:^-^ % :3^^..^j * V;^ 'V^-:-^ ''I 'i' li l'il i ^^''^.tSM ^*^£Z #> ff :#' Pl^ '-» -j*-,*?^ ^'.'S. ## •Cb Ay:^ % h\ .»»^ t % E»Ä*« ■• ^iu jl»'* <ß^'' «^^ *^ .1 :J '■'.' I a n li b tt d) fceö uad) allen feinen Clalfen, ©rbnungrn unb /amilien, neOft naturgemäßer @ru;p:pirung ber (Gattungen, ot>ev ent^altenb eine öoUjiänbige S^araftcrijüf unb 5luSfü^run9 t'CV naturtit^en Jöerwanbtfc^aftcn ber ^flanjcn in i^rcr Stic^tung au9 bcr SDletainor<)^ofc unb geognofiifc^cn SSerbrcitung , wie bie fortgebilbetc 3eit bcren 5[nf(|auung forbcrt, Dr. §. ®. fulmiiB Beidjenbari), Äöuifll. ®äd}i'. fiofratlfe, ISrofeffur Der 'JJatuvflcfiiniljte in ^re«^cu u. f. w. 3 w e i t e 91 n ö g a b c. 91 r n P l b i i * e S u c^ ^ a n b I u n g. 1850. ^ . RSi.8 3 \2S0 ?B o t to o r t :, ,> Sei ber eegcnioacttgen tJagc t>cr 9la(utraiiTenfd)Qften mu^ baf}cc immer n)icbccf)oIt juc ©prad^c fommcn, iPaS jTc förbcrn unb voa% fte tjinbcrn fann, unb ni(^t§ irirb förbcrltc^cr fei)n, qB wenn Seber an feinem ^la|e feft f)ä'(t, rcct^ maö cc oermag, au§= übt rcag er fann, 3(nbcren bagcgcn btc gleiche SSe; fugni^ SU3eftcl)t, ba^ au^ fie tpirfen unb Iciften." S)iefe 0rf)cift, ^vobuü einiger SJlufcjlunben unb gcrientagc, ivic (le bem 53erfafer in feinem beilegten @erc()äft6frcife nur feiten ^n %i)t\i lüetben, bürfte üieüei($t Ijefonberö bcn jüngeren Sefern meinem lieben bentfc{)en 5^aterlanbea cinigeö Snterefe genjä^ren, lüä^renb beni ^n\h teren bie ©runbfd^e unb \>a^, roaö etica f)ier aua benfelben ju entmirfeln Detfnd)t worben, gen?i^ eben fo gut unb 2Jlanc^em t)iclleicf;t noc^ beflec befannt ift, alö mir, wenn er \>k Ouefle, a\\^ ber ic^ ^lüeö fcS)ü^)fte, bie lebenbige 0latur, mit beutfc^ein ^luge unb beutfc^em @emütF)c W- fclmute. Sollte aber überhaupt einer meiner geehrten ^efer eta^a^ 35rauc^* t)are§ in ber ®($rift pnben, fo erl)eifc^t eö bie ^flic^t ber SBafjrl^eit, erm Lindley — beutlic^ ju machen. 3)ie 5lrf)tung, ivelc^e \d) für bie v^^tögra^t)ifd)en ^Serbienjle «nb bie I)o^e ©telliauj biefeö miögejeid^neten Kollegen ^ege, geboten mir, biefer ^^lufforberung ol)ne SSer^utj ju eutfpred^en, unb t)a feine 5(uffürberung öf» fentlid) gefc^e()en , fo fal) ict) and; mir babmd) ben Söeg für meine ^nu xooxt bejetc^net, wenige SItiuuten, nad)bem id) feine SBorte gelefen, ftanb hk ^iöpofi'tion jn gegenwärtigem Sßerfe auf bem ^aipiere unb balb ent* flotTeu bie übrigen 3eÜen ber geber. Sd) bin aber -^errn Liudley für btefe 5]eranla)fung pm @d;ret« ben über hk^ %i}mia boppelt »erbunben, mit mir biefelbe nic^t nur ©e- Iegenl)eit giebt, i^m meine ^ereitwidigfeit, i^m gefiillig ju fet)n, beweifeu ju fönnen, fonbcrn auc^ barum, mit id) auf bem mir burdj) iijn bejeic^- neten 5öege üie(leid)t auc^ einem unb bem anbcren meiner ^anböleute unb ^reunbe, mld)tt mit ^errn Lindley fid) etwa in ä^nlic^cm ^aik beft'nbet, mand;e faft täg(id) an mic^ gerid)tete 'i^rage burd) einfad)e Mit- tl)cilung meiner §ln)id)ten beutlicf) beantworten fann. (2o a^ne ic^ im Lorano, ha^ auc'^ -^err Lindley mein Unterne()men {td^tlid; ge- förbert. 5(t(e ^ebuctionen jTnb nur teid)tfap(id; unb aügcmein menfd^euDer^ fiänblid) uerfud^t worben, benn burd) hie fublime ^l)itofopt)ie wirb — wie bereite Göthe gezeigt t)at — bie (ebenbigc 5latur weber erflärt nod) bewiefen. %a^ ^beale ij! üom ''Jleakn getrennt ober einö auf ba^ anbere belogen, me ea ebm bie ^latm ber (^ad)e »erlangte. JDie lebenbige Statur fe(b)l, bie Organogenefe beö ^ftanjen- reirf)ö, bürfte bie ^ax\^t\ad)e im ^nd)e genannt werben, fie ift bie (S^aracterijlif ju meiner Ueberfid)t beö ©ewad)öreid)a (Con- spcctus regni vegetabllis. Lips. 1828). SBeUU jener Couspectus ber ^ftanjengattungen md) bem fd)on bamatö befolgten, bann in ber Flora germanica für bereu 3werfe weiter angebeuteten, l^ier nun nac^ neuer Prüfung ganjlid; burd;gefül)rten ^rin^ipe, bie mir in hcn Saucen 1826 — 1828, in benen tdj) i^u ,^iifammenf}eC[te, nac^ beu bamallijcn ^üffömittelu iinb meinen bamalii^en ^cnntnifen ai\^ ber ^la- tue unb l^iteratur, mir befannt tjeivorbeuen i^ovinen in il)vem ^uMmen^ l^ange txmlicfy rcferirte unb auf^cil)Uc unb tmi)alb Don jieiulicf) »ieleu SBütantfern, feinet- bequemen @inrirf)tung tuegcn, ^ur ^(norbnung i()rer Herbarien 6raucl)0ac gefunben ii^orben i|l, fo l)o|fe id) aucf) atlen ^eji^ern biefeö ^nd)c^ feinen unangenel)men ®ien|l ju enveifen, n?enn ic^ j^iei baju bin 9^arf)träge gebe unb bie Umarbeitungen ganjer (Familien, bk nad) ben (Entbecfungen, ive(cl)e tk neuepe ßdt gemac{)t i)at, eine neue ^(uf^ä^ünig nütl)wenbig eri;eifcl)tcn. Sn einer 3tnt, in welcher voit un6 &IM münfc^en bürfen, ba^ bie anai«tifd)e ?^orfd)ung in ber ^otani! il)re ^örf)|le ^(üt^e erreicl)t I)at — DeCandollc's prodromus , E n d 1 i c Ii e r's U\\b M e i s n e r's geneia planiarain ftub bafür bic rebeubeu, treflidjen 3e«gcn! — mag eö n^ol^l erlaubt fet)n, ja eö mup jebem ©elbjlbenfenben jur I)ei(igen $flic()t werben, auc^ an bie ^rud;t fo fd)oner ^füt^e ju benfen, aurf> bi^ S3a^n ber ®t)ntl)efe enbl'tcj) ^u fud)en, bamit ba^ menfc^enüerpänblid; aufgclöfte ^flanjenreic^ iineber ju einem naturyerj!änb(id)en ^nfammen* l^ange ju gelangen »ermöge» ^Dief i|^ ber Sßeg, bejfen Befolgung uu== fere ßäi t)on ber 9'Jaturforfd)ung gebicterifd) forbert, berfelbe, btn feit lange fd)on bin Zoologie unb S)linera(ogie, bie (B^min mb ^i}\)fit rü()mlid) t^erfolgt l^aben. — ®ie ^otani! erfüUt barum nur bie ^tnforberungen bea 3et(a(terö, in n^etc^em ti?ir leben, wenn |te im ^flan3enreid)e bie ©efetje auffuc^t, n^eli^e ben wahren, natürlichen 3u* fammenl)ang, ber biö^er nur immer analijtifc^ »on einanber gefonberten i^-ormen bcbingen. 3u ^Huffud^ung biefer 5Sal^n l^in^uleiten, baran ju erinnern, maö für bin SBifenfc^aft notl)menbig ijl, tt?enn fte für bie ^Infcl^auung be^ menfc^lid)en ©eijleö genießbar tleiben unb nid)t wieber in ein iit)nlid)e5 (S.i)ao^$ verfallen foU, al^ jeneö, nur in anberer ^otenj war, aü6 bem in ber S^or^eit Linuee fte gerettet, bic§ ijl ber ßwerf biefeö ^uci^eö, eö foll barauf aufmerffam machen, waö unb wie wir e^ in unferer 3dt an ber ^flanje beübacl)ten follen, um nid)t bea für bm -3ufammen* VI l)a\\^ bceJ ©an^cn tti3t()io|ew trabend tjedufttj; ju h)eibeu. 55ar«m irirb jcbn bie objectitje ^flanjettuatur in bcm ^iid)e imcberjtuben, a^enu et füe feI6|l fannte, obec er wirb fte bariu crfeuucii krueii, it>ie er fie ftn-^ bHf wm er mit (Eifer uub IMe&e |ie fclb|! fuc{)t, b 19—96. SBcgrünbiing. .,,.*..♦•>■♦ 19 — '■^•■ Sorldufige ßinwörfe. ♦,..•♦♦'- 25— 2&. SSorläufige SSerfuc^e ju Seantiüortung ber ©inwütfe» SScfen ber Statur, ^tahUität, 2(rten ober ©pecicä, Gattungen ober Okam^. ga^ milien, ßlafTcn, W^fte 35ioi....,.. 101. CG. gjefuUat. ........ ^ . 102. A. Son ber 9?Qtur ©egebencS. B. 3u . C. ©troorbcneS analytift^ ©i)ntl)cti[c^£§ : «Drgonogcnefe bcS g>flQns«ns «ei^g ober Organenentroicfclung ber ^flanjcnrccU in i^tet ©ongnienj olj ©öftem felbt, b. f). al5 3{atur=^robc für bic «JKet^obc. Stufen unb klaffen. ...... JI2 — 115. Oibnuagtn in ben Blaffen. , . . . - 116—126. SRei^ea in ben Orbnungtn. . . ♦ ^ - 127 — 128. gamilifB in ben etfljfsB, DrbnunatB unb aef^JB. . . . 129—319. VIII gr(!c Ätaffe: ^il^c: Fungi. Gcfle Dvbnung. Äcimptljt:: Blnstoinycctcs. ©ctte. 1. ^am. UrpiUc : Praefomiativi. . » 129. 2. ^am. Sranbpilje: Uredinei : 129. 3. 'Jam. SGSarjenpitje : Tubercularii 129. Streite Drbnung. 5<^i"^nP'l5E : Hyphomycetes. 4. gam. ^JZobcrpttäC : Byssacei. 129. 5. gam. gafcrptljc: Mucedinei. . i'^» b. gam. ©c^immelpttje : Mucorini . 130. ©ritte Dcbnung. J^üdpilje: Dermatoniycetes. 7. gam. ©c^lau^linge: Sphaeriacei. .......... 130. H. gani. ©treulinge: Lycoperdacei 9. gam .puttingc: Hymenini 3ttteitc Ätaffe. i^-fct^tcw: Li ebenes. 6rfle Orbnung. Äcimflec^tcn: Blastopsorae. 10. gam. Staubfled^tcn : Pulverariae 11. gam. @taubfru(^tfled)tcn: Couiocarpicae 12. gam. 9JJatf(e(^tcn : Arthonari-.ic Unjeite Drbnung: gabenfled^ tcn S5üd)fenfted^ten : Crateropsorae 13. gam. 9^a9etfled}tcn : Coniocybeae. ©.132. 14. gam. Äclc^flci^tcn : Calicieae. 132. iD.gam. ©taubfugelfl. Sphaeropboreae. 132. Hyphopsorae. ÄopfflC(^ten : CepJialopsorae. 16. gam. ^fcifcnfle^tcn: Siphnlcae. IT.gam. ©djeibenflec^ten: Lecidineae. 18. gam. ^nopffXedjten : Cladoniaceae. 2)ritte Crbnung. v^iillf Icäj tcn: Dcrmatopsorae. Äernfleci^tcn : Gasteropsorae. 19. gam.Satgfernftec^t. Gasterothalamae. 133. 20. gam. 9iinnenflcd)ten : Graphithalamae. 133 21. gain. Änauclflec^rcn: Gyrothaianiae. 133 &vüiipf innren ©c^u|l'eltle(^ten : Apotheciopsorae. 22,gam. ©allcrtftcdjten : Collomaceae. 23. gam. ScUerflec^ten : Usneat-eae. 24. gam. ©djüffclflec^tcn : Parraellaccac. Stritte klaffe. , Svüt S^rbnung. Änofpenatgcn : Gongyloiihycae. 2j.gam. ©aUertatgen: Kostochinae. 135. 26.gam. gabenatgen : Confervaceae. 135. 27.gam. ©^lau^algeu: Uhaceae. 136. 3»fcite Drbnung. SBJebelmoüfc : Thallobrya. 3l.gam, ^tattmcofc: Horaallophyllea. 136. 32.öam. 3ungermanniaceen: Jungerinann. 136. 33. gam. 93iar^antiacecn : Marchantiacca. 137. 2)ritte S?rbnung. SRi^farrn : Thr vptoptcridcs. 37. gam. ©aloiniacecn: Sal%iniaceae. 138. 38.gam. SKarftliaceen : Marsiiiaccae. 13H. Chlorophyta. 3r(gcn: Al^T;ae, SSalgatgen: Ascophycae. 28. gam. ®e!enffnii^ta(gcn : Ceraniiaceae. 29. gam. Äernatgcn: Florideae. 30. gam. Sangatgen : Fucoideae. SfJJoofc: Musci. Caubmoofe : Phyllobrya. 34. gam. Scrfmoofc : Sphagnacea. 35. gam. 3Cnbräaceen: Andiaeacea. 36. gam. ?Otii|cnmoofe: Calyptrobrya. garrn: Filices. ©paltfarrn : Anocgoptcrides. 40. gam. Dämunbacecn : Osmimdarcae. 41. gam. Spcabeacccn : Cycadcarcae. 42. gam. äumiaccen: Zamiiiceac. 39, gam. aBebelfarrn: Pteroideae. 138 SSiecte Älaffe. (Z^cibcnpfianien: Coleophyta. ©rfte Örbnung. Sßurjelfc^cit cnpftanjcn: Hlnzocoleophyta. Slauc^crgeiüäc^ft' : Limnobiae, 43. gam. SStac^fcnEräutcr : Isoeteae. 141. 44. gam. SBaffcrricmcn : Zostereae. 141. 45. gam. Jiicngcicädjfe: Aroideae, 142. 130. 130. 131. 131. 131. 132. 132, 132. 133. 133. 133. 136. 136. 136. 137. 137. 137. 139. 139. 139. ©d^Iammnjurjkr: Ilclobiac. 46. gam. ^piftiaccen: Pistiacoac. 143. 47. gam. S5Baf[erlief^c : AHsmaceac 143. 48. gam. Stirenfrautcr : Hydrücharideac. 144. IX 3irctrc Crbnung. «Stamm fd;cibenpf(anjcn: Caulo-Coleopliyta. (SpcIjcngcirQd)fe : Glumaccac. 49. ^vim, ©rcifir: Gramincac. 145. 50. '^cim. (5t)pcrgiäfcr : Cyi>croi(leae. 147. 51. gam. Cilicngrä'fcr . Coiuinflinaccac ÜH. ©d^ircrte(gi;»fad)fe: Ensatae. 52. gam, 9?of)rfc[bcn : Typhaceae. 53. ^am. ©(^wertet: Irideae. 54. ^am. 9?arjifTcnf(^iucrtc[ : Narzissincae. ©ritte «Drbnung. SSlattfc^cibcnpflanjcn: rhyllo-Colcophyta. Siticngetra'c^fc : Liliaccae. 55. %am. ©fmfcnliltcn: Juncaceae. 151. 56. 'S^m. 3iiiifcn(i(icn : Sannentaceae. 152. 57. gam. ÄrciUid'cn: Coronai-iae. 153. ^almcngciüädjfc : Palmaccac. 58. 3^am. S}rd)ibecn : Orchideae. 59. gam. SSanancn: Scitamineae. 60. gam. ^almcn: Palinae. Sünft« ßlafj"«. ^WcifcthUimifiC : Synchlaniydeae. ©rftc Dvbnung. SRippentofc: Enerviae. 9?ajabcn; Najadcae, 61. i^am. 3frm(cud)tcrgc>Dä'(^fe:Characeac. 161. 62. gam. >^oinb(attgcw. : Ceratopliylkrae. 162. 63. gam. ^oboflemonccn: Podostemoneae. 162. (Sc^uppler: Imbricatae. 64. gam. Sä'rfappe: Lycoiiodiaceac. 65. gam. Äotbcnfcl}cf]'cr : Balanophorcae. 66. gam. (5t)tfnccn : Cytineae. 3»i3cite Dibmtng. ©tetfbtätterige: Uigidifoliae. ©d)(cd^tbliitf)igc: Inconsptcuae. 67. gam. ©d)ad)tcü}a(mc: Equisctaccae. 165. 68. gam. Siben: Taxineae. 166. 69. gam. ©antalacccn: Santalaceae, 166, Di'ttte Orbnung. 2(bei- UnüüUfommcne: Incompletae. 73. gam. 53Zt)rtcacccn : Myricaceae. 170. 74. gcim. Ää^(^cnb(ütt)(cr: Amentaceae, 171. 75. gam. 5)ic|TcU3Ciüä'd)fe : Urticaceae. 172. 25oppe(bcuttge : Amltiguae. 70. gam. 3apfcnbä'ume: Coniferae. 71. gam. ^rotcacccn: Proteaceae. 72. gam. SScfbeln: Thyineleaceae. )ldttertgc: Venosae. SStattußtdjc : FoHosae. 76. gam. Dflcvlujcien : Aristolochiaceae. 77. gam. 9ti)ctagtnccn: Kyctagineae. 78. gam. Corbcergcttiädjfe: Laurineae. @d)äte ÄUiffe. @an5bhimt(^c: Synpetalae. ®r|!c Dubnung. 9t ö f)i-c n blumig c : Tubiflorae. .^ä'itfelblutf)ler: Aggrcgatae. 79. gam. ®iflclfaubcn: Dipsaceae.^ " 177 K). gam. ©liäbtattgeiüäc^fe: Caprifoliaceae.178 81. gam. Kubiaceen: Rubiaceae. 179 3»üc{tc Orbüutrg. 9iöt)iir\bUiti)lix : Tubiferae. 85. gam. 8ippcnb(ütf)lcr : Labfatae. 187, H6. gam. (g^arfbtattnge : Asperifollaceae. 192. h7. gam. SBinbcngcwä'djfc : Convolvulaceae. 194. 35rittc Di-bnung. SSedjcrbh'it^lcr : Crateriflorae. 91. gam. ^lumbaginecn : Plumbagineae. 201. 92. gam. Pctmutaceen: Primulaceae. 203. 93. gam. .Reiben: Ericaceae. 205. &lodmhiüti)kt '. Campanaceae. 82. gam. ©l^ngencftj^cn : Synanthereae. 83. gam. Äurbiägcwäc^fe : Cucurbitaceae. 84. gam. ©(öcEfci*: Cainpanulaceae, tiHbliiU)iCiC : Thalamanthae- Gi-ftc Dvbnung. ^ 0 t) l f r ü c^ t i g c : Thylachocai'ijicac. .Sanijbliitljlcv : Cmciflorae. gam. ajicrma'd)tige : Tctradynamae. 256. gam. 5Dtof)ngCTOdcl3fc: Papaveraceac. 262. •^am. Äapperngciradjfc : Capparidenc 266. (SirrugMiitt)(cr: Cistiflorae. 118. gani. Scildjcngctväc^fc: Violaceae. 119. gain. (5iftu?öcii:>Qd)fi;: Cistincac. 120. '^am. SBivacccn: läixaceae. 249. 25-i 268. 270. 272. 3it)dte Örbnung. ©paltfn'idjttgc: Sdii/.ocarpicae. aiaimnMbU'it^igc : RaniinculiUorae. gani. JRanunctlgcit). Ranunculaceae. 275. güin. 3tvratctigciüä'd)fc: Uutaceae. 279. gam. Sapinbacccn: Saplndaceac 284. ©tcrd)fd)nabclblütt)fge : Geraniiflorae. 124. gam, Sjtalucngoücii^fc : Malvaccae. 125. gam. 'Stord)fd)nabctgcif . Gersiiiaceae. 126. gam. ©aiicr?lccgciüäd)fc : Oxalideae. Sn'tlc £)i-biuing. © ä u Ic n f v ü c^ t f g c : Idiocarpicae. i;iilbcnbtüti}tcr : Tilüllorac. gam. SMfcngai). Caryop!>yllai-<'"af gam. £l;ccguüad}fc : Thcaccae. gam. 2inbciigeiüäd)fc : Tiliaceac. 296. 300. 302. SDi*angcnbU'itf)tci' : Auranliiflorae. 130. gam. .^^art£}cugcir. Hypcricineac. 131. gam. ©uttagcit)ad)fc: Gnttiferae. 132. gam. Cvangcngeii'äd;fc : llesperidcae. Gi-£läi-ung unb SSfttc. ......... mtnil über baä natürlidjc ^flanjenfijflcm. ..... Si-ittev Sladjftall bcv "2fntir£)efc im Opponenten mit Steigung jur iSi)ntf)efe. S^Ut^wcrt an bcn Opponenten. ....... 286. 28«. 292. 304. 310. 312. 320. 321. 322. 322. Zn ©egenivdrtigcö ttnrb ft'rf) iinfd)ltfpen: :oefcI)veibung bei pritftifd);it)id}tt3en ©attungeii unb 2(rtc» beö *pflanjcnvcid)§ , in l()rcn (5i; $cn[d)aften nnii in \\)m 9C09rapl)l[d)en SScrbrcitunQ. ?Bor ^cr ^cttu^uitö l>c^ SBttc^eö not^!Vcn&ij?c ?Bcrid>tiii|un<^cit. (Seite 3. Seite 6. 0. 0. l. beEvaftigte. = 22. ; 11. p. 0. I. Sbcatc. = 30. s 9. t). 0. l. offenbart. : 31. ; 17. p. u. l. Verbas-ca. = 31. : 19. ü. u. (. Jfftern. . 33. ; 10. ü. u. I. ^ftanje ft. Pflege. = 37. j 9. u. u. l. fiel) »lieber iwt 2C. . 43. = 15. u. 19. ü. u. l. corolla ga- inopctala. -. 44. 10. t>. 0. l. auä, fanb \i) u. = 60. 2. ü. u. l. (Sitte fl. 'S>dU, = 73. -13. Ö. 0. I. Tourncfortiana. . «3. 23. ö. 0. t. organififtcn. = 83. 8. ». u. l. Curices in nut Eine (SpecieS zc. = 84. s 19. Ü. 0. l. /Jc/i&. -- 85. 5 12. ü. 0. l, ju ben. _ . 85. 5 11. ü. U. l. Hngueninia. = 107. - / . ü. 0. l. 93eginncnbc6, b. 1). Synthesis ju üocigem. = 126. : 1. b. 2tnm. l. Scliizocarpiunj, = 138. -. 18. ü. u. l. Marsiliaceae. -- 139. ■ 17. p. 0. i. Marattieae. «Seite 140. 3eile 144. = 156. : 189. = 191. : 201. = 203. : 213. '. 227. = 227. -. 235. » 236. : 237. . 239. = 260. : 211. -. 8. ü. 0. l. (5f}(oropl)0ten. 13. B. 0. t. pt)ani'rogam. 2. v>. 0. l. bibavf fl. barf. 10, 0. U. t. Chaniaepitys. 7. ü. 0. l. glatten fl- platten. 18. D. U. l. Vcrbasccac. 8. 0. u. ftreid;e: 2beiUtri«Mil. 2. ü. u. l. couvoluta fl. coii- torta. 15. 0. u. fer^e t)inju: 4154. 14. ü. u. fe|£ 4153 % 4154. 8. ü. u. nad) Lour.'i) fe§e Aylineria Mnif. 11. t). 0. nad) Spcrgiila fe|e: Alisne L. Üryinaria tV. 7. ü. 0. nad) Scsuviiira L. ff^e caps. valvata: Gingin- sia DeC. Colobanthus JiartU 5. D. u. nad) l'liytolacca L. fe^e Gyrostcinoii Pcsf. 19. t». U. flieid)e Panya Il.Iir. 20. P. 0. ftieid)e gcnuina<'. b e c SÖoIlm \m xm§ flai- beimißt tvcrbm, nitf tveldje 5ßcife bic SSofanlf, im Uaufc bei- 3cit, alg 5öt ffenfdiaft fiel) gcllaltct, fo itirtg bicö ctira burd) folgcnbe Sßlicf« jui "2fni fd}aiuinö ju bringen, ücr[ud}t ivcibcn, 5öic, mögen aud) {)iecki bemcrfen , roie bie in bcc ©adjc liegcnbc unb bucd) fte fclbfi fid) barbictenbc S^rbnüng ung im SormcUcn eben fo (citet, irie bie dlatm üjt fovmelle^ gr; fd)einen, aii6 benfelbeu ©efe|en entwidclt, not unfern ^fugen entfaltet. I. Tliesis. «Stabium ber SSe^ebung, Keimung unb ^nofpung. — '■ ßrflteö ^itivideln bcv 5i3iffenfd}aft in: SSegrünbung fubjectiucr S5et)etrfd)ung unb Znbniti ung einer mogtidjen {)o()eren, objcctiücn SSefdjauung bcr ^fanjen^ »ü e 1 1. LlXXEE trug in fid) iim Urque» bcr 5öiffenfd)aft. 9ßaS Cesalpini, Dillen, Jung, Rivin, Ray, Tourneiort, Vaillant u. a. &üU$ gcfdet I}atten, b.ia pflegte er unb liep c6 feimen unb !no6pen jur greubc ber SD?itirert, ahct er anticipirte auA) m fid) dk ?(nfd}auung6formen ber 5^atur, ivcld^e fid) im ferneren 3cit[aufe in ber 9uid)roe(t ju üercffenbaren t)erm6gcn. cil)xt, naturlid)c SSerTOanbtfd)aften. ©0 bcjlfrebte ft'i^ Linnee , tief unb innig wie er wav, felbfr non ifjr ganjlid) burd)^ brungcn, in rein prdbifatiücm ©ciffe, bie 5^atur non allen Seiten befd}auenb, unb bie ^enntnip üon i{)c burd) S3e(eud)tung üon alfen ©eiten raftlog t^dtig beforbernb. 3üdf)renb er bie ^ufftnbung cinc6 iva()ren „Systeraa naturale" alö ^H-cblcm cmft'g »erfolgte unb für bie „viros doctos" beftimmte, tvecfte er burd) ba^ 2(uftreten mit feij ncm cinfad)en ©erualfpftcm , in bcr nod) trenig beburfcnben unb roenig üerlangcnben 3cit biefelbe 2;i)cilnaf)me , tveld)c etira bie jarte ci'tf) unb erfprieglid) bleiben tt?irb unb bleiben mup. £>aä (Sepualfnjlem galt fcii nem S5erfaffec al§ !9?ittel jum S^e^, ba§ natuclid)c al6 bcc 3»vecf felbfl. 2??a9S bacum i\\x6:} im einzelnen govfd^ec fo bleiben , »vic im Saufe bcc 3cit f ^ gcircfcn. II. Anliihcsls. (Stabium bec 2}egctation , «Stamm ; unb SSlattbilbung. «Subjectiüc S3el)crcfcl)un9 beö jDbjecte^» — „La Botanique francoise." lusSIEU feilte fid), mit {)of)em Slalente für 2(nfrf)auung Uü,o.U, bcr 9?atur felbft gegen; über, er unterwarf tai mxtix unb flarer in feinen ein'^clnen S3e5ie()un9cn ernannte £ibs jcct feinem ©ubject unb mad^tc ftd) jum S3cl)eccfdjer \x\\b weiteren £)rbnei: bcc gocmen bcc pflanjlid}en ©d^opfung, 5SaS in feinen SSorgangern, inöbcfonberc in Adanson unb Linnee ftd) üorge; bilbet , bann tva§ a\\^ bem ©aamen be5 trepd)cn £)eutfd)en , Joseph Gärtner aufs gcfeimt trar, ha§i a\k^ tvupte cc in Siebe ju bel)errfd)en unb fo ju i^eieinen, h.-\^ cä eis nen «Stamm fanb, an bem cö alö SSebldtterung freubig grünte unb feine 3cit ivoljU tl}dttg bcfd}attenb, für lange bcrut)igen fonnte» S5cbcccfd).en n?irb aber ncimittclt burd^ 5Sc grenzen unb burd) 3; l) eilen, fo mußten , »vie bic6 Linnee in feinem Serualfi); jieme getl)an l)atte, mit feinem natürl!d)en ©rjlemc aber in tl)un, nrd}t für ü,nt ()ielt, bie ^rotiinjen unb £)ifrrifte beö ^^flansenccid)^ jlreng gcfonbert unb get()eilt , alle S()cilc cbenfo jireng umfd)rieben unb begrenjt tverben. Jussieu l)anbe[tc aber barum l)ierin bcr 9?atur gemdper al6 Linnee in feinem ©erualfrftemc tl)un fonnte, Jveil er für biefe umfdjreibenbe ßt)aracteriftif bie 9??omentc nid)t aug einer unb berfelben Kategorie l)erna()m , fonbern i\\x^ üerfd)icbenen , je nad}6em eg fd)icn, ^^\^ bie [Ratur biefclben alg mel)r ober minber n)id)tige batbote. JDieg Sargebotenwcrben bcr (5l)ai-actere blieb jwar bem S3liilc hi^o unu-bigen Sorfd^er^ übcrlaffcn, er trdl)lte fic aber nad) einem gewiffcn angeborenen, treffiid)en Talente ober Sparte rtu6, unb \jerfud)te ^ugleid) fte felbjl, biefc (5l)aractere, an6) unter fid) fic reiebcr abivdgeiib, für bcn ©cbraud) JU clafftftjircn, So tvirfte er lieber in feiner SBeife begrünbenb. (5c nal)m brcierlet (!t)aracterc an, in brei ©raben fid) abflufenb unb m 5öidbtigfcit für Glafftftcaticn abne{)menb, a) primarü s. essentiales: 2rmt>erenl)eit unb 3al)l bcc (5oti)lebonen; Einfügung bcr Staubgefäße, — b) secumlarl s. sulm niformcs: ©egemvart unb '2(bir>efen()cit beg ß:iivcipf6rper6 ; ©egemrart von ^t{6,), (Sorolle, ^ixin ein; ober üielbldttriger 3uflanb unb bie Stellung beö Jleld)§ im 93crl)dltnip inm Srud)t; fnoten. — c) scmiuniformes: ©anjl)eit ober St)eilung beö Äeld)ö, 23em).u"bfung \x\\\> übrige 9SeiI)dltniffc bcr (Staubfdbcn, S3ilbung Ui grud)tEnotcn5 u. f. iv. So trurbcn nad) im '^'>rimdrd)aracteren lion ber Jlcimung, bie brei bereit'5 von Rny, V. Roycn unb anbern gebraudjtcn, von Linnee in bcr rhllosophia hotanica erldiucr; tcn brei v|)auptabtbeilungen bc5 ©en)dd)6reid)cg m\6) bcn (5oti)lebonen bcftimmt, bann folg; ten bie Unterabt{)cilungen nad) 5OTangel ober '2(nirefen{)eit unb (5infad)l)eit ober 3ufammcn; fe^ung einer Slumenfronc, juglcid) an&) nod) in beifclbcn ilatcgorie nad) bem 93oil)anben; fcDn einer ^Diflinic ober @efd)lcd)tgtrennung, 23ic brittc 2;i)eilung bcjlimmte funfsclin Älaffen nad) bcr Snfcrtion bcr ßoroKc fclb)^. 3n biefen 5llaffen trat cnblid) eine 2(njal)l Labotaniquefrancoise. 3 i^cn hmbcrt S'^niilicn/ roc[d)e S5c^cid)nun9 IMugnol's fpatcrcn '^CnFIang qffunbcn, cbcr vcn Jussieu foi^onanntoc Ordines auf, »vcld)e buid) ein "^fggrcöiU wn (il)ai\Ktcifii iun[d)icbc; ncn SBcitf)eö bebunacn tvucbcn , einen Gcllcctii'd}in-ac;cv füi- btc S'imttic ber^immmb. ^\n wat fg ocrjuglid) , wo Jussieii feinen ()o(;cn S3enif gfanjcnb bcn)a(,n-te, baö SSemanbtc unb ^(nalccjc mit einem traljicn o (Streben nad) eigner gortbilbs ung tvirb nur bei S?erg(eid)itng feiner 5ßer!e im ©anjen ernannt.*) (So ivaren aber bie SSanben in ben für bie ^iffcnfd)aft t{)ati9t!en Sanbein gelcff unb ein regeg 5Birfen begann im ©eijle ber gorfd)cr. SSielfeitige 23acud)tung ber , burd) ben üielgeftaltigen ©eniu^ , ben Sranfreid) ferner felbfl unb jene Sdnber geboren , nunmef)r ge; meinfam ju bel}errfd)enben 9?atur, lief balb erfennen, irie bicfe in bie SO?ad)t beö ^nWn buumä gegebene Sei)crrfd)ung , mannid)faltig abgednbert nnb im Sinne eines jeben inbimbuellen J^errfd)erberufiJ — üerbeffert werben fonntc, barum rourbc bai ganje Oveid) ber ^flanjenivelt t)on fielen unb uon jebem in feiner, ber il)m felbft geiuorbnen 25c; gabung entfpred)enben 5Beife, ferner getl)ei[t unb bem alten ©runbfaljc jufolgc: „ divide et impcrahis " bic immer tüieber als nid)t einfd)rdnfenb genug erfannten ©rdnjen üon DIeucm gclojl, nod; einmal fd)drfer ju jie()cn vierfud)t, um enblid) bei bem 2(uftaud)en jeber etwa t>om 23efannten abn)eid)enben Sorm, ben „type d'uu nouvel ordre" ju feffeln unb „net- tcment" tjon ber ©cmeinfd)aft mit feinen CRad)barn ju trennen. *) S)ic »oUjtanbtgfle unb 9riinbltd)f!e liu^ahe von finnccä SBcrEen: Codex botanicus Linneanus ed. IL E. Rieh ter, Lips. 1835. etc. ö'cbt am bcftcn ba»on Äunbe. 1 * 4 Labotaniquefrancoise. ' ^iefe ffftneit au6 bec 2;f)cilurt9 gtopcrci- S'^i^ilicit mtilinbenen ©nippen obct ©lupp: d)en tvucbcii inbeffen bei immec ifolivtercv 2(n[d)auung, m \(h(t mir auf b a 6 faf)c, iva6 cc eben wt ftd) t)atte, itnb jeben ©eiteublic! auf bte D^atuc mogltd)!^ üccmieb, obec »vinful)rj lic^ umblicfte — für if)re (gonberung vom 3ufammenf)an9c mit alten befieunbeten ©emein^ ben b.iburd) entfd^dbigt, bap fte alle bie ei)re öenoffcn, auf gleidic «Stellung mit bcn alten crt)oben ju irerben. e n 3ufammcnt)angeö im ganjen 9?aturlcben. Goethe mdU bogvunbenb, bc{)ciifd)cnb itnb belebcnb fiic bic $8otauif, a \m\xbi — bag fortbilbcnbc ^vtnjip fucbaö £)bicct. Göthe fd)uf bcEanntlid) untct23oi-; unb 5)Zitmufun9 üon Herder,, Kant, Schcl- ling, Schiller, AVleland u. X bie bcutfd}c Spiadje unb bic beutfd)e, Uciv g^cnc- t\\d)i S'cnfiücifc fuv hci€ imu^cljntc ^al)\:hmb(\:L ^cnn et fid) l)ieiui um alle ^\\- fcnfd)aften l)o\)i§ SScibicnfl cnvaib, [o gcfd)vi^ bieg uod) inöbcfonbctc fuc bic S3otanit (2cin -öiirEo» wav m feiner ganjeti 3nbiinbiialitdt al$ ein urfprünglid) cbjcctii'eg bcbungcn , er ivar fo I;cd) hi^aht , nou bem iraö ci iriebec fd)affen ippUtc , juevft \iA) [cUft innig unb flar buvd)bi-un9cn ju füllten unb [o 'ujuibc , . nad) biefcr 2(nticipation beä ©toffcö, '{ein S5e()erifd)en beffelben — ein üoKenbet f l a r e 6 , l) a r m o n i f d) ; f c t b f! b c iv u g t e 5 in i()m. Unb üoranIeud}tenb, inbem er baä bem «Stoffvirtigen Congruentc iviebereiab, wirb er fortivirfen unb ju fernerem Sßirfen in feiner 5Bcifc ermuntern. (Sein , /23c rfud) bie 3)?ctamo rp ^ofc b er ^f tan je ju erfldrcn" (@ctb>i 1790.) übiuc()l ganj für ba^ tiefe, bcutfdje ©emütf) 9efd)affen, tvurbc bennod^ in £)eutfd)lanb ücrfannt unb Deradjtct biö biefc 2(nfd}auung — trie leiber 9en3ct)nlid) ber IDeutfd}? Don bem in feinen ©venjen ©ebornen erivartet, ciu^ bem '2(u6lanb« — luxb ivic Göthe felbfr fagt, and) bort tbm nid}t beffor uerfranben, fonbern me()rfad) gemt^beutct — tvicbcr äurücf Eommenb, aW cin^li\nbi[ö.)iß ^robuft in Deutfdilanb 2(uffe()cn madjte.*; Göthe fctbf^ i).n bie ©cfd)id}tc bcö (Sd)icffal5 feiner 2)?ctamcrpI)ofc öefd)rieben,**) unb iic unb il)rc ©efd)id)tc bürftc n>ol)( jciit feinem 2)entfd)en mel)r unbekannt fern. Diefc S!)?ctamorpf)ofe aber, n?e(d)e im SJerlauf bcS 5'latur(cbcng in ber ^flanjc aurfd)tof: bie ßntivicf ctung ber ^flanjc au^ i{)rem @d}Uimmer im ^aa- mcn jurÄeimung unb reidiern Entfaltung ihrer, ti)ei(g unter fictcm ?ßsed)fcl üon 2(ugbct)nun9 unb 3ufammen5ic()un9 unb bnxä) gewiffc, *) 2l"uf äljnlidjc SÖcife lafrct auf kn Scutfd)en ber Sßonnurf, ba^ fic an ber oon ibrem £ünb§manne cntbccf'tcti ßrantologte burd; baä ftiMiücife 2)ctatlftren, alte Scntralanfdjauunjj tertcrcn unb ftc m bfcfcm j ammertidjen 3vif^anbe ju einem für Sbcofoöen unb Surtfrcn ncv; übfc^cuungöitn'irbtgcn 5}?onftrum werben ltc(jcn. Scr cblc ©purjbft"^ bflbcte ba§ ©ute, iraö an ber ©ad^c tft, fort unb fd)uf fic genial ^ur ^^vcnoioQic um. ©0 geläutert pflegten bic_ praf tifdjcn ©nglänber bai fromme, biutfdje Ätnbkin, unb baben nac^ bem erfenncn feincö t;oben, nad) (Säuberung rcn Svrtbümcrn aB \val)t bfraufgetvetncn S(}aractcrä, red)t iüof;t öm gefebcn, wag ffe an fbm crjogcn unb \va^ fic für tfir practifd;cä Scbcn, inäbcfonbcre für bcn rt(^; tigen ZaU bd ber gvjfcbung, üon t{;m f;offcn bürfen, fo-baf wir un§ immer mcfjr bem 3tcte tiübern, auc^ in ■Deutfdjfanb unfcrm Zöglinge beä 3fHg(anbe§ at§ einem 2(ug(änbcr iruber bic l(v: mc ju offnen, liud) ber fvciefte (Soämopolit fann bei ber böd}pcn unb aufrid}tigfrcn 2l'd]tung für alles auölänbff(^e ©ute, ba5 frühere S3crfabrcn in S)eutfd)(anb nidjt ia^ wo()(iroircnbcf!e, ober fcaä nennen, tcaä anbere S36'(fer, hei bem Jüaä ali ©tgcntbum ibrer 2anb6(eutc auffeimt, befolgen. 9fad) Ilevett C. AVatson Statistics of phrenoIogic i)at Sngtanb je|t 900 SOh'tglieber vcn 24 pbrenolcgifi^cn ©ocictäten (ift nod) baju falfd}, benn eä finb bcren 38, unb mit mebr ^7tit= ßlicbcrn), biife tjalten ja'brlid) 500 ©ir^ungcn. ©ic b^ibcn ferner 75 ©dl^iftfiellcr, unter ibncn 2-i 2Cuctotcn üon 66 gröpcrcn SSJcrfcn in mehreren 2luf(agen, jufammen 95 2Cuägaben in 64,000 SSanbcn. S3on Mr. Comb es SBereen ftnb aUcfu 41,415 ©rcmplarc ücrbrettct. 23on je 3 3ferj.- ten finb 2, im ganjen aber über irx),000 ^Pb'^i-'notcgcn in (Snglanb. •*) Sn bcn ^cftin „jur SQJorpb otogte," jweiteng im 2fn^ange jum „SJerfud) bic «Dietamorptjofc ber ^flanjcn ju erflärcn. ^(uggabc von Sorot, Stuttgart 1631. 6 2)cutfcf)e Sotanif. buid) bie 2ebcn6frabicn bebungencn unb fte tDicber bebingcnbcn ^b* fa^C/ in redeten immcc baSDHcbcrc trieb erholt unb bann fovtfd)rci; tenb umge Iran bei t/ju^o^ererSScbcutunQcmporjIctgt — btej"e nur in rci-- nci- ^pingcbung an bie ^atw ftd) crfd)ltcpcnbc 2(nfd)aiiun3 dnec fuccefftrcn Sc'ttbUbung bcg Snbtuibuumg irac ctivaö ju Ginf.icbcg, um mit bcm ^cinjipc beg inbiribuclicn 23cl)crrfd}cnä bcr S'^atuc, ftd) t)ci-mal)tcn ju laffen. ^a flellt ftd) bie 5^atur fclbfl *ot unfcvc ^fugcn, al$ gcbarenbe, bann alß lies benb erjie()enbe, bai ßrjogcnc fclbft r er mdt)lenbe, für ba§ gortlcbcn bin-ard) (SeFunben unb ?[)?inuten, ja nid}t einmal burd) (Stunben unb Sage bie 2(bfd)nitte jtrifdjen ^inb unb 36ngltng, ober bie jmifcben it)m unb bem SOIannc unb ben übrigen ©tufen beä 2(ltccö ju trennen, aUeg nur fummarifd) in unferer 2(nfd)auung cont>enticneü ju einer ibealcn Ginl)eit crfaffenb, fo benfen ivir un§ — bem feibfi nur baö SSegrenjtc l)inbgreifi lid)er faffenben S[)?enfd}engeiftc ju genügen — 2(bfd}nitte unb beftimmen bie ©renjen an$ unferm eignen «Subjecte, tve[d}c bie 2Sirflid)feit ntd)t fennt, aber »rir bleiben un6 beg 9?id)tevifriren§ biefer ©renjen betvuf t unb barum n?irb eö bennod) deinem einfallen, jene Stufen beg menfd}(td)en "üitiv^ burd)etnanber ju mifd)en ober fie in fleinere (cfenb, biefc g(eid>rte(Ien ju irollen mit jenen, iretd}e bai 5Befen ber Q:ici)i ftd) felbft a(g I)c()ere Stufen bebungen. £>a§ eine S3etfptet bejeid)net hcn 2Beg , njie n?ir aüeö , »rag jum JJcben gej ^ort, — b. {).. alleg trag gottlid) ifi — befd).nten unb n?ie irir bei allem, obirot)! feiten baran benBenb, bennod) irol)( unö bcirujjt ftnb, bap trir bie n)at)rcn ©renken beg iJebenbigen — nid)t fennen, ba^ Sebehbige aber bennod) in mertfd) tiefer 533eife — crf äffen» So aud) in ber lebenbtgen ^flanje. ^'n Stabien if)reö Cebenä folgen einem nors malen Gntiricfelungggangc , bmci) i()r Scben bebungen unb bie SSebingungen tt)ieber offenbar lenb in i()rer formellen Gifd)einung. 2tber fie fliegen barum in einanber, tt>eil immer au^ bem ^fliebern etirag trieberl)Olt irirb, fo ba^ meiftcng bcr "^fnfang eineS neuen 9?ejlrebeng formell niebrigcr beginnt, al§ ba^ formelle biß tiorauggegangcnen SSeflrebenö geenbet, unb irie ©lieber parallellaufen ber Letten, bie 9J?omente biefer Sejlrebungen burd) ein- «nber bebingt »rcrben, nnb ineinanber gveifenb fid) auöeinanber unb ncbeneinan ber entflilten, bilblid) fi'rirbar biefc S)?omentc, ettra in bin junel)menben ©raben biß geogras pl}tfd)en ©lobug. *) 3ebeg SJ^oment l)at aber bennod) fein i{)m cigcntl)ümltd)e§ Streben unb e r r c i d) t cg, unb anticipirt fogar bag J^ol)crc, inbem eö fortbilbenb ftd), crft im Ucbcrfteigcn bcr ©renjc be6 t)6f)er ftd) anfd)liepenben, bcruljigt rollenbet. So bem 5^aturlaufc treulid) folgenb, erfennen njir aber, rvk baß S)?ateriellc burd) fein S3erl)altntp jum gottlid)en — in ber jeitlid)cn Svfd)einung ftd) offenbarenbcn — ©runbgebanfcn bebingt irirb. 5öir erleben fo an ZlUnx b.xß roanbelnbe, fortbilbenb ftd) umfd)affenbe , voaß ber ganzen ^atut in il)rer ireiteflen Grfd)einung baß (5igcntl)umlid)e ift unb eifennen enblid) bieg gortbilben unb Ummanbcln fclbfl alg baß Cf)aracte; rirttfd)c, trag aud) in einer naturgemäßen 58cfd)auung burd) bag Subject, bcm ♦) 2(nbcutung boiu »crglci'i^e ouf meiner SOBanbfafcI: 2)a6 ^flanscnrctd). ^eutfcfjc 53otflnif. 7 S)b)ecte, wmn c^ ein n)af)i'c6 fci;n foll, nid)t unb niemals mangdn barf. 25antm mitf bas5 buid} 58cobad}tim9 ju crlangcnbe, cg mu^ bie cinfad)?, rctnc (frfabrunci, treld)c bie Scfdjauung beö cinjdncn Sröaniömug ju bieten »crmag , eS mup b a ö am 2 e b c n b c n ß f l c b t e in bcc 7( n f d) a u u n 9 bcö © a n 5 e n ftd) f (ac tvicbec abfpiegeln. (So gelangen tric in bei- ^(ufcjabe: aug ben 5D?omentcn, Wil^i bicSeob: ad)tun9 bec einzelnen ^flanjen/ aU im ^flanjenleben bcgcunbct, nad); gewiefcn i)cit, eine S3efd)auitn9 bec ^flan jentvett abzuleiten, in iveU d)tx buid) 2üic bei!) Ölung jener 9)?omente, bie ^ flanken weit cil$ Q\n: l) c i t e c f d) e i n t, c i n e m i f) r c c a m ^ 6 d; jl e n 0 r 9 a n i [i c t e n 3 n b i t) i b u c n , in xl)- cec Entfaltung ücrglcidjbar. - Clu G. Nees von Esenbeck barf , ol)ne irgenb Ginem ju naf)e ju treten , al6 bccjenige 2)eut[d)e genannt tveiben, iveld^ec felbjl flau benfenb unb felbjl nod) burd) bie grcften bcutfdjen 2^enfec erleud)tet, bie tiefe 58egvimbung bec ?0?etamorp^cfe bec cin'^e'nen ^flvin^e, fuc bie S5cfd)auung beä ganzen @emdd}gvcid)cg unb @eivdd)^lebenä erfannte unb am ticfften, am auöfüf)clid)llen analpftcenb üctfclgte. (Seine 2(nali}fe beg @en)dd)sceid)g, an$ bicfec ^nfd)auung reflectirenb geironnen , ift ein iva()i()aft beutfd)e§ ^erf unb befiimmt bcn Snl)alt beö faj^ einzigen »5>anbbud)g bec S3otanif/ tveld)e6 au6 bec beutfd)cn *Sd)ule cntfpvungen. 2Ba§ Nees von Esenbeck füc bie S3otanif, bat ergriffen ^(nbre für bie gefammte 5^atur unb tvenn luir {)iecbei »on bcr einen Seite in Yoigls „©i;ftem ber 9?atur unb it)re ©cfd)id)te (3'ena bei (Sd}mibt 1823.)" immer auf COiittel unh 3iDcc! in ber ^,v tut frdftig unb praftifd) ()inbeuten \ii)tn, fo tritt un§ 'oon ber anbern (Seite auö Wilbrandts 5Berfen: „bcit @efc^ bi§ polaren SSert) dltniffeö in bec DIatuc (©icfon l'*^19,)"/ ,,2)acjlellung bec gcfammten £)cganifation (©iepen u. ^^armfrabt 1809 — 1810.),", bann (W. unb Ritgen) „©emdlbc bec organifd)en 9?atur (©iepen 182L)", „^Hlgcmeine ^l)p fiolcgie, in6befobcrc üergleid) enbe ^^t)j)fiologie ber ^"»flanjen unb ber2:t)iere (j^eibelbcrg, Seipjig u.5öien 1833)" bie Siefe bec 2Cnfd)auungen biefe6 grojen £)enferg lc(}rreid) unb bele^renb entgegen. I^k ganjc 5Ratur aber bef)errfd)t unb bcleud)tet in Sorm unb Zdmi, (Seele — unb ©eijl, unb fo mcgen ivir aud) xxwi biefer (Sphäre Defonberö gctvcil)t, nid}t nergeffen: „Carus, 2?cr= Icfungen über ^fi;d} ologic, Seipjig 1831." mad)cn biefen ©eift un6 lebenbig. S^ie ^Tmvenbung biefer großartig in ctnanber öcf)cnben, j!etg auf bcit ©an^e gei-id)fc; ten Tfnalnfen roac nun bm 23erfud}en — füc ü^t xvmbt, benn bacan {)atten bi6 bal;in geirip, nur 5öe; nige nod), etiva gebad)t. 8 ' S^eutfdjc 53otaiiif. Okens SJerbiciift ura bic ^ijfkmaüt bcc 9'?ad}ircü, \[t barum — fctbjl wenn nid)t eine einjigc feinet (Stellungen anerfannt a^uvbc — ein aller ^(nfUunung wutbigeä/ gac tt\d)t mxt[\^er; nu^bilbeit/ al^ bm liwtfbxnd bc5 gcttlidjen ©ebanfenS tvieber su v»ermd{)[en unb burd) 5l'nf6auung biefer 3krmdl)lung bo.^ (Subject ber 2(ntitl)efe über bai ^efen bii £)b; ■jectö ju bcrut)igen. 5öie t^erbienflüoll t>ift Wilbrandt vo'xxUi, ift lilkw genugfam befaimt. 2?ie5 leite Problem liegt aber ju tief in ber (Sad)e, um nid)t nad) fold}er ^(nregung je; ben irgenb erleud)teten ©cifl ju beleben, beg^alb ift aud) fein ßinjelner, aB baffelbe in ft'd) rcpvdfeniircnb, ju nennen, c6 gcl)crt ober feilte — in unferm 3al)rl)unbert — in S)cutfd); (anb trenigjlenö, für '^lle gelberen. ©ie fc^on Linnee biefe (}cd}fte 3fnforberung be6 flar merbenbcn SJ?enfd)engci|l<:§ in fid) gcfütjtt, bafür jcugen bie legten SSeftrebungen fcincö tl)dtigen Sebcn6. Unb envccfenb unb anregenb bi6 in bie fpdtejien 3fitcn, werben feine „praelectiones", feine ,,pro- lepsis" — , ,,raetamorpli08 i s", feine „fraginenta nictliod i naturalis ", feitie S3e!eic^nung ber ^almen al6 „principcs" unb ^(lle6 wag feiner Scber cntfloffen, burd) fünftige ©enerationen 'fortleben \\x\b fortjeugen. 5Bir würben aber fe{)r ungered)t feini , wenn wir nic^t ernennen wollten , wie aud) in ber „Botanique fran^oise" bie 2(f)nung !)c()erer ^rinjipien empfangen unb empfunben worbcn ift. 3n bcn mand)erlei UmfteUungen ber Sufftcu'if^cn Familien, fprad^ fid) ni(^t feiten b^i SScwuftwerben einer tieferen Sße!,iet}ung au6, unb eine lixt i^on 7fl)nung bie 9?otl}wen; bigMt eines ©runbgebanfen^ cinj! anerkennen ju muffen. Mirbel unb llicbarcl erleud)^ teten mit gewaltiger, geiftigct Sa^el, wag il)r fd)arfeg ?!)?effer imb flareS 5)?ifroffop il)nen gebeten, unb ber allen ©liebern biefer rganen beiß ganje ©ebdube. SSorldufig angenommen, bci^ eine ÜJrennung jener aufgeftellten ?(bt^eilungen in ber ^atm eriftirte unb nid)t ine(mel)r fte aüe, mi fi'e ivirflid) fmb, in i()r, tvic alteö Scbcnbigc ubcraü, unbegrenzt unb rein ibeal aufgefaßt erfd}eincn muffen, ba alle ftd), ineinanbcrgreifenb verfd)mcl5en, fo muffen wir nod) einer anbern 3(nfd?auung De Candolle's alß irrig ges benfen, ive[d}e bei feiner «Spflematif i(}n ferner als ©runbfaf^ {)auptfdd)lid} geleitet l)at, unb bei einer flaren 5(uffaffung be§ 55Jefenö berfclben gekannt fe>;n ivill — ber ^r)potl)efe näm; lid), bap bie abfotuf c SSecmc{)run9 gUidjnamiger Organe, bie f)of)ere ^rganis fation bebinge. 2)icfem ©runbfafec sufolge, flelltc De Candolle bie polpgj;>nifd)enipo(i;anbrifd)cn gormen an bic ©pigc feiner 9\eit}e, unb glaubte fic eben wegen ber großen ^cii)l ber ^ijlilfe unb ©faubgefdpc ^u biefer «Stelle beredjtigt. ©ir fel)en anß biefer (Stellung, bap ber tief in. ber 5^atur alleg lebenbigcn licgenbc, fd)Ott auf niebriger Stufe fid) entividelnbe unb »on, ba (lUß fid) burdjbilbenbc ©egcns fa^ biß weiblichen unb mdnnlid)en ^rinjipä, ^on il)m nod) nidjt geat)nct worben ifr, 2)ag wciblidK ^rinjip, im gynaeceum ber W'^nj«/ b, i), im ^iftill unb im ^cld}c fid) veroffenbarenb , lebt ftd) aber, wie unß immer fdjeinen \x^oHti, unb wie in -ber ganjen ^citux materiell unb geiftig feiner normalen 2;enben5 nad), immer in ftd) fclbl'^ fid) concentrircnb l)inetn, feine Sienben^ ift alfo bie centripetalc unb bic Gintec it im 6en; trum ber S5lütl;e gewonnen, ift feine SSollenbung; baß mdnnlid)c ^rinjip, bem beiß androceum, b. l). ©taubg cf dp c unb ber cn Gor olle, entfpred)en, ijl beiß i'om Gentrum anöftral)lenb perip{)erifd) wirfcnbe, ccntrifugal in ber üvid^tung nad) aupen, in ber 93iclf)cit |lral)lig fid) abfd}licpcnbc Streben/) infolge biefeg in ber Slatur unter allem 8Ser{)dltnip begrunbeten Gntwicfelung6gange6 vermag nid)t eine in iljrcm «2eefen auf 7(bwegen ber !0?etamorpl)ofe verfallene 9ianunfelfrud)t / bic ^cl)c ber ;Dr; gantfation bebingen , fonbern eine grud)t , w c l d) e in ber l) 6 d) jl c n G o n c e n t r a t i o n eine inncrjic 23ielf)cit in fic^ verfd)licpt. Unb fo fann eiuol)lfd)mcdcnbe grud)t ii)ren ^la^ ftnben muffe, — natürlich eine freie Srud)t, benn ot)nc morp()ologifd}e 9)?otiüirung trdrc ba^ ^rinjip bcg ^SBoMges fdjmacfg ju fubjectiü , eä fcnntc Semanb gern ?D?is?pc(n cffen unb biefe für bic ooKcnbotfr« grud;t ()a(ten , fo i)at eg ber benfenbc Oken nid}t gemeint — S)er gei|lreid)e Fries njollte geanp, atö er bie (Srngenefi'fien, — unter allen @c»vdd)fen bie jemals für bie l)6d)ften erfldrt »vorben ftnb , tom ßiclc fid}crltd) am ipeiteften entfernt — ju unferbientcr ^ct)e erl)ob — [eine Sefer nur prüfen. — 2Cud) De Candolles ®eij! j]tef)t ju ()od) , um jenen Strtl}um , bie jerfallenc 9tas nun!clfrud)t fo {)od} geftellt ju ^aben,-nid)t felbtl'ju ernennen unb überl)aupt ntc^t ju be? greifen, baf auf feinem 2ßege bie Sf^atürlidjfeit beg £)b)ectö fid) nid)t abfpiegeln fcnne, barum unterfdjeibet er unter „ Systeme " mib „methode", überzeugt fid), bi4 blo^ ba^ crfiere barfiellbar fei), gtebt fein systema naturale fiir nid)t6 anbereä aitö, al6 für eine 5Cnretl)un9 von S}tonograpl)ien natürlid)er gamiltcn, bcren 2(ufjdl)lung er juerfi unter bem befd)eibi'nen 2!itel barbot: Esq^uisse d'une Serie lincaire et par consequent artificielle, poiir la disposi- tiou des fainilles naturelles du regne vegetal. " 6ine trefflid)e SSegrünbung gdflüollcr S5eleud)tung crl)telt bic .\ burd) fd)arffinnigc S3ejiel)ungen im ßinjjclnen n)id)tig , -— faft nur auf rcillfüljrlis d)er Umfrcluing beffen wag ft'e „£)r bn ung" genannt Ijahcrx. (Sie finb cm§ ber fran^ops fd)cn 3vid)tung ber brei botanifd);tl)dtigften Sdnbcr, in allen brei (2prad)en jal)lreid) l)erDorge; gangen unb nur ein origineller Sogling biefer (£d)ule, beival)rtc feine ^Originalität ami) in feinem ©rfteme, unb mup auöbrü^lid) al6 cin^ ber aui5gejeid)netftcn ©lieber in biefer britten 3ud}tung genannt aunben. Raspail war burd) eignet S5eobad)ten jur ßrfa^rung unb 3rnfd)auung mand)er S)ifs feren^en in S3eyebung auf pl)oftologifd)e ©rnubfat^e gelangt unb prüfenb , enblid) bie ganjc 5Stffenfd)aft burd)muj!ernb, gab er alß Dicfultat feinco (Strebend, ein neuc6 erfud)te in^tvifd^en einmal einet günf5a{)t bCL§ ganje ^flanjenreid) untenvürftg ^u mad}en unb Lindley trat fpdter auf, mit einer il)m eigentl)ümlid}en flanjen. S)a6 größere 5Beif biefeg SJerfaffer^, lveld)e6 ec „lutroduction to the Natural System of Botany" genannt l)at, cntancfelt in feinec eigcntlid)en Ginleitung bie 2Cufgabe bec na; tüclid)en SpftematiE, im ©eiffe ber neufran^ofifdjen ®d}ule, fritiffrt unb berid)tigt biefelbe, I)ier unb ba mit (5rfal)rung unb llmftd}t, giebt bann De Candolle's ^aupteint^cilung unb eine fel)r — uenvicfelte fimftlid)e 2Cnali)fe ber £)rbnungen, bem 2(nfdnger juc Hebung ge; anbmet. v^ierbei fd)ien freilid) gdnJ,[id) üergeffcn, tvie fold)er 5ßeg offenbar ju einem — ^f^id^tö ful)rt unb Idngft burd) Linnee mit einem anerfannten ßttvaö befc^t war. Sbc folgt bic Ueberfid)t ber £)rbnungcn in einfad)er 9ieil)e foctlaufenb, üon 1. Araliaceae. bi6 2i2. Algae. gür bie einzelnen Samilien fmbet fid) eine braud^bare Sufammenftcllung bcffcn , tvaä bi6 ba^in in eng[ifd)en unb fran^ofifdien (Sd)riften ettra l)ierl)er gel)6rige6 , ftd) jerfrrcut ober fd)on gcfammelt i^oifinbcn mod)te. flanjen i|!, trie befannt/ öiopentf)ci(5 i u n fr t i d}. 2) £5ic J^aupt6:affen , pf)i;fto(C9ifd) begvünbet, fallen natut(id) aug/ ftnb uni\'ranber; (id)c ©funblagen be^ @i)freni§. 3) ^Iitd) bie S^tmitien, ordines, fmb, fobalb fte nad) Ucbeceinjltmmung be» SSaue^ bei Deut[d}en , bci$ wlx , fo tvie ber sßerfaffer bai meiffc ad)t S!eutfd;e — aud) „übcrgel;en" — aber ber un^ perfcnlid) betreffcnben 2(uff orberung : bie 9'Zatürltd}!eit unfrer 2rnfid)ten nadjjurceifen , «weiter unten gern iinb trillig ju entfpred^en , nad) Ärdften bereit ftnb. — 7) (Sollen bod) tpteber mittlere 3ibtf)eilungen aufgcllellt tvcrben muffen, aber fo na; türlid}, tvie bie obrtffen unb unterflen. b) (Sollen lieber fo lange f'eine neuen S^^niilien me{)r gemad)t werben , bi^ ba§ ^^ifrcm voUfommen ijL Scne brol)en ein neueä (l\).\o§ jU fd)affen. 9) ^err Lindley m6d)tc ba^ Zmt, bat (Softem na türlid) ju madjen, md;t gern übcrnel^men, aber bie Wlt\\ict ftnb untl)dtig, grope fO?dnner ftnb unterlegen, „bie @€fal)r brol)t, bie ganjc 5Biffenfd}aft frürjt unter ihrer iJafr sufammen", er fie^t feine anbere Hoffnung beg :^cil'J alt m ber 5?otl)n)enbigfeit fid) felbft t^dtlg ju i^ei; gen: in SScriverfung aller fünftlidjen 2;i)eile bcg (Spftcmg unb in Grfe|ung berfetben burd) eine neue, imvflid) natürlidje fQcv- t^etlmtg ber Samilien. 10) 2^a^ alle bi6{)crigctt «Spjlemc nid)t6 taugten, babon lag ber ©runb in ber SSefolgung mand)er Suff ieu'ifd)cn SKegeln, tDcld)e- „ju ben trüglic^jlen gef)oren. " 11) 9hd)t minber bebeutcnb ' ij^ ber taufcnbmat n?ieber()olte 3crtl)um, nl^ gebe ber (Sf)a; racter bie ^btt)eitung , nidit bie 2(bt{)eilung ben 6l)aracter. 12) 5[>ern)anbtfd}aft ill nid}t^ al6 Uebereinftimmung in ben tüefentlidjen 2)?erfma(en, trie 3(nalogic baöjenigc in bin jufdüigen. 14 ■ @ngltfcf)e Sotanif. 13) 5i3ag Ift aber ircfcntlid)? — i)'m ifl bte ©d)tDimöfeit ; fic tjl nidjt mit 5ßSoi-tcn, nur bmd) (^rfaljrung ju Icfcn. 14) ^m Lindley jJimmt nid)t ber Sc^tc bercc bei, roclc^c meinen, bic ©ejlaltung bec ß^aractccc fei a priori ju bcjümmen, unb ireld)c [agen, bec ©rab bec ^i(^tiä!ett fep bcm ©cabe bec ßnttvidelung gleich» 15) ^\xt fo niel fei geirtp: bie pl)pfiolo9ifd)cn 5[)?erlma(e , b. !)♦ ^afein obcc §el)j Icn bec ©e[d)lcd)tec , bte 2(ct bec Äeimimg obec bcö ^ad)feng imb bec innecc ana; tomifd)e S5au be6 ©tammeö bacf feinem anbecn nadjgejlellt ivecben, 16; ^Ue übcigen 6()acactccc, fte mögen im S3auc bec ^Iutt)e, obec bec Sciid)t, obec. beg iagnofcn cci)attcn. 2 1) 2)ic fcgcnannten (Ii)acactcce biefec Nixus be|!ei)en in weitec nid)t6 , al$ in ?rnbeut; ungen bec t)oct)eccfd)enben Socmen, roeld)c namlii^ in ben S p p e n gefunben tt?ccbcn/ 22) ic bccg[eid)en bie £)eutfd)en feit Agardh unb Fries unb mic felbft unb bann Bartling, lange fd)on ali Svettungämittel auö bcc Unocbnung bec „ordines" eiugcfui)it i)abin, Ulm bei 5'?id)tfcnntnip unb fetbft 9lid}taf)nung obec 9^id)tad)tung beffen , reaö bie S^locb; (dnDec unb Seutfdjcn getrau unb fecnec ccficebcn , fann man feine eigne (Stellung in bec Seit fo weit Dcrfennen, in feinem ßingelecnten ffabilifict, übec bieg SSejiccbcn bcc goitbilb; ung bcc unaufl)altfam in 9viefenfd)cittcn eilenbcn unb bie felbftbenfcnbc 5i)?cnfd)l)cit mit fid) nc{)menben ^nt fo ju uct^cilen , wie eine in SScüffcl gebeulte , fo eben i)iüU angelangte ;, Iiitroduction ä l'wtude de la Botanique " {)iecubec ftd) au6fpcid)t: „Je ne sais si l.i science a beaucoup gagne ä cc travail de dccoinposition et de recompositlon cjui res- seniMe un peu ä celui de Penelopc. " ^d) gtaubc gecn , bci^ bCC SSccfaffcc TOafjC unb mit 9vcd)t fagt: „je ne sais," allein eö n?dcc ju pcüfen geivcfcn, fo irie bec SJeigleid) mit ben ©ciudnbecn bcc ^enelope aud) nid)t auf bie 2(nfd)auung papt , tt?eld)e bie £)eutfd)cn »on bec ^flanjenirclt l)ahen, ba fte, feitbem fte bai roag „le poete Goethe" gefd)cicben, unb \vci§ — ivic bicfcc in bcc jweitcn 2(uggabc bi^ 3}eifud)6 bec SO^etamocp^ofe cn6 beffen erfreuen , n)a6 wir üorbercitenb ju foibcrn , tc* leitd uns bemüljten. £)ap nun ober Lindley auf bcn wir juvücffommen mögen, ungcad)fet feiner ^rds miffen , burd^ fünfHid)e Umwanblung fold}en SSeftreben^, ia§ ©efü^l für 9^itürlid}fcit in ber 9^atur felbft tvieber bcleibigt unb alle 2(l)nung einer (i"inl)cit im ©anjcn i-'ermiffcn lapt, bürftc faum für jemanb wibcrlegbar erfd)cinen. 5öa6 foUen 5. S5. ju 2(nfd}aulid)f"eit ber 9?atur ober jur 25elcf)rung unb Leitung beg auffud)enben £efer6 unter bcn „raccmosac'- bie Bruniaccac fl)uh? — trag follen bie Pol ygaleac unb Hippocastaneae beifammen für 9'Zatütlic^feit üben ? — \va§ fc^iifff n bic Homalinae bei ben Cucurbitaceen? — über wie foK etwa ber bai ©pftem benu|enbc TTn; fanget burd) ben ,, embryo circa albumcn farinacciim arcuatus " bie ©attungen Dianthus imb Velezia auffuiben? — £)od) wir wollen gern nid)t weiter" in 2}ermel)rung unfrer gra; gen bel)arrcn, wir fdmen fonft auf bic Scbcngfrage fcine6 *Snflemg, auf bie — nac^ 2Cn; fang unb ©nbe, — III, S yntliesis, 83 e r e i n i g u n g. ^ r d b i ! a t i t^ e g, „ Car les sarans d'aujourtriiui ne sont jamais ailversaires, " Raspail. 5Ber foUte leugnen ba^ nud) biefer renbi9 barnad) ju frai gen, roae nun eigentüd) an bec 9?atur CR a tu rlid)eö bliebe unb ob nid)t mel(eid}t eben biefet ^uj^iinb felbjl, meld)ec feine Seffel »ertragt, bag 5f?atürlid)e fei unb ob bann biefc nun jur 2(nfd)auun9 gct)rad)te 5?aturlid)feit , nidjt üicUeid^t auf anbtrcm SBegc alö auf bem in aller 5Be(t b\^i)n üergebUd) üerfud)ten — c r f e n n b a r gcmadjt trcrben fonnc? — £)ec SScrfaffer crfannte fd)on erften^ bic 9?ei{)en, bic unfern üoc funf^el)n 3aF)re»t beftimmt unb nod) baju mit 7(ngabc if)reö ^rinjipg auögcfprod)enen , bann mef)rfad) rotes bec au^gefü()rten „Formationen" ober „S3ilbungörci{)en" ber Senbenj nad) — obroo()l bei Lindicy ol)ne innereö ^rinjip, oI}ne mö:) einem fold)cn mobiftcirter dufern 6rfd)einung — entfpred)en unb bic er „Nixus" genannt ()at; er a{)netc jircitenö, ob; n?ot)[ unftar, bod) in ber Scnbenj rid}tig unb tra{)r, bap nur ber Sppuä baö Umfd}reibj bare fei; aber bennod) fam er nid)t big ju ber au^ biefcn 3roeife(n rcttenben 3Baf)r^cit, fonbern — inbem er unf(ar in ftd) felbjl, bai i()m am ndd)jlen SSefreunbete ubetoollenb l)erabfe;5t unb fo bm n)at}ren «Segen feiner Zl)cit fclber ücnrirft — fallt er immer tiefet in feine eigene SSerroicfelung {)inein. 5öir muffen aufrid)tig gcfte{)en, irir tvunfd)fen, ber SSerfaffer l)atti in bicfcr unftar; uncntfd)(offenen , fd)it»anfenb;üerjtt)eife(nben (Stimmung feine ^ecbacium mdt , m Bongard bie ungel^eues rcn ®d)d^e einec bie Seutfd)en o()ne Untei-fd)tcb ii)ccS tt>iffenfd)aft(id)en ©(aubenöbefennt* niffeg l)od)ac^tcnben Ttfabemie mit ocbnenbem ©elfte üecwaltct, m Steven fammelt unb acbcitet, bec ebte Trinius bec objcctiüen ergrunbung einec einjigen ©en)dd)öfamilie fein ganje^ geben gen)eii)t, wo Ledebour's 3:()dtigfeit in Siebe gemattet, Dwygoubsky let)cte unb Schubert, Besser unb Eichwald alleg neue pcufenb ecfennen, ta fonn* ten au6 bem Segen bec ©ciflcc eincä Böber, Pallas, Stephan, eine« Marschall von Biebersteln, eineg Hoffmann, Goldbach unb Mertens n)oi)l S)?dnnec ecbluf)en unb mitroirfen, wie Andrzeiowsky , Bunge, Liboschitz, Maksimowitsch , C. A. Meyer, Schychowsky, Szovits, v. Trautvetter, Turczanninow unb 2(nbece, be; ren fd)6ne geiftungen ju ßcroactung nod) fd)6netec beced)tigen burfen. 2(bcc nuc biö t)icrl)cc in bem a5erfud)e f(ac ju wecben in bec (Scfenntnip baüon , wo wie in unfccec 3eit finb. Unb nuc im offenen (Ecfennen beffen, unb im beutfd)en S3es flceben nad) bcm WiX^ üon ©Ott unb oon bec S^latuc übec un§ gefegt ift — wucben wie f lac, — S^erfud; einet gortbilbung tt 0 n 511 einer ^efcf)anung ht^ ^flaitjeitteic^ö t« feinet Totalität. I. Tliesis. SScgrunbung. — Gtmag über ßigneS Doraug. — SScruf 5UC Dbjectiüitdt? — ©efd^rieben am Sficrtagc 1837. „Siegt Sir ©cftern Uat unb offen, SBii-ffl Su Ijeutc frä'ftig frei, Äannft aurf) auf ein SKorgcn Ijoffcn, 2)a§ nic^t mtnbcc gliicElii^ fei." 3'n fcü()c|lter Äinb{)cit bitrd) ben guten SSater in feiner gfmütf)nd) befd)aulicf)cn 5Betfc, auf ha^ rege ^ehcn beö ^rgani[d)en in feinem @artd)en unb in ben gturen ber bic @tabt umgebenben ©cgenb aufmcrffam gcmad)t, n)urbc fd)on ber (1793 am 8. 3an. in 5?oipvö geborene) Änabe mit bem ?ffiad}6tf)um ber '»Pflanzen unb mit ber SSeviranblung ber 3n[eftcn bcfannt. ßr l)6rte nun mit unüerwanbter 7(ufmerffam!eit auf bic ©cfprdd)c , a^eldje bor SSater mit Johann unb Romanus Hedwig , unb Capleux , unb aiid) mit mand)cm erfal)rncn unb benfenbcn ©drtncr cft in freier DfJatur, n)iebcr erneute, unb bic ^iebe jur S5eobad)tung beg Scbcnbigcn , roar von {)ieran gegeben. Gin bunfcl geabneteg Streben, a(= leg@cfct)cne ftd) unb anbern t)erbeutlid)en ju muffen, öffnete nad) auf^enbin bte, nne e<5 fd)ien angeborene ©abc jum 3eid)nen, unb ber S3ruber ber jdrt(id)en 9)?utter, ber treue £)nM Frictlrich Barthei crfannte al^ augübcnber Äünfi(er baö fleine S^alcnt unb (eitctc alle S5efd)auung auf 5ßiebergabc burd) 3eid}ncn. ©0 rcurbe auf ber großen 23abn — ®e; l)cn ju lernen, ju wanbeln begonnen, ^thcn grünblid)cr ©d)ulbilbung burd) tm guten SSater unb bieiibrigen Sc{)rer ber ebriDÜibigen Thomana, bebielt i><:i^ Secbad)ten lebenbiger ^efcn eine 9vid)tung, mldji jener für cltiffifd)e SSilbung fid) irenigflcng frdftig paralleliftrtc. Unb ber SSerfaffer l)at aud) in feinem fpdtern 2eUn bie h\^l)(v in il^m nod) feft Icbenbe Ue; berjeugung geironnen , ba^ ol)nc bieg ^arallelifiren , in ber ?ffielt niemals ein in ftd) felbfl^ flarer CRaturforfd)er aufgeftanben if! ober jemalö auffte^en bürftc. 5?ur in biefcr ^arallcli; 3* 20 Jöegrünbung. Signet. ftrung mag — unb 'okUcid^t fuc bcibe 9?i(^tungeti — Ä(arf)cit gehofft mcrbm. Bech- stein's unt> [patec Naumann's 9?aturgcfd)ic{)tc £)cut[d)(anbö , beibc in ben bvimal^ cjcifti; rcnbm, nod^ unüollfommnen 2(uögaben, boten balb bic an5icf)cnbe ScEture, ttjctd)c bte 2Äu[ejIunben , bic nid)t bem ©cnuffc bcc fixicn CRatui an^eim fallen fonnten, erfüllte, unb in ben Svdumen befd)äftigte S3cd}ftein mit feinen Sl)ieren bte fdjiummembe «Seele. 3eber Sßogel, ben man f)ab()aft reerben fonntc, unb jebcö 5Bcfenö» £ia6 (Stubium Linnee's unb SchiUer's erl)oben ju gleidjer 3«t bic in fiiUem ^rieben empfunbcne ^^eigung ju glül)enbem Gntl)uffaijmug für bic ^Uur, cS begann baS S3cjTrcben mcglic^fl fiele ©eftalten bcr ^flanjen - unb Sljienvelt ju fd)auen unb üerg[eid}enb ju prüfen, unb eg entftanb berlangen, alle ju fammeln ober in 3eid)nung bett)al)ren 5U fonnen. Siaö frül^er fd}on begonnene «Sammeln, bcfonbera üon Snfeften, trurbe mit tvarmen ßifcr fortgefc^t unb ein ßorrefponbenjfrciö juecft unter Entomologen eröffnet, in df)nlid)er SBeife njurbe ba6 Sammeln auf anbrc klaffen bcr 3:^iere übergetragen unb b^% S5efd)auen frcmber Sammlungen, tvic ba^ (Jrcurriren in bic freie 5'^atur mit gleid)gefmnten t^reunben, bereitete feftlidie 2)agc. 2!)aö befreunbctc 3;t)ürtngerlanb ivurbe in öftrer 5ßieber; l)olung burd)fud)t. SSereitö t)om Sd}üler trurben matl)ematifd}e Stubien unter Taubei* unb Bell betrieben unb ^inbcnburgg pl)!^ft£"alifd)e 33ortrdge gebort. 2)ie ganjc Oiid^tung aber befdmmtc pim Stubium ber 9}?ebicin. So iiorbcreitet würbe ber J^orfaal be§ trürbigen Sclnvägriclien unb Ludwig's betreten, wobei juerft eine St'itenrid)tung auf SOtineralogte unb ©eognofte mit gelenft raurbc. Platner's gldn= jenbe pl)ilofopbifd)e SSortvdgc über bic 9iid)tungert im 2)enfen ivurben gebort. 2Inatcmie imbSoctomie bei lloscntuüUer va\b Gehler begrüubeten frül)cr ©ifdjautcö tiefer, Hein- roth's ^f}pftologic ivecfte unb belebte^ unb aü' ba^ @efe{)ene unb ®cl)orte liep ein neuc^ 2ri)ncn unb 25e|!rcbcn im 3nncrn büffer f)eraufbdmmern. *) Oken würbe bafür bec Dens ex madiina, im ^aljre 1811 irurbc JU il)m geeilt unb ibm innig für feine Sßelcbr; ung unb Oicttung auö 3>v*eifcln gcbanft. @leid)e 2^anEbavfeit fül)rte \\\ Sprengel, bcffen wie Sthradei-'s 233 o(}l»x) ollen bem S5erfaffcr fretö treuer geiocfen. 2(lle S5ricfc bicfcr 5}?dn= ner bleiben il)m tbeuere , l)ciltge beugen \>on bcr inner« SSürbe bcr mel)rfad) Don ber 3eir, ber fte gel)orfen, in il)rem. S3cflrcbcn SScrf'annten. 3tt bicfer.3cit würben auc^ Götlic's Sd}riften fcnnen gelernt, aber bic an fid) ein^ fad}c (5rfd}cinung in bem ©clcfcnen , war nod) nid)t in bcnfelbcn Sp()dren mit erlebt wor; biX[., bie fie fd^ilbernb gcfd)affcn, fo fam c§, bap nod) langer Scliiller bK\^% Sbcal blieb, biö bic ^"»robuftionen a\x^ natur^iflorifdjcr Siid)ti!ng Göthe's jur S;i\\\b famen unb im SScfannten lebenbiger anfprad^en, balb nun o()lrDOüenben 93orfd)lag ber irürbigen Scl)rer, bvUb öon ber ©nabc beg Äonigö erlangt luurbe. jSl)dtige6 Sortarbeiten in beiben S^^d}ern/ ha§ betreten ber fd)nftfrellerifd)en 2aufba()n, juetft burd) eine joologifd)e, bann eine botanifd)e (Sd}rift, n>urbe im SSaterlanbe freunb; lid) bead)tet unb eine Berufung nad^ S)reöben, n)eld)er am 20. £0?ai 1820 banfbar gcs folgt irurbe, belebte bie naturbiflorifd)e 9vid)tung burd) Eintritt in einen Ärci6 tüchtiger, für it)ren SSeruf unermübet tl)dtiger, unb l)od)üerbienfriid) für \l)x 23aterlanb frdftig icirfenber C!)?dnner, unter bencn ein Seiler, alg 2)ireftor ber 2(fabemie, ein Carus, Ficinus, fpdtcr Qud) Choulant unb v, Ammon al6 Gollegcn für bie natunriffenfd)aftlid)en Sdd)cr mit; n)irften. ©ro^artige 5Ü?ittel unb bargebotene ©elegenl)eiten jum ®d)affen, begünfrigten biefe SviQ)tung auf eine feltene 52eife. dß Qdt au6) fetner geringeren 2(ufgabc, alg ber: einen botanifd)en ©arten ju fd)affen, ein5 ber bebeutenbften naturbiftorifd)en ?}?ufccn S^eutfdjlanb;? JU leiten, im mineralogi"fd)en 5ll)ei(c fortjufe^en unb im joologifdjen auf b.\^ 9?iKeau ber 3cit ju er{)cben, babei einem n)iffenfd)aftlid) ftd) bilbenben 2(ubitorio bie 9^aturgefd)id)te in allen 9\id)tungen ju lel)ren, @o lüar ber S3eruf gegeben unb alk £0?omente beg SJebens? tDUtben il)m treulid) geweift. Giner ber U^tn unb e{)rmürbigffen Könige , weld^c jemal6 gelebt i)aUn , mürbigte bcn SSerfaffer einer perf6nlid)en 2(nndl)erung , lief if)n einen ber feltenen beugen i>on ber tiefen ®emütl)iid)ftit n?crbcn, mit tt»cld}er fein grcpe6 unb rein monard)ifd)eg Sefireben, ber in it)m fejt unb frdftig Icbenben Ueberjeugung entfpred)enb , feine treuen mitten in ber lebenbigen 9^atur ber Paterldnbifdjen Sf)dler unb SSergc, 2(ntl)eil nel)men ju bürfen. 3n fold)er ©eifc fein geringe^ S5emül)en für bai ©tubium ber 5^atur anerfannt unb nod) überbieg auf mand)c 5Beifc geforbert fe()enb, ivurbe bem 23erfaffer ber SScruf flarer, nddifr bem ^auptjnjeife ber afabemifdjen SSele^rung unb ber Pflege ber 2(nflalten , n)e(d)e 22 SBcgrünbung. Signeö. bic Mittel fuc biefe ?ötk\)tunQ barboten, auc^ bcc ^ßifyenfdjaft felbfi feine Äcdftc wiebcc ju tvei^en. J^terju rourbe je^t tnöbefonberc ber 5öcg, burd) tt)c[d)en bie ©abc be§ Betd)nen§ mit; roirfen fonnte, al6 bec paffenbe crfannt, fuc bic 5Biffcnfd)aft alfo bag SSejlrcbcn, burd) Sjcrmittctung öon 2fnfd)aulid)fcit bcc D^atuc, tljattg ju trccbcn üccfud)t. 3n bicfcm beut; fd)en Stocenj abec, bcc Dtcfibcn^ (Sad)fcng, roucbc e6 bennod) anfangt fct)r fd)rccr, bie Ovtd)tun9 einiger ^ünjKer aug il)rcm Sbealen auf ba§ 9iea(c ber D^atur ju lenfcn , inbcm fogac Äupferftcdjer bm ®tid) ber 3cid)nungcn botanifd)er ©cgcnjldnbc ablet)ntcn, anbrc bie; fem treu objectiDcn 2(u^cinanber(egcn ber flcinen 9\ca[itdten fo untreu rourben, t)a$ ffe bie botanifd}C 3cid}nung ber ^ilcin^i in bem bamalg t)errfd)enben SSegriffc üon 8anbfd)aft, b. f). njiU!ut)rUd) unb fubjectio s ibcal auffapten, bicfcm Sbeal gemdf, bag ^bjcct auf ber platte rcflectircnb» 25en SSerfaffcr fonnten fotdie »l^inberniffe nur nod) fef^cr befümmcn. 3;f)eilg burd) clgncg SKitarbeiten , t()ei(g burd) confequenteg gortj!rcbcn in Tlufftnbung unb J^crbeif)o[un9 guter £i}?eifter unb oi)m Srmiibung, jüngere Äupftler fclbjl für bie objectiüe 9iid)tung ju bitben, würben nad) unb nad) alle @d)roicrig!eitcn ubernjunben unb fo bli^t er berul)igt auf bic Saufenbc üon £)arjTcUungcn au^ ber 5ll)icr ; unb ^flanjcnroelt , tt>eld)e aix^ feiner eignen Jpanb cntfprungcn unb burd) bie 5'?ad)ftd)t bcc S5efd)auec alö treu unb braud)bac erfannt reorbcn finb. 25icfe ?0?omentc, bann bie faj! tdglid) gegebne 5Seranlaffung , alle bie cultiöir; baren ^flan^enformcn , n)e[d)e bie ®drtcn £)rc6beng, — unter benen auper bem eigcntJ (id)cn afabemifd)cn botanifd)en ©arten aud) ber Ärei)ftg'tfd)e an ncueflen brfommcn burften, t>on benen nid)t ein 2;t)eil bim Umgange mit wiffenfd)aftlid) gc; bilbeten grembcn ju trtbmen ifl, fo l)at man aud) ben ©enup, auii »ielcn Urt(;cilcn übcc baQ waß bic ^if[enfd}aft föcbecn fann unb füll, ftd) ein eignet ju bilben, @o !am es , ba^ ber SSccfaffer feine fcut)cc^in nad) il)cem Qnt^t\)in nur bufler geaf); Sigfteö. Scgrünbung. 28 mte 2(nfd)auun9 immer f latcr cmpfanb , bcfonbciö biird) freunblid;c ßimrurfc bcufenbct Sccunbe gclvutteit fa^e. . ©o immer mc^r jum ^gclbfrbciruptm gefocbcct, trofletcn it)n bei bem Ui-tt)cile ^tnbcvöbcnfcnbcc jene fd)onc» 5Sortc: „ uifpvimgtid) eignen Sinn la§ 2>ir nid)t rauben, woran bie ^O^cngc glaubt, ijl lcid)t ju glauben," unb rajlloö »erfolgte cc fein 3iet: eine 2(nfd)auung bcr ^flanscnroelt au§ bem 5Bcfen il^rec ßts fd)cinung alö?D?atericlleö unb2ebenbige§ juglcid), gewinnen ^u fonnen. 5enc CWittet alle, ben ^\V(d be^ (Strebeng üerfolgen ju fonnen, boten fid) nad) unb naii) bar. Der SSerfaffec trug fd)on ber crftcn in feiner SSaterfrabt fieipjig im Sa^rc li'*'22 flatt ftnbenben 23erfammlung beutfd)er £Raturforfd)ec unb 7(erjte (üergl. 3 f i ^0 feine TTn; fd)auung Dor, treidle aud) jefjt nod) mefentlid) biefelbe geblieben. 6r legte bann in bm er= jlcn Sagen beö 3al)reä 1828 bie erfte ^u6füt)rung biefcc 2Cnfd)auung in feiner „SSotani!" t>or, bie er barum für '^umcn bejlimmte, weil er nod) nid)t bie Mikht \)dhtn fonntc, ei; nem gelet)rten, fcittfircnben Äreife hm unüollfommnen SSerfud) ju wibmcn, bod) aber, wenn einmal bi\^ ^ud) gebrückt roar, aud) bie !Jiebenabfid)t etreid)en fonnte, ba§ Urtt)eil einiger 2}?dnner, üon bcnen er mitüerftanbigen TTntbcil an fold)er Sejlrebung tiorauäfci^cn burfte, SU l)6ren. 9]ad)bcm btcfeg Uitt)eil ermunternb ausfiel, fo folgte nod) in bemfclbcn Sabrc ber S3eweip für bie £)urd)arbeitung feiner ^Tufgabc oon allen (Seiten, bie „Ueberfid)t beg 6}en)dd}6reid)g in feinen natürlid)en (Entwirf elungöftu fen (Cor.spectns regni vegetabilis per grailiis iiiitiuMlcs cvoluti) , eine ^Tuorbnung aller ©attuugen unter il)ren ©ruppen, S^imilien, S^i^m^^tionen, ^rbnungen unb Ätaffen, iDeld)e fi'd) alg ia^ ein; jige baju bequem eingerid)tete SSud), jum ^Tnorbneti ton Herbarien befonbcrg empfo^; len t)at. £)er SSerfaffer freute ftd) bcr Seit , in bec fo titele (Seltfibenfenbe il)n Derftanben , in; bem fid) in il)rem eigenen 23ilbung%inge , bei bem fubjcctitien fragen: warum? immer bie ^Tntivort aü$ bem ^bject un'ö auä ben erfannten ©efe^en beg lebenbigen (Sd)aifeng, fid) felbjl roieber barbot. 2)od) ge{)6rte e§ unter bie feltenften Ueberrafd)ungen fid) fo tierftanben ju fel)en, wie burd) ben geiftreid)cn Fürnrohr (Diegengb. bot. Leitung 1830. 1. '^b. Grgdnjungäbl.) gefd)cl)en. SSon ber anbern (Seite würbe er aud) an i)a§ (Sd)i(ffat feincg 53orbilbeg , an ba§ Don Göthe's ?D?ctamorpf)ofc , auffallenb erinnert, wenn 2(nbre, immer gewot)nt nur ta^ ©njetnc fel)en ju muffen, mit il)rem eignen ©ewid)t an eine etnjclne ©attung gel)angen , ta§ ©anje nieber ju jic{)en t)crfud)ten , ober TTnbre in bem einmal ß:r; lernten be^arrcnb, eö unbequem fanben, in bie neue, lebenbigc 2(nfd)auung fid) er[t I)inein benfen ju follcn unb bavum lieber erklärten: „wir fonnen un§ mit unfern Suffieuifd) ; Sc ; (5anboliefd)en 2fnfid)ten nid)t ()inein ftnbcn. " £>iefc leBterc freun&lid)e Selel)rung fold)cr SOTdimec-auc^ banfbac benu|enb, nat)«! ber SSerfaffer juerft bie befanntcrc Pflanzenwelt S)cutfd)tanbg unter hcn SKcflejcionöfpiegcl ber SDTctamorpt)cfc unb fanb baburd) bie ©enug; tl)uung, in feiner „Flora germanica" nid)t me{)r tion SSenigen, fonbern üon fielen fcrflanben p werben. 2^ie ©cbraud)§jettel ju biefcm Spiegel — bie Ginleitungen für Älaffen , ^rbnungen unb <5^imilien — waren allcrbings immer nur für fd)on jiemlid) ver? fidnbig Sclbftbenfenbe gefd)rieben , ?(nfdnger fanben bagcgen rcid)e 5^al)rung jum €'?ad)un; tcrfud)en, sum prüfen unb 2(uSbeffcrn, in bcr S5el)anblung ber ©attungen unb ^Trten. Sd)on würben baf)er aud) £!}?and)e Don il)nen barüber flar, wie man eine ^>fl^in?,enfamilie unb confequcnt aud) eine ^^flan^engattung , ni*t lebenbig empftnben unb naturgemäß genic; ßen fonne, wenn man fte nid)t im ©eifte wad)fen fdbe, wie in ber materiellen Grfd)ein; ung if)re Snbimbucn wad)fcn , in ber 3unal)me ibreö SSeftrebenä jum .^^cberen fid) lebenbig 24 SScgrünbintg. eiijncö. entfattcnb. 3d} trurbc 5. S. feine Veronica \3cifre{)eii, trenn nid)t im "JCnHicfe bcc ©pecie^ bic ganjc ©attung. fo gegticbm im S5t(be miv auftaucfjtc, ttjtc id) fte — au§ bec Icbenbcn 5?ntur in bec Flora germanica ivieberge^ebcn — iiom cinfnc^jlen beginnen bcc ad)f€lblu; tl)\^m 2(cten , bucd) bie 3rntitf)efe bec 7(piirarblutbcntraubcn juc (Snnti)c[c bec 56l)eccn ßin^ beit beS t?eccbelten ^^fnUacftanbcS in bie enbtcaubc obcc ?Cc{)rc iKcfolgte. fSlthn 2(n[d)aus ungS; unb 2:)cnf weife i)at ftd} fo gcmcf)nt, bap ic^ im Oxitdaangc, bcn ncd) t)iele Sd)cifC= ftellcc t)ecfo(gcn, mid; felbft mit vucfivactg öcjogcn fü{}Ie unh bacum aü§ fo(d)em Buftanbe gecn tviebec tynauMe in bie Umgebung be? immec fcei fid) fovtbilbcnben Sebcng, bcc fcelcn 9^atuc. 5Bic abcc bec SSecfaffec bei fcinec v!^auptbc|!ccbung gealjnet imb in becSSccccbc jum Con- spectas auggefpcod)en , bot bic 9itd)tung bcc geit, fi'd; njiebec abtvcnbcnb »om J^afdjen mÖ) monc9capf)ifd)cc Oxcttung bec SBiffcnfd)aft , iDofuc unfec Seitattcr roiebec Vikl ju fpat ccft bc; gönnen, bvig allgemeine ©tceben nad) SSefdj.niung beä ©an^en alß in bec (Stellung bcsi 3eit(auf6 bcgcünbet» S'mmcc flacec njucbe bic (5cEenntnip, bap bic ßcfaffung bcc ©pccicg, fi[g nuc einmal im üaufe bec Reiten mcglid), au^ feinem anbecn al6 aii^ il)rem SSppuö, auä Linnee fid) njicbcc f}ecau6bilbcn fonnte, unb bic (5vfai)cung , baj3 fpvitecc 23ecfud)c auf nl}ntid}c ®cifc bic ©pccieg bec ^flanjenivett fammcin ju rooücn , bacan fd)eitccn muptcn, bap bie ccftcn Stieilc Dccaltetcn, bcüoc nod) bic mittlccn ccfd)ienen, tvucbcn bucd) Römer unb Schuhes unb Trattinnik, n?ic bucd^ De Candolle genügenb bcivicfen. 5Saä Sprengel lofte, feilte nuc, iric cc, von Linnee's ^cinnecung, fromm Jvic ein 2)cutfd)cc bcgeijicct, e§ gcirünfc^t f)attc, a[§ Linnee's cigncc 5^ad)flang erfd)cinen. £)ec SSecfaffec cinec funfti; gen Historia rei herbariae, bin bic jc^igc ©cncratton ftd) ctttja geboren, »»irb überl)aupt iioc^ au6fpccd)cn müjjcn, voaß bic miticbcnbc nid)t al)ntn mU, was eigcntlid) Sprengel bcc 5!Siffenfd)aft rcac. 2)ic tval)ce 9tid)tung bec 3cit »erfolgten nacf) unb feit x\)m anbce bebeutenbc ©ciftec in ccnflcc unb ccgec Seftcebung. Sie grcpen unb einmal l)od)ft ecfrculid) originellen ^(rbeiten Don Agardh, BartUng unb Fries teud)tctcn eUn burd) il)ce flace Sciginalitat anbern, immer nuc ba€ 2Cu6lanb nad)fd)ccibcub;n , fcdftig tiocan, man l)6rtc Don neuen Gncpflopiv bieen, encpflogcap{)ieen^unb glocigcap{)icen *) im 2(u§lanbe, unb bic 2(nfünbigung bcc „Genera plantariira " tcS trepd)cn G-nblid)er fam bem SScrfaffer juc ^anb unb nod) mand)e af)nlid)e <2d)6pfungen ivoütcn occlauten. 3« bicfem 2fugenblicfc, in bem id) bieg fd)ccibc, fommen aud) Meissner's : „ planiamm vasoularium gcncra " unb jcugcn rcicbcc bafur, i>4 ^'^^\^^ f^^WW SSotanifcc einec bcc gcunblid)ftcn in bcc ncufcans6fifd)en 9vid)tung genannt njccben mup» **) Unter biefen Umftdnben loürbc c6 eben fo unbcfd)eiben alg unflug gemefen fei;n , fd)on baS eigne ju bieten. 