Paris 1820. Description de l'Egypte (Polypiers). Paris 1809—1813. Systéme des Annelides, principalement de cells des cótes de l'Egypte et de la Syrie. (Zz£r. de la Descript. de P Egypte.) Paris 1820. ScuMALZ, (Er.) XIX Tabulae anatomiam Entozoorum illustran- tes, congestae, nec non explicatione praeditae, Dresdae et Lipsiae 1831. Scuurpr , (E. O.) Die Rhabdocoelen, Strudelwürmer, des süssen Wassers. Jena 1848. ; ScumANK, (F. vos PAuLA) Baiersche Reise. München 1786. —— ———— ——— ———— Beytrüge zur Naturgeschichte. Augs- burg 1776. ; Fauna boica. 3 Bdn. Nürnberg 1198—1803. ALPHABETISCHE NAAMLIJST. XXXV ScHRANK, (F. vow Pauna) in Neu. philosoph. Abhandl. d. Münchner Acad. 1780. —————————— — — ——— Sammlung naturhist. u. physikal. Aufsütze. Nürnberg 1796. ———————————— ——— Nerzeichnisz der bisher hinlünglich bekannten Eingeweidenwürmer. München 1788. Schriften der Berliner Gesellschaft Naturforsch. Freunde, XI Bdn. Berlin 1780—1794. ScumwEIGGER, (A. F.) Handbuch der Naturgeschichte der ske- lettlosen ungegliederten 'Thiere. Leipzig 1820. SrBA, (Arm.) Schatkamer der Natuur of Locupletissimi rerum naturalium thesauri accurata descriptio et iconibus artificiosis- simis expressis per universam physices historiam. Amstelo- dami 1734—1765. SERRES, (MaRcEL DE) Essai pour servir à l'hist. des Animaux du midi de la France. Montpellier 1822. Skrifter af naturhistorie Selskabet. 4 Bdn. Kjobenhavn1790—1810. (Det Trondhjemske Selskabs.) 3 Bdn. Kjobenhavn 1761—1765. (Det Kongelige Norske Videnskabers Selskabs.) 2 Bdn. Kjobenh. 1768—1774. (Nye Samling af det Kong. Norske Vidensk. Selsk.) 2 Bdn. Kjobenh. 1784—1788. SrABBER, (M.) Bericht van een Wormloozing uit het rechter neusgat. (7 de V'erh.der Holl. Maatsch., X, b1.466—470.) 1768. Natuurkundige verlustigingen , behelzende mi- croscopische waarnemingen van in- en uitlandsche water- en landdieren. Haarlem 1769—1778. SNELLEN, (H.) de Animaleulis in ovino aliorumque animantium hepate detegendis, Diss. inaug. Lugdun.-Datav. 1698. SOLANDER, (D.) the natural history of many curious zoophytes, by the late JonN Erri. London 1780. Sow£nBY, (J.) British miscellany, or coloured figures of new, rare or little known animal subjects, not before ascertained to be Inhabitants of the British Isles. London 1804—1806. SPALLANZANI, (L.) Waarneemingen omtrent de hervoortbrenging van Aardwormen. (77 de 4g. Oefensch., NY Afd., X DL, bl. 363.) 1710. XXXVI ALPHABETISCHE NAAMLIJST. SPALLANZANI, (L.) Waarneemingen over het weder aangroeijen der Aardwormen. (J'aderl. Letteroefen. voor 1110, Mengelw. , bl. 406.) STALPART VAN DER WiEL, (C.) Observationum rariarum medi- carum et chirurgicarum Centuria prior et secunda, Leidae 1727. Zeldzame aanmerkingen, soo in de genees- als heel- en snij-konst. ^s Gravenhage 1686. SWAMMERDAM , (J.) Bijbel der Natuure , of historie der Insecten. — Biblia naturae, sive hist. insectorum, in classes certas redacta , nec non exemplis et anatomico variorum animaleulorum examine. Leydae 1737—1738. SwaviNG, (A. C.) Verhandeling over de Infusie-diertjes. (a£. Verh. v. d. Maatsch. v. Wetensch. te Haarl., Y, 1, p. 49—84, m. PL) 1799. SwINDEREN, (TH. vAN) in de Initia Faunae Groninganae. T. TuowrsoN, (J. W.) Zoologieal researches and illustrations ; or Nat. Hist. of non descrip, or imperfectly known Animals. Cork 1831. "Transactions of the Royal Irish Academy. Dublin 1787—1843. - of the Royal Society of Edinburgh. 1788— 1843. of the Linnean Society of London. 1791—1844. (Philosophical) of the royal society of London. 1665—1845. 'TREMBLEY, (À.) Mémoires pour servir à l'hist. d'un genre de Polypes d'Eau douce à bras en forme de cornes. Leyde 1744. Observations upon several newly discovered species of fresh-water Polypi. (Pos. Zransact., XLIIL, no. 474, p. 169.) 1746. Observations upon several species of small water-insects of the polypus kind. (PAi/os. Transact., XLIV , n^. 484, p. 627.) 1747. TREUTLER, (F. A.) Observationes pathologico anatomieae, auctarium ad Helminthologiam corporis humani pertinentes. Lipsiae 1793. 'TutL en DumawEL nu Mowczav, de nieuwe wijze van Land- bouwen enz., uitgegeven door een Genootsch. van Liefhebbe- ALPHABETISCHE NAAMLIJST. XXXVII ren van den Landbouw in de Vereenigde Nederlanden, en met derzelver nieuwe Waarnemingen verrijkt. 4 St. Amst. 1769—1165. 'Tunp, (N.) Observationum mediearum libri IV. -Amst. 1672. TunroN, (W.) the British Fauna, containing a compendium of the zoology of the British Islands. Swansea 1807. "Tijdschrift voor Nat. Gesch. en Phys., zie J. v. n. HoEvEN. TvsoN, (Ep.) Lumbriecus hydropicus, or essay to prove that Hydatides often met with in morbid Animal bodies are a species of Worms. (PA. Trans. , XVIL, n9. 193, p. 506.) 1691. U. Uitgezochte Verh., zie Verhandelingen. V. Verhandelingen der eerste Klasse vant Koninklijjk Nederlandsche Instituut van Wetenschappen , te Amsterd. 17 DIn. 1819— 1825. (Nieuwe) der 1e Klasse enz. Amst. 1827— 1850. van de Hollandsche Maatschappij der Weten- schappen te Haarlem. 30 Dln. 1754—1793. (Natuurk.) der Holl. Maatsch. enz. Haarlem 1799—1850. p— van ?t Bataafsch Genootschap der proefondervin- delijke wijsbegeerte te Rotterdam. 12 Dln. 1774—1798. ——— (Nieuwe) van ?t Bat. Genootsch. enz. Rotterd. 1800—1844. ———— van ?t Zeeuwsch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen. 15 Dln. Middelburg 1769—1792. — — (Nieuwe) van ?t Zeeuwsch Genootsch. Middelb. 1807—1836. van ?t Genootschap ter bevordering der Genees- en Heelkunde te Amsterdam. 1841. (Uitgezochte) uit de nieuwste werken van de Societeiten der Wetenschappen in Europa en van andere geleerde Mannen. 10 Dln. Amsterdam 1757—1765. Vos, (G. pE) Commentatio ad quaestionem ; Entozoa, quae in humanis corporibus hactenus, in Belgio fuerunt reperta, enu- merentur ete. (ex fumalis 4cad. Reno-Traject.) 1899. XXXVIII ALPHABETISCHE NAAMLIJST. Vnonik, (G.) Waarneming van Wormen in de longaders en slagader, de takken der luchtpijpen en de longzelfstandigheid van eenen Druinvisch. (J4dr. £o£ de Nat. JWetensch., Y, bl. 11—84.) 1826. W. Was, (J.) Eenen Worm door een gezwel bij den navel ontlast. (Ferh. van ^t Zeewesch Gen., XIV , bl. 473—485.) 1790. WaTERVIET, (J.) Waarneemingen over de voortteeling van de zoetwater raderdiertjes. (J'erb. v. ^£ Zeemwsch Gen., XI, bl 390—400.) 1786. WzrLExBERGH, (P. H.J.) Observationes anatomicae de Orthra- gorisco Mola; (Diss. inaug.) Lugduni-Batav. 1840. Wzzxzn, (P. C. F.) Vermium intestinalium, praesertim "Taeniae humanae, brevis expositio. Lipsiae 1782. Verm. intest. etc. continuatio. I. Lips. 1782. Verm. intest. etc. continuatio II et III post mortem auctoris edita et animadv. aucta a J. L. FiscHER. Lipsiae 1786. Wernerian Mem., vide Memoirs. WzsrRuME, (H. H. L.) de Helminthibus acanthocephalis. Han- noverae 1821. Wzvpz, (P. H.) Waarnemingen omtrent het phosphoriseren van het Zee water en onderzoek naar de oorzaken van dit merkwaardig verschijnsel. (Konst- ez LLetterb. 1844. Mengelw. bl. 131—137.) * WigpEMANN, (C. R. W.) Archiv für zoologie u. zootomie. Berlin 1800. WireMAN, (A.F.À.) Archiv für Naturgeschichte. Berl.1835— 1840. Z. ZrpER, (J. G. HL.) Anleitung zur Naturgeschichte der Einge- weide-würmer für Aerzte, "Thieràrzte und Naturforscher. Bamberg 1803. vide GOEZE. CLASSIS I. INFUSORIA. (v. n. 1., bl. 59.) ORDO I. SIMPLICISSIMA. (v. D. ., bl. 59.) Fam. l. WEZHSEKRIONIDAE. (v. n. u., bl. 59.) VIBRIO, wvrr. (v. p. m., bl. 59.) Dacterium , EHRENB. 1. TERMO, pun». (ntsimwG, Syst. Zelm., p. 16, n?. 4.) "nünalcula gelatinosa, oblonga, cylindrica dn medio latis- sina, uírinque truncata, corpusculis ellipticis , obsoletis ; motus vacillans. LEEUWENH., ontdekte onsigtb., 39 Drief, bl. 19— 18, fig. A—E. DBENN. en v. oLIv., XV, 2, bl. 233, n*. 2. (pro parte.) AMMonas termo, MULL., Infus., Tab. I, fig. 1l. Vibrio lineola, (pro paríe), EHRENB., Jnfus., p. 19. DBacterium termo, DUJ. , Infus., p. 212, n?. 1, PLT, fig. 1. 1. 070031) (van 2 tot 3 malen langer dan breed). "Wordt gevonden in afgietsels van dierlijhe of plantaardige zelf- standigheden (Bezz. en v. Oliv.) ^ Door .Leemwenhoek in 1686 het eerst ontdekt tusschen de witte stof der tandem. 1) De maat is naar de Ned. el en derzelver onderdeelen bepaald, het teeken. "^ duidt Ned. duim, ''' Ned. streep aan. ji 2 INFUÜSORIA SIMPLICISSIMA. VIBRÍONIDAE. Vibrio, EnRENE. 2. LINEOLA, mvLL. (nirsiNG, 7. c., p. 16, n?. 1.) Aninmaleula filiformia, eylindrica , in medio latissima; u£rüa- que rotundata, parum flemwosa, corpusculis subglobosis , hyalisis , obsoletis; motus tremulus cum 9—3 flexuris. HourruxN, XVIII, bl. 208, Pl. CXLIII, fig. 4, A SWAVING , Infusie-diertjes, bl. 69, n?. 2. Pl. XVII, fig. IT. J. v. D. noEvEN, Handb. der Dierkunde, Pl. I, fig. 1. Vibrio lineola, wuLL., Infus., Tab. VI, fig. 1. AMelanella atoma, BoRY, Encycl. méthod., p. 511. Vibrio lineola, EHRENB., Jmfus., Tab. V, fig. IV. Vibrio lineola, DUJARD., Jufus., p. 211, PLI, fig. 3. 1. 070035 (van 3 tot 5 malen smaller danlang). n afgiet- sels uit ^t dieren- en plantenrijk (Swaving, J. v. d. Hoev.). 3. RUGULA, murr. (»msmG, Z. c., p. 17, n?. 4.) "Inümaleula. linearia, flevuosa utringue rotundata, corpus- culis 19—15 globosis , hyalinis , distinctis ; motus undulans. LrgvwENH., ontdekte onsigtb., 34 Brief, bl. 8—11. SWAVING, Infusie-diertjes, bl. 77, Pl. XVII, fig. VII. Vibrio rugula, MULL., Jmfus., 'Tab. VI, fig. 9. AMelanella, fiezuosa, BoRY, Encycl. méth., p. 511. AMelanella erythraea, EBR., Symb. Phys. ,'Tab. TIT, 2, f. 1. Vibrio rugula, DnvJ., Infus., p. 218, Pl. I, fig. 4. l. 004, br. 0002. In allerlei Infusién (Swaving) be- nevens in de ontlastingen der aan buikloop en cholera lijddenden. -Reeds in 1681 door Leewwenz. te DzLFT ge- durende eene ligte ongesteldheid ontdekt. 4, BACILLUS, wmvrLL. (nrEsmG, 7. c., p. 18, n?. 6.) Aninalcula hyalina , filiformia , rectilineu, aequalia , utrin- que rotundata, corpusculis 90—32 ovatis, hyalinis , distinctis; motus languidus et flemuosus. LzzvuwENH., ontdekte onsigtb., 39 Brief, bl. 14, fig. F. Fibrio &acillus, wvuLL., Infus., Tab. VI, fig. 3. Enchelys bacillus, oKEN, .Lekrb., III, l St., s. 36. Vibrio bacillus, Emn., Infus., Tab. V, fig. 9. Vibrio bacillus, puJ., Infus., p. 920, Pl. I, fig. 6. 1. 0703, br. 0"001. In allerlei afgietsels ; door .Leeuwen. het eerst waargenomen tusschen de witte stof der tanden. INFUSORIA SIMPLICISSIMA. VIBRIONIDAE. 2 Spirillum , xnRENS. 9. UNDULA, wuLL. (prEsING, 7. c., p. 20, n*. 2.) Aninalcula. filiforiia utrinque. rotundata, spiraliter con- torta, nunquag extenduntur ; corpusculis 4—15 subglosis , distinctis; im quiete literam v, in motu literam m aequant. Vibrio undula, MULL., Inufus., Tab. VI, fig. 4—96. Spirillus, undula, EHRENB., Infus., lab. V, fiv. 12. Spirillum undulau, DUJ., Infus., p. 2923, Pl. I, fig. 8. l. der spiraal 001, br. 0/005 , dikte vant ligch. 0001. In bijna alle bedorvene, dierlijjke afgietsels. ORDO II. RHIZOPODA,. (v. pn. n., bl. 59.) Fam. Il. AMOGEREA. (v. p. n., bl. 60.) AMOEBA, zunzxs. (v. p. m., bl. 60.) 1. ROESELII, zonr. Anünalcula. lyalina, dn vamulos obtusos, digitatos et acu- £os diffluentia. De Proteus, noEsEL, Dl. TIT, bl. 570, PI. CT, fig. A—T. .De Proteus , rovrTUYN, DI. XVIII, bl. 197, Pl. CXLIIT, f. 3. Chaos Protheus, LiNN., Syst. Nat. , ed. XII, p. 1326. "iba Roeselii, BoRY , .Dict. class., 1, p. 260. -dunióa Roeseliü, DUJARD., Imfus., p. 232, n?. 2. l. 02. In moerassen en sterk begroeide slooten. In een poeltje aan pg Kzoup, bij VEENENDAAL, in GEUDERL. 2. DIFFLUENS , EnnENE. Aninaleula. hyalina, in ramulos longos apücibus rotundis aut saepe ramosis diffluentim, gramulis vel corpusculis plus minus abundantibus. J. vAN pER HoEgvrEN, Handb. der Dierk., Pl. T, fig. 2. Proteus diffluens, wULL., Infus., 'Tab. IL, fig. 12. Zniba, Mulleri, Bog , Eucycl. méth., p. 46. "Anoeba difllens, EHRENB. , Infus.. 'Tab. VIIT, fig. 12. -"duoeba di f/luens , nuJ., Infus., p. 233 , n?. 3 , Pl. HT, f. 1. 4 INFUSORIA RHIZOPODA. AMOEBEA. l1. 006. In moerassige wateren, polder slooten enz. 'Tus- schen kroos in slooten bij VooRBURG en SOETERWOUDE. Fam. HL ARCELLINA. (v. ». n., bl. 60.) ARCELLA, rumExs. (v.p. m., bl. 62.) 1. VULGARIS , EHRENE. Animaleula. cum testa fuscescente, semi-hyalina , disciformi , glano-conveza , regulariter granulata. "rcella. vulgaris, EHRENB., Iufus., Tab. IX, fig. 5. "Arcella vulgaris , DvJ., Inf, p. 2471, n?. 1, PI. IL, f. 38—5. l in middell. 0"15. In een? viver op de buitenplaats . Maxnm;1JK, Onder GROESBEEK, ln GELDERL. DIFFLUGIA , rrcrERC. (v. p. n., bl. 62.) 1. PROTEIFORMIS , EHRENE. Lorica ovalis et sulglobosa, mügrescens vel virescens, ex- Lerna superficie arenulosa, agglutinans. Difflugia , u&cuERO, Méin. du Mus., YI, Pl. XVII, f. 2,3. Di fflugia proteiformis , ERRENB. , Infus., Tab. IX, fig. 1. Difflugia proteiformis, DUJARD., Infus., p. 249, n^. 2. 1. 0710. In de vijvers, achter den water-koornmolen te Bzrk bij NiJMEGEN. NONIONINA, p'onz. (Testa dorso votundos; apertura fissiformis, contra anfractum penultimum. spirae sita.) 1. GERMANICA , EHRENE. Testulae (simplicis) superficies mom striata, laevis, fora- manibus münmimis subtiliter punctata, amünaleculü (unici) apertura, sinistra, (unicam) parva. HanrING, de Magt van het Kleine enz., bl. lll, fig. 3. ANonionina germanica, EHRENB. , Ahh. Ac. Berl. , 1839, d Lio. 22. l. 0712. De zee bij ENKHUIZEN, bij het NiguwE DrzP, bij HanLINGEN, bij de LzwwER, de DorrzART, de Maas bij ScurgpAM (Prof. Harting); in het slijk aan de zee- dijk bij de Kattenpolder nabij TER VzERE, als ook fe KarwuK op de pijpjes der Zermel/a alveolata gevonden. ct INFUSORIA RHIZOPODA. ARCELLINA POLYSTOMELLA, raw. (Testa depressa, regularis, in- variabilis et mon wmbilicata; saepe disco wmbilicali. Aperturae rotundae, biserialiter dispositae in triangu- lum vel super septo dispersae.) 1. BOREALIS. Jestulae (compositae) superficies mon striata, laevis, fo- raminibus minimis subtiliter punctata; anünalculis (et aperturis frontalibus) aucto sensim, munero , vicenis. HanrING, de Magt van het Kleine enz., bl. 113, zie fig. Geoponus borealis, EHR., Berl. 4c.,1839,5.132. T.I, f. à—g. l. 075. De zee bij ExKnuIZEN (Prof. Harting). ROTALINA, p'ons. (Testa libera, depressa aut trochoi- des , subtiliter perforata, saepe carinata. Spira depressa, éruncata au£ conica. Cellulae depressae saepe caríinatae. Apertura. fissiformis, contra anfractum penultimum spi- vae sita et cellulam ultimam ex parte occupans.) 1. PUNCTULATA, »'oRs. 1.? In de zee bij ExknuizEN, de Dorranp (Prof. Harting). 2. LAEVIS, n'ons. 1l? In de zee bij ENKHurzEN, bij HanrrNGEN, de Dor- LARD (Prof. Harting). (NB. Welke moeite ik mij ook gegeven heb, geene diagnose is door mij van deze beide soorten kunnen gevonden worden.) ROTALIA, raw. (Testa trochoides et megulariss spira prominens vel depressas apertura fissiformis contra an- fractum penultimum spiraes periphaeria plerumque sine appendicibus marginalibus cum aut sine disco umbilical.) 1. PERFORATA, EHRENE. Testula miücroscopica, articulis globosis prominulis, super- ficie foraminibus parvis perforata. HanrING, de Magt van het Kleine, bl. 119, fig. 9. Jotalia perforata, EHRENB., 40b. 4c. Berl., 1838, s. 134, nv. 48, Taf. IV, fig. II, IV en XIX. l.? In de zee bij EwxknuizEN, bij het NiguwE Dre», bij HanLiNGEN (Prof. Harting). 6 INFUSORiIA RHIZOPODA. ARCELLINA. 2. GLOBULOSA , EunRENz. Testula inicroscopica , laevis , superficie integerrüma , articulis globosis , prominulis. HamrrNG, de Magt van het Kleine, bl. 119, fig. 6, 7. Jotalia globosa, EHRENB., 40b. .4c. Berl., 1838, s.94,n?. 44, Taf. IV, fig. var. i. l 0055. In de zee bij ENkKHvuIZEN, bij HARLINGEN, de DorzARD (Prof. Harting) 3. BECCARII, EHRENZ. Testa magna, mitida, superficie subtilissune punctata , ar- L£iculis 10 prominulis, apertura aut dextra aut sinistra. LEDERMULL. , Mikr. Verm., I, Pl. IV, fig. 0; Pl. VIIL, fig. a. ANautilus Beccarii, LYNN., S. N., ed. XIT, p. 1162. Jotalia Beccarii , BROWN , Brit. Sh. , p. 1, PI. I, fig. 11. Jotalia perversa, BROWN, JL. c., p. 1, Pl. I, fig. 12. l.1". Op de pijpjes van Jerzwella alveolata ke KaTWIJK. PLANULINA, p'onz. (Costae inaequales; spira regula- ris, ab altero latere valde perspicua. "esta vegula- vis, libera, subturbinatas: apertura contra anfractum penultimum spirae.) 1. TURGIDA, EHRENE. Jestula münima et uücroscopica laevis, articulis mom pro- münulis, margine obsolete carinato. HanriNG, de Magt van het Kleine, bl. 119, fig. 1. Planulina turgida , £HRENB. , 40h. Berl., 1838,58. 1833, n9. 38, Taf. IV, fig. V, z. 1? In de zee bij ExknurzEN, bij HanLiNGEN, de Dor- LARD (Prof. Hartinj). TEXTULARIA, pzsz. (Cellulae omnes alternantes. Aper- tura lateralis et semi-lunaris, ad latus internum cellula- vum dispositas testa vecta, conico-cylindrica, varo ovata.) T 1. ACICULATA , EURENE. JTestula microscopica laevis, articulis oblongis, obliquis, Jorma longiore quam. lata. llagriNG, de Magt van het Kleine, bl. 119, fig. 2, 3. 1NFUSORIA RHIZOPODA. ARCELLINA. 1 Tevtul. acicul., EHRENB., 44h. Berl., 1838, s. 124, n5, 55 G0), Taf: IV, fig. IL, . VIE, XI, 3. l. 0"066. In de zee bij HazniNGEN, de DoLramp, de Maas bij ScurzpaM (Prof. Harting). 2. ASPERA , EHRENE. Testula mücroscopica superficie aspera, articulis globosis , Jorma longiore quam. lata. Tevxíul. aspera, EHRENB., 40b. 4c. Derl., 1838, BOTD3a4 mes 56, Taf. IV, fig. IV*en' V ^94 1? In de zee bij het NrgvuwE Drgp, bij HARLINGEN, de Maas bij ScurgDAM (Prof. Harting). 3. GLOBULOSA , EHRENE. Testula microscopica superficie laevi, im adulta longiore quam. lata, articulis globosis. HanrING, de Magt van het Kleine, bl. 119, fig. 5, 8. Tevt. globosa , EBRENB. , 40h. 4c. Berl. , 1838,58. 135, no og NV EAE DV Ro os l. 07055. In de Dornanp (Prof. Harting). 4, PERFORATA , EHRENZ. Jestula mücroscopica superficie laevi, fere aeque laía ac longa, articulis globosis. Text. perforata, EHRENB., .4bh. 4c. Berl., 1838, SEMI mese. ap ovv tio oo na: |? In de Maas bij ScurgpAM (Prof. Harting). ORDO II. ATRICHA. (v. n. n., bl. 64.) Fam. IV. SMONAIBPENA. (v. n. 1., bl. 64.) MONAS, nwurr. (v. p. m., bl. 64.) 1. LENS, nwan». (DnrEsmNG, Z. c., p. 32, n9. 37.) Corpus rotundus vel disciforme, tuberculafum, Lyalinwn. F'lagellum. corpore 3—5 plus longius. BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 233, n?. 2 (pro parte). 8 INFUSORIA RHIZOPODA. MONADINA. Jonas lens, DUJARD., Jufus., p.980, no. 1, PI. III, fip. 5j jen BIS DE ede JMastichomonas lens , DYEs1NG , Syst. Helin., p. 32, n?. 31. l in diam. 001. In allerlei dierlijjke en plantaardige afgietsels (Bexx. en v. Oliv.). 2? MICA, murLL. (nrEsma, 4. c., p. 25, n?. 13.) Corpus ovale vel sphaericum , mas, utramque figuram pro lubitu assumit. Hyalimum est, circulo ovali intus in- scriptum; hic mobilis est, e£ in medio , vel versus antica , vel versus postica, videtur. DENN. en v. oLIv., XV, 25:bl.233, me; 1. JMonas mica, MULL., Jmfus., Tab. I, fig. 14 en 15. Eunonas mica , DxEsiNG , Syst. Helninthun p. 25,n?.13. 1l? In helder water (Zenz. en v. Oliv.). 32 CONSTRICTA. (presmG , Z. c., p. 31, n?. 33?) Corpus ovatum, crystallinum , antice grossius, inedio pa- ruper coarctatum, seu quasi constrictum. Gerimpelde Enchelis , BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 230, n?. 7. Enchelis constricta . MULL. , Infus., 'Tab. IV, fig. 16, 17. 1.? In zee-water (Bemz. en v. Oliv.) UVELLA, zonv. (v. p. n., bl. 65.) 1. VIRESCENS, zog. (pisiwG, 7. c., p. 36, n?. 1.) Corpora ovata, uwírinque rotundata, laete viridia, $n mas- say. compactilam cohaerentia; oris limbo ciliato. Druiventrosachtig kogeldiertje, BENN. en v. oLiv., XV, 2, plas un 8. Folvozs uva, MULL., Jnfus., Tab. IIT, fig. 17—921. Uvella flavoviridis , EHRENB. , 405. Berl. , 1831, s. 61. Uvella, virescens , EHRENB., Jzfus., Tab. I, fig. 26. Üvella virescens, DUJARD., Jmfus., p. 901. me. 1l. l. 07013 in trossen vereenigd van 0'"'l in middell. Komt voor gedurende den zomer in staande wateren (Jemz. en v. Oliv.); in slooten om DEN Haaa en LEvpEN. 2. GLAUCOMA, nEwPR. et EHR. (nrEsmNG, 7. c., p. 39, n^. 6.) Corpora ovata, conica vel fusiformia, hyalima, 4m massam lavam cohaerentia. —Flagella corpore subaequilonga. INFUSORIA ATRICHA. MONADINA. 9 SwavixcG, Infusie-diertjes, bl. 67, no. 5, Pl. XVII, fig. 1. Moerbezie-insekt , BAKER , Gebr. v.?t Mikr., Pl. XIII, fig. 15. Folvoz socialis, MULL., Infus., Tab. IIT, fig. 8, 9. Volvoz rosacea, BORY, Enc. méth., 1894, p. 167. Volvoz glaucoua , GEMPR. et EHR., Symb. Phys., Tab. TI. Jonas glaucoma, EWHRENB., 240b. 4c. Berl., 1829. Uvella glaucoma, EHRENB., Jnfus., T. Y, fig. 91. Uvella rosacea , DUJARD., Jnfus., p. 901, n^. 2. l. 0"008, in trossen vereenigd van 0'/023. In bedor- ven, met rottende waterplanten voorzien slootwater uit de omstreken van LEYvDEN. CERCOMONAS, pvjanp. (v. n. n., bl. 65.) 1. DETRACTA, pwuJABD. (presta, 7. c., p. 46, n^. 9.) Corpus disciforme aut oblongum, granulosum , hyalinum ; cauda crassa. — Flagellum. longum. Cercomonas detracta, DUJARD., Infus., p. 288, no. 1. odo deíractus, niEsING , Syst. .Helm., p. 46, n^. 9. l. 07013, met den staart 0'/02. In Hooi-water. 9. CRASSICAUDA, nuJARD. (piEsING, 7. c., p. 46, n?. 10.) Corpus elongatum, sursum. crassius rotundatum, mollitie sua, inutabile, nodulosum , hyalinun. | Cauda crassa, lae- vis. 'lagellum corpore aequilongum. Cercomonas crassicauda, DUJARD., Jufus., p. 288, nocouoo PL IV. figs 18. Dodo erassicauda , pxEsiNG, Syst. Heli. , p. 46 , no. 10. 1.0701. In een mengsel van hennipzaad, brood en water. 3. ACUMINATA, nuin. (niEsmG, 7. c., p. 46, n?. 12.) Corpus globosum aut ovatum, postice attenuatum ; cauda órevis, acuminata. .Flagellum corpore plus duplo longius. Cercomonas acuminata , DUJARD. , /2fus. , p. 289,n9. 5, DIS TDDP, 8571957 et. PE. EV 5. fig. 20: -Bodo acuminatus , nxgsiNG, Syst. Heli. , p. 46 , no. 12. l. 07014. In een afgietsel van raauw vleesch. 4. GLOBULUS, »uJARD. (niEsIiNG, 7. c., p. 47, n?. 13.) Corpus subglobosum , hyalimum. — Cauda longissima, füli- Jormis, corpore plus mopies longiore. —Flagellum corpore duplo longius. INFUSORIA ATRICHA. MONADINA. 10 Cercoinonas globulus, DUJARD., Jmfus., p. 990, no. 6, pi IV jg. 6. Dodo globulus, piEsiNa , Syst. Heln., p. 41, no. 18. l. 077012. In lang opbewaard slootwater uit de omstreken van ^s GRAVENHAGE. 5. VIRIDIS, pvJAED. (DtEsiNG, Z. c., p. 48, n?. 18.) Corpus ovato-oblongum., tuberculosum , virescens; cauda at- temuata vel spathulaeformis diaphana. Cercomonas viridis, DUJARD., Infus., p. 289, n?.-3. Bodo Dujardinii, pxgsmrNG , Syst. Heli. , p. 48 , no. 18. 1. 07015. In opbewaard water uit de trekvaart bij pzN Ha. MICROGLENA, zunrwr. (Corpus ecaudatum.) 1. PUNCTIFERA, rzHüRENE. (DiEsING, /. c., p. 50, n9. 1.) Corpus ovatum subcomicum, retrorsum. aitemuatum, flavum. F'lagellum corporis fere longitudine. | Ocellus frontalis ruber, interdum, 9. DENN. en v. OLIV., XV, 2, bl. 230, m*.. 8 Enchelys punctifera , MULL., Imfus., lab.IV, fig. 2, 3. AMicroglena punctifera , ERRENB. , Znfus. , Tab. XXXIII. 1? In moerassen (Jezm. en v. Oliv.). Fam. V. CRYPTOMONADBIENA. (v. n. n., bl. 65.) CRYPTOMONAS, zunxws. (Animalcula puncto oculiformi destituta.) (nizsiNG , Z. c., p. 53, n?. 5.) 1. GLOBULUS , pvARD. Corpus globosum, viride, saepe plicatum, fere latitudine Flagellum corpore plus duplo longis. loricae hyalinae. Cryptomonas globulus , DUJARD., Infus.,p. 391,m9.1, PL VES üm. 2 1.001. In een poeltje bij pz Kzour, nabij VEENENDAAL , in GELDERL. 3. MICANS. (prEsmNG, Z. c., p. 57, n?. 1) Cryptononas? flavescens vesiculis pallidioribus; corpore ovali, depresso, gpostice attenuato; margine antico imn "edio acuminato. Flagellum corpore brevius, INFUSORIA ATRICHA. CRYPTOMONADINA. I Cercaria, MICHAGLIS, das Leuchten der Ostsee , p. 38 , Tab. I, fig. superior dextra. Prorocentrum inicans , EHRENB. , Infus., Tab. IL, fig. 23. Prorocentrum wuicans, DUJARD., Jufus., p. 399. l. 0706 volgens .ZZrenb., doch van 0"'4 tot 0'"'6 volgens P. H. van der IWeyde, welke deze diertjes te ZIERIKZEE meent gevonden te hebben, als oorzaak van het phospho- riseren van het zeewater der Oosterschelde in Mei 1844. (Zie 4g. Konst- en .Letterbode, 1844, IL, bl. 134). Fam. VI. WOGLWOCINA. (v. n. u., bl. 65.) PANDORINA, zonx. (v. p. n., bl. 65.) 1. MORUM, zony. (prgsmeG, 7. c., p. 63, n?. 1.) Aninaleula viridia, aggregata in globulum hyalinum e quo exserunt flagella corpore duplo longiora. Volvox morum, MULL., nfus., 'Tab. HIT, fig. 14—106. Pandorina morum, EHRENB., Infus., Tab. IL, fig. 33. Pandorina morum, DUJARD., Jmfus., p. 317, nv. 1. 1. 0009, middell. der vereenigde diertjes 025. "Tusschen waterplanten in eeneslootom Kz gx z zar; bij EDE, inGELDERL. GONIUM, xwvrr. (v. p. n., bl. 65.) 1. PECTORALE, wuLL. (nrEsiNG, Z. c., p. 64, n?. 1.) Anünalcula ovata vel globosa, granulosu, viridia , aggre- gata im involucrum. quadrangulatum sedecim corpusculorum. BENNS env. ODIV., XV, 9. bl. 219; 'ne;.9. Goniui pectorale , WULL. , Infus. , Tab. XVI, fig. 9—11. -Pectoralina hebraica , BoR, Encycl. méth. , 1824, p. 605. Gonius, pectorale, ERRENB., Imfus., Tab. III, fig. 1. ^ Goniws, pectorale, DUJARD., lnfus., p. 318, no. 1. l. 002 (vereenigd 0"/08). In heldere, staande wateren (Benn. en v. Oliv.); BErK bij NiJMEGEN. (NB. De Gonzum. pulvinatum , Mull. door BENNET en YAN OLIVIER opgegeven, als in de mest gevonden zijude , is geen Infusiediertje.) CHLAMIDOMONAS, rnunmExs. (v. p. m., bl. 65.) 1. PULYISCULUS, runzgNB. (DnrEsmiNG, 7. c., p. 69, n?. 1.) Corpus ovatum, nflatumi, viride cum puncto rufo; ffla- menta dupla longitudine corporis. 19 INFUSORIA ATRICHA. VOLVOCINA. LzzuwEeNm., 74e vervolg der Brieven, 144 Brief, bl. 409. Groene stof van Priestley, 7. v. D. HoEVvEN, Handb. der Dierk., Pl. I, fig. 4. Jonas pulvisculus, wULL., Infus., Tab. I, fip.5, 6. Chlamidomonas pulvisculus , E8R. , Inf. , Tab. III, f. 10. Diüselnis viridis, DUJARD., Infus., p. 342, me. 1l, PLUTUDNIS (90:7 9L: l. 0015. Dzzrr (Leemwenh.); in slooten, vijvers, moe- rassen en andere staande wateren om DEN lac, LEYDEN en NIJMEGEN. VOLVOX, rrww. (v. n. 2., bl. 65.) 1. GLOBATOR, mvrtL. (prEsmG, 7. c., p. 71, n?. 1.) Globulus viridis aut aurantiacus contimens amimalcula 4m crassitudinem membranae sphaericae , gelatinosae , hyalinae dispersa ; filamento flagelliformi tripla longitudine corporis et puncto rufo instructa; globuli minores (5—06) 2n majori. LreEUwENR., 74e Verv. der Brieven, 122 Brief, bl. 156, f. 2. Klootdiertje, BAKER, "t gebr. van "t Mikr. , Pl. XII, fig. 27. Kogeldiertje, noEsEL, III, bl. 566, Pl. CI, fig. 1—3. Klootdiertje, E. saNprrogT, Geneesk. Dibl., II, bl. 33. Kogeldiertje, nRovrTUxN , XVIII, bl. 181, Pl. CXLIIT, f. 2. Kogeldiertje, BENN. en v. oLiv., XV, 2, bl. 231, n». 1. J. v. D. HoEVEN, Handboek der Dierk., 1 Uitg. , Pl. T, fig. 1. V'olvov globosus, nE ecxER, on -Handl. Suensk. AAcad., DUE D CETT "lap. CEA fe] Pandorina .Lecucenhboekii , BoRY , Encycl. iméth. , p. 600. Folvoz globator, EHRENB., Jfus., Tab. IV , fig. 1. Volvox globator, pU3ARD., ufus., p. 312, n* 1l, PIENE 9b en .Pl: TV, fe. 30: * l van "t bolletje 1"', der diertjes afzonderlijk 0'"'01. In slooten, vijvers en in meest alle begroeide wateren Leeuwenh., Benn. en v. Oliv.); om nEN Haace en LEYDEN. 9? SPHAERULA, wurL. (prsiNG, Z. c., p. 71, n?. 1.) Globulus sphaericus ex punctis pellucidis , homogeneis , inag- nitudine diversis , confectus. Sfeervormig kogeldiertje, BENN. en v.on1v., XV, 2, bl.231,n».2. Folvox sphaerulu, MuLL., Imfus., "lab. III, fig. 10. INFUSORIA ATRICHA, VOLVOCINA. ü Sphaerosira volvoz , Eun., Zfus., 1838 , Tab. IIT, fig. 8. Sphaerosira volvo, DUJARD., [nfus., p. 310. l. der bolletjes 0"'56, der diertjes afzonderlijk 002. In den herfst in staande wateren (Bemz. en v. Oliv.). Fam. VIL AS TASEAE. (v. n. u., bl. 66.) ASTASIA, runmENP. (v. p. n., bl. 66.) 1. LIMPIDA, nuanp. (niEsmNG, 7. c., p. 78, n?. 4.) Corpus hyalimum, laeve, variabile, fusiforme, obtusiusca- lum, antrorsum. fissiforme et saepe oblique veflexum. vel circa axi contortum. —Flagellum corpore subaequilongun. "A stasia limpida , DUJ. , Inf. , p. 357, no. 3, Pl: V , f. 19. Peranena linpida, nxEsINa , Syst. Heln., p. 18 , n^. 4. 1.0705. In eene met kroos gevulde sloot op Kzzwzzrx, bij Ep. EUGLENA, zunENs. (v. Dp. m., bl. 66.) 1. VIRIDIS, rnnENE. (niEsING, 7. c., p. 85, n?. 8) Corpus ewpansuj Jusiforime, apice oblique bilaóiatum , vi- ride uíraque extremitate byalinum. — Cauda órevis conica. Flagellum. corporis fere longitudine. | Ocellus ruber. LEEUWENH., 74e Verv. der Brieven, Brief 144, bl. 409. Jnchelys tertin, miuL., Essays im Nat. Hist. FEnchelys viridis , SCHRANK , IN. phil. A0A. d. Munch. 4c. , s. 472, Tab. I, fig. 4—10. Cercaria viridis , MULL. , Infus. , Tab. XIX , fig. 6—13. F'urcocerca viridis, LAM., Anim.s.Vert., 9e édi£., T, p.434. Raphanella. urbica, BoRy, Encycl. méth., p. 665. Juglena, viridis, EHRENB., Jufus., Tab. VIL, fig. 9. Euglena viridis , DUJ., Inf., p. 361, n?. 1, Pl. V, f. 9,10. l. 0706 (tot eenen bol te zamen getrokken is de middel- ljn 0"'025). Deze diertjes veroorzaken grootendeels de groene kleur der staande wateren; DzLrT (Leemwen.); om DEN HaacG, LEYDEN, NJJMEGEN, enz. 2, DESES, runkNs. (DiesimNG, Z. c., p. 82, n?. 1.) Corpus expansum, subcylindricum , apice oblique Vilabiatum , viride. Cauda, brevissima , apiculata, Lyaliaa. F'lagellun 3 corporis longitudine. | Ocellus ruber. 14 INFUSORIA ATRICHA. ASTASIAE. Enchelys deses, MULL., lmfus., Tab. IV, fig. 4, 5." Euglena acus , var. , EHR. , 40h. Berl., 1830, PIT, f. 3. Euglena, deses, EHRENB., Infus., Tab. VIL, fig. S. Kuglena deses , DUJ. , Inf. , p. 3603 , n9. 4, Pl. V, fig. 19. l. 010, breed 0'/01. In een' vijver te 's Hack. 3. SANGUINEA, EnRENP. (prEsING, [. c., p. 84, n?. €.) Corpus ovatum, cylindricum vel fusiforme, apice oblique Gilabiatum, primu, viride dein sanguineo-rubrum. Cauda órevis, conica, subacuta, hyalina. Flagellum corpore longius. LErEUWENH., 7de Verv. der Brieven, 144 Brief, bl. 409. JEnchelys sanguinem, NEES en GOLDF., in KüSTNER, Zireh. für Nafurl., VIT, s. 116. Euglena sanguinea, EHRENB. , Znf'us., Tab. VIE, fig. VI. Euglena, sanguinem, DUJARD., Infus., p. 363, n9. b. 1.0710. In vuile slooten, grachten en stilstaande wateren , welke door deze diertjes somwijlen bloedrood gekleurd worden. Door Leeuwenhoek te DELrT in t water der dakgoten gevonden. In slooten bij het Haagsche bosch, en bij LrevpEw. Fam. VIII. PERIPERYGANA. (v. D. 4. Dis 66.) ACTINOPHRYS, znnrws. (v. p. m., bl. 66.) 1. SOL, xunkENs. (prEsiNG, 7. c., p. 116, n^. 1.) Corpus globosum , albidum , tentaculis numerosissimis undique radiantibus , corpore duplo longiorióus. Trüchoda sol , wULL. , Infus. , Tab. XXIII, fig. 13—15. Peritricha sol, Bonv, Encycl. méth., p. 614. "Actinophrys sol, EBRENB. , nfus. , 'Tab. XXXI, fig. VI. Actinophrys sol , DUJ., Inf. , p. 262, n?. 1, PI. TII, f. 3. l. in diam. zonder de stralen 0'^05. In lang opbewaard, en met waterplanten voorzien water uit eene sloot nabij DEN Haag. 2? GRANATA, nunD. (presmG, 7. c., p. 116, n?. 2?) Corpus glolosum, centro opaco, tentaculis mwmerosissimus undique vadiantibus , diametro brevioribus. Granaatachtige Trichoda, BENN. en v.or1v., XV,2, bl.215,n».7. Trichoda granata , MULL. , Infus. , ''ab. XXIII, fig. 6, 7. Peritricha granata, Bonx, Encycl. méth., p. 614. Actinophrys ? granata, DUJARD., Infus., p. 26. INFUSORIA ATRICHA. PERIPHRYGANA. 15 ]? In zoete wateren die dik met kroos bedekt zijn (Benn. en v. Oliv.). Podophrya, xnmENE. 3? COMETA. (prse, Z. c., p. 118, n?. 17) Corpus globosum, antice tentaculis diametri longitudine instructum , postice globulo pellucido appendente. De Komeet, BENN. en v. OLIV., XV, 2, bl. 216, n». 8. Trichoda cometa, MULL. , Znfus., Tab. XXIII, fig. 4, 5. ? Podophrya fixa , EHRENB. , /ufus. , Tab. XXXI, fig.10. ? Actinophrys pedicellata, DUJARD. , Infus., p. 266. 1.9 1n den herfst in zeer helder water (Bexa. en v. Oliv.). ORDOSEV: EPITRICHA. (v. n. n. bl. 67.) Fam. IX. PERIDINAEA. (v.»p.1., bl. 67.) PERIDINIUM, znunrEws. (Corpus sphaericum vel ovatum , ciliorum sulco unico vel pluribus sulcis praeditum. | Testa membranosa.) 1, HIRUNDINELLA. (prEsmG, Z. c., p. 97, n?. 4) Corpus fuscum. vel virescens superficie scabra, irregulariter rhomboidale vel trapezoidale , lateribus convevis ; latera- liter diametrum. macüimum. versus in cornua deflevia, elon- gatum , angula alia tuberculo obliquo , subacuto instructa ; concavo-convexum , ad laíus concavum, sulco wmico diame- érum munünum versus munitum. Zwaluwachtig zakdiertje, BENN. en v.or1v., XV, 2, bl. 218, no.1. Bursaria hirundinella , wuLL., Inf., Tab. XVII, f. 9—12. Ceratium tetraceros , SCHRANK , P'aun. Boic., TII, 2,s. 16. Hürundinella quadricuspis , BoRy , Encycl. méth. , p. 456. Peridinium cornutum , EBR. , Inf., Tab. XXII, fig. XVIT. Ceratium hirundinella , nu. , Inf. , p. 3911, Pl. V, fig. 20. l. 0715. In de met kroos begroeide slooten (Ze. en v. Oliv.) om het Haagsche bosch en nabij LEvprN. 16 INFUSORIA EPITRICHA. PERIDINAEA. 2. TRIPOS, runENs. (DpiEsmNG, Z. c., p. 102, n?. 2.) Corpus luteum , laeve , phosphorescens , triangulare latéri- bus converis, late excavatum; duobus cormubus longis, lateralibus , recurvatis; cormu tertium rectum, longissi- vu eb caudaeforme; sulco ciliato , oblique transverso. Drievoetachtig staartdiertje, BENN. en v. oLrv., XV, 2, bI0917.;-n9212; Cercaria íripos, MULL., Jzfus., Tab. XIX, fig. 99. Ceratium. £ripos, NITZsCH, Beitr. zur Infusor., s. 4. Tripos Mülleri, BoRY , Encycl. méth., p. 153. Peridinium tripos , EHR., Infus., Tab. XXII, fig. XVIIT. Ceratium £ripos , UJ. , Inf. , p. 918 , n». 2 , Pl. V, fig. 21. Ceratoplorus £ripos, nxesiNG, Syst. Helm., p. 102, n?. 9. ]l 0"'15 met de hoorns, 0'"'05 zonder dezelve. In zoute waleren (Jeux. en v. Oliv.). Fam. X. TEIZCHOBUNA. (v.p.n., bl. 68.) TRICHODA, wurr. (v. p. n., bl. 68.) 1. PYRUM, ErHRENR. (DrEsiNG, Z7. c., p. 109, n?. 5.) Corpus ovale, antice atteuuatum vel pyriforme. ?SwaviNcG, Infusie-diertjes, b!. 74, fig. VI. Kolpoda pyrum, MULL., Imfus., Tab. XVI, fig. 1—5. Trichoda pyrum , yHRENB. , Inf. , Tab. XXXI, fig. XVI. |. 0705. In vuil sloot-water. 2. ROSTRUM. (prEsiNG, £ c., p. 129, n?. 1.) Corpus grisews , oblongum, antice uncinatum postice obtu- sum, dilatatum, ore supero. Snuitachtige Kolpoda, BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 220, n?. 9. Kolpoda rostrum, MULL., Jzfus., Tab. XIII, fig. 7, 8. Paramoecium. solea, BoRY , Encycl. méth., p. 609. JLoxodes rostrum , EHRENB. , /zfus., Tab. XXXIV, fig. 1. Pelecida rostrum, DUJ., Infus., p. 403, n?. 1, Pl. XL fig. 5. 1. 0/920. In slooten en vijvers tusschen "t kroos (Bezz. en v. Oliv.); in een? vijver te "s HaGE. 3? ANAS, muLL. (nrEsmNG, Z. c., p. 125, n?. 1.) ZAnimalculum, complanatum , quintuplo longius quam. latus, moleculis obscuris ünpletum , dn collum hyalinum. produc- £um, ore ad basim colli. INFUSORIA EPITRICHA,. TRICHODINA. 17 Eendachtige Trichoda, Benz. env. Oliv., XV, 2, bl. 213,n*. 1. Trichoda anas, MULL., Infus., 'Tab. XXVIIL fig. 14, 15. Tachelius anas, EHR., 440. Ac. Berl. 1830, Tab. IV, fig. 5. l. 020. In helder water. (Be. en v. Oliv.) 4? PUBES, mur. ZAninaleulum. ovato-oblongur supra postice gibbwmn , versus apices, depressum , aliquantisper plicatum, subtus subcon- verum. picem obtusum occupant pili minutissimi. Pos- £ice pilis mullis instructum. Ruige Trichoda, BENN. en v. oLiv., XV, 2, bl. 214, n». 3. Trichoda pubes, MULL., Jufus., 'Tab. XXIV, fig. 16—18. l. P In verscheidene slooten met eendekroos in Decemb. (Denn. en v. Oliv.) $9? URNULA, murr. Aninaleulum. membranaceum , | pellucidum , urceolare postice obtusum , medio lafiusculum , antice truncatum. — Pili in margine antico breves. Kruikachtige Trichoda, BENN. en v. oL1v, XV, 2, bl. 214, n^. 4. Trichoda, urnula, mULL., Iuyfus., 'Tab. XXIV, fig. 1, 2. | ? In wateren waarin kroos groeit. (Bex. en v. Ov.) 6? TRIGONA, wvLL. "Aninaleulum. £riangulare flavicans , vesiculis pellucidis inae- qualibus repletum; iargiueque cilia fluetuantia, totas. superficiem, u£ suspicor , occupantia , passum observantur. Driehoekige TTrichoda, BENN. en v. oLiv., XV, 2, bl. 214, n». 5. Leucophra trigona, MULU., Infus., l'ab. XXIL fig. 20, 21. l ? Onder het kroos in zoet water, (Bezz. en v. Oliv.) 7? BOMBA, mur. nimaleulum crassum, pellucidum , uoleculis. lutescentibus repletum. | Motus ejus et figura iultiplem est; haec vel sphaerica , aut reniformüs, vel denique cochleata , Jücien planorbis. sünulans. BENNET en vAN OLIV., XV, 2, bl. 215, ne. 6. Trichoda bomba, wULL., Infus., Tab. XXIII, fig. 17—90. l ? In het kroos in staande wateren en moerassen. - (Benz. en v. Oliv.) [o2] 18 INFUSORIA EPITRICHA. TRICHODINA. 8? LAMELLA. (nresiNG, Z. c., p. 127, n^. 6.) Aninalculum | elongatum , | membranaceum , pellucidissimum , angustum striga tantum vel plica mediam. longitudinem occupans. Schilferige Kolpoda, BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 221, n». 3. Kolpoda lamellum , wULL. , Infus. , "Tab. XIII, fig. 1—5. Paramecium lamellinum, Bon, Encycl.méth., 1824,p.603.. Colpoda platyura, REMPR. en EHR., Syzib.,'Tab.ITIL, f. VI, 2. Trachelius lamella, EÀxn ENB., A05. Ac. Berl.,1830,s. 107. l.? In zuiver water doch zeldzaam. (Je»». en v. Oliv.) 9? GEMMATA. Anünaleulum | cylindraceum , | antice in. collum. angustatum hyalinum. productum , truncus vero pellucens dutus serie globulorum. pellucidorum longitudinali duplici instructus. BENN. en v. oLrv., XV, 2, bl. 230, ne. 6. Enchelis gemmuata, MULL., Infus., Tab. V, fig. 3. l. ? In slooten, waarop het kroos drijft. (Bezz.en v. Oliv.) ENCHELYS, wvurr. (Corpus ovatum, pro parte vel totum ciliatum , cilis vibratilibus in. ordine diffuso dispositis.) 1. NODULOSA, nuJARD. (niEsING, 7. c., p. 92, n^. 1.) Corpus subhyalimum , ovale, fere plicatum. et. irregulariter «odosum; cilüs radiantibus tenuissimis. ? Pantotrichum Enchelys, &HR., Infus., Tab. XXH, fig 7. nchelys nodulosa, DUJARD., Iufus., p. 989; n?. 1l, PPINIC fie. 2-eL Pl. VIB; his; 9. l. 002. In lang opbewaard en bedorven slootwater uit de omstreken van 's GRAVENHAGE: 2? PYRUM, »xULL. Corpus pyriforme, RÁyalinum, antice ventricosupm, , obtusum, , moleculis farctum, postice angustius, vacuum. Peervormige Enchelis , BENN. en v. oLrv. , XV, 2, bl. 228,n?. 1. JEnchelis pyrum, MULL., Infus., Tab. IV, fig. 12. 1l? In water met eendekroos, ^t welk lang gestaan heeft, (Benn. en v. Oliv.) 3? OYULUM, nULL. Corpus pellucidissimuin , teres , ovatum, plicis longitudinalibus in superficie. INFUSORIA EPITRICHA. TRICHODINA. 19 Eivormige Enchelis , BENN. en v. oLiv. , XV, 2, bl. 229, n?. 3. KEnchelis ovulum , MULL., Infus., Tab. IV, fig. 9—11. 1.9? In'twater van mesthoopen, en in slooten die met kroos overdekt zijn. ( Bez». en v. Oft.) 4. PUPA, wvurL. (nrsmNG, Z. c., p. 105, n?. 1) Corpus. ventricoso-cylindricum , apice ig papiüllam productum. Popachtige Enchelis , BENN. en v. or1v. , XV, 2, bl. 229, n^. 5. FEnchelis pupa , MULL., Infus., Tab. V, fig. 25, 26. l ? In moerassen. (ewm. en v. Oliv.) 5. FARCIMEN, murr. (nprEsING, 4. c., p. 105, n?. 2.) Corpus | cylindricum. vel clavatum, gracile, sursum. attenua- fum, ovulis albicantibus. Darmachtig Trildiertje, BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 223, no, 1. Vibrio intestinum , MULL. , /nfus. , Tab. VI, fig. 12—15. JEnchelys fürcimen, MULL., [ufus., Tab. V, fig. 7, 8. JEnchelys pupa, ERR., A455. Berl., 1830, 15, E.IL, f. 6—14. ]l. 007. In moerassen. (ez. en v. Oli.) 6? CYCLIDIUM. (ptEsiNG , J. c., p. 91, n?. 2.) Corpus ovale, laeve, membranacewm , pellucidum , caudula münima acutiuscula, muargine non affa, sed intra ean- dej latens. | Sehijfachtie staartdiertje, BENN en v. oLIv., XV, 2, bl. 216,n*, 1. Cercaria cyclidiun , MvLL., Infus., Tab. XX, fig. 2. Cyclidium imargaritaceum , EBR., Inf., 'Tab. XXII, fig. 2. l. 0025. Menigvuldig in helder water. (Bez. ez v. Oliv.) BURSARIA, mwurr. (v.p. m., bl. 68.) 1. TRUNCATELLA , MULL. (prEsmG, 7. c., p. 130, n?. 1.) Corpus album , ovatum , antice oblique truncatum et late ex- cavafum, serie ciliorum. sünplice. Verminkt zakdiertje , BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 218, n*. 2. Bursaria truncatella, MULL., Infus., 'Tab. XVIL, fig. 1—4. Bursaria íruncatella, DUJARD., Iufus., p. 509, n*. 1. l. 015. In slooten en moerassen. (Jews. en v. Oliv.) EwpnrzcEEsT Dij LEYDEN. 2, INTESTINALIS, ruRENB. (niEsING, 7. c., p. 132, n?. 7.) Corpus rotundum vel ovale fere elongatum , retrorsum at- Ltenuatum , simu lato obliquo, antice ciliato. 9* 20 INFUSORIA EPITRICHA. TRICHODINA. LEEUWENH., ontdekte verborgenh., 38 Drief, bl. 13, fig. 3, À. BaARNEVELD , in Hedend. Vaderl, Letterocfen., 1778, VII DI. 2 st., bl. 251. Wormachtig trildiertje, BENN en v. oL1v., XV, 2, bl. 223, n*. 2. Vibrio vermiculus , MULL., lufus., Tab. VL, fig. 10, 11. Leucophra globulifera , MULL. , Infus., 'l'ab. XXLL, fig. 4. Hirudo intestinalis, BLocu, ing. JF ürm. S. 96, PLSX e. "10. Chaos intestinalis , BLOCH, Eing. Wurm. S. 96, PIX Uh. 9. Opalina ranarum, PURK. en VALENT., p. 42, 59. Bursaria, intestinalis , — nucleus , EHRENB. , 4c. Berl., 1835, p. 164. Opalina ranarum, DUJARD., Jmfus., p. 462, n?. 3, PE CXIITE, fig. 13; l. 0"10 tot 020. Door Leemwenhkoek in de darmen der kikvorschen ontdekt. In de buikholte van de groene kik- vorsch (Leemwenh., Darneveld, Deum. en v. Oliv.) en der watersalamanders uit een vijver buiten "s HAGE. 3. CORDIFORMIS , EHRENE. (DniEsING, Z. c., p. 133, n?. &) Corpus reuiforme album, sursum depressum, simu spiral. LEEUWENRH., ontdekte verborgenh., 58 Brief, bl. 13, fig. 3, B. Choas intestinalis cordiformis, BLocH, Züngew. PW., Sa S6. Wab. XJ fig. LT: Paragoecium Nucleus, sSCHRANK, Fauna Boica, TII, 2, p.61. Bursaria Entozoon , EHR., A0. Ac. Berl., 1835, S. 164. Dursaria cordiformis, DUJARD., Jufus., p. 513. l. 012. In de ingewanden der kikvorschen. (Leewwenh.) GLAUCOMA, rnnzws. (v.p. m., bl. 68.) 1. SCINTILLANS, EHRENEZ. (DrESING, Z. c., p. 138, n?. 1.) Corpus ellipticum album, ventriculis magnis, ore proprio magis versus marginem anticam quas. medium sito. Cyclidium bulla, MULL., Ifus., 'Tab. XI, fig. 1. Bursaria bullina , SCHRANK , Fauna boica , 1L , 2 , p. 18. Monas bulla, BoRx , Encycl. méth., 1824, p. 550. Glaucoma scintillans, &HRENB., Izfus., Tab. XXXVL f, 5. INFUSORIA EPITRICHA,. TRICHODINA. 2] Glaucoma. scintillans, DUJARD., Infus., p. 416, n?. 1, Pl. VI, fig. 13, PI. VIIT, fig. 8, Pl. XIV , fig. 4. l|. 005. In dierljke en plantaardige afgietsels. LACRYMARIA, runEwB. (Corpus ovale vel pyriforme, forma variabili, tegumento veticulato, collo longo elon- gatum cum ore ad, extremitatem ciliato.) 1. OLOR, rnnENs. (DnriEsING, 4. c., p. 140, n^. 1.) Corpus fusiforine , collo longissüno valde agili apice capitel- lato, album. Proteus, BAKER, nutt. gebr.van?t Micr.,bl.274, PLX, f.11,a—f. Proteus, PALLAs, Lijst der Plant-dier., bl.117, n?.51, PLIV, f. 6. Brachionus proteus, PALL., Elench. Zooph., p. 94. Vibrio proteus, MULL., Perm. fluv. hist., Y, p. 45. Vibrio olor, MULL., Izfus., Tab. X, fig. 129—125. Trachelius anhinga, SCHRANK , Fauna boica , IT, 2, p. 56. Aiiba olor ; Laeryimaria olor ; Phialina cygnus, BORY , JEncycl. méth., 1824, p. 47, 419, 617. Trachelocerca olor , ER. ,. nf., Tab. XXXVIII, fig. 7. Lacrymaria olor, DUJARD., Jufus, p. 469, n?. 1. l. 0710, met den hals 050. In staande wateren tusschen de wortelen van "t kroos in slooten bij VEENENDAAL in GELDERL. COLPODA, rnunmENs. (v.p.m., bl. 69.) 1. CUCULLUS, munt. (nrsivG, £. c., p. 143, n?. 1.) Corpus reniforme compressiusculum, sursum, saepe angusta- £u, hyalimun, undique ciliatum. LEEUWENHOEK , Phil. transact., 1677, XI Vol., n?. 133, p. 824. SWwAVING, Infusie-diertjes, bl. 49, fig. IIT en VI. Paramnecium secundum , WYun., nat. Hist., Vi51, c. fig. Volvo torquilla, xup1s, PAhil.£rans., V ol. LIX, p. 149, f. 2. Colpoda cucull:s , MULL. , Infus. , 'Tab. XIV , fig. 71—14. Dursaria, eucullus; zAmniba cydonea , Bon, Enc. mét. , E 1824, p. 48 en 160. Colpoda eueullus , EHRENB. , /nfus. , Tab. XXXIX , fig. 5. Parainecium, Kolpoda , EWR. , Infus. , Tab. XXXIX, fig. 9. Kolpoda cucullus , DUJARD. , Infus., p. 419, n?. 1, PLIV, hg: 295 PEXIVS fig? 5. 22 INFUSORIA EPITRICHA. TRICHODINA. 1.006. Zeer gemeen in meest alle plantaardige Infusién ; (Leemwenh., Swaving) te 's HAGE en LEYDEN. PARAMECIUM, wurr. (Corpus elongatum teretiusculum v. depressum , undique ciliatum , processu linguaeformi protractili, haud loricatum. Os superum v. subcentrale.) 1. AURELIA , wULL. (niEsING, /. c., p. 145, n?. 1.) Corpus cylindricum. subelavatum. sursum parum. angustatum , utrinque obtusum, hyalinum , plica longitudinali àm os valde recedens excurrente. | Partitio transversalis. LEEUWENH., Philos. transact., XI Vol., n?. 133, p. 825. BAKER , 't Microsc.gemakk. gemaakt, bl. 72, PI. VII, fig.IT, 1, 2. Goudkleurig pantoffeldiertje, BENN. env.or., XV, 2, b1.222,n^.2. V'olvox terebella , EUIS , Phil. trans. , 1169, p. 138,fig.5. Paramecium aurelia, wULL., Dufus., ''ab. XIL, fig. 1—14. Paramec. aurelia; Peritricha pleuronectes , BoRx , Enc. méth., 1824, p. 601 en 613. Bursaria calceolus , Polytricha | pleuronectes , BORY , Dici. class., 1831, expl. de Pl. Paramec.aurel., EHRENB. , Fnfus., Tab. XXXIX, fig. 6. Paramec.aurel., pv3., Inf., p. 482, n?. 1, Pl. VILL fig. 5, 6. l 0/25. In allerlei plantaardige afgietsels vrij gemeen. (Leemcenh. , Benn. en v. Oliv.) Even als de voorgaande door onzen landgenoot Leewwenhoek het eerst te DrLFT in hooi- water ontdekt. 2. LUMBRICI. (nrEsiNG, 7. c., p. 147, n?. 5.) Corpus ellipticum vel reuiforme compressum hyalimum, sur- sum. cilüs longioribus oblique coronatum. Leucophra Lunbórici, schn., Fauna boica, Tab. XXIV , f. 2. Paramnecium compressum, EHR., Inf., ab.X XXIX, fig. 12. Plagiostoma Lunbrici , nvJ., Inf., p 504, PL IX ,fig. 12. l. 090. In den Aardworm te 's GRAVENHAGE. AMPHILEPTUS, zunEws. (Corpus fusiforme , elongatum , extremitatibus aut exiremitate anteriore altenuatum , ore laterali obliquo.) 1. FASCIOLA, rumENB. (prEsmG, 7. c., p. 150, n?. 5.) Corpus albidum , depressum, lineari-lanceolatum , ventre plano dorso turgidulo , proboscide caudaque subaequilongis. [5s] [2 INFUSORIA EPITRICHA. TRICHODINA. Vibrio fasciola, — anas , — intermedius , MULL., Infus., Tab. IX , fig. 18—920 ; Tab. X ,f. 3,5; Tab. X , f. 19, 20. Trachelius planaria , SCHRANK., Fauna 6oica, ILL, 2, p. 59. Kolpoda fasciolaris , — planariformis . — lacrimiformis; Paramecium. acutum, — anceps, BoRY , Enc. méth., 18234, p. 474, 4/5, 603. Trachelius fasciola , EHR. , 4c. Berl., 1830, Tab. IV, f. 4. Amnphüleptus fasciola , &HR., Inf.,'Tab. XXXVIII, fig. 3. Aplüleptus fasciola, DUJ., Inf., p. 485,n?.1, Pl. XL f. 17. 1.0" 10. "Pusschen kroos in eene sloot op Kznxzzr» bij EpE in GELDERL. 2. MELEAGRIS, ruRENE. (DrEsING, /. c., p. 151, n?. 7.) Corpus late lanceolatum , compressum , membranaceumn , dorso crista. denticulata, proboscide Eus e l breviore, cauda órevi conica. Kalkoenvormige Kolpoda, BENN. env.oLrv., XV,2, 1.220, n».1. Kolpoda ieleagris , wULL. , Difus. , Tab. XIV, fig. 1—6 , en Tab. XV, fig. 1—5. Kolpoda, ieleagris , — zygaena , — hirudinacea , BORY , Jnc. méth., 1824, p. 475, 416. Anphileptus ineleagris , £BR., Inf., Tab. XXXVIIL fig. 4. Loxophyllui ieleagris , nUJARD. , Dnfus., p. 488, ne. 1, PL XIV; fig. 6. 1.0'/35. "Tusschen "t kroos der staande wateren. (Bewn. en v. Oliv.) ln plassen en slooten achter HAzERSWOUDE en nabij 's HaAGE. 3. ANSER, EHRENE. (DiEsING, Z. c., p. 149, n?. 1.) Corpus fusiforme turgidum album, proboscide obtusa idis £udine corporis, cauda órevi acuta. Vibrio anser , — cygnus , XULL., Inf., Tab. X, fig. 6—11. Trachelius cygnus , SCHRANK , F'auna 6oica , ILL, 2, p. 56. mniba «user, — cygnus, BORY, JDict. class., 1892. Kolpoda linacina , BoRY , Encycl. méth., 1824, p. 414. Ainplileptus anser, ERRENB., /ufus., Fab. X X X VIL fig. 4 Dileptus auser, DUJARD., Jnfus., p. 407, Tab. VIT, fig. 17. ]. 072. Tusschen kroos uit slooten nabij 's Hacr. 24 INFUSORIA EPITRICHA. Fam. XI. OXWTRICHINA. (v.p. n., bl. 69.) KERONA, wurr. (Corpus molle, flevibile, ovale, com- pressum. ciliis setiformibus non vibrantibus instructum , aluüsque cilüs brevioribus, crassioribus uncinatis aut corniculatis.) 1, PUSTULATA, woLL. (piEsING, Z. c., p. 163, n^. 3.) Corpus ellipticum , utrinque obtusum, albidum , turgidum, ciliis marginalibus , uncinarum jfuscia media, stylis ve- £rorsum, sitis. LEEvuWwENHOEK, Philos. Transact., Vol. XI, n?. 133, p. 828. BAKER , "t Microsc. gemakk. gemaakt , bl. 73 , Pl. VII, fig. III. Volvox oniscus , ELLAS , Pil. trans., Vol. LIX, p. 150, f. 4. JTrrichoda pulez , — pullaster , — silurus , — calvitium , — cyclidiwn, MuLL., Verm.,n?. 80, 81, 90, 91, 94. Trichoda foveata MULL. , Infus. , Tab. XXVI, fig. 6—8. Trichoda augur, MULL. , Jnfus., Tab. XXVIIL, fig. 20. Trichoda cyclidium , — cursor , — pulex , MULL. , ufus. , Tab. XXXI, fig. 22—920. Kerona pustulata, MULL. , Inf. ,'Yab. XXXIV, fig. 14,15. Hünantopus volutator, — larva, MULL. , Jnfus. , 'Tab. XXXIV, fig. 20, 21. Ozytricha puler, — volutator , — gpullaster , BORY , Jncycl. incth., 1824, p. 594. Kerona pustulata , — augur , —foveuta ,— silurus , — larvoides , BoRY , Encycl. méth., 1824, p. 470. AMystacodella cyelidium , BoRx , Enc. inéth. , 1824 , p. 560, Stylonychia pustulata , ERRENB., Infus., Tab. XLI, fig.1. Kerona pustulata, DUJARD., dnufus., p. 423, n^. 1, PL VI, fig. 10,:11—14, 18; Pl. XIIL; fig: Md. 1l. 0718. In bedorven slootwater. DznrT. (Leewwenh.) In opbewaard water uit een vijver bij pEN Haaa. 2. HISTRIO, muLL. (nrsmG, Z. c., p. 165, n*. 5.) Corpus ellipticum | medio turgidulum, album, uncinis dn acervus. antice congestis, setis mullis. Egelachtig pantoffeldiertje, BENN.cn v. oL., XV, 9, bl.221, n*.1. Kerona. histrio , MU. , Jnfus. , Tab. XXXIII, fig. 3, 4. SLylomjokia histrio , £eBRENP , Fufus., Tab. XLII, fig. 4. INFUSORIA EPITRICHA. OXYTRICHINA. 25 Keronae pustulatae varietas , DUJARD. , Jnfus., p. 424. l. 010. In rivieren en staande wateren onder de Flap. (Benn. en v. Oliv.) 3. MYTILUS , wuLL. (prEsmG , 7. c., p. 162, n?. 1.) Corpus oblongwm plamum, album, marginibus lateralibus reflevis, ciliis marginalibus, stylis uncinisque ventralibus. LzgvwENHOEK, Philos. transact., 1677, Vol. XT, p. 828. J. v. D. HoEVEN, Handb. der Dierk., Pl. I, fig. 5. Trichoda | fünbriata, — erosm, — rostrata, MULL., Infus. ,'Tab. XX VIIL, fig. 17. Tab. XXXII, fig. 3—9. Kerona cypris, — haustellum, —. haustrum, MULL., Infus., Tab. XXXIII, fig. 5—13. Kerona inytilus , MULL. , Infus. , Tab. XXXIV, fig. 1—4. Huünantopus acarus, — ludio, — samnio, — corona, MULL., Zzfus., Tab. XXXIV, fig. 16—923. Kerona. fünbriata , — erosa , — rostrata , — acarus , — ludio , — sanno , — corona , BORY , Enc. méth., p. 410. Plachiotricha Diana, BoRY, Enc. méth., p. 695. Stylonychia mytilus , EHRENB., Jnfus., ab. XLI, fig. 1X. Kerona mytilus , DUJ., Inf., p. 425,n^. 2, Pl. XIIT, f. 2, 3. 1. 025. Tn slooten, vijvers en moerassen; DELFT ( Leewven.); in een vijver met zeer veel Flap te 's Haar. (NB. Volgens rmRENE. zijn de Kerona cyprzs, — haustrum , — haustellum , de T'richoda fimbriata , — erosa , — rostrata , benevens de Zmantopus acarus, — ludio, — sannzo, — corona (WULL.), slechts fragmenten van Keroua myfitus.) 4. POLYPORUM, kuRENE. (prsiNG, 7. c., p. 161, n?. 1.) Corpus elliptico-reniforme , depresswn, margine. ciliatum , utroque latere uncinatum , albicans. ? LEEUWENHOEK , Phil. trans., 1703, X XIII, n. 283, p. 1308. ? TREMBLEY, Hist. des Polypes, Tab. VIT, fig. 10 en 11. Polypen luis , RozsEL , IIT, p. 456, Pl. LXXXTIL f. 4 d,e, g. Luisachtig schijídiertje, BENN. en v. oLrv. , XV, 2, bl. 222, n?.1. Kerona polyporum , EBRENB. , Jzfus. , Tab. XLI, fig. 71. Kerona polyporum, DUJARD., Jufus., p. 428, n?. 5. 1.0712. Op de zoetwater polijpen (.Leewvenoek , Trembley). 26 INFUSORIA EPITRICHA. OXYTRICHINA. OXYTRICHA, sony. (Corpus molle, flewibile, ovato- oblongum , depressiusculum ciliis setiformibus non vibran- tibus, sine corniculis.) 1. PELLIONELLA, sony. (prEsING, Z. c., p. 157, n?. 5.) Corpus subellipticum | depressiusculum , utrinque. aequaliter rotundatum, oris lüubo ciliato, margine postico seíoso , albiduin. Trichoda pellionella , wULV., Infus., Tab. XXXI, fig. 21. Oxytricha pellionella , &RRENB., Infus., 'Tab. XL, fig. 10. Oxytricha pellionella, pU3., Inf., p.417, n?. L, T. XL, f. 10. l. 0710. In moerassige wateren om VEENENDAAL in GELDERL. HALTERIA , puzAnp. (Corpus subglobosum aut turbinatum , cilüs longis temwissimis et contractilibus superficies serie unica ciliorum obliquorum munita.) 1. GRANDINELLA , DUJARD. Corpus subglobosum vel turbinatum , subhyalinum , utrinque ciliis crassis et obliquis; dorsum postice depressum. LEEUWENHOEK , Phil. trans., 1677, XI Vol. , p. 821, n*. 