a:ibrary of tbe füuseum | | | " | |, COMPARATIVE ZOOLOGY, OF AT HARVARD COLLEGE, CAMBRIDGE, MASS. founnceu hp pribate subscrípttom, (t 1861. DR. L. pc KONINCK'S LIBRARY. No. /7/42. n ——— | | ERO j MEDICA '"CVRIOSA EXCRETIONE VERMIS NVNQVAM ANTEA EXCRETI. Anno MDCCXX. die xii. Maji, WQLFFENBUTTELJ, "« M Dec XXII ev ERY 5. 1 dmi. AU iba E d SUR IR ^" FN TOPNT «e dia es co ee EXIST de cpacci4d ue ca Wy ong rq o a PARA SEXER RRRRRE RAREEILAA EAE, Kx & CUCCOBSERVATIO | MEDICA CV RIOSA -EXCRETIONE VERMIS NVNQVAM ANTEA EXCRETL IRCEN, Solis & Perfes Nymphae filiam, & Acte Colchorum Regis fororem, Bue veneficiorum peritiffimam multus retro feculis exftitiffe, & adhuc temporis pulcram fuam atquegenerofam prolem, cacodzxmonis intelligimus mancipia, in hoc mundo reliquiffe, nemo fane teme- reinficias ire conabitur. Affirmare quidem non au- demus, ac fi tales relicta: Circes forores non aliter, ac ipía olim, ad fe venientes homines carminibus ac ve- neficiis fuis in omnis generis bruta commutare pof- fent, quod nunquam credemus, nec de Solis filia id nobis fenfü adeo crudo perfuaderi patiemur; interim tamen multis modis nocere, proximoque damnum, interdum periculofum fatis atque lethiferum inferre haud ignorant, Sunt quidem complures; qui exi- ftentiam fagarum veneticarumque plane pro mero &ommento &anili fabella habent, & que de fupen- memorantur, vel memori maa d iftunt, futi afferre poffemus caraloguim, fi id op ) * 2d ADMGGRRE - n "utis hs | Ira s earumque monumentis confi gnatd exi 'uules effe fabulas atque purá pu Cipro iunc i /non cru- bcícunt, dera: magnum ex FMledicis & Philofophis us effe putare- mus ; exiftentiam tamen. ejusmod l infamatorum - hominum fatis: probant n non varia cantum in facro paffim codice veteris & novi Teftamenti, fed profa- norum ctiam fide digniffi morum virorum criptis exftantia exempla; Pr&terea quoque opeta, qua ab yr igne incantatoribus perpetrantur, nulla: vi natü-- rali, v.g folo afflatu. ediculos in aliis procreare, uti hiftoria hoc teítantur, peragi poffunt. ^ Liceat no- 5 Is verba Cilübeiir Eh edffn um Efculapii, Friderici Hoffmaani, Medicine rationalis reftauratoris felicif- fimi, noftra facere, q Xt continentur in differtatione ejus de porentia diaboli in cor REN ux Hala Saxo- numI!703 prodiit & quidem. Tite reloquio: Zerum enm vero ( loquitur ibi contra i qui plane nihil otentiae diabo i adícribunt &e €jus op op ationes in Corpora plane i inficiás ire volunt) is breviter vepont- mass cum ad veritatem fati ve I duo Aut tres tefles file digni per eonfenfam. omnium po, pulorum Jh 4ffictant, equi em non xoideo , HY | bert licien e clan Miei 1 0i, Póminum 2 ab omitibs À pulis at ue locts "uariis €? decerfts s feculis 9 non ta 4TH A duc T ilo- 5 1 'DEEXCRETIONE VERMIS. E 4 Philofophis, Medicis fide degna, pevitts , prudentibus ob- Jeroata C9 magna cwcum[lantiarum convementia con- Jfrgnata , tm facvo poflea codice confirmata €9' tot magt- iratum legibus , confesftonibus, judacis Jiabilita. le- guntur , certe in vebus fachi folis autovitatibus eff. mitene dum €9'c: ^. Sed quid opus habemus longa ferie vc- neficatum exiftentiam probare, cum id ante nos in- gens Medicorum & Philofophorum fide dignorum Cohors fatis luculenter Jam ad oculum monítrave- rit, nos potius accingimus ad recenfendum cafum, quem