2^er SSerfaffer gebcnft be6l)alb bic tüd)tigilen 5Üldnncc crfl au6fprcd)cn \u laffen, unb t)offt bann roicbcc ^u fommen, fobalb ec, »ras jene erfircbtcn, flac tvicb cc; fannt f)aben. Gc i)at fd)on oftcc, ba er im fcflcn 23crtraucn auf 5ßal)rl)cit, flcinlid)cn •) Sit jam venia verho! **) 2)a er ik fcanj6'fifd)c unb cnglifdic Literatur Ecnnt, aud) üon ber bcutfd)cn — eini-- geä mit bcnu|t ^aU ®o raar j. 58. bic (Gattung Aidelns fett 1828 — »crgl. Conspecttis rcgni vegetabilis Kro. 3063. — leidjt ju crfparcii , wäl;rcnb mand)c ncmtlid) in 2)ciit[d)lünb gegebene ^(bOilbungen ycn fruljcrbin nii^t ober fc^tcdjt abgcbilbctcn Gattungen nid}t gcfannt, unb ba'nbccct-- cbc beutfcbe SBerfc, rccl^e fte enttjaltcn, unter ben auslänbifd^cn nid)t einmal mväi)nt finb. ©igncö. 53 egr unbillig. 25 ^liorittUöcifec gering ndjtct, bai „nonura prcinatnr in annnm" fcineö alttn ^xmnbi$ trculid) tcfolgt, 3njn.n[d)cn iicinc()m(ld^ burd) joo[o9i[d}c arbeiten fiic SSotani! neu fid) belcbcnb, vcr; fudjtc er nuc voilduftg eine weitere (^nttviifclung ber 2}?etamorpf)ofc ber ^flanjen jeid}nenb, nuf einer SBanbta fei im 23i(be ju fdjaffen („bci^ ^flanjcnrcid), Siafct ncbft jwei ^eftcn crlduternbem Sejcte, Seipjig b.5Bagner")/ unb in [einem grcpcrn 5öetfe: „2!)eut[d); lanbö glora mit djaraftctijlifc^en ^(bbilbungcn oller 2Cr t cn (Seipjig bei ^cfmcifter.) " eine ircitere ^(uöfii{)rung beö Ginjelnen burd) Gnttricfhing ber £)rganoge; nefc für bic gamiiien ber beuffd}en ©en?dd}fe ju geben» £)a6 ©egcbenc tuiib bereite bc; fannt [enn. £)ic Sragc bic ber SScrfaffcr oft fclbft an fid) tl)at, ob er iro^l aud) Göthe's "^(nfd^au; img cntfpred}enb , bcn ©egenftanb ridjtig erfajjt i)nhe, f)at Göthe fe(b[t/ nad) Äenntni^; naf)me t)om erj!en 23erfud)e, in bet neuen 2(u6gabe feiner !D?etiimorp{)ofe («Stuttgart 1831» Seite 208 u» 216.) fmmblid) beantwortet unb im «Segen feiner 5Bcrtc geftdrft , fel)c ic^ burct) il;n felbft baö 5ße|!reben weiter bcftimmt unb gcfcrbert unb 9el}e je^t über ju bcm 83crfitd}c, beffen Siefultat onalnftrcnb wieber ju geben» II, Anütliesis» SSorldufigc Ginwurfe t>on aujjcn. 1) Göthe's !JJ?etamorpf)cfe ift eine Sbec» 2) ^er ?5Tenfd)engciff ijl ein b c f d) r d n f t e r, faffen f ann er barum nur n>i\§ il)m g[cid)i artig, wa$ alfo befdjrdnft wirb, ^btt bleibt aber unbc[d}rdnf bar , niemals alö 9icaleä entfpredjenb erfdjeinenb. 3) S5efd)rdn!ung beutet auf 23 ejl an big feit, in ben (5otlectit»ffufen ber Sotmen weit auf S t a b i l i t d t. 4) ^iefc «Stabilität ijl bet waf)re 2Cnfer für bic SBiffcnfc^aft, nur auf fie fann fic fi'd) ftü^en , bag not{)wenbigerweifc ju befd}rdn!enbc nur allein bann wieber crfennen, fo; balb el ft ab il ift» 5) ^ic «Stabilität mup alfo nad)gcwiefen werben, um ^ofitioitdt ju bebingen, wenn bie ^iffenfd}aft eine feflc iefe (SpccieS fmb burd) „gewiffc", in ben fortlaufenbcn ©enetationen „^^ncihi dnberlid)e SJictfmale" ju erfennen. 8) £)ie Spccieö werben burd) „gemeinfd)aftlid)c 6l)atactetc" jurÖattung i^ereint» 9) 2)ic ©attungen fammeln fic^ ju S^^niilt cn: „man jief)t ndmlic^ auä allen bm ©attungen, weld)c bic S^^milic jufammenfe^en , bie 6l)arafterc, weld)e allen ge; meinfd)aftlid) fmb, o{)ne bie ju überfel)en, weld)e nid)t jut gructiftcation gel)6ren wnb bet Snbegriff biefet gemeinfd)aftlid)en (5l)araetere wirb fo jum Gl)arafter ber Samitie crt)Oben. 3e ja^lreid)er bic Itebereinftimmungcn finb, beflo natürlid)er ijT bie Familie unb folglid) befio gewid)tiget wirb il)r (5{)arafter» " Jussieu. 4 26 (Siitttjürfc, 3l'«ttt)ort, 10) gamUten werben ju klaffen bucd) nod) aUgemcinece (Ifjaractece kfejiigt. 11) ^tc 2(bt{)eilun9en obec grofcn £)ioirtonett , iKld)e Älajjeit in fid) begreifen, mup bec „ u n a b d n b e r l i d) c " ©runbdjaracter bcflimmen. 12) ülur fo auf allen ©tufen jfreng umfc()rieben, fann bie Ätaffification felbfl, eine Seftigfeit, einen (5t)aractec gewinnen» III. Synthesis. SSorldufige 9Serfucl)e ju SSeantmortun g ber einwürfe oonau^en/ nati) benentfpred)enben3ifferngeorbnet. ,,3u xva^ SBtfTccm fi'nb mt geboren, Unb wai hk innere ©timme fprtc^t, S)aä täufd)t aui) bie tjoffcnbc ©ecle nic^t." (S d) i 1 1 e r. 1) Göthe's C!}?etamorpf)ofe ifl tt)of)I weniger eine 3bee, a(ä me(me{)r ein Harer dxi- fiep einer flarcn 2(nfd}auung ju nennen. 2) S)er SD?enfd)engeijI wirb allcrbingö alö ein fd)lummcrnber, fel)r befc^rdnfter geboren, erwad}t ifi er aber — fo wie alleg ?cbenbige — einer jleten Sortbilbung fdl)ig, unb [oü aud) in bcm ^eflreben, wn bem wag bie g6ttltd)e 7ll(mad)t um il)n ^er crfd)affen 1:)'.it, eine immer flarere, bem 5i3efen beö @cfd)affenen immer mel)r ent; fprcd)cnbe 2lnfd)auung ju erwerben, fid) immer weiter cmporbilben. 3ft nun biefeg @cfd)affcnc — wie ctgentlid) alleä @6ttlid}e ein fold)e6 ifl — ein 2 es b e n b i g e g , fo fann aud) beffen 35cfd)rdnfung jur 7lnfd}auung ftd) nur auf SJZomente feiner jeitlid)en Grfd)einung bejiel)en, benn fein jweiteö Sebenömoment fann naturgemäß im wanbelnben iihixi, in ber «Stufe be6 üorauögegangenen S)?o-' menteö bel)arrcn* 9}?enfd}lid)e 3 b e c bleibt allerbingö unbefd)rdn!bar , benn ffe gel)6rt ber geijTigen J^dlfte beg ?!)?enfd}en , alfo feinem 2ebenbtgen , in it)m waltenben ©cttlid)en ein, 9J?cnfd); lid)eg ^biiU ifl aber allerbtiigä nid)t realifirbar» £)a6 Sieale wirb wenigjlen^ nie bcm Sbeale congrucnt werben , weil eben ber 9}?enfd} al6 jugleid) materielles Söef^^n felbjl befd)rdnft ijl unb unä feine ^cfd)rdnfung barum nur UnuollfommeneS, wie er fclbft " xit, unb nur aii^ feiner gciftigen ^p()drc (5rfd)affenca , jur ■^(nfd)auung ju bringen bcfdbigt ifl, bei b'er ?0?enfd) nie fclbfl ber k Oiatur war eine 3bee, ein ©ebanfe ©otteS, ©ott fd)uf bie 5'^atur feinem @eban= fen entfpr€d)cnb im ©toff unb im ?eben, barum ifl: bie 9?atur bie einjige Grfd) einung, weld)c alS einer — aber nur ber gottli d)en — Sbee cntfpred)enb gebad)t werben fann. 9? a t u c ifl bemnad): bie real geworbene 3bee ©otteä unb bie ibeale 9tealitdt für ben £D?cnfd)en. T>tt ®toff unb ber ©eifl in ber ^'Zatur , ifl feiner SSebeutung m6:) für ben 9??enfcben nur erfaßbar an^ ber (5rfd) einung, weld)e beibe — (Stoff unb ©eif! — burd) il)r gegenfeitigeS (Sinwirfen auf cinanber , bebingenb l)crüorrufen. ÜBefen bcr Sfiarur. SIntwort. 27 £)tc ßi-fdjcinung ober baö Üicfultat bcö gcgenfeitig forttt)dI)ccnbett Gintrirfcnö üon «Stoff unb ©cift, ijt bag geben. 2)aö £cbm bet)avrt ntd)t, fonbcrn bilbct fid} imabldfftg fort unb jugfcid) feinen ©toff um, einem 3ie(c letatitec SSoüenbung immer entgegen, (ginb trir im ©tanbc Don biefem So>^tbilben unb Umbilbcn eine 2(nfrf)auung ju erlangen, fo gejrinnen iüir baburd) bie :?(nfd)auimg vom üebcn. Unb [d)ritt biefe fo fort, baf fte in aUen 5i)?omenten bag 9idum(id}e , bie Umbilbung beä @toffe6 in 5öcfen unb gorm , mit bem 3eitlid)en , ber entfaltung beg gebend parallclifirt auf^ufaffen ter^ fud)te, fo tturbe bie 2(n[*ammg fo i^cUcnbet, b4 fi'c fo tveit a(S mcglid) bar üb er nuffldrte, ivaS über(}aupt wn Stoff unb ©cift un5 oon ber burd) bcibc bebunge; nen ßrfdjeinung ber 5^atur, — com Zihzn — für un6, nlfo menfd); lid) erfaßbar fepn bürfte. «ßermag aber biefe :2{nfd)auung fein begrenzter SScgriff, bem (Stabilität cntfpred)en tvurbc, 5U tverben, fonbern i^erblcibt fte auf ber Stufe ber unbcgrenjten ^rnfd)au; ung fiel)en, fo ivivb unö biefe bod) jum entfpred)enben duf^^v ber felbf! unbe; grenzten 5f?atur mb it)r (Sntfpredjenbeg ivirb ber SSetveip in ber Prüfung auf Söaf)rl)eit. SSeftrcbt ftd) bcmnad) bie 5J}?etamorpI)ofe , jene :?Cnfd)auung t?on bcr erfd)etnung bi$ ^a^ turlcben6 rdumlid) unb jeitlid) ju reflectiren, fo mvb ber Inbegriff biefeä 9xe; fle):e6 b.\^ m\ ber Statur mcnfdjlid) Sapüdjc in 5Bat)r^eit entl)alten unb bieten. 3j „«8efd)rdn!ung, S3e11dnbigf eit, S5cl)arrcn, Umfdjreibung" fmb fdmmtlid) 23egriffe, n}eld)c bem beä ?ebenl unb bcr %itur bcg Sebenbigen lieber- fticiten, nur bem £i}?omente gcl)6ren, »vic im 3nbiinbuo fo aud) im ßoUectiücn unb in ber Totalität bi§ (^oUigirten. 4) Sobatb ftc^ bie 5öilTenfd}aft ber gZaturfenntnip auf Stabilität ftu^t, fo tt>irb ffe felbft ftabiliftrt, b. I). fte üerl)arrt in bem SJZomente auf rceld)em bie Stabilität eben augruf)t, fte fd)reitet jurüc! auö bem f8ereid)e ber S5lüt{)e beö 5ßiffeng, in bm bcr Änofpe: bcr Äunjl, weld)e in aUen it)rcn Sd)cpfungcn — tveil fte bie fclbft^ fd)affcnbc Oiid)tung biß £0?enfd)en ift, aber bennod) x\)xe 5)?atcrie nid)t mitfd)affcn fonntc — nur S3el)arrenbeö fdjafft. Sobalb alfo ba^ Sd)iff ber 97atunrifi fcnfd)aft burd) Stabilität geankert f)at, bcftnbet egftd) fcjTgeanfert im ^afen — bcr il u n jl. 5) snad)treifung ber Stabilität ift namlid) nur für einjclne gormen^ unb ßebcngmcmcns tc mogtid), nid}t für eine Entfaltung bi$ S^omcntä in feine Solgc; im im Snbi* üibuo fo aud) im ßolligirten. ^ofttimtdt ober S3erut)en auf fold}cr Stabilität be-. bingt bcmnad) in ber 9Jatunriffenfd)aft nur bie 2(nfd)auung bc6 CD?omenteg, fann in il)r «ßereid) bciä £cben nid)t aufnel)mcn , unb mup bcöt)alb bcr momentanen 2(ufs faffung beö Äunftbilbcö paraUel trcrben, in weUtem bie 23erccgung unb bag Üebcn g^lj^^^nt — irn 9)?omentc bcr :^uffaffung ertobtet t>crf)arrt. 5n 23cfd)au* ung ber Sormemrelt giebt bicfeä a^oment alö gcbcnäreflcF einen — 2:i)puS. 6) iJie Sbce t)on SpccieS in ber 5flatur l)at ftd) in bcr 3cit beg sj}?cnfd)en{cbenS erjl feit t)unbcrt 3af)ren cntiricfclt, feitbem ndmlid) Linnee ju le{)ren t)erfud)te cg gdbe „fo üicle Specicö al$ ©ott am 'anfange ber 5öclt ctfd)affem 28 ' 2(tttwort. ©pccieö. Sn feinet eignen ^ortfeitbung feerliep Linnee fet)c balb biefe ^ba unb la^lti felbfi eine 2{njaf)l ^flanjen auf, bie er, al6 mutf)maf[idE) fpdtec eifd}affen/ obec aug anbern atä 55?tttelfocmert entftanbenc, betwdjtct. Sßtc finb je|t üon bcm 8Soct)anbenfei)n allec btefec (gpccieS, a[§ fotd)e, übetjeugt unb glauben and), ba^ bereite ju Linnee's Seiten, fd)Dn bic mciften berfelben, feit lange bejianben i);ihm mögen, ahn — roie lange? baS tvirb D^iemanb in 25ejict)ung auf fte , roie auf anbu bcantirocten fonnen. Linnee felbfi Um ju bem ©eftdnbntp: ec glaube nid)t o{)ne ©vunb annef)men ju fonnen, ha^ fd}on fo t^icle ©üccieä im 2aufe beg 5Scltall^ auf bec 6rbe modjten nacf)gefd)affen tvorbcn feim, aB uber{)aupt biefe f)ect)or5ubnngcn iiermod)t l)abe; aud) möge ec nid)t barauf fd)n)6i-en, bii^ e§ »ielleid): fclbft in (Europa fdjon ju feinet 3cit^ nid)t nod) mebv ^flanjcnfpccieö geben fonne, alä t§ ju bit 3cit gegeben, wo Bauliin feinen Pinax gefd)dcben. SScfonberö fagte et , bieten bie at; tcnteid}en ©attungen immet ben S3etbad)t, bap i^ce 7(tten nad) unb nad) in anbete neue formen ftd) umbilben. Sa Linnee ging nod) fo rocit ju fagen : „ Creator ia ipso prim- ordio unicura taiituin vcgctabile ex quovis ordine natural! condidit." S3ei fold)en ©e; tvdd)fen, treldjc bet 93ot5ctt fd)on alä dultutpflanjen jpeciellet inteteffant traten, j. S5. bei bm ©ettaibeatten , gewinnen w'xt fd)on 2(nfc^auungen üon Sotmen , tt?eld)e aH Umiranbs lungen it)te§ Snpug , alä fe()t n)at)tfd)einlid) fic^ au^ptdgen , ja faft tr»itb fo ettraS , n^ic e6 ton ben ^eijenatten geglaubt reitb, nac^wei^bat fei;n. (25afuc Icfe man aupet bem S5e; fannten, aud) Raspail nouvcau Systeme de physiol. Tt-get. et de Botanique.) "ilUt VOinn man l)iet bot ßultut allein fo gtopen Hinflug jufd}teiben iroUte, ivic bei bem 93eff^TOinbea bc3 Sr)pu6 bet v^unbeta^en gefd)el)en, fo amtbe bod) bie freie dintw in bet ©attung Aster,' Aconitum, Araaranthus, Aquilegia, Carduus, Cirsiura, Diantlius, Digitalis, Epilobium , Gcum, Mentha, Polygonum, Potentilla, Priraula, Rosa, Rubus, Saxifra- ga, Sempervivum, Verbascura unb nod) unjdf)ligcn anbeten im 2(u§lanbe, immet nut baf- felbe Dxefultat bieten, nad) einem jtreiten 3al)tf)unbett allctbingö flatet etfennbac, alg nad) 7ihUmf be6 etflen, t)ieUcid)t faum bet erftcn 3al)tjel)ente bet tieferen ©pccicletfenntnip. 2fud) nad) Ablauf biefc6 angcbcuteten ^weiten 3al)tl)unbett6 foldjet ©pecteöetfenntnip mtbm unftc 9Zad)!ommen bic t}cutigen feitenlangen 2)iagnofcn fo nag unb unbegtenjenb finben, trie unö bie trcfflid) ; lafonifd)en Seppen weifet beg gtopen Linnee ju futj finb. Sic fmb ung abet nut batum ju futj, tveil tcit fd)on bin Segtiff btt ©pecie^ gdnjlid) »erdnbett l)aben , tveil tvit üctgcffen , ba^ fic in il)rem 5li}pu5 einzig unb allein er! annt unb in il)tcm 2fuej!rablcn v>on beffen ßentto nad) i'noglid)en petipberifc^en fünften, nie unb nie; malS begrenzt trcrben fann» 3e weitet auggebe()nt trit bemnad^ ben S5egriff bet ®pccieä aufnehmen tijollcn, bejlo unnaturlid)er muffen tvit frcilid) il)tcn 2;i^pug, iljrcn einzigen Ovul)epunft im Sebcn, ettDcitcrn unb allmdl)lig gänjlid) octlietcn unb in bet 3(bfid)t alle bic perip^erifc^ t)erfud)tcn 9^ebenbeftrebungen betSf^atut, tvelc^c bie t)om ßentto au«gcl)enb orccntrifd) tücrbcnbcn ©liebet bleibenb ju lofen beabfid)tigen , in i^ret lebenbigen 9ud)tun9 nufl)alten , um fie al6 ©efangcne juru(fgcful)rt , in geffcln ju bannen, treten aUt fold^e SDZittelfotmen fd)on beutlii^ aug bet ©tcnjc il)reg ^cripf)erifd)cn in glcid)er 2(nndf)ctung an bic eineg anbern, fo wirb e6 um fo unm6glid)ct fte in eine i?on beiben ju bannen, fte fd)affen ftd) fd)on , wie bet neugeborene ^immelsforper il}re eigne 2(tmofpt)dre unb mit i^ret ©elbfts fidnbigfeit ttitt fd)on baö in if)tem 6ntflcl)en mit gegebene S3eflteben ju neuet 2(u6rrraf)lun9 nad) pctipf)etifd)en 2(bwegen in 7(cti'oitdt , wie bei b(n ^olppen gefd)tel)t. £)aö ©cbilbc ttitt ein, in bie 9ieil)en bet fucceffto entwicfelten dlteten, alö ilinb feinet 3eit, unb alleö gleid); jeitige witb feinet Sitfnnft, triebet baö Gleitete. (2old)eö 2(ufttcten neuet gotmen fd)eint auf ©pcciciJ. Slutnun-t. 29 jwciei-lci SBegen kbingt tr erben ju formen, einmal burd) ^Befcfiigunä foldjec Umivanblunöcn tt)cld)e burd) »on innen unb aupen fid) beöeflnenbc Ginflüffe unb ©egenn^irfungen felbft, alfo i^egetabilifd) ; geiftig luic iiegcMbifd) ; materietl bebin^t rourben, ein nnbermal aber, tielicidn feltner, bcd) aber tva!}r[d}cinlid) , and) burd) ^Saftarber^eugung , beren ^robuft in scwiijcn gallen bcftdnbig ju tverben , burd) Crfal)run!} an nid)t »»enigcn 2{rten erfannt irorbcn ift. 5Bcnn ivir aber bei ber 5?eut)cit be6 Söegriffö t»on ©pecieg unb bei bcr fd)on in bcm cin!,i; gen 3a^ri)unbert feinet ßebenöalterö fo un3c{)euer geeilten gortbilbung beffelben, roeld)e baä voa$ im 2(nfange ©pecieg i)k^, fcl)c balb ©enu^, bann aber aud) S^^niilie/ S)rbnun9 unb fogac klaffe genannt l^at, mdd)i felbjl-in ber SSarietdt ivieber gamilien fmbet,*) nid)t ein: mal im ©tanbe fmb/ Geoffroy St. Hilaire's bcr (Stabilität fo gefal)rbrol)enbe 2(nfid)t ju wieberlegen, bap bie f)eute lebenbigen 5i3efen nur fortgebitbetc CRad}Eommen tcn bcncn ber SSorivelt tvdren, unter benen nun jum treiteicn Unglücf gar nod) furjlid) iNIr. Lartez in «Subfranfrcid) in einem tertiären ©ü^wafjergebilbc unter einer ganjen üoriveltlid)en ©efell; fd)aft üon stvanjig biöl)er nod) gdnjlid) in obscuro verbliebenen 2(cteurä au§ ber 2:i)ictn)elt jener ^ck, aud) nod) bin Uroater bcr 2(ffen, befjen ßpjtcnj man aug Yoigt's tcrmutljetcn Palaeopitheciis in btn ^e^bcrgcc (Steinplatten, er|l furjlid) in einen (Salamanbcr, reie cinjl Scheuchzers ,,liorao diluvii testis" glucflid^ ücrivanbelt, ivirflid) gefunben, fo ivirb ntc^t einmal ^emanb noc^ im «Stanbc fepn , Lamark's 5ll)coric einer go^^tbilbung be6 ^rang Utang in bm !D?cnfd)en baburd) ju tricbcrlegcn, ba^ a bet)auptete, beibc fepen ju glct; d)cc 3«it ^^f ^^^ 2Bcltfd)auplagc crfd)icncn. ^ber roic unnja{)rf(^einlid) mcd)tc id) nod) immer eine berarfige Sortbilbung ber Sl)ier' weit ftnben, wenn fic nid)t allein buri^ !limatifd)e Ginflitffe unb innere ©egenwirfung auf bicfe, nad) unb nad) bie 23arietdten ju 2(rtcn befcjligen, fonbern t)ieUeid)t gar burd) 9}er; paarung üerfd)icbcner «Specieg, in if)rem 6"nt|Icf)en mit bebungen fepn foUte. 2)ag Sf}ier ijl ein frei jwifd)en Jbimmel unb 6rbc wanb ein ber £)rgani6mu§, c5 ift ein 5Befcn mit SScwuf tfcpn, wenn aud) weniger feiner felbft, bcnnod) mit S3ewuptfepn ber umgeben^ bcn ^clt, ein ®efd)opf alfo, wcld)cg feinen Srieben wettbewuft b. f). beren ^xd af)nenb ober fcnnenb , na^juge{)en termag , t$ burfte beSf)alb nur in fcltencn fallen gcfd)el)en unb wx- jugäwcife burd) bie Kultur vermittelt werben, bap 23erpaarung i>erfd)icbener (Specieg fratt fdnbc unb btc (Srjeugung von SO?ittelfd)ldgen bebinge, Sd) glaube, bap bie 2rnnaf)me beä SSewuptfepnö im 2:i)ierc fd)on a priori un^ l)inbert, an eine ^^ortbilbung bcr gormen ber S{)ierwelt burd) Saftarberjeugung glauben 5U fonnen, ba ein unreine^ ^rinjip, al6 weld)eä ba^ ^oftulat i)m bei nort)anbenem S5ewuptfei;n beS %i)\cxt^ erfd)cinen müfte, fd)werlid) alö CDZiftel, in bin ?Begen bcr (Sd)6pfung bcgrunbct fepn bürftc, 66 liegt aber barum aud) nod) weiter im 5Bcfen fo unreiner ^robuctionen, ba^ bie ^JZatur felbjl ffc wteber vertilgt , be^; l^alb fmb fold)c @efd)6pfe in bcr 9\egel nid)t weiter fortpfIanjung6fdl)ig unb fterben wieber au0, £!b bie6 aber für ba€ gan^c Zifiixtiid) unbcbingt alö @efe^ gilt, ob alfo ^ier, ober wo fonft bicfe ©renjen ftd^ fmbcn , ob awdj Cuvier's groptent^eil^ fid) nid)t cigentlid) bc; gattcnbc fünftaufenb Sifd)e alle ju gleid)er Seit gcfd^affcn vonxbin , ober ob fic au^ bcm rci: ncn SSlutc ber anfdjcinenb fo naf)e leiblid) SSerwanbten, welche Agassiz au^ ber 25orwelt wiebcr 5U Sage gebrad)t, abftammcn, ob nid)t fd)on bie J^unbe bie £!)?ög[id)feit beä v^in; fd)winbcn6 von Urtrpcn unb beren Entfaltung ju neuen, ober ob fte bie $Ikrfd)mel5ung unb *) Äraufe, @c tratbearten. ©cnfl fc^ä|&are§ S35ei:f! 30 Shttwcrt. ^pcctc^. sßctfdjroimmung t)on alten gotmcn nad)ircifcn fonnen*), ob n\^t bei biefen inclfad) x'ui)^ fclf)rtftcn Junten in^ ©cbacen wn ganj t)crfd)tet)cnen (Spiüptinscn in einem unb bemfelben 5Bui-fe a(g 'an^mi)mi, bie 9)?c9ltcl)feit anbeutet, ba^ e6 cinjl nod) weitere analoge gdUe gcs ben fomtc, ob aud} bei ben nicbcrcn 5lt)ietcn, in^befonbcie bin immer leifenb tiorjrdrtö aber biö 5uni @d)trinbelerjeugen in bm Entomologen, ftd) in iljren "iixtm verme{)renben unb barum in xi)tin t^ormen immer fubtiler Dei[d}mcl5enben 3n[eften, ober bei ben im SSctvuptfepn nod) V)icl weiter gehemmten 9J?oUugfcn, beren (5r[d)einung aii ©pecieö fi'd} aud) jiemlid) in gleis d)em 2}crl)dltnip terd^nlid)t unb offenbare, „unbejlimmbarc Ucbcrgdnge" bilbet — njeld>c ber fleißige S^erfaffer ber trcfflid}en 3conograpl)ie ber 2anbj unb ©üfa\iffermolu6f'en**) culjig jurucflegen mup — in bemfelben SSer^dltniffe meine id), vo'm ber @efd)led)t6untevfd)ieb bei iljnen bal)infd)n)inbet unb enblid) gdnjlid} jur t)cgetabilifd}en ßinl)eit crlifd)t, ob aud) biefe ftd) jur ^\iarung nod) alle mit 9leid)er ©trenge unb immer ju fonbern iriffen mögen, ob bie fonbcrbaren ©gel unb SKegenmurmcr bie ftd) paanvcife befrud)ten um gegenfettig rcicbec befrud)tet ju werben, barum in arttl)metifd)en ober in geometrifd)en ^rogreffionen in bie ©pccicg bcg fd)arfbt^enben Fitzinger augeinanber gegangen, ob nid)t bie unglaublidjc 5D?annigfalttg!cit ber formen unb Ucbergdnge ber 9}?ufd)elgattungen Unio unb Anodonta, iveld)c man für ftd) felbft befrud)tenbe Zwitter f)ielt, burd) Prevost's unb Kirtland's unb \, Siebold's ßntbedung einer @efd)led)t6trennung, nun leid)ter erfldrt wirb, — alle btefc unb ncd) unjdi)ligc fragen liefen als Zweifel ftd) aufirerfen, o()ne fobalb, ober tjiclleic^t }cmal5, bcftimmt axi§ ©rfal)rung jur klaren !2(nttrort gelangen ju fonnen. lieber fold)e S>inge fann nur tcii ©ubjcct im fO?enfd}en fd)nell unb immer bereit raifonniren, eine burd) ©cnerationcn bon 3)?enf(^en «nuntcrbrod)enc S5eobad)tung würbe aber einer t)ers ftdnbigen 2(nndl^erung an eine »erfldnbige ^Cntwort borauöge^en muffen. 5Ber objectio ju benfen geiüot)nt ijl, begnügt ftd) mit bcm Ddterlid)en diati)t, ben Göthe an Eckermann gab: „Sd) will ^i)mn ctwaö fagen, woran @ie fid) im ü^tUn f)alten mögen: (5S giebt in ber 9^ a t u r ein 3 " g d n g l i d) c g unb ein U n j u g d n g l i d) e ö , btefeS unterfd)eibe unb be; bcnfc man wcl)l unb l)abe DiefpeEt." — 5Benn aber fold)e (5rfd)einung fc^on im 5Keid)e ber 2!^iere zweifelhaft wirb unb unent; fd)icbcn bleiben muf , fo tvirb ft'e bod) aud) im 9tetd)e ber ^flanjcn, nid)t nur nid)t leid)tcr wiebcrlegbar, fonbern eS tvirb bie 5Bteberlegung barum nod) fd)iverer, weil fogar a priori 5)?omenfe für eine ®al)rfd)einlid)feit in il)m eintreten bürften. (Sie m6d)ten, fobalb wir für objeetive %tfchauung empfdnglid)feit ^aben unb nid)t unfer Subject im SSorurt{}etle jla; bilifirt ij!, wot)l barauf t)inbeuten, bap eine ^ortbilbung burd) SSefeftigung unb (5:rl)ebun3 ber SSartetd'ten ju ^rfen, fowol)l an fid) burd) (Jrjielung if)re6 ^bfd)luffeS, alß in il)rer (Srfd)einung, für bie 2(nfd)auung beg 50?enfd)cn im conüentionellen ©eiffe ber Seit in ber er (hm lebt; unb burd) 6rfd)etnun9 ^^" ?0?ittelfd)ldgen , weld)c in bie 9tei{)c ber 2(rten eintreten unb 5Wifd)en i^nen bann ftd^ felbft gleid)artig, wicbcc fortpflanzen, in ber ^t\t wirfs lid) flattffnben bürfte. Sreu ftd) an bie ülatut l)ingebenbc S3eobad)fung ber oben genannten Gattungen üon *) 5Bcrgt. bcS SScrföiTcig 9?iid} : S)cr ^unb in feinen >^aupt= unb 5fcbcnraccn tüvij bunbcrt unb fünf unb ncunjüj 2(bbf(bungcn erläutert. 3\vdk ^fuggabe. Ecfpjfi) 183t>. **) Ross massier Iconograjjlnc der Land- und Süssvasser- Mollusken mit Tor- züglidier Borüclisichtigung der europäischen noch nicht abgebildeten Arten. Dresden bei Arnold. (Bpecicö. 21ntn?crt. 31 Aster hi§ ju Vcrbasriim unb nod) ivcitct bie 2rnfd)auun9 bct in taufcnbjuf)ri9cn Kulturen in eine Un^it)! '^^on ?(rtm auöcinanbec gegangener, i()ren Slrpuö fcrlcren habenber Sonnen/ bec befonbciö in (§t)ina unb ^apan, in ^fl^ unb 5BcjIinbien, abct aud) bec in ßuvcpa culti: Dirten @eivad>fc, ei()ebt jene ^a(}rfd>ein[id)fcit f)cf)er. 5Benn tvic baran benfen, bap bie am S3obcn gefeffelte ^flan^e i()rer SSeivittung nid->t, tric bag fict beireglidie Sf)iec nad)gef)en fann, bie Diatuc abix immec fortfätivt, fiu (5r; l)a(tunc5 unb goabitbung ihrer formen auf met)r al6 eine, ja unr mcgen fagcn — auf alle ^eife tl)dttg ju wirfen, fo nimmt eS ung nid)t 5Bunber, »tcnn feit bcm S^cginncn b«r ^dt einer fd)arferen S5eobad}tun9 , fd}on mand)e berg(eid)en 5??itte[fcrmen in ber freien O'i'atur aufgefunbcn »rorben finb, beren (5ntflct)ung6ireife nur auf bicfem 5öege fid^ \x\\^xi fd)cinlid) erHcirt. CDZogen aud) biefc formen in Dielen %\lkn nur al^ Snbi^tbuen auftreten unb aus ben 9?eiben ber (ebenben ^efen »rieber tterfd)roinben , mögen felbjl in it)ver ndd)rren ©eneration, bafern fid) biefc ivirflid) Dcrm6glid)t, einzelne Snbifibuen ju ben gormcn ber beiberfoitigen 2Celtcrn jurücffetiren , fo tnirb bennoc!^ unter ber 9)?engc Don ^aiUn bünfd)cn6n)ertf) bleibt, bap mel)rerc, ju6glid)ft gcfdjdftöfreie , un; befangen ber ^itur fi'c^ l)ingebenbc, objectiü begabte 23eobad}ter biefen tvid)tigcn ©cgenj^anb JU bem tf)rigen machen m6d}ten» Sn meiner „£)cutfd) (an b 6 S^una" ($!eipjig bei ^Sagncr) 1}^^ xd) J^inbeutungcn auf ba^ analoge 35erl)dltnip , ba6 ^uä|!erbcn unb Sortbil; bm ber 5lf)ienrelt gegeben, aber oben fd)on bie Ucberjeugung au^gcfprod)en , bap in biefec ^i)\itmlt bie SSajlarberjeugung treit ireniger im ^rinjip ber 9latur liegen fann , roeil bai Sl)ier bettjupt unb beireglid), feiner SSegattung frei nad}jugeF)en befdl)igt \^. £)arum {iberl)aupt, ijl ein 25erglcid) ber 23a|larbc beö ^ITanjenreid}^ mit benen be^ 2;i)ierreid}§ bicl; leitet unflatt^aft, cg finbtn ^ier n)a^rfd)einlid) anbcrc ©runbi^er(;dltniffc flatt. ^Ibcr bcn^ nod) t>erd{)nlid)en ftd) auö:) f)icr , tric ben (5utomologen unb £)mitl)ologcn am SSejien be; fannt ifr, ton 3al)r ju 3al)r bie gormen burd) 9}?ittelformen unb bic 9ieif)en fd)licpen fic^ inniger burd) biefc CÜiittelformen jufammen , treld)c bic alte Seit tv»ol)l alß 23arietdten arti jufprcd)en tjorjog. S)icfeö (Eintreten tion 9J?ittclformcn mup immer t)ovftd)ttg bead)tct trer; bm, unb trenn id) ron ber einen (Seite überjcugt bin, bci^ im ^flanjenreid)e berglcid)cn in mel)rcren Sdllen aB urfprunglid)c S3aftarbformen rid)tig beurtl)eilt irorben finb, fo ijlt bod) aud) anbererfeitg nid)t ju leugnen , ba'ß man beren ricle and) al6 SS a r i e t d t c n , al6 ^u c i = ncr dl}nlid)en Tixt gel)6rtg, barum fdlfd)lid) betrad}tet, treil fi'c jtrifdien jiveien mitten innc fte{)cn, ja bA^ man ftc fogar unter bem Zitd cineg „Ueb ergangen" juc SSereinigung jircict in ber CRatur gefonberter 2Crten gebraud)t l)at. SJie fubjcctive Sbec tjon bin „Ucb er gangen," beren man fi'rf) jur SScreinigung jiveier unb mcl)rcrer Wirten in ber fi)ftematifd}cn SSotanif bebicnt, irirb bann fel)r miplid), trenn trir in 6rfa{)ruug gcbrad)t l)aUn, bn^ bie OZatur iiberl;aupt S[)?ittclfd)ldge, felbft wenn ftc aud) nur al6 Snbiribuen auftreten unb nic^t jur (Specieö fid) fortbilben follten, boc^ juldpt, S)enn ergreifen trir nun einmal bergleid)en Uebcrgdngc unb benFen nid)t baran ba^ bte 9latur in alle 5Bcge, in bem für ftc d)aractcriflifd)en Sejlreben bic ©rcnjen ju jcrfloren, an ftd) fd)on Uebcrgdngc ju f"^affcn unabldffi'g bemül)t if!, unb tro bicfc ftd) nod) nid)t ge; funben, bergleid)en bcnnod) rorf)anben finb ober fünftig fet)n werben, '\o muffen trir ircnig; ftenS geftel)en, bci^ wir unfer Urt{)cil barüber, ob trir in fold)er S3enugung ron Uebergdngen SU Sjcrbinbung ron ^rtcn 9?cd)t f)aUn tonnen ober nid)t, wof)l fef)r ron Sufdlligfeiten ab; (B^€cie$> 'ilwtwovt. 33 f)anöig mad)cn , bcnn nur cil§ ^ufcill fann man c3 bctrarf)tcn , bap tuit bas boppcitc Gcum intermediuiu unb b>ig 5)?au(t{)iec tt)ic bcn 3}?aii(cfcl alö SSajlarberjcugniffe iriif'üd) fcnncn gelernt l)dUn unb barum '^(nflanb ncf)mcn Gcum urbanum unb rivale, unb'Jifcrb unb Gfcl in eine ©peclesS ju iiercinen, waS imcm ©cunbfa^e fon Uebcrgdnam jufolgc, 9efd)cf)cn mup: tc, irenn bicfe 2r6f!ammung t)tfrortfd) ncd) unbcfannt trarc. 5Bic fc{)en aber ()ieraug iric nja{)rfd)cinltd) eg n)irb, ia^ trir bann in ber Gonccntrirung bcr "KcomUn, Wltntl)m, S^iofen unb «Savifragcn im.3rrtf)ume fci;n f onnen, ba biefe unb anbcrc ©attungcn xl)tm 3trifc{)enfor; men n>al)r[d)einlid) ti^ol)t benfelben Urfprung bereitet ^aben, n?ie bic Verbasca unb Gea. 3m cntgegcngefef^ten %aUe wirb ber SSetreipfur neue ®pecie6 bie fid) nid)t auß ifd)cnformen fepn fonnen, bic fid) ju 2(rten l)erangebilbct I)aben, ober noc^ bilben werben. £)a^ auc^ f)ier wn beibcn (Seiten, mit einem matf)ematifd)en S5en?eife unb eis ner fubjectitjcn S5ef)auptung — fo wie überall in ber S'latur — nic^tö cntfdjics ben werben fann, ba^ i)at Göthe fd)on Ijinlänglid) erwiefcn. ^ciUn wir un6 aber f)ier erlaubt baö „gewiffe" unb ba§ „begrcnjenb^ab fon; bernbe" bcr S!)?er!malc für ©pccieö in Zweifel ju jief)en, fo bürftc aud) ba§ „unab; dnberlid)c" jugleid) mit bal)inf(^winben , wo ftd) überl)aupt ber Säegriff bcö ©anjcn in feine Sl)eilc auflcft unb biefe in boppelartigem 2fuöeinanbcrlaufen ftd) jcrftreuen, bmn fo ent; faltet fid) ber SnpuS immer tiefer in feine £)cuterotppen , ba§ 25orbilb fd)reitet in feine 9?ad)bilber über unb gef)t im großen 5Beltengefe^c cnblid) in immer weiter fortgefeltcr 3cr= tl)cilung ftd) auflofcnb unb terfd)wimmenb — in il)nen unter. ßg wirb aber fd)on au€ berScnbenj bc§ ^flanjenlebeng felbft erftd)tlid), ba^ bic ganjc ^atVLx ber ^flanje nod) mef)r auf ba^ Silben anß ftd) l)eraug 9erid)tct ift, alö bie bcä Zi)ki re§, weld)cä vicleä 2feußerc in ftd) burd) feine (Seele l)ineinbilben fann. S)ie ^^flanjc er; fd)eint immer alg ein Srgani6mu6 beffen S'afepn gar wenig auf bie eigne (Jrifrenj bered)net tft, c6 offenbart fiit (^n il)r vielme{)r in Willem ein :^inau^wad)fen in bie folgenbc ©eneration, wobei alle§ auf biefcg J^inauön)ad)fen bejogen, unb alle Umgebung in bie Dxic^tung bee; S5e; flrebenä , eben biefeg 2eben6siel ju erreid)cn, mit I)tneingejogen wirb. 25arum alfo , bei bic obcnerwdl)nte (5rfd)einung bcm organifd)en SSeftreben bcr ^flanje entfprid)t , unb jweiten^ bc6f)alb, weil ftc nod) fein bewußter £)rgani6mug geworben, fann eg naturgcfe^lid) fd)on juldffi'g crfd)einen, bei it)r eine 93erpaarung na{)e t»erwanbtcr «Spccieö ju Dcrmutl)en. 9xü^; bli(fenb fc{)en wir biefe 5ßcrmutt)ung nod) bcibmä) unterjlüfet, bci^ bie Pflege, obwol)l \\)t ffiefen |m ^ortj^flanjen bcbingt ift, bcnnod) bem ^Tctc weld)er biefeg gortpfJanjcn in ber I)6{)eren Spl)dre ber ©aamenerjeugung üerwirflid)t, nid)t nad)juge{)en , nid)t wie bn^ St)ier feinem empfunbenen 2;riebc jur Paarung, in ^irtöbewegung ju folgen vermag, bmn fic ij!: ein in feinem Sidumlic^en irbifd) gefcffeltc^, in feinem 3on Theophrast big auf unfern tvertl)en greunb Opitz unb >:^errn Ortmann, fe^en ftc ju nid)t geringer SSenvunberung — bap il)r fd)opfenbeö flanjen; t)arietdtcn fd)reiben, ein folgenber 3citgcil^ ernannte aber bic 5)?el)ria()l bicfer ä5arictdten al6 ^frten, unb ein nac^ i()m regicrenber, muptc sufel^cn, n>ie bicfc irieber in SSarictdten unb üvun fid) aufloficn» 6ö rcurbc ein artige^ S{)cma für eine afabcmifd)c I5i6pufation geben, alle ^btm ober ibeate S5el)auptungcn , barüber voaä Specicg fei unb irie-man fi'e fa ff cn unb bannen fcnne unb muffe, au§ ben <2d)riften bcr ^^Zaturforfc^er 5U famm.eln, einen „gciviffcn" unb „unabdnbcrlid)en" ß()aracter für ben SScgtiff- bcr (Spcdeg fclbjl, baraug jufammenju; fc^cn unb nun bic <2tabilitdt einer foldien (Specie§;Specic§ jieif unb fcjl ju bcl)aupten. 3c jünger bcr 23ertt)cibiger fcpn würbe, öej!o überzeugter unb frdftiger bürftc feine 23ert(}eibigun9 auffallen , bi6 melleid)t orf(^rcitcnbc epod)cn eine obs lectiuc 3?idititng. Unfcrc ganjc jc^tge 3ctt ifl eine rücJfi^reitcnbe , bcnn ftc ip; eine fubiectioc. " 7) I)tc „gcwiffcn unabdnbcrlid)cn 9J?crfmale" liegen überhaupt nur ht ber inbiüibuell fubjectiücn 2(nfd)auung, nid)t im £~biect. Sie liegen aü&) nidn in ber Sauer beg S5eobad^tcnS unb in bcr (5rfaF)rung , tt>ic trdrc cg fonft moglid) , b.ip bic fo treff; lid), als eine Umfd)i-eibun9 nuc irgenb moglid) ifl, umfd^riebcncn ©pccicö beö ivüibigcn Koch, nod} abcimal^ burd) Spenner jufammcngejOQcn »vcrbcn fonnten? — {)atte un; fcc trcfflid)cr, nuiimcf)c burd) Oken's ©cgcn pcvfonlid) fenncn gelernter unb feitbem nur nod) f)c()ec gefd>Uiter Koch, md)t 6rfaf)rung unb ^aft genug, biefe „gerciffen" unb biefe „unabdnberltd)cn" SO^erfmatc ju finben, trenn ftc fo „geirip" unb „unabdnberlid)" wa- ren? — ^ie £)iffercn5 beS 3iefu(tateö bcr 2(nfd)auungen biefer beiben tud}tigen £0?vinncc — bcnn biejentgen, tvelc^c bie 9?iUur at6 eine „^o(terfammcr" unb „Srobelbube" begru; §en, njoüen tvtc einf!n?ci(en in bicfcr if)nen einmal liebgen^orbencn Umgebung, bem (Sd}u^c i^rcl „auöfegcnben" ©cniuö ubcrlaffen — fann unb mup alfo in ettüag ^(nberem liegen alö in Gvfal)rung ixnb iJaft, fie mu^ ein ^vinjip f)abcn unb tvir ttuifdjen un^ iMcUeid}t nid)t fet)r, ivcnn »vir biefeö ^rin^ip mef)c in ii}ren eigenen SnbiiMbualitdten fudjen, al§ in ber 9latur, «jcnn wir ixni bie SSermutbung erlauben, bap i^re 5(n[d)auungöireifen Diellcidjt nodb fi" »^c»i9 "if^«-* biffcriren , al^ bie (Stimme ber DIatur ^u bifferiren i^ermag. 5Bcr bie 2!)iffcren5en in ber 2(nfd)auung ber %Uur, üon 51» ei tüd)tigen !Ü?dnnern gegeben lieft, bem ift fcld)c6 Sefen @enup , mt aber bie ganje Siferatuc burd) feine <^.mb pafffren Idpt unb nun bie mannigfaltige "^frt unb 5Beife ficbt , tvic bie armen ^flanjen im «Sinne jober einjeU nen ©ubjectiüitdt lieber auf eine anbere ©cife erftnberifd) gemartert unb gepeinigt trerben, für bm volxb fold)c§ Sefen faum nod) ein angenehmer &tnu^ bkihm fonnen, btnn er fjel}t fid) in nid)tS alä in 9}?appen, in ^reffen unb (Sd)rauben t^erfefjt, unb trenn id) bie burd) SScarbcitung einzelner "^trtcn unb ©attungen ijeranlaptcn 2>i^cuffionen , nun einmal jufam^ menfd)reiben trollte, fo trürbe baa Süd)tein über jebc einjelne groper tretben, ci[$ bn6 ge= genwdrtige, n^cldieä bie Euije Grlduterung meiner einfad)en 2fnfid)ten über bie ganje ^flm- jennatur in fid) entljdlt, unb foüte id) bann am ben Urt[)eilen ba^ gacit becauöjieben , fo njurbc fid) ergeben, ba^ bie SSefferen immer mef)r unb met)r mit ber einfad)en ^atut fid) befreunben, unb ber allen n^ürbig norangebenbe Koch, auc^ Viola silvestris erfannt i)at, unb bie, trieber einem ganj t)erfd)icbenen Slrpuä entfprungene V. Riviniana cbcnfo, trie bie in feiner Flora unterbrücf te , bann nac^ Treviranus freunblic^cr Erinnerung, — freunblid) angenommene Canlamine hirsuta, erfannt f)aben trürbe, f)dtte id) ein cinygeg; mal bie greube hiUn fonnen, biefen trert^en dollegen, trie id) mit fo mand)em anbtm 9ett)an, in unferen l)cimtfd)cn S^bdlern baf)in ju fübcen, tro bcibe fd)6nc ^flanjen ju Zam fenbcn, lebenbig il)re 5!}?uttcr D^atur a(ljd()rlid) trieber treulid) iierfünben. @inb nun aber jroei ©d)viftjlcller iibit i()r bifferiienbeg ^rinjip in ftd) felbj! flar unb fte verfolgen lieber bag crnjlie S3eftreben, eine biefem i^rm bifferirenben, Haren ^rinjipe ganj confequentc ^flans jcnnatur au6 fid) ju fd)affen, fo fann biep im ©eijle ber neufranjofifd)en (Sd)ule nur al^ fet)r erfreulid) unb nü^lid) erfd)einen, ba in biefer, trie trir triffen, jcber fein eigene^ ^rin^ jip fd)afft unb bem einzelnen ^rinjipe gemdf , bie Statur irieber fd)afft unb trieber orbnenb, ftc trieber bel)anbelt. 5öürben biefe ^rinypc jugleid) fo flar, me fte btn SSerfaffern in= rcobnen follen unb muffen, nad) aufen triebergegeben, fo follte unb müßte confequentcri ircife, and) jcber bcnf enbe 2efec in ben «Stanb gefegt werben, mit biefem flaren ^rinjipe in ber >!^anb unb im Äopfc , nod) trciter ju fd)liepen , bic 2rnfd)auung auf 5Bcitercö , im S3ud)e nid)t bebanbelteg überzutragen unb bem «Selbperfabrenen , bcnfenben unb Wlafim fennenben SSotanifer, trürbe baburd) ein um fo größerer «Spielraum für feine Sl)dtigfcit er; öffnet, in bcffcn ©renjen er ba§ ganjc ungeheuere ^]>flanjenreid) trieber unter l}unberte i^on t)erfd)iebenen fUu auggefprod)cncn ^rinjipien bifferenjirenb , ftd) mufternb unb trciter 5* 36 ,5inirort. (^pecieö^DJJerfmaU. prüfmb, üorubcrjufuf)tcn üerm6d)te, "Ün^att an i\mm, fonnte et ftd) bann an J^unbets Un oon natür(id)en a6 \i)m befd)icben ivar, anfte()t. 0.$ ijl nod) eine auffallenbe, aber bod) üielfad) ju bcjldtigenbe 6rfa{)rung, bap bic drgflen Eiferer gegen bie ^Cnerfennet ber unfd)ulbigen 2(rten, n?e(d)e biefc im S5ud)c ber 9)?utter ü^atur gc[cf)cn unb gelcfen, tvenn i()ncn bann einmal bie Sufl anfommt, felbfl 2(rten ju mad}en, nid)tö S3cfonbereö ju 5Bcge bringen, meil fte fte bann eben nidjt auö ber Sf^atur nef)men , fonbern nur an§ fid) fetbft. *) «GSer nid)t felbft t?on einem 2}orurtI}ei[e fiabiliffrt ijl unb®e(fgenl)cit Ijat, großartige — aber freilid) (cbenbige — 2rnfd)auungcn Don ber CUatur ju erlangen, bcn l)inbert aud) nid)t3 niel)r, eine reine unb lebenbigc 2(nfid)t »on ber ganjen 5^atur ju gewinnen. £)cr beru()mtc Ehrenberg fammelte feine ungcl^eueren ßrfabrungcn in brei ?Ö}eltt^eilen unb Weber baä . ©rc^te noc^ tia$ Äleinjle in ber D^atur fonnte fid) rül)men, il)m entgangen ju fepn ober öon iljm beüorjugt ju werben, alle6 faptc er mit gleid)er 2(ufmerffam!eit unb Siebe in'6 :2(uge, alles d)aracterifirte er ju «SpecieS, ©enu§, Samilie, £)rbnung unb Älaffe, bcn S3cften unb «Strengffcn feiner 3cit trefflid) gcnügenb unb bennod) belebte il)n bie Ucberjcug- ung feines tieferen ©cijleS: „bcnn wer um fejibegrcnjtc 2(rten unl) übers t)aupt um unbegrenzte SfJaturgcfegc jircitet, ber mu^ wof)l in ber ^f^atur felbft fid) nod) wenig umgefel)cn l)abcm Der cinfid)tSüol- lerc €'iaturforfd)er wirb bie gottlid)c, üon feinem ®terblid)en ju er: gtünbenbe ®al)rl)cit auf einem bcfd)cibenerem 5Segc fud)cn, wenn er in ber 2(nndl)erung an fic baß il)m hi\ö:)Xiiiene, nähere 3iel tirf)= tig crfcnntf (Qui cnim de firralä speciebus atque iiaturac qulbiislibct firmis legi- bus certant, in ipsa iiaturae contcmj)lationc pariini vcrsati sunt. Ingennus naturac contemplator modestiiis stiulium in id impendit, ut vpiitatl, quam praetor Deum, qucui vocamus, mortaüum nemo assecuturus est, pedctentim suas appropinqnat cognitiones in coque aniiui obkctaincnti nunquam attingcnduni, senipcr vero propioreni tcrininum babet.**) *) einen neuen 33cwctä für bicfc ©rfal^rung, ^xht wkhcv bie in bitfcn Sagen angelangte,- mit eben fo gro^a- ©ad)Ecnntni^, alä mit retner 2td)tung für unfcrc großen 93orfal)ren gcfd)rte= bcne 2(bl)anbliing X)on v. Vriese (Wiegniann's Arcbiv 1837, ©. 112 — 118)? »DO bemics fen tt)irb, ba^ eine neue ©pcctcä — gegen ba§ Urtl}eil üon Kämpfer, Tbunberg, Nccs - >. Escnbeck, v. Vricsc u. X — blo§ burc^ bcn feineren ©erud) cinea anbcrcn SotanifcrS untcrfdjtcbcn worben \\i, - **) De canibus ufrivanis. Symb. pbys. mammif. ©attiutg. Sfiuworf. 37 //Scbcä tiid)ttge S3ef!re6cn ttjcnbct fi(% aua bcm Snncrcii (;in: auä in bic SÜJelt, iric (Sic an allen großen (Spcd}cn fcfjcn^ bie JciiEiid) im ©tfctcn unb SJcrfdjvcitcn begiifcn unb üUe objcctiüci- 9?atui- ftnb/' QJ, 8) (wrgf. ©» 25.) 2ö>ia btc „gemciiifd^aftticljen G^acacterc" betrifft, mU d)C bie (Spccicö juc ©attung ivvcinctt/ fo mup cä bamit bodj tvo()t ein ivenii^ mi^lid) auä[e()eit , tvena tuii ijefunben l)abcn , ba^ ung 9?iemvinb fagen obec beiveifen fcnnte , tvaö a^ bie 2(nfd)auung bcrfelben nid)t in feiner $i\t lag, ha^ biefer überhaupt fernfd)aucnbe ©eift, in ftc^ fd)on eine 3cit t>on La Gasca unb Schrader anticipirte, in benen er gleic^fam njiebcrgcboren rourbe, ivd()renb Linnee fo ganj in feiner Seit k^^^tt unb fie fo flau erfaßte, ivie nie einer üot if)m bie feine erfapt ):)C{t, üielleid^t aud) nie einer nad) i()m fo f lar, bie feinige auffaffen bürfte, 5Bie unferc 3cit biefe ©cabiofengattungen cini t^ielen fub; 38 Slntwott ©attung. jcctben unb fcfjrclbcnbcn Snbbibuen ülelfad) rcflectirtc , bie alten ef)rirürbigcn SScncnnungcn ücrtaufd)te unb bie ©cabiofennatut mannigfad) peinigte , ta^ liegt ^dlen mx unb e§ fdieint mir, bap in bicfer 3eit anebet unfec eI)nT)ui:biget Koch bie (Stellung feinet ©egcnrcart am teften crfannte, biefen üielgejialtigen Uitppug al^ {)eitt ju Sage in nod) mc^r al6 \?icr ©attungen fortgcbitbet betrad)tenb , bie et vorläufig nur be[d}eiben alö Svotten , üerj^anblid) aettennt l)at. Unfete wacferen Bearbeiter öon Seutfd)lanb5 Flora: Mertens unb Koch fprad)en ftd) v^cüfcmmen iibereinjümmenb , mit Un biöl)et entancfclten :^nfid)ten au6. Sm^erflen Sanbe (2. 382. gaben ffe alg ba§ ^rinjip ber ©attungcn, bie mfid)t berSeutlid)!cit für bn^ ©tubium, unb cg ift folglich an fid) flar, bap biefe £)eutlid)fcit triebet bem gcitgcijle ent: fpved)en mup , in TOeld}em man tci^ ©tubium betreibt, ©ie erfennen c6 unb fpred)cn c« unumwunben auö: „bie ©attungen feien ein ^robuft ber :^(b|!raction beg menfd)lid)en ©ei; fieg" unb eben fo fet)r muffen wir barum ivieberLink beiftimraen, tvenn et für feine unb unfcrc 3eit fagt: „bie SSermel)rung ber ©attungen, tvorübcr biejcnigen nur ju f lagen pflegen, iveld)e ben Sortfd)ritten ber SBiffcnfd)aft nid)t folgen fonnen, fdjeint bie Ärdutcr-- f unbc me^r ju crleid)tern alg ju erfd)roeren , bcnn nirgenbä ftnb bie Q(rten fd)irerer auöjui mittein, al6 in ben großen ©attungen." — 3m ^fuffuc^cn ber crganifd)en 2;\)pen fi'nb oft ol}ne2(t)nung einer jufammen^angenben £)rgancgcncfc, tüd)tige^^ptograpl)en auf ben2;ppuä gcfommen unb bavum ftnb j. fS. aUc £)rd)ibeen unb 2(öclepiabeen auf ba§ ©runbprinjip ber ^olUnarien, alle 7(mentaceen auf ^iftille unb grud)t, alle S^pmeleen unb giliacecn auf bai ©an^e ber S5lütl)e , alle UmbcUifcrae unb Cmciferae auf ^iflill unb Srud)t , wal)! unb tppifd) begtünbet. S)ic übrigen Steile bieten bie untergeorbnenben gf^ebenmerfmale. ^ae 5Sefen unb bie gegcnfeitigen S5ejie{)ungcn ber ©atturtgen , mup alfo ber jebeSs maligen aUgemeinen Beitanfd)auung entfpred)en um in il)r befefiigt, alfo für fie momcn= tan ftabitifirt tuerben ju fonnen. 2(ber bei 2Sergleid)un3 beg SSorljanbenen fd)eint e§, tci^ nur wenige 2(rbeitenbe bieg t)o^e ^oflulat geat)nct, unb nod) wenigere unb l)6d)fl eminente ©eiftcr cg aue5ufpred}en \^erfud)t ^aben, aber um fo wol)ltcnenber fommcn ung bann fo Qett)id)tige 5ßorte entgegen; „quoique les famillcs naturelles aient deja fixe l'attention particuliere d'un grand nombre de Lotaiiistes, leius gcnres ne sont cncorc fondes ni sur des bases nsscz solides , ui sur des rapports assez naturels. C'e s t ccpendant la decouverte de ces rapports qui est le but principal qne Ton doit se proposer aujourd'hui daus l'ötude de la botaniquc." Kunth Mcm. du Mus. II. p. 62. SBir fet)en aber aug obigem fSeifpiele wn bm ©cabiofen , bap aud) bei bec ©attung ein ^Tugcinanbevili-cben im Saufe ber Seit, befonbcrg bei SScvmct)rung ber ©pecieg unb bei mct)r auf bag ßinjelne geridjteter ^Knfdjauung wirflid) jlatt finbet. 3n ber ^weiten ^alfte beg laufenben 3at)t^unbertg wirb bann in ben „ gemeinfd)aftlid)en Gl)aracter" einer &Atti ung aud) bie allergenaueflc S3efd)reibung ber ©tigmcnpapillen , bie fefte SSeflimmung ber formen beg mit ©duern unter bem SO^ifrofEop bel)anbelten Rollen unb ber ßcUen in bfit \)erfd)iebenen Rauten bi^ Rollen, fo wie überl)aupt eine forgfdltige 2(ugcinanbcvfe^ung aller gell ; unb ©efdpbilbung ber ganzen ^flan^e in allen i{)ren 2:i)eilen , im notljwenbigcn gort; fd)teitcn unfrer ?ffiiffenfd)aft mit auf^unel)men fei;n , aber aud) am ^nbi beg 3al)vl)unbertg unb weiter ^inaug bleibt ben Sorfd)ern ber altlinnce'ifd)c Slrojl — aud) bie ©attung l)at il)rcn natürtidjen, mit fottfd)reitenb fid) entfaltenben Snpug! — gamilic. Sintwcrt. 39 9) (üergt. ©. 25.) X:>k unter btcfec ü^ummci gegcknc 2Sorfd)cift ^u SScvcItunö cU nei- ^flanjcnfamtlic , tft Dott bm greifen CCRciftcc be^ gamilienfiftcmg fctbft entlehnt, unb fid)etltd) aud) bie bcjle öon aUcn, obn?ot)l tric gern 9ej^ct)cn, bap bie mciftcn SScifcrtigcr oon gamiticn, üicÜcic^t nocf) bei an'bertt, ober gar Ecinm ^nnypicn, feine «ßov[dirift gegeben. 2)ic Sngi-ebienjen — bie ©.ntungen — au-cben barin al» gegeben üorau6ge[e^jt , tric wiffen mo unb rote ftc üorf)anben ftnb, cg fommt alfo blog barauf an, bei rceld}em !Sd)riftJ jleüec — alg unferm @attung6fcotani!er — ivir fte auf[ud)en rcoüen, 2\i aber ba^ ©egebene fd;cn fo üiclfad) biffeiiienb , fo muffen anr ©efal)r laufen , aud) bei bcm Q.ttu\i)b ten beg (5t)aracterg , ber alfo t)ier fid) un6 nid}t f elbfl gicbt, ju einem burd) uns felbf: mobificirten Siefultatc gelangen ju fonnen. 2^ennod) l).\hm n)ir barauf ju achten, i>4 ber ßl)aracter ßngc unb ^eite, mit einem 5Borte: Gonfiftcnj unb illarl)eit in rid}tigcm ©labc erlange. 5Beld)c (Selbfttdufd)un9 aber frattfmbct, trenn man bie S^imilien ber fogenanntcn na^ türlid)en (S#eme für ctmaä ^ofitiyeg aulgeben ober anneljmen iriU, bci^ fann man an jcbem bergleid)en «Spjleme, ivcldjeä juerft jur ^anb fommt, n}al)rnel)men unb nad)irci= fen. Scb erinnere mid) t)ierbci , mldjii 2Cuffcl)cn bie G:rfd)einung hc§ erflen S3anbc§ wn De Candolle's systema naturale bei einem 23ere()rer t3t§ Sinncc'ifd)en öl)nt n?ar, in einen gea»alttgcn @d)recfen ju Derfc^en, im (Staube fepn mod)te. Jussieu ging l)ierin geivtJ3 befrtmmter ju 52erfe, feine dl)renb baß S5c^altcn ber oberen Gint^cilungen, bil tüva mit ben gamilien, uon Scbermann mit einigem 9\ed)tc »erlangt a»erben fann, ba eß eine red)£ gute <^ad)i fei)n mag, wenn cß bem S5eftreben gilt, t»on ber Ueberfid)t beg ©an^cn ein fla^ xeß Silb fid) einprägen su fonnen. grcilid) bleibt baß eine Unmcglid)feit, reo ein flarer 3u; fammenf)ang feblt, b. f). ein ©runbgcbanfc nid)t baß ©anje jufammenbdlt. 5Benn fd)cn bie ^fuffinbung biß Sppul*) ber ©pecicä fo wie fic in ber Ülatur *) ®ic Sibeutung ber Sppen für etafjtftcation , n)eld)e {)ter öfter Ocrübrt wivb, beruht auf ber fpäter folgenben Sreiarung beffin, trag ber Sijpuä im aagcmefnen ifl, feine SJclation su 40 3lntn)ort. gainilicn. fid) in ber Seit in bcr wie ft'c becbad()ten offenbart — wit tt)iffcn baf bic6 ni^t fuc bie (gpccieö in benS5üd)ctn gilt — einiget ^{ufgebcn feiner eignen ©ubjectioitdt erforbert, fo freut bie ©attung, al6 Inbegriff nocl) meljrecet 9)?oraentc, i\)u 3(nforberung an unferc C-bjectittitat nod) l)c{)er unb abermals l)of)er finb bie ^Infprud^c, reeldjc bie ^lufgabc mad)t, ben 2t}pu6 bec gamilie tn ber ^^atur »irflid) ju ftnben. 3n biefem SScftreben , n)cld)eg bie fid) unb i()re Seit felbft Grfennenben oUgcmein aK \}ci§ tpa§ eä ift, olö bag Problem unfereö 3«l)t^unl>crtö rid)tig erfaffen, liegen fd)on einige trenigc , ober trejf[id)e Jeijlungen üor. 3cJ) gc|!cf)e gern , bap mid) aber, auf cc bcn großen 2(rbeiten unferä lieben Martius unb Mohl \xnt Nees von Esenbeck, faum itm§ au§ beren SSereid) fo angcfprod)en t)at, al6 Eisengrein's „gamilic bcr ©djmetter* ling6blütt)igen ((Stuttg. u. 2:ubingen 18360" unb id) barf bie§ um fo unpart^eiifd)cr augs fpred)en , al6 berfelbc meine Keinen 3(rbeiten nid)t fennt , trentg|!en6 nur bm Conspectus citirt, n)at)rfd)cinlid) ireil feine "KxUlt fd)on früher »oUcnbet trurbc, beüor meine Flora ger- manica mit i()rer 5}?etamorpt)ofe bcr ^flanjemrelt 9}?itteIeuropa'g erfdjien, aber aud) id) felbjl nur auä biefem feinen 5ßcrfe, if)n fcnnc.*) bcn Slafftficationäj!ufcn tjl bereits tn ber Flora germanica p. XLMI. , „ rationes methodicae " unb im 9)flan«nrcic^c ©. 68. u. 69. cnttricfclt unb barum f)icr ntd)t röiebcrfjoU irorbcn. *) SBcId}cr Flora germanica aber JT?äf}rcnb btefcr 3eit bie fonbcrborc Sljrc ju Zl}dl tvuv: bc, bur(^ ben guten ^flanjcnfcnncc Mr. Mütel al§ „ Flore fran^aise destince aux herhorisa^ tions etc." unb mit einem „Alias rcpresentant les caracteres de 550 plantes critiques extraites des helles centurics coloriees de Viconographie critique de 3fr. Reichenbach " b. t). mit fo üiclcn (Soptecn üon mir nad) bcutf^en ^flanjen gcjctc^nctcr gfgurcn, auf ben SSoben bcä tongebcaben granfreid)§ »erpflanit ju werben, eine Srfc^cinung, bie man in ®cutfc^lanb I) (er unb ba yor: fidJtig ju »erfcbweigcn, bemitbt ifr. (5S oerftcbt fid) aber oon fclbjl, bap im Scrtc, fo rcic in ben ^fbbilbungcn, bie gjad)bilbung nur mit SBcglaffung bcä Äcrnä, bcn iä) in meinen ©(^rtftcn ju fud}cn geiDot)nt bin b. b- "^it Unrerbriicfung bcr üuä bcr Statur gcfe^öpften SDictamorpbcfc, julaf^ ftg fe^n fonntc. Sn bicfcr SBeife bc§ Mr. Mütel finbc iö) übrigcnä niä^t cttva irgcnb etmaä ÄabcüisTOcrtbcS. 5iac^ meiner SBcife in aUcm ©njclncn objectio mit ouf bnä ©anje ju [cl}cn, alfo bei einem Urt^cilc über einen 2Cnbcrn aud^ auf ben ^pia^ ju a^tcn, ouf bcm er flebt, auf hk Scrba'ltnilTe unter bcnen er »irftc, banbelte Mr. Mittel burd)au§ rec^t. er ernannte aud) aB Jluglanbet unpartbcüfd) bcn SGSertb meiner „Flora germanica'' unb bie Srcue bcr SCbbilb: ungcn meiner „pUmtae criticae'-' an, er fa^te atfo bcn (Sntfcblufj, btc Äcnntni^ berfelben au^ feinen ßanbälcutcn jugängticber madjen ju moUcn. ^kä errcidjte er aber nur bei Umgie^ung bcr ^crm, unb mit SJedjt. S)cnn iric ungcred)t Jriirbcn mir fepn, menn mir nerlangen moUtcn, bie > granjofcn foUten fid) p bcn 3tnftd^tcn bcr S)cutfd)en bequemen, ta 1) ifire Sotanifcr, mcmgftcnä bie beriifimteflen unter ibncn, bie Spradje bcr Scutfdien nod) immer nidjt fcnncn; 2) bicfclbcn ctmag, mcran ibre Sfationalttät jtcb i)äü, unb fraft ibreä ©(aubenä an fubjectioc ^cftttcttät, mit 5Rcct)t unb Sreue b^^t' i" ft^ '^^^^^ bcft|cn, nämlicb bie jlü'cfmcifc ober umgcEcbrtc 9)ietamor= ptjofc; 3) biefelbcn fcbcn, ha^ gcmijTc Seutfcbe felbj^, baä maä red)t bcutfd) ift, ocrmcrfen, un= ivhittliäj Jjcrfolgen unb btinb bcm ^vanjofifdien nad}jagen. — SKcnn bcmnad) ik granjofen in biefem ibrcm SSerfabren tabetfrci crf^cincn, fo trifft fol^e S>cutfd}c, mic bie crrcä'bnten, ein — ticUeidbt rc^tücbcr bcgriinbctcr Sabel. ©tüdlidjenrcifc ift bed) [oId)e6 Umrifcn nur an mcnigcn Orten unb in rcenigen Snbinibuen tt)pi^ij jtabitifirt, bcnn im JtUgcmeinen bcnfcn aud) bd unä alle Siid)tigcrn mebr felbfi. giir ben Jnie fd)on crmäbnt, ctn?a geborncn ober nod) ju gebarcnbcn h'inftisen S3erfaffer einer „historia rei licrbariac" bcs neunjebnten3ab>-"b«"bert§, mirb eg aber ein crftauncnämcrtbcS gactum abgeben , »renn er einfl fd)rcibcn mufj, mit wie confcquentem (Sifec man in unfcrer 3eit no^ gegen baä SBiäcben auftaudbenbcn, beutfd)en botanifd) - mi|Tcnfd)aft= liefen Sinn ücrfäbrt, al§ ob bicfcr Sinn bcr SRuin bcr SBtffcnfdjaft märe. Siamcntlicb fitrdjtc- te man bcn (freuet oar nid)t flauen ju Jonncn, bur^ eine Flora germanica einen beutfd)cn gamilicit. Siutmort. 41 Eiscngi-ein ifl mtc in feiner Qu^geicidjneten ©djcift a(6 beticnlgc SSotanifec erfdjies mn, \)on bem Vittorio Alfieri, jene F)of)e, cb(e Ülatur, fd)on t»oraf)nenb [agtc: „o feltcne, tüa^d)aft {)immlifd)e ©abe, »rcc jugfcic^ bcm SScrfianbc unb bcm @cfut)(e ju folgen irci^ ! " — unb id) gefteljc gern, bnfj id) bei bem üefen feinet S3ud)eg ben 5üunfd) in mit nid)t bctu()tgen fonntC/ cg mcgc in£!eutfd)Ianb ein t)olleg25u(ienbbotanifd)ec(Sd)cift|Icllec geben, \m Eiseiigrein ifl. 2)iefe daffifd}e SSilbung, tve(d)c ^icc n?a(tet, biefe (5u(tuc beg ©emütf)^, tDcldje ftd) l)iet auöfpridjt, ba6 finb ja Gigenfd)aften , mid)i red)t eigentlid) ali (\>k 3ieibca tinb Sppen bem Gfjaractec biß >Deutfd)cn gef)oren, roarum ift benn alfo bag SJu^enb in bcm gropen 2)eutfd)[anb nidjt Doli? leiber ba^ alte Änpitel giebt bie 2(ntn?ort: ein Att)eU untec ben £)eutfd)en iff burd) feine geograpf)ifd)c Sage centrifd), b. f). cttra^ gac ju gemutf)lid) ober gar tiegetabilifd) weiblich geiDorben, er will unb überfe^t "^M, nur nid)t mel)c — fi'd} felbfl. ©ans ^'^3 @cgentf)eit alfo Dom großen 6f)aractcr ber j^canjofen, ttjeld)cr in einer un^ begranjfen SSaterlanböIiebe n^urjclnb, fafi ganj allein buvd) SSecftanb unb ^ofttiüitdt alä große 5?ationa(itdt emporbluljt unb alleö ^rembartige nur bann afftmirt, wenn er eg mann^ lid) ju bel)errfd)en vermag. (So flubirtc unb ad)tctc Jussieu, wie er mir felbjl fagte, un; fern Jos. Gärtner, um feine eignen 2(nfid}fen bcfrdftigenb ju unterflu^en unb ■tl)at bieg burd) feine Memoircs, fo blicf ten 3fnbere nad) ber beutfd)en 9}?ctamorpl)ofe , üktid> eine anberc ju mad)cn, fo würbe meine Flora germanica jur Flora fran^aise unb meis m Tfbbilbungen beutfd)cr plantac crlticac ju ben 2(bbitbungen franjcfifc^er, fo würbe Hübner's beutfd)e6 S^ationalwerf ober bie @d)metterlinge ©uropa'ö/ jur S3aftg für Dii- ponchel's Lepitopti-res unb in bciben 5Berfen f)cipt eä bei liuen, bie man no^ ntd)t in dJrunbgcbanfcn fo sans fa^on, confequcnt üon 2Cnfang biö ju Gnbc ftd) burd}j{ef)en ju fef)cn. 9tad) einem mcrHiüiirbigen Sannurttjcile unb 3nterbiEtc oon Anno — 1835! lüetdjeä Jotc cijne neue JCufforberung gern unbeleuchtet unb unanalpfirt (äffen wollen, jctgte fid) bcrCärfolg balb fjcr: auötretcnb, at§ iai beutfd)c corpus delicti in jwet SKcifcn von feinem beutf(^:morp^ologifd)en ©alje gefegt, lateinifd} unb bcutfd^ im Umguf mkin i)nauiUm. 35a war allerbingä ber beutfd}e ©cbanfe begpotifi^ ücvbannt unb »erachtet oerf^wicgcn, baä cble ^Pnnjip ber rixa de lana caprina «üteber gewonnen, waä flott Saufenber oon Siifpiclcn fd^on baä einzige oon "iin- fang unb (Snbe beweif't. S)enn wäljccnb bk eine SBctfe in Cleraatis bie Ärone ber ^flanjenwelt glüdlit^ wteber gefunben, fo erfcnnt bk anberc im ^impcrnü^d^en, Staphylea, ii)t Sbeal bcc ebelftcn grui^tpflanjcn. 2){e in Scutfdilanb gewonnene unb erftanbcne, grunbgcfc^lt(^c Srfafjrung aber, ho.^ bie SSerbrcttung ber ^pflanjen morpI)olog tfd) unb g eograpljifd) in- nig t)armon{re, bajj bemnad) jeber gamtlien = , Orbnungä^ unb Älaffenabfc^ lu^ baä '!QÖi)ive morpljologifd) unb geograpl)ifc^ ocreint, bem objcctio fcbcnben 2luge oor; füt)re, ba^ 3)cutf^(anb alfo, ba.cS nid;t bk ganje SDßelt ift, aud) nid)t bie ^ol)c ber Pflanzen; weit in fic^ baben fö'nnc, feine '^Icxa nur in ben ^ppertccen eine ntcbcre Deutung auf bie Ijßcbjte inbifi^e gorm ber Drangen gewinne, war nun, wie nwn wä't)ncn mod)te, glücflid) wieber ocrni(^tet, man \)atte ben rationellen Jlnfang unb boä rationelle @nbe ber (£acbe alfo Eräftig con-- fcquent mit berSBurjel wicbcr ausgerottet, weit fte eä wagte, ber üon ber gcmad)l{(^en 0cwcfint ^etr ber 53Zenge cünocntioncll al§ Qci^vdä) ernannten Sßii(lfu|)r ftdb cntgcgcnjuflellen, man i)atu ben tebenbigcn 3"f>.'iwmenl)ang ber ^flanjcnnatur au§ ber bcutfcbcn glora glücflid) wiebcr getilgt itnb freute fid) Einbltd), bie lieben bcutfc!^en ^flanjcn in il)rcr beutfdjcn ^^lora nun per ordines wiebcr ähiFran^oise gcovbnct ju fe^cn! — 3d) wiinfdje, bafi h'inftig ial;rlid) jcbn neue bcutfd)e gieren erfdjeinen mögen — unb fic werben unb muffen erfd)etnen — aber bk guten beutfd}en ^flanjtn mögen nur aud) bcutfd; empfunbcn unb im SBtcbcrgcben bcutfd) gebadet fei;n, bann erft, glaube i(^, !ann bie t)od)gcpricfcnc, wä'f)rcnb bcä ®d)mcljafteS unb bamalä etmai ju oorcilig alle ©eijler fcffdn foUcnb, ücrh'inbete „neue 2lcra" beginnen. ^2 2inttt)ort. ^amilien. nect)dlb bct fransofifd)cn ©tcnsen gefunben: „man fanb fic ba imb bort unb eö wirb bA- mitenbcn, ba^ man fte aud) in granfceid) nod) ftnbet!" — 2tU' biefc ecfd^cinung tjl an ftd) ebel unb grof , fic aA)M bcii 2(uglanbifd)e , fo mit mit bcm Eignen fid) 2(d)tijn9 vertragt, aber [tc verleugnet ftd) fclbft ntd)t, fie ij^ unb bleibt immer bie überfc^njcngUd)ftc sövitetlanbsliebc, njcld)c bie SBelt fennt. „ ühtt ^aben benn bie 2 c 9 u m i n o f e n aud) einen Sppul ? " 66 fd)eint fo unb bie 9JZeij!en fud)en if)n ttjo^l in ber SSilbung be§ legnraen, bie§ liegt fcl)r nal)e unb ifl aUerbinga fe^r n)id)tig» 25ie entwicfelung bicfer l)Dd)fi einfachen unb tuenn man fic einmal rein bcutfd) = genetifd) betrad)tet, für bie !mctamorpl)ofe fo l)od) mW tigen Srud)tform, i|! ober axii) fd)on fo gut unb grünblid) nad)gen)iefen rootben, bap id) Unnu^eS fd)retben roürbc, ttJoUte id) l)ier nod) ctmaö barüber errcdl)nen. 5i3enn nun fd)on nic^t SU leugnen ijl , hii^ bie Formation unb bie 3u '- unb 2(breege beg legumen, als eine ^6d)fi beac^tunggreert^e erfd)einung bei :j(uffinbung bc^ Snpus bcr Seguminofen verfolgt unb aud) bter roieber, rcie rcir bei S3etrad)tung bcrßoroüe fcl)en iverbcn, Trifolium unbebingt in iljrem Urpiinype, bie niebrigjle ©attung fc»m, unb biefe (Stellung, bai beginnen mit Trifoliuia, ba5Jpauptfennjcid)m für baö 9laturgcfül)l eineöTInorbnerg bicfer S'^milie abgeben unbinbiefec 5iieife bie gortbilbung beS legumen jur l)ö^ern (Snttvitfelung , crfannt njerbm muf , fo l)at mir bod) immer ge[d)ienen , atg ob barin , in btefcr SSilbung beS legumen, bcr eigentlidic Sppug nid)t liege, vielmehr bicfeg ber SSilbung eine6 anbcrn Äreifcg, bie urtppifd)e SSebeut; ung nad)geben muffe. 83ci meinen 2(nftd)tcn über eine $öcrfd)icbenl)eit beg mdnnli*/en unb tveiblid)en ^rinjipg, glaube id) mit ber ÜZatur baruber einig ju fepn, b4 biefe SSejlrebungen, ihvc ^ai)n buvd) cntgcgcngcfcijte, in anbrcr .^infid)t analoge ^arallclrcil)cn, ober burd) bie in ben Srbnungen neben einaubci getretenen Formationen ber Älaffen, eine im «rciblic^en unb mdnnlid)en ^rin^ipe entgegengefd^te Diid)tung, verfolgen. 66 mag nad) biefer Ueberjeugung ba^ Sejlreben be6 ^iftiUarlcbenö für bie gldd)e gebad)t ein centripetaleö, für bie 2fd)fc gebad)t ein a!rogenetifd)e6 , bai mdnnlid)c bagegen für bie Sldd)c ein centrifiigaleg , für bie :?Id)fc ein amp^igenctifd)e6 fepn. £)cn normalen unb, roic id) glaube, vorroaltenben SScrlauf bec Srud)tbilbung, ftnbe xd)ft überrafd)t unb o^n« beftiebigt Jii iverbcn , lefen n?ir alle biefe ©erfe burd) unb — erfal)ren n i d) t , rcag biefe gnmilicn. 3lnttt)crr. 43 ^d)mcttetlin9öb[i;mc für bic ffc tragcnbcn ^flaitj^cn ttill unb Gebeutet. €6 »rirb ung akr babci auffallenb^ ircnn fo gcijlrcidic S)iänncr, um fid) bic o xä) bin, t)on meinem gradus naturalis au§ fanb, id) immet bie eins mal genoffenc 2(u6ftd)t iviebet unb l)offc eg foU nodi mandjet üon dl)nlid)en fünften, toi« idl)tlid) fo oiele »cn unfern fd)6nen S3ergf)6l)en anä , l)eitec fi'd) umfel)en. 3d) l)abe in meinen fcul)cftcn SSemetfungen übet natür[id)e 33ettt)anbtfd)aften immet batauf l)ingcbcutet , ba'^ e§ tec^t angencl)m feim muffe, ju iviffcn »oaö bie gute Statut ixt einet fold)en ^p^njengcfeüfc^aft, bie »oit gamilie nennen, eigentlich i)ornel)me, unb td) I)abc mit ben ©lauben nid)t nef)mcn laffen , ba^ »on bicfen ^flanjcnfamilien , jebe auf il)tec ©tufe immet oorjuglid) einen fut ba.^ ganje (Staatölcben bcö ^Pflanjenrcid)g red}t erfptie^lii d)en Stved ausübe. 3"^ f)i^bc bann, ba id) mit etioaä ©vofcrem bei ^Tnfdjauung beö l)ecrfc^enben geitgcifreg unb bet begonnenen grcpcicn SKctfe tüd)tigci 5J?dnncc bcwu^jutteten, nid}t gefonnen roat, nut bie f leine Flora germauica unb bie f leine bilblid)c Uebctfid^t: tag ^flanjenteid) mit (Stldutetung in 2 J^eften gegeben unb in ctfletet, in bet Flora, jebet gamilie einen gan^ flcinen, lafonifdjen ^iDpeniocifct al^ gradus naturalis üotgefc^t, bcm cigentlid) hiebet eine J^anb o.U y^ingerjeig t)orgefe|t feim foUte, bn et ihm baju befrimmt tfi, ba'^ man »on il)m cm^ , bie ©cgenb befdjaue. 3<^ bndqu inbeffen, bei bin iwnigcn ^Borten, tt)ic öfter: „sapienti sat" unb nut ^errn Lindlej's 2(u5fprud) soicfte fo fatcgoi tifd), um füt biefe erlduternben S3lättcr, mtd) fd)ncll in SSetvegung ju feigen. 3d) erlaube mir nad) tiefer notl)it)enbigen ßtldutccung , einige 5Bortc über ben Sippen^ treifet füt bie ^ a p i l i o n a c e e n. ßr f)eipt: „Antherae absolvuntur. " 5ßa6 {}cipt bo.^'< 5Bic ^llc — aupet Agardh, — tviffcn obct glauben feit Gölhe, b,\^ jbic ©taub; beutel umgciranbelte SSldttet finb, eg l)aben fi'c^ abet SO?and)e in ba £)arleguug ber ^mi morp^ofe nid)t aufEldren Tonnen , trdl}renb id) mir bie ^a&ji. niemals anberS benfen fonnte, alg id) fte evfldrt l)abe, bci^ ber Rollen bo.^ stvtfd)en ber obern unb untern v^autfd)id)t um^ , gettjanbeltc ^l)r)tod)lor fei, obn)ol)l nun bcii 2(uffpringcn beö umgeiranbeltcn S3latte6 nid)t immer an btn Svdntern gefcf)ief)t, fonbcrn irb erft burd) biedaffiaccc gcforbert unb l)ier naturgemdp, in jroeiter Samilie, üoUfommcn erreid)t. £)al biittc ©lieb ber mdnnlic^en Oteil)e, bic ßorollc (erjl fdf)ig im ©tanbe ber ©pntl)cfe, in ber 5)?imofacec, fid) ganj, b. l). reguldr ju Dollenben) mu^ bemnad) oben, in ber 5ll)eftS bei ©taubbcutcll, b. f), bei ben ^apilionaccen, nur all niebrtgjTe ^oten^ beffen, tval aul \t)x mxbm fann, erfd)einen, unb fo ndl)ern mt unl je^t ber 6in; unb ^ulfid)t , burd) iveldje mir mieber crfaf)ren , ro o mir t)'m in ber ^^Jatur finb» ^ir f ommen ndmlid) nad) biefem f'leincn Ummege auf bie gragc juru(f : „ w a I i ft (5o rolle?" S)ie brci enfiirenbcn £[)?etamorpl)ofen üon Göthe unb Nees v. Esenbeck, bic t)on De Candolle unb bic Don Oken fagen unl, ftc fep ber mit Äeld) unb ©taub; fdben alternirenbe SSlattfreil, unb fd)on bie Uebereinflimmung fo groper SS)?dnner Idpt fafi gar niemanb tragen , ein ber Unm6glid)feit ju jiretfeln, ba^ bic , antreffen, fprad)en trir mit ber S5ejeid}nung burd) biefe flilorte, bic iSeftiramung beö' SOTetfmaleö aug, ire(d)e'o üon jenem ßmpt)igcnetifd>en SJors gange jurucfbtieb» ®o l)offe id) , finb mx enbfi^ fo roett, ju fci)en trte i)iet in ben ^eguminofen bie Statur ntd)t§ anbereg bejtrecft unb nertangt, alä ui:^ red)t f)anbgrctflid) auf biefet (Stufe ber crjlen, b. i)* niebrigffen (Sntivicf elung ber Corolla piciopttala ein fol^ea offen'barteä ©tipulargebilbc, fo offenbar tric es? auö bcn i)aIb[ptepfotm;gcn ctvcil}i3 unb bai> vcxillum unb bie carina fmb baß \d}on anipf)i; genetifd), als vcxillum oollftanbig unb alß caviua ncd) uniicllildnbig i^ercintc bcppclte Stipus larpaac bei nad) 'ün bec stipulae gcftcHtcn Ijalb aupecn, t)alb innetn 9ieif)e, bag vexillum (bei bcn Gaffiaceen bwngen fid) bie feitlidjen potala baf)intei-) gel^oit füc ben einzelnen, cbein (Staubfaben, tveld)ec fein ju i()m , — bcm (Stipulaipaacc — 9ef)6ngeö, metamcl•p^clu•- te6 S3Iatt ifl. S5ei vielen [ef^t ftd} inbeffen biefe SSilbung nod} fort unb bec appcndlx im vexillum ift baß inerte, bec carina opponirte Stipularpaar, cigentlid) bie6 bcm (Staubfaben gefjcrig. ^ie carina ift ein iStipuIarpaac für jipei unten öegcniibcrrtcf)enbe ©taubfäben (bor Uctcnbenj nad) einen cinselnen vgtaubfaben) unb bie alae fmb baß brifte Stipufarpaar, n?eld}ca burd) boren Trennung, benn uifprüngtid) {)dngcn fte unten jufammen, ju jirei 9[eid}fallö getrennten feitlid)cn Staubfdbcn (ber Urtenben^ nad) 5U einem einzelnen) geljLHt. (So ijl bie 3al;[.bec (Staubfdben eisentlid) 5 (in ber Urtenbenj nur 3), bie bec $8Utmcn; bldttec urfprüng(id) 3. ^Üferbingg tl;eilen fid) fcl)r balb bic alac unb fpdtec bic carina in jn?et gcfonberte , babmd) ivcrben 5 S5lumenb[dtter. ^ie tiefftc thcsis muf .inbeffen aus bec Corolla sjiipetala, bie alfo nod) nidjt in petala getrennt ijl, fid) f}erau6bi(ben , ba- cum ift in einem genetifd)en, b, f). i^oaI)rJ)aft natürlid)cn 0i;fleme bec Segumi; nofcn, allemal »vegen S3/ume unb grud}t: Trifolium bie beginnenbc, b. I). nic^ b r ig fte ©attung, -imb biefe (Stellung fann imß fpmptcmatifd) ftd)er leiten, auf ben crften 5ßlicf b'u D^atürlidifeit einc6 ?eguminofcnfi;ftcmä ju erfennen. JDie pctala fmb l)icc nod) alle al>5 ein tubus mb limbus entfranben, lofcn ftd) abec fd)on beutlid) in ben bec 2(btl)eilunM Lotophyllura (geb. 1824, Chronoscmiura geb. 1825.) gel)6rigen ?Crten. (Sel)en ivir jefet einen ^Jlugenbüc? in unfer J^erbarium ober nod) beffer in bie lebenbige Statue , fo fmben w\x nod), unterftlV^mb fite unfrc cinfad)c ©rfldrung, bap jene Trifolia mit ccl)riger GoccUe fd}ca rc^rig yera\id)fene Stipuld an bin obern flattern l)abcn, bie gotcpbillen bagegcn IjxUn t!)rc (gtipuld fo frei ivie if)rc ßcroUe. I^'u ©attung Taiuarindus aber i^cllenbet bie 3 Slus menbldttec untcc bcn Gaffiaceen , mit nuc 3 i;cilcnbeten (Staubgefdfjen. S^ic S3lumen= bldttec ftnb amp()igenetifd) vollenbct mit ?cli- !cramen i-»er»ad)fen. Trif. repens i'ergcüncnb, giebt 3 <2tipularpaarc i){xauß. 2}ic tt;pifd)e Simfjal)l bec e'taubgcfdpe ift bcfanntlid) bei bin mcij^en uccboppelt, aUv fall bei allen biutit eine fucccffiye entiindelung obcc .^cmmung V'on 5 berfelben auf bin Dcppeiereiö [)in, überaus beutlid) bei Luplnus. 2^enn aud) l)iec ftnben ftd), fo wk m Silcne b\2 Corona, bei einzelnen ©attimgen 5. SS. Phaseolus Diubimcnte tton eifc aiß coron» - gebilbetcn Stipulacpaare fogac altecnirenb , b. l). 5tüifd)en bin verfd)icbenen SSlumenbldttern auf benen fte fföcn, »}ecamd)fcn, frel)t aud) in bec Fl. g-crm. p. 812. unb fprid)t ivicbev für be= cen amp{)igenetifd)c avid)tung. 3'd) i)aU überall bacauf l)ingebeutet, bap bcrgleidKn ©rfdiein; ungen ftd) oft nur in einzelnen ©attungen beutlid) mad)en, fo I)at 5. 35. Dianthu.s i?ic bcppeltc 9\ctl)e i>cnie SM-arzieae tvieberbolen nod) im .Keimling, roeit bie (S»;ntl)cfc allemal bie thcsis nnebcr vereint, bie ^a- piüonacccn au^ il)rem Uvfprunge, fonj! aber von it)rem ^(a|e unjertrennlid). 2)aij bic ^a-- tur nud) ben ßmbrpo in i^mx natitrlid)en S^imilien aufrollt unb fortbilbet Ijat fte im Dian- tlius gelel)rf , trer alfo glaubt, ba^ einS'ober ba6 anbere SSerl)dltn!{} , ber gerabe ober frura; me ßmbrro gan^^ burd}laufen mitffe, ber ()at eine fun|!lid)e 2(nfid)t ber 9?atur, in n?cld)er alles fid) fortbilben mup. S)ic Detarieae geivinnen ben geraben Äeimling, opponiren fi'd) aber oovigm al§ ^(petalen. S)ic SJJimofaceen cnblid) bieten baß ()6d)ftc \va§ tvir I)icr ju entarten vetmod)ten unb bilbcn bic venvad)fene, ivieber r6l)rige (lorollc jur frei unb regelmäßig fünf; blättrigen fort unb \i)u ©taubgefdpc vermel)rcn ftd) jur f)6d)|!en, mdnnlid)en SSiel^al)!. 3n biefcr Hßieife hat fid) alleö geflcigert unb tvir fül)len , ba^ ein (Sinn in ber ^rn^ orbnung liegt, tvir mögen fic faffcn ivo tvir nur tvollcn, baöaltc ^aturgefe^ bcr Polarität mai^t fid) QtlUnb, ^k lcfetc5Bieber{;o(ung ber S^metterlinggblutfje ftnbcn tvir nun in ber brittcn, f)6^j?en SDrbnung nncber, unb jtvar an berfelben Steife, tvo bic I'apllionaccac fl.mben, in ber fd)6; nen gamilic bcr Melaleuccac, ba jlfl)en bie Lccytliidcac alS bic 9ieprdfentanten bcr Pa- pilionaceae auf biefcr Stufe. (S^crgl. ^flanjcnveid) S. 48.) — ^uf biefcr Stufe ift bann bic grud}t aud) fd)on Idngft, namcntlid) burd) bic 2(ntitf)cfc ber jtvciten orbnung ju fid) felbft gcf ommcn unb afrogenetifd) gcivorben, big fid) bicfe gru^t cnblid), im grcpen jtrcifc bec Snagrcenformation, in ben Lythrcac unb Mclastomcae, in bem bcr Sicfacecnformation aber in ber ^(mrgb.tlacee, vom fejyclnbcn Äcld)c gdnjlid) befreit. ^J^aturlid) in il)rem ivcibli; d)cn ^rinjipc jene, bic Lythrea unb Mclastomea centrifd) gcivorben, (im mdnnlid)en 5iun irregulären juriicffeljrcnb , alfo gcl)emmt) in bicfcm n5ciblid)cn ^rinjip aber biefc, bic ■^mt^gbalacce, vom crrcid)tcn ccntci[d}cn ^(bfd)lup ber SOfiirtacee, jur Svrcgularitdt il)rcr Srud)t ftd) alg Äirfd)c, ^>p^tume u. f. tv. bequemeub. So fct)cn wk ivie ein 9el)cimeS S3anb von 5?aturgefc|en burd) bic ivirflid) nati:rlid)cn sßcvivanbfd^aften fid) tief in il)rem 5Bcfen bcgrünbct, unb uncnblid) mannid)falti9 rcic baS klaffen. 