4. Hagelachtige Trichoda, BENN. en v. oz1v., XV, 2, bl.216, n?. 9. Trichoda grandinella , wULL., Inf., Tab. XXIIL fig. 1—3. Urceolaria grandinella, BoRY , Encycl. iéth. Trichodina grandinella, EHRENB., e. Berl., 1830, p. 4L, 1881, p, 97. Halteria grandinella, DU3., Inf., p.415, n*.1, Pl. XIV,f.1. l. 0703. In heldere met waterplanten voorziene wateren. (Leeumwenk., Benn. en v. Oliv.) In slooten tusschen SoE- TERWOUDE en llazERsWOUDE bij LEYDEN. Fam. XII. EUPLOTA. (v. p. ., bl. 70.) EUPLOTES, rumzNs. (v.p.m., bl. 70.) 1. PATELLA, EHRENS. (DnIESTNG, 7L. c., p. 167, n?. 1.) Corpus depressum, ovale, marginibus Ayalimis; seriebus ciliorum vibratiliorum in arcum dispositis ; anferius 20—925 cirrhis. subaequalibus ; costis. quinque fere inconspicuis. Trichoda patella, wmuLL., Verm., Y, p. 95, n?. 101. Kerona patelia , MULL., Znf., Tab. XXXIIL fig. 14—18. INFUSORIA EPITRICHA. EUPLOTA. 21 Coccudina .Keronina, — clausa, BoRv , Encycl. méth. uplotes patella, ERRENB., Infus., Tab. XLII, fig. 9. Ploesconia patella, Du3J., Inf-, p.435, n?. 1, Pl. VIIL, f.1—4. 1.010. In moerassen en sterkbegroeide staande wateren. In slooten bij HazERsWwoupE onder "t kroos. 2. CHARON, xnnENs. (prEsING, 4. c., p. 168 , n9. 2.) Corpus irregulariter ovale , antice £runcatum , postice atte- nua£um, costis irregularibus crassis; serie ciliorum prope margines anticum et medium; cirrhis praelongis , poste- rius vectis , anterius corniculatis destitutis. Trichoda Charon, MULL., Jzf., p. 9229, Tab. XXXII, fig. 129—920. Ploesconia, Charon , Bog, Encycl. méth., p. 629. Euploea Charon, EBR., A0. Ac. Berl., 3830, Tab. VI, f. 2. Euplotes Charon , EHRENB. , /nfus., Tab. XLIE, fig. 10. Ploesconia Charon, nv3., Inf, p.438, n?.6, T. X, f. $—123. l. 0"07. In eene flesch bedorven zeewater, waarin sertu- larién gestorven waren, te TER VEERE. LOXODES, puzAnp. (Corpus depressum , membranosum , Jlexibile, incontractibile , dorso inflato, inferius saepe concavum ; periphaeria ovalis, irregularis, sinuosa, antice oblique elongata, margine anteriore ciliis vibra- tilibus, tenuissimis , instructa.) 1. CUCULLULUS , nuJAR». (prEs:iNG, 7. c., p. 174, n?. 1 pro parte.) Corpus ovatum depressum laeve aut subgramulosum ; ventri- coswp., antice attemuatum. ei flevibile, album. ? LEEUWENHOEK , Philos. trans., XI, p. 815. Volvoz torquilla , xuuis, PAilos. írans., 1169, LIX, p. 138, fig. 2. Kolpoda eucullulus , wULL. , Infus. , Tab. XV ,fig. 7—11. Chlodon cucullus , ERRENE. , Znfus.,''ab. XXXVI, fig. 7. Lovodos cucullulus , DUJ., Inf., p. 451, n?. 1, Pl. XIII. f. 9. 1.005. In staande wateren en moerassen, in eene sloot op KznwHzrx bij Epg in GELDERLAND, 98 INFUSORIA EPITRICHA. Fam. XIII. VORTICELLINA. (v. p. 1., bl. 70.) STENTOR, oxrx. (v.p. m., bl. 71.) 1. MULLERI, EHRENB. Corpus mutabile, elongatum aut tubaeforme aut ovatum, albidum , semi-hyalinum , limbo laterali; coroma ciorum longorum. frontalis interrupta. TREMBLEY, Phil trans., 1746, XLIII, p. 169. (White tunnel-hke Pol.) "Trechterdiertje, BAKER, Gebr. vant Mikrok., T. XTIT, f. 1,7. g. Trechter polijp, RoEsEt, IIT, p. 537, Tab. XCIV, fig. 1, 8. 'Trechterdiertje, PALLAS, Plantd., bl. 118, Pl. IV, fig. T. 'Trechterdiertje, novrrTUxN, XVIIT, bl. 112. Trechterdiertje , BENN. en v. OLIV., XV , 2, bl. 209, n?. 7. Hydra stentorea, LYNN., Syst. mat.; edit. X. Brachionus stentoreus, PALL., Elench. Zooph., p.95,n?.52. Vorticella stentorea , MULL., Iaf., Tab. XLIII, fig. 6—12. JLiünza stentorea , SCHRANK , Fauna 6oica , IL, 2, p. 314. Stentor solitarius, oKEN , Lehrbü.der Naturg., I1L, s. 45. Stentorina stentorea , Bon , Encycl. meth. StentorinaMülleri,— Roeselii,— hierontica, non ,Encyc. Stentor Mülleri, ERRENB., Infus., Tab. XXII, fig. 1. Stentor Mülleri, pv3., Inf., p. 522, n?. 1, PI. XV, f. 1. l. 1'" uitgerekt, en 025 tezamengetrokken. In slooten en vijvers ; aan de wortelen van "t kroos bij ^s Hacz (Zrembley) ; in "t meertje van RockANJE (Pallas, Benn. en v. Oliv.) , GRONINGEN (vam Swinderen in Initia fawnae Groming., XI Verv., bl. 3); in eene sloot aan de wortelen en stengen van de waterscheerling bij het Kzzrxz Loo buiten 's HaAGE. In slooten om LgypEN en VEENENDAAL. 2. COERULEUS , EHRENZ. Corpus coeruleum, limbo laterali; corona ciliorum fronta- lis continua. 'TREMBLEY , Phil. trans., XLIITI , p. 169. (Blue tunnel-like Pol.) Stentor coeruleus , EHRENB. , Znfus., Tab. XXIII, fig. 2. Stentor coeruleus, DUJARD., Infus., p. 528. l. 0750. In de vijvers van SoncvLrgT (Zremóley); in de plassen bij HaAzERswovpE aan de stengen der witte Plompen. (Nymphaea alba.) INFUSORIA EPITRICHA. VORTICELLINA. 29 3. POLYMORPHUS , ENURENE. Corpus viride, opacum, variabile, pustulis seriatis, sine limbo laterali; corona ciliorum ,frontalis interrupta. 'TREMBLEY, Phil. trans., XLIIT, f. 169. (Green tunnel-like Pol.) Vorticella polymorpha , MULL., Jufus., Tab. XXXVI, fig. 1—13. Kcclissa viridis , SCRRANK , Fauna boica, I1E, 2 , p. 102. Stentorina polymorpha , BoRY, Encycl. iéth. Urceolaria, poliorpha, LAM., nim. s. Vert., 2 éd., EI pS 49 nee 8. Stentor polymorphus, EHR., Infus., Tab. XXIV , fig. 1. Stentor polymorphus, DUJARD., Jnfus., p. 523, n?. 2. | 1". Aan de wortelen der waterplanten op SonGvLrET (Jrembley) en te HAZERSWOUDE. URCEOLARIA, raw. (v.p.m., bl. 72.) 1. STELLINA , Lau. Corpus cylindricum , brevissimum , basibus duabus depressius- culis; margine antico corona ciliorum interrupta ; dorso uncipulis mutabilibus munito. ? LEgUWENHOEK, Ph. trans., 1703, V. XXTIT, n^. 283, p. 1308. SUPREMBLEY, Mém. s.l. PoL, PI, VIE, fig. 10, ET. Polijpen-luis , RoESEL, III, bl. 479, Pl. LX XXVI, fig. z/7—p- Luisachtig schijfdiertje, BEN. en v. or1v., XV, 2, bl. 222, n*.1. Cyclidiui pediculus , WULL. , /zf. , Tab. XI, fig. 15—17. V'orticella stellina , MULL., Inf., Tab. XXXVITIT, fig. 1 , 2. Urceolaria stellina, LAM., nim. s. Vert., 1816. Dursaria, pediculus, Bon , Dict. class. d' Hist. uat. Urceolaria, parhelia, BoRY , Encycl. meth. Trichodina pediculus, — stellina, EHRENB., lnfus., Tab. XXIV, fig. IV. Nwmulella, conchyliospermatica , CXRUS, .N. Act. Cur. , XIV, Tab. III, fig. 9. Urceolaria, stellina, DUJARD., Iufus., p. 521, n?. 1, Pl. XVI, fig. 3. l. 0710. Op dezoetwater-polijpen. Te DzLrrT (LeewvenA.). Op ZonerzrETr bij DEN Haac (7rembüley). 1n slooten om DEN Maac. In de Zijle bij LEvpEN. 30 INFUSORIA EPITRICHA. VORTICELLINA. VAGINICOLA, rax. (v.».m., bl. 72.) 1. CRYSTALLINA, EHRENP. Corpus tubaeforme vel infundibuliforie ; basi ac lorica hya- lina, urceolari aut ventricosa, sessile. LrruwENH., Phil transact., 1703, Vol. XXIII, n*. 283, p. 13806, fig. 8, o—1. Vorticella ampulla, WULL., Infus., Tab. XL, fig. 4A—1. Follieulina ampulla , AM. , Zn. s.. Vert. , 9 éd. , II, p. 30. Vaginicola erystallina, EHRENB., Izfus., Tab. XXX, fig. V. V aginicola crystallina , DUJARD., Infus., p. 563, n?. 8, PL X VII. fo. 16. l. 010. Op waterplanten in de plassen achter HAZERSWOUDE. . In slooten om pEN Haac. Door Zeeuez. te DELFT ontdekt. VORTICELLA, wur. (v. p.m., bl. 73.) Vorticella, EuRENB. 1. CONVALLARIA, LINN. Corpus campanulatum , basi extus conveva , diametro aperturae fere aequante. Margo regularis quasi annulo. cinctus. LEEUWENR. , Phil. trans. , 1703 , Vol. XXIII, p. 1307, f. 8, T. 'TREMBLEY, Philos. trans., 1746, Vol. XLIII, p. 474. ^t Klokdiertje, BAKER, "t Microsc. gemakk., bl. 88, Pl. VIII, f. 1. Klok-polijjp, noEsEL, III, bl. 548, Pl. XCVIT, fig. 2, 4— 7. Klok-polijjpus, PALLas, Plantd., bl. 120, Pl. IV, fig. 8. Klokdiertje, novrruxN, XVIII, bl. 27. Klokdiertje, BENN. en v. oLIv., XV, 2, bl. 208, n*. 5. J. v. n. HoEVEN, Handb. der Dierkunde, Pl. I, fig. 6. Brackionus campanulatus, PALL., ET. Zooph., p. 9'1, n^. 54. Vorticella convallaria, XxNN., Syst. Nat., edi£., XII. Convallarina convallaria, &oR , Dict. class. d' Hist. nat. Carchesium nebuliferum, EHR., ADh. Ac. Berl., 1830, s. 41. Vorticella nebulifera , EHRENB., ufus. Tab. XXV, fig. 1. Vorticella convallaria, DUJARD., Ifus., p. 557, n*. 8. l. 0709 (zonder "tsteeltje). Op waterplanten in staande wateren. Dzrrm (Leemwenh.). SonovLrET (Jremüley). Tn een vijver te "s Hcr. In slooten om. LEYDEN, enz. INFUSORIA EPITRICHA. VORTICELLINA. 3l 2, INYUSIONUM , nuJARD. Corpus ovale aut subglobosum , apice truncatum, basi an- gustatum, margine annulo cinctum. LrzvwEÉNH., Philos. trans., 1677 , Vol. XI, n?. 133, p. 821. Klokdiertje , BAKER , Nutt. gebr., bl. 339 , Pl. XTIT, fig. 1, d. e. Klokdiertje, Hourruy, XVIII, Pl. CXXXIX, fig. 2. Fock, Handb. der fergel. ontleedk., Pl. I, fig. 1. Vorticella cyathina , MULL., Zool. Dan., Tab. XKXV,f.1. Vorticella scyphina , WULL., Duf., Tab. XXXVIILf. 6—8. Vorticella fritillina, MULL., Df. V. XXX VHT, f£. 11—13. V'orticella hamata , MULL., Infus.,'Tab. XXXIX, f. 1 —6. Vorticella crateriformis, WULL., Tzf., V. X XXIX, f. 7 —13. V'orticella hyans, MULL., Iufus., Tab. XLV, fig. 7. JEnchelis fritillus, worL., Infus., Tab. IV , fig. 22, 23. Vorticella pila, — globularia , — nutans, — hians , — monadica , KEcclissa masuta , — truncatella , — saccu- lus, — seyplhina, — crateriformis, — arenarium , SCHRANK, auna boica, lII, 2, p. 103 etc. Copvallarina , Craterina, Kerobalana , Ophrydia, Rinella Urceolaria, Vorticella, monv , Encycl. meth. Vorticella convallaria , yBRENB., Zzf., Tab. XXVI, fig. 3. V'orticella iufusionun , DUJARD., Jnfus., p. 558,n?. 9, DISXOVT Uim por 9. l. 0799 in Infüsién. Dzrrr (Leewwenh.) Te "s Hacr in een glas water, waarin Alcyonellae gestorven waren. Carchesium, EnnENSE. 3. RAMOSISSIMA, nUJARD. Corpuscula albida, comica vel campanulata , margine dilatato , pedunculo. ramosissino: reflevili. TREMBLEY, Phil. trans., XLIIT, p. 169, en XLIV , p. 627. (Polypes à. bouquet.) Struis-polijjp, RozsEL, III, bl. 548, Pl. XCVII, fig. 3. Tros-polijp, HouTTUYN, zie BAKER, Gebr. van 't Mikr., bl. 496, Tab. XVIII, fig. 10. Vorticella polypina , SCRRANK, Fauna boica, I1I, 2, p. 119. Carchesium polypinum , EWn. , Infus., Tab. XXVI, fig. V. Forticella ramosissima , DUJARD. , Jnfus., p. 551, n?. 1, Pl XIV, fig. LI. 933 INFUSORIA EPITRICHA. VORTICELLINA. l. 0705. Op zoetwaterplanten in slooten en vijvers op SoncvLIET (ZFembley) In de trekvaart om pxzN Haae. In slooten om NYMEGEN. 4. POLYPINA , MULL. Corpuscula ovata, truncata, pedunculo reflexili ramosissino. Squamulae oblongae pellucidae, certo situ, trunco et ramulis aósque ordine singulatim adhaerent. TREMBLEY , Phil.trans., Vol. XLIV , p. 639, Tab.T, fig. 5, 6. T'ros-polijp Korallijn, ELL., Kor. Gew., n?.22, T.XTIT, f. bB, cC. Tros polijp , BAKER, Nutt. Gebr. v. ^t Mikr. , Pl. XIII, fig. 4, 5. Allerkleinste polijp, BAsTER, Nat. Uitsp., I, bl. 27, PI. TIT, fig. 1. SLABBER, Nat. Verlustig., bl. 37, Pl. V, fig. i. 'Tros-polijpus, PALLAs, Plantd., bl. 122, Pl. IV, fig. 9. Veranderlie basterd-poljp, HourTuxN, XVIII, bl. 5. Sertularia polypina, LYNN. , Syst. Nat.; edit., X. Brachionus ramosissimus, PALL., El. Zooph., p. 98, n?.55. Vorticella polypina , XANN., S. N.; edit., XII. Carchesium polypinum , EHRENB. , Izf. , s. 218, pro parte. Vorticella polypina, DUJARD., Jnfus., p. 552, n?. 2. l. 0705. Op zee-wier, schelpen en schaal-dieren. Zeer gemeen op '"tzee-wier langs de dijken van WALCHEREN, door ABaster op de sertularia abietina, en door S/ab6er op eene jonge strand-krab (Zoea pelagica, 05e.) waargenomen. GnoNINGEN (Juitia fuunae Groming. MY Ferv., bl. 3), te TER VEERE en te KaTWIJK op zee-wier. 5. ARBUSCULA , DnUJARD. Corpuscula. campaniformia , oblonga , pedunculo reflexili va- - gmuocissüno, crasso; corpuscula majora, globosa , albida in avillis ramorum. affixa. 'lT'REMBLEY, Phil.trans., XLIV, p. 637, Tab. I, fig. 7—9. (Polype à bulbe.) l Thlaspus-bloem , PALLAs, Plantd., bl. 123, n^. 56. 'Tros-polijpus , rovurTUYN , XVIIT, bl. 7, PI. CXXXIX , fig. 1. 'Thlaspus-bloem , BENN. en v. orv., XV, 2, blg85; n*. 1. Isis anastatica , LYNN., Syst. Nat.; edit., X. Brachionus anastatica , PALL. , El. Zooph., p. 99, n^. 56. Vorticella anastatica, LYNN. , Syst. Nat.; edit., XII. INFUSORIA EPITRICHA VORTICELLINA. 33 Zoothumnia ovifera, BoRY, Enc. méth. Dendrella. Müller, monv, Enc. méth. Zoocladium arbuscula , EHRENB. , 4c. Berl. , 1831 , s. 94. Zoothamniwn, arbuscula, EHRENB. , fus. , 'Tab. XXIX, fig. II. Vorticella arbuscula, DUJARD., Infus., p. 553, n*?. 3. 1. 006. Aan de wortelen en onder de bladen der zoetwater- planten. (Zrembley , Beun. eu v. Oliv.) In » pz SrR4NG ," eene sloot bij "s Hcr. EPISTYLIS, rnmENs. (v.p. m., bl. 73.) 1. ANASTATICA , EHRENF. Corpus inverse conicum vel infundibuliforme , Wnplicatum ; margine lato, protuberante; pedunculo dichotomo laevi au£ squamulis rigido. 'TREMBLEY , Phil. trans., XLIII , Tab. XI, fig. 5—7. (Polypes à bouquet.) Sorbenbezievormige polijp, RozsEL, TIT, bl. 554, Pl. XCVIII, ligi 283 8. Mispelvormige bast. polijp, RozsEL, III, bl. 563, PI. C. Kerndragende bast. polijp, PALLAS, Plantd. , bl. 125, n». 57. Doornbesachtige polijp, PALLAs, Plantd., bl. 126, n». 58, BESIVO fip.- 10. Moerbezie-insekt, nourTUYN, XVIII, bl. 18, n». 6. Zonnescherm diertje, gourTUYN, XVIII, bl. 22, n». 8. 'Tros-polijp, BENN. en v. oLrv., XV, 2, bl. 206, n». 2. Moerbezie insekt , BENN. en v. oLIv., XV , 2, bl. 212, n». 10. J. v. D. HoEVEN , Handb. der Dierk., 1ste Uitg., PI. I, fig. 8. Hydra, crataegaria, — wnbellata, LxNN., Syst. Nat.; edit., X. Brachionus acinosus , — crataegarius , PALL. , El. Zooph., p. 3007 ne? 577 88. V'orticella crataegaria , — uinbellaria , ANN. , Syst. Nat.; edif., XA orpo 1918 not. eno 8s V'orticella crataegaria , MULL., Znfus., Tab. XXXVIIT, fig. 18. Vorticella ringens , MULL., Znfus. , Tab. XLIV , fig. 10. 3 2-4 INFUSORIA EPITRICHA. VORTICELLINA. Vorticella acinosa , MULL., Infus., Tab. XLV, fig. 4 Vorticella anastatica , wULL. , Infus. , ab. XLVI, fig. 5. Campanella, wnbellaria, Goupr., Handó., Y, s. 11. Digitalina anastatica , Mespilina umbellula , Myrtillina crataegaria , Vorticella acinosa , — ringens , — uin- bellula, BoRY, Encycl. méth. JEpistylis flavicans , EHRENB. , Jnfus. , Tab. XVIII, fig. 2. KEpistylis anastatica, EHRENB., nfus.,'Tab. XXVII, fig.2. JEpistylis anastatica , DUJARD., Jufus., p. 539, ne. 1. - Epistylis flavicans , DUJARD., Jufus., p. 540, n?. 2. 1. 0710. Aande wortelen, stengen en bladen der zoetwater- planten. (Zrembley , Benn. en v. Oliv.) ^an de wortelen der geele Lisch, langs de trekvaart bij 's HacE, in de veen- plassen achter VoonscHOTEN en IiAZERSWOUDE. 2. PLICATILIS, EHRENE. Corpus iuverse conmicum, elongatum, globulosum et írans- verse plicatum, per. contractionem ; apice truncatum, mar- gne fere protuberante ; pedunculum dichotomum, laeve au£ squamulis rigidum, saepe umbelliferum. UN ADR basterd- olijp, ROESEL, IIT, bl. 556 , Pl. XCVIII, , d—Àà. JC MEME basterd-polijp , PALLAs , Plantd. , bl. 127 , no. 19. Peerachtige basterd-polijp, novrTUYN , XVIII, bl. 17 , no. 5. Peerachtige basterd-polijp, BENN. en v. oL1v., XV, bl.206, n».3. Hydra pyraria, LYNN., Syst. Nat.; edit., X. Brachionus pyriforuis , PALLAS , Elench. Zooph. , p.102 , ne. 1-19; Vorticella pyraria, V1iNN., Syst. Nat.; edit., XII. Vorticella amuularis , wULL. , ufus. , Tab. XLV, fig. 2,3. Vorticella pyraria, MULL. , Infus. , Tab. XLVI, fig. 1—4. Epistylis plicatilis , EHRENB. , Inf. , Tab. XVIII, fig. 1 KEgpislylis M DUJARD., Zzfus., p. 542, n?. 6, PI. XV]his, fig. 4. 1.0790: 0p Sie en dieren in zoetwater. ( Ben. en v. Oliv. ) Aan de stengen der witte plompen (ANyzipAaea alba) in. de veenplassen achter VoonscHoTEN, en op Lümnaeus stagnalis uit de singels van LEYDEN. Im INFUSORIA EPITRICHA. VORTICELLINA. db 3. DIGITALIS, kunkNz. Corpus elongatum , campanulatum , cylindrieum , apice oblique- £runcatum. inargineque reflexe aliquantum incisum. — Pedun- culum dichotomum tenue annulatum. Tros-polijp, BAKER, Gebr. van "t Mikrosk., Pl. XTIT, fig. 6. Peperhuisvormige basterd-polijp, norsEL, III, bl. 557, Pl. XCVIII, fig. 4. 't Peperhuisje , PALLAS, Lijst der Plantd., bl. 129, n». 61. 't Peperhuisdiertje, nourTUyN, XVIII, bl. 25, n». 10. Hydra digitalis, VNN., Syst. Nat.; edit., X. DBrachionus digitalis, PALL. , El. Zooph. , p. 104, n9. 61. Vorticella. digitalis , LXNN. , Syst. Nat.; edit., XII. Vorticella digitalis, MULL., Infus., Tab. XLVI, fig. 6. Digitalina Roeseliià, — simpler, pony, Encycl. meth. JEpistylis digitalis , EHRENB., 7f. , ''ab. XXVIII, fig. 4. Jpistylis digitalis, DUJARD., Iufus., p. 544, no. 7. | 010. Even als de voorgaande soort op waterplanten in de plassen bij VoonscHoTEX. 4. OPERCULARIA , DUJARD. Corpus oblongo-ovale , operculum. cilia£um ezserens. | Pedun- culug, subarticulatum. ramosissimum. Gedekselde basterd-polijjpp, BAKER, Gebr. van "t Mikrosk. , PIESXTIIDS te. 13-14. Basterd-polijp met het deksel, RoEsEL, IIT, bl. 559, PI. XOVIIE ü0e5 20: Lijsterbezie gelijkende bast. polijp, nozs., TIT, bl.561, PIL.XCIX. Berberis polijpus, PALLAs, Lijst der Plantd. , bl. 128 , no. 60. Basterd polijp met een deksel, PALLAs, Plantd., bl. 130, Map tV. fes ll Deksel-diertje, HourruxN, XVIII, bl. 20, ne. 7. Berberis-diertje, nourTUYN, XVIII, bl. 24, n*. 9. Deksel-diertje, BENN. en v. oL1iv., XV, 2, bl. 207, n». 4. Hydra. opercularia , XYNN., Syst. Nat.; edit., X. Hydra berberina, VXNN. , Syst. Nat.; edit., X. Brachionus operculatus , —— berberiforimis, PALLAS JElench. Zooph., p. 103. Vorticella opereularia, — berberina, VANN., L. c., edit., XTI. 3* INFUSORIA EPITRICHA. VORTICELLINA. Caimpanella berberina , Goupr. , Zlandb.der Zool. , Y s. 1. F'alvularia bilineata, Gonpr., l. c., Y, s. 19. Opercularia articulata, GoLpF., /. c., Y, s. 19. Opercularia Roeselii, — Bakeri, Bon , Encycl. méth. Opercularia articulata , EHRENB., [nfus., p. 986. Epistylis opercularia, DUJARD., lufus., p. 545, PI. XVI, fig. 8. l 0710. Op zoetwater insekten. (Bez. en v. Oliv.) In een vijver te "s Hack op de water-vloo (Daphnia pulex) en op Dytiscus marginalis. CLASSIS II. POLYPI (v. n. n., bl. 92.) ORDO I. HYDRIFORMES (v. n. n., bl. 92.) Fam. I (14). HYXBRENA. (v. n. n., bl. 92.) HYDRA, rrww. (v. n. n., bl. 92.) 1. VIRIDIS, rixx. Hydra viridissima , cylindrica postice subattenuata , tentaculis (6—10) eorpore órevioribus. 'TREMBLEY , Hist. des Pol. , Pl. I, fig. 1, en PL III, fig. 1—10. (Polypes verts.) Groene polyp met vele armen, moxrsEL, III, bl. 484, Pl. LXXXVIII en LXXXIX. Groene polypus , PALLAS , Plantd. , bl. 39, n?. 8, Pl. T, fig. 38—6. HovurTTUYN in BAKER , Gebr. van ?t Mikr. , Pl. XVIIL; fig. 3. Groene polypus , novrr., VIII , bl. 48 , n». 1, PL.CXXXIX, f. 3. Veelvoet, MARTIN., Katech. der Nat., III, bl. 201. Groene arm-polyp, BENN. en v. oL1v. XV , 2, bl. 199, n». 1. HanriNG, de Magt van het Kleine, bl. 26 (met fig.). Hydra viridissima , PALLAS , Elench. Zooph., p. 31, n?. 3. Hydra, viridis, omwsT., Brit. Zooph., p. 121, fig. 28. l. 15". Aan waterplanten in heldere, staande wateren. (Benn. en v. Oliv.). In 1740 met de volgende 34e en 4de soort door Zremíley ontdekt in de vijvers van SonerzrEr bij 's GnAvENHAGE. In eene sloot bij SogTERWOUDE. 98 POLYPI HYDRIFORMES. HYDRINA. 2. PALLENS, riNN. Hydra olivacea, corpore antice attenuato , tentaculis [5—179 pallidioribus corporis longitudine. Stroo-geele polyp, RoEsEL, TIT, bl. 408, Pl. LXXVI—LXX VII. Daxzn , *t Mikr. gemakk. gemaakt , bl. 91, PL.IX, fig. 3—8. Dunne polypus, PALLAS, Lijst der Plantd., bl. 40, n». 4. HourTUYN in BAKER , Gebr. van "t Mikr., PI. XVIII, fig. 1. DBleeke polypus, nourT., XVIII, bl. 102, no.4., PI. OXXXIX, f.5. Bleeke polypus, BENN. en v. onrv., XV, 2, bl. 202, n?. 4. Hydra attenuata, vAu., Elench. Zooph. , p. 92, n*?. 4. Polypus isochirus, BoRY , Encycl. méth., p. 634. Hydra attenuata, JoRNST.,L. c., p. 123, no. 3, XXIX , f. 1. l. 2". In helder staande wateren, gedurende het geheel jaar (Benn. en v. Oliv.). 3. GRISEA, riNw. Hydra. lutescens , cylindrica , tentaculis ('1—19) corpore lon- gioribus. ? LEEUWENHOEK , Philos. trans. , 1703, Vol. XXIII IB». 9B p. 1307, fig. 9—11. TREMBLEY, Hist. des Pol., Pl. T, f. 2, 5; PI.TI, f£.2; PL VL £.2—8; Pl. VIII, fig. 1—7; Pl. X, fig. 1—7; Pl. XI , XII, XIII. GRONOVIUS, Philos. trans., Vol. XLII, n^. 466, p. 218. Oranje-geele polyp, xozs, II, bl.417,PI.LXX VIII—L XXXIII. Gemeene polypus, PALLAS , Plantd., bl. 38, n*. 2, PI. I, fig. 2. HourTUYN in BAKER , Gebr. van ^t Mikr. , Pl. VIL, fig. 2, 5, 6. Geele polypus , nourTUYN , XVIII , bl. 95, Pl. CXXXIX , fig. 4. Geele polypus, BENN. en v. oLiv., XV, 2, bl. 201, n? 3. J. v. D. HoEVEN , in Bijdrag. tot de Nat. Wetensch. , II, bl. 554. J. v. n. nogveN, Handb. der Dierk., Pl. I, fig. 7. Hydra, vulgaris, PALLAS, Elench. Zooph., p. 30 , n*. 9. Polypus briareus, Bogx , Encycl. iméth., p. 634. Hydra vulgaris, 3oRNST., /. c., p. 123, n?. 2, PI.XXIX, f. 9. 1. 5". Aanwaterplanten in heldere, zachtstroomende wateren (Benn. en v. Oliv.); op Sonerzrzr (Jreml.); WALOHEREN (Bomine, 11, 01.280); ZurPnzN (JMartin., Katech., ILL, bl.201); Prov. UvnEcuT (Joddaert); buiten de Morschpoort bij LuvbEN (J. v. d. Hoeven); in slooten tusschen SoErERwoUDE eu HazzenswoupE als ook bij Downune op Walcheren. POLYPI HYDRIFORMES. HYDRINA. 3 4, FUSCA, LINN. Hydra, cylindrica, parte inferiore corporis tenuissima vel caudata; tentaculis (6—8) longissimis , albidis. 'TREMBLEY , Hist. des Pol., Pl. I, fig. 3, 4, 6 ; PL. IT, fig. 1, 3, 4; PI. III, fig. 11; PI. V, fig. 1—4; PI. VI, fig. 3—1 en 9—10, Pl. VIII, fig. 8, 11; PI. IX. (Polypes à longs bras). Langgearmde zoetwater-polyp,. ELLIS, Koraalgewass., PI. XXVIII, fig. C. Bruine polyp, noESEL, IIT, bl. 459, Pl. LXXXIV —LXXXVII. Polypus met lange armen, PALLAS, Plantd.s DL. 94/9 rio ues IP I fie. T. HovrTUYN in BAKER , Gebr. van "t Mikr., Pl. XVIIT, fig. 4, 7. Langgearmde polypus, novTTUYN, XVII, bl. 59, no. 9, PI.CXL. Bruine langgearmde polijp, BENN. en v. OLIV., X V..2. bl 200, n». 2. Hydra oligactis , PALLAS , Elench. Zooph. , p. 29 , n». 1. Polypus megalochirus , Bonx , Encycl. méth., p. 635. Hydra oligactis , youxsr. , l. c. , p. 124 , n*. 4, fig. 21. l 15'/^. In heldere staande waters (Bez. en v. OZ.); Sonar LiET (Trembley); de veenplassen bij VoORSCHOTEN ; in de vijvers der buitenplaatsen aan den weg van MipDELBURG naar DowBunG. CLAVA, «wer. (v. n. n., bl. 93.) 1. PARASITICA , GwEL. Clava ovaía, rosaceu, opaca; pedunculo albido pellucido; tentaculis (5—95) filiformibus , dispersis corporis longi- £udine; basis clavae gemunifera m senectute. BasrER , Nat. Uitspann., I, Tab. V, fig. IT, c en fig. VI, Ac. J. v. n. HoEVEN, Handb. der Dierk., Pl. I, fig. 8. Hydra squamata , wULL. , Zool. dan. , JI, T. IV, f. 1—3. Tubularia affnis, GwMEL., Syst. Na£.,p. 3894, n9. 14. Coryne squamata, — wulticornis , LAM. , ZIn. s. ert. , 9 éd. 1I, p. 18. Clava multic. , oRNST., Ll. c., p. 90, n». 1, PIT, fig. 1—3. l. 4". In zee bij laagwater op onderscheiden voorwerpen. Zi1ERIKZEE ( Daster); op oesters en sertulariae te TE& VEERE; te SCHEVENINGEN op een stuk hout. 40 POLYPI HYDKIFORMES. Fam.IL (15). SERTULARINA. (v. p. n., bl. 94.) HYDRACTINIA , v. ExED. (v. p. n., bl. 94.) 1. LACTEA , v. BENED. Hiydractinia polypario inerustante ferrugineo echinato ; polypi lactei, elongati, supra clavati; tentaculis uunerosissunis órevioribus im circulum. dispositis. BasrER, Nat. Uitspann., I, Tab. III, fig. V; A, B, D. "Aleyonium. echinatum , FUEMING, Brit. anim. , p. b1T. Aleyonidium echinatun, yonNsT., Brit. Zooph. , 1 éd., PEDES dfe $9, Coryue squamata, var., JoHNsT., Brit. Zooph. , 1 éd., PL. jl; fie; s b. JEchinochorium clavigerum, BASSAL, un. and Magaz. , Vol. OVIIZOPE X^ fir 5: Coryne Hassalli , FORBES d» un. of .N. H., XIT, p. 189. Dismorphosa conchicola , »H1L1PPI , J/'iegin. Arch., VILI, Tat aL, fie/^3. Huydractinia lactea, X. BENED., Zubul.,64,P]. VI, f. 1—14. Hydractinia echinata , JOHNST. , /. c. p. 94, no. 1, PL I, fig. 4—06 en LXIX, fig. 3, 4. l. 5". Op doode Zeehoorns op ScuovwEN , (Zaster). Aan "t strand te SCHEVENINGEN, gemeen op de hoorns der Wul- ken en der Natica brittannica, welke door deze Polypi som- tijds geheel met eene bruine korst bekleed zijn. CORYNE, carnTN. (v.n. n., bl. 94.) 1. PUSILLA , GAERTN. Coryne irregulariter ramosa, filiformis, cornea subpellucida , annulata; polypi ad apices ramorum ovales; tentaculis (129—16) érevibus apice globosis. Klierachtige coryne, BENN. en v. oL1v. , XV, 2, bl.177 , n9. 5. Coryna pusilla, GAERTN. in PALLAS, Spic. Zool. , Fasc. X2 08b V." dip. 78. Tubularia coryna , GMELL. , Syst. Nat., p. 3834, n?. 13. Hydra ramosa, 0. FABR., Faun. Groenl., p. 348. Coryna glandulosa , LAM. , Anim. $. Vert. , TI, p. 14, n9. 5. Hernia glandulosa, 3omNsT., Brit. Zooph., l ed., PL IV, fig. 1, 2. POLYPI HYDRIFORMES. SERTULARINA. 4l Syncoryna pusilla, X. BENED., Tubul., 53, Pl. TIL, f. 1—10. Syncoryna Listeri , V. BENED., . c., 54, Pl. IIL, f. 11, 12. Coryne pusilla , oHNST., /. c., p. 89, f. 1, Pl. ILet IV, f. 1, 2. l 35. JBij laag water aan onze kusten op steenen en schelpen. (Jez». en v. Ole.) KaTWIXK Op steenen met 'Tubularia indivisa. TUBULARIA, riww. (v. n. n., bl. 95.) Tubularia. f 1. INDIVISA , zixx. Tubularia tubulis aggregatis , simplicibus , geniculis contortis , sursuu, leviter dilatatis, basi attenuatis ümplevis ; Polypi carmei, pediculis ovorum, globosorum brevibus. Ennis, Koraalgewassen, Pl. XVI, fig. C. Extra groote incarnaat-polijpus , BASTER , l. c., T, T. LIT, f. 3, 4- Schrijfpen, PALL. , Lijst der Plantd. , bl. 99 , n. 38 , PL. IV, f. 1. Groote incarnaat-polijp , BoMME , Zeeuwsche Verh., IT, bl. 288, Pl. II, fig. 1—4. Onverdeeld pijpkoraal, nourTUYN, XVII, bl. 485, n9. 1 Pl. OXXXVI, fig. 3. Onverdeeld pijpkoraal , BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 174, no. 1. Tubularia calamaris , PALL., Elench. Zooph. , p. 81,n?. 38. Tubularia gigantea, LAMOURX, Polyp. flex., p. 230. Tubularia calamaris , V. BENED. , Zubul. , Pl. T, fig. 1—06. Tubularia indivisa, JOHNST., /. c., p. 48, n?.1, PL IIT, f. 1, 2. l. 10" en meer, br. 2". Op steenen en schelpen uit de diepte aan strand gespoelt. | ScuouwEN (Jaster); WALCHEREN (Bomme); SCHEVENINGEN (de Gorter, Ben. en v. Oliv.); KaTwrikK; WrsT-KAPELLE. 3 2, CORONATA , Axi1LDG. Tubularia tubulis aggregatis erectis ,| sünplicibus , basibus £oríuosis saepe ramosis; polypi caruei, pediculis ovorum oblongorum, longis e£ ramosis. HanrrNG, de Magt van het KL, bl. 40. Tubularia coronata, v. BENED., Tubul., p.49, Pl. T, f.75 —19. ? Tubularia gracilis, OHNST. Z.c., p.52, n?.4, PI.TV,f.3—5. l. 4". Op steenen en schelpen door de zee aan strand geworpen te DoxuBuRG en Wrsr-KarELLE. 42 POLYPI HYDRIFORMES. SERTULARINA,. 3. DUMORTIERI, v. BENED. Tubularia tubulm solitari, tenui , simplici, basi. attenuata , laevi; polypi carnei. Tubularia Dumort., v. BENED., Tubul., p. 50, PI. II. Tubularia Dum. , JoHNST., /. c., p. 50 , n^. 2, PL. VIL, f. 1, 2. l. 2". Op eene plank te Wrsr-KAPELLE aangespoeld. T 4 LARYNX , nix. Tubularia tubulis aggregatis , tenuis , cylindricis, hinc inde apmuloso rugosis, inferne attenuatis; Polypi carnet. ErL1s, Koraalgewassen, Pl. XVI, fig. b, B. Incarnaat-polijpus, BASTER , Nat. Uitsp., T, Tab. II, fig. 3, 4, en Tab. TIT, fig. II, A—c. Gorgelpijp, PALLAs, Plantd., bl. 101, n?. 39, Pl. IV , fig. 2. Gewone incarnaat-polijp, BoMME, 7. c., II, bl. 287. Mosachtig pijpgewas, mourrUYN, XVII, bl. 491, ne. 5. Mosachtig pijpkoraal , BENN. en v. or1v. , XV, 2, bl. 176 ,n». 4. Tubularia inuscoides , INN. , Fauna Suecica , 1l , p. 2230. var. Taiosd. Tubularia ramosa, ESPER , Pflanzenth. , Tubul., Pl. IX, fig. 1—3. Judendriui bryoides, XXn. , Cor. des roth. Meer. , p. 12. Tubularia Laryuz , JoHNST., l. c. , p. 50, no. 3, PL TIE, hp. Sc PL.Vasim. 23, 4. l. 3". Op steenen, schelpen, hout enz., door de zee aan strand geworpen. (Jeu. en v. Oliv.) ScHoUWEN (Daster); WALCHEREN ( Bom); SCHEVENINGEN,K ATWIJK en DoMBURG. , Eudendrium , EHRENB. T 9. RAMOSA , riNN. Tubularia tubula, simplici, ramosa; basibus ramulorum erec- £orum contortis. ErLis, Koraalgewassen, Tab. XVI, a, XVII, a, A. ^t Hair-pijpje, PALLAs , Plantd. , bl. 103 , n?. 41 , PI. IV, fig. 3. Takkig pijpgewas, mourTUxN, XVII, bl. 488, n*. 2. 't Haarpijpe, BENN. en v. oLrv., XV, 2, bl. 175, nr. 2. Tubulariatrichoides , PALL., Elench. Zooph., p. 84, n». 41. Fistularia ramosa, MULL., Zool. danm., p. 3061. Eudendrium ramosuim , v. BENED., Jubul., p. 56, PI. IV. POLYPI HYDRIFORMES. SERTULARINA. 49 JEudendrium ramosum , yoHNs. , [. c. p. 45 , no. 1, Pl. VI, fig. 1—3. l. 5". Op aangespoelde steenen en schelpen, der Neder- landsche kusten (Jout£uyz) ; Noonpwrik (de Gorter , Benn. en v. Oliv.); SCHEYENINGEN en KaATWIXK. CAMPANULARIA , raw. (v. n. n., bl. 95.) T 1. VOLUBILIS , raw. Capanularia stirpe volubili, filiformi, subramosa; pedun- culis alternis, longis annulatis, cellula. (unica) campani- Jorimi, margine denticulato , terminatis ; vesiculis ovatis , subrugosis. ErLis, Koraalgewass., Pl. XIV, nv. 21, a, A. BasrER, Natuurk. Uitspann., I, Tab. II, fig. VII, A, b. Klein kruipend korallijn, PALLAs, Plantd., bl. 151, n». 70. Klim-op koralijn, nourTUYN, XVII, bl. 556, n». 16, Pl CXXVII, fig. 4. a. Klein kruipend koral., BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 190, n».15. Sertularia volubilis, L1NN., Syst. Nat., éd. X. Sertularia uniflora , PALL., Elench. Zooph. , p. 11, no. 10. Clythia volubilis, LAMOURX., Pol. flex., p. 202. Campanularia volubilis , JoINST. /. c. , p. 107, no. 1.fig.18. l. (onbep.). Gemeen op korallijnen en zee-wier. ScHOUWEN (Baster, Beun. v. Oliv.; DoMBURG, SCHEVENINGEN en KaTwuk. 2. INTEGRA , mACGILL. Campanularia stirpe volubili, füliformi, pedunculis longis, tenuibus , ad basin cellularum dn annulis (&—5) contortis , cellula. campaniformi, margine aequali, terminatis. ? BasrER , Natuurk. Uitspann., I, Tab. II, fig. VII, A, a. Campan. integra , MACGILLIVR., nn. en Mag., 1X, p. 465. ? Campan. laevis, covcH , Corme. Faun., 49. Caupan. integra , JORNST. 7. c., p. 109, n». 2, XXVIII f. 2. l (onbep.). Op sertularia abietina te SCHEVENINGEN. 3. SYRINGA , LAW. Caimpanularia stirpe volubili; pedunculis alternis, longita- dine cellulae , contortis , cellula oblonga et oblique trun- caía, Lerminatis. 4 POLYPI HYDRIFORMES. SERTULARINA. ELLis, koraalgewassen , Pl. XIV, n». 21, b, B. Klim-op korallijn, PALLAS, Plantd., bl. 153, n». 71. Fluit korallijn , gourT. , XVII, bl. 559,n9. 17, Pl. CXXXVII, fig. 4, b. Fluit koralljjn, BENN. en v. oLrv., XV, 2, bl. 191, n?. 16. Sertularia syringa , LYNN. , Syst. Nat., édit., XVI. Sertularia volubilis , PALL. , Elench. Zooph., p. 192,n?.'11. Sertularia repens, XLL. et soL., Corall. , p. 52 , n*. 93. Clythia syring&, LAMOURX., Pol. flex., p. 209. Campanularia syringa , JOHNST. , [. c., p. 110, n?.4, fig.19. l. (onbep.). Op korallijnen en zeewier. (ez. en v. Oliv.). SCHEVENINGEN op Fucus nodosus. 4. VERTICILLATA, raw. Caipanularia e tubulis composita, erecta, ramosa; pedun- culis verticillatis , cellula. campanulata margine denticu- lata, terminatis. ErLnrs, koraalgewassen, Pl. XIII, n?. 20, A, a. Paardestaarts koralhjn, PALLAs, Plantd., bl. 144, n?. 66. Kransjes Korallijn, novrTUyN , XVIII, bl. 555, n?. 15. Sertularia ver(icillata , V1NN., Syst. Nat.; edit., X. Clythia verticillata, LAMOURX., Pol. flem., p. 209. Laonedea, verticillata, BLAINV., otinol., p. 419. Pl. LXXXIV, fig. 2. Caipanularia verticillata , JoHNST. , J. c. , p. 112, n*. 6, PL:XXVIS "fig: 9 "4. l. 3". Op aangespoelde zeeschelpen te Wzsr-KAPELLE slechts éénmaal gevonden. Laomedea, xAwOURX. 5. DICHOTOMA, Lau. Cainpanularia stirpe filiformi, fleruosa, articulis inferne dilatati superne annulosa , ramosa, ramis alternantibus dn articulis; pedunculis annulosis , cellula, campanulata ter- minatis ; vesiculis ovariorum axillaribus obovatis , laevibus. Zee-draad korallijn , ELL1s , Koraalgew. , Pl. XII, n». 18,2, A. Zee-draad, PALLAs, Plantd., bl. 149, n». 69, Pl. V, fig. 2. Draad koralijn, govrTvYN, XVII, bl. 565, n^. 22. POLYPI HYDRIFORMES. SERTULARINA, 45 ? Medusa marina, sLABBER, Nat. Verl, bl. 76, Pl. IX, fig. 5—8. (in jongen toestand.) Draad korallijn, BENN. en v, oLiv., XV, 2, bl. 193, n». 20. Sertularia dichotoma, XXNN., Syst. Nat.; edit., X. Sertularia longissina , PALL. , E]. Zooph., p. 119 , n». 69. Laomedea dichotoma , LAMoURX , Pol. fler., p. 201. ? Obelia sphaerulina, LAM, L. c., 2 éd., Tom. III, p. 170, n?. 1. (stat. jun.) Laomedea, dichotoma , JonNsT., /. c., p. 102, n». 1, Pl XXVI, fig. 1, 2, and p. 466, fig. 89. l 30". Zeer gemeen aan onze stranden op steenen en gebroken schelpen, ook tusschen 't vuil der Zeeuwsche oesters en mosselen. loLnrAND en VmIEsLAND (de Gorter, , Benn. en. Oliv.); GRoNiNGEN (Prof. vam Swind., in Imit. Jfaunae Gron.); F*. pzN Ha4K op Walcheren; te ScHEVE- NINGEN en KATWIJK, T 6. GENICULATA, raw. Cainpanularia, stirpe filiformt, flevuosa , nodosa. articulata , subramosa; pedunculis alternantibus annulosis, cellula calyciformt terminatis ; vesiculis avillarióus , ovatis, collo £runcato. Geknoopte draad-korallijn , ELL., Koraalg., Pl. XIT, no. 19, b, B. Geknoopte draad-korallijn , PALLAs, Plantd., bl. 147 , no. 68. Knoop-koralljn, nourTUYN, XVII, bl. 563, n». 21. Knoop blaas-korallijn , BENN. en v.oL1v., XV, 2, bI.192,n?.19. HanrriNG, de Magt van het Kleine, bl. 28, met fig. Sertularia, geniculata , UYNN. , Syst, Nat.; edit., X. Laomedea geniculaía, LAMOURX , Pol. fiex., p. 208. Monopy«xis geniculaía , £€uG., Cor. des rot. Meer. , p. 13. LLaoimedea, geniculata, JyoHNsT, l.e., p. 103, n». 2, PL XXV, fic. 17:2; l. 3". Op zeewier aan "t strand der Noonp ZEE (Benz. en v. Oliv.); DowBURG, ScHEVENINGEN en KaTWrXK. 7. GELATINOSA, Lan. Campanularia stirpe fihformi, ex plurimis tubulis fucta, ramosa; vanis decompositis, divaricatis, sparsis; pe- dunculis longis , annulosis, cellula, campanulata , margine aequali , terminatis; vesiculis urnaeformibus , axillaribus. 46 POLYPI HYDRIFORMES. SERTULARINA. Erris , Koraalgew., Pl. XIT, n?. 18, c , C, en Pl. XXXVII, f. 3. Geleiachtig blaas-korallijn , PAL.LAs, Plantd. , bl. 145 , n*. 67. Lil-korallijn , rourTUxN , XVIII, bl. 564 , Pl. XXXVIII, fig. 1. Geleiachtig blaas-korallijn, BENN. en v. oL., X V,2, bl.190,n».14. J. v. n. HoEVEN, Handb. der Dierk., Pl. I, fig, 10. (zz onontwikkelden toestand.) Sertularia gelatinosa, PALL. , El. Zooph. , p. 116, n?. 67. Laomedea gelatinosa , LAMOURX, Pol. flex., p. 208. Campanularia, Flemingii , M. EDW. i2? LAM. , L. c. , 2 édit., Lig m 453, n246. Laomedea gelatinosa, JOHNST., J. c., p. 104, n?. 3, Pl. XXV , fig. 3, 4. l 14". Hollandsche stranden (Pa//as, Bemz. en v. Oliv.); ie SCHEVENINGEN op zeewier en sertularien niet zeldzaam. In ^t najaar (1849) in menigte tusschen "t vuil der Zeeuwsche mosselen gevonden. (NB. Waarschijnlijk heeft ParLAs, wegens den dunnen wand der cellen, de puntjes der tentaculae voor tandjes aan den rand aangezien, ten minste de voorwerpen welke ik gezien heb waren aan den rand effen, doch bij eene oppervlakkige be- schouwing schenen dezelve door de tentaculae als getand.) SERTULARIA , riw. (v. n. n., bl. 96.) Sertularia, 14M. 1. HALECINA, LiNN. Sertularim stirpe ex plurimis tubulis composita , ramoso- pimnata; ramulis altermis, subulato-setaceis ; cellulis al- £ernis remotis, tubulosis , articulatis; vesiculis ovalibus , apertura tubuliforui , sublaterali. Harings-graat koralljn, ELL1s, Koraalgew., Pl. X. Harings-graat korallijn, PALL., Plantd., bl.142, n9.64, PLV, f.1. Harings-graat koralljn, HourTUYN, XVII, bl. 541, n*. 8. Halecium, halecinum , oKEN , Lehrbü., II, 1, s. 91. Thoa halecina, LAMOURX , Pol. flex., p. 911. Laomedea, gelatinosa , yonNsT., l. c., p. 104. no. 3, PL-XXWvfig;s 35 d l 10". Op stukken van schelpen en steenen door de zee aan strand geworpen. ZaNpvoonmT (v. d. Ende); ScuEvE- NINGEN; 'r Fogr pEN Haax op Walcheren. POLYPI HYDRIFORMES. SERTULARINA. 41 T 9. POLYZONIAS , riNx. Sertularia sparse-ramosa ; ramis subflevuosis ; cellulis alter- nis, urceolatis, quadridentatis ; vesiculis obovatis , trans- verse-rugosis. a. var. frondosa, diffusa. ó. var. caulesceus, pinnata. (a.) Groot tand-korallijn , ELLIs , Koraalg., Pl. TI ,n?. 3, a, Pl. XXXVIII, fig. 1. (4.) Groot tand-korallijn , zLL1s , Koraalg., Pl. TI , n?. 3, b. (4.) BasrER, Natuurk. Uitspann., I, PI. IT, fig. VIT. (a, 6.) Groot tand-korallijn , PALLAs , Plantd. bl. 158, no. 76. (2, à.) Hei-koralhjn, uourTuvyN, XVII, bl. 572, n?. 95. (a.) Hei-korallijn , BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 195,n?.23. (a, 6.) Sertularia polyzonias , — flexuosa , LXNN. , Syst. Nat. , edit., X. (a, à.) Sertularia ericoides, PALLAS, Flench. Zooph., pa Jp ac vM (a.) Sertularia polyzonias, LAMOURX., Pol. flez.,p.190. (5-.) Sertularia Gayi , UAMOURX. , Ewpos. inéth., p. 12, Tab. LXVI, fig. 8, 9. (a, 5.) Sertularia, polyzonias , — pinnata , TEMPLETON , JMag. of' Nat. Hist., IX, p. 468. (a, 6.) Sertularia polyzonias, — Ellisii ,LAM., L. c., 9 ed., II, p. 142. (a, 0.) Sertularia polyzonias , yoRNST., /. c., p. 61, n*. 1, Pier Xie 178, l. var. 4.25", var. à 10". Op schelpen, steenen en zeewier. Op ScHovwEN (Jaster, Benn. en v. Oliv.) bij TER VEERE op aangespoelde oesterschelpen. 3. RUGOSA, riNw. Sertularia subramosa , cellulis aliernis , subsessilibus , ovatis , éransverse rugosis ; apertura angusta , quadri-denticulata ; vesiculis ovato-ventricosis , rugosissimis, £ridentatis. Klaver-slaks koralljn, ELLIs, Koraalgew., Pl. XV, n*. 23. Klaver-slak korallijn, PALLAs, Plantd., bl. 157 , n?. 7/5. Slakhoorn korallijm, nourrUYN, XVII, bl. 539, n*. 7. Slakhoorn korallijn , BENN. en v. oL1v. , XV, 2, bl. 185, no. 7. 48 POLYPI HYDRIFORMES. SERTULARINA. Clythia rugosa , LAMOURX., Polyp. flev., p. 204. Caipanularia rugosa , BLAINV., Jefinol., p. 431. Caipanularia rugosa , JOHNST. , [. c. , p. 63, n?. 2, fig. 8, Pl. X, fig. 4—96. 1. 2". Op Flustra foliacea aan de Nederlandsche kusten. (Pallas, Benu. en v. Oliv.) Op Fucus nodosus te KaTWIJK. T 4. PUMILA, riw. Sertularia filiformis, subramosa, cellulis oppositis, recur- vatis, subtuberculatis; apertura obliqua, submucronata ; vesiculis ovatis, subsessilibus. Zec-elke korallijn, ELLIs, Koraalgew., Pl. V, n^. 8. Zee-elke, PALLAs, Plantd., bl. 162, n?. 76. Zee-rui koralljn, HourTUYN, XVII, bl. 527, n*. 2, PI. CXXXVII, fig. 3. Zee-rui korallijn, BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 182, n?. 1. Dynamena, pula, LAMOURX., Polyp. flex., p. 119. Sertularia pumila, JOHNST., /. c., p. 66, nv. 4, Pl. XI, f. 3, 4. l.12"'. Op zeewier aan onze kusten (JZouf£uyn). ZiANDVOORT (de Gorter, Beun. en v. Oliv.) Op Fueus vesiculosus te SCHEVENINGEN en Dowzuna dikwerf gevonden. 5. ROSACEA, riNN. Sertularia alternatim ramosa; cellulis oppositis, tubulosis parte superiori divergente , apertura oblique-truncata; vesi- eulis coronato-spinosis. Lelie of Granaatbloesem korallijn, ELLIs, Koraalg., Pl.IV,ne.7. Lelie koralhjn, PALLAs, Plantd., bl. 161, n». 78. Lehe koralhjn, gourTUYN, XVII, bl. 525, n». 1. Sertularia uigellastrum , PALL., El. Zooph., p. 129,n?.18. Dynamena rosacet, LAMOURX., Polyp. flex., p. 119. Sertularia rosacea , JOBNST. , /. c. , bl. 64, no. 3, fig. 9, PL XL. ofer... l. 5'". Op schelpen en sertularión; te KaArwr;k op Sertul. argentea. T6. OPERCULATA , riw. Sertularia alter ramosa, cellulis oppositis, inverse conicis , oblique truncatis, mmeronatis, cuspide demtibus duobus lateralibus ; vesiculis obovatis operculatis. POLYPI HYDRIFORMES. SERTULARINA. 49 Zeehaar, ELLIS, Koraalgew., Pl. IIT, n*. 6. Zee-haar, PALLAs, Plantd., bl. 164, n?. 80. Haar koralijn, govrrUxN, XVII, bl. 531, n*. 3. Haar korallijn, BENN. en v. oLtv., XV, 2, bl. 182, n». 2. Sertularia usneoides, PALL., Elench. Zooph., p.132, nv. 80. Dynamena. operculata, LAMOURX., Pol. flex., p. 116. l. 6". Op zee-wier te ScuEVENINGEN en Karwuk (de Gorter, Benn. en v. Oliv.) ; SCHEVENINGEN, KATWIJK, WrsT-K APELLE. T 7. FILICULA, sor. en ELL. Sertularia ramoso-pinnata, pinnis exangulis alternis ; cellulis subalternis , urceolaribus , divergentibus , una in avillis pin- narum; vesiculis pyriformibus, apertura aequali, subtubulosa. Zee-denne ear. Q, PALLAS, Plantd., bl. 167, n?. 81. Sertularia abietina , var. Q, PALL., Elench. Zooph. ,p. 133. Dynamena, filicula, FLEM., Brit. anim., p. 544. Sertularia filicula , youRNsT.,.c., p.16, n^. 14, Pl. XIV,f 1. l. 2". Eenmaal in Maart na een? zwaren noordwesten storm, op Fucus siliquosus te NooRDWIJK gevonden. 8. FALLAX, »onwsr. Sertularia alternatim pinnata, cellulis oppositis, tubulosis , parte superiore dwergente; apertura iargine aequali; vesiculis ovatis, quadri-lobatis. j Dynamena tubiformis? LAMX., Evp, p.12, PLLXVI,f. 6, 1. Jynamena pinnata, LEM. , Brit. Anim. , p. 545 ,n?. 114. Sertularia fallav, yoRNsT.,l.c., p 13, n?.11, PLXLf. 2,5,6. l. 6". Op Zeeuwsche oesters en mosselen. T9. ABIETINA, riNN. Sertularia, alternatim. pinnata, cellulis suboppositis , ovato £ubulosis , marginibus aequalibus , vesiculis ovalibus , sub- oppositis, ore subtubuloso. Zee-denne, ELLIS, Koraalgew., Pl. I, n?. 2, b, B. BasrzR , Nat. Uitsp., I, Tab.I, f. 6 en II, Tab. VII, f. 1—3. Zee-denne, PALLAs, Plantd., bl. 166, n?. 81. Denneboom koralljn, novtrvuyN, XVII, bl. 534, n?. 5. Denneboom korallijn , BENN. en v. oL1v. , XV, 2, bl. 183, n?. 3. Dynamena abietina , FLEM. , Drit. Anün., p. 543 , n». 169. Sertularia abietina , JORNST., /.c., p. 15,n*.13, PLXIILf.1. 4 50 POLYPI HYDRIFORMES. SERTULARINAÀ. l.25". Gemeen aan onze stranden op steenen en schelpen ; ScHOUWEN (Zaster); den HxzrpER, TExEL en WIERINGEN, (de Gorter, Bemn. en v. Oliv.) ; GRoNINGEN (Initia faunae Gronming., Ill verv. bl. 3.); SCHEVENINGEN, KATWIJK en op Zeeuwsche oester-schelpen. 10. FUSCESCENS , cuzz. Sertularia pinnata fuscescens, cellulis suboppositis , tubu- losis inargine aequali ; vesiculis unilateralibus ovatis , serie denticulorum. coronatis. BasrER, Natuurk. Uitspann. I, Pl. I, fig. VI. Gevleugeld blaas-korallijn , PALLAs, Plantd., bl. 169 , nv. 83. Gevleugeld blaas-korall., BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl,183,n?.4. Sertularia fuscescens , GMELIN, Syst. nat., p. 3846, n?. 44. Sertularia pinnata, JoRNST., /. c., p. 69, n?. 7, fig. 10, b. PI, Xeht fg 3504. l. 10". ScuovwEN (Paster); Zeeuwsche stroomen (Aenmn. en v. Oliv.). 11]. FUSCA, n. sRowx. Sertularia pinnata, wigrescens, pinuis filiformibus ;. cellulis »unutissimis, tubulosis quatuor seriebus dispositis; vesi- culis unlateralibus , pyriformibus , laevibus. Sertularia nigra, JAMESON, in JFern. Mem., 565. Dynamena nigra, FLEMING, Brit. 4nim., p. 545. Sertularia fusca, JOHNSTON , J. c., p. 70, n. 8, fig. 6, 10. Lom eLU il: l. 6". Te rER HEIDE op een stuk oesterschelp. T 12. ARGENTEA, LINN. Sertularia ramis compositis, elongato-caudatis; ramulis al- Zernis confertis paniculatis ; cellulis suboppositis , urceolatis compressis gwueronatis, divaricatis ; vesiculis ovalibus. Eekhoorns-staart koralhjn, ELLIs, Koraalgew., Pl. IT, n^. 4. Eekhoorns-staart korrallijn , ca., PALL., Plantd., bl. 176,n9.87. Cypres korallijn, vear., novTTUYN, XVII, bl. 537, n^. 6. Zilverachtig blaas-korall., BENN. en v. on1v., XV,2,bl.185,n».6, Sertularia argentea, LYNN., Syst. Nat., édit. X. Sertularia cupressing, var., PALLAS, Elench. Zooph., bé. TAS nc B4: ; —-————ÉcáYS POLYPI HYDRIFORMES. SERTULARINA. 51 Sertularia cupressina , var. , YANN., Syst. Nat., édit. X1. Dynamena argentea , VLEM., Brit. Auin., p. 544, n?, 111. Sertularia argentea , JOHNST., 7. c., p. 79,n?. 16, Pl. XIV, fig. 3 et XV. l. 30". Opoesters, mosselen, steenen, houtenz. ZEELAND (Pallas); Kavwisk (de Gorter, Beun. en v. Oliv.) ; GRO- NINGEN (uitia faunae Groning. , 11I verv., bl. 3.); FogT DEN Haak op Walcheren; te SCHEVENINGEN en KATWIJK. 13. CUPRESSINA , LINN. [ 13. Sertularia ramis compositis, elongatis , ramulis alternis di- versis; cellulis suboppositis, tubulosis oblique truncatis , adnatis, apertura denticulis duobus dnsíructa; vesiculis subovatis , uniserialibus , apertura fere tubulosa. Zee-cypresse, ELLIS, Koraalgew., Pl. III, n?. 5. DBasrER, Natuurk. Uitsp., I, Pl. I, fig. I—II. Eekhoorn-staart korallijn, PALLAs, Plantd., bl. 176 , nv. 89. Cypres korallijn, nourTUYN, XVII, bl. 537, n^. 6. Cypres korallijn, BENN. en v. oL1v. , XV, 2, bl. 184, n*. 5. Dynaimena cupressina , FLEM., Brit. Zdnin., p. 543,n?. 10. Sertularia cupressina , JOHNST. ,/.c., p. $0,n?.17. PL.X VI. l. 40". Op steenen en schelpen zeer gemeen aan onze kusten. ScHoUWEN (Boddaert); ZEELAND (Pallas) ; WIERINGEN en VagussLAND (de Gorter , Beun. en v. Oliv.); KavwiK, ScHE- VENINGEN, FoRT DEN Haak. THUJA , riw. Sertularia stirpe rigida, flevuosa, superne paniculata; ra- mulis alternis dichotomts ; cellulis ovalibus , distichis ad- natis alternis; vesiculis pyriformibus. i Kannewasser koralijn, ELLIs, Koraalgew., Pl. V. n?. 9. Kannewasschers korallijn, PALLAs, Plantd., bl. 175 , n?. 88, PUES Vosfigs9: Kannewasser koraljn, nouTTUYN, XVII, bl, 543, n*, 9. Kannewasser korallijn , BENN. en v. on1v., XV, 2, bl. 186,no. 8. Cellaria thuja , UAMARCK , £. c., 2 éd., Vol.TIE, p.185,n?.11. Tiagaria thuja, FLEMING , Brit. Anim. , p. 545, n?. 119. Biseriaria thua , BLAINV., Zlcfinol.,p.482, P. LXX XLf.3. Thujaria thuja, yonNsmT. , 1.c., p. 83, n?. 1, Pl. XVII, XVIDIU fios 1522. 52 POLYPI HYDRIFORMES. SERTULARINA, l.25". Op schelpen en steenen; ZxzLAND (Pal/as). T 15. LONCHITIS , Erris en sor. Sertularia. stirpe filiformi , articulata superne pinnata , cel- [ulis alteruis distichis compressis ovalibus, truncatis; vesiculis ovatis. Zee-mildkruid, ELL1s, Koraalg., bl. 25, n?. 10, Pl. VI. Eike-vaaren korallijn, PALLr., Plantd., bl. 170, n?. 84. Zee-leverkruid , BENN. en v. oLrv., XV, 2, bl. 196, m». 24. Sertularia lichenastrum , LXNN. , Syst. Nat., édit. Xll, (pro parte). Sertularia articulata , PALL. , El. Zooph., p. 131, n^. 84. Cellaria lonchitis, LAM. , Zn. s. Vert., 9 éd. 'Yom. II, pa156/ n2lb. Thuiaria articulata, FLUEM., Brit. Anim., p. 545, nv. 180. Diseriaria articulata, BLAINV., Zctim., p. 489. Thwjaria articulata, JoHNsT., L. c., p. 84, nv. 2, IP XBED he. 95545 1.8". Op steenen en schelpen. Karwrzk op fucus nodosus, (de Gorter, Beun. en v. Oli.) Antennularia, vAw. T 16. ANTENNINA , LINN. Sertularia fascieulata surculis simplicibus, praelongis; ra- mulis seliformübus , órevibus ; cellulis campanulatis ; vesi- culis uniserialibus, ovalibus avcillaribus. Kreefts-spriet korallijn , zL1s , Koraalgew. , Pl. IX, nv. 14, a. Kreeft-spriet korallijn, PALLAs, FPlantd., bl. 182, ne. 91. Spriet-koralhjn, nourTUYN, XVII, bl. 553, n». 14. Spriet-korallijn, BENN. en v. oLIv., XV, 2, bl. 188, n». 12. Neiertesia antennina , LAMOURX., Pol. flex., p. 163. Antennularia indivisa, LAM., n. s. Vert., 9 éd. , T. IX, pr IDp6sm "Antennularia antennina,FLEM., Brit. Anün.,p.5406,n?.181. Anteunularia, antennina, JOHNST., J. c. , p. 86, n. 1, PIXXUX 3S hp de. l, 20". Op steenen aan "tstrand te Kavwrx (de Gorter , -Benn. en v. Oliv); FonT DEN HaAAK, SCHEVENINGEN, KATWIKK. POLYPI HYDRIFORMES. SERTULARINA. 53 j 17. RAMOSA. Sertularia stirpe ramosa, ramulis capilliformibus longis ; cellulis campanulatis. Kreeft-spriet korallijn, ELLIs, Koraalgew., Pl. IX , n?. 14, b. Spriet-korallijn, BENN. en v. oLrv., XV, 2, bl. 189 , n». 13. Nemertesia ramosa, LAMOURX., Pol. flex. , p. 164. Sertularia seticornis, Hoaa's, Stock., 33. "Antennularia, arborescens, HASSAL, in nn. of N. H., Mob XT pu EIL. "Antennularia ramosa , LAM., Zn. s. V'ert., 9 ed., 'om. IT, pub n 2. "Antennularia anteumina , var. , JoluNST., J. c., l ed., p.140, BIENES fio. "Antennularia, seticoruis, JOHNST. , 1. c. , 9 éd., p. 88, De2s2- I X XS l. 15". Op steenen en schelpen aan "t strand te SCHEVENIN- GEN en KaTwuk, (Zeus. en v. Oliv.) Plumularia, raw. 18. SETACEA , LINN. Sertularia simpler, pinnata, pinnis alternis subincurvatis , cellulis obsoletis remotis, campanulatis margine aequali ; vesiculis oblongis, laevibus acillaribus. Errrs, Koraalgewassen, bl. 109, Pl. XXXVIII, fig. 4. Zee-borstels, PALLAS, Plantd., bl. 185 , n?. 92, ( pro parte.) Borstel-korallijn rovTTUYN , XVIT, bl. 57 1,n?.24, (pro parte.) Sertularia pinnata , VINN., Syst. Nat., éd. XIL, (pro parte.) A glaophenia setacea, LAMOURX., Pol. flex., p. 212. Plumularia setacea , UAM, , Zn. s. Vert., 2éd., 'T'om, IT, Tu 615 cg cca o8 Püunularia setacem, JoHNST., 4. c., p. 97, n?. 5, PL XH, fig. 3—5. l. 3". Op koralljnen te ScHEVENINGEN. 19. PINNATA, LiNN. Sertularia pinnata, subarticulata; piunis alternis laviusculis ; semi-campannulatis secundis; vesiculis pyriformübus , post evpulsionem. ovoruy, margine aperturae coronato. 54 20. POLYPI HYDRIFORMES. SERTULARINA. Zee-borstel korrallijn, ELLis, Koraalgew., Pl. XI, n?. 16. Zec-borstels, PALLAs, Plantd., bl. 185 ,n?. 92 , (pro parte.) DBorstel-korallijn , povTT., XVII, bl.571, n?. 24, (pro parte.) Borstel-korallijn , BENN. en v. or1v., XV, 2, bl. 194, n». 22. Sertularia setacea , PALL. , Flench Zooph. , p. 148 ,nv. 92. Aglaophenia, pinnata, LAMOURX., Pol. fler., p. 119. Plumularia pinnata, LAM., l.c. , 2 éd. , 11, p. 164, n». 12. Plunularia pinnata, yoBNST. l.c. p:95,n?.4, PIL.XXL £.4,5. 1.3". Opsteenen, schelpen en korallijnen. ZEELAND (Pa/- las); Zeeuwsche stroomen (Jem. en v. Oliv.); SCHEVE- NINGEN. MYRIOPHYLLUM, rx. Sertularia indivisa pinnata , pianulis unilateralibus , arcuatis ; cellulis subtubulosis , truncatis, basi stipulatis; apertura lata, subaequali. Fazants-staart korallijn, ELL1s , Koraalgew. , Pl. VIII, n?. 13. Phaisants-staart korallijn, PALLas, Plantd., bl. 191 , n?. 96. Veder-korallijn, nourT., XVII, bl. 545, n?. 10. Veder-korallijn, BENN. en v. oLiv., XV, 2, bl. 186, n?. 9. Aglaophenia, myriophyllum, LAMOURX. Pol. flex. p. 168. Plumularia myriophyllum, LAM. , 2 éd., IL, p. 159, n?. 1. Plumularia myriopyllum , oRNST. . c. , p. 99 , no. 7, f. 24. Pl. XXIII, fig. 4, 5. l. 15". Groeit op den bodem der zee, losgerukt zijnde spoelt het somwijlen op onze kusten aan. ZaNpvoonT (de Gorter, Beun. en v. Oliv.); KaTwisK. . FALCATA, LINN. Sertularia ramosa , flexuosa , ramis alternis pinnatis ; cellulis subtubulosis truncatis secundis subünbricatis; vesiculis oblongo ovatis. Sikkel-koralhjn, gLL15, Koraalgew., Pl. VIT, n». ll. BasTER, Natuurk. Uitspann., I, Pl. IT, n. V. Sikkel-koralhjn, PALLAs, Plantd., bl. 180, n». 90. Sikkel-korall., nouTT., XVII, bl. 547,n?.11, PL. CXXXVILf.4. Sikkel-korallijn, BENN. en v. oLiv., XV, 2, bl. 187, n9. 10. Aglaophenia falcata , LAMOURX., Pol. flez., p. 174. POLYPI HYDRIFORMES. SERTULARINA. [511 [21: Plumularia falcata , VAM., n. s. Vert., 9 éd., Tom. IL, pz1607 n9» S. Piunularia falcata, jonNsT., |. c., p. 90, fig. 1, BE. SOXES fic D.c2: l. 10". Op schelpen en steenen; ScmouwrN (Baster), VmizscHE kust (Ve Gorter, Benn. en v. Oliv.); FogT DEN HAAK, SCHEVENINGEN, KATWIJK. D T9323. PLUMA, uiNx. Sertularia laxe ramosa , subdichotoma , ramis pinnatis recti- usculis, rachi laevigata; cellulis campanulatis secundis , margine dentatis, lateraliter umi-spinosis; vesiculis gib- bosis oblique cristatis. Peuldragend-korallijn, ELLIs, Koraalgew., Pl. VII, n^. 12. Peuldragend-koralljn , PALLAs, Plantd., bl. 186, n». 93. Pluim-koralhjn, goüTTUYN, XVII, bl. 548, n^. 12. — Pluim-korallijn, BENN. en v. oriv., XV, 2, bl. 188, n*. 11. Aglaophenia. pluma, LAMOURX., Pol. fler., p. 110. Plunularia cristata, LAM., 4n. s. Vert., 9 éd., Tom. IL, palo mede Plunularia cristata, 3oRNsT., [. c., p. 92, n*. 2, Pl. XXII, fig. 1—3. 1.5". Om de stengen van het zee-wier, vooral om die van Fueus siliquosus geslingerd. Hollandsche kusten (Pa//as); HanprERwUK (de Gorter); NoogpzEE (Beun. en v. Oliv.); WrzsT-KAPELLE, SCHEVENINGEN, KATWIJK. T 33. FRUTESCENS , soL. en ELL. Sertularia ramosa, tubulosa, pinnata, pinnulis erectis , al- ternis , bifidis ; cellulis adnatis, infundibuliformibus , basi- bus dentatis ; vesiculis pyriformibus. "A glaophenia frutescens , LAMOURX. , Pol. flex., p. 113. Plumularia frutescens , LAM, .4. s. V., 2ed., om. II, p. 166, n*. 18. Pluiularia frutescens , JoRNsT., I. c., p. 100, no. 8, PL XXIV, fim 25:8; l. I0". Op steenen en schelpen; van deze soort heb ik slechts éóénmaal een afgebroken takje te KATWIJK , tusschen andere sertularlén gevonden. 56 POLY PI. ORDO II. OCTPACPINIA S Cy. D: Rb. 027) Fam. IV (17). HALC€CYONINA. (v. p. n., bl. 97.) ALCYONIUM, cvv. (v.n. m., bl.99.) T L. DIGITATUM, rtwx. Aleyonius sessile lobatum , albido ferrugineum. vel Tubrum , gelatinoso-carnosum, poris stellatis ereberrimis impressis. Doodemanshand , gLr., Koraalgew., bl. 90, Pl. XX XII f.a, A. Oudemansduimen, BAsTER, Nat. Uitsp., I, bl. 27, PL IIT, ha T^ "VIL. Doodemansduimen , PArr., Lijst der Plantd. , bl. 435 , n?. 205. Kwabbige Alcyonie, nourTUYN, XVII, bl. 390, n*. 5. Doodemanstoonen , BENX. en v. oL1iv., XV, 2, bl. 163, n*?. 1. Alcyonium inolle, EseER, P flanzen Th., Taf. X V TIL B, f.1, 2. Alcyonium lobatum , PALLAS , Ll. Zooph., p. 351,n^. 205. Lobulariadigitata, VAM., An.s.V ert., 9ed., Yl, p.631, n?.1. var. B. indivisum, conoideum, extus flavum iuter rubrum. "Aleyonium. cydonium, wuLL., Zool. dam., Il, p. 1l, Tab. LXXXI, fig. 4, 5. Lobularia, conoidea , LAM. , l. c. , 2 éd. , I1, p. 632, n^. 2. Cydonium Mulleri , FugwING , Brit. Zooph. , p. 516,n*. 84. Alcyonium. digitatum, JoHwsT., L. c., p. 114, n^. 1, Pl. XXXIV. l. 10". Op steenen en schelpen. Zeeuwsche stroomen (Baster); Noordzee op oesters (Beumw. en v. Olw.); op Zeeuwsche oesters; op steenen aan "tstrand te KATWIJK. Fam. V (18). PENNATULINA. (v. n. n., bl. 100.) PENNATULA, ziww. (v. n z., bl. 100.) 