YA

x ALG

у:

IM

anl URAL HISTORY

<>

NISSERTATIO ІМАУСУРАТ TG a EN Ге RN. еколо Юм м. ,

DISSERTATIO INAVGVRALIS .

^" SISTENS

SPICILEGIVM OBSERVATIONVM

CIRCA

PARTES GENITALES MASCVLAS A id I V M.

QVAM CONSENTIENTE ILLVSTRI MEDICORVM ORDINE

IN

ACADEMIA GEORGIA AVGVSTA

PRO

SVMMIS IN MEDICINA ET CHIRVRGIA HONORIBVS

CONSEQVENDIS ERVDITORVM EXAMINI SVBMITTIT GODOFREDVS EET TANNENBERG

DIE XXXI DECEMBRIS MDCCLXXXIX,

д

Cum tabulis aeneis.

_ GOTTINGAE.

Typis FRIDERICI ANDREAE ROSENBVSCH.

ar

A 4 Дима

m го Е

ТАИ У:

ark

„Ма“. Mast COLLEGII IMPERIALIS MEDICI

VIRIS ILLVSTRISSIMIS IOANNI A VITINGHOFF,

COLLEG. IMP. МЕР. SVMMO DIRIGENTI, IMPERATRICI А CONS. SECRETIS, EQVITI ORDINVM AB AQVILA ALBA ET ST. АММАЕ.

2 558 ره 5 7

ANDREAE ۰

COLLEG. IMP. MED. PRAESIDI ET IM). A CONS, STAT. ACT. NEUEN. VIRIS ILLVSTRIBVS ET EXPERIENTISSIMIS COLLEG. IMP. MED. А CONSILIIS ;

GEORGIO L. B. лв ASCH,

СОМ5, 5ТАТ. АСТ.

THOMAE TICHVRSKY,

CONS, COLL.

SABBAE GVRGOLIN,

CONS. COLL.

IOANNI DOLS I,

CONS. AVL. ET EQ. ORD. ST. WLADIMIR,

чо

J Гага)

УТ ET VIRIS EXCELLENTISSIMIS COLLEGI IMPER. MED. ASSESSORIBVS DIGNISSIMIS

PETRO WASTING,

COLL. ASS.

GEORGIO HAMEN,

CONS. AVL.

THEOPHILO WINTERBERGER,

CONS. AVL,

TANTORVM NOMINVM SPLENDORI

HAS STVDIORVM PRIMITIAS

SACRAS ESSE IVBET

DEVOTISSIMVS

G. 6. TANNENBERG,

Digitized бу the Internet Archive in 2011 with funding from ‚University of Illinois Urbana-Champaign, -

http://www.archive.org/details/dissertatioinavgOOtann

РЕООЕМТУМ.

(ы) Anatomia comparata in alias litterarum partes fit

momenti, quantique inde in illas redundauerint fru&tus, pluri- ma exempla ex hiftoria naturali petita egregie probarent: ex fola autem hominis phyfiologia exemplis de fyftemate lympha- tico fanguinisque circuitu detecto allatis eximias eius fatis jam declarari utilitates arbitramur. Ш. Наглвкує animalis natu- rae indagator facile princeps, anatomiam comparatam longe maiorem, quam illam hominis, phyfiologiae attuliffe vtilitatem

iudicauit.

Quare

Quare cum ipfius fcientiae praeftantia, tum доби тае fcholae BLyMENBACHII, doétoris mel in acternum pie colendi, yt argumentum tractarem tam nouum, me diutius dubitantem com- mouerunt, praecipue cum vires, meas optime exerceri ea littera- rum difciplina ройе miecums *Teputarem, quam noftra quidem aetate magis, quam antea faim et quam pro eius praeftantia fas eft, contemtam effz cognöuefam. ° 5

Genitales WES auium partes pertractandas cur fufce- perim, facile intelligent, qui. las femininarum egregie defcri- ptas aerique incifas و‎ mafcularum: vero” non nifi paffim pluribus in libris et ne id quidem fatis accurate illuftratas figurisque ex- ргейаз noucrint, iis forte excepus, quas Its ne GRAAF а), aeri incidendas curauit. Quae cum ita fint, quod mafculorum genitalium figuras nativa magnitudine fituque depictis, eorum- que defcriptionem omnibus, “quae hucusque de eis di&a funt, colle&tis adiunétam orbi erudito tradiderim, facile me excufa- tum iri fpero.

a) de mulierum organis, Tabl. XVII.

DE

DE GENITALIBVS MASCVLARVM AVIVM РАК ПВУ5.

$. Г.

Mia omnium ayium genitalia omnibus in partibus, fi quidem penem . excipis, cujus maxima deprehenditur diverfitas, videntur fimilia. Aliquod vero tempus ex anni tempeftatibus diifimilitudo eorum oritur, ita ut diverfi temporis habita ratione, cum in ipfa fingularum partium ftruétura, tum in mutuo earum fitu ac nexu و‎ fummam tibi videaris deprehendere difcrepan- tiam diffimilitudinemque: alio contra tempore, et praecipue, quo prolis procreandae cupiditate geftiunt, minutiffimarum adeo partium fimilitudi- nem. Tefticulorum autem fitus, duétuum deferentium viae, earumque haud dubie in cloacam infertio, fine ulla mutatione eadem funt in quacun- que avi. In harum partium contra ad ipfam avem ratione ingens diver- fis anni temporibus animadvertitur diverfitas. Namque tempore verno et omnino, quo genus propagare fuum avis ftudet, veficulae feminales omnes- que partes, quibus. ad generationem opus, tument turgentque, autum- nali vero et hiemali illae quidem. ita conftringuntur et coarétantur, vt ve- ftigia earum vix reperire ройв. Id quod antiquiffimorum aeque ac recen- porum, qui hac de re expofuerunt, fcriptorum. teftimoniis probatum eft. ARISTOTELES а) enim, ALBERTVS MaGNvs b), pluresque, qùi hos 2 fecu-

са) Hiftoire des Animaux. P. Cauvs. T. T. Liv. III. Cap. Г. pag. 109. b) de animalihus Libr. II. p. I4.

B

10

fecuti funt с), generationis tempore plurimum turgentes, reliquo autem tam languidos exiguosque viderunt tefticulos, ut antiquiori quidem tempo- re, columbae palumbo, columbae turturi et tetraoni perdici hyeme deelle te- fticulos crederent d).

$. П.

Quasnam rationes natura fequatur іп Һас tefticulorum diftentione, equidem conftituere non aufim, quí experimenta facere haud potuerim tempore eo, quo ad illas naturae leges cognofcendas facienda funt... Ana- tis, quam folam generandi tempore explorare licuit, tefticulum finiftrum unius digiti et dimidii longitudine et novem linearum latitudine vidi: alius vero anatis aliquo poft tempore deprehendi tefticulum finiftrum fex line- as longum et duas lineas latum. | Quocirca illius generandi tempore diffectae unum digitum longior et feptem lineas latior repertus eft tefticu- lus. Naturae modum ac leges, quibus illa in tefticulis diftendendis omni- no utatur, ex uno hoc exemplo ftatuere et ad alia avium genera transferre quamvis dubitem, mira tamen et memoratu quam maxime digna illa eft obfervatio, cum vix opinari liceat, partem illam, reliquo tempore tam bre- vem et exiguam, ad tantam fuccrefcere робе magnitudinem.

БОСЧ Nec vero foli ёе со! , fed et reliquae partes ad procreandum песейа- fiae plurimum Шо tumefcere tempore mihi videntur. Ex una Ша quidem obfervatione generalem ftatuere legem nequimüs: maxima autem inde ori- tur probabilitas, quod circa generandi tempus omnes turgeant femine раг- tes, et in illa anate duftuum deferentium tanta obfervata fuerit craflities, quanta gali gallinacei, eademque eorum curvamina, qualia Tab. І. ex gal- lo су Wırrovcusey Ornitholog. Lib. I. p. 8. | Harve de generat, animal. Exerc. 39. pag. 133. Атркоулмрт Ornitholog. T. И. Lib. XV. pag. 488.