rubrica indicavit ; quique nobis in praxi noftra die XIImo Maji Anni M DCC XXwi obvius factus. Duz mulieres, quarum mariti armentorum miniftri, per triduum femper matutino tempore contenuonis feram inter fe reciprocabant de non prius mulgen- do pecore, utraque enim harum vaccam habebat, & utraque de altera quoq; fufpicionem alebat;quod, antequam altera veniret, alterutra dolis fe deluderet, fuoque la&te dcfraudaret;: proxima ad ftabulum, in quo armenta perftabant, cum quarto die mane lecto futgere & more folito vaccz fuz lac mulgendo tol- lere, antequam nempe altera veniret, vellet, pra to- tiis corporis cruciatibus doloribusque immanibus nec pedem nec manum loco movere poterat; altera intem; emulía fua vacca, hanc adiit, dicens: Visne tuam vaccam emulgere, maritus meus in procinctu ftat pabulatumpellerearmenta?— Sed hac vix ac ne did: A3 vix Á emos OBSBRVATIO MEDICA: : vix quidem repondere porcra, quod dolores fo: non permittcbant, / Symptomata de momento in momentum, de hora in horam augebantur per bi- duum, ita, ut tandem, cum omnes cam jam morti proximam putarent, omnesque ctiam aliquid magici fubeffe ouch nghi adiu anale soni d daret de recipiendo remedio certo antivenefico: ju» - bec nempe aílumerefoetentem ex Syria A(Tam, Gum- mi-réfinam ex Tithymalo Perfico foetido farmento- fo, que Germanis vocari folet &euffelezdDred / cum anatica portione fcybalorumalvinorum propriorum; hocce medicamentum cuporifton feu facile parabile - fore.egregium antimagicum & in omnibus morbis. contra faícinum non fatis commendandum. ' Mor- tem cane pejus .& angue fugiens egrota fe cogit. nolens volens ad inglutiendum hocce ftercorarium (fotían ex ftercoraria pharmacia Dn. D. Paullini d fumtum?). naufeofiffi longa, vel ut naturalis hiftoriz commentatores yo: |,DE EXCRETIONE VERMIS. 1 pedibus non adeo diffimili, inftructum, (figuram cu- jus «que ac magnitudinem adjecta tabula znea re- prafentat exactitfime Num.[I1I.) quod alias in anno- fis quercubus haud infrequenter reperitur, (7.) pet guttur inferius excernit & eJicit, quod infectum ex- cretionem inter (zpiffime ejulante quafi voce clama- vit: pip! pip! Hoc excreto dolores ftatim remit- tunt, craciatus acumina & lampades morbi confe- ftim exftinguuntur, & affecta, lecto derelicto, infc- étam illud fcatula lignea inclufum ad nos afferebat, quod, quoties aperiebamus fcatulam , exitum vi ex hac affectabat ;. erat enim fatis agile. — Affudimus aquam fimplicem frigidam , ut füffocaretur, quam cum fentiret , teiterab : at vocem quatuor vicibus cla- mantem pip! pip! & inter convulfiones pedumque contracturas vitam in aqua amifit. Poftea cum for- fan inhortum quendam nos conferremus, éq so HI : ID cemi- —— — —À $00 0 | | Nota 1l. gea | Hocce infe&um Phyficis vocatur 4yóxupB» , Tpatyoxio Os xept 4A vel xepapBvE , Capricornus vel Cerambyx, £5olabod?; colore & magnitudine aliud infe&um , quod Platyce- roten vocant » referts. Caput ei eítlatiufculum , oculi bovihi & grandes; os habet forcipatum & hians , aduncis duobus dentibus duriffimis horrendum, quibus dum ligna rodit argutulutm porcello- rum grunnitum diferte exprimit. — Pedibus fex inítrüctum, fed languidis, quibus auxilium ferunt cornua duo fupra oculos ta- . centia, toto corpore longiora, aovem decemve» imo pluribus ara ticulis flexibilia, non exate