5Intn>crt. , 49 ?fle^ bec ^atut [clbcr imb fid)cc verjtreiat, fi'cf) bmli6) ^inburd) fcblingt. — ^6) i)aU mit immec Qcbarfjt/ man f onnc auf biefem ^Scgc in btc comparatiüc SSotanif etroa^ ftd)e; tcc {jincingelangcn a(g .qoivobnlidf) imb bic ^otanif fei cg bcc itnfmc 3ctt, burd) btc compa; ratifc 2(natomic beä :ili)tcif6rpcrg getroibcncn f)of)en SSclcijrung [ctjulbig, aud) banEbar einen tnty^iti unb nid;t immec ^icfsacfactig juc (Seite ^üpfenben SOßeg fid) ju fudjen «nb if)n bann auf bec S5a{)n feinet Snpcn, ebenfalls in Ovu{)c ju verfolgen. 10) (üergl. ic f)6d)ften S)iPiftonen be§ ^flansenrcid)^ nad) bcn dotps lebonen, nad) i{)rcr ganjen Entfaltung im J^erau6trcten in bic Icbcnbigc 5Belt, finb fo tief m ber S'^atur bcgrünbet, unb prägten ftd) bem 58cfd)auer biefer lebenbigen 5ffielt fo lange fdjon tinb fo tief ein , bci^ bereite Ray unb nad^ iljm van Royen jur ©affiftcation, biefc crftc 6rfd)cinung ber ^flanjc, in finnigem Qn)nen einer n?citern 6ntn)i(f clung fo getreuen (Spjlcmcä jum ßebcn einer folgenbcn 3eit, cinmütl)ig auppten. Linnee ad)tetc bicfeg ^rinjip über; auö {)od^ unb pon Jussieu, pflegt bann bic cingelcbte @eiro{)n^cit ber mitfprcd)enbcn S)?en; gc, bcffcn ßiftnbung ju leiten* 50 "ilntroovu Sioifioncn. "ilUt bec „unüctdnbcrttdjllc" ®nmbc{)aracfec , tretdjcr btc t)6d)|!en 2(bt{)eUun9cn bcgiüifioncn in ber S^Jatur felbji liegt «nb fo flare SSilber wie je^t Corda, in bm fojlbaren aSeling ber J)oc^l)er5ig bic 5Biffenfd)aft forbernben SSerliner 2(fabemie nicbcrgclcgt, Link auf feinen 'fd)oncn grof eu 2;afeln, Mayen in feiner ^l)rtotomie, Unger in feiner treff(id)en '2(uf6ldrung über bic ßvantf)cmc bcr ^flanjen, unb nod) fo Diele anberc au69eseid)nete Sot|d)er geboten, fül)ren immer flarer in biefc Uebcr^eugung {)incim 3d) t)ermutl)c aber, ba^ wenn einfl ba^ gropc 5öerf crfd)cincn wirb , wcldjcg bie ßrftnbung bcr 4)P&co = £)it:pgengag - 5)^ifroff'ope nad) i^rcm Eintritt in baä Setzen, alg unmittelbare Entfaltung unb gortbilbung il)reg notf)Wcnbigcn 9tefultateg bcbingt, XX)(xin meine id) aus ßnglanb bag fÖ3er! „The Universal Pliytophysiobiogra- pholo-y" itt großem gormat auf Rapier „o{)ne (inbi" ju ung fommen wirb, in welchem wir auf jebcm feiner SSldtter in einer giguc ^on etwa jwolf big fed)5ef)n gup J^ol;e, ein ©tue!* d)cn Scllgcwebc unb ©efdj^bilbung , aug allen wenißfteng big iei^t beEannten ©attungen beg föcwdd)greid)cg , nad) bm {)errlid)cn lebenbig farbig crfd)einenben SSilbcrn biefeg 5J?i!roffopg, mit englifdiem ^infel trefflid) gemalt, ju unfrec ^nfd)auun9 bringen, fo werben wir bod) oieUeid)t nad) 2^urd)bld«rung biefeg gropen ?dnö:)i^ bcr anatomifd)cn ^flanjennatur ung X)iüii'ionc», ' 5«ut>üi.-ir. 51 gcgenfeitlg Dettvunbovt unb vatcgcn bcfd)nucn unb ycigcblid) etJDnrtcn/ bop mit bei Wif- befdjauec anbcutcn foK, wo bic „1lb\d)nitt(" in bcc SWatcrie tüiiren. 3n foldicc (Spl}atc modjtcn ivii ctnft bic 6infid}t unb 9xuf)c , bic >ßiaf)i-f)cit unb Ums ftd)t unfccc^ Treviianus bucd)ira(tfn fe()en! — 2)ic „pliintcs cellulaires" ftnb erftenS mit vielen vereint/ bei bcnen von einer 3eW= bilbung aud} nid)t bie gertngflc Spur fid) anbcutcn iann, mit fo[d}en, »ve(d)e ftd) alg unge; bilbetec Si)?affenftoff Zenker's *), n?al)rcnb i{)ver fuijen ?ebenöjeit erf)a(tcn, in baö menfd)-- tid) evfapbaie SeHcnlcben nod) nid)t ftd) ei-fd)licpcnb» Gntftcf)t aber auf bm fcitgebilbeten (Stufen bii^ 5Befen bcr ^tlk, fo tritt bicS aud) unter fo cinfadjem J^aupttppuö auf, bap eö »vicber fdbig tvirb, in eine *2fnvit)t von £teuterctppen au^cinanber ju gef)en, unb müpte unter ftd) a(6 fo(d)e6 iva{)rfd)etnlid) anbcre S()ei(ung bcgrunben, alö getro^nlid) verfudH wirb, vicl(eid)t gar — bcd) tvir tragen faum fo ^arabojce^ ju benf'en — bie fo tt)id); tige Swga§ Sdufd)enbe bcr formellen 6rfd}cinung an biefen 2i?cfcn, verleitete ivunbcrbar ju unnatitrlidjer «Stellung in ben (Svftemen bcr iSd)ule. 3ie{)en »vir alieg 3"fdllige, fid) vor; unb nad)bilbenbe ah, fo bleibt ber Slppuä il}rer Qu fd)einung nur im 6 i n f d) l i e f e n b e 6 ^ {) i; t o d) l o r s; unb tvdl)renb fte burd) bicfcn gc; t)eimcn inncrn ®egenfa| gegen il)re dunere 2Bicberl)olung ber^ilje, ju6rt)ptod)loro; pl)i;ten tverben, fo treten fte jtvifdjcn bic ^ilje unb 5ivifd)cn bie (5f)loropbi;ten alg vcrmittclnbeö ©lieb» (So fcl)cn tvir, ivic bic in ber ^bti unb 6rfd}einung bc^ @ctvdd)fcö nod) tief fd}lummcrnbcn ^t(je in ber Sortbilbung i^ur Slcd)te, bin Srautri bcg jQbi)mn in fid) gcjvinnen. @(cid)iüic aber im '?ebcn beä 9}?cnfd)cn bcr Sraum iiti S3crcid) bcr 3bcen: jvelt oft eine ivic^tige golgc für 5^atur unb Sebca entivicfclt, fo mag aud) biefer unbebcut; cnbc S^raum ber S(ed)te bie 6rfd}einung ber jtnofpung au^ ftd) erwecfen unb burd) bie ganjc SBelt ber ^flanjen l)inburd) , ftd) au6breitenb entfalten. 6ine allgemeine S3el}auptung für bic „planlos cellulaires" ivar aber nod) bic, bap fte beS «a^ren vegctabilifd)cn ©cfdpfpftemö, ber ©piratgefdf c , entbc{)ren follten. £)a nun l^mt öU Sage jebermann tt?eip, \xk f^on unb flar biefe (Spiralbilbung in ben l^aubj unb !?cbermoofen f)erauftaud)t,**) fo bebarf eö tveitcr feiner tveitcren (Srldutcrung bafür, baf jene Umfd)rcibung bcr ,,plantes cellulaires" eine rein ibeale, in ber D^ttur burd)auö ♦) Äatcc^iämug (S. 7. 1824. **) Db bte ©piralcn bcc Trichiaceen, n?c(d)e Corda cntbccEte, analog ftnb ? 62 2intn)ort. 2)iöifioneii. ttid)t b cg t un bc t e ifl. Unfcre ^(nfc^auung ging abet in biefcc (grfa{)cun9 '«^n^« ba()in, bap bie (5()(orop{)pten eben babucd^, bap fie fid) in 3? W = unb ©efiippflanjen n i d) t eintf)eifea rooücn, einen na tue üdjen, b, t). einen üon bec 9'Zatuc felbjl juc 23ecan[d}au(id)un9 gebwdjten Slppu^ toc "Kugen legen» Diefec 2^i;puä fmbet aUt thtn feine SSaftö, b. t). feine momentane (Stabiürung in einer bec gropartigjlen, unb in i{)recSoitbilbung in baä Unge{)euere be§ ganjen ^flanjenicic^ö {)inau$ragenben Gifd)cinung — in bec ©eburt beä ©pi; ta(fi)|!em6! — erf6f)nen, ba^ Ijahi id) n)o()l aud) angebeutet, altein man lief't unb lernt baß nid)t anß S3iid)ern. 5Bem fid) abec bci^ ©emütl) erfd)[offcn l)at, bie Ü^atuc 5u empftnben, bec mup in fie felbj^ eingc{)en unb ccft auß i^c in fid) aufnel)men, n?a§ ec in il)c tviebec auö fid) anfd)auen tt)iU. 3d) mujj beöf)alb barauf jucucf fommen , bap id) glaube, man fonne bucd^ beiß IIb- fd)neiben bec ßcfd)einun9 anatomifd) ecgrünbetec Dcgane, bie S^iatuc nid)t fi;jlematificen. ^an benfe, rete bie gormen, mklji bie erffen üiubtmcnte t)on ©picalen bacbietcn, unter ben ©picallofen jecjlccut finb , man bcnfe ferner bäum , irie üiele fpivallofe ®cnjdd)fe lüie* ber unter bzn l)6l)ccen ©piraltcdgern üoifommen , auö beren ©cfellfdjaft man ftc ntd)t n)ol)t augfd)eibcn fann, um fi'e mit ben übrigen vereinen ju »vollen. ^aw tuiubc f)ierbei fogar i\i\ Equisetum arvense fommen, iveld)eö in r)ecfd)iebenem 3u|lanbe balb Spiralen jeigt, halb njieber beren entbef)ct, fo ba^ man baffelbe ©eiodd)^ einmal untec beibcn 2(btl)eilungcn ju; gleich aufnef)mcn müpte. SD?ag man nun immec jene ^(nfd)auung , welche if)cen 25li^ bem ©an^ett juirenbet, eine poetifd)e nennen, n)eld)e bie anatomtfd)en unb pt)i;fto[ogifd)en ßrfd)einungen unb beren £)ffenbarung in ber ßebenöineife gleid)ad)tet, ccjl mit ben mocpl)Ologifd)en ©efe^en verbinbet unb ba\m bead)tet, roaö anß btefem 33ereine für bie eld)c l)od) bcgeijletn mup, man fief)t ja btn lieben^würbigen Sotfd)er, wie er fid) unter bm ^\U jen f)erumtrcibt, wie er eine ^anb üoU 3wgnemen au6 bem Söaffcr f)eraug^ebt unb fit, m i^rer nüd)ternen 2;runfcnf)eit „ abstemü," if)m an ber ^mb wieber f)erabtaufcn. 5ßer fagt vni bmn in unferer Beit aufer Nees von Esenbeck in bcn 2f(gen beö füpcn 5!Bafferg unb Martins in ber Üteife in SScafi'fien, üor allen ber tbk Alexander von Humboldt, ber bie S5af)n feiner 3eit wicber geebnet, ein 5Bort über bic SfZatur, wie biefc 5Bortc Linnee's? — — £)ürrc, trocfcne 95er|!anbegqud(creicn für baS iugenblid)c ©emütf) finb mani^e ^anb; unb 2e{)rbüd)er unferer 3eit unb nur in wenigen t>icüeid}t nod), aupec in bem tton Wende- roth unb Zenker, erlaubt man fi'd) , aug ^uttijt bin Grnft unb bie SBürbe ber ^Biffens fd)aft ju verlieren, einen fd)wad)en ©eitenblic! für ben fefjnenben 2(nfdngcr, auf feine liebe SKuttct S^^atur. ^a war bod) wa^r^aftig bic alte 3eit in i()rer Tfrmutl) weniger peban; tifd), al6 bic unfere in il)rem 9veic^t()umc an ^ülfgmitteln i|!. 3Bcrfen wir barum lieber einen, mnn aud) nur flüdjtigcn SSlid auf bie ©cfammti ^ c i t ber ^flgen , fo gewaf)ren wir eine grope , f)erclid)e 5ii5elt , wir jlaunen über bie CiÄans nigfaltigfeit in ber ßntwicfclung eineg CRiebcrn pm J^6l)ecn, wie fte bm ibealen ^unft in mi!roffopifd)en Äugeln realifircnb erfd)liepen, ^tljfdben nad)bilben, ©allertmaffcn wieber{)0J Icn, burd) bic öoit Kützing mit unübcrtrefflidjer Älarf)eit erponirten 2)iatomeen bie fireibes n 64 $Intn?ort. 2)iöifionett. tüeglid)« 3:f)lerivcU beru{)ren , ja f? (bfl in tiefe l)inuberfcl)reiten , fic^ bann njurjelartig ju jar; ten ©ebilbcn entfalten, in bec 35oral)nun9 beö S5latte6 ftd) gefallen, enbüd) in OitcfcnQes ftattung au6einanbetftrebenb , bie SJieere be^errfdjen, 2)enn balb laffen fid) übecall, roo bie^ geben beginnt, im gleidjarttg fd)inimecnben ©tun jene Äugeln unb "Spinbeln, jene ^aj ben unb Äeulen unb 3tvctgc faum abncn, balb bcbecfen fie tytx mit fd)cn grünem Siljtcp; T;ni) bie gldd)en unferer Seiche unb l'anbfeen, balb wanbelt ftd) ha^ befdjeibcne ©tun in baS l)etc(id^fte JRott) unb mit Ovofetten gcjiert, fd)mucEt Delesseria rhodantlm (Hook. bot. Joum, II. t. 12fi.) bie bie Snfet SJiauntiuä umgcbenbc @ee , balb fluctuiten fi'e njiebec bort ttt Siranjig unb mel)r Suf ?dnge, t?on ber öielarmigen 3Burjel auögebenb unb breiten Sdnbern gleid) , al§ Saminarien umgürten fte bie «Schollen unb Siäinfcln , balb erjlretf t ftd) im n6rblid)en atlantifd)en .Occan Chorda filnm ju einer 2(uöbel)nung Don breifig biö vierjig guf, balb vereint unb üernjirrt fid) ber «Sargaffo weftlid) oon ben fanavifd)en Snfeln, fclbjl ju fd)n)immenben Snfeln wn 160 (Seemeilen, burd) njeld)c bie bucd) eine 2(lgc beforgt ge; matten S5efd)iffer be6 jiürmenben £)ceang , mit ben Seilen fid) S5af)n l)auen , balb cnblid) fd)eint im ftillen 5D?eere Macrococystis pyrifera, fclbjlt über bie £!)?ad)t beö Glementcö l)ins aufgreifen ju wollen, in taufenb 2(rmcn jur Sdnge üon fünfl)unbert/ ja funfjef)n{)unbert gu^cn von it)rem Urfprungc in bie weite Umgebung l)inau6ftral)lenb. ®er foUtc aber nad) einem fold}en lebenbigen SSlide auf bie lebenbigen ^((gen, nii^t erfd)tecfen, ober mt foUtc nid)t wcnigjlenä abgeful)lt werben, in feinem 6ntl)ufiagmu5 für ein Systema „naturale" Wenn er fold)' eine 55ielt, fold)' eine großartige ^flanjen = 3*^ a t u r t)erabgefe^t fie{)t , nod) tiefer al5 bie nod) trdumenben Sled)ten , a(6 bie nod) tiefer fd)lum= mernben ^ilje? — 3n ber S^at eg fd)eint un^ nid)t öiel 2(nfd)auung%abe baju ju gct)6ren , in ber Q-t- fd)einung bcc Tilgen, wie fie a\i$ bem ßinfad)en auftaudjcn, wie fte in il)rem Sauerfioffs leben enblid) legal fanctionirt, ba6 ^eitere ©rim ber bol)ercn ^flanjcnnatur fd)on offen{)erjig barbieten unb in bie l)6d)fle S^rbung, bie biefem ©run urgefe^lid) ju folgen «ermag, wiebci; eö umbilben, in biefen lieblid) fricblid)en 2(lgen , wie fie in i()rem ungeheueren Elemente fid) in Bonen obt{)eilen unb gefcUig burd) bie fanften Uebergdngc bicfer 3oncn ftd) fortbilbenb ju £id)t unb 2uft immer l)6l)er emporfleigen , enblid) bai ©anje belebenb bel)errfd)en , ober tvic fte in i^rer formellen (Entfaltung überall anfireifen, überall ()injielen unb ^hi)txt§ oorauöbeu; ten, enblid) in it)rem geij!igen3urufe an un§ — wie fte in il)rer tüo^lgefdlligcn 'Sd)wdrmcrci unö fajl jwingen, jene auperorbenttid)c IDuüerture ju f)6ren, weld)c bm Zxaum ber ^k6:)ti jum 5Bad)en erttjecft t)at, bie große, g6ttlid)e .^armonie be^ ganjen ©ewdc^öreid)^ , jum erftenmalc bem fiir fol^c SJZuftf empfänglichen Grbfreife t^erfunbenb. — (So erfd)einen unä aber bie2(lgen in i^rer innern SSebeutung witflid) (iuii$ Sf)iei- gteid)faU5 im 5Saffcr , bec SKuttec alleg l)hi)mn Üc; bcnö, jum J^o[)cren erirad)t*), fo irirb aud) ba^ t)6l)erc @cn)dd)öretd) im SSaffec gebo; len, bmn jene fd)lummernben 23orbilber, bie nur in ben COJobiftcationen ber Äugelgcfralt morp^o(ogifd) matcrialifirtcn unb matcrieU ftVirten unb in bcc Sbec üom ^flanjcntebcn pp^in^ jcngeillig nod) frabilifirten ^iljc, waren nid)t jur Entfaltung für bag l)ot)ecc 2tbtn gcfdjaf^ fcn , alö fd)maro{5cnbe Grbgcbilbc im So a u unb in bec S a c b e bc?,eid)nct/ nur bcm Grb; leben unb bcm '2(uf quellen ii^ (Saamen üecgleid)bac , beffen (Spiflcns, al6 fold)er, mit Belebung bi$ Äeimlingg untergc^enb, ftd) abfd}liept. 2)ic[cc Keimling im 9ieid)c ber^])f[an; jcn i\t aber fid) bclcbcnb — bic 211 g c. Sn biefcm ©laubcn immer überjeugtec geworben, mup id) beina{)c gcjre{)ert, ba^ auä:) in mir eine Icbcnbigc ^bic, faft jlabil geworben ift, ndmlid) bic, bn^ alle i n i a c c e n unb 50? lU f i [ i a c c e n beginnen mit if)r — mit Azolla — im freuen Z\)piv$ xl)t(t ilinbl)eit al6 2((gen , baß l)oi)m SBurjelblitftlebcn be6 gvirrenfrauteg ju tl)rem neuen unb je^Jt tvefentlidjen S i; p u S , lefeterc fd)on circinniicnb auöcimmber ju rcKcn. 2(ber immer flvirer trirb balb bcn Surren felbjT, jener circinnivenbc Snpuä, fd)onbic^p; mcnopl)pllccn/ tn'ber aupern (£rfd)einung bte jugcnbüdjcn Sveminiöccnjen ber ^ebermoofc treu unb frcubig bciva^renb, treiben bieg i()nen ftarer geit)orbene dircinniren big in baß 3n' ncrftc il)rer @porenl)ü(Ic ()inein unb bic ju mdnnlidjem SScrfranbnip gelangten ^tcroibeen, er? füllen in biefcm ßircinniren bin SSeruf i^rcö ?cbeng, in il)rer dupcrn Grfc^cinung umc in bet Uml)ü(lung ber Äiipfcln , in mdnnlid) gereifter ^i)antaftc, bcfonbcren Siidjtungen folgcnb, ©0 folgen ftc aber felbfl nur einem allgemeinen @efe|e ber Icbenbigen Ü^afur, ireld^cg baß ©rope, 2(Iigemeine im 5v(cinen, SSefonbern n)leberf)olt. , ^inn cg ifl gleid)fam ali ob bic ganjc Sarrcnjlaube ftd} auf ber 9iü(fenfcite ber 5Sebel in Saufcnben burd) eine junge @aat von fleirtcn reinjig ^ mifroff'opifdjen 3nbit)ibuen, n)ieberl)ortc.' CO?an ficf)t bic^fleinen ©taub; ^cn tt»ieberl)o(t, n^ie in il)nen ivieber Don einem ibealen S??itte[punfte anß, bic ibeale UrFnofpe fog(eid) in Sßcbcl gelojl ift, bicfc Keinen 5ßebeld)cn ju ©pcrcnbcuteln umgciranbelt , in glei; d)er 5ßeifc bcn alten (5anon biß 2{ufrollcnä in il)rer ^Seife verfolgen , unb fo*biefc reiche Vegetation mifrüfBopifd)cr 3f?ad}bi[ber biß ©ropcn, auf il)rcm gcmeinfamen 58obcn, auf bcr 9uicfenblattfldd}e biß ^ibilß, auf geiviffcn fünften bcr l)icr mit bcm fölatte t)crfd}moIjc; non, babutd) ju TTbern geworbenen 3tt»ciglein, ober in beren 2Cd)fcln/ ober an-bercn (Spieen cntfpringcnb , in allen bcn Saufcnben unb roieber Saufcnben uon ^jpfldnjcl^en flar f)armonifc^ äufummenivirfenb, ftd) in bcm Z\)Ji>üß xi)itß iehmß unb «Strebeng, im ©rcinnationgactc fclbjl opfernb scrberjicn unb nun burdj il)rcn ©prop, bm fic in ticfjicr ©eclc bctt)al)rt, il)rctt legten SßJillen t»erfünben an bic kUnbi 5Selt, im ^inaugjifreucn bcr ©poren bic Deutung ocrcrbcnb: feib cnblid) ccntrifd) unb frei, unb fcimct unb i»acl)fet unb gcbdrct roicbcr, aber — nur circinnircnb , \x>k bic COiutter g'ctl)an. 5!??ittlerit>eilc taud)t aud) bie ilnofpung auß bcn Tflgenbeutcln jener ©alDinien unb SD^arfiliacccn , in bcncn man, nic^t mc()r cingebcnB ber llr!nofpe ber 2(lgen, o<:'i^'^'^nnd) ©porcn unb — ilorner (?) ju fmbcn beliebt t}at*) — tvieber l)erauf unb verlduft fidj burd) bic ©trunfe ber Söcbcl unb il}rc 2;i)eilunq. 7iud) bic gructiftcation tt)ill fic^ auß bcr S3lattfldd)c ccncenttiren , unb eine l)6f)crc Gentricitdt i'oral;nenb, uerfud)en jueift bic in ber dupern erfd)cinung fo l)o6 gelangten, palmenartigcn (5 p o 1 1) c e n fid) etiraö ßcntralcg burd) ~(5r^ebung ju fctiaffcn, ftc bringen cß aber nid)t jum Ucbenvinben bcr :^crrfd)aft biß SSlattcg, il)r unbcbeutenber nur für bie grüd)tc felbjl centraler grud)ttrdgcr bleibt auf ber gldd}c bcr fogcnannten Sieber, baß Ijeipt il)rcg nod) im Slattleben befangenen Stvciglcinä, tvic bei bcn nicbercn Sormcn fd)on bic ^md-)ti, gcfeffclt. ©cfentlid)crcg fann crjl bcbungcn ivcrbcn, tpcnn bcr ganjc Sppugproccp fi'd) trieber 5urü^jicl)t, bic dircination gicbt cß bal}cr auf, bic grüd}tc ferner ju bcl)crrfd)en , bcr fogenannte geglicbcrte Siing, b, 1). ber f leine ©trunf, *) 8Ser9l. ttc ernäning bcr Äupfer jum: praftifd^cn tcutfdjcn SBotaniftrbuc^e. 58 SIntirort. 2)ioifionen. mlergleid)bar erfd}eint. 5Bir n?oUen bann barauf I)inbeuten, reie fid) bei üollenbeter ßentraliftrung BotrychLuin , in unb nad) feinet 2rrt, ivenn e§ möglich tvdrc, üerl}oläenb, in eine nieblidje Zamia fi'd} umfd}af[en ivüibe, £)er unmittelbare Uebergang ju biefcr (lentralifation mag aud) ival)vfd}cinlid) in ben Srümmern bet SS'Orwelt fid) fmbcn/ bie irir tUn an biefer «Stelle nid}t fparfam vorfmben.*) ginbet man aber je; ne ^Tnbeutung ncd) ju fern, fo üergleidien ivir Hclmir.thostachys unb ftnben ba bie gan'^c gotmation bec 2(d)fc unb fapfcltragenben allfeitöwenbigen «Stiele unb fet)en, tvk biefc — äufallig troI}l? — eUn aud) öjie unfcre ßpcabeen, 4 i\apfcln ^ufammengeffellt, an il)ncn tras gen» — 9Sir wcUcn aber barauf aufmerffam machen, »vie bei einer Dcrf)c[jcnben ^flan^e tjon bicfem S^ppuö, ba^ ©anje fpiralig geocbnet, im gortbilben in eine ßentraliftrung beg Änofpentrdgerg tvie beg Srud)tfrd9crö ouaeinanbec treten mupfc, me benn an jenem bic Änofpen, ber nieberen 9?ormjal)l folgenb — gepaart/ an biefem jene nod) Don ben Dös munbacecn fiet alg jiüctf lappige ©ebilbc in ber SSieljal^l t)erl)arren, 2(ud) anberrcdrtS beutet ftd} fo etroag an, £)enn waß fi'nb benn bic ungel)euren üie and) bic ©efci^c ber ^rtcrirät unb 3tncienmtä't ntd^t — \vk man gewül)nlid) glaubt — ftabil unb unüeranbci-ltd^ , fonbern 9leid)faa§ wie aUcäSebcnbtge, einer gortbilbung fällig finb. Sd) crflauntc noc!^ in jener guten alten, flabilen 3dt, jvie bic fonjt nur bei* flarften Sßal)rlicit l)otbcn SSlättcr, ik Acta Soc. Lcop. Card, bic Flora od. l)o(an. Zeitung, bie Liiinaea unb nodj fo mand}c anberc ©d)r{ftcn, in einer fc^r wid)f tigcn SSerüinbigung neuer ^flanjcn libereinfttmmtcn , bic ic^, mit bcm SSewcifc in ber ^^anb, nlö falfd) erfcnncn mujjte. 3d} la§ aba bamalä- eben alle 5fbcnbc ju meiner ©rboljtung ein Äapitel in ber Sljeogenic ber Snbier. Unerwartet Um id) auf ©teilen, wo eö factifd) eutricfcn würbe, fca^ aUerbingä aud) ber (£ol)n ju feinem eigenen 2}ater, bcc ©nfcl ju feinem ©rofiimtcr ju wer; ben vermag. ?Jun würbe mir !lar, wie biefe (Seite unmittelbar au6 Snbien ju ®d)iffc tiad) ^Jiimburg gcEcmmen, id) bad)te wie je|t: sapienti sat! unb — fcl)wicg. — 2)iöi[ioncii. 2httir»crt. 61 Blasia — einöcfdjtojjcn cntl)alt, fc()m trir, irtc btc offene J^üÜe' eine — Peifd}ig«.' -^nc; fpmt)üllc i|l, tvte abcc tiefe Jvnofpenl)ül(e in 2Bicbec()c[un3 be^ mit einem ^oly- unb Üiin; bencplinbec üeifel)encn «Stammet / fclbft boppe[[d)id)ti9 fern mup, {'octo^U bie S)uicl}fd}nittab; bttbiingen, bic Bukland in bcc Geolog^y pl, 51). fiO. gegeben), wag bec c{)ftid)c Taxus iu feinet 3 ^H'' f'^nbcccC/ in ivc[d)cc bec 9}?etamctp{)ofengang ftd) bod) nnberg t)evl)a[t, unb bie i^on 11. Brown t)ieliieigtid)enen ©attungcn Ephcdra unb Gnetum nid)t t)eiau5biingcn fonnen. Sn bicfei- a(fo boppctfd}id}ttg cntivicf clten om Rollen, bec feiten ober i?ielleid)t faft nie ba ijl, befcud)tct roecben foU. 3n bcffcn Safi§ tte,i]t abec, tvic in einec 3tt>tebcl , bie liebe proles gauj artig entiricfelt, tvic bie Snngcn in bec Icfcenbig gcbacenben a^ t)cn einigen ^irtcn aUerbingg t)on Srüd)tcn, tveld)e ftd) nid}t i:cUftdnbig entnjicfeltcn , »on anbcrtrdrtg boc^ auc^ t)on ju jiemlid) weitet 2fu6bilbung gelangten, bercn w^tcr 2(bfd)luMifJi"^t ""'-■ ^w«^^) ^''^'^^^^'^^'^^tniffc gcl;emmt trat, Wldbi ung 9cfd)iet)t, if: mir bod) roenigjlcng gegenwärtig nicl)t etinncrlid), einen grimblid)en üicidji tt?viö übet einen in ber Sßeife üon ßrongniart unb Corda beobad)teten S)efrud)tunggact unb eine in ber "Kxt i^on Purkinje , Mohl unb Fritzsche beobad)tcte ^ollenanalpfe gcfun; bcn ju i)aben. ®id}crlid) wei§ Corda barüber beffcr jit beridjtcn, beffcn fd)oneBcid)s nungen bic 2(fabemie in SSerlin, treulid) hmai)xt, „5öcnn wir nun aber bcn SSerfaffer erinnern, ta^ biefc @ewdd}fe auc^ \i)xc befonberc ^nofpung t)abcn , wie foU man benn jene %xM-)U wie Änofpen bctrad)tcn , unb wo{)in foll unö enblid) bie6 ilnofpenwefcn nod) füf)ren?'' 3d) fennc bicfc untere Änofpung au$ eigener 2(nfd)auung I)inldnglid) unb weip aud) recht WOt)t wo C§ Ijci^t: „the roots, howewer , had, during that period , multiplicd to twenty or thirty timcs the original quantity, and thus an opportunity was given for distributing thcm still morc extensively, " td) bitte abct nad)5Ufel)cn UUtCt WCld)em bc; bcutungeijollem SScrbdltnifj biefc jwanjig big btcipigmalige 2Scrmel)rung6wcife burd) biefc 2i3ur; jclbrut öcfci)al)c — fie gcfd)al)c, nad)bem alle ^p^mjcn — mdnnlid) gcblul)t f).men. S)amit foU nun trieber nid)t gcfagt fcpn, bap bic fogenannten weiblicl)en ^flanjcn gar feine 2(nfloc!ung l)dtten , bod) fd)eincn ung bie 23erl)dltnifTe barüber, nod) einer 9f?ad)fra9c bei ber Statut ju bcbürfcn, unb rorjüglii^ bi^ offcn()erjigcn ©cftdnbniffcg, bci^ aud) jene obenge; nannten Spuren ^ t^iß Polypodium proliferum, C^^stoptcris anb un5dl)ligc anberc bie bflp; pcltc Änofpung ganj analog barbieten burften. ß'rfi im 55creic{) ber cf)rlid) pl)ancrogam ge^ trorbcncn ©piljfeimcr fann ber Uebergang fold)cr *Drganifation ju bm blattfcimenben Gonis :Dioiftoneii» Sintmort. 63 fcrcn fid) vermitteln, iinb bort ift c^ inöbcfonbcrc bte ^almc, ble un^ auf bec (Stufe bct ßr; cabee natuvgcmdp iriebcc begegnet, in tvcldjcc jenc^ Änofpcntvefen juc c{)clid) pf)anero9am ; gci botncn grudjt auö einet analogen ^t^eigbilbung , fo wie ba6 ^almcnblatt — bcffen (Sd)ci ? bc brt^ Ufblatt geivcfcn — fclbft eine fo(d)e ij! unb in Caryota bie Zamia nad)ai)mct, — im Scud)tti-ii9er bann beutltd;cc fid) cntfaltenb — l)erau6E6mmt. SSefcntlid) oecfd)icben ijl bic nonnafc Änofpun^ bec ßonifecen, bod) aixd) bei biefcn tritt irad) gegebener 5öcran; laffung nod) eine abnorme i)\niu, fo i)att( ^crr J^ofratf) v. Bulmeringk bie ©ute, mir t'or Äurjcm von einer gorftreifc S^riebe von Pinus sylvestris ju bringen, ivcld)c vom 53ilbc an ber «Epif^e verlegt, ringsum in bin verfd}iebenen J^cf)cpunften, in benen fpiralig bie fJ^abelbüfdicl ober verfummerten 3iveigc angefe|t (tnb, fid) ju ivirflid}en gtveiglein gefrattet, fo ba^ biefe au6 ber SJiitte ber paarigen Nabeln tvie ba6 Änüöpd)en be6 ßmbn;o auä feinen ßotpleboncn l)erau6fommen. 53ir mögen m^ aber vor 2fn{)6rung unb Seanttrortunö treiter-^r ^roeifel auf unforer SÄinberung einen 9vu()cpunft gönnen , um un^ n?ieber einmal umiufcl)en, unb ju erfahren, »V 0 tvic eigentlich) in ber 9? a t u r fmb. ^ier ung erf}0^lenb , benfen wir baran juru^ , voa$ w'xt am Gingange in baö gropc ß^)[oropl)!;tenrcid) faf)en unb t)orten, bann weiter auffud)en burftcn, unb bie Äldnge ba= von, tvaö bte £)uvertüre verfunbet, f)allen nod) in un5 wieber. Züß ber von einem ?cben in giuner, äd)t vegetabiüfd)er ®p{)dre , tief in i{)rem ^n- nern trdumcnben ^ledjte ber vorigen klaffe, ern)ad}te in ber itlaf|"e ber Gl)loropt)i;ten bie ^flanje alß 2{lge. 25icfc alf donferve ftd) fortbilbenb, untcrl}ie(t unö lange in finb; lid)cm ©d)er5 über bieS ©rün, beffen fte nun fid) im Snnern bcwupt n?ar, unb fo oft fte eä ^erau^gab, immer ivieber in neuer ©ntivicfelung fortn)ad)fcn fa()e. ©ie freute fid) bcffen um fo mcl)r, al6 eg if)r einji^er Sefif^ war, bä^ ßinjigc aud), ivaß fte {)ingab, um in ber Erinnerung ber S3elt, nod) ferner ju leben. ^a$ wir gloribeen nennen i)km unb Sänge, ba€ brücfte fd)on beffimmter bie 5Beife an$, wie eö ber 5Selt fein ^nnereg ju bc; wal)ren unb in überliefern gebad)te. £»a6 ßntwic!eln ber SiJ? o o f e , wieber cnxß cinfad)ett ^flgengebilben vorbereitet unb ftd) vcrtvctenb, beutete bcnnod) babci immer auf feinen ©cgenfafj ju bin 2(lgen, ben eg in ber 2(nbeutung eineä SD? d n n l i d) e n, au6fprad). ©pdtere (5rfal)iung ^at mid) f larer überjeugt, ba^ bie Sebermoofe in ber 5^atur fo pt)in unb {)of)er ftd) l)inaufbi[ben, wie id) fic unb bic iciub-^ moofe {)iergcbe.*) 3n biefcn Jebermoofen tritt ein £)ceifad)eg auf, bennauc^ bie bei bcnSaub; moofen l)ier unb bei frei werbenben Änofpen treten f)ier fd)on beftimmt i)'miu, Jvapfcln unb 2fntl)cren mad)en [id) immer beutlid)cr unb aüeö fud)t am (Snbe mcljt unb mi)t ftd) einem Gentro ju ndl)ern , in weld)em bie ©ruppc ber SJ?ard)anticcn \l)t SScftreben errcid)t. 2Bie bie Siuren beginnen unb ftd) fortbilben, ift nod) in frifd)er ©rinnrung. 9Sic ahit in ii)ntn bie in voriger £>rbnung wieber untergegangene 50?oogantl)ere fcl)[te, faf)en wir aud), unb wenn tvir ferner wiffen, bap naturgcfeglicl) in einem rid)tig fpntl)ctifd)cn 2(b-' fd)luffe, alleö frü{)cr bagewefene — fo wie baß ©tamms unb SSlattlcben ber ^flan^e in bct SSlüt^e — ftd) wieberl)olen mup, fo vermiffen wir jene ?Woogantf)ercn unb jene bort fd)on *) ffiergl. meine Äupferfammlung jum pra!ttfd}cn bcutfc^cn Sotaniftrbu^c, »t>ö "Hb-- bilbung unb Jfnalpfc alter ©attungcn in ber , \m mir f^eint, ricbtfgcren golge gegeben n?oc; tcn ijl. (34 5lntwcvt. S^iüifi cucii. fo t)od) gebltbctc ^nofpc, ftc muffen alfo bca ttefj^cn Df^atutgcfe^en jufoläc, trieb cc et^ fdjcincn. S5eibe6 scrcinnt aber bic ßpcabec tvicbcr, bie 5)?etamorp]()ofc bilbet, voxi cS fdjemt, bic ouf bec Stufe bet S)pt)iC9lof[een [d)on ber Umwanblimg sueilenbc gamn!ap[el in bic ■2(ntt)cre um, un^ bie am l)6d)j!en organifüte Änofpe, natiulid) in biefec (Spntl)e[e aud) it)rc ei.que ^6d)jle ©tammbilbung iviebet:t)olcnb , erfd)cint unter nuf etcc ä)eidf)nlid)un9 mit einet niebeicn grud)t. ScfjtcceS ifl um fo weniger übci-cafd)enb , trenn tric bei nochmaligem Um; blicfen fc^en, ha^ tric i)ki in bem Änofpen(eben bc6 ^flanjenceid)^ fmb, ba^ bie ganjc 5itajfe bei- ^Butjclpflanjen, at§ \l)x {)od)fIeg im l)od)it moglid)cn -^ßJuvjelblattleben ftd) bucd)^ bilbcnb, enbtid) in ber l)od}ften allec Änofpen, bie bcn blattfcimenbm Jleimlingen d{)nli; d)cn 5lnD^pd}en entt)alten, unb fo fid) abfd)(iepcn muptc, trorauf fid) bann baS burd) fic ciTeid)te ^nofpen*Sbeal fid) roiebet .jutucf bilbet , auf bap Linnee's, tueit «ber feine Seit l)inau§t6ncnbe 5öortc aud) bei ben S^^trenfcdutern erfüllt trerben , ttjenn er erf! im 5fllgc; meinen fagt: „alias partes habent crassiorcs et convolutas, novne plantae riulimenta in se continentcs, — bae vcl ad basin, vel ad latus, vel iu sinn, — Iiabcnt veras geinmas" \)Cinn beflimmter auf unfern %aU paffcnb: „gcrama est pars plantac — yuae occultat squamis, folioruin rudiiuciitis, enibryoncm futurac lierbae" unb „ gemraae _perinde ac semina in sc continent priinordiiim plantac. " (Sinb tvit nun enblid} einmal JU bet Ue; ber^eugung gelangt, ^4 w\x l}ier bci8 Sbeal ber Änofpc erfennen foUcn, fo folgt aud) con- fcquent, i>4 il)r 3nl}alt b.v5 3beal aller Änofpung, bic I) 6 d)fte Keimung confequent re; fkctire, Unb trenn nun fd;on bie Blasia unb Marcbantia ba6 für fid) I)cd)fte fid) in bet Änofpc gefd)affen, trenn bann bic ^tcroibeen eine it)rem I)il!orifd) befannten ^cimungöactc ungemein nat)e fommenbc ilnofpung cntn?icfeln unb nad) ^cfreipung einer allgemeinen ^iiUc fo trie bic «Sporen tt)un , Bcnidppd)en cnttricfcln , um aud) in ber Änofpe ju betreifen , t)i4 fic ßertoblaften ftnb, bann ba6 etgentlidjc 5ßebelirefen jur ©rcinnation jlufcnircife l)inful)= ven , fo wollen fic fagen , bap t>it 93organg in ber ÄnoSpf gleid)fallö nid)tg anbcreä vor{)abe, alö \).\^ ganjc, bcutlid)e 9?ad)bilb einer Gerioblafle ju fd)affcn. 5ßie fid) aber am 3ielc fol; d)et 2:enben5 , berglcid}en S3ilbung6jlrcbcn felbj^, im Sortbilben feineg ^robucteö gefallt, ta^ jcigen ung eben bie beiben, ' tregcn n)al)rfd)einlid) untergegangener ©lieber ftd) fo fern ftef)enbc Gattungen Zamia unb Cycas aud) im 3nt)altc il)rcr l)6d}ft entmicfelten Änofpen, fo hwf. inelleid)t Zamia barin me()r bie «Stufe ber 2fcroblaftcn , Cycas mei)r bic ^pl)rlloblaften an= beuten folL ®o ndl)ern mt un§ bet 2(nfd)auung, treldjc Kittel in feiner ja nid)t p rcr^ gcffenben 2(b{)anblung (Bot. Zeit. 1830. no. S9. §. (»23.) gegeben. 2)effen ungead)tet labe id) nod) ein , mir im ganzen trcitcn 9ieid)e ber ©piJ^ ; unb 23lattFcimer eine rationcU ju treffenbe S3ergleic^ung, mit iraljren Gmbrponen fold)et @en?dd)fe nad)n?eifen ju iroUen. ©6 mup abet für ba§ allgemeine SSeftc uberl)aupt fcf)r gett?ünfd)t trerben , ba^ einmal jcmanb bviran ge^t, eine „ pbytophthalmogenese " jufd)reiben, bamit bann aud) bicfeö annod) fel)t unroUfommcnc Äapitcl fut unfere ^l)t)fiologieen rom ^fnfang biö jum Gnbc bur(^genommen werben fann, auf bap^ man einmal \>a§ 5Befen bet Änofpc burd) ba^ ^flan- j^enrcid) i)inburd) erfennen lernt, benn an ben beliebten Unterfd)ieb, U^ ber ©aame fid) rem (Stamme lostrenne, bic j^nofpe nid)t, trollte fd)on 9Hemanb mef)t glauben, feitbem Lilium tigrinum fo I)dufig in bie ©arten gefommen. ^aben trir a\x^ nod) ferner fruf)er get)6rt, waä bic ei)totopr)t)tcn in ber ^atiit trotten, folglid) wa^ trit an \\)mn erfennen fotten, fo erinnern wir unö, ba^ auclt nod) ni<^t tiinjubeuten fd)eint. Sd) mag aber Richard's SBerf , unb bic gropc unb f leine, alte unb neue 2fu6gabc i^on Lanibert's Gonifercn burd)fud)en, fo oft id} njill, id) trcrbc nod) flarec über bie 23£rn)anbtfd)aften mit Lycopodium, al6 über bie mit ben dwcabcen. 3d) bitte mir alfo ju erlauben, ba^ id} bic mir tKnigftcnö big jcljt nod) fel)r ibcal fdjeinenbc ^r)potf)cfe, uon Deutung ber grud)t unb ber 2f nt!)cren , bm ßonifcv'en analog , nod) tt)eiteicr SScgrunb; ung cmpfel)len barf , unb »or bcr J^anb J^crrn Lmdley's SSereinigung — felbft trenn ftc bag einzige originelle 9)?omcnt fcineä „natürlid)en" «Spftcmä rndrc — md) nid}t folgen mup» 2(uf ben erftcn ^un!t bca ©nirurfsJ l)aU id) ju ern?iebern, bap id) burc^ bic au6 ber 9?atur geircnncnc 2rnfd)auung einer immerlrd{)renben goitbilbung, aud) ron if)r fclbf! 9en6tl)igt trorben bin, ju glauben, ba^ el eUn in if)r, in ber lebenbigen Statur, feine ßrpptogamen geben fann, trenn ftc ftd) nic^t ju ^l)ancrogamcn f)i na nbil ben bmfen, bajj t§ aber aud) feine ^l)ancrogamen geben fann, trenn ftc fid) nid}t aui bcn (5rt;ptcga; men f) er a u f b i l b e n» (^öcrgl. t)'mtm bie S^abcllc.) Vaillant, Henschel unb Brongniart rcrbanfcn wir bic unf!crblid)e , au^ Ut^ta rem geironnenc ®9ntl)cfe, über baß ^cfcn bcr l)o\)mn ^f)ancrogamen, Ehrenberg bie S5eleud)tung über bie nicberen 6ri)ptogamen , aber eine ©renjc jn)ifd)en beiben ju fud)cn, fiel fo gcireif)eten ^rlcffern bcr a« ceen unb in biefer ftd) patmenartig bünfenben ßpat^ee gefunbcn ? Sn bec 3:f)at , n?ic muffen gejlct)en, nod) !eine6, in i()ncn allen ift nod) bic leere ^l)antafie, bie fi'd) im Greife f)erums brel)t unb immer unb immerfort in ©trigfcit au6 ber Urfnofpe wie bic Seud^tfugeln au6 bet Siafete ftc^ ()eraugroUenb, Weber in ber Änofpe bic waf)re Änofpcnad)fe alg, einen J^erjtrieb, nod) in im Zweigen ; obwohl blatts unb frud)ttra9enb jugleid), nid)t einmal ein fcitlid)e6 Zentrum alg eine flarc Änofpenbebeutung gewinnt , fo alfo nur l)afd)enb nad} bem Gentro, auä ber SSorwclt, wo fi'c mit ben £!}?ammutl)6 bcn ßrbfreiö bef)errfd)ten, unb üon ber altes jlcn SDZcnfc^cnjeit an , unb neben allen unfern ftd) bi6 ju ßifenba^n unb ©aömifrof!op fid) fortbilbenben SO^cnfdjengcncrationen mit fortwad)fenb, bennod) it)r Gentrum nimmer unb nims mer erreid)tcrt. ©old}e6 : ifd)c ©pecieä in ft'e i)'mm, unb ber goEuS ifjrcg Srennglafcö wirb t{)nen lieber, al§ brausen bic gro^c «Sonne am .^^imiTieL 'ähit in fold)em 23erl)iiltnif würbe eä aud) unpajfenb fepn, üon il)nen f)offcn ju wollen, fie m6d)ten fid) ju einer auf ba^ eigentlid^c, gro^e £eben ber Pflanzenwelt bejuglid)en ^Tns fd)auung eil)cbcn, 'oon ibnen »erlangen ju wollen, fie mochten ba^ belebt wunfd)en, voa^ nad) feiner ßrtobtung unb äevfpaltung iveit leid)ter unb bequemer fid) l)anbl)aben la^t. 25ie SiBcife jenes (Sngldnbcrg ifi l)inrcid)enb befannt, weld)er mel)rerc v^unberte SSogel in grofen S5el)dltern Icbenbjg l)ielt, unb bann einige ge(!orbenc auöfiopfen licp. 2(16 er aber biefe bc; fel)en, gefielen fie il)m beffer alS bic Icbenbigen unb gefielen il)m fo fel)r, ba^ er nun alle tobtfd)lagcn unb ausftopfen lief. 2(uf biefem 5Sege finb wir aber enblid) ju bem rid)tigcn ©efic^täpunfte gelangt, ton weld)em au6gel)enb, wir wieber Elar werben über bic SSebeutung beö Urtl)eilö bcrjenigen (Stimmen, weld)e etwa in unferer Seit nod), al6 ftabilc gegen bie lebenbigerc 2Cnfd)auung ber 9?atur fid) crl)eben. (Sic tücüm ndmlid) bie ^aut , bas ©cfdf unb bie ^iüi unb bie :^ntjyürr. (5lnf|"ificaticnö = (ll)arflctcrc. 67 SSlatter imb alle (Stucfo ycceiiijctt, ft'c glauben an eine ^flanjc, abcc nlcl}t an eine ^flan; jen;5'?atuc, fte verlangen Goufcqucnj im Ginjclnen, n)af)rcnb ft'c im ©anjen fte nur ju üi)mn vcrabfd)euen , fic forbern befpotifd) gamilien jur „£)i-bnung" iinb leugnen be{)arr(i^ eine C'ibnung in bcr ^flanjenivelt felbjl! — ■ 12) focrgl. ®. 26.) J^abcn tric aber bie fogenanntcn „(If)aractcre", n?el(ftc bie «Spcciea, b;c ©attungcn, gamilten, Älaffen unb Dimficncn umfd[)i-ciben foütcn, alg tvan= bclbac unb grenjenlcö fennen gelernt unb ge[e()en, tvie fte rein fubjectiü aufgcfapt/ in jebcm clarftfictrcnbcn Snbivibuo iricbcr anberö ftd) reflcctirten ,* fo tt^irb nid)t auffallen, ivenn unS aud) bie ßlaffiftcation im ^(lläemcinen — au$ fo roanbelbi-ren (5l)aracteren im (5injelnen be; ffef;cnb — fclbjl al§ eine tranbelbare, treber ^(nfang nod) Gnbe, nod) fünf! etnjag, \va^ fte befcfrigcn fonnte, al)nenbe erfd)eint, bie in bie inbiüibucUe 2(nfd)auung eine6 jeben Gin^eU nen gegeben, au^ feiner ^,inb trieber al^ eine anbere t)crauefcnimen mup. sfflan fc{)c felbj^ bie fd)arfftnnigen unb an fid) trefflid)en SSerbefferungen Bernhardi's an ben Oianunculaceen, trie De Candollc biefe im Systcma naturale gegeben, ba foll nun 2rn»refcnl)eit oberSiJZangel Don 5^cctarium fo gerabeju — abfdjneii ben. S^ag f)abe irf) vooi)l el)ebcm aud) geglaubt, imb fd)on im 3'^t)re 1820 (Monogr. {?cn. Aconit! p. 44.) ein ganjeg 9ffanunculaceenfi;ftem tabellarifd) publicirt, ireldjeg bie ^flanjcnnatur in bicfer fd)6nen S'^i'nilic fo tabellarifd) nad) bm 9?ectarien epponirte. 2{bec fold}c 2;abellen unb !J(bfd}nitte trill nun einmal bie 9?atut t)iuU nid:t mel)r, fomie fte nie unb niemals ettvaä fo gerabcju abfd^neibet, fonbern immer alleg nur nad) unb nai^ entttjicfelt unb latigfam fortbtlbet, unb ba freut man ftd) ju lefen, ivenn bcr talenti^ollc Meisner mit feinem beutfd)en 2(ltge fte{)t: quum vero Cimicifuga, Actaeae iiroximum gcnus, pctalis gaudcat nectarifcris, Caltha autem nectario careat , cliaracterem liunc soliiru arl distinguciKias tribiis illas haud sufficcre, — in aprico est." 25ag „in aprico" foll ivenigflenö n?at)rfd)einlid) f)eipen: im (Sonnenflaren , unb bann ftimme id) ganj gemip batnit überein» 2(bec für fo man^e, fte mand)mal tabellarifd) unb anali;tifd) peinigenbe Unbilben ge; nieft bann bie dlatnt iuieber einm.U eine greube ft;ntl)ctifd)er liijnnnQ, wenn j. SS. in Endlicher bie fd}cnc ßmpftubung für bie Sebeutung ber S5ractcolen bei feiner mül)cüoUcn ^(naliife Don Ccratotheca flar ^erauijtritt unb bicfer trcfflidje gorfdjcr biefe ^racteolen alö ©lieber einer unb berfelben ßntiricFelungöjlufe , unb in ber it)nen m6glid}en @cnjdl)rung fincg SStcariateg erfennt. SSon l)teraug irar tüol)l ju unferer alt=jüffteu'ifd)en 2rnfd)auun3 ber @raäblütl)e nur nod) ein flcincö (Sd)rittd)en ju tl)un. — ^»arum aber fet)e man künftig in bie £)rganogenefc beö 5f?aturlebcng unb frage bie liebe Statur, tva^ ft'c mit \i)Xin Familien unb ©attungcn felbfl tvill. 5ßarum alfo burd) ben id)tigen @influ§ auf bie tvcitere 2(u^btlbung im e^nrur; bigen Jussieu gewonnen unb fagt unter anbern: Linnee, toujours modeste, parce qu'il etoit toujours l'anii inseiiaralde du vrai, Linnee ne se donne jrns comme l'auteur, mais coinine un des collaboiateurs. 5Bir mögen aber beilduftg barauf t)inbeuten, ii:i^ biefe fdjon in Jussieu — n>eld)er von Linnee fagte: „il a plus fait pour l'histoire naturelle que ses predecesseurs" — lebenbc, in Raspail jefet wieber flvir geworbene unb, waS nod) mef)r fagen will, enblid) wieber an$ Swnfreid) jum offenen SSefenntnip erftanbene 2(dnung vor Linnee, für unä eine beben tenbe (Srfdjeinung ifl, unb wir »ermut{)en, ba^ wir auö biefer 2(ntitl)efe, wie au6 bem geiftreidjen unb offenen Raspail über{)aupt , eine fet)r erfreulid)e ©pntljefe für bie neue „Botanique fran^oise" ju erwarten, bered)tigt fepn bürfen, benn in jebem in; bivibucllcn l'eben ij! ber 5lag be6 flaren Ginverftdnbniffeö mit bem ^a^infid)t auf bie (2ad)fenntnip unb ^dtll, wo; mit cä bearbeitet worben, in 9iücfftd)t auf gefdUige dupere Grfdjeinung unb S5equcmlid)£eit für bcn ©ebraud), we(d)c cS eireid)t i)atf ncd) unübertroffenen Unternehmend, nod) ctwa5 fagcn ju wollen, ba allgemein fd)on beibeS crfannt ift, aber bie 2;()cilnal)me cm bicfec l)cd); tren ©dcularfeier, weld)c man bem unflecblic^en Linnee bereiten fonntc, barf man um fo inniger unb b.mfbarer auöfprcd)en, wenn man 3cugc gewefcn, wie bcr SScrfaffcr mit bem flar fid) bewußten ^^ingeben feiner ganjcn ©ubjectiuitdt, alfo in d^nlid)et -Keife , wie ber ^l)iloIog in feinen Cicero fid) licbcnb ^ineinlebt — nur in bcn Pliniiis, wie eä fdjeint, f;d} immer nod) ntd)t red)t {){neinlcbcn fann — Linnee's &c\\l einem neuen 3^^^t^«n; bort ato «Spiegel ju klarer ßrfenntnip beg wa^rl}aft ©rofjcn , mit einer 53ürbe überliefert, welche burd)aua nic^t erlaubt, noc^ ^lüeifmdpigcreö in 2Cu^füf)rung biefeS SSeftrebcnä ju benfen ober in wünfd)en. £iaä ijl über bie 2fnftd)t über bie SSebeutung ber (Sd)riften Linnee's, bie id) ant> »ollem ^erjen mit allen Unbefangenen mit empftnbe unb tl)eilc. ^d) füc meinen Sl)eil l^alte barum Richter's : Codex Linacanus unb Endlicher's ; Genera plantarura für bic gropten unb im ©cifte il)rer 3eit jwecfmdj^igfren ßrfdjeins ungen bi6 neunje(;nten 3a^rl)unbert«o , für bic ©lanjpunfte, unb für bie ^\u-len einer bo; tanifc^en Sibliotl)ef. Sd) fe{)c tebenbig unb ttaf)c bie ^eit, wo ber bic Sotani! frubircnbc 3'üngling, mit feiner ganzen 23ibliotI)c? , bejtel)enb an$ Linnee's Phllosopliia botanica, Richter's Codex Linnacanus unb Endlicher's Genera plaiitarura nnb irgenb einer Flora, brausen im 5Balbc fil^t nnb fid) wiebcc bec S^^atuc freut, wie feine @ropt)dtec getl^an, be; üoc feine SSdtec bcn %xb(n verloren, unb im SSerfd)wimmen ibrer 3eit, in bem 25cfrrebcn nod) einmal bie unfeffclbarcn ©pccieä bcr Seßtwelt ju feffeln, — fid) qudlenb in if)rer 3fitunbmit il)c — t)crfd)wammen, weil bic 9iatur bucd) bie natürlichen e in Sena jlattgefunbcnen aSetfammlung ber botanifd)en Section bec beutfd^en 9?aturforfd)er, wie fic bie Rejrensb. allgem. bot. Zeit- 70 ^lomcnclatur mig üoUÜanbig iibgcbrucft l)at, Qt\)t t)ert)or, mit ircld)cr Umftrf)t bec 9Sccfaffcr bei btefcc ^Bearbeitung t)crfal)ccn ifr , unb wir burfen unö nur &iM trunfdjen, burd) feinen unermtti tmn Sleip eine fold)e Safi§ für bic 5öiffenfd)aft roieber iv. erhalten. ?ÖSenn aug jenen SSer; Ixinblungcn befonberä crfreulid) erftd)tlid) wirb , wie o b j e c t i » berfelbe ju 5Serf e gegangen, tvag er cinfad) in ber S3e5eid)nung „mit gutem 53illen" treffenb au^gebrücft ^at, fo mcgc überl)aupt bicfer gute 5BilIe in SScadjtung ber Segrimber unferer 5Biffenfd)v^ft , immer in guter Erinnerung verbleiben. Sic ßrgrunbung einer 2innee'ifd)en Specie^ , ifi nid)t bur(^ eine allgemeine Siegel ju umfd)reiben , fo wenig al6 man burd) einfad)c Oregcl angeben fann , wai ©pccieö felbfl ift, Sap Smith felbjl: bcn unrechten 5ßeg ging , wenn er bci§ J^crbartum al6 ?i)?ittel jur Snt; fd)eibung in allen fallen auöreid)enb glaubte, ift tiintanglid) begannt, unb bie 5(eufcrung wn Koch, er mcgc nid)t in allen fallen nad) feinem v^ctbario beurtl)eilt fepn, unterfdjreis bcn mit x\)m, wir gewip aUe. Linnee's «Schriften ffnb fein SSermdd)tnip an bie SBelt, alfo, voa§ er f)ierin QiUf)vt \)cit , ^^^ \y>^t feine Ueberscugung , \i\ii war feine ^cCoi , bie er ber 5'?ad)we{t geweil)t. %tx wiefern aber in biefcn @d)riften nid)t immer bem juerfr aufgejlcllten ber SSorjug ^u geben, wirb un6 abcrmvilS flar, wenn wir analog mit jenem "ifuöfprudje Roch's I)tn5ufugen müfs fen , wir mögen aud) nid)t mel)r nad) unfern crjien , fonbern nad) unferen fpateren , unb aug eigner Soitbilbung entfprojfcnen Ucber?,eugungen unb (m.^ beren 5Bicbergabe in unferen (3d)riften, wünfd)en, einfi beurt{)cilt werben ju fcnncn. £)ic ßrfenntnip unb 1:^% ^fu^bcffern unferer erfannten Scl)ler ift ja in unferer Sovtbilbung bebungen, unb biefe ^Tuöbefferunä fclbfr '^::>.^ SSefte, "Cü^^o überf)aupt an \xa.% feijn fann. 5Bic aber für bic einzelnen '^hX\z ber ©eif! ber Jtriti! f)ier ctnjeln walten muf , \i^\% mu^ bem übcrlaffen bleiben, weld)cr in biefen ©eift ftd) t)inein gelebt \i:M, barum mochte jeber l)on unä 2Cnbern, leichter barin irren, alg berjenige, bem bic '^cten oolllldnbig üorlie; gen unb ber burd)brungen ift üon ber 9Bal)rl)eit, „im ©anjen aber leben alle 2l)eile, lebt öcr ©ewaltigfte unb ber ©eringfrc, nad) feinen straften ju bem ®<\XK\iXK wirfenb." Ginjclne Srrf^umer über ftd) felbfl, fd)licpt nie ba§ ^z^ixi cine§ Snbimbuumä, fo lange cg ein menfd)lid)eg ift, von ftd) ^w^o, \i:\^ t)erftet)t ftd) von fclbj!, unb bap biefe iabi; vibuell i\\ beurtl)eilcn ftnb , \ii\% verfte()t ftd) aud) von felbjl. 5Sic nun meine 'Knftd)t bal)in gc{)t, bajj man einer jeben eld)c bem nad) A. procumbens ücrfaptcn unb gegebenen (If)aracter nid)t mel)r cntfprec^en, biefc ^flanjcn bieten bic ©)aractcre einer ©attung für ftd) unb würben bereite im % 1827. Ql§ Anthodendron (in Mössl. Handb. 2te Ausg. S. 2i4.) gcfonbcrl. Sc|t träte eigcnttid) für bie 5^omenclatur immer nur ber %\ü ein, ba^ bie neue abgefon; bcrtc ©iUtung ben S'Jamen if)re6 2futorg betgcfd)ricben erhielte, bic £innec'ifct)e aber, beren ßl)aracter baburd) nid)t, nur if)r ©cf)a(t an Wirten, gcdnbert worben, behielte ben SScifag Linnee. Sn ben meif!cn ^allm ift inbcffen bei Umwanbfung bei ©c{)alteö einer ©attung butd) 2I)cilung, aud) eine Umwanbtung unb neue SSeffimmung für ben (lt)ataaet ber nun entfran; bencn jwei ober me{)reren ©attungen notf)Wcnbig unb mit btcfcr Umwanblung beS 6l)ara; cterö fd)eint bc6^alb ba^ Siecht einzutreten , nid)t mc()r blo0 biefen neuen ©attungen , fon; bern aud-) beijenigcn, weld)c i^ren alten O^amen het)altm, ben ^^amcn besjcnigen ^Tutorö kijufd)ieibcn , wcld)cr bicfc ^Tuflofung be$ ©anjen in feine Zi)e\k rid)tig erfannt l)at , unb nun fd)eint weiter, ba^ ber übrig getliebenc $£f)ci( mit bem alten ^Zamen, feinen ^Tnfpruc^ mel)r auf ben 2futor t)at, weld)er einen wn bem jc^t geltenben, abwei^enben Segriff unb ©et)alt b.imit üerbunbcn l)atte. ©0 l)at ftd) , um ein SSeifpiel ju geben , Richard ba§ unbeftreitbarc SSerbienfl er; worben, bic £)rd)ibcen tiefer unb naturgemäßer ju untcrfud)cn, aud) bie .^auptgattung Orchis in me()rerc ©attungen jctt^eitt. 9'?ad)bcm er nun aber Anacamptis, Nigritella, Gymnadcnia Don Orchis gefonbcrt, unb bicfc mit fcincm S'Jamcn unbcbingt bejcid)net wer; *) Untcrfu^ung bcr j^rage: S!Bcld;e 3(utoritdt foU ben ©attunijänümcn bcr ^flanjcn 6ct-- gcgeben lüerben? — Siibingen 1836. 72 Sfiomcttclatur t:n muffen / fo tritt nur nod) bic ^ragee'm, ob btc ubry 6[eibmbe ©attung Orchls, nod) Innter fid) bcn 5Ramen ton Linniie behalten barf , ober ob a\xc 2(uctoritdt, on 2(uctoritdtcn , weld)e fid) auf bcn DIamen ber ©attungen bejie(}cn, auf unklarer sßorftcllung üon bcm, waa für bcn SSotmifer burd} 2(nfüf)rung einer 3Iuctoritdt bejwe^t werben foU, Utv.% ba^ fte für unfere je^igc fi;|Tematifd)e Sßotanif burd)au6 bebeutung^s loö unb b>it)er unwif fenfdjaftlid) ift. Um alfo nid)tä Unflarcä, S5cbeutung6Icfcg unb tlnwiffcnfd)aftlid}eg in unfere Riffen* fd)aft ein^ufü{)ren , nel)mcn wir bci§ ©efe(j an unb beflimmen gefef^lid): mnn &Citiun'' gen get^ieilt werben, fo fege man fünftig ben au^ biefer Sl^cilung entfranbencn ©attungen, alg iutor ftet6 benjenigen bei, weld)er bie Sl)eituiig ausgeübt l}at, ba eö fein SSerbicnjt war, ben Gl}aracter ber ©attung, wie bie ©egeJiwart il}n auffaffen foU, flar p be^ ftimmen. (Sine Unterftüfjung biefeö ©efe|c6 foU un^ nod) baburd) in f)ifforifd}cr SSebeuffamfcit gegeben werben, ba^ Linnees, Ilaller's, R. Brown's unb De Candolle's 2rurtorti taten bafür angcfüljrt werben. 9Bir fragen einen TTugcnblicE weiter, nur nad^ bem jucrji genannten, Linnee, ber csrcpten 3fuctoritdt, bie wir für ba6 formelle ber ©iffenfdjaft, in i^m, al6 beren <©d)opfer, erfennen. G6 fd)ctnt aber, ba$ Linnee nid}t nad) einjelncn S3liifcn in feine 5SerFc, fonbern auä einer t)inreid)enben Äenntnip aller feiner 5Serfe unb oller 3(u6gaben berfelben bcur* tt)eilt fein will, wenn man in bcm S3cffrebcn, nur über irgenb ein »on il}m ücrfclgteö ^rin; jtp ftd) gcnucjcnb untcrvid)tcn ju ivcllcn, f(ac werben trill. " LInnee rc!ifc unb tvir!tc lange, Linnee f^Hlifirtc ft'cf) nie in tvo^ncm ^^rin^ipienwcfen , fonbcm lebte unb bilbete fid) fort, mit bcr 3cit unb vcilicp fiüt)cr ©cgtaubteö, \m cö bin unbefangenen ?}?ann jierf, fcbalb ba^ SSeffcie ihn anfpcact}. So giebt aud) ein gnmbliAec 2)ut;d;b[iif burd; bie 5BctFe Linnee's, nidit ein einfad)ca ^rinjip für (SpnonpmiE ju erfenncn, fcnbem man fmbct in bcn Ur; funben feincvgortbilbung, ba^ autü) bei ben Oleueren nid)t eine 5iJei[c üon genenfd)ei- ©pns cnnmif bcn^hat femi burfte; bie ftd) nid)t bei Linnee auii) auffmbcn licjje. £)afui- t)crs gleid)c man inSbefonbecc bie ©attungöbefdjreibungen unb SSemeifungcn nebfc ^Tuctcritatcn : Genera I. IT. V. Yl. — Systenm I. und 11. — riiilosophia botanica p. 140—201. bcfon^ biX$ §. 210. etc. — Mant. I. und II. Gin beflimmtc6 ^nnjip ift alfo für Linnee's ^ebenf^cit, burd)aug nid)t annel)mbar. Sn ber PliUos. bot. p. 140. etc. t()eilt er bie genera burd;au6 nur nad) bem erften Seftimmec unb 58cfd)reiber in Tourneforttana, Plumeriana u. f. w. (Spdtevf)in gilt ZUi^ ebenbafelbft oUcin bem SSenenncr. Linnee fdjreibt aud) : Cyperus Mich, Tourn. noc^ bann f 0 , v^B er fd)on in ben CoroU. gen. bie Cj-pe- rella.U/cZt. unb Holoscboenus M/cä. abgetrennt ^cit, unb alö Schoeuus fortbeftc{)en lapt, obg(eid) bie (Spcctcä biefcr ©attung au§ Scirpus unb Cyperus ber früf)cren SBerfe ent(et)nt ftnb. ^erfelbe %(iU ftnbet fiatt mit Passerina: Stmtliiola; Cerinthe: Onosnia; Polc- monium: Ellisia5 Convolvulus: Evolviilu8 5 Campanula : Canariua; Cephalanthas : Naii- clea; Lonicera: Cliiococca, Lorantlius, Diervilla, Triostcum; Verbascum: Celsia; Celastrns: Ceanotlms 5 Illeccbrura : Achyrantlius ; Ornitbogalinn : Albuca, Hypoxisj meiere wenige SSeifpicle inbeffen I)iec nur bie «Stelle üon I)unberfen ju »vertreten, genügen. Qß fmben ftd) aud-} in ber für bai ^rinjip angefüf)rten Plülosophia botanica Senjcife bagegen, fo ba^ Linnee, nid)t vcu jeneg ^rinjip trill, bei 3"f^inimen5ict)ungcn au^ mef)i recen ©attungcn , nun bem Inbegriffe ber Bufammengejcgcnen bcn 9^amcn beö Sufammen^ jie^erg, bcr in Linnee's S^tlc fein eigner f)atte fci;n muffen, bcifegte, fonbem benncd) bcn wieber bajufe^te unb liep, bcr bin 9^imen gegeben, j, tö, Püilos. bot. §. 213. |?c{)t; Citrus T. = Aiirantium T. Limon T. Pyrus T. = Malus T. Cydonia T, fo aud) Unsd{)lige SO^^alc in bm Generibus plantarum J. S.: Cistus T, Cistus T. Ilcliantheniura T. fobalb bagegen bcr S^ame in cti^a6 gednbert würbe, fegte er ben 2(enbcrer biß 9?amenä bei, 5. S5. Ballota (L.) Ballote T. Sn bem 5Bcvfc : „ Genera plantarum " gilt ber beigefügte 9?amc in bit 9iege( bem, bcr bci^ genus juerft d)aracteriftite unb rcfp. abbilbcte, barum meint aud^ Linnee, ba^ Tournefort's guter 3eid)ner oft mii)t SSerbicnfl um bie ©attungcn f}abe, alä Tournefort fclbfl. Q§ befrimmt aber in bicfcm SS^idi Linnees balb ber d^aracter, ju 3rnfüf)rung bcg ^Tutors 5. S5. Cytharexylon Juss,, Mb Vokbst bec 5^amc allein, 5. S. Linnaca Gronov, 3n Syst. I. frcbt Corlspcrmum Juss. mit sjn» Stellaria Dill, bagcgen in Gen, l.Il. bloä Callitriche. €obalb alfo Linnee bcibe trennt, mad)t et Stellaria Dill, p einem neuen genus mit bem alten (Il)aracter unb ^Tutor unb Corispermum crbdlt einen neuen GIkij racter» ßbenfo ift ber (5l)aracter t)on Alsine Gen. I. IL wortlid) ber t?on Stdlaria Gen. V. VI. bagegcn bcr "oon Alsine Gen. V. TL ift neu. 10 74 SKomencIatur •Daä »Ort Mohl 5 in ber ?G>irf; lid)!eit nun evfd)eint, unb greifen tric, um bieö ju fel)en, nad) einer ber aüerbcften Gr; fd)einungen unfever ^cit: Nees von Esenbcck Genera plantarum Florae Germanicae, fo finben wir allerbingö confequenternjeife nid)t mef)r Anagallis Linnee fonbein tregen Srcnn? ung t>On Jirasekia, nur Aiiagallis Schmidt, nid)t mel)r Lysimacbia Linnee fonbem Ly- simacbia Mönch, iregen INaumburgia MüncJi, 3n g(eid)er 5öetfe bin id) nun aud) nid)t trenig iiberrafd)t trorben ju lefen, bajj eg md)t mel)r l)eipt: Aspbodelus (Thcophr.') Linn., trie id) fd)rieb, fonbetn Aspliodelus //cA//., ireit id) Aspbodelinc gefonbeit unb man enbltd) biefe hmdj mid) als in ber -Jlatur gcfonber« ten ^rpuä erfanntc ©attung, A.spbodeline triebet erfannt l)at, ßbenfo ift bie alte ©att; ung Hyaciiitlius lieich, entirebcr lleicliard (bem Herausgeber ber spccies xilantarum) ober ' mir (mein O^ame abbreuiit ftc{) ndmlid) unjtreibeutig nur bmd) Rdib ), bann bic alte @att; it n b (^ i) n 0 11 i) ni i c. 75 ung Scilla (xvCQCn Apraplils) Link, b\i a[tc ©attung Osnitliop^alum tvcgm Myoj^aliim cbcits fallg Link, bic alte ©attung rolygonum abcc (ircgcn Fa-xopyi-u-n) dhiner, bic ©attimg Calla (ivcQCn Kichardia, liunih unt) Convallaria (rocQcn Polygonatum etc.) Desfontaines ji:gffd)iicbcrt trorbcn. (So »reit fd)ciiU eä alfo, baf allcö rcd}t confcqucnt ifi unb au6[ie{)t, ivic trollen abec nad)fragcn , tvie lange bicfc ßonfequcnj baucit. 2nfo ()icc nur ein paar SSeifpiele. Fries trennt Cerastinm «(^uaticuin t»on Cerastiura alß MalacLiura, barum l)k$ c6 im ^rinjip nid)t mef)r Ccrastiuin Llnme, fonbern Cerastium Fries. 3rf) fi'lbjl fi'nbe nac^ meiner Untcvfud)ung , ini^ auc^ Cor. manticum baju geljoit, unb bie ©attung Malacliimn nun in iljrem bcppelten J^abituö, mit Steilaiia (wie St, noinorum unb llolostea ober graminca) ftd) parallclifüt / nenne C0 3Ialachuira manticum (Ccrast.) Linn, 3f|t fonute man fagen Ccra-stium ihhb. v^jerr Dr. Fenzl tritt aber auf, altcrirt fid) {)eftig über bies feg Malachium mi^ glaubl bcm S5erfaffer einen \)ixUn Sßam'x^ »regen jener 6'ntbccfung (anbctn ^Tnla^ fenne id) nid)t) geben ju müjyen, SJiefer fdjrceigt natürlid^, unb benft ru; I)ig, jefet muf es Reifen: Cerastium Fenzl Si^er iviubigc Koch ben!t aber, tnbcm er bie !^errn Fenzl , hi\'!^ R. n i d) t ber einzige, ober ber erfte irar, ber bie ^flanje fo fal)e, unb bap feine eignen S5emerfungen mxb lin-- merfungen über jene 2(nfid)t, in bcn 2(nnalen beö SBiener 5)?ufeum6, beffer für it)n felbfr, ungebrucft bleiben fonnten. ^^\xn I}iep es? tvieber Cerastium RcM. unb jugleic^ Koch. SBir irollen ferner, um eine anbere ©attung al^ SSäfpicI ju n)al)len, einmal anne^; mcn, einer i^on unfern geleierten Sccuiit)en I}abc burd) ein Sevtblatt eine ^Tbbilbung ber ©attung Anthcricum erläutert, unb al>o Ueberfd)rift gefef^t: Anthcricum LinnCe. 5'?ad)bcm fein Anthcricum Linncc gcbrucft ift, ftel)t er bie Czackia Liliastrum Andrz. im botantfcl)cn ©arten blüf)en, er freut fid), biefe fd)one ©attung abbilben ju fonnen unb tljut eö, al6 er aber ben Sejct baju bearbeitet unb in S^rucf geben n?ill, fallt il)m ein, bci^ cg bann bei Antlierinum anjtatt Linnije rid}tiger Andrzeiouyskxj Ijeipen müffe, ici Antlizelowsky bi< ©attung getl)eilt \)^\t, a\f) er Czackia fd)uf, bod) benft er irieber haxan, \i,\^ aud) Rob. Brown einige ^rtcn alö Arthropoilium abgetrennt \)at,, er mup alfo nad)fel)en, rcer üon fceibcn feine Trennung früber gcmad)t {)au 6r fic!)t bic 9}?onograpl)ie ber Czaclua nad) \m^ fcemerft, fie tragt bie 3al)i"jat)l 1818. er fiel)t irciter in ben Hort. Kcwensis unb fiiibct im jiveiten SSanbc üom 3. 1811. pag. 271. bic ©attung Arthropodium mit bem 3us fa^c Uroivn inodr. 270. alfo i^om 3- 1810. ^»arauä fDivb ibm boppelt flar 1) bafj bic ©attung Arthropodium buid) beibc SÖcifc frül)cr toon Anthcricum getrennt irorben ifi alä CzacLia, bap e6 alfo 2) je|t I)eifen map, Anthcricum yindrz. c6 aber 3) im S» 1818.. imb \)or biefem %\i)xt I)atte ()eipen muffen : Anthcricum R. Brown. 2'c^t ficl)t er fidi burd) fein reblidjeö Streben, nid)tl „bcbcutungiJlofcö" unb „un^ 10* 76 3i 0 in c ii c I a r u r. iviffenfd)aftrid)e§" in feinem ^idi ju bitlbcn, gcpungat, i>A^ ^cptblatt ju Antlicrlcnm umbvucfen ju laffen, mit bcc fceiici)tigten Uefc£i[d)i"ift : Anthericum Anürz, 2(n bcm S^agc, tvo bcv 23cvlcöeu bie SSecfcnbung bcg v^efteS mit biefcm 6erid}tigtcn SSiatte 9emad)t {)at, be; fmnt fid) bec SScrfaffcr, bap im %\^tz 1831. bic ©attung liiirtvegia iion Göllie auö Anthericum Stcnibergiiiimm Sclniltes gcbilbct, irt hin Act. Leop. Carol, pubticilt TOOrbcn ifr, bag 3^e]ctb(att tvivb jum jtvcitenmate umgebcuc^t, bmn bie ©attung Anthedcum geleert ja Göthe, mvin brucft j?§t: Anthericum Göthe. dln ncuci S^tft fcmmt mit bcm jum jtveitcnmalc bewd}t!gtcn Solatte, ba l)at abcc bcc SScifvijJci: eben bai S5eignügcn, bie Urglnea fugax Steinheil im botanifd}cn ©iivten blü()en ju fe{;en, er jeic^nct fogtcid; bic 2(na[pfe unb bearbeitet bcn Scft, fd)ldgt bie S)?ono9rapf)ie Don Urglnea in bcn Annalcs des sc. naturel- les nad), fmbct, b.ip bicfc erj! tjom 3ai;re 1834 ijl unb ficl;t aud), ia^ bie ^flanje ans fangg Anthericum fugax Moris gef)eipen. S)a§ ift if)m etroaS unan3enct)m, bcun er mup ba0 Sevtbtatt ju Anthericum jum brittcn ma(e Umbrüchen taffen, treil c3 jc|t in feiner Uebei-jeugung „bcbcutung6üo((" unb ^,tx>i[fcnfd}aftlid)" nur Anthericum Steinheil ()e!geit fann, (Er ben?t aber: aKe; guten 2!)inge ftnb brci! e6 bleibt bei Anthericum Stcinheil. S^un \:)K\t jebod) jum Ungtücf v^err Steinheil bic Scilla maritima Linni-e aud) mit un; ter feine ©.tttung Urginea gebrad)t, n?eit bod) ber ^amt Scilla maritima für unfrc Seit gar 5U gctvoI)nIid) geworben, unb enbltd) aud) einmal umgetauft njeiben mupte,*) ber Sjcifafs fer billigt bic§ unb ficl)t fid) folglid) gejirungon, in feinem cd}t tviffenfd)aftlid)en Streben, aud) jugleid) ba^ Septblatt ju Sclüa mit umbiucfen ju laffen, bcnn Link's Agraphis ifx ja für biefeg ^rinjip „au niveau" feiner gcit leben ju a^cMen;. eine ganj veraltete @ad)c gcraoiben, ba fie fc^on im Sal;re 1829. folglid) noc^ üor ber cigentlid) neuen 3cit/ irt alter 2(era geboren worben ifl, ba§ S3latt tvirb alfo mit Scilla Steinheil gebrüht. £)et SSerfaffer er{)dlt eine neue Lieferung 'ocn feinem SSeife, burd) feinen SScrleger unb freut \i(i) in tviffen, bap er nun feinem SScftrcben ^um brittenmale genügt fjat, inbem er iUn an feinem 3(rbeit6tifd)e befd)dftigt \\t, bic neucften ^anbe t>om Botanical Register burd)5ufel)en. Sn bem 9??omente, wo ber S>iener au^ ber S3ud)l)anblung I)ereintritt unb i{)m bai ^cft bringt, fd}ldgt er eben im Bot. Register bic tab. 1535. aufunbftnbet Trichopctalum gracile Lindley ,_ für \^n cin Un9lÜ^lid)CÖ @eivdd)6, benn Cä weit tveilanb Anthericum plumosura liuiz unb Pavon. '^^^ Unn b,\^ ([\ii^ {)elfcn, „bebeutungör'oU" unb „ iviffenfd)aftlic^ " ftnb bebeutunggyollc SBorte, bo.^ umgebrucftc Slatt wirb fogleid) ax\^ bem ^eftc ^eraugge; nommen, anj!att Anthericum Steinheil, bcr leßtcre üiame Denranbelt in Limilcy , bo.^ SSlatt bem 2^icncr m^o ber 55ud)banblung fogleid) it>icber mitgegeben unb nun jlreng anbes fof)len, er folle bcm ©cgcr fagen, bap er burd)aui? fo brucfen möge, wie \)kx gefd)rieben ffdnbc. Ser SJicner ift üerwunbert, tpie bcr oI)l aitä SanEbacfctt ön bie SBtege unfercr SßifTctu fdjaft, at§ a\xd) irrgcn bcr S3vrbicnjic bcv ^Ijarmaccuten bcr neueren 3ctt um bic SSotanif, immer tl)un fotltcn, bic ^Cpotljcccr (iöl}Cr in (S()rcn, bcnn er figtc, „si genus rcceptum, sec.undiwu jus natnrae et artis, in plura dirinii dcJjet, tum nomcn anteu coimnimc manehit vulga- tissimac et officinali plantae. uiiD Spnonpniie. 77 gc^cn, et bcnft, td) i)cii)i nun viermal nad)gc9fbm unb umbcucfm laffen, unb ei bleibt nuns inet)t bei Anthericum Limiicy, mag nuu nod) fommen, »er ba roiU, 2)obei fallt t(jm inbcfjen ein , einmal nac})5ufc()cn , \mi> bicfc il)n fo bdmonifd) qudlenbc ©attung ubetf)aupt wot)l fuc @cl)icffalc im Saufe bcr 3eit in 'iin S3ud)ein bec SSotaniBcc gc{)abt {}aben mag. 25a fieljt ec bcnn erjlenö, bap Llnnee fd;on felbft im Hort. Cliff. bie ©attung Biübinc alö ton Anthericum gcfonbctt Uixa^ttt, unb i{)m fo bic erfle Snconfequen j bcä befolgten ^cins 5ip6 tioc ^Tugen legt, rccil ein 9)?cnfc^ ivcl)l eine ^flanjcngattung, nid)t gut nbec ft'c^ fclbfl IVL tt)eUen üecmag, ^ie ©attung Bulhinc njurbc aber roiebcr t^erlaffcn, Jussieu unb Lamark nannten fic trieber Anthericum unb bie anbein Antherica, mit Tournefort rcieber Plmhin-i^ium, iveil fie nid)t »ruhten, \)k\^ bicfer 5^ame bereite in ber 2?crit)anbtfd)aft ber (Spinnen, fitr S{)iere fanctionirt irorbcn war. Se&t Ijatte man alfo al§ Anthericum bag 5u beurt^cilcn, ir>ag Linnee Bulbine genannt I)attc, unb Phalangium mit. Willdenow, burd) \iiw ©vafcn v. IJolImannsegg, einen gicpcn Äennec ber ^J^atur in jeber SSejief); ung, aufmciEfam gemad)t , gltd) bic @ad)c lieber üerjfdnbig ouö , tteil «Spinnen nn^ Si^ lien bod) jivei bccfdiiebenc £)in9c fmb unb fcnn muffen, unb fo {)atten wir Anthericum IViüd. — Hudson trennte Anthericum calycuiiitum al6 Tofielda, cg I)iep nun Antheri- cnm Hudson, flber rtud) MÖhfing trennte Anthericum ossifragura alä Nartliecium, eä war naturlid), ba^ eö tx)iffcnfd)aftlic^ rid}tig würbe Antliericum Möhring, ju fagen. ^xn 'bejfcnfam Wicbcr Lamark unb \wa&)U ^C[^ Anthericum Liliastmm 5U Ornithogalura fili- forme. — 2)a wir un6 um bcn 5f?amen gar ntd)t befummern , unb nid)t baran ju bcnfen braud)en, \>a^ Lamark bic ©attung Phalangium nennt, fonbern un§ ^ai fo einerlei fern mup, alg ob „Cicero untr Lellum jtrieg ober grieben »erftel)t," fo feljen wir aud) {)ier, nid)t auf ben 5^amen, fonbern auf bie on Willdenow Leimanthium pallidum genannt, t)on Walter, Des- rousseaux unb Alton unter iMelanthium, ron Michaux unter Helonias gcbrad}! werben ift. SLUt muffen, um „flar" ju werben, pflidjtmd^ig unterfud}cn, wer ber altere fei, um 78 3iomettclatur» ju trifien, racm ober mm reiebet «nb jum wtet>ielten Wtcik einem t»on il)nen bie (5^ce ges büf)rt, ber ^utoc von Anthericum „bebeutungöüoU " unb in unferm ^rin^ip fut bie gjJinutenunferec ^(nfdjauung bleiben ju fonnen. 2^ie Untecfu^ung roeitcc öefu{)rt ju fct)en , will irf) gern meinen 9cef)iten Sefetn eclafs fen , benn ftc ftnb fd)on ju bec Ucbecseuguns sctangt , bap biefeg fdjon etwag ju lange SSeii fpiel \30tt n)a{)cec „ 5BiJTenfc(}aftlic^f eit " ju evgtünbung beg 2(utorg ju einer einzigen ®att= ung — ' t5icUeid)t einem ©eirinn oon brei S5ud)jlaben — nod) lange nic^t crfd)6pft ift, unb bap mit gac öiele6 nid)t einmal eingefallen fepn mag, roaö in bie Untec[ud)ung Qci)kt l)rtttc. — ©ir fef)en akc l)ierau§ fci^on, wo^tn bte8 ^rinjip fu^ct, roenn e§ auögefuf)« wer; ben foll, ndmlid) — juc Unm6glid)feit. ©efc^t aud), iebeu SSotanifec l)ielte ftc^ feinen @attung6calcuIatoc unb alle biefc ©attung^calculatoren irücben bei ©träfe üerpflicl}tet, anjd()ttid) wt bem erften S^^nuar mit bem £)rude einer neuen unb bertd)tt9ten Ovanglifle für bie im üerfloffenen 3al}re 5ertl)ei(ten ©attungen fertig ju werben, fie fonnten allcfammt ni^t mit ef)ren befie{)en, unb ic^ mup bejümmt erfldren, bap ic^, wenn ic^ auö:) nidjt, wie id) tt)ue, UM mit meiner eigenen J^anb arbeitete, fonbern je^n ©attungScalculatoren f)i\i>en tonnte, imS^U iö) m ^'^^\(^ „ wiffenfdjaftlidjen " unb „bcbeutungäuoUen" ^rinjip gejwuns gen würbe, nidjt ad)t Sage lang SSotanifcr fepn modjte, weil mir ein 9}Zcnfd)en[eben Jtt furj unb bod) aud) ju wid)tig fdjeint, um eg mit für bie Äenntnip ber ^J^atur fo rein 5Wea3 bu eigcntlid) ivilljr, furf>e bcn 2{nfang unb ctfocfdjc \>a^ 6nbc! — fSJl'xt biefcm ^cinjipe in bec ^anb, ^at Sprengel beiniefen, b^i^ er ctwaa fd^uf; tta6 anbete leidjtcc ju tabcln alö ivieber, obec beffec ju fd^affen vermögen. Sprengel it>ac fo gtojj a(^ feine Seit, id) Ijatu bai &[M, bap cc aud) mir ein treuer Datertidjer Srcunb war, unb id) n)erbc nie aufl)6ien/ i()m ein banfbarct greunb ju fepn, unb ein 2Sert{)cibti gec bec ^Hinjtpicn, mit bcncn cc unbebingt in feiner 3cit a(6 eincc bec er|!cn praftifd)Crt ^tofefforen unb a(g einer bcr erften rein praftifd) iviffcnfdjaftlid) tt?irfcnbcn ifionen unb 9?egimenter einer 2(rmce, if^ eben fo föic bie 25e; jcid)nung biß ^flanjenreid)^ in feinen S^imitien unb ©attungen nic{)t6 anbercö, Qia bie Zufml)mi cineg gebcnbigcn, in bie 2Cnfd)auung beß SO?enfd)ent}er|!anbeg. ^uf fceis bin ©eitcn ift baffclbe goitbilbcn unb biefelbe SSerdnbcrung im Saufe ber 3eit. Uns fere @enera(e, beren 5^amen bin ©attungen »erbleiben muffen, ftnb bie 2(utoren, bie Sucrjl fte gefct)affen, nid)t bie, mid)i einen ober bin anbcrn SJ^ann bem ÜJegimentc cntfufjrten ; unb ber £Rame jener öerbienjlüoüeren ©encrale, verbleibe bec ©attung, fo lange bie lebenbe SSelt nod) eine ©pecieö bcrfetbcn Icbenbig !ennt unb crF)dlt, bie if)s nen befannt roac. £)a6 if! ein pcaftifd) au6füf)rbarec 5ßeg, unb gelangen rcic auf biefem 5Bcge nod) überbieg ba^^u, unfere gropen 93orfal)ren in Erinnerung ju ii^altin, fo ifl biefer 52eg boppelt »rürbig für un3 unb f)ci(brin9enb für bie Söiffens fd)aft, benn bie SBiffenfd^aft ifl (hin babmd) ju einer fo egoijltfd)en e ^rinjip aber fann, n?ie id) benfe, Don allen (Seiten billigem !2(nfprud)e genügen, ßö genügt aber aud) unferem Seflceben in Linnee's @eif!e ju ^anbeln. Denn mnn mit oben «Seite 73 gefcl)en l)aUn, bci^ nad) unfercr Gntiuicfs elung ber on 5D?enfd)en unbetvujjt Srfunbeneö; nid)t an eine fubjcctiue ^nfdjau* ung in SSücbern, bic i(;rer %Uur nad) n'idjt lange bejlef)en fonnte, fonbern an ein *Db; je et, an eine t)on ber SfJatuc gegebene ^flanje, hmn 2;i;pu6 bad) recnigjleng S^i^rtaufcnbcn »riber|Ic{)t, miß gehalten unb unfer SScrtrauen ju ©Ott unb ju ber dlatnx uberl)aupt großer fepn barf, al§ ju ben S?cnfd)cn. ©ud^eit tDir alfo burdb unfern S5eifa^ ctne§ 3(utorS jur ©attung n o d) ben 9Zamcn berfclben ober bcren (Sl)aractcr? unb trag fud}en ivii für einen ber nid)t nal)er beseidmetm (5()aracter'', beten ivir breicrlei liaben? /,5^un, bod) ivo(}l nur ben na turli d)en, ha l)cnt ju Xigc alie6 ,,naturlid)" fenn foll, fogar tn tcn G,rcurfton6bud)ern bem 2(nfanger anftatt be6 Sinnee'ifc^en 2;i;peniveifota ein naturlid)er, tvenigffenS langer ß^aracter fid) barbietet ! " @ut, ne()men tr>ir alfo an, c§ muffe ber natürlidje dbaracter gemeint feim, S^iefer naturlid)e dtjaracter muf aber alle morpl)ologifd)c ^Juancen anbeuten unb aufncljmen» (Seine 2(bdnberung lüirb bemnad) unauöbleiblid), fobalb ivir bm Sppuö einer neuen ©att^ ung auffinben unb abfonbern. 9)?it()in muf audj confequent bei jeber bergleid)cn "JCbfonber; ung ber 9?ame be6 'Untoxß ber alten ©attung geanbert tverben unb mx gerat{)en unautincip bcrjenigen, reeldbe fagen, man möge ntc{)t bc5ief)enbe, fonbern lieber ntd)töfagenbe üla^ men geben. (Sic füllen ndmlid) in ftd) fd)on bie 50'?cglid)feit, ba^ ber DIamc f)ier eine 2Crt t>on ßb'^'^i^fteriftif — bmn unter biefc Kategorie trürbe bod) baß Sejeid)nen ge{)6i ccn — ausüben müilte unb bann burd) neue, f&r biefclbe ©attung nod) ju entbeifenbc ©lieber unsureid)enb gemadit mcrben fonnte. 5Ser fi'd) nun aber auß ben ^\xi)in feine*? 11 g2 Stomenclatiir. J!c(\'n6 bcn ©duikn gcivcnncn, bafj fein (2()aractci- in S5cicid)nun9 bei 9?aturUd)cn brndp greifen f o n n e , bec irci^' aiid) biefe '^wd-)t rirfjtig ju beuten, ß-i- »reif, bap c» feine ©atts ung, feine S^^milic giebt unb geben fann , bic nid)t übet bie ©ranjen (jinausjlixbt. £)bcc feil man bm S^^amen Lcguiuinosac bai-um aufgeben, trcil einige Trifoüa einen utriculiis operculatus, mand}e ©attung ein lomentnm, anbeve eine drnpa unb 5f?up tragen? — obec if! ber 2(u6brucf Umbcliiferae unpafjenb, Wi'xl einige llydrocotyleen feine Umbellen l)aben? ober i)oxm \v\v auf bie Asperifoliaccae bei ibrem S'famen 5U nennen, wt'ü einige Ccrintlie - bieten fa()( unb glatt ftnb? obec burfen mir nid)t mel)r Papilionaceae fagen, reeil Araorpha feine Coroila papilionacea {)at ? nid^t me{)r ©pngeneffjlen, n^eit bie ©taubs beutet bei Eleutheranthcra Polt, unb Coi-yiiibiiim L. frei ftnb? nid)t me(}C Saxifraga, roeil Saxifr. tridactylitcs feiuc Steine 5erbiid)t? — 5öol(en trir bcuu immer üergeffen, bn^ bie ^atm immer unb in jeber (Stufe unb auf jebem ®titfd)en fid) crft 5U bem mad)t, »vaöfieift, bap fie il)ien ßliuractet erft felbf! n)ad)fen lapt unb man if)rt nid)t mit bem anatomifd)en SJJeffec abfd)neiben fann, 2(16 id} juerj! unter allen, bie Gotwlebos nen tjon Braya alpina im 5af)re 1824 in Sturm's glora, vi^eft 34,, abbilbete, fo jeigte ffd) auä rip. L- beutlid), ba^ bor jtcimling bem Oiücfen angebrucft n?ar, aud) Hooker unb Gay fal}cn fic fo, unb id} |!clite fte barum inMössI.Handb. p. 1103. jivifd)enMaI«;olraia Sisymbi-ium. 3d) fanb aber in bcn meiflen ©aamen bie dotplebonen fd)ief liegenb, trie Fig. k., unb fprad) in ber fd)on bamal6 gewonnenen Ucbcrjeugung, b.