, Ti m ijict^ya^/. A^/r t/^^ /w^^ / , (^dr^crfp- i fi I f -• % - ^»^'' Francisci REI>f^'7^X (.. ■■.\ w\ Piitritii Aretini , EXPERIMEI^^ i'-A circa generationein INSECTORVM A D y^ohiliffimtim Virum CAROLVM DATI. AMSTELODAMI, Sumptibus ANDREiE Frisii M. D C. LX X I. Clariffimo d^ ConfultiJJtmo Viro D o M I N o D"<'- P E T R O C O E N I S S E N I. V. D. s. QUa^fitam dudum occa- fionem privatum no- ftrum amorem proferendi in publicum^ fateor^ ambabus, quod ajunt, manibusarri- pui ^ & libello huiCjqui infe- ftorum curiofiiTimam gene- rationem & m.etam.orphofin ocuUs ipedantium pariter & ^ 3 ^^^^ auribus legentium objicit, quem Francifcus Redi , pa- tritius Aretinus cum civibus {uis Italice loqui fecerat, ego. ut omnibus fecreta fua pan- deret , Latine loqui curavi , nominis tui infcriptionem pr^fixi , ut dedicatione hac me jam dudum tibi addi- (Slum dicatumque effe de- monftrarem. Quid ni face- rem^cum nihil invenerim te amabiUus y nihil amantius , quorum ucrumcjue cum in te fummae virtutis fit j alte- terum fehcitatis etiam eft mea: : quod nimirum omni- bus charus^ omnibus jucun- dus dus cum fis^mihi quafi ultro detulifti , quam tot alii am- biunt amicitiam. Non hic tamen diducam longius quantum in te fit amoris, officii^feduUtatis^ dihgentixj qu^nam in convidu comi- tas^faciUtas^ fynceritas:quam ubique candidus ^ quam et- iam eruditus & htteratus, quam in veteri^quam in no- flrorum temporum liiftoria verfatus , nihil^ inquam^ ho- rum attingam ^ ne vel in adulationem abeat amiciti^ fimplex profeffio^ vel invido forte aUcui laudes aUunde conquifit^ in te translat^ * 4 effe effc videantur. Fruor cg-o privatim iftis bonis , &: fruar tamdiu cum paucis , quan> diu theiauros doclrin^ tux claufos tenebis in peclore, ncc publici ]uris faciesj Sc quamdiu privata illa , quse Te tam largiter beavitfor- tuna contentus ^ non afpira- bis ad iocum aliquem^ unde lumen tuum radios poilit in |. lures i^argere^ qua in men- te ut diu perfeveres^ quo mi- hi frequentior jucundiorque tui fit copia , optarem votis omnibus j fi amiciti^ Uceret fui majorem quam amiei rationem habere. Quo ne me me {cclere contaminem^vcr- tam potius vota;, & flagi- tabo y non tantum petam , ut prodeas amice, prodeas in publicum , faciasque ut quantum propter occupa- tiones a conviclu familiari- tateque noftra fieret decel- fio y tantum ex glori^e tuo^ fru6lu jucunditatis accede- ret amico , quod quam vo- veat ex animo teftatur liac fideij amoris y obfervantio:- que fuar perpetua teflera C/. DG7nme Jimkorum ttiorum tui amantiflimus A. Frisivs. L E- L E C T O R I B E N E V O L O. ANtCA ^uam huc pedem infe^ roi ^ trlhm teverhisalloquar necejje eji. Verfionem tihi damm , fedliheriorem) (irinojua id potifi- mum egimm 5 ut Domini Authoris mentem , quantum idpro virium nojlrarum ratione fieri poterat , quam commodifime exprimere- mus, ^j^are fi qua hic occurrunt minm eleganter , mintisque latine dicia 5 non oratorem nos^ fed alicni operis qualemcunc[ue interprctem egiffe cogitahis, lam iliud quocjue ferpenda^ prCcor^fuum cuique na- tioni gejtium^ fiam dicendiratio" nemeffe^ quamjrufra exprimere nituntur-i quotquot fuh alieno coelo^ alienis morihm ^idiomate qjivunt, Atque hoc cH quod me propim tan- git^ & te meminijfe volui : de reli^ qms hic nihiliipfum enimfefe com- mendat hic tYd^Atm^ utfujpenfa hederA opus nonfit. JJnum tnntum mihiface tua addereliceat^aut ve* ram , c^uam hic vides , aut nullam aliam folide philofophandi ratio' nem effe^ nec quenquam fore arhi- tror 3 cui illa in ohfervandis rehm naturalthm afiduitiVSy illa inpro- fonendo modeBianonplaceat^ his tantum excepis , qui nihilnififua ^ antiqua amant^ velex honorum authorum opere prafens lucrum quarunt^ cui hominum generi ut ni- hilhicdictumvelim, ita D"- Au^ thor^ qua efl generofttate ^ nihil pr^ter honctm mentem precatur» Fale, Bxperiem fapientiam^ creduhJ errorem auget. Prov. Arabic Erpen. lvii. PRAN- l Francisc vs Redi NoUliJfimo Viro DOMINO D.CAROLO DATI s. MI DOMINE. DUbium nullum efl: , quin fupremus omnium Ar- chiteaus,ad pcrcipiendas rcs naturales,rationi fenfus exter- nos , quafi totidem feneftras vcl portas dederit , perquasillapro- fpiciat ad contemplandas res 5 vel rcs introeant , ut confpiciaritur. Quin ut melius dicamus , quafi totidem fpeculas , vel explorato- res; eo coliimantes, ut rerum na- 2 pRANC. ReDI turam detegant , & cunda ra- tioni rcnuncient , qux hac ratio- ne fufcitata , de quavis re judi- cium fuum format , tanto magis pcrfpicuum & certum , quanto lenfus magis fani , agiles , & ab omni impedimento liberi funt, Quare ut reddantur magis fecu- ri , vel accedimus propius , vel a rebus, quas intuemur;, recedimus longius , mutando lumen & lo- cum, plurefque alias aftiones ex- ercendo , ut non vifui tantum , fed fenfibus etiam reliquis fatis- faciamus; idque eum in modum, ut nemo hominum, qui ingenio valens , judicium rationis de re- bus fenfibiUbus, ahter, quam per hanc facilem , fecuram , planam, & expediram propriorum Ccn' fuum viam requirat : prorfusut optime mihi dixille videatur qui nefcire D e generdt. in[e6ior. 3 nefcire fe ajebat, quid optione data expetere homo anatura, vel mente quadam fuperiore potius , quam fenfus integros & incor- ruptos pofTtt. Kis ufque adeo ap- pofitis ii.ftcamentis cumiaflru- ftus fit homo , nemo non videt, quantum a redo tramite devia- turus fit 5 qui veritatem hiftorias naturaUs anxie indagando, fepo- fita illuminatione fenfuum , fu- perficiah & levi apprehenfione propria^ , vel minus iincerx alio- rum relationi innitens, a ratione officium fuum requirit , ut qux a fenfibus male inftrudis dece- pta , prxcipitem & fallacem fen- tentiam pronuntiarc poftet.Hinc nemo hodie in fcholis Philofo- phorumufque adeo novitius eft, ut hanc ab ipfa natura inftilla- tam^ & ab antiquorum fapientif- A 2 ftmiS; 4 rRANC. RedT finiis , atque in Philofophicis re- bus benc fubadiis didatam fen- tentiani non foveat , e quorum numero maximum iliud inge- nium , quod omnia novit , & de omnibusmirabiliter fcripfit , in 1 1 . de Paradifo dixit : Mllaforrife alquanto : epoi 5 s' egli erra iJ opinion^ midijje-ide' mortali Dove chtave di fenfo non dif ferra : Certo non ti dovrien punger li Jirali 'D^ammirazione omai-^ foi die- tro a fenfi Vedi^che la ragione ha corte lali» Ideft: Errare opinionem mortalium defti- tutam cJave fenfuum : nec vero id cui- quam mirum viden debere, cumratio ilne adminiculo fenruum curtas alas ha- beat. Ita D e generat, infecicr* j Ita eft : Ratio^ctiam ubi fcnfus fequitur , alas curtas habet : nec inquirendo plus comprehendit , quam illi apprehendunt. Qucd fiufqu.^ adeo debihs eft , inper- fcrutandis rerum mundanarum fecretis , etiam fenfuum firmata fubfidio , quanto pejoris condi- tionis erit,his deftituta prxfidiis \ Quare, fi fenfus viam non explo- rant , ii negotia non detegunt , fi quicquid natura fert minus bene apprehendunt , nec rationi ma- nus porrigunt , quid miri , fi vel per prxcipitia & tenebras ince- dat , aut fallaciarum & errorum laqueis involvatur \ Atque hoc ipfum in caufa eft , utut animi fervore potius, quam dexteritate ingenii ftudia Philofophice fecu- tus fim , cur maximo ftudio & cura id egerim , ut ocuhs nieis A 3 pri- 6 Franc. Redi primo , per accuratam & con- timiam expericntiam fatisface- rcm , ac tum demum menti ma- teriam Piiilofophicae xftimatio- nis fubminiftrarcm : qua via utut forte ad pcrfedam alicujus rci cognitionem non pcrvcnerim, €0 tamcn ufque deventumeft,^ ut multa , q\xx novilfc mc puta- bam, plane ignorare me fciam : & fi quam ab antiquis defcri-' ptam , vel a modcrnis creditani fallaciam evidenter detcgo , du- bius animi , atque incertus hx- ream, 6cnifi prudcnti amicorum confilio fuftlikus, vix verbmn proferre audeam : unde pluribus rccens faftis experimentis circa natales viventium, qux tia£lenus nulla non fcholarum , cafu , & propria virtute , fme uilo femine paterno nafci credidit , quia ipfe mihi Begenerai, infector, 7 mihi diffidens, cum aliis ca de re conferendum cenfebam;, adte milii recurrendum Domine Ca,- role putavi > cujus iiumanitati hunc inter intimac admiffionis amicos locum debeo : vidtein* quam 5 in quo dodi omncs fum* mam , aPiiilofophia roboratam, & varia eruditione luculenter adornatam fapicntiam ita re- fplendere vident , ut hoc fe prc- tio ceftimans Tliufcia noftra, nec Latio fuos Varroncs , nccGras- cis Plutarchos invideat. Quare iioc a te peto ut horis fuccefivis , has meas literaslegeredigneris, fedeoanimo, ut iimul fenten- tiam mihi tuam finccre dicas , &dodiffima, utfoles, confdia amice mihi fuppedites , quorum fubfidio fretus , fublatis qux fu- perfiua aut vana videri poterunt, A 4 & s Franc. Redi & acijeftis neceflariis , forte {b- lerti magis ftudio perficere hoc quicquid eft opcris potero. Multi crediderunt pulcram hanc univerfi partcm, quam vul- go terram vocamus , ftatim, ut e manu aeterni Magiftri ftabilita exiit, vclquaalia, quamftulte comminifcuntur rationc , cxfti- rit y certa quadam viridi lanugi- ne , primis pilorum in pullis vo- iatilium 6c quadrupedum rudi- mentis non abfimili,per fe vefti- tam faiiTc , qux ianugo a iumine Solis,& ab alimento materno ro- bur &incrementa fumens,fenftm in herbas & arborcs, alendis ani- malibus poftea produftis aptos excreverit : dicentes^eandcm ter- ram progredicndo ab elephan- to , vel maximis ad minimas , & invifibiles beftiolas , omnes ani- ma« D e generat, inftEioY. 9 malium fpecies ex vifceribus fuis produxiffe : fed non contentam hac irrationalium generatione hanc ambivilfe gloriam , ut ipfi etiam homines, primis ilUs tem- poribus, fe matrem agnofcerent. Unde Stoici , narrantc Ladan- tio, aiSrmarunt;» in cundis mon- tibus , colUbus , & omni planitie homines prodire , haud fecus at- que fungos. Verum cft y aHquos in ea opinione fuiffe , non ubi- vis , fed in certa quadam. , & de- terminata parte , vel Provincia eofdem nafcij unde ^gyptii, ^thiopes, Phryges i^xs, regioni ; Arcades , PhoeniceS;, & inter At- ticae terrx incoias Athenienfes fibi hanc prxrogativam arroga- bant , ac fi primi parentes huma- ni gcneris in Graecia , per fe ;, ea- deni prorfus ^ qua cicadae vulgo A 5 nalci 10 Iranc. Redi nafci creduntur, ratione, cx terra nati eflent , in cujus rei fignum aureas cicadarum imagines pileis affixas gercbant. Etiam Plato in Menexeno, nec non Diogenes Laertius in vitis Philofophorum, hanc primx hominum ex terra generationis gloriam Grseciae tribuunt : Sed ubicunquc tan- dem iUi nati fiierint , Archelaus, ; Anaxagorx difcipulus , docuit , non omnem macram & igna- vam terram , nec emortuum quodvis fabulum huic rei aptum effe , fed terram requiri caUdam, Ixtam , & germinando natura- liter aptam , qux pultem quan- dam iadi fimilem , & primi vi- ventium alimenti , feu ladis vi- ces fubeuntem fubminiftraret. Hxc viventia Empedocle &c Epicuro teftibus , primi^ mundi die- Vegenerat, infe^or^ 1 1 diebus promifcue , nulloque fer- vato ordine vel regula ex utero terrx (matris artificii illius gene- ris nondum fatis gnarx ) nafce- bantur. Neque ha^c ufque adeo abfurda opinio illorum modo fapientum , fed multorum etiam aliorum antiquitus , & fpeciali- ter Apollonii Riiodii Argonau- ticorum iv. fuit: ©>5p€? J** « %^ios\v ictyjng co\uy}?yj(ny , »fjso S'' clTr' £fkuv "Zvu^r^Ug ^ihim kUv cl^iQoi* r.vrz Kiio^v, Ideft: Fera autemndnferi^fimilesm" mambus , A 6 Neque 12 PRANC. ReDI Is^que quidem vtrii (imile cor^ fm^ fed aliud ab aliis Termijre memWis incedehant nti- merof^^tanquam oves JBx ovilibus diligenter eumfe- quentespajlorem* T^dles c^ priores ^e luto produxit Terra tpfa , mijlis comfojitos membris , Ita ut nonnuUa animalia fine ore 6c brachiis , alia abfque ocu- lis & pedibus , qusedam mire in- fcrtismanibuspedibufque, ven- tre deftituta & capite paiparent. Muita capite nafcebantur hu- mano , & membris ferinis reU- quis. Aha partes anteriores feri- nas , pofteriores humanas habe- bant : nec deerant ad illum forte modum fada , qualcm Poeta^ in M inotauro Cret^e ^ Sphinge , Chi^ De generat. mfeffor. 1 3 Chiniasra , Sirenibus , alato Per- fei , & in fabulofo Atlantis equo Arioftus defcribit. Non ^finto ildeflrier md naturale^ cy una giftmenta genero d'un grifoh Simile al padre avea la pkimay e r ale, Li piedianteriori^ ilcapo^ e'l grifo',^ In tutte l* altre memhra parea. quale Era la madre^ e chiamafi IppO" Id Cft : Nonfiflus, fednaturaliseratequus, cx juraento generatus& grypherfimi- les patri pennas habebat & alas,nec non pedes anteriores, caput fimile & ro- flrum : Castera matri fimihs5& vocaba- turHippogryphus. Sed hxc magna mater terra ccrnens dedolatas iftiufmodi A 7 mon- 14 Franc. Redi monftrofas generationes neque bonas, neque durabiles effej cum his talibus occupata reipfam per- feciffet , ac jam rudimenta artis depoluiffet , homines produce- bat , & perfeda alia in fua fpecie animalia : Et homines quidem fecundum narrata Democriti, minutorum inftar vermium na- fcebantur , paulatim & infenfi- biUter humanam figuram affu- mentes > vel ut Anaximander di- cebat , ex finu matris prodibant, corticibus quibufdam inclufi ru- dibus, &fpinofis, echinatoca- hci , quo caftanea frudus fuos veftire folet , non dijGlmiUbus. Diverfa ab hac Epicuri & fequa- cium doftrina fuit , qui in utero terrx , certis quibufdam tunicis & membranis inclufos fuiffe ho- mines, 6c c^tera aninuha volue- runt. Degenerat infector, i j mnt , quibus maturo tcmpore disruptis, & dilaceratis , omnia nuda , nullo caloris vel frigoris fenfu prodiiifent , & huc illuc divagando, prima fuialimenta matrem fugendo traxiflent : qux mater terra cum mirabilibus iftiufmodi generationibus hade- nus fufFeciffet , brevi efFoeta , & quafi fenio confeda, fteriUs fafta fuiffet, hominibufque 6c reUquis perfedis animaUbus producen- dis ultra non fufficiens, generan- dorum animalculorum , mufca- rum fciUcet , vefparum , cicada- rum , araneorum , formicarum, fcorpionum , omniumque ver- miculorum terreftrium , & ae- reorum , quac Graecis t vTs/^flt (^wcc^ Latinis infeBa vocantur , facul- tatem retinuiffet , plantis fponte fua^nuUo femine prxvio nafccn- ribus. 10 Franc. Redi tibus. Et in hoc conveniunt omnes antiquorum fimul &re- centium Philofophorum fcho- Ix , conftantiflime docentes, ter- ram hadenus & produxiffe illa , & produduram porro adinter- itum ufque fui. Nec tamen eun- dem omnes modum generatio- nis infedorum , nec eandem omnes partem determinant , a qua animx in eadem deriventur. Dicunt enim,non folam terram, fed animalia etiam omnia , viva pariter & mortua , nec non res omnes a terra produdas , omnia denique illa , qux putredini & corruptioni propiora funt , hac occulta virtute gaudere. Et va- lidi argumenti loco nonnulli putredinem ipfam 5 aUi natura- lem codionem adducunt : qui- bus rationibus multi ^ pro diver- fitate Le generat. infector. 1 7 fitate fedaram & conceptuum , adjungunt caufas alias, quas afti- vas & efficientes vocant : qua- les , exempli gratia funt , anima univerfalis mundi , anima ele- mentorum , ideae , intelligentia, formarum donatrix , calor cor- poris putrefadi , calor ambicns &ca^li, ipfc etiam motuscxii, & influentise fuperiores : nec dc- fuit , qui generationem automa- tum^ omnium virtute generatri- cis facultatis animas fenfitivie , & vegetabilis faftam affercret , cu- jus tenues reliquix , aliquamdiu poft mortem fupcrantes , & in cadavere animalium vel planta- rum habitantes, dumibidema debiliilimo calore , tantum vafi inclufse , otiofae , & quafi fopitx detinentur, fupcrvcntu caloris ambientis difpofita materia, ani- men- 1* Franc. Redi nientur , 6c refufcitatas , novam corruptse materise vitam , & or- gana in morem propriorum in-- ftrumentorum largiantur : Eft alia etiam fapientum feda , qua^ pro vero habet takm generatio- nem a minimis quibufclam fafci» culis,& aggregatione atomorum dcrivari, qua^ atomorum con- gregationes omnium omnino rerum femina fint , & hujus fe- minis omnia plena effe. Et fe- minis quidem hujus omnia ple- na effe, multi etiam alii fatentur, dicentes , hujus generis femina hi principio mundi a Deo nul- Ubi non fparfa , 6c difleminata , adfoecundandum elementa, foe- cunditate non momentanea , &c evanefcente , fed perpetua , & qux pari cum elemcntis paflu procedat : atque hoc fenfu ca- pien- Ee generat, infechr. 1 9 piendum effe putant , quod in iacris iiteris legitur , Leum omnia (tmulcreaffe. Sed maximus etiam noftri leculi Philprophus, im- mortalis ille Guilhchnus Har- va:us certo ftatuit , rem omnibus vivcntibus communem eflb cx femine nafci, non aUtcrquam ex ovo , five hoc femen ab ani- maUbus ejufdem fpeciei, five aUunde cafu derivetur & proce- dat. ^Sj^ipfe omnihtu viventihus id,c(ymmme eJliin.o\xit.ut ex/cmi" ne^ceu ovo^ origtnem ducant : five femen illud ex aliis ejufdemfpeciei frocedat , Jive cafu aliunde adve^ niat. ^§uod enim in artes aliquan- do ufu venity id idem quoo^uein naturacontingit : nemfe^ utea' dem cafu , ftve fortutto eveniant^ qua alias ah arte efjitiuntur : CU" jmrei (apud ArijloteUm) exem- j?lum ZO PRANC. ReDI plum eflfmita^, Similiterque Ji hahet gencTAtio {quAtenus ex fe- mine ) quorumlihet animalium 5 fivefemen eorum cafu adft , five ah anente univoco ejujdemcjuege- nerisfroveniat. ^uifpeetiamin femine fortuito ineft principium gencrationis motivum , quod ex fe^ dr pcrfe ipfum procrecth tdem - que , o^uod in animalium cQngene- rum femAne reperitur '■> potens fcilicet animal ejformare. Dixerat auteni jam aiitea , in- vifibiiia hxc femina , quafi ato- mos per aerem volitantia, a ven- tis quaquaverfum diircminari , & fpargi , utut non declaraverit , unde , & a quo originem fuam habeant : id tantum eundem credidiffe ex fupradidis verbis colligi poffe videtur, femina hsec fortuita , per aerem volitantia , De generat* infe5tor. 2 1 5c a ventis difperfa, proccdere & iiafci , ab agente , non quideni univoco , ut cum fcholis loqua- mur, fed xquivoco : &melius forte , folidiuique , & magis per- Ipicue opinionem fuam decla- raflet, nifi per civilium beilorum tumultus eidem , cum deplora- bili Reipublicx Philofophicie prxjudicio furreptx fuiflent quamplurimae obfervationes , quas circa hanc materiam colle- gerat, notaveratque. Multis ta- men durum , & creditu difEciie videbitur , Harvseum non abcr- rafle a fcopo , cum obfl:inate af- firment , caufam efHcientem procreatricem infedorum natu- raliter demonftrari non pofle: iinde fubtiliflimus Philofopho- rum pra^teriti ,temporis , cum eandem in hoc mundo fruftra quaj- 22 Fr anc. Redi quaefiviffit , eo devenit , ut dice- retjCaufam, qux generationem infedorum immediate promo- vet 5 atque in difpofita materia animas eorundem producit, non aliam effe, quam omnipotentem manum illius, cujus fapientia nihil non tranlcendit , id eft Dei optimi maximi , a quo pariter cunftis volatilibus infufam effe animam , Ennii opinio fuit , fi Varroni credendum eft, libro quarto de lingua Latina , fcri- benti: Ovafarerejoletgenpis-pen- neii condccoratum , nori' animas^ ut ait Ennitis, Etpoftea : Inde *venit divinitm pulleis infmuans fe ipfa anima. Quare alii fub- jungunt , mifum non efle , quod Galenus in fuis libris modefte fatetur , fe nunquam eandem potuifie invenirc , ideoque Phi- lofophos D€ generat, infe6tor. 2 1 lofophos omiics rogatos voluk, ut fi quo cafu iii eam inciderent , id fibi fignificarent : nectamen eo minus , contra opinionem Platonicorum , fatetur, feani- mum inducere non pofle , ut credat, potentiam iilam , &fa- pientiam , qux animalia perfefta producere novit , eandem efle , cum illa , qux k(c demittit ad formandum fcorpiones, niufcas, vermes , lumbricos , & illius ge- neris infefta alia , quas a Schola- iticis imperfeda vocantur. Qux inter tot opiniones vera , aut ve- ritati proxima fit , dicerc non aufim 5 atque adeo nec propofi- ti, nequefacultatisme^eft:, nt hanc Utem dirimam , & fi id quod credo dctego , animo illud fit pleno verecundix & maximi timoris , cum femper in auribus mihi 24 Eranc. Redi mihi refonare videatur illud di- viniPoetx: Semfre }t quelver^clo hdfaccia Ai menz^ognA Dee r uom chiudere le Uhhrx^ quantoeifuote'-) Fero che fenz^a. colpafa, vergo* gna, Ideft: Veritatem , quJE mendacii fpeciem habetjlabiisquantum fieri poteft,coer- ceto : etenim citra culpara ruborem incutit. Quarc in hac.atque omni alia re fapicntioribus femper primas deferens , ut 11 qua perperam a nie dicentur , ea corrigantur, non reticebo, me facpiusrcpe- titis obfervationibus eo dedu- aumeiTe, utcredam, terram, poft primas illas plantas,& prima illa animalia , quse fub ipfamun- di Degenerat, infecior. 1 5 li primordia fupremi crcatoris ufliiproduxit, perfe, nechcr- 3as , nec arborcs nec animalia ijualiacunque pcrfeda vel im- 3erfeda produxifle : & quod fomnia ilia , qux vel prxteritis jfeculis nata funt, vel iioctem- Ipore in , vel ex tcrra nafci viden- tur, ex fcminc plantarum rcali '& vcro , nec non ipforum etiani animalium nafcantur , ut qux mcdiante femine proprio fuas ifpecics confervant.Et quanquam fuigulis fere diebus vidcamus , ex cadaveribus animalium , nec non ex omni genere lierbarum , florum, & fruduum putrido- rum, & corruptorum vcrmes nafci infinitos, juxtaillud : Nonne 'vides qu^cun^^ue mora^i fluidoci^ue cdore B Cor- 26 PRANC. REDI 1 Corpora ta.befcunt^ in parva ani" malia verii f Huc tamen feror , ut credarH;, onincs hos vermes ex femine paterno generari , & carnium , herbarum , aliarumque rerum , vel plane , putrefaftarum vel putrefcentium in gcneratione infedorum , non alias efle par- tes , nec aliud officium , quam Ut locum vel nidum commo- dum praebeant , in quem ab ani- malibus $ dum nendi tempus inftat , deferantur vermes , ova , vel quodcunque aliud vermium femen 5 qui vernics , ftatim ut nati funt , in hoc nido alimen- tum fufficicns , & nutritioni commodiffimum inveniunt , & nifi a matribus fupradiclum fe- men huc delatum fit, nullum ibi De generaf, mfe^$r. 2 7 ibi vermem, nunquam, inquam, quidquam generari. Et ut hoc b Carole^ quod dico, verum efle perfpicias , de paucis , & maxime vulgaribus , nobifque notis infedis minutatim apud te loquar. Ergo , fecundum ea quae dixi, & quas antiqui fimul & moder- I ni fcriptores , nec non commu- nis vulgo opinio dida voluit , omnis putredo corrupti cada- veris , & omnis eiuvies cujiis- cunque alterius rei putrefadx , vermesgenerat, atqucproducit : cujus rei veritatem indagare vo» lens , fub initia menf s j unii tres cx illo genere ferpentum , quos angues iEfculapii vocant , in- teremi , ftatimque ut morrui erant , in ciftulam apertam , ut marcefcerent mifi : nec multuni B 2 tem- 2S Fr ANC. ReDI teniporis interceffit, cum e05| vermibus , coni figuram reprx fentantibus ;, opertos vidi , nullc|! pedum, quantum quidem oculcL perfpicere licebat , apparente ve-i iligio 5 qui vermes devorandij his carnibus occupati , per mo- menta crefcebant , augebatur- que^ut videbatur, de die in diem corundem numerus : ca^terum, utut conicx omnes figuras ef- fent , quia tamen divcrfis nafce- bantur temporibus,diverfe quo- que magnitudinis erant : mi- nores tamen fimul & majores , abfumta carne , fed integris ad- huc nudis oflibus , per exiguum quoddam ciftulae occlufx fora- men unanimiter omnes fci^c proripuerant , nec indagare un- . quam potui , ubi locorum fcCc abfcondiffent. Ergo majore ad- hibita D e gencraf. infeBor* x 9 hibita cura , ut finem eorundcm perfpicercm, xi Junii tres alios ejulclem generis ferpentes ad- hibui, in quibus exaao triduo vermiculos vidi, quorum numc- rus & magnitudo per momenta crefcebat : 6c omnes quidem unius ejufdemque figuras, i^d coloris erant diverli : majori- bus quantum ad exteriora can- didum referentibus , cum mi- nores in carneum propenderent. Abfumtis carnibus anxie fugam circumipeclabant^fcd rimis opti- xna: claufis obfervavi , decimo- nono ejufdem menfis nonnul- los ex majoribus a:que ac mino- ribus quafi fopiri, & immobi- lesreddi. Inde corrugati , &in fe colledi , infenfibiUter ovifor- niem figuram aflumebant , uf- que dum dic vigefmio primo B 3 pror» 30 Franc. Redi prorfus transformarentur in fi- gurarn ovi candidioris : quita- mcn coior poftea in aurcum , & paulatim in fubrubicundum , tandemque in nonnullis fenfim obfcurior faftus , in nigricantem degenerabat. Ovaautem, tam rubicunda , quam nigra , poftea quam ad hoc pcrfedionisfignum pervenerant,ex mollibus & tene- ris, ducto cortice , dura & fragi- lia rcddebantur , ut jam aliquam cum chryfalidibus , vel aureliis aut nymphis , ut vocant , convc- nientiam habere viderentur , irt quas per aUquod temporis fpa- tiumbruchi, bombyces, atque id genus alia infeda transfor- mantur. Curiofius ergo cunfta obfervans, aliquam in ovisru- bicundis & nigris quoad figuram differentiam deprehendi : utut enim De generat. infeclor, 5 1 tnim eadem omnia ratione , ex pluribus quafi annulis fimul jun- ftis compofita viderentur j an- nuli tamen illi in nigris quam rubicundis magis exfculpti , ma- gifque confpicui erant , cum ru- bicunda quafi polita videren- tur , & in altero extremorum certa quadam exigua concavi- tate deftituerentur , quae in ni- gris manifefta , & concavitati malorum medicorum , ubi a ra- mis decerpta funt , non muitum diffimilis erat. Separatis his ovis, unumquodque genus feorfim diverfo vafe vitreo , charta bene munito excepi , & exaftis o£to diebus ex quocunque ovo ru- bicundo, ruptoputamine,mufca prodibat coloris cinerei , torpi- da , ftupens , &, ut ita dicam, ad- umbrata, imperfedo adhuc ope- B 4 rc^ 32, Franc. Redi rc, & alis nondum exertis , fed qiix intra odavam horis partem fcnfim explicatis , pro modo il- lius corpufculi , intra idem tem- poris ipatiuni ad debitam & na- turalem partium fymmetriam redudx , ac jam planc formatx diiatabantur 5 & mufca , depofi- to livido illo colore cinereo, viridem, maxime vividum , & mirum in modum radiantem allumpferat , totumque corpus ita increverat, ut impoffibile videretur illud