1. PHOSPHOREA , rixw. Penuatula carnosa purpurea, axis basi pallida; — rachi subtus papillis scabra , sulco exarata ; — pinnis bilatera- libus; cellulis uniserialibus, tubularibus apertura spinosa. Roode zeeschaft , PALLAS, Plantd., bl. 458, n?. 215, Pl. XII, f. 2. Lichtgevende zee-pen, novrruxN, XVIII, bl. 125, n*. 2, PL CXLL dim 15/8. POLYPI. OCTACTINIA,. PENNATULINA. S Pennatula rubra , PALL. , Elench. Zooph. , p. 368 , n^. 215. Pennatula. britannica , ELL. et SOLAND., Zooph. , p. 61. Pennatula phosphorea , JOHNS. , /. c., p. 151, n9. 1, f. 35. l. 10", In de Noordzee , wordende somtijds door onze kust- visschers op het aas gevonden waarmede zij visschen. Eenmaal te KarwrK bij de steenenglooijing aan strand gevonden door den Heer Cozvé te LEYDEN. VIRGULARIA, raw. (v. n. n., bl. 101.) 1. MIRABILIS, riw. Virgularia stirpe filiformi ; rachi distichi pinnata; pinmis éransversis , brevibus , arcuatis , lavis , inargine polypiferis. Verwonderlijke zee-pen, nourTTUYN, XVIII, bl. 144, n». 5. (pro parte.) Pennatula, inirabilis , MULU. , Zool. dan. , Y, p. 11, Tab. XI, fig. 1—93. Virgularia, inirabilis, (LAM.) GvuÉR., lconogr. Zooph., Pl. XXIV , fig. 3. CUPIUNT ETLN JOHNST., J. c. , p. 161, n? *1, PpLl.XXX. L 15". In.de Noordzee; op i reede van VLISSINGEN met een anker uit zee opgehaald. ORDO III. POLYACTINIA. (v. p. H., bl. 106.) Fam. XIII (26). ACTININA. (v. p. x., bl. 112.) ACTINIA, rrww. (v. p. ., bl. 112.) Cribrina, ERRENB. 1. CRASSICORNIS , wvLr. Actinia comoidea, vario colorata, verrucosa; — tentaculis numerosis, seriebus íribus s. quatuor dispositis, crassis , diametro corporis brevioribus , saepe rubro alboque anna- latis; — margine disci oralis inaequali. Zee-schaft , BAsTER , Nat. Uitsp. , I, bl. 140, PI. XTIT, fig. 1 Katten-schaft, nourrTUYN, XIV, bl. 279, n9. 3. (mec fig.) Oudemans-schaft, BENN. en v.oLtrv., XV, 2, bl. 88, n^. 1. [91 [9o] POLYPI. POLYACTINIA. ACTININA. Aclinia felina, LXNN. , Syst. Nat.; edit. XI. "ctinia holsatica , RATHKE, in MULL. Zool. Dan., IV, p. 33, Tab. CXXXIX. Actinia equina, sOWERB., Brit. Miscell., 1, Pl. IV. Actinia binaculata , GRUBE , Zlctinién , etc. , p. 4. fig. 4. "Actinia crassicornis, JORNST., l. c., p. 226, n?. 17, PL. XL. l in middel. 5". Op oesters, schelpen en steenen; 'T BRovwERSHAVENSsCHE en GOoEREEsCHE GaT (Baster) , in "^r VEERsCHE GaT, DE DOLLARD. 2. CORIACEA, cv, Actinia, conoidea , aurantiaca , pustulosa; — tentaculis mu- merosis, seriebus tribus s. quatuor dispositis , CTQS5i8 , diametro corporis brevioribus , rubro et albo annulatis ; — margine disci aequali. J. v. D. HoEVEN, Handb. der Dierk. , 2 uitg. , Pl. IT, fig. 6,6 b. "Actinia digitata , WULL., Z. Dan.,IV , p.16, T. CXXXTII. Cribrina coriacea , EHRENB. , Cor. des rot. Meeres , s. 40. "Actinia gegmacea , var. B. , JOBNST , Brit, Zooph. , 1 ed. , p. 213, Pl. XXVII. "Actinia coriacea , JOHNST. , L. c. , 2 edit. , p. 224, n^. 16; PUXXOOUIX "Hos 7797 l.in middell. 4". 'Te ScHEVENINGEN aan "t strand gevonden. 3. DIANTHUS , ELr. Actinia cylindracea laevis; centrum disci oralis fasciis albidis radiantibus ornatum ; — tentaculis uumerosis ,irregularibus , ad iarginen iinoribus et fünbrimm filiformemformantibus. Paardeschagt, BAsT., Nat. Uitsp., T, bl. 141, Pl. XTIT, f. II—IV. Oudemansschaft, rovTTUYN, XIV, bl. 274, no. 2, PI. CIX, fig. 5. BENN. en v. oLrv., XV, 2, bl. 89, n*. 8. "Actinia, senilis, — Judaica , VXNN. , Syst. Nat. ; ed. XII. ctinia plumosu, MULL., Zool. Dam., MI, pi», Tab. LXXXVIII, fig. 1, 2. Actinia pentapetala , PENNANT, Brit. Zool. ,IV , p. 104. Actinoloba diauthus , BLAYNV., Actinol,, p. 322. Meétridium. plumosum , BLAYNV., Jetünol., p. 321. Cribrina plumosa, EHRENB., Corall, s. 41. Actinia dianthus, JoRNST., L, c., p. 9232, n*. 20, Pl. XLIII. POLYPI. POLYACTINIA. ACTININA. 59 l. in rust 5" lang, 2" in diam. Op schelpen en steenen in de ZEEUWSCHE STROOMEN; DE DOLLARD. Actinia, EHRENB. 4. EQUINA, LINN. Actinia laevis, depressa, cylindracea, colore roseo; — tentaculis numerosis, multi-serialibus , sub-aequalibus ; — glandulis marginalibus. azureis. Paardeschaft, gourTUYN, XIV , bl. 273, no. 1, en bl. 276, PEUCDX oie T. Actinia mesembryanthemun , ELL. et SoL., Zooph. , 4. Actinia hemisphaerica , PENNANT , Br. Zool. , IV, p. 104. Actinia rufa, PENN., Ll. c., p. 105. Actünia mesembryanthemum , oRNST. , l.c., p. 210, n». 1, PL XXXVI; fig. 15.8. l. 25/ hoog en 12"' in middell De jongen dezer soort worden veelal in den winter op de Zeeuwsche oesterschel- pen gevonden. 5. EFFOETA, rrwN. Actinim cinerea longitudinaliter costata, cum linea alba inter costis; — tentaculis mumerosis , quadriserialibus. BasrER, Natuurk. Uitspann., I, bl. 122, PI. XIV, fig. II. Afgewerkte zee-netel, nourTUYN, XIV, bl, 984, n». 5. Hoekige zee-netel, BENN. en v. oLiv., XV, 2, bl. 90, n». 3. Actinia alba, cocks in JoHNST, Z. c., p. 217, n^. 8, Pl XXXVII, fig. 4—1. l. 4". Inde ZEEUWSCHE STROOMEN (Baster), pnE DOLLARD. LUCERNARIA, wuLL. (v.p. m., bl. 144.) 1. AURICULA , MULL, Lucernaria. campanulata ; — radiis octo aequaliter distantibus eun tuberculo marginali inter se. Lucernaria auricula, MULL., Zool. Dan., Tom. IV, p. 35, Tab. CLII, fig. 1—3. Lucernaria octoradiata, LAM., 4m. s. Vert., 2 ed., Tom. ILI, p.159; n^,:2: Lucernaria auricula, JOHNST., 4L. c., p. 246, n?. 2, fig. 54, 55, 51. 60 POLYPI. POLYACTINIA. ACTININA. l. 15" lang en 20'"' in middell. 'Tweemaal kort na elkan- der aan de stengen van drijvend zeewier in "t VEERSCHE GaT gevonden. ORDO IV. BRYOZOA. (v. n. H., bl. 115.) Fam. XIV (27). STELMATOPODA. (v.». n., bl. 115.) FLUSTRA, urww. (v. n. n. , bl. 116.) T 1. FOLIACEA , riv. F lustra frondosa ; ànciso-lobata ; — lobis cuneiformibus , saepe puliatis, apice rotundo; — cellulis ovalibus, lateribus marginum. bidenticulatis. Breedgebladerd hoornwier , zt 115 , Koraalgew., bl. 78 , n". 2, Pl. XXIX, A—c, E£. Breedgebladerd hoornwier, PALL., Plantd., bl. 63, n?. 16, PI 15 her do Bladerig korstgewas, nouTTUYN, XVII, bl. 472, n*?. 1, Pl. CXXXVI, fig. 1. Breedgebl. hoornwier, BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 172, n*. 1. J. v. D. HoEVEN, Handb. der Dierk., luitg., Pl. IT, fig. 3. FEschara foliaceu, PALLAS, El. Zooph., p 52, n?. 16. Flustra foliacea, oRNsT., l.c., p.342,n?.1, P.L XIL f.1, 2. |l. 10". Des winters gemeen aan de Nederl. kusten (PaZ.), strand der Noordzee en inzonderheid op 't eiland VLIELAND (de Gorter, Beun. en v. Oliv.); aan de zeekusten van GRo- NINGEN (Juitia faunae Groning., YII Ferv., bl. 3), W ALCHEREN, Zurp-HoLLAND en der ZUIDERZEE. 2. TRUNCATA, LINN. Flustra frondosa dichotoma, lacimüs linearibus truncatis , óasi tubulis radiciformibus ; cellulis oblongis apice £run- cato , marginibus inarmatis. Smalgebladerd hoornwier, ELL., bl. 78, n?.1, PIL.XXVIITL f. 4, 5. Smalgebladerd hoornwier , PALL., Lijst d. Plantd., bl.69, n?.19. Beitelvormig korstgewas, HourTUxN, XVII, bl. 477, n^. 2. POLYPI. BRYOZOA. STELMATOPODA. 61 JEschara securifrous, PALL., El. Zooph.; p. 96, n». 19. Flustrapapyracea, ESPER, P flanzth., Flustr.,V.I1, 1.1 —3. Flustra truncata, JouNsT., l. c., p. 344, n?. 3, PI. LXII, fig. 3, 4. l. 8". an "tstrand bij t Fogmr pgzN HaAax op Walcheren , zeldzaam. . PILOSA , rINN. Flustra ducrustams aut frondosa, varia divisa, apertura cellularum. denticulata et. pilo longo ad basin instructa. Onregelmatige korallijn, ELLIs, bl. 81, n^. 4, Pl. XXXI. Zee-mos, PALLAS, Lijst der Plantd., bl. 61, n?. 15. Harig korstgewas , pouTT. , XVII, bl. 478, Pl. CXXXVL f. 2. Harig korstgewas , BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 173, n^. 2. JEschara pilosa, PALL., Flench. Zooph,, p. 50, no. 15. AMembranipora posa, JOHNST., [. c., p. 327, n^. 1, PEILVES fig: 6; Var. «, rara pilifera. ErLis, Koraalgewassen, Pl. XXIX, fig. p. Fiustra dentata, ELL. et SOLAND., Zooph., p. l5. Flustra lineata , ESPER , Pflanzenth. , Flustr, ''ab. VI. l onbep. Groeit op schelpen, wieren enz., doch vooral op sertularien , welke somwijlen geheel er door omkorst zijn. Op de westkust van NEDERLAND in ontzaggelijke menigte (Pallas); ZvipERzEE (JMartinet, Katech., III, bl. 212); - SCHEVENINGEN (de Gorter); GRONINGEN (Jwitia jfaunae Gron. , YT F'erv., bl. 5); HotrANpscnug Kusr (^s £s Mus.); aan 'tstrand van WALCHEREN , SCHEVENINGEN en KaATwUK. (NB. Te XKatwijk komt eene varieteit dezer soort voor, welke (met uizondering der cellen) geheel het voorkomen van Flustra verticilata heeft, mogelik is het deze varieteit welke door den Heer vax nEN ENDE (Nat. Verh. v. Haarl. XVI , 2, bl. 301, n9. 4) bedoeld wordt, onder de benaming van Flustra verticillata , Sol. et Ell. , en op Fucus vesiculosus bij Katwijk gevonden.) 4. CRUSTULENTA. Flustra membrano-calcarem , conglomerata aut inerustams , subfrondescens ; — cellulis ovatis in series obliquas positis , marginibus crassis e£ laevibus ; aperturis semilunaribus. 62 POLYPI. BRYOZOA. STELMATOPODA. Steenachtige Eschara, BAsTER ,l. c., E, bl. 96, Pl. VTI , f. 4, 5. Korstachtig hoornwier, PALL., Plantd., bl. 48, n*. 8, en bl. 333. Loofkoraal, gourTUYN, XVII, bl. 195. Korstachtig hoornwier, BENN. en V. oLIv., XV, 2, bl. 162, n». 1. Jschara lapidescens, BASTER, Opusc. subs., Y, p. 83, abo VIT odis. 47. 5, Jschara erustulenta , PALL., Elench. Zooph. , p. 39 ,n*.8. Millepora crustulenta, GMEL., Syst. Nat., p. 3186, n?. 18, Millepora froudipora, nourruyN , XVII, bl. 195. l in massa's van 1" tot 10" in middel. In de brakke wateren van Zeeland worden de steelen der waterplanten door deze polijpen omkorst, ook wordt het gevonden tegen de deuren en schoeijingen der sluizen, of op steenen ge- hecht; de oude door hunne zwaarte afgebrokene polijpa- rin, op den bodem door het water her en derwaarts gerold zijnde, verliezen hunne bladvormige uitgroeijin- gen, vullen zich met sljk, en nemen eene bol of cylin- dervormige gedaante aan, waardoor zij veel overeenkomst verkrijgen met de kalkaardige omkorstingen uit het meertje van Rockanje, met welke deze Flustra vroeger verward werd, zie hierover, Pa//as, Lijst der Plantd., bl. 49 en 333; Je Franeg vam Berkhey, in de Verh. der Maatsch. v. Haarlem, VIII, 2. bl. 19, benevens in deszelfs Nat. Hist. van Holland, II. bl. 979; en JHowétuyn, XXXIV, bl. 272. In slooten van brak of zoutwater op ScuovwEN (Baster). Overvloedig wordt het gevonden in de grach- ten om TER VEERE vooral achter het Arsenaal. (NB. ParLas zegt dat het korstachtig hoornwier ter naauwernood meer in het zoute meertje van ZAockanmje voorkomt , doch hier wordt de Z7ustra crustulenta met de fcyonella stagnorum verward. ^ Noch raAmARCK, noch 3omwsroN, noch eenig ander uitlandsch auteur gewagen van deze soort van Flustra. — Op ^t Rijs Museum te Leyden is een polij- parium onder den mnaam van JAZschara Zncrustans , Lam. van Java afkomstig, welke volmaakt op de alhier be- schrevene Z7wstra gelikt en met dezelve identisch schijnt te zijn.) 56. JOHNSTOMI, wrmr. Flustra crustacea, indivisa, adnata; —. cellulis ovalibus, POLYPI. BRYOZOA. STELMATOPODA. 63 margine erasso , verruculosa saepe lateraliter ciliato ; — spatium angulatum intra cellulas tuberculo poroso in- síructun. Meinbraniporae iuembranaceae var., JOHNST., 4. c., p. 348, Tab. LVII, fig. 11. l. onbep. Veelvuldig op de Zeeuwsche mosselschelpen gevonden in de maand Februarij 1850, zonder dat ik eenig spoor der volgende soort tusschen dezelven heb opgemerkt. 6. UNICORNIS, rLEx. Flustra crusíacea varie-divisa , adnata, cellulis subquadran gularibus , ad apicem. tuberculo cavo instructis. Flustra membranacea , ULL. , Z.dan., Pl. CX VIL, f.1,2. Meimbranipora unicornis, BLAYNV. , Zctinol. , p. 44. Flustra tulerculata, 3oBNsT. , 1. c., l éd., p. 239. Menbranipora inembranacea, JORNST., 2 éd. p.328,n?.2, l. onbep. In de Zeeuwsche stroomen op steenen en op de schaal der Cancer moenas, te KarwiJK aan 'tstrand op een zeer ouden oesterschelp. 7. MEMBRANACEA , LrisN. Flustra crustacea indivisu, adnatm; — cellulis quadran- gulis oblongis ad augulos superiores obtuse spinosis. Vliezig-korstgewas, uourTUYN, XVII, bl. 482, n?. 5. Vliezig-korstgewas , BENN. en v. oLIv., XV, 2, bl. 173, ne. 3. Meinbranipora, membranacea, BLAINV., ctim, p. 450. Flustra telacea , LAM., Zn. s. Vert., 9 ed. IT, p. 223,n. 7. Flustra inembranacea , JoRNsT. , [. c., 2 ed., p. 948, nv. 8, Pl. LXVI, fig. 1—3. L onbep. GaoxiNGEN (Juitia faunae Groming., YIY verv. bl. 3). Bedekt de oppervlakte van ^t watervlies (Ulva) en "t zeewier (Fucus) in de NooRpzEE , "t HAARLEMMERMEER , 't Y (Benz. en v. Oliv.) Op Ulva lactuca te Karwuk gevonden. SALICORNARIA, cvv. (Polyparium phytoides calca- reum, dichotomum, vegulariter articulatum , articulis eylindricis.) T 1. FARCIMINOIDES , 7onNsr. Salicornaria cellulis rhomboidalibus , apertura centrali. 64 POLYPI. BRYOZOA. STELMATOPODA, Zenegroen korall., ELL1s, Koraalg., bl. 56, n». 1, Pl. XXTIT, fiv. a, A—C. | Zenegroen korall., PALL., Plantd. bl. 76, n?. 21 , PL III, fig. 1. Gearticuleerd pijpgewas, nouTTUYN , XVII, bl. 489 , n*. 3. Geleed pijpkoraal, BENN. en v. oL1v. , XV, 2, bl. 176 , no. 3. FEschara fistulosa, L1NN., Syst. Nat., ed. X. Cellularia salicornia , PALLAS , E. Zooph. , p. 61, nv. 21. Tubularia fistulosa , NN. , Syst. Nat. , ed. XII. Cellaria farciminoides, ELL. en soL., Zooph., p. 26. Cellaria salicornia, LAM., 4n.s. Vert., 2 ed., 1T, p.116,n".1. Salicornaria salicornia , cUv., Rgn. Án., 9 ed.,' VIV p.19. Salicornia dichotoma , scHwE1ao., Handb. d. Nat.,s. 498. Farcüinia fistulosa , FLEM. , Brit. Anin., p. 534, n?. 138. Farciünia salicornia, 3onNsT., Brit. Zooph., lY ed., p. 295 T PLASCXXCVIL, sip. 4650075 Salicornaria farciminoides , JoRNST., l. c., 2 ed., p. 355, no; dí 0PL TX Woo figs de l. 4". Op korallijnen en schelpen. ZaxpvoonT (de Gorter, Denn. en v. Oliv.); KATWIJK en ZANDVOORT op "t strand, CELLEPORA, rrww.. (Polyparium. calcareum, intus po- vosum , irregulariter. lobatum vel ramosum s; — externa superficie excellulis urceolatis contedta.) T 1. FUMICOSA , rixN. Cellepora conglomerata , scabra , porosa ; — cellulis suborbieu- laribus, apertura rotunda prominente , mucronata. Poorachtig-korstgewas, ELL1s, bl. 83, n?. 7, Pl. XXVII, fig. Baen XXX d. .D. Puimsteen-koraal, PALL., Plantd., bl. 317, n9. 157, PL VIIL £.5. Puimsteen-koraal, novrT., XVII, bl. 209,n9.56, PIL.CXXX, f.T. Millepora pumicosa , PALL., El. Zooph., p. 254 , no. 157. Cellepora puinicosa , — verrucosa , LINN., S. N., ed. XII. Cellepora spinosa, TURTON, Brit. Fawn., p. 205. Cellepora -pumnicosu, JOHNST., /. c., p. 295, ne. 1, Pl. LIT, fig. 1—3. l. in kalkaardige massa's van 5'"' à l" groeit deze soort om de takken der korallijjnen en wieren; te KaTwukK aan 'tstrand om een takje zeewier (Fueus filum. LINX.) POLYPI. BRYOZOA STELMATOPODA. 65 EUCRATEA, rAwovnx. (Polyparium subcaleareun , va- mosum; vami formati e cellulis, altera supra alteram , in seriem unicam dispositiss — apertura cellularum uniateralis, obliqua subterminalis.) 1. CHELATA , ramounx. JHucratea, cellulis corniformibus , basibus contortis ; apertura obliqua, inarginata ad basim mucronata. Koe-hoorn korallijn , ELLIS , bl. 53,n*. 9, Pl. XXTI, n*.9, f.b,B. Koe-hoorn korallijn, rALLAs, Plantd., bl. 94, n». 35. Ossen-hoorn koralhjn, nouTTUYN, XVII, bl. 597, n*. 41. Sertularia chelata, L1NN., Syst. Nat., ed. X, p. 816. Cellularia chelata , PALL. , Elench. Zooph., p. 11, no. 35. SSertularia loricata , LANN. , Syst. Nat. , ed. XIT, p. 1316. Cellaria chelata , LAM., 4n. s. Vert.,2ed./T.11,p.189,n9.18. Jucratea loricata, FLEM., Brit. Anim., p. 541. Unicellaria chelata, BLAYNV., 4lct.,p.461,PI.LX X VILf.2. Crisia, chelata, yonNsT., Brit. Zooph. l ed., p. 261. JEucrata chelata , oRNST., /. c., 9 ed., p. 288, n?. 1 f. 64. l. 5". De celletjes van dit allerkleinst korallijn verheffen Zich taksgewijze uit buisjes, welke op de oppervlakte van Zeewier enz. gehecht zijn; te KArwuK op Tubularia ramosa. 2, CORNUTA , rawouRx. ucratea cellulis tubulosis curvatis; apertura superue seta longissima. instructa. Geite-hoorn korallijn , ELLIS, bl. 53, n». 10, Pl. XXI, f. c C. Geiten-hoorns korallijn, PALLAs, Plantd., bl. 93, n^. 34. Bokken-hoorn korallijn, nourTUxN , XVII , bl. 596 , n*. 40. Sertularia cornuta, VL1NN., Syst. Nat., ed. X , p. 810. -Cellularia falcata , PALLAS , Elench. Zooph., p. 16, n?. 34. Cellariacornuta, V AM., dn.s. Vert. 2 ed., T. 1T,p.187,no.17. Unicellaria coruuta, BLAINV., Zctim., p. 469. Crisia cornua, JoHNST., Br. Zooph., l ed., p. 260. Crisidia cornua, M. EDW., Aun. d. Sc. ua£., 2 ser., IX, p. 240, Pl. VIII, fig. 2. Crisidia coruuta, JOHNST. , /. c., 9 ed., p. 281, n^. 1, PE 15fgs17:2. - 2 56 POLYPI. BRYOZOA STELMATOPODa. l 1". Op zeewier en korallijnen; aan 't Fogr DEN Haak op Fueus nodosus. TUBULIPORA, raw. (v. p. z., bl. 117.) T 1. PATINA , ram. Tubulipora crusta tenui, suborbiculata, concava, indivisa , supere siriata, disco ftubulis aggregatis et inferne coa- litis obtecto; apertura tubulorum rotunda. Wrattige sterre-koraal, PALL., Plantd., bl. 348, n». 164. Wrattige madrepora, nourTTUYN, XVII, bl. 107, n*. 5. Madrepora verrucaria , UXNN., Syst. Nat., ed. X , p. 193. AMillepora verrucaria , son et ELL., Corall., p. 131, n*. 13. Discoporaverrucaria , FLEM., Brit. Anin., p. 530,n9.121. Tubulipora patina, JOHNSTON., /. c., p. 266, n^. 1, PL XLVII, fig. 1—3. l. 1" in middell. Op schelpen en zee-wier. Karwr. 2. SERPENS, rLEm, Tubulipora depressa, dichotoma, segmentis liberis truncatis et longitudinaliter. sulcatis; iubulis seriebus transverse dispositis. dd Klein purper korstgewas ELL., bl. 82, ne. 6, Pl. XXVII, f. e, E. Zee-leljj, PALLAs, Plantd., bl. 309, nv. 152. Kruipend pijp-koraal, nourTUyN, XVII, bl. 100, n». 3. Tubipora serpens, L1NN., Syst. Nat., ed. X, p. 190. Millepora liliacea, PALL. , El. Zooph., p. 248 , n^. 152. Millepora tubulosa, ELL. et soL., Zooph., p. 136. Cellepora ramulosa , ESPER , Pflanzenth., Cellep., 'T'ab.V. Tubulipora foraminulata, BLAYNN., .dofim., 495, Pl. LXIT, fis..3, 3*. Obelia tubulifera , LAMx., Evp., p. 81, Tab. LXXX, f. 7, 8. Tubulipora transversa , LAM., L. c., ed., IL, p. 242, n?. 1. Jdinonea, transversa , M. EDW., Zn. Sc. nat. , IX , 218, PL IX, fig. 3. Tubulipora serpens, JOHNSTON, l. c., p. 215, n^. 8, Pl. XLVII, fig. 4—6. l 1". Op korallijnen; te Wzsr-KaPELLE op Sertularia abietina. POLYPI. BRYOZOA STELMATOPODA, 67 CELLULARIA, rarr. (v. p. z., bl. 117.) Crisiad, LAMOURX. 1. EBURNEA , PALL. Cellularia, ramis. articulatis patulis; cellulis alternis, tu- 6ulosis, decurrentibus, superne obliquis, prominulis , £runcatis. Kuifachtig ivoor-korall., ELL., /.c., bl. 51, n?. 6, PL. XXT, a, A. Kuifachtig ijvoor-korall., PALL., Plantd., bl. 92, n*?. 33. lJvoor-koralhjn, nourTUYN, XVII, bl. 594, n». 39. Ivoor-korallijm, BENN. en v. oLIv., XV, 2, bl. 199, n?. 29. Sertularia eburnea, LYNN. , Syst. Nat., ed. X , p. 810. Cellaria eburnea , LAM. , 1. c. , 2 ed. , IT, p. 184, n». 13. Crisia eburnea, LAMOURX., Pol. flex., p. 138. Crisia eburnea , JOHNST. , /. c., p. 283 , n. 1, PI. L. f. 3,4. |l. 1" tot 2". Op zee-wier en korralljnen. | ZANDvooRT (de Gorter); KAvwiJK (ena. en v. Oliv.) ; te SCHEVENINGEN op Fucus serratus. Gemellaria, ssviGNY. 3. LORICULATA, PALL. Cellularia. articulata, vamosissima, cellulis oppositis, sub- cuneatis , adnatis, oblique truncatis. Harnas-korallijn , ELL. , Koraalg. , bl. 51, n?. 7, Pl. XXT, f. b, B. Geharnast cel-korallhjn, PaLL., Plantd., bl. 79, ne. 22, BE IN 8s: 2. Keurslijf-koralljn, nourruyN. XVII, bl. 581, n*. 31. Sertularia loriculata, LINN. , Syst. Nat. , ed. X, p. 815. Crisia loriculata, LAMOURX., Pol. flex., p. 140. Loricaria europaea , LAMOURX. , Ewp. uméth., p. T. Loricula loricata , cuv., Regn. Anün., 2ed.,'T. YIT, p.303. Notamia loriculata , FUEM., Brit. Znim., p. 541,n9.158. Gemicellaria loriculata , BLAINV., .debim., p. 461, Pl. LXXVTIII, fig. 4. Geuinellaria loriculata , Y. BENED., Ftech., p. 33, Pl.V, f.1. Geiellaria loriculata, XoBNSTON , 7. c., p. 293, n». 1, PL XLVIL, fig. 2^» T9: l 7". Aan ?tstrand te DowBunc tusschen andere aldaar gevondene Sertularién. 5* 68 POLYPI. BRYOZOA STELMATOPODA. Cellularia. 4. TERNATA , ELL. en sor. Cellularia diffusa repens, dichotoma; cellulis ternis cla- vatis extrorsum spinosis, superne nfermeque articulo divisis; apertura subterminali ovata instructis. Sertularia ternata , GMEL., Syst. Nat , p. 3862, no. 15. Crisia ternata, LAMOURX., Pol. fler., p. 242. Tricellariaternata, FLEM., Brit. Anin., p.540, no.155. Cellularia ternata, JOBNST., p. 335 , n». 2, Pl. LIX. l. 2". Gevonden aan 'tstrand te KaATwHUK op Plumularia falcata. 5. PLUMOSA , PALL. Cellularia ramis dichotomis, erectis, fustigiatis ; cellulis lineare-oblongis , alternis , extrorsum spina armatis; aper- turis unilateralibus , ellipticis. Zacht-gevederd korrallijn, ELLIs, bl. 45, n^. 1, PI. XVTIT. Uitgez. Verhandel. I, bl. 19, PI. T. fig. 2. (uit PAZ. trans. , Vol. XLVIIT, p. 115.) Zacht-gevederd korall., PALLAs, Plantd., bl. 81, n». 24, PI. ATI, ds. 4. Dons-koralijn, novrrvyN, XVII, bl. 582, n?. 32. Dons-korallijn, BENN. en v. oLrv., XV, 2, bl. 196, n». 25. Sertularia fastigiata , INN., Syst. Nat., ed. KIT, p.1314. Crisia plumosa, LAMOURX., Pol. flex., p. 143. Cellularia fastigiata , FLEM., Brit. Anün., p. 593,n?.149. Bicellaria plumosa, BLAINV., .detim., p. 459. Cellulari plumosa, JOHNST., 4L. c., p. 341, m9. 8, Pl LXI, fig. 1—5. l 7". Aan '?t strand der Noordzee (Bewz. en v. Oliv.); 't Fogr nEN Haa. 8. AVICULARIA , PALL. Cellularia | dichotoma erecta, cellulis biserialibus, semi- alternis, Lisetis, apertura galeata, appendieulis avium capitum, instar. marginalibus. Vogelkop-koralljn, rrL1s, Koraalgew., bl 48, n^. 2, PL XX, figa, A. POLYPI. BRYOZOA STELMATOPODA. 69 Vogelbeks-koralijn, ParLas, Plantd., bl 84, n*. 26, PUTES. Bip! 55a. Vogelkop-korall., BENN. en v. or1v. , XV, 2, bl. 197, n». 26. Crisia avicularia, LAMOURX. , Pol. flex., p. 141. Cellularia. avicularis, v. BENED., Aecherch., p. 41, Pl. VI, fig. 1—8. Cellularia avicularis, JOHNSTON , J. c. , p. 338, n^. 6, PROEXBW, fig: 1-8. l. 3". Op korallijnen aan de Hollandsche kust niet zeld- zaam (Bezx. en v. Oliv.); KATWIJK. 7. CILIATA, PALL. Cellularia | dichotoma erecta; cellulis alternis, turbinatis , apertura obliqua, patula, superne longe spinosa. Oog-hairkorallijn, zLr., Koraalgew., bl. 50, n?. 5, Pl. XX, d, D. Oog-hair korallijn, PALL., Plantd., bl. 91, n?. 32. Oog-hairtjes korrallijn, nourTUYN, XVII, bl. 593 , n». 38. Sertularia ciliata , UXNN. , Syst. Nat., ed. XIL, p. 1316. Crisia ciliaía, LAMOURX. , Pol. fler., p. 139. Bicellaria ciliata , BLAINV., Jctinol., p. 459. Cellularia ciliata, JOHNST., /. c., p. 2935, n^. 1, PI. DNI. fig. 1,52. l 1". Op korallijnen en zee-wier Te Wzsr-KAPELLE op Flustra folacea. v 8. REPTANS, PALL. Cellularia dichotoma repens, cellulis alternis ovatis, aper- £ura obliqua, superme brevi spinosa. Kruipend korall., zLL1s , Koraalg., bl. 48 , ne. 3, Pl. XX , f. bb. Kruipend korall, PALL., Lijst der Plantd., bl. 90, n?. 31. Kruipend korall., mourTUYN, XVII, bl. 589, n?. 36, PI. CXXXVIII, fig. 3. Kruip-koralliinm, BENN. en v. oLrv., XV, 2, bl. 198,n?. 28. Sertularia reptans , VINN. , Syst. Nat., ed. XII, p. 1315. Crisia reptans, LAMOURX, Pol. flex., p. 140. Dicellaria veptans, BLAINV., 4efinol., p. 459. Cellularia reptans, JOHNST., /. c., p. 331, n*. 4, PI. LVIII, fig. 3, 4. l. 27. Op korallijnen en zee-wier. "Te KaArwnkx op Flus- tra foliacea. 10 POLYPI. RRYOZOA STELMATOPODA. 9. SCRUPOSA , PALL. Cellularia | dichotoma | repens; cellulis alternis , apertura obliqua extrorsum. angulata. Kruipend steenachtig korall., ELL., bl. 50, n^. 4, PL. XX, f. cC. Steenacht. kruipend korall, PALL., Plantd,, bl. 89, n». 27. Steen koraljn, gourTUYN, XVII, bl. 588, n». 35. Steen-korallijn, BENN. en v. oLiv., XV, 2, bl. 197, n*. 2T. Sertularia scruposa , UINN., Syst. Nat., ed. XII , p. 1315. Crisia scruposa, LAMOURX., Pol. flex., p. 139. Bicellaria seruposa, BLAYNV., Jctinol., p. 459. Serupocellaria seruposa , X. BENED. , Jtech. , p. 43 et 50, Pl V, fig. 8—16. Cellularia seruposa, JOHNST., /. c, p. 336, nv. 3, PI. LVIHI, fig. 5, 6. l. 1". Op schelpen, koralljnen en zee-wier te WzsT- KAPELLE, SCHEVENINGEN en KaTWIJK. VALKERIA, rrnrw. (Polyparium confervoides, fistulo- sum , membranoswum varie vramosums cellulis racemosis , ovatis inferne attenuatis. — Polypi tentaculis octo.) 1. UYA, rLEM. Valkeria reptans, irregulariter ramosa, cellulis terminali- bus, oblongis. Druif-korallijn, ELLrs , Koraalg. , bl. 41, n». 25, Pl. XV, f. cC. Druif-koralljn, PALLAs, Lijst der Plantd., bl. 154, n». 72. Druif-koralljn, nourrUYN, XVII, bl. 560, n*. 19. Druif-korallijn , BENN. en v. oLiv., XV, 2, bl. 191, n». 17. Sertularia wva, LYNN., Syst. Nat., ed. XII, p. 1315. Sertularia acinaria , PALL., Elench. Zooph., p.123, n».12. Clytia uva, LAMOURX., Pol. flev., p. 203. Cainpanularia ovifera, BLAINV., Zetim., p. 413. Valkeria wa, JOHNST., [. c., p. 315, n*. 2. l1. 25". Op korallijnen en zee-wier. ZEELAND (Pas). VESICULARIA, rnowssow. (Polyparium | vadiculosum, confervoides, fistulosum , corneum, dichotomum , articu- latums cellulae ovatae, disjunctae, wuniseriales. - . Po- lhypi tentaculis octo.) ^ I POLYPI. BRYOZOA STELMATOPODA. Í. SPINOSA, rnonPs. Vesicularia, surculis filiformibus , elongatis , ramosis; rais lateralibus , paniculatis, subflexuosis , ad apices spünulo- sis; cellulis alternis obsoletis distantibus. Zijde-korallijn , ELLIs , Koraalg. , bl. 33, n». 17, Pl. XL, f. bB. Zijde-korallijn , PALLAS, Lijst der Plantd., bl. 143, n^. 65. Zijde-korallijn, nourrUYN, XVII, bl. 568, n^. 23. Zijde-korallijn, BENN, en v. onrv., XV, 2, bl. 194, n». 21. Sertularia spinosa , LXNN. , Syst. Nat. , ed. XVI, p. 1312, Sertularia sericea , PALL. , Elench. Zooph. , p. 114, n9. 65. Laomedea spinosa, LAMOURX., Pol. flev., p. 208. Valkeria spinosa, FLEM., Brit. 4nün. , p. 551, no. 193. Valkeria spinosa, JOHNST., I. c., p. 310, ne. 1, Pl. LXXII, fig. 1—4. l. S". Aan '"'tstrand te Karwik (de Gorter, Benu. en v. Oliv.); WzsT-KAPELLE. SERIALARIA, raw. (v. n. n., bl. 118.) j |. LENDIGERA , rax. Serialaria ramosissima, diffusa, ramis filiformibus articu- latis subdichotomüs; cellulae seriis distinctis, erectae genicula versus minores; apertura irregularis. Neet-korallijn , zLLIs , Koraalgew., bl. 40, no. 24, PLXV. f. bb. Neet-koralhjn, PALLAs, Lijst der Plantd., bl. 155, n». 73. Neet-koralhju, uourTUYN, XVII, bl. 562, n». 20. Neet-koralhjn, BENN. en v. oLrv., XV, 2, bl. 192, n». 18. Sertularia lendigera, VxNN. , Syst. Nat., ed. XIL, p. 1311. Amatlia lendigera, LAMOURX. , Pol. flex., p. 159. Serialaria lendigera , JoRNsT. , l. c. , p. 368, n?.1, fig. 68. l. 2". Op zee-wier. De HorrANpscuE KusTEN (Pa/las); ie SCHEVENINGEN op Fucus nodosus en siliquosus. BOWERBANKIA, rannz. (Polyparium | confervoides, r^mosums cellulae sessiles, unilaterales ad partem ve- flevam margine spinoso aut fiamentoso instructae, — Polypi tentaculis decem.) 1. IMBRICATA , j0uxsr. - Bowerbankia | cellulis. ovatis. aut ovaLo-cylindricis , | dense raceposis; racemis cellularem irregulariter. dispersis. 12 POLYPI. BRYOZOA STELMATOPODA. HanriNG, de Magt van het Kleine enz., bl. 30. (c. icon.) Fock , Handboek der vergelijkende ontleedk. , Pl. IT, fig. III. Ju síaíu juniori polyparium. repens. DBowerbankia densa, FARRE, JPhiüos. trans., 1831, p. 19915 pL JXXOUXSGE Iu adulto polyparium. arborescens. Sertularia ünbricata, ApAMs, Linn. Trans., Vol. IX, Pl. II, fig. 5—11. Valkeria glomerata, coLDSTREAM , Zdinó. n. Phil. Journ., DX719955 Tab EPIAfie. 13.9. Serialaria iubricata, TEMPL., Mag. of Nat. Hist , YX, 467, fig. 66. Serialaria verticillata, TEMPLETON, /. c. V'alkeria ünbricata, yoRNsT. , Brit. Zooph. , 1 ed., p. 254. Bowerbankia imbricata, JoBNsT. , L. c., 9 ed. , p. 311, ndil, fip. 71; PL XXI, fig. 5, (6. l. 25'". In "t VEERscHE Gar op Fucus nodosus. LAGUNCULA, v. BENED. (.Polyparium confervoides, fis- tulosum. et membranaceum, cellulis dispersis. — .Polypi tentaculis duodecim circulo. subincompleto formantibus.) 1. REPENS, v. sENED. Laguneula repens, cellulis oblongis , pediculo brevi. Lagenella repens, YARRE, Ph. Tr., 1831, p.403, PIL.XXIV. Bowerbankia repens , JoHNsT. , Br. Zooph., l ed., p. 256. Laguncula repens , X. BENED. , Rech. , p. 25 , P.Yet II, A. Farrella repens, JoHNST., J. c., 2 ed., p. 380, no. 1 and fig. 58 (p. 253). l 4". In 'tVEgERscHE GaT op Fucus nodosus. HALODACTYLUS, rannr. (v.p. z., bl. 119.) 1. DIAPHANUS , FARRE. Halodactylus varie lobatus aut ramosus, subcylindricus , superficie glabri. Geknobbelde zee-stok, ErLr., Koraalg., bl.94,n?.5, PI.XIT, f.dD. Pijwier, PALLAs, Lijst der Plantd., bl. 438, n?. 207. Lilachtige Aleyonie, nourTUYN, XVII, bl. 415, n?. 11 (uec fig.). DI. XV , PI. CXV, fig. 3? POLYPI. BRYOZOA STELMATOPODA. 13 Lilachtige Alcyonie, BENN. en v. oL1v. , XV, 2, bl. 164, n». 2. J. v. n. HoEVEN, Handb. der Dierk. , 2 uitg. , Pl. IL, f. 7, A, B. Alcyonium gelatinosum, LYNN., Syst. Nat.,ed. XIL, p.1995. Aleyonidium diaphanum , uAMOURX., SOL., Zooph., p. 11. Alcyonidium gelatinosum JoHNST. , L. c., p. 358, no. 1 Pl LVIII, fig. 1—3. 1.15". Opsteenen en schelpen, aan"tstrand te SCREVENINGEN. 2. HIRSUTUS , v. BkNED. Halodactylus varie divisus, perramosus, compressus; su- perficie. papillosa. Zachte getakte Aleyonium, BaAsTER, Nat. Uitsp., bl. 98, Pin, toV. HourTUYN, XVII, bl. 417, Pl. CXXXIV , fig. 1. Zacht gesternde Alcyonie, BENN. en v.oLt1v., X V,2, bl.165,no.3. "Aleyonium, gelatinosum , FABR., aun. Groenl. , p. 441. Alcyoniumn hirsutum , FLEM. , Brit. Anim., p. 517, no. 87. Halodactylus hirsu£us,N.BEN., Rech., p.61, Pl. VILL, f. 3-8. Aleyonidium. hirsu£um, JOHNST., J. c., p. 360, n*. 2, Tabs JobX5 s figocb 2. l. 15". Op zee-wier. ScHoUWEN (Daster); op "t strand te DouBURG, SCHEVENINGEN en KATWIJK. 3. PARASITICUS , v. nENED. Halodactylus incrustans , arenosus , superficie glabra et porosa. Alcyonium parasiticum, FLEM., Brit. 4nin., bl.568,no.89. Halodactylus. parasiticus , X. BENED. , Aecher., p. 62, Pl VIII, fig. 9—12. "Aleyonidium parasiticum, JoHNST., £. c., p. 362, n?. 3, PLE LXVIES fig; 4, 5. l. eene 2'"" dikke korst maakt deze soort om de stammen der sertularión. SCHEVENINGEN op Laomedea dichotoma. Fam. XV (28). LOPHOPOBA. (v. n. i., bl. 119.) PLUMATELLA, 7. v. ». HoEvEN, bl. 119. Plumatella, vAw. 2? 1. CRISTATA , rax. Plumatella stirpe brevi ramosa, suüpalmata, tentaculorum serie campanulata, lunata; tentaculis circiter sexaginta. 14 POLYPI. BRYOZOA LOPHOPODA. TREMBLEY, Mém. sur les Pol., p. 210, Pl. X, fig. 8, 9. (Polypes à Panache). HovurTUYN, (BAKER , Nutt. gebr. van "t Mikrosk.), bl. 496, Pl XVIII, fig. 11. Kuifpolypus, PALLAs, Plantd., bl 104, n*. 42. Klokjes-pijjpgewas, nourrUYN, XVII, bl. 501, n^. 8. Klokjes-pijpkoraal , BENN. en v. oL1v. , XV, 2, bl. 179, n*. 7. J. v. n. HoEVEN , Handb. der Dierk. , 24e itg. , Pl. III, fig. 1. Hydra. campanulata , YANN. , Syst. Nat. , ed. X., p. 811. Tubularia crystallina, PALL., Elench. Zooph., p. 85,n9.42. Tubularia campanulata, LYNN., Syst. Nat., ed. XII, p. 1303 (pro parte). Tubularia repíans , Bosc., H. N. des Vers., T. IIT, p.93. Naisa reptans, LAMOURX., Pol. flex., p. 223. Cristatella campanulata , FUEM., Brit. An., p. 518 ,n?. 90. Alcyonella stagnorum , var. B (pro parte) , YouNsT., 4. c., p. 395, fig. 13. l. 9". Aan de wortelen der zoetwater planten. Sonerz:ET bij pEN Haae (Zrenbley). 2. CAMPANULATA, Lau. Plunatella stirpe alternatim ramosa ; tentaculorum serie cam- ganulata, lunata, cristata; teutaculis circiter sexaginta. Veder-bosch polyp, noEszL, IT, bl. 390, T. LXXIIT—LXXV. . HovurTUYN , (BAKER , Nutt. Gebr.) , bl. 497, Pl. XIIT, fig. 12. Veder-bosch polius, PaLLAs, Plantd., bl. 105, ne. 438. Veder-bosch poli, mourTUyN, XVIII, bl. 502. Veder-bosch polijpus , BENN. en v. oL1v., XV. 2, bl. 178 ,n». 6. Tubularia gelatinosa, PALL., Elench. Zooph., p. 86, no.43. | Tubularia, caxpanulata , VxNN. , Syst. Nat., ed. XII, | p. 1303 (pro parte). B Naisa campanulaia, LAMOURX., Pol. flex., p. 224. Aleyonella. stagnorum, var. B. (pro parte), JoHNST. , DEDOS n TE l. 3". Aan de wortelen der zoetwater planten in ^t Meertje van RocKANJE, in menigte in den Rhijn onder LzypEn- »onp (Pallas); WaLcHEREN? (Bomme, l. c., WE, bl. 280); | ZogrERWOUDE bij de Goudsche sluis enz. (Benz. en v. Oliv.). | POLYPTI. BRYOZOA LOPHOPODA. [5 Aleyonella , xw. 3. FUNGOSA, 7. v. n. uosv. Plumatella incrustans , tubulis verticalibus aggregatis , aper- tura. subpentagoni, tentaculorum serie campanula£a , lu- naía, tentaculis circiter quadraginta et. quatuor. Zoetwater-spons, NOZEMANN, Verh. v. ?t Bat. Gen. te Rott. , IX, bl. 242, PI. II. BrnGsMA, de incrustat. indigen., p. 6, T. III. " Over de omkorstingen van Rockanje , ( Alg. Konst en Letterb., 1824, I, bl. 164). ^t Klokboem-diertje , BAKER, Nutt. Gebr. v. 't Mikr., bl. 316 , Pl XII, fig. 15—22. Gepluimde veelvoet, mamTINET, Katech., III, bl. 209. Tubularia fungosa, PALLAS, AN. Coment. 4c. Petrop., 1768, XII, p. 565. Leucophra heteroclita , wULL., [nfus., Pl. X XIL, f.2] —34. Alcyonium fluviatile, BRvG., Dict. des Sc. Nat.,p.24,n^.10. Alcyonella stagnorum , LAM. , [. c., 2 ed., IT, p. 116 , n. 1. "Alcyonella fluviatilis , &AsPAXL , Mém. Soc. d' H. N.,IV, p. 75, Pl. XII—XV. lcyonella, sagnorum , var. &, JOHNST., /. c., p. 391, n! 1,2, Dabs DXXEV. l. 77. Hecht zich als eene sponsachtige massa in staande wateren op steenen, houten schuttingen enz. In "t meertje van RockaANJE (Palas, Bergsma); in slooten om Ror- TERDAM (Aozemamnm); te BEEK bij NiyMEGEN (Aergsma); in slooten nabij LEvpEN en in een vijver te "s HaAGE. (NB. In dezen vijer, midden in eene tuin gelegen, en vroeger vol waterplanten en kroos geweest zijnde, heb ik nooit de minste spoor der .Z/cyone//a waargenomen; echter nmadat die was leeg gepompt, nog vier voet dieper uitgegraven, en het water zich van zelven uit den grond weder had aangevuld, vond ik in het daarop volgend jaar (hoewel er geene waterplanten of iets dergelidks in waren overgebleven of aangevoerd) in denzelven polyparién, ter grootte ecner mans-vuist. Zoude mogelijk de kiem of eijeren dezer polij- pen in den veengrond jaren lang bewaart gebleven zijude , door het uitgraven te voorschijn zijn gekomen en zieh toen eerst. vrij hebben kunnen ontwikkelen.) ———df—— CLASSIS III. ACALEPHAE (v. n. st. , bl. 131.) ORDO I. SIPHONOPHORAE. (v. n. 11. , bl. 131.) Fam.II(30). PRIYSSOPHOER DAE. (v.».u.,b1.132.) ? PHYSALIA, raw. (v. n. n., bl. 183.) ? PELAGICA , rau. Physalia ovata, subtrigona; crista dorsali prominente sub- rubella, venosa. "t Bezaantje, HoUTTUYN, XIV , bl. 315 , ne. 4, PI. CX, fig. 5. Het bezaantje, BENN. en v. oLIV., XV, 2, bl. 90, n». 1. Holothuria physalis, LYNN. , 4moen. Acad., IV, p. 954, T'ab. ILS fis. (6. Physalia pelagica, LESSON, cal., p. 545, Pl. VI. l. 30", br. 7", de langste voelers ter lengte van 30 voeten. De Heeren Benz. en v. Oliv. vermelden dat de JolofA. physalis, LINN. aan de stranden der NooRDZEE voorkomt, evenwel behoort dezelve uitsluitend in den grooten oceaan binnen de KEERKRINGEN t'huis, en wordt alleen bij storm- weder, doch zeldzaam, iets noordeliber gevonden; nim- mer zijn dezelve, mijns wetens, in de Noonpzrz gezien. (NB. De beschrijing volgens sENN. en v. OLIv. is niet met de natuur overeenkomende, daar er van eenen sikkelvormigen snuit, en van een bruinen of donkergroenen kleur gesproken wordt; veeleer schijnt dezelve bijna woordelijk overgenomen le zijn uit movrrUYN , naar die welke opmELirs er vam geeft.) t ACALEPHAE SIPHONOPHORAE. -—) —À* Fam. III (31). DEPHYEIDAE. (v. n. n., bl. 137.) NOCTILUCA, sunigAy. (Ós óinferum, contractile, in- fundibuliforme, tentaculo fliformi instructum.) 1. MILIARIS, suniR. Corpus müniuwn, gelatimosum, Ayalimum, subsphaericum , im coníractiomibus remiforme, pellicula, venis temuissumis nervosa, vestitum. Zee-kwal, SLABBER , Nat. Verlust. , bl. 67 , Pl. VIII , fig. 4, 5. Noctiluca imiliaris , SURIRAY, vide GUÉR. , zug. de Zool. , 1830.0 9me Tivrs ,.. pa; L. INoctilugue , BLAINV., etinol., p. 140, Pl. VI, fig. 9—11. JNoctiluca miliaris, LESSON , caleph., p. 145, n?. 1 l. in diam. 1"', Veroorzaakt grootendeels het lichten der zee. In Junij en Julij van 1768 zeer menigvuldig in "t zeewater te MippELBURG gevonden (S/abber) In ?t VEERsCHE GAT en op de reede van VLissINGEN. (NB. Volgens de waarnemingen van Prof. vaw EzENEDEN zoude de INoctiluca amaris niet onder de fcaZephae , maar onder de Znfusorta vhizopoda moeten geplaatst worden.) ORDO II. C'TENOPHORAE. (v. D. 1. , bl. 138.) Fam. IV (32). BEROGIBEA. (v. p. u., bl. 139.) CALLIANIRA, rf£mow. (v. p. n., bl. 139.) 1. HEXAGONA , escuscng. Callianira corpore hemisphaerico , sevangulato ; costis ciliatis octo, £entaculis duobus filiformibus vufis. Zeshoekige Beroé , SLABBER , Nat. Verl., bl. 56, Pl. VIT, f. 3, 4. Dz naaN, Bijdr.t.d. Nat. Wet.;IT, bl.150.(Callianira Slabberi.) Callianira hexagona, ESCHSCH., Jcal., s. 98. Janira hexagona , oKEN , Lehbrü.der Naturg. , VIL, s. 133. Callianira hevagona , LESSON, Zcaleph., p. 103, no. 1. l. 7" in diam. Den 12 Julj 1768 in "t zeewater te MirpELBURG ontdekt door S/aóóer. 18 ACALEPHAE CTENOPHORAE. BEROIDEA. CYDIPPE, zscnuscH. (v. n. m., bl. 140.) 1. PILEUS , Escusci. Cydippe corpore globoso , costis octo , tentaculis duobus ciliatis. GnoNovIus, Uitgez. Verhand. , ITI, bl. 464, PL. XXVI, f.1—5. BasTER , Natuurk. Uitsp., T, bl. 144, Pl. XIV , fig. VI—VII. Tweestaartige Beroé, nourTUYN, XVIII, bl. 179, n?. 2 Pl. CXLII, fig. 1. Mutsvormige zee-kwal , BENN. en v. oL1tv., XV, 2, bl. 97 , no. 2. J. v. p. HoEVEN, Handb. der Dierk. , 24e Uitg., Pl. TII , fig. 5. Volvoz bicauda£us , UXNN. , Syst. Nat. , ed. XII, p. 1325. Medusa pileus, GMELIN, Syst. Na£., p. 3152, n*. 14. Beroé globosus , BosC. , H. wu. des Vers. , Pl. XVIII ,fig. 2. Pleurobranchus pileus , FLEM., Brit. anüm., p. 504 ,n?. 67. Bero£ pileus , LAM. , 4n. s. V'ert., 2 ed. , Tom. III, p. 52. Cydippe pileus, DESH. 4m LAM., L. c., "Tom. TII, p. 36. Cydippe pileus, LESSON, zlcaleph., p. 105, n?. 1. |. 25"' in diam. In den zomer van 1758 te KaTwiJk ontdekt door Grozovius; aan de stranden van ScHOUWEN (Baster); in ?t VEERsCHE Gar. 2, POMIFORMIS , PATTERSON. Cydippe corpore ovato, apice subdepresso , basi protube- , rante; costis octo tentaculisque duobus ciliatis. Beroé ovatus, FLEM., Brif. amm., p. 502. n?. 65. Cydippe Flemingit, FORBES, 4un.et Mag., Y, p. 145, PL Hohe 2. Cydippe pomiformis, PATTERS., Trans. of Irish cad. , p. 1095) DAL, | fig...1— 8. Cydippe ovatus, LESSON, Jcaleph., p. 106, ne. 4. l 25'"'. Gedurende den zomer op de reede voor TER VEERE en in DE DOoLLARD. BEROE, zscuscm. (v. ». n., bl. 140.) 1. OYATUS , xax. Beroe corpore ovaío , costis ciliatis novem. GnoNovius, Actae Helveticae, Tom. V, p. 381, n?. 496. Eironde Beroé, BAsTER, Nat. Uitsp., I, bl. 143, Pl. XIV, f. V. Gehaarde Beroé, gourTUYN, XVII, bl. 177, n^. 1. Trechtervormige zee-kwal, BENN. en v. oL., XV, 2, bl. 96,n?. 1. ACALEPHAE CTENOPHORAE. BEROIDEA. 19 Medusa bero£, LYNN., Syst. na£., ed. X. Volvov beroé, VNN., Syst. nat., ed. XIT, p. 1324. Beroé infundibulum , MULL., Zool. Dan. prodr. , ne. 9816. Medusa, infundibulum, GWMELIN , Syst. nat., ed. XIII, D»2192 n^. I8. Cydippe infundibulum , xscHscH. , 4caleph. , s. 26 , n?. 5. Beroé Mulleri, LEssoN, Acaleph., p. 121, n?. 1. 1.3", br. 2", Gedurende de maand April zeer gemeen aan de stranden van ScHOUWEN en in de haven van ZYERIKZEE ( Zaster); in '& VEERSCHE GT en in pk DoLLARD. ORDO I1I. DISCOPHORAE. (v. n. H., bl. 141.) Fam. V (38). GENRYWONEBAE. (v. p. u., bl. 141.) MELICERTA, »r&gow. (Pedunculus elongatus apice laci- niaía munitus; corporis limbus tentaculis brevissimis octo, in globulo terminatis.) 1. PERLA, PÉnoN. Melicería corpore campauulato, supra tuberculato. Parel-kwal , SABBER , Nat. Verl., bl. 109, Pl. XIII, fig. 1, 2. Medusa perla, MoDEER , N. 40h. Scluced. Acad. , 1190, XII, s. 245. Jhizostoma perla, EscHscH., Zicaleph., s. 53. AMelicerta perla, LESSON, calph., p. 324, n9. 122. l 1" in diam. In Julijj 1768 door /S/aóóer te MrpDpEL- BURG ontdekt. Fam. VI (34). RHEZOS'TONIBA E. (v.».n., bl. 142.) RHIZOSTOMA, cvv. (v. n. n., bl. 142.) T 1. CUVIERI, rÉnow. Rhizostoma RLemisphaerica, margine ünbricatim. wundulante purpurascente. Medusa pulmo, BoRLAsE, N. H. of' Corme. , p. 251, "Fabi XV die (15. 80 ACALEPHAE DISCOPHORAE. RHIZOSTOMIDAE. Medusa octopus, var.B, GMEL., Syst. na£., p.315 '1,n9.21 B. Medusa, undulata, PENN., Brit. Zool. , 'T'om.IV , p. 59. Rhizostoma undulata , FUEM., Bri. Anim., p. 502, n?. 68. Rhizostoma Cuvieri , ESCHSCHOLTZ , Zcaleph., s. 45 ,n?. 1. (pro parte.) Cephea vrhizostoma, LAM., Zn. s. Vert., 2éd., T. TII, p2 485, 0m». 6. Rhizostoma Cuvieri , UeSsoN , AcalipA. , p. 419 , n^. 296. 1.15" indiam. Gedurende de zomermaanden aan onze stranden. CASSIOPEA, »£now. (v. p. n., bl. 142.) 1. LUNULATA, kscuscit. Cassiopea orbicularis, planulata, margine dentato coerulescente. Urtica marina octo-pedalis , BoRL., Corm. Faun., p. 258 , Tab. XXV. fig. 16. Medusa octopus , var. a, GMELIN , Syst. nat., p. 3157, n2. 91, DU. t. AMedusa, lunulata, PENN., Brit. Zool., Vol. IV , p. 58. Cassiopea lunulata , FLEM. , Brit. anim. , p. 502 , n9. 64. Cassiopea rhzostomoidea , TYLESIUS , .N. ct. Cur. Nat. , XV, p. 274, T. LXXI. Cassiopea anglica , TYLESIUS, J. c. Cassiopea Borlasea, LAM., Zn. s. Vert. , 2 éd., III, p: d 1959. 4; Cassiopea lunulata , LESSON , Zcalóph. , p. 40] , n?. 220. l 15" in diam. Aan ?tstrand te Dowsunc. Fam. VIL (35). MEDUSEDAE. (v. n. n., bl. 143.) CYANAEA, zscuscu. (Tentacula mumerosissima in infe- riore disci facie prope marginem in fasciculos disposita.) 1. CAPILLATA , rscHscH. Cyanaea, disci iargine sedecies inciso ; incisionibus alternis grofundioribus , lobis quadrangularibus extus marginatis. Straal-qual, BAsTER, Nat. Uitsp., II, bl. 63, PI. V, fig. I. Gehaarde kwal , nouTT., XIV, bl. 418,no. 6, Pl. CXII, f. 3 , 4. Gehaarde kwal, BENN. en v. oLiv., XV, 2, bl. 99, n^. 6. Medusa capillata, VXNN., tin. WF. Goth., 112, T. TIT, f. 3. ACALEPHAE DÍSCOPHORAE. MEDUSIDAE. $1 Cyunea arctica , — baltica, — borealis , — briftamica , PÉRON, un. du Mus., XIV , p. 364, n». 105—108. Cyanea capillata, LEsSON , 4cal2ph. , p. 319, n?. 183. l. 20" in diam. BnouwrnsHuavENscHE Gam (Aaster); "t VEERSCHE Gar. 2. LAMARCKITI, rÉRON. Cyanaea disci margine octo lobato; lobis subiriangularibus apice incisis; circulo supra ventriculo et radüis sedecim evbermis cyaneis. Cyanea Lainarckiüi, EScHsCH. , dlcaleph., s.l 1,n9.3, T.V , f.2. Cyanea, Lamarckii , LESSON , 4caléph., p. 383, n^. 184. l. 15" in diam. Aan de kusten der Noordzee. SCHEVENINGEN. AURELIA, »r£now. (Tentacula mumerosa e canali mar- ginali prodeuntia.) 31. AURITA , raw. Aurelia hemisphaerica, depressa, hyalina, vosea; ovariüis roseis; órachüs lanceolatis, membranis undato-crispis instructis. Geoorde zee-kwal , HouTT. , XIV, bl. 413, n*. 5, Pl. CXII, f. 2. Medusa aurita, LYNN., aun. Suec., n». 2109. Aurelia rose, PÉRON, Zum. du Mus., XIV, p. 358. Cyanea, aurita , cUv. , Jt. anim. édit. Ilustr., Pl. LVI. Aurelia, aurita, LESSON, 4caleph., p. 348, no. 186. l. 10" in diam. Aan 'tstrand te SCHEVENINGEN. j 2. CRUCIATA. "Aurelia. orbicularis, depressa, granulosa, coerulescens , £en- £aculis brevissimis albidisque ; ovariis ammulatis macula nigra notaí£is. GnoNovius, Actae Helveticae, "lom. V, p. 380, n?. 493. Zeer klein zee-qualletje, BAsTER, l. c., II, bl. 65, Pl. VIT, fig. 5. (dm jongen toestaud.) Gekruiste zee-qual, BAsTER, Ll c., T, bl. 142, PI. XIV, fig. 3, 4, en IT, bl. 61. Gekruiste kwal, nourTTUxN, XIV, bl. 408, n». 9. Kleine kwal, BENN. en v. oLiv., XV, 2, bl. 97, n», 3. BENN. en v. oLIv., XV, 2, bl. 98, n*. 5. 6 82 ACALEPHAE DISCOPHORAE. MEDUSIDAE. Medusa crusiata, LXNN , Paun. Suec., n?. 9110. Orythia minima , VAM. , l.c. , 9 ed. , TIT, p. 146 ,n*. 2. (uniori forma.) Aurelia, granulata , LAM. , 1. c., III, p. 176, n?. 4. "Aurelia melanospila, PÉRON, mn. du Mus., XIV, p. 958, n^. 89. Zurelia ielanospila , LESSON , 4cal2ph. , p. 913 ,n?. 1311. l. 8" in diam. Van April tot Junij zeer gemeen in de ZEEUWSCHE STROOMEN en aan de kusten (Zasfer); aan "t strand te SCHEVENINHEN en KaTrwUK, in pE DoLLARD en in "t VgERscHE Gar. CHRYSAORA, r£nox. (Cirrhi marginales tentaculiformes viginti quatuor aut plures.) 1. HYSOSCELLA , Escuscu. Chrysaora fuscescens, disci margine lobis íriginta duobus rotundatis integris cirrhisque viginti quatuor. Kleine kwal, nourTUYN, XIV, bl. 410, ne. 3. Medusa hysoscella , UXNN. , Syst. nat. , ed. XIL, p. 1097. Urtica marina , BORL. , Faun. Cora. , T. XXWN ,f. Tet 11. Medusa fusca, — tuberculata, PENN. , Br. Zooph., 1V, p. 57, 58. Cyanea fusca, — tuberculata, FLEM., Brit. Anim., pz 50179n9:55957 61: Chrysaora LLesueur , — aspilonota, — cyclonota, — spilkemigona, — spilogona , — pleurophora , — ina- erogona , PÉRON, Méduses in nz. du Mus., 'Tom. XIV, p. 365, n?. 110—115, 120. Cyanea, .Lesueur , — aspilonota , — cyclonota, — punc- £ulata, — pleurophora , — macrogona , LAM, , Ll. c., TIL, p.;190, n9. //—11,. 16. Chrysaora bysoscella, LEss., Acal2ph., p. 396,n?. 204. l. 10" in diam. en meer. "t VEERsCHE GaT. (NB. BrNw. en v. orrv. bedoelen waarschijnljk met de J7edusa hysosella , de door tiNNEUs aangehaalde fig. uit zAsTER , DI. IT, PI.VII, fig. 5, welke echter eenc jonge /Med. cructata voorstelt.) ACALEPHAE DISCOPHORAE. 99 Fam. VIII (36). GQ€CEANEDAE. (v. p. u., bl. 144.) OGEANIA, »£nROx. Callirhoé, w&now. — (Ventriculus brachüs longis.) 1. BASTERIANA, PÉRON. Oceania orbicularis, plana comvexa ; margine rubro ; tenta- culis longis , ànaequalibus ; subtus brachiis quatuor acutis. BasTER, Nat. Uitsp., II DL, bl. 58, PI. V, fig. IT, III. HourTUYN, XIV , bl. 411. | BENN. en v. oLniv., XV, 2, bl. 98, n*. 4. Medusa marginata, MODEER, JN. Mem. c. Stockh., 1790. p. L69. Callirhoé Basteriama, LAM. , Zn. s. Vert., 2 ed., MI, p.145, ne. 2; Callirhoé Basteriana , LESSON , 4calóph., p. 345, no. 166. l. 5" indiam. ZEEUuwscHE STROOMEN, in 1762 zeer talrijk en zelfs tot in "t SPAARNE bij HaaRLEM doorgedrongen (Baster); aan de kusten der Noonpzxsz ( Beun. en v. Oliv.) ; VzERsCHE GaAT , DE DoLLARD, aan "t strand te SCHEVENINGEN. (NB. In mavolging van LINNEUS wordt door BENN. en v. oLiv. de bovengemelde afbeelding van zasrER tot de JJedusa aequorea (Forsk.) betrokken, deze echter komt alleen meer zuidelijker in den A4£/antischen Oceaan en in de Méddellandsche zee voor.) Thawmantias, sscmscm. — (Ventriculus brachiis destitutus.) 2. CYMBALOIDEA , »Énox. Oceania, campanulata , canalibus subito im clavam elongatam dilatatis ; tentaculis (16—920) 6asi bulbosis. Belgelijkende kwal , sLABBER, Nat. Verl., bl.99, PI.XII, f.1—3. Dyanaea cymbalaroides , LAM. ,. n. s. Vert., 2 éd., IE HE S noossunser18. Thawnantias cymbaloidea, Lxss., 4caleph., p.334, ne.143. l. l"indiam. In Julijj 1768 te MrppELBURG in "t zeewater ontdekt door S/aóber. 3. HEMISPHAERICA , rÉnox. Oceania, Lemisphaeriem, canalibus. versus marginem disci clavatis , costis transversalióus quatuor; tentaculis mar- ginalibus. plurimis ; margine integerrümo. G* 84 ACALEPHAE DISCOPHORAE. OCEANIDAE. GRONOVIUS 27 Uitgez. Verh., IIT, bl. 467 , Pl. XXXVI , fig. 7. Halfklootronde kwal, nourTUyN, XIV, bl. 423, n^. 9. BENN. en v. oLiv., XV, 2, bl, 99, n?. 7. AMedusa. hemisphaerica , L1NN., Syst. uat., ed. XIX. Thawnantias henisphaerica, LEss., 4cal., p. 335, no. 144. l. l" in diam. Karwuk (Gronovius); ^t VEERsCHE GAT en de DoLranp». (NB. Deze is eene der lichtgevende Medusa-soorten.) ? Oceania, pkmow. (Ventriculus lobatus.) 4. SANGUINOLENTA , pÉaox. Oceania? subelliptica, apice subdepresso ; apertura, inferiori quadrangulari; ventriculo sanguineo ; ovariis fuscis mar- gine tenus elongatis ; tentaculis duodeviginti basi bulbosis. Kermin Beroé , SLABBER , Nat. Verl., bl. 110 , PI. XIII, fig. 3. ? Cyanea coccinea , DAVIS, nun. of N. H. , VIL, p. 234, PI 7o. qo ? Turris neglecta, LESsoN, 4caleph., p. 284, no. 39. Oceania? sanguinolenta, LEss., A4caleph., p. 391,n?.116*. l.? Quikroskopisch. 1n Juljj 1768 door S/abber te Mip- DELBURG in het zeewater ontdekt. 5. TETRANEMA , PÉRON. Oceania? subelliptica , apice subdepresso; apertura inferiori quadrangulari; ventriculo sanguineo; ovaris fuscis mar- gine tenus elongatis; tentaculis longis quatuor, basi dilatatis. Kermin Beroé, SLABBER , Nat. Verl., bl. 119, Pl. XIV , f. 1. Oceania tetranema , LESSON , Acaleph. , p. 320 , n^. 116. 1.? (Mebrosk.) In Julj 1768 door S/aóber te MippEL- BunG in het zeewater ontdekt. 6. MICROSCOPICA , nox. Oceania? ovalis, ovarüis filiformibus margine tenus. elonga- Lis; lentaculis longissimis duobus , asi. dilatatis; ventri- culo , ovarüs tentaculisque fuscis. Gladde Beroé, sLABBER, Nat. Verl. , bl. 89 , Pl. XI , fig. 1, 2. ? Oceania dinema , PÉRON, AMédus., p. 346, n9. 53. Oceania? microscopica, LESSON, Zcalipi, p. 321, n». 119. 1? (Mikrosk.) In Julijj 1768 door S/abber te Mrppzc- BURG in het zeewater ontdekt. —— dl — — CLASSIS IV. ECIINODERMATA. (v. n. ., bl. 163.) ORDO I. PEDICELLATA. (v. p. n., bl. 163.) Fam. II (39). ASTEROEDIEA. (v. p. u., bl. 168.) OPHIURA, raw. (v. n. n. , bl. 168.) Ophiura, AGASS. T 1. TEXTURATA , rax. Ophiura squamis pectinatis, basibus radiorum 15—920 ef gluribus dentibus munitis; inferne lateribus scutellorum intermediorum excavatis; scutella radiorum | lateraliter spimis b—' armata. SEBA , Schatk. der nat. , TIT, Pl. V, f, 1, 2, en Pl. VIT, f. 6, 7. Wormstralige zee-ster, HouTTUYN, XIV , bl. 466, n^. 11. BENN- enj v. oLrv.) XV, 95 bE T0292; m*. Ll, 9. Stella lacertosa, LINCK , de Stell. mar., p. 4, Tab. IL, f. 4. Asterias ophiura, LXNN., Syst. nat., edit, XIT. "Asterias lacertosa, PENN. , Brit. Zool. , Vol.IV ; p. 63. Ophiuratexturata, LAM., An.s.V'ert., ed. 9, Y1T, p.921,n?.1. Ophiura bracteata , FLEM. , Brit. anim. , p. 488 , n?. 29. Ophiura aurora, g1sso, Eur. iérid.,N , p.219, T. VL, f. 29. Ophiura arenost, LEACH , Zool. siscel., Vol. IT, p. 58. Ophiura texturata, roRBES, Brit. Starf., p. 22. Ophiura albida, romBES, Brit. starf., p. 21. Opfhiolepis ciliata , XULL. et rRoscn., Syst. der Asteriden, 55945. Taf. VIL; fis,.1. 86 ECHINODERMATA PEDICELLATA. ASTEROIDEA. l. 18" in middell. zonder de stralen, met dezelve 8". Aan "t strand der ZurbpERZEE (Seba) ; SCREVENINGEN en KaTwK. Ophiocoma, AGASSs. 2. NEGLECTA , zouNsr. Ophiura. disco plano , inarginato , superne ünbricato ; squa- wüs subaequalibus laevibus; squama majore duplici ad 6asim cujusque radii; radii superne obtecti serie sünplici squamaruy, quadratarum, et lateraliter spinulis longis uirinque ternis aut quatermis armati. Ophiura neglecta, jonwsm., Mag. of N. H., 1836, VIII, p. 467, fig. 42. Ophiura elegans , LEACH , Zool. Miscel. , Vol. IL, p. 51. Ophiocoma neglecta, roRBES, Brit. Starf., p. 30. Ophiocoma squamata , MULL. et TROSCH. , Z/szerid. , s. 92. l. de schijf 3'" in middell., met de stralen 13". Te Wrsr- KAPELLE aan strand onder steenen. T 3. BELLIS , rzex. Ophiura. disco subpentangulari, comveza, squamulis sejunctis et. £uberculis interstitialibus adsperso; depressione cordi- formi ad basim cujusque radii; radii depressi superne comvexi, squamis ovatis et (uberculis iimubis, obtusis seria£iz, interpositis , obtecti et lateraliter spinulis conicis quaíuor aut sex armati. Gedoornde zee-ster, nourTUYN, XIV, bl. 468, n?. 12. Asterias ophiura, FABR., Fauna Groenl., p. 911. Bellis scolopendroides, LXNCK, de Stell. marin.,T.XL, f.11. Asterias aculeata, wULL., Zool. Dan., TAI, p.20, T. XCIX. Ophiura bellis, FLEM., Brit. anim., p. 488. Ophiura Flemingii, EACH, Zool. miscel., IT, p. 56, n^. 31. Ophiocoma bellis, FoRBES, Brit. Starf, p. 53. Ophiolepis scolopendrica, MULL. et TROSCH., Zl sterid., s.96. ] 19" in diam. zonder de stralen, met dezelve 10". Langs de kusten der NooRpzEr. T 4. ROSULA, rLEx. Ophiura disco comvezo , rotundo , spinis longitudine variabile muricato. Squama marina triangulari , duplici ad basin ECHINODERMATA PEDICELLATA. ASTEROIDEA. $7 cujusque radii, superne obtecli serie squamarum. é£rian- gularum, carinatarum, ünbricatarum et lateraliter spinu- lis, latitudine radii longioribus , utrinque quinis armati. Gehaarde zee-ster, HGourTUYN, XIV, bl. 470, n?. 13. ARosula scolopendroides , YNCK, 7. c. , Pl. XXVI, fig. 52, et XXXVII, fig. 65. Asterias ciliata, LYNN. , Syst. nat., edit. XII. Asterias fragilis, ABILG., Zool. Dan., 'T. HII, p. 28, Tab. XCVIII. -dsterias pentaphylla, — varia,— aculeata,— hastata, — Jissa, — nigra , PENN. , Br. Zool. , IV, p.64 ,n?. 64-69. Ophiura ciliaris , — fragilis , — rosularia , LAM. , L. C., 2! ed. ET 5p:59245 0n9. 10 02 ol. 3; Ophiura vulgaris, LEACH , Zool. Misc., Il, p. 54. Ophiura rosula , FLEM., Brit. Anim., p. 489, n*. 32. Ophiura spinulosa, misso, ÜEur. mér., V, p. 212, no 125 pl VIS figs30. Ophiocoma rosula, FORBES, Brit. Starf., p. 60. Ophiothriz fragilis, MULL. e& TROsCH, ster. , s. 110. l. de sehijf 1l" in diam., met de stralen 8". ScHEVENINGEN. ASTERIAS, raw. (v. p. u., bl. 169.) stropecten, LINCK. T 1. ARANCIACA ,. LiNN. "sterias disco laío; vadis quimis depressis lanceolatis ; dorso papillis iruncatis et echinulatis obtecto; margine denticulato, aculeisque ciliato. SEBA, Schatk. der Natuur, III, Pl. VIII, fig. 6—8 en 10. Paarde-ster, HourvTUYxN, XIV, bl. 462. BENN. en v. oLiv., XV, 2, bl. 102, n*. 