■}'

■ ('■Xs

II

E L E M ENT A

PHYSIOLOGI^

CORPORIS HUMANI.

A U C "i 0 R B

ALBERTO V, HALLER.

pRiESIDE SOCIETATIS R E C. ScIEnT. G 6 T T I N C.
SoDALt ACADD. R E G. S C I E N T. PaRIS. RsC C H 1 R, GKhUl

Imper. Berolin. Suecic. BoNON1EN3. Bavar.
SoGiET. SciENT. Britann. U p s a l. B 0 t. F l o r. Helvet;
In Senatu Supremo Bernensi Duce ntum v iro.

^OMU S 1 1 R f JU ^
RESPIRATIO. VOX.

X A V s:a N N'j£^
Sumptibus FRANCISCI GRASSET & Sociorum.

M D C C L XV L

( 1 )

ELEMENTORUM PHYSIOLOGIiE

L I B E R 0 C T A V U S.
R E S P I R A T I O.

SECTIO I. i: H 0 K A X.

§, I. Vertebrt^ dorfi.

'^'-?£rt-l~-!0!' UMgratoaliquofenfuex hypothefium provincia ad lucem a-
M liL na tomes emergo. Etfi enim ahqua in refpirationis finibus, aut

U C •.'•+ inaerisefficacia non fatis perfpedafuperfunt, pleraquetamen
■^j Yt funt innumeratO;ipfique fenfus verum adtingunt. Ordinem

*^i^j~f->'^ res ipfa docet.

Ad ducendum fpiritum multiplex infirumentum pertinet , pe£lus univer-
fum cum olTibus, hgamentis, mufcuhs , deinde diaphragma , abdominiscar-
WQS 5 &: aUae , quae ad cervicem , cohum , brachiumve vulgo referuntur.

Fundamentum totius organi vertebrae conflituunt? minuta, numerofacffi-
cula, in unrm columnam fuis dearticulationibus , vincuhfque & mufcuh.s
compacla. E.i columna ab ojfc facro mcipit, inque capite terminatur. Tota
in univerfum fano in homine ita reda ert, ut neque ad dextrum. latus ,
neque ad fmiltrum inchnet : a veftium vero ftriftura paffim , aque morbis de-
formatur , neque raro, etiam in noftris adnotationibus , ahernis anfia£libus
dextrorfum inflexa ( ^ ) , ad fmiftra redit. Tertia dorfi vertebra modice ad
dextra fledi amat ( b ).

Sed tota ea vertebrarum columna non perinde re£ta eft , fi ad anteriora
& pofteriora corporis univerfi refpexeris , & hadlenus quidern in fetu rc£lior,
in aduko homine ita akernis flexibus fe compenfantibus incurveatur , ut finis
fupremus dorfo , quam infimus, propior, fivepofteriori locopofitus fit (c)-
Infimum vocamus , qui lumborum ima vertebra tcrminatur. Nam inha

eam

(<j) Obf. pathohg. XI.

( b) Chesei.den ojleography C. iil.

(c) Yesal. L. I. c. XIV. fg. Cheselden T. 2I.

Haller Phyfiolog. Tom. III.

2 LIB. ViIL RESPIRATIO.

e?jn ofiis facri regio potius magisj quam fummum collum ad poileriora
declinat.

Quae peculiariter ad refpirationis munera pertinent, dorfi vertehr^e ^ &
ipfas curvam columnan conllituunt , cum fupremae hujus claffis vertebrae
retrorfum fe recipiant? non plurimum, inferiores, novem fere, magis 6c
magis antrorfum promineant (c^).

Hae praeterea vertebrae ad anteriora , qua parte cor fundant , &c aortam
fulciuntj 6c cefophagumj 6c afperae arteriiE finem inferiorem , dimidium
fere cylindrum ( (? ) fuis corpn^/f eliciunt, cujus anterior convexitas ma-
gisernmct, latera fe recrahunt, 6c caveas puhnonales incipiunt. Planior
hxc coavexitas eil ia fummo peitore, inde convexior^ Cceterum a tertia
vel quarca fere vertebra quaeque vertebri inferior (/"), quam fuperior, la-
tior eft, ut plas (it firmitatis, quo qu^que ei\ inferior. Planje fatis fu-
pOificies fibi incumbunt Cg)-

Ineaparte, quade corporearcus nafcitur , quem nunc dicemus , corpus
cujufque vercebra; modice excifuin fmum habet, levi crufta obduclum ; fu-
prema qaidem(A), imsque fere duae (i), fuum quseque in parte fui
corporis fuperiori, rehquae ita commune.n , ut ad quemque fmum & ima
pars corporis vertcbrae fuperioris, 6c fuprema vertebrae inferioris, fijam por-
tionem conferat.

Multo magis varia vertebrarum pars eft , qua; dorfum refpicit , quam
paucis ha^lenusdefcribemus, ut mufculorum origines meUus intelhgantur.

Perinde , uc rehquis vercebris, haec regio in univerfum in arcus , 6c pe-
ne in femicircuh figuram flexa, ab anteriori corpore ita difcedit, ut in-
tervalluminterponatur (le), quod inlongivertebrarumfcrie longum pariter
in tubum confencit, quo meduUa fpinahs continetur.

De eo arcu primum utrinque in tranfverfum teres, in univerfum pro-
cefTus eminet, quemprimaedorfivertebrae breviorem(/), feptima (»??) fere
longillimum , imee duae auc tres iterum breviorem habent. Is tranfverfus

procef-

(d) Albin. Ta'j. ofl". IX. Cheselden ojleo^raphy T. X. f. 2. T. XXI. f. I. z;

(e) A.LBIN. 1. c. .id latera Cheselden ibid. cic.

(/) Alb IN. if 0.7^ p. izi. MoN Roo of ths bones Cheselden 1. c.

( g) MONROO &c.

(/ij Albinus de ojfij. pag. iji. >»'iNSLown. ^^y.

(i) Albin. de o.Jitf. 1. c. Sc iii tahtilis Gheselden /. e. Bertin p. 45. 45- 47;
X^iNSLo.v 1. c. In lujreni alii plerum^ue iaii faciecala adell j cum fecundi cominunis cont.
Berti N Ojleolog. Tom. III. p. 43.

( k) C H E S E L D E N T. I 3 . f. I, Z;

(;) ALDI N. 1. c.

( m ) Sexn Cheselden.

S £ C T! I. T H O R A X. 5

procefllis ad pofteriora haftenus teres j ad ar-teriora fcrcbiculo panm
depreflb excavatur ( ?2 ) , qucm cartilaginea crufta obducit , uhimae ve-
ro duae vertebrae nuUum habent , 6c earum tranfverfi proceflus bicornes
( 0 ) finiuntur.

Qua inde ad pofteriora arcus vertebrarum fe confert j 6c fuperior na-
fcentis fpinae j Scinferior, margo obUquam facieculam (p) habet ? cartiia-
gine pariter obHnitam.

In ea quaeque vertebra aut fuperiorem geflat , aut inferiori infldet. Hujus
facieculse akior pars ell , quae anterior ; inde obhque retrorfum defcendit.
Superiores tamen vertebrse obhquiorem, imae reftiorem habent, uti penitus
reftam vertebrae iumborum.

Deniquearcumfpinaterminat, a pifcibusfumto ncmine, prcceflusnen-pe
robuftus, fuperius eminente iinea divifus (q) , ir.feiius psiitci lulco exfcui-
ptus(r)5 fine obtufo , elhptico, ecargulHcri, quo quaque vertebra in-
ferior eft , nam indc a nona iterum dcorfum eundo fpinee craflefcunt ( j ). Ese-
dem 6c in fuprcmis 6c in mediis vertebris ha£;enus brevicrcs , n.cdiis ion-
giores funt , eaedemque in mediis pariter vertebris magis in^bricatsefecon-
tegunt (t). In fupremo tlrorace uiciinatse quidem j fed tamen aiiquo in-
tervaUo remotae , verfus lumbos fenfim rediores fiunt, ut ultima ommino
re£la fit (u).

•
§. I L Vertehrarum dorfi ligamenta.

Taiescum fmt, neque enim ionga operis feries fmit nos efie uberiores ,
vertebrce dorfi, ligamentis, dum integium eft corpus, inter fe uniuntur mvi-
cem. Primumque earum corpora anterius longa reftaque fafcia , tenui, non
quidem tota, fed mcdia(x) percurruntur , quse in uitima dorfi vcrtebra
extenuan pene evmcfcit, inque fafciculos 6c fibras diffolvitur, cum reli-
quas vertcbras fimilis fere naturae appendices diapliragmj.tis coihgant. No-
vis fubinde fibris a qu.ique vertebra fubnatis ea ligamenta confirmantur ,
five , nam etiam hoc modo re£le defcribuntur, corpora vertebrarum rcftis,

A 2 adque

(«)Albin. Cheselden. BBB.

(o) A.LBIN. 1. C. ChESELDEN , BE RTIN p.^^. 47. WINS LOW p. JPJ.

(p ) Albin. f. 4. j.Cheselden. T. XI. f. VI. C. f. ■VII. B.

( ^) Vesal. L. 1. c. 16. f. i. N. Albin. /, 4, Cheselden f. 6,

( >•) Albin. f. j. Cheselden f. 7.

( j j Albin. f. 1. j.

(t) Albin. f. 2.

(fi) Albin. f, z. j,

{x) weitcrecht r-hc'(jv('(£, ■^. rc i:. ^•^.'z.

4 LIB. VIIL RESPIRATIO.

adque perperdiculuni pofitis ligamentis obducuntur , quibus corpora undi-
que 6c colligantur & teguntur; ut nufquani nuda fint-

Non diflTimile aliud pofterius vinculu n (y) corporum averfam cavam-
que, 6c meduUae propiorem, fedem coUigit ? inferius quidem anguftius ,
paffimque, & undique , iis corporibus ad.iatum , ut neque vertebrie a fe
invicem difcedere queant, ncque aut retrorfum nimis, aut ad anteriora
inclinari.

Deinde fmguhs inter binas vertebras lamina (a) elaftica interponitur ^
ex corpore cujufque firmiflxme & fuperius enata & inferius , craffior ante-
rius, ad polleriora extenuata, naturae in fetu ligamentis propioris , ut
tamen in adulto liDmine mulra cartilago inter fibras fplendentes , concen-
trice circuiares (a), enata demum laminam totam pene occupet : donec 6c
ea cartilago in penitus decrepitis corporibus offefcat. Qua fibrae hujus
vincuU extimse cx vertebris educuntur , eo loco decuflTatse fere fe fecant { b ).

Eadem Ug-amentafirmiflime vcrtebras revinciunt , etiam fola, cum mo-
biUtate tamcn aiiqua , etfi utique in iumbis multo , quam in dorfo ( c )
laxiora funt, &: evidentiorem motum admittunt.

Minora alia vincula , in quaquc quidem vcrtebra duo, poflcrius radi-
cem fpinarum ( d ) colUgunt , iata & parallelogrammi fimiUa : tunc tc-
nuius aliud 6c membranae fimilius, quod rciiquam partem ad fpinam uf-
que i^vincit ( ^ ),

Ipfas fpinas fafcicuius fibrarum (/) conjungit, qui a cujufque fpinac
apicc ad proximam quamque dcfcendit.

Proceffus articulares breviaSc firma iigamenta retinent, quae commiflio-
nem eorum procefTuum ambeunt (g).

Inferiores dorfi verteb^rae , a quinta fado initio , ligamenta fua habcnt ,
quae a proceflu quoque tranfverfo ad proximum defcendunt (h). Eorum
fibrac; paulumdisjunct.Te, vafcjii ex intercoiialibus truncis nata tranfmitrunt.

, Caeterum ,

( v) Weit BRECHT o. 99. f. ^j.^->.^i.?BTn milaUet i.'x o; T. I. p. 8p. po. Du v£R n oi
Comm. Acai. Piwop. T. VI. p. 307.

(z) ■V('E1 T 3R ECHT p. I03. T. II.

(a) MoRGAGNl Aizcrf. m. p. 104.

(i)WElTBRECHT f. 41. a. b. WlNSLOw traite des os frais n. 7 14. J I J.

( c ) Hi ' entm tenuilHma funt MoN roo ofthc boms Edit. II. p. 199. maxime inferiofes.

(.^ ) Weitbrecht p. 107. f. 4j. 44. a. a. Winsl.^^v 1. c. n. 3x4. Duvernoi" 1. c.
p. 301.

(f) Weitbrecht p. 10?. f. 4f. e. Wi nslo w n. %x$.

(/) W EiT brecht p. 10?. f. 46. d.d. WiNSLo w n. 31. 44..

(^ ) Weitbrec ht p. iio. T. II. f. 45. g. WiNSLow n. itj. Duvernoi 1, c.
p. 307.

( ;> ) W E 1 T B R E C H T p. lop. f. ^6. C. C, C.

SECt L THORAX. 5

Cceterum, quas hr.dcnus dcfcii^-£mus, doifi vertchae l.rn ini duode-
cim datai funtj ut tamen n-iiiiniC raium fit , ctiam in noflris fceletis,
aut in uno latere, aut in uticque, vel abur.dave (/) vcitcbrrm, vcl deti-
cere (fe). Crebrius fSmen eft abundarc (/) , ut tredecim doifi vcrtebise
fmt, colteque totidem. Pygnuto, alioquin hominis fnr;illino, etiam in
vertebrarum fabrica , ticdi.cmi funt ( nz ) , 6c in univcifi m plerifque beliiis
longior thorax , numerofioresque , quam honiini, vertcbiae.

§. IIT. Cojlce.

Coftarum potiflimum gratia vertcbras recenfuimus. Duodecim utrin-
que ofia funt, neque mtrequenter (?;) tredecim , ejEdemque in univer-
fum iisdem varietatibus ( o ) obnoxiae , quae in verttbiis doili adnotantur.

Ccmmunem omnibus efl: , ad vertebras crafTo durcque principio quafi
nafci , ibique capitulo , ex duabus in eminentiam mediam ccnjurtlis pl.:i-
nis (p) facieculis compof.to, fcrobem in corpore cujufque vertebise effof

A 3 fam

(i) C. Stephanus EJfays rf it fodet. at Editnb. T. V. p. 337. C. P. Fabricius >
altero latere in proaramniate , B o e n m kr ofcolcg. p. 2;<i. piarf. ad/.i/uc 1. p. VT.

(k) Vidit undecim Eustachius o£ii:m exan:. p. ip4. Cassebohm in M. S. C o-
LUMBUS p. z6l. C. Stephanus L. I. c. 12. p. 13. BoEHMER paj. ad falc. 1. p. V-

(/) Vesal p. 72. Cheselden. c. III.

(w)Tyson in ejus animalis anatome p. 68. ■•

(n) Genga Av.iitow. Chiritrg. p. I2. B l a n r a ,\ r. d .''i.cr- Pfrifcr T. Jan. Cent. IV.
n. 46. Kaauvc de ftcrf^ir. n. 147. Cheselden ofitogr. c. 3. Hebenetreit in progr.
ad Hahnii difp. Behr fhyjiolog. p. 379. P. C. Pabric. ad-/.tr. liitisbi>c. p. <6. F a L-
L o P. 0''/ p. 56. Vesal p;ig. 89. Valverd p. 20. Ccli-wbus p. 263. Bauhin
tlieatr. p. 193. Boehmer oj.eohg. p. 234. & V^f "'■ P- VI. D. de Mafchett. anai.
p. 64. M.SDER de part. ref^ir. iufrv. n. i6. i^Jjays cf a fccitty at Edinib. 1. V. p. 337-
( ui oclo verjE eflent ). Ke<jue ab iiliqua ffmper apophjlco? leptimje -vcneliEe colli auda lonfi-
tudine accefibria illa cofla unice r.alciiurj ut Cl. H i. n a u l d &: Ct]. Bertino vilum eih
Nam & iredecim colli \erttbr;is cum 13. ccliisliabeoj 61 iiihil in procclfu tr;inl\erlo venei a:
i>i;inii colli routatum. Et in fetu ccf.ae icpcriuntur , qiiae liipia r.umeti;m luiit Mtn^otr. des 5«-
■vans cirang.rs T. II. p. J?4. 585. In infanie yiclit Eoehmer q/it*/. p. 234. & in fctu frcef,
p. Vr. Quiiidecim coflas cideni Cl. Bertiko tontlijit viojfle p. 142.

(0 ) Coftx tanum unJerim dicls liint Galeno adrn. Vlll. c. 1. S y l v. de cjjih. C. 8. C o-

LUMBO p. Co. 263. GeKG.«, FaERICIO, hlOLAN. de ojjli. p. ^cp. tCEKMERO

ofieol. p. 274 Barthclino Cint. V. hifl. I. I 1 e y, ere ro ec kio p. 547. K o l f i n-
KlO p. 402 D. dcMARCHETT. p. C4. Ccflas bif.das alii vidcrunt, ut priniam B a R-
THOLiNUSp. 730. quintiim Mo R G A G N u s I. c. p. 68. Tertiam & quirtam Lange /.t-
fid. fgitr. 154. 165. Habet ctiam Cheselden T. 17. f. 2. olimque C a r p u s IJag. Anat,
p. 72. ti;m Fabricius Jior. hutisbab. p, 60. A L b i n u s in acnotct, L. II. c. 13. F O N-
TANUsad Vesal. Epitomen.

(p) A LB i>N. de ojfib. n. 170. T. WIL b. c. &c. Chejeleln T. 15. C. V e s a Li uS
T. jp. f. 3. Ber TiK. 1, c. {). p7, WiNSiovt' n, (40.

6 Lin. VIII. RESPIRATIO.

-fani fubire. Omnes etiam (q) tuberculum a parte averfu ( r ) emittunt >
quod fecunda, modice convexa, faciecula cum vertebrx tranfverfo
proceflu ad eam cartilagineam fcdem committitur , quam diximus ( x ).
Inde ultra tranfverfum proceffum curvantur cona; deorfum, tunc antror-
fum, &; cavea aliqua pulmones fundant (t) quam conjuntlae faciunt. In
univerf.im parailelee eaedem circa latus circumvolvuntur , 6c antcrius in
pianam pene laminam Ca)abeuntj cujus lata utraque fuperiicies , oflea
cralTities minima (x), iter porro fere rectum ei\. Omnibus margo fu-
perior ( qui primae pofterior ) craflior 6c obtufior , inferior acutior eft.
Omnes demum nne ofieo terminantur, fcrobe incifo, ad cujus tubcrculo-
fam, Sc afperam (y) fuperficiem cartilaginis cujufque coftse fimilis ,
convexa, fuperficies congruit (s). Fmis omnium colkrum , utcunque
cuivae fmt, tamen adflernum, quam ad vertebras humilior eft.

Huic ergo ofleo coftae fini cartiligo adaptatur, quam etiam appendi-
cem vocant, quas porro, plana pariter coftasque, uide prodit , in uni-
verfum fimilis j ad fternum tamen anguftior pervenit, iniquae , fl compara-
veris, longitudinis, femper tamen oflea parte multo brevior. Rarum eft:
hanc cartiliginem oflefcere, vifum tamen in fenibus aut totas appendices
ofl!eas ficias ( a ) , aut certe in cartilagine ofleos nucleos fuifle ( b ). Con-
tra ego vidi ofleam partem coftarum (r), paulo extcrius , quam legiti-
mus eft partis oflege finis, in mollem, cartiLigmis fimiliorem, ftexilem,
nuturam quafi relap<as fuiflfe.

Sed

[q) Exceptis dual»us infiinis.

( r) Albin. d- ujfib. II. 171. T. X. a. a. Scz. T. Xltl. e. e. Winslov? n. ^41. In
()'\icmKG A L B i N. T. m.i'c. II. Eust. T. 4+, 45. C h e s e l d e n T. ao. T. 14. B. B. T. »j,
B. B. V E s A L. c. 19. f. ».

(.) Pag. 2.

(1) A L B i N. de ojjib. p. 170. WiNSLOw n. 641-

( u) Xlbi {i. de ojtb. n. i63, T. 11. ij. Cheselden T. lo.

(x ) Vksal, p. po, &c.

(\y) A L BIN. 1. c.

(zj Anicu.ation-jm ea locO) qjjlis iii a/ibns reperitar , pofaic Cl. Bruns Comm. Lir.
N.irU. 1738. h;hi. 8. SeJ ean del;ri,)tio-ism correxit III. Trewius liebd. 13.

(a) Vesal. d/ rai. Clnn. p. 73, Gohl ds folyp. p. 16. (deqjinque primis ) Fa bric.
de rejpir. L. II. c. 6. p. 10. B e r v l N p. loo. Gheselden anat. £d. VI. p. 18. ojliol. c. 3.
ScwENKE caf. rar. 5" w am \i E.HiJ a:j; J.» rfpir. p. 84. 85. / n r r y s T in difT de reffi-
ratiom, laepe cicanJa p. ii. M.tf. fitr. I. p. 313. in gi^ante, Induiatas Ettmuller in
progr. ad Schusteri dilji. iif.ii. Friller de oru vemric. an^uji. n. 14. nam de his
ca •tiUginibas virain Cl. intelligo. AliqaDt cartil.ijjines olFeas vidit H.im^hr.i R 1 u l e y obferv.
p. ijji. in a llimaiico homiue. Negit oflercere Verheyenius p. 116. quod in Ibculari
1'ene non viderit off:;a5. Veru.n nej;.itiya experimcn;a vim eorum non frangunt ., qux res faitas
exponiint.

(b) WlNSLOw traite dis os frais ^n, 338. V E S a L. p. po.

(c) Opufatl fatholog. obf. X.

S ECl'. I. THORAX. 7

Sed adco diverfse coflce funt, ur non pofiait ecdem fermone coinprc-
hendi. Ergo primte fepteni (c/)fupremas pcculiaiitcr tera diclsefunt,
quae ad petloris os perveniunt. Ea; cmnes quidcm, cb dupliccm (e)
commiiluram firniiores, cum prcceflli tranAerfo vertcbree cujufque de-
articulantur.

Prima verarum multa peculiaria habet. ErevifTima eft omnium , & bre-
vifTm-iam pariter caitilaginem hiibet , profundioii fuo finui inmifliim (/).
CraiTior (g) pra.terea magifque afpera eft , & tuberculis mufculcfls cvi-
dentioribus exaratur (A). Scd dius ctiam ejus fitus eft , cumque rehquae
coftae fupcriorem cbtufum margincm , & acutum inferiorem na£tae flnt,
hoEC ita ad hneam horizonti parallclam ( i) incJinatur , ut magis tranfver-
fa fit, quam ad perpendiculum pcflta. Cartiiago cidtm durior {le), ad
fternum defcendit (/), 6c ejus primae n:axin:aque parti («?) dilatata
adhasrefcit.

Secuv.da cofta longior ahquanto , margine infericri partim extrorfum
vertitur , partim defcendit {n). Cartilaginem gracihorern habet, fter-
no fere ad rcftos angulos ccmnJfTam ( 0 ) , aut Icvirer adfcendcnttm (p),
inque primae partis fterni cum fecunda conjunftionem infertam.

'Tertia denuo longior , cartilagine pariter longiori evidentius adfcen-
dit ( 2 ) , eademque margmem acutum inferiorem magis , quam exte-
riorcm habet.

(lu.irta jam ad perpendiculum ponitur, marginefque fuperiorem habet
& inferiorem , & appendice cartilaginea manifeftius , neque flne ejufdem
curvatione, inque curvitate nafcente proceflii (r), ad fteinum adfccndit.

Quanti longiorem , ad obtufum angulum flcxam habet cartilaginem ,
qua; ad inferiora fccundi , maximive olfls pedoris fe immittit. Eadem, ap-

pen-

(rf) HiPP. mfi rc-^tav tZ* KuTctvhuTrov n- lO.

(e) Albi N. T. XI. XUI.

(/} ALBIN. T. XIII.

(g) Lonf. ALBIN. T. it. 13. Ckeselde N T. 14. f. i. Vesa l. c. 19. f. 4.

(h) C^onf. Eertin. p, loi.

(i) Albin. T. mtijc. I. Cheselden T. ip. 34. Senac pag. 163. Mcnroo 0/
the bones ed. ult. p. zji. Bektin. p. 102.

( k) AlbIn. n. 173.

(/)Cheselden T. jp. 26.16.17. I V s T A c K. T. 4 3 . A L E 1 N. c'c fffi.n.ir^.
Jcon. anat. ftjcic. VI. T. I. '

(>n) C H ESE L D E N T. l6. \V I N S L O W H. 648.

(n) Conf. AlbIN. T. 12. 13.

( 0 ) A L B i N. ae cJJ:b. n. 174. T. 11 vjc, I. CheSelden 1. C.

(p) hon , anat. 1. c.

(q) Vesal. i. c. Icon. Anet, I. c. Alein. T. mnfc, I.

(r) AlbIn. T. tnujc, I.

8 LIB. VIII. P.E5PIRATIO.

pendix frcqucmer fiitis? qua curvatur , procefTu.n deorfum emittit ( x ).
qui ceUufofie dur?e teliK ope ad fcxtam revincitur.

Sexta, &L feptima longiores (f) fcmper & curvas magis habent ap-
pendices j earumqueprocefTusjdefccndentes perinde &: perpetuo ferecon-
nexosCzO? & demum pene confluentes. Ea;dem magis adfcendunt, qua
fe ad oilis fterni fecundum, fecundique cum tertio conjunftionem (x)
immittunt, quaidemos appcndicem enfiformem fundat. Septima omnium
longiiTima appendix el^ ( _y ).

Cum fterno ita conjunguntur cofleeverse, fuprema^excepta, ut paulo
anguftiori convexo capitulo , fmus Itcrai inedios fubeant j cum evidentc
fatismotu()/* ). Accuratius fi rcquifiveris , duae in coftafunt facieculoe , ad
angulum conjuncloe (z). FaciecuKe vertebrales plerarumque harum cofta-
rum furfum refpiciunt, maxime quinque fuperiorum.

Supremis harum (^) coftarum in margine fuperiori manifeftior , imis
obfcurior nullusve, fulcus vafculofas a vertebrarum fede ad ampUorem
ufque curvaturam infculpitur (a* ). Inferior margo , prima excepta , &
ahas etiaii f^cu.id.i 6c tercia ( b) , evidentiorem fulcum (c) habet, ab
ipfius procelTus tranfverfi fimiU fulco continuatum, qui longior ibi fere
defmit, quaad anteriorem peclDris cratem faciendum coftge confleduntur.
Propius vertebras , ahquo quafi proccffu, hic falcus deorfum prominet ,
in iiiijriori quaque co.ta longiori (W).

Quae fequuatur coltse , caii ad ileriu n non perveniant, vulgo fpuria
dicuntur. Longiiiina.o£t.\va elt, 6c ofT-rae partis longitudine etiam fepti-
mam fuperat, cartilagine cedit. Lid: longitudo & oifis, & cartilaginis
perpetuo minuitur , ut qjxque vertebra infcrior ert.

Septimge

(s) A. L B T N. T. mufc. I. COlf. C H E S E L D E N T. ■) 4. ? ^. l?. l6. I".

(/) iseatiinarn fexta breviorem fi^it Joji^t Weit brecht Comin. Acai. ?cir. T. V.
p. 148. non benc.

(/() A.LBIN._ r. m'ifc. I. EuST^.CH. T. 4j. Y e s a l. c. 19. Icon. Anat. 1. c. aempe
fexta j feptima, odava, nona & deciaia.

( * ) .\ L B 1 N. 1. C. C H E S E L D E N 1. C.

(>■ ) A L B 1 N I, C. C H E S EL D E ?1 T. 1(5. f. I. T. IJ.

(y*) C o L. DE YiLLARS to.ifx ds Chif. p. 91. uc etia:n gUiJula in articulatione fint,
Fatetar H A M B E R G E R u s p. 551. de inf.inte.

(z) Duas planas facieculas W ihs lo w n. C^t. Ingrassias p. 192.

(a) .\LBIN. T. XII. in tribas fupremis.

(«*) .\i anteriora fulcus evanifclt. PErir ad Palfyn smnt. chir. p. 143.

(/;) Ingrassias p. \g6.

{c) Habet .\lbinus T. AU. & XIH. da ojt,. a. i^i. CnssELDgN T. XY. D. D.
W 1 N s L o V7 n. 644.

(ii) Albin. T. XI, de diaba;. veris ukimis. "W i n s l o w n. 6$o. 3c de tribus fiipre-
mis fpuriis n. 651.

5 JE C T'. I. T H O R A X. 9

Scptimae) oclavee, nonae , etiam decimse cartihigines adfccndunt, in-
terquefc invicem & propriis procciiHbus, & longe adplicatis niarginibus (e) ,
& ccUulofo textu ( /) , 6c mufculofis fibris (^ ) j «Sc nonnullis , qvx dicc-
mus, ligamcntis connexa; , «7.7r^/?ji£'m eificiunt continuum , qui ab imo
pedoris ofie, ita defcendit , ut preeterea extrorfum declinet., inanequc
fpatium in eo angulo rclinquat, cujus vertex imum i^crnum eft, Quare
etft tres , quas modo dixi , fpuria; coftc-e ad ilernum ipfae non pcrvcniunt 7
tamen cum iterno hactenus committuntur, quod ad feptimam adhaercfcant.

Et undecima 6c duodecima coila fere recta eft , brevique cartilagine
in mufculoium carnibus terminatur ( /z ) , neque cum procefTu tranl-
verfo(f)fu3e vertebrse artxulo conmiittitur , ncque fuperiores coftas ad-
fequitur(t) & ejus fAcieculi vertcbraU dcorfum rcfpicit. Infima; varia-
bihs, etiam in duubus ejufdem fcekti latciibus, longitudo cft (/)•

Sulcus in fuperioribus coftis fpuriis evidentior cft , 6c maxime con-
fpicuus proceiTus , praeter duas noviflimas , in quibus vix aUquod crenac
veiHgium fupereii:.

Intervalla coftarum in univerfum ad pofteriorem finem cxigua, angu-
ftioraetiam, diim Irtus corporis circuaicur>t , inferiora in-iprimis^ ante-
rius prope fternum latiora funt. Latifrimum antcrius , pro rehquarum
regionum portione , reperi intervallum i. s. 3. 4. deinde*^. 10. 6c ri. »
etfi omnia , nullo excepto , anterius h\tefcunt.

§. IV.

(f)ALEiN. 1. c. ^e o/n. 171. Cheselden T. 3^. 19. i(?. 17.

({) Weitbrecht f. 49.r. c. Martine ad Lvstachium p. 357. Hat et cas conjun-
ftiones , in fua rceleti prma tabula , taroluj feTEPHANUS.

(g) Conf. Albinus J. c. Cheselden 1. 36. ip. 16. ly. Verheyen
p. 316. T. 33. t. 1. LfSTACHivs 1. XLUI. \ E s A L. c. 1«?. & oHm Oriba-
Sius p. 15:4. deinde fufius Bertin p. ii5. 117. 11 8. 119. & Fajcie. ican. anat. VL T. I.
HttC referrem coftarum cealitumj qu«m de Frcici^bane li..d..ic!e spud Paisaniam legimus
in itin. defc Cra.c. L. l. p. 63. nili vere ncni unqium icftac coalelcerent. De tiuabus Hu-
NAULD Mem. de l' Acad. Acs fcknc. 1740. p. 3-8. & P. C. FaericIUS 1. c. de tribus
Fontanus 1. c. de quinque idem Kunauld, &. nujer Cl. Zimmermann var, mf.ir.
liif. p. 1(5

(h) Albin. n. 17Z. & Fafcic. VT. T. L

(/) Vesal. de rad. cliin. p. 148. Winelow n, 6^1. &C.

(fe) Cheselden T. 3(5. 10.

(/) DuvERNEV rtmUd.iUs oj p. 253.

Halhr Phyfiolog. Tom. III. B

^o ■ LIB. VI 11. RESPIRATIO.

f . I V. Gojlaniin Hrmitas diverfa,

CumplurimuniadutiUtatemcarniuminter coftas pofitarum definicndarR
fliciat, quae cujusque colix firmitas fit, rcmque clari oUm viri in controverfiam
vocavcrint, neccfic erit hoc loco confirmine, &: optimorum fcriptorum
confenfu, &: imprimis natura:. Imas quidem duas coftas mobililfimas effe
conftat, quod tuberculo delHtuantur, cujus Ug:\menta coltas reliquas ad
proceflus vertebrarum tranfverfos rcvinciunt : quod prseterea neque ipfae
ad fternum perveniant, neque iis colHs adhaerefcant , quae cum pcftoris
«ife conjungunturr denique quod c.ipxte rotundo 6c planiori cum verte-
brarum corporibus committantur ( m ). Ea^dem potius ad dcprcffionem ,
quam ad elevationem aptae ficloe funt ( ;2 1 , cum pratCiea etiam fuas in
vertebris articuLitoriAs ficiecuLis deorfum fpettantes habeant ( o ).

StabiUor aUquanto triumfuperiorurn fpuriiium coftarum naturaeft, quod
& ad tianfverfos vertebrarum procelfus adUgentur , 6c ad Iternumantciiori
fine hactenus perveniint, uti diximus. Utroque vero coUa; hne firniato fa-
cile inteUigitur , ftabiUtatem nifci majorem, quam quidem nafcitur , quando
alter terminus laxus inter carnes oberrat. Eaedem ad clevacionem & depref-
fionem sequo modo fe habent ; cum ad ficieculas reclas vcit^bris com-
mittantur. •

Coilse verarum infimae aUquanto majori firmitate funt , quos fines carti-
Lagineos habent & firmiores (p') , quod ad fternum non f.icilUma articula-
tione fe immittunt ; dcinde quod fenfim breviGiCs funt. Ita coftae fuifum
magis 6c magis immobiles fiunt. Quinque fupremje facieculas vertcbrales
furfum fpeclantes nadtse funt, 6c faciUus adlcendunt quam deprimuntur {q).
Suprema geg.e(r), neque nifi toto cum thorace movetur. Namplura,
quam aUaqUc-eque, vinculahabet, mufculosque numerofiorcs , quibus fuifum
ducitur , eftquc breviiiima. Porro tota minus defcendit , mmufque adeo
cbUqua eft , ut bievilfimo motu ad horizontalem Uncam perveniat. Sed
etiam latifiima eft: 6c mufcubs nullos habet, qui in finem inferiorem recta
adfcendant , eamque tota vi deorfum trahant : intercoftales vero primi in-

ter-

(m) Albin. n. 170.

(n ) B ERTTN p. 111.

(0) WlNSLOw Mem. de TAcad. dvs fiienc. t7;8. Vesal. de rad. cbin. p. 147-

(p) Vesal. p. 90. WiNSLOw des os frais n. 3J6. Fabric. de refiir. h. II. C 10.

p. 78-

( 5 ) 1. c. n. 3.

(r) WiNSLow p. 90. Verduc myolog. Bektxs p. 10$. Ekm, de Phyfohg. ^. zC^. Crelb
h rjpiraiione vitali. Conf, A.^bin. ^/e o£, n. 175, 177.

S ECf. I. T H O R A X. 1 1

tervalli , fi marginem hujus collse inferiorem omnino valent cmovere , po-
tius antrorfum & cxtrorfum trahunt. Denique cartilaginis fuet lata obliqua
facie llerno ita committitur, ut multo hrn-ius ei , quam uUa aha colla
coliaerefcat (j) , demumque dilfipato pauciffim.o humore confcrruminetur:
fa;piifime etiam in modica hominis aetate ofleis nucleis varia cft (O-

Hetc firmitatum in colUs difcrimina non ab anatome unice repetii , fed
praiterea experimentis confirmavi, quibus conttitit, appenfis in mobili
haftenus humidoque thorace ponderibus, primam coftam non minori pon-
dere detrahi, quam quatuor unciarum {u) : fecundam coftam quintuplo
minori momento deorfum duci (x ); tertiam iterum minori, quod fere
feptima parsejuseft, quo prima cofta detrahitur {y). Quarta oduplo mi-
nori momento deprim.itur (z). Vidit etiam Cl. Kuiimb aum , fiUs ad
primam coftam hxis 6c traclis , thoracem dilatatum , 6c infpirationem ab
elcvatis coftis faftam cffe (^). Iterum in vivorum animahum incifionibus ,
etiam in contenta illa refpiratione , quse inter tormenta fit , coftge primse
plerumque immota^ manent ( ^ ) , vel immenfa vi traftge , leviftime omnino
nutare vife funt ( c ). Cani vero coftae primge quam homini aUquanto fa-
ciHus moventur , quod id animahs genus clavicula deftituatur , ex qua va-
ria in homine ad coftam primam vincula demittuntur , qu^ ejus coftae de-
fcenfum impediunt.

Periofteum imprimis pofterius firmius &c pulpofius fternum obducit ,
6c ad firmitatem ejus ollis ahquid confert {d).

§. V. Os ^eCioris.

Ligamenta, quge coftas revinciunt, vix dici pofTunt , nifi hoc os ex-
pofueris, omnibus quantum novi animaUbus ccmmune , qua; pulmones

B a habent ,

{:) WiNSLow n. ^Jjw Mefn, de l' Acad. 1738. p. 8p. 50. tr. ies os frau n. ^37. Bellin
Leram. de refjir. I. Bertin p. 104. Albin. df o^ih, n. 17X, Lieutaud Ejfuis anat. p, ii^i,
Senac 1. c. p. 161.

(0 Oirelcit MoNRoo Ed. II. p. 143. Albinus n. 173. Vesal. p. po.

(u) Miivoir. fnr la refpirat. p. 114.

(x) Drachmarum fes ibid.

(y) Drachmarum quatiior 2;ran. 30, ibid,

(z) Drachmarum quatuor iuid.

( a ) Dilput. de r^fpirai. p. 2.

( l> ) Ibid. exp. i5. z6.

(f) Ibid. & exp. 17. i8. 19, 20. X6, Kuhnbaum 1. c.

(rfj\\EITBRECHT f. JO,

12, LIB. VIII. RESPIRATIO.

h ibent , iis etiam , quibus nullae coftae funt , ut ranis {e). Homini ,-quam
plerifque (/) animalibus, l.itius eft & brevius, ctfi port Galeni tem-
pora brevius faitum efTe fubcilis Cil Jacobi Sylvii calumnia (p-). In
homine adulto unicum os efl:. In fetu quot ejus particulcC fmt , neino
dixerit , adeo incerta hic natura eft ( h ).

Huic offi id univcrfum tigura utcunque romanum obtufum gla-
dium (/t) refert, cujus pars lata, minubrii fimilis , fuperior fit, ea-
demque pofterior, pars proxima gracilior , dcnique fuper appendicem ite-
rum major oilis fit latitudo. Totum os leve , moUc, fpongiofum, tenui
unice oflea crufta utrinque obducitur, quae interius cartilaginCce , naturae
veftigia retinet (/).

In adulto homine longe plerumque adhuc tres hujus oflis (m) partes
diftinguas. Suprema quidem antrorfum modice gibba («)? ad vertebras
cava ( y ) , crxfliirima (p ) , 6c fohdilfima , utcunque octangula ( ^ ) , o£lo
facieculis terminatur, quarum duae laterales inferiores convergunt , una
tenuior (r) fecunda; pa ti committitur. Suprema modice emarginata ju-
gulum dehnit. Ad eamdem clavicula ita committitur , ut hgamentofa car-
tilago (t) , ahquanto membranis tenacior, pofterius exfeflih principio na-
ta, inter utrumque os pendulo 6c tenuiori fine mobihque , deorfum

antror-

(e) PvOESEL hift. nMiir. r.war. T. VIT. &:c. Meyer Cerlf^tT. ^i.

(f) Nonavibus, quibus ampliifimum Cheselden poft. c. v.

(g) D^piilf. Caliimn. V I. X Y H. pig. ^'^. Sc in prefat. ad Ifagog. anat.

(h) Coaf. EuSTACH. exam. anat. p. 178. T. 47. f. 18. 19. lo. ti. Monroo.
Ed. II. p. 149. RuYSCH. ffKi/ p. iio. III. III. &c. Platner de epiphyf. p.
XXIX. Ingrassias p. i8p. <5c inprimis Albinus rfe off. fetiii , 6c B e r t 1 n g. 173,

(k) Enfeni Galenus apud Oribasium p. iiz. pugioaem Vesalius p. pj. Hinc vc-
terum tnuki non aipenJiceai , teJ os totan pe^ilioris xiphoides dixerunt Pollux p. 234. edit,
Hemsterhusii.

(/} Csnf. WiNSLow n. ^to. tr. des cs frais. n. 345. Monroo &c.

(m) Vesal. p. 91. Monroo EJ. II. p. 243. C. Stephanus L. I. c. i j. p. 17.
ALBIN. ojf. fet. p. 81. Cheselden c. III. tab. 19. D. de Marchettis p. 65. SylUb,
anat. T. YI. f. 10. Bertin p. iiSi. 177.

(n) WiNSLow n. 66h Yesal. p. 92. Albin. T. 14. f. 1.

(0) WiNSLow ibid. Yesal. ibid. tk f. 7. c. 19. Albin. T. 14. f. i.

(p) Cheselden T. 17. 16. f. 1. Yesal. rad. chm.

(q) Vesal. c 19. f. 6. 7. EusiACHius T. 43. Albin. T. 14. f. i. i, & T. I,
murc.

( >• ) WiNSLOw n. 5(5 J.

(x) YeSAL. L. I. C. II, AiiBIN. p. 1(5(5. WEITBRBCHCT 1. C. f. 3. /.

SECTIOI. t H 0 RA X. 13

antrorfumque produclo fe immittat {t) , quae quidem cartilago fola mobi-
litatem hujus articuli efficit.

Colte primae conjundionem diximus (?/), quee fit ad latcralem facie-
culam, quae majori , & clavicuhri facieculae interponitur.

Cum fecundo fterni ofTe femiolTca , hatlenus tamcn plerumque ,
etiam in adulto hominc cbfequiofa (x) lamina conjungitur, qrae
demum cum tetate induratur &. ofiiefcit {y) ) ut tamen vix unquam di-
fcriminis veltigium totum dcleatiflr. Eadem fedcs antrorfum inprimis en.i-
net. Ad ipfam conjundionem cum altera fterni parte, in finum utii-
que parti communem, colta fecunda fe immitit (z). Solent in fterno
pro coftis recipiendis duse taciecula; ex ovata figura acuminatae ccnvergere.
Tertia trianguhris cft &: afpcra.

Pars altera lierni multo longior , utrmque phnior , tamen incrorfum ca-
va (a), deorfum eundo 6c antrorfum eminet , &: htefcit, & denique tere
femicircuhri {b) ambicu terminatur. Tranfverfas , fed leviores , aliquot li-
nearum tranfverfarum ( c ) infcriptiones retinet , qua; divcrfas in fctu par-
ticulas feparaverunt. Ad eam rterni partem tertia, quarta, quinta, fcx-
ta (^ ) cofla vera, iterum in fuos finus , capituh fua immittit , feptima aut
in folam hanc fterni partem , aut in ejus cum tertia conjunclionem recipitur.

Eadem aliquando perforatur , non obfcuro foramine , quale in fcelcto eft,
a Vesalio Bafilea dedicato {e), & quale coram ego in alio vidto
dum haec fcribo , 6c ohm vidit Jacobus Sylvius (/), tum Eusta-
CHius (^), 6c RioLANus {g*)y &: nuper Cl. Kulmus (A) &

B 3 ahi

(f ) WeITB RECHT p. 14. f. 7. T. I. h.

( « ) P-

{x) MoNRoo Ed. II. p. 146. Vesal. de chince rad. p. i2tf. Pingit Eidloo T. py.
^ (y) Bertin p. 164.

(2 ) Idem ibid.

(a ) Albin. T. 14. f. 2.

(b ) Conf. A L B 1 N. T. 14. f. I. 2.

(c) WiNSLow n. 6(.6. Wes'alius 1. c. ires facit f. i. c. ip. O^ fder. tot. quatuor
vero f. 6. MoNRoo Ed. II. p. 243. Sylvius. Albinls ojj. jit. p. V.i. B e R-
TiN p. 174. Tres & quatuor numerat Diemerbroeck p. 54^. Quatuor pingit C h e-
SELDEN T. 19. tres T. 17. f. 2. unam f. i. & T. j6. f. 1. duas 1. 16. f. i. ' ties E i-
STACHius T. 43. Trcs Albinus T. 14. f. i. Z. Uuas ccram vidto.

( i^ ) Berti N p. i65.

(f) Plater p. 45. addit cordis form.i effe.
(/) De ojjih. p. 28

(g) '• c. p. 180.

(^*) Ad Laurent. p. 637. Addit Jn feminis ficqucntius pcifcnri.
(h) Anat. Jiibmerf.

14 LIB.VIIl RESPIRATIO.

alii ( i ) j & Abxander Monroo (/e), qui tamen haftcnus a nobis diflen-
titj quocl id foramen cartilagine claudi vidit.

Infirna fterni particula ( /) linea vix unquam evanefcente a priori fe-
paratur, & inter cortas defcendit , reliquis minor eft, figuramque fere
obtufe circumfcriptam linguse habet (?n). Eii ubi defuit Qn), ut cartila-
go de fecundo ofle defcenderet , quoties nempe tertia particula cuni fe-
cunda penitus conferbuit (o).

Ab ea porro tercia fterni portione appendix defcendit, quam hodie
xiPH0iDEM,6c enfiforimm dicimus. Ea inter cortarum margincs pro-
ducitur :, adeo diverfse figurce ? ut vix quidquam hic certi fuperlit. Brevior
aUas , aut longior (p)? hngulae figuram pierumquc habet, aut obtufe ter-
minatam(^), aut mucronatam (r). Alias inciib fine (x) terminatur ,
aut omnino bifida efl: ( t ) > aut certe medio foramine perforatur ( zO >
quod vafa(x), a mammariis truncis nata? tranfmittit. Id foramen fre-
quenter reperi.

, Trifi-

(i) Cassebohm M. S. Gheselden T. i6. f. i. Bertin p. 160. 17J.

{k) p. 148. Eadem eft obtervatio Cl. Hunauld Mem. 1. c. 376. 377. & Cl, Ber.
TiNi , qui tamen vala non exdudit.

(/) Non om-iei a c.irtil.igine Jiftingaunt. Tertiam os ell Vesalh f. 6. 7. c. ip. qui
feparavit , tum Bartholini p. 744. Verheyenii p. 315. C. Stephani p. 27.
Hajet in omnibus iiguris Eustachius T. 47. f. 18. 19. io. zi. &c Albinus T. 14,'
f. I. 2. 3. ISc T. 1. mufc.

( /;j ) Yesal. 1. c. f. 1. c. 15). & fcdet. lo:. BouRdon dffcrijt. p. 277. Plater,

(«)Cheselden T. 17. f. I. & 19. Vesal. f 6. 7. c. 19. Albinus T. 14. f i. 2;
Eustachius T. 43. & T. 47. f. 18. 21. Incifum facit i. 20. mucronatum. f. 19.

(0) Monroo Ed. II. p. 243. Cheselden T. 16. i. i. Duo ofTa numerat Fallo-
pius obf. anat. p, j5. Li.eutaud Ejf.iis anatom. p. yy. Tria j leJ cartilagine non fcparata

B E R T I N p. 166.

(f) Vesling. Palfvn t/.jm de b.eniersn p. 358. Anat. Chir. Ed. II. p. 21^.

(3) Epiglottidi comparat Eustachius p. 180. vide ic. T. 43. 47. f. 20. Yesal, c. 19;
f. I. & lcelet. fig. hirandinis caad^ femiluTari confert C. Stephanus p. 30. Obtufam
pingit Albinus f. 14. f i. 2. T. I. mafcul. tum Weitbrecht p. 49. jo. BERTili
p. 161. & ego T. I. fafcic. VI.

(r) Cheselden T. 19. 17. f i, Eustachius i. c, f, 19. C, Stephanus L. I.
fcelet. Bertin p. 166.

[s) \V I N s L o \v n. d(?p. Diemerbroeck p. J49.

(«) C«eselden T. 16. i. I. Monroo, Eusiachius f. 18. Sylvius, C. Ste-
PHANUS p. 30. Ettmuller. fdetl. Francofiin. T. I. vol. I. J. M. Hofmann difquif.
mat. f.vhol. p. 148. Laurent. p. 107. Ri o l a n. in Laur, p, 637, Kulmus. Schacher
1. c. Bertin.

(«) WiNSLow n. (5(59. Cassebohm, Plater p. 4j. Bertin, Riolanus I. c,
Ettmuller 1. c. Cheselden T. 17. f. 2, Carpus Jfag. p. 45. qui Cbi iiivemionem
tnbi it,

(a[) Riol. 1. c. L.AURENT. 1. c. conf. Icon. Anai. 12. 1. c. fafcic. VI. p. 8. Kon bene
negat vafa tranfnuHere C. Petit aj PALFYNp, 199.

5 £ C T: J. T H O R A X. 15

Tiifidam Eustaciiius fed raro vidit (> ). Sed etiam ego trifolia-
to fine vidi terminari.

Serius haec cartikgo in ofleam naturam tranfit (y*) } neque fcmpcr ( z ),
Induratur fere non abfque detrimcnto , &: ventriculi molcfta preflione
(a). In femina centefimo anno fuae aetatis mortua apprime vidi cartila-
gineam fuifle. Quando apice fuo introrfum curvatur , ventriculo panter
molcfta imminet, quem morbum Codronchus defcripfit ( /• ) , etfi
negat Viridetus (c). Sed etiam, 6c olim, ab aliis cl. viris ( J ) , 6c
nuper (?) hoc malum & obfcrvatum eft, 6c curatum. Sola longitudo
pariter cardialgiam fecit (/). Vidi contra furfum recurvam fuiflc. Vidi
deniquc, nulhm omnino caitilaginem hoc loco fuifle, 6c coftas oppo-
fitas maiginibui fuis fe adtiglfie , fuiflequc connexas.

$. VI. Cuflarum ligGmema.

Cum a moLiiitare dlveifa partium thoracem conftituentium mufculo-
rum a£lio dcterminetur, cumque ea mobihtas a ligamentis paritcr pen-
dcar , ac a partibus ipfis , oftendendum eft , quibus vinculis coflae 6c ad
veuebras, & ad fteinum, 6c demum ad claviculas firmentur.

Cum vcrtebris quid^m numcrolis & validiffimis vinculis uniuntur.
Capfuhmi oip.nibus oiribus dearticuLitis communem brevem habcnt 6c ftri-
^tam (^). A cujusque praeterea colte capitulo , interius quam tuber-
culum tranfverfo procefiui commiflum, 6c proxime facieculas articulares,
in ficie concava coiiae Ugimentum bifidum (/2)6^ trifidum nafcitur, quod
poitim in corpus fuperioris vertcbice , proximc radicem proceflus tranf-
verfi teiminatur , 6c partim deorfum in latus corporis vertcbrae proxime

infcrio"

(;■) I. c.

(>♦) WiNSLow B. 66^. tr. des os f.als n. ^3«?. P L A T N ER , Albinus de of fei. p,
83. Riolan. Lnchir. p. 8j^.

(z) Winslow tr. des os f-ms n. 33^. Monroo 1. c. Bertin p. iiji. Ssmper cartila-
gineam maiiere S y L v I L' s.

(«) Conf. RoLFiNK dilt p. 399. Ettmuller 1. c.

{b) De frolaffti cartilag. mucron.

{t) Dti bon chyle c. 11. qui mavult introTer(;onem e/Te cartiiaginum coftarum.

(d) LiNDEN ph:jiol. p. 141. de Marchett. p. 65.

(e) Nupcr MoNRoo p. 148. Martin hijl. de l'.lcad. des fienc. 1737. obf. j'.

(/} EttmullerI. c. Schacher 1. c. I'alfvn. Aq tics & quaiuor jolliccs picduflam
fuifle liplmus.

(_§•) "Bertin p. 127.

(/1) WiEiTBRECHT p. 113. T. 13. f. 4". s. 3. 3. ruo B E R T I N p. 1I7. FaLct V; INS-
Low traiii dcs osfr»is n. 33^. Alsin, p. 143.

rer LIB. VIII. RESPIRATIO.

inferioris cxpandltur. Plures ejas in vertebris inferioribus fibras me re-
periffe lcgo. In prima coth fimplicius el^ ; &: ad folam primam verte-
bram tendit ( /)•

Inde, validumligamentum, a coftaquaque proxime articulationem cum
vertebra natum, interius, quam id quod continuo dicetur , oblique in-
trorfum furfumque in proceflbm articuLuem inferiorem vertebrai proxime
fuperioris tendit(/t>). Idem in prima cotia dcticit. (/).

Ligamentum validum aliud, & breve, a colte proximo tuberculo ,
pene tranfverfum, ad proceffum tranfverfum vercebralem proximum in-
trorfum tendit(w). Inferiora longiora funt, inque fpuriis collis valde
laxa. Redc notat Cl. Weitbreciit (») in nulla coilarum defiderari.
Ita olim EusTACHius- («*).

Aliud, parvum vinculum , paulum extrorfum a cofiae cujuslibet mar-
gine fuperiori, interius quam tuberculum, fere^reda ad proceflum tranf-
verfum proxime fuperiorem venit (o).

Commune fere coliis cum procelfibus tranfverfis id ligamentum e(i,
quod ad quemlibet fuperiorcm proceffum reclum adfcendit, totum gra-
cile(p). Non in omnibus reperitur , neque in fupremis quatuor aut
quinque, nequc in ima.

Denique ligamcmtum latum , expanfum , eam fcdem inter duas coflas
continuat , qua: tuberculum inter & vertebram , a niufculis intercoltalibus
internis non occupatur.

Ultima cofta apicc fuo proprium latum ligamentum accipit, quod a
proceffu tranfvcrfo primie lumborum oritur(^).

Ad licrnum, a prima cofla , li_g-amentum latum defcendit, parallelo-
grammi fimile, quo mufculus fubclavius tcgitur. Anterius fimplices ad
idem iternum fibrcC extenduatur, breves, neque adeo confpicusti, cum ea
colta cum Iterno pene coalefcat.

Porro

( ') Albin. 1. c. Weiter echt 1. c.

( i_) W E1T13RECHT p. Il6. f. 48. C.

( l ) T D E M ibld.

(wj) Weitbrecht p. X14. T. 13. f. 45. 48. a. a.' a. Eertin. p. 28. Albin.
p. 144.

(n) p. iij. etfi dcfidemri vidctur fcribere Winslow n. ■?4i..

( )!=*■) Ojj: cxain. p. 197.

(a) WfilTBRECHT p. iij. 116. T. ij. f. 47.48. b. b. Bertin. p. ii;:. n. 4.

(p) WEiTaaECHT p. 117. f. 1(5. c. c.

\:l) yiiiTsuECiT ,,. 117. ;. 4;. e. !co!i dia ^lirag. m fuf.U. I. S. Bertih. p. 60. Liku-
TAi-D. p. 75. A:.^i-i. r. 14. f. 5. 6. D.F.G.

S ECf. l THOKAX. 17

Porro ^ cofta fecunda, infraque eam a fingula qnnqoe coHa] ejusquc
extrema cartilagine , inferius natum ligamentum in fternum radiatim fe cx-
pandit ( r ). Eae tamen fibrae , quae a fecunda cofta nafcuntur , defcendunt
potius , aut retlaeuntj quae a cofta feptima , eae magis adfcendunt (x).

A cofta quarta? 6c ab inferioribus coftis, adeo longa prodcunt, ut eu,
quae a fexta & feptima cofta nafcuntur , fe in ipfo fterno decuffent, ad-
que alterum latus fterni tranfeant.

Sed etiam a quinta , fexta ( f ) &: feptima cofta dextra trans fternum
fibras in alterius lateris quartam ? quintam , fextam 6c feptimam coftam
continuari vidi.

Ad cartilaginem enfiformem ligamenta a cofta feptima utrinquc in-
trorfum defcendunt ( « ). Quoties ea appendix bicruris eft, toties ea li-
gamenta in decuflim, in alterni lateris crufculum, tenduntj a fmiftra
nempe coftain dextram partem appendicis, atquc viciflim. Praeterea, cum
ampliiTmium ovale foramen in cartilagine enfiformi foret , duobus fafci-
culis ligamentofis in tranfverfum dudis idem in duo quafi foramina di-
yifum vidi.

Coftge ipfse inter fe variis ligamentis uniuntur.

A cofta quinta ad fcxtam feptimamque j a fexta ad feptimam ; twm a
feptima ad ottavam ( x) prope fternum brevia j validaque ligamenta trans
mufculos intercoftales introrfum {y') defcendunt, longa ferie. Superiufi
eadem tcnuiora funt minufque ftri£ta(x). Sapc coflam tranfiliunt, in-
que remotiorem aliam fe immittunt. Inferiores coftarum cartilagines cel-
lulofo nexu conjungi jam monui (^).

Ad exteriora anguli coftarum anterius mufculiintercoftaies interni eva-

nefcunt. Inde porro initiofado aligamento, extrorfum ad procefTum tranf^

verfum afcendente ligamentum aliud album j tenax ? latum ? ad vertebra*

iifque continuatur. Extrorfum fere adfcendit.

In
f

(r) Weitbrbcht p. ii8. T. 14. f. 49, ,WlN stow n. 343. RxjfScHVdM/. nufc. ra-
ftor. p. 178. f. 9.

(s ) WEITBRECHT loC. cit.

( t yComm. nov. Pelrop. nov. T. 11. p. 257.

(«) ^JfEITBRECHT. ibid. f. f.

(x) Weitbrecht 1. c. e. p. iip. ^iNSi-ov n; 344. BiRTiN. p. 158. Sed inter muf-
isulos intercoftales duo ftraia ponii^
(>) WiNSLow n. 344.

( 2 ) W E I T B R E C H T p, 1 19. f. cit. «.

(a) p. 8.

Halkr Phyfiohg. Toirb III. ^ C

is LIB. VIII RESPIRATIO.

In undecimo intervallo vidi mufculum intcrcoftalem internum nulluna
Eiifle, ejufque locum expanfionem iigamentofam tenuiffe j eo robuftiorem }
quo vertebris erat vicinior.

Sed neque claviculae vincula omififlc oportet ? cum ejus oilis mufculi
pariter thoracem levent.

Cum iterno quidem clavicula ita committitur , ut ligamcnti totum ar-
ticulum continentis brevitas &c robur exiguum motum admittat (^).
Ejus ligamenti fibrae aliquse coftae primae adhaerent ( c ). Cartilago etiam
interpofica , cum ea capfula connexa , brevcm motum permittit. Ipfe fi-
nis claviculae? qui articulum perficic, ab obliqua linea in duas facieculas
dividitur, quarum altera altior , exterior 6c fuperior , profijndior altcra dc
interior acque interior cft , neutra vero levi cartilagine incruftatur. Ster-
ni faciecula claviculae refpondens interius convexa? exterius concava, ea
parte minor eft.

Sed a fine interno claviculae fuperius robuftum ligamentum tranfver-
fum nafcitur, quod in eamdem fedem alterius claviculse fubit , cum liga-
mentofa articuli fterni capfula confufum ( rf ) , 6c clavicularum ftabilita-
tem confirmat. Ejus aliquae fibrae fsepe fe in fternum immittunt {e).

Porro ligamentum robuftum a claviculae inferiori planitie in cartilagi-
nem primae coftae oblique antrorfum dcfcendit, cumque ea claviculam fir-
miter revincit (/).

Deinde clavicula cum acromio ita committitur , ut ea quidem in afpc-
ram 6c inoequalem cartilaginem, nulla arciculatoria crufta obdu6tam ter-
minetur; a parte tamen pofteriori de capfula articuli quafi lunata plica fe
incer commida ofTa interponat , ad mobilis cartilaginis inftar ( ^ ) ? quae
fenfim extenuata fluitat , 6c fola articuli mobilitatem efficit. Nunquam
mihi defuit , ut mirer , ab Alexandro M o n r o o &c Jofm. W Bn-
BRECHT viris clar. fsepe fuiffe defideratam (/i). Acromion parvum , pe-
ne ovale, convexum tuberculum pro eo articulo emittit. Motus tamen
evidens eft.

Denique

(i) Weitbrecht T. I. f. I. X. Ii. p. II. II. Ligaraenti pcculiaria nominat WJNSiov

( c ) Weitbrecht p. ir. f. i. z.i. B ertin p. 176.

( d) Weitbrecht p. 10. T. I. f. i. z. \. Behtix, T. IJI. p. 17$.

(f) WEITBRECHTp. II. f. 3. d.

(f) I D E M ibid. p. I J. f. I. 1. k. 1.

(g) WEITBP ECHT T. I. f. 4. rf.
( /j ) Conf. V;' 21TBUE CHT p. 17.

S ECT l THOKAX. 15

Denique, nam etiam haec vincula tenuifle expedit, a radicc pfdcefitis
coracoidei fcapulae 5 ex angulo 6c paulo ultra , in curvaturam , & late in
cavam claviculae faciem triangulare iigamentum , oblique per pollicis lon-»
gitudinem exit (i )• Aliud pene ab apice ejus procefius (h) ad utrumquc
mufculi fcrrati minoris latus nafcitur, 6c inmediam, inferiorem partem
claviculae dilatatum terminatur.

§. VI. Jhoracis univerfa com^cges.

Hae nunc, quas defcripfmius, coftae, &c vertebrae, ad fternum, 6c
acceflbria quafi in homine clavicula, inque animalibus, brachiis fuis
muitum utentibus ( / ) , in unum equidem clathratum 6c imperfeSum
cratem confentiunt, quem thoracem (m) dicimus, &: hoc loco defcrip-
fifle fas fit.

Univerfa figura thoracis, quae ex oflibus & cartilaginibus componi-
tur ( n ) , utcunque doHum refert , fed anterius filTum , 6c imperfetlum.
Dolium autem aut corpus eUiptoides aemulatur, quod 6c fuperne angu-
ftior fit , 6c inferne , medius latefcat. Id dolium anterius imperfe£tum
cft , cujus paries primum anterior , deinde lateralis , denique pofteriori
proximus triangulari, deorfumincrefcentCj intervallo interrumpatur , quod
carnes folaj perficiunt.

Superna fedes thoracis aperta ( 0 ) , fed angufto quafi ad collum oftio px-
tens > breviirimo fit coftarum orbiculo. Inde, circa doHum, quod dici-
mus, circuh quafi coftarum fe ex ordine circumjiciunt (p ) , continuo
ampliores, ut quasque cofta inferior eft, donec ad feptimum circulum
amplitudo (^) maxima fit, tum fuper eam , 6c infra. Hinc perinde
ex ordine coftarum circelli diminuuntur, 6c praeterea anterius magis

C z delin-

( i ) W E 1 T B R E C H T p. il. T. J. f. j". J. K,
(ft) WElTBRECHT p. 21. IZ. f. tf. g.

(/) Urfusj talpa, vefpertilio , fciurus, fimia , Erinaceus , Opofilim, ir.us ir.ofchaius, n-M
Tulgaris Meyer T. 17. 2. 3. 13. 14. 56. 97. Thil. Irdnj. n. 139. M^m. de rAad. 1725. p.
319. Arn AULD & S ALER N E hifi. its onmaMx Tcm, 6. Q\'A&i canina , & coinigera , ^ al:3c,
hoc ofle carent.

(to) Etiam veteres thoracem dixernnt (oiam corpcris hun-ani partem, cuse a claviculis ad
pudenda cxtenditur Rufus L. I. p. 13. Thorax abdcmcn ccinprehtndit Aristoteles hifior.
«nim. L. L c. 7.

( n ) Ches ELDEN o/?fC!^r<if/!> T. 19. tc. Ve s A L. f. i. l, ad, C. XIX.

(0) Cheselden 1. c. Albin, T. mufc. L

\f) CheS ELDEN T. 2 0. &C.

\q) YeSA!.. f, I, C, 19, AjfeBIN. 1, C. &C,

20 ^LIB. VIIL RESPIRATIO.

delinquunt, uti diximus, ut thorax & continuo anguftior fiat, 6c am-
pliflinio deliquio ad abdomen aperiatur (r).

• Porro hi circeUi in univerfum quidem fatis paralleli , tamen pofterius
fibi viciniores ? anterius vero diftantes magis , ita oblique ponuntur , ut
ad vertebras altiflimum principium habeant ? unde defcendant (f). Et
prima quidem cofta continuo ad llernum ufque deorfum tendit ; quae fe-
quuntur , in fecundo circulo, inque tertio , ofTcam partem fere tranf-
verfim habent , fuifque appendicibus folis adfcendunt, nunquam tamen an-
teriorem finem polteriori non humiliorem habent (*). ReHquae coftae in-
fra tertiam , & eo magis quo inferiores funt , ofTeis defcendunt portio-
nibus (w), donec ultimae duae, vel tres, omnino abfque adfcenfu det
cendendo finiantur ( x ).

Verum non veri circuU funt , quos coftae defcribunt (3^ ). Primum enini
curvam Hneam valde inaequalem imitantur , cum ad vertebras infigniter
curv3e(z), poftquam circa latus corporis fe circumflexerunt , in re£tam
pene lineam (a ) , quali inprioris curvae tangentem terminentur, non tamen
vere retlam , fed ad vertebras modice cavam. Media denique coftarum
fedes cum fterno in homine omnino in retlihneum planum abit ( ^ ) , in
quadruped.bus in angulum potius eminentem. Quare, fi thoracem in duas
medietares diviferis, quae plano vertebras mcdias, mediumque fternum
fecante diftinguantur , habebis coni obtufi fpeciem , cujus vertex ad latera
corporis cminet, crus pofterius ad medium axin confle£titur, erus de-
nique anterius aequabiUter magis ab axi fenfim magis diftat.

Cum nulla tamen cofta fuae fodalis penitus fimilis fit , etiam hifce no-
tis non fatis figura thoracis definitur. Supremus ergo coftarum orbiculus
eurvior reUqais (c) , afemicirculo minus differt, aque horizontah fitu (d).
Acutior alterius circuli curvitas ( ^ ) eft , & defcenfus evidentior. Sequen-

tiuna

(r)CHESELDEN T. ip, jtf. &C.

(x) EusTACH. T.44. 4j. Albin.T. IL ni.
ft)WiNSLow n. «54(5.
(")Cheselden T. 19.

(* Wesalius f. I. c. 19. Albin. T. I.

(>)A.LBINUS T. III.

(z Wesal. f. j. c. 19,

(a)CHESELDEN T. 14. IJ. VESAI.. ibid,

I ^i^^^D^^'* ^' ""'=• ^- CHESiLOH.i T, 18. EujTAca. T. 4?. HomiiM pfrt*
latiffiTium RUPHS .,p;,//. fan. cofg. L. I. p. ij. S«nac M.m, de fAcad. da Jwnc. 17*4.
p. 1J9.

(c)ChESELDEnT.XIX. /ESAfc. f.,.X. I».
(dj > 7.

( e j lideni ibid.

5 £ C T! ' /. T H O R A X. 21

tium coftarum curvse lincae ampliores fiunt & obturiorcs> quo funt in-
feriores. Sed anteriori fine non unius porro lineaereftitudinem continuant,
ab ofleis enim portionibus ad fternum 5 mutata direflione, ad angulum
continuo acutiorem , furfum replicantur, qui quidem angulus in qumta
cofta, inqueiis, quae inferiores fequentur , in cartilagine eft (/). Ipfum
porro deliquium colbrum facit , ut obtufius continuo majoris curvse li-
nex fegmentum imitentur, donec ultima aegre curvitatis (g) veftigium
retineat.

Coftas duae columnae conjungunt, pofterior cx vertebris continuata, an-
terior, quam pe£toris os diximus. Illa quidem cum omnibus colHs eum-
dem fatis angulum facit (/i), furfum obtufum, cgeterum ob fuam cur-
vitatem (O 3 fuperius fterno propior, anguftiflimam facit pettoris diame-
trum , quae ab anterioribus ad pofteriora meiitur. Inde paulum retroce-
dendo auget aliquantum id fpatium. Sed a tertia porro vcrtebra , cum ea-
dem columna antrorfum promineat (fc) , caveam pe£loris , quantum ipfa
poteft , diminuit. Eadem convexa cum fit , adque latera utrinque expla-
nata, caveamthoracisitadividit (/), ut feptum imperfeftum effxiat, quod
mcdiam thoracis caveam diftmguat, nam ofla omnia fymmetrice na-
tura fecit.

Obliquior anterior columna eft, quae thoracem perficit. Antrorfum
enim ita inclinatur , ut fuperius a vertebris mininium diftet , inferius ab
iisdem multo longius recedat («j). Illam menfuram reperi novemdecim
linearum, hanc triginta novem («) , cum membranas & ligamenta cum
offibus reliquiflcm. Appendix reftior , non pergit antrotfum eminere.
Ea appcndix e regione imae dorfi vertebrae terminatur. Quod de thoracc
infcrius eft , id anterius carnibus completur , tum coftarum , fextarum ,
& quae infra eas funt, five circellis five arcubus.

His ex thoracis nunc adfctlionibus fatis n-.relUgitur, cum ab omni .o;e-
omctrica curva linca remotilfimse fint, aliaquc perpetuo thoracis lati-
tudo & profunditas, priori fuccedat , nuUam fpem ibperefle, per cal-
culos definiendi fpatii , quod thoracc con^prehenditur.

C 3 Firnii-

(/) Vesal. f. j. c. 19. AiBiN. T. I.

(a) Cheselden T. -o. t. 10. u. 12. T. 36. Evstach. T. 44. 4J. AiBl». T. II.

(i)CHESELDEN T. 10. 6iC.

( - ) p. z.

( ilt ) ibid.

( / ) A L B I N. T. Tir.

(r7.)CHESELDEN T. 3<S. Albin T. TTI. £ ektin. p.jj^.
(nj Mtm.jur U rejfiraucn p. 214. »ij.

.7.Z LIB.VIIL RESPIRATIO.

Firmltas totius compagis , qua injuriis reCftit > immenfa eft , neque
fere uUa vi flernuni deprimitur. Notiffimum eft, incudem fexcentatum (o)
& ultra librarum , &c incudem ferientium fabrorum malleos facile tolerari.
Ea firmitas pendet non unice a parvo motu incudis (f), nam etiam
aliis in exempfis fibi conftat , fed ab elatere cartilaginum fterno com-
niiffarum, preffioni cedentium j 6c facile fe reiiitucntium. Neque cnim
ftcrnum ad vertebras deprimi potell:, quin vel cartilagincs una depreffae
abrumpantur, id veroin tanti brevitate ligamenrorum , 6c cartilaginis tena-
citate, vix ulla a vioientia fieri poteft ; vei oporteret in articulatione , qua
cumoiTibuscoftamm cartilagiiies committuntur, eafdem de coftis fecedere ,
id autem fcabrities ejus con)miffionis, 6c conferruminatio vix admittit.

Pauciffima quadrupeda calidi fanguinis coftas totas offeas habent, ut
de marfupiali lego (q). Avibus (q* ) & generi lacertorum ( r) totse offcae
funt , fed iifdem propria tamen inter coftarum par^em defcendentem &
adfcendentem mobiUs eft dearticulatio. Adparet carfcilagineam naturam ad
ducendum fpiritum non perfecta necelficate requiri (y), fed etiam rigi-
das omnino virgas locum liabere potuiffe, abfque mobili articulo. Id
non avium foUs exempUs conftat , fed hominum , quibus totae coftae ,
plerumque abfque mobilitatis detrimento, offese fuerunt.

Thorax , quem defcripfiaius , multa vifcera protegit. Pone fternum thy-
pius eft,, 6c Gor , , quod tamen utrinque, 6c ad finiftra magis, in duas
caveas thoracis eminet. Pulrnones totam reUquam vcri thoracis caveam
occupant, inque fuperiori parte peiSloris 6c pofteriorem profundiorem-
que receffum , 6c latera, 6c anteriorem etiam fterni fedem pene totam
replent. Inde nudum quidem cor reUnquunt , ut exigua tamen in fede nu-
dum fit, latera vero tenent, 6c vertebrarum vicinos finus. Infra pericar-
dium porro etiam de lateribus abdomini cedunt, folosqu^e pofteriores re-
ceffus fibi fervant. Latera, 6c anteriorem partem hepar imprimis, tum
ventriculus, 6c Uen tenet : in pofteriori fede ultimarum coftarum etiam
renes fulciuntur, diaphragmate medio a pulmonibus remoti. Sed de
iftis quidem aUas..

§. V I L

( 0 ) JENTY conrfe of anat, T. 11. p. yjg.

(p) Senac Memoir. de r Acad. 1714. p. 17J.

(q) Phil. Tranf n. 1^9. & in proprio lib. p. J*.

(q*) Aldrovand ontitho.log. L. I. p. i. z. Parisini in cafuario Mem. avant. i^pp;
T. ill. P. I. p. i5j. coiif. Meyer T. 75, in fceleto rubia tin..\o , eujus ipQ delineationem
mifi.

(f) ChamsEleon Parisini, Valis NERi T.II.p.^iJ-

(j) Itd exiftimat Cl. Hoadley, ne^u3 aliuna jn coftis totis offeis motum admitjit , mfi qui to-
tius pettoris cft.

SECf. L THORAX. ij

$. VII. Diverfa molilitas thoraciu

Etiam fi nondum accuratc in liis litibus dcfiniendisvcrfari conflitui-
mus , conferet tamen ad intelligcnda , qiicK dc mufculis thoraccm rc-
gcntibus continuo diccntur, fi in uniACifum? ad quen^ motum qtaque
thoracis particula apta fada fit, nunc expofuerimus , aptiori certe lcco ,
cum nuper de ligamentis & cartilaginibus , & articulis thoracis ditlum fit.

Ergo 6c totus thorax movcri potell, fi clarjs viris fidem non dcnega-
veris ( O ? ^ ^jus diverfat particulse.

Totus j tamquam una machina elevari poteft in validis , & fubitis ,
& maximis infpirationibus. Incadavere, cujus articulationes mobilcs fun ,
idem motus utique obtinetur («) fi fternum, aut coftas manu furfum
puleris, aut etiam naturse inftrumenta imitatus, fila mufculorum interco-
ftalium fmiilia coftis adphcueris. Eo in motu ctiam fupremarum cofta-
runj arcus medius elevatur (x ).

Interimcoftarum partes pofteriores multo minus quam anteriores ad-
fcendunt. Retinent eas vehementer fecundae articulationes cum tranfverfis
proceiTibus, atque ligamcntorum , hos procefius cum coftis conjungen-
tium brevitas & robur (,y )- In meis experimentis fextam fere lineae par-
tem reperi ( 2 ) , quam per haec ligamenta liceret coftis defcribere.

Verum hic motus oppido rarus eft, cum coftae primte firmitudo re-
pugnet , qusE neque defcendit fere , neque adfcendit evidenter (a). Certe,
etfi magni viri mediain fua iongitudine aliquantum dixerunt adfcendere,
ego tamen, tot in experimentis , nunquam vidi, cum tamen canes inci-
derimvivos, aliaque animalia, a quorum pedore clavicula abeft, quse
coftae primae firmitatem in homine aliquam adder€ videtur. Vidi autem
infpirationes omnium vchementiirimas , dc quibus violentiores ne cogitari
quidem pofTunt.

Frequentior ergo in pe£tore motus eft ejufmodi, ut coftae primae non ad-
fcendant, coftae vero rcUquae utique fitum mutent, 6c ex obhquitate fua

in

(r) Faericio ie n/piV.ir. p. 75. Bellino Lrnwfit, dc reffir. in L, de r.rinis ^ n. B. Ai.B1N«
• •. 177. p. 149. Senac Mem. de l'jUad. 1724, p. i6i,.
( tt) Exp. 3. 4.
{ X ) Albin.Lc.
( y ) p. ly. 16.
{ z ) Optifi. anat. p. 8(5. Zt,

( a ) p. II. NuUum eiurmbdi jno fuin vidi in , cxperiin*ntis Mirnoir. ftir la reffiration. i. 14
Kullum admii.tmit Yerduc futts de lofivikgk , TjCi^SLOw &c.; Cbft.iiri:ni >iQi Exp. 17. ij),

24

LIB, VIII. P. ESPIR ATIO. !

ii\ curvas lineas abeant, quaecirculis fmt fimiliores, 6c cumfterno ? cum-
que vertebris , angulos faciant ma;ores.

Fit autem ifte motus arcubus cortarum pofterioribus ? qui evidentius
defcenduntj aliquantum furfuii dudis. In fuperioribus coIl:is fit id faci-
liusj quod facieculs articuhres ad corpora vertebrarum furfum refpi-
ciant (^h') , atque adeo &. fulcimento fint imae parti coftae ? 6c furfum iter
liberent. Eamiem ob caufxm, fed etiam ob alias , minus etiam in fum-
mis contentionibus fpiritus > inferiorcs coftae levantur, tum quod faciecu-
la; articulires deorfum (c) refpiciant , atque adeo motui furfum ten-
denti repugnent, facilius defcendentibus coftis cefTurge j tum quod vi-
res alioquin elevantes paucas, vixque aliasab intercoftalibus mufculis , de-
primentes vero potentiifimas habeant > quadratum lumborum j facrolumba-
rem > longiflimum.

Egedem ad medium arcum latiffime adfcendunt > earumque motus tanto
amplior eft, quanto in univerfum a vertebris remotiores funt. Ve6les
enim funt, qui fuper vertebras, tamquam hypomochlium ; adfcendunt,
arcufque defcribunt tanto majores, quanto longiores funt. Dum adfcen-
dunt, fuos marginesfuperioresintrorfum, exteriores extrorfum ducunt C ^ )•
Ita cum dextra eminentia coftarum ad dextra , finiftra ad finiftra exit ,
diameter pettoris a dextris ad finiftra metiens augetur , in homine ad duas
lineas Qe). Quinquagefima parte digiti augeri fcripfit Borellus (/).

Verum cum iniqua coftarum firmitas fit , cumque fuprema cofta nun-
quam elevetur (^), aut rariifime : cumque coftae procul dubio tanto faci-
lius adfcendant, quo ipfcE funt mobiliores , fiet adeo , ut fecunda cofta fu-
premae propior fiat, & earu ti coftarum intervallum diminuatur , omnium
fere maxime ( A ) , quia fola fecunda cofta adfcendit , dum fuprema
immota exfpeiStat accedentem fodalem : deinde , etfi fecunda cofta ad-
fcendit , tamen tertia ( i ) propior fiet fecundae , quia mobilior eft ,
magisque adfcendit, quam fecunda, atque adeo ad eam accedit. Ita

etiam

(i ) p. 10.
(<:) Ibid.

(i) Exp. ij. 21. BoRiLt. propof. «j. 50.' M A y o tr <ff rf/pir. p. ilj. AlhkOs mi
175. p. 14!.

{e) l.-c. p. 117. exp. X, inter quintam & fextam coftam.

(/) P- i<54.

(^ ) Per priora p. 23. Exp. 1.

(/1) Varias menfuras decurtationis reperi. In canibiis plurimum aUgetur cxp. %6. in aKo experie
naento fere | exp. 28. & denique omtiino ad dimidias exp. \6. 17. io.

(i) Intervallum diminutum eft plufquam linea, in medio thorace catell^ Exp. itf. Minns mutan
qo4fn primnra vidi Exp. 16. Parum matat^m i» cxp. zS.

SLCf. l THORAX. j,5

ctlam quavta ( It ) ad tertiam , quinta ( ? ) ad quartam acccdec Ita cofia-
rum inrervalla majora fiunt ? dum infpiramus , tum in ofTea parte tota , tuni
in appendicum parte majori (w).

Quia vero mediae coftse pene seque longas funr , 6c nulla caufa c(\ ,
quare non aeque firmse fint , adfcendent equidcm , ut tamen earum intcr-
Yallum vix diminuatur ( « ) , 6c earum direftio parallcla maneat.

Imse coflae, duodecima , undecima, decima , etfi minus aliquanto ad
adfcendendum aptae, tamen eo evidentius ad fuperiores nonam, decimam ,
undecimam accedunt , quod infimarum mobilitas ad fuperiores compara-
ta fit evidentilfima ( o ).

Verum in hac ipfa ailione coftas rotari (p) diximus , nequc totas ad-
fcendere. Quando enim coftae ad curvaturam anteriorcm ufque adfcen-
derunt , tunc ex ipia continuitate motus fequitur , ut pars quidem de-
fcendens cofts elevetur , pars autem adfcendens deprimatur, arcumque de-
fcribat , cujus centrum l^ernum , & cujus ambitus in ipfa coftae flexione eft.
Rotantur adco circa punftum infiexionis, fterno vicinum(^), & una
torquentur , atque comprimuntur contra fternum , ut in violento ftatu
fint. Ultra idem punctum ad dorfum adfcendunt^ citra, 6c verfus fter-
num, defcendunt, eo evidentius , quo infpiratio violcntior eft (r). In
avibus etiam defcendunt ( x ) coftarum appendices , quee pro cartilagi-
nibus funt.

Ita fit , ut angulus coftarum cum fterno deorfum fiictus non minua-
tur, uti minueretur quidem , fi coftarum pars intinia adfcenderet, fed augea-
tur omnino j 6c redto proximus , 6c re£lus , &c redo denique major ( / ) fiat.
Ad vcrtebras pariter , dum arcus medius adfcendit , finis cofta; paulum
omnino defcendit ( «).

Eodem

(k) Vehementer mutatuin exp. i8. & fere tertia parte.

(/) In medio thorace linea diminuta jntervalla in catella Exp. iC. Ad dimidinm etiafn in totis
tfibus fuperioribus intervallis exp. z^.

(m) In univerfum, fuperiora intervalla vidi diminui p. 117. Ji8. & cxp. 10. w. ij. 14. 16.
II. 21. 13. 27. z8. 31. tum BoRELLus prop. 89. D icn is p. 45J.

(n) Exp. i/. ip. 30. 31.

(0) Exp. 10. Decima dimidium iter percurrit , ut ad nonam sccedcret,

f ;) Exp. II. ij. 1(5. 17. 18. io. 11. 13. 1(5. H A V BRS p. 289. LlEUT AV D p, J47,

(1) In cane 3. 4. inde iineis didans exp. 17.

(r) Exp. 7. II. ij. 1.6. 17. 18. 10, 11. it. 17. HAVinJ p, 189. Albin. n, 178. p.
150. Bertin p. 147.
(x) Fabric. p. 80, BoRELL. prop. 9j.
(1 ) Exp. 12. 16. ij.
(«) Exp. 2.

Haller Fhyfiolog. Tom. III. D

z5 LIB. VIII. RESPIRATIO.

Eodem testipore coftae antrorfuni utique fternum ducunt ( x ) , furfum-
que (_y). Ei mutatio in toto fterna confpicua, in tinepmen inferiori major
eitj utvehementiusdevertebrisrecedat, 6c antrorfum emineat (z). Ita dia-
meter petloris ab anterioribus ad pofteriora ducla augetur , magis ad enfi-
form^^m c.utilaginem 5c ad lineas octo (a), minus ad claviculas? &: ad
duas pene lineas (b), m thorace humano utrimque. Quare imum fter-
num omnino imrorfum non ducitur, quod tamen cl. viris placuit ( c ).
Contra obfcurum omnino in homme motun elTe Fabricius reli-
quit (d), reiSte li de modica fani hominis refpiratione fermo eft.

Quotics demum quam vehementiirime coftcC medige adfcendunt, tunc

-demqueitarotinair vehementer, ut etiam cartilaginei anteriores fines, po-

iteriorefque oflci defcendant , atque angalus , cum fterno deorfum inter-

ceptus, reclj mijor fiat (e). Tuac equiiem fternum adeo non elevatur ,

ut deprimatur (/), 6c fpitia, qa,-e cuTilagines coftarum feparant , per

i^fam infpiracionem minuantur (g). Quae forte caufa fuit, cur cl. viri

)mnino in hominibus infpirantibus coftarum intervalla in univerfum mi-

lui fcrioferint (A) ? non recle, quia ad majorem partem coftarum tranf-

tulerunt,

(.v) Exp, z. zi. ViJeriiat etiafn in ammalibus Borellus de imt. aium. L. 11. Fro-p. 26. 90.

IJELLIN. Lf,n.n. 8. DlONlS CO.ffJ- d'j14(. p. 465. HavERS p. 288. 198. \('INSLOW 1. C.

p. 87. MoNROo 1. c. p. ijo. Sen.\c p. 167. Albin. p. ijo. Bertin p. 14^. de Bre-
MOND M.:n. .ie l A.jii. d<!s f'icnc. i/j?. p. 3J3. Ex calcalis eruit Borellus, & Damel Ber-
NOULLi de rfplf. fu'j flii. f. y. tum Hambergerus n. zi. 31. 34. idemque cxperimento iii vi-
vo homine failj confirmat phijiuh^. p. 1-38. In avibus viJit Mery apud du Hamel p. kJo. in
ftruchioiie Parisi.ni p. zij.

(y) Exp. 11.

( . ) Evidenter elevabatar in afth.na'.lco homine , inter infpirandum , Sc in exfpirando deprime-
batur Collins p. 1146.

(a) Exp. 1. Tantum ad tres J p. 117- fed thorax obriguerat.

(h) Ibid. Duas liiieas habet H a M ber G er. n. 47.

(c) Bernoulli 1. c. ScJ is eim co;iditio'iem pofuit , ut coftje parallcla; maneint. A l-
BiNUSn. 178. 179. de ©:!is pe.loris fecunda, 6C tertia parte affirmat , qux offa adeo ponit ma-
nifello fuper prim.im maveri. Force forn.S.nij iUas infpirationes intellexit, quas defcnpfimus Exp.
1.7. 18.

( d) De refpir. p. 8j.

( e ) Exp. 11.

(/) Exp. 17. i8.

(^ ) Exp. 17. 29.

(rt) Fabricius di refpi,: p. 8o. i;le quidem manlfeto de "appcndicum intervallis lo-
cutus, deiiiis 111. vir Senac I. c. p. ijp- 24?- Bohn circitl. an.it. p. 80. Bertin
p. 148. Hamberser. n. 27. Whytt p,'j v/»j/oj-. ej}. p. ijy. iftc ad expenmeiuum in
propno corpore f.i.lin, quoJ ambigum e,t , etiam nimius, quod de fex aut feptem in-
fenoribas collis idi\n proiiuiiciet; reliqui plerique ex calculis politii fuK fenteniis tunuaments
fcmunt.

SEC f. L THORAX. 27

tulerunt , quod unice de parte cartilaginea verum eH: , quae fternum inter
& curvaturam anteriorem interponitur.

Hac omnia repetitis cxperimentisconfirniata, tuto credo adfirmari pofle,
ncque virorum, alioquin fuis meritis confpicuorum, fed experimcntis mi-
nus utentium, contrarias opiniones hic rcfutari credo neceffe elfc, pollquam
toties iterato ca vidi^ qua; hic propono.

In cxfpiratione nunc horum omnium contraria fiunt, 6c £Killime intel-
liguntur , quoe fere ex prioribus inverfa fint. Coftae quidcm imse per fuam
fabricam facillime deorfum trahuntur (i ). Eaedcm a fupcrioribus , ut ma-
gis defcendunt, ita recedunt magis, plurimum infima, deindc proxime
fupcriorcs. Ita intervalla coftarum increfcunt Ch). Tertia parte primum
intervallum ( / ) auctum eft.

Superiores coftae , ab o£tava ad fextam , detrahuntur & ipfae mediis in-
primis arcubus , ut tamen , cum parum firmitate difFerant , parallelae ma-
ncant (m). Cartilagines rotatai & comprefTse, nunc fitui riaturali refti-
tuuntur, 6c angulum deorfum acutum (?i ) reparant, qucm prius cum fterno
intercipiebant. Intervalh autem cartihiginum majora fiunt , fi per infpira-
tionem vehementer diminuta fuerint.

Super quintam coftam esedem defcendunt perinde, &. a fe invicem re-
cedunt, majoraque faciunt intervalla , quia quaeque inferior cofta fuperiori
mobilior , facilius defcendit, donec diverfitas in primo intcrvallo maxima
fiat (0), cum fecunda vertebra fola defcendat, prima fedcm fuam im-
mota teneat.

Margine perinde fuperiores extrorfum vertuntur, & inferiores intror-
fum j ut thoracis tranfverfa diameter arftetur ( p ).

Deinde fternum, quod antrorfum eminuit, a defcendentibus coftis dcor-
fum tra£tum , 6c retrorfum^ pe£tus arftat ( q ).

Haec omnia in refpirationc fani hominis aliquanto contentiori ca fiunt
cum menfura , ut exfpiratio perfe6te eum ftatum reftituat , ex quo in-
fpiratio pettus dimovit. Si vero vehementior exfpiratio aut a morbo , aut
a voluntatis imperio fucceflerit, ea ita majorafient, ut fternum magis dc-

D z prima-

0) p. z4'

(k) Exp. z. 10, 11. if.

(> )Eyf. z.

(m) p. 2j.

(n) Exp. xy.

( 0 ) In exp. 2. intefTallmq creyit feTguilinea j fivc guinta parte Exp. 2. p. 2iJ.

(p) Exp. 2. ' ••"• .

(q) Exp. 2. p. ii8.

LIB. VIIL RESPIRATIO.

primatur, cumque eo ofle coftae angulos faciant acutiores, 6c intervalla
vehementius diminuantur, totufque thorax infra mediocrem menfuram >
& defcendat, 6c utrinque anguftior fiat , tumab antcrioribus ad pofteriora »
tum a dextris ad finiftra. Totum tamen pettus ut nunquani elevari vidi ,
ita niinquam deprimi.

5. VIII. Vires a quibus hi motus ferjiciuntur.
Mufculi intercojlales.

Etfi nondum refpirationis hiftoriam darelicet, oportet tamen hic anato-
micum orgmorum cenfum exhibere, a quibus pcrficitur, atque ftngulo-
rum mufculorum a£lionem addere , ut tunc pr£efto fint coUeduro , quan-
do ex fingulis , totius refpirationis inftrumentum oportebit componere.

Primariae vires, a quibus petlus in refpirando rcgitur , diaphragmati de-
bcntur, 6c intercoftalibus mufcuUs, his, quod principes coltas elcvent ,
ilU , quod potiilima omnino ampUbris in pedore infpirante fpatii caufi fit.
lUos quidem primo locodicemus, tum quod coUarum, quas defdipfi-
mus, intervaUa compleant, tum, quod latius pateant , inquc multis ani-
malibus reperiantur, quibas autnullum mufculjfam ( f) diaphragma ell ,
aut ne membranaceum quidem ( t ).

Ergo intercoJlaUs murculi bis tot omnino funt, quot coUarum intervalla,
ingenii enim lufus eU, fi quindo pro unico {u) mufculo funt defcripti.
Etfi enim aliqualoca funt, in quibus eorum mufculorum aliquis ^x') co-
lUim proxmiam tranfilic, &: in re notiorem aliquam terminatur , pauca ta-
men ejus conUuxus, & in petloris parte inferiori excmpla funt , fupe-
rius omnino nuUa. Deinde etfi Cotli de coUis continui fccedunt , id ta-
nien fit unice , quia per perioftea cuhjercnt (j/). Caeterum omnibus, ni
faUor, animalibus duplex intercoftalium mufculorum ordo eft , quos ex~
terms &c intenjos (%) vulgo dicunt, quibus vocibus inteUigitur, aliud
ftratum profuadius, aliud cuti vicinius eftTe.

§. IX.

(/) Tn aTJb.i;. Iq ftrut!>iocame!o Valisneri oper. T. II. p. iji.

(t) In quadr.ipedibus oviparis. In chamjeboiiLe, Idsm ibid. p. 416. in rana j fer-
peme 5cc.

(u) Fanton uiiM. p. j^o. GouBY virit. ckirtir^. Schelhvmmeri »na!eCl. diif. 9. n.
4j. 4(5. Phyfiolog. p. CLXXXYII. Contrarios ordines fibrarucn zd^nofcit vir dar. fed ob coninut-
tas fibras pro unico habet mufculo.

( x) Depreffbres coltarum.

(y) WlNSLOw tr. des mtifclef n. 6$0,

(z) Jaui Galenus habet. ^

S £ CT' . /. T H O R A X. Z9

5. IX. Externi intercojlales. I.evstores Cojlnnim.

Eiitenn intercoftales hinc quidem ad ufque fternum tendineo ftrato
continuantur, carnese vero fibise dcfmunt exterius aliquanto, quam ofica:
partis (a) coftarum finis antcrior, ut reliqua pars intervalli coitarum li-
gamento expanfo tcgatur , cujus idem , qui mufculorum externorum ,
duftus eft (^).

Polterius proxime vertcbras (c) ex tuberculo coftarum, & ex ligamcn-
tis externis tranfverfisque tranfverforum procefTuum , prope curvaturam co-
ftarum , hinc porro a labio exteriori marginis cortx cujufque fuperioris
nafcuntur (d^.

Defccndunt oblique , fbris tendineis carneisque, itainclinatis, utan-
trorfum in univerfum cum cortis fuperioribus obtufos angulos faciant (f ).

Finem fui faciunt in labio exteriori orse fuperioris coftae inferioris civ
jufque , & paulo ultra in irlanitiem ejus cofse anteriorem , quge eadem
in dorfo poi^erior eft. Validiores mihi , quam interni , vifi funt (/).

Vidi primum intercoftalem externum abfque interrupticne ad fternum
ufque continuatuni fuifTe, ut nufquam inttinus nudus eflet, alias certe
intercoftalem externum venifle ad flnem partis ofltse.

Secundus externus intercoftalis fuperius plufquam pollice ultra oflTeae
portionis finem (g') dtfnit, infcrius aliquarto lorgior.

Tertius fere fuperius uno, duobus, 6c tribus etiam poUicibus a partc
oflea deiinit , inferne duobus.

Quartus fupra una, 6c duabus , unciis a partis^ofltas fine defiit, in-
ferne unica.

Quintus brevior majorem offcae fedis portionem nudam rcliquit.

Sextus iterum fuperne per unciam, inferius per dimidiani fine ofleae
portionis brevior fuit.

D 3 Septi-

(a),FALiop. Ohjf. artai. p. P7. wfiinit. f. ■^i. Ii-tADJLEY Scc. Parum crei'ebat ,
tbi terminari, ncc iiuei cartiUrincs coftarum ccniinuari Vcpfctis fcrnmawj Plemp. zan Spiiren
p. 154.

{b) Habet etiam A l b 1 n. p. 4co. V^Tkslow n. CZ9.

(c) AiBiN. T. I". t. 9. F A LL o Pi V s objurv. p. P7.

(d) ECSTACH. T. 5?.

(e) i.usTACH. T. 39. 37. %i. &c.

(/) Luam ol.m FaeR.CIo ab Ac^maf rdinte p. 71. C. C. LiEvic qtitp mcct,

B. 2.

(g) Eustachius bac rcfira ctfeiTriVre lcrfxie^ f^cit T. i^. & fcrf ad or^gintm
cariiLginis ulquc frcciucit. Siir.iliora nolhis h.ibet AtBiKus T, IV, irulc. & IH. Viiit^ciiain
Cl. J i N T V tab. I. i. 1.

30 LIB. VIII RESPIRATIO.

Septimus vix uncia, ofTea parte brevior eft, fequcntes onines eadem
breviores.

Infimus iterum non rariiTime folus abfque fodali interno , cis cartila-
giiiem cort^ duodecimse defmit.

Cum tr#decim coftie effent , etiam duodecimus adfuit ( h ).

Denique non longe ab intercortalibus hiRoriam levatorurn cofiarum ( i )
removere oportet, qui ab externis intercoftalibus fere origine diverfi
fint , quae a proceflli tranfverfo eft , continuo ab interiori fine ligamenti
tranfverfij quod coftas retinet. Defcendunt oblique extrorfum fibris in-
timisparum, exterioribus m igis inclinatis, tegunt intercoftales externosj
& terminantur tendinc fuo in coflarum angulos, carne fua in margincm
introrfum continuatum.

Eorum breves alii {k) five ad proximam coflam terminati 5 tot funt ,
quot cortae ( /) > ut primus a tranfverfa vertebra coUi infima nafcatur (?w).
Plerumque imi majores funt («).

Longiores levatores unam coftam tranfcendunt 6c ad remotioris coftae
angulum &: marginem fuperiorem fe immittunt (0). Alias tres fupremos a
I. z. 3. procefTu tranfverfo vidi iviffe in 3. 4. 5. coftam. Vidi ab 7. 8. 9.
6c 10. proceilu tranfverfo in cotfam 9.10. 11. & iz. tetendifie (p). Vidi
ab 8. 9. lo. procelfu tranfverfo defcendiffc in colfam 10. 11. & is. Cl.
HoADLEY m omnibus intervallis aliquos pingit , tum Cl. Jhinty om-
nino decem iq).

Cum his mufculis longifnmus (r) dorfi vehementer connafci folet: de-
inde levatores breves femper, fspe 6c intercolfales externi (f). Omnes
inter fe connexos unius grandis ferratique mufculi fpeciem prsebuifTe vidit

111. MORGAGNUS (?).

5. X.

f ?; ) K A A u w pf r/pir. n. 147.

( ;) iios piimii;n in Casseru iconibus reperimaj L. I/. T. V. deiiiJe nomen dedit Stenonius
di mtifc. & glan.i. p. (,

(k) Albin. p. J95. T. mifc. VIII. Unicum T. 17. f. 14. Ha!>et etiam BidlouS
T. 30. Syllab. pan. corp. h:in. Hoadley iScc. Solos hibst Cassbrius.

(/) J ENT Y T. IV. f. I.

()7j)Albin. p. 397. WiNSLow n. tfpt.

(n) Albin. p. 397. WlNSLow n. 693. Verheyen p. jjo. Cassebohm
in M. S.

(0) Alb IN. T. 17. f. ly.

Ig) Ita habet Verheyen T. 35. f. i. & in defcriptione fua Albinus p. 398, &
T. VHI. mufc. vidit taraen etiam plurea. Peri.iJs edam habet V e rdi £ r ttbrege d'Anat, p, i^,

(5) T. IV. f. I.

(r) De unico A l b 1 n. p. 399.

{s) Ab iis differre negat Cl. Li Eu T a UD 1. c. p. ?48.

\t) Adverf. 11. p. 37. ^ •'^

■SECT^. I. THOR AX. 31

§. X. Intercojlahs interni.

Interni interconalcs , magis tcndinei , &: aliquanto tcnuiores , breviores,
in decuffim primorum incedunt. Propevertebrasfpatium exiguumnudum (w)
relinquunt, ligamentis completum , caterum nudum, vertebras inter 6c
coftarum curvaturam , in quo foli externi intercoftales funt. Efi: etiam
ubi ultra curvaturam verfus vertebras continuantur. Incipiunt, qua pri-
mum coHae curvantur.

Inde porro a labio interno marginis inferioris coHae cujufque , in la-
bium etiam internum orge fuperioris cofts inferioris defcendunt contra-
riodudu, antrorfum, ut inferiorifuo fine vertebris propiores, fuperiori
remotiores fmt.

Sed etiam reliquam fedem coftarum tenent , tum offeam , tum carti-
lagineam ( x), quam externi deferunt , 6c proxime ad fternum accedunt,
ut ultimse fibrse fuperiores nonnunquam a fterno veniant. Eodem loco
fuperius (2>c inferius , exiguum tamen , fpatium inter finem fuum anterio-
rem fterno vicinum fternumque relinquunt, per quod vafa aliqua exeunt.
lidem fpatia inter cartihginea, five infulas replent , quse inter confiuen-
tes cartilagines intcrcipiuntur (}' ), In intervallo quinto vidi, fextoque.
Partem, qua; inter coftarum cartiiagines eft, nemo nomine diftinxit, pisecer
111. olim Haiv[bercerum(z). Verum 6c eadem direftio eft , nequeli-
mites ulli interccdunt, quibus feparentur. Solent aliquanto minus obli-
qui effe & perpendiculo piopiores.

Primus perpetuo etiam a fterni {l^ htere, & prasterea a cofta prima
cntur, quantum ego quidem video. Idem radiatas fibras (r) habet, 6c
primisquidemantrorfuiiiderccndit: ahcifequunturperpendicul.ires, reliquas
demum a fine cartilaginis hujus coftse extrorfum defcendunt. Hunc pri-
mum internum intercoftalem detuifiTe vidi. Sequentes unice a coftis nafcun-
tur , aliquoties tamen (c*cundum 6c tertium fibras aliquas a fterno vidi ha-
buiffe. OcLcivum 6c nonum cum adlcendcntecbliquo conriuxifievidi. Eum-
dcm oclavum vidi ita lufi0e,-utinter cartilagincs octavse, 6cnona; coltas,

aliqua

(j()EusT. T. 38. Alein, T. VIIT. T. 17. f. 12. 5^c. Fallop. ohf. ^. 97.
{x\ Fallop. 1. i. EusT. T. 3J. Albin. T. IV. 111. II. Hoa"llev.

{j) EusTACHius tres hiibet in (5. 7. 8 ir.itr<alIo T. 33. Hiibct ctism Albinvs p. 40:,
401. ad» iic^ue poffi. pro di.iobu3 nuirtrari. Leuneat 1, III.
(■ 2 ) I. c. n. 14. 16. tkc.
{h ) HOA D LE Y in 1. c.

{c -j Hoal.L£y reitc.

zz LIB.VIIl RESPIRATIO.

aliqu:i. portio, a reliquis inter cartilagiiieisfibris diverfa, omninoad modum
externoruai antrorfum defcenderet. '

Ultimi duo breves, exigui, non rariflime toti defunr (c/). Ter ipfc
vidi. Vidi etiam in undecimo mufculi intervallo quidem defuifle, in de-
cimo vero ad fefcuncem exterius ab angulo coii:irum defiiffe. Utriufque
locum tunc ligamentum tenet. Cum tredecim coftse forcnt duodecimus
adfuit (f ).

Adparet adeo , duas partes intervalli coftarum unicum mufculofum pla-
num poifidere, minorem quae porterior, majorem quae anterior. Reliqua
tota longitudo duplex in deculTiri planum carneum nacta eft. Ca^terum
uno verbo errorem veterum repeto , qui certe in Vhsalio (/) offen-
dat, aut in Gai. eno (g), nempe mufculos intercoftales ad cartilagi-
num anteriorum initia direclionem fuam mutare , duftuque ferri contrari».
Errorem refutavit Fallopius (g") 6c Nicohus Habicot (^t).

§. XI. Infracojlales. Steniocojlales.

Parum ab internis , nifi ufu, difFerunt Infracoflales mufculi Ver-
iiEYENii, 'ixvc coftarum dt-prtfj/ym , qui frequentius infra fextam coftam
reperiuntur, aliquando tamen etiam in oclo , novem(/i ) , 6c decem (i)
inferioribus intervallis vifi funt , caetera fimiles internorum , hadtenus di-
verfi , qaod non proximae coft* , fed alteri fecundae terticeve infcriori infe-
rantur , & magis plani tranfverfique fint ( le ). Multum in iis tendinea-
rum fibrarum eft. Licipiunt totam intercoftalium internorum feriem (O >
aut proxime aliquanto exterius initium habent ( /*). Varie vidi fe habere.
Ab undecima aUquando ad nonam coftam y parteque aha ad o£lavam , a
decima ad feptimam {ni) , 6c a nona ad eamdem ejufmodi niufculum vidi

teten-

(./) Hibet etiarh & tenues, 5c aponeuroticos . & nullos AlbinuS p. 401. Aponeuroticos
pi«gere Tidetur \n ultimo intervallo cortarum , in icone duL-lus thoracici.
( e) Kaauw 1. C.

(/) L. II. c. 37. Tum Valverdus p. 91. & ipfe H. F a bricius 1. c. p. tfp.
\g) Dc dijfen.miifc.p. »3. Admin. .iaat. L. YIII. c. J.

(g*) P- 95- . ,

(^-t-) Lea.K diei ni. & Lea.Xm.diei VH. fu* Hebdortadit anat .

(h) Vebheyen ad T. 3J. f. 3. Sed is & breviores habet, & longiores.

(/) DoUGLASS egmparative anatomy ofmufcles. Ip, 6j.

( k ) HOADLEY &C.

(/) A quibus Cl. LiEUTAUD noluit feparare p. 549.
( l* ) Ita Albinus in tabula quam citavi.

(m) Albin. p. 401. recenfet a nona & nonnunqaaai a fcptima defcendentesj In icone
duftos thoracici aliutn habet a fexta cofla ad nonam euntemj alium a nona ad nndeciniatii.

SECl'. I. THORAX. 33

tetcndifle. In eodcm fubjc£lo a quarta ad fecundam alius rbat. Vidi etiam
a duodccima proxime capitulum natum ? penc tranfverfum ivifle 6c in deci-
mam (w*) , 6c in nonam : {n) A nona magis adfcendiflt in feptimain
(«*) , valde tcndineum. A fexta , quinta, quarta j tertia in quartanij
tertiam , fecundam , primam tendinei alias ivcrunt.

Infracolblibus adfinis mufculus fuit , qui a radicc proceflius tranfverfi
coftae duodecimae ivit in coftas ii. 12. 10. (0).

Sed etiam Stermcojlales ( p ) ha£tenus fimiliores funt internorum , quos
alii cl. viri pro triangulari Jlerni mufculo defcribunt { q). Qui con-
junxerunt, proculdubio ad continuitatem cujufque particulas cum proxime
fuperiori refpexerunt. Inferior enim quaque latior , cum fuperiori, 6c an-
guftiori continuatur.

Eorum mufculorum infimus ( fivc imam partem dixeris triangularis mu-
fculi ) , pene tranfverfus ( r ) , & minus , quam reliqui inclinatus , nafcitur
a cornu cartilagineo enfiformis ( j ) appendicis , fibris nonnullis cum dia-
phragmate conjunftis , & pene dimidia parte cum tianfverfo (r) mufculo
abdominis. Idem extrorfum du£tus inferitur late in cartilaginis ccfia; fextae
(«) faciem internam , in quintae (x) vero marginem inferiorem , car-
tilagineam 6t ofieam , deinde fere flmili modo in quartam. Alias unice
in ofleam partem coftae quintas.

Secunda portio 6c reliquse magis ad perpendiculum ponuntur (y) valdc
tendineae. Secunda quidem ab eodem cornucartilaginis enfiformis , deindc
a parte oflea (z ) cordiformi fterni; aliquando etiam a cartilagine quintae

coftas

(m*) Albin. T. 17. f. 15.

(«) Ifa tres habet Eustachius T. 38.

(«*) A fexta ad quartam vidit euntem Walther artM, ninfc, icmiior. p. 17.

(0) Walther anat. nntfc. refetit. p. 17.

(f) Verheyenius hoc nonien exco^itavit.

(^) Vesal. 1. II. c. 35. Albin. L. III. c. Sz. Scc,

(r)WiNSLOw n. 698. CowpER myograjb. T. 33. f. 1. Alein. T. X. f. 34,

yEKHEYEN T. 35. f. Z. JENTY 1. C.

(j) Alein, p. 310. T. X. f. 44. CowpER T. 33,
( » ) A L B I N, p. 311. T. XIV. ad B. i. b. W i n s i. o w r. 68p.

(«) Jenty T. I. f. 4. Septimam coftajn & cdavam adcit Covfervs ad Bi»loum
T, XXI.

( x) HOADLEY, ALBIN. f. cit. COWPER I, C.

(y)VERHEYENl. c. HoacleyI. c,
( 2) Albin. p. 310.

Haller Phyfiolog. Tom. HL E

34 LIB. VIII RESPIRATIO.

cofice nata, obllque, fere tranfverfa in cartilaginem coftae quintae {a) fe
immittit, aut quirtse demum. H^ec portio rL-hquis major eft.

Hic alium quintum mufculun aliquando diverfum interceffifife vidi j a
Uerni parte proxima cartilagmi coftge fextae natum? inque quintae & quar-
tae cirtilaginem infertum.

^ertias a priori alias parum diftintlus, alias manifeftior, a fterni parte
medta natus? prope cartilaginem quartae 6c aliquando etiam quintae 6c fex-
t3e coftiE, adfcendit extrorfum; fatis ad perpendiculum , m cartilaginem
tertix {b') , &c conjunctam partem oiTeam, 6c nonnumquam etiam quarta:
cartilagineiy. Vidi eumdem aparte bifurcaca cartilaginis enfiformis venilTe,
cum tamen tertiae coftae fc immitteret.

Qucimui plerumque (c) , idemque fupremus, a cartilaginis coftae ter-
tice initio , 6c a fterno vicino , tendineus , re£tior adfcendit , carneus fit ,
6c in carcihginem fecundae coftae , ubi cum offe conjungitur , omnibus inte-
rior fe immittit (^) , pene ad perpendiculum. Pars ejus fuperior, tendi-
nea, fuperliciem intercoftalis interni fecundi tegit. Hicultimus minime(^)
perpetuus (/) eft. Videtur Cl. Hoadley ne tertium quidem vidiffe.

Varia certe ig ) ejus mufculi natura cft, ut in fex continuis cadaveribus
quse follicite magis incidiffem , alium femper aliumque repererim.

In cane 6c ego obfervavi , aliique clari viri, robuftiorem effe (A).
Quare veteres ex cane fere defcriptu n dcderunt ( i ). Saepe totus exiguus
eft(t), ut cl. viri nuUum adeffe mallent (/).

$. XII.

( 4l ) J E N T Y 1. C.

(^j A.LB1N. 1. C. Jenty 1. C.

(e) Qastuir e:iam cdpita facit .Vlbinus p. jio. Qjuma maU;u'os W i n S i- o w n. C^J.
qahque ubi pauci, Verheyen.

( i ) Aliquanto angultiorein habet A l b i n u s 1. c. AnguftifUmum a fterno ad coftam tertiam
Co«-pERus f. I. r. II. jficiliifi-nu-n , fi mufculus elt ad /.

(e) Non h.iliet Douglas p. 6x. & aon remper eo venire audor eft Fallopius

p. 94-

(/) Habetit Fallopius o. 93. b. D. de Marchettis amt. p. 66. Verheyen,
DOOGLAS, Aleinus, WlNSLOW.

(g-) Ui [11. Aluwus p. jn. cuiu; defcrfpcio tamen vafs valde fimilis eft , nifi quod
origines luperiores facit, fiBem inferiorem.

(fc) WiLLis Phw.nac. ration. T. U. p. 17. Ex cine fai.n icaneiii fumSffe VesaLium,
Fallopius tnonet injl. p. 31.

( i ) F A L L o p, oi/: 1. c.

(k)\Dl.i ■nj}!. <j,M». p. 31. ScrtELHAMMIR phyfiilo^. p. CLXXXYIII. COWPER
ad BiDLouM tab. XXI.

(/) ilABICOT ka. 13. dici VII.

S£C T! J. THOR AX. 3-;

5- XII. lAufculorum infercoJlaUum externorum aCiio.

De intercoftalium externoruni funftione non magna lis efl. Nonnullis
cquidem locis fuorum operum G a l e n u s extcrnos intercoftales thora-
cem comprimere 5 coftafque detrahere fcripfit(,w), 6c exfpirationi fa-
mulari, tum perinde Vesalius ( n) , quem alii autlorcs ( o ) paiTim fecuti
funt. Ncque defuerunt , qui adeo parum hi$ mufculis tribuerent , ut uni-
ce aliis mulculis dicerent obfequi (f ) , quo fere cl. olim viri Rudolfi Augufti
Behrens fententia redit , qui thorace firmato etiam internos coftas cle-
vare fcripfit , coftis vero a mufculis abdominis deorfum tratlis , etiam ex-
ternos porro depreffioni famulari {q). Alii carnes intcr coftas pofitas
omnino unice parietis loco effe ( r ) docent , quod in vivo homine eo-
rum motus minus confpicuus fit.

Hae fere opiniones vix quemquam nupcriorum repererunt > qui adopta-
ret. Motus quidem intercoftalium mufculorum , omnino , maxime in viris ,
aut animalibus meticulofis , non raro obfcurus eft^ fed alias, in feminirf,
inque animale vehementius refpirante , idem evidentilfime adparet (j).
Quin porro externi intercoftales coftas elevent, ne noftri quidem adver-
farii (f ) dubitarunt, quod fuperior eorum finis vertebris propior , inferior
a vertebris remotior , adeoque mobilior fit, hinc, adtraftis mufculi carni-
bus , non poftTit non mohilior finis ad firmuai illum accedere. Etiam cal-
culis -adhibitis eamdem attionem confirmatum WnFrnncifcus Boissier
de Sauvages, oftenditque fibras externi mufculi ejufmodi duftu
difponi , qui ad elevandas coftas aptifl!imus fit ( «). Sed eamdem fenten-
tiam oculorum in vivo 6c fpirante "animalc teftimonium evidenter
ftabilit.

De Levatoribus etiam funt , qui dubitarunt, Coftas minime elevare,
potiufque fpinam dorfi fledere illuftris audor eft (x) , a quo alius cele-

E X berri-

.# (w) L. II, de mtifcnlorum motu',
(n) 1. c. p. 345.

(o) Archangihit PiccoLOMiNi palc[i. aiiai. p. jap. Rcrarius itt ctntriKiiruoniy,
n. 98. p. 416.

(f\ Fallopius ohferv. annt. p. j6. indeque ViDts VlDivs p, ip^,

iq) Bresl. Saml. 1713. Jan, p. ipj.

^r) Arantius ohferv. anat. p, pp. NeukRANz de refprat.

(j) De ea re dicetur Secfl. IV.

( t) Hambekger de mechanifm. reffirat.

(«) Sivenska IVetenskaps handlingar 1751. trimejlr, II,

(vJSbnas Mttn, de l'Acad, 1714, p. i5p.

3^ LIB. VIII. RESPIRATIO.

berrimus Profedor non diiTentit (^y) cuni omnino parti immobili cofla-
rum , live hypomochlio , adeo vicini inferantur , ut nuUus aUcujus mo-
menti motus ab iis fperari poifit. Addi pofTet , ad coiks , quam ad pro-
cefTus tranfverfos , magis carneos efTe , ad vertebras vero tendineos , tendo
vero uti non fentit , ita neque contrahitur. Cum tamen vertebrarum dorii
vix ullum motum eiTe ulla obfervatione conilet, neque diifiteri poiTimus,
coibs fuper vertebras moveri , cum praeterea longorum lcvatorum aHqui
longlufcule ab hypomochlio coftis fe immittant , & cum mtercoilalcs ex-
terni omniu.n icriptorum confenfu coftas elevent , 6c tamen etiam in-
terius ( z ) , quam ilii levatores , propiufque centrum motus coftarum po-
nantur, crediblle fit , hos mufculos &: iliabiles reddere coilas, ne a muf^
culis deprefToribus deorfum fe patiantur duci, 6c prgeterea, quando contra-
huntur , elevare , etfi utique is motus minus amplus eft.

$. XIII. Intercoftalium mufculonim internorum aClio.

Sententiti advcrfnriorum.

Multo plus de iftorum mufculorum oificio dubitationis ab omni tem-
pore fuit, cumque acres inimicitias harum carnium adtio mihi conciverit,
accuratius erit in hac quaeftione verfandum : ut interim iiceat , inter mi-
ferias vitae humance etiani iftam deploraffe , potuifTe ob res adco ab omni
utiUtate propria , atque confervatione noftri rcmotas , tantas iras ( a ) ,
tantafque & tam acerbas nobis intentari htes.

AntiquiiTima opinio eft, hos mufculos coftas deprimere, eamque , aUis
equidem fuorum operum locis GalenbsC^) protulit , ut inferiores in-
primis coftas deorium deducere adderec, efTeque organa violenta; exfpira-
tionis. Eum clarum virum, quodadhos quidem mufculos adtinet, tota (c')

pofteri-

{y) '^'iNSLow Mtm. de FAcad. 1738. p. 93.

\z) Conf. Albin. T. VIII. nwfcf.l

{a\ Yide Cl. Hambergeri rcriptu.Ti Connoverf, de ref^irat. mechanifme Jenx 1/42.
cditum.

( fe ) Df cauf. refgirat,

(c) Oaibasius ;i. tjo. iji. Carpus Ifigog. p. iT. VesaLIus 1. c; Laurek-

T1U5 L. V. Spigelius p. 104. Hiir. Korarius 1. c. Arch. PiccoLoivri-

NEUS, J. RioL\Mus opjc. anat. p. 134. J. Antonides v. der Linden in

jhifi-ihg. Thomt! WiLLis 1. c. p. 2J. Citahhtti Charleton p. i«Ji, Nic. Stenonis

F. de mtfctdis & gland, p. 10.

S ECT. L TUOKAX. 37

pofteritas fecuta eft, ne fapicntiiTimis quidem viris recedentibus , aut ipfb
diffentiente Joh. Swammerdamio (d).

Imo vero fub finem prioris fcculi , Trcncifcu^ Bayle {d* ) novani
pro confirmanda Galeni fcntentia caufam addidit. Nerrpe cum qui-
vis intercoftalis internus mufculus finem fuum fuperiorem a veitcbiis .e-
motiorem habeat j inferiorem propiorem j cumque mobilitatis gradus pro-
culdubio fmt uti diftantise ab hypomoclilio , fuper quod coflat: movcntur,
cum denique mufculus quicunque non p( Ifit non partem mobiliorcni ad
eam adducere, quae firmior fit, dubitari non pcfile oftendit vir cl. quin
intercoftales interni coftas fuperiores deducant , atque hadenus externcrum
advcrfarii fmt. Etiam hac ratione clari virifcperfuaderi pafTi funt, J. liy U-
hehnus Pauli (f)) Chrifiicwus Y a ier (f^ , Fr. Niciiolls (g'),
Benjamin Hoadley(/i), J Fridericui Schkeieer (?) aHiquc.

Dcinde 111. Hambergerus (fe) Baylei argumentum porro orna-
vit; eodem quidem a diftantia hypomochlii ratiocinio ufus ( /) , ut tamen
adderet , continuo motu ab extern.s quidcm mufculis inter coftas pofitis
elevari fternum , ab internis contra deprimi (m). Inftrumentum adjccit,
quo fententiam fuam illuftraret ( n ). Addidit, intervalla coftarum in cleva-
tione dilatari, in depref^ionc , his a mufculis contra dinunui ( o ). Eciam
hoc fibi proprium habet , quod unice ab intercoftalium carnibus , ofTeas
coftarum partes conjungentes , eas coftas velit deprimi ; quse enim inter
cartilagines eft corundem mufculorum portio , eam vir 111. confentit ele-
vare (o*), & cfiTe intercoftalium externorum fociam.

Cum porro res in controverfiam venifTct, etiam experimenta coram
clar. ProfcfToribus Jencnfibus fa6ta produxit J. Fridericus KessEl, cui-
bus coniirmaret, intercoftalia intervalla infpiratione ^dilatari (p). Nam

E 3 mufcu-

(d) 1. c. c. 2. p, i8.

(d*) Injlit. fhyjic. Tr. 2. de corp. anim. L. I. difp. 4. art. 5. n. ^l. p. ijj. & actd
Sylvanutn Regis cours de fhilof. L. VII. P. I. c. 7.

(e) In editioae fua raicrocofmi Joh. v. Horne p. pp.
(/) Phyfiolog. p. 614.

(g) Con^ftnd. Anai. cecon. p. 17,

(h) \. c. f. 6. 7. 9.

(i) In DouGLASli myogr. ffcc. p. 80.

(fc) In difp. de rffirutiotiis mechanifmo Jens 1717. deinde in fhyfolog, medieiu

( /)• Difiert. n. 5. p. 20. n. Z. p. ii. &c.

(j7.')Tota dip. & fhff. n. x^/g,

{n) \n diiT. n. 21. 22. 24.

(0) n. 21. 27. fl-.yjiolog. p. 142. &C.

(0*) Difl". cit. p. 23. 29. 5y. fhyfwlog. n. 28«.

(p) Weiien Torfzun^ der Stniigkeiten vom Athemhokn p. i'j.

38 LTB. VIII. RESPIRATIO.

mufculorum intercoftalium internorum adlionem non adcigit. Non de-
fuerunt fui cl. viri- fedatorcs , interque eos ? quos caufai invideas ; fi
mala eii (^^).

$. XIV. Sed cqflas omnmo levant.

Alrera fententii pri;-nu-!i, ni fallor, in Hieronymi Fabricii fcriptis
repericur (r), non quideni ejufnodi experimentis confirmata, quae fcho-
lcfi, Galenicam theoriam dodae, confenfu.n extorquerent. Multo reclius
Jbhannes Ma y ow (x ) novani , ut credebat, fententiam (labilivit, quod
imos intercoftales internos mufculos perfpiceret itadebiles effe, ut ab iis co-
ftarumomnium,adeo hrmaruni, depreifio exfpetlari nequeat. Inde J.Alphon-
/«j BoRELL us (r) ab oninibus uccunque direclis mufculis colhs ad fe
mviceaiadduci oftendit. Poft ea tempora , prajcer paucos , quos excitavi,
claros yiros, tota phyfiologorum feries (m) in eafdem partes tranfiit;,
atque iis ftantes videas ejufniodi audores, ut easdem abfque metu defen-
das , Jacohum Bmivnum '"'^ i n s l o w ( x ) , B Sigfridum A l b i n u m ()» ) ,
J: Baptifiam Senac Cz)y uaiverfofque , nuUo excepto , incifores (a).

Denique, cum ad fcribeados in Boerhaavianam fententiam
commentarios ( h ) acceffilTem, eratomnino inter contrarias opiniones optan-
dum, opcavi qui parte veri fpeciem videbam , eamque porro rationibus ,
& inprimis experimentis defendi (c ). Ejusmodi vero funt, quae perfua-
ferunc, uc cum P r,jeg e p t o r e ftarem.

111.

(q) Franc. B o I ss i k R^ f/em. fhyjiol. p. p5. Cum cl. viro femit Ernejlus Anmius Nlr
COi,Ai & alii.

(r) 1. c. p. 71.

[s) De i\-fpir. p. 281. feqq. Ex eo C o l l i n s p. 81J.

(t) D(? in'jt:i anim. L. II. Prop. 84. p. idS. 169.

(«) Ljjir. Belhnus l. c. Le.nm. 3. P. Dionis I. c. p. 455. Scmelhammer
diir. cit. VERtiEYEN L. II. p. 170. BoHN circil. anat. p. 79. Berger d^ natur.
hiim. p. 17. N. Fizis oper. p. no. C. Gott. Ludwig qittjl. IIL H. Boerhaav£j
Hartley 0/ m.m Prop. 7J. Ehmais de fhyjiol. p. 277.

(x) M.'moir. dj l.lccii. dis Jcient. 1738. p. $i. Expof. Annt. det mufcks n. Ili5o. &c.

(y) Hifi. mufc. p. 402.

(z) ^im. de f.iai. des fci^nc. 1724. P- '(S^. i(>8. quo. loco Baylbum refutat.

(.«) GHESELa.aj)j anat. ofh:tn.i'i bady Ed. Vi. p. loj. J:tJ}. Godofr. Gunz de
nfpir. p. I. Lpph LlEUTAUD efiys p. ^49. /. F. Crbll de refpir. vitali. F A N-
T ON anat. p. 331.

(h) T. 7. P. L p. 38. fcqq.

(c) i\.xp;r. aaat. I. anno 17415. editi , experimenta IL auno 1747. excufa , m opufc. anat. de
refpir. aiin. 17,-1. repstita , ii^as opufc. pithtU 17,-J. parte IV. aufta. S< inprimis in wfw.
jttr /« rcfpir. LiAiiinnje 1758. iiBprciTa.

SEC f. I. T H O R A X.

35>

111. Hambergeri primaiiiim vitium fliit > quoci totum thcracem
una adrccndere? colbfique adeo primas paritcr ekvaii crediderit , neque
unquaui ab ea cpiniouc fc pafliiy cli di\clli. Quam prin.um cnim coliae
omnes seque liberae, aquc tiin ae funt, non poteftregari, vcram cl. vi-
ri opinionem efle , ut duduni , 6c t(;ties cmnino fum confeffus ( d ).
Hoc idem vitium in maclunula luit, qua vir 111. ufus eft , cujus cum
utraque corta asque lirma foret ? omnii.o fila ad intercoftalium interno-
ruin du6lum trahcntia ccllam lijperiorem deprcflcrunt ( e ).

Verum ejufmodi certe coflat non funt in corpoie animato. Primum
par omnium hrn)ifrimum eft ( /) , indc , ut quaique inferiori loco ponitut>
ita faciluis emovetur (g) , dcnec inf na n.cbililTima fluGuct.

Nunc fi fila quacunque diredicne , ducuntur intcr fupcriorcm coftam
immotam, inccique pioximam mobilcm , non dubiuii! eft, quin cofta
mobilis ad iminotam fit adfcenfura. Si diu£lio fucrit ejurmcdi, ut f rmius
inferius , & propius centrum miotus n-.ufculus adha;reat , debilitabitur ejus
actio ex ea ratione , non tamen inveitctur, debiluabitur autem pro ra-
tione pvopioris diftantiee a centro motus , quse fuerit in line aiulciili
inferiori.

Si cofta fuperior non penitus immata fuerit, fed tnulto tamen firmior,
quam quidem inferiora tunc qugerendum erit, in dcteiminando motu
mufcuii , qu^nam major fit poteftas , propioris illius diftantia: a vedlis hy-
pomochiio , aut contra firmitatis m.ajoris coftae fuperioris. Si plus potcft
illa vectis inferioris bievitas, defcendet fuperior cofta^adfcendet contra,
fi plus potert firniitas major coftge fuperioris. Sed difcrim.en ab hypo-
mochlii vicinianatuni dudum oftendiperexiguumefTe , neque fuperarefe-
re vigefimam partem longitudinis totius coftse ( h ).

Si nunc cofta prima quinquies & ultra lirmior eft quam fecunda (?) , cft
autem ad minimum quinquies firmiorj evanefcet iiludtotuminrercoftAlii, in-
terni primi privilegium, quod ipfi ad deprimendam eoftam primam tribuitur.
Habebit enim, vires deprimentes ut 20, vires vero erevantes ut 380; nem-
pe decics novics majorcs.

Veiuni

( li ) T^ra;!". ad P. IV. de reffim:.

(•^ ) De reffr. P. I. n, li.

(fj p. 10.

(g) p. 10. n.

(h) Conf. memoire ftir ta rtfpr. [>. txo.

(') P- "•

40 LIB. VIIL RESPIRATIO.

Verum multo major eft vis veri , neque enim mufculus interc ofralis in-
ternus infcriorem finem centro motus propiorem habet ? quam eft fuperior.

Cum enim opportune vetuiffet III. Hambergerus (fc)? diftantias
iftas a centro motus per coftarum curvas lineas metiri , jufliffetque uti di-
ftantiis perpendicul.iribus ? ad has menfuras fumendas accelfi , 6c adparuit
non verum elTe , mufculum intercoftalis incerni primi infertionem infe-
riorem centro motus propiorem efTe, atque adeounicum totiusdemonftra-
tionis Ba YLE AN^a; & Hambercerian.s: fundamentum ex fundo
fubverfum ruere. Propter majorem enim coftae inferioris longitudinem re-
pertum eft, diftantiam fuperioris flnis ejus mufculi a centro motusjfive
media cunivertebris articulatione , elTe uti zo, inferiorisuti 54. (/), & li
coftas ipfas metitus fueris , fuperioris ut ^y^, inferiorisut 54^ (m). Adeo-
que a pundo medio articalationis mufculi interni primifuperior finis non
folum non remotior eft j fed omnino propior , five coftam , five perpen-
dicularem diftantiam fumferis ? & in ratione 54. ad zo , vel 109. ad 79.
cofta inferior mobilior erit. Eadem argumentandi ratio ad minimum
ad feptimam ufque coftam pari cum robore redit , 6c quaeque inferior
cofta fuperiori longior eft> & infertio intercoftalis interni fuperius centro
motus propior, inferne remotior. Ex ipfa ergo Hambergeri &
Ba YLEi demonftracione is mufculus intercoftalis internus coftam fupe-
riorem non detrahet, fedlevabit utique.

Si ea lex de feptem coftis veris ver|i eft, nunquam volet vel ipfo
Hambergerus, intercoftales internos coftarum inferiorum tanto mobi-
liorum, coftas fuperiores decrahere, quae 6c ab excernis , 6c ab incernis
mufcuHs incercoftaUbus fuis elevacse fuerint. Supcreft , cum ii mufcuU in-
ter coftis fpurias tamen contrahancur, ut ad levatas fuperiores coftas fuas
inferiores coftis levent , atque adeo , ex ipfa Hambergeri theoria, totum
fyftemacoftarum ad primam coftam elevabitur, per eofdem mufculos, a
quibus deprimi volebat.

Erit enim cajufjue coftae fuperioris firmitas continuo maxima rationc
major. Primae nempe coftae firmitas fe habebit ad alterius ftabiUtatem , ut
54X?i. ad 2,0x5^. five uti io?8. ito. («) five uti 11 ad i. proxime.
Undecim ergo partibus adfcendet cofta fecunda, dum unica partc pri-
ma defcendit.

Si

(k) Vide p. 13 j.

( l) Mtmalr. p. 2JJ.

Im) Tbid. , . .

(") P- i;4.

S ECt. L TKORAX. 41

Si prima cofta undecies firmior quam fecunda cft, & fi firmitas fe-
cundae iterum ell: ad iirmitatem tertiae uti 4 ad 3 ( e ) , multo minus po-
terunt cofta prima 6c fecunda a mufculo intercoftali interno -tertio depri-
mi? ab eo enira oporteret fuperari dc firmitatem coflse primsE, qu^ fola fit pene
odupla firmitatis tcrtiae > & vim intercoftalis primi utriufquc clevantis fe-
cundam , 6c diftantiae pun£li infertionis fuperioris intercoftalis interni fe-
cundi , qu^ & ipfa in fuperiori cofta fecunda -propior cft ad hypomo-
chlion. Supereft ut tertia cofta adfcendat , eodemquc modo, quse fe-
quuntur omnes : cvidentiffime etiam infimge ? quarum ftabilitas pene
nulla fit (p).

Recle nunc addas ex 111. Ludwigio, impcfTibile efle , mufculos duos
adverf\rios fibi opponi , quorum alter nunquam aut contrahi pcfTit , aut
laxari, quin alter una & ipfe brevior fiat , longioique.

Recbe obfervatum eft, intercartilagineos mufculcs vere internos efie,
neque fieri pofle, ut contrarium ofKcium cum reliqua longitudine fui in-
tercoftalis olfeas coftarum partes pcfiti mufculi habeant, quae duftu omni-
bufque notis confentiant , idecque ccftas elevent, quia propius fternum in
cofta fuperiori nafcuntur , in inferioribus ab eodem ofle remotius ( q).

Neque abfque robore eft, plene meditato, aigumentum a ctn rruni
omnium mufculorum natura fumtum. Oninesenim, dum agunt , brevio-
res fiunt, funtquc fynonima in murculo , operari , &: ccntrahi. Hic au-
tem ex III. Hamberceri cpinicne nectfie fbret, n ufculos intercofta-
ies internos, dum agunt , longiores fieri, fiquidem cmnino in deprellionc
coftarum earum intervalla augentur (,r).

§. XV. Experimentai quilui vera fententia confiwatur.

Plana haec videri pofilint , & confe£laj malui tamen ipfam operar.tcm
naturam videre , quam divinare , quid agat.

Primum ergo humanum ptdlus camibus nudavi , ut aqua adfufa tamen
mobilitatem confervarem. Deinde fila coftis admovi , quae ad modum in-
tercoftalium internorum ? in lupeiiori ccfta dimidio pcllice a verttbra itmo-

tius

(0) p. 11;

(p) p- 10.

(q) WiNSLow Exfof. Anat, n. 11J9. 1158. u6t>. iSm.it f»m. 3738. p. 51,

(r) p. *7.

Haller Phyfokg. Tom. III. ' F

4a LIB.VIIl RESPIRATIO.

rius adfixa forent, in coftas inferiori dimidio pariter poUice propias. Ea
fila adtraxij minu inferius pofita, &c tamen colk quaeque inferior ad fu-
periorem acceiTit ( x)? &c coftarum intervalla diminuta funt.

Tunc ad vivorum animalium fetliones acceffi. Eaverores aliquam ha-
bet diificaltuem. Minora 6c timid.i animalia coftas aegre movent (t'),
ipfi canes infpirationes faciunt breviffimas , quas exfpiratio fubita fcqui-
tur (a)} longumque poft intervallum alia fequitur infpiratio. Ut ergo be-
ftiae intercoft.dibus mufculis vehementius uterentur , dolorem intuli , &
dolore ipfo cfticaciorem anxietatem. Perforavi enim pleuram alterius la-
teris (x ) 5 auc diaphragma (_y ) > ut aer per bronchos petlus aegre fubiret ,
& fanguis difficile per pulmones iter haberet. Ita inprimis efficacia mufcu-
lorum intercoftalium egregie difpalefcit. Deinde femper in fummo thora-
ce (z) j 6c in imo evidcntior ei\ (a) , quibus locis major eft in firmitate
coftae cujufque fuperioris diverfitas. In medio thorace res fsepe fatis ob-
fcura fuit, cum cujufque coftae firmitas parum vicinarum ftabilitatera
iuperet ( ^ ).

Oportet autcm deftru£lis intercoftalibus externis mufculos internos de-
.nudare(<:). Tuncadparebit, tempore infpirationis internos ( ci ) cum ex-
ternis contrahi, tumere (e) , corrugari (/) , perpendiculares reddi (g),
indurefcere (A): adparebit cum ifta eorum adlione conjungi coftarura
elevationem (fe), rotationem (/), marginis inferioris converfionenj
..ad prioraj exteriora (»i)> fterni eminentiam (w*), diaphragmatie

.defceA-

(/) MemoWe Exp. i. II.

{») Exp. 7. 8. II. 44. "!

(«) Exp. 10. 33.

(*) Exp. 9. II. 23. 14. ij.

(y) Exp. 8. . «

(2) Exp. y. i(J. 19. xo. M- »y. »5. »7. »8. 30.31;

(") Exp. 30. :

(b) Exp. 17. 19. 30. 31.

(c) Exp. 9, 10. II. 1*. 23.^4. ly. i6. i8.

\d) Exp. j, 8. II. 13. 14. ly. i<S- i3. 19. ii. 13- *4. ly. 16. i8. »?. 3«^

(e) E:cp, 6. 3. 9. 10, 11. 14, 16. 17. la, 13, 14, »J. 17. 30.

(/) Exp. 7. 9. 25.

(g) Exp. it. 13. 16. 30.

{h) Exp. 8. 27,

(i ) Exp. 5, 17. 19. 2j. 2<J.

(«) Exp, 3. II. I». 15. i5. 17. 19. 20,22.23. 24, ij. itf. 27, 28. jo. 31.

(/) Exp. II, II. 15. 16. 17, i8. 20. 22. 23. i6.

(nj) Exp. 2, Ij. 1/). 21, 37. SCHELHAMJAER fh)lftol. p, CLXXXVII. d.ff. IX. 1».

"4r. 4<)-

;(;;:+) Exp. 2. 21.

SECf. l THORAX. 45

defccnfum ( « ) j reforbtionem eflufi pulmonis (o) , ac alia infpirationis
phcenomena (f ). Contra eum exipiiatione conjungitur n.ufculcium.
intercoftalium interncrum (</)? paiiter ut externorim, laxitas (r), au6la
longitudo ( r* ) & cbliquitas (j), intervallorum (t) longitudo au6la,
diaphragmatis~" reniiflio (u), fierni reprdlio (x) , ecflaium defccr.fus (y),
pedoris angulbtio (%), pulmcris expuflio (a) de pedcie, cxfpiiaticnis
crgo phasnomena. Atque adeo non videtur dubium efle , quin n ufculi
intercoltales interni in expcrimentis perinde 6c irfpirationis cigana Lntj
&, quod hic obfervari oportet, ccflas kvcnc. Ncque quifquam experi-
mentum contrarium fecit , quod innotuerit, unicum enim qucd exflat,
pertinet ad mediocrem intervallorum ccflaium obfcuiiorem mutatio-
nem (^ ) adque tumentium in ftrangulato animale puln".ori:m ci£lum volu-
men, quod extiorfum premendo motum niufculoium intcrcclialium ob-
fcurat (c).

Quae vcro vidi mufculorum intercoftalium internorum in infpiratione
laborantium phaenomena, eadem Cl. viri, inque experimcntis experti,pa-
riter omnino viderunt (d^.

§. XVI. Otjediones occupantur.

Ne quidquam huic vero indagationi defit, oportet omnino confiteri, non
femper hos coilarum niotus in coftis obtinere. Minime tnim rarum fuit ,
coftas inferiores ahquas , tres , quatuorve , per infpirationis tempora intror-

F z fura

(«) Exp. 33. ?4. 3r 3^-37-44. 4J. 4^. 47- 42.4?. Jo. Ji. JZ.JJ»

(0) Exp. II. 38. 59. 50. ji. 5i.

(f) l.>,p. 5.7. p. 10. II.

{q) Exp. 6. 9. 10. iz. 23. 14. aj. 17. 30.

(> ) Exp. 6. 9.

( r^') Lxp. II.

(/) Exp. 13.

(t) . xp. li. 24. 2y. 30. Cl. Spro E6EX, diC <?« *w»«V p. 3t.

(«') iixp. 33. 35.

(x) Exp. I.

(y) Exp. 2j. 39.

(z) Exp. 33.

(a) Exp. II. 33.

( b) Conf. p. 261. & Cl. RoEDERER in itht. Gcttirp pfdc. IV. p. 423- 4?4. IntM-
Talla fuerunt quinum, lexiutrij fcptiir.uni. Kessel Forrfe^itivg p. 28. 29.

( r) Fxp. 27. 28.

(J) STRACKdf mechavifn.o reffiratienii fnna Walsdorf difl". farpe cit. p. 54. K u h n B a v m
i. c. p. 9. ij HoussET £pji. y. Sfpt. 1756. data & tdiia ia Mcm. fttr les ^«rt, f-rfihl, & ini:.
3". lll, V e R R V s T. de rffprmmt,^

4i LIB. Vllt RESPIRATIO.^

fum trahi , ramque fedem pe^toris potius arctiorem reddi. Id utique ali-
quories vidi. Verum id opus non eft intercortalium mufculorum. Mani-
fcfto vidi (r), his in occafionibLis , diaphragma (/) vehementc motu fuo,
carnes fuas decurtafle , ut adeo averfi fines lacertorum ad fe accederent
invicem , colhfque , aUunde fatis mobilcs , adtraherent , eaeque apicibus ,
aut omnino totae introrfum in pe£tus retraherentur. Eum motum funt
CL Viri (|-), qui habeant pro perpetuo. AUis tamen in experimentis , &
iis optimae notae , excitato tunc robore mufculorum intercoftahum , etiam
eas coftas adfcendifTe vidi-, neque fuilTe introrfum tractas (^h) , &C , cum ese
coftae introrfum ducerentur , folu-m plerunque abfque intercoftaUbus mu-
fcuUs. diaphragma refpirationis officio' defianttum fuiile, (t)

Denique , fi quis requillverit , cur duos potius quam unum ordlnem
intercoftaUum mufculorumfecerit, (iquidem idem utrorumque eft officium ,
Bon totum proculdubio creatricis naturae confiUum nobis perfpetlum elfe
fatebimur. Id' tamen videmus , eo folo modo extrorfum coftas verti po-
tuilfe , cum unicus re£1lufque mufculus a cofta fuperiori motus , coftam in-
fcriorcm quamque , qu3e extcriori fit loco , ad fuam interioreni origineni
traxiffet. Unicus 8c obUquus , cujufcunque demum fuiffet dire£lionis , muf
culus motum prceftitilTet dupUcem , quorum alter coftam vel antrorfum
traxiflet , vel retrorfum (h), alter , inevitabiU necefficate, introrfum ( / ).
Nunc cum duo fmt , in adducendis quidem coftis inferioribus ad fuperio-
res confentiunt , inque elevandis, neuciquam vero ducunt introrfum. De'-
nique plures fibrarum ordines , 6c longiorem adecquc robuftiorcm mufcu^
lum natura obtinuit , dum fecit duos ( in ).

§. XVII. Triangularis Jlerni ^ deprejforum coftanm ojficium.

Sternocoftales equidem funt { n) , qui coftas crediderint levarc. Ve-
rum jj.cum non dubiuin fit , fternum coftis firmius elle , & in homine

quidem

(0 1. c. Exp. 7. 8. 30. 3(5. 47.

(/) Conf. £xp. 4y. 45. 47-

(g) Joh. MayOvV, MM. ThRUSTON p. IZJ. BEtLlNUS LCWM. V. BoRELLPropt
po, ALClNus de oJi'j. n. 178. Gunz 1. C.

{h) Exo. 30.

(i) Exp.7. 3.

(fe) Dao o;ii.iss fa^li fuat , ne niDtu; coftaram obliqaas fieret. Heuermann ^hyfivlog. p.
yj7.

(/) Bellinus Lemm. I[. Borell Pcofo/. S4.

(m) MayOW,' COLLINS p. 816.

(f!J RioL/^NUs p. jii. ^A". SrENOXis de m:ijc. & glatti.\^. 10.

SEC f. l THOR AX. 54

quidem ftabilius , quam in brutis animalibus , cumquc infcrior tcrm"nus
cujufque portionis mufculorum fternocoftalium fterno prcpior , fuperior ab
eodem remotior fit , dubium non eft, uciquc coftas ab his mufculis de-
primi ( o ). Dcindc , cum pofteriori loco inferior inprimis fterni portio
lit , quam coftae quidem , curvabit idem coftarum cartibgines , contraque
dorfijm ducet , ut quidem in vivis animalibus etiam a morte fattum vi-
di ( p ). Surfum propellere fternum , fui oblitus olim 111. H a m k e rg e-
R u s (cp pofuit , cum idem mufculus nunquam pclfit , ne in ejus quidem
viri theoria, 6c fternum antrorfum pellere, &:colks deprimere. IUud infpi-
rationis , hoc exfpirationis eft. Ad exfpirationis ergo vires pertinet Idem.

De coftamtn defrejjorihus pcflis dubitare. Plerumque (r ) utiquc id cffi-
£ium ipiis adiignatur , quod ipfum nomen declarat. Addi oportet , fupe-
riorem finem horum n:;ufculorum adco evidenter , & adeo magna ratione ,
a vertebris remotiorem efie , ut alia horum mufculorum omnino , quam
quidcm intercoftalium incernorum fit conditio , neque fere dubitari pof-
iic , quin nrmior , ob vertebrarum vicinitatem , idem fmis fit , qui eft
inferior.

Expcrimentuni nunquam feci , neque facile fuerit facere, cum aperto
thorace capi oporteat , & revolutis de fede pulm.onibus , eo vero in ftatu
animal intra bieve omnino tempus exfpirct. Quare non fufccperim defi-
xiire , num plus in horum mufculorum munere definiendo vicinia verte-
brarum potuerit , quae depreffores facit, num coftarum fupcricrum firmi-
tas major , quge elevare fuadet.

§. XVIII. Alii mtifcuU qui cojlas levant.

Ut inftrumentum refpirationis abfolvamus , dicere cportet de miifculis ,
qui aliunde nati in coftas fe immittunc , eafque levant. Neque penitus
ornittendi fuerint ctiam ii lacerti , qui non coftis ipfis , fed cjufmodi ta-
men partibus fe inferunt , quae cum coftis conneCfuntur , & qua: cofta-
rum motum utcumque pofTunt regere , qui adeo ad claviculas , aut ad
ilernum , aut ad ipium fummum humerum pertinent. Idem i^udium in

F 5 iis

(o)Fabricius 1. c, p. 100. WiLLiSj '\X'_iNJi.cw n. icii. Senac; Hamber-
CER, Albinds.

(p ) Secon.i Mem. fur les fart, irrit. Exp, 142.

( q ) Diff. cit. n. 34,

(r) Yerhexen 1, e. p. 353. CovcPER, WiNSLOw n. ji^j. Hamberger
■• 35-

45 LIB. VIIL RESPIRATIO.

iis mufculis oportct repeterc, qui inferioribus ex locis orti ad coftas ad-
fcendunt depreflliri.

$. XIX. Suhclavius.

Primum /aJc/fluio locum tribuimus, qui utcunque intercoftalis alicujus;
interni mufduli fimilis > tamen tranfverfo propior » claviculam inter coftam-
que primam ponatur. Oritur longe a parte media exteriori, 6c infe-
riori ( s ) claviculai , aliquando vero a tuberculo , quod claviculae finem
acromio commiiTum terminat : aliquando & a coracoideo procefTu ( f )
fcapulae.

Inde terete ventre, pene horizonti parallelus, it introrfuTi , fuoque de-
mum tendine fe immittit in marginem fuperiorem cartilaginis primge co-
llae («)j quae offeae parti vicina ert , aut in offege partis trnem (x).

Vidi accefforium a proccffu coracoideo tendinem habuifse , qui fupcr
ejus mufcuU carnem fe difpergeret.

Vidi omnino duos fubclavios vidiffc , quorum alter vulgo defcriptam
fabricam retineret : alrer novus , nondum a media claviculae fede inferiori,
qua confleditur , prodiret , inque fternum ( y ) ejufque primi offis faciem
pofteriorem fuperiorem , fuper fummam mufculi pedoralis originem fe
immitteret.

Vidi omnino hujus mufculi fedem merum Ugamentum tenuifse.

In olficio non confentitur. Dudu.n ncgitum cR ( z ) colkm primam
elevare, neque illurtris ejufdem fententige nuperus au6tor deeft (^).

Dubitarunt aUi , magna; auctoritatis viri ib).

Deniqueii fcriptores , qujrum fuffragium maximehic valere oportet(c)y
aUquantum levare largiuntur.

Ego

(/) EusTACHius T. 3i. 3j. Albin, 1. c. 5c T. 11. & XVII. f. i«. WlNSi-vw

«. 170.

(t)ALBiNusl. c. DouGLAS appeni. p. 8.

(«) EusTACHius r X'CC1[. KiK/. Albin. T. II. XVII. n. 20.

(*) Albin. p. 170. WINSLOW Exp}f. anat. T. II. n. «70.

(y) In llernaTi (abcia/iu n djxerat V e s a L. p. 341,

(zj SpiGELius L. f /. c. 9. 7. R, C. Garkngiot myototn. humtim & tanme T.
II. p. »11.

(.) WiNSLow n. 9ii. M;/noir. dt r.icad. des fcknc, \ji6. p. 190. 1758. p. "^6.

(b) RlOL ANUS.

lc ) tALLOPius ohfcrv. o, 94. Aldinus 1. c. p. »70. D ov 6LAS 1. modo ck.

S £ C T! J. T H C R A X. 47

Ego quidcm quin levet non dubito ( d ). Cum enim caro fchi ccntia-
idioncm in mufculo perficiat, cumque a clavici.lacaincus prcvcniat , quem
■defcribo , mufculus , tendineus vero in coflamfe immittat, certum fere ert,
ad eam fedem contrahi mufculum, in qua caro fuerit , atque adeo coihm
■elevari ; cujus praeterea paiti tacilius mcbili adnettitur , ncn , ut V e s a-
ii us fcripferat, fierno. Ita vero intclligo cofiam elcvare, ut una thc:-
.rax fequatur , & adfcendat , cum ccfta prima fola moveri ncqucat ( e }.
Deinde cum rarilTmium lit, tctum una pedus adfccndere, officium hujus
•mufculi potius in rctinendo thorace confumitur, ut a deprefibribus mini-
-me deorfum ducatur , atque fupremse cclla:: nunc co artlius primorum m-
tercolblium mufculorum, irdcque reUquorum, m.unus dcfiniant.

Exiguum mctum efie, iacile adparet , cum mufculus fubclavius ftxtu-
plo forte 6c .ultra diftantia perpendiculari collse primce a clavicuhi longior
.iit, atqueadco, quando tertia tota parte brevicr fit, tamen collam unice
per tcitiam partcm ejus intervalli clevare poffir. .Adde , ligamentum ejus
locum tenuiflc. Sutiecerit autem , collam primam retinuiile, ejuique auxiffe
-ilabilitatem. * *

Quin claviculam deprimere ( / ) poflit , non totus repugnavero. Re-
-trorfum certc clavicula , fcapula , & brachium relabitur, quando fubcla-
■\ws rcfecatur, ex 111. viri ( g ) 'noftriquc olim amici experimento.

J. X X. "Sciileni mufcuH.

Difficile efl horuni mufculorum hiftoriam continuo eodemque fermone

'X;omprehendere. Cum enim fe confequantur omnes, atque fere interpofltis

deque medulla prodeuntibus nervis uhice fcparentur , faEpiflime fit , ut aliae

.& aliee carnes aut in unum coalcfcant rr.ufculum , ?ut in duos luculentius

difcedant. Inde audorum dilTidia. Quae ipfe vidi, liceat expofuifle.

ScALENus A N TE R lOR ( /i ) bievior fccundo , a fccundge etiam^ter-
rtiae, quartcE (O? quintaeque , ctiam fextae veitebise cclli tranfverfo prc-
ceflu , ejufque cornu exteriori , tendineo principio defcendit , carneus in-

de,

(d) Corpmunis eft fcmcntiaj & oI.'m Galent sjud Ofib>.sivm p. 2i?CA ^ e-
-5ALH L. II. c. 3j. &c.

(c) p. 10. II.

(/) WiNSLow n. jip. pzo. 5ZI. Spiselius 1. c.

{g) ScHREiBEB ad DrtGLASS nyot. jj(c, p. 79. Add. AleIN. p.'l7I.'

\h\ EusTACH. T. xxxiii. xxxviir.

(ij Has tres origints habet A l e i nu s p. .^oj. & T. 16. f. 11. T. i. n. !• *• ^'^-
iAil^uando (juaitam vertebratn nihii h)iic muicuio dcdilTc adcit litLji vir Cl.

48 LIB. VIII RESPIRATIO.

ds , clivIculA tegUur. Idem tendiueo etiam finc in coftam primam haud
ionge a fterno abit: a fcqueate fc:Ueno intercedentc aiteria fubclavia
fepnratur.

ScALENus LONGUS in hterc colli pofitus ? magis a prims ? fecun-
ds; (it) £c tertire vertehraj procerfj tranfverfa n-vfcitur, 6c in coitam pri-
«lam e regione ferrati fe im;nittit. Cum priori fifciculo carnco communicat.

Hujus a)lia portio , vel diftinttus mufculus > a quinta , fexta 8c feptima
vertebra colli in coflam fecundam aliquando tetendit.

ScALENUS ALitrs, paritcr longus, ex procefiu tranfverfo vertc-
bvaequint!S <3f fextai , aliis ctiam quai-tse , teitiae & fecunds:; nafcitur , in~
que coftam primam , exterior quam priores , infeiitur tendineas.

Sgalenus alius primi parte tettus , a fexto procefiu tranfverfo
iii primam coftam abiit , anterior , 6c a brevi pofteriori divcrfus.

ScALENUS LATERALis (/) 3 proccfiu tranf\ ctfo vertcbrjE tcrtiae ,
quartse & quintae C ^* ) colli nafcitur , inque coftam fecundam , cxterius
quam poltremus , fe immittit.

S c A L E N u s' M E D I u^ ( m ) A L B I N I ( 72 ) longuff, a proccfiu tranfver-
fo vertebrse primae , tertiae , quartse , alias 6c quintse prodit. Habuit etiam
a feptimae vertebrse procefiu carneam poitionem , Albino vero ab
omnibus feptem. In coftam fecundam idem terminatur , alias in pri-
mam ( o ) longe , 6c longius quam curvatura fecunda eft. Cum levatore
fcapulae nonnunquam confunditur (p).

ScALENus posTERioR brcvis (q) , a procefiibus tranfverfis verte-
brsD feptinice 6c fextai (r) coUi, 8c aliquando folius fextae (s )y alias etiam
quintse 6c fextae natus , qui in fecundim colUm folam ( j) interior fe
immittit. Eft ubi in primam infertus fuit.

H08

(k) l([i% habet A.lbinus, cui e(l minimut p. 404.

(/) EusTACHius T. 37. 38. 39.

(/•^) Iftis hibet Albinus p. 40J. Addit recuadam , fcd alias foUoi qmntatn & qoar-
tam adrtiittit.

(n) tusTACHius T. XXX7II,

(«) r. X/i. f. 4. 5. r. /11. £. T. VIII. /. t. u. &c. T. III. A. B. C. D. E. T. IV.
B. B.

(9) Albi nus p, 40J.

(p) Albinus p. 496.

(q) iu3TAC4ius T. XXXVII. XXXIX. Noaae eft mnfculus „ a procelTu tranfverib
„ ver ebr« eaine, ofjn nexiS prime co\x, qui ad conTexain parte;n pleurse ivit Gl.
„ Jenty T. II. p. 545.

(r) Ira A.LjjiNUS T. iS. f. ii. T. 7. F. G. H.

( s ) Solias leptim e \ L b ) N. p. 408.

(t) Albin, p. 407.

SECf. L TUORAX. 43

Hujufmodi crediderim efTe intercojlaks accejfotios Cl. Lieutaud(«)>
nifi kvatorcs Hmt.

Sex onmino in codeni corpore fcalcnos adfuifle vidi , caeterum , quas
enavravi varietates , omnes ad corpora humana incifa defcripfi.

Veteres unicum fecerant , Vesalius(5c), "Winslovvus (y)
duos : EusTACHius, FallopiusCz), Cowperus (a) trcs j
DouGLAssius quatuor ( ^ ) , A l e inus quinque.

Hi utique fcaleni , 6c poftcriores &c anteriores inprimis , rc£tius coftas
levant ( r ) , quoties cervix fuas per proprias vires confirmata cft. In
vivo animalc coflam fupremam elevantes vidi ( d ). Phrenicis ncrvis ,
& intcrcoftaUbus , difleclis i-.ondum thorax immobilis redditur , nifi fca-
lenos incideris (e).

Scaicni laterales paulo aliter fe habent, atque evidentius cervicem ad
latus inclinat. lidem tamen' perinde coftas levant , aut certe ne depriman-
tur , retinent , quando cervix , per fuas itcrum vires , penitus ftabilita
fuit.

Non ignoro praeterea, collum , a fuis mufcuhs laxatis dimiflum , ad la-
tus SL fcalenis ifiis reclinaii : verum id totum eorum mufculorum offi-
cium efle non crediderim ( / ) , aut vim omnem fcalenorum in. coUo in-
cUnando confumi.

§. XXI. Steynoinajloideus 3 Cleidomajlcideiis.

•9

Sive eundem Cg') mufcukim feceris , five duos ( /i ) :> non magnum
difcrimen erit , & utrumque cum natura convenire reperi. Si duos fece-

ris ,

(n) EJ]ais anaiom. p. JJi.

(*) 1 ertium ik quarium L. II. c. 58.

(y) Primum cofta; piimi dat, alterum fccundoe. n. 674.

{ z ) Ohferv. anat. p. 94.

(a) Myolog. c. i(). zd BiDLoywT. 18. &c.

( ^ ) C mfi.rnt. una!. p. 60.

(c) Cheselden ^inat. of h:im. liody Ed. VI. p. 101. Senac Mem. de l'Acad. 1714. p.
164.

(d) Mcmfnr U refprat. Exp. 13.

(e) Galen. aJmin. anat. L. VIIL c. 8.

(/) Sf/lNSLOvf Exfof. n. 1151. cb maonam prima: coftss ftabilitatcm. Nfgabat etiam Ham-
BERGERus. Sed dc lccunda fateturj elevari a Ic.ileno J. B. \Xinslow Maii. de iAcad.
1738. p. 76.

(g) Coiijungebat in homine Ves a Ll u s L. II. c. 28. tum alii plerique.

(h) t-UST ACH. <3,7».im EiMm. p. zio. & in tabuiis, Al b i n. I. c. p. ip6, WlNSLOw 11,307.
Ctfi nomine non lcprtiat.

Haller Fhyftolog. Tom. III. G

So LIB. VIII RESPIP^ATIO.

ns, a vena juguliri feparatvos > timc fiernvmjjloioeus quidcm nafcitur for-
tiffi.Ko tendine a parte llerni fuperiori laterali , ubi emarginata furcuia in-
cipit ( £ ) eique alias cxterius 5c fuperius a fterno , proxime coll^e primse
cartilaginem , accedit cxpanfio triangularis , fccpe a me reperta , indeque
cxtrorfum retrorfumque adfcendens , in ventrem non contemnendum dila-
tatus, iterum tenui , &c in adultis corporibustendineo pariter, corpore lon-
gem partem oiTis temporum maftoideam (fc) afulco qui bivcntrem mufcu-
lum educit , porro pone fplenium , late etiam in cccipitis os ? proprium
m afperum marginem finitur.

Cleidomjjloideus aliquanto etiam fine fjo pofterior , latior , tenuior , ex-
terior, originem latam a tertia parte claviculie , 6c nonnunquam a dimidia
fere ( /) habet, aque ejus anteriori , fuperiori margine, inde , dum adfcen-
dit , ad priorem fe partem adplicat , tenuior & latior , 6c multo redior.
In eamdem ofiis temporum mamillarem portionem , pofterior , 6c tedus
ptiori, liinc inferior termin itur (m).

Hujus equidem mufculi frequentius officium eft , caput ad latus alter-
num convertere (?2). Ita fe habere , 6c ex infertionis loco conftat, qui
pofterior eft, quam caoicis dearticulatio cum collo : 6c per experimenta
confirmatur. Nam 6c Frjncifcus B o is si er ( o ) , vir 111. vidit , 6c ego
in ampliifimo noftro Samuele Engel vidi , cum is ifte mufculus a fcin-
tilla eleilrica pcrcurerctur , aut cam emittebat viciftim , caput omnino ad
dextru:u latus tranfverfmi fuifie converfum , nafumque ad dcxtra emi-
nuifie (p) , quoties fmifter mufculus vm-i ejus fcintilte expertus erat ,
& viciffim ad finiftrum , ex dextri mufculi convuluone. Unde , ut obi-
ter forte non inutile felicis aliquando curationis feminium adfpcrgam , in
curvati colli vicio contortique , prudentius fuerit , 6c perinde efficax
confilium, alterius lateris mufculum maftoideum repctito eleftrici tor-
V tentis motu confirmarc , quam quidcm , non facili, aut metus experte
adminiftratione , adfecli lateris muxulun» refcindere. Intortio vera ca-
pitis a fternomaftoideo , ut obliquiori cvidentius , a cleidomaftoidco ali-

quanto lenius efficitur.

Porro

(i) Albin. T. XV!. p. 15 c. c. T. I!. Eustach, T. 3». 35.
( fe) EUSTA CH. T. 3j. A L B 1 N, f. ly. T. I(J.

(/) EusTACH lus T. 31. 55. Alein.I.c. f. ij. & T. II, Ofigtnein, quam plerxquc noflr»
©bfervatioiies , habc:: anguiiiorem.

(m) Conf. Albin. i. c. f. ij. cum i6.
(n) Vesal. 1. c. WiNSLown. 1172,
( 0 ) Des Hais de Hemiflegia.
(p) Aliiuantam A L B i N u s p, 157.

S£C 7". J. THOR AX. 51

Porronon dubiuin eft, confcnticntes utriufque mufculi, 6c in utroque
latere vircs , dcltructis utriufque tradionibus hteraiibus , caput ad ante-
riora inclinare {q)-> quod princeps partis a clavicula ortoe oificium efl;.

Non eo minus , quoties cervix ■> &c caput , per fuas vircs , complcxum,
rplenium utrumquc, trachelomaltoidcum, cervicis bivenrrem aliofque mu-
fculos ira confirmatum eft , ut quam ipfc thorax llt ftabilius , ahus orie-
tur ejufdcm mufculi cffcctus. Nempe tunc clavicula , 6c cofta una pri-
ma , a conjunda utriufque , & utriufque lateris , martoidei mufcuh vi ,
furfum ducetur. Scd duci poffe inde conlbt , quod omnino cervix, &
caput , in vehementiori infpiratione rctrorfum adeo potenter rechnetur ,
ut rcchnata maneat , virefque adeo mufculorum a capite aut cervice
cmifTorum , quocunque emilfi fuerint , ad immobilem capitis & cervicis
fedem determinct. Idem claviculam firmat , furfumque ducit , ut fub-
clavio mufculo llabilius fundamentum pretftet , & coftam primam retineat,
quantumqu? ejus fieri potcft , clevet.

Omitcunt hanc maftoideorum mufculorum efficaciam clari viri , quot-
quot nunc memini me legilTe omncs.

§. XXII. CcrvkaVis defcendens.

Ifte quidem mufculus , quem Diemer b r oeckio (r) vulgo ad^
fcribunc, anciquior mulro , &• minime Gabrieli Faloppia (/) ignora-
tus , debiliter coftas elevat , qui earum parti articulationi proximae ,
adeoque veclis fini hyponiochlio viciniffimo fe inferat. Quantumtamen
poteft , & ipfc coftas retinet ( ( )' rie poiTint tot a deprefloribus deduci :
levat autem , quaiido cervix bene tirma eft. Poftcriori nempe in fede
corporis dorfoquc pofitus , longus , anguftus , paftim cum fcapulae levato-
re ( h) ? tranfverfali colii , dorfi longiifimo 6c ( x ) facrolumbali {y) con-

G a tinuatus

{q) CnESELDEN, VESALtus. Caput retinerc , ne rctrorrum ducatur J. B. Winslow n.
1170 & caput deprimere n. 1173. Contraria tamen opinio tft iunioris P e T ITi, potius caput ex-
teudere , qai polleriui capiii inlertus fit , quam eft centrum motus ad P a L F v n p. 157. Haec accurate
hoc 1.^x0 reqiirere non eft ntcefle.

(»") Jn^iom, p. 457.

{ i) Ohf .wat. p. 99. A trapfverfario coUi non fatis feparat.

(i) Quaerit Albinus p. 368. Adfirmat Uovglassius & Neucranz ie rtffirl
c. 1

(h) A lbin. p. 36!?.

( .r ) A l « I N. T. VII. ad a T. XV.

(y) Alb IN. ibid.

5a LIB, VIIL RESPIRATIO.

tinuatus ( z ) , oritur ab aliquct vertebrarum colli procefllbus tranfverfis ;
ut afeptima, fexta 6c quinta, vel a feptima, fexta, quinta 6c quarta, vel
afeptima, fexta, quinta, quarta 6c tertia (^),vcl afexta, quinta, quarta &
tertia (^), vel a quinra,rquarta, fecunda 6c tertia, aque eorumprocefiuum
Gornu pofteriori.

Defcendit longus, & exiguag latitudinis , inque caudas findltur incerti
perinde numeri , ut in tertiam , quartamquintamque, vel in primam , fe-
cundam , tertiam, quartam, quintam (c) , aut aliter etiam, iterum ad ipfum
curvaturse cofbrum angulum pofterius fe immittat.

§. XXIII. Sirrati mufculi. Fojieriores.

Porro "ferrati mufculi omnes altero fine in coftas definunt , 6c corum
plerique certe aliqua fui parte colias hactenus levare pofTunt, quando prius
cum cervicc dorfum firmitum cil. Fojlerior equidem 6c fuperior fer-
ratus debiliter procul dubio in eo opere {d) verlatur, qui ad vertebras
tenuis 6c tendineus, ad coftas potius, non abfque tcndine tamen car-
neus fit : adeoque omnino carnes ad vertebras non habcat , quae coftas le-
vent. H.ibctautem, uti notiilimum eft, digitatos inferiorcs fines , in coftam
fecuniam, tertiam, quartam, quintam (e) immifics. Quifque digitus, utinfe-
rior, ita exteriori etiam ioco eft. Primus in curvaturam coftae fecundae,
totamque in faciem pofteriorem , alter in inferiorem partem coftae tertiae ,
6c quartas luperiorem , tertius in inferiorem margincm quarta^, 6c quin-
tae iuperiorem fe inferuifie vifus eft , cum minuyus inquirerem. Inde ob-
lique adfcendit , atquc trans mufculum dorfi longiirnnum , 6c facrolum-
bum , 6c euni etiam, quem modo diximus, defcendemcm cervicalem ad-
fcendit , tjLim trans fplenios (/) , inque ipinas vertebrarum colfi fextiE

fepti'

( 2 ) Qaare ad facrobmhalem rctalit Morgagnus alv. II. p. Z6.

{ a) Ita Falgppius p. 519. b.

{b) I(d Ai-BiNuV p. ' ''357.' & DouGLASsius c. ij. qui & alias varietates
kabet. '- .. ■ ' ■' ■'

{c) His & alias e-iam ivinsrofiores varictates recenfet A.lbinus: alias F a l o p.
Pius, ut a qiirta cdIx ai lepci nini terminetur. p. pp. Quinque codas numerat D o u-
GL^ssius 5c WaltheruS anr.om, mufc, temtwr, Novem omnino 'Wins low n.
n. 78-'.

(d) W1NSLOV17 n. lijy. M^m. dil'A.-ad. 1738.0. 81. Albin. p. 349.

(e) Albin. r, 1-. f. 10. i3c hij}. mijc. p, j.i-g. Sextx noniian^jadm Cowperj tamum ad
quartam Douglas.

(/) Conf. tah. rtojltr, tot, cor^. foj}.

5 E C 7*. J. T II O R A X.

feptimae primxque (g^ aliqu:indo , & fecundje & teitiseCA) doifi fnitur, tum
in ligament i , quee fpinas conjungunt. Manifeftum certe officlum viderur
fubjedos mufculos coercere 0') , quos ubique, quando longi funt, n.\ta-
ra tendineo aliquo involucro continet. Ita vero fe habere vcl inde inttl-
iigitur, quod ab hoc nuifculo, ad inferioreni ufque ferratum , continua
feries pene tranfverfarum {k) , non undiquc continuatarum iibrarum ten-
dinearum intercedat, quae hinc vertebrarum fpinis, inde coftis connex^,
eos mufculos contra vertebras reprimunt. Scd & fuperius , & a fcapuli,
aque expanfione intercortales tegente , 6c a coUis , fimilistendinea expan-
fio ad nortrum fcrratum accedit.

Quare idem praecipuum officium effe crediderim (/) inferioris ferrati
6c pojlerioris, cujus equidem plerumque aUquantum contrarius fibrarum
ductus ert , ut , fi quid in cortas potcll;, eas potius dcprimat ini). Alias
tamen ideni dutlus aut tranfverfus eft , aut omnino , nam inter meas ob-
fervationes reperio ■. leniter ad coftas defcendit, caque in fabrica noa re-
pugnat , coftas utcumque levare («). Ejus infeiior origo eft a vertebra-
rum tertiae , fecundse , 6c primae lumborum, dorfique ultimse & undcci-
mae (o) , & decimae fpinis , conjuncto cum latilfimo dorfi tendinc &
infeparabilis (p). Indc tendineus , ut prior, nafcicur, extrorfumque pau-
lum plerumque (i^) afcendit, ad coftas in carnes intumefcit, qua: olTes
parti exterius quam curvaturam coftse nonse, decimiE, 6c undecimse (}■),
& nonnunquam duodecimie (j-) adhcerent , in faciem fubcutaneam oram-
que infcriorcm. Quje a ducdecima provenit portio , ea minima eft api-
cique proxima.

G 3 §• XXIV.

{g) Al. BIN. 1. C.

\h) Albin. hijl. mtifc. p. 343. Cowper T. 41. 4z. n. 84. Douglas p. 74. Ad ll:un-
dam ulque Eustachius T. 3<J. Winslowus n. 681.

(i) bPiGELi u s L. IV. c. 9. Megat omnino aliud officlum h.iberej aut elcvf.re coftas. Ccn^In-
(it Rau rvyclcg. p. 60. M/eder de rtfpif. f. le.

(A) Conf. Albin. p. 3JI. C o w P E R edic. 1594. p. 114. ed. 1714. P. ij3. T. 41. & 3 1 d-
LOO T. 28.

(l) Neg.it coftas dcyriraerc, &: non aliud munus admittir Spigelivs L. IY. c. 8.

\m) .VloRGAGN. Ad-v. II. p. 38. KioLANUS p. 311. Fabricius p. 102.

{n\ Marchett. Anat. p. 79. Tassin. Neucranz c. 4.

(0) Albin. T. 17. f. 17. T. 6.

(p) .\lbin. 1. c. &(. hijf. mtifc. p. 3yo.

(q) Albinus ic. cit. Lustach. T XXXYI. &c. Jenty T. 3, f. 1,
( > ) In iltas tab. noflr. vaf. tot. corp. foJUr.

(t) EusTACH. T. 36. WiNSLOw n. (583. CowFER p. 58. Albinus I. c. f. 17. Sc
p. 3J0. alias t.iinen a duodecima nilijl advenire conltniit p. 350. ^c raram tam partem miUciili eifc
DouGLASSius audor elt.

54 LIB. VIIL RESPIRATIol

§. XXIV. Serfs.'ti aineriores.

Qui major folet dici, neque bene inferior, ha£tenus anterior dici me-
retur , ut tamen 6c latus corporis tegat , 6c in pofteriori fede origines a
coftis natae aptius explicentur. Ingens ifte mufculus eft, quem ficile pof-
lis in duos (0 feparare. Si unicum velis nomen retinere , erit in hoc
mufculo finis aher in fcapulas margine ? undique a bafi , a fuperiori angulo
ad inferiorem ( rO? "£ fibrae paulum trans bafm excurrant.

Sed in angulum inferiorem pkirimge fibrae colUguntur ( x ). Inde in
feptem ahquando, plcrumque novcm {y^-, fcre carnes , flii in univerfum
fimilcs , utcunque radiorum semuLas, dividitur. Earum duae ( z ) fupremae
aut tranfverfa; funt i a^ , aut potius adfcendunt , inque coftae primae infe-
riorem partem ( ^ ) , 5c fecundae , fere tranfverfae j cutaneam faciem , ex-
terius qu uii cutvacura pofterior, ita terminantur , ut finis fit inter bafm
fcapul^e & oram fuperiorem ( c ).

Rehqui (d) feptem(?) , qui vocantur, dentes propius intcr fe cohse-
rent, quim cum prioribus quidem. Eorum fupremus ( / ) , fequentium
brevillimus, ad coftae fecuada^ inferiorem oram adnafcitur , &: radia-
tus (g) iunmis fibiii potius adfcendit, defcendit imis. Proximus ( A ) in
tertLim coftam, pxulo longius finitur. Qui fequuntur migis defcendunt
(O magifque, & una longiores fiunt, ad eam ufque partem, quae a quin-
ta coita provenit , nam fequentes digiti potius breviorcs fiunt , 6c inferio-
res praeterea graciliores funt ( J? ).

Inferun-

(« ) In tres fepirat WiNSLOW \n M:ni. di C/lcai. 17 ip. & in Expfii. 4««. tuai R. I. C. G A-

RENGEoT Mjohgie T. l[. p. 210.

( M ) WINS LOW n. Idl.

(*;Cont'. \LBIN. T. "/[. W l N S L o \v p yi.

17J8

boid

(y) Albi.m. r. 17. f. II. ik decL-m deiiique.

\z) StraiaT» mi.i is Wi.vslow r. i<J4 W»rtie fuperieure M'moir. de l'Acad. des fcicna
'\i. p. Ji. i't.0 peiiiiari Tiaicil.) hibait Arnis.sus apad HiLaANUM Ejifi. 4J. 6C rkom-
)id^'U[n almm mintiti B a r t ho linu s h'.fl. 63. Cent. I.

(a) ALbInUS 1. C. EuSTACHlUS T. J}.

{b) Wi.sSLOJ;' 11. 1J4 Ba-^tiilin Albin. 1. c. DeeiTe TJdit > & ego vidi hi/f.
mitfc. p. 171. j Parvam facitWiNSLow Mcmoir, p. Ji.

( c) A.L B IN. p. 174.

( d ) i>; an.lt & tro'fi-,ni forim Wi^l^LjwI &GARENGEOTI.

(e) jpiGEL. L. 17. r. 18 ui tvie.) direiSio noii adpaieat.

(j) Seconie portion Winslowi M^-m. l. c.

(g) Albi N. T. 17. f. il.

\h) Gim lequea-.ibu'! e1i:i( tertiam oonioTem W INS l ow 1.

(i) A.LB1N. T. (I. 71. EuSTACH. a8. ji. ji. Jj. j6. CowperT. ja»

( fc) W iNSLO w, n. 107.^

SECf. L THORAX. .^

■j j

Inferuntur in coftarum quintsej fextae , feptin.Ec , o^ivaej & 'dl.quando
nonae ( l ) faciem cutaneani , inque nona; inprimis margmcni iupcrioreni ,
ut nonee margini offeo , otlavae propius cartilaginem, feptin.ii & fcxtae
iterum propius? fed quintae remotius, iterumquc quartae , tertia;que , den-
tibus femper latioribus fe immittant.

Expanfa tendinca parte etiam intercoftales mufculos teglt.

Quas in fcapulas vires ©xerceat, non adtinet dicere. Si vero fcapuliie

per fuas vires > unitafque rhomboideorum , trapeziorum , levatorum pro-

priorum , maftoideorum etiam claviculae immiflbrum auxilia elevatce lir-

mseque fuerint, poterit fieri , ut inferiorcs portiones hujus mufculi , &

quotquot a fcapula defcendunt, coftas levent , eo magis, quod in me-

dium fere mobilioremque coftarum arcum terminentur. Quare antiquitus

interdilatatores pe£loris hi noftri mufcuh numerati fuerunt (m). Scapula

in fitu rehcta , coftas vix adtollunt , unde fadum eft , ut nuperi Cl. viri

aut omnino ad refpirationem nihil facere (72 ) ' ^ut coftaspotius depiimere

fcripferint: partim quodnon crederent, ad coftas defcendere ( 0 ), partim

quod ahas mufculi partes ahis contrarias obniti , & fuperiorum vires inie-

riorum potentiam levantem ( p ) crederent deftruere. Sed certo novi',

per vivorum animahum incifiones , pofTe mufcuh ejufdem partes diverfas

feorfmi operari : fcapulaequc elevatio & firmatio in refpiratione intenfi ve-

hemens eft & evidens.

Serratus anterior^ fupcrior vulgo diclus, idemque mimr ■> finem fuum
fuperiorem habet in procefTus coracoidci fcapulse partc interiori { q) cui
tendineus totus innafcitur. Inde defcendit, latefcit , carnibufque augetur,
quse dilatatae , 6c in digitos quafi fiffe , in coftse fecundas ( r ) , tcrtire
quarta; 6c quincae partem clleam , quse proxima eft cartilagini , ita defi-

nunt,

(/) AlbIn. p. i7j. Vesal. L. II. c. 35. Oribasius. Omiitit W i n s l o w.

p. J2.

(m) Galenus de diffir. mvfr. c. 17. Oribashis ex edit. Dundass. p. 212. 214.

FaBRICIUS 1. C. p. 87. KlOLANUS p. 522. DOUGLAS. p. 73. CCWPER in-

trodv.n.

(a) FaLLOPIUS objerv. p. 93. VESLINGIUS , SwAMMERDAM C. 2. EOTEL-

Lvs. Prop. 84. p. 170. WiNSLow n. 909. Mcm. di' t Acud. 1726. p. i8(3. 1738. p. 75.
Senac Mtm. di /'/Jfdi. 1724. p. 174. al bin u s 1. c.

( 0 } A L B l N. p. 274,

(p) Senac 1. c.

\q) Eustach. T. 32. jy. Albin. T. II. & 17. f. 22.

{t) Habct JbuSTACinus T. 32, Winslow n. 157. omittit Albinus T. 17. f. 21.
T, II. 6c DouGLASs. Addit lisxiam Vesalius c. 23. & Casserius T. 15. A. Omit-
bt ^uintam Cowper T, II, Variciatcs habet Albinus p. 268.

55 LTB. VIII. RESPIRATIO.

nunrj ut quifquefinis, ut inferior eft, ita una exterior fit. Ante inter-
Goftales etiam nmfcuios fuas fibras fpargit , in tendineam exilitatem
cUnipatas.

Iterum facile eft perfpe£tu ? cum carnes ad coftas pofitas tendinem in
fcapula habcat (x ) ? verum omnino fcapulce deprefibrem efie. Si quando
tamen fcapula ita firmiter rctenta fuerit, ut dePccndere ncqueat , inverfa
mutculi vis in elevationem ( O coftarum mutabitur , quae eo minus diffi-
culcer obfequentur, quod &: ipfe ifte mufculus, longe a vertebris , ne-
que adeo itcrno vicinus , in coftarum partcm mobiliorem innafcatur , 6c
piseterea ad perpendiculum fere in coftas defcendat.

$. XXV. FeClordis major. Dorfi latijfmus.

Multa communia6c ipfum apudGallos nomen , habet cum ferrato fupe-
Tion pecioralis , vaftus mufculus, potenfque; ejus duae quando pauciifimae,
portiones funt. Clavicularis ( u ) alia ( x )j quae vix quidquam ad refpirationem
facit , aque claviculae triente , a fterno ad deltoidei ufque mufculi origi-
l\em (x'), carnea provenit, inque tendinem defcendentem coUigitur ,
qui in olTis humeri marginem, fulcum bicipitis terminantem (>), infe-
rior (z) quam fequens portio 6c anterior inferitur.

Sed altera portio y?fn2.2//x , & cojijlis, a fterno fere toto (^t) tendi-
neis principiis radiatis, feque decuffantibus (£>) enafcitur, ut oppo-
fitae fibrae fe contingant ( c) , tenduiefque finiftri dextris continuentur.
Idem colleclis fibris, cito carnefceatibas , fuperioribus fere defcendenti-
bus {d), mediis transverfis, inferioribus adfcendentibus , in tendinem coit,

qui^

(s) V ref^iratioiis murcuUs removctur a S w amm E rd amio, BorelloI.c. Winslovq
Expof. n 917. Mirti. de l' Acad. »738. p r^. 80.
It) Elevare /Vlbinus p. zdp. Cowper n. 71.
(«) WiNSLow n. i8(5.

{x) Albin. T. XVIII. f. 3. a. a. Eustach. T. i8. 35.
(j;*) A'j eo miiculo non fatis dlverfim eflj Cheselden p. Sy.
[y) A.LBIN. 1. c. 1. 1. p. 167. Wi:^5LO\r n. 19 1. CowPER f. 107.

(z) A.LBIN. f. 3. 5. Wli^SLOW a 19') y E S A L. L. II. C. 4*. COWPEK Zi

BioLoo T. 10. & myot. T. ir Cheselden Anat. of hiim. Bod. p, 8(5.

(a) A.LBIN. f. 3. EuSTArH. T. 3J.
(fc) .ALBINUS p. l6(i. WIN SLO W 11. 188.

(c) Bartholin. hiji. 91. Ccm T.

(d) EuSTACHius T. 18.31. iiLBiN. T. !• & T. 18. f. 3. p. l^J- WlKSt^T,

B. iZp.

S £ C 7! /. T H O R A X. 57

(^i fuperius (c) , 6c poflcrius , quani clavicularis ejusdem mufculi pars in
idem humeri os tcrminatur (c^).

Huic nunc (lernali parti plurimgeinteriusfibrae carncoe accedunt, natae a
coftse I. 2. 3.4. cartihigine &c offe, a quintae parte olTea , a cartilagine pa-
ricer &: olTe ( ? ) , tum perindc a cartilagine &: ofle fextae (/) &: fepti-
mae (^)? &: nonnunquam, ex Cl, virorum autloritate, etiam ab otta-
va (h) & demuma nona cofta (i). Earum originum plergeque adfcendunt, ut
ad humerum veniant. Ima pars cum obHquo defcendcnte abdominis muf-
culo aponeurofi confunditur (fe), quae redum mufculum continet, eamque
vaginam orditur, quam dicemus.

Quare, fi humerus cum fcapulis elevatus fuerit, unaque hic miifculus
contradionem fuerit mohtus, utique coftas, quarum parti anteriori, mo-
bihori adheeret , cumque cortis fternum levabit. Satis memini, cum is
milii mufculus ex rheumatico vitio dokrct, fpiritum roecum incommodo
duxiile: vidcoquc &: a mufculorum inter brachium &: pe£lus morbo mcdio-
crcm fuil[:ocacionem (l) fcre natam cfle, &c refpirationcm dihScilem, quae vul-
neri brachiahs nervi 6c mufculi maftuideiinliam.mationifupervenerat, admo-
to ad nervum euphorbio fanatam fuiile (w). Denique fcepc fum expertus,
cum fpiritum diificilius traherem, magnum me levamen fcnfifle , quando
iiabile corpus furium protenfis brachiis, fcapulisque cum humcris lcvacis
comprehendebam. Rejiciunt id officium magniviri, &: princeps J. JS^-
vigiius WiNSLow {n), alii omittunt (0) forte quod in naturah flatu ,
neque levatis &: rctentis humeris , locum non habeat. Verum nos hic

non

( f) A LBIN. p. l66. WlNSLO W n. 150. V ES AL. 1. C. Co \VP ER ad^Bl DLOO T. XX, myot,
T. 21. C H E S E L D E N I. C. '

(d) £3. j. Albin.

{ e) A;,BiN. p. z(5y.

(/) Albin. f. 3.

{g) A LBiN. f. 3. & p. i6$. EusTAcH, T. 3J. WiNSLow n. 1J7. Cow per p. 70. 71.

V ES A L. C. 41.

( /; ) W I N s L o w 1. c. jM.;n. Je /'^cdi. 1738.^.79. Vesal.
\i) WlNSLOW 1. c.

(fe) Albin. T. I. p. i6j. WinSlow n. 188. Do^uglaS. "p. 51,' Cheselden
p. 85.

(/) Carpus m MuNDiNUM p. CCCXYII. b. qui iade deducit, refpiratipni eos irmfculo
fervire.

{ m) Bartholetti reffir. diff. p. 234.

(n) Meinoir. 1738. p. 79.

( 0 ) Albi n. p. 257.

Haller Hyfiolog. Tom. III. H

5S- LIB. V 11 L RESPIRATIO.

non rcfpirationis faluberrimge inftrumentum , fed quafcunque vircs requiri-
mus , quge coftas levare polTint.

Eadem ferc quae petloralis , latijjlmi dorfi r:itio eft , quem defcribere
hic non adtinet , fuHiciat obrcrvaiTe , alrerum ei finem e{\Q in humero e
regione pedoralis mufculi, adque pofteriorem ejus offis eminentiam, quse
fulcum bicipiris terminat (p). Carnes indc hujus perampU mufcuH , ut
variae fmt , aliqua^ tamen tribus plerumque ( t/ ) , aut quatuor ahquan-
do (r), carneis fafcicuhs in coftarum duodccimai , undecimge, dccimse ,
& nonge mcdiam, offeam fere (f) &: ab utroque fine gequeremotam, fe-
dcm dcfccndunt.

Ex eadem ergo caufa idcm mufculus coftas eas elevabit, quoties hu-
merus firmatus fuerit, ut depreflioni fuae magis refiftat, quam coftae ele-
vationi refiftunt. Neque obfcurus erit motus , ob coftse fedem mobiho-
rem, in quam fe immittit (r).

Longum foret , & ab anatomicis potius recipcre oportct, quae ad hifto-
riam Trapezii, lcvatoiis fcapute , & rhomboidci utriufque pertinent,
qui mufcuh claviculam, & fcapulam variis quidem modis, furfum tamen
ducunt omnes, atque adeo firmant,ne a mufcuhs ad colLas adfcendenti-
bus deduci queant.

Sed neque extenfores dorfi, 6c cervicis, &: capitis, hic repeto, qui
iidem tamen ad refpirationem ditficilem plurimum faciunt, quando ver-
tebras fuas confirmant, ut fcalenorum, & maftoideoruin , ahoiumque a
capite & ccrvice ad coftas cuntium mufculorum , adio unicc in levandis
coftis impendatur.

$. XXVI. 'Dcprejfores cojlarum.

Qttadraths.

His expofitis fcquitur , ut ahas vires exponamus , quae coftas depri-
munt. Pii.numque ex iis mufcuhs, quos diximus, ahqui ha6tenus huc
pertinent, quod ahqua fui parte eo officio defungi poilunt.

Huc

(p ) Albin. T. i8. f. I. i. p. 342.

( q) ALBIN. T. 18. f. 1. 1.

{r) Albin. ibid. p. 341. Quatuor habet Spigelius L. 17, T. 16. VClNStow n;

3py.

{s) ALBIN. T. I. & IX.

(i) Adtnittit J. B. WlnsLow dum fcapuln v»(dc elevata fit. Mim, de PAcad. 1738.
5>. 80.

S E C t L T R OR AX. 59

Huc ergo ferratus inferior 6c pofterior ( ^O pertinet , cujus hiftoriam
nolui a fupcriori feparare , & ferrati majorisj qucm non recliflime anti-
cum vocant , carnes fuperiores ( x ).

Deinde quadratus lunibonim coftam infimam adeo potenter deprimit,
ut vires fere fuperare vidcatur, a quibus elevatur. A crifta offis ilium
interna & polteriovi ( ;/ ) natus , validus, carneufque adfccndit, tenui
tranfverfi abdominis mufculi tendine 6c anterius comprehenfus ' 6c pofte-
rius , atque in coftae femper duodecimse marginem infenorem , qua a ver-
tebris primum recedit ( z ), per fefcuncem, & ahquando etiamlatius( a)
terminatur , quam alioquin mobililThiiam , 6c una diaphragma deorfum du-
eit. Nonnunqaam 6c in undecimam {b) fafciculum dat. Quas lumbis im-
mittit caudas , eas liic omittimus.

$. XXVII. SacrohimhaUs ■) ^ Longijf.mits dorft.

Porro immenfus ille mufculus (c) , qui ab cffis coccygis humcris {d) ,
ab ofTis ficri tubercuhs {e), ab cilis ihum ccntinuo margme (/), a
vertebrarum Iumb.dium, ficrarumque fpinis (g ) , 6c a hgamentis lUaco-
facris ( h ) iHtiiri.ne provenit, ex tendine 6c carne miftus , is furfum ten-
dit, atque ad imum dorfum dividitur {i).

Ergo primum pars hujus mufcuh exterior, (\ViQm JacroJumhalemxocznt
ih) , fecundum principia coftarum totius doili adfcendit, 6c in eas de-
cufTatis duoruiii generum tendinibus terminatur.

H z Primi

i") p- yj-

( ' ) V 54-

(> j Albin. T. ly. f. 12. ij. T. 8. p. J17. Eustach, T, 38.

r?) tusTACH r. 38.3^. Albin. l. c.

( a j C o w p E R T. 45. n. 10 j. S P I G E i. L. IV. T. 7,

('?; A LBi N. p. 317.

( . ) Cow V ER T. 4y. f. I,

(«) ALBIN. T. XV. f. 3. 4. 9. T. VII.

(e) Albin. 1. c. f. 3. 4. T. VII p. 359. WiNSLOW n, 781.

(/) Albin ibid. & p. 369. WlNSLOw ibid.

{g\ Al BIN. ibid.

( fc ) Albin. p. \Cg.

( / ) S P 1 G E L I U S 1. 4. f. 4. &c.

\k) A1.BIN. f. 4. tab. 7. & conf. tnb. mfir. m, t$t. corf. fofl.

5® LIB. VIIL RESPIRATIO.

Primi generis , cuti propiores , duod«?cim fcre ( / ) tendines furfum ad
coftas tcndunt , brevilTimi qui innmi , furfum longiores (m), quorum
fupremi cum mufculo cervicafL defcendente continuantur ( n )■, aut alio-
quin cohcerent. Vidi in foh quinta cofla conjundlos fuiiTe. Eorum porro
tendinum aliqui ad duis coftas pcrtinent , inque medio dorfo "eviden-
tius 5 ut coftse quidem omnes fuum tendinem , aliquas etiam duos acci-
piant. Surit etiam , qui ad tres coftas extenduntur ( o ).

Inferuntur autem ad coftarum fuarum margincm inferiorem , in ipfum
curvaturEe poftcrioris angulum , fuorema ctiam in proceflum tranfverfum
colli ukimu.n (p). Tres numerant alii vertcbras coUi ? tunc vero viden-
tur cervicalem (q) defcendentem connumerare.

His tendinibujj quin coftas hic mufculus dctrahat , dubiumnon eft (r),
& ipfa confenfit antiquitas. Meminiffe tamen oportetj prope articulatio-
nem coftarum hos tendincs adnafci , firmiffimae adeo coftarum partij ut hic
quidem coftarum motus brevis fit (s), 6c in retinendis iis offibus potius
confumatur, ne adfcendant.

Idem facrolumb.alis ad expanfionem tendineam ferratis pofticis inter-
je£lam, fafciculum fubinde mittit , adque fplenium coUi, aliumque ac-
cipit a longiffimo.

Sed alii omnino mufculi , carne mlfti , accessorii ad Sacro-
LUMBAi, EM, a coftis inferioribus qiiinque ( O 5 aut fex (u), aut
feptem , aut oElo ( x) , aut novem (;' ) , aut decem (z) aliquando 6c un-
decim ( <3 ) , ex margine fuperiori curvaturee , interius quam priores tendi-

nes ,

(/) Djjlicln h.jbe- Vesalius L. il c. jf. Sc Fallo?ius, etfi alio modo nu-

m;rdt p. loi. i3c 9J. Sc Gowperus 11. 1Z6. 6c Albinus p. j/j. praeter fjiciculum ad

niltimim vertebram coUi , tam f. X/. f. 5. conf. Sc Je.nty T. 4. f. i. Undccim S p I-

GELius L. 17. t.ib. 3. 6c Albin. 1. c. f. 4. T. VH. Winslow n. 784. Pinxi a co-

fta 7. ad la. in tab. njjl. art.toe. corp.^oj}.

( m) S PIGELIUS.

(«) Alei n. ic. cit.

(0) rranfctndere coftas Stemonius p. 7. Sc ai tres & plires coftas ire.
(p ) llabet WiNSLOW n. 784. & confirmat Vesalius exam, o'>f. Fullof. p. 187. Sub-
inde deficere Albinus p. 374. fcequentiflime vidi.
(gi^GowPER n. 101.

(f)GALENUS 1. C. FABRICIUS p. I04. M O R G A G N. Alt/. II, p. jl. AL BI N. p. J^tf,
STENONIUS p. 10.

(s) Coiif. GuNz de fitu parient. p. jl. WlNSLOW n. IZIO.
■^ (?) GowPER f z. 1. c. Bis vidi.
(f() Qaatcr vidi,
(x)Albinus p. 379.
(y) Gowper n. 36.
( z) Bis vidi.
(*») U.aiscim fupsdores Spigei.ius L. 17, T. 4, uaisclrn iafcrlores Albin, f. f.

S £ C T. I. T H O R A X. 6i

nes 5 adfurgunt , longiores fempcr puriufque tendinci, quo func fuperiorcs,
& facrolumbi mufculi carmbus admifcentur. In univcrfum extcrioribus
facrolumbi caudis breviores funt & crafliorcs. Horum mufculorum ambi-
guum munus ei\ , videnturque , qui carnes habeant , propriaque vi con-
trahantur, ad fuperiores tendines lacrolumbi, adque cortas fupcriores fir-
miores , aUoquin inferiores coilas tantiilum lcvarc ( ^ ) , quantum proxima
dearticulatio admittit.

Interior portio , 6c ahquanto major , quem dorfi vocant hngijjlmum (d),
ad dorfi vertcbras quidcm plerifque tendmibus tendit. Habet tamen &
ipfe fuas extcriorcs caudas , quarum imae carnea: funt brevcfque , fupeno-
res & longiores paritcr & tendineae , cum levatoribus coftarum plerum-
que conjunguntur. Non rarum eft , fupremam, aut plures etiam fuperio-
rum, deticere, ut tantum quinque fmt caudae (e) , aut fex (/), aut fep-
tem (|-) , aut oclo fuperiores (6) , aut decem fuperiores ( O ? aut un-
decim ( )b ). Omittuntur autem aut fupremae , aut imse aliquje mediarum.
Vidi tamen in duodecim omnino coitas immiffum ( / ).

EcC caudas in tuberculum colte cujufque , fe immittunt interius quam
curvatura, proxime exterius quam Ugamentum ad tranfverfos procefllis
cunt. Supremi fafcicuh cum fplenio coUi , trachelomaftoidco (nO? com-
plexo , trafifvcrf irio varie (72 ) conjunguntur. Duas caudas ad cohum ad-
fcendcntes A l 3 i n u s habet ( 0 ).

Semel vidi longilfimum dorfi ad coltas medias quinque,6c femclad feptem
coftas tendines emififle , qui intrcrfum adfcenderent , ut 6c ipfe hic mu-
fculus , perinde ut facrolumbahs , ad eafdem coftas duphci cauda adhasre-
fceret. Vidi coftac feptim?o caudam interiorem a mukihdo fpinje f.ifciculum
babuilTe,.qtia; ita dida voio, ut mininie contundam cum accefibriis ion-

H 3 gihi-

(fe)'EIevare Swammerdam c. 1T. £c Mof.gagnus 1. c. Modcrari dcprclIionCBi
WiNSLow n. 1108.

(d) Alein. 1. c. f. 2. j. T. VII. Spigelius f. 4. T, 4, & J.
C'e) Bis vitli.

.(/) CawpER {. 0. f. i. Scmel vldi.
(g) Bis vicii, & habet Win slow n. 791.

(h) Hjbet Aljbinus p. j-i .ScFallopius, £i ego fcmel vidi.
( /) Decem fupenoics Albinus f. j. Tcr vidi.

(k)Hanc maximum f.iiFe numwum Ai.eim,s p. 371. InferJores erant SpJGELIus
I. c.

( / ) Ter vidi. Ita F a l l o p I v s p. 131,
(m) Albin. T. 7. .^- j

(n) Albin. p. 37»,

6z LlB.VIIl RESPIRATIO.

g'fllmi carnibus > quas a procelfibus dorfi tranfverfis , vario 6c ipfas nu-
mero accip t.

Quin hse fibrse coftas deprimant , non eft dubiunij dum memores (i-
mus > obfcurum motum in tanta ad hypomochlium vicinia unice locum

habere.

$. XXVIII. Mufculi ahdommis.
ObliqiiUf major.

Qui fcquuntur mufcuU > longe potentius coftas detrahunt , & longe
etiam manifellius in exfpiratione operantur. Oportet autem hos mufculos
accuratius animo tenere, qui in refpiratione, in variis vifcerum abdomi-
nis motibus ? in partu , faecumque exclufione , prgecipuas partes furtmeant.
Primus , obli.pui niajor fuperior auc externus dicitur , qua minus apta voce
propiores cuti corporis hu nani partes vulgo intelhgunt. AmplifTmius mu-
fculus multiphces h ibet ad olfi , atque molles etiam partes , connexiones.