exiguo illo pu- tamine comprchendi potuiile. At vero fi hx virides mufcx ex ovis rubicundis odidui fpatio cxcludebantur , cx ovis nigris , non nifi poft quatuordecim die- rum moram , rudes quxdam & nigrx majores mufcx prodi- ■bant j prxtexta candida , ventrc pilofo , De generat, tnfe^tor. 1 3^ pilofo , & in imo rubente 5 illius generis , quas per macelJa 6c do- mos quotidie circa mortuas car- nes vagari & bombos edere vi- demus : cum nafcerentur defor- mes erant , & ad motum tardif- fimx 5 alis , id quod viridibus etiani , dc quibus fupra diduni eft,acciderat,non explicatis. Nec tamen nigra illaovaomniapoft dies quatuordecim excludeban- tur , fed crant numero plura , qusc in diem ufque vigefimum cundarentur , quo temporis ar- ticulo certum genus mufcarum prodibat , cerebrofum , & a pri- mis duabus generationibus, tam quoad magnitudinem , quam figuram plane diverfum , nec a quoquam hiftoricorum , quod cgo fciam , defcriptum : mufcis enim ordinariis , quse menfas B 5 no- 54 Franc. Redi noftras freqiientant multo mi- nores funt , alis volitant argen- teis , & qux modum corporis non excedunt : corpus ipfum prorfus nigrum, coloris ferru- ginei , politi & circa imum ven- trem fplendentis eft, quaparte corporis formicarum alatarum figuram referunt , raris, &non nifi ope microfcopii confpicuis tenerioribus pilis. Cornua ob- longa , vel , ut naturalis hiftori^ fcriptorcs vocant , antennx in capite diix alTurgunt. Anterio- jes quatuor pedes ordinariam in inufcis pedum ftruduram non excedunt , fed pofteriorcs duo multo quam pro tantilli corpO- ris moduio iongiores , &magis crafli funt , & ex materia crufta- cea , locuftarum marinarum pe- dibus non diffimili , conftant , eun- Ve generat. infeElor, 1 5 cundemque, fed magis vividum atque illum in modum ruben- tem colorem obtinent, ut ipfam etiam cinnabarim poft fe relin- quat , pundifque candidis di- ftinftae , opus aemulantur ex de- foecatifllmo fmalto conftans. Hae divcrf^ mufcarum gene- rationes , ex uno foio cadavere produdx , non fatisfecerunt in- telledui meo , fed inftar ftimuli mihi fuerunt ad tentandum no- va experimenta : & inhuncfi- nem apparatis fex cittulis , Ime operculo , in primam mifi duos ex praedidis ferpentibus , in fe- cundam puUum majorem co- lumbinum , in tertiam duas car- nis vituUnas libras , in quartam fruftum equinae carnis fatis ma- gnum , in quintam capum 5 in fcxtam cor vervecis , & omnia B 6 ho- 3-6 F R A N C. R E D I horarum viginti quatuor , aut paulo majore fpatio vcrmes produxerunt: vermefque, exa- d:is anativitate fua quinque vel fex diebus, more folito inova tranfierunt : & ex ferpentinis, coloris rubicundi , & cavitate carentibus , fpatio dierum duo- decim mufcx natx funt , alisc coloris cxrulei , alix violacei, Ex columbinis carnibus ova alia rubicunda prodierant , alia nigra : 6c ex rubicundis qui- dem fub fincm odidui mu- fcx virides > ex nigris vero, die dccimo quarto, rupto pu- tamine , in ea ovi parte , ubi cavitas nulla eft, totidem ni- gri cuiices , cum pr^ctcxta candi- daprodierunt : eodemquetem' pore ejufdem gcneris culices prsetextati cx ovis reliquarum car- Degenerat. infeUor, 3 7 camium natifuiit, hoc tamen difcdmine, quod ex corde ver- vecis, pra^ter praetextatum hoc genus culicum , nonnulli etiam coioris ca^rulei & violacei nati ilnt. Interim ranas aliquot flumi- nis, excoriatas, vafe vitreo cx- ccpi, & vafc minimc claufo, fcquenti die cunda recogno- fcens, paucos numero vermes inveni, qui ranas depafcebant , aliis in fundo vafis , & aqua a carne ranarum deftillata na- tantibus. Die fequenti altero, vermes omnes increverant , na- tis interea infinitis aliis , qui in aqux fuperficic natantes , non- nunquam emergendo , ex re- liquiis ranarum cibum capie- bant 5 quibus bidui Ipatio ab- fumtis , natando 6c ludendo B 7 per 58 Franc. Redi per foetidum illum liquorem ferebantur , & quanquam mol- les & inquinati pedibus defti- tuerentur, tamen attollentes fe- fe fubfultabant , & ferpendo pro lubitu defcendentes , ac circa vitrum delati aquas repetebant 5 tandem me non animadver- tente faftum eft , ut fubfequen- ti die illos in univerfum omnes, fuperata altitudine vitri , diffu- gifle viderem. Eo ipfo tempo- re pifces aliquot Arni fluminis, qui Barh vocantur , ciftulae per- foratx , cum opertorio aeque perforato inclufi , eaque poft quatuor horas aperta , innu- merabilem fuper pifcibus ver- mium minutifl[imorum multi- tudinem, & circa junduras ciftu- Ix internas , ipfofque adeo ver- miculos affixam & conglome- ratam De generat, tnfe6ior. 1 9 ratam tenuiffimorum ovorum feriem deprehendi , quorum alia candida, alia crocea,cum ungui- bus tererentur , frafto putamine liquorem reddebant candican- tem , albumine ovorum ex vo- latilibus fubtiliorem , & minus vifcofum. Reftituta in priorem itatum, & poftero die aperta ciftula , vidi , ex ovis illis omni- bus natos eflcvcrmes, &vacua iiquore putamina , eo quo ge- nerata erant iiserere loco , ver- mefque illos quos pridie ejus diei videram , duplo majores fados efle : Et quod miraculi inftar erat , fequenti die in illam magnitudinem excreverant , ut fmguli feptem circiter grana pendercnt , cum antea 25 aut 30 eorundem unius grani pondus non excederent > led reUqui ex ovis 40 Franc. Redi ovis prodeiintes , miniitiflimi c- rant, & nidu, ut ita dicam,oculi, citius quicquid erat carnium in pifcibus devorabant , offibus il- lum in modum denudatis,ut tot- idem fceleta effe,6c ex diligentif- fimi totius Europx Anatomici manibus prodiiffe viderentur : & hi vermes,eo loco affervati,unde effugere , vcl folicite id quxren- tes,non poterant,exadis a nativi- tate eorundem quinque vel fex diebus, more folito in totidem numero ova transformabantur , ex quibus poftea determinato tempore mufcae prodibant viri- des , culicefque cxrulei , & nigri alii , prsetexta candida dotati : mufcx item alicE , locuftis mari- nis, & formicis alatis fmiiks, quales fupra defcripfimus. Prx- ter hxc quatuor genera, oclo,vel dc» D e generat. infecior. 4 1 dccem namcro muicas ordina- rias vidi, qua: menias noflras cir- cumvolitantes, bombum edunt. Et quia , exado uno fupra vigefi- mum die, animadverti, ovorum nigrorum aliqua nondum cxclu- fa efle , diverfis illa vafis feorfim excepi, & exado bidui ipatio cu- lices prodibant nigri minutiffi- mi, quorum numerus intra aliud biduum ita adaugebatur , ut nu- merum ovorum quamlongiffi- mc iupcraret. Quare aperto vafe, & ruptis quinque vel fex ovis,ea- dcm glebisprxdiftorum culicum illum in modum repleta inveni , ut unumquodque putamenmi- nimum 2 5 vel 3 o , & fsepius qua- draginta culices contineret: con- tinuatifque multoties iftiufmodi expcrimentis, nunc carne cruda, vel co£ta, tauri, cervi,afini,buba- li. 42 Franc. Redi li , leonis , tigridis , canis , hoedij agni , damoe , leporis , cuniculi , foricis , vel galiinae , galli Numi- dici , anferis , anatis , coturnicis, perdicis, graculi, pafleris , hirun- dinis , apodis, vel etiam varii gc- neris pifcium, thunni fciUcet, acipenferis , pifcis gladii , & la- mise, folcx, mugilis, lucii, tincas, cancrorum marinorum , & flu- viatilium, nec non mufculorum marinorum concha demta, fem- per indiftindte mihi nata eft , modo iixc , modo illa fpecies prgdidarum mufcarum,& quan- doque ex uno folo animali omne memoratum genus mufcarum fimul , <5c multx prasterea alia^ generationes culicum , nigri co- loris : quorum nonnulli ufque adeo minuti erant , ut oculis eos aflequi vix poflem : & femper fuper De generat* infector. 4 3 mper his carnibus, 6cfuperhis pilcibus , & circa foramiiia ci- itularum , non vermcsmodo vi- dijfed, ut fupra diftum eft , ova etiam, ex quibus vermes nafcun- tur : atque hxc ova in memo- riam mihi revocarunt ftercora , quae a mufcis fuper carnibus 6c pifcibus excernuntur , ex quibus poftea vermes nafcuntur , id quod optime notatum eft a com- pilatoribus vocabularii Acade- miae noftrae, & pariter obferva- tur a venatoribus in feris seftivo tempore captis , nec non a ma- cellariis , & muliercuiis , quae ut carnes per aeftatem ab his fordi- bus confervent , in mufcarium illas recondunt , aut linteis can- didis cooperiunt : unde non iine magna rationc ingens Home- rus , Hbro decimo nono lUados, Achil» 44 F R A N C R E D 1 Achillem introducit , mctacn- tcm, ne dum vindidam in Hc- ftorcm pararct , muicx vcrmi- bus inficercnt vulncra dcmortiii Patrocli , oajTw inquit, cum Tiic- tidcloqucns: Ael^ca^ju^y, .uot lO^P^ MgvoiTl» ob^Kiucv ViV KoL haud fecus ac fi heri recens oc- clufum effct. Anguillx contra minimum aqux dabant : fed in- tumefcenteS;, & inflatx, deperdi- ta fenfim figura in maflam quafl glutinofam , vel gluten fatis te- nax & vifcofum abibant. At ve- ro Le generat. infecior* 49 •o vitulina , per multas feptima- las arida permanfit &ficca. Ncc :anien hoc folo experimento :ontentus fui , fed diverfis tem- poribus & vafis infinita alia ejuf- modi experimenta coepi. Et ne quid intentatam prxteimitte- rem , non femel aliquot frufta icarnis fub tcrra fcDeiiri & humo optime contegi curavi^nullis un- quam , poft plurium feptimana- rum in terra moram , generaiis vermibus; cum carnes reliquas omnes , in quibus mufcae defe- derant, vermes produxiffent. Et maxime dignum confideratione eft , quod interanea trium capo- rum , qux mcnfc Junio in cu- curbitam vitream , colH fatis longi , & aperti conjeceram, ibi- dem verminarint 5 & cum vcr- mcs exire ; propter nimiam aiti- C tudi- 50 JrANC. R.EDI tudinem colli , non poflent , re - cidentes in fundum cucurbit^ , &ibidemmorientes, mufcis cibi & nidi loco fuerint , ubi non per omne modo aeftatis tempus , fed in exeuntem ufque Odbbrem vermes produxerunt. Fuit etiam, cum non exiguam vermium , in bubalina carne generatorum^co- piam , necari , & partim in vafe claufo, partim in aperto feponi curarem : & in vafe quidem claufo nihil unquam generaba- tur : at vero in altero illo ver- jines nafcebantur, qui in ova transmutati y tandcm in mufcas ordinarias abibant : idemque prorfus accidit , cxlis non mini- ma copia mufcis ordinariis , ea- demque ratione fepofitis. Et- enim in vafe claufo niliil un- quam natum vidi , at vero in vafe Dt generat* infector. 5 1 vafe aperto vernies nafcebantur, ex quibus , in ova tranfmutatis , mufc2c prodibant , ejufdem cum iilis fpeciei , ex quibus nati erant vermes. Hinc facile conjeduram capere poteris , dodiffimum , & quavis maxima laude digniffi- mum P. AthanafiuniKircherum, sequivoci loco habuiffe , cum li- bro duodecimo Mundi fubter- ranei experimentum proponit, generandi mufcas ex earundem cadaveribus. CMufcarum cada" «z^^r^jinquit, homo virtuofus.^o/- lige^ eaque prius aqua mellita non* nthil macerata jupra Uminam meam impone^ deinde laminam chymico more fupra cinerem aut arenam calore lentOy carhonihus fufpcfitis , aut etiamfimo equino tepefactam expone^ ^ videhis fri^ mo microfcopii ope infenfihiles C 2 qtiof 52 Franc. Redi quofdam vermiculos nafci , dein-* de alis affumpis fenfihiliter i?i Tnufcill^ ) & tdndem adfenjum crefcentes in ferfectas mujcas ani- mari* Ego vero mihi periuadeo,- aquam mcliitam tantum infer- vire alliciendis viventibus mu- fcis^ ut liis cadaveribus paft^, fe- nien fuum in illis relinquant : & parum aut nihil rcferre puto , an vafe aereo excepta cadavera , ad tepidum calorem cinerum ad- moveantur,nec ne. Etenim fem- per y & in omni loco ex cadave- ribus vcrmes , ex vermibus mu- fcx nafcentur j tantum ut a mu- fcis ipfis vermes , aut vermium femina generata fint. Ego jam non capio , quomodo hi , a Kir- chero defcripti fubtiliffimi ver- mes , in parvas mufcas conver- tantur, antequam per aliquot dies Z) e generat. infector, 5 1 dies in ova tranficrint : & multo minus capio^ ( ingcnue confitcn- do ignorantiam meam) quomo- do hx mufcx , cum ufque adeo cxili corpore nafcantur, poftea increfcant. Etenim omnes mu- fcx , culices , & papiiiones , ut millies vidi , ea magnitudine ex ovis fuis prodeunt,quam toto vi- tx decurfafervant. Sed ahlquam hoc folo experimiCnto^male con- fiderato , mufcarum renatarum , ex cadaveribus mufcarum , gau- derent, vel, utitadicam, fefe efFerrent , qui fuaviter fibi per- fuaferunt , micdiante fermenta- tione , vel quo alio fuiiili , aut magis peregrino labore , ex car- ne humana pofle refufcitari ho- mines. In ea opinione fum, ma- |ximi id ilHs fundamenti loco jfuturum, & ubi id per vanam C 3 glo- 54 Fr anc. Redi gloriofam jatlantiam enarraf- fent,exclamaturos illosfuifle: Cojiper gli gran f^^vlfi confejjaj Che U Fenke muore^ epoiri" mfce: Ideft: Jta fatentibu^ fapientifHmii Thosnix mortHu^renafcitur. Hinc forte ad capiendum incre- dibile iilud experimentum , ;: non uno liadenus tentatum , fe- fe compofuifient , ficut jam ante nugatorie loquentes audivi. Sed pretium non eft, ridiculas ilio- rum nugas refutafle : Etenim, ut Martialis ait , Turpe eft dijficiles hahere nugits^ Ft (lultHi labor eft ineptiarum, Idque tanto magis , quanto cc- leberrimus P. Athanafius Kir- cheru5 > libro undecimo Mundi fub- De generat. infecior. 5 $ fiibtcrranei , magis prxclarc , 6c Iblidis rationibus refutavit itul- titiam nugatoris Paracelfi, qui copiofc admodum docere vo- luit , ridiculam metliodum , ge- nerandi homunciones, invafis Chemicorum. Magis me ofFen- dunt;, qui altifllmum fidei Chri- fliana:, de corporum refurreftio- ne, myfterium, his&fimilibus nugis atque conjeduris aefti- mant. Ex eorum numero Geor- gius Pifida , homo Grxcus eft , qui refurreaionem corporuni urget , addufto exemplo Phoe- nicis : & incly tus fama , ac ceie- berrimus Dominus Digbi^exem- plo cancrorum marinorum , qui ex fuo fale , Chemice praeparato renafcuntur. Ah ! fanda illa , 6c profunda fidei noftrae myfteria , ab humano ingenio compre- C 4 hendi 56 Iranc. Kedi hendi non pofiunt^ncc pari paflii |j cum naturalibus caufis ambu- j| lantj fed fpecialia & mirabilia opera Dei funt,quem fi omnipo- tentem credimus, reliqua omnia faciilime , & claufis ocuiis cre- di podlint &debent, & oculis clauus creditx melius intelligun-' tur , ut rede nobiliirmius Poeta Italus cantat : 1 fcgreti del Ciel fol colui vede , Che ferra gli occhi^ e crede. Idc(^: I Secreta qx\\ ille folus videt.qui claii- < dendo oculos credit:. Sed tranfmifla hac lonG;adi- greffione , ut ad propofitum re- deamus , neceffum eft , ut tibi dicam , quanquam fuiiicientcr mihi vidcbar quafi manibus pal- pafie , ex carnfous animaUum mor- T>egenerat.mfeffor. 57 niortuorum , nifi ab aliis viven- tibus animalibus femcn afFera- tur , nullos vermes generari 5 ta- men ut omnis toUeretur dubita- tio , nec locus effet oppofitioni , quam quis occafione vaforum occluforum formare poterat , ac fi aer ambiens nec intrarc , ncc exire, nec innovarc fefelibere poffet, aliud experimentum ten- tandum duxi,mittendo carnes 5c pifces in vas capaciffimum, & ut aer co penetrare poffet;, vas ipfum, fubtiliffimo veio Neapolitato obferatum j in arculam, arcendis liiufcis aptam , & ejufdem gene- ris velo Neapolitano obdudam , inclufi : nec tamen fuper liis car- nibus , & fuper his pifcibus , vcl unicus vermis vifus eft : non ra- ro tamen plures in fuperiore ve- ii & arculae facie circumvagari C 5 vidc- 58 Franc. Redi videbantur , qui odore carnium illedi , quan.doque per fubtilifli- ma foramina expanfi veli in ar- culam penetrabant , & fiquis fe- gnior in eximendis illis fuiffet, forte in vas ipfum penetraflent $ tanto ftudio & induftria id age- bant , ut per vim eo devenirent : & aliquando obfervavi , duos vermes , pofteaquam primum velum feiiciter transmiferant, & Jam in fecundo , quo orificium vafis occludebatur , haererent, tanto nifu id egifle, ut jam dimi- dia parte corporis velum illud fecundum pertranfierint , & pa- rum aberat, quin carnibus illis fefe expleviflent. Et jucundifli- ma res erat , interea vidifle, mufcas majores circumcirca vo- iitando , 6c bombum edendo , per vices fuper primo v Ut fimo tegatur. AntU 64 Fr ANC. Redi Antigonus CariftiuS) in fuo ope- re mirabilium narrationum y in- tegrum juvencum fub terra fepe- lirivoluit, ita tamen , ut cornua emineant, exquibus, fuotem- porc refeclis , apes ( ut ipfe qui- demdicit)prodeant. Antigorio maximam partem Ovidius libro primo faftorum adiixret : Jlua^ dixit^ reparesarte requi" ris apes ? ohnfe 777 aciati corpis telUrcjti - njertci-y £>tipd petis hnohis^ ohrutm ilk dabit. lujfafacit pajlor ^fervcnt exa- mina putri De bove : mille atiim/is una,7te" cata dedit, Varro , libro fecundo &: ter-' tio mfticorum negotiorum, non de- ! Degenerdt,infeclor. 6$ ideclarat, aii neceffario fepe- iliendus fit juvencus, vel fuifi- jciat eundem fupra terram pu- ■ trelcere. Ac ne Columella qui- \ dem de hac re aait , non ma- ] gis quam ^lianus , libro fecun- ■ do hiftori^e animahum : & Ga- lenus capite quinto , ilhus hbri , quo quseritur , fintne animaha , qUdC utero continentur, tacet. Virgiiius tamen Georgicorum quvirto , fub finem , in ea opinio- nc fuiffe videtur , ac fi neceffaria j fepultura non fit , fed fufficiat cundem in fylvis &hberoaere rehnqui. ^mttuoY eximiosprajlanticor" pore tauros , ^i tibi nunc viridls depafcunt fumma Lycd , Velige, (jr intacta totidem cervicc juvencas.. ^uat^ ■\^ 66 F R A N C. R E D I ^uAttmr his Ants dtaadddu" hra Dearum Co-ajiitue , ^facrtimJHgalis dc mitte cruorem , Corporaque iffahoum frondofo defere luco. Et fucceflive : J^ojl , uhi nona Juos AuTora in- duxerat ortm , Inferias Orphei mittit^lucumt^tie revifit. Heic verofuhitum , ac diciu mi- rahile^ monflrum Adlpiciunt : liquefaciahoumper vifccra toto Stridere apes utero , & ruptis ejfervere cojlis j Immenfdsque trahi nuhes ijam^ que arhore fumma Conjlaere^ & lentis uvam demit' tere ramis. Nec D e generat, infector» 67 Nec multo ante dixerat , ne- cefTum efle , ut locus eligeretur muro feptus, & coopertus. 'Exigum frimum , atque ipfos contrci6tU'S ad ufus Bligiturlocm: hunc anguliique imhrice tecii^ Tarietihmque premunt ar6Hi^& quattuor addunt^ ^uattuor h ventis ohliqua luce fenejlras. Sed Juba Lybix Rex, apud Florentinum, librodecimoquin- to inftitutionum agriculturac , attributarum Conftantino Po- gonato Imperatori, vitulumin arcam ligneam includi voluit : quod tamen Florentinus , ut vi- detur , non approbavit , fed De- mocritum , Varronem , 6c Vir- gilium fecutus, aifirmat, hoc opus 6S Fr ANC. ReDI opus perficieiidLim effe , in do- mo, huiic iii fiiiem fpecialircr prxparata : & modum ejus rci , de die iii dicm, a principioad finem uique defcribit. Inde fub- jungit y piebeculam, vel vulgum apum , ex tauri carnibus nafci : fed E.cgulos , in cerebro & fpi- nali mcdulla generari : ma;o- restamen, pulchriores, &ma- gis fortes effe , qui ex ccrcbro prodeunt. At vero , quoad nu- merum dierum,quibus opus hoc abfolvitur, quam longiflime abit a VirgiUo , qui non nifi novem dies rcquirit , cum ille ad tri- ginta duos afcendat : Etjoan- nes Ruccellaius , in elcgantiili- mo fdo carmine de apibus, fden- tio hanc rem tranfigit , utut reU- qua liu;us magifterii diffufe de- fcribat : Dt generat^ infe^fvr. 6^ Ma pero ( inqiiit ) s* elle ii ve* mjfer mc?w Tcr cjudlchc cafo 3 e dcHiiuto fofi Dallafpcr/inz,a di fotere avcrne D' alcunUiogo vicino 5 io voglio aprirti XJfzmagiJlcro nohile^ cmirando^ Chc ti farkcolputrefattofafigue De i morti Tori ripararle anco* Come gia fecc il gran pafloT d Arcadta I AmmacfiratodalceruleoVate^ Che per l' ondofo mar Carpazio Gli armenti informi dc le orribil Foche Pcrcio , che quella fortunata. gente y Chc bcvel' ondcdclfclicefiume^ Chc ^ 70 FrANC. R EDI Chejlagmfoiper lo ajiefopimo Frejfo al CanopOt ove Alejfandro- il grande Pofe l' alta Ciu^^, ch' ebbe il fuo nome. JLa quale ha intorno Je le bcllc 'ui/ley Che la riviera de lefalubri onde Jliia , € le mena le barchette in' torno 5 ^efto venendo lungefindagV Indi^ Ch anno i lor corpi colorati , e neri , Feconda il helterren delverde Egitto^ B foifen va ferfette bocchein rnare, ^ueBo -paefe adunque intornoal 2ljlo Sa ilmodo , che fi dee tener , chi vmle Ge' J De generat* infcctor» 7 1 Cenerar afi^efar novelli efa* mi. Trimieramente eleggi un ficciol locoy Fatto^ e dif^ofio fol ^er tale ef fetto , E cingi queHd Xogni farte in-^ torno J)i chiufimuri^e fopa unpicciol tetto Jf emhrici foniy ed indiadogni faccia Afri quattro finejlre , che fiar^ volte A i quattro primi venti , onde entrar poffa La luce -i che juol dar frincifio^ e vita 5 B moto, e fenfo k tutti gliani'- mmti 5 Voi vo^ cheprenda ungiovanetto toroy Che 7z rnANC. Redi JChe fur' OY ctirm le fue prime cornti 5 B non arrivi ancora al terz^o Maggio 5 jB con le nari^ e la havofa hocca Soffi mugghiando fuori orrihil iuono 3 JS indi cbn rami hen nodojiy e ^ravi Tanta lo hatterai^ che cafchi in terra, B fatto quefio chiudilo in quel loco , Ponendo fotto lui popoli , e falciy £ fopra cafia , con [er^ timo y £ nelprincipiofadirrimavera^ ^uando le grue tornando k k fredde alpi Scrvion pcr l' aere li^uido ., tranc^uillo Li De gcnerat, infecior* 73 Ld biforcata lettem de i Greci^ In ^ueflo temfo da le tenere ojfa, 2l tepefatto umor hollendo on- deggia, ( 0 fotenza di Dio quanto fei grande^ ^u^anto mirahil) d* ogni parte allora ^Tu vedi tullular quegli anima-' li, Informi primay tronchi^ efenr^A pedi^ SenzJ ali^ vermi^ ecV annoap- ■pena ilmoto, Tofcia in (^uelpunto quelhelfftr- to infufo , Spira , efigura i pe , le hraccia^ e r aley B di vaghi color le pinge ^ ein- aura, Ond' ellefatte rilucenti^ e helle D Spie- 74 Franc. Redi 1 Spiegano aW aria le ftridemi\ feme 5 Che far , chejiano una rorante poggia Spinta dalvento , in cui fiam" meggi ilfole 5 O lefaette lucide^ che i Parti Ferocijsima ge^ite^ ed ora i Tur* chi Scuoton da i nervi de gV incur- vaf archi. Ideft: At vero fi aliquocafuja6i:uramea- rundem feceris, & fpe deftitutusfis, pofTe te ex locovicinocopiamearurn pctere, magifterium tibi nobile& mi- randum aperiam, cujus beneficio ex putrefado fanguine mortui tauri re- parare illas poflis : ut olim magnus Ar- cadisepaftorfecit;, edodus a coeruleo vate, c]ui per undofum mareCarpa- tium informia armenta horribilium phocarum pafcit. Quare fortunata illa gens, quae undas felicis illiusfluminis bibit, De generat. infeEtor. 7 5 ^ibit, quod Canopum ufque per ex- enfum planum ftagnat, ubi Alexander jVjagnus altam urbempofuit, quse de uo nomine vocatur, & circumcirca :gregias urbes habet , quas falubrium mdarumfluvius rigat, & naves a61:ua- ""ias eo undique adducit. Hic fluvius )rocul , atque ab Indis ufque prove- liens, qui corporahabentcolorata6c )igra, fcecundat optimum agrum vi- idantis yEgypii, & pofl: perftptem )fiia in mareprogreditiir. Hsec ergo egio, Nilocontermina,niodum novit, [uem obfervaredebet, quicunqueapes ^enerare, 8cnova examina producere 'oluerit. Primo cxiguum locum elige, id hunc folum. effe^tum deftinatum, & "adum , & hunc undique claufis muris :inge, ac levi tedo ex imbricibus tege, kdeindein quovislatereCeneftrasqua- uor aperijqu^ quatuor primarios ven- 08 refpiciunt , ut lux mtrare poflit, [u^ omnibus animantibus principium k vitam darefolet, necnonmotum,& enfum. Poflea volo, ut taurum capias uvenem , qui modo prima fua cornua acur vet, nec tertium Majum attigerit, knaribusfimul, & orefpumantemu- ;iendo, horribilem fonum effier. Te- D i inde 76 Iran c. Redi snde ramis bene nodofis & gravibus i!- ium tantifper verberabis, donec in ter- ram procidat, quo fadoiUumin hunc iocum includesjfupponendo eidcm po- puli ramos & falicis, 6c fuperiora cor- poris tegendo cairia,ferpillOj& thymo. Et fit m principio Veris , quando grues repetentesfrigidas Alpes, in aereiiqui- do & tranquillo , defcribuntbifurca- tamliteramGrjecorum. Hoctempc- re tepefadtus humor tcnerorum ofliura bulliendo undat. (O potentia Dei ^ quammagna, quam mirabilises!) Ah orani parte tunc ha^c animalia pullula- re videbis , informia primo , trunca, &. finepedibus, finealis, vermeSjqui vi^ moventur. Poftea bellus ille fpiritu! jnfufus momentaneefpirat, & pedes bracbia, Sc alas format, & jucundu coloribusillastingit,6cinaurat : undc relucentes& formofa^ faclce, ftridentcj pennasinaereitaexplicant, utfpecienr referant rorantis, & aclce a vento plu* via^; vel fagitt^e lucid^e, quas Parth ferociffima gens, & nunc Turcce nervi; incurvatorum arcuum excutiunt. Non defuerunt inter Gra^coj & Latinos Poctas^qui hanc apurr nati. I Df generat, infeiJor. 77 nativitatem innuercnt , fpeciali- tcr Piiilander Cous , Ptoloma:i Pliiladelplii magifter, Arciielaus Atlicnienfis , vel Milefius , cita- tus a Varrone , Pliilo Tarfenfis , in defcriptione famofiffimi fui antidoti, Georgius Pifida,Nican- der, & beile admodum Ovidius, libro decimo quinto Metamor- pliofeos : / quoque y delecios macfatos ob' rue tauros : ( Cogmta res ufu) de pitri vi- fcere pafim Florileg£ nafcuntur afes , qudt moreparentum Kura colunt^ operiquefavent^ in fpemque lahorant, Idque multi etiam confirmant , qui foluta oratione fcripferunt , inter quos videndus eft Orige- D 3 nes, 78 Franc. Redi nes , Plutarchus in vita Cleome- nisfecundi, Pliilo Hebrxus , in tradatu de viftimis : &hisanti- quis adhxrent omncs Philologi & Philofophi moderni, fabulam hanc pro vero admittentes , & huic fundamento fxpius maxi- mas machinas imponere conan- tes. Quiu fublimis ille fcriptor ,. & moderni fecuU fulgidiflimuni lumen Petrus Gaffendus hoc pro veronarrat , & quia obfervave- rat Virgihum pr^ciperc , ut talis operatio principio Veris,6c antea quam herbx flores producant^ fiat : Hoc gerituTy Zephyris primum imfdlentiht46 undas , Ante mvis rubeant qu,t?^i prata coloribm: a^ite GarruU quam tignis fjidumfu" Jpendat hirundo, Opti- Degenerat. mfecfor. 