teretía, in edibus vivit & lignis ari» dis &c. vide Moufetti dicatzum infetorum pag: 149. &ei n.de p: Dosscint o det o füfpectam loquentem. cum duabus aliis fequioris fexus perío-- nis, quz €i totam paulo anteactam hiftoriam excre- €: illius miraculofi vermis vel. pei nar- ant,pcr quam narrationem tota cjus facies expal- Fu Brit vto yer lictis ex nobis quarct A agat quidque faciat da emicat id f. ciendum ci cum dd qud icum mene mfg P ; i T Ghi Y IB *k v 4 ID. m nario ka: AP. Missi: S AD TX. : zm FsOUPQ M b)à8! 2 - , r AT*f(? ( 1€7T L2 ei: «aA MIDJWVAiLALA 19 ^ Piani» den » T - » L Y MCI » 3 1 n " " | JP ig Siri A ud Y : |* mis : OM AM ais ANMALEUM - huc. ampliu sit xeorot& c Z TP UR SR AENLIISAFPT TREN T OP m . Ej z k f . b» 1 R4 P118 — dica ial vum habere, ad d videndum, qua » qua io . diam fuiffet lufimnm. fi ei dedbemus ous Fn D. bu go e ieeteen mortuum ui vitio à t. a diburidlà LO cune . indi- ERU DEAN i d 7N gETUI"er RR * Obísrvatónes de Waldo Pe ime fir L Chriftoph. Hellwius 'cafüm habet de Scarabzo feu cervo volante in capite ar- (00 mato quem vide in cafibus & obfervat. ejus: redicinalibus, anato- . micis, chymicis, chirurgicis & phyficis p.100. it. Dominicus Pa« . naxollus Jatrologifmorum feu Obfervationum Pentecofte: quarta, up Eo Hiftoriam de verme nigro;fquammofo, M oi cauda bi ii fida perexcreatum expulfo, cial epit enn umoe wmewdehocu pei o oo 2OLQQDEEXCRETIONE VERMIS. . indidimus; ut priftinz per noctem reftituercetur fic- citati, animus nobis erat, id altero inftanti mane fpi- ritu quodam balfamare & a corruptione & purre- dine vindicare. Sed cum lectum altero mane dere-- linqueremus; fenfim fenfimque infectum pedem u-- num pott alterum movere , horaque una vix clapfa totum vivere incipiebat. nobis non cozgitantibus; huncce tamen novum Virbium gaudentibus & ad- mirantibus.:^ Statim accerfi juffimus lac dulce & af-. fundimus, fed non aliter ac pridie vocem : pip! pip! canebat. aliquotque vicibus repetebat; & temihora elapía fecunda vice morte in lacte opprimebatur.: Loto animalculo addidimus fpiritum | vini philofo-. 'hicum ad modum & methodum Dn: Doct: Herm: Dad? eiliree pens viri ad gloriam Medicorum Ger-- maniz nati, Dn. preceptoris noftri parentis ad in-: ftar;aut fi quid ulteriüs eft; pietatis eternum devenc- randi, paratum qua: balfamatione humida adhuc. gaudet. . Foemina quidem excreto verme ftatim fe mclius habere incipiebat, altero tamen manc recru- defcebant dolores; orthoftadía nihilofecius manebat, &ipfamet anobis, ut aliquid medicamenti porrigere- mus,petebat ; pluresadhuc forían latere vermes [ufpi- cabamur, dedimus hínc anthelmintica, nempeJEthio- pem mineralem, Mufcum marinum lapideum fal- fum; qui officinis Corallina; &oralfen^ ober Steerz 9too6 audit; G vermes - &cxpellit, fi quidaliudg m .OBSERVATIO MEDICA : ^ AT ARE expellendos. los rettantes adhuc v vermes. )orumque - ovula ac feminia, fine ullo ta ffectu; fed dicta: propinata remedia: cum aliis mixta per iftum diem. nuliam prorfus exfercbant efficaciam, nocte autem d perquem infeótum: IOri exacte Iimile egerebatur ; quod ; Kaum faltando falvavit vitam; nullibique deiaceps reperiri potuit, licet maritus & uxor aditans id follicite per. B ecemememosarac os fir — a quazfiverint, ad. nos deportaturi; « luntur a eb deributh loci, ejusmodi cv