Ad collis primo ocla i.iferiores , ad^ue earum ofleam partem adhaeret ,
eo poiterius 6c a cartiligiae ferebng.as remotius , ut quaevis colVi iaferior
eft Cp )• A coilae qaint^ ( q ) cartilagiae , 6c olfea parte ( r ) , 6c a facie
anteriori 6c ab inferiori margine (x) , a fextje cartilagine 6c ofTe bihdus
mfcitur (/). Eo loco a pw-ctoraU ( u ) fafciculum accipit. A feptima y
octiva, nona, decimi co:ti ex ofiTn parte , ab undec mi propius car-
tilagiaem^ 6c a da ) Aeci n.e apic? ( x ) p )rro proveait. Pleraqu? initia in-
terferriti mrjorestendines (_y ) fe i.iterponunt, dearfumque mule minuun-
tur , ut ultim.ie dentis v.x rigaram retin?an: 6c rectje iint (z). Dentes
omnes , nempe ad coftam u!que decimim, origiiem ab anreriori facie ,
6c a margiae inferiori , habent , tranfverfun quidem majorem , defcen-

dencem

(p) WiMLO w n. 74.

(j) Vlbin. r 15. f. I. 1. WiqiiTio a quma Albim. p. zj^. Wl«SL0Wn.7}«

Lneniorie; pinxi a 7 aJ li. colta-n lab. vafor. fojla.
(v) ■JoUm o.r.-an Albjn. 1. c.
(s) Al3IN. f. cit.

(t) ^.LBI.>I. 1. c.

(.() Spigehus L Ty. t. 4. BuxTORF, /p.v. Mil. bat, H, X,

(x) K L 3 1 N. 1. c. W I N s L o .V n. 73 .

(y) ViBiN. T. I. -iPiGEL. L. lY. T. ly. &c.

(s) Albin. T. 13. f. j. X.

5 £ C 7". I. T H O R A X. 6i

dentem minorem. Cum intercoftalibus , latiirimo , ferrato majori j pe£lo-
rali variis fafciculis mifcetur ( a ).

Supremae fibrae breviflimse in tendinem prin^se degenerant, tranfque
coftas primum, tunc ctiam trans retlum mufculum fe conjiciunt. Lon-
gius carneae funt? quae fequuntur , ab imis colUs pariter bveves. Supre-
mae, quae trans coftas migrant, ad fextse , 6c fcpcima: coftas , 6c imi ficr-
ni fedcm extenuatse evanefcunt ( b ). Infinr.aB ab imis ccftis natx-, ad cre-
pidmem criftamque offis ilium jate adhaercnt ( c ) , ufque a fpina anteriori
fuperiori , retrorlum , inque labrum criftae pofterius. Reliqua^ omnes iatif-
fimum tendinem ordiuntur, qui introrfum defccndit, antequere£lummuf-
culum, pertotam abdominis longitudinem, partemque hypochondriorum,
introrfum migrat , doncc in medio abdomine, cum alteini lateris funi-
libus tendineis fibris intricatus definat {d) , etiam cum obUquo adfccnden-
te fltcrius lateris intertextus ( e ). Huic aponeurofipofterior alia fimiUs ex-
panfio a minori obliquo mufculo accedit (/). Fibrse medias ad fuum fi-
nem defcendunt; fibrx fupremae tranfverfae funt ( g ) aut adfcendunt : fi-
brae imse defcendunt , & reflexoe fuperiora pctunt (h).

Hujus tendinea: expanfionis pars infima diverfis modis finitur. Supe-
rior ( i ) quidem minor, iwe columna anterior , ad eam conjuntlionem
utrmfque mufculi tendit , quae vulgo linea alha vocatur , eamque perficit ,
ut fibite mufculi tendineo arcu fa£to conflettantur , ^ quse ab iUum ofiTe
nafcuntur, eac verfus umbiUcum redeant ( fe ). Iniffi fibrae partim in fyn-
chondrofm ofiis pubis Ijniuntur, partimtrans eamdem decuffatse cumfo-
daU in aUernum os pubis terminantur ( / ).

Inferior autem columna crafFiorque ( m ) , multo firmiori inferius mar-
gine ftabilitur ( ?0? non tamen ita a tendine mufculi obUqui diverfo, ut

peculia-

(4) Albinus, Lieutaud p. 2JI. WiHSiow n. 75.

{l) A i L 1 N U S.

(') .\lbin. t. I. 2. VTiNSLow n. -9.

(JJCarP. Ijag. p. J. b. ACHILLIN. p. III. ALBIN. f. X. D. 277. W^NSLGW

(e) Albin. ibid, Santorin. p. i9i.

(j) ALBIN. f. 4. Co\vpER T. 14. B.

U) Albin. p. 1-7. Spigel. 1. c
{'■<) ALBiN. f. X. Conf T. I.
(() AL3IN. i. t. Conf. T. I. IV.
a) IDEM ibid. T. I. & T. IX. i. 2.

(/) ALBlN. f. 2. k. p. 27T. WlNSLOW H. t».

(.» ) A I BiN. ^v. ^. f. i, coni; V. T. I.
(«J Albin. p. 1.78.

64 LIB.VIII. RESPIRATIO.

peculiari ligamenti nomine indigeat ( o ). Etfi enim crafTus videtur margo?
diduclustameninparemaponeurofmextenuatur , aque oiTe , cui adglutina-
tur, integer potcrt amoveri , denique a fibris mufculi cbliqui manifcfto oritur.

Aliquae fibrse hujus marginis dilfipatae , per fummum fcmur trans adi-
pem continuantur , csedem fartorium mufculum tegunt 6c glandijlas in-
guinales (p).

HcKC cgeterum infcrior columna in os pubis fe immittit (^) & in emi-
nens olTis pubis cornu , tranfverfam ejus ollis lineam terminans , inque
eam tranfverfam lineam , ad eam fedem intigitur, quae a fimphyfi ver-
fus os ifchii recedit.

Inter hasnuncduas expanfiones utique hiatus([r) ed:, trianguH fimihs (/),
ut fuperius angulius , deorfum 6c antrorfum latefcat , non tamcn pcnitus
libris nudus. Nam ab infeiiori columna expanRonis multse in arcum deor-
fum convexum fi£lae fibrae tendmca; , trans eum hiatum , furfum per fu-
periorem columnam difperguntur. Earum aliqus; plerumque adeo robuf-
tge funt , ut eum hiatum in duas partcs feparcnt j pcr quarum alcerum
nervi ahqui excunt. Per majorcm vero hiatum , retro columnam , fu-
periorem, tum fub cadem, ante inferiorem columnam , funiculus vaforum
(permaticorum defcendit , cum nonnulhs nervis, vafifquc , 6c cremaftere
mufculo ; in fcminis vero Hgamentum teres , unaque nervi aUqui i eadem-
que fedes efl hcrniirium , quod minus continuus tcndo hic peritonEeum
fubje£lus mahgnius defendat ( f ). Casterum ille hiatus nequc anuH nomen
rede fert , neque ovatus dici poteft ( « ) > monente etiam nobifcum II-
luft. olim GuN2io(x).

Hujus

(o) ligamcwHw amant voc.ire Fallo?ti a Cl. viro m ohf. anat. p. 91. b. defcripfatw J
aut PouPARTll , qui in hijl. d; 1'Acal. dcs fcUnc. lyoy. obf. 5. idcm dercripfit. Ligamentum
etiam vocat Moulins inyolog. p. 6. Separant ab aponeurofi obliqui mulcjli Gvnzius de
herniit p. 16. Nicolai de direfl. v.xfor. p. 78. WiNSLow n. 80. &c. Pleen de mtifi:
abd. p. 8. Garenseot \n f^hii-hnol. WlLt, is ^? h-rm.t cr-.trali n. 5. D. Koch de eadem.
Conjungit nobifcum Morgagnus aiv. TII. p. i. & Albinus cap. cit. Cl. Pott ofrup-
ti.res p, 6. & DlSDiER SAr olofie p. 177.

(p) Pleen 1. c. p. 6. WiNSLow n. 85. F l u r a n t _/p/dNc/mo/. T. i, p. 138.

(q) Albin. f. z. X. p, 277,

(r) Gu Nz. p. 14.

(sj Albi:-!. f. i. T. I. pjn: evidentia?: fculptor enim non ubique in III. riri tabulis teii-
dinis a carne, tenuiorifque tendinis a cralSori difcrimen adfequi potuit. Conf. Fantonj
p. 16.

(() De ea re alias, & qaando ds partibas gener»libas fermo erit, Conf. G«mment, «d Potrhi
T. V. P. I. p. 184. feqq.

((() Albin. p. 178. WiNSLow n. 84. &c,

(.v) p. 14. In arcum fingi, refsc.1.» f^fcia lata Cassebo hm poJ!ft;

S E C T. L T K O R AX. 65

Hujus nunc , quem diximus , mufculi multiplex officium eft , huc vero
inpiimis pertinct , quod cingulum anteriori parti abdominis ampliiTimum
circumponat , cujus carnes pofteriores funt > tendinea latitudo anterior eft.
Illis ergo conrraftis anterior convexitas abdominis ad pofteriorem reprimi-
tur (y), unaque furfum ca omnia compelluntur , quae peritonaeo continen-
tur. Ita hepar, lien', ventriculus , intcftina, renes ipfi contra diaphragma
urgentur , idque fcptum verfus pecloris caveam furfum pulfum , pulmonis
fedcm minuir.

Sternum confirmat , cum fodalibus, ut mufculo fternomaftoideo firmura
principium praeftet (y*).

Coltas ob adhatfiones inferiores in os ilium 6c os pubis una detrahit ,
retrorfumque ducit ( z )..

Reliqua ofticia hic omittimus.

§. XXIX. Obliquui adfcendem.

Idem etiam mimr, ^ intermis aut cfilbus propior , & a cute remotior,
dicitur. Multiplex ejus etiam ad partes firmas eft adhafio. Tendinea tcnui-
que expanfione , cum ferrati pofterioris inferioris originc ccnjunda (a),
a proceftibus fpinofis ahquot {b ) vertcbraium ( c ) lun;boium 6c oflis fa-
cri ( c? ) , tum a proceflibus nonnullis tranfverfis (e) lumborum provenit.
Evidentior indcacceditorigo, tendinca primo, inde carnea, atotacrifta (/)
offis ilium , a fpina anteriori fuperiori , indeque retrorfum , ahqua etiam
parte, peraliquot pollices, a columna inferiori robufta mufcuU oblique (^)

defcen-

(>) A LBIN. p. 279.

(>*) WiNSLow. ^on ergo tffagere fotejl In cegnofcend, morb. errorei anaiomes mlntii
£nartif.

(z) Albin. p. 179.

( a) Al BiN. p. 550.

(6) Trium Albin. p. i3i. & f. 3, T. ij. Habet etiam Fanton dijf. anae. ed.
1745- P- 47.

(ir)Conf. Santorinum c. IX. n. i. Vesalium L. II. c. 31. Spigelium p,
I108. narn pluriini omittunt.

(d) AL BIN. f 3.

(f) Aleim. ib. Fanton ib.

(/) WiNsLow n. 88. conf Eustach. T. 31. Spigil. L. 1Y. T. 9. Cowper T.
5. B. Albin. T. 13. f 4. j.

(g) AtBiN. p. 181. Fallop. p. 91. b. WiNSLow n. 91.

^aller Phyfiolog. Tom. III. I

SS L IB. VIII RESPIRATIO.

defcendentis j quam piifi n pro ligimento habent. Ex ea origine caro
iunata conficitur ? quam tendo obliqui majoris tegit. In ea carne bis ,
fub ccfta decima, infcriptionem tendineam vidij quales in retto murculo
perpetuae funt. Ejus praeterea carnis fibiae fupremae adfcendunt ( A ) , mcr
diae , 6c omnino pleraeque, ab ipfo jam umbilico , tranfverfoc incedunt (i).
Finis multiplex elt ( h ). Ea;dem fibrae nempe fuperiores immittunt fe in
coftas inferiores aliquot ( / ), carneae quidem in duodecimae cartilagmemj
& hae fere re£ta adfcendunt (m). In undecimam late in oram inferio-
rem terminantur {n) , m decimae perinde cartilaginem (o). Tendincae po-
tius in nonae cartilaginem (p) , in octavae porro exiguam particulam, in,
marginem continuum feptimae , 6c os mucronatum ( q ) finiuntur.

Ica incipit fieritendoampliffimus, qui partem porro anteriorem abdo-
minis perficit. Ejus tendinis duplex(r ) anterior eft&pofterior quaft pa-
gina. Anterior ( j ) , ante mufculum re£i:um pergit , & media parte interio-
ri ( t ) , cum fimili obliqui majoris aponeurofi infeparabiU nexu coh^ret ,
inque lintam alham terminatur, qui cum fodalifuo, 6c cum obliquo (»*)
majori decuffatis fibris intricata definit.

Tendineae fibrae fuprema^ adfcendunt, defcendunt infimae , plcrsque
tranfverfae funt.

Pojlerior (u) lamina fupra umbilicum cum tranfverfi mufculi fimili
aponeurofi, retro mufculum rectum tranlit , inque linea alba terminatur,

Ita etiam fere dimidia pars fub umbilico fe habet, fed rehqua pars mu-
fculi, abfque ulla pofteriori iamina (x), ante re6tun-i mufculum, fibris
fuis fimplex ad os pubis defcendit, ut fola nunc 6c unicu lamina ante-

nor

1?/

Albin. T. 13. f. 4- J. T. I.
De nounuUis A l b 1 n u s ibid.

(k) Albin, ibid. Eustach. T. 31. jy. Spigel. T. 10.

(0. WiNSLow n. 89. (k in fternum. In 7. 8. 9. 10. 11. 7ab. nojlr. vaf. fojltr.
reprsrentantur.

(m) Spigel. T. 10. L. IV. addit offeam panem Albinus p. z8z< fed parnni late
T. 13. f. j.

(n) Albin. f. y. parv-

{ 0 ) A L B 1 N. f. 4. j.

(p) Iii canilaginem folana Albinus f. 4. y.

(f) Albin. p. 281. 183. tum DouGLAS. & GuNZ. p. 11:

(r)CoLUMBUS di re anat. L. V. p. 14». WlNSLOw n. pj. feqq. SANTOnni.
*• 9. n. 3. Albin. f. 4. j.

(s) Spigel. T. 10. M. M. CowPER T. ij. Albin. f. 4. g.g. f. J. o. 0.

(t) Totain non rede Winslow n. 93,

(f*) Santorin. p, 158. ;.

{u) Carpus in MuNDiNuM p. LXKt/I. b. Albin. I. c, f. 4. k, k, f. J.'fc t^
X. I. Habec etian hoc foliura .Marchett. phil. tranf, n, 307.

{*J A^BiN. p. zgi. f. 4. j. Gunz. p. IX.

S £ C 7*. I. T H O R A X. 6j

rior fuperftes fit. Redus autem mufculus peritonaeo incumbit (y), ut
alibi rcpetemus.

Hujus inferioris^partis , fimplicifque mufculi oblique adfcendentis , imae
fibrae in tuberculum olTis pubis {%) , inque eminentem inde verfus o-ftium
afperam lineam , &c in fynchondrofm oifis pubis terminantur , fupra finem
mufculi oblique defcendentis. Ea fede a tranfverfo mufculo ad obliquum
fafciculum ivifife vidi , una infertum in os pubis. ,

Ad anulum vaforum fpermaticorum nihil quidquam conferre reperio ,
cum prius ejus ora inferior terminetur, quarn vafa accedant, quae in-
fra (fl) eum mufculum 6c fupra os ilium defcendunt. Cremafierem
utique mufculum vaforum fpermaticorum comitem edit , 6c nonnun-
quam erroneae aliquse fibrse fub funiculo feminali continuantur. Hse fibrae
fecerunt proculdubio , ut Cl. viri etiam ipfum funiculum infra hunc obli-
quum mufculum eduxerint Cb) , partemque anuli fpermatici ad eum re-
tulerint. Utramque fabricam vidit J. B. Vinslow(c), ego quidem
conftanter priorem.

Oificia ferc prioris fimiliahabet, coftas etiam evidentius deprimit, re-
trorfumque ducit (d), cum fibras robuftiores ab ilium ofie in cofias fur-
lum emittat. Pariter abdomen eminens contra vertebras reprimit , etiam
potentius ob originem a vertebris fumtam, atque adeo diaphragmati re-
filtit , quod abdomcn expandit. Redum mufculum , qui longus fit , lato
coercet tendine 6c duphci.

Reliqua ofhcia , quse minus ad refpirationem faciant , hic omitto.

Advarietatesrefeireoportet mufculum pecuUaremanter duos adfcenden-
tes (e) medium, aut mufculumintertranfverfum6c obhqueadfcendentem re-
perrum , qui cum petlorali cohaereret ( / ) ? qualem 6c G u n z i u s vidit
a hgamcmo, quod vocant Fallopii ortum, inque tranfverfi mufculi
aponeurofi termmatum (g).

I 2 $. XXX.

iy) GvKz. p. II.

(z) WINSLOW n. 91. A.LBIN. f. 4. y.

("^Gxisz. p. 18. LiEUTAUD p. 253. Verdier p- ly. Bakb AVT fflanchmlog. p.
78. Flatner de hydrocele p. 12.

(A) Albin. p. i8}. f. 4. j. EusTACM. T. 31. Spigelius T. 10. Fanton.
kij}. anat. ed. ult. p. 48.

(<■) n. 54.

(4 ) Albin. p. 183.

(e) Weitbrecht Commem. ^cad, Peirop. T, IV. p. z€«-

(f) Rhodius mantiff. anat. n. 6. 7.

(g) GuNZ. p. ig.

58 riB.\ynL respip^atio.

$. XXX., iraijfverfuf.

Satis in univerfum prioris mufculi fimilis , in conftringcndo abdomine
perinde potens , totum medium hominis corpus ad cinguli modum am-
bit. Oritur a columna exteriori obliqui defcendentis (h), &c a crepidine
oflisilium(i) pcne tota , paulo longius verfus anteriora, quam obliquus
minor , a flexione criftae pofteriori ad fpinam anteriorem fuperiorem pofte-
rius tendineus, anterius carneus, tum a tribus quatuorve ( fe) procefTibus
tranfverfo imo dorfi ( / ).

Apoheurofis a vertebris nata duplex cft; pagina (m) alia a proceflibus
tranfverfis ante facrolumbalem , longiflimum 6c quadratum incedit : pofte-
rior alia a fpinis vertebrarum pone eum mufculum («)• Pofterior pagi-
na cum obliqui interni 6c ferrati inferioris aponeurofi conncxa cft (o).
Trans fpinas vertebrarum dexter mufculus cum fmiftro aliqua parte
confluit ( 0* ).

Inde porro nafcitur idem mufculus a duodecimae coftae apice longe
tendineus (p ): ab undecimse apice ( q ) cartilagineo 6c a fuperficiei in-
terioris parte fuperiori : a decimae facie interna cartilaginea longe ad os
ufque, carneus & tendineus ( r ) : a nonas interna facie, longe ab ofle & a
. cartilagine ( j ) : ab o6tavae interna facie longe ex cartilagine ( t ) : a fep-
timae facie interna iterum longe ex cartilagine ( zO : a coftae fextae facie
interiori ex ofle extremo & ex cartilagine ( x ).

Ad

{h) Albin. p. zZ6. "WiNSLow n. irr.

(i) Alein. p. 185. T. 14. f. I, 2. T. 7. 6.

(h) Albin. p. 185. T. 14. f. 3. EusTACH. T. 37.

( / ) A L B I N. ib.

(m) WiNSLOW n. 109. iio. Albin. p. 185. iZ6.

(n) Albin. T. 7. & p. zSj. 28<S. EusTACHius T. 37. 3?. Dao folia cofflpre5
kendentia quadratum habet Garengeot myot. nov. p. 43.

(0) Hanc rejicit Tabarranus obf. 10. Sci vidsitar A l b i n- p. i68. T. 14.^.3. t. r;
Inde forte faftum eft , ut tria folia hujus aponeurofeos numerent Quesnai de la gangreve p.
151. Barbaut in fplandinol. &c. p. 80. FluranT fglanchnolog. T. I. p. 146.

(o*) EscHENBACH anat. p. 684.

(p) Albin. f. 2. Eustach. T. 37. 38.

(5)Albin. fi.

(r) Albin. ibid.

( j) Albin. ibid.

( t ) Ibid.

(h) Albin. ibid.

(at) Albin. p. 285. & ic, cit;

S £ C Tt I. T H O R A X. 6^

Ad coftam 12. 11. 10. 6c $. cum diaphragmate {y)y ad fcxtam cum
ikrnocolhlibus (z) , aliquando etiam cum intcrcoftulibus confluit , tum ad
cartilagincm mucronatam cum tranfverfo compare {a).

Haeorigines in lunatam (^) carnem pariter mutantur, quse fe circa lum-
bos antrorfum confle£tit, inque latiffimam aponeurofm abit ( ^* ). Ea
ad obliquum adccndentem firmiter adhserefcit, ut citius tranfvcrfus, fcrius
adfcendens obhquus tendineam naturam induat (c). Qua; tranfverfi eft
aponeurofis, ea fuprema parte fui ad latus ima; cartilaginis enfiformis
adhseret {d). Dcinde eadem porro abdomen ad os pubis ufquc conti-
net, & fupra quidem umbihcum cum aponeurofeos obhqui ^interni
lamina pofteriori, retro rcclum incedit {e) infeparabih nexu (t"*),
inqtie hneam albam pergit , ibi cum fodah , intricata. Ea tamen
pagina muko debihor eft , quam anterius fohum j quod ex utroque obh-
quo coalefcit. Infra umbilicum parte ahqua tranfverfi aponeurofis
perinde cum obhquo minore in vaginae rccli mufculi pofterius fohum
coit (/). Inferiori vero loco partim cuni mufcuh obhqui exter-
ni aponeurofi ante retlum, qua internus nullus eft, eadcm confluit (g):
partim pone redtum extenditur, ahquibus fparfis nec continuis fafcicu-
fis, palhm peritonaeum nudum {h) rehnquentibus , cumque eo paffim
ctiam connexis.

Infimae demum fibras hujus mufcuh cum obhquo intcrno in os pubis fe
immittunt (i) , pone obhquum internum, uon grandi tendine.

I 3 Vafa

(>)Yesalii)sL. n. c. j5. & ejus (equaces , deinde pro re nova C. Bartholinus
iR.iphr. fi;-u[i. nov. p. z6. lunc Santorinus c. 8. n. 9. Spigelius L. IV. T. iz.
CowpER T. i<J. Albinus etiam luper eam ledem. Negat confundi Winslow n, 108.
Sed accurate vidi.

{z) T. 14. f. I.

{a) Albin. p. 287.

(h) ALEIN. T. 7. EUSTACH. T. 33. 37. 38. COWPER T. 16.
(h*-) EUSTACH. T. 33. COWPER T. \6-

{c) Intervall.im tendineam utriufque mulculi & rcLli carnibus deftiiutum vocatur Unca ftmilu^
naris Spig elii L. 17. T. p. H. H, WiNS l o w n. 114.

(d) Albin. T. 14. f. I. T. 6.

(e) Albin. )). 287. f, I. a-. $. & f. a.';T. 6.
(e*) KiOLAN. p. 649.

(f) ALBiN. f. 1. ad V. f. z. ad 2. Spigelius T. IL L. IV. P, P, T, 12. k, fc.
WiNSLow n. 114.

(g) CowPER 1724, p. y. Albin, p. 187,
(/;) Albin. T. 6. /3. /3.

(/■) Albin. p. 187,

70 LIB. VIII. RESPIRATIO.

Vafa fpermatica non tranfmittit {k) , quae ad aliquam omnino a tranA^erfb
mufculo diftantiani infra ejus imam oram defcendant, nequevidco, quid
hic 111. viris (/) impofueritj fuperior enim cranfverfus finitur, quam in-
ferior obliquus, qui ne ipfe quidem anulum habet. Cgeterum hic mufcu-
lus non ita tranfverfus eft, quin fupremge fibrae aliquantum adfcendant,
imse defcendant (m). Interfeftiones in ea came tendineae nonnunquam
vifae funt (n). Id rarum eft.

Peculiarem minorem tranfvcrfum mufculum retro priorem, ut eum
dccufTet, in duodecimam coftam infertum , nonnunquam vir clar. re-
perit (?2*).

Univerfa abdominis vifcera ad vertebras compellit, 6c furfum premit , fi
diaphragma laxum fuerit, deorfum, fi eo ipfo tempore idem feptum de-
orfum propria vi defcenderit.

Ipfum feptum tranfverfum ha£lenus relaxare poteft, dum coftas, a quo
idem provenit, retrorfum ducit, & dextras a fmiftris detrahit (o ) , cum
diaphragma dextras ad finiftras adducat.

Rede vero , priufquam hos mufculos dimittimus , cum Ai^bino (p)
adnotamus, utrumque obliquum, 6c una traniverfum, utriufque lateris»
vaftilfimum cingulum (p*) conftituere , quod a vertebris oriatur coftisque ,
6c circa convexum peritonaeum circumjeclum , vifcera abdominis conti-
neat , eorum elapfui refiftat , contra diaphragmatis vim deorfum urgen-
tem fuftineat, retrorfumque ea reprimat, denique ad eam fedem urgeat ,
fiiperiorem aut inferiorem , qusecunquc laxior minus reftiterit. Quare her-
niae unice nafcuntur , qua parte dcbilior vis horum mufculorum eft , aut
a vulnere , aut a defedu cirnium , tendinifque debilitate, circa umbili-
cum , ad exitum vaforum feminalium , ad vaforum femoralium tranfitum.

Non

(Jt) Confentit hic Tll. Morgagnus Alvtrf. If. anim. XI. J. B. Winslo^ n. iiz;
Albinus p. 288. Jofffhus LiEUTAUD 1. c. HjENel de morb. fcrot. p. p. Cl. V « r-
i>iER 1. c. B^i^a^uT r<)lanchno'.. r>. 80. Garengeot in cjusdem tituli opere p. i8j.
myotom. 0. 18. U l' /erney myoto-io^og. p. 14. Fanton in difl". anat. nuperis p. 50.

(/) GuNZio ie hmnVu p. 18. Douglassio &c. Blegny des hern. p. 16.

(m) Albin. p. i36. Eustachius f. jj, Winslow «, 11 1. Linea membranea
pingui percurliim Exp, N,%t. Cur. Dsc. II. ann, 1, obf, 118.

(n) Salzman obi". p. 25.

(n*) EscHENBACH anat. p. 6^6.

(0) Habet Albinus p. i88.

(p) p. 188.

(p*) Traniverfos mufculura digaftricum efficere > tum reliquos pmfcnlos abdomims £spnilb<
B K c H p. 584.

S£C7'. /. THORAX. 71

Non inelegans eft obfervatio , aponeurofes horum miircul.rum obdomi-
nalium fere ubique carnibus confirmari, ut tendiai alterius , akerius c iro
fubveniat , redique mufculi debilitatem niediae aponeurofeos obliquoruin
compenfent ( q).

§. XXXI. Re&us ahdominu.

Etfi ad cingulum abdominis conftituendum non perinde confert, &
ipfe tamen colks detrahit , priorumque mufculorum fodaUs eli Reftus
hadenus eft , ut inferius angulUor (;•),&: tamen fodali fuo vicinior ilt ,
fuperius latior a retlo mufculo altcrius lateris ( j ) , magis dilFideat. Infe-
rior origo duplex eit, ex ofle pubis utraque, fuperior ex fymphyfi oiriun:i
pubis craffior & brevior ( » ) i mferior ( zi ) & interior gracihoi , ex ca-
dem iynchondrofi , fuper corpora penis cavernofi, dccuflata omnino , ut
dexter mufculus a fmiftro oflTe proveniat , 6c vicilflm , utrinqueu Itra fym-
phyfm. Qualem omnino vidi, defcribo.

Ex eo tendineo principio non tarde in carneam naturam vertitur , 6c
una fenfim latior fit , minufque craflTus ( x ) ; adfcenditque , fupra os pu-
bis equidem per aliquot polUces inter peritonseum paucis tranfverfi mu-
fcuU fibris obnuptum, & obliqui utriufque atque tranfverfi tendinem:
deinde inter tendineam expanfionem minoris obliqui cum tranfverfo mi-
Itam , atque ejufdem obhqui cum obUquo majori conglutinatam aponeuro-
fm, denique inter ipfas coftas, tenueque cendineum velamentum a pec-
toralis , obUqui majoris & intercoft.iUum concurfu fidum. Infcritur au-
tem gradubus fcalss fimiUs in feptimae quidem coftge cartilaginem , magno
fine, iiiferius Cy ) proxime fternum : fine ahero (z) in fextas cartilagi-
nem, Unea obUqua, late : tcrtio capite in cartilaginem quintse ejufque mar-
gmeni inferiorem (a). Acctdere nonnunquam videtur , ex clarorum viro-

rum

(^) Barbaut I. c. p. 8tf.

(/■) Spigelius L. 17. 1'. n.

{s\ ^'"iNSLuw n. loi. GuNz. p. 8. Eustachius T. 33. Albin. T. 2.

(«) Uou GLAS, p. j. Alein. p. 1S8, i5c T. II. a. b. c. Winslow ut vldetur

n. loi.

{u) AtBiN T) »?8. negat tamen fymphyfin excedere , & graciiius facit L c. d. e.

(x) 1ji fi^jris b PIG ELI 1.

(^/ALBiN. p. ipa. T. II. & T. ij. f 6. o. o. Eustach. T. 3J. 32. Etiam in
^ctai .m coliaTi venifle vidit , quam omnino adnumerat Winslow n. p8.

{z) Albin. r. II. & T. 13. 16. p. p. £usTACH. T. 3?. 3*.

(u) Albin. T. II. & T. 14. q. q. CowpER T. 2. EusTACH. T, Jt. JJ. In par-;
teni etiam ofTeam K.4.AUW 1. c. p. x6C. & iii quartam coAim p. 15 j».

7z LIB. VIIL RESPIPvATIO.

rum teftimoniis 5 infertio humillimo loco in fterni partem imam (^ ).
Cum ligamentis etiam ab intercortalibus mufculis natis ita ccntinuatur',
ut poffis pro mufculi refti capite haberC) quod in quintam coftam fe
immittat.

Satis vero rarum eft , vifum tamen , ne ibi quidem fubfiftere re£tum
abdominis mufculum , fed perinde , ut in cane ( c ) folet , per univerfum
pedus adfcendere , fummseque coftse, aut pc£loris offi fummo inferi (c^),
auc in tendinem abire claviculse ( e') inferius adhccrentem , fic feptimae
coftcB, 6c fextae (/). A fterno natum inque fternum mufculum redeun-
tem etiam 111. K a a u w ( ^ ) , tum fterno immiffum & maftoideo tendini
vidit Idem (/i). Ego quidem femel vidi mufculum a coftas quartse car-
tilagine in fternum ivifte ( i ) , 6c mufculum pettorali adhaerentem J.
Rhodius (k), aliumque fitis fimilem mufculum continuato re£to,
fed a coftis tamen fexta feptima 6c fterno &: obliquo abdominis profec-
tum ( / ).

PrsEterea fupra umbilicum in primis, duobus (in) , tribus ( w ) , 6c qua-
tuor denique ( o ) locis carneffi; librae retti mufculi aut totae in tendineam
naturam abeunt, aut in majori fuae htitudinis parte. Ejuf.nodi infcriptio,
ut folent vocare,. cum anteriori pagina aponeuroticse vagiiise mufculi redi
cidco vehementer conjungitur (p) receptis 6c emiflis mutuofibris, utfcpa-
Tari nequeat. Eadem tcndinea natura ad pofteriorem mufculi faciem non

' •- pene-

(fe)CowPER, WiNSLow n. 99. Excludit Albinus, fibras tamen facit proxi/naS
T. II, tum Kaauw p. 167. qui accurate inquifivit.

(c) Vesahus L. II. T. 5. r. s. t. Vidit etiam in homine ejusmodi mufculum Cabro-
Lius&J. Sylvius.

(</) Albin. p. 191.

(f) Weitbrecht Comm. Petrcp. T. IV. p. iCo.
.(/) Albin. ibid.

(g) Nov. Comm. T. II. p. 169. T. XI. f. 1.

(h) Ibid. T. iz. & WiLDE Torn. iz. t. 8. f y,

( i ) Fafcic. VI. T, I. N,

( k ) Manrijf. obf 7. Conf. K A a u w 1. c. p, 279.

(/)Hujus petlimilis eft , qui ia hift. de l'Acad. 1734. p. Jo. 60. dercribitur , &
172(5. p. 17.

(m) \n corporibus uridecim humaais quater reperi, Habet Cowper T. ^5, \6. Spigbl.
L, IV. t, 10. & II. Jenty T. 1. f I.

(m) In eodem namero fexies reperi , connumerata infcriptione umbilicali. Habet etiam
tres Albinus p. 190. & in T. II. lat. utroq. & T. ij. f. 6. tum CoTfPER T. *.
Vesal, T. 5, L. II. Spigel. t. 11. Eustach. T. 31. Vesal, l. c. Ript*-!
Nus p. 314. Vink van Spieren. p. 2i8.

(0) In eodem numero femel vidi. Sub umbilico infcriptio YlNK il>t

(p) Albin, p. 190. Bebtin. Mem. de 174^. p. 395»!

SECl'. L T H O R A X. 75

pcnetrat ( q), Ced ncque vaginae ibi adhaerct fuas. Infra umbilicum , aut
ad ipfum umbilicum fmiilis > fed minus magnam latitudinem rccli mufcu-
li tcnens , infcriptio accedit (r ).

In univerfum hic mufculus coftas & una ftcirnum detrahit , & rcnuuit ,
fi quando a contrariis viribus elevatum fuit, aut demum, quoties cpuscrt,
etiam ultra deorfum ducit.

Cum in arcus fpcciem ante convexitatem abdominis ducatur idem ,
dum brevior iit , eum arcum facit planiorem , atque adeo hadenus tunii-
diorem parteni abdominis , quae circa umbilicum eft, fuliinet> adque dor-
flim rcprimit , tumcntique ventriculo aut colo incefiino infiftit.

Infcriptiones credibile eft, ad robur mufculi confcrre. Cum enim prae-
longus fit , fibrce mediae a firmo fine utroque rcmotiirmiae , ex lcge ve-
£tis , minima; cuique impulftoni cederent. Nunc , poftquam mufculus ad
vaginam mufculorum obHquorum, eadem in aQione fuas' per carnes
tcnfim , per intervalla adhaerefcit, idem fere cbtinetur compendium ,
atque ficrct, fi pro uno m.ufculo quatuor & quinque , exigua; longitudinis
lacerti , omncs fuper abdomen.extenfi fuiffcnt: fique decuplo brevior nunc
mufculus eft , qui duabus infcriptionibus interponitur , dccuplo magis
idem fuae flexioni refUtet. Hinc in majoribus animaUbus major infcriptio-
num numerus eft ( / ). Addit Cl. Ber tinu s fibras obliquorum robur
ab his interfe£lionibus accipere , 6c quafi pun£l:a fixa ( s* ).

Intervallum mufculorum redlorum, ad pubem exiguum, verfus coftas
latum eft , in quo nudi tendines obliquorum &c tranfverforum implican-
tur ( « ) , /m^-fl vocatur alba. Eam umbilicus hadenus perforat , ut fibrae
obliquoru.m ( fO mufculorum & transverforum ad huera divergentes , anu-
lum fere efficiant, qui olim venam omnium maximam , nondum nati fe-
tus , duasque prsecipuas arterias , 6c urachum ttanfmittebat.

5. XXXII.

(q) Gu Nz. I. c. p. II. R.iro percrrare Albin. p. 280. ron rempfr Winslow.

(r\ CowPER T. II. 15. 16. ni fallor Spigelius T. 10. & 11. f. Pro varietatc habet
Al«imus, <S< pingit T. II. lat. dextr. T. 13.^.6. conf. Jenty 1. c. Inffrius nuilani ffle v.!gi-
nam obiiquorum , retro recflos , & reclos ipfi peritonafo incun.bere ; hinc nuiUm co loco intcrkdiO;
nett\ reptrici Eertin 1. c. p. 396. lcd confer p. 65.

( r ) In equo S N A p E T. z.

(/*) 1. c. & p. 401. 401.

(t) WiN SLow n. 118.

'/() WiNSLo w n. ii<?.

Hallcr Phjfwlog. Tom. III. K

74 LIB.VIII. RESPIRATIO.

$. XX.XII. DijphrJgnu ( x ) in umverfim.

Nobiliflinii , poft cor , mufculi hiftoriam uitimo loco recenfemus , ut
eam pro dignitate aliquanto fufius exponere liceat. In quadrupedibus ca-
lidi fanguinis feptum tranfverfum [ y ) thoracis caveam ab abdomine difle-
pit ) avibus enim aliquae membranae ? fed diaphragmatis nomine minus
dignae , abdomen 6c tranfverfim &: ad perpendiculuai in plures ( z ) cel-
lulas dividunt. Frigidi fanguinis animalia , quae cgo quidem vidi , aut ni-
hil (a) habent diaphragmatis fimile, aut membranaceum aliquid {b).
Hoc diflepiuientum , in corpore hu*ano, quod per cxfpirationem fere
femper vitam terminat , iniqua altitudine eft , atque fornicis utcunque fi-
mile ( c ). Tendo medius , in quem omnes undique carncs confentiunt >
in univerfumex altillimis fepti traafvciii partibus eft , &: ad quaitam (^d)
coftam & quintam ( ^ ) adfcendit, ordis planae faciei fubtenfus, in mor-
bis, & in hydiope (/) inprimis multo etiam altius. Viciffim etiam vi-
tiofe idem feptum in hydrope pedoris deorfum producitur ( /* ). Ad la-
tcra tamen & dexrer tendo & carnes dextrae altius furgunt (^) in fini-
ftro vero latere ala extiema.

Humilio-

(.v) Plato in Tim;eo.

{y) Celsus L. V. c. z6. Celiiis Xme.iAKSVs difcrimen di^t rardar. L. ITT. c. 8. p. 42o. Graeci
frequentibus (ppi,i; Hlpp. wsp' itrx.nx. n. 3. Arist. part. anim. L. III. c. 10. Plinius
L. XI. p. 619. RuFUs Sc PoLLUX L. II. c. ii. fegn. 167. & p. »59, edit Hemster.

& OrIBASIUS p. 119. &c.

(z) Harvei gensr. aiiim. p. 4. In Struthiocamelo pingunt ParisinIj & Perrault
ejfttys de phyfiq. T. III. tab. 18. f. l.

(a) Non ergo omnia fangainea feptum tranfverfum habent j ut Aristoteles po(mt part, anim.
L. III. c. 1». L. IV. c. I. HabL-nt etiam Gcte Tyson p. 19.

(&) Imperfeclum diajhragma pilces habent Rondelet p. 167. In aCeWo Schonevelb
Uhthyolog. p. 20. raia pifcatrice Cbarleton mantijf. anat. p. 77. Siluro G R o n o v.
tnuf. ichthyol. p. 7. halece Leipzi^^. Ahhmil. T. IX. p. 110. ( qui tamen cum pericardio con-
fundit , cum cartilagineum vocet. ) Ita etiam membranam fepii fimilem Chameleon habet Fhil, Tranf,

n. 137. P AR ISIN I.

( c ) In cadavere , quam in vivo homlne , altius efl Cl. Roederer th:f. anat. n. XI.

(d) Albin. T. I/. Fabric. 1. c. L. II. c. 8. p. 56'. Ssvammerdam de refpir. p;
37. Verheyen T. II. p. 170.

( e) Ad quartam in dextro latere > in finidro fere ad qaintam L. T/ p, 301.

(/) Ad cljviculam retro fternum P/iJ. Tranf. n. 483. Jo.irnJ di miiec. 17^7. htill. in
empyemate Cabrol obf. ttlt. &c in pleuritico Sewac AL'm. ie r-lcaJ. 1719. p. iij. Ad fecun-
dam coftam in hydropc Willi fiupeni. abi. tttm. Ad tertiani Schacher dc virgin. afcit. p.
3. ab hepate purulento Lieutaud precis p. i(Jj. Sub maanmain iiiiiltrafn a morbo^ ovarii
Ridley obf. p. 108.

(/*) Adosilium ufque Sc hacher in tabido.

(g) Di mtifc. diajhr. p. 6. A.lbin, p. 300. Cant. ad_"tab. 4.

SEC^Z'. J. THORAX. 75

Huniiliores tendine funt carnium fines omnes (h) , quibus feptum
tranfverfum ad fternum , coftas , vertebrasque adhseret. Fornicem (?) dia-
phragmatis vaftiflimum hepar replet , deinde ventriculus , 6c lien , 6c ren ,
aque eorum vifcerum ambitu idem feptum quafi figuratur. Quare in
fetu (h) , cui hepar maximum , altius idem furgit , & pedoris cavea
brevior eft: eadem etiam caufa eft, quare dextra in fede etiam in adul-
to homine altius adfcendat ( / ). Tenfio equidem in cadavere ab aerc ac-
cedit , qui per abdomcn fubit, non eam tamen caufam fornicati dia-
phiagmatis efle (m), adparet , fi ckufo abdomine thorax aperiatur. Tunc
enim perinde altum eft , etfi laxatur. Superius huic fornici medio cor
imponitur , latera puhnones tenent, iidemque rctro alas lateraque dia-
phragmatis defcendunt , ut porro non fupra , fed pone abdomen fmt.
Seclio fornicisjfi cum aliqua figura comparare lubet, eUiptica eft, trans-
verfim (n) latior, ad 7 4 poUices: brcvior vero duplex diametereft, &c
quae a fterno ad vertebras fertur, 6c quatuor unciarum 6c linearum trium
eft, 8c quse retrorfum defcendit, haec quidem fex fere unciarum. Ambi-
tus hujus fornicis anterius ad fternum emarginatus eft (0 ) , pofterius ap-
pendicibus augetur.

§. XXXI II. Carnes dia^hragmaxis ftvs origines.

Cum diaphragma undique pavribus firmis terminetur , dicendum cft
qusefint, a quibus carnes accipit, & quomodo ab iis proveniant; diffici-
lior aucem fermo erit , cum 6c nollise numcrofge obfcrvationcs intcr fe
diffentiam, 6c optimorum au£lorum par fit dificnfus , 6c ipfa natura hic
multam fibi hbert-.item pcrmittat.

Primus fifciculus utrinque a fterno cft (p) , ejusque appendicis uhimo
cornu, a p irtc pofteriori quje hepar refpicit. Vidi hanc origmem fl^pri

K 2, trans-

(,h) StenoniuS de mtifc. Si glMid. p. 10. II.

(i) Albin. ]•. r/. XI/. f. 4. y.

(*) Senac AUm. de lAcad. 1714. p. 171.

(/) MoRGAGN. E&.Jl. Anat. I. n. 13. WInsloiw n. 661. Caut. Tm^et. Anat. ad T.
IV. p. i(J.

(m) Senac 1714. p. 171. 171.

(n) Conf. figuras Cowpep, l nbftrnmqiie <I placet.

(o)Santorin. ohf. anai. c. 8. n. 8. tum ollm Vesalius L. TI. p. 141. f. ad
terram poC Albin. T. 14. f. J.

(^) Hibet Albinus p. ^93. T. 14. £5. t. Senac. Aftw. de TAcad. 1719. T. 14,
f. I. 1. F. F. h. D. DouGLAS p. 64. WiNSLOw n. (5y8. & ©lini Galenus de
tfu part. L. VII. c. ii. atque Carpus in Tfag. Hic forte f.ifcicubj fuit , qurm Cl. Jenty
a cartibgine enliformi ad line^m alb\m vt-rfus umbilicum ivilTe viH.it , cum rcfcdus S\i.iCet Cci:ifc
of .wMnn.y T. U. p. jjfj. J40. e'!.'m ''KMnslowo rliclas ib!d.

75 LIB. VIII. RESPIHATIO.

traasvsrfi in alcero taatum l.ueL-e adfuiffb , tcr vidi penitus dcfuifle , 6c a
Ci. vins ( q ) aut omittitur, aat pro rara habecur. E^isnbras dextras a fi-
nirtris aliqui celluloni tela difcernit. Re£t.i adfcendunt utique, &: pau-
lum rctrorfum.

Amplius intervallum eH:, absque carne, ad horum fafciculorum latus
utrumque , qui pirte pleura peritonjeo incumbit , nifi quantum adipe in-
terpofitofeparAtur : perque eadeni fpatia infignes arteriarum mammariarum
rami fepe hepar adeunt ( r ).

Deinde diiphragma iterum incipit a multarum coftarum parte interio-
ri/ 8c margine potiiii.iium inferiori. A fextae eago cortse medra fere
cartihgine, ejusque non magna parte, &: ab oife fafciculus carneus na-
fcitur, quem fexies reperi , alii Cl. viri aut pro raro habent , aut omit-
tunt ( X ). Aliquando reperit Albinus (t).

A feptima cofta , &: ab ejus extrema parte offea , multaque a cartila-
gine , ea nempe fere dimidia , 6c ab apice ( « ) late ( x ) feptum trans-
verfum carnes habet. Ea fcde cum obliquo interno abdominis mufculo
faepe confundltur.

Sequitur aUud caput ab oct iva corta , ex limite partis ofleae , & ini-
tio (_y ) cartil.xginis, aut ejus minori parte ( x ) , aut majori , aut a tota
ad apicem cartilagine.

_ AUud caput a nonas coftde extremo { a) ofTe , & ab initio cartilagi-
nis, indeque aut aUqua parte {h), aut denique ad mucronem ufque
procedit.

A decimse offea parte (c) extrema, late, aliud caput nafcitur, &: carti-
laginis majori parte minorive aUquando pene ad apicem ( ^ ) , aUas ab ipfb
apice. Hic etiam cum obUquo majori cohacret.

Ab

{q) Ut a CowpeRo.

{r) Hdbet SenacI. c. WiNSLOvcn. 6S9-

(s) Plerique & pene omnes. Habet tamsn YiSALlDS L. 11. c, 35.

( «) P- 301.

(«) Pene sd apicem AlbIn. f. 4.

(x) Duas tertia? Winslow n. 659.

{y) Vid. Aleinus p. 301.

(z) Pirtem aliquam Albin. f. 4. J,

( <; ) Habet W i n s l o w n. 660.

\b) Albinus ibid. f. 4. f.

( c ) Habet W 1 N s l o w n. 660.

\d) Albinus fc 4. y.

S E C 7". J. T H O R A X. 77

Ab offeaB portionis ( e ) undecimac magna parte , 6c a cartilagine ad api-
cem ufque C/) aliud caput acccdit. Hos carneos lacertos frequcntes fi-
brae tendinca; tranfveifje obnubunt , &: obfcurant.

Hic intervallo aliquo diaphragmatis carnes feparantur (^O? in quopleu-
ra nuda eft, quae ad appcndicem lateralem feruntur.

Denique a duodecimac; coftgc aut folo apice ( A ) , aut a dimidia , aut
z totacofta(i)5 fafciculus advenit, quos quidem fibrae redius antrorfum
adfcendunt. Quoties non late a colla duodecima fibras oriuntur , tunc eas
fuppeditat ligamentum a coftas duodecimae apice in procciTum transveifum
primum lumborum produdum ( Jt). Nam non raro omnino ab ea duo-
decima cofta nullae ad diaphragma fibrae veniunt (/).

Eafedeinter diaphragma & mufculos Pfoam 6c quadratum aliquse fibrje
eommunicantur ( m ).

Quje fequuntur carnes , appeiidicei vocantur , aut uno ( » ) nomine tmif-
cuhis inferior. Earum tres fere femper utrinque numero , breviflimam ,
mcdiocrcm , quae latus vertebrarum fervat , maximam , quse corporibus in-
cumbit feremcdiis. Non rarum tamen eft, quatuor ( o ) appendiccs cfTe ,
quando prKter carnem ad prima; vertebrae lumborum latus iidnatam, alius
in eodem corpore inferior tendo accedit.

Ergo (p ) a procefTu primo lumborum , primum caput carneum accedit,
rarius a fecundo ( ^ ) , & fere in dextro latere , vcl ab ultimo dorfi ( r ) a
fmiftris aliqa-mdo , fed frequentius a primo.

K 5 Hoc

C e ) Habet W i N s l o w n. 660.

(f) A. LBIM. f. 4. 5. 6.

(g) WiNSLow n. tj6i.
(h) A. L B 1 N. f. 4 j. 6.

(i) "WInslow fere n. 66 1.

( /i) Albin. f. 5. tf. X. z, |S,

( / ) Omittit A.LBINUS p. 300. aliquanclo adeffe addit p. 301."

(m) Hibtt eti.iin Winslow 11. 66z.

(n) Vetcres o nnes , tum Winslow n. 664. feqq. Valde p'ignM , unicuTi erte, coiitra
HxBicoTiuM aiiu^ide (ibi inftnlum Riolanus p. 112.

(o)Albinus, Douglas. a??. p. 9. &c olun Drelincourt ad Manget hi-
hftoih. anat. V. I. p. 812. Tres etiam in dextro latere appendices habct C. BartholinuS
,T. I. f. 3. a. a. a. in finiftro duas, Stenonius quauior aut ire? p. 8.

(?) I- T. diaphr. »'aput Primum Albini p. 199. Hibct Chesblden i. c. p. 103. &
olim C. Bartholinus, di Douglas. n. 4. Ailts ou p\nii:T laurales Winslow.
n. (JiJy.

(q) Dousnss. I. c. AlbINUs mrjnque f. j. 6. l. m. n. & f. 7. d. t. e. f.

( r) Hdbct etiatn C. Bartholinus p. 14, 25. Ch es el den, Duak£.

^g IIB. VIII RESPIRATIO.

Hoc caput ad imam alam tendinis diaphragmatis venit , &c , dum ex-
trorfum declinat , verfus carnes a duodecima colb natas , quas foo diver-
fo dudu fecat, ante quadratumlumborum mcedit ^arcumque etticit, qui
cum mufculum emittere videtur (x).

Sequitur caput a vertcbris /m..imn C O , quod mdextro latere acor-
pore vertebra. lumborum prima. aut fecund^, aut mtermedia cartilagi-
SerV-) in fmirtro a vc, tebra prima aut a duodecima dorfi ejufque cor-
nore enafcitur. Hic Gfciculus frequcntius aut nullus eft , aut a fequente
^Tnu commode feparatur. C.terum, dum ad latus declmat, margme ten-
dineo arcum quafi f^cit, qui Pfoam transmmere videtur ( x ).

Caput lumbalet..tu.m (,) m dextro latere a fecunda (z) aut a fecun-
dse fubcaa cartihgme ( . ) , aut ab utraque , aut ab ea qu^ proxm.e
fupert (")eft, aut a fecunda 6c tertra , aut a tertxa demum lumborum
veSaproven it. A prima mfmiftro latere, aut a fubjeda cartilagme, aut
vertebraprov J j- j^ ^ ^c,,i^ interpofita, aut ab utra-

;':rO n^fi^^u^ m^t^clemconverfum, fe prioribus focium addit, ac

" D^mf rctut vertebrale .uartu^ (d), medium, in dextro latere ma-
.isaco?pore^'ertebr.lumbo?um teu.a. ,- aut ab - & a cartilagme tert,^
S nuin^mterieaa, autex eacartUagme, aut ex ea qua^mtra fecundameft
&quartaeinter)ecu, „utaquuta(/) & tema, aut a tertia duobus

friZ ^"^cu^d ;a"t a q^-^ tl/tia 6c fecunda (,* ), radiatis 5c varie

j c- -ft,, n f Eft arcus tenilneus exterhr Hl- SenACt
p/.^^^^wiwr^Conn^B-,.''!'? x^/fig.^6%.z. ubi ocnn.no hoc capuc ia cofta« duo-

decimitn continuatur.

\t) Tenium Albini p. 198. i-99-

(«) Uirinq. f. 5. 6. k. h. i. *r Qfnaci arms undlnetis imerior V. V. p. i»"

j-as CowPERiT. 34- ?5- £■ ^- .

(z) Septies in quatuordectm corponbuS. .

(a) ALBIH. f. 5. 6. g. e. f.

(b) Tab. noftra <••

(,,) ALBiN. f. J. 6. g. e. f. CowfHRl carnes ad D. D.

(d) Pnmum Albini p. xpS- »9'-. "''='"„"•„- :„ 1-. corporibus.
(/) Hanc fabricam frequeP.tas reoer, , oft.es omnmo m 17- CO p

f^^ ^ '!T f ^'inio Lt^oleJ^^Sc finiftra appcndix confluxerant;
' ■ . -:i'varle!.;tes lubet Ali5!Mvs p. *97-

SEGlX J. THORAX. 7P

f*ed una fere vertebra altius oritur , breviufquc adeo & minus eft ( ^ ) , &
prodit a cartilagine inter fecundam &c tertiam vertebram media , aut a fe-
cuadse corpore , aut a tertia (h*) , aut ab utraque , aut a tertiae 6c quar-
t« ( ^ ** ) media cartilagine , & a tertiaD 6c fccundae corpore , iterum va-
rii numeri fafciculis , non raro cum alterius lateris in medio confufis ( hf ).
Caro media utraque utrinque ad dextrum 6c finiftrum latus itineris oefo-
phagi adfcendic. Ex carne vero dcxtra ad fmiftram , atque viciflim a fmi-
flra in dextram , decufTiiti fafciculi adfcendunt , qui fub OEfophago fe con-
mifcent. Vidi dextrum fafciculum poftcriorem fuifle , fmiftrum anterio-
rem. Fere femper quadruplex (O efl; decuflatio, fafciculiquc majorcs an-
terius ponuntur, minores pofterius (k).

§. XXXIV. 'tendo dij^hragmatis.

Cum undique ex ambitu carnea fere principia antrorfum convergant ,
naf;itur iu medio mufculr) peran.pla fic pulcherrima aponeurofs (/),
hattenus in mediopofita, ur non idco parcs carnium longitudincs facias,
cum a cartilagine enfifoimi breviifm^.as nafcantur. Altiori loco ponitur ,
praeter gibbos carniura forniccs quos diximus ( m ) ; ad hniftra paulum de-
cUnat, cum niucro cordis, quam bails aliquanto humilior fit ( n ).

Figura ecu insequalis , tamcn hatlcnus obtufi Gnomonis fimihs eft, aut
ejufmodi trifolti; quale in cimrtis laforiis paigitur ( o ). Tres nempe in
partes produciturj 6c obtufo (p) , lato, brcvi prcccffu adanteriora, ver-

fus

(/l) C. I5ARTH0LTN-. p. Z'? MORGAGNUS Eo. I. t>. t2. D R A K E , W I N S L O \?

n. /iaj. CCZ. Santori.v. n. 8. Fanton p. iio. Cheselden p. lo?.

(fc*) Tab. no:lr. i.

.(/!**) A quaria Albin. f. j. C.

{h-\) Varitftites habet A.LE1NUS p. 297. noftraram /imilcs.

(i) r. noftra t. u. w. X. Senac P. Q. Q. Y. Triplicem pingit I!I. Sesnf.rus
"Comm. Litt. 1733. p. 103. tk. in defcriotione p. 110. quintuprcim. Unica"-. iybet
Albinus ,>. 307. &C f. 5. 6. 7. tum inventor Babtholinus T. I. t. 3. C. Sc
Co-wpER T. 34..

(k) l. noftr.i 1. c.

(/) In quidrupcdibus. Pifcibus enim cetacei? video. Septum transverfum ab^nne ttnilne to-tiTl
Ci-neum efTe Tysoh anat. of the pr^ois. CollinS p. 693. Nullum in mulltla Buffon T.
VII. p. 171 viverra p. 231. »19. '

(m) Albinus utrinq.ie in fitu fio pingit , ut rotunditas corporis partem anterioKm abfcoa.
dat, hinc pars media valde brevis eft.

(«) L. IV. p. 301.

r 0 ^ W I N s L o w n. 6^6.

(p) Tab. noftr. y. O. z. VbSL1>G C. 9. T. t. f. 7, ALBIN. ;;. - ; i. S A N T O R 1 N. , C. '?.

«. 7. CowPLR T. j4. 3j. Acutuai facit JIII. Senac.

8o LIB.VIIL RESPIRATIO.

fus xiphoidem appendicem ; longioii 6c graciliori , ad riniftrum latus (q) ,'
& retrorfum ', longiori pariter 6clatiori, addextrum (r)? &pariterretrorfum
refpicit. Sinilira ala , nam ita vocant , fubinde longior eix , ut ter in meis
adverfariis rcperi ( X ^^faepe dextra. Mcdiam inter partem &c alas antcrius
modica ert incifio , fed pofterius infignior alia , quae & plurimas illas a
vertebris (t) nafcentes carnes recipit.

In ea tendinea expanfione multiplex fibrarum ordo eft , cujus diverfi
fiifciculi in fenibus melius confpiciuntur {u ). In univerfum quidem, telsi
quafi fibrarum eft ejufmodi, ut carnium, quas accepit, ductum conti-
nucnt (x).

Ergo fibrge quidem medige appendicum maximarum , quse fub oefopha-
gi itinere fe dcculTavunt , mediis fuis fafciculis verfus C-irtilaginem eafifor-
mem fatis reftdu continuantur ( ^ ), ut tamen, quae latcra tenent eorum
fafciculorum , eae niagis atque magis extrorfum utrinque divergant, 6c fibris
a cofta fexta , feptima ortis occurrant ( x ).

Inde , quae a capitibus lumbalibus exterionbus , fecundis , tertiisque
nafcuntur, eae magis inclmatse , & denique tranfverfae , coftalibus oppofitis
carnibus e dire£to continu.intur (a).

Tertiuminprimis caput, fed prseterea quartum , &carnes a cofta unde-
cima 6c duodecima ortae , aUum fafciculum utrinque efficiunt , qui ma-
gis atque magis antroifuai convertitur , in ala finiitra debilior {h), in-
que dextra evidentior ( c). Siniftri ultimas fibras vidi per medium tendi-
nem in coftales ferc medias fibras fe contmuaife.

Adde fibras tendineas difperfus fibras iftas coftarum ultimarum 6c pro-
cefTus transverfi obnubere.

Prsterea in medio tendine alige quidem fibrae > a cofta fexta 6c fepti-
ma ortas , fupra ftratum priaccps , anteriorcs , deinde magis in transverfum

in

(q) Ic. nojlr. T- T- T. V. Senac Z. Albin, p. joi. Winslow n. 66^. Cov-:
p E R utrinque :V2slingii)S.

(r ) Ic. Mp. Y. X. T. V. Senac &

(s) Longiorem potitts f icit Albinus f. 6. 7. Cowperus contra^

(r) lc. no;tr. X. T- A T.

(«) LlEUT.tuD. Mcm. de I7|X. p. i$%.

(j.) CowPER ubique Albin. i. 6. v. «. f, 7. ^. «. Ic. noftr. ubiq.

(y) Ic. noftr. ab T. verfus li Senac A.

(z) Ibid. ad Z. &c.

(4) Ibid. T. T. T. Senac d. d.

( /; ) ib. r. X. X. Albin. f. 6. y i. a ". ^. e. y. £ 7. a. 6. «. &c.

(V) No.!)i» ». .^- Albin. f. 6. v. •-. t. f. 7. u. s. r. y. ,3. 6cc. Cowpb» T. 34. 1,

5 .E C 7! I. T H O R A X. 8i

xnuniveifum producuntur, tamen in arcus fiexae (<^) * aut in decuflim fe
fecantes ( ^ ) , ut anguli cava pars ad cartilaginem cnfiformem refpiciat.

AlicE a cofla nona fmiftra natae fibrae , fparfse, colliguntur, fed inrobu-
fliorcm fafciculum , Sc praetervehuntur 6: gulae foramen , & vcnae cavje ,
quem trajifverjum fofc uulum ^ico (/). Esedem in fafciculum cavae venas
dextrum fibris intortis partimdefinunt , 6c partim reflexK, atque verfusen-
fiformem cartilaginem cavse , in dextras carnes coftales abeunt,

Ncmpe cum in dextrse als origine pro venae cavge tranfitu diapliragma
perforetur , quatuor fere fafciculis hoc iter comprehenditur. Primas dex-
tery idem elt, quem a carnibus coftaliumimis & lumbalium maxime ex-
terioribus antrorfum irc dixi {g) • idem enim legit dextrum vense cavac
latus ( /i ) , & partim in fibras coftales dextras continuatur ( « ) , partim in
fafciculum tranfverfum inclinatur. Idem vafa phrenica ( fc) tegit inferior.
Saepe in duos fafciculos diftinguitur ( /).

Porterius ( m ) magnse venae latus fibrjs pene tranfverfae tenent , qu« a
carnibus otifophagum comprehendentibus , in transverfum du6bum flexse «
paite majori in princeps ftratum mutat», occurrunt coftalibus dextris ,
6c parte ahqua in fafciculum dextrum degenerant.

Siniftrum hmitem aUus fafciculus legit (w) , a carnibus etiam quartica-
pitis natus , 6c fecundum venam cavam in occurfum earum fibrarum pro-
duclus, quae ab appendice enfiformi nafcuntur 6c a coftis fupremis: idetu
parnm etiam in fbiciculum anteriorem cavae inflexus degencrat , partim ia.
pofteriorem.

Perlimitem etiam fmiftrum alx finiftrae (e), fafciculus, non perpctuusj
a carnibus imis coftahum undecimarum , & duodeciHjsurum , verfus eas
producitur? quae nafcuntur ab appendice.

Ita

e ) a. fig. noftr.
(/) ibid T- T. ▲iii». £ tf. j0. y. No> penims ad inAnm I4«s c«nt*Mtnc SiQa^
k. b.

ig) Nobis V. k-

(h\ Nobis A. SsMAC i. i. Ai.iis. f. 6. f. i. ?. #.

fi) Icon. cit.
k) a. Q.
{/)1. c.

(m) Nobis O. Ai»i», f. 6. A, f. 7. A. B.
(n) y. SiNAc c. e. AeeIM. f. €. ^. f». f. 7. ^.
(0) Alsin. {. 6.Z. {. 7. tf. 1, ;|.

Halkr ThyfioUg. Tom, III. L

8i LJD. VIII RESPirvATIO.

Ita in novemdecim corporibus fe h;.\bere fere reperio, ut tamen aliqua
natuiae fit libertas. Paulo aiiter hibet 111. Ai. bin us'> ux. tamen adgno-
fcas , non longiffiaie a noftris dilkre. Aherius iU. viri ichnographia cum
noltra fatis convcnit.

§. XXXV. Foriimma fepti tranfverfi.

Cum &c vaforum & nervorum , & aliorum tuborum infignc inter abdo-
men6c pcftus commercium intercedat, multis modis diaphragma pertora-
ri neccflefuit. Primumque retro decuffatas appendiccs (p ) , quae oefopha-
go fubjiciuntur, 6c infra earum crucem, ampla inter capita diaphragma-
tis intima viaeftj per quam aorta { q) arteria? &: chylifer duttus ( r ) ? 6w
nonnunquam vcnse fme pari fmiller truncus, atque nervus fpUnctinicusfi-
niftcr incedunt, qua^vafa tota extra pleurae faccum funt.

Deinde antcrius &fuperius> quam eadcm decuffatio , foramen verum>
longe ellipticumj ad perpendiculum longius (x ) j inter dextrum 6c fmi-
tlrum caput intimum intercedit, cujus latera , parsque policrior, carni-
bus continentur , limes anteripr(f), 6c laterum pars nonnunquam cxi-
gua , eademqueantica, tendinese naturae dl(« ). Gulam nervi odlavi pa-
xi% comitantur, 6cmediai1ini poftici fmes cum pcriconaeoconjunguntur, In
eo tranfitu bis abcrrantem de capitc intimo dextro fafciculum reperi, cu-
jus {inem , cum abdomen cvacuaffem, refe^Stum non repen j an ad oefo-
phagum iverit hsereo , nam habet carnem eo euntem W i k s l o w u s (a^),
Senacus ( x ) rcjicit.

Iterum in dextrse alae exmediotendinedifcciTione amplum, idemque pc-
ne quadrangulare foramen eft, ut tamen htus dextrum ab anteriori non
perinde diverfum ( )■ ) fit ( z ). In eo foramine pleura cum peritonaso
conjungitur , vena vero cava de dextro coidis finu ad hepar tranfit. Non ra-

rura

(9) f^ig. noflr. D. E. F. G. Vlam cfTt; , non foramen , jam Visalius monuit, & Archan-

gehll PlCCOLHOMlNEUS.

( r ) Comment. ad Praleil. Bocrh. T. I.
(/) Albin. f. 6. 7. Senac K. M. P.
( t) f noltr. T.

( M ) Totum carneum facit A L e I N u s 1. c.
( « ♦ ) n, 670.

(*) P- "1- "J.

(y) f. nollr. A. r.

(z) Inde tidam , ut pene trlangulare difluT» fit ALBlNOp, 307. ic puflam a SiK ACO Jsb
dd. cc, OiJLUium i$C inejaauter lotaiidioi I4cit Albinus f, §, 7.

5£C T. 7. THOR AX. 85

nim eft , inter lacertum tendineum dextrum , 6c telam fuperiorem , pecu-
liares vias pro venis phrcnicis intercipij & nonnunquam pro hepati-
cis (a). Cceterum hoc foramen quatuor (b) tendineis tafcicuhs ambitur,
tranfverfoj dextro, fmiftro, 6c bicviffimo pofticoj quos defcriptos non
rcpetimus, & unice monemus, non in eodem plano eflb om.nes; fed pG~
fteriorem f.ifciculum in faperiori ftrato (c) , tum partem antici ( o? ) j
dextrum (e) &c fmillrum (/), &: antici partcm in infcriori poni.

Ncrvus intercortalis (k) , 6c vena azyga ftnirira, inter caput fecundum
& teitium viam invenit, aut inter primum & tcitium, quando fecun-
dum deeft. Nervus vero fplanchnicus (i) fmifter, qui plcrofque abdo-
minis rrervos generat, inter fecundum &: intimum, aut per intimi difce-
dentes fibras tranfit. In dextro latere pariter caput primum intcr 6c fe-
cundum vena azygos tranfiit , & nervus fplanchnicus, 6c fympathicus.

Ncrvus a dorfdibus memoria dignus , qui &c ipfe vifccra abdominis adit,
inter fafciculum quartum , 6C fibras coftse duodcciniae ; vafa vero a mamma-
riis ad hepar euntia (fe) , inter fibras ab appcndice enfiformi natas? inter-
que coft ilcs fupremas tranfcimt.

Plurmiis locis vafa a phrenicis nata ad fupeiiorem fepti fedem ( / ) ,
6c pericardium (ni) euntia, diaphragma peiforant. Sed etiam a phrenico
nervo adficiem diaphragmatis , quae adabdomen refpicit,propaginesnon
raraD penetrant. *

§. XXXVI. Adio cUa^hragmatis.

Nondumhicquid ad quamqucrefpirationispericdum diaphragmaconfe-
rat, cxploramus: unice volumus vim, quam in coftarum fitu mutando , in pc-
ftoiis longitudine augenda, in conftiingendis demum iis tubis exercetj
quos tranfiiiittit. Id non repeto, kcextos, quibus diaphragma componi-

L 2, tur,

{ a) MoBOAGNl Ep//?. Anai. T. n. iij.
( //■ ) A L B I N u s T. 14. f. 6. T. y. (f. A.

(f) Fig. no;(r. 0.
(<) Fi^ nolr. ad A.
('■) ad X.

Iv ^-

(h) Fig. nolr. N. N.

( ; ) Fii£. noftr. O. O.

(k) F^fcic. anat. VI. p. 8.

(/) Fitcic. IV. p. j4. Uin (1;; q. Dixit ca foramina Al.Bi::<v;s p. 308.

(m) ItiJ.

84 LIB. VIII. RESPIRATIO.

tur, in ejus mufculi a£lione breviores («) fieri, tumere (o) ; £v corruga-
ri (p), & ad fe accedere invicem {q) bL duriores reddi ? 6c contraria
horum fieri, dum laxatur. (r) Neque repeto magnam hujus mufculi irritabili-
tatem eflc , ut plerifqae mufculis jam cmortuis tamen aut fponte pergat
agere, aut ftimuJatus (/). Ventriculo jam exfe«5to concutiebatur (f).

Etfi nunc plurimum de hujus mufculi a£tione difputatum eft , non ta-
men ita difficile flierit, aut ex contcmplatione fabricae de eavi definire,
aut ex vivorum aniraalium incifionibus , fpectaculoque naturae diaphrag-
mate utentis.

Primo tenere oportet , omnes carnes ejus fepti a fuis principiis verlus
nnes fuos adfcendere , five a cartilagine enfiformi provenerint , five a co-
ftis, five a lumborum vertcbris. Siinplicilfima ergo a£tio totius diaphrag-
matis erit, partes ejus altiiTimas deducere, ut adeo tantum longitudini
thoracis accedat, qjantum de abdominis longitudine decedit ( « )•

Inde fit, ut pulmones quidem, una cum diaphragmate, deorfum fe-
quantur, atqu; per infpiratione.-n , in vivo animale, cujus pedus aperui-
mus, quafi reforbeantur, 6c deorfum rapiantur atque retrorfum (x).

Contra fequitur , ut in di iphragmatis defcenfu , vifcera abdominis
omnia deorfum, & una antrorfum, pellantur , qua partc abdomen abs-
que oflibus eft , carneumque cedit, Dcprimuntur ergo a diaphragmate he-
p» (^), renes (z), ventriculus , lien : deinde cum omnia in vivo cor-
pore plenifiiima fint , etiam intefiina, uterus , vefica urinaria: eaque vif-
cera per vulnera(<7), partemque quamcunque violatam peritona;i, de-
bilemve exprimuntur {h).

Verum ,

(») Mtm. fay la refpiration Exp. 3J. aj dimidia Exp. 4J. 46. S chwartz n. p.
(0) Exp. jy. &c

(p) Exp. 44, WKfFE» de cicut. aqujt. 'p. 1J4. kJj. np. zjy. Fanton. Mat. p. dp. Wa-
1.JEUS aajj B A RT HOLn.iu:d Schwartz de vomitu n. 4. 9.
(f ) Exp. 41.

(r) Exp. 7,\. 34. \6. 41- 4). 4^-
(/) Mem.ftr lej pari. irrii. o" ft^tjl ^. 6(j. KnVB.tJf. de irritnhil. p. 15. Y. Gbuns ie vita

p. 10.

(t) WEPrER de cicttt. 4j<;ii». p. ipj;
(«) Stenonius 1. c. «k recentiores plerique,

{ x) Exp. jp, jo. yi. Ji. FiRREiN Ergo arter. fiilmoit. lemp. exffir. 8cc.
(>) D: eo & tentricalo Ex3. 34. 16. J/. 41. 41- $0. $i. fi. J4. 5J. Stcammerdam,
Drelincouxt Caiticid. Vil. Gx,issoH de hsp. p. y^. Peykr olfirv. c. j&. i auv»\

P. 11. C. IX.

(2) Exp. ji. Ji. De vifceribus abdorainit Svfcv. diiT. 7, n. 11.

(a) Exp. J». jj.

(t) Exp. 34. cam taufcoli reawa eJent,

S E C t. L T II O R A X. 85

Verunij cum diaphragmatis partes aliae altiores lint , alise humiliores,
deinde aliqu» firmitatem fibi habcant propriam , non scquahs erit aut
fepti tranfverfi motus, aut mutatio , quas in fitu partium ei rr.ufculo vi-
cinarum efficitur. Potiffimum adeo carncae partes defcendent (c), quse funt
altiffimae, pulmonis adeo partes, quaE prstcr cordis latera dcorfum pro-
ducuntur , deinde hepar , 6c lien , & ventriculus maxime deorfum migra-
bunt. Magis vero antrorfum premuntur (d).

Minus aliquanto dcfcendet tcndinea pars fepti, tum quod humilior-
fit , neque permde ( f ) ad eam carnei hujus difcriminis lacerti adfcen-
dant : tum quod pericardium firmiter hic diaphragmati innatum , ali-
quantum a vaiis magnis , & a pleura; mediis parietibus retineatur. Quarc
a CI. viris doceri (/) folet , tendmem diaphragmatis non defcendere. Vc-
rum , quoties diaphragmatis vires feiio intcnduntur , non dubium eftj
ctiam cor deorfum trahi (g)) neque poteft lcquentis naturae teftimonium
eoium incommodorum fpeculatione refutaii , quse ex hac cordis diniotione
ftqiii. videntur.

Dum vero diaphragma deducitur , & carnes altiffimge magis defcendunt,
tendo minus, deprimitur utique hujus mufcuU fornix (A) 6c planior
fit ( i ) , & denique in violennffima infpiratione on.nino vidi , deorfum
verfus abdomen diaphragma convexum rcddi (fe).

In eo violento ftatu per exfpiiationem viciffim adfcendit, & fornix na-
fcitur deorfum cava (/}.,

' L 3 Sed

(c) Exp. ^j. r6. 40. 41. 4». 43. 44. 45. 46. 47. 49- 54- Videruni diaphraginati» defcen-
fjm etiam Cl. viri SanctoriuS ad I. F.». jfxkcrva: p. 124. Pi.emp. Jf.r.ii. n.ed. p.
Joj. N. HiGHMOR p. 124. J. MtjralT xademic. attaKm. p. »9(J. Sylv. diff. 7. n. 12.
J. Matov, Lttmulle» dc alj-.rnf. refpir. negctie Helmcnt in (at^rrhi deUn.rnentii
BlRNiER abregi de CJftndi T. V. L. 7. c. 12. SCHWAna n. 7, CoLlins p. 888.
Niu CR A Kz c. 5. 6cc.

(a) Hambbroer iiC n. 17.

(e ) MoRGANS. Efiji. XV. n. j4. VirRtst de reffir. p. 14. aj,

(f) SiKAc Mem. 1719. p. \z6. 1*7. J7»4- p. '70.

(^) Exp. 41. 4T. jp. ScHWA RTZ 1. c. NbucRANZ c. 5. Centrum diaphragiratis fe cor.CTJfEt
cuin cani? fcre morims viuefciur DrbljncovrT Canicid. VII.
(h) N. S T B N ON I u » de mufc. & glan.i. \. c.
(«) Exp. 35.Wepfi!r de cietst. p.403. Swammerdam p, ly. feqq. Matow, CassS-

BOHM, BOHN p. go. FanTON difl". IX. p- »65. NEUCRANZC. V. BORKLLUS pl0l)._8j. H.
yABRlCItJS 1. c. p. 57. VKRHEyRN p. iy6.

(h) Exp. 32. t4 BoRKLLus prop. 91. FJrtRicius I.c.

( / ) L^?, 40. dit. Copf. W » PFEB p. 1J4. i6t. syi. joj.

85 LIB. VIII. RESPIRATIO.

Sed ncqus ad legirimam refpirationem pertinetj quod 6c ipfe vidi (m),
6c Whpferuivi (72) &c Cl. virum Fontanam (0) conlirmafie giudeo,
in raaximis nonnunquam exfpirationibus diaphragma vehementer a con-
tta£tis colHs Sc pul.noaibus d-fccndentibus comprelTum , ad abdomen de-
fcendere. Mufculi abdominis intcgii erant. Tunc viciflim cum coftis in
infpirando elevatur (p). Idem fit, nervo phrenico diiTetlo j & abdomen
tuuiet tunc in exfpiratione , detumefcit infpiranti ( q ) animali.

Altera ^Cv.o diiphragmatis pendet a contrariarum utriufque lateris fibra-
rum co::cur!u. Cum enim in medio tendine dextiae fibise coftales cum
finiltris contir.uentur, cumque»diaphragma a coftarum inferiorum mobili-
bus mucronibus nafcatur, fit, ut in contenta refpiratione , fibrae carneae
fepti non unice de^c^ndant, fed ad mediam fuam fedem (r) etiam acce-
d.int utrinque , 6c tocus mufculus brevior fiat (r), atque confentiente
adcraftione coil is fpurias inferiores introrfum & retrorfum trahat {t),
Ea aclio , uti vere a nobis vifa ell ( t* ) , ita locum habe:e videtur , quan-
do eaicoitsS aviribuselcvantibusquiefcentibus fibi permittuntur. Hse enim
fi egerint, tunc utiqae, cum coftx etiam infimae manifjlto & potenterad-
fcendarit, fcquitur a diaphraojmite neque conveUi (tc), neque dctrahi.
Idque videturinteroffici.imurculoium intercortalium non leviffimum efle ,
ut eas coftas firment , furfurnquc trahant 6c introrfum , neque a diaphrag-
mats fi.unt contrahi.

• A£lio-

(m) Exp. 16.

(n ) p. 251. ScHwARTz n. 48. Deidibr enat. p. iij. P lemp. fiind. p. loj.

(0) In epitlola aj U/h.tn:m Tosetti, qux nunc mi.xime d; prelo exiit Exp. 85j
p^. 6c inter Totni III. Co:nm. dj f.ir'.i'j. f-nfnl. iy 'trrit.ih. d frertatlones eft. An inile
dilEcclt.is diftin^uc-nji movjs fepti craiilVerli , qi^ fe-it , ut U.tnje^fti fe.t clari viri in vivo
anin-iale de hijjs mufzali bio:j co)r.;n:ire n.jn potacr.nt. Ab ANfittLis vindic. harvc-
JAn. p. 10.

(^)DEimEn 1. c. ScHwARTz 1. c.

(q) H o o K E ^htl. tranf. n. ly.

(r) £xp. 41. 43. JJ.

( ^ ) Fjtp. ?4-

(t) Exp. 3(5. 4T. j?. Hibet etia^ Vbsai,. L. II. c. ^y. p. H^- Columbus p. 145.
J. Cafr .\rantius obf. H- Riolxnuso. 8yo xm. Hkron. Fabricius
c. 8 p. 171. 173. G. RoLFiNK illf. Jtnii. p. ^fo. Swammerdam p. , 18,
Weppkr .ie cirtit. aq.i.ii. n. 303. .\.LBl:-iU5 .<•■ ojf». p. I79. n.im in lib. di mr.ful,
dubitat p. 308. top. G Chesblo3-^ o ii3 il^. Senac p.131. feqq. &C in Efays de
fhyfiqtte I. c. Schelhammer d^T. 9. n. 54. yy. Santorinus n. lo. Besse
T. 1. anahf. p. 335. 6c ipie Galenus de iifii fan. L. V. c ij. CSc ha.liaus Schwartz

n. 1- '

(«*) Cl. ScHWARTz n. 3. vidit coHas introrfum. quidem in fele , £t fimul ad tendinem
furf.im duci.

( u ) In (ana refpixatione aon adiraliantur collse Schwartz 1. c.

S ECt. I. TUO P.AX. 87

A£tioneni ringularem appcndicum lumbalium, a piiori divcrfam, pauci
fcriptores meuiorunt , qui ipfi raro fohim viderunt , ncque enim fenfiUf-
fimas Hbras collalcs quiefcere aut probabile eH:, aut ego vidi. Gc^tcrum,
qui viderunt iti) & carnem transvcififepti per ambitum videruntpotiuslon-
gioremreddij 6c parum dcfcendere, 6c coftas mmus mutare, imamque
& pofleriorem partcm diapliragmatis potifTimum dctrahi.

Denique peculiarem in tubos, quus diaphragma tranfmittit, eificaciam
exponere oportet , quam per vivoium maxime animalium incifionem di-
dici. Oefophagum equidem etiam in aperto corpore, fed potilfimum in
plenifllmo vivi animalis abdominc, a diaphragmatis capitibus intimis, dum
breviora redduntur , defcendentibuscomprimi(>.0 atque ad-"o impediri, ne
quidquam de ventriculo exeat , dum infpiramus, & dudum oftenfum eft,
6c per noftra pariter experimenta conhimatum , etfi non defueiunt 111.
viri(_y) quibus alia fententia fuit. Vidit 111. Avchiatrorum (z) comes
inanem fuilfe ventriculum , atque cefophagum ad diaphragna ufque pl?-
niilimum. Vidit Johaimes Viridet (a), cum fuccus hcli.otropii m Qjfo-
phago efiet, nullum in eo fucco ruborem adparuilfc, ut omnino nihil
quidquam acoiis de ventriculo regurgitalTi necelTe fit. Nobifcum etiam 6c
antiqui praeiiantiiTiini viri fenciunt ( ^ ) , & nuperi ( c ).

Venam cavam non carnibus, fed intertcxtis tcndinibus intercipi , ten-
dincs vero non contrahi, dum carnes dccurtantur, fummorum viro-
runi ( d ) opinio fuit. Cum taaren frequentibus fpirantium bettLarum ex-
tifpiciis adjuvarer , vidi utique, quantum ad perfuadendum fufncit , &: in
univeifum tendineam di iphragmatis expanfionem carnibus obfequi , 6c ca-
vam veii.rm ab eo mufculo utiqae Itringi (/ ) 6c dv.oifum duci (^) i dum
d-^icendit mter infpiraiidum , 6c inaniri.

Non

(«) ScHWARTz n. 1. n. 8. roi^f Gukz. dsfita firhntlnm p. 30.

(x) L\\). J6. J •. 58. jp. Sprcegel p. 1(5. 18. tiCH-wAFTz. n. 10.

(y) -^'g- Frt.uriais Walther ae ui;gti:tit, n. ij. de ifcitut. n. 14. dc ■vomiiu.
n. ji.

(2 ) Senac p. iir.

( «) Di fifm<m:t. p. 113.

(i) "Iheophilus protnfpath. L. i. c. 3. hcob. P.erai^arias Carpf.nsis ifag. an*t. p.
13. C. Bartholi.sus aejirtiil. dtuphrag. p. 58.

( C ) BOERHA AVE J. K. lyl. n. 7J. S C H n\ A R T Z n. 10. IJ. A L B I N. p. JoS. SeN AC

Mem. 1. c. p. 12T.

(d) WlNSLOw n. 671. cum quo olim & ipfc fenfi rfir mifc. diaphr. n. 6. p. Jj.
(j) "P- 49- JJ. J7. J9. 6i. 61. Vidii et!.4m Cl. Sc HwARTi n. 17.
ii) ^"P- 53- 60. 61. 6z. conf. iixp. jtf.

§8 LIB. VIII. RESPIRATIO.

Non neceiTe eft, riquideni cxperimentorum cil abunde, hic vetufiio-
res inprimis fcriptores refutare, qui diaphragma, aut inutile effe ( A );me-
rumque interfeptum , aut omnino exfpirationem efficere reliquerunt ( « )•
quibus paucitae obfervationum impofuit, neque enim femper facile efl: ,
in animale torto, confufos naturse conatus dutingaere ( fe ) , cum prgeter-
ea oftenderimus , nonnunquam inter exfpirandum diaphragma.defcenderc,
atque adeo adfcendere inter infpirandum.

5. XXXVII. Nervi diaphragmatis.

Mcmorabilis mufculi , 6c poR cor facile principis , nervos & vafa Hcear
rccenfuiffe, cum inprimis in nervis experimenta fingularia fada fuifle paf-
fim legatur, 6c vaforum mc iioria exilis fit.

Nervorum in tanto mufculo non una ell origo , neque forte omnes mi-
hi innotuerunt. Ad capita luaibalia ex iis nervis rami veniunt , qui dc
earuai vertebrarumint'."rviUis ( / ) prodeuat , quibus ea capita incunibunt,
imis doifi fapremisque lumborum. Ad fuperficiem inferiorem diaphragma-
tis minime contemnendi nervi educuntur , ex co plexu , quem nervi
Iplanchnici ( >« ) , nobiles intercoftalium propagines, circa arterias cociiicx
originem eniittunt, &: qui ad arteriarum fere phrenicarum originein etiam
ipfi nati diaphragma inferiores adeunt.

Alii fimiles a nervi o£lavi paris plexu , cseterum ventriculo dato , ad
feptum transverfum accedunt.

Sed inprimis ejus nervi celebris eft memoria , qui utrinque a colli nervis
adfuperiorem faciem carnefque fepti transverfi venit, & quem peculiari-
ter phrenicutn dicunz. Multiplex ei origo eft, 6c cum variis, atque praeci-
puis, nervis confenfas.

Suprema

( /i ) Aristotkles ^.i)f. anim. L. III. c. 10. p. 1164. EntIUS anun«dv. inThrufton di
reffir. Wolferbus SsNCUfiRD Exp.IV. Lamzwberob cxf^ir. rcfpir. Svnmmerd. D ■ i o i e r
«nat. p. Ilj. fcqq.

(j) CoLUMBUS p. 140. 141-. AEA.NTIUS obf. anat. 34, C. Bauhinus rbeair.
4nai. p. 196'. D1KM.ERBR0ECK p. aj5. 2J7. C Barthohn. p. ip. Wai»-
SCMMiD fmtd.im. p. 27. MoLiNSTTUs, alii pluritni, & nuper Shebbeare p. iiy.
Ji%. 131.

(fe) EjHfinoJi funt obrervationes .Vrantii in obf. anat. n. 34. P*«qO»ti diff, anat. p.
8l. P LE.VIPH /;i;j.!.!?;j. p. 203. & apad J. A B AnGEHS vtndic. p. lO. Cl. HOADLBT J. V.

HoiiNE, Parisanum llibul. L. VII. Laurentiuw L. V. qii*ft. 8. Vi^AtTHSRUM de
efcit. p. 19. qaorum peiuliaiia effata non repeto.

( l) Ex andecimo dorlaliirn W i n s l o w n. atf z.

(»j) YlErs^«;ENS n. y8. VriNSiow. n. 49!. C. C. SCHttiEBE». dc ni-rtt interfaJdtH
n. JZ.

5JE;C*Z'. I. THORAX. 8p

Suprema origo ex ipfo capitc efl:, five certe ex communi trunculoy
■qui ex confentiente noni, & otlavi faepe paris ncrvo:, &c fecundi, &c ter-
tii cervicalium propagine nafcitur, atque mufculis inferionbus laryngis in"
primis ramos dat. Ex eo enim trunculo quinquics omnino , 6c dilucidc
vidi, ramum cum mufculo fternohyoidco in thoracis caveam defcendiffe,
& phrenico vulgo noto trunco fe addtdifre , aut in fupremo thorace , aut
demum poft anaftomofm alteram cum phrenico , proxime fuper diaphrag-
ma fe immifcuifTc. Vidi paulo magis compofitum fuiffe , ut ex eodem
trunculo , quem dixi , natus ramus cum vena jugulari defcenderet , reci-
peret a quarto cervicali furculum , quietiam phrenico daret propaginem,
indeque ad aortge arcum phrenico fe adjungeret (n). Cum vcro diffici-
Hus paretur , ob ckviculae coftaeque primse impedimenta , facileque adeo
deftruatur , plus putarim eas obfervationes valere , in quibus hunc ner-
vum vidi , quam eas , in quibus eumdem 6c ipfe reperire nequii , tum J.
Jacohus HuBER (o) vir cl., & nuper egregius juvenis EphrMm Kru-
GER (p).

Dcinde inferiores phrenico trunco radices accedunt, prima quidem &
graciUs, a nervo cervicalium tertio (q), cjufve ramo , qui in quartum
defcendit ( r ) , qua fede etiam ad intercoftalem truncum ramus emittitur.
Non tamen frequcntcr hunc ramum reperi , &: quater aut quinquies in vi-
ginti fere cadaveribus.

Ita , dum per collum mufculi re£ti majoris oram defcendit phreni-
cus » accipit radicem craffiorem brevemque a quarto nervo cervicis,
praecipuam nempe femper ( ; ) , & p^rpetuam radicem ( / ) , & ple-

rumque

( n ) Defcrlpfi in difp. de oyigine liervi inteycajlalit Gotting. 1744- tHm in conmcnt. ad ?rxk^.
Boerh. T. V. P. I. p. io8.

(o) Epjft. de ner7/. intereojl. p. 20.

( p ) KRUGERde nirv. fhrenic. p. 3 J.

(a) Habet Wjllis p. zop. ed. 8. p. 397. ed. Lond. 4. Addit .jutem j quod admitti nequit,
primiim brachialium nervuni , ex codcm tfrtio ccrvicis nervo prodire. Habet etiam Joftfhut
LiEUTAiin EJfays p. 4^-^. ca:ieri nuperi omittunt , iplequc K R u gehu s j neque £ u s t a c hi us
dcpini^it, etfi ex latere dextro tabuls ip. m videri poiTet j fed eam figuiam Tabula 18. declarat ,
neque R. YieusSens.

(r) IiaWlNSLOw Exfofanai.tr. drt nerft n. 183.

(/) Habet utique Obiuasius p. xgo. EustachIus T. 18. 19. tum Ves ali us p. J3(5.

CoLUMBUS p. XOl. \(INSLOW n. IJI.LlEUTAUDp. 453, KrUGERP, p. 10. Omitt. Vl EU s-

SENs. A quarto & quinto ramum defcendere , qui cum diaphragmatico circa vcnam fubclaviaiu anfam
fdciat, Petrus Tarin anthrop. p. 303.
(t) Ita etiamKRUGER p. 20.

Haller Phyftolvg. Tom. HI. M

50 LIB. VIII. RESPIRATIO.

lumque maximam. Non dcfunt exempla , ubi duas inde radiccs ha-
bet lii).

Pergit inde retrorfum ; inter Rctlum majorcm ? primum Scalenum , in-
deque fecundum cxteriora arterise thyreoidegs inferioris ( x ) ante fub-
claviam (y)} inde porro pone venam, & ante arteriam mammariam,
fccundum venam cavam fuperiorem , ante pleuram deniquc , quae peri-
cavdio incumbit , 6c ante vafu puhiionis defcendit.

In eo itiiiere a quinto faepe cervicis pari ( z ) ramum brevem aut rec-
tum , aut retrogradum habet. Vidi etiam, & fatis frequenter, huic con-
glutinatum quidem nervum , nihil tamen inde accepilTe. AHas omnino
duas inde propagines habuit.

Porro a fexto frequenter grandem ramum (a) aut duos ramos , ita ac-
cipit, vel a brachiaH nervo, quem fextus cervicis paulo ante emifit, ut
omnino , fi angulorum rationcm habeas , potius inmittat. AUas omnino a
primis duibus brachiaUs plexus radicibus ramum habet , aut a fexto cervi-
caU , fed communi radice cum eo ramo oritur, qui claviculae quafi ad-
glutinatus adit dekoideum, aut cum eo, qui ad fubclavium mufculum
venit (b). Ea radix aut ante vcnam fubclaviam defcendit in thoracem , Sc
fub vafis fubclaviis ad phrenicum accedit , aut in imo coUo cum eo con-
venit. Non conftans tamen eft, 6c non raro defideratur (c).

Sed etiam a feptimo (d) auc a brachiaU inde nato {e) , phrenicum
nervum furculum accepiffe dicitur.

A nervo odavi pari^ furculum retro yenam fubclaviam fmiftram in phre-
nicum truncum dcfcendifle vidi.

Vidi ab illo trunco phrenico in coUo ramum ortum, in pe(£lore in
truncum rediiffe.

Deni-

(h) Kruger etiam vidit ibid.

( * ) Tab. art. Thyreoid. inf. ant,

(y) Kruger in icone.

( 2 ) Habec Vesalius.Columbus, Oribasius, Eustachius nbique , V i s u r-
s E »1 s n. 94. T. zj. & T. 14. m. m. Winslow n. 191, zi]. Kruger p. 21. nam aliter hic Cl:
vir nervos numerat , tum J. L 1 E u t a u d 1. c.

(a) Vetercs recenfent ,ut Vesalius, Columbus, ORiBASius,qai addit minorem e/Te^
quam a quano intervallo.

(h) HuBERde nnv. med.ffin. ^. 49. ni(i eft , quem a fexto repeto , meas enim obfT citat p*
50. Krugir p. zi. f. n. 3<. jp. Idem forte fjstitj quem Lancis ius pingit T, JI:;
tfi. m.

{c) Non habet E us T ACHius.

{d) Kruger p. 31.

(fj V lE ussENS T. 2J. n. 96. T. 24, T, T. Krugkr p. 32.

S E C f. I. T H O R A X.

91

Denique a primo dorfali in aditu ad thoracem ramum recepifTe vidit

111. WlNSLOW (/).

Ita natusj per thoracem, cellulofli tcla multa veflitus , defcendit, re-
dlius in dextro latere(|-) idemquc antcriori loco ( A ). Sinirter humilior,
adquc dorfum retrattior eft ( /)? id^mque ad finillra flexu aliquo cor cir-
cumit. Acccdit autem in carnes (k) diaphragmatis , juxta tendinis limi-
tesj minoribusque ramis antrorfum majoribus retrorfum dividitur? quo-
rumalii in fuperiori fede manent, alii ad inferiorem fepenetrantj carne per-
forata (/). In eo inferiori flrato a Cl. profetloribus (»0 vifus eft, cuni
ramis ab intercoftali , aut a fplanchnico nervo natis j emiflis furculis con>
municafTe.

Ramos memorabiles prseterea paucos emittit , nifi quos ad intercofta-
lem nervum , circa ima colli , variabili fabrica producit. Vidi in nervum
phrenicum truncum nervi fympathicij trans primum fcalenum, fub ganglio
thyreoideo medio , ramum mififTe. Vidi ex quarto cervicis , & ex dia-
phragmatico nervo conjunftum furculum ? trans longum coUi mufculum ,
ad truncuni intercoftalem accefriffej tum alium ex eodem trunco phrenico
natum , fed longo mufculo teftum , ad conftituendum ganglion cervicale
medium concurriffe. Vidi ex trunco phrenico fub quarti nervi radiccj ra-
mos duos natos, qui gangliolum proprium conftituerent, ex quo ite-
rum produfti nervi tres in truncum intercoftalis mufculi fe inferercnt.
Eos nervos in altero latere vidi laquco artcriam thyreoideam inferioreni
interccpifTe. Alii aiunt? ab eo fympathico nervo phrenicum radices acci-
pere ( »2 ) •" Alii etiam emittere , fed. alio paulum a noftro modo , & va-
riabili ratione , ex variis corporibus defcripferunt ( 0 ).

Surculos etiam huic fcaleno primo phrenico impertit , & ad thymum
femel furculum iviffe vidi, qui a phrenico nervo natus, in phrenicum
redibat. Alium, fi ea obfervatio repetitur, ad pulmonem dat (p). Nam

M z cordi

(/) n. 191.

(g) EUSTACH1.US ubique.
('') WlNSLo w n. 19J.

(i) EusTAcHius T. 18. & 19. WiNSLow n. 191;. Kruger p. zt.
(«) Noii in teudinem, ut in icone Car. Stephani p. zii. '
(/}W*NSLow n. 194. PETiTJn Palfyn p. 429.
(m) Petit Jbid. WiNSLow ibid.

(n) LiEUTAuD p. 4J4. Kruger p. i(J. 17. z8. 29. 30. 31.

(0) YiEussE NS T. 13. n. 57. nam in T. 24. omifit. Krug er p. 14. ly. zg, 27.' ag, 29.
50 31. 6c valde inultiplicem ne.sum in figura habet.
(p) Kruger p. 3J. ;4.

92. LIB. VIII. PvESPIRATIO.

cordi inde aliquid acceflilTe, uti 111. olim LANcfisio {q) narracum eft,
id ego nunquaai vidi, neque quisquam nuperior anatomicus (r).

§. XXXVIII. Eoiperimenta cum hoc nervo injlituta.

Ad hujus nervi efficaciam cumnumerofa 6c memorabilia omnino expe-
rimenta factafmt, merentur ea hic exponi: tum ut adpareat, ab hoc po-
tilTimum nervo vim motricem ad feptum transverfum venire , tum ut ni-
mia, quje hic fupra verum adduntur, miracuLi refutentur.

Sive in thorace nervum phrenicum detexeris , five in coUo (j) , in ani-
male aut fpirante haflenus , -aut nuper exliinfto , haec , quae recenfemas
phgenomena adparent. Pun«Slo nervo phrenico , aut irritato ( f ) , dia-
phragma etiam poft funeftam quietem convellitur , tot-um etiam , licet al-
terutrum tantum nervum irritaveris. Convulfum autem fibras carneas
utrinque adtrahit & defcendit, eaque omnia facit, quge nupcr diximus ex
cjus mufcuU officio effe. Nihil autem intereft , five nervus integer fit ,
five eum compreiTum (t*) aut refectum («), ea parte irritaveris , quae
ad diaphragma pertinct.

Deinde nervo phrenico comprefTo ( x ) , ligato (y), refefto ( z) quiefcit
diaphragma , 6c refpiratio fupprimitur , aninul anhelofum fit ( a ) , & in
exfpiratione nunc abdomen tumet , infpiranti vero bcftiae gracilefcit ( h ),

imeeque

(q) I. c. p. 146. T. VIIF. 1. m. Coronam circa cor at eo nervo faftam exprimit.

((-) Non vidit Kruger p. zj. Vidit auten ramam , diiphragmati quidem dicatum ;
qai tamen , cum feoriim a nodro nervo ad pericardium acceflerit , potuit pro cordis nervo
haberi.

(/) Ita Galenus Adminljlr. anat. L. Vlll. c 8 J- v. Horne microcof p. 79- Moneo , ne
ex lerimeni eventus , 6c fupjrcfTi a compreflb nervo refpiratio , aperto thoraci.tribuatur, utiaNEu-
CR AKZiO tnbuitur

(j) SwAMMERDAM Thef. %. lc C A T. p. if. FizES eonfpcB phyjiol. p. i8. Zimmer-
MANN. p. iB- Petit Epili. II. p. II. Second Memoir^fitr ks fart pnfibles & irrit. Exp iio. zil.
114. ii6. »17. ii8. zip. 111. 113. 124. ubi vox je compnmai lcripta elt pio firritai. A lcintilla ele-
drica CALDANlin Fab^i racolt. p. JJi

( «* ) txp. 111. 111. ZlNN .VTera. tommuniq. Exp. 9. p II.

(«) Exp.114 z^io. 115. Oeder de irritafci/. p. 5. ZiMMERMANNde im«a&. p. 38. GlRARD!
£r « fnjilil.annv. Petit 1 c. -

(jr) MoNRoo apud Cheselden L. 3. c ij. p. 11?. Fizes 1. c. Kaaow imfet. fac. n.
2p5 R o E D E R E R ic' yijfacrfi n. 1 2 Si fortius ftrinxeris , G 1 R A r D 1. c.

(y) LeCAT diir /;ir k principe de l'a£lion det mtifcUs -^. ij. Exp. noftr. 212. .

(z) GalenusI. c.

(ij) LowER, BiRCH T. II. ti 200.

(i) Hooke Phii Tf.vf n 29 vIayow. Thruston 1. c. p. 11 1. Paralyfi tranfverfi fepti ,
quod fuperlh.i noieiiiiss nvifculonm <\M:>ninH, ^, inti.Tco(ldibas unice obeiit Hinc cum coflis in
anim<i;ite infpiraite .vixeniit, ub hor im mu.caiorum vi adtraAum, 6C cum iifJcm collis in exlpir
latioiie ds^ceadit , detravftaai aj ^bio.ninis luuiCiiiis.

5£C 'f. /. THOR AX.. s%

imaeque coflsE extiorrum agiintur ( c ) , quoad ejus ad hunc mufculum
perrinet : ncquercdit diaphragmati fuus motus, etiam ini^-ato fupra fcdeni
prelTionis, vtl vinculi, nervo {d) ■, niii ccmprLlnonem rcmovcris , auc
infra(f ) fcdem prcljionis> vinculi, aut ilftionis, eumdem ncrvum irrita-
veris. Id enim fi fcceris , ad fuum officium idcm mufculus rcdit. Redit
etiam, fi nervum compreflum laxaveris (/)

Denique {g), fi totam meduUam fpinalcm infra fextam vcrtebrrmprae-
cideris, mufculi quidem pctlorisrcHqui motum fuum amittent, folius vero
diaphragmatis beneficio animal pergct fpirare.

Haec ortendunt omnino , vim eam , qua refpirationem diaphragma ad-
juvat, potiffimum ab eo nervo pendere , quem defcripf mus , neque abs-
que eo nervo reliquos furculos , qui a medulla fpinah ad diaphragma ac-
ccdunt , ad motum producen^um fufHcere.

Nimia vero miracula a variis adjcfta funt. Phrenico nervo irritatocor
ad vehementiores pulfationes excitari ( A ) , ahqui fcripferunt, quale quid
ncque ego vidi , neque Cl. F o n t a n a ( i).

Nimis etiam ornatum eli, quod B e l l r n o (Je) vulgo tribuitur experimen-
tum , etfi in ejus viri operibus non reperitur. Ncrvum jubent digitis con-
tineri, ita per priora , attio fepti tranfveifi fupprimitur. Deinde volunt ?
ut digitis femper comprefius nervus ccntra di phragma ducatur, ita fpon-
d.-ntforc ( / )j ut ad fuum motum idem feptum transverfum redeat, neu-
tiquam vero fi furfum lliinxiiies im) : eoque cxperimento utuntur, ut
fpirituum animahum fluentum ahquod effe , idque ab ea ftriftione deor-
fum determinari perfuadeamur. Veium id totum omnino nimium efl:, &
feptum transverfum perinde quiefcit , f ve furfum neivum ftrinxeris fivc

M 3 deorfumj,

[:

'f)SlNACl. C.

\d) Exp 211. lii. zij.ZiNN. 1. C. OEDjERl.c.Si pergit moveri j lcvlori pr?iEoni motum
rdiquum acceptum refero t.xp. iii. llj. zi8.

{t) Lxp. 114. &c. Petit D^)itre II. p. xi. ZlNN Exp. z. p. ip.

(/) MONROO I. c.

\g) G ALEN. 1. C. C. 9.

(/i) De Brimond Mem. de r Acad. desfcienc. 173^. p. 4^7^

(i) Mei-o.re.furleffartinsfenfihlsSc irrit. T. III.

\k) Apud Ort Lo B in j^rxf. ad vcrfionem TauvrvI. PitcarnE Elemem. fhyf. wech.MoTK-
R o o l. c.

(/) ^hyfiq. des corps anime's p. 341. Le Cat. difT fur le mouvement des mufcles p, 91. HiuER-
man'n T. II. p. 295. T. UI. p. 107 S A vv A Gisp/j^jJo/. p.i^o.MoKROo 0» «rrf c/ p. ly. ed,
nov. tii im lub vinculo K a a v 17 1! c,

(wi*) Hiubrmakn ibid,

94 LIB. VIII. RESPIRATIO.

deorfum, quamdiu digltis coercitu5 preaiitur. Ita ex m?is (?2), 6c Zin-
Nir b. viri (o), & Claudii Nicolai leCAT(p) experimentis confirmatur.

J. XXXIX. Dia^hragmatis arteria:.

Prascipuae funt , quas Pkrevicai vocant , & quae utrinqde mcdlum ten-
dinem fepti transverfi adeunt. In viginti 6c novem cadaveribus fepties
arteria phrenica unica ( q ) fuit , vigefies duae , dextra & fmiftra , femel
quatuor , femel tres, quarum duas aorta, unam coeliaca fuppeditavit. Quan-
do du3E funt, quod frequentius eft , tunc alias, & fexies quidem in vi-
ginti corporibus, coeliaca artcria utramque dedit , quater aorta. In alii?
cadaveribus quater aorta dextiam , finiftram vero coeliaca ( r ) : bis dex-
tram coronaria major , finiftram edidit ac^rta ( x ) , bis dcxtram rcnalis «
aorta finiftram dedit. Scriptores plerique veterum duas faciunt , & aortae
tribuunt ( t) , nuperi potius coeliacac (?i ).

Dextra phrenica arteria prxter ramos ad appcndicem diaphragmatis ,"
6c pancreas emiflbs (x) , prseter capfulares(_y ) aUquot, 6c hepaticas mi-
nores ( z ) ,duos primariosramosverephrenicos edit, dextrum&fmiftrum.
Ifte 6c diaphragmatis appendici d.u ( a ) , 6c circa venatn cavam cum
fodaU dextra arcu fafto coit (b) , idemque per foramen ejus , quem dixi ,
venae ramum in thoracem mittit multo , quam defcendens ille mamma-
riae furculus ma;orem , ipflque demum inofculatum ( c ) j paritcr nervi
phrenici comitem , 6c ad pericardium inprimis divifuai. AUos furculos ad
pericardium per minora fepti transverfi foramina idem emittit > alias jam

didos

(ij) EXO. lil. 121. ZIJ.

(e) 1. c.

(f) 1. c. p. 14. i5- Nempe ex compreffione , five rurfum ftringeres nervum , fiue deorfura i tam-
quam ex initatione aliqua , motus mufculo tcdibat. NuUam ergo, etfi alio in eventu , ftriftioni s
deorfum faAi etfic.iciam renerit, qits ab efFe:T:u ftriilionis deonum continua:* differret..

( q) Unica & ex aorta Tah. art renal.

(r) RouRDON T. III. f. ii.WALTHER de ccsUaca , Cheselden p. i22.

( j-) Ita Co wpER ajpcnd. B idl. T. I{[. Dr a ke T. lo. Wins l o w n. 171. Lieut au d l.c,

(t) G Ai^Etivs .iijjeii. arier. c. 9. Eustachius T. 2J. Vesalius &: alii.

(jt)LlEUTAUD 1. C. p. 487. HeISTER p. I58. &C.

( x) Fafcicul. ni. p. 53.
( «.i Tab. cit. a.
( 2 ) Ibid.

(a) X-

(b) A c.

(c) f<'/i^'<'. III' '"'''• ""'• thora:. 1. m. n. h. p. ij.

SJSCTt/. THORAX. 5>5

didos ,■> alios hepaticos ; ipfe vero denique carncs fcpti transveifi pcrforat,
6c circum tendinis oram, niagno arcu cuni finilliae arteria^ trunco dex-
teriori inofculatur ( c?). Idem plurimos ad carnes fcpti coliales furculosmit-
tit ( e) , mammariis furculis inofculatus. Reliquus truncus fupra alam ten-
dineam in carnes coftalcs dividitur.

Ramus dextrae phrenica; dexter fub ala dextraadit per tendinemcarncs
coftales imas, &c his, atque denuo capdilis renaUbus (/) , 6c hepati (g)
ramos exhibet , &: pofieriori denuo trunco ad carnes pcfteriores coftales
diftributus , cum intercortahbus , lumbahbus, 6<: rami finiftrifurculis varie
coit.' Anteriori aho ramo ad anteriora tendinis venit idcm , 6c circa
fcramen imse venae cavse arcum cumfmiftraphrenica perficit , adque peri-
cardmm ramos dat (h).

Phrenica finijlra ^ dum contrg diaphragmatis appendices adfcendit, his
ramos dat , 6c cefophageas aliquas (i) , 6c capfulares ( h ) deinde ad car-
nes coftales medias. (/) Inde hujus fmiftra; phrenicee ramus iterum fmifte-
rior pcr tendinem diaphragmatis extrorfum in carnes coftalcs imas , 6c
lumbales terminatur, intercoftalibus imis arteriis, 6c lumbahbus , varie
inofculatus , non abfque ramuHs ad hepar fmxftrum henemque ( m )
erepentibus. ..^, .»-;.>.

Dexterior phrenicae fmiftrss ramus circa diaphragmatis capita lumbalia
cum dextro phrenico trunco coit ( n), ran.oque carnes fepti transverfi pcr-
forante in fuperius planum venit , aicum ciica oram tendinis facit, defi-
nitquein carnes anteriores coftales , mamma.iis vaiie niftus. Idem ad pe-
ricardium ranios dat , adque hgamentum fufper.Io.ium (o)hepatis , 6cnon-
nunquam ad transverfum mufculum abdon.irus.

Plura hic addidiffe non fuftineo , ne nimis mihi in meis arteriis vi-
dear nie placere. Hepaticos ranios , 6cUenales , 6c oefophageos , 6c cap-

fulares ,

(d) Fafcie. III. ad tab. renal.

(0 Ad c.

(/) lab. cit. 4. *.

(g) I. c. p. 54. >

(h) Fafeic. VIII. p. jj.

(') 1 cit. h.

(n) H. c. d.

(0) T»b. ead. J. L. RuvscH Ep. 5. T.';. f. ;. Ep. 9.' p. 10.

95 LIB. VIIL RESPIRATIO.

fulares j alias dixero. Supra diaphragaia hii arterias prodiiiTc , memora-
biUs eft varietas , vifa Cl, V i n k i o ( o* ).

Non valdehis arteriis phrenicis aUae cedunt , vulgo parum notae , quas
arterianuminjr/ii emittit ? dum fecundum coftirum cartilagines defcendit.
Plurima equidem his in vafis varietas eft: plerumque tanien , praeter mi-
nores ramulos , duo fatis infignes ad feptum transverfum furculi ten-
dunt : Supcrior alter ( p ) ex quarto fere intervaUo natus { q) ^ aUas tamen
a quinto {r) ■> pericardio quidem , &: mediaftino , & hepati furculos ex-
hibiturus , caeterum ad carnes coftales pene fuperiores diaphragmatis con-
fumitur (j-). Phreijicopericardiacum dixi.

Major alter mufculophreTjicus ( / ) , in fexto ( iO vel feptimo ( x ) cofta-
rum intervaUo natus , praeter furculos ad pericardium , intercoft:iles mu-
fculos , re£los , transverfos , cartilaginem enfiformcm , Ugamentum fufpenfo-
rium, hepar , inprimis ad carnes diaphra^.natis coftales tendit , fub cofta
feptima, o£tava , nona, cumque phrenicis ramuUs varie mifcetur , & cum
ramuUs truncuU, quos modo diximus.

Supremus vero arteriae mammarise ramulus > a thymica aUqua , aut ab
arteriae mammariae trunco {y) ■> aUove ramo natus, qui cum nervo phre-
nico dcfcendit , 6c quem mireris nomen inveniife (z ) , & veteribus in-
notuilTe {a) -, &aVERHEYENio {b) pro re nova 6c memoria digna de-
fcriptum eife , is quidem adeo parvus eft ( c ) , ut cum prioribus dia-
phragmatisarteriis conferri nuUo modo mereatur.Tliy.nu.n adir , media-
ftinum , pericardium {d) , glandulas incumbentes ven je cav^ , membra-
nam puUnonis cxternam , aortae tunicas , 6c cavae venx , 6c venarum
puUnonaUum , 6c denique, fi ramus, in qusm plerumquc finitur, phre-

nicae

■ ( 0 * ) Blocdvaten p. 1 1 1.

(p) Fdfcic. VI. p. 8. falc. III, p. ip. not. 14. 8c 3. 4. 5. 6. tab. art. atm.

(5) Falcic. VI.

(r) Fafcic. III. p. i6. 29.

( j ) Ic. cit. 6.

(«) Fafcic. VI. p. 8. 9. fafcic. III. p. 16. n. i. z. T. ead. Vidctur a Cl. Petit. dcfcrih; ad
Palfvn. anat. chiriirg. p. 344-

(«) Fafcic. III.

( x) Fafcic. VI.

(^) Faicic. III. tab. ant.

(?) Pericardio diaphragmatica Ruysch Ep. II. T. i. f. 4. A. A. Pericjrdine WlNS 1.0 w
1 c. n. 85.

(a) VesaL. p. 465.

(h) h. II.. tr. 111. c 4. p. 155.

(c) Fa'c. III. p. 14, 25._ Tab. aat. f. k. h. n.

(rf) Ku V scH ic. ,

^ £ G 7! /. T H O R A X. n

nicae arteriss minor fuerit , etiam diaphragma. Cum aliis pericardiacis va-
rie? ut ficri folet , . inofculatur (<?).

Arterise , quas intcrcoftales inferiores trunci ad feptum tranfverfum mit-
tunt, funt cx aortica quinta five intervalli feptimi (/) , deinde fcxta ,
feptima(o-)j oiStava, nona (i^). Omnes a ramo intercoftali fuae quaequc
artcriae nafcuntur , carnefque adeunt coltales pofteriores , cumque phreni-
cis inofculantur, neque magnge funt : imae etiam appendices lumbales
fubcunt.

Lumbalis prima {i) ■, fccunda (le) j tcrtia ( /) ad carncs imas five capi-
tis quarti 5 dc carnes a cofta duodecima natas ? tum ad capita reliqua ver-
tebralia veniunt, 6c ipfaE exiguse, prima excepta (iw).

Dcnique ex aorta , dum inter capita diaphragmatis lumbalia defcendit i
utrinquc (») una arteria prodit, ut aliquando tamen duse fmt. Ea retro
cas carnes adipem renalem adit , neque tamen exigua parte in ipfa carne
horum capitum manet (0). Earum, aliquam, fi piures funtj coeliaca non
Taro edit (p).

Parvi funt rariorefque rami , quos capfulares arteriolse dant, a renali-
bus natas (^), aut a coronariae niajoris ramo hepatico (r) aut a lienali
arteria (j), & hi quidem fere perexigui.

Ex liis omaibus coniicitur, arterias medias fepti tranfverfi a phrenicis,
aliquas etiam a mammariis, arterias autem ad ambitum , a mammariis:»

inter-

(f) RviYSCHius cutn inammariis Q. cum rnediaftinis Detphrenicis B. B. conjuBAuQ)
pinxit.

^/) Fafcic. VIII. p. 6%. faicic. HI. p. ^'^. Habet «ti«m Ruyschius Epift, IX. & Wins-
tow n. 17J.

{g) Fafcic. VIII. p. 60.

( fe ) p. 70.

(i) ibid. Fafcic. 111. 1. c.

{k) l-Hfcic. VIII. p. 71. fafcic. m. 1. c.

(/) Ibid. faxic. III. ibii.

(wi) Habet Winslow n. iij. Liedtaud P.4I7. 4c clim C. BaKTH«i.inv$ et/Vv;
tmat. p. 179.

(b) T. art. tenal. utiinque.

( 0 ) Faicic III. p. jj. T. ari. xeaal.

(p) Fafcic. II.

(^) Fafcic. III. I. c. WiNS L ow n. 217.

\r) Ibid. & WlNSLOw n. 181.

( / ) Fafcic. III. & R u T s c H. Ep. IX.

Halkr Phyfiolog. Tom. III. " N

9^ LIB. VIIL RESPIRATIO.

intercoftalibus , lumbalibus ,phrenicis, & aortae trunco nufci, inter fe vfi-
rO , ut quidem ubique tit , omnes confentire.

S- X L. Verice diafhragmatis.

Earum rami pletumque arterias comitantur. In truncis vero diverfita*
eft aliqua, quos tribus verbis enumerabo.

fhrenicae venae, qua; pra:cipuum nomen tuentur, ad venam cavam
quidem plerumque pcrtinent, ahquando tamen in hepaticas (t) magnas
venas fe immittunt. In venam cavam plerumque infra diaphragma phreni-
cae vense inaniuntur , aiiquando tamen aut inter difcedentes tendineas fi-
bras, medio inter fuperius fibrarum fepti transverfi Ikatum & inferius lo-
co , aut omnino fupra diaphragma ( « ) , aut alterutra , aut utraque demtim
vena phrenica ad venam cavam pcrvenit. Ell ubi quatuor venae phrenica:
fiierunt , quarum duse in abdomine , in thorace duae in cavam venam fe
terminarent. Plcrumque tamcn dux funt (x) dextra &: fmiftra.

Ramos fere fimiles arteriae comitis furculi, vena edit , oefophageam (3^),
quae in thoraccm redit ( z ) , medialUno ( a ) etiam dat 6c pericardio (b)
cumque venag fine pari ramulis conjungitur, cumque mammariarum fur-
cuHs ( c ) : hepaticas ( ^i ) , & Uenales ( t" ) , quae cum ligamentis eorum vi-
fcerum tranfeunt , 6c cum vcnis ad Portas euntibus inofculantur , quse
quidem anaftomofes exiguae funt , cera tamen diftentse magnam in molem
increfcunt. Non abfque admiratione legere^ foleo , ance ejufmodi admini-
cula, has venas veteribus innotuifie.

Uti

(r) Fafcic. III. p. $g.

[u) 1. c. & apud Cl. NicoLAi de v&fortm dheH.

,*) Galen. de dijfd. venar. c. *. & toia fere aiiatomicorum fcries.

: y ) Falbic. Iir. p. y(J.

( Z) F ALL OP. 1. C.

(<») GaLENUS, FaLOPIUS, EVSTACHIUS &c.

Ih) Galenus 1, c. £uSTACH. de vena fne pari p. xgx. Fallopius chC. p. 117.

RlOLANUSj WlNSLOW n. 144.
( r) Ide M ibid.

(d) Fallopius ibid. Eustachius de ren, p. ijj. Hebenstreit dc venls commU'
(ommiinic.

(e) Fallopis I. c. Anaftoraafin cum vafe breri hibet C. Bauhinus p. jz. &
y A B I c o T die I.

S ECT. L T'H O R A X. 99

Uti ab intercoftalibus arteriis aliae ad diaphragma propagines eunt, ita
a venis ad azygam ( / ) pertinentibus circa imas coftas magni rami , ana-
ftomofibus variis conjundi , pofteriora fepti tranfverfi adeunt.

Sed ctiam capfulares(^ ) venas , aut adcavam pertinentes, aut adfmi-
ftram(A) renalem , furculos ad feptum transverfum mittunt.

Denique uti a m.anmiariis arteriis, ita a venis rami ad partem anterio-
rem &: fuperiorem tr^^.nsverfi fepti tendunt , tum illa fuperior diaphragnw-
tica (?) aut a mammaria ejufve ramo , aut ab intercoi\aU vena fuperiori
nata, dudum , ante fociam arteriolam nota (fc) variis retibus cum fodali
fua , & cum phrenica ( / ) vena in diaphragmate intricata : tum ahae a mam-
maria venae jiericardio diapiiragmaticat: , U. mufculo-phrenicse.

§. X L I. Arterice intercojlales.

Has arterias & ob ncceffariam cum azyga vena conjunftionem, & ob
fabricae pulchricudinemj &c ob morborum, qui pleurse tribuuntur, magnam
in medicina f imam , hic oportet paucis defcribere, cum prceterea paflim
ad intima etiam rcfpiration^s organa ramos emittant. Oriuntur autcm an-
terius a mammariis , & a thoracicis truncis , pofterius a fubclaviis , 6c ab
intercortalibus , quos prifci pecuhariter hoc nomine appellant.

Intercojlalis arreria /z^pi? ? /or plurima reliquarum intercoftalium arteriarum
fimiha habet, ut unice origine diiFerat. Eam arteriam quidcmnunquam non
reperi(m), etfi alii Cl. viri cadavera inciderunt , a quibus abfuit , ut
EusTACHius (n ) , deinde Riolanus(o), & nuper J. Renatus
Crefcentius Garevgeut (p) , qui tamen , cum omnino negaflet mter arte-

N z rias

(/) Phrenica ab azygaWiNSLow n. JJ, Ab eo trunco venae ad diaphragma Lieutaud
p. 513. H ibet etiam Hebenstreit de venis commtmicuniibus.

(g) EvsT Acn dc rtnih. p. 66. iji. T. I. f. i. T. II. f. i. z. C. B a r t h o l i n u s
ie diuphragm. &. analM. objf. p. 179. qui adipofas vocat.

( A ) f-IEUTAUD p. 514.

~"(i) Verheyen n. 1 7(5. Ex vena cava deducit WinSLOw n. 58. Lieutaud p. 140.
( lli ) V E ; A L I u s L. III. c. 7. L. VI. f. I. Q. E u s t A c H I u s rfe -vma fme fari p,
aSi. 1. V'll f. %• Dom. dc Marchettis p. 67.

(/)EUSTACH, p x8i.

(m) Rede etiam Heisterus reftituit conifend. anat. p. 157. Si WlNSLovr. III.
n. 1 04.

( n ) T. XXVI.

(0) In Laurentium p. (J41. Jo Bartholinum ^.776,

(p) Sflanchnologie p. 357.

109 LIB. VIII. RESPIRATIO.

rias corporis Iiumani locum habere, a pofterioribus experimcntis (-q) con-
viftusj eam cum nonnullis varietatibus reftituit. Antiquitus caeterum no-
ta fuit, etiam ipfi G a l e n o ( r ) , etfi is cum vertebrali arteria , rariffi-
mo puto exemplo conjunxit.

In omnibus meis cadaveribus fubckviae fuit propago , conjunfto fere
inagmine(i-) arteriarum nata, quas fubclavia eodem loco producit j
ip(a pofterior, &: deorfum miffa, ad interiora fcaleni primi ( O , fodalis
nervi fympathici magni. Ipfa in primo coftarum intervallo C h ) dorfalem
quidem ramum emittit, qui praeter medullam fpinalcm, mufculis dorfi
profpicit. Intcrcoftalis ramus nihil valde a reliquis differt. Non rarum eft,
etiam fecundi intervalli ( x ) arteriamdorfdem, 6c intercoftalem , ab ea-
dem arteria venire, aut certe conjunQum principium ab aorta & a fub-
clavia habere, aut ad tertium intervallum fuperioris arteriae intercoftalisra-
mum produci , qui cum prima ex aorta intcrcoftali conveniat {y). Ulte-
rius, 8c in tertium ( z ) ufque intervallum, hanc intercoftalem produci rarius
cft , viderunt tamen Cl, viri , 6c ego bis aur ter. Ad quaitum defcen-
diffe alii viderunt , ego nunquam , in quadraginta forte cadaveribus ( a ).
Suprema intercofl:aIis aorticadextra etiam gulae furculos impertit glandu-
lisque bronchialibus.

Reliqui ti-unciintercoftales ab aorta nafcuntur, decem(i ), novem( c)
aut omniao tantum o6to , ut numerofioribus intcrvallis prima 6c fuperior
profpexerit. Deorfum fere majores fiunt , 6c ex aorta fub angulo pau-
lum redo minori nafcuutur (f?) , inde adfcendunt eo acutius, quo funt
fuperiorcs {d*).

Omni-

(ji) Ed. noy. 11. p. 160. Nullam reperit etiam nonnrjiquinfi CI. Verdier T. II. p. J4!.
tum P. C. Fabhicius vir clar. in piogr. o. 13. Ex ea obfervatione theoriara Tenxlcdionis
inter retatur Cl. Quesnai de la Jaignh pT tj. Omnes, (juautum video , ex aorta deducit iLfc.
Albinus in icone diifi. chylif.

( r ) De arter. <ir venar. difl". c. 9.

( s ) Fafcic. II. m4. (hyr. am. Fafcic. VI. T. I.

(t) Falcic. VI. 1. c.

(m) Walthe» -vaf vsrtdral. p. J. "Tah. ari. thyreoid. ftfl. 5. & fafcic. VII. T. V.

(*) Tafc. aitt. tot. corp. fafcic VII- T. IV.

(y ) Tah. art. thyr. fojl.

(2)VESALIUS L. III. c. it. p. 485. V t s»-i NG-

(«) V ESHN GlUS /5fMta?m. <HM». T. 1. C. 10. LlEUTAB» p. ^26.

( b ) Fafc. VII. T IV.

( c ) Fafcic. VII. T. V.

(d) EusTACH. T. 16.

(d*) In iconibu! nq^ftiis wteri^rHiji fpiaidiuin i *; A*1IHV* »« f<?&. rf«S» f*/'!^

SECT. L THORAX. ,01

Omnibus his undecim intervaliorum intercoflalibus arteriis commune
cft» ut prope capitulum, fuae quaeque coflae , nd interiora ligamenti,
quod a quoque transverfo procefiu ad proximum redum dcfcendit , divi-
dantur , alterumque ramum ad dorfum emittant(e), qui etiam vertebris
& meduilse fpinali , & ejus durae membrar.se ranios exhibet.

Onmibus pariter commune eft , altero trunco , poft flexioncm ali-
quam (e*) , per intervalla coftarum decurrere, ut utrique margini paral-
lelae incedant (/) , 6c pleuram propius in cellulofa tela migrent, quae eam
fuccingentem mjembranam ambit. Duo (g) autem conftanter paralleH fibi
& iimiles in univerfum rami funt , non unice in fpatiis inter cartilagines
coftarum ( A ) , qui coftarum longitudincm totam fequuntur. Eorum fu-
terior folet major efle, idemque fulco coftarum m^argini inferiori in-
iculpto ( i ) continetur. Inferior minor eft , inque imis coftis ( le ) nonnun-
quam perexiguus, quae forte caufa fviit , cur a Ru y?chio ( / ) ornnino non ad-
miLtatur. A fuperiori autem ramo in inferiorem paffim furculi inter fe paraileli
defcendunt {m) , tuma fuperiori intercoftali arteria non raro in alteram in-
feriorem C'0' Arcum coftarum totum folae non abfoivunt.In fuperioribus enim
coftarum quatuor intervalUs,in principio anteriorisfacieipedoris,thoracica!
arterige, fufe a nobis defcriptge, intercoftalibus fuperioribus (0) , & inferiori-
bus ( p ) , fe continuant , partemque arcus. coftarum perficiunt. Demum
in feptem primis intervallis, mammxariae arterise fecundum cartilagines co-
ftarum duplices furculos edunt, qui fuperius cum thoracicis ( ^^ ) , in quin-
to(r ) vero , fexto (x) 6c feptimo ( t ) coftarum intervallo rami phrcni'-

N 5 ei

(e) Fafclc. VIII. p. ^j. T«h, fojler. (orp. t. u. x. y. z. T- A. ©.

("?*) Crifpaniur antequam coRsc fculcum fubfunt Hebknstreit de flexion. ayier,

(f) Falcic VIII. p. 6S- & tab. fofter. R u y s c h Epiji. anal. II. T. 11. f. 3.

\g ) p. 66. 67. ibid. & T. fofer. tarf. lai. dextr, ubique. Rav. Amphitheatb. Zoct

p. lOJ.

{h) RuvscH Ep. cit.

(i) Dc eo folo intelligenda fuiit, quae C\. A c R e L L habet deinceffuln racdio intervallo, $C
in angulo inferiori p. 117. 118. om friskajaor,

(k) Conf. falcic. VIII. p. 60. & tab. cit. In imo intervallo nuUw ibid.

( / ) Efift. an,v. II. p. 18. 19.

(m) Falc. VIII. ic. pcfttr. m. ra. m. Fafc. VI. T. 1. 8.

(n) Falcic. VHI. T. I. Z.

(0 ) Fafcic yi. m. ad q. & ad ». & «.

{ p) .id n. ad >(.

(q) F.ifcic. VI. OE. !. 3. 4. 7. 8. iz. 13. Kas mireris Sc a RvtschIo eirittj Ep. 11,
3". II. f. 3. & ab EusTACHio T. 27. fc r».

(r) 14- «y. . .

( s ) to. 11. ibid.
^\t) 21. 13. f*i*ic. YIII. p. 6i.

102 LIB. VIII. RESPIRATIO.

ci (ii) cum ipfis intercoftalibus porro duos illos ramos coftarum comites
peificiunt. Iniae demum trium intervallorum quatuorve , o6tavi , noni, de-
cimi, undecimij intercoftales arteriae foij;j absqueanulisj in mufculosab-
dominis de coftis excurrunt (k).

Rami arteriarum intercoftalium fufe a nobir, dici non poffunt. PleuraE ,
periofteo coftarum , mufculis cognommibus , & aliis fibi impofttis dorfi
pedoris abdominisque carnibus profJDiciunt ; inf.riores dcnique, quarum
coftse ad fternumnon veniunt , in abdominis mufculos exeunt (^y), varic
cum lumbalium (z), 6c epigaftricae arteriae (<?) ramis inofculatae.

Primam intercoftalem aorticarum peculiariter dicere oportet , quae 8c
cum fuperiori intercoftali (^ ), & cum thyreoideae inferioris bronchiali-
bus (c) ramis communicet, 8c denique longe plenjiiique bronchialem ar-
teriam dextram generet ( d), &c faepe duobus intervallis profpiciat, fecun-
do tertioque (^).

§. X L 1 1. Arteria mammaria viterna.

hlr.mmariee intemee arteriae alioquin memorabilis hiftoria eft. Oritur
utrinque ab eo ramorum fubclaviae verticillo (/), qui etiam fuperiorem in-
tercoftalem generat , fuper fapremum pleurse terminum. Defcendit ucrin-
que, recro mufculos intercoftales , ante fternocoftales (^g) &c cartiligines
coftarum, donec fub feptimi (^), in abdomen (i) exeat , retroque rettum
mufculum (lc),in ejus carnes ramofa finiatur , qua parte cum epigraftri-
cis celebres ilhs anaftomofes habet ( /), adeo dudum ( m) notas» 6c adeo
earum fimiles, quae ubique vicinos arteriarum truncos uniunt.

(«) p. 11.

(x) Conf. T. I. £ifc. VI.

(>) Faicic. VI. *. ^'.

(z) F.!fcic. VI. •. 4>. Y,

( «) Fafcic. VI. 4>. 46.

Ib) Fdicic. II. t,,b. nrt. thyreoid. ant. n.

(c) i. r. fafcic. VIII. p. 6".

(d) Farcic. III. n. 5<5. falcic. VIII. p. 67.

(e) Fafcic. If. I. c. fafc. VtlT. p. 67. T. con. anf. j.

(/) Fafcic. IIT, n. zi. 14. fafcir. VI. T. I. &-..?• <5. C o w p 1 1« T. 111, app. il. 19:
20. J. & in T. XX. Drakii. Qas e(I d nlex aneria manunam CI. A(qibii obf. 7.

(g) F«fcic. VI. T. I. JENTT T. I. t". 4.

(h) Fafcic. VI :.d i6.

(i) p. 9. fifcic. VI. 1 c.

(k) Ibid. z8. 19

( /) Tbid. 30 ji. p. 9.

(»j)Gai.enus eas anaftomorcs arifcis diAas reiecit ie ufu pdri, L. VIW. ad in.. de ani
dijf. c. 9. "^ ' •* "^ -

S ECf. L THORA X. loj

In eo itlnere mammarii trunci alios ramos exteriores edunt, interiores
alios. Exteriores bis tot quot coftae funt; fequuntur (n) cx utramqae cu-
jufque coftje oram , inque thoracicas (0)? deinde in inteicollales ( p) fe
continuant. lidem ramos edunt paflim ad mufculos triangulares j inter-
coftales 5 carnes colli infimas ( 5 ) ? cutem coUi 6c pedorisj pedorales j
mnfculos, mammasque ( r ) > &: fterni anteriorem faciem & pofteriorem {s),
coftarumqueperichondriaScperioftea (t) divifos j demum ad peritonEeum,
ligamentum fufpenforium ( rO > abdominisque mufculos.

Interiores ramos voco minorcs illos , quos edit in thoracis caveam ,
comitem nervi phrenici (x) , thymicam (^) , mediaftinas ()» *) > peri-
cardiacas aUquas , phrenicas , quas enumeravimus , non raro fic bronchi^i-
lem fuoeriorem Cz).

xhoracicarum exteriorum arteriarum numerus non femper idem eft , ad
quatuor tamen fere truncos pertinent , fup-emam parvam; alteram, quoc
major; acromialem; &c alarem. Earum fuprema , aut frimaix* ) , 6c irtr-
primis altera {a) major, aUquando 6c humeraria (^) , 6c alaris ( c ), diver-
iis modis , neque his enarrandis, ramos coftarum comites mediae anteric-
ris 6c laterahs partis pe£toris edunt, hinc cum mammariisj inde cum
intercoftahbus continuatos. Cgeterum pleurae , coftis , mufcuhs a coftis no-
men habentibus , tum pettorah utrique , 6c variis fcapulse humeri 6c ela-
viculae mufcuhs ramos exhibent , parum notae , 6c quas ideo dihgentius
perfequi oportuerit ( W ).

$. XLIII.

{ « ) Tcon. cit. OE. I. 3. 4. 7. 5. Tz. 13. 14. 15. 10. ii. M. 23.

(0) p. X. 1. 1. ui/. f^. ».». p. 7. conf. WiNStO w n. 90. Tarin p. 39.

(p ) 14. 15. 10. 21. II. 43. p. 8. 9.

( <7 ) p. 6. 7.

(r) p. 7. 8. Fallop. p. 131.

? / ) p. 7. 8.

(t) 1 .ib. cit. paC /

(«j P- 8-T. I. 37.

( » ) Fafcic. III. f. conf. p. pd. huius operis.

[y) Ibid. 9. &C 19. & p. 2J. WINSLOW n. S4.

(>*) Ibid.

( z ) p. 14.

(z* ) Farcic. VI. p. 10. II. /. Ad tertiiam ufque jntwvallufn in ca icone defcendit ramis ra. n. o.
X. j6' y- fl- »''• ■'•'^- "• Ad fccundum , teriium & quartum imerv^lum , ramis pollerioribus ^, «■«•, w.
anterioribus a. f. ««. p. 10. Ad quintuni aiiouando intervallum defcendit. p. IX.

( o ) p. II. 12.

(t) p. 13. V

(■ ) p. 13. 14.

{d) Vide fafcic. VI. T, I. & p.9. feqq.

104 LIB. VIII RESPIRATIO.

5. XLIII. Nervi.

Iniercoflales nervi {e) artcriarum fuarum comites j & in univerfum
fimiles, pariter fulco coftarum continentur ( c* )> hadenus tamen diveril
quod totum coftarum circulum foli defcribant, omnesque adeo nervos
generent, qui ad mufculos thoracis , dorfi , 6c fuperioris abdominis ve-
niunt. Quare eorum memoria digna magnitudo eft, neque quidquam
fuerit miri, fi utcunque irritati per inflammadonem, aut fuppurationem
cellulofae telae pleurae circumpofitse , aut demum a vulnere acerbe dohie-
rint. Omnes a medulia fpinali originem ducunt, cervicalibus & lumba--
ribus minores (/), omnes etiam, pariter ut arteri^, in ramum coftarum
fequacem(^) finduntur, & in dorfalem(A). Quos ad brachiales nervos
conftiruendos ( i ) , ad nervum fympathicum magnum (Jf), male fibi co-
gaominem , adque nervum fphmchnicum ( / ) , aUosque minus notos ab-
domini deilinatos truncos ramos edunt , cos alias dixero.

J. XLIV. VencB thoracis,

Tres , aut quatuor harum vcnarum trunci funt , mammaria interna :
intercoftaUs fuperior: vena fine pari: caeque hadtenus ab arteriis dif-
ferunt , quarum longe plures pecuUares truncuh funt , qui ex magna arte-
ria nafcuntur.

M.vn>n.7ria vena arteriae fuse in univerfum comes , in dextro latere ca-
vam venam ( m ) fubit ad origuiem fubclaviae cjus lateris : finiftra ad fub-
claviam fui hterispertinet (?j), communi trunco cum finiftra intercoftali
fuperiori. Utraque arteriam fuam fecundum coftarum cartilagines , deinde
in abdomen fequitur , & in univerfum fimiles ramos edit ad tliymum ( o ),

pericar-

4?) WiNSLOw Tt. des neifs n. 15 f.

{(*) Incerto fitu, lupremi , medii , infimi Conf. A.tBlH. ta^. duB. thylif.

(/) Farcic. VII. T. 17. & V. Scd etiam <k fulco excunt & pcticttlofe vnlnerantar Ruric»
7hef. VI. n. xy.

(g) EusTACH. T. 19. & T. pS.

{ h) Ideh T. 10

(i) EusT ACH. T. 19.

\k) Idem T. 18. & 19.

(l) Idem T. i8, & 19.

{m) Fafcic. III. x/. Tub. ant. th&rac. n. Sc olim Gai.EN»| ie vcnar. dipSi. c. 6. EuSTAtfK.
Tab. ly. »(J.

(n) Fifcic. IIL ibid. ly. Eustachius T. 27. f. y.

j[ o ) Fafcic. m, p, 2,(5. M&. am. thorac a8.

S E C f. L T n OK AX. 105

pericardium , ad feptumtranfverfumj & ad fpatia intercoftalia fuperiora fere
fepBem (p), tum venam comitem nervi phrenici (q). Earum venarum cum
thoracicis ( r ) , cumque intercoftalibus ( s ) anallomofes prifcis anatomicis
mininie igaotcE fuerunt, celeberrimae vero, quibus cumepigaftricis con-
junguntur ( » ) j alia; cum phrenicis (u). Rami vero mediaftini ad quartam
quintamve coftam nati , & dexter cum finiftro , & uterque cum diaphrag-
maticis fuperioribus inofculantur.

l^ena intercojlalis Juperior aUter fe in dextro latere habet , aliter in fi-
niftro. Et a dextro quidem abeft nonnunquam (x), a finiftro nunquam ,
quod ego quidem viderim. Quoties dextra adeft, fed omnino adeft fre-
quenter , tunc ex fubclavia vena prodit > exterius quam mammaria. Ad
primum intervallum pene femper iy) , &c in mcis certe d fTedionibus fem-
per defcendit. Ad fecundum plerumque (s) etiam venit, rarius ad ter-
tium, ut tamen chri viri eo venifTe viderint (r?). Ubicunque finem fa-
cit, ibi in ramum adfcendentcm venae fme pari inofculatur. Ad ea, quac
adit , intervalla ramos in univerfum arteriarum semulos edit , cum thora-
cicis inofculatos ( h ).

Sini^

(p) EUSTACH. T. 17. f. II.

iq) In dexiro laterr fa cic 111. p. 15. Habet eum ratrum VESAI.IUS L. III. c. 7. L. YI.
f. 1. Q. 6c tusTACHius p. 181. qui a fubclavia deducit T. IV. f » ?•

(r) tVjSTACHti,s p jrp. jio. jii. anttgran.m. 18 HabICOT diei IV. leA. VII.
Fallop. obltr.. p 119. a. 119. b Amatus tmur. V. c. 70. & J. C. Arantids ebjerv.
anat. c. Ji WiNsLOw n. 45.

(t) LUSTACH. aniigramm. VIII. p 308. 309. Jio. T. 27. f. 12. Galekus tie vcmr, dif-
feit. c. j.

(«) GaLENUS 1 C. EUSTACHIUST. 2T. f. 12. &c.

(i<) p. 99 6C SvLVA^de la J..i^nee p 67. 68.

(*) LusTACHius, ut ex 1.20. iijrpicareris , fed nunqiiam ait defcere p. joy. Vesalius
p. 465. Jacobiis iyVLviv s Ijag. unat. p. 70. b. D. de Marchettis anat. p 76- Leoncena
in phii. tiunf n. 280. quamuin video. Lancisius in (ud icone T. V III. p. 17$- fajc. nojir.
III. p. 32. Aleinus in icone thorac. itlt. Omittit etiam J. B. WInslow coiit. n. 44-

(y) Heister f;fc. ISat. Cv.r. Cim. VII. VIII. obf. 64- Faicic III. p. 32 In cada-
vere , ex quo figura bienchialium valbrum prima lumta elt , folum hoc jntervallum ad-,
tigit.

(z^Spigf. Liusp. 167. Veslingius fyniAgm. atiat. C. 10. T. 10. Lustach. p. 304:
30J. V E s a L. inttgt. ■itKiit. detiKLat & p. 464

(a) Lustach 1. c. ViiSALius de vmu jecanda in pletirit. in icone , quse tamen runc
non eft ad manus, S. p. 4i4- Massa intiod. p. 71. VlDus I. 24. f. i. T. 23. t 3.
Qjinque po;ius Laurentilsp. 231 f. 2.

( b ) ^. 103. AMA7US Ctntnr. V. obf 70.

Halkr Fhjftolog. Tom. III. O

io6 LIB. VIII RESPIRATIO.

Siniflri lateris vena intercoflalis Juferior (c)j conftantiorj major, ob-
que ramorum fuorum dignitatem niajoris momenti eftj olim ab Eusta-
c H I 0 defcripta ( ti ■) , 6c nuper ab 111. "WALTHERo((r). Orituravena
fui lateris fubclavia (/) j aut communi cum mammaria principioj aut vi-
cino, transque arteriam pulmonalem extrorfum ad vertebras vergit, deindc
perarteriam aortam. {g ) Eas vertebras ubi adtigit, circatertiam vertebram,
dataortae furculos & intercoftalem ramum adfcendentem intervallo cofta-
rum fupremo, aut duobus, aut tribus (A), deinde defcendit longius brevius-
ve , ad feptimam , odavam , etiam decimim coftam , editque etiam inter-
. Goftales venas quarti , quinti , fexti , aut pluriu la ( i ) > etiam feptimi , ad
decimum intervalluin ufque ( ^ ) , uti venae fine pari finifter ramus grandior
fuerit , aut minor , &c cum ea demum aut m contmuum truncum coalefcit,
aut alioquincum vena fme pari conjungitur (/). Ad eam ergo venam cir-
culicum thoracicisimispene femper, cummammariis circuli, infra priores
pofiti, non raro omnes pertinent. Praeterea minime ignobiles ramos eadcm
venaedit, thymicamfiniftram, fodilem nervi phrenici fui lateris , ramulos
adpleuram, mediaftinum^.pericardmm , feptum transverfum, afperam arte-
riam ( m ) , cefophigum f ?2 1 , glandalas bronchrales , fuperficiem pulmonis,
arteriampulmonale.nl (o), aoitam p)i fed inprimisfui latcris venam bron-
chialem (^) producit.

Scmel ex thyreoidea vena inferiori prodiiftc vidi , faepe duas fuifle ,
utramque cx fubclavia vena natam , alteram arteriae fodalem , alteram quge
trans aortam adveniret:. Semel minimam ad unicum coftarum intervallura,

bis

( C ) W 1 N S L O W B. (J8.

( ^ ) Ad f. 2. j. T. lY. •

(e) Ptogr. ed. a. 1731. recuf! in colleil. nodr. T. I. p. '^64. Fingltur \n fylUh. fari. corp;
hum. Petropoli edit. T. 16. f. 2. 8.

(/) Vesal. ibid. Leoncena ibid. Ves»1Ng. 1. c. Eustach. T. IV. f. i. J. T. 7.
f. j. SyUab. jart corp. htim. Tab. 16. f. 8.

{g) Tab. pojl art. p£l. i. 2- a.

(/) ) Marchett p. 67. Massa 1. c. Vtdus 1. c-

( i ) Sex WiNSLow 1. c. Septem Eustachius T. IV. f. 2. T. 27. 1. c

(fe) Ad ejusrnodi fibrioem rcf.ro hlrtorias , \n q libus le^imus, nalljni omnino fuifTe venam
fine pari Rhodii in mimiijf. n. 15. BARTHoLim Miat, p. 616. C. C. ScHMlECEI. de
l/firict. vafor. n. 2.

(/)EUSTXCH. f. clt.

(f7i) l c. d. e.

( M ) h. cum thyreoklea inferlori conjunilmii.

(0) S.

(p^Ad. S.

(3) Ibid. 6. 6, Walther l. c.

S i: C T. /. T H O R A X. 107

bis cum vertebrali conjun£lam leperi. Ita defcripfit Cl. "Wilde (»')
ut videatur ea iinirtra azygos eflc, quam proponit; quae omnes finiltras
intercoftales edidic , 6c cum dextra vera azygo duobus locie commu-
nicarit.

§. XLV. Kena fine fari.

Princeps tamen vaforum intercoftalium truncus utique iseft, quem ve^
nam //?<? /-ar/ antiquitas dixit? quod unico & perpetuo dextro trunco iu
venam cavam fe immittat. Nam in aurcm dextram fe immififle in ho-
mine rarlffimum eft, & femel, fi certumcft teftimonium , Aniomo Massjb
Chirurgo Parifmo vifum ( t ) > fcmcl Guilielmo Cheselden (f). Ne-
que tamen ideo rarum eft , quod genus humanum vitiofe breve fternum
in degenere atate habeat ( « ). In animahbus minus infrequens eft, ut in fi-
mia ( X ) , fue ( _y ) , vitulo ( z) , & variis ahis quadrupedibus ( fl ) , venam
fme pari in auricuhm coidis aperiri. Sic etiam duae perfedae azygse fi-
miles venae feorfim inferta; rarilhn^ae funt(^). Pleraquc enim exempla , fi
recle video , fijerunr pctius aut pragrar.dis venae nteicoftalis fmiftrae ( r),
aut hemia7ygae ( d) , ?,ut on.nino nondum liquct quo peitineant {e). Eju8
ergo nobi.Llfin.a: vena- hiftoriam ad obfervatic iics noliras dabimus. In ve-
nam cavam fupeiiorem corftanter fe immittit, inhgni trunco , continuoj
quando ea vena cx pericardio ' /") prodiit, Lnque ejus finem dcxteriorem.
In ea oftio valvulam niC fcniel lepeiifle nicniini, ahas non longe ab ori-
gine unam, 6c feuiel duas.

O z Inde

(r) Ctmmtm. Acai. Petrop. T. XII. T. VHT. f. 4. p. 31J.

(s) Apud Jacohitm ivLvUM d* fi If. mlumn. 17.

( t ) Phil. irunj 11. 3}7.

(u) i. Sylvius ibid.

( * ) Adrti.ntjir. unM. L. VII. C. J

(>) Hjioir. de i -irad. dfs Jcienc. 1738. ©b^ 6. 7,

(z ) Objirv. p. xoy.

(u ) La NCIS. .U 'oen. Jine pare p 80.

(i) Habet Blasius L. iV. c. 7. & BorgaruccIiiS comf. enai. p. 18. C. B aUHInus
tffmd. r. Vll- f- 4- Jasolinus «^. fnrnurd. p. 14. &. Ridlby obl". p. ioj. in
Ticulo > & ego in cane Yenx cavx duas reads fimilcs fe immifl^e vidi , ut Mmen niinor elTec ,
u« finiftra.

(c) WlLDE Oimm. Acai. rttrop. T XU. p. JiJ. T. VII. f. 4.

{d) Huc retero oblcrfa.ionem J. ZMlmrit ¥ I.TSCKE fylhg. elf. n. 60. & hiftori»cn Jotirn.
de Med. 17J8. april.

(e) Ut in P. A BoEHMER hxttotia prtef. ad fafcic. obf. I. p. XII. & HeienJTRBITU
pr«gr. ad diflT. Hahnii p. vU^

. (/) Peip'tuo lijperior Vesal. epift. dtvena htmerai: p. ip. & ex Vksalii demonflra-..
tioiic F, Susivs de vtn- e aireito Ja^nd. p. 60. b. lan» C. StbphanUS p. 134,

I08 LIB. VIII. RESPIRATIO.

Inde ad fedem coftae tertise {g) quarta^ve (A), aut inter eas coflas dex-
rorfuni primo, tunc retrorfuiTi fe arcu infigni (i) confert^ ut quar-
tam (?■*) vertebram adtingat 5 fupra 6c aliqua parte circa arteriam pulmo-
nalem dextram , & clrca bronchum dextrum conflexa. Eafede, paucis ab
origine lineis, bronchialem venam dextram (^), 6c ahas etiani ad gu-
lam(^*^), Sc afperam a.tcriam venas , adque fuperiora pericardii, arteria;
pulmonalis 6c aortae membranas , ghndulasque bronchiales edit.

Quando vertebris nunc innititur , emittit circa quartam coflam trun-
cum communem intercoftalem dextrum ( l ) quarti , fic tertii , & fecundi
fiEpe , &c nonnunquam primi etiam intervallu Inde porro fecundum 'dex-
tcriora corporum vertebrarum in celluloia tela , retro plcuram , ante inter-
coftales arterias, ad dextra du£lus chyliferi, aliquantum ad anteriora fen-
fmi , 6c iiniftra , confiexa ( m ) , defcendit per univerfiim pe£lus. Ad om-
nium fere arteriarum intercoftahum origines mediaftino pofteriori ramos
fuppeditat (?;), qui iidem etiam oefophago, 6c aortse membranis dant.
Earum duae aut tres, qui inferiori loco funt , ad decimam coftam, 6c gu-
iae, 6c medio diaphragmati furculosnon exiguos impertiunt (o). Fuit uti
fecundam bronchialem co loco edidit (p). Dum fecundum vertebras ad
perpendiculum fere defcendit, valvuUs fubindc interrumpitur {q). Afepti-
ma aut o£lava cofta iterum retrorfum fe recipit.

Majores autem ramos alios fmiftros edit ad quintam (r), adve fex-
tam ( X ) , 6c feptimam coftam , alterutram aut utramvis ( O > quse cum in-

ter-

{g) EUSTACH. T. l5.

(fe) Ita etiam LancisiuSj Fallopius Injiit. p. lo. & ego reperi, 5c J. Ad. KviMVS
p. 8(J.

(i) Y t.%Ki.. L. VI. f. y. G. Cheseldbn T. z5. nov. ed. Petsche n. 75. Lieutaud
T. 4 p. I. Tab. vaf. thor. fojl. f. i. S. T. du£l, thor. N. Winslow n. 40. Lancisius
J. VHI. Sylhh. riijjlc. T. 16. f. I.

( i * ) Aut quintaai ut A L b I n u S 1. c.

(i) WiNSLow n. 44. GuNz. memoiret treCentes T. I. p. x^i. fyllab. par;.\. c. 6.

\k*) Syllab. cit. 1. c. y.

(/) Tab. nojlf. cit. ibtd. T. \)C'inslow n. 44. Habet Lancisius ibid. ad N. Supremutn
poLUMBUS p. 167. Mass A p. 71. L a'urent lu s p. 131, f. 2. W I L B B 1, c. p. 314.

( m ) E u s T A c H. T. 1(5.

(n) Tab. cit. 13. 14. ly. 17.

(o) Tab. cit. 10. 19. 18. 14.

(p) f. cit. 1. 1.

(q)h. II p. II.

(r) Conf. cum Eustach. T. 4. f. 3. T. 17. f. 6.

(s) Lancisius P. fuper. Columbus 1. c. Massa.

(«) Plutes habet Eustachius T. IV. f. i. duas f. 1. T. 47. f. y.

S £ C 'f. I. T H O R A X. 103»

tcrcoftali fuperiori finiftra vena communicant, quartumve, 6c qumtum,
& fextum colbrum intervallum adeunt, funtque carum partium ver ss in-
tercotiiles fmillise. Nam dextros omnes truncos intercoilnles reliqucs azy-
gae poiro cx ordine edit. Vidi ad c£tavam denuim eoftam natum (a) ra-
mum , cum intercoftalis vena fmiftra minima eflct j ad feptem fuperiora
intervalla ramos dediiTe,

Verum princeps vena; fme pari ran us eft Inmidxyga (x), five ivterco-
Jlalis vena finijlra inferiur ■, qua. ex azyga eo interiori (}/) loco prcdit,
quo longius intcrcoftalis fupericr prcducitur, aut quo pluics m.ediae fmi-
jtrse intercoftales ex azygae vense trunco prodcunt. Ergo aliquando ad
fextum(z)j plerumque vero ad feptimum (^),alias ad oftavum {h),
nonum {c) , dccimum demum intervallum ea vena de trunco prcdit , ftm-
plici principio duplicive , &: pone gulam & aortam, ad fmiftrum fincm
corporum vertebrarum defcendit, fus matri parallela , & fmiilis, &. ali-
quanto minor : cditque fuas fmiftras intercoft.les , 6c piaLterea tot fere, aut
bis tot furculos, ad mediaftinum, 6c oefophagum (c*), quot funt inter-
coftales ( d ). Earum imse dua; , vel tres diaphragmia adcunt. In ipfo tho-
race hemiazyga, varias ad vertebras , transverfis ramis frequenter cum trun-
co dextro communicat {e), inque prima vertebra lumborum (/). Porro
fub ima cofta &: ipfa , & truncus venge fine pari tranfverfo ramo cum
prima lumbali fa;piflime conjungitur. Vidi ad feptimam coftam natam he-
miazygam, ahos vero ramos ir.tercoftales ex trunco ex intervallo ctlavoj
jrono , dccimo , undecimo prodiifle. Vidi etiam tres fmiftras quafi hemia-
2ygas fuiffe , primam ad coftam fextam , alteram ad oftavam , tertiam ad
nonam. Vidi a fexta cofia deorfum fex peculiares de azyga vena fmi-
ftrorfum tetendiffe , abfque hemiazyga ( ^ ).

O 3 Azygae

^«() ^ALLOP. tU vms cbf. 5". qui quidtm libfrTWC non eft ad mSnus.

{x) WiNSLo-*. petittronc .n. 50. & ji. ccnf. ic. noftr. f. 1.

(jr) ('x principia Blasius mijcell. an&l. p. 1J7.

(z) Leoncena 1. c.

{ a) EusTACM. T. IV. f. 3. ut ei;o imelligo Lai.cisius 1. c.

(b) Vesa!.. 1. c. p 461. 461.

ic) Ita numero Evstachii icones f. i. i. T. IV. CYidentius autem ia T. l6.

(c*)W»bet aliquas "WELSch tab. an«t. 31.

( W ) p. 100. lOI.

le) ScHMiEDEL In vertebra J). 10, II. In aliis Cl. WJlde.

(■/) Conf. tusTACH. 1.17. f. (5.

!^^) WlN.siow n. 43.

iio LIB.VIIl RESPIRATIO;

Azygae demum venge truncus quidem alias inter fcpti transverfi caput
primuin, a procefTu primo lumborum natuni, 6c fecundum , five exti-
mum eorum , quae de corpore nafcuntur ( A ) , retro plcuram 6c carnes
duphragnatis, ad abdomen venit; alias cum duftu chylifero 6t aorta(A*).
HemiazygA fimili in altero latere loco ( i) tranfit, auc cum aorta.

Finis demum inferiorin dextro latere plerumque ert ejufmodi, ut non
contemnenda diametro confervata , etiam ahquando vix minor , quam ad
cor fiiit (i* ), in venam cavam ( fe ) plerumque pofteriori loco fe immit-
tat. Erttamen, ubi in lumbalem potius primam ( / ) , aut lumbalem fe-
cundam (nz), aut tertiam (h), aut in venam inter renalem & ca-
vam ( 0 ) mediam , & cum ea demum in venam cavam apeiiatur. Eft ubi
in renalem venam ejus lateris finitur (f ); eit ubi trunculus ex ultima
coftali , prima lumbali, 6c azyga conjUii6lus cavam fubiit , aut duae funt
in lumbnlem primam &. cavam infertiones { q). Sed eriam cum iliacis
trunciscommunicafTe vifa ett ( r ) , etfi in ejufmodi exempla non incidi.
Ramos ad cipfulas renales dedifll; 111. auctjr exrtat (x) , cumque utero
aliquasejus conjun£tiones faifle Lancisius (r).

Vidi preecipuum venae dextrse truncum in undecimam intercoft ilem
fe immififfe, minorem vero ramum cum primi lumborum communicwif-
fe , cumquc fccunda , 6c tunc demum in venam cavam, pone vci.a; leua-
iis fmiitrae oftium fe inferuifle.

Hemia-

(h) p. ei.

( /j *) Albin. I.'c.

(0 P- 8j.

( i * ) W I N s L o ^sr n. 4*.

\k.) Tab. dnitus thorac. P. EuSTACH. T. ztf. Leoncbma, FalLOP. injlit. p. 19. y»,
51. tiic. Sammichelius aiid H. t' a b ri c l u m ab Aquup. chir. L. U. c. xi. p. 111.
de omen-.o ■■>. 104. 117. wi.nslow n, 41. Lancisius aJ R. Cassebohm a'3.
KlESEwETTER de ruf. calcA 0 jiit. ren. \>. lO Kiolan. in C. B. p. 69 J. »' a u hift,
ij. Laurent. I. c. WILDE 1. c. Bresl. Siinlung. 1718. fejr. 1710. tept. HEBKNSTReiT
de ■vtnts communicant. Kulmus p. 81

(/)C. Bauhinus, SpIgelius, \n lumSa'em ar^iasm W I N s 1. o w n. 41.

(m) EuSTAqH. p. j68. etii prmias vocat . IV. T. i"'. t. 5.

(») Semel vidi & Vidus habet i. c. Sc Fallopius p, lii. ut videtnr , & Lau.
Jt E N T I u s.

(0) Ita Keil aljridgm. p. 35«.

(f) Semel vi ii C< rarum efTe Fallo?IUS p, 1 I.

(q) Eustach. T. XXVL

(r) Plater 1. 113 MuRALT vademfc. ^p.\i6S. IU. ScHMiEDEk de vmtt*r.]vAfor. ti.tJ;
& hadVnas \«iNSr.ow n. 160.

(s ) Hebenstreit 1. c.

(t ) De vena Jine pari p, 91.

S E C 7! I. T H O II A X. iii

Hemiazygi plerumque in venam renalem ( lO finiftram > ejusve ramum
aliquem renalemj utvidi; neque infrequenter eodem cum vena fpermati-
ca (x) oftio finitur; alias cum prima();), aut fecunda (a)? aut tertia
lumbali conjun£la , aut cavam venam fubit , aut renalem , aut demum
ipfa venam cavam (c) adit ? alias cum lumbali fecunda dcxtra, quae etiara
in renem dextrum ramum edat , fe conjunxit. Et ipfa alias cum iliaca fur-
culum communicavit(i'). Utcunque fe habet, nunquam non vidi, in-
ter utrumque venae azygx truncum, & vcnam cavam , aut continuam
conjunftionem fuiflc^aut peraliqucm ranium mcdium. Vidi tamen he-
miazygam ad abdomen non veniffe, fed ad nonam coftam {c) in trun-
eum r-ediifle , unico loco in cavam infertum.

Caeterum ver ae intercoftales inferiores omnino arteriarum fuaxum fimiles

funt, 6c cum mammariis duplices inter coftas circulos perficiunt , imae

vero in abdomine cum lumbakbus , & epigaftricis ramis mediis commu-

nicant. Per phrenicas, alibi dictas, aliquod etiam venaefuie paricum he-

, pate & vcna portarum eft commercium.

§. XLVI. Nntin^ in ejufmodi veiia fcsietida fines.

Ex primo quidem intuitu manifeftum cft, re£te ohm Vesalium {d)
adnotalTe, unicum venatum intercollalium inferiorum truncum ex necefli-
tate aliqua parari detuifTe , qui artc;i!s ra.njeic fis refpondeat. Nam arte-
ria quidem aorta opportune admodum fecundum omnia , paucis fupremis
cxceptis , coftarum principia pixtervehitui , ver-se vero toto eo fpatio
nullae nafci potuerunt , qucd eft inter venae ca^ac cum pericardioconnexio-
nem, 6c diaphragma.

Deinde , cum onmes quidem venae inter fe mutiio frcquentiffime con-
jung-.intur j vciiae tamen fene pari cum inferiori cava cjusve ramis anafto-

mo^es

(«) FAtLopius de TcnU obf. J. Infiit. \>, io. Jo. yi. ohf. anat. i. iio. «no • luribufve
ramis. D. de Marchett. p. 7^. Spigel. p. 444. Leoncena», Rau 7. io<J. F. Mi-
CHiNUS deS. Angilo aud Marcdhtm Donatum hijl, med. tnir, p. lyo, ZoBGAiL,
T. I. p. '■6. Lavrentius p. n?. £ z.

( AT ) EusT A c Hiu s n. 3©8. Lancis ad Q. Fallopius p. 121. Cum fpermaticis
az}cam eonTnunic.ifTe Vinku 1. c. p. iij.

(y)Evsr. 1 16.

(z) LuET. p. 108. & T. TV. f. I. a. & forte 3. T. ly. f. J. & tf. *c forte T. i6.

( J ) N l C O L A l p. 944. R A u kijl. 1 j.

( b ) Cum \ ena ex onu iliaC4i uni natn L A u r e n t i u s K c.
^ (t) f^d undccimam vel duodecini«m coUam vcuam «zieon eTaeuiiTe P, Cm: FABRieiTS
»0 rogr.

(d}L. III, c. 7. p. 4«o.

iiz LIB. VIIL RESPIRATIO.

mores fint infoUtge amplitudr.iis , de aliqua pecuUari utilitate ejus anaflo-
mofeos cogitatum eft. O.nitto veteres , qui purulentam in pleuritide ma-
teriem ea ipfa via(e) in renes, atque adeo in urinam dcponi fcripfe-
runt. Etfi enim utique per venam fme pari , etiam fi nonnunquam val-
vuUs intercipitur , tamen promifcue, cera ^f)-» flatus , &: fanguis aut fur-
fum potell moverij aut deorfum , per venas tamen in rene quidquam fe-
cerni non perinde probabile ed. De alterno in refpiratione motu , quem
aliqui Cl. viri ab ea ipfa vena altcrnis vicibus aut laxata aut comprefTa
derivarunt (^)» aUas dixero. Spermatis partem fubtiUorem ad cavam ve-
mm revehere, & ferum derenibus abund.ms, ingeniofum commentum eft
Pkilippi Hecquet (h), neque id quidquam habet abfoni, nifi quod
brevior ad cor , atquc ad arterias , per inferiorem cavam venam, quam
per azygon via elt. ^quiUbrium inter venae cavae adfcendt ntis 6c defcen-
dentis fanguinem per venaj linepari inferioies tines obtineri, alterius cla-
ri profetl-oris (O opinio fuit. Plus nempe fanguinis per arreiiam aortam
inferiorem avehi, tanto majorem , quimper ra nos adfcendentes arterio-
fos. Caveri autem oportere , ne fanguinis in vena cava itiferiori nimia
fit copia, 6c ea nimis difficuUer adfcendat. Id obtineri per venam azy-
gam, quae partem ejus fangui.ais ex inferiori cava in fupenorem cavam
revehat, quem aorta inferior emiferit.

SubtiUter lU. Pr^ceptor noster (Je), 6c aUI ( / ) pofl: eum Cl.
viri , fanguinem in org mis refpirationis magnurn in alveum coUigi cre-
diderunt, ut eo faciUus in cavae vense ingcntem alveum fuum {anguinem
refundat, neque, quod omnino oftendinius (m ) in niinoribu» vcnis locum
habere, exiguarum venarum iiitcicoibUuni iai.guis a toiitnte potcntiori
vena; cavae repeU.itur, aperiri iutem eo pro.iit.orem viun, quod ve-
na fine pari cordi proximi? i.i ejas th.ilimos, poil fyitolen vacuos »
tamquam in fpatium inane , cxpedue Cc deplca^ UtiUtatem non rejecero,
lumbaies tamen venae , 6c dcxt.a fpeimatica, intercoitaUbus non majoresj
in venam cavam ipfam maniuntur.

Vide-

(e) EusTACH. de renih. p. i^i. i?V N i c o L a u s Novocomenfis 1. c.
(/) Fa.li.op. de vetiit Kies« cetter 1. c.
{ g) F l Z E s conj^s^. phyf. p. 1 1 J . i i4.
( h ) M^decine thcohgique p. ^08.

(; ) GowPEB pliil. i,\mf. n. 18'). Oic in IntfoiuCi ai anar. of hwul ho-!y. AliqunntUJB fi-
snilia ha')et Schreiberu5 iioiler m AMcijeji. u.^jS.^iC Lancisius p. 317.
(k) Prxlea. T. 111. p. 15.
( / j ,S T R A c li de iifit refpirat.
{m) L. YI.

SICT'. I. THOR A.X. 115

Videtur Tdem III. Prjeceptor noster {n) etiam ad alium ejus
venae faciendce finem refpexifle : alveus nempe ut effetj & receptaculumj
in quod fanguis tempore infpirationis fe reciperct , uti quidem dextra
cordis vafa ejufmodi funt alvei , aliosque natura in amphibiis cvidentifli-
mos fabricavit. Potcritque addi? non alvcum folum effe , fed praeterea
canalem derivatorium, quipartemfanguinis thoracici in magnum finumve-
nse cavae abdominahs referat, ut ea organa minimum inflammationis pe-
riculum fubc.int, in quibus id periculum maximam ad vitam toUendam ef-
ficaci.mi habet.

Inuniverfum, cum non minores inter jugulares externas , 6c internasj
illasque 6c vertebrales , & inter diverfas cruris atque brachii vcnas , 6c in-
ter intcrtinales illas mefentericas anallomofes fmt , videtur fere natura in
venae fme pari cum aliis venis conjun£lionibus idem quaefivifle prEefidium,
quod ubiquc per cjufmodi anallomofes invenit.

S-mguis nenipe , his paratis effugiis , ab ea parte fui alvei, qusecun-
que plcnior fuerit, aut impervia, averfjs, non refiftit infequentibus undis,
fed viam invenit, pcr quam aut facihor circuitus fupeifit, aut certe ali-'
quis (0). Itaque, fi praegrande hepar, aut tuigidior ventriculus , aut
fcirrhus vicinus pancreatis, aliave caufaiter per venam cavam inferiorem
reddiderit diificilius , obtinebitur ex magnis vense fme pari in abdomine
radicibus, ut noncontemnenda portio fanguinis inferioris partis corporis
humani poifit per eam venam cordi reddi. Si viciirmi diuturna infpiratio
6c nixus, f.u-igainis in pulmones reditum impediverit, poterit aliqua pars
thoracici fangumis , & de capite demum reducis, in abdomen rclabi, uf-
quedum , nam brevis morde ea impcdimenta funt , in pulmonem nunc ex-
peditum , dextrumque cor nunc liberius , vena azyga per fuperius oftium
facilius fe depleat.

Sed erit etiam haftenus flmilis efFe£tus inofculationum , quss funt inter
venae azygs ramos 6c thoracicos , mammariosque , poteritque etiam in
cos , impedito pulmone, fmguinis thoracici portio refiuere. De mamma-
riis manifello experimento conltat (p).

SEC-

(h) Ibid.

(0) H.ibct etiam 111. S««REiberus n. &%iS.
if) L. VI. Sfrt. V.

Haller Fhyfwlog. Tom. III. P

114 ITB. VIIT. RFSPTRATIO.

S E C T I O 11.
PARfES 7H0RACE C 0 N "t E N T^ ^.

^ §. I. 'Thymu! (q).

NOn pleno jure hinc glindahm hoc loco recenfeo , quae tota qui-
dem extra pleuram, caeteru.n non minima parte etiam extra tho-
racis rincs ponatur. Cum nmen non aUas redius ejus praecipuae certe glan-
dulse hirtoria tradi queat, hic addemus.

In fetu ingens glaadula, cumque pancreate & thyreoidea omnino
glandularum maxima, vix ipfo reneminor(r) cli Adulto homini dimi-
nuitur(j-), &: conftritl.i , exfucca, durior multo, in adipe circumfufo
fere fepelitur. In modo nato homine diymus granorum i5o (») &
i8o. («) poadus h.ibiiit, anno vero 28. granorum 90. ( x). In vaccae
fetu uncias 1 5. pependit , in adulto animale uncias 9 (y). Rationem in fe-
tu ad adultum reperit Cl. d«? S a u v a c e s 7 ad 4. ( z ) : majufculum ta-
men in fuo juvene Eu,5 t ac hius pinxit (a)? magnum vidit Cl. du
BoRDEu(i') &C0WPERUS (c), 6c in nonnulUs animahbus marini
geaeris , 6c t.^men refpirantibus , magnus reperitur (c *)•

P.\rs ejus praecipua fedet in medialHni cavea , five intervallo duarum
pagiiiarum pleurae , quae fibi retro llernum oppoiiuntur. Pars tamen non
muiima , & in fetu quidem major, ante venam fubclaviam finilham in

collum

(q) Gtxca vox e^. Caro (iiiUis tonfillx jjxt.i coriis caout Ji'^«« PoLLux p. ijt.

(r) lleu focui hamaao femeltri 60. grani pend^t , th/mus 40. Wharton »denografh. p;

(i) Conf. V:'HARTOK adcnografh. c. 16. p. loj. Hinc non in omntbut inventus RuFus Mffell.
L. I. p. ?8. -

{i)Virheyen refponC a J B I d l o u m p. 16.

(u) Phil. Hcnric. Boecler de thyrjoii. thymi Mqiie ftiprarenal. glani. itt homiru nafcendo &,
vato fiin^ione Argent. 1753. p. jtf. Diemerbhoeck L. 'ill. c. 4.

(x) Wharton p. lio.

(y)lDEU p. H].

(z) Sauvages Enibriolog. p. 10.

(..) T. .5. f. 1.

(b) Rtfcherchei ff.r ks glandcs p. 174.

( ) r. XXI. conf. M^n. Aif-lad. de BerlinT. XT. p. 77:

(c*) Mignus Urib marino, etiam aduuo iii !\o^. Ccnm.nt. Ac.ti. Pitrof. T. IT. p. 54jf.Tur-.
Ccnimtgnas Barthohn, dm, U. hijl. ij. lii cet.iceis in uiiiverrunn grandis eft Barihol.
(«.•»4«. p. 348.

SECf. II PARTES THORACE CONTENT.E/ 115

coUum adfcendit (ci) , &: longa appendice thyreoideam glandulam adtin-
git : ditSta elt ctiam ad maxillarem glandulam adfcendiflc ( e ).

Compofita quidem ert glandula , 6c ex ea gente fere mollifTima.
Numerofis fit lobulis (/), qui tenui membrana undique claufi {g) , laxEe
cellulofse telae (/i) ope ita revinciuntur , ut in unam continuamque maf-
fam colligantur : 6c tamen quisque lobulus fuus eft, proprioque velamen-
to a fociis 6c vicinis feparatur, Tot ergo in lobulos, quot quidem fcre
libuerie , thymum cultro diftinxiffe facile eft, ut in tres {i), & quatuor
()f) fecedat. Videtur tamen mihi facilius in duos (i) lobos feparari, qui
conjunfti thymum conftituunt.

Et fuperius in duo cornua difcedit , 6c inferius. Inferiora cornua fere;
obtufiora funt 6c crafliora ( m ) , 6c ante pericardium fere medium ( n )
defcendunt , inque fetu non raro ad ipfum pene diaphragma ( 0 ). Eo-
rum dextrum fere longius eft. Quater tamen cornu fmiftrum longius vi-
di. Vidi etiam in recens nato ad coftam quartam in finiftro latere de-
fcendiffe , in dextro etiam longius.

Superiora cornua graciliora in conum faftigiantur(p) , 6c in fetu qui-
dem in collum producuntur. Eorum dextrum iterum plerumquc longius
6c infignius eft ( 5 ) , 6c ante , rariflime vero pone , venam fubclaviam ,
interafperam arteriam 6c carotidem,in collumproducitur. Siniftrum faepe
citerius definit ( r ) , plerumque tamen in fetu ante eam venam , raro re-

P 2 tro

(rf)Icon noftra brevior »ft , cum non fit ex fetu. Conf. 111. Sinac T. II. p. igg.

(?) \yHARTON ic. p. 10}. F. BblIINGe R o/ rtf iiMrltion of the fetiis in tle womb.

(f) Icoii noftr. fafcic. 111. tab. thorai, ant. Duve«noi Cbnimet,t. Petrof. T. VII. p. loj.

( g ) B A s s obferv. p. 6.

(h) Hx funt fibrillx membiraneae Satmelit Collins p. (J58. &C forte carnex fibrxPoziU
ctmmerc. epi/}. p. 63. & Bassii n. 6.

(i) Falcic. III. p. ij. Tertium ad pulmones recedebat Welsch Tab. anat. n. 53. Trei
plandulae Bartholimo Cent. I. hill:. 44. Atig. Lti*ovico de h«GO p.x8. Tripanitus th^wius
COSMOPOLITES p. z6^.

(h) Tyson unat. ej .i pygmy f. 1 o. m . m.

(/) Falcic. cit. ic. & CNplic. Euos facit S e nac 1. c. Mcrn. de Berlin. I. c. Verhetcn L;
11. .T. 1. b. f 1. Sc optimus olim A. L. tie Hvgo de gland. & thyn.Q p. 2j, Euos vcl lies
lobos Fantonus htjl. aihit. p. 279.

(m) Ic. cit. «X Verheyen.

(n) Ic. cit.

(0) 1. c. p. 23.

(p)Fafcic.lII. 0. 4. Verhbye N 1. c. Hiibet^ Ri DL lY ohfav, -^.lox.

(q) Ic, cit. & p. 13.

( r ) 1, c, Brevius qu<im vena fubclavia.

ii^ LIB.VIII. RESPIRATIO.

tro cam j in ccdlum adfcendit(y) : & piriter ad thyreoideam glandulam ,
etiam in annuo puero pcrtigit.

Pars msdia thymi nafcenti aortje & venae cavae incumbit (t). Semel
thymum vidi , qui rotundo tuberc in coUum promineret (u) > absquc
cornubus.

Interiorcm fi rimeris fiibricam ? in omnibus , quos unquam vidi, fetu-
bus reperies , incifione facla? quocumque loco vifum fuerit , ut tamcn
omnino caro glandulae laedatur , fuccum ladeofum ( x ) , frequenter etiam
fanguine tinftum , ejusque non minimam copiam exprimi poffe. PrefTa
quacunque glandulae parte fuccus in vulnus confluit. Eum fuccum ftilla-
titius vini liquor in grumos cogit.

Tenerilobuli ejusmodicaveam circumftant (^f), quorum cellulofa feptu-
la pcrinde vafculis percurruntur (z). Corpufcula in cavea fluitantia de-
fcripfit (z* ) vir CI. ignota mihi ,ovata ea, 6c Icvia.

Porro fi in idem vulnus flatum impuleris, continuo totum vifcus per-
curret aer, cumque fucco lafteo fe mifcebit , & univerfim cellulofam
carnem in fpongiofam ( a ) aliquam pulmonis fimilitudinem diflendet. Si
diutius urferis , aer in ccllulofam telam interiorem , lobulis interjedam ,
denique exibit. Non (h) ica vera nafcitur cavea (r), qualis ccrcbri cft
ventriculorum , vulncre enim , ut flatus fubcat , opus efl.

Nunc thymusarteriolas quidem numerofas , venasque non minimas ha-
bet 5 fupremas illas a thyreoideis fuperioribus ( ci) , aut infcrioribus (e) f

(j) p ij.

(t) p. 2.5. COnf. EUSTACHIUM T. IJ. f. I.

(«) Eu ST ACH. ibid. ovatum pingit.

(^JDnusiNG eiierc. de ntttriment. elahnr. p. 31. Bartholin. anat. p. 349. Cowper h4
T. ii. Lancisius p. 31. edit. prioris Morgagn. adv. V. anim. 15. Pozzi p. 58. B o k-
cLiR p. 17. n. 10. BouRDON def<:ript. p. ijy. Bourg el a t /i.j)j)i«t)-. T. II. P. II. p. 377. Ad-
dit PozziuSj id lac careofam materiam darc p. (J6.

(y) Dbvernoi p. zo8.

( z ) I D E M ibid.

(z*) IdEM p. 109. 110.

(a) Hacc ert veficulofa fabrica Cl. Pozzil p. jp.

(b) Redle monet Cl Boecler p. 18.

(f) Yeram caveam defcririlerunt Bartholinus Anat. p. 348. deteftam a i6;i. Certt. I;
hift. 54. BouRDON 1. c. DuvERNoi 1. c. p. xct6. 107. Aug. Ltid. de Hugo p. 28. feqq.
Neque ab ea fententia alienus fui , a qua tamen experimenta inei > ferc ab a. 175 i. me revocavcr
runt. Vide omifTdm caveam in Prim. Lm. Phyf. n. 839.

( d) Fafcic. nofir, ic*n. III. p. aj.

(e) Ic. cit.

SECf. II. PARTES THORACE CONTENT^. 117

a trunco nonnunquam, aut rarius, carotidis (/); aut mammariaD (g^y
m-edias, qux 6c phrenico ncrvo comiteni dant, &: bronchialem fuperio-
rem (A), a mammaria (i) , rarius a trunco innominato, aut ab ipfa
aorta : infimas , quae mcdiaftino ( h ) etiam dant , iterum a mammaria.

Venas fuperiores fere fubclavia dat (/), duas, aut tres, aut jugula-
ris, aut venacava ex divifione fua; aut thyreoidea inferior (»«), inferio-
res mammaria (n) aut mediaftinus ejus ramus , & in fmiftro latcre inter-
coftalis fuperior (0). Ea vafa in lobulorum & nv.ignis & parvis intervallis
repunt (p).

Nervi aut nulli , aut minimi aliqui a phrcnico ramo funt ( q).

Verum inprimis lymphatica vafa dicuntur numerofain thymo adparere,
qua^ etfi nunquam vidi, 111. tamen teftibus facile (r) crcdidero, alias
reperta fuiflc. Cum duttu thoracico (x) ea vafa, ut aquoli ductus, qui
u pulmonibus acccdunt , conjungi dicuntur : ab aliis cum fubclavia ( t )
vena. Lympham cffe , quse thymo contineatur Bi d l o us addit(zO j
limpidumque humorem Graafius(x).

Dudum cxcretorium aliqui ad cefophagum (_y), ad pericardium
alii ( x) , ad afperam arteriam iterum alii (a ) , adque maxillarem glandu-

P 3 lam

(/) Bis vidi fafc. IIL p. aj.

(g) Farcic. Tir. p. 2j.

(h) Fafcic. III. p. ij. & Fafcic.VIII.

(') Fig. cit. q. 8c s.

(k) Fig. cit. 21. Mediaftina omnium fere auflorum huc poted referri , etiam WALTHEm
p. 6.

(l) Fig. cit. 28. 19. & t. Ex venx cav« divifione Eustach. T. 2j. i6. qui refedas pin-
git. Solent cum pericardiacis & diaphragmaticis mpcnoiibus retia facere.

(iii) Ibid.

(n) Ibid.

( 0) Ibid.

(p)DUVERNOI p. lOj. 208.

(q) conf. p. 9 1 . Obfcuros efle D l e m E R b R O K K I. c.

(r) Vhartom p. 106. CowFER anai. of kurn. bed. T. 21. D R A K. e L. II.C 4. SaI-Z'
Mann de ptacip. f.tiis diffir. p. 15. Bidloo O. In vitulo Verhe»en L. II. p. 160. In
eane & turilone Ch es ilue n p. 214.

(x)CHESEi.DSN.

(() Drelincoubt canicul. VI.

( II ) DilT. de ihymo Q.

( Jf ) Apud Barthohnum 1. c.

(_y)VeBCELLON igtand. conglohat. afoph. c. 2.

(z) In mele E. N. C. dec II. ami. 5. ohf. 32. "

(a) Verfjs afperam,arteriam fecedtntemdurtum Pistre apud de Bordeu det glandes p. ij6.
Sj.uma thymo inflata de laryngis anulis exiit, abfque du(fiu tarncn A»x/, Commem. Acad.Peirop. II.
p. 380.

ii8 LIB. VIII. RESPIRATIO.

iam {b) nonnulli deduxerunt. Verum certum eft,caecam elTe giandu-
lam, neque uaquam aut ex preflb thymo luccus exit ? aut ex thymo fub
aquas merfo, aer impulfus.de collo lobulorum prodiit , quod alioquin
certilTimum artiticiumcit, quando-exitus aliquos vaforum quaerimus.

Quare in cLiris viris ( c ) majorem fidem adhibuerimus , qui ; cum cre-
didilFent fe cjufmodi excretorium canalem vidilTe , pro candore fuo pro-
prium inventum abrogarunt : neque aut Cl. D u ve rnoi viditejusmo-
di dudus {d), aut B o E c li E R u .^ ( ? ) , aut olim Whartonus (/).

Superell: , ut fabrica thymi fcre fit ejusmodi, quae conglobatarum glan-
dularum {g)-> moUior tamen 5c laxior. Ex celiulofa nempe tela , copio-
filTima, 8cex arteriolis venulisque &: lymphaticis vafcuUs componitur, ne-
que alia in ea ghnduli particula certo innotuit (/0- Perinde etiam in
fcirrhum abit(O) ut ipfe vidi, aliique.

Utilitas quaecunque fuerit , videtur in fetu major effe , cum in adulto
hominethymus vix incrementa ahqua fumat, &: immeabilis fiat , fuccum-
que fibi proprium amittat. Eamdem effe crediderim , quse aliarum glan-
dularum conglobati generis ( fe ). Ut pe£tus repleret fadum efle dum pul-
mones exigui funt, 111. viri conje£tura fuit ( / ) , hinc parvum efle in te-
nero embryone > inde grandefcere.

Quod non perinde , ut alia; corporis animati partes , haec glandula cre-
fcat, id partim commune habet cum aliis conglobatae tribus glandulis ,
partini etiam ad compreflTionem pertinet , quani novam utique ab incre- ,

fcentc

(i) BlLLIN GER 1. C.

(c) RuYScuius 'Advii-fir. D.c. H. n. 7. Vena fucrat. Daniel Tavvry , «jui in rentriculura
pmaverat tendere , fed fate:ur ncrvutn {uiSe de la gener. p. 152. Anonynus in Breslauer Smnlun^eu
1718. p. 1857. ^ i^J7'

(,^)1. c.

(e) 1. c. p. 17.

(/) p. 106.

(s) ^^ glandula lymnhHtici Cov/prr T. zi.

(U) 111. J. Georgh' iJy vBHNoi corp»/a!/a la« lobali fuiffe videmur, qui in Civeam , cafa
n.uam pcrpendercnt.

(i) De BoRDE u p. 174. Thyraas off^us Binninger 1. III. obf. 31. Afthma cx thymo
nimis obefo Scheucuzer Bral. S.mil. 172 J. p. 614.

(k) Lym.hs fecernenda dicari Fanton I. c. adtenuind« eidera MoNRo o eomparat. anat.
p. 44. Bass ojf. I. Chyli elTe diverticulun Co \y per 1. c. Keil ahridgm. p. 21. Tyson
1. c. ( nim f o redire lympham aut viilis lymphaticis inipuUum argentum vivum ) Succum bu-
tritium fan-iini adfundere Georgi de hom. prop. XXII. p. 69. Succum fcparare peculiarem,
gui per veimlas fanauini ri;ddatur Kuyschiojs apud E. de \V e S T h o v E n de augma p. 4»-

(/) Senac T.^Il. 2- 687. Satis fimilc oflicium eli, quod Mullerus thymo deitinat,
fatere n;mp2, m lU-nwm iU^inQiiij e.stcn!ioaem impcuat, indiff.de ihpno.

SECT! J/. PARTES THORACE CONTENT^:. 119

fcente utrinque pulmoncj mcdium molliffimum vifcus elidente (m) pati-
tur. Ea prcliio evidentiffima c[\, quando pulmo fetus, aut junioris homi-
nis, acre per afpcram arteriam immiflb, fortius inflatur.

Ncque pericardii liquorcm gencrare poteft, a quo undique interceden-
te pleura fccluditur («) : nequc liquidunn thoracicum parare (0) cum thy-
n-.us in cavca plcurse minime contineatur, & alterius generis liquoreni
gencrct; ncque pulmonis otficia fupplere (p), cum aercm reciperc in tctu?
aut alterne diltendi &. fubfidere incptus tatlus fit.

J. II. Vapr qiii in pleurte Jaccos ^erfprat.

Pleuram { q) defcripfimus , quae internum pcftoris velamentum cft.
Circa eam membranam cxterius quidem cellulofa tela circuniponitur (r) in
quam adeps paffim colhgitur , etiam qua ficci plcurae diaphragmati infi-
dent. Nequc inficqucns malum elt, quando in eas ipfas ctUulas mate-
ries callota deponitur , quse fcnfmi coriacea, denique ctii fimihs redditur,
lacisque laminis pleura; llibjacet: ncque enim ca mcmbrana ipfa ofTeam na-
turam mduit, 6c integerrmia ctililb concremento adhasrct. Id vitium 6c
ego vidi , 6c clari ante me viri ( t ). Sed etiam aquam in eo ccUulofo
textu , perinde ut in fimihbus peritonseo cucumjedis locuhs , copiofam
oftendi uO-

Inte-

(w) Negat a pulmonibus compriini cle Bokdeu ". iRi.

(n) Liai conjedur.i D T A uvrt p. iji. ik. V ERiittV ENII.

(0) Tetit iW.m. de l'/had. des fcienc, ifJJ. p- 15.

(^ ) i o z z n con|edura.

(q) L IV. S. I. n. I.

(, ; Ibia.

(i) Os plcuia: adnatitn Loeieke cbf. 34 fcnf T v l s e e v s c h. ^/1? ceUiiIof p. 13. Plears
late cartil.'ginta Heuermann ^h^fol. T. iv. p. 30 Vateb clf .i.z^gjttui. Pkura in empye-
Riate crali'or & induiaia £ a R R Y in tri^^it c gtj}. n. 424- Cs j eH' m ici j,i,m ir.ier colbs Hi. pleu-
Tam t. T T M UL L E R • rcjir ad SCH u s T E r dilp Cs inier ccfo? tl. (!:• i m K c ern IG K rft /n-
dur. fraet n.i. In ctlluica tela [leux ciicun ,t<Sa c flt-a 'ptrira naxima Aftrc de France 1^57.
ni. iKor. Piiuram oflticere , &C in licincinn cuzfi iic:?.< n" .liie mi it C 1 L l E UT AU d prectf
ie mcdcc. fruiiq. p. i6i Pieurae pars caitilaginea , pau t f f a riVBENTCN III. p. i$6. PJcura;
par' ma£,na in os mutata Leidiek aW It m. ed. nup obl" 3 unji li. T. III p. 14J- Pleura
tot.i olTe^aila BicK de cordis falpi. Imer pkuram & cotbs os laium Schachi» maicr. ojfif.

^u) ODuful.^aikoiog, obl. 12.

I20 LIB. VIIL RESPIRATIO.

Interius tota pleura humore aliquo madet (x), qui in fetu perpetuo
uberior (x*) , rubello eft" colore. Ad coagulabilem lymphae claflem per-
tmet: idem vitiofe auftus hydropem peftoris efficit? frcquens omnino ma-
lum j 6c nimis a nobis fxpe vifum. Ea enim aqua ad muhas Ubras {y)
coUeda cordis morum perturbat , pulmonem comprimit , &. ita vifa eft
ehfiflej ut difle^loris oculos fjgiens 5 cralTiorifque & emporeticas chartae ii-
mihor, pleurajque agglutinatus lateret (z). Etiam cofta; indedimotaej na-
tusque gibbus {a).

Ejus humoris fontcs non adeo difficile eft reperire. Nequc neceffe vi-
detur ghmdulas (h) ? ex morbofis corporibus huc repetltas , in fani homi-
nis fibricam recipere. Vivus enim canis, aut animal quodcunque, de to-
ta pleurae fuperficic, Scpuhiionis, vaporem fcetidum halat , qui fumi fimi-
lis adfcendit uO ? idemque colie(£lus in aquulam coit, quam in pettore re-
perimus , in fano 6c fubito occifo homine rariorem {d), copiofam fere
in iis, quilenta morte pereunt. Ichrhyacolla, in fpiritu frumenti diffoluta,
in arteriis cad-i\'eris humani impulfa, ficiiiime eam viam legit, 6c de
omni p-leurse fuperlicie 6c puhnonis exfudat : tum aqua tepida.
; Uti ex arteriis peftoris minimis ifte humor exhalat, ita per venas refor-
betur i quo experimentA refcro , quibus conftat , aquofum aiiquem
liticem, in venas pecloris injectum , de eodem pulmonis {e) 6c pleu-
r£e (/) velamento ejcfudare, Sed etiam in vivo animale {^), inque vul-

nerato

[x) Vesal. p. 710 71?. de pleura tc de nHediaftino Spigel p. 2^9 J x s olin. de aqua
ferk. c. 3. 4 Nunquam dcticere S n A pe p. 79.

(x*^) Miiile ("ex 0 Ck. odavo H EUERM A NN l, c. p. 449. Pcrpetuuin elTc' in fetu hiem.de l'-i-
cad. d.^s fciinc. 17 11-

(y) Tres libiae Heuermann. fhyfnl. T. IV. p. 2(?. qiinque VerhanM van de Holhndzt
tnaetjchappy T. III. p. 6i6. decem Schreiber alm.igejl. p. 311.

(2) Optifc. patholog. obii ir. coiif. Schheibbri hiltoriin almug. p. jii, Stah* de fhtkiji
C. 4. TsCHHPP ampiit. non crti.n:. Goetz de polypn. coftcr.'t. Sch^cheRI in:if. cad. phyjic.
WoLF ojli 21. Vater di(r. ai. 1730. .Int. de PozzlSavjd Himoh. Pis. di circtil. p. J40.
Salmuth C. I. ooi. 13. I>elic. M^d. chir. p. J7. Id Vocit Slevogtius, pulmonera in
aquam limpidam relolutum de vomic. piilm. n. 6$.

(a) Slevogt de infelic. hy.irop. faccai. ctirat.

(i)CcwPER dd r. ii.BiDLOi, RiDtEV obfefv. p. 210.

(c) Kaauw n. ^40.

(d) Parcum elTe Schustir de ajua fericard. p. lo. ad dimidiatn cochlcar. NuUum pod-
guam homo refpiravit P e T 1 T 1. c.

■ (e) Kaauw de ferfpir. n. 616.

(f) L. II. h^jus opttis p. ijj.

(g) MusGRAVg ph.l. tranf n. 140. Birch hifi of:heR->valfaciety T. lY. p. ZIJ. aj^f. JXIj
TANARONjnchuurgi* «uper edito compendio T. II. p. 139.

SECtll. PARTES THORACE CONTENT^. izi

nerato homine, aquam in pedus injeclam, neque raro fanguinem, qui in
ichorem contabuit, bibulse venulae exforbent (/i).

Porro denfior , albus, unguinofus fuccus , queni III. viri cum mtllc
compararunt , in morbis, cum difficih refpirationc conjunftis, frequen-
ter de pulmone ( 0 fudat , etiam mihi perinde vifus. Ea materics, dum ad-
haeret, pleuram craflam faepe 6c coriaceam in pe£loris morbis reddit {k).

Et prior latex, qui coagulabilis fit naturge (/), 6c fehi fortc fin.ilc
ungucn, quod pofteriori loco diximus, fic pus (m) denique frequcn-
tiflime in fibras laminasque (k) abit, cellulcfarum flmiles , fed per-
amplas , pellucidas , & denique albas , ligamentorumque (o) stn.u-
las, quge puhnonem ad aliquam pleurge partem in minus fanis corpo-
ribus revinciunt, quaecunque diuturnum aliquod malum abfumfit. Adeo
certe vulgare morbi genus efl (p)j ut vetulliores anatomici pro con-

ftante

(h) Conf. L. II. p. ijj. ijj.

(«) Pulmo obdudus crufta purulenta Lieutaud wfw?. de VAced. 17J2. p. 26%. qui ad-
dit, trequens cffe vuiuni. Cruftae gelatinolae leviter (ulncni adhsielcei.tts in ptdoris inflam-
matione Lieutaud j,reiis de mcdic. ^vauq. q. 2JJ. Kalet eiuir A K T. «t h/tK hauo
tnedend. P. 1. p. iij. 11 5. in tnorbo pedoris Ivinelio iiec,ucnier vidit hAULI^ c/jf. de me-
dec. p. jrfi 308.

{k) Adipem ngidiorem TOcat Sinopeus farerg.^. 6c, Serum gelatinofum. 111- olim Stii-
gerthal c.e Hiui/it-/. t^ hijt. natur. tiiilit. in n.ecic. InlpiFatim Ijnifbain Kiaikig cbl. l».
Felleam maeiiem Guideti de p.ttiric. hiliof. p. i?6. 187. Ptne cartilagineijtn ccr.crcnientum
Fantonus ad Ma»<getum e^ijl. 8. Stiriholam pleuiam in kne Heiekmajn») flyJiol.T,
I. P- J4J.

(/) huTio dncflu thoracico , ab effuCa lympha , fulnio intra unicum ditm ad ccflas ccnfeibuit,
in anim..ie vivo Birch T. II. p. 203.

(m) Puimo in ledc pleuritidis adnalcitur Hippocrates vif] t^jtbv &c. Ihgbassias ccnf,
fro Dnce terne nuvce p. 23. 24. L Iem E r b Bc ji ck p. 308. 327. 1> T i igei tm al ^
Beschi, quim modo ciiabimut. Lcdonaus cljerv. c 22. p. 53. Ilasius obl^
19. P. I. 111. Valcareijghi mith. ration. p. it8. Faebicius E. N. C. zbI. X. chf.
16. &(. de labidis iutm adf.imat Eenne-t p. 49. Hinc ea ia kde adhsEf.o elt, in guatn
decumbitur Hoadley p. 89.

(n) D. Sjnopeus p. 2J. Membranas fiffiles in elephanto vidit MouLlNS p. 27.

(0) Barthol. Cent. I. hiji. 14. conf Stahi. de fhthift p. 20.

(p) Idinaduliis vulgare e(t Cleghorne natural h.j.cry oj Mnicrca p. 147 Lvlhcrn in
Heisi ERi ihirtirgiam p. £C2. Lartholett us p. 207 iuque lanis corpoiibus } uirrcnes in-
ler l'e invictm & iii corde lrequen;er coiiijalcuntur BruNneb cte lorde ociv.ho. Fro le naiura-
li habebat G. D. Coschwit^ apud C a s seb c h jn iv m. i itqi tnulin-in tlTe /irchangelut
FicoLH OMiNEus, D. SiNOFEuS p. 25. lAificivs in picgr. 1750. Pfnc ier|e-
tuum Glisson de rachiiide p 3-1. Feipduim A. a s s a p. jF. iuan- in inlantibus vidit
MoLiNETTus p. 214. ut in «cens naio mlame incipeiem pUB.oncs adDalci ALBtRTin;?,
dic. le^al. L. V. cal. 6.

Huller Phyfiolog. Tom. III. Q

iza LIB.VIII. RESPIRATIO.

ft.^ntc in corpore hum-ino particula habuerint , &. ligamenta pulmonis ( q)
dixerint.

Minime vero infrequens eft, ejufmodi vitiofa vincula pulmonem late
ad pleuram , hanc ad pericardium, 6c ad diaphragma connedere, 6c deni-
que totos pulmonis lobos , aut alterutrius lateris ( r ) j aut demum utrius-
que ( j) ad membranam fuccingentem rel gare. Sa;piffime, 6c cum tsedio
vidi, cum experimentu 11 , quo pleuram oitendimus pul aoni contiguam
incumbere , haec prseter naturam adhaefio irritum redderet. In finiftro la-
tere nonnuiU Cl. viri 6c vitiofa hgamenta ( t ) 6c adhxfiones frequentio-
res («) rcperiunt, aUi negint (n). In avibus notiifimum eft, eam ad-
hasfionem perpetuam e[[e ( y).

Caeterum hsec aquula pulmonem , in refpiratione perpetuo motum , ob-
linit , 6c adfri£luni minuit , ut ahbi folet. Reforbta videtur fanguinem
venofum dc puhrionibus reducem diluerc (z).

§. III. An plei(ram inter Eff fulmonem aer ftt.

Hunc aerem controverfiae nuperac poft vetuftiores alias (a) celcbrio-
rem reddiderunt j cumque ese Utes me propius tangant, oportebit in fcru-

tandis

(q) Massa p. y8. b. Vesahus p. 710. Spigei.ivs p. 169. C. Bauhin thentr.
4inato>n. p. jpj. LljtuEN fhyfiolog p. iy<). Pa-.d. Valcarekghi mtd. raiion p.
93. loa. ( qai morbjm praeceXiffi; addit. ) Ad diaphragma Massa introd. p. Jt- 60. Ve-
SALius 1. c. Valcarenghi.

(r) Bartholi.n. C?^(. III. hijl. C: Cent.J. hifi. 61- LoESEtrfe ren. p. 59. Comm. Bonon.
T. IST. p. II. 34 UiDkEY obf. p. ij8. Petermann dtc. I. obf 3. Fanton ad
Mamget. Ep. 8. Teichmeyer ie polypo n. 16. Vater de invagin. G. v SwiE-
TEN r. I. p. 510. dc diniiJio pilmjnc. lotas adnatus Verh*nieling vanie ha*rkm Maetfchtpp.
T. Ilt p. 616.