79 Optima ratione niti hocmoni- tum ait , cum juvencus, eo tem- pore , herbis vivat , vario femine gravidis , ex quo femine poftea flores prodiiflent. Et fubjicit, eundem VirgiUum &Florenti- num non minus optima ratione praecipere , ut mortuus juvencus ftrato ex caflia &thymoimpo- natur : cumcaflla&thymusfe- mina contineant, generationi apumaptifllma, quae planeipi- rituofa, 61: odorifera, penetrando in putredinem cadaveris, illud difponant ad induendam for- mam induftrii iUius animalculi. Multi hanc opinionem imbi- berunt , e quorum numero funt Petrus Crefcentius , Ulyfles AL drovandus , Fortunius Licetus , Hieronymus Cardanus,Thomas Moufetus , Johannes Jonftonus, D 4 Fran- $o Iranc. B. edi Francifcus Ofaaldiis Grembs, Thomas Bartolinus , Prancifcus Follus , inventor illius inftru- menti , quo humida & ficca ae- ris temperies cognofcitur , 6c cu- riofiirimus Philippus Sachs , qui in erudita fua Gammarologia totis viribus idagit, utfenten- tiam illam ceu veram adftruat : & quanquam Johannes Baptifta Sperlingius fagax admodum 5c diligens fcriptor , in fua Zoolo- gia fapienter dixerat , cumma- gna & peftifera lue tota armen- ta morerentur , in diftrictuWit- tenbergenfi nunquam vifam , ne nec obfervatam fuifte , illam apum faditiarum generationemj Sachs tamen , vocato in fubfi- dium Gerardo Johanne VofTio libro quarto de Idololatria , re- fpondet , id potuifle evcnire ;, ob fri^ 2) e generat, tnfe^or. % x frigiditatem illiusregionis, ge- nerationi & nutritioni horum volantium infeftorum minus apt2B. Ipfe etiam P. Athanarms Kircherus, verillimam eife hanc artificiofam apum generatio- nem credit : quin hbro duodeci- mo mundi fubterranei docet, ex itercore bovino vcrmes pullula- re,infl:ar bruchorum , qui brevi alas explicantes,in apestransmu- tentur. An commendabiUs hic autor unquam occulte illius rqi experimentum fecerit ^ nefcio : id bene fciOjquod ex ftercore bo- vis, aut alterius cujuscunque ani- malis, quoties illud in loco aper- to detentum a me eft,toties fem- per , tam Veris, quam ^Eftatis & Autumni tempore, nati fint ver- nies ; 6c quod ex vermibus pro- dierint mufcx & culices, non D 5 ape.^t $2 Franc. Redi apes. At vero ubi loco ita claufb illud detinui , ut intrare mufcae & culices, & ova fuaponere non poflent, nihil omnino natum vidi. Atque hinc evidenter ap- paret , quam fme ratione Pr. Al- bertus Germanus , cognomento Magnus, affirmaverit , ex ftcrco- re putrefado mufcas nafci. Sed ut filum noftrum profequamur , ad illud redeo, infinitos efle mo- dernos authores , qui fibi perfua- dent, apes ex carnibus taurinis vitam trahere. Dodiffimus P, Honoratus Paber , in libro de generatione animalium id libi perfuadet^cujusceleberrima ope- ra nulla unquam tenebris obdu- cet oblivio. Poflem enumerare. plures alios^nifi mihi refponden* dum efiet nonnullorum calum- niis , qui ferociter id mihi fug- ge- De gmerAt\ infeEior. % t- geriint , quod decimo quarto ca- pite facrofanfti libri Judicum legitur , Samfonem in vineis Thamnatx occidiffe leonem , 6c Gum rediens cadaver videre vel- ! let , invenifle examen apum ibi- dem mellificantium : quo in- duftus Thomas Moufetus, in fuo theatro infeaonim fcripfit , apum aUas ex taurina carne na- fci , & vocari T«^po^v«?, taurige' noi y iterumque alias ex carnibus leoninis , & vocari Agcvra^ivftf? 5 leonigena^s, & has omnium ge- nerofiihmas effe : atque hinc evenire , ut dum paternae femi- na ferocix illis in praecordia red- eunt, intrepide,fi irritentutjipfos etiam homines invadant , & quodvis magnum animal interi- mant, teftante Ariftotele, & PU* nio , occifum ab illis equum. D 6 Hinc S4 Franc. Redi Hine fortcs, maxinieque teni- biles inimici , in Sacroiandis li- bris comparantur cuni apibus, fpecialitcr apud Ifaiam : Sihi^ hbit Dominm aft^ quct ejl in ter* ra Jjfur^ id quod Chalda:us rcd- didit : Domint46 ^vocabit fote^itif' fimos cxercitiis , mi fortes funty 'velut ayes , & illos conducet de confiniis terrA Affyria^ Bt Rabbi Salomonjexplicans liunc locum, dicit : Vocabit apes^ idesi excrci" tum hominumfortifimorum ? ^ui 'velut apes fercutiant, Hanc difficultatem confidera- vit cruditillimus 6c fapientiffi- mus Samuel Bochartus^ parte fe- cunda celebris fui Hierozoiei , 6c fapienter ab illo refponfum eft , verum eife, quod in leone ab occifore fuo inventa: fuerint apes : fcd hinc argumentandum noa T>e generdt, infe^or. 8 5 non effe , quod ibidem nataj fue- ; rint : nec facer textus hoc dicit : i fed ex facro textu hoc defumi I poteft , mortuam hanc beftiam, , co tempore , quo Samfon illani I videre voluit , non cadaver , ut ita dicam , fed fceleton fuifle , nudatis ab omni carne ollibus : & fceleton intelligi voluit Sy- riacus intcrprcs (^.7 corpmcxficcAtum, "^^^ \X Subjungit poftea idem Bochar- tus , ex Jeone bene potuiiTe fieri aridum & nudum fceleton, cuna Samibn non redierit ad viden- dum illum , ut in facro textu le- gitur , niil poft dies , id eft , poft annum : & hunc modum lo- quendi , ut ^er dies annus intel- ligatur , fcripturx facrx, familia- riilimum efle : & dofte multa loca allegat, qux brevitatis caufa D 7 trans- 8(5 Franc. Redi transmitto.Quod fi Samfonnon nifi poft annum rediit ad viden* dum hoc cadaver, verifimile eft, illud tum temporis nihil ahud fuifle quam fceleton , a quo apes non ita abhorrent , ut in eo noa melhficent : teftis mihi Hero- dotus , narrans Onefdum quen- dam,pr2ecifis cervicibus^ab Ama- thufiis , fupra portas Amathun- tx ftatutum fuifie , in cujus ca- davere , cum exaruiflet, examen apum favos fuos fabricaverit , haud fecus atque examcn ahud in fepulcro divini Hippocratis, fi Sorano credimus in vita ejuf- dem : &:memini, meexFran- cifco Albergotto Equite , & ex-^ traordinarix eruditionis httera- to fsepius audiviffe, vifum fibi quandoque haud exiguum exa- men/ufpenfum in cranio equi. Ahiid De generat* infector. 87 Aliud hic forte dubium mo- veri poterat > nimirum cafu for» taflis fadum effe , ut apes , depa- fcentes leonis carnes , femen ibi fuum reliquerint , vel vermicu- los generaverint,ex quibus poftea natx fint apiculx , qux in illo offium contextu favos mellis fabricaverint , quac opinio Fran- zii fuit in hiftoria animalium , ubi de carnibus bovinis agit. Sed refponderem , apes animalia effe nobiliffima, faftidiofa, &deli- cata , qux carnibus mortuis non modo non vefcuntur^ fed ne pedem quidem in ilUs figunt , & fupra quam credi poteft eafdeni averfantur. Sxpius , vario tem- pore , & diverfis in locis ejus rei periculum feci , affigendo frufta carnis fupra & circum alvearia , fed nunquam apes accedere ad carnes 88 FrANC. ReDI carncs volucrunt. Quod fi id mi- hiplane credere non vis D.Caro- te, fidem Ariftoteli adhibe , cap. X L. lib. IX. hiftoricC animaUum 5 crede Varroni,DidimOj qui Var- ronem exfcripfit, Emanueh Plii- lo,homini Gra^co qui totum fere opus fuum ex iEliano defumft , 6c Michaelis Curopalatx,vel Mi- chaelis Balbi , Imperatoris Con- ftantinopoUtani tempore floruit: Kydi?(^ iccf(xxTo}v, Et vivk cjmdetn ilUfitpiens pw ramfere vitam , No?iguftans mortualiafrmia, 6c tandem Plinio^qui libro unde- cimo fcriptum reliquit : Omnes carne vefcuntur^contra quam a- fes , (ju£ nullum corpm attingunt. Sed bonus Plinius, immemor forte eorum qux fcripferat , fibi ipli BegenerAtAnfector^ 89 pfi coiitra dicendo , capite xiv. ibri vigcfimi primi refert : Si ci- \t44 deejfe cenfea,tur apibus , uvas ^ajfa^ , ficcafve^ ficofque tuja^ ad ores earum j?ofui(Je conveniet. Uem Una4 traoias madentes pajfo^ mt dejruto^aut ac[ua mulfa, Galli" $Arum etiam crudas cares. Confiderando manifeftam lanc contradidionem Plinii, fe- 5ius timui,ne libro vigefimo pri- 110 aliquis in fcriptura error ef- et : {^(i hoc dubio iiberatus fum: :tenim coilatis in hoc paifu plu- :ibus celebriorum ItaHse biblio- :hecarum manufcriptis exem- :)laribus, in omnibus eadem ver- 3a conftanter inveni: haud aUter itque in antiqua illa editione R.omana,anni 1 47 3 A Parmenfi, annii^So, hac tamen difreren- da^quod imprefli omnes habent: Qal-' S)0 Franc. Redi GalHnarum etiam crudascaYnes r cum manufcripti utplurimum, Sc obfervationcs Pinciani lc- gant : Gallinarum etiam nudas earnes, Qux melior ledio fit, Critici judicabunt. Ego credo Plinium fcripfifie crudas carnes^ idque didiciife a Columella , qui capite decimo quarto libri nonL docet, deficiente apum cibo, nonnuliis in ufu fuiiTe , ut aves mortuas , non deplumatas , in alvearia immitterent. Verba ejus hasc funt : S^idam exemtisintc- raneis occifas aves intus inclu' dunt.qua tempore hyberno flumis fuis delitefcentihus aphus^rdhent teporem : tum etiamfifunt afum' fta cibaria , commode pafcuntur efurientes , nec nifi offa earum re* linquunt. Sed mira res ett , ita prurire fcriptores , ut alii aliis con-^ I Degenerat, infecior. 91 ontradicant : & hinc forte eft ,. uoci PetrusCrefcentiusvoluit, 1 apibus fame laborantibus^non laro cruda, fed pullus gallina- ! eus affatus apponeretur. ,^4;^- \o (inquit) mellis inopia Uborant , [d quoci pondere aut vifu cogno" Ccitur ^Ji injra introjpicia^^ vel \iuod melii4'$ eji -^ faito foramine \upra mediam alvearis partem 5 VTin^imijfafeJluca pura-^ mel ipjis vxhibe^ velfu/ium ajfatum^ aut \xJia4 carnes, Ut ergo Plinii dida :onftent , crederem apes , nifi nopia & fame laborantes , car- libus non vefci, & hoc eft, quod Columella praedido capite de nortuis avibus agens , dixit : Si tutem favi fufjiciant^ permanent llibatA, Quin Columella opti- nenovit, rem forte vanam , & :ontra naturam apum effe , car- nes 92 Franc. Redi ncs illis cibi loco exhibcrc , id- eoqiiefubjLingit : Melim tamen nos exiflimamm^ tempore hyber^, ?io famc Uhorantihus , ad ipfo. aditfis in canaliculisy vel contw fam^ C^ aqua madefaciamficurrh^ aridam.vel defrutum-i aut fajfum frahere. Idemque fortc credide- runt Varro , Virgilius , & Pala- dius , qui deficientc melle nul- lam carnium apibus fubmini- ftrandarum mentionem faciunt. In fumma , apes diverfam a cra- bronibus & vefpis naturam ha- bent , quibus frequens eil avide guftarc;, quicquid carnium auc cadaverum illis apponitur , ut fepius expertus fum : ncc edifTe contentum eft hoc genus infe- ftorum , fed carnes radendo , & globulos formando^ partem for- taflls aliquam fecum in nido< fuos De generAt, mfecior. 93 fiios dcferunt : & ufquc adco guiofa funt hxc animalcula , ut cibi gratia nonnunquam viva animaiia aggrcdi audcant. Et TliomasMoufctus in tiicatro in- fcdorum narratjObfcrvatum efle in Anglia^quod crabro paflcrcm pcrfcqucns , & pundim fcriens, mortuo iilo , fanguine fcfe fatu- ravcrit. Ncc carnibus liumanis parcunt : atquc inde cft , quod , Cointus SmirniEUS dixit^Graecos \ in comitatuNcoptoicmi dcfcen- ■ diilc in acicm, iiaud aliter atque ; vcfpx folcnt, quando e nidis fuis i egrcdicntcs, carnibus iiumanis i vcfci defidcrant : & fummus ilie Poeta , qui in divinis f uis operi- bus monftravit , auid iino;ua no- . ftrapo(fet,&:captatoargumcnto ^ per modum fabuix defcriben- ) di poenas nonnullorum ^ qui Ui \ in- P4 F R A N C. R E D I introitum inferni dire punit- bantur : ^ti^cfti fciaurati , che mai non fnr njivi Brano ignudi, eftimulati molto Da mofconiyeda vefpe^ch' eran ivi^ JE^e rigavan lor di fangue il volto^ Che mijchiato di lagrime^a lor pedi Dafafiidiofi vermi era ricolto. Ideft: Hi infelices magis quam vivi , nudi erant 8c a culicibus &vefpis5 qu^eibi erant valde ftimulati : liae fanguine vul- tum eorum rigabant , qui lachrymis miftus, & ad pedes eorum decidens, a faftidiofis vermibus colligebatur. Avidiffimx ferpentinarum carnium vefpx funt , .& fi Pli- nio tides; hoc alimento pundio- nes { D e generaf, mfi^ior- .95 ncs iuas rcddiint magis vcncna- taS;, idquod ^Elianus confirmat, capitc dccimo quinto , iibri no- ni , hiftorix animalium, 6c capi- |te dccimo fexto, libri quinti, I ubi narrat , ccrtatim iJlas curre- I re ad inficicndos toxico vipcrac 1 mortuce aculcos fuos : unde hu- mana malitia didicit veneno in- ficcre fagittas. Et Ulyfles , nar- rante Homcro , in Odiflea , na- vigavit in Ephyram , ut hanc ar- tcm ab Ilo Mcrmerida addifce- ret : & de Hercuie ionge ante iUiyflem narratur , ietiiiferas cuni reddidifle fagittas fuas fan- ^uine Hydrx. Nectamencre- dibiie efl: ;, pundiones veiparum 5^ crabronum ideo vencnatas ieri, quod carnibus indifFcren- cr fcrpentinis vefcuntur : fed uin dcmimi id locum habet , ubi 1 96 pRANC. Redi ubi aculcum fuum immerferunt in peftiferum illum liquorem , qui in vaginis illis, quibus dentes canini in vipera & liniiii ferpen- tum genere teguntur , abfcondi- tus latet , quemadmodum in ob- ferv^ationibus meis circaviperas indicavi. Cseterum crabrones & vefpas naturaliter iftiufeiodi ma- lignam inciinationem liabere, ut vult ^lianus^id vero ego crede- re nollem. Theopliraftus quem admodum in fragmento libri quem de animallbHs qu^ fro in n)idis habentur , fcripiit , & in bi bliotheca Photiana aifen^atur legere eft,fapienter affirmat^^ma' limam iftiufmodi invidiam 't? nullum animal cadere quod pr vatum fit difcurfu : & fi ftelli propriam cutem comedit : fi v tulus marinus a vcnatoribus cd ptid Begenerat. infecior. 97 3tus coagulum evomit 5 fi equae de frontc pelli detradum devo- L-ant fabulofum hippomane? fi crvus , quod plane falfum eft , Jextrum cornu , ubi decidit, fub terra occultat 5 fi linx urinam fuam e <:onipedu hom.inum fubtrahitj fi echinus terreftris in- ter venatorum manus urina fe fua polluit , ille credit prae timo- re hoc fieri , vel ob quam aliani fationem, naturam eorundeni propius tangentem, non quod itwHninem per invidiam priva- re velint excrementis fuis , qux vulgo creduntur nonnuUis mor- jJbis mederi, vel fagarum ridi- iicuhs aftionibus infervire. Ad iniitationem Theophrafti di- jjcerem, vefpas & crabrones cir- ^.,wum cadavera ferpentum fre- ^mere , non ut acuieos fuos vene- E iio 98 pRANC. ReDI no inficiant , fed utcorpus cibo reficiant : eandemque ob cau- fam inimicitias gerere , 6c culi- ccs fimul 6c apes obftinate per- fequi. Nec tamen ideo minus vefpx floribus pariter 6c frudi- bus, tamficcis, quamrecenti- bus, nec non uvis prsefertim Apianis vivunt, quas gulofe de- vorant , tefte Cointo Smirnaeo , & Nicandro in alexipharmacis, iiec non experientiaquotidiana. Quod fi )am , ut dixi, falfum eft , apes ex putrefadorum tau- rorum carne nafci , non minus fabiilofmii erit , quod nonniilli narrant, nimirum in partibuj Ruffiae & Podolias certum ge* nus ferpentum reperiri, quoc lafte nutriatur5& caput atque o: ' habeat anatinum, voceturquci zmija : hi ferpentes corpora vi- ,; vcn ' I De g^nerittAnfector^ 9^ I ventia in utero gerere, & poftea ; per os parere , vel potius quo- 'tannis fenfim duo minimum \ examina apum , lingua patria I z>mi)oiocki dida , evomere di- j cuntur, quae apes multum a na- i tura ferpentina trahant , & acu- \ leis armati fint venenatis, <5c fere i mcrtiferis. Haec relatio iilis in \ locis pro veriffima habetur, nec i defunt , qui vidifTe i^iz hos fer- pentes drcant: quia Parifiis qui- dam DominusSzizucha, utin literis fuis mihi retuHt doctiffi- mus & eruditiffimus ^gidius Menagius , hanc rem teftimo- nio fuo confirmavit. Nec tanien I Dominus Menagius ei rei fidem I adhibet , (fed pofito verum efTc, 'quod hi ferpentes per interval- :la apes evomant) id ideoeve- ' nire veri fimiliter arbitr atur , E 2 quod 100 Franc. Redi quod apes fortc, dum mellc fuf- furando occupati funt , vivas antea deglutierint. // n y apoint d' apparence (aitille) de croirey que ces aheilles s^ engendrent dans le corps de cette [orte de ferpens\ C^ ilejl rurayfemhlahle , ({ue ces, ferpens les ayant avatlecs avec' leur mieU car la plm part desfer' pens aiment les chofes douces , ds lcs revormjfent de fuite , en eftarkt fiquez. id eft : Nihil caufe ert: , cur credamus, apes ca ratione in corpore ferpentum ge- nerari : & verilimileeft , has ferpentesj illas cum melle deglutiilTe : nam maxi- '' ma pars ferpentum amac dulcia, & ubi lifdem gravatur , pcrvomitumea rejicit. Et forte , quia femel hoc vi- 1 fum & obfervatum ^ft , ideo lo- cum fabula invenit, & apud omncs D s geneyat, infecior, i o i omncsiidcm. Quomodocunque '^cic rcs habeat , ego pr^didis fa- ibulis etiam hanc , utut confenlii aniverialiffimo infinitorum au- ithorum pro vcra & infalhbili habcatur, adnumcro , quod ve- (px 6c crabroncs nativitatcm ;fuam debcant certx carnis pu- ii^refactx fpeciei. Antigonus, PHnius, Plutar- ichus, Nicandcr, iEiianus, & Archelaus , a Varrone citatus , idocent , vefpas origincm fuam 4ebere carnibus equinis. Vir- ■gihus id non de vefpis modo , :fed etiam de crabronibus fa- itetur. Ovidius de vefpis fdet, ifafta folum mcntione crabro- num : Freffus humo helUtor equrm cra," bronisori^efi. Es Tho- 102 Franc. Redi Thomas Moufetus rcfert , cx carne equorum duriore crabro- nes, ex teneriore vcfpas nafcL Sed Graeci commentatorcs in Nicandrum , non carnibus , fcd pelii hanc vittutem attribuunt : hac tamen adjedaconditionc, ut lupus equum dentibus pre- henfum momorderit. Georgius Pachimcrus affirmat, non cx pelle , neque ex carnibus , fed folo cerebro vefpas nafci. Lan- dus crabrones ex afmi cerebra nafci ait. Sed Servius Gramma- ticus , omnia invertens, ex equis fucos 5 ex afinis vefpas , ex mulis crabrones nafci dixit.] am quan- tum ad vefpas , Ifidorus id re- ftringit ad folum corium aftni : Olimpiodorustamen, PUnius, Cardanus , & Porta volunt , ex afino fucos & fcarab^eos nafci , non Degenerat, infeclor* 105 lon vcfpas. Horus capite vigc- ^mo tcrtio, iibri fccundiHic- .'oglyphicorum 5 de vefpis lo- quitur , ex carne crocodili na- ;tis : & Antigonus vigefuno ter- io capite iiiftoriarum mirabi- lium , cx crocodilo fcorpiones terreflrcs fponte nafci , non vc- fpas ait. Id fi carnibus hujus fer- pentis vere accidit, nolim me -.difcurrendo verbis intricare , 'cum experimentum ej^s rei non :fecerim,nec fadurum me iiade- nuscredam : fcdhocinanimo iiieo firmiter credere veHm, quomodo experientia edoftus inveni falfum efle , ex muli, afi- ni , & equi carnibus infeda omnia rcHqua nafcij ita non mi- nus fabulofum effe , ex mortuo & putrefafto crocodilo vefpas oriri & fcorpiones. Fabulofum E 4 cffe 104 Franc. Redi efle eadem ratione pluribus ^c diverfis experimentis dcprehen- di , fcorpiones ex cancris mari- nis , fub terra fepultis, nafci poffe : id quod Fortunius Lice- tLis , Johannes Baptifta Porta , Grevinus, Moufetus, Niereni- bergius , voluerunt , qui nimis creduli hanc doftrinam a Pli- mo imbiberunt, &Piinius for- te ab Ovidio in xMetamorphofi eam didicit : Conc^vx litt.oreo dcmasfi brac^ chia cancro^ Cdtera fuppona^ terr<& > de parte fepulta S.corpius exibit^ caudaquc mina" bitur unca, Scd Plinius his Ovidii diftis adjungit , unam iliarum condi- tionum , quse in tanta apudple- beni. De generat, infe^ior* i o j hem veneratione fuerunt, nimi- rum , ut opus hoc peragatur eo ipfo tempore, quo Sol in cancro |verfatur : Sole cancri Jignum transeunte^C^ ipforum^ cum exa- nimatifint^corfus transfigurariin fcorpioneSy narraturinficco. Huic fabulx ne tantillumquidem fidei attrrbuit Tliomas Bartholinus, homo, cenfenfu omnium annu- mcratus maximis & celeberrimis ;hujus & praeteriti sevi Medicis &: Anatomicis , cum in litteris fuis ad eruditiffimum PhiUppum Jacobum Sachfium conftanter affirmet , obfervaffe fefe , in tota Dania , nbi maxima cancrorum marinorum copia eft , ex cada- veribus eorundem putrefadis, & corruptis , fcorpiones non nafci. At vero Sachfius in his Barthoiini didis plane non ac- E 5 qui- 106 Franc. Redi quiefcit, fed maxime pollibilem efTe iftiufmodi generationem credit , fubjungens, experimenta inDanix regno capta nihil pro- bare , cum regiones illsc Septen- trionaliores omni tempore a fcorpionibus deftitutx. Ego ta- men , pace ufque adeo virtuofi , 6c de bonis litteris bene meriti viri , huc feror , ut credam , falli forte Sachfium , & cum fupra memoratis authoribus ipfum etiam fortaffis falli Ovidium & PUnium. Nec tamen Piinius contentus fiiit , ex cancris mari- nis produxiffe fcorpiones, fed praeterea etiam voluit , ex ozi- mo tufo, fi faxo cooperiatur, cofdem nafci : eique fubfequen- ti tcmpore maximam partem adhaefit Grxcus compiiator prx- ^eptorum agriculturx ; qui ozi- mum De generat* infe^tor. loj xnum non fub faxo fcpelit , fed ut manfum Soli exponatur do- cet. Hujus opinionem fequitur Johannes Baptifta Porta. At ve- ro Matthiolus &LicemsPhnio adhaerent , 6c, ut compendio di- cam, ex modernis infiniti aUi , & inter illos Nierembergius , Hehnontius, Sachfius,& Kirche- rus huic herbae odorifera: illam virtutem attribuunt , haud fecus atque celebcrrimus P. Honora- \ tus FabrijHbro fecundo de plan- 1 tis , capite oduagefuno quarto , qui in ea opinione eft , ozimo \ femen fcorpionum , fimul & di- fpofitionem ad generandum ne- ceffariam ineffe. Et Wolfgan- gus Hofferus, a Sachfio in fua . Gammarologia citatus , narrat , aromatarium quendam , magis j quam alii peritum , in Auftria E 6 m- lOS Franc. Redi inveniiTe moduni artificialiter producendi has formidabiles be- ftiolas. Menfe Julio & Augii^ fto , cum Sol in cancro verfare- tur, ozimo op.time tufo arden- tem tegulam trium digitorum ipatio inungebat ;, eamque.dere- pente alia fimili tegula obtege- bat y claufis optime junduris lu- to ex equino ftercore & fabulo : quibus peradis tegulam menfis unius fpatio in ccila dctinebat , caque poft aperta, fcorpiones inveniebat recens natos ,. quir bus bonus ilie iiomoutcbatur, in omnibus illis rebus , ad quas fcorpiones in re medica requi- runtur, Inveterata , utut falfa opinio, plurimum in animis hominum poteft, ut jam mirum nonfit, Jacobum Hollerium maximi no- De generat. infec^oy. i o p aomims Medicum, libro pri- tno praxeos medicx , credidiire, Ftalo cuidamenatum in cerebro corpionem ob nimium odo- lem ozimi : JForfe era ver,fna non pero crC' dihile o^ chi del fenjo fuo foffefigno* re, Id eft*. Forte venim erat , fed ra inus credi- hile ei , qui fenfuuin fuorum domi» nus eft. Et fi Holkrius fidcm dediflct il- lis , qux Galenus iibro fecundo de viribus alimentorum fcripfit , non excidiffent ei ufque adeo in- credibiles nugx. Accuratus ma- gis & providus , ideoque magis commendandus eft JohannesMi- chael Fehriusjd doftiflimo Sach- fto in gammarologia, citatus, E 7 qui iio Iranc. Redi qui cum apud Galenum legiflet , ex ozimo nuUos generari fcor- piones , experimentum ejus rei, fervatis omnibus requifitis cir- cumftantiis, capere voluit, & in- venit veridicum efle Galenum „ & mendaces reliquos : quales etiam funt omnes illi , qui non folo ozimo,fed a fifymbrio etiam aquatico , & quovis ligno fraci- do 6c corrupro produci fcorpio- nes affirmant. Fortuniiis Licc- tus narrat , Jacobum Antonium Martam , Neapolitanum , fcor- piones ex terra produxiflTe , fuc- €0 caepa^ illam irrigando : &u- num ex his , vel aliud huic fimi- ]e fortaflls erat , mirabile illud atque grande fecretum , cujus mentioneniAvicennafacit. Po- tiores magni Ariftotelis cogi- tationes fuerunt, qui fcorpioncs ex. De generat. infector. 1 1 1 ex maris &: foeminx conjunaio- ne generatos efle docet , qui ova ut infefta reliqua non pariunt , fed fcorpiunculos parturiunt^vi- vos, & in fua fpecie perfeftos : id quod Plinius capite vigefimo quinto libri undecimi , & iElia- nus libri fexti capite vigefimo non negavit , & exade obferva- tum eft a Thoma Furenio , & ab eruditiflimo JoiianneRiiodio infuis obfertationibus medici- nalibus. Ego, dum quod fcque- rer aut fugerem niliilerat, ex- perimentum coepi , & allata de montibus riftoix non exigua fcorpionum quantitate , foemi- nas aliquot , quae magnitudinc & ruditate a maribus haud diffi* culter diftinguuntur , felegi , & vigefimo Julii feparatim vafis vitreis excepijnullo eifdem fub- mi* 112 Eranc. Redi miniftrato cibo , . quarum non- nullas ante partain moriebantur, fed una harum quinto Augufti , non undccim icorpiones , ut Pii- nius credidit , 6c Ariftoteles, fed triginta odo , bene forma- tos , & coloris ex candido lactei peperit, qui color de die m diem .magis magifque in ferrugineum mutabatur : & foemina alia , di- verfo vafi inciufa , fexto ejuf- dem menfis, viginti feptcm ejuC- dem coloris peperit : & tam hi , quam iili , dotfo matris 6c ventri quafi aiBxi videbantur : & die decimonono omnes in vi- vis erant, morientibus poftea quotidie nonnuilis , exceptis duobus, qui in quartumuique & vigefunum Augufti diem per- durarunt , eoque exado & ipfl mortui funt. Intermedid tem- pore 1 De generat. infe^or. i ij pore videre volui,quomodo hxc itifeda in utero matris ante par- tum ^ziz haberent. Quare aper- tis multis , diverfum numerum^ inveni , nec tamen minorem vi- ginti fex , nec majorem quadra- ginta, qui omnes ab oblonga filo dependentes , tenuiilima, & quafi invifibili membrana ve- ftiti erant , in qua fcorpio unus ab alio,mediante fepto quodam, tenuiffimi fili ipeciem referen- te, optime diftinguebatur. Ea occafione deprehendi , mini- mc . verum efle , quod Ariftote- les & Antigonus Cariftius nar- rant, matresafiliis necari : & quod Plinius fcripfit , matres filios fuos omnes neci dare, uno excepto, qui magisquam alii callidus , in dorfum matris-, &; eum fefe locum recipit , ubi amor- 114 Franc. Redi a mbrfu jimul & aculeo caucix tutus effe poffit : & hic icorpio, vindicator fratrum fuorum pro- priam poftea genetricem fuam perimit. In eo fui , ut obferva- rcm, an poft primum illum par- tum eadem mater exadis ali- quot diebus editura efletalios, ad cxemplum iilius , quod Rlio- dius fibi evenifle narrat , qui ma- gnum eorundem numerumma- gnitudine lendium vidit j fed adhibita onini diligentia nun- quam id milii contigit videre : & quod plus eft , apeito ventre plurium foeminarum gravida- rum , nihii ibi inveni , pr^eter candidum illud filum fcorpio- num ejufdem magnitudinis , & fere femper unius ejufdemquc numeri , a viginti fex ad qua- draginta. Fieri tamen potuit, ut foe- ' De generat. mfecior. 