Нумтек Obfervations of the animal oeconomy. pag. 57. pl. Ш.

Млуруут Ornitholog. (quae partem Novae Encyclopaediae methodicae Parífinae conftituit.) Difcour general fur la nature des oifeaux prem, Dife. p. 341.

d) ARISTOTELES 1, с.; ALBERTVS Масмуз 1, c.

SR 11

lo defcripta funt. Quae, cum Шат et craflitudinis et curvaturae rationem nunquam poftea repererim, an femper procreandi tempore omnibusque in avibus locum habeant, ex uno quod afferre poffum exemplo affirmare nul- lus eft animus.

Penem quoque intumefcere dicunt e). Ad quam fententiam firman- dam, cum in anate, quam obfervavi, haud magna repererim tumoris velti- gia, nec poftea temporis tale quid videndi gaviíus fim opportunitate, nulla afferre poffum exempla.

dew ci:

Genitales omnium avium partes non pari modo tumefcunt. ARISTO- TELIS fequor opinionem f); per generationis tempus magis eas tumere illis quidem avibus affirmantis, quae faepius feminam ineant, ut fringilla dome- Ліса g), tetrao perdix et columba turtur h), minus autem illis, quibus haud frequens fit coitus. Sunt vero aves, quarum in genitalibus nullus omnino oritur tumor. Quo referuntur omnes, quibus non certo et conftituto fed

- vario ac diverfo anni’tempore procreatur proles, ut galus- gal/inaceus і) et indicus, et fine dubio plures aliae aves, quas experiri defuit occafio. Quo confilio plurima in gallo mihi fa&a funt experimenta. Harum partium au- tem, quod quidem ad magnitudinem fpe&tat, diverfitatibus, cum majoris eae fint momenti, quam ut occafione aliqua deinceps data breviter tantum attingantur, diligenter hic expofitis, ad fingularum partium defcriptionem pergamus.

a & У.‏ ی Ex omnibus, quae adhucdum faéta funt, experimentis, duos fingulis‏ avibus effe tefticulos apparet.£): nec nifi raro admodum tres aut unus tan-‏ tum‏ е) Scunerper in Animadverf. ad Frid. IT. de arte veriandi cum avibus, T. II. p. 37.‏ fF) L. c. T. 1, Liv. VI. Сар. IX. pag. 345.‏ г) Нумтев. L. с. р. 37. Pl. ШІ.‏ ћу Агвиктув Macnvs. Г. c.‏ Маурухт. L. c. Difeour І. р: ат.‏ )2 Ë) Harzer, Elém?Phyfiol; T. УП, р. атг,‏ В 2‏

/

۷ ; | ыз OF LION /

12

tum repertus eft telticulus. Снавтетон enim affertur /), qui tres inelfe vi- derit falconi buteoni tefticulos in trianguli formam pofitos, quorum unus ге. liquis fuit minor: unde ipfi avi antiquitus nomen fuittriorchism) : SCHNEIDER vero m), qui unum tefticulum in columbo criffato deprehenderit, eumque. te- nuem, longum, albique colofis et medio loco pofitum: eodem fere modo et in anate ските et PERRAVLT о), qui non nifi unum tefticulum in numida meleagri confpexerit. Quibus exemplis exceptis nulla alia reperiri fatendum eft. Forfan et multo rarius, quam opinamur, ea funt exempla, fiquidem, ut HarrEmgo vifüm eft p), vel epididymidem ab altero tefticulorum fepara- tam, quam tefticuli inftar formatam in ftruthiocamelo vidit PERRAVLT 4), vel partem aliquam tum morbo órtam tum minus notam, tertium effe te- fticulum accipere facile eft, inprimis cum teftes facillime commutentur cum glandulis fuprarenalibus fupra illos pofitis r).

$ VI.

Unus idemque teftium in omnibus fingulisque avibus fitus ей. Pofiti enim illi in fuprema renum parte г), alter altero extremorum thoracis fpondylorum latere, quo loco in feminis reperiuntur ovaria #). Quare, avi іп dorfum pofita, id quod in experimentis his recte faciendis opus eft, fuperior eorum pars in ipfis pulmonibus partim, inferior autem eaque major in renibus collocata eft: intrinfecus vero et e loco fuperiore renes fuccen-

turia-

1) apud Виксн. Hiftory of the royal fociety of London. Vol. I. р. 374.

m) AIDRovANDI |. c. T. I. Lib. V. p. 366.

n) ScHNEIDER Sammlung vermifchter Abhandlungen zur Aufklärung der Zoologie. p. 147. Ad

о) Mémoires pour fervire a l'hiftoire des Animaux P, П. p. 86.

р) L. с. T. VII. p. 411.

4) L. c. Part. II. psg. 139.

r) ScHNEIDER Animadverf. ad Frid, IL. Т. II. p. 37.

s) Arsen TVs Macnvs. L. c. Libr. II. p. 14.

WiLLovomBeY Г. с. p. 8. ARISTOTELES L. с. T. І. Liv. IX. Cap. 50. p. 109. Harrer L. c. T. УП. p. 412. Frid, IL L. c. T. L. p. 48.

г) Млурухт, L. c. р. 341.

13

turiatos attingunt, inter fuperiores eorum partes interpofitos et cum epidi- dymide faepe аг те connexos. Medio inter tefticulos loco arteria aor- ta eft, et fuprahanc vena cava, utraque in ipfa fpina dorfi pofita, quae in multis aliis animalibus intra renes includuntur. Exterior autem eorum pars ma- . gis convexa coftas tres ultimas pertingit, partimque earum extremitati po- Пепоп innititur. Quae cum ita fint comparata, optime eorum cum illa re- num in hominibus aliisque animalibus pofitione comparaveris, quod iam ab ALDROVANDO и) de gallo gallinaceo factum legitur.

б У

Eundem effe tefticulorum in omnibus avibus fitum quamvis conftet, eorum tamen magnitudo пе in una quidem alterave ejusdem generis avi certis limitibus ей circumfcripta ac definita, nec, cum majoribus faepe maximisque adeo avibus parvi fint teftes, ex earum magnitudine de illa te- ат quidquam conjicere et conftituere fas eft- Majori contra cum proba- bilitate ex iterato faepius avis cujusdam -coitu magnos ei effe tefticulos ГаГрісагі potes. Omnino autem tanta ей in eodem avium genere, in eadem avi adeo, tefticulorum magnitudinis diverfitas, ut certam ejus conftituere menfuram nullo modo poffimus. Namque tres firuthiocamelos excutiens Perravrr, tefticulos cujusque eorum et magnitudine et forma deprehendit diverfos v), unius quindecim lineas longos et quinque latos, alterius unius ac dimidii digiti longos et quatuor lineas latos, tertii quatuor digitorum lon- gitudine et unius ac dimidii latitudine. Eadem fere et mihi obfervata eftin gallo indico diverfitas, qui unius tefticulum finiftrum unum digitum et quatu- or lineas longum et novem lineas latum alterius vero otto lineas longum et tres lineas latum repererim. In ga//is gallinaceis, quamvis ejusdem aetatis es- fent, eadem fe oftendit tefticulorum magnitudinis differentia: in altero unius digiti et trium linearum reperta tefticuli longitudine et fex linearum latitudi- ne, in altero autem longitudine unius digiti et demidii, latitudine feptem li- nearum. Quae quidem diverfitas haud magna fuit in anatibus, anferibus et

colum- и) L. c. T. IL Lib. XIV. p. 199.

v) L. с. Part, II. p. 139. B 3

14 columbis, tempore, quo proli propagandae nullam dant operam: in illis fe- ptem linearum longitudine plerumque obfervata et trium linearum latitudi- ne, in anferibus quinque linearum longitudine et trium linearum latitudine, in columbis autem feptem linearum longitudine et trium linearum latitudine.