\^ al(e§ (51)araften'- flifd^e in bei ^citm formell imb ?,citlid) ftd) evll l)erau6 ; unb burd)bilben muffe , im Serts blatte 5Ut Braya in Sturm's gtora bie SSorte auö: „£)ie 9?atur bef)auptct \i)x: 9ied)t, unb j^eigt bie Uebergdnge bei' wn R. Brov/n mit bicfem cinfadjen (5l)aractec fitnftlid) gebauten ©ruppen." ^an ^at nun, feit Schkukr unb Gärtner, fd)on lange getvujjt, ba^ bie £age beä .Seimling6 ju ben dotplebonen l)ier formell einen n)id)tigcn Sßec^fel barbietet, ba^ nbec berfelbe bei fonftigcr Ucbcreinftimmung ber Tetradynamae iin$ nid)t ju einer 23ert{)eils ung berfelben in mel)rere S^^milien ücranlaffcn fonne , unB aud) ba§ 23erl)altn'p chtn fo na; turlid) begrünbct erfd)eincn mup, alö ivenn bei bin (5an;opbt}llaceen ber Jleimling gefrümmt ifi, bei Tciczia unb Diantluis enblid) gerabe geipoiben. 2(l(ein eö blieb bm objcctii^en Unter; fud)ungen Kunth's \)orbcl)atten, flar au6fprcd)en lu fonnen , ba^ fold)er ?Ö3ed}fel bec Äeim; läge nid}t blo^ aiß formell bel)arrenb, burd) bie Familie ber Tetradynamae fid) l)inbui-d)jief)t, fonbern ba^ er aud) nod^ jiveitcnS ein tt?ed)felnbei: ift, im 25erl)dltnip feiner jeitlic^en Gi; fd)cinung, unb fo alfo buid) Kuntli (Wiegm, Archiv 1837. II, S. 232. fo eben crli angelangt) axK\) ein ^um.Scben in ber 5(nfd}auung ber Sorfd)er eriuecfteg unb berufene^ Saftum geworben. Sei fo fd}6ner unb nun mandje ^iffcrenj im Gilebten flau mad)cnben Gntbccfung mag e6 un§ aUt erlaubt fei;n, treitec umblicfenb, l)iec ba§ alte ©efcfj beä frei; fenben S3orleben6 aud) in bm ^flanjen lieber ju rt!)nen. ©civdl)rte uni baß muntere •Dtel;cn ber 6'mbrponen in bin Giern von Lymnaeus stagnalis, ivie fte, mit il}rem (Sdjnc; den^äus?d)en auf bem Siucfen, bie SSeivegung beg großen 5Beltf6rper6 n)ieberl)olenb, unha tvupt unb bennod) in ftd}euer 23af)a, in il)vem Giwaffei nod) auf biefec gvopern SSabn ftd) lim ba§ eigene Gentrum bre{)enb, benjcgten, (Carus, Nov. Act. Lcop, Carol. XIil. II. p, 763. tab. S4.) oft etncn beitern, erfceulidjen 2(nblicf, ober fal)en luii, tric aud) bet SWu; fd}elfeimlittg (ebcnbafelbft XVI. I. p. 31 — 34) in biefer iSp()dre beö 2cbm6 bcn tl)ierifd;en SSeiregungötrieb frdft;gec übte, alä bic 3Celtern get{)an, fo finben tviu l)ier in ber ^flanje, aud) im Gutwicfeln be6 Äeimlingi5, nur jeneg iu!;igc on Sag ju Sag allges meiner anerfannt würbe."*) SBill nun Semanb etwa beswegen alle if)m bekannten Üiiebgrdfer in eine einzige Spccieä: Carcx multiijlicata, alle £)roband)fen in eine Orobanche polyraorpha, alle 9)Zen; tt)en in eine Mentha verticiliispica, (weil eine 2rrt allerbingg in ber 9latur aiKÜ) bie Sims tl)efe bcr beiben Sitremc vevtlcillns unb spica, i'(eifol)nt jcigcn mup), alle Aconita in ein Aconitum varigaleatura, (weil aud) l)ier, Wie in allem \va§ lebt, bie Sr)ntl)efe il}re Gvtrcmc ücrmä^lt), ober alle £ird)iöartcn in ni-r eine einzige Orchis idcalis jufammcnjiet)en , in bem SSeflreben einem mineralogifd)en Snfremc ju cntfprcd)en , fo iierfel)lt er wicber b c n 3wccf, ber Statur ber ^flanjc cntfprcd}enb ju I^anbeln, weil bicfc bod) nid)t ganj Stein ift, fonbern auf ber tS, benn unterfd)cibcn muffen wir nod) immer bie formen , bie wir 2frt nannten, unb bie ftd) bie Statur, für unferc ©cncration wenigffen^, tral)rfd)einlid^ nid)t nc{)men *) liefen uiung bleibt c^t\c ©c» winn für bie (Ba^(, nur fet)re man nad) Prüfung bec Diefultate jum ^rinjipe ber S'^atur, willig nad)gebenb, felbj! mit juiü^. Sd) mup aber in S3ejug auf 9lomenclatur in ber 'Xi)at meine Ginlabung wieberF)Olen, mir eine gamilie ober ©attung, wetdje fid) bereite in i{)rem 3;ppu6 entfaltet Ijat, nennen ju wollen , wctd)e n i d) t über il)ren (5l)aracter t)inauöftrebte» CD^ogen Wir un6 aber barum aud) \)kt in ha^ Unracglid}e fügen , mögen wir unfere 5'lamen moglid)ft be5eid)nenb geben unb immer iiUan benfen, \>4 e§ ein £)biect \% iaß wir un6 einprägen wollten , unb mag üud) bicfe§ Sbject nur alg Gtinnctung bei bcm 9?amen 5urücffol;ren , fo ift e» bod) ein COiittel mc{)v, auf bie Statur felbft un6 ju leiten. 2(u6 btcfem ©runbe finb aber bk bejeid)? nenben 9?amen bie beften, bie Flamen, an^ 9}?enfd)ennamen gebilbet, fmb objectiö weniger wertb, aber fte' erinnern un6 an fßerbienfte um bie (Sad)c unb finb immer nod) weit beffer, nlä bie fmnlcfen, bie mand^e (Sd)riftftellcr lieben* £)ie ©attung Aaenogramma Rdch, hört. tab. 109. ift erflen6 praEtifd) beseid}net, jweitenö tjon Steudciia fo yevfd)ieben, al^j Adenocarpus tton Cytisus, brittcnS um ein %i))t alter, alö Steudclia, fo tci^ ber'59?onoj grapl) ber 5}?oüugineen, nadjbem De CandoUe fte ganj überfel)en , (tmi mel)c beutfd), b. l> unpart()eilid)er al6 er getl)an, in feiner beutfd)en ©d^rift, fte bead}ten fonnte, Sie 2{nagramme i)cit fd)on Linnee mit D^ul^en gebraust mb id) mcdjte fte nid)t ganj t)eti werfen, fie erinnern immer nod) an bie ^auptfad;e, unb ba$ foll bcd) bei ^axm suerü. 2}?ögen wir alfo bie 3(nagvamme üon H. Cassini unb E. Spach aufnel)men, fo ge; \tii)in wir, baf wir burd) Reliis unb Anogra, burc^ j\orjsca unb Roscyna, fobalb wir fte wenigfrenä in ber 9flad)barfd)aft treffen, leidjtec auf Kibes unb Onagra unb Ascyron fommen, al6 mnn eS gilt, bie ^(atfgabe ju Icfen, weiß Calylophis i)eipen fülle unb wie cä abgeleitet fei, ober waß Gayopliytum bebeute unb Gayophytincac? — 5fber über bie, wie 5i)?and}e fagen, „oielen" unb „fe{)r Dielen" ©attungen von Spach würbe id) mir nie erlauben , eine mißfällige QCeuperung ju tijnn , ba man ftd) gar balb überzeugt , b4 Spach einer bec trefflid}f!en Soi'fd}er unferer gfit ift, weld)er in allen feinen S)Zonograpl)iccn flar objcctiy ift, unb wol)l wcip, waß er fudjte unb weif, ivaß er will. ^abcn wir in biefer 52eife einmal bem S5ebcutung6DOllen ba6 5ffiort gerebef, fo tl)un wir eg jweiten6 and) für ba€ 2 eid)tiurrianblid}e. S)a§ Söunber beS letditeti 23err:änbniffe§ betvirft aber einmal baß an fid) Älarc, ein anbermat baß 58efanntc. 5Benn baö an ftd) itlare ti)ü[ß in ber S^ejeidjnung felbft liegt unb auß ber rid)tigen 5Bcrt; tilbung ^um ©ewinn wirb, fo ift nod) baß Sefanntc an fid} wieber boppelt befdl)igt, "^n- fd)auung ^u crwe^en unb Erinnerungen flar ju entfalten. ScJ) i)aU mid) immer bemül)t, bicfe ^^fltd}t gegen meine Sefer meglid)ft in eifüllung ju bringen, unb bleibe bereit, bicp burd) '^bdnbung, wo fic mir jwecfmdfig fd;eint, aud) ferner ju tt)un. Wk fd)ien eä, id} muffe in biefem ^rinjip axid) bie SSencnnungen ber Familien geben, bie id) alß natürlid)c er= fannt haU, xd-) glaubte aber barum tiefe Familiennamen müßten anß bem befanntejlen Urs fpruiige ffdi ableiten. Sarum ftnb faft alle gamilien in meiner 2(norbnung anß befanntcn unt (^t)5tciti)mic. 85 Sppm gcfcKbct, unb nui- gar in allgemein fd}on kfanute , tvic Xyciagincae, Sjuanthti-cue. Personatae, Contortae, fmb fanctionirte 9?amm, bte mvin fo gut fennt, a(^ bic ijrpen, bic in il)rcc Benennung nuv tect, n\d)t nominell angebeutet erfc{}einen. Zbix icl) bin nod) weitet gegangen, ic^ l)a6e bag 5Öoct Tefradjnamac fuv nocl) bejeidjncnber, unb je|t, wo man Linnee's (Sejcualfpfiem nodEj fennt, fuc norf) befanntet gehalten, alä Cmciferae, Violaceae, für lcid)fec cuflarbat, alsj Violariae, Violinac obec Jor.idieae, Thcaccae fui bcfannter, alö Camcllieac unb Temstroemicac unb burdj btc dltejlc ©attung im ccnfert^ati^ Den ^riusip pofitiü no(l)n)enbig kbungen. 5Ba5 mm ober jtt5eitenä bie-(Spnonpmi! betrifft, fo benfc icfj mk bin Umgang mit il)v fo, tvic id) eben buid^ SScifpiele :u eclautcun yerfudje. A. Syn-onyma: Sunennungcn, b. t), im ^eittaufe lege naturae tt aiiis, ju bem füc tbrc 3cit gcltenben, nun alä i^orseitlidlje t)in5ugef cmmene ^fldmm : 1) burd) 3ect{)eilung bec :j(ct, tvobet not^iwcnbig ein» bec neuen ©lieber, m mog- lid)ba6 befanntcfte ober offtjinelle, im alten -Tcamen bei) alt: Ceriiithe major /frm. tl)c{lt fid) in C. major L. aspera Äoi/j. strigosa /Zc^6. Seduni Tdephium Linn, tl)eilt fl'd) in S, niaximum Sut. unb 'rolejilir.im L unb J^. 1 , baria KocJi. 2) burd) 3«rt{)eilung bcr (BMtimQ, Wobei bec Sriötalname a) ber alte bleiben m u {j : Leonuraa Marrubiatrura L, lUtlb Cliaiturus Rlarnibiastrum Ehrh. Antirrhiaum Cymbalaria L, wirb Linaria Cyrabalaria Milh Anthericum ossifragura L, Wirb Nartlieciiim cssiffagtini Mölir. Saxifraga paradosa Sternb. wirb ZablbrucLnera parac^xa Rchb, SSecglei^e ferner in ber Flora germanica bie ©attungen: lignea, Codonopvasmn, For- rnm U. a. m* b) bie dnbung nad) bem ©efd;led)t bi§ neuen ©attung-^namcn bctidjtigt: Aspbodelüs luteus L. wirb Aspl'.odciine lutea Ilchb. Conyza sordida L, Wirb Pliagnaiüii sordiduni Rchb, Omithogalura luteum L. njlrb Gagea lutea /icr. Lotus liirsutus L. wirb Bonjeania lilrsuta Rchb, Lotus microphyllus Hook, Wirb Bonjcania micropliylla Rchb, Sisyrabriura tanacetifolium L. tvirb Hiigneninia tanaeetifolia Rchb. Valeriana rubra L. wirb Centranthus ruber DcC. c) fclbft 5um ©attung6namcn werben fann, \v(mx it fd)on ein fubfianti': appellatiner \^: Angelica Arcliangelica L. wirb Archangelica officinaüj Hoffm. Antirrliinum Linaria L, Wirb Wiebcr Linaria vulgaris Uavh^ Ophrys Corallorrhiza L. ujirb Cnrallorrhiza innata BMi-, Pinus Abies L, wirb Abies excelsa De€. Piuus Larix L. Wirb Larix europaca DeC. Rliamnus Frangula L. wirb Frangula vulgaris Rchb. Vaccinium Oxycoccos i. anrb Oxycoccos palustris Pcrs, gg 9c 0 m e n c l a t u r. d) ganj ircgfaUcn mu^, [obalb ec aa) f(^ou für eine anbete on c. cc) [cbalb er bem ©attunglniimen gan^ g[ctcl)bebcutcnb ift: Arctostaphylos ma ursi Spr. tVtrb A. officinalis JFirmn. et Grab, dd) fcbalb er bem ©attungönamcn tl)ei[t»eig gleic^bebeutenb unb a()n= üd) tautenb ift: SSpirantlies autumnalls Rieh, Spiranlhes aesthalis Rieh. 3) burd) *J(uf{)ebung ber ©attung mup bcr ©attung^namc ber Sriüialname fitr eine « <2pccic5 werben: Periclymenum gernaanicum Bauh. ttjirb Lonicera Periclymenuiu L. CaprifoUura italicum Dod. n?trb Lonicera Caprifoliuiu L, Xylosteum Dodonaci »rirb Lonicera Xyiosteum L. Symplioricarpos foL alat. Dill, tvirb Lonicera Syraphoricarpos L. Dicrvilla acadiensis T. Wirb Lonicera Liervilla L. 4) £)urd) 2ßieberaufnal)mc bcr ©attung in bcn ©eifl ber B^'^t, mup aber ber alte 5^ame wieber al6 ©attung6name ^ergefielit werben: a) für fid) allein: Lonicera Caprifoliuiu L. tvirb iviebcr Caprifoliura hortense Lam. Lonicera Xylosteum L. Wirb Wtcber Xylosteum dumetorura Mönch. Lonicera Symplioricarpos L. wirb Wicbcr Syraphoricarpos vulgaris Mchx. h) mit SSerwanblung beö bisherigen ©attungSnamen^ ?,um SIritJtalnamen (bie {)o^fte Sciflung bc6 ccnfevüatiüen ^rinjipS, barum I)6c^ft lobend; wertf) 1 ) : Lonicera Dicrvilla L. wirb Dicrvilla Lonicera Mill. 5) ober er mu^ wegfallen, wenn berfelbe inbeffen fd)on für eine anbere ©attung recipirt werben ifr; Coronilla Securidaca L, wirb Bonaveria Securidaca Scop., weil fd)On eine Securidaca L. eriftirt. B. Dys-onyma: Bemannungen: formell abweid}enbc ^imen, wcld)e im ^löillcn il)re§ 2(utor6 baffelbe bejeic^ncn feilten, na^ ber rccipirte 9?ame bejeid)net. tn alteren S^lamen , bem fte wicber weid}en muffen , etwa nid^t fennen modele , in mand)en '^älltn wirf(id) nid)t fcnncn f onntc. Sine ©renjc bajwifd)en anzugeben, ift unmcglidj, beöl^alb gilt bie ^(nciennetat. Melaleuca canescens Otio. | ,T , , ^ . /-. jj f M. incana fi. Br. Melaleuca tonicntosa Co/m J Melaleuca myrtifolia Vent. tfl M. sqnarrosa Sm, unb (St)noni)mic. 87 Mclalciica obliqua Hort, ifl M. styphclioidcs Sm, Mclalciica dccussata //'. En. \ Alclalcuca clilorantha lionpl. / i(l M. diosinifolia Andr. UCrgL Schauer's 5D?0n0gi;apt)lc, Melaleuca foliosa Dum. Cours, j Acacia inoüiincns B. Mag. 3302 (1837) tuac fc^Olt A. decora Rclib. rc. lÜÜ. (1828), Acacia taxifolia Lodd. (1827) ll\U fd}Olt A. Oxyccdrus Sieb. Fl. ;-ai». (1824) et Hchb. DcC. Hook, Crepis luacrorhiza Lowe Mscr, B. Mag 2988 (1830) n?ar fdjon Schmidtia quercifolia //t7j6. (1828) Florula Lusitano-Mader. cum diagaosi *) Crepis madcrcnsis Lowe Mscr. (18S0) WM [d)On Sclinildtia ancthifoHa Rchb. (1828) Fl. Lusit. mad.*) Erysimiini lanceolatuni R. Br. (1812) Voax [c^on Erysiraum Chciranthus Pers, (1807). Sclago Gillil B, Mag. 3028. (1830) ivac fd)üll Selag« rayitifolia «cft&. hört. ic. 225. (182<)). Stacliys altissima Dcif. II. Par. (1828) trat fd)On Stadiya sibirica LA-. (1822.) Rchb. pl, crit. 508. Stachys inscripta Rchb. hört. t. 40. tuai fd}Ort Stachys liirta L. cf. Fl. germ. 21(i3. 2) £)abucd), ba^ man se^taubt l)at, fte ^wei üeifdjicbcnm ^flanjcn yi geben, n)c[d)e abci- cineclci fmb : Lotus uliginosus Sdik. ijl Lotus major Scop. Sisymhiiura hybridum Smith, Sisyrabriura islandicum Gunn, £,. , . I , r \ finb Nasturtium palustre DeC. Sisymbrium palustre Leyss, ^ i "" r Sisymbrium terrestre if. Br, Orobus venetus Mill. Scr. DeC. Orobus variegatus Ten, Scr. DeC. Orobus multiflorus Sieb, Ser. DeC.\ Orobus serotinus Prsl, \ jü^b 0, venetus Clus. Orobus rigidus Lang, Orobus pyrenaicus Scop, Orobus vernus b. latifolius Boch, Hypericum maculatum IFalt. x Hypericum corymbosum Jf'illd. \ fuib H. puuctatum Lam, Hypericum micranthum Chols, ^ Asprella Schreb, I r- «. x . .. , , , ,,. > fmb Leersia Solander, Homaloconchrus Micg. ) FUcbocarpus Kaulf, Teleozoma B. Br, Cryptogenis Rieh. ^ ftnb Ceratoptcris Brongn. Furcaria Desv, Cryptograrama Grev. *) (Sä tft fonbci-&ar, baji Mr, Lowe bei biefcti bciben ^flanjcn, mld)t junSJattutig Schmid- tia Mnch, ganj fidler gci;övcn, fragt: „where are thcse deacribed?" 2>a cu meine i'ibiigcn Siagnofcn jur Florula Lusitano-Madcrensis abbvucEt, fo begreife id) nic^t ivofjl, ba^ i()m fcic ju ben genannten Schmidtia-2(vten gebrutften 2){agnofcn nt^t audj fugefcmmen fci)n fctrtcn. 88 5ic m e ttcl a tut. 3) babutd}, ba^ ber 5lattie fc{)on i^ctbrauc^t tt)ac. Harrisonia Hook, (fd)On Adans.) truibc Bastera Rdih, consp, Hippion Spr. (fd)On Schmidf) WUlbc Slevogtia BcAi, consp. fjiriope Heiö. (fd)On Loureiro) TOUcbc Liriopsls Rchh consp, Lyonia f^üiot (fdjon A'ufial) ivuibc Seutera i?cfe&. consp. Xivenia T'ent. (fd)On E. Br,) Wütbz Geulisia RcJib. consp. Urceolaria Hsrb. (fc^On ^cfe, Fj%) tnuibc Urceolina LVÄi». consp. TurpiBia Ilumh. unb ßonp?. lüUlbc Fulcaldea Poir, uub Voigtin *>rA Turpinia Pers. WUrbc Poiretia renf. Vrurpiuia J'entenats Turpinia Rß/n, tDUrbe Scliraaltzia 2?esr. V blieb. Rochelia B, S. würbe Ecbinospermum Sic. Lehm. — Rochelia Bchb, blieb, 4) babucd), bap man geglaubt l)at, eine mit einer gteidjnamtsen gleii^e ^flanje üoc fid) SU f)aben: i?edicularis adscendens Gaud. ifi P. Barrelieri Bchb. nid)t P. adscendens Schleich. Pedicularis c«nisia Gaud, x(t P. gyroflexa Fill. nic^t P. cenisia nih Pedicularis rostrata Jacq, ij! P, Jacquini Koch, nicl}t P, rostrata Linn. /.letrosideros spec. B. Mag. et Hortul. fmb nid)t Metrosideros Gürtn., fonbem Calliste- mon R. Br. Metrosideros spec, Sm, etc. fmb nid)t Metrosideros, fonbcm Angopliora Cav, a Cac-onyma: galfd)ncnnun9cn, b. l). gegen bie SSiffcnfd^aft unb gegen ba6 conferüatiüe ^rinjip üecftof enbe Flamen, ^Üfo : 1) fubjectiDc Dleuecungen : Adenostyles yiridis H, Cass, anftatt Ad. alpina (Cacal.) L, Adenostyles albida H. Cass, anftatt Ad. albifrons (Cacal.) L. Adenostyles candidissiraa H, Cuss, anftatt Ad, lencophylla (Cacal.) IV. Phagnalon triceplralum H. Cass, anftatt Ph. sordidum (Conyz. sordida) L, ^iei-{)et; Qt)^kt faft bie Qanii CRomenctatut Don Henri Cassini u, "iL 2) ubcifüffige : Neottidium B, Br, mx unb bleibt allein Neottia (^Icf^pflanje) L. Securilla Pers, ) c t, 't. « . o „ ^ > tvac unb bleibt Bonarena Scop. Sccurigera DeC.) 3) S^lamen befanntCE S^^ierc: Dioraedea //. Cass. — S>te größten 236gel ber ©ubfce; — trucbe 1828 AdelmannJa Rchb. consp, Elephas T, ctEenih. — ßinebecbefannteftcn unb dltcftenS^tcrgattungenfd^on au6 berSSor- roclt; — vücit aucf) fd)on langft liiünanthua L. Ilali. All, Empusa Lindl. — £)ie ©cfpenfrsSSlaitfd^rtcEe, ein Snfect; — lüurbe 1828 Empusaria Rchb, consp, Diplolepis R, Br, — ©rope ©allivcfpcnfamilie; — trurbc 1828 Sonninia Rchb. consp. Gyninocephalus Schwcigr. — ßine Sifd)- unb eine SSogelgattung ; — \x\u Orthopyxis P, B. tVUtbe Aulocamnion Scliwägr, Liparis Rieh. — ^dletlct Zi)\m, gifd); unb Snfectengattung ; — tvurbe 1825 Sturmia Rchb, pl. crit, IV, p, 39. Segeatria Fries, — ßine }?enfc^ent)er|ianbe nid)t rael)r I)eraugftnben !ann. ^^auptnamcn. 3(ug allen btefen üon inn einjclnen Gatculatoccn gefertigten (Rationalnomenclatoren giebt bann einmal ein J^auptcalculator mit ber 2(uäbauer unfereg Steudel , unb oorjüglid) ein SSoij!el}er einer reid)en S5ibltotf)ef , ber ftd) alfo ja nid}t etwa auf J^orcnfagen ober auf ba^ „in litt." ju üerlaffen braud}t, einen ^auptnomenclator burd) brei 2)ampfpreffen ^nt- auß, bamit iro mcglid) ber 2Cnfang nod) einigermaßen ju braud)en ift, wenn i>a^ 6nbc er; fd)eint. 2^ie 0Jcalifirung ber Sbee fd^cint tüeniger unmoglid} , al5 bie eineg Systema vege- tahilium ober einer 3(u6gabe ber Species plantai-um, unb obnjol^l bie 2(ugfu()rung au^ nid)t of)nc SSaufenbe Don SO?dngeln unb gcl)lcrn jlatt finben famt, fo bietet fie bod? eine 2(u6ftd)t mc^r für i{)rc Sofung unb erlaubt, an ein braud}bareg ©ucrogat ju benfen, für bci§ , iva§ irir nid)t f)aben f onnen , ober a^enigjlenS fo lange erwarten muffen, ba^ ba§ Gns bc bam 2(nfange nid)t meijr entfpridjt. 5öir crfennen banfbac unb berounbern bie "ilnif bamt De CandoUe's , aber reir tDÜnfd)tert felbfi für bie Soct><^>^un9 ft'tner eigenen 2frbeit ein (Succogat, tt)ie mir eg bejeid)netcn , einen 9iomenclator, in jener practifd) confequcntcn 5Seife, mit (Sad)fenntnip unb £!??ittcln gefertigt. SSor 2oubon'fd)en :^ieroglppl)en roürbc unä fd)on bie illarl)eit eineg guten 3CutorS ben)al)ren , unb ber 23atcrlanbäcalculator würbe fd)on rid)tig angeben, ba^ Alyssum gcmonense unb Biscutella obovata nid)t eben überall n}ad}fcn, unb ntd)t gan5 „Europa" gel)6ren, ba^ aber, wenn einmal Troilius napellifolius unb Astragalus Cicer „Europa" gel)6rt, bann Troilius curopacus unb Capsella bursa pastoris *) S5ic «npaffcnbe 2Sctfe ber if)rctt SKatcvien nad) c^ctrcnntcn unb obgefonbertcn S?egif!er liört noä:) nidjt auf. Sßtc wenig muß fotd)cn (£d}riftjlctlcrn, ircldje 2 bfä 3 gcfoubcrtc 3?egt[lcr an tljrc ffiü'dicr geben, bic 3cit bec 9Zad)fd)Iagcnbcn am ^crjcn liegen? 2)icfc finben ein SBort auä bem bfcfcn Scheller, unb groficn lleiusius unb Fubri, weil btcfe nur ein 3flpf)abct »erfolgen, weit fd;ncUcr a(ä auä bem Stcgiflcr ju einem ^anb5ud)e ber SSotaniE, baftrn bic§ bes ren sroci 6iä brct f)at, fjerauö. Qin fclb^t Stjdtigfdt fcnnenbeu, feinen Sefcrn »üol^lwoUenber 2fu= tor, erfpart il)nen, inäbcfonbcre für S3iid)cr jum taglidjcn vg)anbgcbrQU(^c, gern 2CUeö, was iljnen jcitL-aubenb unb pcintid) fepn mu^. ©ine ber größten ^eintid^Ecitcn ijl: aber folct)e§ Srrcn im ©efud)ten, wenn man in ein foK^cö SRcgiflec gcrä'tt). Sie «Komcnte be§ Cebenö, ircldje baburdj ein tt)ät{ger Sefer yerltert, ftnb ganj unjä'ljlbar. £/-t> 3Cufgübe bcjltljt aber im 5)rtnjip ganj etn= füd) nur barin, man' folT ftd> Uat objectio in bic ©tetlung be& Scferä unb fotglid) aud) beä auf« fud)enbcn Sefcrä ocrfc^en. 'äüäj Ijicrin ijl: Enrllicher's trcfflic^cä SBcrE dn sOlujler feiner 3eir, unb nur nodj ein einjigeö SÄoment oerlicrt ber Ccfcr im 2Cuffud)en Dcrgcblic^, baburd), ia^ er erft glaubt, baä Slegificc fei, wie bai in anbern SSüc^ern gew6'f)nl{d) bec galt i|l, bintcn, ni^t üorn. 2)aä fann bie 3uEunft teic^t belTccn. De Candollc's ncuefle JÄcgiflcr finb au^qd6)mt iint) 6i)nomt;mif. 91 (lud) nod) aupct ;,S5rttannicn" ju finbcn fopn hüvfte, fo tric Biecutclla laevigata auä) no^ aupcr „Italy" iiMd)ft. Stcfl man foldjc ^flanjengcograp^ic bei bcn gropten @eo9rapf)en ber ffficit/ fo bcnft man boppclt banfbar an Alexander von Humboldt, unb erfcnnt aud) bcppclt erfreut, De Candolle's grc^eä SScrbienft/ wie er burd) (Bcograpl)!? bie (infrcmattf belebt i)au J^aben wir un6 nun ober fo red)t nad) beftcm SBillcn «nb (Bcwiffen treu Qb9emü{)t, bie mit opfern flücr ^Trt auf9e()auften Sbjectc «nb ^lUf^mittel »erftanbig ju fammeln unb SU benulcn, i)aUn wir ü)?rtf[cn von Icbenbig in x\)vc Seit {)tncinbluknbcn , fo wie ton „lege artis" gepreßten ^flanjcn beifammcn/ filjen unb tlcf)en unb bewegen unö jwifd)cn jierlid)en £)ctat»bdnben auf 2;ifd)en «nb pulten geöffnet, jwifdjen Herbarien, Blumentöpfen «nb 3Saffergefafen, «nb fd)[eppen «ng mit £luartantcn iinb gotianten auö SSorjeit unb @e; genwart emfig unb eifrig t)crum , fd)euen bie 5)?uf)e nid}t , cinjelnc .fragen an unfere grcun; be im fernen 2(uölanbc ju rid)ten, unb i)aben wir bercn freunblid) be[ef)renbe ^Tntwort ge; bulbig erwartet, fmb wir enblid) ciuö:) mit unferm datculaior ganj verftanbigt, );)aUn @t)n; oni)mi?, 2)p6on>)mif «nb ilafonpmif wie am @d}nurd}en cvjäf)It, I)aben S)iagnofc unb S5cfd}reibung bi6 unter \)in on Aconitum Anthora üergleidibar, bie fed)g untern SSlu; men bagcgen, I)aben eine fd)cne, flad)e Sippe, wie gewo{)nlid)e Srdjibeen, mit lilafarbigen granfen. 2^ic Äeld)bldtter jener S5lütl)en fmb oöal unb flad) unb jlumpf, bie j\eld)bldtter biefer, ft'nD lanjettlid) geftrecEt, an ben JRdnbern einwdrtegeroUt. Mr. Ilillhoiise mels biU, ba^ auf Demerara bie S5lüt{)entrauben t)on Catasetum gar oft bergleid)en SBunber; blütt)en, feereinigt gebaren, 2(ud) blü{)te, wie ber berü{)mte|Ic Jtenner ber £'rd)ibeen, M. Lindle\ , berid)tet, im J^crbfte 1836 im ©arten ber llorticnitural Society eine ^flanje wn Cynoches unb trieb feon einer «Seite einen Stengel mit btn befannten «nb woljl; 12* 92 3citfrf)riften. ticc^enbcit S3lutf)m tion Cynochea Loddigesii, »Ott bet anbem «Seite einen, mit bcn getuchs lofcn Slütf)en Wn Cynochea cucullata. ^iec fcagt bec S3otanifec, ob bie ^ofititjitat bec O^atuc noc^ bie ^ofttit»itat feines (SubjccteS ijl/ becu{)i9t ftd) abec lieber unb ccfcnnt bcfc^eiben, mit bem gropen ©elbjIbenEec Agardh: bicS^^atut l)at if)t:c eigene Sogü! — 9Sit muffen un6 bemnad), in me{)t alg einem galle, in unferer fonberbat fortfc^rei; tenben ^iit, baran gehobnen lernen , oft baß, roaS ivic füc „ bebcutungatoS unb unn^iffcns fd)aft(id)," fuc negvitit) unb uncpact unb unflat f)alten, gerabe fuc baS SScbeutung^üoüe unb roabte 5Biffenfd}af£lid)c , gerabe bieS fuc ba§ ced)t ^ofitiüe unb rcd)t Ä(are, epact ßpactc ju ernennen , um fo me^c bann , rcenn e3 baß einjige Diealc unb 2(u6fubcbare fepn f onntc, folglid) bie einzige Ovcttung auß bem g c e n j e n I o f.e n 25 e c f d) iv> i m m e n ber rein fubjectis Den fogenanntcn 5Biffenfd)aftlid)feit unferer ^ät, in trc(d)er ftd) in ber Sotanif in mand)en Suchern nid)t met)c bie ^flanjen abfpiegctn, fonbern nur bie bie ^fianjcn ju ^aa^ xm trcibcnben 9}?enfcben. (Eine tt)at)re SSBobltb^it t^irb unter fo[(^em 9Ser{)a(tnip ein «Sammclpla^ für alleS £)bjecti ioe, roaS in bcn ber %itur treuen CRaturbefcbauern nO(^ auftaud)t, unb foId)e ©ammel; pl% ftnb unb follen bie 3ei tfdjriften feim. 3!5ag 3eitfd)riftenn?efen im 2fllgcmcis nen iicit in unferer 3cit feine crfreulidjc ©eftalt. 2il§ bie ©ottingec gelebrten^njctgen nod) in ibrem ficinen befd)eibencn Formate baß Sribunal ber 5öiffcnfd}aften in S)eutfd)lanb bes ftimmten, lagen aixd) bie 9kturit)iffcnfd)aftcn in einer nocb fo bcfdieibenen Surucfgejogenbeit, biiß nur t)6d)fl feiten unter einer ortbobojc tl)eologifd)en ober juri[iifd)cn (Sicpofftion , jenem frabilen Bcitalter entfpredbenb , aud) einmal cine§ naturit>tffcnf^aftlid)en S5ucbe§ freunblidf), unb bann allerbingS aud) ergrünbenb unb grunblid) Qibaad)fcn unb $8lüf)cn unb grud)tcn, ibn bilben ju laffen, auf bap ibm flar werbe, ba^ er, fo wie Göthe pra; ctifd) bewicfen, fein pbi^'^f^Pbif'^JCö 5ßer!, fein £)rama, feine irgenb benfbarc ^oeftc, feine SSiograpbie, feine 2(nalpfe eineä claffifd)cn ^futorö, feine Chria Aplithoniana, ja fein 'Sd)uls ej;ercitium flac begreifen unb bucd)fd)auen , am atlcrwcnigflcn frcilid) wn allen geijligen @d)opfungen, eine ©icbergabe auß ber ÜJatur fclbjl, b. l). ein ^flansenfpjlcm ober nur bie ßfpofttion einer Älaffe, £)rbnung, S'^milie, ©attung unb 2(rt natu rgem dp in ficb aufs nehmen unb au6 ftd) wicbec f)ixauß fd)affcn fann, ebne tief unb innig Don biefem ^to- blerae bec ^t\t, unb beffcn SBerben unb 5ffiefcn ergriffen unb burd)brungen ju fepn. 5Sic wiffen nun allecbingä, bap iß Sabrl)unbcrte braucht, benoc bie 2)?enfd)l)eit a\h gemeine ©abr^citcn begreift unb bap cß crft ein cinjtge^ 3^ibrb"nbcrt b« ifl, feitbera Linnee Icbrte, bap man bie natürlid)cn gamilien nid)t mit bec ®d)ecrc Dom gaben bec ^Jatuc abfcbneibcn fonne; ccjl ad)t unb tiecjig %il)vt, bap Jussieu bie cid)tige S5abn 3eitfrf)riftcn. 93 jeigte unb gac crfr ftcbenunb\)ierii3 S^^re, bap Göthe btcfe S5af)n mit feinem fdmn 2lct)te jum crflcn unb bann ivieber jum legten ^D'iate in feiner ?D?etamorpl)ofe , auperbem aUt fein Qir barin bie S3al)n erfennen, ttjeldje bic,3eit unö geebnet f}at, bie 9iid}tung im ©eijic unfereS 3'it)r^unbert^, ber ^iturbefdjau; ung objectio forfd)enb, un6 felber ju tveit)en» ©oldje S^ifferenj in ben 2(nfid)ten fprid)t ftd) nun and) m ben 3ettfd)riften an^, bie 3eitfd)riften ftnb fubjectiüc unb objectiüe. £)ie fubjectioen 3«itfd)riften forbern blog i^\& @laubengbc!enntnip einer ©cfeUfd)aft , ireld)e Mi§ , ira6 il)r nid)t jufagt, üon ftd) abfd)iept ober entfernt. @o ift cg gefommen , ia^ bcutfd)e Siteraturbldtter unb 2(nnalen , Jveld)« burd) eine 9?ei()c oon 3af)rcn fid) t)inburd}jogen, C^Jamen ber tl)dtigflen «Sdjriftjleller in il)rer ndd)jlen 5^dl)e, nid)t nennen unb ganje 9ieil)en Don SSdnben il)rer @d)riften nid)t fcnnen ober nid)t fcnncn njollen. 3(nbcrc bcrut)en , wk t,\^ 58e|lci)en gciviffcr 2fnflalten , nur auf @efd)enfen; unb mögen \\)Xi Slitel auc^ nod) fo enc9clopäbifd)ntniüerfcU;ard)it)artig;annaUflifd)i magajindbnlid) flingen, fo fann boc^ ieber2(utor mit'Sid)erl)eit au§red)nen, ta^ burd} fie bie 5Belt feinen D^^amen nidjt erfdl)rt, ivenn er ober ber SSerleger t>ergipt, ein ßvemplar an ibre Övebactoren „franco" ju fenben. ßieber if! eg biefen, ba^ it)re enci;clopdbifd)e Uniivrfalitdt jum ©tucfmevfe l)crabfin!t, al^ ba^ fie — »vie bie in i()rer Diecenfiranftalt S3e; unb 93er; uitl)eilten tl)un muffen — ein Sud) fid) anfd)affen foUten» aä ^vinjip unb in ben ©eijl bi^ ju reccnfi'ccnben ©(^riftftellerg beginnt, bann erfl if)cc eigene 2Intitf)cfe, ircldjc anberirdrtg bie 2(nieigc allein au6mad)t, folgen Idpt unb nun jur S3erfof)nung ron £)biect unb (Subjcct mit einer ic nod) einmal einen testen S3(i(f auf bd$ ßlafftficationötrefen trie auf bie SfJomenclatur unb auf bag (Stubium unferer 3cit überhaupt ^urudirerfen roollcn, al^ ob eg ()cut ju jlage mit ^incette, C!J?effer unb 9)?i!roffop, unb bann mit einem beliebigen ©eitenblicfc auf — 2(ct)nlid)eg allein, beägleid)en mit einem ifolirten ^Mi auf bie Seiftungen unfercc Sage allein , mit bec S3otanif nid)t mef)c ccd)i Slntübcfe. 95 natürlid) foctgcfim trollte. Gö muf ba aiid) irgenbmo eine ^rt "ocn Scrtbilbung auf einem anbccn alä bem äc«)6f)nlicl}cii ^öcgc flatt fmbc» foUcn , unb vo'it irren unö incUeid}t nid}t, t»enn »vir fejl baran glauben , bci^ aud) {)iei: rotcbec ba6 innige ^neinanbergreifcn bec ^rin; jipien Linnee's, Jussieu's unb Göthe's, ben bcffercn 5ßcg unß in gricben geebnet. 2)enn trenn iric fel)en , tric l)icc unb ba in unferer £itteratur, einige bit trefflidjjlen, l)cd)|l gebilbeten gorfd)er , bei if)rem tcinfien ©trcben bic Äenntnip bec S^iatuc frdftig ju forbcrn, t[)dtig unb rüftig fd)affenb, bennod) in fe{)c im formellen gefcffelt, baß practifd) ; (ebenbige minbec günflig geflalten unb in jtüei entgegengefel^^ten ^rinjipicn au6einanbertrcid)enb, ba roo bie 9?atuc bic 6tnf)citen w'iü , ftd) im ^ßctljeilen gefallen , ba. iro fte alle %t^t\n ju scrfpreni gen bemüf)t ijT, befpotifd) bcfd)rdnfen, ba mag eö \m\){ notl) t^un, unb mag aud) jcbem cc= laubt fenn , c^n einen 5D?itteltveg in ber 5iatur felbjl ju bcnfen , il)n mit Gifer unb Jüebe 5U fud)en , unb frdftig nnb tl)dtig mitjutrirfen , um i()n ftc^er ju finben. Sag ijl aber eben bec l)ol)e ©egcn bet; beutfc^en S)?etamorpl^ofe, bap fie bem 5U?enfd)en eine Srage frei giebt an ©ottcg fd)one Ü^atur unb bei ber innigen $8efd)auung biefer 9lotur btC redete SOltttc be; IT) a f) r t. — 2^i;rum bic SSortc in (E^ren : „Unfre SOiutter i)tx'^t Statur, 3()i" ®efc§ mu§ wiebcrEetjrcn , <£ie Octücgt bie SBcltcnuIjr. " ^rtd^bttll ber ^Intttljefe. „^ir l)abcti btg{)cr tDol)l nur 9Ba{)rc§, bod^ — auf er einigen ^{nbeutungen — nid^tä 9(eucg, nur unö [dngf! beEannteö gelcfen. SBir f onnen unß ^ierburd) nod) nid}t bcrcogen ftnben , unferc «Hoffnung auf baß %\y^ pentrefen ju fef^en, unb gef!e{)en tx)iebert)olt, tt)te tvir fraft unfereg ümUß unb S5evuf6, bie tra^rc, pofitiyc 5ßiffenfd)aft[id)feit aufred)t ju erhalten unb banim fo alte, nad) l)unbert 3al)ren trieber lebenbig geworbene 2innee'ifd)e 2(nfid)ten jurücEireifen ju muffen, bereite an unferem Srte 9etl)an: ,,roic fonnen nnß mit unferen .3«fft*:uifd) - S>c ßanbolie'fdien Tlnfi'd); ten nid)t {)inein ftnben. " . ^^crfti<^ tintx SJerttöfluiig. 25te ?)?etamorpl)ofe bec ^flanje seigt un6 bzxt ©aameit al§ bm S5ef?dlter ber fünfti; gen ^flanje. S^tcfe ^flanje trirb im Äeime belebt, fte beginnt al6 JJebenbigeg eine 7(mitf)efc gegen jene (Spijlens ju ucrfolgen, fie n)dd)j!. 2(bec baß 9Sad)gtt)um cnttcicfelt neue ^otenjen ju ßctrecfung einer ©nntbefo. 2Mefe ©pnt^efe ctblül)t, frül)er 2)a9en)efeneg trieberl)olcnb, ^^dg^nbes in fid) rer; fd)mel^enb. £)ic5 alfo Sßerfd)mol^enc fr ud)t et ft'd) jum conccntrifd)en !Kad)bilbc beä 5ßefeng unb bilbet ftd) ritcftrdrtg, biä in 9?ücfnal)me biß TTnfangö, ber ßnclii^ gecnbet. Scnc fWomente ftnb aber , irie für baß ©anje gemcinfd)aftlid) , fo aud) jcbeö in fid) fei; bec belebt, SSergüngenc6 unb ^ünftigeg a\ß notbirenbig urgefe^lid) bebungen. 96 ^Intitbefe. See [ßu{)cpun!t in oüen Sürtron unb in jebem ctnjclmn SSeflrcbcn , ba$ ScgcgnungSi •ttioracnt ton S^iebcrcm imb Sphi)mm, t>on 93€t9angcnl)cit unb Bufunft — cüä SScgrcnjung b^mnac^ im beginnen bcg Ü^icbctcn : bat i()ce S5aft§ ober: Protlicsis: bie J^immelöfocpec unb fuc bte bem 50?enfd)en cinigetmagcn jus ganglictje S'latuc — beit (Scbforpct in feinem ©efuge, feiner ©eftaltung unb feinet ©djopfung : bem 9)? i n e c a l c c i (^ e , n)e(d)eg trddjf!, f cr)|!alltftrt» 2(uf biefec ruf)enben unb fiä) cücEs unb umbilbenben, foctroadjfenben S3aftä lebt bie organifdjc 5Be(t: C n)dd)ft, Tliesis: ^flanje clcbt, }^flan5cnreid>. (a{)net. lebt, \ c^c' ■ j. af)nef, ^ ^^^«'^»^ciclj» wxiU In>dd)jT, \ a()net, \ 2)?enfd,ente.d,. benft. ; ©vjlem ill bec not{)tvcnbigc Sufammenbang cineg ©anjett burd) beffen 5ßefcntlid^cg, unter natuclid)cn unb naturcongrucnten @efe|en bebungen. ® I Dag SÖefcntlid)c bec ^flanje i|! materiell mb leben big pgteicf), benn ' ^flanjen ftnb lebenbe, tt)ad)fenbe, feimjeugenbe S^taturf orpcr , cijm Setvuptfepn unb Scircgungstcieb. (^fTan^enceid) @. 1.) — „riantae crescunt et vivunt." g^ ?0?etl)obe ijl bie formelle 2Cuöeinanber(egung beg tabm in ber ßntrcidclung unb in beren eifdjcinung be; binden bic rclatiü min ber ober mef)r öcf^c'sccte 2So([enbung. 3ni IDrganifcl); formellen rcflcctirt ftd) baö S[5ci-^altmp riiumlid}, burcl) bIc in glcic{}cn Ovclationcn jugleid) mit ben Sebcnöcifdjcinungen Dcrme()rtcn uns gleidjnamigcn *Drganc, 3(I(eö einzelne mup einmal Dorroaltcn, Mt^ an feinem, if)m gcbii{)rcnben ^lage. (Slcid)cnreifc reficctirt ftd) ba6 @teigcrung§t)erl)dlfnip bei ben gleichnamigen Organen, in ber il)nen eigcntl)ümlid)en (5ntir>ic!elung , trcld}c iDieber befonbcrn, in il)vem H Sßefen llegenbcn Gntiricfelung^gefe^en gcl)crd)t. i2- j ^arum tralten bic gleldjnamigen £)rganc in ber i^nen gebu{)renben a§ @ t u b i u m biefcr @cfammt{)eit ber ^flanjennatur fc^t alfo bic Äcnntnip einjels ncr ^flanjcn, ai§ ein bcginnenbcg Scfirebcn Doraug, Sie .Snofpc ber 5Btffenfd)aft war, i|! unb bleibt — bie ilunjT. 25aä ©tubium ber SSotanif aU Sßiffenfdjaft fe^t bemnad^ bas Otubium berfelben alö Äunj! t>orau6, Sic Äunft rul)t im SWateriellcn, fic |!abilifirt ftd) burd) bü€ gegebene S)?cment. Sag J"uitjllid)c ^flanjenfpftem bewal)rt unb bietet gegebene ftabilift'rte 5)?o; IS) mente, 'Z 1 Ser gelungenffe 5Scrfud^ bicfer ©tabilifation a\i§ allen Seiten unb für oüc Seiten, ift 'C J Ser geUtn tci§ Sinnee ifd)e ®epualfi)|!em, Sag Sinnee'ifd)e 'Serual[t)|!em fe^t bic Äenntnip einiger wenigen ^flanjentl)eilc unb bic Äcnntnip ber 2Cu6bru(fe »orau6, mit benen man biefc Zi)dk üerjldnbig unb tievftdnblid) bcjeid)nct. Sic tcrftänbigc unb tierj!dnblid)e S5ejcid)nung ber materiell offenbarten ^flansentf)cile i|! bie £innee'ifd)c Terminologie. SaS ©tubium ber S3otani! beginnt bemnad) jwecfmdpig (alg tliesis) mit einer furjge faxten Terminologie für bie .!^auptt{)cilc in ber dupern (lrfd)einung an ber einjclnen ^flanje, nad) hin ^auptformen üuö ber @efammtf)cit bcg meid)g. 13* S^ 100 ©nleitenbesj. ( 25cm begonnenen «Stubium fd)Itept fid) all 9JIittel unb^ortfefeung (all Antithesis) axi. £)a6 ©tubium unb bie Einübung bei 2innec'if(^en ;ualfi;frcm: ßonfiructlo« — ^l'notbnung unb Einübung — ©cifr. C) Synthesis: ^{)9torganognofie, ®ijfenfd)aftlid)c Äenittnig bec ^flanjc, bec ^flan5enanfd)auung unb bcS ^flanjcnrcid)ä. a) Thesis: ^flattjc* Snbiütbuclic ^f)ptorganognoftc ober: ^f)i;tocganognofe» £)tganomocpt)ie. ^i)rtotoniic obcc 3Inatomic bec ^flnnjen» S 1 1 c c vi t u t. £)i"9anogcapl)ic. Scganobiotif. i)ol)iK Setmtnologie unb beim SSilbcn unb 3u[ammcntt?itfen 2(nwcnbung: S3)f)t)togi:apI)ic. ber Drganc: ^b''topI)nftol09ic unb ^rcbuft: b) Antithesis: 5!}?etf)obe. iibltogcapl)ie. c) Synthesis: ^flanjcnrcii^. ©eneccüc ^{)i)torgano9ncftc ober ^ Ijptocganogcncfe. (j)c(cl)id)tc. £) c g a n 0 n 0 m i c. (yntn?i(felung6gc[e|lid)!eit im gormeUcn. £)rganomorpf)c[c ober ßlaffiftcation. <£t)ftem unb C!)?etl)übe» C' 1 9 a n 0 b 1) n a m i L ßntwicfelungsgcfe^lidifeit im ^cbmbiaen. 102 CC) Synthesis: ^duliaU A) Thesis: ©cgcbcneä, «Küdfetidenb auf bic (Ic[d)cmun9 bec einzelnen ^flanjc in bcr 5BeIt, ctfd)licpt ftd) un6 bic ©tiebecung bei 2cbm§ unb bcu ßntfaltung im ücgetabitifdjcn IDrgamömuä fotgcnbct; mapen, roic etfenneix bie bcei ^bfc^nittc : Äcimlcben, SScgetation, Scuctification. giut ber mittlere 3uf!anb Qii)hxt bcr ^flan^e fclbfl an, al§ '2(ittitf)efe gegen bic feciben ßnb-iUftdnbe, benn bicfc get)6ren atg im Unioerfum ber 5'latur cui)cnbc unb bei;uf)cnbc ©lieber bcm ^inau6waci)[en in bic etvigfctt, fte 9c{)6rcn ber erf)altun9 bcr 5öe(t an, 3ebcr bicfcr ^ujldnbc begreift aber ©tabicn in fiel) , weld)c burd) organifdje ©ebilbc teprdfcntirt njcrben. SJaS ©anjc orbnet fid) beg^alb in bet Icbenbigen ^f^atuv folgenber« mapen : Äeimlcben fBegctation gtuctiftcation ober ober ober sßorbilbung, ^rdfors ©tocfbilbung. SSlüt^en ; unb grud)tbilbung» mation, al0 ^,»i.«._ ©aame. ilnofpe. ?SurjeU «Stamm. 58latt. 2ßeiblid)csj. S)?dnnlid)eg. grui^t. (So bictirt un6 aber bic 9?atur bm (^anon für ia^ i^htn unb formelle (Srfdjeinen bcr i^flansc: „D i e Pflanze ruht in Machst ^ blüht trägt'* ©aamen. Änofpe, rour^elt.ftcngclt.bhUfcrt, wciblic^. mdnnli^. grud)t. ^"^^^^rfiesis Antitliesis, Thesis, Antithesis. Synthesis. Synthesis. B) Antithesis : ©c^affenbcä. SJen Mn ber 5^atur un6 felbf! bictirten, t{)ettfd}en, obiectiücn Ganon faffen wir auf, für unfere fubiectioe 2(ntitf)cfc unb mad}en il)n jur 2)?cti)obc für bic 23efd)auung bcä ©anjen. C) Synthesis: ©CWOnncncä» «Bir crfcnnen bann, tvic im gan?,en @cn)dd)öreid)c bic .^auptabfd)nittc \iz% Scbenl al6 S5cscid}nung bcr ©tufcn, bie sunad)|l f)erüorge!)cnben 2ebcn6|!abien al6 S3ejeid)nung ber Claffen fid) rcficctiren. üß iji: 1) Thesis: protogynusj 2) Antithcsis: masculinus; 3) Syntbesis: hermaphroditus. 104: JBctracf)tenbeö. B) ^teal''^eitliä>e§, üd^ fovthiibmbc fScfitchitnc^ctt* £)ic ^ftanje ijl: ba^ im Scbifdjcn njucjclnbjgefcffeltc, oom gidjtc in nl)ncnbet ©pannung cr{)altcnc Scbenbtgc, ^Ic J^albpflanjc ijl bic itj if)rcm 2C{)nen bem ©«triebt be6 Stbifdjen unterlegene ^flanje. JDec ^ilj ifl baS nodj in bec allgemeinen Urjeugung auä bem ßrbgcifle in bct (Sts (Meinung ücifdjroimmenbe (Saamengcbilbe bcc ^flanje, bie queUenbe ^uUc of)nc le; fcenbigen Äeim. ©ie glcd)tc ifi bec in feinem Snnetn mit bec Derfc^loffmen Änofpe Detfe{)enc, bucd) ^erjiorung feineä eigenen 5Be[en6 fi'd) fel6fl belcbcnbe ^1(5. S>te@anjpflan5c feiert bm ibuum im gierte ectrad)t. £>ic ®d)cibenpftanje ifl bie im (Smporjlceben pm 2id)tc, jum centrifcfjcn @e; t»acl)g, jum Sbeale bcä @etrad}6rcid)6 geworbmc ©runpflanje. 2)ie 5ö l a tt f c i m e n b e ij^ bie in ffd) fclbf!ftd) pcripf)crifd} neu eijcugenbc ®d)eibenpflan5e» 2)ic 3tt)cifelb lumige ift bie fiel) felbfl nur al)ncnbe, an fii^ felbjl üerjttJeifelnbc 2ßeiblid)fcit. Sie ©an 5 blumige ifl bic errcadjenbe, fid) bur^ 9J?dnnlid)eg verebclnbe SSeit? lid)!eit. Sic Äelc^blüt{){gß ijl bie mit bem t)ollenbet 2)?annlid)en glücflid) oermaf)lte g3cibtid)!eit. Sie (Stielb lütt) ige ifl bie baä SJ?annlid)c beficgenbc 5Beiblid)f eit , als (Jnbbc? ftimmung bei (5^aracter6 bec ^flanjc unb alä 9iü(ffcf)r jum 2tnfang. (So berül)rt in beiben SBeifen bcii ^nbi bcn ^(nfang unb fo fdjlic^t fid) bec waf)re ß^uiu6 ber .♦ ©ruppcn: tribiis. «Seiten jttjciglein ..♦.»♦ @ruppd)en: greges. Änofpc mit S3lattem . ♦ ♦ ©attungen: genera. S5lutf)cn .♦,♦.» ©pccieo: species» grüd)tc unb ©aamen ♦ SSarietdten: Tarietates. b) Icbenbig, al§ seitlid)eö ©ebilbc fid) entnjic! elnb : ^aame ♦ *.♦..,, ^ilje, Äeimling ,.♦.♦.♦ * gled)tem SBurjel — ^iftiU — ,»»♦».»» ©rünpflanjem ■Knospe (6tamm) — anticiptrte SSldtter unb S5(utl)cn — ©djetbcnpflanjcn. SSldtter — Seif bidtter, ©taubgefdpe, SSlattanfdfee — 3»t>eifel blumige. Äeld) . » » ♦ ♦ ©anjblumige. SSlumc ....♦..♦. Äeld)blutl)ige. grud)t — @aamc — * » ♦ . cr ©ritppcn, b. (). rclatiu kleinere 3rceigtcin bilbct, ober wicbcr abf^irbr. (So in b'en 3ö()rtQufenben im ffebcnölaufc be§ @croä'd)örcicl}ä bic ©attung, ©pccicä imb S3arietät. Tlicsis: Snbiüibuum. Antithesis; 5}ictl)obC» Synthcsis: ©i)frcm. StcaUSebcnbigeä. ©cfd)tcd)t. 3crfä'llteä. SbcabSebcnbigcä, Äünftigc^. 2) (Sc^on bic 3al)t bcr ©ruppcn in bcr gamitie tbeilt fii^ nad^ bcr ^al)l bcr Drbnungcn bcr ßlajfc, ba fic bicfe Drbnungen ganj naturgemafj wicbcrljolcn, folglich in fic^ fclbfl eine The- sis, Antithesis unb Synthcsis in bcr ©ntwidclung bcr 55<3inilie nad;irci[cn, unb bicfcm Ur; gcfc^c bcr Statur feigen muffen. SBtc ofr aber bicfe .^auptgruppcn tricbcr in Untergruppen ftc^ tl)dkn, rocldjc irtebcrSc; jicljimgcn auf bic >&auptgruppen au6fprcd)en, ia^ I}ängt in jcber gamilie üon bcr 5)?cngc ber ©attungcn ab, welche in bcr gegebenen gamitic fid^ rorfinbcn. S)iefc rclattrc S3Jcngc ftct}t ober n?icbcr in abljängtgcc Sejictjung ju bcm Sntwicfclungögangc bcr Organogenefe, iccä^alb bic mcijtcn ©attungcn ba finb, wo bic «)id)tigflcn SKomcn'tc fiel) burcfjbilbcn. 3) SBcnn Sbcaleä nic^t cijtijctifd) barfteUbar ill, fo tl}ut man fcl}r llnrcdjt — im ^alt ber ©c; (:\cnftanb an ftd) fd^on alä cinfad), leicht burd)fd)aut werben Eann — ii)n bilbitci) ju geben. 2?ic5 ift bcr ©runb, wcöbalb obige ©rpofiticncn blo^ in Söortcn unb nid]t im 2?!lbc au^gc: brücft würben, S)ic Stammbäume unferer S>orfa{)rcn mögen blofj iljrcm ^wcctc ge[;ctligt bleiben, fie paffen nidjt in iii 9taturfi)ücmc unfcrcr 3cit. 14 106 $Setrad)tcnbcö. c) 2(rit{)mctifd);3öeale6 btiteif(^nctbtge (Stengel, gcgcnubei-fle()enbe SSlättcr. — 2)td)ctomtc in bcr S3ii-;iDctgung ober im ©Dfrcm. ^rinjipc: 3nl}a(t unb ^i'ille, ©porc unb 2(iltl)crc, Änofpe unb Äncfpcnlagcr, ©pbre unb Äcimlager, '^eÜQcfa^c unb (Spirale, 2Üciblid)cä unb 9}iannlid}c§5 '''pi^tiU. unb ©taubgcfä^e, ffilumcnfrcnc unb Äeldj, ^oilcn unb (Saame, Äeimling unb diivd^ ssiavt unb ffiafl, ^olj unb Sitribc. 2)tei. — Srcifad) gcftaltet fid) baS geben» — Äinbn(i). Synthesis: ^mi ^ote roecbeti burd) ciu S^citteä, ein ^robuct, t»erfüf)nt. Sppuä bec gldd)enbimcnfion, btei fünfte bcfrimmctt bcn ilrciö unb [ein dcntmm. SSeifpicI: Änofpc, 2fntf)erc unb ©porc in ^cr (Sriinpflan^c. — 9lormjal}l bcr Sd]ei= benpftanjcn in (Stcn^ctgciuiltung, Slattfiellung, S3liitt)c unb grudjt. — Zti(i)cto-. tomic bei ber SJer^treigung , luo baä ^cobucr a(ä ®Bnti)c[c auä bcn cntgegcngcfe^; ten ^clcn aufftfcbt 'unb bcn '»Pro'^^cp bcr ?Cntitf)cfe-unb iUh'ibrlid}cr, nur auf einen Sbcü ber Cinnee'; ii'cbcn(5n)ptcgcmen paifcnber unb fo(glid) nur irre füljrcnber ifl, bcbarf in unfcrcr 3eit feiner Jßibcrlegung mebr. ©er 9tame Exembryonatae tft aber unbcbingt ber unglücflid)ile von allen, bcnn er leitet ücn ber ©runbibec ber Statur ab, ta^ auä) in ber ®auer ber (St: fdjeinung alle§ Sebenbigen, eine gortbilbung ftd)ttid) ift, fclglid) oud) biejcnigcn G)eira'd)fe bie niebrigflen fei)n muffen, weldje eben im «Otomcnte ber Äeimung erft ben Äemilmg fid) bilbtn, jTÖbrenb am 3tbfd}iu|Te beä iKeid)ö, (5mbn)cnen ücn taufenbjäbrigcr j^cunfäbigfcit üermcgiidir, ju unferer objectiücn :2ln[d)auung Ecmmen. S)ie Unbcgrenjbarfeit ber Benennung plantae sporiferae ober gnuiifcrae ijl fo ilüt, tok bk ccn spora unb granuin. 14* 108 IIL ^ a t ü tl i (^ c ^. BB. ■Div SKcnfd) ijl nid;t gcOovcn, bte Probleme tcc SGSclt ju löfcn, lüofjl ober ju fu: (^cn, reo baä ^voOlcm angeljt unb fid) fobann in bcx ©venjc bc5 SScgretflt^cn ju f)alten. — Sic >&anb(ungcn bcä Unibcrfumä ju mef: fen, reichen feine gä't)tg!citcn nidjt {)tn, unb in hai SöcltaU 23ei-nunft bcingeh ju ttJoUen, ijl bei feinem Steinen ©tanbpunftc ein fcl)v ücvgcb(id)c§ SBeflceben. 2)ie Vernunft beä 33Jenf(^cn unb bic SJcfnunft bei* (äotti)tit ftnb fe|)r öerf^ies bene Singe, &. A. ^ t d m i f f e n, SSerwanbtfdjaft in bec Slatuc ijl etroag ©6ttlid)cö, Thcsis: SSertt)anbfd)aft ob« 2(ffinitdt in bcc Statue ecfd)cint bem 50?enfd)cn aB: brtö SSccf)dltnif bcc unmittclbaten S5ejic{)un9cn in ben »on bcc Tliesis bucd) bte Antithesis JUC Synthesis fortfd)rcitenben 9teif)Cn: „lesrap- ports en avant et en derricre," Jiissieu, (Seitent3ecn)anbtfd)aft obec ßonfinitdt (2(naIogic) ccfd)dnt bcm 9)?en[d}en alg ba^ 2Scft)dltnip ber mittelbaren S5csief)un9cn in bec fid)foctbtlb; cnben 9'latut: aufil^ccn ^atallclftufen: „les rapports ä cöte." Jussicu. SaS natuclid)c ^ftanjcn;ieber einfad) au^ ber ^f^atur tntidjnt, b. I). nid)t aus ber SD^ifte ober üon l)tntcn beginnt unb bann , Don ju blclen S)?enfd)en; vctfranbc gcfdubcrt, ftd) ganj cinfad) cvponirt, bann würbe — iüa$ jegt, roie eö fd)etnt, unmoglid) gctvorbcn — cS incllcid)t mcglid) ii)cvben, aud) bcn 2(nfdnger ü^ne Ätoierfpicl jum ©cncralbap ju kittn, auf ireldje SJ^üglid^feit fd)on Nees von Esenbek's J^anbbud) Ijinleitcn fonnte. 9IatürIicf)C'5. 109 2f f) n u n g. Scr getreckte unb gcijlrctc^c Stograpf; Jussieu's, in bcc ^Tugäburgcc allgemeinen 3cttung (1836. Scccmbci-. Sctlagc ju 3lv. ü2ö — 630.) fugt am ©(^lufjc: „(Snblid; woUcn isic jum ^Pfci^c Jussicu's nod^ bauuf I)tnbcutcn, bajj in ber öon it)m angcbeutetcn unb cccfclgtin 9iicl)tung ju f>)|I;niiattf^cn goifd^ungcn auc^ bic Äcimc oiclec anbcrn fficjiccbungcn mitgegeben ivofbcn finb, bcren jcbc mcf)r cbct rccntgcr baju beitragen mu^, ia^ n?al;re SBefen bcr ''pfianjcn in ttjrer 2fUgcmctn^cit unb Scfünbcrl}cic tiefet- ju ergreifen unb bavjujtellcn. 3?enn, um nur QU ne-o JU bemerken, fo jcic in Jussicu's ©eifte bic Sbee beä 3Cnatogcn, beä SScfreunbctcn in bcn ctnjclnen 9^atunüefen olä spiritus rector rcaltct, ba^ 2Jerfd)iebenc unter iai ©efe^ bt§ SJcrwanbtcn bringt, unb iai ^armonifc^c in ber Slatur bem ©efiiijlc unb bem Segritfc na^er n'jcft — fo lüirb auf biefen ©cifr feiner 3cit ein anberer folgen, lüelcljer jirar bem 'i5orfci)er »cn SScrulam au§ jegltd^cm ©ciüinnc, ber mit ber 3auberrutt)c ber 2£nalogie ouä ber gefieimni^rol^ len fOluttcr Statur fjcrauägeforbcrt lourbc, fein 9Jcd^t iüibcrfai;ren Id'^t, ftd) felbjl aber gcrabc in ber entgcgcngcfc^ten 9iid)tung bewegt, unb nid)t ba^ 2tnaloge, fonbern bai 2)i6;jarate in ben ^flanjcn ]^croor()cbt. ©ine foldjc SSewegung loirb in ifjrer 3ett auc^ golbene grüc^tc tragen! Un§ rcenigfienä fdjcint cä, bajj wir gwar an ber ^anb ber 3fnalogie über bic ©i^rcellc ber 3fa= turEenntnip fi^rciten, aber Ijinter bem ©c^leier ber S\i$ untcrfd^eiben wir nidjt bic 2(nalogie, fon« bcrn ^iä) Ungleichartiges unb gcinblic^eä, burc^ ein l)öl)m^ SBort bcf(%tt)td^tigt, burd} ein mad)tigeä SSanb nadjbarlid) bcruljigt." — SBtr täufd)en unä maljrfd) einlief nic^t, wenn wir bicfc Sßcrtc einem — 2)eutfd;en jufd)reibcn, unb ücrmutt)en, ia^ aud) unter bcn Seutfc^cn nur SUenige fo ju al}ncn, ju fut;lcn unb ju fdjrcibcn »ermoc^ten, unb glauben faft, bcr ungenannte 93erfa1Tcr Ijä'tte, wären unfcre bereits im 2a^vc 1822, 1827, 1830 — 1832 unb 1836 au§ biefem ^Princip entfprungenen äSerfud^e, ju feiner Äcnntni^ gelangt, fi(^ mit ibncn — befreundet. — ®reid)n,t^. Sic beutf^e 9}Jctamorpi)ofc finbcn wir ju ber Sigcnfcljaft befäljigt, uns in ba^ ^Pftanscnretd^ etwa fo einjufüljren, wie ein gaben in ein an 3tmmern unb 3immer^cn rci(^tä ©ebdube, fie ijl alfo ba$ üon Linnee fo fd)ön geebnete „filuin ariadneum " vcrwir!lid)t, Änüpfcn wir bcn gaben hd bem Eintritte rid;tig an unb lernen bie SDSeife, wie jebe§ Sim-- mer burc^ feine äußere unb innere ©inridjtung, fo wie bur^ ben ßinbrud', ben ber in feiner Sc-- coration waltcnbc, formell, l)iftorifd) unb nationell*) ftd) augfpredjcnbe ©eifl auf unS mac^t, bic jcbeSmalige ^fnljeftung be§ gabenä «erlangt, unb gelien wir ntemalä friificr in bte Scitcnjtmmcr, bis wir bic ^auptreifjcn uerlaffen, fo genießen wir aud) bcn 23ortl;cil, immer wicbcr fleine Zi)üv= d)cn unb f leine Sreppdjen s« entbeden, bic für ben, iiu'ld;cr ol)ne gaben {)inbur(^gcf)t, unbekannt ober unbea^tet bleiben, unb wir bcmcrfcn ju unfcrcr grcube, wie eben buvd) bicfc tleinfren unb unbebeurenb fd^cincnben Oingängc bic l;crrlid)fte 3fu§fid)t in bic größten unb fd}ünf!en, in bic am reid^ften befortrten, am finnigjien bcgeijleten Stäume ftd) öffnet, auä benen wir bann cril einen Haren Uebcrbliii über bic feitlic^cn JRdume, fo wie über baä ©anjc gcwiimen, unb erft nadjbcm wir unä Ijierju befä'bigt, Schritt oor ©diritt auf fidjrcr Safjn bcn (äingang gewonnen unb treu-- li^ üoUenbct, lernen wir bic — öu^crbcm ju früf) ücrfud;tc — Sim\x, wicbcr rütfwdrts ju geben/ 35a5 erfrrebcn bcg Sbcalen Ictjrt unä ob wir (Stwai ju faffcn yermogcn, baä 9?calc wirb bann ba^ ju faffenbc fclbfr fci)n. *) beutet alfo auf ©efto.ltung, Seben unb geograpl}if^c Verbreitung bei ber »Pftanjenfamilic. IIQ S3etrad)tent>cö. B. (Stfd)cincnbcg. ^^ptoQcnefc^ Söte la^ allgemefne SBaljrc einem Scben bcfonbetS Yoai)t geirorbcn, mu^ man »on ii)m felbji crfal)ren. ®. £)ic 2!i)|Kn bet ^flanjc im 9}?omentc bec Äeimung crfagt» Protothesis: I. ^a^feimct: Gyranoblastae. ^iljc unb §Iecl)tcn, obec «!)?ateciene§ obcc 9idumlid)cg. S^^ferpflan^cn : ficbenbigeö obec 3etttid)cg» Sippen. Inophyta. Sippen. Thesis: SJ^afTenfioff, Ut^elle, (Äeimfomd)en.) Thesis: Urfeimmaffc fonbert ftd). Antithesis: verlängert. Antithesis: ttiirb t>on bcn ©(emcnteti jum geben gebogen, momentan fiabitifirt, bann polatiftct. SyntUesis : Dtetc occwcbcn ftdj gemeinfd)aftlid). Synthesis : t>erfd)miljt im bunfeln Snbitii; bu4ilitat6beftcebcn gefeüfd)aft[id). Thesis: II. '^cMcimctZ Cerioblastae. ©cünpflanjen : Chlorophyta. Thesis: Urteile tt)ieberl)Olt ftd) alö ^l)t}tod)[oc, Thesis: Uifnofpc, 6potc. bei bcc Keimung berfienbe ©c^alc (mit fd)on organtfc{}er ^\xUmQ). Antitliesis: gellgcbUbe au5 ^t)ptod)lor. Antithesis: grunec SSocfcim als Tliml 5UC Snbiüibualitat. Synthesis: Qug bem 3«UgcfctIbe bie Änofpe. Synthesis: Sitbiüibuum. Antithesis: III. c unb fd)tt3inbcnmitbcm©it)eip,berUri2(nt{)it^cfc, Srud)t 2ffrogencfe unb 2(mp()igcnefc uerj ba^in, juc '2(lternation, b, t). @piralj!ellung. mdl)lt. 1 ^atmiidje^. 111 'ünmevinnq 1. Scr SBilbungätrieO serfdUt im ucgctabtltfc^cn ßi-ganiärnuä naturgcfe^ltc^ in folgcnbc SJic^iungcn : Prothesis: Sciucum, ^unft, ucrtörpat: Äugcl: entgcgcngcfe^te SSegranjung, Um; fd)rcibung, Scbaricn, ©tabilftar. Thesis: Siamctcr/ iutntvi\ä} btrect auäeinanbct loufcnbcö fSc^abin, ^d)fen6ilbung : 5cnOiicl)ftgf tit, ^Polarität. 4 in ber (Sml)dt: crcentrifd) oberroärtä perpcnbifularcö ffiefhrcbcn, Jg. y cinfcitigc 2(c^[cnbilbung : Dbctipüdjfiofcit, TIfrogcncfc. ^/ Antithesis: JRabiuä, \in bcr SJicUicit: eFCcnttifcI) mcbrfcitigcö Sefrrcbcn, Sutrlbilb« ung, ©tral;ltüiidjfi9feit, Stabtation ober öerttciU laticn. Syntliesis: ^cctpf;crie, pcnp!)crif(ö coUigirenbeö BellKben; Ä«iäfüllung: Umroüd)« ftgf eit, 3f mpbigcncfc. Metathesia: (Spirale, Uebcrgang auä bem ßentcum jur ^eripf)crie, (Sd)nec£cnbitbung : ©pit'rroüc^ftgf eit, © p i r a l i r ci r. 2. S3ci allen S3erg(ct^ungcn ber aügemctnen Drgonogcncfe unö befonbern £)rgcnomorpbcfe br-rf nie ücrgcfTen »erben, ta^ bic ©pi^tcimcr ülä "KnüthcU beä ganscn ^flanjenrtidiä ibre Cr; ganomorpt^cfc für ftd) ganj allein bui'djbilben unb bd^ olle ©eitcnblicte auf anbere (Stauen nur ju 2inalcgteen fübren fJnnen, wetdje noc^ meij^enä inbirecter Zvt jTnb, ba iai ^liniip, in bem fie leben, ein entgegengcfe^teö ifl. 3. 2>a§ ^ftanjengrün ober ^pbi)tod}lor ifl baä Slcment ber Änofpung unb ligcnriid) ocgetabilifdjcn gärbung, eä ijl bie jracite ^otenj ber The«is bcä tmiblic^en ^rin",tpö. '^iciäj feiner (Scfc^einung ti;eiit cä ba^ ^flanjenrcid) fo: Thesis: ^pili^e, ot;ne 55()i)ro(^lor: Achlorophyta. Antithesis: g(ed)tcn, mit ücrfditojTenem ^i)X)tOnamik» 5JJatcneUc_g ober öiaum= tcr Scbcngabfdjnittc ber ^flanjc: ©aarac, ecbcnbigcä ober 3e{t= itd)cg. Änofpc, SBurjcl, «Stamm, 23(att, SBctblidjeä; li^cä. S)iännltd)cg tmb gcuf^t alä ad}t bcftimmt» 3; P p c n. @ t fl e (S t tt f C, S 9 p c ju tafcr^flanjen: INOPHYTA. SSocbilbung tion .^ulte mit Äeimcn unb Änofpcn, flcitijett: STELECHOPHYTA. mtmcUeö ober 25uc(^bilbuna toon Ccbenbi^cä obcc S 9 p e n. Söutjcl, «Stamm unb 58latt, 3; t) p c n. mit 2(ntitf)efc nlg S5lutl)e. Thesis: Äeimling, SBurjcl, Änofpc. Thesis: keimen, (Saugen, Änofpm, SeUjloff, ^()ptod)lor, ^^ijim. Antithesis: ©piralc, Rollen, 2CntI)ere, Antithesis: 3ftf)men, 25efrud)tm / Beugen, Synthesis: ©pore, «Saamc, Srud)t, Synthesis: ©djaffcn, (Scbdf)cen, S3etraf)i:en, 6ic ft'nb Änofpenpflanjcn in bcn brei moglidjen ^otcnjcn: Älaffc IlL ©rünpflanjcn: Chlorophyta. Thesia: Änofpc unb Äeimling mit ein; Thesis: jerfprcngt bic ^ullc, leimt ein* fadjer, cnblid) boppeltec ^ytlc, feitig, Antithesis: jeUigec 5Soifeim, SSotsfStaub; Antithesis: SSotfcim entrvicfclt ba^ ^fldnjs heuUU (Splint: SSlattiStamm, d)en auö ftd): 3eUfeimer, Cerioblastae, 5Sürbilbung bii 9)?dnnlid)cn. Synthesis: Änofpe, ©potc, ^potenbeutel, Synthesis: fpropenb unb gebdtcnb, 15 114 Srganoäenefe. Organortomie. Drganobi)rtnmif. ©tufm unb 6laf[cn. GradusetClasses. Ätalfc IV. oben unb rourjelt im breifad)e (cnbtid) t)ierfad)c) ^üüe. SSoben nad) unten , in 5Baffcc unb Suft (Baami : Äcimltng, (giroei^ abne{)menb), ej:centn[d) , Äetm jcrfpcengt bic (Sdjaalen, Äern^aut, Slei[d)()aut, (Sd)a(e. feimt nac^ unten unb oben. Antithesis: ßcti^lcbonen : bie jum erfienmafe Antithesis: üec^weigt ffd) a(g SBur^el unb geöffnete 3f{inbm[d)id)t t{)ei[t ftd) gegenüber ©ipfel in 5ßieberf)0lung beä Äcimung6ju; obec quictattig. ^fat)tour5cl , «Stamm flanbcä gegenübet: ober quirlartig, bann breifd)id)ttg : ?D?arf, (Splint, 5Kinbe ge; alternirenb unb fpiralig. fonbert. (Splint al§ 5Eppuö für «^ol^). Synthesis; dd)fl nac^ unten bcr umgeben bii§ Wlaxt fort, ber (Stamm nad) oben, biefer s«9t«id) SSlattplattc , Slattftiel, 2(nfa^bldttd)eit »on ber ?!}?ittelfd)id)t nad) innen unb au^ (Stipulac), ^in: Amphigenae. (Staubbeutel, (Staubfabcn, abrolle. SSlut^e, S5efrud)tung, %xix(i)U gruc^t: 0aamemit@aamentrdger, SSanb. Cirgnnogencfc. 115 Crganonomie. Sr()aiiobi)ttamif. ©tufen unb eiajfen. Gradus et Classes. :^ V i tt e (B tu f €. SSItttl^eit^ lltl^ S^i^itd^t:)^f[an3cn: ANTHO-CARPO PHYTA. S5fattfctmec mit SJurc^bilbung 5Seiblid)en, CO^annlidjcn, Scud)t. gÄatcticircg oba Cebcnbiacä ein .^aumlic^cä. 3citlic^cg. 2: t) P e n. 3; i) p c n. Ätaffc VI. ©anjblumtgc: Synpetalae. Thesis: ^ijliü, Äelc^. Thesis: 5Beiblid)cg ffd) conccntrircnb. Antithesis: ©taubgefdf, SStumc alö 9Zad)5 Antithesis: SJ^dnnltcbcg folgenb, fid) nur bilbung beg jut ^mi)e\t »oUenbctcn Äcldj^, jum (Sjcccntriren beflcebenb. nodb einblätterig gebcmmt. Synthesis : J^obcrc gcud)tbilbung beginnt. Synthesis : SBcibad)eg ba^ ÜJZc'innli^c über; fJÄeijl Idiocarpiiim. njiegcnb, gcudjtbilbung «rffec ^otenj, Ätaffe VII. Äclc^blutf)ige: Calycanthae. Thesis: ^i|!iU, Md), Thesis: 9Beiblid)eö untcrgeorbnet. Antithesis: ©taubgefdpc un& SStume auf Antithesis: 9}?dnn(td}eg fid) ooüenbenb, ba^ bem Äcldjc aufftf^enb, ISlumc mcbrbldttcig. SBeiblicbc beberr[d)enb. Synthesis : gcudjtbilbung big Äernobjl unb Synthesis : grudjt Überall ftd)tlid) im SSejlre; ©teinobjl. ben ftc^ DomÄeld)e ^ulofen, sroeite^otens. Älaffc VIII. ©ttclblüt^igc: Thalamanthae. Thesis: ^ijliU, Mi), Thesis: 2BeibIicbeä vom ^ännl\(i)in gdnj^ lid) gefonbcrt, Antithesis: ©taubgefdfc unb bie mc^tbldttes Antithesis; 9)?dnnlid)eä Dom 5DBciblicf)en unb cigc SSlume üom Äeld)c gefonbert, auf ton bcc grudjt gdnj(id) befreit. bem 25lütf)en|Iiele nuffigenb. Synthesis: grudjtbilbung biö jut IDrangc. Synthesis: ^rud)t bec bm^cn ^otenj, im- mer gdnjlic^ frei. 15* 116 Srgauogcnefe, Orgartoitomic. Organobtjnaniif. Scbnunacn. Ordines. I^tdtiuudcii in ^eii ©(äffen* «Dtbnungcn: ordines, roecben in {cber Ätaffc bmd) dntKixdilmQ tf)re§ SebenSjlablumS nad) bem ©cunb^cfele bcc Thesis, Antithesis nnh Synthesis, a(ö brei bejümmt» 35?arcricUcg ober Siaumltc^cö, ßeöeabigeä obec 3citltc^eä, S 9 p e n. S p p c n. @ r ft c 6 I a f f c. ^tlje: FungL 6cj!c Drbnung, ^cimifiilsc: Blastomycetes. Thesis: Urfcimmaffe, Thesis:' ^kbm (Slemmtatjeugung (SBafTet unb Suft) rcaliftct unfocmlic{)e organiftr; bare 5Waf[e». Antithesis . Äctmfornd)cn nebfl frcmbec J^ude Antithesis : 3euö""9 ^«6 fd)on analogem, (au$? ^flanjenjeUgeroebc)» Scbenbigem (eincc^flartie) vcalifüt bcn Äclm-- punft. Synthesis: Äetmf6cnd)en in eignet ^üUi Synthesis: ©ebdren burd) ©leidjartigeS (stroma) auf JDcganifc^em. (tubercularia) auf @Ieirf)artigem (einec ^flanjc), Sebcnbigem obcc Sobtem, Breite Scbnung» ^aicnpil^c: Hyphomycetes. Thesis: ^eimfornc{}en fabenatttg au^gej Thesis: eiementarjcugung polacifict bcn iii)nt- ÄeimpunEt jum gaben» Antithesis: gaben fonbert bucd) 5lf)ei(ung ftrf) Antithesis: ba§ elementar ^olanft'rtc fonbert felbft in Jteimforndjen» ftd), befonberg auf £)rganifd}cm. Synthesis: gaben f)ebt bic Äeimfomdjen cm; Synthesis: 25ag ©efonbcrtc wirb bur^ bai por. ^euperlicf);^oIarifirte terminalift'tt. 25ritte Srbnung. Sgülipit^ic: Dermatomycetes. Thesis: Äeimforndjen einfad), bei fotgenben Thesis: Urmoment in bec Umhüllung bec boppett umt)uUt. JQnüi met|l fugelgel^altig, fortgebilbeten Urform. fd)leim s ober fnorpelarttg. Antithesis: J^ülle mit Äcimfcmem jn5ifd)en Antithesis: ^uUe innerlid) polarifict. .^aargcfled)t gefireut im Innern. Synthesis: ^üUe fugelgcjlalttg breifad?, Synthesis: J^uUe ftd; in bec Urform boppelt (hyraeniuiu, pileus, voha), ©tamm i«; tt)iebcrf)olenb, ba6 ^otariftrte überwinbcnb, nerlid) geworben. Drgauogcncfc. 117 Drgattonomie. 5Drganct)i)namif. Örbnungcn. Ordiues. 2fufgabc. Persoon, bte Scbrü'bci; Neies von Esenhcck, Ehrenberg', Fries, Kunze, l n- ger u. "K. i^abin in ^infic^t auf formeKc unb organogcnctifdjc Äcnntni^^ bei* ^t(^c ®rcf5c§ gclci-- jrct. Kieser, Link, Haync u. 7(. i)abcn im ^cUo^""^^^'^ 5J!t)pcn aitfgcfud)t unb fid) baä SScrbtcnft crrcorben burc^ 3ctd)nuni3cn bicfclbcn ucrfrd'nbtid) ju madjen. (5ä ift nun ft^c ju rcünfdjcn, ba^ Scmanb baä 3c[l9Ciüebe oom SO?affcnflcffc ausgctjcnb, bui-(^ aUc ^Pflanjititi^pcn ijinbuid) bii ju bcc letblid}cn ©(^td^tunc? bcr S)van9en9eirä'(^fe in feinen ©ntirtdelungäftufcn griinbü'c^, b. Ij. gt; netif^) verfolgen unb ['itbltd) üorlcgcn m6'd)te, bami't bcr ©cgenjlanb aud} natunierflantlid), b. 1). objcctiü jcerbc. Uaspaü's Z^coxk, burdj fd}6'nc ^tbbübungen erläutert, ift fc^c ticad^tcnsnject^. f^Ied^ten: Liehen es. ^cimfled^tcn: Blastopsorae. Tbesis: Äeimfnofpett Unbegrenzt. (Pulver- Thesis: ^ct)ere eicmentarjcugung {J!id)t) aria.) teallftct bie Äctmfnofpe. Antithesis: Äeimfnofpm unb frembe (oegci Antithesis: 3«U9un9 aui fd)cn ^Tnalogem, tabttifdjc) JpäKc. (Arthonia.) gebenbigcn. (^flanje.) Sjnthesis: Äeimforncf)ert auf eigentfjümlidjcm Synthesis: ©ebdccn burd) ©leic^artigcg auf Änofpenboben. (thallus crustaceus: Co- ©leidjarttQCm. (^flanjf.) nlocarpon.) Streite .Ocbnung. ^abenflcdytcni Hyphopsorae. Thesis: Ädmfomdjen, SlcdgccunbÄnofpcnj Thesis: Äeimfornrfjen unb Äeimboben bucd) bcbcrt (thallus). Sidöic polanfirt. Antithesis: Äeimforndjen unb Äeimboben Antithese: ^olavitdt jnjifd^en Äeimfornd)en bcm Änofpenboben Qcndfjett» unb Änofpcnbcben untecbvücft. Synthesis: Äeimfomdjen unb Äetmboben Synthesis: 2)oppc(po(aritdt: (cephalodiura) ÄetmEnofpert ouf ^xüQCt Äcim -|-Äctmboben : 5Iidget = Srdc^cc unb Änofpenboben. : Änofpenboben -\- Änofpcnfomd)cn. Stritte ÜDrbnung. ^üilflctfytcni Dermatopsorae. Thesis: Äeim!6mc^en in ©d^ldud^m unb Thesis: Äeimfornd)cn, bcrcn'2d)Idud)c unb füllen, bcibe suecfi f ugergefiartig , fd}ü(|e(i J^uden btc Urform n)tcbevl)c[enb. artig/ rinnenartig, tcüerartig. Antithesis: Äeimfomdienlager geöffnet, erf)os Antithesis: ^cim!6rnd)en unb Änofpcu burdi Un, Änofpenlager luki^t |!raud)arttg dllig. Sirdger polariftrt. Synthesis: Äcimfoindjenlager gefd;(offen ober Synthesis: 2^oppetpo(aritdt: geöffnet, rinnenartig gemunbcn, fd)uffetari iÄeimfocnc^.:Äeimbcb.= Änofpe:Änofpcnt>. tig; Änofpenlagcr erf)ebt ftd) unb ift fd)cin5 .^eimgornd). : ^cimbob. — Änofpe : gräger. blattartig. Änofpe : Änofpenboben = Änofpe : 2;rdgec. 2Cuf9 abe. Micheli, W. 3Ieyer unb Wallroth i)abcn btc gortpf[an;iunc} bcc g(cd)tcn be: oba^tct. i)cur ber niic W, roaä er gcfc^cn, feiner 3cit bflbtfc^ gegeben. Gä ifr — nat^bem baä gormeUe berg(ed)ten burdj Eschweiler, Fee, Zenker u. 3f. fo fd)ö'n bilbltd) cxpcnirt Jüorbcn — fe^r JU Jüünf^en, ba^ auc^ beutfc^e SSeobadjter unfercr3cit unä genetifdi gcorbnet unb btlblid) erläutert bai über bic «Keimung Doricgen, jpa§ fie gcfebcn, bamit man ben (j5egcnfianb allgemeiner flarju erfaJTen ütrmag. 118 )rgaitonomie. Krönungen. Drganogettefe. :^ V ittc ©laffe« £)rganobt)tiamif. Ordines. ©ttttt^^flattjcii: Chlorophyta. 9}lat€mUc§ ober sRaumlt(^es. %VV^^- 5ßurscl unb Änofpc. Seknbigeä ober ^citric^Jä. Grfre Scbnung» ^ l <\ c n: AI Thesls : Änofpe u. antith. ©djlaud), legtcccr t?cn Thesls g a e. im 5Bafyec gebotene Utfnofpung gciUcrtai-tiöcm gJZafTenftoff auä9e{)enb, cim fad), gegliebcct, jafammenöcfe^t^jellig, tip- pig, fa|! fwutartig (nuc tobt: lebemrtig). garbe graägtün, in bte in69Ucl)en S^obifis cationen btefcc '^axU tjeclaufcnb^ Synthesis: ßnblic^ SSeutet mit Änofpen unb ©licbecfaben im Snnern» bec t)ol)crcn ^flanjcnirclt, erfte S3erfünbig ung i{)ret5Surjel, (Stamm =, ^miQ- unb Stattform. cnpfianicn : Rhizo - Coleophyta. Thesis; Sßur^ct, Änofpe, (3ivicbcl). Thesis: ©proffcn. Antithesis: (Stamm uecfummect, bcrourjetf. Autithesis: unter9etaud)t ober fd)maro|cnb, Synthesis: SBur^clblatt , S3tut()e unb gtudjt Synthesis: £uftatl)mun9 , ^efrud)tun9. mit fdjroanfenbcm 3a()lem)cct)d(tntp. S5lütf)e big juc ßoioUe in unfkucm SSec- l)d[tnip, Streite Srbnuncs» (Stamm - (Sc^ci^cnvflan5en ^ Caulo - Coleophyta. Thesis: 5Bucjct, Änofpc, (^ivicbct). Thesis: ©proffcn, 2(nrafetx (pl. cespitosae). Antithesis: fnotigcc ©tamm mtt3mifcf)encpi Antithesis: 3(ltecnation, Suftpflanjen. linbctn (interaodia), Synthesis: ©tengclblatt. Synthesis: SStatt oX% €f?ad)bilb cineö SaftCDt; 85lütf)c mit bceijabligcm 3al)tenücr()d(tnif, tnber6 be§ ©tammeg. üon bec |)öd)ftc, wag baS äJetdj ju erzeugen vermag, 25ops pclgcfdilcdit, SSlüt{)e unb grut^t, in foweit bte Drganifatton »on ÄnofpC/ ©tamm unb SStatt eS julaf t,' biefc S{}eile fi^ alä 2öiebcrt)oUing ju bitten. S)a^ ber Siame „MonocotyUdoneae^' naturwibrig fepn mu|, \ia ici^, tt>a§ man f)icr Got^s Icbon nennen »cUte, ctwag in ber Drganogencfe rcefentltc^ ücrfc^iebencä ift, »on bem, wa§ man bei bcn SBtattfcimern ©ot^tebon genannt Ijat, bcbarf feiner (grftä'rung, »üenn man ber Organoge^ nefc trculid) fotgt unb fte^t, ba^ waljrc 6ott)tcboncn o{;ne n5af}rc 3linbe ni^t gebaut werben Tonnen, i gclnlbct, beginnen bte 3recifiiblumt9cn, ote bcfonbcre ©vntbcfc füV hk ©tccBpflanjcn, burt^ 23oU- cnbung bcr SSlQttfovmaticnEn/ unb bieten ftd) jugleid) für bic olfacmctnc (Si)nt^cfc bcr S3(attEcimcr Qlä 3:f)cftä bcr SSU'if(}cnpflanjcn, alä £)uocrtiirc fite bicfc jitJcitc -^äiftt bcä Sidäj^. ©o »cr!ünbcn fic aber bei SBiebcri)olung bcffcn, icaä bic_ nicbcre >g)älfte beö 3tcid}ö feit feinem ©rwac^cn im ©cfincn (Algae: Chara, Musci: Lycoporiium: Filices : Podosteiuoneac.) geboten, anii) ia^, njaä tvit üon bcr b^J'^crcn ^älfte erwarten. Sieg ju bcad^tcn bleibt immer notljrcenbtg / iamit nxijt Semanb in biefer (Stoffe eine unmittelbare gortfc^ung bcr ©djeibcnpftanjen auffuc^en möge, bic er, Haren Siaturgcfclen ju gcige, »crgtbltc^ fuc^cn miipte, 16 122 Drganogenefe. IDrganottomic» £)rganobt)namif. jOtbnungcn. Ordines. 2) ©a^ bcr 9lame „Apetalae" für unfcre 3ctt naturwibtig fet)n muf, leljrt bieDrga^ nomorpt)ofe bcr (SoroHe gcniigcnb. 3) 2)aä aSSort ,, Syncar piuiii," (Sammc(frud)t, bcjctd}nct jebe gruc^t, »eldjc cuS ben ^iftiUcn gefonbertcr S3lütt)cn »crfd^mtljt, j. 5B. 2{nanag, 3apfin, S}?aulbeere, SSrotfrudjt. Sc-- tradtjtct man btc gviid^tc^en gcfonbert, [o bcjcid^nct man [te jipccfmciftg mit bcm Siamcn, bec it): mn, i^ret Statur nac^, jufommt, im Siminutiuo: meijt samareila, drupella, nucella, cap- selia, baccella. (Schote 6;iaffe. ©aitjibliiiiiige: Synpetalae. SKaterielTcä ober SJaumlid^eä. Sebenbigeö ober 3eitItd)C§. ßtflc Ötbnuitg, S>löl^rcnb(untt0c : Tubiflorae, Thesis: grud)tfnoten einfad), Slumenrof)re, Thesis: SBeiblic^cä beginnt a\x€ bem ^tinjtp (Staubgefäße ccfrer ^otenj (©pngefijlen)» bc6 SKdnnltd)en: jerfdllt. Antithesis: 5'Zarben getrennt» ^dd) mit bec Antithesis: 5)?dnnlici)cg beginnt auö bcm grud)t üerfdjraoljen. ^tinjip be§ ^eiblid)en: »crfcbmoljcn» — (S3(ume au6 einem unten ro{)tigen SSanbe : Conipositae. Synthesis: SSlume unb Scud)t centtifd) unb Synthesis: {)ocf)j^c it»eiblicf)e SSoKenbung im tegelmdpig. SSer[d)meljen (liaiueliu), t)Dd)ftc mann; licl)e im 2(uöf!cal)(cn (Michauxia). 3t»fite IDrbnung» (S(^(un^6(umt()c : Fauclflorae. Thesis : SetfdUtec grud)t!noten. 3«tfdUter, Thesis : n)eib(id)e 2(ntit{)efe. freiet M6:), Antithesis: S5lumenfd)tunb , ©taubgefdpc, Antithesis: mdnnlid)e 2(ntitf)efe. jn^eitc ^otcnj. Synthesis: $S(ume unb Scud)t centrifd) unb Synthesis; 23erf(j^mel5ung beibec 2(ntitl)efen regelmäßig» jur ctd}cr man Don oben anfängt, unb Ite^e fiel) aiid) fogau nod) bannüerttjcibigen, »Pcnn man bic SorcKe ouä gcfonbertcn ®ti>)u(arpaarcn ba-etaubs fabcnbtatttr t)crlcitctc, lüaä inbefTen, fooici mir bcfannt i% ncd) S^iemanb gctban Ijat, inbcntn ijl bo^ bcv ganjc JCugbrurö immer ein fcl)lgefd)(agcncc , bcnn an ein S3ermät)(cn im männlichen ''Prin^ jip unb mit mä'nnlidjcn SnbioibuentI;citen ifl bo(^ ni&jt ju bcnfen ertaubt. 'SJIcraptjorcn unb Tille: gorien in einer SBifrcnfd}aft, bic fic^ mit bcm ®6'tt(id}cn befd)äftigt, finb juläfftg unb miiffen un§ foqar — »ic baä Linnee fo trcfflid) gelungen — oft an bas \mi)vc SScfen bcr (£ac^e erinnern, aber fic miifTcn aud) — treffen, fonfl palten fte nitc&cnblüt^t(|c: Variflorae. Thesis: (Staubgcfdfc unö mel)rblattrigc Thesis: Urblumc auä brci (Stipufatpaacm SSlumcnfrone (tuenigcn mangelnb); ucc; fuc bie ©taubgefd^e, unregelmäßig, i}cinn tradjfm unb uncegclmdpig bcginnenb. regelmäßig »rcibenb, (Lcgumlnosae). Antithesis: ^iftill gcttcnntsnarbig, faffceget; Antithesis: §rud}tblatt in aftogeuctifc^cc radßig, bann ganjsnacbig unb tcgelmdßig, üvid}tung (cotpicbonenartig) unb ampl)igcne; tifd)cc Ülic^tung (foliolum oon Papil.) jufammengclcgt , bilbct bic bcginnenbcn §iud)tf0cmcn (Umbelliferae, Papilion.) Synthesis: S5lütl)e (beginnt biflintfcl), Umbel- Synthesis: SSoUcnbung im ^rinjip be5 lifl. Rbamn, Thereb.), mclfl 5tt)ltfcrlidE). SO?dnnlid)en, Scucbt im Snncrn toUcnbet, ®d)a(fcuc^t tf)eilt ftd) Dertifaf, bann 5^up, funfjdf)lig, centcifc^: Ara)iaceae. J^ülfc: am tnetfien rcgclmdpig »ollenbet bic ©tcinfcucijt. Srccitc SDrbnung. ^c]|^nli(^bltttl)t()c: Confines. Thesis: ttie{)tbldttctigc SSlumc tegclmdpig. Tbesis: 9)?dnnnd)c§ ooücnbct, al(cö 5; unb Dicljd^lig. Antithesis : 5Beiblid)cS jccfdKt unb befreit ftcf) Antithesis: ^ifiillc unb Srud)tfdd)cc gcfon^ aUt oom Äeld), üerfdjmiljt aud) iricbcc bcrt, bann roicbec ganj, burd) .