115 r foeminae , quas ego prse manibus iiabui, jam antea multoties pe- pcrerint, & ut ego femper in ul- timum partum inciderim : qua- re per me cuivis liberum erit , id credere , quod magis ei placue- rit. Nolim tamen, Domine Ca- role;,ut credas , eam in Italia no- ftra fcorpionum inopiam eife, quam fuo tempore fuiffe Plinius libro undecimo hiftorix natu- ralis innuit, dicendo : Sape Ffyl" ti , qui reliquarum venena terrx* Yum invehentes 5 quajlmfui caw* faferegrinis mdis implevere Ita^ liam , hos quoque importare co" natifunt ; fedvivereintra Sicuti cdi regionem non potuere, Vi- funtur tamen aliquando in Ita- lia, fedinnocui. Solaenimur^ bium Florentia nunc quidem in conficiendo oleo contra vene- na ii6 Franc. Redi na fmgulis annis quadringcntas eorundcni , & forte piures li-; bras abfumit. Pliniuni tamen. non fuie ratione affirmafle cre- do , fcorpiones , qui in Italia re- periuntur, innoxios &minime venenatos effe , cum miilies vi- derim , rufticos, qui eofdem die- bus canicularibus Florentiam' venales afferunt , libere eos tra- ftare , & nudis manibus in fac- culis.repletis verfari , nuilo , ac nc minimo quidem veneni me- tu , utut faepius aculeum eorun- dem experiantur : 6c tamen hi ThufciiE noftrx fcorpiones ex illorum numero funt , qui no- dos vel vertebras fex in cauda habent, quos Avicenna magis quam reliquos venenatos effe jfcnfit. An autemiftiufmodifcorpio- •nes De generat* mfefhr. 117 ics dcntur, qui plures vcl mino- cs quam fcx vcrtcbras in cauda habcant , equidcm ignoro, cum nullos ejus gcncrisviderim. Id benc novi , non fatis convenirc fuper ca re intcr fcriptores. Pli- nius narrat, dari qui feptem, dari qui fcx intcrnodia liabcant , [ quorum primi;,contra quamAvi- ccnna dixit , prx reliquis magis ^ mortifcri fint. Strabo fimiliter, i & Talmudiilx , citati a Samuclc Bocliarto in Hicrozoico, fcptem vertebras numerant , & Nican- dcr ccrti cujufdam gcneris men- tionem facere videtur, quod no- vem vertebras habeat. 'J^c/vcTuAoi hyidi$ij3iv A^VTiy^y^^^ roivnxhc-un fi^-cK, ^n li^To c*v€flta2rflvJuA«5'i w? & contra unum ex nofl:ratibu5 , ante paucos dies mortuum, vix quinque grana pendere : fpondyli vel vertebrje in caudis ^gyptiorum unius fere ejufdemque omnes longi- tudinis & magnitudinis funt , & {[ qua inter remotiores a dorfo quoad longitudinem difFeren- tia eft , ea vix fenfibilis eft. At vero in noftratibus quinta ver- tebra , qux aculeum antecedit , femper alias omnes longitudin-e vincit. Aliam qnoque fcorpionum . & a prxdidis nonnihil diver- fam fpeciem vidi , quam ad m( cx rcgno Tunetano, ubinum moratur , mifit ;, Dodor Johan nes Pagnius , cckbris in illuft Aca T)e generat.infeBcr] ii\ icademia PifanaMedicinx Pro- eflbr, Totum hoc rcgniim Tii- iictanum his fcorpionibus , hn- i;ua barbarica Akrab didis , fca- kt : fed infinitam eorundem co- )iam in exiguo oppido Kijljan lido invenies , qui ^Egyptios [uantitate & longitudine pluri- ;num fuperant. Duos eorundem dvos Ubravi^ quorum unufquii- luc partem uncix quintam at- ollebat5& verifimile eit,ij!los ob luatuor menfiirim inediam con- rafta macie , ponderis quoque aauramfecifle : nec tamen de- ,*rat ex eorum numero , qui tre^ 3oftea menfeSjnullo cibi gcnere afus, exigeret. Color eorundeni i:x viridi flavus , dilutior ali- iijuanto & velut ambra translu- :idus eft , exceptis aculeo & iduabus forpicibus vel chelis. qux 122 PRANC. ReDI quae coloris funtmagisfordidi,! & Chalcedonii inftar opaci : cu- fpis tamen aculei femper nigra' eft. Quandoque candidi inve- iiiuntur fcorpiones , fed raro ni-| gri. TruncLis forpicum nodis vel junfturis quatuor conftat. Pe- des habent ofto, quorumpri- mi , & trunco forpicum proxi-i mi, omniiuii breviilimi fimt fecundi primos ; tertii fecundos, & quarti tertios longitudine fu- perant, 5c radiis feptem con- llant , quorum rcliqui non niii fex obtinent. Dorfum totum fiovem commifluris , annuL rum fpeciem ut plurimum re- ferentibus abfolvitur, & in d regione, qux inter duos truncoj forpicum media eft , tumuli mi- nutifllmiduo, nigri, &fplen-] dentes eminent. Sub ventre, qui com- De generat, infector, 125 commifluris quinque conftat , lamellx duae videntur, delitat2e, & ferram reprxfentantes , quas ambulans fcorpio diilendit & ' diipellit, quafi ufui futuras, liaud fecus ac fi totidem alis initrudiis eifet. Cauda fex vertebras 5 vel ipondylos liabet, quorum po- \ llremus aculeum obtinet , gran- I dem , & uncinatum. Spondyli I quinque reliqui in faftigio exca- [ vati funt , & iimbrias liabent I dentatas 5 inferius conglobati , ! & convexi , lineis quibufdam ex ipimdis nigricantibus compofi- [tis & prdtuberantibus fignati. [ Hi fcorpiones Tunetani , tam |refidentes, quam ambulantes, jcaudam arcuatim inflexani at- I tollunt , id quod commune eft : omnibus , unde Tertuilianus in Scorpiacis : Arcuatompetuin" F 2 fur- 124 Franc. Redi furgens , hamatile Jpiculmn in fummo^ tormenti ratione refirin* ^ens^ 6c Ovidius faftorum quar- to: Scorfms eUt^ metuendm acu* mine caud^. Magna inter fcriptorcs con- troverfia efl , an acumen aculei foramen aliquod habeat,nec nc, per qtiod tranfire liumor vcne- natus piuigente fcorpione pof- fit : & certe acumen iioc uiquc adeo dcxtrc & tenuitcrtcrmi- natur , ut impoHibile fit ocu- lis dijudicare 5 an vcre pcrfora- tum fit hoc acumen , nec neJ Galenus hbro fexto dc locis af- feftis capite quinto foramen ib^j nullum effe dicit. Phnius , Tcm tulUanus, S. Hieronymus, S. Ba{ fihus , iEhanus , & Graecus Ni candrj f De geriera^. infecior. 12$ candri fcholiaftes, Gorra^us, Al- drovandus , multique alii mo- dcrni econtra-pcrtendunt , fcor- piones non ferire tantimi cufpi- de aculci^ fed excerncre etiam , I & in vulnera infundere liqui- i dum quoddam venenum: & Ma- gifter Dominicus, Ma.giftriBan- dini Aretini filius , fcriptor fui temporis ob varia 6c plena labo- ris opcra celebris, quorum non- nulia manu fcripta penes me afTcrvG, afErmat, venenum acu- lci fcorpionis liquorcm efl e can- didum , & tcnuiffimum. Poeta^ tamen nigrum elTc ajunt, 6c qui- dam ex corum numero cantat : ^- nigrumque gerens in dm* mine virm. ' Quare ut de veritate ejus rei mihi conftaret , cx longe pluri- E $ mis 126 PRANC. REDI mis Sereniffimi Thufcia: Prin- cipis microfcopiis duo fclegi , a celeberrimis in. illa arte viris, uno Romx, altero in Anglia optime elaborata , quorum fub^ fidio fretus , aperturam cufpidis aculei fcorpionum Tunetano- rum , iEgyptiorum & Italorum detegere conatusfum, fedfru- ftra, ac fi fidem adhibere vokiif- fem iilis, qnx exquifitiffima haec microfcopia mihi , amiciique meis exhibebant, non fine ratio- ne aperturam ibi nullani cife affirmaffem : fed non contentus vidiffe, aculcum fcorpionis Tu- netani premere occoepi, nullc frudu, cum aculeus duriffimus. & fubflantix cruftofie , quahj locuftarum marinarum , taftu non cedat, nec ullarationeitc comprimi poffit , ut quod cavi- tat< 1.1 De generat, infecior. 127 tate aculei continetur foras pro- deat. IncitatLun irritavi fcorpio- ncm, ut ferri laminam fiepius percuteret : fed nuUum ibi li- quoris vel hiunidi fignum reli- quit. C^terum cum in eo eifem, ac jam ante fuiiTem, utcrede- xem , veram efle opinionem Ga- leni , cafu accidit , ut in acumi- jne minutiilimam & fere invifi- 'bilem guttulam aqux candida; 1 viderem , qualem poflea multo- ties vidi, cum irritatus motu fcorpio ferire nitebatur. Et hinc coUigo, verum cile, quod JElia- nus , & Grxcus Scholiaftes Ni- candri dixerunt , affirmantes y aculeum fcorpionis ufqueadeo infenfibihter perforatum effe, ut omnem ocuh aciem foraminis illius itruftura cfFugiat. Tempore illo , quo capiendis E 4 his J28 Iranc. Redx his cxperimeiitis occupatus e. ram;, fcorpionum illorum Tune- tanorum unus ab alio ibciorum' fuorum iclus occubuit, cujus de- mortui aculeo quater pectus pulli columbini dc achantispcr- ciiGi , dc erant qui morituros il- los ab hoc idu crederent, fcd poftea animadverfum efl , hos idus niiiil omnino detrimenti iliisattuhfre : quamobrem levis apud me fenfim enata dubitatio cil, efletneitacomparatum, ut imrnunes a veneno fcorpiones ctiaai Tunetani eiTent. Supra- uominatus Dodor Pagnius ad nie Tuneto fcripfit^MaurosilHus regionis conftanter affirmare, nullum annum verti ;, quin iclu fcorpionum liaud pauci numero homincs intereant , & vcnenum illorum terribililTimum effcncc velo- De generat* infeEior, 12 9 vclociflime modo, fed violenter etiam , & non fine gravifllmis fymptomatibus operarijid quod I ante annos aliquot mercator hu- jus noftrx urbis PetrusdeSan- ! tis expertus eft , qui in pede fini- flro ab iftiufmodi animalculo percufliiS;, non in parte modo Ix- fa , fed per omnem quoque co« xam , ad humerum ufque pun- . cliones fenfit atrocifliimas : & quanquam dolor eflet acutifll- nius, totum tamen latus fini- ftrum ftupere , deperditis viribus conquerebatur , 6c fortunx fux debet, quod poft multas in par- tc ixfa fcarificationes , & repeti- tam extheriacapotionem, qua pcs quoque totus emplaftratus fuit , plurimaque medicamen- ta alia lanitatem recuperavit, Pr^etorea ad mefcribit, barba- F 5 lis 130 Franc. Redi ris ad averrimcandum hoc le-* thale venenum neceflarium vi- deri, & in ufu etiam apud illos effe 5 ut vel fecum portent , vel fuperliminari portarum cujuf- que domus aifixam habeant cer- tam quandam membranaceam, ad angulos redos, unononni- hil refefto latere , formatam fchedulam ^ qux certa aliquot Bomina Arabica contineat, 6c figillis 5 quinquangularibufque rebus aliis mimita fit. Hocfu- perftitiofum , vanum, & ridicu- lum fchedulse prxfervativum , nec non remedium aUud pro tu- tillimo habitum , 3c Medicisi Africanis ufitatiffimum, fcihceti ut aquam exhibeant , in pocuUs inutilibus ex monocerotis cornu fabricatis, detentam, dubitatio- nem meam auxit , fed mutirc non De generatf infecior. mi non audebam contra fenten- tiam , qux ufque adeo altas ra- dices egerat^ Recepto tamen animo , fcorpionem vivum ita difpofui , ut ferire me non pof* fet , eumque vehementer irrita- tum coegi quater pedus pulli columbini majoris fortiterper- cutere , & quod plures miraban- tur, nihil pullo mali avenena obtigit, ut nec pullaftrse , nec catulo ante paucas feptimanas j nato. I Hic contra me armatam vi- 1 deo totam Philofophorum,Me- \ dicorimi , & naturalis hiftorisc I fcriptorum fedam, quae brachia icrucis in modum implica.ndo j clamabit, fcorpiones non minu- i tas tantum beftialas occidere,fed ! ferocillimis etiam, & maximis ; non parcere;ipfum etiam his an- f 6 nu- 132 Franc. Kedi numerando leQnem, Et Doftor Kenial Eddin Muhammed Ben- Mufa Ben-Ifa Eddemiri adr jungunt Cvimelum &c elephan- tum. Nonnulli his auditis fub- ridentes , mirum non effe ajunt, ii^animalia ab hoc fcorpione Tu- netano percuffa non moriantur , cum per quatuor menfes & amr pUus fine cibo in vafe occlufa perdurans , venenofam qualitar tcm deponere potuerit. Prseter- ea, cum experimentum Novem- bu menfe cgeperim,illud Tertul- liani in AfriQanatimihifugge- runt, qui de fcorpionibusagens, in, principio Scorpiaci fcriptum reliquit : Familiare periculi temf pw djlas 5 K^ujlro & Ajrico.figT vitia velificat. Etiam hoc in meniQriam mif lai revocant, quod Macrobkis Sa- Degenerat. infeBvr. iii Saturnalium primo, capite vige- fimoprimodicit : Seorptmhye^ tne torpefcity&trAnsacia hac acti- letimrurfmerigit y vifua, nullum natura dnmnum ex hyhernotem* fore ferpejfa : & quod Leo Afri- c^ius narrat-, in civitate Africae Pefcara fcorpiones ufque adeo peftiferos & copiofos efle, ut incols per seftatis tcmpora coadi fiiit locum deferere , nec ante Novembrem redire. H^c obie£tio fapienter funda- ta , veriffima , 6c experimcntis fxpius confirmata eft, ut mox tibi referam. lUe ipfe fcorpio,qui menfe Novembri nec pullum columbinum, nec pullaftram , nec catulum v^neno infecerat ^ vitam fine cibo per omneveris tempus produxit, vafi inclufus vitreo niagno:& menfe Januario E 7 ufque. IJ4 Franc. Redi ufque adeo rudis & afpedu ina- moenus evaferat , utmoriturum crederem : fed Februario ad- ventante, utut cibi nihii habe- ret, vires refumere coepit, & fpi- ritum cerebrofiffimum, nec non fortitudinem membrorum or- dinaria majbrem, qnx femper accrefcebat. Hinc faftum eft, ut cum vigefimo tertio Februa- rii aulam fecutus Pifis hasrerem^ tentandum mihi vifumfuerit, utrum venenofam & mortife- ram fuam malitiam recepifTet 5 & quia eodem tempore ad me accefferat Dominus Carolus Maureilus , natione Gallus , fed dodus & expertus Chirurgus , pullo columbino pennas pedo- ris ademi , & iracundo illi ac fu- renti fcorpioni cxhibui, qui par- tem jam depilatam, & quafi fan- gui- Degenerat. infe6tor- 1 3 $ guineam, aculeo ter alte percuf. fit , ex quo pullus fubito vacil- lare , & frequenter refpirando ^ & tremendo, quafi amens in gy- f uni ferri coepit. Hora decima fexta procubuit in terram , nec unquam ad fe redire potuit. In- ffde frequentcs convulfiones paf- fus eft , in horani ufque deci- mam oftavam, quo tempore coxam extendit & pedes , ufque adeo frigidos , ut quoad partes inferiores jam mortuus videre- tur : nec tamen ideo plane cefTa- bant tfemitus & convulfiones alarum , fed aliquod etiam vita^ fignum in capite apparebat? quo in ftatu permanfit , ad horam uf- que vigefimam , & quartas horae tres,quo temporis articulo mor- tuus eft, elapfis, ex quo percufTus fuerat, horis quinque. Statini ut mor- 136 Franc. Redi mottuus erat puUus , ad me tc- nit doftiirimus <5c celeberrimus Daminus Nicolaus Stenonis, qui avidus obfervandi , ut fefe vifce- ra & fanguis infedi veneno puL- li haberent , mihi fuafit , ut fine mora pullum alium fcorpioni feriendum , ut feci , exhiberem ; qui illum ea ipfa in parte ,. qua priorem , {cd nondeplumata, ter percuffit : 6c hic alterpul- lus intra dimidiam horx par- tem occubuit , extenfis , ut prior fecerat , coxa &c pedibus. Quare llatim in duobus aliis periculum feci , qui utut finguU ter pcrcuffi cflent, pra^terquam quod non morerentur, nihil etiam mali fentire videbantur. Quietcmfcorpioni per totam noaem indulfi ^ &n^ane., hora quarta decima , coadus pulkim alium Tte generat, mfeffor. 13 f iliam percuffit. Antea quam :undcm pcrcuteret , in cufpide \calei guttulam vidi niinutillu nam,liquoriscandidi;qu3e fimul |:um aculeo carnem penctrabat. Pra!terea fcorpio fponte fua bis 3ullum percuffit, qui exafto lio- x fpatio certos motus convul- ivos expertus, & pofl:ea,adducT:is :ruribus & tibiis, lioradecima Dftava mortuus cft. Nec tamen nortuus efl: alcer , hora decima- |.]uinta ejufdem diei? nec ter- :ius , horis quinque poft percuf- Tus. Dandum ergo fcorpioni fpa- ;:ium putabam , ut vires recupe- |raret. Interim obfervavi , pul- 'ios illos mortuos , non inflatos ^fle , nec Hvoris aut percuffionis figna ulla apparere , ipfaque ad- to vifcera a naturali fuo ftatu ni- :| liii immutata clfe, Sanguis tan- l tum- 138 Franc. Redi tummodo in venis liquidus per- manferat , ejufque non exigua quantitas in ventriculos cordis fe receperat, ut jamcoripfum vehementer tumidum & infla- tum videretur,ne minimum qui- dem immutato ejufdem natu- rali colore. Quare cum mihi certo , infal- HbiUter, & miiUes probatis ex- perimentis conftaret , tuto edi , quicquid vipera tetigilTet , vel terribiUffimo peti veneno in- fedum effet 5 puUos hos , vene- no fcorpionis infedos , pauperi cuidam donodedi, quicxlum digito tetigiffe kk putans , fa- pidiffime illos devoravit , & be- ne fefe habuit. Cum ufque in diem fequen- tem , qui vigefimus quintus Fe- bruaru fuit , quieviffet fcorpio , hora De generat. infector. 139 hora vigefima prima ccrvam, quinquics circa coftas anterio- rcs, & toties circa nates, qua par- te pellis tenerior , & fine pilis eft percuffit , fed nullo cervae dam- no : & dum in eo eflem , obfer- vavi , fcorpionem , cum fponte fua cervam ter percuffiflet, in perforanda cutc parum aut niiiil profeciffe : ego tamen,quod po- tui,aculeum per vim adegi. Inde dubitare coepi , an fcorpionibus Africanis tantum revera virium eftet, ut interimere leones , ca- melos , & qui cute armatus eft duriflima & crafliffima,elephan- tum poflent. Quicquidfit, fidem fequor auftorum, qui id fcripfe- runt 5 eoque lubentius illos fe* quor , quod hic meus fcorpio , quo in capiendis experimentis ufus fum , extra nativum folum, in 140 Franc. Redi in diverfo climate , poft otlo mcnfiuni iiicdiam- defcirus , 6c malc habitus viveret. Accedit etiajn hoc, quod dum cervam 3c pullos alios nullo effedu percu- teret , venenofus humor , ex ca- Vitateaculei procedens, omnis fortafic-abliimtus eflet , non da- to fpatio , quo reparari potui?* fet. Et hoc inde confirmabatur, . quod infequente die gallinam percullit aquaticam , 6c pulkun eolumbinum majorem; morien- te nullo : & biduo poft, vigcfimo oftavo fcilicet Icbruarii , duos alios pullos columbinos : 6c fex- to Martii grandem aquilam , fu- perviventibus aquila fimuly & pulhs. BiduOjpoftquamgrandem illam aquilam pupugsrat , mortuum inopinato inveni fcorpionems quod^ 5coi-piones De generAt. mfeBor* 141 r^uodipium in caufa fuitjCur cer- jto fcire nequivcrim , an poft ali- ^quot fcptimanarum quietem re- iVcuperaturus fuiifet venenum. : Nec tamen defperOjfuturum ali- , quando , ut de hiS; aliifquc rebus ccrtior fiam 5 ac jam miffis Tu- nctum , Tripolimque literis , id cgi, animalculorum illorum mi- iii copia fiat , quorum interini ^iiguram, ad naturalem eorun- dem magnitudinem delineatam, liLc: cum denuo idem tentarem , .dhibito urinaU deftiUatorio ,)ptime claufo jX^ijm fuo anteni- torio. X44 Franc. Redi torio , ncc vermes vidi , ncc iii fcas, ncc fcorpioncs : quo ipll cj magis confirmabar in ea opiuio- ne , ex cadavcribiis animalium nifl aliunde addufto femine^nul- lum animal nafci. Rebus fic ftantibus expcriri li. buit, an ex anate fub fimo putrc fada vere bufo generaretur, qucmadmodum jolianncs Ba- tilta Porta credidit , & fafto te: experimento toties delufus ma- nu quafi tetigi, eundem Portam hominem alioqui curiofum ^ dodum 5 nimis credulum fuiffe qucmadmodum nimis credulu fuit Theocriti Grxcus fcholia ftcs, quando fcripfit, cx cadaver kicertae vipcras folere nafci : ne minus Arabs Avicenna, affii; manspcapiilos muHcris loco hi, niido & Soliexpofitofcrvatosi i P e genernt. infector^ 345 iii fcrpcntcs transmutari. Ser- pcntes non aliter quam median- tc coitu gcnerari credo:& omnes ilix ierpentum generationes^- quas vel beneficio putredinis,vel alia qualicunque rationc fcripto- [res fieri memorant, fabulofe, 5c raiinus verifimiles funt. Quare vix ad mc rcdco , cum P. Atiia- nafium Kirclicrum video , co- nantem prxicribere certum pro- zedcndi modum, fibi, ut iple rc- Jfert.expericntia probatum. c^us poflent , me omnium maxi-^ nos 6c inter eos aliquot thunno latos elegiflTe , quorum aUos vi- 10 Grxco, aUos aceto, aUos fuc- :o limonum,nonnuUos ompha- :iG,plurefque alios in oleum im- aierfi 5 haud paucos in vafis , fac- wharo-y fale , & nitro repletis in- clufi , nullo eorundem mortuo : quin omnes fl:ato tempore in ova nigra, in altera extremitatuni concavamutabantur, exquibus elapfis quatuordecim diebus tot- ^idem cuUces ; iUius generis , de G 5 qui- m 154 Franc. Redx quibus aftum eft fupra,nati funt? hoc tamen difcrimine , quod omnes in vivis manferunt , ex- ceptis illis, quorum vermes oieo perundierant : quienimexhis nati funt cuUces , ftatim ut ex putamine prodierunt, morie- bantur , nonnullis in ipfo pro- deundi adu fuccumbentibus. Hinc conchidere hcuit , verum effe 5 quod Galenus , Lucianus , Alexander Aphrodif2eus,Uly ffes Aldrovandus, & Sperhngius di- xerunt, mufcas oleum deguftan- tes , vel oleo inunftas mori. El certe, quotiefcunque ejus rei pe- riculum feci, expertus fum, mu- icam tantillo olei tinftam , ec ipfo momento, quod nemo cre- dat , mori. Et quia Ulyffes Al- drovandus & Sperlingius fub- jungunt , mufcas iilo mortis ge- ner< De generat, infeSior. 155 ncre extinftas , fi Soli exponan* tur, aut cineribus calidis con- fpergantur , revivifcere, noix ' ftandum mihi in his eorum di-» ■ ais arbitrabar , fed eam curiofi- : tatem adhibui , ut propriis ocu- ' lis experimentum caperem , nec ' tamen unquam fortuna mihi ita favit , ut millies repetitis experi- imentis vel unicam revivifcere viderem;Quare,cum apudiElia- num, Plinium, Ifidorum,& mo- • dernorum non paucos legiffem, hiEC ipfa animalcula in aquis : aut quovis alio Uquore fufFoca- ' ta , fi radiis folaribus , & tepido calori cinerum exponantur , re- :vivifcere, veritatis inquirendae ■ ergo mufcas ordinarias odo in ' vas vitreum, aqua, ob immifTam glacicm frigidifHm^ , non ultra dimidiam partem repletum , G 6 ^ con* i$6 Fran c. Redi conjeci , & exado horx unius Sc dimidise fpatio unani illarum fubmerfam fundum vafis petiif- fe, 6c natantium unam nonnihil fefe movere , vidi, ut vivere eara cerneres , reUquis feptem., ut vi?' debatur , plane mortuis. Exem- tas ex aqua Soh expofui , 6c di- ^ midii minuti tcmpus vixdum in- terceiFerat , cum dux earundem movere fcfc coeperunt , & ex- afto alio momento avolarunt, Ex fex rehquarum illa, quae fun- dum vafis. petierat , nec non ex natantium numero tres aliaEr, fub finem trium aut circiter mi* nutorum iigna vitar exhibuerunt, pedes movcndo, & exferendo probofcidem , ac jam volutando icfc avolaturx videbantur , cum illas paulo poft mors ferio de.- prehendit , nullo amplius exhi- bito Degenerdt. infeStor. r sy bito motu, quomodo nec reli- quae dux , quibus odotiarius ab- folvebatur, unquam movifle fe- fe,aut rediiffe in vitam vifae funt. Poft dies aliquot, faaismultiS' aliis fuper plura alia experimen- tis , mufcas alias breviore , alias longiore temporis ipatio in a"- quis 5 modo refrigeratis , modo naturaliter fefe habentibus, mo- do tepidis , natare permifi , vel per vim fub aquis detinui unde tandem didici , his, quas verc niori contigit, nihil prodefTe vim & potentiam SoUs : necfa- tis fcio , qua ratione fides adhi- beri Cokimellx pofTit , qui apes^ fub favis mortuas , & loco ficco per totam hycmem refervatas, redire in vitam refert, fi pul- veratx fici arboris cineribus So- li cxponantur , eo temporis G 7 ar- I5S Franc. Redi articulo , quo fiaiul cum ^qui- nodio benignior aeris tempe- ries redire incipit. Periculum c)us rei nullum feci , procul ta- men a vero abeffe hanc fenten- tiam miiii videtur. Redeo ad mufcas, Tunno na- tas, quae omnium aliarum in moreni , ftatim ut ex putamine prodierunt , excernere immun- ditiem , a nimio cibo , dum ver- mium figuram exhibebant , ut opinor , contraftam occipiunt , idque verifimillimum mihi fit , quando nullum unquam horum vermium cujufcunque generis cxcrementa depofuifTe vidi. In iifdem quibus natae funt vafis , per quatuor vel fummum quin- que dies occlufas fine cibo vi- vunt, id quod ordinarias naturx rcgulasnoaexcedit. Lon- Begenerat, infelfor- 159 Longius ab ejufdem naturae legibus abire mihi videtur,quod araneoli , ex ovis araneorum in vafe claufo nati , tot menfes foie aliquo apparente cibo vivere poffint. Quinto Julii araneum foeminam in vafe vitreo me- diante charta occlufo fepofui, obfervavique eandem duodeci- mo ejufdem menfis Juliiabin- feriore parte folii , quo vas tege- batur , fabricaffe ccrtum quod- dam telae fuse laboratorium , in- ftar dimidiati putaminis rotun- A.X nucis , idque in medio illius folii circum circa firmaffe. In cavitate hujus operis, quam Ari- ftoteles finum orbiculatum vo- cat, ingens quantitas ovorum translucidorum perfcdac rotun- ditatis, & magnitudinem grano- rum panici locularis non exce- den- i6o Eranc Redi dentium vidcre erat, & erhis ovis ultimo Augufti prodirc coeperunt totidcm minutiirimi, candidique araneoli , qui ftatim ut nati erant telx quoddam ru- dimentum,emiffis tenuium.fila- mentorum legmcntis , pertie ad aliam deducerc poflit, cum :alas ad volandum nullas habeat. iMoufetus araiieos faltare , & de iloco in locum fefe vibrare cre- ':dit ; & hsec illius opinio , fide :'exiguo faltu agatur, credibilis \ videtur , & memini , quando- [que mihi relatumefrea magno I quodam Viro , quod dum in : itinere eflet , araneus ab uno fta- ] ticuii arredario ad aliud telam i fuam extenderit , & quiaintrare iin rhedam claufis foriculis non H4 lice- 176 Franc. Redi licebat , ex iniprovifo fcfc in pi- leum equitis cujusdam vibrave- rit y qui aliunde veniens ilaticu- lo appropinquabat. Fieri ergo poteft, ut faltent. Fieri etiam poteft, cum telam fuam ab arbo- re alia in aliam extendere fata- gunt , ut firmata ad liunc vel 11- lum ramum extremitatum una , mediante filo in terram fefe de- mittant , & in terra progredien- tes , a pede vicinx arboris fur- fum repant , conglomerandOj & ad juftam &neceflariani propor- tionem & altitudinem exten- dendo filum fuum. Amicorum quidam mihidixit, vidiffe fefe quandoque duos araneos , a filo fuo & ramis duarum arborum non procul diftantium depen- dentes , qui vibrando & impulfu aeris fibi mutuo appropinquan- tcs> D^ gmerdt, infecfor, 1 77 t€S,connexis filis quafi ex compa- &o grandem telam pertexuerint. Poterat eciam fieri, cum araneus inter ramos arborum procul cii- ftantium telam fiiam texit, ut a filo fiio dependens , fortuito cafii & impetu venti ab arbore una in aliam delatus , integro ; adliuc ftamine , non obftante di- i|i ftantia telam fiiam ordiri & ab- : fiDlvere potuerit. P. Blancanus ;;in fiipradido libro, multoties \ repetitis experimentis indudus , I aifirmat., filum aranei non effe I' filum fimplex & planum , fi:d ra- [ mofiim & carminatum , vel ut mclius dicam , efle iftiusmodi fi- I lum y a quo plura alia tenuififtma I fila originem trahant^qux ob in- I natam levitatem fiiam per aereni fluduantia quaquaverfiim Mc extendant, & fi. cafii eveniat, H 5 1^*- 17^ Franc. Redi tit extrcmitas filoriim transver- falium ramis arboris vicinae im- plicetur , araneum fefe ftatim in Tiam dare, & hoc filoutipro exordio futurx telse. Inde fub- jungit Blancanus , filum aranei quandoque non efle unum & Jimplex , fed revera duplex , a quorum uno araneus dependeat, altero huc illuc per aerem voli- tante , ufque dum aliquid inve- niat , in quo confiftere & firma- ri poffit. Et haec certe fententia multum a ratione & verifimili trahitjUt verum id de quo agitur elTe poffit , fpeciatim , fi araneus ab altiffima arbore dependeat : mihi tamen tempus defuit , ut quod lubentiffime fecifrcm ex- perimentum capere nonpotue- xiTn.Sgepiffime quidem obferva- vi, araneos filamenta fua ab una late- De generat, infedior. i f^ latere vix regiae ad aliud deduce- re,nec non extremitates filorum I fuorum alligare ad faftigia palo- I rum , quibus vites fuftinentur. 