(/)Smetius mifcell. L. IV. Meibom. a^aJ Crellium de vifcer coalit. p. 8.
Rhod m.i.iu-f. n. 10. Hig:imo?> p. ix6. Bi.'<ninger C:m. III obi 31. 38. C;?nf IV. ohf.
8j. Blas o'jf 19 P. I. Hardeei a/ur. obC J'». Diemerbroeck p. 317. Bohn o/jic.
nitd. l. n 13. Etsson obfe,-u. rnrioi-. VieUssens dt caur p. 10. il. S-Aeii. fi*ncof. T.
IV. P. I D iw. SlNOPEUS ). it 17- x3. PISONI fpicd:g. curat. p. 71. Jnfii Vesti obf.
L PetzoLd obi". 74 Ejfays of a fociity at Edi nburg. x. II p. 198. ParmeniO ad caf. X(.
p. 9». HoAai.EY of rfffir. p. 89 SPRiNGsrEio di pan. toalitu n. 10 Dethardins
diff de anu. iticmi. & utili Ait. de Haen, rjr III. ratio.i. mci. T. II. p. 134. 135- K. 5u.v«/-
ka Aal. Hjinilingar . itJx. Irinieftr. I. Buchwald q^iair.g. obf. Weszphemi oblerv.
LoESECKE 0'f. anr m.'i. p. y N^v. Comm. Acui. Fetrop. 1". III. p. 401. 403. Memoir. de
lAcai. de Chir. T. III. p. 31. Kaulin o'f. di medec. p. 308. Fubnc. progr. ad dilp.
Hofm a NNl.

(r) V ESAL. 1 c.

(m) Dam. SlNOPtus Parerg. med. p. tC.

(ar)BoNTitJS L lU. obf. 4- Dex:er migis adhxrebat in pleuritide quam Cl. BiSCHI
defcriplit Galer. di M.ncrv. T. VII. p. 19J.

(y) CciTER p. iji.

( 2 ) K A A u w n. 623.

(<) Ai^itAia iixer Ibdiles So.iet, Regie a;i. ,l5(Jj. ap. Bibch T. II. p. 4^.

S£C!f.I/. PARTES THORACE CONTENTyt:. izj

tandis caufae momentis diligentius vcrfari. Olim Gai.ekus (b) pulmo-
nem a pleura dillidere docuit, 6c frcquentes vivorum animalium mcifio-
nes citavit , in quibus vidiflet , ita fe habcre. Deinde cum in avibus pul-
rnones adeo manifelUs foraminibus (c) ad caveam thoracis pateant, fufpi-
catus ert magnus Harveius (d); ob eam forte analogiam (t?), perin-
de etiam in humanum petlus, aerem de pulmonc exire, quae eadem
ctiam J. Baptijla v. Helmont (/) opinio fuit; filiique Fr. Mercu-
Rii (g)} deinde numeroforum (A) magnasque famae virorum. Nuper inde
III. Hambercerus (i) fententiam a Cl. viris Fabro,Thrustoko>
Blancardo, Sencuerdo 6c Fantono (fe) adumbratam fibi
ornandam fumfit , eamque porro tuitus eftCJ. Hoadley (p), idem ce-
lebris 6c medicus 6c poeta. Ejusmodi autem Cl. viris hypothefis placuit,
ut aerem quidem elalticum pleuram inter & pulmonem ponerent , qui in

Q z exfpi-

(b) Admimjlr. «tiu. L. VTI. c. ult.

( f ) Coiif. exp. fur U ref^intion n. 2?. 90. H A R v K 1 gmir. anim. p. 4. 5. W 1 1. l 1 s
de anim. brtitor. p. 30. CoiTER p. 130. WEPFBR de dtut. aquat, p. 17J. Willowghlbx

«rnithol. p. 6.

(d ) De gentrat. anim. L. TII. c. J.

( e ) Ex avibus fumtos erte roros pulmonis crafTo ftylo pervios Vofifci Forl. Plempu, i»
fundum. med. p. 119. didos , pifique capaces J. Wal.ii apud Bartholinum Infit. tnat.
p. lio. perfuadeor. Eos 6c jn liconia defcribit Harder afiar. obf. I. in ardea Breil. Samhmg.
1715. in cygno A M S T E L o D A M E N s e S coUeg. friv. obj. anat. p. ll, in fulica Peyerus
obl. p. 103. in peiieano Mery apud du Hamel. p. 283. 284. in Struthiocamelo Parisini
Mem. fotir fervir a fhijloire des anim. Dudum Coitbrus habet. p. 131. inde Needham,
de formato feiu c. 17. Et pulmone» quidem imniobiles efle , & per coium poros aerem in tho-
racem viam fibi aperire , omnino de avibus vcrum eft.

(/) De catharrh. deliram. Tum alius aucflor libelii , qui protliit cum titulo M. J. fpiramina
m reffiration reviciued being the argument of J. B. v. Helmont difcovering certain cajes of the
lungs not commonly ohfrved and ajjtrting , tfiut they have no ahernate moiion , hui in a founi man
are porous , fervious to the air , and confiantly ai reji. Lond. 1733. 8.

( g ) -Alfhabet Nattir. p. 26. feqq.

(h) }. SwAMMERDAM de refftrat. p. 38. Mal. Thruston in diatrib. de reffir. p- 43-
HoNORATl Fabri de homine p. 224. Molinetti di^. anat. faihol. p. 217. 5r. Blah-
CARD cartejiaanijch. academy p. ij6. Wo//. Senguerdi Exper. 5. J. lacohi Wepferi
de cicut. aquat. p. 2JI. P. I)I0N1S cotirs d'anMomie p. 4JI. J. B. MorgagnI A.iverf.
/inat. V. p. 46. Chr. Vater fkyjiolog. p. 714. J. FantonI anat. corf. hum. p. 337. Stc~
fhani Hales hamajlatiks p. 83. lcqq. Vegeiahle Jlatiks £xp. II2. Peiri Idema & J.GuiL
Croeser m libello de lite inter Idemam & Roukemam agitata p. 18. & p. 4. Cl.
Bertier fhyfique des cor}s animes p. p. 22. &c. Esteve de l'ouie p. x6. J. G. Kru-
G1.R fhyjiolog. n. 220. Frun. //i BoiSSlER des effets de iair. p. 43. DaouSTBNC dc reffi-
rai. iruncjci Lamure Mem. de i Acad. des fcienc. pour 1749. ( aut 17J3. ) p. 4}. J. Iheofh,
Desaguliers coiirfe of exfer. fhilof. T. II. p. 120.

(j) Dd reffir. mech»ntfmo a que ufu genuino n. JJ. fhyjiol. med. p. IJ4.

(k) Omnib. 1. cit.

(p) Ihree U^ures on the organsjaf reffira.ion p. Ii. 1». 13.

124 LIE. VIII RESPIRATIO.

ex^piratlonis ftatu laxius inter pulmonem 6c fuccingentem membranam
fpaiium occuparetj hinc aeri per afpcram arteriam illapfo refifteret j 6c
comprefTus quidem a potentiori ponderofioris magisque elaftici aeris co-
lumna minus in fp.uium rediret, deinde paulo poft, cum ipfe quidem
arftius in fpatium fereceperit, aer vero pulmonalis in ampliores per in-
fpirationes cellulas fe diffuderit , ehtere fuo vires pulmonem exprimentes
adjuvaret, deque pul none aerem auac dcbiliorem, rarefadum , inquc
majus fpatium diffufum expelleret. Eadem hypothefis a nuperioribus Cl.
viris non paucis, neque incelebribus, recepta fuit.

J. I V. Quibus argumeniis is aer ojlendatur.

Primum eft , in pulmones manifel^o aerem venire , fed membranam
externam pulmonis lua habere foramina {q) , quae aerem tranfmittant :
indefieri, ut pulmo inflitum aerem non coatineat (r ). Sed etiam argen-
tum vivum in afperam arteriam infufum ( / ) , 6c aerem ( t ) , in camdem
tracheam, ut vocant, miflam, viam fibi per eam membranam aperire.
Suctione etiam («) fola, contrario itinere, aerem per membranam pul-
monum exteriorem adtrahi, vi adeo levi, ut decimam quintam partem
ponderis atmofphaerae non fuperet. Per eosdem poros humores in pedoris
caveam efFufos reforberi , 6c eorum fapores in ore percipi (x ). Poris vero
fi ea mcmbrana patet , non poterit fieri , quin aer infpirando admifTus >
inter pulmonem 6c pleuram fe diffundat.

Neque credunt omnino dedignabile cfTe exemplum avium {y)-> quibus
ii pori adeo manifefti fint , 6c infeftorum, quibus aer per ftigmata , va-
faque bronchorum fimiUa, 6c in cavum corpus veniat, 6c per cutem
exfpiret {%).

II. Fer-

{q) Helmonths 1. c. n. 4J. Siephanftt Ha.les. S lirims ner pulmoncs in peifloris ca-
veam elibitur , & ex ea in pulmonem redit Rufus apell. fart. L. II. p. J7. j8.

(r) Wepfer dc cicut. aqiiat. p. zji. Templer Phil. Iranf. n J6. BarleS nouvell.
dectttv. p. 147. MlSTlCHELLi de apoplex. p. 71. A.LBRECHT objerv. anat, jo. DesA-
«ULiERS eonrf. T. II. p. 4-0^. Bertier 1. c. p. 89. 90.

(s) ViLLiS Pharmac. ration. L. II. p ii.

(t)TEMPLER l. c. Hales Veset. Stattks Exp. iir. Difficiilime imlari Ridley eSf,
mat. p. yiz.

(h) Hales ibid.

(« ) B ARTHo LIN (f« pi(/mo«. p. tfj. HlGMS&ORp. J78. D. dc Mabchetth. p. 8l.

(>i) p. 11] Cont. Vater 1. c.

{*) RfiAUHUR kijl. dei infeCl. T. I. mtm. IX- p. 140. &c.

SECf.IL PARTES THORACE CONTENT^. izs

II. Ferramentaj pergunt, minime raro per caveam pedoris trajiciun-
tur? neque tamen pulmo laedltur, idemque evenit, fi anatomica manu
ftylus per pedus truditur ( a ). Oportet adeo , fpatium efle inter pul-
monem & pleuram , per quod ipfum gladius feratur ; neque pulmonem
violet (b).

II I. Sed praeterea in his ipfis vulneribus, cum incifor acu triquetra
pc£tus perforuflet , continuo aerem ( £• ) , non fmc vi de rhoiacis cavea
prorupiife, quem pulmo fit fecutus (C). Ita tuiurdas (W) dc pcftore,
cui inferciuntur, vi magna expelli ccnlht, &: niediaflinum , de incifb
thorace in H.a.mberceri (e) experimento crupit. Suttilicr denique
Galenus (/) vulnus in pe£tus penetrans veficam adhgavit; 6c vidit ,
cum animal infpiraret, aerem ex vefica in thoracem trahi , &c viciffim^
cum aninial exfpiraret, in veficam de thoracis cavea ledire.

IV. Ahus effedus vulnerum pectoris eft pulmonum notifhmus col-
lapfus. Is pulmo, quando in fpatio ab aere vacuo thorax magno vul-
nere aperitur, reperitur fanguine coa£lo (g) plenus. Contra quando in
eodem , ut vocatur , vacuo fpatio animal perit , cui thcrax intcger fuit , de-
te£tus a morte pulmo albus eft & comprelTus (h). His expcrimen-
tis ita nititur lU. nofter collega Stefhanus Hales, ut in primo eventu,
aerem pleuram inter 6c pulmonem contentum aiat fe fub campanam
vitream diffundere , ncque pulmonem comprimere , quem adco languis
libere adfluens repleat. Contra in altcro experimenco acrcm cumdcm,
poft fubmotam aeris pulmone contenti, per afperam vero arteriam in
campanae fpatia nunc exforbti, refiftentiam, dilatari , atque pulmoneni
comprimere, ne fanguinem recipere queat.

V. Idem vir in. in cxperimento (i), quod ab aUis etiam Cl. ad-
verfariis noftris citari video , catellum medium diiTccuit, truncati corpuf-
cuUpartem, ad quamthorax diaphragmate claufus peitinebat, fub cam-

Q 3 panam

^4) ftAnt. Lamure leiire a M. DAtJMOKT p. JJ. ^6. Mtm. de {A(si. ies fciint. 1749,

f. 558. HOADLEY 1. C. p. 15.

{b) Hamberger diir. cit. n. 10.

{ f ) HOA DtE V p. ly. 16.

(c*) Aerem & pulmonem prodiifle Bremonb 1. C. p. 464.

id) HousTOUN fhilof. tranfail. n. 441. op. 4.

\e ) i)i(. cit. n 10.

\j) /idminifir. anatom. L. VIII. C. nlt.

(^ ) Hales htmajhtilu p. «3.

(b) p. 83. 84.

{>) p. {4. Sive fab aquam iruocatum animal tnttUui, five neutiquam. ] .":i". EJ12S£»[3

izS LIB. VIIL RESPIRATIO.

panamdedit, aerem extraxit. Vidit , cum aer fubducererur decampana,
petlus animalculi dilatari, & defcendere diaphragma, manifefto argumen-
tOj aerem pleuram inter & pedus pofitum nunc, ob fublatum iterum
ambeuntis atmofphaerae pondus , dilatari , 6c feptum tranfverfum deorfum
urgere. I d e t.i addit , reddito fub campanam aere , fubfedifle denuo pe-
£lus, 6c incill tunc animalis pulmonem album fuiffe 8c compreffum. Sub-
fedit iterum, quod aer pleurae fubjedus a reparato externo aere urgere-
tur, idcmque pulmonem exprimeret.

VI. Refpirationis mechanifmum, quem aer pleura contentus adjuvat,
cxperimcntis & machinis aliis Cl. viri dcclarare rtuduerunt. Et W o i.-
FKRous quiden S3NCUE RD ( fe ) pulmoncm , aut inglaviem anima-
lis , dibat ia phialim , aere plenam : i.\de fubtrahebat eum aerem ; intu-
mefcebit pulmo , fubtritto , ut crcdebat , aeris circumjedli prelo: red-
debat aerem I d e m , Sc pulmo fubfidebit compreffus. Aerem inter phia-
lam <Sc pulmonem putabat vir Cl. cum eo compararipofTs , qui pleuram
inter eit 8c id vifcus. Ean acrem adeo dilatatum pulmone.n elidere ,
compreffjm perfuadebitur, aut debilitatum concid^re , ut puhno intume-
fcat. In aUo experimento (O > Ibem vir Gl. puhnonem cum afpera ar-
tern in lagenam dabat, ut nuUus praeter bronchum aer in lagena.n veni-
rct. Deinde campanam lagenae vitrcam circumjiciebat , aerem educebat.
Ita pulmo fubdudo aere concidebat , reddito intumefcebat.

VII. Paulo magis compofita machina utebatur Eenjamin Hoab-
LET {in) > acuti ingenii vir , magnoque patre natus. Capfulam bilocu-
hrem paravit , fundo mobiU in faccum ex vefica factum continuatam. In
eam capfam dimittebat vcfican , proprium per tubum in externum aerem
patulam: erat inter eamj parietesque vafts circumpofiti aer, qui cum at-
mofphaera proprio foramine communicabat. Agitabat inde vir CL mobile
diaphragma: ica, dum deducebatur 8c laxabatur in majus fpatiumaer ve-
ficcB iiiterpofitus , parietibasque capfulae , diminuta prelfione pulmo intu-
mefcebit: idemque arclabatur 8c exibat de tubo aer, quando viciiriai a
diaphrigmate dimiffo aer pecloris artificiofi comprimebatur ( n).

VIII. Verum propius omnino ad rem ipfam accedunt 111. Adverfarii
duobLis,qu3e nunc profero experimentis. Ncmpe fubmotis mufculis in-

terco-

{

k) Exp. J.
/) Exp. i.

{'"} '• C- P- P. feqq.
(») p. il. IX.

SEC7'. 11 PARTES THORACE CONTENT^.. 127

tercoftalibus, nudatapleura,adpaiereajunt5pu]monem ab eaircmbiana non
undique contingi (0 )j 6c fpatium, acre non dubievacuumj utriqueinteipo-
ni. Idcni cxpcrimcntum, eodem cum evcntu vir III. J. Bapii^ta
MoRCAGKus (p) in vivo animale fccit. Apcito ctiam pedore,
pulmonem inflatum nunquam pleuram adringere (^), alius suctor
exftat.

IX. Denique, cum 111. olim vir J. Nathanael L iebeb KiiiiN
experimentum crucix propofuiilet , quo totam litcm amputari pofie per-
fuaderetur , etiam id experin entum fuis pro partibus adver^se cpinionis
auftores produxerunt. 3S[en-;pe dttur fub aquam inregium animalj dein-
de pleura fub aqua merfo aperiatur; ita fi aer inelt pkuram inter &
pulnionem , erun pet idem > 6c bullarum fpccie per aquam fe prodet.
Ita ait fe fadlum vidiffe J. iiidericus Ke.ssel (r), ita Frcmcifcui
BoissiER { s), ita, qui hanc quidtm htcm non adtigeiunt , Cl. viri

BerTIER(») & EsTEVE (u).

Oniitto eos , qui folo in niorbo, rupto in afihmate pulmone , acrcm
in pcdus emitti (x), aut pleuram a pulmcne quatuor 6c quinque uu-
ciis (y) diftare fcripferunt. Cum cnini de morbofs eventibus dicatn,
neque de integri corporis phgenomenis , hi quidem ^ iri non polTunt con-
tra no8 excitari.

J. V. Exferimema quil-uf nofira fevtentta r.ititur.

1. Thura pulmom contigua.

Candide, nuUa parte fui roboris diilimulata, advcifariorum argumcntA
propofuij fupercft, ut oftcndam, cur ab us aut auttoritatibu.s , aut expe-
rimentis non pafius fun me perfuaderi. Ncque enim hic quidquaai a aluit
aut Prjeceptoris mci gratia , aut adhnis tnei , adquc eam ufque

priiaam

(o)Hambehgbr 1. c. n. lo. & ds fctu phyfiol.g. p. 743. Cl. de Ebe.-ond
p. 470.

(f) Ad-v!,/. V. p. 4<5-

(y) Reichnav de pulmon. Jlntdura n. 5.

(r) Apud H.^MBERGERUM eA;ienmeiuo lado, ici wei:erc Forfezung df H.\Uer-iini Uatn-
iergijchen Streitightttcn. 1. 19.

(j) rhyjiqiK: ds torps animes p. 5. II. 11. iD;'riinis iri calida.

( t ) liffcis de iair. p. 4].

( t.) U.' l'o:iie p. z<J.

(x) tLuvER fhyficians ftilfexaMch T. 11. p. 38^.

(y) Mcmoir. de Cbirurgie 1. II. p. jj*. -■ —

ii8 LIB. VIII RESPIRATIO.

prim\-n illm Boerhaavian^ fententiae propugnationem fatis ami-
ci, H AMBERGERi odium , nequc concertatioras mde natae tsedium;
nequc ulia certe caufa mihi difleiitiendi eft, praeter ea , quae nunc pro-
duco , rationum momenta. Neque me malus pudor retinuerit. Facile
enim video , fiquidem contrariam meae opinionem expenfam praeponde-
rare fentirem , veram me gratiam, fmceramque laudem, apud candidos
virtutis aelUmitores meriturum , fi ex iongo opere , quod in aetatem du-
rare velim , errorem etiam fero adgaitum profcriberem.

I. Ergo ut tandem de longa lite deHniatur , vifum eft facillimam fo-
re viam,ficuii avium pulmonibus , quadrupedum, 6c ipfius dcmum
hominis, pulmo compararetur. Nam in avium pedore certum eft ae-
rem efle. Si etiam in quidrapedum thorace pleuram inter 6c pulmo-
nem aer eft, oportebit phaenomena fimilia , ad easdem adminiftrationes,
in volacrium pedare 6c qu^drupedum adparere. Quare pulmones qui-
dem avium ad pleuram cellulofis tilis , inde retro (z) a decimo die
incubationis religntur , inque adalta ave penitus immoti (a), in fundo
veficsi membraaacije dorfo ■ vicini refident. Eos inter , & membranas
fuas mulcum fpatium intercedit : id aer replet , qui ex amplis pulmo-
num foraminibus inter eorum vifcerum convexam luperHciem , membra-
nasqu? efFLjadLtur. Per eadem fora.niaa aer in afpei.im Ji.e.iam viciffim
flacu adigitur C^ ). Iti fe aves hrbent, quaaJo nulla pars pettoris vio-
lata eft.

Non eidem eft in quadruoedibus facles, ac in homlne. Oportet , ut
comparentur, pleuram nudrre. Id fit, aut intcrcoll.dibus murculis curio-
fe remotis , ne pleura laeiatur; aut ab Jomine aperto ; aut peft^iis cavea
dextra , ut fmiftra claufa fit , deinda oculis in mediaftinum d^redis , quud
ipfa pleura eft. Utcunque pleura nudetur , adparet in cadavere hominis t
aut quidrupedis, fetusqu? p.iriter & adalti, pulmo per pleuram conti-
nuo pofitus , qui cserulefcente rete fuo per ipfam pleuram pellucet, to-
tumque petlus undique, nulla particula excepta , accurate replet. Quare
idem pulmo pedoris figuram exquifite imitatur > furfum convexus , noa
di^iteate in ca fede CI. Bfniamino irl")A.V)h3Y (c) ; fed pariter etiam in-
feriusj modice cava, & obhque truncata bafi, diaphragmati impofitus.

Id

(z) Obf. fur le fouh T. H. p. lll.

\a) Expp. fnr l.t r fpiration p. 308. n.J Sp. JO. Nbedham 1. C
(b) Ibid. & eX5. 117. ^,^

(O J-.C. a^pend. p., ij». . . i^^

SICT. II PARTES THORACE CONTENT^.. 1Z9

Id expeiimentum facilius fit in homine, cyjus planum latumquc pedus
adminillrationi patet. Dudum pulniones accurate pc£lus repleie docuit
NicoUits M A ss A (d) cum nondum hac de re Htigaretur , deinde Felix
P L A T E R (e) , Francifcus S y l v 1 u s ( /) & J. S w a m m e f, d a m ( _g- ) ,
& J. Alfhorifia BoRELLus(ft), non ille certe impcritus meclianices,
& alienus ab hypotheiibus Fridericus RuYsCHius(i)? ^ Jofefhus
LiEUTAUD(fe), 6c R. RouKEMA. Expcrimcntum vero , r.udataj
pleurae, fubjeflique pulmonis , quotannis facere folebat fummus anatonn-
cus Beriiardus Siegfrid Albinus, & nuper alter praeftantillimus inci-
for J. Fridericus Mekel(/). Eodem argumento utuntur phyfolcgi
& medici nuperiores , viri 111. Hermanms Boerhaave (?;), Gerar-
dus V. SwiETEN (0), Antonius dc H a e n ( p )j J. Fridcricus S c n r e i-
BER (^), iftc quidem non ignarus, quse contra nos fcripta fuiflent , 6c
infelix ille Johannes Sk-ebbeare (r). Sed 6c ego fingulis annis idem
cxperimcntum coram frequentifTimis (f) auditoribus inflitui, etiam in
fctubus (O > tum nuper clariflimus juvenis y^/^xWfr Mokroo Alexan-
dri filius ( w)" repctiit , &; Cl. Ver R y s t , qui cmriium noviflime dc
hac lite fcripfit ( x ) fic Marcus Antonius C a l d a n u s ( 3/ ) , vir Cl.

In vivis animalibas aliquanto diificilius experimentum eft, neque omni-
no miraii oportet , fi, etiam fub pcriti inciforis cultro , in animale torto,
yahde fe agitante ( a ) ? cui acutum in argulum pedus cniinct, vitium

experiT

{i) TMtrtdnil. tm»t. p. j8. b.

<() Anat. p. iji. Idtm «fatum > f(<i cfiScacius repetk.

(/) £»,/«7. mU. YII. n. 14.

U ) p- *;■

( /1 ) 1. c. Prop. 94.

( l ) Ihtftuir. ttnat. VII. n. 38.

( k ) E£*yi atttiam. p. zio.

(/) Mem. dc Berlin 1755. P- 7*«

I ) Commmt. in Boerk. T. I, p. itf^.

(n) J. R. Me d. n. 607.

\ 0) Commmt. in Boerk.

( f) *J«». med. Pari, alt. p. 130.

¥■

Almagijium p. 313. fcqq.
X'r') T. I. p. 114. I4J. &c.

s ) £xp. 63. 106.

1) £xp. 82. Huc refer. exp. Cl. Roukema.
( « ) EJl'ays tf a feciety medital md litterary «1 Edimb. T. II. art, IJ?.
( * ) In difp. de reffiratione Leid. 1758.
(?) P- 3 '4. colled, Boapn.
( s ) Conf. p. 1x7. Sed expeiimentum unicum eft.

Haller Phyfolog. Tom. III. R

ijo LIB.VIII. RE5PIRATIO.

experinicn.to fubrepfeiit , aerque per exiguum vulnus in pe£loris caveam
viara invencrit. Feceruat tanisn experimentum Cl. viri (a), repercrunt-
que per denudatam pleuram , album pulmonem nunquam a pleura receC-
rifTe, five in animale infpirantc reforberetur , five in exfpirante fuifum
urgcnti fepto cederet. Id experimentum etiam contrarige opinionis au£to-
res eodem eventu feceru nt (b) , videruntque , vivi canis pulnionem
pectus undique replere, ut admirari pofTis , a tara tacili argumento non
tliifTe conviclis. SuccelTi!: idemexperiine. \tu i Aleocmdro M o n r o o (c),
& PriTRoiv. MuscHEN3RoECi (ti ) exceilentiirimo in experimentis
Viro.

Sed etiam ego in vivo animale non infrequenter vidi , pulmonem to-
tum peclus replere , pleuram 6c coftas contingere , fic deferere nunquam ,
five pe£lus dilataretur , five viciflim fubfideret: Vidi ab anteriori pe£toris
fede,qua ipfa in hominibas folet infpici ie)'- vidi per mediaftinum in ea
cavea thoracis, quin non aperueram (/) : vidiper diaphragma { g).

Si nunc fi.npliciirniam experim?ntu'n meditando recloree phcuerit ,
non videtur quisquam dubitarc pofTe , quin perinde cerrum fit , a qua-
drupedum peclore aerem abefTe , uti quidem certum eft , adefTe in avium
peilore aerem. Oculorum enim judicio con.ht , num aer inter pul-
mones 6c pleura fit. Volucrium pulmones fpatio diftinfti adparent, aque
membranis , qaibus velantur , malto aere feparati. Si eadem eft qua-
drupedum natura , cur non perindc , etiam in hoc animalium genere , fi-
mi!e pleuram inter & pulmonem fpatium confpicitur ? Similis fabricae, fi-
milem apparcntiam effs aequum eft , diffimilem in diilimili.

5. VI. FulmvJts a pUiirafuga, i^uando aer enterior admmitur.

Confirmamur porro, aerem in pe^lore non aperto nullum fuiffe, fi
phDcaomena confideraverimus , quae incifae pleurae fuperveniunt. In eodem
humano cadavere, cujus pleura pulmonera contigua tegebat, incidatur

aliqua

(») HovsToUN Vhilef. tnnfa^. 1. c. Exp. t.

(b) Stephanus Halrs hamajlatiks p. ^^. Benjamin Ho*Di,i» p, i^. com aiat nd«m fe ,
qu* Cl. Hales vicliffe.

(d) DuT. cit. p. 17. iij vJTO cuniculo , abdomine ptr diaphragma incifo.

( e ) Exp. 107. 108.

m Exp. 71. 7}, 74. 75. 7^. <;';. 7t. 7p. 8j. xoj.

is) E^P- «8.

SECt. II PARTES THOR'A'C|E CO.NTENTJi. i]i

aliqua cum cura plcura, ne una pulmo violetur. Continuo , ftnfim, fem-;
pcr, recedit (/i) a pleura pulmo , lento, fed perpetuo gradu, magis ab
anteriori pleurae planitie , minus a lateribus (i), & continuo diminuitur,
fequc ad dorfum rccipit, donec immotus minori cum volumine quitfcat.
Una videas, pulmonem inter & pleuram fpatium nafci {!?) , perpctuo
majus , eamque membranam , tamquam fuper inane tenfam , albam ficri
opacamque ( / ). Nunquam fallit experimcntum, nifi, quando pulmo ad
pleuram adhaefit (m). Viderunt hoc experimentum plurimi , 6c antiqui
autores fic recentiores , fed potiiTimum Heimcmius Boerhaave (n)
&: B. Siegfiid Aleikus, cujue merito fumma eft aufioritas , 6c nu-
per Ak^aander Monroo (o)6c ahi , 6c ego , fiequenter cmnino , 6c
abfque dubio fuperftite.

Si idem vulnus in vivo animale inflixeris, perinde pulmo collabi-
tur (p),6c immobilis jacet(j), 6c una fpiritus ab animale aegrius du-
citur, 6c vox debilitatur (r), 6c perit demum (j), atque mors
ipfa ( f ) fupervenit, fiutramque thoracis caveam apcrueris. (ji) Scd de ea
morte alias rcdius quaretur j addimus interim pedoris vulnera, quibus
utraque caveaaptritur , tn.i.mo pcilircfa tfit , ex praHantiflimoium

R a chirur-

(fc) In cadarere hureano Exp: tfj. ofties repetlto Exp. lotf. tum SwAmmerbam f. ij;
& i. FriierltMS Mekel 1. c.

( / ) Lxp. ^3. Anteiins ad duas unciit.

(* ) Ibid.

(/) Ibid.

{m) 1. s. p. Xt)Z.

( » ) L c.

( 0 ) 1. c.

(f) Vejajl. (trf. Itum. fabr. L. VII. p. gi?. SvANMERDAM p. 16. Nevkranz
de rtfpirat. C. Yl. fin. P i Tc arne jjfcanem. I. Sylvius difT. VII. n. 14. ^o. Br»)nner
de puncrcMte p 4]. DioNis lOhrs d'anat. p. 46J. Hoadley Lxp. 3. 6. & p. 16. Hales
£xp. ir. p. 77. Bartholin. de fti'.m. p. i^^. Parisini in anat. tefludinit Anc. i\.'ew.
T. III. P. II. p. ip4. Idema Aann.erkingen over een dryvende tn Zinktr.de loiige p. 18. tum
ego Exp. 54. quater rcpetito , 5c exp. 65. 66. 68. 69. 71. 76. '77. ;8. 7$. 88. i»$, 107.
J08.

(q) Galenus de rnotii thoracis & pilrnonis. A. Piccolhom. paltCl. anat. p. J4*- >" ho-
r»ine. Laurentiws anai. L. IX. ^iajt. 13. Highmor p. 184. fr. SvLviiiS 1, c.
p. 130. DuVERNEY in ob£. de niaihem. des Jejuiies tr,zcyes aii Siem p. 34- Earthol. de
mot. pulm. p. 97. BOHN p. 78. 80. HooKE Fhil. Irt^nf n. ig. I errein iliel. crt. Exp.
nolti. 63. 70. 71. 105.

(t) Exp. 69. 107. Galen. Admin. anat. L. VIII. c. J.

(/) Exp. 64. 66. 75. Vesalius L c.

{t) Conf BiRCM T. II. p. 54. Vermeven L. IL p. 167. Pa'r1SIn;i 1. c. Evver-
NBY L c. In hcraine aphonia & inors , nuUo vilcere laclb Zod. Med. Gall. am, II.
P- '34.
i u ) Sea. IV.

ija LIB. VIII. RESPIRATIO.

chirurgoruin tcftimonio (x), &: fufficic omnium conrenfu refpiratio-
ncm, ab admifTo ia thoraccm aere, vehementer laedi , ncque quifquam ,
quantum memini, diffidet. Sed etiam vuLnere claufo , dum aer in rho-
race maneatj animal mahgnius refpirat j aut omnino refpirare nequit (>),
caiemque eft difficultas, quando aer in pe£lus inflatur (z).

Adparet per hsee experimenta , quamprimum aer atmofphaerico (imihs
in pedus venit, pulmonis fitum mutari , 6c fpatium inter id vifcus 6c
pleuram fubnafci. Nunc , fi prius , 6c in homine fano , eo in fpatio
aer fuit , cur alia rerum facies ab admiffo aere nafcitur ? Parum fuiffe
aeris, nunc mukuni admitci, fruftra refpondetur. Notiffimum enim eft,
minimim particulam aeris easdem vircs fuo elatere exercere, quas tota
atmofphaera pondere fuo exercet, In cadavere vero nihil omnino caufas
eft, quare aeris in thorace non eadem, quae aeiis atmofphaerici fit denfi-
tas ; 6c nifi eadem foret , ccderet aer thoracicus inque minus fpatium fe
reciperet, in eo vero fpatio viies fuas integras in pulmone comprimcndo
cxerceret, neque id vifcus fmeret pleuram contingere. Vefica, in qua pa-
rum aeris eft , in minorem molem (a) comprimitur , donec eadem ejus
aeris, qui atmofpha^rae fit denfitasj tunc nihiJ ultra cedit, 6c cnorme id
pondus aequa vi fuftinet.

Iterum aer, inter puhnonem admiifus pleuramquc, adeo non ex natu-
rae inftituto eam fedem tcnet , aut ad lcgitimas refpirationis viccs confert ,
ut omnino rcfpirationem fupprimat , pulmonifque motum , & mortem
denique inferat.

Quare per convcrfam hujus propofitionis , uti aer interje£lus pulmoni
fcc pleurK nocet refpirationi , ita nihil nocet quidquam cjus vifceris ad
plcuram adhgefio , f^uae omncm intcrccdentcm acrcm excludit, nequc fmic
puhnonem a plcura recedere. Frequentiffimas has in hoHiine adulto ad-
haefiones efle, aUas adnotavimus (h). In dorcade (r) , veloce animale ,
pulino pleurse tctus adhs;ferat, & fmiilcs omnino plurima: hiftoriae funt,
viiorum fide digniffimorum, qui in facinorofis (d) , aliisque intcgenima

refpii»-

(*) F. HAZES ad Almaf.zok J, c, ij. La Motte cUir, ctmfUt. obf. »ij,

{y) SWAMMERDAM p. jtf. SENAC E^. p, J/l,

(z) Hales ■yvgai. jiat. cxp II}. p. 1^1.

( « ) MuSSC UEKBROECK. inji. Fhyjic, n. IJ7J. &C,

(h ) p. III. 17.1.

(c) Parisini i.i c us aJiirnalis anstome Anr. M:m. T, JII. P. I, p. 104.

{i)i\n ruipc:)!© DETHARDINe anat. juciind. & util.

SECf. IL PARTES THORACE CONTENT/£. 13?

vefpiratione utentibus (e) moitaUbus pleuram undique adhserere -vnderunc,
intcrque cos teftes iple cft ccntrariac fenientise auclor Bcvjnmm
HoADLEY (/). Dudum adhafiones ifias negarunt nocere (s^) quid-
quam celebcrrimi omnino mcdici. Verum , fi absque uUo refpirationis
vitio puJmo immobilis eft, & pcdlus acre caret j non videtur , euni acremj
& pulmonis in eo aere motum? ad refpirationem lequiri.

5. VII. l^ullce ex ^efkre quach-iipedis in aquam bulU tranfeunt.

Contrarios cventus reccnfui. Sed eos eventus oftendi 5 aut ex aere nafci,
qui pilis (A) animalis adhaeret , & de iis pihs , fub aqua expelUtur , &;
quidem in Musschenbroeckianis experimentis fubrrado aere fe de-
chrat (/) : aut ad animalis demcrfi de aqua fuble\ ationem pcrcinere (fe;;
aut ad mediaftinum ruptum (/) ; aut ad pedlus violentia aliqua apertum ,
aut denique ad pulmonem (m) Ijefum : quae forte caufa fuit, cur olim
Cl. adverfarius (72) nofter, animalia inter infpirandum ftrangulari ma-
luerit , priusquam experimcntum ficret. Ita enim pleniflimus , oc verfus
pleuram gibbus pulmo , eam membranam contra cutcm in.pellit , uit vul-
neri fe offerat. Quoties autem cura habetur, ne cjufniodi \itii quid-
quam fubrepat , tunc certe ncque ex animale mortuo (0), rcquc ex
vivo (p) , etiam poft ftrangulationem ( 5 ) , unquam ulla aeris ciucitbul-

R 3 * la,

(e) Pic COLHO MiNKUS 1. c. D 1 E M EEB« o E c K. p. 308. BoYLErfe t::i}erimcr.t. qun mn
/rjfffdMnf B ARTHO Li N vmdic, anat. p. 84. Bohn de dyjfr.e:a ■■, nfjic, Med. I. n. 13. B artho-
LETTi de ttfpir. dif. p. 171. qui multas liiftorias adfcrt ; Br.uKNIR in diiT. de corde oeculio',
Stahl dc phihifi p. 20. Ortlob Cecon. p. 74. Luther de anori:al. xiifc. Eph. N a t.
Clr. vol. VII. obf. 13. Raulin ohff. de medecine p. 308. EJJi of ]ld:T7.b.T. II. p. 7(j2.
Paemenio p tji ad caf. XI. LoESECtE ohj]'. annt. ;»e^. "p. J. 111. vir. C. J,.fouTREw
Hatiptvjtmde ( qui addit {xpe fc vidifle ) 111. dc Haen 1. c. p. 134. 135. iSc iti equo Boukge-
lat hippiui. T. II. P. II. p. 48-.

(/) p. 8i. 83. 84. Cenc eDim aliquo ante irortem tempore libere rifpiravit. DioMS
1. C. p. 4yy.

(g) Art de ftiire Its rafports p. 3J1J. Bohn I. 0% Che«eldew 1. c. p. 177,

( h ) Exp. 95. 9^.

(i) Di(T. de acre p. jo. ZI.

( k) Exp. 91. p<5. III. iii.

( /) Exp. 101. lox. IC3 iij.

(m) Exp. p8 99.

(n) rhyfiolo£. p. Ii8.

(0) £.vpp. fi'.r U reffir, n. 91. pi. 93. 94. 95. 97. 98. ici. 104. 109, iio. 111. ui. iij,
114- n5-

(p) Exp. 80. 81.

(i) £*P- S>i- 96. 97- PS. ^rf. 105. 109. ui. 114,

f<

134 LIB. VIIL RESPIRATIO.

h, iii nuiiarofis nieis experiaisatis j 6c Cl. Brunnii (r), & Feli-
CI5 (j-), 6c SPROEasLii (t) , 6c denique Mirci Antomi C a h b a-
N r («), olimque Floyeri ( u*). Sed etia:n Francifcui B o i s s i e R , cum
contrariae fententise addidus eflet , nulhni bullam cxivifle vidit (x ) de ca-
nis pe£tore, ncque quidquam contra nos facit ad confeflionem viri debi-
litandam, quod etiam pulmone perforato buUas non prodiifle addat. Id
enim ad vitium adminillrationis non poflTumus non refcrre.

Porro , fi qujeras in contrariis eventibus , cui potiorem fidem habere
oporteat, non ad longe majorem experimentorum numerum provocave-
rim , neque ad aliquam , in anatomicis laboribus majorem confuetudi-
nem ; fuffecerit meditari , quas caufa; faciant, ut buUai vitiofe adpareant,
fi aer in thorace nullus ell : deinde quse facere polfint , ut nullce pro-
deant , fi omnino pleuram inter 6c pulmonem aer atmofphgerae fimilis- in-
terponitur.

Aerem circu-kije£l'jm efle, qui pe£lus fubit , 6c pulmonem de pleura
depellit, non credo dubium efl^e. Rapide enim fubire, etiam chirurgis no-
tum cit , qui diglto culteilum fequuntur , ne aer una fubeat Cy )•
fv Nunc ortendimus, quam facile vitium fubrepat , 6c bullas nafcantur ,
quarum ortum in errore adminiftrationis deprehendant. Si vero omnino
verus in pectore aer eft, pleuramqne fub aquaruperis, nulla excufatio
excogitari potel!:, quae faciat, nebuliae adpareant. Si reponas, parcum ae-
rem effe , etiam ifte bullas , fed parciores dabit. Avium membranas ( z )
fi ruperis , tantillum aeris ineft, fed in aqua peiiode veficas excitabit.
CI. vir fuit, contrariae addidus opinioni , qui ne Hambergeru»
caufa caderet , foUicive quaerebat. Tubum vitreum in majorem tubum im-
mifit , ut parca omnino aeris copia utrumque tubum intercederet. Dein-
de exteriorcm tubum , propria adminiftratione fa£ta , aperuit. Non eo
minus pertinaces bullae erepferunt. Neque enim fe kviflimum elemen-
tum in millies ponderoflori aqua poteft occultare.

$. VIII.

(r) Exp. iio."

{ s ) De motu fniflaltico exp. II.

(tj De venenor. vi p. ^J.

{ ti ) 1b eqao Racoha p. 314.

(h*) ?hyj:clr,u ptil/ewatch. p. J99.

(x) Apud Cl. Blasche H]ambergeri generum ,' in ejus Cl. viri vita p. 151.

(y) liARTHOi.iN. vin.iic. p. 84. de fulmonlp. 80.

( i. ) Exp. 89. 510.

SLCr. IL PARTES THORACE CONTENT.^:. 135

§. VIII. Ad ohjeCiicnes rejpndetur.

Per ea experimenta ita videtur pulmonis & pleurae contp.flus crnBrma-
ri, ut omnino contraria opinio Hare ncqucat. Sed cportet tamcn ad ea
refpondere, quae ex Cl. Adverfariorum operibus contra nos ipfcs ad-
duximus {b). -. ■ ■'^

Porosj qui vaporem cx pulmone cmittant, aque thoracis Cc.vea re-
foibeant (c^j fuo loco confirm.avimus. Sed r.cn idco acii ii pori patcntj
aut ex pulmone id elcmcntum fnunt eh.bi. Nam pcritiores incifores
omnino vclamcntum pulmonis fiatum non transmittere viderunt, prin-
cepsque Pe cQUETu s {d) quem alii Cl. viri (<?) imitati funt. Jn ipib te-
nero animali;cunicu \ Oj vidit vir cgregius Fetrus v. Musschenbeoeckv/)
aerem dc pulmone infiato 6c vchcmitrrer diftenro , ncn elcpftim cffe,
cum tamen aeris externi refiftens pondus Id{;m rcmcvifiet. Scd neque
aqua , cum vi tcta iuucntis in fpatium inane aeris urgereiur j de ea mem-
brana exiit {g'). Et in vivo snimale, inflato brorcho , acr in caveam
pedoris minime emergit(A). Dcinde in aqua, aerem , quem in pulm.onem
impellebam , non vidi exire , quod experimentum cftendit; ne miinunffi-
mos quidem in merr.brana exctriori pumonis meatus patere.

Quotics vehementius acruigerui, tunc utique velrrr.entim pulm.onis
elevat j ut latae vefitaE fub co nafcantur( i). Audio etiam Ci. Koede-

R £ R U M

(b) p. 114.

{ c ) p. ixo.

{ dS Dif. anal. p. 8t.

(f ; HiGHMOK p 171. Cfalth. Nbbbkam de form.fem c. VI. p. i5i. T. Earthoh-
VU S .ic fultnoKib. p. £4. Malhgh. t]J,. I. tie ^uln. I ivkranz c. 8 n. i« 1 Ikger
de natur. htim. p. 3^. NvcK in equo , tar.f , feie , Ifioic a; . Bli.. ch 1. II. y. 161. 1b-
flato pulmonc flatum coniintri t(fl;;iiur T 1 EM l V B f. C eck p. jejf. Baldvs dt thuri:. fede
p. 10. RuTScmus MvJ p. 1J3. Malpigi. its 1 c. i BAt Ai li imaic. n.ttit C ct:-
hr. p. XXXIV. Needham 1. c. VFRHE-iin p jyj aco. ^i vss cn enb f c r c k d.K.
cit. p. 18. Helvetius 1. c. 1718. p. i6. qui iitatim lienis viiu)ini f:iriii.-ni trte «cdii. Fa-
letur denique Wepferus , fi pii'iro teeiiitr £(ctiur , aeum iritus ri-ar.cre de ciii.i. uqttat.
p. 152. In rana fictari poteft Covcper Jfci/. Irnnf. n. 1*5. & l.ctavit Cl. Kvknbai»
p. 11. tum in equo Bou»eE»AT I. c. p. yjj. & fiius Skape p. j-y. fiiam intra a.iquot
dies.

(/) Aiud Helvethjm in Edairc.ffewfns p. ji. tum J. G. a Bergem in orat. jro^ria,
Kuhnbaxjm de rifpir. p. 14. Woi.r Virji tht 1 . 111. n. 101.
ig) Pbtit Mtm de l'J.cad. 1735. p, 14.
{h) BooN de reffirat. p. 16.

(i) KiufmoJi velicuis Jn «lortc a luppreiTa i«fpirati«ne »n tcmine Tifje funt BARKEREgcbC
»n»t. p. iip. fegq.

13^ LIB. VIIT. RESPIRATIO.

RERijM (t) in urfo , grandi animale ? id experimentum repetiifle. Sed
cti.im ranii , tantilla beftioh .1 pulmonem fuum pro lubitu inflatum rctinet ,
neque tcnuilTimum elementum poros in mcmbrana cjus vifceris rcperit ,
per quos elabatur ( / ).

Si quando revincli pulmones tamen in ficcatione collabuntur > multae
pofTunt pricter inconfpicuos extim^ membranse meatus ejus evcntuscaufac
efTe. Potert linum afperam arteriam malignius conrtrinxifTe. Poteft unice
pulmo collabi, ut plurima; partes corporis animahs, 6c ipfe, nuUi puto
aeri continendo dicatus oculus , in ficcatione collabitur. Exhalat nempe
fenfim internus humor : ejus fedem aer , qui pulmonis bronchos re-
plet , occupat equidem , fed in latius fpatium diffufus , cedit atmofphje-
rae, pulmonemque fudc nativsequs fibrarum conftritlioni permittit. Et fi
pulmoncs fub aqua inCi. Desaguliers experimento aerem emifc-
lunt : nciltus certe laefio aliqua latuit , quam quidem caufa invenitur,
cur in meo cxpcrimento aer in aquam non tranlicrit , fi vera foramina
adfunt.

II. Si in vulneribus pefloris leviflimum inter vifcus & pleurzHn quan-
doque fcrramentum tranfiit , neutramque psrtGm laefit, nihii hic puh-no
prae abdomine privilegii habet , quod plenum effe , neque ae^jm vilce-
ribus circumje^tum habere , omnium coafenfu conftat. Stylo ferreo per-
forata vena cava eil: , inteltinis i?c vifccnbus illi;f:s(m). Vuh^us acma-
cis abdomini (73) infliclum m civum vcntrem penetravit , ncque ullum
tamen vifcus laefit.

III. Aerem aut turun^ani de pe6lore vulncrato erupiffe , minime rarum
eft,neque miror in proxima exfpiratione aerem ea vi crupifTc , ut ar-
gentumvivumad novem uncias elevaret ( 0). In vivi cnim animahs caH-
dum thoraccm dervfior 6c frigidior atmofphgera perindcirrumpit, ut venti

folent t

(k) Gosting. gelehrt. Amtig. i^JfJ. p. 1177. 1378. Olim fimilia vidit Ridlet p. ioj.
204. Hei-v BT lu s. Aljmo/V. de l Acal. dts fii.'nc. 1718. p. ai,

(l) CoiTER ohferv. an.v. p. 125. tkc. CowPfR Phil. Tranf. n. i8j. (etiam in lacerto aqua-
Ifco ) RoESEL CefJucUtt dcr Ffjjrke p. »5- Morgagn. Aiverf. V. n. 19. de Brbmono
Mcm. ds l'Acai. iTJp. p. 4^.7. iMalpigh. epijl. de pulm.-ll. p. 141. Alem. fiir ie rnouiement
dti f..ng Exp. 86. Ecii:ii leltado e.im facaliatcm luida eft Borello tefte 1. c. Prop, 95. &
diaiTia:lion ;ipud Parisinos.

{m) HiLDAM^in iiot. M. S. in bibl. Bern. fervat ad 1. Vom Nttzen dcr Anatom.

(r.) Vandermonde Jof.n-.al de Medec. T. I. P. Y. Vulna? abdomiuis , utrinque pen«-
t:.i s , ajrjui: ty.nptomate , i<. aUco abfcji.e viicere Ixlb Muller biga oLf. p. 17.
_ (0) H ALES xcge:. Jlai. -pxp. 11 j.. p. 151.

SECf. IL PARTES THORACE CONTENT^:.

1^7

folent, qui in partem aciis a fole rariorem irruunt : Idem vero paulo poft
aer , exfpirando rejicitur (p).

IV. Haleliani expcrimeiiti alia vidctur caudx fubelTc. Notiffimum eft,
acrem humorum noftrorum, qui alioquin fixus cft , nuUamque clafticam
vim expedit , fubtrada exterioris aeris preflione mire expandi (q) '■> hinc
frequenter ctiam absquc ulla alia violatione, vafa rumpi , &c funguine eos
pulmones replcri. Idem in Cl. Collcgae noftri experimento contigit^
cum in pulmone, apcrto peftore in vacuum fpanum dimiiTo , aer intcmis
fe exoanderct. Sed minime re£te \ir Cl. eum pulmoncm , qui in thorace
integro fub vacuum mittitur , album &c compreffum eflc addit. Nam eo
ipfo in ftatu, ilib campana ene6li animalis, pulmo fugiUatus perinde &
fanguine in cellulas efFafo plenus repcritur (r). Neque quidquam hic in-
tereft, num circa puhr.ones aer cireumfundatur , num omnino pleuram
ipfi contingant. In ave cnira , quse aerem in thorace habet ( x ) , idem ,
qui in quadrupede eventus fuit, cui nullus eft (t).

V. Eadem caufa alteiius experimenti eft , ab 111. viro fa£li. Aer enim,
quem oulmo truncati catuli continebat, fubtraifto ambeuntis acris pondere
feexpandit, & diaphragma depulic; idcmreddito acre atmofphKrico, renato
squilibrio fubfedit , fequc m idem fpatium recepit , cui legitime replendo
fufficit , quando fui fmiilis aeris prcfTionem experitur (u).

VI. In Wy//cr/ Sengue RD experimento V. eadem caufa fuit. In-
tumefcit utiquc pulmo , aut ingluvies, aut vas quodcunquc , quod pollit
dilatanti aeri cedere , fi ambeuntem aerem demferis , atque adeo intus
contenti aeris vim expandentem hberaveris ; idcmque vas vicilTim con*
trahetur, aere reddito, & aequilibrio, inter aerem vafis contentum, 6c exter-
ni aeris prelTionem reftituto. Per ejusdem experimenti conveifam , quoties
pulmonem , veficamve , invafcuium aere plenum dimififti, cum fugendo
de tubulo aerem contentum extrahis , collabitur pulmo , aut vefica, quod
internus aer debilitatus , circumfuii in vafculo aeris preirioni refiftere non

valeat.

(p) Sm fBBE A Ri p. 1 f J. conf. fo'nm. Boerh T. V. P. II. p. ij-
(q) BoRELLUS L. II. Prop, liO. SOHN p. 85. ■Scc. .

(r) Exr. noftr. 14». & 143.
{1) Exp. 143.
( t ) Ex-i. 141.

(u) Eodcm etiam modo refpcndit vir morum fuavidimorum ForiMnattii de Felice in
Ctmntent. ad Johannis Areuthnot ds aen op^ifctiltim p. 1510.

Haller Phyfiolog. Tom. III. S

i?g LIB. VIIL RESPIRATIO.

valeAt. In altero periculo manifelto acr de afpera arteria & de pulmone ,
in fpatium campanoe & iigence inteijedum. , & porro ex eo fpatio in
cylndricum receptaculum inane exiit, ufque donec pulmo aere inanitus
fubfederet.

VII. Neque difpar ratio eft experimenti, magis utique artificiofi ,
quod ex Cl. viro Benjamin Hoadley excitavimus. Aerem enim in
capfuh, quiveficam conrentam circumit, dum detrado inferiori facculo
debilitat vir Cl. , utique minus preffa vefica , pulmonis a;mula , dilatarur ,
five ab aere externo irruente dirtendatur , five ab interni aeris vi elaftica.
Perinde etiam contrahitur ea vefica , quando ipfi aer ejufdem denfitatis
circumfunditur.

VIII. & IX. Adeaexperimenta refpondim.us , dum aerem quidem, aut
fpatium inter pulmonem &c pleuram, nullum efie per expcrimenta numero-
fiffima oftendimus ( x ) : & ex pctlore fub aqua aperto buUas adfcenderc ea-
dem naturatefte produda negavimus (y).

X. De mediaftino , quod vcficae in modum turgens in Cl. H a m b a r-
GERi experimento crupit , omitto repetere: 6c de unico (z ) phaenomeno,
neque me teftc vifo, non pcnitus licet definire. Potuit vidiffe mediafti-
num(n) quadrupedibus bene multis commune , diftum veteribus ( ^ ) ,
homini negatum , quod proprium pulmonis dextri lobum , venas cavse
fubjectum fulcit. Id enimin apcrta dextra pcftoris cavea & ipfum acre ple-
num erat i fed ad eandem , non ad alteram finiftram pectoris cellulam
pertinebat , neque adeo poterat ad aerem ejus finiftrge ccUulae demonftran-
dam produci. Potuit etiam fimpliciiTs , mediaftinum vcrius , quadrupedi-
bus cum homine commune , a ftudioforum cupidis digitis (c), dum
pe£tus dextrum aperitur , ruptum fijilTe. Ita in multis meis experimentis
evenit, vitium autem facile deteftum eft, cum per alteram caveam ,
quam nondum tetigeram , 6c integram oportebat cffc , aer inflaretur.

Is

(*) n. 4.

(y) "■ i-

(z) Diff. n. 10. Projir. p. j. 6. Neque hoc experimenmin iti nuperis pro adverfatio propofitis
argmnemis repetitum eft.

(a) Conf. exp. nof^ra (58. 69. 71. 73. 74- 7S- 76, 77- 78. 79. 8j. De eo mcdiaftino dixi-
mus in prioribus noftris de reQ.irat. P. I. p. 177. Dudum ab homine abeiTe Fallopius ad-
notavit infiit. anat. p. jj.

(&) Quimus lobus pulmonis , in dcxtro latere pofitus , Hippocratico au^Hiori didus o-ip)
ut*nn{i , & RuFo app'Uat. L. II. p. $7. j8. cx Oribasm loco p. 78. oranino hie lobus cft ,
qui folus vena: cavae fubjicitur.

(c) Exp. (38, 6<>. 84. comparando loo, loa. 113. iij.

SECf.II. PARTES THORACE CONTENT^:, 139

Is enim per lacemti mediaftini foramcn tranfiit? viamque vitio natani
detcxit ( d).

Omicto, quae porro contra theoriam adverfariorum noftrorum dici
pofTunt , ut Cl. Felicis (e) adnotationemj qui aerem ejufmodi inthora-
cem receptum monet , clatere fuo aercm ab atmofphaera in pulmo-
nem defcenfurum moraturum , cumque ejusdem cum aere pulmonali
denfitatis foret 3 penitus gsqua vi rcpreilurum. Nequc enim credo quem-
quam ab hypothefi alienum j & quem non retineat jamdeclaratae fententiae
amor, hic dubii quldquam animo pofTe retinere. Ita nupcrriminobifcum
fenferunt viri, quos honoris caufa nomino,J. 1'riclericus Sc hrieber (/),
Chrijlian Gottlieh LuDwio ig)) tum ipfe, alioquin paffim nobis adver-
fus , vir acuti ingenii Robertus "W k 7 t t ( A) , anonymus audor Elernet:-
tornm phyftohgice (i) , &c alii Cl. viri {k).

5. IX. Vuhnor.es in univerjuni.

Pleura quse contineantur , nunc oportet perfequi. De corde & peri-
cardio diclum eft ( / ).

Pulmonss ■> pecuUariter doxtrum &c fmirtrum pleurse faccum replent.
Id verius nomen ert , nampriEter naturse confilium paffim puhno ( m ) di-
cicur, nihilo reclius , quam firenem diceres pro renibus. Duo in univer-
fum flmiUa vifcera funt, ut taraen dextrum conrtanter majus fit (;;) , vafa-
que eciam dexrra majora ( 0 ). Etfi enim feptum transverfum in dextro la-
tere aUquunto akius ab hepatis mole furfum compelUtur (p), adeoque
dextra pettoris cavea brevior eft, fuperat tamen major ejusdem caveae lati-
tudo, cum mediaftinum obUque pcctus 6c inique dividat (q), majorem-

S z que

(J) Exp. 6^ 66- 84-

(e) In ARBUTHNoTp. i88. Ceq^. ^

(f) -^lm^gejl. p. 313. feqq.
(g ) Phyfnlog. n. 439.

{ h ) Ej}'y on iJiial rr,ot:ons p. I Jo.

(«) p. 184. i2;.

(k)SHEBSEARfi p. 2i8. »i;>. &c. CL Larber ad PAi.FYN. Anat, Chir. T. III, F. de

FSLlC H &c.

(!) L. IV.

(m) [Tf^f!»» & perinde tt^cuimh Suidas T. III. p. 135.

(n) wiNSLow &c. Ui:a duodecima capaciorem eiFc S ^u vages pfty/io/o^. p. 100.

{ 0) Conf. n. 19.

• (?)?■ 7S-

( 5 ) L. IV. p. JJ5. 160.

140 LIB.VIIL RESPIPvATIO.

que partem dextrse cellulie relinquat. Dexter puimo , ut de pleurae fac-
cis diximus , finifko anterius proximus elt , poUcrius intervallo difli-
det ( r ).

Figura vifceribus quae pleurs {s), quam perfefte, &: fola repleanc.
Coni 5 fed valde irregularis cuique figura eft. Superior finis in obtu-
fum corium fafligiatus ( f ) aliquantum fiiper coilam primam ( r< ) fe effert.
Imabafis cava ( x)j oblique truncatur , anterius brevior C)'), pcne lon-
gior eft , 6c marginem acutum cum fuperiori convexitate intercipit. Me-
dio loco anterior quidem, non longa tamen portio pulmonis , plana fe-
re eft, inde ad obtufum angulum altera, lateralis, facies pariter pene
plana, 5c modice omnino convexa, qualis coftarum civa ubique facies
efl: : pollerior longitudo valde convexa (x) eft , ut caveas a collarum pri-
ma, m.igifque exfculpta coftarum parte formatas ( ^ ) , fubeant. Qua
dexter pulmo finiltrum refpicit , uterque anterius planus efi ( h ), deinde ca-
vus(c), &: fmiifer pulmo pro recipiendo corde exfculpitur Qd) , ut
aliquam partem ejus vifceris nudam relinquat (e ). Dexter lobus ad finem
auricula: dcxtrse venit, reliquum cor a fmiftro tegitur.

Totus pulmo libcr eft , nifi vafa pro vinculo habeas , pleurseque pli-
cam, quse inferius ad pulmonem acccdit (/), alibi a nobis defcriptam.
Vitiofa enim, etli frcquentia funt, quje pulmoncs ad pleuram revinciunt ,
iigamcnta (^ ). Ex aliquot quisqu? pulmo lobis ccmponitur, obliquc &

pro-

{r") Vesal. p. ■'14. AJ qiurtam ufque coftim ?.dlia:rcre mcdiaflino j iiide ad extremos fi-
nes 5. 6. & 7. coiIk divergere G u n z de juris derivai. p. 7. *

C^) Rcdle Vesalius, pulmoui figuram clFe , quaiem alis partes permittant , quibus ambi-
tur p. 7Z5.

(t) EuSTACH. T. 15. ubique & f, y.
u) XJti pleara L. IV. p. 258. ad venz fi-.bdavis; conjuncflionem cura cava.
x) EusTACH. 1. c. Ves/ 1.. f. iz. G. H. p. 714.

[y) Vesal. p. 7iA.

( 2 ) In utraqne lig. tab. nor.r^,

ia) p. 6. •

( h ) Ibid. f. 2.

(c ) VESAL. L. Vi. f. C. la. p 724.

\d ) EvsTACH. T. ij. f. I. 1\ IX^ WiNSLow n. 97. G a-renge ot fflMchnol. T. 11.
tab. 1(5. t'. J. Aplei cordis ha:-.c pulmonem comprimenti tribuit Chiselden L. III. c. 6. quod
frequentior fit palmo:)is finiftri infiammatio. In folo certe fmiftro latere peripneumoniae Hafnitn-
fes fedcm fixerunt J « n s e n merdire Danois 1758. Mars. In finiftro ctiam latere pulmo magis
adhaerct D. Sinopeus p. %6.

(?) EuSTACH. 1. c. Vebdier abrege d'arta:. T. II, p, zij.

(/) L. IV. p. x6j. Verdiek 1. c.

(g) p. III. 122.

SECf.II. PARTES THORACE CONTENT^. 141

profunde divifis (h), qui membrana pulmonis extima atque cellulo-
fa tela laxa colliguntur. Duos fmifter pulmo 6c evidentius ditUn-
dos lobos habet ( / ) ; duos cum medio minore dexter (^) y ctfi etiam
in fmirtro latere aliquando tres lobos (/) vidi. Inferior lobus longior
eft (m).

Animalibus plerifquc numerofiorea lobi funt , & ex dextro inprimis
pulmone inferior appendix pone venam cavam fe conjicit (?2). In
animalibus carnivoris , pulmoncm fere feptihdum reperio , ut in cane
(0), vulpe (p)j fele (q), lynce (r), tigride (j), lcone (t), fele zi-
bethica (u), muftela (x). 0£to lobos habet catopardus (y). In-
tcr animaha hcrbivora , fcptem puhrionis lobos habcnc bos (a), o-
vis ib)0 capra (c), Cervus (d), Alce (^), Apcr halyrouffc. (/),

S 3 lepus

(A) T;ib. noftr. thor. potl. n. i. Spigbl. L. IX. T. I.

(i) EusT.^CH. m omnibus figuris D R e l i n c. p,--.r/;/i;. p. i8o.

(A) EusTACHius ubique , N. Massa p. 58. acccdit Vesalii icoa f. 4. & p. 724.
tuni RuYSCHius Thef. II. ;i(T. j. n. 10. rhef VI. n. pz. 'llu-f. IX. n. 70. Thef X. n.' 41.
WlNSLow n. ^6. Frequens elfe Riolanus p. 214. Ncn reCie duqs Vesalius p. 72,4.
& in omnib. iconib. L. VI. f. j. 3. j. 13. & Valverdus p. 128. & Columbus p. 211.
Neque rede rarum erte C. Bartholincs iiH.?.'. p. 41 j. aut Di e m e r n r o ec kiu s p. 308.
tum LoESELLius de ftilm. -.uu in proceris tantum corporibiis locam habere ut Pareus an.i:.
L. III. c. 9. aut monllrcfum dcnique eflTe , ut Hofmanj;us in a^ehg. po Gal. p. 132.

(/) Palmenes utrinnue triiohi Barthoi.. Cni:. I. hiji. 14. Pulmonis utrinque tres iobi
Smetius mifcell. L. X. p. 545. Salzmann oif. 40. Ita fe habet in Spioelii citita
icone. Septem in homiiie lobi J as o L INUS de aqtia pericard, Quinque aut fcx veros lobos fuiire
k:j}. de rAcad. 1718. p. 31.

{m) V ESA L. p. 724.

(m) Vesal. p. 723. 724. Eiim lobum G\ lenus de inil. p.:r:. L. VII. c. 2. & Oei-
EASius p. 78. male homini tribucrunt , fi de ifto j non de iobo beiliatum intelligendi funt.

(0) PiYER obf. 12. 25.

( p ) Peyer obf. 10.

( 5 ) Idem obf 17.
' (r) Parisini.

( S ) P A R I S I N I.

(t) Parisini. Oclo hibct Bo R R ic III us /jp;fnf. fciTcmtr. p. 249.

(ii) Parisini. Sex lcd fuperiorem fiiultrum bipartitum Blasius niifc. p. 267. anat. anim.
P- 7S-

( x) Pe YE R p. 62.

(y) Parisint.

(a) CoLLiNs p. 803. Parisini in vacca Barbarica.

(b) B u ffon T. V. p. 34.
(f ; BUFFON T. V. p. 81.
(d) Parisini.

f S ) P A RISINI.

(/) Bahtholin. Cent. II. hift, 95.

i4i LIB. VIII RESPIRATIO.

f

iepus (g), urfulus Coati mundi (ft); fex dorcas (0> & caftor {i*)
& fciurus 0"t)i decem erinaceus (/). Unum utrinque lobum Elephas (p),
Drojnedarius {q) ., equus {r) ■> turfio (x), phoca (y*) duos manis (f).

In omnivoris quinque lobos habet urfus («) ? fus (x), pygmaeus ^)'),
mus domefticus major (_y*). Simia feptem lobos (z), taxus fex (a)j
tum rattus aquaticus (a*) & viverra (ijf).

Quadrupeda ovipara duos habent fimpUces pulmones? ut teftudo (^),
lacerta ( c ) , rana , crocodilus ( c * ) , vipera {d).

Avibus unus utrinque eft, margine ferrato.

Pifces fiigldi fanguinis nullum puhnonem habent, neque vermes (^),
neque mfccta. Iftis branchise in fubfidium datae , his tubuU bronchorum
fmulcs. •

§, X. Velamentum extimum pulmonis.

Ipfa pleura, quae mediaftini laminas efficit, quando ad vaforum pul-
nionaiium in ipfuai vifcus iutroitum adhaefit, cadem fuper univerfum vif-

cus

{g) loEM ibid. hlft. 85. Imum omktit Buffo.n T. VI. p. 177.

( i } P A R I s 1 N I j nili (eptimus latait.

(■;») Parisini 5c M-ineir. 1704. p. 59.

(/f) BUFFON T. VII. p. x6i.

(l) Parisim. Quatuordecim Blasius anat. p. 78.

(■ p ) P A K 1 s 1 N I.

( q ) IlDE M

(»•) De BuFFoN T. IV. p. 317. u! laTien ex finirtro lobulus in dextri occuifum exeaC
Simplicem facit B ou r ge L A t T. II. P. II. p. i8i.

(s) Barthoi.. Cent II. hill. if. Tyson iii I. de eo pifce.

(s*) Parisim nili carnivorus e'T.

( t ) K. S.vcnsk.i ivetensk Acad. bandlir.gar T. X.

( ri) Paeisini.

(x) BvFFON T. V. p. 142.

(y) TySON.

(yf) BUFFON T. VII. p. 189.

/2)PARiSiNl. Sex Blasius anat. p. 109. vitlofe , ut puto.

(.1) Arnauld & Salernk kifi. des anim. T. Y. P. H. p. 24J. Buffon T. VII.

p. 117.

(a*) Buffon ib. p. jyj.

(nt) Buffon ib. p. 172.

(h) Blas anai. anim. p. iip.

(c) CoiTER p. I2d. SiBA T. iio. f. 2. 3. Parisini in Tokaye ii in meis obfT.

( c *) Parjsini.

fd) Charas dc U -vifcrt p. 40. T, II. c. c. Vesmngibs apud Severinum in vU
tera pythia p. 238.

(e) Cochleae nuUus pulmo Lister p. 36. 37.

S£Cf. II PARTES THORACE CONTENT^. 143

cus ita fe expandit (/), ut exterior, five cavo thoraci obverfa facies ea-
depi fitj quae in pleura interior, ccUulofa vero tela exterius pleurae cir-
cun-ipofua , nunc in pulmone interior , id vifcus refpiciat. In iis ctllulis
fuccus aliquando limpidus coUeftus eft (g). Tenera eft in homine mem-
brana, ut onmino in duas paginas nimis fubtiliter dividatur , 6c minus
firma, quam pleura, ex qua nafcitur (/z) : in grandibus animaiibus fir-
mior. Vafcula fibi propria habet, a minoribus peftoris truncuhs, media-
ftinis , thymicis , comite nervi phrenici, bronchiaUbus (i)> oefophageis
nata , 6c de pulmone exeuntia alia {k). Vaporem exhalare diximus (/).
Qui glandulas ei tribuerunt {m') , ii analogia ufi funt aliqua , aut pin-
guedmis glebulas viderunt. Alba eft, fed in molUflimo vifcere ccerule* ,
livida,que , in rete impHcatgD linege > per cam p^Uucent ( ?2 ).

§. XI. Fahrica fulmonis. Ajpera arteria.

Ut porro hujus vifceris fabrica inteUigatur , fpiritalem fiftulam , & vafa
fanguini dedicata, defcribere oportet. Et illa quidem , quam ^TjtwuW ad
gracum nomen fido vocabulo , aquc aere fcrvando , arteriam dicimus ,
broncluim aUi ((;), tubus cft integer partim, & partim divifus, qui a
laryngae in puhnonem continuatur.

Primo loco pars integra dicenda eft > tubus nempe cartilagineus par-
tim , 6c aUa parte carneus, cyUndricus, fed compreillis, non pari omnino
latitudine , fed aUquanto angullior , qua dividitur ; Is tubus ante cefopha-
gum, itemque , minus latus & paulo dexterior (^), medium per col-
lum {q) ) ante vertebrarum colU corpora defcendit. Non accurate gulae
imminet , forte , quo minus neccfiarium iter eUdat. Nam a depreffo Iter-

noj

(/) BoVDou ad Palf. p. 178. conf. L. IV. p. z6i. & zCi.

(g ) Becket obf. 25.

(h) Helvetius hlim. di l'Acad. 1713. p. ii. Vesxl, p. 711.

( i ) C C w p E R ad B I D L. T. 14. f. j.

(k) Ibid.

(0 P- '»o-

(m) Fanton anat. p. 41.

(n) Spicehus T. 1. L. IX. f. I. Venofum nempe rete.

(0) Carlius L. V. c. 10. qui etiam majorem arteriam vccat. Pollux p. 25 J.

(j; ) EuSTACH. T. 41. f 8. II. Cant. iwf(t. aiiat. p. II. iz. Morgagn. EpiJ}. anat.
XI. n. 48. Varium fitum eflTe , & nonnunquam accurate rone ali.eram gulain poni HeiSTEBUS
not. 46 *. Sei ego eo modo fe habcre vidi , uti dtrcripfi,

(j) Fafcic. antu. YIIL T. ant, A,

T44 LIB. VIII. RESPIRATIO.

no , CLim afpera arteria cefophagum comprimerct , deglutitionem lego fup-
preflam fuifie {r).

In pettus porro recipitur, eique cavitas llcrni ha61:enus favet, ut arte-
rias niagnas recipiat •, itcrque afperae arteriae paulo liberius praeftet. Per
mediaftini poftcrioris ( x ) , quam vocant , caveam incedit , inter faccum
pleurse dextrum finiiVumque, ad aortje defcendentis dextram fedem (f),
ut aliquantum dextrorfum declinet ( u ).

Quando vcro ad tertiam dorfi vertcbram, aut inter fecundam & ter»-
tiani , venit, tunc dividitur, in dextrum ramum, breviorem (3«), retlio-
rcm ( )' ) 5 latiorem , qui infra arteriam pulmonalem ( z ) fe ad fui iateris
puhnonem> ad quartani vertebram confert , porroque in communi cum
artcria Sc vcna fui vifceris vagina cellulofa per univerfum vifcus dividitur.
Bronchos hos duos ranios vocant. Sinifter longior, obUquior, idemque
aUquanto gracilior eft j & ad quintam vertebram fuum fub arteria pulmo-
naii pulmonem adit ( ^ ).

§. XII. Afpera arteri<ie fahrica.

HsEC ita in unlverfum quidem fe habent , fabricam ejus tubi fequitur
ut cxponimus. Prgecipua pars afpei-ae arterise ad cartilagineos anulos uti-
que fpe£tat. li in univerfum plmi, anterius convexi? 6c crafTioresj ad
pofteriora cavi, & in partc poitica {b) graciliorcs , elaflici refiiiunt. In
plerisque (r) avibus perfe£li circelli funt, otide {d), aquila {e)) corvo
niarino (/) ; ardea (g-) 6c alia ardea Numidica {h) , ftruthio came-

b

(r) Fanton cnat. p. 3 14.
(r) L. IV. p. 265.

(«) EvsT.^cH. T. 15". f. 3. fafcic. anM. III. tab. art. feCl. fofi, f. i. Guattani Mm. ie
Chir. T. III. p. ?5i.

( ri ) G V) N z de deritjat. ftiris.

(x) W INS Low.i»-. de la foitr. n. 128.

(y) MarTINE )[] EUSTACH. p. 13J,

( z ) Faicic. III. f. 1. 2.

(«) *•

(/') Vesalius p. 71 (S.

(f)C01TER;5. IJI.
(d) P A Rl Sl NI

( e ) lidem \n plerifque.

(/) lidem.

(g) Blas aim. anim. ^.. I4(J.

(h) Parisini vocant Dimoifelk de Nttmidit.

SICT! II PARTES THORACE CONTENT^,. 145

lo (0 ) platca ( fe ) , laro ( / ) , gallo indico (m) , pavone Japonxo (ji),
caufario (?2*)anrere, anate. Avibus etiani nonnullis praterea pct:e oflei
funt ( 0 ). Perfccti ctiaru funt, in quadiupedibus oviparis , five ferpentuni
gencre, telludine (p), crocodilo ( ^) , deindc quadrupedibus amphibiis
calidis > at manati Cr) , phoca ( x ) 5 etiam caftore (t), deniquc infc-
dis (t^).

Contra in quadrupedibus caUdis imperfe£li, pofteriusj qua parte ga-
Ix infident (tf), complemento carnco perficiuntur. Breve id efl: in ani-
mahbus ferocibus , ut nonnunquam fcriptum iit nuUum cfle ( u) , ut
iconi (x), urfo (y)t muftelae (z) j feli (a), quae ejus gentis eil:.
Demde etiam ruminantibus (b) pene integri funt, 6c paifun viciniHimi anuH,

ut

(.) Valisniri reiomia dtl Sirtizz» p. »49. Parisini.

( k^ P A R 1 « I N I.

h) Akdessoh Eejchreib. von Croinland p. 151.
( m) liviein Paf ISIM.

(«) Gbew cofmol. facr. p. Ij. DeRhaM phyjtco-thcol. p. I51. BllCH. T. III. p. 4?4,
( n ~ ) BlRC H. 1. c.

( 0) Giacuio D I RH a M , linarisE Grbw, Dekham ibid Favoni BiR c h 1. c.
(j)} '^.la? anai i,mm. 119. Vit. Peirbsci p. »»i. Collins p. ElO. Parisinl
(q) VE3LING epilt. V.

(»; iJTFLLER in Kov. Comm. Acad. rttrop. T. II. p. 514.

(/) Kart»!ann in fjus aninialis anatome Efh. Nat. C»r. De(. I. ann. IX. X. obC 5^
(um in rpecie quar; urlus maiiiius SxELLtRi 1. c, p. 343.
(t) I'lei\. de t Acud. 1704. p. 59.
(<■»■) jn bomb^cc 6-wammerdam biil. mt. tab. 16. f. i. h. Malpigh, de bomhyct.

P- 3J-

1« a;is vermicuio Swammerdam libl. p. 408. 40J.

In cervo \olantf Malpigh. p, 17. tab 3. f. l.

& icarabato ihinocerote Swammerdam T. a<). f. p. 10.

In cica.la Malpiuh. 1. c. f. J.

Iii locuii* Malpigh. tab. 4. f. 1.

In IpcMdylo Perlauit Ejjays^ de plyf. T. 3. p. 148. tab. 20. E, B,

In iioiinjljis fiiuni tnoliilc irachiar clTcmnptnitur , quod rtirovi ri pctelt REAVMtR Mctv.de
173 1. p. 480. in ephtmtro 1>wammerdam p, 6bi. \n mulca LvoNhET thido^, dn &.-
feCt. T. li. p. 91.

(t"tj Circuli aiierias ad ftomachum leves Celsus L. IV. c. i,
(«) l't in nonnulhs jeonitus i in muftela Peybr ohC. 6i.

(x) BaRTwOL. Uiit. l\ . hijt. 50. & PARItlM.

(y) Comm. Lit. 1734. hiid. 38. \

(») I «YKR cbl. 0* ^^

( ■.:) Coii". Albrecht de ttffi.

(b) Bovi penc integn lum iANToN ^1«^;. p. J24. 5c Elcphanto Parisint,

HalUr Fky/tolog. Tom. III. T

145 LIB.VIIL RESPIRATIO.

ut imbricacim fe in multis contingant (c). Pars carnea longiot- ell in ani-
maiibus parum voracibus {d). In homine non dubium eft , quin molli arcu
perficiantur : non in fola parte afperae arterise, quse integra eft, fcd in
parte etiam divifa {e)y quae inter divifionem efl: &: pulmonem , ut adpa-
reat, ad mutandam cciam afperge arterise diamctrum (/) intervallo aliquo
fines cartilagineos diffidere, neque unice ut gulse parcatur ig).

Daplex ergo intervallum horum circellorum elb Pofterius deliquium
fibrse carncsc , tranfverfae (/j) conjungunt, ex fine cujufque anuli dextro
natae, inque finiftrum finem cjufdem infertge? quae utique manifefto , dum
contrahuntur, circellum quemque afperai arterise arclant, ut 6c minor
fit, 6c prseterea fohdior , five majorem partem fui cartilagineam habeat.
Ligamenta veteres dixerant {i) , 6c inter nuperos aliqui ( )t ). Vere ta-
men rubrae funt, 6c carneae fibrse , ut in bove manifeftum eft, neque ob-
fcurum in homine.

Aha intervalla funt, quae fecundum tubi longitudinem a fuperiori quo-
que anulo ad inferiorem defcendunt, & ipfa in avibus, 6c in validiffimis
quadrupedym minora ( / ). Etiam ifta fibris perficiuntur carneis , quae a
quovis anulo ad proximum breves defcendunt (m) aut ad alium , rc-
motiorcm ( n ).

PraE:-

(c) Inbove Mo-KtjiGN. mfe?r/. I. o. 31. In vacca barbarica P a R isi n 1 , in agno A lbrec ht
/jff. 4.111 Elc h.into SxuKELSYp. 97. In lcoiie Bakthol. Cent. IV. hift. Jo. Borrich
htniiet. fapient.-p.i^o. In ardea Dcmoilelle Perrault T. 7. f. 4. in teftudine P a risini , in
j hoca S c H E L H a r.i M E R.

( li ) Erin.-^ceo Grew Cofmeieg.fzcr. p- a^-

(e) Galen. de util. fart. L. lil. c. 3. O RiB As. p. 7(S. V E s A 1.. L. I c. 38. EusT ach.
Tab. ij. f. 3. Tab. \6. i. 3. Fallop. ohftrv. p. 205. h. Schraoer oL(. 4. Dec. 1. M o r-
G A GN. adv I. p. 31

(/) Ad Yocem variandam Highmor p. 17^.

(g) Carp. Ifag. p. 48. fc-

(/1) A. Laurentius mat. L. IX. c. 14. primu; , ut videtur, invcntor, ut tameri
triale adiat decuiraii, C. Bauhinus th:atr. anai. p. 14<?. Vesling. c. 11. p. 13 J.
C. Bartholinus de diaphr*g>n. p. 39. T, I. f. 4. pro invento fuo. Blas rrtifcetl p.
X90. in vitUOj VlRHEYEN p. 191, MORQAGN. «dvtrf. I. T. *. f. I. f. Ljeutau»

p. 119

(.) Galen. de tfi ^art. L. VII. c. 3. Oriba'_sius liginnenta orbiculata vocat
p. 6Z.

( *) ViDUS ViDiu s 1. c. ■VCiNSLo v/ n. 147.

(/) p. 145-

(m) Moroagn. Adv. I. p. 31. Drak.« L. II, p. 167,

( » ) M o R u A c n. I. c.

SLCf. IL PARTES THORACE CONTENTJ^. j,,^

Prseterca vcro fecundum pofterius illud carneuni dcliquium j lcngifTi-
mae (o) tibr£e redae , ab ipfa cartilagine ufque anulari, ut onjnino vidi ,
defcendunt (p), inque pulmonem ufque excurrunt, per bionchia potius
evidentiores. Eas, quoties contrahuntur , totam afperam arteiiam quafi
coUigcre; 6c breviorem rcddere non eft dubium.

Alia; denique fibrae , quales anulos revinciunt^ ctiam tctam con-
vexam fibrarum longarum faciem praeter intervalla replcnt , tranfverfx 6c
carncae.

Ita fe res in univerfum habet. Vcrum primi medii, & ultimi anuli, ah-
quantum diverfsD funt figurae. Primus quidem anulus ahoquin iatior
ell; Cq), 6c frequenter lamina cartilaginea , ab ipfa cartilagine anubri
pofterius & ad latera defcendente fuftentatur. Non infrcquens etiam eft,
eamdem primam cartilagincm cum fequentOvj variis niodis coalefccre (;-)•

Deinde in medio broncho , qua parte in dextrum ramum fic finillruni
fecedit , imus circellus integri quafi trunci hujus arteriae , ad perpendicu-
ium defcendit, in angulum divihcnis, atque cum fupremo utriufque rami
anulo confunditur.

Infenores anuli , uti totus bronchus , fuperioribus angufliores funt.

Etiam in paite imegra bronchi, aliqui circelli bifidi intercedunt, aut
intcr fe quaii in rete implicantur ( s ).

Dcnique in ea parte bronchi , quae in pulmone eft , Jiceat interim ad-
didi fe , ne conjunctas res feparem , fenfmi paralklam illam &; ordina-
tam fabiicam anulorum degenerare , & anulos magis & magis imperfe-
&.0S {u') in craflbs deinde &: variabilis figurse, etiam gnomonicos cartilagi-
neos nucleos abire, varie aut feparatos, aut intcrtextos , 6c reticulatos, qui
paulatim ut rami bronchiorum minores fiunt, ita & ipfi minores, n.ol-
lioresquc funt, donec nih.I pra-ter membranas fuperfit. Uti vcro in ea fe-

T a de

(e) Hdbet Ga|lenus df ufitfart. 1. c. O R i b a s i u s p. 68. [Car y eks is Jfagog. f- 34.
48. b. Vesal. p. 717. Vinus ViDius p. 197. wiiLis. 1.' c. f. i. E 1. a s rriftil. p.

ipO. COLLINS p. 811. CO WPE «t ). C, VCRHETEN p. I<,'I. LlEUTAUD }1. 2 1 J. 'Vv' 1 ^ S-

Low n. i^C.

(p) Vide DrakeI. c. Morgagn 1. c, p. 32. f. i. k. Kcvsch. (tiul. rar. muf p.
IJ4 \Hnslow n. 102. 148. LlBUTAun p. iip.
^ {q) MoRG AGN. idx/. L p. 31. de BoRDEU fur ies glandes p. 1^6.

( ' ) Conf. Winslow 1. c. n. iji.

(/) iVloRGAGH. adw. I. p. jr.

(u) Coiif. Galen. l. c. deiiide Rcndelet de fif(ih.[L. IIL c. XL Fallopiis 1. c.
Adriuntis Spigel. p. 2J2. Swammerda.m apud E l a S uKim. anat. T. 14 t. 1.3. 4. y. p.
90 Bartholin. diayhragrrt. p. 38 Cow psr adEiDLov.M tab. 25. f. 8. MohgagijUS
adverj. anat. L p. 30. L l e u T A u D p. 20.

14^. LIB.VIIl RESPIRATIO.

de difformes funt cartilagines, ita ctiam niinus ordinatis fibrarum ftratis
conjunguntur, fatis tamen carneis (x). Ab iis fibris hx particulae fuper
fe invicem duci pofTunt (>)) neque enim in majoribus animalibus liga-
mentofam naturam habent (%) quae maniferto rubrse iint.

§. XIII. Bronchi reli.jus fahrica.

In tubum , quem cartilaginei anuli conflituunt , recipitur primo id ve-
lamentum , quod ab ipfa cute continuatum , os fubit , pcrque laryngem
in fpiritalem tirtulam, &: demum in pulmoncm defcendit {a). Epidermis
eft, lcvis, fuifimilis, fimplex, 8c infenfiUs membrana , quae omncs aeri
obnoxias vias obUnit, folaque ejus elementi adtionem in^pune perfert.
Eadem 6c deftruitur , 6c renovatur. Eam in funerta pucrorum angina fre-
quenter aegroti reddunt ( b ). Neque alia in eum fcnfum deficiunt exempla ,
in quibus afperce arterige interior niembrana, 6c exfcreta fuit , 6c redinte-
grata ( c ). De eadem membrana alba 6c crafia , poft tuffiin ejeda T u l-
Pius legi poteft (d). Plicae fecerunt, a fibris mufculofis natae, ut fibras
& ipfi longis WiLLisius tribuerit (?).

Huic involacro circumjicitur vera cutis (/),qu3enunc nervea folet
vocari membrana, alba, ex ftipata ceUulofa tela fabrefacta, moUis , exten-
filis , vehcmenter fenfiUs : quge ne aquae quidem tepidae iUapfae ftimulum
ferat , atque ad cujufcunque , praeter fuum mucum , corporis adta£lum tuffi
refpondeat perpetua. Eadem enim, quoties epidermidis praefidio deftitui-
tur , ne aeris quidem fenfum tolerat. Eam in fentiendo teneritudinem a
nunierofiifimis nervis habet, quos , a rccurrente trunco natos , alias de-
lcribere raalumus (j-), cum ejus nervi hiitoria a larynge & a voce vix
queat feparari.

Circa

(.V ) ^JS^iLLis fiarm. ration. P. II. S. I. c. i. p. ii. BAnTHOLin. dc diafhrng,
1. c.

(j/) COWPSR 1. C. WILLls p. 10.
(z) HeLveTIUS Meinnif. 1718. p. 24.
( « ) K A ,\ u .V pei-ffir. 11. i J. 109.

(b) Crafla, alba , pergimeriE cliartTK fimili; Me-,noir. de VAcad. dts fcient. ly^S p. 157. 174^'
p. Ji4. Joarn. de MiJ. iy^6 ftlars. ['hil. Tranfaii. n. 495.

(e) Ben.net thea;: tabidijt,-. y. 78. R u YS c m T/;.^". II. aff. $. n. 4.

(./) L. ly. c. 9. L 1 2 u ;x ijjJ » ^recis p. 171. z(Sp.

(e) '1 c tub. 7. f. i. "'^y

(/) Coif. BoEa.ME.< a>iJ ^^''jli^arfrt ds broii:h. & vafis bronck, n. 16.

(S) L. IX.

5FC7!//. PARTES THORACE CONTENTiF: 149

Circacutem, nerveamvc mcriibranam, cellulofa (/i) tcla circun jicitur,
quae cum nervec vclanicnto mufculorum conjungit. In ea tcla ncnnun-
quam adcps fcdet (z ). Huic iteium niufculofa fabrica ? ad pharyngis &
inteliini fimilitudinem circumponitur , tenucs fatis, ftd lubclldt tamen
confpicuae fibrarum lincse. Earum , qusc transverfae funt , e&dcm exterio-
res, quac longa;, interiores funt. Dcniquc exteiior cellulofa ( it ) ttla mu-
fculofam laryngls cartilagmem ambit , cumque glandula tbyrecidea ,gula,
alusquc vicinis partibus multis fiiiorum vinculis ita brcnchum ftaLii^t j ut
libere tamen & adfcendere poflit j 6c vicifHm defcendere.

5. XIV. GlanduU f/luU fpiritalis.

Hge quidem fiftulae fpiritalis funt tunicse : fed neque glandulas opcrtct
diffimulafTe. Earum aliae ei fiftulac propriae funt , aliae quafi aliena.^, ta-
men vicinae adjacent. Nempe id vclamcitum , qucd sb epideinidc de-
duximus , intus undique fcraminibus ( /) pcrtunditur , qua; nt que in ho-
mine obfcura fiint , neque in vaiiis biutis anih^aliLus, &. irtcr longas
potifTimum ( wj) brcnchi fibras frequentia interjacent. Mucum lorcforami-
naprefTa^n) fundunt , infulfum , in fetu lubicm , in rdulto hcnrine fub-
cseruleum (0) ( nam aliunde accedit,fl quid atii habet ), pcft ncciur-
nam quietem crafTum, tremulum , aquoium veio, quando absque mcra
per tuffim expellitur. Is n-ucus undiquc epideimidem cbducit, qiae fi-
ftulam fpiritalem intima oLimit, facitque ut mobilis & glabra vccem cum
gratia aliqua emittat, nam eo muco in coiyza defiituti hcmincs a(pe-
rum , 6c raucum fonant. Inferiores brcnchoium rami , in ipfis pulmoni-
bus , fimilesporoshabent , 6cpar(mmucum generant (p). Isidemmucus,
fed aliquo , ut videtur, tranfludante fero i q') mifius , hinc tenuior , non-

T 3 nun-

(h) LlEUTAUD p. lip.

(i) Inter anulorum Intcrvalla Hfi UCHER eftr. p. $66.
(k) Lxternam dicunt Bidlco lab 15. t" 1 Verheyen p. ipi, alii.
(/) ScHBADER Dec. I. n. 9. McRsAGN. advcrf. I. lab. 2. f. 2. adv. V. p. 55. Fan-
TON p. 327. WiNSLOwl. c. n. 131.

(">') MOR CAGN. p. 32.

(«JSCHRADER ). C. MORGAG». Ibld. p. 32. zdv. $. p. J^. KaAUW T. I J. H E-

JlEL de f.jti forvr. p. 21.

(0) Delcribitur a Boerhaavio Ipjl. de fdr. gknd. p. 10.
f/i) K AAU w. n. 117.
( 3J Ant. de H AEN 1. c.

150 LIB. rilL RESPIRATIO;

nunquani figuram bronchi ramorumque exprimit (r)? atque ramofa vafis
aliquieiHgie (/) confpicuus , fcreando reddicus eft.

Foates hujus muci ghndalx funt , quarum duclus excretorii intimam
membranam perforant. E.irum glanduhrum aliai in cellulofa tela , con-
vexamCO faciem mafculof^ membraniE obtegente ponuntur, rotundae ,
ovatac , comprelTae , firmulae , earum ftmilcs , quae in piaarynge , inque ore
notilfimii , fimiUbus poris fuum liquorem excernunt. Earum aliquae ex
fimplicibas coalefcunt , ut tres etiam ex una ductus prodeant ( w ). Pofte-
riorem inprimis fedem cenent, 6c cartiliginum intervallum (>: ) : non ta-
menanice(_y ),nim 3c aliacminoresplerumque, glandulae undiqueper am-
bitam fpiritalis fiilalae dilbibuaatur ( a ). Sed neque exhalationeni vafcu-
lofam exclufero (z* ).

$. XV. Ghnduljs bronchiales conglohatec.

Etfi omnino alio pertinenc ( ^) , quas nunc dicimus glandulae , non ta-
me.i poiTunt int.icl.e praecermitti , tuai quodab aUis certc fcriptor.ibus pro
fontibus pulmonalis mu-i recipiantur , tum quod omnino in r.iuiboUs
nonnuUis adfectionibas fuccum fuuai ad cum mucum admifcctm; , cum
eae prreterei adfecT:iones adeo frequentes fmt , ut intcr conhimatge
aetatis homines paaci oainino ab eo , cdeierum noa maximo vitio fmt
immunes.

Nempe

(>•) ?hil. Ti-Anf. n. 155. kJj. 18;. 398. 419- Verzascha ohf. if. Tulp. L. TI.
c. ir. 15. Bartholin. Cint. Ilt. hil. 98. conf. Ruysch Ihif. IV. ii. pj. M'if. Rny-
fchian cM*!og. p. iix. Kaauw n. 147. 148. 149- Senac tr. du (ceur T. II. p. 199.
45<J. An:. dc Haen rai. nu-d. i\ II. p. ii8. Gnui ktter* II. p. 10. Saubbr diJJ'. med.
ihir. n. 8.

(f) LiEUTAUD l. c. MoRGAGN. 1. c. Sjnt externx menobranoe glandulse afperae arte-
ria: a patre detedt* Hsnr. R u y s c h de feripneumon.

(«) MoRGAGN. adt/. y. p. 55. 56. Con^lomeratam glandulam dixit Ruysch thef. I. aff.
3. n. J.

(x) WiNSLow n. 13J. MoRGAGN. udv. I. T. n. f. r. O. O. p. 3*. Cowper
Apf.ni. f. 13. RuvscH Ihf. I. af. 3. n. 3,. Lancis. de corde T. II. f. I. Fanton
dijj'. anat. p. 317. Bianc.ii apjl Mangetum fhiatr. anat. T. H. p. 261 qui
legrias & paucas adnittit, KaaUvv 11. 14 ^ /erhkyen T. xz f. 11. Lieutaud
1. c.

{y) Solus EusT a|chius etiatn anteriu; fpart.ds habet T. 41. f. 8.

(z) WlNSLO*- 1. c. BART;loi.IN de diapk^^agm, p. : 49. CoLLiNS p. 80I. _
ScHRADEikl. c. RuvscH J iicf I. 1. c. ( Fo/colds voCit , ) tijm Tbcf II. .tjf. z. n. 17.
Intemae membraaae glaaduls a patre inve.ai» H. I^uysch. 1. c, nani yf(lLi.ifi\Hls non valde
Cjnfidero T. 7. i. z.

(2*) Kaauw n. 117.

(a) L. II. p. I8p. ' ■■ ,

SECf. 11. PARTES T[HORACE CONTENT^. 151

Ncmpe 6c in anteriori mediaftino j &c circa vaforum magncrum pul-
monem adeuntium origines5'6c in pofteriori inprimis faccoruni pleu-
rx intervallo , 6c circa bronchi divifionem , 6c circa ejus ranios , arte-
riasque &c ven^s pulmoncm sdcuntes , dcinde cum bronchorum rr..n-iis in
loborum intervaUis fenfim minores ( ^) , numeiofifTmaEj glandiia. funt
conglobati generis j ovales , aut olivarum'figura , grandesinprimis , & ali-
quatJ cx piuribus lobis congella^ (c) : in fctu n^ollcs , cum rubore albidae,
fucci ferofi (d) plcna; ; in adulto homine pcculiari vitio obnoxia-. Tctae
nempe fucco fature caeruieo (f ) , vehementer tindorio , 6c pene nigro
turgent , quale fere pigmentum minus caeiuleum avcrfam uvea: in ccu-
lo membranse faciem obimit. Una 6c n.cUcs funt, 6c ejus fucci plcnifli-
jmde. Sed neque infrequcns eft , easdem glandulas durefccic (/) , atcue
labulo intus afpero (g-) repleri , aut variis cartihiginfis, oficis , lapidcis-
que(/2) demum concrementis farciri , qusc non infrequens lcnrillima:
phthifeos caufa eft.

Has glandulas recentiorum equidem aliqui fbi tribueiunt, fed vetuda
res eft. Minime abEusTACHio (/) pTsetcrmiilae fuerunt , neque^ aut
M. Aurelio SEvERXKo()le) ignoiatae , aut L o e s e l i 0 ( / ) , aut M a l-
riG Hio (m), aut D r e l i ncu r t i o (>0 5 ^ut B l asi o (0), aut

W E P F E RO (p ) , aut D. de M A R C H E T T I S ( 5 ) , aut R U D B E G-

K 10

(i) Fanton p. 32(5. Glandulofa corpufcula \n EIeph.inti lulmone Miif. Feirop. T, I.
p. III.

(c) MoRGAGNl Efijl. enat. IX. n. 41.

( (J ) Cum humore pericardii comparat Pozzius commert. EfiJ}. p. ^8. Ladevmn vidit
MoRGAGKUS EfiJI. ariat. IX. n. 41.

(e) De Marchett. Schrader dec. I. n. 7. Morgagn. 1. c. Senac [T.[II. p.
^87. Verheyen p. ipg.

(/) R0EDERE.1 progr. p. IV.

(g) SciiRElBER Comment. Acad. Petrop. T. YH. p. 127.

(/i)HlLDAN Cem. I. n. XI. Schrader Dec 1. ohf. 3. 4. Peyer obf. y. V e R-
HEYEN p. 198. Hkister annal. Jul. 1716. p. iip. ccmf. an»t. 11. j>. 27. Frequtniiirir.a lunt
III. MlKEL Mem. de VAmd. de lierlin. T. X. p. lO^

(' ) T. .5. f. J.

(A)Intele, ubi bronchus finJitur , ghndula parvac , albas & rntra: funt Severinus in
zootom. democrit. p. 310.

(') Nigricimia corpufcula in pulmonibus glandulas inentientia de renib. p. 60.

(m) De fiilnionib. £p. I. p. 315. Habet etiam Bartholinis tiriAt. {-.''"437. BoRRI'
CHius EfiJ}. 17. Cent. IV. ad B A R T m o Li n u *i.

(«) In limia apud Biasium anat. anim. p. lop.

(0) p. 19. in vitulo anat. anim. p. 113..

(f)ln fue Efh. Nat. Cur. Vet. II. dnn. j>. ebf, izy.

Jj) Comf. amt. p, yj.

i5a LIB. VIII RESPIRATIO.

Kio (r), ut parum fit , quod Verheyenio {s) fuperfuerit iti-
veniendum.

Nuac hs ghndulae quidem dc lymphatico genere furit(f), & cum
vafis aquofis^ u ) manlfeilo conjunguntur , quae a pulmonis fuperficie adve-
niunt , ut per h:i3 ghnduhs ad iuil'a-n thoracicum fe con feraat, etiam mihi in
homine vifa. Non tamen defueru "it Cl. viri , qui eas ipfas glanduhs li-
quorem aUqurm ia bronchia mitteie perfuafi fueiint , quorum aUqui ctiani
duiflas ( 30 ) fe vidiJe putarunt , per quos is Uquor efflueret. Non
crederem a communi natura conglobatarum ghndularum adco recedere ;
quae bronchiis adiacent , ut omnino folae omnium du^us excretorios a lym-
piiiticis vafis diverfos emittant , quos praeterea dudus nunquam viderim ,
neque aUi prascipui viri repererint (y), nifi adeo famiUare experimentum
CL virorum teiUmonio tidem adderet. Nigricantes enim ftnsc frequcn-
tilfime adultiorum hominum pulmoniU muco fe immifcent , 6c ejurioodi
pigrasntuin in meis fputis a prima fere aetite vidi. Eas Itrias aUunde ( z ) >
quam a bi"on::hiihbjs ghni lUs nemo {a) dedaxerit , ex qufous ergo. cer-
te quando caerjlej pigneito vitiint!]r,neceile eit in bronchoruTi caveam
vias elfe. Liqaorem inde nigram fe exprelfifie i\\. Sbnac {b) addit ,
&: Carolus Aunijlus a Bergen (c) quem amicum nuper amifi.

J. XVI. Bronchia.

Quando ad fuum quemque pulmonem bronchi dexter fmifterque ra-
m«3 pervcnit , tuac fubit vifceris carnem utcrque , ut defcendere videa-
tur (id) , in r0aos ( <? ) vero , ra norumque ramulos iterato dividitur , do-
nec nuUa in vifcere fede» fuperlit , quim aUquod bronchiuiii non adeat ,

atque

(r)T. II, f. I. r. r. s s. eiklonis H e m s te r h u v s i a n ;e.

(') P- ^97- T. II. f. y. T. zz. t". i. 3. Nej,at , 4 nioribus defcriptas efle.

(«) Eo pertinere Morgagnus I. c. Adntrf. V. Ar.lrn. 34. p. 47. ix. olim Malpi-
G H\\js di glaiti. conghhat. tam J. •«'iLitELMUS Pauli ..i progr. ad dilput. HlVlNi dt
«iiiicui viiits , & F. Kuvscaius ilief. I. aji J. n. C.

(") Coiif. L. II. Si.l. 3. II. II. [). i/f i/j. & KuBBECKii aUwme locum.

(i) Sewac tr. du coeur T. II, p. 68/.

( > ) f A N T O N 1. C. M O k G A G N. I. C.

(z) A Iiene derivabat Bennetus thtuir. Mhidor, p. 59,

(a) Cnreliis aBERGEN in yaimde oiicrv.

(b)\.c.

(c) Ibid. ^

(d) EUSTACH. T. z,-. f. i.'i.
(e ) I D E y ibid.

SECT. n. PAPvTES THORACE CONTENT^. 155

atque ipfa cxiguitate fua ultimi ramuli acieioculorum fe fubducant. Eosra-
mos vetcres hronchia , fyrivges , ^ aortas dixerunt (/). Fabricam dixi-
mus ( g ) , qu£e f\t trunci fuuilis , ut unice circelli cartilaginei , paulatim dege-
ncrent , pcltqu un in primispropaginibus naturam fuam ( h ) confcrvaverant.
In divifionibus ramorum liir.bus evidentius , quam in vafis levibus , interius
eminet ( i ). Senfim anuli magis obliqui , &c intorti,longiusimperfedifiunt,
6c plus membranae inter duos anulos fc confequcntes intercedit , do-
nec nihil cartiiaginei fuperfit , 6c membrana extima uniatur intimse ( /? ).
Hinc duplex cuilibet cellulge pulmonalis lamina ( l ). Cum vcro fodalem
arteriam venamque bronchium habeat , & nervum , & denique arterio-
las venulasque minores, oirine hoc vaforum genus in fafciculum cellulo-
fae telae ope revincitur , quam pene nimis ambitiofe varii clari viri vaginam
dixerunt , 6c a pericardio (m), aut a pleura ( n ) dcduxerunt , cum
unice ad cellulofum textum pertineat, qui pleurse exterior circumjicitur ,
cumque vafis fubit , dum levis plcursc facies fe fuper pulmonem conjicit.
Ordinem plurimi auclores his vaiis adfcribunr , ut medius ( 0 ) bronchus
fit, arteria & vena iatus tegant •, addunt aliqui arteriam anteriorem if)
eilc. Verum ne medium quidcm locum fatis conftanter bronchus
tenet.

Non absque exemplo eft ; ofTeam in his bronchis naturam fuifie {q').

$. XVII.

(/) POLLUX p. 153,

(g ) n. II. 13. .

f/i) In fele fupergreffi , non interrupti j anuli Albrecht de tujjl , tum iu hoedo Idetrr."
(i) Meibom. de ■valvid. n. jfi. Keuper de valv, p. J/.
( fe ) H E L V E T I u s 1, c. p. 14.

(/) I DEM p. 20.

(m>LANCisius 1. c. p. 4J. 46. T. I. T. II. f. i. z.

(n) Helvstius ibid. p. la. 30. Vocat memhrane interne.

(0) MoRGAGN. adv. Y. p. 44. E u s T A c H. T. 17. f. I J.'

(f) Lancis. p. 4j. Arteriam pone bronchum ponit Yssalius p. 7rj. Supra eumdem
Fantonus p. 318.

(q) Blas L. VI. obf. ~. ViEussENS dit cmiir p. iio. Deidieb confult, T. III.
p. 14J. Funeftum inde moibum Stollbr recenfet v»m menfehlifhen tVafhsthnm f. 6j.

Haller Phyfiolog. Tom. III.

154 IIB. VIII. P.ESPIRATIO.

§. XVIl. Vajj Ironchialia. Arteria.

Celebrata niagis au6loi1.im de fuis inventis benigniori judicio ( r ) , quam
fua quidem diametro confpicua , vafa funt ? qua: hic dicinuis. Sed neque
nova funt , quge ab ERAsrsTRATo (j) dii^a , ncque G a l e n o neque
Arabibus ( t ) ignorata fuciint , neque multis nuperorum ( ^O j arteria nem-
pe, ab aorta ad pulmonem du6la. Pr;n:o quidem l-rovchiorum , fivc par-
tis afperae arterige, quse in pulmone ell, praecipua utrinquc arteria eft >
quam bronchialcm vocant , una utrinque, modica diamctro , neque fupra
lineam. Ea in dextro latere conftanter fatis communi trunco cum intcr-
coflali aorticarum fuprema ( x) provcnit , aque ea abfcedit, pollicis ab or-
tu dii^antia , ad quartam vel quintam coftam. Non infrcquenter tamen
ex aortas trunco {y) folitaria, rarius ex fubclavia dcxtra, intercortali fu-
pcriori (z) aut mammaria prodit. Inde fcrpentino ( j) du6tu , multifque
ramis, broncho fe fui lateris comitem addit , &: anteriorem (h) 6c po-
fteriorem ( c ) , non absque furculis ad ccfophagum , mcdiaftinum , glan-
dulds bronchiales , bronchum, puLiionum fuperficiem (d) , vafa magna
cordis(f), pericardiu.Ti, fi.ruin puhnonalem , vertebrarum corpora
cmiiiis.

Siuijlra arteria ejusdem nominis aut proprio trunco (/) ex aorta pro-
dit 5 aut , miaime irihcquenter , cx eodem trunco , qui dextram dedit , na-

fcitur

(r) RuYSCH vhftrv. anat. pod traCl. dc valv. Ipvfh. XV.

(j) Gali; N. loc. afcCl. L. V. c. 3. dtJfeCi. aner. & zcnar. c. p. conf. Virna de gleurit,
f. 31.

(«) Rhazes id Almanzob c. 6. Colr.gst L. I. c. y. Avicenna p. 18. oper. omB.

(ti) pERNrL. p.ii-f. corf. d^fcript. c. ii. p. 4T. Dyjiinie. dc Maic.hettis anat. p, 81.
oui non igior3v"it, duas etiam & tres reperiri.

(*) RuTSCK Thef VI. n. 14 CowPEi, WiNSLov n. 109. Icon. anat. Tafiic. IIL f.
I. m. R.iriu= efl , ex lecund.i aut tertia yenlfTc f.fcic. lil. p. jtf.

ly) Fafcic. III. p. 36.

(2) KuTSCH Epijt. Anu.V]. f. 3.

(a) F.ifc. III. f. I. m. Blas arat. aiiin. p. 55.de ove ; Petscme n. 41.

( h ) R u Y S c H Je vaIvhI. lyiuphat.

(e) Falcic. III. I. C.

( d ) Hacc ea vaicula fuerlnt , qux Coviperus cum vafis iiitercoftalibus & pleurac aneriis
dixit un:n ad T. 14. f. 3.

(e) Auric.ilam dextram DlSnlER Sarcolcgie P. 3. p. JJ,
*(/■) Fafcic. TII. p. 3(5. A. Molinettus differt. p, zii. GuNz mem. frefentes p. ijo.

"Wolfahht dj bronduis f.]fisq'ie bronrHijlibns h. b. Plura autetn , ad quatuor, vicina in ■ «1

?.orta oftiola Ikcit y. y. y. y. Sc n. 17. U.ii utrinqus ad paltnonem acteria P. C. Fabricius
in progr. p. 13.

SECt.II. PARTES THORACE CONTENT.^. 155

fcitur (g'). Similis in univerfum, etiam oefophago dat (A) , & bronchia-
libus gl.mdulis, &c pericardio, pleurie , pulmonali finui , fuperHciei pul-
monis. In cordis fmu liniftro (i) cum coronariis vafis communicat (^)>
6c in fuperioti fede medialHni poi^ici cum fuperioribus bronchiahbus 6c
thyreoidea inferiori ( / ).

Praeter hos duos truncos frequenter tertiusaccedit, artcria nempe bron'-
chialis finijlra ififL'riur (l"), pcrinde ex aorta nata, ad fedem fecundge ter-
tiae quarttEve intercoft?.hum , quas aortaedit, focia venae pulmonahs fini-
flrse fuperioris, qu3e 6c ipfi gulae (m), mediaftino ( ?i ) , pleurae , pcri-
cardio , pulmoni fuis furcuhs profpicit.

Nequc penitus rarum eft, fecundam arteriam bronchialcm dcxtram (0)
perindc ex aorta, infra iUam fequi, quse ex intercoftah provenit, puhno-
nemque idiiffe & cerophagum.

Quascumquc arteriae bronchialis origo fuerit , in pulmone certe dextro
in quinque, in fmiiiro ia.quatuor ramos divifa bronchum flexuofa fequi-
tur ip). Supcr ejus exteriorem faciem fihs celiulofis adnetlitur, ut duoj
tresvc unius bronchii coniires ramos cdat (q); frequenter tamen de afpera ar-
teria, quam proxima obrei-vat, ramos in circumfufum puhnonem emittit, qui
cum arteria; puhnonahs propaginibus confpicuis,6c quintse partihneae squa-
iibus, anartomoiibus (r) mifcentur. Primi 6c majjres rami, ferpentum ad
modum flecluntur, minores in reftitudinem expornguntur. Csterum ar-
teria bronchiahs in fibricam membranaceam, 5c mufculofam, 6c gkmdu-
lofam bronchiorum fe dividit , ut princeps rete in cellulofa tehi h.xbeat ,

V z qu3e

(g) R UYSC H 1. c. &c. vtde f^fcic. III. p. 35. 3^. f. 2. 0. 0. o. Gvsz tnim. Stmngcrs p. ipo.
(■ t ) Fafc. lil. ibid. 8. '

(i) DlSDHR /. c.

{k) Fifcic. Ylir. p ii.

(/) Ibid.

(/■<■) Ufclc. III. p. 36. f. i. 10.

(m).I'rope Z.

(b) AJ P. V.

(0) Fifcic. III. p. iS,

(f) UCKE 0. 23.

(q) F^ic. I!I. p. 37.

(r) RuTSfH catal. muf. r,-r. p. 102. Ep:j{. YI. p. 10. J. /.icharias Petscki fylleg. cb'
ftrv. n. 43. CowPER ad Bidlouu T. 14. f. l. Ta'i. afptnd. III. Stlv.^ rfe U Jaigr.et
T II. p. i8j W o L F A H p. T 11.30. I11 venas iiiferi CI. l; .. k £ de feripncum. & flctiriiide po-
lius qua^n in arterias p. 2J. Sed ego eriam analtorr.oiin comiTus & ceno vidi. Argentum vivum
«X arteri4 in pulfinoaalctn arteriam tranfire ex fuo ^ tc Cas.^^ebohmii experimento Reichkt
Nau de ftbric. fv.lm. p. 45.

i$C LIB.VIII. RESPIRATIO.

quae intcr veram cutem , mufculofasque fibras 8c cartilagineas fquamas eft.
?vlinores ramulos ad lias ipfis fibras , 6c ad cartilagines reniittit. Surcu-
los etiam inrernis pulmonum velamentis vaforumque tunicis impcrtit [,s)6c
alios cxiguos in lubulorum intervallaj atquc externam tunicam vifcerisC»^).

Bronchi pars extra pulmones pofita , & glandulce cognomincs, aiia
etiam vafa accipiunt, qua; hronchialia fuperiora. (u) dixi. Ejufmodi artc-
riaminlatercldextro mammaria (x) : aut fubclavia (y) dextra poilquam edi-
dit caiotidem : aut aortse truncus fub magnis ramis ; aut idem, Itatim
fupra pencardium gcnerat. Sccundam non rariffime addit intercoftalis fu-
perior , fubclavice propago. Sinillra cx principio fubcla^iai fmiftrae , aut a.
mammaria, aut ab aorta fub dudus arteriofi immiffione , aut ab intercoftali
fuperiori, aut a fuprema intcrcoftalium aorticarum provenit.

Utcumquc nata eft , afper^ arteriae magnis ramis , gula; ( z ) , pericar-
dio, pleura; quge mediaftinum pofterius dicitur glandulis bronchialibus ,
aortae , arteriae pulmonali , duttui arteriofo , fuperficiei puhiionis ramulos
mittit. Neque abfque exemplo eft , omninoin puhiionem fe peiietrafie, 6c
artcrige bronchiah vulgo notiori fimilem fuifTe.

Ejusmodi arteriam ad pulmonem , pericardium , glandulas bronchialcs ?
vidi ex ipfo puhrione emerfiile, fubarteria pulmonah fmiftra.

Oefophageae arteri?e numerofae, ex aorta ortae , cum pericardio & va-
forum puhiionahum truncis ctiam ad gkndulas broncliiales ramos mife-
runt ( j) 6c puhnonis vafa.

Afperac arterise vafa ad laryngis hiftoriam differimus ; qua: fint a trunco
thyreoidco inferiori.

§. XVIII. Ven<e h-onchiales.

Venae bronchiaks paulo ferius innotuerunt. Plerumquc duae funt, dex-
tra & fmiftra. Dextra , a /. Jacobo R a v i o ( ^ ) potiffimum conftituta ,

nafci-

(s) LoQUF-T de artir. hcpat. p. 18. Ucke p. 1(J.
(1) U CK E p. 13.

(«) Coiif. Comm. ad Frahn. Boerh. T. III. n. }c8. not. a. Tc. art. thyreoid. inf.l. not. m;
fafic. III. p. 34. 35. Kaoct Hebenstreit d; arter. & venar. confin. p. "VII. 5c poft noftra
Petrtts Tarin amhrnpol. T. li. p. 54.

(x) f. I. 1. i. habet eiiatn GuNzivs 1. c.
(v) Hibet GuNj lus 1. c.
(z) 1. c. p. 35.

(a) Habet e:iam Gunz. I. c. p. 291,

(b) Anud Valentinum \n amphitheatr. zooi. apeitd. p. lo^. Video tamen ex Cl. GvJ
z 1 o , Conradiiin Vittorem Schneiderum in difl", de prijneumoma jatn ab azyga venas broA'^
cbiales deduxifle.

SECt. II PARTES THORACE CONTENT.^. 157

hafcitur ex azygo vcna (c), paulo poft quam ea ex cava proceilit , qua fe-
de vertebras adtingit : eft ubi dua; fuerunt C*^)' ^x codem tamen azygae
trunco natae. Ex fubclavia dextra Cl. T a b a r r a n u s (e) natam vidic.
Valvulam ad infertionem tribuit Cl. "Wolfahrt (/). Etiam gulacj
glandulis bronchialibus j aortse 6cc. ramcs impertit.

Alteram a vena cava natam minorem venarn ex ipfu divifione ad bron-
chum 6c pericardium defcendifie vidi. An ca , quam vetcres ex cava ve-
na deduxerunt cor inter & diaphragma natam (g)^.

Siniftra vena bronchialis ex vena intercoftali (/2) fuperiori fmiftranafcitur,
& cummagnaarteriadefccndit, per ejus membranas rete facit 5 eademque
gulam adit , 6c glandulas bronchiales ( A * ) ? 6c pulmonem demum fui la-
teris j bronchi ccmes. Semel vidi ex mammaila; 6c intcrcoftalis conjun£l;o
utrinque ramo oriri, femel ex thyreoidea infcriori natam fuiffe. Ex azy-
ga deiivat Cl. Mv-^olfahrt [/]. Cum vena fme pari luculentis ana-
ftomofibus convenit. Bronchiaies vcnas nullas efie, quod olim R u y-
s c H I o [k] credidi [ /] , aut rarilnmas [nj ] nunc , conftanter vifa utraque
porro non crcdo. Bis ( « ) etiam cx finu pulmonali , 6c radice vense pul-
monahs fuperioris : femel ex ipfa ea vena inferiori ramum ad glundulas
bronchiales, pericardium - pulmonisque fuperficicm , non magnum exivif-
fe vidi, quale quidetiam Jdcoko Bdmgno Winslow [c] contigit vidifie.

V 3 Pcr

( <■ ) rtiflc. in. p. 32. f. T. t. CHESELnEN p. ipj. Syllal. paft. rorp. hum. T. l6. f. z."
g. LlEUTAuDp. J04. Guw'z. p. 291. & «'e derixi. ftir. c. y. Schellenberg rff rcffir.
p. 18. Cassebohm apud Reichenau de pilm. firuci. p. 48. Non ignota fuit Lancisio
de venajine pari p 87. po.

(d) WiNSLo-w tr. des vejrtes n. 4V Infericr plngitur f. 2. 11. F.>fcic. IIL p. 38.

(e) CowpER ad T. 24. f. i. Bidloi.
(/) n. 3,.

(s) ^"■'-'/''o Sammichelio folent tnburre apud Riolanvm mnrop. p. 2io. ic H. Fa-
B R I c I u M ibid ab eo Cl. viro jam ann. 1508. ad robat^m vcnam a variis repeiiiam, & nu-
per a Cl. Vekdier T. II. p. 244. 6c Johanm- dc Gorter Cluntrg. p. iji.

(h) Fjfue. III. p. 34. f. I. a. f. 2. 6. H bt-nt ftiam Winsjlo-w n. 424. & tr. des z/ei-
tips n. 68. T A B A RR A Nus 0// anat. n. 39. Ferrein apud Lieutaud (iilT. p. 222. R o-
SEN enatom. hesitrifn. p. ipi. W A L T h E r in progr. Gunz. 1. c. Syliab. fart, corp. hnm. tab.
atf. f. 2. b. c.

(fc*) Fafcic. HLI. c. e. f. 2. h. G u n z. 1. c.

(i) 1. c. L I. n. 31.

((.) Efift. VL & LoQU eto I. c. n. 18.

(;) Comm. ad PrsLil. Bt^rh. T. 11. p. 164.

(r7l)WOLFAHRTn. 33.REICHENAui. C.

( n ) Fafcic. 111. p. 34.

(o) Exfof. anat. T. IV. 1». 116. 110. iii. Conf, Albrecht cbferv, «nat. II. & cerilus
GuNZ. 1. c.

153 LIB. VIIT. RESPIPvATIO.

Per has venas aqua in venam fine pari injt£ta in afperaB arteriae cavi-
tatem depluit ( p ). Nam de vena cava ( ^ ) poffes in artenam pulmo-
nalcm transferre.

j. XIX. Arteria vtilmonaUs.

Ita noftro sevo altera princeps corporis humani arteria dicitur, quam
mcatus nomine Akistoteles (r)-> deinde venee arterinfx H e r o p h i-
Lus (j), poftque eum virum vcnam tota dixit antiquitas ^ quod ex
venofo, dexcro, ventriculo ortaj tamen mcmbranas, quam vensj crafTio-
rcs haberct, 6c arteriofis propiores. Nomen reformavit Cofpar Hof-
MANKus (f), deinde Jacohus Back {u) poftquam om.nino pulfu arte-
riofo eam arteriam agitari Cjesalpinus (x) oftcnderat. Quam aorta
utique tenuior eft, ut craflitiei in utraque rationem aeftimaverit ur 148
6c iio. Cl. BoissiER iy)-, &c a 11 linearum diametro ad 15. au: a
12,1 ad Z2,5. dilatari pofie III. Mekelius repererit (z). Sed etiam
ruptam fuiiTs fponte, in vinofo hominc, cxemplum exftat {a). Quare
minime ut aorta , in cadavere refc£la cyUndricam figuram retinet , fed in
plicas collabitur. Minor cft aUquanto , quam aorta , in adulto homine ,
etii cona-a CL Nicholls majorem reperit , in ratione 10005. ad
Sf)io {b). 111. certe archiatrorum comes ( f ) aortae diametrum reperit
13. 1. }. 6c asqualeni artenae pulmonalis mcnfuram, aequales etiam Saw-
TORiNus {d). Ego vero in adulto homine rationcm utriufque trunci
vidi 55 ad 63. IU. etiani Mekelius aortam quidem 15 linear. (e):

artc-

ff ) L ANCIS. 1. C. p. po.
Iq) Ibid.

(r j Hijl. Mttim. L. l. c. 17.

(/) Apad RuFUM «^fdht. f»rt. corf. hum. L. I. p. 41. Ed. Clinck.

( ( ) Injiitut. p. 55.

(h) De corde p. ly^.

(*) Quaji. fcrf. p. iii. b. In raais pulftts artcriaroffl pnlftiOiUkUiH» facile eo»fpicito».

(y) Dc ^ulfi, p. 8.

( z) Mhri. de rAcud. de Berlin T. XII. p. 55.

(a) Matani de anruryfm. p. iir.

(b) Phil. traufuit. n. 410.

( i ) Senac tr. du cixur T. II. p. ajj.

(d) Oi/p. 144-

(s ) M.m ic rAead. de Berlin 175«. S. J, VL p. xtfg.

SECf. 11. PARTES THORACE CONTENT^.. 159

artcriam vcro pulmonalem 11 (/), iz (^) 12.I lin. {h) dimenfus eft :
neque enim morbofa obfervatio huc pertinet, in qua aitcria aorta 7 (?)
aut 8 (k) lin. diametrum non fupcravit, pulmonalis vcro arteria ij
adtigit.

In animalibus frigidi fanguinis haec arteria cx aorta prodit, ut in rana,
& lacerta vidi (/). Sed in homine , ex fuprema fede cordis anterior
exit (m) qua tuberculum, de quadrupedum etiam 6c avium cordc emi-
netj atqae furfum, fmiftrorfum, rctrorfum fe fub arcum aorta: ita occul-
tat (n)) m ejus arcus cruribus comprchendatur.

In fctu , ut interim hanc particulam decerpam , alia omnino hujus ar-
tcrisE cft ratio. Ibi nempe , quam aorta , potius aliquanto major ell , ut
non alienis folis (0 ) , fcd meis pariter experimentis confirmatur. Rcpen
enim lumen arteiigE pulmonalis ad aortae lumen modo fe habuifre uti
(J25 ad 441 j modo uti ^704 ad i5oo , modo uti 2025 ad 1 521 , ncm-
pe in eadem fere ratione ? qua; cfl 5 ad 2 , duplam autem non vidi (/).
Cl. NiCHOLLs rationes fccit 300 ad t<J2 (q). Utique vcro co major
ratio cil, quo fetus tenericr (r). In ca porro jEtate cadem arteria m.o-
dicos omnino ramos (j) pulmoni impertit , quorum rationem ad trun-
cum rehquum repererim non majorem , quam 1600 ad 1348, &
184«? ad 1341 (r). Reiiqua tota artcria 5 hic potius altcra aortse ra-

. dix

(/) Mfw. df l'Accd. dc Berlin. \J^6. T. li. p. J4.

ig) Aftm. T. VI. i. c.

(h) Ibid.

( i) T. 11. p. II.

(■*) i-jo. p. 16".

(l) Coiif. P .^ Ri s. hlemoW. foztr fcrvif a 1'kijl. des ar.inmux T. III. P. TII. p. \"~. 173. S w A m-
M E R D A M Thil. Tr.vf n. 04. L u s s i r R F.

{ m ) Coof. L IV. p. 301. EusTACi-i. T. 16. f. i. z. Vink zuzn de hloedvmen d. zi.
Cjucm liliruin leriis ad ir.e pcrveniiTe , ntqae duduni in recis 'criptis laudjri potuiiTe ,
do'eo,

(n) KajSTA c V. T. i^. f. I. 2. T. i?. f a. Sen ac f i. T. 4.

(oJ-iAnk i. c. T. l. f. 2. Meby f.1.-moir. de TAcad. des fcieiu: 1699. p. iS. de
l» circuiat. dufnpg p. ^. 4p. P.idley olfrv. auat frafi. p. iZp. Mobgacni .Id^-.yf. Anat. I,
n. 10. T « E -w diff^r. fe:. & adiilt. f. j. 4. (Sp. Y avt on anat. p. 347. 348.

(p) Duplum ftcit Mery 1. c. Verheten L. II. p. 380.

(<l) Pliil. Trccrf. n. 410.

(r) Conf ffc''C. IV. de foram. oval. f. 6. n. 10.

{ s) M E»v I. c. p. i I. T A u VRY infcripto Mer yo oproCto p.179. & olim J. E. C A R r .\ nu S.

(() Non •oiruni certe N1CHOLI.SI1 experimentur» recijere , <iui arterix pult»ona)i lumdi dat
300, canili arteriolb tantim lo9. , & vtrqne r»n^o iii^mor.ali 09, ut omnino ccniinAH tri;:m ra-
morum lurr.ina trjnco fuo majcra forent; atque rnrci -ulmonak; arreiioium ducJluin ti;pt.iarenc
Fhil.Tranf. n. 410, eo minus ctiam , cum menlurx ex feiu quir.<^uemefvr. iunitx iti.t.

i5o LIB. VIII. RESPIRATIO.

dix {u) eft; quam quidem pulmoni dcftinatus canalis. Ipfo nempe trun-
co fuo in aortam ita fe immittit , ut furfum primo fmilborfum , indc
obtufa flexione ( x) facla finiikorfum retrorfum , margine fuo fuperiori
ad aortam adfcendat > inferiori defcendat. Haec inflsxio folutis nexubus cel-
iulofisj &: remoto pericardio ()/)> quod fupra originem ramorum ad ar-
teriae truncum adh-jeret, perit, 6c dudus reciiorfit , atque longior (z).
Immittit autem fe in aortiE truncum defcendentcnij fub magno arcu, 6c
fub origine arteriae fubclavige fmiftrae {a) ■, rariffime in ipfam eam fub-
claviam ( h ). Ita fit , ut aorta in fetu duas vcre origines liabeat , fmiflram ,
quce folita , 6c cujus fmguis inprimis ad fuperiores artus 6c cor feratur ,
& dextram , qu;^ ipfa noftra arteria pulmonalis eft , fuo utique trunco
aortse inferta (f). Major autem pars fanguinis artuum inferiorum ( c?) ,
abdominis , 6c placentse ab hac noftra arteria eft. Nam truncus aortae in-
fitus non folum ea fede , qua cum aorta coit , trunco ejus arteriae major
eft, in ratione, quam rcperi fe habuiflc uti 1024 ad 575 ^ 6c alias uti
371 ad 121, 6c triplam adeo fuiffe i fed etiam cotam, quse ex cordc fi-
niftro prodit , aortam fuo lumine fuperat [f] , in raiione quam repcri
1600 ad i52i,6calias 1849 ^'^ i(Soo. Inde , ut facile inteUigitur ,
aorta rccepto arteriofo du£tu intumefcit , 6c in homine nuper nato ejus
diameter , poftquam cum arteria pulmonali conjunfta fuit , ad diametrum >
cum qua ex corde prodit , reperta eft uti 43 ad 39. Ita fe habet in ca-
ne , 6c quadrupedibus , 6c ipfo homine , nam in avibus duos [ /] duQus ar-
teriofos, fivc duas arteriae pulmonalis in aortam infertiones repcri , fmi-
ftram , qux cum humana convenit , majorem ; dextram novam , fuperio-
rem , minorcm. Utraque proportione , quam in quadrupedibus lon-

gior eft.

Ea

• («)CarcanusL. I. HiiRVEyrfe arful. ftng. p.^i."

(x) Trbw 1. c. f. 57. VSRHETIN L. IL tab. 6. f. J. CowHK T. IIL affthd.
(y) L. IV. p. Z71. 272-
(2) Senac ad T. IV. f. I.

( 4 ) C O W P E R 1. C.

(i) Reinmann. nov. »Ci. na. car. volj I. ohf. 74;

(c) Mery de la circulat. du fmg ic. l, 1. Ridlet f. J. Cowper append. T. J? CVE^
seldenT. 38. Al8!n. adnnt. aciiii. L. 11. c. 19. & ipfe olira Carcanus L. I. Non erat',
cur (olitam certe fabricam Cl. Loeseke admirarecar; aut pro nova defcriberet 1. c.

(d) Fafcic. IV. p. 12.

(f) jEqualem elTe jam Baktbolim vs fenferat QmK- ^. hjft. 2J. & RoifcllAVLTf?!

potfe p. IJ. lOJ.

(/) AUm. fttr le ooiilet T. II. p. 8p. po.

SECT.il PARTES THORACE CONTENT^. i6i

Ea nunc pars arterise pulmonalis , quas in fetu inter originem rami
pulmonalis finiftri & aortam eft, ea peculiari nomine du&iis arteriofi
venit. Antiqua res eft, ante Botallum, cui nonnunquam tribuunt ,
etiam Galeno (j-) nota , accuratius vero aCrtRCANO (/;) defcripta.
Hxc pars arterix tenuior , tenerior, molliorque eft , inque avibus vena-
rum fimilis(/}. Interiorem membranam mollem habet {k), plicatam,
cruentam , laxamque. Ad aortae oftium, quod obliquunffit, eminentcm
plicam(/), habet, quae ex obliqua infertione naicitur , neque pro val-
vuia debet defcribi (wj). Ad arteriam pulmonalem rariftlme aliquid vaU
vulae fimile vidi , etfi alii ( « ) Cl. viri , & princeps Carcanus (o)
laxam ibi pendulamque membranam delcribunt. Totus dudus arteriofus
conicus eft^/)), & ad arteriam pulmonalem latior.

Poft partum, & poftquam aut homo , autanimal, fpiritu utitur libe-
riori , in tubulo hujus arteriofi ductus membranje fanguineas nafcuntur,
quarum interiores moUiores , exteriores duriores funt (7), quae fenfim
cuni vera & laxa duclus tunica confervent , ut totus in ligamentum
abeat(r), tum ob alias caufas , tum , quod iater duas grandes arterias
medius comprimatur (^) : Ea mutatio fenfim fit , ut prima pars aortx
contermina excaecetur {t) , ultima quoe ad arteriara pulmonalem fpeiftat.
Cscuni dudum artcriofum reperi , aliquando poft paucos menfes , alias
ferius , ut fecundo aiino abfoluto tubulus pervius fuerit : poft tertium

annum

Cg) DeutHit.part. L. XV. c. 6.

(b) L \. mtat.

( z ) Ea voce ufus efl Simn Petrtts Rouha.ui.t reponfe a M. 'WiNstow

p, n. 64.

(it)RiDLRYp. 2t6. RoEDERKR de fettt pcrfcSIo n. 2 1.
(/) Conf. Trew p. 77. f. 12. ly. jr. 61. 67. 68.

(»») Sa/. Alberti hijf. p.irt. corp. btim. p. i??. Agricoea Comment. Lit. Nor,
17}?. tab. L f }. D E I D I E R aJiaS. raif. p. 40+. S e n a c p. 2}2. ap.

(«) AgK ICOLA 1. C. (JARENGEOT fpla7tch. p. J9';. T R R w f. jo. 66.
^fl) Rejecit olim Harvbius p. 62. nuoer 111. Huberus de foram. oval. n. 2Z.
ip) Neidham deformat. fet. c J. H. A l e e bl t us Nxcolai de direil. vafor.

f. 57. Sb N A C p. 2}}.

(q) Medullani vocat W a r s R v s de foram. ova!.

(>f) Fabsr ad HBRNANDEzp. 607. conf T r k w 1. c. p. 96. Pinxit ex medio
ramorum arteriie pulmonalis Co wp br L'bil, Tranf, n. zgo.
( X ) Sen A c I. c. p. 411.
(/)Senac1. c.

mUer Pbyfiohg, Tora. III. X

154 LIB. VIll RESPIRATIO.

annum nunquam apertum vidi («)• Celerius adeo quam foramen ovalc
clauditur. In adulta tamen feniina per tres lineas verfus arteriam pulmo-
nalem apertum aliquando vidi(x). Injuveneaz. annorum etiam exem-
plum tyAzXiy) , & in adulto homine ( s ). In fene demum apertumfuif-
fe teftis eft J. Salzmannus (a). Sed haec funt ex rarifTimis.

Denique arteria pulmonis, poitquam ex cordis carne prodiit, primum
ramum dextrum*( b') edit, aliquanto majorem (c), qui pone aortam ve-
namque cavam , ante bronchum(rf) fuum pulmonem fupra finum fini-
ftrum longior (c) adit. Inde poft aHquot lineas (/), evidentiorem, fed
minorem , finijirum ramum dat, qui brevior(^), redtius ad fuum puU
monem' adfcendit. Rationem finiftri ad dextrum Cl. Respingerus(/j)
•ut gad 10, amicus olim nofter EwaJtuel KoENiG(i) uti 7 ad 8 reperit,
ego modo ut 21 ad 30, modo uti 40 ad 27, modo uti 46^^40, modo
uti 16 ad 14. in meis meniuris inveni.

Uterque ramus in pulmone fuo tot in praecipuos furculos finditur,
quot lobi funt , porroque communi cellulofa tela irretitus bronchum pes
univerfum vifcus fequitur,

§. XX. Hujm arterice fiites,
1. Ven<e.

Eodem utique modo arteria pulmonalis terminatur , uti aorta i' narn"
& in venam rubram continuatur ; & exhalat : & demum in pulmone va-

fa

( a ) Negant apertnm mancre Nicolaus Habicot, Riolanus anthropogr,
p. a?g. C o w p E R ad T. III. appeiid.

(*) Aliquid fimile habet 111. Senac 1. c.
(y) Eph. Na(. Ctir. Ccftt. IV. obf. i66.
(2) ARNisffius ad Hildanum EpiU. 4y.

((i) Calcaria materie plenum de urinator. n. 20 de circtilat. fang. itt fetit n. 26.
( i ) Je N TY T. ?. f. 2. Trhw 1, c. f6. Pozzi commerc. epiflol. p. gg. Sr. Nic
p. }2. V i 1; K t. I. f ;.

(c) Non bene minorem Schaarschmid ihyfiol. T. I p. S77. etfi js liber non cft
ad manus.

( d ) S R N A c T. VI.
(O WiNSLow T. IV. n.izg.

(/) B us I H R E contra M e R y. Id vocant , du(5lum arteriofum ex finiftro ramo nafcf.
Vide Fabriciom ab A CLtJ apbndrhTe de format, fet. ic. 29. GaRengfot
fpLmcbnolo!^. T. II. p. 15}. Kulmum T. XIV. Sbnac p. 23). T. 4. f. 1. lc. noltr. U.
T. I. L. II. hujus operis. Vi.vk 1. c.
( g ) S F. N .\ c T. 6.
ib) Spcc. anat. botan, a. 5.
(:) Ibid, n. 7.

SECT.II. PARTES THORACE CONTENTiE. iGi

fa lymphatica venofa nafcuntur. Et in venas {k) quiJem dudum com-
pertum eft , liquores per venam cavam, aut pulmonalem arteriam inpul-
fos facillime tranfire, ut in finiftrum finum redeat. Antiquum experi-
mentum eft ab ipfo retroRioLANO frequenter repetitum, a praecipuis
prioris feculi, noftrique viris , utferum(/) ladis , aqua (w), lac
aquatum(?z), muria ( o ) , atramentum C/;), argentum vivum (?),
oleum terebinthinae (r), juglandis (r*) febum (^s), demum ipfe aer (i) hanc
ex pulmonis arteriis in venas viam libere legant. Sed in vivis anima-
libus, qui microfcopio ufi funt clari viri , hanc arteriarum cum va-
nis continuationem ipfis oculis viderunt. In ranarum pulmone arterias
redos ad angulos, aut squales , aut multo majores venas fubire auftor
eft Cl. Hales, & accelerationem etiam in arteriolis capillaribus obferva-
vit(M). Olim in ranx pulmone, & lacerta , easdem arteriarum & ve-
narum pulmonis anaftomofes viderac Malpighius (x) & Cow-
PERUs(^) quorum ifte latiores addit fuitfe , quam alibi in toto corpo-
re arteriarum cum venis inofculationem. Contrarium cx vsnis in arte-
rias iter pariter aqua relegit(c;) & argentum vivum(a).

X a §. XXL

' ik') Conf. "Wir.Lis pharitntc. rnt. T. 11. p. 9. T h b u s t o n diatrib. de rejpir.
p H.6. Albin. dc porii c»rp. hwH. n. 29. B E r g e 2. rfe natur. hnm. p. 47. G e. a a f
oper. p. s;i.

(/) E N T contra Thrustonum P-f^z. Sauvages Menwir. de la Soc. de
Moutpel. tjii. ViEussENS 1. c. Wepfer. de cicut aqiut, p. 297. H e cq_u et dijf.
«otat. p. ?8.

(wi) Sauvagss tbeor. tumor. 'p. 20. de iitflain. p. 219. Mem.l. c. levi pondere mcita-
tam , Kaauwh. iiS. 119. 120.454. B u l f i n g e n Co«;;». /iM</. Pctrop. T. IIL
p. 240.

(«) LiTTEE Mem. de l'Aciid des JcieHC. 1707. p. idj.

(0) Hales phil. exp. p.gg.

(p) AIalpighi Epift. I. p. I to ex editione BARTHOLtNt.

(g)CowPER Phi/. Tranf. n. 2S^. Addit , in folo pulmone tranfire. Hales ba-
majiatiks Exper. 10. p. 66. 67.

(»-) V lE u s s E KS 06J/C d'anat. ^ de medec. pratiq. p. 51. 67.

( r* ) L A G H 1 Conim. Acad. Bonon. T. IV. p, 1 28.

(i) Cera Cowper n. zgi. Koenig regn. ani<n. p. 114. Kaauw n. 117. 4^?-

O) RioLANus de tirculat. faitg. p. 557. Bloembstsyn admn, anat, Facetur
tion femper fuccedere.

(m) p 69

(*) Fojlhf.m. ip. i^. Ep.W. &C.
( (jr ) K A A u w n. 454. etiam cera.

(») Pbil. Tranf n. 285.

(«) VlB.USSBNS p. 67.

164 LIB. VI 11. RESPIRATIO.

§. XXI. //. Bronchi cavea & veficularum.

Etiam facilius ex arteria pulmonali liquor exhatat in veficularem puT-
monis fabricam , & in afperam arteriam. Sxpe experimentum feci, tu-
bulo in venam cavam adaptato , perque fiplionem inpulfa aqua cacruleo
colore tinifta , dum interim per bronchum minifter puhnones flatu di-
ftendebat. Ita caerulea aqua , muha cuni fpuma , per afperam arteriam
erupit , & ichthyocolla idem iter fecuta eft , depofito equidem colorc.
Idem experimentum in aqua (/'), hquore colorato (c ) , atramento ( c/ j,
muria (c), fero fanguinis (/), argento vivo {g), oleo terebin-
thinae (/;), cera(/) fuccedit, cum hac tamen difficilius ( ^) , ut alba tran-
feat, & cum febo (/t*) denique, ut ipfe expertus fum. Addunt, neque me repu-
gnante, facilius(/) quam in venas, ex arteria in bronchumhquorem tran-
fire. Eamdem viam etiam fanguis fequitur , tum in dira illa peripneu-
nionia(w/), qux fudore fanguineo in pulmonis veficularem compageni
erumpente necat, tum in mitiori illo malo, quoties fanguis menftruus,
impeditis viis , falubri eventu ad puhnones regurgitat (?0» nuHis vafrs
ruptis ( 0 ). Idem iter ferum fanguinis permeat (/> ). Eadem via pus
etiam in feHciori pleuritidis crifi deponitur ((?): Eadera aqua coHedta
& reftagnans non raro veficulas replet , & pecuUare afthma facit , ut

ali-

(&) C. BiRTHOLiM de vifcer. frapnr. p. i lo. B e r g ^ » I. c. p. 47. H A. l i s hai
wijint. p. 74. Sauvagbs thcor. tum. p. 20. de inflamni. p. 11?.

(c) ViEUSssNS p. r8, Lang. pbyjiolog. p. 159. A l » 1 w. dc $ork n. 39. K a a u \r
n. 120. 122. iz;.

(rf) Malpighi de pnlni. 1. c

(e ) Exper. 1. c. p. 86.

(/) H A 1 K s b^majiat. p. 76.

(j?) ViEUSSENS recherch. fur luJiruBure des Vifceres;

(h ) Phil. Trauf n, »8?.

(?) L A N G. 1. c. C 0 w p B R ^bil. tranf. 1. cKaauw n. 117. Ruysch mif. ratl

p. i?4. M^-

{lc^ K a AU w n. 12 f.
(!•') Ic. n. 127.

( / ) W I 1 L I S • 1. C. B A R T H 9 I. I N 1. C. H A I- B S I. C. p 74.

{»1) Opjifc. pathohg. obf. 14. Aci. Mugtouin. T. L p. ^27. Journal de Med. 171; 8.
Febr. In morbo bovillo vidit C1.Saz.chow, von dtr Rindvieb • KrAnkbeit in morte fu'
bita D I o N I s. flfr la mort. Jubite p. 74.

(k) Bp.NNr.T Exerc. ij.

(0) BAiTHOL. de puhnoti. p. 4^. .

(p) In Sa' chjri officinis Boerhaavi Eiem. T. l. p. SJJ.-

(5) GUNZ de piris dirivat. p, 23,

SEcr. 11 PARTES THORACE CONTENTiE. 165

aliquoties vidi(»'). Hxc fpuma lenta & alba eft , quam iratus Camelus
exfcreat f^). Viciflim etiam ex broncho in arteriam pulmonalem aqna
injeda , & ichthyocolla , in meis experimentis , viam invenit ( ^ , tamen
niinus facilem ( // ).

§. XXII. Fia cx Eroncho in Fenm pulmonales.

Ab arteria, ut humores injedos(/0) ita fanguinem ( c ) vena recipit.
Sed etjam per experimenta conftat , liquore? afperae arterise impulfos, in
hanc venam non difficulter iocum fibi aperire, aquam(rf), fpiritum vi-
ni crocatum (e), argenfum vivum (/) , ichthyocollam , ut ipfe vidi. Vi-
ciflim ex vena pulmonali impulfus liquor , in afperam aateriam , & bron-
chia, & veficulas viam invenit , ut & ipfe obfervavi, impulfo glutine
pifcium , alii aqua(^), mercurio(/0, cera(f).

Ex vena azyga , puto per bronchiales venas , humor injeclus in afpe-
ram arteriam perpluit (k).

Eadem aqiia , ex vena pulmonali , per fuperficiem pulmonis exfu-
dat(/), quo experiniento reforbentium vafculorum in venam rubram in-
fertio demonllratur.

Non valde quidem de hoc mutuo liquorum inter venam pulmonis &
bronchum commeatu dubitatur. Cum vero alii Cl. Viri etiam aerem im-

X 3 pullum

(r) Shekriarb T. II. p. 2^6. ViARDELC. 19. "W11.MS convuJf. p. 509,
1^'uys of a fuciet. at Ediynb. T. V. P. II. p. 627 Brendel de catarrb. fufocativ. n §•
IVl A 1. p 1 G H. coitjti. 4 j. Ba^ck tai om tazuretb p. 12. B o i r i c h. iif fcorbuto. F a N-
T o N ad M A N G « T. Epift. R.

(j) CowmeKt. acKcL. fient. Fetrop. T. X. p. n?- f"™ Llama Galh r di M i n.
T. 1. p. ao,

(») B U L F I WS I B. 1. C. p. 259. H A LS s p. 7^.

(«) Haies 1. c. Lamg. 1. c. qui negat omnino tranfirc. Negat ctiam Vieus*
s 8 NS I. c. p. ?2.
(<>) p. 164.
(c) L. IV. p. 409.
(rf) BuL?iKGBRp. s;9. 240. B B R G E i p. 4?. D R A K E p. 434. Aquam crocatam

VllUSIENS

(*) Vi EU8JENJ oif. d\inat. ^ dt medec. prat. p. 5 y.

(/) Vi B u s s E MS 1. c. p. 52.

(g) Aqua Kaauw n. 41:4. poftquam in arterias redicrnt V 1 1 u s s 1 n s 1. c.

(£>) V I sus $ ENs ibid. Exp. ^.

( »' ) K A A u w n. 4y?. R u Y I c H thef. max. n. 102,

( <• ,) L A n c I s. de venafine pari p. 90.

(/) K A A u w n. ^16,

J6S IIB. rill. RESPIRATIO.

pulfum(w), aut retentum (?/), ex afpera arteria in eam venam tranfi-
re fcriberent , major quidem de ejus elementi itinere controverfia mota eth
Alii enim & priori feculo & noflro , illullres viri , accuratius experi-
mentum adgreffi , omnino negarunt ( o ) , aerem vere de broncho in vcnas
& in cor finiftrum tranfire, caufafque etiam obtulerunt(/' ) , ex quibus
error natus fit, aerem nempe in arteria pulmonea refiduum(^), Lelio-
nes vi fadas (r).

Ego quidem , cum in junioribus animaliblis experimentum facerem ,"
alias aerem impulfum non tranfiiflfe vidi ; alias tamen , neque maxima vi,
aerem ex broncho in pulmonis grandes venas , & in finum finiftrum
pepuU. Neque valde mirer , fi & aUis Cl. viris hoc experimentum per-
inde fucceffit, cum aer paffim vias non fibi deftinatas fuperet, & ex ar-
teriis in venas duftusque excretorios tranfeat , renis exemplo, & arteriae
puhTionah"s, quae perinde ut vena , aerem a broncho accipit , neque
tamen in vivo animale ahquid accipere putatur. Sed etiam teneriorum
animalium vafa rumpi, ab impulfi violentia manifefta flatus, exempla
exftant ( ? ).

Casterum , ut anatomen vense pulmonalis abfolvam , venulae ex arteriis
puhiionaUbus natae , confluunt fenfim in truncos , bronchi comites & ar-
teriarum , inque quatuor denique, uti diximus(«) venas. Praecipui nem-
pe venarum pulmonis trunci, continuo priufquam pericardium perforave-
runt, exmultis fubito ramis in quatuor grandes venas coalefcunt ( x). Earum

duae

► (>h)Rioi,anus adverfuB Harveyump. 49. Be4$ ajtat. a;i!m. p. 69. in erina-
ceo , S Y L V i u s dijf. med. VII. n. 86. S w a m m b a d a m de refpirat. p. 98- B o R » i -
c H 1 u s apud Babtholin. Epiji. IV. n. 76. p. 44.7. B o h n de aeris ftiblun. influx.
p. 459.460. N B B B L rff rff(proc. aer. p, 11. M B i r Mem. de fAcad. 1700. p. 225.
1707. p. 210. WEPfERiitf cicut. aqiiat. p. J2J. Teichmeye& anthropol. p. 59.
LoEtCHER anthropol. exper. p. »o. C k A s s 0 u s rf? generat. p.'.i5. S A u v a g E 8
Mein. de Montpel. 174?. p jg. ( fi pulmo probe elutus fuerit).

(«) Nebel apud BERN0U1.1.1UM de rej^ir. c. II. n. <}. Sola nempe ftrangulatione
per infpirationes jnterrupta.

(0) Fabir ad Hbemandez p. 601. L ir t ke Mei». de 1'jicad. 1704. obC 2.
H A R V E Y in proem. ad Exerc. I. p. i6. H o 0 k e apud B i r c h T. I. p. 486. A l b i -
i^vsdeporis p. 42. Jo/j. B o h n I. c. p. 64. H .\ l e s ham ij{. exp. II. p. 176. B u n i u-
«e R 1. c. p. 240. n. 17. DrKBOLD d^ aere in liquor. buman. p, 14. experimento in h».
mine fadlo , & in vivo cuniculo, Kuhnbaum de refpir, p. 12.

(p) p. 241.

( 9 ) I D E M ibid.

( j- ) Eas jam accufat F a b K R 1. c. p. 607.

(f) Mem. avant. 1699. T. il. p. 207.

(w) L. IV. p. }2i.

(*) EusTAeH. T.ij. f. j. SBNAC.T.d. dddd

SECT.ll PARTES THORACE CONTENT^. KJ7

duae dextrae funt, finiftrae daae. Dextrarum fuperior inferiori atuPrior eft,
& aliquanto major (^j. Eadeni ut ex anteriori, fiat pofterior , arteri?>iu
pulmonaleni decuftat^z), inque finum finiftrum defcendit (n).

Dextra vena pulmonalis inferior pofterior , minor, in mediam & fupe-
riorem partem fui finus adfcendit (^) , & cum comitem praecipuam ar-
teriam non habeat , ramis certe arteriofis inferioribus fe adfociat.

Siniftra fuperior , perinde anterior eft & inferiori amplior , eademque
a pulmone defcendit : intcrior contra & poftcrior , & niinor, ad eumdem
adfcendit , omnino uti dextra(c) fibi fimilis altera.

Sinum denique finiftrum videntur prifci anatomici pro trunco venofo
habuiile, cum fneatum a finiftro ventriculo ad pulmonem unicum nume-
rent ((]?), & unicam arteriam venofam conftanter fingulari numero effe-
rant((?), quam perinde a ventriculo finiftro , qui fpiritum contineret,
arteriam, a tenuitate venam dixerunt : etfi aliquanto tamen , quam alias
vens , denfiorem (/), & valentiorem (^ ) membranam nafta eft.

In frigidis animalibus rana , vipera , teftudine , vense puimouales auri-
culam fubeuntCZ') aut cavam venam (ij.

§. XXIII. Minor ejl quam fodalis arteria.

Cum ubique in arteriae aortae fyftemate & truncus , & rami arteria-
rum , aliquanto fuis fodalibus venis minores fint {k'), hic in pulmone,
unico exemplo , venarum lumen , quam fodalium arteriaruni minus eft.
Dudum nata eft obfervatio , nuper autem ad phyfiologiam translata. Vi-
detur apud Araftelodamenfes amicos natam fuilfe (/). Inde Wel-

s c H I u s

{y) EusT ACH. T. 27. f. i;. S anto r t n e/^ p. »4^

(«) EusTACH. T. 27. f. ij.

(«) EosT A c H. T. is. f j. T. 27. f. I). Sen A c 1. c.

(Z)) EUSTACH. I. C.

(c) I D E M tbid.
_(d) A RisT oTms hifl. tmm. L. I. c. 17. Om b a si u 5 tamen addit, continuo
in quatuor ramos dividi p. §6.

( f ) Arteria pulmonis venae naturam habet R u r U s appelhxt. L. L p. 42.

(/) HoADLErp, 46. In teftudine tenuiflima CAiDEsi.

l g) Helvktius eclaircifemeiit p. j^.

{b) N\ Ai.riG H. pojih. p. 9.

(i)SwAMMiRDAM p.Sn- Chaeas dt lavipere 'Tp.^i. In teftudine C a 1-
• s si p. 6).

(* ) L. IIL p. i}r.

(/) Blasivs anat. anint. p. 99. in ovc.

1^8 ZlS. riJL RESPIRATIO.

s c H I y s junior id experimentum habet ( w/ ) , & Jacobus Drake («)
in icone expteflit. Ab eo tempore J. Benignm Winslow^^oj, &
qui videtur Cl. viri experimentis ufus efle , J. Cl. Adriarms Helve-
Tius ip) , accuratius & ornatius docuerunt , & truncos arteriofos ve-
nofis truncis , & ramos ramis eife latiores. Sed etiam adverfarius Hel-
VETii Petrus Antonius MicHELOTTUsCg) hanc arteriarum pul-
monis prasrogativam adgnovit. ]. Dominicus Santorinus (r ) , dia-
metrum arteris puhnonalis facit 13!.^ cujus quadratum eft ''^^/ =
188+ *t: venarum vero quatuor , in finu finiftro conjunclarum diame-
tros ^ tI + ^ 4? + W^ ~f~ ^ ii quorum numerorum quadrata conjuncta funt
161 +^j4 atque adeo minora quam arterix. Inde Cl. Nicholls (y)
contrarios eventus propofuit , cum arteriam pulmonalcm conftanter Vena
minorem faciat, modo uti looo^ ad 12477 (t). niodo uti 141 9 ad
2c88(«), modo in fetu , uti 198 ad 294 (x): Sed iis in dimenfioni-
bus excipi poteft , quod unam duafve arterias cum quatuor & quinque
venis comparaverit (j )• Solent enim , ex conftante naturye lege , lumina
ramorum quam trunci lumen latiora efte. Ita & ego duarum arteriarum
puhuonalium lumina reperi fe habere uti 3^49. quatuor vero venarum
pulmonearum uti^Szi. Ita etiam 111. Se n a c us in proprio exemplo(s)
comparatis duobus raniis arterias pulmonalis , cum quinque ramis vena-
rum ejus vifceris , rationes luminum facitpro arteriis 90000 + 52500, pro
venis 5428 3 +47 8<?i + 90000+ 3 25(?i + (^2500, ut venofi rami fte-
rum vehementer arterias luperent. Addit vir 111. etiam ramos numerofiorcs
cfle, atque adeo fummam luminum majorem(fl). Ifl. vero nofter Me k e-

LIU s

(w) Tahb. Miat. 46.

(h) Tab. 13. L. li. oompar. cum tab. iz.

(0) I. c. n. uj,

(p) Memoir. de FAcad. des fcieric. 1718. p. 219. ubi pro re penitus nora propoBitur.

( f ) Epiji. ad Fonteiiell. p. j o.

(r) Qbferv. oftat, p. 14}. Recipit cas menfuras Cl. Pujatus nmb. Naro».

p. 97-

(x) Pbi/. Tranf. n. 410. p. 167. feqq.

( ^ ) Trunco cum quinque venis comparato.

(a)p. 168. eodem raodo.

(x) Coraparatis duobus ramis pulmonalibus cum venis quatuor p. 169.

(y) Inde faiftum, ut etium 111. Fr Bojssibr olim condenfari in pulmone fanguineni
negaverit, Quod quatuor Tenae pulmoni^ ad quatuor ranios arteria: pulmonalis fe habeant ut
26 ad 21. Meniotr. de Jnvnttei, J74J. Similiahibct in |M/io;o|. p. 59.

(2) T. II. p. 3s6.

(«) T.l. p.j5a.

SECf. IL PARTES THORACE CONTENT^. 1^9

L t u s venarum pulmonalium lumina ad arteriarum lumcn in receptiori fa-
brica quinta parte minora facit (b) : in nonnullis vero etiam tertia mino-
ra reperit , cum rationes cflent 81&: I2i(c) : 6c alio loco rationem lu-
minum arteriarum ad lumina venarum aliquanto majorem invenit , nem-
pe uti 5 ad 2 5 vel 144 aut i 5^ ad 95 ( c? ).

Ego vero ) & mecum etiam praeftantiflimus A u Ri vill lus , paulo
diverfam viam ingrcffi , fingulos ramos arteriofos , cum fingulis venis fo-
ciis comparavimus. Ir.i femper venas minores rcperi , ut ctiam repletae ar-
tcriis inanibus minores forent , in rationibus equidem variis, ut diametri
venarum effent iz. arteriai-um vero 14 6c 15 ? unde rationes luminum na-
fcuntur ipSad 144, 6ca2 5 ad 144. Alias eadem ratio fe habuit , uti 4
ad 5 & 2 5 ad 16. alias uti 5 ad 3 . Ita A u R i v i l l i u s (^ ) clarifTimus
rationcs equidem diverfas reperit , maximas tamen uti ij ad 1 1, experim.en-
tis cx honiine & variis animalibus coUeftis. Res ipfa neminem fere nunc
habet diffitentem. Sunt qui addant , non folum amphores pulmonis ar-
terias efle , fed pr^terea numero fuperare (/). In ranis venas majores
elfe audor elt Malfighius {g) 6c Swammerdam (^*).

§. XXIV. Vafa l)7nphatica.

Re£le quidem monuerunt Cl. viri ( A ) , nc cellulofa lobulorum pulmo-
nis intervalla pro lymphaticis vafis habeantur. Inflata enim 6c pellucidi-
tate fua, 6c transvcrfis interfeptis , faciem ejusmodi vafculorum fatis ex-
primunt. Verum non ideo veri^ aquofis vafcuhs pulmo deftituitur , quae
ahoquin ob numerofis conglobati generis glandulas non fruftra exfpe£tes.

Ergo

[ B ] Mem. de TAcad. des fcienc. dt Beilm T. XII. p- J4.

[<] Ibid.

[i] T. VI. p. 166.

[f] De vf.f»n(m pilmon»!. & cavit. cord. intq. amfiififdiHt n, 8. p. 19.

[/] D I S D I E R ffUnchnolog. ?. U. p. 71,

tf ] Pnp. p. ,J.

[fc]\iiNSLow Exfof tr. delt foitr. n. 1x5. B isdJ eh. ffUnehnoIog. T. II. p. 74. 75. conf.
Sbaragli Scepf. II. p. 445. Idem etiam moniium in Cassbeohmii 'lofihumis repcri. Habet
etiam id veilculoiiun ^ non fatis Cmile vaforum lymphaticoium , Schvlze de tlaterio p. 140.

Halkr Thyfiolog. Tora TII. Y

170 LIB.VIll RESPIRATIO.

Eigo in fuperficie hujus vifceiis vafa lymphatica valvulola ( ?') & catenu-
lata j reticuluai ( k ) fub membrana exteriori in cellulofa tela fubje£la fa-
ciunt. In homine vidit Cl, F e r r e i k ( / ) Cl. H u n a u i, d (???),&: ego
Gottifigae id rete vidi , ejusque partem cera replevi , de du6lu thoracico
retrograda.

Inde ramos vidi ad truncum venae pulmoncae, &: glandulas broncho
adjaccntes , tetendifle ( ?7 ) j unde porro ad dudum thoracicum ( o ) fe confe-
runt : hinc eo duclu hgato in vivis animalibus lymphatica vafa adparent ( f ).

§. XXV. Nervi pihnorns.

Neque muhi , neque magni puhnonis nervi funt , neque vifcus ipfum
valde fenfilc. In vivis certe animahbus puhno absque ulla agitatione ani-
mahs lancinatur ( ^ ) : 6c in homine abfceflus maximi puhnonis absque
febre nafci vifi funt , 6c absque dolore ( r ) > neque queruh qui fuppu-
rantur , ohm adnotante Vesaliq (j). Puhrio non dolet jam Are-
TJEo(f). Quin in bronchiis fenfus {u~) fit , minime repugno : Duo
vero pulmonaiium nervorum plexus funt > quorum uterque potilhmum ex
o6tavi paris ramis convenit.

Pq/ierior

(i) WiLLis 1. c. T. T. LoQLET n 18. La Piyronie joiirnd dis favans 1741. p. JJ.
K A A u w 1). 617. Atix. MoNROO juii. de 7Kif. lymph. p. i6. Lymphaai tanicii retrorrura dimit-
tcre ex duda thoracico > in pulmonis vcouhs VI^illis p. 19.

(A) WiLLis 1. c. lluDBEK apud Hemsteuhvys tab. z. NiiCK acLnografh. p. 141,
MoRG.\GN. advetf. ir. p. 88. Kaauw n. 6x7. Keil abrid^/n. p. i-IJ. ( credit frequentiores,
quam alibi anaftomofes efle ). Ferrkin hijl. de iAcad. 173?. p. 38. Fulius hsc III. viri va-
l'a lymphatici, & ex homine defcribuiitur apud Ci. Montagnat leiircs fnr tin notivetiu genre
iie vaijfeaux , tum in diff. an aCii-) meihr,ni:a fiilwonis infiiiida temfere e.ffirationis. Dicuntur in rete
coircj fequens fpatia inter lobuloi pofit^; tot>;ue retia eirt.- , quot lobuli j). 74. ubique vero seque am-
pla eiTe, abfque ra;iiis , & vairulis ; &c ex profunda pulmonis comi age radiculis fuis nafci : quolibet
rere gliud conLir.cri. Hsec dcfciiptio miie fpaiia cellulola refert.

( / ) 1, C. apud M('NTA6NAr.

( m ) I-liJ}. ds iAeai. d:s fcijfnc. 1734. ©bf J.

(n) Habtt cti.un FERRtiN diil". dn aCl. fulni, Si a reticulaiii vaGs feparat & olim Bouk-
BON 1. c,

(0) NucK 1. c. BouRDON d.fcrl^i. an.v. p. 177. NNiLLif I. c. r 18. Hvnauld 1, c. la
venas mavult PvUHSCHIUS de valvtil. lywfh. p. 6.

(f) WlLLlS 1. c.

( q) Mem. fiir les faru fenftbl. & irril. exp. 17J.

(r) HuxHAM de fehr. p. 147. feqq.

( s ) Exiim. otferv. fallof, p. lop.

(() C.wf actit. L. II. c. I.

(ti) LoRRi Journal de m.'de(, 175^. M. Dec.

5'£C7'7r. PAIITES THORACE CONTENTy!:i. 171

P'jJ}erior plexiiT (x) idemque major 6c vulgo notior, provcnit ex o£tavo
parcj continuo, poltquam cjus truncus, ramo rccurrcnte edito, ad exteriora
pulmonis 6c bronchi cujufque lateris fe abfcondit. Ex ordine enim utcrque
cctavus nervus tres plurefve ad fex 6c ultra ramos edit, qui eum bronchum
fequuntur, porroque in pulmonem divifi vifcus, in codem cum vafi^ cel-
l.ilf^fo textu, perambulanti vidi fcx ramos fuilfe , quorum duo arteriam ;
tres bronchum. fequebintur , iextus venam pulmonis comitabacur.

Anterior plcxusj idcmque minor j oritur in dextro latere ab oclavo pa-
TQ (y) eodcm Joco , aliquot furculis; uc tamen ad anteriora fe circa arte-
riam pulmonalem confledhit > cum vena pulmonali fuperiori ; cumque ner-
vis -cardiacis unaltomofes habeat , 6c cum iisdem nervos pulmonis con-
fiituat.

Oriuntur autem irti cardiaci ncrvi a ganglio cervicali infim.o , ejufque
ramo , quem fuperficialem dicere poffis , qui ante vertebralem arteriam ad
truncum fubcl ivise vergic , recipit ramum a plcxu cardiaco proprio , per-
gi: ad cruncum aortre &c latus dc?ctrum duclus arteriofi, 6c akero profun-
diori trunculo de(ccndit poiro ad cor, intcr duas principes arterias, al-
tero trans dutlum arteriofurn finiftrorfum migrat, reccptisque ramis octa-
vi paris, quos modo dixi, porro aliquot furculis inter arteriam venamque
puhironem adit. Huic nervo recurrens truncus furculum addere folet. ElT:
edam ramus alius., ex plexu magno cordis natus» qui afpersc incumbit,
indeque trans aortam ad fmifuum pulmonem pergit.

In dextro latere ramos anteriores vidi prodiifle ex conjunclis nervi re-
currentis, exque primo ejus trunci ramo, o£tavique paris furcuHs , eo-
dem quo in fmiltro loco natis, 6c dcmum ex nervo , quem ganghon
intercoitalis trunci thoracicurn fuprcmum eo mittit, feie ut in fmiitro
latcre.

Recurrentis nervi hiftoria mehus cum larynge dicetur.

§. XXVI. Fabrica pulmojns propria.

Propria pulmoni caro eft , molhs, fpongiceque (r) fimiUs, in omni-
bus, c[ux ego quidem ineidi , animahbus. Ejus carnis propriam fabri-
cam, qua ipfa ab aUis vifceribus pulmo differt, eit ut exponamus.

Y z Ergo

( .V ) ViEvrssENS Tab. i?. ij. Winslow n. 114.
(y) .\n iidem nd 7. 7. Vieussenii?
(z) Aret&vs L. I. Catif. dititurn. c. 10.

i7i LIB. VIII. RESPIRATIO.

Ergo in ho.T.ine primum , cane , fele , bove , 6c in univerfum in qua-
dvupedum ckifTe , velamento extimo pulmonis remoto , celluloQ tela ,
id inter velamentum, 5c inter ( a ) carnem pulmonis rcpeiitur, in homi-
ne obfcurior , flicillima vifu in bove. Hs£c ceilulofa tcla tenera cft , &
adip.e dcftiruitur.

Dum adeo puhnonem deglubimus , adparet , pulmoncm in lobos fe-
cedere , quos protenfa a lubo in iobum extima membrana conjungebat.
Intervalla eorum loboruin ccllulofa funt {b) , perque cas cellulas vafb-
rum(c) trunci decurrunt. In cjufmodi nunc intervallum, fi aerem fi-
ftula impuleris ( £?) , elevatur 6c ipfum intervallum , & mire turget : de-
inde loborum quilibet a lineis cellulofis fubnafcentibus in plures llbi impo-
fitos lobulos ( f ) feparatur , quae ab aere repletse , cylindricae vidcntur,
filisquc tranfverfis (/) diflepiuntur : accuratius autem infpcdse , non cylin-
dros, fcd profunda loborum intervalla (^) nullius definitac figurae efieap-
parent , quae intervalla tenerrima, &: femper macilenta( A) , ccllulofate-
la replentur. In ca intervalla , perindc ut ad pulmonum fuperficicm , glu-
ten in pleuriticis effunditur ( i ) 6c hydatidcs eam fedcm tenent ( t ).

Sed prgeterea etiam in minoribus lobulis , quos nunc flatus fepara-
vit , ftmiles pellucidas , reticulatas , profundas lineas , tenerrima cellulo-
fa ( / ) tela plenas aer confpicuus reddit , qus minores & minutiflimos de-
niquc lobulos diftinguunt , quorum omnium celiulofa ( w ) vagina ( « )
eft , qua non intervalla unicc , fed totus undiquc lobulus anibitur. Figu-

' a) WiNSLOW n. 107.

{b) WiNSLOv n. io<J. 107. Ceilulofam iftain memhranam pulmonls Inurnam dixit HeLVX-
Tius p. 21. & a vagina vafo;um «Jcduxi; p. 30. Habet C. A. a Berceh dc ctllulif. tun.

(<:)HEtY«TIUS p. Jt.

id) Idem p. tj. Conf. K A A w .1. 139.
{e) WlNSLow n. loy

(/) Scpta tnembranacea Rcyschii (atal. mttf. rar. p. 132, 133. 134. Eadem habet , & ptllii-
cidavocat, Malpighius £p. I. p. 135. Ex equo dtfcribit Ci. BoukgelatI. c. T. II. P.

a .P- 557-

(g) DiiSa S c H u L z I o I, c,

(h ) Kaa u V n. 13«?.

(/) Valcaremghi tnedie. r*iion. p. 132;

(fc) M alpi GM. p. i3y.

(/) Conf. Helyetius p. z6. S'ba«a6li *,^i/. p. XXX! V;

(m) Confeniit 111. SiwAc T. II. p. 233.

(«) Helvetius p. i8. KuYSCH p. 134. 13J. \n vitulo j bod in hcmine. U
equo valida, aerem retinet, etiam remota externj vifcerit memi»rana fiovaciLAT !. c.

SECf. 11. PARTES THORACE CONTENT^. 17J

ra in lobulis ( 0 ) nulla certa eft (p). Veficulae autem cujufquc lobi omnes
una elevantur ^ inflantur : non adeo vero tacile a lobulo 111 viciiium lo-
bulum aer tranfit ( i^ ).

Denique , quando nunc debilior ad minutiflima oculus cellulofa fepta
definit dirtinguere , cellulola 6c veficulofa fabiica adparet, qua lobuli
conftant , aere plena, membranulis diftin£ta , in quibus membranulis va-
fcula minima in rete abeunt (r). Quamque fmgularem veficulam ocuius
non adtingit fmgulam.

Quando in bronchum flatus immittitur , tunc continuo hsec veficulofa
fabrica ad(urgit , fpumaeque albse modo lobuli dillenti 6c longiores , &
latiores fiunt, & a fe invicem recedunt, & exalbefcunt. Eo in ftatu fi pul-
monem ficcaveris , tranfverfuiiquc diflecueris , mirae cavernulae adparent ,
incertae figurie , quadrangulares , quae ipfae funt veficulae.

Memorabile vero eft, &c multum ad intelligendas eas qu^ fequuntur , lites
facit, in valido animale , ut in bove, aerem veficulis impulfum non exire in
lobulorum intervallai quorum alioquin peliucida facies, etiam quando
fiatu turgcnt , ab albo illo veiicularum minimarum fpumofo habitu vai-
de diffcrt.

Ita viciflim, invalidis animalibusj aer in lobulorum intervalla impul-
fus , ea quidem undique perambulat , caeterum in veficulas non iranfit,
neque fpongiofam pulmonis carnem diftendit.

Contra in tenerioribus animalibus , inque ipfo homine frcquentiflime ,
aer per bronchum infiatus , 6c in cellulofam telam inter lobulos erumpit ,
6c velamentuni pulmoni exterius circumje£lum a veficulofis lobulis feparat,
inque magnas veficas ( s ) turgerc cogit : demumque intervalla lcbulorum
perinde diftendit. Idem aer in unum ramum bronchi flatu adatlus , alios
& alios etiam lobos diftendit , totumque demum pulmonem cogit tur-
gere. Ita perinde in parvis renerifque animalibus , maxime poftquam pul-
mo in aqua maceratus fuit , aer in cellulofa lobulorum intervalla imoulfus
in fpongiofam pulmonis fabricam , etiam in fcde ab eo ioco remota ,

Y j quo

(0) Habent lobiilos Malpigmius de ^ulrr.cn. Ep.I, p. ijj. HEtVETlus, RuySchJVS
p. 1J5. FanTON anat. p. ^19. &c.

(p) Malpighius p. 135. Vdde angulofos pingit f. J.

(q) HeLVETIVS p. 19. BOUBGELAT 1. c. p. J^J.

(r) RvYSCH (Atal. mnf. rar. p. 134. Malpigh. T, l. f. l, VflNSLow n. 109.
!iELvETius p. 30 Ji. KcplcTitj fed difficulter oftendit, Albiiius a;>ud Hayniann Cow-
men:. ad 1. K. M. T. Y. p. ilo. Pulthcrrime repievit Lhbe^KUHN arud KnveaR phyfiglor,
a. ij»». "^ •' *

(jj |J£LTKTlt>S p. «, 14. r.IDiSY otf. ^. »04.

174 LIB. VIII RESPIRATIO,

quo aer fubiit, penctrat , totumquc pulmoncm perambulat, perque bron-
chum ipfum exit. Idem etiam fmiiles in ampulLis membranara cxtimam
pulmonis elevat.

Ex ifto experimentorum diverfo eventu intelligitur, quare cUri viri
aliter omnino , &: tamen vcre , de lobulorum membrana propria , de-
que via ex veficulofo habitu pulmonis aut aperta &: claufa referre potue-
rint : cum alii aerem ex bronchiis in lobulorum intervalla exire adtir-
ment {t) , negent ahi ( « ) ? & vicilTim aerem ex cellulis intcrvallorum ?
aUi in veficulas aiant viam apertam habere ( x) j negent ahi (_y ).

J. XXVIL Pulmonii qtiadru^edis ovipari fabrica.

Cum hujusniodi animahbus multum ad exponendam pulmonis fabri-
cam auttores ufi fmt , aquc hac clafTe potifhmum veficularum nomen in
phyfiologiam fit receptum, utile fuerit eam fibricam breviter defcripfifle ,
ex rara quidem , qua; fola uberius mihi ad manus eft & lacerto.

Pulmonis in rana duo lobi funt , veficulae nempe totidem , ca-
vege ; fed cavea (z) interior feptis inaequalibus in grandes cavernas dividi-
tur. Parietes vero hujus majoris cavese celluhs fiunt , apurh alveolos rcfe-
rentibus, grandibusfic adprimcconfpicuis^i?) , multanguhs ( ^ ), percellulo-
fas hneas divifis , in quibus vafa decujTunt , quge ad eas cellulas furculos .
impevtiunt ( c )• Sed ipiie h^e prsterea ranarum veficulae parictes habcnt
ceUulofos, inque funilcs ; fed minutiffinias, veiiculas divifos {d). Etiani

hgec

(f) M A L p I G H I pe/?fcfi;». p. II. etiam in bove, 'VflNSLOw n. io8. fcd fenfim Helve-
Tius p. 24. zj. & ]o:irn. di-s favans i-4i- P. 368. Sauvages fhyfiol. p. 98. Eschek-
B A c H an»t. p. 444. & Je aere per relpirationem admiflb B E r t i e r fiiyf.q. dcs corps animes
p. 179.

(11) wihDS p. 32. MoKGAGNi Adverf. AnM. V. p. ^6. Covper ad BiDLoi T.
ij. f. 5. EoEHMER di hronch. & vaf. hronch. n. 20. Boubgelat Li^^Utriq. T. II. P. X.
p. 571. in equo.

( x) H E L V E T I u s p. 29.

(jr)SAUVASES 1. c. Ho ADLEY p. 95. C. A. a Bt.RGEU de tunic. cellulof.

(z) Malpigh. Efijl. p. 141. fojlh. p. 10. Mem. fttr ie mouv. dii fang. exp. 8<5. RoE-
SEL p. 24. Sehac T. I. p. 233. Bremond 1. c. p. 477- I" telhidine Ca!.desi T. 8.
f. 12. p. 71. Blas wifcell. p. 27^, anjt. anim. p. 119. HsLVETius p, ji. Aii. Siiec. Ut.
1730. p. 60.

(a) Majorihus quam homini Helvetius 1. c. p. 31.

(/') RoESEL hijL ranar. tab. J. f. 6. Malpigh. T. I. f. I. T. 2. f. I. Rotundas in bui
fo!ie RoESEL T. 19. f 3. 5. T. 11. f. zj.

( f ) RoES el T. 21. f. zj.

( d ) hUmijires I, c.

SrCf. II PARTES THORACE CONTENTyE. 175

haec intcrvalla vafcula recipiunt , quae ramos ad minimas veficulas edunt ,
& ipfa inter fe circa veficas rete faciunt (£•). Lacerto majorij viridi, ea-
dem el\ fabrica, uti aliquoties vidi.

5. XXVIII. Fahrica puhnotns fitbtilior.

Quae haflenus diximus , fatis £^cile nudis oculis ufurpantur. Addidit
vcro aliqua Malti CH II potiflimum induftria, qux omnino microfco-
pii ufu demum innotefcunt, aut penitus extra oculorum diltridum pofita,
folius mentis conje£tura adtinguntur.

Primum ergo rotundas (/) veficulas pulmonis addit vir cl., ex di-
duilis bronchiorumramis, tamquam in ampuUas dilatatis fieri ( g ). Deinde
arteriam pulmonalem rete quidem in parte pulmonum exteriori ( h ) f icc-
re , &C anulorum modo ambire veficulas (i) , venam vero in intcriori ( k)
fede veficularum fundum occupare , ut tamen perinde utrumque vaforum
genus anaftomofibus uniatur (/).

Mufculofam porro vaginampuhnonem in frigidis animaUbus ambire (m^y
reticuh^rem, longisfibris&transverUs (??) redifque impiexam , quae & ex-
tus puhiionem ambiat , & intus finguhs veficulas cbnub.u. Eum mufcu-
h)fum textum etiam ad caUda animaUa traduxit , in agno obfervatum (0 ).
Eosdem mufcuios plurimi ch viri in caUdis animaUbus & homine Cp)>
inque avibus majoribus Parifmi repererunt ( q ) aUique.

Addidit,

(e) p. 141. CowPER Vhilof. tranfiCi. p. 285.

(/) EjiJ}. I |i. 1J3. LUDWIG n. 186.

(^) ■Vi iNSLow n. 136. Ma LPIGH. p. 154. In fele Wepfer de cieut. p. i26. cum
inier inliiir^ndum, ■lenifTi.-t. lii toio coipore veGculas communicEntes reccpit, iu quas vafa eifiinde-
rtruur DuvERNEY AJrm. avant i6p$. T. I. p. a2i.

( h ) Poftliiim. p. 9 .

(i) p. i4i. i-P- H.

( S ) PoJ.iiiim. p. p.

( / ) 1 li I D. p. 13.

(m) l'oJ::!t!r;i. p. 19. Bremond Mem. d^V.icxd. 1739. p. 478.

{n ) In crocouilo Siamenii JeiLiiia Ohjj: matitem. & dt ^hyfiq. p. 15. In teftudine Morg agn.
«it/. V. n. 19,

(0) 1. c. p. 9. & iterun p. j8.

(p) WiLLis, Berger de t.aiiir. Iiiim. p.ii. 37. DlONiS cours d'.ir.at. p. 46] . V e n o t C
«/j^e dij pMt. T. II. p. 315. KvLMlS de ur. in fang, hutn. Meky pio^rt-/ a»? ia tiiedecme
i6<)J. p. 39. Eerner meihanifin. p. 244. Lremond 1. c.

(9) Struihiocamclo Par isiM, Sc Valisnzri noiGtma d'un fruzzo p. 14;?. &c ca&uio

fAR 15,

;7-^

LIB. VITT. RESPIRATIO.

Addidit , nt fere folet fieri , Willisius (r), figuras , in quibus vcfi-
culge aereae baccarum fimiles racemum conftituunt, cujus pctiolos afpera arte-
ria 6c bronchia imitantur, anguUos , 6c amplis buUis iinmifibs. In nonnullis
certe inlcclis bullae in bronchiis paffim rotundae , fic ampliores adpa-
rent ( r * ).

Aliqua mutavir 111. S en a c , ut in vitulo , lobuli ex veficulis fiant ( x ) ,
quarum in quamlibet fuus bronclii ramus fe immittat. Ejulmodi veficu-
lam minoribus cellulis repleri , parvis , polyedris , fexta parte linesc non
majonbus. Haec in vitCilo. Nam in homine non perinde maniferta efiTe
fatetur. Polyedras etiam veficulas fecit Stephanus HALEsCf),&: diame-
trum aeftimavit ad i~pollicis (tO? Jacohts Keil numerum ipfuni vefi-
cularum iniit, quaj aertimavit ad 174418501^ > univerfam vero fuperfi-
cicm intimam pulmonis in homine computavit ad 21905. uncias quadra-
tas ( X ) , a quo viro parum dififcntit Cl. H a r. e s , qui bronchiorum fuper-
ficiem 1055 quadratis poUicibus icquat , veficularum vero 20000 ejufmo-
modi unciis ( y ). Denique vir 111. /. Nathauael Lieberkuhn pulmonis
veficulas metiri adgrellus elt>6c con jundam omnium fuperficiem non minoris
aefiimavit, quam 1503. cubicorum pedum (z), quae enormis eft divcrfitas.

5. XXIX. Ali.jUte ad ijla adtmationes.

Ea ferc hominum eft infelicitas , ut omnis ultima rerum phyficarum
hiftoria parum firma fit , & ut altera illa , rcrum gertarum memoratrix ,
in mythicos fines terminetur. Ergo ex hae defcriptione primum oportet
mufculofam pulmonis fobricam refecare , quae omnino ab homine peni-
tus abert , neque fatis firmis experimentis etiam in ra»a nititur. Pulmo
certe quadrupcdum irritabih natura deftituitur ( a ).

Dcindc

(r) Pharmae. raiion P. 11- :^ W. l?. tab. 3. f. i. BlDLoo T. 25. f. 6. Wolfah»T I.
c. K. K. L. L. BL0 8MESTEVN p. 10,

(r*) In Scarabco nalkorm SwammerdAM i/4/. nat. p. 336. t. 19. f. 9. t. 30. f. I. &
in ape paulum diverlb modo p. 4J1. 453.

( j ) T. II. p. Z31. 133-

(i) Vegetablejlatiks c. 6. p. 2,38. tam Ejf. of a foiin. at Edimb. T. III. p. ii6. RosbN
anat. besknfn. p. 184. WiNSLow n. 137. Taiiin anthrof. p. ipi. Jentv tourfe of attat. »0
coavpend. hirtorico p. CLXXIX.

(«) p. 238. ad j'5 KBinui.

(x ) Tentam. p. 80.

(y) HaLKs vegel.Jlat. p. t17. ^!?.

(z) Apud Hambkrger f/;>:/?of. p. 707. ^

(a) Premicr Memoire fur les fart. fenjibl. &, irrit. p. JJ. Ca|.DA)I1 in Utaita FabeM

p. 319.

SECf. IL PARTES THORACE CONT.ENT^. 177

Dcindc vcficulas , tamquam ampullas collo quodam fuo ad bronchiaad-
haerere, ipfe olitn Malpichius negavit i b) , cujus tamen inventa
WiLLisiu5 ornabat. Faflus ell inde Cowperus (r ), nunquam fibihanc
idminiltrationem fatis fclicircr ccfllfle , neque aliis folertibus viris &c im-
primis Helvetio (d) evcntus melius refpondit. Ncque analogia frigi-
dorum animaHum &: avium confentit , quse afperae arterise foramina ia
pulmoncs patula (<r) , non ramos veficulis tcrminatos, demonftrat. Nc-
quc crediderim , ccrte ex meis experimcntis in vitulo faclis, veficuLim
majorcm ollcndi pofTe, quae non fitlobulus, 5c nnnores comprehend:it.
Menfuras , quaru.a princeps elemcntum fit arbitraria veficulae diametei: ,
nunc quidem in medio rclinquo.

Magis necefTe ert de Helvetiana fabrica dicere. Olim quidem
Jofc[hus DuvERNEi pulmouis fabricam ex vcdculis communicantibus
compofuerat (/). Deinde CI. He l vetius, per experimcnta fuperio-
ri paragrapho recitata, perfuafit fibi omnino vcficulas rotundas, a fe in-
viccm diftin£tas, pcr folos bronchiorum ramos communicantes , figmcnta
cfTc (g), totumque pulmonem fur.pIiciiTmaa ratione cx meris ccUuIofis
arcohi fibrctieri, quas cum cellulcfis pariter fcpti^' Icbulorum continentur,
nihilque adco in pulmone rcjcriri, nif; fpor giofam telam (/i), quae va-
fiS circumjeda , eorum ramos &c lamulos ambeat , cadcm.que tenerrima
ciica ultimos furculos aggcratui , aque bror.cbcium.patulis fmibus aerem
habeat: informes adeo in pulmone cfle , irccrtx figuisE, &. mngnitudinis
ccllulas, quales etiam adipc.n rccipiunt alibi, &. quse omncs in fe pateant
invicem (i), fere ut in vituiino licne (fc ). Manifeftum efle additur, in
ranis , tcftudinibus ahisque frigidis aninialibus hanc tabricam obtinere ,
quae cclluhs angulofas communicantcs unice a Natura acceperint , in quas
afpera; aiteriac tines , & fsepe foramina , pateant.

In

(i) fojihum. p II.

(») Ad EiDLoi tab. 15. f. 6. deinde NlcoUus Stenonis F. ap*d Barthoiinum
tteii IV. Epijl. 55. 1. 3J0. BoKHiCH Ep. Ji. TiiiPLKt jldl. tr*r'j. n. 5«.

(i) Mcn.oir. dt i'Actd. its jaenc. lyii.

(f) In ciconij Hardkr afinr. p. 6i. in cygno Ecrrich jtl Earthcl. Ont. IV. £;».
Ji. ii. in lelludine t l a s utiat. *mm. t. jo. 1. J. Caldesi lab. 8. f. 10.

(/) Mcmnir. azani. 1699. T. L p. 181.

(g^ Memoir. de 1718. p. 14. aj. »6. 17. a8. nt in egKo quif^cm Edaircijfirr.ens p. 11.

('') 3. jo. &c.

(i) Ibid. f. Z(f.

{^)p. 3».

Huller Fhyfiohg. Tom. III. . Z

17? LIB. VIII RESPIRATIO.

In quadrupedibus denlque, ipfoque liomine certe minimas ccllulas a
majoribus cellalofis vaforum vaginulis (/) oriri, cum & ab iis aerem
habeant, aeremque iisdeni rcddant vicilFim.

Addi poteit , confentirc lummam pulmonis fmiilitudinem cum inflatis
aliis cellulofis in corpove humano telis, ventriculi, veficge ? inteftinorum.
Eas autcm telas perinde cum grandiori cellulofa compage , mefenterii in
exemplo , per cellulofas pariter lineolas continuari , qua;i cum ramis 6c ra-
mulis mefentericorum vaforum adreniunt. Sed 6c fimilia, ut in pulmone ,
rctia in omnibus fpongiofi textus teUs per ventriculum , inteftina, veficam
urinae , alibi demum diftribui.

Quando vero objicitur , tarde omnino aerem broncho impulfum ex ve-
ficulis pulmonalibus in cellolas tranfire (m) , aut cellalofa pulmonis fabri-
ca inflata veficularem & aeream coUabi ( ?2 ) , refpondet idem vir cl.
impeditum cflciter, multaque ex ordine interfepta flatum morari.

In fententiam cl. viri & ego ( o ) animum inclmavi , 6c Cl. T h i e R-

$. XXX. Q^ii<e contra Helvetium dicantur'

Non prjevaluit III. viri fententia contra receptam opinionem , foletque
mentibus hominum (p ) diverfum in pulmone aereum &. veficulofum fyfte-
ma placere , quod a celiulofo illo ab ipfa natura diftinguatur , feptisqtie ,
quae per experimenta a nobis excitata faciunt , ut ne aer cx cellulofis
cavernulis in aereas commeare poffit , aut vicilfim.

Et ego quidem , omnibus penfitatis , plus tribuo experimentis anima-
iium adultorum, grandiumque, in recentillimo pulmone fa£tis , quam
aliis in tenerioribus animalibus , & pulmone in aquis emoliito fattis pericu-
lis. Migis ergo illis cl. viris credo, qui intcr lobulorum intervalla 6c vefi-
culas commercium liberum negant (5), & omnino perfuadeor, fortem anato-

mici

(/) p. 173. HAKDt» tfiar. obf. p. 6i.

(m) Helvitius p. 34. & apud Bertie» Joum. iet favant 174*. p. ^6%.

(n ; £sCH ENBAC H Anat. p. 444. WiNSLOw ■• 108. Helvstius tpad IBBI^

TlEIt.

(0) A.d BoERH. Comment. T. II. n. 196.

(0*) !n diff. Ergo in cdh.lofo uxtti morhi & morhorum tarttionei.

(pj WiNSLow n. 105. 104. 106. EscaBNBACn anat. 0. 444. LUDwls fhyjial. n. liS.
F\ E I c H N A u de psilmon. Sruiiiiea n. 8. V B h R T S T de reffirat. f. <f.
(?) P- '74. ^ 17I' '

SECf. II I. A E R. 179

mici adminiftratoris aniniam, per tubulum conicum quafi conccntratam,
aut cellulofa fcpta lobulos rcplentia , aut ipfas ccllulas pulmonalcs violare
pofTe, idque magis efle credibile j quam contraria ell opinio, quse pofcit,
ut tenuiflimum eiementum ex broncho in ccllulas exituium moram patia-
tur, etfi viam a natura fibi paratam invcnit.

Id vero utique cum omnibus meis» calidorum 6c frigidorum anima-
lium , incifionibus confentit , non in aliquam fmgularem ampullam quem-
quc ramum bronchi terminari , fed cellulofum opus in humano , perinde
ut in ranino pulmone efle , cujus cavernulce imperfedae inter fe libere
communicent , donec aeris iter lobuli cujusque vagina moretur , prohi-
beatque, ne de lobulo in vicinum lobulum tranfeat.

S E C T I O III.
A E R.

J. I.

CU M rcfpiratio fun6lio Ht conjunfta cx aeris illapfu , quo pulmo dif-
tenditur , 6c cx org^.norum etficacia , quse hunc aerem alternis vi-
ciuus invitant & cxpellunt , oportet ex phyficis fcriptoribus decerpere ,
quantum fuificit ad eam aeris efficaciam declarandam , quam in refpira-
tione excrcet. Nova hic aut propria non adfero. Brevis vcro ut fim? at-
que ut tutis utar audoribus , erit utique adlaborandum.

Acr, quem in refpiratioae adducimus, in univerfum is eft, qui circa
terram cavum fphsciicum auulum non fatis ccgnitse altitudinis effcit, 6c
in tcrrae etiam cavernas pafTim fe infmuat : quem at^mjfharicum ab im-
miltis vaporibus dicimus , 6c quem a vero elcmcnto aeris oportebit di-
ftinguere.

5. II. Aer e/l ■fiuidi ekmenti germ.

Prima 6c flmpliciflima qualitas acris eft , furnma 6c perpetua fluidi-
tas (r): fummu, quee corporibus fc divifuris faeillime ctdat : perpecua,
qu3B nuUa condenfatione artiliciali , nullaque pariter vi fiigoris minuatur.

Z 2 Etfi

(r) BoERHAAVE Ekm. Chem. T. I. p. 429.

1^3 LIB.VHL RESPIRATIO.

Etfi cnim aeris elementuni in fpatium quadragcfic» ( / ) fc ipfo minus
rc^duci potcft (t): etfi aerem frigus tantum addcnfat (s) , quantum fu-
pra modicam temperiem a calorc cbuUicntis aquse dilatatur , nihil ta-
nien quidquam in ullo excmplo huic fluiditati decedit : Uti viciffim nul-
lo calore ea fiuiditas augetur.

Id autem ad rem noftram potiinmum fpeftat, fines explorarc hujus do-
tis , aptitudinem nempe aeris ad penetranda corpora. Ea aptitudo mi-
nor eft, quam quidem a fumma fluiditate aeris fperares. Multis procul du-
bio vicibus facilius aer a corporibus atmofphaeram trajicientibus (x) fupera-
tur, quam aqua : & tamen aqua multo facilius pcr plurima corpora folida
fepenetrat, quam (x*) aer, de fubita autem penctrationc fermo eft.
Per ipfos tubulos capillares non abfque difficultatc movetur (>). A mem-
braais (z) aer in univerfum continetur , ut inflatae , nifi vinculum laxa-
tum fuerit , diutilfime turgidae fuoerfmt. Cutis hominis ( ^ ) 6c anima-
lium aut ficca, in utrium exemplo (i»), aut viva (c), acrem rctinet ,
ut ne demta quidem aeris circumfufi preffione , fc per cas membra-
nas {d) expediat: & pifces , & aha animalia fub antlia pneumatica, fubr
ducla atmofphaErae preffione, tumida maneant ( e). Vipcra, quge in vacuo
fpatio detumefcit, aerem per laryngem, non per cutem amittit (/):
6c qui de pifcibus exlre vifus eft aer , is inter fquamas latuit, neque enim pi-
fcti fpontedetumefcunt (j-). Eodcmmodo membranae oculi ^h), ventricu-

lus

i Jy BoYLE jii traClat. variis,

(t) SOERHAAVE p 454. MUiSCHENBROECK Jnjlir. phyf. n. I33p.

(j<) Aideilare in novi Ze-nbla , ut automua ssgrius moveantur Botie P.xper. pkyf.
«3-7». n. id. Oleun ;io:iu3 aJdeindfTc credidertm , quod lourum motum laciliorccn reddtrc
debebat.

(*■) BOERHAAVE r,. 43 1.

(x*) Neumann oier. f. I. p. 238.
(y) ^ynMTT fhyjhhg. Ejfays p. 91.

{z) F LOYE^ ptilful*lch. 1. II. p, 334. MUSSCHENB «OECK p. 24. 25. W O L F J HllzHche

lerfche p. lip, ; etiJm ab in7e:fis sBembrams M u ss c h en b r o eck p. 14. ut aeris in vacuum
jrraturi vi rcfillant ibid.

( « ) Ne mallei q lidcra idujas iafu;l s, nejie demto aeris po:idere Diebold de aere in 11-
q-iid. h:im. p. 12.

{h) MUSS CHENBROEC K p. 2^.

(c) Mcm. avum 1699. T. II. p. 107. MnRt Mcm. dt rAcad. 1700. p. aio.

^ d) BOERHA AVE p. 431.
(c) MSRY 1. C. p. 221.

(f) IDEM ibid.

(g) Idum ibid. F. de Felics ad Arbuthnot p. 122.
(h) MJSic.^iaNijROEcK duZ cu. p. 15. Mebt p. 2i(?.

SECf. III. A E R. i8i

lus (i)) cor ejufvc aures (h) , arteria , vena (/)> ctiam lyn phati-
C3i { tn) , fic ipfe pulmo ( ?;) aerem continent : quae cmnia tamen aquam
immiff.im transmittunt , & cleum, &. fpiritus, flc argentum vivum (o).

Etiam difficilius acr pcnetiat : i\ eae mcmbrarae aqua (j^^jautoleo
flierint inibutse. Non folum per pcrgamenam chartam (q) nadcntem
non penetrat , a qua ficca non retinetur : Ctd re madidani quidtm chartam
fcriptoriam , {r) 6c ^quod velorum extmplo declaratur , ne pcr rudius qui-
deni Imteum tranfit cujus ooros oculos metitur (s). Ita bulla faponis ,
aut n.uti totis ditbus 6c internuni acrcm continet, 6c rcniiit exteim cir-
cumfufi zens ponderi. Porro aer ne de difcidis quidem arteriis niininiis
cxit , nifi aqua fijf rint elutsc ( t ). Demum ipfam eledtricam materiem tar-
de rccipit , 6c lente reddit, atquedifiiculter (zO-

$. III. A-crvel in Itqmrem Jolvitur •> vel folidis corpvriim

adharefcit.

Ncmpe ad fluida corpora fimili fere cum difficulcatc fe admifcet ,
eademque aegre pcrvadit & lcnte C x ). Quam diffcuiter pcr aqur.m ?er fe
penetret, 6c quam segre cum eo elemento , ctiam a pondcre aquce incuni-
bentis pulfus (y), tritus fe commifceat , E o e r n a a v i u s olkndit ( z ).
Lac fcxta hora aerem dennim adnnttit , urina vigefinia quarta ( .i).
Hinc, quoties buUse n ajores aeris m venam inflanrur , mors
continuo tere fuccedit , quod ese bulise ( b ) vi ciicuitus in pulmonem

Z 3 pulfge >

(i) MeR T I. C.

{ k) M l) S S C H E N B R O E C K p. J 0. M li R Y I. C.

(/) Mery 1 c.

{m) MUSSCHEKBROECK 1. c.

(n)MusscHENBROECKp zy. 78.

(o) BoERHAAYE p. 431. 431. Pei- poros cuiis huir.anx eranfit BoviE dil.orpni-, tenft,-

f. 13.

(p) MuSsCHENBROECR p. tO.

(q) KPA.FT pkyfic. p. 308. UfcAUMVS.

(r) Idem iLid. REAUidUR Mem. liciAiid. des fcifn^e: 172 i.d. J3.

(t ) 1 DEM ibid. p. 55.

(t) Eecc.ARiA in puicherrimo libro deii' Elenricism» p. 150. 191.

(«()HaLES !,j.t!iaJiMI. p. J40.

(«) Boerhaave 1. c. p. joy. WOLF VerfucheT. I. n. 152. lCv.
(y) ?■ 5'-"'«-

(*) MUSSCHEN-BnoECK difT. p. 9. & 12. vid. p. 1Z1.

( ") V- 443 441- 4+;. 506.

(b ) DlEBOLD d^- ae-.e m l<iiiii. hum.i^. 10.

i8z LJB. VIIL RESPIRATIO.

pulfe , fanguiiiem circumiturum retineant, ne in fmiftrum ventriculum ,'
& aortam veniat , totufque adeo animalis cruorinpulmone6c corde dextro
colledus £c coa£lus congeratur ( c ) vafaque rumpat ( d ). Experimentum
ipfe tcci (<?),& alii (/) cl. viri , fatis numerofa. In homme , cum incerta dc
caufa aer m fanguiacm fubiiiTet , maxima aaxietas nata ell: , fublata cum aer
de tufa vena cum fibilo prorupiffet (^).

Etfi nunc fubito aer per aquam , aut in folidarum partium corporum
variorum intervalla aegre viam fibi aperit , penetrat tamcn fenfim , 6c
longa mora 6c in liquores auc omnes , aut plurimos {h), inque fo-
lida corpora pleraque fubif, ut his quidem percinaeiter adhaerefcat ,
in iUis autem tamquam lal in aqua diflblutus evanefcat , undique
Ecquiliter diftributus, 6c pariter fere in principio celcriter , deinde lcn-
tius coUiquercac ( /i* ). Reperrus e!l certc in aqui {i), nive ( fe ) ,
fpiricu vmi O) , oleo ( in) , etiam delVillato ( n ) , vino ( o ) , cercvifia (p ),
accto {q), muria ( r ) , hydrargyro ( O j humoribus humanis (O diverfa

tanukcn

(c) Hardek 1. c. CAMERA.H. de tenfun? corMs , Brukni* dc ^tncu^te p. i/t. 179;
HtLVBTius Memoir. de i'Acad. 1718. p. 13*. •

(:i) Dl IBOLD 1. c.

(e) A.pud Cl. Sproegbl iii diir. (xpe cit. p. 80.