$ УШ.

Quamquam ex omnibus, quae fecimus, experimentis, nulla certa telli- culorum et ipfius avis conftitui queat magnitudinis norma ac ratio, nonnul- la tamen afferemus dimenfionum exempla, quae in unum hunc locum colie- Eta reperire uni alterive haud injucundum fore fufpicamur, inprimis cum non nifi pauca reftent ۰

Etenim Ревваугт in gallo indico vidit quinque linearum tefticulilongi- tudinem et quatuor linearum latitudinem 70): in ardea virgiue longitudinem fex linearum, latitudinem duar. linear. x): in ardea ciconia autem teftes ad ovi columbini magnitudinem у): У/плоуєнвку in columba ¿urture ad di- giti longitudinem 2).

Jam vero omnibus, quae de harum partium magnitudine afferre pos- fum, exemplis adductis, nullam mihi diffe&am ейе avem, cujus tefticulus finifter magnitudine et praecipuelongitudine non fuperaverit dextrum, coms memorandum reftat. Caeterum parum firma mihi videtur HArrrmr a) fententia, avibus aetate minoribus majores elle, quam adultioribus, teftes putantis: nec MoRGAGNIO b) fidem habere роћит de gallo gallinaceo idem afferenti, cum tamen in gallo indico aliter id fe habere animadverterit. Plu- res enim aves ео confilio exploratae contrarium probarunt, mihique favent. SCHNEIDERI dia с).

6. ТХ.

w) ibid. Part. I. р. 230.

x) ibid. Part, II. p. 108.

у) ibid. Part. Ш. p. 7I.

2) L. c. Libr. II. p. 134.

a) L. c. Tom. Vil. p. 576.

b) Epiftolae anatomicae, Epilt. XX. $. 27. p. 384. c) Animadverf, ad Frid. И. L.c. T. II. p. 37.

15 § IX,

Eandem fere ut magnitudinis, ita et formae tefticulorum reperiri di- verfitatem plura probant experimenta, quamquam Шат formae differen- tiam ad unum aliquod exemplar redigi forte poffe haud negaverim. Nam- que WILLOUGHBEY in vulture albicilla oblongos deprehendit tefticu- los d), et in lanio colluri є) et in ariolo galdula f): in fringila cardueli y) rotundos: SCHNEIDER in columbo criftato h) longos tenuesque vidit, ‘et Harper 7) in адина longos ac teretes: Monaaawr in hirundine f) deprehendit tefticulos fphaerica forma &c. &c.

Equidem magnam formae diverfitatem et praecipue in anferibus repe- ri, telticulos modo videns oblongos, modo дергейоз ac renum fuccentu- riatorım inftar in plures acies detortos, modo magis minusve rotundos. Tempore vero, quo nullam procreant prolem, in omnibus fere avibus de- prehenduntur tenues et in utramque extremitatem acuti. Aliter res fe habuit in galo gallinaceo atque indico. Quovis enim tempore tefticuli utrius- que ad ovi formam accedentes ab exteriore parte convexi, ab interiore autem, cui epididymis adhaeret, magis concavi erant: media tefticulorum pars reliquis magis in rotundam formam coactis craffior ac latior, quemad- modum Таб.1. magis perfpicue id сорпо[сез. Eadem quoque teftium for- ma et in anateet in an/ere generationis tempore obfervata eft. Quocirca etfi quidem non in omnibus, in plurimis tamen avibus eandem effe tefticulo- -rum illo tempore formam, maxima cum probabilitate ftatuere mihi videor, quae non nifi autumno hyemeque paullulum immutata in alias aliasque re- cedat formas, utpote illi a vicinis partibus diverfimode premantur et ver- fus autumnum magis minusve collabantur.

S. X.

d) L. с. Lib. IL. p. gr.

е) ibid. p. 54.

f) ibid. p. 147.

8) ibid. p. 170.

В) Sammlung. vermifcht. Abhandl. Sic. p. i) Apiarium Obferv, XV. p. 62,

k) L. c. Epift, XX. 6, 29.

16 | س‎ §. X.

Coloris quoque tefticulorum obfervatur varietas /), quae quidem haud magna ей, illis plerumque, praecipue autem generationis tempore, quo femine turgentes extenduntur, albicantibus. Reliquo autem tempore co- lorem variantes nunquam omnino albefcunt, fed modo canefcunt, modo magis minusve flavefcunt, quod in an/eres maximam partem cadit, qua- rum tefticuli glandularum referunt fpeciem. Idem in gallo indico, quem dis- fecuit, fe reperiffe PERRAULT prodidit m). Equidem vero prorfus albos, laeves et interdum nigris maculis majoribus confitos vidi сай indici teftes.

УХЕ Quae ad tefticulorum magnitudinem, formam, et colorem fpeétant, mo- do commemoratis, de vafis fpermaticis, antea quam ad interiorem tefticu- lorum ftru&uram explorandam pergamus, paucis dicendum eft. Quemad- modum in omnibus avibus arteriae fpermaticae oriuntur ex aorta defcen- dente, ita et venae illae, quae in venam cavam afcendentem exeunt n). Arteriarum progreffum fatis perfpicuum in ga//o deprehendi. Quamobrem accuratiorem earum defcriptionem inde adumbrabo, quamvis, cum in di- verfo avium genere maximae fine dubio locum habeant difcrepantiae, mul- tis id obnoxium effe difficultatibus libenter fatear. Inter meferaicam ас renales ex aorta oriebantur arteriae uno in.utramque partem ramo, qui lineam fere ab ortu progreflus, in quatuor, quinque, ac plures diffundeba- tur ramulos, ; quorum exteriores et fuperiores cum minoribus tefticulorum eorumque membranorum nutritioni haud dubie inferviunt, aliis in albugi- neam tefticulorum exeuntibus, aliis iisque minoribus in eorum fuperficie paffim difperfis. Majores vero rami, in ipfum tefticulorum medium magis, et cum primario, unde orti erant, ramo linea fere гейа procurrentes, in ipfo ftatim in tefticulos ingreffu alios majores per omnem tefticuli ftructu- ram difperferunt ramos, quibus femen parari videtur. Ramos ex arteriis rena- 1) Avzertvs Масмуѕ, L. с. p. I4. т) L, c. Part. 1, p. 230. п) ALPERTVS Масхув. І. c. Сотлім Syftem of anatomy Vol. L Cap. VIII. р. 547. |

-- -一 -一 1 7.

renalibus ortos, quos in gako reperit Monro о), nullos equidem vidi, alium vero paullo majorem e renibus fuccenturiatis du@um et in albugineae füperficie paffim difperfum.

'In'reliquis omnibus, quas excutere licuit; avibus harum partium ftru- &üram vidi parum аа ат, multo minus vero in Шв, quas in ipfo generandi tempore explorandi defuit opportunitas. Arteriis, quemadmo- dum id plerumque oblervatur, venae erant adjundtae, fed illis minus per- fpicuae, et vena cava tam lata et deprefía, ut fpatium inter utrumque te- fteniiriterpofitum totum expleret. Quod іп caufa fuit, cur venae fperma- ticae ddmodum' breves eflent. De arteriis fpermaticis idem afirmat Нав: ук'у р), hincque celerius fecerni femen: opinatur;

PERRaAVLT 9) vaforum fpermaticorum /fruthiocameli defcriptionem dedit, effigie parum quidem accurata illuftratam, quam tamen, cum opti- та harum partium,fit hucdum facta defcriptio, paucis hic exponemus. Va- fa Ша ргоре renales orta paullo inferius in tefticulum exibant in tres ramos ante divifa, qui, modo conjunéti, modo divifi; per totum tefticulum difcurrebant modicis intervallis minores ramos emittentes. In ipfo tefticu- lo multis membranis. et pinguedine cum undique circumdata effent, aqua fervida immilla, quemadmodum. vafa modo conjunéta, modo feparata, quo- cunque diffunderentur, egregie apparuit.