3 en 5. "stropecten, LINCK, £. e., T. IV, £.14; T. V, f. 5; ]* WI. £19; ESVIPE f*L017 12; 4 3X: V ELS T2400 Asterias irregularis , PENN., Brit. Zool., IV, p.61, no. 5T. "sterias aurantiaca, FORBES , Brit. Starf., p. 130. "A stropecten aurantiacus , MULL, et TROSCH. , Zsfer. ,s.67. | met de-stralen 10" en meer. Kusten van HOLLAND (Seba); aan ?t strand van SCHEVENINGEN en van onze NOORDELIJKE EILANDEN. 88 ECHINODERMATA PEDICELLATA. ASTEROIDEA. Lwuidia, ronRnEs. 2, FRAGILISSIMA. Zsterias disco parvo, radiis quinque aut septem depressis , longissimis; dorso papiüllis spimiferis; margine seriebus ciliorum duabus armato. HourrUYN, XIV, bl. 447, Pl. CXIII, fig. 1? Luidia fragilissima, FORBES , Vern. Mag., VIAL, p.123. Asterias rubens, yoRNsT., Mag. of N. H.,YX, p.144, f. 20. Asterias pectinata, covcpn., Mag. of N. H., Jan. 1840. Luidia fragilissima, FoRBES, Brit. Stazf., p. 135, Luidia Saviguyi, MULL. et TROSCH., Jséer., s. T1. l. l voet en zelfs meer. In de NoompzEE in diep water. Twee malen heb ik fragmenten dezer soort te SCHEVENINGEN aan strand gevonden. Goniaster , AGASS. ?3, EQUESTRIS , LiNN. Asterias pentagona, angulis porrectis; margine articulato ; articulis digitato-papilliferis ; dorso iutico , subverrucoso , obsolete reticulato. Pastey, nourTUYN, XIV, bl. 461, Pl. CXIII, fig. 3? Paarde-ster, BENN. en v. oLIV., XV, 2, bl. 101, n*. 3. Pentaceros planus , LANCK, I. c. , p. 21, Tab. XII, fig. 21, et Tab. XXXIIT, fig. 53. sterias equestris, LYNN., Syst. nat., edit. Xll. Asterias Johnstoni, DUJ. ln LAM., J. c., 2 édit., IIT, p:39515 med ey ys Goniaster equestris, FORBES, Brit. Starf., p. 125. Astrogonum phrygiaumum, MULL. et TROSCH., Zséer., s b2s Mab VE rds. 6. l 15". Aan de kust der Noonpzrr (Beum. en v. Oliv.). (NB. Daar deze soort eertijds met de 44sf. aranczaca meermalen verward werd, zoo wordt waarschijnlijk door BENN. en v. OL1v. laatsigenoemde soort bedoeld, deze toch is aan onze kusten wj gemeen, terwijl de 4st, equestrés miju wetens nimmer aan dezelve gevonden is.) ECHINODERMATA PEDICELLATA. ASTEROIDEA. 89 Solaster , FORBES. j 4. PAPPOSA , xiv. ZAsterias dorso imarginibusque penicillis papposis muricata ; radiis subtridenis, lanceolatis, diametro disci minoribus. SEBA, Schatk. der Natuur, III, Pl. VIII, fig. 5. Veelstralige zee-ster, HouTTUYN, XIV, bl. 440, n?. 2. Stella dodecactis , UINCK , Stell. iar. , 'l'ab. XVII, fig. 28 , et Tab. XXII, fig. 52. Asterias helianthoides, PENN., Br. Zool., IV , p. 66, n?.72. Stellonia papposa, AGASSIZ, Prodr. echin. Solaster papposa , FORBES, Brit. Sfarf., p. 112. l. 15" in diam. en meer. Aan de kusten der NooRDpzEE (Prof. J. v. d. Hoeven). T 9. ENDECA, cwEr. Asterias undique aculeis minimis, subpectinatis aspera, va- diis novex, aut undecim tortuosis , disci diametro minoribus. Negenstralige zee-ster, HouTTUYN, XIV, bl. 442, PLOCXIL, f. 5. Asterias aspera, MULL., Zool. Dan. Prodr., 2833. Stellonia endeca, NARDO in AGASs., Prodr. echin. Solaster endecn , FORBES, Brit. Sfarf, p. 109. l. 12" in diam. In de Noonrpzzr. Cribrella, GRAY. 6. OCULATA , PENN. Asterias dorso tuberculis oblongis , reticulato-spiniferis irre- gulariter instructo et ad iuterstitia poroso; radüs quinis cy lindraceo-conicis , diumetro disci quater majoribus. SEBA, Schatk. der Natuur, IIT, Pl. VII, fig. 5. DENN. en v. OLIV., XV, 2, bl. 101, n*. 2. Pentadactylosaster oculatus , LNCK , 1. c., p. 31, Tab. XXXVI, fig. 62. Asterias perforata, MULL., Zool. Dan. prodr., 2834. Linkia oculata, FORB. , Wern. men. , Vol. VHIL, p. 120. Asterias seposita, LAM., An. S.V ., 2 éd., VIT, p. 251,n?. 30. "Asterias milleporella? LAW., l.c., 2ed., TIT, p. 253, n?.35. sterias multifora , LAM. , 1. c., 2 éd. , YT, p.254, n?. 3T. Cribella oculata, FoRBEs, Brit. Starf., p. 100. Echinaster oculatus, MULL. et TROSCH,, s. 94. 90 ECHINODERMATA PEDICELLATA. ASTEROIDEA,. l. 8" met de stralen. an 't strand langs de NooRDzE& (Benn. env.Oliv.); te SCHEVENINGEN en Karwijkin't voorjaar. 7. ROSEA , wv. "sterias dorso £tuberculis iriangularibus , articulato-spini- Jeris, regulariter 4n seriebus longitudinalibus. dispositis ; radüs quimis cylindraceo-elongatis, diametro disci qua- ter et dimidio majoribus. Asterias rosea, MULL., Zool. Daa., IT, 'Tab. LXVII. "Asterias variolata,LAM., 4n.s. Vert.,2ed.11L,p.259,n?.36. Cribella rosea, FORBES, Brit. Starf., p. 106. Asteracanthion roseus, MULL. en TROSCH., s. lf. l. 10" met de stralen. Aan de kusten der eilanden ten noorden GmoNINGEN (va Halen). Asterias, GRAY. TS. RUBENS , riw. sterias vadis subquimis, lanceolatis, papilloso-echinatis ; gpapillis dorsi. sparsis et. subseriatis. SEBA , Schatk. der Natuur, III , T. V, fig. 3, T. VI, fig. 2, 4. Zee-star , BASTER , Nat. Uitsp., I, bl. 134 , Pl. XII, fig. 1—6. Rood-achtige zee-ster, HouTTUYN, XIV, bl. 443, n*. 3. Rood-achtige zee-star , BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 100 ,n?. 1. "Asterias glacialis, PENN., Brit. Zool. , IV, p. 60 ,n?. 54. "sterias clathrata, PENN., Brit, Zool., IV, p. 61,n9. 55. Stellonia, rubens, AGAss., Prodr. Echiün. Uraster rubens, FORBES, Brif. Starf., p. 83. Asteracanthion rubens, MULL. en TROSCH., S. lj. l. 15" en meer. MHoLLANDsCHE KUSTEN (Sea); ZEEUW- SCHE STRANDEN (Buster); GmoNINGEN (vam Swinderen, Init. fuun. Gron., ll verv., bl. 8); NoonpzEE langs strand (Ben. en v. Oliv.; ?s Rijks Museuu)); te SCHEVENINGEN , Karwuk, DowsunG. Deze is aan onze kusten verre weg de gemeenste soort van zee-sterren, wordende zelfs tot het bemesten der akkers aangewend door de bewoners onzer zZee-dorpen. 9. VIOLACEA , cwEr. Asterias disco orbiculari supra jusco, fuberculis gramu- latis violaceis; granwla immwmera aculeum album e medio ECHINODERMATA PEDICELLATA, ASTEROIDEA. 91 grominentes, pluribus circulis cingunt; — rad quinque concolores lanceolati, apice rubicundi, serie triplici dic- £oruy, tuberculorum, paucisque sparsis armantur. Sol coriaceus planis , LINCK , V. c. , p. 33, T. XI, n*. 15. Ast. rubens violacea, MULL., Z. Da»n., Tab. LXVI. Uraster violacea, FORBES, Brit. Starf., p. 91. Asteracanthion violaceus, MULL. en TROSCH., s. 16. l. 10" en meer. Met de vorige soort doch zeldzamer. Fam. III (40). ECHINEDEA. (v. p. u., bl. 172.) SPATANGUS, krziw. (v. n. n., bl. 174.) Spatangus, AGAss. T 1. PURPUREUS , srAlNY. Spatangus cordatus, subtus plamus, ano emus excavatus; apbulacris qnateruis lanceolatis , ünpressione anali ovata , subanali late-reniforum. Dikblad, vAN PHELSUM, de zee-egelen, bl. 40, n». 2. J. v. n. HoEVEN, Handboek der Dierkunde, Pl. IV, fig. 6. KEchinus purpureus , MULL. , Zool. Dan. , T, p. 17, T. VI. JEchimus lacunosus, PENN., Brit. Zool., IV, p. 69, Tab. XXXV, fig. 16. Spatangus purpureus, FORBES, Brit. Starf., p. 182. l. 7", br. 5", hoog 4". Aan onze stranden , in "t begin van Maart 1846 lagen eene menigte gebroken schalen dezer soort aan 'tstrand te KaATWIJK. Amphlüdotus, AGAss. T 3. ARCUARIUS , rau. Spatangus cordatus, postice gibbus; ambulacris dorsalibus quatuor, oralibus quinque; impressione dorsali lanceo- laa, amo rotundo impressione post-auali sublenticulari ; spatio spinoso post-orali ovate. SEBA, Schatk. der Natuur, III, Pl. X, fig. 21, a, b. Doodshoofd, nourTuvN, XIV, bl. 520, n?. 12. Kleine Hertogs-muts, v. PHELSUM, zee-egels, bl. 134, Pl. IT., fig. 11—15. 99 ECHINODERMATA PEDICELLATA. ECHINIDEA. JEohinus spaéagus, LINN., Syst. Nat., edié. XII. Spatagus flavescens , MULL., Zool. Dan., MI, p. 11, Tab. XCI, fig. 1—4. Spatangus pusillus, LESKE ap. KLEIN, Tab. XXIV, fip. c—E, Tab. XXXVIII, fig. 5. Echinus pusillus , GMELIN , Syst. Nat. , p. 3198 , n?. 94. Echinus lacunosus , GMELIN, 7. c., p. 3197, var. à, «. JEchinus cordatus, PENN. , Br.Z.,IV, p.69, T.X XXIV, f.75. Echinospatagus cordiformis, BREYN, Echinod., p.61,Pl.V. ISpatangus cordatus , FLEM., Brit. anim. , p. 480, n*. 6. Spatangus arcuarius, LAM., Zn. s. Vert., 9 ed., IIT, p.228. n* "19: Anphidotus pusillus , &GASs. , Prodr. Echin. Amphidotus cordatus, YoRBES, Brit. Starf., p. 190. l. 3". Aan onze kusten (Seba); op het strand der Noord- zee van de Pnov. HorrAwD (v. d. Exde im de Na. Ver- Aand. v. Haarlem, XNI, 2, bl. 301, n». 5, onder den naam van JjSpat. ovalis, Pexn.); Mollandsche kust (Jus. £e Leyden) | Aan ?tstrand ie SongvENINGEN somtijds Zzeer gemeen. FIBULARIA , raw. (v. n. n. , bl. 177). i 1 PUSILLUS. Fibularia ovalis, depressa subtus plano-comcava, vertice centrali, ambulacris pulvinatis brevibus ad apücem. dis- junctis. VAN PHELSUM, Drief over de zee-egels, bl. 134, Pl. II, fig. 11—15. Jchinus perexiguus , PETIV., Gazophylaz., p. 10. TX XXI. Ovaulum marinum ,BORL. , Corme. Faun., Pl. XXVIII, .26. Spataugus pusillus, MULL., Zool. Dan.,p.18, T.XCLf.5,6. ? Echinus equinus , GEL. , Syst. , nat. , p. 3194 , n9. 85. JEchinus minutus, GMEL., Syst. Naf., p. 3195, ne. 86. KEchinocyamus pusillus , YLEM., Brit. anis, p. 481, n^. 9. Fübularia ovulum, — tarentina, — angulosa, VLAM., Beds MES epa. 8007mo.. 21. Fibularia ovulum , GUÉRIN , Iconogr. Zooph. , Pl. I1, f. 5. Fchinocyamus pusillus, ronBES, Brit. Starf., p. 115. ECHINODERMATA PÉDICELLATA. ECHINIDEA. 953 l. 67, Hollandsche stranden (v. PAe/sux); aan "t strand der NoonDZzEE van de Pnov. HorrANp, (v. d. Ende, l. c., n^. 6, sub nomine C/ypeaster pulvimulus); te ScHEVE- NINGEN aan tstrand, benevens aan de kusten onzer noordelijke eilanden niet zeldzaam. ECHINUS, raw. (v. n. n., bl. 178). 1. SPHAERA , arurr. Jchimus sphaerowdeus, vubescens, fasciis porosis oblique parallelis, pororum paribus ternis; spinae óreves albi- dae (saepe apice rubro aub violaceo) longitudinaliter sulcatae, sulcis íransverse crenatis. Bruine zee-klit met witte pennen, nouTTUYN, XIV, bl. 502. Cidaris sardicus, LESKE ap. KLEIN, p. 146, Tab. IX , hip; AUD. Jehinus sardicus , GMELIN, Syst. nat. , p. 3118, n». 35. JEchinus esculentus , PENN. , Brit. Zool , IV, yp. 61, Tab. XXXIV, fig. 74. JEchinus globiformis, LAM. , nu. s. Vert., 9 ed., TIT, p. 960, n». 5. Echinus inflatus, BLAINV.,Dict.des Sc.nat., X XX VIL p.91. JEohinus sphaerieus, FORBES, Brit. Starf., p. 149. l. 6" in diam. ^an onze stranden (Zout£uyz); ScuEvE- NINGEN, KATWIJK en de eilanden ten noorden GRONINGEN. (NB. Deze en de volgende soort worden veel al met de Zcehzaus esculentus verward.) T 9. NEGLECTUS , raw. JEchinus hemisphaerico-depressus , viride-purpurescens et. ru- óro füsciatus; fuscis porosis fleruosis, pororum. pari- Óus quinis; spinae viridesceus, Óreves, longitudinaliter s£riaíae, sírüs íramsverse crenatis. Witte zee-klit met groene pennen, riouTTUYN , XIV, bl. 502. Eetbare zee-egel, BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 104, n*. 1. Cidaris Aemisphaerica, LESKE ap. KLEIN, p. 90, Tab. IT, fig. E. Jehimus lividus, var., BLAINV., Zefinol, p. 996. FEchinus subangularis , FLEM., Brit. Anim. , p. 419, n*. 4. F'ehinus. neglectus, vonBESs, Brit. Starf., p. 112. 94 ECHINODERMATA PEDICELLATA. ECHINIDEA. l. 5". Aan onze stranden in "'tzand (Zemz en v. Oliv.); KarWIJK en DoMBURG. 3. BASTERI, GMEL. JEchinus hemisphaericus, olivaceus et vubro.fasciatus ; fus- ciis pororusm oblique subparallelis paribus ternis; spinae versicolores, breves, longitudinaliter striatae. Zec-klit, BAsTER, Nat. Uitsp., I, bl. 129, PI. XI, fig. 1—8. Zee-khit, nourTUYN, XIV, bl. 495 (pro parte). Zee-klit, VAN PHELSUM , Brief over de zee-egels , bl. 18 , n?. 16. Daster's zee-egel, BENN. en v. oLiv., XV , 2, bl. 105, n*. 8. Cidaris sawxatilis var. Basteri, LESKE, £. c., p. 81, PL XLIX chord 2. KEchinus lividus , LAM. , Zn. s. Vert., 2 éd. , I1L, p. 36, n9. 28 (pro parte). FEchinus Flemingii , BALL 1n FORBES , Dri£. Síazf. , p. 164. l. in diam. 45". In de ZEEUWSCHE STROOMEN (ABaster); aan "t Fonr DEN Haak op Walcheren en te KaTWIJK. (NB. FonsEs beschouwt de Echzn. F/emingiz als eene nieuwe soort, evenwel komt de beschrijving en afbeelding welke hij er van geeft volkomen met die van BASTER overeen.) T 4. MILIARIS , Liwx. Echinus hemisphaerico-depressus , roseus £uberculis albidis ; Jüsciis porosis flevuosis, pororum. paribus ternis; spinae longae purpureae aut flavae, longitudinaliter | sulcatae saepe apicibus albidis. SEBA, Schatkamer der Natuur, III, Pl. X, fig. 3, 4. . HourrvxN, XIV, bl. 504, Pl. CXIV, fig. 1. Friesche en platte zee-egel, v. PrELsuM , Brief over de zee- egels, bl. 28, n^. 28 en 24. Klipvegel, BENN. en v. oLiv., XV, 2, bl. 104, n*. 2. Cidaris miüliaris savatilis , LESKE , l. c. , p. 89 , Tab. IT, fip. A—D; Tab. XXXVIII, fig. 2, 3. Echinus samatilis, MULA, Zool. Dan., 9841. Echinus iiliaris, GMEL., Syst. nat. , p. 3169 , n^. 20. Echinus miliaris, FORBES, Brit. Starf., p. 91. l. 2" in middell. ScmevENINGEN (ezz. en $. Oliv.) ; Kar- wK ('s Rijis Mus.); ScHEVvENINGEN , Karwu'& , DouBuno. ECHINODERMATA PEDICELLATA. 95 Fam. IV (41). HOLOTRIURIDEA. (v. ». i., bl. 179.) PENTACTA, cornr. (v. n. n. , bl. 180.) Cladodactila , BRANDT. 1. FRONDOSA , JAEGER. Pentacía corpore ovali, mutabili, sublaevi, ad wmum late- rem purpureo-fusco ad alterum purpureo-albo; pedibus alternis biserialibus im ordines. longitudinales quinque dis- qositis ; tentaculis denis pediculatis , frondosis. Zee-beurs, nourrUYN, XIV, bl. 298, Pl. CX, fig. 1. Zee-buidel, saNprFogT, Geneesk. Biblioth., X, bl. 252. Holothuria frondosa, GUNNER, zc. Stockh., 1161, JOXTX ops E219. BEoENS. fig 1542; Holothuria pentacta, ABiLpG. in MULL., Zool. Dam., Tab. 108, fig. 1, 2, en Tab. 124. Holothburia grandis, FORB. et GOODSIR, Jéhenaeum,n^.618. Cucumaria frondosa, YoRBES, Brit. Starf., p. 209. l. 30". In de NooRpzEE. 1 9. PENTACTES, JAEGER. Peníacta corpore elongato, pentangulari , laevi, colore variabili; pedibus alternis biserialibus in ordines longi- £udinales quinque dispositis; tentaculis denis pediculatis , pinnatifidis. Vijfribbige zee-blaas, HovrTUYN, XIV, bl. 321, n». 8. Vijfribbige zee-blaas, BENN. en v. oL1v., XV , 2, bl. 91, n?. 2. -Holothuria pentactes, LYNN., Syst. nat., edit. XII. Hydra. coralliferu , GAERTN., JPAilos. traus., 1161, p.15 dI bEefig 9r A. Holothuria Gaertneri, BLAINV., Adctinol., p. 195. Cucumaria, pentactes , FORBES, Brit. Starf., p. 213. l. 77. In de NoompzzE (Jen. en v. Olív.). 3. FUSUS. Pentacta corpore fusiformi, pentangulari, papiloso , cine- reo, pedibus im ordines longitudinales quinque dispositis , Lentaculis denis denticulatis. . BENN. en v. oLIv., XV, 2, bl. 91, n?. 2. (Holotfuria doliolum.) Holothuria fusus , MULL. , Zool, Dan. , Y, p. 31, n*. 19, TabUX; figus 6; 96 ECHINODERMATA PEDICELLATA. HOLOTHURIDEA. JHolothuria fusus , GUÉRIN , Jconogr. Zooph,, Pl. IV, f. 4. ? Cuceumaria fusiformis, FORBES, Brit. Starf., p. 219. l.? In de ZEEUWSCHE STROOMEN (Beza. en v. Oliv.). PSOLUS, oxzx. (v. n. n. , bl. 182.) 1. PHANTAPUS , 7AEGER. Psolus fuscus, capite rubro-albido, flavo-maculato tenta- culis flavidis ; corpore scabroso aut squamulis pectinatis instructis. Zee-spook, nouTTUYN, XIV, bl. 301,n?. 2, PL. OX, fig. 2. SANDIFORT, Geneesk. Bibl., VIII, bl. 26. Holothuria phantapus, L1iNN., Syst. nat., edit. XH. "Ascidia, rustica, PENN., Brit. Zool., IV, p. 48, Tab. XXXIII, fig. 35. Cuvieria phantapus, FLEMING, Brit. 4nuün., p. 483. Holothuria phantapus , GUÉRIN , Icon. Zooph., P].IV,f. 1. Psolus phantapus, FORBES, Brif. Starf., p. 903. |. 15". In de NoonpzEr. ORDO Il. APODA. (v. D. H., bl. 182.) Fam. VI (48). SIPUNCULA CEA. (v. p. n. bl. 184.) SIPUNCULUS, riww. (v. n. u., bl. 184.) j 1. NUDUS, riv. Sipunculus corpore rugoso , reticulato-striato , postice ven- íricoso , laevi longitudinaliter plicato ; collo granulato , capite laevi. Naakte spuitworm , nouTTUYN, XIV, bl. 96, no. 1. J. v. n. HoEVEN, Handb. der Dierk., I, Pl. V, fig. 1. Sipunculus balanophorus , DELLE CHIAJE, Méz., 1, 2, p. 22, PI. 1. SSyrinz tessellatus, RAFINESQUE , Précis etc., p. 32. Syrinr nudus, FORBES, Brit. Starf., p. 245. l. 15". Op den bodem der NoomDzzE in diep water. ECHINODERMATA APODA. SIPUNCULACEA, 97 PRIAPULUS, raw. (v.p. n., bl. 185.) 1. CAUDATUS , raw. Priapulus lucteus aut violaceus corpore íransverse ammu- lato et. longitudinaliter stris. disjunctis reticulato; pro- boscis longitudinaliter. striata. HourTUYN, XIV, bl. 331, n?. 9. (Priapus.) Holothuria priapus , LINN. , Syst. nat., ed. XII, p. 1091. Priapula caudata, GUÉRIN , Iconogr. Zooph., VI.V, fig. 2. Priapulus caudatus, FORBES, brit. Starf., p. 256. l. 10", Aan de kusten der NooRDzEEk. THALASSEMA, cvv. (v. n. n., bl. 262.) AKichiurus, cvv. i 1. ECHIURUS. Thalassemua corpore violaceo , &uberculis pallidioribus annu- lato ; — proboscide rubro-marginata ; appendice cochleari- Jormi coccinea. Zee-zandworm v. Pallas, HourTUYN, XIV, bl. 64. Gedoornde aardworm , BENN. en v. oL1v., XV , 2, bl. 61,n*. 5. J. v. D. HoEVEN, Handb. der Dierkunde , 1s'e uitg. , Pl. TV, f. 7. Luinbricus echiurus, PALL., Spic.Zool., Fasc. X, T.I, f. |B —5. Lumbricus ovyurus, PALL., Misc. Z., p.146, T.XT, f. 1—6. Thalassema echiura , LAM. , Zn. s. Vert., 2 édit. ,'Tom.V, p» 58944 n^." k Thalassena aquatica, uEgAcn, Encycl, Br., Suppl.Y, p. 451. Thalassema vulgaris, SAvIGNY, Syst.des 4n.s. V ert., p.102. JEchiurus vulgaris, vonBEs, Brit. Stazf., p. 263. l. 6". an de stranden van HorraANDp vooral des winters zeer gemeen (Pa//as); ScHEVENINGEN en KaTWUK. CLASSIS V. ENTOZOA (v. n. n., bl. 204.) ORDO I. STERELMINTHA. (v. 5. z., bl. 204.) Fam. I (44). €XSTECA. (v. p. u., bl. 204.) ECHINOCOCCUS, nv». (v. ». n., bl. 205.) 1. ERRATICUS, z, v. 5. H.. (nrgsiNG, | Syst. Zelm., Yl, p. 482, n^. 1.) Vesica kystosu aqua repleta, continens vermes minimos, arenulaceos , corpore turbinato , laevi, capite uucinorum. corona ei osculis suctorüs quatuor instructo. Waterblaasjes , E. SANDIFORT , Gcneesk. Diblioth., XT, bl. 258. G. pr vos, Comm. de Entozois, p. 41. G. 3. MULDER, Comm. de Entozois, p. 30. LiprH DE JEUDE, hec. de fig. des Versintest., PI. T, fig. 1—5. J. n. JANSEN, Nederl. Lancet, 24e serie , 2de jaarg., bl. 380, PL LV, um 5 Lzvisox, Nederl. Lancet, 24e serie , 34e jaarg., bl. 37 ,PLLT—IT. Juenim socialis gramulosm, GoxEzE, Eingew. JFürm., s. 258, Taf. XX, B, fig. 9—14. Hydatigena granulosa, BATSCH , Dandw., s. 81 , fig. 91. Vesicaria granulosa , SCHRANK , Ferzeichn. ,s. 31,n9.97. Taenia visceralis, — granulosa, awEL., Syst. Nat., p. 3059, n?. 5 et 23. Polycephalus hominis, — granulosus , — echinococeus , ZEDER, JNa£urgesch., s. 309, Taf. II, fig. 5—1; s. 491, Taf. IV, fig. 7—9; s. 432. ooo oem o.€——-mee——ÉBEEEE ENTOZOA. STERELMINTHA CYSTICA. 99 ITydatis erratica, BLUMENS., dbbild., left S, s. 19. FEehinococeus veterinorum , — hominis , — süniae , RUD. , Jiwoz., 11, 2, p. 251, Tab. XT, fig. b—1. Jehinococeus veterinorum , BREMSER, com. lfelm., Pl. XVIII, fig. 3—123. JEchinococcus veterinorum., DUJARD., Heli., p. 636,no. 1. KEehinococcus polymorphus, vXES., S. Helin., Y, p.482, n9.1. l. van "t blaasje in middell. van 1"5''— 5", der worpjes afzonderlijk 0"'6—1"'5. In de hersen- borst- en buik- holten, vooral in de lever, cook wel eens in "t hart en tusschen de spieren der AZerkaawwende dieren; ook zijn dezelve bij den enzscb waargenomen en wel in ons Va- derland door JSfa/part vam der JFiel, ls'e Homderdtal v. zeldz. Aanm., Y, ne. T0. — Tulp, Observ. Medic., Yl, cap. 34, p. 148 et III, cap. 32, p. 235. — Ruysch, Thes. Anat. , n*. 10, 12, 45, 63, 64, 65; idem, Observ. vinmis. m*s Xy Bp. 14,0 20245 n 94937 695 24. 3595 n?. 46, fig. 42; n9. 65. — E. Sandifort, Observ. Anat. path. , II, cap. 1, p. 9; cap. 2, p. 59 et 67. — Dr. Scimidt en Dr. Lesson, ANederl. Lancet, zie boven. COENURUS, nu». (v. n. n., bl. 206.) T1.CEREBRALIS , nup. (nies:NG , 7. c., I, p. 485, n9. 1.) Coegurus corpore £ereti , tenuissime granulato , rugoso , vesica commi postice adhaerente; capite suctoriüs quatuor e uncimulorus, corona. dupla instructo. Schapen-hersenworm, BENN. en v. oLtv., XV, 2, bl. 53,n». 2. LiprH DE JEUDE , Rec. de fig. des Vers intest. , Pl. I,fig. 6, 7. J. v. n. HoEVEN, Handb. der Dierk., Pl. V, fig. 2. Vermis vesicularis socialis, BLOCH , .Erzeug., s. 95. Tuenia vesicularis , GOEZE , Fing.IF.,s.248,'l'af. XX, A,B. Hiydatulacerebralis,BavTscn, Bandw.,s.84, n9.1,1£.34—30. V'esicaria socialis , SCHRANK , F'erzeickn., s. 31, nv. 98, Taenia, cerebralis, GMEL. , Syst. Nat., p. 3062, no. 91. Polycephalus ovinus , zgoEn , Naturgesch., s. 430, ne. 1. Coemurus cerebralis, WRUD., .Entoz., II, 2, p. 243, Tab. XI, fig. 3, A—E. | Üoenurus cerebralis, DUJARD., Jelu., p. 031, n?. 1. j* 100 ENTOZOA. STERELMINTHA CYSTICA. l. de worpjes kunnen zich tot 4/5 uitrekken; zij zitter op waterblazen, ter groote van een duiven- of hoender ei, in de hersenen en "truggemerg der scZapez, welke zij de zoogenaamde draaiziekte veroorzaken; enkele malen zin deze wormen ook bij het ruzd en het paard waar- genomen. (Jemz. en v. Olie., J. v. d. Hoeven). CYSTICERCUS, nup. (v. n. u., bl. 206.) 1. CELLULOSAE, nv». (»rsme, /. c., I, p. 486, n?. 1.) Cysticereus capite subtetragono; collo brevissimo antice increscens; corpore subcylindrico íransverse rvugoso; ve- sica caudali transverse elliptica corporis longitudine minore. Water-blaasjes , E. saNprFOnT, Geneesk. biblioth. XT, bl. 258. G. GREEVE, de Tumore Cystico, 'fraj. ad Rhen., 1815. G. pE vos, Comm. de Entozois, p. 40. G. 3. MULDER, Comm. de Entozois, p. 28. Varkens-blaasworm , BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 52, no. 1. LipTH DE JEUDE , Rec. de fig. des Versintest,, Pl. 1, f. 131—109. DowrzLiINc, Nederl. Lancet , 4e jaarg. , n?. 8, bl. 449, PI. 5. Fesicaria lobafa, orH. FABR., NN. S. Danske Selsk. SET. El, p.281, Pinna humana, WERN., V erm.int. , TT, p. 2, Tab.IT, f. 1—8. Vesicaria hygroma , — finna, SCHRANK , Bayer. Reise, 5. . 191. Tuenia cellulosa , — finna , GMELIN , Syst. Nat., p. 3059 et 3063. Taeunia albo-puncíaía, "TREUTLER, Oós. pa£k. anat., PI oA, Hydatis fina, BLUMENB., 4bbild. Naturg. Gegenst., 15 7s 239. Cysticercus finu, — pyriformis, — albo-punctatus , ZEDER, Ja£urgesch., s. 4071, 414, 491. Hydatigena cellulosae , AM. , Zn. s. Fert. , 2 ed. , ML, p: 56636 n9. 9: Cysticercus cellulosae, DUJARD., Heli, p. 633, n*. 1. ]. 4"—]1", br. 2"; de blaas aan ?t achterlijf is 1"3"' breed. Onthondt zich in het celachtig weefsel van het fae var- ENTOZOA. STERELMINTHA CYSTICA. 101 ke», hetwelk er door gezegd wordt gortig te zijn; ook is deze worm waargenomen bij den »ezscb en de ruanderen, tusschen de spieren alsmede in de hersenen en in de oogen. (Bem. en v. Olm., J. v. d. .Hoev.) 2. TENUICOLLIS, nun. (nizsiNG, Z7. c., I, p. 488, n?. 2.) Cysticercus capite teragouo ; collo brevi, filiforii; corpore cylindrico rugoso, vesica caudali subglobosa amplissima. ^t Waterblaasje, PALLAs, Plantdieren, bl. 520, n». 5. Blaasachtige lintworm , x. saNprFoRT, Genecsk. Biblioth. TI , bl. 448, 453. Blaasachtige polypus, nourTUYN, XVIII, bl. 104, no. 5. LrprH DE JEUDE, Rec. de fig. des Vers. int., Pl. T, fiy. 8—10. JLwnbricus bydropicus, TYSON , i2. Phil. Zraus., XVII, noc door. pora Hydatis animata , WARTMANN , AMisc. Nat. Cur. , dec. YI, Ann. 4, Obs. 73, Tab. I. Taenia hydatigena , PALL., Elench. Zooph., p. 413, n*.5. Hydra hydatula, YANN. , Syst. Na£., ed. XII, p. 1320. Vermis vesicularis hereumita, BLocH, JEingew., s. 94. Hydatigena orbicularis, GoszE, Eig. JF., s. 194, Taf. XVII, A, fig. 1—5, D, fig. 1—2, 6—11. Hydatigena globosa, — oblonga, maTscH, JBanudw., s. 89, fig. 38—41; s. 98. V'esicaria orbicularis, SCHRANK , Perzeichn. , s.29 n?.93. Tuenia caprina, — ovilla, — vervecina , — bovina, — apri, — globosa, GMELIN , p. 3061—3063 , n?. 19, 20, 92, 924, 25, 96. Cysticercus clavatus , — globosus , — caprinus , ZEDER, ANaturg. der .Eingew. ]F., s. 409, 411, 490. Cysticercus lineatus, LAENNEC, Pers vesicul., Pl. T, II. Hydatis globosa, LAM. , 2m. s. Vert., 2 edit., YII, Dé1b64 (n9? T: Cysticercus tenuicollis, BREMSER., com. Helminth., PI X VEES fig EO" aq Cysticercus demuicollis, DUJARD. , Helm., p. 634 , n?. 4. (1. 1"5"—3", de blaas aan "t achterlijf 1"5"—5" br. In "t darm en ribbenvlies der Zeraamwende dierep en van ^t varTen. 102 ENTOZOA. STERELMINTHA CYSTICX. T3.PISIFORMIS, zEpER. (vrstwG, 7. c., l, p. 489, n?. 3.) Cysticereus capite globoso, collo tenui; corpore tereti am- £rorsug attenuato , longitudine vesicae caudalis subglobosae. ? LiprzH DE JjEUDE, Rec. de fig. des Vers. iniest., Pl. I, fie. 20— 23. Jiydatigena pisiformis, GoEzE, .Eingew., s. 210, T. XVIII, A, D, fig. 4—T. Hydatigena utriculenta, GogzE, Eingew., s. 219 , T- XVIII, B, fig. 8, 9. Hydatigenu cordata, — pisiformis, — utricularis , BATSCH, Daudw., s. 94, fig. 42, 435; s. 96, fig. 44, 45; s. 99. Vesicaria pisiforimis, — utriculenta, SCHRANK, Per- zeichn., s. 90, nv. 94, 95. Taenia cordata , — pisiformis , — utriculenta , GMELIN , p. 3061, n*. 185—117. JHydatis pisiformis , LAM. , Anim. s. Vert., 9 edit. , II, p. 564, n». 2. Cysticercus pisiformis, DUJARD., Helminth., p. 634, n^;)3, PL XII, fip. L. ]. 4"—9"', In de ingewanden der Zazez, voornamelijk in derzelver lever. j 4. FASCIOLARIS, mun. (prsmvG, 7. c., I, p. 491, n?. 9.) Cysticereus capite sub tetragono , uncinulorum, corona dupla armato; collo mullo; corpore elongato depresso, vesica eaudali subglobosa exigua. E. saNDIFORT, Geneesk. Diblioth., IT, bl. 187. LipTH DE JEUDE, Rec. de fig. des Vers. intest. Pl.I,f. 24—28. Vermis vesicularis taemiaeformis, BLOCH, .Eingew., 8.0 S, L9 41; Taenia vesicularis fasciolata, GoEZE, Eingew. Würmn. , s. 220, Taf. XVIII, B, f. 10—14; T. XIX, f. 1—14. Taenia hydatigenu, wERNER, Fer. intest., I, p.13, T. IX, fig. 22—33. Hydatigena taeniaeformis , BATSCH, Bandw., s. 100, figs. 19—16, 18—290, 29, 30, 46—49. Vesicaria taeniaeforimis, SCHRANK, F'erzeichn., s. 30, n^. 96. ev ENTOZOA. STERELMINTHA CYSTICA. 108 uenia vespertilionis ,— ludatigena , — murina, GMELIN, p:59060ron5 012. —À 14. Cysticercus Laeniaeforiis , yEDER, Naturgesch. , s. 405 , T UDV. efie. 6: Hydatigera fusciolaris , UAM. , 4n. 8. Vert., 9 edit., IIT, p. 565, n*. 1. Cysticercus fasciolaris , DUJARD. , Heln., p. 6327 n7020 Pl. XII, fig. w. l 3"—17", br. 2"—4'"5; de blaas 5'—6'" breed, In de lever der knaagdieren vooral der ize; en atten. (J. v. d. Hoeven.) Fam. II (45). €ESTORBEA. (v.n. m., bl. 207.) CARYOPHYLLAEUS, awzr. (v. n. n., bl. 207.) T1. MUTABILIS, mu». (nisiwG, Z. c., Ll, p. 577, n*?. 1.) Car yophuyllaeus elongatus mutabilis , postice attenuatus antice dilatatus, füubriatus, bothrio terminali transverso bila- üiato ; — collum nullum. ? SLABBER, Natuurk. Verlust., bl. 140, Pl. XV, fig. 5—1. Veranderlijke kruidnagelw. , BENN. en v. oL1v., bl. 41, n*. 1. TripTH DEJEUDE , Recueil de fig. des Vers. intest., Pl. V, f. 1— 8. Fasciola fünbriata, cokEzE, Eingew. IWürm., s. 180, Taf. XV,-fiv. 4, 5. Taenia laticeps, PALLAS, NN. Nord. Beytr., s. 106, n? 16 Fat?" EDS dosi 335 Cariophyllaeus piscium , GMELIN , S. N., p. 3052, n*. 1. Cariophyllaeus eyprinorum , 4EDER , Na£urgesch.,s. 252, 'TaE SEIS: fieig5- 6: Caryophyllaeus mutabilis, BREMS., Jc. Heln., T. XL, f.1-8. Caryophyllaeus uutabilis, Uy ARD. , Helninth., p. 630. ] 9'"5", br. 3" 35. In de ingewanden der zoetwater- visschen, als: Aarper, zeelé, voorn, órasezm, Üliek enz. (Benn. eu v. Oliv., J. v. d. .Hoeven); bovengemelde figeuur van JSlabóer, stelt waarschijnlijk deze worm voor, welke mogelijk uit het zoete water, door middel der slui- sen, in de met zeewater voorziene grachten van MippEr- BURG gekomen is. 104 ENTOZOA. STERELMINTHA CESTOIDEA. LIGULA, »rocm. (v. p. u., bl. 207.) T1.UNISERIALIS, mv». (prsING, Z. c., I, p. 579, n?. 1.) Ligula corpore depresso é£ransverse vugoso antice rotundato postice attenuato ; — (in statu inevoluto) sulco utriusque lateris iedio longitudinali ; — (in staíu evoluto) ovariorum serie solitaria contimua v. alternatim interrupta. LzruwENHoEk, 4de Vervolg der Briev., 68 Br., bl. 613. RuiscH, Observ. anat., n?. 64, p. 61, fig. c. GnoNovIUs, ÁActae Helvet., "Tom. II, p. 374. PaLLAS, Plantdieren, bl. 522, ne. 6, b. E. sANDIFORT, Geneesk. Biblioth., III, bl. 356. Darmworm der visschen , novrT. , XIV, bl. 90, Pl. CVH, f. 6. Eenvoudige riemworm , BENN. en v. oL1v. XV, 2, bl. 28,n?. 2. LiprH DE JEUDE , Rec. de fig. des Versint., Pl. IT, fig. 16—18. Status inevolutus im piscibus. J'asciola intestinalis, L1NN., Syst. Nat., ed. XI. X Ligula piscium , — colitidis , — alburni , — vinbae , — órumae, BLOOH, JEingew. Jürm.,s. 2. Ligula cyprinorum, — bramae, — vinbae, GOEZE, JFingew. Würm., s. 187, 189, Taf. XVI, fig. 4—9. Tuenim cingulum, — cyprinorum, — wvimbae, — len- cisci, — Üramae, — carassiüi, PALLAS, NN. ANord. DBeytr., 1, s. 94—906, 100. Ligula abdominalis , GMELIN , Syst. Nat. , p. 3043,n?. 2. Ligula contoríriv, — cingulum, — constringens, — acuminata, RUD., Entoz., III, p. 18, 20, 22, 24. ligula sinplicissima, RUD., Syn. Entoz., p. 134. Ligula monogramma (CRÉPLIN), ERSCH. eb GRUB. , nc. , XTE aps OR. Ligula simplicissimna, DUJARD. , Helinth. p. 628, n^. 1. Status evolutus im avibus. Ligula uniserialis , BREMs. , Jc. Helin., Pl. XT, fig. 20, 21. Ligula, uniserialis, DUJARD. , Helminth. , p. 628, no. 3. I, bij de visschen 15", bij de vogelen 30"—70"', br. 8'"—192"". ln jongen toestand, in de buikholte van voorz en órasem (Leeuwenh. , Ruisch , Gronov., Benn. en v. Oliv., J. v. d. H.): ontwikkeld, in ^t darmkanaal van de zee-zwaduic. ENTOZOA. STERELMINTHA CESTOIDEA. 105 T9. BISERIALIS, nun». (piEsiNG , 7. c., I, p. 580, n?. 2.) Ligula corpore depresso passim íramsverse rugoso, antice crassiusculo, postice attenuato: — (im statu inevoluto) sulcis duobus utriusque lateris longitudinalibus ; — (n síatu evoluto) ovariorust series duae varie alternantes vel interrupte oppositae. Vogel-riemworm , BENN. en v. OLIV., XV, 2, bl. 26, n? 1. Status inevolu£us im. Cyprino Carassio a CREPLINO. Ligula digramma, DUJARD., Helm., p. 628, ne. 9. Status evolutus n avibus. Ligula aviun , BLocu , Eingew. JF. , s. 4, Tab. T, f. 1, 2. Ligula intestinalis, GogzE, Jingew. JFürm., s. 183, Tab. XIV, fig. 1—3. Ligula alternans , — 4nuterrupta, — sparsam, RUD., Jníoz., II, 2, p. 13—16, Tab. IX, fig. 2—4. ligula alferuans, — interrupta, — sparsa, DUJ., Heim. ps:02956m97 4.550: 1. 20"— 50", br. 4"—6"'7. In de darmen der watervogels vooral der duiker-ganzem en zee-meeuwem. (Denn. en v. Oliv.) BOTHRIOCEPHALUS, nv». (v. n. n. , bl. 207.) T 1. LATUS, saEwus. | (mrsmG, Z. c., I, p. 585, n?. 1.) Bothriocephalus corpore antice filiformi, postice latiore; capite oblongo, bothrüs duobus oblongis angustis mar- ginalibus ; collo subnullo; articulis anticis rugaeformibus , subsequentibus subquadratis , reliquis longiusculis ; oriftciis genitaluum im latere plamo cujusque segmenti, mediamis. "Turner, Observ. Medic., lib. II, c. 42, Tab. VII, fig. 1. V. DOEVEREN , Diss. inaug. de Vermib. intest. Homin., p. 37. Boxxzr , in Uitgez. Verhand. , IIT, bl. 309, Pl. XXIV, f. 1—5. Graauwe-lintworm , PALLAS, Plantdieren, bl. 515. Breede-lintworm , PALLAs, Plantdieren, bl. 517. Gemeene en breede-lintworm , novrTUYN, XVIII, bl. 162 en 1675 PE OXEIHS Hp 23: G. pE vos, Comment. de Entozois, p. 35. G. s. MULDER, Comment. de Entozois, p. 18. Liniw, , cenzame worm , BENN, en v. oL1v., XV, 2, bl. 55,ne. 5. 106 ENTOZOA. STERELMINTHA CESTOIDEA. Li»rH DE JEUDE, Recueil de fig. des Vers intest., Pl. II, fig. 255 BIIIE S Bo rfip- 150. J. V. D. HOEVEN, Tijdschr. voor Nat. Gesch., IX, boek- besch., bl. 4—8. Juema vulgaris e£ lata, L1NN., Syst. Nat. , ed. XII, p. 1323 et 1324. Tuenia grisea, e£ lata, PALL., El. Zooph., p. 408, 410. Tuenim tenella, PALL., .N. Nord. Beyítr., Y, s. 69, Th epp who. L0. 7A 5B. Taenia meibranacea , PALL. , N. Nord. Beytr., 1,8. 59, T. III, fig. 14—17. Taenia dentata, BATSCH , Baudw. , s. 184, f. 110—113. Halysis lata e£ iembranacea, ZEDER, ANafurgesch. , S. 9b T.. n9, 4b. 43 Botryocephalus hominis , LAM. , Zn. s. Vert. , 9 ed. , YII, p. al, n». L Bothriocephalus latus, DUJARD. , Heli., p. 612, n^. 1. Dibothrium. latum, Dn1Es. , Syst. Helia. , T, p. 585, no 1. l. onbepaald, wordende somwijlen gevonden ter lengte van 20 ned. ellen en 12"' tot 16'"" breed. In de darmen der menschen doch hier te lande volgens eenige niet zoo ge- meen als Zuenia soliwm, echter komt dezelve volgens waarnemingen van Prof. J. v. d. Joeven, in LEYDEN niet zeldzamer voor dan de laatstgenoemde soort. (Als inlandsch opgegeven door Zw/p, vam .Doeverem, Ben. en v. Oliv., G. de Vos, J. v. d. Hoeven.) T9.PROBOSCIDEUS , nun. (nprzsiNG , 7. c., I, p. 590, n?. 12.) Bothriocephalus capite oblongo, subtetragono, truncato , bothrüis lateralibus duobus, oblongis ; — collo mullo; — corpore depresso medio sulcato articulis brevissimis subücuneatis. Jaenia crassa, BLOCH, Besch. Berl. Nat., YV, s. 545, p. Xp t8 1*9. Taenia fefragonoceps, PALL., AN. Nord. Beytr., l, l, s. 87, T. HI; fie: 913 wp. Taenia proboscide suilla, GogzE, Eng. JF., s. 417, TLOKXWKEIV, fioz T 302: Tuenia proboscidea , BATsCU , Bagdw. , s. 219, f. 151, 152. ENTOTOZA. STERELMINTHA CESTOIDEA. 107 Tuenia salinonis , GMEL., Syst. Nat., p. $080, n». 83. Jühytis proboscidea, ZEDER, .Eingew. lFürm.,s. 293. Bothriocephalus proboscideus , Dv3., Helin., p. 615, n?.9. Dibothriun proboscideum, D1ES., [. c., p. 590, no. 12. l onbepaald; "t voorwerp door mij in de darmen van den zali gevonden was 16" lang en 2'" breed. T9. PUNCTATUS, nup. (nrsimNG , Z. c., I, p. 593, n?. 20.) DBothriocephalus capite oblongo, crasso antice late trun- cato; ——- bothrüs duobus oblongis, margimibus la£era- libus prominentibus ; — collo nullo; — articulis corporis subquadratis longitudine bis vel. quinquies latioribus. LEEUWENHOEK, 4de Verv. der Briev., 78 brief, bl. 611. J. v. D. HOEV. , Tijdschr. voor Nat. Gesch. , IX , boekbesch., bl. 85—11. Tuenia scorpii , MULL. , Zool. dan. , M, p. 5, Tab. XLIV, fig. 5—11. Alyselininthus Üipunctatus, ZEDER, Nachtr., s. 236, T. VI, fig. 1—4. JAhytis bipunctata, ZEDER, ANaturg., s. 296. Halysis scorpio, ZEDER, ANaturg., s. 355. Bothriocephalus punctatus , DUJ., Helin., p. 611, no. 15. Dibotrium punctatum , nxgs., Syst. Hel, T, p.593, no.20. l. 20"— 60", breed 2'"—35'". In de ingewanden van £aróot en douderpad viet zeldzaam ; reeds door .Leewwenhoek in menigte in eerstgenoemden visch waargenomen. 4. CLAVICEPS, nvn. (presmG, 7. c., I, p. 589, n?. 11.) Bothriocephalus capite oblongo, mutabili, truncato; — bothrüis duobus angustis lateralibus ; — collo mullo; — articulis percontractilibus saepe rugosis, anterioribus bre- vissimis, mediüs aut oblongo-quadrangularibus aut trans- versis, reliquis subquadratis margine postico tumido. LrEUvWENHOEK, 4de Verv. der Briev., 78 Drief, bl. 609. Taenia claviceps, GoEZE, .Engew. JW ürm., s. A14, Taf. XXXIIL, fig. 6—8. Taenia anguillae, MULL., Berl. Nafurf., XIV, s. 156. Ahythelninthus anguillae, zxpER, Nachtr., s. 215. Alis claviceps, ZEDER, lVafurg., s. 293, n?. 4. 108 ENTOZOA. STERELMINTHA CESTOIDEA. Bothriocephalus claviceps , nu. , Helm. , p. 618 , nv. 16. Dibothrium claviceps, n1ES. , l. c., T, p. 589, no. 11. l. 275—650", br. 1"—3''5. In de ingewanden van palimg en aal. 5. MICROCEPHALUS , nvD. (niEs:iNG, Z. c., I. p. 592, n?. 16.) Bothriocephalus capite compresso, sagittato apice rotundato , bothriis lateralibus duobus oblongis; — collo nullo; — articulis. apterioribus rugaeformibus , tunc. subquadratis , subsequentibus brevissumis, reliquis angustatis e£ sub- quadratis. Bothriocephalus sagittatus , LEUCK., Zool. Bruchst. , Y, S199 Tar DEP de: Tb; Bothriocephalus microcephalus, pv3., Helia. , p.619, n?.11. Dibothrium inicrocephalum, pxEs., Syst. H., p. 592, no. 16. ], 10"—22"5"^, br. 4"5. In de ingewanden van den uolensteenvisch (Orthragoriseus mola) en wel bepaaldehjk in de eerste wegen, in eene bijna ongeloovelijbe menigte van verschillende grootte, door den Heer J/ellenbergh ge- vonden in een exemplaar van bovengemelden visch aan de kust bij Karwr gevangen; zie JFellenó., Observ. zat. de Orthragorisco mola, p. 28. 6. CORONATUS , nvp. (niEsmNG, Z. c., l, p. 605, n?. 1.) Bothriocephalus capite rotundo subquadrangulari ; — bothrüis ovato-oblongis quatuor ad extremütates, uncinulis duobus bifurcatis, armatis; — collo teretiusculo; —. articulis anterioribus brevissunis , subsequentibus subquadratis vel mrgibus varie simuosis, reliquis oblongis orificio penis lateraliter. munitis. LiprH pE JEUDE, Recueil de fip. des Vers intest., Pl.IV, fig. 5, 6. (Petalocephalus coronatus.) Halysis corollata, zEDER , Naturg., s. 330. Tuenim Rajae Batis, mup., JEntoz., MIT, p. 213, Tab. X, fig, 7—10. DBothriocephalus bifurcatus , LEUCK., Zool. Br., Y, s. 90, Tabs fig: 9. DBothriocephalus coronatus , nvJ. , Heli. , p. 621, n?. 21. Onchobothriun coronatum , nYs., Syst. H., Y, p. 606, no. 1. ENTOZOA. STERELMINTHA CESTOIDEA,. 109 |l. 5"—33'. In de ingewanden der roggen. (NB. De jScolex polymorphus een ingewandsworm van 5''/5 laug in de platvisschen voorkomende , en als inlandsch door sENx. en v. oLiv., bl. 25, opgegeven, is waarschijnlijdk een jonge van deze soort.) Sehistocephalus, cg£pri. (v. p. m., bl. 208.) T7. DIMORPHUS, ckÉpLIN. (niEsNG , Z. c., I, p. 584) Bothriocephalus capite subériangulari , obtuso , bothriis duobus marginalibus oppositis; — im statu inevoluto corpore glaniusculo utrinque. longitudinaliter sulcato, in statu evoluto depressiore ovaris prominentibus noduliformibus et. lemniscis brevissimis. PaLLAs, Lijst der Plantdieren, bl. 519. LrpTHpDEJEUDE, hec. de fig. des Vers intest., Pl. IT, f, 26—98. Status inevolutus im piscibus. Taenia solida, wMULL., Prodr. Zool. Dam., n?. 9631. Tuenia gasterostei, MULL., Na£urf., T. XVIII, s. 22, Taf. IIT, fig. 1—85. Rhytis solida , zgpzn, Naturg. der Eing. Würm., s. 291. Bothriocephalus solidus, mUup., Entoz., liE, p. 57. Status evolutus in avibus. Tuenia lanceolata nodosa, BLocH, Eing. IF., s. 93, 'T.T, f. 9. Jaenia nodularis, SCHRANK, F'erzeichn., s. 39. Halysis lanceolata nodosa , xEDER , Naturgesch. , s. 340. JBothriocephalus nodosus , RUD., Entoz., IIT, p. 54. Sehistocephalus dimorphus, DUJARD., llelm., p. 623. l. bij de visschen 27'""—70'" en breed 4'"5—1''; bij de vogcels 8"—32" lang en 4'"'5—9"' breed. In de buikholte van het s£ekelbaarsje en in meer ontwikkelden vorm in ^t darmkanaal der vischetende vogels (J. v.d. Hoeven). Triaenophorus, wvp. (v. n. n. , bl. 208.) T 8. NODULOSUS , nv». (nrzsiNG, 7. c., I, p. 604, n?. 1.) Bothriocephalus capüte. tenuissimo saepe subcylindrico ; cor- pore antice aítemuato et saepe cylindrico , articulis no- dulosis, posticis latioribus planioribus marginibus crenulatis. Lintworm der Visschen , PALLAS, Lijstd. Plantd., bl. 522,n?. 6. LipTH DEJEUDE , Rec. de fig. des Versintest,, Pl. IT, f. 19— 94. 110 ENTOZOA. STERELMINTHA CESTOIDEA. Tuenia rugosa , PALL. , dissert. de infr. viv. , p. 31 , n?. 3 Taenia piscium , PALL. , .Elencb. Zooph., p. 413, no. 6. Taenia uodulosa, PALL., N. Nord. Beytr., 1, s. 90, "Hab eb. fie 39 o1 Taenia lucii , MULL., Prod. Zool. Dan., p. 219 , n». 2655. Taenia tricuspidata, BLocm, JEingew. ]W., s. 19. Taenianodulosa, GoEzg, Eing.JF.,s.418, T. X X XIV, f.3-6. Vesicaria ligulata, — tetragona, — lucil, SCHRANK, J'auna boica, YII, p. 228, 229. Rüythelninthus lucii, ZEDER, Nachtr., s. 211. Rytis lucii , zEDER, Naturgesch. , s. 219 , Taf. IV, fig. 4. Cysticercus lucii , — tetragonurus , — ligulatus , 2EDER , Nafurg., s. 414, 416, 417. Tricuspidaria nodulosa, &UD., Entoz., lI, p. 92, Tab. IX, fig. 6—11. Cysticercus Gadi Lotae, — Percae , — Salvelini, — Salmonum , RUD., Entoz., III, p. 287, 238, 240. Bothriocephalus tricuspis , uEucK. , Zool. Bruch. , Tab. II, fig. 34—930. Triaenophorus uodosus, DUJARD., Helg., p. 625. ]. 3"—06" , breed 1"2—4""5. In de depu van 5200 , bars, cali en andere zoetwatervisschen (J. v. d. Hoeven). TAENIA, nrw. (v. n. n., bl. 209.) T 1. SOLIUM, riNw. (nizsiNG, 7. c., I9 p: oT5p nod) Tuenia capite subgloboso uncinulorum corona armato , rostello obíuso , collo brevi antrorsum increscente ; — articulis anticis brevissimis , subsequentibus oblongo-quadrangularibus vel subcuneiformibus, orificis genitalium marginalibus vage alternis. A. DE HEIDE, Experim. circa sanguinis missionem , 1686, Exp. 5, p. 4T. Breede worm , LEEUWENR. , 4de Verv. der Br., 18 Br. , bl. 608. S. couLET , tractatus historicus de Lumbrico lato , L. B. 1728. BoxNzr in Uitgez. Verhand., IIT, bl. 316, Pl. XXIV, f. 6—18. Kaauwoerde zaadsworm , PALLAS, Lijst der Plantd., bl. 511. J. ng nrxBovRG, Waarnemingen aangaande de Lindwormen in E. Sandifor(, Geneesk. DBibl., IV , bl. 445. ENTOZOA. STERELMINTHA CESTOIDEA. J«t E. saNDprronT, Geneesk. Biblioth., XT, bl. 133, 134. Eenzame Lintworm, nouTTUYN, XVIII, b1.158, Pl. CXLIT, f. 1. Ketting-worm , BENN. en V. OLIV., XV, 2, bl. 583, n?. 3. G. pn& vos, Comm. de Entozois, p. 38. G. y. MULDER, Comm. de Entozois, p. 19. LipTH DE JEUDE, Rec. de fig. des Vers intest., Pl.TIT, A, f. 1 —3. Tuemia, solium, LYNN. , Syst. nat., edit. XII, p. 1323. Taenia cucurbitina, PALL., Jench. Zooph., p. 403. Taenia dentata, GMELIN , Syst. ua£., p. 3013. Halysis solium, ZEDER, Naturgesch., s. 959. Tuenia solium, DUJARD., Helminth., p. 557, n?. 1. l. onbepaald doch meestal vrij aanzienlijjk,, bereikende somwilen 40 Ned. ellen, breed 6'"—13"'. Deze soort (de meest gewone in ons vaderland bij den esc voor- komende lintworm) is door velen onzer geneeskundigen reeds waargenomen; als door Forest, de Heide, Hwuysch en vele anderen; volgens J. Z/euw/and in deszelfs Descr. Mus. an..£. Rheno-Traject., n?. 1123, wordt er aldaar eene Taenia bewaard van 80 oude ellen lang en in zijn geheel, benevens den kop, in éónmaal door een mensch geloost. (NB. In den zomer van 1849 heb ik te Leyden in een glas pomp- water een worm gevonden omtrent 4'' lang en 0'/'5 breed, door eene loupe beschouwd was dezelve duidelijk voor een? lintworm te erkennen, doch geen mikroskoop onder mijn bereik hebbende, heb ik met geene zekerheid de soort kunnen bepalen, later heb ik het voorwerp ongelukkiglijk verloren , zonder in de gelegenheid geweest te zijn het nader te. kunnen bestemmen; hoewel rartLas, in zijne lijst der plantdieren, bl. 513 en 514 ons vele voorbeelden aanhaalt van lintwormen in zoetwater gevonden, moet het echter een ieder bevreemden hoe een Entozoón in eene, van alle communicatie afgesloten pomp is voorgekomen; is mogelijk door het regenwater in de dakgooten het ei eens lintworms uit het vogelmest losgespoeld, verder in den regenbak gekomen enz.? Verdere waarnemingen van vrij in "t water levende Entozoa (even als deze en de larven va | DZstomen) zullen ons mogeljk den weg aanwijzen, langs welken deze onwelkomene gasten zich tot in 'tdierljk ligchaam den toesang verschaífen.) 112 ENTOZOA. STERELMINTIIA CESTOIDEA, T29.PLICATA , nup. (nrsiNG, J. c., I, p. 499, n?. 4.) Tuenia capite latissümo, íransverse tetragono, inermi; — eollo brevi, rugoso ; — articulis postice latioribus , mar- ginex articuli subsequentis pro parte operientibus; — orificiis genitalium unilateralibus. LipTH DE JEUDE , Rec. de fig. des Vers. intest., Pl. II, fig. 15- J. v. D. HoEVEN , Handb. der Dierk. , Pl. V, fig. 4, (de kop.) Tuenia, equina , PALLAS, AN. Nord. Beytr., 1,1,p. 79, Tab. III, fig. 20. Tuenia magna , AxBILDG. , Zool. dan. , MI, p. 50, T. CX ; fiv. 1, A—D. ALjselininthus plicatus, zEDER, Nachtr., s. 250. Halysis plicaía, ZEDER, Naturg., s. 331. Tuenia plicaía , DUJARD. , Helminth. , p. 581, n9. 50. l. 16"—80", br. 6"—18''. In de dunne darmen der gaar- den (J. v. d. Hoeven). T 9.PERFOLIATA , cogzE. (pnigsiNG, Z. c., I, p. 499, n^. 6.) Tuenia articulis latissumis , crassis , unbricato-perfoliatis ; — capiíe parvo, globoso wel subtetragono, inermi, basi utroque latere bilobo; — collo mullo ; — articulis anterio- ribus brevissimis , mediis orificiis genitalium masculinorum unilateralibus, reliquis sine peni sed ovariis ramosis gnnitis. - LiprH DE JEUDE, Rec. de fig. des Vers intest., Pl. IT, f. 12—14. Taenia equima, PALLAS, .N. Nord. Beitr., l, s. T1, Tab. III, fig. 21—24. Tuenia quadrilobata, xXBILDG., Zool. Dan. , MI, p. 51, "ab. OX» np 2 "3. Alyselminthus lobatus, zEDER, Nachtr., s. 241. Halysis perfoliaía, zEDER, NNafurg., s. 330. Tuenia perfoliata , DUJ., l.c. , p. 580, n?. 49, T. XT, fig. c. 1.18" —25'", br. 3"—4'". In de dikke darmen der paarden. T 4. EXPANSA, nv». (nigsmG, Z. c., I, p. 497, n?. 1.) Tuenia capite minimo , obtuso , rotundo ; — rostello inermi; — collo brevissimo vel mullo ; — articulis anterioribus brevis- sinis, reliquis longioribus , rectangularibus ; articulorum margine posteriore cremulato vel undulato, marginem articuli subsequentis pro parte operiente; — orificiis genitaliup, duobus cujusque segmenti oppositis. 3 ENTOZOA, STERELMINTHA CESTOIDEA. 1305] Taenia ovina, GOEZE, Eing.JF.,s. 369, T. XXVIII f. 1- 12. Halysis ovina, 4EDER, Naturg., s. 332. Taenia expansa, DUJARD., Helminth., p. 511, n^. 44. l. 3'"" tot 30 N. ellen, br. 5//—27'". In de darmen der schapen en lammeren. T 9. SERRATA , eoEzK. (ni&sING, Z. c., 1, p. 817, n?. 50.) Tuenia capite subhemisphaerico , rostello brevissimo crasso , uncinulorum octo ef quadraginta corona dupla armato ; (2n statu inevoluto uncinulorum 19—14 corona sinplici ;) — collo plano, aequali; — articulis anterioribus brevissimis £ransversisque ; subsequentibus subcuneatis, angulis posti- cis acutis ; reliquis oblongis subrectangularibus latitudine duplo longioribus; —— orificiis genitalium. marginalibus vage alternis. Pompoenvormigebandw., BENN. en v.oLtv., XV, 2, bl.54, n9. 4. Tuenia canina , BLOCH , Eingew. , s. 11 , 'Taf. VE, f. 6—8. Taenia, serrata (canis), aogzE, ing. IF. , s. 331 , Tat. XXV, D, fig. ^4—p. Halysis serrata, ZEDER, Naturgesch., s. 363, n*. 50. Taenia serrata, DUJARD., Heluinth., p. 558, n?. 5. l. 60"—190", br. 3'"/—6'". In de dunne darmen der Londen (Bemm. en v. Oliv.). X 9. CUCUMERINA, szrocu. (nresmG, 7. c., l, p. 531, n?. 87.) Taenia capite subrhomboidali; vostello subconico uncinulis muünimis 40, 2m seriebus tribus dispositis, armato; — collo brevi; — articulorum. anteriorum orificiis genita- lun, marginalibus oppositis; articulis posterioribus cras- sis, rufis e£ opacis, ovis Wnpletis. Honde-worm, PaLLAs, Lijst der Plantd., bl. 514, n?. 2. Smalle lintworm, nourr., X VIIT, bl. 170,n?. 1, Pl. CXLII, f. 4. Taenia canina , UANN., Syst. Nat., ed. XII , p. 1324, no. 4. Taeni« elliptica, BAvTSCH , ing. JF. ,s. 129 (pro parte). Tuenia, cateniforiis , var. a. canina, GOEZE, Eing. W., s. 824, T. XXIII, fig. D, x. Alyselminthus elliptieus, zEp., Nachtr., s.290( pro parte). FHlalysis elliptica, zEbER, Naturg., s. 361 (pro parte). Taenia cucumerina, nuJ., Helin., p. 515,n?. 39, T. XII, f. c. 8 114 ENTOZOA. STERELMINTHA CESTOIDEA. l. 107—535", br. 2"—3'". In de dunne darmen der Aondez , vooral der jonge. 7. CRASSICOLLIS, nup. (nmsiNG , 7. c. , I, p. 519, n?. 53.) Taenia capüte hemüsphaerico , rostello brevissimo , convexo , uncinulorum 48—852 corona dupla armato; — collo bre- vissimo; —— articulis anterioribus brevissimis; reliquis longitudine quinquies vel sexies latioribus ; posterioribus latitudine sublongioribus , medio inflatis , angulis acutis; — orificiis genitalium marginalibus vage alternis. LipTH DE JEUDE, Rec. de fig. des Vers intest., Pl. II, f. 1—6. Taenia cucurbitina , PALLAS, EN. Nord. Beitr. , Y, s. 41, Taf. II, fig. 1, 2, A, B (pro parte). Taenia serrata (felis), cogzg, Eing. Würm., s. 331, T. XXIV, fig. 1—6, T. XXV, A, fig. 1—5. Taenza collo brevissimo, BLocn, Eingemw.,s.19, T. VI, f.1-3. Taenia moniiformis , BATScH , Banudw., s. 195, fig. 59. Alyseliinthus serratus, ZEDER, Nachtr., s. 286. Halysis serrata, zEpER , Naturg., s. 363. Taenia crassicollis, pUyamp. , Hebuinth. , p. 559 , no. 1. 1.15"—60", br. 4"—06'". In dedunne darmen van de Zwiskat. 8. ELLIPTICA , nup. (przsiNG, 7. c., I, p. 532, n*. 88.) Taenia capite subgloboso obtuse tetragono, rostello pyri- Jormài uncimulis armato; — collo brevissuno ; — articulis anterioribus brevissimis ; iediis su&quadratis; subsequen- tibus inde rolundis et souiliformibus , inde ellipticis ; reliquis ellipticis , latitudine bis vel ter longioribus; — orificiis genitalium marginalibus oppositis , prominentibus. Taenia cateniforus (felis), aGogzE, Eing. JF.,s. 311, Tr XRUIDSIB.Ufie. 13-22: Tuenia canina felis , WERNER , Brev. exp. cont. , Y, p. 11, T. IX, fig. 34—37. Taenia moniliforuis, scHRANK, F'erzeichn., s. 94. Alyseliinthus cuneiceps , ZEDER, Nachétr., s. 253. Taeniaelliptica et euneiceps, wUD., Ent., 11,2, p.148 et 195. Taenia elliptica , nu3ARD., Helu., p. 516 , n^. 40. l. 10"—30", br. 1"5—3'". In de ingewanden van de huiskat. ENTOZOA. STERELMINTHA CESTOIDEA. ll5 9. PECTINATA , GoEZzE. (ntkstNG, £4. c., I, p. 498, n?. 3.) Taenia capite obtuso; — collo brevissimo; — articulis aau- ferioribus brevissimis, mediis majoribus, sed longitudine . latioribus ; | articulis posterioribus marginem posticum crenulatum. articuli. pristin pro parte operientibus ;. an- gulis cujusque articuli posterioribus im. tuberculum elon- gatis ; — orificiis marginalibus oppositis , papillaeforiibus. HourrUYN, XVIII, bl. 167, Pl. CXLII, fig. n. Taenia acutissima (leporis), PALLAS , IN. Nord. Beitr. , Job ego Fabr clo fiv; 25; "Alyselninthus pectinatus , qEDER , lVachtr., s. 946—949. Halysis pectinata, zEDER, lVaturg., s. 339. Taenia pectinata , DU1ARD., Heluinth., p. 592, n^. 15. ]. 3"—20", br. 4"—9'". In darmen der Zazez en koninen. 10. DENDRITICA , GoEzE. (presiNG, Z. c., 1, p. 503, n*. 17.) Taenia capite crasso, semügloboso ; — collo longiusculo ar- ticulato ; — articulis anterioribus oblongis, posterioribus longioribus , reliquis linearibus latitudine quinquies v. octies longioribus ; — orificüs geniíalimm alternis mar- ginalibus. Taenia, floribunda, BATSCH, Bandw., s. 131 , n?. 10, TS TDA e. «60. Tuenia cateniformis (sciuri), GMEL., Syst. Nat. , p. 3067. Alyseliinthus dendritica, zEDER, Nachtr., s. 968. Halysis deudrition, ZEDER, Vaturg., s. 350. Tuenia dendritica, nUJARD. , Heliinth., p. 592, n?. 14. 1. 107—19", br. 175. In de darmen van het ee£Zoorzt;e. T 11I.PUSILLA, cogzE. (nusimNG, 7. c., T, p. 502, n?. 13.) Taenia, capite subgloboso, neque rostello neque uncinulis; — collo attenuato; —— articulis anterioribus brevissimis , £ransversis ; posterioribus longioribus , marginibus sinuosis latitudine bis vel ter longioribus ; — orificiis genitalium marginalibus vage alternis. Tuenia, cateniformis (glirium), GMELIN , S. N., p. 3065. Alyselininthus. pusillus, ZEDER, Nachtr., s. 982. Halysis pusilla, ZEDER, ANa£urg., s. 34T. Tnuenia pusilla, DUJARD, Heluinth., p. 580, n?. 48. g* 116 ENTOZOA. STERELMINTHA CESTOIDEA, l. 3"—16"', br. 0"75—1''65. In de ingewanden der raíten en muizen. T12.GLOBIFERA, sarscH. (priEsiNG, 7. c., l, p. 608, n?. 24.) Taenia capite subgloboso apüce depresso; —— rostello brevi , obtuso, inermi; — collo brevissimo ; — articulis anterio- ribus angustissimis et brevissimis; insequentibus latiori» bus, inaequalibus inde longioribus. cuneiformibus vel am- pullaceis , margine postico tumido; reliquis ellipticis vel orbicularibus ; — orificiüs genitalium: marginalibus vage alternis , prominentibus. Tuenia cylindracea, Buocn, Eing. JF. , s. 14, T. AIL, f. 5—7. Taemia brachium globulosum, GOEZE, 4. c., s. 401, T. XXXII, ^, fig. 13—106. Taenia globulosa, SCHRANK, F'erzeichn., s. 43. Halysis globifera, wEDER, lVafurg., s. 934. Jaenia globifera , DUJARD. , Helininth. , p. 594 , n9. 18. l. $"—13", br. 1"—13". In de darmen van den 6uizert en Zavik. 13. UNDULATA, nv». (nprEsiNG, /J. c., 1, p. 544, n?. 123.) Taenia capite tetragono, subiruncato; — rostello. minimo, subpromünente, uncimulorum. curvorum 10—192 corona sunplici armato; — collo brevissimo ; — articulis anterio- ribus brevissunis, sequentibus longitudine quater vel series latioribus , reliquis granuliformibus longitudine bis. latio- ribus; — orificiis genitalium unlateralibus. Taenia serpeutiforiis non collaris, GOEZE, I. c., s. 3991, T. XXXI, A, fig. 7—9, T. XXXI, D, fig. 12,13. Tuenia undula, SCHRANK, Ferzeichn., s. 40, n^. 121. Alyselminthus undula, zEpDER, JVachtr., s. 300. Halysis undula, zEDpER, lVaturg., s. 3606. Taenia undulata , »u3., Helii., p. 569, no. 26, PL IX, f. N. l. $"—1920" , br. 175—3"'". In de ingewanden der £raadgen. en der zeerkol. T 14. SERPENTULUS , nup. (nrsmaG, 7. c., I, p. 545, n?. 124.) Taenia capite rotundato antice attenuato; — vostello mi- nuto , parte centrali capitis saepe prominente , wncinulorum M BM PR ENTOZOA. STERELMINTHA CESTOIDEA. 117 vectorum 19 v. l4 corona armato; — collo longissumo inarticulato ; — articulis anterioribus brevissimis , reli- quis longitudine quater v. sexies latioribus ; — orificiis genitalium. wunilateralibus. Taenia corvi , aoRzE , Naturg.,s. 3371, Taf. XXIIT, fig. 7. Taenia serpentiformis collaris, aogzE, l. c., s. 2391, XXXI, A, fig. 10—11. Halysis Cornicis, -— Galbulae, — Glandarii, zDER , IVaturg., s. 313. Alyselininthus serpentulus , zEDER, IVachtr., s. 298. Halysis serpentulus, zEDER, Vaturg., s. 314. Taenia serpentulus , DUJARD. , Help., p. 569, no. 2T, DI TEX foy P. 1. 