(/) iv^tMiplum pulli, qui a'j iaAxio i^ic q.ii,i .lierjus ftetit , & ta-nen convaluit , hahet Jofe-
phus Amonitts Pujati vir 111. de moybo n.ironi2*o p. 7J. ^ n.-nllii Camekarius 1. c. V a-
llSNERl in Gionialt de Uuerul d'h»hi fufpUm. M. p. 148. A lic riEvuE ebf 90. £xt-in-
pla,in qjibus animai peuit Brunner 1. c A. de Hevde ijii, Harje» .ipiar ohf z$ Ca-
MERARius 1. c. Kedi in Giom. cit. p. 84. Lettere 1. V. p. 48- Mu ss c « 1 n b RO e c K p.
326. BoHN cifciil. p. 65. Helvetius l. c. Langrish 1'tiijtc. ex^sr. u£o,t orutes exp. 8.
thyfiq. des corfs ammes p. 15. I 19. U I EBO LD 1. C.

(g) i^lusscHENBROECK^e utr i p. 58.

{h) Omncs Boerhaave p. 453.

(/!•»-) s'Gravesanje r, II. .1. 1131. NoLLET Memoir. 1745.

(i) BOYLE Exptr. phyf mech. d: a:r; n. zo. Piil. Irartf n. oi. Mariotti ubique , BosR-
haavk p. ^oj. 51J. occ. Hales e*>. 6d. Wolf nintiche Kerfitche.

(k) Jgnat. SoiMis vir 111. in rajgionamento iXc. ut ni/is facerct partem ^^f p. 154. iJ7«

161.

(l) Mariottb p. 169. Boep.siaave p. 509. 511. Hales exp. C6.

(m) i4ariottb p. 16J. eta mjllet negare. Botle n. »4. Boerhaaye p. Ji».

(n) Bot BH a ave 6i Hai.es e\p. 6a.

(o)BOERHAAVE p. 5O9. 5 II.

(p) 1 DIM iblU.

(q) p. 511.

(') P-5I8.

(}) Ideh p. 445. 511. yiz. 51S.

^t) Sed. V.

SECf. III. A E R. 185

tamcn portione , 6c in quoquc liquorc fua ( t* ) ? inque aliis immenfum ra-
rior quam in aliis. In aqua fuit OO -,5) & in aqua Pirnicntana ^- tctius
molis (x), in fpiritu vini parcus aer (y), in falis tjrtari deliquio (z),
in fpiritibus urinoiis ( a ) 6c ammoniacali fUe volatili parcidimus aut nul-
lus { b) : fed etiam a lixivicfo falis tartaii deliquio abeil , 6c in hy-
drargyro (c) ab aliis cl. viris adn.itti ncn potuit.

Sed in aquam, aut alium liquorem , qui aerem receperit , neque aere fa-
tur fucrit J) , admifTus aer fenilm {e) fubrcpit, ut evancfcat, inqueaquea-
rum particularum intervalla fe abfcondat. In lac fexta hora fubit , in uri-
nam vigefima quarta (/), in oleum terebinthinse die fexto (f* ) , in iplam
aquani ab aere prius repurgatam die quii.to 6c fexto (/*^*). In fpiritum
vini die feptmiO (/f). LentilTime 6c 15 den.um d.e, in aquam, qua^ ae-
rem jam abforpfit (g) , aut nunquam demum [g" ;. In aquam fubit qui-
dem , quae ebulliit (^t) j celerius tan.en in liquorem, qui fub vacuo ae-
rem fuum edidit (h). In aquam reforptus idcm meabilitatcm adquirit»
ut una per veficam tranfeat ( / ).

Quando vero aer in ejufmodi liquorem fe abdidit , magnam partem
fuarum dotium deponit , inque tixum ex elaftico l\atum traniit , ut onmi-

no

(f*) BOKRHAAVE p. ^ll.

(u) Hai.es exp. 6z.il. EtlEROS ad .,2- «ftknnt Mim. d; Berlin 17J0. p. 72. ad »

SJOLLET 1. C. ""

(*■) Hales exp. C6.
(y) Ide M ibid.

(z) BOBRHAAVE p. JII. B6tLI «Xp. '24.
(4) BOERHAAVE p. Jll.

(fc) Id EM ibid.

(c) H A les p. 193. ip4.

(ii) M ARIOTTE p. 163.318. BOIRH 4.A VE p. 512. M O S S C H I N B R O I C K 7«/?. Pkyl^e,

f. 391. du TouR 1. c. p. 478. conf. Wolf Vcrjimhe n. 145. Nollet. T. III. p. 390.

^ e) HuGHEN oftr. exf. fhyf. IV. Musschenbroek p. 391. & in diflf. p. 9. ii. Woiy
Vcrfuche n. IJ2. 167. Mariotte di U nature de lair. p. 163. 328.

(/) BofiRiiAAVE p. 443. 444. 445- 506.

(jf») BovL» natur.il Injtory of ihe nir p. 24.

i/** ) Nollet hUm. de fAcni. 1743. p. \\<,
/t) floVLE 1. C.

[g) Mariotte p. 1(53. 3^8.

(^f ) BOERHAAVB p. J13. 519.

{g-\) .Mariotte p. 328.
{ I, ) I D E M ibid.

{ij RiAVMUR I, c. p. 63. MoscA deir »ert t di wrti eteW ntrt iipnda.ti, T. I, p,
ao8.

184 LIB. VIIL ^RESPIRATIO.

no eciam compreiTionis impatiens , perinde ut aqua , ponderi invi£lus Qt)
refiiiat. idem adeo in minus fpatmm contrahitur (/), ut internje gravitati ,
corporis quod habitatj vix quidqaam inde decetiat; idemque fub aqua com-
muni mergatur, quod idem demto atmofphaerae pondere , exferto elate-
re acris intcrni, aqui communi rainus nunc gravitat, 6c adfcendit (m).
Idem contigit viCceribus , qaae fub aqu.i fubmerguntur, aere vero expcdito,
per iptana putredinem innatant. Eiiterem equidem in liquoribus potiui
non cxferere ( n ) dici debet , non exfucre ( u ) , qucm cx fuo hquorc
liberatus fjicile recuperat (p) , fpatiumque occupat toto liquore majus {q).
Id Cl. viri ita interprctmtur, ut aiant, aerem ita divifum pcr liquores
fpargi, ut ne duo elementa fe contingant ( r).

Lici inter folida corporum dcme;ita adveniat , minus cognitum eft, in-
cfie facile olteaditur (/). Nulium cnim pene metallum (O cft, ul-
lufvelapis, quin dilTolucus aerem prodat; & vicidim nulium corpus fo-
lidum diffolvicur , quin una aer exeat. Qui enim ex oftrcis , per
aqu.im forcem dilfolutis , aut per igncm de folidis durifquc corponbus
obtinetur, verus is utique aer eft cladicus (w ), 6c diutius elaterem fuum
fervat , quando ex tirmis corporibus venit (x) : ctii ci acri ^liqui diverfi va-
pores pallim admifcentur , qu<}e caufa vidctur elTc , cur alii 111. viri nolue-

rint

( fc) CmENTtNi in exp. p. CXCVlir. Boerhaavi p. jo8. yij. Jio. fi^.

J»5-

(/) Decies rainus M .\ K 1 o T T E p. J28. 164, BotRHAAvEp. yip.

{>») De r.iiigaiiie Musschsnbroeck. dilf. p. 10. Robbuck. (k tftttihms quarun.Utn
fropriftMnm ntmoffharx Y.vlisneri Giorn. di lcitcr. fupfl. III. p- 140. SlNCViIllB r«li$n,
C^ expcr. Connab.

(n) Halis p. 184. BoscovicH de turhine p. 170.

\o)E\lMXC BOERKAAVSp. JXJ. Jl^.

(p) BOERBAAVE p. JiO. 4USSCHEN3R0E CS O. 3I9. HaLES p. 184. lt6. 204.

205. .ipptini. p. 176. In nortuailis liqajriba» elaiereco letiaet , ut in acidalis Hale» hamajL

p. 274.

(q) Boerkaavk p. Jii. Tide p. leqq.

(r) ^viuSSCKENBROECK p. 12. BoERHAATE p. J19.

(sj AJiiacrcre norimjs Bosrhaavc p, 502. Sii de intima 'lUn adkaefione quatritur.
(t) A.rgent-im Bobhh.^ave p. Ja. ferraB» fApm c»niin. da digcjUur p. 172. cupriw
Hhllot apad SckLUTBR p. i8i. 6lc.

(k) Birch r. II. p. 26. Hales e.>4p. 77. ^ c. p.Ji^i. Xpx. app. p. 32»,
(x) Halbs append. p. 280. exp. i^j.

S EGf. III. A E R, 185

rint pro aere recipere {y). Partibus autem animalibus plurimas adhaerct,
eo copiofior fere , quo duriorcs funt.

Fixum hunc aerem dudum Newtokus adgnovit(z), illuftrarunc
nuperi (z*).

RelHtuitur autem aer fixus in elafticam naturam, ex liquoribus in uni-
vcrfum quidem per putredinem {a) , quse fpumam elaftici aeris ex omni
corpore contabefcente educit : per fermentationem {b): per falium corv-
trariorum fervorem ( c ) : per calorem majorem , quahs eft ebuUientis
aquae {d): per ignem ipfum ( ^ ) j per gelu conftringens , quod glaciem
producat (/); per liberationem ab acris externi comprimente pondere,
quas fit fubtrado aere {g)h per fales alcalinos fixos (A) : per vim ele-
ftricae fcintillae ( ? ) , aut demum percolatione per canales fubtiles , aut
ipfam arenam ( Jf ).

Ex

{j) MusscMBNBROBcK H. 1331, ejfays p. ^9J. s'Gr a vie a mdb T. IT. p. y88. de ipfa
bulla , quae in aqua pro aere habetur Papin Comin. du digej]. pi ipj. Inflatrmari poteft , qut
expifis, aut oftreis, aut ferro prodit HlLl mattr. med. p. l^. Halhs exp. 57. Elateris par-
tem amitiere Idem addit exp. •^7. append. exp. l. p. 171. 173. »78. & nocere animalibus p.
jzi. BoERHAAvE Comm. T. II. p. loc. Aer ex aceto cum ccnchis effcrvelcente fadus ani-
inal in vacuo Ipatio eiirCtum non lufcitat Bi«CH T. II. p. 45. Anitnalia in aere fadilio pe-
reunt Bov lk exfer. fhyf mech. fo«ri«. p.103. 104. 105. M v s s c H E N B R o E c K in Cimeni. f. 113.
Papin digeJlsHr p. 193. 197. & in aere , qui per aquam pcrcolatus fuii Papin p. itfz.

(z) iMtery 30. poft L. III. opticorum.

(z*-) Hai,es veget. Jlat. p. 313. feqq. hxmafl. p. 178. &c. Kev. Commeni. Ac»d. Peirop.
Tol. I. p. 255. Lft aria crocinta , qui fedet in textu Gorporum Mosca deW aria t dimorbi deld
aria dijtiid. f. I. p. i8o.

(a) BoERHAAVE p. Jj^. Hales p, 1^6. fcqq. Expcr. 80.

(6) Hales exp. 8y. 86. 87. Ihchmeyer difl". cit. p. 20. 2?.

(c) BiRCH T. III. p. 82. BoYLE Exfer. fhy[. mech. de aere Mariotte nat. de Fair p.
T67 Boerhaavk p. 526. Ji7. 528 529. 539. Halks p. 198. feq. ©xp. ^9. 100. &c.
M V sscHENB ro £C K. ifi Comment. ad Cimemina exp. Elle» Mem. de l' Acai. de Berlin T. I.

(d) Maiiotle tr. du mottvement des eaux p. 327. qui equidem particulas vocat , quae in
aercm Itansformentur ; Boerhaave p. 514. Musschenbroeck EJJuys p. 435'

(f)BoERHAAVEp. jj^. Halks veget.Jiai. anatyjis oj' the air p. ijd. leqq.

(J) Mariotte ibid. p. 327. 329. 330. it8. L ok R h a Avs j. jid. Boylb of cold p.
10-. 108. H A hES hxmajlat. p. 277.

(^) BOYLE n. 20. 42. Mariotte p. 328. 167. BoERHAAyKp, 50^.507. Mui-

SCHENJSROECKp. 391.

(fc) Boebhaave p. 517.

(1) BeccaRIA dell Elettritifmo Lett. 6. p. 82.

(/;) Du TouR Mem. des favans' etrangers T, II. p. 477.

Huller Phyftolog. Tom. III. -A. «

18^ LIB. VIII. RESPIRATIO.

Ex folidis corporibus dilTolutio quaccunque aerem expedit , aut per acres
liquores facta (/) , aut per ignem (m), aut putrcdinem, aut ekdricus
jorrens, aut quaecunque denium vis fuerit , quae corpus refolverit.
'- Is aer exfolutus multo fere majus fpatium occupat , quam totum corpus
fuit, in quo latuit (n). Ex terra natus replevit 4^plum (o), ex po-
mis 48 (p). Ex ccra 54plum {q). Ex faccharo ia6plum(r). Ex py-
rite Sjplum (/). Ex tartaro I44plum (»). Ex nitro iSoplum («)•
Ex cornu zi^plum (x\ Ex ligao querno 2i5plum {y). Ex fucci-
no ayoplum (x). Ex melb z88plum(fl). Ex tcllis oftreorum jz^plum
{b). Ex carbone follili ^^oplum {c). Ex pifis jp^plum {d^. Ex
tartaro 507plum (r). Ex cilcalo humano 645 (/) 6c ^^Splum (|-).
Aurum, cum mtegro cumponderc ex calce reparetur, poflit videri nul-.
lum aerem continere (A).

$. IV. Unde aer ahfit.

Si tamen corpora non omnia penetrat , fi ex elementis corporum
potefi: educi , poterunt fpatia nafci ab aere deferta , quae vacui nomine a
praeterito retro feculo veniunt. Cum enim aer per vitri , 6c metalli poros
non penctret, utique fpatium in cavo metallo vitrove ab aere purum para-
bitur, fi effeccris, ut quem continet aercm , eum amittat. Vacuum vero

dici-

(/) BoTLE exfer. fhyf. meih. de aere n. ai. Boeruaate p. Joj. J3Z. HAtss p. ijz;
& exp. 90. leqq.

(m) Hales analyjls of the »lr p. zyi, Jcc.
{n) BOERHAAVI p. JIJ. feqq.

(0) Hales exp. 68.
[ (■;> ) HALEt p. 205. &c.
{ q) Hales exp. 64.
()•) £xp. 6J.
(/) Exp. 70.
(0 Exp. 73.
( u ) txp. 71.
(v) Exp 51. p. 167.
{y ) Exp. JJ p. 170.

( 2 ) txp. j?. p, I7J.
(a) Exp. 63.

( b ) E'^?- Sl-

(e) txp. 67.

(d) Exp. 57. p. 171.

( e) Exp. 73. p. 178. ut \ fit aer.

[/] Ex . p. 188.

[^] p. 190.

[fe] Exp. py.

SECf. III A E R. 187

idiciturj quod aerem fuis clotibus confpicuum non contineatj ignic enim
inelt , 6c quidquid aerc meabilius per vitri poros nieare aptum fucrit.

Perfe£lum ejufmodi vacuum fpaciunij omnique aere nudum , vix obti-
neri potcft , neque antliae ope , quse unicc aerem fub campana vitrea
conclufum valde rarefacit (O, neque alio fere modo (fe). Plurima ta-
men pars aeris exhauritur ucique , ut argentum vivum porro in tubo vi-
treo aerem fuum ex fpatio campanae fubjeclum habente non fulHnea-
tur {)e*) fupra quartam partem poUicis, aut fupra duodccimam in aliis
cxperimentis ( / ) ,■ five ignc ufus fucris , five antlia. Ignis equidem aereai
ita dilatat, ut qua data porta elt , de fpxtio fligiatj quo concinebatur:
dum ipfa vafis firma matcries novas fuppetias excludit. Ea plerumque ra-
tione Barometra parantur , quorum in fuprema parte , caecum inter tubi
vitrei finem, fluidjmque aigentum , fpatium manet inani propius, quam
id quod antiia obtinetur (m). Antlia pneumatica ex fpatio inclufo aerem
in amplam caveam fenflm emittit, in quam fe difFundat: diftufum redi-
tu fub campanam impedito emittit; ita fcnftm, 6c repetitis iclibus, di-
niiriUto aeris elemento, id quod fub camprna eft , rarilTimum relinquit
( n ). Notillimum elf , cam antliam ab Omve G e r i k: b Magdeburgenfi
confule inventam , varie a B o y l e o , Guil. Jacobo s'G ravezands
aliisque perfectam eilc , & exornatam ( o ).

§. V. Aerh gravitas.

^ Fluiditatcm aeris fenfus noftri abfque auxilio pcrcipiunt, pondus non
item , cum veteres pro levi elemento habuerint. Neque prius tacile fuit
pondus aeris eruere , quam liquorum in tubis fuis fuftcntatorum exem-
plum, ab EvANGELisTA ToRP. iCELLio fagacitcr ad pondus aeris
oftendendum adhibitum, per ancham pneumaticam confirmatum eft. Nam
fic prelfio aeris in fpatium inanitum, inque corpore quocunque, nullo in-
tus aere fulcum , potentillima eft , quam pcr hemifphaeria fua Otto G e-

A a Z RIKE

(i) BoTLE Exper. phyf. meeh. dc aere p. 13. M u ss c hen BR o eck ejptys de phyjique n.
IJ98. ad Ciiiieminos I. p. 27. s'GravezandE Elem. }hyf. p. 590. 602.

[A] CoTES lefons de fhyftqiie 248. In Ipatio fupra argentum viTuni baroraetri tamen aer fup&«
reU , qui admota pruna candcnte dilatatus metallum dejrimat Boyl» Exper. fhyf, meth. n. 17,

( /f * ) s'G KAVEZANDE Elem. phyf. p. ^04.

( / ) NOLLET T. III p. 2iy.

[rn] BoERHXAvE Eleni. Chem. T. I. p. 137. M u J S c H H N B B o E c K ad Cimmims p. 27.
qui pro perfeiile i.iani fpaiio habet.

[m] S'GRAV£ZANnE p. 601

[0] sGeavezamde L. IV, c. 4. Mvsschiwbroick Jnflit, p. jpi. feqq.

iS8 LIB. VIII. RESPIRATIO.

KiKE oftendebaf. Ea enim multorum equorum concors conatus non
poterat difiblvere > poftquam aer in eoruiu cavea contentus extratStus
fuerat : PisEterea corpor i aere plena certi ponderis manifefto leviora
fiunt , poftquam aer cxhaurtus elt.

Solet aeris pondus ejusmodi seltimarij ut pes cubicus pendeat fefcun-
cem (p), aut accuratiu? 6 lo grana cum i~°^» pcilex vero Ijf iq) grani,
aut fecundum alium cl. virum ad ~ grani (^*).

Verum, cum ex ipfo barometro demonftretur, atmofphaerici acris pon-
dus pcrpetuo ahud 6c aliud clfe, oportet addere Itatu n barometri , in
quo acns pondus aeiUmatum eft , cumquc a calore acr expedite rare-
fiat (r), etiam caloris in atmofphaera gradum adnotare juvat. Incer-
tior fit comparatio, quando aens ad aquam pondus cor.fertur : nam & aer
non femper idem eft , & aqua pro diverfo puritacis grada alio eft , alio-
que pondere.

Rationcm recepit Kohertus Botle, quse aquae pondus facit ad pondus
aeris in eodem gradu frigoris ,uti855 adi u).Senguerdus aUam quae
eft uti 7 5 5 ad I ( t ) , Cl. C o t e s uti 8 50 ad i ( « ) Cl. H a w K s b e e ut
885 ixi ad I Cx). Cl. NoLLETus, cum ratio incertafit, aeftimat inte-
rim ad 900. 1. (j). Inter 870 6c 9Z7 limites figic Cl. Hanovius(z):
Jnter 6o5 6c 1000, qui plurima cxperimenta fecit, Petrus v. Mus-
SCHENBROECK (a). Aquac pondus eft fere ejufmodi , ut Parifinus pes
iibrarum fit a 6^ ad 70.

Quantum vero pondus aeris varict, per barometra inprimis difcitur ,
tubos nempe vitreos, in quibus argentum vivum a columna aeris aequi-
librante fufpcnfus tenetur. In tanto pondere fluidi metalli , media altitu-
do argenti vivi ad mare fere eft 29 pollicum rhcnan. (h) , qui aequan-
tur 3 3 1^ pedibus aquae. Verum ab co pondere mulcum recedit acr , va-

rias

(p) StvRM. eolltg. fhyf. exftr. p. 6o.
(q) KrafT fhyj.c. iheor. 1. I. p. 314.

iq*-) Des A GULiER s. T. II. p. 198.

{ r) Martine Eji»ys p. y.

{s) BoYLE new fhy^c. exferim, teuchlng the fifing »/ 4»V p. gt,

( i ) De aere atntojfhxr. p. iz^.

(") P- 195-

(.v^ rtW. trtinf. n. ^oy.

(y) L^om di fhyjiqne T. III. p. 198.

( z ) Sdtenheuen 1 . I[. p, Co^.

(*) '^Jj-y^ P- "Jj^. conf. hijiii. p. 571, n. 1341,

(&) MUSSCHENBROECK n. XJ41.

S E C 7. III. A E R. 189

rias ob caufas; cb calorctrij quo rarcfit , ob fvrvs quo dennitur ; ob
exhalationes in acre fufpcnf^s? qoibus pondus augctur; ob alias cxhalatio-
ncs , per quas lcvior rcddimr; ob vcntos (c) qui acicm autdccifum pre-
munt , 6c giavitAtioncn- augcnt , aut kirfum avcrrunt, $c prefiloncn-i nii-
r.uunt ; ob locorum altitudincm , cum atmofphsera tanto ii:ajoa pcndcre
iit , quo eft altior.

Limitcs intcrim adun.brabin"!us. In eodem loco , atque adeo a mera ra-
porum , ventorun, , calcris & fiigoris \arietate, ad mare, divcifitas fcrc
fuit poUicum trium , ut fummum pondus aeris a fumma levitate dificrret
tlccima pirte ( c?), quam alii cl. viri ad c£tavam (e), alii ad duodccimani
(/) allimaverunt. Diverfitas vcro in cahdis rcgionibus minor (|-), in fri-
gidii. rnajor cfie folet.

Divtrfitas ab ciltitudinelocorum nata major efl. In fubterraneis cryptis aer
gravior in coipus humanum incumbit,ut ipfc Ch-ufiahbae expertus fun., j^^rm.
five uncia 6c ukra, & fi ad mare, ut circa l^vwcafile { h) Arglia:? fo-
dinae ptofundioies fucrint , potcrit aer ad 4i gravior icddi. Contra in
niontibus fcnfim , fecundum raticnem cquidem non pcnitus (O notam ,
aer levior fit, ut demum in Jugo, &: Furca Helvetia^ Alpibus, quaruni
utramqueconfccrudijhydrargyrus ad 19 fere uncias Tigurinas defccndat,ali-
quanto humilius manfuiu;» in AI .Septinio Rhatia [i' j,6c n.ulto magis;6c infra
x6" defcenfuiusjfi liceret ad inacccffain Scbelihurv, Stella, ahaquc cjusclaf-
fis cuhriina adfcendere, qua; Jugo 6c Furca mininaim 2000. certe pcdi-
bus altiora funt. In AndiLus M. ahqu<"nto altius aniari, pcr montes , ut
yidetur , aliter a natuia ftruftcis , pervenitur ad eam altitudinem , ut ad
iS fere poUices ( k ) Parillnos 6c paulo ultra mercurius defcendat, etiam

A a 3 iis

( c ) Idem p. ^rj.

(rf)B0£»BAAVE Ekm. Chcm. p. 446. MuSSCuaNBROECK. hlflh. fhyfic. ' B.

1347-

(e) HATfKSEEE.

(/) Cheyne de infrm. vtles. tuend. p. 7.

(g ) Voyage de la riviere des Amatones p. 21. M U $S c H E Nfl R 0 E C K p. 577- »1. l?5l. Vide
•ibulas calons & gravitatis aeiis in inlula CuraflTao, quae cftcr.dunt^ miiiiniam in utraque varie-
tatem t-ffe Vcrkandel. van de hclt waaijihatpy 1. IV.

(/)) Apud Cl. DawKINS in diftnpiory poem.

(;) Optimas tabulas cedh Cl. J. H. Lambert in frcjricte's remtrqrehles de la rofte de la
himien p. 114. In barorr.ctro poUex i6tus rcfi ondr t aliiimlini cri;;ar. Par. 1397. 3.
Sed noftros fupremos ir.ontiuni Ttrtices Cl. MiCH elivs ed a;to. ejuHr.cdi crgjaim tifliii-.at.

(i*) SCHEUCHXER J/in.

{k) .*.d ij" n"' hovQvtv. fgur. de la (tm p. XXXVUI. infta iC" in Pichir.tha Con-
»amim imrodnih p. jj.

ipa LIB. FIIL P.ESPIRATIO;

iis locis, ad qux cu:ii m:ichinis emergis. la defcenfus , fi fodinarurri
mari fubjeibarum profunditatem adjeceris, erit pene dimidiae altitudinis
columnae barometricse , ut argentum vivum in profundillimis fodinis ad jo
rhenan. pollices furgat, 6c pene ad 1 5 cum dmiidio in fummis montibus dc-
fcendat; atane adeo vivitur inaere , dimidiaparte autlcviori aut graviori.
Sed multo denfiorem aerem refpirant , qui fub campana urinatoria in imo
oceano fcdenr , is enim prgeter atmofpha:rae pondus ter centis , & ultra
aquae pedibus urgetur(/), ut omnino haec diverfitas fit , ut i5 ad z^z
five omnino uti i ad ja. atque adeo in aerc jz leviori aut denfiori vivi
poffit.

Proptcr frigus 6c calorcm limites aliquanto laxiores erunt j quam 5 6c 2.
Summum enim frigus Sibiricum ci\ graduum ccntum & viginti ( ?«) Fah-
renheit. infra o. Summus calor elt graduum (72) ia5 fupra o. Diverfitas
cft adeo gr. Z45. Sed gradus 18 z live diffcrentia caloris aquae ebuUien-;
tis 6c gradus incipientis gelu , eam poteftatem habent , ut ab aqua ebul-
lientenatus calor atmofphaeram tertia parte (0 ) fui voluminis dilatet. Quarc
cum 182 ad 24^ fe habeant fere uti 3 ad 4. erunt efFcctus difcriminis a
conglaciantc gelu 6c ab aqux cbuUientis seftu nati , caloris adeo funimi 6c
niinimi atmofphcerae , uti | 6c ,' ? 6c differentia poiideris aeris a calore
nata erit penedimidiae partis totius ponderis aeris. Exhalationum vis vix
poteft aeftimari , neque in ejufmodi aerc vivi potelt(p), quando vel
paulum de pondere aeris diminuerunt. A Solis 6c Lunge adtratlionc nul-
lius momenti difcrimen nafcitur ( ^ ).

§. VI. PreJJio atmoffhcera.

Siquidcm aer gravis Cil, premct adeo corpora, qusccumquc in aerc
continentur , tamqumi pondus, quo urgerentur. Premet autem undi-
que , quia non gravis e[\ unice , fcd praeterea iiuidus , atque adeo , ex no-
tiirmia natura corporum fluentium , pcrindc 6c aequa vi premit , quacun-

quc

(/) Novies denfior , & adeo pondcrofior Musscmbmbrobck n. 13 8p.

(m) Gmelin pratfat. p. LXXllI.

()») L. V. p. 31.

(0) M«sscHiNBKO Ec K Inftit. p. J93. D « s A o u 1. 1 E R s T. IL p. 301. W o L F «eramttfi

p. ipz.

(p) Perierunt pafferes/cum argcntum vham odo lineis dcfcenderet Menghini BonoH, T:
II. Toi. II. r. 173-

(cj) Ad ?'" Al wssc H ENB R OECK p. ^jj. AJ duis lineas D Ah mhb n %t fur Itt vtms p,
XXV. ^

5 £ C 7t ni A E R. 191

Ique eum diiei^ione corpus immeirum coritigerit (r). Ita aqua flexilem
fundum campanae urinatoriae vi maxima ccmprimit , 6c ad urinatorem
urget (x).

Quaie notiflimum eft, hominem premi ab aere eadem vi , qua prcme-
retur, fi columna aquas penc 54 pedum rhcn. aut argenti vivi columna
poUicum 29 corpo.ri incumberet. Superficicm corporis humani; etfi dif-
ficile eft, ad 15 {t) pedes quadratos plerique metiuntur , undc prefiionem
aeris in corpus humanum , seflimant ad 51144 Qu) 51500 {x) 52155
(_y) 51500 (z) 5^000 (i?) 59680 {b) 39900 {c) 40000 (^) 42540
(f) libras. Infantes ctiam magis comprimurtur , quam aduhi homines,
cum fuperficiem corporis minori in ratione adultorum fupeiHcie minorem
habeant , quam malTam (/).

Ha.c iterum ita ponuntur , ut magna varictas ab aeris diverfis ponderi-
bus nafcatur , quae paulo prius cxpofuimus. Cum grriviflimum acrcm ad
35(548 1. aeftimarent cl. viri {g) lcviflimum ad 50622, diveifitatem , a
tribus poUicibus natam , quibus hydrargyrus aut ahius adfccndit, aut de-
primitur, aeftimarunt ad Ubras 3062, alii , ut Um brevis, ad 3982 {h),
alii ad 5430 ( O'

Multo vero major fiet diverfitas, fi Rcrem altiiiimi montis & imarum
fbdinarum carbonariarum comparaveiis. Ea enim ratio , fi leviffimum
aerem Londini feceris 30^22 h quando ad polUces 27 argentum vivum
fubfidet , erit , amputatis ahoquin hic non necefiariisfraftis numeris, di-

verfi-

(f) MusscnEKBROECK Jrijlit. n. 1 344- B o E R H A A V E Eiem. Chtm. p. 43 p. 44o.
( / ) H A L L E Y ;;t;/o/ f)-<««/ n. 34<j.

(t) V' AINBWRIGTH of air r-. Jp. 38. MeAD 1 C.

(«i) Helsham leCitir. o. 139. quando leviffinius eil. N.<m aoooo. pedes Nolletj ni-
Itiis pauci lunt Lifr»is T. II. p. 341. 341.

(x) M AIRAK Mem. de t'/1cad. des fcitnc. 1747.

(y) M«AD imper. fnl. & lnn. p. 18. Sumto medio DksagulIeRS T. 11. p. 255.

( z ) Salvages ejfjts de iair p. 7

(a ) A S T 1 E R m (omment /lcad. Bamenfts.

(b) Mlsschenbroeckius fuperficiem fcporis «flimat 10.

(<■) ^AiNEwRiGHTj lumiis cquidem p.-o aeris ireirione scftimanda aqux pcdibus JJ. & pc-
dis pondere ad 76 libras audo: Ex eo QuinCY f-:rffir, p. 131.

( d) ChKyne de infirm. tjalel. ttirni p. 7.

(r) Baster in adis focieiaiis Harlemi-nfit T. III, p. 61.

(/) Idem p. 69.

(^)M£Ad1. C.DfiSAGULIBRSl, C.
(h ) W A 1 N E W R I G T H 1. C.
(/)SAU^AGES^e.

ipa LIB. VI 11 RESPIRATIO;

verfitas fummi ponderis aeris & minimi 5^292 6c 1928 1 (V ), fiveferc
librarum 1701 1. Eaque difft;rentia immenfum major erit j fi loco hominis
aeris prellijncm in pifcem fub.narinum rumferis metiendam , qui ad 2400
pedes fub aquanatat, profundms uutem mare eft, quam 400 orgyae. Ea
enim preifio erit eadem, quae atmofphaerarum 7i,fiveretento mediocri nu-
mero 52000 Ubrarum pro pondere atmofphaerae preffio erit hbrarum
2272000, qui nuaierus numeri iibrarum i92S]i preifionis minimae eft 118
plus ( / ). Dc homine ad 20 ^ orgyarum profunditatem viventc minime
dubitarunt Britanni Academici (>«).

§. VII- Ejuf in humanum corpus e^cacia.

Hujus nunc preflionis non poffunt non infignes in corpore humano
«ffectas effe, quos inprimis manifcilos experimur , quando de antliae pneu-
matic<£ campana aeris colu.nnam rcmovimus, quae inclufa animaha prc-
inebat. Primum^ue totum corpus in minus undique fpatium urgetur ,
quafi univerfa fuperficies in mufculum elTet mutata, qui fubjeda vafa, niuf
culos , partes mjilcs omnes contra offa ftringeret.

Dcinde aer, qui in humoribus humanis, inque viis aeris, ubique
continetur, ab hoc incu.nbente pondere comprimitur , ut elaterem expe^.
dire, feque in majus fpatmm expandere nequeat. Quare primus fubtracti
aeris etfcdus ell, ut animal tuneit ( ?? ) undique , cxpanfo puhiione(o)
& aerea vefica, & aere inteiiinis contento, 6c aerc demum, qua omnia
vafa , & ipfae cellulofae telae replcntur ( p ). Et primus eifedus redditae
prellionis aeris atmofphaerici eit, ejus tumoris fubfidcntia (^).

Iterum

(iitj A-eris \n ChiniSor:\To , fei altiilino & iTiaccelTo monte , in hominis corpus prefEonem
atftimii liem vir 111. al 1700-3. 1. iUii. p. 9. SeJ 15 mon; ad 3x10. org^as fc effert Conda
mi.se [mroi:irl. >. 48. Hajet fe ad Picaii Te.ieritTje infulae uti 3 ad z.

(/) raitun zoilan e.^aide:ii dch Sauvacjes 1. c. fed cum urinatore com oaratatfl , qw
ia tnaito minorem aqi.iE profa;iditatjia defccnlit. Exemplura pifcis habet Nollet 1. c.

( m ) B IBC H p. 42^.

(n) Sccl. V. 11. 6.

(0) Pulmo 1.1 vacuo fpatio f..onte inflitur 'Wol» Verftiche T. IH. n. loi. Musschin-
BROoci du,). p. 'z-r. GjlJn a -f. ai2.tt. p. <». Perinie ocuJas Mussc>I6Hbro«ck. difp.
p. 1».

(p) s"Gravezan»e r. II. p. 617. Caxier. de nntl. p. 3.

(j)Valisneri,Eovle.

S£C"7'. ///. A E R. ' 155

Iterum omnia etiam humorum (r) genera, ab expediente fc acre in-
terno, inque buUas converfo , fpumant , quando aeris prefTio fubtrada eft,
6c fervere videntur (j).

Magna tamen diverfitas efl: inter aerem, per vapores , aut fubtractam
partem fui elementi , rarefa£lum , acremque , qui ob loci altitudinem ( t^) ,
aque centro telluris diftantiam tenuis eft levifque. In ifto enim , etfi ad
dimidium pondus aeris dimmuitur , tamen abfque difiicultate rcfpiratur,
ut 6c ego m monte Jugo, & Furca comperi, in Caucafo (u) alii: in
Quitenii lcvi aerc Cl. Galli (x), in aliis akiirimis montibus iterum
alii ( _y ) , & in Fico Teneriffge ( > * ) , in Canigou & J¥.thna demum
idonci audores (x), in Pichincha dcnique moncc (a), cum argentum
vivum infra 1 6 poUices delapfum eflet , academici galli experti funt.

Ncque brevi unicc tempore ejufmodi in aere commode vivitur (h).
Totis enim fex feptimanis Cl. G a l l i in monte Pichincha vixerunt , in
Gothardo monte totis annis monachi fupervivunt , aliique etiam altioribus
in locis tota aeftate ruricolje. Imo potius Cl. Arbuth»ot fidem adhi-
buero , qui fubitas migrationes in aerem rariorcm male ferri monuit, me-
lius autem tolerari pcr confuetudinem (c). Inde forte fit, ut aves aerem
rariorem faciUus , quam alia animalia ferant ( ci ) , dc mehus , quam com-
prefium Qe). Facile vcro intelligitur prefiioncm in humores noftros &
vafa, eo majorem efiTe, quo aer magis dcnfus fuerit, 6c perinde minui,
quando aer levior fa6lus eft.

Si

(r) Urina, lac &c. Sandin 1. c. aqua Bovle Exfer. fhyf. muh. n. 10. tz. 41. tc de
aliis liquoribus exp. 43.
j ( / ) Muftum fermentat in vacuo W o L f Verfuche I. n. 1 57.

( t J Jam monitum ell & in Phil. Tranf n. 49. p. 324. & a Lfonardo de Capoa delk
Moffete f. 69. aerem altillimorum montium facile ferri , neque luffocare > deinde a Tclice Stoc-
C H B T T I de freffione aeris,

{(() Chaidin voyage de Paris a Ifpahan T. II. p. 92.

(x) BouGUER pref. a la fig. de la terre p. XXXVII.

(y) Mariotte dc Cassini hij}. de i'Acad. 1705. p. IJ.

(>*) ['hil. IrunfaH. n. 345.

(2) Savvages Clajf tnorb. p. iil.

{a) CoNDAMiNE mtroduil. p. 35. Halbi en ventilatort T. II, p. 154"

\b) F. F 1 1. 1 c E ad A R B u T n N o T p. 74.

(c ) Of air p. 96.

{d) Dekhah fhyficotheol. p. 7. Musschenbroeck in uppcnd. poft effayt p; 4t, Noa
tamen ferunt aerem duabus tertii» leviorem MusschknbROEck ibid.

(e) BiRCH T. I. p. 389. In rarefado aerc xgrotare, in compreflb perirc,

Haller Phyftolog. Tom. III. Bb

1^4 LIB. VIII. RESPIRATIO.

Si aer denfior fuerit , ut in frigore fit , &c in fubterraneis cuniculis , 6c in
aere artificiofc in minus (jiatiu.ii conftipato , fuiguis per magis prefli cor-
poris humani vafi (/); q i ifi ipfi dcnfata forent, majori cum fri£tioneur-
gebitur: idemque aer , ut fuo loco oik^ndemus, pulmoncs melius inflabit,
& cordi finirtro ftimulum addet, ut efficicius conftringitur (g). Inde fit ,
ut etiam in fumnio frigore hoino conc ilcfcat, dummodo per corporis nio-
tum fanguincm per ea denfa vafi pergit urgere. Nifi enim is motus adda-
tur j poteritcor ianguini per denfiora vafa urgcndo impar effe, ut fubfiftat,
6c colledus refiagnet. Hinc au6la perfpiratio, quam in cuniculorum her-
cynicorum denfo aere nubium modo dc omni corporis nuda fuperficie
vidi cxire.

Denfus ergo aer in univerfum utilis eft (A), &c vircs ccrporis humani
auget. Ventres hiemc cdidiores. Cum propria in machina acr condenfari
polfit, in aere compreiro (^) ad dimidiam (/), ad tertiam (w), ad quar-
tam (n), 6c ad o£tavam (o) demum partem animaha abfque incommodo
vixerunt, Sub campana urinatoria, mcdiis fub aquis, in denfiori aere 6c
vivitur (p) 6c rarior refpiratio fuScit (q). Alus m aerc comprcffo etiani
diutius vixit quani in vulgari (r). Quadruplo diutius rana fupervixit, &;
pifces plufcuhs hoiis ( s).

Sunt tamen huic commodo fui fines, fi enim nimia fuerit aeris dcnfi-
tas ( t), nocebit utique. Ita qaidem , fub vulg.iri campana urinitoria fit, in
quam, ad majorem fUi profuiiditatem, aqua fubit, aereai furfum pelfit
6c addenfat. Tunc certe refpiratio impeditur, ventre comprefTo (/*), 6c
aer non fine dolorein auditorium meatum fe pcnctrat (« ) , &c brachia quafi

fune

i

(/) Desaguliers T. II. p. Jij.
'g) L. IV. S.d. V.

h) BoYLE fhyjic. mech. exp. art. 7. Cheyns 1. c* p. 14.
(k) s'Gravezande r. II. n. 1x37. Mus s c h E k bkoec k n, 1389.
(/) Pkil. Tranf. n. 104.
(m) Desaguliers T. II. p. 406.

(nJBiRcn i. I. p. J09. 404. DbsaguliersT. II. p. 405.
(ojBiicH p. 4ii.
(p) Desauuliers I. c.
( <J ) Mead p. 290.

(rj .V/icald iii aete comprefTo segrotavit Birch T. I. p. 401, & exemia convn^
luit.

(f) BOYLE iKper. phvf. mich. Cont. II. p. 88. 89. 90.
(t) .VIusscHENBROETcK in Qimminos p. 119.
(1"^) H A L E i vcmiUtor p. J4.

(11) liALLEY 1, C.

SECT. III. A E R. iP5

fune ligantur (>:),& tympani membrana aliquando rupta efl: (}») ' prelo
quafi impofito, 6c fanguis ex aure naribusque exit (z) ? &: demum tan-
ta cordi refillentia nafcitur, ut fanguinis circuitus fere fupprimatur (a) ,
&: fint 5 qui inde perierint {h). In aere ad vigefimam partem fui volu-
minis condenfato mus periit (c), &: in triplo denfiori pifcis (c/). Ipfos
pifceslego, quos Cl. La Pomerhaie in angufta pyxide pauca cum
aqua fub profundo fUo mcrfit, dcmum , ut videtur a nimio aquae pon-
dere obrutos, periifle (^). A fuperata nempe pulmonis refiftcntia pulmo
& ipfum cor inflatur (/), 6c difficilior refpiratio fit, ut inter infpiran-
dum homo pereat (^), 6c circuitus fanguinis nimis praeceps (A).

Poflet hic quaeri, quare non vulgo ejufmodi mala homo patiatur , 6c
qua vi corpus humanum a joooo libris prefTum refiftat, neque vafa ch-
dantur, neque cordis vires corporis univerfi vafa diftenfuras op-priman-
tur. Solent fere refpondere, aerem, qui in corpore eft, fuo elatere
tanta cum preiiione sequiUbrari {i). Verum abfque aeris interni 6c elaftici
prsefidio pifces fubmarini (^), qui per fundum maris reptant, 6c anima-
lia immobiha , ad quse non videmus quomodo aer de atmofphaera perve-
nire poflit , in ea enormi prelhone vivunt , 6c fublato aere intus refiften-
te vicra, dum rotunda fuerint, minime franguntur (/). An ipfae nempe
aeris contrariae columnje le aequiUbrant (m), nequc ejus elemcnti pref-

Bb z fio

(x) Apud Desagulieks T. II. p. iiy.
(y) BoNANN recrcat. ment. O" ocul, p, 247.

\z) H A L L E Y 1. C.

{ a) 1 DEM ibid.

(b) BoYLE Cent. II. f.vp. fhyf. meth. p. 97.

(c) MusscHENBROEcK ad Cimentinos o. 119.

(<() Hallky ibid. s'Gravezande f. H. n. il?7. Periit aviola in arcre ad oAavam par-
tem comprciTo, & ygrotavit poft horam Birch T. H. p. ^iz.

(e) Journ. dts ftvMis 1719. M. fept. Pilbes lub aquis profunde merfi pereunt BuchnEr
mfcell. 1750. p. 966.

(/) BlRCH T. l. p. 417.

fg) Schaarschmid Medic. Relat. T. IV. p. Jlo. 3 II.

( /1 ) B a S I N ahf. Jiir lcs flantes p. 1 19.

(«') AlORGAN fhilof. princ. p. 147. Masinus, Sauvages effets de fair p. IJ. R o-
OERS epidem. j). 121. NoLLET 1. c. T. II. p. 342. Be*ger de rcfpir. p. 26.

(k) Aniftialculum intra aquam a columna 200 & 300 pedsm non eliditur Sturm «u£1tir,
P- 74-

(/) Ne buiiam quidem faponaceam aeris pr«(fio aequabilis frangit Kraft p. 318, Condcn-
iTans vitrum fcrt tres atmofphscras T. II. p. 39J.

(m) Stubm. phyfic, ecleii, T. II. p. 182. 183.

igS LIB.VIIl RESflRATIO.

fio nocet, quarndiu undique acqua vi (n) urget. Inique fi urgetur ali-
qua pars corporis in urinatore, continuo fanguis pcr nares oculcs & au-
res exit (o). Idem experimentum fecit Blasius Pascal in homine
fub aqua merfoj cujus femur a tubo defendebatur {p').

Sed neque in balneis preflio illa infolita magnam potentiani cxercet.
Si ad duos pedcs aqua mergamur, preflio aufta eft paulo niinus quam
decima fexta parte preffionis folitae (^) ? quac J4 pedibus fere sequivaieatj
& libris fere Z280 (r). Oftendimus autem cam divcrfitatem , 6c majo-
rem .•. facile tolcrari ( x ) 5 neque vafa conftringi.

Acris levioris incommoda facile pcrfpicimus.Pulmonem quidem cur non
perinde expandatj nunc nondum licet exponere. Sed certe de vafis uni-
verfi corporis demta eft preftio , hinc cordi minus refiftunt, 6c fncilc
rumpuntur (f). In levillim» equidem aere eciam pcriculum augebitur ,
quod aer internus humorum noftrorum fe expandat («)•

Minus inde ferimus fubitas mutationes in aeris ponderc , quando di-
minuitur (x), quia denfior aer pulmones melius replet , hinc finguinis
tranfitum reddit faciliorem, cordique finiftro plus fuppcditat in dato tem-
pore fanguinis , ut potentius fe contrahat : unde fit ut cum aere compref.
fo rarior fit refpiratio ( )» ). Levior aer , qui pulmonem malc dilatat ,
fubtrahit eum ftimulum , qui cor finiftrum ad contra£tionem folhcitat.

Cum otto tantum lineis mercurius defcenderet , pafieres cxftindi (z).
Chloris , cum tamen aves rarum aerem mehus ferre crcdantur , agrota-
vit j cum acr dimidio levior eflet (a), &c ipfa laccrta {b) linguidius
vixit. Cum ad quartam partem fuae denfitatis aer rcduceretur , mus ve-

hemen-

(«) BoYLE hydrtjlat. ad fin. Sturm. aiiCiar. eoUeSl. exper. p. 74. phyjit. T. II. p. i8x.
183 H ELs H A M p. »39.

(o)EiRCH T. I. p. 391. Stdrm. T. II. p. ijo. S ALZMANN de urintior. f, »7. S AW-
V A GE s 1. c. p ly.

(p ) De reqiiilibre L. II. c. Z. n. S.

( q ) Nerucci Lettera I.

(r) ^rAiNEWRIGTH c/ btthing p. 114.

( / ) p. 190.

(«JSCHBEIBEK nlmag. p. 1J4.

(«) Mem. ie l Aca.i. des fcienc. 1747. p. ^66.

(.v) Muss cu E NBROECK ad Cimemino! p. 119. M.dto facilius mures ferunt aerem duolo
gr.iviorera, qu^m duplo leyiorcm ?hil. Tranf. n. t«4. In aere rarcfido aves ciio pereunt BoT;
iE Phil. Tranf. n. 6}.

( y ) MlAD p. 190.

(z ) Menghini Bonon. Comm. T. II. P. II. p. 173,

(a) BOYLE jifci/. tfanf. n, 63. p. lojf,

(t) p. io;o.

5 £ C 7! IIL A E R. ' iP7

hememer laboravit ( r) , alauda vero intra duo^horaeminuta^interiit (d) ,
& vipera , cui fexta pars aeris reliqua erat ( e 1. Hinc in aere levi vires
franguntur (/). Qui in Helvetia ncfira debiliori puln-.one funt , certo
percunt , quando altiora in loca fedem transferunt , maxime fi cnlor ac-
ceflerit (^). Nam frigus rari aeris malos effe£1:us tempcrat (g*). RobtlU
agricolae enormia pondera per prsecipitcs Alpium vias indefelTi elevant.
Si alii a feccfiu in montanum aerem febriculas ( /: ) ? deliquia (?) ani-
mi j haemorrhagias exiguas ( fc ) , hxm.optoen ( /) pafli iiint ? ut in primis
in Johayme Schkuchzer {m) trifte exemplum exftat , ad contentionem
potius adfcenfus, adque ad fummum intenfas vircs refpirationis rctu-
lerim. Quiefcentes enim viatores iidem nihil cjufmodi patiuntur ( « ) j
nequc cquis ufi ( o ).

$. VIII. Prejfio aeris in ^ulmones.

Maximi momenti eft , hanc prefTionem reQe sLfumare. Ab ea cnim &
vis pendet , qua puln:ones dilat?r tur , 6c de efficacia refpirationis in fan-
guine mutando judicatur. J. Aiihonjus Borellus aeris infpirati digitos
pofuit 1$ (^) , vires mufculorum intercoftalium 32040 Qq ) libiis afti-
mavit , non bene rccepto theoiemate, mufculorum vires effe ut ponde-
ra. Haec poflint pro elemcntis, habcri , calculcs ipfe non fubduxit. Pri-
mus ergo Keilius, hydicUatico illo theorcmate ufus, immcnfam pielfio-
nem tecit. Pulmoneni habuit pro vefica, cujus vcfvculst omnes fuperfi-

B b j ciem

(0 p- 104 j.

(d) p. 10]5.

(') p. I0J7.

(j ) Cmevne f^nit. inf.rm. tuend, p. 14.

{g) Ulloa viage ^. 59.

C^*) Huc rcfert 1. 1. Hales, qaod aeretn Andium tolcremus an Ventilatort P. II. p. 1J4.

(h) Gmilin prsf. c. p. I.XVI. Kiachtae.

(i) BouGUER ibid & M.-m. de 1744. p. i5i.

(A)BouGuER p. XXXYII. Cuniculo , dum aer extrahebatur , fanguis per aures exiit i G v h

E 1. c. p. p. j

(/) BouGuER p. XXXVIII. Jof. a Costa, qni iple fanguinem vomuitj cum M. PtritKtt-
f*m fupcrare: hift. tiAt. 1. lll. p. 51,
(rn) De niiuor. aq. p. 40

■(«) BORELLLS iroi. aium, L.JI. prop. IJJ. EOVGI.ER p. XXXVH. V

(0) BouGUE» Meni. de 17.14. 1. c.
(p) P^lices 14 & 15. P. I. prop. 81.
{q) fPl. Jtop. «.p. 50. 118.

i^S LIB. VIII. RESPIRATIO.

ciem non habcrcnt miaorein , quam poUicum 21 , ^of). 97^ (r). Demde
arjiert-e arteriae oftio diametrum tecit 5 poll. & aream aellimavit ad o. 19 :
fuperriciem deniquc pulmonum ad zz6 poUices ( x ). Inde laryngem in
mediocri exfpiratione urgeri fecit duabus uaciisj calculis fumtis a ponde-
re, quod in veficam inllando elcvari potcit ( r ) : quod ipfum pondus in
mediocriinfpiratione inlaryngcm crcdit premere. Ita , cum prelfiones at-
mofphceraD fint in ratione fuperncierum ? pulmones extus prementur 148
libris (ti-) , interior autem fuperficies hbris omnino 144 12,. Dcinde ,
cum h£EC mediocris fit preffio , maximam aertiniavit in laryngc ad 7 un-
cias pulmonis, in fuperficicm ad 5 2,0 hbras ( x ), in fuperficiem conjundarum
veficularum ad hbras 50445 (> ).

t Quare cum hi numeri manifefto nimii viderentur , Jacobus Jurin aham
viam ei\ ingrefius. Dimenfus elt aeris quantitatem , quae in exfpirationc
emittitur, ipfo aere in veficam inikto (z) , per tria minuta fecunda ,
deinde aquse in veficam fubeuntis &: acris inflati locum occupantis , co-
pi.un mecitus, correclis noaauUis, invcait fe ehlafie fere 40. uncias ae-
ris ( (3 ) , 6c in vahdiori cxfpiratione , intra minutum fecundum horae j
aeris , cubicos poUices 12.5 (^) , denique ad 22,0. inplena & vahdiihma
exfpiratione. Inde , ut fim brevis , reccpco laryngis oitio & area puhiio-
nis , qa^lem Keii.iu^ fecerat , inveait , motum mediocrem aeris de
pulmone exeuntis sequalem motui fes quidrachmse ( c) , quae in minuto fe-
cuado digitum percurrat : motumque maximum aeriser^iti drachmarum
lA d) eumdem digitum percurrentium, 6cin pulmoncin ipfum prefiionem
aerismediocrisfecic sequalc.n motuicolumnje iquea; , eadem celeritate, ab
ahicudme ysss^ poUicis libcatis , & cujus baUs (e) fuperficies puhnonis
el^. In violentilfima exfpiratione ahitudo erit ■=:—--" (/),

Non

( r ) De fecm. anim. p. 2o.

( j ) p. 79-

(f) p. 78' Elevats 80. 1. C.^merab. dt me.i. mot. anlm. p. i^.

( H ) p. 80.

( * ) t>- 70-

(>) P- 8°- ,,, ■

( 2 ) iy4erl. IV. p. 4'.

(<j) p. 41- Recipit eam nameruM Q, Hale.s veget. fti, p. 139.

( fe ) p. 4z.

(c) p. 41. 44-

( d ) p. 4J. 44.

( e ) p. 4J.

(/) Ibld. •

SECT. IIL A E R. iP9

Non JuRiNiANos folum numeros, fcd Keilianos fuperayit,
111. olim praeceptor meus Johannes Bernoulli {g), cum recipcrct ar-
genti vivi uncias tres fl:mdo raotas : id pondus ducerec in fuperficiom in-
tern.im plcurse, & obtineret pro dimerienda preiTionc, quje eum CiFe-
£lum producit 5 omnino libras 4Z0 {h') , pro viribus exfpuationem mo-
licntibus. Rcferebat huc notiiTmium illud hydroltaticum theorema , quo
conllat, prcmi fundum cujufcunque vafi^ cujus exiguum oliium preliio-
Bem fiuidi alicujus excipit, eadem vijWc fi columna prementis iluidi
seque lata foict j ac ille fundus: dcinde habebat efflationis vmi pro mxn-
fura aeris in pulmonem prementis. Porro velocitatem hujus efflati pon-
derisj ex theoremate acceleratorum in lapfu corporum , inveniebat 590
(O pedum in- minuto fecundo , quae raagna certe elt celeritas. Fidem
viro frcit Cl. S t ^e h e l i n u s , qui ccleritatem fagittse flatihs in ir.inuto fe-
cundo ad 170. 6C ?63.pedes reperit (t) , 6c earadem velocitateni corporis
ex Z202 pcdibus dclapfi. Etiam olim Cl. Wilkins fiatu 50 &. 60. 1.
per ? 6c 4 pollices elevaverat {l) , & 80 libras Hanovius ad aliquot
pollices (7?;). Porro Idem cel. Hanovius, intra unam nemperefpirationemj
fex uncias hydrargyri non ultra 5^ pollices urgere potuit (»), adeoquc in-
tra minutum fecundum; non ultra 7I lineas, nam intra quatuor fere fe-
cunda minuta refpiratio abfolvitur. Neque eum nixum aliquamdiu fulli-
nere valuit Idem, nam fi cum conftantia forct efflandum, non ultra z~
poUices fluidum metallum promovcbat. Vides in pondere non errarij.
fed celeritatem incredibili rarione majorem fumi.

Sed Idem vir clar. (0) vim efllationis minorem rcperit, quam eft
atmofphaerae preffio ( p ) , &: mediocrem comparavit cum parte quinta

prelTio-

{g) Apud MiCHELOTTUM de ffar. hum. p. i8o. ftqq.

(/»_) Lam velocicatcm auget ad 880 pec!cs III. Boissier phyfol. p. loi. menfnra fumta a glcf-
tide , quae trium linearism iit , & ab aere elflato, qui (it zro poli. Sed glottis mitjica polii: triam
linearum efTe. Oftium laryngis ipiius rnultoties amplius eft.

(/) . i8j.

{k) De p:!fii ad fin. Ita C A m er ar i u s scftimavit diftantiam, qua flatu glans plumbea projicia-
tur , <id 160. pi(r..s , de mcdio moi. anim. p. ly.

( / ) Bi BCH T. I. p. 30

{ni) VWjti.he der naturforfhtnden GfellfhAft in Dantzig T. I. p. 311.

(w) Ib. p. 317. Ad 74 6c 76 liiicas mercurii idem icltcnch. T. 1. n. 17. quse jrqfivalent 81
aquie unciis 6c 16 libiis unc. 11. ib. Ad j 6c 7. j.ollites , Itd etm ccBlhntia aii dfos Ha les
vegei. JUt. p. 2j8.

(0) p. 310.

(f ) lic vehementis venti Sehiuheit T. II. p. 764. etiam yel-em£nt;crem C.-lcritatep S t *

M£i.iKUS J. c.

zoo LIB. VIII. RESPIPvATIO.

prefilonis atmofphaBraB ? fummam ad tertiam. Inde fieret preffio aeris In
pulmonem aliquinto major , quam in reliquorum cl. Virorum calculis >
qui vim exfpiiationis pro meafura habeant preffionis atmofphaerae.

AUis experimeatis rem adgrelTus Richarduf Barrett (^)? pondus
dimenfuselt veiicae imponendum, quae ad diitantiam eamdem candelamva-
let exltinguef e ( r ) , ad quam exltmguitur a ilatu humano i id reperit
unicae hbrae : igitur ad unicam ^am hbram mediocrem preffionem aeris
in pulmonem aeltimavit > fi pulmo 'pro magna veiica haberetur i tantum
ut, cx mcchanicis, ob refiitentiam preifioni parem, qua pulmones a par-
tibus firmis fultinentur , duabus hbris pahiio urgeatur (/). In maxima
vero exfpiratione pt)ndus veficae impofitum erit loo Ubrarum j & preifio ,
cui puhno fubjicitur , librarum viginti : deinde fubtrafta potentia buccina-
torum mufculorum , hbrarum duodecim , quurum fex funt atmofphaerae.
Cum vero pdmo non fit unica vefica , fed veiicarum congeries, preflio
univerfa multo major evadit, cltque 752 hbr. in leni expiratione , &c
in foitifiima 4582.!.

Aliter iterum Cl. Wintrinchamus (t) fenior , ob veficularum
etiam aerearum magnam aream, preiTionem aeris computavit ad zaSzSj
libras.

Nuper Cl. vir H. Nepomucetjus Krakz preffionem in pulmone tamen
ejufmodi aettimavit, quae aequetur columnae quadratae aqua: latae 152 pe-
dcs quadratos, altae pedes ;a. nempe omnino 540480. j. (t*).

Penitus diverfo modo etiam nupcr Cl. Bertier, experimento fa£lo,
totam vim requifitam ad dilatandum pulmonem non majorem reperit 24
iibris , cum eo pondere prelfa vefica pulmonem & pedus diftendat ( « )•

Mihi quidem leneni eife infmgulas veficulas aeris prefiionem omnia (x)
perfuadent, etfi in torum pulmonem magna eit. Menfuram veram ne ad-
fetlare quidem finit incerciffima fuperficici aereae puhnonis menfura. Uti-
que vero celeritas major eit, quam Jurinus fumfic, cum ad fatis ma-
gnam dillantiam , fumiaa ceieritate , etiam aviculas , flatilibus fagittis in-

fequa-

(q) In difp. de tomprejpone qv.im pttlinr fultno in exfpirdtioHt Lcid. 172.0.
(rj n. 8.
(s) >v 9.

(t) ('f contagiout difeafts, qji locus non ell ad manus.

(f^) In programmaLe Vieiiua! a. 1759. edito. Libris 70 pedem aqu* sftimo.
( u ) P''-/Jiq. eiet catpj aaimcs p. i 87.

(j-) itiim cl. vitii ntjaentibus Lkanne Arbuthnot 1. c. p. 42. qui cum 5-5 parte ponde>
rii atmolplixru; co.-npata: p. log, 109. Hqaulev p. 30. iiBLVETio ctiaircijf. p. ij.

SECf. II L A E R. 20I

quamur. Sed cxfpirationis vires cum modica atmofphsraE: prcffione omni-
no comparare non licct, qux multo majores finr.

§. iX. Prejfio in aerem rariorem.

In his, quos nunc deferimus , calculis aerisj qui in pulmone efl: ,
nulli habita elt ratio. Vcrum omnino oportet habcre , quoties de refpi-
ratione vivi animalis agitur. Ergo , cum acr ahbi denllor 6c ponderolior
poflk e^c-, rarior alibi , non dubium ert, ex communi lege, motum na-
{citurum cx ea imparitate , & aerem , qui pondere fuperat, in ejus aeris
locum fucceffurum , qui minori cum Rt m eodem fpatio mole , malc rc-
fiftit. Si vcl padum aUa aevis regio levior fuerit, in eam ventus excita-
bitur, idemquc fiet, fi abfque ponderis diminutione aer minus elal\icus,
aut quacunquc alia de caufa minus refiUendo idoneus fiierit. Si tribus
unice lincis baromctricis hydrargyrus fubfedcrit, atque adeo pondus
acris diminutum fucrit j\~ fere parte , vcntus nafcetur , qui in minuto
pedem pcrcurrct {y). Si quadruplo alter acr rarior fuerit , nafcctur
ventus, quo pcs aeris 904 refiftentcs (z) libras per pedem elevare
pofTit, cum ahoquin vis venti maximi in polhcem quadratum non ma-
joris a:lhmetur, qujm grani in hncam quadratam (j). Et celeritas ghan-
dis pkimbea; ex fclopeto aereo , ab aere comprefTo in aerem naturalem
expulfae, non minor eft, quam celcritas^andis de fclopeto vulgari ex-
cufFai 3 neque minor 4500 pedum in minuto fecundo {b) menfura.

Si demum ommino inane fpatium fuerit , in quod aeris columna gra-
vitat, irruet celeritate , quse 990 (c), 1505 (c?), 1341 {e)> 6c 1348 (/)
pedes in minuto fccundo percurrat , 6c cujus vis a magno viro a.lli-
mata elT: ejufmodi , ut pcs cubicus aeris 904 Hbras per pcdes 314^
elevct {g). Ita vis aeris cmbolum antUae tanta vi in fpatium acie innni-

tum

{y) Hanov. Seltenh. T. TIT. p. 166. l6y.
(z) BnRNOULLl h-/irodyit,t.vie. p. »34.
(a) Hanov. T. U. p. 7JJ.
{ i> ) Hanov. T. 111. p. 574.
( t ) Ibid. p. J72.

(d) Papin phil. tratif- n. l?4.

(e) BoscoviCH de ttiruii:e p. 178.

(f) E D L K R apud H A N o v. 1. c.

(g) B I RNOU LH 1. C.

Haller Phyfiobg. Tom. III. Cc

2GZ LIB. l^UL RESPIRATIO.

tana ipreKit , ut lo? demum libris extrahi pofTit (h) &c vafa qugecuri-
qac'5 quvd inique reriftunt '&c angulos habent, pcrfringat omnia (i). Mul-
tum ad nollrum fcopum fact tympanuni vitrcum, de cujus cavea eo ef-
feciu aer educitur j ut externus aer irruat, fuper tenfam veficam difrumpat >
cumque maxinii quali fclopeti ftrepitu in inanitam tympani caveam de-
fccndat ( k )* Nempe a fola vi aeris in fpatium inane irrumpentis orietur
vemus ■muko vehenientior omni naturali proccUa) in qua aer ad Z4 (/')>
izim), 66 (n), 6c8o ((;), dcii^ (p), aut demurn ex fucccirione
ftatus ica.h rapida ad 422, (q) in minuto fecundo pedes defcribit.

Cum porro in aere libero calor raritatem faciat ( r ) , fiigidus aer ,
ut denfior , in fedem aeris calefacli (j) folet irrumperc. Inde illi ad in.
cendiorum fedcm fpirantes venti (t) nafcuntur. Inde torrens aeris, quiper
omnes rimas ad excitatum focum irruit (ii), 6c per caminum exit, quo
ipfo torrente ufus el1: CL Sutton, ut aerem navium repurgaret.
\t, NecelTe ell hic obfervaiTe , aerem quidem , quocunque lcco fit, a calore
huniido , &c rarefieri , 6c privari elatere ( x ) : Calorem vero ficcum uti-
que aerem clauflim rareficere , fed cum au£lo clatere , ut a calore pari
humani corporis calori nona parte aut octava is ehter augeatur , 6c omni-
no , quantum de denfitatc deceiri: , tantum (y) accedat el.iteri, neque
adeo, cam ob cauPam, tEquilibrium intcr cjufmodi aerem, 6c atmofphse-
lu.Ti turbabitur.

5. X.

[ h) B 0 Y L E de VI aens dafiica Exp. 8. <?.
(/) BoYL t exf. 3 j.

( A ) E ECC A R lA p. 3-74.

(/) Mariotte niouvanem de! latix P. I.

(w) Hanov. iii aKimonutr. 6c S^ltenheif T. II. p. 77^.

(n ) D B. RHA H } MlSSCHENEROECK p. 74O.

(0 ) Mu s sc HE N BRO E c K Ejfuys p. 910. Hamov. T. HI. p. 3^8.
rp) De vtiito vcheme.'Kiiri.i.o Cl. Hhinsius in cometse hiltoria p. pi.
(q) Kraft Cowin. Acd. Pctrop. T. XI. p. 153.

(r) Etiam eUterem minuat Boissiir effets de Pair p. ii. 13. M vs SCHENB rokck
Jnjlit. n. 1061.

(s) MUSSCHENBROECK p. 713. DeSASULIERS T. II. p. 1 IP.

(«) WOLF acro/netr. p, 310. Boscovich I. c. p. iij. ii5.

(k) Taglini de a.'}-e p. ip^. conf. Desasuliers T. II. p. 559. 111. &c. V,'oLf
aeromitr. p. %o6. In calidu.Ti unice cubiculum Hales on Vmilmrs T. II. p. jy. ao,
(jf ) Sa u VA6ES 1. c. p. 13,
(y) Ibid.

S ECl'. III A E R. 705

§. X. Aeris elater'.

Princeps haec aeris facultas potifltmum a Rohrto B 0 y l e per nume-
rofiiftma experimcnta pro dignitate expofita fuit: qua aer ab aqua, oleo ,
Ipiritu j 6c iumine aliisque fluidis manifello diftert. Nempe prellijs fe in
minus fpatium urgeri patitur , fed idem , fublata caufa , a qua urgeba-
tur 5 in prius volumen fponte fe reftituit. Hinc vefica aere vulgari ple-
na in prsealto monte , mmori nunc a pondere prcfTa, fponte abaere inter-
no inliatur. Hinc retrafto embolo , aer id fpatium occupat , quod novi-
ter natum eft (a) , 6c quae alia notiirmia funt (h). Ha:c vis a repiiliio-
ne pendere videtur ,^t aeris particulse a quodam quafi centro , fecundum
lineas ab eo ( c ) centro in omnem ambitum duftas , fe expandant , 6c
creditur , non in uno elemento acris refidere, fed tum demum exerceri ,
quando plura elementa in viciniam mutuam veniunt (c?) : &; effe in ra-
tione reciproca diftantiarum , quse funt intcr particularum ccntra (e). In-
nata videtur & ab aere xgve feparabilis proprietas. In fclopo aereo com-
preflus aer poft fcptimum (/) 6c dccimum quintum (g), fextumque (h")
annum illibatum elaterem retinuit, etfi Cl. Hawksbee a diuturna com-
preffione ( A* ) credidit eum elaterem quafi fatigari pofTe, uti mctallici ela-
teres alterna flexione utique deflruuntur. Sed ctiani reciprocae caloris vi-
rcs 6c frigoris tamen aeris elaterem non delcnt (0-

Cum aeris elemcnto propius fit elater , erit tanto major , qucmto plus
ejus elementi eft fub eadem mole , five denfitas eft menfura elaflicitatis ,
quando reliqua aequalia funt , ut tanto major fit aeris elater , quanto

C c a gra-

(1) Leigh Lancashiie r>. 14.

(b) BoYLE exp phyf. mech. de eiere p. IJ.

C') MUSSCHENBROICK n. ijS^.

(d) BoERHAAVK ELm. Chcm. T. T. p. Jio. Si corpora darentur, quae fe repellercnt,
vi qua: efTet in ratione diltamiarum inverfa , tunc quidem ea phxnomena fierent , qus; ab acri? ela-
tere nalcuntir Nkwton Princip. T. II. prop. IJ. Pemberton vi,'u} of ne-Mcnian philofophy

f. IJO. s'GR A V E 7. A NDE n 1071 lopz.

(e) MUSSCHENBROICK n. IJ?/.

(/) Desaguliers T. II. p. i6.

(g) ROBERVAL apui BOERHAAVE p. 4JJ. NOLLET T. III. p. 20J.
(/i) ^Je/noir. »v»nl 1699. T. II. p. 234.
( h*) Vkil. Tranf n. 311. 318.

(i) BOERHAAVE p. ^do. 41SI.

204 LIE. VIII. RESPIRATIO.

gravior cfl()f) , &c fit ehter aeris comprefTi , ad chteretn aeris rarioris y
in reciproca ratione voluniinum ( l ). Indc inimenfa vis aeris valde com-
prcifi , qui in fclopo pncurnatico inclufus , idem quindo fc expedit ,
pulveris pyrii , atque -adeo vaporis ab igne rarcf.iifti potcftj.tem
asquat.

Quare , cuin elementa aeris ponantur seque elAfllca efle , denfatur aer
in eadem rat.one , qua compriniitur , five recipit fe in fpatium eo minus,
quo pondus incumbens majus crt (;0 ) certe ufque dum quadiuplo den-
fiorfadus fit , neque enim ukra fequabili in feiie pondera procedunt ( o ) >
6c fpatiorum diminutiones: Sed neque exfpeftari poterat , proceffura.
Nani aer , cum quo nobis res eft , non purus cft , 6c pra^ter vere elalti-
cum elementum plurima alia alterius naturae contii^ , quorum aliqua ne
quidem comprimi polTunt : adeoque refiftentia in majori comprelTione ma-
jorfiet, quim ex cilculis [p] cxfpcditur. Comprmii autem poteft , vi
quidem ponderum , aut preli , ad fpatium fedccics [ 5] j & 3 8ies [ r ] minus;
ycl quadragecuplo [x].

Qujecunque fuerit compreffionis vis , certc , cum quies fit intcr pon-
dus urgens & aerem, oportet jequiiibrium iuter ehtcrcm acris , 6c po-
tentiam prementem effe [ f ]. Quare , quoties ipfa atniofpliKra , ad pon-
deris modum in aereai fubjcftuiii agit , tunc a;quilibrium eft inter pon-
dus atmofpIuTerjE , & ehterem a^ris ab ca compreflTt. Neque adtinet ,
num parva mafla fit aeris compreffi , nu.n major: cum minori in volu-
mine a miaori pariter atmofphaera^ columna urgeatur. Haec celcbris iUa
Ci\ Roberti BoYLE propofitio , aerem, qujecunque demum fit portio ,
famen cum pondere atmofpliEerce aequilibrari [r/].

Prseter

(k) MusscHENBROiCK n. 1574. Elaterem in Pichincha M. fuifle in denfitatis ratioac
Cl. BouGuER, qwJ quidcm m:nis labenter reciperem, quando verum elementum aeris parua-
in nioniibus altiin.nis habetur, Vaporem enim, quibus aet humiJior rejpletur, alia ab elafticitatc
aerea , 6i aliqu.mdo nuUa eft elafticita':.

( /) WoLF acromcir. frofoj. 19. Thcor. IJ.

( >; ) B O E R H A A V H p. 4^7. 450.
(o)MuSSCHENBROECK p. j88. H. IJ^Iv
( j)) 1 D E M ibid.
(q) BoERHA.^iVE p. 450.

{>•) Hales hKmaft. p. 342.
{ s) BovLE o aff . var.

(t ) MfSSC HEKIRO ICK n. IJ^?.

(«) ZVi'u> fhyj. mcth. exper. on thi ffritig of dir Wolf aerom. Theor, 14. Frep. 17. s'Gra-
VEZANDE 11. 1x15, MVJSSCHIMBROECK n.I^/J. NOLLET T. III. p. xo5. BOERHAAVe

r- 4J4- 4JJ. 45(^- JiRAFT ihyfic. p. 355>.

S ECf. IIL A E R. 205

Praeter pondera incumbentia acr ctiam a frigorc denfatur (x ), inquc
yolumcn minus cogitur. Ex aqug; congclafcentis frigore , qua; ferreum
cavum glubum fregit j calculis pofitis , invcnit Stephatnn Hales, ae-
rem comprefTum fuilTe ad ^^^'j^ {y) fuae molis, ut omnino duplo dcnfior
ipfa aqua effet. Id quidem Boerhaavio incredibile videtur , cum
multa pars aeris aqua fit, multo certe niajor quam millefana, aqua vero
omnino condenfari nequeat.

Deinde fecundum priora (z), ut fummus calor aquae cbullientis acreni
4^ gradu calentcm , atque adeo 166 gradibus fe ipfo frigidiorem , ncn
fupra j dilatat , ita fummum frigus vix fupra | aerem denfare oportct {a),
cum fummus gradus frigoris non profundius infra 4.5 adfcend.-it, quain
fummus calor fuper cum numerum adfcendit (^).

Aeris elater augctur imprimis denfitate aufta, fed praeterea calorc ad-
dito (c). Ignis enim fivecalor, acrem expandit eodem modo , quo cx-
panderetur, fi denfior factus effet , ut perinde duplum pondus fultincat:
dum nempe claufus fit , atque fe in majus fpatium diffundere nequeat ,
amiffurus alias , dum rarcfit , quod a calorc h tbcbat , elatcris privilc-
gium (d). Quare acr, qui denfior fuerit, ab codem igne majorem cla-
terem adquirit (e).

Uti vero ab igne non in inunitum dilatatur , ita neque elaterem totum
a calore amittit (/).

Multo vcro Lixiores gradus funt rarefa£tionis , quam denfationis aeris.
Caloris quidem valde inipatiens id elementum efl, &c ad minimuqiignis
incrementum rarefit , ut ob eam ipfam facilitatem in rarefiftione , in pcr-
petua alcerna ofcillatione vcrfctur ( g) , & vix duobus continuis tempu-
fculis , cum eadem denfitate fuperiit. A calore quidem fummo , ferri
igniti, in tiiulum tantum fui volurainis Ipatium dibtatur (A), aut qua-

C c 3 druplum

(A-)BOERHAArE q, 4Jj;.

(y) !'• ?Ji.
(z) V. ip8.

(a) BOERHAAVE p. 460,
r fc ) p. 162.

(f) Boerhaave p. 4j6 4J7.

(■rf) BoEr H A AVE p. 4J0.

(e) Boekhaave p. 458. D£S Amontons f/Iem. ie 1'Acai. dcs fclent.i^oi.

(f) BOERHAAVE p. 461.
ig) BOBRHAAVE p. 438

\h) DiSA Gl'I.jERS T. ]I, p. JOI,

2,0')

r

IIB. VIII RESPIRATIO.

druplum (i). Longe autcrn majorem in molem fe dimittit} quando in
l|iatium inani proximum dimifTus laxam amplitudinem liber occupat. Ab
ea enim caufa ad 4000 ( It ) ampliorem locum replevifTe vifus eft j &
mulco etiam vaftioreni j fi cum acre al.os j diverfos equidem , vapores
aqueos confuderis j quorum major ell elater (i). '

5. X I. Caiifa qiite aeris elaterem de/lruunt.
1. Refpiratio.

Diximus innatum aeri efle elaterem : & tamen eam adeo fibi propric
dotem non ditficulter multis modis totam exfuit. Amittit omnem , quan-
do in fluido corpore colliquefcit (w)j aut folidi corporis elementis ad-
haeret (ti). Amittit ctiam aeris fpecie fervata j inprimis per admiftos
vapore varios. Oportct autem hac in hiftoria dihgentem eficj cum ea
pluiimum faciat, 6c ad fani hominis refpirationem intelligendam , 6c ad
varias fufFocationis caufks interpretandas.

Ergo aer inprimis elaterem fuum amittit per ipfam refpirationem ani-
malis (0). Prmius id obfervavit Johannes Mayow Cp)j & decimam
quartam partcm aeris a mure confunitam fuiffe obfervavit, qui per pulmo-
nes tranfufTet j deinde trigcfimam Rohertus Boyi. e (^). Vcfica afperae
arteriK canis adligataj paulatim cvacuacutj debilitato nempcj quem con-
tinetj aere j ut atmofphasree prementi nequcat rcfiftere (r). In cam-
pana urinatoria aeris 100 polliccs cubici requiruntur intra primum
minutum, ut urinator vivere poffit {s). Accuratius vir cl. Stephanus Ha-
LES a gliie vigefmiam feptimam partem aeris intra 14 horas confu-

mi

(i) Ro BTN s apud MusscMENr, ROFCK n. T^?^;

f/!)MuSSCHINBROr. CK n. 138(5. MARIOTTEp. it^j.

(/) Uc I ad 13759. BoYLE tcdfl. var. ut divcrfitas fit yioooo ad i. BoE«HAAVBp;
460. vel 55075 ad 1. ut Boyle 1. c. inter aerem denfiilimum Sc ririlfimum j vel demum ut
4656, 000, 000 ad I. fecundum Hales vegn. Jiat. p. 188.

(m) p. 183.

(") P- i8y.

(0) Hales exp. 108. III Scc. hsmajlat. p. 1^%. Veratti Camm. Ac*i. Bomit. T. II.'
P. i. p. z'^^. &c. conf. Comm. Bonon- T. IV. p. 8p.

(p) De nitro acreo p. lol. 107. Decimam tertiam Musschenbroeck Effays p. 44.

(q) Exfer. phyf. mech. comin. II. p. 88.

ff) Bertier phyfiqite des corps animes p. 10,

\s) Halley l'hil. Tranf. n. 349. conf. Boyle iigreff.de ufu reffir.

S ECl'. II L A E R. zo-i

nii [t] vidit ; a fe ipfo vero j cum de veRca aevem traherct , donec fe-
re fuffocarctur , partcm decimam tertiam [i<] : aliasverounciascubicasae-
ris 5» in una refpiratione , adeoquc 55^ pollices in hora , vel 100 giana
delbui , aut certe amiflb clarere quafi evanefcere (x). In aUo cxpcrimento ,
cum aerem de eodem vafe & duceret & redderet , 52.2, uncias aeris in
duobus minutis inutiles reddidit, confunatis i8 unciis five — aeris, & cla-
tere fuo privatis (y). Alia experimenta fecit Cl. Verattus, & ob-
fcrvavit, uti viventia animaha hydrargyrum rcfpirando cogunt fubfidcre,
ita eamdem ei liquori a mortuo animalc altitudinem rclUtui ( z ).

Haec caufa elt, quarc in aere non ronovato animalia vitaUa fupercfle
ncqueant, quam quidem neccffitatem novi aeris jam Harveius ad-
^novit (a). Mus in vitro 50 libiarum capace, tamcn feptima hora pc-
xiit {h) , intra tria vero horse minuta , cum in aerem includerctur, in
quo ahus mus perierat (c) , 6c ahus mus 14 hora, interiit, cum tamcn
20^4 aeris polhces circumfofos haberet {d). Ovcs in claufo Ikbulo pc-
rierunt ad unam omnes (e). Avicula, in angutlo fpatio cito anhelat (/),
deinde celeritcr ( g) perit, 6c columba quidcm intra quadrantes ho-
rae 1 5 ( A ) , cum aeris polhces haberet 2. 50 : ahaj 197^10 minuto primo (/),
cypfclus in 80 minutis (Jc), 6c in 40 omnino ( l) , inque 50. 32.
6c 55 (m): hirundo in 12,0 {72), paflcr in 78 (u), deinde intra 50.^7.
&c demum intra zo & 24 minutum (p).

Tcnv

i') ^eget jlatiks exp. 107. p. 133,

C«) P- 135-

(a: ) p. 241. exp. 1 10.

(y) tUnnifiat. p. 315. 314. cum nihil noxii Tapotis accederet.

(~) P- *74- »77.

( <jj Cuin Clariifimo Greaves olijecerit, In pyramidibus refpiraii non icire, f!«;uiJcm no-
vus ^.er ui faihnendain iel.piratioi)em requiramr. Acr iii jyramid)Lus caliciliin>.us JN o R o t n '1 . 1,
p. 85.

(b) MussCHENBROECK tjfays p. 44.

(f) BoYLE exf. fhyf. mech. lonf. II, p. lop.
(d) Hai.es vegei. J}.ii. p. 23 j.

( e ) L I N N « u s cm foar p. 19.
(/) EovLE digrejf. de tiiil. reffir,

(g) ElRCH T. I. p. 453. IJERHAM jhyf. ihtoh p. J.

{ h) Verra ti p. i(5>

(i) p, 270.

(h) p. 271.

(/) p. 271.

{tn) p. 2/1.

(n) Ibid.

(0) p. 173,

i?) P- *73' cum tres elTcnt in eodm yafe avicu]'«.

2.3 LIB. VIIL RESPIRATIO.

Tempora , quibus elapfis diverfse aviculsc in loco claufo perierunf , fue-
runt ut aeris volumina [^].

Pifces in aqaa , non renovata , inquc chufo vafe , cito pereunt [r ].

Et ipft giylli, niri aer rcnovetur, percunt [/] , 6c rcufcse [O ? 5c ver-
mes in vitro cloufo exciufi [«]. Ranse, etfi diu [x] fupeifunt , pe-
reunt tamen iy ].

Neque in hominc expcrimenta defunt. Cum vir clar. vellet in loco
cliufo aerem ducere, anxietatem fummam expertus eft, non a calore ,
ncque cnim thermomctrum mutabatur [z]. Qui o£lo diebus in fornice:
angufto vixerat, periit (a). Inde" noxgt hypocauitoruni hunudorum 6c
clauforum {b). Inde illse notilTimse hiftorise homijmm i qui in exiguum
fpatium arflati , aut continuo pcrierunt , aut cer:c in perniciofinimas fe-
brcs incidcrunt. TrilHirima hiftoria eft Anglorum , qui a Principe Benga-
liE angultum in carcerem decrufi , intra unam no£tcm pen« omnes inter-
ierunt. Ex mcra hominum frequentia , in judicit> ante aliquot annos
multo cum hominum convcntu celebrato , incredibilis vis mortium fecu-
ta cft [(•], quale etiam de aho Oxonienfi jud cio , vetufta fama cele-
brat [c/]. Qai pri^nus lapidem illum nigrum Meccas ofculatur, fere a co-
pia eorum futfocatur , qui miferi pedes ofculis falutant [^]. Hinc de-
•rm^) utiUtas fumma ventilatoris , quo novus aer pro corrupto reparatur.

Adparct utique aeri a refpiradone ahquam partem elateris decedere ,
non ideo continuo facile eft diclu, qu.ire inde homines 6c animaha pe-
rc3nt (e*). Non videtur in deftrutto aeris pondere cauft efle. Nam quando
animaha percunt, multo minori proportione hydrargyrum defcendit ,

quam

{ q) Veratti p. 170. BiBCH T. n. p. ?^9.

(r)LiSTER ?:iRoNDELETio, DERHA.M Rai viiidom of ge.i p. 71. Inter duas glaciei
crulta; iiueri^unt. Viridet d". bon^chyle p. 160.

( s) ScAi.lGERad Arifiot. hifl. ^Unt. p. 54.

\t) BoYLE 1. c. p. 88. Valisneri dialoglii p, ifi*. i(5j. iii ckjfo yitro , pene continup
ptrieiuDt.

((() Valisneri p. i^j.

(x) Quaiiiduo BovtE cxfer. fhyf. mcch. con:. II. p. 89. po. tridao Veratti p. 274.
OcViduo I D. ib. p. 175. 176

(>) Veratti p. 174. 175. intra tri(i^Ufn Mifcell. Taurinenf. p. 48.

( z } V E R R Y s T de refpir. p. 54.

(a) Desnoves leitres p. 192. Camir. Epiji. Tauriit. p. 79.

(b) Hales veget. flat. p. 256. '
(c ) A.nno i^fjo.

(d) MfiAD of the plague p. 124. Occidit 300. homines a. 1577.
((■) iHEVENOT voyagei T. ]I. C, 18.
(e*:) Halesi/p^«. Jiat. cap. CXI. &(;.

SECl'. IIL A E R.

aop

qium quidem a mutata tempenate frcquenter omnino i abfque ulla noxa
lublidet, quinque (/), fex (g), oclo ( /i ) , dccem (/), undccim (^),
duodecim (/), duodecim ^ lineis (m): aut omnino non mutatur ( ?0-

Neque a calore malum ell (n"), cum in ejufmodi aere, parum re-
novato , thermometrum non mucetur , quando ad refpirationem jam in-
eptus crt (o). In frigore artificiali mus periit (p), inque aere agitato ,
refrigerato , nitrato felis ( q ). Vapores putridi , qui de moribundo animale
exhiil.mt, utique pirtem trillis eitedus fibi vindicant , ut 6c febres infecu-
tae oitendere videntur , &: quaj contmuo de puteis dicentur. Sed ii va-
pores non adeo fubito necant, neque ex mufcis minutifque animalibus tanti
exhalant. Et percolando per liquorem tartari aer corrigi nequiit Cq*)-
Si mutationem aeris accufes , qui per pulmones traniit , 6c qui ipfa in
refpiratione elaterem amittit , abfque quo ad dilatandos pulmones incptus
efl , probabili fpecie fermo non carebit. Nam etiam corruptus aer refpi-
rando furficit, dum majori vi impellatur (r). Et in denfato aerc ,
etiam claufo, diutius tamen (j) vivitur, inque aere a nive frigeL6lo (O-

Deilruai

(/) Vbratti I. c.

(g) ?• *74-

(h) n. 17?.

(/) p. 271.

(k) p. z-r6.

(l) P. l''!.

(m) p. 171,

(■«) BoYLE phH. <j'j»/ n. 6^.

(»f ) Caliduni tanien aerem eiTc , quem urlnator fub campana vivens ptr can.Uem eniitcat

Cl. D ES AGULIERS T. II. p. 11 6.

(o^VerrystI. c.

( p) BOYLE pliil. tranf. p. 2047.

(q) Tabor exerc. p. 173.

(q*) M/1.7 Jaf.rininf p 47.

(r) Hales exp. 114. 153.

-(■/) BiRCH T. IV. p. 461. EoYLE 1. c. p. 87. 88. Derham phyftco-theol. p. J. Plus
enim cum veri aeris h:ibeat, ferius eladicam naturam amittit. Calor 6j graduum in aere claulb
^ifficilius toleratur, quara in fole gradus 60. Hales vtittilat. p. 101.

( f ) C A M E R A R. 1. c p. 66. 6C inprimis in nupera hiftoria eleaantiirima ab TgiiAiio So.mis
defcripta , in qaa femin* tres , per.ingufto loco , fed in fummo fiigore , vixerunt 38 diebus ,
raggion*rmnt. &ic. p. 78. cum omnia raporibjs putridis plena effent. Et tanien Ipiritum diffici-
lius traxerunt , & qaafi poiideris op. rimentis rim lenferunt. Gelu acre ex etfervefcentia nato vim
alendx flammse, & refpirationis reddidit Mifcetl. Taitrin. p. iij. ijo.

Haller Phyftolog. Tom. III.

Dd

210 LIB. VIII RESPIRATIO.

DeftruiSliVero el iteris v.ilde fiaiplvjx caufifuerit, fi confi ieraverimus j
aqueam animam effe? aquim abfque elatere efle , eam copiofilTime ad eum
acrem admifceri , qui ab animale abforptus in pulmones venit. Nona
pars aeris 5 quem Ste-phmms Hales refpirando corrupitj humor fuit {u).
Hinc forte eft? quod venenatus aer folo tranfitu per filem lixiviofum
fixi generis corrigi vifus fit (x). Iftiusmodi enim fal avidiffime dc aere
humorem forbet. Hinc etiam ignis , humore diffipatOj aeris faclitii no-
xiam naturam diflipat (> )•

Non ideo caufam citae mortis explicatam efie crediderim. Nam humi-
diorem in bahieis aerem facile toleramus. Et calor , quo cum humorem
confumerenuis, potius mortem accelerat. Quare aut conjungerc vires de-
ftrutti elateris, 6c noxioium vaporum oportet (>*), aut omnino aUam
caufam, nondum fatis notam , citse mortis exfpeclare. Addi debet, flam-
mam perinde in aerc claufo perire , quam animal , 6c etiam citius , ne
unice vim aliquam ad vitam animalis peculiariter rcquifitam accufes.

§. XII. //. Vapres varii.

Vis elaterem aeris frangens in accenfis corporibus multo potentior eft j
quam in animaUbus refpirantibus ( z >. Aer , in quo fulphur accenfum fuit >
decimam & quartam omnino partem fui elementi amittit (a). Phof-
, phorus lucendo deftruit elaterem fui aeris ib') , lucidum vero vaporem in
■ vacuo fpatio emittit ( r ). Accenfi pulveris pyrii fumus 41 generati ae-
ris reforbet {d). Aeris, in quo febscea candela deflagravic, trigefima
pars (^), 6C5V (/) & tV (g) perit. Ejufmodi autem aer , fomitis ignei

cujuf-

(n) Hamajlat. o. ^f.

{x) Hales vegtt. Jlat. p. i(J]. 164. Negant tamen Viri Cl. Mifccll. T*t<un. p. 47-

(y ) Camerar. titil. aml. fneiim. p. 40.

(ji*) Va orum & corrupt-onis in aere, qualis a diuturno calore fit , conjundam vim adgnOl-
cunt Cl. focii MifceH. Tatiiin. p. 47. 4p. adde p. 50.

(z) Hales p. i7Z.

(fl) Hales veget. Jlat. exp. loj. p. 217. conf. exp. iii. p. 301. &c, Langrish ^hyf.
exp. iifon hriites p. 145.

(b ^ Bay LE KcnHiic. aeres p. 49.

(c) D,f,g„lmi T. II. p. 388.

(i) Hawksbee fh}f. me.h. exp. 8j.

(e) Mayow.

(/) Hales exp. 106. p. ijo. Elatercm aeris deftruit Sturm. «uCiAr. f*p. p. 8. Laghi
p. 8i.

(g) Hales Ej:p. 117, p. »70.

SECf. IIl A E R. 211

c.ijufcunque 5 vaporibus imprgDgnatus (A), & animalia nccat , cum quibus
inciuditur, 6c ipfum ignem alere (j) ineptus eft. Sic etiam aer, qui per
flammam carbonis tranfut (^) , aut per ferrum candens (/) , aut aes (m), aut
fpiritus vini flammam (n), vitro receptus, animal, a quo cum fpiritu duci-
tur , continuo necac. Periit puer , cui exrtintlae candelae febaceae fumum
olidum male jocoli fodalcs infurflarant ( o ). Eadem venenata indoies efl
fpiricus carbonis velicis recepti, neque condenfabilis (p), fed flammam
concipientis : & incenforum inprimis carbonum , a qutbus frequemilfimaB
mortes ( q), fi vel modice claufo in cubiculo excitatus fueric , ipfiufque de-
mum ligni ( r ).

Sed etiam fliclitius ille aer, ex diflblutis metallis (x) generatus , aliifve
corporibus , ftepe intlammabilis (t), etfi rarius elaterem fuum cito depo-
nit {u), 6t plerumque retuiet, tamen (x) ad refpirationem ineptus e(i (y).

D d 2 Murem

(k) Vapor accenfi ful-jhuris B. LANGRiSHp. 145. vanden Bos, HALESp. ij^. de H e y db
obl! J<J. l^nis lub Mmpana in corio madefado ll:rui.li Kraft d. 312. C.irbonis iiicenli vapor
vanuen B o s \Nolf Vcrff.ch. T. I!I. n. 108. Terebimhim infljmmata MoeS£DEr di: amm.
dd:q. ( hi quidem homines non oerierunt ). Candela: Lashi T. IV. p. 81. 90 leqq. ( eo cele-
rius, quo pluves fuerin: candelae ) : In cubiculo ex candeli fumo mors Amman mei. crit. c.
59. Ejulmodi aer inlecli lilii necuit j qux vacui vim tolerant Musschenbroeck in Commcnt.
p. 105. 6c pulices B. Langrish exp. 11.

(i) Ibid. Hales exp. 107. p. 134- &c.

(k) Desaguliers T. II. p. 389. yji. Ha wk sbee jifej/. tranf. n. 318.

{/) Desaguliers p. 5y8. Mifccll. liurm.nf. p. 38.

(m) Uesaguliers ibid.

( M ) I D E M ib.

(0 ) Delic. Chir. p, 73. 74.

(p) Clayton Pbil. Iraiif n. 4^1. & mifceU. cttr. T. Ilt. n. 190.

{ij) Amatus cur. 33. Cent. VU. Marc. Donatus htfi. med. p. 170. Hildanus de
gangrxna p. 786. Faber in Hernandez p. -84. F o n t a n. AnakCi. c. iz. C. B a R T h o l.
Exerc. Mcd. p. 58. Satur Sihf. T. V. n. 1. Dtflic. Med. Chir. p. 487. an de fairt la r.ifortt
p. J14. FrMk. Anmerik. T. I. n. 13. T. II. p. 14J. Manitius de Liiofymraf ^. z^. Bikker
nattir. hiim, p. JJ. Huc pertinet ce ebris hiltoria ftudiolbrum lenenfium , qui, cum thelauro? ve-
narentur, a fumo accenfarum -runarum interierunt , apnd Tannenbebg de fuffoc. a mtijl. p.
56. Ati. mei. Uratislav. 1719. M. Dec. Hofmann Med. Conf. Cent. V. Dec. III. n. 108.
Ex carbonum in bene claafo mipali funio pene perierunt Belgs in nova Zemlia Linschoten
Itin. T. II. p. Z3.

(r) AJfmbl. de Beziers 173 1. Decemb. Inde lethargus Adolphi de conclav. cegrot.

(s) Ferro.per vitrioli acotem foluto Hill mater. p. 14.

(/) Hales veget. flat. exp. J7. ex pilis, olheis, ex feiro in vitriolico acid) Toluto &c.

(«) Hales hamaflat. p. 310.

{x) Idem ibid. oC veget. ftat. exp. '^'^,

(y) Mayow de niir. aereo p. ijo.

2IZ LIE VIIL RESPirvATIO.

Murem continuo occidit Cz.) y tum aviculas (a) , ipfosque quod mireriisr
colubies C ^' ) ? & limaces ( c ) , tolerantes vacui fpatu vim , ranafque i^d) y
&. apes (£•), & mufcas (/).

Idem ignem fubprimit (^). Quare non mirum efl, homines in ejuf-
modi aere fa£titio , dtque effcrvefcente mufto ( h ) aut cei cvifiae ( i ) ex-
fpirant, exftingui, quoties eo vapore ccllae vinariae repletae funt {It).
Mors fubita ex vapore nato in cilterna , in qua fordes a deltillatione fac-
chari reliquse fervabantur (O- Ex vapore doUi aqua marina pleni , periit
homo , cum fummai putredinis indiciis (/*).

Abfque humana porro opera, variis modis, generatur vapor , faepe in-
fiarrmiabilis (m), qui in fodinis fubterrancis , ftannariis, carbonariis (h)?
etiam falem gcmmas foventibus (o) ex cuniculis, incertse naturae (p)? ex

aquis

(2) BoYLK Exp. fltyf. mech cont. 11. p. 105. ex uvis preffis.
(a ) p. 108.
( i ) I D E M ib.
( f ) p. 10«?. IIO.

(d)MusscHfcNEROECK in Ciminnms p. izj.

(r) BoYLE p. 100.

[/] p. 100. 101. loz. Hac cquidem refocillari poiuerunr.

[j] Bov LE p. loi. Hales hamaj}. p. 28J. e.K efiervefcentiljus corporibus natus hSjl. dc FA-
ctd. 1710. p. 17. Hales ham.\fl. p. 271. PoRTius dijf var. p. 314. ut lainen rcftituatur
Mifell. Taiirm. p. 131.

(h ) Stahl fundani. Chem. T. III. p. 91. I^a.mazzin. morh. ariif. c. 20. Rotari Giorn.
di Letitr. 19. p. 434. Dreli.mcourt de httman. ftm membran. n. 32. Z AC UT. niedic. .frinc.
obll 1. L. 10. Aniini iiide deliquium N eeel de tiirib. iliCiric. medic. p. 38. Neum ann ufer.
Ckem. p. ii(J4. Ef',1. A'.j{. C:ir. Uec. 111. a.in. z. obi" 45. htirn. dc M^-.iec. 1756. C a.mer. aij;/,
fncttm. p. 34. 35, M V ssc HEN broeck ad Cimtniinos.

(i) Nei.mann Oper. Chem. ex edit. Zimm. p. 7JJ. 750. iid^. Idem efil; quod inebriat &
flymniam atque aninial.a necare Yerheyen L. II. p 58.

(/;)Stahl ib-.d. Nbumann ibid. V e R h e y es ibjd. '

(/) G. HuGHES kift. of L!urbi..ios p. 251. 2J2.

(t^) San£,ui5 per o» , n.ircs & aures Hu<ii, &. cadaver cciiiinuo contabuit du Hamil airt de
p-.frvcr p. 41.

(m)pLOT tiat. hifiory of S:ufor3shire p. 135 Povcer microfcop. ehf p. 179.

(«) Hamb. ^lu^. T. VH. p. 557. vaporem ilibdalcem vocant. Add. Mem. de l'Aced. de
Bt'rln T. 13. p. IL7. Tilly dti i.h.iyion tnincr.J. Animaiia corpora , non ita vegetabiiia coii-
f .-vit.

(0) Hamb. M.-gaz. T. IV. p 29"'. de inacceills recellibus fodinaruni falis cemmei ad
IViiiuka PoJoniar,. Nobis niiiiis in f.ibs fodinis aiix fjndem.ins &. fub ch..mofire familiaris. Ele-
gans 1; ttlacalum cllva.o-is, qui ex lubulis aquamlaWam, lcd una Julpliuream veiitntibus inflam-
nijblls ivicdia de ajaa erumpit atix fonicmsns. In lallb fonte fuper argilJain cxruleam elfufo. , va.-,
por irf..immalilis, qui o cras occidit Mctii. de l'Ac.id. de B.riin T. IJ. p. 105.

(p) Camerarhjs de aci.iid. Reiiitingenfib. ex Ipato.

SECT'. IIL A E R. 215

aquis mineralibus C 5 ) exhalat, animalia continuo enccat? atque in Ger-
mania occafionem dedit excogitandis dsemonibus.

Scd in cjufmodi pariter fbdinis , carbonariis aliifque , vapor ctiam non
inflammabiUs, perinde tamen funclbs reperitur [r], qui excitato igne
diflipatur ( r) , & 'poft aliquod temporis intervallum renafcLtur ( t ).

Mineralis etiam prolapiae eft , nondum penitus intellectus vapor caver-
narum, paflim per calidiorem Europam cclcbrium , in Italia ( iO ? Sc cir-
ca Vefuvium [x] inprimis ardentcm , tamen frequentior , quem vocant
mephitidem. Plerumque humilis [>] unduofus [z] eft vapor , qui in ac-
re fc minime elcvet, neque aut gravior, aut levior [a] aUo aere [/O
aut caUdior [c] 6c abfque fulphure ft (tO > &: demum non fatcat (/;,
neque alcaUnam neque acidam naturam prodat Igjti- fapore demum de-
ftituarur[A] 6c flammam tamcn exlUnguat [i].

Hujufmodi mephitides creduntur aeris elaterem deftruere [ fe ] , ut pul-
mo certe coUabatur ( /) , &. fonus in co vapore pcreat ( jn ) , & in refpi-
rantehominefenfumfaciat, quafi ex vacuo r.er traheretur («) , 6c fubito (0)

Dd 3 ^'^'ff^-

(q) Ex aquis Porrsttanis Conm. Bomn. T. IV. p. 283.

(r) I' o \v E R ibid.

(s) coni". TiLLv p. 103. de vapore infiammabili.

(1) Le MoNNlER iiHid Cassini M.f. de la tare. p. CXCVII.

(:;) Lcon a Capoa toto \. ddk Mofeite. Cardan. de jer. iranfmuut p. 205.

(x) Capoa Koffciie p. 24. {bil. travf n. 4JJ. HiJ}. dtt M. Veftive , D. du Caftera.

(y) CoNNOR de .\mr. kthifer. Rai topogr. ohfru. p. 17J. Sauvages acl. U^ful. 1741.
Mead of pcfsns. Blainville tr.ivcls i'. 111. p. 385. HiJ}. du Vffuxe.

( z ) ADDisoN, iii uincre [talo. Letters oj a Joting P.unier.

(a) Lcvioiem eiTc ctedeijac J12o nn OR, c^ de i^iimjntano antri vapore creJt Keislerus,
eifi ilte diverfus eR.

(t)MEAD hydrargyri ariJumento : Addison itinerary p. 140. 141. Graviorem cred.is
elTe , cum fo non cievet de C a po a T. I. p. X71. Fiifrms CAndela; in eo derccndit 1! L a i N vi lle.

( c ) Ad J^ "^^loris ebuUientis ptoie Puam Cocchi hagni di l'ifa p. ji. No 1 cilet Ipecus ca-
iiina L. a (IaPoa mOjf. p. 31. M-,n. des fuvans etratgas T. II. p. (S14. 01 J, M^m. dj l' A-
tad. dcs fc. 17JO. p. 78.

( e ) Addison. Letttrs of a P..:ni!r.

(f) HijL dit Vifuve. Serao apad Condamine h:J. d: l' Acad, 17J7.

(g) Mim. d; l'.iciid. l^je p. 71. leqq.

( /j ) In hiji du Vijiive Cl. S E r a o negat faporem haberc.

(i) Hauge*!OT Mttnoir. de Montp.i^^^. de mcphitice ad Cro's , B l a in vi ll tj de canis
antro. De eodem Lettcrs of a Painter.

(fe) Mead of pifjns c. 6. Blainville. Acr ia fcntina elat;rem amittit , & t.trdius in
eo Cimpanae vibrant Hales vinttiiu.T. II. p. 120.

(/) Mead ibid '■. 193.

(in) Salvages ff.is cCe rair p. J4.

(n) Eradley n.u; improv. of Jrriculture de fpecu Arvernis p? 157. Mew. de 17J0. p. 78.
de Ipecu canina.

(«) Vna rcfpiratione occidir Aret^us Aait, L. I. c. 7,

7,14 LIB. VJll RESPIRATIO.

fufrccet refpiraturos (p), 6c vipera in antrum projeda infletur (^j. Noti
n vero recedit Erasistratus (r), qui ideo in antris charonns, ani-
malia mori dicit? quod fpiritus niinis tenuis in corpore retineri nequeat.
Putredinem tanien mephitides promovere videntur, ut cor fiaccefcat, &
carnes livcaftt (O? atque intra 2,4 horas contabefcant [f]-

Ab eo vapore difFert halitus fpecuuni , qu^ acidularum Pirmontanarum
Swalbacenfium ( u ) 6c Ribarienfium vicinas funt. Is vnpor perindc parum
adfcendit (x), & perinde fuffocat. Sed manifeliius fulphureus ( 3^ ) ert,
ut etiam arte ex digefto fulphure 6c vitriolo imitari poflis (z). Perinde
animalia , etiam quadrupcda, cnecat (a), & ignem extinguit {b). Ela-
teremnimium fubeile credcbat 111. olim S e i p i u s , ut pulmonem repleat ,
& externum aerem excludat ( c ). Ita omnino, fi vera eifet obfervatio , ut
itala mephitis rarioris aeris , ifte quidem vanor aeris denfioris vitia
im.itarctur. Verum magis probabile fuerit , iltum quidem vaporem , fere
ut fulphuris fumus , irritatis minmiis bronchiorum nervis pulmones con-
trahcre, utaeri expanfuro negent cedere ( d).

Alius iterum vapor eft , quem cadaveruni (<?) , aut aquae (/) , aut cloa-
carum {g) putredo gencrat. Is permde deleterius , quando vel calor ae-

ris

(f) Rai te^ografh. ohf. p. »7J. Mem. de VAcai. 1. c. Connor antr. lcthif. p. 6z.
(5) Addison p. 138. 139.
{(•) Apud Gal. de tifii part. L. Vll. c. 8.
(j) Hiji. du M. VefitLe c. 6.

(t) Sauvages cffM de rair p. 5J. *

( !f ) Teichmeyer de mtifto frment. p. 7. 5c olim HorStiuS.
(.v) Sei p vom Pirmo:!:. Crfm^fb-trinjrt f. p^.

(y) BeL de antr. Rikar. Plul. Iranf n. 4)1. Mfc. Bero!. T. IV. p. lot. Acidutn aerem
voc;u [■'ECHLiN L. 111. obf. 44. de Swalbiccnfl antro locuiui.
(2) Ma»sigli Dunuk. fann. Mvf p. j^5
( (j ) Seip de fpecu Piimontan. Mifctll. li,.>oI. T. IV. p. loz.
(L) S E I e ibid.
(e) Pirmont Gefundhrunri. p, 148. *

(d) Sai;Vages o. 48. 49. 1. e.

(e) Vide p. iii. zxz.

1. (f) Ex puteo HlAERNE anL'dmng. Jotirn. des SatJ. 1(^.67. n. 4. Delicej d'TrIande p, J43?.
DoNius de a<:r. Kom. fulubrit. p. lol. tx clft^rna Gailhard de vcnxfecl. p. 109. Ex va-
fe aqua pleno Chicoineau de U f^fte p. 60. Vapor fub ctula falina v.ifis ampli per lo
annos coUedlus funellus aperientibus prodiit Mem. de l'Ai»d. 1751. p. 141. Ex fentina Massa 1.
c. RuTTY SyKoff p. 148. M.m. de l /Uai. 174?. p. 18. Ex hunioris ds cella repuigaca eium-
pentis faetore D i o n i s Mort fiibite p. 43 . Ex vaporc aquac putridac S a vv a g e s p. J4.

(g) Bruhier inctrtit. dei Jignes dc la mort T. II. p. 3J1. Platner df feftif. aquar. fU'
irefcent. exhalatiomt>ui Lipf. 1747. Subita jnde mots Hoechstettee Caf. 8. Dec. 3.

S E C f. III. A E R. ai5

ris major , vel loci claijfi conditio acceflit , faetoris immenfi (h) eft , pe-
netrabilis, adha;furus veftibus ( i) & naribus (?'*)? plerumque infip nma-
bilis {h) , alias contra candelas extinfturus (/) ? levis &c nielaiticu^ , 6c
fonum ipfum de(\rudurus. Subito necat («2) idem , quando integra vi ex
fubito aperto fcpulchro hominem percellit: nifi necat, morbos excitat pericu-
lofos, 6c corpora putrefacit (n).Ex cadavere in furcophago putreicente etiam
duodecimo anno templum infe£lum , morbusquc per monachos fpar-
fus ( 0 ). Ex coemeterio aperto morbus Leclurse epidemicus peliilens ( 0 * ).
Ex aere de ventilatore haurto , qui in carcerem Newgate patebat, tota
familia febre maJigna foporofa infeda(^). Ex vapore Itagni, varia forde
pleni 5 vapor putredmem faciens, febrcfque mali moris (^j). Ab aquarum
hydropicarum faetore anxietas &: dyfpnoea ( r ). Mephitidibus canidem natu-
ram elfe Cl. Boissier (s ).

Ex ipfo mari ( t ) vaporem fatidum exhalare , non abfimilem metallico,
funt qui crcdant. Ex Imo macerato , utique faetido , morbus malignus ,

ex

(■/! ) Hagu ENOT. Lancis. G r f. e n h I l l necrok^d. p. i^B. Massa f. de pe/?i/. p. i8.
DlCN is.

(i) Haguenot. ib:d. In vefica v.ipor poterat confcrvari Sauvages rffcis de Vair p. jj.
54 L a E A T I. c. p. 94.

(/'*) ScHNEiDER dS' ojf. crthrtf. p, 113. etiam ad lo dicm,

(k) Vandermonde httrn. /Je Med. T. II. n. 4. ex clonca Hanow T. IT. p. ?,^j.
Daelmann gebotiw van de gcnakongt p. 13J. ex puieo unbandd van de liaarlem fe Miut-
Jchujjy Breslutier S..wi'.ing. 1711. Jan. i. IH. p 602. e.\ aqua putrida Hanow T. III. p. 8;4.
ex .iquae duftu Jotirn des Savuiis I68y. n. 2.

(/) Aci. Soc. Lit. Stitc 1741. a idunt , atre vulgari graviorem fuifTe. Hague not 1. c. P o r-
zius de aer. wortif. ■>. 313. Greenhill 1. c ex cloaca H c ec hste tt e r. Aer m.i-
ligi.us minus conlumit feSi , ad J in carcere , ad | ;n fodinis hLnihurg. M..gaz. T. XTI. p 46.

(m) LabaT Voy dlai.T. 1/. 0. 9?. HaguenotM.»» de Ahmp. I74>. S A u v A g es p.
J4- Portius 1. c. Panarolls l.nrolog. 18 Pent. I. Bartholin. liift. 35. Cew. 17
Lancis. de nox pal <ffl,u. L. II ep.d. i. c. z. Cardan de atiis ir.,nfm. p. 59.

(n) Gailhard ibid. Kutty ibid.

(0) Penicher d,t emh.n:mem. p. 2i(S Ex fjstore fcoulchri febris maligna funefta in vef-
pilloiie G0CK.EL Cent. II. obl! 33. 6i fiinile exem lum in Bresl. lyitf. Jiil.

(o*) Raulin ohjf de mjdec. p. tpo.

(p) Pringle Phihf Jrunfaa. vol 48. Hales Vemilator T. II. p. 49. J3, 54. c}^. Ex ae-
re no.odochioium Belloste r>. 67.

(q) De f\hrib itjiermittent. o. 18. Perpetux fcbres intermittentes iii \mcrica ex pnludibas quas
yocant S am^s Kalm Lan.igcirds anlaggn, 6c nimis experti funt Salisburgenfes exules.

(r) Buerhaave pra.x. med. T. U. p. 139.

(/ ) £/c// dc Vair p. 53.

{i) Wessel Linden .id Walleru hydrolog. p. 68.

2^. 1, 1 IJ. »/--j.. ^v xl,0 1 i. Xv /i. J. lO.

ex qno familh exftinfta eft ^ totufque pagus infciStus ( ?< )• A calcis re-
centis vapore liernutationes , incredibili copia motae ? 6c deniquc
mors Cx).

Hsec vulgonota, nihil habcnt paradoxi. fMinus exfpcftares, odores mc-
ros funeftam et-HcaCiam exercere , ut omnino fi igrantiffima odoramenta ,
mofchus {y), ambra , plantae bcne olentes ( z ) animalcula minora exftin-
guant, quando non alium aerem habent , qucm hauriant , praeter eum ,
quem odorus vapor replevit {a). Minus aliquanto fubito exftinguit , quam
accenfirum candelarum vapor. Non vidcntur ejufmodi hahtus aeris pon-
dus valde mutare , cum hydrargyrum ad unam hneam duasve unice de-
primat {b).

Sed etiafn in liberiori aere crocus dicitur odore fuo mulos cUtellarios
occidiire(c) & ab opii vapore foporem motum efie ( c? ) , nihil a fide
ahenum habct.

Etiam ea corruptio magis obfcura videtur, quam aer fponte contrahit ,
quando in puteo ( f ) , in cavcrnis fiumentariis (f) , in cuniculo dcf"r-
to (^"^ , in carcere (/i) aUove loco , dtu non rcnovatus ftagnavit {i).
Candeiasideiiiexftinguit( i") ,6chomines ( h ). Vix ( /~; hicvaporem, queni
accufes , habes. Etfi enim arfenici hahtum in nonnuliis cuniculis poHis in
fufpicionis partem trahere , neque tamen in puteis , neque in cellis fru-
mentariis , ejufniodi conjeduralocum habet.

Neque

((■) nF.THARDiNC dt f.tlvcre hezoard p. p. lo.
(j) HOFMANN med. Syft. T. 11. p. 301. 302.
{y) Laghi Vomm. Bonon. T. IV. p. po.
(=]p. 84.
( <J ) I). 89.

(b) p. 86. Levem efTe aerem vaporihus oneratum \n Nofodochiis hlnc infiJere lcgltimo Cl. du
Hamel a)t de prfferver p. 78. iicrcio ati f.L>5to experimento.
(f) Faeep. ad Hesinandez p. 7JJ.

(d) NfiUMANN pq/f/i. T. 1. P. i. V. 4z6.

(e) C. a Reyes p. 6). hift. de l'.had. 1701. p. 18. Cardan. difmrf. phyf med. PloT
Oxfor.Uhire p. <Sx. 63. Radscvnski hifi. n.v.. pol. p. 119. Faber ad HERNANDEzp. 78.
BoATE nai. hiftor.of Ircland p. 145. Zod M.d. Gili. T. L p. i74- B. AM. Lgal. p. 7.

(j) PoRTius de aere morhif C apoa. dell: moff-.tte p. 79. Behrens dtxtet. p, 19. Car-
T> \ ti de variet. n. Ijp.

i;j ] BirchT. L p. 178. Hbnkel Bergfitckt itnd Hiittenkatze p. ia2. In_ cuniculis Chehel-
niinar Chardin voyag. T. IX. p. 114.

[fc] Hai.es ventil. P. IL p. 8tf.

[ »] PtOT it.ifforJshire p. «3 8.

[i^f] Hales veniil. P. II. p. i6.

[ k ] P L O T. P O R T.

11] Not. f. g. h.

S ECf. III A E R. "217

Neque penitus confectum eft, qua ratione homines fulgurati pereant.
Ecfi enim paffim ad fpatium aere vero evacuatum cau(a infortunii rctcr-
tur (/), aliqua tamen phaenomena accedunt , quse ab iis animalibus ab-
funt, quibus fub campana, ab aere inanita , vita crepta ei\: neque
enim in his animaUbus perinde fubita mors ert , neque partes folidae , &
ipfa ofla confringuntur, aut ccrcbrum comminuitur (m). Quare vaporis
fulphurei , ( aut elecirici ) vim , &. vacui fpatii, 6c terroris, alii cL viri con-
jungunt ( n ).

Id utique manifeftum eft, vaporum vim non unice effe in phlogillo ,
neque eamdem alcoholis (0), opii, Sc halituum caninae fpecus vim de-
leteriam ( p ).

$. XIII. Aer mjquam purus hahetur.

Plurimum hic Boerhaavio debemus , qui accuratius peregrina
corpufcula enarravit , quae in atmofphaira obvolitant, aerifque non exi-
guam partem ccnilituunt.

Princeps elementum , quod aerem inquinat, aqua eft, quam & flu-
mina, & lacus , 6c mare (tj), & plantaej & terra, abunde exhalant, 6c
quidquid fere in terrse fuperficie eft ( r ). AHquse quidem regiones funt ,
in quibus , prceter cmnem expeclationem , plenus humore aer eft , in
infuUs maxime caUdo fub cselo fitis , quas vaftus oceanus circunliiuit.

Is

(i) Phll. Tranf. n. ^p^. aut deftruAionem aeris elaftici Malbs vegtt. Jfat. apfend,

(m) Art de faire Its rapforls p. ^iz.

(«) MUSSCV!INBR0£CK ejjkyi p. ir^.

(0) Vapor Cfilas rinarias inicftans elt ipfura alcohol Teichmeyeb chem. p. 8J.

(f) Cartheuser mat. med. <.tA. XI.

( t^ ) Ex mari mediierraneo unico zllivo dic cxhaiare dolia aquse 510800, 000, coo. H a L-
LET thil. Iranf. n. 189 rxhalatione diurna ad ^- pollicit aEftin.ata. Cuin vero in experimentis
"ollri?, tnuito laxiori in al\fo t^dis , exhalaiio aeftiva: diei ad 3 ulc|ue lineas adlcenderit, in
.. juieciin koris a:ftivx diei tripio itid or exhalatio , & rnajor erit , in calidiori regione.

(r) Fluminun», exhalatio iraxima tft, lolentque nebuiae torum aivtcs cminus dcfignaie. Inde fir,
tic ma^nis rivis rcceptis , fluvii aliquai.do diminuantur cundo; o,i;a; <n..idtm conkinflatJo , quaiflio-
i:t ,n de origine fiuviorum ex pluviis , ownino ingrtdiiur.

H^.ikr Fhyjlolog. Tcm. III. E c

218 LIB. VIII RESPIRATIO.

Is enim aer &c fitini armentorum abfque potu fedat (x), 6c ferramenta
quasque, ipfaque vaftiora tormenta fide citius erodit (f) , eo humidior ,
quod fere nunquim per pluvias fe humore puigat {u). Neque rariora
locorum ingcnia fedor ) qu* vicinis nubium vaporibus uvid.i incolas ex-
ftinguunt (?<:). Sed communis etiam noftrarum rcgionum aer, a frigore
fpecuU repercuflus , aut in vacuum fpatium dimifius , vitri fuperficiem
aquofa ncbula obducit.

Etiam in oleum vitrioli acrius de aere aqua fe infmuat {y^. Sed po-
tiffimum in fales Hxiviofos, ad ignem Ikbilcs , 6c nupcr calcinatos , tanta
visaquae de aere adtrahitur , ut 17 fdis drachmas (z) intra quatriduumad
28 drachmas cum dimidia auxerit, atqae adeo ad tantillum fpatium dua-
rum unciarum capax \\ aquae addiderit , adeo equidem avidus aquam de-
ponere, ut intra idum ocuh , candcnti fere de igne fdi cruliam aquge
iuperfuderit , q liE alcjhol excluderet (a). Ex ampulla trium hbrarum
aquae, atque adeo nondan 19 (^) granorum aeris capace , tamen ad un-
ciam fahs tartari ponderabilc momentum acceffit.

Alterum elementum igais eft , incerta quidem portione (c)admiftus>
tanta tamen,ut aer nunquam denfari aut confifiere potucrit , neque in
vacuo fpitio , quim in lioero frigidior fit. Et ab igiae imprimis perpe-
tuum motu.n derivo, quem in aere omnia demonftrant, ipfeque oculus
diftingait , quando in columnam aeris a luce fohs illuminatam adtendit,
mirofque obvolitantium atomorum vorticcs contemplatur ( c * ).

Frigorisfi ahqua eft materies i.d), quinperaerem plurima vehatur , du-
bium non elt.

Sed

(/) Eiiam equorum P/ii/. Tranf. n. 17. in Jamaica. Ligon p. 17. de Barbados.

( t ) Phil. Tranf. ibid. B o y L e exptr. phyf. mech. dc aere n. zo.

( « ) Ibid.

( -v ) De Valefis caenobio Simler -vahf. defcr. p. 77.

(y) Phit. Jrmf n. 156.

( z) BoERHAAVE Elem . Ch^m. p. 454. iii laleTi tartari. Tn liquorem filicum lixiviofum PoTT
Uthogcognof. p. 49. Mjlto plu; a^ax de aere deceJit , quindo oleum tartari g( ni;ratur Cl Arbu-
THNOT ex qijatuor Uli; tartari u iciis duiS olei facit uicias of air p. 10. du.is , trfs & quatuor
Raulin objf. de medec. p. Jip.

(«) p. 466.

( b ) BOERHAAVE 1. C. p. 466. 467.

(c) Vide de venti^ igicis L VI. p. 35. Dampier of ivindt p. Jo.

(c*) BOERHAAVE 1. C. p. 441.

(d) Ut crcdiiutn Q. Mu$ schbnbr oe ckio n, 548. pjo. feqq.

SECf. IIL A E R. 219

Sed in aere praeterea acor illc priniigenius plurimus obvolitat (e),
qui in varias terras avide reforbtus, in nitrum (/)? falem commu-
nem (^S vitriolum (h), alumen ( i) denfatur. Nam cinis quidcm ruf-
(icus diu aeri expclitus fit deterior , fulphuris acore repletur ( )f ) 6c ditlus
elt in hepar fulphuris abiifle , 6c in ( / ) tartarum vitriolatum cryftalHnum
falemve medium {m). Terra vitriolica, lixiviofo fuo fale orbata , reddit
aliquot poli annos vitriolum (n), 6c de pyrite vitriolum efflorefcit ( o ).
Sal commune cotlum, aeri expofitum j fal generat mirabile (p). Col-
cothar ex acre pondere augetur (q), &c fpiritum rccipit, &. meliorem
ad i^nem reddit (r). Ex linteis alcalino lixivio cbriis , 6c expofstis" aeri,

E e a vitrio-

(e)NKUviANN- p. 411. Salbebg rfe tiatro p. 17. Boecler 1. c. Glasbr de
'Mphroi!i:ru Hofmann 1. c. Hartib. Niagaz. T. ij. Hekkel Rtdiziv. p. 147. etfi nitruiw
3111. m vo>.dt. Acidum viiriolicum vcc.i Menon AUm. dcs Sfzars tDangers p. J^g. N EU-
MANN Mijc. Berolm. T. V. p. fj.c6. 88. ix edit. ZiM M. p. 1C34. Macqies 1. c. Stahi.
de j.tliV. p. jj. Syrupus violarum , a liAuiolo lale viridi coltre tircflns, Cercnit eum in ae-
re iibeio colorem Hofm ann dtmonfir. Chym. r.icj, Quare cum v;por (iali hureus ex laj.idicina
apcrta exiret, ac.dulve vim amileiunt , & obl'ruc^o cuniculo receperunt Neuma^n o^er, o. xy.

(j ) HoFMANN (olii^. Chcm. p. ic 6. Hkub. ^'ag. 1. c.

(s) HoFMANN ibid. Hitmb. Mag. 1. c. &c.

(/i) HOFMANN lL)ld.

(i) Henkel p. 458. cum terra calcaria. J. Eoecier & Piiil. Hcnr. Boecler in decad.
tliijf p. 10. 17. HoFMANN ibid. & de generat. Jul. n^orlcj p. 21J. h.;n,b Meg. ], c. M v s-
SCHEN BROECK n. (J?j. Neu M ANN Ojer. r-. no8. A';j.t// Berol. T. V. p 8j. ftJ. Cartheu-
SER iiiuier. TOf./. p. 337. RuTTY ^yno^f. aq::as nr.ucr. i.vim ali,n;en calcinatum ab r.ere faporem
aiuiiniioiam recip:t Kutty Synojf. aq mincr. non pcrinde lub caniyana Boecler 1. c,

(ii) St AHL jui.damcnt. CUni. T, UI. p. i5p.

(') P- "i3-

( ,h ) HENKEL/or. rediviv. p. 147. ij8. F or. Setrrniz. p. iji?. Stahl rfe „i,ro p igi
de Jale p. J J. N E u M a N N 09er. ed. Z 1 m w e r w. p. i?4j. V. a l l e k 1 i s de iiitro, 1 i e t s c H
de mtro Macqier iheor. chem. p. 42.

(n) Mem. dc Momyeiier p. i-r^ci. Springsfeld Bifhrdb. des Curlskads p. 73 fhil Irnr.
n 895. iu;.'«j;c<i l^'eu-,nkap Hundl. 1741- P- JJ. i/.'<. 2,.fj/; p. ^cji. £ovl£ /,/,,-, i, ^t.liii'
occttl . i ACHEN i/rft/. ..niq. mcd. p. 41. ^ 1 '

(0) Ablquc aeie, cui e.^i^onitur non daret vitrioliim Musscheneroeck p 379 foviE
mMtiJ-. cxp.rim. Hk.mkel Flor. Saturn. p. 187. Tacken Mtd. unt. lUi. j.. JCf." Non ignorc,
vitr.oii eHuidem etaorf.ctutiam etiam in va(e claufo fieri E o -i l e M.r.tiJ. ep^^r. ihym Jctii V VI
iX deitrucHoiicm n^mii luvharis ab aiiis accuHiri Gkllert ntti.iiv.,g. ^. 1 £6 i.ui oluiiontm a
mo.u c: c.emoie Lohn de aer. mftix, p. Jotf. J09. Std nimis multa aiia ccnkntmnt cxpe.i-
me.ua, in quibus acor.m r.rius adti.:l!"e , anicquam atraccccuet, i-i.l!o rrci-o lui icaii licet Mi-
neni H.i. uca lolans rcce:"er er.olTa lalcm non exh:bet, eaGim poft aliquct menles aeri cxio/iti
dat eo ditius, quo d.utius ex; odta fuit. Conf. etiam Stahl ftnd. ch.m. T. IH.

(p) Act. Hajmeif nov. p. 3^.
(<j) EovLE m..ntijj. txjieriw.

(r)Lj.>„^M. Cur.Dec.l. ann. 6. 7. n. 17. C A R tueu s e_r p. jj. Kunkei. chf chem.

a

Vio LIB. Vltl RESPIRATld.

vitriolicus tartarus nafcitur (x). Ex acido univerfali, in alcali aerl otviuin
recepto , factum fulphur cuni pulvere carbonum eft ( r ).

Iterum, ex cinerc betulino aeri expofito nitrum nafcitur (« ). Nitrum
gignitur ad loca , in qulbus lotii copia efFunditur (x), 6c ubi alcalini
vapores frequeiites exhalant , 6c circa fictilu , urinae plena iy), & ad paric-
tes pyxidis nitro repletae ( z ) , &c fabricatur utique ex fsecibus animalium, quas
acidum aereum abforbferunt ( a). Terrac nitrofae aeri per annum expofitae
nitrum reddunt {b). Ex fcoriis antimonii (c) nitrum. In aqua plu-
vise terra nitrofa ( c * ) , & nitrum ( c f ) eft.

S?d etiam ad falis culinarii lixiviofim bafm acidum univerfile (c/)
adhae.eO^it. In Chinae infula Tfongming terra effeta, de qua muriam tx-
traxerunt, aeri expofita , intra feptimum & octavum diem fimili marino
fale impraegaatur (^). Caput mortuam falis mirini , a deftillato fpiritu
reliquun , aeri exporitum , iterum fpiritui reddendo idoneum fit (/).
In ipfa aive fal mirinus reperitur (^), & pluvise fJfse cadunt (A). Alia
res Cil , neque tamen non nollri fcopi , quando experimcnta oltendunt >
falem miriaum ipfam aut vapore fuo , auc certe adfpeigine , per aerem

obvoli-

, f/)MA.L0UiK Chym. mtd. T. I. p. 44 J.

V«) ii L L E R Mi-m. de l' Actii. de Bsriin. T. IX. p. *8.

(k)Stahl de niiro p. 117.

(x) PiETSCH de nicro. H o r m a n N de nitro TacuinI. c. H«m»haw apud S P « A T
hijl af the royal Jociet. n. 267.

(>•) Stahl fiini. Chfm. T. I. p. 57.

(z) Phil. Trafif. n. 452.

(4) Neumahn j.ier. p. 161Z. G*«thiuser mit. mei. T. I. Terra nitro cxhaufta cel«-
rlu5 noviter imjrrjnAtur , li fiii 1 n cdU iijiiu n addideris Hemsraw 1. c.

(b) Helmomt yjfilox. difcurf. p J4. Radsctnsck.y T. II. p. 94. Boylk Ch?ir.,
fcipt. P. /1. Ho.MB ajriculi. p. IJJ. iJOEH.MER di falit medii gemfi. Hs.NSiiAw a^^ud

S^fRAT D. 267.

(c) Hartib. Mayaz.

(c*) Henksl rediviv. p, I7i.

(cf) Marggraf Mnrt dc B^vlia T. VIT .

(d) Cl. Brandis de gfn.vutiia^ fulium oirnino Scorcm (atis marini pro acido priaiigenio
habct, Sc olni BoyLE Hiftrr) of ihe air. p. 43.

(«•) Rccu.-il d'o!>pr!/. cHrii':if. V. 1. p. I"'}. Utr. eiif. & cur. T. XT. p. i6?,. conf. ctiam
H E N K E L /.91-. /j«a/-«i4 p. 2ji. Di terr.) faa ialfa idcm iiarrat Hi-nricui de Rochaz Exsrc.
rtiner. p. j o.

(/) Seigmett! apad L 1 m e r v Cliem,

(g) BoRiiiCHL a>il B A R r M o L. C;,ti. ni. EpiJ}. 57. p. 424. & EpiJI. 99. p. 4JI.

(h) '-J: n. di Iftvo tx i/ij, »vl O.tjbr. In pij/ia fai m,itiaus Maruu.iav. 1. C. ivUTT»
yincjp/. p. J7,

S ECl'. ni A E R. 211

otvolitare (j)? qui , aliquando nd aliquot a mari leucas ()e)i fui figna
edit, trudus & arbores falfedine inquinat ( /) , columnas crodit ( m), &
ad muros confpicuus adhxrcfcit («). Aqua masina in fuperfciir fola
cacruleani chartam rubro colore vitiat , i,on ita protunde , ut exhalare
convincatur (o).

Vapores etiam efrervefcentium falium in medio aere confiigere , inquc
nebulam denfari, Boebhaavius auftor c(t ip'), &i. alii tciles pralio funr.
Ciica montcs ignivomos , vapores ammoniaci generis cbvolitant (<^), &
ahi non futis notae indolis , qui vitrum cicdunt (r).

Porro per aerem odori plantaium fpiritus cberrant , pafTim adeo con-
ferti , ut qui Ceyloniam infulam prgeternavigant , ad aliquot milliarium
ambrofiacos (j) beatae regionis odores percipiant. Tcnuiflima hax olea
funt , ab artifice natura elcvata , nam qua: hcn ines paiant , ea , ut minu-
ta, omiferim.

Contra quss de putrefccntibus (t)aquis (»)> 5c animalibus (x) ad-
fccndunt effiuvia , late morbos mortcfque fpargunt , vulturcfque ad cx-
dium fedcs convocant. In eadem atmofpharam perfpirabilis humcr di-

E e 5 c-..tar ,

(i) Gekih in proprio litello. Model vnm Pm-fifchen Salze p. a?. Phil. Tranf. «. ii^.

(k) Cocf. Pl.il. Trnnf. I. c HuxHAM p. 49.

(/) HUKHAM Epid. p. 49. >;u HaWEL vft. & T10V. fhiinf p. 391. BORLA,SS nat hifl.
»f Coih-.iaH p. ic.

(m) SpoN i/oyagej T. I. p. 130.

(«JGerinI. c.

(o) Maksigli hi;?. de la mer p. 31. _ ,

(p ) p. 49f. Vateb f'.'v/K. p. 131. de l")imu falis & fpiritu falis ammoniacL

(tj) BoYLE gcncr. hijl. of the air p. 46.

(r) Ibid. p. 48.

(j) I-.0E11HAAVE o, 4?4. Dampjhr T. III. p. jji. Ovikgton T. I. p. Ji. 53.
eonl. iciitiim Comm nt. ad PrslcCi Boerhaav

(t) De ilrtgno' iii. auiflor anonymus dg fehrih. imerm. LanCISIuS de noxii: falndHm effnviit
Sc innumeii aiii. Lacunarom aer iniiiiubris, hiric sllaie iniulae de.i-rtae , St monachi cccnojia ia-
giunt BlainvIlle Traveis T. II. i). 11. A verto cifcio vaoores lanti collcili , ut e,lob'jli
aigrluti i!i4Ciil4ri.-i)iur '?.' al cs c k 11ID Saiuhr. titr. holfut. p. ij. . . ._._ '. ^

(a) T. p. Aqui A.mfancti lacus raoor fnneftus eft , aqua faiubiis Capoa mrffeit. p. 14 1 her-
mi A.ionenics toi;dnuo injeSos hoDiuies <Sc caiics occicjuiit Valisner racoiiu p. 8». puio ex
vaiore.

( X ) Febrcs maSigns 2c diarrhorx cx diuturna mora in acrc pcrtilf nte nofccomionim E £ L-
X-OSTK I. c. In LaZArciio Vfneuis , quando per ia!ivati< litni iiiulti srctoii lue Veietra libciaii-
tui- , aer adeo veht-x.entcr iiificiiur , ut lijniiumo homini intia paiic.fs l.or.-s puliulx tllorcLanr '1 i-
TsiNG fypria p. 169. K-de adeo , quam amprillimum acii accefi"iiiu KoSfcTTUs pio lioiodo-
chio >ccurjt>:iii:aa poilakvit Rii^icmminia NcaiioL 1744. 4.

221 LIB. Vin. RESPIRATIO;

citurj quem cancs fagaces odorant {y). Integra vaftifTima animalia (z) i'
fibi permiiTa 5 in tabum deliquefcunt , quodin aerem volatile abit , exigu-
umque in olfibus terrse momentum relinquit ia). Eo fjecum animaiium
turpis uligo dilfipatur. Inde ille vapor magnarum urbium , quem ad 4 pe-
des &: 7 uncias 'iltum cffe aeftimavit Francifcuf Boissier {b ) , 6cex ter-
millehominibus natum, incra 74 dies ad 71 pedum altitudinem , occu-
paturam furpicatur Cl. B. Langrish (c). Ex hominibus 100 ad 245
libras ceitimivit Ci. H a les (c * ).

Terrea etiam elementa ignis abripit, 6c fuliginis (<i) fpecie cinerum-

que kte circumfert. In fuligine enim niemorabilis terrae copia eft , nequc

pluvia abfque copiofa terra eft ( c^ * ). Ita arfcnicum , quod de toftis me-

tallis pcr igais violentiam abigitur, late agros inqumat 5 pomiferas ar-

bores occidit (e ) > gramina vcnena: (/). Totus cupieus aer eft , qui circa

Fahlanam refpiratiir (/* ). Lithargyrum metallariorjm per vaporem in

fanguinem venit , inque urina confpicuum reperitur {g ). In orficina figuli

turtur (3c carduelis convuUl ( h ). Metall-i per aerem ferri , aut metallo-

rum certe paitem 5 nemo E l l e r o ( O luculentius oftendit , qui ex me-

tallariorum collcclis fermonibus , & adnotationibus docec , arfenicum m va-

porem refolutu n , operantis naturae inftrumentum effe , quod metalla dc

irnis tcrrx vifceribus elevec , inyje fiiTaras rupiu n deponat. Nihd iutCiii

intercedit, quoties hiat rupcs , quin in aeicm ijcm n;etilli gravis halitus

erumpat, atquc accedat atmofphxT». Quae de hydraigyro, 6c auro vola-

tili

(;i)BoERHAAVE p. 48?.

(2) Uc ele;)liantis Bernier in itinere per montem Beinher. Sfahani in plateam fordes om-
nes projiciuntur , confumuncar, X in aersTi -ivoMiit, nequ» nocent Chardin T. VlII.p.9. ii*
MaJrito eailem narnint , de Surata Ovinkton T. II. p. zo.

( a ) fcoERH. ibid.

(b) Ejffi! de l'aii- p. 5 5.

( c ) fraiiice p. 354.
f (c*) Hales vrmilat. p. 36.

(d) BOERHA AVE p. 48.S. P f CHLIN p. lOD. N E U M A N N p. 83 J, S T A HL ftlttdam. T.

111. p. 33^. conf. WoOBWARD of fort-ign. foijih p. po.
(d*) KuTTT n. 34. 35. 16. tcrra nem je calcaria.

(e) .ScHREiiER 111. S.tmliinr. p. icjp.

(/) Idim ibid. Va^or ciinini, in 44^ ininerx arfeiiicales terebrantur, fubito funcfluE
iuit B o R L A s E natnr. hijl. of Cornwall.

(/*) Hi /ERH E pojlh. r. n. p. ij8. non tamen infalubris.

(^)ILSEMANN de coHca jatttrn.

( n ) Comm. Lit. horic. 1741. hehd. 36.

( i ) Mem. ae fAcai. des fcienc. de Berim T. IX.

SECt. IIL A E R. za?

tili optimus addit PRiECEPToR (k)i de ferro in mincra regenerato
alii (m) , ea omnia huc faciunt.

Multo magis mircris > quod femina plantarum & ad microfcopium , &c
nudis ocuhs faepc confpicua) undique per atmofj^hisram cbvohtcnt; ut
fungoium fcmina in fummis turribus , ad akitudinem ( ?2 ) 54 pedum
adfcendant.

Huc ille quafi fubitus exortus Jacobea; unguinofse , 6c Perficariae , in
areisj in quibus carbones exufli fueru-it. Hinc terra virginea, aerioxpofi-
ti , herbas vaiii generis producit (0). Pappo fublcvata femina circumter-
ri, mirum non eft, neque de polUne antherarum pini, abietis; fahcisj
quem ipfe vidi hite vias flavo colore texilfe.

Magis mirum c[\ , quod ponderofi grana ficarije ( p) , hcderae , alfines
aharumque plantarum { q) per aerem fublata vohtalie vifa hnt.

Non videtur, poft nupera Ch Tur ber ville Needham (r) ex-
perimenta, dubium, quin OA^a fecunda infc£torum in aere , etiam clau-
fis phiahs recepto , plurima obvolitent. Carnes in aere fufpenfge animaha
generant, funt ergo in aere ova (x).

His expenfis, tot cum varii generis ponderofa corpufcula per aerem
vohtent, non mirum eft, fi dubitavit omnino Boerhavius (f)j
num verum ekfticum aeris elementum , poncus habeat rehquum. Si in
aere gy- aquae eft, & aeris pondus eft 'j{- ponderis sequi vokim.inis aqu'<£>
tunc quidem dubium non eft , quin totum pondus ab aqua fit. Elje ve-
TO coliigebat Ilh noftcr Pr^ceitor, quod per magnorum viroium cxpc-
rimeata, aer non poflTit uhra g^^ fui partem comprimi : nercpe omnis ad-
dcnfatio dcfinit , quando ad elementum indomabile aqua; ventum eft>
quod i~ aeris coriftituit («).

Video

(t) p. 49*. 491-

(m) BoYLE general henis of nMtral hljlory p. 4$. Sfffu. it qualitat. cofrra<. Pujati morh.
I^aron. p. l8. lO-

(«) GLfcDiTsCH Mem. de l' -lcad. de Bcrliit 1749. P- J>.

{0 ) BoHN infiiix. aer in ftdlim. p. 482.

(j)) Tiguri a.ite iiliqviot anno:.

(q) BOERH. p 487.

(f) lij miirofofidl difovcriet.

(i) BoERH. p. 459.490.

(;) p. 500. (^oiifeiiiit Cl. FelICE p. 64.

(kJ Mo/i, de iAcfd. des fcunf. lyoi, p, I9Z. BoERllAAvi 1, c. p. 501,

2Z4 LIB.FIIL RESPIRATIO;

Video , quas contra Praeceptorcm adferuntur , aerem ab omni vapo-
re purum fuum fibi pondus fervare ( x ) : ipfum ignem gravem effe
( :y ) &c.

Verum ignls quldem nimia fuerit ^avitas , fi ab cjus puro elemento
pondus eil, quod calcinatis corporibus accedit , neque , etiam fi gravis eft
ignis, inde ad aeris, divcrfie natura; clementum, quidquam legitime eli-
ci poteft. Aerem poHls negare, a vaporibus accurate purgari. Denique
fi non totum aeris pondus ab aqui etl:, magnam tamen cjus ponderis
partem eo re£tc referri nemo neget (1).

Ab ea certe in acre varia congerie , qu» nihil ad elaterem , nihil ad
refpirationem , 6c nihil ad animalis vitae mtegritatem confert, potillimum
intcrpretoV , quare in rariflimo excchorum montium aere commode re-
fpiremus. Etfi enim dimidium fere pondus acri eo loco deceffir , vide-
tur tamen unicc id aniifiiTe ponderis , qucd ab aqua & craflis cor^orum
vaporibus accclTeiat. .

S E C T I O IV.
RESFIRA^ilO.
5. I.

ORgana defcripfmius , quibus refpiratio exercetur , aerem 9 qui pul-
mone recipitur. Sjquiiur ut ha,c organa agentia contemplemur, 6c
eaiii , quam fingulum propriaa-i habet, vim unam in a£tipncm conjunctam
proponamus. Tota vero refpiratio duabus periodis contmetur , infpiratio-
ne , qua aer in peftus adUcitur , & , exfpiratione , qua idem expellitur.
Vit^ etfeclus eft &c hgnum infpiratio. Exfpiratio mortis , priorem ergo
pr&mifiiie liceat.

5. II.

(x) NoLLST T. III. p. ipi. LeTJor fit, quando per falem lixivum humido tempore tranfi^
Majsschenbsoeck J«j'?ii. n. ij^o. ludo enim fub coeio parum muuiur.

(y) MvjSSCHE^BrCECK f/'"^/ p. 47 1.
j^z . Mcm. Ui 1' /iciid. drs fciitic. 17 Jl. y.. 4JiJ.

SECll IV. EJUS PH.ENOMENA. izs

§. 1 1. Infpirationis initia.

In cadavere aut hominis , aut animalis j inquc vivente quidcm Iiomi-
ne 5 fcd dcbili, neque fere vircs ad dLicendum fpiritum adhibente, qui-
efcit thorax , ncque aer fubit. Nam &: coflarum nativus fitus eft ejuf-
modi, ut puhnioncm comprimat (^), 6c ipfe pulmo fibi permilTus, aliqua
ccrte vi fuae diflenfioni renititur (^) , 6c aequa vi refiftit aer, quem oftcn-
dimus puhnone pcrpetim condneri, 6c , fi de fctu fermo fuerit, mucus,
quo pulmo turget, collapfa bronchia, lingua ad palatum adjundla (c),
aerem illapfurum. excludunt. Dcmum ipfa curva fetus hgura, plicaque col-
li fuper pe£tus addu£li, refpirationem reddit difficiliorem (c*).

Satpe vidi caefareos catellos (f^), quos ipfe dc matris utcro refecueram,
diu , mukisquc hora; minutis vivere , rcperc , varie moveri , uti ctiam
mediis fub aquis movcntur , neque tamen refpirare. Sed etiam infantes,
qui nuper exutero excluft, inquc acrcm funt rcccpti, tamcn faepe , praE
debilitate (f), mucove, quo pulmonem plenum habent (/), diutiufcule
a refpirando ( j) fibi temperant , donec fenfim refocillati, aut inflato in os
aere (/i), & deprefla lingua (O5 aut ccmprefTo ad Albini mo-
rem (Je) abdomine, aut fponte ex quocunque demum incommodo (/),

auc

{ a) Harc conf. n. ij. ,

{b) n. 11.

{c) KoEDERER de Jnhtrtrf. fatur, psffim. Non ab elatere fv.o ner fubit p. 19.
( c * ) Cum puer ex utero nuper exdulus rclpir;ire non poffet , txtenlus poiuit P. Idkka aatt'
merkitigen p. ti.

(«(JSENACp. 413.

(e) WATTSj Smellie &:c.

(/) Kaauw n. 16J. PETIT Mem. rfe Ijicad.des fcicnc. 1733. p. y. 7. Geelhausen
de nor.at. filni p. pj. ^^ J

(g) Senac j Smellie, (afer of rridn-ify p. 3^3. 383. 3?4. Storch Kinderkrankh. p,
79. £0. PUGH midvjifry p. 50. KoBBERER |. c. p. 14. ay. i8. 31. VATTs 0« ftinful la-
hoiiri p. 19. 30. Hetster de furtu infonno niatris. ]. HoKti forjla bref otii drifwamu ocltj.un-
kan,<c li.r.gan T. I. p. n. ii j^. BouN off.c. n.cd. cijl. p. te6. Alberti in ccnj.it. Cttimn.
C.)o/.>». p 118. '1 hebes. HcyurrrcnVtr.Jl p. 3(^0. llTSiNG Viana p. 6i(f. P. Idema An-
n,t\}f.lnicn p. 11. 1 ctis 15 ir;r,r,iis b t c » c h hiii*n.nir,ktnjl. p 417.

( /t ) P V G H 1. C. H E I S T E R i. C. S M E t L 1 E p. 3 g^. \, A T T S p. 2 J.
( ; ; 1 H E B E S i. C f l 6 H 1 C.
(tjSTORCH 1. C IctfcERFR p. IJ.

( , ) Watts p. 23 Havtley ofmt-n frofos. 35. Sc np fieer n. 133. \{'hytt p. iil.

HAMEERGtR yiyj-Ci. n. 7i:6. 1 HRISTC K p. j6. 57. H ERI SS A »*T.

HalUr Vhyfiohg. Tom^III. Ff

ai5 LIB. VIIL RESPIRATIO.

aur a rolUcitatione nobis non Citis cognita , peclus agitare (n?) Inci-
piintj fpiritumque adeo duccre. Sed etiam evulfo corde potePi refpiratio
fuperefle ( n )•

$. IIL Caufae infpirationis non vem.

Non ergo ab arteria pulmonali (o) per vires covdis dihtata vitalis
aliqua, aut a voluntate libera, refpiratio nafcitur. id fi li.r.-t, & fecui
in utero haerenti, 6c pullo in ovo.latenti, petlus nltcrne dihtaretur , al-
ternifque vicibus fubfideret, eaedemque vicesfurent in aninidle modo nato,
cui in aere cor hlit, prius quam rcfpint (f ), auc in amnij pulfu ex-
ercctur ( q). Omitto, quod penitus aiia rcfpu-ationis tempora fmt & pul-
fus,inque eadem infpiratione cordis motus ter aut quatcr cefiet , neque
ideo pectus non continuata dUatatione peigat expandi.

Qui pulmonis innatam (r) aliquain vun adgnoverunt , qua dihtari
pcfFit 6c conftringi, numerofi certe auctores , maxime nifi funt ex-
perimento, non fatis vero, quo nonnuUi minime . contemnendi vi-
ri (f ) Ihb.litum iverunt, aperto etiam pc£tore, deftructis coftis , h-
cero diaphragmate , tamen pulmonem moveri (t), ddatari, &. compri-

mij

(m) R OED ERER p. 25. 51. H ERISS ANT p. 74.

(n) Pechi.in de dj/o^/i'jr. n. 18.

(0) Inter aiuiqjos A R is r oT E L E s pa«. anim. L. III. c. (5. Deinde J. Berengarius ad
MvNDiNUM p CCCXXVIII. B. C«SALP. i.rip. q'ccft. y L. ^ C. Hofmannus ad
G A L E N u M de tifu part. Joh.inn.s van H o r N E »;.: - >cofti. p. 9 7. edit. P A u l I , & D 1 o n y s I u s
vander Stehre vm de teding. p. 149 dilacaiic;'~-,-n pi^lm-^nis im ullo i.i ,- vm a corde tribae-
runt. '.'drtem certe rerjirationis , 6c. eam , quse aS-.; :e voUii .itc fupereft, iiuic acceptam reterunt
nupe 1 Ci viri Tm e'm e r br OE c k p jio. BEKriER f>. i8i. feqq. Hales ha^mufi. y. 77-
ScHREiBER Ahn.i^. p i~6. HerissanT hijt. ie l' Acti. ies jcieitc. 17;;. 1. 7$. ^^ i'» «hefi
Erga ah imp.dju Jangumis in arteriam puimu....lem i^Jliratio , nenipe qux luperelt ab aiicrto pe-
dore. Ad.iit , injeirin artL-.i.im pulmo ia!<-m tepiua viicus e.^pandi , CSC p.uuijam adtralitre.

(p) KOEDERRR t). 14, AN ATTS p. 29.

Iq) BlRCa V. ill l). 404. V ESAL. p. 8i4- PiATEn q:ta:Jl. phyf. p. 1J9. M0EBIU8
obr 13- NvMMAMN de vit. fet. p. 31. . .. •

(>■) RlOLAN o. ijl. LISTER dt humor. p. ?o. 31, ^e Bremoi^x>. i^steve dt la:-ie
p. j8. &c. Aliquam partera fribuit pulnnoni Willis ae ..rebro p. i^:. C Bartholinus
Thom« f fpeciw. anat. p. 80.

(s) Guilelmiis HousToUN, Cl. de Bremomd, 3c D. HERlSSAi.1T.

(t) Swammerdam p. ji. 33. De Brem.nd Ai;„>. de i' Acad. 1739. p. 344- 3J5-^^='
Herissant fe.y/jii'? I. c p 73. -^- Bertier p. i}6. I4i- i43- Hoadley p.i7. Kio-
LANUS p 41 y. Antiqii puimonis moturn poit incifum pedu^ luierelTe fcriplerunt , apud Gale-
MUM aimin. /11. c. 12 P l cco L h o m I N E u s p. 241. Jessbn anat. pragenf. p. 7J. Kud-
BEK ai.ad Hemstekhuvs „j.f. aar. p. 307. Bartholin iiui. 4 n-,io.y. p. 418. Chah-
1.ET0N M-on. anim. p. 154. Olim contra pulmonum proi>riuni aiotuai G kLs.n\js de <*driiin. MMt.
L. Vill. egrcgie , & pej experimcnu Ictiplit.

SECT'. IV. EJUS PH^NOMENA. az?

mi j ctiam longo tempore , pcrque cotas horas («) , & aere eumdem ple-
num ellc (x).

Id experimentum ipfe feci , aut potius abfque meo artificio natum even-
tum vidi, ut omnino , utroque pcdoris latere aperto , aliquotics animal
refpir-.uet ( y ) j femel etiam vocem ederet.

Verum f iciliinie potuit in ejufmodi experimento tortum animal 6c agi-
tatum , aut cutem ( z ) , ut f idum vidi , aut mufculorum intercoftalium
oblique adtiadum lacertum, aut lobum pulmonis impa£lum {a) vulneri
pleurx obducere , maxime quando vulnus exiguum fuit(/'). Poteft etiam
plaga contra nos excitata coaljifle (r). In plerifque certe experimentis >
uno latere pe£loris aperto , animali multum de trahendi fpiritus
facilitate decedit , & pulmo fubfidet {d), etfi vita fupereffe poteft,
tum in vulnere alterius lateris thori:cis. Eadem in ulcere ( <? ) 6c hydrope
pedoris fiunt.

Utroque latere. pectoris aperto pulmo uterque concidit ( /), motum
amictit , animal obmutefcic (^g ) &: pcric ( A ) , iieque ag'.tati thoracis co-

F f a natuf

(«) Bla5 mlfc^Tl. p. ii9. HousTouN Vhil. Tranf. o. 441. Exp. 1. 4- quorum experimerj.:
toiuni nitinuni tt-litm habet 111. G^ardiim v. Swieten, qji eventum fdtetuc Comrmnt, 19
Bocrli. r>. i-1. fi.

(x) } LOVER pr.lff-^aich T. II. '4<S-

(y ) km. Jiir L ref^ir. exo. Cj. loy. in?,. 11. 16. 18. if. 40.

(z) BiRCH II u. 40. Cl. HousTouN Exp. i. 6c S-u-fh. Hales exo. II. p 77- SCM-
LicHTiNG Efh Nm. Cur. voi. o. obil zj. coaf. Schreiber p. 171. Cum tuninda in
pecli> ■ tbret , non ■ oterat vivere homo , oifi in vjlnere reinen.*:; tunc ambulabat integer S c H-
W A R ii lodec. caf. II. obl! 10. UtriDqai- nerforato thorace animal jegre Ipiravit > nifi vulnus digito
ei.,., le^etur , & eo reinoto periit Birch T. U. p. 54. conf. T. 1. p. 505».

(a) Oeder de irr.i.,b p. 64.

(u) Ut in vahicie G((i/i.'/m; Lamotte Chir. Cowfl. T. IH. obf. 223. Olim ifa monuic BoY-
LE .ijju.l BiRcH 1. H. p. 48. Maiori vuhiere inflido peribant aninialia SwIeten [>. 271. 8C
Comnieritaior CoAC. L. 111. n. z. Hmc p.iraiicente!iri integri lateris admiciit ipie Cl. H o a D-
JLev, dum arviirii viiirius (it apfend, p. ij. Farvo cum vuinere pulmo <iilat<ibatur ^ cum magno
ijuiefccbit Senguerd exp. 3.

(c) H, ,. cte i Acai. f^J. p. 72.

(d) OrIBAS p. 72. SwAMMERDAM, V E R H E T E N. L. II. p. 1(5^. lc D R A N ob'". 37.'

58 HousTOUN e\p. 6. Mery Mem. de iAcad. 1713. p. 120. c^e Hreko^d p. 338.
F ERRElN Eigo art. mecliun. fnlm. injiut. temf. reffir. A.Vw. /t(r ta rtfftr. Lxp. 64. 6$. 7»,
7). 107.

(e) HoADLEY p. 70. HiLDAN obf. 33. Cent. III. IIales. p. 80.

(/) Ihai.Uiii DuNus de rcf^ir. p. 93. b. Orieas. p. 72. l L Ilit. ft.ndam. p. IXOl
HoustijUN Lxp. 3 4. 6. LuvBRNEY in okf. Jtftiit. Slun.enf p. J4.
(^ ) Exf.fur la rijfir. n. 39. 76. ^^?. 78. conf exp, 12.
(.'1) L' U.-.US 1. c. fiO YLB 1. C. YbRHE YBM p, IJj). £ 1 RC H T, II. p. 54- G ALSM. edt

min. L. Viil. c. 3.

aVS LIB. VIII. RESPIP.ATTO.

natus pulmonem porro dilatant (i)' & tantum de refpiratione deftrui-
tur, quantum aeris in pccl:us prr vulnus recipitur (^h).

Ertqueea princeps medialtini ucilitas, ut alteram pcctoris ccllulam Hbe-
ram rervet, quando efFuQ aqua, aut pus-, aut flmguis, aut admilTus aer ,
alteram pe£loris caveam inutilem reddit (/). Periitcanis, quamprimum
niediaftino perforato etiam alterum peeloris lacus acrem admifit (m).

Dcinde video, aliqua pro hac fua opinione Cl. viros cxpcrinicnta pro-
ducere, in quibus non vere animal re'piravit, fed a compreHis unice co-
ftis pulmo expulfus de pctlore profiluit ( ?? S ut etiam Cl. HousTou-
Ni verbis connrmacur, qui pulmoaein propLilfum contrafto thorace dila-
tari fmcerus obfervavit , &: vicilfun («'), etfi negare videtur Cl.de
Bremond (o). In pulmo-ne certe nuUa vis elt , qua aut fponte dila-
tetur, aut fubfideat , qui irritabili natura deftitutus (p), mufculorum
confpicuorum expers , totus moUilTima ceUulofa tela fu , denique in avi-
bus perpetuo ( 5 ) , in homine fsepe , plurima ejufmodi rudiori tela ad
pleuram revinciatur (r).

Vidi etiam , cum pulmo in vivo animale pleniflimus, aerem captare
nequiret, 6c afpera a.teria vinculo claufa, ab aeris commercio id vifcus
fecluderet (j), animal fuis ufum vinbus pe£tus agitalTe mufculofum, ut
refpiracionis fieret compos , eoque in ftatu puhnonem neque dilatari; neque
conftringi ( f ). •

Sed

(i) Exp. 70. 71.

{k) G ALEN. l. C.

( /) V ES ALl US p. 713.

(/n) Vermiyen 1. c.

(«)Syiv. diiT. >;. n. 24. Bomn p. tt. J7. DxovsrENc it rtfy.-. ' bene ) Pecouet
iijf. anai. p. 79. Mayow o ler. ed. bac. u. 24«. Swamm? p. xy Houstoun £xo. i. 5.
6. Bremo.»«d p. 538 J39. 5+0 341. 34Z. 343- 35«-iy^- ?57. H eri s s ant p. ^j.Pechlin
Efhon. vtiln. thor. Hales lnemaji. p. 77. exp. it. Hoadley p. ij. 18. 19. in vivo hcmine
Heuermann Chir. operat. T. H. p. i^''. Exp. fiir U lirfpir. n. 76. 77. 78. Eadftn vis el\ ,
qua: Cl. viri B. Hoadlet acom triquctr<im de ledoie s.xpuli; p. 16. Iii Lniphyrcmate , duni ho-
tno caiiebat, prominebat tumor, &C redibat cura rcmittcrct HklmoNT p. jjd. tas in e.Kiyiti-
tio ne piodit Ferrhn 1. c.

( » * ) Exp. j. 6. B R E M o N D 1. c.

{0) p. 35'- 3j».
(p) p. i-f. 17<J.

(q) HlLMONr dc tatarrh. deliram. p. 44. 45. SwAMMEtDAM p. 8j.
( r) p. III. izt.

(s) Exp. 14. 6i p. 270. Iie:n viist Simpsoh ds refpir. p. 150. Brehoh3 1. s. p. 33?.
J42. Cheselden p. loj.

(t ) S WXMM ERD.V H p. gj. Nb VKRANZ C. tf. /

d

S E C t. IV. EJUS PH.ENOMENA; xx^

Sed ncque ejufmcdi aeris fft ^flio ; ut nbfque pc£loris dilatatior^e (u)
pulmoneni (libeat. Pulmonem fponte dilatari non polle olicndimus , ncque in
fetu adeo debili & molli , aer ab atmofphaera fponte irrun pit ( x ). In pectus
vero non dilatatum aer cur fubeat, nulla exlbt ratio , & ampliter perfo-
rato pediore , etfi pergat refpirario , pulmo tamen quiefcit. Et maniferto
contra anatomica experimenta pcccaiunt Cl. viri , qui aut diaphrag-
ma ()/), aut univeifum pe£lus (z) inutile efle, inqueinfpirationc quiefce-
re } 6c dcflru£\is his organis tamen refpiracionemfieri dixerunt {a).

5. IV. Circuhis Cartefi.

Sed neque necefle cft, ut peftus dilatatum aeremproximum , is auteni
remotiorem impellat , donec, quifi abfoluto circulo , aer pe£lori vicinior
in thoracis laxatum fpatium defcendat. Ita Caktesius chm (^), quem
plurima fchola ( c) fecutaeft, 6c ipre,melioii opinione dignior , Johmwet
S WA MME FD A M, qui ctinm experjUienta protulit, analogi eventus,ut
aere fiphonis operade ampulla extic.Q.o(d), ac/iaextubulo comm.unicante
fequatur , 6c in an puUam fonticuli fpecic^p-rC.fii.-t: in puKb autem in pm-
puliam aere idem fcnticulus de altero nunc tutuli firie erumpat , idem-
que fit eventus , quando loco fiphonis aerem aut extrahci.ns , aut iuipel-
lentis , canis refpiiationem adhibes {e^. Ctedebat sutem vir tgrc-
♦lus, a peftoris imrullioneacrem, etiam aliqusnto remotiorem , urgxri ,
at averliim tubi in anipullam patentis firem fubirct. Deinde , cum 6c V.
F. Plempius 6c ipTe Sylvius ctjiceicnt, pciTe ex alia camera per

F f 3 tubum

(k) Stettbr de w.v/ck/. uH. Schblhammbr ciifT. IX. n. 54. J5. & de cord. & ff.lm.

rJ-iC. HOLMANN frifll. 1.11. p. iSj. EtRTlIR p. J]6. Baslivi p. 445 454- GoURA^

SNF. ^hyjt<il. 6c in sli(p. de rif<ir. 1719 4. l£,itni viialtm r.oniiiiit Shebbeare p. iij».
(x) KoEDEaaM de Jrffocu', p. 10. per ex criniema.

{y) STETTER p. 17. ^CHELHAKMER I. C. LaMZWEERDE p. 53. Aot'<» hypOthfftOt dt

fulmontim niottis & rtfpirationis tfii fpecmcn Londin. 1671.8. SHKBBEARfi> p, 131. Beh-

TI ER '). 141. 143.

(z) Shebbf. AREjLAMZWEERDEi« rifftr. Sv:t.n.m.rd. txfpr. n. 49.

\u) litRTiE.R p. ijt. £las rtiijc. 1. c. cont. coniia hnnc opinioneni Eoissier fhyfol.
p. 104.

( b ) Di homine p. J4.

(e) Kegius IheC IV. at iid F.ogeritm Drake. Corn. v. Hocghelande, Giialtheriit
Cma.^^leton Okob. «nm. p. 154. ykiUip-.s Verheven L. II. p. j64' P. Diokis sturt
A'un..t. ^. 40 J. Duniii 'lAUVRT anat. raijon, p. yz.

( d ) 1. c. S". I. c, 6. p. 40. leqq.

0 p- 58.

%f6 LIB. VIII. RESPIRATTO.

tubum communicantem aeris adtrahi ( f) , tanrum , quantum adrefpiranduni
fitneceffe, admateriemfubtileinper parietespenetrantemoptimus S wam-.

MERDAMIUS COnfugit {g).

Sed in experimcnto S w a m me r d a m 1 1 unice , detra£la parte aeris ,"
rarius fatlum cft in ampulla elementum , inque id fcmiinane fpatium >
aer gravior fuccefTit. Deinde ipfe jam Galenus (A), & inter nupe-
ros Rohertus Hooke(0&- J. Matow viderunt , aut ex phiala
longi coUi refpiraiipolTe , aut ex vefica (k) , cum nullus ab ambcunte aerc
in ampuUiE caveam meatus pateat. Tunc cnim , fi aer in phiala fue-
rit , fuiSlione adhibita , aer de phiali in pectus, tamquam in locum mi-
nus prefTum fuccedit (/). ^gruudinem, quam perceptam VERHErE-
Nius ( r/i ) pro Swammerdamio protttlit , facile ad aeris noni re-
novati vitium rcfciimus (n). Nunc quidem non alia caufa fuleuntisin
pedus aeris dcfidcratuf , pollquam aeris in fede.ii quA.ncunque fuccc^Ho
oilenfa eft , quaecunque minus aut elateri aeris , aut atmofphaerae incum-
benti rcfUUt ( o ).

§. V. Vcrior catifa qtice ai'rem iu peflus irnitat.

Oftendimus (f S cam acris naturam tfic , ut in quodcumque fpatium
expeditus fucccd.it , in qao fluidum quodcumque rarius , minufve el ifti-
cum fu:nt, quam ei\ aer circumtufae atrnofphariK; ventumque continuo
excitan, aenfve toncnteiu , qui in fedem nur.us reliltcnce.n lequatur ( q ).
Ergo , fipuhiioncm, 6c una pettus , dilatavcris , utaer pulmonaKuni ve-
ficuliium in amplius fpuium difFufus rarcfcat, pro portione , qua is aer
atmofphaeia iucuiubenre rarior tit , pro ea columna aerea ineum pulmo-
nem defcendet , eo cclerius, quo diiferentia denfitatum major erit. Hanc

veram

(/) Di(r. VII. fin.

(g) p. ^8- „

(h) B 1 R c H T. IT. p. rpi,

( i ) De titit. rej^ ir.

(k) \n cane 1, l R c M T. II. p. iSz.

(l) Oper. p. 237. ed. Belg. conf. Uuncah A^. anim. p. 1^6. NEtJKBANz c. 7. P Ut-
c£LL of i/apours p. 140. Ol pal&m concia hunc citcuiain Lamzwberde de rejjtir. Swamt:
M E K D. exj^ir.

(m) p. 166.

( II ] p. loy.

(0) p. zoi. feq.

\f) Ibit).

(5) BEKNOtLi,! ie rifiirM. C. I. ■, 4.

S E C 7. IV. EJUS PH'ili,NOMENA. %ii

veram caufam infpirationis prin:um Jojtyhum Pecquet {q*) adtigiiTe ,
J{(jheytum vtroBoTLE (r) propc^fuiflc invenio , quem proiinus Ihomai
Wi LLis ( i) , totaqueferies nupcriorum audtorumfccuta eft(. f): niliquod
nuperi («) al qui clari viri dcbilitatem aeris pulmone contenti, etiam ad
calorem retuleunt i id veronum rcdefcccrint, locus eritinquifituro.

Continuo autcm adparet, quare apcrto pc£lore 6c refpiiatio dellruatur ,
'& demum vita (x). Frulira cnim tunc pcftus dilatatur, cum per id vul-
nus atmorphaerae nunc locus fiat , ut pulmonem admifla conjprimat , &
aequilibrium renafcatur inter columnam, per afperam arteriam fubeuntem ,
atque inter columnam, qu^ per vulnus pulmonem comprinut. Hinc illae
nupcrorum auQorum mcnfurae (;/), qui pulmonem , pcftvulnus peilori
infliclum, dilatari monent , quanidiu id vulnus glottide anguftius cit , ini-

f motum vcro quiefcere, quam primum id vulnus glcttidem fuperat , atquc
adeo columnam aeris aeque magnaux admittit, ac quidem illa eft , qua:per
afperam arteriam imminet.

Hinc pulmo in phialam dimifTus nulla vi inflatur , quando circunifufus
aer, vium , qua fugiat non h':ibet ( z V. ruric enim elatcre fuo atmofphaerae
aequihbratur. Hinc , cum aere elallico pccius repleretur , nulia refpiratio
fuit , etiam claufo vulnere ( a ).

IterumhicintcDigitur , quare nulhi dilatatione pedcris fada, tamen pul-
mo infletur , quando ipfuni quidein vifcus in cjuCnodi fpatio eil, de quo

, atn-.ofj:)ha;ri£ portiofubuahuur , duin afpcra aiteria in liberum , 6c natura-

\ leni acrcm patet ( ^).

§. VL

C5*)l. c. p. 8,.

( r j De cMiJa JiilTionis &c.

(s) Pliarniuc. ration. P. il. p. Z2.

(/ ) Franrijius Syivius de ie BoE 1. c. HlGHMOB, BORELLUs I. C. prop. tx. B E L L I-
N U S Lcn:r,; \6 ly. Bebger de r,uiiir. Ium. p. ip. fli- r.Jfiraf. p. i8. Joh.tnnes 'E o H N circul.
p. 8t. Stlrmius Phyjic. cte£l. T. II p. 169. Nicolaus H A RTS o E K E R j (M dfs conjcCi:ires
^h\fiqv,s p jy. CHEyNK j/t;nc. of iLltir. rAig. p. MC. 117 l^ov.c Ati friiu r^il. p. I47.B01.ft-
u.KhVf ]. K. M. 5;CH:.EIber alr.iugeft. p. 318. Lmmerich de irifprauone &c.

(n) BaGLIVI U. 4J4. HOAOLEY p. 48.
(x) o. ii7. Zi8.

( )f ) HO USTOL N , r. S^IETEN.
(2) SWAMUERDAM p. 37.

(a) p. 3<5.

(i) BooN de reffinu. n. iz. iSiicu T. II. p, tjj. P x^o L I apud Lutmer. de smomd.
ferictird. Crossbr Omuifrp. p. 9.

aji LIB. VIIT. RESPIRATIO.

f. VI. Quanam vires]^eClus dilatent.

I. Diaphragma.
V

In homine , & in viro ( c ) magis , deinde in animalibus quadrupcdi-
bus Qd) plerifque , quoties quam blandiffime & abfque vitiofa vehc-
mentia refpiratio peragitur , cortae omnino leniter moventur ( r ) , ut
nequaquam moveri fentiantur. Eo in ftatu folum tranfverfum feptum ( /)
thoracem diiatat : 6c ut collae agant , neccffe eft , feptum tranfverfum vul-
nere inutile reddere (^ ), aut pleura pertufaaerem in pedus admittere, ut
animal scgrius refpiret. Solebam fere pectus perforare ( h).

Poffc vero feptu.Ti tranfverfum etiam abfque coltis in hominc officio
fufficere , etiam morbi confirmant. Nam & in pleuritide ( O ? proptcr do-
loris in collarum adcfenfu fenfum pedus non mutamus : & qui thoracem
alteri iateri incumbentem habcnt , eo laterc niinime utuntur ( )e ) , 6c co-
ilas clevare nequeunt , quibus tota coltarum natura offca eft^/"), aut
trunci corporis ofTa ancylofi conferbuerunt (w) , aut fternum {n) , fra-
£l:um , autdeniquc pedoris compagesvehementer laefa fuit (o ). Scd ex vo-
luntatis eciam imperio Cepe coftarum motu abftmemus ( p ). Etiam in nixu de-

nique

(() BoiRHAAvE J. R. M. n. ^13.

\d) SwAMMERDAM p 8j. M o .M R o o comparat. mm. p. 17- 39. Schwarz difl". fepe clt.
n. 7. de caniculis. Exp.Jur U rdj/ir. 7. 8. 6i di' rejpir. P. II. not. 42.

(*) BoBELL 1. c. pro >. 81. B EL Ll N Le,nm. 14. Pitcarne di/r. cit. a, 21.

(/) tlt aiite G a L E .N u .4 fuetaii, qui toian refpirationem ib i dia )hragiiiati tnbaetent Admi-
nifii . anat. L. Vlil. in eo iiimii ; 6c niiur.ilis certe relpirationis ollicium notitfimo huic niulculo
ipie dem*ndavit vir Cl. I. c. c. 5. 6i. de laujit rejpirai. HraEcipuum etiam & unicum , aut certe
priiicepi, in rel"pirai:one inlrumentam fecerunt \luus p. ioi. IjAORBntius hij}. anai. L.
V. c. 30 J. B. V. H ELMON T rfe caurrh. deli^anu-nt. p. 356. T. Craanbn df horrt. c. 74.

lABSnClUS p. 40. 46. Rl OL AN O S p. 214. V E K D I B R ..tCt-^e d'anat. p. 253. 'V;' I N S L O W

Mcm. de t'Ac*i. des fcienr. »738. p. 71. 54. U c v l e Ex^. fhyf. tt<ech. de «tre n, ^o. Go«-
TER Je perfpr. p. 317. & plerique alij.

( £ ) '^^?- 8-
(k) Lxj. 23. 2y.

(() WlNSLow Akm. de l Acai. des fcisnc, 1738. p. 68.
(»i)WlNSLo\v 1. c. II. 67.

(IJ p. 22. Abique dyipnoea oflVrcunt iilotAN. p. 207.
(rn) CoNNOR de Oj. coalii. p. 25.
(n) H A N N E s fetttm per os ntiiriri &c.

(u) fc-v- y8. conf. 50. Ji. 52. 5o!um refpiratio:iem urget", aliis mufculis & cotis ipfis d»-
Ariic1'5 GaLeN. aimin. .;rt.if. L. VUl. C. p.
(j,) MlNSLcv,- 1. c. j.. 67.

SECf. IV. EJUS PH^NOMENA. 235

nique , vehementiori neirpe infpiratione , folo fsepc utimur cliaphragmate ,
colHsinmotis iq). Quarein fummonixu idcm nonnunquam rumpitur (r).

Quare ex vitiis diaphragmatis fohus refpiratio vehementcr 1-^ditur, ctfi
pe6lus integrum fuperell:. Cum turunda diaphragma comprimerct, seger
exfpiranti proximus fuit, convaluit Idem, cum eadem extraheretur (j).
Animi dehquium funellum ingruit, cum feptum tranfverfum abfccflu 6c
aquofis veficulis infeftarctur ( t) : A folhculo aquse uncias 40. continente ,
qui diaphragmatis appendices comprimebat , relpiratio difiicihs (^O- Dif-
liciiis fpiritus ab omento pingui (x), mefentcrii glanduhs fcinhofs (^)
adnato jecore (z), & tumoribus hepatis & henis(z")- In cquis fre-
quens afthma a tenuitate nimia diaphragmatis nafcirur , cujus hbia; co in
ftatu peneinmembranaceamnaturam degcncrarit(^). Scpto dcn.un. tranf-
verfo deleto refpiratio deftruitur (a*). A lacerato diaphragmate fubita
mors in equis fuccedit (^) 6c a lacerato nervo ph;enico (c). Etiam
folus fuus di.iphragmati non favens refpirationem difhcilem reddit,
quando vifccra abdominis pondere fuo in id feptum nituntur, ut in ho-
minefupino, cui pedes prcpendent Qd).

Plus , quam coftas , diaphragma ad infpirationem facere , nuper adgno-
vit Francifcus Boissier (c), eademque eft cbfervatio mea (/). Cum enim
pe£las vix fupra duas lineas ddatetur (/*), & totius pedloris diameter
in iisdem corporibus fit omnino 8^ polhcum , dilatatio pe£loiisunivcrfa

erit

(^) Idem p. 68.

( »•) Mtm. dc lAcad. des fcienc, 1733. p. 513;

(j)Ciucci apud S AN c ASSA NUM ofc/. h/i. r;/«#/j, T. III,

it) V/ 1 L L I s anim. brutor. p. 313.

(k) Kerkring obf. 89.

{x\ K H O D. Crnt. II. obf. 24.

{y ) Ibid. obl". ZJ.

(z^TABARRANt Obf. I I . p, 1 J.

( 2* ) G A L E N. de tiiil. rJf^ir. L. I. II. H 0 A D L E y p. 72. S I n A c Mcni, de 1'Acad.
1719. p. 130.

(a) GlBSON anat. ofthe fiorfe p. 48. 149.

( «* ) T E R U S T O N p. 43 .

(i) GiBSON p. 391. Mem. di l'Acad. des fciene. I7 J 3 . 1, c.

( c) BlRCE T. T. p. ^Oi).

( rf ) G u N z deftnt fariint- p. JZ,

(e) De rifpir. difficil. p. 14.

(/)Exp. H. I

(/*)Lxp. i. p. 117. »

Haller Fhyfolog. Tom. IIL 6 g

254 LIB. VIII RESPIRATIO.

erit yV . Cum praeterea diftantia media offis pe£loris a vertebris fit 3 1 H-
nearum Cg) > & incrementum diftantice pariter duarum iinearum (A),
quaelibet fetlio thoracis non infpirantis pro ellipfi haberi poterit , cu-
jus altera diamTtereftlin. 102. altcraji. atque adeo pro circulo , cujus
diameter efTet linearum $6: &c cujus adeo ambitus eft 176 hn. 6c area lin.
241^4. llioracis vero, cujus coltae elevantur , 6c pedlus latefcit , fegmen-
ta erunt ellipfes, quarum diameter major eft 104 lin. minor 5; lin. at-
que adco sequales circulis, quorum diameter eft pene 58. ambitus 182
proxime, arca vero 2593. major priori lineis 129. Differentia ergo in-
fpirantis thoracis, quod ad coftas pertinct, ad quiefccntem , in quavis
fcttione 10 ferelin. quadratarum erit. Porro fumta longitudine thoracis
media poll. 8 five linearum 9 5 erunt, fi taleas fumferis altas unam lineam ,
linese pedoris cubicaein pedore quieto 238544'&in eo, quod infpiravit
24842 j. 6c differentia , qua fupcrat peclus a coftis dilatatum , hnearum
10374. iin. five pollicum cubicorumfupra 6.

Contra in cane mediocri , cujus pettoris longitudinem male neglexi
fumere , diaphragma omnino in vehementiori infpiratione per tres un-
cias ( j) defcendit. Nunc pe£tus hominis facile ejus canis duplam habue-
rit longitudinem. Si pon-o diaphragmatis diamctrum majorem feceris ite-
runi unciarum o£lo cum femiffe , minorem iterum 4? Un. , longitudinem
anteriorem decem unciarum, pofteriorem fex unciarum, medium adeo
8- unc. erit ellipfis, pro qua diaphragma nunc habemus, in circulum
commutata scqualem 3415. 1. 6c fohdum in altitudinem du£lum abfque in-
Ipiratione 327840. 1. cum infpiratione vero 3 5 lineis au£tum , valebit Hn.
450780. quorum numerorum diverfitas eft Hnearum 122940. five pol-
hcum cubicorum pene 71. decupla adeo prioris differenti?e. Si vero in
homine diaphragma plus 3 unciis defcendcrc fumferis, ut quidem asquuni
eft fumi (t), etiam major erit' ea , qu^ a diaphragmate pendet , di-
kaatio.

Paulo aHter eadem dimetitus Cl. B oiss ier (O aHam rationem inve-
nit. Pe£loris mediocrem capacitatem infpirando adquifitamseftimavit ad pol-
Hces cubicos 40. [(w) maximam ad 220. fumto pro menilira aere , qui

infpi-

(g) Ibld. p. 214;

(h) p. 117.

(.;) Exp. jo. yi. jt;

(k) Toa peiloris cavitati aqaiparat Cl. BofSIER fhyjtol. p. 9^.
( l) De refpir. difficil. p. 14. ly.
^ m ) £.% ij5 qu« llatim re^uencur,

SECr. IV. EJUS PH^:N0MENA. 235

infpiratur , augniento tranfvcrfae diametri pedoris fafto a 124 ad 128.
Ita rcperit, ad coftas pertinere pofle partem augmenti iV^umptis utiiufque
diametri quadratis. Cum vero azo fit ad 40 uti n ad 2. 6c ex diametro
au£ta mediocris capacitas ad maximam lit ut 11. 1 5. ad i5. 2. quintu-
plo plus augmenti diaphragmati debebitur, quam coftarum mut.itioni.

Variis aliis modis tentata eft dilatatio pectoris, quae fit in fpiritu du-
cendo. Juhan?ies Swammerdam canem fub aquam merfit, ut per tu-
bulum aerem duccret ; vidit aquam adfurgcre , dum infpirabat animal ,
fubfidere quando exfpirabat (?2)- I^einde T.homas Bartholinus fu-
niculum circa petlus duxit , tunc infpiravit , ita metitus eft funiculi in
longitudine difFercntiam , qua oportebat inter infpirandum laxiorem elTe (0) :
invenit pollicis diverfitatem effe : fed id quidem nimium videtur ex
noftiis expermientis , ut etiam magis vitiofa fit Elsholzii menfura ,
qui duas fecit uncias ( p ) , nimis vero parcam fecerit Neukranzius,
qui abdomen ultra unciam dilatari inter infpirandum negavit ( i^ ) , &: ad-
^huc parcior Borelli, qui non ultra unam trigefimam partem di-
giti ambitui pe£toris dixit accedere ( r ) : Idem in mediocri infpiratione
aeris cubicos digitos i $ adtrahi seiHmavit , in violenta ad quadragin-
ta ( / ). Nun valde differt Jacohi Jurih seftimatio ; aerem nempe de
vefica fuxit vir Cl. inque unica refpiratione eduxit uncias quadratas 5 5
& 58 (t), qui ipfi numeri, cum modica mutatione, ad quadraginta au-
£ti («)> ab ahis Cl. viris vulgo recipiuntur. CI. Pitcarne ipfum
peftus metiri adgreffus, diametrum pcftoris majorem fecit 20 digitorum,
minorem digitorum 15. in utraque nimius : fterni erectionem asAimavit
ad y- digiti , inde pedoris augmentum ? i digitorum obtinuit ( 5C ) &: fa-
pienter vidit , magnam molem aeris recipi poffe , fi prseterea longitudo
thoracis increverit (x). Jacohus KEiLfepti defcenfum ad 2 uncias aelii-

# G g 2, mavit

( )» ) 1. c. p. 10, 21. B L o EM E s T E Y N admln. ana!. p. i8. Etiam teftu.lo aqiia: \n-
«nerfa , dum infpirat , aquam elevat P a R is i n i.

(o) Dc fitlmon. SeA. III, p. ^y. H E l M o N t. p. 3J5.

(p ) /Inthropomcir. p. 130. tum Flov£r pilfcwatcli. p. 382.

(q) Diff. cit.

(r) Prop. 81.

( ^ ) P>-op- 94.

( » ) ^'jJ- P- 41. 4Z-

((() Hales 1/egei. Jiat. p. »39. Bertier thyfque des co/ps Mim. p. n;- Boi>
S I E R difp. cit. p. 24.

( *) 1. c. n. ai.

xi6 LIB. V III. RESPIRATIO.

mavit^)'), inde augaientum deduxit pollicum z%. non longe a nobis
diverfus j ut tamen continuo ad 51 uncias pe61:ori accedere adderct? fi
feptum paulo magis defcenderet. Sterno augmentum deberi putavit zo un-
ciarum. Ita aeris adtrihi uacias 42,. 6c majori conatu ad 70 & too.
autumavit. Denique 111. Archiatrorum Gallicorum comesabaliis 10. &: ab
aliis xS. aut 17. tjncias in una refpiratione adtrahi modeftior docuit Cz).

Qui nuper huic labori fucceffit cl. Francifcus Boissier pe£loris dia-
Hietrum in minima infpiratione fecit linearum 120 in mcdiocri 124. in
maxima 128. ( ^ ) 6c ideo procul dubio noftra majores menfuras recepit j
quod ego fceleti coftis latitudinem lim metitus , quse vera thoracis
aerem recipientis latitudo eft , vir cl. vero coftas & mufculos 6c cufem
huiclatitudini connumeraverit. Cumfei^ionesthoracishibeatpro circulari-
busj erunt eae ut quadrata diametrorum 5 adeo maxima, media &c, minima
aera ejusmodi t.iL^arum erunt uti i^. 15. 14. C£eterum in fpatio, quod
aer infpii-itus occupat, nihil mutavit.

Ad verum ha6tenus accedi poteft > ut magna fit pe£loris dilatatio j
quse 1 diaphrug nate deorfum dudo fit. Cseterum cum pettus circularem
feclionem minime nactum fit , 6c ne quidem ellipticam j neque dia-
phragma phaam fit 5 niinime fperare oporcet veros numeros obti-
neri polTe.

$. VII. Aer detraClo dia^hragmate in fe-&iis fuhit.

Su^ficit memorabili portione petlus ampliari , quando diaphragma deor-
fum ducitLir. Sed in eo pettore pulmo eft, ifque aere plenus. Eum aerem
ponimus nihil hadenus mutatum effe : etfi omnino partem fui elateris
amifit (^) . Quire diftundet fe in fpatium, quod in pedore dilatato na-
fcitur , atque tanto fiet rarior , quintc^amplius id fpatium eft r Ex ea er-
go ratione, qao aer pulmone contentus rarior fit, ea fuccedit in peClus
aer circumfafus, donec eadem in pulmone aeris denfitas fit , quae eft ae-
ris ambeuntis. Neque adcinet, quomodo haec dilatatio obtineatur.

Dudum cl. viri michinam excogitarunt , quae diaphragmatis oaicium
imitatur. Pulmo dimittitur in vas quodcumqae , tantum ut fundo fit

mobili

(>•) AbrUgm. p. ijtf.

(z) Efw de fhyfique p. 377. ed. 17UI

(a) Difl. cit. p. i5.

(b) SU\. 4. n. 16.

SECf. IV. EJUS PHtENOMENA. aj?

mobili (r) : aut in foUem datur : diducuntur follis Cd") latera, aut fun-
dus mobilis vafis detrahitur , ita minuitur m vafe aeri denfitas, & aer
circumpofuus protinus irrtmpit. Id vccabant vetcrcs (f) fugam vacui %
eaque phrafi veram utique natuiae lcgem ciicumfciibebant , etfi ponderis
ignarij hujus fugae rationem nullam dedciunt. Aliopaulum modocyl:ndro
cavse fundum fuperiorem mcbilem ex vefica addebat J. GuiUeJmus Croe-
SE R (/) , deinde infra veficam embclo agitato aerem fubtrahebat. Ita
vefica intra cyhndrum defcendit , & cava redditur.

§. VIII. Fulmonis a dia^hragmate mutatio.

Unavero, 6c necefle eft repetere , cum diaphragmate, vifcera etiam
defcendunt. Pulmonis quidem m.otus, per plcuram in vivo animale pel-
lucet, ut non quidem pleuram relinquat (g), fed albore tamen fuo con-
fpicuus , rubrum diaphragma deorfum fequatur.

Hic utilitas intelliglur vaporis, qui pulmonem circunfufus adluit. Fa-
cit eninij ut pulmo fecundum pleuram abfque friaicne defcendat , 6c
viciflim molhter atque libere(/0 adfccndat in exfpiratione, qumdo per-
inde magna vi furlum repellitur. Idemvapor vanum facit eorum metum,
qui verentur , ne pulmo ad pleuram adnafcatur , fi aer non intercef-

ferit(0-

Cum pulmone etiam cor defcendit ( J?) , 6c mediaftinum tendkur(/).
In vivorum animalium incifionibus mira vi introrfum rapi , &c deorfum
videas 6c retrorfum.

G g 5 Ante

(e) Wolferd Sen«1'Efd Jrqvif. exferlm. Fxp. 3. &c ftre 14. Lcescher atithrofol. exper.
ffec. p. t6. Bergfb de rijjir p. 20. "V a T e R flyfel. p. 774. 5 e n a c iii H e i s te R u ■ p,

3fn. ed. 1724. Perfccit rriiKhinam, Sc niBgis cmpcfiirfli ad fuos ulus refortnavit Btnjamin
HoADLEY appnd. p. II. tab. J. f. l.

(d) £a coniparatione ufus eft Aristcteies ife xhe & rrcrie c. 11. & cxperimea-
tum fecit Jobai.nes Mayow 1. c. quem alii cl. viri imitati funt, ut V. F. Plempius
fiindam. mtd. p. 12«. FLil. Verheyen L. H. ui&. 2. c. 0. Lcrscj.iR p. 18. Sbna«
I. c. p. 357.

( e ) De rccalib. iKjirv.m.C, X. PhazeS ad ^'>^JtR L. I. C. IJ.

(f) Cntwtrf. p. 1.

(g ) Kx'»- P(5. 87. r8. & p. IJO.
( h > Hou<:toun exp. 6.
(i) H, AJ- KT p 80. 87.
( k ) FfprEiN 1. c.

( / ) Inde cor debilius pulfat , quflndo diaphragrra vehemfnter contrahiiur, B o n b *f\ht
tiight mare p. 18,

238 LIB.VIIL RESPIP.ATIO:

Ante pulmonem 8c diaphragma detrufa fugiunt vifcera abdominis , tc
abdomen intumefcit.

5. IX. IL MufcuU intercojlales.

Etfi horum mufculorum labor in homine faniffimo , &: liberrime ae-
rem ducente , vix percipitur (m), etiam eo tamen in ftatu hi mufcuh non
penitus inutiles funt , uti quldem olim ( « ) ? & nuper ( 0 ) pro inutihbus
funt habiti. Peclus certe retinent , ne a mufculis abdoniinis nimis deor-
fum ducatur ( f) . Ipfi ita fepto tranfverfo fundamentum proeftant ftabi-
le iq) , ut ad coftas confirmatas fuarum alarum partem altiffimam &
tendinem deprimat, neque , oppofitis fuis dextris 6c finiftris carnibus , ad
medium tendinem contractis , coftai inferiores adducat, eamquepeftoris
fedem arctet , uti qurdem mafcaUs mprimis intercoftalibus deletis , verc
conftringitur (r).

Praeterea omnino iidcm mufcuH coftas non unice retinent, fed vere elevant,
in multisvitEehumanse conditronibus {_$) &: perpetuoforte, etfiobfcurius. Fe-
minis {t)in univerfum providens natura pedus fecit mobilius, ut ohm, quando
abdomen, a grato fetus pondere occupatum, fepti tranfverfi motum morabitur,
machinam habeant , quse refpirationem continuet. Videas ergo in fexu ama-
bili, fummum pe£tus alterno motu manifefto, & clevari ( w ) , 6c fubfidere.
Ita in#variis morbis , quoties aqua (x) abdomen replevit , & de-
fcenfuro diaphragmati adhsefit {y) y coftarum ope peSus elcvare necefle
ert. Ita in beftiis incifis , laefo diaphragmate , aut aperto pe£tore , confpi-
cua mufculorum intercoftalium opera eft. Ita in contufione abdomi-
nis (x ) , 6c inflammatione ( a ) : in nixu , in quo mufculi abdominis rigi-

de

(w) p. 131. jy.

(«) Antiquisj quos G A L e"n u s refutat «dmJ». iJiMt. L. YIII. c. z.

( 0 ) He LMO NT 1. C. p. 356.

(p) p. 6l. leq.
■ (f ) WiNStow Mem.di 1'Acai. 1738. £*^o/". Anat. T. II. n. \o66. 1067.
( r ) Ibid.

( S ) BoERHAAVE 1. c.

(») Collas fuperiorcs nonnullas moblliores eflTe \7iNSLowus m;m, l. c. p; $6. b03
omnes.

(«)Berdot de fitfpir.p. 6.

{ x) HOADLEY p. 73.

(j»)Senac M:m. de TAcad. 1719.9. 130.

(z ) jEgre tamen Hoadley p. 69.

(a) Galen. diff. refgir. L. II. H o A D L E t p. 7^;

i

SECf.IV. EJUS PH^NOMENA. 2?5>

de (Z') tenentur & immoti, folse fere coflfe moventur. Solse etitim coftae
fpiritum adducunt? quotics in revoluto homine, aut innixo manibus >
pondus vifcerum abdominis di:iphragnia in pettus reprimit.

Poiro eciam in fano homine frequentifhme mufcuh intercoftales labo-
rant , quotics aut, ambulat , aut hbore fe exercet ? aut quamcumque ob
caufam ' celerius refphare (r) cogitur, aut pondus elevat, 6c in vincenda
refifientia enititur.

Kanc ob caufim intercoftales mufculos organum refpirationis violentse
fecerunt veteres ((i). Etfi enini diaphragma vahdius eo in llatu opera-
tur, 6c defcendit magis, manifelio tamen, etiam in viris, coftas elevari
videas. Aves, ahoquin vero diaphragmate deftitutae, fohs coftis refpi-
rant , quas vidcas vahdiffime fuftolh(f), ftcrnumque a vertebris recede-
re (/). Membranas enim , quse eorum animahum vifcera diffepiunt, verae
membranae funt , mufculofae naturae expertes.

Hinc diaphragmate refe(5lo tamen coftse elevantur (^): Hinc phrenico
nervo recifo , neque fuperiora thoracis a motu cefiant(/i), neque in noflris
experimentis ima , & foh mufcuh incercoftales demum , a magnis vi-
ris, infpirationi perficiendae pares seftimantur (fc). Hinc coftis in cadave-
re elevatis flammaintra os forbetur (/)• Hinc, cum refpiiatio langueret?
eadem , mufcuhs intercoftahbus oleo vitrioh ta£lis , fufcitari pctuit On ).

Minime oportet hic G a l e n i experimenta prsetermittere , qui mufcu-
lorum inter coftas pofitorum efficaciam ejufmodi experimentis cojifirma-
vit, quibus eos mufculos deftruxit, 6c vitia adnotavit, quae ab ea vio-
lentia in refpiratione nafcuntur. Ergo refeftis iis mufcuhs animal obmu-
tefcit , 6c refpiratio perit ( ?; ) , 6c tanta pars refpirationis Iseditur , quan-

ta
•

(t)\ViNSLOw 1758. p. (J8.

( C ) BORELLUS prop. 84.

(d) Galenus de auf. reffir. F A BR t ciu s 1. c. C. 10. 11. Vide Kuhnbavm 1. C.
p. 9. In leni rcfjiratioiie p.irvus coftarum niotus eft , inagnus in morbo &C motu MoNROO
boK^s p. 243.

( e ) FABRlCIUSp. 43.?0. SVTAMMERDAM p. 84.

(f ) M E R V apud tlu H A M E L p. 160.

\g) 1-xp. 7. 8. &c. Lamzwerde rfpir. Swammerd, exffir, p. 33. Blas mifceU.f, llf.Si
fit-rno ablato Wepfer cic. p. 303.

( /1 ) G V L e N. aiinin. anat. L. VIII. C J.

( k) Sknac Mim. de l'Aced. da fcienc, 1719. p. 130.

( / } V E R R Y s T de refpir. p. i6.

(m) KuHNBAUM de refpir. p. I J .

( ii ) Admiiiijh. atiat, L. Vill, c. 3. 4. y.

Z40 LIB.VIII. RESPIRATIO.

ta mufculorum (o) , & fi quid fupereft raucse vocis (p) , id ad mufcu-
los exteriores thoracis pertinet. Vox itidem &: refpiratio aboleturj ner-
vis (q) inter coftas decu. remtibus ligatis (r), 6c redit folutis (x).

Magis autem nocet nervorum intercoftalium intcrceptio , a prima cofta
ad feptimamj minus eaj quaeinfra hanc coftam adminiftratur (t).

Porro intercoftahbus nervis, 6c phrenicis, recifis petlus immobile
fit (u), praeter eum motum, quem externi pedorisj 6c quafi adventitii
mufcuh piaeftant.

Ita etiam medulla fpinaUs) ad primam vel fecundam coUi vertebram
recifaj fubito necat(x). Si fub quinta idem paffa fuerit, 6c pe'£lus 6c
univerfum animalis corpus motu privatur; fi infra fcxtam, pC(Sloris motus
toUitur, non perinde fepti tranfverfi (_y). Denique fi iterum inferius
eamdem injuriam animalpafTum fuerit, vix inde thoracis motus quidquam
patitur C^-)- Dimidiapars diffetta alterum fuumque latus refolvit (a) ) 6c
animal reddit femivocale. Denique omnis in thorace motus excifis coftis
funditus difperit (b').

Eodem redeunt obiter equidem h£t?e obfervationes. Infantum fafciatio (c)
nocet,nonadeo diaphragmatis inhibito motu, ac quidem thoracis , 6c ab-
lato mufculorum intercoftahummunere; idemque eft vitium thoiacum ba-
laenariorum, quibus virgines fc reddunt junceas ( d).

Quate his omnibus computatis, utique mufcuU intercoftftes cum dia-
phragmate , etiamabfqueabdomine 6c reliquis pectoris mufcuLs, foh refpi-
rationis ofticio defunguntur (e).

Quam vero partem noviin pedlore nati fpatii fibi coftx fumant , non
repetimus (/). Duphcem in modum dilatare oitendimus , cum extroverfas

quidem

I

( • ) c. 7.

jp ) Ibid.

q) C. J. 4. J.
( O c. 4.
( s ) Ibid.
( ( ) Ibid.
( « ) c. y.
( .V 3 c. p.

■X y ) Ibid. & c. y. '

( s ) c. 5.
{a) z. 6.
(h) c. 7.

(<r)HALES An ventilattur.
( d) Conf. WiNSLo w mem. 1738. p. 69. 96.
( e ) Berger de namr. hum. p, 34. S E n AC 1. Ci
(/) P- »33- »34.

S ECf. IV. EJUS PHyENOMENA. 241

quidem coftae diametrum a dextris ad finiftra dilatent ( g ). Tota adeo
pctloris cylindrica cavea poteft in taleolasdividi. Eae taleolaeante mufcu-
lorum intcrcoftalium aftionem obliquum cum columna vertebrali angulum
intcrcipiunt (A)j per eorum vero mufculorum potentiam emotse angulum
nunc redum defcribunt ( i ). Sed ejufmodi taleola ? ad angulum rcctum
de cylindro refe6ta , amplior eft omni taleola aequc lata , quse de eadem
cylindro ad alium angulum fecatur ( t ).

Ita nafcitur triplex iUa peftoris 6c pulmonis a refpiratione dilatatio, cum
6c altitudo per diaphragma prolongetur, &: utraque diameter tranfverfa
a coftis elevatis incrementum capiat {l).

5. X. Vires accejforia qu^ thoraceni dilatant.

Efl tamen non una occafio , ubi ne hae quidem vires fufficiunt. In-
tenfior nempe infpiratio nccelfaria eftj quoties majorem copiam fanguinis
per pulmonem intra idem tempus tranfmittere eft neceffe (m ) : aut quo-
ties idem pulmo magis tranfeunti fanguini refiftit {71): aut quando vitae
officia pofcunt, ut quam plurimus fanguis ad cor confluat (0). Quoties
aliqua harum conditionum nata eft , ex ipfo volunratis imperio conjun-
gitur efficacia mufculorum 5 qui fuperiores coftas (p) ? qui claviculas de-
mum ( ^ ) , &: fcapulas levant {r).\i enim mufculi pundum ftabile fepto
praeftant, ut totis viribus deorfum duci, & pectoris longitudinem quam
maxime augere poffit , neque coftas tamen contrahat (j). lidcm coftas
clevant , hadenus intercoftalium mufculorum auxiHares , & demum , dum

fupre-

U) P- 14.