ШОГ

“Рацск antea, quam de interiore tefticulorum ftruétura exponam, de tunica albuginea dicendum , quae, ut, aliorum omnium animalium r), ita et avium tefticulos ‚ampleäitur. Tunicam albugineam perfpicue fitam in gallo vidi, nec minus in reliquis fecundandi tempore: in sa autem galli- marzo egregie candidam , exilem, vaforum plenam et tefticulo telone cellu- lofa admodum tenui ага те, adjunétam, т minoribus in tefticulum fidus i im-

оу де teftibus et атн Сар. 111, 6. Т, р. 12. 2

р) де generatione animalium Exerc. 39. р. 132.

4) L: с. Part? IT p. 140.

r) Monro L. с. pag, 6. ; С

I8

иппи в copulatam. Quamvis In convexa ге си! parte fimplex effe vide» retur haec tunica, in duas tamen lamellas juxta epididymidem dividebatar, quarum una prope teftem, inter ipfum et epididymidem , procurrens inter utrumque aliquod conftituit intergerium pluribus ductibus feminiferis reétis perforatum: altera autem epididymidi extrinfecus Ка fuit impofita, ut cum illa priore inter teftem et epididymidem intergeffa tunicam. vaginalem-epidi- dymidis efficeret, quae utrum mera velalbugineae teftis vel peritonaei conti- nuatio fit, an exterior forte ejus pars fingulari aliqua membrana formetur, affirmare dubito ,-qui diligentiffime inquirens, nullum inter albugingam, te- füs et vaginalem epididymidis reperire potuerim difcrimen. Meram.vero albugineae -teftis illam effe continuationem -probabilior mihi videtur fen: tentia. ۱

$. XIII. í

Glandulofam tefti nt tribuamus ftruéturam, quod a pluribus! viris 5

eft fa&um, facillime nobis in animum inducamus, tempore, quo non'co&unt aves, tefticulum collapfum , glandularum inftar fafcum et fungofum viden: tibus, cam alias omnibus partibus femine turgentibus fveta teftis magnitu- do, candidus ejus color, nec quidquam ejusmodi deprehendatur, quod vel minimam glandulae fimilitudinem prodat. Quod multo magis e tefte diffe&o apparet. Multa egregia experimenta, quae de avium teftibus Monro s) fecit, omnem eorum ftruéturam tam praeclare pleneque decla- rant, ut nihil eis addere poffim novi. Omnia tamen ejus repetens expe- rimenta, partim mercurii vivi inje&ionibus, partim macerationis oculique armati ope du&us flexuofos mercurio vivo valde diftentos quam maxime diftin&e confpexi, tenuiffima cellula inter fe conjuntos et per minutiffimas ке Нат partes difperfos. Duétus vero feminiferos rectos per intergerium, quod, ut fupra monuimus, ab albuginea formatur, a tefte ad epididymi- dem tranfeuntes nec recta procurrere, quod paullo infra demonftrabimus, nec magna elle copia animadvertimus. Nec tamen aliorum duétuum fe- miniferorum refpeétu reétos bene vocari poffe negemus. Quod fi vero, пе inani opera fermonem hic longius producamus, ad epididymidem deferibendam fe-

ftinan- s) L. с. Cap, VI. р. 24.

1055 55:48:20) 19

ftinandi caufa lectores eo ablegamús, facile veniam nos impetraturos effe Moe 10:93 шэп! x "ХМ.

Epididymidem i in avibus reperiri liaud facile quispiam negabit, quam: vis illa nec tam magna nec tam perfpicue a tefte femota fit, qualem in homine aliisque animalibus confpiciamus. Difcrimen enim fatis magnum inter epididymidem ipfumque teftem deprehenditur. Quod ut bene fiat, tion illo? quo aves nullam propagare prólem curant, tempore inquirere in eas debes, ubi ipfi teftes vix agnofci poffint et, quemadmodum HALLER #) falfo affirmavit, nullam adeffe epididymidem, ut opinemur, facillime fieri queat, quam, fi alio tempore jam bene perfpexeris , nunquam non et ipfo ین‎ all

$ XV.

- Epididymidis color femper fere ab Шо teftium plurimum recedit, quae quidem eft caufa, ut eo facilius reperire eam poffimus. Generandi enim tempore omnium avium, quas vidi, teftes cum effent candidi, epididymis .fordidi Inteique coloris erat: hyemis autem tempore teftium color magis minusve luteus; epididymidis albus. _Epididymidem fabnigram teftique

aréte adjun&am in gallo indico deprehendit PE RR a vx и): in ardea virgi- nev) fubviridem,'teftemque fubflavum:

§ XVI

Tanta inter epididymidis teftisque formam eft differentia, ut merito miremur, cur illam omnibus in animlibus repertam avibus deeffe conten- dere potuerint. .Oblongae illa quidem eft formae, fed a tribus partibus сотргейае, plurimum vero, quo 418118 feminiferis cum tefte conjunéta eft. Superior ejus pars obtufior ad renem fuccenturiatum pertinet, infe- “rior autem magis magisque acuminata tandem in ductum deferentem fe fubducit. -

A: po- z) L. c. Tom. VII. p. 449. a) L. c. Part. I. pag. 230.

v) ibid. Part, П, pag. то.

A pofteriore autem teftis parte juxta fpinam dorfi fita eft epididymis. Quare avi in dorfum pofita omnis fere tefte obtegitur, nec nifi exigua ejus pars paffim confpicitur. Epididymidis omnem teftis magnitudinem nun- quam plane aequantis fuperior pars, illa teftis paullo quidem inferior EN ad inferiorem autem teftis partem porrigitur.

$ XVII.

Superior itaque, ut modo di&um, epididymidis pars reni fuccenturia- to ата те adjuncta ей. Ductum adeo feminiferum in medium, quo des finit, renem fuccenturiatum continuari vidimus, Nec vero, quod primo quidem intuitu facile fufpicatu eft, in renes fuccenturiatos ulterius progre- di du&um feminiferum, experimenta MonaAani: w) probarunt, ductum illum feminiferum a renibus fuccenturiatis fine ulla alterutris partis lacera- tione fejungentis, nec mercurii vivi injectionibus ullam horum «corporum conjunétionem arétiorem deprehendentis. Ejusmodi du&uum Гети его. rum continuationes faepius omnino reperierunt non ubivis cognitu faciles. Sic vidit Monro x) ejusmodi continuationem in ipfum thoracem por- rectam: eadem et mihi in,pluribus сайн deprehenfa eft, quae in cofta fe- cunda inferiore. defit. quousque mercurius vivus infufus penetraverat, Inferior epididymidis pars fenfim acuminata in duétum deferentem fe fubdu- cit, utriusque partibus ita inter fe conjunétis, ut nec hujus nec illius confinia internofcere queas, quod et in avibus haud adultis et eo inprimis tempore accidit, quo omnes hae partes magis compreffae arftiusque conjunétae de- prehenduntur.

$ ХУШ.

Epididymidis cum tefte conjunctio partim fit du&ibus feminiferis e tefte ad epididymidem procurrentibus, partim tunica albuginea teftis in duas, ut fupra jam monitum eft, lamellas divifa, hacque ratione tunicam vaginalem epididymidis conftituens. Utriusque partis fines fatis diftincte apparent.

In 7 ) L. c. Epitt. XX. n. 28.

х) L. c. p. 54.