1 At vero fiponamus altitudinem 1 palorum non excedere tres vel I quatuor ulnas , latitudinem au- tem viae minimum efle uinarum ofto vel decem , quomodo ara- ineus ab ufque adeo humili loco I dependens , filo principali eam llongitudinemdarepotuerit, ut j-quae ab illo procedunt filamen- ita collateralia pertingere adla- itus alterum viae regiae quiverint, jid equidem concipere non pof- ; fum. Sit ergo quomodocunque : velit 5 & quifque id quod maxi- .me ei arridet credat : ego, ut ad .priorem difcurfum redeamus, i.tibi dicam , me, collefta & caefa raraneorum liaud exigua quanti- H 6 tate. i8o Franc. Redi tate, maffam omnem in vaib aperto reliquifle , quod mufcae audafter ingredientes^quafi vin- didae loco ftercus ibi fuumde- pofuerunt, quofaftumeft, ut cadavera hsec brevi verminan- do , ex vermibus obdurefcenti- bus ova vel chryfalides , & ex chryfalidibus totidem m\iicx na- tx fmt , quales per xdcs noftras vagantur. Sed mifibs faciamus araneos. Sufficienter enini milai demon- ftratum effe videtur , carnes non verminare,6c fupradifta infedo- rum gencra ex carnium fubftan- tia non nafci, ut tempeftivum putem ad aha progredi,qux vul- go & hominibus magni nominis & revcrendis verminare putan- tur^inter quae cafeus primas obti- net 5 hcluonibus artem jadanti- bus, De generat. infecior. 1 8 1 bus producendi ex eodemver- aies , ad obleftamenta gulse : & Jiaufam quidem efficientem hu- ius generationis reducunt ad u- aam earum,quas in principio hu- us epiftote tibi enumerayi. At irero fapientiffimus Pctrus Gaf- Ifendus innuit , mufcasforte, & inimalia volantia foliisherba- :um & arborum impreffifTe fua femina, qux deinde a vaccis, ca- pris fimilique peconun genere ibfumta, ladi pariter & cafeo il- lam facultatem tribucrint , ut Koduccre fuccellu temporis ver- nes poffent. Et certe, hxc fen- :entia pluribus non difplicet,nec ;go nunc quidem negaverim , ta rem fefe habere. Attamen , alva reverentia, quam huic ma- :imo & admirabili Philofopho xibuOj.cgo hadenus non video, H 7 q^a iS2 Franc. Redi qua ratione hxc femina a den- tibus animalium trita 6c confe- fta, & in ftomacho eorundem cofta & expreffa , ac denuo for- taflis alterata vehementer & cnervata , in inteftino duodeno, mediante illa ebuliitione , quam fuccus acidus pancreatis &;hu- mor biUofus efficiunt , iterum- que alterata in viis ilUs , qua: a ftomacho <5c inteftinis ad mam- mas deferuntur 5 quomodo , in- quam , hxc femina virtutem fuam integram , illaefam & fal- j vam confervare potuerint 5 dc | fiquidem id evenire potuit, nihil j caufK eft , cur defperemus , fieri ) poffe, ut coado ex lacle muUe- ris cafeo loco vermium totidem mugiles producantur, &lucii, ubi mulier ova eorundem com- ederit , vel totidem pulU & pul- late , De generat. mfeffor. 1 8 j :ifl:rae,fi ova gallinanim ebiberit: tut enim ova cofta ebibere po- lerit , non defunt tamen , quas ruda & recens pofita d^glu- iant ; quanquam codura fecun- Lum dodrinam Gaflendi , nul- am prsejudicium afFerat virtuti ;enerativ2e , quam femina pofli- entjcum omnes fciant,videant- iue,in recofta & placentis ladeis ermes nafci , utut recofta aliud lihil fit, quam flos feri ad ignenr oagulatus , & quod placenta^ adeae cofturam fuftineant, & 1 furnis frigantur. Quare in am deveni fententiam , ut pu» cm , verminationem ladis , ca- ei , & recodx non aliam for- afliis, quam de quaincarne&: ifcibus egimus, caufam habere> limirum hanc , quod mufcac , & tulices ibi ova fua deponant , ex qui- 184 Eranc. Redi quibus vermes , & ex vermibus mufcx nafcuntur. Et hocqui- dem manifeflum eftomnibusfe- rio attendentibus. Etenim,quod captis experimentis didicifle mi- Jii videor , neque lac , neque ca- feus , neque recoda , nec ladici- niorum quidquam verminabit . fi eo loco fervetur , ubimufcij & culicibus aditus non datur : & contra , ubi iiaec animalcula ec pertingunt , ut faper cibis re- quiefcant, brevi fequetur ver minatio : & quia in memorian niihi redeunt nonnuUa, qux. mc obfervata funt, ea tibi com memorare animus eft , non qui dcm omnia, id enim. prolixi 6 faftidiofi operis eflet , fed ea tan tum , qu2e vermes tangunt ind natos. Erat mihi alembicus ingen Vj [ De generat.infeStor. i%s i;Vitreus in quem patente femper jicjus orificio , mifi parteni dimi- diam cafei noftratis, idque ex . recentioribus & optimis, qui fub finem menfis Junii inveniuntur: exadis aliquot diebus vifi funt fuper hoc cafeo nonnulli ver- mes , qui bene confiderati , non :unius generis effe dignofceban- tur. Majores per omnia fimi- les erant vermibus aliis , qui in ,:arnc nafcuntur : ejufdempror- fus figurx etiam minores erant : id tamen praecipuum habe- pant , quod cerebrofiores , & i.nagis quam reHqui agiles expe- ditius in vitro incedebant, & roftrum caudx admoventes 5 fa- ,3:0 quafi circulo , per varios fal- :us fefe modo huc modo illuc v^ibrabant , ita utnonnunquam ex vafe illo profiiirent , in quo nati 186 Iranc. Redi nati erant. Tertio vel quarto dic a nativitate eorundem , tani hi , quam illi more fotito quieti fefe dabant , & in ova corrugaban- tur,fola magnitudine diverfa,ex quibus fele^is , & diverfo vafe exceptis prodierunt , exmajori- bus quidem totidem mufc-seor- dinarisE^ex minoribus vero fpatio dierum duodecim certum genus mufcarum minutarum nigrkafi-i tiam,fimile formicis alatis,quod! genus, vix natum, niaxima & iJti-! credibili promptitudine ^ velo- dtate fubfultando & volandc motum quaii perpctuum repr^- fentare videbatur. Inde mafcul; cum fosminis fefc conjungentes illos aftus exercebant , a quibu* propagatio earuiidem fperar naturaliter poterat:fed deficien te vi£tu brevi moriebantur. Dun Degenerat, infeStor. 187 Dum hxc obfervabam , forte cafenm inveni jam verminan- tem , cujus fanas partes a vermi* nofis fecernens , fuis fingulas vafis feorfim excepi : fed de fa- nis partibus nuUus unquam ver- ; mis natus eft , & ex vermibus qui in verminofis partibus jam nati erant , prodiit multitu- do minutarum illarum nigrr- cantium mufcarum , dequibus 'fupra , ne una quidem com- parente mufca ordinaria. Con- trarium mihi accidit in recodo iaftis , ex quo vermibus infetto , transformatis in ova vermibus , mufcx tantummodo prodierunt ordinariaej & ex cafeo ecapri- ino lafte fado , 6c verminante menfe Septembri natxXurit mu- . fcae ordinarix , nec non pauc^e aliquot minores , quales circa vi- j8S Franc. Redi vinuni & acetum vagantur. Scio rem duram credituvi- deri , nuUum ex his ladiciniis fua fponte verminare , cum de- licatiirimi ex noftris cafeis Lu- cenfibus diffedi, fepius circa in- teriorem medullam verminare deprehendantur . Refpondere poffenijfemina horum vermium generata effe a mufcis in lade , dum exprimitur, & in vafis a pa- ftoribus 5 ut concrefcat relinqui- tur, quo tempore innumera mu- fcarum multitudo circa illa va- fa oberrat , unde Grxcus ille Poeta , quem Mufx prx caeteris laaarunt,libroxvi. lliad.v.641. GriEcos & Trojanos pugnantes 6c circa cadaver Sarpedonis ob- errantes , mufcis affimulat veris tempore circa mulftras lacie rc- pletas vagantibus: o; I De generdt. mfector. 1 8p ^ra^uii ivi |3pfijLtsw(n 7riftyKsi.yecc; y^ \ -^ p-J? iv hct^iv^ » o.n 71 yK»yig afyzctt • H/ atitem femfer circum cadaver \ njCYfabantur^ut quum mufca In tugurio fufurrant la^le-jfle^* na^ ad mulctra^ , Temfore in verno^quandolac 'va" fa madefacit : Sicfane hi circum cadaverver- fabantur. Haec refponfio , ututalicujus vialoris ^fle videri poffet , mihi ':amen non omnino fatisfacit : quare cum diligenter obferva- /erim , cafcos noftrates antea yaam verminar-c incipiunt , plu- ribus 190 Franc. Redi ribus in locis dehifcere, &ri- mas ducere, dico inhisrimis, & in hac apertura a mufcis or- dinariis & minoribus ova gene- rari, &vermes, quinutrimen- tum feftantes magis tenerum , magisque delicatum ininterio- rcm cafcimedullampenetrant, ibidemque ad tempus ufque de- terminatum nutriuntur, quo ex- ado, foras profugiunt, & locum quserunt, ubi per dies aliquot latitantes in ova convertantur : & ex his ovis nafcuntur diverfae generationes animahum volan- tium 5 pro diverfitate parentum, a quibus vermes generati funt. Ac de his quidem cum fatis , & fortaffe plus quam par erat , didum fit, ad illos vermes trans- camus, quosvulgus, maximis crroribus affuetum, credit ex hcr- V € generat. infector- 191 crbis & frudibus putridis , ncc on in lignis , & arboribus ipfis afci : & principio quidem de lis vcrniibus fcribani, qui in crbis 5 foliis arborum & pomis afcuntur,pofl:ea quam aliquan- ilper ab corundcm arbcribus z\ plantis fejundia &pcrhanc (sjundioncm quafi vita privata mt : didurus poftca dc iilis, qui . foliis & frudibus nafcuntur , lam arboribus cohaercnt,&ma- 1 ritatcm fuam exfpedant. \ Sciatis ergOjquomodc verum It , in carnibus , in pifcibus , & Idiciniis occlufo Iqco fcrvatis, lillos vcrmcs gencrari 5 ita ve* ilimum effe^ quod fruftus & \:xhx crudae vel coftae , cadem 1 tione fcrvatx,nullum vermeni joducant : & contra, quod aeri cpofitae , varium gcnus infedo- xum 1 192 FraKC. Redi rum proferant,modo hujns,mo-' do illius fpecici , pro divcrfitatc animalium , quorum femina ibi repofita funt. Obfervatum ra- men a me eft , alia infcfta aliud ; herbarum vel fruftuum genus fibi pro nido eligere, & fuitjcum in una fola herba , uno eodem- que tempore., feptem vel ofto diverfa animaiculorum general nata viderem. » Super pepone , ubi pkires mi- P nores mufcas quiefcere vide-lf^ ram , minuti vermes nafceban-)|ii tur, ex quibus fpatio quatuorlS^ dierum ova , 6c cx ovis quatri-lf} dui fpatio totidem culices proJjci( dibant. Ex aliis peponum con Js tritis particulis, quas culices,mu-|fc fcae ordinarise 5 &certumminu-!i'ai tiffimarum mufcarumnigricanlV tium genus ; oblongis in capits^ ;eii I) c generat, infeitor. 193 ntennis dotatum depaverant, ernies nati funt , diverfac ma- nitudinis, qui determinato fuo empore in diverfa: magnitudi- lis ova tranfierunt. Ex ovis ma- Dribus poft odiduum mufcas >rdinaria2 5 ex minorum non- .ullis poft quatriduum culices 5 pc aliis poft quatuordecim dies , lufcx minutiores aliae ; ex me- ;.iae magnitudinis ovis poft fepti- ^anam unam cum dimidia culi- €s prodierunt, multo quam pri- ai majores crallioresque.Idem- ue accidit in cucumere , fragis , yris 5 pomis , prunis , ompha- io 5 malo citreo , ficubus & ma- is Perficis. Sed quoniam Per- jica mala vafe vitreo aflerva- lantur, ut diftillare &effluere [iquor ex putrefactis illis pro- xniens non poflet , in liquore I illo 194 Franc. Redi I illo multos miiiutiffimos ver* mes natantes vidi, quosoculis vix perfpicere licebat.Ex his ver- mibus fuper malo Perfico , & in cjusdem liquore diftillato natis fblito tempore culices nafceban- tur 5 qui per multos dies , fubmi- niftrata pet me nutrimenti ma- teria fuperftites fuerunt. Hinc fixmellx cum mafculis congre- dientes , vermes alios genera- runt , ex quibus more folito cu- liccs fadli funt , & fiquidem dili- gentiam & curammajoremad- hibuiffem , in infinitum , ut opi- notjh^ec generatio procefliflet. Ex cucurbita cruda vel cofta nihil praeter mufcas ordinarias natum vidi. Id modofdentio transmittendum non duxi, quod vermiculi omnes , ex cucurbita cofta ovis permixta & putre- facta ;, I>e gcnerat. infe^or. 195 facla nati , cum tempus quietis &: fecundac transmutationis in ova appropinquaret , ita ick m hac pulticula volutarint , ut fen- fun hoc linimento cooperti,gle- ibas terra^ exiguasreferrent, ex quibus poftea mufcae nafceban- ■:ur , ita ut qui fub his glebis ova iatere nefciviifet, ex glebis terre- ftribus mufcas natas effe verifr fmihter credidiffet. Ab aUqua , non multum abfi- miU fpecie originem traxiffe cre- do aequivocum PUnii, cumU- ibro hiftorix naturaUs undecimo fcribit, infedorum volantium Iplurima nafci ex pulvere caver- inarumhumido : &forteabea- fdem illa fpecie decipiuntur f omnes iUi , qui terra , luto , Umo ifluminum , & paKidibus infini- !tas animaUum fpecies generari 1 z nar- 196 Iranc. Redi narrant ; quomodo Pomponius Mela fada mentione Nili : Tion fererrat autem tmtum eam , fei aliivo fidere exundans etiam irri- gaty adeo ejftcacihus aquis adgt- nerandum alendumc[uei utprater idquod fcatet pifcihm^ quod Hif" popotamos j Crocodilosque njafloA hellu(t6 gignit ; glehis etiam infun- dat animas^ex ipfaque humovi- talia ejftngat. Hoc eo mamfefiun efij quod uhifedavit diluvia^ ai fe fthi reddidit , per humente. campos quadam nondum perfeB animalia-i fed tumprimum acci- pentiajfiritum^ &ex parte jan formata , ex parte adhuc terre vifuntur, Et O vidius^ libro pri mo Metamorphofeos : Sic uhi deferuit madidosfeptem fluusagros l^tUi De generat* infector. 1 97 I^ilu^ ^ & antiqm fuaflumm^ reddidit alveo , z^theriocjue recens exarftjide" relimusy (lia glehis Tlurima cultores verfis anima.' Inveniunt^^in his quadam mo» do cGSftafiih iffum Nafccndijpatium : qu^dam im' ferfccia^Juisque Trunca vidcnt numeris : ^ eO" dem in corporefape Jltera pars vivit 5 rudii ejlpars attera teHus, ^uipfe uhi temperiemfumpfere humorque^ calorque\ \ Concipiunt : (^ ah his oriuntur cuncfa duohus, ]^ Cumque fit ignis ac^uA fugnax ; vapor humidus omnes Res creat^ & discors concordia fmihus afta eji. I 3 Hanc 198 Franc. Redi " Hanc opinionem promovit Plu* tarchus in quaeftionibus convi- valibus^ & exfcriptor Plutarchi Macrobiusin Saturnalibus 5 nec non Plinius, iElianus, & ut con- cludamus, innumerabilis cater- va antiquorum , quos haudfecm Atquc errantemducem grexfequi' tur , ita fine ulteriore inquifitio- ne fecuti funt ex modernis fcri- ptoribus infiniti. Hinc eft, quod ipfe nonnunquam apud me ob- ftupefco.quandoconfidero, au* thores ufque adeo improvidam. circa horum animalium genera- tionem exiftimaffe naturam , ut membris aliis per carnem & ofli abfolutis , alia uno eodemquc tempore ex pura terra formaret i & tamen ^lianus fidem facitj propriis fuis oculis vidifle fefc iftiusmodifafta animalia, initi- nere De generdt* infe5ior. 199 iere fuo Neapolitano verfus Pu- eolos : & O vidius minime con- entus loco fupra citato afHrmaf- > fa^pius videri in luto anima- tia fme cruribus & iunduris , idem rcpetit libro decimo quin- o dicens : Scmlna, limm hahet virides gc nerantia ranas : JE.tgenerat truncaifedlbus. MoK afta natando Crura datXJtque eademfmt lou' gis faltihm apta^ Sed quod magis milii lepidum i^idetur, hoceft, quod illae ipfas ranae ex luto natae poft femeftre fpatiuni vits , in pulverem & lu- tum, Piinio tefte, revertuntur,& poftea fub adventum veris in no- vam vitam refurgunt. Has Plinii cogitationes multi I 4 hujus 200 Franc. Redi hujus noftri feculi graves Philo- fophi approbaxunt, & ipcda- tim dodiflimus P. Honoratus Fabrijmagnus in Theologia ma- gifter , & profundx literaturse. vir 5 fummaeque in omnibus Philofophicis fpeculationibus exiftimationis , fed, quod alia omnia fuperat , mirabiliter felix circa inventionem arduorum problematum nobiliffimx & fublimiffimas Geometris. Is er- go in celeberrimo fuo de gene- ratione animalium Hbro^propo- fitione feptuagefima quinta , & feptuagefuna fexta, hanc opi^ nionem fovens , admittit, ex ra- narum corporc corrupta , &in tertam converfo , ranas genera- ri.. Haftenus id credere non pof- fum , quia experiendo nihil un- quam vidi, in quo acquiefcere intel- I T>€ generat. infe^or. 20 1 Imtelkaus plane pollit : prom- ;'ptij[limus tamen fum ad mutan- fdam opinionem , eroque tanto magis , fi ranas , quarum Plinius mentionem facit, hydra,vel alius ^quidam ranis inimicus ferpens > ex venenoforum genere mo- morderit , quod genus ferpen- :um nofter divinus Poeta in fe- Dtima inferni voragine confti- ::uit, ubi ait : ' Bdeccoadun^ ch' erAdanosira, froda^ S^ anvento mferpente , che 7 ttafijfe Lft^ dove 'lcollo alle/palle s* an" noda, 1 He ofi toflo mai^ ne ijtfcrijje^ Com eis acceje^ed arfe.e cener ttitto Convenne^ che cafcando^ divC' nij[e\ 1 i E 202 Franc. Redi £poich£ftf a terra si dijlrutto, JLa folverji raccoljcye pr fe In quel medejmo ritorno di hHtto ; Meft: Fuifleillius gcneris unum, qui ad proram conttitutus , librato motu in prsedamfefe conjiciens, eandem, qua collum humero anneditur vulnerave- rit, quod vulnus ftatim comitatum fue- xit igne infernali , & refolutione totius in cincresjita tamen, ut recoUigentibus fefe cineribus, eadem prseda per fe ir idem ut antea corpus redierit. Sed hxc omnia merx funt fabii- te, & animalia, quorum hxc vc illa membra ex non alia re quan terra conftare videbantut, fi ma- joradhibitafuiffetattentio, fati; manifefte apparuiffet , terra tan tum & luto inquinata ea fuifle & fi in terra ^ luto, 6c limo cam De^nerat, infeSior. 20 3- porum & paludum aliqua vivea^ tiumnafcuntur, id eo fit , quia in locis illis ova generata funt, vel femen aliud producendo ani- mali commodum , juxta ca quae Ariftoteles & Plinius de locuftis narrant, dequibus agens Doaor Zacharias , Ben Muahammed ilbn Mahmud, cx Perfiae civitate ;Casbin , fub nomine Alcazuini jCitatus , in Ubro Arabico de mi- rabilibus creaturarum , fcriptum reliquit , locuflas , uhi verefrimo pafcuntur , folum qu^rere fingue i^ humidum , cui incumbentes y ^caudis fcrobiculos excavant , in ^tjuibus fmguU centum ova defo" nant. Terreftres quoque teftudincs, ova,qux depofuerunt, terra con- •tegunt : Eae etiam , quae in aquis dulcibus , & in mari habitant, in I (5 littus 204 PRANC. REDI littus ad pariendam confccn- dunt , & ubi ova iiia depofue- runt , arena illa contegunt , fub qua fovente Solis calore exclu- duntur, ut jam, qui inhisex- ercitatus non eft , facile crede- repoffit , ex terra nafci illas mi- nores teftudines, quas ex ter- ra prodire f^pius videmus. At- que hoc forte modo verum effe poterat , curiofum P. Athana- fii Kircheri , hominis erudi- tiffimi, & in naturos operatio- nibus nobilis 6c ingeniofi fpe- culatoris experimentum : Cum Ranx inquit copofo fuh initium Martii fufo Jpermate , omnes foffoi expleant , // ut exfccatis fofis , Limm in pulverem una cum ranisjani exclufis denuo re^ folvatur. Si itaque tibi animus fit , novam ranarum generatio^ nem De generat. infcBoY. ^o 5 i Ttem exhibere , fc operare : Aecipe paluHris limivelfo(J/t^ rum^, uhi ranas nidulatas fuijfe nofti ^ fulveres , qu^ pluviali AO[ua fubaBas in terreo vafe ^at- i fones Soli mediocriter calido , i mane tempore ^fiivo ^ &identi' j dem aqua dicta conjperges , ne \ Sole exjiccetur materia^ &inve^ \ nies primo quidem buliulas quai* I dam^exquibmprimoranunculos candidos fme pedibm pofieriori" bm^ Jolis anterioribus duobus hrachiis inftru5ios ^ quos ^tzmi- nulas vocant 5 deinde paulatim divifa in duos pofteriores pedes \ cauda ranas perfeBas ingenti co- \ pia confurgere videbis, Hoc ita ' eventurum effe mihi quam ma- xime probabile videtur, utut eventus milii , quanquam itera*- to aliquoties proceffu , non re- I 7 fgoa- 206 Franc. Redt fponderit : id five vitio indu* ftrias mese, vel ob quod aliud im- pedimentum acciderit, haud fa-^ cile dixerim : poteft tamen fieri, cum omnia ex praefcripto P. A- thanafii fecerim , 6c lutum ad- hibuerim foflarum exficcatar rumjfoflis illis non nifi fub asfta- temexficcatis, quo tempore ova vel femina ranarum jam exclu- fafunt , ut deficientibus ovis ra- nx quoque nullse natx fint. Ob- fervavi tamen, ranas, cuni in foflls & paludibus nafcuntur, pifcium inftar, non bipedes, fed fine omnibusomninopedibus^, cauda longa , plana & quafi bifi- da dotatas nafci , qua corporis figura per multos dies natantes inccdunt, cibum captando, cre- fcendoque : inde pedes exerunt anteriores, & poft dies aliquot alios 'Degenemt, infeSior. 207 alios fub pclle , quae totum cor- pus ambit , pedes producunt pofteriores,nec non exado certo temporis fpatio caudam exuunt, quam Plinius , Rondeletius, at- que tot alii fcriptores falfo m duas partes formandis pedibus dividi crediderunt : cujus rei ve* ritatem experiri quivis poterit, tantum ut ei piaceat cultro ana* tomico examinare aliquam ha- rum recens natarum ranula* rum 5 6c videbit pedes pofterio- res a cauda ceu membrum a membro manifeftiffime diftin- gui , & fi vivario eas inciuferit , obfervare ei licebit qua ratione per multos dies incedant qua* tuor pedibus fimul & cauda in- ftrudae.. Sed quid dicam de ranis illis minoribus,quas vulgus decidere fub zo8 Franc. Redi ^B fubasftatemexnubibuscumplu- ^ via , vel virtute aquse pluvix , co ipfo , quo cadit momento , in pulvere generari credit ? Atqui de his fufficienter in obfervatio^ nib»s circaviper^ locutusfum, obfervando, quod ran^ Wlxj quas decidente tenui pluviavi- demus , diebus aliquot ante ca- fum pluviae , natx fint , & in ficco morantes inter dumcta herbarum & iaxa , vcl terrae ca- vitates delitefcant : &quiaejus- dem cum terra coloris funt,hinc fit , ut fubfidentes 6c immotae a pulvere haud facile difcernan- turtcujus rei evidens argumen- tum eft y, quod ftomachum ple- numcibi, & inteftina plena ex- . crementorum, eo ipfo,quo natse creduntur momento habent,cu- )us fententiae ego primus inven- tor De generat. infector. 2 op tor non fum , quandoquidem Olympiade centefima decima quarta , vel paulo poft, tempore Ptolomasi primi iEgyptiorum IRegis, eandem in fchola Peripa- tica profefTus eft Ariftotelis fuc- ceflbr Theophraftus Erefius , id quod ex fragmento illiuslibri, quem idem Theophraftus mft ^ ^^^00)? (^oiivQfA^uv ^coeav de animaU" hus fuhito ApfArentibHS fcripfit, & m bibliothecaPhotianaaifer- vatur, Hquido apparet : quare proUxius de his differere lubens fuperfedeo, id tantum dicam , quomodo fupra affirmavi , dif- ficile atque adeo impoffibile mi- hi effe , ut credam , in Umo , quem foecunda inundatio NiU in campis reUnquit, animaUa in- veniri, parte aUqua membro* rum animata, parte reUqua ex terra zio Franc. Redi terra conftante 5 ita nunc in ea me effe, ut non credam,arbores, frutices , & herbas pofie produ- cere animalcula , qualia fepe in- veniuntur , partim viva , partim. Ugnea, & quorum pars aiiqua corporis abfoluta non fit, ut ani- mari poffit : & quanquam fupra- didus P. Athanafius Kircherus tomo fccundo de Mundo fub- tcrraneo fcribat , vidiffe fefe iftiusmodi animalcula , eadem- que aliis monftraffe in ramulis viburni vel bryoniae , & in fcapis illiusherbae, quaniThufci Co* dacava//ma vocant: valde tamen vereor , ne illufio aliqua adfuc- rit , quae ocuUim dcviare fecerit, ideoque hanc mihi iibertatem fumo profitendi dubitationem meam , cum optime noverim , P. Athanafium Kircherum veri- tatis I De generat, infe^or. 211 *tatis fincerum amatorem effe,, qiii ftudio indagandi illam noa eorporis magis quam ingenii gloriofis laboribus pepercerit, ia quem finem etiam ego Ubere id quod fentio fcribo : etenim S' io al vero fon timido amico , Temo di ferder vita tra coloro^. Che ([uejio tempo chiameranna I antico. Si veri timidus amicus fim, vitse mecc" timeo, inter illos,qui ex moderno fecu- lo antiquum faciunt. Et certe idem ille timor, con- jundus cum ardentilfimo amo- re veritatis in caufa eft , cur can- dide fatear , etiam me ab impe- iritia caecumantehacifliusmodi res credidifle , quas dum faepius xecordor , me mei pudet piget- que. Et profefto caligine ocu- lorum 212 FrANC. ReDI lorum laboraverim neceflecft, cum mohfervationibus meis cir" ca njiperas fcriberem , huic fer- pentum generi duas cordis auri- culas, &duascavitatesvelven- triculos efle. Etenim corvipc* rinum non nifi unam auricu- lam, unamque cavitatem habet. Verum quidem eftjhanc auricu- lam inflatam in duos truncos di- rimi , & ab anteriore fui parte membranam habere fubtilifli- mam, qua mediante in duas cel- las dividitur , quas ftylo percr- rans , in hunc de duobus vcntri- cuUs errorem incidi , quorum ventriculorum unus revcra ad- cft , alter per imprudentiam fty- lodebetur. Ufque adeo avide cupiebam offenderc aUquod cx his animal- cuhs, qua^ partim fcfe movent , par- I D€ generat, infecior. 213 Spartim ligno conftant (tantum iapud me valct hominis do£li, iqualis P. Kircherus cft authori- tas ) ut nuUum diligcntise vel fo- licitudinis gcnus fit , quo vel ipfe ufus non fim, vel aliosutinon curavcrinijtantum ut unum illo- rum invcnircm. Quarecumtri- gcfimo die Maji ad me allati ef- fcnt oxyacanthae vcl fpinae albx :ramuU , qui dum plantx nativae adhxrcrent , corrugati , invcrfi , ■inflati , extenuati , fcabrofi , & quafi lanuginofi evafcrant, & colorem affumferant fubruf- ifum , punftis rubris & cinereis intcrftindum , in illam fpem de- vencramj fore, ut defidcratam illam nativitatem & transfor- mationcm vidcreUccret : cre- vitquc co magis illa fpcs , quod ramufculos phillyrex fecundac Clufii , 214 Franc. Redi Ciufii, nec non iiiius ciematidrs, quam Thufci vitaibam vocant, cadem ratione affedos viderem: quare duplicata diligentia ra- mufculos illos & palmites in ci- fteilas aliquotmifi, &tresillas fupra didas plantas , in quibus plures iftiusmodi inverfae rugae remanferunt , quotidie obferva- Vi & obfervari curavi. Sed tan- deni deprehendi, effe vitium na^ turale harum plantarum , quod illis quotannis adhjereat , &in- fedum nullum producat. Figu- ram earundem hicviderepote- ris, quam eo libentius transmit- to,quod nulius fcriptorumjquod ego quidei$ fciam , hoc naturas vitiumjVelfiunc.ludum animad- verterj^ ^ .