^ulfc beg Äeld)l. Synthesis: S5lutt)c (beginnt biflinifc^: Cor- Synthesis: 85(ut()c n)ciblid)crfcit3 \)om Snbis 16* 124 Ovßanogcttcfc, Drganottomie. Drbnungen. niculatae, ttJtcbct{)Olt in Foterium) meij! Switterlid), ifl fo wie bU %t\xi)t, centtifd). Organobt)itamif Ordiues. uibualttdtgbej^rc'bcn au§9e()cnb, mdnnlic^cri feitö bic ©taubgefdfc t?on bet SSccroac^f; ungCPorfulacaceae), monabe(pf)tfd) , bann frei unb t»ie(sd{)(i9, S3lumc au6 23cr[(^melj5 ung (5. S5. Cotyledon) in xi)ut gctfdUung t)6l)et: toUenbet, gcud^t au§ if)rcc 3«rfdU« ung (Cornicuiatac) 5UC l)6l)mn 6inl)cit ei:i)0ben (Cacteae). dritte £)tbnun9. ©Ictc^ft»rmt(5c: Concinnae. Thesis: mel)tbtdttci9e SJtumenfcone reget; Thesis: 5)?dnnlid)e§ mit 9vu^fd)ntf suc mdpig (mangelt anfangt). Btt)eijaf)( (Circaea)» Äntithesis : ^tftill centrifd) öetfd)mol5en (an; Antithesis : 5Beibltd^e§ in bec btittm ^otenj fangS serfdUt), centrifd)» Synthesis: S5[üt{)c (beginnt bif(inifrf)) ijl Synthesis: S5lütf)c tt5eib[id)erfeitg 00m 3n; jit»ittcrlid)/ centrifd), bioibualitdtöbeftreben auögef)enb, mann; grucl)t centrifd), bi6 jur fdd)rigen freien tid)erfeitö üon ber 2Sertrad)fung (Polygala- Äapfel unb f)o6) üoUenbeten freien ©teins frud)t. ceae) frei werbcnb, sroitterlicf), centrifd)» Srud)t in ftd) ooKenbct, auö:) üon ber .^errfc^aft beä Äeld)ö fid) befreienb» 3£ufgabe: iDte grofen Jfrbciten von Purkinje, Mohl, Fritzsche u. 2C. übit im ^oU len, t)aben bie Äenntm'p biefcS ©ebübcö trefflid) geförbert, ©§ tväxi aber nod) fcf)r ju wünf^* cn, bap bicfct ®egenflanb in bcc genetifc^en SBctfc, in m\ä)it Purkinje begonnen, mit bec tiefen SScrfolgung, wie Mohl unb Fritzsche i^n erfaßt iiabin, com erflen SOZomente feines 3tuftretenä in hin SQloofen burc^ alte 5Kobificationen" bcr ^f)t)tügenefe btä ju bcren 2(6f(i)luffe am ©nbe ber SStattfeimer buröigeljenb, h\M t n» Sippen. Grflte SJcbnung* ^o^lftüä}ti(iC : Thylacliocarpicae. Thcsis: ^ijIiU mit 2^, 3;, 4-, 5;, OOs Thesis: ^ijlill unb Äelrf) cl)m Gcntncitat 5at)li9cr, jule^t ganjec ^athi, mit roanb; aug bcc nicbectt 3tt?eija{)I bcginnenb , ab^ jfdnbigcm ©aamcntcdöcr» falienb, biö juc centiifd)en §ünfjal)l not; fd)mtenb, bann blcibcnb. Antithesis : ^tauho^ifä^i 2-\-S (Violaceae) Antithesis : S!JZdnnlid)e§ au6 bet 3n)eijal)l fcc; 2 + 4 (Tctrad.) bann 5 — 6 — 00. gtnnmb, bucc^ bic gunfjal}! jur SSitläal)! S5lumc 4 ; big 5 blättrig. gctangenb. Synthesis: S5lütl)e in bcn S5efcud)tung6ff)ei(i Synthesis: SBeibtidjcg unb 2)?dnn(id)eS fu; m unrcgelmdpig, bann regelmäßig DoKeni d)en bie SunfjaJ)!, o{)nc cinanbec gegenfei; bct , cnbtid) bie 58lumc roiebec tücfgdngig, tig in if)r begegnen ju f onnen» (Flacourtianeae). Stuckt unregelmdpig , bann regelmdpig unb centrifd). 3n?citc Drbnung. <2'paltfvnd)tii^c : Schizocarpicae. Thesis:' ^ijlille gefoubect meljdl)(ig , jule^t Thesis: Söeiblid)c6 im I)6d)jTen ©rabe jcr; cinfad) mit mcifl 5; u. 3jdf)ligec £Rarbc. faden, auf fccmbartigec 5}?ittetfdulc, con- Äetd) t)ic[jd{)lig jetfaUen (tvie ba^ ^ifi centrirt fid) quiclactig unb fpicalig, cnblid) tili), mdnnlid)eS ((SoroUe) nad)al)mcnb. quirtactig üorlduftg juc 6tnl)eit üollcnbct unb bic 5}?ittelfdule in ftd) cinfd^licpenb, bic ©riffel ueifc^meljenb. (Ruta). Antithesis: 50?dnnlid)e6 1-, 2'-, 3;, 5;, Antithesis: SJZdnnlid^eS im ©cgcnfag jum 00id{)lig. (Euphorbiac. Rutac. etc.) voa^- jerfdllten 5Bciblid)en, t)ecroad}fcn bcginnenb tcSSlumenfronc cinceil)ig(Helleborus, Ni- (Malvaceae), bann fi'd) triebet: jetrfdKenb, gella.) ober fcl)lcnb. bic normale Simfsaf)l gcminnenb. Synthesis: S3lutl)c (bei trenigen unregelmäßig) Synthesrs: gj^dnnlic^cg unb 5Bciblid)«g gc^ regelmäßig, Äeld) get()eilt, grud)t tegelmdi gcnfcitig in bcc günfjal)l cinanbec bcgeg-- ßig, t)iettf)eilig, julefet ganj. nenb , (Rutac. Geraniac), bann t>a§ §iBcibli(^e gutütf, bcii fStännüdji üorrcdrtö; fd)reitenb. (Sapind, Oxalideae: Bombac. Rhizob). S)ritte Dtbnung. ^du(cnftüc^tt0C : Idiocarpicae. Thesis : ^ijliü mit cinfai^em gruc^tfnoten, Thesis : 5Beiblid)cg tn bec .l^auptfad^c, ben 126 Organogcucfc. sDrgaitortomie, Orljnungcn. mit getrennten ©ciffctn, cnb(ld) mit ein; facl)em ©nffel. Antithesis: 5D?annttd)e§ au§ ber centnfd)en 3 — 5'^ai)l juc S3icl5at)l frei tDcrbenb, am 6nbe tüieber potpabelpf)ifc^. SyntiKJsis : SSlut^e ceöclma^ig , ©taubgefaf e t)iel5dt)li9, frei, jule|t hiebet t)ecroad)fen ; Scud)t rcgelmaptg, beibe im SSppuS bec günfjaf)! ooUenbet. £>rganobiniamif. Ordiiies, Svud)tfnoten fd)on üollfnbet bcgtnnenb, nuc md) in beti ©ctffctn unb O^acben getrennt/ in feiner jweiten ©tufe »erfc^meU i^enb, in ber britten t)0llcnbet» Antithesis: 2)?annlicl)e§ roenigec üern?ad^fcn bcginnenb (Caryoph. Hyper.) unb frei; trerbenb bi§ jur SSlume auä boppeltec mdnnlid)en ^rinsipä, treten bemnad) crjl iia auf, njo biefe ober be; tcn ffiocbilbcr , ftd) ju fonbcm beginnen unb pacalletiftren ftd) im SSetl)dltntfic von llna- logien im cntgegengefefjtcn SJcrlaufe. S)cc organogenctifdjc ©erlauf bec 9?ei{)en ifl bereite burd) bic Thesis, Antithesis unb Synthesis bec £»cbnungcn viufgcfldct, bai)tt nuc nod) bie SSenennungen für bie 5)?ett)cbe ju geben. £)ic ^ilje cntbet)i:ten befanntU(^ einer 2(ntttl)efe xton ^Prtnäipien , n^eldjc 9iett)f n bcbingen, wir beginnen bemnad) mit Äl a f f c IL ^tei^ten: Lichenes. Srbn. II. ^at)citflcd>ten : liyphopsorae. 3?e{f)e I. Äcld}fled)ten : Cratcropsorae. 3itü)c II. itüpffled)ten : Cephalopsorac Dibxu in. ^üKflcj^tctt ; Derniatopsorae. 3iiif)i I. Äcrnfled}ten : Gasteropsoi-ae. 9iet()e. II. (2d)ufyelfled)ten : Apotheciopsorae. Ä l a f f c III. ©rün^flrtttjcit: Ciiiorophyta. £)cbn. I. ^2t%cu: Algae. 3idi)i I. Änolpcnalgen: Gongylophycae, 3iei(;e II. SSalgalgen: Ascophycae. £)cbn. IL SJloofc: Musci. JKctfje I. ^ebetmoofe: Tliallobrya. mdi)c II. 5Slattmoofe: Phyllobrja. £)rb, lll. ^arrit: Filices. 5Rctf)C I. Slipfarrn: Thryptopterides. 9?eif)C II. ©paltfarm: Anoegopterides. Ä l äff e IV; 0d[)cibcn:pfan,^cn: Coleophyta. £irbn. I. 2.^ur^ctfd;ciöcn^)jlan5Cii: Rhizocoleophyta. 3tctf)e I, 2^md)ergetvdd}[e: Limnobiae. Simc II. @d)Iammn)ur5[er: Helobiae. £trbn. IL «Stcnoclfd^ct&cn^flait^en : Caulocoleophyta. Sidl)£ I. ©pel^engcrodd^fc: Glumaceae. 3tcil;c II. ®d)n)ertelgetrdd)fe : Ensatae. £)rbn. HL ^(atifd^cibcn^ftanjcn : Phyllocoieophyta. 9ictf)c I. 2ilien9ciüdd)fe: Liliaceae. 3tdi)c II. ^almengcnjddjfe : Palmaccac. klaffe V. St»eifelhlumi(^e: Syuchlamydeae. £)rb. I. 9üif)^cn(ofc : Enerviae. 3iet^c I. O^ajaben: Xajadeae, Stdi)c II. (2d)uppenqejrnd)fe : Imbricatae. 128 SDrgauogcncfc» £)rgaitottcmic. Orqaitobwitamif. JHeitjen. Forraationes. £)cbn. II. ®tctf blättrige : Rigidifoliae. Bldl)c I. ic^cnI>Iiit]^tgc: Variflorae. 3?et^c I. Ä(einblutf)l9C : Parvlllorae. «Rctf)e. II ^ülfenfrudjtigc : Leguminosae» Stbn. II. StcJ^nnc^blütl^töc : Confines. 5t£ü;e I. @ebumblutf)i9e : Sediflorae, 9tcit)e II. 9?o[cnblutl)t9e : Rosiflorac. £)rbn. III. ®Iet(^förmi( I. 9^ad)tfetjmblüt{)i9e: Onagriflorae, sRcif)c II. Ci)?prtenblütl)i9c: Myrtiflorae, ÄUffe VIIL 'Z'ticlhlütf)i(^c: Thalamanthae. S)thn. I. ^oj^lfriid^tigc : Tliylachocarplcae. SUd^t I. Äreusblüt^ige: Ci-uciflorae. Sidi)i II» ßijlu6blutl)ler: Cistiflorac Orbn» II» (»^paltfriid^tti^e: Schizocarpicae. 9Zci(ic I» 9vanun!clblütt)Iet:: Ranunculiflorae. Sftetf)c II. @tord)fd)nabclblütf)(er:Geraniiüorap. £)rbn. III. (Sd'u(cnfrüd^tt()c: Idiocarpicae. SUd^i I. £inbenblut!;lec: Tilüflorae. Sidi)s. II £)ian9cnblut(}(cr : Aurantüflorae, JfnmcrE. 3ur nottirccnbtgen ^Jofitiottät bcä nun kgtnncnbcn pIji;to9rap^ifd]cn ©tij: Icä; gefiöct aud) bk SScadjtung folgenbcc Sieget. Söic ftnbcn in bcn fogcnanntcn natürli^cn (St); ftemcn bic Siffcrenjcn ber 9lormarjuftänbc, redete ft^ bei 3fnah)fe bcr ©attungcn ergeben, burdj bie SSJoitc „biäiüeilen, feiten, oft," bann „fei)r fetten, fcf)i- oft," „interdum, raro, saepe,"- bann „rarissime, eaepissirae" bcjcid}nct. S)icfe Sejeidinungen ffnb bcr 2fiiäbruc£ einer fubject= iocn "iin^äjannm , ftnb üagirenb unb bcn fo(c^en iubtoibueUcn ©cbraud) ntc^t al)ncnbcn Scfcc irre mac^cnb. SOSaä foU benn bcr ^fnfä'ngcr bahd anbcrg bentcn, atö: „biefc 3t:6iüeid)ung pnbct fid} alfo xn ber jeitlic^cn (Srfc^einung ber t)ierf)ergcl)ürit3cn ^ftanjen mandjeä 5}?al, bic eine öfter, bic anbcre feUcncr!" fo ift e§ aber bod) nic^t gemeint, man »Pill Ijier nic^t t>on jcit; liefen, am Snbiüibuo n)al)rnei)mbaren (Srfd}einungen fprcd^en, fonbern oon jlabilifirt.-nor: malen, auf bcr t\)^'\\6) gegebenen entwicfelungiftufe djaracterifltf^ fivirten, voa% foUcn alfo liier jene unücrftdnblii^:üagirenben 3(uöbrücfe, warum nidjt l)icr objectio fagcn, rcic man bic ©ac^e gemeint \)at'i ©6 mufj alfo Ijci^ctt: „hd einigen ©attungen, bei anbcren ©attungcn, bei bcn mcijicn, hd einer (tpcld^c in ^arentl)efc genannt icirb), bei üielcn, bei mcl)rern, bei fel;r oie^ Icn, ^d bcn nicijlcn, mei|!cng, mcij^/' alfo: „quibysdam, aliis-aliis, paucis, in gencrc quo- dara (indicato), in ranitis, pcriniiltis, plurihiis, pliirimis." — ®0 »will Co bcr ©cniuS ber ©pra(jöe, fo f^ricb 16) immec unb fo l)at man immer ^eiDupt, was ic^ woUte. £)rganogcncfc. 129 SJJ t I j c: F u n g L Grflc £irbnung. ^ctin^tl^c: Blastomycetes» 1. gamitte. Urpifsc: Präforraativi. 2. gamia'e. SSranbpiljc: UredincL 3. gamfltc. 5Bar5enpll5c : Tubercularü, Zweite ^»rbnung. ^rtbcn^iljc: Hyphomycetes. 4. ^amid'c. 3J?obcrpi[jc: Byssacei. 5. gamittc. gaferptljc: Miicedinci. 6. gamitic. (Sctjimmclpiljc: Mucorini. £)ritte £)rbnijng. ^iiilpilic: Dermatomycetes 7. S'iniitic. 'Sd)(aud)(in9c: Sphaeriacei. 8. gamtU'e. ©trculiiicjc; Lycoperdacei. 9. gamtlfe. ^Utlingc: Hymcnini. 1. gamtttc. Uvpiiie: Praeformativi. Ucfcimmaffc. Sf^iebcrc Glemcntcrjcugung biticl) SB^ffcr unb Suft» S)röantfirbar. — ©al(crt;ftaubifncipe(artig. ©ruppcn: Conspectus p. 3, no. 1 — (i, j. •Jamitic. ^ranb^it^c: Uredinei. Uvfcimjcllcn (Äeimfcrnd)cn) fuglid) — langlic^, ^cimpunftc cntiincfcdib. (^cjciigung inncrl)a[b ücgftabilifd}cn BfUß^tvebcö lebcnbec ^flanjcn. 3»tt ^rganiftrungö^SSeftreben untcr9c{)cnb. ©nippen: Conspect. p. 3. no. 7 — 35b. Botanisirbucli t. II. .5. ?5umitic. 2>Jar^cu^it^c : Tubercularii. Äetmf6rnd)m im Ädmpolj^cr. ©cKucn bucd) ^Cnalogcö (oi3anifd)cö) unb ©(cid/artigcö {^iljj. ?Drganiftrt. 5ffiarjen;fIocfcn=aitt3. GJruppen: Conspect, p. 4. no. 3(5 — 52. Botanisirbach t. II. 4. (■'^amilic. 9)iObcrvü;c : Byssacei. jicimfcrnd)cn fclbfl fiibenavtig au^9cbc{)nt. Cilcmentarcv^cugung polarifii-t bcn Jtcimpunft jum Srtbcit. 3m ^rganifti-ung'obcflrcbcn imtcr9ef)cnb. ©vuppcn: Conspect. p. 5. no. 53 — (Pi. Botanisirbuch t. II. 17 J30 iTrganogencfe. 5lfaiTe: ^iTje. S^rbniing: gabcnpilic •>. ^amitic. ^nfcr^jiljc: Mncedinei. gaben foubert fic^ cnbltd) burd) 2i)(\lmQ in J?tnmEornd)cn , b.iö elementar; ^oliftrte trennt ftd) n?ieber, bcfonbciö baä auf JDr9antfd)em fuHcn\\ Srganiftrt, tüic fofgenbc ÄeimE6i-nd}cn auö bcn jerfaüenen '^äbtn fid) bilbenb, ober mit ben ^abm erzeugt, ©nippen : Conspect. p. 5. (»3 — 127. Botanisirbuch t. II. 6, gamtdc. vSc^imincl^^iille. 9iüdnat)me bec jiveiten ^rbnung in ein I)6^ereg ^Teu^ere. (Sd)maro^enb unb crblebenb. (Sruppcn: Conspect. p. 8, no: 164 — 228. Botanisirbuch t. II. 9, Sütijilie. S^utlin({c: Ilymenini. Äeim;>eücn in Äeimfd^Idudien, biefe in befcnberm Jteimlager, bicfo» fon v!püU (en umfd}[offen, weldje auö -ber Äugcigeftaltung gallert;fIeifd};forfartig fi'nb. Stammgebilbc im "^Icuüern/ bei bin i>oÜfommnern im 3'nncrn, cntiiMtfctt ftd) mel)r. ^dtmarcbcnb unb erbletenb. — ^iiiebcrholcn alle Urformen. • ß}irup;.'cn: Conspect, p. 12. no. 2bÜ — 345). Botaaisirijiich t. II. rrgancgcucfc. 131 ^*Ied^ten: Lichenes. G r fr c £* i b n u n g. Äctmflcd^tcu : Blaslopsorac. 10. j^amilte. <£taubflcditcn : rulvcrariae. 11. j^aiiilif' cjtf[cd)tcit : llyphopsorae. SBiic^fcnflcditcn : Cratcropsorae. .Sopfflcdjtcn : Cc-phalopsorac. j3. 3ii'"''n'- 5^a9c[flcd)tcn : Coniocjbcae. Kj. gamtlfc. ^fctfcnflcd)tcn : Siplmlcac. lA. gamtd'e. Äcld)fled)tcn : Calicleac 17. gamttic. ©d)cibonfIcd)tcii : Lecidineac, Ij. ganulie. @taubfuöclfled)ten : Spliaero- 1ö. gamilie. Jlnopfflcdjtcn ; Cladoaiaccao, phoreae. Stritte ^irbnung. t"^üKYlcd>tcit : Dermatopsorae. ÄCfnfIcdjtcn: Gastcropsorac. Sd)liffctflcd}tcn : Apothcciopsorac 19. ganiiü'c. Sßals£"ctnflcd)tcn : Gastcrothala- 22. gamtltc, ©al(ei-tflcd)tcn : CoUemaccac ml. 2:). -^amtd'c. 2cUcrfIcd)ten : t'sneaccac. JO. gamitic. 9vinncnflcd)tm : Graplütlialanü. 24. gamilie. (Sd)üf]'c(flcd)tcil : Pamicliaccac, 21. gamilie. ^nauclflcd)tcn : Gyrotlmlami. 10. gamilie. Staill'^ccl^tctt : Pulverariae. 5leimfnofpcnl)aufen (soredia) unbcgren;^t, l)\x[knlc§. S?urd} bcl)ci-e ßlemcntarjcugung, buv^ £id)t realifirt. 2(uf •Stein, tobtcm^oljc, Oiinbe. ©luppen: Conspcct. p. 20. no. 350 (351 — 35!)?). Botaniälrbuch t. III. 11. gamilie. (Strtubfrud^t^cd>tcn : Coniocarpicac. Äcimf6nid)en (sporidia) auf bey^inncnbcm Äeimlagcr, 5n)tfd)cii ctucm buun-- ?ni|ligcn .Knoöpenlagei (tliallus). S^ciibdutd)«! jci-fpringt. £>i-3antfd)c ßvjeugung auf Diinbe. — 3ii bec ßutnjitfclung a(5 2fntl;itl)cfc ju bcn 5'^ad}bar9liebccn, ©ruppcn: Conspcct. p. 19. no, 351. Botanisirbuch t. III. 12. gamilie. Sötrtlflcd^tcn: Artlionaiiae. jlcimfnofipcn gum, umgvdnjcn fd)»t)dijüd)c 5^e^flc(fcn. ;Di-ga>-M'*c Gvicugung. :2iuf Icbcnbigec 9ünbc bec Gfd)cn u. f. id. ©ruppcn: Conspect. p. 10. no. 353. 17* 132 Ailaffe: 5^Iecf}mt 13. ^amiltc. Orgauogcncfc. Orbnung: gabcnfl^cdytciu 9?rt(^clf[cc^tcn : Coniocybeae. Äeirafocncl)en oI)ne ober mit faum beutlidjm ©djcibrfjcn/ lofm fic^ ncidt aus fu9lid)ct, fotfarttget J^üIIe. Jpude beftimmt gefltclt, in frujligem ^noöpcnlagcr» "Huf Ovinbe , tobtcm >^o(je , faulen S^cgetabilicn» ©ruppen: Conspect. p. 19. no. 301, 14, Samilie. Äcld)flcd)tcn : Calicieae. Äcim!6cnd}fn in runbltdxn Äeimfc{)cibd)cn, lofen fi'd) nacft a\i€ foljlmartigcm Otingc unb feld)f6rm'gcc ^üUe. J^uUc in Änoöpenlagec eingefenft ober auä einem jlielartigen Sragcv (podetium) oben bed)ecf6rmi3' gebilbet. 7(uf JHinbe unb tobtem -^o^t, faulen SSegetabilien. ©ruppcn: Conspect. p. 19. no. 360. ij. Samtiic. (»tnubf U(^ctfled>tcn : Sphaerophoreae. .^eimfomdjen ([djtrarj) in einem fu9lid)en, ftc^ fabig^flo^ig auflofenben Äcim^ lagec. Sragcr jlraud)ai-tig aftig, nufen fnorpclartig fpcobe, innevlid) fcfi unb bidjt^ fafrig, am dnbi ange[d)n)ol(en , i)a^ Äeimlagec einfd)liepcnb, mit einem 2od) auffpnngenb unb jerreifcnb. .Stnoäpenlagcr nid)t entiDicfclt, Änospung bemSragec gleidjartig, focaUcnäljnlid). ßJruppcn: Conspect. p. 20. no. 3(i2. Botanisirbuch t. III. 16. gamilii. W-'ifenflcd^tcn: Siphuleae. i^eimf6rnd)en (fd)ti\-u:j) in einem fuglid)en Äeimlagec , mlcnflcrf>tcti % Lecldineae. Äeimfcmd)en fid) fd)[aud)artig entivicfelnb , in feflem, freiörunbem, gewclb; tem ileimlagec, ircld)cä untecfeitö iHH-fd}Ioffcn ijl. 2rdger ungen)ol)nlid) unb unbebeutenb, bem fcuftigen/ bei einigen ctwaö fd)uppigen Änofpenlagec bedjerartig eingefenft. ©cuppcn: Conspect. p. 22. no. 411. Botunisirhuch t. III. 18. Samilic. Äito^fftcd^tcn : Cladoniaceac. Äcimf6md)en fid) fd)laud)artig entiuiif elnb , in feftcm, freigrunbem, geivolb; tem Äeimlagec, trcldieö untcrfcitsJ offen iff. fraget gen)6{)nlid) , v6l)renartig einfad) ober fi'd) nevdfrclnb mit ilcimlagcr am Gnbe, obec bcd)eifürmig offen unb fpioffenb mit ileimlagec auf bem 5)Junbung6canbe, Änofpentagcr fd)uppigib[dttrig. ©ruppen: Conspect. p. 22. no. 412 — 415. Botanisirbuch t, III. IDrganogcnefc. 133 19. '<5ami(ie. 2^a(»^fcrnflcd)tctt : Gasterolhalami. ÄctmEoind'^cn 5U tctt : Graphithaiami. Äeimforndjen ju , — 2. CoiiftTvcac. — 3. Zy gneiu cuc. — Conspect. 440 — 470 Hotanislibucli t. V. 27. ö'iiiitie. (Sd)Iaud[)n!(^en: Ulvaceae. Äeimfnofpen farbig, meifr grün. 136 )rganogcnefc. Cirbnuitg: 21Igcn. Änofpenlagec ötillcrtartig , fabig, fdjtaudjartig , flac^ljautlg , wcbclfcrmiQ bei ben legten goimen gcflielt. ©ruppcn: 1. Vaucherieae (Protonemeae, Etcospermeae, Bryopsidcae). — iUlveae. 3. Caulcrpeae. Conspect, 410 — 480. Botanisirb. t. V. 28. gamtlic. (Bclcnffru(^tnl<|cn: Ceramiaceae. ÄctmE6rnd)cn farb(o6 , fd)(aud)arti9 enttvicf cit (nur in ber ^ntitf)efc ober 5em jireiten ©liebe einfad) fugüd)) biö jum S)c(f clauffprinaen , inncrf)alb bc5 ©elenfö (in ber 7int\tl)(\c in ben ©liebem beftnblid)) anftgenb. Äeimlagec fabenartig gcgliebert, ©clenfe eingcfdjnürt ober t)auti9. ©tuppen: 1. Lemaneae. — 2. L oniciit arieae. — 3. Ceramieae, — Conspect. 4(il. 484. Botanisirbuch t, VI. 29. Familie. Ätritali^cit : Florideae. Äeimfcrnd)en fd)laud)artig , rotf), in ^Barjcn, Äerncn, SSeuteln. Äeimtaget bei ben beginnenben fabenartig, gcglicbett, qutrldftig, bei folgenbcn njebelactig frei üerafrclt, trocfen fnorpclartig. ©ruppcn: 1) Ciados tepheae. — 2) Polyideac. — 3) Rhodome- Icae. — Conspect. 481 — 502 (excl. 484.) Botanisirbuch t. VI. 30. ^anülic. iTaitt^ali^ctt : Fucoideae. jteimfonic^en fd)laud)aitig , farbloS, in fernen, biefc in gallert; ober fleif*; artigen , mcij! iraujigen (tco(f en fe{)t: I)arten) J^ocfern , jivifd^en gegliebciten Saben. Änofpentagcc reebelartig mit firaf)liger SßSurjel. ©ruppen: 1) Laminar in ac. — 2) Fucinae. — 3) S argasse ae. — Conspect. 503 — 514. Botanisirbuch t. VI. 31. ?5^imilic. ^lattmoofc; Homallophylleae. Äcimfnofpen grün, in jeUigen S3euteln, bei einigen bcc^er^ ober fronenartig ftd) offnciib. Äeimt'ornbeutel piflillartig ober fabcnformig fdulenartig, in jireiflappiger Äap- [cl (Jtcld)Vovbilb !) <^piralfd)lcubcrn jn)ifd}en bm ÄeimFornern. Äuofpcnlager platt, ipcbelartig, jeüig, S!}Zittelvippe unbeutlid). ©cuppcn; 1) Uicciciic. — 2) Targionicae. — 3) An th occro tca e. Conspect. 515. 518 — 52G. Botanisiibuch t. X. 32. gamilic. 3l«ttrt*^^"tonuirtCcett: Jungermanniaceae. jteimfnofpen grün, bei ber niebrigften ©attung nod) in einem $8eutel in ben 5Bebel eingefenft (Hlasia), bei ben übrigen ju Äopfdjen angekauft, bei eini; gen bie Ä6pfd)en gejlielt. .ÄeimEornfduld}en loft fid) in (Spiralfd)leubern innerf)alb einer Dierfpaltigen ober mertt)eiligen, gejiielten Äapfel, biefe ennvicEelt ftd) in einer @d)laud}; l)ülJc unb S5lattt)ülle, crjlere wirb jerfprengt, legtcrc öffnet fid). IDrgaucßcnefc. 137 - klaffen ; ©nmpflvmjcn. • ' Srbnuitg : ÜWoofc. Änofpen(>i!icc icebelartlg, mit CO^Ittcdippc , felattartig jcliig, platt unb gäbet; fpaltig obec ficbafpaltig unb jtvci s ober iMemif)ig ücrtifalblaftiig» Änofpcnf6pfd)cn aitä ütippc obci' ^latt, ^eimfornfapfcl aii^ bcc 3üppe» ©vuppcn: 1) Bliisiciic. — 2) Geocalyceae. — 3) Jungcvmannieac. Conspect. 530 — 532. Botanisii-buch t. XI. 'iS. gamitie. SDlarcfjnuttncccn : Marchanlinceae» Äeimfnofpcn gum/ in ftd) cjfnenbcn S3ed}em» i^cimfornfdu(d)cn lof't ftd) in (Spii:a([d)(eubem , innei-I)a(6 Jteipfctn, tveld)e an it)vcm dhnbi "ontlUt, obei quer ringsum ober Dieifpalttg auffpvingenb; mct)r3a(}lig einem gejlietten centnfdjen giudjtlagec unterfeitä peiipf)ciifd) ein; gcfcnft ft'nb, ^o(rcnfacfd)cn al3 erfle 93orbi(bung Don ^Cnffiercn auf af)ntid)o^ei[e me^cjd^Iig in ein centrifd)c5 S'-"ud)t[iigcc unterfcit§ pccipfjenfd) eingefcnft. Änogpcnlagcc tvebcfai-ttg , mit lOtittedippc, blattactig jeliig, mit .^autbiufen, platt unb gaktfpattig, ©luppcn : 1) L u n u 1 a r I n a e.— 2) Uebouilliaria e.— 3) M a r c li a u t i c a e. Couspect. 527 — 529. Eotanisirbuch t. XI. 34. gomid'e. S^orfmoofc: Sphagnaceae. Äeimfnofpen grün, in gefrielten, seUigcn SSec^ern icä)tmdj, bei bcm 2(uä; ttitte fi'd) infufotifd) bctebenb. (g3ot. gcit. 1822, ic. ©.33.) Äeimfornbcutet pifriUartig (S^otamficbud^ t. YII. Fig.f.) in einec S)c(fc(büd)fcv n)eld)e fpatei-l)in mit ben JteimfLVvnern angefügt \% (üergl. gtg. g.). Sie S3üd)fc bilbct ftd) inned;alb eine^ seUigen, n)dl)i-enb bei 3(u6be[)nung jec; rcipenben erbunben. ('^ig. L.) ©ruppcn: Sphag-nura. Conspect. 533. Botaniäiibuch t. VII. 35. gomih'c. 2ttt£>raaccctt : Aiidraeaceae. Äeimfnofpen nod) unbekannt? — Äeimfornbeutel fdulenformig, jdlig, bteibenb, in einer nicrftappig ^eifpringenben 5vapfel. 2!)iefe enttvicfelt ftd) enbfidnbig ^trifdjcn ^Blattern innerhalb eines BcUcnfd}(aud^g, biefer (oft ftd) unten ah unb bilbet einen £)cif el auf bei Äapfel. cIfrtrrn : Pteroideae. Äeimfnofpen l)hi)it tntmdilt, auf bcn -ffiebcln cin^ jclligem Sd)laud){)dutc^en balb rcebelartig fid) ivicber entfaltenb. -Kcimfornbeutcl gcßielt, jal)lveid) bufd)clformig beifimmen (sorus), (Stiel alö geglieberter Oving um ben S3eutcl l)crum9ft)''»b , im 23ertrcd"ncn buvd) 3uj fammenjicf)ung bicfcn jerrci^enb unb auffprcngcnb, n^oburd) bie Äcimfcrner nusgejlreut »Verben. £)ie S3eutcll)dufd)cn (.sori) entwirfein fid) bei ■oia Jen unter £>ecfl)dutd)cn (.iiKinsiiuu) ober in fl>ippigerv^üüe (t. Xll. Il^me- nopliylliim), ober in S3ed)erl)ül(e (ivic SWocgbüdjfe, bei Triclionnincs), ©tamrn irurjelfTocfartig, ringsum fpiralig fnofpig, Änofpen cntwirfeln ftd) ju gweigen, biefe (SBebel, fntndcs) finb »vurjelblattartig gebaut unb tragen bie 58eutcll()dufd)en auf bec Oiücffcite i^rer uertifal an ber Siippe unb beren Srganogcnefe. 139 ÄInffe: ©rünpflaitjeit. t>rt»iiu«9: ^arrir. SSecjircIgung t)erfd)motjnen 25lattmaffe , an bin ©pi^cn ob« in ben ?(d)s fein bec SKippdjm (Swciglein). ©luppen: 1) Hy menoiihyllcac — 2) Polypodieae. n) Gyrano- graiuracde, b) Adiaiithcae, c) Peraneraaccae, — 3) Ainpli ib o I ocar- p a e, a) Cyathoideae, b) Gleichenieae, c) Parkericae, Conspect, 674 — 734. Botanisirbuch t. XII. 40. gamftte. S^trtutcnfarrn : Osmundaceae. Äcimfnofpcn am 5BurjcIfifocfc in eignet jeUigec JQulk, weldje fpatec gro^e ©d)uppcn bilbct, obec im SSebcl felbfl (Botrych, Opliiogloss.), bann fajl ccntiifd). Äeimfomfapfetn gcjüdt in ^aufd)cn ober Dereinjclt (oF)ne ©liebcrang), ftaps pig ober mit bcfümmtcn ?cd)cin auffpcingcnb, (Stamm ivurjctfTocfaitig , in bot Gntividclung bem bec tjorigen af)nlid) , abet |tct6 mit bcc Senbenj bte Si-'ud)tbi(bmi9 üon ben 5BebeIn 5U fcnbem unb baö Jaubartigc hci i^rfummcrn ju (äffen, ttjo fie ft'c^ au^bilbet. ©luppcn : 1) 0 s 111 u n d c a e. — 2) Marattiaceae. — 3)OphiogIo6seae. Conspcctus 747 — 749. et 735 — 746. Botaiüsirbuch t. XII. 41. gamtlie. s^altttCMfrtrrn : Cycadeaceae. .^eimfnofpcn (atä Zntiti)ifi^ tvicbci) an öerf ummccten / perip^cvifdjcn ^cbdn an^ bin üJdnbcm (jcrüorbrcdjenb , mit mcf)i-cren Änofpc^cn im flctfd}tgctt .Kerne, n?e[d)ec mit ie Sphacrocarpus, Riccia, Blasia) umgeben ifl. Äeimfovn!apfe(n auf getrennten Snbiinbucen, jnjeiFfapptg , ganj trie bei ben ^raubenfiirrn , ju 3 — 4 jufammengefleUt, (ivie bei Ildminthostachys), auf bec Unterfeite von <2d)uppen eineö centraten 3apfen6. Stamm irurjelftocfartig, an^ bid)t fptralig unb jiegelf^dnbig vermauerten 25(att; ftietrubimenten üertt)ad)fcn, innerlid) nod) mit ^0(5;, ©plintj unb 9J?acf; CDlinbcc. 5ßebet roiebec jum SSlatt geirocben, abec nodj tollfommen cir; cinnirenb. ©ruppcn: l)Palaeooycadeae?— 2)Cycadeae. Conspectus 752. 42. Jamitie. 3a^>fcnfari'tt : Zamiaccae. Äeimfnofpen paarig m ben «Schuppen eincö centrifdjen 3^ipfen5 nod) immer oft grün unb fproffenb roic bei anbern Sarrn (üecgU auc^ Zamia pumila B. Mag. 2006.) jlnofpc bei becSfJeife fleifdjig, faft wie bic bei Equisetinn, im Innern mit jtncfpdjen. Äeim?ornfap[e(n auf getrennten ^nbiüibuen, jmeifdipptg , ganj fo wie bei bm 5lraubenfarrn , auf bor Unterfette von Sd}uppen eineö centralen Rapfens aHld)C (2cl)uppen nad) au^m fdjilbformig jufammenfdjliepen , (ivic bei Equisetam), bei Zamia nad) aufen i)in jnjci Äeim!ornbdufd)cn tragen, (aro gan?, wk bei Ildmiüiiiostachys, ii>o ab^'i ein ^dufd^en an^ 4 Aap; fohl venradjfen ift), cbei bei .Anthrüzamia bie ganje Unferfiddjc befe^t, 18* 140 Crgauogenefe. klaffe: ecf^eibeit^flaitjeit. ilDrbmtag: (Stamm murxclftoif artig , ciix^ b\d)t yegelfc^uppig ver*naucitm SStattfriclrubU menten iicinvad}fcn. ©luppcn: 1) Palaeo pliy ta? — 2) A rtlirozamieae. — 3) Zatnieae. Conspect. 150 — 151. 2(nmerf ung. Äaum biirftc eä nötfjtg fepn, mä) bem tüa§ idi S. 51—66. gefagt f)abe, ncä) einmal barauf aufmcilfom ja mad}cn/ wie flav natüdtd) bfc ^latut fiä) haviibct auäfprtdit, tajj [fe tiefe fd^one ÄlafTe bei- (St)cvopl)t)tcn, in bei* fte bie ©ebuvtäfetei: ba- ©ptratcn Begebt, c,l§ eine -'eine »ereinte, natürliche fei}cn tt?ia. ©ie vermittelt udj bicfelbc a(g ein fd}oneä ©anjc6 bur^ folgenbe fOZomente: 1) Thesis: 2Clge, feimt al§ ©lieberfabcn itnb ge'jicrt Änofpen: ©poren. 2) Antithesis: SKooä, Jcimt at§ 2UQi unb »üirb 2)?oo§, gebiert Änofpen, ©porcn unb 2fntf)crcn! 3) Synthesis: ^armfraut, fcimt 1) oK 3(lge, 2) al§ ecf;ermoo§, 3) al§ garren!raut, gebiert Äncfpen, lc6t in ber SBelt bcr ©pcrc circinnircnb, gel)t enW^ in bec Srreii^? ung ber (Sentralitd't unter, 2f nmerf. 2) 35ie 6{ntf)eihtng bc§ ^flarjenreic^c§ in bie Ptcr ©titfen, welche bie 9?a= tur burc^ ilyie ^I^^togenefe (üergl. ©. 110) unö flar oca-fü()rt: Gymnoblastiic, Ceriobla- stae, Acroblastae unb PliylloMa.stiic ober: dladt:, 3etl--, 'Spif^,:, 58 lattEeimcr , l)abe iä) im 3'-iI)rc 1822 unb feitbem öfter bcutlid) auöeinanberocfe^t unb fe(}e wie ftc!^ bie 3tl)nung be'c 9totlnvenbt9?eit immer metjr uerbm'tet , künftig nu'f)r bcu 9tatur alä bcn 3Cuctoritaten folgen jtu nu'iiTen. Sei- 2ßeg, biefe 2(l)nung au6 fidj raieberjucicb.n, ift mannigfaltig unb aud) in See an: bclle'ö ©u'fle taud)te ä£)nlid)c2(I;nung, i-üeld)c ibn fd)on im 3. l^Jö einen Sljeil feiner „planten ceHiiIaires" al6 „nionocotyletlonces" tctrad^ten iic^ , »nieber terauf. Stat^bcm er in feinin Sßcrfcn hii bekannte 2)rettl)eilung liberall befolgt f}at, lajjt er umS bcd} in einem im Siouembec lt3'6 in ©enf üovgelefenen 3luffage (inrgl. Linnaea 1835 — 1836, &. 270' — 278) erfcbren, bflfj if)m biefer ©cgenftanb naitrlid) wktcc iin'c^tig gefdjitncn, btnn in biefem 2fuffo^c i]l von li; ncr SStccjal)l bie 9?cbe. Söavum unb wie motinirt, tn^ mag ber geneigte Ceftr felbfc nad); Icfen, benn un§ fd);enen bie SJJctioen ncd) nidjt red)t ju felbftbeaniptcr, cbjectioer .?Clarl;cit at; langt unb oiellefc^t Ijattc ein — na;ürltd) bier fircng üermicbcnti- — ©eitenblicf auf bie beut= • fd;e, in ber ^l)i) togenefe feftiv ur H'lnbe JCnfdjauung, bie fragen marum unb wie genügenber ^u löfen ücrmod)t. SBie to5 23u-l)ä'ltnil5 beä ^flanäcnreidjö jum Sfjiei-ret^e bei uin objectiPen 3Tc(aticncn ein ganj anberes ijl qI§ bort gemeint wirb, unb lüie hie S3ierjai)l im S:t)icrrctd)e auf ganj anbern SKottüen narurgemäfj fu^en mu^, baä gebenden wir anberwärts mit ben £>bjecten, erlauternb ju bieten. Srgauogcnefe. 141 ^ajTe: (£tf)ctDciiyfraitjcit. rvbming: 53urjcl[c{)cifcciiprlflnäeit, 35 i c t t c © I a f 1 c, (S'^cibenpUmi^cn t Coleophyta. ßrfte £)i;bnun9. Söurjcffc^ci^cnvfirttticn : Rhizocoleophyta. a:aud;cirge>vä'd)fc: Limnobiae. © djlamminur jler: Helobiac. 43. gam. SSrad^fcnhdutcr: Isoöteae, 46. ^am, ^Mftiacccn: Pistiaccac. 44» ^ei-tel9e»oäd)fe: Ensatae, 49. %am. ©idfcr: Gramineae. 52. ?-am. 9icf)rfotkn: Tyiihaceae. 50. gam. &;pci-grd[ei' : Cyperoideae. 53. gam. ©diivertel: Irideae. 51. gam. giliengrafcc: Commelinaceae. 54. gam. 9?aijiffcnfd)ivcml : Narzissineae. Svitte ^cbnung. 95tattfc^cii>CttVflatt5Ctt : Phyilo- Coleophyta. Siltcngcroad;fe: Liliaceae. ^ atmencjiMüädjfc: Palmacoae. 55. güm. ©imfcnlilien : Juncaceae. 58. Jam. £)rd)ibccn: Orchidcüe. 5ß. gam. gaufcntilien: Sarmcntaceae. 59. gam. (gcitamineen : Scuamiiieac. 57. gom. Äronmtilien : Coronariac. 60. T-?.n\. ^almen: Pahuae. 43, öamilte. 9.^rad5fettf rd'utct : Isoeteae. g r u d) t f n 0 1 e n batgartig, mit fabigen Spcrentraseun unb mit «Sporen an= 9e[ii((t. (Staubbeutel batgattig, mit fabigen ^ollentcdgcm unb mit Rollen ange- fuüt. Ut stiebet mit Urfcuctiftcation in Safilar s@cl)eiben, (S*cibc innen offen mit 2in\a^ in Slattl)dutd)en, jebc nad) oben in ein incrfdd)ngc§ unb pfrie- menfpi^igeg SSlatt aug(aufenb, Srudjthioten unb Staubbeutel einzeln in i}cifd)iebenen ©djeiben einec unb beifelben ^p*^njc. ©ruppen: I so et es. Conspect. No. 753. Flora geriu. p. 5, Jfnmereung. 63 i\t erficulid; , je^t aud; in dnc^lanb bai Srautbtutcl tiijtiq aiä „Anther" bcjcid)net ju fefien, üeiat. Wilson obseiv. inHookcr, Jonn). of Bot. IV. p. 312. 44. gamilte. SöaffcrtietttCtt : Zostereae. sp\\tx[l ett»ag fd)ief, giudjtfnotcn einfeitig, furj fpaftgtiffdig , cinfaamlirf), 142 Crgaitogcitefe» klaffe: Sc^ettcn^flaitjen. Srbiiuitg; 2ßurjelfcf)cibctH3Panjcn. wirb ein ^xi^Ajin, fein Äcimling bitftmtrjclig. — Äcldj unb (5i- tpeip fet)lt. ©taubbeutet batgartig, mit fabigen ^olknttagem unb mit Rollen ange; fuUt. — S3tume fc()tt. Ä n 0 f p e crroäd)fl ju gcgliebertcm ©tcnget , SSlatter ivcd)felj!anblg , if)re S5afT6 öffnet fi'c^ inncrfcitö alö ©cljeibc, roorin ein Jtolbcn/ n)clcl}cr Srud}tfnoten uiib (Staubbeutel jugleid) 5n)circit)tg tragt, ücn ba auö fdjmal grasartig. Phucagrostis (Cymodocea Koii.) btlbet mit 9llKfna{)me t)On Isoetes eine (Simt^efe, inbem t)icr baö £0?ann(id)e ftd) üom 5üciblid)en roieber gefonbert. X)cx üierfadje «Staubbeutel (alfo irciblidj üerfd)mcljen) Ijebt ftd) auf einem ©taubfaben empor, tci^ 5ßeiblid)c t^cilt ftd) in ber ^t^cijaf)!, imi bicfc grud)tfnoten (wie ber eine bei Isoetes) erfd)einen in ber S5afig ber ^AjtU bin, aber jeber tragt, n?ie bei Zostera, ben gcfpaltcnen ©riffeU 2^er Rollen tft feinfabig, wie bei Zostera, unb ber erl)üllenb, (Stium fed)öfpaltig , bei Attaccia unb Tacca ber ganjc Äcld) fed}6tl)cilig gefonbert. (Staubbeutel entftcf)en juerft (j. S5. Caladlüm) peripl)erifd) {an^ umge; wanbelten Snid)tfnoten) ju 4 , bann 6 — 8 auf vcrn)ad)fcncn ober auf freien (Staubfdben Dom ^iflill entfernt ober bei folgcnben um baffclbe {)er; umgejlcllt unb bei ben Siaccccn auf bem j?cld)e am 3nnenranbe beS ©d)Umbvinge6 ober an bcm 7(b[d}nttte bes .Scld)cö eingefügt, ^'»ollen reil)t ftd) an. 2>egctation. 5BurjcljIoc£ fnollig, bei anbern f rautartiger «Stengel, aud) t)ert)oljcnber, bewurjelter, fletternber, fd}marc6enbcr ober aufredjter ©tamm, (5. 23. Pothos). 58latter unten fdjeibig, wie bei Zostera bcgiimcnb (Aruni tcimifül.), bann lanjettlid), biö fpiep: unb fd)ilbformig , fieberfpalt; ig, fupformig, gefingert unb üielfad) jufammengefe^t. ^lütl)en auf - .Solben jaljlreicl^ fi'^enb, bie Äolben in bütenformiger Sd)eibe, ober bk JiBliitf)en einjeln au^ bem Änollen (Aspidistra), ober in2(el)rc unb Slraube, enblic^ Solbe, bei ben übrigen SEaccaceen. ©luppcn: 1) Araccac. a) Anibrosinicac, !>) üraciincnlinac, c) Caladieae. 2) Callaceac. a) Richardieae, b) Callcae, c) Orontiea*-. 3) Taccaceae. a) Tnpistrcac, b) Pellosantheae, c) Tacccae. Conspectus 7(ir> — 775. 776. 780—781. 784. 785. 787. Flora germ. p. 9 — 10. excl. Acoro. iDrgattogcttefe. 143 ÄInffc: ©cf)ci'bcn^flanjert, Orbnung: aöurjerfcr)e(tenpfl(aiijem 2fnmci-f ung. ©ö tfl ttiäjt ju Begreifen, ba^ t)kt bic SSorbercitung für bie bvttte Cibnung bct: ÄtoiT«/ für bie SStöttfpf^feimei: ft(^ offenbart, cbcnfo rcie in bec jircitcn gami(ie hk Söcrbevettung für bic jweite Drbnung, bic bcv (Stamme pftanjen unb inebcfcnbcrc bev ©rüfcr, 46. 'BamUic. Sf^iftiacccn : Pisliaceae. ^ i [t i 1 1 fci;ief cinnaibig , mit cinfcitig inncrfcitlldjem t>iflfaamnd)cn (Saanicn; träger. «Saamc nad) bcr 2{u{jcntt)anb juöeEe()rt, ^orijontaKiegcnb, ccn; ttifd);Jvalyg, mit fd)wammt9cr S^iüU , Keimling birnenförmig in bcr (Spif^e iii^ ßiivcipc^. ©taubfabcn fdulcmmig cenfrifd), um beffen (Spif^e 4, 5, 7, 8 ^taiib; beutet, quirlftdnbig, vertikal, nad) aupen mit 5Wci paar übercinanbet jlef)en; ben £cd)ern auffpringcnb. SSegetation, ©tcngct gegliebert, dffig, fdjirimmenb, mit ©elenfivurjel; bufd)eln, Diofcttcn au^ umgefef)rt cirunben, nervigen S3(dttern, S3lutl)cn; fd)cibc butenformig, bui nacftc ^ijlill nntm, imb auf ©tieldjen baruber in einer DerEummerten tellerartigen 5öiebcr{)o(ung bcr S3(utf)enfd)cibe , bie ©taubfabenfdule. 2)ic ganjc ^flanje \\t nad) Blume's tieferer Unter; fudjung burd)auS mit (üon Lindley überfel)enen) ©piralen bur^jogcn. ®ruppen: Pistia-2(rten «gl. bd Blume: Rumphia vol. I. — Consi)ect, 7G5. 47. Familie, SSJnffcrücfdjjc : Alismaceae. ^ i ft i l ( beginnt unter ber einfad}cn unb fd)icfcn ©eflattung bec iiortgcn , aber mit innerer "^fnlagc jur 2;t)eitung, mit 2 — 4 aufred}ten ©aamen in bun; ncm d'iivei^ be6 @teinfrud}td}en6 : Lemncae. — S3ei fotgenben allen i]1 baö ^iftilt »virflid) 3 — 4 — 6 — 9 ; unb mel)rt{)eilig (bei Actinocarpua nod) oern?ad)fen), ^dd^er einfaamig. ns, ©aamentrflger ber mct)rfaamt9en fmb SBanbleiften ober @d)elbeivdnbe, @nffel beginnt einfad), lang, bann fet)(t er ober \^ furj» 5laibe einfad), bann fti-a()üg/ Äclc^ 3 — 4 — OObldttcig, angeir)ad)fen, bei lef^tel•en fiei tvecbenb. cifdd}ng , an «Staubfdben, unmittelbar im ßnbe befmblid) (bei Vallisneria), übet feitlic^ Unter ber ©pi^e angefügt bei tun mciften, ober im ©egenfa^, alö Sjiieber()olung 'oon Pistia, an einer ©dulc enbfrdnbig fnauelartig : Nepentiies. (SdjeincoroUe 3 — OObldttrig, bei ben leiteten gel)t ber j?e(d) jicgeiattig in bie Jlrone über» IBcgetation. iStamm fel)lt ganj (Lil. Vaiisn. Strat.), meifi ein fd)irimmcnbcr, fried;'enber 5ßurjeritoc! , bin bcn S'^pmpljaaccen aud) mit concentrifcvcn Diingen unb bajnji[d)enlicgenben Suft^eüen (aber nic{)t Sai)i"cöiingen), im ©egcnfa^ (bei 2.) oberitbifc^ aufrecht, jecjlreut beblättert. ?dlättct grunbi fd)cibi9, graöarttg cbcr gefrielt, Idnglid) big nieten; unb fd)i[bf6imig, bei ben leiitcrn cnblid) gelenfig ftd) ablofenb; im ©egenfiitj (bei 2.) mit becfeW fcugartigem ©efdp an ber @pi^. gntd)t: Jlapfel 1 — 00fd[)rig, auc^ bccicnartig bcm ^d&jc angen?a;I)fen ober wn i^m befreit. — 2)ie Sntd)t €rreid)t am ^(bfd}Iujj ii)re {}od)fle afrogenetifd)e 5l3ollenbung, inbem in TVeluiubiuin bor grud)tbobm ^oiijontal, bic »Stellung ber ©aamcn üectifal iDitb. (■S3ieberl}0lt fld) in Spaiganlum, Pandan-is etc.) (Sruppen: 1) Stratiotcae, (Lilaca, Elodea, Vullisn. Stratlut.) 2) Nc pc 11 tlieae, 3) ^ y liipliaeaccac. ITydroohareae, Nyinpliaeae, Nelunibeae. Conspect. 802 — 818.— Flora gonimnica p. 13. 2£nmcrEung. Sie 3fntitl)efe in ber ©tammbitbung burd) bie Nepentheae, »etJ mittclt fid; für jcbcrmann Icid)t baburd), bajj baS 93?a'nn(i(^e bte Pistia, oUcä 5lBeiblid)c über, b. l;, Stamm, Sebld'tterung , SSliiri;en;^anb, ivc(d) unb grudjt Crgaitoäcncfc. 145 klaffe: ed)eibeitpfraiiscrt. Orbiiiing: 5ffiur5clfcf)cibcnpflaiis^"-i- »on auficn nid)t§ anbctcß ift, a(§ bfe gortbilbung unb ^oijiti ©ntiüicEctung oon Potamogeton , trä'f)i-enb guuc^t unb ©aamc bic ©nippe mit bcn Iljdro- charideac unb namcnt(id) bcn Nympliaeaccae unjcmcnnltd) ücubinbcn. UcOtv bie Stellung bcc le^tcrn, bciNymphaeaccae, fcnncn fid) n)cf)l nuc ncd) in bcn SSi'idjcrn unb ntd]t in unfcvn Scidjcn 3)t>eifel eif;cOcn. S!)ap aucp Liinnorharci? einen fo unbcbcutcnbcn iOJirdjfaft t)at, me bicfc, ift länQ\t befannt. Sic 23t i- gtcic^ung ber S5(iic()e mit Magnolia Qe\)t nid)t eben tief in ia§ Dbjcct unb wa'j DccandoUc bamit gcrooUt ^at, bafl feine 3Ionocotjlcdoncn feine folia convolutiva l)ätten: „Foliaquc convolntiva etc. caractercs in cndogenis nonduin observatos" l)aiK iä:) niimafä üevftanben, weit in meinem Grcmptarc feiner Theorie cleruentaire p. oVi ftet)t : Fcuilles ,,conv()lntivrs — par excmple le Bananier, le Balisier etc. kl} and) an alkn «Scitamincen nic: maB anbcve atä fo(d}c S5(ätter gefef)en. 33^'r fdjeint a(fc, ba^ bei tem 'Sfladj- fc^reiben Decandolles, nid}t in einjefnc feiner 23ii(^er ju fef;en unb tifcnberS bic SRatur fctbfl ju befragen ift.' 3fnmcrE. 2) Sie neue 2fnatpfe »cn Floerltca, jrcld}c Lindlcy gegeben, hc= »reift, ia^ biefc ©attung mcf)t nirgenbä iijren ^(a^ natürh'riKr finbct, aU in ber 25enrar,btfd)aft ber Geraniaceen! Lindley tdft fte burd} iM'i.lc gamilicn pQfiiren unb nennt fie mit 9ted)t ,, a Kind of botanical puzzle. '' Siner ju-- fammenijängenbcn 3)fetarmopI;ofe ift bk ©attung nit^t fremb , itjre Söcnranbt; fc^aft üud) fd)cn friit)er ridjtig erfannt lüovbcu. SJfan oergleic^c: Limnanthc- ae ff. Br, ben Tropaeoleae junä'dift. 49. ßamUii. ©tofcr: Grammeae» ^tftilt cinfcitig, frei, dnfiam(id), bcfafcrt^jircinarblg , elnnarlng hti Nardus. 5^üpd}cii mit bcm @ a a m c n iu eiu§ t>cifd)mcl3cn , luät ober mit i\el(!)fpc(5e üeririid)fen, mit \?ang6furd;e nad) innen. Siireip mel)lig , .^ c i m 1 i u g ün= fenformig nad) unten imb au^m befinbiid) , if! ein polariftrter itnoten, in feti nem 3nncvn nad) unten mit 5Surje(d)en , nad) oben mit 'SfMi^tcim. S\ e [ d) 2bldttng, b.\^ innenfeitige Äeld)b(att, ber^fdifc junadift, ift inbcffcn an§ jtpeicn i'>cnrad)fcn (üg(, rsüaüiera, Agrostogr. germ. ic. 1508) unb bei picien im\- fielig, bag au^cnfeitige um eine Stufe ^ci)er eingclenfte cinüelig. ©ranne er- fd)cint al6 Sovtfat^ hi§ 5!}iittc[nerpcn ober ber «Scitenncrucn, bei einigen aud) pom Äe(d)blattc getrennt ober bei anbmx cl)ne baffelbe, j. S3. Andi-opogon. Gine 5iveite, innere ileld)reif)e 2 — 3bldtterig, meift fef)r ficin, fcbr grop bei Ly- geuiu, nod) farblos, ober grunlid) bei Aniboxantluun. S^ie jtpei Sldttd)en j^et)cn i»pifd)en bem dupcrn ileld)tlatt unb bem einzelnen (Staubfaben, finb au§ bem ^u feiner £D'?etamorpl)ofc gel)ori5en S5latt()dutd)en gebilbet. ©taubbeutet 3 (bei wenigen 1 — 2 — G — 00) auf jitternben «Stanbfdben auf; licgcnb, 25eute(fdc^er an häbm (Jnbcn etn?aö pon einanber abfrcl)enb (bei ben meiffcn), Idngg ober oben auffpringenb. ■Der porberc ©taubfabcn bei einigen ©attungen ettpag großer unb fruf)5eitiger a{§ bie beibcn ()intercn, ber 7(d)fc na- beren, fd)einen iii^i)ci[h {mä) Äuntt)'^ Gntbecfung) jtpei porgebilbeten -^rei^ fen anjugel)ören. 19 146 Drganogenefc. ^la^e: (gdjfibcnpflauäen. Orbnung: ©tammfcf^eibcnprlflitscn. Söegetation. (Stamm ein r6{)nger ^atm , f notig, bic SSUitter gcf)m üom obcrn 9?anbe beö Änoten aug, \i)x SSlattftiel umrollt eine ©trecfe f)in bag ro^rigc 3reifd)cn9Ucb , al^ eine üocn auf9cfd}[i^te (Scheibe unb tragt ba, tvo bicfe in bie gefirecfte, parallclncröige , mcijlt banbfocmige platte auslauft , innerfeitö baä S5[attl)dutct)en : liguia, bic uberragenbc «Spt^e ober crr^rdfcr : Cyperoideae, ^Piftill (bei 1.) fpccntiifct) , and) fd)icf, f)oriäontal jirelfcitig, (bei ben tibri; gen) melfi MctiEal, Scudjtfnoten ccntnfd) breifeitig ober runblid), ©riffel in 2 big 3 bcfaferte gabennarben gefpalten. — Äcld) (bei 1.) jwcifpcljig , gropere ^ullc ber S5lutl)e gefud)t ircrben, (SSergl. Blume: Rumphia.) SBegctation. ©tamm, 1) knoten bei Typha, «Sdjaft blättrig, SSldtter fd}cibig/ f(^n?erbf6rmig, oben ein n)eiblid)er, unmittelbar barubcr ein mdnnlid}er Äolben/ jeber (x\x^ einzelner, alternirenbcr @d)eibe. 2) Sparganium im ©egenfa^c, mit aug einem Änoten verlängertem, frautartigen ©tengcl, rocnigc rtnnige 55ldtter, Äolben fuglid) concentrirt, gefiielt, jum Sl)eil eptraaicilldt, Wciblidjc unten. 3. Pandanus unb Freycinetia 1c)c(bm l^oljigc, baumartige, fogat oben dj!igcei^. — (Staubbeutel 3, aufrecl)t/ juerj! auf (3taubfabcn[dule gemeinfd)aftlic{) jufammen= geftcllt ober üermad^fen (5öieberl)olung t)on Typlia), bann frei unb bie brei (gtaubfdben nur mit ber S5lumenrol)rc i)eriDad)fcn bei Iris u. a. 2) in ber SSlumcnro^re xmregelmd^ig , wie bie SSlume felbj!, bei Gladiolus etc. al6 2Inalogon ber ©rdfer, man benfe an Diasia, Watsonia plautaginea, triticea etc., 3) frei unb regelmdpig in ber 9v6t)re ober im ®d)lunbe bei ben Spieen, mit regelmäßiger , meifl ganj corollinifd)cr ©c^eincorolle. sßegetation. ©tamm l)orijontal fricd)enb, gcringelt^fnollig , auö fo üielen Äno; ten alg üvingc, ober centrifd}er ÄnoUc, 3t^iebelfnoUe unb 3roiebel (Hermodac- tylus Fl. gerin. p. 83.). — erwad)fcn unb mctjl außen wollig bei irni Hypoxid. "Vellosieae unb Agave. §rud)t nur lfdd)rig, Sfaamig in Phlebocarya, breis fdd)rig unb \)ielfaamig, aber nid)t auffpringenb bei llypoxidcae, übrigens meifl 3fdd)rigc, 3flappigcy üielfaamige Äeld)eapfet, Älappen mit Sd)eibewdnben in ber CS)iitte, fte t)at t)on ben .Keld)abfd)nitten fjerablaufcnbe glügel bei ben SSurmannieen, bei wenigen beerenartig, alle üerfd}meljen beerenarttg j. S3. ju einer flan5cn. IDrbnung: etammfcf)cibcn^flan5cn. mit ^hi)k füc ben f(clneit Keimling, flcifd)iä/ nicl)li9 (antith.) bei ben S5ro= meUaceen unb ^amobocccn, ®taubbeutcl3 — 6 — 00 auf ©taubfabcn. 1 . bei wenigen (Burm.) tiefe fef)t f ucj, nur 3 SSeutel beutttd), mit breitem ©teg (analog Commel.) queec auffpringenb, im @d)tunb bec ^lumenrol)rc, ben fetalen gegenübec, 3 n)cd)fe(nbe ftcril, '2) ö vodfommcnc in bec 9iof)re obec bem bei ben SSromeliaceen, unb bic poli;anbcifd)en .^dmobocecn treten njicj bec ganj fd)cincorotIini[d) auf. SSegctatiom (Stamm: 1) ßiüiebct bei ben 2(marpllibeen treibt ceitenbe SSldttec unb@d)aft mit 1 — 00 58lutl)en/ meift in ^üUe f opftg unb bolbig. 2) S5ufd)e(= actige SBucjel mit reitenbcn SSldttern bei Burmanniae, obec mit allfeitig ge; ttjenbeten, ncnng faltigen SSldttcrn unb ©djaft bei Hypoxid,, obec mit «Stamm, mld)cc auö bid)t in einanbec sefd)obenen Änoten t)erl)ol5t, bei Doryanthes unter ben Narcisseae, bei bm Bromelieae, f aum bei Curculigo (Hypoxid,) aber bei meijten Vellosieae ; S5lütl)enftanb bec Bromelieae dt)renartig unb rifpig, SSldttec mcill rinnig, roimpcrartig fdgeranbig, ober bicffleifd)ig fdgejd{)nig (5öieberl)ol'- ung t)on Stratiotes) bei Agave; bei Vellosieae rifpig (Wachend.), trugbolbig bei ben meijlen unb enblid) tüiebec cinblütl)ig poli;anbrifd) unb gan^narbig auf baumartig djügem «Stamme, ai$ ()6d}ftc SSoUenbung ber mdnnlidjen 0\ei^e. ©cuppen: 1) Amaryllideae, (Cyrtaatheae, Amarylleae, Narcisseae.) 2) Bromelieae, (Ananasseae, Tillandsieae, Agaveae). 3) Haemodoreae, (Burmannieae, Hypoxideae, Vellosieae), — Conspect. 1210—1284. — Fl. gerra. 86—90. 2tnmerEung. Sladjbcm Agave in bec 'Kntiti)t^e bcr 5tarii|Tcnfd)wa-td ben ©tammipicbcc gewonnen, mu^ fteif)n in beciSpntljcfe bcr Bromcliaceen lütcbcc umwanbeln unb ampl)i3cncttfcö unb alrogenettfc^ ßecmä()U alä Stifpe ah-ogcnc- tifc^ emporl)ebcn, fo M)vt \i6) ta€ SBecljdltni^ um in Jtmerifa'ä flammlofcc Agave, bcr gcö'ptcn unb am roeiteden ocrbreitetcn oon aUen bcr Gattung. 56. gcmitic. S-ititfcnliücn : Juncaceae. ^iflill beginnt unb enbet mit einfad)em Srud)tfnoten, bei allen mittlem ©attungcn ift berfelbe 3tl)eilig jerfaUen. ^atbi bei 1 a. ftreitfolbenförmig, bei 1 b, c. unb roiebcr bei bm legten 3 c. breitl)eilig. Melfi) bei 1 a. sweifpeljig, bei 1 b. c. sn)eireit)ig Sfpcljig, alfo alternircnb 6fpeljig, bei 2. frautartig, bei 3. cocoUinifd), bei beiben alternirenb 6tt)eilig. Srud)t bei 1 a. ein etnfaamigeä ©teinfrüd)td}en, bei b. cinfddjrige, bei c. brcifdd)rige, bceiflappigc Äapfel, Älappen in bor £0?itte bic Sdjeiberoanb tragenb, ?ÜJdnbe am Snnenranbe 1 — roenigfaa; mig; bei 2. unb 3. ftnb bie 3 Äapfelfdd)er meifl f)ulfenartig = getrennt, 2 — OOfaamig, fpringen an bcr Snncnnatl) auf, an beren Otdnbern fic bie ^Saa: mcn tragen, bei wenigen fo irieber wie bei Juncus eine @d)eiben)anb in ber 152 Organcgcnefc. SOlittc bcr Älappen. — Sa amen bei 1 a» cinjetn, aufred)t (angeblicl) unb o^ite Girocip, an bie 5öanb feitlid) angciradjfen , ttc^tigec aber gcivip:) bie Qanjc '^x\x6:)t nur ein (Sc^aalfaamc mit grofem (Siweip, (bcnn bapTurpins „ tissu corpusculaire de l'embryon " fein ^leifd) cineö ßmbrpo, fonbecn ci; m6 ßiiuci^cg iji, büifte faum jtt5eifclf)aft fepn, kibec ftnbe id) an meinem Gfemptare feine '^r:\xon Juncus, bei 2 b. eine einfddjrige, 2 flappige, »iclfaamigc Äapfel), bei 2 c. eine 1 — 3fdd)rige geflügelte Äapfel, mit geflügelten ©aamen. — ©aamen runblid), c^ig ober platt, l)autfd)alig , bei 1 unb 2 a.b. IdngS; flreifig, bei le^terer (Rxb.) mel;ridl)lig , waljig ; Idnglici; , auf grunbftdnbigcm Oröanogcttcfe. 153 k t)äuftgcn 2tna(ogtcn ju bcn 2fäpI)o-- bclccn. — 57. gamitie. ^ronliUcu: Coronariae. ^iftill centrifd), nur ein wenig fd)ief bei btn beginnenben formen non la — c» 2 a.b. 3a. Scud)tfnoten frei, eingett)ad}fen nur bei 2a,/ ©riffet einfad) (fe^lt bei Tulipa), D^arbe auä 3 t)erfd)mol5en ober einfad). Äeld) 3 unb 3* t^eilig n)ed)felnb , bei wenigen (Gattungen (unter 2 a. b. unb 3 a.) frautartig, übrigen^ bie innere 9veil)e ober bic duperc weniglTenö (}alb coroUinifd) ; bei bin beginnenben (la — c. 2a. 3a.) unregelmdfjig , bei iibrigen meijlt regclmd^ig, bei einigen mit J^onigbrüfc (5. S5. Fritili, Lil.) — Srud)t: .^apfel 3fdd); tig, 3f(appig, (bei Miersia nur an ber @pi|c auffpringenb), n überaus jat)[reid) , fein fprcufocmig , mcift mit nad) beiben Qnbm fid^ fortfe^cnber, fd)laffcr, jelligcr Sd}aale, Keimling Idnglid), in ber S3afi^ cine§ fleifd)igcn ßiweißeö. (Staubbeutel 1. enbjidnbig auf bicfcm Staubfaben, weld)cr meifi furj ifi, auf bem Sd)lunbc beö ÄeldjS unb ber 23lumcnfcone oberfeitä angewad)fen, auä 3 t)erwad)fen, ber Seutel üotn unmittelbar fortgefe^t, 2 — 4 — Sfddjrig, bei ei; *) Miersia unb Tulbaghia mä) UnterfucJ^ung im Cebcn. £)rgait03cncfe. 155 SdjeibciivtTnnjcn. Orbnung: S5Iattfc()ci&enpflanjcn. Dr^tbccn. nigcn bcr SScutcI cingcfcnft, nnd) mit Secfel; bei Cypripedium bct Gnbbeutel blumcnblattartig ivucl)ei-ni) , unb Don jroci fcitlidjcn gortfaficn tcdgt ein jcbct einen querubcc Jtt5eifad)ri9en (Staubbeutel, bei Apostasicae fmb 3 (Staubbeutel auögebilbet, S5lütl)en|!aub an (Stield)en df)rcnai-ti9 ; folbig befefiigt, in jebcm 58eutel 2 — 4, (Stamm : ^urjeljiod f ricd}enb , and) gegliebect , bei anbcrn cen= trifd), fleifd)igec ÄnoUc, bei anbern ein fnollendl)nlid)er Änoten, »cn S3ldttern fd)eibig umt)üllt, (Stengel frautarttg ober »erl}ol5enb , bann aua^ f)iec bic erfte ©ruppe bk vci^fle fet)n mu^ , meil bie gamilie in xtiut ©tcUung bie etfi« i% ebcnfotrentg ta^ btc Gwpripebiecn ganj naturlid^ ati ik 3?epcäfcntantcn ber ©citaminecn unt> bic 2f potlafiecn al§ ik ber ^atmcn eintreten müJTen, fo wie bicfe ^almcn bucc^ Pleurothallls unb anbere, f(^on fo üiel ongebcutet finb, xvk ik Statue tn ber Jüeiblid^en 3iiii)c bie männlid)c SBilbs nng oon Tulbaghia in Gilliesia oor JCugen gelegt l)at.*') 59. gamitie. ^Brtttattcn: Scitamineae» ^i fit II: Stucl)tfnotcn »on bec Äel(^rof)re umtrad^fen, ©riffcl lincalif^, blumcnblatti artig, bann fabcnactig mit trid)terf6cmi9cc obec Qttl)i\lt(t 9latbe. Äcl^faum bicitf)ei(tg, fraufactig, jtreiter inncrei Äteig au^ r6f)i-igcc S5afi6 bi:cit{)ci(tg, fdjcii benartig, farbig, crflerer gef)t unter in bm CDiufaceen, le^terer bleibt burcl) bic ganjc S'^i^i'i«/ ttjlrb bei bin 5)?ufaceen einfcitig ixnb öfpaltig. ^tixdjt: breii fdd)rigc Äapfei, bei einigen beerenartig, gadjer 1 — OOfaamig, ©aamen Don ber S)?ittc[ad)fc au6gcf)enb, aufredet, nieifi jiemlid) gro^. 1) fug(icl), Äeimling ger«bc im l)arten, mel)ligen ßiroeif , 5BurjeId}en nad) bem O^abel gerid)tet. 2) meij! e^ig, bei einigen mit 9??antet, diweig fef)(t, Äeimling in befonbeicn (0(fcr anliogenben (Saifd)en, imter müf^enfctmigem ßiireip. 3) mit frufiiger @d)aa[e, bei Strelitzia unb Ravenala mit [d)6nem .f)aargett)ebc, Äeims ling mitten im me{)(igen Gircei^. Staubbeutel: 1) einfdc^riger , b. I), I)a[ber on 5 \)ern)ad)fenen (Staubfdben, njeldjc eine jweilippige, 5fpa(tige, fdjon^ gefärbte ®d}eincoro II c bilben, 2) ein 5iveifdd}riger (Staubbeutel auf bem mittleren «Staubfaben, auf jebem ber feitlid)en ein l)alber , biefe 3 «Staubfdbeix bilben bic Oberlippe ber (Sd)cinblumenfrone, beren Unterlippe jn)ci f leine, bm ©taubfdben mit l)alben "Staubbeuteln entfpred}enbe efen{)ett wirftidjcr SSractccn unb rcirflidjer ©Reiben, fers ncr bnvd) bcn Sau ber Orchideen |)inlä'ng[i(^ Jüiberlcgt wirb, SCnbere nennen nur baä ©raubfäbcn, roaä SSeutel trägt, bic übrigen Jfbfc^nittc ßoroUe, benn fte üergcffen, ba^ in btn ©attungen, ik fte al§ fünfl(id)e „ordincs" bauen gcfonbert l^abcn, biefctbcn ©taubfäben i^re SScutcl erljaltcn, Sie Zippe ber ©c^cincoroUe burdjläuft biefelben SDIobificationen , mddjt bie ber Orchideen burd)= lief. 3u bcn beibcn SSfd'ttern ber ^weiten Äeli^rcifie, rceli^e alä 9^a^barbtattd)en ober ligulae für iii ©taubfabenfä'ule eintreten, ift aber |)ier nod) ein brittcä gcfommen. 25licfen mir jegt auf ben 3(nfang biefer beiben gamitien, ber unregetmä'pigblütf)igen biefer 9tiii)i surücf, fo gcjlaltet fid) i>ie SOietamorpIjofc folgenbcrma^en: Orchidee. Scitaminee: 5tud)t 1 — 3 fddjrig (Apost.) ,.♦.♦,♦ 1 (IVIaranta) — 3fdd)rtg bei übrigen, Äeld}faum 2 reinig: 3 u. 2 tf)ei(ig .,.,.. 2mt)ig 3 u. 3, iam (Helic.) *) 1 — 4, 2 u. 3, 1 u. 3; 1 — 5, 0; u. 6tf)cilig, k: bcc unb bic jr>of)l»Dollenbc Musa, bcn ccntrtfc^ geworbenen Äolben, no(^ einmal geiüonncn unb buri^ fiebctneroigcä SSlatt bte ©(emcnte für iai gieberblatt ber ^almc »erctnten. a5otanopf)tl. SBtc unb wo lof't ftd^ aber jenes Urgcfe| üom centrtf(^cn SScginnen , ejrcen« trifc^cn öntfaltcn unb centrifd^en SoUcnben im SScreidje ber gjalmenwelt fclbft? Statur. 25cr Inbegriff bicfcr l)6'c^ften unb legten ©r)ntf)efe ber afrogcnetifc^en ^flanjennatut empfängt banfbar alte SSorbttbcr, bie fii^ it)r alö ^erolbe M ber erl;abencn geier it)re6 8ebenäfetle§ geboten unb oerät)nlic^t ftd^ i^mn, fo viel fie nur Eann. ©i^on icne6 S23urj= clDOIf ber 2froibccn unb Carludovica werben burd) Cyclanthus freunbltc^ wtcbcr begrubt. 2flle Jfbgeorbneten jener gra§= unb liü'cnartigcn ©tammoolEcr werben burc^ bic reid)ftc Entfaltung ber ^l)ocntccen, ber ©agoinen, Socoinen unb Sori)pf)accn gebul)renb cm; pfangcn, Nipa unb Phytelephas nehmen ben ÄugelJolbcn beä Pandanus unb bic fä^r djenartig geftrecftcn gabcnfäulen für bic mä'nnlid)cn 3Slutl;en wieber auf, biä bann bic ©abalinen unb bic waljren 6ori)pl)äcn ber ^ftanjenwelt unb ber ganjen o?rogenetif(^m ^flanjcnnatur, abermalö bas D^ieberc wicber(;olenb, enblic^ in lebl)after ©rinncrung an Agave, centrifc^ geworben unb bie Äunbc baoon, wie fie ia^ , jwifc^en immer gewaltiger nnb männli(^er jlrai^lcnbcm SSlatte, in ptö|li(^ wieber lebenbig geworbener Äraft auä-- ftraf)lenbe ampl){genetifd)c @cfe§, mit bcm ber 2ffrogencfi§ freunbli(^ wvmäi)lt, in ber un^ ungel)cuerjlen JRifpc, welche bie Statur ber ^flanjc nur fennt, als ©tcgcgjei^cn l)od^ über bic jiaunenbe SDBcU fi(^, unb für ft(^ triump^ircnb emporl^ebcn. — Saä tijut nun wirf; lid) — Corypha!*) — *) 2)ie eblcn ©c^irmpalmen ouf ben SJtoluf !cn, SWalabar unb 6ct)lon, (Corypha urabraculi- fera unb rotiindifolia) tragen fel)r grofe, fonnenartige SSlattfddjcr, ber ©tarnm wirb bc: beutcnb ftarf unb \)c6) unb i)at ein fojlbarcS Ijornarttg cben()oljd()nlid}cg, wci^gcabcrteä SSaft? {)otj alä n'u^ere, etwa 1 3ol( bicEc «Sdjidjt bc§ inwcnbig markigen ©tammcä. 9tad}bem ber (Stamm ein anfcljnlid^cä 3ntcr unb wcnigjtcnä 70 gup ^öt)c erreicht bat, fc^iefit ber ungcs t)euerc Äolbcn centrifd) unb in furjer 3cit 30 gu^ l)od) empor, bie ^palmc ift baburdj er= fd)öpft, uerlicrt bic SSIdtter unb glcid): einem tobten 9}Zaflbaumc ))on gewaltiger e5rope. ©n neuer Srieb beginnt, eS folgen wieber SS td'tter unb auS bcm Snncrn beä Äolben fdjie^cn hk SBlütf)cnüftc Ijcrauä unb btlben bk ungel)cucrflc SJifpc in ber ^panjcnnatur, cnblid) mit fc^önen Sraubcn, QOibQdbcv, fd;warjwerbenbcr, wot)(fd)mecEenbcr i^rüditc bet}angen. — Sc^ glaube barum, bajj libcrljaupt eine 2fUcgorie, wie obige, wenn fie in il)rcn 53tomcnten, wie in tl;ren Dbjectcn, rid}tig motiüirt ijl, ber tcbenbigen SJatuvanfdjauung nic^t frembartig ets fd^eint, benn ber 3wecf ber 2(nf(^auung bleibt immer bie Äenntnifi bc5 9taturleben§ unb ber Dbjecte bcffelbcn. Sßer an fold;cr SSefdjauung be6 l)öl)crn Staturlebenä feinen ©efc^macü finbet, fann biefc ac^fe : Characeae. ^ijlill fncfpcnartig, <3d)einfiud)tfnofen o{)ne ©liffcl unb DIacbe/ v>on einem Slulrt auö 5 3«?2t9lein [piMlig umvoUt, in bm 'Mjfiln f[cincc Bii^ciglfin (fofl. 2^ccf; bldttd)cn) an bcc £)bcrfcitc bcc £luir(dj!d}cn auf beren ©clenfcn ft^cnb. ?Bitb nüpd)en artig, inwcnbig mit etweipai-tigcc ÜJZaffe cvfuKt, treld)e in eine be; jlimmtc Sßurjel auöfcimt; bann folgt baö r6l)rig gegliebettc ©tengeldjen, ccjl ein paar ©lieber t)(Ü unb burd)fd)einenb mit SBdrjdjen am ©elenf , bann bic ©lieber mit S3lattgrim. (Staubbeutel? fuglid), ifl n>ahrfd)einlid)er bic eigentlid^c S3lütf)c unb ^ivar bie niebiigfle 93orbilbung einer 3tt)itterblütf)e (Flora <>^erm. p. 147.) ^ieJ^auptfad)c im Innern ifl ein «Stern auS 6 Di6f)rd)cn mit einem feinkörnigen 3nl)alte, tt>al)rfd)einlid) bie n)at)ren ^ifliüc, im ungeprepten ^ufi^^nbc liegen fi'e einzeln in üerfd)iebener ßbene unb breiecfige ^ldttd)cn »verben üon il)nen auf ber ?D?unbj ung getragen, biefc ^ldttd)en fd)lii'pen an if)ren 9\dnbern jufammen unb bilben eine gefdjloffene Äugel, im Innern fi'nb biefe ^ldttd)en mit »om WituU 21 j^ß2 £)rga«ogcncfe. 3n)cifet6rumige. Drbttung: ^ip^jcnlofe. ^Crmteudjter. punft« fletnfotmlg auSlaufcnbeit' lan9lid)m 5Bul|lm bcrfefien, bicfe tra^rfdjcini Ud) bic ^nt^cren obcc ütelleiii^t aucf) bie Docgcbilbeten ©tigmm. 8Son bcm ajcreutigungöpunftc bct ^6f)i;d)en, alfo t)om (Zentrum bcc ^ugcl, ge{)cn eine 50?en9c an bcc S5afi6 djltger , gcgliebertcr S'^bm aug , tvc(c^e bie Uvbcbeutung \)on «Staubfäben, obcv üon S3lüt{)enf)ülle t)abm mögen, SSegctatiom ©tamm gcgliebert, auS etnfad)en 9\cf)rm gelenüg jufammengefejjt ober bie ©lieber au€ um eine 50?itte(ro(;re (dngg pei-ipl)cr![d) l^caimtiegenbcrt 9l6t)ren gebilbet, quirldjlig, bie ^(ejle fragen bie [ogcnanntc ^(nt()cre jivifd}en fleincn bcdfblattartigen S^etglein. S)er frautartigc (Stamm of)ne ®piua(en nerjiveigt ftdb quirlartig ober bid)otom, in ben l)ot)len O^dumen bcr 9101)101 berocgt ftd) eine Slu[fi9^"t unb bic gan^e ^flanje uberjicfjt ftd) gegen il)r 2(bfrcrbcn l)m mit einer Äruftc f ol)lenfaurcn Jtalf e6, (©ternformige Änofpun^ ügU Plant, crit, ic. 1807. dJruppcn: 1) N itella. 2) Cham. Conspectus K. 1064—1065, — Fl. gerin. p. 147—150. oi. gamiiic. ^ornI»Irttt(jcnjad)fc : Ceratopliylleae. ^piftill: grud)tfnotcn adifolfldnbig einzeln ober gc{)duft, cinfaamlig mit gefpaltcnem ober einfad)jein[eiti9em ©riffcl o()nc gcfonberte ^axhc, Äcld) fd)laud)artig, bei Ccrntophyllum tiieltt;eilig. @ a a m e einzeln, bei 1) unb 2) aufrcd)t, feitlid) fpifefeimcnb, bei 3, umgefc{)vt; (Sd)aale ()art, in f)dutigcm ober bei 3. inlcberi artigem, mit£iornfpifecn öerfel)encm ®d)laud)e fleinfrudjtartig, Äcimling f)icc t>iertt}eilig, gebcrd}en rofcttenartig V)icltl)cilig. (Staubbeutel: in 1) unb 2) auö einem centiifd)en (Staubfaben (mdnnlid) umge; luanbeltcm ^ij^ill/ alfo rcieber trie bei ben ^(roibecn, auA):) in bcr SSierjabl ldnglid)e ^oUcnmaffcn auf ftd) tragenb : Caulinia , ober in ftd) in 4 '5dd)ern entl)altcnb unb 4f lappig auffpringcnb: Naias, ober bie «Staubbeutclbldttcr - fd)on anfangs getrennt, rofcttenartig üern?ad)fcn, jtrei ; bis breifpii^ig unb jebcö innerlid) 5roeifdd)cig: Ceratojiliyllura. S3ci 1) unb 2) eine fcblaud}artige jer; reif enbe (Sd)cibe. Äcld) (bcr mdnnlid}en S3lütl)e) 4fpeljig auffpringcnb, bei 3) ein 4tt)eiliger Äeld). sßegetation. (Stamm untcrgetaud)t, t6l)rig, grofscüig, SSldtter fteif unb ser^ brcd)lid) , gegenüber unb linealifc^ fdgcranbig , an bcr Saftö f urj fd)eibenartig erweitert, bei bm (5eratopl)nllccn quirlfidnbig, gabcltl)eilig unb fdge^abnig. — S5iutl)c bei 1) einläufig, bei 2) jtveit)dufi9 unb bei 3) iricbec cinl^dufig. ©ruppcn: 1) Caulinia. 2) Xaias. 3) Ceratopliyllcac. Conspectus N. 1666 — 1668. et 166Ü? — Fl. germ. p. 150 — 152. 2(nnicvfung. Sa^ btcfc brci ©ewädj^gattungcn in bcr Icbcnbüjcn Statur in jcbcr Scjtcl;im9 inniger jufammcnt)altcn, aU in ben S3ud}crn iljncn jufammcnjuljat: ten erlaubt witi, ba§ i|l woi)l feine ^ta^e. 6i. gamitic. ^oboftemoitcctt : Podostemoneae. ^iftill anfangs fi^enb, fpdter gcfticlt, iiKifdd)rig, tielfaamlicf), 5^arben 2 — 3 3n)f ifelblumige. Srbnung : D^tV^cnfofe. ^obcflcmonccn. itapfcl gcfliclt, gcjircift, jtvcifadjrig jtvctfdippig, (£d)cibcn)anb ben Äfiippcn pa- raUcl an bcibcn Sliid}m faammtMgmb. ©aame fef)c flcin, Äcimling noc^ unbefannt. S3lutf)e fctd)log in Sdjcibc, rocidjc scrrcipt, bei Lacis ein fd)up5 pcnaitig iMcUfjciliäcc Äe(d). €5taubbcute( 2 — 5 — 00, jn)cifdd)ii3 , ^^m^ auffpringenb, auf iiertradjfenert ©taubfdben, tre[d)e n?ed)fclgiücifc iinfrud)tbar finb, ringg um ben grud)tfnoten obcc finfcitig. SSegctation. Stamm fwutimig, dftig, unter9etaitd)t , S5(dtter bei 1) t)crfd)mor; jen {)crablaufenb, bei 2) roed^felftdnbig, bidjt jtcgelartig, aud) am «Stengel t)er; ablaufenb , bei 3) fe{)r fein ^aaifaferig jecfpalten. S3lut{)en jroitterlid) , aug ben 25[attad}fe[n obcc Btveigfpü^cn. ©ruppcn : 1) B 1 a n d o v i e a e. 2) M a r a t h r e a e. 3) L a c i d c a c. Conspect. 1610 — IfiTö. . , Sfnmcrfung, "Uuä) fic finb 9Jac^6ttber oon Gri)pt09amenformen iinb iricbcrboren im jpabituä bte Jftgen unb SdHxmcofe, worauf fie bann in bcr brittcn ©tcUe ivicbcf 3(nna'I)crung an btc ©cratcpt)i)Uccn crflrcfccn, 64. gamitie. 33drIavVrt<^tt><*'i>f'^ • Lycopodiaceae. ^iflill: §i-ud)tfnoten frei, adjfdftdnbig , offnen ftd) quecr jtrciHappig unb finb 4 = fporig, ober egal ober uncgal 2 — 3fdd)rig unb üiclfporig, ©riffel unb 9]arbe fe!)Ien, bie Sporen finb fuglid) mit grubig^jeUiger Sd)a[e, ijaben 3 in einen ^unft jufammenlaufenbe Diippdjcn. Keimling feimt mit ^fa{)(iinirje[ unb j\rei gegenüberftef)enben S5ldttd)en, nid)t alö ßeüfeimer, Staubbeutel einjeln in S3lattad)feln, queec jroeif lappig , mit fein mei)lartigem entjünblid)en Rollen erfüllt, biefer Dierfornig (roie bei meljreren £)rd)ibeen) ju; fainmcnl)dngenb; bei ben einl)äufigen flehen bie Staubbeutel oberijalb ber roeib: lidien S3lütl)en. 23egetation. Stamm fried^cnb, trurjelnb ober aufred)t, mit 9iinbe unb meifl 5 ©efd^bunbeln, fcautarttg ober i^erl^oljenb, gabeldftig ober n)ed)feldfiig, mit Spi; calen, ceid)lid)en 9\inggcfdpea in bcr Stammad)fe unb Spaltöffnungen (je^t fogenannte ^autbrufen), S3ldtter bid)t jiegelfldnbig ober 5treirei.f)ig , lanjetlid), fdimalcr ober breiter, bei wenigen gef^ielt, and) mit 9)?ittelrtppe. Sumpf: unb J^aibepflani<,en. ©ruppcn: 1) Selaginelleae. 2) PI anan tli eac. 3) Bernhard ieac. Conspect. 1676—1678. — FI. germ. 152 — 153. 63, ganiitic. ÄoIbcnfd:»of|'cr : Balanophoreae. ^Piftill: Sru'^)tfnoten eingen)ad)fen, unegal jroeifddjrig, bei 2) cinfdd)rtg. ©riffcl gefpalten ober bei 2) ein [eitlid)er, fpdterl)in abfallenb. O^Jarbcfopfformig. ^xud^tbo- i}in f olbenartig, enbfidnbig bei 3) aber anget}duft. S f " d) t leberartig, trocfen. S a a; me einseln l)dngenb, mit leberartiger ober fnod)cnartigerSd)ale, Äern jellig mit Sporenmaffe erfüllt, ^iftill adjfelfrdnbig in fd}uppigem ■Decfblatt ober oon 3 — 4 21* jß^. Or^flnogeitcfe. 3jvcifcf6rumig?. Drbnmig: D^ippenlofc. Äoiecnf^offcc, @d)uppcn (wie in voriger S^tmilic bei Bernhardia mit 2.) fcldjartig um? geben. Staubbeutel 1 — 3, t)crnjad)fen, au^martg, ober bei 2) jum2:f)elt unb bei 3)9an5 frei, 1'- ober unegal 2fdd)i-ig, (angä auffpdngenb. ^cUm (luie bei Dori; ger Sami(ie) fugltc^. 58ei einigen eine ©pur fon Dcrfummcrten grudjtfnoten in ber 6taubfabenro^re. 2(d)fel|Idnbig in fdjuppigem ^idbUUt, bei bm 2opl)05 pl)pteen au5 bcren ©palte entfprtngenb. «Begetation. «Stamm fIoifd)tg;pi(javtig , Söurselfto^ fricd}cnb ober centrifd), fajl fuglid), fd)maro^enb. 25lütl)en in bcn "ädj^dn ber nm ganjen ©tdmmdjen Siegetfd)uppigen ^lctfd)bldtter ober auf enbjidnbigen Äolbcn, aud^ Stt)ifd)en ges füeltcn @d)ilb[d)uppen, ein ; ober jtneil)duftg. Gkuppen: 1) Helosieae: Laiigsd. Hei. Scybalium Schott. Endl. Scy- nopsole Ihidl. 2) Cynomorieae. 3) Lophopliy tcae: Lopliophytum Schott» Endl. Ombro- phytiini Pop p, Conspect. 1610 — 1682. 66. gami'lfe. G^t)ttttCCtt : Cytineae. ^ijlill: gi-ud)tenoten etngesT)ad)fen, bei 2) aud) frei, einfdd)rig, ®rip ccntrifd), SJarbe [Iraljlig ober fd)ilbf6cmig, bei 3) \jiele ©riffcl gcfonbeit, in ber ©d)eibc t)ertDad)fen , ^f^arbe s^eifel^aft. Srud;t: leberartige SSeere, «Saamenlciflen 00 unb OOfaamig. ©aamc [el)r 5at)lreid), in SSrei , ui-be »ielitctdit noc^ feine birectc SScobadjtung it)ti »ribcrlegcn. ^ievbct tefc man eine nod) weitere 2Cu§beI;min9 ä'(;na'(i)ec SJevmutljung üon Meyen: Bc- gensb. bot. Zeit. 182!). p. 49 — 63. 67. ^amiiie: (S>d}ad}tclf)aitne : Equisetaceae. ^ifliU: gnid)tfnotm fel)c flein, fpormartig, fugrid), fpi|ttd), fef)r jal)[md) in (Sdcfd}en, midje mit einer Spalte auffpringen. GntreiifeU einen grünen Äeimling, njeld)er fid) jcüig quirifeimig au^bieitet. ©taubbcutel 4, unüolüommen fpatelfoimig , an ben dnbin jnjciet %\bin, in njcldje ftc unmittetbac überge(}en, bic ^äbcn freujen ftdj, fmb am 9)?itte(punftc Dei-wad)fen, bafelbf! becS3aftö beöSr«d)tfnoten (ober bei- «Spore) anl)iingenb, unb finb im tvo(f nen ^uftanbc gegenfeitig fpiralig um benfelben berumgeroKt, ffrecfen ftd) bei :2Cnfeud)tung fdjnell au5 , ba^ f eulen s ober fpatelformige ^nbc [d)eint spoKen anbellten ju ipollen. SSegetation. (Stamm mit untcrirbifd) nefjartig treit um{)erfricd)cnbem, iai)in, ges gliebcrtcn Sßurjeljlocf e , tragenb auf btn ©elenfen nuf fernartige ÄnoUen. — (Stengel gegliebert, i)ci)l, mit Sfelct au^ Äiefelerbc (Struve: de ^silicia in plantis. Berol. 1835.), i)axtl\d) , gcfificift, an jcbem ©elenfc eine Sd)cibc au$ quirlartig Dermadjfencn @d}uppen, unb quiclftanbige, geglieberte, gefurdjtc ieftd}en. 2}ie meiflen f)aben Spiratgefdpc fmb (Spaltöffnungen/ ober (\m Eq. Telraatcia unb ber fruc^ttragenbe Stengel üon E. arvensc), cntbef)ren bei? ber. S5liitl)en|lanb cnbfldnbig, japfenactig, S3lütbenbobcn fmb fd)ilbf6rmige, geftielte Sd)uppen, ftc tragen innerfeit^ im Umfreife 4 bis 7 Sdcfd)en/ ttjcldje nad) bem SO^ittetpunfte bin auffpringcn unb mit jenen üorgebilbetcn ^rnttif- blütbcn erfüllt finb. £)b unb mo eine beftimmtc 2(nbcftung ftattftnbet unb ob bic Sdc!d)en t>ielleid)t ben ^illm ber breiecfigen ^"d)tfnoten, unb bleibt oben offen. — Sei Podocarpeac ^ i ji i 1 1 einjeln, einfcitig , giud)tfnoten einfaamlid), griffeU loS, ©aame bei Podocarijeae umgefebit, bei übiigen aufred)t. Äcld) fat>nfcrmis ober ein 9?apfd)en, fpatect)in g(eifdil)iillc füc ttn Srud}tfnoten. Keimling jweilappig. Staubbeutel: bei 1) meljrere an bec ®pi^e einet ©taubfabenfaule, aufred)t, im'M fdd)cig, m bec ©pi^e mit ?od)ecn auffpcingenb , bie «Sdulc jleigt auö jroei: flappig t?ecti!al halbgeöffnetem Äc[d)e. — S3ei 2. ifl bie ©taubfabenfdule am (inbc in ein l)ocijontaleg, jlumpffiecnform; igc^ @d)ilb ausgebreitet, bieg cffnct fid) untecfeitö in 5 (aud) 4 — 8) Sdd}ccn, rceld)e ben fugeligen ^Vllen entl)alten, (benft man ft'd) bie (Staubfdben gcfcn-- tect, fo 9el)en fie alfo fo unmittelbac in inn ^ollentcdgec übec, mt bei Equisetura), bergt. (Staubfabenfduld)en finb Diele ju einec gemcinfd)aftlid)en ©dule üermad)fen, fommen auö yegclfd)uppigec J^ülle. — SSei 3. finb bie (Staubbeutel 2fdd)rig (Podocarpns, Dacrydium). cbec Ifdd); tig (Salisburia , Phyllociadiis ) meijl mit fd)uppenartigem Vfnfab. sßegetation. ©tamm t)oliig, bei 1) ftraud}artig , gegendfrig i^er^iveigt, 3treige gcftceift, rau^, gegiiebert, an ben ©clenfcn eine (£d)cibe au6 jirci gegenfrdn; bigen, ijerread)fenen @d)uppen, 23lütbcn angel)duft, n)eiblid)e du§ beu iSpifeen, nidnntid)e aug ben ©elenfen. — S5ei 2) unb 3) (gtamm üollenbet ()olyg , ftraud) -- ober baumartig, ^n^eiJeiIig ober wedifeldftig ; S3lütl)en aü$ ben Slattadjfeln ober ^tveigfpiijen, bei allen ein; obec j,n)ct^duftg. ©luppcn: 1) Ephedrcae: Ephcdra, 2) T a X c a e : Taxus allein. 3) Podocar j»c ae : Podocarpus, Dacrydiura, Pliyllocladus, Sa- lisbuiiii. Conspcrtiis l(i!)l. IfJüS-lOy?. 1719-1723. Fl. gemi. p. 155 — 156. 2(nmcrf. Sic fcnbccbarc Sbcc, bau bcr napfförmigc Äcld) ober S5lilrI)cnbobcn ber Zamn, racldjcr fid) nad) unb nadj ?ur gleifcboüllc entwickelt, bcr grud}t= fnotcn (!) fetbft fei), i)at nun ccnfcqucnter Sffieife auc^ cUc übrige Sl)eilc auf eine SBetfe erEUi'rcn laffcn, rceld)c bicfe ^flanjcn, nebft ben Sonifercn aUcrbingö ^e^r — •l)iftorif^--pf)i)tc9rapt)ifd) mcrfwiiibig gcmai^t l)at. 2fber cö wkb bie Sbec oon ®i)mnofpermen , weldie üieUeid)t nur üon ben Spcabccn auggtng, für biefc gegenioärttge (gtufc iral^rfdjcintid) ncd) ferner fo parabor bleiben, »rie fte Dor biefer oa-meintli(^en ©ntbcctung eä irar, unb bie 2(nf(^auung ocn !«t(^= arb f(^cint fic^ tetd)ter mit ber 55)feraniorpt)cfc btö ©anjen vereinigen laffcn ju fönncn. 69. gamiiii. Satitnlacccit: Sanlalaceae. ^iftill feld)loö bei ben ßl)iorantl)een , bei bm übrigen einge»vad)fen, bei Gnctmn SDrgancgcncfc. 167 3tt)cifel6Iumigc. r)rbiiung : (Eteif^Iattrigc. ©antaiacecn. unb Osyris 3 9?aiben, bei übiigcn ein einnarbigcv ©ciffel. Srii'^)tf"Pteti cinfiiamig, »rirb juc (Stcinfrud)t mit einem ©aamcn mit flei[d)i9cm Gi; tveife. Äcimting iid)[cnftdnbig, nur bei Osyris fd)ief/ umgefe^rt. Sei Gnctum ftnben fiel} a^cnbe Spaaxe untec bcc gi-ud)tfd)aa[e unb bie üO^anbel x\i c^bar. SSci im Penaeariae ift bec giud}tfncten iriebcr frei unb 4;fiid)ri9, in jebem %ad)i 2;faamig, ©aamen ju 2 unten an bcr ©djeibewanb , mit breitet ^ati) unb Äeimwarje. Äeld)r6l)rc ummdd)fl bin Sruc^tfnctcn , bei 1) oljnc ©aum, bei 2) unb 3) ijl ber @aum 3 — 4 — 5it{)eili9. Staubbeutel ium2:f)eil einfdd)ri9 unb auf einer ©d)uppe ein9cn)ad)fen bei Chlor- antlieae, ubrigenö Sifdcbrig, (dngö auffprtngenb/ auf ©taubfdben, rceldjc bei 2) in ben ©etcnfen einer geglicberten 2(ef)re, bei 2) unb 3) im Äeld)fd)lunbc unter £)rüfenfd)uppc, Dor ben @aumab[d)mtten, g(etd)jd{)[i9 fief)cn/ beiNyssa in ber mdnnlid)en S3lütl)e bcppel^idbüg. SScgctation. Stamm fraut^ ober ftraud)-- unb baumartig, Steige unb SSidttet (bei Chlorantlieae, Santainin uub Tenaeariae) gegenüber Ober (bei übrigen) n)cd)fclfldnbig unb jcrflreut, S3lütl)cn bei Gnetum cin^dufig, n)eibltd)e an bec SSafiä bcr mdnnlid)en @licberdl)re('rhoayii(i/.), bei Nyssa jroei^du^ig ober polngamifd), in Solben, bei Osyris jn)eil)dupig, bic mdnnlid)en an geglieberten Sireiglein (faf! reic bei Guctuin) in ben ©elenfen gegenüber unb eine am ^nbe; bei übrigen m bm ^\v(\o,\)fü}d)in snjifd)en 2^ecfbldttern ober bei Saut- aluiii in freien breitl)ciligen Dxifpen. SSldtter leberartig dnrippig ober fteber* rippig. ©nippen: 1) Chlorantheae. 