2 1

In gallo gallinaceo et indico, in anfere, anate aliisque avibus domefticis gene- rationis tempore bene perfpicitur, quonam loco rotundior teftis pars finia- tur et epididymis, Шо afperior, paffim depreffior, et coloris magis fufci, incipiat. Utrumque corpus interdum natura feparatum eft. Unde fit, ut epididymis agnofci nequeat. In fruthiocamelo id vidit PERRAVLT у). Namque epididymidem reperiebat juxta teftem pofitam, quartam fere ejus magnitudinis partem aequantem eique tum ductu feminifero, qui e media teftis in mediam epididymidis fe infinuabat partem, tum доби deferenti copulatam, qui, ex inferiore epididymidis parte ortus, inferius tefti mera haud dubie tela cellulofa adjungebatur. Quodfi autem illae partes a natura non disjunctae funt, quod plerumque tamen accidit, facili opera cultre Їерагашиг, ductibus fe- miniferis inviolatis, rectis autem, qui e tefte in epididymidem tranfeunt, vi diffe&is. . Unde ductum deferentem non e tefte; quemadmodum. H Ar. LERO vifum ей 2), fed ex ipfa epididymide oriri egregie perfpicitur.

$. XIX.

Jam vero omnibus, quae de epididymidis praefentia, fitu, forma, ejus- que cum partibus vicinis conjunctione atque nexu dicenda habui, comme- moratis, et aliorum Virorum celeberrimorum experimenta, et illuftrandi et probandi gratia, afferre deberem; cum vero ad interiorem epididymidis ftruéturam aliasque res obfervatu dignas animum illi non adverterint, non nifi uno excepto reliqua omnia omittam. PERRAVLT enim plurima avium mafcularum corpora incidens femper reperit epididymidem fatis diftintte cognofcendam.

De varia epididymidis magnitudine plura fine dubio afferenda fuiffent, Dimenfionibus autem inftitutis bimis multas nimisque magnas cum depre- henderimus ejus diverfitates, bene omitti eas poffe arbitramur, praecipue cum teftis magnitudinem fere aequent.

$. XX.

y) L. c. Part. П. pag. 139.

2) L, с. T. VII, pag. 450. С 3

~ Ww

$ ХХ.

Interior epididymidis ftructura egregie perfpicitur teftis injeltionibus mer- curio vivo fattis, quibus eam соп аге patet non nifi ductibus rectis, qui e tefte progrefli variis flexibus oblique decurrunt et du&um deferentem conftituunt, alio du&u angufto fuperius ad medios renes fuccenturiatos continuatum ibi- que obtufe exeuntem. Hi vero ductuli membrana cellulofa denfa, cui renum fuccenturiatorum color eft, inter fe conjun&i, ab una albugineae lamella obducuntur et peritonaei productione fpinae dorfi affiguntur.

$ XXI.

Duétaum deferentiam ortum quamvis fupra јат attigerim, antea tamen, quam ad accuratiorem eorum defcriptionem pergam, nonnulla ад: denda videntur. In pluribus avibus до из deferens ex infima epididymis dis parte oritur, cui ar&iffime anneétitur, ita ut hyeme quidem mera ejus continuatio effe videatur. Ша enim pars modo dicta magis magisque acui- tur fenfimque fe fubducit, donec tandem non nifi ipfe du&us deferens confpi- citur. Eandem in omnibus, quas explorandi contigit opportunitas, avibus originem deprehendi, eamque PERRAVLT in otide tarda vidit а). Опо- circa generalem elle hanc epididymidis ortus normam поп dubitamus, Mihi quidem nullum obtigit exemplum, quod contrarium declaraverit; nec nifi admodum pauca reperiri, quae ab illa recedant vulgari norma, opinor Реввдугт enim in ardea virgine b) ех epididymide a latere exire, VALSALVA autem c) in anate muta continuari teftem appendicula vidit, quae reni fuccenturiato conjunéta ductus deferentis initium forma- bat. Aliud ejusdem jam fupra refutatum eft exemplum 4), ductum defe- rentem e medio rene fuccenturiato oriri putantis, qui duétus feminiferi in obtufiorem partem tandem definentis mera fit ۰

$. XXII. а) L.c. Р.П. p. 108. b) ibid. P. IL. p. то. c) MogRGAGNI. L, с. Epit. XX, n. 15. a) ibid,

$. ХХ

lidem ductus deferentes aeque magnis et majoribus adeo, quam ipfi teftes, generationis tempore obnoxii funt immutationibus. Namque cum in iis avibus; quae certo quodam anni tempore co&unt, autumno hyemeque tam tenues fint, ut vix reperiri: poffint e), non folum. ad tantam craflitudi- nem, qualis (Tab.l. e.) ex gallo дер а videtur у fuccrefcunt, fed etiam hyeme гейа progrediuntur, quemadmodum Tab. Il. fig. 3. c. с. declarat; co&undi autem tempore variis et aeque magnis, ut in gallo, flexibus tor- quentur, quae quidem res in omni oeconomia animali maxime mirabilis exi- ftimanda eft. - Cujus rei duo tantum, in anfere nimirum atque ана, cum герегегип пехетра , generalem inde | conftituere: normam haud licet. Quare plura adhuc anquirenda, quibus illa firmari poffit.

6 XXIII.

у Du oma deferentium membranae non boe difficultate reperiuntur ipfo adeo co&undi tempore: multo difficilius autem, nec omnino forte, autum- no atque hyeme, ubi omnes partes parum а пбе agnofcuntur. Quocirca - ad folum galum зайтасит Гребапе, quae mox afferentur, cujus omnes partes quovis tempore immutatae maneant. Membrana, qua tanquam va- gina inclufus ductus deferens magnis flexibus progreditur, e peritonaeo originem ducere.videtur. | Ab utroque ductus deferentis latere сгаћог eo definere loco videtur, quo ille inteftinum rectum attingens inter burfam Еа. bricii illudque propagatur, donec in cloacam inferitur. Quae deinceps fe- quitur membrana, firmior fine dubio tela cellulofa eft, qua duétus illius. flexus continuuntur atque аг е connectuntur.

^ Sequitur deinde ipfe ductus tortuofus, quem plurium duétuum femi- niferorum in ipfa epididymide fatta conjunctione formari, eoque modo ad cloacam pertinere magna eft probabilitas. Qui quidem utrum ex pluribus membranis compofitus fit, ап fingulari aliqua membrana conftet, afirma- re'dubito, cum experimenta mea rem dubiam relinquant, nec fine probabi- litate aliqua quidquam affirmaré auimus fit.

$. XXIV. е) ScHNEIDER Animadverf, ad Frid. II. T. И. p. 37.

24. $... XXIV.

Galli gallinacei du&us deferens ех epididymide ortus, membranis in- clufus, multisque flexibus tortuofus ad ureteris initium теба via conti- nuatur. Ureteri deinde, quo is oritur loco, ita fuper inhaerens, ut inte- rius ureteris latus fub ipfo du&u deferenti intrinfecus ад fpinam. dorfi pertineat, uterque)¢ellulofa ‘tela conjunctus: fupra renes decurrit, аг» teriisque renalibus; dum illas in medio renum tranfit, alia cellulofa 8 anne&itur f). Quo magis autem procedunt ductus deferentes, eo magis amplificantur, et eodem: femper modo flexuofi juxta inferiorem renum par- ` tem fibi invicem appropinquantur: deinde mufculofas pelvis partes trans- сте ab ureteribus deduéti juxta ad inteitinuin rectum procedunt, спі аге» teres recta plerumque immittuntur: ductus autem deferentes, flexu aliquo fatto ureteres transeuntes, ab utroque inteftini recti latere, minus quidem tortuofi, admodum vero craffi, porriguntur, donec tandem in cloacam exeunt. Eadem duétuum deferentium ratio et in aliis deprehenditur avibus, nec ve- ro, quo tempore non coéunt aves, flexuofi funt, fed recta progrediuntur et verfus mediam eorum partem tam tenues fiunt atque exiles, ut ulteriorem vix cognofcere poffis progreffum , fub finem vero magis magisque fuccres- cunt. Ab interiore etiam ureteris latere ductus deferentes decurrere et modo in hoc, modo іп illud latus eos transgredi faepius obfervavi. Зав pius autem, quod et Perraver іп ardea virgine et pluribus pes depre: hendit, ureteribus cellulofa conjun&i funt g).