{h) p. ly.

(i) ibid.

\k) Dan. Bernoclli de reffir. c. 4. n. J.

(/) BoRELLus pmpof. 85. ad 90. Bellinus ante J. de urln. & ftilf. Lemraa I. Havert
of the bones iifciirs, Winslow ia utroque commentario 1720 & 1738. equidein brevior; quam
tantnm virum effe snailes.

{m) n. II.

(n)ib.

(0) ib.

(p) Sed. I. n. 19. le. xi. 13. IJ.

(?) "• *»•
(r)p. 58.

Haller Phy/iolog. Tom. III. Hh

Z4i LIB. VIII RESPIRATIO.

fupremas coftarum firmant , efficiunt) ut ege ad inferiores coftas, tam-
quam ad pun£la immotse firmitatis, fe habeant , totaque vis intercoftalium
mufculorum in elevationem convertatur , fublata ea omni , qua pofTent
alioquin deprimere (x).

Dudum has copias a natura futuraD neceffitati ? & violentiflimae refpira-
tionij paratas Galekus vidit («) > & exteriores mufculos tlioracis in-
Itrumento ducendi fpiritus addidit Hieronymus Fabricius (x); refte
etiam omnes mufculos a parte aliqua firma in thoracem redeuntes Ano-
MYMusau£lor pro infpiratoriis habet {y)i etfi non in omni infpira-
tione laborant.

Huc ergo referimus fcalenos (z)? maftoideos {a) ferratos pofterio-
res fuperiores (^)? anteriores utrofque (^c) , pedorales {d).

Deinde nuperi fcriptores eorum auxiliaiium mufculorum numerum ferc
minuerunt (^), non fatis forte confiderata confpicua illa elevatione hu-
merorum (/) 6c fcapukuu n clevatione, 6c culii demum tenfione (i*)»
& demum reflexione capitis , quam in me ipfo 6c aegrius refpirante , &
fternutaturo percipio, & in moribundis nemo non vidit. Ea eft refpi-a-
tio fubhmis five etviXKOij,ivx , 6c rrpo^n^n ■jTVfujLictr* ( A ) : 6c fHTapot
7rvivju.a (i).

Merito vero malam in niorbis fignincationem hujus fublimis refpira-
tionis effe medici confentiunt , cum vel magnam in pulmone obftruftio-^
nemdefignet, vcl celerrimum fanguinis circuitum? qui ampUffimam pul-
monis dilatationem requirat.

Cgeterum cum tot a mufculis infpiratio cicatur , merito quam exfpira-
tio laboriofior cft , &c longiori tempore fit. Qui celerius abfolvi crcdi-

derunt

( « ) Mufculos in futnmis humerorum pofitos de («ufis ref^ir.
(x)l. X. c. 7. p. 45;. c. II. p. 84 &c.
(y) Eltmeas de phyftcl. p. xy^.
(2) p. 47. 48.

(") ?■ 49' 5<»-
(A) p. 5z.

(O P- 54. 55-

(d) p. s6.

(e) SwAMMERDAM C. X, fiORELLUS prOp. 84. SeMAC 1. C. WlKSLOW tHfin', '/jS.
R A V I U s in amfhitheatr-zoot.

(f) In vulnere pedoris clavicuIsB etiaBi furfum duftas GuarimqnI fqn/! 140;

(g) Non difitente Benj*mino HoAOLETp. s,
(/?) CoAC. L. II. c. io. n. 6. edit. Durit.

(i) E^idmior. L. VII. m uxorc Ol/mgiad* ^ iil L, III.

SECT'. IV. EJUS PHiENOMENA. 245

derunt fe vidiffe ( fe ) , eos putaverim in phaenomenon incidifle , quod
etiam nobis fxpe fe obtulit. Tortum nempe animal , 6c cum dolore in-
fpiraturum , dcte£tis imprimis coftarum mufculis , fubito brevem infpira-
tionem , 6c imperfcdlam abrumpit (/ ). Sed etiam tunc brevis exfpiratio ,
Ipnga autem poft eam quies cft.

$. XI. Mtitatio piilmonis ah infpiratione.

Pulmo , cum nunquam pleuram deferat {m) , per eofdem pafTus , qui-
bus peftus dilatatur, & ipfe a fuccedente aere diducitur, unaque 6c lon-
gior , flc in utraque diametro latior nunc fit , 6c in fpatium majus , fed
fui fimile augetur ( n ). Id augmentum varie seftimatum eft. Quintuplo
per infpirationem pulmonem ampliorcm fieri, Cl. Sauvages conjecit (0),
inde decuplo (p). Deinde in nuperis fcriptis pulmonem coftum , aere-
que purgacum, duodecies minorem fecit, quam pulmo inflatus eft(r). Sed
pulmo ejufinodi multo ihorace minor eft , vivi autem animahs pulmo
non poteft fuo thorace minor rcddi (/). Thoracem vero multo minus
quam duodecuplo augeri certum eft (i). Neque bis fe ipfo longiorera
thoracem fieri crediderim ( t* ) neque adeo pulmonem duplam ad lon-
gitudinem crefcere. In pulmone fetus tantam reperit I d e m vir cl. di-
latationem, quando primum aerem duxit , ut 17 fit in feru drachmarum
qui in adulto homine 528 pcndeat, atque adeo trigcfics minori in fetu
pondere fic, quam in perfedo homine, dum interim corporis moles a
II 52, ad 9120. drachmas auiSta effet, nempe nondum ad oduplum:
fed is pulmo fcirrhofus erat.

Nunc puhno celluUs aereis conftat , & vafis eo ducentbus cartilagino-
fis, 6c artcriis venifque. Cellulas illas, ut fimphcior fiat oratio, pri-
mum inanes pono , collapfas adco 6c fibi impolitas contiguasque , bron-

Hh 2 chia

[

k) Sauvages dc rtffir. diff. p. 3. Hahn de aeris in futm. effdl. f lo^-

/) Exp. 10. 3j. In peripneumonia fimilis refpiratio. Journai Encydopd, T. 1. p. 83.

(m) p. 137.

(n) Bellin Ltmm. II.

{0) De ftilfu p. y.

( p ) De rt/pir. diffc. p. a J.

(r) Phyfiol. elent. p. 113. dei effett de 1'alr p. 4^.

( / ) Siquidcm pleuram non dcferit.

(t) p. 234. X3J.

( « * ) Effttt de l'air p. 44,

Z44 LI^- VIII. RESPIRATIO.

chia retracta, cartilagiRcos anulos fibi vicinos ( r< ) 6c aliquando incumben.
res , f^ngu-iaca vafa ferpcntina, flexuofa {x ). Nunc in aereas cellulas aer
fe diffundit, edfqueundique expandit , fphaericafque redderet omnino (_y),
nifi fibi sequa vS<fefifterent. Ipfos videas , dum inflas ? lobulos pulmonum
a fc ivivicem difcedere , angulos in eorum divifione nafci 6c increfce-
re ( }/ * ) j eofquc lobulos undique nunc in ambitum recedentes quafi ri-
gere ( i ). Totus ergo pulmo inflatus cx rubente albus , fpumaeque fimil-
hmusj &: una levior lit, 6c etiani unica infpiratione , quod ahbi confir-
mabimus {a), denfam rubramquenaturam {b) 6c aqua graviorem (c), pulmo-
ni fctus propriam deponit 5 raramque illam lcvitatem induit , quae facit ,
ut in aquis natct. Ex folo colorc, &: farta denfitatc, fctum 8c moituum
eifc , 6c puhnonem aquae ima petiturum ahquando prscdixi ( d ).

Forro bronchiorum cxtenforum circclh , particulseque ehilhcae , longio-
ri nunc intervallo diflant {e) , fequc cuni fuperindudi comprchendiflent,
reUnquunt nunc bronchia , ut undiquc reda fint (/), plurimaque mem-
biana nunc cartihigine.im partcm feparct.

Sed ctiam vafa fangumca omnis gcneris undique cum adtenfis bron-
chis ncceflario extenduntur , quod etiam in cadavere locum habct : 6c
flexiones alternae , in quas ea vafi in fcipfa retraiSta in ftatu puhr^onis mi-
nimo fe receperant , Cct nunc in reiStitudincm exporriguntur (^). Porro,
qutf fibi incambebant proxinia,ei a niutuo contadu difccdunt,6c anguli CA ).

intcr

(») Anulos etiam fibi imnofito? Parisini in ave Niamidica viderunt, & olim Rondelet
de yifiih. p. 6?. in fetu vero Petit wfm. 1733. p. 7.

(x) Conf. Malpigh. p. 15. WiNSLow Ex^.of. T. r/. p. 139. Helvetius Mim. de
[ Acad. 1718. p. 31. 33.

{y) Sphsricos reddsre ex coIlapGs Bremonu M:m. d: iji^. p. 34J. Kaauw n. I<i5.

(>■>) BAi^RY of con^umtion p. I18. 119.

( i.) K.AAI/W 1. C. PlTCARNE 1. C. 0. I5.

{.') Vidc intcrim Exp. 119. 110. izi. iri. izj. 115. 131. 134.

{j) Petit Atmoi'-. 1733. RioLEY oLJerq. p. xoj. zo^. qui glandula: congloraeratac non ma-
le comparat Exp. noflr. p. 3^7.

(t) Ut 30. 19. SaUVAGES embvyolog.
{d) Lxp. 131.

(f ) KON DELE r 1. C.

- { f) Galen. de ::f'< pan. L Ytt c. 4. Stuart de matu mttfc. p. 113.

(g) Drake Phii. [runf. n. i8t. Hblvetius 1. c. Malpishi l. c. KAAtfwl. c. Ha-
LKS p. 73. Sauvages tffits de l'air p. 44.

(/;) Conf. Jucobi Dkake f. ij. cum Tauula 14.

SECf. IV. EJUS PH^NONENA. 245

inter divifioncs vaforum majores fiunc j fpatiaquc adeo vicinis vafis inter-
ponuntur (i).

Praererca in vivo animalc , cujus cor contrahitur , 6c in arterias pulmo-
nales fanguincm data vi cmittit , omnino nunc fanguis in eas arterias fa-
cilius 5 atque adeo celerius irrumpit , poftquam deletis retardatricibuspli-
c\s , rc£la nunc funt : Sed inprimis, poltquam totus pulmo undique di-
laratus eft , 6c plurimus nunc aer vafculofo undique reti circumfundi-
tur ( )f ) , maxima vis prefTionis de arteriis aufertur , qua antc infpiratio-
nem urgebanrur, Cum enim in angufto peftore pulmo a parietibus fuae
cavese uadeque premeretur , inque compaftam viciniam vafa ad vafa ,
mcmbranaDquc vaforum ad membranas pellerentur? nunc contraj nata in-
cer vicina vafu , 6c circavaforum peripheriamlcvilfnni eiementi copia ? pa-
rietum peftoris prelTia , vaforumquc vicinorum fibi incumbentium pon-
dus aufertur, 6c nihil eft porro, prxter aercnij quod in eadem vafi
gravitet.

Leviifiinus aer, leniffima prcffio cll, non major , quam 40 unciarum
cubicaium aeris in tocum puhnonem , ftve 1 5 granorum (/ ) , motorum cc-
lcritate ea, ad fummum , ut intra minutum primum 9 pedes percurrant ,
fi a fummo broncho ad im.um pulmonem pedis dilhntiam pofueris , &
aerem in una refoiratione ab imo broncho ad extremas veficulas ve-
nire.

Sed ejufmodi comprefho pcnc nulla eft , fi cum cordis vi comparave-
ris. Is enim niufculus non 15 grana, fed ferc 960 ( 72) & uitra , atquc
adeo fexagefies quater plus materiei ejicit, ceieritate, fi triplo cor dextrum
ponas debihus , quam Rniilrum, fcrc ca , qua 50 (0) pedes intra minu-
tum primum percurrat. Momentum ergo aeris in farguincm prementis
eiit ut 135. fanguinis vcro in puhrionem impulfi ut 48000, atque adco
5 55 majusj ut prcifio aeris pio nulla pcirit habeii. Multo magis cot-

H h i dis

(;} Ecs (iiju= , ex prtoribus , dujdecies (Viofls ma'|Orr5 & inioorts ficri i Jtft:mat SauvagiS
ijflis de l'air p. 43. rtCte h.idiiws , fi ^)uiir.oiiini inr,,ir,iiit(m noii cum txli:;i'ai>te , lcd CLra co-
do & aere inanuo com >ar.wLris. l'ulmonciu enim iu ie ccnti,!Ut.re , ui dic;ts 6c duodi-cics lui-
jilb minor fiai , non pcLeil poil ea aamiiti, tfiX de ptCioii; 11.1^^,;.^ ^ .e.io Ji.vUi us.

^k) y. 144.

(0 p. ^IS-

(«j Uuas uncias L. i/. u. jpj.
(o) L. 1/. p..J4>.

M6 LIB. VIIL RESPIRATIO.

dis vis fuperabit, u eamdcm cum Jurino aeris preirionem feceris ,
quando minima eft, .VTjgi'^"^' n^oti intra fecundum minucum pcr digi-
tum, quando vero muxima, ad ^\~ grani procurrentis eamdem un-
ciam (p).

Ergo fanguls, per leges de aere defcriptas, in fpatium aereum irruit,
tamquam pene nullam refiftentiam inveniret , facilitate fumma, 6c cele-
ritate {q). Minora tamen haec fient , quia aliqua portio aeris in pulmo-
ne femper fupereft , etiam antc infpirationem , & vafa , 6c veficulae uni-
ce mutantur pro ratione novi augmenti , quod pulmoni contigit , &c quod
non maximum in mediocri infpiratione eft, fi 40 unciae aeris adtrahuntur,
capacitas vero pulmonis aeri *|'unciis aeftimari poteft. Erit adeo augmen-
tum fere dimidia; partis. Hinc ab infpiratione fumma facihtas nafcitur
fmguini de corde dextro exeunti, adeoque ex ordine fanguini idem ad
cor redituro (r), adeoque vena cava utraquc fe celeriter deplet, & fan-
guts de cerebro , deque totius corporis venis ad cor rapitur , &: cerebrum
& omnes ea; venae fubfident ( j ).

[Jinc immeabiUs pulmo, quando coUapfus , 6c non infpiranti fmiihs,
neabilis redditur, quoties aere inflatur. FaciUus ergo per inflatum pul-
monem tranfit injedus quicunque liquor (t) : fi.iciHus tranfit fanguis
ipfe («) de corde expulfus. Hinc de incifo pulmone fanguis per infpira-
tionem celerius projicitur (x). Hinc infpiranti homini pulfus celerior (_y ) :
6c fufpirium pulfum accelerat ( z ). Hinc acre in pulmones impulfo , in
animale languido , faltus de apertis vafis augctur Cb), celcriorque fit , aut
viciflim tardior, uti fortius aer impelUtur , aut remiilius {c ). Hinc fangui-
nis majori copia de corde expulfa refpirationes majorcs fiunt, & frequentio-
res , 6c contra rariores 6c minores , fi fanguinis copia minor fuerit ( d ).

Hinc

(p) JU«!N p. 4J.

\q) Maukocordat p. 5!?. 5cc. K a AUwn. 166. 167. ^17. PitcarKe 1. c. n. i€. Mo r-
«AN propo/. VI. Strack de itliq. circul. auxil.
(r) SwAMMERDAM q. yy.
(s) Tot. fed. libelli dfs fArt. fcnf. & irrie.
(t) SwAMMERDAM p. Si. Kaauw ferfftr. n. j6o. i6i.

(11) SWAMMERDAM p. 98. ThRU STON p. 68. SeN AC T. II. p. »J4'

(x)Maurocordatus de pidm. p. 38. 41. 41.
(y) F LOyEK fiilfecoatch p. 38*. N E u C R A N Z.

(z) Henshasv asrochaUn. p. 79 ut ad ultimos ungues oulfus percipiatur. Sanguinis feltus
Indt a tribus fere pedibus ad qmtuor & diinidium audas «ft Hal ES p. iC.

(b) Bremond l. c. p. 344.

(c) Hales veget. p. 153. 254.

(d) STj£.n&l.lli de fidftt p. »J.

SECf.IV. EJUS PH^NOMENA. 147

Hinc fanguinis quantitas major ex corde pulfa cognofcitur ex refpirationc au-
cta, el^ue fere in ratione pulfuum ( e ). Hinc altero latere pe£toris aperto ( /),
aut refpirationc a vaporc fufFocante (g) j aut alio modo laefa , pulfus par-
vusfit & celer ( /i). Hinc fuppreffa refpiratione fanguinis per pulmoncm
circuitus fufflaminatur (i) , 6c animo linquimur C^) ? & reddito aere vi-
ciffim anima redit (/ ). Hinc fanguine eftufo , &c pulmonem prcmente , aeger
sinimam agit irn) , idemque refociilatur , eo fanguine educto,

§. Xn. Exfnhventiim Hookii.

Hinc illud celebre experimentum , quod H o o 11 1 0 tribuitur , cum
dudum antc Cl. Virum fattum lit. Nempe deleto pcttore , pulmone aeri
expofito , &L coUapfo , hinc impervio , quando animam beftia agit , &: nunc
morti proxima videtur , inflato pulmone vita fugitiva revocatur.

Id experimentum , cum ad excitandos homines aquis merfos nuper uti-
iiter adhibitum fit, paulo accuratius Uceat expofuiffe. Primus Vesalius
moribundum animal inflato aererevocavit, cordifque motum reftituit («).
Idem retert Nathanael Highmor (0), & pullos avium fuffocatos aere
inflato revivifccntes Bocd anu s memorat (p). Inde Guilielmus Crooke ,
ante H o o k ium , puUum (trangulavit , 6c cum nullum nunc vitac fignum
ederet , aere in puhnone inflato fecit ut revivifceret iq). Promifcrat expe-
rimentum 25 Maii 1664 (r), exhibuit primo Junii (j). AUquanto fe-
rius zz Oct. &c 2 Nov. \^6i\ (t). Rohertus Hooke thoracem canis ,
& abdomen , late aperuit , organa refbirationis legitima dePauxit ; deinde
aerem in puhiiones inflavit, cordisque motum reitituit , & per integram

horam

./( BiRcit T. I. p. 509. T. II. p. lU.
C^)Sauvages tffets de tmr p. 47.

[
c.

{h) RoEiNSON tjf. p. 197.

(«) Phil. Tranf. n. 140. ligata afpera arteria BiRcH T. 11. p. a8z.

( <£ ) De B R B M o N D 1. c. p. 343.

(/) Bremond ibid.

(m) Salzmamn de ftng. ex peric, effufo.

(n) L. VII. p. 124.

( 0 ) Difquif. anat. p. 190.

(p)ln apologia pro lympkaticis Bartholini.

(q) BirchT. I. p. 43 j. con£ Thrxiston diatrib. p. Cx. Collins p. <}5.

(k) Birch T. I. p. 431. " ' ^ ^'

V) P- 43J.

248 II B. VIiL RESFIRATIO.

y horam conu.rvavit («O- Icl expenmentum aiiquoties reperiit (x). ATorie-
batur animal , &: ftagnabat (anguis, quam primuma flando cefiabat (y).
Idem expermientum focio L o w e r o coram focietate Regia inftituit ( z).
I.tcrum alio modo ■> cum cancm cocgifiet de vefica refpirare , &c pulfus
nunc celcrrimus fieret , &: debiliirimus .•> atque animal convellerctur , inflato
pulmone , &: recente aere reddito, fufcitavit animal ( a). Neque necefle
cfl fodicare pulmonem ( /O , neque alternas vires exfpirationis & infpira-
ticnis imitari , nam ctiam immoto & integro pulmone , cordis tamen
pulfus fuftinetur ( ( ).

Inde celebre Hookii nomine experimentum pafTim a variis repeti-
tum eft. In ranis , per aeris a vacuo fpatio abfentiam pene enectis C i-
MENTiNi Academici (d) imitati funt , in aliis animalibus P a r i s i-
-Ni(^), & MALriGHius (/), &: Johanv.es Muraltus (g) &
alii (/i), inque fetu Cl. ISicolaui IcCat (z), pari omnino fuccelTu.
Non foUe , fed aere in vacuum fpatium dimiflb ufus eft J. GuiUelmus
Pauli (fc). PreiTo acre ex vefica in canem ,refocillavit animal , ex ae-
re non renovato periturum Stephanus H a le s ( /). Idem experimentum
faepe inftitui, 6c faciUimum ( ?«) rcperi.

Nunc id periculum captum eft in animale fere ftrangulato (n) , auc
ex admiflfo in thor.tccm aere fuffocato & moribundo. In ejusmodi ani-

malc

(h) p. 42j. 425. Conf. P'ill. Tranf n. i8. Sprat hijjr of ilie R. Soc. p. j}2.

(x) EiBCH r. II. p. i8i. 187.

(y) T. I. p. 43^. T. K. p. 198. Bagliv. p. 194. RiDi.EY ohf p. 141.

( 2 ) p. 198.

(4) p. 281. z8£. 283. zpz.

( fc j p. 241. z6x. & Neukranz.

(c)In HooKii experimeatis Birch T. IH. p. 407. & plerorumque , qui repetierunt.

(d) p. 107.

(e) \n anat. tejlndinls.

(/) ^" epijlola ad Borellum.
(g) Vademec. »nM. p. 143. 144.

{k) Ba GHVUS p. 19 1. RlDLET p. I^t. dc B R E M O R B 1. C. p. 341. 344. Jjd. Ka AK W

imfit. n. 4J9. Lamzveerde l. c. p. 148. Perrault Effays de ^hyftque T. IV. p. 148.
Crassous de generat. p. 39. Rav2nstein Gtheirnn.iji p. 14^.

(i) Memoir. fur le mouv. des mufcles p. 24.

(k) Apud LuTHERuM de anomal. jericard,

(t) Veget Statiks exo. 114.

(m) Esp. 476. & de relpirat. exp. 40.

(n) In experiinenLo Croonii, Ravensteinii, Kaauv im^. n. 4J9. Mvralti,

P E R A L T I.

SECT. IV. EJUS PH^NOMENA. 24^

male 6c in homine, cui laqueo gula fra£la eft , fanguis colligitur (o) in
vafa pulinonis , & cordis? &: cerebri, eumque replec, cum tranfitum non
invcniat. Sed idem vitium , eademque caufa mortisj eft in homine fub
aquam merfo. Ei enim pulmo a deglutita aqua, inque fpumam ver-
fa {p) oppletur , aut certc , cum fmt qui negent , ab hominc aquam de-
glutiri iq), quocunque tamen modo refpiratio inhibetur , 6c fanguis in
venam cavam , aurem dextram, cor dextrum, & arteriam pulmonalem
coliigitur (r), tranfire per pulmonem impos , qucm nuUus nunc aer (x)
dilatat. Supereft ut falutarc fit , in fubmerfo homine conlilium (/), fi
HooKii experimentum imitati aerem inflaverimus. Ssepe falubre fuifle re-
perio {u), tum in homine, tum in animalibus. Ita enim,fiulla fpes eft falutis,
poterit via fanguini per pulmones tranfituro expediri , atque cordis adeo
rhythmus fufcitari. Neque enim fpem nimiam fecero , qui aliorum quidem
felicem induftriam laudem, ipfe vero animalia, vere fub aquis fuffocata,
etiam poft perbreve tempus, nuUa arte potuerim fufcitare (n). Impcdit

enim

(0) RO0DER poft At B ERTT med. leg. caf 8. p. ?oz. C hes e lden p. 191. H asenest
medic. Richter T. II. p. 41. G. D. P. della tnorte appm-ente dell' anim. HarveI Extrc. III.
p. ip. Saitir. Silef. T. II. n 4. Cassebohm Se6i. vifcer. p. j. H a s en e ST 1. c. S l M-
SON p. 150. Cava veiia pugni sequalis in ftrangulato RiolaNUS in Gajfenditm p. lii.
& rupta denique Corn. Consentihus in progymn. p. 115. Sanguis fuper inteftina efFufus
Leeuwenhoeck Phil. Tranf n. 314.

(p) BiRCH T. III. p. 7. Lovls fur la eertitnd. des fign. de Li mort p. 139. i4i- ^97'
EvERS difp. p. 10. ad ofto & fex uncias Exp. i. & in puero exp. 5. Eschenbach
Med, Legal. p. 74. R o e d e R e r _/ifr!i-. p. 3. 51. Hifi. de V Acad. 1719. p. i6. Heuermann
•per. p. 370. Exp. ftir la Rfp.r. n. 135. 136. 137. Inde fpuma illa ante os j etiam Cl. Engel-
MANN dida VerhandA van de Maatfcb. T. IV. p. 378. 6c art de fairi les rapports p. 51(5.
Pulmo piiuita pienus Comm. Lit. Nor. 1736. hebd. 8.

(q) DethaRDING Hifi. dj l'Acad. 1719. p. 29. Alberti Med. Legol. T. II. p. 189.
Weszpremi obf KuLMUs an.it. monfir. p. 39. 40. Exp. fir la refpir. n. 138. Bruhier
fttr iincertit. de la mort addit. p. 199. £c inprimis Engelmann 1. c. p. 304.

(r^DETHARDlNG, EvERs p. 5. RoEDERER p. II. Facics livida art de faire Its rap-
forts p. J16. Vena cara inde raaxinu Fontan. confil. p. il. Littre hfi. de CAcad. lyo.-}.
n. *. A ruptis vafis fan^uis de ore exit ; qao cum figno ncgant Fenni homincm fufcitari pofle
BlRCH T. III. p. 6. Idern erumpit ex iis , qaos vapor cloacae occidit Dionis mort ftihite p.
J13. 5c periitj qut altero die fangainem vomuerat , cum ex aquis extradlus & refocillatus fuiflct
Eph. N. C. VoI. I. obf. 114.

(s) Canis fabraerfus vitalis fupercft, fi per tubulum fuper aquam emintnte de afpera arteria
exeuntem rcfpirare potuerit. Louis p. ix6. Ergo a fublato aere fubmeifi pereunt. hifi. de l'A-
cad. 1715. p. 12.

(() LaudatLouis p. 171.

(«) In program. Argentorati edito, 5c a Cl. Behrzns recufo p. 7. Conf, Ccwm, Lit. Kor>
J740. n. 34- BoRELi.. Cent. III, obf. 58. WeszpremJ obfervat.

(x ) Conf. n. 19.

Haller Phyfiolog. Tom. III. I i

iSo LIB.VITL RESPIRATIO.

enim renax illa &: aeri impulfo rcfirtcns fpuma. Facilius crediderim, fe-'
licem cventum fore , fi abfque pulmonis vitio , ex debilitate refpiratio
fublata fuerit ( y ).

Ita diximus fetum , qui neque refpirat , ncque cor habet faliens, aere
per os inliato fufcitari (z).

In cauf^m fi inquifiveris , quare inflato pulmone vita reflituatur, opor-
tet memorcm efle, etiam perpetua inflatione , & abfque alterna remiflio-
ne ( <2 ) , vitam moribundo animali reddi : infpirationis ergo folam imita-
tioneni abfque exfpiratione fufficere.

Scd pulmo per fuas caufis {b) immeabilis, fanguinem ad vcntriculum
cordis linilirum (c) nullum tranfmitcebat. Is idem pulmo per aerem vi im-
pulfum , extcnfis vafis , diduclis vcficulis , fanguini pervius redditur , ut ex
dextro corde ad fmiftrum venire poflit, quem cffcctum manifefto in ju-
niori fele vidi , cui fanguis primo , dcinde & aer , dum pulmonem in-
flabam , in fmiftrum fmum vcnit (d). Ita redditur fmiltro cordi fuus na-
tivus liimulus , ut ad motum ex quiete redeat ( e ). Eamdem fpem 6c
in aliis fuifocationis generibusalerem, in quibus fanguis in pulmonescon-
geritur, ut a fumo carbonum (f), & fulphuris (^), 6c candelae (A), ab
antrorum peftiferorum vapore ( i ) , ab aere non renovato (h). Et cer-
te homo , ex vapore carbonariarum fodinarum morti proximus , inflato
fpiritu fufcitatus cft ( /).

Quare aliis modis idem etiam cffcaus obtinetur , qui ad cor fangui-
nem revocant. Ita dudum ab Albi>!o , haclenus utili exigui libelli

fcriptorc

(y) Ha/rlem Verhanid T. IV. p. 4j(f. in paerpera.

(z) Smellie cafei in mUvlfry p. 384.

(«) Inprimis in HooKll meisque cxpcrimentis.

( b ) p. »43. 246.

(f) Siniftrum cor vacauTi in fijbmerfo homine ipfc vidi dc Cl. EviRS, & in fuffocato a
fumo lulphuris B. L a n g r 1 s h 1. c.

(d) Exem^lunf^ mariifellum habet in cadavere Bohn dc air.fuhlnnjr. tfeCi. p. 459. 4(0 in
«rangulato Musgrave 1. c. 6c a conllriaa in cane artcria alpera Simson p. 150.
( e) L IV. M 497.
(/) Frank. Anmerk. n. 13.

(g) h A N GRi s H phyfK. exptr. p. 1J2. Sc de Taporc fontium babylonioram Diodoiids SJ'

CULUS T. 11. C. li.

(h) Laghj Comm. Bnntn. T. IV. p. 8j. M>gna nempe vafa ad cor tumida eram.

(/) BEt Fh,l. Iranf. n. 4^1. Sauvages Aci. Lit. Upfal. 1741.

(k) Menghini Comm. Bonon T. 11. P. i, p. 174.

(J) EJfayt of « fida, M Edimb. T. Y. n. jj. FhiL Tranf n, 475. art. XL

SECT^ IV. EJUS PH^NOMENA. ajt

fcriptore (m), nupcr etiam aCl. Roederer(k) fuadetur. Prcflb
nempc furfum abdomine , aut aquis fubmerfi hominis , aut fetus adeo de-
bilis , ut fpirare ncqueat fanguineus Uimulus cordi redditur.

Eodem redit aliud renovatae vitae miraculum , in cane ftrangulato , cui
aer per dudum thoracicum impellitur , &: quod numerofis exemplis
Wepferus rcpetit (o), &c Gualtherus Needham (p). AUi ahquan-
to incertius , aut calore folo motum fanguinis avocare funt adgrefli (q)
aut cinerum balneo (r).

Alii tcmere motum aliqucm majorem fufcitarc funt moliti , clyftcrc ta-
bacario ( x ) , (krnutatione (*), fri^lo fuccis acerrimis oculo («);do-
lore vario (x). Concuffioncm aliquam fperabant , qua; lan^uentes mu-
fculos fufcitaret , fanguinis aliquantum cordi redderet ( y ).

Alii , neque infipienter , venam fecant ( z ) jugularem potifiimum ,
etiam experimento confirmati imprimis noftro, ex quo conftat, non
folum pulmonem oppletum eo modo cruore obruente liberari poffe (i) ,
fed motum fanguini quiefccnti reddi (c), ut utrique indicationi

fatisfiat.

li 2 A

( m) Knfztr Handgrif xuit den ErtrHnkenen zn helfen , Scopus cquidem fucrat aquam dc^ pul-
■lOne exprimere ; lei eifedlis , qucm dicimus.

( n ) In Satttr. de fiiffocat.

( o) Ciait. p. 297. &c.

(p) Aoud THtusTOK p. <fj. Conf. L. IV. p. 357,

(q) Hearlem V,rh. T. IV. p. 418.

(r) Diff. (ttr les noyes ab acad. VifHniina coronata. Cl. Isnard p. 34. &c. ,

(s) Vanisr STERREi/a» de teeling p. lij. Acadienfes apud Dibreville voyage d'Acadie
p. 190. & in Biffchreibnng von NeUfchotthn i p. 6y. Lo ut s 1. c. p. 177. I s M A RO in pro irio libello
p. z8. M E A D offoifans p. 174. B o E R H A A v E prel. J. II. M n. 4». Laurember g& Le-
■tOINE Non trgo demerforam vit^ fornes iiltimtis rLf^irttio B R U h l E R T. II. p. 8(S. EnGEL-
Mann 1. c. p. 587. Alia Uinilis fcre hiltoria rcpentur in Freye Urtheik 17J0. n. 8i. Alium ciy-
fterem feliciter adhibitum h.ibet Cl. Ziegler de fitbmerf.

(t) Thruston p. CS. Bruhier p. lij. P ar^us p. 879. infufo in nares fale ammooiaco
Joiirn. Helv. 1734 M. Jun. tk. acribus herbafum fuccis Boerh. prcel. c. i. ad n. 41.

(u) Malabar. Mijfons-B^richte Cem. XXX. p. Jip.

^x) Conf L. IV. p. 49(5. 407. Roedkrer p. 34.

(y)h. IV. p. 468.

(a^Louls p. ipo.

(b) Mem. fiir le moiiv. d:t fang p. joi. Anhelofos perituros, ferc firangulato!. VenxCeCtioae
lufcitat Thruston p. 54.

(c) Ibid.

tU LIB. VIIL RESP.IRATIO.

A foramine ovali nihil hic oportet exfpe£lare > in cujus apertionc
fpem ( rf ) fervandorum fubmerforum nonnulii pofuerunt , ut etiam anima-
ha juniora repetitis fubmerfionibus crederent aquae adfueiieri poffe, 6cfo-
ramen ovale Uberum fervari {e). Viderant juniora animalia diutius fub-
mwfionem ferre (/). Sed ejus privilegii caufa in corde eft magis irrita-
bili ( ^ ). In noftris ( h ) enim , 6c aUorum ( i ) ? exper imentis apertum in ho-
mine, inque animale,id foramen mortem ab aquis mininie moratum eft,
neque necem a ftrangulatione (^k), aut a fuffocatione (/) fequentem
avertit.

§. XIII. Infpirath continuata Janguinem in fulmones congerit.

Paradoxum videri poflit, ab infpiratione fanguinis in pulmonem com-
meatum expediri : inflato etiam acrc , quod gcnus eft magnae infpirationis >
animalia moribunda rcvivifcere, & fanguinis per pulmonesiter revocari:
& tamen hanc eamdem , adeo faventem fanguinis per pulmonem motui
infpirationem, fola paulo diuturniori continuatione , anxietatem primo in-
credibilem facere ; dtinde , fi vel voluntatis violento imperio tamen aer
m pulmone retineatur , vel ab aha caufa intra pulmonem copiofior
fervetur , denique fanilTimum , & fortilfimum hominem fubito interire.
Hasc enim mors fuit latronis ad Augustum dudi ( jh ) ? 6c fervi bar-.
bari , de quo G a l e n u s fcripfit ( « ) , hoc mancipiorum Angolenfium ar-
tificium ( o ). Haec eadem mors oUm alteri & maximo tetraonum generi j
pervicaciter fpiritum retinenti famiUaris fuilfe lcgitur (p):Haec de-

nium

(d) Haktei p. 64 ^JfAL^us Ep':ji. II. P. 4i(J. C A R T B s. /on«. /rt. p. »02. Thil. Tranf.
n. 454.

(e) VAN0ERMONDI «ft dt fttfe^ionmr Veffhe htimaine T. \l. p. 213.214.

(/) Idem ibid. p. izi Soli Nigrita: juvenes , neque poft annum 23. urinari norunt, & fab
aquis cdarare Dargenvilli conchyl. p. 178.

U) L. VI. p. 4J0.

(h) Exp. fui- la refpir. 13J. 13^.

(i,j ROIDIRER p. 1. 1. 6. EvERS CXp. I.

(k) BoYLE apud Birch T. III. p. 74. Riolan p. 392. Chessldhn p, zZZ. Ejh.
Nat. Cur. Cent. VII. obf 61. 6z.

(/)RoiDKRERp. tf.

(m) Valer. Max. L. IX. c. 12.

(n) De mot. mtfcul. L. II. c. 6. p. 657.

(0) DoDART M.nt. de V kai. 1701S. p. 510. <Sc Mem. dc FAcad. 1715. Du Mont hi^. de
la Louif.ane T. U. p. 244. Zvcchbllj \n relaziom di Cong» p. yoi. Addit id reToluta , tc
\n afperam arteriam iinpulfa lingua fieri. Negat cquidem Fantonbs anat. p. Jj8. Sed tcftis
adeft oculatus.

(p) PHNius L. X. c. xt.

SECf.IV, EJUS PH.ENOMENA. 25;

mum infantibusj aut ex ira> aut alio ex infortunio acrem retinenti-
bus Cq) pernicies.

Deinde par omnino mors efl: hominum, aut animaliumj quando in
aere compreflb & validiori exftinguuntur (r)> in quibus pulmones infta-
ti ( X ) &: diftenti reperiuntur , omnino qualcs pcr infpirationem facli
fjnt (t) 5 cum nimium acris pondus expirationem inhibeat ( u ).

Hujus nunc anxietatis > 6c fuffocationisj 6c denique mortis caufam non
eft arduum invenire. Adparet enim , ab infpiratione diutius contmuat,
fanguinem in pulmonem quidem advenire j &. congeri ( » ) 5 exitum vero
ex pulmone non invenire.

Nixus enim cft ipfa diuturnior infpiratio : fcd in nixu collum & f^cies
turget ( _y ) , & diftenditur , ut etiam venas ruperit contentas vinculo , 6c
vafa in pulmonibus crepuerint C^)? atque fanguis funefto eventu exunda-
verit. Ruptae ex nixu venae C ^ )• Sub membranam pulmonis fanguinii
effufi copia , q i fub clavicula protuberaret (b).

Deinde j cum ven» fe deplere requcant, ctiam in arteriis f:jnguis ftat
congeftus (c), easque dilatat. Nihil frequentius ancuryfn;ate ex nixu
nato (d). In equis pontes confcendentibus , dum graves currus trahunt,
fequentia ancuryfmata {e).

Ab eadem caufa vafa denique paffim rumpuntur , ut in rene ftngnis in
vias urinffi tranfeat Cf), inque cutis vafcula Cg), &c in celluloia fpatia
varia ( i ) , aut de labiis effundatur ( i ).

li ? Ex

(f) III. ScKREiBERus de hcrumis & fletu n. 93.
\r ) sGravezande T. II. n. 1137.

(.f) BiRCH T. I. p. 417. Diftenii in homine aquis fuffbcato Weszphemi ohf.
(i)ScHAAi(ScHMlDT Beriin. Rtlat. T. IV. p. J 10. 31 1.
lu) I DEM ibid.

{x) Sauvages dijjic. reffir. p, %, Swammekdam p. 80.
i^y) Clauder rr.tih. balfim. p. 175. in cane , nam in hominc notiffimum eft.
(z) In eo, qui aGnum elevaverat Hippocr. £pid. lY. n. 14.

(a) Zodiic. Gall. T, IH. p. 144.

(b) Becket obf. Chir. 16.

(f) Hales p. 101. PuUum minui inter infpirandum Sauvages de dijjfc. refpiy.
p. 2.

(d) Lancis. de cord: & amttryfm. ed. nov. p. no. le Dran ohf 40. Htjl. de l' .icad. det
fc ent. 1700. hill. 6. X7J0. hift. 3. Saviard oW. 47. Guattani hill. i. cum ic. RoLOFr
in Aim. ds Berlin T. 13. cujus viri eadem cum noltra theoria eft.
( e ) G. V. SVSIET EN 1. I. p. 188.
(/) LiTSTER »d Hipp. aplwr. p. iix. Schurig hxmalo^. p. apj.

(g) Sudor indc cruentus ip/«. A'j». Cur. Ceni. Vlll. obl". 81.
(h) \n fcroto S a v i a r d p. 119.

(1; In celebri illo A.le.xandro Lpiri ultimo Rege, quera vu!<;o cum Turcis vocant Scanderberr.
Salomon Alberti de fudere crucnto.

254 I^I^' rill RESPIRAT40.

Ex ipfi,s arteriis incifis languis nitcnti akius falit (Jr). Retento rpintu
pro lubitu juvcnis ex vuinere pedis fanguinem expellebat ( / ) , & vicif-
fim fupprefla rcfpiratione fanguinis de vulnere faltum fiftebat (/*). Arte-
ria infignis rupta in femore 6c mors fubita ( m ).

Haec in modicaba£ienus infpiratione conftanter fiunt. Nam cadem diu-
cius protra£ta demum finguinis ad fmiftrum cor rcdeuntis penus fubpri-
mitur , & cruoris adeo copia corpori univerfo debita diminuitur , Sc cor-
dis vires labafcunt, 6c pulfus parvus fit & lentus (n), 6c vertigo obre-
pit (fl), & denique pulfus omnino evanefcit if): quo quidem celebrem
iliam tiibuni militaris {q) hiltoriam refero , qui ex arbitrio, ut amico
fpetSbaculum praeberet , mortis- fpecicm induere noverat. Ab eo ftatu ad
mcrtem brcve iter eft.

5. XIV. Caiija hujiis congejlionis ^ Jlagnationis.

Aliquam partem hujus a retento 6c congefto fanguine natse anxietatis
funt, qui ad cor pertinere crediderint. Nulla vero cjufmodi anxietas , in
maxima palpitatione percipitur , dum pulmo liber fit.

Videtur icer fanguinis per pulmoncs inhibitum, eofenfu, omnium mi-
nime tolerabili, animae fe prodere, ut ad corporis confervationem vires
fuas intendat : omnino uti dolor alias caufas nervis inprimis inimicas
denunciat.

Mechanicam caufam difficilioris poft diuturnam infpirationem fanguinis
per pulmonem tranfitus pauci aperire funt conati. Nolim a diaphragma-
te derivare , quod cor deorfum tractum in motu turbet ( r ). Ncque ta-
tnen nullae hic fepti tranfverfi partes funt , quod incitato nixu rumpa-
tur (s) 3 6c non dubie abdomen vehementer comprimat (r) , 6c ad quod

coli

(i) Quamor inde pedes attitudini faltns fanguinis in equa , & 3 j in ariete additi Hai.is
hxm. p. ij. 17, i6i.

(/) SwAMMERDAMde refflr. p. p. & fere Ba«livi p. 4j8.
(/*) Baglivj Jibr. mot. p. jx.

(m) GVATTANI 1. C.

(■«) Sen A c T. II. p. 138. J. de Go«TEH ie ferffirtu. p. 3Jj.
(0) De GoRTER ibid.

(p) In impollorc Camekar. memorab. Cent. 1. n. 64.
( j) L. lY. p. 481.

(r) Inde dtbilem pulfationem in Tehementer nitente derivat Cl. Bond of tke mgihmari
p. 18.

(s) p. 133.

(t) Hales p, i(ji. Stiake diffttt. cit.

S £ C 7*. IK EJUS PH^NOMENA. 255

coli a nixurupti exempla oporteat rcferre ( «). Sed diaphragmate mini-
me vehementer contra£lo tamen eadem anxietas , mortifque neceffitas in
grueret , fi vel in leni infpiratione perfifteremus.

A longitudine arteriarum pulmonalium aufta? anguftiam nafci , aque ea
anxietatem Cl. olim Samuel T^heodonif Q^VBi.M\hz (>:)? deinde f;-aH-
cifcui Boiss ierC>) phaEnomeni intcrpretationem qua^fivit > qui quadru-
plo angurtiores reddi aertimavit ( z ) , atque inflando addit fe impedivif-
fe , ne aqua ex arteria pulmonis in venam commearet ( a). Ut ommno
afola mediocri extenfione hujus arterix libertas circumeuntis per pulmo-
nem fanguinis penderet. •

Verum certe arterige pulmonahs non unice longitudo augetur. In
vafe quocunque caeco , fi undique refiftentiam demferis , aut vim auxe-
ris impellenrem , non ea unice diameter ., fed una utraque latituds
augcbitur, eftque in pene facile exemplum , etiam poft mortem cera
repleti. Nunc undique de arteria puhnonali per infpirationem refi-
ftentiam demi oftendimus. Sed prseterea vehementcr diftenro pulmone \i~
bcrrime 6c fanguis ( i- ) , & aqua ( c ) , & ahus hquor ex arteria in venam
pulmonis tranfit.

Simphciter valde Pr^ceptor (d) phsenomcnon a quiete pulmonis
deduxit , quae fit in fumma infpiratione ; perfuafus , non poiTe fanguinem
per id vifcus trajici, nifi perpetinr dilataretur. Verum cxperiment aoften-
dcrunt, utiquc trajici pofTe (<?).

SimiUa ferc habet Barthohniceus de Moor (/), vafa nempe aerea ,
ahoqum cartilaginea, pcr infpirationem dilatata rubra vafa comprimere.

Altera, muho magis recepta theoria eft, quae hoc impedimentum cir-
cumeuntis fanguinis rcpctit ab aeris in pulmonem recepti , 6c a conta£lu
cahdioris fanguinis caleftQi, au£lo elatere atque preffione.

Nempe

(«) Ereflaner Samlmgen i7»9. OA. Sc H A arsc u MID T Icrliner K«ihriihien, 1740. «. 38.
.(*) In iirogr. ad Cl. BosE dilp. a. 1748. edito.
(y) Lffas de fair p. 44.
(z) l. c.

(") P- 4y.

( i ) p. i4(S.

(c) ib.

(ii) J. R. M. n. (Jip. & fete fimilitcr IIL Sknac EJfays de Phyftqtit p. jSd. Ed. IL

i'0 P- *■♦*•

(/) Injlaurat. med, p. J57. feq^.

155 LIB. VIII. RESPIRATIO.

Neinpc fanguis calct gradii fere 9 5 fahrenheitiani thermometri (^):
aer vernotcmpore ad 60 gradustepet. Mifcetur in peftoreadeo fluidumca-
lidius Sc frigidius , 6c fit inde , divifa difFerentia , tiuidum medio modo aequa-
litercalens , ut vulgo creditur , 78 graduum (/t ) j etfi incrementum caloris
in aere a Cl. olim Georgio J^^olfgang Kraft (/) paulo aliter determi-
netur. Neque in eo calore fubllftinius , cum enim neque fanguis in pul-
mone refrigeretur , neque aer dc pulmone leniter cxpulfus ipfo fan-
guine frigidior fiat, admitti poteft , aerem totis illis 3 5 gradibus incale-
lcere , quibus a fanguine fuperatur : neque nunc diligenter quxrcmus ,
quas caufa fit , cur aer ad eun^gradum incalefcat. Sed claufus nunc aer
el^, qui puhiione reccptus continetur : rarefiet idem pro ratione novi ca-
loris, una quidcm oct.iva parte , ut ex Ste^hani Hales (fe) expcrimento
folet recipi, aut accuratius forte yj. Nam aer a 52 gradu , qui congela-
tionis eft, calefa£lus ad 214 gradum , qui efl: aquae tbullientis , rarefit
una tertia parte fui voluminis (/). Nunc fi ab 182 novis caloris gradi-
bus parte rarefcit tertia , rarefit parte 1 5 '^ a gradibus 3 G.

Si 15'^ parte fui voluminis aer rarefit , 6c peftus ad fummum expan-
funi eft , neque porro pulmo poteft latefcere , neque in pulmone claufo
fe potefl: expandere, quin reliquam partem pdmonis, ejufque vifceris
fyftema aereum comprimat, anguftiora ergo reddentur vafcula pulmonis ,
equideni quindecima parte fui , atque inde deducitur id impedimentum cir-
cuicus fanguinei, quod ab infpiratione concinuata fequitur.

Videtur etiam confentirc non unum experimcntum. Nam certum eft ,
calidiorem aerem atmofph^ricum refpirationi moieftum efiTe , atque anhe-
lationem facere : certum a frigidiori aere infpirato , a frigido etiam potu
fecundum pulmonem defcendente , nos levamen aUquod accipere : quo
videatur ea aeris interni rarefa£lio contemperari.

Video etiam comprejlionem fanguinis in rete vafculofo pulmonali ma-
jorem reddi poiTe , quam eli: -^ , quse quidcm portio non videtur tantum in-
commodum producere poiTc. Si nempe aereum fyftema pulmonis majus
feceris , quam fyflema fanguineum , poteris fere pro lubitu circuitus fangui-

nis

(^) L. V. p. jy. feq.

{h) Conf. BoNG. dt grAdit cahrh p. i8. Gradaum 69. Halbs hemaji. p. 100.
(i) Vhyfic. theor. p. 279. Repericj in noftro calu j fumtis mallis atcjualibusj gradtlS adc[aifitO$
ly. Sed nunc non e(t ad manus.
(h) Ves;et. jlut. p. 24 j. 24^. Ad nonam Gouraicne thyftolog. arc. 111,
(/) Sedt. III. p. 205.

S E Cf. IV. FJUS PH^NDMENA. 257

nis impedimentum augere ( nO- Et omnino ccrtuaicfl, veficularum ca-
veam majorem Q^t earum pariete, uti cavea fphaerae plus continct fpatii,
quam circumfcrcntia, cui aliquam exiguam cralfitiem dederis, uttiatcom-
meiifurabihs : deinde ambitum vcficularum membraneum e^c , cujuamem-
branae pars aliqua vafculis fiat, mulco major mera folida cellulofi telafit («).
Quare fi arcam aeream triplo fmguinca area latiorem feceris, & ponas>
diiatari eam aream fubquindccupla parte,certe fubquintuplaportionenunc
fanguinem in rainimis vafculis pulmonis meantem comprimet. ;|

Itaquchsec exphcatio incommodi intolerabilis a continuata infpirationc
nafcentis , a mukis phyficlogis recept^ fuit ( 0 ) , & ab ipfo noliro B 0 e r-
H A A vio fimiha fere proponuntur? tantum , ut ideo non trajici fangui-
nem credat , quod porro puhiio quiefcat , neque ulcra ab aere extcn-
datur.

$. XV. Diihia CjUa iton finunt has hypothefes am^ledi.

Sunt tamen ccrte , qua; adfenfum mcum adhuc morantur, Nam pri-
mo compreirio vafcjrum rubrorum , etiam a qua per quintam partem fui
ar£tentur, non videtur tantum ficere incommodi, & adeo fubitum. Nam
eadem certe fict compreiTio ab aere, quem machinis addenfavimus , &
quem pulmone receperimus. Verum ejufmodi aerem 6c homo & anima-
\ii facile fcrunt, 6c per piiora^ aer duplo gravior , muho facihus 6c ab^
que anxietate ab animahbus fertur , quam aer duplo levior ( f ). Ponc
nunc duplum aeris inpdmonemreceptum ab eodem fanguinis calore rare-
fieri, nempe 5 5 graduum. Aer denfus perinde ad quintam partem rare-
fcens , erit tamen duplo femper denfior , quam ad quintam partem rare-
factus aer coiiimunis. Illa certe inde vaforum puhnonis compreiiio dupla
erit ejus, quam homo in aere communi , duplo leviori , patitur , <5c erit
quadiupla ejus , quam in aere duplo rariori , paterctur. Sed is eventus hy-
potheii repugnat.

Ultra

{m ) Caufam enim auges , quse fanguinem comprimit,

in) L. I. p. 14.

(0) PiTCARNE 1. c. n. 18. BELLiNes Lemm, 2}. Neocranz;,

(p) Sci\. III. p. 154.

HalUr Fhyfolog. Tom. III, Kk

258 LIB. VIII. RESPIRATIO.

Ulcrameditatusreperio , totani illam compreirionem vaforum fanguineni
vchemium , a qua phccnomeni folutio fpcratur , penderc a difFcrentia , qua
calor acris pulmonalis c.ilorem atmofphaerici acris fuperat.Nullam ergo debe-
re rarcfactionem timeri ab eo in puhnoncm rccepto aerc, qui pari cum at-
mofpheera cilore, 6c gradibus loo ( ^ ) 6c ultra cahdusfuerit, ncque adco
diutilfime retentus, auc incalefcere poteft, fupra primum calorem, cum quo
in pulmonemvenit, aut fupra primum etiam volumen rarefcere, quod modo
reccptus in pulmonc occupavit. Sed perinde vcrum eft > nullam ab aere
montano, una tertia pirte vulgari aere leviori (r), nos moleftiam pati , cum
tamen aer denftor vaUium etiam ad calorem aqucB ebullientis in pulmonc
calefadus, demum in id fpatium fe ditfundat rarefadus , quod ab aere
montano occupatur (j). Quare per hanc , quam penfitamus hypothefm,
videtur , omne rcfpirationis incommodum ab aere denfiori 6c frigidiori in
pulmonem recepto impendere, nullum ab aere raro 6c calido. Sed utrum-
que eventum experientise f.iciUimae lepugnat.

Iterum fi aer in ampUus fpatium raritate fua diffufus illud in fanguinis
circulo obllaculum producit , ficile haberemus rem.edium , pe£lus nempe
facerc quam latiirimum , aerem forberc quam pauciffimum, neque ad ple-
nam infpiFationem , fed decem omnino , aut quindecim poUicumCr),
qui idem aer omni fua a cilore induta raritatc unice vafa aerea reple-
ret, neqie cr fupereffet denfitate, uc in fmguinea vafa comprimenda
^•^oflet quidquam.

$. XVI. Propnitui' alia , neinpe jeris puhnc/tje recepti corruptro^

Aliam ergo caufim quaerere oportet , qusefaciat, ut cum aerc infpi-
rato retento , non fupra pauci<rima minuta horas vivere pofTimus. Vide-
-tur autcm ipfa nos natura ducere ad analogiam aeris non renovati, ia
quo nullum animal perdurare poteft. Veriffime enim non renovatus aer
eft , qui in pulmone ipfo retinetur. Sed aer non renovatus elaUicam fuam
naturam amittit; amittit adeo eam dotem aer , quem pulmone reccptuni
continemus, 6c celcriter amittit. Nam idem cl. Stephams Hales («)

(q) L. V. p. 1%. 34.

(f) L. VIU. Sed. lll. p. 193.

(j) Elater aeri; , &c rarctacflio , cHin fatfone denfitatis MuSSCHlNBKOKCK D. 1374^

!t) Senac ejfay de fhyfique p. X^f. ed. r73J.
HJ Hitmajl, j. 313. 314. (nm nolLus noxius Tapoi fe adBnfceret.

SECl'. IV. EJUS PH^NOMENA. 259

5iJ pvolliccs aeris intra duo minutvi prima refpirando inutiles rcddidit:
jios autem mcdiocri infpiratione tantum 40 (x) poUiccs no\i acris adfu-
mimus. Ea penus pro tredecim rcfj^irationibus atque adeo pro minuto
ferc primo furticitj & eodem tcmpore clapfo utique cum aere pulmone
retentOj nec renovato, fumma anxietas incipit. Neque diutius crcdide-
rim cum codem aere fanguinem circumire pofTe ? qui liirfum &. deorfum
agitetur, ctfi credidit 111. Jacohus B :;}jigiiui ^' i as low (y) & E n-
GELMAKN (z). Dc frigidis animalibus crediderim, aerem non perinde
corrumpentibus , ut rana, chamaleonte (n), tertudine, quibus longifnme
pulmo iniiatus manct. tlis enim cxiguus finguis crt> qui per pulmonem
trajicitur , fed ad calida animalia idem non poteft transferri ratiocinium.
Nam in eo tempore ortendemus , hominem fubmerfum fuffocari : fcd ea
mors ponit ftagnaffe fanguinem , 6c funelf.«m inde fecutim mutationem.

Nunc naturalis eft quaedam vis contraftihs pulmonis ad aerem infian-
tem contemperatio. Inliaius , fponte , quoties aeri cfFugium patec , fubfi-
dct omnino, tantum nempe cft virium contraftdium in pulmone , uc
fpontc , etiam poft mortem , fe ex fumma diftentione in ftatum exfpira-
tionis rertituat. Hinc idem pulmo , edudo in fpatium aereum , quo re-
plebatur, aere , deinde eo qui pulmone continebatur , compreffus (h) ad-
paret, 6c denique in aqua fubfidet (c). Quse ea vis fit, continuo expo-
netur. Sufficit nunc vere adeffe.

Quare fi vires pulmonem dilatantes fuftuleris, quocunque tollas modo,
agent vires pulmonem contrahentes , 6c vcficul^e aereae comprimentur , &:
vafa fanguinea breviora reddentur , 6c in plicas fe colligent , 6c fibi in-
cumbent , 6c fiet is ftatus pulmonis , qui ante infpirationem fuit.

Sed eo in ftatu fanguis per pulmones circumirc ncquit , pcr experi-
menta : Facileque fuadet ipfa ratio , fi pulmo aeque denfus fuerit , ac vi-
fcera reliqua, tunc ejufmodi tantum fanguinis copiam tranfmifTurum , qua-
lem ea vifcera tranfmittunt. Sed pulmonalis arteria , 6c paulo , quam aor-
ta minor eft ( c/ ) , 6c omnem fanguinem h.ibet , quem paulo poft aorta

K k 2, accipitj

(*) p- iiS-

{ y) Mem. dc 173!?. p. 69.

(z) Harkrn Virhmi. T. lY. p. ?j)4. de (ubmerfi;.

(a) Parisini in Cafuarii anatome. De leftudiiie Parisiki in M.-w. avam 1690. de la tor-
tui p. 197. Basliv. p. 461. RoESBL Trofche p. ij. Morgagni Advirf. V. p. 41. 4j.
Tauvry Anat. raifom. p. 93.

(b) WOLF Verftuhe T. III. p. loj. Sinouerd Exfer. I. Guide obf tnat Sedl. ».

(c) Sengueru 1. c. Mb.nghi.nos Comm. Bohoh, T. II. p. 1x9. Guidb, Bihch T.
III. p. zss- &c. --^ r jj - - - -

(d)p. IJ8.

2do LIB. VIII. PvESPIRATIO.

accipit; tantum ergo , quantum omnes univerfi corporis artcrise conjun-
ftae tranfniittunt. Tantam pcr pulmonem vim fanguinis abfque peculiari
illa libertate tranfmitti non pcfie, quge pulmoni propria fit, aequuni eft
creditu. Eam fricilit.ucm circumituro fmguini vidimus a dilatato pcr ae-
rem pulmonis (f) habitu nafci. Eum aerem nunc fuftulimus , fiquidem
ejus elaterem delbudum efle oftendimus , quo folo pulmonem dila-
tat. Novum aerem admittere non poflumus, fiquidem pulmo plenus eft.
Fiet ergo , quod vere oftenfum cft, a continuata infpiratione fieri, nem-
pe finguis per pulmonem non poterit tranfire, congeretur in vafa puJmo-
nis, auriculam dextram cordis , venas proximas , orietur ilia anxietas >
cujus caufa quaerebatur.

Quare porro , cum inftinftus naturae non fallat , non conamur ab ea
anxietate nova nos vindicare infpiratione, qua porro pe6tus conarcmur
dilatare; fed exfpiratione fola, certiftimo remedio, aerem inutilem rejici-
mus, quam novi 6c boni aeris infpiratio fequitur.

5. XVII. Caufa necejfitatis y qua exfpiraiio poji infprationem

fequitur.

Nobilis fequitur quaeftio, quare poft infpirationem tanta necefTitas ex-
fpirationis fuccedat: & quibus caufis agentibus novus ifte pulmonis fta-
tus nafcatur.

Mechanice rem interpretari aliqui CI. viri adnifi funt. Agentibus mu-
fculisintercoftalibus internis, trahi externos, 6c moleftiam perciperc, hinc
illa tenfione remittcnte externorum fequi contratlionem , valde funpliciter
olim Hambbrgerus (/) docuit,ex qua certe theoria nullus non artus
perpetuo a mufculorum fuorum alterna contra£lione & excenfione , ab al-
ternis paritcr regcntium antagonijlarum mufculorum vicibus nata, agitare-
tur. Flexores enim ubiquc, & in artubus evidentiffime , extenforcs fui
artus extendunt, 6c vicilfim extenduntur ab extenforibus.

Chriflianus Stroemius (^), paffim ingeniofus hypothefium phyfiolo-
gicarum ftruftor, ad vcnam fme pare confugit. Eam venam aiebat, in
fymmo gradu infpirationis elidi : liagnare adeo fanguinem in mufculorum
intercoftiilium vafis, eofque adeo infpirationis praecipuos audores refolvi ;
Tunc , fua cx indole , cartilagines coftarum dimiffas refilire , eamque por-

ro

{') V- I4tf-

(/) 1. c. p. 35- %6. n. 43- 44-

(^) Nov, theor, p. j8. Habet etiam FlzEs ««JJeifT. fhyf. p. 113. la^.

S E C 7. IV. EJUS PH^NOMENA. 2^1

ro prsecipuam venam libcrari (A)? & novam fequi infpirationcm. Et
azyga quidem vena utique turget , dum infpiramus ( i ) , a compreiiis au-^
tem aut turgentibus venis lentiliime demum mufculorum vires franguntur ,
fi omnino franguntur : & oftcndimus demum fanguinem vcnarum inter-
colialium alia, prsetcr venam fme pari, effugia habcre ( h).

Non difpar hypothcfis eft, quam Idem vir (/) hbcraliter obtulit ,
deindc Georgius Martine (m) amplexus eft, neque difplicere fibi
oflendit lil. amicus norter Chrijliamis Gottlieb Ludwig (rO^ ut nuper
etiam indullrius viri difcipulus (0) cam fibi fumferit dcfendendam. Ner-
vum nempe phrenicum , principem mfpirationis au(Slorem , in plenillimo
thoracc , ipfam per infpirationem comprimi , fic ab ipfa vi rccepti aeris
diaphragma rcfolvi : Succedere vices exfpirationis , nervum , expulfo nunc
aere, prefllone liberari. Verum phrenico nervo compreflb folum dia-
phragma rcfolveretur, non perinde intcrcolhiles mufcuU : neque nervus a
molhirimo vifcere ea vi premi poteft, quse ad vires mufculo fubtraher.das
fufliciat, lenis enim nervi preflHo diaphragma non reddit (p) inutile ; ne-
que cjufmodi nervi comprcfllo, quae ftuporem faciat , abfque ingraciirimo
fenfu fit, uti ex adflifti cubiti formicante illo dolore difcimus.

Ahernam preflionem aeris thoracici Cl. Henshaw (q) proponit,
quem dilatatus puhno comprimeret, donec ideni ad majorem denficatem
redaftus , viciffim reftitutus puhBonem urgeret- Ad eam theoriam re-
fponfum cft, cum oftendereturj ejufmodi aerem nulhim eflfe.

Inde IIL Boerhaa vius (r) ufus eft circuli fanguinei impedimen-
to, quod per infpirationem nafcitur j coUigi ncmpe in venas fanguinem ,
ad finiftrum ventriculum legitima copia non advenire? aortam nihil acci-
pere, ccrebeilum fmguine privatum debilitari, fpiritus non fubmittere in-
tercoftalibus mufculis , 6c diaphragmaticis , utrafque adeo vires rcfolvi: ita
fuperari ab antagonifmo perpetuo virium exfpiracoriarum , quas oportc-
bit enarrare.

Kk 3 Du-

(fc) P. 59-

(i) L. VI. Sea. Y.

(k) p. 1 10. III.

(■/) P. C(J.

(ni\ E£ays cf a fodet. at Edimb. Vol. T. p. 1^4.

(n)]n thefibus Liffix editis & in fhyfiol. n. 4jd,

/o) Clavsek dc nervo fhrenieQ p. 37.

(P) r- 91-

{q) Aerochalmos p. 76. Teqq. & fere Hoadiet p. 56« Addit ifte atmorpher»
fondu«.

(r) n. 6ip. LlTTRK Mem, de_ PAtid, 171J. p. 7. &<;.

z52, LIB. VIII. RESPIPvATIO.

Dudum> 6c ante me (x), varia in hanc hypothefm didfta tunt. Noa
«quidem urgebo , exfpirationcm fuccedere infpirationi , Ucet nuUus debili-
tari cerebri fenfus , nulla tot aliorum mufculorum refolutio percipiacur :
contra in nixu aercm retineri » virefque in continuata ejus mora quaeri :
neque pulfum ( t ) in fani hommis infpiratione minui , aut languere ; cui
tamen fuo tempore vires exfpirationis fuccedant. Id unice volo > non
explicare Pr/eceptorem, fi fanguis rellagnat 6c cerebellum ceflaty
quare exfpirationis mufcuh poflint in motum cieri : Si foluta eft illa cir-
cuitus fanguinei mora, quare non pofTint infpiratorii mufculi in agendo
perfifterc. Sed inprimis certum eft , pulmone quieto , in ftrangulato ani-
male ( w ) , cujus nulla eft infpiratio , & diaphragmatis vires, & interco-
ftales mufculos multo diutius vigere , fuifque oiiicns magno cum conatu
longiori tempore defungi , quam eft legitimum duorum ftadiorum re-
fpirationis intervallum.

§. XVIII. C.mfa quae tioHi verior videtur.

Seclje me infervire nemo objecerit, fi ad voluntatem 6c animae impe-
rium hic recurrero. Tota refpiratio &c in homine , 6c in brutis volunta-
te (x)regitur. Ranae , ut fa^pc vidi (y) , chama;leon (z), teftudo, pul-
monem pro lubitu extendunt , aereque replent , 6c fubito deplent viciffim>
ut penitus flaccidus coUabatur. EademanimaUaincertifnma faciuntrefpira-
tionis intervaUa , ut modo longiiTi.num inter infpirationem 6c exfpi-
rationem tempus intercedat , modo pene nuUum. Cuniculi ( b) , aUaquc
aiiimahaj modo pras metu refpirationcm fufpendunt? ut dolore aut an-

xietatc

( / ) M A RTiNi 1. c. p. 16 1. hh. de GoRTER de moi. vltal. n. 30. Sen AC p. 380.
387. di Bremond 1. c. p. jji. 111. FuNzius di refpirat. p.X. XI. Crill 1. c. de ref-
fic. visal. catif. n. 17.

({) MuLDER de 'reffir.

(k) Exp. 14.. tum X3. 97. de Brsjiond 1. c. p. 339. 34». Chb$ei.den 4««.

(jf) .Vgiovit refpiracioaem volantiriaii tota an:tqaitas, ut Galbnus de util. yeffir. qui re-
di idlic , pairata in febre nos ex arbitrio neque augere poiTe , neq«e minuere , tnfpirationem in
pcfloris inflam-nuione cx. arbitrio intermitti, Deinde A. Laurbntiws p. 501. feqq. Isbr. v.
DiHMERBROECK p 3 1 8. Arihaitgeliit P i c co i. u oHi Ki frtcltS. annt, p, X41. Fabki cius
L. n. p. 2J. %6. aliique.

(>) ?■ ^S9-

(z) ibid.

( t j Mem, fnr h reffir. Exp. 7. 8. SlC i

SECf. IV. EJUS PH^NOMENA. 265

r

xietate refpirationem furcitare necefle fit : irodo vicifTim intendiint, u
maximas infpirationes moiiantur : modo mutant , ut has quidem impcr-
fettas abrumpant ( c) , exfpirationes vero fubitas coganc fequi : cadcm ani-
malia intervalla refpirationum pro aibitrio reguntj & piotrahunt, aut
viciflim decurtant.

Eadem nobis poteflas elt. PofTumus infpirationem aerifque in pulmcnc
moram protrahercj ob nixum , aut ex quietis inter (Uidia amore > aut
experimenti f^ciendi caufa (cf). PofTumusfohs coliis uci ( f ), aut folo dia
phragmatc(/).Pofrumus moUri refpirationcm maximam,pkuimumque aerem
recipere, ut pe£tus pro canru quafi penu aeris repleamus. PcfTumus grandem
infpirationem ficere , quando ex laborc anhcLinius , poiTumus pene nulLim,
quando plcuritici dolores infpirationem exofam reddunt. PofTiimus ex-
fpirationem maximam ad clam.orem comparare ; pcfTumus parvam , quam
alca infpiratio fequatur , ut omnino vehementi infpiratiGni pcnc rulla
fuccedat exfpiratio (^). PofTumus diu abfque rcfpiratione fuperefic ( /i ),
Ipfa necefTitas novi acris per confuctudinem diminuitur. Urinatorcs cnim
ipfam per exercitationem artis difcunt , diu fub aqua morari , aerifque vi-
ciffim levioris incomrooda fenfim , per eamdem adfuetudin.em , mitefcunt.
Denique fupprcffa refpirarjonc oftenfum efl , omnino hominem , niillo in-
-ftrumcnto adjutum 5 invifam fibi vitam pcfTe abjicere (O.VicifTim pri-
.mam refpirationcm per voluntarios morus animaha mohri , pullos rcflro
aperto aerem captare , catulos in aere fe contorquere , hiarc, quaft ofci-
larcj dcmum rcfpirare faspe vidi. Adeo initium, 6c finis, 6c incremen-
tum , & diminutio, & invervalja rcfpirationis voluntate regunrur.

Si voluntaria refpiratio eft , regitur , ut ea omnia quae vclurtati cb-
fequuncur, voluptate & dolore. Uoloris 6c -quidem minime toIcr::biIis
•genus anxietas eft. Anxietatem homo percipit , cui fufflaminatur exfpira-
tio , 6c aerin pulmone rerinctur. Ea anxictate vindicat fc exfpirando ,
exfpirat adco , eodem modo , uti flcrnutat, fseces deponit , & urinam
c^crit,ut intolerabili incommodo fe libcret,

Ncvi j

■i.c) p. *j8. *yp. Exij. 10. 3»;

-{ (< ) Ad quinr^ecirB urque puilUum tetnjus lurptndtbac 7. Fi-otir '. c. T. Il

(e) ScHwARTz n, 8.

(/) P- »U.
it) 3- M?.

(h) Fryek traveU p. ijz.

( ') P- H^

2^4 LIB.VIIL PvESPIRATIO.

Novij quid contra hanc Stahlian^e (Je) feftae propiorem proble-
n-.atis folutionem paflimj etiam ab acutiffimi ingenii viris (/) fit obje-
Q.UW. Infcios nos refpirare , in fomno , in apoplexia , ab homine ad
omnia aUamagis adtento (m): moleiliam illam diuturnie infpirationis tan-
tam efle , ut in veram caufam expirandi poffit abire , non eam tamen ideo
perpetuam exfpirandi caufam efle , neque ab homine fano exfpe(Slari id
incommodum )fcd occupari, brevioraque per intervalla refpirationis vices
alternas fibi fuccedere, ocyus omnino, quam vel port infpirationem , vel
poft exfpirationem , aliquis anxietatis fcnfus nafcatur.

Quaie 6c vcteres, & nupcri (u) mollirc difficultatem tcntarunt, 6c aliam
refpirationem necefiariam , 6c vitalem fecerunt , cujus caufae per apoplc-
xiae tempora pcrgant operari, aUam voluntariam , quae a mcntis imperio
cieatur.

Verum non vidctur flmplicitati naturac , aut pcrpetuitati eorum , quos
fixit, inter motus humanos Umitum, convenire, eumdem mufculum , &c
a voluntate regi , ad ufus prssvifos , & eumdem abfque voluntate , 6c
fenfu animse, etiam fponte cieri. Iterum flmpUces motus efle , quos
receifltas edat, 6c ad meram contradioncm alicujus organi pertinere,
ahbi oftendcmus, quicunque a ncccflaria ftimuu potcftate pendent, cor-
dis exemplo, 6c inteftinorum, 6c vaforum. P\.cfpiratio compoflta cft di-
veiforum organorum fundlio, qua; confiUo aUquo in eamdem adioncra
oportet confentire, fepti nempe tranfverfi, mufculorum intercoftaUum ,
ccUi, capitis, pettoris , dorfi. Ipfa experimenta me docuerunt, ftimulo
ejufmodi , etiam accrrimo , compofitas adiones produci non pofle , tuffis
exemplo , quam nuUa arte ab animaUbus extorquerc potui.

Sentio , quam difficile flt , fenfitioncm anxietatis in perfedo fomno fo),
6c in perfc£la apopk^xia tucri. Verum fl gradus fomni {p) percurrcris, non
crit pcnitus ita infuperabile. DeUrium fomnus eft, non quiesanimae (p* ). In

fomno

(t) Inftini^lui, quid fere idemeft, RiDLSYWf ttihJiit of the brain p. i6$. i64.
(l) Senac i c. p. 3?j. 384.
(m) Fabricius L. II p. 14.

( M ) WlL LI S p. Ip. 30. SlS-AMMERDAM th.'f. 8. 9. B O K E L L ¥ S 1. C. C. 7. p. j61j

\6i. BouN p. 89. VfiKHEYiN L. II. trad. 2. e. 8. Cl. Bertisr p. igi;.

14S- '4(5. . . i

(o) Galenus £iiTa5 e!^ , nefcirc fc eum folrere nodam, conf. Spetit fimilis fere fenfjs lo^j
cum Fabricii p. 2(J Solebat tamea Galenus «d neceiS-.atem proyocare , qaac ficiac ncij

relpiratio ce/lei unquam in aphor. II. n. 4». f

(f) ^*'^ omnia demum in L. de ftnfibus internis poter«nt d«Bion(trari , ^a» interio» i^cip>«|
veiaelTe, ab omnibus a^miiti perfuafus.

(/*) Co.nf. Cl. PORTERFIBLDS OH tht Eytt. T. 11. p. i5tf.

S E C T. I r. EJUS PH^NOMENA. 2^>

*

fomno pertuibato noclambulonum omnia fere organa voluntatis operantur :
iii fomno aliquanto niinus vitiofo alii homines noclu tanien loquuntur ;
pauci funt , qiii fubinde corpus non convertant.

Animi efficaces adredi.is vel ex fono refpirationis dormientium perci-
pias, quem metus , triltitia , incommodi fenfus , gaudiique fuo charartere
diftinguit. Sunt in fomno ad fuum, & quidem pecuHarem cuique ho-
mini modum , conflexi artus , quos utique voluntarii niufculi eo in fitu
retinent. Sunt claufi fphinderes, claufae palpebrse, & ex confuetudine
voluntaria clauii, per metum primo, deinde, deleto metus fenfu , ta-
men per eosdem mufculos , quos foUmi arbitrium regit. Multa ergo vo-
lentis, fuifque pro arbitrio mufcuhs anims etiam in fomno vefligia funt.
Apoplexia gravis & morbofus foninus e(l. Rede hic Wh y t t i us [7],
eo in cerebri adfeiili Itatu , ad ftimulum leviorem furdi, intervallum
inter duas refpirationes longius effe , & 7 ad 10 fecunda niinuta ,
adque 40 pulfus produci , quod anima impedito cerebro , malum fuun',
non prius fentiat , quam fummum fadum eft. Sed incommodum fani
praevertimus , quod product:e infpirationi fuccedit, poltquam experiendo
didicimus, inevitabile malum nos oppreiruruni , quam primum hoc natu-
rs debitum neghgimus perfolvere. Saepe mihi meditanti anxietas ex impro-
vifo fwpervenit , qaando ftimulum nafcentem neglexeram. Mediocris enim
diftimulari poteft. Verum tunc gravior vis neceffitatis in nie incubuit,
auflusque ftimulus prementis mah , cui nemo refiftit nifi moriturus \_r~\.
Ita denique in iegem abeunt alternx vices exfpirationis, & in aho exem-
plo in legem .-'.bit fxpe rejjetitura experiraeutuni incoramodi , uti palpebra-
rum niclitatio ad lucem paulo fortiorem , fponte quafi fua, & non me-
ditato pergit , quas tamen merae voluntatis fit.

Quare, donec meUora non didicero , hic cum Fantono [s~\ .
St \HLio, FraJicifco de Sauvages [f], Ruberto Whytt [«],
^hisque [.vj ngperis medicis omnino neceffitatem viciuni refpirationis ad

anxi*-

{] 5 ] 0« vkal motlmis p. 192. ,

[ r ] Ibid. p, 200. 201.
Cf] Anat. p. 5} 8.

[ f ] Refpir. d^ffimlt. p. lo. D A o u s T E N c &C.
[k] 1. c. p. 192. 178 179.

[a:] BERGiEa Ergo refpiratio cfl imtiu Syw{atbko m:chmict4S Parif. 174 J; E. A, N x-
totAi fOH iler Eijtbildiiitgskraft p. 210. &n. ij,

HalJer rbyfiolog. Tora. III. I.l

266 LIB. FIIL RESPIRATia'

anxietatem ex fanguinis mora natam r ipfas vices ad animae , ad averteffi»
dam moleftiam fuis viribus utentis, imperiumretulero.

§. XIX. Quamdin abfcpw exjpiratione vivi pojfijr,.

Liceat hic objeffionem occupare , qax contra theoriam noftram a lorr-
go tempore fumi pofiTet , quo homines fub aqua merfi vivunt. Infpiravit
enim animal , quod aqua mergitur , atque puJmonem habet aere diften-
tum [_y^, apertamque glottidem ; idemque incifum , phsnomena in pul-
monis organis oftendit, qux inrpirationem protractam fequuntur [s]. Ab'
eo porro tempore fpes pendet excitandorum , qui de aquis extrahuntur.

Mu'tum continuo intereft , num fubito quis mergatur aquis, ianus &
vegetus : num contra languidum animal , & aegre fpiritum trahens, cor-
de debiUter faliente , femivitale , lente fe fub aquas recondat. Exemplunv
eft hirundinum [a] , quse in fbagna feptentrionis fe ipfas ingruente hieme
demergunt, appenfs harundinibus [/; ] , Sc fennm in aquas inclinatce [c].
Ex enim aves, cum aliqua mortis imagine, vitales utique fuperfunt , &
igne admoto facile fulcitantur, blandifve redeuntis veris vicibus[(f] quot-
anois revivifcunt. AJiquid in iis hominibus fimile eft , qui a mortuis pa-
rum diverfi[c], abfque pulfu & fpiritu, dies integros [f}, & fi fides eftx
hiftoriae , dierum feptimanas fugervivunt [g],

Subi-

Zyl Weszpremi obn. E>i;r5 p-. r- Eouisp z^-cr..

[2] Dktharding 1. c. deprelTo diaphragmate , vifceribus abdriminis deorfun] zHls,.
pultnone fariguin/s pleniffimo.

[rt] CoNMOR bijL of Polaad U: p. ??• Pbil. Tranf. n. ^iQ. Bruhier T. U.
p. 1 26. M 9. R K G N A R D voyag^! p. 124. E I c E T u s apud F A E R u M in hermmdez p. 708,.
709. PovroppinAN bijl. natur. Norveg. 11. p. ig?. L i n n. Occo;i. natiir. p. x^.
B F R G r R nat. hum. p. 279, Brisl. ^aml- 17 i-ii- April. H e H s h a w apud B i p c h T. IV.
p. ^H F. K M A R K migrat. aviiim p. ? ^ B o y L E 0/ frofl p. 2} 2. N f h R i N g in Frauci
faHngenr/^am p. T^. & inprimis K l k i N Danzig verf. T. 1. p. 480. feqq. cum auteniicis
teAimoniis. Abfque calore & motu reperit hirundines ipfe H a r v b 1 u s apud B i n c H
T. IV. p n?- Sub glacie ipfa vivae reperiuntur Dbrham pbyjlco . theoJ, L. VI. c. }.
p. ^41. Phyf acoii. Patriut. T.l. n. 49. Blancaard chirurg. p. n6. Ransque Bo Y--
LE on fraji\. 2^1. & Salamandra Mcm. de i'AcAd. 1719' P- J4T- f"'' glacie edurant.

[ Z- ] E K M A R K. 1. c.

[f] Nehring L c. Sed perire Derham & Colas ib- Pkchiii* aeris & alim;.
difil. c. ?.

[i^ Ekmabk &c.

[t] Abfque refpiratione valde parva vita fuperefie poteft "W h y tt 1. c. p. 227.

r n Triduo Diemerbroeck p. }i9. Sed vide hiftorias a CL B £ u H i 8 »:
ceileiflas.

ig 2 Quadraginta diebus «a-i^ou; Heraclidis.

i

•S E C T. 1 F. E J U S P H /E N O M E N A. 2^7

Subito fi demerferis animalia , hominefque ipfos , certe plerumque in-
tra pauca minuta , & idem fere ten^pus pereunt , quo alioquin exftin-
guuntur, quibus refpiratio alio ex cafu inhibetur. Pene fubito nempe
|fufFocantur, quibus in afperam arteriam , aut in laryngeiii , infehciter il-
lapfum corpus ahquanto cranius fpiritus iter iatercipit. Vidi ab aveUa-
na[/^] in larynge fedente id infortunium accidiflTe; vidi ab illapfo verrac
terete[/]; ahi adeghitito, fed in ahenam aeris viam illapfo carnis fru-
fi:ro [A']; a pilula [/]; ab ovis induratis [«Oi ^ phafeolo [« ], a pi-
fo [0] , a gramine [/>] , ab ore compreflb [pf] > demum a bolo ia
gulam quidem fufcepto, ut tamen ob nimiam molefti bronchum vi-
deatur ehfifle [/>*]. Subito etiam intereunt animaha , quibus periti lu-
datores prehenfum laryngem comprimunt [_q~\, fubito infantes , quibus
fugentibus hngua retrada in laryngem defcendit [r]. Subito etiam exllin-
guuntur , quibus pus , de abfceflu ruptum , afperam arteriam replet , qui
funeflus eventus iu defideratiflimo tcium regnorum herede , ex rupta anti-
qua vomica etiam nunc lacrumas iis exprimit , quibus vututes optimi
Frincipis cominus innotuerant [^].

^que fubita mors ingruit , quando fanguis in pulmones efFufus fyfte-
iiia aereum oppletj^?], aut pulmones quafi exficcati fanguinem non tranf-
aiictunt [«]•

L 1 2 Ita

C h Ij&pttfc. patholo^. dbf. 7.

[:]*0A/:9.

C*] Bauthoi-ihus Coit.l. hift. II. cij{. med 0.514-. Heube.makn o/fr.
W. II. p. }68.

C/] /ikx. Br.MED. L. VII. prsef.
[ iit ] G. D. P. Dei/a morte appareiite degli animali.
[w] Eph. ifat. Citr. Dcc.\, awt.2. obf. t^i.
• [0] Albbrti med. leg. T. IV. c. 19. append.

[p] Frequens efle m pecudibus Hook b «7'. p. jg. 19.
[pf] Celerrime interiit IIasenbst T. IV. p. 149.

[p*] SCHBLHAMMBR phyjlol. p. CXVIl.

[ ^ ] Oribasius L. 24- p. ^6. Qui afperam arteriam tigridi comprefTit , vitani Aiam krv
Tavit S A A R OJiind. Reifebejchr. p. 79. K l E i M ^adruped. p. 80, & qui cani THORESBr
antiq. of Leedi p. 61?.

[j'] V. B E R G E N rff morb. infant. n. %o.

[j] Habet ctiam exemplum Cl. Pfanw p. 1?^

[<] DiONis. cours d'anat. p. 448. 449. 450. imrt fitbite p. 70. 74. SuT.r tuifceli.
L. X. p. <;8f.

[»] BA&TH0X.1M Ifi/}. 4f. Cefit, I. Itide cor dexU:uni & auricula a^ipliflima.

2(J8 LIB. VIIL RESPIRATIO.

Subito denique moriuntur, quibus aut corpus in peiSus illapfum QvJ,'
aut aer atmolphxricus aliquo tempore pulmonem conprtdit [^ ].

Ita cerce etiam fubmerla fub aquas animalia in melioribus experimentis
fubito fuffocantur , & intereunt. Musschenbroeckius avcs ,
ettamanates [s], intra primum minutum & poft \ minuti periitfe vidit [>i].
Ne hirundines quidem aliquot minutis fub aqua fupervivunt {_h\ Ro-
bertus Eoyle Chloridem iatra 30 fecunda minuta fub aqua exrpirjffe
vidit \_c~], tum palTerem , & murem , anatem polf 4 vel 6 minutti \_d~\y
talpam potf $ [e]. Cl. nolter Evers inter quatuordecim varii gcnfris-
animaiia , alia tribus , alla oclo , alia quindecim minutis exftindi vi-
dit [/] , neque poft 15 niinuta puer potuit ad vitam revocari \_g].
Sed etiam ego felem [/;], & avicularn [i~\, poft duo minuta vidi abfque
ornni fpe periifte, galimam poft tria [X:], caneni poft 7 niinuta \_t\,
aiios canes poft 2 ^ [ vf\.

In porcello fubmerlb poft 20 minuta vita nullo inflato aere revo-
cari potuit[«]], neque in homine, qui fubito ob ova in afperam arteriani
illapfa perierat \_o ~\.

Urinatorcs ipli , fiquidem de homine, fermo eft, omnium peritilTimi
fiib aqua noa ultra 2 minuta horx fuperfunt [/>], fecundum opcunos
audores. •

Si

[.rj A glandc plumbea Mauchast * lethalit. vtdn,
[5] p. 227.

[2] LffAys p. 42,
[fl] Ad Cimentinos p. 11?.
[b~S RoKSKL Hmfchrekcn p. i ? g,
[ f 3 Vbil. Tnmj. n. 63. tit. 10.
[./] Ibid.
[ * ] In L I N u w.

[/] Exp. p. \. & itejora p. 14. i?. 10»"
[ g ] p. ?. n. 7.
£/)] Exp. \\i. •
[/] Obf. 14.1.
.[* ] Exp. 140.

[/] Exp. i;9. ■ ■

[m] Exp, ij?. \%6.
[m] Flemyng propofal. p. XXlX.
[ 0 ] G. D. P. dclla morte appareiite.

[p] Phii. Triwf, n. 349. BorLB digrejf, de ufit refpir; nifi aeris penum fccum fub aqua»
iumlbtirtC

J

S E C T. I F. EJUS PH^NOMENA. 2^9

Si alix hiftorix exftant hominum , qui fufcitati fuerunt , cuni iub
aqua fuitrent i <> [q] minutis , &2o]^}], & 22 [i], & 25 [f],
& 3oC'0 ' ^ ho''^ [■'^]' & noveni horis [j] , & \6 [_^'\, & 42 [a],
& 48 [/'] lioris, & aliis cemporibtis etiani longioribus(]c]], fi de natatoribus le-
gimus, qui M[f^], & 30 minutis^e], & 60 [/], & quatucr [^] horis ,
6c integrum diem[/'] & triJuum [/J*] iub aqui? edurarunt , ese- hifto-
rise partim ab ignaris hominibus, neque ad oblervandani minutius retum
curam aliquamadhibentibus, profedse fparguntur , partim ad aliam caufam
pertinent. Nempe homoah'qua, non magna , pottione aqua levior eft.
Juvenis mediocriter obefus in aere i38l- in aqua 8 uncias pendebat[/].
Accuratius nupe#often(um e(t fxpe aequum eflfe aqux pondus, alias {i*) pau-
lo majus. Carpioinaere 2 libras (crupulum ununi pependit , in aqua unciain,
femis , grana 10 \_k'\. Aves adhuc lcviores funt, ob aerem abdominalem,
ut xgre a pondere detradac merfie maneant [^l\ Inde fit, ut homines
perquam difhculter mergantur [?;;] , & identidem fuper aquam emineant,
etiam mortui , atque adeo dum vivunt, aliqua aeris penu refocillari poITunt.
Ita etiam negligentius fubmerfum anunal , facile vitam recuperat [n ] ,

L I 3 quia

[9] ZiEGLnR de fubnurf. Pbil. Tranf. n. 454. Eph. Nut, Citr. vol. 7- obf. 124,
[>■] R A u L I N obfj'. Ae Mcdec. p. 275.

t/JWESZP RB|M I obf-

[f3 ChariJ||Pc Kkssrlring de niorte fubmers. Sed ea femina in facco
vixi-rat. ^

[ K ] Journal de Medec. 1757. 0(JI.
[ « ] Freye Urtheiie i7?o. n. g2.

[j] BRUHirR p. 1^6.

[2] Eph. Nat. Cur, Dec,], ann. 6. 7, obf. 20. A7. fjafn. vol. IV. p. 17;. 1715.
[«] BlRCH T. IJI. p. 6.

[ £1 ] Akx. B E N E D I C T. L X. C. 9.

[c] Albinus Handgrif. Gentlem. Magaz. 1749. Aug,
[^i] ?hil. Tranf n. 4?.

[e> Jof a CosTA hij}. vatur. I»d. L. IV. c.i^ Vesalius apud Levinum
Lemn. miracttl. natitr. L. VI. p. 175. Enoelmann Holhnd Virb.md. T. IV.

[y] Bkasilibnses apitd Pisonem de re naUiral. Ind. L. I. c. i ;,
[g] Celebris ille Colapescb apud Cardanum de fubtiiit. p jS7.
[/»] I.eo!2. a C A p o A deiie mofette p. 47. 48. R adzi vi l iti^t. }'uijji. p. 14^.
[/-»•'] BiRCH. T. III. p. 6. 7.

• [ ' 3 Apud R O L' H A U L T.

(z') ^/)i/. 7V^;//: Vol. L. P. L p. \2.

[<•] B IRC H. T I. p 69.
[ /] De hirundiiiibus R 0 b s b l 1. c.

[ »« ] F 1 s c H E R ue fenio p. 60. 61. Homo etiam exemta vefica , & inteftinis , fempet
fuper aquas njtat Brownb Erremj pojiukirc} L, IV. P. 46«.
[k] E veks p. 10.

270 LIB. Vlll. RESPIRATIO.

q-aia ereclo capite ex ipfa aqua qerem adducit. Ita o'im ex conjedura
lcripfi [[o]], nunc manifcftiora exempla reperio[o + ].

Ne ipfa quidem amphibia animalia , & ceti , ad vitam fub aquis a
CreatorE deftinati , abfque aere diu vivere poflTunt , quibus tamen belluis
propria venarum amplitudo ad colligendum fanguinem fada elt , dum fub
aqua degunt , ut de Balxna Fridcricus M a r te n s [p], de delphino
Ar'istot£les [(/], de manati[r] Gumilla, de hippopotamo
a]ii[j], de lutra, animali ad pifcaturam fado L em e r y [?3> '^^ phoca
Schelhammer[//], de caftore fcriptores itinerum teftes funt.

Neque hic foramen ovale quidquam prodeft, fi utiqu£ in phoca pa-
tet [x], aut in marino urfo[_)']], inque lutra [z]. Et ^tra aquas edu-
catus caftor, aut phoca, omnino fundum aqux peterededifcunt ^rt]]' atque
lutra perinde fub aquis futfocatur , ut alia animalia [/' ].

Quare adparet , cnimaha hominis fimilia exiguo tempore abfque refpi-
ratione edurare pofle , quin fuffbcentur.

Strangulatorum hominum exempla huc non pertinent , qui poft fatis
longam moram refocillantur [ c]. Eos enim homines facile crediderim ex
apoplexia [ tf ^ potius, quam ex intercepto fpiritu perire. Stupent cer-
tc£e}, colores vident [/] primo vividos, inde tenebras meras. Minus

ergo

[o] Optjfcid. fathohs^ p. i5r. ^^

[0*3 Ter enataverat puer , qui de aquis extradus refocillari potuit Bbsm. Magat.
T. H. p. ^68. I'uer fub aqua plufquam femihora duravic > natabat enim fuptnu$ PbiU
7'ranf. T. 49. P 1. etfi minime fe exercuerat.

[p ] Rtife nach Spiibcrgm iic Fhiluf. Trauf. n. jg?.

[9] HJhr. anun. L. Vlll. c- 2.

£r] Hijtoire natiirelle de i^Orcnoque T. II. p. 49.

f j- ] Non fupra dimidiani horam fub aqua duraie Labat afriq. occid. T, V. p. 279.

L«] Arnaulp hj}. ttes aniin. T. V. P. 2. p. 1:52.

[a] In ejus animalis anatonie. Ea neceflitate ad eos pifces capiendos pifcatores abu»
tuntur. Addit L e i g h rtattir. hiji. of Lanctisbire ea animalia accurate os & nares fibi clau-
derc priuj , quam fe in aquas dent ; venas eadera habent amplifiimas , fi cum arteriis com-
<jjui-i,H.;ris S c H B I, H A M M E R ibid.

[^! hd Rai fynopf p. 190. KuLMUs Supplement. L obf. ^.

C^^Steller }<ov. Comm. Acatl. Fetr. T. 11. p. 74?-

[*] Metnoir. des favans etratigers T. II. p. 204. Negant patere Buffon T. Vlf.
Eph. Nat, Ctcr. Dec. II. ann. lo. obf, nj. De delphino negat G8.sw Alitf. p. 9J. d&
caftore P a e. is i n i.

[ 4 ] K L i I N de pifcib. miff. IV. p. 7.

[6] BuFroN T. VII. p. 14«;.
•[c] CfflSALPiN. qtiaft. med. p. 229,

trf]R0EDEEERl.C. p. 8.

f^]C«SAr,piNusl. c.

£/] BOEEHAAVE in {Yttle^,

S E C T. I V. EJUS PH^NOMENA. 271

crgo mirum efl: , adeo frequenter convalefcere [g H , refedo fune , vena
incifa. Florentiae adeo vulgo redibant advitam, ut necefiTe fuerit, mutare
mortis genus , & ■jj^rtebras luxare[/;].

Non tamen admittunt experimcnta mea, laqueum organis refpirationis
non nocere. Nam vidi funellum funem inter cartilaginem fcutiformem , &
os hyoidis , in pharyngis caveam irrupine: vidi cricoideam cartilaginem a
broncho feparatam fuilTe r vidi ruptam fcutiformem , ut fuperior pars
furfum diftraheretur, inferior deorfum, & fimilia noftrorum aUi Cel. viri
viderunt [r].

Aiiter cum ifs animalibus res conparata eff , quibus esigua pars [/']
fanguinis per pulmones trajicitur, & quibus iisdem pulmones etiam aeri
atmofphaerico expofiti diftenti manent [/]. Ea enim diutius abfque re-
fpiratione vivunt , & fub aqua aut fero enecantur , aut omnino nequeunt
enecari[wj]. Habet prsterea tei^udo, ut nuperis claris viris vifum eft,-
mufcuiofos anulos in aditu arterix puhnonalis, ut ianguinem ab ea arte-
ria avertere poftit , quamdiu fub aquis vivit [?/], atque in iis animahbus-
iter fanguinisetiam deieto pulmone fupereft [0]. Eauem 20 diebus ore &
naribus obfignatis ablque refpiratione vixit [p]: & tamen , in caHdis cer-
te regionibus , omni feptimo & duodecimo minuto ex aqua caput efFert ,
aeremque haurit [q~\. Infeda etiam minus aquam metuunt. Cochle^'
feptiduo fub aqua vivunt f ^"^ ]. JMufcas varii generis , & apes , quas fub
aquis futFocatas"efle C^^f] credas,, facile ad vitam redeunt , fole reddito'
aut alio calore>

§. XX..
#

[gl CoRNAR hiifor. Yar. p. I. 2. tlif. Grein in propria hiftorm rufcitatap puellaj,
Pr,OT uat. brjior. of Stafordshire p, 292. Hovmanh de anoteria, ifte ob afperam arte-
riam offeam.

Q /j ] G. D. P. Lettcra fopra la morte apparcute p. ??.

[i] Ruptam cartiiaginem cricoideam & a bronclno divulfam , diruptcsque mufcuTos
Weifs progr. V. p 14. cartilaginem anularem in mulca fragmenta diffradam Mauchaut
btxat. nuch.

[ ifr ] Teftudo B A G E rv. p. a6x. B u s s ie r k Mem. avant. 1699. P a r 1 s 1 k i in auc.
tnemoir. Rana SwAMMrRDAM p. Rzjg}!. Phil. Tranf.n. 94. Frigida ammaliain univerfum Mal-
iiG H. pojfhmn. p. 14. Salamandra, lacertus, chamxleo, ferpens, teftudo Swammerd. p. gjo.

[/] BoRELL propof. 95. D u V E tt N E Y in oljj. de phyf. p. 54.

[w] In ranis per 8 i^ies iategros demerfis expertus eft Browhe Erreurs fopulaires
T. 111. p. ?i^

[ 3/ ] J B N T Y Coiirfe of anat. II. p. ?tf }.

[o]Parisini, DlvbrneyI. c

[ p ] B a G L I V. p. 460.

[ 5 ] D A M p I E R T. I. itin. p. 442.

[9*] SWAMMHRDAM blbl. p. U ^

t^t ]|fcv A MMBRD A M p. 721. 2frtf. biji. of Cnliforwa T. l. p. log.

27:J lib. fiii. respiratio.

§. XX. Exfplratmm caufa:. /Ilufculi abdomiiiis.

Si infuperabilis eft exfpirationis pofl: infpirationem neceiTitas , vires ex-
poiiere oportet , quibus hxc mutatio obtinetur.

Uti diaplrignia leniilimae , communiflTimse & maxinie naturalis infpira-
tionis organum eft, ita mufculi abdominis fimilis exfpirationis [_s~\, ut omnino
eos mufculos nequead violentam unice exfpirationem [f] referre oporteat,
neque ab inftrumento refpirationis excludere {_n~\. In omni enini , &
viri potiflimum, refpiratione, uti abdomen per infpirationeni tumet , ita
paulo poft in exfpiratione videas detumefcere & contrahi In fuibus
ejulantibus laborantem obliquum majorem percepit Fabricius[\'],
& in vivis animalibus, fi integrum fuerit abiomen, vehementer rigeicere,
& magno robore contrahi percipies[ >■]. Hinc illa dehquia[2s], & fu-
bitae i"spe mortes [ a ] , quando aqux hydropicje lubito extrahuntur , ne-
que cingulo circumpofito abdominalium mufculorum quafi vires reprsefen-
tantur. Defcendit enim , quod altifllmum fuerat, diaphragma, neque
porro a mufcuHs abdominis , mirifice in ejufmodi cadaveribus extenuatis ,
abdomen Itringi poteli: , neque exfpiratio infpirationi fuccedit. Eadem a
partu fubitx fspe mortis caufa eft [ /; ]. Hinc refecli mufculi abdominis ac
violatum diaphragma perinde nocent , & refpirationem reddunt la-
boriofam \_c~\.

Quid hi mufcuU in abdomine & thorace mutent, fere expofituim
eft [ d\ Comprimunt equidem abdomen , ad validifllmi cinguH modum [ e ],
obhquus uterque & tranfverfus mufcuhs, & vifcera [/] , quae neque Jeorfum
cedere queant, neque retrorfum, ea furfum contra diaphragma inpellunt,

eum-

[ s ] Galenus dc cauf. rcfpir. Helmontius de catarrh. dcliram. n. 48. 49.

[ ? ] F A B R I c i u s p. 9». 94. &c. BoHNp. Sg. B0REL1.US prop. 9}.

[«] SpjGBLiusp, 102.

[ a:] p. 94.

D] Exp. i;o. ?r. %t.

{ z\ Kemoto cinguio S i m s 0 N Effays p. 210,

[ a] Cl. Ka L T s c H M I D in nupero programmate.

[&]Eng B LM ANN Verhaiid. dcr hoUanz MaatJQb T.W. p. 454- S l E v o gt zw/ei»
furat. hydrop. fuccat.

[ c] O 8 D E K n. 17.

C ^] Sect. II. p. 6?. feqq.

[ e ] Ibid. p. 70.

[/] Ve s A Lius p. ;49. & 8j?. Sp i g b l i us L. IV. c. §• Pb c q.u E T p. Sj' S ^ ^-
y i u s diff. VII. n. aj, Drei.incoo&t caw/c? 7.

SECf. IV. EJUi. rn.^NOMENA. 273

eurnquc murculum cx pUinitte lua in fornicem cogunt , qui 6c ipfe fur-
fuai i.^), in pcilus eminct. Eum fornjcem j fpatiunique coHis inferiori-
bus comprchenfum, hepar nunc replet , 6c ventriculus 5 6chen,6cipfi
furfum repuhi renes. Varia autem diaphragmatis in.pe'tlus rcpulfi altitudo
c[\, ut variuj exfpirandi conatus. Et inter 6 &: 7 coiiam peclus (/z) vi-
fum e(i peiforari, neqae diaphragma laefum elc; & contra perforatum a
vulaere j quod inter quaitam 6c quiatam colUm fubierat (_i). Csete-
rum:. cum mors cum expiratione conjungatur , m cadavere diaphragma
f.'mper furfum (fc) pulilna leperitur, 6c fub fornicc prsealco hepar j ven-
t^iculum, lienemque coiriprehcndit, reiumque magnam paitem.

Facile enim 6c duiphragma, 6c intcrcolt^.ies mufculos, a murcuhs abdo-
niinis fuperari , vel ex iis expcnmentis adparet , in quibus mulculi ab-
dominis iiuegri animalis, ad ejulationem nitentis,. diaphragma fecum in
cx.rpiratione detraxerunt (l). Verum eiufmodi eventus rariores funt, ne-
que cx naturae lege. Iis tamen auftoribus facile crcdiderim , qui nnifcu-
los exrpirationis; 6c vel folos abdominalcs, diaphrsgmate fortioies fa-
ciuat ( tn ). Qui dcbiliores effe putant (n) , non videntui in vivis animahbus
vidiffe, quam velox, quam valida, exfpiratio fit, quanta cum ejulatione
6c clamore mufculorum contentio conjunguur, 6c quam manifcilo flatus
vehem.entia infpirationem vincat. Neque nixum contra nos proponere
oportet.. Nam in nixu vires mufculurum abdon.inis cum uiaphiagPiatis
vifibus conjunguntur.

Porroiidem abdominis mufculi56c redi potiflimumatqucobliquiminores,
intcrcodalium mufculorum vircs fuperant, colias clcvatas detrahunt,earum in-
tervalla augent, eascoguntinfciioiibus marginibus introrfjm ire, 6c deorfum,
ita diametrum tranfverfampecloris dimiauunt.Ea actio eft,quacoil:is conftrin-
gimus, ut a veHibus reccdant (0). Altera ergo diameter pedoris nunc diminuta

eft,

f^)THi(usT©N p 38. de GoRTER n. 27. N E uc R ANz c. J. P A RisiKi in ftmthione,
ilcm. f:ir U fcfvir. ex-i. 40 41.
(h) B OGUTZ K.Y p. i3.

(■() H. de Heers obf. jy.

(k) CnESILDf. N p. lOv VERHEYEN p. I/O, COnf. p. 74.
(/) Ek\). iC- p. 189. SCHWARTZ, n. 8.
(m) WILLIS l. C. D. Z7. 28.

(«) LiBUTAUD ejfAyt p. 5:4'. Cheseldbn p. icJ. Swammerdam p. 71,
(0) WINSLOW mem. 1738. p. 67.

HulUr Pkyfiolog. Tom. III. M

m

^74 LIB. VIII. RESPIRATIO.

eftj qiue in tranfverfum a dextris in finiftra ducitur. In hac adione ftcrni
triangularem mufculorum cum abdominis viribus confentire credibile eft.
Denique iidem mufculi fternum (p)j coftis connexum, deorfum du-
cunt , retrorfumque , retli inprimis, atque adeo tertiam peftoris diametrum
decurtant , quae eft a fterno ad rertcbras. Erat homo , qui violenta con-
tra^lione mufculorum abdominis , quorum tendines in alba linea tamquam
funes rigebant, fternum adeo vehementer ad vertebras repcllerc noyerat ,
ut ingcns ea in fede cavitas nafceretur ( j ).

5. XXI. //. Ehpica natura cojiarum.

Coftse in cadavere , 6c in homine non infpirante , &: quoties fibi per-
miflb funt, in ibtu iunt exfpirationis , intervalla nempe ampla habentj
angulos ( prgeter primam coftam ) deorfum cum fterno 6c vertebris acutos ,
marginem inferiorem fub fuperiori pofitum , 6c quae reUqua alias expofui-
mus. Ex co ftatu per intercoftaics mufculos cmoventur, certe quoties
hi mufculi coftas elevant , 6c angulos fcre re£tos , 6c redos , 6c obtufos
demum cum fterno defcribunt ( r ) , 6c mucronibus fuis defcendunt ( x ) ,
6c mediis arcubus elevantur (t), 6c marginem (,u) inferiorem antefupe-
riorem habent eminentem. QuAmprimum iid?m m-ufcuH intercoftales a
contradione rcmittunt , continuo -cai tilagines elafticGe ex violcnto ftatu in
naturalem refiliunt , etiam iii fceleto haftenus ilexih ( x ) , quando in ana-
tomico experimento furfum duftge fuerunt, arcubus mediis defcendunt ,
mucrones intimos elevant , riiarginem inferiorem retrorfum ducunt 6c in-
trorfum , 6c thoracem ar£l:ant [y). Facile eft experimenrum, 6c in vivo
animale , 6c in mortuo (z). Inde fit, ut , deftru6to abdomine 6c dia-
phragmate, tamcn altcrnje intcrcolblium mufculorum contra£lioncs {\i-
perefle polfint. Ea in refpirationc ,• folus coft^arum elater intercoftalibus
mufculis eft pro adverfario. Quod primo loco hanc exfpirationis cau-

fam

(p) Conf. GuNz dt fttu farim. p. 31.

(q) Fr YFR Orii^nt. travels f. ipa.

( r 1 r.^r-f p. 14. 15.

( s ) Ibid.

(t) IbicJ.

(;;) Ibid.

(*) 'Vm. fi<r U Refpir. t). Ii8. Esp. *;

-(y) BoRKLLus prop. Sj. 26. 87. 88.

(2) Conf. Havep.s p. ipj. Bertier p. i^i;

SECf. IV. EJUS PH^NOMENA. 27^

ram (a) non pofuerim , eft quod coftje facpe, in maxime naturali refp-
ratione , vix quidquani moveantur (^). Ksec ea exfpiratio tlt; quae per
folam rclaxationern peragitur (c). *

$, XXII. III. Contra&iUs vis afper£ arter!«£ ^ hromhloruri,

Quam primum peftus contrahitur, 6c aer expelli cepit, etiam in pul-
monem ea mutatio tranfit. Ntquc folum cedit parictibus peftoris, a qui-
bus comprindtur , fcd etiam hadtcnus prcpria vi contraftionem mclitur.
Certe pulmo , qui inflatus tumuit, fibi permilFus flaccefcit & eliditur, ncn
ab aere compreilus, cum in cadavere aerem ejufdem denfuatis contineat,
quae eil; atmofphserae : neque adco hujus pondus fentiat : Sed etiam in
fpatio aerc vacuo , poflquam extra£tus elt aer , quo dilatati fuerant , pul-
mones fubfident (<i), &: merguntur (?), demque fub aqua , cum nulJa
nunc aeris externi vis ipfis incumbat. Ncque ab aere thoracico pulmones
eliduntur (/) , cum eodem modo contrahantur in aere libero , quando in-
flati fuerunt, primum fponte, deindeetiam magis , quando aev pcr fiftulam
exfugitur {g^. Pulmo adeo vailus poft hsEmouhagiam ad duas uncias
rediit ( h ).

In hac contra^tione duplex poteftas confentit, fimplex clater ( ?) > &
naturalis in fibra animali contraftio , hic omnino adgnofci debet. Siqui-
dem, mukis a morte dicbus &c horis, pulmones, quos inciforcs ad liaos
ufus vellent ficcatos , fi minimum vulnufculum , aut laxitas vinculi aeri

Mm a exitum

{a) A-^gnitam a Viris Cl. J. -'?/pfc. B o R E L L o proi.pi. J. Mayow p. 2^]?. Sam. Collins
p. gzf. O.opon Havers p. r*i. AriWib..Lio PitcarneI. c. Senaco inh£iST. JohAmie
LlEUTAUD p. jit'7. G. Cheynh naMr. rdig. p. i ;6. ijf.

(i)p. i,i.

(c) Sic fLTc FabrIcius L. TL c. 7. p. ^i. Borellus ~Profof. 91. ■'J:'h-vtt p. iS^.
Solam t;'a\en fert; lcpti reiaxatioijem &. mufciilorum intercoftalium hi ; «jucs novi.tiinics nominavi »
viri ttediderunt fufficere,

(d) 1'lul. Tnnf. n. iii. BlRCM T. IIT. p. 309. Sanden dt! ^ndU ^nnimatica V B R A T-
Tl Comm. Bonon. T. II. P. I. p. 33T. 'SXoi.F Krfmhe T. IIL p. 103. Sensuerd wquif.
Ex. I.

(e) mi.JrMf I. c. ? zT ir ■ Mav. de r.icad. 1733. P- 5- Veratii ]. c. p. 33^-339-
HARrMANN g.ner. i/h/ip. itvp. 11. 4. Sekgukro, Guidb p. 17. •

(/) IJt crejidit Desagvlt^rs T. II. p. 381. Aere i^^tcino adiriifo minores fiurt , qnam
unqnnin tn vivo anitnalc fnernnt BAHia» p. izo.
(g) Sylvius 1. c. n. 26.
(k) Sf.nac 1. II. p. 147.
(;) H.ibct Cl. BtRTiER p. ipo. feqq.

^lf, LIB VIIL RESPIRATIO.

exitum concclTerit , continuo detiimefcunt (t) & in exiguum fpatium con-
tiahuntur.

Neque tamen ^eo evidcntes etiam carneas fibras ( / ) exclufero 5 eas
maxime quse puliiionem undique decurtant, cum bronchi longitudinem
fcquantur (m), atque adeo ab omni ambitu fuperficiem vifceris verfus
broachi ingreiTam contrahant. Num eas fuper fe adducant invicem (n);,
nondixerim: certe in humano puhnone, mortuo , atque adco poft exfpi-
rationem , non ita vicinae funt cavtiligines , ut inferior fub fuperiorem fe
fubducat. Deniquc v ilde prob^bile videtur , idoneosque teftes hibetj eti-
am ul.iis, praeter his longas, fibras (0), fcgmenta cartihiginea intra pul-
•monem revincire, ut fuperius folent. Etiam cx adco bronchos ar^tabunt ,
6c aerem expellent {p).

Sola hujufmodi maeh^na puh-.ioncm in quadrupedibus frigidi (q) fan-
guinis deplet , quse glottidem adeo accurate norunt conftringere , ut in
aperto aere,fruftra comprimente, puhno turgidus fe efferat. Eadem pro
voluntatis arbitrio fubito norunt eumdem puhiiOnem evacuare (r) , ut flac-
cidus concidat. Ea mutatio , cum neque ab aeris pondere, ncque ab
aliqua caloris inaequaUtate pendeat , ad mufculofam ahquam , etfi parum
oculis confpicuam, fabricam pertinet.

Etiam in homine pocentius a bronchiorum 6c puhnonis contraiStione id
vifcus fubfidct, quaui ab aeris preiftjae, qui abdomini incumbit, 6c muf-
cuiorum, qui ventrcm comprjmunt. N-tm pulmo in thoracc multo am-
plior ert, quam idem exemtus, quem tamenfoia propria contradio inanit.

5. XXIII. IV. Mifculi auxilijres.

Ad maximas infpirationcs faciendas alias machinas natura paravit, quat
in communi, fani hominis exfpirationc quietae, tunc demum operi fuc-

cedunt ,

(k) Ut- multi rliri viri negaverint {ica-i polTe p. 114.

(/) p. 146. 6cc.

(in) Coaf. Galsn. <i» :(/,« pm L VII c. 9. Barthohm fp:cim. «nat. p. 2o. ^CMllij
I. c. CoLLiNs p. ii9. BoHw 0.88. CowPER introdit^ion &c.

(h) Addui G A Lf NK s , Belhnus Lc/n/». ii. WiLHS p. y. Schelhahmer <f«
vore p. 10. Drake 1. II. p. 119.

(0) p. I.}7.

(p)FANroN p. iij. &c. MoiiGAN. Prop. 6.

(1) P »?'

(r) Ch.rn-fM ro-j; ,"^ ^: • 1' i poteft f^jirare] Ari s T o T el n s hlf^f. L. II. c. XT.

sECi:: IV. Ejus ph^:nomena. ^77

«edunt 5 quoties vehcmenter climare, aut tuffi ? autfternutatione , afpcrsm
artcriani expurgare , aut ex adulti homiriis amplo pettore vocem fortcm ,
celeritcr auda glottidc oportet cdere : qu:am efflationem miximc labo-
riofim efTe Cl. viri ortenderunt ( j- ). Ergo tunc mufculi, qui totum pe-
dlus deducuntCr), cotbfquc inferiores retrorfum levellunt ( « 'l , efiRca-
ciam. fuam cum mufculis abdominis conjungunt , longilfimus doifi , fa-
crolum-balis , lumborum quadratus. Demum ut cervicis mufcuJi cxtenfo-
r cs cleviitionem coiiirum adjuvant , ita ticxores earum coftarum deprcJfio-
ni fivent. la fortiffima infpirationum , ftcrnutarione, cxemplum eft , i;i
qua capuc & coilum vehcmenter antrorfum curvatur.

An etiam ahae expirationis caufac fucrint , inquirere oportet. Muki
fcriptores (x ) , 5c minime contemncndi ( }» ) , mediaftinam , aut plcuraru ,
cum pericardio a fepto tranlVcrfo dcorfum tra6t.im , idcnifurfum duccre
perfuadcntur , quando vircs infpiratorise fe reniiferunt. Reftitui equidcm
vifcera , <5c furfum duci , & antrorfum, certum eft , verum debihs vis a
membranis , poteftate mufculari , &: vi irritabiii dcftitutis fperari poteft.

Scd neque acr thoraci (z) inclufus pulmonem comprim«re poteft , qui
nullus fit.

Neque aer atmofphseree ( a) ^ qui abdomen 6c peftus comprimit, vim
habct , qucKcumaiiis caufis exfpirationis comparati poffit , cura ne in ab-
domine qujidem fiatus , aut f«ces, aut alia contenta expcllat , etiam ubi
nulli fuat Iphindeies, ut in avibus.

Dcbilem etiain a cufe(^) dilatata contra£tionem exfpeftarem, qui vi-
dt.im , qaam lente 6c debiliter eadem , poft dftatationcm a graviditate,
iiydrope , cxxlemate natam fe rcftituat.

T.l m X Aerem

(j-) Conf. BolssiER de Sauvages de r,ffir. diff' p. 18. n. p«. Scc. Ob quadrata ve!o-
eitaiis lurata reperit Vir, Cl. fi hcmo adultus oueri voctin voluerit imiran, dutn intciim ptdlBS
duplo amplius e\\ , &: pariier duplo anguilior glouit , veloeftatem 64plo au^eri dcbci.e.

(0 p- 58- -'qq-

(«).b.

(>.•) DlEMERERO EC;y p. 317. BOHN p. 88. de GOKTER 1. C. n. 17. RlOtANUS p.

845. 854.

(jv)Parisini Acadsmici in ftruthiocameli anatome. Per«auj.t e^.;/ de ^hyfc^iig T,
lil. p. 134.

( 2) Ho A DLR.T p. p. Hamberger n. fj.

(<) Hoaoley ibid.

( l ) D..n. £ « R n c u L L i c. 1. n. j.

2,75 LIE. VIIL RESPIRATIO.

Aerera veficularum inferiorum pulmonis, quafi alius effet aTupeaorura
vcficularum aere , hic producebat J. Bapijla Al a z i n u s ( c ) : & aiebat,
huic fuperiori columnae refuiere , hinc, quam primum aliquam naftus fit
libertatcm , eam expellere. Dcnciunt hic iin.ites duj. licis aeris , 6c re-
pugnat natura minus elailica ejus , qui penitiffime in pulmones receptus
eli Eum enim aerem oportet cedere potius puriori & clafdco acri at-
mofphKrico, non viciffim fuperiorem evadere.

Videtur , virum Cl. hypothefm J. Ahhond Bop.elli imitari, qui aerem
pet infpirationem ad mcdiam fiftulam aeream. unice pcnetrare ( t/ ) vo-
iuit, ultimas veficulas pcr exfpirationem diftentas tumere , («■)&. in in-
fpirarione detumefcerc.

Contractionem dextri ventricuU cordis ( / ) repugnare fanguini a pulmone
redituro , fangui.ni nempe finiftrss auriculje , deinde fanguini replenti pul-
monis vafi , atque adeo aerem dc vaiis pulmonum expelli, nova eft hy-
pothcfis. Vcrum poft datas caufas mdubitacas exfpirationis , hypothefi non
egemus.

Caeterum , cum exfpiratio etiam a fola vi elaftica coftarum fieri poffit ,
ncque adeo mulca mufculorum opera ege»t , merito velocius fit quam in-
fpirario(^), etfi cliros viros diffidentcs memoravi.

$. XXI V. ^xfpiratioTjis effechn. ^

Primas , fi glottis libcra fuerit , eft compreffio molHffimarum veficula-
rum puLnonis , dum carnl.^ginei bronchi liberi manent ( A ) , atque adco
aeris expulfio , qui perinfpirationcm paulo prius pulmoncm fubiit , dum dc
contra£to pulmone, animae nomine , molliter exhalarous, raodicain exfpi-
ratione, retentumaliquamdiu, hinc cilencem &: vapuribus infettum , quos
alibi dicemus. Quando parusn retentum aeiCm celeii exfpirutionc abigi-
mus , tunc vix mutatus frigere videtur.

Nun-

{ c) M^chanle. morhor. T. 1. p. 46, Edit. Offenbac. Inpt. medlein. meehanic. p. ^f ,

{d) Propol". 95.

(f ) PrO'iol'. 91.

(f) Bertier phyfiqns dei eorpr «nimes p. 147. prop. it. Exp, I.

is) P- 141- 3-43- Floy ERU s pulfus daos exrpiraiioiii adfiznavit , tres infpiiationi j)<<//efu«<ffc Ti

II. 1». J5J.

(/j) HOADI,Ey p. 49.

SECT. IV. EJUS PH^NOMENA. Z79

Nunquam totus pulmo aere evacuatur, quem recipit (i)' Mivum efl vi-
fuj experimentum tacile fi fsepiiTime fa£tum. Pulmo fetus , qui aerem
non relpiravit , dcnfus fic. ruber (fc) fubfidet (/), neque natat unquam ,
nifi putredo accefferit. Idem pulmo, fgepe unicam pcr infpirationem Qvi ) ,
certe pcr unicam lenem inflatioriem (»3)5 ita mutatur , ut porro nulla,
adhibita compreffione (0 ) j ncque aeris artedenfati Cp ) vi, ab aere purgari
poflrit , neque alia praeter inane fpatium ratione (q). Una albicat nunc , 5c
fpumofun mollitiem induit (r)> Neque efficipoteft, ut porro mergatur.
In avibus ( x) utique, qu.irum pulmo amplis foraminibus pateat , non ea-
dem promtitudine pulmonum mutatio perficitur, poftque plufculas refpira-'
tiones > id vifcus in aqua fubfidet.

Sed in homine, &. in animalvbus hominis fimilibus , utique ab hoc
pheEncmeno fatis fidum fignum repetitur , ex quo cogr.ofcatur , num vi-
vus in lucem editus puer refpiraverit, num in utero materno prius vitam
amifer^t, quam fit in lucem cditus. Vixit certe puer , cujus pulmo aquis
innatat , neque vitium fjurepere poteft, nifi vel in os inilatus (?) aer fue- .

nt.

(i) PlTC.\RNE 1. c. n. 11. p. Jl. BoHN p. 87. MoLlNET. in difqwj. amt. falJui!. p>
iiiy. BoRELtus prop. 94. HoADLBy p. 48. PETIT Mjmoir. 1773. p. 13.

(k) p. 14?. PzTiT ibid. Galen. mil. fsrt. L. XV. p. 6. Thrdston p. 8j. Rin; •' y
ohjf. p. lo^. RouKiMA hyvoegze! p. z8. Jecote (bliJior eft Riolan p. 411.

(/) No;iflima ics teftibui non <"gct. Ecce tsrr.en sliquos Spigelius de form. fei- p-. 20.
, fliil. Iranf.iy^^. p. »j6. Bbelincourt faioch. jj. Efh. Nat. Cur. Dec. \. am. 6. ~.
«hf. zcx. & Dec. III. «!!«. J. 6. obf. jj^. in cane. RinrscH caia!. Mif. p. 171. RlDi by
ehjf. p. 180. BoHNrfe infanticii. p. 179. opc. med. lcg. p. 66]. Chessldbn p. l?»?. M^nn.
fvrj» nfpir. obC. ii6. ii7. Ii8. 119. 130. Sancassani 1. c. In cscfat>;is catuiis Bt>HN
ojjic. rtied. p. 66?. in eouo de Euffon 1. c.

{m) Ppr B-a«ciilimas relpiratione^ M o e s 1 « s in diC in?iig ob^T. i j . re r unain Sancassanj
G«/ri-. di Mnerv. T. V. p. ipfi. Boekblmann apuj B L a n c a r d Aucr^gi/;. Cent. V .Mcfh.
fi:y i.i rtfpir. obf. Ii6. i-xy. 128. ity. i;o. .--^

(n) BE«i.lno de utero rupe p. ai. Pl s t o rius /e«» ex rti^!» iitero &c. C(x<t. Petit
Mstnoir. 1735. p. 4 rnem. ftw !a reffir. iip. 120. 121. 122. 125. i2j. 132. i^ij/^R O L'K IM A
tyvofgzd p. 26. Piiil. 7ranf. I7JJ. p. 2j6. In equi tetu auFFON fci/?. ieJdnAW9 T. lY.
j>. 3J7- in vituio I^scheneach ibntin. ohf. rar. 12. /^

(u) DlRCH T. III. p. 2JJ. 315. RouKEMA nattuii'!. Steliing. p. x.

(j;) Mi*GHiNI Comtn. Acak. Bonon. T. II. P. 2. p. 274.

( q) Pr.il Iranf n. 122.

()•) RoUKEM"A natiiurl. Steili-ng byToegzei p. 20,

(s) ,VJcm. cit. exp. 1^6. 148. & d. 358.

(t) HoRN /(;ry3« ic.?/ om Siunkande ocii drifvtmde lung-an p. 17. Yai entIN PandeH. T.
II. p. 564.

2??o llB. VIII RESPIRATIO.

nr, qiiod vcrum refpiratJonis gcrus eft, vel pvuredo (u'), neqiie ea mo~
cix?, lauuiri. pr cduxciit aeris ? ut pondus fpecihcuni pulmonis , aliunde cqui-
dcia aere exigua portione majus (x), aquse pondere minus flictum lir,
Id modica putredo {y ) nonefficit , major pijeibt ( z ). Neque tunc error
in medici tfFato locum habetj fi ievi opera voluerit explorarcj num ix.
rcliqua vifccia natent (ca). Id fi viderit? non aer m pulmonem per refpi-
rationem reccptus caufa erit nacandi , ftd aer ex humoribus carnibusque
per communeni legem putredims expeditus.

Contra poterit tieri , in adulto homine allquando , in fetu rariffi-
me, ut pdmo calculis , fcirrhisj ahave materie morbofe gravis in aqua
llbfideat ( /> ) j etfi quam maxime rcfpiravit. Vidi fanguinem ex ruptis
per funclfam peripneumoniam (c) vafis in pulmonem effufum {d'), ut
tamen natarct . vidi fcirrlaos (e), calculos (/)> & lymphaticum coa-

gulum

(i() Adlegata jaai E oe K f I m a n nt fcn-o'^ ELANCAnD h.-irrec^ift. Ceit V. dcinde a
J >'.:• (i RTER F.,'./ V.rh.mid: 1". IH. C. F. K a L T s c a m l D ■ r irpfr. in fitlm. Futridus
fe-is pulmo na'.at , qui n inquam rerpirsvit BOHN offit p 66j. 66^. Bfesl. S.iml. lyit M. Oct.
H-!ISTER cif f»'lac. fdm i'.vp p. ii. Efh. Nat. C.ir. vol. I. obl". l88. Erndl iun. angt. bat.
i . <?c, ALBEHiide ptilinon. fnbjUenr. p. iz. feqq. Sc in nifd. lig. Kokderer S.jf. p. 13.
Geelhavsen p. 64. BoKSSEL Conim. Lii Aor. 1756. hebd. 1.

(x) in fct'1 moi)('e quirto i\r ■;,8i al 1-4. men e qJiiico ut 504 ad 494 in m.uu-o fcfa uti
7061. ad x<)zy. Mazim de reffir. faus diC 6. & uti jo ad ip in «.■ijerimcnco Cl. S A •■
T A <S FS tmhrytl.-

{ y ) i'.]\\imoiii putredi.ieti in eKperimenti": fu-ffi,- o^O'-t°t , qua habent Ru y s c mus apud B L a n-
CARj .L.i,r.'i^ji. Ciiii . V. 0. pr, III, TnicHMFVjit r.j:d. lc^al. 0. 138 icq ). Bohn 4f m-
far.uid. p. r-rj: Zittm^nn Ceiit, V. cuf. 71. /ater J? fign infuM. viv. & mon. p. zo.
Cati/n. Lit. Nor i75<J. Iiebd i Claudei pr.ix. kg. cil". 7, Jo.i Horn br.f. I. p. 18. z».
ii. Iii bref 11. RouKEMA hyvo gzd p 33

(i) Noi refl3 adeo negu J. Horn 4.1. Lh. fitrc. I7il. p. it?- Sct/. I. p. y. aat CI.
EsCHENBACH mei. Itg. \i. iij psr alt.un pttrelinc.n oiKnoieiu, qai nonduni relpiravit,
Daisbileni red'li : infumque Cl. vici exoerimentum rep ign.it co if. obf. rar. o'yf. a.

(«) Mfm. ftir U njpir p. 5J9 Roedkrer Saiur. p. rp. I)iuiu cor lic pulmoties in vini
fpiritu natavcrunt G E KL n A vs EK p. jy.

(■>) .\ pulmona denlb poffe criorciti na'"ci Hasenest T. II. p. 63. de H a en rat. mtd.
II. c. 9.

(j) Ojjri/f. p,jf/io/. obf. 14. hit. I. Pulaio aninaliim in vicao fpatio enedtorum non fubfs.lit
ina.jnt, cim Uiisjuine t»msii fuiTuii.isretur Mrm. iScc. O/.1/! 141. 14J.

(i) In a-opied:;!'; non ibbfedit Geelhausen p. 53.

(fJNeque in MoebII obf. j.
' (/.^ iVe-qaC in exem^lo Ctw ;j. i.;«. Wsr. l/.-tJ. hebd. 13. aut Geulhaushnii p. yj. ni-
fi valde iiir.ui , fuerint calcuiil

S E Cl'. IV. EJUS PH.^NOMENA. 281

gulum (g^i, ut minime tamen fubfidcret. Sed viderunc alii, 6c iii nimis
tiifti exemplo expertus fum (Ji) , poft funeftam peripneumoniam pulmonem
fundum pernire. Eumdem eventum vidit poft dolorem peftons Damia-
nus SiNOPEus(i); in pulmone ejus lateris , quod aquis hydropicis
plenum fuerat Cl. Ts c h e p ( it "), &. G. C o w p 2 R C ^ j ""^ pulaione a tumi-
do hepate elifo J. Horn ( m ), infcirrhofo trienni pucro Idem ( n ), in purulen-
to pulmone fetus (0) ave cortis depreffis comprelTo alii & 111. Raltschmid (p) ,
tum in akis {q) vitiis ejus vifceris.Etiam a coagulo-lymphatico pulmonem vidi
fubfcdiffe (r). Inde, fi inaequalis infudus fu&nt, aut perinde, fi aerem
non atqualiter totus pulmo receperit, pocerit alia pars pulnionis fubmergi,
alia natare ( s ).

Poterit etiam in puero, partu vero exclufo,qui tamen prae dcbilitate aereni
nondum duxit , pulmo fundum petere ( r ) , ttfi aliquantum fe agitavit ( u ).

Idem

C^') Pulmonem carnofum in aflhmattcis vidit Fantonus obT ij. Lienis fimilem in hydropico
Idem obl. 5. he:>atifque obl' i<?. & Gagliardi dd rral di fttto ( eripnei^monia ) p. 27.
Painiones loliJi , & fanguine pleni in eo maio J dcs f.ivans 1757. Aug. in hjdio e Becket
shf. chir. p. 23^. Denfus pulmo & quadruplo Uiio maiOr Ciorn. di Firenz. 1768. p 311. Bes-
cai Gal. di Minerv. 1". VII. p. ijy. In fubiio mortuo Smetius niijcdl. X. p. 581. Higer , &
darus; tum apud Kundmann Sshenhdten p. 771. M. Oifl. Durior & glandulse fimilis pulmo
BOHN offic. diipl. med. difT. I. n. ij.

(h) Obf cit. hift. 1.

(i) Parcrg. mcd. p. y8. 5t Hofmannus apud G. v. Swikten T. II, p. 711.

{k) De un:j:uc. non cruentci.

(!) Ad T. 21. BiDLOi PhH. Tr.r,]f n. iSj.

( m ) Fcrjla Brtf. p. 9.

(n) Ibid. f. 9. 10.

(0) Geelhausen p. 9(5. conf. ZiLiER de fuhfident. pilm. p. 24.

(f) K ALT SC H MID !, C.

(5)KuLMUsT. 27. ValentiK femkil. rnedit. legal. Heistir 1. c. n. 3. conf. GElt-
HAUSEU p. 4S-

(r) l. c. hilt. 3.

(s) Efh. Kut. Car. Ceot. IV. obf. 90. Scleii. Francof. T. II. p. 31T. Alberti med. Lg.
T. III c. y. Kaltschmid 1. c. Petit 1. c. Triduo a partu monftri pulmo fundum petiit
Efh. tfat. Cttr. Dcc. II. «,;«. j. obf. 158.

(t) Diferte excipit Ai,b2rti in confiit. crim. Carol. p. 117. ii8. W I tt e b e R gk n se s
apud Amman de lethuUt. p. 4ji. Bohn offic. med. p. 666. Eo refero excmpla Schu-
CHMANNS Ffh. Nut. Citr. Dee. i- ann. I. ohf. 104. Heisteri 1. c. p. 15. Bohnii p.
l3i. l. G. de ojfic. med, p. 66^. Mauchakti £yh. N:ti. Cnr. Cent. I. ohf. 121. J. Horne
forfia bref. p. 14. In Zelleri ( de fulm fnbfident. ) vimlo morbus in pulmone erat. Eo retule-
rim eos fetus , quorum pulmories non natant , quia parum refpirarunt, ut in Gitiiit/mi C h E-
SELDEN cafu , pulmonemqusj vivi fctus in ipfo pdriu eneifti , cujus pulmo tubfidebat Alber-
ti tfed. l.g T. n. caf XI.

(u ) RoEDERfiR p. ij.

|r Haller Phyftolog. Tom. III, N n

aSa LIB.VIIL R E S P I R A T I O.

Jdem acr, qui in pulmonc latet , fub campana vitrea j fiibtraiElo aeris ex-
terni comprimentis prelo, pulmonem aut exeifum ( x), aut in pe£lore rc-
lidum diftendit ( 3^), ut mire turgeat, 6c denique crepet (z), ufque dura omnis
aer de aperta afpera arteria exivent. Tunc enim contrariuselt inanis fpatii
effeaus, 6cidem pulmo aere reddito nunc ruber (d ) , compreffus , fan-
guine effufo plenus (b) denique, fed fero, ( c ) in aqua denf.itus fubfi-
det (Jl. Si vero afpera arteria ligata fuerit, ut aer de pulmone fugere
nequeat, natabit idem, neque foliditatem illam induet, quam in vacuo
fpatio derelictus ( ir ). Diverfitatem eventus Cl. Ve r-a t t us (/) recte per
longiorem, velbreviorem , in fpatio vacuo moram interpretatus eit. A bre-
vi mora aeris multum in puliuone remanet , idemque expanditur, Diu-
tius fi pulmonem in vacuo fpatio reliqueris, 6c ilte aer extrahitur , 6c inanes
fuperfunt veficuloe, cum fyllemate fanguineo impervio { g).

§. XXV. Vaforum fanguineorurn compreJTio.

Pulmo per infpirationem fanguini patuit, eumque recepit uberiorem ( A ).
Veruai nunc totus undique urg^tur , 6c in multo minorem molem con-
primitur, eo minorem, uti exfpiratio validior fuerit. Vafa ergo fangui-
nea breviora quidem Hunt, cu.n retradis bronchis (i)'. eademque anguft.ora

nunc

(.v) Sensuerd exo. i.

(>) BooK de refplrat. n 4i. Kuhnbav.m p. 14, GuiDE p. 9. EiRCH T. lUt

p. ayj. 309. Verattus 1. c. p. 3^9. Musschenb bokck dijT. d. zf. 18. Etiam

in erinaceo , ab antro kthifero eneclo , pulaioass diftenti fuerunt Bel Fhil. Iranf.

H- 4y.

(z)KuHNBAUmI, C. MUSSCHENBROECK.

(<j) CiMENTiNi p. 108. 109. Hales hsm.ifl- p. 33. Senguerd exp. I. II. Wolf
■verf. III. n. loi. Guide obf. 6- Mu ssc H enbroec k in Cirmm. p loB. nj. Birch Exp.
r. III. p. ijj. 309. Paaiani coiiijrelfi palmonL-s in iis canibus , quos Groita del Cane occidit
Mem. de l'Acud. 1750. p. 78. tun apud Mead of foifonr p. zpj.

(h) Exp. 141. HoFMANN tentam. phyf. p. 247.

(f) Non mergebatur puimo feiis Exp. 14Z.

(d) BiRCH T. Ul. p. ijj. Guide n. 17. & S. a. Se N G uerd inquif. Ex^. l. rat. & exper.
comtib. p. Z76. .\Pm. ie l' icai. 1735. p. y. Phil. tnnf n. lii. v. Sanden de Anilia pnea-
mat WOLF Verftich. T. 111. p. 103. H A R T M A N N ^?/Ji'c. vivip. apjp. n. 4. In avibus non fa-
cile mergtur, ob foramina txi. 143.

( e ) GV IDE p, 9.

(f)Comm. Bonon. T. II. p. I. p. l\6. 337. 339.

ig) P ^7S »/8.

(h) p. 145.

( i ) Ex converra priorum.

5* JT C T. IV. EJUS PHiENOMENA 285

nunc funt , fiquidempeausfecundum tres fuas dimenfiones ar£latur ( fe ) , &
pulmo pcclus perfcctc replet(/) , 6c veficularum concidentiummembranacei
parieces, qui vafa gerunt, undique in niinus fpatium redeunt. Ergo
fanguis quidem in pulm.one undique con^primitur ( m ) , ea vi , qualem de-
finire conati fum.us ( n).

Inde venofus quidem fanguis acqua vi preffus , partimverfus arteriofum
quiJem reprimitur , eumque moratur aliquantum, partim veifus cor fini-
ftrum proaiov>tur. Cum vero cor dextrum fanguinem perg.u pcr aiteiiam
pulmonalem fubpeditare , & fluentiim venofum ab artcnofo iiDpulfu fuum
du£lum accipiat , ,6c obfcquatur , fanguis adeo vense pulmonahs ad fmum
fmillrum pellitur.

Poi^ magnam , aut longam , infpirationem ergo , veraanxietateliberatur
h^moper expirationem j dum aer corruptus , & vapciiLus non el-ficis
plenus , ad^ue fuftinendum pulmonem ineptus , expelh'tur : rcvoque 6c
puriori aeri fucceiluro- fpatium paratur : deinde fanguis per infpirationem
in pulmonem copiofius receptus , ibiqueper fuas caufas flagnans , de vifcere
educit ur ( 0 ). Quare , poft infpirationem magnam , & nixum , non ne-
cefT-iria folum , fed gratiirmia fuccedit exfpiratio. Cum in fanguinem.aer
fiitu impulfus , in puimone moraretur , animal magnas expirationes moli-
t jm eft ( p ). Ab exfpiratione pulfus incitatur { q), recepto nunc in aor-
tam finguine , . & fanguis de vena meUus falit { q* ). Vehem.enter etiam
exfpirat, fi curfu aUave a caufa concaluerit. Subito lcvatur beflia , quge ex aftu
ania?am agebat, vena incifa , fubtracto adeo fanguine, quo pulmo op-
; lebatur ( r ).

Verum alter efFeclus expirationis eft utique, pulmonis arterias ita com-

primere , ut ne pari faciUtate fanguinem a fuo cordis ventriculo recipiant.

Gum enim puhiio parvusn vifcus fit, &: in exiguum fpatium immenfam

anguinis copiam recipere debeat ( x ) , tanto magis cgebit expenfione,

N n z quanto

(k)?.i2. .

( /) p. 140. &c.

(m) Bellin Len:iv. 24. M uss chen br cEC K dijf. p. J4. Feekein E;-go allio mecka'
iia pnhnonis in Exffiratione MoRSAN. Prop. V. p. 144.
(«) p. 198. 199.

(o)Sauvag£S de r^fpir. diff". p. ». 3. rfcts de l'air p. 4J. Senac T. U. p. 238,
(p) Phyjiqiie dei corps animes p. I^.
(5) Sauvages dijjic. r-fpir. p. x.
(5*) T ULP. L. II. c:ip. 4.
( r) UUNTZE effc^, culor. p. XI,
{f) p. J58. &c.

284 LIB. t^m. RESPIRATIO.

quanto ea copia , pro arteriarum portione major fuerit ( t). Verum dem-
fit utique exfpiratio id omne auxilium » quod infpiratio fanguini in
pulmone venienti prseftiterat , omnem ncmpe illam ab aere circum vafa (w)
diSufo iaxitatem. Quare aut majori nunc vi cordis fanguinem in pulmo-
nem agi oportebit , aut minori celeritate pcr pulmonem eumdem com^-
mearc. Sed vires cordis definitsefunt, neque fupra certum pulfuum nume-
rum j abfque promta machinae deftruclione , contraftiones cordis multi-
plicari poflunr ? neque refiftcntiam fuis viribus majorem id wganum fupe-
rare poteft. Quare ab expiratione , quam ponimus ftabilem fupercire,
pulnionis pro fanguine immeabilitas oritur , quam neque abfque palpita-
tione 6c vitiofo conatq , neque demum omnino ullis fuis viribus cor vin-
cere queat. Hinc ab exfpiratione diutius continuata pulfus parvus &
celer ( n ). Laborat nempe cor fmiftrum , neque finguinem accipit.

§. XXVI. Mortes anmialium in fpatio , ex cjiio aer extra&uf fuit.

Cor abfque aeris auxilio pulmonis refiftentiam fuperare non poflc, mortcs
animalium fubmerforum , aut infpatio inani incluforum, utique oftendunt.
Etfi enimetiam aerisdc noftris huaioribusfe expedientis (^y^fua noxaeft,ce-
lcrior eft tamen fuppreifa refpiratio , quam animalia aere privata anhektione
anxia (z^ijinfpirationibusmaximis, &:miris conatibus thoracis , addilatatio-
nem nitentis, facilc demonftrant : tum pulmonum (a) , cerebri, &: mefentefii
vafa cruore plena (h) , & ipfa demum refocillatio , quse per novam infpi-
rationem , inflitumvc aeren>obtinctur. Breve tempus eft , qiio animalia
eo in ftatu fuperefie poffunt , breviffimum quadrupedibus & avibus , qui-
bus nempe ante omnerri fangumem, cordi fmiftro 6c toti corpori dctU-
natum , pulmo ponacur, quem tranfire fit nceffe, ut quidquam reliquum
corpus accipiat. In univerfum animalia calida fere pereunt intra unum
minutum (c) , aut dimidium (<i). Paucis horae minutis felem fuperefle

vi-di

( 0 p. 14<J 24". •

(") t). 24y.

) RoBiNS oN 1 r. p. ip-.
) Conf. S. V. 11. 6.
[z) Camer. de an:l. pn^amat. p. 14. Sanden ia an'I. fiiriimnt. GuIoe ohfrv. /inat %,
EoYLSp/ii/. iranf. n 6i.

(a) In noftris £x:,'ermicncis n. 141. 143.

( h) C A M E R. p. 17.

(f) Derham phijic. theolo^. p. 8. WoLTverf III. n. 103.

^d) MusscnENBROac K in Clmmtinos p. n.

SEC^. IV. EJUS PH^,NOMENA. 185

vidi {e). Intra 15 6c 14 idus piftilli catulus , 6c alius, aliquanto etiam nia-
turiorj poft 7. 8. idus interiit (/). Intra 50 fecunda cuniculus {g) exfpi-
ravit. Continuo canis, catus, mus j in Johannis Mert experimeiitis (/i).
Juniora animalia aliquanto diutius durant (f)? & facilius revivif-
cunt ( )r ).

Sed^nihilo longior vita fuit aviculae (/). InVERATxi experimentis
avcs non fuper 31 Sc 41 fecunda minuta vixerunt (m). Continuo alia
periit avis {n) , 6c intra 30 fecunda minuta pleraeque ( 0 ) ,- intra ^o fecun-
da avicula (p") columba {q). Anas BoyIe:'.nus z minuta eduravit (r).

Qu^ animalia parvam fanguinis particulam per pulmonem tranfmit-
tunt (r)j ea longe ferius pereunt. Pifces aliquot aliquando diebus fu-
perfunt (r)? & pcreunt tamen, aerem de fquamis reddunt, femen din-iit-
tunt (a). . . ■

Neque ob fubtradum aerem lacertse intereunt (x) , aut rana: iy);, aur
viperce (z), langaent tamen {a).

N n 5 Esedem

(c ) Ex -. 141. Septem minutis Boyls Vhil. Tranf. n. 6i. Sed eo tempore miiius accuraie
campana inaniebatur j a nuperioiibus magis ibliicitc, hinc velociores jftorair» mortes In C I m e n-
TIN. p. 104,

(/) M^-moir. avant' 1699. T. II. p. iO. - -•

(g) MusscHENBROECK in Cimewin. p. 114.

(fe) hkir.oir. aT»nt 1699. 1. C.

( i) PiTC AR NE p. 57. Mi RY 1. c. B o Y L E Pfti/. T)-<!n/ n. <Ji. tit. 4. Arsuthnot 0/ «i*

p. ^6 MUJSCHENBROKCK poft cjfays 3. 4*.

(fe) BovLE ibid.

(/) Exu. 143

(hj) Commt:nt. Bonon. T. II. P. I. p. 1l6.

(») BiRCH T. III. u. 450.

(0) MufSCHENBRoecK Cimenttn. p. 114.

(p) BovLK Phil. Tranf. n. 5i.

(j) GuiDZ p. 3. etiatn ciiiu" quam feies.

\r) Phil. Irjnf n. 02.

b) P- »59'

(t) Des AGULIERS T. II. p. 381. Conf. MusscHENBROECK tjays tr. det machhtfs p.
41. s'Gr A vEzANBa T. II. n. 517. Nollst lecons de fhyjiqtie T. III. p. 271. Poli fes-
fjuihoram fctierunt apud BlRCH i'. I. p. 216.

( !<) ClMB N T INI T Ic8. I0<3.

(*) Negat perire H a rtm a n n ^eKc»-. vivif. afp. n. 4 Fereunt tamen irinuto 10. Cimen-
TlNl p. 10 1.

(y) Difficulter iCac pereunt, & 27 demum hora Dkrham fhyfico-thnl. Nollet p. zti.
conf. p. 266. Mery. Pechlin aer. & alim. def iMori iiegat "V-olfiu s Vaf. III. p. loj.
BiRCH T. IIII. p. 319. BsRTiER p. 226. Diu vi7it bufo Bradley fhil. accotim p. iio.

(z) Camer. Ef:fi. Tanrin. p. 18. Nigai perire, tum Valisnerius T. I. ofcr. ;j. \'^
Diu vixerunt apud Miryum.

'fll Bertier p. 227. BiRCK T. IV. p. 315. BorLE Vhil, Tranf. n, Cx.

286 LIB.VIII. P.ESPIRATIA

'Eaedcm .. x & teftudines ferunt levem illum aerem; & vacuo /patio
proximumj cavernge lacus Agnani (b).

Etiam facilius cochleiaE aerem leviorcm flc rarefa£tum ferunt ( c )>autcon-
generes limaces (<i); tum de vermium gcnere hirudines (e) , & lumbri-
ci ( / ). Cochlcae aquaticge tamen perieiunt (g).

Infefta (A)> quibus aer per cutem perlpirat, diu vim vacui fpatii fe-
runt , etfi in tanta raritate a^theris nequeunt volare ( i ). Ita mufcae i k) ,
fcarabei (/)? grylli (m). Perierunt apes (n), cancri non potucrunt occi-
di (o)} nec erucse {p). Aniniilcula illa ftmplicifTima aquge piperatae poll
24. horas vixerunt ( q ). Acari triduo fuperfuerunt ( r ).

Uti fubmerfi fub aquis animalia, ita quae in fpatio ab aere inani ali-
quamdiu vixerunt) 6c videntur periiiTe , auc certe animam agere 5 reddi-
to aerC; infj:)ira:ione ucique reparata , & dihtato pulmone, iterum. con-
valefcunti minus tamea ea qus in perfectius (x) inanito fpatio , & diu-
tius quidem vixeiunt^ ficihus confa, qucC in acre unice valde rao (t).
Suificit autcm aerem redderci ita poft ahquam faipe moram ad fe re-
deunt, hiant 5 atrem captant , 6c facile convalefcunt iu)) nonnumquam
eiiam ab aere ? qui per effervefcentiam natus eft (x).

Avicu-

(b) CoNKOE anir. ktkif. p. 64. '

(c ) D ER H AM 1. C.

(d^ Dr.RHAM, BoYLE hora iz Phil. Tranf. n. 61- Sex horas vivunt Ciment. p. 114,

(e) CiM ENT IN I p. 99. Scx & ultra hoiis viviin: Mujschknbboeck 1. c. Occidi nequeuiit
?hii. Tranf. 11. 63.

(/) MusscHENBROiCK ad Ciment. p. ^9.

(g) DaRHAM 1 c.

(/j) Martinet d; refpr. infifl. ea quae non pereant enumerat p, 13. add. Derham L,
I. c 1 .

(;') WoLF 1 c. CiMENTiNr p. 101. Fhil. Tranf. n. ^3.

(k) Muf:as D E$ AG ULIERS T. 11. p. 393 Boyle digrejf de util. reffir, Birch 1. c. Pc-
rcuiK t.imen Cimehiini 7. loi. ioi5. & calices Phil.T.ranf. n. dj.

(/) 0.:ta.'0 drittjm dle Hugen. Phil. Tranf. n. l l>.

(rfi) CiMENTiNi "p. 100.

( t. ) B o Y L E dt: aere exp. 40.

(0) VoLF , BoTLE Phil. Tranf. n. 6z.

( fi ) B o \ L B l'hil. Tr.wf n. 6 3 .

( ^ ) D E R ;i A M I. c. p. 9.

(r) BoYLE 1. c. n. 63. tit. 10.

(/) Pfei/ iranf n. Hl GuIDE nonv. exp.fur li viliie.^N OI^ lrt T. Ul.p.x6f. HuGIKIUS
Phil. Trinf. n iii. In ie forte 7 mina;* eiuravit felis Bo y l ei Phil. Tranf n. ^z,

(t) Sturm colL-g expr. p. 107.

(i«) Guiaa 1. c. Nollet l. c. Wolf T. III. n. 103.

(x) iii.icH T. H. p. 15. /apore cx aqua foriL cutn concliis effcrvcfcente natCi

SECf. IV. EJUS FH^NOMENA. 287

Aviculae promtum ( y ) auxilium requirunt , vix alias convaliturge.

Ranas, ut tenacior ipfis vita (z) eft, ita port longius tempus revivifcunt
(a), tum anguillae (^) 6c viperae (c). Sic in cochleis {d), mufcis (/),
apibus < ^ ), fcarabeis (A), locuftis (/), formicis ( h), poftlongius temporis
intervallum vita cuni aere redditur.

5- XXVII. Sanguinis fer venas refluxus.

Hic alter , 6c in anxietate augenda efficax , exfpirationis efFeflus fparfis
olim experimentis innotuit , & pef noltra dcmum (/), 6c Cl. Lamure
experimenta firmius in phyfiologiam poteft recipi. Nempe in pulmonem,
quamdiu expirationis ftatjs fupereft, ob comprefla &: angufta vafa, fan-
guis difficulter recipitur , & ftat in auricula dextra , inque vena cava
utraque. Demde non ftat folum, fed per pedoris compreirionem vehe-
mentem omnino retro premitur , in cerebrum urgetur , finus (m) duras
membranae elevat , & totum vifcus cogit turgere. Inde vertigo , puKatio
vcnarum brachii 6c colh ( ?i ) , metus apoplexiae.

§. XXVIII. Nccejfitas nuva. infpiratmiis.

NihJ nunc in hac neceflitate obfcurum fupereft. Necefle eft poft
exfpirationem , pulmonem dilatari , ut fanguis a corde dextro ( 0 ) in id
vifcus viam inveniat. Etiam tumorem cerebri tollere , fanguinifque un-
dique de corpore refluxum expcdire oportet , ut undique venae detume-

fcant y

{y) NOLLET 1. C. BOYLE exp. 41.

(z) BiRCH T. IV. p. 31?. EoYLE PhiL TrAnf. n. 6i. Cimentini p. ictf. Inaata glot-
tide CiMENT. p. 101.

(o) DERHAMp. 8. poft II & »7. horas , & pod intcgrutn diam Nollet 1, c. p. 27x.

(b ) BOYLE digrejf. de refpir.

( c) Poft 13 horas Piul. Iranf n. 6l.

{d) Dekham poit 18 hoiiis.

(/) BoYLB de tiiil r.f^. aigrejf. Ix>em of fofit. and pivat. natur. of cold. p. ix.mi. Tranf.

n. 6Z. D ERHAM &c.

{g ) Derham, Eotle.
(h) Tial. Trtmj. n. Iiz.

(i) BoYLi i-hil. TrAif. n. 6%. '

.(k) Ibid.

(/) Conf. L. YI. p. J33. 334. & L. X.
(m) Ibid.

(n) hift. de l'A:ad. 1704. p. 160.
(0) Conf. Wbvtt 1, c. p. J78. 179. Fakton p. 339. . •

i88 Lir. VHl RESPIRATIO.

fcantj t< evpl.nentur (o*). E3. ergo necefTitas voluntatem Impellitj ut
vires ]r;''birftrionis explicet: & eadem per experientiam cognita , etiam
prius fuadet explicare, quam lU.i anxietas nata Fuerit. Nihil hac volun-
tatis in molienda infpiratione evidentius in afthmatej laboriofa nempe,
longa » &: cum fumma extenfione coUi , capiti's, viriumque infpiratoria-
ri-m contentione , conjun6la infpiratio , quae cum polypis cordis (p) aut
cum pulmonis tuberculis { q) adeo frequenter eonjungitur.

Poft longam intern^iifionem , in animalibus-per vernum teporem torpo-
rem hibernum excutientibus, ipfe calor fanguinem,.vix motum, expan-
fum per venas cordi miniikat , ficque' non a dolore (r), jfed ab anxie-
tate , renafeitur infpiratio. Mero a mechanifmo fanguinis de corde in mu-
fculos intercoftales expulfi infpirationem cieri (s^, ideo minus reccperim,
quod 6c m.anifetla fit anxietatis obfervatio , & frnguis mufculos minime
jd contra£lionem follicitet: neque enim cordis exemplum eo oportet tra-
here, cujus inteaia area irritatur (t), uequc in uUo alio mufeulo ejus-
modi a fangume impullo contrac^io percipitur , neque omnino fanguinis
motus ad uritationem motumque mufculi requiritur, cxemplo motus pe-
ridaltici.

Quge caufa fit primge in fetu infpirationis , commodius dicetur, quando
honjinis in utero vegetantis hiftoria prius expofita erit.

$. XXIX. 'Tcmr-us tiinus refprationis.

Pergunt adco in vivo animale alterncK vices refpirationis ; 6c infpira-
tionem paulo prius, quam anxietas nafci potuit, fequitur cxfpiratio j hanc
paritcr cum bono hominis ftatu, infpiratio excipit, & aequabiliter com-
penfatur altcrna fanguinis pcr infpirationem in pulmonem fubeuntis faci-
litas (o)> atque proxime fecutura per venam pulmonalem, ab exfpiratio-
ne expeditum in finiftram auricukm iter. Quare , cum modicse fiant in-

fpiratio-

\o*) L. VI. 1. c. Sauvages 1. c. p. 32.

(f) Ad. Soc. M.i. Bti.iijf. p. ^p. Beckkt ohC, tj. Hijl. de TAcad. 1704. p. 160. Earbe-
RE obf. an3t. ed. nov. p. loi, leqq. Gr«vius apud Hofmann de gencr. mort, in mor-
his &c.

(5) GlBsOH on horfes p. 143. Salmuth L. I. obC 7.

(r) "WHY T T p 211.
?/) Y EIRYST p. 43.
(f) Conf. FCNTAKA EfiJ}. Ih ' /

((,). Conf Sauvag£s 1. c. p. 3. Caveam cordis dextram per infpirationeni eTacuari^ fini?
ftram pei exfpirationem.

S E C f. IV. EJUS PH^NOMENA. 289

fpirationes & exfpirationes , neque ab illis Tanguis valde retardatur , neque
abillisnimisacceleratur, 6c aequabilis elt cordis micatio ( 3<\ Ncque adeo
auc fola in infpiratione fanguis pui.noncm fubit, aut in ((_.la cxfpira-
tione (>), neq^ue yiciffim aut in fola cxfpiratione de puhiione exit, aut
in fola infpiratione (z). Neque unquam aut in exfpuatione ita evacu itur
pulmo, ut exalbefcat , necjue per ' infpirationem ita replctur, ut n agis
rubeat, eaque phsenomena ( « ) , a chris viris excitata , ad vthen,cnti(.ies
cxfpirationcs pcrtinent : neque porro fatis cf^rteadfirmatur, fai.guincni pcr
venam pulmonalem celerius, quam per aitc.i:im fluere (^ ) , ut duo vtl
tres pulllis pro infpiratione , pulfus unur vel duo pro e.\fpiratione nuniC-
lentu.- (c ■*, aut quinque pro exfpiratione , pro infpiiatione tria tcm-
pufcula Qd).

Lentior autem , quam pulfus, eft re;pitatio. Plerun^que, in meo
certe corpore, ad uaurr pulfum quatuor ex infpiratione, &c exfpiiatione
compofitae relpiraciones fiunt , atque adeo , fi 80 fcceris in minuto primo
pulfus, refpirationesin eotempore erunt 20 , & unius refpiiaticnis timj us
ent trium fere fecundorum niinutorum (t"). Non valde aiiter jocT.res
Fl 0 Y E R 20 refpirationes in puliibus 80 numerat (/). Aliquiindo tan.en
quinqae in minutoiprimo refpirationes admifit ig)-» aut den um fex (A).
Duos trefve pulfus pro intervallo unius expirationis 6c infpirationis nume-
ravit Sanctorius (?), & ofto denum in homine, 60 pulfus in mi-
nuco primo numerante, refpiraticnes aiii {_h) fccerunt.

Qiinen-

(x) Thrvston p. 88.
{y) luE«t p. p6.

{z) l D£M ibiJ.

(") De puUu per inriirntionem diminuio, per ex("piratIonem au.io virie Sauvages nfpr.
dijjic. p. i. aut per inini-atione,-n uudo 6i pei cxpi^aconem apc^ali Floyf.rum p. j8i. De
pulmoiiii colore Mdrgan. Piop. J. p. 144 6c oiini S ^X' A M .M t a D .-. M p. 36.

(i>) Iia SANTORiNUs o>-f. unnt. p. 148. Whvtt vii. mot. p. 7J.

(f ) H AHN 1. C. p. 104.

(d) iAUVAGES dljfc. refpr. p. 3. •
le) Sic Hamberger n. 2

.(/) Floyer 1.1!. p. 584. in cholcricis ccnf. p. 343. St/ehelin f. c. cum pulfibns in
n-.iniito primo 85.

is) Slare Phll. Trunf p. 204. F l o v 2 R T. II. p. 330. 351. QuaLUor yel ^uii.tiue

CKARLETONp. lyi,

{h) Flovkr. Cl. BE(..MARa in jiroW. 4._ quod opus ferius acci^iio.

(i) In I. Fen. A » ic iiN n i? p. idj.

{k) STJEHELIN p. 26. BOERHAAVF. pr«/f(5. ad T. V. P. I. i" '5J-

Halltr H^fiQlug. Tom. III. O o '

2(;o L I B. VIIL RESPIRATIO.

Chinenfes (m) quatuor, vel quinque in una refpirationc pulfus in
fano honninc numerantj vitiofuiT. habent neque fine periculo , qu:indo fex
funt, funeikim fi 08:0. lide.n 13 ■joo in die refpirationes ficiunt, in fecun-
do adeo minuto fupra 7 , fi de die 24 horarura fermo eft («). Facilc
video, varietatem fubeffe , 6c optime refpirare , quibus plurina ad unam
rcfpirationem pulfus funt. Tibicen erat , qui per duo minuta hora inflare
perf!;cbat, huic pulfus fere decem ( 0 ) in una refpiratione fuerunt.

A motu incitato corporis 50 in minuto refpirationes habuit Flote-
Rus cum pulfubus 90. &: quinque contra a paftu horis non erant fu-

r

Tra 19

In gravida femina Idem ad 98 pulfus refpirationes vidit 37.

In pueris refpirationem unam numierat ad tres pulfus (v ).

In febre pulfus alias quatuor ad unam refpirationem ( ^ ) , & cum in-
flammatione pulfus 150 j rcfpirationes 60 (r), adeoque ad ufque unam
ad zi pulfus , 6t unam in minuto fecundo refpiratipnem I d e m recipit.

Contra pauca: funt refpirationes afthmaticis , ut 1 3 pulfus uni refpiratio-
ni refpondeant (j-) & demum 7 refpirationes lint ad pulfus ^S (r), ne-
que fupra feptem in minuto primo fint.

Ita porro, uti pulfus ccleriores in animalibus , ita fcre refpirationes
numerofiores funt. In avibus Floyerus 15 6c 50 refpirationes ( zO i^
minuto primo numeravit. In catello fuerunt 43 (x), in equo i5 (>),
in afino iz (z). Elcphas lentiflime refpirat , ut intra unam refpiratio-
nem jo voccs pronunciare poflfis (a').

In pifcibus intra 1 minutum branchiae 25" & 26" & 30" agitan-
tur {b).

Rarifli-

(m) Du H A LDE.

(n) Cleyer p. ij. nrque enim eft ad manus,
(0) Halks hcemaft p. loo.
(p) Floye| T. II. p. 345.

{q) 9- 344- •
(r) Ibid.

(s) Ibid. p. 384. 414.
(<) Ibid. t>. 344.
(«) T. II. p. 34 J.
(* )' Idem ibid.
\y) I D E M ihid.
( z) I D H M ibd.

(u) GlLLIUS p. J03.

(i) Floy a,R,

SEC7' IV. EJUS PH^NOMENA. z^i

R.arifiim3e funt refpirationes animalium frigidorum. Ranae longlfiima fub
cojtura inciforis infpirationum intervalla fociunt : chamaEleon etnm dimi-
dii diei (r); 6c tertudo menfem integrum abfque refpiratione fuper-
vivit { d ).

Qu£ ha£lenus diximus , videntur concentum aliquem inter pulfum &
refpirationem ottendere, quempleriquertatuu.it, ut uni numeius pul-
fuum crefcat & refpirationum (^) , 6ccumcirculitionisvelocitate 6ccJore
fanguinis(/) , & ipfa refpiratio accelerctur.

Verum malcis modis irte concentus tuvbatur. Et piimo folo volunta-
tis imperio refpiratio produci poteft , cum pulfus interim non mutetur.
Quindccim pulfus adeo unica cum refpiratione metitus crt ClanfT.
F L o T E R ^ g). Ergo ad fedecim fccunda minuta , &; pulfus xi {k} unam
refpirationem produxi.

Scdpiseterea Scoli.n A R isTo TELE s ( i) , deinde G a le nus ( fe ) ,
dcniquc H a r v e i u =; ( /) vidit, minime firma effe , quae de hoc perpe-
tui3 concentu alii docuerunt. Nam pueris multi pulfus , refpirationes
p^.ucae funt. In febiibus, accurate rcquirerdo propria mei corporisphae-
nomeaa , reperi , quoties nimius ardor abcft , 6c pefius ert Iibeium ,
pulfus pofTe ad iio iacitvri , dum refpiratio vixpro fenfibili portione fre-'
quentior eft, quod adeo ornavit H a R v e i u s ' m) ut etiam rariorem fecerit.
In fjbre celerem refpiritionem vidic CI. Home pulfu parum mutato (m* ).
In auhmate orter.d-mus, pulfus in minuro prinio px 6c ^8 (??) fuiile , re-
Ipirationes tantum feptem.

Quare omnino memorem effe oportet , longas refpirationes , & fufpi-
ria, infarftuin pulmonis demonrtrare, 6c cum lento fanguinis niotu', 6c
denique cum crebris pulfibus conf.ftere poife , dum uni pulois exiguus
iit , 6c cor parum fanguinis fubpediret ( o ). Ceieres vero refpirationes ne-

O o z cefTa-

f f ) P AR issN I dr la tortue.

( li ) Mi-,-;:. avaw 1699

(e) ST ff HELI N p!,-//" f. 15. Si* AMMERDA M p. 80.

ij) V HVTT p. l8o.

(.g) !■• ".

(/7) Coi 1 MuRAZ-T ■vtiem. dn.a. p. 439.
( ! ) Df J^iritu c. 4.
{ k) Ars rnedica p. 6l.
(/) froam. p. 11. iz.
(,„) 1. c.

(7?)*) M'diral fa(\s p. 3.
( n ) Floy ER il, cr.

(0) Unica rs;i|)irjtio fuit cum pulfibu? forte loo, curtihl 100 pulfus tantum duas fanguiiiis un-
cins adfeirent de Haen fatio mcdmdi L, II, p. Ij3.

?.«^. ITB. VIII RESPIRATIO.

cf/Tirio i-equiri, quando rnultus fanguis a corde in pulmonem expcllitur,
quem oportct per id vifcus proinovere.

f_ Etiam id vere(p) vidit Ga len u s , fi parva eft refpiratio celerem
effe : compenianria cr.iin eft celcritate parva illa , quse a minori refpira-
tione pendet , pulmonis diiatatio , 6cplurium quafi infpirationum unien-
ds vires.

Ex tempore , quo una rcfpiratio abfolvitur, definitur copia fanguinis,
quam per pulmonem cor intra unam rcrpirarionem transmittit. In uno
niinuto 8. 74. libras numerat Cl. Hal e.s (5). Si vero 2,7 in eo tempo-
re funt refpirationes , & pulfus 65. qui numerus certe cft ex uberioribus ,
fanguinifque unda duarum unciarum, erit fumm^i 150 unciarum , 6c in
una refpiratione unclae 5 4 ncque multo plus numerari potcft.

Semel onmino cor evacuari potuifTc in una rcfpiratione , cum totum
cum pericardio , & adeo cumpulmone conferbuifiet , fummiviri eft adno-
tatio. Pulfus una celer e.at , non tamen palpitans ( r ).

J. XXX. Refpirationii ffecies rariores. Sufpiriwn.

Qu3E fequuntur corporis humani aftiones , ad refpirationem omnino
pertinent , 6cvel infpiratione abfolvuntur, vclexfpiratione , velutriusquc
definica aliqua confenfione.

Ad infpirationem pertinentfufpirium , ofciratio , fuftio. Ad exfpiratio-
nem vox , cantus , loquela.

Ad vires infpirationis , cum exfpirationis viribus certis legibus con-
jun£tas , anhelitus , nixus , tuifis , rifus , fletus , fternutacio, denique fm-
gultus 6c vomitus.

Sujpirium eft lenta & diuturna infpiratio , qua squ..biliter peftus ex-
tenditur , 6c plurimo aere repletur. Quare ex animae imperio fufpiramus ,
quoties difficilius, fed abfque doloreinfpirationem inacceptam reddituro,
fanguinis per pulinones iter eft , five nunc cbrdis vires deticiant, iive
pulmo impediitur , five 6c cor valeat 6c pulmo , verum fanguinis adpul-
monem confluxus follto major fit, neque a viribus cdnfuctis infpiratio-
ncm cienti.bus in copia transmitti poflic, Plerumque ex trifti adfeclu fu-

fpira-

(p) D- util reffh-. L. T, H:s funt feleres rrrDir.Riontf anlmaliuns moribimdorum H a. L f s kx^
tnafl. p. 6 qux nempr jarvsc liint oi imperfed?;.
( q) Hitrnajlat. p. pB.
(r) De Ha«h rat. mf.ien.i. L. II. p. i?8.

S ECf. IV. E J U S P H Ji, N O M E N A. 29 5

fDiramuSj quando vis qunfi pondcris pe61ovi incumbit , & ipfa cordis
contradio dcbilitata languet. Sufpiranjus etiam in pu!i.«;ri5 infit£tu , in
peripneumonia (i), & poii nixum , curfum & fatigationem. Cum !-J-
fpnio reviviicunt feminae hyftericasj poll diuturna animi dtliquia. Suffiriojl
denique funt ? qui nunc Althmatici audiunc, qui idem Virgilii mor-
bus fuit. Finis naturae femper ' idem cfl, facilitatem fanguini per pul-
monem tranhturo parare quam maximam ( r ).

Quare a fufviirio pulfus acceleratur (u) , 6-c fanguinis de vafe aperto fal-
tus altior eft ( x ) , & pulfus in minora ufque vafa producitur ( _y ).

Cur noceant in raoerore fufpiria (z), aut iide in auricula cordis
abfceffus nafcatur (a), ego non vidco, feepe benenci moliminis be-
nignum efFeftum & prsefens inde quafi levam^en expeitus. Vires , qui-
bus cietur , non repeco, vidccur autem diiphiagmatis in fufpirio piseci-
puas partes cffe.

5. XXXI. Ofciiatio.

Ofcitatio 6c ipfa 5c longa &: lenta eft infpiratio , qua multus in pulmo-
nem aer adducitur. Non uno cam.en modo a nifpirio difFert ( ^ ). In
ofcitatione maxilla inferior lente & quam maxime diducitur , ut oris adi-
tus quam ampUlfimus fiat. Infpiratio &c diucurnior eft , & major, quam
quidem in fafpirio. Deinde in ofcitatione poft longam infpirationem , ad-
ducto unaore, exfpiratio magna fucccdit, noci fme aliquo , qui exaudiri
poiTit 5 moti aeris ftrepitu.

Prsecedit ofcitationem lentior per pulmones fanguinis motus > ut cnm
fohtis infpirationis viribus per id vifcus circumire nequeat. Inde inconi-
modum & quafi pondus peicipimus. Ergo maximam infpiraiionem , piu-
rmio cum aere molimur , ut quafi ad Hookiami cxperimenti limdi-

O o 3 tudi-

(s) Haymann Catnm. in Bofrh. p. 1 07.

(t) Per ea qux llipia p. 147. 14^. 245. 14<J, didta funt.

( tt ) HaLes hxtvajtat. p. 78.

(i-) p. 16. Omnino 14 \ liiieis,

(y) P- *4iJ.

(z) Thbuston p. 70.

(a) Kuo! FoNTANus covfp. & refp. p. 6z.

(b) Nota; diiciiminis collegit vir egregius Daiid Linan. Berdot sn propria de fffpiri»
thcfi inaugurali p. 4.

J.4 L^^ VIII B.ESPiRATIO.

tudinem j per pulmonem quam diftentiffimum , aeris iter quam facillimum
fir. Vcluuc.itis adeo & ipfi opus elt, 6c potiflinium diaphiagmatis.

Remotiores GiufaE fere omiiesad aliquam debilitatem peitinentj fomno-
lentiam potiffimum ingruentem, nam pariter omnino eo in ftitu anima-
lia (f) ofcitant. Aliquoties etiam, quando expergifcim.us , ofcitare fole-
mus, quando nondum abfque fomni m.ifcela vigilamus. Eo in Itatu often-
denius alias? f^nguinis venofi lentorem efle reditum ( d).

Ofcitan-us etiim, maxime quicunque corpoie fumus graviori , quan-
do incitato gieffu nos ad anhel itionem ufque exercuimus : eo in llatu
cor quidem celeriter micat, fed fanguinis copiam majorem pulmoni fub-
mittit, quam quse facile tranfue poffit, nifi nova per id vifcus raeaturo
facilitas p irata tuerit. Ofcitamus etiam urcunque def itigiti. Celcbris eft
cfcedo cum fame conjuntka , quae per vaiidam corporis per f; igora exer-
cititionem oriiur, qua; eadem in B r u To ( ^ ) min(jri innotuit , & in fepten-
trionalibusregionibusC/), atque inipfoBelgio i^) juvcnibusgLiciilia hiemis
jEouorapeicurrentibus non rara accidit : eriun funtfta, quorieseiT) fimem
firmus 6c diHicilior cibus non confoktur Qh). Ejubdcm gencris efie vidLtur,
quod a defitigrtione oritur.

Ofcitant feminae hyftericae , & ante paroxyfmum convulfivum , &: eo
fupeiaro. Ofcitrint aegri in febrili frigure.

Sed etiam in vacuo fpatio ( i ) aerem , quse c aptant , anlmalia ofcitire
videntur, 6c caefarea fcctionc incifi catuli, qu.ipdo primum acrem vita-
. lem geftiunt haurire , ipfeciue nuper exclufus fetus i, Je). SimJis eft illa
diutuina, pene novem nienfium , ofcitatio feminae , cui pulmo topha-
ceis concrementis plenus erat ( / ), Conatus crat naturae , ut pene inutili
pulmone uteretur. Rariores 6c minutiores caufa omittimus ( m).

Effedus

(c) Df GonTER de frfrnr. p. ipz Inttizerrtmas Taletudinis addit fignum elTe.

{d) Saniiais iiicioit ftagii.ire J. de Gorter oV ferji,ir. aphor. 338. 359 340- 357- Vidc in-
tciim Comm. ad Bocrh. i. IV'. n. J99. not. m. & .v.

(e) Plutarchus in v'ta viri.

(/) De '■a finie Bartholinus de riiwe p. 187. Neque ignota fait Rhazj ad Manzo-
rEm L Vc 6.

{g) BoEHHAAVE FahCl. T. IV. p. 62.0. ad n. 433.

(h) Bo£\HAAVE ! c Vinum cum pane dare jubet Rhazes.

(j) G VI DE 0/ JMJf. z.
(t) WaLTHER de of-irariont p. jj.
(/) CoscHwlz de morb gravid ^ puerp.

(m) Veutricuij ieiiliudinem , quae diaohra;;m.itis motum inofetur WAtTaER p- Ji. glandu-
lc paiotidis in btveiutem mulculurD preUionem p. 16.

SECT^.IV. EJUS PH^NOMENA. 295

Effe£lus ofcitationis eft, fanguini per pulnionem pluiimo acre diften-
tuni iter aperire (?0 liberius. A.d tollcndaiTi eigo in fatigatis difficulta-
tem tranfeuntis per pulmonem fanguinis facit : fangumis motum accele-
rat, pulfum auget, hcemorrhagias vifa eil (0 ) ircitafie, perfpirationem de
pulmone praecipitat, expedito fanguinis exhalantis motu (p). Id ell forte
illud a Sanctorio ad cutaneam peifpirationem traduQum incremen-
tum ejus excretionis ( q ).

Subtilius cH, fed verum> in ofcitaticne bronchum vehementcr defcen-
dere, & adeo cellulofa tela conjunftas venas & educi, 6c iterum adtrahi,
& quafi concuti ( r).

Ccrtum. eft tamcn , minus , qmm ab alio mufculorum motu in fomno-
lentia ab ofcitatione profici, neque perinde corpus levius reddi (x).

Alios effeclus ad hiatum oris potius refero , quam ad refpirationis mu-
cationem (t). Quod ofcitans ofcitantem ad fimilem hiatum invitet , ad
communem utriquc ab iisdem caufis ofcitandi neceffitatem refero , cujus
memoriam & neceffitatem praefens cxcmolum animo revocat.

Longa infpiratio ofcitaticnem tolht («)? quia puhnonem quantum fa~
tis ert Uberat.

Pueri ofcitant frequentius 5 quia fomni cupidiores funt , quibus in dato
tempore cor numerofioribus defungatur itlubus , 6c quibus plerumque
etiam totum corpus crebriori 6c perniciori motu exerceatur ( x ).

Minus audiunt ofcitantes ( j» ) 5 quod in magna illa infpirationc , aer
plurimus ore forbtus , per tubam Eustachii fubeat j & refiftat aeri
per meatum auditorium ad membranam tympani venienti , ut ea membra-
na fonoris (tiis tremoribus minus re6te dcfungi poffit (x).

5. XXXII.

f«) NicoLAi 7.on icr EM ild:ifigskr/\ft p. 77.
(0) Etiam lochia a parru augct "Walther p. zp.

(p) W ALTHER n. 17.

(q) SeA. I. n. 74. Sedl. IV. n. 12. 3?. Addit intr» 30 minuta per ofcitationer.i , & pa*.
diculationem , plus perfpirari , quatn tribus horis alterius temporis n. 34.

(>•) W ALT HER p. 12.

(s) De GoRTEi; de pfi-rpir. p. 191.

(») Mucum tonfiUarum IpifSoreni ejicere Walthir p. 19. & tubam Eustachii aperirc
Idem p 18.

(ti) HiPPOCRATES Eftdem L. VI, S. z, & L. II. S, 3. Cohibere refpirationctn jubet
Galenus de dijpc. refpr. L. III.

(x)Ob flcx^lem thoraccnV plus ofcitare Schreijjir Aimagejl. p, j(;8,

(y) Cassius froblem, io.

(2) J. R. M. n, 554. &; cmm, ad eum n.

i^S LIB. VIll. RESPIRATIO.

5. XXXII. Suaio.

SuClio & ipni infpiranonis genus eft, etiamfi alium finem habet. Qui
fugere vult , tubulurn aut liquore repkt, aut in vas dat , quo liquor con-
tinetur. Deinde labia fua tubulo liquorem addu£turo , aut papiilee , in
exemplo infantis, accurate adplicat , ut nuUurn inane fpatium l.ibia inter
& tubuluai fupcfit. Tunc infpiraticnem molitur («) , ita aer ex orc in
oidudi pulmonis laxius fpitium defcendit, & ipfe adeo rarefcit , qui in
ore fupereft aer. In id fpatium , quod minus nunc rtfiftit, per kges
alias did^s {b^, atmofphaerse pondus , aut elater aeris vafe contenti , quan-
do de cliufo vitro fugitur , liquorem impellit, qui in tubulum fuccedit ,
ut in os veniat. Ex ore porro idem Iiquor per vires alibi cxphcandas ,
5c deglutitionis oper.im in ventriculum defcendit. Perinde fucl,io fit, fi
tubulum m liquorem dimiferis , fiphonem tubulo adplicaveris, Sc addutlo
embolo fpatium in eo fiphone ( c ) hxius paravens , ita enim de vafculo
is Iiquor fuccedct, ut,folemus in anatomicis adminilkationibus.

Hirudo fjgit {d^, dum in ore fuo fpatium parat , hngua fua in pha-
rvngem retrada. Mirina illa hirudp, ab amico olim noltro Gar!cino
defcripta (e), antliam pneumaticam imitatur, dum partem corporis fui
anteriorem mobiUifimam, in polteriorem .hrmiorem immotamque redu-
cit , portquam propria quidam eauneute carne id corpus am^lexum eft ,
de quo vult fugere.

5. XXXIII. Anhelitus.

Vocem, cantum, loquelam , organi difficulcas jubet alio, & pecu-
liari loco dicerc. Sequuiuur aliquas virium exfpirationis cuni infpnationis
organis confcntientium fundiones.

Anhelationem brevibus verbis licet abfolvcre, qu£e fit unice frequentior
feries breviu 11 infpirationum , cum brevioribus pariter expirationibus al-
ternas vices teneiitium. In omni curfu , & vchemente motu , anhcla-

mus

(«) Stbrm. toneg. curiof, exftr. p. 38. y6. & fhyfc. tchCi. T. II. F* '5**
(A) p. zjo. leq,

(1:) NOLLET T. III. p. 100.

(il PouPART hurn. dis SavMs i6p7. n. J,8. M05ANB Mem, de tAc»d, 17J9. pi
(e) rhil. Tranf ». 41 J.

\

SECf.IV. EJUS PH.$.NOMENA. 57Z

mus (/). Infpirationes crebriores fanguinis per mufculorum motum cele-
rius reducis ( g ) copia pofcit : exfpirationes jubet fubjicereanxittas , quae
polt magnas infpirationes inevitabilis fequerctur , fi una longae elTent. Cum
adeoomnia refpirationis organa , 6c celcriter equidem , in anhtlitu labo-
rent , promtiflimumert , ut vehemcnter calefaciat, circuLuioneni fanguinis
& pulfum augeat , & viribus abfumtis fatiget.

Anhtlamus in orthopnoea, in pcdoris vulneribus , in febribiis pedus
impedientibus , in fcbribus calidiffimis , in ipfo aere pratcr modum calente,
in vacuo fpatio , in moitis confiniis. Puhnonem nempeopoitet vehemen-
ter diiiendi , ut fanguis per difficultates pulmonis commeare poffit ^ ut
cum aere caHdiori, raftori , leviori pulmo tamen quantum fitis eft, tu-
meat & infletur. Exfpirationes per priora validae fequuntur. Multum
eniiB fmguinemin pulmonem per infpirationes rcceptum, opoitet per ex-
fpirationes abigere.

$. XXXIV. AW.

Vulgatiffimus hic na«-urae conatus eft, neque tamen fere invenio, qui
pro d'gnitate hunc pra.cipuum vehementer volehtis animae fatelhtem
expofucrit.

Niixus ert dluturna infpiratio , & diaphtagmatis major defcenfus , Cum
longa aeiis dv."rcatione , cum interim n ufcuU abdoniinis una agcntcs ve-
heinenter exfpir.itionem moUuntur , requead eff.£lum pciducunt , quia
diaphragma pari cum ipfis robore una l.iborat , 6crcfilUt, ne in thoraccm
fe repeU mt : glprtis vero accurite cliuditur ( h ).

Hujus nunc nixus aUqui effeQus manifeUi funt , aUi obfcuriores. Pief-
fionem abdominis incredibilemfacile perfpicimus , quam p.asllat, dumde-
fuper diaphragmatis vis , & anterius 6c ad latera mufculorum abdominis
obliquorum 6c tran(\'erforum cingulum , 6c re£lorum demum anteriores
carnes eum ventrem ar£lant. Maxima ergo vi in pelvirii urgentur vifcera

quseque,

(f) N.uc; findunt afinis \n Perda, ut f.icilius in CL;fu infpirfnt Cmardin T. TV. p. 7.

(g) Aiihclant adeo , ut minorem puimoiiis a le\iori aere diPi riicncrn conifinltnt, qui
in rarilTimo aere moniium Peruviaiiorum corpus cj.eiccnt Bcvgveb TtUm. de 37-}4. p.
i($i.

(fc)OltlBASIUSp. 6j.

HJler Phyfiohg. Tom. III. P p

298 LIB.VIII RESPIHATIO.

•quaeque , aut quae virceiibus continentur , fseces alvinae , fetus refes , cal-
cuUredi intertmi , ureteris > veficas, urcthrae. Incredibiles inde dilatatio-
nes fequuntur urethrae , uteri , vaginae, redi mteftini: 6c demum ipfa
ofTi pelvis fuis in commiirionibus luxantur ( i ). In paitu dirficili onientum
fu'lim ( le ).

E idem vis abdominis vafa fanguinca ar£lit , venaeque ca^^^ae fanguinem
expvimit , verf is cor compellir , hepar evacuitj bdem, calculos felleos
per fjos ciaibs promovet. N;que nunc retrocedit de corde venofus fan-
guLs , quem abiominis mufcaU pjtentiiTi ne ad loca Lberiora, & pe£tus
dilatatum urgeant , dum interim etiim diaphragma contra£lum eam vc-
namftringit, neque cruorem frnit relabi ( /). Arteriam porro aortam,
etfi valentem , comprimit tamen vis nixus , atque de corde fuccedentes
ur.dis moratur(m). IndeiUa, qaae jam tetigimus aneuryfm.ita ( «) , ar-
teriirumqae diruptiones , inque nitentibus crebra & , quud ipfe vidi, ex
ruptis fub cute arteriis, latae cruoris futfjfiones per pettus & latera fparfae
Haemorrhagix a murculorum mjtu enormes io). AbfcelTus inde latus
^anguineus (p ).

In pettas fanguis cx abdominc quidem congregatur. Sed &: ob refl-
ftentiam cordi oppofitam , 6c ob diururnam infpirationem , colUgitur in
puLnonen {q) , hinc in dextras cordis caveas , venasque coUi , capitis:
hincUvidi , cumid iqae f icies ( r ) , inde ruptis puUiionis vafibhaBmoptoe ( j)
nimis a nixu rrequens : inis iater niteaiam mortes apoplecticae ( f ).

Hydro-

f/) Suo loro id cotifirmaWm-is. Virle interim diiT. a W inslowo Sc Eouvarto defea-
fam,qia e/ideniia rei !;;^flje tellimonia continentur.

(k) SoLlNGEN Emhryiilc. o. IX.

(/) QuiLMALz deaijitm. finr. regmjf Scnv kV.Tz n. 17. conf. Mem. fur U refjir. Expk
J3- J'?- J'- 58- 59 60. 61. 61.

{m) Habet -^liqaid iimi e 01. Hales kxmajl. p t6i. 1C2. fed ab influxu fanguinis in mulcu-
los mjja< robji e.sl leJtat. Njnc in ni.^u ungai? de inferiori aoria aveniiU! , & t:men etiam eo-
rum artjam mu.culi niajjs robur accipiunt, Sed eiiaiw abfque arteriolo fanguine mufculi a^uiit.

(«) p. lyj.

(0) b^CHWENKE p. 34.
(f) ELLER in objj'.

(?) p ly- feqq . .^ , .

f ■■■ i Mvnni.xi, vrnirumque frontis tumore vinculura circumpoutum rupme legimus.
[ (/) Pl\tner de ac^ione negotiof. circumcidcnda.
^/) Ex clioreis Platner.

SECf. IV. EJUS PH.^.NOMENA. ^^9

Hydlrophobicus ligatus uno conatu omnes fanes rupit 5 Scuna, rcLlatus
e::ii>irivit C u).

* . . . .

Ficiha iita, id mihi vero obfcuiius videtur , qutre di-.phragmatis vires
CJiii abdon.inahbu? niufcuhs conjungimusj dum pui.d^ia fubievan us, ijC
ultimo totius coiporis conatu obltacula conamur fupcrare. Neque enim
falUt inlLntlus , & mcbus, dum aerem retinemus, fuperamu'; pcndcra,
&c contmuo viribus flaccefcimus j quam primum lax^ito diaphragn;ate fpi-
ri~um diniifi nus.

Meditito viJ.-tur non una ciu'a effe. Et primo mufculi corporis hu-
mani univerfi in tiunco corporis ; nempe in pcclore fundintur, & ccn-
ti;iua doSi fpma. Ut ergj plena vi ii mufculi liborcnt, c^portct eim fpi-
nam cfTequaii firiiiilfiinim , ut tota vis raufi.uloium brachii , aut hun.e-
rorum, xuc ahoru n artuum , in fuorum men)broium adductione ud pedus ,
ccnfumatur, nulh am{,-ta:ur in pecloris addjdione ad artus. Eam autcni
firmit.item prsclii nus nobis , du n viribus quidem infpirationis ufi j cervi-
cem , 6c canut retroifum conjicin.us, & pictus, ne antrcrfum cedat, rc-
tineuius. Pri;terea huiieros elcvarnus cunr perioie, atque ponde^i &
ipfos uppoiiiiiju. , & iabredarn imniotamque cervicem, 5^ c.put iet:o
ve fu n.

Deinde certumeft, per infpir.rtionem continuatam far.guinem in ce;e-
bro reci;\eri, ne redeit. VeiU.n in nixu non folum non redit de ccie-
bro, k6. Qtixm per arteiias eo quam plurimus c(/ngentur. A^ufcuh en;ni
abdominis contenti efficiunt, ut faiiguis ab infciiori corporis paite, nunc
qurm mjxime conprelfa, aveifus , & pene exclufus , i 1 cerebium con-
geratur. Etfi nondum inquirimus , quse fit encephjh in mui^culos poteltas ,
roviiiius tauien cu;ii vulgo , ex fanguinis in cercbium copiofiori con-
fiuKU in maniacis, in phreniticis, vires a mufcuhs (jn.n.bus exciceii ea-
rum maximis, quae per corporis conditioncm pofTunt imp.mdi. Phreni-
ticus canceljos fcrreos fcgit (x). Iratus lco dentium veiLgia ferro im-
prcffit {y ).

Qua.Dprimumhincviriumunionemamifup.us, ficdloDhragmr fuifum re-
dit; evacu.xiur utique puhno ( z), 6c fanguine fe deplet, &: fucceJiL in pul.r.o-

P p 2 neiu,

f H ) M E A » of foifom n. I ^ (5.

(v) Panarolos i\t7iec. IV. obi" 4p.

(y) Phil Irunj. n. jio.

300 LIB. l^IIL RESPIRATIO.

nem, qui ante ventriculum dextrum ftabat , atque eo evacuato paulo
poft cerebrumfe deplet, nimioquc fuo cruore inanitur. Una firmitas fpi-
nae dorfi perit, mufculique humerorum elevatores fubrepto fuo puntlo
fixo libafcunt, &cuni cum pedore defcendunt. Auferuntur ergo ab ho-
mme cxfpirante caufae j quit fecerant , ut robur mufculorum majus eifet.

j. XXXV. Tuif,!.

Non eodem tem.pore in tuffii diaphragma operatur &'mufculofum abdo-
men , fed duobus , qu* fe proxime confequuntur tempufcuhs. Tuifim
praeparamus magna infpiratione ficti, diaphr:igaiate adeo fortiter deorfum
prelToCa'), ut abdomen intumefcat : ita pkirirnus aer in pulmones reci-
pitur. Paulo poit contrahimus, cum robore 6c velocitate , mufcuios ab-
dominis . aUisqae exfpirationis vires expedimus: itafubita fequitur &c vali-
da exfpiratio {b) , non fme fono: H iC modo obtinemus, ut aer ad tor-
rentis modum, ventive, ab imo pulmone uadique, per bronchum crum-
pat. Una mucus congeltus, ilhipfa corpora aliena, materies plcuritica ,
pus, calculi, & qajc alia praeter naturam in bronclio ejusque ramis hae-
rcnt quaii de prelo nitente expulfa profihunt. Saepius , quindo prinia ex-
fpiratione caufa molelti non poteft expcUi, ah3e6c aliae fuccedunt concuf^
fiones , pariter omncs ex infpiratione magna 6c veloci exfpiratione com-
pofitae.

Voluntaria iterum a£tio tuflis cft, finemque habet, moleftia nos libera-
re, quim teneri in broncliiis aut afpera arteria neivi patiuntur : u: omni-
no ex tuifis fine, caufique, ad infpirationis aut exfpirationis fines*caufas-
que non imperite arguatur.

Tuifis crgo caufaeft ftimulus quicunque ■, qui aut in diaphragmate , aut
in puhnone, & in veiicuhs ipfis, aut in bronchi majoribus ramis, aut in
afpeia aiteria, aut in larynge demum h^ret, & in imo demum pharyn-
ge fupra glottid^nn, etfi aqua eo illapfa potius fcreatum quzfm tuffim mo-
vet. FreqjentilTiaiacaura cft mucus perno£tem in bronchi ramis colle£tus t
frequens etiam acrdtjuid non fatis notae indolis , quod oportebat per cu-

tcra

(a) M.-mo:r. fw la refpir. exi. 47. Tntie v?mer wmet & Jurefcit Winslow MUmoir, de i^it.
p. 69. Senac Mcm. de 1719. p. Jji.
(i)) AltOT. cit.

SEGf. IV. EJUS PH^NOMENA. joi

tem perfpirare, nunc a cute repuKum, in pulmonem fe conjecit (c). •
Nimis frequenter in me ipfo eam tulfim fenfi, quando humidiorem , aut
ccrte non fatis tepidum, jn lecljm fub prima frigora me recipiebam.
In phthificis calculofa (J) in oianduhs bronchiahbus concrcmenta, pro
Ihniulo funt, aut ipfum pus. Ulapfa atque retenta in bronchio corpora
dura pares habcnt efFc£tus {e~).

Vahdas vires infpirationis 6c exfpirationis cum tuflTis conjungat, valde
defatigat, calefacit , fanguincm incitat. Ad expirationis inprimis vircs
pertinet , quod m Salzmanni obfervatione , cum magna pars cranii
de vivi hominis capite remota eflet , dura mater in tuffi elevaretur , iDfe-
que demum falcis iinus i,/),6c fanguis frequenter in pleuriticis mota tuffi flue-
recogatur, qu.indo in vena rellagnat {g). Pulmoni tenero ob diflentio-
nem magnam , 6c vehementem comprellionem nocet. Eadem fuffocat (A),
quando vehementior ftimulus cxfpirationes ita concitat , ut pulmo vix
unquam hberetur , qmn preiTus fanguini de ccrcbro redeunti rtfillat.

Cohibctur tuifis retento fpiritu ( O , fufpenfa ergo virium exfpirantiuni
convulilone, ut interim ilimuh in organa lentientia impreilio evanefcere
pcillt. Tolhtur etiam percuiTo demurh dorfo , forte , quod nervus odavi
paris ahquantum preffus de fenfus acumine remittat (fe).

Voluntaria cum aftio fit , vix per torturam (/) ullam animalibus illa-
tam, extorqueri potuit. Sufpcnditur idco cum gegri non bonis rebus, in
plcuritide, ob dolorem, quem excitat. Si invitus idem tuiTit, cb into-
lerantiam incommodi id fit, cui cxpediendo anima confenium negare non
fuitinet, quoties nimium eit. Ob eum enim potiirimum finem- N atur a

Pp 3 afpersc

(f) Ejulrnodi tuffim defcripfit III. Werlhofius Cowm. Lit. Noric. 1733. hcd. tz. & olim
HlPPCCRATES Epdcm. VI. & Vfl.

[d) Kt)edi tulfi elullnodi cilculi Zacut. hift. med. niirah. obf. T03. Palfyn anat. Chirttrg.
ed. Itrfl 1. III. p 68. D. SlNOPEl f*rerg. med. p. 5-. EJpiys of a fociet. at Edimh. T. V. 11.
57. la Mettri E 0///; de frat. 37. Borell. L. I. obl'. 67. P ec hlin L. i. obC 4. R hob.
C. II. obi. 3 KuYSCH thef. I. p. 8. &c.

(c) A nuclco Barthol. Ctni. II. hift. %y. Eph. N^t. Ciir. Dec L ann. 2. obf. 241. a
j;lobulo plambeo BiRcH 1. lll. p. 381. a nummo aureo in pulmone adraiflb London. Ciuoni-
cle 1758. p 196.

(/) Slbvogt de diira maire. n, yo.

(^) TULP. L. II. C. 4. BOERHAAVI &C.

(h) yerhun.lei vander HolUndz Mutifrhuppy T. IV. p. 46J.

(i) Camebar Mt.morab. Centur. H. n. ij^.

(k) ScHREIBER Almugeji. p. 362.

(/) Albrecht inexfer. circa lujjim ^ ficonl Mem. f'r la fart. irylt. Se^. 18. Palliahus
thir. fi^us Rom. in literis .semtl fucctffit , luni fun o luiphuiis ; & deti.um vtntnOj iipei» ajieiia
aicmbranim lai-eircrein Mem, fur U rcfpir. obf 47,

30*. LlB. VIII RESPIRATIO.

afnerae ar^^^riae iriLeriorem membraniim adeo impatier.tem fecit ftimuli , m
r.c a( aa; qjidem tepidse molliirima: & k-niirtn x guttulam tene poffit, quin
infiiDer^.bilis irritatio nos ad tuflim cogat. Cmfa in tenuitate villofa; meni-
bnnae? five epidermidis, 6c in numero ntivorum effe videtur, qui ner-
veam tunicam adeunt j & utique 6c copia fic magnitudine eos ipfos fupe-
rant , quos intefrma accipiunt.

Ob irrirationem disphngmatis cum fcirrho aut obrcefiu hepitis tuflis
conjungitur , etfi caufi irritans ca vii expelli nequit. Similis mah per (iaii-
lem conatum iimile levamen anima fperat.

§. XXXVI. S:emutatio.

Non vuldc a ♦■uffi flernutatio dlffcrt, violenrior tamen efl, quod fti=
mulus in parte quam pul.no teneriori , 6c acrius fentiente hareat. Ipfa
quidem aclio infp.ranonem habet maximam', ut una cipu'- & cervix le-
troiiiim rejiciarur. Huic fuccedit exfpiratio omnium qua^ tieri poilunt ve-
hcmentiiii.na, ut nullus, du.Ti Iternu-imus, artus tiimititem ahquun re-
tineat. Ciput erg ) culiumque antrorfum cuivatur, ut mufculi clevatorcs
thcracis relixentur , 6c pe£l'js fortius dctrrhi queat , 6c ipfA tV nora (, w )
elevantar, atqu? coatra corporis tru icum fljclaatur. Repctirur eideTi
aSio, quimdia CAufrllimul uismoleUi ("upcielt , centies mjnnuaqaam 6c ul-
tra (« "i. Perpetu;! aliquit mcnfuim Iternutitio (o) vila elt.

Stimulus ifte non m afpe.-i art^.ii refii^t: membranam tmen tenet
ejufdem indolis, pariter cutiaeam, 6c cum ifperae arteriae intenori m-
volucro contiauitim , quae nariu n interiori veltit , 6c mihi quidem , fcc-
qu^^ntiiiime hoc mcom.nodo auxiUo utenti , in anteriori nare, 6c ad late-
ra fepti, fummumqut* hcunar potiffi.num fedes ejus itmiuli eife videtur ( p),
neque diirentit Iternutatio a reforbris in eaai anteriorum narium regionem
puivifcuhs aciibus nati, nequs cohibendae iternutationis modus, quando

angu-

(m) Con'u>iuntar mufriili Ol.ityi THnuSTON p. <{f.

(n) /V calcis va lore in c.\em jIo Hofmanni,- at aliud eKeTnlim tiaSft HiCdm* obf! 14,
Ccnt. l. coif. £p,'j. Njt. Cit. CcT. fa o -.1" 4' '^iliud Cardakus ad upho-. Hipp,
p. 58-. aliiid j] hnafim \''> heileboro Smetius mifrAl. L. n. & fiimle Boerhaaviws
Fm.v mii. L. T. j.. 588. Miihrs dc ulira lepctita ftfrnatacio £pft ^at. Cur. De . IL ann. 4.

(0) iouinul C-ron. i-r^f. f\f^r,

(p) S&jlopin Irns giMiui e,e:.l.i t> p.;r n<re';, ex /inj fron-a'.i> pol maltam rternutationem tlift'

SECT'. IV. EJUS rn^NOMENA. joj

angulus oculi ad narcm compvimitur (q) , aut fricatur ( r ) & ncrvus , ut
videtur , eo loco pofitus, 6c a quinto pare in nares recurrens ( s ) compri-
mitur. Vifum tarncn eft , etiam alio loco fomitem fternutationis hae-

fiffe (O.

Frequentior caufa , & naturali propior > mucus eft in nare per nodem
colleftus. Frcquens etiam , nimisque mihi molefta , ab eadcm prcfpira-
tionismateria fternutatio fuccedit, quee dc fua in cutc fcde repulfa , na-
res indicibih ( u ) quadam acrimonia foUicitat, quam acrcm efle non dixe-
ris , ferre tamen ncqueas. Eadem ab humeQ:atione pedum penc continuo
fupervenit.