5"—320", br. 0"8—1""5. In deingewanden der £raatjez , ekskers , wielewalen enz. T 15.INFUNDIBULIFORMIS , cozzE, (piEsmNG, Z. c., I, p. 543, n^. 121.) Taenim capite subrotundo, depresso; —— vostello convewo 1. 2 v. hemüsphaerico wnucinulis 908, im seriebus duabus dis- positis, armato; — collo brevissimo ; — articulis au- terioribus transversis , longitudine ter vel quinquies latio- ribus ; sequentibus longioribus , quadratis , iarginibus aut sinuosis aut crenulatis; reliquis rotundis, margine pos- L£eriori prominente, aut urceolatis aut ovato-oblongis; — orificiis genitalium marginalibus vage alternis. Taenia collo longissimo , BLocH , Eing. IF. , s. 14, n9. 8, Tat LEE figa; 35 04e Taenia infundibulum , 3tocu, Berl. Nat. Fr.,1V,s. 555, Taf. XII, fig, 3—5. Taenia infundibuliformis, BATSOH, Dandw., s. 172, fig. 31, 91, 93. Jaeuia cuneata, BATSCH, J. c., s. 190, fig. 117, nv. 8. Tuenia conoidea, SCHRANK , Ferzeichn., s. 45. Alyseliinthus infundibuliformis , zEDER, IVacht£r., s. 911. Halysis. infundibuliformis , ZEDER, Nafurg., s. 345. Tuenia infundibuliforiis , nuJ., Helin., p. 586, n?. 62, PBISUEXOD IAS "—]13", br. 1"—2'". In de darmen der Zoeaders. 1igts: ENTOZOA, STERELMINTHA CESTOIDEA. T 16. LANCEOLATA, zsLocH. (pismNG, 7. c., T, p. 521, n?. 59.) Taenia capite muünino, globuloso; — rostello tenui, cla- viformi, uncimulorum 10 corona armato; — collo brevi £enuissino; —— articulis órevissimis posticorum angulis modosis; ——- orificüs gemitalium marginalibus. irregula- riter alternis. Taenia acutissina , PALL. , N. Nord., Beitr., 1, 1,p.18, Tab. III, fig. 26. Halysis lanceolata, LEDER, Naturg., s. 338. Taenia lanceolata , nv3., l. c. , p. 562, no. 14, P. IX, f. r. l. 3"—9", br. 5"—8'"'. Inde darmen der gazzez en eezden. 17. SINUOSA, nup. (nrEsImNG, Z. c., I, p. 642, n?. 116.) Taeniu capite subgloboso, antice conico, tubuloso; — rostello capitis longitudine , cylindrico apice capitellato , uncinulorum, longissimorum, l0 corona armato; — collo longiuseulo ; —- articulis anterioribus (neutris) variabi- libus, munc latitudine ter v. quater longioribus , nunc longitudine fer v. quater latioribus; — articulis mediis (maseulimis) t£rapeziformibus , posterioribus (androgynis s. Jemininis) subrotundis; — orificüs gemitaliwm margi- nalibus wnilateralibus. Taenia collari nigro , BLocH, /. c., s. 16, T. IV, f. 11—13. Juenia collaris, BATsCH, Dandw., s. 197, fig. 131. Tuenia torquata , GMELIN , Syst. IVat., p. 3070 , n^. 43. Alyselininthus | simuosus , ZEDER, lVachtr., s. 995, T. III, fig. 5—11. Halysis sinuosu, ZEDER, lVaturg., s. 368. Halysis £orquata, ZEDER, Naturg., s. 369. Tuenia simuosa , nUJ. , Heli., p. 513 , n?. 35, T. IX , f. p. 1.5" —16", br. 225, In dedunne darmen der gazzez en eenden. 18. MALLEUS, coEZE. (prEsING, 7. c., l, p. 522, n?. 60.) Taeniu corpore subaequalà limeari, parte superiore mallei ad instar. sub angulo recto infracto , capite subgloboso ; — rostello órevi cylindrico , uncinulis 19 armato; — collo brevissimo; —— articulis transversis parum. distinctis , longitudinaliter. striatis. ————— ENTOZOA. STERELMINTHA CESTOIDEA. 119 Tuenia fasciolaris , PALLAS , IV. IVord. Beitr., 1, 1,8. 85 , T. IIT, fig. 28, A, a, var. y , Malleus. Fünbüriaria malleus, — mtra, FROELICH , JVaturf. , XXIX, s. 13, Taf. I, fig. 1—0. Alyselminthus Malleus, zEDER, ANachtr., s. 214. Halysis Malleus, zEDER, Naturg., s. 331. Taenia Malleus, puJanD., Helminth., p. 581, n?. 63. |l. 4"—90', br. 4"—5''. In de darmen der eezdez. 19. ANGULATA, nun. (nrEsmNG, 7. c., I, p. 538, n?. 105) Taenia capite subgloboso , rostello incrassato et obtuso wa- cinulorum 40 corona armato; — collo capitis fere lati- (udine; — articulis. £rausversis au£ dn. cont£ractioneu &ricies v. quadragies , auk tm exLensionem sexies v. decies longitudine latioribus; — orificiis genitalium margina- libus wülateralibus. Tuenia uodosa , SCHRANK, Ferzeichu., s. 45. Taenia serpentiformis (£urdorum), BATsCcH, Dandw., s. 179, (pro parte). Taenia maculata, BATSCH , Bandi. , s. 199 , f. 194, 125. Taemia turdorum, GoEZE, Nafurg., s. 393. Halysis maculata, ZEDER, Nafurg., s. 340. Halysis turdorum, zEDER, Naturg., s. 314. Tuenia angulata , ou3., Helm., p. 565,n?. 21, PI. IX, f. x. l. 15'^^ —16''*, br. 1'""(—4''*. In de dunne darmen der lijsters en. meerlen. 20, PLATYCEPHALA, nvp. (piEsING, Z. c., lI, p. 527, n?. 74) Taenia capite discifori , subtetragono , rostello cylindrico ob- £uso, inermi; — collo subnullo ; — articulis anterioribus brevissimis sequentibus subcuneatis obtusis , ultimis elongatis infundibuliforimibus ; — orificiis genitalium umlateralibus. LiprH DE JEUDE , hec. de fig. des Vers intest. , Tab. IL, fig. 7. Taenia alaudae, wup., JEntoz., II, 2, p. 210. Tuenia platycephala , pU3 ARD., Helinth., p. 591, nv. 86. l. 1'' —6'', br. 1''^ 12. In dedarmen van den a££er-leeucerik. 2L. CYATHIFORMIS , rnómL. (pisiNG , 7. c., 1, p. 925, n*. 68.) Tuenia capite subcorda£o , vostello crasso, Órevissümo et obtuso, wacinulis gwadraginta armato ; — collo capitis 190 ENTOZOA. STERELMINTHA CESTOIDEX. Jere latitudine ; — articulis. anterioribus - brevissimis , reliquis oblongis acute angulatis im extensionem cyatkifor- pibus; — orificiis geuitalium marginalibus unilateralibus. Taenia hirundimis, aoEzE, Eing. JF., s. 390. Tuenia cyathiformis, pUJ., Helm., p. 507, no. 94, Tab. IX, fig. R. l. 15''^ —80''*, br. 1''' —2'''5. In de darmen der zwauwcen. 92. YARIABILIS, nup. (prEsmG, Z. c., I, p. 523, n*. 64) Taenia capite subrotundo, rostello exiguo obtuso , uncinulis sez armato; — collo longiusculo ; — articulis anterioribus órevissimis transversis, sequentibus longioribus, monili- Jormibus , infundibuliformibus et. cyatMüformibus , ultimis elongatis. Taenia serpentiformis, BATsCH, Bandw., s. l9. Halysis vanelli, zEDER, Naturg., s. 915. Tuenia variabilis , DUJARD. , Heluinth. , p. 604, n?. 109. l. 10'—20'', br. 1'"—2'". In de ingewanden van de kleine houtsuep en van de Aievit. 23. OCELLATA, nur. (prEsmG, 7. c, 1, p. 513, n?. 43.) Taenia capite parvo, hemisphaerico sive variabili, neque rostello neque uncinulis ; — collo longiusculo rugoso ; — articuli subquadrati lineis. duabus , lateralibus , semihya- limis e£ una transversa. Taenia cystica , PALLAS, IN. Nord. Beitr. , Y, 1,s. 101, Tab. III, fig. 34, (pro parte). Tuenia percae , MULL., Z. D. , IT, p. 5, T. XLIV, f. 1—4. Taenia ceruua, GMELIN, Syst. Nat., p. 3079. Halysis percae , ZEDER, Naturg., s. 3106. Taenia ocella£a, DUJARD. , Helminth., p. 583 , n?. 54. l. 5 —13''5'', br. 2 25. In deingewanden van den óaars. TETRARHYNCHUS, nup. (v. p. n. bl. 210.) Ehynchobothrius, nv3ARD. 1. COROLLATUS, nu; (prEs:NG , Z. c., l!, p. 571, n?. 2.) Tetrarhynchus capite depresso subtetragono, lobis votun- dis; — rostello uncinulis iuaequalibus armato ; — collo ENTOZOA. STERELMINTHA CESTOIDEA. 131 longissimo depressiusculo basi incrassato , canalibus. qua- £uor. longitudinalibus ; — articulis anterioribus oblongis marginibus rotundatis, mediis rectangularibus ; — reli- quis fere triangularibus, latitudine ter vel quater lon- gioribus ; — orificiis genitalium. marginalibus. altergis. LiprH DE JEUDE, Hec. de fig. des Vers intest., Pl. IV, fig. 7, 8, (Bothryorhynchus articulatus.) Bothriocephalus corollatus , RUD. , Eut., I1, 2,p. 53, PP IXU is. 12. Bothriocephalus plamiceps, LEUCK., Zool. Bruchst, [519 5:28. 15 T5 fig. 9. Jhynchobothrius corollatus , nu. , Hel., p. 545, n?. 1. |. 3''—16'', br. 1'—9''*, In de darmen van den »og. Tetrarhynchus , &v». T9.MEGABOTHRIUS, nun. (prEsiNG, Z. c., I, p. 573, n?. 1.) Tetrarhanchus depressus, postice attemuatus , papillatus ; — caput maius bothrüs latissimis, costatis, bilobatis, ex- stantibus. Gebaarde bandworm , HovurTUYN, XIV, bl. 94, n». 3. LiprH DE JEUDE , Rec. de fig. des Vers intest. , Pl. IV, fig. 24. Fasciola barbata, VXNN., Syst. Na£., ed. XII, p. 1078. F'asciola Loliginis , GMELIN , Syst. Naf., p. 3059. Distoma .Loligimis, ZEDER, Naturg., s. 229. Dubiun Sepiae Loliginis , yup. , Entoz. , I1, 2, p. 385. Tetrarhynchus megabothrius, RUD., Synops., p, 130, 451, Tab, IT, fig. 14. Tetrarhynchus .Pleuronectis maacimi, RUD., Synops., p. 132 et 457. Tetrarhynchus lingualis, cuv., R. 4m., YV, p. 46, TD XV. fers OPI Corynesoma pellucidum, LEUCK., in OKEN, Jsis, (Spo- rocystis.) Anplistoma rhopaloides, DUJARD., Helau., p. 341. Tetrarlynchus megabothrius, vv3. , Heli. , p. 551,no. 5. Tetrabothriorhynchus migratorius, DIESING, 7. c., T, p.ubios noob l. 2 —3'''75, br. 1'12. In de zee-ha£. (sepia officinalis). [299 ENTOZOA. STERELMINTHA. Fam.H1(46). ACANTHOCEPHALA. (v.p.u.,b1.210.) ECHINORHYNGHUS, wvurr. (v. p. u., bl. 210.) T 1. GIGAS , GoEzE. FEchinorlynehus corpore aibo, laevi s. rugoso, longissuno , cylindrico, vetrorsum decrescente ; — rostello parvo, subgloboso , uncinulorum seriebus quinque vel sem trans- versis armato; — collo brevi vaginato. Groote stekelsnuitworm , BENN. en v. oL1v. , XV, 2, bl.29,n». 1. LiprH DE JEUDE, Hec. de fig. des Vers intest., Pl. VI, fig. 17—19; Pl. VIII. J. v. p. HoEVEN, Handb. der Dierk., 24e uitg., Pl. V, fig. 5. Tuenia hirudinacea , PALL. , N. Nord. Beytr. Y, 1,s. 107. Echinorhynchus gigas , DUJARD. , Helm. , p. 503 , no. 10. l. d 6"—8"6'", br. 3'"—4'""5; 91. 8"—32", br. 4"—71'". In dedarmen der £umumevarkens. (Benn. env.OL., J.v.d. Hoev.) T2. CAUDATUS , zEDER. Jchinorhyuchus corpore albo, cylindrico, antice incrassato ; retrorsum. attenuato, extremitate caudali papilla s. vesica teritinata; — proboscide cylindrica, uncinorum breviorum seriebus 9'l—90 £ransversis armata. Gestaarte stekelsnuitw. BENN. en v. oL1v., XV, 92, bl. 30,n?. 2. FEchinorhynchus buteonis , GoEZE , Eingew. ,s.154 , T-XIT, HELD REL Zchinorhnchus £umidulus, wUp., Syn., p.69 et320,n?.25. Echinorhynchus caudatus, BREMSER , Jcon. Helin., 'Tab. VI, fig. 17—20. Echinorhynchus caudatus , Duy. , Helm. , p. 505 , no. 15. |l. 97'7—45'", br. 4"5. In de darmen van den éwizert. (Benn. en v. Oliv.) T 3. GLOBOCAUDATUS , zEDER. KEchinorhynchus corpore albicante , longissuno, postice ro- fundato papilla terminato; — gproboscide glandiformi antice íruncato, postice aítemuato , uncinulorum (450) seriebus triginta éransversis munita. KEchinorhynchus polyacanthoides, CREPL., Obs. 1825, p.20. BNTOZOA. STERELMINTHA ACANTHOCEPHALA. 18338 Echinorhynchus globocaudatus , nu ARD. , Heli. , p. 501, nu TIS WIN. feo ]. d 18 —90'"", br. 055; 91.80" —44/", br. 060—110. In de darmen van de 4a£-ui/ (Strix brachyotus). T 4. TRANSYERSUS , nvp. KEchinorhapuchus corpore albo , flaccido et rugoso in avibus , cylindrico in aqua, anírorsum attenuato; gproboscide cylindrica uncinorum (199—234) seriebus (24—26) £ransversis v. seriebus (8—9) longitudinalibus munita; — collo nullo. KEchinorh.d. Merles, DU3., Helin., p.510, n^.20,Pl. VIL£.B. Ld 7U,br. 1"; 9]. 19"'—9'"'". Tn de ingewanden der spreeuven. 5. STRIATUS , aoEzk. Hehünorh. corporis parte antica conica, insequens subglobosa esí; utraque aues aculeis brevibus densis armata; — reliquum. corpus strictura distinctum, primo subglobosum , deim íeres et tenue, ànerme, obiter vero longitudinem versus sulcaí£usum conspicitur; collo conico inermi, levi sérictura a corpore sejuncto ; — proboscide brevi , tereti, apice parum. incrassato , wnucinorum imediocrium seriebus 12—14 munita. Gestreepte stekelsnuitworm, BENN. en v.oL1v.,X V, 2,b1.32,n».4. Jeohinorhynchus striaíus , GoEZzE, .Eingew. JWürm., s d02 Tat Tb. fo 6. V; FEchinorhynchus Ardeae, GMEL., Syst. Nat., p.3046,n9.15. KEchinorhynchus striatus, pu3., Helininth., p. 519, n?. 38. l. 9"—11''25, br. 2'"—2"'5. In de darmen van den blaawwen reiger. (Beun. en v. Oliv.) 6. HYSTRIX, znEUs. JEchinorhynohus corpore antrorsum crassissümo aculeato , versus apicem, caudales conicum, decrescente, mudo; — proboscide longa subconica parte antica angustata, unci- norum vecurvorumi posteriora versus majorum seriebus 18 circiber transversis munita; — collo proboscidis longitu- dinem aequante , conico , interdum cum proboscide maximam partey, vetracto , nudo. 134 ENTOZOA. STERELMINTHA ACANTHOCEPHALA. LrprH DE JEUDE, Rec. de fig. des Vers intest., Pl. VI, f. 3, 4. KEchinorhynchus hystriv, pus. , Heli., p. 592, no. A4. |. 4"—13'5, br. 2'28. In de ingewanden van den zaagóek (Mergus serrator). 7. POLYMORPHUS, znEws. Echinorhynchus 4m statu I"^ corpore subovali, aculeato, collo wullo; proboscide oblonga , uncinulorum seriebus octo £ransversis armato; —— m statu 11^" (ECHIN. MINUTUS) corpore wubro parte antica subovata aculeata , postica parte (strictura levi a corpore distincta) | inaequali inermi, atteuuato ; collo distincto, subconico ; proboscide cylindrica, oblonga , wncinulorum seriebus octo tírans- versis armata; — in statu 1II'" (ECHIN. CONSTRICTUS) corpore oblongo bis obiter constricto , medio latissumo , antice aculeato, postice mudo; collo subconico; probos- cide subclavata s. oblomga wncinulorum seriebus octo iransversis armata; — in statu IV'" corpore cylindrico utrinque attemuato antice aculeato; collo elongato conico, nudo; proboscide ovali uncinulorum seriebus octo írams- versis armaía; — in statu ultimo, corpore cylindrico utrimque attenuato antice subaculeato s. inermi; collo filifori ; proboscide bullata inermi , papilla subarmata s. inermi termànata. Donte stekelsnuitworm , BENN. en v. oL1v. , XV,2, b]. 31, n?. 3. FEchinorhynchus minutus coccineus , — Anatis boschadis , GOEZE, Zing. IF ürm.,s.163,164, T. XIIT, f.1, 2,6, 7. KEchinorh. boschadis, — anatis, SCHRANK, F'erz., s. 26, 9T. Echinorh. vesiculosus , — collaris, SCHRANK, ct. 4c. Stockh., 1190, p. 194, ne. 26, 21. KEchinorh. tenuicollis , — boschadis, FROLICcH , Na£uzf. , XXEXC28206067 69, "Taf. WI fig b^ 16: Kchinorh. constricíus , — minutus, LEDER, Nachtr., $. 199, 1492. Echinorh. minutus, — constrictus, — collaris, RUD. , Jntoz., 1T, 1, p.294, n?.33; p.296, n?.34; p.298, n».35. Echinorh. versicolor , — anatum, RUD., Syn., p. 14 et 330, n». 44; p. 78, n?. 18. JEchinorh. polymorphus , puy., Helg., p. 523, n^. 45. ENTOZOA. STERELMINTHA ACANTHOCEPHALA. 195 l.1"719—06'"/715. In de darmen van de wide eend, en óruine zee-eend , de meerkoet cn van het* waterhoentje. (Benn. en v. Oliv.) T 8. HAERUCA , nU». Echinorhnehus corpore cylindrico , antrorsum crassiore ; — collo brevissimo, comico, proboscidis fere longitudinem aequamíe; —— proboscide comica, brevi, uncinulorum (36—48) seriebus 6—8S transversis, s. 12 longitudina- libus quaeque uncinulis 9—4, arinata. ^t Zuigertje, PALLAS, lijst der Plantd., bl, 524, n». f. Kleefworm, HouTrTUYN, XIV, bl. 94, 95. '"t Zuigertje, BENN. en v. oLIV., XV, 2, bl. 32, n*. 5. LiprH DE JEUDE, Rec. de fig. des Versintest., Pl. VI, f. 13—1 6. Taenia haeruca , PALL., JElench. Zooph., p. 415 , n*. 1. Fchinorhynchus ranae , GoEZE , Eingew. Würmn.,s. 158, [Labeo Xeble ote, POSSE KEchinorh. haeruca, nUJ., 1. c., p.526,n9.51, T. VII, f. E (9). Ll d 5"—12'", 9 5'"—830'". In de darmen van den óruinen, land-kikvorsch. (Benn. en v. Oliv.) T 9. GLOBULOSUS , nv». Echinorynchus corpore oblongo cylindrico, wtrinque atte- nuato ; proboscide ovali s. subeylindrica , uncinorum seriebus octo vel duodecim armata; collo longiuseulo, conico, gostice crassiore. LEEUWENHOEK , IIIde Verv. der Briev., 75 Brief, bl. 519,f. 1, 2. Aal-stekelsnuitworm, BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 33, n?. 6. (pro parte.) Echinorynchus globulosus , BREMSER, com. Helm., 'Tab. -VL, fiv-456. 6. KEchinorynchus globulosus, pvu3. , Hel. , p. 532, n?. 56. ld 71"—11",912"—924". Het eerst door Leewvenkoek in de aa en paling waargenomen , ook door Beza. en v. Oliv. als inlandsch opgegeven, doch de voorwerpen door hen tot deze soort betrokken en in de ZwamrTE GovrE alsmede in de ScmaRg gevonden, behooren waarschijuhjk tot de KEchinorh. propinquus. (vide n9. 16.) 126 ENTOZOA. STERELMINTIA ACANTHOCEPHALA. T 10. PROTEUS, wEsTRUMP. FEchinorhynchus corpore albido sive aurantiaco, obovato, antice obtuso , postice attemuato extremitate obtusa; — gproboscide cylindrica, s. subclavata uncinorups seriebus 16—320 £rausversis armata, angustiore collo filiformi , subconico , subrugoso. Knoopachtige stekelsnuit-worm, BENN. en v. OLIV., XV, 2, bl:25obnP-a8 ? Steur-stekelsnuit-worm, BENN. en v. oLIv., XV, 2,b1.38,n».15. LipTHDEJEUDE, Rec. de fig. des Versintest. , Pl. VT, f. 5—10. JFEchinorhanchus attenuatus, — laevis, — candidus, MULL., Zool. Dan.,Y, p.45, Tab. XXXVII, f.1—93 et p.45—48. Taenia longicollis , PAUL. , N. Nord. Beytr. , 1, 1,8. 110, Taf. III, fig. 38. KEchinorhyuchus longicollis , GoEzg, Engew. JFürm., s. 162, Taf. XII, fig. 12—14. KEchinorhynchus aunulatus, GMEL., Syst. N., p.3048,n?.28. Echinorhynchus tereticollis , — nodulosus., — ovatus , — sphaericus, — gobii,-— sublobatus, — lavareti, — barbi, — idóari, — bramae, — sturionis, kUD., Entoz. , II; 1, p.284, n*. 90; — p. 281, n^ 7: CEIAM fip. 4; — p. 290, n9. 285, — p. 291; n9» 205 — p. 309 ,ne. 47 ; — p. 312,n9.52; —p. 313 ,n*.53; —. p. 914, no. 56 ; — p. 316, n». 58 ; — p. 317, n». 59; — p. 318 , nv. 62. KEchinorh. proteus , WESTRUMB., de Helin. acanth., p. 31, Pl. I, fig. 11, 12; Pl. III, fig. 22—26. KEchinorh. proteus , DUJARD. , Helminth. , p. 529 , n?. 53. 1. 13'"—18". In de darmen van den 6erz, idus , dikkop , brasex (Cyprinus barbi, — idus, — jeses, — brama). (Ben. en v. Ol.) T 11. CLAVAECEPS , zEDER. KEchinorhynchus corpore cylindrico , clavaeformi , antrorsum decrescente, collo (revissimo; proboscide subglobosa , wncinorum, seriebus 3, 5 vel 6 £ransversis armata. Dikkoppige stekelsnuit-worm , BENN. en v. oLIV., XV, 2, bl-:86, n9. 11. i12. ENTOZOA. STERELMINTHA ACANTHOCEPHALA. 12 FEchinorhyuchus cobitis barbatulae , aogug, King. JF. , 8 158, Tat; XII; fig; 1,8. JEchinorlynchus cobitinus , SCHRANK., F'erz., s. 24, n». 22. JEchinorh. cyprini rutili, wup., Entoz., YI, 1, p.315, n^.51. KEchinorh. clavaeceps , RUD. , Synops. Entoz. , p. 65 ,n^. 9. FEehynorh. clavaeceps , pu3., Helminth. , p. 531 , n^. 64. 1.9/'15—6''15. In de darmen van den 4éerm, grondel, nesteling , zeelt , voorn en anderen meer. (Bez. cn v. Oliv.) ANGUSTATUS , nv». Echinorhynchus corpore albido , cylindrico , postice attenuato; obtuso proboscide cylindrica, longa, uncinulorum seriebus ocío ad duodecim transversis armata, collo brevissimo. Smallestekelsnuit-worm, BENN. en v.oLr1v., X V, 2, bl.36,n».10. FEchinorhynchus luciü, MuLL., Zool. Dan.. Y, p. 45, Tab. XXXVII, fig. 4—6. JEehinorhynchus angustatus , — affinis, RupD., Entoz., IT, Dope 201s208s "PI LV. B9: do KEchinorhanchus angustatus , v3. , Heli. , p. 531 , n^. 54. ]. 13'"—22'", br. 1". In de dunne darmen van pouit-aal , bot, baars en suoek (Bemun. en v. Oliv.); in de maand Mei heb ik deze soort, in groote menigte, in de dunne dar- men van de voorz en óaars uit de omstreken van LEYDEN aangetroffen. 13. PACHYSOMUS, cnEPLIN. FEchinorhgnchus corpore antice ventricoso , postice attenuato ; proboscide cylindrico, obtuso , wncinorum, seriebus octo £runsversis armaía; — collo subnullo. Opgeblazen stekelsnuit-worm , BENN. en v. OLiv., XV, 2, bl. 539, n». 66. KEchinorhynchus salinonis , MULL. , Zool. Dan., T , p. 38 , Pl LXIX, fig. 1—3. Echinorhynchus inflatus , «UD. Ent., Yl, 1, p. 270,n?.16. Echinorhynchus pachysomus, CREPLIN, in ERSCH et GRUBER, J/cycl., XXXII, p. 384. JEchinorhynchus pachysomus ,DvJ., Helin., p. 539, n9. 67, l.6'"—11", In de ingewanden van den za/p. (Bemm. en v. Oliv.) 138 ENTOZOA. STERELMINTHA ACANTHOCEPHALA. 14. SUBULATUS , nup. Echinorhynchus corpore antice rubello , postice albido , elon- gato cylindrico ; parte antica crassiore, aculeorum se- riebus sedecim, íransversis vel seriebus sev longitudina- libus mua; — collo cylindrico brevissimo; aculeorum seriebus duabus ànstructo ; — proboscide albida , oblongo- ovali vel cylindriem, medio inflata, extremitate subob- £usa, uncimorum seriebus octo longitudinalibus vel sede- cim íransversis armaía. Elsvormige stekelsnuit-worm, BENN. en v. oLrv., XV, 2, blo ^n 13 JEchinorh. alosae , HERMANN , iz Naturf., XVII, p. 117, Tab. i XIV, Sfi 4LL, 12; Echinorhynch. subulatus , Duy. , Heln., p. 540 , no, 68. 1. 54", br. 1'"12. In dedarmen van den e//. ( Ben. env.Oliv.) (NB. Deze ingewands-worm, alleen door mERMANN beschreven, Schijnt op eene onnaauwkeurige waarneming (vooral omtrent de telling der haakjes) te berusten en is waarschijnlijk de- zelfde met ZEchznorh. pristis, welke in den 7Makreel ge- vonden wordt.) 15. ACUS, nun. FEchinorhynchus corpore albido , flaco v. rubro longissimo , cylindrico, retrorsum subattenuato ; proboscide eylindrica vel lineari , uncinorum seriebus viginti transversis armata ; collo nullo. Naaldvormige stekelsnuit-worm, BENN. en v. OLIV., XV , 2, bl-935 ne: FEchinorhynchus candidus, Ascaris versipellis , Echino- rhynchus lineolatus , MULL., Zool. Dan., Y, p. 438—406, Pl. XXXVII, fig. 7—14. Proboscidea versipellis , Enc. iméth., Pl. XXXII, f. 17,18. Echinorh. gadi virentis , RàTHKE, Dansk. Selsk. Skrivt. , 1;'p 319 PEE, fige Tuenia lumbricoides , PALL., N. Nord. Beytr., Y, l, p^1015 P PIS YID, he 1.96: Echinorhynchus acus, — lophii, RupD., Entoz., IT, 1, p. 978, n?. 23, et p. 317, n*. 61. KEchinorhgnchus aCu$, DUJARD., Helpinth., p. 540, n?.69. AM M NITET RP ERES - PRENNE ENTOZOA, STERELMINTHA ACANTHOCEPHALA. 199 ]. 27"—98'", br. 9"2. In de darmen van den scZelvisch , sLeenbolk , wijting, leng en boozenbek. (Benn. en v. Oliv.) 16. PROPINQUUS , nur. JEchinorhynchus corpore oblongo , antice subventricoso , postice cylindrico | extremitate attenuata et. obtusa; — qrobos- cide ovali, Ürevi, wuncinoruss seriebus sex vel octo ar- mata; —- collo brevissimo , cylindrico. Aal-stekelsnuit-worm, BENN. en v. OLIV., bl. 33, ne. 6. ? Spiering-stekelsnuit-worm , BENN. en v. oL., bl. 37 , n?. 13. KEchinorhynchus globulosus, &UD., Syn., p. 05, 313, no. 10. ? Echinorlynchus eperlani , WUp., Syn., p. 80, n?. 94. ? ZAcanthrus sipunculoides, ^cHamiUs, Vet. 4c. N. Handl., 1180, p. 49, Tab. II, fig. 1, 2. Echinorhynchus propinquus , pv3., Heli, p. 533,n?. 5T. ]l 4'"/—6"'15, br. 1"19. In de darmen van de zwarfe govie, de schar en spiering? (emn. en v. Oliv.). Fam.IV (47). YREMATODA. (v. p. n., bl. 211.) DISTOMA, nrrz. (v. n. n., bl. 211.) T1.HEPATICUM, wEHLIs. (prstNG, 4. c, I, p. 332, n*. 1.) Distoma sordide albwm, opacum, planum, obovatum vel lanceolatum , obtusum, antice latissimum , rotundum. collo subconico, brevi; — acetabulum. suctorium anticum ter- .. 4ninale, posticum. ventrale orificio £riangulari. ANT. DE HEIDE, Experimenta sang. miss., p. 46. G. mipLoo, Drief aan LEEUWENH. wegens de dieren in de lever der schapen, Delft, 1698. H. sNELLEN, de Animaleulis in Ovino aliorumque Ani- mantium lepate detegendis, Lugd. Dat., 1698. LgrgUWENHOEK, aletter concerning Worms observed in sheeps- livers and palture grounds. ( PA.£r., XXIV ,n?.289,p.1522.) LErEvwENHOEK , IVde Verv. der Driev., 122 Br. , bl.152—154. Ruvscu, Dilucid. Valvular., Observ. XVIII. Ruvscu, Observ. Anatom., Obs. LXIV, p. 61, fig. x. RuvscH, alle desz. Werk., I, bl. 25, n». XVIII; bl. 105, n* LXIViü cH ? SWAMMERDAM , Biblia Naturae, p. 173 , Tab. IX , fig. VII, VIII. (Sporocystis.) 9 130 ENTOZOA. STERELMINTHA TREMATODA. P. caMPER, Leverw. v. h. Vee, N. wijze van Landb. , 1763, IL: SUC 4bE 314. Dotjes der Schapen , novrT. , TIT, bl. 254, Pl. XXV, f. 2, A—x. Leverworm, HouTTUYN, XIV, bl. 67, Pl. CVII, fig. 4, 5. G. pnE vos, Comm. de Entozois, p. 33. G. J. wmuLDER, Comm. de Entozois, p. 25. Leverworm , Botten , BENN. en v. oLrv., XV , 2, bl.42, n». 1. ? Kroosachtig staartdiertje, BENN. en v. oLiv. , XV, 2, bl. 211, n9. 3. (iz s£a£u jun.?) LiprH DE JEUDE, hec. de fig. des Vers intest., Pl. V, fig. 493—456, PL TX, A; B. F'asciola hepaticum , VANN. , Syst. nat. , edit. X1, p. 1017. PPlanaria latiuscula, GoEZE, Nachtr., s. 165. Dist. ( Cladocoelium) hepaticum , DUJ. , |. c. , p. 389,no. 1. l. 18'"—31"", br. 4"—13"5. In de lever en galbuizen van den zensch (Bidloo , uysck) en der grasetende dieren , doch vooral der sc£apem (Snellen , Leeuw. , Camp. , Houtt., Benn. en v. Oliv., J. v. d. Hoeven). De jongen dezer en der vol- gende soort komen als Cercarizz in onze slooten voor en houden zich bij voorkeur binnen de schulp der zoetwater- slakken op, in welke zij hunne gedaante-verwisseling on- dersaan. heeds in het begin der 184e eeuw heeft Swaz- merda . a. pl. onder den mantel der PaZudina vivipara eene menigte wormen (kiemzakken der distomen) ontdekt, bij welker ontleeding hij van 2 tot 4 gestaarte diertjes vond ; (vergelijk Cercaria major , INitzsch , in N. Schr. der Naturf. Gesellsch. zu Halle, TII, 1, s. 44, Taf. II, fig. 1—8). De Cercaria Lemnna , door Benn. en v. Oliv. , 1. c., bl. 217, n?. 3, als in onze moerassen voorkomende, opgegeven, is niets anders dan de larve van een JDisíoxa, van welke soort echter niet met zekerheid te bepalen; zie ZJis£rionella JLemna Diesing , 1. c., Y, p. 299, n». 2. 2, LANCEOLATUM, mEnLI. — (DrEsiNG , 7. c., I, p. 333, n9. 2.) Distoma semi-hyalinum , fusco-imaculatum, planum, lanceo- latum, antice aitenuatum postice obtusum, collo nullo ; acetabulus, suctoriuwm anticus subterminale orbiculare , qostieus, ventrale orificio circulari. ENTOZOA. STERELMINTHA TREMATODA. 131 Smal leverbotje, nourrUYN, XIV, bl. 88. LiprH DE JEUDE, Rec. de fio. des Vers intest., Pl. V , fig. 39—49, PI. IX, C. J'asciola hepatica, BLocn, Eingew.TF ürm., s.5, Pl.T, f. 3, 4. Planaria, latiuscula, aogzE, Naturg., s. 111. F'asciola lanceolata , vun. , Jiedem. Arch. , VIE, 2,s. 94. Dist.(Dierocoelium Jlanceolatum, nvJ., Helin., p.391,n?.2. l. 4"5—9'", br. 22. Wordt met de voorgaande soort gevonden en is meestal met dezelve verward geworden. 13.LIMA, nup. (prEsiNG, Z. c., I, p. 387, n?. 168.) Distoma albus, ovis rufis, depressiusculum. elongatum utrüin- que attenuatum, extremitatibus obtusis , parte corporis anteriore echinata, acetabulo antico oblongo, ventrali orbiculari. Vylachüge egelworm, BENN. en v. oLiv., XV, 2, bl. 43 , n?. 3. F'asciola vespertilionis , MULL., Zool. Dan. , IT, p. 43, Pl. LXXII, fig. 19—16. * Planaria vespertilionis , GogzE, Naturg., s. 171, Pl. BROLV fios poa: Distoma vespertilionis, 4EDER, Naturg., s. 914. JDistoma, Lima , DUJARD. , Helninth., p. 431, n?. 19. l. 5"67—9'", br. 0"75. In de darmen van de geoorde vledermuis. (Bennm. en v. Oli.) 4. TRIGONOCEPHALUM , nun. (prsm, 4. c. , T, p. 381, m?. 152.) JDistoma albidum. postea roseus e£ rubrum; — oblongum depressus, postice a£temuatum,; — collo antrorsum atte- nuaío, capite subirigono , echimis cincto posticeque vage obsio; ——- aceíabulo antico terminali, orbüiculari, cen- £rali iajore. Driehoekskoppige egelworm, sENN. en v. oLrv., XV, 2, bl..49,m?. 2. Planaria putorüi , — inelis , GoEZE , J. c. , s. 115 , Pl. XIV, fig. 7—10. F'asciola putorit, — inelis , SCHRANK , Perzeichn., s. 11. Distoma melis, ZEDER, JNachérag., s. 194. F'asciola trigonocephala , — armata, wuD., JFiedem. ZArch., IIT, s. 87, 88. 9* 99 ENTOZOA. STERELMINTHA TREMATODA. Distoma armatum, ZEDER, Naturg., s. 290, n9. 24. Distoina ( Echinostoma) £rigonocephalum , DUJARD. , /. c. , p. 423, n?. 49. l. 1719—11'"/925, br. 0"75—2''25. In de darmen van den ege, bomízem cn wezel. (Beun. en v. Oliv.) 5. ECHINOCEPHALUM, nv». (nrsmaG, 7. c., I, p. 385, n?. 161.) Distoma album, angustum, lineare posteriora versus pa- rum aítenuatus apice obfuso; — caput corpore angus- (ius, subrotundum , echenis rectis cinctum ; — acetabulo suctorio antico venírali multo minore. Wouw's egelworm , BENN. en v. oL1v. , XV, 2, bl. 44, n^. 4. Planaria latiuscula, Gogzg, Eingew. IWürm., s. 113. Fasciola milvi, GMEL., Syst. Na£., p. 3054, n^. 10. Distoma ml, ZEDER, Naturgesch., s. 909, n^. 9. Dist. (Echinostoma) echinoceph., DUJ.,l. c., p. 425, n^. 53. |. 3'37. In den regten darm van den woww of Aieken- dief. (Benn. en v. Oliv.) j 6. MACULOSUM, nu». (presmG, Z. c., I, p. 349, n?. 52.) Distoma albidum, fusco-maculatum, depressum, ovato- oblongum ; — acetabulis orbicularibus subaequalibus. Fasciola birundinis, FRoELICH , Na£urf., XXV, p. "5. Distoma hirundinum , ZEDER, Nachtrag., s. 169. JDist. ( Brachylaumus) maculosum , DUJ., l. c., p. 412,n9.33. l. 1''^ $—92'''5, br. 0'75—1'''. Tn de darmen van de boeren-zwaluw. 7. OVATUM, nv». (pzsiwo, 7. c., I, p. 335, n?. 7.) Distoma albidum migro-maculatum, obovatum , planum, an- Lice attenuatum ; — acetabulum anticum. terminale orbi- culare, ventrale antico fere duplo latius. JHirudo füsciolaris, MwLL., Zool. Dam., ll, p. 17, Tab. LIV, fig. 1—3. F'asciola anatis domesticae, wup., Enutoz., 1T, p. 431. Distoma ovatum, DUJARD., Helu., p. 394, n^. 5. l. 3''^37—86'''75, br. 2'25. In de beurs van Fabricius bij de Zraaijen, Rhoenders em eendem. ; 8. CONCAYUM, nvp. (nigsmG, Z. c., I, p. 340, n^. 25.) Distoma album, fusco-maculatwm , plauum, irregulariter "C————————HRÁ MIR mt e ENTOZOA, STERELMINTHA TREMATODA. 133 ovale, postice obtusum; — acetabulum. anticum orbicu- lare, posticum. subcentrale majus, transverse ellipticu. Distoma concavum , nUJ. , Helninth. , p. 448, n». 100. l. 1''68, br. 1''12. In de darmen van de duikergaus, (Mergus merganser.) T 9. ECHINATUM, zEpER. (ntzsiNG, Z. c., I, p. 383, n?. 150.) Distoma vubellum, depressum , lanceolato-lineare ; — collo corpore angustiore, órevissimo; —— capite veniforud , echinis rectis cincto; — acetabulo suctorio antico wven- £rali multo minore. Stekelige egelworm , BENN. en v. or1v., XV, 2, bl. 44, n^. 5. Li»rH DE JEUDE, Rec. de fig. des Vers intest., Pl. V, fip. 52, 54. Cucullanus conoideus, nmLocu, .Eéingew. JF., s. 925, Tab. X, fig. 3—7. F'asciola anatis , — gruis, GMEL. , /. c. , p. 3055, n^. 13. Festucaria anatis, SCHRANK , Perzeichn. , s. 16,n9. 51 Distoma anatis, ZEDER, Nachtrag., s. 196. Distoma gruis, ZEDER, Natwrg., s. 221. Distoma excavatum, KUD., Syn., s. 109. Dist. (Echinostoma) echinatum , UJ. ,l. c. , p. 426 , n9. 55. |. 4'''—15''', br. 0''^7—2'''25. In de s£ar-eend , wilde eend , scholver en kraanvogel. (DBeun. en v. Oliv.) T 10.CYGNOIDES, zEDpER. (presiNG, 7. c., I, p. 342, n^. 28.) Distoma albo-luteus, depressiusculum , lineare , postice atíe- amuatum , antice collo longissimo angustato , teretiusculo; — acetabula orbieularia inaequalia , anticum terminale , posticum (ventrale) mavinum. Distoma hylae, xupoLPHr, Sym. Enfoz., p. 121. Dist. (Dierocoelium) cygnoides , v3. , 1. c. , p. 396 , n9. 8. |. 4" —15'^^, br. 1'[—9''*. In de blaas van den groenzez water-kikvorsch. T M1. CLAVIGERUM, nvp. (piEsING, Z. c., E, p. 352, n?. 62.) Distoma vubellum , obovato-ellipticum , depressum , antror- suia augustatun. | A4celabula minuta , orbicularia , aequalia. Fasciola ramae, FWOELICH, Nafurf., XXV, p. 69, PLEBE, fie .8. 134 ENTOZOA. STERELMINTHA TREMATODA. Dist. ( Brachycoelium) clavigerum,U3.,1.c., p.404, n^.21. l. 0'^üg—]1''^16, br. 0''4—0''^5. In de darmen van den groenem water-kikvorsch. T 13. APPENDICULATUM, mun. (pmsmwG, 7. c., I, p. 370, n?. 119.) Distoma albus, teres , erenatum, cauda brevi attenuata, re- £ractili, collo brevi conico; acetabula, posticum antico Jere duplo latius ad colli basin, globosa. Fasciola alosae, HERMANN, XNaturf., XIX, s. 46, labo WES hio. 38 oca D: Fasciola clupeae, scHRANK , F'erzeichn., s. 20. Fasciola erenata, — appendiculata, RUD., in WIED. virchibs IIb, 02D. 199 TFah^ PP, tho ur ME JDistoma clupeae, LEDER, Na£urg., s. 218. Distoma crenatum , RUD. , Entoz. , YE , p. 404, T. V, f. 1. Distonma appendiculatum , Dv3., Heln., p. 420 , n^. 43. "Apoblema appendiculatum , BLANCHARD , 3z nn. d. Sc. na., Zool., 1847, p. 302, Tab. XII, fig. 3 et 13. l. 2'''—5'''2, br. 1". In de darmen van de e/ft. 13. NODULOSUM , zzpER. (piEsiNG, Z. c., I, p. 380, n?. 150.) Distoma allidum ovis fuscis, oblongo-otatum , collo cylin- drico angustato , acetabulum. anticum modulis sex cinctum , gqosticusm, ventrale maaeimnum. Knoopachtige egelvorm ; BENN. en v. ou1v., XV,2, bl.48, ne.11. LiprH DE JEUDE, Rec. de fig, des Vers intest., Pl. V, fig. 50—52. F'asciola luciopercae , — percae cernuae , MULL. , Z. Dan. , I, p* 32, PISSEXX , dp 993 F'asciola percinz , SCHRANK, in Pet. 4c. IN. Handl., 1790,'s..123. Planaria lagena , BRAUN , Berl. Natuzf. Freund. , NI, p. 237, Pl. X, fig. 1—3. Fasciola nodulosa, rRoELICHu, Natfuzf., XXV, p. 16. Distoma luciopercae , zEpER, ANatwrg., s. 216. Dist. (Crossodera) nodulosum , vv3. , l. c. , p. 434, n^. 13. 1. 17—9"'3, br. 078—907, In de darmen van den £aars. (Denn. en v. Oliv.) "geo. "tite. Rd ———————MeÉ— "T 9 -—79 9 MD ENTOZOA. STERELMINTHA TREMATODA. 135 14. GLODIPORUM, nun. (prsiNG, Z. c., 1, p. 341, n*. 26.) JDistoma | albidum , depressiusculum , oblongum; — parte antica (collum) cylindrica vel subtus excavaía ; — ace- tabula globosa, ventrale macimum. BENN. en v. oLiv., XV, 2, bl. 50, n*. 14. F'asciolaóramae , MULL., Zool. Dan.,T, p. 33, Pl. XXX, f.6. F'asciola lanceolata, sCHRANK, Pet. 4c. Nya Haud. , 1790, s. 1233. Fasciola longicollis, FRoEL., Nafurf., XXV, p. 13, Pl. IIT, fig. 9—11. Distoia cyprinaceum , — carinatum , —ramae , LEDER , Jachtrag., s. 181, 217, 9218. Dist. (Brachylaimus) globiporun, nUJ., [. c., p.417, n^.38. ]. 2"—3'""8, br. 0"6—1'12. In de darmen van den karper, Óórasex en ruisvoorm. (Benmnm. en v. Oliv.) 15. INFLEXUM, nv». (nigsiNG, Z. c., E, p. 365, n9. 103.) Distoma teres , postice obtusum ; — collo tenuiore infleago ; — acetabula globosa, anticus, lerminale macimum. Omgebogen egelworm , BENN. en v. oL1v., X V, 2, bl. 50, n?. 15. F'asciola. jesis, GMELIN , Syst. Nat., p. 3058, n?. 39. Distoma carinata , ZEbER , Na£arg., s. 217, n^. 25. Distoma inflevum, vv. , Helminth., p. 463 , n^. 139. l. 2"2. In de darmen van den di£ftop of éóraadvisch, (cyprinus jeses). (Bemu. en v. Oliv.) T 16. TERETICOLLE, nun. (ni&siG , 7. c., I, p. 358, n?. 80.) Distoma. vubellum, depressum, lineare, parte postica atte- nuaía; — collo tereti ; — acetabula subglobosa, postice ventrale antico multo minus. Rondhalzige egelworm , BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl.49, n?. 12. LiprH DE JEUDE, hee. de fig. des Vers intest. Pl. IX, D. Fasciola lucii, MuytL., Zool. Daa.,Y,p. 39, T. XXX, figp. 75; T. LXXVIII, fig. 6—8. Fasciola longicollis , BntLocu, .Eingew. JFürm., s. 6. Planaria lucii , Gogzg , Eingew. IF.,s. 112, Pl. XIV, f. 3. Distoma luci, 4EDER, Nachírag., s. 113. Dist. ( Brachylaimus) tereticolle , puJ., l. c., p. 419, 9.42. l. 107—40'", br. 150—3'737. In de maag van den 136 ENTOZOA. STERELMINTHA TREMATODA. suoek. (Benn. cn v. Oliv.) Dehalve in de maag heb ik dezelve ook op de kieuwen en in den oesophagus van den szoek gevonden. 17. OCREATUM, nvp. (nresiwG, Z. c., I, p. 372, n?. 123.) Distoma albidum , teres , collo antrorsum angustato divergente ; cauda retractilis ; acetabula globosa, ventrale maximum. LrzruwrENHoEK, 64e Verv. der Briev., 97 Brief, bl. 176. Laarsvormige harings-egelworm, BENN.en v.oLtv.,bl.49,n?.13. F'asciola halecis , GMELIN , Syst. Nat. , p. 3058 , no. 3T. Distoma halecis , ZEDER, Naturgesch., s. 222 , n9. 41. Distoma ocreatum, DUJARD. , Helminth. , p. 422 , n?. A8. l. 172—2''25. In de ingewanden van den Aaring. (Leeuwenh., Benn. en v. Oliv.) 18. SIMPLEX, nv». (nrsma, Z. c., I, p. 343, n?. 33.) Distoma fusco-cinereum , depressiusculum. lineare ; — collum conicum, continuum; — acetabula suctoria orbicularia , ventrale maacimum. Eenvoudige egelworm , BENN. en v. OLIv., XV, 2, bl. 47, n». 9. Fusciola aeglefimi, MULL., Zool. Danm., l, p. 33, Tab. XXX, fig. 4. JDistoma aeglefini , zEDER, Naturg., s. 211. Distoma sünplez , DUJARD. , Helininth. , p. 466, no. 148. l1. 6"7. Indedarmen van den seZezeiscz. ( Benn. en v. Oliv.) 19. AREOLATUM, nvp. (nrsiNG, Z. c., I, p. 352, n?. 63.) Jistoma viridescens , areolis sive maculis orbicularibus £ribus quaíuorve edis pellucidis , ellipticum v. ovato- oblongum depressiusculum , plerumque postice. attenua- £u) , passi constrictum. | Pori globosi saepius aequa- les, interdum. anticus tantillum major videtur ; hic cete- vu. uferus, cute capitis ante eundem sita galeam quasi efficiente. Geperkte egelworm:, BENN. en v. oLiv. , XV, 2, bl. 48, n». 10. Fusciola platessae, MULL., Zool. Dam., M, p. 52, Pl LXXVIHI, fig. 1—35. Distoma plaíessae , ZzEDER, Natarg., s. 216. Distoia areolatum , DUJARD. , Heli. , p. 461 , n^. 150. l1. 07785—1''". Inde darmen van de scZo/. ( Beza. en v. Oliv.) ENTOZOA. STERELMINTHA TREMATODA. 131 20. POLYMORPHUM, nv». (nmsiNG, Z. c., I, p. 340, n?. 34.) Distoma sordide album , depressiusculum , subovatum , postice einarginatum , collo eztensili ;; — acetabuli antici margine tumido , ventralis majoris recto. LEEUWENHOEK , 39e Very. der Driev., 75 Dr. , bl. 523 , fig. 6. Veelgedaantige egelworm , BENN. en V.oL1v., XV, 2, bl.46,n*.8. F'asciola anguillae , GKELIN , Syst. Nat.,p. 3056 ,n*. 32. Distoma anguillulae, ZEDER, Naturg., s. 222. JDistoma polymorphum , DUJARD. , Heln. , p. 468 , n». 153. l. 0"75—1'"2, br. 0'25—0'"60. In de ingewanden der alen. (Leeuwenh., Benn. en v. Oliv.) 21. NIGROFLAYUM, nun. (pigsmNG, Z. c., I, p. 394, n?. 192.) Distoma album , teres, longissimum , molle, vase dorsali va- mosissimo crasso, ramis pariter crassis et ürevibus , mi- grescentibus, oviductibus vero luteis plurimum. contortu- plicatis , annulos quasi effingentibus , latera et postremam. corporis partem occupantibus; — collo brevi, conico, cujus pars antica cum capite aculeis münimis obsia; — acetabulis subglobosis , ventralà multi majore, pedunculato. Schisturus paradoxus, xvD., Ent., TI, 2, p.257, PLI.XTL f.4. Distoma nigro-flavum , DU3., Helminth. , p. 469 , n?. 159. ]. 7'"7—13'". In de ingewanden van den »olensteenvisch gevonden door den Heer P. ZI. J. Jellenbergh , zie deszelfs Oóserv. Jnat. de Orthragorisco Mola, y. 28. AMPHISTOMA, nup. (v. n. x., bl. 212.) * 1. CONICUM, nur. (nrsiNG , 7. c. , I, p. 401.) "Lnphistoma albo-rubescens , oblongo-ovatus, vel subcylindri- cum, antice attenuatum , postice incrascens , obtusum , sub- in flemum ; — porus anticus urceolatus terminalis , posticus subglobosus excava£us. Festncaria cervi, zEDER, Berl. Natuzf., X, s. 65, Pl. IIT, fig. 5—11. Fasciola cervi, SCHRANK, ct. 4cad. Stockh., 1190, p. T235 n f:95. Fasciola elaphi, GMEL., Syst. Nat., p. 3054, n*. 7l. JMMonostoma clapht, ZEDER, NacAtrag., s. 150. AMonostoma conicum, ZEDER, Nafurgesch., s. 188. 55^ ENTOZOA. STERELMINTHA TREMATODA. "Ainphistoma conic., LAURER, de Amph. conico, 1830, c. tab. "nplüstoma conicum , auRLT , Path. Anat. der Hausth. , T. I, p. 369, Pl. VIII, fig. 25—98. Amphistoma conic., DUJARD. , Heliinth. , p. 401 , no. 1. l. 1175—13'715, br. 2"—3'/31. In de pens der Zer- kaamwende dieren. T 9. SUBCLAVATUM , xirzscu.— (mi&smG , 7. c., I, p. 318, n?. 1) Anphistoma rufo-flavescens , cylindricum vel conicum vel cla- vatum , inflemum , antice attenuatum postice truncatum ; — poro antico exiguo , caudali amplissimo. Knodsachtige egelworm , BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 46,no. 7. LiprH DE JEUDE , Rec. de fig. des Vers intest. , Pl. V, f. 23, 24. Planaria subclavata , GogzE , .Eing. IF., s. 93 et 118, T. CV fip. 22519: F'asciola subclavata , SCHRANK , Verzeichn. , s. 19,n?. 56. Fasciola ranae, GMELIN, Syst. Nat., p. 3055, n?. 18. Distoma subclavatum , ZEDER, Nachtrag., s. 185. Hirudo tuba , BRAUN , Hist. Hirud., p. 49, ab.V, f. 5—8. Diplodiscus subclavatus, vigsiNG , dun. JFien. Mus., 1836, I, 2, p. 253, Taf. XXIV, fig. 19—24. Amphistoma subclavatum , Du3., Helm., p. 936, n». 12. l. 3"—6'^, br. 2"6. In den regten darm van de paZ, van den órwinen land-kikvorsch en boom-kikvorsch (Bemm. en v. O/iv.), in den groenen water-kikvorsch. Holostomwm , wvrzscn. 3. MACROCEPHALUM , nv». (nrEsNG, 7. c., I, p. 312, n?. 1.) "Aimphistoma teretiusculum , parte antica caliciformi margine lobato, postica majore cylindrica | incurva | extremitate £runcaía , papilla comica perforata medio munia; poro capitis subglobosi magno lobato, caudali exiguo crenato. LipTIH DE JEUDE , Rec. de fig. des Versintest. , Pl. V, f. 16—22. Festucaria strigis , SCHRANK , Perzeichn. , s. 16 , no. 55. Fusciola strigis, GMELIN , Syst. Nat., p. 3055, n?. 11. "Amphistoma clavigerun, zEvDER, Naturgesch.,s.199,n?.2. Holostomum variabile, NYrzscu, Encycl. Ersch.et Gruber, UI, p. 400. Holostomuin macrocephalum , »v3. , Heln., p. 3608 , n^. . ooo MN MMTUEKKMSCTME——-—-—MERBDEDD ENTOZOA. STERELMINTHA TREMATODA. 139 l 9"5—0'", br. van voren l"' van achteren 0'"7. In de inscwanden van den Aa£-u. T4. ERRATICUM, nun. — (mugsiNG, 4. c., T, p. 813, n?. 2) "nphistona parte antica. distincta, campaniformi , antice £runcata. multi-lobata; — parte postica crassa, incurva , uírinque attenuata, postice obtusa, orificio exciso. "Lnphistoma Anatis tadornae , &UD., Enutoz., IT, p. 3952. Anphistoma isostomum, RUD., Syn., p. 89 et 355. JHolostoma erra£icum, vvJ., Helninth., p. 913 , no. 11. Holostoma isostomum , vv3. , Helininth. , p. 311, n^. 20. 1. 29725—3'"/31. In de ingewanden der we eeuden. MONOSTOMA, zzpzm, (v. p. n., bl. 212.) TI.OCREATUM , zkoER. (ptEsmNG , Z. c., T, p. 326, n?. 23.) AMonostoma antice orificio truncato subdilatato terminatum , corpore ocreato Lerefiusculo, apice postico retroflexo : geniculato , acetabulo suctorio ventrali. Laarsvormige kapworm , BENN. en v. oLIv., XV, 2, bl. 39,n». 2. LiprH DE JEUDE,, Rec. de fig. des Vers intest., Pl. V, f. 11, 19. F'asciola talpae , aoxzg, Fingew. IF.,s.182, PI. XV, f. 6, T. Cucullanus íalpae, MULL., Nafurf., XXI, p. 55. Cucullanus ocreatus , GMELIN , Syst. Nat. , p. 3051, no. 2. AMonostoma ocreatum, DUJARD., lehn., p. 344, ne. 1. l. 15"/—54^", br. 0"5. In de darmen van den o. (Benn. en v. Oliv.) 2. MUTABILE, zEDER. (presmNG, 7. c., Il, p. 323, n?. 13) AMonostoma depressum. oblongum , antrorsum im collum. coni- cup, attenuatum , retrorsum rotundatum, supra converius- culum, subtus plamum. Os terminale orbiculare. exiguum. AMonostoma vanelli, — hinantopodis, mvD., Sym., p. 87 et 350. Distoma calidris, mup., Syn., p. 120. Monostomum, mücrostomwm, CREPLIN, NN. Obs., 49, TES efron PS PRU Monostoma mutabile, vvu3., Heln., p. 351, no. 19. 1. 5"—14^, br. 119—85'", In de buikholte van "t tea£er- hoentje. 140 ENTOZOA. STERELMINTHA TREMATODA. T3.VERRUCOSUM, zEpER. (nigsiNG, Z. c., I, p. 411, n?. 1) AMonostoma oblongo-ovatum , depressiusculum , mgosteriora versus increscens, apice postico obtuso; — papillarum centralius serie triplici; — ore orbiculari, urceolato. Wratachtige egelworm , BENN. en v. oL1v. , XV, 2, bl. 46,n?.6. F'asciola verrucosa , FROELICH , Na£uzf. , XXIV , p. 112, Pl. IV, fig. 5—7. Fasciola anseris , GMELIN , Syst. Na£., p. 3055 , n?. 14. Festucaria pedata , SCHRANK, Sagunl. N. H. 4ufs., 3.335. Notocotylus triserialis, D1EsiNG , zdunm. lien. Mus., II, s. 234, Pl. XV, fig. 28—25. AMonostoma lineare , DUJARD., /. c., p. 349, ne. 8. Monostowa verrucosum, DUJARD. , V. c. , p. 355 , n^. 14, Tab V EIL SB: 1. 26—96'', br. 0"763—1'"'50. In den blinden darm van de gans en de séar-eend. (Bemm. en v. Oliv.) TRISTOMA, cvv. (v. n. m. bl. 213.) T 1. HAMATUM, naTHKE. — (niEsiNG, Z. c., l, p. 427, n*. 1.) Tristoma pellucidum , subovatum, antice subacuminatum , ore subtriangulari, medio corporis ocello didymo candido. DasrzR , Natuurk. Uitsp. , II, bl. 154 , Tab. VIII, f. XT, a, A. lirudo hippoglossi, MULL., Zool. Dam., ll, p. 18, Tab. LIV, fig. 1—4. Phylline hàppoglossi, oKEN, Lehrb.d. Naturg., VL, 1, s.311. Epibdella hippoglossi, BLAINV., Dict. des Sc. Nat., XLVII, p. 269. PLylline hippoglossi, Moq. TAND., Hiürud., 9 éd., p. 392, n*, 1. l. 175", br. 5". Op de Zeibot. (Baster.) (NB. Onder de benaming van Z/irudo hippoglossi , heilbots bloed- egel, is door BENN. en v.oLrv., XV, 2, bl. 66, n?. 5, de Caligus hippoglossi, KROvER, beschreven; zonderling is het ihoe door bovengemelde Heeren een dier, met den mond als die der kreeften en met 6 paar pooten voorzien (zie aldaar bl. 67), onder de bloedzuigers beschreven wordt , waarschijnlijk moet zulks worden toegeschreven aan de drukfout, voorkomende bij nasrER op bl. 152, waar aan den rand fig. XI in plaats van fig. IX staat.) ENTOZOA. STERELMINTHA TREMATODA. 141 2, STURIONIS, cuv. (nrEsmG , Z. c., T, p. 420, n?. 1.) Tristoma oblongum, apice subemarginatwn , retrorsum. atte- nuatum. Os inter bothria antica triangulare. — zIceta- bulum basiare sessile, campanulatum, limbo inflevo crenulato, disco centrali exiguo; acetabula | anteriora marginalia, linearia, obliqua. Capsala, elongata , NORDMANN, in LAM., Zn. 8. Vert. , 2 éd., IIT, p. 602. Tristoma elongatum , DUJARD., lelm., p. 3923, no. 4. Nützschia elegans , MoQ. TAND., Jirud., 2éd., p. 394,n9.1. l. 2", br. 7". Op de kieuwen van de seuwr. POLYSTOMA, nv». (v. p. n., bl. 219.) 1. PINGUICOLA , zEpER. (nrEsmNG , 7. c., I, p. 409, n?. 1.) Polystoma oblongum, supra convexum, subtus comcavmm, antrorsum aítenuatusm , postice truncatum. — cetabula sez orbicularia semilunatiy, disposita. Veelmond der eijernesten, BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl.51,n?.1. LipTH DE JEUDE , Htec. de fig. des Versintest., Pl.V, fig. 28—30. Hexathyridium pinguicola, TREUTLER , Obs. path. anat. , p. 19—922, Pl. III, fig. 71—11. Linguatula pinguicola , LAM., l. c., 2 éd., TIT, p. 594, no. 4. Polystoina pinguicola , nUJARD. , Heli., p. 319 , n*. 3. |l. 18", br. 6"7. Aan de eijernesten der vzowwez; in de ANaamlijst der YFormen im Nederlamd aamwezig wordt ook deze door .Bezz. en v. Ol. opgegeven, hoewel dezelve, volgens getuigenis der bekwaamste Héelminthologen, na Treutler nimmer weder gezien is, zelfs het voorwerp door Treuiler ontdekt en in deszelfs verzameling berustende, werd door Zudolphi geheel zwart ineengetrokken en van elke spoor van bewerktuiging beroofd, terug gevonden. 2. VENARUM, zxnER. (pusimG, 7. c, T, p. 410^, n?. 2.) Polystoma depressum, lanceola&um, obtusum, acetabulis sex longitudinaliter biseriatis. Veelmond der aderen , BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 51,n?. 2. Hexathyridium venarum, TREUTLER, /. c., p. 23, Tab. IV, fig. 1—3. Linguatula venarum. , LAM., L. c., 2 éd., HT, p. 594 , no. 5. 1423 ENTOZOA. STERELMINTIIA TREMATODA. Hevastoma venarum, QUVv., M. 4mün., 8 éd., p. 964. JHevacotyle venarum , BLAINV., Dict. des Sc. N., XXI, p. 144, et LVIT, p. 511. Polystoma venarum, DUJARD., Helm., p. 321 l. 4". In de voorste scheenbeens-ader van den zezscA. (Benu. en v. Oliv.) Even als de voorgaande soort is ook deze na Jreutler nimmer weder waargenomen, tenzij de- zelve door Begg. en v. Oliv. mogt gevonden zijn. 3. INTEGERRIMUM, nvp. (prsiNG , 7. c. , I, p. 412, n?. 1.) Polystoma albo-luteum ramulis. intestinorum nigris; corpus permutabile antrorsum angustatum — postice. £runca£um. Acetabula hemisphaerica apertura circulari. Planaria uncinulata, BRAUN, Berl. Naturf. Fr., X, n6 US VI" eap f o" eg Lingua£ula integerrüna , FROEL. , Natuzf., XXV, s. 103. F'asciola uncinulata, GMEL., S. Na£. , p. 39056 , n». 19. Polystoma ranae , zEDER , Nachtr. , s.203, T. IV, f. 1—3. Hezathyridium integer , BLAINV. , Dict. des Sc. Nat., LNIL, p. 54 L. Polystoma integerrünum , DUJARD. , Zelin. , p. 320 , n9. 5. ] 7'"'5—9"', br. 3'"—4'". In de blaas van den órainen laud-kikvorsch. OCTOBOTHRIUM, rzuck. (v. p. m., bl. 219.) 1. LANCEOLATUM, rEUCK. (niEsmwG, 7. c., I, p. 422, n?. 1.) Octobothrium | cinereo-rubrum , antice lanceolato-oblongum , postice. cuneato-dilatatum , acetabulis octo (im seriebus duabus obliquis dispositis) instructum — ovis luteis subfusiformibus. Mazocraes alosaeé, HERMANN, AJaturf., 14182, XVII, p. 180, Tab. IV, fig. 183—165. Octobothrium lanceolatum , UEUCK. , Brev. Acnün. Descr., 1898, p. 18, TahzE;sfigi T. Octostoma alosae , KUHN , Mém. du Mus. , XVIIE, p. 357, Tab. XVII, fig. 1—9. Octobothrium alosae , MAYER , Z£nat. der Eutoz. , s. 19, Taf. III, fig. 1—8. pi ENTOZOA. STERELMINTHA TREMATODA. 143 Octobothrium lanceolatum , nvJ. , Helin. , p. 313, n*. 2, Pl. VIII, fig. r. Octocotyle lanceolata, vxEsING, 7. c., T, p. 422 , nv. 1. l. 10"—12'", br. 15. Op de kieuwen van den eft. DIPLOZOON, xonpw. (v. n. n. , bl. 214.) 1. PARADOXUM, wonpw. (prsmG, 7. c., l, p. 423, n?. 1.) Diplozoon corpore cruciformi, griseo, subfusco; partibus anterioribus cruris lanceolatis , posterioribus brevioribus subclavatis. Diplozoon paradoxum , NORDMANN, Mikrogr. Deitr. , Y, s.b6, Pl. V, VI, et in un. des Sc. Nat. , XXX, puras Bl. XX. Diplozoon paradoxum, DUJARD., Heln., p. 316. 1. 3"—85'", Op de kieuwen van den érasem. (J. v.d. Hoe.) ORDO II. COELELMINTHA. (v. n. g., bl. 215.) Fam. V (48). NEMATOIBEA. (v. p. u., bl. 215.) PENTASTOMA, nup. (v. n. n., bl. 215.) 1. TAENIOIDES, nup. (prsmG, 7. c., I, p. 609, n?. 1.) Pentastoma depressum , lanceolatum , oblongum, postice atte- nua£um; —ítransverse annulato-plicatum ,margine crenato;— os inferum orbiculare inter poros utrinque binos , hamulum simplicem vel geminatum, emittentes. BouncELAT, Uitgez. Verhand., VIII, bl. 207, 213. LiprHDEJEUDE, Rec. de fig. des Vers intest., Pl. V, fig. 31—233. Taenia lancéolé, cHABERT, Malad. Vermin., 9 éd., p.39-41. JTaeniarhinaria, v1na., Hazdb.d.Veterin.IWiss.,11,s.1984. Prionoderma lanceolata, cuv., Igne An. , 1 éd., IV, p. 35. Linguatula £aenioides , LAM. , n. s. Vert. , 9 éd., MI, p. 595, n. 6. Linguatula lanceolata, BLAINV., JDict. d. Sc. Nat., LVII; p. 532. Pentastojua taenioides , DUJARD. , Heli. , p. 303 , no. 1. 144. ENTOZOA. COELELMINTHA NEMATOIDEA. d 1.18", br. 2725; 9 1. 5"—10", br. 4"5. In de voor- hoofds-boezems der Zozdez, ook in den larynx dezer dieren en in de voorhoofds-boezems der paarden. (J. v. d. Hoeven.) (NB. Nergens geschikter dan ter dezer plaatse, weet ik den worm te vermelden door den Yeearts VAN sETTEN, te God/znze (Prov. Groningen), uit het oog eens paards gehaald, en door den Hoogleeraar à. NumaAN, in het Z'üjdschrift voor Jat. Gesch. en Physiol., Dl. VII, bl. 388—390, Pl. X, onder den naam van JMonostoma .Setteni? volgender wijze beschreven: » het » ligchaam 19" lang en 2" breed , is platachtzg rond met »zndrukken van afstand tot afstand voorzéen, de afdeelin- »gen zijn 9 in getal, de voorste langer en Lreeder, » waardoor zich het ligchaam allengs versmald vertoont en »cenige overeenkomst met den lintworm verkrijoet, aan »het 3de iid van den kop, aan de buzkszijde, vs eene » buisvormige lis (hot uithangend ovarium) met eijeren, »ter lengte vàn 15555 6n ter breedte van sss t0t zz Iss »eener Engelsche duim, voorzien, het kopeinde is stomp, » kelkvormig Zngetrokken, de ond met vele zeer kleine, »bóruzne hoornachtige punten (hkamuli?) omzet, de huid »oneffen, geplooid of gerimpeld, de staart s stomp en »eenizgermate knobbelvormzz." Zeer veel overeenkomst ligt er tusschen deze beschrijving en die van Peztastoma taentoides , en wanneer men in aanmerking neemt, dat dezelve gec- maakt is naar een voorwerp, reeds sedert eenigen tijd op wijngeest bewaard, door de werking waarvan mogelijk de mond kelkvormig terug getrokken; en het geheele voorwerp meer in elkaar gedrongen is, (waardoor eenige (8) inkervingen zigtbaarder dan de overige geworden zijn) dan ziet men ten duidelijkste dat deze worm met den Peatast. taenzoid. zeer verwant is, zoo dezelve er niet een jong van mogt wezen, welke deszelfs ontwikkeling in het oog ondergaan heeft; de ondervinding leert ons immers dat entozoa niet altijd bepaal- delijk op dezelfde plaatsen voorkomen, zoo is b. v. de Cysticercus cellulosae niet alleen tusschen de spieren en in het hart, maar zelfs in de voorste oogkamer waargenomen (ze x. v. ». noEv., bl. 206). Onlangs in Utrecht zijnde en die gelegenheid te baat nemende om den worm door den Heer SETTEN gevonden te zien, gaf, op mijn verzoek daartoe , de Hoogl. wuwaw mij te kennen, dat tot zijn leedwezen het voorwerp sedert eenigen tijd uit de collectie der Vecartsenij- school vermist werd, doch dat beschrijving en afbeelding van ENTOZOA. COELELMINTHA NEMATOIDEA. 145 hetzelve in het Tijdschrift voorkomende, getrouw maar de natuur gevo!gd waren; verder verhaalde ZEd. mij nog, dat denzelfden Veearts onlangs weder in de Prov. Groningen een paard was voorgekomen , in welks ooz (dat ziekelijk aangedaan was) aller waarschijnlijkst een dergelijke worm , als hierboven beschreven , huisvestte, ten minste door de cornmea heen wa- ren er eenige sporen van te ontdekken, doch de operatie, ter verwijdering van den worm , niet toegestaan zijnde , zoo had men zich van de zaak niet kunnen overtuigen.) 2? ASCAROIDES. Pentastoma? albo-cinerescens corpore depresso antice atíe- nuato, íranmsverse ammulato; caudae ewtremitate obtusa órevi acwminaía; spinis binis exsertis. Spoelworm-gelijkende kapworm , BENN. en v. OLIV. , IK o2 b: d505*m^.*5. Cueullanus ascaroides, aogzg , Eingew. Würmn.,s. 134, Taf. VIII, fig. 11—14. Taenia cucullanus , SCHRANK , F'erzeichn. , s. 50 , n». 