-^edcfiiaP.Kircherusanimal- "^ulorum illorum, quse ex vibur- ni Clematis vel VitalW Pag. zi^ 214 Cluf fe m ri- membri^ K 3 S^ 222 PRANC. ReDI Se gU fpiccano il capo > Orrilo fcende , lie cejfa brancolar , fin che lo trovi y £dor pel crine , eci or pelfiafo il frende^ Lo falda al colloy enonfocon che chiovi. ^iglialtalor Grifone , e 7 brac* ciojlendey Nelfitime ilgettay e mnpar ch anco giovi , Che nuota Orrilo alfondo^com m fefce , B col fm cafo Jalvo alU rivA ejci. Ideft: Ssepiuseidem artus inciderunt, fec nunquam mortuuseft, nec deartuandc occidi poterat : ac C\ manus ei aut pc; abfciffus efTet , haud aiiter illum refige- bat,ac fi cereus effet- Quarc Grifo ca- p.ut ad deutes ufque, Aquiiantes pe(5lo !2>^ geti erat, infechr^ zzs 2tenusdividic : illeiduseorimdem ri- . et , indJgnantibus his quod clfcdu ca- l.cnr.Quisquis unquam argentum,quod fCbymici Mercurittm vocant, exaliode- apfum & fpargere , & recoUigere )mnia fua membra vidit.ubi hu;usa6ta !ucivent,illud in meniem fibi rcvocet. ?i caput ei auFeriint, Orillus defcendir, ;k prserentis manibus qua^rere ante non • krinit, quamilludinvenerJtj&inven- um niodo crinibus, modo nafo pre- nenfum, cumcollo, haudfcioquibus :lavis, conne61it. Arripit illum tunc Gripho, &extenrobrachioeundem in fluvium projicit , nullo apparente fru- ^u : etenim natansin fundo pifcis in- (lar, Orrilus, cum capitefuofalvusin ripam evadit. Ita animalcLila hxc noitra in- ferto capitc , non pcr diem hunc Imodo totum , fcd per alios qiiin- que continuos vitam produxe* runt, mirantibus cunftis, qui ar- ; canum ignorabant,idque eo ma- gis , quod in eo ftatu non natu- ralia modo excrementa ventris K 4 ex- 224 Franc. Redi cxcernebant , fed ova etiam po nebant:unde fi quis credulus de- fcribere hanc capitum infertio- nem voluiffet , teftes equidem vivos & videntes plurimos ha- bcre potuiflet, fed egregiam de- fcripfiflet fabulam , cum haec ca- pitum infertio non fieret, nifi mediante viridi quodam , vifco- fo , & tenaci humore , ex truncis pronianante,qui ficcatusfixmam hanc conjundionem reddebat. Sed capita, quanquam trunci vi- verent , motum aUquem aut fi- gnum vitx nuUum edebant : & trunci etiam citra capitum appo- fitionem per quinque vel fex dies vitam continuarunt. Quod fi tibi animus eft ,. figu- xas liorum animalculorum vide- re,non.adito Kirchero , vel Jon- ftono , in cQlebri fua infedorum hifto- IDe generat. infe^or, 22 $ hiftoriajtab.xi.num. 2.& tab.xii» tnum 26 ^ ecce illam tibi mitto , ' ad vivnm exemplar dclineatam, ncc non figuram ovi eorundem, rauclam ope exquifitiflimi mi- crofcopii in Anglia elaborati, & videbis illud in uno extremo- rum ovatum efle , extrcmitatem vero alteram protuberantias quafdam iiabere, & ovaillali- ignea reprxfentare,quibus cifl:elr larum locoutimur, 6cquaEC0- chlea occluduntur. De Sermone infcius in fermo- nem dclapfusfum, adiscurfu, quem paulo ante coeperam , nir. ;mis alienum : quare eo rediens , ex re erit,ut tibi dicam^me de his • infedis ad:urum,quoe fub iierbis putrefadis nafci videmus 5 nec ■ efle aliquam herbarum fpeciem, fiib quibus putrefadis vermes K 5 non 226 Franc. Redi non nafcantur : unde miracull locum non fuftinet , quod Dio- fcorides & Plinius tanquani fin- gulare quid^ & confideratione dignum , fcripferunt , quod fub" ozymo mafticato , & Soli expo- fito vermes nafcantur : ideme- nimherbis omnibus accidit^qux femine vermium ab animalibus infecta funt. Ex hisvermibus, fub herbis putrefcentibus pro- dudis , quandoque mufcas ordi- narias , quandoque majores or- dinariis, fed utplurimum , nec infrequeiiter fub unafolaplan- ta natas vidi longe plurimas ge- nerationes animalculorum voli- tantium , minutiflimorum, qux a Tertuliiano , non fine ratione unius puncti animaiia vocantur & memini me fub folo hyflbpo fub fola fpica , &.fub folo hype rico 1 -^f Pa^. 2,a^ vum kiccior\mi ) ••• T K 6 am' De generat, infeitbr. ii 7 irico , praeter mufcas ordinarias , & ordinariis majores natas vi- jdiire odo vel novem culicum ifpecies, figurie diverfiflinise. Sub apio pariter inveni vermes ali- quot, his qui in mufcas transfor- mantur fimillimos. Omnes ta- men pilofi erant, & fafto fponte fua circulo,nunc huc, nunc iUuc faltabant. Sed invidit mihi for- tuna afpeftum ejus quod inde nafciturum erat : omnesenim mortui funt, antea quam ova, ut reliqui , tranfirent , forte ob anni tempus jufto frigidius : verfaba- mur enim circa finem Novem- bris. Audi nunc quid Plinius libro vigefimo primo cap. xiv. hifto- nx, naturaUs fcribat : Aliud in- quit in Creta miraculHm mellis, Mom cQ^Carinayix. A^fAjJuum K 6 am' - 228 FrANC.ReDI amhitu, intrx quodlpatium muju nonreferiuntur,na.tumque ibimel nusquam attingunt. Hoc exferi' mentofmgulare medicamentis eli* giturXdcm miraculum Zczes de Attico mclle rcfcrt, & fubjungit id evcnire obfummam thymi in Attica abundantiam, a cujus acuto odorc mufcx vehementif- fime abhorreant. Idemque Mi- chael Glycas in fuis Graecis anna- libus refert , adduda eadcm Ze- zis ratione. Ego tamen mufcas pofuifle ova , & vermes fuos fub thymo^indcque natas effe mufcas vidi,& \\x mufcae non mel modo dilutum decoftione thymi avi- de abfumebant , fed eieduarium etiam ex melle & tliymi foliis eomporitum liguriebant. ^ta* tc forte Plinii, 6l in montc Cari- na\hagc\e.ra liiftoriaerat,. quae in De generat. infector. 2 29 in Thufdo; ,. ut crjedo , numcra- riinterfabulaspoffet : quareut huic praelongx & nimis txdio- fae epiftolae quam id fieri pote- rit citilTime finem imponam, redeundo ad priora tibi dicam , quomodo carnes demortuorum animalium omnes , nec non pi- fces omnesjomnes herbae,&.fru- ftus omnesjmufcis^&rehquo vo- katium animalculorum gregi ni- dum pr^bent commodiffimum: ita fungorum quoque omne ge- nusidem prxftare , utin iis quos lupi crepitus, fuiiiosj. & manium ova vocant , nec non fimihbus ahis animadvertere potui : dc ilhs tamen fungis loquor , qui jam antea refefti , & quafl mor- tui , ac jam putrefadi funt : qui enim in terra aut arboribus hac- tenus radicati funt, &.viyunt, K 7 ahud 2 50 Franc. REDr aliud genus vermium , figura a mufcarum vermibus diverfifli- mum , producere folent , quod vermium genus non fegniter trahendo corpus per terram, nec rependo per herbas , ut vermes reliqui , fed pedibus inccdendo perinde ut bombyccs progre- diuntur : & cum ilU , qui cx mu- fcis ordinariis vel m^ajoribus nec | non culicibus nafcuntur , ro- ftrum longum & acutum ha- beant, hi non nifi breve, & quafi fafcia nigra fuccindum habent. Hi ipfi ergo ftatim ut incrcvc* runt, follicite fungum illum quo nati & educati funt devitant , & citra transmutationem in ovum, fafciculum ex feta tenuiflimum corpori quisque fuo inducit , in quo per dies aliquot determina- tos delitefcit : quibus exactis cx j^ uno- 1 'Degenerat. infeSior. 25 1 iiinoquoque fafciculoanimalcu* ' ium prodit volitans, & nonnun- :juam mufca minor praelongis pedibus 5 quandoque ejusdem magnitudinis mufcanigra, alis nftruda quatuor 5 nec raro mu- fca aeque nigra , & alas quatuor gerens , fed cujus venter inferior in modum caudae ferpentinx at— tenuatur. Jam quae caufa efficiens proxi- ma fit hujus generationis ver- mium in fungis viventibus,fi per me ftet , dicam eandem numero £0e, qux vermes in herbis & plantis viventibus ^enerat; qua- in re Philofophorum,& illorum, qui in virtutes plantarum earum- que naturam invcftigarunt, opi- 'niones vehementer variant.For- tunius Licetus in libris dejpon^ tmea^ nativitate vhentium pro axio- 2J2 PRANC. ReDI axiomate veriflimo rupponit, ab anima vegetativa, ceuomnium aliarum ignobiliilima^nunquam pofle produci fenfitivam: & hoc piincipio ductus credit hanc ver- mium generationem fieri.occa- fione nutrimenti a plantis ex ter- raattradi , quse terra , ut ille qui- dem afferit, multas animx fenfi- tivae particulas , ab excrementis vel corporibus mortuis , atque ipfis etiam viventibus exhalantes contineat: fubjungit pr^terea,ilr la ipfa etiam five viventium five demortuorum corpora plures evaporare atomos, vel corpufcu- la anuTiam fenfitivam exhiben- tia, quae volitando per aerem, 6c cortici plantarum,nec non foliis, & frudibus rubiginofis adhxren- do ., hanc vermium nativitatem cfficiant.PetrusGaflendus in ipfa pul- De generdt* infeStor. 233 fcpulpa fruauum vermes nafci , & mufcas,apes,& infeda reiiqua,in flonbus refidentia , femen ibi fiium ponere arbitratur , quod fucceffu temporis intra frudus 5, haud aliter atque in carcere de- tentum, ope caloris maturativi vermes producat. Plures alias , iterumque alias iftiusmodi opi- iuiones recenfere poflemrfedquia 'Omnes ad ipeciofum illud prin- :cipium reducuntur , de quo jam antea locutus fum , ex re vifum •z&y illas filentio pr^terire. : acfi fenfus miiii meos explicare lice- .:et, crederem frudus 5 legumi- tiia, arbores, foiia duplicem ob ;:aufam verminarcj quarum una hxc eft,quod vermes aliunde ad- yentantes,& alimenti penuria ki* iborantes , rodendo viam fibi fa- ciant, &:ininteriorem.fru£tuum & 2 34 Franc. Redi & lignomm medullam peiic- trent. Altera, quam ego quicicm homine Philofopho non indl- gnam efle arbitror,ha£c eft^quod una illa eademque anima, vel virtus, quae flores generat, & fru- ftus plantarum , vermes quoque ex plantis producat : Et forte vc- rum efl:,multos arborum fruftus, non quidem primario & prine-i- paliter , fed fecundario & minus' principaUter hunc in finem pro- duftos efle , ut generationi ho- rum vermium fervile hoc mini- fterium prxbeant & matricis io- co inferviant^ex qua debitQ tem- pore prodeuntes, foUs calore ve- getentur. Ego mihi perfuadeOjhas meas cogitationes non plane paradoxi loco apud te futuras, fi tot gaUa- rum maiorum , minorumque , nec De generat, infeSlor. 2 3 5 lec non cuculoriim , calycum, :chinatoruni , & lapparum ge- aera refpexeris , quae a quercu , asfculo, cerro, fubere, ilice, aliis* que arboribus glandiferis pro- iucuntur : etenim in gallis illis majoribus, quas coronatas vo- :ant 5 in pilulis capillatis , quas ciuiFoli noftrates vocant ; in pi- [ulis cerri ligneis ; inpilulis ftel- latis quercuumj in cuculis folio-- rum ilicis evidentiffime apparet, tiaturam primo & principaliter idintcndiffe , ut animal ibi for- iiiaret volans : cum in centro jallae ovum inveniatur, quod crefcente & maturefcente galla :refcit&maturatur, quomodo fuo tempore crefcit.vermis ovo inclufusvqui ubi ad maturitatem •fuam galia pervenitjnftante ter- Qfiino nativitatis fuae in mufcam mu- 236 PRANC. B.EDI mutatur , qu^ ovo disrupto ro- dere gallam iuGipit , & a cen- tro ad circumfereiitiam exi- guam & femper rotundam viam parat , qua abfoluta , relido na- tivo carcere per aerem animo- fe volat , aiimenti quserendi gratia. Ingenue fateor, me antequam experimenta mea circa genera- tiones infedorum coepiffem , credidiffe, velutmelius dicam, his fufpicionibus indulfiffe, ac fi. mufca veris tempore advc- niens , fafta in ramis quercus magis teneris pertenui fiffura, femen ibi fuum reliquiffet, quod in caufa fuiffet , cur nata recens galla minor foras protuberaf- fet : nec unquam vifas effe gal- las majores, minoresve, nec cor- ticem vel putamen , neque caly- ces. Dt generat. infecior. 2 j 7 ces , vel cuculos , nifi illis in ra- mis, in quibus mufcx femen fuum depofuifrent:& in eo eram, ut putarem gallas minores mor- bum elTe a punftiunculis mufca- mm in quercu provenientem, quomodo in corporibus anima- lium ab ifliusmodi pundiun- culis infedorum tumores na- fcuntur. Pr^terea dubitabam , poflet- ne fieri , ut erumpentibus gallis minoribus & echinis marinis fu- pervenientes mufcx foecundum quendam feminis liquorem ibi fpargerent , qui vivaciflimorum fpirituum plenus in interiora pe- tietrans , liunc ibi vermcm pro- duceret. Sed confideratis poft- "a melius rationibus , & ani- tnadvertendo plures frudus & iegumina -effe , quae occlufa na- fcun- -38 Tranc. Redi fcuntur,6c ab injuriis mufcarum tuta funt, ncc tamen eo minus verminant , animadvertendo poilea , quod galluzzulae omnes femper 6c conftantiffime in cer- ta quadam & determinatapartc rami novclli nafcantur : & quod galluzzulas minores , quae a fo- liis quercus^aefculijaut cerri pro- cedunt, ibidem fub fibris & nei> vis eorundem conftantiffime nafcantur , & nullam unquam galluzzulam vifam eife , qua: in plano folii inter duos nervos na- fceretur, fcd omnes infallibiliter procedere ab iila parte folii, qux terram reipicit , nullam a glabra qu2e coelo obvertitur: cum e con- trario , omnes illa^ , quse in foliis fagi & arboribus quibusdam non glandifcris morantur, in parte foliorum glabra nafcantur : de- niquc "Degenernt, infe[ior* 23 9 lique notando , multa effe alia- um arborum folia , fub quibus I xficaE: , facculi , ruga: & tumores hafcuntur , vermibus repleti, k: protuberantibus foliis ipfas t^tiam protuberare veficas , quae itut mjnutiffimafmtfolia, vi- leri tamen optime poflunt , & um foliis fuccrefcunt^hinc qui- is manifefte certior reddi po- eftjpraefertim fi obferv^averit, uid fub foliis ulmi, ilicis, pruni \lvatici5 & lentifci nafcatur, agus prxterea racemos aliquot orumedit, qui baccas produ- ant rubras & violaceas^quarum naquxque tres vel quatuor ver- les feparatim inclufos continet, lem fagus alium quoque flo- UTi fafciculum producit, & fio- :s illi calyculos quosdam pro- udunt 5 ex viridi flavefcentes , \ circa 240 Franc. Redi circa bafin ligneos,& ubi coeuntj teneros : & omncs hi calyces fuos fmguli vermesproducunt, qui deinde affumta forma ani- malium volantium prodeunt Quare mutando fententian: multo probabilius me.creden pofle arbitror , generationen animalium in arboribus non ca fu fieri , neque a fupervenieu' tium mufcarum gravidarum fe- mine ortum trahere : idque tan tomagis, quod nullagalluzzu larum eft, qnx vermem fuun non habeat, & quaevis galiuzzu •larum fpecies proprias fuas t determinatas vermium, mufca rum & cuiicum fpecies prod cit, nunquam variante natur; Prxtereamirabile artificium e quo natura utirur in formand hac ovo , & ut eideni locuni i til Degenerat, tnfeBot' 241 tra gallas illas minores pracpa- ret, ac de fibris filisque prolpi- ciat, qux velut totidem venx ar- terixque a galla ad ovum proce- iidentia, iimulformationiovi & iVermiculi infcrviunt, &:nutri- ;mentum Hibminiftrant neccfla- ;rium. Et quia nonnuUa^ harum gallarum minorum ipccies funt, in quibus plurcs vermiculi ge- nerantur, eadem natura niater fuum fmgulis locum accuratilli- liie adfignavit , haud fecus atque in animaUbus , qua: numerofam rolem edunt. Etiam hoc videre icet , vermes iftiusmodi ab uni- erfa , quanta cft quercu fomen- ka trahcrc : etenim fi gallam co- ixonatam ftatim ut ex arbore nata ;cft decerpas, dum nuUum ovi in gaUa principium ocuUs aftequi licet, haec gallanunquamver- L^ mina- 2^Z rRANC. ReDI minabit, nec a verme arrodetur, aut mufcam producet : quodfi gallam decerpas natu majorem , quae ovi rudimenta, velovum recens formatum , fed tenerum exhibeat, vermis ad maturita- tcm non pervcniet : at vero fi vermis ftatum illum & iixum terminum transmutationis in mufcam & prodeundi ex galla jam affecutus fuerit, bene habet. Verum eft hunc vermium terminum pro diverfitate galla- lum quoque divcrfum efle: non- nuilx cnim earundem fpecies veris, alia: a^ftatis, aUx autumni. aUxdeniqueprimishyemistem- poribus hsec animaha produ- cunt : & animalcula nonnulla in certa gallarum fpecie nata vei alterum expeftant 5 aliaxftaten: altcram, nec defunt,quiK gallarr pei De generat, infeSior. 24*3 pcr annos duos & amplius in- habitent. Supervacui operis effet de his proHxe loqui , cum hanc hifto- riam ex iis qua: Artimini anno prxterito, dum aulam & jucun- das venationes iUius loci feque- I remurjobfervata funt,maximam ^partem non ignores. Quare de his plane tacebo , refervatis ilUs qux neceffaria videbuntur , us- que dum lucem afpexerit parti- cularis & curiofiffima hiftorUy variorum <& diverforum frw Huum c^ animalium , qu^ ex quercuhus aliisque arbortbm gene» raniur* & firmiter credo, me quamprimum fatisfacere poffe curioiitati iliorum , qui res natu- rales inveftigant , cum faventem expertus fim generofitatem & |Regalem munificentiam Sere- L 2 nifli- 244 Franc. Redi niirimi Magni Ducis Doniini mei , qua mediante longc plurcs figuras ab exquifito Domini Phi- licii Pizzichi penicillo depiftas habeo. Iliud tamen,ut ad primum pro- pofitum redcamus , dicam, mihi cxiguum in Philofophia pecca- tum videri , fi credamus, vermes fruduum ab illa ipfa anima & naturaU virtute generari, quas frudus producit & plantas : ut- ut cnim in ahquibus fchohs do- ceatur, a caufa minus nobiii non poffe produci.effcdum.nobilio- rem , id tamen ferio rideo , cum vel folum mufcarum 6c cuHcum in quercuum gallis enatorum cxemplum,meo quidem judicio, omnem dubitationem tollat : prxterquam quo.d natura termi- nos illos , nobiU 6: minm nohiUy igno- j De generatJnfecJoy, 245 ' ifgnorct^utquosacumcnhumani ingenii in hujus velilUus fcdac ufum invenit: fi tamcn ob Ihxpi- tantcs fcholafticorum fufurros vcrum efie dcbct, caufam minus ! nobilem non producere magis nobikm 5 ccrjtc ncc pudendum , ncc alicnuni ab re paradoxuni erit dixiflc, plantas prxter vitam vegetativam etiam fcnfitiva gau- ! dcrc, qua mediante habiles fiant ad generanda iftiusmodi ani- maUa 5 qua^ a plantis producun- tur. Dcmocritus^qui, Petronio Arbitro teftc, omnium herharum fuccos exprefn ^ (i* ne Upidum I *virgultorumc^uevis lateret 'i xta- tem interexpcrimentaconfum- pfit, plantis fenfunr conccdere non dedignatus eft.Pythagoras&: Plato idenr fenferunt , nec non Anaxagoras & Empedocies , fi L S Ari- 2^6 Franc. Redi Ariftoteli libro primo de plantis . id rcfcrenti credendum eft.ij izi^vfAia. TKUTK iiivei(Q-xi Kiyn^nv , at- ^xvicB-ociTi )tj \v7rei^ kxI Vt^i^ 2^^«- ^Xih^nUi* a)V 6 [A2V A'vxlxy^o(H4i kx} ^UOb i)cAot^.savwv. Jnaxagcr^^itaque (^- Empedocles dejiderio ea^s duci a* junt : fentire item ac trisiitix vo* luftate^ue ajfici ajftr^ant, Et Anaxagoras quidem animalia. tpfctsefje, ^ voluptate ac dolore moveri docuit , e foUorum fcilicet defluvio y & ex incremento isiud coUigens. Sed errantes Manichsei , refe- renre Auguftino, ulterius pro-- grefli , piantis anmiam rationa- lem inefle impie crediderunt, homicidii fpeciem efle afleve- ran- Begenerat, infeEtor, 247 rantes , fi quis fruaus vel flores colligeret,aut folia & ramos vio- lenter decerperet , vel piantas ipfas eradicaret. Moderatus ma- gisPlotinusfuit, quifenfumil- listribuit, fed fomno oppreffum & ftupidum^quakm oftrea/pon- giXj&funiliaalia, infcholisplan- tanimalia dicla, habcnt. Plotino aUisque fupradidis Philofophis i^{z adjungit Johannes Veslin- gius , & Th^omas Campanella , nec non modernorumplurimi, & inter illos eruditiftlmus no- fter Imperfeftus , ( Dominuni Priorem Horatium Ricafolum Ruccellajum puta ) qui in admi- randis fuis dialogis de anima Vincentium Manuccium intro- ducit, alte , nec fine optimis ra- tionibus huic opinioni patroci- nantem. Ego vero ut hanc fen- L 4 tcn- 248 Franc. Redi tcntiamprobem, nonadducam ftultam nonnullorum ( fecun- dum difta Plinii ) periuarioncm, qui Pythagoram a fabis abfti- nendum eile ideo docuiffccre- dunt 5 quod animx,mortuorum fcfc infabas recipercnt : nectibi dicam fabulofam hujuslegumi- nis virtutem, defcriptam in Phi- lofophicis ilUs manufcriptis , qux nomen Origenis prx fe fc- runt, ubi afferitur, Zaretam Phi- lofophum , natione Chaldseum,. & Pythagorae magiftrum dixif-- fe, fabas in folemaceratasred-- dere odorem , humani feminis odori fimilem.: & fi fiorentes in vafe quodani fub terra occhffae detineantur , intra paucos dies futurum , ut pudendi muhebris eifigiem (rem ob nativam foe- minarum modeftiam tantopere cela- De generat, infecfor. 249 Kelatam) & poftea figuram capi- tis pucrilis exhibeanr. Verba ipfa Grseca Origenis , vel Epiphanii > v^el cujuscunque alterius audo- ris. illius libri non fubjungo , «quando ea videre poteris in eru- ditis fupra LaertimTi Diogenem obfervationibus maximi & no- biliilimi > fcriptoris , noftrique communis amici &Acae generAt, mfeStor,- 255- Scoperte in mm non fi dehhon fortare^ k Perche da porci non fieno im" hrattate ; Dalla,natu>rdftvuole impara* re^ Che ha le fue frutte^ e lefue. cofe armate Difpine.-^e refie^ e ofjky ehuccia^ ejcorza , Contraddviolenz^a^ edallafoT' za, \ Delciel^ degli animaliy edegli uc^ celli^, Edha nafcofiofotto terra l' v roy E legioie, e le perky e gli altri helli: Segreti agli uomin^ ferch^eco* ftin loro , E fo^n henjmemorati^ epazzi quelli > L 7 Che 2 54 Eranc. Redi Che fmr portando palefe ilte" foro, Par che chiamino i ladri^ egli affaftni^ E Y diavoly che gli Jpogli^ egli rovini, Poich* anchepar , chelagtuflizia voglia , Dandojl il henpcr premio , c gmdardo?ie Della fatica , che quelche n ha voglia , Dehha effer valenttiomo , e non poltrone^ E pare anche^ chegujloy e gra^" zia accofrlia K^Ivivande che fien per altro huone , E le faccia piu care^ epiugra' dite Un faporetto^ con cheftencon' dite. FerQ De generat. infe^or. 2 5 5 Pero qtcand^ leggete l' Odijfea^ E quelle gucrre orrende , e di- (perate, ■ B trovate ferita qualche Dea, ' 0 qualche Dio^ non njifcanda- liz,z^ate^ Che quel huon uorn altr />/- terider volea Fer quelt che fuor dimoHra alle hrigate , Jlle hrigategoffe , agli animali^ "Che con la vifia non paffan gli '■•'■ occhiali, E cosi qui non vi fermate in quefie Scorze difuor-^ mayaffatepu ^*"' innanzi Ch^e / ejferci altro fotto non credesie, Perdioaurefiefattopochiauan- z>i'y E di tenerkhen ragionearefie Sogni 2 56 > Franc Redi^ 4$*^^»^ X infermi^ e fole di ro*- mmzji 5 Or delt ingegno og?f un U zap^ ■ pa pigli JE fudi^ € s dfatichiy e s* ajfot*' tigli. Id eft: At vos qui fanum habetis intelle-' ftum , dodrinam vjdete, quse fub vela- tnine hujus miri carminis^absconditur. Res pukhrae, ( iernHS ajebat) pretiofae « carss, fa pidce,fuavcs, & delicatse aper-- tamanu geftandse nonfunt, ne a pofcis €onfpurcentur. Natura utendum eft inagiftra,qua2 fruftus fuos & res contra vim & injuriam cceli, animalium & vo- latilium fpinis armavit, ae reftibus, ncc nonofFibus & cortiee : & aurum,gem- xnas, uniohes, ahaque pulchrahomi- numfecrera fub terraabscondidit, ui Hi pretio apudillos fmt. E,t vehemen- ter oblivioli & ftulti funt , qui thefau- rum palam manibus geftando latrones, iicarios 8c diaboliim adfpoliandum & pcrdenduminvitarevidcntur : & ipfa juftitia , dura bonaloco praemii, & rc- mune^ De generat, infe^or, 257 jflunsrationeai labori tribuit, hoc velle idetur, ut qui talia defiderat , fortis rit,noniners. Prreterea, utepulasaliis )icceptse fint, guitum illis & gratiaai onciliare , eas€]ue_magis caras & acce- )tas redderc vid^tur embammaquod- lam,quo,condiantur.- Quare ubi Odyf- X2t legeritis & horrenda illa ac defpe- ata beila,aG Deam quandam velDeum jefuminvensritis, nolitcfcandalizari; ;tenim bonus ille homo ahudintelUgi 'olebat perea, qu^ vulgo palam de- nonftrabat j vulgo mquam mfulfo » & inimahbus , quorum yifus cum confpi- ':illis terminatur: ideoque nolite haerc- ;c in hoc externo cortice, fed penetratc p interiora .: nifi enim ahud fubefle pu- ■.-aretis, parum profecifTetis , necfine •ationehcEccalia pro^egrorum fomniis, k fabulolis nugis duceretis. Nunc inge- iii ligonem q.uisque arripit, & fudat, 6c. deUtigatur, & acuitur. ' Et forte Virgiiius, Dantcs,.. aliique Thufciae Poetae fabulis fuis docere voluerunt , plantas fenfu-. plane dcftit.utas noa jeffe. , ■Oppidx^benenovi, nullamnec ; pro iS^ Franc. Redi pro aiBrmativa ncc pro ncgati- va conjeduram, experimentumj vel rationem concludentem mi- litare. Interim vcrum eft , plan- tas aliorum animalium inftar nutriri , crefcere , femenque pa- riter fuum & frudum producc- xcy nec non anxie folcm,6c: apcr- tum ferenumque aereni quxre- re, & quo poflimt meliore modo umbras noxias fugere , ac motu invifibili illas mutare : & quis feit, fi non ufque adeo altcin terris radicatx effent, ocpedes organaque vocis habcrent , an- non vitaturae l^edentcm , & laefac lamentis & verfibus dolorem fuum teftaturae effent. Hac occafione mihi redit in mentem , me cum Menfe Mar- tio Liburni eirem,pomum quod- dam , vcl frudum quendam in fiffu- f P De generat. infeHor. 259 Lfiffuris fcopuloriim radicatum 'yidiffe , magnitudine & figura aialum aurantium commune xeferentem, ejusdem quofungi • iporcini coloris , fed a pifcatori- bus fungi marini nomine voca- rum : huncfublatum, cumin- .rernam ejusdem figuram videre defiderarem 5 vix admoto cul- :ello pungere & fecare coepi, cum ad quamvis minimam fe- dionem corrugando (tk & cou- -;raheado , manifeftillimar motus S: fenfus indicia mihi exhibuit : lec tamen interna ejusdem ca- ,l^itas, cujus latera ex candido la- ftea erant,quidquam prseter lim- ' pidiffimam falfifaporis aquam-, 5c filamenta quxdam contine- bant 5 qux ab uno latere in aliud lullo ordine diftcndebantur. Et [pongiae, qux a maximis quibus- dam 2,60 PRANC. ReDI dam. viris plantis accenfentur, an non contrahunt fefe 5 &cor- | rugant , ubi tadu vel alias ofFen* duntur ? In paralyfi.quandoque acci- ditj ut membrum aliquod perdi- to fenfu motum retineat libe- i rum, Sc contra, ut omnis aufcra- I turmotus, fuie ulla vel minima Ixfione fenfus. Jam pofito hoc fc- cundo cafu , quis diceret, mcni- hrum. para4'ticum:fenfu dota- tum elTe, fi os segrotanti & voi deeffet, qu^ teftari dolorem fuum ad idus 6c incifuras chirurgi fa- lutem fuam procurantis poffet f. Eadem- ratione quismembrum libere Ccfc movens , fenfu carere diceret , nifi acgeripfchoc tetta^ retur ?.Quare,motus, ubicunquc ctiam invcniatur, certum fen- fiis , ut nonnulli volimt , argu*- men- [ De generat^ infe^or. 261 imcntunmon cft. Quisque tamen ,d quod placuerit cixdat: mihi ut id propofitum mcum rcdeam rufficit dixillcjmc ob cxpcrimen- :a fafta eo inclinare , ut crcdam , generationcm vermium in her- .bis,arboribus & fruftibus vivcn- rium, non cafu, fcd perpctua na- :mx lege fieri , & fingulas ver- ,mium gcncrationcs poftea in .mimalcula fux fpecici voUtan- .:ia transmutari. Nec vero me :ontinere poflum,quin tibi unius vqI altcrius fpccici nativitatem 5c transformationem defcribam, id quod lucem forte majorem iiuic rei foenerabitur. Omnes quafi ceraforum fpe- :ies , dum arbori coha^rent, ver- minant, & quodcunque cera- ,fum verminaverit, unum foium vcrmem habct , nec unquam in uno 262 Fr ANC. ReDI iino folocerafo duos inveni. Vermis candidus, fmepedibus & coniformis eft, quales mu- fcas in principio hujus epiftolx defcriptas effe dixi. Dum vcr- mis eft, nutritioni fux incum- bit,& augmentoj nuUo unquani depofito ventris excremento : at vero ubi debitam magnitudi- nem acquifierit , dimiflb natali cerafo locum quxrit , ubi latere poflit 5 ibidemque fenfmi corru- gatus y dufto putamine, fervato- que colore in ovum transforma- tur candido-ladeum, ex quo nifi exado veris principio nihil na- fcitur : fed appropinquante xfta- te mufca prodit minor , nigri co- loris , & tota pilofa : ac pili qui- dem capitis & dorfi ut rariores , ita his qui in ventre nafcuntiu: prohxiores funt. In dorfo femi- cir- D e gcnerat, infeiior. 