Voluntatc fternutatio rcgitur, etfiea, ob vehementiam ftiniuU , non val-
de hbera eft. Scopus eft eodem aeris torrcntc excitato , qui in tufti di-
£i;us cft , everrere id acre aut moleftum , quod nares obfidet j adjuvat ,
quod a vehcmentia conculfionis multus njucus , muha aqua in narcs ef-
fundatur , quibus humoribus id acre diluatur , aut invifcetur.

Sunt, fedrari homines, qui pro arbitrio ftcrnutent ( x ) , 6c aclioncm a fti-
mulo vulgo nafcentcm folo mcntis imperio norint imitari.

Vchemcntia aftionis facit , ut non aUo modo humores univerfi corpo-
ris violcntius concutiantur , non aUo ncrvi incitcntur acrius.

Inde ufus fternutatoriorum medicamentorum ad rccreandos homines
femianimcs (y) , fcminasque hyftericis deUquiis opprcflas {z). Sanguis in
univcrfum perinde uci a tulfi , vehementcr cxagitatur , & haemorrhagiae a
ftemutatione cxcitantur {a), 6c menfium maximus fluxus ( b) , &. mors ip-
fa ( f ) fequitur.

In

(q) Bartholin deffer, hef. €«!([. S. II.
(r) Lt MoTTE chiriirg. coafl. C. IV. p. 31^,
(/) Vd Ili. Meksl dd nervo qumti parii n. 54.

(f) In lepto forte transverfo , ut lelpira lO per Iblas coftas perficeretur Hoadley p, r)6.
(u) VehfriK-ntiii.ma fternutatio a calcis va ore Hofmann. med. fyjt. p. 301. 3»a. Hi Ipiiitn
vini itresl. Suml. i-ay. M. Jul. In febre criiica Ho tAS. fucit p. *oj.
(x) HlLDAN Cent. I. obl. 14.
(y) L IV. . 496. L. VIII. p. 151.
(2 ) ThRU STON p. 66-

(a) ApfenJ. ohf. ^ojt ScuLTET armam, obf. 8y. Le Dran obf. T. I. p. 348. Kerk-
RiNG obi. s'1- Helwis obl! a8.
(i) HiLDAN Cent. lU. 00!'. y8.
\c) CARBAjius 1, c, Stilla dil tabago p. 178. Helwig ibid.

504 LIB. VIII. RESPIRATIO.

In abdomine eiidem fiunt , quge a maximo nixu. Parturienti fternuta-
tio bona C '^ )• Ut excidant lecundse > dandum fternutatoiium medica-

mentum ( r ). ^ . ^

Pcnculo j ut omnes violentse concuffiones , non caret. Cxcitatem ali-
quando fecit (/)> 6c in hyfterico morbo poft immenfas (lernucationes vi-
fumvidi amifium, non quidcm vitiato oculo , fed convulfiva vi furfum ^j
converfo , ut iris palptb.a tcgeretur, alba vcro inferior pars fcicroticae
inutiliter luci cpponeretur. Convulfiones Ikrnutationi ( g ) fsepe fuperve-

niunt.

Quae caufa fit , ob quam ftimulus in naribus perceptus adeo remotos
mufculos refpirationis cogat in confenfum , dudum qua;ficum eft. Neque
fere temperare fibi ( h ) potuerunt nuperi , q ain per aervos hanc totam
fympathiam interpretarcntur. Nempe nervi nariu.n funt a quinto pare ,
certe muki, & maximi ( i ). Ejus nervi ramo , etum a luce irritato , fter-
nutationes fuccedunt ( ^ ).

Ab eodem qumto pare non quidem antiqui de primo ramo furculi in
truncum intercoltakm emittuntur (, / ). Sed ahi tamen de fccundo ra-
mo ( m ), pecuh:niter magis na< ibus deftinato , duo fu. culi ad eum trun-
cum conftituendum accedunt. Porro inteicoftalis nervus cu.n phrenico
( «) nervo m iuiO collo confentit, cum fpiii ihbus , fecundum totum dor-
fum & lumbos (o)- H bes viam, per quam i.ntatio, in naribus nata , pof-
fit in diaphragma, niufculos cervicis , abdonAnis, & ipfius demum femo-
ris continuari.

Eco quidem nervorum iftis elegantibus fympathii^s non multum in uni-
verfum rdbuo : liuicomnium minimum. Sit irritatio""nervi qumti , tianfeat
in phrenicum , in abdominahum mufculorum nervum , qucm , ut fimpH-

cior

{d) Aphnr. Hifp. 39. Sedt. V.

(e) Ibid. 49. ,a ^ 1

(/) Dekkers Exirc. p. ir. Hildak 1. c. Hagedorn. hijl. JJ. Cent. I.

Ig) A L B E R T Med. Leg. „ -

(h) 'iLLis de cerebro c i8. d. 400. 4^1. ed. 4. S e n .-i c Ef de fhyftq. p. 44J. Hkm-
TERUS de utilit. anat.fitbiil. Kruger de nervo fhrenico n. zj. p. 40.

(i) III. rvlEKEL 1 C. f. I. g^ . , j , , . j •

(ft) Le Cat des fm p. iji. Jac. de Partibus. Boyle 0/ langmi. ani tmheeded tnonon

^ (1)'q-i vulsraris eft oninio , quam refatavi in diflT. ds vera nervi intercoftuHs origine.
(m ) Meice L 1. c. » I V.

(0) Uti vulgo notum eft. Confer interim tabulam Evstachianam XVni.

SEIC1'.'IV. EJUS PH^NOMENA. ^ 505

cior res in, unicum ponimus. Qui fit, ut eadeni irritatio primo folum
phrenicum abfque abdominali; deinde eo pkrenico nervo prius rcfcluto,
demuni abdominalem nervum in niotum cieat, non eodem tcmpore
utrumque?

Emundio 6c ipfa infpiratione fit, quam exfpiratio aliqu^into major, fe-
quitur, fed ea quidem nihil habet convulfivi: finis idem el\, ad n i.tio-
rem tamen mucum ejiciendum plerumque adhibetur. Etiam emuictionis
exemplo olknditur, Ikrnutationem voluntatis cfie , quse fit aliquanto vio-
lentior eniun£tio.

§. XXXVII. Rifm.

R 1 s u s , quantum ad refpirationem pertinet , incipit ab infpirationc ,
quam exfpirationes aHqusE; minores 6c impcife£tae excipiunt. Quando diu-
tius durat,& m cachinnum erumpit, tunc novae infpirationes fuccedunt,
cum fua quaque iruperfedliarum exfpirationum ferie. Tunc etiam rifus
vocalisell (p"), 6c glottis ardata fonum facit. Sonus refcit Uteram a 6c
o in viris, in feminis 1 &cc (q). Lcnior iUe rifus, quem fubrifum ex
analogia diccres , absquc refpirationis mutatione , unice in ore hibitat ,
cujus labrum inferius elevatur, latera per mufculos riforios, buccinatorioi
&c zygonuticos diducuntur , paulumque genae elevantur , ut intume-
fcant (r) , 6c ocuU ahquantum adduttis palpebris connivent.

Organa rifu» nihil habent ardui: diaphragma imprimis cum mufculis
abdominis hoc orficio defungitur , dum fingula in exfpiratione fur-
fum quafifatur (x), cumque muhae exfpirationes fibi fuccedant , alterne
adeo cum fuis imis coftis adfcendit idem & defcendit, ut in lateribus
ipfis manifefta fit fucculTio.

Caufa m.aiorem difficultatem habet. Hoc enim in rifu fingulare eft,
quod idem a morali caufa, in qua vix quidquam fit corporei , pcnnde pro-
ducatur , & a varia etiam nervorum irritatione , absque uUa lcttitia , pi cduci
poffit. Sic in muitis hominibus, neque enim omnes hanc ad ridcndum

pruri-

(p) M Av ow p. lyp.

(q) Hambbrgek p. 6ii. (Sjj.

(r) Conf. N 1 L o I. A i vum Lachen, p. 17. 18. 19.

(/)LowEa p. 94.

Haller Fhyfiolog. Tom. III, Q q

505 LIB. VIII. RESPIRATIO.

prurigincm patiuntur , fi cutcm 1 ibiorum , palmarum , 5c plantarum, cu-
tcm etiamaLirum, 6c denique kterum infra medias coftas, lcniter, digitis
bla.idc traflis titillaveris , infuperabilis rifus invadit , non remifTurus ,
etiam maxime nolcntibus ridere, donec caufa titillans fupereft. Ad reve-
Litionem Lnentium thefaurorum hac in plantispedum irritationein Germa-
nia oUm , tricennali bello Sueci , deinde emilli a L u d o v i c o XIV. ad
convertendos ha.TCticos miiites ufi funt.

Inter fymptomata hyfterica frequens etiam rifus eft, abfque caufa, quae
in animam operetur , ex aUquo proculdubio in nervos agente fti-
mulo ( J" * ).

Antiqua denique fama cft, ab ipfo repetita Hi pp o CRATE (O) non-
nuUis etiam nuperioribus {u) exemplis confirmata , a diaphragmate vul-
ncrato, aut inflammato (x), rifus oriri , quem Sardonium vocant, quod
ex herba Sardoa olim legimus frcquenter fubortum fuiffe , cujus' herbse
nunc memoria periit. Non audio cum rifu periiffe milites, quos Ocnan-
thes fucco virofo radices nuper in Corfica mfula extinxcrunt. Cjetcrum
herbam Sardoam veterum , ob dulcedincm fuam 6c inprimis ob folia apii
fimilia (_y) eo referrem.

Penitus aha ia mcnte rifus origo eft, efle£lus in corpore idem. Ori-
tur is rifus ferc ex in€xpecl:.ico concurfu duarum idearum, quas nunquam
fperafiemus concurfuras; ut praeterea earum idcarum aut altera , aut utra-
que, aut earum conjunclio aliquid abfurdi (_y*) habet , quod con-
temptumnoftrum ciet , non tamen abfque lastida. Rifum enim movet, fi vir
in dignitate confticutushumile.B fervuh perfonam fuftinuerit, 6c perinde, fi
^idem fervulus regis adfectwerit majeftatcm. Rifum funeftum Chrt-
sippi movit (z^), qaod afmi idea cum remotiflima ab eo animale ad
compotationem invitatione conveniflet. Monbandus in rifum erupit Pon-
tiffx, qui fi.niam, vihllimam beftiam? triphci iliafupremi facerdotis thia-
^ . ra

fj-*) Ex lapfa in fiaciput rifus Binwinger Centur. TII. obf. loo.

(») In Tychone Epdim. V. Sed. H- ^ui telum diaphragTna vulneraverat. Ab ilIu circa renes
t-riditum eli rimmfalljTi A.RlsroTELES f>art. anim. L. 111. c. lo. Mjnem Cttm nlu faciuni vul-
«erati in :)rsecordiis gladiatores Plin L. XI. p. 619.

(ti) Vu'.nu= fe iti tr.inivcrn fa leitum cum Sardonio rifu Art de faire les r.ipfom p. 147. Con-
Tuifivus louin de Mtd. i"^9. &c.

{x) A.b mil<m,Ti.it:one fe )ti tranfverfli rifus Epfi. Nut. Cm. Dcc. ann. i. obf. ia.

(>) SUIDAS KUSTERI T. IH. p. i28.

(y*)'*'^!.^ ffyhoiog. empir. p. 560.

(z) DiOGENEs Laertius limuia lii Pi4ii.Ki»oNE Uabc: Vale&ius MaxImvs L,

IX. G. 11.

i

S E C 7. IV. BJUS PH^NOMENA.' 507

r^. indutam videbat (j). Quare nunc mufculi in facie, diaphragmatis 6c
abdom.inibus confentiant , ad fenfum noftrum abfoni idearum vinculi ex-
primendum, id nemo vel fufceperit dicere : cum neque nexus idese cum
refpiratione^ nequc fcopus aliquis in enato inde rifu fit , quo incommo-
dum avcrtatur , uti quidem manifcrtus in prioribus animae tinis fuerat.

Neque magis fufcepcro exponere , quare a nervorum cutaneorum blan-
da contrechnone, palpationc, & rafione, in diaphragmate & mufcuhs
facici & abdominis ejusmodi motus fuperveniat.

Quoties in ipfo diaphragmatc & lumbis nervi violantur, pcflis ali-
quanto facilius intelUgere, ncrvos eo loco pofitos convclli, & una cum
ipfis fua organa in motum cieri.

Etfectus rifus plerumque falubris cft , ad expedicndum de liene, & he-
pate, 6c univerfa portarum vcna lentius meantem fanguinem aptillima
concuffio.

Alius effcftus eft infpirationis diutius durantis abfque plena cxfpiratione,
dum intcrim arftata glottis aeris etiam ab iftis parvis exfpirationibus eniif-
fi vix transmittit quidquam. Ergo fanguis in pulmonem plurimus conve-
nit , ncque expeditur. Inde rcplentur vena cava fuperior , 6c facies , &
tumet livetque (^), & cerebrum fanguinc retcnto turget , & nonnun-
quam ex ea fola congeftionc homo fuffocatur (c). Si nunc diftcnto
pulmoni praetcrea illa a diaphra^mate concuflio accefierit , potcrit abfcef-
fus rumpi, telioi nonnunquam cventu(d); fed poterunt etiam vafa in
pulmone frangi {c'): poterit etiam a folo congefto in dextra vafa cordis

Q q a fan-

(a) Scmelhammer tfcSi. anim. p. 130.

(i) Parsons pfyj;oj«ora. p. 4(J. Boerhaave prxklt, ad n. fTjj. J. K. M.

(c) Efh. Nm. Qtr. Bnn. IX. X. obf. lio. Sanguis inde in vena cava & fine pari plurimu?.
Mosiaa ex Mlu vetuia Joobbrt dn lis n. ?4f. Sulfocatio ex ea caufa Lngilmann verliand
de hollutidz maMjlhapp T. IV. p. 4(ij. Ziuxis inter ridenuum inieriit , cum fcftivfm veiuiae a
le pidae jmAginem cor.iemphretur Festus in voce fifior. Imer ccmica fpecflacula liomo exlpi-
ravit, dequo Linden fhyfwl. ExempU collegit F. Lupichius in ciifT. dt: njti. & Lavren-
Tl us Jo u B ERT rfK rir p. 231 IJJ.

(ti) In ;'uimone pontificis exempio , qnem excitavimus , & pueriae ( Slevogt vonncar. exem-
p.) Aho ex ablcelTU Ekasmus convaluit, cum liierai olfcnonm ■vireri-m Itgeiet; itcium, aiio,
ex naribus flueme onre Binninger Cmt lll.-obf. 46. Alii;d Breitingeri exempluBi e!l
«ud ScHEUCHZERUM \n nov. liit. hilv. 'ann. ircp. Santuis tttam e:i r:fn feiiciier rejedL,»
tmt ad treshbias, qui pcr vulnus in pccloris cave<im efFulus fuciat l'£CHLiN oif. i3. L. HI.
Kidendo Ipina tfx gmturc reieda Castelli kxic.

(e) Enonnis inae in vuhieie puimonis ii*moith; ^ia SchelhamMSR de animi cffd":. p. ZJI.
& iia-moptoe , uicaiqae pulLUCnis Z a c t t pax. Ljl. L. iJ, ■. y\o. Lx lifu ui^uniis Aa.llafd.
Vol. II. a. c.J. ■" "^ ' '

joS LIB.VIIL RES-PIRATIO.

fanguinc, ncque de cerebro fuccedente , apoplexia fieri, & mors a con-
yefto in vcnas fanguine fequi, eo magis j quod fuccuffiones illgc exfpi-
ratoriae fanguinem de aorta arteria verfus fuperiora repellant. Mors a
congefto in venas fanguine ( e* ).

Etiam id in rifu malum cft, quod ipfe fe propagetj & qui vehe-
menter riferuntj convulfis refpirandi organis, invitilTimi ridere cog.m-
tur (/).

Aliquod ctiam jus npccndi a nervis habet , quos vehementer dum concu-
rit, utique debilitat. Titillacio pedum omnes vires toUit fubito (g). Veneream
adco tentiginem delet. Innervorum vuhieribusrifuspericulo plenuseft (A).
Non crediderim , verum a laetitia rifum in brutis animahbus repcriri, etfi
funt qui aiant (i) : Homini ita ingenitus videtur, ut puer inter urfos
enutritusj cum non loqueretur, tamen rideret(^).

$. XXXVIII. Flem.

Voluptas dolori , fletus rifui adfinis eft , certe faciei "dudibus , qui
nonnunquam aegre in ucroque diftinguuntur ( / ). Labium tamen inferius
magis a dentibus deducitur , frons caperatur , & fupercilia defcendunt j
neque foveola illa riforium inter& zygomaticum mufculum excavatur, &
cum fletu oculi magis comprimuntur , 6c frequentiores , atque fere infe-
parabiles lacrumae conjunguntur, cum rifu ahqaanto rarius. In rcfpiratione
mukae etiam fiaiilcs utriufque adfectiones funt. Ab infpuatione majori
fletus incipit , huic exfpirationes fucccdunt , imperfcdae 6c erebrae , dia-
phragma ncmpe alterne adfcendit & dcfccndit celeriter (m): eas fonora
demum & major exfpiratio terminat , quam continuo profunda infpira-
tio excipit, five fufpirium.

Vires j

(t*) Mortes ex titillatiore Kloekhof morb. anim. p. J^. Joube«t dii ris p. 131. R 0-
Bi-NSON of iL' ffhm p. 148. Ex eadem caula Epilepfia G. v. Swieten Comm. T. III. p.

40 2.

(/) P ARSONS 1. C.

(g) HiLDAN Cnt. I. obf. 23.

(k) F. M. Helmontius faraiox. difcurf. of man p. 76.

(i) Epfc. 'Nit. Cnr. Dec. II am. V. VI. affend.

( k) SCHELHAM.MER de VOtC p. 10.

(!) lifh. Nm . C:ir. D^c. II. ann. 8. obf. iy6.

(m) ScHREiBER !. c. p. 8. NicoLAi vom IVjlmn p. 122. ScHAArSCHMIDt BerVml
Nachn.ht. 1740. n, 46. Walther de enihefctm. p. 4.

I

SECr. IV. EJUS PH^.NOMENA. 309

Vires, qusE rifum, 6c quae fletum faciunt, adeo esedem funt , & fi ve-
hementior fletus fuerit ? ut eft nonnunquam in pueris j fimilis indeanxie-
tas (n) fequitur. Plcrumque tamen omnia in fietu moderata funt magis ,
& plus juvat totus, quani nocet. In ipfa triflitia pondus illud , quod re-
fpirationem obprimit, levatur a fletu j & pueris clamores atque vagitus
refpirationis vires j fanguinisque circuitum expediunt, neque novi j ut ri-
fus folet, fubito fletum nocuiife (0).

Caufa vix unquam alia eft, quam triflitia (p)j aut certe gaudium ,
cum tenero animi adfe£lu conjun£lum. Et nupcr qui de utero prodeunc
pueri, ex dolore & molcfto pcr vaginam tranfitu, atque incommodis
novi elementi, potius flere videntur, quam ex refpirationis vitio , quam
bonam effe oportet, ut in fletuni vocemque erumpere poflit. Ex corpo-
ris morbis nunquam fletus oritur, neque enim hyflericus fletus abfquc
trifli adfeftionc eft. Anxiccates 6c circuitus Cinguinis diflficiUor nunquani
fletum faciunt , etfi ita varii fcripferunt. Ncque in peripneumonia fletus ,
nequc in afthmate, fed ne in morte quidem eft.

AnimaHa varia, 6c cervi potilfimum, flere & lacrumari dicuntur.

Lacruniarum fluxus re£lius cum oculorum hiftoria defcribitur.

5. XXXIX. Singiilius.

In finguhum fletus ncn rarifhme definit , ut eum ipfura adparcat refpi-
rationis potiusefTe, quam ventricuU adfedum. Plerumque eadem caufa,
quge ad fingukum ftimulat , in oefophigo (^) & ventriculo rclidet, ut te-
nacioris cibi praeceps deglutitio, haec infantibus £imiharis, aut irritatio
vcntricuh ex concepto ciborum magmate, aut a pulveribus craflloribus,
neque minute contritis (r), aut aho ejusmodi irritamento (x), aut a ve-
nenis ( t ) , aut a frigida ( « ) , aut ab oefophago per vertebram undeci-

Q q 5 mam

(n) ScHREiBER n. 91. NicoLAi n. iti.
(t) Lancis. de corde (^ MiUf. p. 113.
fp) NicoLAi n. 64.

(^) A cibo in oefophago hasrente Tabor p. 140.
\r) YlRIDET du bon (hyk p. 547.

(/) BrunIng exp. I. a pilis deglutifis : ab excutia intmfa , e\i^. 4.
( t) Oenanthc fucco viroro Bruning e::p. 3. Ab hynercatharli PorteFAIX p. iS.

(m) YiRiDiT ibid. Appkrlry p. 166. conf. muka exempla ap. Portifaix dt Jingtihxi
p. 17.

no LIB. VIIL RESPIRATIO.

mara coinprenb C 5«) j aut a ventriculo ia vulnerc inclufo (_y ) , aut a me-
chanica ventriculi externi vz) internive, qua gvilse propior eft ( a ) preffionea
aut a pancreatis fcirrho > qui nylorum {b) comprimebat) aut a coli inteftini
vuhicre ( /» * ) , aut a ftomachi inflammatione {e), qualem o£to dierum
funeftum fingukum vidi; cum medicus repetita ex antimonio emctica,
fepties vel oclies iteraffet : in quo viro perinde ventricuU nerveam mem-
branam fanguine in cellulofam telam fuffufo inflammatam vidi, ut in ca-
nibus folet , qui arfenicum fumferunt : quem certc poft cafum omnino
etiani vehcmentiorem vomitum ab antim.onio excitatum reformidavi. Ec
tamcn quandoquc a mcro organorum rcfpirationis vitio idem fingukus
fucceflit : ut a diaphragmatis inflammatione {d), ex cofta deprefla Qe) ,
a pure in petlus eifufo (/) , a luxata coUi vertebra (/*).

Denique freqacntiffime fmgulcus abfque evidentc aut ventricuU morbo ,
aut mftrumenti fpiritaUs, mortem proximus praecedit^ ex ncrvorum vul-
ncre(^), moduUa; fpinaUs irricatione ( A ) , ex hyfterico maio , ex vene-
no vena; injefto (]r), ex funefta materias miUaris ad interiora corporis 5c
vitaUa organa recroceffionc (/ ).

Quomodo a nervis ad diaphragma propagetur, faciUus videtur intcUe-
(Elum, cum convuUiones diftantium partiumper ncrvosfrequentiffimc ciean-
tur. Qua ratione vero ab cefophago vcl vcntriculo ad diaphragma vitiofa
contractio tranfcat , viderc oportet. Si fafcicuU carnei a fepto ad ventri-
culum omnino irent, quo vir lU. defcripUt (m) quaerenti crcdercmus
fj.cisf.iftum efle. Cum vcro cos fifciculos nuperior principum inciforum

indu-

ix) ScHOLzluS Centur. 11. obf. 5.

( V ) E R u N 1 N G di finguhtt exp. 8.

{ z) I D E M cxp. 6.

( n) 1 DEi* cxo. y.

{b) ViniDET p. 54tf.

(>*■) Vhil. Iranf. vol. 49- P. I. p. 36. 37.

(e) Coiifer dd vitia ingcilorum , & venena Portefaik p. 18.

(>i) Barrere olfer-u. an.it. ed. 175J. p. 178. Perfbratum umen abfque fingultu Idem
p. 177. jCgrc, j)eq.ic iiifi piopc ven.ricalum failta irriiatione , ilngHitas excitatus Cruning
exp. u.

(f) A.LBERTUS in diiV. ie fin-^tiltu n. 5.

(/) Bru.nner\js apud Borellum de firrgalut p. ij.

(/<■ ) HoFMANN a.iad BACHPtAYEs dt Jir.giilt. Singultus jnde quatuor anuorum.

(g) iMBtRT iUtodiiint. qnajl. Mjr.rpel. I749. P. 7.
(/;) Brvning exp. 10. '

(k) BRUMN6 exp. <;.

(i ^ P (.) i. T aF A i X p. 19. 20.

(m) v;i.\ii-OW ir. dici nr.fcks n. C'o.

SECl. IV. EJUS PH^NOMENA. 31E

induftria non confirmavcrit , 6c forte optimo ieni vafa impofuerint ( « ) ?
quae a phrcnicis ad cefophagum eunt, problema ahter folvcndum crit.

Nunc quidem gula inter carncs diaphragmatis ita tranfit, ut decuffatis
fafcicuhs carncis infcrius 6c pofterius comprehendatur (0)5 anterius plerum-
quc tendineis lacertis terminetur ; eademque ab iisdem fafciculis pcr infpi-
rationem contradis ftringitur ( f ).

Eft ergo inter gulam 6c diaphragma ejusmodi vicinia , ut veli mufcu-
lofi motus in eum carneum tubum poteftatem exerceat. Erit utique
etiam cjusmodi nexus , ut corpus in gula , aut in ventriculo haercns , dia-
phragma irritet , & ipfa denique concuftio, ventriculo 6c gulse innata ,
diaphragma folUcitet. Forte 6c nervi aliquid polTunt , qui ex eodem
plexu hinccum phrcnica arteriaad diaphragma eunt (p' ) 5 inde , aUas di-
cendi, cum cceliaca ad ventriculum ( ^ ) eunt. Sialiquisin nervisconfenfus
eft , erit in proximis , quorum communis origo vix paucis digitis a fede
convulfionis diftat.

Tutius nunc de fingjltus caufis modoque definire licet. Ergo incipit
a vahda 6c fubita infpiratione (r)> quam a diaphragmate cicri hic prae-
terea abdominis confpicuus tumor contirmat. Ita aer de gula ( i ) expri-
mitur , dum interim glottis ( t ) conftringitur , ut fempcr folct , quoties
buccea aut dc ventriculo exit , aut in ventriculum dcfcendit. Inde rc-
forbtus aer ex viribus refpirationis in glottidem conftri£tam impingit ( « ) ,
fbnitumquc eum producit, qui m fingultu notiffimus eft, 6c ita fucce-
dit cxfpiratio. Apparet 5 cur a flctu, cur ab irritatione varia diaphra-
gmatis ( X ) fjngultus fiat. Ejus enim mufculi eft quaedam convulfio.
Num fit inter infpirandum ^}') ? Non quidem fonus in eo ftadio pro-
dit, quantum 6c ahoquin ratio fuadetj 6c vidi in pueruiis. An una de-

fcen-

(n) p. py. 5i gt.
(0) p. 8a.
\f) P- 87-
(P*) P 88.

( q) In L. X. defcriptos.
{y) PoRTEFAlx de fingulm p. ll. '

( s ) HoFMAN»! ibid. Kum tamea aerem fonura producere non crediderinj.
(tj T A B o R p. 140.

{ u) PoRTiFAix ibid. & p. li. 13. Tabo« 1. c.

(■*•) Diajhragma organum eft fingultus Portefaix 1. c. n. 17. Limprunneb de f*rafhre-
nitide p. 29.

(j)i) LiM PR uN WER l. c. HoFMANN 1. c. p. 8. In defcenfu diap hragmaiis fir.gBltus cft.,
Bkuning p, 13.

^iz LIB.VIIL RESPIRATIO.

fcendir oefophagus (z)? Id melius, nam inter infpirandum idem deor-
fum trahitur ( a ).

Lentior equidem in hoc motu violenta eft , ut duae etiam > aat tres
intcr duos fingultus refpirationes intercedant {h) : idem tamen habet vi-
tJum 5 quod tufTis , & ahae refpirationum organorum convuHiones , ut fe-
niel incitatus durabiHs fuperfit. Vidi ahquot dierum (c) in nobiH viro,
cum caufa in putrido magmate ventriculum obfidentc harerc videretur ,
jheo demum barbaro fuperatum & opio. Diuturniorem ahi vidcrunt {d).

Eumdem fufpenfa refpiratio fere tclht ie), omnino uti tufllm, aha-
que ejusmodi vitia, fufpenfa refpiratione compefcimus. Dum nempe ju-
bemus irritata organa quiefcerc , imprelfio ilh Ihmuh fenfusque minui-
tur, qui minime decrefceret, fi continuo motu ea organa agitarentur.

Finem prsevifum nonhabet, &c ad motu? vere invcluntarios, convulfi-
vos pertinet , qui in organis maximc arbitrariis notiflimi fe efferunc ,
quam primum major, ad certam menfuram iHmuh elt potentia. Ad vo-
kintatis f\tehiuum utique pertinent, quicunque in brachio mufcuh repe-
riuntur , 6c tamen ii.dem , irritato nervo fuo, convelluntur violen-
tiffime.

Si voluntarium fibi fingukum fuiffe Lowerus fcripfit (/), &c Fran-
cifcus Sylvius ig^, ahique clari viri animae imperio eam atlionem
tribuerunt (A ) : id quidem omne ad imitamentum fingultus refero, quod
utique ex arbitrio pendctj fonum ncmpe fingultus fimik-m producimus ,
quando giottide anguftata lente infpiramus , deinde fenfim ad incitatam
infpirationem , &: denique ad velocilfimam tranhmus (0-

$. XL. Vi,mhus.

Leviter hanc aftionem hic tango , quse fit potiflimum ipfius ventricu-
liC^)- Non tamen totutn oportet a refpirationc feparare (/). Certum

cft

{z) Bruning ibid.
(«) p. 87.

{b) V IRID ET 1. C. p. 5*45.

(c) Etiani qua uor dierum vidit Marcelliis Donatus hijl, mei. mlr, p. 315.

{d) Qu.uuor annerum B A RT H OLINU s Cent. II. hlft. 4.

{e) Lryximachus medicus apud Aristophanem.

(/) Oc cordt p. 94.

{g) Prax. mcd. L. I. c. IJ.

(/:) TaborI. c. Sauvagsj fjtkol. Edit. III. p. 40.

( j) PORTEF A IX p. IJ.

/;^\ Conf. LiEDTAUD mem, de rActtd. 17^^, p. lz#.

)l\ IBEM p. 230.

(0

S E C f. W. EJUS PHyENOMENA. 313

?ft cnim ventricLilum a ciiaphragmate agente deorfuni urgeri (m), cer-
tum ert denique a concufTo diaphragmate, repetitis itlubus («)> in vivo
anii73ale , ejetta fuiffe , quae veniriculo continebantur (0) , cum interim ,
pariter ut in nixu, vires fuas mufculi abdominis cum fepto transverfo
conjungerent (p). SoUus enim ventriculi etiam fumma irritatio raro vo-
mitum producit ( q ). Nixus nempe eft , fed id cum tuffi commune habet ,
ut diaphragma repetito defcendnt , 6c ventriculum quafiet , dum interini
niufculi abdominis anteriorem ejus receptaculi faciem ad pofteriorem com-
peliunt. Finis eft remiiiio diaphragmatis , & vahda , ab iisdem mufculis
tffetta , exfpiratio , cum qua cibi prorumpunt.

Effedus iidem , qui nixus , vehementilliraus nempe labor , incitatio cir-
cuitus fanguinis maxima ( r ) , pulfus major ( x ), congeftio ad cerebrum ( r),
rubor fi.ciei , rupta vafa , haEriiOnhagiae incitatse («)? quaffatio fumma vi-
fcerum abdominis , evacuatio hepatis , lienis , renum etiam , & ureterum.
Sed ea olim pro dignitate repetentur, fi ad eam mei operis partem
vixero.

S E C T I O V.
RESPlRAflONIS UTlLItAS.

§. 1. Unde Rejprationis fit necejfitas.
Froblevia Harveianwn.

Q

Uando quidem de utilitate refpirationis difputare oportet, ordo quse-
rendus eit, quo hsec tradatio commude procedat , multis enim ni-

mis

(m) Exi. 32. t?. 34- ?7. 44- 54- 5J-

(«) ScHWARTz de vomim n. 9. 11. V v%ct,'k. of vajours p. 47-

(0) SCHULTZ de emeji exp. i.

(p) I D EM ibid. de Man de natur. hnm. p. Ji. ir. p 100. ScH-^ a R tz n. 11. Sfi N a c L
e. Petit Mem.de chir. T. II Hiiic boves non vomunt, qaibus vemnculus a mufculis obliquis
abdominis minus compfimitur S au v a ges mtmoir. p. lo.

(q) SwlETEN T. II. p. ZJJ. Senac p. ii6.

(r) Sylva de Li fal-nee p. 146. 147.

(s) ROBINSON of difcharge! p. 113. Obf. of a fvciet. at London p. IJP-

( t) G. V. SwlETEN r. III. p. Z66. S V LV A 1. C.

{ a ) A vomitu rupu vinculi , &. Uiigais ex venae incife Yulnere itetum prorupit W o o b-

"W A R » Cilf.! p. II.

Halhr Vhyfiohg. Tom. III. R r

3,4 i^^^- ^^I^ FvESPlRATIO,

mis hypDthefibus & litibus impediatur. Summa ergo utilitis cft , absque
qua ne vita quidem hominis confiftit. Ea diveifis modis confiderari
poteft, quos faepe video confundi. Nam primo , in aduko homine refpi-
rationis neceflltatem definivimus , quae eft in inevitabiU iUa dilatatio-
ne (x) 5 & compreifione alterna (y ) puhnonum, abfque quibus nequit fan-
guis per id vifcus commeare, neque ad aortam tantum ejus venit quan-
tum ad vitam fuftentandam venire oportet.

Alia eft caufa neceflitatis , quse facit , ut infans utero exclufus egeat
refpiratione. Certum ert per noftra (x), 6c per magnorum dudum viro-
rum (a) experimenta, fetus nuper ex utero matris excifos, inque amnio
rehftos, mediis in aquis vivere (b), & hiare ore (r), 6c moveri, ne-
queperire, nifi eo tempore, quo aUcquin credibile fuerit , tenerum ani-
mal, minimumque hibens proprii caloris , ahunde perituruni , poft ah-
nuot nempe horas, aut akero demum die (c;). Dcinde, fi de rupta amnio
fetum exemeris, inque aerem hbeium pofucris , hiabitidem, aeremque
paulo promtius captabit feriusve {e). Id li feccrk , ficihtatcm una amit-
tit, qua fub aquis vixerat, & continuo perk , quain primum aeris
ufura priv«ur. Id problema Harveius (/) propofuk , 6c varii viri
variis modis conan funt folvere.

Primum, noa,oportet miraculum augere fupra modum. Non fubita ,
neque unica refpirationc facihtas lUa amittitur , qua fetus aere carct. Vidi
cateUum, qui femel refpiraverat , 6c cujus pulmo in aqua natavk, tamen
per dimidiam horam in tepida vixiffe (^). ViJit Bo hni u s ( A ), 6c bis
^•idk, fetum, qui refJMravea-at, 6c vivebat, ahquot hons fub ipfa terra ,
abfque aere vixijfe. Sed etiam broncho interccpto nuper nata animaUa vi
vunt, 6: tcfis z^ horis (i) fuperfunt. In avibus oftendimus, etiam poft

plufcu-

(*) p. ai?7 *?8.

(y) p. iJ2. feqq.

(z) Mcm. fnr U r.fpir. Exp. iiS. 127. iz?.. i»9- ^l°- . , r

(«{hippocrates Epihm. VE. n. $. V 1 s a l. p. «14. Plater 5,7«/?. ph)f. p. ijs».
Bleg.nv Zo.iiac. GMl. ann. I. M Janaar. BiRCH T. II. p. ijx. i3J- f- "I- P- 4^4 «<>»-
Eius in diff inaug. obf. IJ.

(h) Cor pulfare Nymmann de vit. fet. p. JI.

(c) txo. ii6 IZ7. ii8. 119. ijo. Platir. Bircm. Vesai- 5cc,

(d) BiRCH. T. III. p. 40^
(t) '^'fm f:.r la nfpiy. 1. C.
(f\ De genrat. amm. p. x6\.
(g) \' c. Exp. ij8.

(■ \i ) Infunticid. p. 79. ,

(i^ SlN AC p. 4'3

5 £ C T. F. U T I L I T A S. ^i^

plufculas rerpiiationes pulmonem ne natare quidcm , non adeo continuo mu-
tari (k). Denique oportet repetere, non fetus folos, fed nuper etiam
nata aninialia, diutius vim vacui ferre, atque adeo efie pcflc atfque re-
fpiiatione (7).

Si lentius hgec in lucem novifTime edito animali mutatio fupeivtrit»
fjcilius utique intelligitur. In fetu pulmo minimus elt im), breviirn,us>
& in exiguo thorace continetur. Eum enorniis hepatis moles ccmprin.iti
etiam thyn.us aliquam partem tenet tantilU peCloris; aliam aqua , quse fe-
tui in pettore m.uha eit («). Quare minima (o) pars fanguinis per pul-
monem tranfit , cum longe major per foramen ovaie> perque duttum ar-
teriofum ex dexcris cordis caveis in fmillras commect > & pulmcnes
prjetereat.

Quando nunc refpiravit animal, & pulnionem fuum aere diftendit, non
quidem continuo aut dudus arceriofus clauditur (p), aut ovale fora-
mea ( lj) , plus tamen fanguinis per inflatum pulmiOnem tranfit , per ex-
perimenti (r), quae alio loco repeciimus , & tranfit £icilius. Diiatantur
ergfv p.jmonjlis aitenae rami, 6c fanguini minus refiilunt , quem cor dex-
truai emittit.

Si plus tvanfit fmguinis per nuper exclufi animalis pulmonem , mer-
fum idem fub aquis experietur partem ejus incommodi, quod etiam adul-
tus homo expericur ( j ). Nenjpe ea pais fanguinis , quae per arteriae pul-
monalis dilitatos ramos nunc recipicur, 6c quae non recipicbitur in fetu
per eosdem rinios, minus patulosj ea nunc portio non potcll per pul-
niones circulum obire , reliugnabit adeo in arteria pulmonali, in ventri-
culo & auricula dexcri lateris, eritque fuffocatio, fed in parte pulmonis.
Cum vero celerrime pulfus fbi fuccedant , etfi ea pcrtio non eft maxima/
eum tamen continuo 6c in fingulo pulfu novus fanguis in ramos arteriae

R r i pulmo-

(k) Stir h porilet T. TT. p. iii.

(l) BoYLE, Mery de la circulat. p. f 7. S E N A c 1. c.

(m)PECHi.lN di.- uer. & alm. defeCi. c ?. conf. raiiontm pii'ncn!S ffius ad pulironem
adulti in numeris p. 243. Quarum paivus in avis ^ uilo fii , v:de A?im. jur k pvLt, 1. 11. ;■.
J18.

( n) V. 110.

(0) Sauvages Ewltryolog. p 21. jEftimavi ad parum loiins Cingivnls n^inorrm ; qiiam quari?..
Ita <equiiur ex Fafcic. lcoa. lY. p. 11.

(p) 'i. 161. j6i.

( q ) Fafcic. citat,

(r) p. 145.

{') P- »49-

3i5 LIB. VIIL RESPIRATIO.

pulmonalis adveniat : quem id vifcus non tranfmittit 5 necefle efl: denique
animalculum fufFocari. Peribit aucem eo citius? quo magis per validas &
niultas refpirationes arteriarum pulmoncm adeuntium oftia dilatata fuerunt:
peribit eo tardius > quo pauciores fueiint rcfpirationes j & dilatatio
niinor.

Si HARVEiopoft unicam refpirationem animalcula aeris perpetui ita in-
digere vifa funt {t) , ut ne eo quidem adeo brevi tempufculo carere v)oC-
fent , cafui eam nimis celerem dcgenerationem pulmonis tribuerim. Ne-
que certe fperarem , fodutionem invenireproblemati, fi adeo fubita mu-
tacio vere obfervaretur.

§. II. Necejftas ^rinus refprationk.

Puer, dum per matris vaginam (zi ) tranfu , incipit refpirare ; voceni
enimj quam primumde natura matris cxit ? folet proferre , ncque eavoxj
quae plerumque vehemens eft , primse refpirationis videtur effettus effe.
Refpirat etiamanirnal, quando de matre folutum eft, aut inciforis manu
de amnio eximitur ( x ) , refpirat aut in ipfo ovo pullus j aut paulo poft
exemtus j dum m ovo pars animalis haeret , aercmque captat avidus {y ).

Quae caufa fit hujus cupidiuis , qua fetus nunc demum ignotum ele-
mentum adfcftat , quae in eo novo pabuio fit ad vitam necciritas , ut abs~
que eo vita fuperftes efle nequeat: dudum cquidem eft quaefuum : auget-
que difficultatcm univerii regni animalis confenfus. Neque enim folus ho-
mo refpirat jquim primum de matre fanus feceffit 5 ut vagitum accufare
poffis ( z ) 5 fed paritcr aninialia minime vocaUa , aut muta demum , ae-
rem captant , quae non omnia pofTis credere , unice ad quiritandum
refpirationcm moliri. Ica neque faecum alvi irritationem tanti fecerim {a)%
quaecertein ave nullius fint momentij neque diaphragmatis a nefcio qui-

bus

(<) P0I Hecfn mi^vtta , cum ligsta fa-Tst afoera aneria Birch T. II. p. 231. 23^

( « ) D;; ea lite , 5c an feru-- in 'fsj^nj refpira e polfic , aii demum aerem capiat , quando totus
de m.itri<i cor .ore exiit , alii? inquiremiis.

{x) BoYLE cA.-pi-r. fiy/ m.-.h. p. 41. digyejf de util. lefpir. Mem. fuf U refgir. Exp.
cic.

(y) Mem. fir L' fottht ohC, 155. Jj6. i6o. Clamare nondum rupto ovo B 'e.t.TlJLK fkyjiq. de
coyps animes p. 1x4

(z) Q.ix inei con.edora fuit Comm. ad Prale^, Bofrh. T. Y. P. 2. p. 464.

(«) 1 HRUsToN p. €)6. 97.

SECt V. UTILITAS. 517

bus humoribus irritationem Qb), nam & avis refpirat, cui nuUum dia-

phragaia eli , ■ • r a r \

Neque mechanice credidenm pondus aeris m fetus vacuum peftus ( c )

fibi viam aperire, qui oitenderim, dum languet, non refpirare nuper na-

tum anim.ilculum : neque enim is hnguor pondens neceffarium effe-

aum morar^tur. , ^ j-i u •

Subtilem ilhm vifcerum abdominis a diaphragmate {e) dilabentium re-
ceflionem, crxx eum murculum hberet, iterum non exphcat refpiratio-
nem avi., quae 6c phcata in ovo refpiret (/), & diaphragma non

habeat. . . ^ , ^ r • j

A ventriculi cordis dextri majori extenfione {g), aut aha ejusmodi
caufa, cujus telhmonia defideres, aut cujus porro caufam necefle fit m-
quirere, nolim adeo neceflliriam aftionem novi anmiahs deducere.

Soli etiamcafui quadrupedum, aviumque vitam committere nohm, ut
motui ahcui temere ex fcnfu incommodi fudo hiatum oris committe-
rem, vitamque pene univerfi generis mortalium ex debih quafi fune fui-

penderem. . ,

Oportetautem ejusmodi caufam invenire , quse aeque late pateat, ac
ferarum fpiritalia fecula, fi Lilcretii vocibus uti licet. Vidi, aliique chn
viri viderunt, medhs in aquis catulos hiare (/.),& pariter diu ante re-
fpirationem conftantem in avium puUo morem eflb ( ^); quo diduao ro-
ftro, etiam exferta hngua (It), captant quafi ignotum bonum , cibusne
fuerit an aer. Conatu etiam ahquo animalculum ca:fareo partu editum re-
fpirat, adduaisque cruribus, & capite depreflb ( O- Pi^terea tetus m
lucem edituseo citius refpirat, quo fortior fuerit: quando languet, ali-
quo ncque minimo tempore abfque refpiratione perdurat {m).

R r X H18

(fr) PiTCAKN. in cit. diff. Croiser OKr-i'f>-p. p. i*.

[;J^Ro"kema in fcripus Aanmerlungm ^. ^9. ^^- """» Id.wa W.e.dsma apud E.
XCEMA ttijfcheniriffraek p. 11.
(/) Cx ,. noftr. z6o.
{g ) N I c o L A I von der Einbildungskrafi p. ^J.

(h) Coiif. p. 314.

(i) Mem. fr.r le fotdet T. II. p. 119- ^''"

(k) 1. c. obf. 25(5.

(/) Siir U r.fpir. p. 343. «

(■»;) p. Z2.S. •

3i3 LIB. VIII. PvESPIRATIO.

Hi* con;putatis, r'hil n ihi promptius vidctur, qu^.m credere , fetum
ideo refpirare, quia eumdem dudum libi familiarem nixum edit, quo m
irrnio fua alentem humorem abfortfit, poUquam & in homine, 6c in ani-
malibus mihi notis aliquamdiu, aut ob ruptam amnion, aut ob inani-
t 'm ( n ) , pabulo caruit. Non tango celebrem quae(iionem , quam a nu-
pero Cl. viro video renovari. Scd certe , quin pullus albumett in ovo de-
glutiat, poft mea experimenta (o); quin in quadrupedum genere aqua ,
m quafetus natat, cumquc ea pili (p ), 6c propriae fa;ccs in ventriculumi
defcendant , pcft exquifitas aliorum Cl. virorum adnorationesdubitari ne-
quit , neque ipfe Cl. vir, qui contra noftram fententiam fcripfit , diflfite-
tur, arnnii liquorem fe in animalium ventriculo vidifle (q). Id quidem
vitio fiftum perfuadetur , fed perpetua in puUo conftanria albi & albumi-
ncfi coaguh, quo ingluvies , 6c ventriculjs ipfo in ovo plenus rcperitur,
non vidctur ad violentiam refugium peimittcre,

Si animal in utero dcglutit, fi id.-m nixus extra uterum editus aerem
invitat , 6c hau:it, credidciifti caufam invcntam effe, quare animul in lu-
cem editum refpiret. Cibum quaeiit, in quo n.uabat, aerem invenit , in
quem fe nunc demeifit. Caeterum non excluf-ro quiritationis molirnina ,
animilculi per diificilem viam, mukam poft preftionem , ex calido urero
moHique , in novum elemenrum, f.igLdum, inque terrani , fulcimenque
quc.dcunque multo, quam matris uterus durius elipfi. Certe homo , &:
pleraque animali.i, non unice vocem , quando de nj.itre feparantur edunt,
fcd qtierulam, reltemque ejus, quod patiuntur, incommcdi.

Quod animalia a prima refpiratione vivida Hunt , exque fuo languore
fu^citentur ( r), pertinere videtur ad expeditum pulmonem, Scexperimen-
n H j o K. I A N I eificaciam. Solus inter catulos caefrreos robur dcmonftra-
vic , qui refpiraverat ( s ).

J. III. Cur omriia pene animaUa aere egeant.

Terria quasftio, quse huc pertinet , eft de ilh adeo a vita ipfa infepara-
b:li necefficate, quae inaere eft, ut absque eo pene nullum animal (t) ,

planta

(r) Tn avibuF Mem. fitr le joitkt p id. 17, ■
(0) p. iip.

(f) Mal nlm Fle.mtns fhilof. iranf. vol. 49. p. 1^7.
(q) Jn Swur, de ftbrr.ers.

(r) Bergsr de rMr. p 34. Hales ^eget. ftat. c, 9. L. a Ca?oa ddle meSf.ne p. €%;
&C.-GIORN, df Utt. fuppl. T. III. p. 113. .u r

(/) 1 AGLlNi de aere p. 345.
(.) Senac T. II, p. 234. Hifi, de tActd. 1717. p. ag.

SECT. IV. E]\JS UTILITAS. 515

"planta nulla vivcre queat. Certe ne acari quidem cafei abfque aerr vivunt
Cu)} eoque elemento exclufi continuo intereunt (x) , iidemque aere rcddito
nioventur. Vix ullum eft animal, in quo non viae fint cognitse, per quas
aer in intima recipitur. Vermes, etiam aquatici, fuos habent a Cl. Ad an-
soNio toties repecitos bronchos (y). Mufculi alternis vicibus cum aqui
aerem 6crefpirant5 6c rejiciunt (z). Pediculus aerem ducit 6c expellit vi-
cifTim (z'). InfeCli omnia fua habent iHgmata (r), per qua; propri^ aercae
arteriae in ima coipora fubeunt? acremque introducunt. Hinc, oleo obUta
(b) intereunt, quo rtigmata invifcantur, pauciffimis exceptis, quorurii
vita in aqua (r), aut in rnedia terebinthina (d) fuperftes majorem olei
patientiam pofcerc videtur. Etiam chryfabdcs ab oleo necantur (e). Sed
ne plantse quidem, & vel fimpliciffimus fitus, abfque aere nafcuntur (/; ,
aut crefcunt (g).

Exceptiones rarae funt. Da£tylos (A) equidem medio in marmore vi-
vere lego: foramina tamcn pervia certe habcnt, quse ipfa fibi pararunt.
De bufonibus ctMiftans fama eft, repertos eflc in ipfis mediis lapidibus (?">
aut aiboribus Qk), fanis, absque ullo cum aere Iibero commercio. Res

mira

( « ) Ero Y L E dig>-i>jf. de util. rffpir
(y) Bec CHaR phyf. fnhter. p. 145.

( v) Hijl. natr.r. dti Sencgal pref. L III. L, TV. & p. iio. &c.

(z) i-lSTER conch. biv.tlv. p 8. In fepia Swammerdam p. 88 j. In mytulo McRr
Afffw. 1710. p. ^ij

(z*) SwAMMERDAM bihl. nat p. 70

(rf) Etijm in pedlcu is i5c virmibus aquaticis fligmaa vidit eximius nofler Eonetus

utfnoiog, p iii.

(b) 1 HEOPHRASTUJ catif fant. L. VI. c. y. ( nempe oleiim fugere ) PlikiusL.
XI. C. 53 Sivensku Wdtinsk. Acud. Han.il. 1745 p. X58. de bombycibu».

fc) liruca aquaiica Viri Nob. Candi de Geer p. yiS. 519 Sed aquatica infetfta cau 'a re-
fpirant, quam fuper ?.qu?.m cfFcruBt Loonnet infe£{o thcolo£. p. iiZ. De hydrocintharo Deh-
HAM, de nynijjha peilariim Keaumur T. VI. p. 593.

(d) Eruca jjalls pineae C. de Geir Mem. fir Ihijl des infefJes p. 481. 483. Vermef in
fpnim teubinibina; ly. minutis (uoervivunt SwAMMtjtDAM p. 6^9.

(e) Martinet de ■.-.ffir. mfeR. p. 21. R e a u m u r M^m. T. I. p. 401. Malpigh. de
iumtycf o. IJ. Tyson yh//. Tranf n. 44. de e Inmero.

(_/') l-imo tribus annis ?.b:-que (itu fuit , cum aer arceretur Botle ki/. of air. p. »04.

(g) Dj Hamel phyfsiue des orbres .T. II.

( k) A.STRUC h:Ji. nMttr. du lan^uedoc p. ;6l. conchasque Kkisleb it. 11. p. 84J. Ar-
NOBlusapud Ga.imani* Oohz p. 145. Cardan, -vuriet. p. 1^6. Pareus apad A s-
TRvc I. c. p. $61. GuiLANuiNus ( dc .ranis n-.bris in faxo rubro Tolofano repertis) de
fupiro p. 1. Agricola de ammal. ftthttr.p. 71. Plot natiir.,l htflory of Sufordshire p. 147
Bremifhcs Magarin T. I. p. Jpo. fcqq.

(h) B RADLEY j)fci/oy;5pfe account p. iio. Plot I. c. p. 148. Ray IViidnm of God o. 323.
hift. de l'Acai. dei ficnca 1714, Sc iierum 1731. p. 2i. De S;a/jbeo fiii:iiis hiliori.i ex/tut. fW.
fr<iw/". n 461,

^io 112. VIII. RESPIRATIO.

mira, fi vera eft. Sequitur enim, quae nemo nifi invitiffimus vera efle
adgnolcatj tantilla anmuilia abfque aere , & afmientOj diutiffinie , loo
& 130 annis vixilfe (/), quod certe tempus ad incrementum quercus
requiritur, fi ponas eam arborem nafcentem animal fuo cortice compre-
hendiffe, aut lapidem ex molli luto induruifle, .qui primus animal quafi
carcere incluferat. Quare de re valde paradoxa liceat ampliaffe ; ufque
dum certius conftet , in lapidis vel arboris intimis, vere abfque aere ,
abfque occulta forte , per quam fubiverit, rima , vitalia fuperfuifTe animalia,
quorum cseterummanifeftus pulmo oftendit, ad aerem refpirandum nata effe.
Quare liceat interim ponere , pene omnia animalia nobis nota aere indi-
gere. Sequitur ut oftendamus , quare indigeaat , & quae tantae fint uti-
iitates, qaas ae: vits animali praeftet.

J, IV. Num aer elajtkus fo.rjguini admifceatur. Argumenta adfirmantium.

Aer in vajis vifiis.

Praecipua ab omni retro xvo hypothefis fuit, uti aer in natura fere
omnis motus caufa (w) eft, neque abfque eo vel ignis fubfiftere po-
teft («) aut carbo ignem retinere , ita etiam aerein ad humores vitales
animalium venire, inque lis id, quod vitam efficit , fuftentare, Creberri-
mi auttores funt, quiDus id placuit, quorum fere fummos duces unicc
nominayeroj eosque inter nuperos, qui ipfum, verum , qualem ore ad-
ducimus ( 0 ) , aerem de atmofphaera ? in fanguinem venire fcripferunt ( p}.

Aliter

( I) Hiji. de l'Acni. 173 1. 1. c. AsTFUC p. $67.

(m ) HalesI. c.

(n) BoYLE exp. phyf. tnech. de aere ac aeris quaVuat. ociult. Hinc aer malignus j ut ref;iir«-
tioni nocet, ita minu^ betie ignem filleiitac. CandelE qaarta , & dimijia , etiam parte nninus con-
fumuntur, in fodinis , c|uavum aer ad relpirationem ineptus eft Hamhurg. Maguz T. it. p. 46 fn
aere illo peitiiente cryptas ca^iinae carbones exftingiiuntur. L. a Capoa moffitt. p. ji. Sed ne.^ue
in aere non renovaio ignis vivit Boyle d.e aens qiialit. occttlt,
'(0) MoscA 1. c. T. II. p. 118.

(p) Aristotelej htj} L. l. c. 16. Er a si s tr a.t us ajjd Gal. util refp. Hippo-
CRATEs ^ifi Tfc^iif Aret.sus Aait. L. II. c. j. Cor bibii fpiritum ex. puimoue Cicero
Nat. Deor. L. H. p. 6oj. Spiritus cor movet & arterias A.T h tn s.v s a lud Galenum dt
differ. piilf. L. IV, Porro huc pertinet RuFus L. II. p. 59 Gale;^nus iit:l. part. L. VII. c.
S». &c. Swammerdam de refpir. L. tot. BoREtLus L. ll. prop. ii?. (tqq. L. a Capoa
delle molfite p 6i.. Berger de refpir. p. i6. de namr. p. 41. Billinus de fermmt. prop.
37. & contra Zerillum Giorn. Leitcr ly. Desaquliers T II p. 40J. 405. Berklev
Jiris p. 114. 116. Bertier l. c, p 1. 2. &c. F«rrei» dilT. fe^s cit. D, ^erhoui.li
dt refpir. Hslvetius, Senac T. II. p, 118.

S L C f. V. UTILITAS. 3Zi

Aliter cnim fcntiunt , qui aliquidunice in fanguinemdeacre venire admi-
ieruntj quoium alii fubtiliores de fanguine paiticubs, aut a:thcrcm , alii
riitrum atreum , nominaruat. Alii verum quidem aereni, fed in aqua dif-
lolutum, neque nunc elalHca fuavi? aut expanfurum fc> aut paflurum
comprelfionem.

Verum audiamus illos numerofos virosj qui verum communemque ae-
rcm in finguinem aiunt venire.

j. V. V^ia aeri aperta ejl adfariguinem.

Facillimc hanc viam inveniunt in corporibus infe£torum. Hic enim a
fiigaiatibus ad ipfum cor propria; , apcrtsuj 6t valvulis protcdtajj via; pa-
tent > ut in bonibyce ( j) , locufta (r) : in ventriculum porro ( i) > in in-
tcitiiia ( / * ) j in uteruni (/•=*), in cvaria C -f t ) 3 ad cerebrum ( j tt ) 3 'id
rneduitim fpinalem (15), ad oculos ( j 6 )j ad omnia vifcera (-17)3 ad
alas ( X 8 ) 3 ad pinguedmem ( r 9 ) , ad dentes & ciTa ( r 10 ) : ad cmnes
on^nmo corporis pn.rtes (jii^,

In animahbus hominis ftmihoribus res eft ditficilior. Proferunt tamen
cxperimenta, a nobis cxpofita , qua;, aerem ex broncho in cordis fmi-
itras caveas venire confirmarunt (0« Addit Q. B e r t i e r ( u) fe aerem in

venuUm

{q) Swcnska IVelensk. Acad. Handling. l^^y p. 157.

{r) Huic ranius bronchi in cor inleriiur Malhghi fojthvm. n. 59. Repetit , fed non perin-
de luae rei certus , Zinanni cuvalliiie p. 7. Poiro in ape Swamjlerdam iibl. tuil. p. 468-
t. 19. in coflb rcirabsi T. 17. f. 11. ii. jn e;himt;to t! 15. f. 4.
- (j) Swammerdam T. jd. f. I. h. p. 57J. in papilione. In verme apis p. 407.

(j-*) In coflb. Tab. 27. f. ij. n.

(/ ** ) In ape p. 47?.

(s-\) In afiC ib. aiilo p. 695. pediculo p. 75.

(/ff) In pediciilo p. 73. fcarabxo T. ip. f. 8. ViJ. p. 419.

(/5) In pfdicu.o p. 73. acaio p. xo6.

{s 6) lii epbemero tab. 19. f. l. vid. p. 429.

(sy) \a mafca tabani p. 660. t. 40. f. i.

(j8) Iii ape p. 504. & iii fcaiabKO t. ?o. f i.

(/9) lab. 17. f. 9. 10. p 311. 4o3. Iij meuibianis aiiimalium dari vafa aei£<i Senac T.
II. p. 18.

(/10) p. 419. J77-

(rii) In eruca p. 577.111 hcmerobio o. 143.

{t) p. 166.

( " ) '• «^- P- »7-

Halkr Phyfjlog. - Tom. III. S s

3i.V LfB- Vlll. RESPIRATIO.

venulnm pulmonalem introduxiiTe, qui^ ( puto per afperae arteria; ra-
mes ) pFodiit, cum aqua oneraretur. Sed ipfe neque in enarrando fuo tcn-
tamine liquide loquitur , 6c demum fetetur , teneram effe operationem.

' Qmre alio modo rem funt adgreili , ut viam quidem ex broncho in fan-
guinea va{a non fufciperent ortendere , aerern tanien in vafis vivi animali-s
veium j in bullas colle£i:um , atmofphcerici fimilem , producerent. In anima-
libus thgidis res fatis certa eft, fst-pe a nobis ( x ) in ranis vifa , 6c a CL
tefiibus in teftudme (y ) , inque locufia (z). BuUbe funt grandes, &c adprime
onfpicuse, multo quamgrobuli fangumis majores, qua; cum fanguine per
fua vafa feruntur ( a ).

In calidis animalibus vivis res difficilior eft. Ipfc tamen Mus^schen-
BRoECKius(^), ad alienam quid'em narrationem refert , cx incifa ho-
niinis vena, polt anxietatem m.agnam , cum fibilo buUam aeris erupifie ,
6-: fimiUs apud Gjrnelium v. Solingen hiftoria exPiat ( r ). In vivo
erinaceo aerem vidit in vafis finguineis Lancisius (d . Cl. Ber-
TiER ( f ) vefieam inanem in canisafperam arteriam illigavit, deinde ae-
rem in cruralem venam injecit , ita paulo pofl ea vefica tumuit, ab aere
proculdubio ex vena in pulmonemj hinc in afperam arteriam meante.
Idem maculas aereas , quas putaverat fe per ccr fclis motasvidilTe, per ex-
perimentapolleriora coniiriirare non potuit (/). Aeris m proprio corde
rtrepitum credit Cl. Samuel Mihles fe percepifie (g). In urina phthiiic®
feminae flatus Ch ").

Parca harc in vivo animale calidi fanguinis experimenta funt, in cada-
vere frequentia. Commune eil , in venis, & cerebri (O maxime ,
aeiis fpcd-Kulum, Sed etiam aliis in vafis , inque ipfo cordc hominis per

miliarem

(.v) M.'m. fnr le motiv. du fang exp. l- 9. 17. 198. 114.

(,v) Redi Giorn. df lett. Snfpl. T. III. p. 26. Caldesi p. (54. PuJATI de morh. naron.
p. 60.

( z) Malpighi poflh. 1 . c.

(a) M^motr. 1. c. Hi giobuli albi Bestier p. 19.

(b ) Liff. p. 58.

(c) Operat. p. 344.

(d) p. 10. 19.

■.(*) P. 15. Jcurn. dcs favans 1741. Mjj.

(/) P. 7- ^ '

(g) In Comm. aJ noftras primas lincas.

(h) BresU'.%er Sumhtng. i-^z^. p. 118.

(;) Eph. Nat. Cur. \o\. 10. ohl" 35'. Roederei Sr.iir. p. 9. C a m e r a R. apofpafrt. pia
M. Ul. Segner iu \\s\oi\i. oiorbi mi.ci5;i« J. G:t.li:lmi AlbrechTj Ebehharo de jm-
guific. p. 8.

5 E C T'. F. U T I L I T A S. 325

TTilliarem febrem cnedi fpumofum & quafi efFei-vcfcentem fangulnem vidi,
inque ftrangulata femina , alioque etiam in cudavere Alsxxus Llt-
TRE ik), &i. alii ( /)j variis in vafis {m) , aexem vidorunt, inque dudu
thor.acJ.co vir cl. Jofephus Antonias P u j a x i ( ?i ) , quem nuper amifimus.

J. V L Aer in cellulofis telis effufus.

Addunt j eumdcm aerem , per propria forte loca (o)? de fanguine in cel-
lulofam telam fecedere , certe frequentiffime in morbis inprimis acutis ( p)
in gingra;na demum (g) emphyfema nafci, aerem nempe in cellulofa
mufculorum intervaila etlfundi, inque iis fpatiis in vivo homine depre-
hendi, fuo ftrepitu confpicuum aerem , 6c turgida membri convexitate. Su-
bitos etiam tumores v\iiis ex caufis paiiim nafci (r), quns aereos efTs
periuidentur. Etiam ex abdommis cavea aer erumpit, qui cum funiniO
arneritoium periculo intelHna comprimebat (x^), 6c ismorbus tympar.ites
eii (r). In pencardto denium fa;pe vifus tlt {u) aer.

S s a Deni-

{ k ) Hijl. d- r Acad. 1704. obC i. Sc 17. In cortk humano acrem nonrmnq lam vidit

SwAMMERDAM p. 8)1.

(/)Pechlin L. l. p. J7. poft hxmorrhagi. im Behrens Br^sl. Sanltmj. 1713.
Mart.

(»?) Ca M E» A R. 1. c. MONROO 1. c-. Ftank. Anm. T. III. p. 417. Schwenke p. ij.
Leprotti Comm. Bomn vol. i. Alefeld le aere in fungiiine p. 6. Roedereh Sauir.
p. 13. Viridet de prirn. coii. n. y. Schurig Sialogr. p. 28''. Eustach. p. 143. m reni-
bus. In lue boam F r i t s c H /c/i/amc Gtrfchichte T. VI. p. 533. In atrophia veiia; laepe aere i,leii*
Ll Eu T AU D prfV/r de Li medec. jjKijfi^Ke p. 416.

(") 1- c. p. iiy.

(0 ) Senac r. II p. 118.

(p) Sattir, Siles. Vin. n. 7. Mem. de l\iced. 1704. p. 8 In boum morbo Lisle
kuskan dry T. II. p. 386. Sauvages mala.i. des bceiifs dii Viv^trnis p. ir Layard Ue eo-
dem morbo. p. 53. In varioli; Hildanus obi! 70. Centar. V. Hhrblius de iif-.t pororum.
A fupprelFis lochiis Hofmann de aere microc. f.Uiit. In ra.hitlde Buciiner de rucuit, p.
10. II.

(q) Petit AUlad. dcs os T. II. p. iz6. 117. Saviard obf. 87. W a ld rci .1 ch i?
imjihyfem. p. ii. Kirkland of gjr.grins p. 68. yhil. Tranf n. 313. ^^y Mull£r Ligaobf.
p. 2.

(r) Per totam corpas a pluv.a te.-npeflate tumor fubiius Herelius p. iz. In hyile-
ricis Raulin tr. d/s zmpir.rs azo. 'a unior flatalentus j.aipebraiuni SciiULZE empiiyf.
p. 18. In icorbaticis Pi^i.njgle ■!. 418. A lochiis loiiprefis Hofmanh de iier. mi.rofc. j.itti(.
Per rutflus 6fi varus in cor loro huni.ino paniaus aeicni creJit c.iie A i'. ii UT hn u r of .iir
p. 38.

( / ) V 1 i; 1 D E T d« bott chyle p. 667.

(t) Ba.-;GER dUp. p. 11. Cogkossi Saggi di medic. liMhm p. 99.

(:() Sei^ac '1'. II. p. 3<.-. Eo ui avib.;s uerictraL PARisiNl iu denwf. di N::t!'.i.:ii.

3^4 7-r^- T^ITL RES?I?vATTO.

Drn'q'-i? po'^ m^Ttei-ni cidiv"'"T. , e-i notifTmn obfervp.tlnne, inttmi»-
fcunt ( x) , &C ncre turgent , maxiine in seituofis regionibus. In Pcrfn ( y)
intra unicim hnram a morte hominum exftin£lorum corpora mire inflan-
tur, & ad <;. ^. poUices dcmum turgent (z\ Pii mater ad veficaB mo-
dum dilienta viCa eft (a), (St fub ea flatus. Peculiariter ab aere expanfo ,
de fanguine aut eorporum cavcrnofornm , aut ccllulof?e telae exterioris
rrumpente , eadem in cadaveribus ad forum novum exflintSlis phsenomena
adoaruerunt, quse folent a veneris cupidine fuccedere (h).

Emphyremata a peftoris vulneribus , ab inteftinorum vitiis , a ftrnmis ,
huc non oportct excitare, qutt aerem fuurn nianifeiio ex broncho (r)
habcant.

§. VII. Ac'r qtii dc corpore animili Js in fpatio incni expedit.

Iterum aerem animalinm indigenam perfuadentur,viri Cl. difpalefcere
per experimenta, qusein fpatio feccrunt, ex quo acrem communcm eduxe-
runt. Omnia nempe animaha in ejufmodi inani fpatio turgent, qu.idru-
peda (d) paritcr, avesque (^), & fcrpentes (/), & pifccs (g). Idcni
phseaomenon in antro lcthifero vifum eft, quod erinaceum enecue-
rat (h) , nam 6c in eo crcditur vapor aere levior habitare. Eadem ani-

malia

(x)Hruf. RM^NN o;!'-rat. ■■J,;rtir^. T. TT. p. i?.l. Aer a nmredine gcner.itus fecit , ut cy-
priims in aqua n.naret Gkrike L. III. c. lo.

(jf) T h ev rn ot fuite dit ■voy.ige du Levant L. 11. c. 4.
(z) Chardin voyag T. IX. p. 99.

(a) WILLIS de cerehro p. 6l.

(b) Akxander Benedictus L. 14. c. 19. Siniilii liibent Salmuth Ccnt. IIT. obf. 2T.
i9 40. Marc. Donat hlfl. m;i. mi^a'}. p. 141. Priijilinu in cadaveribus fa^iereft Lieutau»
jirecit de la meiec. prat.^p. 219.

(f) Kramer med milit. T. II. p. 169.

( dj M USS CH h;N BR OECK poll EfiyS di fh\f. V^. 41. V. S A ND E N I. C. GuJDE obf. 3.

BoHN p. 85. C-ilidi Tii.igi- tument Guide ibid. Boyle Piil. Tranf. n. 62. 63.

(e) V. Sanokn de un:l fneum. WoLF Verfmhe T. III. n. 103.

(/) Lacertus Hart.mann 1. c. rin.\ Nollet T. III. p. 171. Bosb dif fhyf. n. 6. V A-
LlsNER /;pjj;. ad Gtorn. de letter. T. IIl. p. 141. Camerar. de antl. fne.im. p. 3. Boyle
exper. phvf wrch. ) 114 Vipera V A Ll s N E R T. I. p. 3J9.

is) G ERIKE L lll. C. Id. V S ANDE.M 1. C. MU SsC H ENBROECK l. C. s'GR A V E Z ANB E

T. {.[. n. 617 CiMENTiNl o, 108. 109. Iidem in aqua niric natznt Ibid. E>esaguliers T.
II. D. 381. tun ranx WaLF Vj.fucha T. III. n. 105. io5. aere veio admiiTo fitum naturalem
rcru erant Tdem n. 106.

{h) Bel i'hit. Tranf n. 45^.

S EC T! F. UTI LIT AS. 3^^

malia rcdclito acrc fubriJcnr (5c comprimuntur (i). Quare omnia vifccra,
qiic-c ia aqui fundum folent pctere, cadem in fpatio vacuo enatant ( J? ).

Manifeftum cfie urgent lil. viri , aerem in animalis habitu fuifie, quein
pondus incumbcntis atmofphaerse in arftius fpatium comprimebat , & qui
idem nunc, eo onere levatus , fe expandit, inqueamplius fpatium laxatus,
tumorem genuit , qucm phienomena oilcndur.t (/\

Expeditur autcm aer elallicus ex omnibus omnino corporis animalii
partibus. Abdomen turget, hinc comprefifis inteftinis fi.eces prodeunt (?«)»
& femen (n) pifcium, & de vcntriculo devorati cibi (o), uti perpetuo
vidi in cadaveribus faeces 6c mucum narium clidi, quando multum pifcium
gliiten in cellulofas telas impuleram.

Intumefcit una vefica natatoria pifcium , ut natcnt &c fubfidere ne-
queant (p), eadcmque rumpitur faepe (q), ut contrario eventu fuhfi-
deant (r), &; etiam reddito acre natarc nequeant ( x ).

Pcrinde & cor (f) & fellis veficula intumcfcit (u) , aut urina^ (x ).

Inflatur puuno, qaod tcties citavimus (y), 6c de ore animalis emi-
nct ( z ).

Sed etiam ocuh (a) turgcnt, inque oculis vitreus humor ( ^ ) , 6c
aqueus ( c ) , & lcns cryllallma ( d ).

Itcrum propius ad rem accedunt experimenta , in quibus de partibus
corporis animati ipfe diis buUis confpicuus aer exit , ut ex vitreo humo-

S s 5 re

(i) GUIDE 1. C. ClMENTlNI n. 107.
( k) MUSSCHENBROECK p. 20.

( /) s'Gravesande 1. c.

(w)Sanden 1. c. Bertier phyf. des co^pi anlmcs p. 409.

( k) p. 2.85.

( 0 j G ERIK E 1. C.

(f) Desaculiers 1. c. coiif. not. g p. prior. & per os exit v. Sanden.
( i^ ) Non (emner , nam ai'»s laxatur j & aerem dimittic Cimintini p. 110. m. Ruj^ta poft
fe?ciuihoram Birch T. I. p. ii6. " " ' ?

( 1- ) BiPCH T. I. p. 244. Uesasuliers I. c. Hofmann tentam. p. iJ<J. Monco-

NIS hin P. II. S. 2. p. 49. BORELL prop. H2. CliMENTINl p. ic8. lOp.

( s) NoLLET T. ni p. 266. BiRCH T. I. p. 244.

(t) M USS CHBN BRO E CK p. l^.

(ii ) Idem p. 8.

(*jlDEMp 12.

(y) W OLF 1. c. n. lOT.
(z)Berger p. 41. iSfc.

(a) r. Sanden 1. c. HoFHAyn dcmonfl.Phyf. n. l^.

(b) MusscHENBRoECK df aere p. 18. Diebold 1. c

(c) 1 D E M ibid.
( d) I D E M jLid.

t-i^ LIF. VIIL RESPIRATIO.

le Ce') oculj ;, &. ciyftaHina lente (/), tum ex glandula thyrcoidea fj-),
thynio (A), pancreate ( i ), lene fuccenmriato ( Ir ) , cerebro (/) , nervis im'),
tcite ejusque membranis (n), corde (o). De ahis paitibus firmiori-
bus ignis aerem latenteni exigit ( p).

Porro in fluidis partibus animulis , in vacuum fpatium efFufis , aer con-
Ipicuus emergit. Ex la£lc recente aer efFc-rvet, magnis fed non duraturi?
bulhs( ^). Ex cbylo copiofus habetur(r). Huc dadus thoracici hgati in.
vacuo tumor > & cuternae chyli (j ) , & vaforum lymphaticorum ( t ). Ex
meduUa ( k ) 6c adipe ( x ) etiam, & ex ifto plurimus aer prodit. Ex uri-
na bullae non dm duraturae (y) diihciliusemergant , & in fpacio perfedius
inanito ( z) , exque calente urina (a ). Ex faliva multus aer exit (^ ) , ut
fpatium duodecies majus impleat (c). Ex hi4more oculi aqueo bullae ma-
gna; 6t pauca; (d).

Ex muco multum (e) aeris evolvitur , in dlu duratuiis veficis (/).

Ex

(e) BuUje narvx ex hmpetrae oculo B oyLE of frojl p. 145. Adde Musighenbroeck
di£ rir. p. 18 I',iucas builas edit Diebolo.

[ /) D J E B O L D.
(g ] I D E M.
h) I D E M.

i ) I DE M. ■

' k) I D E M.
'/) I BEM.

m ) \ D EK,

nj Mt-ISSCHBNBROECK. p. iO.

0) 1d £M p. 19.
(J) ?■ «8d.

■^^MusscHENEROECK p. 8. Wove I. c. fl. i^z. V. SandeN; Bertibr
,9-
r) Senac T. 11. iix. ITJ. effays in phyjiq. p. J^^' S7.^-

s) MUSSCHENBROECK p. 8.
■ ( ) I D E M p. 1 9.
' it) D 1 E B O L D.

'*) Hales -veget. Stat. exp. 49. Diebold.

[yj MUSSCHENBROECK p. tl.

' z ) BoERriAAVE Chem. T. I. p. Ja-S.
' a) W OLF n. 150.

' h) S E N A C 1. C.

'c)DlEBOLD.

' d) MUSSCHENBROECK p. l8.

' e) SeNAC 1. C. MUSSCHENBROECK difl". p. 7 .

(/) i\5uSSCHE JIBROECK ibid.

S E C 7. y. UT I LIT AS. ^'27

Ex albumineovi calefado , eadem opcra aer educitur (p^"^; & ex peri-
cardii liquore ( ^ ) ; & ex galirico fucco ( i ) i & ex atnnu aqua ( it ). Ex
bile ( / ) hulliE decies volurnine bilis ex (m) ampiiores exeunt, aens-
que fui tenaces.

Ex fudorc denique aer in eodem artiriciofe inanico fpatio aer pro-

dit ( ?j ).

Deniquc , cum de fanguine potiffimum quaeratax , cti?.m de finguine aer
in fpatio evacuato exir. Hinc arteria ligata fub campaina intumefcit na-
tAtque(c ). Idem in venis fit (f ) , &: jugidansi, q ) vena in inani fpatio
tumet , natatque , & aere reddito uTndum petlt.

Merito arteria tardius tumet , vena citius ( r ) , cum illa durior lit , &
aeri intus nitenti magis refiitat.

Deniquc de fanguine ( x ) 6c arteriofo ( t ), tc venofo (u) , fub campa-
na ab aere inanita, aer fpumge fpecie cTonfpicuus prodit, five hominis
taerit,five quadrupedis , fiveavis, five prfcis (x). Etiam ex fangume
coacto (j) fpuma a,erea efflorefcit. ■

. Tantum in fanguine aeriseft, ut ex unocubico poliice ? 5 aeris unci^ cq-
bicse prodeant!(2.),etfi,pro aliorum humorum portione 111. vins paucum di-
niictcie vifus eit ( a), qucd de chylo plurinms in cellulofas telas humo-

resque

(g) V. Sanden; Wolf ycrfiuhi T. I. n. 158.

( h ) DlEBOLD.

(/) Idem.

(k) MUSSCHENBnOECK p. 4.
(/)MUSSCHENBK0ECK. \l. 7. DlEBOLD.

(m) Conf. iENAC 1. II. p. II». 113.
(n) Mer-v jVfiTO. de fAcad des Scienc. 1707.

(0) LlEBOLD p. 10. Campbell ds aers mrirhor. caufa d. lo. R o f, B u c K de e]p11!>:tt
qi-ariM.Um frvpriet. atihujphar. Musschenbroeck p. 10. MackenzU lujl. uf h^aiii! p,

344-

(Biv:'OLF Verfiche T. III. n. 104. G i'I D E n 6 ?. Krl'Ger fliyfal. n. 107.

(q) Sengverd rat. & exf. conniW. Desaguliers T. II. p. 404.

(r) M USS C H E N BR O EC K q. lO

(s) Boyle cle conf-rri curp. in vaciio Berger de nat. p. 4?. Eph. Kat. cur. vol. V. p.
ipi. Mu s s c H E N B R o EC K p. 9. 1 1. qui bullas magnas <Sc tenaces mcmoiat,

(f) Musschenbroeck.

(n) DESAGULiaRS 1. c S T u A R T Itdl. VII VIII. BiRTiER p. (Ji. ds aitcria puloio-
irali : MusschenbroecK; Beccaria in mifeil. ULtrin. p. 68.

(*) T A BOR p. 90. pi.

(v) B ER Tl E R p. 62. 61-

(z) Hales 1. c. jjtr iiinem.

(a) Senac T. II. p. 111. 113. 110. 111. M us scHENERCECi'. p. j. 10. Ex. i6. unciis
Iknguiiiis ovilij Uiitiai 18. Itd ptr puttedinLcn obtiauit.

31? LIB. VIII. RESPIRATIO.

resqae alios exlverit (^l.Sunt autem 5 3 polliccsaeris aquales trigefimae par-
tif.mguinis totius , fi aeris, ut fatis accedit , pondus tacias aequale mille-
fuTse parti ponderis fanguinis (c).

Sic ex fero fanguinis caletafto (d') , fijb campana buUae aerese prodcunt,
aliquanto tamen mmus , quani ex f.mguinej uberes (e). Ex coiio ctiam
pL^uritico aer educitur (/).

Addunt denique 5 fe in arteriofo fanguine? qui ex pulmone aerem ha-
beat 5 plus ejus elementi, quam in venofo reperire (g), 6i. arteriam pul-
faonalem , qua; venofum fanguinem vchat , in fpatio aere atmofpha:rico
e x:haufto minime iatuaiefcere , venam contra cognominem , quae aerem
li.iuferit, utiqae turgere (A).

§ V I I J. AHa argumenta ^ro aere it: Janguinem recepo.

Hoc lococa repetunt, quae jani cxcitavimus (/') floridiorem in vena ,
qu.^m in artern pulmonah fingjinem effe , eumque ruborem etle ab ae-
rc ( )r ) , cu n fiigume inti ne miito ( / ) , omnino uti etiam in cadiverc ,
ab aere in afperaai arteriam infliro, fingais fplendidior in finiftrum fi~
num veniat im^. Hmc in animaiibus, quae parce acre utantur , nullum
iirer aii«eriofura &(«) veiiofu.n Cuiguincm difcrimen elTj , phocaeque to-
tu n fmguinem elTe nigerrimu:Ti ( 0 ). Hmc in fpatio inani ninguinem
arru :i reddit, & ruborem ca n reddito aere rccuperari (p ). Deniqae
fjperriciem fa.igumis tunc folun rubere , qumdo aeri exponitur , &c
acrum m.uiere , qjoties oleo injeclj ab ejus cleaienti ta£lu defendi-
tur ( q ).

Porro

{h) Sena c T. H o. t ti. 113.
(c) L V. p 1'). 4^. 41.

( /) Dl 38 01. D p. 4.

(e) Se.vac T. TI. p. ixo. m. & 'J^y^ de phyf. 1. c. M V s s c a e n broeck. p. lo.

(f) Senac T. II. I. c.

(g) Mayow p, 11%. FeRrein diiT. ck,

(il) BZHTIE!^ p 106. 10".

(() T. II. L V. p 8. Feri^ein di.T cit. Sch:ieibe.i *Ln.tg. p. 341. 343. Kuhn«
B\urtv I. c. p. II led ifte incertior.
( k) SCH REl B SR ib.
(I) LisTER .i-j coihl. p. 108. &c.

(m) BOHN de afru fM".n. injliix. 'p. 4J9. 4'o. Ferrein diff. lacpe cit.
\n) Ok.xmelin h.!i. di! avamtir. T. I. p 8(S. ?7.

()} Schelhammer apud Yalentin Ainfu:h. T, II. p. 8^. Bec CA Ri A 1. c.
(■p) Nebsl dilT de rcciproc. a:ris &c.
(j^ Cl. CiiNA m.fc. Taur. p. 71.

5 £ C 7t F. UT ILIT AS. 313

Porro potefl: in Cl. virorum cnufa dici , farguinem etiam abfque vi

v.icui (pstii, cum tcpore rarefieri (r) , confpicuas adeo vires elaliiciaeris reti-
nere: camdem m chylo , aut lympiii du£lus thoracici naturam c{[e (r)
totjque honunum corpora gelUte , quam hieme > aUquanto efle tutui-
diora ( f ).

Srd etiam in capfulis articulorum n-ianifeftum aercm ( ti ) contineri ,
qui diducds a n u:uo concictu olTibus , levibus , viicofo glutine obdu-
£tls (x), ccrte in ncnnullorua. hominum digitis 6c anim^bum ( j< ) pe-
dibus , nociffi.num ttrepitumedit^ queiu etiam chirurgi percipiunt , quan-
do in propiium acetahuium os vitiofe dimotum rcponunc ( y ).

Ev-denter porro credur.t , aeris in vifis farguincis pra-fentiam fub-
eili equidcm argumento dcc!.u:r.i. Infpirari aeicm ad 40 urxias, exfpi-
rari ur;ciaj iio. acceflovias illas iSo uncias ^y* ) non pcilc nifi ab
aere tfie , qai devafis fanguiaeis exhJaveiit, atque adeo , in ea vafa fue-
rit receprus.

Infiuum ac'em in lobulorum interviil.i virn fibi aperire (z), atque
?.djo m vcfic..:lis pulaior.is vias cffc :inertas ; fed ex iis mteivallis viam la
1 .bulos non puere , fiquidem ii cwlUbuntur , quando intervalla isitume-
fcuiu (rt ). Supereffe un aer ex vehcubs in vafa 6c fmguinem veniat {b).

Eas prgererea vcficul is minimc adco impervias effe , ut fui credant ad-
verfarii , per quas etiam plun.bu.-n in fmgutnem veniat ( c ) , 6c venenum
contigiunis varias ( ci) , ipfur.Tquc adeo crafium lapidicinarum pulverem
per clauias veficas viam fibi apeiuc ( ^ ). Aerem autem penetrabile effe

elemen-

(»•) SfEVSNSON Ef^uys of a Socttty M Edlmb. T. Y. p. %66. feqq.

(/) S EN AC T. H. tj. 112.

\t) Pechlin ohfrv. 43. L. ni.

(h) Humb:rg. Mugaz. 17K7. T. 18. p. Ijj. InGIASSIAS de ojph. p. 178.

(*) SENAC rtlvrt de l-Ji^. p. 171. if^.

[«•*] Kangitero carrenti articuli pedum ftupent Schbffer Lafon.-p. J18. 1

[y] Ketit maUl. des os i'. i. p. 47.

[^'f] BERTieR p. 110.

[z] p. 175.
[a] D. 178.

(fc) Bertier p. »9. ^r<. & ia dif ftif cette quefilon ji rair ie ta, refpiration fafe dans fc
fjKg tiuidiailae an i'??^. coionata.
[f] Tlsemavn colic. jatiirn.
[d ] E ERTi«R p y.

{c) Dl'Bl*'£|,BROEC'K p. 106. LlNDBK fhyfiolog. p. ^67.

Haller Fhyfiolug. Tom. III. T t

3io LIB. VIII. RESPIRATIO.

elem/^ntuni , ipfamque aquam , ur fubtilitate , ita R-)cabilifluiditatenioera-
reC/)? cum prsjterea ex llia dilTolutlone naturam oleo , aqua; , &'fpiii-
tuofo liquori fimjieui naftus iit { g ). Ica enlm idUutus utique vafd aoitra
fubit C A ).

5. IX. Qu.ivia aer in fanguinem vetiiat.

Plerique fcriptoves, qui elaliicum acrem in finguinem venire fcripfe-
runt, per puimonem recipi confentiunt (« ) , uti infeftorum aer certo per
earum afperas arterias in humores vitales venit( k). Subtilius autem Cl.
Bertier ahernam quamdam aeris inliahtionem 6c exfpirationem ita-
tuere conatur , ut pars fubtihor aeris per infpirationem in fanguinem re-
fumti ob majorem fuum elaterem(/) & denlitatem , in vafa 6c cor ve-
niat (tn) : Ejus vcro alia pars eaque craiTior , de ipfo fanguine expulfi per
arteriarum pultnonalium poros (n), in proxima exfpirationeexpellatur
(0) in afpeiam artcnam. Hotc ita {ieriexiiiimat, quod ampiior ventriculus
dexter fc in minorem finirtram auriculam nequeat deplerc(p)jtum idco etiamj
quia calefattus aer pulmonis , hmc elatere au6tus , externum aerem fupe-
rat (tj). Denique aliam aeris recepci partem j poltquam cum fanguine non.
brcvi tempore circumlatus eii , credit vir cl per ipfam cutem diffla-
ri ( ^ * ). Hmc enim poltfe>nam dir3 itionem , olim Johanni M e r r ( r )
rcfutatam , manifelio fe in aquatica falamandra vidifrcj idquc animal magnas
bullas aeris quidem de ore leddere (x), per cucis vero poros minores
exhalare ( t ) addit idcm vir cl.

Lentc

(/) BlRTjER p 104. lOJ.

ig) MoscA r. I. p. »0?. id vorat crv.ciamentum adipifci.
(A) Hales hiemujl. p. 141. in crr?vifia ncmpe (oluius.

{i) Vetcres peiic omnes BfeRTiEit , MoraAN. ^nn.i^l. p. 15$ GuiDEri diC III. T. I. Li.
«Er in (diiT. Parif. 1741. cJefcnfa.

(A) Fanton p. 540. & co:)f, p. 311.
. (/ ) Id. Bextier DiiT: p 1(5.
(m) fhyf. d;s corps ani<v. p. 88.

(") P- >5I-

(0) p. 88. 113. & di/T p. 33.

(p) p. 14". 148 149- »50.
(q) \<i diff p. 33.
(<^*) p. 113 fec-q

(r) Mery M.m de V .Uad, 1700. 6c 1707. Fanton p. 344 In chryfrtLde A, F. dc
Reaumur T. I. mem. p.
(x ) p, 117.
( t) p. 118. II. 16,

SECf. V. UTILITAS. ^i

Lente demum in {anguinem aeremfubire, neque r^agnaubertateadmit-
tit, eam nempe copiam , quae fpatia inteilobularia replevit , obque fii-
ftionem lente fe expedit ( « ).

Alii cl. viri reforben equidem per pulmonem aerem doccnt, ut ta-
men in aqueo fucco bronchiorum dcliquefcat ( x ).

Ncque tamen hac unica via ufi funt cl. viri. Multi per chylum advec-
nire(_y ), ahi per cutis porosmaluerunt. Sed neque defunt etiamnuperi
au6lores(z)j qui per nares in ventriculos cerebii aevi/^m fubire recepe-
runc j cti.am G a l e n i audtoritate freci { n) , unde porro per omnes cor-
poris partes ciiculum obeat ( b ). Spatiumduram inter membranam &c cra'
nium aere plenum , quod cum dialtole cerebri 6c nicningum fe hbret ,
nuper propoiitum eft ( c ).

§. X. Oitem aer in puhnonei receptin ufuxn vit<e prajlet.

I. tUtere fuo.

Ut continuo fermone ex hypoihefibus nosexpediannus ? etiam utiiita-
tes proponimus , quas cl. viri ab aere elaltico in fanguinem refumto fpe-
rant. Plurimi certe cl. viri ipfum elaterem requirunt : machinulas nem-
pe ad motum & evolutionem piratas ( f? ) j quae in fangume fe expli-
ccnt (£") , ofciUenj; (/), globulos cruoris amutuocontatludimoveant (^),

T c 2 ita

(«) Diff. p. aa.

(x) BoRELL prop. 115. RuYScH epift. XYt. Bouii-let Hlfl. de FAiad. 174J. p. 78.
Si Tute des eli:mens de prat. ' 1 "1 5 [ . i ( A 1

(y) SCHRADEK de acrls effeB. in corp. hitm. n. 14. Lister Exerc. anat. ,11.. p.-l^a.' rfe
htimor. p. 28 Berser de fitcci nutrit, per njrvos tranjitit m. i8. Georgi da fcom. prop. 37-
Valisneri Ciorn. de Letter. Snppl. T. 3. p. iii. Senac ejf. Ue phyjiqiie p 573. Kruger
n. zi8

(zjWEOEL de irsufptr. p. 17. Per tunicas Perr AULT Ejfays de phyf. T. III. p.

( 1) Tn afhor. SedV VII. n. 51.

{b) HelmoNT puradoxic. dtfcows. P. II. p 36. Cl. B o u IL L ET.

(<r) Mosc A T. 11 D. 65.

(d , M.OSC f, 1. n. p. i<j 1,3. &c.

(e) LlEUTAUD phyJ:ol. p. 80. Sinibald a^oU. hifront. p. 7^. Fanton cinM. p. %ii.

(f) B£R<iLEY Stris p. 115. iij. BoRELLus Prop. 115. it<;. MlS TICHELLWi'//!
«popkffia.

(^) M.09.GAH principl. p, 147, 1.(3. Nicolai de fpiffitu.K f.r,^?.

Yr- LIB.VIU. PvESPIRATIO.

ita fangoinisfiuidit^icem-, & intcftinuni mcturn (A) , & calorem (?) 6c o
riti>teai coufcrvtnt ( fe ), coagubtiorem impediaiit. Addunt, cum at-
mofphaDra \c \i\>\ irc aercrn , qui in Lnguine Ht , inquc leviori acre ex~
pandij ingtaviori contrahi (0-

Aliqui cummotum, quem aer in farguine excitat, omnino fermen-
tationem vocant (m) quam ideo in animalibus refpirantibus maj(;reni
eff^ ^dnorant (?2 ). Aiii athvitatetn dicunt, qua; ab aere fit ( o ) & circui-
tum fuftineat ( ^ ). ALi torpidum fanguinem urgeriin pulmone , 6c in mo-
tum agi docent Qq).

Ipfum dcnique progreflivum fanguinis motum manifeftiusCl. Be r tie r
eerte magna pro portLone ab aere repetit ( r ). Nenipe aerem in fangui-
nem refumtum calefcere & dilatari ( j ) , ad unam quintam partem ( t ) :
ad eam portionem rarefatlum vim adquirere, quae 25, libras, nempe fan-
guinis univerfam maflam , propcllerc valeat ( « ) , ea celeritatc , ut m mi-
nuco fecundo pcdem emetiatur (x).

Ut incitari finguinem iftiviri, itaalii, tamquam undam a vento re-
tardari malunt {y^.

§. XI. II. Vi vitaU.

De elatere filent alii, caeterum particulas aliquas aciivas (z.), fprituo-
Jas (d) , athereas (b), riam his voce3 prell:ite:it rctinuiile , de aere iri

fangui-

(h) DlONTS coui-s d'anat. n. 445. Verheyem, Walthek de ofcit. p. i6. BergeR;
LlSTSR i. c. Erkldrung der N.iti<r p. 49. Fanton p. 344. Solvi finguinem Targirvs
p. ly^.

(i) MoRaAN. p. ijj.conf. Bertier difl". p. 45- ^'^-

( k) LlSTER 1. c.

(/) HeNSHAW p. II?. WAIMEWRIGTH of aiT. p. 62.. SenAC p. '^JJ. J^S.

(m) L. a Capoa ddle tmf.ne p. 6x. Bavlb p. 360.

(«) Baylb.

(0) Desaguliers T. II. p. 405. Sauvagis effets de Vair p. li.

(f) Sauvage.<: ibid.

(q) Bagliv. fi'}f. melr. & morb. p. 51.

(f) Phyfijtie dei corp ummes p. ip/.

{/) 10. p. 197. lor. dilV. p. Ij.

(t) Phyfiqtie p. 10(5.

(u) Ibid.

(■*■) p. *lo.

(^) SlNIB ALDUS 1. C.

(2) BAYLiprobl. 100 Malpigh. pjlh. p. 10,

(a) SpRanger s'.u5ja3' ' ?■ 109.

(h) Cartesjana tedi. Etia:n Georgi prop. jd. 37.

S £ C T. F. U T I L I T A S. 333

fangulnem venire docent. Deinde propius fpirituni vitalem vocant , qui
per pulmonem m cor ( c ) veniat , & artcrias {d) , inque his quidem or-
ganis in fpiritum vitalem formetur (?), qui 6c cor moveat , & arte-
rias (/) , in reticulo vero mirabili cerebri , inanimalem fpiiitum abcat(^).
Nequeinter nuperos defunt , quihanc animaliumfpiiituum ex aere genera-
tionem tuentur ( A ).

Ahi non rorunde quidem fpiritus ex aercgenerari adfirmant , ens ( i )
tamen aliquod vitale ex aere refumi dicunt , ncquc ab hac opinione etiam
cl. viriabhorrent ( t), areliqua illafetla aheni. Id elemcntum, quodcum-
que fic , addunt in aerc deniiori majori copia continere , hinc lentius in
ejusmodi acre refpirari ( / ). Idem deftrui per refpirationem , hinc cum
eodem acre diu non vivi ( w) : mire inde ab aere libero, & in univer-
fumnosrefici, 6c hyfteric??is potiflimumfeminas, atque afthmaticos aegros,
& phthificos(«). Effe vero id elcmcntum , quod D reb e l i us (o),
aliunde ex invento vero fulgido fcarlati colore celebris artifex , inve-
nerit, &: quo urinatorcs de eodem aere fub campana viventes diutius fu-
ftentaverit.

J. XII. De falino aeris eleinento.

Id vitaleprincipium aliqui propius dcfiniverunt , Scpriori feculo,^quo
chemicae theoriae m medicina viguerunt , faifum quidem vaporem M a l-

TtJ PIGHIUS

(r) Ar!.»toteles KJi. anim L. I. c. i<J. Athen.«vs apud Galen. de differ. pilf L.
IV. c. 14 Aret«us aait. L. II. c. 3. RuFUS fari. appell. L. II. p. 59.
(rf) CiCER o HjrKf. deor. L. II p. 60}. Athin^us ibid.

(f) Okibas. p. 78. conf. Galin. utit. fari. L. VII. c. 3. 9- CoLUMBUs p ,

121.

(f\ Athen«us, Rufus.

(g) Oribas. p. 78. coiif: Galin. ie util. refpir. dt dijfeCi. ixjlrttm. vocis c. 3. de tifis
fart. L. YIL c. p.

(;») L. aCAPOA ddle rnojfetie , BabeierI in libello Bononiae 1680. li. edi(o. M o s-
CA T. I. p. iji. 1J<5. i6j. Aerem pnncipium elTe fenfus & motus is Cl. Vir etiam noliro
aevo docet.

(j) F. M. ab Helmont homin. & merb. p. 74. &c.

(k) BoERH. Elem. Cnem T. 1. p. 499. ^oo. Mead. of foifont p. zt^. Bohn de mtu in
ftibhiH. infitix. p. 44g. 449. SauvasbS fhyjiolog. p. 111.

(/) Meab. de feji: p. 45. conf. p. IP4.

(m) o. 107.
(n) Gooi>al'l fkyfic. coiltg. fir.dicat. p. '76.

(0) Bo\LU de uju rcf^iv. digrejf. Monconis vcy»^. T. IL p. 7J. I>1.%WkH fhyficttkeoh
p. 5. ,

^^4 LIB. VIII RESPIRATIO.

F I G I' I u s di^dt ip) : fpiritum caliduiiiinflammabilem fulphureum L is r e-
R iTS ( .7) : falem volatilem acidum^ qui fermentationem illam fanguinis
fultentaret VibussenIus (r): denique acidum aereum Brtan Ro-
B iN s o N (X) , quod fanguinem a putredine confervet & addenfet (t) , fi-
bramqueanimalem roboret (u) , unde deducebat, fiigido aere, eoque adeo
acore diciori, nos refocillari, & in frigore rectius valere. Eo traheb.it M a-
RioTTE (x), quod in plantis junioribus fales lixivx , in adultis , de aerc
multum acoris fibi fumentibus ; acidum elementum dommetur.

5. XIII. Nitrum aercum.

Si ad verum fi?nfum nitri aerei hypothefis revocata fuerit , parum uti-
que ab ea diffjrt, quim noviifime propofuimus. Nitrum quidem ipfum ,
incautiores olim phyfiologi in aere obvclitare fcripferunt , 6c ex plu-
via (y), 6c nive ( z ) colligi; idemque pairim cx rupibus efflorefcere {a^ ,
exque planris(i) 6c llercoribus (r) educi. Id nitrum aiu^it in puLriOiii-
bus ad fanguinem ( c* ) venire , ab co ruborem illum elegantem ( c^ ) , 6c
fermentationem (e) , 6c calorem, fanguini accedere, autviciffimfangui-
nem condenfari (/).

Eo

(p) De po(yp. p, ijo. conf. fofih. p. 10.

(q) Exerc. _iinat. U. p. lii. argumcnio phof/hori.

ir) Du Ca.ttr p. lai.

(:) tfp>ys T. II. p. 34J.

(r) iDEM ibid. iSc piop. 14.

(«) 0. 304 Acido ab aere excufo otnnia animalia pereuiit Hooke exper. p. 117,

(x) D.- Im it^eiut. \>. i6l.

(y) Carelsberg om falfeters ymni^hit. Spkat ex Henshaw p. 1^4.

(z) B agliv. p. 4x8.

fa) Spkat ihr.d. M A 1 o R Cdlc. hiim. *

(h) t-x bt>rragiiie & portuiaca Lemert 1717. Ex foeniculo , & borragine Marggrav
Ment. de liiriin 1747. p. 79. Ex nicotiaia, parittaria Neuuann T. I. P. ». p. 114. ex che«
litionio geranio robutiano j parietiiria Stahl vom Salzm p. 49. ex oariL-taria , carduo benc-
iJiifto , cucumcve Home agruuh. p. ijp. 6c ex aliis numerofi» plantarum fuccis Leid e n fr osT
de JMC. flant.

(c) iLUDD. NiEUWETrDT r. ^(J^. 5^4- Mayow de nitro aerco toto lib. Lower
de cor.te. c. 3. Ihruston p. 52. 53. Be HK anutyfe T. l. & in iettre en rep. a M. Hei.v.
p. 114.

(c*) Bcerhaavb de viribii! medic. p. I7i. Pinelli n. 303. 304. Ex tranfpiratione
anirrnHum QuKSNAl Ejfays T. IL p. 1x3. In fddguiae contirieri , cum is in pueris di.-ionet.
Besse anat. T. \. p. 31J. Qui iri ;il.intis reperituc , cil ex fima Neumann 1, c. Nequc
absq.ie aninwiibus terram nitrum dare Leimsrt 1. c.

Cd) LowER p. 183. 184 CSc vid. L. VI. p. 31*.

(f)MAYOw, Thruston, Perrault Eff, T. 111. p. i6$.

(/) Stlvius diff. med. YH. n. 78.

5£ CTt r. UTILIT AS. 35 5

Eo ipfo arcano aliqui tefiantur aDREBBELio (^) recreari folitos eiTe
homines , qui fub campana urinatoria ex aeris deieda iingaerent. N e-
que aUum falem fuiffe , quem in fuis ampuUis de anima humma (h)
Bartoletxus colligebit. Etiam dulcem , rubri fanguinis cclore , ex
nitro medicinam parari ( i ).

Nunc qu dem facile ortenditur , fi dc vero nitro prifmatico? fex fora-
mimbuspeiforato ( it ) j detonante aeremque damdetgnat generante(/)fer-
moeli, quiex aereo acorccum urinofo phlogUlo, & calcecomponuurjfAlfiiTi-
mam hypothefm cffe^ fiquidem ejusmodi fal in aere neque reperitur,nequere-
periri potelt , cujus fixa (?n ] natura fit , calcemque (h) habeat admi-
ftam, 6c arti debeatur ( 0 ) 5 neque a natura purus pioducatur u^^quam.
Neque enim huc debet trahi volitilis indoles fpirirus nitri, cuju^ utique
vapoies cum proximo aliquo alcali effervcfcunt ; Namis meracus acor
el^j non nitrum Cf).

Verum , fi fenfu veriori cl. virorum dicta fumantur , nitri acidus h:tli-
tus( q) utique ad pulmones advenit , qui per aeris univerfitateni ober-
rat, nondum quidem nirro proprius( r) 5 & ad omnes terras, quse acori
bafes praiftant, aeque favens'aptusque. Ejusmodi enim utique nudus fpiri-
tus per aerern oberrat, & ad terram putrediae plenam j urimfuin { t) >
adht-Eiefcens, nitrum artificum efficit. Nunquam certe abfque libero aere
nitrum gcneratur , neque fub aquis ( t" ).

Nam

(g) DiGBT dc vegetat. flanu p. 66. 67.

(/iJVahsneri ofer. o):w. T. III. p. ^76,

( t) Beccher in tri^o.ie.

(k) Baker emjilnym^ni for th-: murpf.o^e p. 64. Mkrnfcop. Belujig. tab. jf. effi ewm
alias ibi cryiiallos videas , tuin ajiud Cl. Cappeler a)j},.i.ograph. t. 14. f. i. T- alttriiK
tamrn geneiis ii lales lunt.

(/) Hales xiegei. Ji.it. exp loi.

(m) Slare Pfc,/. Iranf. n. 104. WALLimus de niirc EovLE kiff. cf the air p. 41.

(n) Cart-ieuser m-iter med. '1, 1. p. a8(j. leqq- Mu sschenbroeck t£ays p. 340. J.
Gottftlttlk WALLERIUS l c.

(0) Uc ex lale maiino, cuTi fi^neti muria, cinere > & liercore colunnbino niirum f arari pcilit >
vide J usTl [VuhrlteLien n. 7. Vulgo ex pinjui urinolo j <Sc acido iiereo , addita calce paiaiur.

(p) Nevma n oper. T. I. V i. p. ii.

(q) Spiriium nirri reiorberi Bayle p. 367.

(r) Henkel rediviv. p. 147. Hohe 1. c. p. 133. ftcjq, w all eriu s vuriolicuin vocat ,
fcd vide p 219.

(r) Ca rthbuser 1. c.

(t* ) Artf, nnm, dc fAcai, T, I. p. 30,

,,,? LIB. VIII RESPIRATIO.

N.nqaod n:trum ex nonnullis ( O ^quis obtinenir, id cilce addita pira-
ii. u ) cextu.n ett. Sed ntque in aniniaiium iiiccis niuuni oftcnditur ( u* )

J. XIV. Alix conjeCluy de.

Paucis verbis tangimus Cl. MosciE alias hypothefesjqui aerem omnis g^ene-
ratioriis (x^ 6c corru^itionisj&c f.>ieomnis inrerum natuiamuntionij caufam
facit : aut Cl. TABoR(_y),- qui ab eo elemento moturn murcuhrem repetit.

Fixorum elementorum 5 quae in cibis funt ? adquifitam in anim Jibus na-
turam vclatilem, aeri Helmontiu'; acceptam refert. Sanguinem ab aere
refolvi (z ) plurimi confenferunt , ut etiam ideo in aere non lencyvato
animalia perire crederent, quod fatiata parte difTulvente rcliqua cfFctafu-
peifit ( a ). Robertus W h y t t, vitale quid ilitiiuhiis in aere fufpicaTar ef"
fe v^ ) j quod fanguini commiltumnicor upcietur.

J. X V. Aerem elajlicum in fan^Lnn; ejfe mn videtur.

Contra haec do£lorum virorum phcita nunc, quas Pr.echptor no-
fter(f)> aliique principes viri dixeiint, fcquitur ut proponaiu. Aeieai
quidemin fanguinem venire neiijo s puto, ueg.it , fcd diffolucu.n (c/ ) in

aqua

(t) Ex (u-erficie afiuarqm \n Brati;! ftagnanfium CoRNELIUS Conf ntiws de Jnfih. p.
31. t-M fonte lcultenfi rhserico Gesner ep. p. 85. b. p 9:. tx fo. t bus .x l-cubus lailis ur-
1*112 GmelIn Sumlrng. der heijn T. V.ir. i> 670. ex pa..cis tbiuibus k u T r v Syno^. p. 4p,

(ii) QUADRIO defnijt. Aqitar. Trafconi^nf. p. 140.

(i. *) D:iodcCiti:. quajnon. p. 7.

(.r) r. 1. p. 180. Idem aerem ca-iiim vita: ficit , etiamfi enim alia flementa ad vitam
co['f. r.tnt } mcnet tamen, omiiia anim^ilia coniiiiuo peiiie ; quanJo aciera iabtiaxilti 1', 11. p, 4.

(^) Blis httman. p. 45.

(«) ElRca 1. III. p. 454.

(6) p. 5^.

{c) }. K M n Joi.

(J) Bohn i> ^4. can craffiirem aerern neget recipi r Zerillf Giorn. de Lett. T IV.
•n. 6 S:ippU'>v. T. Ut. art. r Camerar. ani. fneum. p. ii. M us s c h en i bo ec k dilT cit.
3. de G- RTER de ferfpir. n. 1V4. S c H wkn K e p. ?<J. J G. a Bergen in propria oraiio-
ne ; ItiGH.MoR p. 711. DlEMeRBROECK p. 3:4. Needham dt form. fau c. VI. A.
PlTCARNE .<.? mote qtia fingnit n 8. LlSTER de cachl. p. Jl. Cokburne unimal. oecono-
nfy p. 120. MicWELOTTi 1 c. p. 16 J. Lang fhvjtolog. p. 159. Boerhaav* ubique,
bc El m Ckim T. I. p. 51^. Stephenson mechan. prallice BuLPiNGbR Comm. Acai,
P irop. 111 p. ijj. Sauvagbs AJem'}l de Mjnjcl. 1743. Hamberger phyjiol. p. 164.
Kruger diie:et. p. 194. Anonymjs aa:tor El.'m. de fhyyol. p. »87. IIalis liamaji. p. »44,
DifiBOLo UiiT. cit. F«Lics in Arbutmmot 0/ o;t-. p. 166.

SEC f. V. UTILIT AS. 337

aqua, &:ineaj tamquam fal aliquis folet j colhquefcentern j ut omnino
Raturam elafticam non exfcrat {e), pra:ter eas, quas diximusj condi-
tiones. Quibus argumentis moti viri 111. ita maluerint fentire, ex oidine
enumerabimus.

Primum ex ca ipfa diflblutione ingenicfe, ut folebat, ofiendit Prje-
CEPToR (/), omnino novum aerem in fanguinem recipi r.on pofie. Si
enim faturatus fuerit aere fanguis, nunquam recipiet ( g). Si ron fatura-
tus fuerit, recipiet quidcm, fcd is ipfe ex natura elaltica in fixam tranf-
ibit (h).

Porro praeter naturae analogiam quidem videretur fore, fi aliaaerisin
fanguine dific)Iuto natura efiet, quam eft in alio quccunque feie Jiqiore,
aqua, oleo, alcoholei praeter folas aquas minerales 6c liquores feimentan-
tes , qui fponte fpumefcunt,

Hsec fufpicio confirmatur , fiquidem omnino in farguinc nulla aut com-
preflio, aut expanfio rcpeiitur. Nam aer gelidus aut tantum ad ™, ut in
tubulo hicmali fub aeris fiigore nuUo vifibili fpatio fubftderit (i), aut
ad f~ (Jp) fanguinem addenfat , aut nihil quidquam (/): ab rnibolo au-
tem omnino in minus fpatium reduci non potcft, cum aer poflit (m). Si
vero omnino aliquantum a calorc fanguis rarefit , id quidt m cum omni-
bus certiflimc aeris elaftici expertibus humoribus , 6c ipfa cum aqua com-
mune habet (»). Oleum calore corporis humani a 40 ad jjj. denfitatis
gradus rarefit , & a 1 5 ad 14 a calore aquae ebullientis (0).

Porro viam in puhr,ones, qua aerpcflit vafa aeiea fubire, accuratifli-
me fcrutatus ert Cl. Bulfincerus {p), 6c cum bullas utique vidifiet

in

(fyMuSSCHENBROECiC p. 11. SaDVACES, DlEBOLD, SlNACefT. p. ftf*?. J^p.

HlNtOPEN in di(r. ttcrum aer cvm fungutne ftr ^ulmoms ir&r.fmnte rniftaiur lra,td, 17 JJ.
HoADLEY p. 61. 64. 6f. iSc priores omnes.

(/) BOEJtKAAVE pesUil. p. 110. III.

U) P- i8?-

{h) p. i8j. i?4.

(i) AuRi.yi Ltiu s difT. cit. p. ya. 55,

(4) Sautasi» fhyfiolog. p. 106.

(/) Idem efftis de l'uir p. 48. dc glaciali frigore.

(m)lD£M (Jffj- dc fair. V. ll.

(n) MUSSCHSNBROECK n. (??0.

(0) RoBlNSON ofirj.t. of medic. r. rf.

^f) In toto commeBtario, quem ex aQit Peir^ol. excitaTimms.

Haller Fhy/igkg. Tom. III. V a

5?S LIB.VIIJ. RESPIRATIO.

infinillras cordis caveas venire, ftudiofe inquifivit , num eae potius a com-
prefro fanguine, quam ab admiflb aere venirent. Mukoque procul dubio
major vis eft) qua in tenerae beftiolse vafa a viribus humanae exfpirationis
pellitur, quam aeris eft, in legitima infpiratione in pulmonem nitentis:.
Potuerunt a nimia violentia impulfi fpiritus rupta fuiffe (^). Quam enim
immeabilis fit, 6c quam facile ab humidis membranis (r) excludaturj
dudum oftendimus ( / ) , 8c quanta vis muci veficulas obducat ( O > in quo
diutifTime aer rctinetur iu).

Addebat Boerhaavius, neque dum infpirat ( x ) animal , aercm in
pulmonis fanguinem recipi poffc, tunc enim venas fuper veficulas tenfa*
ar^tari: neque in exfpiratione (>), tunc enim aerem exprimi (x).

Qui acr buliarum fpecie in vivorum animalium fanguine vifus eft , is
per vulnera fubiit (a) , nequc in iis animalibus reperitur, in quibus cau-
tum eft , ne vafa violarentur. Hinc nuUa unquam, tot in experimentisj
aeris buUa vifa Leeuv/enhoeckio (_b).

Cl. Bb R T I E R experimenta ne cl. quidem auftori fatis firma vifa
funt (c).

Qui acr in cadaverum venis adparet , is putredinis efFe6tus eiTe poteft ,
quae aut a morte acceflcrit , aut in ipfa jam vita ( d ) ccperit nafci. In mor-
bis enim acutis, dum vivunt homines , fangumem computrefcere {e) , &
fpargereodoremcadaverum, quem ipfi funefto omine segri percipiant, &
ipfevidi, 6c alias excitavi (/)■ Hinc hieme non adeo frcquenter , aeftate
perpetuo ( ^ ) is aer adparet. Hinc bullas illas fpumeas in corde nunquam
nifi manifeftis cum fignis putridse corruptionis vidi.

\

(q) Mem. avant I6pp. T. IT. p. 107.
( t) SauvaGES Mtm. de la So:. de Ahnt^el. 174J.
' r) p. igo.
.') P- '49- «To-

(«()MuSSCHENBROF. CKp. 31.

(*j J. R. M. 1. C. MUSSCHENBROECK p. 34.

(y) Ita Taegirus p. 150. 151.

(z) o. 35.

(a\ Mem. fur le mouv. dti fang cxp. 17. p. 108.

(h) Phil.lranf n 145. &. oper. T. II. p. 214. 170.

(c) p 311.

(d) G. V. SwTETEN T. II. p. Z34 H u X H A .»1 /orf throat. p. 60. 61.

(e) Cl. Gaber in nnfcell. SociJt. Taurin. ?J.
(/) L. V. p. 8y. /

(g) Kla.nke de tffu venaram p. i8. conf. HjeuiRMANN oger. T. II. p. 281.

S E C 7. V. U T I L I T A S. ' 159

Emphyremata gangraenofa manifefto a putredine funt ( h ). Putrcdo in-
ter eas caufas ert, a quibus aer generatur, nempe ex fixo habitu in ela-
fticum reltituitur. In tympanite confpicuus redditur; qui enim cavea in-
teftinorum continebatur {i), is nunc expanfus in celluiofam tclam viam
fibi aperuit {k), ut in aliis etiam membranaceis faccuiis folet, eaque te-
la rupta 6c ipfe in cavum abdomen crupit.

Quae experimenta in vacuo fpatio fa£la funt? pavitcr unicc oftendunt,
difTolutum acrem in humoribus noftris reperiri , qui expediatur , dum ex-
terni aeris preffio removetur, quaUs omnino aer in omnibus humonbus
eft, 6c m ipfi aqua. Sed etiam ilte aer muhum pro noftra fententia fa-
cit, fiquidem fibi rtliOus fanguis, cum fua arteria, qua gravior eft ,
& fundum petit ( /): idemque lub inani fpatio natat. Si enim in vitali
humore elatticus faiffet aer 6c expanfus , etiam tunc innatafiet aquae, dum ani-
malvivebat, autcerteaputredmeliberum fupereratcadaver. Elaterem nunc
poffidet aer , fed per mutationem , qus cum vira animahs nequvt conf ftere.

Nam aer, quando elaterem recupcrat , tanta cum violentia fe expedit,
ut membranas diflolvat , vafa perrumpat , 6c ha;c inprimis caufa fit, cur
in fpatio ab aere communi hbero animaha pereant (rn).

Divcrfitates iUas (anguinisvenoti 6carteriofiaIiasreilitavimus, quseaco-
lore fuuiuntur (n). Sed etiam ante refpirationem , in coiorc fanguinis
diverfitatem effe oftendi, in pullo incubuo (o), & inranis, non noftro
modo f^-irantibus, coioiem fanguinis alium efic 6c alium (p) : inque te-
liudme ( i^ ) : ^ etiam in vacuo fpatio grumi inverfio colorem elevat ( r ).
In antro lethifero exftindlarum avium f.nguis (s) non mutatur. Aerem
ex fanguine edudtum quod attinet , hadtenus meliora experimenta diffen-

V u 2. tiunt ,

fh) Kiiicr,>ND of gartgrens p. 68. HiUERMANN p. iSo. Sauvages malad. des taufs

f. 13. DUNTZE ex^. I.

(i) Am. de Haek ym. mel. T. V. p. ''8. feqq.

(k) Veficuia fe lis Mu s scH E n broeck p. 8. arteria carotis p. 10.

(i)MuSSCllEMDROECK p. 10.

(m) Noi.iET T. in. p. 168. i7i. Camkhar. a>7tl. p. J.

(n) L. V. p. 10. feqq. conf. CHESEI,DEii p. 179, & Cl. Evers p. 5. SiC.
(e) Mem fttr le foitlet T. II. p. 37. 38.
(p ) Sur /t moiiv. dti fe»g SecV. II.

(q) Sanguinfm in arteriis rubrum , in venis atrutn tiuic animaii effe Mem. avane l^pp.
T. II. p. rii.

(>'( C. A. a Bergen xiu»Tcr»£-^i.s p. C.
(s) CoNNOR untr. kthif p ji.

?43 LIB.VIIl RESPIRATIO.

tiunt , qnod aliquanto tardius ex venofo finguinc aer fc expediat ( t ) , ut
fenfini tamcn piures buUae emergjnt ( u ). Ex arteriofo fmguine aliqu.m-
topromtius aerem dicunt exfjlvi (x). Et tamen in venis inprimis aerem
vidi (>)j 6c alii ante me viri (z) viderunt, &: in dextro cordis (^)
ventriculo. Ut omnino nihil hic firmi, aut fatis exquifitis, & pro rei di-
gnitate repetiris experinientis , evi£li adverfarii proferant. Qui enim hanc
aeris in venis puLnonahbus majorcm copiam propoluerunt , non videntiir
machinis ad educendum aerem idoneis unquam ufi efle {b). Difcrimen nul-
lum invenit Cl. Diebold Cc).

Si vero omnino aer ad ruborem requiritur , ut lux ad colores herba-
rum producendosi fi credere oportet {d) non certe infirmis cl. viri J.
Francifci CiGsm. {e) experimentis, erit hic aliqua aeris ucihtas, cujus
veritatem experimenta evicerint , agendi modum non pervidemus. Certc
ea fummam fpeciem habent veri. Nam aeris folus contaftus fanguini ru-
borem conciliat (/), 6c ex ordinc tot laminas {g) cruoris rubras reddit j
quot aeri deinceps exponuntur. Inde, dum fanguis in fpatio inani ex-
panditur, fanguinis rubedo augetur (A), edu^lo vero aere denigratur (0
idem. Et oleo olivarum impofito fanguis (/f), uti ab aere arcetur, ita
nigricat, etiam in illa fuprema fuperficie , quae alioquin florido folet
efle colore.

Per omnes humorum inhalantium vias ad fanguinem aeri viam patere >
ccrtum eft , qui in iis humoribus diffolutus pariter fatlus fit penetrabihs.
Ergo cum vapore , quem de acre pulmo habet , advenit aer , 6c cum chylo ,
6c cum cutanea inhalatione, ccEterum ad penetrandam cutem parum ido-

neus

p. 4. PlTCARNE p. 47. BOEKMAAVB

4

(1) Camerar. tmtl. fmtm. p.

J. DlEB<

■ft/pfl. p. 101.

(tt) MuSSCHlNBROICK diff.

p. p.

(*) MWSSCHINBROKCK 1. C.

DlEBOLD

(y)p. 3Z2. jtj.

(z) ib.

(a) Behrens 1. c.

(h) Matow, Ferrein.
(cjl c.

(d) Cl. Bbrtier.

(e) Mifell. Tattrin. T. I.
(/) P 7'-

(g) P 71-

(h) p. 68.

(Oib.

(k) p. 71=

S ECf. V. U T I L I T A S.

34t

neus (/)• Sed nc in infedis quidem verum eft, aerem pcr cutem exba-
iare (m). Cum vapore pnlmonali eo facilius reforbetur, quod idem ab
animali exhalatione quacunque elaterem amittat , fixuraque m ftatum re-
deat. Aer acido vapore fulphuris inquinatus, in abdorr«en & thoraccm ani-
malis impulfus , doloremfecit , & rcfpirationem diificilem. Eodem re-
forbto, inera biduum animaladferediit ( «) ; Sed etiam vulnera pcftoris,
quae aerem admiferunt, adeo facilia fanatu funt^p), ut aliquoties eam
felicitatem admiratus fmi , 6c in juvene potiiFimum , cui cnfis interius
quam finiftra papilla pe£lus transverberaverat , ut ex dorfo prodiret , non
abfquehaEmoptoe. In ejusmodi fanatione neceffe eft aerem, qui thorace
receptuseft, vmi fuam elalHcam deponere, qua alioquin pulmones compri-
meret (p). Eodem modo per cellulofarn telam drfperfi^s aer reforbt;'-
tur. Si elaterem in fanguine non retinet , de ejus etiicacia non oportet
quaDrere.

Quin cum humore per venas pulmonis reforbto aliquid acoris , per
acrem natantis, ad fanguinem veniat, non recufamus. Id vero parum
eft (^), nequevere nitrofum , neque effeilum mcmorabilem edit. Siqui-
dem , etiam cum ea acoris de aereacceiiionc , taraen fanguis totus ad uri-
nofam naturam inclinat (r).

Liceat breviter hic errorem refutaffe , qui paffimrecutrit, & ctiam in
phyfiologiam recipitur. Nitrum peculiaritcr frigus facere , 6c in aereBo-
reali ventisque adtinibus majori copia contineri ( r* ). Neutrum firmum eft.
Cum nitrum ex animalium excrcmentis potiffimum generetur , & urino-^
fam naturam pro fundamento pofitam defideret , calidarum potiiijmum
regionum partus efl. In Africana terra(j) tantum eft nitri, ut ex centum
terree libris fex uncias extrahant. In aere Quitenfi ( * ) , fubipfo fere JE."
quatore , nitrum vulgo reperitur. In ySi.gypto («) ex terra 'copiofiffmum
coquitur. Quod in Europa ad deteftabilem illum militum ufum adhibetur,

V u 5 ex

(y) MU SSC H ENB RO ICK 0. 40. 4t.

(m) BoNNET Phil. Tranf. n. 487.

{n) B. Langrish f^iyfic. exper. 4. 5. 6.

(0) Heuermann oper. T. II. p. 231.

(f) Conf. p. 131.

(q) COCKBURNE (econ, anim. p. IIO.

f r) L y. p. 85. feq.

(>-») HoME 1. C. p. 14f.-

(j) Shaw truvels p. iiS.
(t) BOUGUER p. LXIV.
(») }. des Savans 1685.

541 LIB. VIIL RESPIRATIO.

ex Inuoftania potifTnnuni advenit. In frigidis regionibusputredorarioreft
■Sl lcntior , & minus velox circuitus , quo de terra plantae 6c infeda
tbrmantur , ii^que terram viciilim redeunt.

In parandofrigore nitrum nihil peculiare habet. Omnes fales mcdii in
aqua diiloluti frigus faciunt ? &fal ammoniacus j & marinus , 6c irtc qui-
dem , quam nitrum potentius : 6c ipfum denique nitrum ob filem mari-
num 5 quem plufimum admiflum habet, fere refngeratj longeque debi-
lius frigus facit, quando puriffnnum elt (sc).

Conjeduras refutaffe vanus labor fuerit , quo poflimus fuperfedere.

In avibus merito in caveas pc£loris , abdominis , ctiam in ceIlulof\s ca-
vernulas , aer recipitur , cujus manifefta fit utilitas , qua corpus volu-
criura leve reddit, quo poffit per leviflimum elemcntum natarc. In peli-'
cana {y) ave , quse akifTima qua^que petit , aer in univerfi corporis cel-
lulofum textam exit. Sed etiam ad cantum ea magna vis aeris fbrtc

congcritur,

J. XVI. A.n aerfanguinem refrigeret-

Antiquiflima haec , etiam ante Aristotelem nata (is), & commu-
niffima fuit theoria , fanguinis calorcm in pulmonibus contemperari ( a ).
Ipfum fimpliciffrmum experiometum ad eam opinionem invitavit, ex quo
conltat , nimium calorem aeris j ignis , motus mufcularis , febrisve intolera-
bili nos moleftia ( b ) adficere , quam frigidi acris refpiratio cum fumma
voluptate fublevct ■-, neque fere inrtin6lum fillere, qui nos frigidam au-
ram captare jubet , quoties fupra modum incaluinus. AccefTit hypothe-
feos neceffitas j cujus fu nmi poteitas eil; , pollquam in corde ignem ali-
quem vitalem4iabitare , a primis fere medicinse conditoiibus creditum eft (c).

Cor

{x) Keavmur mem. de I734- P- i?'- ^c.

(y) M,moir. avant 1699. T. X. & in ave NoClho Tachard voy. de Siam T. II. p. i4fi.
in ftru.hiocamelo Valisnebi T. II. p. 416. Ptfculiates ad ufus eadeiB eft facultas Chamaeleon-
ei loe M ibid.

(z) Vide eias L de fpiritu c. j.

(«) Aristoteles l. c. de vit. ^ morti c. xi. derfpirat. c. 16.

(h) Helvetius .Mem. de itiS. p. i4f. Stevenson EJJayr of a Socl.t. at Edimb. T. V.
p. B{z. '

(f) Hinc apad G a le nUM fuTirna ucilita; ref3irAtionis eft confervatio caloris natHralis per re-
frigt-rium di tft faft. L. 7. c. 9. di tttil. refpir. c. 3 de diJf-Cl inflf vy.al. c. f. & Ha«-
VEii exerc. d: circ. fang. III. p. zjj. Solus is ufus nsceffarius eft H. Fabricius de refpir .
L. I. fin.

S £ C T! F. U T I L I T A S. .543

Cor pulmonem cxurit, ita ia eo vifcere facit defiderium aeris frigidi , apud

A R E T^UM (d).

Cum Cartesius eumdem in corde focum aleret (e), etiam pro-
prium ab aerc refrigerium (/) renovavit: ut erat autem phyficcs peritior ,
frigufque norat omnia corpora addenfire ( ^ ) > ita etiam fanguinem in pul-
mone in minorem molem cogi docuit. Utramquc hypothefm ejus viri
fchola tenuit,

Cum tamcn poft contrarias egregiorum virorum demonftrationes , labe-
ret 6c refrigerii fides 6c condenfationis, hanc potiffimum J. Claudiut
Adrioms HEhv E Tivs (h), utramque vcro Ge$rglus Efhardus Mam.-
BERGER ( ?■ ) defendendam fufcepit, novaquc protulit argumenta, quem
multiclari viri fequuntur ( k ). Frigus autem & denfuatem evidentius quam
Helvetius conjungit.

Helvetius quidem venarum puhnonahnm parvitatem potifiimum
urfit (/), earumque lumen , quam fodalium arreriarum minus. Manifelto
indc adparere perfuadebatur , fanguinem arteriarum pulmonalium in minue
volumen compreffum fuiffe , qui in minora vafi recipi potuerit. Verc
autem utique, vense pulmones finus finilbi, & ejus nominis ventricu-
lus, dextro fodali, dextra aure, 6c arteria puhnonea minorem liabent
aream (m).

Ideo fanguinem artcriofum , venofo denfiorcm efTe pergunt , quoties ani-
mal refpiravit in ratione 108 j ad io5,y ( n ) & 4^4? ad 482 (0). Sed
ctiam , cum canem pene ftrangulaffet vir cl. denfitatem arteriofi fanguinis ad

venofi

(d) De catif. & Jign. actit. L. II. c. i.

(f) L. VI. p. z87 i88.

(/) Form. fet. p. aoi. di homine c. 5. Sylvius diff. VH. n. 57. Swammerbam ds ref~
fir. p. 96.

(g) De form. ftn p. ioi. SvLvlus difl". VII. n. 78. Swammerdam 1. c.;Dieme«-

BROECKp. JJ3.J

(k) i\Um. de '1718. p. iii. feqq. & in Eilaircijfemem p. zt. quse feorfim prodierunt r le
C A T mem. fitr le mouv, des mifc.

(i) Phyfiol c. y. p. 117. feqq. de rtffirat. n. 66.

(k) Sauvages de inflnmm. p. 144. Krugeb fhyfiol. n. 104. Schaarschmid Ber-
lin. Nuchr. T. VI. p. 151. 153 phyfiol. T. I. p. 213. 599. &c. G u M P F. E c H T S in CI.LoE-
SECKE mat. med. p. 409. Ita fenfit cxtia cl. viri fcholam Cl. Douslas on ihe gener.%tion of
htat p. 88. &J. Smebbeare p. 138. <3c Bryax Robtnson Prop. 21. 13. & Cl, Mos-
c A T. 1. p. 170.

(l) p. 167. 168. 169.

(to) p, 169.

(n) Hamberger fhyfiolog. p. 3, in cane,

{o) Ibid.

5^4 LIB, VIII. RESPIRATIO.

venofi fanguinis. denfitatcm falcem rcperit, ut 415. 407. cum autem liberc
refpiraict, au6la denfuate, ut 417. ad 407. (p)

A folo autem aeris contadu fanguinem 6c rubicundiorem fieri, 6c
denfiorem {q), fed cum denfitate fiuiditatem augeri ( r ) pergunt.

Hanc addenfarionem omnino fummae ncceflitatis efie, cuni fanguis in
corporis univerfi venisrarefiat (/) , non tranfirurus per pulmonisvenas,nili
in pulmone lcgitimam denfitatem recuperaflet (O-

Fngus a denfitate alioquin diificulter feparari potel^. Si enim ab aeris
m glacie evoluti rarefaSione recefleris , per univerfam naturam omnia
denfintur a frigore, &c a calore rarefcunt. Rtfrigerari vero in pulmonc
fanguinem , manifertum videtur, cum in ampliiT;ma fupcrficie ( w ), calens
ad 96 gradus fanguis aeri exponatur , ncn fupra 76 gradum in Europae
unibrofis facile calenti , frequentius vero, 6c paflim incredibili ratione frigi-
diori, ad 80 (x) & iio fere infra primum glaciale frigus gra-
dum (_y).

i'. Inccr eum calidum fanguinem, 6c fiigidum aerem, tenuiflima membra-
nulaeft (x), millefima, ex elari viri calculis, parte poUicis non craflior.

Ergo ex fanguine tantum in aerem tranflt caloris, ut aer, qui paulo
poft dc broncho exfpiratur, omnino ad 96" gradum caleat. Exiftimant au-
tem cl. viri tantum de fanguine dccedere c.iloris , quantum ab aere ad-
quiritur. Si ergo aer atmofphaerae ia) ad 10. ianguis ad 54 graduni ca-
lueritj adfcendere credunt hahtus cdorem ad 46. & ut adeo omnino 31
graduum caloris fuerit difcrimen, quos aer adquirit.

Qu:ire fola abftiaentia a refpiratione nos vehementer incalefcere ( ^ ) , flc
incredibili mokiUa adfici monent , quando aer frigidus nobis negatur {e).

Eflb

(f") Idem p. z.

(,|) HiLVETRS p. tJJ. feqq.

(r) EdMrcijf. p. jc.

(s) HsLvHrius p. 140. 24!. iScc. Hambero-er p. iio.

( t) ^. 143- 144- ^ r ■ • y, B

lu) Kefrigeratio fan^uinis eft in ratione fuperficierum le connngentium RoBlNSGN Frop. %%i
Su )erficies Xilima^a ell pollicum roooo. p.

(x) Eo le exce.iierc ffgus fumma.ii Reaumwr Mem. deFAcad. 1716. p. 485. nempe 3».
gtddus infr.» congclaiionis pundum.

(v) T 190 Matv Journ. Brit. Aug. i7jo«

(z) H A L E s hxm^jt- p. 97-

(a) iDEM JUid. n. 9^- alio tamea aeris poflto calore.

(b) .\ 64 gr. ii 6f^ HaLes p. 101. inde ad 69. 96.

(c) StevensoN EJ. of " Soc. at Edimb. T. V. p. 8j«.

SECT'. V. U T I L I T A S. 345

Efle qni in calido aere pereunt {d) , & ex hominum genere h. anima-
lium> &quicos , nonpereunt , tamen molcftias maximas pati ( f ). Sed a
frigore continuo refocillari ( /) eos homines , 6c beftias.

Non valdc nunc interert , in tam parva acris a fanguine diftantia 5
num omnino in fanguinem mahs acris nitrum duccre, num unice calo-
rem cx fanguine in aercm mahs migrare , non admiflo elemcnto (i-).

5. XVII. Ad propofitam opinionem animadverfiones.

Fulmo ad refrigerium mn ejifa&us.

Primo quidem certum efl , ahquo gradu in pulmcne fanguinem refri-
gerari ( A ). Cum enim aer in pulm.onem receptus a fangumis conta£tu
incalefcat ; non potefi: non fanguis , dum aerem calcfacit , hadenus ali-
quid de fuo calore amififTc. Et amittit non unice in ratione denfitatum ,
nernpe pofita niole utriusque fluidi sequah niiUefimam partem fui caloris ,
quae diverfitas pene nulla foret , fed in ratione mohum utriusque flui-
di { i), quae ratio refrigerio favet. Aeris rccepti fi viginti uncias pofue-
ris , fanguinis hmul in pulmone cxfiftentis non multo plus ponere U-
ccbit , cum totius vifceris pondus exiguum fit , multumque habcat mem-
bi"anarum.

Non

(d) LlNiNGS Phil. Tranf n. 487. aere calente ad • gr. istf. Douglass Hiji. of mw In-

gUnd r. II. V. iiy.

(*)HELvETii;sp. 141. Vide & Boerhaavu experrrenta & Cl. Duntzii. Impri-
iTiis refpirationem araittit animal , & compiKrercit exp. i. i. ?. & P'rit in gradu fahrenheitiano
llj. iiy. 112. Idem ibid. fn thermis Carolinis ' ari^us tolerari nfquit SpBlNGSFEiD voni
Ciirhba.de p. i^i. neqne 40 gradits Reaumvrii le Mcnnier ncni. rie ,1747. aut 38 4 cir-
ca Senega fl. Mmi. de 1738. p. 402. Sed ne 100, quidem fthrenheitiano gradus Pla>icUS
ferebat hagni de Pifa p. 40. Pallus inde cclerritr\us , debilis , irreguiaris Mem. de 1751. ?•
617.

(f) D U N T Z E &C.

(g) Qu3 opinio Helvetii fuit p z^l. 2^8.

(h) SckREiBER Almagsfl. p. 340. J41. Hales ?. io?. BoerkaaVe J. R. M. n. 202.
E. Earev ill. viri dircipulus Difafes ef ibe Iv.ngs p. 134. SHEBiiARE p, Ij8. Louglas
pf animal hrat p. 87. Sed ilte dimidium omnino calorem ait ;eri;e.

(i) Boebhaavi Elem. Cheni. T. I. p. 269.

Haller Phyfiolog. Tom. III. Xx

34« LIB VIIL RESPIRATIO,

Non iJeo rcfi igcratio fmguinis naturse pulmonem creantis finis cffe po-
tuit(fe)j ncque ea elt pulmonis efficacia. Tum demum rcfte diceretur
fanguineni in pulmone refrigsrari , fi calidior in venis & in arteria pul-
monali adveniret , fri^idior in fmiftrum cor , inque arterias tranfiret.
Nunc ejusmodi niliil , ne per conjeduram quidem di£tum eft unquam.
Siniftri cnim cordis , & arteriofi fmguinis ( / ) idem eft, qui dextri ven-
triculi vcnofique fanguinis calor , non ergo fanguis in pulmone refrigc-
ratur. Idem denique pulmonis cum reliquo corpore calor eft.

Simplicilfimi argumenti (w) vim miror cl. viros non fenfffe. Cl.
Hameergeri (n) } quam a denficate f^nguinis arteriofi excufationem
repetit , eam continuo tollemus, neque enim id quidemverum e[\ , ijin.-
guincm arteriofum uUa certa fide venofo denfiorem effe.

Porro , ii fanguis in pulnione ab aeris contaftu aliquantum refrigerii
patitur , 6c tamen in finiftro ventriculo non eft frigidior , fequitur ex ipfa
pulmonis natura calorem generari m fanguine , qui hoc refiigerium com-
penfet , atque adeo pulmonem adeo non refrigerando fmguini paratum cG
fe, ut calefaciat. Accuratc iJ oftcndit Cl. Hales (o) 6c menfuram de-
dit ejus caloris , qui in fanguine per pulmones circumeunte generatur:
quem aeftimat in duobusminutis (p ) ad penc unum gradum adfcendere
eorum , quorum 6^ faciunt calorem fdnguinis , 6c ad fefquigradum ergo
fahrenheitianumratque adeo intra dimidiam horam ad pauloplusquam | gra-
dus Cl) fui j five ad gradus fahrenheit 5 , & pene duos. Quibus ex cal-
culis adparet , quam parum ab aere , etiam infigniter frigido ( r), fan-
guis reri"igeretur. Tantum enim utique fanguis ab aere refrigeratur ,
quantuni abfque aere incalefcit.

Sed ea omnia nimia efie oftendmius , quae dicuntur de intolerabili ae-
ris calore , quando humani fanguinis calorcm scuat. Vivitur in aere
«que calido, quam eft fanguis , a qao adeo nuUum refrigcrium fperari
potcll : vivitur in aere, qui fanguinis calorem fup^rat. Vivit nempeem-

bryo »

f t ) S CHREIE ER 1. C.

(l) Plerique msjorem f.iciunt El k). de phyfol, p. 2p8. Arbutknot of air p. ^9.

(ni) EaouSTENC de y ■[[:''. n. ^j.

fi) p. IZ4.

(o) Hamaftat. a p. 58. ad lci.

fp) p. 10».

( ? ) Ibid.

(r) A^rr-n -icnit calentem 10 gradibu-- , quorain in fangiune ftint 6^.

S £ C T! F. U T I L I T A S. 547

bryo 5 & fetus in materno utcro, quando nullum, nifi a ranguine matris
fotuque calorem h^bet: vivit in ovo pullus , quando calorem incubatio-
nis experitur, multo co cdore majorem, quem fuo cordc generat , cum
a g.ilina remotus , fibi fuisque circuitus viribus rclidus contmuo frigefcat.
Sed in aere immenfum fuo fanguine calidiori pifces vivunt (x). Noa
minus enim cget aut pifcis , aut fetus fanguis, condenfatiorie illa a frigido
aerenata, fiquidem rarefidio vitiofa fibricae venofiE tribuitur, quam pi-
fcis cum caiido , fctus cum adulto animaie communera ( t ) habet. Vi-
vunt demum &:homines, &: animalia, in aereadco calido, ut thermomc-
trum ex hbero aere fub alis (u ) remotum defccndat. Abfque ergo refri-
g-:"rio vivi poteft, quod abae.e advenit.

Addi pof unt jhorum ch virOiUia cxpciimenta (x).

§. XVIII. De addenfatione Janguhiis in fulmone dulitatur.

Addenfationem finguinis , quse ab aere fit , ex comn:i:ni quidem frigo-
ris natura deduxerunt viri cl. quod corpora quacunquc p:iriter denfat ,
uti a caloiC rarefcunt. Quam paium vcro ab ea caufa fpcrari poflit , jam
ofienfum elt, cum ab ipfo gelu fanguis vix niutetur,. 6c in tempcrato
aere fangttinis addenfatio , etiam a Ch Hamberceri amico, non
fupra jj^ a."fiimata fit , 6c dcnique in puhiione omnino fanguis non refri-
geretur iy), neque arteriofus fanguis ulLi certa hde venofo fit den-
fior (z).

Scquitur ut oftendatur, cur ergo vens puhr.onalcs fuis artcriis adeo
raro exemplo araiores fmt, fiquidem fanguis in puhnonc non addenfa-
tur. Pnmum multo iriajor eft diverfitas diametrorum ia utroque va(b-
Tum genere , quam quidem ullo modo a minima ilia in pulmone refri-
geratione exfpe&ari polTit , etiamli non compenfaretur, 6c fi-igus ab aere
acceptum in fanguine venae pulmon-dis maneret, ut quidem certo non

X X i manct.

(j-) L. V. p. 34. !n thermis PifantE, qur.rufn calor ad calorem corporis huinani fe habet uti
30. ad 16. t. men loris libt-ris Kinae vivunt CocCHI ha^ni cii Pija p. jp.
(()Hambpfger n. 135. Hi?lvetius o. 140.
(.•<) h. V. p. 11.

(x) Strack lif reffir. Erfurt f^S. Borellus prop. 06, Boermaave J. R, M. h. io»,
(y) Sauvages fhyjloiog. p. 106. In conglaciaiione cruor rninu; ^ quani aqua ililaiaiHr D ib-

BOLD o. li.

( z ) L. V. p. 10. 11. J*.

348 LIB. VIII. RESPIRATIO.

manet. Nam integra duodecima parte minor eft (a) diameter venarum
pulmoncarum, cum diametro fociarumarteriarum comparatai Sanguinis vero
denfatio pene millefimaE, fi uUa eft.

Quare alii ciari viri cicdiderunt, fanguinem per venas pulmonales ce~
ierius ferri pofTc {b), atque ita fieri? ut per anguftiorem canalem plus
fanguinis , & tantumdem tranfeat , quantum per canalem latiorem , len-
tiori moru tranfit. Non veram folutionem eiTe quaeftionis, rt£le often-
dit Hel V ETiuS' ( c), cum etiam ventriculus finifter dextro major
fitj non poffit autem per eum ventriculum velocius, quam per dcxtrum
finguis flucre.

Satis accedit altera 111. Mekelii conjcifiura, venas pulmonis anguftiores
effe, quod facilius in ampliorem fmum fe inaaianr (c?), quam in mini-
mas nafcentes vcnuUs arteriae.

Contra Helvetianam porro condenfationem didum eft, in fetu
fanguinem venae cavae {e) oranem in aorta multo minori contineri, ne-
que tamen fujftTe pulmonem, qui venofum fanguincm in minus volu-
men cogeret : objetlum eft, nihil ex diverfis venarum 6c arteriarum
pulmonalium diametris fequi, cum etiam auricula dextra fuo ventriculo
major fit (/), 6c tamen in ea auricula fanguis non condenfetur. Ab aliis
III. viris dextrum ventriculum fmiftro ampliorem effe, fcriptum eft, quod
non penitus evacuetur (^), 6c quod non totus repleatur, ftnifter vero
perfeclius finguine fuo pleaus fit ( A ).

Nobis hic fumma videtur eif^ naturae fimplicitas. Saepe contemplatus
in cad-iveribus diverfas venarum amplitudihes, modo fponte naturse eas
venas enormiter crafliores fictasfaiffevidi (i), alias ab arte & injedione
anatomica ( fe) mire turgidas reperi. Satis inde manifefto eognovi, venas
adeo tenucsj mirum in modum dilatari, five plus in eas humoris ve-

niat ,

{*) p. itfp.

(b) Santosin. p. 148. P. A. MiCHELoTius Efift. ad Fonr. p. XXX. XXXII. Tuja.
Ti de morb. Naynn p. 98. Senac p. 3J1. Jl.itiones addit Micnr. lottus, cainearum fibr*?.
rnm numerum, fiium declivem 6<c.

(c) Erlairrijf. p. 30

(<i) Mimoir. de B^ylm T. II. p. yj. Sc l^Jo. p. 177.

( e) MlCHELOTTI Epift p. 44.

(/) Besse reilique a M. Hflvetius p. 149.

(g) Senac ir. du cceiir p. 349. Jjo.

(fc) fvllCMELOTTI E/lfl. p. j;. S EN A c p. 34(J. }47.

(j) L. VI. p. 340. 341.
{k) L. II. p. i22.

5 £ C T! K. UTILIT AS. 349

niat, five minus expedite is'effluat quem receperunt. In pulmonis ex-
emplo facile vidi venas cavas , Sc auriculam dextram , ampliores effe,
quam pro aortse portione videtur necefle, quod m plurimis corporis hu-
mani conditionibus, in nixu, aiiisque (Iinguinisper pulmones manaturi re-
tardandi caufis, hae venae fanguinem a corporis univerfitate rccipiaiit ?
fed expedire non poffint (/). Nihil ergo fimphcius , quam eas vcnas
intumcfcerc paulatim , & lumine augeri, uti in animalis pulmone miaus
expedita via fuerit : omnino uti ollendimus , auricukm dextram (m ) , ejus
lateris ventriculum ( n ) , fmum finiftrum (o ) , 6c demum ventriculum ejus
lateris (p) amphores fuifle, quoties aliqua harum cavearum difficilius fe
inaniebat. Etiam hoc probabile, ad futura per pulmoneni impedimenta
N A T u R A M providanT refpexilTe (q), quando dexcras cordis caveas am-
pliores fecit. Id confilium demondrationi proximum omumo ell, cum
etiam noftris magis varta fpatia in venis Eadem in iis anmialibus prie-
paraverit, quibus iongior fub aquismora, ad vitam futtentandam ncceirais.o
requiritur, ut phocse (r) aliisque amphibiis. Sivero in venis cavis, &:
in auricula dexrra, ob pulmonis obftacula retardarur fanguisj peiinde m
ventriculo dextro morabitur, inque arteria pulmonaiij .5>c- perinde debi-
leni aliunde ventriculum diftendet (f), facilemque extenfu areeriam ( / ).
Porro conjetturam noiham confirmavit egregie IIL Mekelius, quan-
<io vafa cordis farii hominis cum iisdem vafis homiuis comparavit, cui
fanguinis circuitus impeditus fuerit. Aorta nempe in fano homine ali-
quanto , quam arteria pulmonalis amplior ei\ , in ratione 12, & 11 |
ad ti («)• Verum cum aorta perangufta foret in ipfo abdomine, & in
adi.tu ex corde diametro effet 8(5«) unice Hnearum : cum adeo cor ftni-
f^rum maligne fe inaniret , inverfae omnes funt rationes priores , 6c arte-
ria quideni pulmonalis folito major 13. lin. habuit diametrum , & ta-

X X 3 men

:'/) p. 20?.

(m) L. W. p. 401. 402.

( m) Ihid. p. 407.

(0) Ibid p. 411.

(p) 1^'d- p. 41?-

(q) Conje^ura eft J. Dnrninki Santortn» p. 149. tum noflra , Sc Sam. AuRi vii. 11 1. c>

()•) Eam hiftoriam fli. Mekelio debebinius.

(s) M EKE L T. 11. p. 55.

(t) 10EM o 53. 54, 55. A diametro ir ad di:.m;trum Ij. Hn.

(u) p. 158.

(»•) Mt-m. de JAca.l. de Berlin 1750. p. 167.

550 I /JS. F/fl. RESPIRATIO.

nicn venat pulmonalesj quam artcria ampliares fuerunt, in ratione
ify ad i$z.

In alio exemplo, cum valvulse venorse fmiftrae duriores eflent, & vc-
nofunj oiiium fmirtri ventriculi non ad natur« modum pateretj fmus fi-
nilier multo quam prius latior, & ventriculo fmiftro duplo amplior
fuit (y), & arteria pulmonalis fuit ii imearum , & demum diltenta
Im. i 5. cum aorta haberet lineas 06I0.

Iterum in alio exemplo arteria aorta peiangufta, &: inanis, ad j'- pol-
licis crafiafuit, lata decimas linearum 7. z. Una vcntriculus fmifter am.-
plior erat , & debilis ( z ) , 6c valvulae aorticse iacerge , arteria vero pul-
monalis amplior , & i a lin.

icerum in alio exemplo aorta crafTa, in^^t-afcabiofa , tuberculufa fuit ,
eum petrofis laminis j & una ad 9 hneas ai£laia. In eo cadavere ventri-
culus fmifter crafTus erat , arteria pulmonaiis vero iz hneas lata (a).

Adparet, quoties obftaculum ahquod evacuationi receptacuh obftat,
totics 6c id reccptaculum intumefcere, & ea vafi, quse in id receptacu-
lum fe inaniunt.

Akera pars noftrae theoriae erat, ctiam abfque dilatatione dcxtrarum
cavearum cordis, ab ipfa Natura dcxtra receptacula finiftris amphora pa-
rata fuiiTe. Id urique manifeftum eft. Nam auricuUdextra in fetu omnem
omnino de toto corpo-re fangumem accepit, cum liniftra eo omni priva-
retur , qucm arteriofus ductus avehit. iVxv.'rito ergo ea auvicula , quam li-
niftra, ampHor rft. Iterum artcria puhrionahs recipit eum fanguinem ,
quem ductus arteriofus amandat, 6c qui venas puhiionis prgeterlabitur.
Merito ergo & ipfa fuis venis major eit. Denique ventiiculus dexter non
accipit equidem fmguinem , qui per foramen ovale meat , 6c quem fmi-
fter ventriculus habet; fed ja£tura fmguinis per duclum-arte iofum aufu-
gientis major eft, quam acceffio fangainis per foramcn ovale tranfcuntis,
cum is. duiftas hoc foramine muh.o fit amphor ( b ). Quare etiam in fetu
ventriculus dexter fmiftro major eft.

Vides in ipfo fetu ji^m ea omnia ciTe difcrimina dextrarum cavcarum
a fmiftris , quse in adulto homine fuperfunt, 6c illas iftis ampho^-es effe?
prius oninino, qaam aer ullus ad embryonis in fuo utero contenti fan-

gutnem

[ > } Mem.dt rAcad. de Bfrlin T. IJ. p. yj.

[ i] Ibid. p. 61. 6l.

[.1] p. 52. 61.

(b) Conf. programm. de foram. ovali in fafdc hen, amf, lY.

S Z C f. r. U T I L I T A S. J5I

guinem acceflus invenerit, praeparatumquc efle a Natura ad futuros
vitae ufusj quodcunque a cruoris aucla denfitate noftri repetunt. Eam au-
tem in dextro latere laxitatem > etiam poft claunjm foramen ovale , flc
obftrudum arteriofjm du£lum, liomo adolefcens confervat ? quod & fre-
quentes caufae recurrant, quae fanguinem in pulmone retineant (c ) 6c fi-
niftra receptacula robufta fmt, hinc fanguinis vi dilatanti mehus rcfiftant,
& ipfis dextris vafis fe depleturis fint pro obftaculo. Vicilfim dextra va-
fa , auricula ( t/ ) , ventriculus ( <f ) ? arteria (/) pulmonaUs, magna ratio-
ne tenuiora fanguini diftendenti facilius obediunt.

Hucreferripotefteorup.ifententia5 quipuhnonespro fanguinisdiverticulo
habuerunc, in quod fuperfluus fanguis (^), ccrte in quibusdani vitSE con-
ditionibus , nixu, curfu ( /i ) fe rccipiar.

Eft etiam 111. Aurivillii ccnjeilura , venas pulmonales anguftio-
res fa£tis effe, ut fanguis celerius faiat, 6c majori Uiniulo ccr finiftrum
irritet ( i ).

Nondum de condenfatione fanguinis B oe ?. ;ia a v i a N a dicimus ? quas
abfque frigoris vi per pulmonis fit fabricam.

$. XIX. Verse pulmojiis udlitates.

lnhalatio.

Si neque eltfticusaer fanguinem fubit, neque aer frigore fuo cruorcm
in eo vifcere addenfit , non ideo nihil ab aere habemus. Uti in oinnes
cellulofis cavcas vence bibulae {k ) fuis ofculis hiant, ita &: in lianc nobi-
liUimam, fed ejusdem fabricoe , cellula.^um congeriem, fimiles venulae
' aperiun^ur. Pcrinde enim injectus humor tenuior de vena pulmonea in
nniverfum vifcerishabitum facillime fe difr.indit ( /) , & demur.i ysr a^pe-
ram arteriam mulcQ cumaeie exit , fpumofus, ne colpic quidem d-^pofuo,

fl

(c) In omni clamore > nixu , cuifus , lalore nimlo & tot aliis caufis quas .•■nirraYJmns.

(d) L. r/. p. jii. 313. ^

(e) H.ibet fe ad de.>itru-n ut 4 ad 1. Mekel T. 12. p. JJ.
(/) Robora funt at 74. »d jy. p. ij8

(g) LlSTKR d: hnm^yib. p. 1. dc cochl. p. 56.

(h) Sauvases cjJTa de i'air p. 46. 47.

(i) n. 31. '

(k) BoE«HAAvE, BouiLLET apmblee de if4J.

(/) p. idy.

551 ' LIB. VIII. RESPIRATIO.

liexplantarumfuccis ismutu:;itus fuerit. Eandem viam & aquam (»?) deaere
fequi probabile fit •> etiam in catarrhis , 6c vapores , quibus reforbtis obibufta
vafa fanguinea pulmonis efEcaciflirae nonnunquam folvimus ? quale exem-
pium in graviffima peripneumonia vidi, quando vapore exhaiantis aceti
adSEvERiNi {n) ■, 6cPr^geptorisBoerha a V I confilium fumta,
fuaviffimum noftrum ante triginta annos amicum Juhcjmem Gesnerum,
cptimaetuncfpei juvenemj nunc fumnium botanicum, naturaeque cultorem,
optimumque virum vidi convaluiffc.Eamdem viam etiam fubtiiis vis terebin-
thinse ( o ^fequitur, quae peraerem obvclitans, 6c refpuando abforpta, ipfura
lotium fuo tingit odorc. Similes viae funt, quae in ulcenbus dorfi , 6c
puimonis, terebinthinam a chirurgo adhibitam refumunt, ut etiam faporem
{uum in ore reprstfcntct , 6c fuas per notai manifclia exfcreetur (p ). Ean>-
d?m forte peftilentia contagia ( 5- ) , 6c variolarum virus lcgunt : certius
autem ipfe aer. Iftud emm elementum, in pulmone naturam' cla-
fticam amittit ( r ) , adeoque in aqua 6c vapore facile fit reftjlubile , tanta-
que copia cum in noftris fit humoribus , cumque adeo proximum ex ve-
ficulis aere plenis in venulas refojbentes iter fit , hac etiam potiilimum
via in fanguinem venire videtur. Dum Hippocrates aerem inter
nutrimenta corporis numeravit (f), 6c cum fulidiifnrias quaeque partes ani-
malis piurimum contineaut aeris (*), cumque emittant , dum diflblvun-
tur (t< ) , inque fua elemenca d.Libuntur, valde probabile fit, glutinis loco
aerem efie, quod elementa terrea uniat (x).

Quin etiam aliae de aere cum aqua 6c vapore mifcibiles particulse ad
(iinguincm veniant, minime dubitaverim, ecfi de earum natura nihil con-
ftat. Eictlricum ignem cum lente recipiat acr 6c lente dimittat {y) , num
per hanc viam reforbeamus, non dixerim.

Latam

( w ) J. df G c R T '£ R rfe f^rfplr. p. 1 54. K R h G e r diaiet. p. 54.

(ti) Chirurg. effic. p. i8i. coiif. Barthoi. L. IY. hift. '88. de vaporum in raorbis pedlo-
ris ulu.
■ (0) Conf. Mert Mein. de V Acnd. 1707. p. i57.

(p, ) hurr.al ie Medec. Dec. 175:7. Eph. Nat. citr. vol. X. obf. 40.

\q) ScnHEiiER-;<f fejle obC 9. ui ne quidcm per vulneraj vali cutis, aut lac reforbeacur
obf. 8. 10.

(r) p. 20^.

{s) nsf Tfa^/Tf

{t) p.'i8v i?6. Hales veget. Jiat. exp. 119. Plus aeris diit corou quam fanguk.

(u) x>. i8<S.

(*) Hales ibid. Desaguliers T. II. p. 493.

(y) Beccaria lett. fiiti' eletiricifm».

S E C T V. UTILIT AS. 355

Latam pulmonis fuperficicm aquulam de peQoris cavea forbere , non du-
bium ert. Nam &c inje£la venis ejus vifceris aqua per commune velamen-
tum exfudat (z) , 6c vulnerarii medicamenti in cavum pettus effuft fapor
& odor in orc percipitur (a).

§. XX. Exhalatio pulmonalii.

Inconfpicua eft pulmonum vis bibula > exhalatio manifefta (^"), quam
coutinuo in aere denfari , nubisque in modum de ore hominis adfcendere
videmus , quando aeris calor ad 40 aut 45 fahr. gradus fubfcdit(c). In
cunicuhs fubterraneis , cum aer denfior ellec , 6c argentum vivum ad in-
tegram unciam in barometro adfcenderet , in temperie tamen 5} gra-
duum fahr. 6c pulmonalem exhalationem vidi , 6c cutaneam , quse vix
alio modo fub fenfus potell revocari. Manifeita copia (d) ei\ , menfura
aliquanto ditScilius definitur. In minuto primo horae guttam , 6c fi ea
fuerit unius grani, 14 drachmas, fiveuncias tresin a^.horis ex animacollcgit
Juhanms FloyerC^). Ad fehbram intra 24 horas aelUmavit S a n c x 0-
Riu s (/) , aliquanto majorem commentator fecit (^) , dimidiam totius
exfpirationis Car. Aug. a Bergen (A), majorem CI. Stephen-
s o N ( i )• Cl. H A L e s hahtum in cahdiflimos cineres (k) recepit , ita pon-
dus dimetitus c[\, quo cineres a recepto vapore iacrefcerent , reperit 17
granorum in 50 exfpirationibus , atque adeo , reiato in calculos numcro
refpirationum , intra 2,4 horas non minor erit exhalatio , quam librae
cum ro5 (J). Ad 23 uncias seftimat Cl. H 0 m e (/"). Eo major autem vis ert

exfpi-

(z) BOYl-E yfoi-of. corp. B. 44.

(a) I B EM ibiJ,

( b ) Altero tdnto r.lus exfpiramus j quam infpiramus Glissok hefat. hijl. c. ^9. p. 270.

(c) Hanow Sdtenheit. T. I, p. 584. T. II. p. 808. conf. Kaauw n. 114. feqq.

(d) Brevi ex proprio hdbitu unciam unam coUegit fecon.ie iettre de Verheyen p, 80I

(e) P U L S E W A TC H T. II. D. 1x6.

(f) Sert. I. n. S. '

(g) LiSTER ibid.

( h) Peifpirat. tufcer. p. 4.

(i) Mcchan. fratt. p. 31.

(k) Htem-^Jlat. aff ad. exp 6. p. }l<5.

[/] p- 319.

[/*] Medical. faR. p. 138.

Naller Fhyfiolog. Tom. III. ,Y y -

554 LIB.Vm RESPIRATIO.

e"xrpirationisj quo vehementiori motu animal concaluerit, aut febre, in cane
maxima ( w ) , quod ea beliia parum per cutem difflet ( « ).

Naturam fi requiris ejus , quod exhalat , inprimis aqua eft. Aqua fuit ,'
quam credulus alchemifta ( o ) de fua anima , in ampliflima vafa emiffa ,
fenfim collegit : aqua quam maximis etiam cryftalhnis fphaeris exccpit
BARTHoLETTus(p), & quam ficile in fpeculum frigidum halando
in guctas ficias coire. Aquam etiam Verheyenius { q) vocat ,
aliique ( r ).

Non ideo mera aqua fuerit : fed qualem humores noftri exhalant (x).
oleofo t^olatili halitu praegnans , neque falis expcrs. Ejufmodi falem in
cryftallos (0 ex anima fua figaratum , etiam nitrofae naturae fuiffe lego .
etfi nitrum {u) ex mero hilitu, abfque unguine putredinofo , parari
poffe minus probabile fit. Odoratum certe eft , quod difflamus , nobis
ingratum , canibus fagacibus notilTimum , & proculdubio inprimis ejus vi-
tii reum, quod aer contrahit, quando turba hominum in anguftius fpa-
tium ftipatur ( x ).

Hi nunc oleofi , 6c feetidi vapores funt iliae Veterum fuligines, quas in
foco illo cordis' perpetuo generari , perque venam pulmonalem , ad eum
finem duabus de induftria valvuUs , non tribus , claufam, 6c aliquantum
hiantem , exhalare Galsnus {y) docuit , habuitque pro primaria re-
fpirationis udlitate (z), cumque Galeno tota fchoU. Neque nuperiores
mcdici hic antiquitatem dcferuerunt , neque res fua caret vericate. Uti-
que enim ejusmodi aeris & odoras particulas male retineri , vel ipfa ea-
rum venenata indoles demonftrat j quam colletlse exferunt. In verum

enim

(m) Qvis CY Jlatiks p. 46.

(n) Floyer 1. II. p. J48. IIeucher oper. p. 470. Mead of ^oifons p. 138. Dunt«
tE y. 10.

[o]Santoriijs n. y. Boerhaave de fabric. gland. p. <J.
[p] Dd rejpir. diff. p. 391.

[ ? ] '• c.

[/J LoESCHER anthropol. ex^^rim. p. 1.8. Pars aquea fangainis 8c chyli Hoadley p, ^a.

[j] L. V. p. 37- 38.

[r] Bartholettus 1. c. & ajud B a Rr ho lin u .m tl<? fiiln>it. Sea. J. p. 97. GAa=.
MAwNu 1 ^p-j^- i^- fc'^"'' '3 eni alii veiuriculi vaporibus , aut puimouis alicui vitio tribueruw,
[«] Valisneri T. III. p. 576.
[jr] 0. 2o8.

[y] D- itjii f.ir>. L. VI. c. 16. L. VII. C. 5>. de titH. reffir.
l^z) Id E_M_Jbid.

SECf. 'V. UTILITAS. 355

wim venenum vapor abiit , quem de ergaftulo tubus ventilatoris ex-
traxit Qa).

Aerem deniquc dicit Cl. Step-henson , qui nimis diu in corpore
animali oirculum obierit, &c fanguinem fupra modum excalefaciar , atque
:in pulmone dc fanguine exhalet ( b ).

$. XXI. Tulmouis vii rnutrix.

In univcrfo corpore humano cor quidem praecipua motus caufa eft(c').>
accedit arteriarum contradio? & vis Uiufculoiun) , aha:que caufa; njinus
cfficaces , quas aUbi enumeravimus {d). Solus pulmo fuuu prcprium ha-
bet motum , quo fanguinem promovet : alner fe autem habet ad fangui-
nem puhiiones , ahter ad eundem vitalemin abdomine humorem.

Pulmonis quidem in mutando fanguinis circuitu efhcaciapotiffimum eftin
l.ixitate vaforum, quam infpiratio facit, & in comprcflione,qujE eii in exfpira-
tione. In priori quidemftadio vafipulmonisundiqueinlongitudinemmajo-
rem educuntur (^), 6c pariter omnes diametri augentur, cum peftoris diametri
omnes una increfcant. Ita fanguis in fpatium perpctuo laxius fe cffundit , fa-
cihtate majori, quam in ulia alia corporis parte facile fit nafci 5 non ahbi
enim vafa fanguinem vehentia, in fpatium leviiTimo elemento plenum
educuniur , quod continuo amplius fiat , 5c minorem perpetimrefifientiam
motui fanguinis opponat. Ahis in arteriis fanguis in vafa perinde mi-
nima tranfit ; fed ea neque machinam propriam habent, a qua exporri-
gantur , neque preilio partium circumpofttarum demitur , a quibus undi-
que urgentur. Si rcfiflentlas fubcrahuntur , fupereft , ut fanguis de dextro
ventriculo in arteriam pulmoneam celerius fe effundat , quam abfquc qui-
dem aerca fabrica fe effundere po{Iit(/).

Ita perinde pulmoni propria vis eft , qua parietes pecloris in exfpira-
tione ar6t.iti (^) pulmonem comprimunt , venasqucpulmonales in fmum

Y y z fmi-

{ a) Sylvius diiT. 7. n. 57. fere Galeni verbis. Matcricm ii.flammabileni vocu Swam-
MBRDAM p. <;6. raporem excremtntitium Hoadley p. 64. fiiiigines Sievers ie circul.
Per(;iiratioiiem occultam Lister de cocbl. & de humorib. p. 8.

[A] Meihanical frailice. Aeiem e(iam ex levi arteii/i Jn alperam exhalare dicel-at J. Mp.Ry
Mem. de l'Acad. 1700.

(f) L. IV. p. 440

[d] L. VI. p. 10(5. feqq.

(e) L. VIII. p 24J. 144.
(/) Ibid. p. 244. 245.

is) ?• *2i. Teqq. FesHEiN 1. c.

5->^ LIB. VIII. RESPIRATIO;

fmiftrum evacuant , ellque haec vis quafiauftaiiumcontradionis, quain ar-
teri* in fanguineiTi reliqui corporis animalis excrcent.

Perpetuo variari eam prcflTionem certum eft , ut per fubfequentes gra-
dus alternis vicibus & magis magisquc laxetur arteria pulmonalis , & vi-
ciflim magis magisque urgeatur. Eiunt hsec exigua in fana refpiratione ,
majora in refpiratione, qias cum contentione lit , in clamore , nixu 7
anhelitu.

Effeftus in fanguinem erunt 5 quos diximus , quando efficaciam dcfcri-
pfimus motus fanguinis , qui per arterias Ht. Fri£lio ( /z ) > e contrario
concurfus (i) , fiuiditas (fc)? diffolutio molecularumin minores (/) maf-
fulas 5 five globulurum formatio (m), fingularum addenfuio , rubor {n)y
calor (0) : eai^quc dotes fanguis 6c in arteria 6c in vcna induet , cum aiiis
in corporis partibus potilfimum in arteriis folis obtineantur.

In arteria prseterea puhnonea feparatio particularum difltmilium(p ) , in
vena mifcela diverforuin humorum ( q) j fri£lio vero'eo major locum ha-
bet , quo venae lumen minus ert (r ) , 6c puncia contaclus frequentiora.
Cumque chylus nuper a vena cava &c auricula dcxtra in ventriculum
dextrum effufus fuerit (j ) , utique hic primum , in minimis vafculis in-
ter arterias venasque pulmonis pofitis , cnm fanguine teretur , 6c mifce-
bitur ( t ).

Haec omnia in pulmonibus aliquanto , quam in corpore reliquo majo-
ra eifc, vulgo creditur , cum ea vifcera &c cordis vim habeant , 6c ar-
teriarum contraclionem , cum reliquo corpore communes , 6c prgeterea
proprias fibi , quas enarravi, alternas laxationis vices 6c compreflionis.

Adduni

(h) h. VI. Sect. 3. n. i. p. »7*.
{ () p. i8o.
(i) p. t8z.
( /) p. i/y.
('") P- ?o?-

(li ) ^. JIO. feq,
( 0 ) p. zS6. leqq.
(p; p. ;zo.

(9) ?• J^'?- HoADLEY p. 4^- 4<>- *Ji«
(r) lonf. ti'u\w F-^ujATl p. ioi.
(/) L.V. p. 14.

(r) Thruston p. 64. EoBELL. Shbbbearh p. 732. Coqui chylam in pBlmone Baiw
II V p. 70. 71.

SECT'. V. U T I L I T A S. 557

Addunt vel ideo efle majora j quod circuitus fanguinis in pulmonc ce-
lerior fit ( « ) : atque exfpedari polTit 5 quadruplo audam velocicatem fan-
guinis quadruplos effcttus edere eorum , quos alibi in corporis animati
arteriis fangumcm pati oftendinius. Neque quadruplo folum , fed decu-
plo ia) , 25'« (}»), dcquadragefies ter (z) demum fanguincm in pulaio-
ne , quam in mufculorum arterit^lis celerius terri, cum venarum & ar-
teriarum laxiores {a) fint anal^omofes, & vis piemens peculiaris. Id ipfo
©culorum inranis tedimonio itur confirmatum.

Non celeriorem efie motum , per venam pulmonalem monuit Cl. B u s-
siERE {b) 6c nupcr III. Senac (c) objecit, quod eodem tenipore ea
vena non plus fanguiuis ad fmiftrum veatriculuni vehat, quam ad dex-
trum cava.

Dcinde Vieussenius { d) , ^ nuper vir ex elegantibus animi doti-
bus celebris; praeaiatura vero morte exitinftus J.Gottlob Kruger (e),
omnmo non folum non majorcm celeritatem fangumis in puimone cir-
cumeuntis efle maluit, ut effet minor. Cum enmi vafa pulmonis multo
quam reliqui univevfi corporis vafa breviora fint, 6c cum totidem femper
undas,easque aequales, fanguinis in dato tempore pulmo transmitrat, quotuni-
verfi corporisvifa, tantomoveriperpulmoneslentius ianguisajunt cl. viri,
quantopulrno univerfo corporebrevior eft. Effeenim celcritates proculdu-
bio , ut fpatia in eodem tempore percurfa. Sed 6c J u R in u s celcritatem fan-
guinis in vena cava eam fecit , ut duodecim librac in minuto fecundo
per unciam moverentur , in pulmone tres librae tantum (/).

Mihi quidem vidctur fatis sequam pulmonis 6c reliqui corporis caufam
effe, Celeritatis princeps caufa cor ei\, Sed dexter vintriculus triplo (g)

Yy 3 &

(f.) Tn vena pultnonali celerius , qiiam in cava, fancninfm fluere Lancisius p. cg. Rapi-
iditattm luaimam eire in laUmandrat aqaaticat pulmone Molyniwx apud Birch T. IV. p. joJ,
(*) Henshaw.

(y) Daoustenc 1. c. n. 40. argumento ufiisj quod pulnno non fuperei -L corporis , non &f

rno certe. " ■ .«J

C.x) H A L I s hicmajfar. p. dB. ~ ^

(a) Phil. Iranf. n. i8o

( b) Leitre a Meky p. 17. 18. 49,

(<•) Irane du coeur T. il. p, igi.

(d') Ibid. r>, ff.

(e) Phxfwtog n. 210. II J.

(•/) 1.'*. p^. 47. 48. 43. .

^'

5^S LIB. VIII. RESPIRATIO:

& qaadruplo {iniftro debilior eft. Rctardac etiam pulmonis flmgui-
nem, cseteris poruis aeqiialibus , denfitas venarum pulmonalium , 6c par-
-vitas. Tanto enim lentius per arteriam fanguis movetur , quanto diffici-
lius ex arteria fe evacuat ( i). Ipfa demum contradio artcrise pulmonalis,
quam aortse debilior eft , ut ipfa arteria multo , etiain absque accuratiori
menfura , tenuior fit ( J? ).

Contra brevior eft via per pulmonem , refiftentia vafis minoribus ob-
jefta minor , 6c infpirantibus minima: divifionum in vafis numerus ( /)
minor , minor ratio lurninum ( rn) conjunttorum ramorum ad pulmonalis
artcriae truncum , accedit demum vis peculiaris pe£toris collabentis.

Non adco mukum {n) crediderim in pulmone fanguinis velocitarem
difFerre 6c in univerfo corpore , 6c tantum omnino, quanto venam pulmona-
]iun.i conjunda luniinavenarum cavarum luminibus minorafunt. Et in vivo-
rjm animalium microfcopicis fpeculationibus non confpicua mihi pulmonem
intcr 6c alia corporis vafa (o) differentia adparuit. Parem in pulmonis arteria
6c in aorta celeritatem fccit cl. B o i s s i b r i'p) , ficihtatem in ill.i majorcm.
Laxitasillaanaftomofium nihil habet firmi. Mihi in rene etiam major
vifa eft , 6c in liene Co w PERo (, q).

Summam vero virium pulmonis cum fumma virium totius corporis
comparari pofTe non crediderim, cum tanto numerofiores arteria;6c den-
fiores , a cordis robuftiori ventriculo ccleritate majori pcrfluantur.

Aeris preflioni (,?0 parum tribuo , qu^ fit io 6c 40 dcmum pollicum
ejus levifTimi elementi (j-). Et abfque eo elcmento perinde certe fan-
guis , finguisque pulcherrim.us 6c optimus ;- in pullo paratur. Neque cre-
diderim uUo modo quemque globulum , adeoque fanguinem univerfum,
ab aere eam preffionem pati , quae fit sequalis ^ ( f * ) fui ponderis , qui mil-
lies aere fe comprimente gravior fit : 6c toties celcrius moveatur ( t ).

Bron-

(0 L. VT. p. 133. &c.

(fe) Crcdiderim raticn-m 148. ad iio nimis parvam efTe conf. p. ij8.

(/) L. VL p. 173. iq.

( m) Ib:d p. l-^ &c.

(n) Conf. etiam AuRiviLLius 1. c. n. 4J. 45. francifc. BoiSSlER bamafim. ^. 73.

(0) VJfiT/ piir le nioiiv dtt fang. p. 101.
(f) In hamajiatiks p. 73.

(q) Phil. Iranj. n. 180

(r) Torcular vo:it Borellus fro^. 119.

(s) p 24V- &c.

(j*) JiiHiN 1. c. p. ^y.

(1) Nobiicu.n LisTBR p. i<J. HoABLET p.. 31. HiLVBTiws ecUlrci^. p. 13. 3J.

S £ C T. K. U T I L I T A S. 559

Bronchum inter duo vafa pulmonis fanguinea medium ea comprimcre ,
& circuitum promovere theoria elt , quae elementum etiam in broncho
gravius fupponit («).

§. XXII. Hypothefes varU^-y qua plui trihuunt pulmom,

Qux priori numero enarravimus , plerique fcriptores etiam habent ,
ut tamen peculiarem hic pulmonis virtutcm admittant, qua plus , -quam
univerfum arteriarum fyltema, praeftet. Accelerando fanguinis motui na-
tum efle ditlum ert(x). Diffolvi quidem hic imprimis fanguinem , at--
que comminui in minores globulos , reccpta cft opinio {y ).

Mifceri vicilfim diveifas finguinis particulas , Malpichi us autlor
fuit ( z ) j & tuetur in venis BoerhaaviusC^t).

Denfari fanguinem plurimi docent ( i-)? ut pecuUariter hic ea denfita.s
nafcatur, quae finguini f^ni animahs propria eft : eo etiam ufi argumen-
to , quod bonis cum corporis viribus , folo pulrnorve vitiato , fanguis ia
hominibus phthificis in hquamen dilTolvatur , quod per fudoiis poros
amitti aptum fit(c). AdditCl. Quelmalz (^) , artcriam puhnonalem
anguftiorem denfando fanguini apciorem f^dam (^) videri.

Glubulos , 6c omne genus tenuiorum humorum hic inprimis hgurari >
fuumque accipere modulum (/), ahi autumant.

Ruborem in pulmone primario oriri (^)j ex ea ipfi condenfatione ,
& ex aeris viribus credunt {h) , cum \\\ vena cava mufculorum vires

pafTus

{u) BlDLOo Exerc. anat. IV. f. J.

( .V ) H E N s H A w. ,

{y ) BoRELLus prop. 129. HoADLEY p. ^J. 4^. 6i. Keil Secytt. antm. p. ip. Wai-

NEWRIGTH p. J7. MlCHEl.OTTI Epi'l. p. l8. C O C K B U R N E p. 111. P li J A T I O. 107.

L i E u T A u D p/i;<^oi. p. loi. io8. B E R N I R m;c/!an, p. 144. F k rr ein. B o E r h a av E n. zc.',
{z) Pojik. p. ij. Fufc fe concra Borellum. tuetur. Habet etiam H o a d l e y p. 45. 46. (Ji.
{a)\ c.

(b) BOESHAAVE ibid. SCHREIBER p. 54I. BARRY p. 7O. 7I.

(cj BoERHAAVE aphor. fraH. n. liio. Sydenham &c.

[rf] Piogr. ad dilii. Bosll 1748.

(e) Vide contr;i Whytt on vit. mot. Sauvages ajfembl. de h'ont p. 1743.

(/) Boerhaave 1. c. Ferrein, Barry ir. on n confmntiott of the lun^s 1717. 8.
Hoadley p. 64. juvari ab aere qui adtradionem augeat.

(g) Boerhaave &c. Infr.» veliculas pulmondles magis rubefcere quam fupra Cl. Bertier
fhyjiqiie des cerfs animes p. 64. Augeri cerie in pulmone ruborem III. SewAC T. II. p. 87.

(fe) QUELMAtZ 1. C. LlEUTAUe ^hyfial, p. I07. I08. SH p.

550 LIB.VIII. RESPIRATIO.

pafTus fanguis tamen nigricet , &: in vena pulmonali fit rubicundior {i)
6c in arteriis {k).

Cum denfitate tamen incalefcere plerique doccnt, &: Boerhaa viusjCtfi re-
pugnatvalde Hamb ERGERUSj qui a calore omnia corpora rarefcere , a
frigore addenfari , non absque verifpecieobjicit ( / ). Sed in pifcibus , Sc
ranis , 6c teftudinibus , valido cum motu, calorem in fangume non gene-
rari ( w) monent.

Haec omnia vera quidem funt hatlenus. Cum reliquis enim arteriis ,
per quas fanguis circumit , hanc efficaciam communem (n) puhno habet.
Non propriam , cum caufts careat potentiotibus , & nihil fit in celeritate
fanguinis pulmones perfluentis praecipui ( o ) , aut cuni mufculorum vehe-
mente motu comparabile. Sed etiam animaha frigida(f), &: pullus in
ovo , fangumem rubrum , &: denfum , & Huidum , & globulis compofi-
tuni , tunc parant , quando pulmonem incredibiUsparvitatis {q) ■> 6cquie-
tum , aut nullum habent. Sanguinis refolutio ab omni pariter ulcere ea-
dcm fuccedit, etiam remoti ahcujus olfis , cum pulmone integerrimo.

A Jdit nuper Cl. J. Nepomucenui C R a k z , non videri ejusmodi conden-
fationem natura aquae incompreiriiis admittere , cujus portio in fanguine
pulmonaU fere dimidia fit ( q" ).

§. XXIII. Efficacia refpirationis in abdvminis fanguinem

^' vifcera.

Quae de comprelnone fanguinis abdominahs diximus ( r ) , ea quidem
pertuient ad utihtatem, quani vitae humanae refpirano praeltat. Et primo
quidem folum diaphragma in quaUbet infpiratione defceadit , atque ven-

tricu-

[i ] L o wER p. i8;. ■-

[jfe] MlCIlELOTTl p 12.13.

[/] Maurocorqat c. 17. Thruston p. y*. n- S TAHi theer. med. p. »88. & de
liif.r. pidfiis celer. & f,eq Ab a US4. lautn invemum effe Idem adfeverat. Sic ctiam Boer-
HAAVE II. ioi. Hales p. 100. fcqq. Arbutmnot p. 49. ScHREiBEB dmcg. p. 341.
Stracke de reffir. Erfurt. 1748. VbR*»ST. h C. p. 48.

[m] Phil. Tranf. n 17.

[»] Ita ivobifcum Cl. Kaauw n. 317.

(O p 358-

(p) Conf. L. VI. p. 314. Scc.
( q ) M-m. ftir le fatilet. T. II. p. J?.
.(q*) In uro-iri.^ Thefi a 1759. propofi,ta.
(r) p. 24.

5 £ C !r! F. U T I L I T A S, 3^1

tricufum , inteftina, hepar , lienem , renes deorfum premit (t). Deinde
plenifilmura abdomen inter defcendens diaphraga,<a, & murculos , qui >b
eo ven:re nomen habcnt, &c vertebras con.pi m:itui , ita m cciitentiufa maxi-
merefpiratione , Scinnixu (t) , potentiifime uigentur, qua.cunque iii ab-
domini3 cavca funt. Sanguinem vcnarum hepatis , henis, n efenteiii , re-
num etiam , & venat fme pari , portarum, 6c cavae, univerfum (yflema,
ut fimpl(.cior fufermo, tanquam unicum tubum contemplor , qui cingulo
undique ciixuniducto , totus quafi ehditur. Itaque is tuLus per n;edium.
in du is culumnas dividitur. Earum fuperior in refpiracione a ramis in
truncos peiUtur : mferior a truncis in ram(,s reprimitur , cum valvula. icer
fanguinis determinaturse a toto fcre abdomine abfmt. Etfi nunc hac ra-
tione parum profpedain efie videri pollii celeritati circuitus fanguinis,
ca.ii fanguinis let^itimus circuitus pariter retardari videatur , uii accclcra-
tus fuit , ver.1 timen inde vitae animahcommoda accedunt. Nam &. fan-
guisin lixls venis , & ad perpendiculumadfcendentibus , ubicumque re-
federit , in motum redacitur , ublcunque coagula nata fuerint, ibi ea
qu iflantur & fubiguntur.

Djindeetiim ductjs fanguinis venoii tamen a refpiraticne non turba-
tur. Colunina quideni prior , qu.im diximus ad cor reprimi, ea iter
fuum per hepar , ahasque fuas vias ad cor accelerat , atque corde recepta
porro promovetur, noa relapfura. Quai akera columna verfus venarum
iines videtur retrolabi , ea paulo port in remifiione proxima , htxato preio
diiphrag:n*itis'& mufculorum abdominis , in columnde fuperioris vafa no-
viffine evacuata , nunc adeo ramorum fanguini minus refiftentia , faciUi-
me fuccedit. Omnino, uti toties vidi , qaando epididymidem aigento
vivoreplebam 5 non ah.» ratione facilius per anguiliifiiiiorum vafculorum
amb.\ges , iiuiduni metallum urg^ri , quim flrifto furfum deferente dudu ,
& fpatio pirato , in quod proxima 6c ir.ferior colun;na mercurii tecilitate
nova fuccederet, tamquam in fpatium inane. Venat cavae prdhoneni,
qua a diauhragmate infpirante ftringitur (u), hic non repeto.

Refpiriitio adeo vis elt aceeiToriijquae fuiguinem abdominis quatit,fabigit,
ex fuis vifccribus e.^^^pv-dlt (»:),& coidi celerius rcmittit.

Hinc 5

(Op 84.

(t) \>. 29"- 2-93.

( ») Q u E L lu A L z de .-Jiiiiv.. Cvig. f!gref.

(vj Hy.iz principem reipii-uam; miiitattm f.icit JohamKf FtovrR !. c. T. II. p. if?.

Jlalhr 'Phjf.ohg. Tora. III. Z z

'Z^i LIB. VIIL RESPIRATIO.

Hinc 1 nt brevilliaius fim, nulla alia caufa pocentius ftagnationi ringui-
, nis in liene ( > ) j in hepate reiirtit , quibus in vifceribus liagnat facillime.
Ab eadem vi fanguis de imo intertino furfum verfus cor , ad perpendicu-
luni urgetur , neque fuas > ad dil^cndendas venas ano viciniores , propen-
fioni permittitur. In omni ergo hypochondriaco morbo , nihil incitata
refpiratione aptius eft. Vafa mefenterica inteftinorum infpirantibus tument,
exfpirantibus vahde conftringuntur (z).

Uti fanguinis rcditus ab incumbente diaphragmatis prelo adjuvatur , ita
bilisj per fuos canales , &: ex hepate inque inteftinum iter cxpeditur (a).
Htec caufa eft , quare vomitus , five fortilTima exfpiratio , in periodicis
doloribus , quos calculi veficulae felleae excitant, paroxyfmo fere femper
finem imponat , &: certe ad aliquot feptimanas aegros in apathiam re-
ftituat ih).

In renibus , & calculorum itinere promovendo , in ccn"iprlmendis in-
teftinis cum fuis, quos vehuntcibis, in urgenda veficula chyli ( c ) , &
dudibus , qui eum (uccum vehunt , preftio utraque abdominis & dia-
phragmatis adjumento effe poteft. Et ha£tenus certe magni viri ( c? ) hy-
pothcfis poteft recipi, quodin preflionevehementi, maximeexfpirationis,
evacuatus duclus chyUfer , paulo poft , fuccedenti liquori minorem oppo-
nat reliftentiam , eumque recipiat faciUus ( e ).

Sed etiam ventriculus ante feptum tranfverfum defcendit (/) , dum
infpiramus , & una in animale vivo a mufculis abdominis verfus dorfum
urgecur. Ita, &: pocentius quam a fibris ipfis ventricuH , certe humani,
quatitur ventriculus , premitur , fubiguntur cibi , 6c denique faccus ipfe
evacuatur (g' ). Sctpe enim in homine fum admiratus, id vifcus a viftus
erroribus fere in chartae tenuitatem redudum , tamen fuos cibosSpotuiffe
promovere , nequc caufam hujus conftancise detexiffem j nifi diaphragma-
tis adjutricem vim cognovilTem.

Vclica

Sy) Leehwenhokck flrilof. Tranf, n. ^07.
2) N E U « R M A N N p/iy/7o/i)g-. T. III. ;). ''Jp.

(«) !Vli;moir. fir U refpirjt. exo. y^. p. jo. Seger de bile cyjf.'

Ib) Coif Con/n. ad Boerk. Inftit. tvL-d. T. III. p. 166.

( f ) Fecqwet p. 8i.

(.1) 111. Senaci Mem. de VAcad. 1714. '

(p) Preifio peritonaei <5c dia ihragmdtis e.l praccipaa ciufa cnotas chyli BEaTiEE 1. c. p, 403.

(/) p. 87. etc.

(£■) Eiia-.n ad vomitum «fque p. 31J.

5 £ C^. F. UTILIT AS. 5^5

Vefica fcllea fere unice a diaphragmate evacuari poteft, cum fibrae
ejus receptaculi niufculofse ne quidem a cl. anatomicis admittantur ; h ).

Vefica urinaria manifeitiflime a viribus conjundlis transverli fcpti & ab-
dominis nmfculorum inanitur : neque fere unquam incipit dtpieri {i),
absque nixu. Semel quando fluere cepit lotium , porro utique ex pro-
priis fust veficai viribus pergit evacuari (il?).

Intefiinum re£l:um a viribus refpirationis depletur , neque in fano ho-
niine absque ea vi unquam fgcces emittit ( /) > quam fiimulus dirtenti in-
teitini excitat.

Uterus fuo fe fetu per eamdem vim liberat, quo nixu non alius cnor-
mior ert ([m). Etfi enim nolim excludere uteri vires, minus tan.en efl:
quod ab iis fperes, cum uterum contra fetum , in pleniffimo abdon inc; ita
vires refpitationis urgeant , ut undique applicatus vix pcffit effeftum cxfe-
rercj quem cum nixus vinbuscompares. Animaliadcmum volucria omni-
no mufculofo utero deftituta , folis incitatis refpirationis viribus ova
deponunt.

Diaphrngmatis in confliirgenda vena cavainferiori cflRcacia peculiarem
utilitdtem haberc videtur. Cum cnim intcr infpirandumfangumem repel-
iat , cavet , nc alioquin ex fuperioribus venis confluens in pulmone fanguis
vifcus nimis obruat.*

Aerem infpiratio ad nares ducit (n), & una particulas de aere vola-
tilesadtrahit , quge absque eo aeris excitato torrente nullum fui fenfumim-
priraerent. Sola enim refpiratione cohibita fortiffimos odores excludimus:
neque ipfe canis fagire potelt , qui per vuhius afperae arteriae fpiritum
ducit (.0 ).

Non quidem , rebus rite penfitatis , crediderim , aerem in ventriculum
per infpirationem deduci. Nam 5c gula inter infpirandum a n.ufculis dia-
phr'agmatis urgetur ( p ) , &: ipfe ventriculuscompiinjitur. Sudio vero ( q \

Z z a notiffi-

(h) CI. Cassebohm.

(i) Comm. in Botrh T. UI. p. 171.

( /: ) Mem. fiir Its ^art. trrit^bl. & f.nfibl, p.

(/) P.-^/ffl Boerh. T. I. p. J39.

(w) TbM. T. V. P. 11.

(n) OniBAS. p 48. Prshfi Boerh T. IV. p. tfp. 7<9.

(0) Perrault Eif defhyfT lll. p. zp.

(p) p. 8- SpROBGEL p. 16. l8, SCHWARTZ n. 19,

(1) ?■ 696.

jT^ LIB. VIII RESPIRATIO.

potiilimum^^rcrpirationis munus eft , atque adeonafcensanimal prima alim<?n-
ta hujus funftionis beneficio debet.

Aerem in ventriculum refumtum cibum refolvere non repugno : fcd
erit huicfpeculdtioni fuus locus.

Effe aniraahbus de ferpentum genere eum pulmonis etiam ufumnon re-
pugno , ut pro varia vi a^ris , quam in puhrionem recipiunt , aut vicif-
lim emittunt , vel enatare poirmt , vcl fubfidere. Hadenus in eo genere
puhiio cum vefica nat:itoria (r) convenit , quae & ipfa aere fe replet,
6c animal in aquis fublevatj quoties opus ctl: , viciffimque Hnit mergi j
quando inanitur ( x).

Pecuhaie inu;£t':s eft , expandi eorum partcs ab aere , aque eo elemerv-
to incrcmentum pcndere. Alarum apum nervi funt aerea; filiulae (x*)*
Ab co aere exphcantur alae animahs , quas animal comphcataa ex chiyfa*-
hde profert ( j t %

Potiilimus tamen refpirationis efFeclus vox eft ( O- Saepe fum medita-
tus utihtates hujus actionis , &: eo fere redii, ut huic primum darem
locum , neque fere mc abftinco , quin ideo pulmones f idos eiTc fufpicer ,
ut animal vocale lit. Quae animalia pulmonen habent, ea etiam voca-
lia funt ; quse puhiione carent , ea muta eKe reperio. Neque enim cre^
diderim , huic adfirmatloni quidquam obefTej quod nofTnuUaquadrupcda aut
raro vocemedant, aut edant humilem 6c parum hmpidam : edere fufficit
poffe, qualem animahs opportunitates poliulant , ad dolores fuos & ter-
lores , 6c iras teftandas , ad vocandam femirtam , ad blandiendum , aut ter-
rendum. Deinde , fi ahs fuis ahquse mufcse , aut mobih tympano cica-
da , aut orclabiisque adductis oc remiilis , pifces nonniiili fonum edunt ,
non ideo is fonus vocis habet tiexionem 8c varictatem. Avium abdomen
aereumad fonosmuficos ccmparatum cfTc, dudum ab ahisditium eft («\

§. XXIV.

( (• ) Derham phvflto thcol. c. 6. Rai pkil. tr.wf. n. ijj. 5c 215. RedI de enim. zii-
■veni. a 105. tn.im Cochlca iiquuica comiJrefTo aore le iii aqUcjm difrergit Swammerdam
h:}l n^tur. p. 16',. Mulculo prop:io pulmonem dildtat mytulus ut natet, contrahit ut mergaur
Mefy Mem de l'Acad. i^io. p 41 y. "'

( s ) c.a vcfica rupia ai)im?.lia in aquif fubfident Rai l. c. Qui ea deft-iajntiir in funJo nnaris
ttpfnt, ntc;ue run-;)ias aqvas .petuiit Ioem & Andsrson EeJ'chreiL>.mg von Cro.nUn.l p. 05.

( J- «■ ) S W A M M E R a A M p. 5 04.
(s-\) p. 4T7. 41f.

(t) ^nimiliaj qjibus nuUi pulmones , jjs ncqus anres funtGREW Cofmelog facr. p. it). Sc

•b!i.i'.ior («idiriis '

(js; iNEEC.i.'. u de fornt. ftit c. 17.

S£C7'. F. UTILIT AS, ^Ss

§. XXIV. A'!te refpraUoms utilitates qiite ex hyfotheft repeiuntur.

Parum forte fatisfi£tum eft multis, neque certe non laude digniflians
viris , qui tanta in refpirationis per univerfum animalium genus conliuitia
pcrfpett-i, nobilius aliquod per pulmones benefimum virae animali accede-
re fufpicantur, quam quidem funt a nobis expofita munia. Eos viros uni-
ce velim mihi non fuccenfere , quod id officium , ut mihi nondum co-
gnirum , incerim omittam, ufque dum quid fit, perfpicacior intellexero ( x ).

Ita cl. la C A s E dignicatem diaphragmati tmputatam parum hadenus
liquide potui eomprehendeie. Primam eife caufami decerminantem exerci-
tium funclionum animalium {y ) : Omnes curneonervos confentire , cel-
lulofas tel is omnes : (a") Pcritonatum elevari exfpirancibus {a), pleuram de-
fcendere infpirantibu'? , cuni his membranis u.iiverfum ccUulurum geaus
communicare : Inomni celluiofo fyrtemate itaque ofciliationem ( ^ ) per-
petuam fulkntari : Sed id fyfterna celiulofum nervis multis percurri ( c ) -,
6c magno roborc partes corporis plerafque adtrahere : Ad caput ipfum,
per ccUulofas telas fe vires phrenicas cxrendere ( d) , efieque inter caput
& eas vires aequilibrium , quod ab omnibus aliis partibus orgnnicis con-
fervetur (e); &c inde repeti omnium in corpore animalifcatariginem ( /).
Demum, nam eadem eftfcfta, fenfationum gratarum , 6c ingratatum fedcm
in diaphragmate elTe (g), ibique manifefto percipi (h) non in cerebro.
Plura legmt qui in iftis me clarius vident. Tantis autem laudes non
fibi adrogat mufculorum nobiJiflimus, cum absque diaphragmatis ufu qua-
drupcdum fetus, 6c aviam univeiutas, & pifces rede vivant. Sed etiam
celluiofae tela2 ad motum producendum ineptae funt , neque uUus morta-
lium earum unquam motum vidit.

Zz 3 LIB.

(x) Pulmo babet vim rprcialem in viventibus , qua acr elafticam naturam atnittit •, & ningnis
•yenoius redditur arteriofos Gorter Exerc. Y. p. iy^
(y) Idee de l'homme j^hyjique p, 124.
^2 ) p. 148.

(") P- 149-
(h) p. 153.

(O P- 143-
(i) p. 3^4.

( e ) !>. 147.

(f) Ibid.

ig) BuFFoN hljlor. natttr. &c. T. VII, p. 10. ii.

(fe) p. I».

L I B E R Is O N U S.
VOX & LOQUELA.

§. I. l.arynv: , in univerfum.
0iiii=2tiCI T aer ex pulmoneper cxfpiratjonem pulfus vocem producat ,

4j T T ^ necefle ert ( i ) exire perlaryngis rimulam : ut ea vox in voca-
j U L bula dearticuletur , Imguam oportet varie ad bris parictcs ad-
|i____^i lidi. Accuratius laryngem , lingiiam orisquc parietcs &: na-

res h;idenus mdicabimus , ut linms memoresj proprns locis accuratms elle
exponendas.

Lartnx noftris perpetuo , olim enim ( >? ) ea vox cum pharyngefere
eamdem, & promifcuam fignificationemhabuit, cavaquafi pyxiseft, quse
ante vertebras fub ore , 6c fbpra jugulum fufpenditur, hommi cum qua-
drupedibus coaimunis ( / ): cui fimiUs , aut analoga certe fabiica in avi-
bus (w) reperitur. In ferpentum genere pifciumquc glottis tamen eft,
cum duabus cartilaginibus ( ?0- .

In univerfum homini cavus eft larynx , ad tubi modum ( o ) , qui &
fuperne in os patet faucesve , 6c inceaic ad af^eram artcriam. Anterius

promi-

{;) !n vulneribus arperse arteriae nulla vox G. la Motte Chlr. compl. T. II. dbC »1».
Sed ea re.^eeentur diligt-ntius. d -r r

(k) Verus nobis larynx eft, qj; <p«i>uyf dicitur Hipp. ara* «ef;t«'« '"'f""'*- rrotnjlcue ulur-
pari gixpvyy®- 6c A«f«vv®' nomen GalenuS uf. fan. L. V tU. Ita Guipot Prolcgom. p.
p. IX. 13.

In RvFi fcriotis pnpvyk ''ro larvnge fumitur L II. p. 57.

MaCcaiino cufn lexa l p^-.fuyl La; yngem fignificat Suidas T. III. p. 581. Gon^ws: le-
minino fauces SuidaS ibid.

(/) Etnm ma,ini? Tyson in turioie o. Ji. Hartmann in phoca.

(■»/) Nemie ^lottHis da;e c^irtiu^-iss fi;-n:)riat3e S,w/. St.nl. lyi-i P- lo?. AnderSON
p. iji. & cncoide.1 Parisini in -ftru;hioca;n. T. II. P. II. p. 141- & ave numidica T. 111.
P. II. p. 11. NiUa avlbus e .iglottis.