154. Cochlus armatus, zEDER, Nachérag., s. bO. Goezia armata, ZEDER, JNaohtrag., s. 100. Prionoderma ascaroides, RUDn., Entoz., IL, 2, p. 254, IBESSOEToOU fo 3: Prionoderma ascaroides, DUJARD., Helm., p. 285. l. 27", br. 295. In de ingewanden van den we/s of meerval. (Benn. en v. Oliv.) OPHIOSTOMA, nvp. (Corpus fliforme aut cylindricum utrinque aitemuatum s os latum , bilabiatum.) Jochmius , »u3. 1. TUBAEFORMIS. Ophiostoma corpore cinereo , teretiusculo , antice attenuato ; — capite reflexo oblique truncato ; — bursa maris obconica, cauda feminae conico-acuta. Buisachtige spoelworm , BENN. en V. oL1v., XV, 2, bl. 11, n^. 7. Strongylus tubaeforiis, zEDER, JNachítrag., s. 13. Dochintus tubaeforgis , DUJARD., Jnfus., p. 919 , no. 5. |l d e'"—f1" br 0"15—0^17; 965—977. , In den twaalfvingerigen darm van de A4wiskaf. (Bemnm. en v. Oliv.) 10 146 ENTOZOA. COELELMINTHA NEMATOIDEA, Jaenitis, pv3. 2. ESURIENS., Ophiostoma. corpore cylindrico antice subattenuato; capite latitudinem partis anterioris corporis aequante , oblique £runcato , quadri-pagillatos corporis maris parte postica refleva papillis octo in seriebus duabus dispositis, cauda angustiore; cauda femünae comica , recta. ? Cucullanus heterochrous, &UD., Entoz., 1l, 1, p.114, n*.9. Cucull. platessae, RUD., Sys., p. 22, n?. 13, 14. Dacnitis esuriens , DUJARD., JHelminth., p. 210, n?. 8. Ig d br. 10:95. rad C Dret0 dde gedurende April in de darmen van de scZo/. CUCULLANUS, wur. (v. p. m., bl. 216.) T 1.ELEGANS, murL. Cucullauus. corpore rubro, cylindrico postice aitenuato; — capite obtuso latitudinem. corporis aequamte; — cauda maris acutiuscula inflexa utrinque alata, feminae recta , conico-obtusa. LeEUWENR., 4deVerv. der Briev., 75 Br., b1.518; 78 Br., bl.614. Sierlijke kapworm , BENN. en v. oL1rv., XV, 2, bl. 40, n?. 3. LipTH DE JEUDE , Rec. de fig. des Versintest., Pl. VIL, fig. 5—9. Cucullanus percae fluviatilis , — cernuae , wULL., Schrift. Berl. Naturf., 1, s. 214, et I1; s: 198; Cucull. viviparus, BLocn, Zing. JF., s. 34, Tab. X, f. 1—4. Cucull. luciopercae, — gercae, GokzE, Naturgesch., s. 132, Tab. IX , A, fig. 1—93; Tab. IX, B, f. A, B, 4—9. Cucull. lacustris , a. anguillae , B. percae , y. luciopercae , 3. cernuae , GMELIN, Syst. Na£f., p. 3051, n^. 6. Cucull. armatus, — papillosus, — coronatus, ZEDER, Nachtrag., p. 92—94- Cucull. elegans, DUJARD., Helninth., p. 24, n^* 2. l.d' 5:5, br-0 155; 1.9 9"—10'" br. 07:20- In den aal en paling (Leemwenh.); in de ingewanden van den óaars, gos, snoek, puit-aal emz. (Bemn. en v. Oliv.; J. v. d. Hoev.) STRONGYLUS, mvurr, (v. p. m., bl. 216.) T1.GIGAS, nup. Strongylus corpore sanguineo cylindrico , longissimo utrinque Zeer gemeen ENTOZOA. COELELMINTHA NEMATOIDEA. 147 a£tenuato ; — capite obtuso , ore parvo orbiculari papillis planiusculis sex cincto ; — bursa, inaris éruncata integra ; cauda feminae obtusa recta. G. pE vos, Comment. de Entozois, p. 229. G. J. wuLDER, Comment. de Entozois, p. 25. Reusachtige spoelworm , BENN. en v. oL1v. , XV, 2, bl. 9, no. 4. LipTH DE JEUDE, Rec. de fig. desVersintest. , Pl. VI, f£. 33—237. "scaris visceralis, — venalis, GMEL., Syst. Nat., p::30315 n9. p:08092; no. T6. -scaris camis, —— martis, SCHRANK, Perz., s. 1, Dopo S. ScnP. $27. Fusaria visceralis , — renalis , xEDER , Naturg., s. 114, nes ur9 ssa F6 on9:. 56. Strongylus gigas, DUJARD., Helninth., p. 113, n?. 3. 107714 40/4. br. 44.67 Y 9:9 Y NVell br 4 (05402 A0 In de nieren van den zezscb en den Aomd. (G. Blasius, O)s. 4nat., p. 195; Ruysch, diluc. valv., Obs. XI; id,, Observ. .nat., n?^, LXIV ; Aes. anat., VI, n9. OXIII; alle desz. werken , 1, bl. 19, no. XI, bl. 105, n?. LXIV ; en II, bl. 708, n*. CXIII ; Beza. en v. Oliv. ; J.v.d. Hoev.) 2. FILARIA, RUD. Strongylus corpore albido, longissumo , filiformi utrinque attenuato ; —— capite obtuso; — Dursa caudali maris indivisa oblique truncata ; — cauda feminae acuminata. ?P. cAMPER, Schrift. Berl. Naturf. Fr., I, s. 117. ? Kalfs-spoelworm , BENN. en v. oLrv. , XV , 2, bl. 12, n?. 10. LrpTH DE JEUDE , Rec. de fig. d. Versint., Pl. VI, fig. 39—43. ? Gordius viviparus , BLocH , Eingew. Würm ,s. 33,no. 9. ? Ascaris vituli, &up., Entoz., II, 1, p. 245. ? Strongylus vitulorum, RuD., Synops., p. 91, n?. 34. Strongylus filaria, DUJARD., .Helm., p. 122, ne. 13. 1. 27—10". In de luchtpijp en longen der la/verez , schapen en geiten (Juysch, Thes. anat., NMI , n^. XCIV ; alle desz. werken, III, bl. 764, no: 94; Prof. van Swinderen, Init. Faun. Gron. , 9 Verv., bl. 8); ook behooren zeer waarschijnlijk tot deze soort, de wormen door onzen beroemden land- genoot P. Camper in de luchtpijp en de longen der, aan de veepest gestorven, fa/verem gevonden. T^. 148 ENTOZOA. COELELMINTHA NEMATOIDEA 1 3. CONTORTUS, nu. Strongylus. corpore albido aut rubro, filformi wtrinque atíenuato, antrorsum. saepe reflemo; — capite obtuso , ore orbiculari tri-uodoso; — bursa maris quadri-loba , lobis lateralibus triplo majoribus; —— cauda feminae acuminata infleza. Bogtige rondworm , BENN. en v. oLIV. , XV , 2, bl. 29 , x*. 2. Strongylus ovinus, FABR., Zool. Dan., Ml, p. 3. Strong. contortus,— filicollis, wup.,Ent., YL,1,p.216, 217. Strongylus contortus , DUJARD., Helmn., p. 123, n^. 14. ld 138'"5—14", br:0725;^- L9 -19'/— 99 Does 0"35—0'38. In de darmen der scZape» en lamumerenm, bij de laatste menigvuldiger en als een kluwen ineengerold. (Benn. en v. Oli.) T 4. TUBIFEX , nv». Strongylus corpore albido, fusiformi utrinque attenuato , parte mediam contorta mavümneque inflata, undique cre- naía; — capite obtuso aut truncato, papillis sem conicis erstantibus 4a iedio puncto müigrescemte; —— ore lato Aexagono; — bursa aris integra obliqua. contracta , cauda feminae obtusa. Strongylus papillosus, (pro parte) — Strong. mergo- rum, — anatis, RUD., Enfoz., II, 1, p. 214, 240, n^. 4, 94, 95. Strongylus elegans, oLrERs, Comm. de Veg. et Anim. , p. 56, fig. 8—14. Strongylus tubifem, DUJARD., Hels., p. 199, n?. 18. 1. 2"—3", br. 2'"—3'". In de darmen van den Joord- schen duiker (Colymbus septentrionalis). 5. AURICULARIS,, zeprn. Strongylus corpore albido, longissimo filiformi, amtüce aéienuato; — capite angusto obtuso alato; — ore mu- talili aut. orbiculari aut. £riangulari ; — bursa maris biloba ; — feminae cauda subulata. "A scaris filiformis , Cucullanus ranae , GoEgzg , Naturges. , s. 93, 98, Taf. IV, fig. 1—3. Jscaris bufomis, Asc. intestinalis , Cucullamus vanae , GMEL., Syst. Nat., p. 3035, 3051. "—————————— 3 ——————————————— ENTOZOA. COELELMINTHA NEMATOIDEA. 149 -dscaris femuissima, FROELICH, JNa£urf., XXV ,s. 93. Strongylus auricularis, puy. , Hela., p. 1931, n^. 20, PLQVE, ifie. A. l. d' 10", br. 0718; 1. 9 11"—19"', br. 0720—0'"'25 In den órainen land-kikvorsch. JPseudalius, nuJAR». 9. FILUM. Strongylus corpore fusco s. griseo , filiform capite obtuso ; — óursa caudali maris Óiloba; — cauda feminae obtusa, breviter acuminata. subinflexa. Strongylus inflevus , WUD., En£., Yl, 1, p. 221 (pro parte). Strongylus major, RASPAIL, Jum. Sc. d'Observ., ll, p. 244, Pl. VII, VIII. Pseudalius filum, DUJARD., Helpmnth., p. 135. def 555 br. 0514 5.1.9. 11755, br. 0/75.. Inde. takken der luchtpijp en in de longen van den órwinveisch door P. Camper, LLessen over de Veeziekte, bl. 47; G. Frolik, Bijdragen tot de Natuurk. IWetensch., Y, bl. 79; G. Bakker , DBüdr. tot de Nat. JFet., Y, bl. 470. JStenurus, DvJ. 7. INFLEXUS, Strongylus corpore albo, retrorsum. attenuato oblique &run- cato swe extremitate inflaía; — bursa maris inflexa oblique fruncata; — cauda feminae oblique truncata , angulosa. W. vROLIK, Waarneming van Wormen, in de longaders en slagader enz. van eenen bruinvisch, in de Dijdr. tot de Nat. Wetensch., I, bl. 78. G. BAKKER, in de Dijdr. tot de Nat. Wetensch., I, bl. 449. Strongylus inflezus , RuD., Ent., 1l , 1, p. 221 ( pro parte). Strongylus ininor , KUBN , Dull. des Scienc. Nat. , 1829, n9. 4, p. 150. Stenurus inflezxus, DUJARD., Helminth., p. 266 , n^. 1. l. d 175, br. 074; 1. 9 14"—27'", br. 0"56—0''60. in het hart en in de longaders der órmigeisschem door P. Camper, W. Vrolik en G. Bakker. 150 ENTOZOA. COELELMINTHA NEMATOIDEA. Scelerostoma , nv3. T 8. EQUINUS , mvrr. Strongylus corpore cylindrico subrecto crassiusculo, antice subattenuato, í£ransverse tenuiter striato striis decem. vel duodecim. longitudinalibus ; — capite globoso , £runcato ; — óursa maris trilba; — cauda feminae attenuata ob- £usiuscula. Gewapende rondworm , BENN. en v. oLIv. , XV, 2, bl. 28, n9. 1. LipTH DE JEUDE , Rec. de fig. desVersintest., Pl. VI, f. 21—26. Far. «. Corpus cinereum. v. fuscum. Btrongylus equimus, MULL., Zool. Dan., ll, p. 2, Tab. XLII, fig. 1—12. Strongylus armatus, RUD., Entoz., IL, 1, p. 204. Sclerostoma equinum , BLAXNV. , Dict. Scienc. Nat. , L VII, p. 544, Pl. XXIX, fig. 15. Var. B. Corpus albidum v. roseum , capite colloque rubro. Strongylus aneurismaticus , NUMAN, Tüjdsch. v. Nat. Gesch., VII, bl. 375. Sclerostoma equimum, pu3., Helnminth., p. 251 , n9. 2. Ll oar: d 9i 307! br. 171—349 T 30 0E NN br. 1"8—32'"4. — var. Q. 1. 10"—20'', br. 0'"6—1"". Var. z in de dikke darmen, doch vooral in den blinden darm (Jezz. en v. Oliv.); var. B in de darmschijls-slag- ader van ^t paard (Ruysch, diluc. valv., Observ. VI; id. Oóserv. amat., LXIV, p. 061, fig. n; id. a//e werken, I, bl. 18, n*. VT, en bl. 105 ; n^. LXIV , fig. n); in de buiks- en miltslagader der paardez en ezels; volgens opgave van den Hoogl. Iwan is de var. Q door den Heer ScAubart in den winter van 1836—1837 ten minste bij tien, zoo jongere als oudere eze/s in grootere of geringere hoeveelheid, ge- vonden ( Z7jdscA. voor Nat. Gesch. en Phys., NIL, bl. 315). SPIROPTERA, nv». (v. n. z., bl. 217.) 1. HOMINIS , nv». Spiroptera corpore albido, tereti, elastico, utrinque praeser- £i Lumen antrorsum, attenuato, spiraliter involuto ; — capite truncato papilloso; — cauda feminae crassiore , apice brevissimo obfuso, lenui et pellucido; — imuaris: ENTOZOA. COELELMINTHA NEMATOIDEA. 15l cauda apice longiori, tenui quidem «t opaco, mi fallor obtuso, praedita est; — ad basim apicis ala, tenuis. et órevissima , cum tubulo medio exiguo tereti, forsan vagina penis. G. pr vos, Comm. de Entozois, p. 18. G. J. wunpER, Comm. de Entozois, p. 32. Spiroptera hominis, DUJARD., Helm., p. 84. l d 18'", 9 22"5. In de blaas der menschen; Blank., Holl. Jaarreg., IT, bl. 48? de Heer de //os meent mede tot deze soort te moeten betrekken, twee waarnemingen van Zwp, . in deszelfs Oós. Medicae, Lib. II, Cap. 50, 51 beschreven. $. STRUMOSA, nun. Spiroptera corpore albido rubro , capite attenuato , truncato , ore orbiculari , papillis cincto ; — cauda maris bis spira- liter torta, alis subcaudalibus apicem. obtusum inflevum non attingentibus ; — spiculum. longum. infleawn ; — cauda J'eminae apice brevi obtuso depresso ante quem. anus. Klierachtige spoelworm , BENN. en v. oL1v. , XV, 2, bl.11, n*. 8. Ascaris talpae, GMEL., Syst. Nat., p. 3032, n». 19. scaris sírumosa, FROELICH , Na£uzf., XXV , s. 82, PL TIDSs fig 315; F'usaria convoluta , zEgnER, Eingew. IWüri.,s.106,n?.14. Ascaris sérumosa, RUD., Entoz., 'T'om. IT, 1, p.193, no. 55. Spiroptera, s£rumosa , DUJ., Helminth., p. 86, n?. 3. l. d 15", br.0 25—0'"36;1.9 30" —32"'.br.0'"30—0""'62. In menigte in de maag van den :;:0/. (Bex. en v. Oliv.) T3. OBTUSA , nvn. Spiroptera corpore antrorsum magis attenuato; — capite vere sex-papillari, ore orbiculari; — cauda maris spiram duplicem effingit ; — apice caudae feminae brevi conico. Stompe spoelworm , BENN. en v. oL1v., XV , 2, hl. 12, no. 9. LiprH DE JEUDE , Rec. de fig. des Versintest. , Pl. VI, f. 51-56. Lumbricus uumris, WERNER, Brev. expos. contín., l poeLond Pls V EBb fip ts d. Zscaris leres muris, GOEZE, JEingew. Jürm., s. 86. scaris dris, GMELIN, Syst. Nat., p. 3032, n?. 20. souris obtusa, FROEL., Na£uf., XXV , s.8, T. TIL, f. 16,17. ) 152 ENTOZOA. COELELMINTHA NEMATOIDEA. Fusaria muris, ZEDER, JNa£urgesch., s. 106, no. 15. Spiroptera obtusa, DUJARD., -Helminth. , p. 89, n?.5. l d' 33", br. 125; 1. 35'"2, br. 1760. In de maag der muüzez. (Benn. en v. Oli.) 4. PHYSALURA , DnUJARD. Spiroptera luteo-alba, capite alato, aia utrinque amtror- sup, latiore, sec-papillato postice evanescente; ore or- bieulari; — caudae maris vesicula contracta, aut manus evpansa ; — cauda feminae recta obtusiuscula subdepressa apice acutiusculo, brevi, ante quem anus. Physaloptera alata , RUD. , Syn. , p. 20, 256 , 645 , n^. 2. Spiroptera physalura , DUJARD., Helm., p. 94, n?. 12. l d 922"'1, br. 075; L.9 25', In de maag van den sperwer. JDispharagus, pv3AnD. 5. ANTHURIS , nv». Spiroptera corpore albo aut rubello, tereti, antice sub. attenuato , transverse rugoso síriata; — capite conico ; — cauda maris inflexa, obtusa, hastata; — cauda feminae acumine cowico elowgato, obtuso. Dispharagus anthuris , Duy. , Helia. , p. 15 , Pl. V, fig. r. l d 11^, br. 0"22; l 9 22"3, br. 020. In de rokken des slokdarms en der maag van de ó&ozmfe kraadjen. ASCARIS, rzww. (v. n. n., bl. 217.) Td LUMBRICOIDES , riNx. Ascaris corpore lacíeo vel albo-roseo , cylindrico , utrinque attemuato vel elongato Jusiformi siriato, strüs 0'"'02 inter se distantibus ; — maris cauda depressa et reflexa , spiculis acutis subdepressis subrectis ; — cauda feminae conica obtusa. H. pAPPER , Diss. de Vermibus , Lugd. Bat., 1671. (pro parte.) A. RAVEN, Diss. de Vermibus intestinorum , L.B., 1675, (p.p-) C. coxMELIN, Diss. de Lumbricis, Lugd. Bat. , 1694. (p. p.) J. L. ARoN , Diss. de Lumbricis , Traj. ad Rhen. , 1728. (p. p.) S.coULET, tractatus historieus de Ascaridibus,L.D.,1729.( p.p.) J. waLBOIs, Diss. de Vermibus in intestinis nidulantibus, Lugd. Bat., 1751. (p. 7.) ENTOZOA. COELELMINTHA NEMATOIDEA. 153 Y. J. v. DEN BoscH, list. constitut. Epidemicae Verminosae quae annis 1760— 1765 per insulam Over-flacque et con- tiguam Goede-Rede grassata fuit. Lugd. Bat. 1769. E. sawprFOoRT, Geneesk. Biblioth, XI, bl. 267. C. PEREBOOM, DBeschr. en Afbeeld. der maagige en van eenen reeds gestorven baarende Darmworm , Amst. 1780. HovrTUYN , vergelijking der Aardwormen met den Menschen- worm, in Uitg. Verhand., V, bl. 208, Pl. XXXV, fig. 1—3. Ronde worm, gouTTUYN, Nat. Hist., XIV, bl. 35, n». 2. Ronde worm , spoelworm , BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 8, n?. 2. G. pnE vos, Comm. de Entozois, p. 27. G. J. qmuLDER, Comm. de Entozois, p. 15. LrprH DE JEUDE, Rec.defig.d. Versint., Pl. VIT, f.14—106;PI.X. Dr cRnooT, Diss. de Vermibus intestinalibus, p. 12. Zscaris lumbricoides, DUJARD., Helu., p. 155, n?. 1. ]. d. 15"—11", br. 3'"2; |. 9 20"— 25", br. 4"—0b^' 5. Deze is in de darmen der menschen, vooral der Aünderen, de meest voorkomende worm, welke somwijlen door des- zelfs aanwezigheid de allernoodlottigste gevolgen na zich kunnen slepen; voornamelijk is hun verblijfplaats de dunne darmen, echter komen zij ook enkele malen in de maag en in andere deelen van den buik voor; C. H. « Koy verhaalt ons (in de Verh. der 1ste Kl. van ?t Kon. Ned. Inst., I, bl. 125) de geschiedenis van een jongen van 8 jaren, aan epileptische toevallen lijdende, welke meer dan 300 spoelwormen door de Urethra geloost heeft; ook gewagen J/ankaart, Hollandsch Jaarreg., I, bl. 40, Obs. XXXVIII, Zuysch, Obs. anat., n». LXIV, p. 61, fig. B, E. Sandiforé (Geneesk. Biblioth., V, bl. 22, 23; VII, bl. 641; IX, bl. 526), .Z. vaz der Leewwe, in de Verh. van ?t Genootsch. ter bevordering der Heelk. te Amst., V, bl. 54, en Pereboom , 1. c., bl. 25,fig. 5, van wormen, langs dienzelfden weg ontlast; .P. de Koming doet (in de N. Verh. der 1ste Kl. vant Kon. Ned. Inst., L, bl. 282—293, Pl. I—IHT) verslag eener waarneming van spoelwormen, in de lever en derzelver galbuizen, door hem gevonden ; waar- schijnlijk was het ook een 4scaris Iumóric., welke door E. Tonboy, Vroedvrouw te "s Hage, om den navelstreng 154. ENTOZOÀ. COELELMINTHA NEMATOIDEA. en in de moederkoek van een pas geboren kind gevonden werd (zie Corm. Sftalpart van der JFiel, Dl. Y van ^t 94e honderdtal der zeldz. aanmerk., bl. 292). Gewoonlijk worden deze wormen door het darmkanaal ontlast, som- wilen ook door den pisweg of door braking, in welk laatste geval zij toevallig door het neusgat kunnen komen, zoo als door JM. S/aóber verhaald wordt (in de Verh. der Holl. Maatsch. der Wetensch. te Haarlem, DI X, 24e St. , bl. 466). Er zijn ook voorbeelden dat zij het darmkanaal doorboren en door zweeren aan den navel of in de lieschen uit "t ligehaam verwijderd worden, gelijk ons medegedeeld wordt door B/ank., l. c., I, 44, 49, 54, 299; II, 261, E. Saudifort (Geneesk. Biblioth. , VIT, bl. 642, 802, 804; VIII, bl. 8292), AN. Belkmeer (Nerh. der Holl. Maatsch. der Wetensch. te laarlem, Dl. X, 94e St., bl. 429), J. JFas (Nerh. van "t Zeeuwsch Genootsch. , XIV , bl. 473), Gase (in N. Vaderl. Letteroefen. , V , bl. 443), v. d. Bergk (in ^t Nederl. Lancet , 1844, bl. 184) en ANang , Verh. over de Coenurus cerebralis, bl. 42. 2, MEGALOCEPHALA , cL0Q. Ascaris corpore albo roseo, cylindrico utringue attenuato aut fusiformi, striato striüs 0''006—0"'01 Zmfer se distantibus , lateribus sulcato; — capite latiusculo , val- vis é£ribus rotundis , convexis ; — cauda maris conica obtusa depressa inferne concava, membranis duabus lateralibus ; spiculis arquatis, cylimdricis extremitate truncatis; — cauda feminae comica, obtusa, mucronata. BouncELAT; in de Uitgez. Verhand., VIIT, bl. 197. Ascaris gigas equi , aoEZE, Eing. JF., s. 63, PLI, f.1—3. Ascaris equi, GMELIN, Syst. Naf., p. 3032, n^. 23. Ascaris lumbricoides , wun., Entoz., 1T, 1, p. 124. (p. p.) Ascaris megalocephala, cuoquET , nat. d. Vers int., p. 58, PLI, fig. 5; Pl. III, fig. 14; PL IV, fig. 2. Ascaris inegalocephala , »UJARD. , Heli. , p. 167 , n*. 15. l d 24'5'", br. 4"10; L Q 20"—32", br. 5"—1". In de dunne darmen der paardem eu ezels. Bemm. em v. Oliv. vereenigen deze soort in navolging van Jéwdo/pbi mct den menschen-spoelworm. ENTOZOA. COELELMINTHA NEMATOIDEA. 155 3. SUILLA, nv. "scaris corpore albo-roseo, cylindrico utrinque attemuato , striato sírüs 0" 013—0'"017 Zzau£er se distantibus; — cauda wuaris inferne subdepressam, spiculis ucutiusculis depressis e£. sublanceolatis. Ascaris suis, GMELIN, Syst. Nat., p. 3092, n9. 24. Ascaris lunbricoides, wup., JEntoz., ll, l, p. 124. (pro parte.) Ascaris suillau, DUJARD., Helminth., p. 167 , n?. 16. l. d 20", br. 3". In de darmen van "t Zuis-varkeg. Even als de voorgaande is deze door .Beww. en v. Oliv. met den menschen-spoelworm verward. T 4. MARGINATA, RUD. -Ascaris corpore albido vel fusco, cylindrico, utrinque aítenuato, íransverse siriato; —— capite obtuso lobis convezis im medio papillo mumitis, ad marginem. dentica- latis; collo u£rinque membrana laterali oblonga et angusta insíructo ; — cauda maris obtusa , feminae conica subacuta. Gezoomde spoelworm , BENN. en v. oLrv. , XV , 2, bl. 9, n?. 8. LiprH DE JEUDE, hec. de fig. des Vers intest., VII , fig. 17. Ascaris canis, WERNER , Brev. Evpos. Cent. , T, p. 11, Pl IX, fig. 38—490. -scaris teres camis, GOEZE, Naturgesch., s. 81. "Ascaris caniculae , SCHRANK, F'erzeichn. , s. 10, n?. 36. Ascaris tricuspidata , Encycl. méthod., Atlas , Pl. XXX , fig. 71—9. -Ascaris Jerneri, RuporPur, Oóserv., Y, p. 10. 'usaria Ierneri , — marginata, 4EDER, Nachtrag. s. 42. -scaris marginata, DUJARD., Helm., p. 169, n^. 5. Id. 50 99 pee 16: Lug] rp o me 1"5—1"1. Menigvuldig in de dunne darmen vnn den Lond (Bennu. en v. Oliv.); ook in "t netvlies van. denzelven gevonden (Jéwysch, dilucid. valvul. etc., Observ. XVI; id., alle ontl. gen. en heelk. werken, I, bl. 25 , n?. XVI). 5. TRIQUETRA , nv». -scaris corpore albido, cylindrico uíringue attenuato ; anírorsup, lanceolato ; — capte depresso ; lobis convexis 156 ENTOZOA. COELELMINTHA NEMATOIDEA. in medio papilo munitis, ad marginem denticulatis ; — collo utrinque membrana. laterali brevi e£ lata instructo ; — cauda acuminata, feminae longissima. Driehoekige spoelworm , BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 10, n?. 5. -scaris teres vulpis, GoEZzE, Eingew. JWürm., s. 84. "Ascaris vulpis , FROELICH , Naturforsch., XXIV , s. 140, Taf. IV, fig. 30, 31. "saria í£riquetra, ZEDER, Naturgesch., s. 43. Ascaris íriquetra , DUJARD., Helm., p. 161, no. 6. L dg"? br, 1*2 379 60" 588". br. 19:59 45S nigvuldig in de darmen van den vos. (Bemm. en v. Oliv.) 6. MYSTAX, nv». -scaris corpore albido utrinque aequaliter attenuato; — capite lobis oblongis im medio papillo munitis; — collo u£rinque meubrana laterali oblonga latiuscula instructo ; — cauda, acutiuscula lineari , feminae comico-acuta. Geknevelde spoelworm , BENN. en v. oL1v. , XV, 2, bl. 10, n*. 6. LiprTH p& JEUDE , Rec. de fig. des Vers intest. , VII, f. 18, 19. Ascaris feres felis, GokZzE, ingew. JF ürm., s. 19, Taf. I, fig. 9—13. "scaris felis, GMELIN, Syst. Na£., p. 39031, n». 12. Ascaris cati, SCHRANK, F'erzeichn., s. 8, n?. 29. Fusaria mysíav, LEDER, Nachtrag. , s. 45. -scaris mujstaz, DUJARD., Helminth., p. 162, nv. 8. l. g' 3''—6'', br. 0''*6—1'''; 1. 9 4''6'" —10"'8""* , br. 0'^^8—2''*. In menigte in de dunne darmen van de huiskat. (Benn. en v. Oliv.) 7. INCISA , nv». -scaris corpore tereti antice crassiore íransverse plicato marginibus crenatis; — capite rotundo , ore minuto; — cauda reflevxa, apice brevi conico. Gekerfde kapworm , BENN. en v. oLiv., XV, 2, bl. 38, n». 1. Cucullamus talpae, aoEzE, Eiüngew. JFürm., s. 130, "TAL VDBEP "fio. s 45 8; Fusaria incisa, ZLEDER, JNa£éurgesch., s. 108. Ascaris incisa, DUJARD., AHelpinth., p. 157, no. 4. l 9". In het buikvlies van. den zo. (Bema. en v. Oliv.) ENTOZOA. COELELMINTHA NEMATOIDEA. 157 8, DEPRESSA , nr». -scaris corpore albo, cylindrico utrinque attenuato antice depressiusculo , membranis lateralibus angustis rotundis ; — cauda maris brevissima, spiculis aequalibus vectis con- vergentibus oblique truncatis extremitate dilatatis. Platachtige spoelworm, BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 13, no. 11. Ascaris teres pnlvi, GOEZE, Eingew. JF'ürm., s. 85. Zscaris acus albicillae, BLocH , Eingew. IW ürm., s. 30. Ascaris albicillae , — milvi, GMEL. , Syst. Naf., p.3033, 12924529. Fusaria depressa, LEDER, ANachtrag., s. 97. "scaris depressa, DUJARD. , Helminth., p. 195 , no. 56. Don ——10. ^ bp. 1n] 075 E Q ion — n^ os 1''5—2'''2, In den £wikendief (Bemm. em v. Oliv.) 9. CORNICIS, nv». Zscaris corpore albo utrinque aequalhter atienuato, capite obtuso , membranis latiusculis ; — stirpe colli crassiore ; — cauda subobtusa. . Bonte-kraais spoelw. , BENN. en v. oLtv. , XV, 2 , bl. 13, no. 12. Ascaris leres cornicis , GoEZE, Eingew. IFürm, s. 15. Fusaria cornicis , ZEDER, Naturgesch. , s. 118 , n?. 64. l. 27'—80'". In de maag en dunne darmen van de bounte kraai. (Beun. en v. Oliv.) 10. CRENATA, nU». "scars corpore cylindrico utrinque aequaliter attenuato ; — capite superne convexo inferne depresso , membrana lineari crenulata uírinque lateri corporis; — cauda maris acu- minata, spiculis foliaceis. Gekerfde spoelworm , BENN. en v. oL1v. , XV, 2, bl. 15, n?. 17. LipTH DE JEUDE , Rec. de fig. des Vers intest. , Pl. VII, fig. 20. -Ascaris £eres sturui, GOEZE, JEingew. JFürm., s. 86. "Ascaris sturnt, GMELIN , Syst. Na£., p. 39084, n^. A8. Fusaria crenaía, ZEDER, Nachtrag., s. 40. Ascaris erenata, DUJARD., Heluinth., p. 199 , n?. 59. l. 54'7'—108'". In de darmen van de gemeene spreeuw vrlj menigvuldig. (Bemz. en v. Oliv.) 158 ENTOZOA. COELELMINTHA NEMATOIDEA. 11, ENSICAUDATA, nv». Zscaris corpore sordide albo-luteo , cylindrico tereti wirin- que attenuato ; — capite valvis bituberculatis ; — membrana u£rinque lateri corporis latiuscula ; — cauda aris tereti acuminata, feminae recía conico-acumiünata. Spoelworm van de lijster, BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 15, n».18. Ascaris teres turdorum, GoEZzE, Eingew. Würm., s. l5, 11, 18, Pl. II, fig. 1—4. ZAscaris turdi, GMELIN, Syst. Nat., p. 3034, n». 49. Fusaria ensicaudata , — lancea , zED. , Nachtr., s. 86,60. "Ascaris ensicaudata , — lancea , RUD., Ent., IT, 1, p. 145 , n8. *1/65 p 391b: n $054: Ascaris ensicaudata , DUJARD., -Helg., p. 198 , no. 58. 1d 23" Ty br. 01004517968 ^ *br b Do T3 MES groote graawwe veldlijster en koperwiek. (Benn. en v. Oliv.) T12. MACULOSA , nv». -scaris corpore albo, subhyalino, cylindrico, utrinque e atktemuato; — capite latiusculo valvis angulosis papilla- £is; — 1menbrana laterali capitis utrinque semielliptica , corporis evanida; — cauda maris comicm acutiuscula mucronata, feminae vecía comico-mucronata. Gevlakte spoelworm , BENN. en v. oL1v., XV, 2,bl.14,n?. 15. LipTH DE JEUDE, Rec. defig. desVersintest., Pl. VIT, f. 25— 28. Ascaris teres columbae, GoEZE, Eingew.JF.,s.84, Pl, f. 6. "Ascaris columbae , GWELIN , Syst. Na£, , p. 3034, n?. 46. Fusaria maculosa, ZEDER , Naturgesch. ,s. 109 , no. 26. Ascaris inaculosa , DUJARD. , Heliminth. , p. 219 , no. 75. ]. d 25'''8, br. 0^ 11:.1, 9 34'^, br, 1''^ 9, InideduuBe darmen der £age duiven. (Denm. en v. Oliv.) T13.INFLEXA , nv». "scaris corpore sordide albo , cylindrico elongato , utrinque magis amen posteriora versus attenuato, membranis lateralibus angustis; capite obtuso valvis macimis papil- latis; cauda coniem brevi mucronata. ZAscaris feres galli, Gokgzg, JEingew. IWuürm., s. 16, Taf. I, fig. 4—7. Fusaria reflexa, 4*EDER, Naturg., s. 93, 'T. IV , fig. 7. mco SEES EE xx —RECDT memes ws — — ]À A ENTOZOA. COELELMINTHA NEMATOIDEA. 159 "scaris vesicularis, wUD., Ent., IT, 1, p. 129. ( pro parte.) Ascaris funiculus, X. DESLONGCH. , uc. méth., Vers, pu995 m6: Ascaris infieva , DUJARD. , Heliinth., p. 216, n^. 14. ld sabe 070; L Q'T^ br 1''60,. Fn dejdumie darmen der Zuis-Loenders. T 14. VESICULARIS , FROEL. Ascaris corpore albo, ué£rinque magis tmmem posteriora versus attenuato ; parte antica vefleva , postica subrecta ; — membrana corporis laterali tenuissima; — cauda maris recía , apice subulato, ubrinque inembrana basi connivente alata; — cauda feminae subulata longissima tenuissima. -scaris Leres imünor, GOEZE, JEingew. JFürm., s. 86. Ascaris papillosa , BLocH , Eingew. Würgm,s. 32,n9. 4, PL IX, fig. 1—06. Fusaria reflexa, zEDER, Nachérag., s. 33. (pro parte.) Heterakis vesicularis , DUJARD., Heln., p. 223, n?. 1. Nodiua 5—9g''5 br 07.4: L 9 II''—TY3 15. hr 0''^40—0''^46. In den endeldarm der Zoezders en patrijzen. 15. CRASSA, pzsroNscm. Ascaris corpore albo-roseo , cylindrico erassiusculo utrinque attenuato sine membrana laterali; — capite distincto, valvis £ribus convexis Dipapillatis ; — cauda attenuata , comica acuía. -scaris crassa, DUJARD., Jlelminth., p. 202, n?. 63. bod TIt6 brsngen pW 46/8 ^r br xoftape In de darmen der £awzze eenden. T16. NIGROYENOSA , nvD. scaris cinerea intestimis migris, corpore tereti utrinque attemuato ; — capite obtuso ; — membranis lateralibus antice latiusculis postice angustioribus; — cauda maris conico- acuminata , feminae longiore attenuata , obtusa, subulata. SWAMMERDAM, DBijbel der Natuur, bl. 803—804. Zwartgeaderde spoelworm, BENN. en v.oLtv.,X V,2,b1. 16,n?.20. Ascaris filiformis bufonum , Ascaris subulata bufonum , GOEZE , Finge. JF.,s. 95 , 97, Pl. V, f. 6,7; PLIL,f.S. 160 ENTOZOA. COELELMINTHA *NEMATOIDEA. -Ascaris pulmonalis, sc. trachealis, .4sc. dyspuoos , Asc. insons , GMEL., S. N., p. 3035,n7. 52,55, 58 et 59. "Ascaris bufonis , Asc. subulaía , SCHRANK , erz., s. 11, n5. Adi. : "scaris pulinonalis, Asc. aciculata, Encycl. méthod., Pl XXXII, fig. 4—7, fig. 19—21. Fusaria nigrovenosa , zEbER, Nachtrag. , s. 48, Pl. VI, fig. 5—1. Ascaris nigrovenosa , DUJARD. , Helin., p. 118, nv. 36. l. 7''' —13''', br. 0'''2—0''36. In de longen van den óruinen land-kikvorsch. (Swasunerd., Bemn. en v. Oliv.) 17. ACUMINATA, scHBANK. -Ascaris corpore albo utrinque aítenuato; — membrana laterali tenui; — capite obfuso, trilobo, lobis duobus inferioribus wwwcronatis ; — cauda acuminata , maris recta, feminae longissima inflexa. Scherpgepunte spoelw., BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 17, n*. 21. Ascaris subulata, aoEzg, Eingew. IF., s. 100, PI. IV, fiv. 4—9. Ascaris ranae, GMELIN , Syst. Naf., p. 3035 , n?. 56. Fusaria acuminata, LEDER, Nachtrag., s. 41. Heterakis acuminata, DUJARD., Heln., p. 227, no. 93. ]. Q 5'" —1''', br. 0'17—0'''25. In den middelsten darm van den érainen land-kikvorsch. (Benn. en v. Oliv.) 18. BREVICAUDATA, RUD. Ascaris corpore albo, antice attenuato postice crassiore ; — capite obtuso, trilobo, lobis mom mucronatis; — cauda muris obtusa curvata, membranis lateralibus tenuibus et seriebus duabus papillarum. tredecim; — cauda feminae recía, conica acumüne temwissumo. Kortstaartige spoelw. , BENN. en v. oLiv., XV, 2, bl. 16, n*. 19. LiprH DE JEUDE, Rec. de fig. des Vers intest., Pl. IX , E. fig. 1—1. ZAscaris bufonis, GMELIN, Syst. Nat. , p. 3035 , n9. 52. Fusaria brevicaudata, zED., Nachtr., s. 66, Pl. V, f. 1—6. Heterakis brevicaudata , »v3., Heln., p. 298 , Pl. V, fig. x. l. 4" 5—96''', br. 0''20—0''98. In de darmen van de pad. (Bem. en v. Oliv.) ENTOZOA. COELELMINTHA NEMATOIDEA. 161 19. TRUNCATULA. av». Ascaris antice albida postice rufa; — corpore teretiusculo antice tenuiore postice crassiore; — capite £runcato; — apice caudae brevissumno tenui et obtuso. Naald-worm, BENN. en v. OLIV., XV, 2, bl.18, n». 24. Ascaris acus, GOEZE, Fingew. W'ürm., s. 90. "Ascaris percae, GMELIN, Syst. Naf., p. 3036, n^. 64. Ascaris bicolor , R&UuDoLPHI, Oóserv., Y, p. 13. Ascaris truncatula , DUJARD. , Helininth. , p. 180 , no. 38. ]. 91''' —4''. Inde darmen van den £aars. ( Benn. en v. Oliv.) 20. ACUS, nv». Ascaris corpore albo, fiüformi utrinque a&tenuwato; iem- brana laterali saepe sinuosa, lineari im longitudine totius corporis; — cauda conico-acuta. Meer draad-worm, novuTTUYN, XIV, bl. 29, n». 5. Naald-vormige spoelworm, BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 19, 19,25, Gordius lacustris, VINN., Syst. Nat., ed. XIL, p.1076, n?.5. Ascaris seta, MULL., Naturf., XXIV , s. 544. Fusaria acus, zEDER, ANachétrag., s. 39. ZAscaris acus, DUJARD., Helminth., p. 213, no. 12. l1. d 31'", br. 0^7; 1.9 36'"5, br. 0''9—1''". Menig- vuldig in de ingewanden van den szoek. (Benz. en v. Oliv.) 21. CAPSULARIA, nup. "scaris corpore albo gracili, postice crassiore sine membrana. laterali; — capite tenui , obtuso ; — cauda, obtuso-conica. LrzEvuwENHOEK, 4de Verv. der Briev., 78 Brief, bl. 616. HourTvYN, Nat. Gesch., XIV, bl. 28. Zalms-kapworm , BENN. en v. oLiv. , XV, 2, bl. 40, n^. 4. Cucullanus salaris, GoEZE, Eingew. Iürm., s. 133, "Taf. V EE, (49:39. 210; Cucullanus lacustris , GKELIN , Syst. Nat., p. 3052,no. 6. Capsularia írinodosm, ZEDER, JNa£urgesch., s. 55. "scaris capsularia, DUJARD., Helu., p. 187, n?. 45. l. Q1". In de darmen van den seZelvisch (Leeuwenuh.) en in het buikvlies van den za/m. (Benz. cn v. Oliv.) 19: 162 ENTOZOA. COELELMINTHA NEMATOIDEA,. 22, CLAYATÀ , nUD. "scaris corpore albo-griseo uérinque magis tamen anteriora versus aétemuato, postice crassiore subobtuso; — inen óranis lateralibus angustis im longitudine totius corporis ; — cauda maris refleza acumine conica, feminae obtuso- aucronata. Zscaris gadi, MULL., Zool. Da»., 1l, p. 47, Tab. LXXIV, fig. 6. Proboscidea gadi, Enc. méth., Atl., Pl. XXXIL f. 15—16. Zscaris clavata, DUJARD., JHela., p. 211, n*. 11. l. d 33'"—406"', br. 037 —1"'; 1. 9 46"—64'", br. 1'"8. In de darmen van den scZelvisch. 293. ACUTA, nv». "scaris corpore rufescens utrinque acuminato retrorsum. crassiore, capite obtuso, cauda obtusa mucronata. Griets spoelworm , BENN. en v. oL1v. , XV , 2, bl. 18, n^. 23. Ascaris rhoibi, GMELIN , Syst. Na£., p. 3036 , n^. 63. Fusaria rhombi, zEDER, Naturgesch., s. 121, n?. TT. l. 6"5. In de grie£. (Benz. en v. Ofiv.) 24. COLLARIS, Rv». "scaris corpore albido anteriora versus magis attenuato ; — vienbranis lateralibus angustis; — capite obtuso; — cauda depressa acuta. Fusaria Hoffmanni, zEDER, Naturgesch., s. 59. ZAscaris collaris, DUJARD., Jelminth. , p. 190, n». 49. |l. 27"'—S1"'. In de darmen van scZo en £arbot. 25. LABIATA, RUD. -Ascaris corpore albo filiformi amtice attemuato truncato postice incrassa£o ; — membranis lateralibus angustis; — capite valvulis macünis; — cauda semi-cylindrica acuta. -Ascaris anguillae, APiLDG., Zool. Dan., iV, p. 92, Pl OXLVII, D, fig. 1, 2. Fusaria Redi, zEDER, Nachtrag., s. 58. "scaris labiata, DUJARD., Helminth., p. 191 , n?. 50. l. 277'—40'", In de darmen van de paizg. ENTOZOA. COELELMINTHA NEMATOIDEA. 163 OXYURIS, nv». (v. n. n., bl. 217.) 1. VERMICULARIS , snEUS. Oxyuris corpore albo antice crassiore; — capite obtuso alato; — cauda subulata, acuminata, im mare spiraliter £oría, acumine brevi, in femina, recta, acunine longiore. S. couLET, Tractatus historicus de Ascaridibus ete., L.D., 1729. v. PHELSUM , Hist. phys. Ascaridum, c.fig., Leovard. , 1762. v. PHELSUM, Nat. Hist. der Aars-wormpjes ; (in Vaderl. Letter- qe Lo P v. PHELSUM, Hist. pathol. Ascaridum, Leovard., 1769. D. MEEsE, Waarnem. aangaande de Aarsmaden ; (in Uitgez. Verh., IX, bl. 338, Pl. LX). J. DE LIMBOURG , de Aarsmaden ; (in E. SANDIFORT , Geneesk. Dibl., IV, bl. 445). 'T. HERWERDEN , de Aarsmaden ; (in E. SANDIFORT , Geneesk. bibl, DX. (hl. .9). N. E. PEEREBOOM, de Ascaridibus, c. fig., Amst., 1789. De Aars-made, nourTUxN, XIV, bl. 31, n?. 1. J. F. KALCKER, de Vermibus intestin., L. B., 1817, p. 2. G. pE vos, Comment. de Entozois, p. 32. G. J. muLDER, Comment. de Entozois, p. 14. Aarsmade, BENN. en V. OLIV., XV, 2, bl. 7, n». 1. LipTH DE JEUDE, Hec. de fig. desVers intest., Pl.VII, f. 921—924. Dz cRoor, de Vermib. intestinal., L. D., 1842, p. 13. Ascaris vermicularis, LINN., Syst..N., ed. X1, p.10776,n».1. Fusaria vermicularis , zEgoER , Naturgesch. , s. 107, n?. 9, Oxyuris veriicularis , DUJARD., ZIelinth., p. 138 , n?. 1. l. d' 2"75—3'"37; 1. 9 9"—10', br. 048—050. In den endeldarm der menschen, en vooral der £zuzderem zeer gemeen. 2. CURYULA , nv». Oxyuris corpore albo , antice crassiore; — capite subattenuato £runcato lateribus mudis ; — extremitate caudali mucronata aut comico-acuminata. BouncELAT, in Uitgez. Verhandel., VIIT, bl. 198, no. 3. Kromme platkop-worm, BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 22, n». 2. LiprH DE JEUDE, Rec. dc fig. desVers intest., Pl. VIT, f. 29—52. TET 164 ENTOZOA. COELELMINTHA NEMATOIDEA, Trichocephalus equi , GoEzE , Eing. I. ,s.11 1, T.VI, f. 8. AMastigodes equi, zEpER, Naturgesch., s. 10. Ozyuris curvula, DUJARD., Helninth., p. 142 , n?. 4. l. d 9"—16'6; l. 9 29", br. 1'"5. Tn den blinden darm der paarden. (Benn. en v. Oliv.) 3. OBVELATA, nun. Oxyuris corporis antice crassiore; — capite obtuso imein- órana utrinque vesiculari; — cauda maris incurva acu- minata, feminae recta brevi obtusiuscula. "Ascaris vermicularis muris, FROEL., Natuzf., XXV ,s.99. F'usaria obvelata, zEDER, Naturgesch., s. 108. Zscaris omyura, scHMALZ, XIX, Tub. amat. Entoz., Tab. XVII, fig. 8, 9. ZAscaris obvelaía, DUJARD., Helminth., p. 146 , no. 3. l.d^ 1"6, br. 07115; L9 3"5—5'7, br. 026. In de dikke darmen der ve/dmuizen. TRICHOCEPHALUS, cozzr. (v. ». u., bl. 218.) 1. DISPAR, nv». Trichocephalus capite acuto indistincto ; — corpore maris albo antice capillari longissimo , postice spiraliter invo- luío, spiculà vagina cylindrica. subinfundibuliformi ; — corpore feminae vufescente cauda subrecta apice obíuso. Beschrijving van de 'Trichuris, E. saNDrFORT, Geneesk, Bibl., IV, bl. 734 en VI, bl. 600. G. pnE vos, Comm. de Entozois, p. 16. G. J. muLDER, Comm. de Entozois, p. 12. Menschen platkop-worm, BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl.21, n?. 1. LipTH DE JEUDE , Rec. de fig. des Versintest., Pl. VIT, £.35—38. D£ cnoor, de Vermib. intestinal, L. B., 1842, p. 13. Ascaris térichiura , WERNER , Brevis Expos. , p. SA—8T, Tab. VI, fig. 138—143. Trichocephalus hominis, aGoEzg, Eingew. IF., s. 112, Taf. VI, fig. 1—6. Mastigodes hominis, ZEDER, Naturgesch., s. 69. Trichocephalus dispar, nUJARD., Helm., p. 32, Pl. III, f. A. l. d 3, van achteren br. 0"'5 ; 1. 9 34"—850'", van achte- ren br. 072. n de dikke darmen vooral in den blinden ENTOZOA. COELELMINTHA NEMATOIDEA. 165 darm van den /ezschb; G. de Pos meent tot deze soort te moeten betrekken de waarneming van Jorestus, Observ. eí Curat. AMedicin. etc., Lib. 28, Cap. 21, Observ. 35. als inlandsch wordt dezelve opgegeven door ex». en v. Oliv.; Th. vam Swinderen (Init. faun. Grou., 9 Verv., bl. 8.) en J. v. d. Hoeven. T9.DEPRESSIUSCULUS , nv». Trichocephalus capite attenuato, postice utrinque margi- naío antice obfuso; — corpore maris albo antice capil- lari longissimo spiraliter involuto, cauda attenuata £run- caía, spiculo tenui, obtuso, vagina claca(a; — corpore Jeminae antice albo, posLice rufescente recto , cauda conica obtusa laevi. Platgedrukte platkopw., BENN. en oL1v., XV, 2, bl. 23, n^. 4. LiprH DE JEUDE, hec. de fig. des Vers intest., Pl. VII, figp. 39, 40. Trichocephalus vulpis , FROEL., Na£urf., XXIV, p. 142, Tab. IV, fig. 25—929. Mastigodes vulpis, ZEDER, ANa£urgesch., s. '10. Trichocepkalus depressiusculus , DUJ., Helin., p. 94. n^. 3. l. d' 45 —54/"2, br. van achteren 037; l. 9 53'7, van achteren br. 0/60. n den blinden darm van den vos. (Benn. en v. Oliv.) j13.UNGUICULATUS , nv». Trichocephalus capite wuguiculato; — corporis inaris albo spiraliter involu£o , spiculo tenuissumo , vagina filiforii; — corpore feminae antice albo postice rufo rectiusculo. Trichocephalus leporis , YROEL., Na£urf., XXIV, s. 144. Mastigodes leporis , ZEDER , Na£., s. 11, Taf. I, f. 3—5. Trichocephalus unguiculatus , DUJ. , Heli. , p. 31, no. 6. l. d' 29", br. van achteren 0"'58; 1. 9 34'"5, br. van achte- ren 1". 1n de dikke darmen van de Zaas. 4, NODOSUS , nv». Trichocephalus capite acuto, corpore maris postice spira- liter involuto, spiculo. £ubuloso recurvo , vagina infun- dibulifori v. £ubulosa v. vesiculosm cinco; — cauda feminae obtusa. papilla rotunda terminata. 166 ENTOZOA. COELELMINTHA XNXEMATOIDEA. Knobbelachtige platkopw., BENN. en v. oL1v., XV ,2, bl.22,19.2. Trichocephalus iuris, GoEzE, .Eingew. |F., s. 119, Taf. VII, a, fig. 1—5. Mastigodes muris, ZLEDER, Naturgesch., s. (10. Trichocephalus nodosus , DUJARD. , Helin. , p. 93 , n*. 4. l.d 14" —90'"" br.van achteren 029—0'/33;1.9 23" —31'", br. van achteren 0'"'39—0''40. Inde dikke darmen van de huismuis. (Benn. en v. Oliv.) TRICHOSOMA, nup. (Corpus teres elasticum tenuissimum vetrorsum insensibili modo inerescens. Os punctiforme. Genitale masculum spiculum simples vaginatum.) 1. LONGICOLLE , nup. Jrichosoma albwm transverse striatum, (Juscia longitudi- aali granulata?) parte capülari corpore longiori; — cauda feminae obtusa emarginata. Knobbelige draadw., BENN. en v. oL1v. XV, 2, bl. 24, n^. 3. Gordius gallinae, GoEzE, JEingew. IWürm., s. 126, Pl VII, (B) fig. 8—10. Filaria gallina, GMELIN , Syst. Nat., p. 3040, n?. 9. Capillaria semiteres, ZEDER, Naturgesch., s. 61. Linguatula unilinguis, SCHRANK, Saunl., s. 231. Filaria phasiani , — tetricis, FROEL. , Naturf., XXV, p. 110, en XXIX, p. 28. Hainularia nodulosa, &vup., Entoz., 11, 1, p. 84, n^. 3. Trichosoma longicolle , DUJARD. , Helm., p. 19, n». 10. 1.05""—78'".(91.16"5—18"', br.van achteren 0'"07—0""08. Dujard.) ln de dikke darmen van het £or- of &erkhoen en van het Zuiskoem. (Bem. en v. Oliv.) 2, BREVICOLLE, RUD. Jrichosoma albwm parte capillarü corpore curvato breviori , cauda feminiae obtusa. LibpTH DE JEUDE, Hec. de fig. des Vers intest., Pl. VII, fig. 44, 45. Trichocephalus anatis , Liuguatula trichocephala , SCWR. , Samusl., s. 232. Capillaria tuinida , aEDER , Na. , s. 61, Taf, 1, fig. 8 , 9. ENTOZOA. COELELMINTHA NEMATOIDEA. 1617 Trichocephalus capillaris , wuDp., Entoz., TL, 1, p. 86, no.1. Trichosoma Órevicolle, DUJARD., Heli. , p. 21, nv. 20. l. 9 13'". Tn den blinden darm van de ewiz£er-£aliag. FILARIA, wurr. (v. p. n., bl. 218.) T 1. PAPILLOSA, nv. Filarim corpore albo tenuiter striato subaequali postice aktenuato ; — capite obtuso, ore orbiculari colloque octo- gapillosis ; — cauda maris recurva membranis lateralibus angustis, feminae attenuata éruncata et papilla obliqua. BovunazLAT, Uitgez. Verhandel.,, VIII, bl. 214. Getepelde draadworm , BENN. en v. oL1v. XV, 2, bl. 23 , n». 1. LipTH DEJEUDE , Hec. de fig. des Versintest. Pl. VIT, f.55—57. Gordius equimus , AXBILDG. , Zool. dan., YA, p. 49, PI. CIX. fig. 12. Filarim equi, GMELIN, Syst. Nat., p. 3039, n^. 18. Fiarim papillosa, nuJAnD., Helminth., p. 49, n?. 4. ]. 54" —18"5'", br. 0"7—1"'12. In de buikholte van het paard en den ezel. (Bennu. en v. Oliv.) T 9. ATTENUATA, nup. Filarim albo-lutem utrinque obtusa postice attenuata; — capite obtuso , ore ériangulari colloque 5 pagpillosts ; — cauda, inaris obtusa membranis lateralibus angustis , femi- nae aítenuata truncata. Dunne draadworm, BENN. en v. oL1v., XV , 2, bl. 24, n?. 2, LiprH DEJEUDE, Rec. de fig. des Vers intest., Pl. VII, f. 53,54. F'ilaria, cornicis, GMELIN, Syst. Nat., p. 3040, n». 7. F'ilaria, aquilae , — fualconum , — strigis , RUD. , Entoz. , II, l, p. 70, 71 n». 17—19. Filaria, attenuata , DUJARD., Heluinth., p. 50 no. 6. l. 13"75—30"8'", br. 0"48—40''70. In de borstholte en in de longen van de Zoz£e kraai. (Bemm. eu v. Oliv.) 3. UNGUICULATA, nu». Faria candida crassiuscula utrinque antrorsum tamen ma- gis altenuata; — capite obtuso , cauda feminae reflexa unguiculata. Leeuwrik's spoclworm, BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl, 14, n^. 16. 168 ENTOZOA. COELELMINTHA NEMATOIDÉA. Ascaris alaudae , GMEL. , Syst. Nat. , p. 3034, n^. 41. Filaria alaudae, zEpER, Naturgesch., s. 29. Filaria unguiculata , DUJARD. , Helminth. , p. 54 , n?. 9. i. 8"—16". In de nieren en in de lever van de aEAer- leemverik. (Benn. en v. Oliv.) 4, RUBELLA , Ru». Filarim elongata, antrorsum tenuior apice suüljalino; — capite obtuso ore orbiculari papüllis octo cincto; — cauda, obtusa. Filaria rubella, DuJaRpD., Helninth., p. 59, n*. 15. l1. S"—9", br. 0'"3. Drie wormen van deze soort heb ik in ^t voorjaar 1850 in de maag van een groene water-kikvorsch te 's HAGE gevonden, dezelve waren twee of drie dubbeld gevouwen, en in de form eener strik in "t midden verbon- den door eenen ring (l" lang en 2"'5 in diameter breed) bestaande uit een stukje van een" gras-stengel. j5.PISCIUM, nup. Filaria alba, elastica antrorsum attenuata; — ore parvo orbiculari papilla laterali munito; — cauda conica cum acumine irregulari. Zee-draadworm , HouTTUYN , XIV , bl. 27 , Pl. CVII, fig. 2, 3. Zee-draadworm, BENN. en v. oLiv. , XV, 2, bl. 17, n?. 22. Spoelworm v. d. haring , BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 19, n». 26. G. BAKKER, Bijdrag. tot de Nat. Wetensch., I, bl. 459. Gordius marinus, LXNN., Syst. Nat., ed. XII, p.1075,n*. 4. Gordius harengum, BLocn, Eing.JW.,s. 33, T. VIIL, f. 1-10. Ascaris marina, sc. halecis, GMELIN, Syst. Nat., p. 3035, n». 61; p. 3037, n*. 72. -Ascaris harengum , SCHRANK, F'erzeichn., s. 9 , n?. 32. Capsularia halecis , *gDER , Nachtrag. , s. 13 , T. I, f. 1-6. Fusaria marina, ZEDER, Naturgesch., s. 191, n^. 16. Filaria marina , RATHKE , Dansk. Selsk. Skrivt. , Ll, p. 66. Filaria capsularia , RUD. , Entoz., 11, 1, p. 61, n^. T. Filocapsularia , DEsLONGCH. , Enc. inéth. , Vers , p. 398. Filaria piscium, DUJARD., Helminth., p. 60. l 1"75"/—3", br. 0"5—0'"'7. Menigvuldig in de lever van den £abeljauww en schelvisch (Rwysch, Obs. anat., ENTOZOA. COELELMINTHA NEMATOIDEA. 169 n», LXIV, p. 61, f. x; alle desz. werk., I, bl. 105, n^. LXIV , f. z; bl. 219, n?. VI ; Zowttuyn; Benn. en v. Oliv.) ; tusschen de ingewanden van den AZari»g of zoogenaamde versche bokking , dikwijls zeer menigvuldig ( Bezz. en v. OZiv.) ; in het mesenterlum der cozger-alem (G. Bakker). 6. OYATA , ZEDER. Filaria alba antrorsuss attenuata; capite ovato; cauda rotundata. Eironde spoelworm , BENN.en v. oLIv. , XV, 2, bl. 20, n». 27. Ascaris gobionis , GKELIN , Syst. Nat. , p. 3037 ; nv. 14. Filaria gobionis, SCHRANK, Ferzeichn., p. 2, n?. 8. Fusaria gobiomis, LEDER, JNaturgesch., s. 36. Filaria ovaía, DUJARD., Helminth., p. 61, no. 16. 1l. 8"—10"8". Rondom en tusschen de lever van den grondel. (Benn. en v. Oliv.) 7. FORFICULAE, RUD. Filaria alba corpore aequali utrinque obtusissumo. Oorworm's draadworm, BENN. en v. oL1v., XV, 2, hl. 24, no. 4. Filaria forficulae, DUJARD. , Helminth., p. 65. l. 25", In den gewonen grooten oor:worn. (Benn. en v. Oliv.) 8. LOCUSTAE , nup. Filaria alóa, antrorsum subobtusa, corpore feminae postice £ricuspidato. RoEsEL, Ins. Verlust., II Dl., 2 St., bl. 321. Sprinkhaan's draadw. , BENN. en v. oLiv. , XV, 2, bl. 25,n*. 5. A. MATTHEY , in Vaderl. Letteroef., Mengelw. , 1822, bl. 510. Filaria, Grylli, GMELIN, Syst. Nat., p. 3040, n*. 13. Filaria tricuspidata , DUF. , 4nn. Sc. Nat. , XIV, p. 222, PLIXIES €. Filaria locustae , DUJARD., Helu., p. 65. 1.18". In het lijf van den groenen sabel-sprinkhaan, ( Beun. en v. Oliv.) 9. ACUMINATA , nv». Filaria corpore aequali capite quadri-uodo , cauda obtusa eu acumme recto. Gepunte draadworm , BENN. en v. oLIV. , XV, 2, bl. 25, n^. 6. Cordius , GoEZE , Eing. Wiürin.,s. 1297 , T. VIII, f. 4à—6. 170 ENTOZOA. COELELMINTHA NEMATOIDEA. Filarialepidopterorum, GMEL., Syst. Nat., p.3041,n?.15. Faria uupíae, SCHRANK, F'erzeichn., s. 3, n?. 11. Filaria acuminata , DUJARD., Helminth., p. 66. 1. j—1"8". In de rupsen van ?t roode weeskind , Noctua (Catocala) qupta. (Denn. en v. Oliv.) 10. PLICATA, nup. Fiülarim alba corpore. laevi antice insensibile attenuato, extremitate acuía, postice obtusa rotundata. LvoNET, Hech. s. l Anat. et les Métam. des Insectes, p.; 958, PL XXXVII, fis. 15. Filaria attenuata, zEDER, ANaturgesch., s. 33. F'aria plicafa, DUJARD., JHelminth., p. 66. |. 207. In de rups van de érandvlek-vlinder , | .Notodonta JDictaea. (LLyonet.) 11. BIBIONIS. Filaria alba corpore depresso tenuissimo. Lvowzr , Rech. sur l' Anat. ctc. des Ins., p. 62, Pl. VIT, fig. 14. l. 2"5. Indelarve der zwarte viieg , Dibio Marci. (.Lyouet.) APPENDIX. ANGUILLULA, znunewm. (v. p. u., bl. 221.) 1. ACETI. Anguillula hyalina corpore filiformi antice obtuso , postice aítenuato. LrEEUWwENHOEK, Ontleed. en Ontdekk., 43 Brief, bl. 55, f. nL—o. DAKER , "t Microsc. gemakk. gemaakt , bl. 78 , Pl. VIL, fig. x. LEDERMULLER, Mikr. Vermaakl., I, bl. 25, Pl. VII. Azijn-aaltje, BENN. en v. oLrv., XV, 2, bl. 224, n". 3z. LiprH DE JEUDE, Rec. de fig. des Versintest. , Pl. XI, fig. 1— 7. Vibrio anguillula aceti, wvuLL., Infus., p. 63. Vibrio aceti, nois, dun. d. Sc. Nat., TX p.225, Pl. XLVII. Rhalditis aceti, nv3ARD., Helminth., p. 942, n^. 2. l d' 0" 85, br. 07027; 1. 9 1"46—29'"25, br. 07032. Yn oude wia-azije. (Leeuwwenf., Denn. en v. Oliv.) ENTOZOA. APPENDIX. 171i 32. GLUTINIS, "Anguillula corpore filiformi crassiusculo, in medio grautfero ubrinque hyalino,antice Lruncato,postice attenuato,acuminato. BAKER, 't& Microsc. gemakk. gem., bl. 79. Bakzn , Nutt. gebr. van ?t Mikrosk. , bl. 254, Pl. X, fig. 8 , 9. Süijfsel-aaltje, nourruxN, XVIII, bl. 194, n», 1. Stijfsel-aaltje, BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 225, n». 3 f. LipTH DE JEUDE, Rec. de fig. des Versintest. , Pl. XL, f. 8—21. Vibrio anguillula glutinis, XULL., Inf., p.63, T.I X, f.1—4. Vibrio glutinis, nuGis, Ann. Sc. N., XL, p.225,PI.XL VIII. Jihabditis glutinis , DUJARD. , Helminth., p. 243. 1l. 1768. Inverzuurde boekbinders s£27/se/. ( Benz. en v. Oliv.) 3. TRITICI. Anuguillula corpore fliformi crassiusculo , utrinque byalino antice £runcafo , cauda. conico-acuminata. Baxzn, Nutt. gebr. van?t Mikrosk. , bl. 260, Pl. X, fig. 10. HourTUYN, Nat. Hist., XVIII, bl. 195, 201, n». 4? Brandkoorn, TULL en DUHAMEL DU MONCEAU, I, p. 218. LEDERMULLER, Mikr. Vermaakl., I, bl. 23. LipTH DE JEUDE , Rec. de fig. desVers intest., Pl. XT, f. 22—34. Vibrio agrostis , STEINB., Na£urf., XXVIII, p. 233, PLV. Vibrio tritici , BAUER , PAil. Trans., CXIIT, p. 1, T.I , 1T. Jühalditis tritici , DUJARD., Helminth., p. 242, n?. 9. 1l. 0"75—6"', br. 0"0166—0"'3. In de graankorrels van het door ("t zoogenaamd) brand of honigdaauw aangetast koorn. 4, TERRICOLA., "Anguillula alba, corpore Jfusiformi, elongato; —. cauda saris brevi, subcurvata acuminata inferne alis lateralibus munita, feminae recta, attenuata longe acuminata. Kleinste spoelworm , BENN. en v. OLIV. , XV , 2, bl. 20 , n?. 28. "Ascaris minutissima, GoEzE, Eing.JF., s. 110, T. IV. f. 10. "scaris lumbrici , GMELIN , Syst. Nat. , p. 3031 ,n*. 18. F'usaria lumbrici, ZEnER, Naturgesch., s. 195 , n^. 90. KRhabditis terricola , DU ARD. , Heliinth. , p. 240 , n*. 1. I5 da05- 1 ber 0^025—0'"07; l1. 9 0'""5—2"', br. 07025—0''10. Onder de huid en in de vochten van den aardwori, (Beun. en v. Oliv.); ock door mij in menigte gc- vonden tusschen Oscilariem in eene tuin te 's Hack. 179 NTOZOA. APPENDIX. 5. FLUVIATILIS , EHRENE. "Anguillula. capite latiore £runcato, corpore utrinque hyalino in medio opaco , cylindrico ; — cauda attenuata acuminata. Rivier-aaltje, BENN. en v.oLIv., XV, 2, bl. 226 , n?. 3 y. Vibrio ang. fluviatilis, MULL., Infus., p. 65, T.IX,f. 5—8. 1.? Inreéier-water , hetwelk eenigen tijd in een glas gestaan heeft. (Benz. en v. Oliv.) 6. MARINA. "Anguillula? corpore cinerescente antice obtuso et íruncato , gostice acuminato. BasrER, Nat. Uitspann., I, Pl. IV, fig. 9, 10. ? Zee-draadworm , SLABBER, Nat. Verl., bl. 61, Pl. VIIL,f. 1. Zec-aaltje, BENN. en v. oLIv., XV, 92, bl. 226, n». 3 3. Vibrio Ang. marina, MULL., Izf., p. 66 , T. IX , f. 9—11. 1. '"Pusschen het wier der zee-palem (Slabber? .Beun. en v. Oliv.) (NB. Waarschijuli]k behoort deze soort tot het geslacht Zaop/us DUJARD.) Fam. VI (49). GORDIACEA. (v. n. 1., b1. 222.) GORDIUS, ziww. (v. n. n., bl. 223.) T 1. AQUATICUS , riNN. Gordius filiformis, longissimus opacus cinereus vel fusces- cens luíeo variegatus. Water draadworm, HovuTTUYN, XIV, bl. 20, n». 1. Water draadworm , BENN. en v. oLIV., XV, 2, bl. 56, n*. 1. J. v. D. HoEVEN, Handb. der Dierk. , 2e Uitg. , Pl. VI, f. 1. Gordius seía, o. F. MULL., Perm. terr. e£ fw. ,Y,2, p. 30, n^. 161. Gordius aquaticus , DUJARD., Heluinth., p. 291. l. 1"—10", br. 0"5—0'"7. In staande wateren en s/ooten (Beun. en v. Oliv., J. v. d. Hoev.); GRONINGEN, (Inif. faux. Grom,, 29 Verv., bl. 3.) CLASSIS VI. ROTATORIA (v. p. u., bl. 229.) ORDO UNICUS, ROTATORIA. (v. p. n., bl. 229.) Fam.I(50). FLOSCULARIAE. (v. n. 1, bl. 229.) FLOSCULARIA, oxrx. (v. p. m., bl. 229.) 1. ORNATA, EHRENE. Floscularia campanulata , antice ezpansa , lobis sex fascicu- lum longorum ciliorum, sustentantibus; vagina pellucida cylindrica. ? BAKER , Nuttig gebruik van ?t Mikrosk., bl. 302, Pl. XII, f. 2. ? Hyacinth diertje , PALLAS , Lijst der Plantd. , bl. 116 , no. 49. ? Brachionmus Byacinthinus, PALLAS, JElench. Zooph., p. 98, n*. 49. ? V'orticella ljacintlina , GMEL. , S. N., p. 3880 , no. 33. ? Floscularia Eyacintbina , oKEN, Naturg. , III, s. 49. Floscularia ornaía, DUJARD., Jufus., p. 610. l. 0725. Aan de wortels en stengels der waterplanten in de trekvaart bij 's Hack. Fam. II (51). MELICERTINA. (v. ». u., bl. 230.) LACINULARIA, oxrsw. (v. n. n., bl. 230.) 1. SOCIALIS, scuwkErGG. ZAniaualeula aggregata, flavescentia , involucro | gelatinoso obtecta. l4 ROTATORIA. MELICERTINA. Gezellige knodsvorm. bastaard-polyp , nogsgr , IIT, 2, bl. 537 , Pl. XCIV, fig. 1—6. Gezellige bastaard-polyp, PaLLas, l c., bl. 119, n^. 53, (pro parte.) Gezellige polypus, nourT., XVIIT, bl. 114, n». 7. (pro parte.) Gezellige bast. polyp , BENN. en v. oL1v. XV, 2, bl. 208, n». 6. (pro parte.) Hydra stentorea , UYNN., Syst. Nat., ed. XII, p.1321, n? 6. Brachionus socialis , PALL. , .El. Zooph., p. 96 , no. 53. (pro parte.) V'orticella socialis, —- flosculosa, MULLER, Jzfus., Tab. XLIII, fig. 13—920. Linza flosculosa , SCHRANK , aun. Boic., IIT, 2 , p. 314. Lacinularia flosculosa, scuwEIGG. , Nafurg., s. 408. AMegalotrocha socialis, — stentorina , — Hoeselii, — óiloba, Synantherina socialis, BoRY , Encycl. meth. Lacinularia socialis , nuJ. , Inf. , p. 611, Pl. XIV , f. 14. |. van elk diertje afzonderljk 0''75; van de massa der gezamentlijke diertjes in doorsnede 4". Zij komen vooral veel.voor in de vaart van DzLrFT naar Maassruim (Palas, Benu. en v. Oliv.); in de molensloot aan de laan van Nieuw-Oosteinde bij 'sGmAvENHAGE en in slooten in de Wei-poort nabij LEYDEN. 9. ALBO-FLAVICANS. ZAnimaleula libera et albida in juventute; aggregata e£ flavescentia in senectute , involucro gelatinoso non. obtecta. RozsEL, Ins. Verlust. , III, 2, bl. 542, $10, Pl. CXV, OXVI. Gezellige bast. polijp, PALLAS, bl. 119, n?. 53 (pro parte.) LEDERMULLER , Mikrosk. Vermaakl., Pl. LXXXVIII, f. fÉ—h. Gezellige polijpus, nourr. , XVIII, bl. 115, Pl. OXXXIX , f. 6. Gezellige bast. polijpus , BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl.208, n^. 6. (pro parte.) Hydra socialis , UNN., Syst. Nat., ed. XTL, p. 1321, no. 7. Brachionus socialis, PALL. , .El. Zooph. , p. 96 , n9. 53. (pro parte.) Vorticella socialis, MULL., Imfus., p. 904. (mee fig.) Linza hippocrepis , SCHRANK , Fauna Boic. , IIT, 2, p. 314. ROTATORIA. MELICERTINA. 