263 irculus apparet, aurei coloris5& aput transvcrfim prsetextatum ,ft fafcia aurca , unde vitta, pro- .edit fimilis fafcix , fed magis irga , & qux maximam parteni ^ius fpatii tegit, quod inter (trumque oculum intercipitur. .)culi rubent, linea cindi aurea. \las habet candidas, maculis uibusdam transverfalibus , in- -a leucopeum & nigrum coIch- :m mediis , ufque adeo elegan- :r infignitas , ut pennas accipi- is referant. Pedes habetfex, igros & pilofos^ac circa junftu- ,is auro decoraros. Qux omnia sc ip(a figuramelius perfpicere oteris , quam hic fubjungo , & ux vermem primo, tum ovum i quod vermis tranfit , ac tan- cm mufcam ex ovo prodeun- :m repra^fentat , idque non in na- 264 rRA.NC. ReDI naturali modoi&exiguaeonm- deni figura , Ted majore etiam , &magis diftinfta, prout illam exhibuit unius vitri microfco- pium. Multum ab his ceraforumYer- mibus illi difFerunt , qui in nu- cibus avellanis , vel nucibus ahis recentibus inveniuntur , ut qui dimidium cyhndrum , ex plurir bus dimidiatis 6c candidis annu- lis compofitum , referunt , & ca- put habent cinereum &nitidum. Tardiuscule incedunt , fexfub- nixi pedibus minutiffimis , qui in tres ordines divifi , caput pro- pius attingunt. Hos vermes, non obfrante exadiffima qua ufus fum cura, nunquam in anima- lia volantia transformat^ vidi ; |( & potcft fieri , ( quod credo ) ut I vermes nafcantur,& quales funt ^ vcr- De generat, infector. 26 i 7crmes moriantur. NonnuUos ii!orundem feclulbs detinui , qui ilne cibi ufu diu admodum vixe- iruntjipeciatim unus & alter, qui i i vigefimo quinto Julii in deci- ■ num ulqueNovembris perdura- ! rarunt. Aliud quoque huic non ; iiiultum abfimile, fed majus, ru- ii:um & pilofum vermium genus, l:|:iuod in betse foliis & capitibus lallii invenire eftjfi in vafis occlu- idatur diutiffime vivit , ncc un- l^^uam in animalcula alata tranfit: & verum eft,unum cx his vermi- bus exiguo vitro charta bene mu- nito feclufum^a principio Augu- fti ad finem ufqueMajivixiffe. An vero lii nucum vermes a vir- tute prolifica arborum generati fmtjVel foris accefferint, id equi- dem haud facile determinave- rim : fane enim quia omnes alii Jvl fru- 266 Franc. Redi 1 fruftus vermes generant, conve-* niens videtur etiam nuces eos- dem generare : ab alteraparte argumentum haud leve fuppe- ditat illos foris accedere , quod nuces omnes, qux vermcm con- tinent , foramen habent callo vel protuberantia quadam ob- dudum , quac cicatrix fortaffis cft foraminis , a verme, dum per tenerum putamen in interiora , ipfe tcnellus , penetrat , fada : unde necefliim eft , ut cum cre- fcente & indurato putamine il- lud reftringatur & coardetur, vermis exire volens de aliofibi majore foramine profpiciat : & hujusmodi foramen in omni- bus illis nucibus invenies, ex quibus vermis vel abiit , velci- to abiturus eft. Dubius igitur animi fum, quid credere de- beam, De generat, infelior* 167 Deani, nec certi quid ftatuere ^offum, utut doftiffimi Philofo- )hi authoritate niihi magis ve- iiimile videatur,vermes nucum bris vcnire,nec intra nuceni ge- lerari , qux celeberrimi Joachi- bi Jungii Lubecenfis fententia ift in phyficis fuis dolTofcopiis , nobililiimae fam^ viro mihi- (ue amiciffimo Martino Foghe- io Hamburgenfe 5 coUeftis, & lon fine eruditiffimis annotatio- aibus editis. Vermesprunorum, his qui in lucibus generantur fimillimi Tunt , nifi quod velocius ince- lunt, & coloris nonnunquam :andidi , aUquando etiam ruffi iint. Intra pruna, ubi n-ati funt, lelitefcunt , pulpa eorundcm '/iftitantes , & excrementa ven- ris deponentes , tantifper,dum M 2 per- 268 Franc. Redi perfedum incrementum adepti fuerint , quo tempore nidum fiium derelinquentes , fafcicu- lum quisque fibi fericeum parat, ex quo poftea papilioprocedit, cinereus , quatuor apicibus ala- rum nigro punfto infignitis. Vermes perficorum & pyro- rum a prunorum vermibus nihii difterunt, & faftis fafciculis pa- pilio prodit. Vigelimo quinto Junii invafe vitreo, chartafx- pius duphcata optime claufo, decem numero vel duodecirnjl vermcspyri fuperbi fepofui , feci arrofa eodem die charta omnes abierunt : quare infequentedic alios duos in vafe faccharo oc clufo fepofui^qui ftatim fuperio* ra vafis petentes , nidosfibifuo texere coeperunt,ex quibus dcci mo quarto Julii totidem papilio ne Degenerat, infeBor. 2 6^ les prodieruint. Decimo fexto lie ejiisdem menfis trcs alios ver- mes pyri fylveftris fepofui , & hi ^uidemper biduum otiofeege- unt: fed decimo odavo die opus iggreffi, intra biduum vermium Uorum unus ex nido fuo pro- jrediens, aiium fibi denuoni- jlum flruxitjunde tres prodierunt bapiliones, fed diverfo tempore. Primus enim fexto^fecundus no- lo^tertius decimo quinto Augu- di natus eft.Quare iteratis faepius l^xperimentis deprehendi , pyro- :um vernies utpku-imum per dies ododecim in nidis fuis fub- fiftere , ita tamen ut quandoque ^unc terminum quam iongilli- ineexcedant : quod fi maturius quam par eft a pyrisabftrahan- tur ,-nidos nullos fibi parant, fed iintra paucos dies moriuntur. \ M 3 Cas- '^ 270 Fr ANC. ReDI Caeterum quia mentionem feci papilionum, ex vermibus pyri & pruni generatorum, quse- rere mihi videris , utrum omnes papilionum fpecies ab arboribus generentur, an vcroexconce- ptione matris ab ovis & vermi- bus nafcantur. Variant auftores hacinre, quare transmiflis eo- rundem opinionibus id quod ego fentio , tibi breviter indi- cabo. Papiliones mafculi junguntur foeminis , & hse a congreflu illc impregnatae magnam poftca*o- vorum multitudinem ponunt, cxquibus vermes nafcuntur, quj nobis Brtichi • Latinis Bruc^ vo- cantur. Hae erucx per certum \ temporis fpatium foliis arborum ( & herbarum vivunt , & duni ir^; eo funt faepius obdormifcunt , fpo| \ De generat* infector, 271. . polia fua deponimt : at vero ubi ani increverunt, nonnulli ni- lum fibi ex ferico parant , alii lullo nido faclo , corrugantur , ndurefcunt, & in chryfalides ransformantur , ac dum ita cor- rugantur duo vel tria fila ierica .^mittunt , quibus trunco arbo- ris vel faxo hoc vel illo firmiter bVdmodum alligantur : alterius ■ itamen generis ahi , utut corru- igentur , indureiiant , & in chry- jfalides mutentur,fila nulla emit- |tunt,nec ulli loco ilhgantur, ^z^ [a vento huc atque illuc fcrun- tur.Deniquc ex nidis iliis & chry- faUdibus nudi nafcuntur , vel ut melius dicam,velut ex fepulchro i foras procedunt papiliones , & quselibet fpecies certum fuum & ideterminatum tempus nativita- tis habet : alia enim intra pau- M 4 cos 272 PRANC. ReDI cos dies prodit : alia feptimanas ; menfcs aliquot alia moratur : & hocc tertia fpecies , ubi chryfa- hdis figuram aflumfit, & ni- dum fibi fuum in fine veris prx- paravit , non ante fubfequentis anni vernum tempus in papiho*. nes mutatur : neque ex nudis chryfahdibus femper papiho- nes, fed mufcae etiam aiiquando generantur. Noh mirari variam hanc na- tivitatem & transformationem , cum ipfi nihil pr^ter erucas 5c vermesfimus, ut jam eleganter de nobis cecmerit divinus no- fterPoeta No^ vaccorgeu voi, chemijiam vermi , Nati aformar l angelica far^ falla^ Jd "De generat. mfeltor. ly^ lldeft: Non meminiftis vermesnosefTe, in aoc natos, ut angclicum formemus pa- ^ilionem ? Et quia multumme dekaat, it tibi demonftrem , verum eP fe , quod dixi , age quidquid mihi experimentorum circa eru- larum & papilionum generatio- nem captorum fupereft , id pro- iucam. Cum quinto Junii pagum , Montem Imperialem didum, pe- terem, inilicibus viarum ingen- tem erucarum multitudinem de* ambulantem vidi, qua^nonnun- quani ex arboribus in terram me- diantibus quibusdam filis ferici defcendebat, & eorundem filo- rum ope velociter fefe in arbores recipiebat. Magnam earundem (juantitatem per meos cepi, & M 5 ani"- 2,74 Franc. Redi animadverti, in univerfum o- mnes pilis duorum transverfo- rum digitorum longitudine ve- ftitas efle , partim nigris , partim ferrugineis , & circa clunes qui- dem punftis quatuordecim in- ftar gemmularum rubrarum no- tatx erant. Mifi illas in arculas quasdam , ubi per dies aliquot foliis ilicis viditarunt , & poftea depofita vefte pilofa , duftis cir- cum circa aliquot ferici filis id agere videbantur , utnidumfibi pararent , quem tamen , five ob f defedum materix, five^quod ar- bitror , quia hsec illarum natura eft, non perfecerunt , fedintra hocqualecunque involucrum in chryfalides mutatx fiant , primo fubrubicundas , & poftea nigri- cantcs, qux figuram coni refe- rebant, cujus bafis pilos minores per- i De generat. mfeffor. 275. perpaucos obtinebat. Vigefimo cxto Junii papiliones aliquot lafcebantur , ejusdem cum illis, [jui ex nidis fericis prodibant igurae,nifiquod hi candidierant^ cum illi coloris eflent fubfufci , intermicante nigro, plumulas in tapite duas fatis proiixas , 6c in cxtremitate ventris ferici nigri ijuoddam velamentum geren- res. Sed vigefimo odavo die ex pra^didis chryfalidibus exigui ymodum & candidi aUquotpa- biiiones nati funt , quorum duo iinter fe coierunt , ex quo con-^ \yrcff\x foemina longe plurima , iminutiffima & flavefcentia ova oofuit , ex quibus menfe Ma- 10 totidem erucse minutiflimx prodierunt , qux intra biduum lomnes mortuae funt. I Primo Julii ad me delata efi: M 6 eru- 2,76 Franc. Redi cruca viridis , majufcula, inter anfraaus liorti Bobolini inven- ta : Pedes ut reliquae fere omnes fedecim habebat , quorum odo gul^e , fex medio ventri , dc duo extremitati caudae fubftcrneban- tur. Incifuras vel annulos qua- tuordecim , 6c annulus quisque maculas duas aureas, (3cbaccas habebat ejusdem coloris fex , ra- ris 5 curtis , & nucis caftanex co- lorem imitantibus pilis dotatas. Quinto Julii , cuni per quatuor diesnihil comediflet, nidum fibi pr^paravit,ex candido ferico^non fme mulra circum circa nidum , ab acuminataparte apertum , fe- rici textura , ex quo fub finem. infequentis Maji papilio prodiit. Quinto Julii fuper lierbx fola- ni planta erucam inveni maxi- mamifimulac fepofita erat.,foIia illius ! De generat. infector. 277 llius herbx arrodere coepit , & reptimo ejusdem menfis exuvias leponens chryfalis permanfit ru- bra, fed c\wx paulatim obfcurior Fada,tandem nigricare coepit : & ex hac chryfaUde fecundoAugu- fti papiUo natus eft longe maxi- mus , qui irritatus vefpertihonis 'iinftar ftridebat. Coloris erat au- rei, fed alas, dorfum, ventrem,&: caput totum niger coior occupa- bar, furgentibus duabus ex capi- te nigricantibus plumulis : oculi fubfufci,probofcis nigra videba- tur , & cartilaginofa, & quae pa- pilionum reliquorum inftar ori, mediantibus multis annuHs, ap- pofita erat : pedes fex,ubi pedo- ; ri anneftebantur , pilofi , 6c au- rei coloris --, articuli reUqui pu- niceierant. Sub finem pedum ^ & pet omnes pedum articulos M 7 un-- zjZ Franc. Redi ungulx apparebant , vel fi ma- vis unci. Sex tantum dies fu- pervixit. Duodecimo Julii ad me dela- tus eft ramus quernus , in cujus duobus foliis plus quam trigin* ta erucae , pilo curto & candido opertae ; nec non per totum cor- pus maculis flavis, aureis, leuco- phaeis, candidis & nigrisvarie- gatae convenienter & ordine quiefcebant. Caput colorem nu- cis caftanese asmulabatur , fplen- didum , & in medio figura lite- IX Y infignitum . Omnes ha: erucx immobiles & quiete dor- miebant, & in arculam capacem demifTae , fub finem bidui exu- vias deponebant, evigilantesque ftatim foHa quercus & aefculi, illa tamen quam haec avidius manducare coeperunt; quo tem- pore De generat. infeSior, lyc^ ore in angulum arculx fece- lentes , & per totum biduum bmno oppreffas , pofitis denuo poliis evigilarunt , & cum ma- ores multo , multoque pilofio- esevafifTent, avide admodum k: intemperanter vorabant, ad )rimum ufque Augufti, quo die, )mni praeter expedationem re- )udiato cibo,vclut attonitx dor- niturientes , & debiles agebant, mminutoque corpore , & totae oilofae , five punftim , five tadu ncitatx , vix movebantur, trifti- 3us & infirmis , illisque bomby- cibus fimiles,quiantequamopus 5c nidum fuum aggrediuntur , aegrotantes & marcentes , a no- :ftratibus Vacc^ vocantur. Et hac ,quidem ratione in quarti nodem iufque Augufti egerunt,quo tem- pore fex illarum erucarum de- pofitis 280 Frakc. Redi pafitis denuo fpoliis in chryfali- des nigricantes mutatse funt , in- fantibus fafcia dcvinctis fimilli- xnx , nullo , ac ne minimo qui- dem emiflb ferici filo , quofir- mare corpus ad latera vel oper- culum arcute poifent , id quod proximo mane animadverfum, occafionem mihi prsebuit viden- di modum,quo erucx in chryfa- lides mutentur. Et externaqui- dem fpolia circa caput qua par- te dorfum capiti appropinquans aUquanto altius eminet , in duas partes disrumpuntur , & hinc chryfaUs agitando &movendo fefe femper prodit , ac tantifper fefe agitat & contorquet , dum fpoUaa capite ad caudam usque propulfaverit , quo tempore ca- put infigniter acutum , & cauda illum in modum attenuata ap- paret , I De generat, infeEior, 2 % 1 •paret , ut finito hoc transmuta- tionis opere chryfalis coni figu- ram affumferit , tota viridis, te- ncra, & tadui cedens, qui tamen color viridis , fafto ab extremi- tate caudge principio, fenfim, fed evidenter per totum corpus in aureum,ac poftea rubrum mu- •tatur , indurefcente femper in- ter iias colorum mutationes pel- le ; ultima partium gula viridem in aureum colorem mutat,&ubi ■aureus gulae^ color in rubicun- dum tranfierit, reliquum cor- pus nigrum,vel nigro proximum ' colorem aflumpfit, totum indu- refcens : & hsec omnia dimidio horx vel paulo majore tempo- ris fpatio abfolvuntur , id quod faepius 6c particulatim animad- vertere mihihcuit. Erucisjam omnibus fexto Augufti in chry- faU- 282 FrANC. ReDI falides mutatis , fuam quaeque figuram ufque in ver proximum fervavit, quo tempore circafi- nem Aprilis ejusdem generis pa- piliones fuccellive , & fervato ordine temporis , quo ex erucis in chryfalides abierantjUati lunt. Multi ex his papiUonibus vix- dum nati erant, cumovafua, numero utplurimum triginta quinque vel quadraginta aut cir- citer ponerent , coloris degene- ris , fed in medio exili quodam punfto nigro notata , ex quibus defeftu mafcuiini feminis nihil unquam prodiit. Vigefimo JuHi fuper pruno inventa eft eruca pafcens , colo- ris crocei , ufque adeo magna > ut tres quartas uncix penderet. Annulis conftabat tredecim , quos inter gemmae qu^dam coe- ruleas ! Begenerat, infeEior. 2 S 3 riilex & pilofse micabant. Pri- nus annulus , quo caput abfol- /ebatur/e^t iftiusmodi gemmas; recundus,tertius,& quartus oftoj quintus, mutato ordine, feptemj & fextuS;, feptimus, oftavus, no- nus , decimus & undecimus fex ; duodecimus quatuor, ultimus vero nuUam obtinebat. Praeter has pilofas gemmas annulus quisque duas maculas candidas nigra linea circumdatas habe« bat. Eodem ipfo fuae captivita- tis die nidum fibi praeparavit ca- paciffimum, colore mofchum referentem , & qui fetis potius ihifpidofiffimis , quam ex mate- ria 5 qux rehquis in ufu eft, con- iftare videbatur , nec tamen eo minus arculx ufque adeo perti- .naciter adhxrebat, ut fuie maxi- 'ma vi evelli non potuiflet , utut ' tex- 284 Franc. Redi texturx illius exterioris,qua eru- ca illa viridis in componendo candido fuo nido, ut fupra vide- batur, nihii adeffet. Verumqui- dcm eft , utrumque nidum ab ea parte,qua in acumen tranfit,aper- tum fuiffe: & ex hoc noftro circa finem Augufti papilio natus eft longe maximus. Septimo Augufti in arcula fe- pofui erucam , in fafciculo ru- tx inventam : viridis erat,& ma- culis flavis , rubris & coeruleis confperfa. Eodem ipfo die , fo- lio, quod arculam claudebatjad- haerenSjimmobilis perftitit^emif- fls ex utroque latere duobus filis fericis , & a cauda promanante nonniliil lanuginis. Totum fo- lium occupavcrat, fervato co- lore & figura. Infequente dic color ruber & coeruieus eva- nuit. ' De generat* infeBor. 285 (luit, folo permancnte viridi, »indarataque cruca nuUis depo- 'itis cxuviis caput attollebat , :ornibus ut vidcbatur dotatum, x: circa humcrum patcllae ap- )arcbant dux, qualcs inmaci- entis hominibus folcnt : cauda tJam rcftrida & firmata crat, k: circa eam totumcorpusvcr- ebatur. Exaftis quatuordecim liebus papilio nafccbatur, co- oris flavi , praetcxtata , clcganter ;am in corpore quam ahs in- ermicante nigro. Alarummi- ,iorcs dux in extremitate ma- ;ulas duas rotundas & rubras 5 Lonnullae caerulcas , puniceo ircumdatas habebant , & ab iltima ora dux quafi appcn- lices alarum caudae propcnde- )ant , & a capite non jam pennae i.uae , fcd totidem longilfimae , mo- 286 Fr ANC. ReDI mobiles,nigricantes,& circa api- cem quam bafin craffiores an- tennse furgebant. Quinto die mortuus eft. Cum menfe Septembri in lo- co , cui a coUe Imperiali nomen eft,morarer,magnam erucarum, ex viridi flavefcentium , & ma- culis aliquot nigris candidisque inftruftarum copiam colligi cu- ravi 5 hi ramufculos braflicx ro- debant. Sepofitis in arcula bras- ficam manducandam exhibui, &exado quatriduo omnesfere opercukun arculx petentes ibi- dem immobiles hserebant : & nonnullas quidem earum duran- te hoc tempore ova pofuerunt minuta5& ferico involuta. Cum ■ jam per triduum immobiles fte- tiffent, nonpellemtotam, fcd illam modo partem exuebant , qua Begenerat, infeBor. 287 [ua caput tegebatur. Hinc mu- iiri fenfim figurae , & indurcfi:e- ^z cortex coepit , donec eandem luam chrylalis rutas fi^rmam [ffumfilTentjtenaciter arculae ad- jixrentes : etenim emiflb ab ex- |,:emitate caudas filo ferico,duo- i.usque aliis circa humerum ar- i.alse annedebantur : & erant inibus fub gula filum nafceba- :ir. Servarunt hanc figuram per Dtumveristempus : appropin- Riante tamen Martio plures ex- ^izcabantur, amiffo motu, quem icitatseederefolebant : necta- ^en eo minus haud paucas nu- :aero vitam & motum confer- 'lu-untjqux fub principium Maji rrrclido ad arculas operculum ] itamine prodierunt , in forma lipilionum, ex viridi & flavo :' balborum, duabus macuHs ni- gris 288 Franc. Redi gris & rotundis in alis fuperiori* bus, & totidemflaviscornibus in capite CcfQ exerentibus, ea- dem qua in papilione rutae me- thodo 6c ratione. At vero cum nonnullas menfe Martio indu- ratas dc motu privatas chryfali- des aperirem, totum putamen vacuum inveni , illa parte exce-; pta, qnx pedori refpondebatj ubi ovum inveni coloris interl puniceum &rubrummedii5quodj materiam continebat ladi vel al-j bumini ovorum fimilem. Un-i decimo Maji ex omnibus hia ovis mufcx nafcebantur , illiu!| generis, qux frequenter per ^dei noftras vagantur , torpentes, at-H tonitx & informes, inftarilla-K rum 5 de quibus in principio hu jus epiftolx tibi fcripfi^quod ori ginem ex vermibus carniun. traxii" D e generat. infector. 289 axiflent. Hoc eodem temporc i his minutiffimis ovis totidem igri & minutiffimi culices^dua- as in capite prominentibus ni- ris & longiffimis antennispro- ierunt. Plura alia experimentis ca- tis obfervaveram , fed perin- oriam evenit , ut obfervatio- um illarum folia aliquot amit- brem : ergo parum fidendo me- Liorix meae , narrare tibi inci- liam 5 poffe fieri, ut arbor aliqua xucas generet , quae poftea in hryfalides , & fucceffive in pa- liliones mutentur 5 quodtamen lec affirmo , neque nego : 6c ut i[uisque quod vifum fuerit cre- llere poflit, referam tibi, me hoc ipfo anno^menfe Maio obfervaf- fe, fub foUis viticis, ab illa parte, l[U» magis rigida eft , & terram I N ■ fpe- 290 PRANC. ReDI 1 Ipedat 5 baccas vel tubercula viridia nafci , magnitudine offis cerafi, foliis leviter annexa, qux exeunte Majo rubrum colorem affumunt , candido diftindlum. H^c tuberculaintusflavefcunt, & cavitatem magnam habcnt, in qua femper minutiflima erut ca habitat , corpore candido , & capite nucis cattanese colorem imitante , & quafi inaurato , qu» in hac cavitate nutrimentum quxrit, & excrementa deponit. Inde a principio Junii ufque ad principium Oftobris id egi , ut invefl:igarem , verene ex his tu- berculis prodirent, & in papilio- nesmutarenturerucxillx : fed nunquam ufque adco benignam fortunam expertus fum , ut vel unam folam invenirem , qux in vermem abiiflet : &quanquam plu- , D0 generat, infe5tor\ 291 lures feorfim fepofuiflem , irri- as tamen conatus meus fuit , [uando poft duodecimum aut ertiumdecimum diem erucas in avitate tuberculorum mortuas veni. Eft aliud etiam viticis genus, uod baccas illas rubras in foliis n producit , fed illarum loco ramis tumores vel callos quos- am protrudit , in quibus erucsc enerantur^prioribus fimiles,fed piarum nec finem nec transifor- &iationem inveni. - Vigefimo nono Maii ad mc Ulati funt rami falicis , in quo- |rum foliis nati erant tumores quidam virides , fed qui in ru- brum colorcm inclinabant. Hi tumorcs longi , 6c phafcolonmi inftar glabri erant , & diverfum a baccis viticisfitumhabebant, N z ut 292 FrANC. RedI ut quae ab illa facie foliorum fcuntur , qux terram fpeftat , a foliis facile auferunturj cu hi falicis tumores ab utroque f< liorum latere eleventur , eo ip limbum acquirunt , Qmnesq juxta nervum majorem\inme dio foliorum fedem fuam obti- nent, eorumque unus , 4uo.& quandoque tres in uno folio in- veniuntur. Placuit aperire non- nuUos y & cavitatem inveni , in qua eruca candida , illius inftar, quam in vitice inveni habita- bat. Prseterea obfervavi, horum tumorum haud paucos perfora- tos, nec in cavitate illa quic- quam fupereffe pra:ter excre- menta erucx abfentis , id qnod iiiilii videndx transformationis ipem fecit , fcd vanam : utut enim plurima foha ciftelUs quam diii.- I 'B^ciL rxxXyfie foliorvmi Vitici^ Pa^. a^3 Tubercula. foliortmi Salicis De generat. infector. 293 diligentillime fervarcm , nul- la tanien erucarum prodibat, & poft aliquot dies mortuas ii- las inveni. Quod fi tibi animus cft videre figuras illarum plan* tarum & erucarum , de qua- rum nativitate,quodfciani,apud fimpliciftas mentio nuUa fit , en tibi easdem optime deiineatas ^ minores quidem erucarum prout naturaliter fefe ofFerebant , ma- jores vero prout exiguum & ordinarium' microfcopium illas exliibebat. Aiias erucas fuper aiiis arbori- bus natas efle non novi. Virtuo- iifTimus Pater Atlianafius Kir- ctierus libro duodecimo Mundi • fubterranei iterative fcribit, mo- rum e femine cujufcunque ani- maicuii , in iliius interiora pe- netrantis , gravidam , bombyces N 3 ge- 2,94 Franc. Redi generare : quod ipfum in caufa eft , cur ego , aliique meo nomi- ne quicquid circa Florentiam, pluresque alias Thufcix civitates mororum cft , accuratiffima di- ligentia obfervaverimus^fed nul- lum ibidem nati, aut fignum nafcituri bombycis unquamin- venire potuimus. Ariftoteles a braflica quotidie erucas genera- rivoluit : fednequehujusmodi generationem vidi : faepiusob- fervavi , in foliis, ramisque braf» ficse , & vicinarum herbarum a papilionibus magnam ovorum copiam depofitam efle , ex qui- bus poftea erucse , & ex erucis chryfalides , ac tandem ex chry- falidibus papiUones nafcuntur. Quicunquc herbas5arbores,& arborum rimas attente perlu- ftrat, his fimilia faepiusovain- ve- tie generat, mfeSior. 295 veniet : & memini me fub prin- cipium Maii in foliis fambuci non exiguam minutiffimorum ovoruni copiam inveniffe , flavi coloris. Placuit videre, quid in- de proditurum efret,& intra pau- cos dies totidem minutiffimos vermicuios prodire vidi , quibus ftatim folia fambuci^ab ipfis avi- de devorata,exhibui.Crefcebant fenfim, affiimto flavo colore, multisque maculis rubris : cau- da eorundem 'mediam lunani referebat : caputminutiffimum & accuminatum erat : cumam- bularent, cruftas quasdam pe- dum loco ex imo ventre produ- cebant. Majorvermiumparsvi- gefimo Maii immobilis redde- batur, plane abftinendo ab omni cibo, fervato eodem colore & figura : fed primo Junii fex ho- N 4 lun^ 296 PRANC. RedI rum vermiumcorrugantes fefe, in ova mutabantur gibbofa, & ferruginea. Ex ovorum iilorum uno duodecimo Junii mufca prodiit, ordinariis minor 5 alis duabus cartilaginofis , eandidis & corporis longitudinem fupc- rantibus : pedibus flavis fex , & cornibus duobus e capite coloris ferruginei nonnihil prominen- tibus : dorfumejufdemcoloris erat , fed magis diluti , cui fuc- cedebat macula ingens flavi , ut videbatur, coloris. Reliqua pars ventris flavo vividoque colore tinda , lineisque transverfalibus difliinda erat. Statim ut nata crat hsec mufca, fl:ercus depo- fuitcandidum, &exadobiduo ^ mortua eft. Ova quinque reliqua feptimo poft primum die nafgebantur , in- 2) e generat. infe^tor. 297 indeque prodibant mufcx, ejus- dem quidem cum prima coloris, fed figurae diverfiflimx: quinque enim mufcx oblongse, & tenues erantj alas quatuor, fed corporis longitudinem non ^equantes , & pedes fex habebant,quorum duo quatuor: reliquos longitudine plurimum fuperabant. Acapite prodibant du^ longiffim^e acu-' ta^que antennx , ex pluribus no- dis compofitse. Hse mufcae, haud fecus ac prima , ftatim, ubi natx erant,ftercus deponebant candi- dum, exado quatriduo morie- bantur. Interim obfervavi,ova, in qux hi vermes fambuci , ubi transformantur, fefe corrugant, verme minora fieri , & mufcam cx ovo prodeuntcm ovo majo- rem zSz , ut impoflibile videa- tur,eandem ovo illo potuifle ca- N 5 pi, 2r98 FraNC. ReDI pi , neceffumque fit , eam vehe- menter coardatam &refl:riftam. fuiffe ? & quia ingenium mihi meum non fuppeditat faculta-* tem exade defcribendi hxcani- malcula, figuram tibi eorundent juxta naturalem fimul5& auftam microfcopii ordinarii uniusquc vitri ope delineatam magnitudi- nem mitto. Quod fi, ut paulo ante icripfi, generationem bombycum in, moro perfpicere non potui, tan- to minus confido , fore , ut ean- dem in putrefadis carnibus ju- venci , per viginti dies foliis mo-^ rorum pafti, animadvertam. Poeta nobiliffimus Hierony-^ mus Vida ad imitationem Vir- giliani carminis eleganter hanc fabulamdecantat. M.u{cee ejc vertnilms Sa,iri\>uci Pa^. 