1934 — 1!)58. 2) Nysseae. 1712. 3) Saatalcae, a) Exocarpeae. 1701, 1707. — b) Osyrideae. cc) 0[>hireae IVOO- IVM)'- ß) Thesieae et V) Santal. gcnuinae. — 1702 — iJil. — c) rejiaeariae. 3041 et SarcocoUa Rchb, Flor, fferm, 155 — 158- 2CnmcrE. Gnetum fd)etnt crft i>k Chlorantheae ju üoUenben, bie Ephedreae wks bcrf)oIenb, mc^alb anä) it)ol;t bte fficnüanbtfc^aft bcr ©ruppcn crft burd^ jene ©attung flav toirb. Hedyosmum, auö bcmfelOen Sppus gcbilbct, beginnt feljc tief mit feinen etnjclncn, ein* fahrigen 2fntl)eren, bte fi(^ olä männliche aSliitl}cn ol)ne aUe ^iiUe entrcietctn. Sie Penaea- ^ärten, rccldjc blül)enb cor mir ftel;cn, jeigcn bcutlti^, tüte fte btefe '^amilk abfd}tiepcn, um ben üaphneae oon tl^rcc ©cttc ein "KmloQon bieten ju fönnen. '^at man bic ffiU'itljcn Icbcnbtg , fo fiberjcugt man fid) batb, bajj bic beiben steinen Secgbldttc^en, rcetc^c nod) ncucrlid) calyx di- phyllus genannt rcorben finb, btefe SBürbe nod) ni^t »crbicncn, bcr \va\)vi Äcld) aber bcm bcv Üaphneae analog ifl. Gine auffallenbc Srfdjeinung ftnb bte großen Sritfcnföipec bd Penaea inucronata, rocldjc bic gorm bcr (Staubbeutel Ijabcn, bie wahren beiben deinen etaubbcutelfädjcu t>bcr nur inncrfcitä unten auf fid) tragen, bd ben fd)6'n rott)bh'tl)cnben STrten P. squamosa unb iuibricata tfl bcr bviiftgc SSeuteltrctgcr (connccti\(;in) üerl)ältnipma'|jig Jlciner, b.'e SScutcl grö:: ^cr. Sei P. inucronata jletgen bic 4 l;äuttgcn gliigetfnoren bcä ©riffcls biä über bte faft !ug: lid^c 4f)ocfr{ge 9Jarbe l)crauf unb bilbcn über bcrfetben ein Ijonjontal aufltcgenbeä, fleif^igcö Äreuj, tpö'ljrcnb biefe Stjeile bei P. sarcocoila uttb squamosa ganj abweichen. 2^ Ijabe folg; 168 £trganog^ ^tctofcU ber SSerf. b, 5^aturforfd)er in^cna. 2)ot.3cit. lf:^36, (S. 703 — 706.) sßegetation. (Stamm au6 conccntrifd)cn J^oljfd)id)ten mit Sor!e. Strdud^er unb t)of)e S3dume, mit dtl)erifd)em .Oele (|)ar5), mit punftirten ©efdfen (üergU aud) ^njin SSot. Seit. 1823. ©. 447, unb Srcüir 9l)nf. e. 112). Sweige med)fe(nb, meift quirljldnbig, 55[dtter ftnb l)aite, fredjcnbe 3^a; be(n, ein3,eln ftet)enb, ober ju 2 — 4 — 5;bufd)e[fci-mig au^ ^aut[d)eiben ent; fpringenb, ober platt. S3lütl)c meifl cin^dupig, bei Jim ii)erHs5ireiI)duf ig unb bic tveiblid)en ju 3 enbjlänbig, bei übrigen bie tt)eib[id}en [o ane bie mdnntid)cn, biefc aud) bei Junipcms, in S^^Pfcn, b. l), 2(el)rcn mit (Sd)uppen (mctamorpl)0: firten SSldttern) in bcren 2(d}feln bic 23[ütf)en meift ju 2 ober 00 , bei bcn 2(raucariecn 1 ober 3 anft'lj'Cn. £!ic (Sd}uppen U'crben I)Ol5i9 unb bilben Sapfcn, nur bei Juniperus iDcrben bie 3 (Sd)uppen fleifd^ig unb bilben eine Äeld)bcerc. ©fUppcn: 1) Cupressinae. 2) Abietinae, 3) Araucarieae: 1730, 1128, 1729. Conspect. 1719 — 1730. — Flor, j^crm. 158 — 1(12. 3inmcrf. 3^ Eann nur sRid)arb'ö 2innd}tcn natürlid) finbcn unb mac^c bemcrHid), tuic bie bcibcn testen ©attungen auä) barum al§ bie |)od;flcn crfdjcintn, n^eil &ei i^mn bic Staubbeutel rricbcr jur Dbcrfcitc gelangt finb. ®a9 bie Coniferae bic Lycopodiaccae ber {)ö'bcren ^otcnj finb, mvb Icidjtcr «ar, joenn man, rcic man, um baä cmpfinben ju Eonncn, tt)un mup, alle ©attungcn nor fid; £)rgauc(jcnefc. 169 3>ücifcr6rumige. Crbnuitg : (Stcif6Iätterige. 3apfentaume. ^at, ©tc f!i-c&cn auf ihvct ©tiifc bcc ©tammlnlbung , in irclc^cr fi'e mit bcc »origcn Älaffc ftd^ parallel ftetlcn, mc{)r auf; olä abiüäctä, bafjcc xviU iijrc ^fafjhüuricl no(^ nid^t mcl bcbcuten imb fte ftcf)cn alä nicbcvc ©lieber bec ampljtgcnctifi^cn ^^flanjennctiit bei weitem nod) nic^t fo fifl im Soben alä bie SSd'ume bec britten gamiü'cn biefec Orbnnng unb alle ber fotgenben butün Drbnung, in benen bie 2lmpf)i9ineftS iaß SSeflrcben nac^ oben unb unten fd;on mcl)r unb flarec in fi^ QUgg(eid)t. Sie SntbecEung bec merfrourbigen Pinus pinnafa, «jctd^e ft^ bei ^ccrn ^Jarmcntier in (5ngl)ien 6cfinbet, bcvcn S5(ätter bcncn einer gcficba-ttn Ilalvea äi)ndn, bi'irfte einen Sen?eiä mcf)r für bie 9ticl)tigfcit ber ©tcilung biefcr gamiiie gtlKn, iceldje oftin(?ac hii uerbreitenben ©lieber für hit ^roteaceen cntfjatt. 71. ganühe. ^^rutcrtcccn: Proteaceae. ^'Piftitl cinfiid}, gcud)t!noten frei 1 — 00 f.wmüd), @riffc( geftvccft mit gcj trölbtec, meifl fdjiefcc 5^arte. grud^t: Olup ober SlÜ9c[frud}t cinfaamiä. ©aame nufrcdit; cbcc jtvcifddirigc, jivciiet!)!^ iiiclfaamigc Saigf.ipfcl, du m\^ f(hit, Keimling auficdn, (SiWmenlappcn platt. Jlcld} ^^tKilig unrcgeliTivipig ober bei U^ttm regelmäßig, bei einigen farbig. •S tut b beut et 4, bei Elacag-ueac bt'o S, jmeifad^rig , bie (Staubfaben bix tD?itte bcc ileld)b[atter gan^ ober tl)ciln)eife angetvad)fen, bei Protecae bie «Staubbeutel bes^alb in einer loffclartigen 2fu6^6^tung vom Gnbc ii^ Äeldbyblattcä , bei beu ©attungcn mit regclmafiiger S[ut()c finb bie Ctaubfabcn unter fid} vertvad)fett (Synij)liyonenia cf. lidtb, Iiort. t. 107.) ober Q.mi frei (Persoonia), bei bct ©cuppe ber Elaeagncac fi|en bie S5cutel im ile[d)fd)lunbe unb iredjfeln mit t:n '2(bfd)nitten. SSlumenFionc beutet fid) burd) f)ppogpnifd)e 2}rufm an. JBegetation, «Stamm ()ol5tg, Stvaud}er ober S3dumc, Stamm einiger unten bebcutenb verbicft, 2(efte quirlartig ober jeiftccut, Sldttcr leberartig, bei le^ti cm frautartig unb fi(bcrfd)uppig (iTevnfcvmig ftd) ablcfenbe £)ber()aut), bie leberacttgen fiiiben ftd) mciftganjranbig, Idnglid) unb runblid), nabelartig oberflad), aud) ficberfpaltig unb uielfad) sufammengefegt. S3lütf)enjlanb beginnt in 3^^ pfenvi()ren , £)olbcntrauben , tvirb bei regelmdpiger SSlutlje ad)felftdnbig. 25e(f ; bldtter werben bei ciaigen ju f)avten Sd^uppen — bilben Rapfen. 23lut{)cn jum JS^cil biclinifc^, groptentf)eil6 jivitterlid}. ©ruppen: 1) Proteeac: — hrcnjulares. a) nucifcrae 1732 1746» b) foUiculares : 1755 — 1770. 2) Persoonieac: reg^iilarts 1747 — 175-1-. 3) Elaeagncae: alteinanlJicrac, 1715 — 1718. — Flora gerin. 1(52. l'nmcrf. Sie ^voteaccen ftnb bie liöl^erc ^^otcnj bec SSalancpljorccn , ixt burd) g-rci-- njcvbcn beS OTannlid)cn antitl;ctif(^ fcctgebitbetcn (Koniferen unb burc^ il)rc Ic^te ©ruppc, bie eiäagnccn bie SSocbilbung bec (Seibein. S)iefe ©laagneen l)abcn unter allen bie ßropte SSecbreitung. '2, i5am!ltc. (2ct&clit: Tliymeleaceae. =•^1111 II einfad), grud)tEnctcn frei, ©ciffel einzeln, cinnarbig, bei Passcrina u. o{)lncdjcnb, ouf bec Scud)t {)intrclfenb. (Staubbeutel beflimmtjäljlig, mcifl 4 ober S (in ivemgen 2, aud) 10), jmci; fdd)ri9, in bei- dio\)ti obcc in bcm (Sd)(unbe beg 5\cld)cä ftl^enb, obcc auf für; Jen ©taubfdben. S3(umenEi'one burd} S)tüfcn im Sobm bec S5lutf)e ober in bei- 9i6l)ce obcc im @d}(unbc angebeutet. SJegctation. Stamm bei einigen Eiautactig, bei bcn meiften ^ol^ig flraud)s unb baumartig, Sldttec [eberartig, gan^ranbig, 23lütl)en cnb; oöec ad)[elftdnbig, bictinifd), bod) meift jroitterlid^ ©luppen : 1) Darwinieae: 1771 — 1772. 2) Daphneae; 1772—1783,, nc6jl Forcsticra Poir,, Dirca, La- gctta, Caiisiera. 3) Aquilarinae: 1784-— 1785b. 3tnmeff ung. ®tc ©cibdn ^inh tic G-.ftinccn bec bö'bcrn '»Potcn;^, bi'e foctc^ebttbe: ten Qiäao,mm, in t()rcc 3Cntitt)cfc: (Dirca etc.) riutbiutcnb auf bte ^corcaceen, ac^fenen Seitenfd)uppen cingcfd)(cf|cn , tr>eld)c eine 2f{appigc (Sd)einfapfc( bilben, unb ju einem ftreitEolbenartigcn 3apfen vereint ftnb. — Saame einjcln, aufred)t, Saamenfdjaalc ^dutig, Saamenf}aut faf! kornartig, 5n)i[d}en beibcn ein bic^teä @en?ebe m$ Spiralgefdpen. Äeimling otine Si; roeip (t)erEel)rt unb mit ßiroeip bei 3). 2) bei Myriceac 2 pfriemenformige O^arben, <:n, meift an bec S5afig jufammenl)dngenb, von einer obec ein paac Sd)uppcn unterfingt. £)rganoc)enefe. 171 3mcifcl6ramigc. Crbnung: (gtcifSIättrigc. !02i)r{cacccn. 3) Stvracillnap. Staubtcutcl umgcfcl^rt f)crjformig, 2 flapplg, cinjelit nuf einem ©tiutbfabert, beten mefjrcrc in rifpigcn, fcf)uppi9cn ßnbfaf^d)cn. SScgctation. (Stamm l)olji9, (^traudjcc unb SSdume, bei bin Gafuanneen bic ßtreiqe lang, bünn, fratrgegliebert, gcfurd)t, (reifbcrI)o(cn Eqnisetuin) blattlos, bei 2) unb 3)23ldtter n?ed}fc(nb, mcift Icbevartig, fdgenranbig, bei Llquidam- bar tianbformig, bei 2) mit l)ai'5i9en ^luiftbrufen, bei 3) trdufelt ber 25a[fam QUO/ ilii'c (2amme[frud)te ftnb füiebcv fnettfolbenformig/ ivie bei ben dafuari; neen, aber im Snnem bucd) jireifdd^rigc, inelfaamige Äapfeln I}cl)ec ents ©ruppcn: 1) Casnarincae: lß!)0, 2) Myriceae: 1692. Ifi'JS — nOOb. 3) Styracifluac: 2143. 1731. 2l"nmcrEung. 35te 93Ii)ncacecn fccginnen rürfbcutcnb auf bic (Squifctcicccn, flcUcti tn t£)rei- jrccttcn 6nippc btc SScjfcfjung auf bic Sfuicntacccn, in bcr bvittm bic ffiövbiibung bcr Urticacccn i^cx baä fte bcfd)aucnbe Jiuge. 74. ^amilk. ^ätydyenblüthlct : Amentaceae. ^ifritt frei, gefpalten, 2^ cbct boppclt 2narbiö; bei Quemxs Snarbtg; bei 2) mcifr mit 2 J^autflugcln bei 1 unb 3 ungeflugelt. SSei 1) 2=!(appigc SSatgfapfef, inelfaamig, ©aamc mtt5SoIIfd)opf, Äcims ling auficd^t, clinc 6iivci{5, anjlatt bes Jleld)eg ein £)cc!blatt. ^ci 2)9lu^mit 2«^autflu9eln ober ungeflugelt, cinf^amig au^ jiretfdd)ngem ^ruclnhictcn mit einfaamigen üdd)ern cnt|Tanben, (Sviamc l)dngenb, ebne @is m\h nnfratt bei Jlelrf)c6 ein Secfbtatt, (ii\fc : Urticaceae. ^iftill ftci (nuc in Gunnera utib Misandra in bcn Mild) einciemad}fen), ©ciffct fürs obec feiner, Sf^arbcn 2 unb ber Scud)tf"notcn jweifaamlid}, obcc cinfad), auc^ ftecni obec jitreitfolbenfcrraig unb ber S^icijtfnoten einfaamlid). Äcld) 4 — 5t{)ei(i9 (bei einigen 3tt)ei[t9) obec fef)[enb. gcud)t in @d}aalfaamen obec @teinfcud)td)en» ©aame aufred)t obec {)an9cnb obec feitltd}, (Siioeip bei oben genannten ©attungen t)or{)anben, übrigen^ fe()(eiib, Keimling gecabe obec frumm, aud) fpicaitg, ^Büc^eld^en nad) oben. Sei 1) auf einem gemein- fd)aftlid)en Srud}tboben bid)t jufammengebrdngt, biefec fugltd) obec langlid) unb avL^m mit ben S3lüt{)en unb Srud)tcn bcfc^t, obec bei Ficus inwenbig. (Staubbeutel 2 — 4fdd)cig, metj! 4 (bei trenigen 3 — 5 — 6), Idngg auf; fpcingenb, auf fceien ^wfi)tboben bei bcn ^(rtocarpeen, bei bem ©cuppdjen c. imrenbig im aupcn umgebogenen obec (wie bei Ficus faf! gcfd)lof[encn Scud)tboben; bei übrigen ad}fel[ldnbtg in Ändueln, S5üfd}e[n, Äd(jd)en, TTel); vm, 2;cauben, Slrugbolben unb Sxifpen) meifl jn)ci{)duft9, andj cint)duftg, aud) mit 3»i5ttterblütf)en gemifdjt. ©ruppcn : 1) A r t o c a r p e a c , a. Platancae : 1794. — 1>. Morcae : 1813 — 1815. et xMaclura K u 1 1. — c. Dorstcnieae 1811, 1812; 1816, 1817. — 2) Urticeae, a. Lnpulinae: 1810. — b. Gunnereae: 1818 et Misandra Cominers. (alä 3(ntitl;cfc ber ganjcn gamitie). — c, Cecropieae: 1799 — 1809. 1819 — 1821. — 3) Ulmeae, a. 1827—1829. — h, Celtideae 1830 — 1831? — c. Lacistemeae : 182G et Synzygantliera Rz. Pav. (Didy- maudra W.). !?fnmcrfung. 2?cr Snpuä ber Äcldjbilbung ijl gewonnen unb bontjaitcnb. Gr bilbct ft^ bur^, unb nur feine ©egenfä^e ftnb rücfbcutenb auf Unooirfommcneä, njte es loar. Sic 2(rtocarpcen rciebcr^okn bie S)^i)ricacccn, bic llrticccn aber bie Ifmentaceen, unb bic SJoUcnbung obec baä ßcntrum fdltt in ik britte ©ruppe. £rgano3cuefe. 173 Siüeifclblumige, Crbnung: 2lbcr6Iatterige, Dfteciuscicn. 76. Familie. ©ftcrhi5cicn : Aiistolochiaceae. S5>i|^ill 1) frei, mit 1 f%nbcn/ fd)icfcit, ober mit 3 — 4 — 5 ^aiUn, wirb ju cinfaamigcc (£ t c i n f c u d) t. re(d)cr in bcr Änofpe langS gefaltet ift, ©riffet \xni 5^arbc cinfad), enblid) fd)i[bf6im!g , bei 3) and) \vci}[ ncd) feldiartige Jpiillcn für meljrerc ob^r fogar für bic einjelnc 23lüti)c (.MLnibilis,, grud)t bei 1) unb 3) eine l)agcbuttartige @ammo[frud)t , bei 2) cinfad), bie «injelncn Srüdite bei allen J^autftüd}td;cn, bet fcrtrocfncte fd}(aud)artigc ober tlumenvirtige Äeld) ganj ober tf)ei[tvcifc mit bcr (Sd)aalc von 9Kttld)en unb ®aa men innig ücrfd)raol^m £)od) ben^^cift bic racgltd)c ©onberung t?cn ber .^ütlc, bie '2(nu\^fenl)eit wn 2 (Saamc^en in Calyrantlms. (Iimei§ ild, bei Bloniinieae, Atherospernieac, Avctagineac, fci)tt [d)Cn in b?n ßa[rcantf)cen. Äeimting im Gimcip ad)fcnfranbig, vcrfehrt bei Moniruieac, aufrcdit in al- len übrigen, bei bcn 2(Uionicen frümmt fid) ber grc^e i^cimling langä bud)i ttg um baö ßitveip feitüd) ()erum, bei bcn Galpcanthcen [wo ba6 ßinjei^ fcl):t} • gcl)t bicfc bud)tige Krümmung in bic SufammcnrciJung über, 3)£benfo vok 1), nod^ 5af)[reirf)cr unb angekauft im glocfen; obcrErugfcr mis geu SSiütf^enbcben, mit bel)aartem Jte[d)fd)laud) gefd}manu, bei Chimonantlius cbenfo, bei Calycantlms |^el)t ber @riffc( frei über bi^^ bcfy.iartciSdilaud^münbs ung l)ccau6 , unb bie (Spuren ber @tield)en , worauf bie jveib[id)en SSlüttjen einzeln ftfjcn, ffnb befonbcr^ in Chimonanthus f;d)tbar. •Die gruditliüllc trirb flei[d)ig (f)agebuttartig) , bei Atherospci-meae fi.&en bie blumcnblattartigm SSractecn in 5n?ci 9ieii)cn an ber SD?ünbung, bei Calycantlius auf ber 2Iußcni flache be§ frugformigcn §rud)tboben6 fparrig unb abfaücnb. (petaia Au ct.) Staubbeutel 5ircifdd)rig, an freien (Staubfdbcn angen)ad)fen (Mnu., Ath.. talyo ober auflicgcnb (N;vctagincac) , bicfc im ^(ütbenboben jerjlrcut i^cm ???ittel; punftC bi6 jum Oianbe (Monimicac), im SSobcn aUcin(Athcrosiicrmfae), mit ben ^iftidcn imb um bicfc I)crum einrcil;ig (Chlmonantluis^, mebrrci[)igCaiyc- anlhus). «Begctation. (Stamm Erautartig, im Gentro ber gamilie aud) mit ivnollenmir; jcln, bei ben übrigen Ijolyg, ftiaud) = unb baumartig. >£)c[;biibung bic 93:rj fdjmel'^ung bcr (gpil^fcimer rciebcrbolcnb. Stengel unb ^a^tac fnotig, Sl^'r- 5tt?eigungunbS3cbldtfcrunggegcnf!dnbig, SSidtter ftcberncnng unb geabrrt, fraut; ober (cbcrartig, bei einigen bie beö jufammcngcbcrigcn ^aarcs ung[ct6. S5[ü: tl)en ad)fclftdnbig , cinjeln ober nuf dfrigen S5lütl)cnfrielen, enblid) cnbfränbig. ©nippen: 1) Monimicae: 1822— IB'iS'. 2)Allionieacr a. Eriogoncaf : 42')2, b. Boerhaavicac: 1839 — 1843. c. Piäonicüc: Sb-i4 — 1853. 3) A therosperni t ae: a. Penmeac: 1^37. 1838, b. Chimonan- thcac 1833, c) Calycanthcae: 1832. ^innicrBitng. 2)icfc ont!rf}Ctifd'c gamilie bat, njie jcbciniQl tie fWeitc, \l)t Qcn^ trum in bcr Sfntitfjcfe, unb jttar bns 9}?ann:icbc flJr ücUcnbct uni um fdn ^i-- 3»vcifcI6Ium(gc, Crbnung: 2lbcr6Iättnge. stpftcginkcn, fliU gcf-Jlltd) gcovbnct. Die SWomtncen btlbcn ben nicbcrn ©cgcnfae, j>rcif5äufu3 unb o|)ne gcfonbcrtc Ät;(d;e, nuv in gcmcinfc^afttic^cc ^üUe »crcint, glcicijfam bie jufammcnc^cfc^übcncii cmtcifd) gcmadjtcn ^ipcracccn, irä(;rcnb tic trittc irie; bei- ai-cmatif(^c ©nippe bic Saurtnccn fdjon anbeutet. 2) ^k Scfd)affen^eit bcä ÄcimU'nijä von Chimoiiiinthus unb Calycanthus jeigt joie bicfec auf bet ^ö'fje fcincu antitt)cfifd)cn gamilie baä Giireifj ül'crujunben unb ftd) nun ungcf)inbcrt jufammcnvoUcn tmn, »dq§ bie cigcntlidjen SJ^ftagi; nccn in i()rcm männtidjcn Gcntro noc^ niä^t iHTmod)tcn. 2ßie unfcce ©t)rtemaj tifer feit 1828, in »uelc^cm Saijve iä) bie rii^tige S3crn>anbtfd^aft con Calycan- thus im Conspectus unb ben S^aractcr in meiner Bearbeitung ton Mössler's .^anbbud) gegeben, noc^ mit Calycanthus umgcfprungcn finb, unb wegen bcä gerollten Äcimtingö pfeifen burd^ bie ^flanjcnnatur gcmad)t f)a&cn, rceli^c an ik ber Flörkea auä ben ^ijbroc^aribecn erinnert, baä liegt überall al§ einfei= tig üor. 3d) iiahi baburd) in eigner (^ortbilbung ben 5QSertf) bcr beuti'd)cn 5D?£; tamorpl;ofe unb meine eigene 2infd;auung aua il;r, immer nod) Harer tvfcnncn gelernt. 78. gamilie. SorbccröCttJrtd^fc : Lauiineae. ^iftiti: frei, auf bcr aiuiti)ctifd}cn SSeutel an9etvad}fen , einwärts, jireifäd}ri9, mit Älappen auffpringenb, innere 9vei{)e unfrucl)tbar, and) bei getrenntem @efd}(ec^t in ben ^ifliUblütfjen verfummert DorI)anben. SSegctation. htub6Ittint()C : Fauciliorae. 3lofjrenblutf)ter: Tubiferae. ©aumblütljter: Limbatae. 85, Sam. £ippenblüt^[cr: Labiatae. 88. gam. ©(obutartaccen : Globulariaccae. ti6. §ani. ed)felnb, 4 bei hm ©f'abiofen, 2 bei Morina, 1 — 3 — 4 — 5 bei ben 23aleriancen. SSlumc ro^rig, ?0?unbung 4 — 5^ fpaltig, bei ber legten ©attung burd) bie nod) t6f)rcnblumi3cn (^ibll^nllnl-Sü- Icnotiiius) glocfenformig, enbltd) rabformig 5t()eilig. (Der <2aum i)cit bann bie brittc £)cbnun9 anticipirenb, bie 9x6t)re überwunben). Sßcgctation. (Stamm fraut;, jutegt ftraud)artig, fnotigigclenfig, bei SSertjoIj: ung nod) mit bem bicfen S)?arEc);linber ; SSlätter gegenüber, einfad) ober gc; fiebert unb jufammcngcfegt, SSerjroeigung bid)Otom (Valcrianella) ober an^ 23 178 Srganogenefe. ©lanj^rnmise. Crbniing: ^ö^renMumigc. sijleifaibcn. £>ppofttlon bceit^eiltg bei bm meificn. S5lütf)enfranb fopfformig mit ^üüc, trieb quirlartig bei Morina, a\xß bcm fopf; unb quirlformigcn tritgbolbig unb rifpig bei bm SSalerianeen. ©ruppen: l) Scabioseae: 1931 — 1936. 2) M o r i n e ae : Morina L. 3) Valerianeae: a) Valerianeae genuinae uniloculares : Centr- anthus, Valeriana, Triplostegia Jf^all. Betckea öec, — b) ^a- lerlanelleae bi-triloculares: Astrei)hia Z>u/r. Fetlia 3/;ic/?. Plect- ritis Llndl. Valerianella T. etc. — i;) Saiiibuceae 3-stig- maticae driijiaceae 1 — 3-ioculares 1 — 3-speniiae: Viburnuni. Sanibucus. 'ilnmixi. ffiScr feine S^aturcinfc^auung ntc^t ju fe£;r ücn bcc Öiahir burd) SJcrhmfrclung cnt-- frembet i)at, »oirb leidjt einfeljcn, ta^ Sambucus ber rein natücltdje 2£6[d^luij btr Samü Itc ijl. Sic Senbens jur günfjat)! wirb üon altem 2fnfange an buvc^ benÄetd) (^appuä), unb [cf)t: balb audj in bcr ©pnt^cfc antit!;cli;"clj burd) bie GoroUe gegeben. 2):e SSatenas neen bilbcn nä'mttd} in if)nt Si;ntl;cfc alte 3at)tenücrf)üiltniiTe burd), aber bie pt;antaflt: fd^en ©eftenfac^cr ber '^xiiäjt bcr 25atcrianeUen crftiltt ev\t Sambucus mit (Saamen, tenn bcr grud^tfnoten, rceldjcr l^tec ber Si^puä ber gamiU'e ifl, oertangt feinen centrifd^en 2ibfdjht^ unb jeber 2Cpor{}efcr unb 2(rjt erfennt lä'ngft fegen Sambucns bafi'ir nn, »raö ee iji, für bk oerbaumte Valeriana. Olinc btcfcä SJIomcnt, biefcS S'djluffeä alfo mtb<:l)v-- cnb, fc^webte biefe gamitte, rote bie übrigen Eiir.fKid) getrennten, alä loögn-iffeneS ©tiicf: ^en Statur in ben Suchern, Sambucus aber, fie ooltenbenb, »erföJint fic mit ifirer SJZut-- ter Sfatur. Morina beutet übrigcnä aufCaprifoliaceae, bie Valerianeae auf Hubiaceae, 80. Familie. @ct6fetßtt(^ctoßcljifc: Caprifoliaceae. ^ijlin cinfad), Scud)t£"nctcti cin9croad)[cn 1 — 2 — 3;fad}rirf), gad)cr fjdngenb; 1 — 2i[aam[id), ©riffel fticlruub, 5^arbc einfad), bei Hhizoph. gefpaltcn. fc Coincerccn birbcn bcn Sppug, mit SRücfnabmc bcä 9}Za'nn(ici)cn ber 2)tpfaceen, in bef« fcn Sci-etdö fte t}k eorcttc auä bec Unregelmajügecit jum regetmä'tjigcn Suftanbc f)infiibrcn. Sie Corant^cen wicbcrtjotcn ia^ tppifd) = irei5l{d)e, monofpcrmc SSer^ättm'^ ber 3Iori- ncae, al§ jircttcc ©ruppe ber erjten gamilie unb bk Rhizophoreae treten in; bic flarfre Sejte(nnig unb fict;xn in il)r ju bcm bvittcn &ikic ber JReiJje, r,u ben Stubiaceen, auc^ »orige beibc \r)nti)iti\d) in ftd) ucrfdjmeljenb. ©o wiH eäüonunä ber SScrjtanb in bet Statur, 81. gamitie. .52iibtaccen : Rublaceae, ^iltill mit cingcroac^fenem , boppettett ober eitifad)em Sturf)tfnotcn , ©riffel tief Set()ei(t ober einfad) , S^^arben 2 f opfformige (Stellatae), ober 2 — 5 pldtt* d}enf6rmtg ober pfriemenformig "bei übrigen. Srud)t fd)(aud)j ober fteiit; frud)tarti9 1) 2; (ober quirijldnbig) me{)r=faamig, 2) in ber ?fnitf)cfc (Operc.) Ijfaamig, 3) 2 — 00;fdd)rid^ fapfet^ ober ffeinfrud)ti ober beerenartig, gdd}er oielfaamig. Saamen jleinfernartig aufrcd)t, mit {)ornartigem (CoHea) obef(Ieifd)igem ßiroeipe, ober ecfig, runblid), aud) flügelranbig (Quinquineae) unb von einer «Sdjeibcroanb auggel)enb^ {)orijontat ober fd)ief(iegcnb. .Keimling meifc gcrabe, ©urse(d)en unten, dotiMcbonen blattartig. .Seld)r6l)re gan, um inn grud)tfnoten ^erumgen)ad)fen, Saum 2 — 4 — 5;^df)nig, mciflmö bicSrud)t fronenb, (fd)on bei bcn Stellatae: Sherardla) ober fel)lenb. Staubbeutel 4 — 5 — 6 in bec 2(ntit^efe 1 — 5, in bet 9\6{)rc ober im eld)e cntmeber gan; ober getl)eilt ober fd)eibenf6rmig unb geroimpert ifl. 23;utl)en meift jrcitterlid) , bei luenigen biclinifd) (VaiUantia, Galium Cmciata) in bm S5lattad)feln , in ^luirten, Srauben, 2:ri:gbolben, Otifpen, ural)üllten .Scpfen, (Cephacüs) in biefen aud) t)erirad)fcn (Opercul. ilorinda), ober auf fug; liebem Srud}tboben angef)duft (Cephalantlius, Sarcocephalus, Nauclea). ©ruppcn; 1) Stellatae: sphaerostigraaticae, 1986 — 1991. Fl. germ. p. 2C4 — 210. 23* 180 £)rganogcncfe. ©attjHumige. " Orbnuitg: 5Hol)renbIumtge. siubtacccn. 2) An thospermeac: schizostyles (Stigmata filiformi-subulata, aHishirtclIa.) a) Opercularinae : l-spermae. — Opercularia Gärt. Pomax Soland. 1>) Anthospermeac : Capsula 2 sperma. — Anthospermum L. Ambraria Crixse. Galopina Thnh, Phyllis L. c) Coprosraeae: bacca nuculis osseis raoiiospermis. — Coprosma Forst. 3) Coffeariae: schizostigmaticae (stigm. lamcllatis aut subulatis) 2 — poly- sperniae. a) Spermacoceae : platjstigraaticae 2 — 4-pyrenaceac. <*) Putorieae: Puto- ria P. Plocania Jit, Rchb. hört. 1. 11. etc. ß) Eusperraacoceae. 195)7 etc. — V) Cepbalantheae: Ceplialanthus etc. — b) CoflV'inae: 2 — 5 — 20-pyrenaccae drupaceae. — ") Cepliai-lideae: capi- tatae involucratae. Cephaelis etc. — ß) Psychotrieae : Fl. distincti. Psychotria, Coffea etc. — V) Guettardeae: drupa 2 — 6 aut bacca plu- riloculari lociilis nionosperuiis. Gisettarda, Cordicra. — c) Clncboneac: 2 — 00 loculares polyspermae. «) Hedyotideae: 2-IocuIa- res capsulaics apterospcrraae. Hedyotls, Rondeletia, {)icrf)er a\iä) Hoiistonia L. etc. — ß) Quinquineae: 2-Inculares pterosperiuae. Cinchona, Exostemma. Nauclea etc. V) Gardenieae: 2 — 6 — 00-locul. drupaceae y. baccatae. Isertia, Haraclia, Gardenia etc. 2Inmcrf. Söte tjtcr bic erfle ©cuppc im neuen 3;i)pu§ auftritt, bic jwcttc alä 2fntit^efc btc (gtn^cit im SBeibti^en ciuö ben Sipfaceen njiebert)olt unb bie brittc al§ iik gro^e (Si)ntf)e: l'e unb bai \i)ut (Stellung aU brirte gamilic, cntfprc^enbe Zentrum, allcä rciebcr auf ft^ beliebt unb bui-djbilbct, bebarf hn'ncr 2(nbeutung weiter. 3fber ba§ ift erlaubt ju cttväi)-- ncn, ta^ biefe an fid) f^cn l)ö'(^jt merfroiirbige gamilie, au^ l}ijlortf^ in bcr ©^flematiE eine ber mcrfiriirbigftcn ijl. Jussicu l)at ii)v namliii^ iüvä) feine unocrglcidjltc^e Sc= arbeitung bcn (Stempel bcr S^atürlidif'eit fo flar aufgebrücEt, ba^ iic mciften natiirlidjen ©QJlcmatiEcr ^iöj nid}t baran gewagt ijabcn, bicfe Sfatur ju jcrjliic!eln, unb fo erf^eint fic in Decandolles prodromus systeniatis naturalis atä eine veine natürli^e ga^ milie, ober alä ein „Ordo", beffcn &c^alt wittüd) no(^ 9?atur, b. i). Elarcn, bem SppuS cntfpredjcnbcn 3ufammenl)ang i)at. 9htr wenige natiirlid}e (SnfiematiJev Ijabm auä) bie= fe 9iatur fünftlid) ju ^ecrei^en perfud)t, aber D ecandolle i)at l)öd;fl; »efbienftcoU au^ biefe öerlaufcnen Äinblein wieber jur liebenben aKuttcc gcfiifirt. 82. Familie. (Stju^^cncftftcn : Synanthereae. *])ijlin: Sru(i)tfnoteii cin9ctra(^)fen, cinfad), cltifaamlti^, ©riffel cinfad), am (5nbe jnjeifpaltig, Diacben biüfig; ;m ©egcnfii^je (2. c.) bcc ©riffcl einfa(j[), ^Jarbcn enbjldnbig (Calyccreae). — Äeld}r6l)rc bem Smi^tfnotcn innig angemad^fcn. (Saum bilbet eine ©aamcnfronc (pappus), trenig obcc üic[ftw()[i3 , ein; ober mel)iTctbifl / fpreublattartig obcc borflig, t)aai-i3, fcbcrartig, (Straf)[en cinfad) ober gefpalteit (Carlina). 3»n ©egenfa^c (2.) bie Äeldjc ^ufammengeroadjfen unb mit ober o()nc ^ornfpiljen. ©(^aalfaame aufredet, oljne (Sttveif. Staubbeutel 5, langlid), j»reifad)cid), einroartg gefet)« unb langg auffpiingcnb, alle .5 an if)i'cn 9?dnbcm in eine Svoljrc vern)ad)fcn, ben ©taubfaben ange^ Organogcncfe. ISl ©anjblumigc. Ortjniing: Diöl}ren6lumige. etjnaenefiftcn* tt»ad)fcn, wcld)e unter xl)ntn frei, aber weiter unten mit bcr S3lumcnr6l)rc üertt)ad)fen finb unb üor bic Ginfdjnittc bcr SSlumenfronc ju |ltcl)cn fommen. 3m ©cgenfa^c (2.) fmb bie SSeutel frei unb bie "^atcn t)ern?ad)fcn. ^ic SJlumenEionc i|l epigpnifd), crjtenä banbformig, an bcrSöafiö ccl)cig, omßnbc tDpifd) ösd^nig ; jwctten§2lippig 2; u, Sjafjnig; brittcnä regelmdfjig rol)ri9 ober mit glodtgem @d)Iunb unb 5;5d^ni9cm d()ni9)» 2)ic O^erüen »erlaufen in ber 9iof)rc nad) im ßinfdjnitten , im 6in[d)nittc t{)cilt fid) jeber gabelartig unb »erlauft in bm 9vanb öon 2 benad)barten 3df)i nen. (2fmpf)i9enetifd)c ©tipularbilbung bcr ßoroüe), SSegetation. «Stamm Erout; ober ftraudiartig, SSldttcr gegenüber/ bei wenigen quirlartig, meijl tvcdjfelnb unb jerftreut »on allerlei ©ubjlanjcn unb Somicn. S5lütl)enrtanb ein ®d)eibenfopf (compositum), burd) bie »erfürjtc S5lutl)eni ad)fe ober biefcr gcmeinfd)aftlid}e S5lutl)enbobcn (n-ceptaculum) ifr bei ircnigcn folbcnformig (Rudbeckia), bei ben meiften gewölbt ober flad) , mit ®rübd)ert (alveoli, papillae), Worin bie S5lütl}d)en ft^cn, biefc ftnb bei oielen mit -Dcifs bldttd)en (@preubldttd)en, paleae) unterfru^t unb ber ganjc Sßlütl)cnboben oon nu^cn mit einer >!^ulle (.inthodimM), weld)e bei einigen nod) eine befonbcrc Slatts l)ulle (involucrum) f)at, umgcbcn» £)ieS3ldttd)enbercrrtcrcn(sqiiamae) fmb ein; ober met)rrcil)ig, glcid)lang ober jicgclartig gcorbnct. 3n ben einzelnen 25lütl)cn eines ©c^eibenfopfcä biefer Compositae ftnbct fid) ba^ ©efdjlec^t ücrfd)ieben, bei einigen ein ; unb 5weif)dupig üert()citt. a) auf bcr crj!en @tufe ba^ 50?dnnlid)e ober 3t»ittcrlid)e in bcr S)?ittc, ba^ 5B€iblid)e rücft burd) bie 9vanbblat^d)en pcripberifc^ I)eran, allein frud)tbar. L) auf bcr jwcitcn (Stufe unterliegt bag ^ciblid)c in ben 9ianbblutl)d}cn, unb c§ ftnben ftd) in \i)mn unfrud)tbarc ober gar {"eine ©riffcl unb S'^atbcn unb nur bic S5lütl)d)cn ber (Sd)eibc bringen i^rc «Saamen jur Üieife» c) auf bcr brittcn @tufc ift alleä auögcgli(^cn unb bic »erfo{)ntcn ©cfd^lcditcc gleichartig oert{)ctlt, iebcä einzelne Slütf)d}cn bcftfet ^illiU unb 2(ntl)cren, bic I)6d)(lc3;enbcn5 beg öcgetabilifd)en©efd)lec^tgjtrebcn6 x]i errcid)t unb allcSSlütbcn bringen frud)tbarc ©aamen. '^it ©egenfag (2.) trennt bie ®cfd)lcd)tcr wiebcr, fo b>i§ in a) unb b) bie wciblid^en 5Slüt{)cn toon bm mdnnlid)en burd) befonbcrc Uml)üUung gan^s lid) getrennt unb babei ein{)du^i9 finb^ ^ci c) glcid^t fid) bicö burd) ßn^ittcr? blütl)en wiebcr auS. £)ic 'Spnt{)cfc (3.) ^at alle Unrcgclmdfigfeiten burd^ 3tt'ittcrbluti)cn auögcs gtid^en , bcl)arrt aber übrigen^ nod) im SrpuS bcr @T)nantf)crccn , mcifi auf fuglid)cm S3lütf)enboben , bie Slütf)d)cn ringsum ganj glcid)artig tragcnb unb jebcS cinjclnc ura{)ü(It, allein im ©cgcnfa^c jeigt bic frembartigc ©eftaltung Coryml>Imn, wicbcr aufrcd)te «Julien unb freie "iint^nml ^enn fo burd) jene bie SScbeutung be^ itwaä gezwungenen 23crf)dltnif[cg beS v, nad){t SScrwadjfung bcc &a\xbbmUl, ta^ ©cgenrotr: fcn fcct ^rinjipien bcö @cfd)lcc^tä, unb bann bic SntmicEctung ber GoroUc, fjat Linnee am flatftcn unter aUcn erfaßt. 5)lcucre f)abcn com 6r!enncn, gortf^rcitcn unb SBicbers l)Olcn bcc 9JaturtDpcn immer mctjr fic^ cntiüöl;ncnb/ btefen 3!t)puä n?iebcr ocrlorcn unb bic eintljcilung auf ©riffcl unb ßoroUc gebaut/ bie gamilie fiinfttii^ unb mUtü^rüd) oielfad) jcrfällt. 2)af)cr fam cä, ta^ immer rcicber ©attungen entbccEt rourben, bei bcncn man roic Fischer unb Meyer bd Dipterocome fagen muftc: „gcnns in nulla ex tribubus a cl. Cassini conditis apte collocandura" unb fold;c Tribus mti(5fen jur Un'satjl »ermefjrt rccrben, rooUtc man ben gorberungen ber 9?atur nur einigermaßen gc; niic^cnb t>erfaf)rcn, einen 3;i)penn?cifer tmb gcnetifdjc ©ntn?icEcIung roürbe man bcnnod) Sri)anogcncfe. 163 ®anj6Iumigc. Drbnung: D?öl)rcubluun'gc. eijngcncfiiicn. auf bicfcn SBcgc j^u erlangen, nimmer tjcrmögcn. 2)cr in bcr natiirti(^cn gamtlte Itegenbc objectto crfd)aultc^c Slaturjuftanb ifl aber f)6'c^|t cinfa^ unb tntroictclt ftc^ in feiner genetifd)en SBeife folgenbcrma^en. ■Der Zx)pn^ ober ia^ SBcfcn bcr S:rganogcnefe auf fctefcr ©tufe befielt nämlii^: 1) in (SntTOicfelung bcr 2fnt()crcn: „antbcrae oriuntur" Flora fjerni. p. 211. 2>tefe 2fntf)erenentnjic£clun3 erfd}eint ouf bicfer (Stufe fijngenctifd) , b. t). in Serwa^fung, t, i). im miblidjin ?)n'njtpc, bic Synanthereae bilben bcmnac^ ben l;auptfd(^lic^ftcn Snbe-- griff bcr gamilic auf aUen brei .g)auptftufcn. 2) folgt baä lebenbig fortfd)rcttcnbc SQSalten beö allgemeinen ®efd)led)tätt)pu§ , mit oben eiMtt rcorbcn, unb bilbct bie 2f6tl)eilung in ben ^auptgruppen. 2)a§ Söci&lid)c fc^reitct I)ier üu§ bcr ^ertpl)erie, b. l). alfo au3 bcm männlichen ^rinjip, bem SKännlidicn gur SJerma^lung entgegen, biä bie Homoianthae alle Sifferenj auggleid^cn unb. bie Echino- peae alle gcfc^loffcne SScreine ülä (5inl)eiten »teber gcfonbert, um ein im ©pf)drifd)en, «U fo im aUiv^öäj^m 2lbfd)tuffe gefunbeneä (Scntcum cnblid) ücrfammeln. 3) mac^t ftc^ bie 2(nticipatton bcr SoroUe au§ bcr britten gamilie, geltcnb unb jeigt un6 eine paraUete (SntnJtcfclung mit bcr ßoroUe ber 6ampanulacccn, nur mit bcm Unters fdjiebe, ha^ ftc nod) tiefer, rcenigficnä Ijaufiger um fo oicl tiefer beginnen mu|5, alä bic Carapanulaceae buv^ bie Lobeliariae ti)nn, namlid) bic Sfufgabe lofenb, auä bem ein: fac^flen ©lemcntc, auä welchem bic (SoroUe ftc^ ju bilben occmag, auä einem Sanbe, fte ju fi^affcn. 2)iefe 3tingcnbliitf)d^cn kommen barum l)ier fo l)äuftg oor, bod) oUcmal nur auf bcr nicbrigl^cn ©teile. St)r 3ufammenrollcn bringt anfangt nur bic unrcgclmajjig jrccilippige 6oroUe, rcic bd bcr Lobeliacea, ju SGScgc, aber Id^t biefc auc§ auf allen ^auptj^ufen erfd^cinen, rceäljalb e§ fünfilid^ fepn würbe, biefe Labiatlflorae ^ier trennen ju wollen, ia Xcranthemum, Sogalgina, Zoegea unb 2C. baffelbe mannlidje ^fjänomen ipicbcrl)olcn unb barbicten. S)er bvitte ©rob ber vSoroUenbilbung ift bann ber regelmäßige, tvo i>ii centrif(^ geworbene Slume fd^on mit Trachelium, Jasione unb Phyteuma fi^ ju Dergleichen oermag. SBie ftc^ in bcr ^auptgruppe, in bcr ber Compositae, bai Zentrum ber' (St)nantl)ercen, weld^eä auc^ f;tcr, wie in jeber erjien gamtlic, in bic erfle ©ruppe faUen muß, bur^ Siein: I)cit unb güUe üon gormen augfprit^t, ijl woljl anjubcutcn fo wenig notl)wenbig, al§ bic Scjiel;ung berSyncarpicae, Xantbieae unb Ambrosieae auf iic Cucurbitacae fd)on an fic^flar ifl unb bie feitlid)e S3ejicl)ung, weld^e fid^ imÄcimling bcrCalycereae, bann ani) in {l)rcnÄel(^l)ö'rnd]cn auf bie Dipsaceae, in Ic^teccm SKoment inäbcfonbcre etwa auf Succisa comiculata u. a. au6fpnd)t, aud) bitrfte bic bcr Segregatae auf bic Carapanulaceae Icidjt von fclbft erfannt werben fönnen. Sei ben Campanulaceae rcerben wir fel)en, mie ber Sppuä ftd) in bcr S03iebcrl)olung oerebelt, bemerken aber ^icr noi^, ba^ fo wie iic "ünt^m, ülä iic burd) i)a€ ganje I;6'l)cre ^flanjenreid^ kräftig burdiwaltenbe 2fntitl)efe gegen ia^ Urweiblic^e, eine ber l)6'dijlen SloUen im ganjen 9?aturlebcn bcä ©ewadjfcä fpiclt, fo auöi bic bicfeö Drganenocrljd'itniß repräfentirenbcn ©i)nantl}ercen einen gleic^wid)t{gen ©egcnfa^ gegen hii ganjc i)öl)m ^flanjennatur bilben, unb unter aUcn ben gamilien, wcld)e benfeU ben Typus: „antbcrae oriuntur" alä ben {l)rigcn ernennen, bic flarff!c, unb gerabc Ijier auf bicfer ©tufe barum hii jtärfjle gamilie beä 2(:nt^crcnti)pu§ ftnb, weil bier iai srodnnlidje jum erficnmale flar t)crauätritt, b.^. jum crflenmale in feinem SSccci^ bie i^m gebüfjrenbe ^öUe, bii Sorolle gewinnt, inbcm eä biefelbe fid^ mit: unb burd^bilbet. IS^' üDrgnnogcttcfc. ©anäbhimigc. SDrbnung: 9?6{)renbliimige. Äürbiggctpa^rc 83. gomitie. Ä:ürbiö(^ct»d(^fc: Cucarbitaceae. ^ifiill: Srud)tfnoten cingeroacbfm , nur am 2Ibfc^luf]c (Carica) frei, ©riffel 3, finb gcfonbect obcc pc (Sinl)eit ücrfdjmoljen , mcijl fpaltnarbig» Äcldjs t6l)tc bem grud)tfnoten angercad^fcn , bei Carica frei, (Sd)lunb bic S5lu; menfronc tragcttb, cr; ttjadjfen, bei einigen jur Srcijal)! »erfümraert Cucumis, Cucurbita), SSeutcI^ fdd)er bei einigen febc lang unb fdjleifenartig gerounben ; tro bic ©taubgefd^e gcfonbert fi'nb, fmb auc^ bicfe §dd)ec nod) mc^c gcfonbect. SSlumcnftonc mit bem Äe(d)fd)lunbc t)erroa(i^fen , robctg obec glocEig, ober tief gctf)eilt, bic ^bfd)nittc bei einigen meüenarttg , bei anbern gcfranjt, tredjfclnb mit ben 2fb; fcbnitten beg Äeld)g. 5Scgetation. ©tamm. SBurjel mcifc cinjdbcig, bei einigen (Bryania) ÄnoUen obec Slübe unb au^baucrnb, (Stengel meij! einidf)rig, bei einigen jtt)eijdf)rig unb oerbolJen^• (Joliffia), fictternb, mcift fteifbcbaart , Sn^cigc unb SSidttcc jcrftccut/ biefe gcjliclt, bei einigen cinfad) (Zanonia), meifr fjanbfcrmig jer; tbcitt. S3(utben sweibdufig unb dn^duftg, ad)fclfrdnbig , bei ben meijlcn 0?b^^"btrobecn nnb ducurbiteen neben ben S3lütben|iic(cn and) i^erfümmcctC/ al§ fptcalig gewunbcne 5Bi^c,lranfen (Cirrhij. 2)ie britte ©cuppc (Carica) iji baumartig. ©tuppen: 1) Xhandirobeae: epigynae eleutlicranthercae introrsae. 2771 — 2112, 2170. (Kolbea est Passiflorca). 2) Cucurbiteae: cpigynae synanthereac r. cleuth. extrorsac. 274Ö — 2765. 3) P a p a y a c e a e : hypogynac diplostemoncac introrsae, 2773. Jlnntecfung. 1) Sie gamtlfe bilbct ben ©cgcnfag jit)ifd}cn ©pnantfierccn unb Gampanitla-- ceen, welt^e in bec grö'ptcn "Kniai)! tf)rcr ©attun^cn t^enra^fene ©taubbcutcl fiif)rcn, fic alfo mu^ in itjxcm SBcfcn, b. l), in ii)un ftc^ eoKcnbcnbcn ©ruppcn (Xbandirobcac iinb Papayaceae) freie ©taubfäben f)aben obec gciüinnen unb xi)t eigener ©egcnfa^ in ü)t, iic mittlere ©ruppc, Cucurbiteae, ftimmt jcicbcc burd) ©pngencfte mit ben 9?a^6acfam{ttcn öberein, fo vok ffe if)cen nat)er bcnad)bartcn ©ruppcn ftd^ jum ©egenfa^ hütet unb bo§ Gentrura bct gamilie burc^ bic meiflcn gcrmcn bcfiimmt. 2) X5a§ Gronovia frcmbartig ift unb näf)cr bei Loasa flcf)t, wirb 3l{cmanb ücrfcnnen, mt fic einmal orbentlic^ untcrfuc^t i)at. ^ä) Ijabc t>k^ fd^on frii()ec öfter gcfagt, cergt. ou^ Hort, bot. II, p. 9. SScrgU Loasaceae. ^rgaiicgcncfc. 185 ©anjblumißc. IDrbnung: Üiö[)rcn61umi3e. Äürbiägercädjfc. 3) ©in ©vcniplac bcr fc^öncn ;:anc Joliffia (Telfiiiria Hook) übcrjog ijict nad; Jurjcr 3cit bic 2Banbe ctncö grofien @cwäd)äf)aufc3. S)te ©attung geljött wegen il)rcr ©taubfäbcn mit geraten, gcfonbcrtcn Scutcln, allcrbingä wie iä) fie gefleW i)abc, nafjec ju Feuillaea ütä ju Triohosanthcs, jrLldjcf Icgtcrcn fic nur burd) bk gcfi-anjte GoroHe I;abitueII ä^m iid) ifl. Sie SScorbeitung bcr Cucurbitaceen bd Decandolle ifl Iciber üon Seringe, baljer crfaf)rt man bcrt gar ridjt einmal, ob Joliffia 2fntf)cren i)at unb crfäf)rt in ber ganjcn gamilic ntd)tä, über hk Ijiir gcrabc [o ividjtige 3?id}rung bcr 2(ntl)ercn iiberf)aupt, worüber aud) einigc2Cnbere fci)iüeigen. 3m3ufammcnt;ange ifl bicä 55[;ä'nomcn fjöc^jl »idjtig. iü. gamilic. &löäUv: Campanulaceae. ^P i fl i ü cinfad) , 5cuQ)tfnoten ctn9eiDad)[cn , in bm antit()etlfd)en ©ruppm (1. Lo- belieae, b) j. S5. Byrsanthcs, 2) Styliillariae , b) Scaevoleae, 3) Caiupa- nuleae, b) Canarincae) freiircrbenb. ©riffc( au^ 2 — 3 t^erfdjitioljcn, mitl — 2 — 3 — 5 — 6 — 8 5iarbcn, bei bcn Jobcliccn, (Scae; ooicen unb ©oobenicen mit bed)ei-arti9cm , am Oianbc gcfaferten @d)leicc Icö; biir umgeben, bei übrigen tiefe Safetn unter ben 5?arben über bcn ©dffel bürftcnartig verbreitet. Äetd)tüi)rc um ben grud}tfnotcn f)erumgetcad)fen, in ber 2{ntitl)cfe frei ober ()albfrei. Scud)t meifi fapfelartig, einfdd}rig, wo bie m übrigen 2 — 3;fddn'ig inelfaamig, mit Ijidcl auffpringenb (Ilj^scla, Sphenocica), aufrcifenb (5. S3. Prismatocarp ),^ mit Sodicrn auffpringenb (Campanula), ober becrenartig unb nid)t auffpiingcnb, (Deiissecac) enblid) l)a[bfreie ^apfel mit Etappen auffpringenb (Canai-intaeX (Sanmentidger 2. t»anbfrdnbig ober auf ber breiten (Sd)eibcn?anb Derfd^anmm; cnb (Ciintonicac), bann 2 fci)n?ammigc Idngä an ber ©djeiben^anb anges wari)fen (Loi)elieae), bann bei bm üollenbetercn (Gattungen eine 5}?ittc[fdu[c, bei Jasione I)alb, bei übrigen ganj, mit fd)n)ammigen ©aamcntrdgern, reeldje faft9j?itte[fduld)cn in bencdci)ein bi(ben(Pliyteuma) ober bIo6 inbicgdi d^cc {)ineinvagcn unb mit benSd}eibewdnben n)cd)feln (Camp.), ©aamc bei bm meifren Elcin unb ja^ireid), Giiveiij fleifd)ig ober faft ölig (Stylid.). Äeim; ling in ber S3afi6 aufred}t, gerabe, ldnglid}c, bei Scaevol. unb Good. runb; lid)c(5oti;[eboncn. (Saamcn bei Goodcnia großer, im S'^d) aufj!cigcnb;einrcif)ig, bei Scaevül. ein^cin ober gepaart, bei bcibcn ©ruppdjcn nupavtig, bei Good. mit ticrtifalem glügelfaume. Staubbeutel bei StyliiUam 2;paar:g, parallel unb I)ori5ontal über ber Ü^arbe licgenb, bei übrigen 5, bcrtif'al, aufred}t, jireifdd)rig , bei einigen 5 — 6 — 8 , bei Lobeliariae unb Stylidiariae mciji an bm 0?dnbern r)ern)ad)fen, bei Canipanulariae frei, nur bei einigen (5. S5. Jasione, Phyteuina) n)dl)renb bcc GntiDicfelung jufammen^dngenb. "Staubfdben bobcnf^dnbig , t)erwad}fen, bei Styiidium gdnjlid) mit bem ©riffel t)erfd)mo[^en , bei ber britten ©ruppc frei. S3lumc r6f)rig, mit flappig 5;fpaltigem @aum, unregelmäßig, jtuei: lippig ober faft regelmäßig (5. S5. Isotoma), bei ben üollfornmenj^cn regclmdp: ig etft fdjmal 5'4i)cilig, bann glockenförmig, enblid^ flcrnformig C^^ichauxia). S« bit ?(ntitt)efc ift bcr (Saum irellenranbig unb übergelegt. 24 186 Orgauogcncfe. ©anjblumtge. Orbimitg: 9?ö^ren6Iumigc. ©löcEier. JBegctation. ie fd)öne ©attung vokh xviit paJTcnbcc ben 5iamen jcneä geifiociten ^flonjenpf;i)(to(ogen tragen, rocldjcr in gegenwärtiger gamilie, auf bic Untevfc^cibung btr f^ruppe bec Saftoncen nufmcrffam mai^tc. Drgauogcncfc. 1S7 @aitj6lumigc. Orbnung: DJofirenblumfge. &iö(£kt. 2fnmcv£. 'Mc 2fntit(ic[cn iinb ©ijntfjcftn »ocrbcn i)icv üon fclbfl Uav, »renn man ft^ fragt, juaä man in bcr SZatur feljcn iptrb, unb ntd)t 6loS, waä man etwa [efjcn mtll. Sa^ bic ^auptantitt)ifc in bcn eofoUcn bcc ©capotccn unb ©oobcniccn bic goroUc ber (Jcnt'^ raUjiuppc, bcr CucurJ.itiircae an'cbcrboit, fd}cint nod) nid^t aufgcfaUcn ju fci;n, obtpoöt bic an ii)vm «Rdnbern iceUigcn 3i:bfd}nittc bcrfclbcn Ictdjt babtn fii£)rcn fonnten, bicfc Sc= gictning jn finben. ©bcn fo finbc td) aud) ntd)t tinirc!()rfd)cinlid), baf bcr Sedier um ta^ ©tigma bic mit ßonccntration beä ©ti^nia mitconccntrirte Umgebung bcr ©tigmatcn bcr Cucurbitaceen, »»icber fepn fonn. (gg ift ntdjt unmöglich, baf; ba f(^cn bei Carica baä etigma centrifd) geworben, aud) bcr etern um baijclbe einem 9iarbenfd}!cier ocrgrcid^bac crfdieint, inbefTen gc(}ört baju bic Untcrfudjung ber lebcnbtgcn luciblidjcn fBlüti)c, bic iä) jehj nid)t jur ^anb Jjaben fann. SBic aber ik ganjc gamih'c burd) (grrcid}ung bcr Siinfja^t in ©cnbcrung beä SÄännttdjcn «nb in ffierfc^metsung beg SBciHidjen, bie britte Crbnung oorrpictcnb einleitet, bicfc «Drbnung burc^ bic faftigen grü'djte bcr 2)e(ifTccn unb bk ffernförmigen SStumcnfroncn ber Mlchiuixia u. a. in Ginjclnlxitcn fc^on anbeutet, baä ergibt fidj bd Jltnntiii^ ber Objcctc, üon ferbft. Spheiioclca finbc iä) nad) fo eben wicberljoltcr Unterfud}ung aller; bingsS für obigen ^(a| geeignet, id) fct)e, bajj fic, obiüc(;l mit riijtolacca stricta f)ahu tüdi ücrglcidjbar, bcd) eigcnt(id) i>ai weiblidje wn Ilypsela n)ieberl;olt, lüä'fjrcnb bic 60^ roUc ücrfiimm.rt xfi unb ik furjen ©taubfäben frei. 85. gamilie. €i^^cnblut()lcr : Labl.itae. ^])irtt(r frei, Srud)tenctcu t^icttljcilig, 2:f)ci(c ganj gcfcnbctt, in ein flcifdiigcö ^olftec eingcfenft, ©rijfcl ^tvifd)cn il)ncn im 2)?ittclpunftc einscfif^t, geftrccFt, v>crti; fale: l)orijontal gcfpaltcnc dlnbe, Sei bcn üollcnbetercn bcc griid)t!notm tvicbn- mfdjmoljen, ©liffcl cnbftanbiö. Äcld) r6I)ri3 ober flIocfia=.");jdf)ni9 ober jJtl)eilig, S^Iippig ober tcgelmdfjig. gvudjt bilbet 4 9hi^d)en (alä 3:i)cilftücge cinei- i^orgebilbctcu 4;fdd)ti9en, 4^faami9en Äapfel, bei Prasium etcinftüd)td)cn, bei bm 23ci-bcncen wkb bic gritd)t jum @d)[aud), juc fdd); eigen ilapfel unb ©tcinfcud)t. @aamc nü^d}enartig, bei einigen Verbeneae gepaart , Giireip fe()(t ober if! biinn, Äeimling aufredet, bei Sda-ineae l)cinQi cnb, ßotplebonen fiad), 6taubbcutel 4, bei tvenigen 2, [tc fmb bei einigen einfdrfjrig, bei bm meiftcn 2=fdd)vig, gdd)ec au6gefpreijt ober parallel, auflicgenb auf 4 ®taubfdben, üon benen 2 füijci- unb 2 langer finb , bei Salvia bie S5eutelfdd)er parallel buirf) einen langen . 189 öanjblunuge. IDrbnung : (Bdjlunbblumige. SippenbiiitfjUr. «) Melisscae. — Biirgsdorlia Mnch. (et Ilcsiodca Mach.) Calaniin- tha T. Mnth. (Acinos , Calam. , Calomclissa). ^Iclissa L. (\leli- pliyHiiin, Macroiiieli.ssa, llcteroraelissa). Tlijnitis L. (Scrpyllum, Masticliina, rsendotliynilHii). 3Iic!onieiia Biilli. (l'iiierclla, lles- pcrotljymus, Pscudomelissa). Iledeoiim I'ers. (lled. et llosla), Gardoquia Hz. Pav. Glechon Spr. Kcithia Hnth. (Keithia, Gym- nocylix). Eriothymus linth. (et Khabdocauinn). Tliyniltra £-. Dicerandra Bnth. Pog;og:yne linth. ß) Ocyraoidcae, — Hyptis Jcq. (Ilypenia, Siagonarrheii, Lnibella- ria, Buddleioides, Minthidium, Pectiiiaria, Mesosphaeria. — Po- lydesniia, Cephalohyptis , Xanthiophaea , Trichosphaeria, Ooce- phalus, Eriosphaeria, Cyanoceplialus, Cyrta, Plagiotis, Apodotes, Spicaria, Gymneia). Marsypianthus Mart. Peltodon Pohl. Mosch- osma lichb. Orthosiphon Bnth. 'Acrocephalus lintk. Mtsu- na Blume. Geniosporuin jrall. Ociraum L. — Pycnostachys Hook. Aeollanthiis Mart, Anisochilus tFall. ColeusLowr. (Solc- nostemon, Aromaria, Calceolus), Flectranthus VHerit. (Aniethyst- oides, Pyraiuidium, Isodon, Melissoides, Heterocylix, Coieotdes, Gci-nianea). Hoslundia L. 7) Salvieae, — Audibertia Bnth. Salvia T. L. (PIctbiosphace, Ae- thiops, Horminum T. Ensphace, Drymospliace, Hyraenospha- ce. — Ileiuisphace , Gyiuiiosphace, — Heterospliace , Notiospha- ce, Echiiiosphace, Pycnospliace. — Mi^^rosphace, Caiosphace), — 3Ieriandra Bnth, iiostu.irinus 7'. B. c) Prasieae: calyce bilabiaio vel sul!rIiimigc. «fppcnMiiti^UT. Intatis seminlqiie aihiatia suffulta. Thunhcrpia Ij, Moye- lüa A. V. E. Ilexaceiiti-is jV, v. E. ICnmerfung. 2)ie 9)?omcntc ber SJJetamorp^ofc in bicfcr fdjö'ncn unb unjcctccnnltdj natiiv; Iid)cn j^^amttie fi'nb folgcnbe: 1) SSJcibüdjeä Äljptfdjeä: „ovaria oriuntur et coiuLinantur. " Flora gcnii. p, 305. 1. Die »ter platten 9iu^d)ca um btc ©rtffclinfcttion t)crum ft'nb [(^ctnbai* nur nacEtc ©aamcn: Lcioschizocarpicae Nepetariae — • Salviariae unb bitbcn fid) fort ju ©tctnfiü'd}td}cn : rrasioae, 2. Die üier 9tii|jd)cn ficl;cn auf bcr 2(ug6t(bungäftufe bcrjcntgen bcr Asperifoliaceae, in bcr jiDcitcn ©ruppe : Trachyschizocarpicae, SOian(^erlet formen fptclen »or, bei mef;rercn bk ber Anchusa etc., bei Perilomia fogar bie oon bcn Si)noglof)ecn. 3. 25{c j5rud}t icirb f)icr in bcr roei6(td}cn goctbitbung au§ bem getrennt friic^tigcn 3u|l:anbe ju einer ©anjfruc^t, auäbemscliizocarpiunicinidiocarpiuni, barum in un= unterbrochener ©ntwicJclung jur t5cld)c im Un-- tergange beä Sppuö bcv 2[äpcnfo(iaccen bk Sßovbilbung ber (Sonnoloulacecn, ingbcfonbcfc ber ''Polemoniacccn erfaJTcn, bcnen i^ve (Gattungen fo nal}e treten, ba^ nur il}i: antitljetifd] urage« fefjrtcc Äeimling fie üon if)ncn trennt. 3(e6nlic^e§ mad;en fd^on bk Cordieae Hat. 35ic 3(nt{tf)efc beö SJZdnnltdjen untcrbrücEt fet)r batb bic bibpnamifdjCj^ovm üonEcLIum unb Ecbiopsis unb fiif)rt bem pcntanbrifd;en 3uflanbe nod) bic ©orolbfc^uppen ju, miäjc buxäi ii)U (Stellung jjüifdjen ben ©taubfaben i^re Stiputarbebeutung beurfunben unb bei *) 2)ic fd^önen neuen 2(rten N. atoniaria, insignis u. tanacctifolia blül)cn fo eben, N. insignis })|)aav£rünje. S)tel)erclid)e Eutoca viscidau.Wrangelianablufjen tl)nen jur Seite. 2.3 194 iZirgaitogcucfe. ©anjMumige. Ortmitng: Sd)hmb6Iumigc. gjaut^bifittcrisc. bcr britten ©ntppe anÖ^ mdüd) bcutttc^ get^et(t ftnb, woburc^ fie auf ein jjrctrctf)i9C§/ .ri^ in ber brttten Ci-bnung mogli^ft woUenbctcä 2Scr{)äUm5 ber 6oroUe l)inbeuten. SiJie librtßcnä in xi)mn crfl, ber 2Cöpcvifoh'Qcecnti)pitä enblicl} berufjtgt evfc^eint, fo m\\^ man aiiäj in ber fi)jlcmati|Cl}cn @):pcfftion biifeö fdjonen SZaturganjcn nid)t in unElarct Se« fdjauung hai ©injcine jerftiicfclt 6cgct)rcn , man mu^ ber Entfaltung bc6 Sppuä irtUig foU gen/ fo weit in itjm bie SJatiir felbj^ fid^ üerjireigt, 3)aö ttjar etnftJussteu's treffliche SSBcife. 87. Familie. Söttt&cn<^ctt)ä(J;fc: Convolvulaceae. ^ijlill einfach unö frei. Sru<^tfnoteit 1 — 4 — 3;fad}rig, mit 2!)rufenpoIfiö: umgeben , ©ciffet cinfad) , nur in ber 2(ntit()cfe (Hydrol.) tief 9etf)ei[t, 9^arbc uteitappig ober brcifpaltig, bei anbern centrifd) fcpfs ober fd)ilbf6rmig. Äeld) 5;fpaUig, fortwad)fenb. Srud)t fMpfet=, bei wenigen kerenartig 1 — 2 — 4 — 3;fdd}rig, (Sd}eiben)anb am Dianbe ber Etappen in bcn centralen ©aamentcdgcr übcrgc()enb, Sdd)er 1 — 2 — 00;faamig, !, 2-3-1-locularcs polysper- mae, cotylcdonibus convcxis: AYigandia li, II. B, Sagonea Anbl. Nania //. Hydrolca L. C^oiiou L. 3) (Jon vol vu 1«; ae: holostylos "-1 stigmaticae , cotyled. cor- rugatis. Conspect. 2992 — 301«. (cxcl. 3000 et 3001). ^l 11 nur f. ^ie ^ölemontarien eröffnen bcn neuen St^puä fd)on in ber Sreijaljt, njaljrenb oor-- ige aus ber nicbern ^weijaf)! fjcrttcrgingcn, (Sie beginnen mit SJü'dfnalime gcwiffer 25cr* bcnecn auä ber gamilie ber Labiaten 5 ik IkI einigen, j. $S. Phlox sctacea fefjr fd)icf gebaute SSIume unb bie ungleid)e ?angc ber (Stau&fabcn , fo mfe bie ^orm ber (Saamcn £ivganogcncfe. 195 ©aii^blimugc. Ordnung: Sdjlunbblumige. szBinbengettjadjfc. beutet »efentltd) borauf Ijtn. SfudjfTnb btegormcn oon Phlox fafl bic cinstgen, mit, rcic bei i>cn ßabiatcn , gc9enii6ccfle(;cnbcn ffilä'rtcrn. 25ic Gilicac unbPolt'inonia itieberfjütcn bann bic ^i)brcpl)t)llcen. 25ie ^i)bco(ccn bieten eine gvc^c Jfntitljcfe burd) Trennung bc§ 0riff= eis, lüdljrcnb ii)n SSlume unb ber ganje >:^aLntuä bic Aspcrifoliaceae rcpcafcntirt. 2)ic Couvolvuleae bitbcn bie Jpauptgntppc, im Sfficibtic^en am ivciteftcn ipieber jurücfEcf)renb, fpattgrilfetiij unb mit ©(^laud}fi-ud)t l=füamig: Cressa, paang.-jiücifaamig : Dichondi-a. mit 4 9lii^d)cn: Falkia, biä in bev rcidiftcn ©attung Convolvulus alle gomcn fid) ux-- cinen unb au^gtcid)cn, Courtoisia ücrgK. im Hortus bot. lö'il) ic. 'iOS. 88. gamilic. @(ui>u(ariaccctt : Globulaiiaceae. i^iftid frei unb einfach, gcud)tfnctcn 1 — 2 — 3 — 4fadnui mit einzelnen l)ä\v gcnbcn k gortbi(bting ber ©taubbeutel, rceldje ganj einfae^ oben öu§ ber ©pi|e ber ©taubfäbcn f)erau5 tridjrcr; - ober muf(^elf6'rmig aufbredjen, bann 2flappig, enblic^ '^fadjvig merben, inbem bk 2(ntirl;ci'e tiefen jtüeifäd}erigcn 3wRanb burd) SJerwadjfung aU SHüdna^mQ ber iSi)nantf)eeren, alfo fpngenctifd) vermittelt, 2)aä na'djjlc ©lieb, bie ©taubfä'bcn, lofen ftd) üom 3Jc!nbe ber Sippe bei Hebenstreitia (Rchb. hört. t. 133.), hd ben übrigen trägt biefelben bie SJöIjrc, 2)ie ßoroUe beginnt bd Gh)bularia im Bi't^anbe ber ©t^nanf^jereen unb gel)t in ben ber "Per* fonaten über, jeigt enbtid^ in Myopomm ia^ regelmäßige SJorbilb ber Slumc ber ©oIa< naceen. 3n gleidjer SBeife fdjreitet ber Sliitlienftanb ücrwärt^. — Saä Sßeiblic^e tdtt entgegen auä bcn (Si)nantl)ereen, aber im S^aracter ber jireiten Drbnung: »om Äelc^e be« freit. SDSo bemnad) Ijicr in ber 2(ntitl)efe ber bem ^Pappuö äl;ntict)e Mdd} ft^ mieberfjolt, rcie bei Brunonia, ia j!el)t er unter bem grud;t?noten. Sic ©preublatter ber ©png«: neftf!en !cf)rcn jurücE alö fpcljigc SccBblättc^en, bie -igüüc >üiebert)olt fid) hd Globularia unb Brunonia. X)ct geftrecEte ©riffel beginnt mit ber 9Tarbe ber <£i)nant()ereen, gef)t über jur ©inl;cit unb SreijQl;l, ioieberl)olt in ber 2(ntitl}efe bie 2fntl)itf)efe ber Carapannlaeeae, nämti^ bie ©cä'üolecn. £)cr Äetd) bilbet fi^ in gleicher SBeife fort ju itm ber ßampa« nulacecn, aber frei, wie Scaevola, mel^e in il;rer2tntitf)efe bie gegenwärtigen Myoporinae fdjcn oorbcutet. SBie fic^ iic gruc^t fortbitbtt ift flar, alteS au^ geograp^ifc^ »ermittelt. Orgauoßciiefc. 197 ©anjOIiimigc. £;rbituitg: Scf)Iunb6Iitmigc. Satocnl^iütijicr. 09. ^amfltc. !^atvctihliiti)lct : Personatae» ^iftitl fvci cbcr »venig an9ett)acl)fm (Gesn.) «nb einfach/ Sruct)tFnotm ücctifal; 2fad)vi9, bei »venigen lfdcl)vig, ©riffet gcjlrecft, ^f^arbe t)oniDntal gefpalten, üeitüat jweilippig, bei irenigeii einfad). Äe(d) 5tl)ei[i3 obec öfpaltig, biud) SScrfümmeiunö 2b(dftcri9 (Orob.). Srud)t fapfetj bei einigen beecmartig, lfdd}ri9 26(appig, ©aamentrdgec roanbfldnbig (Orob.), übet an bcn eingebe; gcnen ^(appencdnbcvn (Rliinaiitli.); obec meift t)erti!at:2fdd)ng, lumlge. gacöenbiüt^icr. inis baccatae dläse^jimentum utrinque placentiferum, semina al- buminosa. a) Antirrhinarine antherae biloculares. ») Veroniccae: coroUa irregularis, rotata vel campanulata et infuinlibiilaris: Cochlidiosperma Kchb. Vcronica L» Pae- derota L. Wulfcnia Jacq. Calorliabdos ücnth, Gymnan- dra PalL (Lagotis Gürtn.^ — Picrorhiza lior/lc. Geoclior- da Cham, et Schlecht. — Sibthorpia L. — Uisandra L. ß) Antirrbineae : corolla labio saccato, personata aiit ringens: Tripbysaria Fisch, et Mey. Phylacantbus A'. et M. He- mimeris L. (Diascia Lfc.) Angolonia K. H. B, Neraesia J eni. — Anarrhinuni Desf. Linaria T. Mill. Antin-bi- num L. Galresia Juss, (Agassizia Chav.') Maurandia Jcq. (Ustcria Cod.) — Lopbospermuin Don, Ubodocbi- toa Zucc, y) Digitaleae: corolla infundibularis ant campanulata limlto planilobata. 6i«) caps. septicida: Collinsia .Awtt. Pentstcraon UHerit, Cbelone L. EIniigera Rchb, Ourisia Comm, (Dichronia Cau.) — Digitalis L, Isoplexis Lindl. ßß) locuUcidae: Centrantbera R, IJr, (Razumovia Spr.?) Glossostylis Cham, et Schlecht. Seynieria Piirsh. Gerar- dia L. Macrantbera Nutt. Virgularia Rz,Pav. — Piiy- socalyx Pohl. Escubedia Rz,Pav. b) Bignoniariac : antberae uni-bilocalares , semma exalbniui- iiosa* «) Sesameae: capsuIa lignosa seminibus apteris numerosis, indefinitii) : Sc«amum L. ß) 3Iartynieac: Capsula lignosa oligospcrma: PedaliumL. Jo- sepbinia T ent, Pretrea Gay. llogeria Gay, Sessca Rz. Pav.? Martynia Haust, y) Bignonieae: Capsula lignosa pluriiuis quasi siiiquosa, scmina alata. Conspect. 3254 — 3274. «:) Capraricac: antberae 1 — 2-loculares, cor. subrcgularis, semina albuminosa. Fluriinis folia crenata \cl scrrata. «) Verbascariae : antberae uniioculares: ««) Lentibulariae : pcrsonatae scm. cxalb. peltatis: Utricu- laria L. — aut albüininnsis basiüxis: Jovellana Cav. Baea Commers. Q'alceolaria L. ßß) Scrofularcae : labiatac exalbuminosae: FinguiculaL.Bran- donia Rchb. Albuminosac : Ceramanthc Rchb, Scrofularia L. Crgaitcacnefe. 199 ©aujblumigc. Crbnuttg: ©cfjIimbMumigc. Catocnbiütijjer. Vv) Verbasceae: siibrotatac: Isanthera A. r. 1?. Alonsoa Cor, Ccisia L. Verbascum L. ß) Gratiolcae: anthcrae 1 — Z-lociiIare« corolla tubata liinbo pluriiiiis evplanato: Limosclla L. Gratinia L, Beyrichia Cham. Schlecht, Acbetnria Cham. Schlecht. Bonnaya Lnk, Peplidium Delil, Microcarpaea It.Iir. Dopatiiuni Hamilt. Lindernia L, Torenia L, Artoncma Don. (Di- ceros Pcrs, non Lour.), VandeUia L. Tittraannia Rchb.') — Matourca Aubl. Sphaerothcca Cham. Schlecht, Her- pestcs Cärtn. (Monniera Mich, Brainia Lam.) — Uvc- dalia /{/>V. Sliinulus L. — 3Ior{^ania Jl.Iir. — Limno- phila R.Iir. Ilorncmannia If, (Maziis Lour?) üodartia L. — Stemodia L, (Modestia et Diaraoste Cham. Schlecht. Lindeiibcrgia Lk. (Bracliycoris Schrad. Bovea Dsatn.) — Pteiostigma Bnth. — Erinus L. >iyctcrinia Dnn. Manu- lea L. (Xeraia licrg.) Palmstruckia Rlz» fil. Siitcra Roth. Buchiicra L, (Cainpnleia /. P. Th. et Piripea AuhL). — Kusselia Jcq, Capraria L, Freylinia Cnlla. Buddlfja L. — Browallia L, Franciscea Fohl, llemi- phragma Jf^all. Teedia Riid. Ilalleria L. y) Brunsfelsicae: anllierae biloculare.s, corolla infundibtilaris, piaccnta centralis, cinbryo curviiliis. Ilcti'iaiithia A. n. E, Anthoccrcis Lab, Brunstelsia L, o> 0 r o!i ii!i cljcac: parasitae ei tuberosae placenlis parietalibus. a) genulnae: antheris basi raucronatis: 3051 — oWW. b) Gesnerefie seiuiinrerae : 3228 — 3244. c) Cyrtandreac, Jjypogyiiae scpto valvariutroque utiitiqiie revoliito piaoentari : llamondia Riih. Ucbmannla Libosch.**) Henkelia Spv, (Rottlera V, Didyiiiocarpus Jack. Streptocarpus Lindl.) Loxonia Jack, Lisionottis Don, Aoscliynantbus Jack, (Tri- chnspoi'uni Dou, nee Fries.) Leucocarpus /'o/i, Cyrtandra Forst, — IMaccnta in pulpam soluta: Csesrentia L. *) 2)a ii), lioi-t. bot. p. 'ZU. unb tab. 38., burd) SStfdirctbnng ■unb 2(tbilbunc^ öcjctcjt t-a&e, ia^ bte (Sd)ctb€roanö bcn Älappen bcvÄapfel nt^t parallel lauft, fonCcrn ftd) in bcr93Jtttc bcc Etappen anfe|t, fo \\t rcof)t bicfe ©atfung nid;t ju \andenia ju iki)in, bei ircldjec etjlcre Stellung bcr ®d)cibercanb d^aracteriftifcb bleibt. **) 3)ie fd)6ne Rehmanniii glntinosa (Digitalis, Gerardia") Cärtn. Runge. ^ti)t fo ebctl iDtcber blü!;£nb oou mic unb jcii}!, foJDol)l burd) bic Untccfui^uncj iijrco 5'^"'^^^'^''^'^"' <^'^ butd) iljrtn ganjen ^abituS^ baj} ftc l)icr ein rul)igeä ^ld8d)en unter iljren na^fieii SSer* n;anbten erlangt i)at. — 525ic Leticocarpus hierbei' unb nidjt neben Teedia gcbcrt, jcigt öcr 25ur(^fd)nitt bcr grud;t bcibcr ^flanjjcn, ik ii) eben von Icbenbigen ^nbioibucn entnehme. Sei crflera* ftnbcn mir bie ungciuobnte Srfdjcinung einer Sltifd;aiiafi'e, auä ber großen im Sppuä ber Grrtanbrcä üon bcibcn Seiten nadi bciben S^citcn ttmgerclften '^lo^ 200 Cirjjanogenefe. ©ansblumige. IDrbnung: ©cfilunbblumige. «acocnbiütfjic»:. SfnmcvEung. -^icc fc^cint bcr Sppuö btt 5)crfonQtcn jum lc|tcnmate erfaßt »erben ju Eönnen unb in ben ber Solanaaen Ijinüberjufpiclcn. 2)aä SSeginncn jcbec .^auptgruppc füt)rt unä einfadjer oröünifirtc SBcfannte beä 9tüi-bcn§ unb ber gemäßigten Mmatcn cnfc: gegen, beren formen ftc^ fd)rittiücife fortbilben ju weiterer ßntfaltung, bie jte unter tro: ^jtfd^em >|)immel erlangen. SJiannigfaltige eigene JRücE-- unb SSorbeutungcn biefer ontitljetti fdjen gamilie, foicic S3ticee auf analoges bcr jreiblidjen Sid^c, lafTcn fid) feljr lei^t entwicfs ein, iä) xviil aber bem geneigten Sefer in biefer Serrad;tung nid)t i;orgrcifen. 2fUc§ tvki tnvt}oit fid^ beutli(^, [ogar bie SJerbaöceen in Ramondia, n)ie i>it (äratioleen in ben übri- gen, biö bie leiten ben ftnf enben Sppuä befdiliepen, fze unb Brunsfelsla bie Solanaceen oermittelnb. yo. gamilie. ^lad}tid)attcu : Solanaceae. ^ifrilt frei unö cinfad) mit Oiingpolfter, Stuc^tfnotcn 2 — Ifai^rig. (Saamen^ ttääcc auf bciben (Seiten bei- '2ct)eiben)iinb, ober frei unb central, ©tiffcl qc; ftcerft, dlaihc jroeifopft^ ober burd) eine Sucdjc 9ctl}eilt ober einfach» Äcld) 5 ; ober met)vtt)eili9, fortiitad)fcnb. (Staubbeutet 4 — 5, jn)cifdd}rig , aufred}t ober angeivac^fen. gdcfjcc an bcc (Spi^e ober meift Idngö auffpiingenb, auf (Staubfdben, we[d)i entireber bibr; namifc^ (Salpiglossis) ober bibi;nami[d) mit fünftem >Staubfaben (Atropa), ober meifl regelmdfig finb, in ber 9i6t)rc ber 53lumc unter beren 6infd)nttten eingefügt, mit bin 2(b[d)nitten mdjfelnb. SSlume Idngägefaitet, ro^rig^trid); tecformig glockig, rabfornüg, ^Saum unvegclmdptg bei ben beginnenben ©atts ungcn, 4 — 5lappig, bei ben folgenben regelmäßig 5fpaltig ober öt^eilig, bei wenigen umgelegt, bei tm meiften Idnggeingefaltet. 2$ei einigen finbet fid) an ber SSafiö bc6 Slumenabfdjnitteo ein ^oniggrübdjen (llersclielHu) ober bereu Itod (Dulcamara). SScgctation. (Stamm: 9Burjel bei wenigen fnoüig (HerschelHa tuberosa), fnoUentragenb (Solan, tuberös), mcift einfad) unb dftig; einjdf)rigc, jivei; ja^ttgc unb pecennirenbc Jlrduter, .^albftrdud)er unb @trdud)er. ^m'iQi tU d)Otom (Datura), meift aber, fo irie bie S3ldttcr i»ed)feljldnbi9, le^terc bei tve; nigen al^ jiDci ungleid)c eiufcitig, paarjldnbig (Atropa), S5lütl)en jwitterlid), ad)felftdnbig, einzeln ober jufauimengefei^t big jur Gnbrifpe, bei einigen aufier; ^alb ber S3lattad)[c:n. grud)t meij! jweifdctjrig unb üielfaamig, fapfelavtig, mit Decfel auffpcingenb, meijl mit Älappen, ober gefd)[offcn bleibcnbe trocfenc (Capsicuiu) ober meift faftigc 53eere, nur bei Aolana finben fid) Steinfrüchte mit einfaamigcn Sdd)crn. ©ruppcn: 1) .Nolancac, pjrcnaceac. Nolana L. 2) L II r i d a c , capsulares et baccatae placenta auiphigcna (an> lithctica). ccnta unb ber glcif^bötte ber grud)t bej!ef)enb, jwifdicn bctben ifl nur fo oiel9faum, taß tk oieten Eleinen (Saanicn uem glcifdje gebrangt, an[i|cn Eönnen. Sie (gaamen fclbft finb gelbbraun, bie testa längä ne^jeUig, ber Äeimling f(^6niücil5 in flcifd)igem Giipetfj. Sei Halleria ftct)t bie ^ptacenta it)rer SSebeutung mä) auf im 3ujlanbe ber ^rimulaccen, fic roirb t)on itjren ©aamen pcripljcrifd) umgeben. Crescentia jeigt in ber grucl)t bie gort* biibung von Leucocarpns. in ben eiiüitßlofen ©aamen bie SSollcnbung bcr Bi^jnoniactae unb gcenst an bie (golanacun. Organogcnefc. 201 a) Hy o*scy amcae: operculatac (placcnta amphigcna). Hyoscyarans L. Scopolina Schult, l)) Kicotianeae: ralvatae placcnta utriiK^iie adnata siinplici. — Scliizanthus Rz, Pao, Salpiglossis Rs, Pav. Kiercrabergia Rz, Pav. Pctunia Juss. Lclimannia Spr. Nicotiana L. (Kyctagella, Tabacura et Tabacina R,). Datureae: valva- tae placcnta utinque duplicata, Stramoniura Gärin, Da- tura L, Ceratocaulos Brnh, Brugniansia Pcrs. c) Solaneae, baccatae placcnta (arapLigcna antithetica)» <*) Atropcae : campanulatae placcnta dh isa. — Atropa t, Anisodus Lk. Nicandra Gürtn, Solandra Sw. Desfontai- nia Rz, Pav. (Lintia P.). ß) Physalldeae: infundibuliflorae placcnta unita, Saracha Rz. Pav. Physalis L, Ilerschellia Bowd. Ncctouxia A', H. B, Dieibacliia Spr, (Uunalia K. H. B.) Lyciuni L. y) Solana : rotiflora, onines placentarura yariationes repef- entia , ut supra iani INicotiana. — Solanum L. Nyctcriuni Vent, Lycopersicum T. 3) Mandragoreae, baccatae placcnta libera (syntlietica). a) Mandragora T. b) Jaborosa luss.*) c) Cestrum L. Vestia W. 2(nmerE. 25ie Xolaneae bieten W SlücEbeutung auf \i\t Myoporinae , bic Lviridae btlben bte rct^c ecntrolgcuppe, bie Mandragoreae bcjieljcn ft'd) auf ^ö'^ereö, bereiten bie bcitte Orbnung fcl)cn yor, SBcnn ..^err Lindley feine Solanaceae nod) fo aufjaf)lt: 1) Solaneae, 2) Nolaneae Rchb. 3) Verbaceae unb bann in bec Ufnmerfung fagt: „Rchb. jicfjt bie erftcn unb bk legten ju ben iSfropl}uIannecn Conspect, 124", fo nut^ iä) rviüliä) fragen, ob fiä) ber aSerf. babci ttwa^ gcbac^t f)abcn mag unb ob er in meinem SSu^e mtUiii) objcctio ober nur fubjcctiw gelefen 'l)atl 91.tS^nü(ie. ^hltttbrtötttectt : Plumbagineae. ^iftill frei imb^infac!}, grudnfnctcn 1 — mcf)rfad)cl9, _ 1 — OOsfaamlg, ©ciffcl gcftrecft, dlathc pfvtemcn[pi|ig (Plantagin, unb Stilbe) ober 5=fpn(ti9 (Plumbagineae) ober fopfformtg (Epacvideae)» ^ild) au6 fajl fpcijigetl jicgclftdnbigen (Sd)uppen (P.'ant. Epacrid), in ber 3(ntitl)efe üolknbeter, ro^rig unb rippig, aud) triditcravttg faumf)autig unb gefaltet (Plantagin.). Srudjt. ®d)taud) einfaamig (Littorella, Arm. et Stat.), ringSumauffpringcnb , ^aa-- mcntrager fd)ciben)anbarttg jebcrfettä 1 — 4 ; faamig (Plant.) ober frcuj; förmig (Coronopus), ©aarne fdjilbartig , lacenta öiertljeilig fei)n? 26 202 Organogencfe. ©aitjMumfge. SDrbnung: (Saumblumigc. ^lumbagfnccn. bit emfaamtgm Zapfet cmpot, (bct eld)e tion bec 9)?ittelfdu(c auS in bic Sddjec tjincintcctcn , Keimling in fle![d)i3em (Siroeipc ad)fenfldnbig, aufred)t» «Staubbeutet 4 — 5, jit)eifdd)n9, aufdegenb bei U^tmn aufred)t, mit ben S3lumenabfd}nittcn wed)fclftdnbi9 auf (angen ©taubfdbcn tief in bec S3tumcnj r6f)ce eingefügt (Plantag. unb Stilbe) ober auf füvjcrcn ndd)ft bem <2(^tunbc (Styphel.) obec im ®d)[unbe fafl flaubfabenloä fi^enb (Epacrid.) — in bec TTntitfiefe (Plumbageae) üücanflc^cnb, cntircbec bobenf!dnbig (PlumLago) obec ben 9?dge(n bec faft ganj gefonbeitcn Slumcnbldftec an{)dngcnb (Arme- ria). SSlumenfrone ro{)rig, trc(fcn()dutig, bei einigen (Plant, u. Epacrid.) auf bec Scudjt i?ectco(fnenb, bei anbcren (Plumba-.) abfallenb, mit fpi^ig 4 — 5s fpattigem in bec Äncfpe umgelegten ©aum (Plantagineae, Stilbe), cbenfo aber au8 bem (Snmlid)en in baä farbige übergc^enb (Styphelieae, Epacreae), auc^ tief 5crtf)ei[t (Sprengelia), ncbfi5bobenjlEdnbigen®d)uppcnbei (Epacris); javtec pcdfentivteKccföcmig unb jlumpflappig (Plumbago, Statice monopetala Dracophyllum etc.) in bec Änofpc gebce{)t obec tief jectf)ei(t 5 bldttcig (Armeria). SS.'egetation. «Stamm: 5Burjet cinfad) obec dflig, aud) {)o[jig (Plant. Epa- crid. Plumb.) auc^ fnollig unb t)ielfcpftg (Plumbag.), nuc _^ur5elbtdttec mb ©d^ft (Litt, Plant. Armeria), obec «Stcngcl fcaut i obec |!raud)actig , SSeci jnjeigung unb 55eb(dttecung gegenüfeec (Psyll.) gabel; (Stat.) obec tred^feldftig. SSldttec beginnen fd)eibig, blattftielavtig v»crf iimmect , bei einigen in bec 2rd)fel rooUig (Plant., Stilbe) [c^mal, cunblid) obec brcifantig unb linea(ifd) (Litt. Plant, triq. etc.) obec flad) lineatifd), anii) (eberartig unb bünn=ine(nering (Arme- ria, Epacrid., Dracophyllum), obcc mit beutlid)ec platte fcautaitig nerüig (Plant, major, etc.) ober geabert (Plumb.), and) leberartig unb geabert (Staf.) 25lutf)cnftanb. SSei Littorciia cin{)dujjig, bic mdnn(id)e S3lüt()c geftielt enbftdnbig, bie roeiblidjen an bet SSafi^ beS (Stielet paarig, bei Stilbe poli;; gamifd) in fopfartigen 6nbdf)ren, (bei Psyllium unb Anneria) in uml)uüten Äopfdjen, bei Armeria brid)t ba§ Äcpfd)cn cin§ einer (Sd)eibc, n3eld)c nad) ber Serreipung al6 rof)rige jurücfgcfd}lagene ^ülle am Stiele verbleibt; bei allen übrigen ad}feljldnbig df)renartig, bie 7(el)rert bei Statice trugbolbenartig »er; bunben. ©ruppen: l)Plantagincae: sclcranthae, staminacorollaescariosaealterna. a) Littorelleae, monoicae raonospermae, Littorella L. h) Psyllicae, 0|)positiIIorae et oppositifoliae dispermac, Psyl- lium T. c) Plantagcae, sparslflorae et sparsifoliac 4 — S-sperraae, Co- ronopus T. Plantago L. 2) Plumbageae, stamina corollae tenuis liniboobtuao, inprae- florcsccntia conroluto, antcposita. Orgauogcncfe. 203 ©ait^blumigc, £)rbnMng: (SaumHumige. gjiumbagincen, a) Armericac, pentast^lcs scapiflorac, spathaccac, capitatae, Arraeria JT, b) Staticcac, pcntastyles spiciflorae. Statice L. Acgialitis R Br, c) Dentcllarinae, holostjles calyce heibaceo glanduloso, Plnmbago T. 3) Epacrideae, stamina corollae deinum coloratac laclniis (utplunmuin) acutis alterna, semina basiilxa erccta uut porrecta. a) Stilbeae, scleranthae, polygaraae, monospermae : Cani- pjlostachys Knlh. Stilbc Berg. b) Stypbelieae, drupaceae aut capsulares oligospcrmac. Con- spcct. 3329 — 3342. c) Epacrcac, capsulares polyspermae. Consp. 3343 — 3352. 2fnmcff. S)te SZatur fagt f)icr ganj etnfad), ia^ bic riantagineae einen neuen Sppuö ba ginnen, ben ftc buvöj if)ren Urfprung, b. {j. iuvä) ii)te anb bilbenb, i()re ad}fenb, 5; (2 — 3 — 4 s) t{)eil;g, 3;i)eilftu(fc mit ber SSlume wc^fclnb, bei einigen fpcljig. ^tudjt fapfcU artig, bei anbern becccnartig, 5 s (2 — 3 — 4 — 8 — 9=) fidiiig burd) Ginbiegung ber Älappencanbcc ober burd) (Sd)cibcn)anbe, an bm (Sd;ci; bcnjanben ober in bec S!J?ittc ber .Klappen auffpringenb, ©aamcntragec centrifc^, fo »ielc @dutd}en in bie Sdd)ec abgebenb al^ gadjer fmb, '^ad)it uielfaamig, (nur bei Arbutcae unb Gayliissaccae TOcnig; obcc Ifaamig), Äeimling aufredet, gcrabe, dotnlcbonen balbrunb. 206 Organcgencfe. @an]6rumic)c. Ordnung : (^aumbrumicje. v^dbeqmäc^fc. (Staubbeutel 10, bei trentgcn 4 — 8 — 5, in t)ic(m ©attungm bic %\(i}et g?; fpocnt, an bcc @pi^e ober Idngg auffpringenb, 2, aud) 4fdd)n9 (Symphysia), ft^enb (Symphysia), obec auf ©taubfdbcn tief in bcr S3lumenr6f)re eingefugt, obec bobcnfldnbig , mit ben (Saumab[d)nitten bev $5lume g(eid); ober boppcU Sd()lig unb n?e^fe(nb, mctft frei, nur bei Syn.ictiiüa«c/j6. (Erica mouadelpha) in eine d\bi)u »erroad^fen, an beren 59?unbung bic SSeutel einen I)orijontalcn ©lern bi(ben. S3lume auf ber Äe(cl)baft6 ober bem S5lutf)cnboben , roi)rig, baud}tg, trid)ter; unb rabformig, meij! 5fpa(tig unb faf! 5 blättrig, bei einigen 4 — Sfpaltig, in ber Änofpe f)erumge[cgt, am meijlen unregelmäßig unb 2lippig bei Rhodora, ubrigenä trenig unregelmäßig, meift rcgelmdpig. SSegetation. (Stamm: SSurjel (bei Monotropcae fd)maro§enb unb ber (Stengel nur mit 58(attftielfd)uppen) meijl dftig, (Stengel ^albfiraud)artig ober t>oljig< fiiaud); unb fafl baumartig, SSerjivcigung unb SSebldttcrung bei einigen gc; gcnüber unb quirlartig, meift jerjlreut, SSldtter nabeU ober leberartig unge; tl)eilt, SSlattfnofpen ol)ne ober mit (Rhodorac) Sdjuppen, S5liut)cnj!anb ät)^ reu- ober traubenartig, aui) bolbentraubig (Rhod.) ober rifpig, bei anbercn ad)fe[frdnbig ; S3lut^cnftiele meift mit ^cdbldttd)cn, S5lütt)en meift jroitferlid). 