115 Stentor socialis, GoLpFuss, Zool., Y, s. '10. Megalotrocha alüa, &un., Erkent. d. Organ. 'V. VIT, f. 15. Megalotrocha flavicans , xBn. , Infus. , Tab. XLIV , f. 2. AMegalotrocha alba, DUJARD., Jufus., p. 618. 1.075. Wordt met de voorgaande gevonden, met welke dezelve vroeger verward werd. MELICERTA, scumAxK. (v. p. n., bl. 230.) 1. RINGENS , scitRANK. AMelicería corpore clavato , hyalino vel albido , im vaginam conico-£ubulosams, granulosam, opacum, vetractili. LEEUWENHOEK, Sendbriev., 1718, 74e Drief, bl. 63. DBAKER ,"t Microsc. gemakk. gemaakt , bl. 89, Pl. VIII, f. 4, 5. Pijpemaker, PALLAs, Lijst der Plantd., bl. 119, n*?. 46. Bloemen-polijp van Schaeffer , rourTUYN , XVI , bl. 613, 620. Serpula ringeus , XNN., Syst. Nat., ed. X, p. 188,n?. 103. Sabella ringens, LYNN., Syst. Nat., ed. XTL, p.1268,n?.811. Brachionus tubifez , PALL. , Elench. Zooph., p. 91, no. 46. Rotifer quadri-circularis , pUTROOHET, Zn. du Mus. , XIX; p.855, PL. XVIIT,. fig. 1—8. Tubularia quadriloba, LAM., An.s. V ert.,éd.2, 1T, p.64,n9.1. Tubicolariatetrapetala, cuv., Rógne 4n., 9 éd., YE, p.335. AMelicería quadriloba , GoLDF., Zool., p. 16. Tubicolaria quadriloba, Bog , Encycl. méth. Melicerta ringens, DUJARD., Iufus., p. 619. 1.1"6—2'"'25. Aan de wortelen van ?t kroos uit de stads grachten van DzLrT (Leewwenb.); aan de waterplanten in de trekvaart bij ^s HAGE en in de veenplassen bij STowPwux. LIMNIAS, scngawK. (v. n. u., bl. 281.) 1. CERATOPHYLLI , scHRANK. Lümnias corpore clavato $m vaginam, opaca, comico-cylin- dricam. retractili. BAKER , Nutt. gebr. van ?t Mikrosk., bl. 89, Pl. V1IT, f. 2, 3. Rotifer albivestitus , — confervicola, DUTROCHET , Zun. du Mus., XXIX, p. 375, PI. XVIII, fig. 9—11. Tubicolaria alba , — coufervicola , LAM. , enin. s. Vert., 2 éd., IT, p. 64, n?. 2, 9. 176 ; ROTATORIA. MELICERTINA. Melicerta biloba , yuR. , 40h. Berl. Acad. , 1831, p. 126. AMelicerta biloba , pv3. , Infus. , p. 620 , Pl. XIV, fig. 13. l. 1$, br. der scheede 0'''7. In eenen vijver te "s Hacr. Fam.IIL (52). BRACHIONAEA. (v. n. n., bl. 231.) PTERODINA, zunews. (v. p. n., bl. 281.) 1. PATINA, EHRENE, Pterodina clypeo membranaceo orbiculari e£ cristallino , »tar- gine subscabroso , fronte intra organis rotatoriis marginata. Schotelachtige bloem-polijp, BENN.env.or., XV, 2, bl.204,n?.3. Brachkionus patina, MULL., Izf.,n?.369, Pl. XLVIILf.6-10. Pterodina patina , DUJ. , Infus., p. 625 , Pl. XVIIL, f. 4. l. 0''22. "Tusschen het eendekroos in staande wateren. (Benz. en v. Oliv.) BRACHIONUS, mir. (v.p. m., bl. 231.) 1, URCEOLARIS , wULL. Brachionus albidus clypeo laevi, dentibus frontalibus bre- vissipmis sex, postice rotundo. BAKER, Nutt. gebruik van ?t Mikrosk., bl. 307, PI. XII, hg T0. De uit het zaadhuisje bloeijende bastaard polyp, PALLAs, Lijst der Plantdieren, bl. 113, n?. 47, Pl. IV, fig. 4. ^t Kruikdiertje, HovurTUYN, XVIII, bl. 30, n?. 12. ^t Kruikdiertje, BENN. en v. oLiv., XV, 2, bl. 203, no. 1. DBrachionus capsuliflorus, PALL., El. Zooph., p.91, n9.4, a. Vorticellaurceolaris,LYNN.Syst., N.,ed. X11, p.1319,n*.12. Brachionus urceolaris, DvJ., Infus., p. 630, Pl. XXT, f. 2. 1.0"28—0'"37. In '"tzoutwater meertje van RocKANIE in het land van VoonNE (Pa//as, Beun. en v. Oliv.); in staande wateren vrij gemeen om ?s HacE, LEvpEN, TER VEERE. 2. PALA, mMULL. DBrachionus clypeo laevi, fronte quadricormuto, cornubus obfusis duobus ad caudam. Bakzn , Nutt. gebruik van ^t Mikrosk., bl. 304, Pl. XIT, f.4—96. De uit den kelk bloeijende bast. pol, , PALL., bl. 115 , n^. 48. ROTATORIA. BRACHIONAEA. 171 Brachionus calyciflorus , PAUL, El, Zooph., p. 93, n9. 48. Brachionus capsuliflorus , souRANK, Faun, DBoic., TI, 2, p. 134. "Inourella cithara, Bonx, Encycl. méth., p. 540. Brachionus bicormis, BoRY, Jncycl. méth., p. 591. ZAnuraea pala, EHRENB., .40b. Berl. 4cad., 1830, s, 48, 61; 1831, s. 145. Znourella pala, DUJARD., Infus., p. 626. 1.0'"^75.' In staande wateren met de vorige. JNoteus, EHRENB. 3, BAKERI, mULL. Brachionus clypeo scabroso, 4a wiedio dorso reticulari, dentibus frontalibus inaequalibus sev, spinis longis dua- bus lateralibus ad dorsum , duabus minoribus ad caudam. DBaxzn, Nutt. gebr. van?t Mikrosk. , bl. 310, Pl. XII, f. 11-13. PaLLAs, Lijst der Plantdieren, bl. 114, n?. 47, f. Viertandige bloempolyp, BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 203, n». 2, Brachionus capsuliflorus, PAUL. , El. Zooph. , p. 92, Q. Brachionus quadridentatus , BERM., Naturf., XIX, s. 4T, dvo NO DBrachionus quadricornis,— bicornis, SCHRANK, .c., p.134. Brachionus octodentatus , BoRY , Encycl. méth., p. 531. JNoteus Bakeri, EHRENB., Ah. Berl. 4cad., 1830, s, 48; 1831, s. 142. ? Noteus quadricoruis , EHRENB., Znfus., Tab. LXII, f. 1. Brachionus Bakeri, DUJARD., lufus., p. 630, n9. 3. 1. 0'//22—0' 44. In het meertje bij RocKANJE (Pa/., Benn. en v. Oliv.). Anuraéa, EHRENB. 4. INERMIS , EHRENE. Brachionus clypeo oblongo postice attenuato et truncato, Jronte inermá, stris longitudinalibus dorsalibus fere in- conspicuis. ? Zee-raderdietje met twee radertjes, BoMME, in de Ver- handel. van *t Zeeuwsch Genootsch. , ITI , bl. 306, f. 5, 4, n. 12 178 ROTATORIA. BRACHIONAEA. ? Zce-raderdiertje met 2 radertjes, BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 165, n7.-4. ? Alcyonium stellatuim , GMELIN , S. Na£., p. 3816 ,n*. 27. Anuraea inermis, EHRENB. , Znfus., 'Tab. LXIL, fig. 8. "nourella. inermis, DUJARD., Infus., p. 629. l.0'^18. Waarschijnlijk behooren tot deze soort de rader- diertjes door Jose, op MHalodactylus diaphanus aam de kust van WALCHEREN , gevonden. 5. BIREMIS, EHnENZ. DBrachionus linearis, oblongus , fronte quadricornuta, dorso laevi, cornubus lateralibus duobus mobilibus. -nurea biremis, EHRENB., Jnfus., Pl. LXII, fig. 6. "nourella, biremis, DUJARD., Infus., p. 628. 1.0''18. Tzn VzrnE in een glas mel zeewaéer waarin eenige ser£ulariem en wierem bewaard werden. LEPADELLA, sony. (v. ». n., bl. 232.) 1. PATELLA , zoRY. Lepadella scuto depresso ovato, fronte attemuata, apicibus £runcatis. Brachionus patella , wy. , Inf. , T. XLVIHT,f.15—19. «Lepadella, ovalis, EHRENB. , Infus., Tab. LVII, fig. 1. Stephanops iuticus , EHRENB. , nfus. , ab. LIX, fig. 14. Lepadella patella , DUJARD. , Juf. , p. 632, Pl. XXT, fig. 4. 1. 0719—0"'14. In staandewateren om pEN HAAG en LEYDEN. EUCHLANIS, rnuRENE. (Scutum. apertum , oculus unicus, cauda. furcata.) 1. LUNA, EHRENZ. Euchlanis scuto semi-orbiculari , fronte lunata, stylis duo- óus caudae $e acumen articulatum terminatis. Cercaria luna, MULL., /mfus., Tab. XX, fig. 8, 9. F'urcocerca luna, u&M., An. s. Vert., 9éd., Y, p. 436,n^. 8. Lecane luna, NYTZsCH , Beytr., s. 4. Tirichocerca. luna, Bog, Encycl. méth., p. 146. Euchlanis luna, DUJARD., Infus., p. 694. 1. 0714. "Tusschen ?t kroos in slooten bij pEN Haac. ROTATORIA. BRACHIONAEA. 119 COLURUS, rnnexs (Scutum depressum v. eylindricum , oculis duobus frontalibus, cauda furcata.) 1. UNCINATUS,, EHREN?. Colurus scuto ovali, apice integro , basi mucronata, cauda rugosa biseta. Brachionus uncinatus , XULL. , Infus., Tab. L , fig. 9—11. Colurella uncinata , DUJ. , Inf. , p. 639 , Pl. XVIII, fig. 5. 1. 0"12. In sterk begroeide slooten aan de Schenk bij's Haar. RATTULUS, za. (v. p. n., bl. 232.) 1. CARINATUS, raw. Rattulus oblongus, carinatus, antice crinitus; cauda setí- Jormi longitudinem. corporis aequante. Trichoda rattus , MULL. , ufus. , Tab. XXIX , fig. 5—7T. Trichoda cricetus , SCHRANK, Fauna boica, 11I, 2 , p. 90. DBrachionus cylindricus, song., Beytr., s. 305, T.IV, f.16. Trichocerca ratíus, GOLDFUSS, Zool. 1 1s patus JMonocerca longicauda, BoRY, Encycl. meth. Mastigocerca carinata , EBRENB. , Zzf. , T. LVIE, fig. 7. AMonocerca rattus , EHRENB. , Znfus., Tab. XLVIL, fig. 7. Jattulus carinatus , DUJ. , Inf. , p. 640, Pl. XXI, fig. 3. l. 07147, met den staart 0/29. In slooten bij "s Haar. Fam. IV (53). YBATINAEA. (v. .1., bl. 233.) CHAETONOTUS, znnews. (v. p. m., bl. 233.) 1. LARUS , EHRENE. Chaetonotus oblongus medio e£ antice inflatus , fronte trian- gulari, dorso pilis longissimis munito, cuspide caudali duylici. Meeuwgelijkende trichoda, BENN. env.onrv.,X V,2,b1.213,n?.2. Jrichoda anas, MULL., Zool. Dam. prodr., p. 281. Trichoda larus, MULL., [ufus., Pl. XXXI, fig. 5—7. JBrachionus pilosus ,SCHRANK, Deytr., p.111, T.IV, f. 32. JDiceratella larus, BORY, Encycl. meth., 1824. Chaetonotus larus , DUJ. , I2f- , p. 510, PL XVIII, fig. 7. l. 0710. In heldere zuivere wateren (Bezw. en v. Oliv.); te 's HacE in slootwater gevonden, "twelk eenige dagen met kroos in een glas bewaard was. 13* 180 ROTATORIA. HYDATINAEA. ". HYDATINA, zHRERE. (v. D. n., bl. 233.) 1. SENTA, EHRENE. Hydatina hyalina inverse. conica, organi rotatorii margine ciliato , cauda, brevi bicuspide. Vorticella senta , MULL., Imfus., Pl. XLI, fig. 8—14. Furcularia senta, LAM., Zn. s. Vert., 2 éd., 1I, p. 42, no. 4. Hydatina senta , DUJ., Infus., p. 644, Pl. XIX , fig. 1. 1. 0750—0'"75. Prof. J. v. d. Hoeven teekent dit diertje in het Handb. der Dierk. met een T aan, ter aanduiding dat het ook in ons vaderland gevonden is. In 1847 heb ik het tusschen kroos uitde gracht om KzgNnuzIM nabij EDE gevonden. NOTOMMATA, rnnrwz. (v. p. n., bl. 233.) 1. AURITA , EHRENE. Notominata cylindrico-ventrosa antice mutica, cilüs mtrin- que rotantibus; puncto ocelliformi im medio massae glo- bulosae e£ albidae sito; cauda articulata bicuspide. Daxzgn, Nutt. gebr. van ?t Mikrosk. , bl. 303, Pl. XII , fig. 3. Vorticella aurita , MULL., Infus., Tab. XLI, fig. 1—3. Furcularia aurita , LAM. , 4n. 8. Vert., IT, p. 41, n». 3. Notommata aurita , Dv3., Inf., p. 641, n*.5, PI. XIX, f. 3. 1. 0/92. 'Te Epr heb ik deze soort met de vorige, tus- schen het kroos in staande wateren, gevonden. SYNCHAETA, zmunEws. (v. n. n., bl. 284.) 1. BALTICA , ERRENE. Synchaeta ovata, organis votatorüs et stylis quatuor. creía sessili. BasrER, Nat. Uitspann., I, bl. 36, PI. IV, fig. I. Zee-raderdiertje met 4 radertjes, BowwE, Verhandel. van 't Zeeuwsch Genootsch., IIT, bl. 307, fig. 6. Zee-raderdiertje mel 4 radertjes, BENN. en v. oLrv., XV, 2, BL L66j) n". 5; Aleyonium corniculatum , GMELIN , S. N., p. 3817,n*. 28. F'orticella n. sp., MicHAGLIS , das Leuchten der Ostzee , 1830, s. 38, Taf. I, de fig. links van onderen. Synuchaeta baltica, DUJARD., Infus., p. 646. 1l 0"25. In 'tzeewater te ZIERIKZEE door JBaséer; op 'tzeewier van de kust van WALCHEREN (omne). ROTATORIA. HYDATINAEA. 181 FURCULARIA, raw. (v. p. u., bl. 234.) Furcularia, nU3ARD. 1. LONGICAUDA , son. Furcularia clavaeformis antice truncata , cauda longa biarti- culata, cuspidibus duabus longitudinem corporis aequantibus. Tyichoda longicauda , MULL. , Inf-, Tab. XXXI, f. 85—10. V aginaria longicaudata, scHn., Fauna boica, YIL, 2, p. 139. Trichocerca longicauda , LAM. , l.c. , 9éd., IT, p. 26,n?. 3. Vaginicolu longicauda, scHwE1aG., Na£urg., s. 401. Scaridiwn longicaudum, EHR., Abb. Berl. 4c., 1839,s.136. Furcularia longicauda, DUJAED. , - Rufus. , p. 650. 1.012. In poelen en moerassen ; in een" vijver te 's Haz. JDiglena, xmRENs. 2. FORCIPATA. Furcularia cylindrica, transversim rugosa, segmentis tribus transversis aut distinctis aut parum conspicuis ; antice £run- cata; cauda laterali ad basin globosa , cuspidibus brevibus. MonREN , Dijdr. tot de Natuurk. Wetensch. , V, bl. 223, 227. Cercaria vermicularis, — Jforcipata, MULL., Jufus., Tab. XX, fig. 18—23. Trichocerca vermicularis, — Jforcipata, LAM., Zn. s. Vert23 9422. AL. p 20, n. L, 2. Dicranophorus vermicul., — forcip., NYTZscH, Bey£r., s.4. Leiodina vermicularis,— forcip., BoRY, Enc. iéth., p.484. Dekinia forcipata , — vermicularis , MORREN , dun. des Scienc. natur. ,"XXI , p. 136 et 141 , Pl. III, fig. 3, 6. Furcularia forcipata, DUJARD., Jnfus,, p. 649, n*. 3. l 0716. In eenen vijver te 's GRAVENHAGE. 3. FURCATA , nu. Furcularia conico-elongata, fronte oblique truncata, mou dilatata; cauda 6órevi cuspidibus longis. LEDERMULLER, Mikrosk. Vermaakl., I, bl. 73, T. XLVIIIT, f. 1. BENN. en v. oLiv., XV, 2, bl. 210, n». 8. Vorticella furcata , MULL., Infus., bl. 299, n^. 326. Tyrichoda (ilunis , MULL., Infus., Tab. XXIX, fig. 4. Brachionus bicaudatus,scuR., Beytr.,s.105, T. IV, f.17,18. 183 ROTATORIA. HYDATINAEA. FEcclisa, felis, SCHRANK, Fauna boica, YII, 2, p. 109. P'urcularia furcata, LAM. , l. c. , 9 éd. , YT, p. 46, n*. 10. F'urcocerca serrata, BoRY, Enc. méth. Diurella. lunulina , BoRY, Enc. méth. Furcularia gracilis , E8RENB. , /ufus. , Tab. XLVIIL f. 6. JDiglena capitata, — caudata, &uR., Inf, Tab.LV , fig.5, 6. Furcularia furcata, DUJARD., Iufus., p. 649, ne. 1. 1.022. In het mos in staande wateren ( Zezz. en v. Oliv.) ; te LEYDEN in eene sloot buiten de Morsch-poort. Fam. V (54). PHILODINAEA. (v. p.x., bl. 234.) ROTIFER, cvv. (v. n. n., bl. 235.) 1. VULGARIS , scHRANK. Jotifer corpore fusiformi, albo, postice attenuato , cauda quadrienuspide. LzruwENHOEK, Verv. der Briev., 59 Brief, bl. 119—121. LEEUWENHOEK , de Verv. der Br., 144 Br., bl. 403-414, f. 1-3. DAKER , "t Microsc. gemakk. gemaakt, bl. 90, Pl. VIII, fig. 6-8. Raderdiertje, BAKER, Nutt. gebr. vt Mikr., bl. 276-300, PI.XT. Raderdiertje, PALLAs, Lijst d. Plantd., bl.116, n».50, PLIV, f. 5. Raderdiertje, wARTINET, Katech. der Nat., III, bl. 211. J. WATERVLIET , Waarnemingen over de voortteeling van de zoetwaterraderdiertjes, Verh.Zeeuwsch Gen., XI,bl.390,c.fig. Het raderdiertje, BENN. en v. oLrv., XV, 2, bl. 210, n*. 9. DBrachionus rotatorius , PALL. , El. Zooph., p. 94 , ne. 50. Vorticellarotatoria , wULL. , Inf. ,'Tab. XLIL f. 11—16. Rotifer redivivus , cuv. , Tabl. élem., p. 654, Pl. XIV. Urceolaria rediviva, LAM. , Zn. 8. Vert., l éd. Furcularia rediviva , LAM. , |. c. , 2éd. , IL, p. 45 , n».9. Rotifer brachyurus, HEMPR. et EBR., Symb. Phys., T.Lf.18. Eisechielina Muller, Bom, Encycl. méth., p. 536. Fotifer vulgaris , DUJ. , Inf. , p. 658, no. 1, Pl. XVIL f. 1. l. 1". In 't water der dakgoten en in staande wateren (Leemwenh. , Watervl., TÀ. van Swinderen, I11 Verv. op de Jnit. faunae Gron., Benn. en v. Oliv., J. v.d. Hoev.). In Junij 1850 heb ik het raderdiertje in menigte gevonden tusschen kroos uit "t water der stads-singels te ILzypEN. ——Áu———— CLASSIS VII. ANNULATA. (v. n. u., bl. 254.) ORDO I. TURBELLARIA, (v. n. 1., bl. 254.) Fam. I (55). PLANARIAE. (v. n. n., bl. 254) Phal.1. RHABDOCOELA. (v. D. 1., bl, 257.) PROSTOMA, oznsr. (v. p. m., bl. 257, adde ocelli duo antici.) 1. LINEARE, ornsr. (nresiNG , Syst. J7eim., I, p. 227, n?. 1.) Prostoma oblongo-lineare teretiusculum , antrorsum attenua- £um , utraque extremitate rotundatum, pellucidum , flaves- cens. Ocelli migri. cetabulum. subcentrale disciforme. JDerostomanotops,DUGES? Znn.d.Sc.N., XV ,141,T.IV f.2. Gyra£rie heriaphroditus, REMPR., et EHR., Symb. PAys., Turbell., 24. Gyrat£or herinaphroditus, EHRENB. , 40h. Berl. Acad. , 18385., .p. 118 3 iTab. I, fig, 2. Prostoma, lineare, scHMrDT, JAabd., p. 93, T. I, f. 1. 1. 2"—92'"5. "Tusschen "t kroos in de singels van LEvDEN. 2, YITTATUM. (n»iEsmG, 7. c., I, p. 228, n*. 5.) Prostoma conveviusculum | antice rotundatum, retrorsum sensi attenua£um , albugi, vittis £ribus transversalibus nigris (rubris, FREY et LEUCK.). Ocelli duo uigri. SLABBER, Natuurk. Verlust., bl. 62, Pl. VIII, fig. 2. - 184 ANNULATA TURBELLARIA. PLANARIAE. Vortex vittata, FREY et LEUCK., Deytr., s. 149. Gyrator vittatus , DIESING, J. c., T, p. 228, n*. 5. l. 272 (Frey). Door S/aóber in Junij 1768 in "t zeewater aan de kust van WALCHEREN gevangen. VORTEX, nzwPn.etrHm. (Corpus teretiusculum , os ter- münale. —Ocelli quatuor antici siti ín quadrangulum dispositi, interdum bini lineola. curva nigra longitudi- naliter juncti, quasi semilunati.) 1. TRUNCATUS, mzxPR. et EHR. (DniEsING, 7. c., I, p. 229, n?. 1.) Vortex teretiusculus ovato-lanceolatus , antice truncatus , retrorsum angustatus, subpellucidus fuscescens. ^ Ocelli «igri, prümum. solitarii , demum. semilunati. Fasciola Gulo, MULL., Perm., 1, 2, p. 56. Planaria Gulo, MuLL., Zool. Dam. prodr., 2675. Planariatruncata, WULL., Zool. Dan., 11, p.43, T.C VLf.1. Vortex truncatus, REMPR. et EBR., Symb. Phys.,Turb., X. Vortex truncata, scuMrpT , ZAabd. , p. 28, T. I, fig. 2. 1. 175, br.0'"55. "Tusschen kroos uit de singels van LEYDEN. MESOSTOMA, »vcEs. (v. n. n., bl. 254.) 1. TETRAGONUM, pvc. (nrEsmG, Z. c., I, p. 221, n?. 6.) Mesostoma depressum subellipticum , tetragonum | angulis anguste alatis, utraque extremitate antrorsum magis attenuatum rotundatunm , retrorsum acuminatum, brun- neum. Ocelli migri subtriangulares. Vierhockige platworm , BENN. en v. oLrv. , XV, 2, bl. 62, n?.1. Fasciola quadrangularis, PALL., Spic. Zool., X , p. 20, Jab. T, nores. Planaria tetragona , MULL., Zool. Dan., lII, p. 42, Tab. CVI, fig. 1—5. Planaria | quadrangularis , | GMELIN, Syst. Nat., p. 9089; n». 15. Mesostomuin tetragonum,scHMIDT, EAald. s.44,T.TILf.8. l. 7" 5—1", br. 3'"—4"'. Op SonevLrigT gevonden door Pallas en bij LzvpEN door den Heer Her&/ots. 1n eenen vijver te ^s Hacz tusschen "t kroos. ANNULATA TURBELLARIA. PLANARIAE. 185 2. ROSTRATUM, nuc. (nEsmG, 4. c., I, p. 220, n*. 1.) Mesostoma | depressiusculum , elongato-ellipticum , utrinque Jere aequaliter attenuatum , pellucidum rubro-flavescens. Ocelli £riquetri. rubri connati. Os centrale. Fasciola rostrata, MULL., Perm., I, 2, p. 65. Planaria rostrata, wULL., Zool.Dan., ITI, p.40, T.C V, f.6. Planaria velov, DALYELL, P/lanar., p. 191, fig. 17. Dalyellia veloz , rugMING , PAilos. Zool., 11, p. 685. Derostoma (Mesost.) rostratum, pnvuaEs, Ana. des Sc. San EXT. p 79, Tab. IT, fig. 16. Mesostomum rostratum, SCHMIDT, Aabd.,s.42,T.IIT, f.7. l. 27—2'"5, br. 077. "Pusschen waterplanten in de veen- plassen achter SOETERWOUDE. 3. PERSONATUM, scuurpT. (presmNG, 7. c., I, p. 221, n?. 4.) Mesostoma depressum. elongato-ellipticum antice rotundatum reírorsum acwminatum, supra convexiusculum migro-brun- neum, apice cinereum iaculis duobus albis parallelis , subtus planum flavidulum. Ocellinigri elliptici. Os centrale. Mesostomuim personatum, scHM., RAabd., s. 51, T.IV,f. 10. 1. 5—6"'. In slooten om LEvpEN door den Heer Herklots gevonden. TYPHLOPLANA, urwPnz. et gzHg. — (Corpus oblongum te- retiusculum. | Os centrale v. subcentrale. | Ocelli mulli.) 1. YARIABILIS, oEnsr. (brEsiNG, Z. c., 1, p. 231, n?. 1.) Typhloplana, linearj-oblonga, utrinque aequaliter acuminata Julva, grisea v. lactea. | Os centrale. Fasciola punctata, MULL., Ferm., Y, 2, p. 57. Planaria punctata, MULL., Zool. Dan. prodr., 2667. Planaria grisea, — fulva, MULL., Zool. Danu., IIT, 38 , 'Tab..6 V, figi 15.2. Planaria maculata , FABRIC., i2 Kong. Danske Vidensk. Seis EE dco ES IDE, Vo figa 1.02: Derostoma, polygastrum, puGES, /. c., XV, p. 143. Derostoma griseum, DUGES, L. c. , XXI, p. 78. Typhloplana, grisea, — fulva, HEMPR. et EHR. , Syn. phys., Phytoz. £urbell., T. Typhloplana variabilis, oERsT., Pla£tw., s. 11, IT, f. 16. 186 ' ANNULATA TURBELLARIA. PLANARIAE. l. 277—475, br. ]"—92"'. "Tusschen kroos en waterplanten uit de singels van LEYvDEN. 2. VIRIDATA , scuwIDT. (DiEsING, /. c., I, p. 232, n?. 2.) Jyphloplana subcylindrica utrinque sensim angustata, vo- tundata viridis. Os centrale. Planaria viridata, MULL.? Zool. Dan., YIT, p.39, T.C V f.4. Planaria virens, 0. FABR., Kong. Dansk. Vid. Selsk. , YI, 1:519, Pub. STE, 5D. Derostoma viridatum , DUGES , Ann. d. Sc. N., XXI , p.19. Typhloplana variabilis, oERST., Plattw.,s.'] l.(excl.synon.) TypAoplana viridata ,scaM1DT, Aabd., s. 52, T. V, f. 12. ]. 2", "Tusschen kroos in polderslooten om 's HAGE en LEYDEN. MACROSTOMA, oznsr. (Corpus elongatum teretiusculum v. depressiusculum. Os superum, mimaeforme v. sub- ellipticum. — Ocelli duo antici.) 1. HYSTRIX, orasr. (piEsiNG, Z. c., l, p. 224, n?. 3.) Macrostoma oblongum. teretiusculum aculeatum antrorsum sen- sim angustatum rotunda£um , retrorsum. truncatum. dilata- bile , subpellucidum , flavo-griseum. ^ Ocelli nigri rotundati. Macrostoma hystrie , scHMIDT , JLabd., s. 54, 'T. V, f. 15. Turbella hystrir, niEsING, J. c., I, p. 224, ne. 3. | 2'"'3. "Tusschen flap in de singels om LEYDEN. MICROSTOMA, oznsr. (Corpus elongatum teretiusculum. Os superum subterminale dilatabile. ^ Ocelli duo ut plu- rimum pigmento destituti.) 1. LINEARE, orBsr. (nriEsING, Z. c., T, p. 234, n?. 1) AMierostoma, elongatum. teretiusculum. complanatum , utrinque rotundatum,, pallide luteum marginibus pellucidis. Ocelli subinarginales rufescentes. F'asciola linearis, MuLL., Perm., l, 2, p. 6T. Planaria linearis, wULL.,Zool.D.,T1T, p.42, T.C VI f.2,a,b. Derostoma lineare, nuais , Ann., XV, p. 141, T.IV, f. 3. Microstoma lineare, oERST., Plattw., s. 1 3, TIT, f.17—19. AMierostoma lineare, schHM1pmT , AAabd. , s. 56,'T. VI, f. 17. l. 4"—6'", br. 025. "Tusschen kroos uit slooten in de omstreken van ?s HAGE en LEvpEN. : ANNULATA TURBELLARIA. PLANARIAE. 187 2. LEUCOPS, ormsr. (pismG, 7. c., I, p. 234, n?. 2.) AMhicrostoma elongatum. teretiusculum haud ciliatum, antice rotundatum , retrorsum acuminatum , pellucidum fuscescens. Ocelli piginento destituti a margine laterali remoti. Planaria linearis, ABILDG., Zool. Damu., III, p. 49, T. CIX, fig. 71—9. Planaria vulgaris, FABR., Kong. ID. Selsk. , IE, p. 18, Uu fo 12. Derostoma lanceolatum, DUG., Ann., XV , p.142, T. V, f. 21. Turbella lanceolata , EHR. , 46A. B. 4c. , 1835 , p. 214. Müicrostoma leucops , oERST. , Plattw., s. 14 , T. IT, f. 97. l. 175—4"'. "Pusschen kroos uit eenen vijver te 's Hack. CONVOLUTA, oznsr. (Corpus planum dilatatum, utro- que margine longitudine involutum. Os superum. | Ocel- lus unus.) 1. PARADOXA , ornsr. (DresmNG, /. c., I, p. 218, n?. 1.) Convoluta plana oblongo-ovata, antice rotundata , retrorsum acuminata, supra ferrugiuem, maculaía, subtus alba, involuta. Planaria convoluía, ABYLDG., Zool. Dan., IV , p. 26, T. CXLII, fig. 4—06. Convoluta paradoxa, oERST., Platttw., s. 15, Tab. II, fig. 33, 35, 36. l. 4", br. 1". "Tusschenzeewier langs de dijken bij TER VEERE. Pbal ?. DENDROCOELA. (v.p. n., bl. 258.) LEPTOPLANA, zunrws. (Corpus planum dilatatum. | Os superum. —Ocelli nigri numerosi in acervos 2—4 aut in lineas linealiter varie dispositi.) 1. TREMELLARIS , oggsT. (niEsING, 7. c,, I, p. 197 , n9. 11.) Leptoplanm plana elliptica, margine sinuata supra cinerea disco flavescente, subtus albida. ^ Ocelli acervorwm an- Lteriorum longitudinaliter paralleli oblongi , provine in- Jeriorum münores rotundati 4m lineas duas transversum seriatim dispositi. ? BasrER, Natuurk. Uitspann., 1, Pl. IV, no. 12. 188 ANNULATA TURBELLARIA. PLANARIAE. Fasciola tremellaris, MuLL., Perm., l, 2, p. 12. Planaria tremellaris , MULL., Zool. Dan., Y, p. 36, Tab. XXXII, fig. 1, 2. Leptoplana í£remellaris, ogmsT., Plattw., s. 49. l. 9", br. 1l". In ?t GoEnEkEscHE Gam, Jaster?; us- schen "tzeewier aan de oesterput te TER VEERE. 9$. ATOMATA, oznsr. (nrEsmNG, 7. c., I, p. 197, n?. 10.) Leptoplana plana subovata, retrorsum parum, angustata, supra .fusco-imaculata | subtus alba. — Ocellà acervorum anteriorum multo münores quam» provzüme inferiorum. Planaria puncíata, MULL., Zool. Dam. prodr., 9/106. Planaria atomata, MULL., Zool. Dam., Y, p. 91, Tab. XXXII, fig. 3, 4. Leptoplana atomata , oERST. , Plat£w., s. 49 , T. TL, f. 20. |. 8", br. 4". "Tusschen zeewier met de voorgaande. 3. SUBAURICULATA , nrsixG, 7. c., I, p. 195, n?. 5. Leptoplana lanceolata plana; antrorsum rotundata v. sub- éruncata, brunneo-flava , supra albo-punctata et radiata. Ocelli im acervos duos distinctos aggregati. SLABBER, Nat. Verlust., bl. 68, Pl. VIII, fig. 6. Planaria subauriculaía, yonNsT. in LoupoN's Jagaz. , DX Up. 16, fip. 2; l. l7, br. 4" (JoÀnst.) Door S/abóer in Junij 1768 in 't zeewater te MippELBURG ontdekt. PLANARIA, xEHRENB. (v. p. n., bl. 258.) 1. LACTEA, mwuLL. (piEsING, Z. c., 1l, p. 203 , n?. 1.) Planaria plana elongata antice emarginato-truncata postice acuminata, alba, rosea v. violacea, medio macula lactea retrorsum im lineum pallidum extensa, vasis linearibus apice bifidis plurümis utrinque emcurrentibus interaneis saepe laete purpureis. Plamarim lactem, MULL., Zool Dan., lll, p. 47, Tab. CIX, fig. 1, 2. Dendrocoelum lacteusm;, oERSTED, Plaftw., s. 59. l. 1"—2", br. 2"'—3'", Uit slooten om UrnECHT (van den Ende , Nat. Verh.v. Haarlem, XVI, 1, bl. 134, n*. 3); deze en de derde soort worden ook als inlandsch opgege- ANNULATA TURBELLARIA, PLANARIAE. 189 ven door Prof. J. v. d. Hoeven (in deszelfs 7üjdschr. voor Nat. Gesch. em Physiol., Dl. XT, JBoekbóesch., bl. 142). In de omstreken van ?s HaAcE en LzvpEN heb ik deze soort dikwerf tusschen het eendekroos gevonden. 2. FUSCA, amEL. (nrEsmG, Z. c., I, p. 204, n?. 2.) Planaria plana oblongo-lanceolata , antice éruncata, postice attenuata, fusca nigro-venosa. Bruine platworm, BENN. en V. OLIV., XV, 2, bl. 63, n?. 3. F'asciola fusca, PALL., Spicil. Zool., X, p.21, T.T, f.13, a,b. Planaria fusca, GMELIN , Syst. Na£., p. 3090, no. 19. ]. 1"—1"5"', br. 4"—6'"'. In zuivere, heldere, staande wateren op waterplanten (Benz. en v. O/iv.); in een? vijver te ^s Hack en in de stads-singels van LEY DEN. 3. TORVA , wurr. (nrsimG, 7. c., I, p. 205, n?. 6.) Planaria plana oblonga, antice obtuse-triloba, postice acu- minaía, supra cinerem v. nigra, subtus albida. | Ocellus singulus limbo albo semilunarà cinctus. J. v. n. HoEVEN , Handb. der Dierk. , 2e Uitg. , Pl. VI , fig. 2. Planariatorva, MULL., Zool.Dan., ITI, p.48, T. CIX, f. 5,6. Planaria subtentaculata, DRAPARN. , DUGES , Zug. , Vol. XV, p. 144, Tab.IV, f. 13, 16, 18,19,22, 23, 24; Tab. V, f. 14; Vol. XXI, p. 81. Hirudo alpina, DANA, vide MoQ. TAND., Hirud. , 9 éd., p. 17, 200. ) l. 8'"—2"5'", br. 2"—4'". HoLLAND, J. v. d. Hoev. , t.a. pl. 'Tusschen kroos uit slooten om den IlAAG en LEYvDEN. 4. BICORNIS, cx&riN. Planaria ovato-lanceolata utrinque obtusa em griseo-cinerea nigro-punctata , subtus albidior : venis f'uscescentibus ; au- ferius tubulis binis brevissimis divergentibus. "'Twee-hoornige platworm, BENN. en v. oLIv., XV, 2, 1.62, n?. 2. Fasciola punctata, PALLAS, Spic. Zool., X, p. 23, Tab. I, fiy. 14, a, b. Planaria bicornis , GKELIN , Syst. Nat., p. 3089 , no. 16. |. 12", Onder het kroos in slooten en staande wateren. (Pallas, Benn. en v. Oliv.) 190 ANNULATA TURBELLARIA. PLANARIAE. POLYCELIS, runrwz. (Corpus depressum, dilatatum. Os subcentrale. | Ocelli mumerosi nigri, linealiter v. n acervos dispositi.) 1. NIGRA , EuRENE. (presmG, 7. c., 1l, p. 191, n?. 1.) Polycelis depressa oblonga antrorsum obtuse íriangularis, retrorsuu, attenuata , nigra. — Ocelli aterrümi , marginales paralleli e£ in margine anteriore seriati. TREMBLEY, Pol. d'eau douce, p. 127, Pl. VII, fig. 9; (Lüxace aquatique moire.) Planaria nigra, MULL., Zool. Da. TIT, p.48, T. CIX, f.3,4. ]l S'"—]1", br. 3". SoncevLrEgT (Zrembley). ln slooten en vijvers (J. e. d, Hoevez) ie ^s HacE in een' vijver en te LzvpEN in de singels tusschen kroos. Fam. 1| (56). NEMIERTINIE. (v.». x., bl. 259.) TETRASTEMMA, nuzwPR.etznmg. (Corpus füiforme tere- tiusculum aut depressiusculum, proteum. | Caput corpori continuum, plica transversa terminali. | Os terminale. Ocelli quatuor in quadrangulum dispositi. — Apertura genitalis basilaris.) 1. VARICOLOR, ornsr. (DprEsmivG , 7. c., I, p. 257, n?. 2.) Tetrastesmna antice rotundum, postice acutiusculum. — Ocelli in quadratum. dispositi. Planaria dorsalis, ABiLDG., Zool. Dan,, IV , p. 25, WV. CX Wie. 1. Nemertes quadrioculata, yonwsT., Magaz., Y, p. 535, Tab. XVII, fig. 4. Tetrastemma varicolor , oERST. , Plattw. ,s. 85 , Tab. III, fig. 41—44. Prostoma quadrioculata , 30RNST. , 4n. of N. H., XVI, p. 436. Polia quadrioculaía, QUATREF. , Lun. d. Sc. N., 8 Sér. , MI, Unas 18 l. 2"5"/—3", br. 9". "Tusschen Texelsche oesterschelpen. ANNULATA. 191 ORDO II. SUCTORIA. (v. p. n., bl. 260.) Fam. III (57). MERUDINEA. (v. n. n., bl. 260.) CLEPSINE, sav. (v. n. n., bl. 260.) 1. TESSELLATA, mvLL. (nrsiNG, /. c., T, p. 447, n?. 2.) Clepsine gelatinosa , inollissima , subelliptica plano-depressa, antrorsum angustata, cinereo-viridis , supra maculorum Jlavescentium, seriebus 2— 6 notata margine cinereo fla- voque iessellato. | Capu£ subdiscretum. Ocelli 8 àn series duas longitudinales sursum convergentes dispositi. 4ce- tabulum. orbiculare. Hirudo tessulata , MULL. , erm. , 1, 2, p. 45 , n^. 173. Hirudo (.Erpobdella) tessulata , BLAINV. , Dict., XLVIL, p. 261. lohthyobdella tessellata, BLAYNV. , Dict. , LVIL, p. 558. JErpobdella vulgaris var.tessulata , BLAINV. ,[. c. , p. 564. - Glossiphonia tessella£a , MoQ. TAND. , Hir., 2 éd. , p. 219. l. 1"8""—2"5'"", br. 4'"—85'". In de Zijle nabij LzvpzN. 2. MARGINATA, r. MULL. (nrEsiNG, Z. c., I, p. 447, n?. 1.) Clepsine subcartilaginosa, subelliptica , antrorsum angustata J'usco-viridis , supra macularum flavescentium, | seriebus quatuor , medio dorso linearum» ejusdem coloris serie notato , margine flavo-albo-fuscogue tessellato. Caput sub- discretum. — Ocelli 4 in series duas longitudinales sursum convergenies dispositi, postici majores. ^ Acetabulum orbiculare. Hirudo marginata , MULL. , Verg., Y, 2, p. 46, n?. 174. Hirudo variegata , BRAUN, Egelart.,s. 61, T. VIT, f.1—06. Hirudo cephalota, CGARENA, JMonogr., p. 298, n?. 8 PL-XIDIE, hpal24 L0. Hüirudo oscillatoria, sv. AMANS , Méu. Soc. Linn., lI, po 199 4 -PESVELE, Piscicola marginata , oq. TAND. , Hirud. , 1 éd. , p. 132, n^225 PL VIT, fer 3. Piscicola tessellata, Moq. Y AND. , Hirud. , 1 éd., p. 133, nex gs PIE A fios 9c ? 192 ANNULATA SUCTORIA. HIRUDINE4. Hirudo (Glossobdella) cephalota, BLAYNV., Dief., XLVII, p. 266. Ichthyobdella marginata , BLAINV. , Dict., LVIL, p. 558. Haemocharis marginata, FYLIPPI, 4mael. sang., p. 26. Glossiphonia marginata, MoQ. TAND., Hirud., 9 éd., p. 375, Pl. XIV, fig. 10—20. ]. 1"—]1"5'", br. 4"——5'". "Tusschen "t kroos uit slooten aan de Schenk nabij's Haz en uit de singels van LEYDEN. 3. COMPLANATA, sav. (niEsiNG, 7. c., I, p. 452 , n?. 15.) Clepsine subcartilagimea elliptica depressa, antrorsum. an- gustaía, supra cinereo-viridis lineis 2—4. longitudinali- bus migris, duabus - distincte granulosis , continuis v. interdum. punctis albis interruptis , subtus grisea margine subcrenulata. | Ocellà 6, per paria paralleli. | -4cetabu- lum. orbiculare. Breede bloedzuiger, novTT., XIV, bl.122,n». 6, PI.CVIT, f. 10. Hirudo sevoculaía , BERGMANN, ct. Stockh., lib, p. 9313, Tab. VI, fig. 129—14. Hürudo complanata , NN. , Syst. Nat. , ed. XII , p. 1079. Hirudo crenata, KXRBY, Trans. Linn. Soc., 1195, IL, p. 316, T. XXIX. Glossiphonia tuberculata, JoRNST., Treated. Leech, p.25. Glossopora tuberculata, yonNsT., Phil. érans. , 1817, Tab. XVII, fig. 1—10. FErpoldella complanata , LAM., n. s. Vert., 2 éd., V, p. 528, ne. 8. Glossobdella complanata , BLAINV., Dict. Sc. Nat., LVIT, p. 565, fig. 1, 2. Glossiphonia sexoculata, Moq. TAND., Hirud., 9 éd., p. 959, PL XIT. | l 1"5'/—9"9"' br. 6"—8'", Nabij NIJMEGEN in de beek buiten de Iunnerpoort, alsmede tusschen water- planten uit de omstreken van LEYDEN. 4. HYALINA, mog. (niEsiNG , V. c., lI, p. 453, n?. 16.) Clepsine gelatinosa , elliptica depressa , antrorsum. angustata , diaphana , supra converiuscula , cinerea v. flavicams , interdum maculis nigris mediamis sem serie longitudinali ANNULATA SUCTORIA. HIRUDINEA. 193 dispositis picta, subtus excuvata pallida, margine. sub- integra. | Ocelli 6, quatuor in parallelogrammà forman dispositi, Lini superiores valde approwünati. Acetabu- lup, orbiculare. LEDERMULLEZ , Mikr. Verm., IL , bl. 56, Pl. XXXIV, f. k—q. 'TagMBL., Mém., (ver plat e£ &lanc), p. 119, Pl. VIT, fig. 7. Ongemeene bloedzuiger, nourTUYN, XIV, bl. 123, ne. j. Doorschijnende bloedegel, BENN. en v. ortv., XV. 2, bl.66,n9.4. Hüirudo heteroclita, YNN., Syst. Nat., ed. XII, p.1080,n?.T. Hürudo byalina , wo. , Verm. bist. , Y, 9, p. 49,n?. 116. Glossobdella hyalina, BuAINV. , Dict., LVIL, p. 565. Glossiphonia heteroclita , MoQ. TAND., 2 éd., p. 358, Pl. XIII, fig. 1—6. l. T'"—1", br. 3". Gemeen in de vijvers van SoRGVLIET (Trembl.); aan waterplanten in beken en slooten (Ben. en v. Oliv.) ; tusschen kroos in slooten om "s HAcE en LEYDEN. 5, BIOCULATA, sav. (nresiG , 7. c., T, p. 448, n?. 3.) Clepsine gelatinosa , clavata , depressa , autrorsum angustata , pellucida , supra convexa punctis nigris emasperaía, sub- ius plana v. concava, margine crenulata. | Ocelli 2 pa- ralleli. | Acetabulum orbiculare. Twee-oogige bloedzuiger , pourT., XIV, bl. 121, PI. CVIT, f. 9. Hirudo bioculata, BERGM., cf. Stockh., l157, IV , Pl VI, fig. 9—11. Hirudo stagnalis, L1NN. , Syst. Nat. , ed. XII, p. 1079. Hüirudo pulligera , DAND., Rec. mém., p. 19, Pl. T, f. 1—3. Glossiphonia poraía, 3onNsT., Med. Leech., p. 26. Glossopora punctata, JouNsT., Ph. traus., 1817, p. 946, Tab. XVII, fig. 11—13. Hirudo stagnorum, DERHEIMS, Sungs., p. 10, 20. JErgobdella bioculata, LAM., 4n. s. Vert., 2 éd., V, p. 528, ne. 2. Glossobdella bioculata , BLAINV., Dict., LVIL, p. 565, Tab. XXXVII, fig. 3. Glossiphonia bioculata, MOQ. TAND., 2 éd., p. 366, Pl. XIII, fig. 16—26. l. 175—929", br. 2"—4'". [In eenen vijver te "s Haag en in "t Haagsche bosch. 13 194 ANNULATA SUCTORIA. HÍRUDINEA. NEPHELIS, sav. (v. n. u., bl. 261.) 1. YULGARIS, mog. TANP. (niEsING, Z. c., I, p. 456, n?. 1.) Nephelis supra subtusque convexiuscula margine acuto crenulato , brumnea, caruea v.grisem, concolor v. brunneo v. flavo sparse punctata, lineata vel migro-reticulata. Ocelli sepülunatim , nunc in formam coni truncati dispositi. Acht-oogige bloedzuiger, uouTTUYN, XIV, bl. 116, n». 4. Acht-oogige bloedegel, BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 65,n*. 8. Hirudo octoculata , BERGM. , Act. Stockh. , 1156 , p.199 ; 1757, Pl. VI, fig. 5—8. Hirudo vulgaris, MULL., Ferm., I, 2, p. 40, n*. 170. Helluo (Hirudo) octoculata , oKEN , Lehrb. , TAL, s. 36. Ergpobdella vulgaris, LAM., 4n. s. Vert., 9 éd., p.528, n^.1. Nephelis tessellata , S&v. , Syst. des Ann. , p. 1171 , n*. 1. Nephelis vulgaris, w0Q.T AND.,1l éd., p.125, Pl. VI, f. 4—8. Nephelis octoculaa, woQ. TAND., 2 éd., p. 902, Pl. IIT, fig. 1—11. l 3"—5", br. 4"—8"'. Menigvuldig aan verscheidene waterplanten (Jem. en v. Oliv.) ; gemeen onder steenen in digt begroeide slooten en vijvers te "s MacE, LEYDEN, NMEGEN, ÉDEN en TER VEERE. HIRUDO, zrww. (v. p. n., bl. 262.) Haemopis , sAv. 1. SANGUISORBA , sav. (piEs:NG , 7. c., I, p. 462, n?. 1.) Hirudo depressa, flavida , supra brunneo-fusca v. olivacea , macularum nigrarum seriebus sem, marginibus flavis v. aurantiacis, subtus migrescens. Gewone bloedzuiger , HouTT., XIV, bl. 116, n?. 3. (pro parte.) Hirudo sanguisuga , LXNN. , Syst. Nat. ,ed. XII, p. 1079. Hiürudo sanguisorba, LAM., Zn. 5. V.,2 éd., V, p.521, n?.2. Haemopis sanguisorba, SAN., Syst., p. 116. -Haemopis vorav, MoQ.TAND., léd., p.108, n?.1, PLIV, f.5. Hippobdella sanguisuga , BUAYNY. , Dict., XLVIL, p. 254. Haemopis sanguisuga , MoQ. TAND. , 2éd., p. 318, n?. 1, Pl. VI, fig. 1—4. v ANNULATA SUCTORIA. HIRUDINEA. 195 1. $"—10^", br. 10'"—15'". Deze, de paarden-bloedzuiger der Duitschers, komt in stroomende wateren voor, ik heb denzelven bij NvwzceEN in de beek langs den Cleefschen weg onder steenen gevonden. (NB. Daar deze bloedzuiger dikwerf door de neusgaten in "t hoofd en "t strottenhoofd der paarden en van "t hoornvee doordringt , zoo behoort ook zeer waarschijnlijk tot dezelve de bloedzuiger in het hoofd van een mensch gekropen, welk geval medegedeeld wordt door sLANKAART, Holl. Jaarregist. , I, bl. 48, 1 Cent., Observ. LIV.) 2. GULO, sRAUN. (DnrEsmNG, 7. c., l, p. 461, n*. 1.) Hirudo subcylindrica | parum. depressa , antrorsum subito angustata, supra migro-brunnea v. migro-olivacea , subtus gqallide olivacea. Gewone bloedzuiger, mouTT., XIV, bl. 116. (pro parte.) FrELiz, in de Vaderl. biblioth., I, bl. 169—173. Gewone bloedzuiger, BENN. en v. oL1v., XV, 2, hl. 64,n». 9. JonNsoN, Vaderl. letteroef. voor 1824, Mengelw., bl. 514. Hirudo sanguisuga , MULL. , erm. , Y, 2, p. 38,n9.168. Hirudo gulo , BRAUN , Egelart., s. 12 , Taf. I, fig. 1—7. Hirudo vorav, yoHNsoN, JMedic. Leech, p. 69. -Haemopis nigra, SAv., Syst., p. 117, n?. 2. "A ulastoua nigrescens , M0Q. TAND. , 1 éd. , p. 124, n?. 1, Eh Vbfsis. Pseudobdella sigra , BLAINV., JDict., LVII, p. 560. Pseudobdella vorav , GERVAIS, 02 Guér. Dict. pit. , IIT, p. 628, Pl CCXT, fig. 6. Haemopis vorav, FILIPPI, Sang., p. 25. "ulastoma gulo , woQ. TAND., 2éd., p. 313, PLV, f. 1—6. l. 6"—9", br. 10"—15''. In staande wateren (Jen. en v. Oliv.). Gemeen onder steenen en tusschen kroos in vijvers en slooten om ^s HacE, LEvpEN, EbpE en TER VEERE. Sanguisuga, sv. T3. MEDICINALIS , LINN. Hirudo u£ plurimus griseo-olivacea , supra fasciis ferrugi- neis 6 plus münusque distinctis picta , margine olivacea , subtus fasciis marginalibus notata. D 13* 196 ANNULATA SUCTORIA. HIRUDINEA. Nat. Hist. en gebruik der Bloedzuigers, E. SANDIFORT, Geneesk. Biblioth., IV, bl. 535—345. brzwiNG, de Hirudine, Harderovici, 1776. Geneeskrachtige bloedzuiger, nourT., XIV , bl. 114, n». 1. CALCAR, de Hirudinis historia naturali, Lugd. Dat., 1823. Geneeskrachtige bloedzuiger, BENN. en v. oLiv., XV, 2, bl. 64, n*. 1. JoHNSON, in Vaderl. letieroef., 1824, Mengelw., bl. 513. IivMANS, in Vaderl. letteroef., 1830, Mengelw., bl. 84. J. v. D. HOEVEN, Handb.der Dierk., 24e Uite., bl.262, PL. VI, f.3. Sanguisuga medicinalis, SAY. , Syst., p. 114, n^. 1. Sanguisuga officinalis, SAv., Syst., p. 114, n^. 2. JHirudo venaesector, BRAUN, Egelart., s. 24, 'Taf. XT, fig. 1—9. JHirudo officinalis, pggB., .H. IN. des Sangs,, p. 1l. Jatrobdella medicinalis , BLAINV. , Dict. , XLVIL, p. 254. Hirudo inedicinalis, M0Q.TAND., 9 éd., p.32,Pl. VII—XIT. l. $"—12", br. 12"—20'". (GnoxiNGEN, II erv. bl. 4 der Zmitim faumae Groming.) In staande wateren en zacht vloeijende rivieren en beken ( Bezz. en v. Oliv. , J. v.d. Hoev.); van deze soort, welke bijna uilsluitend in de geneeskunde gebruikt wordt, komen verscheidene varieteiten voor, welke door JZogwim Jandon in deszelfs Monogr., 24e edit., bl. 329—332 , zeer net uiteen gezet zijn ; de 2 voornaamste zijn: de Hir. medicinalis, Sav., welke den buik gevlakt heeft, en de ZZir. officinalis , Sav. , met den buik ongevlakt doch met zwarte randen, deze laatste komt meer in Zuidelijk Europa voor, terwij| de eerste in Noordelijk Europa t'huis behoort. HAEMOCHARIS, sav. (v. n. u., bl. 264.) T 1. PISCIUM, sav. (vtestNG, Z. c., I, p. 440, n. 1.) Haewocharis corpore terete jfusco-flavo v. cinereo linea longitudinali mediana utrinque pinnata alba, lateribus serie punctorum alborum motato, caput suborbiculare album margine et disco fuscescens. — Ocelli supremà linea- res comvergentes, postici sev punctiformes. | Collum comicum. — 4cetabulum albidum supra fusco-radia£um , punctatum , subtus flavum atomis fuscis. ANNULATA SUCTORIA. HIRUDINEA. 197 LEDERMULLER , Mikr. Verm. , II, bl. 55, T. LXXXIV, f. a—1. Vis-egel of bloedzuiger, noESEL, IIT, bl.171, PI.XXXIT.£.1—8. Spannemeter, nouTTUYN, XIV, bl. 124, n*. 8 Hürudo piscium, Roxs., Ins. Belust., LL, p.199, T. XXXII. Hirudo geometra , LYNN. , Syst. Nat. , ed. XIL, p. 1080. Piscicola piscium , LAM., An. s. V., 2éd., V, p.526 , no. 1. Haemocharis piscium, SAV., Syst., p. 112, n». 1. Piscicola geometra, MoQ. TAND., 1 éd., p. 131, n^. 1, BESVIT, fie. 1 Hirudo galearia , RRAUN , Egelart., s. 35,'T. ILI, f. 1—3. Ichthyobdella geometra, BLATNV. , Dict., XLVIIL, p. 244. WO NORRV, fred Piscicola piscium, MoQ. TAND., 9 éd., p. 294. l. 1"—2"5"", br. 2"—4'"'. Leeft op zoetwater-visschen. Te LEvpEN heb ik in dit voorjaar twee exemplaren ge- vonden tusschen kroos, uit de stads-singel aan de Rhijns- burgsche poort geschept, beiden hadden slechts eene lengte van 13"' en waren ter naauwernood 1'' breed, mogelijk waren zij nog onvolwassen. PONTOBDELLA, rracn. (v. p. m., bl. 264.) t1. VERRUCATA, L:cu. (pustwG , 7. c., L, p. 438, n?. 2.) Pontobdella, cylindrica, angustata utrinque retrorsum magis attenuata, cimereo-rosea, verrucis comicis apice Rhaud muricatis i» omni Lertio annulo majoribus. | Collum coni- cum 1l10—12 amatum, annulis 3—5 subnudis a cor- pore discretum. | Caput lünbo membranaceo , modulis sex cincío. | dcetabulum capite minus. Dloedz. der Visschen, Basr., Nat. Uitsp., L, 2, bl. 94, PI. X, f. 2. HourruyN, XIV , bl. 126. Voetangelachtige bloedegel, BENN. en v.or., XV, 2, bl.67,n?.6. Hiürudo piscium, BAsT., Opusc. subsec., I, 2, . 82, TX, f.9. Hirudo verrucosa, yomws., Medic. Leech, p. 39. Albione verrucata, SAv., Syst,, p. lll, n^. 2. Pontobdella verrucata, MOoQ. TAND., 2 éd., p. 288, PL II, fig. 10—12. j. S"—10", br. 1"—1"5"'. Op de zee-visschen , inzon- derheid op de roggem (Baster, Benm. en v. Oliv.). 198 ANNULATA SUCTORIA. HIRUDINEA, T2. MURICATA, ram. (nrsivG, 4. c., 1l, p. 437, n?. 1.) Ponutobdella. eylindrica. annulata, utrinque antrorsum magis attenuata, medio ventricosm, cinereo-rosem, verrucis co- micis apüce muricatis im omui tertio aumulo münoribus. Collum conicum 10—192 annulatum, annulis 3—B sub- nudis a corpore discretum. Caput limbo membranaceo nodulis sex cincto. —4cetabulum capite münus. Gedoornde bloedzuiger, novurT., XIV, bl. 125, n». 9. Hürudo muricata, V1NN., Syst. Nat., ed. XIL, p.1080, n?.9. Hirudo Blochii , BRAUN , Egelart. , s. 43, T. IV, f. 1—6. Pontobdella spinulosa , ygAcu , Misc. Zool., I1, p. 12, DLILOCV us ND: Albione muricata, SAN., Syst., p. 110, n^. 1. Sipunculus marinus, DE SERR., mim. du midi de la France, p. 80. Pontobdella muricata, MoQ. TAND. , 2 éd. , p. 285 , PLI, fig. 11, 12, et II, fig. 1—9. |. 8"—10", br. 10"—15'". Op zee-visschen, vooral op roggen. ORDO II. SETIGERA. (v. n. u., bl. 261.) Fam. IV (58). LUMBRICINI. (v. ». n., bl. 264.) PRISTINA, runEwE. (v. p. n., bl. 265.) 1. LONGISETA , xx&mwz. : Pristina setis £ernis, fasciculorum pari secundo longissimo groboscides, superante, wncimis septenis aut octomis. Pristina longiseta , xHn., Symb. Phys., Evertebr., Dec. I. l. 6", br. 0"5. | Op het polyparium der 4/cyonel/a fungosa , uit eenen vijver te "s Haar. NAIS, wurr. (v. p. n., bl. 264.) Stylaria, raw. 1. PRODOSCIDEA , wvLr. Nais Ayalima, intestino fiexuoso migricante, segmentis singulis uírinque seta simplicissima sunitis; capite for- ANNULATA SETIGERA. LUMBRICINI. 99 ficto , oculis duobus nigris e£ proboscide hyaliua molli instructo; ano terminali. Baxzn , Nutt. gebr. van ?t Mikrosk. , bl. 326 , Pl. XII, fig. 24, PL XVIIT, fig.5 d 'TREMBLEY , Mém. Pol., p. 80, Fl. VI, fig. 1. (Mi//epied à dard.) Waterslangetje met den langen tongachtigen spriet, ROESEL, III DI., 2 St., bl.434, PLLXXVIIT, f.15, 17, PL.LXXIX, f.1. LEDERMULLER , Microsc. Verm., II, bl. 52, PlL.LXXXIT, f. f, h. Moerassige water-duizendbeen , novrT. , XIV , bl. 244 , n». 2, (met witzondering van de, aldmar aamngehaalde , waarue- Müng vám SCHAEFFER.) Duizendbeen met den snuit, BENN. en v.oL1v., XV, 2, bl.85,n?.3. Nereis lacuséris , LINN., Syst. nat. , ed. XIT, p. 1085, n». 2. ANais proboscidea, wULL., JV ürm., s.14—73, Taf.I. Stylaria paludosa,LAM., An.s. V., 2 éd., ITI, p. 615, no. 1. l. 6"—9'", br. 05. Op SonevLiET (Zrembley); tusschen kroos uit slooten om den Haa46 en LEYvDEN. Nais, LAM. 2. VERMICULARIS , xULL. JNais setis lateralibus .füsciculatis , capite subclavato, ore Àhinc barbato, verrucis pedunculorum, setis quinque aut sex instructis. Madenachtige slangentje, noss., IIT, 2, b1.532, PL.XCIILEL-7. Madenachtige slangentje, BENN. en v.oLrv., XV, 2, bl.84, n*.1. Nas barbata, MULL., JFürm., s. 80, Taf. III. l.1", br. 0"5. Op "t kroos (Benz. en v. Oliv.) ; tusschen 't kroos uit de Schenksloot bij 's Hack. 3. SERPENTINA , MULL. Nas setis lateralibus nullis, capite clavato , macula collaré £riplici nigra; verrucis pedunculorum setis ribus uncina- bis instructis. Rorsg,, III, 2, bl 522—531, Pl XCH.- Slangenvormige waterduizendbeen , BENN. en v. oL1v. , XV, 2, bl. .:85., /m92.25 Nais serpentina , MULL., JFP ürm., s. S4—89, Tab. IV. 1. 2", br. 0"5. Aau de wortelen van "t kroos (Benz. env. Olw.); deze heb 3k met de voorgaande soort te?s HAcE gevonden. 200 ANNULATA SETIGERA. LUMBRICINE. TUBIFEX , raw. (v. n. n., bl. 266.) 1. RIVULORUM , rax. Tubifez rufescens, pellucidus filiformis, bifariam aculeatus , apice íruncato , intestino obscuro; tubulo verticali parti- eulis limi confecto. TREMBLEY, Mém. Pol, p. 98, Pl. VII, fig. 2. HovrTUyN, XIV, bl. 245—252. Slijkbuisworm , BENN. en V. OLIV., XV , 2, bl. 61, n?. 4. Lunabricus tubifexz , MULL., Zool. Dan. , II, p. 4, Tab. LXXXIV , fig. 1—3. l1", br. 0"5. Bij SonevLiET (Zrembley); op den bodem ' van vijvers en beekjes (ema. en v. Oliv., J. v. d. Hoeven) ; in heldere slooten onder SogrTERwoupE nabij LzevpEN. 2. MARINUS , univx. Tubifer albus, macula segmentorum dorsali rubra; articulis 25 distantibus, intersectionibus utrinque setis duobus arinatis. — Aunbricus tubicola , MULL. , Zool. Dan. , 11, T. LXXIV. 1.25". Op deslikken en schorren der ZEEUWSCHE STROOMEN. d LUMBRICULUS, cnusr. (v. n. g., bl. 267.) 1. VARIEGATUS. Lwnbriculus ruber tessulis fuscis mwenimis dnuterstinctus , uírimque pallidior vaso sanguineo medio totum corpus percurrente; antice attenuatus postice rotundus. SPALLANZANI, Hervoortbrenging van Aardwormen, in A/gem. Gefensch., NI Afd., X Dl, bl. 363—310. SPALLANZANI, over het wederaangroeljen der Aardwormen, in JV. F'aderl. Let£eroef. , 1110, III DL, bl. 406—412. GOoEZE,. over doorgesneden waterwormen, in de Na£uur- Geschowwer door BoDDAERT, I, bl. 93—1£3. De bonte aardworm , BENN. en v. oL1v., XV , 2, bl. 59, ne. 8. JLuuubricus variegatus, MULL., Hist. V., T, 2, p.26, n*.159. l.27—3". In den modder van slooten, vijvers en staande wateren (emn. en v. Oliv., J. v. d. Hoev.); tusschen flap uit slooten in de omstreken van 's HAcE en LEXDEN. ANNULATA SETIGERA. LUMBRICINI. 201 LUMBRICUS, rixw. (v. n. n., bl. 267.) TERRESTRIS, LINN. BnowzLm, Diss. med. de Lumbricis terrestribus, illorumque in Medicina usu. Lugd. Bat., 1673. E. saxDrFORT, Nat. Hist. Bibliotheek , V, bl. 523 en 559; NTIES Bl4850. HovrTUYN , vergelijking der Aardwormen met den Menschen- of Kinderworm, in de Ufgez. F'erkand., V , bl. 912. M. vAN PHELSUM, over de Wormen, bl. 163, Pl. II , fig. 1v, v. De pier, nourruYN, XIV, bl. 47, n». 1. Pierworm, BENN. en v. OLIV., XV, 2, bl. 57, n». 1. Jnterion terresíris , SAv., Syst., p. 103. 1. AGRICOLA , norru. Lwunbriecus subcylindricus antice attenuatus postice dilatatus depressus; auuuli íramsverse sulcati sunt. — Clitellum ex articulis 6—8 compositum , in annulo 29 aut. 30 éincipit; vulvca in amuulo l5 sita; mwmerus articulorum totius cor- poris 160—180 est. Lumnbricus agricola, NoFrw. , die Regemviürm. s. 5 , f. 1. 1.15"— 20", br. 6"'—8'". Deze, de grootste onzer aard- wormen, komt op alle veel humus bevattende gronden voor , te ^s HAcE heb ik dezelve in menigte in een? tuin tusschen bladaarde gevonden; ook op de bouwakkers buiten TER VzERE zijn zij vrijj gemeen. De kleur is helder geel- achtig vleeschkleurig, naar den rug toe in bruin-rood over- gaande, hetwelk op het midden van den rug in eene violet-bruine overlangsche streep zamenvloeit, het staart- einde is iets donkerder dan het overige ligchaam gekleurd, de gordel is van onderen geelachtig- van boven bruinachtig-rood. 2, RUBELLUS , norrx. Laubricus subcylindricus , antice attenuatus postice. subde- gressus obtusus; annuli íransverse sulcati sunt. —Clitel- lux ex articulis 5 compositum, $n amuulo 24 aut 95 aut 26 incipit; vulva saepe deést, saepe im amuulo 15 sila; munerus articulorum totius corporis 190—150 est. Enterion festivum, sxvia., Mém. sur les Lombr. Lunbricus rubellus , RorrM., die Regen. , s. 21, fig. 2. 302 ANNULATA SETIGERA. LUMBRICINI. 1.10"—15", br. 5". In tuinaarde te 's HAGE en LEYDEN. De kleur is van onderen geelachtig-graauw, van boven helder bruin-rood, over den rug eenigzins naar het vio- lette zweemende, van achteren iets donkerder; de gordel is licht bruin-rood. 3. COMMUNIS, norrxw. Lumnbricus cylindricus antice subattenuatus postice obtusus ; annuli parum. íransverse sulcati sunt. Clitellum em ar- L£ieulis 6 compositum in annulo 26 aut 29 aut 30 incipit ; vulea in anmuulo 15 sia; mumnerus articulorum totius corporis 160—180 esf. Lumnbricus anatomicus, nuGEs, Zun.d.sc.nat.,'T.XV p.993. Luwnbricus £rapezoides, puGEs, l. c., p, 293. JEnteriom carmeuwm, — caliginosum, — cyaneum, — iclericum? , SAVIGN., Mém. sur les Lombr. Lumnbricus communis, HoFFM., Aegemw., s. 93, fig. 3. l. 67—8" , br. 3"—4'". Deze is de meest gemeene aard- worm, welke overal in den grond wordt aangetroffen, als- mede onder graszoden, steenen, planken enz. enz. De kleur is doorgaans helder bruin-rood, somwijlen naar het blaauwe overhellende, de gordel is leverkleurig of geel- achtig rood. 4. RIPARIUS, norrx. Lunbricus subangulosus , antice attemuatus postice obtusus. Clitellum ex articulis 8—10 compositum im ammulo 98 incipit; vulva im annulo 15 sita; numerus articulorum totius corporis S0—100 est. Enteriom octaédrum, — chloroticum, — wirescens, SAVIGN., JMém. sur les Lombrics. Luimbricus riparius , NoFFM. , die Regem. , s. 30 , fig. 4. l. 27—5", br. 3". Aan den oevers van vijvers enz. vol- gens Hoffmeister, doch ik heb deze soort na langdurigen regen meermalen te 's HacE op eene mesthoop van keu- kenafval, onder planken en steenen (onder welke de grond eenigzins modderig was) gevonden. De kleur is geelachtig groen met eenen rood-bruinen of oranje-rooden gordel. ANNULATA SETIGERA, LUMBRICINI. 203 5. OLIDUS , norrx. Lwnbricus subcylindricus. antice subattenuatus , postice sub- depressus obtusus. —Clitellum ex articulis 6 compositum. in annulo 94 aut 95 incipit; vulva im amnulo l5 sita; numerus articulorum totius corporis 90—100 es£. Jnterion fetidum ,— rubidum ,SAv., Mém. sur les Lombr. Lumnbricus olidus , RoFFM., die Aegemw., s. 392 , fig. 5. ] 5"— T1"; br. 2"—3"'. In zeer vette gronden. Te 's HAaE heb ik deze soort in groot aantal op de reeds genoemde mesthoop aangetroffen. Deze worm is vleesch- kleurig, doch elke ring is op den rug met een rood-bruin overdwars streepje geteekend ; de gordel is bleek bruin-rood. 6. PUTER, norrx. JLwnbricus | cylindricus ,| utrinque. attenuatus ;. clitellum ex articulis 6 compositum 4n annulo 25 incipit; vulva inira annulos l5 et 16 sifa; mumerus articulorum. totius corporis 80—96 est. Luibricus puter, WoFFM., die Hegemw., s. 33 , fig. 6. E256 ——93:9^ v br.-15—4175. . Meermalen. heb. 3k ,'- op de Insekten-jagt zijnde, deze soort aangetroffen tusschen het vochtige memel der wilgeboomen, benevens onder den bast van oude boomen, in de omstreken van 's HAGE en LEYDEN; deze wormpjes zijn licht-rood van kleur, en elke ring is op den rug met een breed bruin-rood streepje geteekend ;, de gordel is geelachtig graauw. . AGILIS , norrx. Lumbricus angulosus, antice parum postice magis atienua- £us; clitellum ex articulis 5 aut 6 compositum in annulo 91 aut 22 incipit; vulva inm annulo 13 sia; numerus articulorum. totius corporis 60—80 est. JEnterion tetraedrum, sSAv., Mém. sur les Lomó. Lumnbricus amphisbaena, pnuGEs, dum. des Sc. mat., Tom. XV, p 2993. Lumbricus agilis, BoFFM. , die Regenw., s. 26, fig. T. 1. 5"—6", br. 3". Onder steenen aan den oever van een? vijver ie^s Hacr. De kleur is geelachtig bruin-rood, de gordel is bruinachtig oranje , van onderen geheel helder roodachtig geel. 204 ANNULATA SETIGERA. Fam. VI (60). AMPHITRITAE. (v.».n., bl. 271). AMPHITRITE, cvv. (v. p. g., bl. 271.) T 1. AURICOMA , xvLL. Amplütrite corpore subcylindrico, antrorsum lato, vetuso, obliquo pectinibus duobus paleaceis auratis , reirorsum aitenuato; — dorso chalybaeo , ventre luteo. Tubulus inverse conicus , membranaceus ex arenulis contectis. ParLAs, Dierk. Mengelw., IV St., bl. 13, fig. 39—13. Fijn-korrelige zandkoker, nourT., XVI, bl. 611, n*. 809. (pro parte.) BENN. en v. oLiv., XV, 2, bl. 81, n*. 2. (Het dier.) Belgische zandkoker, BENN. en v. oL., bl.160, n».2. (De Eoker.) Sabella granulata , YXNN. , Syst. Nat. , ed. XII, p. 1268. ANereis cylindraria, PALL., Misc. Zool., p. 111, Tab. IX, fig. 1—13. Tubulus vermicularis , MARTINI , Couch. , p. 69 , Tab.IV, fig. 26, 27. Sabella tubiformis, PENN., Brit. Zool., IV, p. 130, Tab. XCII, fig. 163. Anplütrite auricoma , MULL., Zool. Dan., Y, p. 81, Tab. XXVI, fig. 1—6. Sabella belgica, GMEL., Syst. nat., p. 39149, n^. 5. Cistena Pallasii , ug&cu , Encycl. Brit. sup. , 1, p. 452, PL XXVI fs. 6. . Amphictena auricoma, SAN. , Syst. des Annel., p. 89. Pectinaria auricoma, DE BLAINV., Dict. Sc. Nad., LVII, p. 463. Pectinaria belgica , LAM. , l. c., 2 éd., p. 602, n?. 1. l. 5", br. 1". Langs de stranden der Noordzee , op ScHoUwEN (Baster); ScHEVENINGEN (Beuz. en v. Oliv.); somtijds is in t voorjaar het strand onzer kusten als bezaaid met de kokertjes van dit dier. (NB. De Sabella sabulosa , GwEL. , door BENN. en v. oiv. , bl. 161, n?. 3, als inlandsch opgegeven, is waarschijulijk het ko- kertje der larve eener Phryganea.) ANNULATA SETIGERA, AMPHITRITAE. 