$. XXV.

Paucas lineas antea, quam in cloacam fe infinuat duétus deferens, Пе-

xus ejus definunt, ipfeque тейа jam procedens fenfim: amplificatur, do- nec, ubi cloacam attingit, maxime dilatatus et parvam aliquam veficulam; quam ita dicam, feminalem conftituit 4), Quam alii veram veficulam putant;

alii, inter quos Harvey et HarrER;), negant. Hanc ductus deferentis dilata: ї _ tio» f) in otide tarda et aliis idem obíervavit Perravrr. L, с, Part. IL, p. 108. | g) ibid. | ۱ ћу Monro L. |. p. 44. i) Harvey L, с, Exercit. 39. р. 131.

——— —-— 2%

tionem de externa ftru&ura denominare fi vis, veficulae feminalis quidem nomen haud meretur; fin vero ufum ejus expenderis, in HvnTerı Å) transi- bis fententiam , qui, cum veficulae ea fit feminalis loco, ita bene appellari poffe arbitratur. Tanta cum celeritate coitum cum exerceant aves pluri- mae, etiamfi parum feminis /) emittant, feminis tamen aliquod recepta- culum eis effe ftatuamus, quo femen, ut in ipfo coitu ftatim celeriter ejici poffit, ad ipfam excretionem antea praeparatum contineatur.: Jam vero cum animalia, quibus veficulae feminales defint, v. c. canes aliaque, diu- tius in coitu commorentur, eo magis tribuere avibus veficulas feminales cogimur: inprimis cum genitales avium partes ita pofitae fint, ut nullis ex- trinfecus ftimulis celeriorem feminis excretionem adjuvare poffint, quod ab aliis fieri animalibus videmus, quibus partes genitales extrinfecus magis annexae funt.

$. XXVI.

Nullas nec veficulae hujus fibras mufculofas, nec alias, quibus а du&u deferente diftinguatur, differentias reperire potui. Ducum itaque defe- rentem fine ulla mutatione non nifi amplificatum veficulam illam formare, quod et in fruthiocamelo deprehendit PERRAVLT m), puto. Veficulae autem feminalis parietes illis du&us deferentis tenuiores funt, quod et magis di. ftenti fint et peritonaeum exteriorem ductus deferentis membranam еоп- ftituens, quo loco veficulae initium eft, definat. Unde et veficula fatis longe diftendi poteft. Semine enim e ductu deferente verfus cloacam re- ргеНо, veficula valde diftenta tumoris exigui inftar in cloaca deprehenditur et, quem ita dicunt, penis protruditur.

Ab utroque inteftini гей latere atque inter ejus membranas partim po- fita eft veficula, quae fuperne verfus orificium ani a pofteriore ad anterio- rem partem oblique decurrens paulo antea, quam inferitur, ab intima inte- ftini recti membrana obtegitur et fub orificio ani in cloacam exit,

: Quae i) Harzer L. c. T. VIL р. 456.

k) L. c. peg. 36. j 1) Harrer L. с. T. VIT. pag. 570. m) L. с. Part. H. рар. 140.

,

26

Quae ad veficulam accuratius defcribendam modo di&a funt, ad Шат galli gallinacei praecipue fpeltant, in quo fatis И пе cognofcendam de- prehendi, in aliis autem avibus, quas autumno hyemeque incidi, quamvis eandem eis effe ftruéturam appareret, aeque tamen, quam reliquae partes, cognitu difficilis reperta ей.

$. XXVII

Antequam ad ipfam penis defcriptionem progrediamur, brevis glan- dulae alicujus facienda eft mentio, quam in omnibus avibus incifis, prae- cipue autem in galo са тасео perfpicue pofitam vidimus. In hoc enim gal- lo verfus veficulae extremum magis in exteriore ejus latere pofita erat glan- аша pro vicinarum partium ratione fatis magna, rubra, et in aliis magis in ali- is minus rotunda et ampla, ipfique feminali veficulae jun&ta. Aliis autem in avibus v. c. in anfere atque anate, inter extremam ductus deferentis par- tem et inteftinum rectum, quo loco, ut ita dicam, corpora cavernofa penis oriuntur, fita eft illa glandula, eaque oblonga et fuperne acuminata. Quae utrum proftatae vice fungatur, an cloacae, quemadmodum id praecipue in gallo gallinaceo fit, ad mucum, quo illam humeétet, fecernendum adjun- &a fit, an alius ufus adjuvandi caufa eo collocata fit, affirmare dubitamus, qui diu multumque ferutati, nullum duttum excretorium deprehende- rimus. Nihilominus cum et in gallo et in aliis avibus, quas incidimus, glandulam illam veficulae feminali aréte conjundtam viderimus, nec vero ul. ]um ejus in anate et anfere cum cloaca nexum, quamvis Нуктев proftatam glandulasque Camperi avibus omnino effe neget, glandulam tamen illam proftatam potius و‎ quam aliam effe partem, accipere non dubitamus.

$. XXVIII.

Jam ipfam penis defcriptionem incipiamus, fed eam quidem non ita omnibus numeris abfolutam , quemadmodum plurima legentium forte ex- fpectabit pars. Attamen cum non omnium, quae huc fpectant, partium defcriptionem abfolutam و‎ fed obfervationes tantum nonnullas dare volue- rim, ab omnibus veniam me impetraturum ее fpero, inprimis cum in fin-

gulis

-27

gulis individuis maxima illius partis deprehendatur diverfitas, nec dum ulla omnino interioris ejus ftruéturae exftet defcriptio anatomica. Quare cum tanta ejus fit diverfitas, ut multi adeo avibus penem effe negent, ma- gnis ejus defcriptio impedita fit difficultatibus neceffe eft.

In omnibus, quas incidi, avibus ductus deferentes fub ipfo orificio ani in- feruntur inter duas taenias longas et elatas, quae inter cloacam et inte- ftinum re&um fines conftituentes orificium ani ambiunt. Superior earum, quae а fphinctere ani formari videtur, inteftini гей! efficit fines, inferior autem cloacae initium fingit. Inter utramque in omnibus avibus incifis vi- di dnctuum deferentium infertionem. Extremae duétuum deferentium vel potius veficularum feminalium partes, quae Tab. П. fig. 2. c. figuris expres- fae funt, valde acuminatae ad initium cloacae progrediuntur et ab utraque ejus parte inter taenias illas, quarum intervalla in nonnullis avibus multis exiguisque'rugis confita funt, parvum aliquem , ut Ма dicam, conum ela: tum conftituunt, cujus extremae partes acutae fibi invicem oppofitae in naturali fitu verfus cloacam vertuntur. Ductus hi exigui ejaculatorii abin- tima inteftini recti tunica ipfaque cloaca obduéti, illi ipfi funt, quos in sal. lo etin aliis quibusdam avibus رم‎ penem duplicem effe opinantur. Enim- vero in Навуепоу fententiam equidem tranfeo, penisnomineillos haud effe dignos perhibentis, cum non nifi duétus veficularum feminalium fint eja- culatorii, nullis corporibus inftruéti cavernofis, quae tamen cuivis infunt animali penem habenti. | Corporibus autem illis exiguis penis nomen fi qui tribuere velint, aliis quibusdam avibus, quae in coitu non nifi unum exfe- runt penem, v. c. anas, non unum aliquem fed tres omnino effe penes acci- pere debent, cum in ана reliquisque omnibus avibus. incifis illos: veficu- larum feminalium duétus ejaculatorios. eadem, quam in gallo gallinaceo et in aliis minoribus avibus, magnitudine, forma, figura ac fitu repererim.

Utrum-

н) Philofoph. Transat. Nr. 144. pag. 108. Натљек. L. с. T. УП, pag. 491. SCHNEIDER ad Frid. И, T. IL p. 37.

о) Exercit, 39, pag 131.