(«) Bremond yim. .ie/' kai. i7%9 in rana , Parisini in chvTjBleoiite V. III. P. I. p.
54. In vipera Phd. Tfanf. n. 144. In teiluline addant etiam anaUrem FariIini T. III. P. IL
p. 191. ut avium fimilis fit.

(0) 1 arin Chendrsgr. T. JJ. f. 1. "

S £ C T. I. L A R Y N X. ^s-j

prominet, longior (p), magisque claufus. Pofterius brevior (q) parseft,
quae tubum facit. Superne latc patet.

Ex cartilaginibus mufculisque, &. ligamentis 6c membranis componitur, ut
totus quidem in continuam , fmiulquc eidem motui obfequentcm machi-
nam confentiat , quae fuam firmitatem in fano homine habeat , ut tamen
nonnunquam mutuo nexu per aliquam violentiam folutse cartilagines in
diverfum iverint, quse laryngem componunt ( r ).

Maribus quam femmis pene triplo amplior Larynx eft , atque major ,
tum glottis : & eminentia fcutiformis magis prommet ( x); unde iJlse po-
pulares fabellac. Ita ccrto vidi.

§. 1 1. Cartilago anularh.

Vera totius laryngis bafis , durior, craffior {t) , etfi minor quam thy-
reoidea, foia cum afpcra arteria conjunguur , 6c arytsenoideas cartilagines
fibi gerit impofitas. Innominata {u) ohm , dudum a fimihtudme anu-
li (x) nomcn fert, quah Turcae (y ) &c Perfae C^^ ) in arcu tendendo utun-
tur, 6c qui hinc akior eft, inde media parte brevior,

Firmior und:que fodahbus , in fenio plerumque cffeam ( a) naturam in-
duit , tuncque c-llulas habet ( ^ ) , rubris membranis vai^isque pidas ( c ).

Vidi

(f ) Conf. Tabin f. I. cum j.

(?) Ib.d. f. 3.

( f ) A voce acuta fcutifomis cartilago divulla B A R T H o L. de ptilm. Schreieer Almageji.
p. 355. A ftrangulacione anularis cartilago ab afpera arteria leparata W e i ss. progr. V. p. 14.

( x) R 1 o L A N. p. 17(5. T A R 1 N T. XXXV. A. & T. XXXV. B. Effe tamen aliquando fe-
liiin« jeque magnum laryngcm He uermann Vhyjiolog. T. II. p. 3.

(t) B E« Tl N T. IV. p. i-^9.

\u) S U l D A S 1. C.

(*) Vox «f(itosie^i)? .i:^ud G ALENUM xc^smat de dijfeR. organ. vocis c. 4. conf. Vesal. L. I. C-
38. Minoreni vocat OribasiuS p. y6. 58.

(^) REI.1.0H JingtiUriies p. 330 - C/

(a) Charbin voyag. T. IV. p. 115.

(a) Fabricius de vote L3. c. 5. Morgasnus ^dv. T. p. 19. Winslow n. 461.
Weszpremi objf. Bertin p.i84. Genga anaf. C/.ic p. 93. De toto larynge V ater catal. Muf.
p. iji. n 41. Pi-OT na-ur. luji of Siaffbrdsh. Bartholinus dem. anat. p. 41, FAt-iop. ilf
jiart.Jimii. c. 7. OiEbus totum laryngcm adniuneraYic Colum.b«J p. 100.

(i) Bertin n. 188.

(c) Mem. fur les os p. itfl.

5^8 LIB. IX. V O X.

Vidi in parte rredla pcfteriori offeam fviifTe. Defcripfuhas cellulas J.G.
DuvERNoi (d), zonan.quc quafi cavernofam,

Anrerius brevis (e), craflii , convexa, ftb thyreoidea cartil.iginc laryn-
gem , perficit , 6c ante afperae arteriae principiu;ri eminet.

Inde lineis utrinque adicendentibus retrorliim elevatut; 6cea fede lon-
gior ert (/)> ncque tamen par altitudini cartiii^inis fcutitormis Cg)-
Eam latiorem ficieni phiryngi obvertit, ipfa veio lateribus cartilagmis
fcutiformis con.prt-hi'nditur {h). Inferius lador, furfum arguftatur (i).

Eminentem ea ftde lineam habet i.ilr), a qua in duo mediocriter ca-
vcs fmus dividitur (/).

Oblique poriitur, ut fuperiori fui pa;ce ad pharyngem inchne-,
tur i w ).

Huic quafi f.indamento & arytacnoideaB infiJent cartil^.gines , & fcuti
fimilis altera. lUse quidem fuis cotylisLite tu.iienti utrinque coUicuio (h)
anularis carul^^ginis iniident.

liaec in parte inferiori , 6c externa laterali noQree cartilaginls mlnora'
pariter convexa (o) tuberculi invcnit , qua: fmum utrinque leviter ca-
vum thyreoidea; cartilaginis fufcipiunt.

Anulo primo afperae arceria; nonnunqu^m anuhris cartll-tgo infidet (p).
Sed etiam vidi , difformem ex parte liia pofterioii, & Lrterali procefiuiB
denjifilfe , qui in duos primos afpera: artciia; anulos fe divilit.

Partem aliquam imamqae tubuh aeiei fola pci tlcit , pircem fuperiorem
cum thyieoidea Cj}. liiferior adeo pars hujus tubuluotunda : fuperior,

ob

(d) Comm. Acad. Perro]> T. VIT. p. 210.

(e) EUSTACH. /. 7. 8. T A R IN. f. I. i. C. &c.

(/) l,i;STACH. T. .j.1. f. 1. 7. 8 Casser T. 15. f. 9. 10. 11. Albik. f^-. r^jf. fet. {, iJ6<.
157. Blrtin. p. i79. : 81. I ARi^ f. 9,
(^) £DST ACH T. 4i. f. ^.

[h ) Lusr ACH. \. c.{ 1. z.

(i)LuSTACHf. 10, JbERTINp. 183.

( fc) Lus r Ac H i\ 42 f i. jo. San j oRiN. lab. 3. f. I. WiNSLOw T. IV. 11. 4*7.

( / ) 5ANTOEIN. ibid. VlNS LOW.

(rfi) Gvuz tmifi. des favuni etrungers T. I. p. l8j.

(«)Orieasius 1. c. MoRGAGN ii.lv. I. tab. i. f. 6. Tabin f. j 10 11. g. g. Wins-

I. O W. n. 42.7.

( o ) A V 1 c E N N A p. I -j. S A N T o R ! N. tab. j. f n cuTn 1, E u s T A c !i, £ 1. comp. CUdS %.
T a f 1 n f. lo. i. <x f i. XXSV'. B. 1. Vi' i>i s L o w n. 481.

(|)) E iiSTIK p. £83.
(^; OKliAC, p. j6.

S E C t. I. L A R Y N X. ^69

ob figuram thyreoidege cartil^inis difFormis eft , & utrinque com-
prefla (r).

$. III. Cartilago fcutiformis.

Cartilago ^upioiS^ng ( j ) , aut fcutiformis a figura didba j earum maxima
cft , quae laryngem conftituunt. Eadem crebro omnino , perinde ut prior,
oflefcit, ( r), ut nempe celiulas fuas ( w ) rubris vafispidas durasque con-
tineat. Addit junior Duverneyus, in viris , quam in feminis , fre-
quentius offefcere(x). Vidi cartilagineam naturam manfiiTe j uttamenfu-
per marginem inferiorem pars ofTea foret ; vidi ofTeam naturam induifTe ,
cum anularis non degeneraffet.

Figura fere duorum planorumqueparallelogrammorum ( 3/ ) efl: , quae ad
planum angulum , obtufum , anterius conveniunt , cujus fuprema pars in-
cifa ( z ) de collo eminet ( a) , in viris tamen magis {b).

Eadem a conjunclione fua retrorfum difcedunt, 6c anularem cartibgi-
nem comprehendunt ( c ) , atque margine ferc re£lo terminantur.

Non absque exemplo eli , etfi rarius , in his tabulis fuperius , ante-
rius , non longe ab angulo plano , foramen fuiffe ( <i ) , per quod arteria
ad intcriora laryngis fertur (.e). ^

Ex

f r) G u K z 1. c.

( j ) S u 1 D A s 1. e. O R I B A s p. jfS, Sufuv fcufum.

(f) "Weszpremi, Bertin, Vvinslow. Rudimentis offeis adrperfa P E c H l i n ehff. L. II.
a. 40. Maxime anterius <Sc ad latera , periietuo oflefcit Gen6a p. pz. Maxima parte oflfa
Vater catal. m:if p. 19. 10 De toto laiinge vide p. 36"^.

(ti) Kas defcripfit Cl. D u ver noi 1. c. p. zii. Morgagn. T. i. f. 2. B ertin p. xj6.
Retfle per artatem eas cellulas latafccre docet M o r s a g n. adv. VI. p. 529.

(x) Myotomolcg. p. 141.

(y) £u STACH. T. 41. f. 8. II. li. T. 4». f. I. C ASSER T. i. f 5. 6. T. 13. f, y.
T. ly. £4. y. A L B 1 N. f ijj. T A Ri N T. 35. A. f. 7. 8. T. 3J. B. f i.

(2) EusTACH. T. 4i.f. 8 II. 11. G ASsiR T. i.f. I 2. 3 4. 5.<S. T. ij.f i. T. ij. f 4.
J. 6. AtfliN. f 15J. Tarin. 1. c. A. T. 3J. B. f *, JBertIn p. »7». Cowper myotom.
T. 30. f. i. 3.

(a) EusTACH. T. 41. f. 8. 11. iz. Casser ibid, T. i.f j. T. 13. f i. T. 15. f i. Tarin,

T. 35. A. f 7, B E R T l N p. 170. BONHOMMI cefhalotOmis T. 20. f. 2. COURCELLES m<ifc,

taf. T. 8. 6. C o w p E R i. c.

(.b) Conf T a R i N T. 3 j. A, f 7. 8. cwn T, 3 j. B, f, i.

(c) E u S T A CH, T, 41. f 1. 2. &€.

(d) LiEUTAUD p. i86. A LB iN. t)/?wj^r. f. ly/. In bove Casserivs T. XI, f. |.

(e) Fnfcic. m. p. 4. ,

Hall er Phyfolog. Tom. III. . A a a

570 L I B. IX. V O X.

Ex omnibus angulis liberis ejusdcm cardlaginis proceHfus prodeunt,'
fuperiores duo ? totidem inferiores.

IUiquidem furfum , retrorfum inclinati ( /) , curvuli { g) , obtufofine,
quafi clava terminantur ( /i ).

Inferioraj breviora ( i ) cornua perindeclavato fine terminata {]t) obli-
queintrorfum defcendunt 5 & ad latcra cartUaginis anularis fe adplicant ,
6c leni fmu ad facieculas articulares committuntur, quas diximus; firmo
quidem , 6: valde llabili nexu , ob brevem folidamque cellulofam telam ,
qua utraque cartilago conjungitur.

Aliquanto interius &: anterius margo inferior hujus cartilaginis aliud
liabet tuberculum , quod mufculi Cricothyreoidei infertionem dividit ( / ) :
id modo brevius eft, modo longius emmet.

$. I V. Cartilagines aryttemideee .

Arytgenoideae a figura gutturnii ( ?>0 dicuntur duaeutique cartilagines,
etfi non purgatge a mufculis & membranis , integro in cadavcrc , uni-
cum j bicipitem colliculum ( n ) referunt , 6c pro unica cartilagine ter-
tia ( 0 ) a vecultate funt habitae. Correxit errorem Jacohus Be ren ga-
Rius , 6c dubius primum (p), deinde firmius (5), duas efie pronun-
ciavit. Eam emcndationem plerique fcculi fedecimi anatomici ( r ) fecuti
fupt , ut tamen in Riolani (j) animo plus potuerit patrum reveren-

tia,

(/) EuSTAcn. T. 4i.f. I 2. 9. Ti. C A s $IR. T. I. f. 4 J. y. 8. 9. Cowper. 1. c. f. li
(g } CowPER app. ad B I D L. f lo.

(/i)CASSER. T. 13. f. l. J. 4. J. MORGAGNlT. II. f. II. SaNTORInT. J. f. I. 2.

WINSLOW n. 414. C o w P E R a.Jp. ad B l d L f. 20.

(i) EusTAcn. T. 42.f. i.z.p. Santorin T. 3.f. 12. TARiNfy. 8. CowPBR T. 30.

!. C. B O N H O M M E 1. C. f. 3.

(k) WiNSLow n. 424.

(/) Eu STAc H. T. 42. f j. C A s s ER. T. I. f y. tf. T A R 1 N. ad £. 1. fed lenms , &
Courcelles ad ft.

(m) Aiutscnae & aquales LvciLlo Satyr. L. I. p. m 2157.

(n) C ASSER. T. I. f ". G. 1. 13. f 3. Bertin p. 254.

(0) Galenus diiifiifurt. L. VII. «^11.17. de vo:. injlrtim. dijeii. c 4. O R l E a s. p. 58.
S u 1 D A s 1. c.

(P ) V^g°se ?■ 49-

(q) In M u N D I N L- M o. CCCXCTir.

(r) Vesalivs L. Lc. 3S. Columbus p;44.Fa^ricidsP, Lc. <5. Laurentius
p. 106. Spigelius L III. c. 3. C A S S E R I U S C. 10.

(s) In C. Bavh, p. i^j.y. Lavrent. p. 6j6. Ew^hiri» p. jid.

SEC7. I. L A R Y N X, 371

tia ) inque Cnfpari Hofmanni mente(r). In parte pofteriori fupe-
riori laryngis ponuntur , pofterius pharyngi obvcifiB, anteriori caveam
laryngis , &c thyreoideam eminus eartilagmem refpiciunt,

Ea:dem legitime purgatae , induas particuiasfcccdunt. Inferior , major,
modice cavo (u) , ovali , fmu oblique introrfum refpiciente , infidetcri-
coideae cartilaginis tuberculis, quae memoravimus , mobili omninoarticu-
lo , ut ficillime 6c dextra ad fmiftram inclinetur , &: utraquc auc verfus
caveam laryngis curvetur, auc in pharyngem. In ea dearticulatione la-
cinia mucofa, glandularum Haverkii( x) Hmilis , in angulo interiori eft :
Nequeea harum cartilaginum bafis oflefcit (y ) , etfi frequenter fuas cel-
lulas intus habet (z). Ex ea bafi duo quafi procefilis educuntur , exte-
rior alter , qui dearticulationem cum cricoide terminat (a) , alter inte-
rior & anterior , qui glottidem feparat, 6c oram inferiorem ventriculi
fuftinet ( Z> ). Eadcm cartilago utcunque triquetrae pyran::idi fmiilis ( c )
furfum fe effert , &, dum adfcendit, craffKie njinuitur.

Pofterior hedra cava Cd) mufculos recipit , quos diccmus.

Antcrior convexa (^) fedes portionem coni refert , caveam laryngis
refpicit, & tribus fjlcis (/) effoditur, quos mulca acinorum glandu-
loforum congerics replet.

Interiori plana regione dcxtra cartilago fmiftram refpicit Cg)-

Superiori pyramidali terjiiino infidet alia, certe mobili articulo, vulga-
rigutturnio impofita cartikgo , fereovata , cum acum.ine ( A ) > antrorliim
convexa } leniter excavata , quam fummus anatomicus J. Djmmicus

A a a s Sak-

CO Afolog. Gnkn. f. IJ4-

( It) Or IB A S. p. 58. MORGAGNI Adv. I. T. 1. £. 6. BONHOM ME T. ij. f. 5. Tarin

f. 15. k.

(*) MoKGAGK. ■liiv. I. T. 2. f 6. p. ij. Bertin p. 195.

(y) Vidit timcn totas in oiTeam naLuram dcgeiietairt; B £ R r l n. p. zpj. Negat totus ofTefieti

MORGAGNVJS.

(«) DuvERNOi Cmm. Acad. Ktrop. T. VII. p. zio.

(a)WEITBRECHT f. BeRTIN p. ipO. S A N T O R 1 N. f. I. C. W I N S L O \V 11. 430«
E U S T A C H. T. 41. f. t.

(i)BERTIN p. 290. S ANT08IN. T. 3. f ]. d. L 1 E li T A U » FJJ'. p. lg8. R UNGE p. 10.
(c ) C A SS ER. T. 15. f JJ. 14. 15. 16.

(d) WEiTBRECHT f. 81. c. e. levjtcr concavam BehiiWj Alhik, t', j;<j. W in s i. o \f
n. 419.

(e) A L B I N. f 158. ^X'' I N S L o w n. 429.
(/) M o R G A o N. T. II. f 6. ab e ad /.

(g) Leviter convexam vocat Bertijj p. i8p. rcdlicrer.'. 5c pUr.ain p. ipj.

(h) S A N T ORl N. 1. C. U.

37^ L IB. IX. V O X.

SANTORtNus ( i ) pro fexta & feptima laryngis cartilagine numeravit s
minime praeter rem , nifi exiguitas particulae noceret novi nominis 3.uSto~
ritati Haec cornicula retrorfum , ad pharyngem curvantur ( fe ). Perpe-
tua reperio, alii cl. viri aut omnino cum cartilagine aryt^noidea uniunt
(O? aut aliquando, neque femper, diftinguunt (m).

Pars inferior cartilaginis arytaenoidese riiultis fibris mufculofis cum fodali
conjungitur, quas paulo poft dicemus : Superiori duTident, 6c interval-
lum relinquunt, quod equidem vers glottidi, pene normale, continuatur?
non re£ce tamen pafiim pro glottide di£tum elt ( « ).

§> V. Epiglottis.

Epigloitif ( 0 ) equidem nihil f icit ad vocem , cum ea nata fit & per-
fe£la , quam primum aer ex glottidis rima prodiit : &C abfque ( o * ) epi-
glottide aves fuaviffime (janant ( p). Adparebit alias , ob deglutitionis pe-
ricula unice hoc a natura tutamen laryngi effe additum , ne faciUime ( q ),.
dum bolus , potusvc , fuper laryngis oflium in pharyngem pofteriorem
tranfit , ahquid de iis , quse ventriculo dellinantur , in afperam arteriam
illabatur. Ergo foUs quadiupedibus , 6c puto omnibus dita cft haec lingu-
la, nam elephantum( r ) , quem aiunt aUqui epigiottide carere , per mc-
liores incifiones ( /) conftat habere. Neque facile crediderim homini de-
fuiffe ( » ) , etiam abfque deglutitionis vitio ( a ) , neque viciffim credo ad

vocem

X') p. 97. Habet etiam Weitsrbcmt f. ?r. PrcsefTus fuperior eft J. Antandi v. d, LinsS!?.
med. fhyjiol. p. 577.

(■*) C A s SER. T. i.f 1. D. D. WiNSLOw n.4jo.

(l) EUSTACH.T. 4Z. f. 11.

(m) BiRTiN p. 190. WiNSLow. ib.

(«) Quando gioitis inter cariiliynes arytanoideas ponitur., m apud Dom. de M A r c H ETT. p. 8<^»
Eft obiiqua par? glotiidis M o R G A gn. p. 16.

(0) H»ri),A«<rr»j Aret-eO) Polluci p. io/. EcTiy>»i).T<« R u F o L. I. p. 49. L. n. p. 5*.
P0L1.UCI p. III. Lingula Celsi L. IV. c. i.

(o*) Casseriu,» prio8. V ALisNiRi «ofom. rf«H_/?r((zzop. 149. Phil. CoU i6i%. Pahsin i
ubique. Nulld etiam (i;rpeniibus Coiter p. 116.

(p) Nullvi avibus P L I N 1 u s L, XI. p. m. 6z^.

(q) A R I s T o T. hijl anim. L. Ic. 16, O Rlfl A s. p. 64.

(r) Ray Wij.inm of God p. 'Sjl.

(r) Pafisini wern. fnr 1'hifi- dcs anitn. T. III. P. J.

(») GuiLiELMiNi de morbofoY. cadaver. juiic. p. XXII. T a R S I o n i ehferv. p. i J7;

(«) Targiomi ibid.

SBCf.l L A R Y N X; 5^3

■vocemHarmonicam (x) , aut fonorumdiverfitatem facere ()>). Noluimus
tamen hanc a larynge hiftoriam feparare : etfi enim non connumeravit
cum ejuscartilaginibus antiquitas ( z ) , vulgo tamen co refertur , cum-
que thyreoidea glandula podlfimum conneditur j aque larynge fuas fibras
mufculorum fmiiles accipit.

Ergo ex facie pofteriori anguli plani cartilaginis thyreoidese ( a) , intcr
ventriculos , fuper glottidem , fub hilo , quem diximus , firmum Hga~
mentumC^) exit j quod petiolum (c) gracilem fuRinet , furfum ere£tum,
aliquando ex tribus quafi articuhs compofitum , quem duae exiguae cavi-
r.ates feparant.

Hic petiolus in cartilaginem ovalem (d) utcunquc dilatatur , quas Cm-
fum ad perpendiculum rctro Unguam 6c uvulam furgit (?) , ad eam
convexa(/) , ad laryngem cava Cg )• Amat hne fuo antrorfum reflefti (ft)„

Tota fere perforata eft , & ipfa imprimis inferius , 6c petioius, crebris di-
vevfae diametri foraminibus ( i ). Alii majores fmus perinde 6c patent?
<Sc replentur (fe) carunculis rubris, quae ex dorfo convexo m cavam faciena
prcducuntur,

A aa I

(x) Tauvry p. }(58.

(y) Santorini p. 107. *

( z.) Quse tribus non plures cartilagines numerat Galbnus de voc. inflrum. dijjelf. c. 4,

(«) Tarin f. 3.4. BONHOMME T. 10. f. 4. Nullum fuiflis Duvernoi Comrn. Fetref.
T. VII. p. 118.

(b) Fabricius de larynget lO.W alther de deglnt. p. 6. dc obef. & vorac, n. z. Bertin
p. ^$6. W 1 N s L o w n. 431.

(<;) Angurtam partcm habet RuFus L. II. p. ^6. WlNsLow «. 431. Pingit Casserius
T. 13. f 17, Petrus Tarin T. 35. A. f 16. 17. d. Verheyen T. 4. Noftra oblervatione potiiis
breviorem hi !icone> i^ciunt. Melms fere B on hom me 1. c. Hxc ed languetteTheoph. de RoiiDEU
rech. f,tr tes gland. p. 8j. Nuper dercripfu Duvernoi T. VIl. p. ai8.

(d j Evstach. T. 4i. f. *. Casser. T. ij.f. 3. j. 6. II. 17. T. 15. f. 17. 18. Tarin 1. c

BONHOMME 1. C.

(e) RuFus p. 17, 49. Stephanus L. i. c. ay. Bonhommb, Santorin 1. c. Ews-
TACHius 1. c. Casserius T. i.f. 7. r. 13. f. 3. Weitbrecht £81. Tarin 1. C.
(/) Casserius T. i.f. 6 T. ij. f. 18. Ta rin i. i.
(j ) Eu st A c H. f X. C a SSER. T. I. f. 7. 8. 9. T. 13. f 3. Morg a gn. T. i. f i. T a-

RIN f ;. BONHOMME ).C.

(fc) Bbktin p. i9<5. Santorin. p. 107. Dudum ita defcripfi Comrn. ad Eotrh. T. i. p. iitf^
5c habcnt icones T a it 1 ^ 1 T. 3 <. A f 1. 4. M o r g a g n i £ j. C o w p e r T. 30. £ 4.

(i) Weitbrecht f 81. TAiilN £4. 16. i.7 iVlORGAGN. f. c. lila foramina majuicula funt.
Minutiilima habct Santorin. T. 3. f 1. z. Bianchi ad Mangeti theatr. p. rit^. Minuta

B £> T I N p ZpT. \\ IN f LO W n. 431.

(k) MoRGAGȣj. Sciffuras vocat W i N s i. o w n. 440. Eos finus negat adefTe Bianchus
l.^c. Itd uLique vidi.

374 L IB. IX. V O X.

Mobiliflin a cseterum Epiglottis, quae folo ligamento nitatur, facillimc
alinguae retrocedente dorfo inclinatur (/), ut oftium laryngis, quantum
ipfam inter epiglottidem 6c artyaenoideas cartilaginespatet, totumampliter
protegat; fed hanc fundionem alibi rectius dicemus.

Elaftica cartilago eft 6c fponte refilit , feque erigit. In fetu membranac
naturam habet ( m ). Et ipfa vitiofe induratur ( n).

5. VI. higamenta laryngis. Glottis.

Retro epiglottidem primuni eft laryngis oftium 6c amplius ( 0 ) , quod
anterius longioriparte tubuliperficitur , pofterius brevius patet. Id oftium
inter epiglottidem antcriorem, cartilagines arytjcnoideas pofteriores , 6c
epiglottidem , cum membranis ad arytsenoidqascartilaginestendentibus ad
latcra circumpofitis intercipitur. Etiam hoc oftium non bene pro glot-
tide fumitur (, p).

i Duo porro lig^mentorum paria a cartilaginibus arytaenoideis in thyreoi-
deae faciem pofteriorem concavam rendunt. Superiora (_ q) quidem , &
exteriora , minus tendinea, minus el.iftica, exeunt a cartilaginum aiytae-
noidearum parte fupra mediam , &: in fcutifomiis cartilaginis partem jfu-
periorem mediam fe immittunt.

Liferiora ( r ) , pariter transverfa , robufta , elaftica , fibris farta tcn-.
duieis ( X ) 6c elaftfcis ( t ) , quas membrana laryngis obvelat , ex carti-
laginum aryta:noidearuinparteinfra mediam, multo fupra bafm ( «) exeunt,
inque angulum pl.mum thyreoidcae cartilaginis fupra mediam fedem ( x )

fc

(/) Eu^TACHiusfi. Takin ihid. f.t. 4. Co w PE» T. 30. f. 3.

(m) MLdinm in.er cariila^iieni Sc membranam Massa facit p. dy.

(») Barbe'tte apud B o n e t u m fcpnlchret. anat. T. II. n. 31.

(0 ) C A s s E R. T. 1. f. 7. inter F. & G. S a n t o R i n T. i, f. 3. ad D. C o w p e r myatem. cd,
1714 T. 30. f. i. M o F G A G N T. z. f. I. inter F. &C ee dd. W ■ i T b R e c h t f. 8 1.

(p) Littre Mfm. liel^lS. p. 199.

{q) F ABKiciusJe /^rjrng-. L. H. abiq.ie liiteris. Casser. T. 13. f 11. DD. obvoluta membr»-.
nis : WiNSLONX' n. 436. W aLther de ohef & voraub. p. 3. M orgagni T. 1. f. 2. f . f. & p. 16

W E l T B R E C H T f. 8l. iJ.

(r ) Ar ANTi us c. 31. MoR«AGNi T. 1 f 1. gg. & p. i6. C A s s E R 1. c. EE. mettibranjsj
obToluta : Fabricius 1. c. absque literis Le ruban Qi. Ferrenii Mf/w. 1741. p. 410. Htib*

W E 1 T B R E C H T i. %l. t.

(s) Fatente D O d a R T o Memoir. de 1700. p. zSt. 170^. p, 3 j8, WA-LTHER p. },
(t) Leiire a M. D.fiir le vonv. Syfi. de la voix p. 9.
(l() A Bdfi vriNSLow B. 43J. MosGAGNI p, iS»
. (*) Msdiam W I N s L 0 'ir n. 43J.

S E C f. I. L A R Y N X. 375

Je immittunt, in meis experimentis. Veceribus videntur pro unica particu-
la habita efle , quam dixerunt glottidem (}"), fatisque diu etiam apud
Riolanum(z) vetultus crror hajlit. Mufculofas autem fibras qui fe-
cerunt ( <2 ) j necefTitati hypothefeos quidem obtemperarunt. Pofterius la-
tiora, anterius anguftiora funt {a*).

Vidi cadavcra, etiam adultarum feminarum , in quibus haec Hgamenta
fere membranacea 6c absque elatere fuerunt. Tendi poHunt , aut arytae-
noidcis cartilaginibus deonum dudis (h) aut adfcendente larypgie, & car-
cilagine thyrcoidea antrorfum tra£la (c).

Inter haec hgamenta rima eft , quae in cadavere anterius quidem an-
gufta, 6c pofteriusin medio latefcit , 6c quae ex faucium cavea, fummoque
laryngis aditu , retro epiglottidcm patente in caveam afperae arteria: ducir.
Ea rima Glottis (^d) vera eft, praecipuum , ut dicetur , vocis organun).
Feminis, ut larynx minor, ita anguftior effe dicitur (?) glottis.

Eadem addu>itis cartilaginibus arytaenoideis clauditur, adeo accurate (/)
in animahbus, maxime avibus, & frigidisquadrupedibus , utnihil poihtae-
ris aut cx ore in laryngem fubire, aut viciilim cx afpera artena in os
erunipere. Hac eadem rima claufa range (g) pulmones inflacos tcnert ,
eademque in animaUbus urinantibus (h) arcet aquam, ne in pulmonem
fubeat, dum fub aqua degunt.

Pariter eadem & elevato larynge & antrorfum du£to &: detraflo
diducitur.

In avibus horum ligamentorum loco ahae aut cartilagines (i) funt ,
aut ofTeaE conchae , quae fe accuratc contingunt (k ) , & quas fuo loeo
dicemus.

§. VII.

(y ) Llngu'» fiftala: fimilis , princeis organum vecis O 8 1 b a s i u s p. 6o.
(zjInCBAUHlNUM p. 727. in Laurentium ^.£36. Emhirid. p. 316. &C.
(a) DoDART Mem. lyfio. p. z6l. iyo6. p. 398.

(ij*) \X' A L r H E R 1, C. p. 3.

(^)Ferrein p. 415.

((•) I D E M ibid. Lettns fur le nouv. Syjt. 5cc. p. 13.

(d) C AS S E R. f. 10. k. A R ANTI US C. 3I.

(e) RlOLAN p. 175.

(/■) DoD \ R T Me/B. (ie 1700. p. z^i. 1705. p. 408. &c. Swammekdam p. 120. Lettres fur
tin r.otiv. Syjl. p 13. & olin% O R l b a s. p. 6z.

(g) Rana F a b R i c, P. i c. n. de B rk mon d ] c. p. 4^. Teftudo P a r i s 1 n i T. IIL
P. X. p. 191. Angufla ferDenti rima Phil. Iranf. n. 144.

(fc) Pho:a Parisini 1 c'. Manati Steller Nov. Comm. Petrof. T. II. p. 314,

(/) Casserius p. 97. Montagnat eclairciffemens p. 6^,

(i) Liitns fur k notiv. Syji. de la voix p. 41.

t

J75 LIB. IX. V O X.

J. VII. Ventriculu

Inter hgec duo ligamenta fupra glottidem membrana laryngem veftiens
defcendit 3 in fe ipfam depulfa, atque in fmum (fe*) depnmitur, varia
altitudine, ut modo femicirculo terminetur, modo parabola {h**). la
ejus ventriculi fundo muiti cellulofi fnius (/rf) mucofi pacent. O-
ftium (/) femper apertum eli, ellipticum, & toto finu latius , atque lon-
gius, 6c tranfverfum acartilaginibus arytsenoideisad epiglottidem protendi-
tur. Exterior adjacct mufculus thyreoaryt^noideus lateralis (w). In ani-
mahbus valde vocalibus ( n ) ampHor fmus eft. In valde teneris infantibus
nullam caveam reperi. Res ipfa vetufta (o), ab 111. tamen Morc a-
G N o ( p ) poft feculi fere XV 11 , non tamen integram, oblivionem re-
ftituta eft : in eo ipfo nempe feculo non defuerunt ( ^f ) , quibus verum in-
notuit. Vaiietatem cum aiagnitudine minime difiimulavit 111. Instau-

R A TOR

(k*) VentricttUlaryngis Morgagni. Simit du larynx Winslow n. 4jfi. Habet Heis-
TERus Eph. Nat. Ciir. vol. l. ob." 179.

(i**) MORG. 1. c. f. 4.

( A I) Foramina mucofa Morsagn. p. 17. Hibet Heister I. c.

( / ) Habet E u s t a c h 1 u s uh. 4t. f. n. M o r g A g n. Adu. I. T. i. f. Z. 3. W E 1 t-
B R £ c H T f. 8i. Lx iilo claiiculum B o n n o M M e T. 17.

(»j)MoRGAGNi p. 16. &C Kp. ad Valsalvam VHI. n. 4. W a i t h e r I. c.

(k) Porcis C AS3 bRlu s , Fabricius, M o r g a g n u s , H e r i s s a n t Mem. de Acad. 17^1:

p. »88. LqUlS Fa BKICIUS, C A SSERIU S , M ;iRG A GN U S. Canibui C A S S E R I U S , M O R G A-

G N u s. Sunilt; quid h ibent mires raaaium vindiiim arliorearum R o E s £ L. Ab ove Sc bove ab-

(Unt M O R G A G N. p. 18.

(0) Veotriculus non par/us in q leio aer etrl^tus (ubit , qioties ila.ifa epiglottide viam non invenit
Galen. de iitil. part. L. 7. c. 13. Ori s a si us p. 6z Oblcure ventriculos nomiuavii C. Stepha-
Kus L. H. c. 4r. Eustachius obicer exTieifit, Valverdus nominivit j. 215. L a u k b n-
tius pro re nova reddidit L. IX. c. i6. taax SL-veriniii PiM«us fr^efai. ai L. de virginit. «otij- p. 18.
In porco delcriplic Fabricius L. 3. c. 11. & in equis ibid. Casserius contra Vesalium
Tindicavit L. L c. 15. u. 98 & d;piii.>cit ex i:.Aas T. 9. i. la. porco T. 10. f. 9. & tqao T. 19. f. 4. Sc
Il.D.D.C. B A u Hl nus sosdeai delc^-ibit , cibosque credit iilabi f/ie.i.T. ana». p. 538. Riolakus
non vEquas , ab omuibus aniiomicis diilos eXe B^uhino exprobrac in C B a u h. p. 727.

(f) \n adverf. I. Vindicavit in aivtrf. V. Auxit in Efiji. anat. VUl.

(f) C. Barthol. Injiit. anai. p. 233. Thomai Caspari F. anat. p. 443. ex Bavhin»
Drelincurtius glottidis limbos cum valvulis mitralibus cordis non ineptc comparavit !'ralecl.p,iS».
Valvulas infenores laryngis , pro nova re dixit G. Scmelhammer Programm. valedifi. p 5. &
apud Valentinum Amphiieatr. Zooiom. T. il. p. 88. AmMtts Bo urdoh fere ex C. B A uhin o
re^euit defcript. anat p. 183. 6C Keilius anat. ahr. p. 151, Hf. P. JilOH\S(0Hrtd'Mat, p. 480. Al-
yeeloa ad latus gloctidis dixit Sidobri de variotif.

S EC T I. L A R Y N X. jVt

RATOR (r) , ut non eflet , cur ejus iconem Bianchus (j) re-
prehenderet.

§. VIII. Llgamenta alid.

Etfi minus nobilia glottidis illis taeniis; minime tamendebent negligii
reliqua , quae luiyngis cartilagincs conjungunt , vincula. Eorum alia veri
nommis funt , fplcndi.disque fibris conftant tenfisque : alia membranacea ,
fblent tamen a cLiris viris recenferi, quod in magni ufus organo nihil
vile videatur.

Totus ergo larynx de ofie hyoidc , quod continuo dicetur , fufpen-
ditur non uno 'velamento. De ultimo adeo craflTiori fine fuperioris cornU
cartilaginis fcutiformisadfcendit, teres (f), robuftumque vinculum, in
quo minime raro nodulus ( « ) callofus, cartilagineus , &: denique ofTeus
repcritur : 6c a me pariter vifus eft. Id ad cornu oflis hyoidis extremum
j-ertinet , inque idem fortiter fe immittit.

Aliud robullum , planum ligamentum ( m ) a media oflis bicornis bafi
ad fupremam partem convenientium planorum quadrangulorum ejusdeni
fcutiforniis cartilaginis, reftum defcendit.

Membranaccum torum eft, quod a cornubus(y) oflis hyoidis ad pro-
ceflus thyreoideae cartilaginis fuperioris extendicur.

Epiglottis etiam pariter membranaceo vinculo fuflinetur, quod a
margine inferiori , poileriori bafeos ejus oflls 6c a bafi ipfa duplex ( z)
utrinque oritur. Ei continua pars membranae faucibus communis, con-
vergit utrmque, &c pone ligamentum linguale inepiglottidis dorium vcnit.

Iterum

(r) Adv. y.p.67.

(s) In M A N G. themr. p. t6i.

(t) Casser T. I. f. 4. J. 6. 7. EiDLoo T. 24. f. 7. 8. Cowper append. f. 2,0. myst. T. jo.

f. 2. BONHOMME T. 17. f. I. l. IZ. WEITBRECMT f. 8l. W i N S L O W H. 4] l. BERTIN
f- ,*"^- ■ .

(tt) Fabricius 1. c. f. 9. B.^D. P. Iir. c. 4. MoRGAaN. A.iv.l. p. 38. Bonhomme 1. c.&
p. leo. 'Xeitbrecht ibid. k. \X'inslow 1. c. Plancus nionjlr. uh. l- t'.$. Vineulum carcila-
gineum & nerveum dixit O R l b A s lu s p. y8.

(*) Cassee T. i.f y. BoNHOMME T. 17. £ I. T. lo.f 2. F. Winslow n. 433.4J8.

(y) S ANTORIN. p. 199. loo. BiiRTiN p. i6j. 274. Casserius T. I. f. 4. I>.

(2)M0RGAGN. Adv.l. ]i. ^. i. 1. C. SERTIN p. SCz. 2J>9.

Maller Phyf,olog. Tum. III. B b b

378 LIB. IX. V O X.

. Iterum velAmentum linguae ab ejus dorfo ( a) undique quidem ad epi-
glottidcmvenit , media tanien in parte 6c linguae , 6c epiglottidis, robu-
ftius , deorfum latefcens , fibras cellulofas 6c albas (i ) habet, inter quas car-
neae etiam fibrae , alias repetendae, nonnunquam reperiuntur. Ad latera
hujus vinculi membranacea amphtudo a fede tonfillarum ad Epiglottidem
advenit ( c). Inter linguam autem , 6c laryngis opercuium , modica val-
lecula deprimitur , quam Hgamentum medium dividit, de quo continuo
diximus.

Quge laryngis inter fe uniunt cartilaginesligimenta, ea nunc fcquuntur.
Ergo ex cartilaginis fcutiformis margine imo , &c una pene medio , ad
lateraangulipiani , duo robufta , brevia(c?), firma , ligamenta introrfum
defcendunt, quse convergunt, &: in vertice anguli , quem comprehen-
dunt, in m.axime anteriorem partem , mediamque , cartilaginis anularis
inter cricothyrcoideos mufculosfeimmittunt. Eorum ligamentorum lacerti
rimis ( (f ) nonnuUis fcparantur, per quae vafa tranfeunt. Haec ut maxi-
ma , ita notiffima funt (/).

Aliud ( g ) ligamentum, utrinque , ex ima inferioriappendice ejusdem
cartilaginisfcutiformis defccndit , 6c in partem fupcriorem , lateralem, carti-
laginisanularisterminatur , atquc inter fafciculum pofteriorem, 6claterakm
mufculi cricothyreoidci fe immittit.

Ligamcnta glottidis , quae fint ex Lutiformi cartilagine ; ea non re-
petimus (A),

Carti-

{a) EusTACH. T. 41. f y. Morgagh. /<iiv. I. tab. i. C. p. ip. Alv. VI. tinim. ^t. ■^. nf^

liO. WSITBRI CHT f. 80. p. IIJ.

{b) Membranaccum cft Winslow n. 4^9.
{c) WBiTBRECHr f 80. e. p. tij. WiNSLOw B. 4;p.

{d) Facie cxterior Casser T. i. f. J- d. Cowper. T. 30. f. 1. Facies imerior five pofterior
WEiTBRECriT f 81 g. Pro unico habet Bonhomme T. 20. f. 1. 3. T. 17. f. i. G.

(f) Co w P E R 1. c

(/) Obibasio p, y8. Jai:. Bereng ario p. CCCXCV. b. Carolo Stephanc L. II. c. 45.
Sa N TORi Mo primjm p. 99. L;^(jmiw/ort W IN SLo \v n. 434. Weitbrecht <^. iiy.Thyrocricoi-
di-M Bertin p. J7J. lnferietirs p. 185. Verheyen T. iz. f. i. lupra G.

(g) Santorin 1). 99. fecundum. Winslow viietur dixifTe n. 431. 434. Jhyrehyoiditns fefis-
rif"»-/ Bertin p. 27 j. i8j. Forte & Ber e n g a r 1 o nota fuerunt 1. c.

CO p- 474.

S E C 7*. I. L^ A R Y N X. 37^

Cartilago porro fcutiformis ex eminentia propria emittit teres ( t )
utrinquc ligamentum , quod ad latera interiora cartilaginum ary catnoidcarum
adfcendit, 6c fub corniculis terminatur (Je ).

Aliud teres vinculum ex eadem cartilagine anulari , ejusque fummo dor-
fo , in fummum corniculum arytatnoides ire dicitur ( / ). Mihi a proxi-
me priori non videtur difFerre.

Demum membrana , neque enim ligamcnti fimiles fibras habet , con-
jungit cartilagines arytaenoideas , per longitudinem fuam fere totam ab api-
ce ad balin { m ) , & cum fumma cartilaginis fcutiformis fede colligat.

Articulationes laryngis capfulas fuas habent , quas breves , 6c cellulofa-
rum fimiles fibra; confirmant. Ejusmodi ligamentuiactiam corniculum ary-
taenoideum ad fuam cartilaginem rcvinciunt ( o ).

5. IX. Mobilitas laryngU.

Quin totus larynx conjunftus 6c elevari poflit, & dcprimi , id quidem
dubium non ert. Sed num omnes cartilagincs laryngis ipfuis motum
aUquem adniittant, dum tota machina quiefcit , de nonnuliis quidem
dubitatur.

Arytsenoideae quidem cartilagincs , & epiglottis mobiliflimae funt. Cum
is vero thyreoideae cartilaginis motus ad litem Ferrenianam pertineat,
eo magis etiam follicite de ea re difquilitum eft.

Nempe cartilagineni thyreoideam antrorfum duci, dum cartilagines ary-
taEnoideae retrorfum eunt, ita ligamenta tendi, quae glottidem faciunt ,
Ferrenius au£tor eft (0) : cumque motum etiam ta£lu pcrcipi addit,
digito fub cartilaginem (p) fcutiformem dato. Eumdem motum cl. viri
difcipulus confirmat ( ^ ) : eoque poflet referri, ad eamdem hypothefmj
cjus cartilaginis in fono nimis acuto , jam citata divulfio (r).

Bbb a Sed

(i) Weitbrecht p. 119. Santorim. p. p^. An Winslo w n. 4JJ.
(k) Weitbrecht f.8i.i.i.

(/) SXNTORIN. 1. 97.

(m) Wkitbricht p ii8. T. 81. h. SaKtosin. p. 99.

in) B E R t I N p Z9]. 192. 290.

(0) M,;m. (<e 1741. p. 425. &C\nduoiecim qttxjlibnib.

(?) P- 4*6. " ^

(q) EclairciJfemeHs enforme de kttres p. 8r.

io P- 367.

SSo LIB. IX. V O X.

. Sed|etiam .mte Fa'bricium fuerunt (jOj qui eamdem cartilaginem,
6c adtoUi j 6c vicilTim in cavitatem kryngis aliquantum deprinii poflc
fcripferunt. AdtoUi vero hic fonat , quod Ferreniu"? voluit , antror-
fum nempe duci. Nam elevationem cum toto pharynge , paulo poft F a-
BRicius diftinguit,6c eum quidem motum admittit. Aliquantum diverfo mo-
do Cl. Santorinu? ( t ) thyreoideam cartilaginem fuper firmiorem anula-
rem , a cricothyreoideis mufculis aliquantum deprimi putat. Porro eam-
dem iterum non quidcm a fociis cartilaginibus dimoveri , comprimi ta-
men poffe , ut vox inde quafi rugiens oriatur , G u n z i u s olim pro-
pofuit ( u ).

Ego quide-n non Eicile video , a mufculis os hyoides, & cartilagi-
nem fcutiformem antrorfum ducentibus , hanc ipfim cartilaginem produci
pofTe , quin una fequatur anularis cartilago , cum qua nimis brevibus liga-
mentis, &adcornua maxirae infcriora , arailTima capfula colhgctur , vi-
deoque paria mecum fentire Santorinum (x), 6v oHm F a b R i-
c luM {y).

Digitis etiam ad jugulum datis , dum elevatur cartilago fcutiformis &:
antrorfum ducitur , nimis manifefto percipio , totam hiryngis machinam
fequi, & uiia proferri. Neque hic ab 111. viro joftpho E^uperio Ber-
T I N ( z ) diilideo.

Comprimi poITe a mufculis fternohyoidcis crafTam , &; fummi elateris
cartilaginem vix probabile eft. Vitium fubefle polTe, 6c cartilaginem thy-
reoideam morbofe mobilem fuiiTc , non negaverim (a).

Santorini fententia plas habet fpeciei, cum in Ferreniaka
Qornu thyreoidesab imm)bili cricoide rccedere oportcret , in ifta modi-
ce antrorfum incliniri: 6c cum prxfto mufculus , neque is debiliffimus fit,
a quo vix poffis oliud ovncium cxfpedare ( ^ ). Si vero -deprimitur , at-
quum eft viciffun ekvari ^ reftitui.

5. X.

(0 P.I.C.4.

(«) p. 102.

(i() De oir-a:. p lo. n. 8.

( * ) p lOi.

(>)l.c.

(z) Lettrefnr k nouv.fyfl de la voix. p. li. ji.

{a) Efh. Nm. Cii>: Di-c. I. ann. 8. obC. 53. ' AiJant , Umina pla-nbia fui tfe conSrrnatqm.

(6) Admittit edam 8 ert in w s p. ix. 31.

5 E C 7*. r. L A R Y N X. 3S1

§. X. Mufculi laryngis.
Sternothyreoidi.

Quemmotum admittunt cartilaginum firmitas , & natura articulationum
ha£lenus expendimus : nunc vircs enarrare oportet , quibus aut totus la-
rynx moveatur , aut aliqua ejus particula. Earum virium expofitio requi-
rit ollis hyoidis defcriptionem , quod ita fit cum larynge conncxum , ut
eo elevato neceffe fit laryngem adfcendere , & demitti detratlo.

Laryngem ergo univerfum movet, maximus laryngis mufculoruni
fternothyreoideu!. Lata origine 6c a fterni parte ( c ) fuprema , 6c poftica,
nafcitur tendineus {d), fed fibris continuo carneis ; &: a corta. primse proxi-
ma fede (^), nonnunquam &. a fecunda (/); &: a clavicula fecunduni
cl viros {g ). Adfcendit , contiahitur in angulliorem diametrum, & ( A)
fequiturlatera afperae arteriae , cujus magnampartem tegit, paritcrque glan-'
dulam thyreoideam ( z ).

Non rarum ePilinea tendinea variari ( *" ) 5 non ita longe fupra tler-»'
num infcripta.

Finis etrt multiplcx, ctfi multo quam reliquus muf«:ulus ar.guflion
Primarius equidcm fafciculus immittit fe in lincam afperam inferius fupr^
eminentem oram cartihiginis fcutiformis , pofitam ( / ).

Sed aut ahus fafciculus , aut ora mufcuh exterior altius adfccndit in tu-
berculum , quod fuperiori loco de cartilagine eminet (m).

Bbb ? Ah-

(f) Oribasius p. 10*. Albinus p. »03. T. XI. a. b & T. III. Eustach, T. jj,
W I N s L o w n. 445.

(d) C AS E ER T. I. f 3.

(e) ALBlNUSibid. T. XI. b.c. 3e d.e.& T.III. Fustac^h l.c. ^X in slow n.446. GliNz. I,c,
(/) Albin. p. 104. DoUGLASp. 17.

(g) MoRGAG. Adv. II. o. jz. WiN SLO w n. 445. R A V. myolog. D. 54. ^T A S S I N p. IJl.
(/») EusTACH. T. 41- f. ^ Albin. T III.

(/) WiNsLow n. 44 J. 446. B;dloo T. ly. f. 3.

(fc) Albin. p. 104 C A s SE B T. I. fi 2. 3. GuNz memoir, d,'^ favam etran^erj.

(/)Eus^AcH. T.4i.f II. Albih. pi 103. T. Xi./. 9; & T. Jll. Courcelles T. V,
T. CowPER 1. 3o.f. 1. BoNrioM ME T. to. f r. D. D. Morgagn. Adv. l.i.i. Casseh.
i.c.f.i. 3. WiNs Low n. 4.fiJ. Bertin p. 173.

(m) Albin. p. 104. T. XI. i, Mon gagn. ad t>. 6: p 3. 'WvnslgwLc. CowperI. c.

?8i LIB IX. V O X.

Aliquse fibrge ad tliyreopharyngum mufculutn fere perpetuo fc adfo-
ciant ( w) j aliaqie ad hyothyreoideum (_o).

Denique non ell: abfque exemplo? ad os hyoides (p) ufque fafcicu-
lum adfcendifTe.

Primaria aftio eft detrahere laryngem univerfum , & una paulum re-
trorfum ducere , quo ipfo ex motu ortendemus y glottidis rimam laxari.
Unapharyngem , os hyoides , linguam, maxillam mferiorem, hadtenus
depnmit , 6c denique caput univerfum antrorfum fiedit C ^ )• In glandula
thyreoidea exprimenda debiliter operatur , cum fecundum eam pene pa-
rallelus defcendat.

Si folus dexter ageret , aut finifter , duceret utique cartilaginem ad
fuum latus (r ).

$. XI. Ilyoihyreoidei.

Sive hoc nomine appcUes t O , fivc thyreohyoidei ^ ut amabat vocare
BoERHAAvrus(^) mufculus brevis, carneus, oblonge quidratus eft ,
quo quadrata (u) pariter pars thyreoideae cartilaginis, prster medium an-
gulum eminentem , operitur. Fmis fuperior elt in olTis hyjidis bafi , ad
iatus, 6c adinferiora, ex propria cava fcde , tum ad dimidiam ( j< ) 6cul-
tra partem continuati cornu. Defceadit ance me.nbranam , quge os hyoi-
des cum cartilagine fcuciformi conjungit ( y ). Fmis infenor in imumi
cartilaginis marginem(z), inde in hneam afperam inferitur (n), quac
fternothyreoideum recipit , & primo tranfverfa , deinde retrorfum ad-
fccndit j e regione Iternothyreoidei , in quem noftri fibrae & intims( b ),

&

(n) A 1.BTN. p. »04. S A NT O FIN. p, lOJ. 1 04.

(0) AlbIn. ibid. CowPRR T. jo. f I.

(p)ALBlN. ibid CoUKClLL BS, EUSTACH. 1. C. DoWfiLAS p. 37.

(q) S\ intenra rtiixilia non ceffent , ncque deicenderit Monboo EJf»yi of a Societ, at Edimii
T. I p 146-

(r) Albin. p 104.

( / ) Yul2,at«s eft mufcalus , & iofls antio^tfis- viris didlus Galenoj & O rib a sio p. i<Ji. 174.

(t) J. R. M. n 71.

(:«)CoURCELLES, MORGAGNI, ALBIN. T. 3.II.

{*) Albin. p. loS. T. XI. c.d. Nimis parvarn partem habet D. C. de Courcbi.i.is tab. S,

Si B O N H O M M E T ZO. f. i.
{y) COVIRCELLES 1. C.

(z) Aliquando Albinus I. c. perpetuo Winslow «.447;

(fl)ALBIN 1. C. & inic. MORGAGN. T. I. G O U R C E L L E $ 1. C. C 0 TTP B R T. Jo, £ g ;
(i) EUSTAGH. T. 4I,f,5,

S E C f. I. L A R Y N X. 38?

& extcriores continuantur. Aliquando etiam fibrae intimae hujus mufculij
cartilagincm anularem prgeterveftae, invelamenta partis fuperioris glandulae
thyreoidesE terminantur ; alias ad cartilagincm anularem ( r) le immittunt.
Dtniquefibras aliquas cum thyreopharyngeo confundit (d).

Os hyoides 6c cartilaginem fcuti fimiiem ad fe adducit mutuo, utquis-
que finis ad alterum in ratione firmitudinum inverfa accedat.

Quando nihil ahunde mutatum ert , facile adparet , os hyoides obfe-
qui , &: cum hngua defcendere. Quando vero id os per fuas vires fir-
matur, tunc utique poterit fieri, ut ad eum fohdiorem finem cartilago
thyreoidea elevetur. Tum glottidem arftat , 6c una epiglottidem impeUitj
ut retrorfum fuper aditum laryngis inchnetur ( ^ ). Alteruter obhque os
hyoides fuum ad latus deprimeret , fi agerct feorfim.

Ahus nonnunquam trianguLms mufcuhis 3 ex fummo margine cartilagi-
nis fcutiformis prope fuperiora cornua nafcitur , 6c in extrema cornua
hyoidea fe immittitj communicatis tamen cum fternothyreoideo fibris.
Eum , manifcftum eft , nimis mobiha cornua hyoidea potius deprimere,
quam fuara lcvare cartilaginem. Semcl eum vidij fcmel iil. Mou-

G^AGNUS (/).

§. XII. Stylofr.aryngei Ihyreopaliitini.

Hos quidem mufculos noUm aut a deglutitionis intricata hiftoria avul-
fos hoc locodefcribere j aut viciflim naufcofae repetitionis cenfurain in-
currere. Quare fufficiat interim monuiffe , ftylophavyngei quidem fibras
late fuper mcmbranam laryngis difpergi , 6c fibris mtimis inter os hyoides
6c cartilagincm fcutiformcm (/*); hbris vero exrerioribus , adepjglotti-
dem ufque protendi(^); praeteiea vero ad oram fuperiorem (/z) thy-
reoideae carciiaginis 5c ad oram lateralem ejus cartilginis fub cornu lu-
periori ad inferius ufque (ij, 6c ad ejus cornu fuperioris principium

ad-

(f) Videtur habere Coukcelles inter n. & 8.

(d) WINSIO w 1. c.

(e) Santorin. p. 103.

(/) EpiJ!. Anai. XI n. 43. p. 361.
(/■*) A LBIN p. 415.

ig) Wax-ther de degliuiu n. <J. A L e i n. f. ig, n n. o o. f. 20. f f e e

(fc) MoRGAGN. Ep. XI. n. (5. 7. Santorin. p 15

( i ) A LBi N. T. ,2. f -^j. - f g f. 23. f j;.. f ^p d. d, f 10. g h. T. 10. f. 9. w X y f. 10. r. ,. r. s.
t II. m. n. m. n. & p- nj- Morgag.n. Advnf. I. p. 4. H. p. 34. Ef-fi. XF. ,). 6. xo. \f\V. u. J.
tALLop^p.^y.b. Santorin. p. ,2j. CouacELLEs Tab. V. /». •.VTHSiDwn. 47;- EUS-
TACH. r.4?,.f. 0. T.^i.f j. 8, II. i\/Waw Habicot diei Vi c. XI

;84 LIB. IX. V O X.

adhaerefcere. Ergo etiam fi malis ita defcribere , ut membranis potius »
quam cartilaginij fibra; hujus mufculi inferantur , tamen hanc cartilaginem
& elevabit {k) , &c retrorfum ducet? hattenus iis vinbus advcrfus > qusB
laiyngem furfum quidem , fed pratterea antrorfum trahunt.

Cum praeterea minime rarumfit , duos rBufcuIos ftylopharyngeoseffejfit
etiam? ut altei hyoidi ofri 6c thyreoidcse cartilagini unice deliinetur (/),etli in-
fertionem in os hyoides (m) non memini me reperilfe, neque camquam
in linguam dixit Fallopius (w); neque peritillimus Albinus
ejusmcdi infertiones adjecit ultimistabulis , utiquidem. infertionem addit
ad Epiglottidem.

Sic thyreopalatinus magnam quidcm partem fuarum fibrarum in gulse
longitudinem denittit. Multae tamen pariter fibrse , & fupcrficici , quam
ftyiopharyngaLus , propiores, 6c retro eum mufculum , &fub co ad to-
tam oram lateralem cartihginis fcutiformis ( o ) it:i adhserentj ut potius
tanien in membranis finiantur, quam in carrilagine: aliquae etiam adepi-
glottidis oramfibrae accedant (p).

Hujus mufculi cum firma ab offibus quidcm pahti (^j) nonnunquam,
& pterygoideo corniculo plerumque, Sc a rendineadenfi expaufione (r )
ejus veli origo {\t , poterit certe ctiam thyreoidedm carcilaginem , a
fuis deprefforibus interim otiantibus omiliam , furfum ducere 6c re-
trorfum.

§. XiII. Cricothyreoidei.

Qu! fcquuTrur mufculi , hryngi proprii funt , exqje ejus aliqua carti-
lagii.e nati, m aliam fe immutunt. HicprimuSj peae duplex (x)muf-

culus

(t) MORGAGN Exp. VTII. n. ^.
( 1 ) MoRGAHN Exp. XI. n 4 9.

(m) MoRGAGN. Adv.l.p 4 [I. o. 34. ' Epiil. VIII. n. 5. XI. n. 5. 7. p. Fallop. p. 75. b.
Rejicu Santorinus p. 115, oniittii \ lb l n f s.

(n) ij. "75. b. Kejicii Saktorinus p. 115. ii(J. ,

(0) Conf. \ i.BiN. p. xx-7. c. d c. d. f. 19. T. 10. f. II. b. b. f. 15. w. w. f. 14. x. x. f. 15.S.S.
D» uGLAs. c. 16. p. 45 MoRGAGN. Adv. l. p. 4. Ep. X. n. 14. ViH. H. 4. Santorinc. 7.

•1. 12.

(f) A L B 1 N. f. 19. e e. ff.

(q) Albik p, z;(J. Morgagn. .Idv.U.p.i^. Ep. VlII. n. 4. Valsalva ibid. X. n.'ig.
rlic eit pro:ui dubio maiculus laryngem ele/an^j a raJice proccffus pteryeoidei ndtus Nicolai Ha bicotTj
D. Vl.led. XI.

(r) AlbIn. T. j:

(s) Albin. p. aj
DEN Hd, VI. p, 80.

Hic ei<

D. VI. led. XI.

(r) AlbIn. T. II. f. 29, b, p. 137.

(j) Albin, p. ajo. v; iNSLown 44^. Gunz memoir, des fctvan! iirtmgers p. 187. CHKSEi^

E N Hd, "^Tl. D. 80.

S ECT I. L A R Y N X. 385

culas cft , ut omnino cluos fmt (t) qui feccrint , & alinm exteriorem
vocavcrint , inteiiorem aliuiu.

Brevis eft 6c caineus, tumidus ( tO i oiitur ex media 8c anguflio-
ri (x) parte cartilaginis anularis , tuni ab angulo anteriori, cricoaiytae-
noideo laterali rriufculo tetlus, & a fovca utrmque adjcda. Inde extror-
fum adfcendit & anttriori fafciculo fe miniittjt in ciam ncdiaoi & latera-
lem (y) caitifjginis fcutiformis , e regione mufculi hyothyreoidei, inter
medium angulum planum 6c tubercu.lum.

Alia vero parte , tedus liernothyreoideo, replet fmum (z) cartilaginis
fcutiformis, qui eft inter cornu mferius , £c ejus tubeiculumi, &. infcutur
ora; toti caiti!^.ginis thyreoidea;, inter tubeicuium 8c cornu inferius (a),
atque adeo toti interiori orae cartilaginis fcutiforrriis, qua; verfus ejus cornu
inferiuf, defcendit , ipfique cornu ( h ).

Fibiae. hujus mufcuh inferiores manifefto pharyngem adeunt (c).

Cartilagines, quibus fe iaunittit , propius ad le adducit invicem » 6c
glottidem , dum thyreoideam deducit , potius laixat, imprimis fibris fuis
pofterioribus.

Alembranam laryngis, cui incumbit ;. dum tumct, m-getj &. retrorfum
premit (d).

§. XIV. Cricoarytanoidei pojlici: Laterales.

Mufculorum laryngi propriorum PosTicus aut maximcs eft , aut cer-
te evidentior.

Re-

(«) GALiNusi. voc. ir.prnm. c. 5. V i^niSR abrege p. ii2. T ASSIN p. 233, BoNHoii.;

ME p. 2i5l.

(k) Casserius T. ij.f. I. T. I. f. 3. 4. 5. 8. Co u rc s l l £ s.

(.v) Cassir. T. I f. 1. 6cc.

(y ) Albin. p. Z50. Cov rCelles T. 8. Wins l o w n. 488. Eust ach. T. 41. f 8. ir.
Casserius fere in omnibus fii^uris , imprimis T. i. f. J. iJoNriOMME T. 20. f a. 5. O. f 3. F.
ALbin T. u. f 45. 4- b. T.^o. f I.

(z) ALBIN. P, Ifo. COURCELLESI. C.

(«) C ASsERjus T. i3.f 4.T. I. 5. 6. 8. Bonhomm e f 3. Alein. T. ii. f, 45. 47- 48.
c. c. d. d

(b) COORCELLES ibid. B O N H O M M E f. 3. A L B I M. T. 1 1. f 4/. 48.

(() Viuetur txormicre Lustachius 1. c. £.
(d) GUNZ l c.

HalUr Fkyftclog. Tom. III. C.cc

$86" L IB. IX. V O X.

Heplet foveAm (e), qui; eft utrinque ad latus linea: afperac, a qui
facies pofterior <k longior cartiiagmis anukris bipaititurj aque ea fovea
&c a linea a'pjra media. Fibris fuis cxtrorfum divergemibus immittic fe
in faciem poileriorem 6c exteriorem bafeos , & tuberculum eo loco fi-
tum (/) Cirtiliginum gufalum ( g) ) qu5s diducit , & rimam perpendi-
cularem, ipG.i.que pariter glottidem dditat: eo m3gis vero diducit ,
quod prate ea arytaenoidcas cartilagines in priora inclinet, & ligamenta
relixet (h).

CRicoARyTJENoiDEUS LATERALis requc mihi , neque aliis Cl.
viris fatis a tfyreoaryrarnoideo (i) diverlus videtur. Non adeo ( Jp ) u-
trinque longe, oritur a p.rrte cartiliginis anularis recondita, quam amplcxa.
fcutiformis occultar , pene fuprema; inde furfum , uti ad interiora decli-
nat ( / ) : &: a hgaaiento cricuthyreoidco ( m ).

Fibris^fuis introifum adfcendentibus fein cartilagines guttales immittit»
imo Hne conjundTtus cum thyreoaiytanoidco, deindc a piincipio fere ad
roediam partein cr..inorcm varuui cirril ginum.

Eas diducit, 6c riniam p;.ipendicularem dil^tat , 6c ve.am glotti-
dem ti '^.

iUiae tibrae adfcendentes omnino in thyreoarytsenoideum fe immifccnt.

j. X V. 'Jhyreonryfari.idci.

Impeditus Cnus, qaem conjunclio thyreoidece & cricoide<E cartilagini»
alfcondit, hunc mufculum reddit difficihorem.

Late nifcitur a polteriori, concava parte cartilaginis thyreoidis (o\
paulo extcrius quam ea pais ell, qua autenus in angulum eininLt, initio

infra

(f) EusTAcH T. 4i. f. I. 4. Casser. T. I. f 8. 9. T. ij f. 1. Co\TPEB append f. lo. i»,
myotom. i ?(). f X 3. Albi N. T. 10. f. 13. T. II. f. 1. 4. p. rj». Bpk h o J» m E T. »0, f. 3. 4«

{f) ALB IN. p. XJ?-

{g) .vIjrga-gn. WJf. II, p. J4.
(/!)Albin1c.

( i ) Conf C H E S E L D E N p. 8o. . . . '

(k) ValJe >.»rvum 'linijit t£ u s T A c H I v S , fed didaifti? rinilagtnibus paulo amplior eft.
{/)cusTACH. r. 47.. f I. Cassek. T. ij.f 4. Albik. T. t». f. j. p. 157. CowFili T.

|0. f 3. BONHOMME T. 2,0. f 4. H,

(m) \lbin. 1 c couf. [1. 378.

(n) Casser. p. 11.

\o) BoNHOMM E T. io.f.4. Casser. T. ij. f. 4. E, E«S TA CH. T. 4t. £. I.

S E C f. l L A R Y N X. 587

infra Iillum fa£to, inde per totam fere ejus cartilaginis longitudinem :
tum ab inferiori margine cartilaginis fcutiformis prope hganienta cricothy-
rcoidea media , 6c ab iis ligamentis ( p ). Inde adfcendit latus , & fe contra-
hit Cq)' Fibras inferiores margini fqperiori exteriori cartilaginis arytae-
noideae ( r ) partim fupra cricoarytsenoideam lateralem > partim eo mufcu-"
loteftiE. ad curvaturam ufque inferuntur (/). Pars fbrarum cum obli-
quo aherni bteris ( t ) arytacnoideo confunditur.

MedicE nbrae, non paucae, per membranam, lacunar fuperius 8c latera-
le ventriculorum ficientem adfcendit , ut alias fibras non poiTis ultra in-
ternam laryngis membranam fequi , aliae vero ad epiglottidenx ufque non-
nunquam poifint produci.

Is fafjiculus eit Thyrecepiglottideus («),cliiri JicoIoBe-
RENGARio (x) Carpenfi dictus, tum niultis nuperorum (})•

Supreraae denique nbrae, natae (z) a parte fuperiori cartslaginis fcuti-
formis, fuperius ventriculo adjacent y & prope infertionem I:g..nienti hyo-
thyreoidci introrfu.n potius, & retrorfum dcfcendunt, 6c prioribus focias
fe i,-!jungj t, inquc cartil iginis aryta^noideai oium fe irnmitiunt.

Adv."oqu;- hi r.iufculi maximam partem ventriculorurn luryrgis exterius
teguat. Cutilagnes guttolcs ant orfum cucunt , g!otti.dem diatant, li-
gxmentorum gl(,t-idis t^nfioncm m.inuunt. Cum magnl viri ( a ) glotti-
dem dixerint ab iitis muculis ai£tiri, experimento ficto diducere didi-
ci , ncque potclt uilus ad i.icus cartil'gnns aiytstnoideai- mufculus ter-

C c c 2 mtnarij

(p) Albin. p. lyp. Santorin p. lof. Fabric. de hryng. P. I. c. 2.

(q) Hic niulculas iiomen prjEcipuam re;in"t WlN SLO w n. 45^ ALBiNOp z6o. F. II. f. 3.4.7.
WALTHERrft- ohtf» & voruc. p. 3. S A N T o R I N o f. j. K. L. Pars pritna 6i media.

(r) WINSLow n 4<fl.

( s ) Albin. p. iiio. Santorin. f 3.BoNHOMM£ l. c. Casserids 1. c. Eustach. !. c,

(t) Albi N. p. z6o. T. la. i 3.

(u) Ihyreocpigtoaiieus inajof Santorin. n. 14 T. 3. f. z. N. f. l. f. Nicholls p. 32.
Walther de m.ifcul. p. $96. edit. noAi.lhyreoi^^^ghuUei.s ";',' is 3h o w n. 4j5. 4^7. Aluin,
T. IX. f. 3. 7. D 1 s D I a R p. 234. leqq.

(x) InMuNDiNuM p. CCCliCVl. b.

(y ) D o u G L A s t>. 39 vV A L t H e R l. c.de m.tf.. p. Jy/. ed. mf^ , A l c i n. p. 260. An defrejjo-
f es epigloiudis LlTT R E ^lem del'icaL 17 12. p. 3C0.

(z) Aliqaoties &c Albin p. 2^0. lhyr^oary:anoideus minor Idem T. u.f. (S. 7. Sti^crior
fertio S A N T o R i N. T. cit. f 1. p. i. 2. O.

(a) CowPERus, Albihuj. Soiss ,iobUi.ucn confentit CL Ho fm aj-i:-i 'j s 13 aemerlay. ^i.

388 L I B. IX. V O X.

minari, quln eani rimam diducat. Ventriculos dum tument, compri-
munt 6c excutiunt (i^).

■>.■. Epiglottidem, quantum per modicum fibrarum robur ficri poteft, uti-
que deprimunt.

§. XVI. Arytanoidd ohliqui ^ 'Tranfverfui.

Non fatis , uti quidem in anatomicis tabulis j ita in cadavere hae car-
nes dilHndse funt. Ego quidem ita foleo reperire, ut a bafi &. longitu-
dine tota partis craffioris cartiL^gmis aiytaenoidese dextrge, in totam ana-
logam longitudinem fodalis cartilaginis finilLrs , fibrse carnea: numerofje
tranfverfgs ( f ) exeant. Hi funt GJottidis potentiffimi fphind"ercsj breves
quidem , fed efficaces , quod ad oras carnlaginum perpendiculares, eas totis
viribus fuis, nulLi parte amiffa, adducant. Eft aryt«c7Juideui transverfas
i^LBINI {d ).

Deinde ab his ipfis carnibus transvexfts pofteribres ahquse 6c fuperiores
fibrse, paucae omnino,difcedunt, 6c fcre e medio, 6c direclione mutata, adfccn-
dunt (if ), magis magisque, atque mfuperiorempartem alternae cartilaginis,
neque penitus tamen ad cornicula ufque veniunt. Id dumutrinque fit, muf-
culus nafcitur dscuffituj (/), oblijuu! arytjenoideus Albini (g).

Cum thyreoavytainoidei fibris dii-ci conjungi ( h ). Vidi fibras a cartilagi-
nis fctitif)rmis margine fuperiori acceffiiie (?)• Dum agunt 6c ipfge car-
tilagines adducunt, 6c una hgamenta, quae glottidem intercipiunt.

Aliquae, fuperiores honjm mufculorum fibiae, pra^tervedlse fuas cartila-
gines, in membranas, quse funt iatcr epiglottidern &: C2rtil;gincm fcuti-

for-

(h) Albtn. p. i6o. L1EUT.4UD p. ipo. •

(c) Alein. T. li. f I. T. 10. f. ij. CowPER T. 30. f. i. 5. Santorin. T. J. f.
I. e e. Eustach. T. 41. f. i. i. Solum habet Casserius p. j. T. if f. z. j. 6.
7. II. it- 14 y(>. Soiuai Fabricius f. 11. j8. Uierque tendinem non bene interponit ,
ex bo.e lUmtum \1orgagn. ."idv. I. p. J7.

(d) 1). ijd.' Wi NSLO w n. 45J. Majorem Dovglassius vocabat p. j8.

(e) Nimis potius iatos Ei>stachius 1. c. Bonhommb T. lo. f. j. E. Latiffimos &
fclos Mdrgag.m, aiv. \. Noiris iicnilioies Albinus T. 10. f 6. ij. T. ix. f i.

(/) Saktosin'1. c. c. j) Bonhomme T. xo. f. 3. 4. Eustach. 1. c. Albinus
T. 10. f. 13. COWPER 1. c. f. j.

C^) n. 254. T. IX. f. I. T. 10. £ ij. Arytxnoiiieit cttije 'WmSLow n. 454. Alwor
I)ouglas p. j8.

(h) Alsin. p. af4 Santorin p. iio. ^

(i) Albin. p. 25J. wiNSLow n. 4J5. i'ro perpetao j tuii YEr^HEnEN p ipi.LiBW-
f A VD p. ipo.

SEC f. L L A R Y N X. ^S^

formem» redemque glandularum aryfaenoidum vcniunt, eaedemque aliquo-
ties in meis , & in alioruni Claroruai ( II?) virorum experimentis, ad epi-
glottidis ufque latera excurrunt, quac proprio a nonnulUs nuperis anato-
micis Aryefighttideorum (/) nomine veniunt, 6c Epiglottidem , quantum
ejus fieri poteft, fuper aditum ■Jaryngis inclinant.

J. XVII. Mufculi laryngls rariores,

Rariores voco , quos ego j non exiguo certe in cadaverum r.umcroj
siunquam viderim.

Primum hbrae carneae nonnunquam in ligamento membrarsaceo fuerunt,
quod a Imguae poftremo dorfo it ad epiglottidem ( m ). In bvutis animali-
bus, cae frequentius repeiiuntur, ut in ove Qn) , bove (o)j porco ( ^ ).
In homine fimiie quid Eustachius delineavic ( ^ ) &. inter nuperos
vidit Santorinus (r) &: retra£iorem dixit, palTimque alii fcriptores re-
pctierunt ( j ) , & in:er pofihumas fchedas Cassebohmii vidco, non-
nunquam a Cl. viro repertuni clie.

Non dubium eft , quoties ese fibrae adfunt , elevarc epiglottidem , &
de laryngis aditu removere , quoties eam inclinata texit.

Plerumque, quas fibras vocant, vafi funt & iila cellulofa.

Porro in plurimis etiam brutis animaUbus, leone (f), fele zibethi-
ca (i^) , iupo (x), cane (}»), bove(z), capreolo (a), ove {b) -,

C c c 3 fue

{k) Albin. 1. c. T. II. f. i. 3. T. 10. £ 13. 6. Schacher de laryn^e ■^XALTheh
de obtf. & -aorac. p. 7 qui multo? fafciculos habft. J. JVJh. Fauli m praf. ad J. van H o R-
WE rnkrocofm. & dudutn apud AvlCENNAM ofer. p- 14-

(/) Santorin. p. 111. T. 3. f. I. c. d. ad f. N i c h o l l s_' p. 31. YiNSiow n,
457. Disdier 1. c. &c olim Cl. Bauhini Ihtatr. p. 542.

(w) p. 378.

f»)VEP. HEYEN p. 185.
0 ) Id EM ibid.
(f ) Idem p 187.
(q) T. 42. {. 5.

('■) P- i'3-

(/) Heucher oper, p. J(<4. Verheveh I. c. T. 42. f. 4. Heister comp. anxt i,

34. K. An In/ator efiglottidis Littrii 1. c.

(r)PARISiNI.
{tl) P ARISIN I.

(x) Faber ad Hernandez p. 8/4.
(>) Douglas p.. 40. Casser. T. 9. f. 8. 3. f 5.

(z) Fallop Infiit. p. J7. b. Fabkic. i. xi. js. G A s s E k. r, 10. T. XI. f. i. 3. J,
T, XVII. f I. T. II. f. 4. 6.

(a) CasSER. T. 12. f I. 1. II,

(i) Casser. T. ji. f. I. z.

390

L I B. IX. V O X.

fue (t ) > eqiio ( li ^» , uti membrana a bafi oiTis bicornis ad dorfiim
convexum epigiutcidis cxpanditur, ita fibrae aliquae mufculofae, una ad
id operculuni liryngis vcniunt, quss alias unum, alias duos rrjufculos
referunt.

Eas fibras jam Fabricius in humani (e) corporis defcriptioncm re-
cepit» dixitque mufculum Hyoepiglottideum, qui id opercuium elevet.
Res veruPia eft (/) , & palfi.n a polieris renovata (g). Fabricius
duos illos mufcuios in brutis animalibus folis, unicum alium altius in dor-
fum epiglottidis furgentem in homine conftituit.

Rejecit olim , de hominis certe anatome Fallopius (h), tum
Pareus (i) , Casserius (k) , RioLANUs (/). Dub.tat J. Benignm

WlNSLOW (w).

Cricoepiglottideus boum dictus Verheyenio (?2) co
cum nomine ad iiominis anatomen traduftus eft.

THYREoEPiGLoTriDHus AiiNoR, parvus cquidcm mufculus ,
mag;ios tamea .luciores (o) h ibet , qai vidcrunt, neque linunt penitus
rejici. A funaia facie poiteiioii iiili cartiliginis fcutiformis fu;git, in
proximum epigiottidis litus.

Idem minurioru.n pirticuUfurn corporis humani indefeffus fcrutator
alium mufculum teretem , tliyeiidcx' oiitiiigiai propriu.r» > defcripfit , qui
fupra terminuin cricothy-eoidei mufculi natus, iut£rii.o p.iriter fcutiformis
caitiluginis lateri infigeretur (p).

$. XVIII

(c) Casser p. 10 T. 14. f. i.

{d) Casser r. 18. f. X T 19. f. 3. 4.

(e) Fabricius jotiffimum P. l. c. j.

(f) Habet A.vijenna p. 14. Vesalius p. zpy.

( g) C Bauhin th^aif. >. )4r. G Bartholino5 Iitjlit. anitt. p." 344. Pauli {,'
c. lIoFMANN asfoter. 1. 10. ScHAeHERi^ Ufyn^i. Garbnseot mptmv, T. II. p. IJJ.
a cornubus dedu(flum.

(h) Injiit. anat p. 14. 57. J>,
(i) L. V, c. ij.

( /) iVein^c omaes eplglotcidis mufcalos rejiclt p^ 313.

(m) n. 458.

(«) p. i38,

(0) Santorim. p. III. T. 3. f. z. P. ALsm. T. 10. f. J. k. h h

(/ ) P- 104. T. 3. £ I, h. f. ». M.

S £ C 7*. I. L A R Y N X. nji

§. XVIII. Reli^ua laryngis pjrtei.
Membrmia , Glandulx fimpUces.

Cartilagines diximusj quibus h^^ynx conftat, 6c mufculos , quibus re-
gitur. Proprium quidem cartilagn.ibus fuuia perithondrion^eft , in quo
vafculorum rete , 6c aliqu-i pirguedmis purtio repcritur ( q). Membranaj
quse interior omnes cartilaginesiavellit , & tubum afperae arteriae, eadem-
que per bronchum inpulmonem defcenditt r ) , ea a faucibusvenit , & ipfa
cutis eft , cum cellulofa tela ciicunifufa, qua ad cartilagines revincitur ,
& cum interiori epidermide , qua ad aeream tiftulam patec. Ea membrana
a nervorum numcio accuiate fenfilis , pariter ut in afpera aiteria , iofius
aqua; tadum repudiat. Vafculis ditiffima tota tubet , neque raiiiiinie
inflammatur.

Verum , cum haecipfa cutis ab aere continuo ficcetur , 6c molefto cum
fenfu fiat imraeabilis , plurimum ut alibi , ita hocloco natura toci aereo
inftrumento circumfudit , hmpKium , & fubcseruleum, n.ucum , vifcidio-
rem , quam in ore , minus quam in naribus tenacem (r ). Eum varia or-
gana fubpeduanr.

Simplices primumfoniculi ( t ) in cellulofa tela fedent , quge cuti, fivc
nervcae laryngis mcmbrana , circun ponitur. Ea; brevi duttu , pcr ipfam
cutem produ^to, & pori ( «) fpecie aperto, in caveam laiyngis nume^
rofae fe exonerant , earum fimilcs , quas in afperae artcriae hiftoria de-
fcripfimus. Reperiuntur in cricoideae cartilaginis cava parte , quae liryn-
gem flicit. De lis poris guttulas exprimere hcet, & ahquanto uber-icres
utrii que vidi , ab aiytaenoideis cartilaginibus ad latcra verfus fcutiformem
cartilaginem recedere. Aliae iii ipfis vcntriculorum caveis fedent , fuum-
que mucum in cellulas effundunt , quibus fundus carum cavernularum
efFodicur ( 5« ).

5 XIX,

(f)Conf. J. G DcvERNCi, olira n >fter Prascrpior in Ccmm. Tetrep. T. VII. p.

2t0.

(r) L. Vri p T48.

[s) ScHNEiDER de cAt*rrh. L. III. P. i. p. jj?. Boerhaavi de fnbr. gland,

( t ) Amiielod imenles in colug. frivat. p. 6.

{ii) MoRGAGM, Aiu. l. T. i. f. a, p. }o. Adv. Y. p. 59,

(a) p. 376.

I9i LIB. IX. V O X.

$. XIX. Glandula Epghttidis.

Aliquanto majores funt, 6<: duiiorcs eae glandul^ , quae epiglottidis
doifoinfident, & pcr fulcos epiglottidis aiajores( 3/ ) du£lus fuos eniittunt,
qui per eos finus incava hujusopercuhfacie caudis cellulofis vafculofis , &
glandulcfis ( %) in fnriiles glandulas propagantur, quae eam faciem cuti
fiibiiratae obfident ^ ess demum & ipfse fua per fbramina (a) mucum ad-
fundunt laryngi, &.in tota epiglottide confpicuae , ad bafm inprimis (^),
6c in ejus crafliiori petiolo ; quarum appendices facile de fulcis 6c rimis
ejus cartilaguus extrahas. Eas glandulas circumfufa pinguedo ambit ( r ).
lies dudum nota fuit , 6c carnem pinguem in epiglottide federe J icobus
Eerencarius (^d) rchquit,' 6c fublimtiam gluruiufam Carulus Stb-
PHAHus(^). Carunculas epiglottidi incumbentes, & ipfos canaliculos per
epiglottidem trajeftos Stekonius deibripfu ■ f) , unamque magnam in con-
vexo dorfo ejus operculi niajorem gl uidulaai , plures in concava minores
P. DioNis(g-). Rem totam accufatius expotuit M o r g a g n u s ( /i ) ,
qui pro unica etiam 6c majori^ ?' ) gl mduh defcripfit. Id quidem in arbitrio
fuerit inciforis, in petiolo tamen muufeito folitariae funt. Addit Clar.
Weitbrecht (fe) plicim, in p.nte pofleriori 6c cxteriori laryngis ,
inter fcutiformem cartilaginem fic mufculam cricothyreoideum polticum.
in eam pUcam credit huac mucum coUigi. Lmeara, qua^ abfque fora-
ininibus (/) 6c glanduUs fit, eg j quidem non invenio, cum ipfe petio-
lus pleaus fit glandulofis caruncuhs.

5. XX.

(y) Mon«<iGN. iiv. I. T. 2 f. f. 5t Aiv. V. p. 68. Magoos puto hos finus habet
Jj/(«j \X' EIT BREC;4 r i. c. f. 8i. & C;i. DuvERNOi Comm. tetrop. T. Vil. p. ii8.

(z) MORGAGN. p. l. WlMSLOW n. 44O.

(ii) Pida aCASSERiOo aFAsr.icio, a Santorino T. 3. f. i. D. a Mokgagmo
1. r.

(b) CowPER appcni. f. lo. a. a.

(c) DuvERNoi 1. c. p. 219.

(d) In MuNDiNUM p. CCCKCYL b. Ipj^j-. p. 4$- ^'
,(e) p. iji.

(f) Di n.nfc. & ghnd. p. 34

{^) Cjurs .J'.u.j.'. p. 4>.o ■/s.RCELLOMl gUni. cefoph. Sedl. x.

(,i) A.lv. 1. p. z. Cciirmavit ^ iv. /. p. 68. 69. Eum cliinculum imitatur YERHir*.;
Nii's p 187.

(i) Ib:d taw Verheten p. 187. q.ji tamen difcedere fatetur , & Iblitarias ficri.

(k) Comm. A-:ai. i'ei, opot. T. 14. p. 214.

( i ) De B OECEU p. iJ3.

5 £ C 7'. I. L A R Y N X. jp;

§. XX. Glcndul(£ aryttenoidea.

Super giottidem carnem glandulofam fcdere Jacohus Berenca-
R I u s ( w ) reliquit , multorum inventorum primus inveltigator.

Accuratius J. Bapijla Morgacnus grana glandulofa coacervata (n)
defcripfit, quse in convexa cartibginum arytsenoidearum faciefedent, &
quK pro una utrinque arytaenoidea glandula numerat (o). Gnomonis ,
fed obtufanguli , figuram utervis acervus habent (p). Crus alte-
rum iq) fere ad perpendiculum ponitur , 6c foveam replet , ex iis
quibus arytaenoidea cartilngo exfculpitur , atque a corniculo ad ventricu-
lum ufque defcendit : akerum crus magis horizonti parallelum ( r ) liga-
mcnto thyreoarytcEnoidco molliori (Sc fuperiori fulcitur (x). Dudus fuos
fibi feorfim habent , porosque , non comrounem aliquem excretorium
Ganalem.

In ovibus defcriptas dedit 'TheofnUus de B ord e u ( O > quibus in ani-
malibus aliquantum alia ab humana fabrica obtinet.

Cum ex lis quafi acervis folitarii per vicinas liryngis partes acini fe di-
vidint, etiam ad glottidis fedem ejusmodi acini reperiuntur (n)? quos
ipfos Galenus (x) voiuit , & Orieasius (_y).

Aliam glandulam innominatam, in parte fuperiori cartilaginis anularis,
inter duis aryta;noideas cartilagines pofitam , globofam , niajorem dixit
Thitiffuf V E R n E Y E ji ( :; ) , quam nemo repetiit , & quam forte ad ii-
los fclicarios aciiios refevas , in aliquo cadavere fuper fchtum morem

congellos.

§. xxr.

(tv) Tn MuNDiNUM p. CCCXCilt.

( m) Piufleurs glandes LiEUTADD p, i88. Exiguse el.-ndulse Verhe\in p. 189.

( 0) Adv.JL. p. I.

(p) 1. c. ii T. 2. f. j5. k. 1. h. i. BONHOHME T. 17. f. u.

(q) \ c k L h.

(r) Ibid. h. i. W i n s l. o -w n. 437.

fj)MORGAGN. p. I.

C' ) 1. c. p. 9". 98.

(") Du BoRDEu p. ^r). vocat cottche .olamlti!eufe.

(x) Vifcidam elfe glottidem de tijit ^.nt. 'L. VII. c. 13. Fabric lus I. c. C. 9.

(y) Adipiiam p. 60.

(z) p. 189. T. ii. f. 11, e. e. "•

Haller Phyftolog. Tcm, III. I5 d d

ij'4 LtB. IX. V O X.

$, XXI. Glandula thyreoidea.

Ex maxlmis corporis humani ghndulis eH , quse cxterior laryngi adfi-
det , &c cum eo commodius defcribetur. Perampla , infanti potiffimum ,
feminisque aliquanto vallior Qa), in juvene 28. anfiorum drachmarum
fvJptcm fuit cu.n femiffe , cum parotidcs conjun£lse novem drachmas non
fuperarent {b^. In recens nato homine uncise eft pondcre (c), atquc
adeo paulu.ii cum vita increfcit, hactenus a thymo diverfa, fortc ob fe-
dem minus cpmprelTam {d). Unica longe plerumque eft, rariffime in duas
divift {e'), uc lem^l in homine viderim , nam in animalibus (/) fre-
quens elt, & traudi fuit Ci. viris , qui eamdem in hominis defcriptione
fabricam receperunt. Duas Ve s al i us (^- ) dixit,, & priori feculo utro-
que pleriquc (/i ). Ijhmum, quo duo lobi conjunguntur , inventum ab
EusTACHio (/), CAsssRrus(,ilp_) reftituit , 6cJ. v. Hornk(/).
Deinde UAicam t[[<^ ghnduhm vulgo recepcrunt (m).

Anteriora tcnet thyreoideae in ) cartdaginis, atque cricoidese 5 & deni^
que fupcriorem anulorum afpcrae arteries, & htera. Mailoideo , cora-
cohyoideo , flernohyoidco , &c (ternothyrcoideo mufculo tegit.ur ( 0 ) &

cuta-

(4) CoLuHBus p. ijp. lege 114. Iinje coUuai xqviibile "WarthoiVj Gotj^pEs a<?

Bl DL 00 T. II.

(b) 'WaRTHON p. 119. 113.

(c)BoeclkrI c. p. II.

((i)CKISELDEN p. 114.

(e ) SeiTicl vidi ; lemel Moksagnus Epiji. TX. n. 40. Vidit ethm Cl. S c hu L r 1 apu(5
BuCHNER mifcfll. 1717. p. 1^1. Sc d,- o^. conprvent. Pene djas pingit £ V s T A c HI u s ij, Ifth-
mum "arvum , 6c pens nillum viiit Arent Cant d. i6.

(/) In ove Lalouette p. 1155 Mim. dcs favans etrav.gers T. T. in equo Bovrgelat
hippUtr. 1. II. P. z. p. 504. in feie Lalouette p< 164.. in c;ine EvEaTSE T. l. in mure
Morgagn. Epijl. IX. n. 30 in le «ore Idem In caaejtaiBeii ttiani i5t bove nonnunquani iftntiius
adelt Idem ibiJ; A m bove T. x. f. 4. LAi.ouiTrB.

(g) ?• 7^7-

(h) Sylvujs Tpg. L. I. c. 7. Fallopius InTie. anat. o. 40. 'Whar.tom c. 6. LtN-.
T) E s phyjloiog. p. 579. HiGHMOR difqnijit. p. 175. D. de Marchett. c. XI. DioNis coiirs
d'anM. p. 484. Veiiheyen r. 11. f. z. Mjvult duas dfci dt; BoRDitu p. 149. Glaiidulas r«-
Cdt KuYSCH 'ihtf. I. ai7. 2. n. 2.

(() !. 41. f 2.
. (/i) T. I. f. i. & apud Spigel. L. IV. T. II. f. i.

(/ ) In mkrocofivo.

(m) Fantonus o. 325. BiDLOus T. 24. f. 2. tu-n in difT C(. EvbrtjiM tie gUndi
thyr.oii. & inuri nis M o R a A r,N u s ifjl. IX. n. ^J Wl«SL«\v a.'j8?. 589.

(m) Evertskn tab. 3. Tab. I. artcr. fot. corp.

(p) Casses. T. I. 'Bidloo T. 15. f. 1.-

S £ C t: Z L A R Y N X. }^S_

cutaneo. Ad cricoidem cartilaginem exa£tius (p)> ad vicinas paites laxiu»
cellulofis fibris adhaeret , etiam ad oefophagum (q^.

Inferior margo obiter in lobos divifus deorfum convexus eft_( r ), ut ver-
tcx parabolae ante afperam arteriam fit, fub ima cricoideacartilagine ad tcr-
tiumufquc bionchianulum ( s) > dcfun-n-umflerrum refpiciat, laterautrin-
que ad fupenora divergant. Vidi invetulainferioiiiccopcfitam (t), utfola
fommacornua adimam cartilagincm thyreoidcamvenirent , imus iflhmusad
fextum Cu ) anulum defcenderet. Superior terminuslorgeplerumque trifidus
cft j faepe 6c inferior.Duo laterales lcbi utrinque per mufcuU hyothyreoideifa-
ciem anteriorem funimam ( x ) ad cartilaginem fcutiibrmem adfcendunt. Ple-
rumque pares (unt , vidi taruen dextrum longiorem fuille. Conicus uter-
que &c obtufus eft ()f).

Media vero ? ex conjun^tione horum majorum cornuum furgit co-
lumna (z) a BiDLo o pitt.a (d) alias cylirdrica {h), aUas alterne con-
trafta 6c dilatata. Surfum fscpe gracilefcic (f)^ alias furfum craflior (d)
fir. Plerumque ante membranaccum funima; cartilnginis thyreoideae, 8c
hyoidis oifis intcrvallum gracih fine tcrminatur (e) aliquando adeo longa,
ut etiam pone os bicorne producatur (/). Alias brevior eftj adque hi-
lum cartilaginis thyreoideae fui finem facit (g). Rarum cftj quater vidi
tamen j nuliam cjusirodi appendicem fuiffe (A). Frequcnter iinift.erio-

D d d a sa

(f) Weitbrecht f. Si. 1. ]. Lalouett» o 169. GuHT. p. 284.

(q) Lalouefte p. i<Ji.

(r) Valdc king^.i poriio , qux iflhmus Eustach. T. i(J.

(s) Qu-.rtum L a l ouet te p. 160.

(() Talis fere Edstachji figura eft T. XXY. & XXVI. & LALowKTTEf. i;

(u) Ad OcltVUm EVERTSKN.

( x) Non eo uCque Lustachius T. 41. f. 8. aut T. x6.

(y) Heister E^h. N»t. Ciir. Cem. VII. VIII. ohC. 63. lab. 6. f. z. 3. Bidloo 1. cILiA-

Jl O II E T T E f. I .

(.z) M o R 6 A e N. Jdv. l. T. 1. o. Lalouette 1, c. p. i6j. WiNSLow n. 5,85,
"B^NHOMME p. 203. Non liabet Evzrtse,

( a) Pincitur rcciin.4[a T. 24. f. 8.

(b) Fere a )ui Bidloo.

(c) Morgagn, ib'd. Pyramidem vocat LaloUette p. 163. addit in vtro planiorein efTe,

(d) Varieiates viiit Morgagn.us n. 34. Jtf.

(i) Finiri ante baiJn ciCs hyoidis WiNSLo-wn. 589. Eiiam hic varietates recenfet Mcrsa-

GNUS ri 16.

(f) MoRGAGN. n. 3^. Lalouette p. 163. GuNzp. 124. Eaparte ccUulofd tela adhseiet,

( ir) Tab. art. amsr.

(*j NulUm MoRGAGNUS fuiffe vidit ^if. yill, n, 34. Aiverf. VI. p. 119.

"f^C LIE. ix: V O X.

" ta( i ) ccnir > ali.quaf:;do tauiea dexteriora ( )? ). Vldi etiaTi propriam gl:tn-
d.ilatn tuiire, q^^x ante irie-diam caralagniem chyreoideam ponebaur^

" neque ad chyreoidcam p'^rtinuifl'e. Vidit 111. Gu^zius duplicem fuifTi;
appendiceni ( /) , 5c bijTurcatam vidtt Morgacnus (w).

Ndh recte adeo thyreoidea glandula bicornis pingitur {o) , nifi in
raris nonnullis obfc.-vationibus ( p ).

Exterior color in fetu j ex fanguinis copia fere rubet, in adultis {q)
honiinibus aut ruber elt pariter, aut expallefcit , in feminis etiam ma-
gis (r). Interior fabrica 6c ipfa rubra aut flava , molhs ( j) , ex obfcu-
rioribus (f ) quii-n aliae glanduije , minufque dirtintlis , rotundis lobis (u)
conlht, neque pariter confpicua cellulofi intervalia habet j per quae vafa
interiora incedant , etfi pariter tota cellulofa denfoque involucro tegi-
tur (x). A^pendix tamen glanduloi conglomeratse ftinilior ei\ (y). A
thymo differt (z) , quod neque album fuccum habeat , neque cellulofa
fpatia 7 quae facile inflentur.

§. XXII. Eju^ fahrka.

Interior fibrica aliquanto minus , quam in aliis glandulis conglomerati
geaeris, nota eif. Lobos equidem rotundos {a) majores videmusj deinds

ia

(<) S AN TOXIN. p. 114.

(k) MoRGAGNus varietates habet Efljl. IX. p. z6y.
(l) Memoir. des favMS eirungers T. I. p. iSj.
(m) E^iJL IX. n. 36.
(0) Cassek T. 15.

\f) Lu.iatatn fimpliciter , & rinitlrorfiiin cmarginatam vidit E O k h u k R |»r*/ /ij/fic. p. XIEL
\q) GUNZ ^. 184 Lalouette p. 160.
(r) Laloi/ettk p. i6o.
(/) Gu NZ ibid.
[t) Ita etiam Cl. Gunz 1. c.

(«) Casser T. I. f. ij. B;dloo T. 14. f. 7. 8. Heist«« 1. c. £ a. 3.
\x) Gu N z 1. c.
(_yj Bi DLOO ic. cit.

{z) Jjn-ariri ible;^ at a GovypERO ai Bidloo T. 14. f. 7. BoacLiRO it thyreoiii,
thymo iScc.
(«j ivtoRGAG.s. n. j3. Ueistbr in fi^. z, Tab. «nt. I.

S E C T. L L A R Y N X.

19 7

in inis figurae ejusdem acinos(^;, tum in ficcat-i gbnduh numeroLs
cellulas(c j.

Non raiuni eft equidem , & dudum 111. Morgagno virum (d),
deinde repetitum a Cl. Lalouette (e) aliquid veficulaiuni finii-
le(/)5 caecum in eaglmdul.i apparuiflb. In iis ccilulis flavert.entcm (g)
huiiiorem I D E M Cl. Farifinus rnedicus offlndit) quem & alii nicl-
lem, olei an;ygdal.uum fmulem (/i) > infipide aulccm ( /), in tota un-
dique gl.induLi repererunt ? & qualem in appendice gebtinam noller ohrxi
Pr^chptoR J. G. DuvERNoi(fe) memorat. ■•

In eas ctllulis aerem impulit Cl. Lalouette: ita ghndula
tota intumuit ( Ir' ), ipfique acini? ut denique crepareut aere turgidi ( /).
Idem in glandalam im.puiro flatu lymphatica vafa verfus thyreoideam ' tc
cricoideam cartil:iginemeuntia turgere(m) vidit. In appendice etiam («)
veliculam confpexit , plenam codem flavo liquore. Aerem in eam vefi-
cam impulit , veficulasque univcrfae glandulae elevavit (o ).

Verum has quidani cavernulas nimis grandes , nimisque incertae aut
magnitudinis auc figurse , alii cl. viri ad cellulofi textus lacunas re-
ferunt ( p ) , eo majori cum veri fpecie , quod perinde int.er fc cellulofas
tclae carvernulsD communicent , quod ab acinorum £ibrica alienum cft ,
& quod lymphatica vafa a cavernulis cellulofis manifefto oriantur (q).
Certe, quod praecipuumeft, glandula tota undique prefla , 6c appendictla,
concra os hyoides cavean^iquc cpiglottidi obverfam elifa , nihil quidquam

D d d 3 cmit-

(b) MoRGAGNi n. 38. in morbofo corpcre, LAVTg in di/T. de thyretid. LArouir tb
p. 162. 165 166.

(c) LaLoubitk p. i<5y.

(d) Efijt. n. 38. p. 173. n. 39. p. 174.

(e) p. i(j2. 165. 166. 168.
(/) Kv ERTSE I. C.

h) MoRGAGK. Adv. I. n. 3j. Heister Fph. Nat. Cur. Cent. VII. VIII. I. c.

(h) Oleofuni U vifcidutn F a i LOPlus irjlit. anut Quafi olei glcbuii innatant Hiistkh
Conip.ni. T. II. y. 14 In manati alier fuccus icne j,ulucti.s tft j 'iii.i» dtcs ccr.tiutt Ct»,».
i^av Acud. Peirop T. II. p 31 J.

(/)MoRGASN n. j7. p 271.

(k) Comm. icad. iWyp. f. YH. p. aiif.

h»; p. i6a.

(/) p. 163.

(m) p. 163. ^66.

(n) p. 163-

(e) p 164

(f ) Vhil. H^Hr. BoECLER jij dilT. de thyrtoiia tgym» 3cc.
i^)L. II. Scd. II.

593 LIB. IX. V O X-

emittitliquoris ( r)> etiam in Cl. Lalouette (x) periculis. Et fi in
aliis experiuientis prefTa glandula , vircidus humor in laryngis ventriculps
exiit it'), neque tarnen aut ipfa ofticla detegere potuit vir cl. neque
dubii funt tbntes muci ventriculurum , neque ditiicuker comprefTa giandu-
la thyroiedea cryptas ventriculorum potuit urfiiie; fuccum denique non in
verais cavernas ? fed in ipfam ? quam vocant j glandula; fubitantiam cfFu-
fum repctit , & utilirer mcnet , quem toties laudavimus , J Bapijla M o r-

'C A GNUS (a).

Obfcura adeo hujus glanduiae utilitas eft. Antiquitas Cx) , & nu-
periplerumque ci. viri ( _y ) , ad laryngem irrorandum crediderunt pertine-
re , cum & fitus faveat , moliis fucci natura.

Viderunt equidem varii fcriptores oftiola aUqua , c\v3t eo percinere eo-
rum crcdidcrunt ahqui , alii prudentiores non fulunuerunt ad noliram
glanduhim revocare. Ejus gencris ovale oftium in anteriore parte glotti-
dis , proxime ortifxium ventncuh , fub angulo hgamentorum inferiorum
M o R G A G N .u 3 vidit (x) 6c Santorinus (a).

Aliud juxta hgamentum anterius epiglottidis W^inslowus (_b).

Canalem prope laryngem pervium Vaterus(c) dixit , per quem
«redebat l^ thyreoideam glandulam replevifle.

Verfus os hyoides ab appendice ejus glandulse canalem vifus fibi e£l
deduxiffe J. G. Duvernoi («?), fed inventum non ultra profecutus eft.

Addi poreli;, frequentes tumores aereos {e) in glandula thyreoidea a
nixu paiturientium oriri, qui ceilulofam telam diliendant , manifeflo
argumento , vias effe ex afpera arteria , per quas aer in thyreoideam
^ljudulam exeat , eoque , & in laryngis ventriculos hquidum glandulag
pei iymph-uicavara cfFaadi- poITc fufpicacar vir cl. (/). Sunt denique fuper

primum

(r) MoRGAGN Epi/2. IS. n 35. p. vSy. HsiSTEa co.n}:ni. ani'.. T. II. p. 24.
(s) p. 16«.
(') p. I09.

( « ) Efift. IX. n. 3?.
(x) De utit. fart. L. VII. C. 17.

(y) DiONis p. 43+. SANTor^iNLTS p. 1 1 j. £ii. ^Mfji ihjieoiizi glaniiU^ c.l in aa>(n«li«
bus j qua: non lo^uaniur de Bordeu p. iCC.
(z) Epjl. IX. n. jj.

(a) p. 115.

(b) n. JDO,

( c ) De. diiElu falival. p. 1 6.

(d) 1. c. p. 117.

(e) LALOlIliT-/E p. 168. I6p.

SEC f.l L A R Y N X. 39P

prlmum C^') bronchi anulum oftiola , a-ut in ipfo pnmo anulo , & mini-
mus du£tus , per quas vias 'Theophihif de B o r d e u (h) gUndulam tliyrcoi-
deam inflavit (i) & per quas fetas immifit. Addidit, diiT^lu^um per
medicamenta thyrcoidesB ghndulaB tumorem in aquam difceffilTe, quam
ager per alvum egeflerit ( Jp ).

Paucis verbis, fed tamen certis , du£lum ejusdem ghndulde fibl invcn-
tum tribuit Cl. D e s n o u e s ( / ) , per foramen vero cascum UngusE exone-
rari eamdem , adfirmavit .Georgius Daniel Coschwitz {m).

EgicgisE Cl. Virorum exfpe£tationi evcntus hadenus non refpondJ,t.
Saktorinus (w), quem putabat fe detexiffe duiStum, •jpfe candidus
defcruit. 111. olmi Vaterus totis triginta annis poft illos primos fere fuo!?
in re anatomica conatus, nihil addidit ad illas fuse juventutis voces, & m-
hil adeo videtur intcrim reperifie , quo fuas fpes confirmaret.

Viae cx afpera arteria in cellulofam telam vi aperiri poflunt.

III. MoRG AG Nus perfpicax monuit , & nondum inventos eflc du-
£bus ( 0 ) , &: non polTe aUos efle, nifi minimos, cum major guttuli fen-
filcm afperam arteriam ad intolerabilem tuflim provocet. Oftiolum quod
vidfrat, in iteratis inquifitionibus rcperire nequiit (p ) , neque 'W i n s l o-
Wi AN A alia {q).

> A Cl. T^heophHo de Bordeu alia peritiee anatomicaB fpecimina ex-
fpeclamus, qulbus perfuadeat, ca fc vidifie , quac cum maxime videre cu-
percnt, multos per labores ad hoc ipfum fufceptos , non potuit vidcre , aut

MoRGAGNUS, aut SaNTORINUS, aut RuYSCHlUS, aut A L E I-

Hus. Obiter enim ut moneam, f.icile ha£lenus eft invenire, qua a nc-
Inine magnacum induftria funt qusefita, difficiHimum vero fuper cos limi-
tes progrcdi, quos fummi in arte viri fuperare non potuerunt, cum maxi-
me niterentur fuperare. Id quidem probabile fit, arterias a Cl. de Bor-
BEc vifas effe, quas per ea cartilagineorum anulorum foramina eunt ,

venas

(g) Valther de Imgua T. III. f. z. p. 37.

(h) p. 1^6. ijp. 160.

(i) p. 161.

(k) Rcndit. p. 1^4.

(/) Leilr<fs a Guihclmlni p. T54.

\m) \n difl'. de duii. Jdiv. Coffhxitz.

(n) p. liy.

(g) Adv l. p. 3J. 16 -idv. Y. p. 66,

(f) hpft. IX. n. 35.

^^J lt)id. B. 36. p. 170.

4^a LIB. IX. V O X.

vems enim ca via ducltipfe , necue venas (r) absque arteriis fuifTe cre-
dibile eft.

Denique, glandulam thyreoideam ad oefophagum duftum fuum mitte-
rc , & eo verminofum vitale ( j) principium fuppeditare j Ci. Aftenfis Me-
dicusfufpicatus efl : contra eam vero fententiam alii CI. viii ( t ) ejusmodi
rationes dederuntj quae eruditis judicibus fatibfecifie videntur.

Ahi Cl. viri , cum penirus de invenicndo du£lu derperafTcnt, ad aliam
omnino utiUtatcm fe converterunt. Liquorem peculiarcm in ea glandula
parari, qui reccptus venulis fanguini reddatur, quae ctiam lienis &. thymi
fit utihtas , ipfc RursCHius («) autumavit. Ad fang linem atte-
nuandum paritcr ufui effe , qui in fetu vifcidus fit Boeclerus (x)
probabile exiltimat. Lymphaticae chOTi alii adfcribunt ( x* ).

Utilitatem certo , neque cxiguam , ab cnormi copia farguinis Cx-
fpea.iffe licet, quim continuo oftendemus ad hanc glindulaiu venire,
ic ab ejus ghndula; in quadrupedlbus om.iium cl^fflu:a , etiam amphi-
bisc , conftmtia.

Strumi'? obnoxia (y ) frequcntcr nimis i'"> patria mea cjus mal plurima fe-
des eft. Vidi in qlinduh thyreoidea cyfti ies , etiam cartil glneo vchmento
firmatas, 6c effufum fabulum , ahas oif.'a concrementa (z) in ghndula di-
fperfa, partcmque ghndulae in iving.i.s hidi fpcciem degcaereni. Angi-
nam contra in ea refidere non crcd.dtro {a).

§. XXI IL Ejus mufculus tevator.

Etfi a variis, quos enirravimus, mufculis, furamis conf^^ntientibus (h)
auctoribus ( r ) , utique haec ghnduh contra refiftentem bionchum 6c la-
ryngem emulgeri potert , habet tamrn etiam fuas pecuhares carneas fi-

braf

(i') p. \6o.

(s) /ercelloni i'. glani. cefopttagi.

(t) J. (V.ihitm. Pauli in progr. i^i 2. tdito. MorgajsK. epijl. fX.. n. 38. &c.
( « ) In epiiloU qxiA\ E^^-lhLrnis 'd: WESTHovfiN edii;t de anginn p. 4»-
(*) l.c.

(**) \STRUc dis tumeitrs p. i(?i5.

(y) l'hil Conr. Fabric. an.u. pra£l. p. 116. Conf. Peter ooC. 3. MoBCAfiN. EpJl.tX,
n. 38. feqq.

( i ) OiTa in g\ m lah ih/reoidei Jannt pLANCusde monjlr,

( a) EvERTSENdiC cit.
{b) SaMTORIN 0. 115 LALOUErTE &C.

( c ) Negit , q loi niti s mobil';i liu:. Gi. di B o r d lu p. 171. Mihi cum larjnge moblles , aidUr
ryrj^*''^ couaa firm* videmur.

S E C f.L L A R Y N X. 401

bras. A thyrcopharyngeo C^) aliquas habere lcgo, mihi non notas , ut
tamen idco omnino cl. viri auftoiitacem non reoudiem. A cricothyreoi'
deoj dextro in laterc , numerofiores, quam iple azygos eft, hbras in
glandulte fuperiora fe disjecifTe vidi. Scd habet, non m omnibus, in ple-
risque tamen mortahbus , propriurn, a quo fuftentatur ( £■ ) , n-ufculum,
plerumque fodali deftitutum 6c imparcm, plerumque finiftrum (/), ut
tamen , rariusquidem , &: in dextro latere ( g) fit vifus, & utrinque (h).
A partc cava, non penitus mcdia, bafeos olTis hyoidis (O fu.im origi-
nem tendineam ducic , finitimus hyothyreoideo, non tamen idem (fe).
Defcendic cum columna glandulae media , & disjcdis fibris (l) fuper ante-
riorem facicm glanduIiE (?«) fedisjlcit, 6c involucro ejus membranco ,
cellulofo, adhaerefcit. Suftentat glandulam , ne a pondere fub dccrahatur.

§. XXIV. Laryngh arten<£.
Thyreoidea fiiperior.

Comftiodo occurric, ut arteriae laryngis esEdem cum arteriis ihyreoideEE
glandulie fint.

Superior crgo Thyreoidea arteria plerumque primus ramus tft cxternae
carotidis , idemque ex maximis (n) , ncque raro omnino cercbrali ar-
tcri» aequalis , quam vulgo internam carotidem vocant. Ita vicina divi-

fioni

( d) Lalchette p. iCi.

( e) Perpetuain ficit Scureibsrus in edit. DouolassjaNvE n.yogri-^h. f. yS. Habrt
Albinus, apud BoHLiUM ^e morju , ix. HEYMAN>iVM ComwiW. Uoerh. p. 457. T. 1,
Adde Gautier. T. 4.

(/) EbSTACH. 1. C. SCHREIBESI. C.

( ^ ) S C H R E ) E S 1! 1. C. ^

(h ) ScHREiKER 1. c Sempl vidi , ut finillcr a cornu ofl^ hyoidis proveniret.
(/) EusTA CH T. 4i.f. j 8.

(k) Luindem elTe Duvernoi 1. c. Abcrranrem ab eo tpurculo fortionini habti C 0>» P e R T.
jo. f. I. nortri (imilem ; fed qui in caitilacine thyieoidea maneat.
aC) rnvelamenta cricoidis, aut infciius in fuinmo bronclio l.iie fparti Bass. Dee. IL obf, l.

(m) EU STA CH. 1. c.

(b)'Petsche n. 39. Lalouette p. 161.

H^lkr Phyftolog. Tcm. III. Eee

402. I IB. IX.- V O X.

fioni caroddis provenit, ut aut trcs (o) omnino ejus trunci rami fmt ,
aut paucis fuper feceffionem cerebralis arteris lineis thyreoidea naf catur (p),
Trunco fuo ( ^) flexuofa introrfuni defcendit (r) , 6c cum fupetioriora
cujusque lobi lateralis glandulae cognominis , deindc co tefta & pofte-
rior, in fedem ifthmi ejus glandulae venit, circulumque faepe cum com-
pare periicit (i). Numerofis propagines , perindc flexuofas , in eamdem
glandul.m-» demittit , quarum furculi lobulorum majorcm ( t), deinde aci-
norum intervalla perreptant , ut in glinduLs conglomeratis folent. Ab ca-
rum numero glandula rubet.

Appcndix ejusdem glandulse furculos ab iisdem accipit, qui cum hyoi-
deo ramo linguaiis arteriae comniunicant.

Alii furcuii afperam arteriam adeunt, &: vicinos mufculos («) , fpa~
tium membranaceum inter os hyoides, & cavtihginem thyreeideam, ve-
lamenta utxiusque, pharyngem, deuique thymum.

Sed ramus larynvem, qui non rariHime feorfim a trunco externae ca-
rotidis nafciwr , aliquando etiam a ph.iryngea natus cft , is quidem plerumque
thyreoide-ce eft propago. Mem fuper carcilaginem thyreoideam , cam inter &
os hyoides, fupra mufculum thyicophaiyngeum, in laryngcm fe fubit ,
rariflime certe per foramen cartilaginis fcutiformis.

Prsecipui furcuU funt , qui in dorfo cpiglottidii rete facit : qui trans-
verfus faciem laryngis pofteriorem adit , ad arytaenoideas cartilagmes &'
cricoarytsenoideum pofteriorem; qui ad cricoarytaenoideum pofticum,latcra-
iem , & thyreoarytaenoideum mufculum venit, fuisque furcuhs fub cartila-
gine fcutiformi aut per intervalla ligamenti cricothyreoidei ad anteriora
emcrgit^ deaique truncus profundior in vcntriculos, facieique anterioris
laryngis membranam muciferam dividitur.

Varietates , 6c aUos-ramos , huic noftrae brevitati minusidoneos ; alias de-
fcripfi ( X ).

Maximam vidi fuiffe arteriam, cum inferior pejrexigua efiet.

S. XXV.

(o) Conf. GuNZ ^f arter. maxill. p. it. fjp- inat. T. III. tah. m. Ub. II. E, Hx *•
/ViANN Comn. in.\. R. M. T. Vt. p. i8.

(f) Tab. tot. co^p. tah.art. m^x. F. F. rab. thytr. irtf. 1. ftt t lah. art. labial. II, fn.

{q) Conf. totam djfcriptioaem CArn eic^licatione art. max inter». ttot. h. in fardc. II. .

(c) Jah. am. r. d. a. tab. art. mat. tab. thyr. inf. I. f-t. »n. lah. II.

(i) Simplicem tab. corp. an:. d. t. d. aat dupliccBl ad a. ( conf. & JLiAtoviTTE p. l6l,)
Alium inferiorem fafc. VIII. p. lo.

( t ) Tah. cM.

(■«)Vide aliqjo? M». art. labial, n. O. p.

Ix) Fufcic. II. III. yill. p. 10.

S E Cf l L A. R Y N X, 405

J. XXV. Thyreoidea wferior.

Etiam hsc ex prsecipuis arteriis eft {y^y & vertebrali aut aequatis,
aut demum major ( z ) 5 &c tota nonnunquam reliqua rubclavia amplior {a).
Origo eft a fubclavia? anterius quani vertcbralis , fed eodem fere loco,
paulum et4am cxterius ( ^ ) , ad cxteriorem fcaleni prioris oram. Vifa eft
ex arcu aortae prodiilTe { b*). Semel rarifllmo exemplo , cx carotide na-
fci vidi ( c ). Vidi ad glandulam cognominem adeo cxiguum ramumivif^
fc , ut negligi poffct.

Multi hujus arterise rami funt, alterius quidem loci, fcrftdaris (d)
defcendens ad fubclavium, dchoideum mufculum, articulum hunicri, trape-
zium , levatorem fcapulse , fuprafpinalem , infrafpinalem 6cc.

Cervicalis trarjsx)erfus (e) ad mufculos cciviqis numerofos , medullam
etiam fpinalem (/) tendit; Cervicalis adfcendens (g) ad mufculos coUi laterales,
glandulasque ejus loci, medullam fpinalem (h). Truncus (i) ad glan-
dulam fuam accedit , £c in eaiiifinitur (h) , ut tamen ad bronchum
etiam (./),&: mufculos a larynge aH pharyngcm euntes , tumadepiglotti-
dem &i thymum rami veniant. Prgecipuus tamen ejus ramus lcryvgeus in-
ferior , ad gulam dato furculo , fub oefophageo mufculo , tum per inter-
valla cricoarytgtnoidei poftici , duobus aut numerofioribusprcpaginibusin
laryngem venit , ad cum mufculum , quem dixi , atquc thyreoarytae-
noideum , 6c fpatium ipfum hyoides inter os £c cartiL^ginem fcutifor-
mem, cum fuperion thyreoidea fere anaftomofi conjundus. Ejus furcu-
lus fub cricothyroidco anulurn facit cum fodali.

E e e a Kamus

(v) Lpge totam dercriptioneni Fafcic. II. & VIII. p. 60. Habet etiam Cl. Y iNKVi.ndeblocd-
■vaitn 1). 54.

(«) Fafcic. II. inb. att. thyr. inf. not. e.

(a^ln infante \\>\A Vitii in recen; nato pupro fliametrnm fubdavJK fu':<rc 00. 00. op. dia-
•letruni thyreoidejE inferioris 00. 00. 08. luperioiis 00 co. 07.

(h) Tah. art. thyr. inf. f. 1. tab. ant. tot. lorf. Si tab. IV. £c V. Fafc. VII.

(i* ) VlNK p. vo.

(r)l. c. ' '

(d) T»b.7hyr. I. Q. tab. tot. cnrp. poJJ. z. tuh. tot. corf. am. v. & inprimis in fafcic, VI,

(e ) /. c. c. & tab. cit. R. Tab. II. X r- '"*• am. tot. cort- 0.

(/) Fafcic. II. 1. c.

(g) T. TI. c. e. fafclc. VII. 1. c.

(h) Ibid. T. Poft ^ f. tab. ant. tot. corp. t. Mm. VII. T. 4. 0. T. 5. V.

(i) Ibid. tab. ant. tol. corp,

(t) k. ibid.

(') l. tab. ant. tot. corp.

404 LIB. IX. V O X.

Ramus de'iique ikoracicui C "O j ^d bronchum , ejus glandubs , media-
ninum pofterius, guhm, &: membranasvertcbi-ales dividitur , &: cumin-
tercoftali ruperiori atque bronchiali vera inofcuhtur.

Duasvidi thyreoide^s infeiioresarterias fuiire, afubclaviautramque.Tunc
altera pcrexif^ua cl\. Duas etiam alias reperi , fed alteram a carotide
dextra ( m * )

§. XXVI. Vena laryngis ^^rtiumqite vicinarum.

Vcnarum itinerahic ab arterioHi fabrica remota funt, uttamen tres ad
venarum ordmes omnes referas.

Primus e(t venarum thyreoidearum inferiorum. Frcquentcr binae funt>
quae ex fubciavia iiniftra , fibi vicinoc , perpctuse adfcendunt; 6c
in univerfum locum rensnt infcrioris artcriae thyreoideae, ejusquera-
mos miinores comitantur. Aliis altera ex ipfa vense divifione ( « ) ,
& demum ex jugulari dextra, aut i jjgulari ejus latcris vcnit ; aut tres
omnino funt, quarum dusc a jugulanbus , tcrtia a fubclavia finifxra pro-
dit. Rarius unica eft, pariter ex fmiftra fubclavia (o) nata. Medio ex
thymo ad fuamglandulim adfcendunt , & in arcum cgregium coalefcunt,
cumque fuperionbus & mediis thyrcoideis etiam coeunt. Ramus in-
fignis /jr}'?^^^»; fub cartiligine fcutiformi cum artcria fubit, quam porro
comitatur. Alios ramos broncho exhibet & thymo.

M:;dit£ venge thyreoideie fv^re daae (p) utrinque, ad venam jugularem
internam pertinent , imer ejj3 venas originem, & fupcriorem fui nomi-
r>is venam natae. Cuti, fpatiis fubcutaneis , & glandulae tliyreoidesE an-
teriori faciei, & pofteriori, &: iaryngi etiam profpiciunt. Cum utroquc
fuperiori(^) & inferiori (r) truncomagnis anaftomoiibusfohnt convenire.

Vena thyreoideafupiri;jr{s) unica , aut ex duabus radicibus in un.im
conjundt^ , fjd.dis 6c vicina fuae arteriae , ad fupre.-naai fedem cartilaginis

thy.

(/«) T. I. tl-.yf. 0. p. q. r.

(»?;*) H<ub?t ex carctide Vl vit p..^'-^

(n) V^in- vuniird,' \\" i N s L o w T. lil. T/-. des vcir.ei n. €.\.

(o ) EUST ACH. T. 2J.

(p) Duis habct Eustacuius T. ij. Tti%i a«t qaafaor, ex vena jagald.i LAtouETTB
p. i6i-

(a) EUST \CH. T. IJ.

(r) Ibid.

j[jj Pcnfe vsinf jte donnt la jii^;i!air.' intemt Winslovf.

S E C T. I. L A R Y N X., 405

thyreoideje fic ipfa nafcitur : editoquc non raro ran-;o ranino , qucm r.Iias
re£tius defcriptum dabimus, aliquando etiam faciilij ad cornu cartilagi-
nis , quam dixi > fupcrius fe adplicat , ante mufculum fternothyreoidcum,
adque mediam fere fedem glandulae thyreoi<ic3C tendic introrfum, trun-
cisque fuis per cornu fui bteris defcendit, & intcr id cornu arque ap-
pendicem , cgregiam coronam cum fodaliperficit , atque maxin-iis^pcr aciem
anteriorem. hujus glandulae ramis difiribuitur. Ab ca hyoidea vena pro-
venit , & laryngea , fuse artcria; comites , 6c plexuofae ad (xfophagum &:
tetro cum ad corpora vcrtebrarum vense.

J. XXVII. Nervi laryvgis fc^criores,

In univerfum arteriarum fodales funt. Paritcr adeo &: fuperior laryn-
geus uervus cft , 6c inferior , uterque oftavi paris propago. Eoe pro di-
gnicate oportct perfequi.

Ramorum, in quos oftavum par finditur,poflquam de cranio exiit, \\ic fuve-^
rhr Laryvgeus imus eft ( t } , & paulo poft fub atlante non raro aho furculo ab
eodem trunco aug"tur ( u ). Pone carotidis ramos incedit, 6c comitatur arte-
riam laryngeam. Habet ramum cxternum prsecipuum , & alium inter-
num. Externus ( X ) dat furculum cum ramo ganglii intercoftahs magni
conjunaum , ex quo rami ad hyothyreoideum (y), thyreopharyn-
gcum ( z ) &: glanduiam thyreoideam eunt (a ) , aliusque , qui perf or:,to
cricopharyngseo mufculo in cricothyrcoideum abit. Idem ad cardiacum
nervum eum , qucmdieani, furculum cdit. ^

Intcrior fubit laryngem ( c) , fjper oram Cartiliginis fcuriformis , jam
diviUis. Ejus quatuor ptsecipuos furculos inveni , etfi inconftans fabiica
eft. Pfior epiglottidis dorfum adit (H), altcr meabranam pharyngis 6c

E e e 5 thyre-

(«) And erSch Tab. nerv. cord. 4 '

(h) Eustach. T. XVIII. n. Albini SkA eum rarrium n^ircrls ping!, tarrquam a.ite laryn-
gcra, aut certe infra cum , mininne cartilai^ine fcutifornii teflus dercendeiei. Vi£uss. T. ij. p
WihSLown 116. WiLLis T. IX. h.

(x) R.imus fuperior Viedssens p iSi. H.ibet Ander Sch.

(y) Fabsicius f aj. Rungf ibid.

( «) Y lE l- S S E N S p. 181. AnDSP.I=CH ic. Rl'NGE di crg. locis p. jo,
( a ) WlNSLOw n lid. RuNGE ibid.

(c) Inferior ramus Vieussenii p. 181. Sed eom unice iu B^aifttflbs ; haryng's dvcit,

(d) Tcriiws RwNSEp. 31.

4o6

L I B. IX. V O X.

thyreoarytgenoideummufculum ( r).Tcrtius in cricothyreoideum dividltui*
nifi euni ruppletcxcerniramifurculus. Quartusarytaenoiideosmufculos (/\
& cricoarytscncideum lateralem , 6c poflicum adit , inque eo mufcuio
cum recurrente conjungitur (g). Ad fternohyoideum & coracohyoideum
ramos j quos Casserius {h) eo ducit , ivifle non vidi , neque ad flylo-
hyoldeum & geniohyoideum , quos habet R. V i^e u s s e n s ( j ). Sed fa-
cile natura lufiife potuit.

Ejus nervi nobiles cum trunco intercoftali conjunfliones funt. Solus
nonnunquam ex uno pluribusve furcuhs dat nervum , queni in' cordis hi-
ftoriaprimum dixi ( k ):, aut edit eundem , ut tanien ramo o6tavi paris au-
geatur ^ auc ramum em.ttit , qui cum furculo gangUi magni , & aha nervi
iiitercoftalis propagine , eumdem cordis nervum conihcuit.

Ad nervum pharyngaeum intercoflaUs trunci etiam foiet ramum emit-
tere ( /).

Ad ramos moUes, ex intercoft.dl gangho ortos , furculumunum ^^kires-
ve emittit, qui porro in plexum miltus , carotidi imponitur, ut ahas di-
eetur , & omnes arteriofos truacos ex carotide ortos comitatur ( m ).

§. XXVIII. Nervus rccurrem.

Major efl , & aprimis (n ) fere anatomes incunabuhs celebratus, quem
a reditu ex thorace Recurrentem dicimus. Etiam hunc nervum o£lavum
par generat, fedremoco a laryiige loco , in thorace , inque laterc finilho
ad exteriora (o) di16lus arterioii , fupra arteriam puhnonalem finiftram :
in latere dextro , fub arteria; carotidis 6c fubclavice communi trunco (p)
fuperiori quarn finii1:cr , loco ( q).

Ple-

(e) Videtur primiis Sc fecundus Rungb p. 30.
(/) An quartus RungE p. 31.

( ^ ) V/ I N s L o w 1. c. 1£ u s T A. c H. a.l o. W I L E. 1 s dt cerebr» T. 5. h. b, Qumm
R 1) N G E p. 31.
(/0 P- 6T.

((' ) n. 181.

(/.)L. IV. p. 352.
(/) Andbrsch. I. c.

(w) An lurculus ad gdiiglioii intercoftale VieuSSENII p. 181. t. ci{. q,
\n) Galen. de lifu part. L. VII. c. 14.
(0) Gas ser. ;T, ;iy. f. I. Trew de dijferent. fettis T. i.

(p) Andersch 1. c €>- Tab. arl. thyr. anat, Vieussens T. tj. CaSJER, ibid, f, l, *l
WiLLis T. fX. C Stephands ic. p. 114. conf. WIMILow, n, ixij
(j^ Ih omaibus ico.aib. WiNSLgw n, iz^.

<^

SECf. L L A R Y N X. 407

Plerumque non una radicc , fed duabus (r)? aut omnino tribus (j)
nafcitur. A tergo duclus arteriofi 5c trunci aortae in finiftro latcre ( f ) ,
in altero circa truncum communem fubclaviae ( « ) & carotidis dextrte ,
circumfleditur.

Adfcendit pone carotidem (x), 6c hqueo fsepe ex trunco & ramo
fado ampleftitur arteriam thyreoideam inferiorem. Adplicat fe utrinque
fecundum latera bronchi (y) , ante oefophagum (z), dAnde ante ipfum
bronchum, a tergo glandulae thyreoidese (c) & cum eo ad in.um Ja-
ryngcm bifidus venit , & fub cartilagine fcutiformi , fub cricopharyngeo
mufculo. '

Surcuii ejus memoria digni, multi quidem ad cardiacos nervos, aut
ab intercoftali trunco natos , 6c ab o6tavo , & dextri iKteris fe immifcent ,
& fmirtri, angulis diverfis , ut omnino alii ex recurrente in cardiacos zd-
fcendnnt (b'), defcendant alii ( c ). Etiam unus aut piurcs furculi nervos
cordis profundiores adeunt Qd), alius ad fmum finiftrum (e) tendir.
Alia; in collo , ab his diverfae , cum nervo cardiaco fjperficiali funt anafto-
rnofes (/), non tamen perpetuae, pariter aut adfcendentes , aut defcenden-
tcs. Aliqui ramuli ad pulmoncm eunt , cum vena pulmonali , ante eaiii
mifti cum cardiacis furculis, & ad anteriorem plexum ejus vifceris per-
tinent ( j- ).

Plarimas guia^ C h ) , dum cum ea adfcendit , impertit ex ordine
propagincs.

PIu-

(r) EwsTACH. T. 18. Andersch 13. & if.

(j) ViEUSSENS in finiflro latere , & p. 184. V e s a l. in Hg. p. yzj. Spigkl.
f. 191.

(f) VitussiNS ib. WiLLis ib. Casser. WiNSi-ow n. ii6.
(u) VnussENS ih. "WiLLis ib. CaJseh. ib. v; inslow n. izj.

(*) VlEUSS EN J ib.
(^)VlEUSSINS.

(s) Andersch 1. c. Tab. Thyr. jam cit.

f«) Tah. thyreoid. cit.
b ) \n latere finidro Eus T * C H. T. 1 2- f. i. '

(c) In laiere dcxtro Eustach. ibid.

(d) L. IV. p. jcJi. EusTAca. T. )8. s. Albin Willis ad n. p. 1^5. An ifte fr.r-
culus a nervo recurrentc ad cordis tunicas circa ciigincra pulmonalis vense difiribmus Colim-
Bi p. 197.

(e) p. 3^0. z6z.

(/■) L. IV. p. 358. Andersch Tab. n. so. z]. ^^'illis ad T. y y. Fvstach, lat.
dext. q. Al«!n.

(g) P- 36I-

.(,/)) Viiusseks p. 181. Abdersch 1. c.

4©8 IIB. JX. V O X.

Pluiimus ctiam broncho Ci), qui in membrana intima cum acutum
fcr.rom fc.ctunt , quem lumus admirati.

AJiquas glinduj;^ thyreoideae ( V ) , aliquam mufculo cricopharyngaeo
exhibet.

In ipfo larynge adit ramum (/) thyreo.irytgeno^deo (m) mufculo &
cricoaryrgenoideo laterali (77) : akeiuin, flvetruncum, five rarum , cri-
coaryta;noiceo pcrtico (0). Communicat deniquc cum laryngeo trunco
( p ) ]jn cricoaryrienoideo poPiico mufculo.

Coronam utriusque dextri & fmiftri trunci fub Lirynge £i6lam, non
habet Eustachius, neque mcmini me vidiflb '{ q).

PrtEter hunc nervum gla idula thyreoidca proprios furculos habct(r) a
cdidiaco ncrvo interccrtahs trunci; tum ab eo trunculo hyothyreoideus ,
cricothyreoideus , cricopharyngaeus mufculus.

Sed eciam bronchus ab i!uercolhUbLi& cardiacis ( x) , &: ab ipfo prae-
cipuo plexu cordis («) ramulos acci|nt.

Alios, ahas repetor.dos, ad flernohyoideos , & fternothyrcoiJeos dc-
fcendcntts furculos noni paris ramuj cdit , quem alias dicemus.

§. XXIX. Ejus neivi ^hat.ncmem.

Non poflamus prorfus phaenomena praeterire , quse ex nervorum re-
Currentium vinculo aut delkuilione, ipfa primum vetullas, deinde etiam
nuperorum anatomicorum indultria fupervenilTc vidit. Nervo nempe recur-
rente akero rcvin£lo, aut comprcfib , aut refe£lo , dimidium vocis perit
in b:!liis {u) y &. li.iiilem G .a. l z k u s eventum (x) in homine vidit , cui

chirur-

(i) Cas SE R. 1. c. f. 1 T. 13. r 1

{k) WiNsLown. 115. LiE 1. I .'. LD ". 44i>.

( /) ftp.gitar a Fabricio f. ]3. L-.

(m) Fabric. c. ic. Casser. T. ij. f. 4,

(k) Fa bric. Casser. f. 4.

(o)Cass£r. T. 13. f X. p. 10 Fa£ric. c. o.

(^3 £ij ST ach. l.u. d 1 c. \;iLi.ii 1". ci:. Vi i.m j l o w n. iz4. • .

(5) Hibet FA£Riciusfs8.

(r)LAi.ou£TTEl c.p. loi. a gi;iglio nsmpe imerco.lali , &a primo cervicis pare, quo«i
tgo (ecuiiJuni inierpretor.
" ( j ) \X I L L 1 s a J r- J' y.

(,) L. IV. p. iCr.

(a ) Ves\l. L V.ll. c. u!l. Massa TittroluLl. p 61. Mjm. de Chiurg. T. HL p.
81. Mjralt e:pr. aiiut. p. 4^5. Marti.s Ejf. of a fo;. at Edimb. T. IL p. liy.

{x) Di loc. a.ifiii. L. I. c. 6. Siiniic exemplum habct QutUdmtts dc la Motte Chir,
comlks, i\ 11. obl. 211.

S E C f. L L A R Y N X, ^o^'

chirurgus nervum recurrentem refecuerat , inque alio A M A t u s (^i ) , cur
cum nervum mercurius fublimatus adhibitus corruperat, inque eo forte ,
cui dorfi initium adhfum feptem dierum fecit aphoniam ( z ).

Quando vero uterque nervus recurrens ligatur ( a) , tunc utiquc
tota vox animahs perit , neque revocatur, fi hnum paulo pcft ren ove-
ris (b). Par eft efficacia , fi ferro utrumque nervum rcfecucris,
quam adminiftrationcm fokbat , magna praefente hominum corona, in
porco Gal ENus (c) fufcipere , & semulus repetiit Vesalius (J),
tum ahiCtf) etiam nupcri (/) fcriptores. Neque fanata in beftia vox
redit ( g ). Etiam fortis compreffio gutturis, a quavidentur hi nerviftupore
quodam adfedti fuiffe, vocem abftuUt (g*). Cseterum, etfi cum corde ah-
quid nervoh commerciinervo Recurrentiintercedit, nihilindecor quidem
patitur (/i).

Si quando minor fuit hujus crudehtatis poteftas , & fi ahqua vox in
animale manfit ( i ) ? aut fanato vulncre rediit (k), tunc aut nervus ma-
L vinftus fuifie potuit ( /) , aut in unico latere {m) , aut dtmum neivus
lai-yng°us natura,^ futfjcit.

Deinuai , cum odavi paris ramus fit, quem recurrentem vocamus, li-
gato altero nervo odlavo dimidium vccis periit(o), utroque revindo

£UC

(y) Ceniitf. n. cuia". Tn.

(z) G A L E N. dc lac. adfi£f. L. t. c. 6.
' (<i)MuRAi.T exper. anat. p. 58. Galenus de Hiff.& Plmon. iecret. L. II. c. 6. Par£',
tiiminiflr. p. 41. Massa p. Ci. Mim. de Chinirg. T. III p 81.

(b) Valsalva apHil MoRGAGN, Ef. XUI. n. 18. Morgasn. ibid. n. 19. Rediit tartien
in Em ETT I exi erifnenio.

(c) D; H,pp. & Plat. decret. L. II. c. 6. admin. anat. L. VIII. c y. OrIBASIUS p 272.
(d ) Sub o eris fiiiem.

(e) COLUMBUS p. 159. Chirac. Phil. rranf. n, 1x4. R101.AN Enchir. p. il6. CovRTBK
Tkil. Tranf. n. 3 3y E~JDLoo Exerc I. de nervis.

(f) Emett de morb. cap. n. x?. Martin 1. c. p. lio.

(^) Cf^U »TEN 1. c.

fg*) H-Jl. de l'Mced. 1705. p. ^3. Etiam furditas inde fafla , »um in Muralti experimento.

( fc) R 10 L A N p. 127. £ M ETT. ibid. M A RT I N ibid. G A L £N. ibid.

(«')' Drsli NcouRT canicid.l'i. Rdaci&ma 6c debilis Faber ajud H e «n a k diz p. 45<'-

(k) COURTEN I. c.

( / ) Ut apud Brunner p. 41.

(m) Eum fenfum J. F a b R l hiftoria admittlt.

(«) Second Memoir. fiir les fart. irrit. & fenf. n. l82.

IlaHer Phyf^olog. Tom. II L F f f

•4T0 L I B. JX. V O X.

autrcfo^ln, pra:t;r alia mah , etiam ap]ionia (^) in cane fupervenit:
nam apofida {q) quidem , 6c furpiriofa (r) refpiratio, ad pulmonis (/ ),
& cefophagi , 6c ventriculi debilitationem pertinere videntur. Neque
enim in V a l s a l v ^ experimento cibi in ventiiculum defccnderant ( f ) , &
cibos revomebant miferi (u), neque quidquam ciborum digerebant (x).

Ex co experimenro id interim adparet , Laryngis motum libcrum 6c
intcgruTi ad vocis formationem requiri.

Qjire v3ro & in ipfo demu u pcdorc nervi recurrentes nafcantur , &.
circi magaos arteriarum truncos reflexi circumducantur , nemo quidem
fdcile dixerit. Ut aortam hi nervi pro adfcduum animi varietate gubcrna-
rcnt, circumaLici crea.dit Vieussenius, akerne ab iis ncrvis aor-
tam 6c laxiri pdrfuifus &: viciirim adilringi {y ). Verum vix , etiam fi ir-
ritibilss fjreat , dariirimim arteriam nervi adftringerenc ; fed neque
irritabiles fuiit, auc decurtari , vafaque quae ampleduntur, mutare pof-
funt (z).

S E C T I O 1 1.

O R G A N A L 0 a U E L ^.

§. I. Os hyoides.

A

D vocem glottis fufficit , loquela lingua; motum requirit, &c na-
riuin orisque meatus.

Os

ff ) Wi L Li s rf^ c;re&>-o d" mrvU p. 171. B A g l i v. exT 7. p. 676. ValJalva apud
MoRGASN. Efifl. <nj.'. X[I[ 11.18 J7. & ipe Morgagnvs n. ip. B R u n n. 1, c. exp. a.
p. jp Seconl rmm fur Ifs fx>-i. irrit. n. iSy. 188.

(q) Brunm. :xp. in H:; nrrv.i. c. 1. p. jg- 45- ^"''^ ' ^ ^- •-• •

(rjCouRrENl. c. Bagliv.

( j) iVl O R G. 1. C. & E M E T T. 1. C.

{ t ) '^a igiins iaie fulTafi ftl orgagni 1. c. n. i8. 19.

(ti) MoRG. n i.%. 19 Brunn. 1. c. p. 39. 40.41. CouRTEN 1. c. S-Coiti memok.fur lee
part. irrit. exp. i8i. Bagliv.

(x) Brunn. 'i.-j-j. 41. 43. Sjconi fnim. exp. i8i. i8y. i8tf.

(y) Niurogr. p. 184.

(z) Pnm. Al.:rt ftr l.-s pa-t. irri:. p. 44 45. Seconi M:iKoire Exp. 203. 254. aoy. io5, xop.

SECT.ll ORGANA I OQUELiE. 411

OsHYOiDEs 6c lirguae (^) quoddam quafi fundamentum &: laiyn-
gis , homini , quam ullianimalium , loturdiUb bu\ lusquef diin, cft. Idem
fupra marginem antenoremcartilaginis thyrtcidtae pcnitur ^b), &i paulo
minus antrorfjm fe efFert. Anrenus linguse cbveititur, pcftenus epi-
elottidi ( f ). A re ipfa nomen habet. bsfi enim conltat , 6c cornubus
cluobus majoribus , ad extrem.am bafm adtixis. Eyfis tran&verfa in uni-
verfum cornubus crafllor , cuivula , antrorfum ad lir f uam ccnvtxa {d),
retrorfum, adlaryngem, concava eft ( e). Ora fuperior brtvior, eadem
extremo m.arginc paulo anterius propiise emmentise m pcfita fufpenfa ge-
ritminora, quae dicemus , ■coinicula. Margo irfericr lcr gioi eft (/).
Faciem anteriorem linea eminens transverfa(g) dividit in fuperiorcm ( A )
& anteriorem (i) f'.cieculam.

Utr.unque cminentia n-iCdia diftinguic (fc-), ad cujus latus pro mufculis
fmus excavati funt.

Cum hac bafi, mobili in junioribus cartilagine ( m) , conjungitur utrin-
que ofliculjm peculiare , quod eonni vccant, ligam.ento (k) &: aittcula-
tione connexum ( 0 ) j idemque in adulto homine cum praecipuo bafeos
ofTe conferrujninatur (p). Ea cornua ad baftn cr:fiiora ( ^) , gracilefcunt
retrorfum ( r) eundo , eademque deorfum cuivula (r ) , Scretrorfum, eafe-
de leviora j modice exfculpuntur (O- Ferc transverfa letrorfum eunt («}•.

F f f a Ab

(a) Ca s sER. T. I. f 3-4-

(b) C A s s E R T. I. f. I. a. ?. 4. 5 8. 9-

( f i C A S S E R. f. 9. E U S T A C H. l' 41. f. J.

(d) Albinus i 6. 4' Cowper l.i/. £ i. 3.

(e) Ibid. c::o WP ER f. t. 4

(/) \y I N 5 L O W , B E R T I N.

(g) Alein. f. 9. !n;er J, & E. E^ C o w P E R 1. C.
(k) Albin. ib. 6 t CowPER ibid.
( i) llf. A L B 1 N C o w p s R ibitl.

(k) Albinus Ibid. \T'iNSLow tr. di-s os n. 4?8. Cowper ibid. Sinus tji-atuor V E S A L.
L. I. c. I j. 1 N G R A s s I A s [). 176. Syll,tb. fari. cor^. hi.m. T. 6. f. 5. C o w P EB. ibid,
(m) A LBl N f 7. 8
(n) Albin. ic ojj./ef. 153. N E S B I T. p. 101.

fo) .IV L B IN. f ?.

(p) WiNSLow n. 489. Berti N. p. liJj. •

(p) iift ubi diltinda m;inent Bertin. p. z6l.

(q) A L B I N. ibid. f. 5. d. 7 8.

(j ) iiusTAdH. T. 4T. f 8 II. li T. 41, f y.

f») ALBIN. in i^. V/INSLOW n. 489. C o -w • E r. f, i z. 5, 4. p a L F Y R,

(f) AlbIN. f. J. 6. 7- COTi?_PEU f. 2, "

f u) K u s t A c H. ub: ^ue.

4ii L I B. IX. V O X.

Ab extremi cornu quifi capitulo ( x') , ligar.,entuai ad cartilaglnem
thyreoideaai exit (y).

CvrnuJ. minijra C z ) , alias cartilaginea { a) , ftequenter tameninadultis
corporibusolTe-H^)- canitricicig.anisCc) paiTim comparantur. Superius cum
bafi in angulo tyai^ihyleos coriiuum ad propriam eaiinentiam coeunt (d),
Vidipr^longi taiir;^, 6c cyhadrici (e).

Ex iis ligi neata (/) exeunt» quse furfum anguHiora recedunc , 5c rc-
trorfuni ad aa?^alu;ii cumc^>rnu mijiri acutiffimum, de procefTus flilifor-
mis ig) imj apice os hyoides fufpcnduit. In iis hgamentis non rarum
eli 5 olTeas porcion^s al quas reperni Qh^^ neque fcriptores defunt, qui
eas porciones pro re perpetua (./) djrcripferinc, Vesalium d.u tota
fcholafecuta eli. Suilment caeterum os hy>)ides, ne, dum vehcmentius
■dedjcitur , nimis d-fcendat (k)- Djfaiirj, aut adeo imperfeclum ad-
fuifTe, ut lego, noa qaideai ex proprii experientia memini confir-
mari (_ l ).

Cum hngua ex ora fuperiori multis carnibus , 6c ligamento (m) Ijto
membraneo caUig.uur:cum phi-.y -.g; periade & mufculis Sc membrana,
cu m Ury age 6c mafcuhs(?j)5 SiJOi dixi , <3c hgamcutis (o).

Quare

^ Cx) A LBTN. f J. (S. 7. 8. C ASSER. f. y. 9 Eu ST A C H. T. 41. f. 8. r ALFYN, W i N S-

1.0 w n. 489

(y) ' r7- ■ „

(i) Y Es A cii c. 13 L. I. Cornicula interna Vesling £p[/}. fojlh. 8. Synt.j^m, c. XI. f. XL
Habet C o w P ER. f 1. z

(a) \lbin. ojf fetiis f. lyi.

(h) Wi.vsLOw n. 490. Platnes de cpiphyfth, p. XXVI.

(c) M ARCH BTT. ]>. 87.

(d) A L B I N. f. cit. omn. Eustach. T. 41. f 5. ? a l f y u vmi de beenifreH. T. I. f. 5. c. c
iVerheyen Tab. ip. f. 7.

(e) vViMJLow 11. 4;o. Fallop. 0.54. Loig.i^. lineas Plancus d<;mo>iJlr. T. 3. £ ^.

(f) O KI B A S I U S p. 144. FaLLOP. P54. COLUMBUS p IO7. COWPER f. 1. PaLFTN,

Bertin. p. i5j. WsiTBiEGuT i>yn.i;imolijg. p. zii icq. T. 8. t. 31. etfi diificiuus recipic , &c
raro le addic 1 iveiiitTc.

(g) £Ti)A»i(Sfs t{v Fl app.'ll. L.T. p. 35. etfl nornen fi/>,mJ« magisDrobat HoFMAMNU S />!/?«. p.138.
(/)) KfivER.iORsr de uft linjfie n ij. jErnet de jii:cii. fenili.

(i) Vesali J3, q4i in f.-ni;iis iigimjiua unice adnictit. Kejicit has portiones EvsTACHivt
tJfexAm. J. 175. Hibet pro varietate Weitbrecht p.zi^.

(k) vloNRoo p. 143. Gii iJaiae Whabtoni nedi Walthbr de efcit, p, 15.

(l) Weitbrecht p. ZI3.

(m) CoLUMBUS p. 107. £ E R T I H. p. i.iz.

(h) p. 381.

(•) P- 177.

ST.CTII. ORGANA LOQUE L^. 413

Quarc cuni nulU ofTmm cominuscommittatur , &'..de folisligamentisny-
loeideis fufpead uu , ca.terum liLcrum , fasillime cmovetur , & autlinguse,
aut laryngis; aut phatyngis motui obfcquitur. Eafdem , quas d xi , cor-
poris partcs viciffim fecum tuihit j quotie^^ de loco movetur. Priniaria
vero ad Unguam utiUtas fpedare videtur , quae , fi absque eo ofTe forec,
pofterius nim.s l.xi, in atlione fja latitudinem tueri nequiret , uti map-
pas fere de baL,uUs ri.irpendimu3 , ne, dum evolvuntur pltcas ngaat.

§. II. Mufculi qui os hyoides movent.
Sfernohyoidei.

Oritur lato principio (p ) a fterni ( <? ) pavtc fuperiori interiori tota ( r )-,-
■quae c(jilain prinumi lecipit, a tergo admotse clavicula;? 6c late a coftae
primae cartil.igine . s) , fuperiori & pofteriori parte , aqueligamento coftam
connedente ci.ivicula; (t) , &c ahas n.inori particula, alias tamen etiam
majori , quam a iterno ( u) , a vicinae claviculse (j« ) fede pofteriori Itcrno-
queproxmiainferius. Adfcendit fubcutaneus,&eundoanguitiorht , 6c non
raro infcriptionem 'y) aliquam tendineam angulofam habet , quamquinquies
vidi fexicsve. Ita furfum migrat ante cartilaginis ihyreoidesc quadratam faci-
em,6c ante glandul.im cognommcm. Dire£tionem circa ejus carnK-ginis oram
inflexus mjtatjoram itque retrorfum , & terminatur in bafeos offis hyoidis fe-
dem anteriorcin inferiorcma cornu fere ad mediam (z),in foveamivthemen-
tercontractus&penetendineus , atque cum coracohyoideo conjundus ( a ).

Fff 3 Bifi-

(p) F.USTACH p. 3t.

Cq) Galen. de ittil. L. VTT. c. ip. O R i b A s. p. ie*.

(r) EusTACK. T. 35. Anguftius Albin. 1. XT f 39. f . f. Niiiil aHqoando Winslct^,
G V N z , C o w P E R.

( j) A. u 5T A c H. T. jj. D cu GLAS p. ja. WiN s Ldw n. 8;i. A L B I N. L. 3. c. 3p. p. ao.
3"ab rii. c. f. g. b.

(«) Albin. p. lot. ihid. c. Winslow 1. c.

( it) Ad medium ufciue Chbselden p. 79.

(at) Morgagnus A-iz/. H. p. 31. W iN s L o w n. 871. Che f blpe n p. 75?. Dougl a s
p. 31. Li EU T AU D p. 180. Uiiice ex eo oflc Cowper l.ijf. i. &p. 3<f. n. 44. k a v v.yolog.
p. 57. Miquando inde oriri Albinus p. 2C-2. 1. c. d. GuNZ n:em. p. 285. & in sdr.oiatn ne
^SoRELii aiul Vandkrmonde Journ&l Ue Atdcc. T. XL p. 540. Nunqudm nafci eo locof
Santorinusdii6.

(y) Habet WINSLown 873. AI'as fagirtata MoRGAGN Adv. I. T. X. f. I, n, n. Alias trans-
veili A LBi N. n. 202 l'iures uiia B 1 dloo T. ij. f. J.

(z) EusTACH. T. 4i.f. y.

(«)LlEU7A\JO, ^

414 LIB. iX V O X.

Bifidum , fed ex animalc , Eustaciiius pinxitC^), 6c defcripfit
Orisasius (r).

Detrahit utique os hyoides , deinde eas partes , quae eo cum oflc con-
ne£luntur, laryngem, r..axillam inferiorem, linguam , un?que retrorfum
paulum retrahit: carrilaginem etiam thyreoideaai rerrorfum di prin.it,
& pharyngem ardlar. Glottidem ideo aperir , £c ghindulam thyrcoidcam
emulget, non quidem magna vi.-

$. III. Coracohyuidei.

Falfo nomine iti vocatur, cum nullum fatis commodum ipfi impofi-
lumiit(d), mufculus nun quidem a Coracoidco ( f ) procefiu natus ,
qui error apud A v ic e nn a m reperitur (/) , multosque prioris a;vi fcri-
ptores , non tamen apud Vbsalium (g)) neque apud Fallo-
?ium(;^), ReftitutiE vcrsE origmis honor R i ol an o (i ) j deinde GuJ-
lielmo C o wp s R Ck ) debstur , tu n ].Bipu,U M o r g a c no ( /). _

Lato trianguLiri (m) tendine nafci:ur a cofta fc ipulae fuperiori («) ,

exteriuci qauT> hiius , qui a proprio lig.imento perfeftus vafi dorfa-

iia fcapul.e fuperiora (o ) trans nucit , eufn inter 6c angulum fcapula; fupe-

riorem: aUa etiam a Ugimenco qiod hilum perticit (p), &c rarioriexem-

plo etia.m a clavicula ( ^ ).

Adfcen-

{b)\.c f <5.
{c) 1. c.

{d) OmopLvhyoid-Hf ^V !N S L o vv I n. 85J. Ea vox Ingritura fonat. Omohyoiicus vero 5c Coflohyoi.
dcn: gailc.ruin , ai 'iiTierirn, aiic colti; tiroiiin .i'i!u:it.

{') arroi- ab ajoi^aiofi naciis e l , cj;a= o.e ;uti ei ■^TOZc^.Ti noaaa^viUim cohslu WlNSLOw
n. 8j». eiii no!i .roxime ; tocoqne hilo vaxulolb remouis oritur.

(^) P- i98. , ^^

{h) Injltt. an.it. o. j/5. Verm nhn originem h.ibent Coi.uvi'5US o. ii6. i. ie Valverd*

p. 80. Bauh. thearr. p. jig. & alii. , , ^r x, f ttt

( 0 ^- J '*• tu n G u I L L a M g .4 u wya/oj. p. 19J- H a b - c o t b:rn,. Vl. Lf c. XI. & Jomk». IIl.

Leij. V. noa qai.leni aro con^taid frjica. Inter nu>erior;s Genga unat. chtr. p tjo J- ^.

Pauh ,1 „. rf jR:>iE p. jt. GjuBYv.vic. c/jj>. p. 1/3. DuvERNOi Co/«,». .Iwi. mr.

T. V. p. i}8.

(/tj CowPER myatom. i6y^. o 74.

( / j /i-iu aw4f. I. p j(j,

(m) ALBlN. T XI.

( « ) M o R vs *. G », r. I. T. Pfop'.!^ hlluTi A L B i N 0 s T. XI. f. 3 J. a. a.

(0) Fufctc. icon an.v. Vl. p. 4. j

(p) DouglaS p. ji Albim p. 199. , ,^,

(^; Vt^ii^ii.o*' ,,. ijiS. ALiii i. ^.wi. L.IBWTAUO p. 180. MoREL. 1. e. p. 54»-

SBCT'. II O RGANA LOQUEL^. 415

Adfccndit carncusj fit in tcndinemj tum alias accurate ea fede, qua
ante venam jugularem internam tranfit ; alias parrini , qua venx' Jugula-
ri (r) infidet, partim interius quam ea vena ; denique alias> qua mu-
fculo maftoidco tegitur(,f) non qua venam tegit ; alias nufquam-. Nani
omnes cas varietates vidi ( r ). Vidi etiam pene absque tendinea intercapedi-
ne ( k) fuiflc, ut leviter infcriptionc alba fignaretur , aut tendinea fuper-
ficie pingeretur.

Ex eo tcndine fibras'aponeuroticas ad fternohyoideum vidi acceffiffe.

Sccundus venter ex tendinea natura reftitutus, ex-obliquo re£tus (jx )
fit, & adfcendit fccu.idum hyorhyreoideum mufculum , ei fere parallelus,
cellulofa tcla cum cartilaginis thyreoideae latcrah ora conjun£tus , idem-
que nunc anguftior fini bafeos oms hyoidis extremi , anterius 6c infe-
rius (y ) , proximoque ahquantum cornu fe immittit , ad hnvs fter-
nohyoidei , &c parte aliqua fui ante eum ( z ) mufculum. Nonnullis
fibris cum tendine ftylohyoidei (a) corifunditur , 6c cum fternohyoideo,
6c cum biventris tendine. Cadavera fuerunt, a quibus totus abfuit (^).

OiTicium omnino fimile habet muneri fternohyoidei, 6c perinde os
hyoides , 6c laryngem, una deorluni ducit > pauluaique retrorfum (c),
cujus origo aliquanto propior fit vcrtebris. Ita etiam pharynx in degluti-
tione comprimitur.

§. IV. Stylohyoidei utrique.

A procefTLi ftyhformi tres mufculi prodeunt : a radice (d) quidemi
ad ufque medtam {e) partem , qua cpiphyfin adnatam accipit , varia in

variis

(r ) Vcnse jugulari etiam in tendinem mutationem tribuit L o w E R p. ij. T. 7. f. i.

(s) inter venam ic.lcntmque prior^-m 6c muiculum nuiftoideum AiBiNul p. 200. Douglas
p. 31. WlNsLovf n. 809. Alibi eiiam, q.;am ad cam ledam , leniiiielcere Cl. Ramspek jn
ffecini. p. 16.

( I ) V E S A L. 1. C.

( J( ) Conf. A L B I N. p. ipp,
{x) MORGAGN. ic. cit.

{y) ^. t, B I N. ic. it. f iSc p. Z03.

(z^WiNSLow n. ggp. CowpER T, 17. ed. 1724.

(a) Albin. p. 100.

(t) flucHNER mifcell. 1717. p. 1^1'' Cheselden p. 79. Ejus locum litior fiernchyoideus te-
nuit. IJem fone vidit Cl. ^VinsloW} qi.'ando dixit , a mcdia cJavicuJa naiwm cum Iternchyoi-
deo confuli.m fuiffe n. 868.

(c) ALBiN. p. 200. CowPER p 74.

(d) Oribaeius p. 204. W iNsLo w n. 863. Albin. T, XI. n. 37, in medio Do u gl /f s
f. 31.

(c) ALBIN. p. 110, 211. COURCELLES T, YI. i. I.

4io LIB. IX. V O X.

variis fedc ] &c altero aliquanclo tendine a radice , altero a medio pro--'
ceiTu 5 prodit7?_y/o/i_yazci?«<j-infenusanterius, pruxime & porterius ilylopha-
ryngatus (/) , anterius ab apice llylogloiTus (g).

Gracilis quidem ille & tendmeus defcendit antrorfum j earne augetur,
dc plerurnque in duas carneas portiones findicur , cellulofa tunvcn ttla
eonjun£tas > quse medium biventrem mufculum, per album tendineum
fulcum transmittunt (/Oj eoque transmafTo , earum altera anteriori ad par-
tem iateralem bafeos olTis hycidis ( 0 fe imrnittit ? inter mylohyoidcum
& coracohyoideum (fe). Altera latiori tendinea in idem os ad anguluiu
cum cornu, aut in ipfum cornu (/), aut cum priori cauda conjunfta
in oiTis hyoidis bafm , aut in biventris tendinem abit , cui &: vcntri an-
teriori (m) mulcas fibras inferit , alias vero reddit pi-iori caudx, & ex-
panfioni tendinea; , quae bivenrrem ( r ) ; & mufculuin mylohyoidcum ad
os bicorne revincit. Vidi p iUeiiorem coiumnam, duobus diverfis locis
fe in cornu hyoides infcruilTe. Efl; tamen , neque rarius, ubi biventris
tendincm omiimo non continet ( o ) ? neque finditur.

Os hyoides , 6c unalingaam, & 1 iryngjm ad pofteriora elevat : lin-
guam, qjae antrorfum tratti eif, a mufcahs ex mento interius ortis , re-
trahit ; os hy jidesreltituit. Id^m , qjrntum quidem poteil , cum biventre
maxdlim (p) inferiorcm elevat. AbfuiiTe inaltero latere (q) exempla
producuniur.

S T Y-

(/) COURCELLES T. VI, h. H.
igJCoURCELLEI T. V). «.

(h) EusT A CH. r. i$. lat. fin. T. jr. Sc z8. C a s S e r. T. t. f. i. Bi d l o o T. i. f. i?
CouRCKLLES r. y. T. VI. 1. I. A.LB1M. T. Xt. fl l''. CowPER T. ij Synoviani in eo
{liia coatineri Gunz 1 c. Adiit, fib.-ii ad membraiiirn glauJul'* W h a r t o n i aberrare ideni
G « N z I u s.

( i) \d bifeos cum coroj conjundionem C o w p E r I. c. A i b I N. p. zi l. T. X. f. l. T. XI. f. 37J

(k) C o w p E R T. 27. f. 46.

(/) WiNSLow n. 8()3. GuNZ niem. des fAvcns etrangsrs p. %%6. Cowper T. 18. ^
T. 13. Fro varietafe Albin. p. iri.

(m) Ferrein mem. de 1744. p. 531. 53J.

(n) I DEM ibid.

(0) EusTACH. T. 35. Im. dsxtr. N^gat perforari RioLAHVS animadverf. !n C. BAv«j
p. 71(5.

(^) Fbrrein p. 531 539 541.

(q) BoE-iMER fjicic. II. ptssi. p. V. &, Bt iatelligo, Heymamm. C«mmm, T. I. p. 457«

SECf. 11. ORGANA LOQUEL^. 417

Stylohyoideus alter non rarus : tamen non pcrpctuus,
irjufculus , ab Eustachio (r) primum cognitus , cx apicc (/)ex-
tremo procelTus ftyliformis dcfccndit antrorfum , oomes ligamenri cogno-
minis &: ftylopharynga:;! mufculi , gracilior priori , & in officulum triti-
ceum hyoidis oliis , vicinumque cornu tcrminatur («), aliquantum cum
chondropharyngaEO confufus. Duos fuifTe alias auclor eft A l b i-
N u s ( « )• Non idco deeft ligamentum flylohyoides , quando is mufcu-
lus adeft ( 5c ).

An hjec fucrit ftylopharyngaei in oshyoides infertio dicla Valsal-
VJE (y) , 6cMoRCAGNo (z), 6c ohm Fallopio (a)? An Uga-
mcntum , equidem in cornu oftis hyeidis dedudum , Guilielmi Cow-

PER (/') ?

5. V. Biventres.

Multo reUquis mufculis offis hyoidei vaHdior , omnino huc pcrtinet «
cujus utcrque venter, diverfis temporibus , id os trahere pcfljt.

A fovea proceffui mammillari (c) infculpta Xd) &c aUquantum retro
cum proceffum nafcicur ; neque a proceffu ftyUformi , ut cUm credcba-
tur ( f ). Et tendineus ad offa & carneus prodit. Ventre primo modicc
defccndit, & imprimis antrorfum fcrtur.

Abit in tcndinem terctem (/) 6c valentcm, qui fsepe per ftylohyoidei
mufcuU difcedentes fibras tranfxt (j;)» deinde inflexus cs hyoides praetc-

rit,

(r) T. XLI. %. V. VIII. XI. Pingi vldetur a B IDL o o T. 14. C.
(/) A LBr N. p. IIX. CoURCEL»,KS T . V. g. G. T. VI. g. G.

(t) Albtn. p. iii. DouGLAS p. ji. Weitbrecht Sytidffm. p. 114.
( u) p. 215.

(x) 'WilTgBECHT Comin. Pcirof. T. IX. p. 1^6.
(y) Eptji. anat. IX. n. 4.

(z) Adv^rf. l.^,4.Ef:Ji, VIII. n. 5. Epijl. XI. n. 6. 7. Certe hac pcrtinfnt voces ^p. XI.
«. 8- compar. cum n. 11.
(a) Ohf Anat.
(b)T. z8. V.

(c) Sub auribu; OrIbasiuj p. 8z.

( d) ,\L»iN. p. zoy T. XII. f. i8. a. b. c. T. X. f. 1. Cou»celles t. v. K.

(f) Monct Carp. Jfig. p. 48. Error exflat apud V ESALitM ?• »pj. Correxit Po st h i» s
ad CoLUMiuM p. jitf.
(/) BiDLoo T.ij. C&c.
U) P- 4i<J.

Haller Thyfiijhg. Toni. IIL Ggg

4iS L I B. I X. V O X.

rit. K-v eo renciine in oiTu hyoidis cum cornu fuo conjur.clione vaJids
celluiofaB hbrse <plendentes exeunt ih^. Dcinde perpetuo mulras ccjiu-
lofas, etiam tendinefcentesj robuftas (i) fibras emitrit , cuin alrerniL?-
teris fimilibus libris irretuas , ur in dccuffim fuarum ( fe ) fodalium ft-rantur,
& arcum elficianc, atque pene tertiam partem mylchyt;idei tegant. Earum
plu'"im?c myiohyoidei infenori, 6c po!ieri(;a faciei fe immifcent.

Res ipfa perpetua eli , neque tamen trechleee nomen meretur (/).

Indc tendo biventris cum primo ventre h idenus du e ftus , cum aitero an-
p;ulumfacit obtufum , & mutato du£tu antrorfum quidem porro , &: intror-
fiim & furfum tendit , 6c aut contrattus & fimplcx, aut varie compofitus,
fe in maxillae inferioris fove^s fibi paratas m parte pofteriori, fecundum
fymphyfin utrinque ( m ) infirit.

Minime infrequens eli , plures in ventres hunc mufculum inter os
hyoides 6c maxillaminf^riorem abire , aque dextro mufculoin iiniiirum fa-
fciculos (ri) carneos tranfire , atque viciffim. Azygon ctiam (_o ) mufcu-
luiii ex aponeurotico cirgulo renafcividi , 5c fyinpliyfi maxilla^inferi. Vidi
tres dextras, fmiftramque infcrtionem fuiiTe. Cafneas etiamiibrascommu-
nicat cum myiohyoideo (^) , 6c egiegium nonnunquam lacertum.

EHicacia varia eli , ut maxiila inferior iirma fuerit , perque fuos eleva"
tores ad fuperiorem adducta , auc viciifiin laxa. Firma fi fucric , crit huic
mu^cuio pro putifh fixo , acque os hyoides antrorfum ducet ( q) y una-
qae laryngem , 6c phai yngern eievabit , &. Iinguam ad dentes antrorfum
adtraliec. Id ventre primo fiet.

Poterit

(ft) PoSTH. p. 5i(J. Albin. p. 10?. f. ip. h. Wtnslo-w n. »14. Douglas p. ^y.

COURCELLES r. 17 COWPER f. Z]. M. W E 1 T 3 R E C H T p. l^ ]. M O N R O O £j/..^X o/ « /o-

cift *■ Edinb.irg. C. [[!. p. i66. T. a. f. i. H- Ferrein. p. jij.

(i) Albin. p. ro?! Platdibk progr. p. 4. FERREiNp. 514 Cheselden p. 8r.

("A) .MONROO 1. c. P.

(ij WiNsLOw n 349. 1115. MoNRoo (■'i^v/ o. 154. Hibet tan-en trochleam WEITBRECH T
p.iy4. >Sc CouRCELLES T. lY. * SeJ fstetur raram eife. Imperfectam adgiioieit Fkrrein
1. x 1. 514 & alus nuilam p. jij.

( m ) 'VlNoLO «r n. gro A L RI M. f. 19- ? g- f 18. d C. BlDLO O T. I?. A.

(n) H.i .et etiam varie-.ates Albinus p. io8. 6C Platnir 1. c. DecuiTari Weitbrecht
Aa. P.'.vop. T IX. p. 155

(0) Kibias a ligimeuo oiS; hyoidis ortas ad bive:itrem accedere G ¥ ix z memojr. pref. p. iStf.
& ab ifTc hyoide HeiSTER de maJHc p. 14.

(p) Casssr T. [. f i. E. ti FERReiN p. 514. Gunz I. c.

(^jWiNSLown i2.?j. Wei riREcH r p. 2J4. M.O HKoo EJf. T. l. p. 137. i^S. T,
III. p. z66. Fe»rein. p- 550. Admittit AtBiNVS p. no.

S E C f. II. ORGANA LOQUEL.E. 413,

Poterit denique , fi valde firma fuerit maxilla , caput univerrum (r)
deorfuni ducerc & retrorfum , fi maxilla n;ar.us fubjcda fucrit > 6c una
brachium cubito nititur. Id vcntcr fecunrius p.rmiario facit , adjuvat
fecundus.

Quando vero maxilla laxa cbfcquitur , tunc quidem bivcnter os hyoi-
des retrorfum ducit , 6c (urfiim C f ) , omnino ut iiylcl^yoidtus , &. per-
inde laryngem levat , &c linguam ad pofteriora 6c luperiora rdtiuhit, 6c
maxillam inf-:^riorem late a fuperiori deducit(f). Ha-c vcntre fecundo,
primoque conjuntlis.

Poterit etiam aho modo os aperirc , folo fecundo ventre , qui cum
dctractoribus olfis hyoidei conjunclus operatur.

5- VL Mjlohyuideus.

Duo hic mufculi in unum ventrem ( u ) confentiunt , & ?b oiTehyoide
nomenhabent, cui paucis tibris adhaercnr , aho titulo digr.iorcs. Utrin-
que nempe longi feues fibrarum carnearum , ab ulcimo deitc molari ad
mentum ufque , non tamen ad fymphyfm ( x ) , ex maxillae inferioris linea
eminente obhqu3()' ) prodcunt , infra alveolos dentiummolarium, canino-
rum , incifivorum.

Harumfibraium , qus priores ( z) funt , 6c dentibus incifivis proximae,
transverfos fere (n) a latere dcxtro in fmiltium continuantur , ut nulliis
tendo (b) medius intercedat, etfi alba cellulofa hnea polierius evidentiori
medii fignantur ( c ). Obhque ponitur, & pofteriorem partem akiorem

G g g a h.3bet;

(r) A LBIN. p. 109. WINSLOW n. ij^^. FERREIN. p. J4J- ECERHAAVE T. I prxl.

f. I4J. MoNRoo Epyt T. I. p. «?9-

(s) WiNSLow n. 1133. Ferrbin p, yjo. Monroo T. III. p. l66.

(t) DouGLAS p. J-^. Albin. p log. ■^^'TNSLOW n. 1Z26. 1227. 1128. ti:m Mim. ie

/'/} arf. 1742. WEITBRECHT p. 254- F E R R B 1 N. T^. $44- W A L T M E B o/fil. n. J. P£TlTa-ud

Palfyn T. II. p. 401. Cheselden. .\^mictit etiam M on r o o. T. I. o. 154 T. III. p. i^^.

(u) Morgagn. AdT. II. p. x\. A-LBiN. p. ai7. Winslow n. 8J5.

(x) Aliquo t nim fpauo geniohyoidci nudi cmincnc. Meiitum excijjit Crihasivs p. zo?. &
Santorinus.

(jy) W 1 N s L o w n. <?5(J.

( 2 ) S A NT OB 1 N. p. II<5.

(u) CoDRCELLES T. 4. L. L. A L B I N. T. XT. f. 3S. G. d. C owPER T. 13. n. ^j. T. 27.
Nimi? ob)iquas pingit EustachiusT. 41. f j. .?< C a s s er lus T. l. f. l. T. 1 J. f. i.

(h) Rede negat Santorinus, &C adnotat co.ntinuaii ibid.

(c) Te.ajem tendineam lineam vocat Albinus p. 21t. Trn^iifm "W 1 N S L o ^» n. 2jJ. Pingis
Casserius T. 1. f. I. T. 15. f. I, B E. SpiselL.IY. X. i. f, i.

4i<s L IB. I X. V O X.

habet. A gkndah fublinguali interruptus, quafi in duos lacertos dividi-
cu.r. Quae pofteriori loco nafcuntur fibrae [d^ , ese paulatim magis in-
clinatse { e) magisque, deniquc oblique retrorfjm tendunt , &. cminentiis
propnis in anteriori &c inferiori fede bicornis oflls fe imnmtunt C/)- Eo lcco
cum fibvis nonnullis fternohyoideimufculi mifceri vidi. Ex fuperficie ctiam
hujus murculi retrorfum extrorfum fibrae fendinese in os hyoides fe conji-
ciunt. Dc libris diximus , quas a Bivcntre accipit (f ).
. Princeps proculdubio officium ell , linguam , 6c glandulas fublinguales
fulteritare (/i ) , ne deorfum vitiofe cedant : has emulgere ( i ) ; linguam ad-
primere paiato ( Hp ).

Parum ell, li quidquam in ofie hyoidc antrorfum ducendo poteft.
AdioUere A l b i n u s ( / ). Maxillam deprimerc aiii ( m ). Tantum autem
poffunt in utroque , quantus cftfmus angali , cum ofTe hyoide intercepti,
fi cum finu toco comparetur : nempe pcrcxiguum quid.

$. VII. GenhhyjiJei.

Hi mafculi (n) fibi adjacent (o) , diftindli (p) tamen. Anterior finis
gracilior eft , & ex propriis tuberculis maxills inferioris ( tj) in parte
menti averfa 6c cava provenit.

Indehi mufcali re£ti , fed paulacim latiores , retrorfum eunt, 6c fovese
iii bafi offis hyoidis fupcrius 6c antcrius infciilptae ( r ) ? 6c in totam dcni-~

que

f d ) P.mca: M o r g a g k. I. c.

(e) A.LBIN. p.xiy. 1. c. e. C o V p e r. T. i".

(/) A. L B I N. ad f. C o w P K R ibid. \Vi m s v o vr n. 8 jg.

{g) P- 418.

(h) Chesilden p. 98. add. A l b l n. 1. c.

(i)CowPERadT. i^.f. I. Sa"ntorin. p 117.

(/tJORiBAsiusl. c. SANTORiNUsib MoNROo EJfayt T. I. p. 144.

(/) Ferrein 1. c. p. yjp. 6c Monroo ib. p. 144.

(m) p. 117. ilc DoueLAS p. 30. Orib a siu s p. 104. Santorinbs p. 117. M o x-
K o o 1. c.

(>«) Hibe: Oribasius p. loj. Jacobiu BeRENGARius Carpenfis Tfagog. p. 45. Cassbk.
T. 1. 1. I. ad A. Fallopiws p. 74. q.ai oiO novis deicribic. Superiores vocat Fkrrein i. c,
P- 519-

(0) WINSLOW n 85l. Ca SSER. T. I. f. I. C OU RCEILES T. V. B. B.

(f) Unicum Cxie eiTe Liiutaud p. ijo. Casssr. 1. c. Nimis angultos Ewstach.
,T. 41. f 5. ° -

(q) .ViM^Lov n 860. A i. B j N. p. ti3. T. II. £ i^T. A B.
ir) Albin, p. ii3.

SECf.IL ORGANA LOQUEL^. 411

qYie barm ad cornu ufque ( f ) , inquc ipfius cornu radicem (t) termi-
uantur.

Quando maxilla inferior ad fupcriorem addu£la cft, utiquc os hyoides
amrorfum («) ducit furfumque , ut Biventer, 6c una linguam antrorluni
protrahit ( x ) , ut apex de dentium intervallo emineat, 6c laiy ngem una ele-
vat(_y). A geniohyoideo & mylohyoideo mufculo la;fo impedimentum
refpirationis vidit G. Erhardus H a m ber c e r (z), ctm csa fiernchyoideo
dcfodalibus mufculis perpetuo deduceretur. :•■-;>;,;.;■.

Contra quando os hyoides vel elevatur , vel deprimitur , ab aliis qui-
dem potentiis, 6c maxilla inferior laxa obfequitur, tunc eam utique de-
primit 6c os aperit {a).

§. VIII. Liugua.

Geniogloffos communeslinguse 6c olTis hyoidis mufculos , nunc dicerc
oportc:. Vcrum corum hiliona utique hng^am , certe in univerfum ,
cognitam ponit. Non hic de involucris agimus , neque de papijlis aut
nervis, aut vaiis, unice in fabricam mufculofam intenti, quae fola ad ic-
quelamfpedet. Quidrupedibus in univerfum , ut homini , unice argu-
ftior 5 avibus 6c quadrupedibus oviparis ( ii) plerisque etiam longior , du-
riorque, pifcibus aut nulla data eil, aut certe fabrica non ea , quae homi-
ni, neque aut papilJis ornata (c), aut mobiUs. f

Homini cuni brevitate lata c:uo eft , obtufo ( d ) fine , fupeme longe
libera, 6c ad palati oflei caveam adaptata, inferne multo brevior , ccm-
matis fibi glandulis veftita, 6c brevi cis apicem fine foluta. Dorfo fuo
ab epiglottide adfcendit, inde rehqua longitudine modicc declivis (d* ).

G g g } Supc-

(s) Albin. p. 119. T. IX. 1. c.

(t) W I N s L o w ibid, A L b i n. ic. cit. e.

(u) Alsi n. -p 119

(x) Arantius ohf-rv. anat. c. l6.

(>)SCHELH.\MJ<lESp. 13. •

(2J i'fh. tiM. Cur. Voi. lY. obf. %6.

(«) Ai.BiNus forte p. sip. " *

\b) Etiam ciocodilo Hammen de hern. p. 105'. 106.
( I ) LoR£NZINl 'ii«„r. of tlit: Cranfjlsh.

(d) Bitida nonajnqu;.m B o k e l i.. Cent. H. obi. 63. Supernumerana lingua 1 ad quam reci-
piendam palaium vehemcntcr foi nicatum trat Eschenback ijhjT. rtir,
(rf*) L L LK T ji.ir. MS dc J.^^oribf.s & gtij''^ 2- ^'.'

42i LIB. IX. V O X.

Superior latitudo media, obfcuriufcula crena dividitur , quse linguam bi-
pertit(?). Tota mobibffima , adque omnem & fuum, 6c figuram reci-
piendsm aptiffima, ad dences fuperos inferosque, ad palatum anterius ,
mediumque & demum pollremum, ad gingivas, fe adplicare idonea, apiceni
&- retrahere5& exipfo dentium intervailo expellere,inque buccarum caveam
producere , omnemque eani caveam pervciiigare , i^ut demuiii inter ipfa
labia proniincie 6c revolvi j & dorfum expLmare & vicifllni cavare ,
lateraque fua ad fe adduccre , invicem & in cylmdrum fe denfare miia
mobilitate habilis. Ad os hyoides, &: pharyngem , & tonhlhs , & epi-
glottidem , 6c gi".givas fuorum invoiucrorum ope retinetur, quae a Un-
gua ad eas partes tranfeunt , tum mufculorum , quos cxponemus. Vincu-^
lum (/) , quod vulgo citatur , ejusdcm involucri du|jlic.>ti plica eft , quae
mediam partem infcrioris faciei linguse ad mcmbranam oris, ghndulis
fublingualibus impofitam, & ad gin^ivas revincit. Id fienulum aiunt bre-
vitate fua libero niocuilingua; officerepofle, ut omnino elocurionem im-
pcdiat, aut ceite litera; r. 6c /. (g) ob ejus ligamenti arctitudinem minus
recle pronuncientur. Balbis autcin plciifque (A ) filun-i linguae nimis breve
ejTe, ut linguim de oreeducere nequeant , hinc incidi dcbere , id qui-
dem nimium fuerit (i). Noverat Celsus (V) hominem , qui lingua
faccifi 6c liberata tamen non locutus eft.

§. IX. Genioghjfi.

Maximus mufculorum huc pfrtinentium idemque compofiti generis eft,
linguae , olfi hyoidi, 6C dcaium phiryngi comaia.vis. Com via.iis hora-
rum origo q\\ in mento » ficie neinpe pofteriori c.iva maxiHae inferioris ,
uainque ad fymphyfin, fbpra reliquos mufculos , qui ab ea fede nafcuntur»
ex propriis tuberculis afperist^/).

Indc

(f) Lingua bi ^attira eiT A. R l s T o T h l i s fan. anim. L. II. c. lo.

(/) .\«ANTilis ohjf c. 15. W E I T B R E c H T fyuiesmolog. f. 79. d. J. B o N H o M M E T. 15. £ rj

(g) Amman de bq-.tdii p. 113.

(/i) B.ilbuaem inde n.^lci Dionis des accoitckemcns p. 381. Brouzet edtK. medic. T. II;
p. 2.34. Opoitet excidere Ihebesius Hibammen-K.nJ} p. 578.

{/) Abstjue rupto vinciilo multi optime loquuntur Camerar, memornb. Cent, YL n, Z4.

(k) L Vil. c. li. n. 4.

(l) Al B I N. p, ziz. T. II. f. 4z, a. b. T, 10. f. z. j.

SECf.IL ORGANA LOQUEL^. 425

Inde retrorfum it , 6c eo dum tendit, fibras fuas dilatat , inque trcs fa^
lciculos feparat , quos ccllulofa; telse , vafa ? 6c nervi dividunt.

Primus , iniinuis in os hyoides {m) tendit , inque taciem anteriorem 6c
fuperiorem ( n ) bafcos fuprcn.us mufculorum eo loco terminatorum tum
in cornicula minorr (0) terminatur. Hae fibrae dextri 6c finiflri nuifculi
cellulofa linea fepaiantur ( j^ ) , 6c teguntur alba membrana. Genkhyoidci
faperiort^s FERRiiNii (^) interiii Veslingii (r) ob eam inferriciiem
didi funt.

Proximaj fibrae obfcuriores , fparfae , & dififolutse , neque nunierofiffimse
in pharyngis (x) membranam Imguae finitimam , 6c anteriorem , inter
os hyoides 6c rtylogloffum , 6c in arcum flexae rctrorfum adfccndunt,
partimque occuirunt ftyloglofib ( t ) j cumque ejus fibris continuantur {u).
Hi funt Geidopharpigtei WiNSLOWi (x).

SuprcmiS esedemque exteriores , breviorcs , fed robuflifilmae , linguse in
bafin l.uc fe immitunt , radiatse iy), ut anteriores antrorfum inclinentur,
proxin:ae tranfverfa; fint, poftcriores maxime retrorfum tendant.

Fibias in epiglottidem a fingua euntcs ad hunc niufculum Albinus
refcrt ( z) , aUas (a) diitas. Diverfis cum fafciculis idem fiat, &c firmi-
tudo terminorum etiam variabifis fit , diverfis omninom.uneiibus defurgi-
tur. Quando maxiUa inferior contra fuperiorem addudta , 6c firma elt ,

tunc

(m) HaSe-t O n i b A. s i u s p/ioiS. Fallopius ivI!u. p. ^4. b. obffrv. p. 74- &■ Eusta-
«Mius T. 41. f. 8. Non adco primus offi hyoidi adjudicavit Riolanws p. 8ii. Habet ttiam
Rau myoiom. p. J?. M o p. G A «N u s adv. li.^u %%. WiNSLOw T. IV. tr. des vijcer. 11.513.
;VC A L T H E R de d.glut. p. 6.

(n) COURCELLES T. VIII. «. ^. Alein. T. II. f. 4*. d. d.

(0) Albin. f 4». e. Tn hsc fola Albin. p. 113. In corpua Dov«i.As p. 34-

(p) W I NsLow n. J24.

(q) 1. c. p. ?59.

(r) Aogd Makchbtt. p. 88.

f j- ) Albin. p 123. T. 10. f. 3. 1. m. n. o.

( t ) 'V lbin. f. 43. m T. II. f. 3. m.

(ti) A L B I N p. 123.

( * ) Tr. de L tue n. 480.

(>) *X'INSL0 w n. 523. Albin. p. 223. f. 41. 43. D f- V6L A s p. 34. E WSTA CM. T. 4J

f. XI. roU8CELi.Es i. C. A. B. CO WPER T. l8. f. 1. BOJiHOMME T. IJ. f. *.

(2) •-. 224.

(«) p. 1^9-

424 L I B. I X. Y O X.

tunc quidem prima portionc os hyoides ( ^) , 6c Liryngem antrorfum (f )
ciucit furrumque , (bdalis bivcntris , 6c geniohyoidci.

Altcra pharyngem antrorfum ducit j & latf ra . quantum potcft, con-
ftnngit.

Tertia, cum inferatur poftcrius , quam eft mentum , linguam antror-
fum (tf ), ducit j atque , dum poftrema pars bafeos ad mcntum accedit ,
facit ut apcx dc dentium intcrvallo ipfaque labiorum rima exeat. Una la-
tera Unguse deprimic (d'), eamque cxplicat.

Poteft etiam fibris fuis antrorfum rccurvatis linguam ad pofteriora redu-
cerc (e) , etfi hsec adio prioris contraria videtur.

Contra, fi mixilla inferior bxa fuerit , 6c os hyoides per vires fuas
aut clevantes, aut dcpiimcntes , aut utrasque , retrorfum ducatur , potcrit
etiam Geaicglofius maxillam infcriorem dcducere, 6c os aperire.

J. X. Styluglofi.

Ab apice (/) procefius ftyliformis natos diximus. Indc porro in
arcum (g) flexi defcenduat , du.nque maxillEe angulum incurvati praeter-
vehuatur, accipiunt fibi adaexas ligimentofas fibras, ex maxilla, proxi-
n.e (liper angiilum natas, 6c proceflijs ftyiiformis apici innafcentes , qui-
bus (ijftinencur (A). Eae aUquxndo carnece fuerunt (Oj ut altero capitc
ftylogloiTas augerecur ( V). Bis 6c ego carneas vidi. Inde porro ftyloglof-
fus fecundam latera Unguae , fuper hyogloffum (/), ad apicem ( w ) us-
que redas producitur, plerumque non fimpUci fine. Aiias duo (k) plana
fibiaium vidij primam quod nunc dixi j cuti propius: altcrum tedum a

priori

(Jy) A L B I N. p. ZtJ.

(i.) Massa p. 58- CoLUMBWs p. ii8. Arantius p. 8t. Albim, p. 223. DowBLAs
1. c. W iN s L o w n. J»6.

(d) Coiif. WAtTHER de deglui. p. 4.
(i ) WlNSLOW II. 5i<j. Dowglas 1. c.
(/) ALBIN. T. 11. r. 40. 41.T. IC f. l.

(g) EusTACH. T. 41. f. 5. 8. BiDLOO T. 19. C. Albin. l. c.

(h) Ri o L A N. p. 741. & 311. \vt NS LO w «r. de /a tnrf n. J19. Mo«« agn. Ej^fT?! XI. n. II.
.\)v'EiTBREc KT fji. 12. j.k Gautier intab.

(i) DOUCLAS p. J^. COWPER T. 2J. E.

(k) CowPSR ib. Uiiice inde natum vidit Duverney myotomolog. p. 6c.
( t) Coi) RC EL LEs T. V. E. Albin. f. 41. 4X. 4J. T. X. f. 2.

(m) ALBIN. £4142. FaLLOP. p./y. BONKOMME T. IJ.f ». E.
(n) FalLOP, Injlit. 2. 36, A.LBIM, p. lii^, LlEUTAVD p. l^.

SECf. II. ORGANA LOQUEL^; 425

priori, 6c cum eo ceratoglofium (0) amplcxum, cumque eo ipfo & gcnio-
glolTo fibris nonnuUis confufum, 6c paritcr ad apiccni continuatum. Alias
tria, quae vocant? fibrarum ftrata fuifie vidi. Quod cutilinguse proximum,
idem longiffimum fuit, ^ fibras aliquas mifcuit cum ceratoglofib. Me-
dium, polierius, in lingualcm mufculum accefiit, ut cuti propius cerato-
glofium complciSleretur. Poiiremum, olfi hyoidi vicinus , & ipfum ge-
nioglofib occurrit, &. cum priori ceratoglolil mufculi profundum ftratum
continuit. Sed pofteriora duo firata 111. A l b i n u s linguali mufculo ac-
cenfet. Tria tamen fuific vidi , cum praeterea lingualis mufculus adcfiet.
Vidi quatuor fuifie plana fibrarum : Superficiale primum : alias tenues fi-
bras fub chondropharyngaio , ad genioglofll lacertos ofli hyoidi propiores
inclinatas, &. in eum mufculum terminatas : alias fupra eum chondro-
ph.jryngaeum fimiliter omnino in gcnioglofium continuatas , denique for-
tiorem laccrtum f qui ad latus gcnioglofli externum part^m linguae non
modicam conftituit. Trcs ultimas partes perindc ad Imgualem rcfert
A L 3 I N u 5.

Fafciculum ad laryngem dedifle (^) vifus eft; 6c funt, qui viderint
nullum iiylogloflTum fuifiTe iq).

Linguam potiifimum retrorfiim ducit , apicemque contra epiglottidem
elevat , tum os hyoides C ^ )•

Alterius latcris ftyluglofius, fi folus egerit, linguam varios ad ufus ad
latera trahit.

$. X L Linguales.

Lingualis utrinque mufculus plurima cum ftyloglofib communia habet ,
dudum eumdem (i) , fibras communcs. Solct tamen dilfingui. A nullo
offc profcdus lacertus eft, qui a fede oifis hyoidis, 6c a radicc linguae ( /) ,

antror-

(0) Albin. p. 114. Conf. W iN s L o w n. yzo Ltsu t aud 1. c.
{f)'BoEiiUi:R fafcic.obf. frxf. p. VII. OJieot. p- l IJ. ChEsELBen p. 7J.

(q) BOHHMER p. VI. VII.

(r) Albin p. ii4.

(s) CoLUMBWs lubftsntjam linguz pro daobus .Tiufeulis numerabat p. 117. Primus Lifigualem
fru.cuium conftiiuit DouGLASSiusp 36.

(i) Do«sLAS. Albinvs T. II. f. 41. 4}. T. 10. f. 3, h. CoaKCELi,ES T. VIII. C.
W A L T H E K de dcglut. p. 7. '

Halkr Phyftolog. Tcm. I I I. H h h

4^6 L I B. IX. V O X.

antroiTum , &c paulum cxtrorfum tcndit. Adcumbentcm hinc exterius ge-
niogloili pharynggeum tinem habet, multis fibris fibi miftum ( « ) , inde
ftyloglofium , a quo pofterius interje6to ceratogloffo diftinclus, hunc
ipfum mufculum tamquam vagina continet (x), cujus fibris fe fodalem
addit (j^), & una ad apicem (zl linguse fcrtur. Prmcipium alias fimplex
habet, duplex alias, 6c ceratogloffum tunc quafi vagina ahera compledli-
tur (a). Linguam deprimit (i), in os rcducit , apicem deorfum ad
frenuli fcdem curvat ( c ) , & una verfus pharyngem retrahit.

J. XII. Ceratoghjfus Bojloglujfus.

Sive uni<sum mufculum feceris (</) five duos (O ' confentientes habebis
Cl. virorum aucloritates. Eorum ergo aker, a bafi oiris hyoidis, per
paucas Uneas , 6c ab exteriori ejus parte , c regione fternohyoidci , alias
etiam ab incipiente cornu per aliquod fpatium (/) oritur. Jnde extrorfum
antroirumque i^g) radiorum ad modum dJ..;tatus migrar, 6c fupra glondu-
las fublingu.ilcs in baiin lingua; defmit, aUquantum a ceratoglofTo teclus ,
6c eodem anterior. Inter ftyloEtlofti duo pl uia quaft in vagina contine-
tur, aut intcr ftylogloffum 6c hngu.ilem. Ad fyloglofti etiam du£tum fe
acconimodat ( /i ) , pariterque tendit antrorfu.n. Hic Bifioghjfus.

Aker incipit oriri, quando grandior eft, a cornu oiTis hyoidis cum bafi
conjundo, inde a toto pene margine ejus cotnu anteriori (f), pene ad
iigAmentum ufquc hyothyreoidcum , 6c fimiU fere decurfu furfum extror-

furn.

( » ) A L B I K U S 1. C.
(>r) A. LB I N f. 4».

(y) Albin. o. ii6. T. ii. f. 43. k. f. 4:. e. f 41. c. T. 10. f. 3.

(z) DOVGI As. p. 16,

( a) A L BI N i. 4j.'b. 1. a.

(/') V AL r H BR 1. C

(c) ^LBINUS l. C. DCUGLAS ib!d.

{d) Unicu.n in ivilt F.^LLoptu^ obf. p./J. & Dkelincourt pr^liid. n.i8^. & M 0« G a snu J advcrf,
11 p. j4 bft llyogiojjiis ViiNSLow n. jio. Caawglo^ut Douglas. p. x$. Uccrcjne eiiam
choniro^iojjiim conju' git.

{e ) Orib A'!^ vs "p. 201?. 208. Y Es ALiu s & J. W. P Au Li in ptxf CowPERUs T, i8. f. yo,
51. Sc Albinus.

(f) Albin. f 40. g. T. 10. f a. o. & p. 211. EosTACH. T. 4i.f 5 8.

( ?■ ) C O U R C E L L E S T. V. C.
(h) CoURCELLES T. 8. M.

( i ) tvsTA CH. T. 41. f 8. DoBGLAs. p. 35. c m late Hicat oriri , ALbINUs T. ii.f. 40.
e s. 1. 6i ,1. n^. Iiiter linguaiem & ftyloglollum C o u R c e ll E s T. 8. G. y.

SEC^. IL ORGANA LOQUEL./E. i^i^

fum introifum delatus una linguje partem pofteriorcm 6c lateralem confti-
tuit. Inter ftyloglolii ftrata continetur , comitemque fe ei addit, 6c in-
curvatus cjus ductum fequitur. Ejus etiam fibris multas de fuis immi-
fcct {k). Fibrae ab extremo cornu natae, priorum contrariae potius in-
trorfum redeunt. Hic Ceraiogbjfu!.

Cum arteria lingualis interjeda hos mufculos potiffimum diftinguat ,
inx-quales portiones facit, ut feepius folo ab extremo cornu alter tiian-
gularis & anguliior ( / ), alter &c a bafi, 6c a bona cornu partc prodeat.

Ell ubi tres omnino partes facerc licuerit , duas quas nunc defcripfi ,
deinde tertiam , anteriorem , atque ab iftis teftam , a cornu cfFia hyoidis
parre anteriori natam ( m ).

In univcrfum uterque latera linguge dcprimit & linguam explicat,
quando excavata fuit , atque arctat ( ?2 ) '• eamque in oris profundiora
reducit ( o ).

Si lingua firmiter a genioglofTo 6c geniohyoideo antrorfum prolata fue-
rit, poterit ctiam os hyoidcs elevare , & antrorfum ducere ip).

Aherutcr hnguam obhque ad latera trahit (q).

J. XIII. Ckondroglojfu

Parvi fed omnino diverfi funt , quos nunc dico , mufculi. Nempc
fibrae carneae, breves, crafTul^ , furfum (r) antrorfum radiatse (f ) in hn-
gunm excunt, in ceratogloilam , 6c genioglofTum terminat^, cum.que hn-
guuh perrecturae ; ex corniculo hyoideo ( « ) , 6c a hgamento nat^ , quo
id corniculum ad os bicorne revincitur, aque proxima parte bafeos ipfius

H h h z offis

(&) A.LBTN. f, 40. ad D. T. 10. f. i. ad E.

( / ) Ita fere V E R H E Y E N T. 29. f. 9. O.

(m) Huc refero voc.es Winslowt 11. 511. & <5g irar» Evstachu T.^i.f. II."

(») A I-BIN. p. 110.
(o)DoLSLAS.

(p) A.LBINUS ibid.

(q)I)0\}GLAS. "

(j) Albin. in icon. Arcum facerc: cum fodali Verhevek r . 471.

(t) Courcelles T. VIH. D. d d. Terctem vocat W a l t h e r de deglut. p. 9.

(fi) Courcelles, Alein. T. 41. a. b. T. 10. f. 4. i. Verhe\ en tab. 9. f. 9.

4i3 LIB. IX. V O X.

(ITis(x), C£lies in tabulas nieas retuli 5 neque memini defideratum

fuiffe , quando inquirebam Qy).

Exiguus cum fit , debiliter ceratoglcfTum & bafeoglolTum adjuvat,

M Y L oGL o s "^us veterum ( z ) &: Verheyenii, a "WfiNSLowo

non prgereritus, ab aliis exclufus^a) , ab aliis itcrum tamquam non per-

pctuus ( h ) recenfctur. Ex J. U ilhelmi Pauli indicio {c) 'id pSiaryngem

& ad mylcphaiyngseum pertinet.

$. XIV. Fihrce lingutE profri^e.

Linguam ipfam' mufculum effe (d), & a vetuftis diftum cft 6c a nu-
peris auct oribus: ncque obll.it {e), quod teneriorcs fibrae funt, atque mol-
lior cellulofa fabrica (/), plusque ten^ri & muccfi adipis (g) etiam mi-
nutis l.icertulis fit inrerjc^lum. Nam & irritabilitate lingua gaudet , 6c
mobilitace , 6c fibras habct fibi p^irallelas. Quos vero du£lus fequantur
eaedsm, id unicc quxritur. In vituli lingua Malpighius (h) invenit
fibras longitudmem iequentes (i) , traasverfis ( jt) , pcrpendicuhres ( O >
obhquas (m) , introrfu.n coaveigcntes , inque anguluai confcntientes ,
ahasque diverg^ntes (n), ahas, qu3e dorfum acuminatum deprimant (0).

Porro in h;)riiae tres fibraruai da:,l:.is fi3i adn otatos dc/cripfit S t e-

MONius (p), quse nempe longituiineai fcquintur, qua; latitudinem , quae

^ crafli-

(*) Etiam Albtn p. iir.

(v) Plerumque repcTiri PauLI prsef.

(z) Garengeot myotom. p. 104 145. Heister p. 3i.

(«jDRELlNCOURTp. 181. CoWPEKUS, ALBINU^IjVERDIZR.

{b) MoLjNETT diff anat. fath. p ijr. FETiTadPALfYNp. 489. D. de M ARC hett.
p. 90. LliuTAUD p. 177. vlNSLOv n. Ji7. U cunque viJit M o E e a G ^ if s advcrf. li.
p. JJ. Karilfime B o e »4 M £ R prif. p. ViU.

(c) Mi^is ad phiryngim quam ad liciguara pertinerc Fauh 1. c. "Weit»«icht Ctmm, Atti^
Vetr. r. IX. o. Zi7.

(,i) Wharton p. 6. Bellin de guftns organ. p. 104.

(e) Id o feparat W. G. i^v \ S d^- fi,,a mnfc. p. Ijfi;,

(f) KeverShorST de jubric. Img. n. j8. "

(g) Idem ijid. Hkvmann p. 4>8. ^yp.
(fe) In prourio libc.lv de Un^ua.

(')f I- A.

(i)B.

( / ) Ibid. C.

(.n) i. 3. G. G.

(n) f. z L. £.

(0) f 4. H H. '

(^) Da »'"p. & glAjti. p. 13.

S E C "t. II ORGANA LOQUELtE. 415

'craiTitiem 5 &c quse eaedem ad perpendiculum ponantur(^). Alia plana
fibraium Bidlous (r) pinxit, reclas, tunc oblique extrorfum defcen-
dentes > &c duos fafciculos teretes peculiares fibrarum perpendicularium.