diabolica i nager antima-- certa RB materies n etos tim ex ime. H fugit. - 2$34 253 Utt ion e dots AA BI. i ud inei 5 incpn * ' Si adíperfifieris ci Rr rar arm para in Fre ksitinootulá illa loquutz i 1d de lade | bubulo: colloquium retulerant; €x hoc er im folo colloquio | vencficam effe colligere vole 'quia.ex une guibus zítimamus leonem; fed verula ifta 'aftuta &£. callida ftarim; fuo uc fermoni pallium circumvefti-. ret, dicebat; fc vidiffe aliquando ona ue ac men reticebat, quod: fervus quidam pultem fpiffanr €x farina. cum aqua. paracam;- "ilz. ober 95rene 9yui$/ quod huror xcu mam. DE EXCRETIONE VERMIS. P fe folet; valde deperiens, rufticam quandam (fxpius, -ut id cibi fibi daret, rogaverit,. fuam enim heram nunquam hunc cibum parare; qua ruftica etam a- liqvando hoc alimentum przparavit, & ut ei ad co- -medendum porrigeret; adiit domum fervi, fed fervus .€o tempore peregre profcctus erat, interim tamen. ejus hera rogat rufticam; ut hunc cibum farinaceum modo relinqueret, fe fervo fuo velle recte tradere, quamprimum faltim (uos lares refalutaflct, fed rufti- a nolebat; hera autem magis magisque inftabat, donec tandem reliquerit. «Servi hera pultem pofuit, 4n cella; que altero rnane totatora vermibus fcatebat; confumta pulte a vermibus, infecta referentibusqua -cafeum alias permeare folent; Germ: fgáfe 2 Sotaben/ -languere incipiebant. : Hera hocce videns, nunquam alias vifum phoenomenon miratur, aliisque in pago. :reculit. Vetula quadam ftatim fefermoni immiícens fuafir, ut cis dareclac dulce, quod ctiam factum, quo - quafi faginati funt... Hoc vero a verminofa prole eti- am confumto, retulit hoc; quod evenerat , vetula, "qua antea confilium | de. affundendo lacte dederat. qua regerebat, ut us nunc etiam una vicc daret lixi- vium caufticum, quod faponis factoribus ad confi- ciendum faponem in uí(u eflet, vel fi hoc non prato "effec ad manus, ut faltim fila cruda , Ger: Garn/ "aquá per aliquot horas coqueret; & bancce tinctu- -Iam-atto- viridem .yerminofo. gregi: ad. bibendum ima " B3 porri- - CMM ES DBSERVATIO MEDICA AC : | porrigerecs - qua vero guítata mo ) CItIUS- "relicta morti: Rhe vermium. me tp ur qe -Ru- ftica , que pultem fervo in: donum dare voluerat, hancce inaudiens is hiftoriam,.c uz ac ciderat c cumc cibo thus, quam hic de eo exferit L erc-non on pigebit: "^ | ji F'wocnis dgeqintad aires d 0 1 cum valde fa- : | y projecit in angulum , rediens pofi "x "duum, deprehendit porum nigro colore obductum; ela pis item ribus diebus. id Lie erkaprrade ra- -nulas aliaque eula minuta gen: une ic abiens in diruerfürium, ubi pomum accepc "at, fmmu "i, conque[Ius de dolore "voentvis 5 puella e; enita jusftt dac iidup bibere, quod ille ila pen pue facfo, € "intra fpatium sdligotl boravum. "idit. eee ra $ 'gevoer[us denuo in dzverforium de vebementus, :queftus doloribus fumm: | ftt stevmmpuella, atque n at 2 Bere urinam equimam recens : "reddit am monttit , quam ille Pn in YSAPSIQUA. 