р 2

28

Utrumque vero duétum deferentem in unum exire duétum ejaculato- rium, quo penis formetur, nunquam deprehendi, quod tamen Автзтоте- Li p) de omnibus avibus proditum eft, in cujus fententiam et Corriw 4) transivit de ga//o indico id perhibens.

‚Оша? quod пе ullam quidem inter du&us deferentes et, quem ita in ` majoribus avibus dicunt, penem intercedere conjunctionem obfervavi, il- lis du&ibus, quemadmodum in gallo, fuperius exeuntibus, pene autem in- ferius in cloaca pofito. Quam ob rem, nifi ille quidem in coitu confpicere- tur, omnino avibus effe penem negarem.

Е $. XXIX.

Quin penis ea fit pars, cujus in omnibus avibus maxima deprehen- duntur difcrimina, nullum ей dubium, fiquidem non folum in diverfis avi- um generibus, fed in ejusdem generis avi diverfa temporum ratione habi- ta illa occurrant. Ita enim inter junioris et adultioris anatis penem ea intercedit differentia, ut, nifi hujus partis pofitio vel alius penis abfentia pro uno eodemque eum haberi juberet, vix tibi perfuadere poffes. Illa quoque difcrimina, penem brevius, quam alias partes, ut traftarem, me coge- runt. Quare amatum penis differentiis brevi defcriptis, quae ab aliis obfer- vata in aliis avibus funt, fubjiciam. In nullis aliis praeter anates anferes- que avibus penem deprehendere potui, in ga/o indico et columbis eandem femper, quam in gallo gallinaceo , offendens ftru&uram.

Omnium avium penis totus cloaca inclufus latet r), nec nifi in ipfo coi- tu vel ftatim poft coitum pro diverfa maguitudinis ratione magis minusve prodiens confpicitur. Coitu finito in arate praecipue id obfervatur, cujus penem tantum pendere foras vidit Harvey г), ut gallina pro lumbrico

haud

р) L. c. T. I. Liv. III. Cap. I. pag. 109.

4) L. c. Vol. I. Cap. VII. pag. 547. >

т) Виумкмвлсн. Specim. phyfiol. comparat. &c, pag. 9. ScaNEIDER ad Frid. П. T. П. pag. 37.

г) L. с. Exercit. 5, pag. 16.

En 29‏ اص

haud dubie eum habens, avide penem captaret: firuthiocameli t) vero pe- nem in ipfo coitu ad linguae bubulae magnitudinem exire vidit. cet. cet.

$. XXX.

Cum de omnium avium. pene omnino aliquid ex experimentis meis ftatuere non liceat, ad ejus in рша anate defcriptionem pergamus. Кап- dem vero, quam nunc defcribam, penis ftra&uram in anferibus quoque offen- di, quae tenerioris etiam aetatis videbantur reliquis, quibus eadem fuit illius partis ftruétura atque in апай иг adultioribus, quemadmodum in paragra- pho fequenti accuratius declarabitur.

. Pullae anatis penis, cujus figuram Таб. ИТ. fig. 2. b. reperies, inferiori cloacae parieti adhaerens, prope orificium ani ex duobus oritur cruribus و‎ quae plerumque omne orificium ani ambientia exigua illa corpora caverno- fa conftituere videntur, quae crure а ево perfpicue deprehenduntur. Jux- ta orificium ani corpora illa cavernofa in corpus aliquod. exeunt acumina- tum, paucas lineas longum, et paullulum tortuofum, quod ipfum penem format, qui corporibus illis cavernofis ad ortum ejus definentibus folidior _ fit ac firmior, nec quidquam effe videtur aliud, quam du&us exiguus, inte- riore cloacae membranula valde firma fed facile extendenda circumdatus. In extrema ejus parte quaedam ей apertura, quam nunquam ulterius, quam ad inteftinum rectum, ubi corpora cavernofa incipiunt, pertinere vidi. Du- &us deferentes, qui ut in ga//o propius ad orificium ani in duo corpora exi- gua exeant in coni formam acuminata, nulla gaudent cum illo conjun- «опе.

$. XXXI.

Haec hactenus de hujus partis іп teneribus anatibus anferibusque de- feriptione, quae quidem uni alterive parum perfeéta videbitur. Attamen uni- cuique, qui repetet experimenta, facile patebit, de exiguo illo corpore, quod tam fimplex effe videatur, vix plura dici poffe, nifi inutilia nec ad rem fpe&antia afferre animus fit. Шат penis ftru&uram in ea tantum avi-

um

2) lbid. Exerc. 5. pag. 12. D 3

39

um aetate reperiri puto, qua nondum coire queant, illamque magis magis- que immutari, quo propius ad illam accedant aetatem, qua viribus ad coi- tum neceffariis inftruantur, donec tandem illa reperiatur penis forma, qua- lem in adultioribus et anatibus et anferibus obfervatam paragrapho fequen- ti adumbrabiinus. Quae quidem immutatio non nifi fenfim oriri cum vide- atur, in diverfae aetatis aves, a tenera ad adultiorem progredientes, inqui- rere, operae pretium foret, quo tandem modo tam miram illius partis ftru- &uram et in adultioribus avibus optime cognitum ігі fufpicamur.

Eandem ftruéturam modo defcriptam et PerRAvLT in otide tarda u) et gallo indico x) reperiffe videtur. In gallo indico autem nullum equidem pe: піз veftigium ойепдепз, eandem atque in gallo gallinaceo ۷۱0۱ ۰

$. XXXII.

Ади огит anatum ап/ггитдце репет fatis clare defcribere magnis implicitum difficultatibus ей, cum ob fitum ejus fingularem, tum propter miram ftruéturam. ^ Quare, etiamfi doctorum exfpeétationi haec paragras phus non fatisfecerit, me tamen excufatum iri fpes eft. |

Etenim pars Ша поп in ipfa cloaca, fed potius in cavitate abdominali ad finiftram iinteftini гей! partem ita pofita ей, ut, utraque ejus extremis tate in cloacam exeunte, media pars variis flexibus mirum in modum huc Шас detorta у) extrinfecus in само abdominali fita fit. Ambae extremita- tes cloacae adhaerent, ita ut Ша pars ргоди ог, cui penis apertura in; eft, a dextro z), altera autem tenuior a finiftro latere fita fit, quo loco: cartilagineis ligamentis cloacae annexa et ab interioribus ejus membranis. obdu&a ей. Duplex haec penis cum cloca conjun&io protuberantiam ali- quam inaequalem in ea facit omne fere orificium ani circumdantem, cui latior penis apertura ineft. :

Penis ipfe cavus videtur du&us, craffus, et membranofus, cujus una extre- mitas anguftior, altera latior eft eaque multis firmis ac fatis crallis valde-

| que n) L. с. Part. I. pag. 230. x) Ibid. P. IL pag. ۰ ) vid. Tab. IL. fig. 3. f. ) vid. Tab. HI. fig. L. c,

4 7 5

^

31

que diftendendis membranis implicata ac circumdata, quibus flexus ejus tam tortuofi firmantur et quafi facculo includuntur. Exterior Ша membra- na, quae fuperindumenti quafi loco ей, ex peritonaeo orta videtur et гей» quis firmior, nec vero tam longe diftendi poteft. Quam fi difeindis, pe- nem, qui fantis flexibus implicatur, nude pofitum vides, ipfosque flexus aliis membranis admodum facile diftendendis inter fe copulatos. Jam vero hacquoque membrana а Теба ipfe demum penis apparet, cloacae, ut modo antea proditum eft, affixus, aliisque, quae in tubam aliquam anguftam con- volutae funt, membranis conftans. Multis is intrinfecus confitus eft rugis magis minusve obliquis а), quae tamen verfus extremitatem ejus tenuio- rem, a finiftro latere cloacae annexam, fenfim fenfimque definunt. Al- tera hujus penis extremitas in tubae formam cavi, quo loco in cloacam aperitur, lata, altera autem angufta et obclaufa, ita ut nulla apertura illi cloacae oppofita reperiatur.