65ruppen: 1) Ericariae: Capsula loculicida (in sola Calluna septicida), autbacca supera, cerniia (in Monotr. et Andromeda caps. erecta), a) Ericeae : antherae crectae, corolla synpetala. «) Calluneae^ septicidae» Calluna Salisb, ß) Andromcdeae : loculicidae. Synipieza Lichtst. Blairia L. — Synactinia Rchb. Erica L, Bruclcenthalia Rchb. Men- zleäia Sm. Pbyllodoce Salisb. Andromeda L, Lyonia Niitt. Gaulthlcra Kalm, Encyantlius Lour. v) Arbuteae ; baccatac. Arctostaphyloa Adans, Arbutus L. Pernettia Gaudich. b) Monotropeae: antlicrac inciimbentcs subpeltatae. Monotropa L. Scinvciuitzia EU, Pterospora Nutt, c) Pyroleae: antherae erectae aut incumbentcs apicc pcrfora- tac aut rostratac, corolla sub 5-petala. Diapensia L. Pyxidanthera Mchx. (Lepuropctalon Ell.) Chiinopbila Prsh. cra. Rad. Pyrola L. Clethra L, 2) V^accinieae: bacca infcra. a) Myrtilleae; fauciilorac, bacca loculls polyspcrmis, Oxycoccus Pers, Vaccinium L, Ceratosteiuiua Juss, Thi- baudia Rz.Pav. b) Sympliysicae : pleiopetalae calyptratae. Symphysia Presl. c) Gaylussacieae: synpctalae multiloculares, semnibus singu- liä majusculis Icnticularibus. Gaylussacia K.U,B. 3) Rhodoreac: Capsula supera ad valvularum inflexos margi- ncs dehisccns (in a. et b,) erecta. a) Chamacledcac: reguläres apicicidac, EpigaeaL. Azalca L. Kalmia L. Ammyrsine Prsh, IDrganogcitcfe. 207 ®aitj6Iumtge» Orbniing: ©aumblunn'ge. >f)üibc3civäc^fe. b) Rliododcndreac : irreguläres apicicidae, Rliodora L. Anthodcndron Rchb, Rhododendron L. Rliudolliainnus Rchb, c) Lcdeae : reguläres pleiopetalae basicidae. Lcdum L. ^fnmcrfung. T>cv neue 3;t)puä beutet juerjl auf bfe 9icit)renblütt)t9cn , alfo bie evfle Dtb; nung ber ßlaljc, tütebev^olt and) juöletd^ grembarttgcö, benn in ben ^ijvolccn Ecljren SSe^ jtel)ungen auf Sonüotüutaceen (Poleinoniaceae : Diapensia) u.auf bte^rimulaceeii prücf, buri^ bie 2fntitl)efc ber fdimaro^enben Monotropeae mit erflcren üerfnüpft. Sic >^aupts anti)ittjc\c im S[öci6lid)cn hktit ben 9tücffd)r{tt bcffetben in bie crj^e £)i-bnun9 bcc Mafic, bie 93accim'ccn roicber^otcn namlid^ hü Conicereen: j. 95. Linnaea unb Symphoricarpos. 3n ftc^ fel'ifl: cntiüicfcln fte ftc^ antitl)etifd) , fdjticfen aber mit eigenttjümlid^ (infenförmigcn ©aamcn, an bie 3li:buteen erinnevnb. 2)ie 9?()oborcen jeigen bte@ricaccen in ii)xtt I)ü^fiin S3oIIenbung unb ^rai^t, fte greifen ft(§ njicbec felOjl oor, tnbem bie Scbcen ftd^ f^on al§ ^ülppetalen uoUenben, barin aber eben üon btc aSoUenbung beä eigenen 3:i)pu6 »ricbcr junlcf= gcl)cn, 94. Familie. SlöcCcvtn^cctt : Asclepiadeae, ^ifliU. grudbtfnoten boppelt, beibc an if)rm ©pi^m in einen 9emetnfd)aftlic^en £)e(fet üereint, tveldjeu mit bcm «Staubfabenfranje üenx>ad}[ca ij! unb nad) aw^ fen 5 %iibcn (frf)n3arjc Än6td)en) im Umgreife quiclformig tiägt; bei ben ^afTtfloiYcn ifl ber grud)tfnoten jur Gin{)eit gelangt, penp{)cri[d) 9c[d)(c[yen, bie ©riffcl breijdijlig unb frei. Äeld) 5tl)eili9, mcijl vabfcrmig. — grud)t. Sroct einfeitige 23vi(gfiüd}te, 9cn36{)nlic^ nur eine fid) au^bilbenb, ^atl) innerfeits, bafelbjl mit freiem gej!rc(ftcn ©aamentrager , an n)ctd)em bie ä()rcnb wir in ber »t>cibtid)en SIeifjc bic einblätterige GoroUc if)ren Si)pu§ ücrlieren unb ftdj jur fiinf6(atterigcn fcrtbi(ben fafjen, fo gei)t i}ier bie biö^er bagcwefcnc QovoUe in feld)ä'f}nlid)cn 3«flanb über, fo ba^ ©diviftn-eUtr, wüdji in if)ren „natü'rlidjcn" ©njienun tf)rc j^anu'licn ifolirt betrachten, von ben •»paffiflorcn fd;on fagen, fie I)attcn ,,1'ftalanulla," bafür aber if)ncn einen bcppctrcif}tgen Äcld) crt(;cilcn, of)nc ju fragen rcarum ober iro^cr? 2)aS S55cfcntliä)e bicfer gamilie fprid^t ffd) aber nä'd)ft ber ^(ntfcercnentwicEelung jweitenä noc^ hmn ax\§, i>a^ it>ä'(}rcnb bcä 5Riicftritte§ tiefer SercUc ber (Slaffe, eine neue auä tem SOIännlidjcn, auä ben ©taubfäbcn ()crau§6U'i(}t, lüctdic fid; al§ corona ober paracorolla fef)r mannigfaltig entiüicfelt, in ben ^affiflorccn alle l;ö^erc 9Äobif(cationen burdjläuft, in tcn 2fpcoci)neen wiebcr untcrtrücft ujirb, um bann in ben ©apotaceen fid) ganj ju noUcn: ben. ©ort ftnbcn wir ben 3tuffd)Ui5 üter bie SScbeutung ber Ijier ftc^ umirantetnten pulten. aSie alleä übrige innig {)armom'rt, \\t für Seten erfi^tlid), wenn bk Dbjecte it)m üorlicgen. Snäbefonbcve wirb eä leitet llav, wie bie ^affifloreen »on ber Statur berufen ftnb/ l)kt ju fteljcn, glcid;fam ju jcigcn, voa^ ftc felbfl fid) auä ben 2tgf(epiabcen cntwicEelt. ©ic beutet babd natürtid^ einigerma{5en auf bie Cucurbitaceen jurücf unb gicbt nun bcc ©ruppc ber ©ranabilteen unter ben 3Cöflcpiabeen au^ Sßicfclranfcn, wk c§ unter ben ^a: pilionaccen aud^ nur bei ber einjigen ©ruppe ber S3iciecn bergleic^en giebt. SBoUte man aber beäwegen f(^on bie Cucurbitaceen unb '»paffiftorecn ?iUfammcnftellcn, fo würbe man oielleic^t minber glücflic^ ben waljren Sppuä ernennen unb bei ber 58ea^tung »on Sieben: bingen ben JBlicf auf ben 3ufammcn{)ang be§ ©anjen verlieren. 95. Familie. ^VC^blütlylcv : Contortae. spifiiU boppclt. 1) mcijl in ctn6 Dcrfd)mo(jen, Snid^tfnotcn bann 1 ; 6fter2fdd)rig, ©riffel nuipig lang ober fürjec als bccSi-'uc^tfnotcn, CRarbc mciflt qucec 2tf)etlig, (alfo bei geneigter 58lütt)e Dcrtifal gofpalten imb {)orijontal ausgebreitet); — Srud)t fapfel; ober becrenartig , mcifl 2fdd)rig, 2f(appig, bei wenigen ein; fdd)rig unb nid)t auffpringenb (Menyanthes). ©aamcntrdgcc bei ben cinfdd)eiigen mit bec grud}ttvanb t)etfd)mo(jen , nn b(n eingebogenen Älappen; rdnbern/ ober 2 bis 4 nat{)f!dnbige ober ein mittelfidnbigcr ©aamentrdger bei ben 2fdd)i:igen. ©aamen raeifl t)ieljd()(ig , flein, itrei S5algfrüd)te (folliculi), bei Pieten nur eine auSgebilbct, ©aamcn an natl)ftdnbigem / freien ©aamentrdgct 5af)treid), nadt ober mit J^aarfdjopf, Giweip flcifd)ig, Keimling g(eid)fldnbig , ßotplebonen blattattig. 3) ^iftill einfad), bilbet fid) ju einfdd)ciget Äapfcl, ifcl)cnbldttd)en : stipulae intrafoliaccae, (£)eutung auf Rubiaceae), S5(ütl)en mcifi ad)fcl(!dnbig , bei Menyantbcae Staube obec 25olbe, bei Parnassia einjclne S5(utl)en enbftdnbig. S5ei 2) unb 3) axid) ©ttduc^ec unb SSdumc, einige mit CO?i[d}faft, S3lutl)en ii; ^olbentcauben, meij! jwittci-licl), ^(lle Sll)ci(e meifi fal)f, bei Mmyantbcs bie ßoroKc innerlid) faferig^jottig, bei Mitrasacmee unb Logania «Stengel unb SSldttec trenigjlenä nad) bem S3lutl)enf!anbe ju, bel)aart. ©vuppen: 1) Gentianeac: valvati- et contorti-florac holocarpicae, coty- ledoncs in scminc nondiim foliaceae, » a)Menyantbeae: induplicatac. «) Menyantbeac genuinae: Menyantbcs L. ß) Lininantberacae : Villarsia J'ent. Limnantbemnni Gm. v) Mitrasacmcae : 3Iitrasacme Lab.*) Gardneria IVall. 1)) Gentianeac genuinae s, Chironicac : contortae nionocar- picac, «) Sebacariae: placenta ccntrali dcmum libcra. Scbüb- lera M. Sebaea R, Br, Exadenus Grieseb, ß) Erytbraeariae: placentae suturalca dcmuDi liberac discre- tac 6 — 27. A) npparatus glandulosiis in fiindo corollac nullas. 1) Stigmata bilamellata v. bicornia stylo imposita. *; 3<3^ Ijabc btcfe (Stellung buv^ genaue Unter fucl)ung Ocfldttgt. R. Brown's Sefc^i-etbunc} bcr ©attung ifl: unjureic^cnb, a\x6) Griscbach Ijatte w\6:jt fo öollftä'nbtgc ®)ccmplare cor ftc^, um übet V\i Änofpcnlagc bcr Sorollc ju cntfa)etbcn, welche aber (äjccmptave in meinem ilerbario ganj beutlicb Qlä indupllcatlva jcigen, S)ie ©aamcn finbcn ftd; ^od}(l fetten, in jncljr ül§ 20 unterfuc^tcn Äapfeln fanb \^ nur noc^ itwa 3 üor. Sie ftnb Hein, gl5n: jcnb fc^watj, faft niercnförmig , bie SSaftlarlappcn aber fpf^lid^. 9Kit bem ^tluä ft^cn fi'e fafl frfjitbfövmfg auf, 2(n SSerroanbtfd^aft mitVeronica, roie Gnse&acÄ glaubt, mochte i^ nt^t benfen. Orgattogcncfe. 211 a) cor. (infundibulirormis) dfiuuni supra capsulam torta. Ei-ythraca lieucalm, P, Ciinscora Lum, Orthosteinon ßr. ß) coroUa deinuiu circa capsulam niarccscens, rarissime decidiia, Sabbatia Adans. Chlora L. Dejanira Cham, ScJilccht, Schiiltcsia Marl. Lisiantlius P.Br. Irlbachia Mari. Helia Mart» Coutoubca Aubl, Prepusa Mart, 2) Stigma indivisum (vcl subbifiduin) ovario iuipositum. Centaurella Michx, 3) Stig-raa integrum! Stylus ovario distincte impositus. Ciccndia Adans. Voyra Aubl, Exacum L, Slevogtia Rchb.*) Chironia L. B) Glandulae epipctalac corolla rotata, anthcrac immuta- tae. Agathodes Don, Frasera UmU, Ilalenia Boikh. C) Glandulae liypogynae, corolla clavata v. infundibuli- formis autlierac iiumutatac. Cra>vfordia JruU, Tachia Aubl, y) Swertieae: valvarnm ipsi inarglncs seminiferi. ««) Glandulae epipctalac nullae. Pleurogyne Esckch. (Lo- matogonium v. Br.). Gcntiana L. ßß) Glandulae epipetalae. Anagallidium Griseb. Swertia L, Ophelia Don. yy) Glandulae liberae ciliato-glanduliferae, Parnassia L. c) Loganieae: convolutae substipulatae. Logania R.Br. Ge- niostoma Forst, Ustcria Lam, Pagamea Aubl, Gärtnera Lam* 2) Apocyneae: contortac scliizocarpicae pliyllocotyledoneae. a) Echiteae; comespevmae ccoronatae (Asclcpiadearura repc- titio). Consp. 3512 — 3526» et Karaettia Eostlz.**) b) Vinceae: gymnospcrmae ecoronatae (Centrum). Conspcctus 3533 — 3540. c) Nerieae: comesperraae coronatae (Sapotacearum prolusio), Conspcct. 3527 — 3532. 3) Carisseac: contortae holocarpicae pliyllocotyledoneae, a) Potalicae: calyce et corolla inaetjuinumcris, semlnibus scu- tellatis nunierosis. Potalia Aubl. Anthoclcista Afz. Fag- raea Thnb. b) Rauv olfieae: opposite disperraae, Conspect, 3551 — 3559, c) Strychneac: calyce et corolla aequinumeris, fructo baccato ^>auciä sicco) 1 — OO-spernio. Consp. 3541. 3542, 35ö0 — 3519. *) 2)te ®attuni3 Slevogtia t)atti bev gKonograpf) ber ®cnttanccn »erfannt/ crEannte fte obcc tn meinem ^erbacium fo9lct(^ wiebcc an: Slevogtia viscosaflcÄö. war cljebcmExacumy^tL *») 5n ÄofteU^Ep'ä allgem. mebiitnifd)=pl)armacciutfc^cc glova, unPrcitfg bem lef)mt^jlen unter allen prafttfd)en .^anbbud^ecn, ^ 212 £;rv].TjiOj3enefc. @anj6fiimigc. Örbnuitg: ©aumblunu^c. 25i-ef)bu"it^tcr. 3fnmcr!ung. 25tefe Familie bilbct ein f^cncä ©anjc, tpcnn mit fie fo betfammenlaffcn, \vk U)v Sppuä in ri(% fetbft unb in SSitbcrfjolung unb Sictf^mcljung fni[)crcr, fo wie in ^ou beutung Eünfttger ©lieber, fti^ oevjrceißt. aBai^renb hie ganje erfle ©tuppe ben neuen St)pu§ mit feiner ein{}cit im2Beibtid)en eröffnet, in feiner üorwaltenben, mä'nnlid;cn ©pfjärc über unter SRücfbcutung auf bie 2(§clcpiabeen, fogar fijngenetifc^e (Staubbeutel barbietet, fo rei^t f[^ i>ie iwciti alö 2(ntit()efc loa üon jenem S3erl)ältni{i, gewinnt fo buri^auä bie mannlidie greii)eit unb baäSBeibli^e bcr3täJlepiabeen tritt »ie bort, »riebet jerfättt in bec 3n3etjaf)t fjcrauä , bie ©ruppe felb|I aber cntijält i)ii rcinften Si)pen bec neuen ©eflaltung, t>ie xvai)tm Sontortcn, rcel^e in ftci) lüiebcr bie brci SScjict^ungen, bie l)icr eintreten fcn= nen, für ben lüiffenbcn gorf^cr ltid]t offenbaren. Sie britte ©ruppe tritt in Üare Se- jtefjung jur britten gamilie, tüdi)renb fte alTeä bagercefene Sppifd^e »ieberfjolt unb oec-- eint. — 2){eSSlätter fafl in bcc ganjengamiü'c erfd^eincn mct>v atä SSlattflielgcbitbe unb beiMe- nyanthes modjte i^ ben SStattfliel aud) lieber einem 2(fte oergtcidjen, alä ein eigentlid) breijafjtigeä ffilatt annefjmen, ba bie SSlattc^cn quirlartig Ijorijontal jicf)cn {mi bd Mar- silea) unb fccr SSlattftiel unter bcrcn ^fufütung nur eine fdjraac^e 2Cnbeutung ucn Slatt= ftielrinne jcigt. Söenn eö ni^t fd)on gefc^efjen ifl, fo n?irb man n>al)rf(^cinlic^ aud) no^ ein Sproffcn auä bcm ©nbpunftc bicfcä Slattflieleä jroifc^cn ben Slatti^en t)erauä, beobe ad)tcn Fönncn, Sic ©tcUung bor earpopf)i}(lcn (Slattgcbitbc, »rcldic SU Sarj^ellung ber grudjt ju^ fammcntrcten) ijl ti^pifd} undjtig, aber fte rcirb alä eine einfeittgc SBejieljung auf ta^ gormelle immer unjureid}enb bleiben, rcenn cä gelten foll, auä il)r ein ^flanjenftjftem ju erbauen, 6in foldjeä, auf bicfe aSaftä crbvUtt, tüürbe crftenä ungemein oenoicf elt au§: fallen miiffen unb bie 2tuffud)cnben »würben jweitenä immer nic^t in bie ©ntipicfelung bec wahren Staturgefe^e Ijineingefüljrt werben, weli^e weit entfernt ftnb, bem 95latt unb bcc grudjt allein btc ©cwalt ju ücrleiljen, über Ui ganje ^flanjcnnatur l)errfd;en ju biirfen. SDßie wenig bur^grcifenb aber unb wie täufdjcnb be6l}alb bergleic^cn ©efe^e ftnb, welche ft(^ auf bie uvfprilnglidje 3al)l unbSteUung bergru^tblätter grünben foUen, i)at and) in biefec gamilie ber treffli^ bcobad)tenbc Grisebach, ganj unferer eigenen ^rfaljrung cntfpred)enb unb gtei(^(autenb in feiner Disscrt. inauguralis: observationes quaedam deGentianea- rura familiae cliaracteribus pag. 27., beutlic^ gemad)t. — Serfclbc wibcrtegt LimUeifs v^9potl)efc, bafj bie (£d)lunbfrone ber ©entiancen gefa^loä fei, v^ai taum einer 2ßiebcrleg= ung bebuvfte. ©ben fo wenig möge man aber aud) oerEcnnen, ba^ bieö neue ßoroUcnge; bilbe Ui ben JCpocpneen ebcnfo bcfc^affcn, in ber neuen SBebeutung einer corolla pleio- petala immer klarer alä ©tiputargcbilbc fiir bie ©taubgcfafie Ijerauätritt unb beren fünf; tigeö aia>intge§ (ärfdieinen vermittelt, wo nidjt alä 2(:ntitf)efe ein 9?ücEfd)ritt ju jenem ftjn.- petalcn 3uftanbc ober ju Silbung oon fetalen, treidle unmittelbar l)inter ben ©taubfcibcn fteljcn, fic^ hinb giebt. S5ci boppelrcil)igen ©taubfäben cntwicfclt fid} bann aw^ für fte wieber ein jwettec innerer Ärciä i5on ©tipulen, bann eine neue ©(^lunbfrcne, voii hn ben eilcnen, Ijicc im analogen gall fdjcn in ber ©ruppe ber ©apoteen. Crdauc^cucfe. 213 ©anjDIumijje. Crbnung: SaumOIumige. ©öpotacccn. 96. ^amitic. 'Sdpotaccen : Sapotaceae. ^i fit II einfiel}, giiic()tfnoton frei, auf ben antit^ctifc{)en n-), 2 — 00:fadnig, ^mU U\ 1) gefpiiltcn ^trci^ lappig, U\ folflcnben ift fic einfad; obcc ccntrifd) 5;[appig, Äeld) 5;jd{)ni9 — 5;tf)cilig/ aud) fc()L- furj5d{)ni9 6uppe[artig (Olacinae, Styraccae). gtud)t beginnt alö l;flugelige, l;faamigc ^J^up, beien ^apfcl (Columcllia, Ilalcsia, Brcxia), SSeeic (Jasniinum) , bei ben aüeimcijlm eine «Steinfrucht, 1 — 00; faamig, <£aame bei ben lef^tern nupartig. Keimling in fleifd}igcm Qi- rceip , bei eifen i^erfef^rt unb f(ein , bei (efjtern aufred)t unb ß'^'^ß ' ^^"^ "^^"^ 6in?eip, mit bdittartigen ober bicBfIeifd)igen ßotplebonen. «Staubbeutel jrccifdd)rig, Idngeauffpringenb, angenjad)fen ober aufred)t, auf eld)e bei ben blumenlofen (Fraxinus) bcm Slutf)enboben, bei t)cn übrigen ber 23aimenrcl;re eingefügt finb, 1) tpeniger algSlumenab[d)nittc, ndmlid) nur 2 bei Jasmineae, 2) g[eid}jdl;lig, ndmlid) 4 — 5 — 6 unb mit ben 'Kbfd)nitten ivedifelnb bei ilicineae, unter benen nur bie Olacineae einen ©egcnfvUj bilben, bei bemn eine mit ben S3tumenabfd)nitten tf)ei[tvcifc ungleid)e tialbe ober bcppette ^Cnja 1)1, ndmlid) 3 — 10 Staubgefdge frudnbar unb blumcnfldnbig ober bobenftdnbig ftnb, mit ange»rad)fenen 23euteln, au0er ibnen noA) unfrud)tbvue mt ber lÜ?itte berfSlumenabfd}nitte, meift ben? felben angca\u1)fen : bei 3) erfd)einen bie Staubgefäße meifi bcppe[jd{)lig , bei einigen (Gattungen auc^ nod) ein ilranj au» unfrud)tbaren ©taubfdben , jene blumenfronenartig umgebenb. Slumenfronc fef)lt nur bei Fraxinus, bei folgenben trid)terfcrmig ober prdfentirtellerformig mit 4 — 5 — 6 — Sfpalti^ gern Saum, ober (»vie fd)on bei Ornus) fe^r tief, trie mef)rbldttetig, 5ertl)eilt, bie 21bfd)nitte ober Sf)ei(fTücfc entiveber flappig (Olcinae, Olacinae), ober gc; roUt (Jasmineae), auf; ober umgelegt (bei allen übrigen). Segetation. Strdudjcr unb Saume, 55ldtter 1) gegenüber, bei 2) unb 3) recd)feirrdnbig, mei]l leberartig , bei 1) a. unb c. aud) unpaarig gefiebert unb fieberfpaltig, (Fraxinus, Jasminuni, Leea), bei Übrigen ganj, ganjranbig ober fdgeranbig, aud) bornjdl)nig (Hex, Brcxia), S5lütf)cn ad)felftdnbig, einzeln (Olacinae), ober meift in 25üfd}eln, ^irauben, £)olben, Oiifpen, bei einigen fd)einbar unb tpirflid) enbfldnbig, bei wenigen beginnenben biflinifd) (Fraxinus. Diospjros), meift jiuitterlid). ©Cuppen : 1) Jasmineae: hemistemoneae i. c. iliandrae, oppositifoliae. a) Oleinae: cor. valvata, j^ermen liberum (hiloculare , se- minia pendula, albumen carnosum, embryo brevior cotyle- iionil)us subfoliaccis). Fraxinus L, Ornus P. Chionanthns L. Linociera Sm. Notclaea Fent. Pliillyrca T, L. Olea T. L, Noronliia Sladm. et J. P, Th. >Iaycpea Aubl (Ce- vantluis Schreb.) b) Columellcae: cor. rotata, germeninnatum, Capsula bival- vis marginibus inflexis polysperma. — Columellia i?r. Pai\ c) Mogorinae: cor. contorta, gerraen liberum placenta cent- ral!. Syringa L. (Lilao T.), T,itcris Cürin. (Cavanilla Lam.) y) Miiuusopcac: 6-8-10-üO-andrac, stamliiibus bi- trisciialibus — 6-8-an(lraei Acliras L, Imbricaria Commcrs. 3Ii- inusops L. Bincctaria Forsk. -7 decnndrac: Inocarpus Forste — ilodvcandrae: Bassia fi'ön, — pohjadd- phae et polijandrae : Symplocos L. Oniphalocarpus P. B, 2(nnici'E. SQßäf)renb biefe gamttie alö TCnalogon bcc tcnöc^Oavten Ericaceae auftritt, jci^t fte jugUi(^ bk SScftrebung, neben 23cfcf!tgung bcä eigenen S^puä, Ijofjevc ^orcnjen auö bcn üowngegangcncn 2l'äf(cp{abeen itnb Sontoftcn fidj ju entinicFeln. 2)ai:um h^xt ik corolla viilvata, bie coroUa contorta juvücf, baiuin tt>iib l)kt ein pollcn accrvulat- uni in bei* Acf^iccras mogticl), tt)n'f)renb beren fonberbare fjovnförmige Srudjt, aield)e ii)v ben 9?amcn oerfd;afftc, nid)tä anbercä iiT, alä ein legtet: 9tacl)f;aU bc§ 3r'SflcpiQbecngcifreä, jt)el(^ci- an feine SatgftiK^t nod; einmal »or bem l;od)f!en '^(bfdjtu^ bcä gi-cjjcn Si)puä bicfec fdjönen unb wa^v^a^t natiii-lid;en 3idi)C erinnert. (So gewinnt aber alk^ SSebeut; ung unb Scben; wenn man einen S3(icf auf ia^ ©anje wirft, n?ä£)rcnb bie nur auf i()re Gtnjelnt)eiten blictenbe 2öiffenfd)aft mit 2fnomatien unb 2Cugnaf)men fid) felbftquätenb f)er= luntreibt unb in 2(uffleUung unjäfjü'ger „Onliiies" Mmn 3?uf)cpunEt finbet, weit fte an; %itt bie SJatur in fid; aufjuncl;nien , fte gewattfam üü^ ber SBiffcnfdjaft auftreibt. Sie brittc ©ruppe ^eiQt beutlid^, ipic fte libcrijaupt alleä n)iebert;olenb ücrf6'f)nt unb öom nicbrigftcn bcginnenb biä jum Ijoc^jlen Jfbfdjlujfe gelangt, in Jüeld)em baä männliche mit bem JDciblidjcn ^rinjipe für biefc Älaffc I;öd}ftniöglid) ooUcnbct, jene eblen gormen f(^a[ft, njeldje fi(^ würbig bcnen beigefcUen, bie wir überl;aupt am ©i^lulTe unferer Älaffcn JU treffen gcmofjnt ftnb. «Dljne fjier für DoUfianbigere S3etrad]tung ber organogenetifd}en ?S)?ctamorp^ofe SRaum in 2fnfprud) nel}tnen ju fonnen, mag nur auf ik 6oroUe nod) an SlicE ju lenfen erlaubt fci)n, ba biefe \iai wefentlidjc Crgan ift, welc^el bie Älaffc geboren unb beren SntiDicfcU ung barum l;ier bai Si;pifd]e au6fprcd)en muß. SBie (St)ngcneni^en, Cucurbitaceen unb Sampanulaccen, bann im ©cgenfaf^e bie ©lobulariaccen, ^crfonaten unb (Solanaceen ik SoroUe bereitet, wie enblic^ bie 2fäEtcpiabee unb ßontorte biefclbe jur (Sr)ntl;efe biefer (Sapotaceen gefö()rt, bkä liegt oor, inbeffen wollen wir nebenbei befonberä bead)ten, wie in ber ^afftflorec bk biö()crige (lorcUe für biejcnigcn, wel(^e üon einem 3ufammenl;ange ber Statur nidjts wiffen wollen, (oergl. (S. 15), auc^ bie (Sorolle ber 5)afftf(üreen cer= Uecen, xvk wir fd;on wiJTen. — Sie eigentl)ümlic{)en S3orbilber cineä jweiten inncrn SoroUcnfreifeä bei biefcn fd)6'nen @ewa(^fen fc^cinen un§ aber, eine größere SSeai^tung ju Derbienen atä iljncn gewö'ijnlit^ ju Sl)cil wirb. Siefe corona ober biefe parapctala beuten iii) f(^on in ber jweiten Orbnung , alfo in ber 2lntitl)efe ber Älaffe, unb jwar l;ier in bcc ^fntitfjcfe ber wciblidjen ««cil)e, in ber gatnilic ber 2Cgperifüliaceen jucrft an, fie ftnb bii bekannten forniccs ber SSorragineen. Siefe bur^ 2Cntitl)cfc ^crüorgerufcne, jwcite, innere SoroUe bilbet ftd) bann fort in ber mä'nnliciicn 3tei(je ber brittcn unb legten £Drb= nung, wobur(^ bie 9fatur anbcutcn will, ba^ fte mit biefem ©cbilbe ctwaä oorl)aben mag. ©ä f(^cint namlid) — id) wiU nid)tä beljaupten — als ob bk fijnpetale SorcUe bcc je§= igen Älaffe, eben fo xm urfprünglic^ bie (Staubbeutel (Aroidcae etc.) iin Äinb ber weiblichen iSpl)ä're fei)n möge. ■Die eigentl)ümlid;e güUung ber S(ütl;cn biefer Älaffe, 21G r^r^anoßcucfe. ÖJniiätlumißc. ITrtnimg: (gaitmblumigc. ©apotaccen. jrobd i(i) nuv an bic [ogcnauntcn it&crfc^tcn ^n'mcln unb 2(ui-it'ctn ccinncre, rjetgt »vne Ijiev bog Ätl^gcbitbc burd; ffici-bopjielimg fctncc [clbfl, offenbar baä SovoUengebitbc gebiert, eä evfcljcint btcfeS gtctd)fam aB bic innere ^üUe ifolict, rccli^e wit bei ben Santataccen unb 2(riilolod)iecn unter ben ©pni^tami^bcen, nur alä innere farbige, abix ffft angcrcadjfs ene (Si^i(^t ju unterf(^eibcn üermoi^ten. ®arum finben rcir au^ nidjt fetten eine gro^e 2(ef)ntid)Ecit in ber SSertur bcr Sorofle in biefcr Ätaffe mit ber Scrtur beä .^eldjei unb bec Suftanb beö SJcrgrunenö, wie ® ngehnann (de aiuliolysi) bie ffieränberung ber ßoroUe, wcldjc burd} Infiltration oon ^()V)tod}lor cntflanbcn ijl, trcffcnb bejeidjnet, ijl l)ier eine t)äuft9C, ju unferer SSclcfjrung riicffc^reitcnbc 53?etamorpt)ofe. 23on anbcnc SUtnv bürften jene inneren öcroUen fepn, welche in inniger Serbinbung mit ben ©taub; faben crblüijen, bei ben 2(öperifoliacecn fef)r batb lieber unterbrächt werben, an ifjrcmörte aber in ber männlichen 9lei(;c ber britten Drbnung kräftig fid) burd^bilben Sicfe (Sorolle ift vom Urfprungc aug, eine jener entgegengefe^te ^u nennen, jte ift baö nidjt mönnlic^ ge: »oorbcne, fonbern männlich geborene ^üUcngcbilbc ber 23liitf)c. aüä'ijrcnb bcSfjalb iik 53?es tamorpt)ofe jener (Sorotle nadj bem Sentro i)injlrebte unb auo fTd) bie ©taubfdben gebar, fo fei)en lüir t)icr bie entgegengcfe^te SSafjn erfotgen, eg ftnb bie ©taubgefä'pc, rcetdje fid) biefe inneren SoroUcn gebären unb bicfc in Trennung foglcid) melirblatterig beginncnbe GoroUc ift jcfieä lüidjtigc ©ttpulargcbilbe ber ©taubfäbenblättcr, rcel(^e6 v>c>n l)kt auä burd) ik ganje SJegctation un§ begleitet, e§ ift bk anbropetalc (So rolle, weldje im« mer in bcr innigflcn SJerbinbung mit ben ©taubgcfä^en üoc-- unb riicffdjreitet, loätjrcnö jene 9i)nope taten Sor ollen nur t)ier unb ba roieber tjemmcnh (Hfinunculaccae) für bie anbropetaten eintreten fönnen. ©o get)t aUerbingä ebcnfo , wie bie 9Jatur bie 9?aupen; baut abjlrcifcn lafjt, um it)r SnncreS erwecfen ju fönncn, bie alte ßoroile unter, um eine neue auö bem Snncrn enpcd't, auf bic Suljnc treten ju lalfen. ^rgaitogenefe. 217 ÄcId)Mür{u'3f, Calycanlliac. gamitien. Faiuiliuc, Mcl^blnif^i^ct Calycantliae. (5if?c «Drbnung. 9Scrfc«jie&cub{iitl)t3C : Variflorae. ÄIcinMütI)i9C: Parviflorae. ^ li tfc nfnl d} tiijc : Leg umin o sa c, 97. gflm. 2)olben3clüdd}fc: Umbclliferae. 100. gam. @d}met(cr[in9Sb(umi9c:i'ai)iliüna- ceac. 98. gam. ^Kreujbonic: Rliamneae. 101. gam. Gafftacecn: Cassiaceae. 99. Som. Scrcbint{)accen : Tci-ebinthaceae. 102. ^am. SJJimofacem: Mimoaaceac. 3»rcite £)rbnung, 2(cf)!i(id>&ü'itf>iöc: Confines. (£ c b u m & t ü t f) 1 9 c : S c d i f J o r a e, 9i 0 [ c n 6 1 u m i g c : R o s i f 1 o r a c. 10;<. gam. @et)onUfiüd}ti9C : Coruiciilatae. 106. gam. ^'»ortulafacccn: Portuhicaccac 104. Si'm. Soafacccn: Loasaccae. 107. "^am. ^lijoibcen: Ai/oideae. lOä. gam. 6actU%lvdd)[e : Cactcae. 108. gam, Siofaccen: Rosaccae, £)ntte £)i:bnun3» &lcid}fövim(ibiiitt)i(iCi Concinnae. 9taci}tEcv jcnbliitfjißc: Onagri florae. SOii)i-tcnbirt tf) ige: M y rti florac. 109. gam. ^atoragccn: Ilalorageae. 112. gam. ^olwgalacccn : Polygalaceae. HO. gam. 5?ad)tfci5en : ünagrariae. 113. gam. 9)?i;rtacecn : Mjrtaccae. 111. ganu 5Bcibrid)e; L;^ thrarlae. 114. gam. !2(mi)9balacecn : Amygdalactac 97. gatmtic. J5^o(^cn;;cl»nfc: Umbelliferae. ^ifiill: Srud}tfnotcu cingmadjfen, 2fdd}ii9, gdd^cc If.^anilid), Q3nffc( 2, an bn SSafiä ycvbicft unb iimvad)[cn, Ouubm fopfformig; 51 cid) mit fein« 9x6l)re bcn S>-'"^)tfiiotcu Qdnjtid) umivad)fcnb, ©aum .^jafniig, oft unbcut(id). — grud)t: x)tf<^«nrdunie (iuterstitia) fmb entweber glatt ober gefornelt ober burc^ ei-- 28 2 IS Orsancgcncfe. ^ehijUnthi^e, Drbmmg : Sßcrfrf)icbcn6rritf){ge. ©oibcnijcwcidjfc. 9entt)umric!)c 5öcbc(Jun9 au69Cjcid)nct. 2Me Sturf)tfd)a(c trocfnct mcifl ganj au?, bei roeuigen (5. 25. Sinyniinni) faftig, eine bcerenartigc ©tcinfrud^t; bie innere '%ia<}:)t , wo W beiben (Sci)laud}früd)td}en aneinanberliegen, ^ei^t ßoni' itiiffur (coramissura, tDie bci ben (5affccbol)ncn) ; bec ilern ()at bei ine'en in [einer (Sd)a(e SangöCvindle , reeld^e mit dtl}erifd)em Tel gefüllt finb unb forcol)l auf bcm Otücfen alä ncd) öfterer auf ber ßommiffur (5. S3. Iicrafieum) beuts üd) a[$ bunfle (Streifen (vittac) burd)fd)einen. (Saamc einzeln, t)an9enb, Gitveip grop, fleifd)i9 ober fajl I)ornarti(i, itcimling in beffen <£pi(^e, ftein, 5ßuv5eld)en na^ oben , ßotricbcnen (dnglid). 2) grudjtfnoten 4 — ')fdd)ri9, 4 — ögriffeüig, fid) md}t tf)eilcnb, vo'nb meif! faftigc @teinfrud}t mit 4 — 5 ©teinfcrnen. 3) Si-'"rf)tfnoten 2 — ofddjerig, Igriffelig, ftd) nid)t tf)ei(enb, tvirb faftige (Steinfrudit mit ©teinfernen, ober enblid) freie, 2fdd)eri9c ^ecrc (Vitis) mit 2 aufred}ten (2aamen in jebem gad). Staubbeutet 5, faft l)erjfcrmi9 aufrcd)t ober nufliegenb, jitternb, IdngS auf; fpringenb, auf freien Staubfdben , weidye unterl)alb bc6 25rüfenpclflerg einge; fugt finb, t)or bem 3(ufb(ii()en cintrdrtö gebogen. SSlumenbldtter ö, mit bcn «Staubfdben tx)cd}felnb , 9tcid)f6rmig , ober bie ercentrifdjen großer unb flral)lent artig üerldngert, meif! au^geferbt, mit über bie Äerbe bineingebogener rucfj »vdrt6 ^ufammengelegter ober cingeroKter «Spitze (laciimia), in ber iTnofpc jie- gelartig, fo tvie bie (Staubfdben eingebogen, bei anbern ganjranbig unb tvenii ger eingebogen. S3ei Cissus 4, bei Adoxa 8 — 10, bei Hedera 5 — 10 (Staubgefdfe, ^oljlcr ringartig bei 3)c., fei)(t bei 3) a. 1), SStumcns bldtter bei 3) faj! flappig, bei Sciadophyllum unb Vitis oben jufammen; Ijdngenb, mül^enartig üd) ablcfenb. SJegetation. Stamm: 5Burjel ein;, meifi 2id{)rig, einfad) rübenartig ober dfrig, einige bauernb, unter 2) unb alle 3) (Strdud)er unb 23dnmd^en. ^er frautartige Stengel rcl)rtg, fnotig, mit (2d)eibeirdnbcn , leer ober marüg; 25ldtter J^erllreut mit fdietbigen 55lattffielen , meifl jufammengefe^t, bei einigen einfad) unb nen^ig (Corneae), bei einigen blattartige S?lattj!iete (Puplennim). SSlüthenfranb eine enbftdnbige, jufammengefel^te 2!)olbe, bei einigen ad)fel; ober gegenftdnbig , bei anbern einfad)e Dolben (llydrocotylet, 23üfd)el, jtopfdjen, Diifpen auß etnfad)en ^olbdjen (Hr.vngiiiiii, Vitis) ober ^^rugbolbcn (Cornus, ("Lssus), S5lütl)en meif! jwitterlicb, bei einigen polngamifd). ©abcin ober 5i>ic!elranfen , atä »evfümmerte S5lütl}entrdgec bei Viteae, rollen fic^ rcdjtö unb linfö, oft bie 3tveiglcin berfelben ©abel perfd)ieben. ©ruppcn : l)Umbellifcrac{i;cnuinae: digjnac scliizocarpIcac(Lagoc(;ia spinidigyna cxordium sistit unibelliferanim). a) Coiiand r ca (' : indthisccntes, inonoie 5ÜZetamorp!)ofc fo iüid]tfgen ^cimUte tft baö ^auptmcment „ ovarium absolvihir ", aiiä bfcfcm ©runbc jctgten ftd) cilU' 65attun3cn, »reldje auf biefcä «Komcnt gebaut jrurbcn, atä mtikliä}, btejcntgen/ .welcfic man von anbeväartigcn Steilen l)crnaf)m, ftt'mmtcn nidjt mit bcn ^Cnforbccun^cn bcr dtatixv liberein. S)ic nicbrigjlc (Stufe bc§ SGBcibltc^cn ift immer bie 3>rci()eir, biefe diaracterifivt aud) f)tcr btc cvfle ©ruppc, wcU ^e in bcr crften gamitie jugleid) bte«!&aupt3ruppe fc>}n mup» Lagoecia fft i^r Uvfprung, fo gebiert flc^ bie Sf}cfi6 fclbjl au'3 bcr Ginljeit unb Coriimdrum fclbft wixi, in ber 3ifci' l)cit fid) felbfl nc^ nid;it flar, biä tk gurc^cnfaamigcn (Solenospcnnae) if>r Qmd^^ auf: rieten unb bie Gcmmiffuren bcr betben gruc^tfjdtftcn ftc^ ab(ö'fen, bci^ 3td'ti)fel i()reä 25af fci)n5 erfennenb. 58Sic oon I)icrau§ ia§ 2fcuficre bcr grud;t fii^ burd^bilbet, in jebcr brittcn Stufe ein S)eflcr com 3:i;puä auf analoge 2!3ci[c fy, Caiicalinae, [c) et. yy. Tordyli- neae], Ä. yy, Daudneac, y. yy, Saniculinao) fid) offenbart, ebcnfo roie bk crften unb jirciten Stufen jebcr ©ruppc im a(;n(id)cn Stappcrt jlcbcn, fo rv'.vii man axid) le{d)t bc6 222 C'rgaitojencfe. 9cogj:cipt)ifd;c gortfc^vtiten erfcnncn unb taä entipidcln ucm cinid()ri3en 3ufianbc jut e taube unb jum ucrljoljcnbtn ©rrauc^. X;k 2lntitl)cfe beä SBciblic^cn ciilrcbt ik 9?ürmja£)l bcr aSIcttEeimcu, 5 ©ciffel bcbin^ gen jum evftcnmale bic gefdjloJTcnc @in()cit bct grut^t, aUeä übitge bcv 2)otbe »DtcbcvboU cnb, »vä^rcnb bag STrom im [c^iuadjcn 3Sifamgci-uc^ bei* Adoxa unb in bcr ©inffngicuvjel «rltfc^t unb btn ©aamcn ni(^t met)r innc»)ot)nt. S)ic ©i)nt()cfe ücrcint 2CUce. SBic bic ^cbcracecn bic umbella unb bic UmbcUifercn: fvü^t nc(^ einmal in bcv günfjaljl tntwict'cüi , irie bic frautarti-^c Cornus suocica nodj einmal an Astrantiu erinnert, bic übrigen al6 ©trdudjcr unb SSviume ju bcn 2fraliaciui ftc^ l;inncigcn, im Simcrn aber it)re ©aamen in ein gcmeinfd;aftlic^c§ Äcrnljau'o jufammcn: gejcgcn, fo entfaltet ftd; Cissus, Ampelopsis unb Viils in le^tcr ©rinncrung an bie 2)olben, bic grui^t com .Keld)C bcfrcienb (»vic bei ben Sartfraijccn unb allen >5)auptjlufin bcr (SlaJTe bie)5 tppifd) gefc^icljt)- 25cr ©aanie rcirb aufied)t unb \ itis felbft iüicbcrl;oit in feiner 6oroUc bic 2Craliacee Sciadophyllum, bie Stellung] ber ©taubgefä^e bei einigen (id; finbc bicä fcincSiücgä bei allen) oor bcn SSlumcnblättern, ucnnittclt bcn (Schritt ja ben 9il)amnccn, ©o ücvnüttelt fid; aui^ bic ?}?etamcrpl)cfc bcrSoicUe, bereu ticf|lcö Gut: jlcl^en Lagoecia ßcigt, biä jum 2)tfle>: in bcn folgcnbcn a;i)puä. 98. 'Samilic. "Jl^rtmitcen : Rhanmcae. ^piftitl: grud)tfnotcn eln9ciüad)fcn , t)alb ober ganj frei, »on fleifd)iijcm ^olftcr umgeben, 3 — 4 — i — Ifddjitg, vo(lQe unb Sldtter mcift »»edjfeU ftdnbig, ungett)cilt, bei üielm fägccanbig, bei einigen gegenüber, meijl mit fleinen 2(d)felbldttd)cn. S5lütf)en flein, in 2)olbcn, Srugbolben, 23üfd)eln, Ändueln/ bei einigen «Trauben, meifl jiwitterlidj, bei einigen 5H)eit)duftg (j. S5. Uliumnus). (Gruppen: 1^ Gouaniaccae: pyrenae tciiiac circiimalatae e coluniella divi- sa s(»lubiles. — Conspcct. oVMi. 3797. 2) Ce an u t h eae : Capsula triluculaiii ecpticida. — Conspri tu» 37by? — üboy. rigaiicjjcncfe. 2C*3 5ti'(i-()6(rit{)igc. CvbnilHij: 5lkrfc()ict)cnMrit()ige. 9t(;wmnccn. 3) Frangulaceac: drupa sicca aiit sncculeata, spmina siibex- albuminosa — Conspcct. 3810 — 3822. — >cerija //j6. J'a- rilia Den IIS t. 2rnmei-f ung, 2)icfc ^amitte, burdj pctala staminibiis postposita im 9)?atmltd)cn aU ?(n; titfjefe bei- knadjbarten, jcii]t in bcn ©üuanfacccu bte S!ßti'berl)c(iing bcr Sotbcn im SBcib^ ticken, m bcn 'Jrangutacccii bic SBcibilbung bei- Scrctn'ntfiacccn , iinb in bcn ^canctliccn i()i-cn eigenen Si)pu§. Stifj untci* bcn grangutacccn, wcldjc btc ©t;ntf)eft§ bilben, Piilin- riis bic ©ouantiicecn, btc mit bvctfädjcrigcm ©tttn oerfc()cncn ®attungen bie (5eanctl)een >ticbcrf)o(en, tk übrigen, im Z\)pui ber (Si)ntf)efe üerf}avrenb, auf bie 3:f)crebintt}inacecn tjinbcuten, tft üon felbft tlav. 99. ^amttie. Xctcinnti}acccn : Terebinthaccae. ^piftttl: Sriidjtfnctcn fcet, bei bcn ^UQtrtnbcen ftn9camd)fcn, 3 — 5 — lfad)cvi9, ®aamd)cn einjeln ober paarig, ()angcnb ober aufredet, ©riffet 2 (Cliaillctoae). 5 (Connarcae unb Spondicac), obcr cinfad) mit 2 — 3 — 5 D^uben , bei bm meiften übrigen cinfad) unb einnarbig, feitlid) ongefeßt bei ben 2(nacarbi; ecn. Äcld) 5fpa(tig ober ff)ei[tg, bei trcnigen 4fp.i[t!g, in ber 5tnofpe ^ie^ gctartig. grud)t: (Steinfriid)t, frei 2fdd)rig bei ( Imillctcae, ^fodierigc jtapfel, innen auffpringenb bei bin Gonnareen, Drafen an ber S3afiö ber Blu; menbldtter, bei btn TTmpribeen unb erfc^tcbenbliit()tge. Screbintfjiacccn. 5tnaueln, SSiifdjcln, Trauben, Siifpen. Sruc^te jum 2;t)cU grop unb faftig. ©ruppcn: 1) Cliaillcteae: 2-(Ustyles dnipa biloculari sublibera, scrai- nibus solitariis pcndulis carnoso-albumiiiosis, §tam.5. pet. 5. ' excisa. (Flos umbelliferarumrepetitus, cjma e pctiolo. Cop- spect. 3823 — 3825. 2) Connaieae: S-stvlcs (stigm. capitata), caps. 5-locularis intus delüsceus, seinina gemliiata creeta. Stain. 10. pet. 5. integerrima. Pulviuar 0. Albunieii carnosuiu aut 0. embryo inversHs! (Repetit, Aral, et Ceanotb.) Coiispectiis 3826 — 3829. 5) Terebintliineae: 1 stjles (stigma laceio-divisuin, 3 — 3 — 5-lobujn) drupa libera, in aiititbesi innata, 1-locularIs l-spcr- ma aut 3 — 5 pyrcna aut pyrona 5 — 2 loculaii*. a) Ainyrideae: gerraen liberum 3 — 5 — 2 loculare (tot stiguiata), di-upa 3 — 5 — 1-pyrena, fiuibusdam cortice val- Tato, albumen 0. cotylcd. contortuplicatae, aliis (ut in SchMÜgricbenia) plano-convexae, radicula supera. — Conspect, 3835 — 3849. b) luglandeae: drupa 1-sperma infera, cotjied. corrttgatae maximae, radicula supera, plumula piuuata. Conspectus 3831—3834? c) Suiuachinae: drupa l-sperina (in antithcsi pyrcna 5 — 2 locui.) libera, cotylcdones plano-convexae. (Sem. e fuuiculo adsccndcnte ercctum aut pcndulum, albumen 0.) «) P i s t a c i c a e : 1-speruiae isosteinoncae , cotyl. folia- ceac, radicula in coramissuram inllexa aut obliqua. — Conspcct. 3850 — 3853. 385G— 3860. ß) S p 0 n d i e a e : 1-pyrenae, pyrena 5— 2-loeularis, sem. so- litaria pendula, diplostemoneae. Conspect. 3854—3855. v) Anacard ieae: 1-spermac, cotylcd. super radiculain rcplicatae. Intcgrifoliae! Conspect. 3801 — 38ß8. ■2(nmcff. 35ie SScjiefjiingen bcc Chailletcae unb Connarcae fliib Dcicitä cntjcbcutet. S)cc Hau Z\)püä entfaltet ffdj in icber biittcn gamilte in bei* bcittcn ©inippc, fo awö) l;tct bie «ic^en Sovmen bei- SSalfambäume in bcn Amyridcae bcn fadjcrigcn 3ujt>ini' t'cc »or; tjecgegangenen gamiticn wicbci-t)olcnb, bic Inglandcac i'i&en bcn l)öd)\tcn ©cgenfag beS sffieibti^cn auä, ba bcv Äcld) bic >?)cia-[d;aft iibcv piftill unb Giovoltc gewinnt, bis bic Sumachinae aUcä löfcn unb fiji-bcvn. iCtc nod; oi;nc SoroUc Ocginnenbcn Pistacicae biingen ti nuc ln'6 juc cinjelncn ©taubfabenvciijc, bie Spondicac njicbevl;olen bic 2(n.- titbcfc ber Connarcae im Snncrn ber gcuc^t bei boppeljaljligen ©taubfabcn unb bie am tjöcbften üoUenbetcn Anacardieac gewinnen reiebev ganjc SSlätter, cntf«mben (i<^ abcc im Cr^aiioijcucfc. 225 ÄeIcfjHut()i'gc. Crbniutg : 2>crfi()icbcn6rutr)igc. Zmiinti)accm. gi-ud;tEncten unb in bei- »a'itfje fo mit com Z\)px\i, bap fd)on bk oöci-fläd^ticfjffe Äennfntfj oiiffinben lüüvbc, \vk bic SJatur burd) [te bie Sieutung auf bic Scauminoftn bcabri^tiflt, ircld)e bic jwctte Steige bcrfdbcn natürlichen Crbnung ccföUen, 100. gamiac. ^cf^mcttcrliut^eOIütl^it^c : Papillonaceae. ^iflill frei, cinfeiticir ijovijcntal üorgejTi-ccf t , bei einigen an bec SS.iftg In einen etift (stiijcs) ueibunnt, einfdd)vi9, 2 ^\^\üc bei Diphaca, Wisteria, (Saamd)en an bec obem 9lat(), biefe bei ivenigen (Astrag-alcae) eingebogen unb 2 gangöfddjec bilbenb, ©nffcl aufjleigenb, dlnbc meij! innenfeitigj Äeld) un= regetmdpig glocftg ober lo^rig, jrceilippig obci öjdljnig — 5t()ei(ig, bec unpaar; ige 3a()n nad) au^m, meifi langer, g c u d) t : ^ülfe, bei bei nicbrigj!en ©aftung alö nid)t, obei vingöum auffpdngenber en ifl ein üerivad)fe- neg unb burdj ^mi DIdgel fid) fd}on boutlid) ivicber trennenbeg ®tipularpaac für 2 untere unb bie Siügcl ein @tipu(arpaar für 2 fcitltd)e ©taubfdbcn. *) Segterc I}aben if)re Oüppe am untern Oianbe. Vegetation. Kräuter ixnb (Stcdud}ec, njenige SSdume, SSerjnjcigung unb S5e^ laubung jerflreut ober »red)felnb , bei ivcnigen gegenüber (Scottca, Platylobiam etc.). 58ldttec meill 3 — 5 — OOsjd^lig ober unpaarig gefiebert ober paarig, bei einigen (Vicieac) finb üom Snbbldttdjen nur bie ^erüen Dorl)anben, eine 5ßicfelranfc bilbenb, bei irenigen einfad}e SSldttec, bann bei trenigen get{)eilte (Potlolol). staui-ophyli.), bei einigen bie gicbern boppelt unb brcifad) (Oxytro- pisvci-tic), bei Pülj-tropia Prsi auß bm 3rd)feln bec untetflen S5ldttd)en eine 3=jdl)lige giebec. 3(d)fe[bldttec paarig neben bec ^Tn^eftung beä SlattjTieleg frei ober untec fid) üeciuad)fen, ober il)m angeivad;fcn. Slütf}en jiritterlid) •) »tcSfofacce ^cic^t bann fpä'tcr bcn f)tci- aufraudKnbcn3itflanb burd) 5 SfumcnMätter, mläjc alte o cingcfcrbt finb unb bcil;al6 auf iljrcn ©tfpularurfprung, auf bii' $l>enra4funa auä ärocien l)tnbcutcn, ycUenbct. ^ 29 22G Orgviuecjeitcfe. ^€h{)UnÜ}icie. Drbintng : a>evfcf)iebni6(ütl){i}e. ©(^mettertmggblütfitijc. acl)felftaubi9 etnsetn obev in S3ufd)c[n, 2(e()fcn, Stauben, £)olbcn, Svifpen, feltoncr enbflanbtg , S5lütt}cnfticlc mcij! mit 2 ^ccf bKittd)cn. ©luppfn; l}Ijoteae: diadclphae, utriculatae et leji^iiminösae« a) Trifolieae: syniietalae et 4 petalae, uti'iculus aut Ic- guraen uniloculare , cotjicdones foliaccae. «) genuin ae; cor, tubata, folia primortlialia alt«rna si- milia. — Trifolii subgenera melius exposuit cl. Pres?. : cor. synpetala: Calycomorphura Pr. Galearia Pr. Mistyl- lus Pr, Paramesus Pr, Trifoliiini L. — vexillum liber- um, alae cum carina connalae; Micrantheum Pr, Anw- ria Pr. Lupinaster Pr, — /S) Trigonelleae: petala libera: Lotophyllura Rchb. (Amarenus Pr.) — Reliqua conf. Con^yect. 38(i!) — 3?>18. et Bonjeania Rchh, pl. crit. ic. 1331. Fi. geriii. p. 507. VJGalegeac: pet. libera, folia primordialia alterna aut opposita, dissiin'ilia, altero piuiiato. Ctmspect, 3887 — 3916. Peritropia Prsl. etc. b) Astragaleae: cotyledones foliaceae, legumen suturae impressione subbiloculare. Conspect, 3819 — 388J), V) Fabaceae: cotyledones crassae. «) Vicieae : folia patipinnata cirrata. Conspect, 3918 — 3924. /3) Phaseolcae : folia trifoliata et iinpari-pinnata, primordi- alia opposita, legumen septulatnm. Conspect, 3923 — 3958. y) Glycineae ; fol. priraord. opposita similia , reliqua va- ria. Conspect, 3960 — 3976. 2) (»enisteae; monadelpliac et dccandrae Icgnminosae, a) Genist eae genuinae : inonadelpliae, cotyledones foliaceae. Conspect. 4029 — 4038. KB. Rcquienia interponenda numerls 4043 et 4044, b) A n thy llidea e: moniilclpbac, cotyledones carnosae epi- geae. Antbyllis L, Toj^onitis Itchb. Lupinns L. c) Sophorcae: decandrae, cotyledones foliaceae. Conspect, 4039 - 4091. 3) Hedysareae: diadclpliae nucamentaceac et lomentaccae. a) Coronilleae: fascicnliilorac, lomcntum teres aut com- pressum, cot. poroso. foliaceae (ut in b.) Consp. 3977 — 3982. b) On o br y clieac: spici-v. raccmillorae , nucamentuiuindc- hisceus 1-spcrmum aut lomcntum. Conspect, 3983 — 4010. c) Dalborgieae: racemiflorae , legumen 1 - 2-spermum iii- dehiscens, cot. carnosae Conspect. 4011 — 4022. ■ilnnitif. ,,AHamorpliosi8 e coroUa coalita ad libere papilionaceam , ex utriculo ad iegumtii, e nuce ad lomentum, e hcrbis ad frutices arboresque."' /'7. g-erm. • 190. Sßtiin Anamorpliossis bfe govtbilbuno (ictßt, baö f)tiiauf():(btn bcr Ort^ane nitf bfe i;ii)auoj3cnci"e. 227 jcbcm ctnjctn OcvcitcUn Stufen bti- Crgonogcncfc / fo ifl c§ \vol)l feine Sw9C/ ^«^ ein ©inn in bei* entivtcBctur.g biefer gamitie liegt, rccnn wir fie fo wicbcr in itn§ oufnef)mcn, jrie bie 9^atui- ffc un§ gibt unb »riebet; erfcnncn, irie cuc^ l)ici; bcr Urfpntng jebcr (Stufe im 'Jicrben beginnt unb naä) bem 2fcquatoi- foiTfd)vcitcnb firf) ireiter entfaltet. Giniges über baä ©injclnc ict 9)?etaniorpt;ofe ifl fdjon in bei* Gtnteitung vcferivt wcvben. 2>ic ^Quptfad^c bcftcfjt nämlicl} tjter im nrfpnmgc ber Staubbeutel unb im Urfpnmgc cinev Gerolle bcr nicbvigf!cn ^potinj auä 3 ©tipularj^aann. SSergl. @. 41 — 48. 101. ("Familie. G'rtffiacccii : Cassiaceae. ^piftitt: frei, cinfeitig ^orijontal Dorgcftrccft , cinfad)rig, S'aamd)?n an bei ctcin 9^Uf)/ ©cijfcl auflieiejenb, CRarbe ceatiifd)! bei Ciiosalpinia dlg^iiiu 2 ^iftille; J\cld) 55d()ni9 — r)tbcUt9 unregelmäßig, unpaariger 2(bfd)nitt iwd) aupen, bei einigen ülcrs breistl)eilig ober jn)cili|>pig, meif! a(>fal(enb, Srud)t: J^ulfe ober gefdd)ertc @lieber{)ülfe, <£aamen an ber obern CRatt), innere ])ifti(l: frei, einfcitig ober centrifd), aufredet, cinfdd)rig, (Saamd}en an ber obern dUti), 5iarbe centrifd), eine »limosai-ea i)at angeblid) 5 ^iftiUe. Äeld) bedjerfcrmig ober glocfig ober ausgebreitet, meift regelmäßig, bei SMarzicae unb Detaricae in ber Änofpe f'uglid), iann 2 — 3 — 4 — 5 flappig fid) offnenb, bei übrigen flappig 5jdl)nig — ot{)ei[ig, unpaariger 2(bfd)nitt nad) aupen. Srud)t: ^ülfe ober gefdd)erte @licber{)ülfe , Baa-- men an bcr obern dlaü), innere Saamenl)aut bicf, Keimling bei 1) mit cingefrümmtem 5Burjcld)en, bi^eir 6oti;lebcncn, bei 2) unb 3) mit gecaj b c m 55> ü r 5 e l d) e n unb blattartigen 6üti)lebonen , bercn fid) bei einigen 3 big 4 finbcn. Staubbeutel 10 — 15 — 2. 5 — 00, jrecifddiiig auf Staubfdben , treld)« an bei 2)afig i^eciUvt^fen ober fiei ftnb , in bei Jöafii; beö Md)i obet unter bcm 29* ^ 228 £)rgrtnoäeitcfe. ^"elrf)61utf)i3e. Drbnuitg: SSerfc()iet)e»()lütf)fge. SÄünofaccen. SfU^)t6noten (Swarzieae) eingefügt, aufjletgenb (Swarzia) obec mci|i auf; tedjt. SSlitmenfcone fef)[t obec ein einfcitigesJ S5(umenb(att (Swarzia), obec flappig cegclmdfig 4 — 5bldttctg, auerfcf)en , von ben fol.qcn; tm bilben fid) nuc bie S3(attjlie(e flad) üectiEat jur Sonn üon SSlattfttelbldttern (phyllodia) au^; S3[utf)en acl)fcl|Idnbtg , fopf= ober d{)renfücmig, audj trau; big, auc^ burc^ jufammengejlteKte Ä6pfd)en tcaubig unb cifpig, meift jrettteri lid), f)iec unb ba bucd) ä.^erf"ummerung mdnntid) unb fteril. ©ruppcn; 1) Swarzieae: staniina livpogyna adscendentia, petala 0-1-3 embryonis radicula incurva, Conapect. 4157 — 41G0. 2) Detarieae: stau«, irregiilaria, petala 0, Icgum. carnosuin, embryonis radicula recta. Conspeel, 4155 — 415(), 3)Mimoseae: stani. et cor. regularis! embryonis radicula recta. Conspcct. 4161 — 4172. 2(nnucf. SßJte fic^ bec Jföj'i^lup btefer ecgummofcnvct()e bucc^ btcfe beibcn gamUiui nac^ bem 2fec?UQtoc f)in geflaltct, til bcccttä fn'iljcr 6ctrad)tet rrcrbcn. SDBec bie Dbiccte cor fic^ f)at, JtJtrb nod) ütelfac^c ©ciegcntjetten ftnbcn, l)tev btefe aul bcc Statut genommenen ©ntwtcEeUtngörct^cn auf 9Zaturpf)anomcnc ju prüfen. ®tcfc3?ct()cbcft(mmtburd}if)re25ur(iÖ5 fcitbung bcc mä'nnlidjcn ^ä'lfte in bcr crflcn ^Potenj (crflcn Drbnung) eine natiiclidjc ^a^ rallcle 5U bcv 9tttf)e jener Salfamgeiüddjfe (Umbelliferae , Rhamneae unb Terebintha- ceac), n)cld)e ba^ tücit)ltcl)e in ber crflcn ^otenj burd)btlbetc, jctgt uon bcr anbcrn (Seite beutlid) bie SJovbübung bcr ferneren ©tieber bcr großen S?o[accinrci()e, ivc(d]C auf bcr redjten (Seite burd) baöSdjcma subicferÄfalfeftct) l)inburd)jfef)t, worauf wir bort wtebcrSSec: anlaffung [inbcn lücrben, Ijiubeutcn ju fö'nncn. (5ä beginnt üon l)tcrauö bie juntte Drbnung, all 2Cnttt|)efc fdjtjog^nifcl) unb jerfaUt ftd; in W ©cbiftoren unb Slofiftoren. 103. gamiitc. &i'i}övtitftüä)tii^c : Corniciilatae. ^iftill: gVudytfnoten eingen»ad)fen, bei t)6()ecen ©attungen unb im ©egenfa&e (2) frei, 2 — 4 — r)fdd)ecig, ©riffel getrennt 2 — 4 — 5, bei Hrunieae 1, Sf^arben mcift cinccfeitö, fopf; ober pfricmenformig, bei 2) bcc Si'ud)tfnoten metft biä jur S3afi§ in feine 2 — 4 — 5 — 10 — 12 gdd)ec gctbcilt obec gcfpalten, jebcö ,X()ci[ftücf tragt feinen befonbern ©riffef, nur 1 bei Hroussaisjü, Brunia, fe(}[t bei Galaciiicae. Stcid) 5;, bei einigen 4 — 6 — 8 — 12; tf)ei(ig, Slvcbre angeaMd)fen, bei anbcrn frei, ®aumabfd}nittc Etappig, bei Chrysosplrnium. Zablbruckncrau. CcplialotusinlVCnbig farbig. §CUcf)t 1 2 — 12fdd}crigc itapfet mit bcn nad} au^m gcfrümmtcn ©riffeln gei)ernt, bei 2) bie Sdd)ec getrennt, bafgartig , an ber innecn ^ati) faamentcagenb unb Pt bafelbfi aiiffpringcnb (bei Diamorpha an bcc du^crn ^atl)), bei lücnigcit faftig bccvcnaitig (Clanitis liiiniv. itnb Ailamia Jt'all,). ©aamcntwgcc fcMt filff, ivo bie Saameu au6 bcm S3oben aufflcigcn (Chrysospieniuiu, MUclla) ober ft'e fmb manbjldnbig , an bm eingebogenen J\(appenvdnbcrn (Ileuchera), ober et ifi bicf, |lel)t in ber W\tU unb fd^eibet bie gi-ud)t jn?eifdd}eng (Saxifraga, Brnnia), obet ifi mitteljidnbig unb t)at mel)vere %a(i)(\: um ftd) (Franroa, Philadclpliiis), obec bei bm [paltfiüd)tigen fi^en bie(Saamenanbcc3nnennat{) be>:gud)ci- in jtreiOici()cn (bei Tiliaca nui-2, bei Cephalotus nur 1 (2iianiej. ©aamen jicmlid) flein, mcijl ()oiijonta(, bei Clu-ysosplcniuni, Mitclia un^ Ccplialotus aufced)t, bei Bnuncae I)dn9enb, ©djaalc locferjellig, bei Phila- delphus eine fd)taffe Si}?antelt)iUtt. Giiücip flci[d}ig, Äctmting aufved}t, bei Philadclphus üerfe()rt. (Staubbeutel 5 — 10 — 12 — 15 — 00, jor; anftef)enb, furjer unb fi-itl)jeitigec entmicfett; bei Philadclphus unb Bancra öiel^iU}[ig, bie ©taubfdbcn aufredet ober auflleigcnb, abived)fc(nb beuteüos bei Galax unb Frankoa. ^(umenbldtter 5 , obec bei mc()r ali otf^eiligem §vud)tfnotcn beffen Slf)ei(en entfprec^cnb unb hinter il)nen |lcl)enb, bei wenigen bie S3lumenbldtfer ro()rig vcnvad^fen (Cotyledon, Bryophyllum) obec an ber 25aft^ jufammenf)dngenb (Rochea, Grammanllies). SSei Chrysosplenium, As- tllbe, Zahlbrucliiicra , Cephalotus, Callicoma unb Belangcra feine dorcKc, 6in £)rufenpo[ilcr im ^e(d) ober untec bem Srud}tfnoten , ringförmig ober jerfd}lifjt/ ober alö einzelne 2!)rufen (Crassulai-ieae), 23 e g e t a t i 0 n. Söurjel bei einigen einidf)rig unb 5Jr>cijdf)rig, meijlperennirenb, bei übrigen üer()Oljenb, «Stamm fraut;/|lraud);u.baumiUtio(,S3[dfterJ)ie[gefta(tig, bei 1) fraut; artig, gcflielt, bei a. aud) flcifd)ig, and) fnoipoljdlinig, mcifi ii»ed}felffdnbig obec jcrflrcut, bei b. unb c. gegenüber, bei 2) flttfd)ig, (ficlntnblid) ober fladi, bei b. fannenvirtig mit £)ecfc(, bei 3) meift leberavtig, bei a. l)eibenartig, inf[jdl)üg unb bidfteljcnb, bei b, unb c. gegenüber, ganj ober getl}ei(t, bei b. 3»vifd)en: ad)felb(dttdien. ^lüt()en in beblätterten S^rugbolben (Chrysosplenium, JJy- drangeae), Trauben, 3ii[pen obec einblütl)ig, ad}fel; obec enblldnbig» ©luppcn: 1) Saxi f ra gar iae: schizostyles (opponuntnr: a. /3. stigmatibus sessillbus) herbaceae et fruticosae diplostenioneae (opponun- tur Donatla, Heiichera et Druminondia isostcnioncae) cxstipu- latae. a) Sax ifrageae, herbaceae. 0«) II c ucher eae placenta basilari subniilla. lateraiibus aut ccntrica. 2;30 Cvöancycncfc. ««) Chrysosplenieae: apetalae calyce colorato. Chrysoi" plcniuni L. Astilbe Uamilt, ßß) Mitelleae: 3 — 5 petalae. Lepiiropetalon Nuit. Drummondia DeC. Telliina R.Br. Mitella T. L, hi- ptai-rhena R» Bi\ Heuchera L. Tiarella L. 7V) Vahlieae: 5 petalae placenta centi-ali soluta. Vahlia Thb, (Bistella Decf.) Uchb. hört. t. 91. ß) Galacincae: stigmata sessilia, placenta centralis. Galiix L. Franlcoa Cav. v) Saxifrageae genuinae: placenta septante, iilt. nmltisiliqu. Donatia Forst. Zahll)ruclt ba, »ro ber grudjtfnoten fidt) felbfl in feine gädjec jcvfä'Ut/ »renn 6ei ben (Si-affulTarieen biefc gädjev ftc^ oom Äcldje unb unter fidj fclbfl fru' ablöfen, wo nid;t im ©cgcnfa^ burc^ hk ''PcntI)oreen biefc Cöfung iüiebcr gehemmt wirb. 2fuf ber I;6'd;ften ©tufe, wo ftd; aüc& SJcrijäUniji üereint, (6'f't lüicbcr wie oben Broussai- sia unb in ber 2Cntitf)efe ber parabojce Ccphalotus 9Jeuf)oUanbg, enblid) bic neufjcUanbifc^e Baucra ben Äe(d) unb Dcniici)rt 6iä ju unbeflimmter Sfnjaf)! bic mä'nnü'djin Sfjcile: uon 7— 10 ffiUimcnbtä'tter, unb biä üO ©taubgefajic enti)aUenb. SSBie ber ^abituö ftd) immer uneberf)oIt unb fortbilbet, wie fid) bic Sßecwanbtf^aftcn, ber S3or()creitun3 analog, audj geograp()ifd) ücrmitteln, ba§ aUi^ fpringt lei(^t in bic 2fu: gen, wem bic Dbjcctc nid}t unbcfannt finb. Ccphalotus mit feinen SäSafferträgevn ijl ik i)öä)^i etufc bei- 2(ntit[;efc, bie ©alacincen t)abituc[I wicbcrljolcnb. 104. Familie, fiortfacccit : Loasaceae. ' ^ijtid 1) frei, ©liffel 3, mit farf)crarti9 jerfafertcn Starben, 2) Srud)tfnDfeji ein* 9en)ad}fcn, 1 ©dp mit foiMcl einfiid)en 9?ai-bcn als gddjernj bei 3) cbcnfo, aber griidnfnotcn frei. Äelrf) rof)ri9, trid)terarti9 , glocftg, 5tf)ci(l9, farbig unb abfallciib, in ber Änofpe auflicgcnb, bei 2) 5jd{)(ig, frcifd)ijj, in ber Äncfpe offen, bei 3) Gbldtterig, bteibcnb, jieselbccfig. — grudjt fapfelar; tig, 1) cinfdd}rig, oben 3f[appig, ©aamentrager 3, mtttenivanbfldnbiö, oiclfaamiö, «Saamcn vom {)duti9cn ?!}?antcl {)a(bum()üllt, eld}c frei unb feld)|!dnbig, it)cd)felnb mit ben 5 fcU-bftdnbigen Sßlumenbldttecn, n?eld)c in bie Änofpc gcbi-ef)t ft'nb. 2) 15 — 00, angcn)ad)fen , 2fdd;erig, ldng6auffpringcnb auf freien Staubfdben, 10 dunere großer, paarircife nor hm S3lumenbidttern flcf)enb, übrige fur^r in 5 Sunbeln, 5 S3lumenb[dtter feld}frdnbig , meijl falinar; tig, in ber itnofpc flappig, eine jiüeite innere 9xeif)e »üedifctffdnbig, anbcrö; gellaltet, rinnenartig, mit borffenartigenSt^tfaiicn (Loasa, Biunipubachia). 3) 10 — 12, javifdd)erig , (dngöauffprtngenb, auf langen ()erauöf!e^cn; i)ci\ ^taubfdben, t»eld)e Ijppcgpnifd) finb, ebenfo bic r6()cig Derivad)fene fünf; fpaltigc 23lumenfrone. SScgctation. .Srduter, meift mit froifen .nid) {2) brennen'^en .öaarcn, übrige 2^2 £^rgflU03cncfc. <;tcKi)6Iüfh!:.-5e. £:rbitint,q: ?(ehnIicf}6Iut{)i3C. ßoafacccn. Stiaud)cc unb $^dumo. S3(attcr tt)cd)fc[nb ittib gegcnftanbig , U\ 1) fagcs ranbig, bei 2) lappig jertbeilt, bunnflcifd}ig xm\> iDie bie ganje ^"^flan^e fiftig fürbi6fi\iutartig, kW crfcl}laffcnb, bei 3) Sölattec einfad), ganjranbig, flcifdiig in beit 7(d)feltt t)on 2)ornen , cinjetn ober bu[d)etoeife. S3(umen in ben SSlatt; ad)[etn obev an bet «Spi^« bcc Sn'ftä«^ ^f' te^teccn, baumartigen, aud) in Siifpcu. ©vuppcrt: 1) Turn er eae: 5-andrae contortae (licrbae schizostyles axil- li- et petiolifiorae). Vhnn\cta. Alibi, Turnera Pluw, 2) Loascac: 5 — 00 amliao cpig-yiiae (licrbae urticantes). a) Gronovieae: 5 audrae (drupaceae 1-sperrnae cotyledoni- Lus apice infractis). Gl■ono^ ia L. 1)) B I iiui c nl) a eil i ea e: valvatae parapetaliferac. Blinneii1>achia Schrad, (et liclicteioides />eC.) Loasa Adans. c) 31 en tzelie a e: pliinipetuhie iiulnicatae (staiuiua pLiuiiiia 10 — 250, parapetala nulla). Klapiotliia K. H, B, Sclerothrix Prsl, Mentzclia Phim. Bartonia Sims. 3) Fouquicreac: 10 — 12 atuUae hypogynae (frutices et arbti- res termiiialispicatae et paniculatae tuuülorae). Fouquiera KJl.U. Bronnia K.ll.B, 2inmci'fung. SSa()rcnb bicfe cntitt}ctii'(^e gamilie bic gi-ct(;cit com Äcld}c in i()ren Seiten; gliebevn cmic^t f)ar, mujj fie \n \\)ut eigenen SCntitfjefe, atfo in i^rcv jweiten ©ruppc bic ^evi-[d;aft bcä Äclc^e§ übcu bie SoroUe feft()attcn unb in i(;i- bic 9}Zoniente entwickeln, jt5Ct(!^e bic bvci Stufen bicfei- ^auptgintppe bcm 23cc()acl)tci- barbicten. ©o lücvbcn bic SSlumenbac^icen baä Zentrum, unb nac^ bcibcn 3Jid)tun3cn üon ba au6 motiüivt ftd) bec ■^bfalt ju ben bcnadjbavten go»-'"icn, untec benen Bartonia fc^on in bei- SSIiitfjc bcutlidj jin bie dacticn cvinneiT/ »üä'fjrenb Fouquiera V\i ^creäfieen üovbeutet. S)ie (Sntiüictehing üon Blumenbachia ()abe \6) Hort. bot. t. 121, gegeben, bafclbfl aud) p. i). bie mev^ iriirbigc iK\az bcv (Sotplcfconcn ücn Gi-onovia befci)vicben. 105. gamilic. C^actucnici^nd^fe: Cacleae. ^iftill: giud)tEnotcn cingcjvadifen, ©liffel [tielntnb, 9?arbe 2 — 5 — OOfpaltig, bei 1) aufied)t, bei 2j 2 ^JJaibcn i)oi-ijcntal, faj! üeifdimoljen , bei 3) 5 — 00, t)on5ontal flecnfomiig ausgebreitet. Äeld)r6(}rc um ben Srud)tfnotcn l)ecumgewad}fcn, @aum 5tl)eilig, bei 3) jiegelbldttevig i}ei-tuad)fen, in bie (io; tolle übcvgcl)enb, nur bei Un elften luib (elften Sonnen: llliipsalideac unb rereskieae ivie bei vorigen mit einrei()igem (Saum. Srud)t 1) mit bem Äc(d}faum geh-cnte, einfäd)eiigc Sßeere, ent()d(t 2 feitiid^e, inelfaamigo ©aa: mentidgcr unb fpringt nid)t auf. 2) 2f[appige, 2fdd}enge Jöeerenfapfel mit Äeld) unb ©riffel gefront, bic Älappen beugen fid) an ber 9?atl) ein unb bilbm burd) ii;ic Didnber 4 »ielfaamige ©aameutrdger um baö Gentrum ; fpringt auf. 3) SSeerc fleifd)ig cinfdd}erig , mit Dielen ©aamen in faftigem 23rei jerflreut. Saamen länglid), l^crijonial, l}dngenb bei 1) an langem ©aamenflrang, Crganogeucfe. 233 iretd)cc big jur (5(}ala5a, bcm 9?abel entgegen, {)tnaufveid)t, (Sd)aale fd)(eimtg unb [cl}[aff, innere Spaut bunn, ocnt»ad)fcn mit bem |)0 matt igen 6i- wcip; Äeimting fet)t flein, in bec Safi'5 beö Giroeifeg eingefd)[offen. 2) fet)i: jat)lreic^ imb Elein mit bui-d)fd)etncnbec ^aut, ßinjcij? ölig, Äcim^ ling umgefetjrt, an beffcn 0pi^e unb fef)c ficin. 3) ©aamen bei ben nicbrigflen Sovmcn, im 9\()ip[anbeen, nu6 einer dent; tatplacenta, bei übrigen i[l bic ganje SSreimaffc alg aufgelcfte ^(accnta ju bc; trad)ten, bie ©iwmen jat)lrcid), im S5rci jerjlreut, <2d)aale jerbrcdjlid), in; nerc ^aut bünn, Gitueip feljlt, Keimling [piralig ober gefrummt ober gerabc. Staubbeutel 5, aufrcdjt ober aufliegcnb, 2fdd)crig, langöauffpringenb, auf freien ©taubfdben , n)eld)e aufred)t im Jleld}fd)[unbe bcfeftigt finb, bei 2) um ein flcifd)igcö ^olfler, n)eld)e6 fd)on bei ben ©rcffuduicen fid) anbeutet, l)erumi frcl)cnb unb mit ben 5 SS l u m e n b l d 1 1 e r n abiüed)fc[nb ; biefc fpatclformig, flcin unb aufied)t bei ben ©roffulavieen , groper unb anfangt an ttn CRdgeln t6()rig 5ufammenl)dngenb, fpdter ausgebreitet bei einigen ©öBallcnieen ; bei bin ßactcen gel)t ber jiegelbldttcrigc Äcld) unmittelbar in eine mc^rrcibigc, jicgcU artig oiclbldtterige 55iumcnfrone über, redl)rcnb bic erflen unb legten gormen, bic Sx^ipfalibecn unb ^ercöficcn, eine flar gcfonbertc, 2rei^ige, 6 — lOi blätterige ßorolle enttricfeln. SScQCtation. (Strdudxr ^oljig unb i^erdffelt, ober bei ben Gactecn flcifd}ig unb fantig, glieberartig fortwad}fenb, bei V)tclen (aielocactusetc.) unt»erdf!elt, ^lau ter ircd)fc[ftdnbtg, gefdgt, bei anbern lappig jcrtl)cilt, bei ben ßactecn üerfüm; mert, flcin unb ftielrunb, nur bei bm ^eresfieen lieber flad) unb faftig. Sei ben ©rcffulvuien mcif! Sjdljlige ©tacJ^eln an ber SSaft^ bcr Strctgfnofpen , bei ben ßacteen finb ^arjen yorl^anben , n?eld)e ftljig überwogen ftnb unb mc{)r; 5dl)ligc fd)arfc .*) ß) Portulacellae: Capsula circumsissa, seniina et sta- mina indefinita. Portulaca L. v) Talin eae; Capsula valvata OO-sperma calyx Lipartitus, Calandrinia Knth, Tallnum Ad, Anacampseros Sims. Gra- Lamia Gill. Hook. Portulacaria Jacq. — calyx 5 — 7 par- titus : Lewisia Pursh. 2Cnmei-fun3. SBte fmmct: in bcr Siatuc auf bec ^öf)e bec SSttbunggflufcn bte neuen 9J?c; mcntc öCeid)fam einen vetteren 3(nlauf beginnen, um bejlo fic^cccr i)ai nai)i 3iel ju ev; langen, [o fct)cn mt anä) fjier einen langen Äampf beä ?0?anntid)cn mit immer rciebcrfel)« renbcm ©egcnfa^e öon bcr meibtii^en ©eite, biä am (Snbc bec gamilic ba§ 2(nbroceum überwiegt unb ia$ ©pnciceum ft'c^ in feine, Ijiec nntergcorbnete ©p{)ave jurücfjie{)t. 2)ic fräftiiif^c £?ppofttion ütt Bcgonia, bk SStiitfjc ton Atrapliaxis ttjieberf)olenb , aber im 2Bcibli(^en nod) meljc alä im SOid'nnh'i^cn fovtbitbenb unb gänjlic^ mit bcm Äelc^e oer^ fc^meljenb, icie nur analog etwa in bec iüciblidjcn 5?cil;c Francoa get^an. SSJic bic jwei; beutigen ^oli}gonccn iiberl)aupt tjicv alä @egcnfa§ eintreten, teljrt bte Secbai^tung bec gjatur unb it)r ganjcä 5Bcfen, unb ba§ ber SBegoniccn luirb nicmanb abfonbern, xvcx btcfc @cnjäd]fe alle lebcnbig ftubicrte. Sie eigcntlidien ^ovtulaceen gleichen alle fc^cinbaren :jfnomalien auä unb pollenben, maä bic fin'iijcren govmcn anbeutcnb gefd]affen. SGSäfjrenb fie bie5 aber ti)un, üerfünben fie fdjon iijrcrfeitä bic bvitfc ©tufe ber mä'nnlii^en SRcifjc bcr antitf)ctifc^en Drbnung, iie ber Slofaceen, inbem bis prädjtige Calandrinia speciosa, grandilioia , di.scolor u. a, bic erfle beutlid)e 9?ofenbliitl)e in biefer SRciije unä barbietvn. 107. Samiltc. 2lt50it!ccn : Aizoldeae. ^ijlill. Srud)t£ncten eingeroad)fen, aud) f)a(b ober ganj frei, 1 — 5 — OOfdd^s crig, Säd}ec 1 — OOfaaraig. ©nffel fites 2 — 3 — 5 — 00t{)eUig, dlan Un unabgefc|tj Jtcld) 5tf)et[i9 auß 2 unb 3, bei mcnigcn 3 — ötbctlig, fvaut.n-tig ober fleifd)tg, bei 1) b. fpcljig. Srud)t: Ifaamigcr (SdjKiud), nid)t cbcr ttngöum auffprtngenb, 2fad;cd9e Jlapfcl (Cuscuta), 1 fächerige Ä(ap; penStipfol (Taniavix) ober <£teinfvud^t, @tctn 1 — 8fdd)ecig (Mtraria, Tc- tragonia), tppifd) tjoüenbet eine abgcjlu^te OOfdd^cngc Äapfet, mit centcifdjen *) Llhicus Loz. biirfte ftdf) bei genauer Unterfudjung wUciä)t a(ä eine S^yjftagfncc ern^eiün. 238 SDrganogencff. ^fld)blütt)t3e. Orbnung: 2lel}nlic^blut^ige. 2fijctbecn, (gaammtcagcr, jlcrnformigci- ©ropg, an hm 3nncnndtf)m auffprlngcnb, auch •OCn bet üectrccfneten S(eifcl)^ilUt ftd) ablofcnb (Ficouleae, iMeserabrianthemnin). (Sa amen nieten s ober tinfcnfocmig , bei wenigen langdcftcunb unb birneni förmig, cinjeln obct üte(id{)li9, ©rocip mc()tig, Äeimling bogenförmig, 5ßüt; 5eld)en nad) unten ober nad) oben , ober f)cci5ontal(iegcnb , aud) fd)necf enartig eingerollt, bei 3) gerabe urtb aufred)t, nur bei Nitraria ücrfet)rt, bei mef)rcren (Salsoleae, Tamariscineae) fef)lt ba§ (StWeip. (Staubbeutel 2fdd)ertg, (bei Poranthera 4fdd}evtg), idnggauffpringenb, 5 — 00, bei anbern ©attungen burd) Hemmung nur 4 — 3 — 2 — 1, auf Staube fdben, n)e(d)C i3et;tvad)fcn ober frei ftnb, auf bem Äeld)e eingefügt ober mit ben SSlumenbldttern feitlid) t:)ern)ad)fen (Achyrantheae) ober t)ppogpnifd), bei Tamarix auf fd)itbformigem £)rufenpotj!er. 23lumenfronc beginnt auS jlerilen ©taubfdben, SSlumenbldtter fdjmal unb rocd)[ftjTdnbig ober jal)lretd) bei mef)ri teil)igen ©taubfdbcn (Mesembrianthemimi), bei bcr legten ©ruppe cnblid) eine cofenartige , öbldttctige doroüe, SSlumcnbldtter mit bcn Äe[d)abfd)nittcn ired)j felnb, Idnglid) ober fd)icf bcilförmig (Reaumuria), in bcr Änofpc umgelegt. ?öogctation» ®tamm frautaritg, aud) gegliebcrt, gclcnftg (Salicomia), S3ldtter gegenüber, bei anbern n)cd)felnb, bei »ielen flcifd)ig, fitctrunblid} ober forperlid) inelgejlaltig (Meseml)riantlu'nuun), obct flad) unb mclbenaitig, bei Dielen in ber Sugenb ober für immer mit roaffer^ellen 5i5drjAm , wie 2;i)autr6pf*en befegt (Atripl. Chenop. Tetragonia, Mesenibr. cristall. glac. etc.), 3(c^felbldtt- &itn bei Neuradeae. S5liitl)en in ben S5lattad)foln, bei Oleraceae u.a. fnaucU nrtig ober dt)renartig, traubig (Pliytolacceae), tifpig unb cnbftdnbig (Mesem- briantheraum, Tamariscineae.) ©fuppen: 1) Oleraceae: apetalae nionospermae curvembryae. a) Chenopodeae: calyce lierbaceo demuni aiicto qulbiisdambaccatoaut raembranaceo-appcndiculato utriciiluin tciierum iiionosperraum inclu- dente, seraine albiiminoso (in Salsola, Anabasi etc. cxalbuiuinoso), einbryone circulari aut spirali. Conspect. 4319 — 4353. «) Sali corneae: articulatae spicatae, (lores cunforines, seraen ver- ticale albuminosnm embryonc circulari. Salicornia L. Halocnemum M. B, ß) Air ipliceac: continnae glomeratac dlclines diiTormes, semcn verticale albuniinosum enibryone circulari. Atriplex L. (Atripl. et Obione Gurt.) Ilalimus C.Bauh, Wallr. Diotis Schreb, Ceratocarpus L. Axyris L, Spinacia T,L, v) Chenopodeae genuiuae: continuac licrmapbroditae v.polygamae subglomcratae, Fores conformes 5-partiti. eccc) Kochieae: einbryo circularis in semine albuminoso hori- zontali : Teloxis (Ch. aristatiim) Moq, Tand, Cyclolepis Moq. Tand, Chenopodium L. Biitanthus Uchb. 1823. (Acroglochin Schrd. £)rganogcncfc. ^ 239 ^elrf)61ut^ige. Srbnung: 2(el)n(id)b(ütl)tge. JCfsofbim Lccanocarpus N. v. E.) Kochia Rth. Suacda Pall. (non Forsk. Sclcrochlaena R.Iir, Kochia II. Willeinetia C. A, M, nou Neck, et Brongr,^, ßß) Bliteae: embryo circularis in scinine verticali: Faiuleria FiscJu et C. A, M. Monolepis Schrad, Hlitnm L. Orthosporum C. A. M. Beta L. etc. w) Salsoleae: exalbuminosae enibryone spirali. ««et) Anabase ae: articulatae squamulis hypogynis (pota- lüi-uiu iiuliincntis) auctae, seinina verticalia. Brachylepis C, A, M, Aiiabasis L. ßßß) Salsoleaegenuinae: continuae ecarinatae testa nieiii- branacea, cal. 3 — 5 sepalus bibracteatiis , bcmen verticale: Halogeton C.A,M. Haiiniocneniis C,A,M. semen horizontale: Salsola L. Vyy) Schoberieae: calyx iissus aut partitus bracteolatus carinatus, seniinis testa crustacca* Schoberia C. A. M, et Led. Schanginia C. A* M. et Ltd, b) Amarant heae: calyx scariosus 2 — 3-bracteolatu8 (Petiveriae l-brao teolatus). «) Amarant heae genuin ae: hypogynae 5 (1 — 3)-andrae. Polycneiuum L, Caniphorosma L. Corispermuni L. Aniaranthus L. (3) Achy r an theae: diplosteraoneae submonadelphae, antherae 5 (1 — 3), filamenta alterna sterilia aut petah)idca fimbriata. Keliquae ex 4354 — 4383. y) Petiverieae: spicatae apctalae 6 — 7 — 8-andrae, semen rectum erectum cotyledonibus involutis. Petiveria L, Seguiera Lout\ c) Phytolacceae: caiyx subcoloratus, stamina perigyna4 — 5 authy- pogyna 4 — 00. «) Cuscuteae: petala squamulosa (cf. pl, crit. ic. 690 — W)l.) stamlnibus alterna utriculus capsularis bilocularis, semina geniina embryone spirali. Cuscuta L, ß) Baselleae: petala nulla, utriculus 1-sperraus, embryo 8piralis. Büussingaultia K. H. li. Basella L. y) Rivinieae: petala nulla, stamina subhypogyna, drupa vel bac- oa 1 — 00-locularis, loculis l-sperniis. ■ (Jryptücarpus A'. H. B, Microtea Sw. Ancistrocarpus A. //. H. (Fotamophila Schrk.^ Bosea L. Ilivina L. Phytolacca L. 2)Aizoideae genuinae: succulentae 5 — 00 andrae capsulares «urv- enibryae. a) Gisekieae: apetalae 5-andrae, Capsula 5-partita, loculis 1-spermis: Gisekia L. — 'i — 3-partita. loculis 00-sperinis : Poranthera Rudge, 240 Drganogcncfe. Äelc^blütf^iae. Orbnuitg: 5ie^nli'rf)brrithige* Xiicibctn. h) Ficoidejie: coroUa 0- aut 00-petala, Capsula angulata, truncata aut pyrena 5-ioculari8 5 valvis 00 speriiia. et) Tetrag onicae: corolla 0, pyrena in calyce inclusa monosperma : Ani'edera Juss. (Clarisia Ahat.') — 3 — 8 locularls singulisperma .- Tetragoni^ L. ß) Ficoideae genuinae: corolla 0, Capsula 5-loculari8 00-sperma. Aizoon L. (Ficoidea Dill.) yj Mesemb rian the meae: corolla radiati-00-petala, caps. OO-lo- cularis localis stellatim ad suturam intus liberam dehiscentibus, endocarpio inenibranaceo demum sccedente. Mesenibriantlieraum Dill, c)Keuradeae: corolla 5-petala, Capsula stellati-10-locularis singu- lisperma «em. exalbuminosa, folia stipulata. (Rosacearuni prolusio!) Neurada li, Juss. Grielum L. 3) Tamar iscineae: corolla alternipctala niarcescens, stam. 5 — 00, se- mina rectembrya albumine vel nulio vel (in antithesi b.) parco fa- rinoso, a) Nitrarieae: stigmata 3, drupa c gcrniineS — G-loculari singulisper- nio matura l-spcriiia, semen pendulum exalbuminosum, IVitraria L, b) Reaumurieae: stigmata 2 — 4 aut 5 — (>, capsula2 — 4 aut 5-locu- laris, 2 — 4 aut 5-valTis, semina geminata erecta subalbuminosa villosa. Hololaclina Ehrnb. Reaumuria L, c) Tamar isceae: stigmata 3, Capsula 1-locularis 3-valTis placcntis parietalibus 00-sperraa, semina comosa. Myricaria Dcsv, Tamarix T. L. anmcttung» S5aä unauf^altfame goctbtlbcn be§ SOicinnlic^cn bei immec »icberfc^rcnbem (Sin: tritt unb ©cgenfa^e beä SBeibltdjcn wirb auc^ burd) bicfc gamilie, fotrte burc^ btc üori^c i[ax, 2ßaf)renb tc^ qu§ jener j^i^mittc in einer unb bcvfclbcn ©attung »on Calandrinia inonandra biä ju grandiflora, spcciosa, discolor, bcn 2{bftanb Don 1 Mä ju 40 unb 50 ©taubfäbenlebcnbüorm{cf)abe, fo bietet fid) in bcnömippen bcr gcgenitjörtigen ein af)nli^e§ j^ortfd^rctten yon ben monanbn'fc^en lixtm unb Oiattungcn h'xi ju Mescmbrianthcmum, 'ocfTcn ©taubfä'ben fo jal;lrctd) erfdjcincn, alä bfcfj nur immer Qiljo'^t ipcrbcn Eann, fo ba^ awi) t)ier ein noci^ fo jlarEcr 2fbftanb ccfd)cinr, lüte ctiüa üon Tamarindus hxi ju Miraosa. gür ein fünftlit^eö ©^jlcm fogcnanntcr natiirlidjer ordincs fonntc man bicfe roa\)x\)a\t nc:tiirli(?^e gomilte in eine SJlcngc berglcid]cn ordincs, tf)eilcn, etwa alle unfcrc Untcrab: tt)cilungcn, ju folc^cn crl)ebcn, ßg würbe bann bei ber S3ertf)ci(ung nur barauf ankommen, ob ber ßintl)c{lcnbe auf irgcnb ein i()m bclicbigcä £)rganenüerf)ä(tnt(j me{)r ober weniger «Berti) legen wollte unb bic^ bann bcn übrigen oorju^icbcn geneigt fcpn follte. ^icrnad) würbe cicUeic^t einer ben apetalen 3uftanb ber Dlcraccen bcfonberä beachten unb fic bcn nur analogen, nict)t aber öerwanbtcn Urttcaccen annä()ern, ein anbcrer Eö'nnte bcn 3uflanb t-cö gefrümmten Äeimltngä flabiltfiren unb geneigt werben , btc (5f)cnopobcen, ?)f)t)toracceen, 'iTmorantljccn unb anbcrc ©cuppcn ber vorigen gamiltc mt bcn 6ari)op()pUaceen ocrbtnben Örgauogenefe. 