4on- Uis ex[lncla fuerunt. ..005 00 wrWs. - mper aurem nunc oritur : ades mancipia. ie doli vermes: C9 infeGla producere €9* creare: posfmt? Quod tamen non credimus, nec nobis facile perífua- deri patimur, cum creationem infcétorum, uti & o- : omnium. cipes icm pucamus ade & 13. mentionem anjecit, qui ex feipionibus a. Magis «- &yptiaczs funt produchi, quique poftea a [evpente 24roms omnes funt deglutitá ,. fut]e. producla magica $.,. Sed hac objectio jam dudum ventilata & rctutata exiftic A 'ierio Lib. Ll, de prafltgiss Dasnouum- Cap. HL, € excell. Dn. Do&l. Frider. Hoffinanno in jam [femel a no- bis. citata. Dilfertat. de. Potentia. diaboli. in. corpora, quod. nempe bac. ferpeutum produclio fuerit tantam.» 4maginavia 5. vid. ettam Dan. Fifchberi tentamen pneu- vnatologico -.phyftcum de imaucipiis | diaboli, feu. fagés, quod IE'ittemberga Y716. prodat, pag.19.20. 7 ^ — . Ulterius quaritur: | Quomodo, cuim diabolus ejus- que fideles in[ecla generare baud. callent , tamen ifla ab dis corporibus. infinuentuy €. Ad. hoc refpondere po- tetimus: | Mancipia. diaboli ipfeque. diabolus infe- €ta de loco in jocum ferre, non aliter ac alias res, uti v.g. hiftoriz exftant de lacte, butyro , quod vulgo Socxrenz3Sutttr appellant, pecunia &c.. furto. aliis Íurripere, alusque donare pofle: fic & cum infectis fieri quis facile negabit ?.—. Uni loco aufferre infecta, alii iterum communicare callent. ||... Obfervationes & hiftoriz his de rcbus copfcriptz fidc tunt digniffi- ms, modum tamen omnes retieent talium concin- indie ON SON MS m " ' matores, t^ vic -OBSERVATIO MEDICA" S NOR: ricipertamcn Tim sini fm fonsisted uando,que vel do vel 4o egeruntur; Pa | dia- ü | x^ ute Had: jufbque ' nac d caufx nes tione inféctorum, qua vel ip(à vel quo- ' : horundem feminià cum cibis funt ingefta & in- jtità; LU paie vais it wn eram exclu —Á—Q textura in cor- ps e am nutrita & quafi faginata. ' Ex infi-- 'nitis, ut hancce thefin clariorem reddere poffimus, 'unam tantüm, de qua nobis conftat. adducere pla- cet hiftoriam :' Afo/ilis quidam, venationi deditus. aped: pre lasfitudine dormiens biante for[an ove, n tva quadam decumberet, lacerta quadam ori ejus ir- pfit » fomno relicto dolorem ftatim fentit in vegione ventri entriculi morftcantem ,. qità de die in diem ingrave- eil ; varia dpihir a coaris adhibita fant remedia, fed opio inica[fum ; , per femianmum , 4 €» quod excurrit, "buncce dolorem tolerare cogitur, difcipulus tamen Dia na dilizeéntisfonus. vvénationem , quam deperibat , non ne- elat3 in [ylva cum valde j ret , adibat tugurium Mica cájuadam, e yt modicam potiancslam f fis da- i ili ort Andiderat; nibil dare pai feit, D quam, at ; innumera setialtrpreRentibfen vació- NUR ENES DE EXCRETIONE VERMIS. t quinque lacevtas, quaram una veliquas quatuor ymagni- tudine excedebat, | Nobilis bocce videns, miratur, vvevtit pedem, C9 adit pagum , ubi acceperat cevevifiam illam Jecundaviam lacertas pellentem , audtturus C9 t[arus, quem potum fibi dedilet vuflica tlla femina? Qua ve- vo, fe ei mbil ampurt dedife,. puram videlicet ceveci- Jtam feeundariam eum Origano ( I1L.)) coctam, affeve- rabat, datis pofiea nunquam depradicare poterat banc- ce berbam , femperque fao potui admifcevi jubebat, ve- Cleque iterumvalebat. Sed finem faciamus, odimus profanum vencficorum vencficarumque vulgus, & ab eorum facris omnes bonos arceri velimus. Nota Ill. Origanum vulgare & fylveftre, eft planta flore perfecto fimplici irre- gulari tnonopetalo , feminibus nudis quaternisgaudens , quz inci« dendialias, extenuandi , ex(iccandi; calefaciendi , facultatem obti- net, Germ. $:Doffen obcr YOoblgemutb. FINIS. kin Xu Ww foh "3