2^8 'De generat, infeStor. 2 99 ^uod ft J}es generts defecerit omnU uhicjtie , Seminaque aruerint lovis im^ -pUcabilis ira , Sicut apes tenerireparantur c & coiorem O 3 can- 3lS PRAN C. ReDI canGrorum, figuram vero & ma* gnitudinem porcellorum & afeU lorum terreftrium obtinentia, cornubus quidem carentia , fed qux oculoshaberent, nigros, 6c minutillimos duos , nec nonpe- desfexagintafubtililTimos, cir- ca limbum corticis eorundem. pofitos , & de his puto loqui Ari- ftotelem capite tcrtio , Hbri fe- cundi utihflimse fax aniniaUum> hiftorix. Paucos poft dies ubi ar- matura cancri marini conjungi- tur , infedum aUud affixum vi- di,quod vulgus pifcatorum fcor- pionem marinum vocat. Cafus ne fortuitus , an acci- dens ordinarium fuerit , non au- fim dicere : nihilo tamen minus fententias AriftoteUs fubfcribe- rem , affirmantis, infeda aquati- ca non in externis pifcium par- tibus, ! De gener^t* infeStor. $ i p tibiis, fedlimogenerari : atque is mihi nidus videtur , ubi femi- na infeftorum deponuntur5& fo- ventur. Generofitate Serenifli- mi Magni Ducis , Domini mei , prseteriro veris tempore mihi conceffus eftvitulus, utvocant O 4 ma- 3 20 Franc. Redi marinus :. vixit fine cibo , txtn aquam, per feptimanasintegras quatuor , vixifletque diutius, nifi in ufum theatrianatomiciPifa- ni diffeaus fuiffct. Totoillo tempore, quo penes me fuit , in id incubuere mei , an in denfo illo & deformi capillitio, quo vitulus ille totus tegitur , nidum fibi feciffent animalcula hxc vel illa , fed inventum eft nihil. Econtra Mergi ;, feu Colimbi Grxcorum , & qui vulgo maraf^" goni vocantur , omnesque aliac aves , qux in aquas tcfc demit- tunt 5 & fub aquis praedantur, ac in^paludibus & ftagnis agunt, magnam quantitatem pulicum , intrapennas earundem perpetim commorantium obtinent. Quia denuo pulicum mentio- Aem fegi , cxtra mQtas proppfiti non D egenerat, infe5tar» 321 bn erit, particulariter enarafle, Liid multorum experimento- im beneficio didicerim. Aves iijuscunque generis fuos pecu- ^ares , proprios , determinatos , >i plane diverfos pulices habent. V accipitre tres diverfas fpe- ies, totidemque in gallinaNu- lidica, vulgoPharaonisdida, iveni : in anate fylveftri , quam ,darigianam noftri vocant, qua- iaor : incygno, anferefylve- i;:ri , tinnunculo , pluviaie, duas. l/^erum tameneft, daricertum f;enus avium, quod his fimilli- nos vel eosdem puiices habeat. Ltenim chryfaethus,& avis a vac- :arum confortio vaccaio diftus , • ^que ac tinnunculus magnos,ta- )uk XIII. deUneatos habent: & lic quidem aUos praeterea, eorvi policibus , tabula xv i . rcprxfen- I O 5 tatis. 32 2 TrANC. REDI tatis , quoad figuram non abfr miles, fed coioris diverfi j illc aiios pediculis afterix minori- bus fimillimos. Nonnulli tarda 6c gallinx corylorum puliccj maximam partem , fi remotiorc ioco fpedentur , afteri^e pulices tab. I. defignatos repr^efentant. In pico Martio & fringilla fimi- les fturni puiicibuSjtab. 1 1 . exl^- bitos , vidi , & in anate fyiveteil majore, quafi eosdem, qui in an-n fere fylveftri reperiuntur. Intcr gruis pennas pediculi nidulan- tur illius figurx^quam tabula iii, vidcre poteris , omnes candidi , & Arabicis quafi charafteribus , vel notis numerorum pifti. Ejus- , dem fpeciei inveniuntur in avi" bus nonnullis , qui in liorto Bq^ hoUno nutriuntur , & nuper cx Africa advedi funt , Mauris IDe generat, infector. 5 2 s ukottaia didi , quos alteram juum fpeciem Q,ffc puto , utut igura & pennarum colore grui- ms ordinariis fimillimi, fed cor- ^ore nonnihil minore & magis ereti fint. Omne genus avium peregri- larum , qux in horto praedido autriuntur , obfervatum a meis ft, fed in ftruthiocamelo nul- i unquarn pulicesinventifunt, ac ne in ciconia quidem. Sed hoc fortuitum effe poterat in wna & fola illa quse aderat cico- ^ia , cum ftruthiocameU , duo- decim , & inter hos nonnulli re- ^cens ex Numidia advedi cfTent. Porro magnitudo pulicum non refpondet magnitudini avium , ifed apud aves majores diverfi gencris pulices invenias , ma- jores & minores, & memini O 6 mc 324 Franc. Redi me m merula vidiffe , qul non cederent magnitudini pulicum cygni. Si puiices fuperne refpicias , oris nulla veftigia videbis : fed fi illos invertas , os deprehendes fitum ab illo latere probofcidis, quod terram refpicit, & formam habet duorum forcipum, eadem. fere qua teredo ratione : figuram vidcfis tabula vm. qux puli^- cem cygni reprsefentat. Brevi-' bus{ pulicum genera usque adeo diverfa , mira , & alia ab aliis di- ftinfta funt , ut fatius duxerim , nonnulla per D^- lilizium Piz^ zichum delineata , & poftea pro ratiane temporis xri incifa ex? hibere , quam longo & txdiofo difcurfu ea defcribere. Colorem quod attinet , eundem ut plurir mum^ aut maxime fimilem^peJX- nis De gener^* infeSioT. B^s l nis avium obtinent. Vcrum eft, I meillam fovere opinionem, di- ftatam ab experientia , quod pu- I lices, dum ex lentibus prodeunt, 1 candidi nafcantur, fed poftear I crefcendo pedetentim &infen- I libiliter colorem afliimant 5 ita I tamen, ut fervata pelluciditate corporis ope microfcopii fimul I motusvifcerum, &fluduansin illis liquor perfpici oppido be- ne poflint ; & ut eo melius de ra- tione magnitudinis horum in- feftorum conjeduram capere poflis , uno eodemque trium vi- trorum microfcopio^Romx lau- dabiliter,6c non fuie exquifita in-, duftria ab Euftachio Divini ela- borato, ufus fum femper. Hujus microfcopii opc tria formicarum non alatarum qux^ in Thufcia inveniuntur genera O 7 re- 526 Iranc. Redi reprxfentata funt , nec non cur- culio, Sc vermiculus qui condita arrodit , & qui pilos dorfunique hominis perambulat, itemque ille qui inter pilos inguinisde- litefcit : pediculus praeterea afini & cameli , nec non arietis Afri- cani,rccens ex Numidia advedi, ejusdem cum Fifano vervecc magnitudinis 6c figurx , aures- que non minus largas & penden- tes , caudamque tenuem , & in terram usque propendentem , trahentisjfed quiduohusmagnis cornibus armatus, & pilos quam capra^ magis prolixos , craffos & hifpidos obtinens , alterius & di- verfx generationis effe depre- henditur. Eadem ratione defi- gnatus eft pulex caprecH 6c tigri- dis, cuifimilem figUiam pulex ieonis habet ^ excepto colore & ma- De generat» infeBor* 327 magnitudine 5 leonis enim ma- jor,& coloris,prxterqiiani in una parte/padicei eftjubi gibbus cer- nitur coloris cervini obfcurio- ris , quo eodem colore pulex ti- gridis ubique tindus eft. Inqui-^- fivi per meos , an tigrides etiam a pediculis infeftarentur,fcdnul- los unquam repererunt 5 idem- que de leonibus pardis , urfis , ichneumonibusjmuribus odora- tis , feiibus Africanis fylveftribus dico, quod genus animaHum ex antiqua & regali confaetudine in arce Sereniffimi Magni Du- cisdetinetur : nec tamcn nega- verim, poiTefieri, utpediculos habeant 5 id tantum affirmo, quaccunque hic nnnc quidem funt animaha , pedicuUs carere , aut illam,quam adhiberi par erat diligentiam,adhibitam non cSci etenim 3 28 Fran^:. R-EDi ctenim circa tigridcs & leones ludere, iftiusmodi artificium eft, quod nemo facile exercere velit. Gum calamum apprehcnde- rem, animus erat epiftolamti- bi fcribere convenientem : fed poftquam epiftolx limites, ne- fcio qua ratione , quam iongifli- me transgreflus fum , librum fe- re , 6c ftylo quidem quandoque arido & jejunoexaravi, utjam crimini illud mihi a multis non fmeratione, quodfateor, dari poflito Nec tamen qucnquam segre ferre velim , quod liberius forte meum fuper celeberrimo- rum hujus & praeteriti xvi Phi- lofophorum fententia judicium protulerim : cuivis cnim idquod magis placuerit fequi licet : nec indecoram efie , aut exiftimatio" ni:&reverenti^;, quamillisde- beo. I Degenerat.infeBor] 3^9 ;K0 , praejudicarc hanc procc- : lendi viam putaverim : quin nifi !iui tyrannidem afFedat , aegre erre hanc in Republica Philo- bphica circa naturales fpecula- iones ratiocinandi iibertatem lon debet , cum prxter inquifi- ionem veritatis nihil aliud fpe- .l;et, qu(Z utSeneca ait omnibm iAtet^ nondumeJioccupatA : qtd intenos fuerunt-i nondomini/feA luces funt : multum exillaetiant %turi4 reliSium e(i, Ego id ago , itparticulam quandam illarum ngentium reliquiarum coUi- ;am , atque id folum me maic labet, quod exiguae meaevires lon refpondent maximis illis ;ommodis , quibus per fupre* nam Sereniflimi Magni Dueis, mici Domini mei indulgen- iam fruor : eveniettamen, ut qui- ZSO FraNC. REDI5&C quidem fpero facile , ut depofita ruditate & recolledis viribus of- ferre taiito Proteftori, quod Re* gali ejusdem magnitudine non usque adeo indignum fit pof- fim. Interimcertusfis, hancfivc epiftolam^vel fi id mavis hunc li- brum ad te non laudis defide- rio,fed ut emendetur perveriiffe, id quod cahdis votis atepeto, fatis gnarus Nomen tneum haSienm parum r^Jonare. E I N I S. A D B I B L I OP E G V M. *^verit IBibliofegUi viginti ocfo tabulas , numtru 1. 1 1. tifc^iie ad XXVI 1 1. injignitas , jy.xta fcriem nU' merory.m hic immediate ante Indiees mferendai ejfe. Elen- ILENCHVS AVTHORVM quorum mentio in hoc opcre. A. TC Liahtis. 6$. 88. 9J. 96. loi. iii, n_/ -. 114. 127. 148.155. 198 ^lbertus Magnus. 8 £ , {tlcitmus. 315 ,Hcax,uims. 16 j Udrovandus. 79. 118. IlJ^I^^. 30» ilexmder Jphrodifius . 154 'fnaxagoroi magifier ^rchelai^ l o. z 45 fnaximander. . 14 intigonus Cariftius. fpoUonius Khodius, 64.101. 103. 11 J la IpollodoruSt Ipuleius. irchelaus. 118 169 10.77 irio^us. 13. iio. i49 iri^Qteles. 85.88. iiO. li 2. 171. 209. 246. 294, 505. 308.312. 313,31^.5x8 '.JuguHinus. 146 4vicenn(t» 110.116. 144 B. BJndinus {Dominicu s.) 1 2 J Bartbolinus, 80, loS '. Bajilius. i 24 lauhinus (lohanms. ) 17^ 3^m. 449. 252 lytbliQtheca Bhotima, 96, 209 J N D E X IKancmus [Jofephus.) 170. 177. 17S Bocharms (Smiuel,) 85. 117. 118 ^ifjarJus, 249 ^ruerus. i68 c. f^ JmpmeUa {ThomAi.) ^Caperalis{Ufar.) M7 310 Cardanus. 7^. 101 Cdrolus Maurellus. 134 CajlorDurandes, 171 Celfus. 63 Cherlerus (Hettricus. ) 17» Ciufius (Carolus,) ^H Cvintus- Smirnaus, Q^.OS Columella. 6-j\ 65.90.91 Conflantinus Fogonatus^ 67 D. T^ Jmir. J^ Dantes. 4.24.93,201 ,149 167 .2J7.17Z I^ati (Carolus.) 167 Vemetrius, 118 l>emocrituS, 14.67.24^ Diditnus: 88 Digbi. 5J Diogenes Laertius, 10. 249 Diofcorides. 126 E, P Manuel PhiU. J--' Etfipedocles, 88 10 145 £pcurHS, 10.14 A V T H O R V M; ^iphamus. M^ 'tftachius Divini, .3*6 ' F. ^^Aher[Bonoram,) 60. 8z. 107.17^; zbo. 300 ■orentinus. 67.79 'igh:lim (Martinus.) 267 \'iremus (thema^.) Ji.a {rancifcus JJlbergottHS, 86 \rancifcus Foltus, 80 \.raT2%.ius, 87 G. "^Jlenus. 22.65.109.116.1^4 .127.154 [-^Gafendus^PetruS.) 78.181 232.300 iyorgius Pachimerus, 102 '^orgius Pijida, , 55.77 remhs. 80 ■revinus. 104 \orraus, H. 118 1 Jrvaus (Guilhelmtis.) — * Helmontius, J9.21 10^7 erodotus. 86 Hieronymus. 124 ieronymus Vida, 298 iob. 150 .'offerus (^olfgangus,) 107 'oUerius (lacobus.) 108.. 109 (ptnerus. 43.95.188 'gratius KicdfoUiS JiucceUatHS* M7 ^firus* 103 lacobus I N D E X I. IAeohuiJlfiru%,ahadi, ^IJ lohanms lonfienus. 79* **4 Johannes Miebaelfehrius, 109 Johannes Fagnius . 1 1 0. 1 18 Johannes ^aytijia Porta. 1 01. 1 04. 1 07, 144 Johannes Khodius. Il l . 1 1 4 Johannes Kuccellaius. 68 JJidorus, 101. 155.168 Jungrius (loachimus.) 167 K. KEmalEddin, Muahmmed. 6cc. 1 3 z. 166 ^iranides. 1 5 * j^irchefus (jithanafius.) 51. 51.54.61.81. 107. 143. 145, 147. 166. 171. 2,04. io6. 210. 113. 214.214 L. LMantius, 9 Landus, 1O2 if * ylfricanus, 1 3 3 iiV^f«j(/^m««/«J.) 79. 104.10 7. II 0.148 J^ucianus, 152.154 M. Myicrohius. 132.198 Ai^^<;. 65 Manichai, 24*^ Jdartialu, 54 Matthiolus, 107. 17^'. 173- ^75 Uenagius (JEgidius.) 99. 24 9 Miehael Curopalates, 88 A V T H O R V M, Moufetus (Thofnas.) 79. 9 3 . i o 2. 1 64. 1 6 J . 166.168. 170,175.3x4. 315 N. jLjilcanJer. 77. 98. 161. 1 17 •-^ Nicandri Scholiafies, 102. Ii 8. 12 4. 127 Uicahms Stenonis. 136. 218 liierenbergius {Eufehius. ) 1 04, 1 07 O. £^ Limpiodorus. i Ot ^^<^ Origenes. 77. 248 tvidius. 64. 77. idX. 164. 106.124. P. 196.199 Tfp UUdius. 9» LL Paracelfus, 54 ■Vetronius. 245 Petrus Crefcentius, 79-91 fhiUwderCous, 77 Vhilo Hebrxus. 78 TbiloTarfenfiS^ 77 Twcianus. 90 P/.T!f^. 10.145 PLmus. 63.83.88.89 90.91. 94. 101. 101. 104. 106. III. II 2. 113. 115. II 6. II 7. I. 124. 141.148. 155. 166.168. 195.198. ' 199.103.207.216. XI 7. 248. 3 14.3 17 'Tlttinus. 247 Tlutarchus. 78. lOi. 166. 198 Tythagera^. 148. 145. 148 Pompomus Mela» 196 TricdHS. 170 Kabbi INDEX AVTHORVM. R. Rjihhi Salofnott, RondeUtius, s. Sjlchs (Fbilif. lacob,') 80. 1 05. lot Scaliger. 59.60' Senecct. 329 Servius Gratntnaticus, 102 Severinus {Marc. j4urel.) 249 S§ranus. %6 S^erlingius {lohames^apt. ) 60. 61.62.80, 154.312 Stena, 136.2^18 Straho» 117 T. TAlmudifla. 1 17 rertullianus. 1 1 3 , X 24. 1 32. 169. 2 26 Theocriti Scbolia^es. J44 TbeobbraBus. 96.97.209 V. VJrrfi. 22.63.64.67.77.88.92.101 Veslingius (lobannes.) t^j Vincentius Manuccius. 147 Virgilius. 65. 67. 68. 78. 79^ 91. 101.169. Voffius (GerardusIohanneS.) 8< Z. ZJcbariai 'Ben Muahammed, 16 7 Zareta Cbaldaus, .248 F I N I 5. INDEX RERVM notabilium. A Gyprii &^thio- pes generatio- nem hominum ex terra I {ux regioni aGfcribe- [ bant. 9 I Anas Syiveftris ma- jor. 321 Anaximandri opinio circa generationem hominumexterra.14 , AnguilJsenon nafcun- tur ilia fponte ex ca- davere humano. 149 Albardeola , cjusque pulices, f^^.vi I. Animalia mortua non verminant. 62 Animalia a viperis j & fcorpionibus tafta , vel tcrdbiliffimo peti veneno infe£la tuto comedi pcflunt. 1 38 Animalia an devorent individua propviaj fpeciei. 161 AnletSylveflriSj^zi. ejus pulicey. ihid, Aperapri mortuicar- nesablumit. i6z Apesnon picdeunt ex carnibus tauri putre- faftis, 63. 98. neque ex ftercore bovino, Si.quomodonatceex Leone occifo a Sam-. fone, 85.86. artifi- cia feu modi varii ad producendas apesad- hibiti,65. usque 74. diverfam a crabroni- bus habentnaturam, Apesnonnafcunturcx carnibus Leonum , 8 3 ,^feqq.non attin- guntcarnesmortuas, 87. mortLios nonre- vivifcunt, 155. non generantur sutevo- nuiniur a ferpentibi.s Ku%,&Podolif,98 Apumferocia, 83 Apum examen in ca- P da- I N D E X davete Leonis.8 3 .in Afini an a pcdiculis in- lepuIchroHippocra- feftentur, 5 14. ho- tis, ihid. rum figuca cxprefTa Aquila perculTaarcor- /^i^. xxi. pioneTunetanoji^o Athenienfescuraureas ejuspulices, 311 cicadarum imagines Aranei non nafcuntur pileis affixas gere- exterra,i5.quamdiu rent,io.primos ho- vivant absque ali- mincs ex terra in mento,i6o.i65,exu- Grsecia natos autu- vias deponunt, ibid. mabant, ibid. niduseorumji66.ra- B. rus modus figendi "D Accse rubrce in fo- fiJa,/^/J. ubiconfer- X) liisviticis, 291 vetur materiaftami- .Biir^;, 38. culices cx riisiliorum,io8.ova iisnati, 41 Is. non vermes depo- Bombyccs non gene- nunt,i;i. nonna- rantur ex carnibus fcuntur ex putrcdinc, putrefadli juvenci , ibid.xion oriuntur ex 2 98 galiisqucrcuumji yz Bruchij vide Erucx. quomodo extreroita- Bryonia. 2x0 tcs tela: £\i22, ^q^^u- Bnk^ttaia. 323 cant,i7 5.i76.mor- C tui vcrminanr, 180 /^Adavera anima- Airbores infefta pro- V^ 'ium,ni(i aliundc ducentes, 255 addudofeminejnui- Arcades , corumquc Jum animal prodv- opiniocirca gcnera- cunr. 144. 149. 150 ti^nem hominum, 9 CapiJJos mulierumin fcr- R E R V M. ferpenfes non trans- Cerviim ciextrum cor- mutari, 14^^.14^ nu occultare ubi dc- Cafeus quomodo ver- cidit mcra fabula,97 miner, 188 ejus pcQiculiexprdli Carnes putrefa^fla; ni- tal^. xxi 1 1 . dum folummodo Ciconia, 3x3 prccbent in quem ab Ciiones in felle &. va- animaiibus deferan- fis hepatis arictum & tur vermes , ovaj vel vervecum. 3 Oi quoucun(^ue aliud Clematis vel vitalba, vcrmiumfemen, i6 ii^.ejus figura,/^;^. Carnes putrefad« iv.Codacavaliina. 210 bgenis occlulis re- CQlimbi. 319 pofita;, non vermi- CommentatoresinNi- nant, 47-57 candrum, 102. 117. Cerafa verminantiau- i 24.127. calabrones nicum producuntver- ex pelle cquina or- mem;2 6i.cujusfigu- tum traxiAe cxilti- raexprimitur, 164. mant. 102. cjus transformatio. Copia fcorpionum in 262 Icalia, 115. ejus in- Ceraforumomnesqua- opia temporePiinii. fi fpccies verminanr^ ibiJ. 261 Corvus, ejusqucpuii- Cicads non nafcuntur ces, 3:2. tah. xv i . ex terra, 1 5 Cocurnices an gene- Cavallucci genus ver- rentur ex carnibus miculorum, 21 5. ii- putfcfadis tliunni. Jorumliiftoria, 216. 152 ^/^f(/. figuracxprcf- Crabroncs avide gu- fa, iz5 P 1 ftunt I N D E X ftant quicquid car- E. iiiuni aut cadaverum TJ Rucse (ive bruchi, illis apponitur, 92,. -CL 30. corum varia diverfam ab apibus transformatio in pa- liabent naturam,;^/i. piliones,2 67. ^/^^^. culices & apes obfti- diverfa experimenta nate pcrfequuntur , circaerucarum &pa- 98. an nativitatem pilionum generatio- jfuam debeant certae nem, 273. S_/e6.ejusfi- num, ly^/Sfei]/^. guraexpreffaw^.xxv. F. D. TjEIes caftrati pro- DEmocriti opinio -T' prios tefticulos de generatione deg lutiunt, 163. & honiiois, 14 foeminaj quandoquc fiiio- R E R V M. filiolos reccns natos Gallina aquaticaper- devorant, ihiii. cuffaafcorpionejr^o teles AfricaniSylvc- Gallina corylorum , ftrcs, 327 3 1 i Florcntia quot libras GallinaNumidica,vul- fcorpionum fingulis go Pharaonis difta, annis in conficiendo 321. ejus pulices oleo contra venena tnh.x:s.ii. abfumat, 115. 116 Gifvonchi , fpecies an- Formic^ an nafcantur guillarum, 164. an- cx terra, 15.1 6.pedi- guillas nobiliores de- culos habent, 315. vorar, ibid. horum figura, 316 Generatioinfedorum, FormicEeaiarx, 316 16.17. authoris opi- Formicarum non ala- nio, ^4« z5 tarum tria genera in Gru?, 312. ejus pedi- Thufciainventa,5i6. culi tal\ 1 1 1. earum figura. tabula Grus Balearica, 325 xxvi. XXVII. XXVI II Gutta in cufpide acu- Fuci non nalcuntur ex lei fcorpionum colo- alipjs, 102 riscandidi, 137 Fiingus raarinus fenfu H. praeditus, 259. ejus f" 1[ Erbae omnes fe- defcriptio, ibid. l^ mine vermium G. infeclce verminant , GAlla; majorcs zi6.fub unacadem- minoresquequid que herba quando- producant j 23 5. ^ que plura nafcuntnr feqq. <5c quomodo, animalia, ihid, ' i^;V. Herinaceimarini,3i7 : P 3 Hi- I N D E X Hiftoria variorum turcxcarnibus thun- fiuduum 6c anima- ni, i^z. guomodo lium,quaE ex quercu- nafcantur, 203 bus aliisq-ue arbori- Lucerta mortua non busgenerantur, 143 generatviperas, 144 Hommes excarnchu- Lucius lucium voraci- mana refufcitari pof- ter infequitur, 16} feftultumcft. 55 Lumbricijij.quomo- I. dogcncrcnturincor- INfecta quomodo poribus vivcntibus , gencrcntur in lu- 302, 305 to. 201. 203. inar- Lumbrici in fclle 6c boribus Sc herbis , vafis hepatis arietum- 251 ^vcrvccum, 301 Infedorum gencratio, M. i6.i7.authorisopi- \^ Jratiggm quid , nio, i4--J ^^^ 320 L. W*iir.V/c7««»quid, 311. LEo altcrius leonis ejus pulices, ihid, carnes depifcit , Mcrula, 32.4= cjuspu- 1 62. ejus pulex, 327 iices, ibid, Lignum putridiimnon Mufca cujus nulia mcn- gcncrat fcorpiones, tio apud Hiftori- 110 eos, 3 3 Linx urinam {iiam e Mufccequantotempo- confpciftu hominum rc finc cibo vivcpe fubtrahir, 97. anob poITint,! 58. araneos invidiam idfaciat an mortuos comedunt, prcEtimore, ibid. 180 Locuftae noD gcncrau- MufcK, 2 3 .non nafcun- tur R E R V M. turcxterra, ihhi. ^ 43.47.6r. iSo feqq fed ex vermibus Mufcis cxih^ & in vafc diveriarum carnium, claulb repofitis, quid /^lSSfeqq. cxVcrmi- indegenerctur,5o.5 1 busrambuci,i95.ea- N. rumfigurascxpreircc, ^^ Ilus,ejusque in- 298. non oriuntur i-^ undatio, 196 cx cadaveribus aJia- Nuces, ejusque ver- rum mufcarum, 51. mes, r66 noncrefcunt/edcan- O. dem magnitudinem /^ Efervationes cir- quam cx ovis produ- Vy caviperas, 208 cunttotovitsdecur- Oleum communisin- fu fervant, 5 3 . o va & fcdorum hoftis, i 5 5, vermesgenerant,6o vermes interficit , Mufce non gencran- 154 tur cx ftercorc mu- Opinionesdiverfsecic- fcarum,6i. habent ca generationem in- repofitonum ovo- fectorum, i6^^feqq. rumjibiti.non. criun- Ova gallarum in quer- tur ex ftcrcore putre- cubus, 135.241. ova hdo, 8 2. quomodo inventa infoliis fam- ortumtrahsrcpoll^nt buci,i95.vermes in- ex cadaveribushuma- dc nati,i^. eorumque nis.i 5 1. oleo un^ise, metamorphonSj ihid. vel aquis il.ifocatct; Ova cxquibus nafcun- moriuntur,ncc Yitam tur vermes, 95 unquam recuperanr, Cves a pediculis ve- i54-^/^f/^- xantur, 315 Mufcarum fxercora , Oxiacaniha,ii 3. ejus P 4 fiou- I N D E X figuira, Z14 canse,?W.Cervi f4^. Oziiuum non producit xx 1 1 1 . fcorpiones ,106. ^ Phillyrca {ecunda Clu- feqq. quomodover- fii, 11 5. ejus figura mesgeneret, 216 exprefTa, 214 O. Phoenices & Phryges PApiliones non cre- generationem homi- fcuiit, fedea ma- numex terrafuae re- gnitudine ex ovis gioai adfcribcbant, 9 ptodeunt,quam toto PicusMartius,ejusquc vitce decurfu fer- puJices, 511 vant, 5} Pifcesfluvialesinlage- Papiliones ex vermi- nas apertas,6cocciu- buspyri, 269 fasconjecli,47. quid Paraceififtultitiajejus- indenatum, ihid, quc ridicula metho- Pifces torqueri etiam dus generandi ho- abinfedis, 316 munciones in vafis Planta; omnes (eminc chemicorum, 55 vermiuminfe£^^ ver- Pcdiculi cervi tahuU minant, iz6. diverfa XXIII. quandoque animaha Pediculu? hominis , fub una eademquc XIX. Tjgridis tah. planta nafcuntur,, J^. XX iv. Pluvialis, 321. ejus Pedjculus inguinalis. pulices, /.7^. xi. ihid. Pccula ex Monocero- Pedicuins Cameli/fl^. tis cornu fabricata XX. Afini, tab. XXI. inutih"a, 130 arictis Africani , tah. Prognofticon forma- XXII. Galii.a; Afri- lum 2 raufci£Scver- mi- R E R V M. mibus gallae fabulo- tur nafci ex luto, fumeft, 173 i95,mortuxnonrc- Prunorum vermes vivi{cunt, 199.200. quomodo transfor- modusexhibendi ra- mentur, 167 narum generationes Pulices Accipitris tab. improbatus 6c reje- I. Albardeolse, r^i^. Ctus, 10 <^. ^ feqq. Qi- VII. AnatisTurci- rum hiftoria, iHd. cx.tfih. IX. Anferis S. Sylvcftris.?«i^.x. Ar- OCarabcei non na- dece. tab.vi. Capi. ^ fcunturex alino, ^rt^. XVI. Capreoli. 102,. pediculis tor- /fl^.xix. Cervi. J/i^. quentur, 31J XXII 1. Columb^e Scorpiones non gene- majoris.f^^.ii.Cor- rantur ex terra , 15. vi.M^. XVI. Cygni. i^.nec ex Crocodilo tab, -^iii. FulicsB. mortuojioj. nonex tab.iv. Gallinae. J2iiurn, 8.9 eorumque transfor- Tcfiudincs terreftres matio, 180 ova qMCE depofuerunt Vei-mes ccraforum quo- I N D E X quomodo transfor- inentiir,i6z. corum figura exprelTa, 264 Vermes in ranis, 3 6.in ^arbis y 38. horura pondus, & transfor- m^tiOfibid. 'iS feqq» vermes in carnibus putrefaftis nafcuntur ex femine mufcarum, 46 Vermes in cafeo,la£le, recocla, 180. 183. fuper pepone & aliis frudibus, &quidin- degenereturjipt. t^ feqq. vermes infun- gis,a2 9.vermes hc- patis vervecini eo- rumquefigura, 302. 303. vermes cervini capitis , eorumque figura,z^i//.vetmes in capitibus vervecum, Vermiculus qui condi- taarrodit, 3x6. cjus figuraj/^i'. XVII. R E R V M. Vervex Fifanus, 3^6 Vefpce nongenerantur exterra,iy.nequeex crocodilo mortuo , 103 .vefcuntur carni- bu5,92.illarumferi- tas, 93. circum fer- pentum cadavera fre^ munt,&quare,97. 98. culjces 6c apes perfequuntur , ibid. floribus 6c fru£tibus \ivviTity,ibid. non na- fcuntur ex carnibus equinis, 102. necex corio afini, ibid. Vipera,ejusque liquor venenatus, 95.96 Vitalba,zi4.ejusfigu- ra exprelfa, ibid. Viticis baccas rubra^, 291 Vitulusmarinus, 96. quamdiu extra a- quamfinecibo vive- re po0Jt, 319 Urfus urfi carnes de- vorar, 162 F I ^N I S. LECTOR BENEVOLE. Dum alibi verfatur Bibliopola 5 dum Typo— graphus bis terve monitus , pro typis aliis pcioces alios fubftituitjfa^^um eft,ut non- nulla irrepfcrint , quae emendanda omni ratione duximus , quare pro candore mo hsc ita corrigas velim. T^S- linea. errata. ctrreSla: 7. 17 valens valet 3 i^ apprehenGone apprehenilom 37 19 tantum tanquam I9 17 artes arce ar 11 vulgo vulgi 29 ly optima: optimC' 3f s relinquat relinquant 57 J4 Neopolitato Neopolitano 72 10 Tanta Tant» ihid. peault Serviea Scrivon go j^ ne dcleatuf loo 16 has ho$ I4I 9 animalculorum ut animalculorum ^44 lO Batifta Baptifta ibid. I9 lucertae laccrts in M Omphaclo omphacioafpcrfi is6 is Ex Ec 20)- 4 quas quos 227 »3 ova inova 26>- i rufum rubruni 309 r.^2. cxtremara externaai 9^2 I extremas €xterna« 3i7 6 abfcunduntus abfconduntus Pulex Colttmba? majoris Piilex A\\>arJieo\9B %. ^^ K i \m\ 1 ; ^^ 1 -^ • ^ ^J>. VII A' >*v m^: Pulex Atiatis TWcicae 4s* .«I C-UHCU oreiieris I ^. i;r rai Pulices avis Huvialis ::7ah . jci Pulex Oueroiietiula? o^'-^ ^i^^-^VtJex Capi Pulex Corvi Pulex Stt4rti XVlt Veciicvlx^cs or dinarixts ^. XVIII ^> Peciiculus itigjitiialis Ve^c\A\JL$ Afitii ^^-^ #\ •' ^'^ i 1-^% ' •• J 1 A ' ' ^^ -^ *'-^s \*^\^X^ ^w;^j«« ^%c3 ^#^^ ^^^^s^^r \/^^J/T^!^ '"«illjl^^V ' ''v*^'^^^^ l^ ^S liMBlla.jMSiMtf''''^ ^BWiji.^jiiNati^^^^s 3^ ^^iiiiiil^iy^QUiiiiiy ^^^^^fe uig^Jiii^^a^ ^^^^^^^^^^^5 "ii ? ^^^'^s*'^'^ j^'^^^^^ II \ \^C)^pv ffXt- III^^%^ Mi f :::m ^ ^fc''^ jr. ^w i ^W^^^& 5 s^ == ^j§/ ^^ ^^fi t# :^^, ^ ^^ -* i :^/^. jcxx Peclicwltis arietis Africani rl^i^ Fedicutus Galliti» African^ :^/. JTXir r:"W^ XXIII Vertnis riiiis ii ^ ^y^' 1 i%> B / f^ >«^ ^^^V ^iP^^VTO^ ^^ l ? I<\y^ W/lVWv^ j) P M 1 L,u!^^ ^^ N= ^ l s~ S ^^^ ^KiJii 3^^ ^ f W , ^ 1 y / ^ 1 ^m f\ (T -^ jtf^'"^^ f 1- ^ / ~ \i^^d^ ■N 4i f / ^^-^L^^m WM "' i fc. W^Mii^ •c^ #1 3 ^ \i n ^ ^^B [ 1 ^R i%^K^ ^ fi^ [1 11« vl' i^ i ^ Jl W T /^te ^ ^ ^^m^ \ r\ M \Ki /k^B M '^ ff ^^^J^^m^ ^) \ 1 J 1 ^Je ^ -J^^Im! ^Mj- >7^M ^^ 3^^^^^^^^ ^^ fe fei/ 1 y 1 mi^VM y / ^ ^^^ i r fah. X JCJV ! Ctwrcitlio ^. XJCjr /' J^tc?. X^ i^r^^a^lc*^'^^ l ■^tgf^