205 TEREBELLA, cvv. (v. p. n., bl. 271.) T 1. CONCHILEGA , GMEL. Terebella corpore albido , cylindraceo-depresso , postice atte- muato, óranchiis rubris et tentaculis albis. Tubulus cylindricus ex. arena et conchyliorum fragmentis conglutinatis compositus. BasrER, Nat. Uitspann., I, bl. 92, Pl. IX, fig. 4. De schulpkoker, PALL., Dierk., Mengelw., TV St., bl.21,f.14-22. De schulpkoker, BENN. en v. oL1V., XV, 2, bl. 82, no. 1. De goudtand, BENN. en v. on1iv., XV, 2, bl. 159, n?. 1. ANereis conchilega , PALL. , Miscell. , IX, p. 131, Tab. IX, fig. 14—22. Terebella conchilega, GMEL. , Syst. Nat. , p. 3113 , n». 3. Terebella, prudens ?, cuv. , Dict. Sc. Nat., 1l, p. 81. l]. 10"—15" , br. 5"—1". Langs de Hollandsche stranden der NoompzEE (Jaster, Houtt., XVI, bl. 612; Bem». en v. Oliv.) ; in ?t voorjaar te ScHEVENINGEN, KarwiK en DowBunc op 't strand niet zeldzaam. SABELLA, cvv. (v. p. u., bl. 272.) [f 1. PAYONINA , sav. Sabella corpore elongato-cylindraceo postice attenuato; dorso albido marginibus virescentibus , laciniis branchiae colore rubro alboque alternante. Tubulus elongatus cylindraceus postice subattenuatus , gela- £inosus arena obductus. Groote gepluimde koker-scolopendra, BAsT., T, bl.88, PLTX, f.1. Zee-penseel, nourTUYN, XVI, bl. 626. BENN. en v. oniv., XV, 2, bl. 80, ne. 1. Sabella penicillus, MwULL., Zool. Dam., III, p. 13, Tab. LXXXIX, fig. 1, 2. Anphitrite reniformis , —. penicillus , — ventilabrum , GMEL., Syst. Na£., p. 3110, n». 1, 2; p. 3111, n». 3, £. "Anphütrite penicillus , LAM. , L. c. , 2 éd. , V, p. 610, no. 2. l. 25"—80" , br. 1"—1"5'". In de NoonpzkE (Zaster , Beun. en v. Oliv.); op eene bijzonder groote oesterschelp van het strand te Karwik, heb ik de vliezige koker van dit dier gehecht gevonden. 206 ANNULATA SETIGERA. AMPHITRITAE, SERPULA, rLriww. (v. n. n., bl. 272.) Serpula, yam. (Operculum pedicellatum infundibuliforme.) T 1. CONTORTUPLICATA , LiNN. Serpula corpore carneo vel albido, tubulo (solum partialiter ad corpora varia inarina adhaerente) , tereti , albo-cinereo , £ransversim rugoso-striato, intus laevi; carinis obsoletis. BasTER, Nat. Uitsp., I, bl. 91, Pl. IX , fig. 9. Pijpaehtige hoorn-worm, ELLis, Kooraalgew., bl. 110, PI. XXXVIII, fig. 2. Samengedraaide wormbuis, nourT., XVI, bl. 566 , n^. 799; bl. 563, 571. Serpula £ubularia, BROWN, Ill. Rec. Sh., 2 ed. , p.122, n^, 3 V^pEMV. oiipttUs MPO |. S—10". Op steenen, schelpen en hoorns aan de Zeeuw- sche kust (Zaster); ook door Prof. J. v. d. Hoeven in 't Handboek der Dierk. als inlandsch opgegeven. T 9. VERMICULARIS, riw. Serpula tubulo (im totam longitudinem ad corpora marina adhaerente), repente, tereti-subulato curvato non spirali, interdum, subcarinato. Slangepijp , HourT., XVI, bl. 576, n9. 805. (exc/. Ellis.) Serpula vermicularis, BROWN, Ill. Rec. Sh., p. 1923, nc ID SPIEL V, dio. 2.03: ] 7", br. 4". Aan onze kusten (J. v. d. Hoeven); te KarwiJK heb ik het buise van deze op een zeer ouden oesterschelp gevonden. Spirorbis, vaw. — (Operculum pedicellatum apice planum.) 3. SPIRILLUM, LINN. Serpula tubulo albo subpellucido discoideo , subumnbilicato ; anfractibus. subeylindricis wmitidis breviusculis , apertura subériangulari. Draaitje, govurrUYN, XVI, bl. 560, n^. 793. Spirorbis spirillum, BROWN, ll. Rec. Sh., p. 123, no. 2, Pl. LVI, fig. 41, 42. l. 2'"5. Op zeewier te SCHEVENINGEN en KATWIJK. CUM, Wu-—— ECRIRE ANNULATA SETIGERA. AMPHITRITAE. 207 4, NAUTILOIDES. Serpula tubulo albo discoideo , subumbilicato ; anfractibus supra rotundatis, laevibus ,| subrugosis, apertura sub- ériangulari. BasrER, Natuurk. Uitspann., I, Pl. IT, fig. 6, b. PSLABBER, Nat. Verlust., bl. 115, Pl. XIII, fig. 6. Rond worm-buisje, nourT., XVI, bl. 561, n?. 194. Rond worm-buisje , BENN. en v. oL1v. , XV, 2, bl. 155, n». 1. Serpula spirorbis , LYNN. , Syst. Nat., ed. XII , p. 1263, no. 194. Spirorbis nautiloides , LAM., zn. s. Vert., 2éd., V, po6l9 n. 1. Spirorbis borealis, nE BLAINV., Dict., L, p. 301, PLIL, f. 2. Spirorbis nautiloides , BROWN, Ill. Rec. Sh., p. 123, EE INVE $45. l. 1'"5—92"' in diam, Op sertularia abietina, aan ?t strand van SCHOUWEN (Daster); op zee-wier aan "tstrand van WALCHEREN (S/abber); op ^tzee-rui onzer kusten (JHout£.); op schelpen, horens en steenen langs onze stranden (Bemz. en v. Oliv.); te KarwrJK op eene oude oesterschelp en op Flustra foliacea. 5. HETEROSTROPHA, »oNTAGU. Serpula íubulo sordide-albo discoideo , subumbilicato ; an- Jractibus irregularibus costis tribus , lateralibus spiralibus £ransverse rugosis, munitis; apertura orbiculari. Spirorbis heterostrophus , BROWN, Z. c., p. 123, n?. 4, PL Vi, fies bue ]. 2". Op Texelsche oesterschelpen. 6, LUCIDA , xoNTAGU. Serpula tubulo albo nitido forma variabili , nunc. discoidea «unc spiralis v. scalariformus, apertura orbiculari. Serpula refleva, XbAMS, in Linn. £ransact., V , p. 6, Pl. I, fig. 31, 32. Spirorbis lucidus , BROWN , [. c., p. 124, n?. 9, Pl. LVI , fig. 56, 60. l. 1". Op Sertularia abietina te. KaTwik. 208 ANNULATA SETIGEÉRA. AMPHITRITAE. 7. CARINATA , moNTAGU. Serpula £ubulo albido subspirali wnbilicato saepe perforato ; anfractibus angulosis dorso carinato ,- apertura orbiculari. Spirorbis carinatus , BROWN, 4. c., p. 124, n». 14, Pl. LVI, f. 48. l. 1". Op zee-wier te WrsT-KAPELLE. 8. STRIATULA. Serpula £ubulo albido spiruliformà wmnbilicgto ; anfractibus sériatulis , apertura orbiculari. Spirorbis striatulus, BROWN, 4. c., p. 124, n*. 13, PL LYL/fis.59. ; l 1". Op Ser£ularia cupressima aan "t Fomr DEN HaAAK op WALCHEREN. Vermilia, vam. — (Operculum testaceum | orbiculatum | et simplea.) T 9. TRIQUETRA , riNN. Serpula tubulo albo repente, flexvuoso riquetro; dorso carina suünplici. BasrER, Natuurk. Uitspann., I, bl. 92, Pl. IX, fig. 2. Driehoekig wormbuisje, novvT., XVI, bl. 563, n*. 195. Driehoekig wormbuisje, BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl.156,n?.2. Vermilia triquetra, LAM., 4n. s, Vert., 2 éd, V, p. 633, n». 2. Serpula triquetra. BROWN , Ill. Rec. Sh. , 2 ed. , p. 123, PL; VMIE 1. b. l. 1"—3", br. 2"—3'". Op schelpen, hoorns en steenen (Baster, Benn. en v. Oliv.); op oester- en mosselschelpen van ZEELAND, TrExEkL en KaATWIJXK. HERMELLA, sav. (v. p. n., bl. 278.) T 1. ALYEOLATA , sav. Hermella. tubis angustis im massam depressum varie im- wersis vemotiusculis, orificiis cyathiformibus. 't Pijpdiertje , BAKER, Nutt. gebr. , bl. 358, PI. XTIT, f. 2, 3. Trechtervorm, novTrT., XVT, bl. 621, n». 812. Engels pijp- en zandachtig koraal, ELL1s , Koraalgew. , bl. 9, Pl. XXXVI. ANNULATA SETIGERA. AMPHITRITAE. 3209 Tubipora arenosa , LANN. , Syst. Nat., ed. X , 1, p. 190. Sabella alveolata , LYNN. , Syst. Nat. , ed. XII, p. 1268. Sabéllaria alveolata , LAM., Jn. s. Vert., 9 éd., V, p2:60b. n9. 5E. "nplütrite alveolata, cuv., Dict., II, p. 521. Hermella, arenosu, LucAs, uim. artic. , p. 91, n?. 1. "" l. der pijpjes onbep., br. 3""[—5"", lengte van "t diertje is volgens .Z//s 13'"'. In dit voorjaar heb ik te Karwik aan "t strand twee tegen elkaar aangegroeide oesterschelpen gevonden , waarvan de hoek door dezelve gemaakt, groo- tendeels was aangevuld met de steenharde, uit zand en slijk zamengestelde pijpjes dezer diertjes. Fam. VIL (61). ARENICOLAE. (v.».1., b]. 272.) ARENICOLA , raw. (v. p. n., bl. 274.) T 1. PISCATORUM, rax, Arenicola corpore molli, cylindrico , clavato, antice se- farum. fasciculos 19 Giseriales instructo, postice mudo; óranchiüs 96 ad basim fascieulorum. dorsalium. Zee-czandworm , HouTT., XIV, bl. 59, n*. 2. Zee-zandworm, BENN.en v. OLIV., XV, 2, bl. 60, n». 3. Lumbricus mars, LINN., Syst. Nat., ed. XIL, p. TOT nes Uo. Laouubricus papillosus, vABR., Faun. Groenl., p. 919. ANereis lumübricoldes, PALL., Nov. ct. Peírop., lY, Tab. V, fig. 19. "Arenicola piscatorum , AUD. e& EDW. , nn. , XKX , p.490, Tab. XXII, fig. 8. ] 20"—30", br. 1"—2". Leeft aan onze stranden in kanalen ter diepte van een paar voeten, wordende door onze visschers uitgegraven, en als aas aan den hock ge- slagen om schelvisch en kabeljaauw te vangen (Jezz. en v. Oliv., J. v. d. Hoeven); op Rorruw (Karsten cn de Graaf). 14 p kool u—ESIVSERAE 210 ANNULATA. SETIGERA. Fam. X (64). ARICEAE. (v. ». u., bl. 215.) SPIO, orm. rABR. (v. p. n., bl. 276.) 1. SETICORNIS, rasR. Spio corpore ex albido viridi, linea dorsi medio sanguinea, posterius thalassimm anterius ex migro cinerem, sirüs írausversis albis; capite pallido, tentaculis duobus ca- pillaribus, albis striatis. Tubulus e particulis ferreis formatus, tenuis, erectus. BasrER, Nat. Uitspann., II, bl. 149, Pl. XII, fig. 2. Gehoornde waterduizendbeen, nourT., XIV , bl. 252, n*. 4. Dorstelhoornige spio , BENN. en v. ob1v. , XV,2, bl. 79 , ne. 1. IVereis seticornis , LYNN., Syst..Nat., ed. XII, p.1085, no.4. l van t kokertje 4"/2, br. l" volgens JBasfer (van de voorwerpen door Jaóricius op de kust van GROENLAND gevonden, waren de diertjes 7"5"' lang en de buisjes drie- maal langer, staande voor een derde deel boven den grond in het water) ^ Op steenen, oesters enz. van den grond der zee opgehaald (Jaster); NooRDzEE en ZEEUWSOHE STROOMEN (Jem. en v. Oliv.). 2. FILICORNIS , rAzR. Spio corpore oblongo utrinque attenuato flavescente linea dorsali fusca; capite furcato ientaculis crassis anmulatis. Tubulus? Zee-duizendbeen , sLABB. , Nat. Verlust., bl. 51, PI. VIT, f. 1, 2. 1.? In ?t zeewater te MippELBvumce (S/abóer). Fam. XI (65). NEREIBAE. (v. p. n., bl. 271). PHYLLODOCE, sav. (v. n. u., bl. 278.) 1. VIRIDIS. PhAyllodoce graminea corpore im articulos 95 (am jum.?) diviso; capwí comicum antennis Órevibus quatuor, oculis quatuor im linea transversa ad basin positis; cirri ten- Laculares uírinque ires im segmentis duobus anticis. ?BasTrER, Natuurk. Uitsp., I, Pl. IV , fig. 5. ? Nereis viridis, MULL., JZFürm., s. 162, Taf. XI. ? Eulalia viridis, SAv., Syst. des Annél., p. 145. ANNULATA SLTIGERA. NEREIDAE. 2X ]l. 29'"", br. 12. In Jan. 1850 heb ik van deze slechts één exemplaar gevonden tusschen de lagen van eene Zeeuwsche oesterschelp, waarschijnljk was dezelve even als de volgende nog onvolwassen. 2. MACULATA. Phyllodoce flavescens lineola transversa in medio segmento- ru», singulorus, obseuriori, lamellis pedunculorum subcor- datis migris; caput antennis brevibus quatuor, oculis duobus nigris, proboscide claviformi; cirri tentaculares utrinque ires. | Corpus im articulos 62 divisum. ? BAsrER, Nat. Uitspann., TI, Pl. IV, fig. 1. ? Nereis maculata, wULL., JF ürm., s. 156 , T. X, f. 1—0. l van "t ligehaam 1", br. l"5, l. van de tromp 6'"". Met de voorgaande op oesterschelpen. HESIONE, sav. (v. n. n., bl. 278.) i^n |? In de Zeeuwsche stroomen bij ZIERIKZEE. (NB. Waarschijnlijk stelt de afbeelding van sasrER , JVaf. Uétsp., I, Pl. IV, fig. 4, een diertje voor tot dit geslacht behoo- rende, doch geene beschrijving er van gegeven zijnde, is het mij onmogelijk, naar de vrij slechte afbeelding de soorts-kenmerken te bepalen.) NEREIS, cuv. (v. n. u., bl. 279.) Luycastis, sav. 1. ARMILLARIS , sULL. ANereis subdepressa, füliformis, tentaculis ad utrumque capitis latus tribus momiiformibus; articuli corporis 120, singuli utrinque pedunculo comico mumiti; cirri lenticulares. Nereis armillaris, MULL., vonJF ürm., .150, 'D.TX, f.1—5. l. 3". Aan de kust der Prov. GnoNINGEN (Prof. 77. van Swinderen, Init. Fawn. Groming., ll Verv., bl. 4.) Lycoris, sav. 2, PELAGICA , riNN. ANereis supra comvexa dnfra depressa lateribus diaatis ; lutea vel fusca; tentaculis , cirris frontalibus caudalibus 14* 212 ANNULATA SETIGERA. NEREIDAE, lateralibusque et pedunculis albidis; limea dorsi coccinea ; pedunculis cirraíis verrucosis. Corpus segmentis 10. SWAMMERDAM, Biblia Nat. , I, bl. 182, Pl. IX , fig. 16, 17. (im statu jun.) Zee-duizendbeen, BAsTER, Nat. Uitsp., IT, bl. 147, Pl. VI, fiv. VI, A—D. Schadelijke water-duizendbeen , novTT., XIV, bl. 254, n?. 6. Zee-duizendbeen , BoMÀE , Zeeuwsch Gen., VI, bl. 577, fig. 11. Zee-duizendbeen, BENN. en v. oLiv., XV, 2, bl. 83, n?. 2. Nereis verrueosa , MULL., JF ürg., s.140, Taf. VIL, f. 1.—3. Nereis ferruginea , GANNER, ct. Havn., X, p. 169, H- ses ne eO" l. S", br. 4". Tn de ZEsUWSCHE STROOMEN op oester- banken enz. (Swamm., Baster, Bowe. Beun.en v. Oliv.). 3. MARGARITACEA , rEacnm. 1 4. FUCATA , zramv. Nereis risen, margaritacea, witore varia; (tuberculis setigeris, ligulis branchialibus breviusculis ; maxillis mi- gris im medio dentibus quatuor vel quinque armatis ; corpus dà segmenta 95—1920 divisum, articulo antico duobus insequentibus simul latiore. ? GRoNovIus, Act. Helv. Phys, V, 1762, p. 376. ? HovurruxN, XIV, bl. 255. Lycoris margaritacem, SAV., Syst., p. 93, n^. 10. l. 10". Te Karwrk (Grozov.?); te KaTWiJK tusschen het zeewier aan de steenen hoofden der sluizen. Nereis grisea marginibus fuscis im segmenta 120 divisa, articulo antico mavimo, margine inferiore imaadlarum Jerruginearum dentibus 90; ligulis branchialibus anticis aequalibus , posticis iajoribus; cirro inferiore longitudine óranchiae, superiore longiore. Ae BELKMEER, de zee-worm, bl. 46, Pl. IV, fig. 25—30. Roodglinsterende Nereide, sowME, Zeeuwsch Gen., VI, bl. 379, fig. 1v. Roode steenboorder , BENN. en v. oL1v., XV, 2, bl. 82, n*. 2. Terelella rubra, GMELIN , Syst. Nat., p. 3114, n^. 8. Lycoris fucata, sAv., Syst. des Auncl., p. 31, n9. 4, ANNULATA SETIGERA. NEREIDAE. 918 l 17—8", br. 3'"—4". In palen door den paalworm doorboord ( Be/ieer); in de Z&Eguwscmg srTROOMEN ( ouone , Bemn. en v. Oliv.); in de oesterput bij TER VEERE. Fam. XIV (68). APHI&ODITA CEA E. (v.».1., b]. 282.) POLYNOE, sav. (v. ». n., bl. 283.) Ti. SQUAMATA, siv. Polynoé oblongo-linearis , depressa, extremitatibus obtusa ; squamis dorsalibus quatuor et viginti, subasperis, non ünbricatis , ochroleucis nigro punctatis, ventre medioque dorso laevi e£ mudo. GRoNovius, Act. Helv. Phys. etc., V, p. 317. Geschubde zee-muis, BAsTER, Nat. Uitsp., IT, bl. 69, PLVT, f.v. Geschubde zee-rups , PALL., Dierk. Mengelw., ITI, bl. 20, f. 29. Geschubde zee-rups, mouTrT., XIV, bl. 231, n*. 3. Geschubde zee-muis , BENN. en v. oLtv. , XV, 2, bl. 77, n. 2. Aphrodita squamata, LYNN., Syst. Naf., ed. Xl, p. 1084, n*. 3. JEumolpe squamata , BLAINV., Dict., LVIL, p. 458 , PI. EX oho. 2. l. 25/7, br. 4". Karwuk (Gronov.); ZIERIKZEE ( Baster) ; in de NoogpzEE (Jeu. en v. Ofív.); tusschen Zeeuwsche * oesterschelpen. 2. LEPIDOTA. Polynoé oblonga, fascia dorsi longitudinali migra, pedun- culis sedecim, squamis subtilissüme punctatis imbricatis octo eí viginti. DBasTER, Natuurk. Uitspann., I, Pl. IV, fig. rm, A, 5. Donsrug | PALLAS; Dierk. Meng. , III ; bl; 22; n?:3, fig. ^, 9; Zee-rups, BoMME , Zeeuwsch Genootsch., VI, bl. 377, f. r1, 4, s. Donsrug, BENN. en v. OLIV., XV, 2, bl. 78, n». 3. "Aphrodita lepidota , PALL., Misc. Zool. , p. 94, T. VIT, fig. 15, T. VILE, fig. 12. l.2", br. 3". ZrERIKZEE (Daster); WALCHEREN (Bonne, Benn. en v. Oliv.); tusschen aangespoelde steenen onder de muren van TER VEERE. 214 ANNULATA SETIGERA. APHRODITACEAE. 8. CIRRHOSA. Polyuoé lineari-attenuata, tenerrüma pedunculis compressis apice bipartitis ; squamis vesiculosis subrotundis duo et viginti, pedunculis utrinque quinque et triginta pro- ductioribus. ? Zee-rups, SLABBER, Nat. Verl., bl. 153, Pl. XVII, fig. 4. (jm aet. jun.?) Gespriete zee-muis , PALLAS, Dierk. Meng., III, bl. 23, f. 38—6. Gespriete zee-muis, BENN. en V. OLIV. , XV , 2, bl. 78, n^. 4. -Aphrodita cirrhosau, PALLAS, JMisc. Zool., p. 95, Tab. VIII, fig. 3—6. l. 45", br. 6". In de NooRpzEE (Slabber? Gronmov., Benn. en v. Oliv.). 'Pusschen steenen enz. bij laag water onder aan de muren van TER VEERE. APHRODITA, riww. (v. n. n., bl. 284.) T 1. ACULEATA, LiNN. ZAphrodita ovato-oblonga, hirsuta, aculeata, mitidissima , squamis dorsalióus .fusco-puncíulatis ; utrinque 40—41 gqedunculis, fasciculis setorum. aureo, cupreo e£ viridi- coeruleo colore ornatis. Fluweele zee-slak , swAMMERD. , Bijbel der Nat., I, bl. 902, Pl X, fig. 8—106. SEBA, Schatk. der Natuur, IIT, Pl. IV, fig. 7, 8. Zee-muis , BASTER , Nat. Uitsp. , IL, bl. 66, Pl. VI , fig. 1—rv. Fluweele zee-slak, PALLAs, Dierk. Meng., III, bl. 12, fig. 21, 28. ; Stekelige zee-rups, HouTT., XIV, bl. 216, n^. 1. Zee-muls, SANDIFORT, Geneesk. Bibl., X, bl. 252. Gedoornde zee-muis , BENN. en v. oL1v. , XV, 2, bl. 76 , n». 1. Halithaea aculeata , sAv., Syst. des Ann., p. 19. l 10'—15'', br. 4"—5''. Langs de Hollandsche en Zeeuwsche kusten (Swazumerd., Seba, .Baster, Pallas, Houtt., Beun. en v. Oliv); GmowiNeEN (Jmifóm Fauuae Groning., Il Verv., bl. 4); te DowBuRnG, SCHEVENINGEN en KarwIJK op 't strand niet zeldzaam. [52] m [911 ANNULATA SETIGERA. APPENDIX. SAGITTA, srasBER. (v. n. ;., bl. 284.) 1. BIPUNCTATA, knomnw. Sagitía corpore teretiusculo, utrinque attenuato , pinnis lateralibus et terminalibus instructo; capite globoso , oculis duobus, ore dentibus carneis ué£rinque 5—' (3) munito. De pijl, scABBER , Nat. Verlust., bl. 46, Pl. VT, fig. 4, 5. J. v. D. HoEVEN, Tijdschr. voor Nat. Gesch. en Phys. , XII, Boekbesch., bl. 9—14. l. $75. In "t zee-water te MippELBURG (S/abber). CORRIGENDA zr ADDENDA. P.20,sp.l,l 2. amticam lege amficum. H "H M" 28, 32, 33, 31, 98, "H €* l,inter lineas 9 et 10 adde Fluitdiertjes, LEDERMULL., Mikrosk. Verm., II, bl. 64, Pl. LXXXVIII, fig. d, e, i, &. l,(infer.) inter lineas 8 et 9 adde LrpERMULL., Mikrosk. Vermaakl. , II, bl. 64, PL LXXXVIUIEL; ie. c55 V. 2, INYUSIONUM lege INFUSIONUM. l. 2. margine lege ad marginem. 1,5099 Tere 07/09: 4,1. 6. Pl XIII lege bl. 348, Pl. XVIII, fig. 4, 5. l,inter lineas 13 et 14 adde Rhijnbezien diertje, rEpERMULL., l. c. HH, bl. 64, Pl. LXXXVIII, fig. o, p. Mispel diertje, LEDERMULL. , l. c., II, bl. 64, Pl. LXXXVIII, fig. £, «, v. 3,l 2. reflexe lege reflexo. l. 3. Zemue lege fenuiter. inter lineas 8 et 9 adde ?t Peperhuis- of Reepoot-diertje, LEDERMULL. , l. c., IT, bl. 64, Pl. LXXXVIIT, fig. zz, 2, q, s. 4,inter lineas 12 et 13 adde LEDERMULL., l. c., IL, bl. 65, Pl. LXXXVIII ,. fisdet o9, my Ne. 1,1 9. Hovurr.,VIIT, bl.48 lege nourT., X VIILbl.46. inter lineas 9 et 10 adde LzDERM., l. c., II, bl. 26, PL. LXVI, fig. e, 5 Pl. LXXXII, fig. g—v. 951 :B0-5 PI: HIE, legp, PLE XEM inter lineas 11 et 12 adde LEDERMULL., l. c., II, bl. 26, Pl. bXVI, fig. 7; Pl. LXXXII, fig. c, z. : 38, sp. 3, 1. 20. 39, » 4, inier AI. pb Lys " oT 9 49, 55, 8 A9P zT T, 44, r 4,l. p». 19 46, y 1,1.10. 48 , I2: Ze 2i A sk Coo TN EN RR COEUR CO Dor 1. 19 zi3. Ll" 8. E cenar Ups galt UM ug cep5 1,32 Ie: inter . ILUANTHUS, CORRIGENDA ET ADDENDA. DIT adde te LEvpEN en AN. Zollamd (Martinet) ; te JFestóroek , AAchttienhoven en Jutphaas (Boddaert) ; ne Houttuyn, XVIIL, bl. 60. lineas 12 et 13 adde LEDERMULL., l. c., IT, bl. 26, Pl LXVI, fim. 9, 2 &; bl.39, PL LXXI; bIUASE PE LXXXIE,/ fig. o,.5550,!p. . ovorujt lege ovariorum. . ovorum. lege ovariorum. . Zool. dan., p. 9067 lege Zool. dam. prodr., p. 254, n». 3067. "epe EL, lesen posta: 9. p. 472, Pl. LXXXIV, fig. 2 lege p. 475, PL LXXXIV, fig. 3. . dilatati lege diatata. Laomedea gelatinosa etc. lege JHalecium Aa- lecinum , JOHNST., l. c., p. 58, no. 1, Pl. VIII. p. 437 lege p. 473. . alter lege alternatim. evangulis lege ex angulis. : Jab lese babsoLp . SeLicormis lege ramosa. pzu242» lege ook ol: vario lege varie. . costis lege cosas. bl. 122 lege bl. 141. lineas 26 et 27 adde "Actinia corpore cylindrico antice ( postice , FORBES) attenuata, purpureo longitudinaliter albo-striato , tentaculis (V1?) virescentibus im medio obscure lineatis. BasTER, Nat. Uitspann. (N. Uitg.), I, Pl. III, fig. IV, V. Jluanthos scoticus , (FORBES) JouNsT., Brit. Zooph., ]:3248 ^ PIS XLV fig... l. 37. Op oester schelpen in de ZzEUWSCHE STROOMEN? ( Baster.) (NB. In de vernieuwde hollandsche uitgave van masrER's werk uit- gegeven te Drecht zonder jaartal, (dezelfde a/s de Jfaar- 218 CORRIGENDA ET ADDENDA. lemsche druk van 1762 onder een' anderen titel) is op Pl. III van *t 1ste Dl. eene Zctznza afgebeeld, welke on- twijfelbaar voor de Z/uanthos scoticus van FORBES kan gehouden worden; hoewel nergens in de text van bovenge- melde figuur (welke ook niet in de Haarlemsche uitgave voorkomt) gewaagd wordt, zoo is het echter meer dan waarschijnlijók dat het hier bedoelde voorwerp in de Zeeuw- sche stroomen gevonden is). P.61,sp.3,l. l. varia lege varie. » 68, l. l. eerraculosa lege verruculoso. l. 2. infra lege ?mzer. ; 6,l. 9. een zeer ouden /ege eene zeer oude. « 64, l. 11. 24e éd. /ege lre édit. l. 22. ercellulis lege ex cellulis. i61; inter lineas 17 et 18 adde 2. DENTICULATA, rax. Cellularia ramosa, diehotoma, surculis ramisque filiformt- bus; cellulis bifariam 4mbricatis , cylindricis, apertura subtubulosa. Cellaria denticulata, LAM. l. c., 93e édit., IT, p. 182, n». 9. Crisia luvata, FLEM., Brit. dnim., p. 540, no. 157. Crisia denticulata, M. EDW., nun. d. Sc. Nat., Nouv. series AX ,-p. 201, PL VIT, hg. 1. Crisia denticulata, JyoRNsT., Jl. c., 2 ed. , p. 284, ne. 2, PI UB. op. 253 5. l 2". Op lustra foliacea te WESTKAPELLE. P.69,sp.8,l. 2. brevi lege óreviter. s 11, v l,l 89. serüs lege seriebus. l. ultim. ceZ/ularem lege cellularwmn. LATER l. 7. Vol. IX lege vol. XI. 1. 20. circulo subincompleto Y. circulum subincompletum. ; 1,l 2. glabri lege glabra. l. 3. Pl. XII lege Pl. XXXII. y q4, inter lineas 12 et 13 adde Tubularia reptans, aMEL., S. N., p. 3835, n».19. ; 2,inter lineas 6 et 7 adde LEDERMULL. , l. c., II, bl. 60, Pl. LXXXVIII, figi d, :g 4, uH. E 8;sp.1 4" 2 s 0e &» 86,» 4 » 87, [2 89, [4 4 z; 91,» 2 & 94,7 4 «95. 7T 4 2 7 90,1 & 98, » 1 g 90, (NB. CORRIGENDA ET ADDENDA, 219 Pleurobranchus lege Pleurobrachia. . p. 109 adde Vol. XIX. . laciniata lege laciniato. . cariabile lege inaequali. . Asterias ciliata lege Ast. ciliaris , VYNN. , S. N., edit. XII, p. 1101. . Tab. XXII, lege Tab. XXXII. . ovaée lege ovato. ; p. 9L. lege. p. 161. . ad unum lateres lege ad alterum latus. 22: infer.)1. 8. p 32 lege p. $2. colore variabili lege colore vario. inter lineas 7 et 8 adde RoosEBoou, Dissert. de Hydatidibus, p.1'] —28. inter lineas 9 et 10 adde Pl. Peulworm, NUMAN, Verh. over den Veelkop- Dlaasw., bl. 5. adde Blankaart, Holl. Jaarregist., Y, bl. 50—53; II, bl. 263, 74e centurie, observ. XLV , met fig. . Kuysch , Thes. nat. , 1, As. IL, n». 12; As. VI, n». 45; As. X; n9. 63—65; — observ. Jnat., n9. 1], fig. 17 ; no. 271 , fig. 24; n?. 232 , fig. 34, 35; n9. 46, fig. 42; n». 65 ; — Alle deszelfs Werken , bl. 50] , no. 12; bl. 689, n. 45 ; bl. 834, n9. 63— 65 ; bl. 62, no. XVII, figp. 17; bl. 70, n». XXVII, fig. 24; bl. 16, n», XXXIII, fig. 34, 35; bl. 89, n». XLVI, fig. 42; bl. 105, n». LXV. inter lineas 20 et 21 adde Door de belangrike mededeeling van den Hoogl. wuwaw (Verhandel. over de Coenur. cerebral., bl. 40), welke de ontwikkeling van naar den JEch£nococcus veterinorum ge- lijkende wormen, in het opbewaarde vocht uit de Coenurus cerebralis heeft waargenomen , zoude mogelijk eerstgenoemde worm eene jongere- of op eene lagere trap van ontwik- keling staande vorm van den laatsten en deze de Kiemzak (sporocysts) eener taenia kunnen ziju.) 220 CORRIGENDA ET ADDENDA. P. 99,sp.l,inter lineas 6 et 7 adde A. NUMAN, Verh. over den Veelkop-Blaas- worm der Hersenen. « 100, l. 9. ter groofte /ege ter grootte eener erwt tot die l 6. adde Nwman. s 1,1. 2. ncrescens lege increscente. 7; l,inter lineas 10 et 11 adde RoosEBoow, Diss. inaug. de Hydatidibus , p. 394—429. l.ll. 44e Jaarg. /ege '[de Jaarg. 1.14. Péauna lege Pünna. v 101, » 2,1inter lineas 7 et 8 adde Dunhalzige Blaasworm, uit de buikholte van het schaap, NUMAN, l.c., bl. 75, PI. IX. z 102, » 4,1. l. sub tefragonuo lege subtetragono. v 108, l.11. adde Zuysc, Dilucid. Valvul., Observ. IX ; "Thes. anat. , II, as. V, n9. V; — alle deszelfs werken, T, bl. 19, n». IX ; II, bI! 155315 7n. V^ » 105, » l,inter lineas 12 et 13 adde J. F. KALCKER, de Vermib. intest., p. T. » 106, inter lineas 4 et 5 adde M. pE cRooT, de Vermib. intest., p. 11. z; 110, » l,inter lineas 11 et 12 adde G. ANDREAE, Diss. de Taenia. Groning. 1768. x 11ll, inter lineas 2 et 3 adde J. F. KALCKER, de Vermib. intest., p. 3. ad finem paginae adde (NB. Hierbij kan men de waarneming voegen van den Heer SCHUBART , die cellen op cen Planaria ontdekt heeft, welke door eene stralen-krans, groote overeenkomst met beginnende AZchzno- cocc? hadden; zie wvmaw, de Coenur. cerebral., bl. 41.) v 113, Dru 3 rege 12975 v 116, |l. 1. 1. 3"—106"' /ege 1. 3"—16". 712,1. 14. br. 1"—13'" Zege br. 1"—83". v9. 419,1 15:.1.515/725:16/- Jogo Vea « 120, l. 5. p. 507 /ege p. 567. « 1917, »13,1. 5. bl.:539.,, n?::66 ege bl. 31, on WP- CORRIGENDA ET ADDENDA. 991 E199, ] 1.1 217'"'—398'' lege |. 91" —8". sp. 1,1. 1l. palture grounds /ege pasture grounds. 7 190, l. 18. Gosgzz£, NacA£r., S. 165 lege cogzE, Naturg., S. 169. inter lineas 25 et 26 adde prxsiNG, l. c. , T, p. 297, n?. 7, Cercaria fallaa. z 138, 1204. p 401, m De 7ege" D. 9925 n2 9- inter lineas 25 et 26 adde 2*. ALATUM, wirzscH , (nrzsiNG , l. c. , I, p. 307, n?. 1. "Anphistoma corpore depressiusculo, mutabili, roseo exíre- mitatibus albidis; caput ellipticum , marginibus antrorsum erplanatis undulatis basi confluentibus integris, os ter- münale, gprocessubus cornuformübus 4n utroque capitis margine; testicula cylindrica utrinque attenuata valde approxümata 3 capitis longa; apertura mascula evigua intermedia , femina orbicularis. Planaria alaía, GoEZE, Eingew. JF., S. 16, Taf. XIV, fig. 11—13. F'asciola vulpis, GMEL., S. N., p. 3053, n?. 4. laria vulpis, SCHRANK, Ferzeichn., S. 52, n?. 151. Festucaria alata, SCHRANK, Pet. Ac. N. Handl., 1190, psodits: JDistoma vulpina , ABp1LDG., Dansk. Selsk. Skrivt., 1, 63, T. V, fig. 6, a—c. JDistoma alatum, &UD., Enfoz., lI, p. 402. Holostomum. alatum , DUJARD. , Heli., p. 367, n?. 1, PIESSVITEDSS fig qu l 3"/5—71'". br. 1"5—23'", In den endeldarm van een halfjarigen Hond te LrvpEx. » P. 143, ad finem paginae adde Pentastomasettenii, DxEs., l.c., L, p. 616 ,n?.14. » 144, 1208; UDE 3V IHE. ege: DI... VE. [ 141, I5. L 9 oe lege 9 9017 " 152,sp.1l,inter lineas 7 et 8 adde G. D. nrPsToRP, de Anim. in humano .cor- pore genitis, L. D., 1687. 292 CORRIGENDA ET ADDENDA. J. G. Lucius, de Lumbricis alvum oceupan- übus, L. B., 1694. C. mIEDELIUS, de Vermibus intestinorum , Traj. 1705. P159; inter lineas 8 et 9 adde KALCKER, de Vermib. intest., p. l. Lum- óricus teres. inter lineas 16 et 17 adde J. MAcQuET, (Inleiding tot de Pathologie, IITe DI., bl. 437) zegt, dat er langronde, naar den aardworm gelijkende (ingewands) Wwormen waargenomen zijn van 5 Ellen lang. 188,sp.4,1. 16. p. 169 7ege p. 160. 158, 718,1. 7. Naturg. lege Nachtr. 162, ,22,1. 10. br. 0'"37 lege br. 0"'18. 164, » 3,1. 8. p. 148 /ege p. 140. MM B. INFUSORIA. ORDO I. | INFUSORIA SIMPLICISSIMA. M. Fam.]l. VIBREONIDAE. YIBRIO, wULL. Hart. Bacteríusm , EHRENE. Pag. MPM(UEI-termops WUET. C... edes 1. | Hart. Vibrio, EHRENB. Hart. M. (2) 2. lineola, nur. ...... 2. M. (3) 3. rugula, mui. ...... BiPI EE M. (4) 4. bacillus, uu... . . .. Pap Spirillum , EHRENB. M M. (5) 5. undula, uuzi. ...... 3. ORDO 1I. Hart. INFUSORIA RHIZOPODA. Fam. ll. AMOEBEA. Hart. AMOEBAÀ , EHRENZ. Hart. M. (6) 1. Roeselii, zo&Y. . . . . .. » | Hart. M. M. CONSPECTUS SYSTEMATICUS. is significat BENNET en YAN Un M, » MAITLAND. CLASSIS (7) 2. difluens, zugENE. . ...» Hart. Fam. Il. ARCELLINA. ARGCELLA, EHRENE. (8) 1. vulgaris, EHRENE. . ... 4. DIFFLUGIA , LEGCLERCK. (9) 1. proteiformis, EuRENB. . . » | B. M. E NONIONINA, p'onz. (10) 1. germanica, EHRENB. . . . POLYSTOMELLA , rw. (11) 1. borealis, EHRENE. . . .. ROTALINA , n'onz. (12) 1. punctulata, »'ons. ... (13) 2. laevis, »'ogg, . . . . . ROTALIA, raw. - (14) 1. perforata, EHRENP. (15) 2. globulosa, EHRENE. . . . (16) 3. Beccarii, EHRENB. . . .. PLANULINA , p'ons. (17) 1. turgida, EHRENE. .... TEXTULARIA , pEFR. (18) 1. aciculata, EHRENE. ... (19) 2. aspera, EHRENB. . . . .. (20) 3. globulosa, kmmRENE. ... (21) 4. perforata, EHRENE. ... ORDO III. INFUSORIA ATRICHA. Fam. IY. MONADINA. MONAS , mvrLL. (392) 1. lehs J mEAWh m Ls. Weyde.(34) 2? micans, EHRENP. . B. B. b. (23) 2? mica, muLL. (24) S?constricta,XULL.( Echels.) » UYELLA , soRY. PIEPT PisCUXC M. (25) 1. virescens, s0RY. . . . - ? M. (26) 2. glaucoma, HEMPR. eL EHR. — » CERCOMONOAS , puJAun. M. (27) 1. detracta, DUJARD. . .- 9. M. (28) 2. crassicauda , DUJARD. . . » M. (29) 3. acuminata, DUJARD. . . M. (30) 4. globulus, pump. M. (31) 5. viridis, nuzARD. . 10. MICROGLENA , EHRENE. M. (32) 1. punctifera, EHRENB. . . » F. V. CRYPTOMONADINA. CRYPTOMONAS , EHRENE. M. (33) 1. globulus, puzARD. 5 sr. lo 2D Fam. VI. VOLVOCINA. PANDORINA , 50RY. M. (35) 1. morum, NULL. . . -. -- iut GONIUM , MULL. M. (36) 1. pectorale, MULL. . .. » CHLAMIDOMONAS , EHRENE. M. (37) 1. pulvisculus, EHRENP.. . » YOLVOX, riNW. M. (38) 1. globator, wv1L. . . -.- 12. (39) 2? sphaerula, mut. . .-. » Fam. VIT. ASTASIAE. ASTASIA , EHRENE. M. (40) 1. limpida, nUgp.. .. . » EUGLENA, EHRENE. M. (41) 1. viridis, EHRENB. . . 18. M. (42) 2. deses, EHRENE. . - - -- » M. (43) 3. sanguinea , EHRENB. . . 14. F. VIII. PERIPHRYGANA. ACTINOPHRYS , EHRENE. M. (44) 1. sol, EHBENP. . . « - -- 14. (45) 2? granata, DUJARD. . .. ? PODOPHRYA , EHRENZ. (46) 3? cometa, MVLL. . . . . PERIDINIUM , EHRENB., Paz. B. M. (47) 1. hirundinella, mur. .. 15. B. (48) 2. trips, EHRENB. . . .- 16. Fam. X. TRICHODINA. TRICHODA , xULL. M. (49) 1. pyrum, EHRENB. . . - - » B. M. (50) 2. rostrum , Mult. . . .- ? B. (51) 3? anas, mU1L. . . . . - M B. (52) 4? pubes, munt. ....- 12; B. (53) 5? urnula, mu... .. .- » B. (b4) 6? trigona, MULL. .. .. » B. (55) 7? bomba, mvip. . . . . . » B. (56) 8? lamella, aruLr.(Ko/poda.) 18. B. i 9? gemmata,WUoLL.(Enchelis.) » ENCHELYS , wULL. M. (58) i nodulosa, DUJARD. . . . P B. (59) 2? pyrum, mur. ..... » b. (60) 3? ovulum, MULL. . . . . P B. (61) 4. pupa, MULL.. - . - « - 19, b. (62) 5. farrimen, wutL. . . . . » B. (63) G?cyclidium,mrz.(Cercaréa.) » BURSARIA , NULL. B. M. (64) 1. truncatella, mULL. . . . » B. M. (65) 2. intestinalis, EHRENB. . . » Leeuw.(66) 3. cordiformis, EHRENP. . . 20. B. M. (70) 1. aurelia, 24. CONSPECTUS SYSTEMATICUS. ORDO IV. INFUSORIA EPITRICHA. Fam.IX. PERIDINAEA. GLAUCOMA , EHRENE. M. (67) 1. scintillans, ERRENE. . . P LACRYMARIA , EHRENP. 1. olor, EHRENB. ..--.- COLPODA , EHRENP. M. (69) 1. cucullus, mULL. . .. . » PARAMECIUM , MULL. MULL. . . 22. M. (71) 2. lumbrici , sarNK. (Leu- 1 cophra.) .« « « * *- » AMPHILEPTUS , EHRENE. 4 M. (72) 1. fasciola, EHRENB.. . . « » . M. (68) 21. ELI UM MN NIE I TEM en CONSPECTUS SYSTEMATICUS. Pag. B. M. (73) 2. meleagris, EmnENE. . . 23. M. (74) 3. anser, EHRENE. . . . .. F. XL OXYTRICHINA. KERONA , murr. M. (75) 1. pustulata, wvin. .. B. (76) 2. histrio, gu. . .... » M. (77) 3. mytilus, MULL. . . 99. M. (78) 4. polyporum, EüRENP. . . » OXYTRICHA , zonY. M. (79) 1. pellionella, sony. . . . 26. HALTERIA. DUJARD. v b. M. (80) 1. grandinella, ntJARp. . . » Fam. XII. EUPLOTA. EUPLOTES , EunENs. M. (S1) 1. patella, EmRENB. . . . . » M. (82) 2. charon, EsREN. . . .. 27. LOXODES , nuzAnD. M. (83) l. cucullulus, nUJARD. . . » F, XIll. VORTICELLINA. STENTOR , oxEx. B. M. (84) 1. Mulleri, EHRENF. ... 28. . 94. M. (S5) 2. coeruleus, EmREWP.. . . 28. I. (86) 3. polymorphus, EmaENr. . 29. URCEOLARIA , raw. 1. stellinaj EAW 2e YAGINICOLA , raw, . . . . » M. (88) 1. crystallina, EHRENS. . . 30 YORTICELLA , mvurr. Vorticeila , EHRENB. B. M. (87) B. M. (89) 1. convallaia, zxzNN. . . . » M. (90) 2. infusionum , riw. . . . 3t. Carchesium , EHRENE. M. (91) 3. ramosissima , nUJanD.. . » M. (92) 4. polypina, uui. . . . . 32. B. M. (93) 5. arbuscula, nuanmp. .. » EPISTYLIS , EnnENz. B. M. (94) 1. annastatica, EHRENE. . . 33. (95) 2. plicatilis, EunnENE. . . . 34. M. (96) 3. digitalis, EnaEvs. . .. B. M. (97) 4. opercularia, pUARD. . . » CLASSIS II. POLYPI. ORDO 1I. POLYPI HYDRIFORMES. Fam.I. (14) HYDRINA. HYDRA , riNx. Pag. B. M. (98) 1. viridis, zii. ....937. B. (99) 2. pallens, xix. ....938. B. M. (100) 3. grisea, LiNN. B (101) 4. fusca, xiNN. ..... 39. CLAYA , GMEL. M. (102) 1. parasitica, GMEL. . . . » F. II. (15 SERTULARIA. HYDRACTINIA , y. BENED. M. (103) 1. lactea, v. BENED. . . . 40. CORYNE, GAERTN. Pag, B. M. (104) 1. pusilla, caERTN. . . . 40. TÜBULARIA , riNN. T'ubularia. B. M. (105) 1. indivisa, LINN. . . . . 41. B. M P Q6) 2. coronata, ABILDG.. . . » M. (107) 3. Dumortieri, Y. BENED, . 42, B. M, (108) 4. laryux, LiNw. Eudendrium, EHRENB.. . » B. M. (109) 5. ramosa, INN. .... » CAMPANULARIA , raw. Clythza , xAWoVRX., B. M, (110) 1. volubilis, raw. . . . 43. 15 Pag. | M. (111) 2. integra, MaccrLL. . . 43. | B. M. (112) 3. syringi, LAM. . . . . » M. (113) 4. verticillata, LAM. . . . 44. Laomedea , LAMOURX. B. M. (114) 5. dichotoma, zaM. . . . » B. M. (115) 6. geniculata, Lam. . . . 45. B. M. (116) 7. gelatinosa, LAN. . .. » SERTULARIA , LINN. Sertulariu , LAM. M. (117) 1. halecina, nm. . . . 40. B. M. (118) 2. polyzonias, LINN. . . 47. B. M. (119) 3. rugosa, LIN. . . . . » B. M. (120) 4. pumila, LINN. . . .* 48. M. (121) 5. rosacea, LINN. . . . . » B. M. (122) 6. operculata, LINN. . . » M. (123) 7. filicula, sor. et ELL. . 49. M. (124) 8. fallax, sonsr. . . . » p. M. (125) 9. abietina, LIN. . . . » B. (126) 10. fuscescens, GMEL. . . 50. M. (127) 11. fusca, R. BROWN. . . » B. M. (128) 12. argentea, LINN. . » . » B. M. (129) 13. cupressina, LmwN. . . Dl. p. (130) 14. thuja, LIN... . . . 5 B. (131) 15. lonchitis, sor. et ELL. 52. Antennularía , LAM. B. M. (132) 16. antennina, LINN. . . » B. (133) 17. ramosa, Lam. . . 98 Plumularia, LAM. M. (134) 18. setacea, LINN. . . . . » B. M. (135) 19. pinnata, LINN. . » D. M. (136) 20. myriophyllum, LNw. 152 B. M. (137) 21. falcata, LINN. . . . » B. M. (138) 22. pluma, rm. .. . . 58. M. (139) 23. frutescens,sOL. et ELL. » ORDO II. OCTACTINIA. F.IV (17). HALCYONINA E ALCYONIUM, cvv B. M. (140) 1. digitatum, LIN. . . . 56. F. Y. (18 PENNATULINA. PENNATULA , rINN. M, (141) 1. phosphorea, LINN. . 96. CONSPECTUS SYSTEMATICUS. I M. . (146) 4. equina, LIN... . - . (147) 5. effoeta, LINN. - . . - - » YIRGULARIA , Last. Pag. (142) 1. mirabilis, raw. HT ORDO III. '" POLYACTINIA. Fam. XIII (26). ACTININA. ACTINIA , LINN. Cribrina , EHRENB. . (143) 1. erassicornis, MULL. . . 97. . (144) 2. coriacea, cvv. . 58. . (145. 3. dianthus, ELLIS. . . . » Zctinia, EHRENE. Jliluanthos, roRBES. Bast? (148) 6. Iluanthus; 3. RSS 217. LUCERNARIA , »ULL. M. (149) 1. auricula, mut. .. . 99. ORDO IV. BRYOZOA. M. ( ( ( . (153) 4.crustulenta;PALL. (Eschara).» ( ( ( . (161) 1. patina, LAM. ..* . (162) 2, serpens, FLEM. . . .. ?» F.IY(27). S'TELMATOPODA. FLUSTRA , niNNW. 150) 1. foliacea, LINN. . . 151 ) 2. truncata, LIN. . . . . » 152) ) 3. pilosa, LINN. . . . . . O1. 154) 5. Johnstonii, mum. . . . 62. . 68. 7. membranacea, LINN. . » ) 155) 6. unicornis, FLEM. .. ) 156 SALICORNARIA , cuv. . (157) 1. farciminoides, 3omNsT. » CELLEPORA , LINN (158) 1. pumicosa, LINN. . . . 64. EUCRATEA , LAMOURX. . (159) 1. chelata, nawxX. » « « - 65. . (160) 2. cornuta, LANX. . - - . ?» TUBULIPORA, raw. . 30687 CONSPECTUS SYSTEMATICUSs. 221 CELLULARIA , PALL. SERIALARIA , rax. Paz. Crisia, LAMOURX. pag. | B. M. (174) 1. lendigera, ram... . . 71. B. M. (163) 1. eburnea, PAUL. . . . . 67. BOWERBANKIA , rARRE. M. (164) 2. denticulata, tax. . . 218. M, (175) 1. imbricata, JomNsT. . . » Gemellaria , SAVIGN. LAGUNCULA, v. BENED. M. (165) 3. loriculata, PALp. . . . 07. M. (176) 1. repens, v. mewED. . . 78. Cellularia, ELL. et SOL. HALODACTYLUS , FARRE. M. (166) 4. ternata, ELL. et sor. . 68. B.M. (167).5. plumosa, PAR. .. . . P B. M. (177) 1. diaphanus , FARRE. . . 73. B. M. (168) 6. avicularia, PAL. . . . » B. M. (178) 2. hirsutus, v. BENED.. . » M. (169) 7. ciliata, Pant. . . . . . 69. M. (179) 3. parasiticus, v. BENED. » M. (170) 8. reptans, PAN. . . . . » F. XY (28). LOPHOPODA. M. (171) 9. scruposa, PALL.. . . . 70. PLUMATELLA , Jj. v. n. n. PI tel c YALKERIA , FLEM. duas ella , LAM " iz s B. (180) 1. cristata, zam. .... 73. ; DOS) ogg pot nos B. (181) 2. campanulata, ram. . . 74. VESICULARIA , THOMPs. A lcyonella , rx. B. M. (173) 1. spinosa, rHOMPS. . . . 7l. M. (182) 3. fungosa, 1. v. n. um. . 75: CLASSIS 11. ACALEPHAE. ORDO I. BEROE, zsanscu. pag. ACALEPHAE SIPHONOPHORAE. M. (188) 1. ovatus , IAM Ine. 78. F.II. PHYSSOPIHORIDAE. ORDO 1II. PPHYSALIA, ran. Pag. ACALEPHAE DISCOPHORA E. ? lagi AM. ». e . B. (183) ? 1. pelagica, rw 76 F. Y (33). GERYONIDAE. Fam.llI. DIPEIFYRDAE. MELICERTA , pÉnowv. NOCTILUCA , sunIRaY. Slabb. (189) 1. perla, pPÉgox. . ... 79, M. (184) 1. miliaris, SUR. . . . .. 71. F.VI(34) RHIZOS'TOWIDAE. ORDO II. RHIZOSTOMA , cvv, ACALEPHAE CTENOPHORAE. M. (190) 1. Cuvieri, PERoN. . . . . 79. Fam. lY (32).BEROIDEA. CASSIOPEA , rÉRON. CALLIANIRA , PÉRON. M. (191) 1. lunulata, zscuscp. . . 80. Slabb. (185) 1. hexagona, zsomscw. . . 77. F. VIL (35). MEDUSIDAE. CYDIPPE , zscuscu. CYANAEA , rsctsci. B. M. (186) 1. pileus, rscuscu. .. . 78. | B. M. (192) 1. capillata, Escmscm. . . 80. M. (187) 2. pomiformis, PATTERS. . » M, (193) 2. Lamarckii, PÉRON. , . S1. 228 CONSPECTUS SYSTEMATICUS. AURELIA , PÉRON. Pag. Thawmantias, kscuscm. pas. M, (194) 1. aurita, Aw. ...-.. 81. | Slabb. (198) 2. cymbaloidea, »íRow. . 83. b. M. (195) 2. cruciata,riw.(Medusa). » | B. M, (199) 3. hemisphaerica, PÉRON.. » CHRYSAORA, pÉRON. ? Oceania , PÉRON. M. (196) 1. hysoscella, Escuscm.. . 82. | Slabb. (200) 4. sanguinolenta, rÉRoN.. 84. - LI Tam. VIII, GCEANIDAE. Slabb. (201) 5. tetranema, PÉRON. . . » OCEANIA, rínoN. Slabb. (202) 6. microscopica, PÉRON. . » Cullirhoé , PÉRON. B. M, (197) 1. Basteriana, PÉRoN. . . 83. CLASSIS IV. ECHINODERMATA. ORDO I. Pag. ECHINODERMATA PEDICELLATA. M. (215) 9. violacea, exer. . . . $90: F.IL (39). AS'TEROIDEA. Fam.III (40). ECHENIDEA. OPHIURA , rax. SPATANGUS , KLEIN. Ophiura , AGASS. pag. Spatangus , AGASS. B. M. (203) 1. texturata, 14x... . . 85. M. (216) 1. purpureus, sramvv. . . 91. Ophzocoma , AGASS. "mphzdotus, AuASS. M. (204) 2. neglecta, zomwsr. . . . 80. M. (217) 2. arcuarius, LAM. . . . » M. (205) 3. bellis, rzzw. . . - . . » FIBULARIA , LAM. M. (206) 4. rosula, rzgM. . . . . . » M. (218) 1. pusillus, mort. (Spa- ASTERIAS , rax. tangus). - . E -dstropecten, LINGCK. ECHINUS , rax. B. M. (207) 1. aranciaca, nrw. . . . 87. M. (219) 1. sphaera, mut. ... 93. Luidia , yonsEs, B. M. (220) 2. neglectus, zàw. ... » M. (208) 2. fragilissima , romsEs. . 88. B . M. (221) 3. Basteri, GwEL. . . . . 94. Goniaster, AGASS. B. M. (222) B. (209)P3. equestris, ziv. ... » F.IY (41). HOLOTHURIDEA. )Solaster, FORBES. PENTACTA v.d. H.(210) 4. papposa, niv. ... 89. dE 2 5 neo M. (211) 5. endeca, cwEL. .... » T x 3) TE Us Cribrella , cux. M. (223) 1. frondosa, sareER. . . 95. (924) 2. pentactes, JAEGER. . . » B. M. (212) 6. oculata, PEN. ....» » f Holothuriü Halem.(213) 7. rosea, mvix. .. . . . 90. B. (225) 3. fusus murs. (Holotfiuria). y "sterias, GRAY. PSOLUS, oxEN. B. M. (214) 8. rubens, uw. .... » M. (226) 1. phantapias, 7JAEGER. . 96. 4. miliaris, LINN. .. . . » 5d CONSPECTUS SYSTEMATICUS. 229 ORDO II. ECHINODERMATA APODA. F. YV1(43). SIPUNCULACEA. SIPUNCULUS , LiNN. M. (327) 1. nudus, uw. .... Pag. . 060. PRIAPULUS , rax. Pag. M. (228) 1. caudatus, LAM. . . . . 97. B. M. THALASSEMA , cvv. (229) 1. Echiura, xam. . ... » CLASSIS V. ENTOZOA. ORDO I. triaenophorus, wv. Pag. STERELMINTHA. M. (246) 8. nodulosus , RUD. 202 T.097 Fam.T. CYSTICA. TAENIA , rINN. ECHINOCOCCUS , nup. Pag. Zlominis., M. (230) 1. erraticus , J. Y. D. uokv. O98. B. M. (347) 1. solinm , LINN. S dw T1060; COENURUS , nun. JMammattium. B. M. (231) 1. cerebralis, Rv». . . . 99. M. (248) 2. plicata, nvn.. .. . 112. imam. | Mi kii cur s B. M, (232) 1. cellulae, nv». .. 100. , 7 (351) " dion A NO "i M. (233) 2, tenuicollis, nv». . . 101. | " - (259) * UNE TOF : ; : M. (234) 3. pisiformis, nv». . . . 102. i 38 Ont ec w^ n MUesbd euis Ar» i: 1199, | | M (989). , 7. crassitolliss nUn« AERA: M. (254) 8. elliptica, Rv». . . . » Fam.II. CESTOIDEA. M. (255) 9. pectinata, cogzE. . 115. CARYOPHYLLAEUS , cuEL. M, (256) 10. dendritica, coEzE. . » B. M. (236) 1. mutabilis, nv». . . . 103. M, (257) 11. pusilla, GoEZ&.. . . » LIGULA , ELOGH. avium. B. M, (237) 1. uniserialis, nvp. . . 104. M. (258) 12. globifera, mATscH. . 116. B. M. (238) 2. biserialis, RUD. . . . 106. M. (259) 13. undulata, gU». .. » BOTHRIOCEPHALUS , nv». M. (260) 14. serpentulus, nvD. . » Hominis. M. (261) 15.infundibuliformis,coEzE. 117. B. M. (239) 1. latus, srEws. . . . . 105. M. (262) 16. lanceolata, sLocu. . 118. 4 Piscéum. M. (263) 17. sinuosa, RUD. .. . » M. (240) 2. proboscideus, nv». . 106. M. (264) 18. malleus, GOEZE. . . » M. (241) 3. punctatus, RUD. . . . 107. M. (265) 19. angulata, svn. . . . 119. M. (242) 4. claviceps, RUD. .. . » M. (266) 20. platycephala, nup. . » Well. (243) 5. microcephalus, nv».. 108. M. (267) 21. cyathiformis, RUD. . » M. (244) 6. coronatus, RUD. . . . » M. (268) 22. variabilis, nup. . . 120. Schistocyphalus , CRÉPL. Piscium. M. (245) 7. dimorphus, cRÉPL,. . 109. M. (269) 253. ocellata, RUD. , . . » * 230 . M. (288) 1. hepaticum , mEnr. . . TETRARHYNCHUS , nv». Fhynchobothrzus, nr. M. (270) 1. corollatus, nv. . . T'etrarhynchus , RUD. M. (271) 2. megabothrius, nv». . 121. F.IlI(46.ACANTHOCEPHALA. ECHINORHYNCHUS , xuLL. Pag. . 120. AMammaltium. B. M. (272) 1. gigas, GoEzE. . . . . 122. vium. B. (273) 2. caudatus, zEDER. . . » M. (274) 3. globocaudatus, ZEDER. » M. (275) 4. transversus, RUD. 123. B. (2976) 5. striatus, GoEZE. . .. » M. (277) 6. hystrix, sREMS. ... » B. M. (278) 7. polymorphus, snaEws. 124. Zmphibtorum. B. M. (279) 8. haeruca, nvD. . . . . 125. Piscium. B. M. (280) 9. globulosus, RUD. . . » B. M. (281) 10. proteus, wEsrR. . . 126. B. M. (282) 11. clavaeceps, zEDER. . » B. M. (283) 12. angustatus, Rvp.. . 127. B. M. (284) 13. pachysomus, cCREPL. » B. (285)?14. subulata, nv». . . . 1328. B. M. (286) 15. acus, RUD... . . . » 'B. M. (287) 16. propinquus, nv. . 129. F.IV (47). TREMATODA. DISTOMA , nETZ. JMammalum. 129. M. (289) 2. lanceolatum , wmEmr. . 130. (290) 3. lima, nvn. .. ... 13l. M. (291) 4. trigonocephalum, nu». » A vium. (292) 5. echinocephalum , nv». 132. M. (293) 6. maculosum, RUP. . . » M. (294) 7. ovatum, RUD. .. . . » M. (295) 8. concavum , RUD. .. » M. (296) 9. echinatum , ZEDER. 133. ZAmphibzorum. M. (297) 10. cygnoides, zEDER. . » M. (298) 11. clavigerum, RUD... » CONSPECTUS SYSTEMATICUS. Piscium. Pag. M. (299) 12. appendiculatum,nv». 134. B. M. (300) 13. nodulosum, mv».. . » B. M. (301) 14. globiporum, nv». . 136. B. (302) 15. inflxum , nvD.. . . » B. M. (303) 16. tereticolle, mv». . » B. M. (304) 17. ocreatum, RUD. 136. B. (305) 18. simplex, RUD. . . . » B. M. (306) 19. areolatum, mv». . . » B. M. (307) 20. polymorphum, mv». 137. Well. (308) 21. nigroflavum, mv». . » AMPHISTOMA , nv». M. (309) 1. conicum, mun. . . 137. B. M. (310) 2. subclavatum, wrrzscg. 138. JHolostomum , NITZSCH. M. (311) 2*.alatum, wirzscm, . . 221. M. (312) 3. macrocephalum , nv». 138. M. (313) 4. erraücum , RUD.. 139. MONOSTOMA , zEDER. B. M. (314) 1. ocreatum , ZEDER. . » M. (315) 2. mutabile, zEDER. » B. M. (316) 3. verrucosum , zEpER. . 140. TRISTOMA, cvv. Bast. (317) 1. hamatum, RATHKE. . . » M. (318) 2. sturionis, cuv. . . . 141. POLYSTOMA , nv». B. (319)?1. pinguicola, zEpER. . 141. B. (320)?2. venarum, zEDER. » M. (321) 3. integerrimum , RU». . 142, OCTOBOTHRIUM , rEUGK. M. (322) 1. lanceolatum, rEuck.. 142. DIPLOZOON , wonnw. v.l.H. (323) 1. paradoxum, wonnw. . 143. ORDO 1I. COELELMINTHA. Fam. Y. NEMATOIDEA. PENTASTOMA , nv». M.,(324) 1. taenioides, nv». . . . 143. B. 325) 2? ascaroides. . . . . . . 145. CONSPECTUS SYSTEMATICUS. OPHIOSTOMA , nv». JDochmus , v. B. (326) 1. tnbaeformis. . * Jacnitis, nvJ.. M. (327) 2. esuriens, nu. . . CUCULLANUS , wULL. M. (338) 1 STRONGYLUS , murr. PIBIDaS E HUDSU.. . es elegans, MULL. 2. filaria, RUD. . . contorlus, RUD. . :tubifexc o RUD -V ss. Bas ZEDER, Pseudalius , nu. Camper(334) 6. filum, nv. . . . .. Stenurus, DUJ. Camper(335) 7. inflexus. ...*.. ISclerostoma , 5I. B. M. (336) S. equinus, mvrr. . .. SPIROPTERA , nv» Blank? (337) 1. hominis, mv». 338) 2. strumosa, RUD. . .. ) 3. obtusa, RU». M. (340) 4. physalura, nur. JDispharagus, nv. M. (341) 5. anthuris. ep al. mises, ASCARIS , riNN. Jlomznzs. B. M. (342) 1. lumbricoides, riw. . JMammatium. M. (343) 2. megalocephala , croo. M. (344) 3. suilla, nu. ..... B. M. (345) 4. marginata, RUD.. B. (346) 5. triquetra, nv». . . B, M. (347) 6. mystax, nv». . ... B. (348) 7. incisa, 8v». . . . . . "vium. B. (349) 8. depresa, nv»... .. B. M. (350) 9. B. M. (351) 10. B. M. (352) 11. B. M. (353) 12 cornidis, RUD. . .. crenata , RUD. ensicaudata , RUD. . maculosa, RUD. Pag. M. (354) 13. inflexa, nup. . . 158 M. (355) 14. vesicularis, FRoEL. . 159. M. (356) 15. crassa, DESLONGCH. . » Amphabiorum. B. M. (357) 16. nigrovenosa, RUD. . » B. (358) 17. acuminata, scugANK. 160. b. (359) 18. brevicaudata, RUD. . » Piscium. B. (360) 19, truncatula, nv». . . 161. B. M. (361) 20, acus, RUD... . .. » B. M. (362) 2: capsularia, RUD. . . » M. (363) 22. clavata, Ru». ... 162. b. (364) z acuta BEDA ED M. (365) 24. collaris, RUD. . .. » M. (366) 25. IEEE RUD o go 5 OXYURIS, nv». B. M. (367) 1. vermicularis, saEws. . 163. B. M. (368) 2. curvula, nv». . . .. » M. (369) 3. obvelata, mun.. . 164. TRICHOCEPHALUS , coEzE. B. (370) 1. dispar, RUD. .... 1064. b. (371) 2. depressiusculus, Ru». 165. M. (372) 3. unguiculatus, mun. . » B. (373) 4. nodosus, nup»... . . » TRICHOSOMA , nup. B. M. (374) 1. longicolle, nv». . . . 160. M. (375) 2. brevicolle, non. . . . » FILARIA , wULL. . Mammalium. B. (376) 1. papillosa, nv». . . . 167. vium. B. (877) 2. attenuata, nv». . . . » B. (378) 3. unguiculata, nu». , . » mnphibzorum. M. (379) 4. rubella, nv». . . .. 168. Piscium. B. M. (380) 5. piseium, RUD... .. » B. — (381) 6. ovata, zEDpER. . .. . 109. Insectorum. B. (382) 7. forficulae, nvn. . . . » B. (383) S. locustae, RUD... .. » 232 Pag. B. (384) 9. acuminata, nvm. . . 169. Lyonn.(385) 10. plicata, nv». . . . 170. Lyonn.(386) 11. bibionis, LYONN. . . » APPENDIX. ANGUILULA , EHRENE. B. M. (387) 1. aceti, mULL. (vzüréo). » B. M. (388) 2. glutinis,murL.(vibrzo). 171. CONSPECTUS SYSTEMATICUS. j Pag. tritici, BAUER.(vcbrzo). 171. terricola,pus.( Khabdzt.) » fluviatilis,mvLL.(vcb? 20)1 72. marina, MULL.(vzbréo). » B. M. (389) 3. B. M. (390) 4. B. (391) 5. p. (392) 6. Fam.? (49. GOBDIACEA. GORDIUS , LiNN. B. (393) 1. aquaticus, LIN. . . . 172. CLASSIS VI. ROTATORIA. ORDO UNICUS. ROTATORIA. F.I (50). FLOSCULAHRIAE. FLOSCULARIA , oKEN. Pag. M. (394) 1. ornata, EHRENB. . . 173. F.IL (51). FMELICERTINA. LACINULARIA , okrEN. B. M. (395) 1. socialis , scwkEIGG. . 173. B. M. (396) 2. albo-flavicans, EugENs. 174. MELICERTA , ScHRANK, M. (397) 1. ringens, SCHRANK. . LIMNIAS , scHRANK. M. (398) 1. ceratophylli, sctRANK. » F.II1 (52). «BISACEHRIONAEA. PTERODINA , EHRENS. B. (399) 1. patina, EHRENB. . BRACHIONUS , uILL. B. M. (400) 1. urceolaris, mvtt. . . » . 175. . 176. M. (401) 2. pala, mui. . . . . . » b. (402) 3. Bakeri, nutt.. . . . » -nuraea. B. (403) 4. inermis, EHRENF. . . » M. (404) 5. biremis, EHRENP. .. LEPADELLA, zonx. M. (405) 1. patella, 5o0RY. , . . . » EUCHLANIS , EHRENE. M. (406) 1. luna, EHRENE. . . . COLURUS, EHRENZ. M. (407) 1. uncinatus, EHRENB. . RATTULUS , raw. M. (408) 1. carinatus, LAM. . . . » F. IV (53). HYDATINAEA. CHAETONOTUS , EHRENE. . (409) 1. larus, EHRENJ. . 179. HYDATINA, EHRENS. M. (410) 1. senta, EHRENB. ... NOTOMMATA, EHRENZ. M. (411) 1l. aurita, EHRENE. . . . SYNCHAETA , EHRENE. B. (412) 1. baltica, EHRENE.. . . » FURCULARIA, raw. Furcularia, DUJARD. M. (413) 1. longicauda , zoRY. . Jiglena, EHRENB. M. (414) 2.forcipata,iroLL. (Cercar?a). » . (415) 3. fürcata, DUJARD. . . . » F.Y(54). PHILODINAEA. - ROTIFER, cuv. B. M. (416) 1. vulgaris, scHRANK. . 1829. Pag. 178. 180. . 181. CONSPECTUS SYSTEÉMATICUS, 335 CLASSIS VII. ANNULATA. ORDO I. Fam.lI (56). NEMERTINI. ANNULATA TURBELLARIA. TETRASTEMMA , nENPR. et EHR. Pag. Fam.I (55). PLANARIAE. M. (437) 1. varicolor, ogRsr. . . 190. Phal. 1. RHABDOCOELA. PROSTOMA , oEnsr., M. (417) 1. lineare, ogasr, . .. 183. Slabb. (418) 2. vittatum, FREYet LEUCK. » YORTEX, nEWPR. et EUR. M. (419) 1. truncatus, H. et km. MESOSTOMA , nva£s. B. M. (420) 1. tetragonum, nUeEs. . » M. (421) 2. rostratum, »vcis. . . Herkl. (422) 3. personatum, soumis. . » TYPHLOPLANA , HEMPR. et EHR. M. (493) 1. variabilis, ognsr. . . 185. M. (424) 2. viridata, scuANK.. . 186. 184. MACROSTOMA , ozRsr. M. (425) 1. hysuix, oEkms. ... » MICROSTOMA , oznsr. M. (426) 1. lineare, okRsT. ... » M. (427) 2. leucops, oEmsr. . . . 187. CONVOLUTA , oznsr. M. (428) 1. paradoxa, orRsr. . . » Phal. 2. DENDROCOELA. LEPTOPLANA, EURENZ. M. (429) 1. tremellaris, oERsT.. . » M. (430) 2. atomata, oEnsr. . . . 188. Slabb. (431) 3. subauriculata, jouNsr. » PLANARIA , EHRENE. M. (432) 1. lactaea, qwULL.. . . . » B. M. (433) 2. fusca, awEL. . . . . 189. M. (434) 3. torva, qULL.. . . . . » B. (435) 4. bicornis, GwEL. . . . » POLYCELIS , EHRENZ. M. (436) 1. nigra, eunENE. . . . 190. Pag. ORDO 1I. ANNULATA SUCTORIA. Fam. III (57). HIRUDINEA. CLEPSINE, sav. M. (438) 1. tessellata. . . . . . . 191. M. (439) 2. marginata, r. wULL.. » M. (440) 3. complanata, sav. . . 192. . M. (441) 4. hyalina, woQ. TAND. . » M. (442) 5. bioculata, sav. . . . 293. NEPHELIS , sav. B. M. (443) 1. vulgaris, woQ. AND. 194. HIRUDO, rixw. Jlaemopis , sv. M. (444) 1. sanguisorba, sav. . . » (445) 2. gulo, spRAUN. . ... Sanguisuga, sAY. . (446) 3. medicinalis, nxiNN.. . » HAEMOCHARIS , sav. M. (447) 1. piscium, sAv.. .... 196. PONTOBDELLA, LEacGH. - (448) 1. verrucata , rgAcH.. . M. (449) 2. muricata, LEACH. . . ORDO IIT. ANNULATA SETIGERA. F. IV (589). LUMBRICINI. PRISTINA, EHRENF. M. (450) 1. longiseta, EHRENZ. NAIS, wvurr. Stylaría , LAM. . (491) 1. proboscidea, mviz. . » JVais, LAM. B. M. (452) 2. vermicularis, mUrr. . 197. 198. . 198. 198, 3934 Pag. B. M. (453) 3. serpentina, murr. . . 199. TÜBIFEX , raw. B. M. (454) 1. rivulorum, LAm. .. 200. M. (455) 2. marinus, niNN. . .. » LUMBRICULUS, GRUBE. B. M. (456) 1. variegatus, MULL. . . » LUMBRICUS , LINN. n. terrestris, LINN. M. (457) 1. agricola, morrw. 201. M. (458) 2. rubellus, morrM. . . » M. (459) 3. communis, HOFFM. 202 M. (460) 4. riparius, HOFFM.. . . » M. (461) 5. olidus, Horra. 203 M. (462) 6. puter, morrw. . . . . » M. (463) 7. agilis, morzx. . . . . » F. VI (60). AMPHITRITAE. AMPHITRITE. cvv. B. M. (464) 1. auricoma, MULL. .- 204. TEREBELLA, cvv. B. M. (465) 1. conchilega, GwEL. . . 205. SABELLA , sav. . (486) 1. pavonina, SAV. . . « ?» SERPULA, LINN. Serpula , LINN. (46S) 2. vermicularis, LINN. . » Spirorbis, LAM. M. (469) 3. spirillum, LN... - (470) 4. nautiloides, raw. . . M. (471) 5. heterostropha,moNTAGU. » M. (472) 6. lucida, mowrAGU. . . » M. (473) 7. carinata, MONTAGU. M. (474) S. striatula, T. BROWN... » Vermilia, LAW. B. M. (475) 9. triquetra, HN... - ? CONSPECTUS SYSTEMATICUS. (467) 1. contortuplicata, LINN. 206. 207. . 908. HERMELLAÀ , sav. " M. (476) 1. alveolata, SAY. « «* 209. F. YII (61). ARENICOLAE. ARENICOLA , raw. 1 B. M. (477) 1. piscatorum, LAM. .. 209. Fam. X (64). ARICIAE. SPIO, 0o. FABR. B. (478) 1. seticornis, FABR. 910. Slabb. (479) 2. filicornis, FABB. . . . » Fam. XI (66). NEREIDAE. PHYLLODOCE, sav. M. (490; 1. viridis, wULL. M. (481) 2. maculata, MULL. . . 2. . fü] 211. HESIONE, sav. Bast, (482) 1. Basteri, I, pl.IV, fig. 4. » NEREIS , cvv. Lycastis, SAY. F.Gron.(483) 1. armillaris, MULL. . . » Lycoris, SAV. B. (484) 2. pelagica, LgNN. . . . » — M. (485) 3. margaritacea, LEACH. 212. M. (486) 4. fucata, BLAINV. . « « »- B. (Terebella rubra , GxEL.) | F.XIV (68). APHRODITACEA POLYNOE, s4v. B. M. (487) 1. squamata, SAV. « « B. M. (488) 2. lepidota, PALL. . . - B. M. (489) 3. cinhosa, PALL. . . . APHRODITA , LixN. B. M. (490) 1. aculeata, LINN. - - - APPENDIX. SAGITTA, sLABPER. Slabb. (491). 1. bipunctata, KROHN. . BELANGRIJK DERIGT. De beoefenaren der Zoologie, vooral der Entomologie, welke het nunne wenschen bij. te dragen tot verrijking der INederlandsche Fauna, worden vriendelijk uitgenoodigd zoo spoedig mogelijk hunne mededeelingen onder Lett. 2. I". 2. aan den Uilgever dezes loe Le zenden, zullende daarvan, : met vermelding van den naam des vinders, ten dankbaarste cebruik gemaakt worden. Wat het delermineren der voor- werpen belreft, zoo wil de schrijver (legen franco loezen- ding derzelve aan gemeld adres) zich gaarne daarmede belasten ; alleen wordt verzocht bij elk voorwerp de localiteit bepaald op te geven, terwijl voor de moeite slechts één doublel geéischt wordt, zullende de overigen den eigenaar ongeschonden terug bezorgd worden. Nog in den loop van dit jaar zullen de Prodromus In- sectorum Belgicorum , benevens de beschrijving der inlandsche Arachnoidea , Crustacea en. Mollusca, het licht zien. e m p LE s | ar a M IM VW - YREECRUPCTUSUÉÁY CUM Mm eaten jd a ot sm ah — ; E ten Pu ar eee re : - DLITUE