Mihi) pennde ut alus Clar. viris (i)> in homine quidem impofTibi-
le videtur tibras teneras, adipe obvolutas , feque trahentesj feparare in-
que lacertos difponere , quibus nomina poffis impertire. Inferiores tamen
fib ae fere a geniogluflis producuntur ; polieriores, & a ceratogloiris , fu-
periores 6c isLdcm laterales a ftylogloffts.

Sed neque in yitulo facile eli: ( / ) fabricam Malpigiiianam often-
dere, & qui micrcfcopio plurimum ufus eft Antnnius v. Leeuwhk-
HOECK {u\ , ful.is perpendiculares &: transvevfas hbras retinuit.

Id interim certum. eft, mira mobilitate linguam giudere , qua omnes
fere &: figuias induat, & fitus omnes , 6c fsepe in formas fe fingat, quas
anullo, qumtuin intelhgo , mufculorum exteriorum derives, qualis fre-
quentilTima illa eft, in qua in canalem fe fingit, medioque dorfo exca-
vato cibos fufcipit.

$, XV. Fauces.

Etfi alius his partibus defcribendis aptiorlocus erit (k) , non poceftta-
men haec oratio abfulvi , quin haftenus in univerfum fauces innotefcant.
Nempe gula, pofterius quidcm in amplum mufculofum faccum abit iy) ,
qui ante fex vertcbrarum coUi fuperiorum corpora (j *), & oflis occipi-
tis partcm cuneiformcm , & fi.nile medium offis multiformis fundanien-
tum, furgic, laxiori primo cellulofa tela ad periofteum firmatus , fenfim
vero ftricliori. Inde ad latera quidem idem faccus offis cunciformis alis
magnis (z), deinde maxillae inferiori (a), tunc Hnguge & ofii hyoi-
di (^)j 5c cartilagmi thyreoideae (c)j& dcmum anulari (J) adhasret, ut

H h h ; laryn-

{ q) CoLLtMS p. 225. IZf. B ARB AUT yJ;/i!!!CfeHo/og-. p. 3 J^. 5CC.

(rj I. XIII

(j)MASSAp. 67. Albin. de d<'glut. p. 38. Revhrhorst de /itr. //«jg-. n. 37. B o B «»
HAAVE Preieti. T. I. p. itfj.

{t) RlVKRHORST ). C. LUCHTMANS p. 6Z,

(«) Arcan. & coucri.fl. F.j. 81. 0.408. - •

(*) Qmndo de d oiutitione agetur. /

(jr)ALBiN. T. 10. f. 8.^. 10. EuSTACH. T. 41. f. II. Co WP SR T, i8.

{y^ ) Al BiN. ibid. f 1. 1. 3. 4. y.

(z) q. r. Al BIN. f. 3.

( a ) I D E M t.

(ijlDIM i X. ^ y.

(f) iDEMf I, ; /. f f. ^« 0.,,.
{d) Ibem f. 1. 5, i( fl f, 3. y. i.

4.0 L I B. I X. V O X.

laiyngis facics avcrfo co facco comprehendatur , cumque cpiglotcidis
pars cava anularis cartilago latiori facie fua refpiciat j deinde caitil.:gmes
arytaenoideae ( e').

Idem fupra linguam apertus patet , 6c duas in eaveas ducit. Inferior
inter linguam (/) aperitur , & fornicatum palatum mobile, quod in ar-
eum curvatunij inque mediam columellam contraclum Cg)) demum
dorfo linguse poflremo ante epiglottidem imminet ? ut tamen dtftet ( A ).
Haec via 6c apcriri poteft, 6c claudi.

Super idem velum alia , fed rninus mutabilis via ad nares patet (i) , me-
dio divifa v.omere , eadcmque fupremo ad os occipitis adnexo jpharingi
continuata.

Quare aeri vel de laryngi^ magno oftio efflato , vel per anguftiorem
glottidis rimam elifo^ non alia pra;ter os naresque via fupereft. Per al-
terutram exirc poteft , vel per utramque.

5. X V I. Os.

Potior via , quge ad loquekm propius pertinet , inferior illa eft , os
inter & velum mobile. Oris non una eft fignificatiu. Latiori fenfu
defignat ingentem caveam, quse hinc labris, buccisque cliuditur , inde
velo palatino , fi ad id Imguam eicvatam ponas , dorfoque hnguse
poftremo.

Deinde oris vocabulum divifam habet (ignificationem. Buccarum cavea
eft inter dentcs utriusque maxillae, 6c alveolorum principium , interquc
mufculofum illum parietem, quem alias deicribemus, nunc unice labro
fuperiori 6c inferiori 6c dextra bucca atquc finiftra contineri dicemus.
Ejus cavea huccarum anterius oftium etiam os dicicur , poftcrius inter den-:
tcs fupcriores 6c inferiores aut clauditur, aut patet.

Porro linguaHs iUa cavea , five os verius , anterius terminatur dentibus
utriusque maxiUae , fuperius palato primo offco, deindcmoUi: inferius

mem-.

(e^IoEMf. 12. 15. 14. ij. Casser. T. I. hom. i. 7.

(/) Albinus f 17. conf ii i?- (+ ^iolo o T. ij. f. i. B o mmo MM E T. 15. f. 1«

(^)AlbIn f. it. ij. 14. ly I '. Li TTRE >A n if l'A:ai. l^lZ.T, 1$. i. l.

{h) BONHOMNE f. I. LlTTKE f. I, Z.

(i) BlDLOO.T. 14. r 2. AL BIN. f, 12. IJ. 14 . 15. 16.

S E C f. I L ORGANALOQUEL^ 4ji

membrana orisj dcinde linguae carnibus inferioribus & mufculis fubjedisj
gcniogloifiSj gcniohyoideis 5 mylohyoideis.

Polkrius vtl palato moUi , 6c lingua clauditur , fi ex partes conjun-
dae fuerint, vel viciiTim patetj fi didudlae.

Eani caveam lingua pcne totam replet > inque eam ita producitur, ut
in duos iterum quafi loculos dividat. Superior amplus linguas dorfoj den-
tibus fupciioiihus j pakto ofTeo 6c molU continecur. Inferior linguac parte
cavaj 6c ttli.jua pirte alveolorum dentium priorum inferiorumj fubje-
ftisque geniogluffjs & glandulis fublingualibus , quas oris , quae dicitur
membianaj obhnit.

$. XVIL Uvula.

9

Veli palatini 6c uvulae hiftoriam hic omittimus. Vetufta quidem fim?.
fuitj-uvulam pleftium efievocis (k), 6c fuo loco vocis vitia dicentur ?
quce ex uvulae magnitudinf aucla fequuntur j aut diminuta ( /). '

Verum ( m ) ad vocem moderandam molhirinia & ad moliem partem ,
lingu?.mj unice adpulfura uvula una ineptiiTmia videtur. Et vox quidem ,
minime dcbilis , absque uvula in cane 6c plerisque animahbus {72)
editur.

Quare , qux voci acciderunt dctrimenta ab uvulje vitiis , fi ma-
jora fjcrunt j voci per viciata organa illegitimo itineri tribuerem, paritcr
uti erolis naribus vox rancidum (o) quidfonat, non quod nares in voce
aut loquela moveanturj fed quod fonoros acxis trcmores transnuttant aut
refleSant. Quarcj fi palato ofieo erofo vox deletur (p) , redditur ea-
dem repofita pro oiTe lamina (q) , refonitu ergoj non motu rellituto :
&homo, cui gurgalio erofus fuerat j loquebatur capitis fitu mutato (r).

Eadem

• ( i ) F A B R I c. P. 11. c. 8. GALEN.de urn part. L. VII. c. ?.
i ) s.m. n. ,0.

{rii) ViiJe contra vulgar^ m o/inionem Fallopium obf. anat. p, ili. S c H t L h a ?; m st, uw
de roce . 17,

(« ) Peaetoli homini concena uvula Morgagnus Efiji. IX, b. 9.

(0) <^ui u ulam amilrront , ab'urde & quaC per n.irts loquuntur Fareus L. V c. 14,
(j>) foREST. L. 32. obf^ 12. SccLTKT. T. ^6 f. 4. Qui ablqi.e paiato erat , cblciTc loqui-
ti?tur Sov. kfh. Nat. Cw. vtyl. I. obi: 103.
(5) Sc t L T E T. 1. c.

('•)^LEvoGT. de gwgttl, 7>A ^n. Antrorfiim Cx;iteinclinato.

4JZ LIB. IX. V O X.

Eadem de loquela erit fententia mea. Poterunt litterse gutturales (j-) ^'
vitiato gutturc , malignius pronunciari , quod adlifiones necelTarise fubla-
tae fmt: fed nulla littera elt , in qua producenda uvula laborat ; pluri-
mosquc liceret teftes excitare , qui omnino uvula refeda (t), aut erofa ( u ),
aut nulla (n) , negant loquelam laedi j etiam excitatis excmplis. Ut
omnino fufpicio ante mc lli. viri fuerit , alias praeterea partes corporis in
iis hominibus-lyefas fuiffe, quibus ab uvulj; vitio vox jadurani dicitur
pafla efie ( y )

$. XVIII. Nares.

Quse via fupra palatum offcum 6c molle ad nares ducit? ea caveam
offcndit vaftam, mulffformcm > multis auclam receffibus, offeam totam ,
pulpofa equidem membrana veftitam, quge manifeftiffima adparct, quando
deletis paulatim offibus nuda', 6c fola relinquitur. Princeps cavca pro-
funda, ad pcrpcndLculum a lamina cribrofa defcendit ad narium fundum,
qui ex cavis offibus maxdlae 6c palati formatur. Eam mediam feptum ,
fape equidem insequaliter , bipartit ( z ) , ut dextrorfum convexum dex-
tram mcatus partem reddat angulViorem , aut viciffim {a) , nam utrum-
que vidi. Septi narium natura fuperius , & inferius , atquc pofterius offea eft,
anterius triangulari cartilagine pcriicitur.

Inde lateralis receffus civeae narium tres ad anteriora magnae caveae ad-
duntur, ut tamen 6c pofterior {b) finis caveae magnse continuus fit , 6c
anterior ( c ). Ergo imus 'quidem meatus , inter latcra narium 6c os cri-

brofum

(s ) Epk. N«t. Cuf. Dec.I. ann. 4. J. obC 16. Non bene pronunciabatut 1. s. o. r. Efh. Nat. Cun
Bec. I. ann. 3. p. 490.

(t) RuFus part. hom. L. H. p. 57. B l A 1« c a r d Jiitrregifler T. C. IV. n. n. pp. M R t 1 n ?hil. tr*nf,
B. 133; Eph. Nat. Cur Dec. i. ann. 4 J. obi^6. MinGi tamen r.iucedo.

(ny AsTRVc de luc Vcmr. L. IV. p 410. Fallopius 1. c. Baukinus Theatr. Anat. L. IfL'
c. 83. HiLDAN Cent. II: obt". ri. zz. l'hd. Tranj. a. ^6^. EvSEL de prxcipuh avulie morbit n. 3,
add. M o s c A P. II. T. I. p. iii.

(*■) Hagedorn. obf 6<?.

(> ) Mo R« A GN. 1. c.

(z) ScHNEiDER ie cat3rh, L. VI. p.473. Gunz M^m. des f.iv.vz! etrangcrs p. 290. QUBBj;
MALz orogr. de incarv.fept.Har. Bertin ofieolog. T. II. p. 214,

( a) Semjer finiltram Gunzius .188.

{b) Fafic. lcon. IV. f. ?. ad Z. jc Y. Albin. T. 4. f. i. ad J.

( c) Fafcic. IV. f. I. ad B. C. D. A l b i n. ad ».

SECT.II. ORGANA LOQUEL^. 4,5

brofum infimum intercipitur , in medio altiffimus , humiUor & ad anterio-
raj & ad pofteriora { d).

Medii eadem fere natura eft , ut tamcn brevior fit. Inter parietes ma-
xillarum fiaus 6c os fpongiofum mcdium intercipitur (e).

Supremum additamentum unice pofterius eft, breviusque , inter planam
partem olTis fpongiofi, quodnunc dixi , & cellulas ethmoideas intimas C/).

In caveam narium contra protubcrant trcs quafi monticuli, os fpon-
giofum imum , introrfum convexum, anterius & pofteiius cauducum, 6c
gracile(^): Os ejusdem nominis medium, anterius obtufius (/i), &
totum brevius, denique totus ille cellularum ethmoidearum apparatus (/),
quem extcrius os planum perficit, 6c tcnerae verfus nares liniinse claudunt.

Sed leccifus, quos dixi, multi magnique in narespatent: primumque
frontalis ULcrque finus , in ccllulam aliquam ethnjoideam defcendit (it),
cumque ea in medium narium additamentum apertus, latus, anguftus, in
ofiTe folido exfculptiis , cum adolefcentia demum fubnafcitur.

Deinde fphenoidei fmus ( / ) rotundiores, utraque diametro nonexigua,
& aate fcll un turcicam , &c fub ea, & poft eam , late in cfTe mukiforrni
exfculpti, inque fupremum narium meatum, antrorfum patuh.

Ccllulae ethmaideae (?n), tres, quatuor, utrinque , tenerrimo ex cfie
effjflce, quarum asueriores in medium , pofterioics in fupremum latera-
leni narium canalcm aperiuntur.

Sinus de;num maxilhris ( ti) vaftus, & ante nativitatem jam inceptus,
in oiTe maxilldi peculiariter diclo excavatus, tenera lamma offea fere undi-
que claufus, ad medium meatum patet.

Ineos fmus & receffus, quoties muco non pleni funt, aer ex glotti-
de emilTus irruit , oiTcosque pirietes percellit , novosque in tremores to-
tam narium univerfir.ateni cict. Breve intcrim compcndium dedimus, ple-
nior enim hiftoria ad olfaclus inftrumentum pertinet.

SECT.

( d ) Fafcic. IV. f. I. ». ir. ^. ju f. 3. «. f. A L E I N. T. „. S. T A R 1 N. ofieograjk, T. 7. V. V. W.
( e ) Fig. l. c $ >i i y. f. -^. z. h. T a R 1 n. i g e g e.

(/) f. I. U. U. t. 3 . C. A L B I N. W W. V.

is) f. i. ih ft. ad ». Alein. L. T ARlN c.

(h) f. I. /3 Albin. D.

( j) f. i.p q n o Im h. Albin. B.

(h) f. i.l. Albin d. c. f i. T-

(/) f I. V. f. 3.6 d. f. Albin, f. i.i. ri Tarin f. I. a. f.

(m) f. 1 . h 1. n. n. q. p.

(«) f 3. G. H. f 4. G.H. b. Z a. c. A le i n, f i. 3. p.

Huller. Fkyjlolo^, Tom. IIL I i i

454 L IB. IX. Y O X.

SECTIO III.
t 0 N L

5. I. Vocis fedis.

VOcem dicimus aeris fonorum per glottidem iter : exfpirationis tnim
necefficatem (c/) non fiaunt libere admittere fina;Li1'us phsenome-
na (p), & tuilis ( 5) pertinacioris, & denique «yj.as-p^.ww^/vi' five homi-
num, qui etiam literas aere pronunciant per inipuaLioiiem retrogrado^
Ejusmodi quidem loqueLim non credcrcm aut Rhodicino, aut Adria-
w To u RNE B o E u F ( r.) , aut aliis ( s ) pallim tcltibus , fed graviffimo
viro J. Conrado Aivimann non Ucet fideni ncgare, qui vctulam infpi'
rando loquentem vidit.

Per gloctidem CO in homine aerem tranfire oportet , ut vox edatur,"
Hinc fi in larynge iii) aut epiglottidc (x) morbi fuerint ? vox pnr-
va, obfcura, rauca elt. Si omnino bronchub vdnus accepit, vox nulla
fuperell, five cafus calamitatis caufa fueiit i^y), fue curiofuas experitn-
tis inciforis (z).

In plurimis animalibus , & avibus potiffimuni (a), aliter res fe habct»
avibus nenpe plerisque prseter liryngem verum alius nodus eft in bron-
cho ad divifionem poficus. Ita fe habet in avibus aquaticis ( J), cor-

VG

'(0) Nun?.m vocem j niiT in exfpimlone fieri FABRicrus P TI. c. J.

(p) p. jii.

(^) In qu.i vox oritur ab aere in afperam artcriam redeiinte DoaART. wemoir. de 1'Acad. iJcS;
■ f. ^49

(r ) ApuiFoFSiUM in aconomia Hifp.

(s) F ,1 V. Helmont Mphabet. natw. p. 22. SuiDAS p. 667. Breslauer Samhtn^en 1714.
M. Mdrt. Cameli. o l'hil. TrunJ. n. 307. ubi fuperltitiofi qmd fubeft.

(t) SCHELH *M ^tER p. 26'. D O D A R T 1. C. p. 248. PERRAULT EJfayS ^. 191- FtRREl».

in 7htf. C! M o N t A s H A t.

(«) Fi.ri caici.agiiii tliyreoidea vox viiiataEffe. JNTijf. C((r-. Dec. IIT. ann z. oh(. i%6.

(.v) i£p;j;lottis n dla , yox cxirua Guilirlmini de morhojor. cadaveriim jii.dicio p. XXIl,'
ULas epigiottidis vox nuUa Duncan cfom. p. 197. Ha.icitas a fiflura carti;aginis fcutiformis £pA. Aa«.
Cur. vol, X o>C. 12.

(v) .\ vu'nere laryngis Acai. de Chir. T. I. P. 3. p. 135:. & T. III. p. 78. A. vulnere afperaf
artL.'riB 1 . M o T T E chiriirg. comfet. obf. 212. & ab ulcere Mem. de Chir. T. I. P. 2, p. 185. 194-

(z) F A 3 Ric. 1. c. P. I[. c. 4.

(a) HbrisSant mem. de l'Acad. iy^%. p. ipo.

(h) Perrault Ejf.iys T. III. p. 139. T. 7. t, lu Dodarx 1. c, p. 311. Maloetc:
Mrgo hoimni vox ^eciiliaris p, 5,

SECT III T O N I. 415

vo (c), anate (d), anate mofchato ( <?), mergo (/) , rnfcre^^), cy-
gno (i), qucrquedula (fe), ipfo demum, ut nuper vidi, paflere &

g°allo (/).

In iis nodis membranae tenfse fibi parallelae ponuntur (m). Sed eas pro-i

prio loco defcribam.

Harum machinarum , &: in univerfum bronclii avium, imitamentafuntj
quibus vocem fimulati miferas captamus (?0-

$.11. A tremore oritur.

Poteft equidem vox , fed humilis , & rauca , quam Safurrum ( o ) vo-
■camus , per glottidem quietam reddi. Ut autem vere vocalis , & clara
fit, ommno oportet aerem , dum per glottidem tranfit, ita incurrerein
ejus rimulae parietes , ut & ipfi tremant ( p ) , 6c una laryngis cartilagines?
& denique offa capitis {q)) & pe6toris, & univeifi corporis (r).'
Hinc furdi homines veram vocem non difcunt edere, nifi manum ad lo-
quentis magirtri laryngem dedcrint , & tadu trementem laryngcm fen-
ferint (x).

Adparet, cur organa vocis cartilaginea fere in plerisque animalibus
fint , & elemento conftent ad tremores omnium maxime idoneo.

Adparet etiam, quare in vivo melior & clarior vox producatur, quam
quidem in cadavere {t). Voccs enim Fcrrenianae , quas cgo unquam au-

I i i z divi

fc)ALDKOVAND L. Ip. p. 2^4.

{d) HiLDAN ad Pavium p. Z13. Al dro V. 1. c. p. 150. EiAS. mifceU. p. a8j. Wtw. avm,
J699. T. II. p. 48. Albin. of birds T. II. n. ico.

(t) Welsch becaiqfteie obf. 71.

(/) Aldrov. 1. c. p. 17!?. merganfere Bi rg h T. II. p. 13.

(g) Aldrovand. p. 137.

(/) Bartholin. (ie cyg. anat. p. 38.

( i ) A L E I N. T. I. n. 100.

( / ) Vox in ima afpcra arteria ad bifurcationem in gallo nafcimr ^Mr, Mm. T. a. p, 7.

(m) H E K R t s s A N T. T. IV. V.

(n) Verduc de 1't'pge Aes part. IT, p. 393.

(0) Holder Elemems of Speeb p. 47. Wallis GrMvmm. Angiic. p. 3. & imprimis Am«
Mann de hq'.itia p. l6. 31.

(p) IiDEM Ci. viri A M M A N N p. 83. &c.

(q) Vibrationum ope furdos aliquos legere & audire docuit , dum mcnto occipiii lOquentis hcminis
tnnixo tremores percioiebant Gau tikr^o^^ T. III. p. ipO'.

(»-)AMMAN. SCHBLHAMMERp. 18.
(x ) A M M A N. p. 8z. R A P H E L C. I.

( t ) Ncgabat in cadavere produci poffc A M m A n n p. 14;

,4^5 L IB. IX. V O X.

divi fufcje fuerunt, 6c vivi hominis, vivique animalis voci legitimae nun-
quam fatis fimiles- Nempe vivo homini i.irynx a viribus mufculofis,
quas anima regitj ita libratar , ut? ab aere percufTus? longe tremat ce-
lerius 6c expeditius.

Hinc in catarrhis vox exigua vel nulla , quando cartilagines muco ob-
duclse minus exquifite tremunt (m).

Hinc fortillimus 6c graviffimus rugitus animalibus, quibus afperse ar-
teriae cartilagines integra; 5 aut certe imbricatge funt, minimumque
in broncho membranae , plurimum vero cartihginis , aut omnino
olTa pro cartilaginibus funt (x), utleoniC)/), elephanto (z), croco-
diio (a), pavoni (^ ). Et contra vox debilis, quibus anuli bronchi mol-
ies, ut cafuario (c), erin.iceo {d ). Hinc vox gravis , 6c cum inamoe-
nitate fortis , in avibus aquaticis , in quibus rcpetitse elafticse mcmbranse
in fecundo larynge fonant {e).

$. III. 'Trermnn Ugamenta glottidis.

Diximus laryngem tremere , dum vox profertur, tremunt tamen po-
tiffimum hgimenta glottidis inferiora , 6c tenaciora (/), per quorum in-
tervallum aer fonorus eUditur. Video virum , quem plurimi ficio , de
his tremoribus dubitare , tuni quod aves non inter ligamenta glotti-
dem habeant, fed inter cartilagines , 6c ofieas denique con^has ig), ad
vibranduni ineptas , tum quod etiam in homine chordae eotum hgamen-
torum non liberse (/i)fmt, mukique membrana 6c mucofi obducan-
tur (?)j 6c denique femper hamore madeanc (fe), 6c mufculos thyreoa-

rytae-

(«) T D E M p. Zp.

(v) Barthol. hid. loo. Csnt. IV. la Boulaye veyag. p. 303.

{y) St UKELE Y p. 57.

(2) Reck Salzhtirgif.lt. Enlgrant. T. I. p. i8z. Vesling Epift, V.

(a) Japanico Birch T. III. p 489. G r e \v Cofir.olog. p. 15,

(li) Graculo Grew, linaria Idem Ibid.

( c) BlRCH 1. c.

(d) Grew Cofmolog.

( e) H.ER1SSANT 1. C.

(/) [n olim DoovRT Mmoir. dt l' i.ad. 1700. p. ijS. Perrault ed, Bat, p. 353. deindc
F E R R E 1 N in thoSb. D. M o n t a g n a t in Mim, de 1'Atai, &C.
(g^ Lettres fitr h nouv. fyfi. de la voix p. 41.
(h) Lettres p. 30. 36.

( j ) li addi poteft, etii diferte noa dicit vir cl.
ik) p. 38.

S E C t III T O N I. 43 7

rytaenoideos adcumbentes habeant ( /). Extenfionem etiam negat , de
qua videbimus.

Verum certum eft, in univerfum aereni in diverfis tonrs producendis
utique corpora fonora omniain tiemores agere (m), & a numcro vibra-
tionum majori acutos , a minori graviflimos nafci ( »2 ) : id quidem mter
poftulata poteti: rccipi , quae nemo recufct.

Deinde aer, ut alia corpora fonora, &l kryngem in tremores agit , 6c
proxime enim in ipfa ligsmenta illidit , qua; glottidcm includunt; tenfa
utique, 6c miuifedo elaliica, neque adparet, cur non faciat ofcillare. Ne-
<juc mucus impedic , cum etiam narium cartilagines certis in literis 6c
fonis profundis iTianifcfto tremant , quas fimiiis pituitofa membrana
obducit.

Sed etiam cl viros audire oportet, qui eas fibras omnino microfcopio,
dum fonabant , dumquc flatus per glottidem cum- fono exibat , adhibito
tremere viderunt (0).

Denique neque ejus cxperimenti nulla vis eft, ex quo conftitic, ro-
to larynge remoto , fervatis folis glottidis ligamentis (p), tamen infla-
tum per bronchum aerem eam vocem producere , quam natura cuique
animali propriam dedit.

5. I V. Difcrimitia vocii.
Vox animali cuiqixe fropria.

Difficillimum di£l:u fuerit, quomodo aer ex humana glottide prodeuns
vocem generet , ex qua hominem ab omni alio animali dignofcas , 6c
quare iu quoque animale alia 6c aha , 6c fcmper fua vox nafcatur, cum
ligamentorum glottidis difcrimina non pcffint, in fabrica adeo fimpHci,
effi; maxima. Et tamcn verum eft , folam glottidem charafterem , quem
dixeris fpeeificum , cujusque animahs voci impertire. Non nova rcs
cft. In anfere 5 acr per bionchum inflatus , 6c de glottide prodcuns,

I 1 i 3 voceni

(/) p. 8. 50. & JT.

(m) yidc i^ccrim Comm. Bcerh, T. IV. p. 2pS.

(") P- ii:<J-

(0 ) F E R R E I N Mctncir de 1741. p. 410. Mcntacnat cckircijf. p. jj. & in ihefibus iuj»

M A L o K T p. 7.

(j>} FeRREIN 1. C. p, 4ZZ, MONTAGNAT eclnircjjf. p. 57.

4?S LIB. IX. V O X.

vocem anferinam facit (^), idemque efl; experimentum Perralti ir)l
Sed his avibus larynx in divifione bronchi eft. Verum in aliis animaU-
bus, quorum fabrica aut fimplicior efl: j aut humange propior , aer aut
unicc de pulmone exprcffus , aut inflatus in bronchum j ut de glottide
exeat, ranae ololyginem (y) , aut cujusque quadrupcdis propriam vocem
reprgefentat : 6c primus , ni fallor, Schel kammerus (?) cxperi-
mento addidit, fufficerc, fi glottis integra fuerit, poffeque reUquum la-
ryngem totum abeffe.

Scd multo ornatius hsec experimenta fcculo noftro funt rcpetita. Cl.
quidem Ferreim flatu in afperam arteriam impulfo, hominis , bovis
vocem expreffit iu) ■, unicc arclata glottidc.

Eadcm fuit induflria Cl. Montagnat (x), Cl. Herissant C;y),'
deinde nupcr Cl. M a loe T ( z) in fuc, felc , cuniculo , Cl. olim audito-
ris noflri Rungii {a). Nam mihi quidem fimilia cxperimcnta ahquanto
minus feliciter ceciderunt , ut fonum quidem vocemque obtinerem ,
quam animalis effe adgnofceres , charaftercm tamen fuillae vocis, aut ca-
nincc , non fatis fidcUtcr humanae vcro etiam minus potuerim imitari.

$. V. Unde voyi acuta ^ gravk.

Si ligamenta glottidis ab aere percuffa trcmunt ( ^ ), fi vocem edunt ( c )i
quae cuiquc animali propria efl , fi fonorum varietas a numero vibratio-
num pendct (d)y quae in tremente chorda certo in tcmpore abfolvuntur j
proximum eft, ut etiam fonorum in vocc varietas a numero vibratio-
num pcnde.it , quae in iis Ugamcntis cieatur. Neque haec D o d a r t o
ignorata fucrunt ( e ).

Verum

I

(q) Fabricius L, j. c. Xt. ad fia, cx dircir-ul! eSperifnenfo;

(r) Ed. Bat. p. j94. T. 7. f. ii. & cd. Gall. Eff. de phyC p. j. T. 7. f. li. p. IJ».

(s) MuRALT vademjc. p. 590.

(t) In canibus> bobus, ovibus L c. p, 17.

{u) Mem. de l' Acad. 1741. p- 417-

(x) Tenfis priui ligamentis glottidis iri «6?/;.

(y) Ira equo p. 184, afino p. 187. porco p. 489.'

(z) Not. d. p. 7. I ^

( <3 j In litteris.

(^) P- 437-
(c) p. 4?8.

(d)p.4}7.

(e) Mmi 4^ l'A(ad, 1^00: p. »J8 - 47^3

SECt II L T O N I. 4;9

Vcrum id nunc quaeritur , quomodo fiat , ut ligamenta glottidis alias

'celerius vibrent , vocesque reddant acutiores , tardius alias , & profun-

dius forent. Multuai cum de ea re fit quaefitum, oportet efle in cauflis

audiendis curiofiorem. Primum quidem id certum eft, receptumque omni-

bus, laryngem fufpendi mobilcm (/) , inque fonis acutis adfcendere (^)»

d.fcendwTe m gravibus ( A ) ; thyreoideam enim cartilaginem , dum acutos

fo.ios moli aur , &: furfum efferri, & antrorfum (i), quifque in proprio

!ay ^g.' ficile digitis percipit. Res vetufta eft, 6c undique reccpta. Hnic,

qujbu-i vox nimis ex natura fua gravis eft , ii vitium fuperant larynge

mjgis elevato Ck).

Propius etiam ad rem eft acceffum. In muficis varios numeros vibra-

tionum tonos vocamus , &c poft tonos fenos aiios novam o61;avam numcra-

mus ( l ). Sed homifies non rari duodecim diverfos tonos proferre apti

fu.it, aLqui vere rariores cantores etiam fedecim tonis {m) poiTunt ad-

fcendere & uhra: & tantumdem tonis aUi barytoni infra mediocrcm to-

num defcendunt (n) , ut graviorem vocem proferant. Ad harc , qua-

tuor adeo o£lavarum varietatem producendam , multo & adfcenfu opus eft,

6c defcenfii. Repererunt adeo , ut per otlavam acutior fonus edatur,

laryngis elevationem efie dimidii fcre pcllicis ; tantumdem vero deicen-

dere (o) eumdem , ut vox alia tota odava mediocri tono gravior

fiat :totum ergo laryngis iter, adfcenfu computato &: defcenfu, efie in-

tegri pollicis , 6c in duobus hominibus, quorum alter altifiime in al-

to laryngem elcvat , alter profundifiime ad bafiijm deprimit, pollicura

omnino duorum(/7), quorum unus in adfcenfu percuiratur, alter in de-

fcenfu. In fummis etiam conatibus , ad fuperandos limites fufceptis , in-

tra quos natura vocem noflram coercuit , caput totum ad cervicem rejici-

mus; ut mufcuiorum laryngem elevamium vires intendamus ( j).

Non
*

(/) Tb p. i^t. _ „ . . ■

(g) 'n (corbiuico homine fpaGiius laryngis perpetuus, ut zi palatum ufque adfiirgeret , & viciillni
del.-fnderet ad iuguluni Hobius van dtr W o R m atrijrlexfMs. p. <;4.

(Ir) Faeric. P III. c. 8. Dodart 1. c.

(i) Ferrein Mim. de 1'Acad. 1741. p. 4l5. MoNT AGNAT cVteVi;;^ p, 81., Am M ANN p. J»»
^y. B E R A R D an dn chant. p. 20 zi. 40. 43. &C.

(k) Beraed p 4^.

(/) DoDART Mem.der.4cad. 17CO p. i6<^.

(m) DODARTl. c. p. 157. 2(S8.2S(5.

(») D o D A E T ibid.

(o)DODARTp. l^^.BERAROp. lO»

(f) DODART p IJJ.

(q) DODART l^Qd. p, 141» ~ • ■ .

440 I I B. /X V O X.

Non obfcurae per priora funt vires , a quibus larynx aut levatur , aut
dcprimitur. Levatur a rtylopharyngaio ( r ) ? iiylohyoideo ( j ) , ihyreopa-
latino ( t ) , Quantum hic quidem in aperto ore poteii: a biventie { u) ,
genioglclTo (x ) , geniohyoideo (y), hyothyreoideo ( z ) , dum a muicu-
lis elevantibus maxilla fuperior firmatur. Id enim fieii pcffe non re-
pugnat , 6c facile laryngis ad aperti oris didu£lAm maxillam adfcenfus per-
cipitur. Deprimitur a i\ernohyoideis ( a ), fternothyieoideis ( ^ )? coraco-
hyoideis ( c ) , ab ipfo in inipiratione diaphragmate.

§■ V I. Jln vocis varietas ex longitudine variata injlru-

memi vocis.

XJt ex iaryngis adfcenfu vox fiat acutior , varise exitant fententisc.
Fabricius (d) canalem vocis ex eo adfccnfu longiorem fieri crede-
bat, indeque oriri qaintJm , oftivam, 6c decimamquintam , rehquos to-
nos ad novemdccim ufque, ad arctationem glcHtidis refercbat. Ita G. C.
ScHELHAMMERUs, acuti csterum ingenii vir, a defcenfu laryngis .
vocem potius mutari, & j in exemplo in o (e) mutari, non tamen in-
de vel graviores fonosj vei acu:iores iieri perfuadcbatur. Vocabat vero
cum adfcenfum breviationem canaUs oris & faucium , dcfcenfum vero
elongationem.

Contra D od ar tus 6c priorum aliqui , hanc bronchi mutatam lorgi-

tudii.em ad acutos fo nos , aut graves reddendos , nihil omnino facere,

cum conira, afoeram arteriam m laryngis adfcenfu longiorem fieri » &

giavius fonare oporterct (/), in defcenfu breyiorem fieii, & fonare acu-

tius (^), quod ei\ contra experimenta : Idem ab oris nariumve c<t\'ea

HiUtata
(»■) p. 3??.
(s) p. 415. 41«.

(f) p. J84.
(") p- 417- 418-
(*) p 414.
(y) V- 41«.
(~)p?8?-

{") P-413-
(t)p. J8..
(f) p. 411S.
( d) L. m. c. XI. p. 302. ed. Lipf.

(f) p. 26. 27. _ _ _ _

(/) Vidc, ut ex longitudine (^a^alis cuTi tibiae comparata vocem gtavetn , ex brevitate acatam ge-
nerari fcriplfric Casserius 1. c. p. 1x8.

(g) p. ijl. 2J3.

S E C f. III. T O N I. 441

mutata , five ab externo canale gratiam aliquam & puritatem tonorum
deduxit (h) ) quod utique ea cavea in gravibus tonis longior, in acutis
brevior reddatur. Ita inftrumentum vocis externum adcommodari ad to^
nos graves acutosve docebat.

J. VII. An voces acutte ab arCliori ghttide •?

Non pcnitus nova res eft, a glottide ar£tata vocem acutam , gravem «
dilatata nafci. Nimis id convenicbat antiquo tibiac 4nftrumento, in quo
notiftimum eft , claufis foraminibus , aut viciffim apertis , rima crgo fono-
ra latiori fada, aut viciifim anguftiori , graviores , aut acutiorcs fonos produci.
Quare ante Dodartum vim vcri aliqui fenferunt ( i ). Scd etiam G a-
lenus glottidem primariuni vocis organum effc, 6c viam aeris contra-
here 6c dilatare fcnfit ( k ), Scapud S u i d a m legimus, voeem acutam fieri
cartilaginibus laryngis a mufculis contra6tis (/).

Jd autem addidit priorum invehtis vir Clar. quodunice in ea arQ^atione
6c dilatatione glottidis , indequc nato celeriori aut lentiori aeris torrcntp,
& vibrationum (wi) in ligamentis glottidis varietate, totam fonorum va-
rietatem deduxit. Quare in ea hypothefi , adfcenfos laryngis ideo vocem
acutam flicit , quia glottidem arftat {n) , defcenfus viciffim gravem , quia
glottis dcprelTa cartilagine thyreoidea , aut toto laryngc dedudlo, dilatatur.
Iplis tamen in hgamentis ahquid fphindteri (0) fimilc quaerebat vir cl.
fibrasque eorum elafticas fponte in contradionem niti , re£tamquelinearn
adfedare perfuadebatur , a qua fiat glottidis arStitudo (^ ).

Argur

ffe) p. lyi.

(i) Fabricius P. II. fub fin. P. III. c. ii, etfi alias conditiones adjunxit Ammanh.
p. 30,

(A) Apud Om B A s I UM p. £0.

(/JIII. p. jJi.

(m) DoDAi^T 1700. p. 258.

(n) UtrutMque conjungi jam Scmelhammervs p. 27. Lcttres fur lc nouv, fyft, dt U veh
P- II-

(•) DoDART 1700. p. z6i, Moii«A«N. «dverf. anat, II. p. 31. Ita femper reperi.

if) Ibid.

Haller nyfiohg. Tom. HL Kkk

44*

L IB. IX. V O X.

Argumerita cairfasque .protert varias , quibu* rcuteiitiaui ruarn flabiliat i
& alia fimilia addi poflunt. Viro inquit iq) , & hominibus gravioris vo-
cis, glotcis amplior , & profundior canalis cxterior: contra in homini-
bus oxytonis & feminis larynx minor , palatum planius. Et larynx viro
muko amplior eft (r), eoque gravior vox, quo larynx amplior (jr).
Anii-naUbus etiam, quibus vox giaviflima, iisdem ampla glottis cft, ut
ardeae ftellari ( t ) , & bovi ( m ) , inque ftcrtente teftudine & phoca ( x ).

In glottide tibiae haut-boit rimae anguftiores (y), & fola glottidis in-
tcr labia ab inftrumento fejundae conftri£tio omnes tonos reddit ( x) acu-
tiores. In inftrumento Cromorne , ( Krumhorn) non alia caufa eft varieta-
tis tonorum > quam rimac varia latitudo ( a ).

In tibia unici foraminis, quae rima eft anguftiffima , tonus generatur
omnium acutiflimus (/>). In vulgatiflimo illo inftrumento, quod fibilos
imitatur, anguftia foraminum fola facitvocis acumen (c). In organo mufico
pro brevitate fiflurae fonus acutior exit , &: vicilfim gravior cum latiori ri-
ma (d). In tibia claufo oftio tubi vocis acumen intenditur ( ^ ). Ita epi-
glottide deprefla au£lior vox redditur (/). In fibilantibus denique matiife-
ftifliine ad vocem reddendam acutiorem labiorum rima diminuitur, & ru-
giis labiorum excitatis (^), & apicc linguaR admoto ; indeque ad duas
oiStavas fola labiorum forma mutata vox mutari potcft ( /» ).

Sed ar£lationem glottidis ab homine canente addunt facile percipi, quo-
ties fubito ad tonum multo acuriorem tranfit ( i ). '

Ir

'f ) p. »«?•

/) P- 1^7-
j) AM M A NN p. je.
\t) Duatura linearum Schewcmer Bresl. Saml. 17x1. p. rfyo.
(«) FxiRlciws P. III. C. X.

(*) Pahis. mem. p»ur Ihift, des *nim. T. III. P. Z. p. 191.
(y) DODA ■ T 1700. p. 163.
'z) I B E M p. 163. 1(54

4) Letiresfur le nauv.jyft. p. 4!.
[t) CAStER o. IJJ. COnf. SCHELH-AXMBR p. 24»
(c ) Lettres fuf le nottv, fyft. dt U vtix p. 47.
(d ) Lettres a M. D. p. J4.
(f) Ibid. p. 1».

(f) Lettres jur le nttiv.fyft. p. 49.

(g) Do»ART 1707. p. 67. ^q.

(h) P LoT mtitr.hift. ofOxforishire p. J04. qui%9n eft ad «anns.
(i) Do»A«.T 1700. p. x6j.

S E C 't. II L T O N l. 44^

In avibus manifefto» dum canuntj rimulam glottidis ?i£l£ri (k), pcr-
gunt, & denique adeo accurate ciaudi pofTe , ut rc atcnus (/) quidcm
viam per eam rimam inveniat * totique snmoi^h&ix £c aquaitm vi iriCum-
benti refiftat.

Ita porro pergebat vir cl. glottidem continuo arftiorem fa£lam tono-
rum darc omnes imaginabiles varietatcs. Minimam in latitudine, qux
non fupcret ~ (m) partis tili ferici , five ^l^ partem capilli varictatem
alium tonum edere. Et cum odava a muficis in 8 j o ( « ) partes dividar
tur , glottidisque nativa bxitudo in hominc fit lineae unius ( o ) , varietatcs
toni ex ca fola rimula nafci pofie (^) 5)65 2. aut dcmum, fi placcret
accuratum effe , quadruplo numcrofiores ( ^ ).

Caufam autem harum varietatum eflTc , quod angufiior rima torrentcm
aeris cxeuntis accelcret (r), 6c vibrationes adeo in dato tempcre faciat
numerofiores , fonumque acutiorcm ( / ) : ut omnino in fonis valdc acutis
reddendis ventus nafcatur, qucm manus pcrcipiat, aut flamma ellychnii ( t ).

Magno adeo cum plaufu hasc fententia icceptafuit, quse varietatcm
fonorum unice a variaia glottidis amphtudine («) dcrivat, nupcique
poft Arjtonii Ferreik contraria expciioitnta deienia eft a J. Lauprio
Bertim (x).

j. VIII. An a tenftt li^omemii ghttidii ?

Etfi in anguftia variata glottidis potiflimum cau/am diverforum tono-
fum quaerebat^ minimc tamen ignoravit Cl. DodarTj quaniac paites

K k k z efle

{fc ) F A B m c. P. IT . e. 4. \n gallo canentc.
O P* **'• SwAMMiHDAM p. ixo. In nimsde Bkkmonb Mem. it 17J9. p. 477.

(m) DoDARTi/oo. p. 271. 171. Cbordatum Biuuiio » qu« y^^s nott excedu , dillinguJoM *
•ufica aura K«ii. abrigdm. p. 155".

(«) Mem. dt 1700. p. 165.

(•) p.x68.

if) P- »70- Certeparte* 903. Febiiiiji p. 4ftf . *

(f) p. 170. De lufciniis vide Kirchekum m mu^urg\a ^. if, dc conf. KKvet.tLV U fhy^olcg,
■.233.

(r) p. xjg. itfo. &c. 1707. inBptimis p. 71.74.

(s) Ibid.

(») 1707. p. 7J.

(«) Dot>ART U

(«) Doi»ART ubiqae. Lettre a M. D p. it.

(») In duobus libellis minori , Lrttre a M V. fur le ntuftau fyjlimt it U voix Hagae I74y. Paris 8.
iJeinde eodem alen epiftola audo , ii. , leculi» cum dtnlo Ltttre/fuv U ^emveau fyjitme de U voix & fuv
hl*nertt lymfh*ti^ues ijr^i, IX.

'444 LIE. IX. Y O X.

cffe polTint cliord^.rum alio &c alio gradu tenfarum. Quarc tenrioneni
labiorum glottidis cum variata latitudinc conjunxiL {})■> & vibrationes ,
uti dudum excitaviinus (x), fecit quam plurimi ( ^) , demumque gradus
tenfionis ligamentorum pro primaria caufa admifit fonorum variato-
rum (^)? cujus fequela demum fic eoiumdem ligamentorum vicinia? 6c
acceflio (c ). .

Iterum ad jujlam , puram liquidamque vocem docuit ligamenta requi-
ri , quae acqua vi tenfa fint (d), iisdem labiis inique tenfis vocem
fufcari , ( fauffet ) , aliumque a deftinato tonum produci ( e ).

Ultra tamen Dodartiana utique progrelTus Cl. Fe rre kids (/)
ita auxit dignitatem tcnfionis ligamentorum > quibus glottis continctur,
ut omnino diverfam latitudinem excluderct , horninisque organum vocis
a tibiarum claffe avulfum , ad id inftrumenti genus revocaret , cujus va-
riata tenfio caufa variati toni cft. Ligamenta adeo glottidis cum chor-
dis fidium (g^ comparat ( A) , quas aer treipefacit. .Cum nempe aerem in
bronchum inflaret, 6c eodem tempore glottidem varie ardarct, vidit vim
quidem foni cum arditate glottidis intendi (i), caeterum tonum minime
mutari (If)..

Inde detcclls undique glottidis ligamentis , perccpta eorum vibratio-
ne (/) , obfcrvata celcriorum ofcillationum cum fonis acutioribus concor-
dia ( w) , vidit, compreflis iisdem 6c vibrationes fufFoeari , & una omncm
fonum perire. Demdc iisdem femper Hgamentis ita confirmatis , ut una
dimidia pars Hbera fupereflet , fonum ad intcgram odavam intendi («),
(& ad quintam, fi teriia pars longitudinis dimiauca fuerit (o ) : 6c divifam

^y) Mem. ie 1700. p. 146.

(z) p.l43<-

(a) 1700. p. Zj8.

(b) p. z6i.

(c) Ibid.

(d) 1-0(5. -a . 4»- 1700. p. i6t.

(e) 1706, p. 143- •

(/) la daodecitn quaelionibus Mourpelii propofltij , demimti Mim. ielActld, 1^41, f, 40J. ftq^it
eujus diff. prscipaa momeiita repetiit Cl. M o m T A g N A T.

(g) Cum fidibus ( yiole ) iallrumenta vocis comjarac p. 41^.

(h) M!m. dt iActd. 1741. p/4i*> 4ia. &c. %

(Op-4i8.

(k) p. 41«. 419.

(/) p. 410. 421. 4JI. RuN«Ep. Jtf. .

(m) p. 4"-

(n) p. 4»i. 431. conf. Montacmat thef. 3C (cltUrtiJpimein p« 4^'

(•) FiRKiiN ibid. p. 411.

S E C t. III. T O N I. 445

per medium ejusmoditaeniam, nam folct itavocare, induas chordas abi-
re, quarum quscque odavam acutiorem prioris toni reddit Cp)-

Si insequales portioncs feceris , insequalitcr ctiam fuper priorem tonum
vox adfcendet (q). Si alterius liganienti mcdiam partem liberam dimi-
feris j alterum vero totum , tunc quidem fymphonia fit , duorum tono-
rum , qui o£lava diftant(r). Denique vel utrumque Hgamentum, vel
alterum folum , sb omni aUa parte fuma corporis feparavit, ut omnino
foh fines manerent immutati , 6c tunc quidem , delcta jam glottide , ii-
dem , qui dudum , toni redduntur ( x ).

Porro ut diverfi toni ab homine vivo producantur , fufficere vidit ,
fi'ligamenta fonora aliter 6c aUter tenderentur. In larynge ergo aut ho-
minis , aut beftise, incifor hgamenta retrorfum educit , tenditque , aerem-
que una inflaty ita pro vario incremento longitudinis, quarta,quinta, o£lavi
prioris foni auditur(r). Neque adtinet iterum , num ardtior fit glottis ,
num viciflim latior ( « ) , &c demum alterutrum ligamentum folum , dum
diftenditur , acumen vocis intendit (x). Sufficere autem repetit vir cl.
ut omnes varietates vocis humanae reprsefentcntur , fi duabus aut tribus li-
neis Hgamentorum longitudo varietur C > )•

Iterum invenit, poffe tendi Hgamenta glottidis, 6c longiora reddi,
hinc quidem antrorfum prolata cartilagine fcutiformi , inde arytarnoidcis
cartilaginibus ad averfam fedem reduftis ( z). Eam vero mutationem fa-
cile elfe duarum triumve Hncarum, adcoque ad producendam fonoram
varietatem fufficere (d! ). Se cnim , dum una in larynge variorum anima-
!ium diverfis modis. hgamenta toties celebrata tendebat, omneseorum ani-
snalium variatos in ^ce tonos.producere ( ^ ).

Kkk 5 Eum-

(f) Ibid. & 431. conf. RuNSE p. 35.

(q) Ibid.

ir) p. 411, MoNTAfiNAT fcl»lrcijf. p. 47. J7. j8. ad proprium experimentum.
(s) p. 411. 4^0. MoNTAGMAT ecUircij'. p. ^7. Sc in tbefib. E. von bttmana[a fo»m/ ftii*
iut fLliro fmumatico metis eritnr . & conf, RuKCE p. 3J. 35.
(t) Fb«iii iN p, 414.

(») Ibid, • '

(*) Ibid.

(y) Ire quatuor lineas habetCI. Monta«ma,t. in thcf.
(z) p. 4ry.
(a) Ibid.
f*J P. 4U.

44<J IIB. IX. V O X.

Eumdem laryngis motum aiebat in hominc digito (c) tangipofle, ot
cartilago fcutiformis antrorfum ducia impreffum digitum urgeat : idem vc-
ro fi in cadavere fadum fuerit, dum aer in bronchum intiatur, tonun»
tota odava aitiorem produci (d'). Machinulam denique ligneam , glotti-
dis fimilem , excogitavit, quae eafdem vibrationes fonoras imitaretur ie).
Experimenca inde producit , teftesque illuftres Academicos (/) , aliosque
vuos Monfptlienfes (g) 6c ipfe Cl. Noi.i.sTo« teftimonium pro cl.
viro dixit ( A ).

Sed etiam alii cl. viri (i) confirmant, ex variata glottidis latitudinc
nullam in tono varietatem fequi. Et Cl. Bremenfis Profcffor J. Geor-
gfut RuNGB (lp) propria per experimenta perindc evincit , glottidis
foiam variatam diametrum in tono nihil mutare (/) & ligamcntis pau-
lum in arcum didu6tis , cxterum magis tenfis, potius acutiorcm fonum
cbtineri (m).

Caeterum aliquantum a CI. FuaR bnio in eo recedit cl. olim nofterau-
ditor , quod ligamenta & fuperiora , & inferiora ad experimcnta revoca-
verit , quorum ifta quidem fola aFBRRENio adhibentur. Ea adeo , ut
tenfamagis , acutum ( n ) fonum reperit edere , dum tremunt , percuffa ab
aere, quem in bronchjm impellit , & acutiffime (o) fonare, quando fola
relifta etiam contremifcunt. Superiora vero ligamenta ut mofliora (p) »
tamcn etiam fola , ofcillare , dum aer tranfit, lcntius cquidem , tardio-
resque fonos producere (q).

^ - Oportere adeo , ficubi fonus acutiflimus producendus eft , laxare liga-
tnenta inferiora , fuperiora vero tendi, ut fola fonent ( r ). Id officium a
mufculo thyreoarytaenoideo pracftari. ^

1« IJki)

\

<) p. 4lg. MoNTAONAT eclairiif. p. tl.
.i) Ibid. & p. 430.411. MoNTACNAT thef.
(e) p. 4}o. 4]i. MojiTACNAT eclaircif. p. 64.

(/) P- 41 1.

g) M0NTA6NAT telaircij'. p. 38.
h) LiftHt de fhyjique T. III. p. 471-
() Bekard p. ij. ad propria experiBeRti.
k\ De voce ejuifut orgamf, I7J|.

') P- 17.

17. 18.

37.

S JE C 7! III T d N I. 447

§. IX. OhjeBones.

Soletj & non absque utilitate publica, vix ulla nova opinio obtinc-
Te , niri prius a receptae fententiat tenacibus viris contradiftiones paffa, dc-
mum iftas fuorum teftimoniorum roborc fuperaverit. Multa funt adeo ,
quae contra Ferrenium non humili au£torc propofita (unt ; hiftorica ( s )
aliqua , alia anatomica. Diximus > ncque id quidem absque magna fpecie
veri repetemus , omnino cartilaginem quidem fcutiformem antrorfum pro-
ferri, fed cum toto larynge flc cum obfequente cartilaginc anulari ( » ) ,
neque adeo, in eo motu, ligamcnta glottidis tendi. Utiquc quidem
dum clevatur larynx , tendi ligamcnta , fed una glottidem ai £lari ( m ) ,
eamquc caufam effe foni acutioris additur. Neque ligamenta glottidis li-
bera effe , quae tremcrc poflint ( sc ) , fed ita velari, ut ofcillationes fonorjE
a circumje£tis aliis corporis partibus impediantur. Adeo parum neceffe
effc , ut vibrent ligamcnta glottidis , ut in avibus , quibus cartiljgines pro
chordis funt ( _y ) , & in organo , plumbeave aut chartea ( z ) glottide ,
aut cerea, variati tamcn toni obtineantur. Sed nequetam brevem in va-
rietate longitudinis quafi Jcalam fufficere producendsc admirabili fono-
rum ( fl ) varietati parem. In experimentis Ferrekianis , quando impofito
ftilo Ugamenta comprimuntur,nunquam accurate odavam, quintam,tertiam,
toni prioris produci ( ^ ) , fed alium temere elevatum fonum ; aut nihil
quidquam mutari , fi ftilus , quo urgetur ligamcntum , valde tenuis fue-
rit ( r ). Ejus vero , quae alias percipitur , mutationis caufam effe in ar-
ftataglottide {d). Deniquc, absque uJla fufpicione tenfionis chordarum
fonorarum , in fibilo aUos & aUos fonos , a fola anguftia , aut a latitudine
intervaUi labiorum produci(r), nihil vero intercedeie, quin perindc
glottidis variata latitudo fonos varios efficiat (/).

AUi

(r) Non omnes academicos Ferrhnh expenmmls teftimoiMHm dedi/Te lettrts fur'!e ««»•
■»M« fifiemt dt U voix p. 34.

(«) p. 31. 3».

(*) p. 30.

(y) p- 4».

(«) P- !9.
«) p. 35- 3^.

^) P- 40.
r) Ibid.
(d) p. 41.

(') f-.^S- Nonintdljgo, qub<! Jiic refpondet MoNT a fiNA i itltlrcW: n. oii

la:

44B L I B. I X. V O X.

Alii alia objecerunt (g) } quse cl. viris valida vifa funt (A) , aut certe
eorum adfcenfum (i) fufpenderuntj uti neque ego pronunciare fuftinuij
cuni minus opufculum phyfiologicum ederem ( Jlr ).

Vidctur certe , fi in tremoribus elafticis ligamentorum glottidis cau-
fa vocis , inque tenfione majori , acutae vocis caufa eft , adoiefcenti-
bus & fen*nis vocem acutiorcm potius , quam graviorem efle debere.
Nam viris elaftica magis , adque ofcillandum apta natura eft , & in ofli-
bus , & in cartilaginibus 6c in omni fibrarum genere. Optime vero con-
fentit, a ludori glottide virorum , graviorem vocem oriri. Neque huic
objedioni refpondetur , dum longitudo laryngis virilis excitatur (w),
cum ea non adeo perpetua fit , & majoris ftaturae femina minori viro fa-
cile aequalem laryngem poflit habcre , multaque minuta animalia fmt ,
quibus gravior multo, quam maximis vox fit, ut ex rana patet, quani
cum multo majoribus avibus compares. Sed ctiam eunuchis acuta vox eft,
quam aequum eflet cx hypothefi grariorem efle, G. omnino a pinguedi-
ne circa laryngem efFafa , vocis in eunuchis acumen nafcitur. Adeps certc
fibram animalem relaxat (n).

Neque , fateor , mihi de inftrumento fatis liquet ; quo ligamenta glot-
tidis tendantur , aut quo ab arytaenoideis cartilagmibus 6c anulari fcuti-
formis cartilago ahducatur. Ar£tari vero glottidem , 6c ahunde certum
cft, & caufas habst confpicuas (o).

J. X. Refpondetur ad ohjeBiones.

Contra ea, qujE a J. E^uperio Bertino, aut ab amicis ejus ia
FERRENiiinventadittifaerant, acritcrrcrpoaditCl. MoNTA cn a t (j»),
Pleraque eadem repetit, qa^e protulcrat Cl. Ferrein, ut vcra efle ,
6c teftcs habere digaifflnDi, 6c etiam a feipfo iterata fuifle, paflim rc-
petat, 6c fruftra pro abfurdis rcfutari, quae verc fiant. Glottides etiam
avium cartilagineas negat cfle (^), in eo nimius (r).

Aliqua

(g) Brouzet de redueat. des eitf. p. }jf£. 3J3>'
(h) VoGBLiie larynge.
( i) ScHREiiER klmageft,
(A) \n frimis lineis n. Jip.
(m) p. 357.

(n) ScHREiiEK 1. c. p. 3J4. %$$:
Co)p. 388.

(p ) Eclaircif-m:ns enftrme de kttre a M. B. 174^. tettre i tAbii itt F. Jb;
(q) Eclairciff, p. tfp,

(r) Aviam gloicide» cartilagineaB CiiLt$ERivs p. 97. Fabiicivs L. I. c. ». pi 8j. neqiK
aliter ridi.

SJLCtni T O N I. 449

' Aliqua, ab inaiumento muficesfumta argumenta, ait verae ejus fabricae

rcpugnare ( j )• , • , • ^ r • i r ■

Verum utcunque aliqua m nova vocis thcoria nondum latis plana lunt,
fufficit tamen , expermientis vere conftare , glottidis amplitudmem tonos
non mutare , tenfionem vero Hgamentorum vanam mutare unque. Quam-
primum enim phxnomenon vere noftris fenfibus confirmatur , nihil ad-
tinet oftendifle, nos caufas modumque non inteUigere, quo fiat, aut alia ,
remotiora , argumcnta produxiffe , quae non pcirmt cum phsnomeno con-
fentirc. Avibus fecundus larynx fubvenire poteft, quem etiam m minu-
tis avicuHs reperio , ifque larynx tremuUs potius 6c vibrantibus laminis
membrairaceis conftat , quam foraminibus , rimifve ( t ). Neque dcfunt ahge

adno-

f O Cum ncmpe laryngem Sc or^anum vocts avium partim non ad verum , partim potms ni-
mium ornate videam defcnbi , liceat "breviter cxpoluifle, uti fe habet in anlere.

Larynx alter inferior eft avibus proprius , quem pnmum delcnbo.

Afiera arteiia , qux anulis fit imegrls & parum d.ftantibus , paulum fupra divifionem ab)t in
duriorem naturam ; offisque iimiliorem. Ea f.t duobus arcubus ofteis , dcxtro & fin>ftr0; non pe-
nitus femicirculanbus. Ex eorum lemicirculorum finibus & anterius petiolus membranaceus exit ,
& pofterius , quorum quilibet fuum brouchum fufpendit. Hi petioli utnnque bin. , fibi vicini !unt

propiores tamen qui anteriores. r -i /• j •! •

Deinde bronchus quilibet , qua afperam arteriam refp.ct , arcum fim.Icm , fed cart.Iag.neum
habet, perinde femicirculo planiorem , fu.fum cavum , quem uterque pet.olus lu(per,dit.

Inter petiolos , per latera, inter ellipticum arcum offis ult.nn alpera artena , & pr.mum cart.la-
gineum arcum bronchi , ll.atium nafcitur , un .m utrinque. Id Ipatium a tenla membrana repktur,
lua: ex broncho ad offeum afperje arteria: arcum adfcend.t , .ta obl.q«e , ut e,us poftenon fini
inferatur, in caveam moduda arteris afpers. Figura fere el.pt.ca eft , ut tamen mterne ad
broncbum ansruftior , fuperne ad afperam artenam latior fit. _ . „, „p„

Paulo fupra os iftud afperse raufculi inferuntur, qu. afperam artenam elevare , atque ea.T. mem-

branam tendere videntur. ^ . . , r j„„,»if;™

Bronchus quilibet fub afpeta: arterix divifione intumefc.t .n ovalem fere tumorem , depreflum ,
cuius undecitn circuli cartilaginei fun. , quos brevilfima membrana conjung.t Dextra <:'ft»'=i fi">« f
ciftul* , qua proxima eft , denf.ffimsB cellulofx tels opc conjung.tur Cavea ejus C'""!^ 1" «
fimplex eft, nifi quod columna cartilaginea quafi feptum inter dextros & fin.ftros anulos fac.« ,

cui utrinque ii anuli adhxrent. • r r u:. ;.„-;„;t m^frpr;

Deinde fub ea quafi pyxide bronchus quilibet , qua in pulmonem .pfum ^^bu , .nc.p.t mifcen

membranacea namra, qux antcrius ex rima quafi anuiorum cart.lag.neorum na.a verfus pulmonem

Poft^erius vero de broncho utrovis quatuor aut quinque femianuli "■•J^^gJ^^/.^^Xunt''""!
membrana in unum tubum con.undi. Hi anul. in caveam bto.Kh. ^f „^"^'="'" .'^.;™i;,,^
poins pro totidem valvulis fibi paralielis habere , i.iter quas p.ofund. finus , ^l^^^ '" J^^^^^^^^
aortx parabolicis fpatiis , intercioiuntur Sunt autem vere --"^?'"^^^^" uuSe Tont nu-
chiorum , five ramorum , qui porro molliir.ma membra.ia petfcft. .n pulmon m mnnque cont.nu
antur. Maxi,ai, qui alperx artena: viciniores, exigu. fuin qu. pulmon. prop.ore., ^^^

Haller Phyftolog. Tom. IH. L 1 1

4^5 IIB. IX. V O X.

adnot?.t!one3 , qnse a.pprii-ne cum Fekrenianis conveniunt. Vox
gravis &c rauca, in homine fuit , cui ligimenta glottidis ab angina re-
hxata fuerant (u'). Contra in graviffima angina , cun inflammatioiie con-
jyncla, contentis adeo lig.imentis , vox acuta & Ibidula {ot). In exi-

niia

Sah iis anuli; tofus ]m tronchu? mfm^irana eff.

Nihil iii !ioc l.iryng,e e(t, quod poHit ardldri , tcndi vero & laxari foteft membrana valeit , qaaife
Jixi , brodcho interjc ;t.i Sc ilperx artcria.

L.iry iK lli erior anleris.

Gloitis anirorrum aiigaft* rimx fimilis eft , ut taraen iatefcere aota fit : retrorfum latefcit eadem ;
& rotui^a fub apjeiUicibus b.irbatis fiuitur. Eas appendlces rima levis feparat. Antcrius rima
gloi!i ii5 cuWiieo qa.id arcu pcrficitur , qai a dextro Utere in finiftrum circumducitur.

Licil.A hac :>'i-a Air.vem furcui s cornu antericra, incumbentia fini vomeri» , & fibi vicjnii£m2c
CouiJis labia omaiiio elSciunt, dum Biembr.iiia oris obvolvuntur.

iMalcu! 'i^ /oKj-Hj fjtculx oiitar mjgno fa.ciculo a parta crafla nafcente , tiiperiori , vomeris,
OC ex cai o(j coriare , q.io proceirus furculx oolterior ik; barbatui obdLicitur. Inleritur in totam lon-
gitud nsin utri.isqac quaii diims f.ircaije nv^ cornu ma|0.is. Poteli inua os verfus 6i fauces quafi ,
lurc.Ux cor I la reducere , <X accumbenJo dam intumelcit , comprimere.

Alter mafcuiis circuindiJas duphcem arcum e.licit , circa finem latiorem pofteriorem glottidis ,,
Ut ea feJs d.^Kcer m.ucuia» in iinltruin arcu coiuiuuo habeat. Duplicem anulum ea lede perficit.
Pnar iicum^jit conian_lioii coniuain farculae majorun , 5c glotiidis partcm poltcriorem ardat.
Polterior , non peaitus ddtinclus , dimidio anulo majori vomeris incumbit. Inferitur anterius in
coriia u rur*i li mi, i; fa.calae , intcrlus quain prior.

Cirtvugnes l.iryigis leriiide ell , (ive unam numeres , five duas , fed connexas.

Furcitlii, cmiiiio hoc notnen mtreiur. £a na(citur petiolo (iio brevi ex hilo five medio procefia
yomeiis. Inde crdlTi ^jrimo, 6c diira pars furculae , qu« cornua ejus conjuiigit , eontinet gloitidii
latiorem parcem Sc pollicam. AiKrorlum vero uterque dens furculx , five cornu majus , contitmatur ,
dextrumque iiiiltro paralielum in fuum labium EJoitidis porro abit , finKtrum in aiterum labiuni.
Sinv^aa.n eorun fuum libiam rcjlct , atque deniq«e nodulo terminanmr , & ad (odalcm conveigit.

Sed corau utrumque furcu x modo naium retrorfum educit corniciilum tenuius , cui pars barbata.
pofterior , glottidem termin.ms adhairet.

Vomrr , five prscipui pars l.tryu^ii . camlem inf:rius femiconicum reprxfentat , qui quafi emargi-
natu^, itcrumque latelcens , paiilo litiori roltro terminatur , (ijrliim perpecuo cavus.

InJe partf poiteriori femic.inaiein perficit arcus valens , in meiio in;ilii5 , ut non magno iflhmo
pars dextra cum finiitra uniatur. Haic medix proceffas anterioris ledi furcola adhxret , cellulofa
tela brevi adiiexa. Firmi'ar amem eo ipfo procedii ant^riori , per totam longitudinem , prim«
in a(peia; arte.iie anulo , vcl breviiiimo cellulofo nexu , vel cartilagine tenuilfuna.

'H.s coUecti? aJparct , glottijum lu lenorem tendi non po^Te , led ardari ; Glottidem inferiorem
arftari non poiTe , 'ed tendi. Videri ergo aJ variaidos tonos , 6c in tenfions organi l©Bori, &i. ja
anguliia oftii Ibnum eden.is varietatem iocum habeie.

(<e) iwlETEH Comm^nt. T. II. p. 659.

(*} DefioRDEu rech.Jiir Its glund. p. 104.

5 ECf. IIL T O N I 451

Biia cantatrice incifa cartilagires glottidis (y) rigidicres &. fubtilicres fue-
lunt, ut ex pari naturat analcgia hccat arguerc , etiam ligamenta magis
tenfa fuifle. Pinguitudo potius gravem 6c raucam voccm facit ( r ) , ea-
que ex caufa etiam argentea vcx puellaium gravior redditur , quando per
8 tatcm nunc obtficres (unt. Sclis trcn oribus ptffim ab inftdis fcni rcd-
(duntur, ut in cicadis , n.enjbrana plicata altcine in tyn.panum depitfla
& viciflim elevata (a ). Intus in laryngc equi , cujus vafiifiin:a 6c pene^
trabilis vox eft, membrana tenfa &. tren.ula reperitur C^).

§. X I. Injlrumentiim vocis ^uxiliare.

Ex folis adeo brevibus ligamentis, omnem in tonis , ingratia, in ro-
borc vocis varietates fieri , eo minuj probabile videtur , quo intinita magis
tonorum eft varietas , quam homo aut avicula multo eiiam minor , ex-
primere novit ( c ).

Nam 6c homo, praeter fuam vocem, 6c ejus varietates, omnium fepc
animahum (d) voces , 6c cantus ( e) imitari didicit, 6c virginica avis (/)
omnes volucrium cantus cum ridicula quadam adffc£tatione,novit reddere,
6c fturni variorum animaUum voces farpc imitantur (g).

Nunc quiJem humanje vocis oiganum muha hibet, quae in nullo or-
gino adpareat, neque potcll cuai tiliula comparai i, quod Ferrenius (h)
confirmavit, neque cum orgmo muflco , cujus in tonis variis reddendis
flexihs facilitas a variata lougitudine tuborum pendeat, qui in homine eft
unicus. Sed neque fides , aut monochordon , utrumque organum Fer-
RENiAN^ fententiae propius , ullo modo ad fertilitatcm in producendis tonis
«iivcififlimis accedunt , qua; in hominc eft. Aliquas tamen adeo^caufas

Lll a efic

(y) Taslini lettr.fofr* dikttevoli argem. p. lo6.
(z) ■VTiLTHER de obtf & voraiih. p. 6.

(d) I. ASSER T. II. f". i. Real'M¥r M.m. peitr fervir a rhiji. dts ltijc£l, T. V. p, i6t.
Laurentius Acad. Bonon. Comment. T. I. p. 79.
(i-) Herissant 1. c. p. 283. T. I. A.

(c) DO0ART Mzm. de 1700. p. 168. Iqq.

(d) Cardan variet.rtr. p. zpj.

(e) Lulcijiurum aliarumque aviculafum canius Ta«lini 1. c. p, llj. Scwelhammke
I. c. p 4-

(/) Msckinghird C A T E S B v natiir. hift. of Carelm. T. I. p. 17.
(g) Severin Z»ttom. Daiwcrit. p. 28. iji.
(h) p. 414. 41J.

45S L I B. IX. V O X.

cfle probabilc fit; quse prgeter glottidis ligamcnta ad murandam vocem
conferant.

Si in avibus aquaticis tremulae membrange bonchi fonos prius variant j
quam ad glottidem ( i) aervenit, qui eos fonos vehit ? minime repugnat,
quin in linguae cum palato rima , quin in refonitu narium , quin in pala-
tis varietate caufse fmt , quae fonum de glottide expulfum varie contem-
perent. Neque dubitare fmit vel fibili exemplum, in quo glottis
foni quafi elementum miniftrat , arftior vero , aut minus arfta hbiorum
rima, acumen addit aut aufert , auc in alio fimili exemplo rima, quae hn-
guam inter 8c palatum oiTeum intcrcipitur. Hgec ideo moneo , quia 111.
viri omnes omnino praeter glottidem corporis humani partes a vocis var
riandae potellate rcmoverunt.

$. XII. Vocis rohur.

Ad robur vocis requiritur momentum magnum aeris ( k ) per glotti-
dem eUfi, & .tremor vahdus Ugamentorum. Primum adeo amphus pul-mo ,
multoque aere plenus huc facit. Laterum vaftitatem in voce fortiffima
generanda veteres minime ignorarunt , &c fubtihter adnotavit Galb-
N u 3 ( / ) , in animahbus vocahbus , appendices diaphragmatis majores efle
6c longius defcendere , quam in ohgophonis. Et a paftu male declamatur
& difficihus («Oj quod plenius abdomen defcenfuro diaphragmati refi-
flat , neque pariter iinat pedoris caveam expandi. Hinc quibus pe£tus
minus dilatabile , ii ad cantum juvantur niagnis infpirationibus («^.
Hinc etiam confumpto pulmone vox in phthificis ( o ) humilhma , quam
vix exaudias. Hinc avibus pro corporis mole fortior vox , & miri in lu-
fcinia roboris , quod avibus non in pulmonis unice celluhs , fed in to-
tius Lite abdominis pe£lorisque cehulis aer fic (p\

Ita pariter amphor a^pera arteria ( ^) j quae muhum reddat aeris, mul-
tum ad vocis vires conferre videtur. Leoni vox magna, & longe ter-

ribihs y

( i) Maloet dilT. cit. p. 10. Vocem faciuni clangofan».
(k) DoDARr tnem de 1706. p. 74. 1700. p. z66. &c.
( / ) Adminifir. anai. L. Vlil. c. I.
(m) Hales haniafiat. p. 83.
(«) Berard d. 47.

(0) Conf. SCHELHAMMER p. 37.

(p) p. 128.

(5-) A.M M AN N p. ^O.

SEC7. IIL T O N I. 455

ribilis ; fed afpera arteria , quam bovi tanto vaftiori beftias , amplior ( r ).
Ardeae ftellaris rugitus bubuli fimilis > 6c duo bronchi anipliiTimi ( s). Urfo
marino afpcra arteria valde capax ( f).

Deinde ut quantitas aeris ? ita velocitas , qua expellitur , multum ad
robur facit (u). Id cnim alterum momenti elementum cft.

Quare glottis etiam ar£lata vim vocis auget (x). Cum enim multa vis
aeris per arftius nunc ofculum eadem , auc majori , vi contra£li abdomi-
nis expellatur , celerius proculdubio per id fretum erumpit. Huc ar£lifli-
mae glottideslufciniarum aliorumque avicularum, quarum glottidcs fubtilj
rimaconftant.

Hinc facile intelligitur, quare idem tonus & fortis effe pofllt(}'),&
vicillim debilis. Altitudo enim toni unice a vibrationum numero pendet.
Sed numerus idem poteft debilium cfle^ibrationum & fortium.

Altera caufa eft a refonitu. Uti enim omnes foni a repercufllone corpo-
rum duriorum intenduntur,6cpcr repetitionemEchus cum primo fono con-
fufge invalefcunt , ita etiam humana vox ex tremorc elafticarum partium
corporis augetur , quas in ofcillationes ciet.

Multa vero fumt , quae tremunt, 6c vibrationes fuas elafticas fono pri-
mum producto addunt. Afpera arteria tremit , ut etiam in pe£tore ani-
ma, ad ca adtenta, qus in broncho geruntur , ofcillationes percipiat.
HsEC iterum caufa eft, quare in erinaceo (z), muto animale, afpera arte-
ria pene membranea , in cafuario paucge vocis ave, mollis (a) , in ulu-
la, cujus ftridor moleftus fir, magis cartilaginea (h), in pavone japo-
nico, ( c) in graculo, &: linaria penitus ofiea (^d) flt, quibus animalibus
robufta vox eft. Gravis eft in lacerta Tockay , cujus in afpcia arrcria caiti-
lagines integrae funt ( e). Pfittaci , gravi & humana vcce clan)antis , ani-
malis anuli in broncho fere continui, bronchus ipfe brevis (/).

Lll 3 ■' Alter

(r) B o R R I c H. de hermet j^gypt.faficnt. p. z Jo. eil. Hafnicnf. vol. i. p. 4^.

(x) Aldrovand. ornithol. L. XX. p. 4o5-

(») Comm.nnv. Acad.Peiro^ T. II. p. 343.

(u) Ferrein p. 418. Berard 1. c. p. 43,

(*) Ferrein p. 418.

(y) Conf. D o D A R T Al'm. de 1700. p. x6q. i66,

(z) GsEw Cofi o!og. Jair. p. 25.

(a) BiRCH. 1. 111. p. 484-

(b) Grew 1. c.

(c) BiRCH. i. c. Grew 1. c.

(d) Grew ibiJ.

(e) Ohfrv. dts Jtftiit p. yj.

(f) AlDRovAND. T. I. f. 646, '

4<i ITB. IX. V O X.

. Alter in laryrge (^) eft refonitus, qui potifTimum in cantu tremit.
An inde etiam nuificfct fenunge, quod molliores ( /i ) aliquanto 6c magis
e! iliicce cartilagines laryngis melius tremant, inviro duriores difficilius m
ofcillationes cieantur ?

Aliud ad refonitum organum ventriculorum laryngis eft, quantum qui-
dem a mucofa particula fperari poteft. Stringi in acutis fonis a mufculo
thyreoarytsenoideo , laxari in gravibus (0> fumma: audoritatis incifoj:
fulpicatus clt. Ncque fcre de refonitu ventriculorum finunt dubitare,
quse e± animalium 'anatome adduxinius. Vocalibus enini beftiis evidentio-
res funt, evidentiffimi porco (fe). In afmo , alio ad naufeam ufque vo-
cali animalisgenere, proprium in cartilagine thyreoidea tympanum eft ,
pvscrer ventriculos (/).

Quin deniquc ad fonum efiici£ndum ventriculorum vis concurratj dubi-
tarinequitj cum eorum refonitus in laryngc manifefto , etiam a nobis
pcrcipiatur, quando inflatus per bronchum aer vocem animahs imitaturj
neque eadem vox repraefentitur , cuique beftiae fua, quando ventriculos
incifor removit (m). Etiam in ranis canoris faccus eft , in quem afpera
arteria rima patet, qui idem per duas ahas rimasaerem reddit (n).

Quartafedesrefonitus in orc cft , 6c potiiiimun in palato oiTeo , for-
nicato , duroque. Dudum monuit Saktorinus (n*), etiam ideo vocem
feminarum debihorem efle, quod palatum , quam viri, minus cavum
nadae fint.

\ Froxima narium eft cavea , quae pariter ut os , etism fola , ad cantum
edendum apta eft. Neque folum oblhuftae nares hteras ahquas corrum-
punt, quarum fonum per eam viam edere oportet , fed etiam ingratam ,
fufcamque vocem faciunt. Quod cnim per nares loqui aiunt, omnino eft
per folam oris caveam loqui , poftquam nares parum nunc perviaefum (o).
Magis vcro refonare frontales fmus 6c ethmoideos, minus maxillares , ma-
gis muco plenos , id quidcm credibile videtur.

(i) SCHILHAMMfR p. if.

(/j^Ammann. p. 31.

(/) MORGAGN. «ix/ef/. I. p. 18.

(k) Herissant p. i88. T. j. RuNSE p. xt.
(l ) H e R I s s A N T p. i?5. T. X. tum in raulo p. 187.
(m) Herissant p. 189. SulUrrum in porcis exaudiit R u M 6 E I. C.
(») RoeSeL vom Laubfrofche.
(n*) Obfirv. anat. p. IJ7.

(0) BoEKHAAvE Itiftit. Yei med. n 4if.frxUCi, p. 187. 188. AmmAnm p. 34. Dopart
f/lem. de 170©. p, i^O, 170 J^ ?• 138.

S EC 1". III. T O N I. 455

Aliquanto plus huic narium canali tribuit Cl. olim Dodartus, nc-
que ab cjus refonitu folo gratiam aliquam vocis unice derivat. Nam &c bre-
vem 6c longum fieri canalem, poft Fabricii conjecturas, 6c ad to-
nos acutos fe accommodare docet, au6ta longitudine (p )? &: ad gravesdimi-
nuta. Augcri vero longitudinem crcdit , dum larynx detrahitur, minui
dum elevatur. Contra afperam arteriam a detracto larynge breviorem fie-
ri j 6c latiorem, longiorem & angulliorem, in voce acutiori ( o ). Vc-
rum hanc quidem aut afperae arteriae , aut narium utiUtatem non viden-
tur permittere, quae de tonorum varietate ex foUs hgamentorum glotti-
dis tremoribus orianda di^li funt ( r ).

Hae conjunftae vires voceni intendunt ? utfortis 6c gravis cantus fornices
templorum tremcfaciant ( j ).

J. XIII. Alia vocis organa.

Quin aliquae non htteras folas, fed etiamvoces, per guttur edantur,
&; quin enrum modulatio ahqua per palatum mobile , aut propius ad
linguam addudum, aut viciffiip^ rcmotius , exerceatur, dubium quidem
non videtur, 6c id videtur effc iUud pecuUare vocis organum , quod fe
defcripturum promifit Ferrenius {%)> nondum tamen dcfcripfit , aUis
non dubie operibus intentus.

Lingua ad palatum adpUcata ( « ) , ut modo latiorem fe inter 6c pala-
tum viam, mudo angulhorem reUnquat, fonos edit acutiores , fed modu-
iabiles , quos foUo arboris intra os adfumto funt , qui akiores , 6c gratio-
res reddere norint.

Labiorum contraftorum ( x ) ad pecuUarem vocem rcddendam aptitudo
eft, quae, ob rima: ut vid^tur anguliiorem , vocisque cxpulfaE robur in
nonnuUis n-iortaUbus acutilUma eft, ut audientium pene aures findat ,
quale quid de incoUs Canarienfium infularum legimus. Eadem vox modu-
lationem 6c varictatem adaiitcic , uti alia &. aha rimse labi-oium laxitas 6c
iatitudo fuerit.

Alia

(p) 1700. p. lyi,

(?) P- »5^-

{r) o. 444 445-

(s) DoDAKr 1700. p. 1^6.

(i) 1-41. p. 4 o.

\' ) •■ 1-1- p. 4 o.

(ti) Gloite Lng:..de D O O A « T 1707, p, tfj,

(x) G/o<« /.iWfl/c E-jusd, iU B, 68.

45^ ' L I B. IX. V 0%.

Alialabiaj fphinflere munita C)')) aut acutum fonum aut gravem red-
dere, uti oftium anguliius Fuerit laciusve, ridiculam adnotationem voca-
verit, qui memor nonfuerit, naturam femper feriam CiTe.

§. XIV. V^ocii communia.

In 'unum fcrmonem contraftis , quge ha£lenus de voce demonftrata
propofuinius , adparet, viribus exfpirationis ( z. ) , alias recenfis , aerem ex
pulmone, per bronchum (a) 6c glottidcm, varia 6c copia & celerita-
tc , expelli. Ita fonum nafci , aut fortiorem, aut debiliorem ( b ). Eum fonum
per gloctidis rimam tranfire, ejusque hgamenta in ofcillationes (c) cierc ,
numerofiores ahas in acuta voce , pauciores ahas in gravi. Ita definitam
vocem per os naresque, aut per alterutram caveam folam, prodire.

Nulla pifcium frigidorum vox eft , quia pulmo nullus , neque aeris
receptaculum , quem exprimant, neque glottis quse tremat. Qui pifces
vocales dicti fuerunt ( c * ) , in iis aqua expulfa {d), aut aer de ore
per labia expreffus (^), aut branchiarum adfridio (/) , aut aUa caufa {g)
fonum a vera voce diverfum producit. Cahdi utique fanguinis pifces ,
ctiam fortiter clamant, dclphmus (A), balaena jupiter di£ta (i)j ahae ba-
lacnae, monoceros (fe).

Quare ex prioribus multa nunc intelhguntur , dc quibus quaeri poteft.
Primumquej cum in acutis fonis elevato larynge, etfi aha acutse vocis
caufa cft ( / ) , tamen {m) ccrto glottis ar£tior reddatur , adparet , quo-
modo nocere poihnt , non folum dum animae vires franguntur ( n ) , aut

vox

(y) Lettret ftir la for-m. p 44;

(z) In canta abdomen tumet & induratur 'Winslow Mem. de lyi^.

(a) Lufcinije Cijncnti , 5c vociferanti anleri gmtur tremit hijl, 0/ english fongbirdt p. Sj. &
Fab Rici us L. II. c. 6.

(b) p. 444.
(0 P- 417.

(c*) Piicis Caper gninnit Plinius L. XI. C 5.

(d^ SuiBAs L. III. p. ijy.

(e) Huc anguillariim fibilus Klein Verfache einer Gefellfchaft v»n Dantzig p, 119.

(/) Radsczy.nski hifl. nat. Pol. T. II. p. 149. de fcorpio marino.

(g) Aristoteles ad cartilagines hifl. L, 4. c. y.

(h) Plin. L. 9. c. 8.

(ij Andeeson p. 198.

(k) KleinI. c.p. 113.

(l) ?■ 44J.

(m) p. 441- 5cc.

(nj In concionatoribus A M M A N N, p 31, j j;

. SECf. III. T O N L 457

vox debilitata (o ) deficit(p), aut laryngis cartib.gines divelluntiir (q)
6c bronchuceie fupervenit ( r ) : fed omnirio aut pulmo vitiatur , & -ilm-
guis rejicitur (/), 6c phrhifis (O demum confequitur, aut demum vcr-
tigo fupervenit (w), morsve fubita , uti quidcm in lufcinia ( x) , magna
cuni contentione asmulam cantu fupcratura, dudum adnoratum eft.

Nempe ad robur vocis multus aer pcfiore recipitur (y): ad acumcn
glotris arda tenetur (z) : ad diuturnitPtem cantus diuiurna pariter exfpi-
ratio (_a) pofcitur : ita per arguiium cfliurn aer mukus agre tranfit, fiunt
omnia phg^nomena infpirationis longius peifidcntis ( /? ) , fanguis con-
geriiur in puhiionem ( r), venas jugulares ( d) , cerebrum (e). Omnia
vero ifla graviora erunt , fi vir peracutam vocem edere laboraverit. Mul-
to plus eniar viro conandnm eft, ut gloLtidem arftet, quani habet b.tam.
Vox autem nulla omnino prodit , fi quando glottis adeo ardata futrit , ut
rim.a nulia fuperfit.

, Iterum incelligitur quare , qui magna contcntione loquantur, pvolHnt i?i
femininam vocem delabi, quod GRAccHivitium fuit, a quopropriusfervus
dominum fiiiula revocabat (/).

Iterum, quicunque graviorem fonum volet edere, quam fabricafuilaryngis
admittit, eum vox deticiet (g), flatusque prodibit non fcncrus. Adco
enim laxabit hg:^menta glottidis, ut ne tremant quidem , rimam veio ita
dilatabit , m ratio luminis bronchi ad Jumen rimse nimis parva fit , Sc

acris

(o) DoBART nyoi. p. i^o. in 70ce naturali aiiiori fau^es,

(f>) Ammann p.ji. DoDART ciiam 1707. p. 75.^

(q) Baetholinus de ft:Im. p. }p.

(r ) I D E M ibid.

(/) In nGiifli.Tio Crassi oratoris exemplo apud C Jc esonrJiI-,

(t) B ARTHO LI NUS 1. C.

(ti) Ger. V. SwiETEN T. III. p. sji.
(x) Plinius L, X. c. 119.

(y) p.4?i.

(z) p. 448-
(a) p. 166. &c.

(/') D. 258. 199.

( d) p. z^z. 2j8,

(f ) P-J99.

(/} In vita aPLUTAp, CHo fcripta.

(s) DoDART 1707. p, 139. '

Haller Fhyfioky. Tom. IH. Mmm

458 LIB. IX. y O X,

aerisf itcr pcr rimam rion ea fit cekritate , quae aJ ligamenta in ofcillatio-
nenr cienda fufHciat.

Cur adeo egeant cantantes irroratione , ut & frequenter bibant (k) , 8c
muci ahqua particuia amiff.i (i) , non poifinc m canendo perfiftere.
Membranae noilrs ab aere ficcantut , &. ficcac dolent , minusque fiexiles ad
oificia fua ineprae fiunc. Sed in cantuj voceque contentiofaj aer celerius,
& majori vi, per afperam arteriam tranfitj ficcat adeo magis totum> quem
percurrit> vocis caaaleni (i*)-

§. XV. l^scii dijcrimina.
Ah animalium variitate.

Animalia omnia , avesque , toto (sepe chara£l:ere fibi fimillims , vocen»
tamen fuam hibent quseque , ex qua exauditi facile genus diflinguas.
Quarc merito &: fua homini vox ent, ecii efTe negavit ScHELriAM-
MER (k), quodpuer intorurfos edacatjs euruni animalium barritum, aliua
qui inter oves adoleverat, bal.tuni ovium exprcif rit (Jf *)> uti quideni
vetulta iilij pro Phrygiorum caufa produ6l:a, vo ^:a (O unice ovium vo-
cem vide-rur gemulaca eifc. Addi poffet , 6<. Piicracum vocem hmnanam
imitari, aliasque aves, eiTeque etism in Ih-uthionis ( m ) voce ahquid hu-
manae fimile, iaqu° crocoddo (n ) , canumque & g4lhnaiu;i; voccs ad hu,-
manam accedere ( o ).

f Verum enfi homo aliorum animalium voces d.fcit imiari j etfi aviculafc
tibiarum fonum faris apte exprimunt , non ideo aut plurucL , aur fiurni ,
aut alia: aves propria voce carenr, neque caret hcmo. Aha enim orga-
na alias vocis adfediones prodacunt, neqLC fimia, qua: ad hominem
proxime accedat, fonum edit fimilem hurnani. Ipfrs mtcr homines cui-
que fua vox eft , quam etiam ani^ialia domellica iacile diHinguunt.

J. XVL

(h) ScHURIG fMhgraph.

<«) BocuHAAVE lh'^L-n. T. V. P. T. p. XJI.

{i") A ca'icu rauredo qulnqas annorura & miititas J. G'o."/ ^csElT».

(k) 1. c. 0. 2o. Noiid-ur. vosa em fuiirc; anno Aic'm.o Co nn o s hifi, of foUtJ. L. I. p, Jfs.

(k*) TuLPius L. IV. c. lo etiam guuurc aoipliori , ut bila-et.

(l) Ad paois fisjnificationem deiraJ^itint. SuiDAs p- *i2. Haijet euam Herodotvs &

Cl. A U DI A N U S ill Eufrop. L. 2.

(m) PkUof Iranfaa. lOZz.

(n) Greaves travds p. y2jf, '

(o) Maloex l, c. p. la.

S E C 7'. III T O N I. 4Sf

§. XVI. Ah animi rmtul

Omnium communiffima caufa vocis edendae eft, qua mas feminam ap-.
pellat. Venus enim ipfa infcda vocalia reddit. Uti enim ranae mares ( p ),
ita folae cicadae mares ( q ) canunt , 6c locuftae ( r ) , 6c alia infeda femina*
fuo ftridore adliciunt.

Inde, non quideni in clalTe infedtovum, fcd in avibus, & quadrupe-
dibus , voces funt , quae terrorem , quse iram , quae puUorum caritatem , &
blandientium matrum amorem, quae gaudium (j), qujcdolorem exprimunt»
quae fodales convocanr, quibus aliqua non fatis nobis percepta animi fenfa gre-
galia animalia fui funiiibus videntur aperire. Ejusmodi voces etiani mu-
tis hominibusj aut loqui non dotlis , communes funt , 6c fignificationefi
vocis diverfas irato in homine aut Iseto , aut advocante , 6c largituro ao*-»
malia dignofcunt.

'to'

§. XVII. Canm:

Amoris vox &: Isetitige cantus eft , avibus proprius 6c homini ( O i cujus
naturam quidem luerarum exprimendarum neceflitas non ingreditur , varie-
tas autem , 6c a tonis acutioribus in graviores , &c viciffim a gravioribus
in acutiores tranfitus , perpetuus eft. In univerfum etiam acutior in can-
tu, quam in loquela vox eft. Qui enim canunt, etiam G'um graviffi-
mos edunt tonos, fonum quarta tamen, aut quinta, a fono diver/um red-
dunt , qui loquentibus familiaris eft ( a ).

Summa cantus a loquela diverfitas in undulationibus cft, quas ut edat
manifeftiores , larynx non quiefcit, ftd inter vires elevantes 6c deprimen-
tes in gequilibrio quafi fuftmetur ( x ). Facile autem hanc librationem
quisquc in fe ipfo percipiet, fi, dum canit , volet digitum laryngiadmo-

M m m 2 vere.

(p) RoESEL de rana vocalt vitidi Laubfrofch. Puber & ad venerem aptus mas deinura capiit.
(5)Reavmur., Laurentius 1. c. Aniinalia canora mares fum Swammerdam hibl.
p. 504.

(r) SwAMMERDAM bhodlooze ditrkens p. 54.
(j) Conf. Cakdanum de ranis p. 183.

{t)\n lafcinia marc foia larynx intumefcit & laborat EngUfch Sofighirds ^. fSf. Qncrqiiedula mas
habct in broncho crgaimm Libyrinthi iimile j noii femina k hr.lti. cf^i^irds I'. I, u. joo.

/

(u) A M M A N N p. 2<f

*) DoDART mem. de 1J06. p. 144. 14J.

45cN L I B, IX. V O X.

verc. v^uare ; durn mukis mufculis ^^get i fatigat cantus, 6c male fufti-
ne'ur(y). RefonitUin requirere , ter.Fasque fibras, vel excitatum alias
exempluni cantacricis (liadec ; cujus in laryngo cartiiagines rigidiorec &
fubtiiiores fuerunt ( z).

Quaj tonorum fucceiHones , & quas fymphoniae nobis grat^ fint, alias
dicetur re£lrjs (fl'. Njnc u.iice addimus , ad cantum potiffimum egre-
giam vim auditus rcquiri, qus mininiis a vitiis oiTendatur ; deinde per-
fe£tam fymme::riam organorum , per quse vox editur , ligamenta adeo
laryp.gis gequalitcr tenfa(^), gsquam vim mufculorum utriusque iateris,
cartiiagines laryngis utrinque a^quiles , ( nam liilum prgeter medium poni
non raro vidi ) , &: ventricuios (f ) aeque altos, qui fubinde inoequaies vift
funt, & oills liyoidis cequaiia cornua ^d) , & atia id gcnus. (^uibus lia-
rum dotium aiiqua dceii: , iis nuaquam iiquido canent : neque poterunt
eos tonos producere , quos deiHnant edere. Utcunque enim alierum la-
ryngis iatus ad certum tonum comparavermt , iatus aiterum non confona-
bit ie) laarmonice , 6c aiienum femper admifcebit tonum.

Solet iiic quEeri , quare vox liattenus gracilis 6c acuta puerorum , fub
pubertatis (/) tempora fufca 6c in,£qualis Hat ; deinde gravis, quando pu-
bertatis tempus fuperarunt (o-). Relpondet Clar. nofter amicus , quod fi-
brae glottidis , perfefto nunc corporis incremento craffefcant, ita fonent
gravius : non tamen una mutenair omaes, neque pariter , ita vero frat
ut falta &: fufca fiat vox (A. ) > cum aiicO acutiorem fonum reddant, gra-
viorem alise.

Aliud vitiumeii/2//fie vocls, quge fit, dum fupra naruralem (caiam vo-
cis acumen furium urgemus (0- Tuac enim tres , qu?.tuorve, quos ad-
dimus , toni, aut aliquindo etiam plures , vix iimpidi piodeunt: eos m-
certiores 6c vitiofos videtur non adeo.naiium canalis redderc , quo reci-

piun-

(y) p- 147.

(z) Taglini 1. c. p. \o6.

{ ti) L. di auditii.

(i) D00A.RT m:i!u dj I70(j, p. 142.

(c) MossAGN. aiii/. V. p. 07. .

(d) Inx.iJilia habct Duvernoi Cjr.zm. Acai. Petroi. T. Vil. p. lliS.

(/) p '■r'i^.4'iS-

(f) Akistoteles hiji. ani-.n. L. VII. c. r. Tissot rf; /.; rnne_ ds la votx p, ijji.
(§•) Venerem aiJlc ARiSTorEi.ES, Poil: o'i?.:i30r vel quiinjii? mJiiicf Ti-^^eot U c.
(Ii) T I s s o T 1. c. p 1(33. ii\<i.

(i) DODART I70CJ. p. 137. »

S E C 't. IV. L O Q U E L A: ^Si

'^iuntur , quam rcnfio nimia chordarum glottidis , qux argutum denique ,
ut omnes chordac , tonum reddunt , quando fupra niodum tenduntur.

Admirabiles lUi mufices in excitandis animi paffionibus efFeclus facilem
caufam habent. Cuique, uti modo diximus ? anirate adfectui fua vox ell:.
Eam dum cantus apte imitatur , oritur per ideaniin ac!fuciatio?iem is idem
adfciSlus, cujus fymb&iHca vox exauditur. Pari modo, ut cGnfpeci:a tabu*
lalafciva, aut odor demum pecuUaris ad vcnerem 6c homines inftigatj
& demum animaUa. Qui contra cantus nuUius adfedus animi fymbolum
imitantur, iidem fiigidi , nos non movent.

S E C t I O I V.
L 0 Q U E L A.

5- L

PUlcherrima eft , quam nunc proponimus fpeculafio , &: exlmii exern-
pli, quantum foUicita phaenomenorum contemplatio, &; in eruenda
rerum naturapoffit , & in vitiorum corporis huniani correclione. Nam
ex fola loquentisjiominis curiofa obfervatione , haftenus profecimius , ut
raro exemplo caufas enarrare poffimus , quibus cujusque Uterse Dronuncia-
tio perficitur , 6c demum homines corrigeredidicerimus , qui vel aliquas
hteras maleexprimunt , aut omnino loquendi facuhate a piima setate de-
futu:i vixsrunr.

Si htera fonus Q?i in fimpliciorcs indivifibiUs ( ^), erit Icquela vccis
in literas & vocabuia ex Uteris com#po(ita formatio. Veruai fi toni varii
& ipfi in fimphciores rcfolvi nequeunt, erit loquela porius vocis ex glot-
tide expulfas , a lingua, ore, naribusque in ejusmodi clcrnenta formatio ,
quibusanims fenfa cum aliis mortalibus (/) communicamus. Hcmo adeo
folus vero fenfj loquitur, erli aliqua animalia , lingua lata (?«), cc hu-
nian» fimiUori p;2edita , htcrasvoccsquc nonnullas imitantur, tum aves,
turn canes denique(?2), qubrum niaxiUam magiiler artificiofe rnot-tj.bat.

M m m 5 Sed

(J<-) ^r/ Kl.l.\sdfroqu:t.]-y. 2.

( l ) Ccrif. A M M A N !•! p, I o.

(w) Ar.iSTOTELss h\Jia;iln. L 11. c. 12. FiTitacn; AldsoVakd. T. I. v,. (,d6.
(n) 111, Comrr.cntator Keistzui Edit. f. p. i~,2. I-I-jL ds rAc.%1. uH J-rn:. i";j.. p. J.
E R A D i. 2 Y ^hihf. ac(o:ms ofnamrs p. 81. 8i. F u i ^'5 c u flf;nie Hj:i.LI p, 3 ij".

4^a L IB. IX V O X.

'^d animaiia fenfa animi fui his Hteris non ^xprimunt. Homini vero adea
naturale cfi; loqui , ut etiam absque magiftro , int?er folitarios pueros j
riova lingua nata fit (o). Simia clamat ? ad pueri modum, 6c lingua?»
& ui»uiam habct humanae fimilcm , ncque tamen loquitur (p).

§. 11. Literte vocales. ,

Litera: j qus loquelae elementa funt , aliae funt vocales , confonantes
alia:. Vocales lanice apertura oris majori & minori formantur (5) , dum
vox eiBaturj nequehic lingua ad iabia aut ad aliampartem adliditur (r).
Iii ipfo rilu vocales pronunciantur, & in animalium rocibus fonus voCa-
lium cEmulus palTim editur (j).

Etfi linguas paucas calieo , vocales tamen non crediderim his , quas re-
cenfeboj OiSlo plures efle. Eas odo vocales claras , five longas reperio
effe , a, eta, e claruni « grscorum, i. o- u. 6. ii (/). Totidemvero ,
quot vcrae vocales, etiam alise furdse , btevesquefunt , quse fcre iii gutture
pronuntiantur.

Germanorum fere 4iteris utor , ca enim lingua conftantiores Htei h fuis
\'aIores adfignat , cum ahiE Imguae cum eadem litera , aut certe cum
diphthongisexduabus vocalibus compcfuis , absquculla manifcflaratione,
alios conjungant fonos , quam quidcrn cx fiinplici coalitu prodeuht. Ni-
hil enim ei^ , cur 0 apud Anglos ftepea fonet, cur a fepe eta , cur o o
potius u , cur au Gailoruni 0 , cut eu ejusdem gentis o proferatur. Eadem
uniformis pro^nunciatioGcrmanorum («) fecit, ut Ammannus non alia
iingua ad furdos mutosque inflruendos ufus fit: & cur ea in arte liqui-
dius, quamAngli fcripferit , facdiusque. Difficultatem certe ex Anglicae
linguae mala pronunciatione Gai/iV/mwx H older {ir) non diilimulavit.
Italis paucas etiam & purae fuiit, fed cfeliituuntur vocalibus 8 & ii.

Plures

(0) Valentin dijf.Efift. IX. p. TfJy. 1C6. SAKStTHL. H. oU. ^6.

( p) T Y s o N anatoni. ef x pygmy p. Ji. 5». B u F F o N T. II. Addit idem , non loqui , qaia noil
ecgiinm.

{q) Ammann d. 6i.

(r) HoLDEP, ELments offpedi p. 29. FabRICIUS rfe lociithne p. 4^-

(s) a Hc 0 in viro , x 'iri feraina & e, Hamberger phyftJ. p. 631. 6?^.

(t) Novcm etiara ficit Wa LLis p. 4. odoAMMANNuSj p. 6». feqq. fimiles noftiis. DuodecJBn
D. M A L o E T p. 17. ised veic odo funt.

(a) Ammann p. J6. 61.

(ti^f) p, io3. loc/.

S £ C 7! I r. L O Q U E L A. 46^

Plures vocales ignoro , ncquc duo iila u Holdehi rccepcrim ( >: ) ,
(quorum alterum diphthougus elt 2u j neque Ci. Maloet ain finale pro-
quatuor vocalibus numeraverim , qux confona (it , cum quatuor vocaiibus
conjun«9:a (y). Ue Helvetiorum diphthongus eft, in quo e &^ u di-
fiinguitur.

Pauciores jufto fuerint,» fi quinque ilias vuigares (x) foias numeravcris,"
ncque enim il , 0 , « 6c fui dx vocaies diphthongi funt ( a ). Mifias cffe j ut
naillas vocat Ammaknus, minime repugno.

J. III. Gensratio littrarum.

Litcrgc vocales vario a motu lirguae potiffimum nafcuntur; eas ad pro^
prise vocis repetitam 5c frequentem obfervationcm exponoj cum qua fcri-
ptcrumm elioris notas adnotationes comparavi , A m M a n n i impnmis, 6c
in aiiquibus exem.plis Holderi.

Inter eas vocales firapiiciirima ^7 fit voce ex paruio ore emiiTa, iabiis
didudis ( i- ) , lingua plerumquein medio orcfufpenfa , 6c expianata , etfi
eiiam Imgua ad gingivas depreila, 6c dentibus admota, pronuncia^ri poiTito
Primas ^ & 0 didicit pronunciare , qui po(t aplioniam vocis ufum recu-
peraverat ( c ). Prirnas fere infans pfonunciac (d'), cuiii facillimis con-
fonantium compofitas.

£ pingue , quale didici Saegol pronunciare, & ^aire g?Jlicc cnuncia-
tur , & anglice tveifch , germ.anice optime a fcnbitur , qui chiratler me-
diam inter a^ e naturarn recle ex.primit. In ea vocali Iitera niulco angu-
ftior oris canalis eft. • Pars enim linguae pofterior, ejusque la:cra;i aut
el^vantur, automninc ad dentes fuperiores adducuntur , 6c apex ab iis dcR-
tibus modice diftat {e).

In c limpido , « Graecorura , qmle eft jn terminatione t^ gallorum : &
in ch geimanorum , iirgu^ medium doifumekvacur, cc proxima -iacera

den-

(a:) D 87. 08.
O) p- 18.

(e) ConDEHoi de lcqtida p. 4t.

(a) Con!t!]i!t Cl. Amuakn p. jt. de e? , «?,!«,

(b) Wai-lis p. 4 HhL MONTius p. 50. in fauch. CoRB EMOl p, ^r, HoLDsn p. 8g'

Ar.lMANNp 63. U A ? H E L.

(c) Tdi-pius L I. c. AloKcoNis I. p. 32.

(d) EuKrON hijL r..v:ireiL- T. 11. p. 4-0.

(t} V/alhs p. 6. Raphel, ; iiOi.DE8 p. 85,

4^4 LIB. IX. V 0 X.

dcmibus mokribus poftremis admoventur, apex autem ad cxigunm a denti-
.bu3 prioribus dir&anriam fultinctur. Labia pysterea niulto niinus diducua-
tur (/) , quam in a.

Jn i GenDanorum , Gallorum , &; Italorura via vocis palatum inter 6C
linguam etiam , quam in e in anguftior eft ( g). Nam & labia minus di-
ducuntur , &: latera Imgus dentes molarium priores coatingunt (/2)? &
apcx onnuno curvatur , &. ekvatur, ut m.odice a dcntibus priovibus-
diiiet.

In 0 Galiorum , Gcrmanorum , & Italorum hbia arrtius adducun-
tur ( i ); quam in a, & linguse major pars anterioribus &: intrrioribus denti-
J^s vicina cft , fere ut in c, nam etiam alitcr difponi potcft.

In 6 Helvctiorumx , Suecorum , Saxonum inferiorum , eii Gallorum ,
anguftior quam ia 0 labiorum rima cftj lingua vero ut in e- difponitur ,
lateribus ad dentes admotis , apicc vcrfus dentes fuperiores incurvato ( k ).

In il Saxonum inferiorum j & u Gallorum , labia msgis quam in o ad-
QU«3;a fui>t (/) , ut apertura oris omnium minima fit , latera vero linguae
denribus adaiovcntur , & lingux apcx inferioribus dentibus arquc prioribus
imminet. Et hacc erg^, Sc fodalis d , habctlabia ut in 0 , 6c 2/, dentes
at in e &: i.

U clarum, ut in Uhr , oa Gallorum, 00 Anglorum , aliquinto propius
iabia addu6i;a habct ( m ) quam in 0 , linguam vero dcntibus adplicatam ,
qua in ti furdo libera eft. Poteft autem aut apice ad dentes inciforcs infe-
riores admoveri , aut lateribus ad dentes fuperiores. Non admoca lingua
yhi. poteft pronunciari.

Dcinde pofTunt totidem vocales fure^.tc numcrari , five hreves , qu^e in
gutturc fere pronunciantur , larynge minime tremente , & paulum, fed
ininus, quam in vera vocali , elevato. Ncque brevitate folum avocalibus
fui ordinis differunt, utcunque enim diu produ£laB furdie manent & gutrura-
•^es. Earum quidem a exaudttur in gcrmanico &: anglico all , ball , in gal-
''^co accent , & id ab t2 aperto diverfum habet, quod labiorum figura non
indigeat , & iis utcunque difiofitis perindc pronunciari pofiTu , hngua ,
ictiam uccunque difpofita, plerumque tamen in medio ore fufpenfa.

Sckeva

(f) Ammann. p. «54. R-APHEr,,

(f) A M M A N N p. (5y,

(h) Conf. H O L D E R p. 8<J.

(() Ammann p. 66. K A P H E L.

(k) K A P H E L , A M M A N N p. ^7.

(■/)lbirf.

(m) R A P H E L j A M M A N N p. 6S.,

SECt. IV. L O Q U E L A; '46$

Scheva, five e fcmina Gallorum ? Germanis 6c Anglis .potiflimum in ter-".
minatione Silnder, Sinner familiare, nuUo pariter dentium labiorumve motul
perficitur , 6c omni in fitu labiorum 6c linguae poffibili efferri poteft , lin-i
gua tamen plerumque paulo magis , quam in a furdo apice " fuo leyaturJ
In ea vocali exprimenda larynx etiam parum adfcendit, etfi adfcendit ta-^
men , neque tremit.

Omnino fimile eft i breve vel furdum , ut in Germanico irren ; 6c 9
furdum in Rutte , 6c u breve quale ciT: in Germanico Bund i
Sprung , 6c in Gallica fyllaba on. Habcnt utraque fimilitudinem aliquam
verae vocalis , labia tamen addu6tiora , 6c in « furdo lingua dentes non
contingit, etfi elevata eft. Simiiiter ae, oe ^ ui furda in gutttre for-

't>
mantur.

5. IV. Confonanies Literoe.

Nefcio an alia in lingua , alige praeter noftras vocales reperiantur. De
eonfonantibus certum ert , alfas & alias gentes plures habere paucicrcsve.
Nonfoiaenim r in Sinenfiumlingua 6c Mexicana defideratur, fed a Groen-;
landica (n) c, f, &c. d dicuntur abefie, a lingua Brafdica /. /. s. x, r. (0
quod quidem nimium videtur. Sed neque Ephraimitge fch pronuncia-'
re norant.

Contra inter linguas Europseas Helvcti 6c Hifpani proprium habent ch
gutturale: AngU th, five j- biaefum : Malabari duas hteras habent , qui-
bus Europaei nuUum proprium charaderem adfignant , 6c alteram modo r,
fcribunt , modo d h (p ).

Infinitas adeo effe pofTe non przetcr rem Ammannus (q) , etfi paucas ta-
men efle fatetur, quae vere diverfae fmt (r).

Confonantibus commune eft, ab adhfu Unguae aut aharum partium oris
generari (j).

Multis

(m) Egede ggmle Groenldnds nye perlujtration p. $4. fcript. focitt, Dmic, T. II, p. I4t<
(p) MoNTANUS Americ. p. 3 67.
(p ) Collaram fl. aut CoUadham Jt,
{q)V-5l-

(O p-. yy-

{ s ) Vide p. 46z.

Haller fhyftolog. Tom. III, Nnn

^^SS L I B. IX. V O X.

Multis modis dividuntur. Alio enitn modo partiuntur confonantes re-
fpeftu fpiritus hon fonori ( t )j ex quo formantur h. ch. f. Jch. f. g. %. Gall.
xv. "k. t. p. d. z. yc. quae novilHm^ quidem compofitae funt ex fimplicibus.

Alise femivocales ex voce quidem per oris hiatum explofa formantur>
non tamen perinde libero ore uc vocales, ut /, rpiu) (ive ain Hebrcco-
rum , n. & m.

Aliter ex organo dividuntur , per quod fonus tranfit. Tunc funt na-
lales (x)j ne Hebr^is quidem ignotae ? orenafales Holderi (_y)
tn. n. ain.

Deindc orales femivocales r & 1. (z).

Mutse (a) f. z. Gallor. fck. j. Gallor. /. w. g.

Eviplofiva h. p. d. th. k. g. Gcrm. ( h ).

Iterum Hebrgsi ex organo , a quo finguntur , fepararunr literas gutturo'
JeS) a ain. th. m. g. ch. Falatinas t. s. d n. l. r. &c labiales o. u. m. f. p. b. w.

Sed praeftitcrit ire per fimgulas , earumque formationem expofuifie.

J. V. Confonantium formatio. Surd^e f. muta.

H five adfpiratio adeo fimplex f )nus cft , ut vix poflit pro confonante
haberi, nequc a Grsecis eam in clalfem admifTi fuerit. Fit aere de Lixa
glottide lcnitcr elifo (b*) , quafi anima nos caleficere vellemus , denfarc
yocat Ammankus (c).

Proxime diftat ch Helvetiorum , cheth Hebratorum , ; Hifpanorum , nam
aliae linguae eo fono fere deftituuntur, Muciirnna eft oriinium, 6c aer ex
gutture cum tremore bronchi , linguae & palati , ni f lilor mollis , eliditur
inter palatum. 6c linguam , cujus pars pofterior ad piUtum admovetur id)j
nam anterioris fitus liber eft, neque fonum mutat.

Sowr

It) AmMANN p. 71. 7»; HOLDER p. 51. 40. MAiOBT p. 2*t

(u) Ammann p. 69. 70. 71. Maloet p. 10.

{*) AMMANNp. tfj).

(y) p- »4-

(2) Ammann. p. 70.

(a) Sibihntes Ammann p. 71, 71. 73. 74. 75;.

(h) Ammann p. 7J. 7d.

(i^) HOLDER p. ^7.

(O p-7?.

(d) AMHA.NN p. 73. H01.BER p-73. 74. F. M. KiiMONx itl^kah, mur, p, 7», ,

SE Cf. IV. L O Q U E L A; '^Si

S omnium nationum , fibilantium princeps , fit linguge parte anteriori
palato proxima ( ^ ) : lateribus in dentibus inferioribus nixis , apice den-
tibus primoribus fupcrioris maxillae admoto (/), his ita difpofitis , ut non
alto, fed lato intervallo diftent (g). Hujus literae vis in quibusdam ho-
minibus vix tolerari poteft, cum argute ferrum fecantis limae ad mo-
dum aures adficiat. Dentibus incifivis amiflis hasc littera minus commode y
fic cum ingrato audienti fibilo pronunciatur. ^

Ab hac Utera z Gallorum modice moilitie fua differt, quxfain efl; He^
brgeorum.

Ab/ proxime differt fchin , five/Jz Germ. quod Galli aliquanto du-
rius per ch , aliquanto mollius per g aut ; pronunciant. Lingua in hoc
fibilo paulum apice depreffa ell, aque palato rcmotior , fic iter vocis
amplius (h).

T/t Anglorum five / hhfim fit , quantum quidem intelligo , tota lingua
ad dentes adQlicata ( / ) 5 apice a dentibus fuperioribus modice dedudo ,
iterumque cum tremore aliquo admoto. Exteri vix eum fonum difcunt
reddere.

JThabet Libium inferius ad fuperiores dentes addu£lum (fe), ut id in-^
ter 6c eos dentes per anguftam rim.am fonus exeat.

Ab eo /parum v confona Germanoiurji diftat , & zi> Germ. five v Gal-
lor. Illa quidem folis addudis labiis , Vfflando nafcitur, excitato ven-
to, uti flamus , quando calorem nimium ftudemus minuere, lingua pa-
riter ad extremum palatum adlifa , ut in m vocah. Labium inferius denti'
bus non admovetur (/).

ii> fit Jabiis primo momcnto adduSis & pene conjun6tis, deinde didu-
ikis) neque lingua ad palatum dentesque adlifa (m).

§. VL Con/oncniei exphfv<e.

A fpiritu fieri Cl. Ammannus qui in oris aliqua parte coacervatus >
exclufus a narium meatu, fubito per os exploditur ( n).

N n n a B pro-

(e) F ABRICIU S p. 54.

(/) HOLDER p. 42. COLLTNS p. 138. AmMANN p. 74,

(g) V/allis p. 17. F. M. Helmont p. 76. Raphel, HoldEB 1. c.
(h) Ammann p. 74. HoLDEP, p. 71. &c.

(i) HOLDER p. 41.

(k) Holdir p. 40. Ammann p. 74.

(/) Sonum admiftutn elTe Ammannus p. 7J. Holdfr f. 41.

(m) Raphelc. z,

( « ) I p E M ibid,

•4^8 L I E. IX. V O X.

B pro-^imum priori zv unice diff.-rt , quod labia 6c accuratius conjun-
6:a poltuleL (o), dc migis paulo pott didudi. Solis cuin a l:tbii3 fiat >
pronunciari poteft? quo tennpjre lingua minus bene ab infante guberna-
tur(p). Indc Baha pater p);irimaruni gentjum. Ob eamdemrationem j
prima confonantiumfjlet in alphibeto poni, ut i^prima vocalium ( q).

P. valde adftne aque Saxonibus fspe cum B confufum, &c adunata
pofcic labia 6c validius diducti, cum explofione aliquantum majori ( r ).

.D. fic ore quidem d»dj£lo, ut labiuii 6c maxilla inferior defeendat >
deindelinguce apicead palatum anterius &dentes primores admoto (s), in-
deque itcrum doda£to , atque aeri exitum ex ore permittente.

T". elt JD/valcntius (t) , caeterum eodem modo gencratur. Hinc fre-
quenter, 6c a faxonibus potilfi num , confunditur.

K. parum diff-tt a D. Hibet lingjam furfum cavam, parte pofteriori
( « ) 6c lateiibus ad dcates & palati partem antcriorem admotam, cum maxil-
la inferiori maglsquam in Z) dedutla. Intclligitur , cur male proferatur,
quando liagaa gravior, 6c marculi elevatores dcbiliores funt, 6c in univcr-
fum infmtes pro K proferans adnne D. cujus minor eft motus.

G GermanorumSc Gillorum ante a. o. 6c u, majorem lingus partem ,
6c palaco , 6c d-ntibus , quam in k admotam habet. Debilius etiam fpiri-
tus eliditur (x).

§. VII. Liter<£ nafaleu

Ita dicimus eas ^ quarum fonus aliqua certa pars per nares tranfit.

Earu n primi M. , iit labiis penitus adductis {y), uc totus fonus peir
nares exeat (z ) , 6c alaenariwm alterne contremifcant. Et ipfa haec litera
lingaa qaiefcente proaunciatur , huic pariter inter primas(a) eft, quas
infantes eduat , NLirnj Europseorum , 6c Pcruvianoruoi matrem fonat.

Mama

(o) Raphei..

(f) BuFFON. T. II. p. 47^,

Iq) Haller G^fchuhti der Thiere, p. 8p.

,(rj R APHE L &c.
(/) HUL.MONT p. (Sj.
(«) F A BHt CIUS p. 41.

( « ) A. M 'A A N N p. 76. R A P H E L , H E L M O N T p. 8<?.'
{x) A.M.MANN p. 7(5. COnf. HELJlONTp. 63,
(y) HOLDER p. (5>).

( .. ) A M .M A K N ). (j^. H o I. D E R ibid,

( a ) B U F F (5 N 1. c.

S £ C T'. I F. L O Q U E L A: 4^p

Mama prima vox pueriundecim annorum ? qui cum furdus & mutus fuif^
fet loquclae ufum rccuperaverat {b).A Bimprimis difFert , quod labia claufa
maneant, & vox per narcs prodeat.

^. a plerisque gentibus in aiphabeto proximo loco ad m ponitur , uc
etiam naturam adfinem iiibcc. Labia non adducuntur , fed lmgu3s pars
anteriorpalato offeo admovetur ( c ) j ut vox per nares erumpat , pari cum
tremore 6c tinnitu? ut in JSd. Narium ergo nomen meruo , mulris inUn-
guis ingreditur.

Ain Hebraeorumj n ante g plerarumque nationum, n finale Gallo-
rum 5 Ti^ finale Germanorum , etiam Sinenfibus familiare. Fit radice lin-
guae ad velum palatinum {d') admota , ut oris cavei prcsclufa , fonus per
nares exeat , quorum alae perindc , ut in modo diftis literis , contre-
mifcunc

§. VIII. Literie liquidcie.

DifHciliores funt , quae pcr os folum tranfeunt , & femivocalcs ora-
les (f ) dicuntur. Earuiii facilior L. fit lingua; laceribus ad dentes mola-
res interiores 6c caninos , apice ad dentes priores 6c palatum ftabile an-
terius admoto , unaque lateribus deorfum du£lis , ut convexa pontis fimi-
lis denfiorque fit. Ita media vallis angufia inter linguam 6c palatum in-
tercipitur , ex qua aer elevata lingua , 6c ad palatum latius admota fe-
cundum linguae latera eliditur (/). Poteft una tremere lingua, potcft
tremor abefi.e (g").

Jv ab Ii differt potiffimum tremoribus fuis vehementioribus. Nempe
lingua perinde , ut in L, admovetur perinde dentibus molaribusanterio-
ribus , deinde apex lcviflime (h), 6c minus late , quam in L. ad palatum
anterius cominus adn^ovetur ( Oj 6cdumaer pervalleculaminterpofitam (k)
eliditur, unalinguae apex 6cpars proxima celerrime ( /) contremifcit. Hinc

Nnn 3 diffir

(b) MoNcoNis Voyage T. I. p. 3 8.

(cJAmmann p. 69. HolderI. c. WAl,l.ISp. 13.

{(i)\X'ALLIS p. IJ. AMMANNp. tfp.

(e) Ammann p. 70 71. 71.

(/) AMMANN p. 71. HOLDER. p. 48.

(g) Rcquirit Wallisius, non bene,

(ll) H O L D E R p. 4p

(i) Helmont p gr.

(k) Repetito celeiiierque palato admoyeri Ammaij-n I, c.

{/) HoLDjER p. 45, ji. Helmont 1, c. Fabricius p. 41 ;

.,7o LIB. IX. V O X;

difficilis litera , quibus lingua pro mufculorum portione pondcfofior eft :
Nequc a plerisquc infantibus ante decimum annum pronunciari poteft ,
velcerteance id tempus j quo cpiphyfis ftyliformis offis temporum totacum
fua capfula , fuoque cfTeo fundamento coaluit {tn'). Cum adfinis fit lite-
rae L. qu« tremores non requirit , fere L. pro R pronunciant , quibus liaec
iitera minus molefta eft effatu.

Reliqu35 ccnfpnantes literae , nobis notic , compofitse ex prioribus , iis
celeriter fe confequentibuS pronunciantur , ut m , z , 4 Grjecorum , tfch,
quodunico figno RulTi exprimunr, 'p adfpiratorium Graxorum.

Liccat nunc in unica litera tentafle, ut mufculi & org^na enumerari
pcflint , quibus quaequc generatur. Ergo in exemplo L requirit ftylo-
gloflbrum (h) mufculorum officium , a quibus Ungua elevatur , 6c ad
palatum adducitur. Una iatera deprimuntur a geniogloflbrum fibris ad
latus divergentibus , & ca latera detralientibus. Reliquum pedoris
opus eft.

Cartcrum ex tot elementis, quse facile ad 2^ acccdant , pofle innu-
merabiles vocescomponi , dubium non eft , etfivocabulorumnumerum iniri
non datur (0). Impoflibiieenim fucricex caiculo eas voces rcjicere, quae
leftu quidem poflibiles, ob confonantium vero numerum moleftum pro-
nunciari nequeunt.

§. IX. l^itia vocis ^ loquelte diqua,

Poftquam caufas expofuimus , quarum vi iitcrsc pronunciantur , facilius
invenietur; qua culpa qu^quc iitera malignius cxprimatur. Primumquc
lingua quidem abfcifla loquelam penitus non toiiit : funt enim iiterae ?
quae ejus partis minifterio non egeant, quaiem diximus cife m. Non
ideo tamen fieri credidcrim , ut multos mortaies absque lingua iibere lo-
eutos elTe (p) , &: demum omnes ( 1^) literas pronunciaflc icgatur. Nam
certe &: res ipfa fuadct, adeo rsultas confonantes literas , quae linguije
cgent miniftcrio , ea fublata non pofle rite efferri , 6c cum liomines pcr

infor-

\"

(m) ScHRsisER Almag. p, 358. Negat prius articulale loqui;
(n) P.41J.

(o) Iniit Maloet Ergo honiini voxfua p. ir.
(p) Bartholin Cm.U. hifl.zx. Blancard har-RegiJier Cen(.yi,K, $. COvS. WBlSca;
fpifj^m. p. 25.

(5) yff o w de lo^udi i Lamv l'att de jjarhr, fhiUtrtmf n. 4^4,

S E C f. ir. L O Q U E L A: 471

infortunium linguse parte mutilatos viderem j loquelam femper vitiatam
vidi, tum alii (r), literasque lingua mutilata non paucas male pronun-
ciari paflim lego ( x ). Eos adeo , quibus a cancro ( ? ) , aut a variolis
lingua exefa fuifle dicituri non vitiata loquela > iis linguam crediderim re-
crevifTe poft vulnus diiatatam,-ut quidem ex fua naturavulneralinguse facilefa-
nantur. Pro lingua elevationem laryngis ageniogloffis mufculis 6c geniohyoi-
deis & mylohyoideis in puella fuiire perfedam Antomi deJussiEu conje-
£l;ura eftc w "i. Vocis vero ufumj & aliquam loquelamabsquelinguafuperfuiffe
non rejecerim , cum vox ex glottide fola nafcatur. Hinc qui ex morbo bal-
bi (5c)/aut omnino aphoni (_y ) funt, canunt tamen.

Porro lingualatc immobllis, vicium ncit ab arte vix fuperabile.Nimis magna
lingua bla^fos reddic ( z ) , qualem anipliffim.umin republica virum f^pe vidi,
in univerfum fere omnes voces minus grate, aut liquide pronunciafTe. Ad-
dit Am tankus (a) ab ea caufa * pro V pronunciari j 6c ?^ omnino deftrui;.
cum. vires mufculorum ad levandam ccleriter linguam , 6c ad cicndos tre-
mores non fnfficiant. Ejusm.odi homines veteres; a duabus literis vitiofis?
re6le rpwJXov<; dixeiunt {h).

Liagua niiiiis long^ th Anglorum niinus exprimit, &in / mutat ( c ).

Nimis adftrida , frenulo ardiori , itcium r &: i male pronuntiat cum ad
palatum anterius adpellere nequeat ( d ). Ealbutiem inde deri-
vant C^)-

Nimis brevis perinde dicicur ad th Anglorum inepta effe , fed ei d
fubftituere (/ ).

Ante-

(r) Heuermann difT. ie Ungiia p. i J.

(x j d. l. n. r. t. Phil. Tranf. n. 484. & alias plufculas dlfficulier pronunciAbat puella. Mem. de 1 Acad,
171 8 p. 7.

(t) Conf. RuLAND Fffe. nat. Cttr. Dec. I. aiin. j. Gentlem. Magaz. 1745. M. Jan. & de lingua
refcdii M. Mart. atque L i n d b n phyfiolog. p. 573.

(«) Mem. d; TArad 1711. p. 11. la.

(x) Svvemki Ataiem Handlmg. 174J. p. 115'. Eph. Nat.^Oir. Dec. II. ann. lo. obf. IJ17.

(y) Satyr. f.tef. mamijj. ad II. n. 1.

(z) Arantius obf. z4.

(a) Ammann p. iio. •

(h\ Galrn. A.,ho.r. ji. Sedl. VI. &C.

(c) KOLDER p. 7^.

(d) Ammann p. 113.

• (e) Brouzet eduiat. dei ««/. T. II. p.2J4.
(/} HoiDER Ibid.

472

LIB. IX. V O X.

Anterius nlmis ponderofa (g), autnimis flaccida (^ j , literanrir ve^.
tTit Ijquide cloqui, 5c l laedit. Haec iterumj cum fiylogloffi mufculi debili-
tate conjunSa caufa fuerit , cur pueri r minus retle efferanr.
~ Nanis liberafrenoque carens ( j) peccat in l. ut tamen ea debilitas cor-,
rigi queat. Longiirima locutionem non laefit ( i * ).

Sed etiam aliae partes vitium pofTunt habere. Uvula nimis mngna , aut
certe duplex, rancidam vocem facit, quam per nares (h) dicunt tranfire,
eum verius pcr folum os efferatur. Idem vitium a naribus obftru£tis iit
(l) , m literse nafales m. n. 6c ng. male efferantur.

Qui absquc uvula fuerunt (»0, fsepe grave vocis vitium patiuntur ;
idem, quod etiam a naribus nimis patulis ( n ) oritur ,'nempc literas k. f.p.
r.arcs tranfeuntes male efferunt. Sunt ctiam , qui /, /. r. & ch ea ex caufe
non refte pronuntiarunt (o). Non omnesliteras reddebat, cui nulla a na-
tivitate uvula fuerat ( p). Quibus divifa erat uvula, iis vox obfcura fuit ( ^ )?
quafi per nares ederctur (r).

Palati defeclus (x) in labio leporino, aut certe offium maxillffi abfen-
tia, ut hiatus (f ) ab oris lacunare in nares continuetur, ingratam , fuf>.
camque voccni ficit. Libiales inde hteras corrumpi o.u. oe. u. b. m. p. /. v.
Ammannus (?0 monet, & literas quidem b. ^. m. f. in quibusdam
idiomatibus Americanis defidcrari adnotat ( x ), quod labia iis gentibus fo-
lenne fit perforare, 6c ex iis fufpenfos anulos gerere(^). A palato male
formato r mahgne (z) efferri confentit.

Ex

'(g) A>!M ANN p. 71.
(h) lOE.M p. 112.

( i j Ide Ai p. II}.

(i*) LucHTHANNS depipore p. y^.

(k) Efh. Nat. Citr. Dec. 1. aim. j. p. 490. conf. A M M A m n p. 114.

(/) AmmANK p. II o.

fm) Amm. A NN p. 115. A refedi avula vox ingrata & mala Pari' adminijlr. 0; 47. L. V. c' 14»
Rau zpnd BosTTlCHER dc loqnela, Sc Morsasn. Ep. IX. n. 9. Non multum patiebantur j
oaibus rtvol» pars reletti faerat, l d e m ibid. quibus tota ablata erat , iis vox cbngofa eiat Sc
jncoiidita. Similid hdbet Vandermomde Jo:(r«. T. XII, p. 161.

(n) Ammann p. 109.

(0) Eph. nat. Cfir. 1. c. •

(p) WEDEL de morb. infant,

(q) Stqrch Kindirkrankh^iteH p. 1J7.

(r) Eph. Nat.C.tr. Dez. l. am. f. o. ^ii. Vanbeeuonde Jbid. Par*'

(j) Obfcura indi loquela Eph. Nnt. Cur. Ifov. yoI. I. obf. 103 ,

(t) Ammann p. 109.

(u)?.iiS-

(x) p. 5<5-

(y) w A F E R iefcrip:. oftht Tfihmus Scei

(z) HotDER p. 71J. ' -

S E C 1". IV. l^ O Q U E L A; 475

Ex nimis cavo palato , quo lingua pertingere ncquiret , loquelje vi-
tium (iz).

Traulos eiTe , quibus meatus in palato &c juxta dentes ampliores fint >
per quos pituita dcliillet , fubtilis e[\ conjeftura Sanctorii (^).

Chinenfibus lego, familiare effe , ut dcntes fuperiores (c) ante infe-.
riores promineant , indc fieri , ut r pronuntiare nequeant, eaque litera
ab eorum lingua abfit : uti & Mexicana lingua &: vicinarum novce An-
glisegenrium {d) es. litera deftituitur : fed horum quidem popuioium pe-
culiare vitium ignoro.

Ex dentium defeftu fenes s. f. &: i male pronunciant ( e) , idemque vi-
tium oritur , five dentes nmiis rari , five nimis denft (/) fuernit. Anta
dentes fubnatos intantes plufculas literas pronunciare nefciunt Cg)-

A labio infcriori nimis exili literiE /pronuntiatio in puero fublata cft ( h ).'

Mutitatem omitto, qu^a nervorum in univerfum vitio, a cafu ab al-
to(i)) ab adlifa fpina dorfi (fe), a cranii vulnere (O? cpilive ( /*•' ) ,'
a titilbtione nimia ( f« ) , a morbo acuto(?Oj ^ fulguris (o)conta6tu
fucceflic. Ex hyllerico morbo aphonias non raro vidi , cum eo mor-
bo fublaras, 6c aiia exempla lego (p). Neque a nerveo genere recedie
infanrilis miOrbi exemplum, in quo vermibus expulfis loquelse ufuni aeger
rccuperavit (cj'). Aliis id vitium ab oblbuda menibrana pituitaria
accidit (r).

Ud

f/!)VYLHORN erf;';. chir. H El s t er p. 758.
ib) Msjh. Vi!.inl. Error. p. 181. i8z.

(c) Apud du Halde,

(d) ^XA LLIS p. II.

(e) AM M A N N p. 39.

(/) P- 114.

(g) AMM ANN p. 39.

(h) Idem p. 74. iij.

(i) SCHELHAHMEK p. 3J. P A N A R O L U S II. obf. JO. C O R N A R. /"7?. >«f- C. Ij.

(k) G A L EN. loc. adfca. L. I. c: 6.
(i) Blanc. 1. c. T. I. Cent IV. n. 28.
(/*■) ScHELHAMMER arj ms.i. T. II. p. 217,
(m) HiLDAN Nuz.n der Aitat. p. ij.
(n) Fftye Unheil^y^^l 1750.
(o) ■^yoLF IViirkiingen der Natur. n. 329.

(P)SalmuthL. III. obf. 28. Muiius a fnpprefn? meiiCbuS , fubkCa iU rcflitntis, Tn
iijfpochondnaco mutitas 14. annorum quafi ex nodo ad;cendtr,te H o o K e txp. j3.

(5) .•i/fjr4«,(tf)- BEN EDl CT U S L. V. C. 15.

(r) HiLDAN Ct.nt. VI. obf. 14. Fhil. Tranf. n 43c?.

Halkr Phyfwlo^. Tom. 1 1 X, O o o

474 LIB. IX. V O X.

Ud a neryorum fun6tioae ii-npeiiu horum hominura loquela fublati
fuit? ita videtur liammi concencio virium ( x) animi 6c corpori:? aliquan-
<do, novo forte tprrente miteriei motricis in obliruiSlos nervos impulfo,
loquelam reltinnifTe , ut de Crcefi filio notum exemplum eft , & alio-
rum(/'), qui fubito ? quafi rupco viacjlo, loqusndi facultatem recepe-
runt. Etiam B.ittu3 Cyrenaicas balbus fuifTc dicitur , ScMaxiniLlianus L
Casfar, atque iltum quidemnono anno voccm legitimam recuperalTe {u)
\^go. Sed cantirm?.cis mufculis fdLtum fuiffc pctuit } foitc dc claufo palato.

5. XL Mjdus f qiio vitia loqueU j^ecuUaria coniguntur.

Ut aliasinarte meiica? ita hoc in exemplo, dimidium curationis ab^
folutum eftj quando caufam mali cognovimus. Pleraque vitia loquelaEr
lunt ejusmodi , ut a perito viro reparari queant. Qui d ^ t pro jle pronun-
tiant , iis Ammannus lingua digitis depreffa ( x ) , ne ad dentes aclideret ,
exprimendas legitimie vocis fac ulcatem relHtuit , neque eo auxilio egent » i\
animse imperio lirigu^m ulterius , &c quantum fufficit , deprimcre didice-
rint. Qu£ pudla pro omnibus literis idem t efferebat , intra tres men-
ks omnes literas eiT.;rre apta fuit , dociore femper Ammanno (_y).
Qui ob linguam nimis laxim vagimque / male pronuntiant , emendant
vacium , quando lingujm antrorfum 6c furfum produccre didicerunt ( z ).
Balbuties ex adili-id) linguae freno , ho c lacifo levatur {a'). Loquelam
per linguae v-ilnera vitiatam proprio initrumento docent Pareus (^)
& M. G. P u R M A N N ( c ). Qui / non pronuntiabit , didicM.t labium fupe-'
rius ad dsntes inferiores addacerc , ita nova , ftbique propria , ratione fo-

num

(s) Ex nlxu velie.nenter fabito locutiis Andry orthopc.T!?. T. II. p. 181. S: alius ap. BaouzET
T. II. p. Z47. Muti ex terrore vocalis des Nobes lettr. p. 198. Ex terrore quacuor anaorum
HiUtitas fubl ita Phil. Tranf. n. 48(5.

(«) Blancaard ]mr Regifler T. I. Cent. s. n. zi. de homins quadragenario. Ante morterri
Vbcem rccuperavit ■puella »i annorijm ACl, Mar. Balth. 1700. p. 38. A terrore loquela fiomini
redJita, cui Un'svii refegia fuerat. Tulpius^ L. I. c. 41.

(h) Onaino «ij>.uti fairti , fpontequj vocsis uGim recepiffe Merchrialis morb. fiieror, Lt.ll,
p. tft. Ds alio puero, cui nono aiino vocis facaltas rediit Egh. Nat, Qm, Ccat, X. obf, 4J.
~ {x) Ammann p. III. in nobili Dano.

iy) p. 107.

(z^Ammann p. 113.

(a) I D E M ibid.

{h) Chinirg. L. 2Z. c. j;

(() Chirurgifh horherkranz p, 14J. 14^.

S E C "f. IV. L O Q U E L A, '47-5

mim /didicit reproefentare (d). Alium excitavimus ; qui amiiTa lingua
vicaria ope labiorum literas protulit. i

Quibus dentes Himis denii funt , ii fpatio inter caninos & incifores
parato (/) levantur. Jenenfis profeflbr , ut cmendatius liebraicas literas
pronunciaret , dentes lima fibi radi curabat (g). Quibus nimis rari funt j.
ii juvantur dentibus ex ebore effidlis (h).

Palati moUis amiffi ia£turam tabulse eburneseCO? aut aurese, cum
fpongia lia£lenus reparant. Uvulae nimis grandis particuia utiiiter am-
putatur (Jlf).

§. X I L Ut tmiti hqui difcarft.

Aliquanto magis admArabile artificium cll:, quo homines a prima nati-
vitate muci , fola docentis magilki induilria, nuUis organis mutatis, di-
fcuncloqui, & inEEfliraabiie privilegium recuperant, ut hominuni rocic-
tati intereiTe , aliorum percipere fenfa , 6c fua cifti ahis comprunicare
queant. Hujusmodi homines funt ejusmcdi , qui nunquani auditus fa-
cultate ufi, non potuerunt ahorum hominum voces auc percipcre, auc
imitari. Omnis enini , etiam avium , vox (/) ab imitatione mulium pen-
det* Ejusmodi homines non pauci nafcuntur , fecitque eorum miferia,
ut diudam magna cum indulh-ia in arte invenienda laboratum fit , qua
poffit tantum vitium emendari, cum fuperari nequeat. In univerfuni tota
ars in co eii, uc furdus homo deiixis in loquentis hominis iabia , lin-
guam , laryngem, oculis, etiam digitis ad laryngcm admotis , difcat fi-
miles loquentium motus fuo loquelae infcrumento imitati. Paffim , & du-.
dum de ejufmodi (brdis hominibus legimus , qui oculis audiverint ( iu ),

O o o 2, quor

(d) Ammann p.74. iij.

(/) A.M M A NN p. 114.

(g) C. HoFMANN injlit. p. 184."

(h) AfiiMANN p. 114.

((■) HiLnAN Ccnt. n. ob!'. it. Scultet 1. c,

(k ) A M M A NN p. 114.

(/) Lafcir.ix a parcntibus difcam , neque beiie canant j fi abfque p»tre £< ir:.:tie eJ!:c?.:s',ft!erint
Aidolozjie p. i o.

(m) Rndclph. Agkicqlk de invent. L. IX. rap. ult. Zv \n€zr fhyfol. Mtd. c. ay, Sakm:
Alberti de ftirditute p. lo, L ^nt. v. Ar Likden phyjiol. p. J51. tria exerrpla. Plot
mtiir*l hjh of St..f-,rdslwe p. 188. Phil. Tranf n, 312. Schott p.yf.c. cirinf L. III. c. 3J.
TuLpius c. 19. L. IV. Sc Job. V. Mekren c, 19. Eph. nat. Cur. Dtc' l. ann. I, obf. 75. fet.
BoBELLBS Cent. lY. obf. 4J. Cl. A';V. le C a t det fns p, zpj. Hif}. de l'Acitd. jjiyi ohf, 6,
Pudia Gsr.evenfis apud D _e R h a .m ^liyji^o :bcol. p. J J J.

47^ L I B. I X. V O X.

quoru.n mulci cciam repetere auditas voces j & confabulari (n) di-
dicerunt.

Ars ipfaj qua m^gifter furduai hominem docet animi fenfa vocibus
exprimere , in Hiiparua fub iiaem XV[. Seculi nata eft , eamque P(?-
trus PoNTius (o) Mjaaclijs B^nedictinus primas , quintun invenio,
exercait.

Diinde Johinnes Taulus Bonet librum Qunquam mihi vifum edidit
Rediiccion dj Lis htras y arte yira enjenar a hallar los rnutos , Madriti
i5zo. excufumj quo hjjjs artis prsecepta traduntur , aliumquc paulo
pol1; Emanuel RAMiREsd; Garrion ^niravilhs nempe de Naturaleza
qna fe conti^nti hf mil fecrstQS di caufas tjaturales an. 16 1^. Poft eos
Franctjcuf Mrcurius v. Helmont, longaevus homo , organorum vocis
in Uteraru'u fjrm-itione niacus ab Hrbraeis fuis charatteres imitatos effe per-
fmfds , fu-S icoaibus eos ipfos motus exp.clfit , muficumque furdum 6C
Uteras pronuaciare docuit , & hebr jicc loqai ( p ).

Celebris inde Mit!|fm,iticus Jjkannes W alli s vitia quidem loquelae
correxit ^'fitusqje partium necel-iarios definivit. Alexandrum praiterea
PoPHAMfurdum loqui docuit (^), & duobus denique fuidis (r),
cdam intra daosaaenfes (j ) , adeo expedite fjri dedit , ut alter Polonicas
eciam literas pronuaciaret ( t ). Dentquj deformatione literarum libeli-
lum fcripfit (iO> qiji five ex vitio IingUiE Auglics , five aliam ob cau-
fam, miaus certe liquidus mihi videtur (x). Eumdem virum Mon-
c 0 n is cum in Anglia elTct , vidit docuifT.' loqui furdum , &: in alio do-
cen^o occupari (_y).

Gdliemus Holder, in hac quideai arte pcritior , egregio libello
elementorum vocisgeaerationeai expofuit, ipfoque anao 1^55). furdum

loqui

»

(h) TuLptus l.c. Eph. NAt.Ow. 1. c. H]fl. dc l'Acad.\.c, Bbrmet apud Derhali I. ci
Confme tamen utciinque Phil. Iranf.

(0) 7ALLESIUS di fjcu yh hfophia p. 7S. E]\xs \\t\ inventz Emamieli Ramirnz de Carrio;a
aiale aJtribuu luiffe, oftendit D-amel Morhof polyhij}, L. U, c. J.p. m. 3^1«

(p ) Ai-^h.xhei na-ur. Salzbach. iG^y, n- p. 5» '

iq) fhil Trunf. n. 345.

(r- ) Tii ; rsef & Phil. Trmf. n. 6.1. ad annura i66i.

{s) Phil. Iranf n, rtl.

( t) tn E;jiit. ;id A m r.i a N n u M.

{ H ) GrummMic ; AngUcana u^us IV. editionfjn lcgO Oxon, l$J^ l<

(.v) Vide ronuntiationfS u.y,ch,tlh

iy) lun. U. P. U. i». p6. S'7:s

SECT IV. L O Q U E L A 477

loqui docuit C z). Ggorgii Sibscote ( Sibscota Moriiof) deaf
and dumh mans difcurje or concerning tlnfe ^vho are born deaf and dumh
Lond. 1670. cditam, non vidi.

In Silefia hujus artis peritus homo vixifTe dicitur {a.) ^ qui balbutien-
cem quidem , non mutum , juvenem omnes literas pronuntiarc docuerit»

Oiimium vero, qui furdos docucrunt loqui, famam fuis meritis fjpera-
vit ( ^ ) J. Ccnradus Ammann Scaphufmus, quiinBelgio, inque pago^
nifallor, a Leida non remoto vixit , diemque obiit. Adeo enim hquidc
& cxpedite furdis mutisque hominibus loquendi facultatem reddidit, ut
pueium pinguisjatis ingcnii intra unum menfem loqui , legerc & fcribe-
re docueiit {c): deinde intra duos menfes puellam Haarlemenfem Cd) '
alias enir;; in minus aptis difcipuhs intra annum penfo defungcbatur {e):,
ut in duobus tantum difcipuHs , 6c quidem ex proprio pucrorum vitio ?
arsfruftra fuerit (/).

Idem totam artem ita perfpicue tradidit (^) , ut eam , ex folo le£i:o H-
bello , Raphelius didicerit ( A ). Ex ejusdem viri difciphna etiam exiit
CL ZiEGLERus, qui etiam nunc RinteUi medicinam docet, & ohm artem
maglfiri in furdis exercuit. Leges etiim ioquendi Ammannianas nu-
penimus auctor repetit (O-

Paulo poft Ammannum (h) Guilielmus Kerger Aled. Lic. regulas
ahquas ad Gcrmanicam hnguam adaptatas dedit, & in docendis furdis mu-'
tisque operam navavit (/).

.L/ij7« ScHUL23 hmiha Ammanmianis promittentem citat R a-

P H E L I U S.

O o o j Iden^

(z) Prxfat. aa L Elements cffpefch.

(a) lifh Kut. Oir. Dec. I. anm. 1. ohC IS-

(i) Eiiam F. M. Helmontio judice , Ammann tn praf.

(c) p. p8. _

(d) In Dedica! Etiam latine & gallice loqui didicit. Teftes etiara !iu]us curitioniS habernu3;
'Jdc Ber.ignum W l n s L o w , e| ji refte loquentem ipfe audivit apud A N n r y Crihcfe.iie T. II. u. i^^.
& apud Verdier abrege d'aHat. T. II. p. 524. De cadem virgine lege i^/j//. Tru-i;^/' n i26.

(e) '.46. Tellis alter curationHfn A M M A N N I A N A R B M eft MrE. t.tTu v i.LiR de tarmmsjs
^ fcems fuJliKendit.

(f) p 80. _

(g) Siirdus loqucns 1700. ie loqtiela 1701. fsepiu; lecuU
( h) Praer lui libri.

( i ) B B R A R D p 49. ftqq.

( jit ^ Aiino 171-4

{ / ) Ejh. Hm. Cmr. Cem. II. Ap^nd.

478 LIB. IX. V O X. '

Idem Georghif Raphel V. D. M. egregium libellum ( m) de ea arte de-
dit j in piopria fiiia felix magifter , idemque ad propriam experientiam artis
leges tradiditj ha£tenus diverfas ab Ammanno, quod ille fonos puros
pronuntiare docuerit. Raphelius continuo fyllabas j & confonantibus li-
tctis cuni vocalibus conjuniflis compbfitas, maluerit efferri. De accentibus;
6c vocuni ligniticationibus multa utiliter monuit.

Nuper ex fimili arte J. Fridericum Supf (77) laudnri lego, & J^co-
hum Rodriguez Pereira (0), ut calle &c correde loqucrentur difcipuli ,
lente tamen ( p ) & ex imo quafi peclore , proprio alphabeto ufus, cu-
jus litera; funt manuum motus ( q ). Nihil vero accurati de ejus quidem
hominii pecuUaribus artibus novi , neque de Cl. E r n a u l t artificio ( q* ).

§. XIII. Dt? f j arte ali qtia.

Primum furdos unice his artibus docere licet , h enim non furdi qui-
dem, fed muti tamen fuerint (r) , in iis hominibus organa loqucla" ipfi
vitiata effe oportet , ea vero > quando ad motus fuos inepta funt , nulh
fpeculatio loquentis hominis ad (lios motus rcddendos expedierit.

Deinde otlennibas ( j- ) non minores ars rcquirit > ut aliqua cum pa-
tientia, & ad obfcrvandum conilantia , dittamina praeceptoris percipiant.
Porro Ammannus digitis difcipulum primo tremorcm laryngis jubebat perci-
pere, dum ipfe loquebatur , 6c eum tremorem in proprio gutrureimitari ( / ).
Tr:i vocem edere dodus vocales incipit pronunciare, dum coram fpeculo
ejusmodi labiorum orisque motus fingit , quales in loquentc magiftro ( r<)
vidit, manuque gutturi ptoeceptoris adinota, naribus ab eo fibi compref^
fis , integram , & plcnam voccm reddere difcit (x). Una dum pro-
nuntiat fcribit (_y) idcm eas vocales } ut menti fixac maneant j paucas iimulj

quo-.

(m) Dit Kanfl Tj;(ac uni Stttmm reJen zu lehren Luneburg 1718.
( n) Saf.ir. Sihf. rnantijf. VIII. n. i.

(0) BuFFON hijloir. naiiir. T. III. p. 350. hiji. de l'A(Ad. 1749. p. 183.
(p) Journal des fuvans 1750. Febr,

(q) I D E M ibid. •

(q*) Apul TousSAlNT ohf. defhyf. ly^f. Sept.

(r) Damimcus Panarolus Penuofl. IX. ohC. 17. Horalnes non funt tnuu / nifi finvul furdj
fuerint Plinius L. X. c. 6^.
(/)p. 81.
(0 p. 8?.
(") p. 84.
(*) p. 87.

(y) p. £^.

S E C f. IV. L O Q U E L K: 479

■quotidic tamen aliquas. Inde femivocales (z) paulatini efFerre doceturj
tumaliasliteras , vitando femper, ncunanominafuorum confonantium ad-
j-ungat (a), Tunc Uteras, quas rede didicit , rapide fibi fubjungendo
fyllabas (b) componit. Inde rerum nomina linguamquc menti mipri-
mit (c). Pulcherrimie artium elemcnta tradentem ie6lor aequus ex-
cufabit.

§. XIV. Alia ratio docendorum jurdonm.

Aliud artificium, neque hujus loci eft , quo muti non adeo crganis
loqueliE reiSlius uti docentur , fed potius auduus inftrumentum aliud, ex
natursB tamen obfjrvatione natum? ipfis fuppcditatur. Nempe trcmores
fonori, quos iners auris non pcreipit? offibus capitis impnmuntur, ut
ad nervum audientem absque tympani ambagibus venianr. Poteft corpus
fonorum cranio gegri imponi {d)y potcfl: utihus> bacillus in os loquen-
tis»interque audituri dentes dari. Ita aer de loquentis hominis glcttide
exeuns bacillum vibrare cogit,cosque tremores furdus percipit (£>). Sur-
dus utique accurace ex digito admoto citharse fonum diftinguit, & il
manum tenet loquentis j vocem & fyliabas ex trcmore diftinguit (/).
Alius furdus cornu ore recepto percipiebat fermones (g) , & idem dentibus
prehenfum inftrumenti fonum a furdis fentiri docuit J. BaptiJIa Porta
ih ). Dcnique virgo furda oculis audiebat , quse fuper brachium fcri-
bcbantur frontcmvc ? aat dorfum , ut etiam cekiiter lcribentem inttlli-
gcret(0-

(2) p. 33.

{") p. ?9-

(b) p. C)''.

(c) p. loj. 104.

f rf) G A V T I E R ;n fuis oh^. phvf.

(e) JORISSEJ» clijf. de nova me:hoJofurdos reddcndi aitdifntei lldll. 17 J^. Baumer c]e fnri. ^
naiiTK rttr. Comm. Lit. Nar. 1743. hebd. ii.

(/) FCaauw deferfpir.n. iioo. Ipfe expertus audiebat vir cl. ut etiam errcres loquentium diftia^
gnere: Inpet.fac. n, 571.

( g) Welsch Lfifagm. ohC. 14.

(h) Mj^. r,ai::r. L. XX. c. i. Monroo Jf ntrv. p. 3715,

(i) lournal de Xkdec. 1757. Juin.

INDEX

C 481 ]

I N D E X

ELEMENTORUM PHYSIOLOGIiE

T: O M I 'i E R t I L

L I B E R V III. RESPIRATIO.

S E C T I O I.

THOEAX.

J.X TErtcbra: dorfi inuniverfum pag. i. 1.3

z. \/ Lieamtnta j per qux colliganiur 3.4

3. ▼ Col!x in uniijerlum

J. 6

Quxqaaeque cofta peculiaria habeat.

Ad coft.iniprimain,

7

Secundam, le t.am> quartam j quintaiBj 7

fextara , reptimam

8

Ad coftas veias

ibid.

& Ipurias

ibid.

Margo ccilarum

9

IntervaUa

ibid.

4. Collarum firmitas (iiverfa

10

Ima; mobiliirmias , luperiorss ex

ordine

firmiores

ibid.

fuprema fiimiflima

10. II

per experimenta

11

J. Os necfloris

II. feqq.

Pars fupiema

12. 13

Mcdia

13

Infima

14. 15

A'ipcndix

14

5* Ligamenta coftarum ad veriebras

ly. iiS

a coliis ad liernum

»7

a coltis ed ap Jcndicem er.Cformem

:b;d.

a codis ad coll.is

17. 18

a Iterno ad claviculas

i8

a clavicula ad coltas

jbid.

£. 1 horacis com ages univcrfa.

18. 19

Figura dolii limilis

15. leqq.

Coliarum crcelli

10

li ftii diiKmiles (lint. Itur per ilngula 20. 21
Coiurans , quse coftas uniunt xi

Ilalkr Fh)'fiohg. Tom. IIL

8.

NuUa geometrica thoracis figura ddtur

X,. . „ P^§- *'

Firmita? magna elt 2»

Colis aliorum animalium ibid.

Qua: vifcera a coftis tcgantur ibid^

, Diverfa mobilitas ihoracis ij

Totus a:gre elevatur ibid»

Plerumque cofta inferiores adfcendunt ad

lijpcrioies 24

potiliimum ad primam ibid:

Hiedise parum fibi propiores redduntur 25

adlcendunt imse ibid.

coftx 1 otantur , & pars intiiria dcfcendit ilid.

fternumit aHtroilum , liirlum j(S

In vthementiiiima inlpiratione defcendit

JbJd;

In exfpiratione contraria fiunt priorum 27

Muiculi pedus regeiites »8. 5cc,

Intercoftales in univerlum

9. E:;ttrni ia uiiiveilum

Externi iigiliaiim ip,

Coftarum Levatores

10. Inirrcoftales interni

Eigiilatini ji,

Non mutatur eorum in cartilaginum
intervallis dudus

11. Infracolt.iies five deprefibres 32,

23

29
30

32

ftcrnocoftales
Primus five infitnui
Alter
tertius

3»
3J

. 31

ibid:

33-34
34

quartus ibid,

li. W.lculcrumlntercoftaliuffl externorum

utifitas 3j;

Levant fuas coftas ibid.

lum Levatores eoftarum 15' 3^

PP.

48 i

I N D E X.

11. De intercoftalium internorum adione
lites pag. J6. leqq.

Veteres aiunt depaimere coftas j5

tum Ihancijcus B a y l E 37

i<Ceorghis iV/iard H A M berger ibid.

Qaibus araumeniis ibid.

14. Collas tamen potius levant 38
ouibus audoribiis ibid.
&; argumejuis ? Ob firmitatem majorem

collje fuperioris 39

ctiam ob dillantiam fuperne a centro motus

miiiorem 40

eaqae firmitas augetur , quo colla quaeque

faptrior eft 41

15. Experinienta, quibus conftat , intercofti-
les internos niulculos collas levare . ibid.

Qux fiunt filis eorum mufculorum dudura
imitamibus 41. 42

6c i 'la mufculorum a^flione ta vivo aniraale
ir.fpeda 42. 43

16. Reipondetur ad objediones aliquas 4J
tolte infenores nonnuDquam introrfum

trahuntur , dum animal infpirat 43-44
ta adie non coftarum elt , led transverfi

fepti 44

Cut duos intcrcsftalium mv:r:ulcrum ordi-

nes natura fecerit ibid.

17. Triangularis ftcini coftas deprimit & in-

trorfum curvat 44 45

Coftarum depreflbrcs videntur deprimere

ibid.

18. Mufculi Levatores coftarum aliunde naii

45- leqq.
jp. Eubclavius 4CJ

Oranino levare poteft, l*ed aliquantum 47
ao. Scaleni , numeroli mulcuii 47. 43

Omnino eorum aliqui coftas fuas furfunx
ducunt 49

21. Sterno Cleido Maftoideus 49. Jo

Capiit ad latus convertit 50

Coftaslevat, qaando cervix rixa eft $1

21. Cervicalis defcendens 5'- 5'

aj. Serrati. ['olierior fuperior J*- J?

Non peiiiide infeiior 55

24. Anteiior inferior J4. J5

Fotcft cum ccrtis conJitionibus Icvare ibid.

Anteiicr fuperior etiam evidentius JJ

2j. Pcdcr.Iis nvjjor 56-57

Ut poiiit coftas levare J7

etia;n i er n-.cibos oftenditur ibid.

Sic latiilimus dorfi pag. j8

& alii cervicis eredores ibid.

x6. DeprefToics coftarunri varii j8. fcqq.

Quadratus luniborum 59

27. Sacrolumbalis JP. ^o
Dorfi longiffimus 61

28. Mufculi abdominis 6z. ftqq.
Obliquus major. Ejus oii^ines <5i. 6%
Columnx duae 61-6^
hiatus qui anulus dicitut ' o"4
Officium 6j

29. Obliquu; adlcendens f^. 66
dujlex ejus aponcurofis 66
ad anulum nihil facit 67
Officium Jbid.

30. Transverfus 6Z. (Jp. 70
Commune mnniis mufculorum abicminis 70

ji. Redus abdominis 7*

Mufculi adfines 71

Infcriptiones tendiaesE ibJd.

Adio i-juj mulculi 7%

Linea alba ibid.

umbilicus ibid.

32. Dia^hragma in univerfum • 74
Situs ^4. 7i
nienfu^a ibid.

33. Orig^incs a fterno ibid.
a coft.s 76. 77
a vcmbris Ijmborum. Caput primutn ibid,
iecu.ii:m 78
Tenium ibid.
Qi:artum ibid.

34. Tendo medius 79
Ejus oUfitLior fal'>;iculi 80. 81

35. Forjniii:d. Pto aorta 82
vena c:iv.i 82. 83
«,.;:.. 83

36. Adio diaphiagmatis 83. feqq.
defcendit & abdomen brevius reddit 84
Etiam tendo dcfcendit ibid.
Motusminus legitimi diaphiagmatis 85 %6
Gulam ardat 87
6c venam cavani ibid.

37. Nervi diaphragmatis Varii 88
phrenicus 82. feqq.
Eji;s origines 85. po
Rami 91

38. Experimenta phyfido^ica hoc in nervo
capia 92

Liga-

I N D E X.

Lliratus, compreflas, refeiflas motum fepti ' De utilitate conjeduise

transverfl toUit
Experin^.enta niniis ornata
3J. Diaphragmatis arterise
Phrenicw
Dextra
Sinidra

Rami a mammariis
ab intcrcoftalibus , lurabalibus ,

40. Vcnx diaphragmatis
Phrenicae

. AlisB

41, Arteria: intercoftales 9p,
Intercoft.ilis fuprema
Intercoftales ab aorta natae
Raroi intercoftales

41. Artcria mammariainterna

Thoracic»
4J. Ncrvi ihoracis
44. Vens

Mammaria interna

Vena intercoftalis fuperior Jextra

Siniftra
4J. Ven.i fine pari

Origo fuperiot

progrefius

rami

hemiazyga

finis ven-JB fine pari inferior

finis hemiazygx
46 Cur n.uura venam fine pari fece
jtduraE III

anartomofium effedus

S E C T I O II.

pag. <ji
J>4

aorta

100.

99-

100.
loi.

102.

91

feqq.

94

94. 95

95

96

97

98

ibid.

99

lOI

100

lOI
lOi

10}

lOJ

104
&c.

105
105

lod

107

107

108

ibid.

109

IIO

III
rit con-
. iiz. 113

104.

104.

i AViT E 5 T H 0 R A C E

C 0 N T E NT ^.

Thymus

114

Magnitudo ejus glandulae

ibid.

Locus

114. 115

Lobuli

J»5

Cornua inferiora

ibid.

Superiora

ibid.

pars media

116

febrica cellu'ofa

ibid.

lobulofa

iljid.

arterlx

117

vena;

il;id.

vafi iy.mphatica

tbid.

dudus excretorius nullus

J17. ii3

pag. 118. iij>

Plcurs degeneratio ofTea 119

Vapor in ejus faccos effufus ibid.

& aqua 1*0

ex arteriis halat ibid.

in venas reforbetur >bid.

fuccus ahquando unguinofus pcdVoris iir

fc ligamenta prscter naturam nata lii. 112

Valde ftequentia iil

3. Num aer inter pulraonem fit & pleuram

iiz.

feqq.

123

ibid.

114

fcqq.

114

Veteres interefle docuerunt
Si nuperi nonnuUi
hypothefis huic aeri fuperfkudla
. Argumenta adtirmantium il4-

Pori pulmonuro pervii
ferramenia quse illxfo pultifione per pedus

trajiciantur nj

experimenta peculiaria Siephani H A L e s

iiy. iiS
IVulferdi Sengukrd ii5

Btnj. Ho."iDLEy Il5. 127

acr lub aq-ua prodeuns de aperto peiflore 127
. Ex^eriracnia contraria n^- ^cqq.

Fectoris avium a peftore quadrupedum di-

verla phsnomena _ 1*8

Puhno quadrupedis & homlMis pleuram

contiguus replet ^ np

In vivo animale experimentum difficile eft:

I2P

faLlum tamen _ _ i?o

Inde adparet , aercm in pf flore rainlnie
contineii ijt

. Puht\o , qui pieuram contlngebat, aere in
caveam thoracis admiflTo de pleura fuglt

130. iji

etiam In vivo anlmale 1 3 '

& refpiratio Isditur _ ili- }l^

Non ergo prius in cavea pedoris aer fuit

Hinc rihil nocet re^irationi pulmonis .nd-

hxfio 132-131

, Animiili fub aqaam merfo , fi peiflus ape-

rueris , aer nulius prodit 13?

cur aliquando prodiiffe vifus £t .^.34

cx vitio experinr.enti _ ibld.

, Ad ob^edtiones refpondetur. De poris pul-

monis .^.35

Ptflmo aerem coiitiriet ibid.

■cur nonnunquam coJlabatur , quando in-
flatus ficcarjr ^l^

rur telum psdus pcr.etrct illsfo pulmonc

n^
p p p 2 ^^t

34

I N D E X.

Ut aer poffit de pedoris vulnere erupilTe

pag. 136
Halesiana experimenta explicanmr

nr

& IVolfrdi Senguerd ibid.

atquc B^njiinin Hoadlev ij8

MeJiaftiiiuin Hambergk ri quid fit

ibid.

Quid cl. viri nuier ftnferint i\^

y. Pulraones in univcrfum ibid.

Figura 139. 140

Lobi 141. 141

10. Tunica pulmonis extima 141. 143

11. Afiera arteria. Situs 143

ejui iter 144

iz. Ejus fab;ica 144. feqq.

Circelli ibid.
varietatae in befllis 144. 145. 146

Fibra: carnes dsliquii pofierioris 145

fibrx longitadincm fequemes ibid.

fibrae longilfiinx 147

"Iransverfs alis jbid.

Anulorum degeneratio. Supreml 147

ad divifionem jbid.

in pulmone jbid.

fibrae corum anuJoruin "diiFormiam 148

13. Bronchi inierior epiderrais ibid.
Cutis five membrana nervea ibid,
tela celiulofa 149

14. Glandulje ver» mucifetSB 149. lyo
mucus Jbid.

ij. Glandula: coftglobatse , (jus afpetat arte-

ria; adfident ijo

Ear«m fedes 151

natura ibid.

inventores ibid.

funt de g-nere lymphatico »51.

An dudla aliquo in bronchos pateant ibid,

i5. Bronchi divifio in pulmone iji

fabrici 1J3

17. Vdfa pulmonis propria 13:4. feqq,
Arteria bronchialis dextra. 154
Siiiiilra ' IJ4, ijj
Sinillra inferioc ijf
dextra inferior rjf
rami JbiJ.
Arteria; bronchiaks fuperiorcs dextrs i j^
Sinillrx ibid.
alix ibid.

18. Vena bronchialts dextrar IJ6. 1J7
Siniitra ij7
varietaces alis ibid.

15. Afteria pulmoniilii 158. feijij.

pag. IJS
ij8 159

155»

ijp. 160

ibidj

160

ibid^
i6t

Ejus robur

diameter

in fetu

Dudus arteriofus

Diametri

Eft verus truncus defcendens aortat

Ejus fibrica

Abit in hgamentuni

Rami arteriz pulmonalis
ao. Finis ejusdem. i, in venam pulmonalem

i6i. i(5j

Experimentis confirmatur i(5{

zi. Ab arteria pulmonali in bronchum via
libera ell 164

& viciliim i(S J

22. VenjE pulmonales liquorem ex a(pera ar-

teria recipiunt itfjf

ctiam aerem 166

Venarum pulmon alium trunci 166. 167

13. Venae pulmonales fuis fodalibus arteriis

minores funt 167. 168, &c.'

169

170

171,

168
1&9

1-0

170
171
170
171

171
feqq;

17»
17»

»73

Qui contra fctiprerint

coiifirmatur vcnas minores efle
14 Vata lymphatica pulnionis

Diveifa ab cjus reticulo iu;.ctficiali
aj. Nervi pulinonis

Pauci funt

Flexus pofterior major

Anterior minor
i6. f abrica puknonis

Lobi

Loborum intervalla

Vt fculz

Aliis in animalibus aer in lobulo coercctur

in ahis traniit ex lobo in lobos alios, ibidj

Inde litcs componuntur 17«^

»7, Fabrica pulmonis quadrupedum oviparo-

rum 174. i7|

t8, Conjedluralis fabrica 17J

Mulculi pulmonis ibid.

Velicaljrum m.ignitudo 17^

& numerus ibid.

2p. Adnotationes, De mufculofis fibrls dubita-

tur 176

deque veficulis ad bronchia tamqaam col-

lum adaptatis 177

An crgo pulmo ex mera cellulofa tela fiat

177. 178

Argumenta H e l v e t H ibid.

30. Contrarise rationes 178. 179

Dui^itscur de ea opitiionc 179

SSCT.

I N D E X.

4? 5

S E C T 1 O III.
A E R.

s. CoUeAa experimenta promittuntwr pag. 179

a. Aer elt clementum fluidum 179- 'cqi-

niinus penetrabile quam aqua i8o

certeper menfibranas animales l8o. l8i

3, Aer in liquores vatios le admifcet

i8i. feqq.
Sed fenfim & lente i8i. i8i

Repentur in plerisque humoribus iti

a nonnullis crediiur abefle 18 J

Ut fenfim lubeat ibid.

Una de^onit naturam compreffilem 184

6c elalticam ibid.

Adhaercicit etiam folidis corporum duro-

rum partibus 184

Aerin corporibus latens a quibus caufis ex-

pediatur i8j

ex fiuidis corporibus ibid,

ex lolidis ibid.

Isaer foiet majusvolumen occupare , quam

cor; oris fuit , quod habitavit 186

Sed portione 111 aliis atia ibid.

4. Unde aer abut. i8d. leqq.
Inane fpatium fu^ er argentum vivum ba-

rometti 187

Inane Ipaiium , quoJ antlia paratur ibid.

5 Aerisgraviiasnovd rcs elt ibid.

Quanii zltimetur 188

^ Ratio ad jjonaus aqua:. ibid.

I Variabile pondus ell atmofphaerse ibid.

In fubterianeis tryptismai.imum 189

In altilfiaiisrnontibus mininium ibid.
Quantum liiperet fub campana urinato-

ria 190

Difterentia orta a calore ibid.

6. Atmofphacrs preflio 190. feqq.
In hominem quanta lit 191
Diverfitas ofta ab aere leviffimo ibid.
& ^raviliimo ipz

7. Prcifionis in hominis corpus effedlus ibui.
Om.ies pattes ad ccntrum urgeiitur ibid.
Sublato eo jjondcie aer internus fe expe-

dit 151 155

6c animal inflat 19 j

Minus manifelto, quando aer ob folam alti-

tudincin lcvior tit. ibid.

nam in co aere vivitur ib.d.

tffedus aeiis dcnCoris 194

HaHer Phyfwlog. Tom. II L

Robur addit corf ori anitrali pag. 154

Nimia denfitas nocet , & cordi rcfiiti:

. 194.195

Cur communis aeris premo nos iion eli-

dat 19J

An ob aequalitatem prefiionis ? 195. 19^

Aer levior ut noceat. igiij. igy

Unde hsemorrhagiae &c. 197

8. Preliio atniolphaersc in pulmonem 197

Qui metiri lunt adgrelk Bore llvs ibid,
JacoA«r K £ I L. 197. 198

Jacobili J U B I N jjig

Johunnes Bernoulli 199

Cl. Hanovi expsrlmtnta ioo

Calculi Ruhardi Barrett ibid.

aliorum ibid.

Mon iiquet ibid.

9. Aeris in rariorem acrem preffio loi

& in fpatium inane 20*

& aeris frigidi in calidum ibld.

10. tlatcraeris loj
mutabilis ibid.
Eft in ratione denfitatis 104
Ob el aterem qusvis aeris particula alir.o-

Iphaias «quilibraiur. ibid.

Aer a frii>ore dtnfamr aoj

a calore expanditur ibid.

& augeiur clattr ibici.

vehementer rarcfit aer lOj'. io5

11. Aeiis elater.eradeiliuiirefpiratio zo6
6c celeriter io6
Menfura hujus deftrudionis 107
Hinc in aere non ernovato animalia per-

eunt 207

tempora mortium.' ibid.

Eiiam inledta ijeicafit 208.

&C In rimis homo ibid.

Cauia cur pereant ibid.

b) drargyrus non delcendk 209

Non pi.,eunt a calore ibid.

Sed ab elatcre itblato 100. 210

Cur deltruaj,ui ewtet. An ab hu.nor« ad-

mlfto ^io /

Non liquet ibid,

12. Va^vjres Vdrii vim eiatcris ftangitnt.

2'JO lill

Iiicenfcri>m corporum 210211

1- actitius aer ad itLp.)atioii</«n iceuuis

ell 211

igncm fuppiirait 21*

Toisn

Qqq

485

I N D E X.

Tum vapor fodiiiaratn inflammabilis

Pag-

ZIl.

2IJ

& aher non iiiflammabili»

i'3

& mephitides

ibld.

Vapoi que aquarum mineraiium

214

& caci.iverum

ibid.

Ex mari adlcendens alius

*'5

etiam corporuiu luaveolentium

exha

latio

216

6c acr Itagnando corruptus

ibid.

& ful^ur

217

j. Aer nusquam purus habetur

117.

leqq.

Admilcetur teniper aqua

117.

, 218

& ignis

2l8

&C frigus •

ibid.

& acor primigenius

219

qui abit in vitiioljm

ibid.

nitrum

220

Salem marinum

ibid.

Vaports laiium

221

Spiijtus odori [ liintarum

ibid.

& putridi vapores

2ZI

. 222

&. ipfa terra

222

&. metalla

22Z

& plantarum femin»

21J

atque animalium

ibid.

Anpurus aer ablque pondere fit

"3

• 114

S E C T I O IV.

RESPIRATIONIS PH^NO-
AlENd i2.i

a. Infpiratio l2y. feqq.

prima ejus initia in nafcente animale ibid.

3. Cau.ie inlpirationis 226. lcqq.
Non a faiiguine in arteriara pultnona.em

pulfo 226

neque a vi pulmoni innata ibid.

Cur nonnunquam aperto pulmone refpira-

tio aliq n.inid.u fuerit fuperltes 227

A vulnere calu claulo ibid.

ab exlpiratione pio inlpiratione habita 218

4. Circulus Cirteiii nullus elt 2i()
explicantur e.Kperimsnia quibus itur confir-

matum 230

j. Cur in palmonem aer fubeat 2jo. feqq.

Ob raritjtem aeris :n julnioae reliqui 2 jo

In aDCtto adeo pe.;tore ^^..110 non ddata-

tur 23 1

aut alioquin admiffo atmofphxrse pondere

ibid.
6. Yixes ^ux pe(Sus diiatant aja

Praecipuum eft diaphragma pag. ijft

Kxperimentis confirmatur 23 J

Pius facit quam coiix ad pedus dilatandum

ibidJ
&.quantum 2J4

Calculi Fruncifd Eoissier IH- *3 J- * J<

aliorum 1J5

7. Qujndo peftas per diaphragma dilaiatum

fuii , lubit aer 236

Imitatrix natursE niachina 236. 237

8. Ut pulmo a dia jhragmaie mutetur 237
Defcendit pulmo ibid.
& cor ibid.

9. Mulculorum intercoftalium partes ininfpi-

raiione tacienda 238

Colts ekvaatut leniter in viro fano, quieto

ibid.
in aliis validius 238.239

hinc etlam absque diaphragmate aliqua re-

Ipiratio luperelt 239

Rcfeiftis mufculis intercoftalibus perit pars

rcfpirationis *39- *4o

Sc Isla fpinali meduUa »40

mutatio pedtpris ab ns mufculis 14^

10. Aliac vires auxiliares, quse pedas diU- _

tant ibid.

Mufculi nempe , qui claviculas ibid.

fcapulas jbid.

fuperiores coltas levant ibid,

Non oportet eos mufculos ab inltrumento

relpirationis removere 242

Inlpiratio tardior cxlpiraiione 242. 24J

11. Ut pulnio ab inlpirationc mutatur 24}
Malto fiiL amplior ibid.
e,\ enduntur lami bronchorum & arteria-

rum *44

&< ad angulos mi'iores fecedunt ib.d.

& faii£,'ris in aiievia'' f.iciiius irruit 245

neque n > aere admiifo impedicur ibid.

& languis quali in Ipatium inane in pulmo-

nem irrumpit 24^

& pulmo fanguini fiieabilis fit , quando

in.^latur aat inlpirat 247

12. Experimentum Hoo Kll ibi I.
Animal moiiuaadum iijfia;o pulmone rc-

fociilatur
Nou elt HooKii
Qui alii inltuucrint

Potelt in animalibus fufFocatis ufui elTe
Caula q are vitam retocillet
alii modi, qailjus viia fui>meriis reJditiir

251
NuUsB

247

2-3

249

2jO

I N D E X.

487

KuUte funt foraminis ovalis a^erti par-
res p»g. 151

ij. Qaare diutarna infiiratio itrri nequeat

Sanguis in pulmor.es congeritur i}2. Z55.

»54

14. Caulaquaie copgeraiur & ftagnet »5^

hyjothercs vanae IJJ

An a calore retenti aeris '5<5. JJ/

ly. Nondam viaetur vera caufa di"da elie

257.258

16. An ab aere in pulmonibusvitiato 258
hiinc male dilatante j-Ulmonem 259. 260

17. Quare neceric lit polt inlpirationi fi-

nem tacere 2(Jo

An a tradione mufculorum exfpirationem

tacieouum molelta 2^0

An a com-reHa vcna llne pari ibid.

aut nervo phrenico i6l

aut inter^epto fangiiinis ad cersbrum com-

meatu ibid.

vix pnteft admitti 261

j8. Caufa verior 2i52. feqo.

. Incommodi fenfus qno'^ anima percipit 25?

Kefpiratlo a voluntate diiigitur 2^j3

Porro hxc lcntentia confirmatur 254

In (umno anima mulculos aliqnos p^rgit

voluntarie regere 264. 2^5.

jj. Quamdiu abtque refpiratione vivi quiat

2(56. feqq.
Diutius animalia languida fuperfunt 266

faria , & calida lubito teie pereunt 2(57

etiam fub aquis 168

Quare aliquap.do diuttus fijpervivere videan-

tur 26p

ob levitatem & nataticem ibid.

Ne amphibia quidem diuaere carere pof-

funt 2-0

Straiigulati ex apoolexia nereunt ibid.

tamen etiam larynge frai^to 271

Non ita pereunt animalia , per quorum
pulmones ^jars minor languinis tranlit

ibid.

10. Caufae exfilrationis 172

Milculi dbdominis 272 feqq.

Eorum robur inligne eft 2"J

Eorum adio itid.

»1. II. Natura elaftica cofrarum 274

21. III. Contradliiis vis arterias alperae 5c

bronchioram 27 J

tum mire mechanica . ibrd.

tum iBuIculola 276

23. lY. Mufculi auxlliares rtfp'inticrls

pag. 276 feqq.

Aliae caufsE iriinus ceriac

277. 278

24. Ltlidus exipii.;! onis in pulmone 278
Aer de puin-one exit ibid.
nunqui.m lotus ibid.
nam yulmo qui lcmel aeiem ?dn ifit , fciro

noiiDLinquam lub aqta nuigitur 279

Ab eo adto ti^no dignolcitur , num infans

poltpaituni coatii-uo exltir.dus lefira-

yerit 279. 180

Experimentum fallere poteft ob aenm in-

fiatum 280

ob putredinem , qua: pu'monem natare

cogit ibid.

ob iCirrhos, qui fubfidere ibid.

aliosve morbos , quorum idem efFedus

ert. ' 281

aut quod debiiis fetus acrem non hau-

ferit ibid.

Ut aer in vacuo fpatio expanfus pulmonem

mutet z8£

25. i xfpirationis efFtcflus in fangainea

vata ibid,

pulino evacuatur per vcnas 28 J

& languis venolus refiliit adventuro ar^e-
riofo 283 284

25. Hinc pereunt animalia quando aer lubtra-
hitur 2?4. 285

caliiia celeriter 28J

lentus frigida 28<S

Coiivaielcunt acre reddito 28(5. 187

2". Sanguis per venas de pulmone regur-

g-tat ., 287

z?>. Qu.ire oportet infpirare 287

c.ufa quare n deui te vere aiiimaiia ad re-

liuaiionem redcant 288

29. Tempus unius reipitaticnis ibid.

varie comoutatur ' 289

elt fere ur.ius leipiationis ad quatuor pul-

"lus 289

Sed cum varietate aliqi.a in variis vita; con-

ditionibus 290

Nam in raorbis una refpirationes incitentur

6c pulfus 291

Quantura fanguinis in una lefpiratione
transniittatur 291

jo. Sufpirmm quid iit ibld.

tjU^ eftcitjs

293.

31. Oicit<nio ut a

fufpitJo diffetat

ibi(3.

Unde onatur

294

ejus cffeduS

20 y

Q qq 2 •

32. Su-.

4S^

I N D K X.

ji. SuAio ut fi»t pag. ipi

■J3. Anhelitus apd. feqq.

ejus caufae & fines zgy 4,

J4. Nixus ibid.

Quibus viribus perficiatur ibid.

ejus effcdus xpS J.

eur robur ;irxftet homini z^$. feqq.

-35. Tuflis 300

quibu' orgariis cieatur ibid.

quoftimulo 300, 301

& effrdu joi

A voluritateregitur jbid.

Tjtf. Sternutationis phsenomena 30*

caufatin natibus jea. 303

■ilio loco potiias 303 6.

Ejus effeilus 304 7.

An a fympathia nervorum cieatur jbid.

37. Rifus Phaenomena. 305
caufa in anima ' ibid.
in corpore 306
effedlus boni ibid.
malique 307 8.

38. Fletus Ph«iiomena 307. jo8.
caufae 308

59. iingultus Caufae jop

quomoJo ad diaphragma communicetur

3op. 310
Non eft a voluntate 311.311

40. Vomitus ibiJ. 9

tliquid de refpiratione habet 311

S E C T l O V.

VTILITJS RESPJPxATiONI? , i

312. 3'3

I

s, ProelsmaHarveyanuh 313

Non oportet co 'fundere divetlbs modos i

quibus refpiratio ad vitam neceflaria re- i

quiritiir 313. 314

. jam diilum eft j quare a4 fanjjainem per

pulmonem tra-ijmittendnin reqaira- i

tur 314 1

AHo modo neceffaria eft refpiratio fetui

nuper in lucem edito 314

Non lameii adeo fubito perit , quando aere

arcerur 314 315

Se<i ao a-icta copia fanguinis , qui in pul-

monem venit 31 J

*. Sedcaufa cur aerem captet. 316

rejiciantu; aliquje opiniunes 317

ob cibum qutm vult ciptare 317.318

3. Cur oranid aiiimaiia aere e^ant. jiB.Ji^

An aliqua fint aeris non indi^a p, 319, ^toi

Ampliatur " 340

An aer de atmofphara ad vitam alendam

in (anguinem reci-iatur 310 feqq;

Adfiimantium aliqua nomina 31«

Argumenta , quibus oftenditur aeri at-

mofphaerico viani ad fanguinem patere

3x1
Inlediis aer ad omnes partes corporis ve- '^
nit ibid.

Ex;;erimenta , quibus perfu,!di"nt etiam in

caliiiis animalibus fmiilia fieri 32,1. 31»

Aer reperitur in animalium fanguine 31*

& cadaveris vcnis 311. 313

Et in tela cellulofa 3x3. 314

In fpatio inani fanguis fe dc humonbu':

animalibu; expedit 314

de omnibus omnino animalis partibus fir-

mis. 325

& fiuidis 315. 316. 317

&C ipio fanguine 32.7. 318

Alia argumema. PIus aeris effe in fangui-
ne, qui de pulmone iiuper redit 3*^

& inlanguine animalis refpiramis ibid»

Sanguinem rareficri a calore 319

in capfulis articuiaticnum aerem ftre-

pere. ibid.

aer tamcn meabilis eft 3*?- 33^

. Via-qua acr ad UijguineraTeniat 330

per pulmonem ibid.

cuttm 33 1

chyium ibid.;

nares ibid.

0. Uciliias recepti aeris 331
tlaterf luo fanjruinern asjitat ibid.

1. Vis vit.ilis aeri ttibuitur 33*
fpiritus indc aenerari 33 J

1. Ex aere falinum aliquid recipi 33 3-334

3 Niirumve aereum 354

Noii quidem plenum nitrum 33J

Sed acidus vanor ibid.

4. AlijE conjedlurae 33^

j. Non videtur asrem elaflicum ad fangui-

nem venire 336. feqq.

Argumenta Quibus negetur 3 37

Sanauis afrii£0re nondeaiatur ibid.

Viae in pulmone aeri ei Itico non patent ib.

Unde bullaefini, Sc aei a putreciine evolu-

tus .3 3^

Ipla phainomena dernti aevis pro nobis
lunt ?39

. ibid.

A colore fanguinis

txf.aai

I N D E X.

48§

«xftanc tamen non contemnsnda experi-
meHta , quse fuadent , ad ruborem lan-
guinis aerem facere pa^. 340

Aer in calore humano elaterem amittjt

340. 341

Nitrum non nafcitur afrigore 341

neq e riraeci )ua frigoris ca^Ua ed 341

16. Num aer fdnguintin refrigeret ibid.
Vetu't:,i ei\ hypotlieiis ibid.
coiifirniata potillimum ab HELveno 343
&HAMBERGURO 343-344
Denfari in pulmone fanguinem 344
& refrigerari ibid.

17. Saiguis cquidem aliquantum ab aerc rc-

frigeratur 34j

Noii tameii is eft finis naturs nulm onrm

fa>:ieiitis 34<j

Naai omrnno fanfijuisnon frigidior ex pul-

mone prodit , quam advenit 14-^- 347

Vivituique in aere quam languis i-aliUiori 347

18 Num iaiii/uis addenk-tur in pulnione ibid.

num id dcnionlhet ficri minor diatneter vc-

narum pulmonearum 347- 348

Non e cauia eit , ciir dextrse cordis cavea

majotes lint 348. 349

funt majores quia ipfis plus reflllitur 343

Id demonrtrant experimentamorbofa 3JQ

Sed etiam in fetu 1 ante reipirationem ma-

jores funt 350. iji

ip. Q'^^ ^' vera pulmonis utilitas

Inhalat diiquid de aere 351

& aerem difTolucum
zo. Exhalatio pulmonalis

i.nfignis cOjjia halitui per p'.ilmonem ditia-
tur ibi(i<

3JI
35?

Aqua cft p. 354

milta cumfale & oleo ibid.

zi. Vis quam pulmo in movendo (anguine
exL rcet 3 j 5

Infpiratio fanguinis in arteriam fluxum ac-

celtrat ibic'.

Exf iratio reditum prr venas 3JJ, jr';

Qaid inde in lan^uine mutando fequatur JJ.S
Num cekrius pcr pulmoncm languis fluat 35?
Non vidciur 3 5 i

Neque pulTno muha habet pixcipua ibiii.

zz. San^uis num in pulnione addenleiar 355
Perinde nempe ut aliis in artei iis tbiii.

13. Relpirationis poteftas 111 abdominis

fan^uincm 360. ffqfj,

Venofum fanguinem partim ad cor ptemii

361
partim verfus venarum origines ibiu,

ut celerius proximo tem, uiculo redeat ibid.
atque adeo ftagnationi fanguinis re/iliit in

hepate 5 '5a

Liene ibidj'

premit dudum chylifenim ibid,

ventriculum ibid.

veficulam teliis ? 5^

ik. utinx ibid,

urerum ib:d.'

redum intcftinum ibid.

olfacflum adjuvat ibidi

Fulmo eft pio natatoria vcfica 3(^4

Praecipuuj refpirationis effedlus eft vox

ibi I .
14. Hypothefes aiiquse ^cj

Cl la Caz B de diaphragmate conjefturse

ibid.

LIB. IX. VOX ET LOQUELA.

LArynx in univerfum p.

quibjs in aii.malibus reperiatur

fiiiaid m homme
» Fai-tes. Cartilago anularis
ejus fitus
. iit^ura
ne.ius
3. Cartiligo fcutiformis
figura
, cornua
j4 Cartihgines arytsnoidc*
Duae lunt
Figura
A' penrlix
. Glotus non vera

166.

371

166

J. Epiglottis

P

^''1

ibid.

non eft propria laryngis pars

ibid.

367

Defcriptio

373

1^7

petioJus

ibi.l.

iL.id.

niobi.is eft

3-4

1i38

(3. Liganifnta thyrtoarytasnoi

ides liir-eriora

ibid.

ib.d.

iniericva

37'

+■ 575

3*59

GJotiis vera

375

ibid.

Claudi poteft

ibid.

370

7. Ld'yiii>i;^ vemriculi

i-i

370

alvSoRGAGNO rtftitufi

i\- 1,

3':^'

8. Alia iii?^mtnta laryijj:;s

3'/ 7

372

Hyoihyieoidtum iaitrale

ifi'.

37X

n)edi im

ibid.

it^td.

aluaiueiiora

ii-.J.

V. qq 3

490

J N D E X.

Hyoepigloftideijm

pag. 377

Gioflbef flottideum

J'«

Cricothyreoidea anteriora

ibid.

alia lateralia

ibiii.

Tliyreoarytsenoidea

179

Arytaenoineutm

ibid.

5. Z-arynx totus njobilis eft

ibid.

num poiilt cartilago lcutiformis

amrorfum

prodixi

ibid.

Qui crediderint

380

1-ion videiur

ibid.

10, Murculi laryngis cotnm unes

381. (eqq.

fternothyreoideus

ibid.

ejus otficium

38*

II. H •othyreoideus

ibid.

Ejus munus

383

iz. Styloppharyngaeusut ad laryngem perti-

ncat " 383.384

Eju3 vis 384

Th) reopalatini ad laryngem movendum ef-

ficacid

13. Mjfculi proprii laryngis
Cricothyreoidei

14. Cricoarytxnoidei poftici
Latsrales

IJ. 1 hyrcoarytsenoidei

fafciculus ab iis ad epiglottidem

e^ui adlio
16. AiytaEnoideitransverfi

Obliqui

FibrsE ad epiglottidem
17. Mulculi laryiigis rariofCl

Gloflb epiglottidcus

hyoeriigloiiideus

Cricocpigiottideuj

Th/reoe jig.ocudeus cninor
18 G.uis iary gis

toUiculi fi.npijces
ip. Gla.iduls epi^loctidex
ao. G.anda.s ary.ae.TOidei

jOefcripior ivIorgagnuS

alix
ii. Glandula thyreosdea inuniverfum

unica cft

fitus 6c ligura

Lobi
aa. Kab.ica inter4or

Acini

ceiiulas

Utilitas

oUcura efl

Dai-cus excretorii

no.i iniiotueiunt

aliae conje.:tuiaE
aj. »-iJvator mjfcjlu'! hnjus

£j«5 vaiietatCi glanJui*

ibid.
ibid.

lU 38y

385.3*^(5
386

lZ6. 387
3 «7

387.388

388

ib;d.

389

389

• ibid.

389 390

393

ibid.

ibiJ.
392,

39J
ibid.
ib.d.

394

ibid.

19S
196

39(3.35(7

}?7
ibid.
398
199
398

399

400

401
401

14. Arteria: laryngis pag. 40T. feqq.

Aritria thyrcoidta liiperior 401. 401

z^. inferior 403. 404

%6. Laryngis venx thyreoideae inferiores 404

mtdiae ibid.

Superiores 4(^4. 40J

17. Nervi iaryngis 405 Itqq.

Suf.perior laiyngeus ab OlIivo "pare 405.401?

Conjunftiones cum trunlo imtrcolfaii 40^
a8. Nervus inferior laryngis , Recurrens

406. leqq.

Origo 406

prog; eflus 407

rami in laryngem dati 408

X9. Fhsnomcna hujus nervi 408 feqq.

IntcTceptus vocem aufert 409

cordis motui non nocet ibid.

Etiam nervus oclavi paris ligafus vocem
fubprimit 4°9' 4'0

S E C T I O II.
L 0 Q^U E L M 0 R G A N A.

3p8.

400.

1. Os hyoides
Bafts

cornua majora
niinora

Ligamenta

2. Mufculi
Iteinohyoidei
iabrica
a.tio

3. Coracohyoidei
Q. go vsrior
teido medius
Iniertio <JC vis

4. ityiohyoidei. Majores
Origo

SiiiJs ,quo biventrem transmittit

in'crtio

uius

Stylohyoldeus alter & mlnor
j. Bivenires

Vsnier primus

conjundio cum offe hyoide

Veiiier lccundut

officia varia
£, Mylohyoideus

Ongo mufculi

finis

otficiam

7. Geiiiohyoidei

8. Lingua in uuiverfum

9. G.iiiiog.oifi mufculi
Oiigo

410.

413-

41J-

418,

4x0.

421

feqq.

4«i,

ibid.
4i£

ibid.
feqq.
ibid.
ibid.
414
ibid.
ibid.

415
ibid.
feqq.

41^

ibid.
ibid.
ibid.
417
ibid.
ibid.

418
ibid.

419

419
ibid.

4x0
ibid.

4*1

42Z

ibid.
fines

I N D E X.

45) I

fines tres. Lingualis

pag. 41J

pharyngxus

ibid.

hyoideus

ibid.

otiicia varia

424

lo. Styloglolfi

ibid.

origo

ibid.

pai^ a maxilla accelToria

ibid.

Itrata tibrarum tna , quat«orvc

4iy

11. Linguales mulculi

4ZJ. 410

iz. Hyogioiii

4i<5

Pars e|us qux bafio^loflus

426

qus caratogloifus

426.4^7

1 ertia partieuia

427

Oflicium

ibld.

13, Chondroglolfi

ibid.

delcriptio

ibid.

utilitas

418

\n mylogloiri in homine deatur.

ibid.

14. Fibrse hngus propnae

ibid.

a iVlALpiGHio defcriptx

ibid.

& Stenonio

418. 419

In homiue oblcurx liint

429

omniiio tameii etiicaces

ibid.

15 Fauces

419. 4]o

16. Os

4JO

Ui varie ea vox fumatur

ibia.

Uuccarum cavitas

ibid.

6c retro dentes alia

430. 431

17. Uvula

ibid.

num ad vOccm f.iciat

ibid.

non v.-^.ldc credibiie

431- 4;1

18. Nares

431

feptimum bipartiens

ib;d.

meatus prxcipuus

ibid.

receirus accellbni

431-4!?

imus

431

medius *

433

iiipremus

ibld.

iuiui pituitarii

ibid.

S E C T 1 O III.

y 0 X.

. Vox quid fit 434

Orgaimm glottis eft ibid.

, Oriiur a tremore oreanorum fuorum 45 j

Quare ca ex cartilagione Natura fabricata

ert 435

. Ligamenta glottidis tremunt dum vox

profertur ibid.

A njmero tremorum tonoium diverliias

elt 437

fola giotiis ad vocem edcndam fufFcit ibid.
. QjoinoJo cuique animali fua propiia vox

edacur jbid.

ca ikbrica laryngi piopria ^ 438

Id oftendunt experimenta Cl. virorum p. 438
Unde vocis acmx & 2.ravis dilcrimina ibid.
A tremoium In liganiemis glotticis vario

numero 43 j

ab elevatione aut defcenfu laryngis 439

Vires qux laryngem lcvant 440

aut deprimunt ibid.

6. Porio cur tremores ii numero funt diverfi

ibid.
Au a diverfa longltudine inftrumenti vocis

ibid.

7. Num ab atdata glottide toiii acutiores na-

fcantur 441

Quld hic docuerii Dodartilis ibld.

Argumenut quihus lentcniijm ftabilit 442

lexuuin & animalium exemnia ibid.

& inttrumentorum miificorum ibid.

Tonique ccrto ab aidiori vocis exitu mu-

tati 44;

Quanta hic varietas efie polfit ibid.

8. Alia fenientia. A ligamentis glottidis ibid.
magis tenfis acudor j Ia;-.a:is gravior vox

luccedit 443,leqq.

Noa przterviiit penims Dod-artius

443. 444
Qux Ferrenius aidioerit 444

A fola tenfione ligamentorum tonos variari

444 445
neque quidquam ab arditudiiie gloitidis

pendeie ibid.

fed iinice ab auifta tenfione altiores tonos

natci 445

& dlininuta humiliores ibid.

etiam inftrumento muiico hanc fententiam

confirmavi 446

Quod mutaverit Cl. Rukgius ibid.

9. Contra novam fententiam objeiftiones Cl.

B E R T I N I 447

Ligamf lua ttndi non polTc ibid.

i'i avibus man'f;ft© ibid.

in glottide immobili tonos pofle reprasfen-

tari varios ibid.

&c a (bla anguftia infttumenti fonori tonos

variari ib^.

(exuum contraria exempla 448

Nulla cauia cft qus iigan-enta tendat ib.d.

10. Quid ad ea' objei^iones rclpondeat CI.

MONTAGNAT ibH. feqq.

delcripiio Uryntis avium
Pro Ferrenii fententia
Argamenta a morbis
InlK^lis
II. Inftramenrum vocis auxiliare

yidetur poftulari a magna fonorum varie-
tatc iLid

449. 4JO

4 49

450.451

45'

ibid.

491

I N D E X.

Nullum inftrumentum organum vocis hu-
manae imitatut pag.

PoflTe in lingu* cum palato rima vocem
variari
II. Robur vocis a multo aere

per ardtiorem glottidem expulfo

& tremores partium elalticarum

etiam iaryngis

reronitum in ventriculis laryngii

narium cavea

Ccgitationes D o d a « Ti
ij. Alia vocis oreana. Lingua

labia

alia labia.
14. Communes vocis adfediones

nuUa f iicibus

Cur acuti loni fatigent

iNocet eiiim pulmoni

&C cercbro

451 J

4J»
ibid.

45J

ibid,

4J4

ibid.
ibid.

45 y

ibid.
ibid.
456
ibid.
ibid.
ibid.

457
ibid.

Gravior tonus omnino profcrri nequit ibid.

V.gent cantores irroratione 4j8

Ij. Propria cuique animali vox cft ibid.

etiani homini ibid.

16. Vod% diverfita; ab animi adfedu 459

17 De caiitu aliqua ibid.

ut a voce differat ibid.

Quid ad gratum cantum requiratur. 460

Unde vox fufca 'bid.

& raufices effedus in excitandis animi ad-

fedibus 461

S E C T I O IV.
L 0 flV E L A.

Quid fit loqui

4(Ji

Littn quid

ibid.

Voc.iies

46i

funt o6to

461.463

Ut gcnercntui in

1 ore

463

ibid.

&

ibid.

E

41J4

I

ibid.

0

ihid

Oe

ibid.

Ui

ibid.

U

ibid.

Vocales fiirds

4«4- 46y

Scheva

4*55

reliquae furdas

ibid.

Liie^^K oontonantes

ibid.
ibid.

aliis in iinguis alix

ab adiiU liiigux

ad partes oris generantur ibid.

Claffes confonantium litcrarum

Ciaffi l. Surdae H.
Ch.

Sibilantes S.
Sch. •
S blsfum
Efflanies F
V
W

Explofiv»

B
P
D
T
K
G

7. Nafales 4^8.
M
N
Ain

8. Liquid»
R
S.

Compofitx
Quibus viribus L proferatur

p.Viiia loquelasdSc vocis
Au abs^ueiingua loqui detur 47°

Noii vaiiie videtur
£a'butie5 a lingua nimis giandi
Nimis jd'iriCta3 \itium.
& brcvii itndlaeque
& longae

10. Vitia uvulae adrofseaut refeftae
dc deficicmis pa'.ati moUis
A paia.o offeo vitia
tt a dentium defedu
labiorumque
A nei vorum cu'pa
His novo motu tubnato vocis ufus reftitu-

tus 474

11. Ut corricantur locutioni? vitia ibid.
U'. litcras aliquse 474- 475

11. Ut muti lcqui difca:nt 4~5. feqq.

Perceptis moubus otfcani ioquela: hoiiunis

lcqueiitis 47^

Qui nrimi fuerint artifices ibid.

Me;iia i'«rj PoNT I i ibid.

Johuitntj W A I. L I S ibid,

Gtiilielmi H o l d e R 477

J. Gnorgii A M M A N N 478

Geergii K a p h E l. ibid.

13. Uti muti loqui difcant «bid.

14 A la ratio , qua potius atrlum officium

pcr alia organa fuppletur A79.

f. A66

ibid.
ibid.
A67
ibict.
ibid.
tbid.
ibid.
ibid.
ibid.
468
ibid.
ibid.
ibid.
ibid.
ibid.
469
ibid.

4«9
ibid.

469

ibid.

470
ibid.
ibid.
ibid.

• 471
ibid.
ibid.
ibid.
ibid.

47»
ibid.
ibid.

.473
ibid.
ibid.
ibid.

FINIS TOMI TERTII.

¥-M m:^^^^'?

7J^;>f^

.4 -^ '

•r^~f- ^

- ■ i:

xVv^ 'r\

' '/'

mf^>

i^f^/^^

-*<: t?

•■ * I ■• /JL . /

• ,1 C-^*-- M *