Corpora illa cavernofa juxta cloacam et infimam inteftini re&i partem confpiciebantur, ubi ductus deferentes inferuntur, nec vero ulterius pro- grediebantur, fed, quo loco in cloacam exit penis, eum circumdabant.

Nulla peni cum ductibus deferentibus fuit conjunétio, qui eadem, qua in junioribus anatibus et gallo, praediti erant forma. Singularis autem ejus hie obfervatur ftructura, qua non nifi una peni apertura ей, quaefemen in coitu emittendum recipere fine dubio putanda eft, cum altera ejus pars cloacae affixa cartilagineo ligamento occlufa fit.

$. XXXIII.

Haec quidem eft penis avium defcriptio. Quam tamen, cum nec та. jori plurima faciendi experimenta opportunitate gauderemus, nec temporis anguftiae id permitterent, minime perfectam nec primo confpeétu fatis cla. ram effe libenter atque ingenue fateamur. Quae cum ita fint, quamvis plurium quidem celeberrimorum virorum judicio plurima penis ftruéturae difcrimina deprehendi conftet, nuilam tamen eorum habere rationem potui- mus.

Ean-

в) vid. Tab. Ш. бр. 3.

32

Eandem, quae modo nobis defcripta eft, penis ftru&turam et in ۸ thiocamelo b) deprehendiffe fibi videtur Реккаугт, cui tamen magnam in- effe glandem Cortin c) animadvertit, vagina, quemadmodum in equis eft; inclufam, penem rubicundum, et corpora cavernofa, per quae multa vafa trans. ibant, majora atque in avibus minoribus reperiuntur. In /iruthione autem cafuario d) penis Байп Perravrr vidit fuperiori inteftini recti parti adjun« &am, ipfum vero penem duobus ligamentis cartilagineis compofitum, quae a fe invicem feparata canalem quendam formabant membranis circumdu- Вит, quocum nec du&us deferentes nec ureteres ullo modo conjunéti erant. |

$. XXXIV.

Antequam commentationi qualicunque finem faciamus, paucis de bur- fa Fabricii monendüm videtur, quam, cum partibus genitalibus per cloa- cam aliquo modo ea adjunéta fit, aliquam earum partem conftituere facile fufpicatu eft. Attamen in utriusque generis avibus eam reperiri dummodo expenderis, ut v. c. in columbo criflato e), anate f), aliisque vidit Scaner DER, in contrariam ftatim transibis fententiam: quippe quae, fi quidem il- la ad partes pertineret genitales, non nifi in alterutro avium genere locum habere poffet. -

Burfam minime ad partes genitales referendam efle eo magis mihi perfvadetur, cum in avibus teneribus, quibus genitalia funt adhucdum exi- gua nec perfecta, major Ша quidem deprehendatur, quam in adultioribus, quarum genitalia jamdum pervenerunt ad juflam magnitudinem. Immo vero tempore evanefcit, ita ut nullum in gallo adulto reperiatur aliud ejus veftigium, quam exigua in cloacam exiens apertura, quod, fi quidem ge- nerationi aliquo modo inferviret, minime fieri poffet, Опет vero in ufum a natura illa fit deftinata inquirere, cum a noftra commentatione alienum effe videatur, illam finiamus, aequi bonique, quae dedimus, leétores faciant exorantes.

b^) L. c. Part. IT. p. ۰ c) L. c. Vol. I. Cap. 8..p. 547- d) L. c. Part. If. p. 164. e) Samml. vermifcbr. Abhandl, zur Zoologie. р. 147.

f) Ibid. pag. 139.

Expli-

Explicatio figurarum.

TAB. Е

Genitalia galli gallinacei in fitu naturali. tefliculi.

arteriae [permaticae.

aorta defcendens.

renes fuccenturiati.

pars infma pulmonum.

renes.

du&us deferentes.

ureteres.

inteflinum тейит.

в

08 њо ae г

beie ы ۰ ~ ۰

Tas. IL

Ета. t. Cloaca galli gallinacei cum inteftino re&o. i

cloaca. = ureterum finis. игевегет. . inteflinum тейит.

во мо = >

duus deferentes.

Ес. 2.

galli penes fic difti. ۳

33

Inferior pars du&us deferentis cum (quas Ка dicere liceat) veficula femi-

nali et proftata. a. du&us deferens. b. veficula feminalis. c. penis gallinaceus. d. proflata. Frc. 3.

Penis anatis cum cloaca et inteftino гебо.

а... inteftinum тейит.

b. ure-

b. ureteres.

с. дићи: deferentes.

e. cloaca, a latere aperta.

Е penis.

г. corpora cavernofa penis.

h. extremitas penis in cloacam intrans. i. infertio duus deferentis in cloacam.

Tas. Ш. Fra. 1. Penis anatis adultioris cum cloaca et inteftino гео. a. cloaca.

b. craffioris penis partis in cloacam ۰ c. orificium penis.

d. tenuioris penis partis in cloacam infertio. e. pars penis, т cavitate abdominali pofita. f. ши/йшт тейит.

Flac. 2. . Penis anatis Junioris cum cloaca, burfa Fabricii, et inteftino ۰ a. cloaca. | b. penis. с. orificium ani. d. burfa Fabricii. e. inteflinum тейит.

Ете. 13. ' Penis anatis adultioris 0, a. extremitas tenuior. b. extremitas ۰

` I Thefes.

ANNE

Y

rr

Ll

D

- fe.

Ae

"TABI.

TAB..

„Лиге = fe-

Г. Hymen vix ullum ufum phyficum habere videtur. Л. Medicus non minus maturae magifter quam minifter effe debet. Ш. Magnetismo animali non omnis efl deneganda vis. IV.

Mercurius fublimatus corrofivus in morbis venereis optimum ef re- medium et, caute datum, mullum affert periculum.

Г. Nulla ef? febris continens firite fic difa.

VI. Febris puerperarum nullo ef? characiere plane definita.

VIT.

Sal Ammoniacum in febribus plus посев quam prodeft,

VII. Aqua lauro-cerafi efficax ef remedium in infarclibus atrabilarus.

"h х id

do sus dis Var. ax سس‎

200 ыг A Ди RAR "e de TT RL

ES 23 sawi % 220

Корк + ОЛОХ ХЭРЭГ Заг

*

I5" BEN v 7 3 Ms 2g

Y

e Y Jn ЛЕ А $

чи

т

бу MM У

ef

oe

MT. Бэлэг ART VOLANT

y

E la TEN

ü

> г<

=, d ат S

D

У a i er х 14 : Mir ST 7 > - ; 2 AS 3 ДА: „ү hos. oS У ки а чат > ALIS M f) MAS. ~ зубі бо» Р та. E и H МӨН 772 TUN 1 ЫА. 27 تور‎ я бе Ё 3 =>, n = асл. ~ + : АН - є 2,4 3 г. v ҹи СЫЎ aa г Хул ПИ У ЈА 5 " Š ма A N PE i ны А 2 ~ D 5, з -d " 1 FA, а iic М р e NE м’, 7 - Я `_e oth а => j 2 ДИУ + ren ин IS TA de E z 29 К hat Ж, ч 1 3) AN "ОЙ 4 ANA Ам, 5 Л uf - 47 5 z Ч ан УЕ ` E: 0 A 1:240 "R^ 1 : : А - 3 ЛЫЙ 22 )fs- = 7 $ FAN AS wx Dy A "Жюз. 2407, т’ Me AA. ۲ 1 femal DU ER 252 - ~ n ی‎ y. É ти É Ab, wa ЈА 3 21 LH ФА ра) 1 н АДИ ЊУ <

ey

1 4 a E E «ро “Y ats 252 T ук је я: Le А 5. +: a Х 7 Ар 3 š I Я 1 PP е) і Це < ЗА 5 A dX NS 2 & ` SR N E pS Г. Ч sf wg: . ~ ۱ E j ме ў 7 ۳ , х BIN p