241 ^ddjWiÜji^e. Orbiiuitg: $(c()nlic()61ütf){ge» Jtijoibcen. ju moUin, üUvali iinb ncd) auf manche anbete SGBeife l)atte man bann fünjlli^e G^araf. tcrc ium Umfdjreibcn ber Statut ftd) entn>idc(t. SDJtt fd)ctnt bic ©ntfaltung ctneä gto^en unb fdjoncn Sppuä in btcfct Samitie ju lie, gm, wcld^e bann aud) butd) mclitctc ftctne SUOcnbingc ffd) funb Qkbt. 2ßaf}tcnb namli^ icneä unablä'ffigc gottfc^rcitcn im 53iänn(td)cn immct jut notmalcn giinfjaf;! Ijinfttcbt, ffc cnblid) alä Mesembrianthemuin in allen Ätcifcn libctfd^tettet, abct balb butd^ (Sin« ttitt bcS 3?ofcnti)puä fiit bie SotoUe rcicbct 6cfd}ianft witb (Neuradeae) , fo bctulpigt pd) üud) bct Ätciä bct ©taubijcfalJe enbtid) in bcn oetbaumtcn TCijoibccn (Tamarix) in feinet 5«ütinaljaf)l, wobei au^ baö entgccjcngcfi^te Söctbltdje wicbet in feine ©djvan- fcn jutiicEttitt, 9hin auf iie «^ebcnbingc ju fommen, fo l)akn mid; fc^on »on Ätnb^cit an, bic tcifat« ttgcn eiött6'pfd)cn auf ben 2i:tttpticccn gcmaf)nt, ifjre Srä'get mit bem bamalä fogcnannten Ciä^taute »leseinbrianthemuin cristalliniim u. glaciale, tt»cld)C§ biefe (Stfc^cinung tt?ci» ■ tcv entipirfelt, üetglcid^cn ju muffcm SSet nun bicfc fpinatattigen ^flanjcn (inäbcfonbete Salicornia, Altripliccs, Spinacia, Aniaranthns olcraceus, Tetragonia, Mesenibrlan- themuin cristall. etc.) al§ ©peife öcnofTcn (jat, bet rcicb fid) nod) but^ mi)t alä einen ©inn übctjcugt l;a&cn, mit welligem ttefflid;en 5Ratuttafte Linnee iene ©eicäc^fe aB p!an- tae oleraceae üevcint Ijüt, i>a bie Statut fclbfl auf alle SOScife au6fptid}t, wie fte fte PCts eint fet)cn rviü, ®o wie a6et bic ®i)npcta(cn übet \i)n ©pl;äte {)inaug)ltcbtcn , ftc^ poli). pttalc gönnen etfd)affenb, fo fann au6) bet in gegemtcittiget klaffe iie männlidje (Spfjäre ^emmenbe Äctd) nid)t üctt;tnbctn, ba^ biefe »on i^m fid) beftcit, ja wk möd)tcn eben bag toafjte Icbcnbige SBefen, alfo baä eigentlich 6l)ataEtctijlif^e bct (5ah;cantl}cn, in ixm Icbenbigen SScfttebcn bet Statut, biefe Scfteiung oon bct Äeld^fcffcl ju üben, n?al)t unb tid)tig etfenncn. Unabfel)bafe Äünftelci iüi'itbe confcqucnt fiit baä ©anje bebungcii, »oUtc man eine obet bic anbete ®tuppe obct ©attung wegen l)9pogi)nifd)en 3ujlanbeä üon iljten petigi)nifc^en SSlutäoetwanbtcn cntfetnen. Sie gottbilbung ict Statut uetfdjmä'^t, fo wie aUe Eü'nfilic^e ^c\\dn, and) biefe. ©bcnfo tjetEiinftett raiitbe ein «Softem wctbtn, in bem man wiebet »etfenncn wollte, bafj iiv ©aamc t)iet 3leid)falB, wie oben bei ben Qa\= fiaccen unb 93timofaccen gef(%cl;en, bcn Äeimling jum auftedjtcn 3uflanbe fottbilbcn miiffc, auf ia^ er ben butc^ bie 3fntitt)efe beä (äiwci{5cä I}ctbeigefii^ttcn 3uftanb einet äutücebtäng-- ung ilbetwinbe unb fidj wiebet fctbft aufjieUe alä centtifd;e§ Utbilb bet W^W unb als »oUenbeten ©iegct übet ia^ (Siwei^, wcldjeä bie nicbctcn ©liebet bcljcttfc^tc. ©o obet \>oxUxtitit, empfängt bie corolla rosacea mit getabcm, eiwcijjlofcn Äeimling bk gtcfe Stofaceenfamilic, als bic l)öd;(te SßoUcnbung bet antitt)ctifd;cn Dtbnung bet Älaffc, 108. Samtlie. Slofnccctt: Rosaceae. ^ipU: Siuci)tfnotcn 2 — 5 — 00, bei 1) nod) m[d)moIjcn, nur bie ©lip jn3eit{)eilis ober cinfelttg (Cliffortia), 9Iavfcen bcfafcct ober pinfelformig , nur bei Sanguisoiba ccntcifd). grud)t vom ocr()drteten Äe(d)c um[d)Io[fen, cntJ ivicfeU fid) ju 2 — 1 (Steinferne mit glatter ober grubiöer ®d}aalc. 2) grud)ts fnotcn ja{)(retd), frei auf bem trocfcnen ober faftigcn (Fragaria) Srud;tbobcn an9et)duft unb cinfaamig, ©riffel innerfcitö , ober bic Sfud^tfnotcn üerbunben, al6 jlap[clfäd}et quirlartig iufammengcjIcUt (Spiraca) unb 1 — 6faamig, an Ux Snnennatl) auffpringcnb. 3) giud)tfnoten 2 — 00 in ber Äeld)r6(;re cin9ctDad}fen, burd) beten @d}(un& bic ©tiffcl f)etauöra9en. grudjt eine un= 24-2 Organogencfe. ^elcf)61ötf^i3e. ' t)rbmtng : 3Ief)nIid)6iiU()ige. stofacccn. mc ®tcmftucl)t mit 2 — 1 vifd)en?,ipfel barftellenb. (Staubbeutel jix)etfdd)erig, (bei Alchemilla einfad}erig, queerauffpringenb), langes Quffpringenb , meifl runblid) unb furj, aufied)t ober etroaS auflirgcnb, bei Thelygoniira fcl)c lang. Sie flel)en auf Staubfdben, tveld)c auö bem Äeld)c cntfpringen, meij! frei ober wenig »er»t»ad)fcn unb in ber Änofpc einmdrtö gei bogen fmb, meifl ju 00, bei ivenigen beftimmt 5 — 10 — 15 — 20, bei Alcheuiilla unb Sanguisorba 4, bei Acaena 4 2, bei Äthanes 2 1. SSlume bei 1) fcljlenb, bei 2) unb 8) rofenartig, 5 Blumenblätter mit für; ^em S^lagel, ausgebreitet, in ber Änofpe umgelegt (bei Tormeutilla 4, bei üryas 8 9, bei Cotoneaster unb Chaniiiemeles aufred)t)» SSegctation. Jlrduter, Strdud}er, 5Bdume, S3ldtter njed)fellldnbtg , mit am SSlattftielc unb Btveigc. angejt»ad)fenen '2(d)felbldttern, mcift gefingert unb gefiebert, aufiliit^i'ge. Siofacccn. b) Cynocrarobeae: pyrenaceae cmbryone circulari verticaliter utrinque dcflcxo, (Aizoideas rcvocantes). Folia succulentn. Thelygonuin L. (Cynocrambe T.). c) Cliffortieae: drupaccae scmine erecto rectembryo. Folia uni-tri- foliolata. Cllffortia L. 2) Potentilleae: corollatae schizo-eleutberocarpae. a) Potentilleae genuinae: caryopsidcs siccae l-spermae in reccptacu- lo aggregatae. Conspect. 4433 — 444(). b) Rubeae: carynpsides siicculentae (acini) in receptaculo nggrcgatae. Cylactis Jiafin, Ilubus L. c) Spiraeeae; Capsula localis follicularibus vcrticillatis 1 — 6 spermia, Conspect. 4449—4458. 3) R o s c a c : corollatae scbizostyles et schizogynae hypocarpae, a) Agrini onieae: spicatac — fasclculatae. scbizostyles sclerocarpae, Agrimoiiia T. L. Areraonia Neck, (Anionia JSestl. Spallanzania Pollin.) b) Roscac geuuinac: ceutriilorae in calycis tubo carncscente po- lypyrenae. Rosa T.L. Hultenia Dinnort. 1825. (Lo'nea Lindl. 1829) c)Poraaceae: schizogynae (oppoiiitur Crataeg. inonogyna) pomifcrac i.e. pyrenas osseas aut capsnlam menibraiiaccam in calycis tubo carncs- cente includentes, seniiiiibus erectis. Conftpeci. 4400 — 4471. 2Cnmerfung. Skfc gamirfe jctgt, nad}bcm fte 'f)»^ 3tel/ bte f)6c{)fte dovoUt bet klaffe ju cntiüicfetn, mit neuem Scjtvcbcn, itnb iptcbcv von einem tiefen 2fnlaufc beginncnb, ücvfolgt \)at, biefc SproUe in U^vmx Sppuä, in bcr S""fjof)l beruhigt; fic jeigt biefelbe mit cincv fo tief organifc^en SBebeutung ßoUenbct, ia^ i^t bicSKögtic^fcit gegeben würbe, bic lUiigcn ju tf)r ge()ö'r{gcn Äinife ju liberftiigetn unb fic ju eincu giillung foi-tjubitbcn/ in mldju nni- fte alä bas Sbcal einer Stumc ernennen unb lieben. SBic bte ©ruppc^en bcr erjten ©ruppe au6 ben ücrf)er9egangcncn gamirien ftdj tier= auäbilben, bie rndjemiilcen bic ®clerantf)ccn jurJKofacec umgcbilbct i)ahcn, bic ^oterieen mir ibrcn gjinfelftigmcn unb breifantigcn SJiijJdjen unb unter bemfelOen S3erl)ci(tniß bec &t- fdjIc(i)töücrf}d'(tnifTc bic 9?umiccen auö ben ^o(i)goncn iütebcr erfcljeincn taffen unb fcibft fäuerlid) ftnb, fo txitt auä) Thelygonum auf, um ben 2Cnftang an bic 3(ijcibccn beutlid) ju madjcn, i»a£)rcnb bann bie Sliffcrtiecn, waä fte biä^er fanben, ücrfdjmoljcn unb im ein: fad^ficn St)pug ber ©in-- unb Sreijafjt i()r SBeiblidieS bem fd;on icofonbrifd} ucUcnbcten 50?ännlid)en bit(inifd) entgcgcngcfteUt. (£o gcflattet ftd) aber ber eigene SSppug im a3cv; fpitl, nad;bem er iai 'grembc ber ^ortulaccen uub 2fijoibecn »erlaffen, unb ClifTortia mit il;rem aufrechten ©aamcn wixh jugltid) ber Urfprung ber I)6'd)|!en ©ruppe ber Äfaifc, bei eblcn ^omaceen. — 2Üic i>k ^PotentiUeen burd) freicä ^craugl;eben bcö SBciblic^en ber in ilinen gemonncncn Sppuägcftcltung bcä 9)Jannlid}cn ft^ cntgcgenftcUcn, bann bic 9?cfccn fcie§ SBciblic^'C iriiber unterorbnen, ba bic jttjeitc Crbnung ber ÄtafTc bag Uebergercidjt bc6 ?}iännlicljcn au^fpiidjt, fo bilben ftdj Ijier bic ücrfd;iebcncn m-tcn Pon grüdjtcn, »reiche ber 31* 244 Örgrtnogeitefe. ^(l(i)Uütf)iQe. Srbimitg: 5ter)nlic^t>Iut()ige« Kofacecm entgcgcngcfcite 3uflanb gcflattet; bie üoUcnbctftc , b. {). fm'cftc ^rucljt ifl bie SSromtieerc unb bec nacfte ©ropS bcc ©piräe, nuv burd^ ?C39vc9ation betbc fci()i3 ftc^ ju gcjlaltm/ n>af)«nb bie 2fpfelfi-uc^t »iebei- fern »on grctt)ett, ein oom Äeld^e oUein obfiängigeä @e» bilbe, tntä) bicfen be{)cn-fc[)t Jfivb. ©rjl am Sdjdtffe bcc bcitten Oi-bnung fjcrrf^t luiebct ba§ S!iJeiblid)e im 6()araftec bev ^flanjc, unb, rciebec juc innern tppifdjcn Sin^eit ge« langt, gewinnt bie 2Cmi)gbaIacee ta^ t)6'c^flc füc bie weiOlid^e ©p[;are bei* Äfaffe, bie »oU« enbet freie grud^t neben tppifc^ f)oc^ftcr 23oUenbung in ber mannlid)en ©pfjäre, SBie biefe britte unb (e^te SDrbnung beginnt unb ftc^ fortbitbet, eröffnen unä ik bciben folgenben 9iei()en ber Dnagrificren unb SÄrjrtiftoren fogteid). 109. gamilic. ^rtloraöccti: Halorageae. ä3)i|tl(l: Scuc^tfnoten cingcivadjfen , einfad) ober au^ mcf)rcren Der[d)moIjcn / mit tutj^enformtgen DIavbcn gefront, bei Datisca brei 2gnffeligc grud^tfnotm t)cnvad)fen. Äcld)ro()rc angetvad^fcn, «Saum gct^ctlt ober fcf)(enb. — grud)t: 1) ®tcinfvud)t, lfdd}erig, Ifaamig, «Saamen f)dngenb, Äeimling gevabc, ad}fcnftdnbig, (Sin?etp fleifd)ig, 5öiu'jcld)en oben, lang, üotpleboneti f(ein, 2) mel;ri, 3 — 2 — 4fvic^erig, cinjclfaaraig, (Saamc ebcnfo, 3) 1; fdd)crige Äapfet mit 3 ivanbjTdnbigen ©aamcntrdgevn , (Saamen jaf)Irci(^, ficin, I)orijontal, mit feiner neuartiger ®(i)aali, ßtnjeip fet}(f, Äeimling aufs red)t. — Staubbeutel: 1 — 4 — 8 — 15, ftnb 2fdd)eri9, Idngöauffpringenb , aufred)t ober aufliegenb auf mcifl furjen ©taubfdbcn, njeldje auß bem Soben bc3 ^eld)eö cntfpringen. Slume fel)lt, über bei 2) 4bldttecig freujjldnbig , mit beu Äe[d)abfd}nittcn ivedjfclnb. SScgctation. SBaffcrfrduter, SSldttcr gegenüber ober quirifrdnbig , 1) linealifd) unb ganjranbig, 2) ebcnfo ober gefdgt unb fein fteberfpaltig (al6 S3lattgcrippe), bie l^uftbldtter and) lanjettid) unb tief gefdgt ober bei 3) gefiebert unb bi« S5ldttd)en tief gefdgt. S5lütl)en bei allen ad}fel|^dnbig, bei ivenigen swittet; Ud), bei \)m meijlen ein; ober jiveil)dupig. ©ruppen : 1) Ilippuri d cae: apetalae raonandrac, etylits unilatcralis, scmen 1, ponduluni, calycis limbiis integer mininius. Ilippuris Jj, 2) Myiiopli ylleae: 0 — 4. petalac, 3 — 4 — 8 andrae, schizostylca 3 — 2 — 4 loculares singulispcrmae, Scrpicula L, Proserpinaca L, (Tiixis Mitch, Gärt.) Myriophyllum J'^aill. Goniocarpiis Kön. Mcioncctcs R, Br, Haloragis Forst. Ccr- codia Murr, 3) Datisccae: apetalae polyspermae exalburainosae. Tetramcles R.Br, Datisca L. ^(ld)bliiti)i^e. £)rbnung : ®Icic()fövmtg£>Iut()igc. ^atotcig«»«. Änmei-fung. 2?fc I}cd)fle Dcbnung f(^re(tet immer am »eitcftcn vMmüi, fo Joirb au(^ fjicv auö ber nicbn'gftcu ba§ ntcbn(3fle ®lieb, bfe tt)ci()ltd)C ©infjcit, wicbcrl;clt, mit äf)n« Iid)cc JCuäftattung von Sc&lä'ttevung, wie etwa Lagoecia, obci' bic untcröctaud)tcn ÜBlatts gcrippe »on Sium u. a, Datisca finbet in bei' ganjcn ^flanjcnnatui: feine nä'f)cren a3er; jpanbtcn aB (jicr, ift ahn mit manchen nod) c()ci- ju t)ci-glcic[}cn, atö mit bei' ücn einem fibei-auä Ijeterogcnen Sppuö auögcgangcucn Reseda, bei bcren 2(nnä'f)crung ung rätf)felf)aft bletten reurbe, worin ctgentlid^ SJern^anbtf^aft gefud)t werben foUte. ©anj bicfel6e ^ort« bilbungöweife be§ SBeiblid^cn, t>on bcr einfaamigcn (Steinfi-ud)t mit citt)ei^f)a(t{gem ©aamen jur üietfaamigen Äapfcl mit eiipcifilofcm ©aamcn, bieten auc^ bie folgenben gamilien bar unb fte tfl bie gewö^nlidje ©ntfattung an§ ber einfa^ftcn ^vud;tform, wie in biefcr ^la^t, fo uberaU in bcn SReif)en ber SStattfeimer, bei einigen rücEicä'vtä. 110, "S^imilk. Slrtci^tf er jcit : Onagraceae. spifiilt dngeivadjfcn , meijlt 4fdd)cii9; ©riffcl einfad), 9?arbe dnfad) ober 4tF)ei(ig, nud) fccujformig unb fopffotmlg mit,^i-eujfutd)en. 5tc(d)r6()rc iicm ^tnöiju fnoteti an9en)ad)fcit, bei einigen (Ebilobleae, Fudisicae) noc^ übcc ben 5iud)ts fnoten Ijinauß »evlangert, (Saum 4t()etlig, bei Circaca nur 2tf)eili9, bei bcn I)6c^ften j^Oimen (Corabrcteae, Alangieae) aud) Ötijeiltgunb flappig (Granateae), bei bm leiteten (Alangieae) aud) lOfpalttg, bei mef)reren bec ganje Äcld) farbig (Fuchsieae, Granateac), grud)t: 1) du^ 4fdd}eiigem Sru(i^tfnotcn «ine Ifaamigc nupartige ©teinfcudjt , «Saame f)dngenb, gtop, of)nc Giireip, ein (5oti;[cbon fef)c Um, ber anbere unge{)euec grop unb mef)(tg, 2) 4fdc^; crigc Äapfcl, meijl (ang unb fd)Otenavtig, mit centralem ©aamentrdger, beffm Seifien 5t\)ifd)cn bie "Sd^eibcwdnbe treten, bicfc üon ber 9??itte ber Etappen aix^i get)cnb; bei anbern beerenartig unb nid>t auffpringcnb (Fuchsieae). (Bacn nun aufredet, t)icljdi)(i9 , ficin, (Sitreifj fe^It, itcimling gerabe unb regclmdp; XQ, 5Burje(d)en fpig, ßotnlebonen furj. 3) ed)fe(rtb, ircldjeg bei cini^ gen (Circeae) ringförmig ift. SSlumc fcF)(t bei wenigen (Isnardia, Termina- lieac), ift 2 — 4 — 5b(dtterig, auf bem j?c(d}fd}lunbc eingefügt, cnblid^ boppcljdf)(ig (Alangiuni), meift ausgebreitet, in ber Änofpc umgelegt ober um; roUt, beiFuchsiacoccineaetc. fo blcibenb. SScgetation. .Kräuter, itterlid), in ben SStattadjfcln, aud) dbren; unb trauben^ artig bebldttert, bei ben I)6f)erm gormen auc^ cinjcln enbj!dnbig unb in Snb; frauben unb SÜfpen, ©ruppcn: 1) Lythreae: orthostemoneae, schizo- aut liolostylcs, calyx regolaris, seinina obtusa. a) Elatineae: schizostyles, — irreguläres: Crypta Nutt, — reguläres: Elatine L. Alsinastrnm 7'. Bergia L. Tetradiclis Stev. Merimea Cambcss. l)) Salicarieae: holostylea, scmina obtusa, calycls llinbus plariinig alternatim dentatus, Conspccl. 4550—4552, 4555—4576. c) Lagerstroeinieae: holostyles, semina alata (ptcrospcrmae), calyx Talvatus. Conspect. 4577 — 4578. 2) Vocliysieae: oi-tliostemoneae , holostyles, calyx calcaratus irrcgula- ritcr partitus. (Corolla irregulariter 1 — 5 petala, stamen 1 — 5, iinlus anthera 4-loculari, reliquorum nuUa. Capsula libcra aut 6ubllbera 3 lo- cularis 3-valvis loculicida, scmina singula aut pauca pendula cmbryti inversus, cotyledones convolutac, albumcn nulluin). Comp. 4506 — 4516. S) Mola stom eae: carapylostemoncae, (staminaduplicata, antlierae cal- caratac, alternae steriles. Consp. 4580 — 4648. EMyckia Blume etc. XnmcrEung. SBtc bie nicbngjte gorm bcc »origen gamUie SBaffcvpflanjcn rcarcn, fo audj l)icr bie eiattnccn »üicbcr, weld)e bie ®ctffel unb i^ucbcn nod) ni^t ju Derf^merjcn oecmodjten. SJcren 2(ncrfennung olö ©lieber biefer gamilic, »ote ii) jTe fm Sa^w 1818 auSfprat^, t)at auc^ »eitere JCnerfcnnung fclbflbcnfcnber unb ik lebenbtac Statut be« fdjaucnber gorf^er gcfunben» 35ie gortbilbung ber ©alicadeen mit Suffrcnia, Peplis «nt> Lythrum beginncnb, erfc^tieft immer flarer if;rcn Z\)\>üi, biö in ber 5(ntitl;efe bie £)rgaitogenefe. 249 ^€ld)hlütl)iQe. £)rbnung : ©Icid)fDrmigbIütf)igc. sßetbnc^e. ©ciiincrung an bic Gcmbcctcctt, ülö bic SSoUenbung bcr .§auptantttf)efc btcfec Stetige, »ütebec müad)t unb bei SSctbeJjaltuiig bcc äiifcicn Zvadjt bei* £i)tl;ravtccn fd;on bcr SSliit^cnflanb »on jenen cnttef)nt wirb, 2)a§ SOiännltc^e entwidelt ft'd) nur auä ben unregelmäßigen gor-- men icncr ©ruppe CCircaca, Lopczia), wä'f)rcnb in ber grucl)t unb im unb Icbers actig ober l)o(jig, 2 — Ifdc^edg, ®d)eibciranb in bcr SJJitte ber Etappen, bei vorgcueigter $8(üti)c fret)t ein %\d) nad) unten, baß anbete nad) oben, lefeterc^ bei üielen üecEummcrt. (2 aa men cinscin, unter ber @pi|e {)erabi)dngenb, feinbc^aact, oim b^n 5labcl ^erum mit lappig jertf)eilter iteimmatje, (Jin^cip flcifd)tg ober fel)lenb, Äeimling ad)fen|Tdnbig (mit ^ürjcld)en nad) oben) gerabe, bei Krameria bec ©aamc gefd)nabelt mit cr{)abener Sinie an bcr Snncnfcitc, fein ßiiveip, Cotplcboncn flcifd)ig, S5ei 2) unb 3) eine ^ol^ige, mit Sedel auffpcingenbe, ober becrenartige , ntd)t auffpringenbe itapfel, 2 — 6fdc()crig, öielfaamig, @aaraen au5 ber CD?ittelfdulc, bei einigen (Couroupita) in SSrct, oujjen jottigfaferig, Giireip fel)lt, Äcimling mef)r ober minber gefrümmt, dos tplcbonen fleifd)ig, bei einigen tieriradjfen (Lecytliis, Bertholletia), bei anbern blattacttg unb gcabert (Courouiiita). (Staubbeutel: la)5u8 — 10, gleid)famf)albe, lfdd)erig, feulcnformig, on bcc ©pigc mit 2od) ober (Spalte auffptingenb, an xi)m S3aft6 auf bic (Staubfdbcn oufgctDadjfcn, (Staubfdben in ein Bunbel t)em)ad)fcn, n?eld)eg bm Scucf)tf'no; ten t)on unten fd)cibcnartig umgiebt, in bec 9J?itte gefpalten (biabclpl)ifd)) unb mit ben freien ßnben bcc (Staubfdbcn aufn)drt6gebogen ijl, bei anbcm fajl regelmäßig, bei Soulamea nur 4 (t)ielleid)t 2;fdd)erig), im @cs geufa^ bei L) Kramerieac finb 3 — 4 — 1 I)rpogpnifd)c (Staubgefdpe, eins feitig jrcifdjen Srud)tfnotcn unb SSlumenbldttern , frei ober 2 mittlere wti triad)fen, SScutel ebenfalls on bcr SSaftö aufgen)ad)fen , aber 2fdd)erig unb an bcc ©pi^c mit 2 2od)etn auffptingenb; bei c) Tremandreae 8 — 10 ^eus tel, 4fdd)etig, on ber Spifje mit einem 2od)c auffpringenb , ouf freien regcU mäßigen Staubfdbcn sufammcngeneigt, olfo bic centtifd) t>oUenbctc Socm, (octgU hört. Lot. t. 78.). S3ci 2) finbct ftd) reicbet ein brcitcl blumenblattartigcg (Staubfabenbunbd 32 250 £)rgauogenefe. St€l(i)blütl)iQ(s^ Drbnung: ©Ieitf)förmigblütt)igc» 9)oa;3aiacccn. t)om ccntrif^ geroorbcncn ^tjlill auö md) unten, »on ba aufjücigmb (eö ifl bie Sortbilbung be6 5)?tttetftucfö i?om petalum barbatum üon Polygala) faf)n5 förmig an fcinec ©pi^c jeraflclt (genau vok btc carina bei Polygala spe- ciosa, myrtifolia etc. etc.) unb 00jdt)ligc, Sfddjetigc, auftedjtc SScutel trai genb, bei Couroupita nod) aufetbem um ia^ ^i|?iü {)erum mehrere 9icil)cn penpt}enfc^ec furjerer monabe[pl^ifd)cr!Staubgcfdfe, folc()e allein bei 3) benSSat; tingtonieen, du. benen Couroupita bci^ SSinbeglieb ij!). SSlume bei 1) bcutlid)e 5Biebei-'^otung ber ®d)mettcrling6blume , ®d)iff; d)en am bcftimmtcflcn auögebilbct, mit einfadbcm CRagel, ba6 ©taubfabens bünbel umfd)lief enb , an feinem (5nbe auffleigenb unb jerdflelt (barba, crista, jlerite ©taubfdben), bei anbern ij! biefcr 7(nf)ang blumenblattaitig (Muralta, Coraesperma) ; gaf)ne jnjcibldtterig unb flein, meif! jebeS S3[dttd)en mit jtrei ungleichen gipfeln, %ino,d jnjeibeutig, jugleid) alö innere Äeld)rcil)c betrad)tet, innerfeitö fdjon gefdibt. (Sd)on bei Securldaca ifl bie S3lume 5 blätterig unt) nod) t)ertt)ad}[en, bei Krameria (crfte 3(ntttl)efe bcö $Q3eiblid}en) trieber nur 3? biä 2bldttcrig unb aufredet, bod) aud^ öbldtterig, (fcrgt. Krameria cistoidea in Capit. Beecbes >oy. t. V.), bei Tremandreae [d)On 4 5bldtterig Unb regelmäßig geroorben. S5ei 2) unb 3) bie SSlumc meif! etiraö unglcid), üs blätterig, and) n)of)l bie fSlumenbldtter üern)ad)fcn (Couratari), bei ben legten formen aber üollfommen regelmäßig unb frei, iviebec 4bldtterig beginncnb (Barringtonia), bcinn G — 8 blätterig. 5l5egetation. Ärduter, @trdud)er unb Sdiime, S3ldttcr n?ed}fclftdnbig, bei rocni; gen gegenüber ober quirlartig, metjl fat)l unb ganjranbig, leberartig gldnjenb, bei einigen nur nervig, bei anbern ftebernerüig unb nef^aberig (Polygala sect. Senega, Lecythideae, Barringtonia) unb n)eid)bel)aart, bei einigen burd}fd;einenb punfttrt (Polygala sect. Tiniutua, Polygala glandiilosa etc.), bei f)6l)ercn formen (Tctratheca glandulosa, Lecytbideae u, Barringtonia), ciud) fdgeran« big. SSlüt^en in ben S5lattad)fcln , meift in ß'nbtrauben mit Decfblatt unb einem ^aar gegenüberjlel)enber £)f(f bldttd)en, an ber 25afi§ bcg S3lutf)enf!iele3 bei hm ©attungcu mit freiem Srud)tfnoten , an ber S3afi6 ber Äetd)rc^rc bei einigen mit eingen)ad)fenem Scuditfnoten (Couroupita), in ber £0?itte ber SSlü; tl)enl!iele (Gustavia), ober enblid) fcl)lcnb (Barringtonia)?. (%uppen : 1) Polygaleae: Capsula aut drupa verticaliter compressaS — 1-locularxs, loculls 1 — 2 spcrinis. a) Polygaleae genuinae: antherae 1-loculares poro aut fissura siin- plici dehiscentcs. Conspect. 3029 — 3040. b) Kramerieae: antherae 2-loculare.s, poro duplici dehisccntes. Conspect. 3042. c) Tremandreae: antherae' 4-loculare8, poro siinplici dehiscent&s, flore regnlari. Conspect. 5422 — 5423. iTrgancgcnefc. 251 ^eld)61üt()ißc. Drbnung: ®Ieid)förmfgDIut()igc. ^oljjgalacccn. 2) Lncy tli i(l cae: cap^iila regnlarU 00-locularis, loculis 00-sperrais, co- rulla irrcj^iilaris et staiuina unilaterali-iuunadelpha (in Couropita siuiiil peripherica). Conspect. 4ß49 — 4()53, 3) Barringtonicae: Capsula indchiscens aut bacca OO-locularis 00- sperina, calyx, coroUa et stamina regtilari-periplierica. 2inmcrEung. SBaijrcnb in neuerer 3cit bie 58criüanbtfd^aft bcr ^ohjgalccn auf monnig: faltige SBeife gebeutet würbe unb bie SuftammenftcKung mit ben 3>ro[cracecn , S3iolacctn, gumartcen unb Seguminofen mir nic^t tief in it)rcm SBcfen bcgrünbet erfc^iencn, fo fal)c id) mid^ genotJjigt, Jüie iä) in folc^en gä'Ucn, in bcnen meine Ucberjeugung mi^ bctel)rt, i>a^ id) ü6er einen ©egenjtanb nidjt ganj Jlar bin, gern ju ti)un pflege, bcr oon mir om l)üd)jlcn üeret)rten Jtuctoritä't ju folgen , bie^ war Jussicu in feinem 2Bcr!e „ gcnera plantarura", S){e ©truEtur üon grud)t unb ©aamen, ik ^OtöglidjEeit, ia^ iwä) hie 8 ©taubgcfajje mit cinfd'c^erigen 2(ntl)eren 4 mit 2fad)crigen angebeutet fei)n fönnten, bie ' müglid)C S3crg(eid)ung ber Sorotle mit ber üon Stenochilus unb nod) mand}eö f)abitucllc, oecanlapte mid), bie ^olpgalcen, mit ben 5iJJi)oporeen oerfnüpft, x>ot bie ''Perfonaten ju fe^en, mit bcnen wicber einige 3Cna(ogieen burd) bie SOJe(ampi)rccn fti^ barboten. Offen aber gcrrcl)c ic^, \>a^ dn bunHeä S3ett)uptfci)n, biefe ©tedung fei noc^ nid^t bie ri(^t{gc, bei aScfd^auung jcbcr ^oU)gatcc fic^ meiner bemächtigte. 2?cr nid;t gar langer 3cit fletlte ic^ eine SKeif)e fi^oner gropbtütt)iger 5)oU)galcn (cbcnbig jufammcn unb anaU)firte bie SSlii: tf)Cn OOn Polygala myrtifolia, niacrophylla, oppositifolia, bracteata, speciosa, vir- gata, Muralta Helsteri unb niixta, unb ücrglid) bamit getrocfnete 2frten unb ©attun: gen, \mla^ lieblid)e 9tätt)fel, mel; djeä bie ^oh;galecn burd) bie fdjön geformte crista ober barba il)re§ unteren SSlumenblat: tcä barbieten. 2)ic ßeci)tt)ibeen fagen unä, ba^ in ber ganjen ^flanjennatur fein f)omogc- tiereä ©ebilbe t)icrju gefunben mirb, alö hd il)mn. 2)enEen mir an bie eben erläuterte gortbilbung ber männli(^en Sphäre, fa|fen mir ferner ben @egenfa| beg 5Bciblid)cn in bic: fer männlichen Sieitje rii^tig in'ä 2fugc unb begreifen, ba^ ber in ber erflen Drbnung (Sljc: |iö) bei ber ßeguminofcnreilje frcigcmefene gru(^tfnoten in ber ^toeiten (2fntitl)cfiO ^ ober eigcntlidjen 9tofaceenreil)c, mieber alö eingemad^fener erf^eint, fo wirb eä flar, mie in ber btittcn Drbnung (©i;ntf)efig) obige S3ert)ältniffe fic^ oUe ocrcincn, mic l)icr ber, ebcnfo mic bei ben Ceguminofen, oertüal jufammengebrücete gruc^tfnoten ber ?)oli)galecn bann burd} 3ustef)ung be3 Siddjei, analog bcm antitl)etifc^en SSerfjältniffe ber Stofaccen, regelmafig pe^ 32* 262 Organogcnefe. ^elc^blüt^igc. SDrbnung: ®leic^förmigblutf)ige, ^oim^^ctm. rip^erifd^ \xi) CoUcnbct. SBenn öbec auf btefe SSScife bie gotge eine§ germen inferum auf baS germen superura notf)n)cnbtg bebingt ijt, fo Eommcn aud^ Jiod^ manche SJcbemtm; ^anbe {)inju, bte SGcnüanbtfd^aft al§ eine ootlenbct natiii-ltcfje erläutern ju laffen. 9?t(i)t mtr ber 23lüt^enjlanb unb btc ©teUung bcr SStä'ttcc unb bcren ©onftftcnj, ik ©tellumj unb 6onfi1lcns ber SSracteen unb bcren gortöitbung, rate ik ber Äel(^faumabf(i)nitte, bitbet eine rid)tige, naturli^e Sidi)e, fogar bie ©aarnen f)abcn bei ©attungen alter ©ruppcn btc; felbe Dberf(ad)e unb biefclbe paarige Sefleibung. SBte aber eine SöaJjrfjeit bie anbete gebiert, fo lef)rt aud) bicfe aufgefunbcne SJcrnjanbtfd^aft, bafj ik SOielateucccn, obn)of)l hk eeci)tl;ibeen »üicberijotcnb, bodj nur all ontitljetifi^e ©ruppe ber 93?i)rtaccen bk^ organifd>e SJerl)ältni^ lieber f)crauäl)ebcn fönnen, ia fte »on ber gamilie ber fKprtaceen nur unnas türli^ getrennt iüaren, ik morpl)ologifd;en ?OZottüe fowol;l, al§ bie d)cmif(i)jpf)armaceutfj f(^cn, fte aber ju bicfcn wieber juriicffüfjren.*) .;3. gamilie. S9lt)rtacceti: Myrtaceae. ^ijltilt: Scurf)t!notm centtifd), cingewa^fen, mef)rfad)ecig , ©riffel no^ aufftcigent) ober aufi:ed)t, ^mU fopffoimtg ober ftentfoimig t>ei:fd)raoIjeit. Äelc^r6f)rc bcm Srud)tfnoten meifl ganj angeiu.id)fen, ©aum 4 — 5 — 6tf)ei[tg, aud) abfaUenb, 6ci tventgen (Eucalyptus, Calyptrauthes) of)ne fid) 5u tljeUcntmgä; um abfprtngcnb unb muficnfovraig cmpov()cbenb» g r u d) t eine Sdc^ecfapfcl, bei einigen bie 2?ebenfdd)cc nerfummert unb nur cin§ mit einem ©aamcn auSgebilbet ((I()amd(aucieen, ßugenieen), bei übrigen 2 — 5 — 10fdd}ecig, ber mittelftdnbige ©aamentcdger giebt in jebeg gac^ eine boppeite Dielfaamigc ii\p, bei ber Sicife roirb bie gcud}t eine Jtapfcl, bei im SJJclaleuceen f)o(jig unb bei einigen üielc unter ftd) unb mit bcc ^Tftrinbc, auf n5c[d)er fte fificn, teifdjmcljcnb , bei ben ücptofpetmccn gcfonbcrt unb raeift furj gcftielt, bei 9)?prtcen ficifdjig, beecenartig. ©aamen fef)r flein unb fciljliiubdf)n(id) bei ben S!}?claleucecn unb ßcps tofpermeen/ ober groper, fuglid), Idnglic^, nierenformig ober ec!tg, mit bogcns förmigem ober gecabcn Jlcimling oljnc ©loetp, bei einigen (Eugenia) doh fd)6ngcuner '^atU, Staubbeutel 2fdd)etig, tunblid) ober Idnglid) unb idng^auffpringeub , aufccd)t ober aufiicgenb auf «Staubfdben, n)eld)e poIpabe(p()ifd) (in 25iinbel uertoadjfcn) ■ ober avoaß monabc(p{)ifd) ober frei finb, bei einigen cinreif)ig bcfnmmtjii()li9 (Backeeae), bei Übrigen mef)rreil)ig unb tiicljdl^tig. Slumc rofcnartig, 5 SStumenbIdtter mit furjem 5lagel n)ed)fc(n mit ben iic[d)abfd)nitten unb finb {)inter im «Staubfdbcn auf bem Äeld)fd)lunbc cingefiigt, fcl)[en wenigen (.Eucalyptus), ober ftnb flein unb faum fid^tbar C*'''ilotlianinus), ju einer ?0?üf^e ücrn)ad}fen, weldje ah^aüt (Eudcsmia), *) SaS (§l)emifdi:yi;armaceuttfd)e, irel^cö iä) f)kt in ber Drgonogencfe, fo xvk ia^ @Lcgra= pf)if(j^e, onjubeuten »ermieben unb befonberä ju betrachten gebende, »irb ctnjl biefe 25er- jDanbtfd)aft nod) flarcr begriinbcn, ©c^en auä beut Söcnigcn, »üa§ man über bie Sccp» tl}ibeen unb «Barringtonieen mei^, lä^t ftd; jiemli^ fieser ücrmutljcn/ bafj fie grojjc ^ttt mittel barbieten biirften, bencn ber ^olpgalcn annalog, ganj »erf^iebcn uon benen auä inn SKprteen. — Crganogcuefe. 253 SScgctation: ®fcaud)cc unb SSaumc, SSccjnjelgung unb SScblattccung meif! gci gcnubcc, bei cinigon ircd}[c(nb (?cpto[pcrmcen unb einige Giicahptcn im 2(1; Ut), Sldttcc (cberactig , au^ fd}uppcnatti9cn unb nabclformigen &iita[tm flad), mcill lanjetlid} unb gan^ranbig, bei njenigen btcit, mit ja()lceid)en Siebemet; »en unb mit bucd}fd)ctnenben SDelpunften. S5lüt()en auf bcc «Stamm ; unb Bwcigrinbe Ui ben SÜ^elaleucec«/ adjfeljldnbig bei ben ßeptofpermeen , enbfrdns big in Sirugbolben bei ben ß()amd(aucieen unb Sd^een, Untere ^(ütl)cnftdnbc n)icbec()o(t bei btn 2}?i;i:teen, ©ruppen: 1) Melalenceae: stamina polyadelpha (plurlmls colorata H pctala par- vula superantla) ultiinls llbera. Calotliamnus La i?» (Cnlothamaus et Pentaphalanx), ßillotia CoUa» Laraarkea Gaudich. Beaufortia R,Br, Alelaleuca L. Kunzca Rchb, Callisteraon R.Br. 2) Chamaclaucieae: stamina iiniscrialia dcfinita, libera aut subpolya- delpha, drupa e germine pluriloculari l-sperina seniinc erecto. Pileanthus LaU, Genetyllis DeC, Clinmaelauciuui Dsf, Verticordia DcC, Calythrix LaB, 3) Myrteae: stamina imi- pluri-serialia sublibera, Capsula apice dehis- ccns aut bacca (ccrte junior) plurilocularis. a) Baekeeae: stamina uniserialia 5 — 10 — 25, Capsula 2 — 4 — 5-lo- cularis. Bartlingia BrngnS Baekea L. AstarteaDcC. Eudesmia i2ßr. Trist- ania RBr, Lophostcmon Schott, b) Lcptospermeae: stamina libera indefinita uniserialia Capsula 2 — 4 — 5 locularis. Leptospermum Forst, Agonomyrtns Schauer. Fabricia Gurin. c} Myrteae genuinae: stamina indefinita pluriserialia. «) Angophoreae: Capsula 2 — 3-^ocularis. Metrosideros Gärtn. Angophora Cav. ß) Eugenieae: bacca drupacea matura 1 — 2-locularis loculis 1 — 2-spermis, Calyptranthcs Stv. Myrcia DeC. Syzygiura Gärt. Caryophyllus T.L. Acmena DcC. Crossostylis Forst. Eugenia Mich. Jambosa Rmph. — et (?) Catinga AubU y) Psidieae: bacca plurilocularis, loculis 00-spermis, Myrtus L. Jossinia Commers. Psidium L, Campomanesiu Rz. IN'elitris Gärt. Sonneratia L.*) ^(nmci-fung. (Sine cble gamitic, weldie in iljrem Utfpcunge bte SSejiebung auf bic ^PoUj^a^ taceen, tnäbcfonbere bic Cccptljibecn ntc^t verleugnet , in ii)xit eigenen 2tntitl)cfe bucd) bic dljamciUiuctcen ben eigenen Sppuä bejlimmt, unb in ben SSJiijrtcen, 2fUeä roieberfjcknb, bie l)ü'£}crc ^-^otcnj ict JRofacee oerEunbet. ') Db Viviania Calla (fcubcr Melanopsidium Colla} unb Myrrliinium Schott. bierbtC ge: ()5rcn, ift nc^ ju bcjlimmcn, bcibc finb mir nid;t jur ^anb. 254 örgaitogenefc. ^dd)hlütlmc. Orbnung : ®Ieic()förmig6Iüt()igc. jfmpgbaiaceen. 114. gamtltc. 5lntt)<\&ntacccn: Amygdalaceae. ^iftill: l)§i-ud)tEnütcn fvel, ©njfcl enbftanbig, 9?ar6c einfeitig nimnformig, toonil); tcm Gm[d)ntttc lauft eine Surd)e t)ccab übec@riffel iuSrud}tfnotetf, 2)im(3)Ci gcnfa^c (Horaalinae) bec Sfud)tfnoten cttvag eingejvadjfen , «bcn aber {"egclfcr; mig unb frei, ©riffcl 3 — 5, pfriemcnfpi^ig ; 3) bei ben ß^cpfobalaneen ift bec gtud)tfnoten etroaö jufaramengcbrücft, bec ©riffct auf bec einen Äantc tief unten angefc^t , bünn unb bct)aart , 5f?acbe f [cinfopffoi-mig. Ä c ( d) glo(f ens formig, «Saum 5tf)eilig, bei einigen v^omatineen and) me{)rt^eilig, abfallenb. §cud)t eine (Sfeinfmd)t mit einfcitigcr ^md)c unb 1 — 2faamigem (Steins fern , ^angenb , be6f)alb bec ©aamcnftrang »on bec $8aft§ entfpringenb , um bin Äecn l)erumgel)enb unb in beffen Spigc ftd) einfenfenb, Keimling alfo mit bem ?Büi^cld)en nad) bec Spi^e ber grud)t , ßotplebonen grop unb fleii fd}ig, fein 6tn)ei^. SSei ben ^omatinecn einfad)erig, Äapfct obcc SSecrc mit 3 — 5 roanbflanbigen »ielfaamigen Saamcntrdgccn , ©aamen {)oriiontal, flein eiförmig obec edig, Keimling in fleifd)tgcm ßitreip. SSei bm (5f)rpfoba; laneen eine pflaumendt)nlid)c Sfcinfrudjt, ©tcinfern rinnig gefurd)t, Ifaamig, , Äeimling grop, mit flcifd)i9cn Gotplebonen, in fleifd)tgem ßireeip (Ilirtclla). obec o^nc ßirceip (übrige d^rpfobalaneen). «Staubbeutet: str>eifdd)erig , Idng^ auffpringenb, auf Staubfdben aufrcdjt , reeldic auf bem Äcld)fd)lunbe ringsum f!e{)en, bei 1) ja^lreid) unb ccgelmdpig »en t^eilt, monabe{pt)ifd) , bei 2) ju 1 — 3 — 6 ncr jcbem SStumenblatte, frei, bei 3) cingäum 3 — 5 — 10 — 15 — 20 — 40 unb frei, ober bei Thelyra unb Acioa einfeitig, meifi caud)l)aarig. S3lume 5b[dttecig, SSIuj menbldttec mit fucjem 5^agel, mit bem Äe(d)abfd)nitte n)ed)fe(nb, bei ben ßbriyj fobalancen fe^c flein unb !)infdüig, nud) fe{)lenb (Stylobasium), bei ben ^o; malinecn o()ne 5'^aget an bec breiten SSaftö auf bem Äelc^fdjlunbe aufgeroadjfcn unb mit runblid)en Prüfen abivcd)felnb, aud) boppeI;d^lig. aSegctation: Stcdud)cr, mei(!S3dumc, S3(dtter tved)fe[f!dnbig , fteberneröig, t>iel; aberig unb fdgeranbig, bei einigen (6f)rt}fobalaneen) ganjranbig, 2fd)felb[dttd)cn paarig an ben jungen trieben, fpdter^in abfallenb; S5lüti)cn aug ben SSlatt; ad)feln einjeln ober büfd)elt»eife , obec in 2l'd)feltrauben , obec enbfidnbig in Scugbolben (6()rpfobalaneen). ©cuppcn: 1) Ceraseae: acro-holostjlcs (stjlo apicall siraplici). Conspect. 4705 — 4109. 2) Homalinae: schizostyles (stylis 3 — 5). Coni^pcct. 4079—4704. 3) Chrysobalaneae: pleurostylcs (stylo latcrali subbasilari). Consi)ect. 4517 — 4525. Stnmcceung. 25tefe Ic^te garaitie bcr (Slaffc 6tlbct ftd) im «KofaccentppuS fort. S^r SBcfcn beflcbt in bec Corolla rosacea unb in ber Befreiung bec gcuc^t »cm Äclc^c, analog bcr 5)acaUelc, mläjc bteSi)tbrarteen fc^on barboten. 2)ic gortbilbung be6 aBeiblid)cn jur freien ©tetnfruc^t erjeugt juglcid) bic ebctpcn gru^tformcn bec Slaffe, nur mocp^doglfd) un= ooUenbet; ia il)c Sau einfeitig ift, rcä^renb bic mcbc rcgclmajügen grüd)tc bcr »origcrt Organofjcncfe. 255 Äclcl)61üt()ige. Srbnuitg : ®Icirf)fßrnii96Iutf)ige. tifmpgbQlacecm gamtlic (Psidiuni) Äct^früc^tc warm, folglich bod) mef}r entfernt t)on bcc nal)tm, freien ScUcnbung. 2)cc£egunn'noftntt)pu5 bringt [i^ imj^ruc^tbau biefer gamtlic trieber in flarcc 2fnbeutung jur erneuten Erinnerung unb Id'jjt fic q16 feine l}üd)fle gortbilbung im Streben nad) (Icntricitä't bcutlic^ erfcnncn. 35{e ^omatineen treten merfwiirbig mit loanbjlcinbigen 5)lacenten entgegen, ber Ijödifle ©egenfa^ am t)ö^ften 2(bfd.;Iu5 bec formen ifi anfangö be; frembenb, tfentgjtcnä fo lange, aU wir: in i(}ren 25(üt()cn unb 55rüd)ten bie SificEbeutung Quf bie SamariöEcn no^ nid^t ernennen unb uns nic^t i'ibcrseugen, ia^ in bet ganjen ?)f(anscnnatui: feine ®ruppe oerwanbterc gormcn cntljält, alä ik ber (Sbrpfobalaneen, beren Grangcria u. a. mit ben ^omalinccn innig ocrfc^metjen. Sie S5lumcnb(attec M biefec ©ruppe für innere Äclc^reibe ju ml)mm, fdjeint ni^t in i(;rcm SOSefcn begrü'nbet, fte ftnb jualjre peripl)crifc^c fetalen, beren 9lägel ganjtii^ in berÄelc^rö'fire ongeroadjfen ffnb, fd)on Napimonja bemeif't i)it »om ^tlä) ganj oerfd}icbcne Sertur unb SeHctbung, unb fcbalb mir bie 23cbcutung bicfer 3fntitl)cfe ric[)tig ernannt f)aben, fo rcirb unä au^ flar, rvk biefc ^crala i)kv ebenfo nie bei Tamarix, Reaumuria u. Hypericum nebfl bcm Äel(^e flefjen bleiben unb b'nii^elfen (marcescere) Eö'nncn, biß iii ©tjntfjefe burd^ iic Sf)ri)fobalaneen lüieber ia^ f)infatligc SBcfen beä »egetabilifc^cn SÖlannlid^cn oorfübrt, unb anbeutet, iaf aüöj biefc Älaffe ii\ ifjrem 2f bfc^luJTe, b. f). in ibrcr brittcn Drbnung, in feiner ©pbäre t)ic tüc^jle ffioltcnbung barbicten Eann, benn iaß SJJannlit^e, ^ier in ber Älaffe fidj auf bie I)ö(^ftc©tufe()inauffd)tt)ingenbe, ifl in ber ganzen ^flanjcnnatuc i>a^'Kntitf)iti^ä)s unb fcnnte barum aud) nur in ber antitbctifc^cn (jrceitcn) Drbnung aU Stofacee feinen Sriumpf feiern, ben bte brttteDrbnung rcieber am öoUjlanbigjlen in il)rer eigenen 2(ntitbefe aläSKnt: tacee, unb enbli^ alä Serafee, unb alä beren "Kntiitjck n)ieber im 9?ad)l;all bet 3?ofaceen unb 2fijoibcen, alä ^omalinec in ber 9Ja(^feier üerfiinbet. ©o feben xvit aber aud) am ®^Iu|Te biefcr ßlaffc abermalä ein 2(bfterben beä 5Kannlid)cn, tt)eld)eä Ui ben >^omalincen tüieber in fein miitterlid)eä Slement junicf Ecl)rt unb bei ben Sfirpfobalaneen f aum no^ mo= mentaneä Seltenen bef)auptet, fo bajj eine neue ©eburt ber 3Cntitbefe auä ber rceiblid)en ©pbä're burc^ iiie le^te Älaffe ft^ rciebcr vermittelt. 256 £)r(3ancgeite[c, (Blklblüthiüt* Thalaraanthae. gamttkn, Farailiac. ^i^te 6; I a f f c» ^ticlblnt^t^t : Tlialamantliae. 6rj!c IDrbnung. ^f}^lfrüd)tiQC : Thylachocarpicae. ÄreusblütHet: Cruciflorae. 6t|luäblöt;^Ier: Cistiflorae, 115. gam. SSicrmdd)tige: Tetradynamae. 118. gam. SSci(d)engeirad)fe: Violaceae. 116. gam. 2J?o()ngemdc^fc : Papaveraceae» 119. gam. (5irru6gCttjdd}fe : Cistineae. 117. gam, Äappetn3erodd)fc : Capparideae. 120. gam. SSipacccn: Bixaceac. Streite £)tbnung» paitfvü^tiQC : Schizocarpicae. 3tanunf elbtütljtcr: Ranunculi- © tor (^f djnabclblutfjlert Geranii- florae. florae. 121. gerfd)moIjen, bei n>enigen mit fcitlidjen f)6rncl^enf6rmigen S'octfd^cn; ©aamcntrnger 2, gegenüber, 2dng6cippen bilbenb, eben in bic Stigmen wr; laufenb. S^cli) 4bldtterig, abfaUcnb, je 2 Äe(d)bldttcc gegenüber, bie 2 (twa^ niel)t dupercn bie 2 met)r inneren bedenb, nur bei Ricotia «nb Sa%-ignya alle flappig unb bm ©aamentrdgern beö ^iftilB cntfprecfjcnb, ge; wölbt, bei einigen ©attungen in bec S5aft6 auögcf)6l)U, facf; ober fpomförmig <'BiscuteUa), bie beibcn inneren bin Srudjtflappcn entfprecfjenb, flacher. SSet IDrganogcncfc. 257 eticIHiitl)fgc. Orbnuiig: 5?oI)Ifruc(}tige. mmädjti^c. cinigfn bleibt nad) 7ibfciU bct Äc(d)b(attcc ein Äranj f!c{)c»i (Tccsdalia). bei ton 9\c[cbccn ft'nb 5 — 9 Jlc(d)bUittei- vci-tvarf)fcn unb geflaUen \id) cnb(id) iit Ochradeniis 5U fituffclformigem , 5jdt)ntöen Äeld)e. Scud)t: 1) nld)t ouffpvtngcnb, 1^ — tr»cui9;faimu9cg9^itpd)cn mit unocUfommcnec on einem l)ecubecgebogen : o() (cücfeni ttjurjclig, (noton-hizus), in btefem %a[k bec Slueerlage aud) in eine gälte nad) tjovn sufammengelegt unb ba§ 5Burjeld)en in bie gälte beg einen f)ineingcbo; fien: o» (faltcnirurjelig, ptychon-hizas), bei einigen fmb bie ßotplebonen üud) f^mal unb lang, bann bei jenen Sagen auc^ a^o^l fpicalig cingecodt (Fl. gerni. ic. 4159. 4161.), obec bogig (Hort. bot. tab. 55.), bei Dielen fd}ief , bei wenigen fi'nb bie Gotplebonen gcftielt imb ein obec aud) bec anbete 6ot:;lcbon an einem 9\anbe eingcfd)lagcn , (margine inflexae; Dentaria ic.Fl. germ. 4314. 4315, 4319.), obec tunbf)erum eingerollt (Calepina in Fl. germ. 4163. Fig. F.), 55ei Tctrapoma, (Tetracelliuui) f)at ba§ (2d)otd)en ein 4; f!dbigeg grud)t9effeUe , beffcn 3roifd)cnrdume mit 4 Jllappen gefdjloffen fmb, tüeld)c losfpringen unb 4 (bie I)alben boppciten) Sd^eibeirdubc am ©eftell fei)en laffen, tt)eld)c öielfaamig ftnb unb einen freien fö?ittclcaum laffen. S5ei ben Sicfebeen 3) fmb biefe Sd)cibctvdnbe noc^ mcl)c iH'rfürjt unb bic 3 — 4 itlappen blei; fcen mit bcn Oiippcn »ern?ad}fen , bic .Klappen jeigen abec jum Sbcil aud) fe-- cunbdcc ?}Jitte[rippen unb ba§ 2Cuffpringen gefd}iel)t au^ bem S??ittelpunfte bec gcud}t jivifd)en bcn ^f^arben fd}on im bec 9ieifc» S3ei bec legten ©attung trieb bic gcudjt beerenartig. 'Btaulhcntii G, 5n?eifdd)erig, Idngtid) obec meijt pfcilfcrmig, oufrec^t obec etwas auftiegcnb, auf Staubfdben wn benen 2 ^aace Idngec, {)intec bec ©aamcn; rippe alfo Wi bcn fladjcn Jlel^bldttecn ffe{)enb , ba§ brittc ^aac xft fucjec unb 33 258 ' Organogeiicfc. gticI6Iut^ige. Orbnung: ^o{)lfrürf)tige« Stcmäc^nac. f?et)t icbec cinjctne ©taubfabm üot bem {)otfeci9 getrolbtcn Äeld)blatte, alfo l)intec bcc 5cud)tf(appe; bei roenigm fmb bic beiben (Staubfdbeti beö längcrca ^aarc6 t)ern)ad)fen (Anchoninni, Sterigma), bei anbeten üecfümmert bog fütjcre ober bic beiben längeren ^aare; bag ^olficc beflet)t auS jroei ^aac )Drit; fen, jeber ber furjccen ©taubfdben fle^t jn)ifci)en biefem ^aac eingefui^t, bei mii)xmn fie()t nod) eine d()nlid)e 2)rüfe jeberfeitö stuifdjcn bem längeren ^Staubs fabenpaar, biefe 4 — 6 £)ru[en finb fleifcl)ig unb fd)cngrun, bei anbeten ©attungen fommen nur 2 t>or (Lunaria), aurf) 10 (Seienia). SSlumcnj blattet 4, paarig l)intet ben langen «Staubfabenpaaten jlcl)enb, in einen 5'?agel t3etfd)mdlett, mit bem SSlatte umeinanbcrgerollt, bann freu^fldnbig, ganj ober auäge!erbt ober ftcberfpaltig ( Schizopetalnm) ; alfo je jraifd^en einem lan^ gen unb einem furjen©taubfabcn ein§ nad) aupcn gcirenbet, bei i^enigen parallel nad) il)ret Seite (Berteroa FI. germ. ic. 4*^84) ober baö ^aac tct einen ^ ptychorrliizeae, Silic, loculi 1 — 2 sperruis: Vella L. Bolcum Desv. Succowia Med. — silic. loculi 4 — 00. spcrmi: Carricbtera DeC, Savig- nya DcC. c) siliquosae i. e siliqua oblong^ata aut lineari donatae» «) A r a b i d e a e : o O lomatorrbizeae. aa) Mattliioleae : Luperia De C, Pinaria De C. Acinotuni De C, SlattUioIa R, Br, bb) Clieirantheae: Notoceras R.Br. (Diceratium et Tetraceratiuiu DeC) Stevenia Adams. Chciranthus L. Streptautbus NuU. Oudneia R, Br. Macropodium R.Br, Parrya R.Bf. cc) Arabideae genuinae. et) verae: Abasicarpon Aiidrz. Arabis L. (et Turrita et Turri- tina). Parrya R,Br, Turritis L. ß) Cardamineae: AndrzeioMsliya Rchh. Arabisa Rchh. Gardamino T.L, Pteroneuiou DeC, Dentaria T.L, y) Nasturtieae : Nasturtium C, Bauh, R.Br. Leiolobia Rchh. ap. MössL BracbyolobüSy//L — Tetrapunia (Tetracelliuiu) Turczann. ß) Sisymbreac: o ( ) notorrliizeae, aa) llcsperinae : Malcolmia /i.Vir, Dcilosma y/;irfrs, liesperis L. Leptaleuni 2>cC. cot. elong. llexuosis: lleliopbila L. Chamira Tlih,'i bb) Erysiraeae: Braya Strnh, Hpp. Taplirospcriuam C, A. Mey, Snielowsltia C.A.Mey, Doiitostemon C.A.Mey, (AndreoskiaöeC. Erysimum L, Syrenia. Andrz, Stanlcya I\utt. cc) Sisyrabreae genuinae: Haliinolobos Tsch. Sisyiubriura L. (Velarum Plin, Kibera Adans. Arabidopsis DeC. Sisymbrium gen, et ^ortay/(/a»s,) IIu- gucninia Rchh, pl. crit. ic. 1330. y) Brassiceae: O ^^ ptycborrbizeac. aa) Diplotactcae: Diplotaxis DeC. bb) Siiiapicae: Eruca T. Sinapis L. Erucastrum Rcbb. Sr^rganogencfc. 261 6ticI6rüt^ige. Orbnung: S>o\)lfvn(i}tiQe. iBicmädjtfgc. cc) Brassicoae genuinae: Moricandia />eC. Oryclimoplirag-inos Ihiuij^c, Brassica L. 3) Acroschistac s. coilocarpicae: ex apice inter Stigmata dissctuinan- tcs aut baccatac. a) Ilesedeae: placentae et \alvulac 3 — 4 prismatico-connatae, stuiuina 11—27, paiapetala 3 — 5 — 6. Resedella Jtchb. (R. dipetala, glauca). Luteola T. Reseda T.L. b) Asterocarpcae; placentae 4 — 5 — 6 valvulas utrinquc ruinpentes, demum scmina singula vaginantes, in gynophoro steilatae, Asterocarpus NecÄ*. (Sesamoides T,). c) Ocliradeneae: bacca indehiscens (calyx patcUarls 5-dentatas, co- rolla nulla), Ochradcnus Dclile. Unmetiiini. SScnn c§ fdjcmt, ba^ bie 'Slatnt burd) biefc rc^fc ÄtaJTe be§ @ciräd;ämd)ä ik gi-uc^tbübung in ff)rcr tjödjftcn ©i}nt£)eftä, b. f), in i^rer ^mi)i\t mb Unabtjüngigfcit ton bcr Äc(c^(;ü'lle, sufammcnfaffcn, aUcß fn'ifjcr baöcrccfcne »tebctbolen unb auf bk I)öd}fl mo'älidK ©rufe I)infüt}rcn lüoUc, fo rcivb c5 sucifl intci-cffant fei;n, bcn SBcg ju ücrfoU gen, beti fic bei bcr gruc^totlbung tiber^aupt nimmt, ba€ 3tel ju af)ncn , njcd]eö jTe fid) beftrcbt, burd) bie @ntit>ic£c(ung bcr (Saamcnf)ul(c cvrctc^cn ju wollen. @§ biiifte aud) in biefcm Scfirtkn ein brctfadjei- Urfa^ liegen, ein ^Pi'injip in bei- |)afmonie aller 'g'rud)t; bilbung, iüeld;e§ burd) Sljeftä, 2(nttt^u'fiä unb ©pntljeftä ftd^ rcieber üermittelt, 2>tc 3:i}cftä x\t bk llmt)iili;ung ber ©aamen allein, otjne lociteren 3iüec£ fitr bk grud)t, einfadje, wenig »eranbertc S3lattgebilbc umfc^eiben bcn @aamen obc; oenvadjfcn mit il)m, bie gruc^t gcljt unter, bei bcr Äeimung bcr ©aamcn öcrintttcrnb, fie opfert fid) i|)m. 6tn jweiter l;'C)l)es rcr ©a| jleUt ftc^ icnem '^Jrinjip gegenüber, bk grud;t foU felb(t etwaä fei)n unb ol)nc bin ©aamcn bc|!el)en unb gcbad;t werben ifönnen, bie gcuc^tblä'tter, meifl in ber 3}Zcl)r5at)l, «erwad)fen unter fic^ unb bilben jene grüc^tc, wcld^e auffprtngen, e§ lofen fic^ il;re Älap* pen an ücrgcbiibeten 9Jatl)en unb bk Senbenj bcr 5fatur ipvid)t \id) auä, in ber Sefrei= ung ber ©aamen uon feiner umfc^liepenben ^iille. Sn unfcren Setrabi;namiflen fel)en wir ba§ trjle 83orfptel für bk ganjc >g)annonte, weldie auä beut Sljema biefer Älaffe cntfpruns gen» Scnc ©i;ncliilen opfern i^re grui^t, wä'l;rcnb bie 2Cmpl)ifc^if!en feitli(^ ifjrc anti; tl)ctifc^en Älappcn ablöfen, um bie2(uäfaat üoKjiefjen ju iönncn, worauf fic bann nodj jur Grinncrung an ilir S)afci)n, bk Sf^efil iijut grud}ibilbung, bcn gahjen 9?al)men üu§ bcn 5)lacentcn mit ©dieibewanb unb (gaamcnanfä^en oft uuocrwiiftlii^ cmporljalten. @ine ^auptfa|e§ tn ber Harmonie bec ^cui^tbilbung immer bie untergeorbnete 3tücfftc^t auf tk Cagc ber Urbldtter ober (Soti)lebonen mitbcai^tet reirb, xoii(i)t xi)U eigene (Steigerung in brci 2Scrl)a(tni|Te »ermittelt, benn met}r SScrljdltnifTc er; Eennt bie 5Jatur nidjt an , nur f i'inftlicljc ©onberung fönnte noc^ mcljr ju trennen oerfu; ^cn, benn ob bie Soti;lebonen mcl;r ober weniger fd}mal unb lang flnb, madjt feinen Un; terf^teb tm SBefen ber ©ac^e. S5et 2)ur^ft(^t unfcrer ®rupptrung rcirb man mit bcn Objecten in ber ^anb oiellcidjt ftnben, ia^ alle ber 3al)l naä) gleichnamige ©ruppdjen ber t)crf(^iebenen ©ruppen ftc^ iriebcr cntfprec^en unb baä ©anje bie mal)rl)aft natürli(^ oen nwnbten ©attungen rcieber fo annäljert, mie fic bie üntitl)etifd)en jmifc^en fte fe^t, ein gortfc^reiten oom S^iebercn jum ^6l)crcn beutttd) »erfolgcnb. Sn ber Örganogenefe*) in meiner glora f)a&c ii) barüber weitläufiger alä l)icr mid) ouäfpre(^cn fö'nncn. SBic untcrgcorbnet allen biefen SJerl)ältnifTen ba§ SCUannli^c ift, mie einförmig iiie^ in tcr 3n?eijat)l, ber niebrigficn Urjal}l eerljarrt unb fo wenig oorfdircitet, i:a^ man nur erfl ' unter bcn Sfiefebeen, naä) Söicbcrljolung ber reinen, einfa^en äwcijal;! (Reseda dipetala), baä gortfd)reiten jur giinfjat)l burd) ^arapetalcn, unb ia$ gortbiibcn ber ©taubge: fa^Ereife erlebt, cnblic^ aber ber Untergang ber ganjen SoroUe bei Ochradenus erfi^eint, woburc^ hd ßrreidjung ber SBeerenfrudit bie Senbcnj beö SBeibltc^en am flarftcn fi^ au§i fpri^t, tief 2fUeä liegt «or. — 116. gamilie. ^loifnc^cwä^U : Papaveraceae. ^ijlitl: Scucl)tfnotcn Ifadjcng, bei 2) ftd) centrifi^ DoUenbmb, bei 3) lieber ein^ feitig, od) am 9vanbe gesahnt :inb faft regelmdpg fternfccmig (Corjdaiis), 2) ents gcgcngefc^t, aud) l)ornf6rmt9 (Glaucium), bei onbern üom !9?ittelpunft au5 frei, fafl aufrecht (Hypecoum unb Platystemoncae) obcc ftcmformtg auf ein @d}ilb aufgcn)ad)fen (Papavcr); bei 3) ifl bec furje ©riffcl ober bie f)albs tunbe ober runblid^e S^atbe auf bec einen ©eite aufgefegt, auf reeld)ec bec ^aat mentragec ftd) beftnbet, bei einigen (Berbereae) jiemlid) centrifd). — Ä e I d) : 1) 2bldttetig, I)infdUig, fel)c flcin, queerfidnbio. 2) cbenfo, grcfec, bei Platystemoncae Sbldttecig;*) bei 3) 3 — 4 — öbldttcrtg, im letzteren S^^llc 2cei^ig, abfallenb, andj mit fd)uppigcn 2)c(fb[dttAen» — grud^t; 1) al5 IfaamigeS 9lupc^en beginnenb, bann jroeif lappige Äapfel mit taiimenactigen ine()rfaamigen ©aamentcdgecn , bei Dactylicapnos eine SSeece, (Saamen t)ori; jontal, gldn^enb, punftitt, mitSD^antclobecÄeimwarje, Giroeip fleifdjig, Keimling ') 2)eutf(^lanbä ^lota mt Jfbbilbung aller 2fcten, Ceipjig bei g. .^ofmeiftcr. 1837. **) S(i^ fct)e bas aSorfommen »on 4 Äelc^blättcrn an ben lebcnb oor mir blu()enben ©remplaren oon Flatystemoa lineare Benth. nur al§ 2(ugnal)me an, unb eine ©ntfernung biefec ©attung t>on bem innig cenranbten Ptatystigma californicum , wie ftc^ biefc bei Mei«- ner corfinbet, fann nur inti) eine fe^r ffinfltidie 2(nalt)fe entfcliulbigt werben. Crgancgencfe. • 263 gticlblütl)igc. Drbmtng: ipül)Ifriicf)ti(je. «Koljngcmac^fe. ficin , in bei- S5afig , bei bcm ©aamen bec jirciflappigen 5nid)fc ettra^ gc; fiümmt; 2) beginnt alg fd)otcnf6rmige Äapfel geglicbert (Ilypecoum), mit 2 Etappen, ive(d)c vom ral)menartigcn «Saamentwger Idngö abfptingen (Chelido- niiiin), ober eine fd)tvammi9c (Sd^eibeiüanb juiu(f(affen (Ghuicium), ober bi(bet fid) foit nlö mef)if lappige Äapfel, non beren ©aamentragergefteüe bic Älctppen obfpiingen (Rocmeria, Argenione) ; ober bie ^latenten alä I)albe ©c^eibeiranb« iranbflanbig unb jaf)(icid) unb bic topfet fpvingt nur mit £6d}etn unter bem 9JiU-bcnfd}i[bc auf (Papaver), ober bie ^(acentai'flad}e bcf)nt ftd) über bic 3n; nenfeitc ber Älappen auä (Platystignm). ©aamen ja()(ceid}, meijlt mitÄcims tvaije unb auf ber £)berflad)c gcfcrn;It, bei einigen glatt unb glanjenb (Platystciuoneae), Giiücip flcifd)ig unb cn)a(tig, Äetmling Elein, gcrabe, bafiJ lar. 3) beginnt irieber fd)6td)cnf6rmig (Bocconia, Epimcdiuin etc.), bann btafenformig (Leontlce, Cauiophyiium); bann Icberattigc ober faftigc SSeerc bei ben übrigen/ (Saamen aui bcm einfeitigen ©aamentrdger f)orijontal ober nur 1 — 2 aufred)t, jicmlic^ glatt ober nabetttpig, (5iireip fleifd)ig ober faft I)ornartig, fc^irinbct gdnjiid) bei Älillingtonia, Keimling in biefer brittcn ©ruppc am l)6d)ften üoUcnbct, faf! fo lang al6 ber «Saamcn, ßotplcbonen blattartig» (Staubbeutel: 1) 3 unb 3 auf in jwei feitenfldnbigcn Sünbeln t)ern)ad)fcncn (Staubfdbeit aufrcd)t, immer ber mittlere S3eutel 2fdc^erig, bie beiben feitlid)en lfdd)evig. 2) aufred)t unb 2fdd)erig, Idngöauffptingenb , 4 auf freien (Staubfdben (llypecoina) ober sal)lreid) auf freien ©taubfdben in mef)rercn 9vei()cn, biefe (Staubfdben bei ben ^latpffemcneen mit fcl)r breitem Unterfa^, bei 3)a. cbenfo, nur fd)maler, fd)on bei JelFersonia bie 25eutel flappig aufs [prtngenb, bei b) unb c) ben SSlumcnbldttern gleid)jdl)lig unb il)nen t)oranftcf)i enb, bie S3eutel mit illdppd)en üon unten nad) oben auffpringenb , bei Millingtonia cnblid) 5 §errn Limlley Bot, Reg. 1948., unter trcldjcr SJummcc er u'nc neue 2frt biefcr G^attung Chryseis compacta nennt/ n^cil er meint, ia^ fdjcn lä'ngft eine &atU ung bcr Cabiatcn nad^ Eschscholtz's SSatcr genannt »rorbcn fei, unb ik i^on Chamisso — imc er fid) einbilbct — bem ©oI)ne ju (5f)rcn genannte öattung beilegen umgetauft iDcrben muffe, Wieb too^l tanm bcn cifrig|!cn 9tad}fd;rtibcr ?u tä'ufd)cn tcrmcgen, ia i'k l'abiatengattung Elsholtzia (jeipt unb bcr im 3. 1688 in SScrIin Deifr. Scibarjt unb Sßcrf. ber Flora raarchica Joh. Sigism. Elsholtz nt^t tt)of)l bcr Sater beä öm 1. 92ot). 1793 in Sorpat geborenen, leibcr ütcl ju fruf) üerftorbencn Jon. Fricdr, Eschscholtz fepn fonntc. 2>ec Siorwurf, bcn ^r. Lindlcy 2fnbcrcn ya mad)cn gebcnft, trifft bei feiner Wmtaufung iljn felbjl, benn Chryseis tfr fd)on eine alte Sttnant^crcangattung »on Henri Cnfsini, ©rgaitogeitefc. 265 gticI6lüH)ige. Drbnmtg: S^oijlfvnd^H^i. SRol)n0ewäc^fc. 3) ß crbcr ide ac : schizo— holostigmaticap, flosrcgularis, fractuasUicuIo- sus aut irrcgularis placcnta unilatcrall, in antithesi (b. Bcrbercac) re- gulaiis, baccatus, semlnibus crcctis. a) Bocconicae: staiuiiia indeiinita, antherae longltudinaliter dehisccn- tes, Ultimi generis (ut sequcntium b. c.) valvatae« «) Corolla nulla, Capsula siliculosa bivalvis 1 — 6 sperma: Bocconia L, Macleaya Ii,Bi\ ß) Corolla (i — 12 pctala, Capsula siliculosa bivalvis OO-sperma: Sixnguinaria Dill, L. v) Corolla 6 — 8 — 9 petala, Capsula baccans placenta OO-sperma uni- laterali non, aut ultima operculato scmi-dehiscens, Püdophylluin L. JefFersonia IJart, b) B erber cae: stamina dciinita pctalis anteposita, gcrmen 1-locuIare. i"-) Epimedieae, siliculosae polyspcrmae, Epiraedium L. Vancouveria Morr. Aceianthus Morr, ß) Caulophylleae, vesicariae seminibus 3 — 4 erectis, Leontice Mchx, Caulophyllum Mchx, v) Berber cae genuinae, baccatac hexandrae. Diphylleia Mchx. Kandina Thnb. Mahonia Nutt, Berberis L, c) Miliin gtonieae: 5-andrae5-petalae, 2-antlierae. Millingtonia /?oj&. 2fnmei-Eung. 3?tcfe ^apaücwccen wccbcn burd) bie innige S^ccfniipfung allcc SJtcmcnte il;rcä Sijpuä fiiv ik natitflid^e ©ppematif f)6'(i;fl le^iTcidj. £)cc Urtppuä „stigma cent- rice absolvitur" (Fl. germ, p. 096.) fallt in biefer antitl)ctif(^cn gamilie in ifjr (Sin: ttum unb bcis 55ortfd)vcttcn ju ©crci^ung bicfe6 3icteä liegt ii&ecall üoiv jcbe @ntppe rcies bci;f;olt cä. SBie jwtitcnä ha€ anticipkU SJloment bei' Äeldjbilbung in bec nacftcn ^wd- jat;l auftritt, aud) in bei* ixvdUn ©ritppe wieber etfd;cint unb ^ier erjl ft(^ forttilber, bütä) i)k ^lati)1^emoneen tie S)i-eijat)l crlangcnb unb babufdi ^k COlöglic^fcit einet 2fuöft^t juc günfjatil, bte^ k^tt ik öufmetiEfame Betrachtung ber Ijierju gel)6'rigen Dbjecte. S)iefc i5ünfjal)l witi) inbelfen l^iet: Eaum erreicht, oud^ in bcr britten ©ruppe fe^rt bk aSierjafjl unb Srcijai^l jurüc8 unb i>a^ -^Qö&^^c, voaä erreid;t irirb, i^ für ben Ijinfalligen Äeld) bie Serboppelung be§ legieren, ©vft in bcr folgcnbcn gamilie folgt aBSppuä: „gynaeceum absolvitur" unb mit il)m ber folibere blcibenbe Äeld) unb bk lange crfcljntc j5"nfi^^^'* ©ie t)ercfd^t bann, einmal gewonnen, burc^gveifenb in ber jwciten mannlidjcn Sfeiljc tiefer £»rbnung. Sie JtJCtOlidjc 3iciljc gewinnt ferner bk 55iinfjal;l weiter burd) bie 2Cntit{)efc ci= ner jweiten Drbnung, alä 5Ranunfu(acec au§ bcr 2)reijal;l unb alö Stutacee (wcld^e felbfl antitfjettfc^ auf bie erfte Drbnung juriicfbcutet) ou§ bcr 25icrjat)l» S33ie aud) bie ©tau^beutcl om 3(l)fd)lufTe wiebcr ju bcr üerboppelten 2)reisa^t, ocn »ücld^er fte ausgingen, jurücffcljrcn, aber freie ©tauttfaben bcf)err[(^cnb, wal;rcnb il}rc gä; c^er flappig geworben, ba€ wirb crftd^tlic^ m^ ber ©ruppe ber SScrteribccn. SOßoUte {n= bellen Semanb ba§ 2luff läppen ber "Knti^ixm alö Äennscidjen £)cnu|en, bomtt eine SSerbe^ ribeenfamitie fün1!li^ umfd}rcibenb, ber mii^te aud) Jeffcrsonia mit in fte t}ineinjiel)cn. 35ie S)latur will nie fold^e Umfct)rei6ung , in unfcrem gallc fagt (ie red^t beutlid^, fte will bie SSerbereen burd) bie fc^on mit flappigen SSeuteln uerfeljene, »on Podophyllum unb von ben SSocccniecn übcrfiaupt unjertrennlii^e Jefl'crsonia »erfnupft fel)en, aud^ bk 34 266 Srgaiiogcrtefe» jweijäf)li9cn SSlattcc i>c5 nieblic^en, (bin nod^ t)liif)cnben Epimed, diphyllum [inb i^c ge» ge&en. 3(ef)nli(!^e aSetrac^tung bietet ftd^ confequcnt bei rut)t(jem S5Hc! auf bie Gorotle unb gcu^t ber ganjen gamilie, auf ba§ gortfct)rciten be§ Äcimtingg unb auf ha^ ffierf^rcinbcn be§ 6iiüei^e§/ boc^ ic^ wüvbe bie wai)Vi Unterf)attun9 bc§ funbigen Ceferä nuc ftören, icoUtc t^ ik SKomente alle ivroäi)mn, in benen bie Drganogenefe bec einjelnen Sfjeite bei: S5a(;n tec Statur folgt. Sßo ik ^apaöeracee m SlanunHelgcftaltung auftrat, alä ^latpftemonce, i>k, »or mit blüi)cnb, untt)illEu()rlid) an Anemone crinncut, ba bcl)civfcl]te hk Sveijaljl il)re SStiitf\c (Äelc^ unb ©orcllc) unb grud^t, unb iljr S3ei-f)d'ltmfj wki i>k Ucjaljl bei- 9tanun!ulac«» 117. gamilie. Äa^^icrttt^Ctwäd^fc : Capparideae. ^ijlill: Scud)t!notm bei 1) unb 2) auf einem «Stift emporgeftrccft, cinfad}eng, 2 äC9mübevfiei)enbc ©aamentragec langö ()ecab(aufcnb, beij 3) ft^enb, \itt Feritomeae: calyx 4 dentatus demum basi circumscissus* Peritoiua DcC. Orgattogcttcfe. 267 b) Clcoincac gcnuincic: cnlyx 4-8epalu8, stamina definita adscen- dcntia, corolla pltiriinU iri-cniilaris« Dactylaena Schrad, Cleoniclla DcC. Physostnnon 3farf. Cleome L. Gyiiandropsis DeC, (Podogyne Uffgg.) l'olauisia Rafin. Quadrclla DeC, c) Corynandreae: calyx 4-8epalus, stamina iadefinita erecta cum co- rolla cruciata regularia. Corynandra Schrad, Rchb. hört. t. 147. 2) Capparcac: bacca indebisccns, flores hermaphrodlti, a) Morisonieae: calyx 2 iidus, 2 sepalas aiit 4 — Spartitus, stamina 00. Morisonia Plum, Busbeclcia EndL Maorua Forsk, Thylachium Lour. Rhinanthera Blume, h) Cadabeac: calyx 2-fidas 4 — 8 sepalus, stamina 4 — 8. Tovaria Ä2, Pau, Stepbania Jf» — Atamisquca Miers, Cadaba Forst. Sclieppcria JVecfc. — Hermupoa Lofffl. c) Capparcac genuinae: scpala 4-libera, stamina 00 indcfiuita (ultra 12). Bohcia Lam, Kiebuhria DeC. CratacvaL. Ritcliieaflßr. CapparisL. 3) Flacourtianeae: dioicae» a) Melicy teae: calyx 3 — 5 deiitatiis, petala 5 cglandulosa, placentae 1 — 2-spermae, Deuliainia Meisn, (Leucocarpus Rieh.') Melicytns Forst, b) Flacour tieae; calyx 4 — 5 — 7 partitus, petala uulla, stamina in- definita (subcompacta). Stigmarota Lour, Uouraea PoH. (Koelera JV. Bessera Spr.); Fla- tourtia Commers, L'Herit. c) Kiggelarieae: calyx 5-partitus, petala 5 sepalis alterna ungue glandulifero aut squamuligero, stamina definita 5 — 10 — 20, placentae OO-spcrjnac, — styli 2 — 5; Kiggelaria L. — stigma peltatura: Hydno- carpus Gürtn, — Pangium Blume, 2(nmccl'ung. JDicfc ()üd)flc gamilie tcr mebnöftcn 5Hdf)C jctgt alfo bfe Surc^bitbung be§ Gynacceum üoUcnbct, iai}it an6) itt Äe(d) al§ befTcn brtttcä @(teb feine 9lormalja()l iu tcidjt unb fogar liberfc^veitet, inbcm et iuc ?lovma(jaf)l noc^ nicbece ^a^imn^äUni^e tüiebcrf)otenb {jinjufiigt. Äaum fc^ctnt e§ not^ig für einen funbigen 2efer erinnern ju niuJTcn, wie bie 6ructi: facn ffd) in bcn (Stcomeen fo iDicbcr abfpicgcin, ia^ wiv bicfc bciSchkuhr nod) unter fccn SctrabDnamiften antreffen. Sic rva^vc SBieberI)otung erfennt aber ber Unbefangene oorjiig(icf) im c^x)r\äctum, bcfTcnSuri^bitbung in biefec Steige wit treulich »erfolgen ttnb fo erfd^eintunö bie öruppcbec eicomccn a(ä i>k britte ^otenj ber Setrabpnamiftcn , als beren jweite ^otmj wir bic gumarieen auftreten fakn. Sie jweite ©ruppe ber ©apparibeen erinnert in i()rec ßntitl)Ctifdjen Statur an bai «Otännlic^e ber 5)apaöereen itnb bie gortbilbung bcä ®i);jäs ccumS erlangt il;re Sentricität, ik britte ®ruppe enblid; ocrlicrt burd^ bie -glacourtieen bui antitbttifd) erreidjte I)of)e ffler^dttni^ bcä SSKannlidien jpicber, fd)wanEenb wirb UcfBa biutung ber unanfel)nli(^en grunlid]en SStume, fie geljt gönslid) üerloren ober wo jte bleibt, r.'.inbfrn fidj bie üppig Dermcf)rten ©taubgefä^e hii pr günfjaljl l)erab unb ba6 ganje 34* 268 Drganoöcnefe. iBtieMtttjiqe. Orbnung: 5?o{)Ifruc{)ttgc. fffto^n^mää^^i. @efc^led)täüeri)attm9 bleibe unfä(;ig, fid) in eincc unb bcvfclben astiitfje ücrmä'()(enb, baa I)6'{)cre 3icl ber ^f^^injc ju [d^affcn. Söie abec bicgvud}t babei gewinnt unb eine concent: rifd^e (Stellung größerer ©aamcu mit »oUenbctem Äeimling gewonnen, \ia^ U^xt f^cn Flacourtia. U8. gamitie. 3SciIf^cnöCt»dd>fc : Violaceae» ^ifiti((: Sc«ct}tftiotcn bitifantig, ©ctffcl meijl niebcrgedogcn, ^axU ^afcnfotmig bei anbetn auögef)6()[t, bei Piparea 3[pa(tig/ bei Pittosporeac and) jireifopftg, Äcld) öbldtterig, jtveireil)i9 obec cini-eif)tä, in ber Änofpe aufliegenb, bei 1) aud) mit 2(nf)dn9fc[n , jlet)enbleibenb. Scudjt: Äapfet 3f lappig, claflifd) auffpcingeub, Älappen in bec S)?ittc Idng^ faamentwgenb, ©aamen meif! jat)l; tcid^, glatt, an bei- Saft6 mit gvopcc gleifd)ivarje , Keimling gccabc, in bec ^d)[e eine6 flci[d)i9en 6in)eipeg aufced)t. Sei einigen bie ©aamen Ijautcanbig, bei 2)c» Sauvageseae: bic ®aamen an ben iKappeuidnbem, bei 3) Pittospo- reae : triebet an n)anbfldnbi9cn entgegengefcf^ten ©aamentvdgecn, gefovnelt obec ecfig unb ol)ne Äeimivarje, Keimling flein , in bec SSafiä, Staubbeutel 5, bei 2)c» aud) 10 — 15; platt, meijl pfeilformig, angctradjfcn, cinn?drtögefel)rt unb anfang6 etwaö iufammenf)dngenb, bei übrigen nal)c anetn: anberliegenb aber frei, auswärts bei Corynostylis , Idngäauffpringenb, nur bei Luxemburgia an ber ^pi^e mit 2 fiodjern auffpringenb. @taubfdben meift furj unb flad}, bei einigen monabe[p{)i[d) , bei \>m meijlen frei, bei 1) meift bie beiben oberen mit fpornartigem SSafilarfortfa^ , iveldjcr ftd) in bin (Sporn ber Slume cinfenft, bei anberen anflatt be§ gortfal^eö eine £)tü[e; bei Sau\agesia n?ed)[eln ©taubfdben o()ne SSeutel mit i>tn beuteltragenbcn unb t)intec biefen f!el)t eine 5bldtfertgc Diebenfrone, bei Lavradia biefelbe flafd)en-' artig terir>ad)fen» Jölumc ö blätterig, mit ben Staubfdbcn unb mit bcm Äeldjc «)ed)felnb, unregelmäßig, 2 nac^ oben, 2 nad) bm Seiten, cincg nad) unten geiidjfct, biep mit Sporn, obec mel)rere an bec 23afi^ t)ol)l unb aupcn l)0{ferartig, hi\ 2) unb 3) regelmdpig unb flad>, nur bei BiUardiera nod) an bec SSafig gel)6f)lt* SSegetatiom SOSenige cin^ unb zweijährige, meif! auäbauernbc trauter unb Strdud)er, S3ldtter iDurjel; ober jlengel; unb jtveigjTdnbig, jerflreut, bei n?e= nigen gegenüber, gejlielt unb bei ber ^nfivicfelung bütenförmig etnivdrtö iiu fammengerollt mit einem Stipularpaare neben bec Saftö beö S3latt|!iele6 , bei 2) unb 3) bie S5ldttec leberartig, bei lefjtercn of)ne Stipuld» SSlüt^en jnjitterlid) auf ad)fcl|Tdnbi9em S3lütl)enj!ie[e mit 2 25e(fbldttd}en überl)dn9enb, einjeln obec me()rere aufred)t, traubig unb auA) bolbentraubig, enblid) (Bursera) rifpig. S3ei einigen SSiolas^Irten nur bie ccjTen Slütl)en mit SSlumenbldttcrn unb unfrud)tbar, bie fpdteren blumenlog unb frud}tbac, bie SSlumenbldttec in bec Änofpe faft bei allen übeceinanbergeroUt. ©ruppen : 1) Violeae: corolla irregnlaris 5-pctala plurimis calcarata, stamina 5, antherae subcohaerentes , Capsula valvis tribus luedio placentiferis elas- tice dehiscena, stipnlae. Drj^auogeiicff. 26ö etiel6irit()i.qe. Srbimng: 5?o(}lfrücf)ttge."' Jßciici)en9Ctt)äd)[c. a) Violcae <^enuinae: antherae introrsae, sepala auriculata, Capsu- la 00- Sperma. Viola L. Granimeionium Rchb, (Jacea Commcrs. Mclaniuni DeC. non IWr.) Dischidiuui Ging-, Schweiggeria Spr, (Glossar» luii Mari.'). Erpetion DcC. Swcct» b) Corynostylcae: antherae extrorsae, sepala ex.uiriculata, miisula OO-sperina, scinina plana. Corynostylis Mart, (Calyptrion G//;«- ). c) Jonidieae: antherae introrsae deplanae, sepala exauriculata. «ap- sula pluriinis OO^spcrma. ») Hybanthcac: monadelphae. Hybanthus Jacq, ß) Porubalieae: pentaodrae, petalo infimo inaxlmo labiiforiui. Solea Spr, Pigca DeC. Jonidium Vent. Fuuibalia f'an(i. An- chietes St. HU. Noisettia K.Il.Ii, y) Amphirrhogeac: pentandrae subregulares conniventes (transitns in Alsodeias), folla quibusdam opposita. Amphirrhoge Rdib.*) 2) Also diu eae: corolia regularls ecalcarata, stamina 5. autheris apir« appendiculatis (in antithcsi 5 — 10 — 15 exappendiculatae, iilanientu par- tim altcrna sterilia), Capsula valvis tribus medio (iuSauvageseis in niar- gine) placentiferis, stipulac. a) Alaodineae genuinae: pentandrae, ralvulae medio placentifcrae. «) Ceranthercae; monadelphae capsulares. Alsodeia A.V.Th, Ceranthera P.B, Prosthesia Blume. Pentaloba towr. Pliysiphora Solana. ß) Conohorieae; libere pentandrae capsulares. Conohoria Aubl. Rinorea Jubl. Tachibota Aubl. y) Pentalobeae: pentandrae, subliberae, baccatae, Pentaloba Lour, h) Hy m enan thcrcae: 5-andro-mouadelphae, stamina parapetalis an- tepuäita. Uymenanthera Banks, c) Sauvageseae: 5 — 10 — 15-andrae, filamenta alterna sterilia aut paracorolla intra stamina corollamque. «) Piparcanae: parastemoncs monadelphi hirsutL Piparea Jubl. /3)Luxemburgicaet antherae 5 — 15 subsessiles, nnilateraliter monadelphae, filamenta sterilia minuta. Luxemburgia St. Hil, *) Spathularia St.Hil, ein Slcime, wetjjer fdjon langjl einen ^it^ unb cmcti bekannten gifd) &e5rfc^net. Sprengel bilbcte bcn Flamin itvoai o6f(i6«tfcnb: Aoiphirrhox. 270 Dr^aiiögetieff. v)laä ^ünnlt(j^c bc« ginnt inber auö bemSßcfblidienbcrffiovtgcn gewonnenen gunfjafjUtnb überflügelt bicfc in bcrJCn? tit(;c[c, nadjbrm fte bcrcttä juv fc^önflcn 5Kcgc(md'f3tgf eit ftci^ auä bcm iini-cgclmä'^tgcn 3u« ftanbc bei- S?cilc!)cn entfaltet, bic gurm unb i>a§ Sßcfen bcr 3fntl}crcn immer bcutlid) bce n^nbrcnb, in ber 2Cntitf)cfe no(^ eine Sfebenfrone \iä) mitfd}Qffcnt. Sic 20itt)crcn gcroaf); rcn »rir in bcn crjlen ©ntppen in fletcm Äampfc um il)rc SScfreiung com ftc feffelnben unö ;lbcv ftc binauSragenben Gonnecttintm , ücn bcm crfl bic l;of)cicn gcrmcn befreit finb» 2)ci6 Si5eiblid;c beginn: in bcr S)rcijnl)l, trcldjc bic gru(^t bcr Srucifere in Reseda gcs tüonncu unb fd)rcitet, jener entgegengefe^t, mit mittcljtanbigcn ^laccnten burd) bic "üntU tl;efc ju »anbftänbigen t)in, bi^ bic ©tjntbcfc bcr 5>ittofporecn fc^on bic ©djcibcwanb f^afft unb, alte 23crf)ä'Unip oercincnb, an bic alte Sntd;t bcr Sctrabijnamä' bcutlic!) er; innert. So »erlauft i>a^ SBeiblic^e ncgatio mit bcr 6rucifcrc unb hiittt enbli^ in bcn ^ittofporccn formen bar, wie flraud)-- unb baumartige 3ni}ffen, mit ©djö'td}cnfrud)t, ju< glcid) aber aud) Billardiera u. Pronaya bie faftige SSccre in af}nlic'()cm Urti)pug cntit^irf dt, SBer einmal bicfe gortbilbung in moglidjfl oiclen Objecten gcfel)en, bcn verlädt bic Ucberjeugung ni^t, tia^ bii an ha^ @nbe bcr SJcifjc, bcr ®eijt beä befc^eibcncn SScilc^cnä I;inburc^n?altct, unb bie jicrlid^cn, eben berrlid) bU'iljcnbcn, mit iljrcm aninbcrücUcn SSlau jiiM'fdjcn bcn Sßile larbiercn unb ^ittofporen f)inburd}lcudjtinbcn ©traudjcr bcr Sollya. uoUcntcn im ©arten i:ii fdjönc ?iaturbilb bcr SGcilc^cn. !19, 'ö'^n^'^if- k gefcid^ertc Äapfet, welche Saracenia, aU t^pifd^c (Sentralantitt)efe bcr ganjen Dvbnung, inSbefonbcre ber md'nnli^cn 3tci()c, jur t)od^ftcn t)icr möglidjcn SSoUenb= un^ cri)ebt, Dionaea beutet ober suerfl auf i>k gvuc^t bcr SStyaccen, Sn bcr brittcn ©ruppe beginnen bie üon ben folgcnbcnunjcrtrcnnlidjcnSraniEcniecn, auf bieiSaueagcfccnbcu crflen gamilte riMbeutcnb, ird'tjrcnb Lechea ftc antitl}ctifc^, burd^ i(;rc mannUd^c S)reijat)l fte fortbitbcnb, bn SSScibU'djcn fdjon I)armomrcnb, jur ©pnttjcfe bcr ßtjlccn üerfnüpft. S^ cnoö't)ne nod) einmal/ ba|j id; unter oKcn meinen gtanfcniecn nur an F« pulverulenta einen fo lang pri6matifd;cn Äclc^ fc^c, trclcöer aa bcn rö^jcigen Äelc^ ber ©itcmen ju cc^ innern tnxmöä^U, M ben übrigen ift er tiefer jertt)ci(t» Sei Lechea \d)c iä:) fo wenig wie DecandoUe, bie stigraata plumosa Linnec's. SBie baä fpiraltgc (äinroden ber (So= tt)leboncn negatio mit bcr Sage bcv*^(dttcr t)crtäuft, bilrfte Scber felbfl ernennen. Sn bcr er|len ©ruppc roUcn ftc^ näm(id) bie SSlätter fpiralig auf, ber Äeimling beginnt gcrabe, bei bcn 6i{iccn finb bie SSlä'tter gcrabe (an bcn SJanbcrn rücfirärts gerollt), Ijicr wirb bcr Äefmling fpiralig! So fdjltc^t fid) bicö antitJ;ctifd;c SSilb in ber 9Zafur, — 120. Familie. 33ijacccn : Bixaceae. ^ijltU: grucI)tfitoteit cmfdd}en9, ©rip clnfad), dlaxU 2 — 3 — 4 — öfpaltig ober f)al6fu9cl{9 ijccfc^molje». Äcld) 4 — 7bl»htcrtg, S5(dttd}cti aufcinan^ bevlicgenb, bei 1) 4 — 5bldtti:ii3 unb innen farbig, bei irenigen flappig (Abatia). gvud)t cinfdd}cvtö flappig cbcc beerenartig, Älnppcn inircnbig bei 5Z:rgnitogcne)>. 273 SticI6Iiil(>igc. t)rfcmmg: 5;>o(}Ifriirf)tfgc. SSfracccn. 1) iwx 3 — 5 aMnb)lanbu]cn «Saamcntwgcrn , aud) tci 3) rci^cnireifc georb; net, bei 2) auf ber ganjcn 3nnenfldd)e iicibreitct, ©»lamcntragec alfo i)m ne|i avtig ücrdffcU. ©aamcn mcij! in S3m ober felb|! mit fiebrig beerenartig aufgciccfcrter £!bcrf)aut, njc(d)e bei Samydii einen jerfcbügten SO^antel bilbet, mit jcrbred)(ic{)et (Sd)a(e, flci[d)i9em, nud) c{)(i9en Gin?eip, Äeimling gcrabc, bei 1) ifl ber Keimling umgefe()rt unb ber ©aamc f)at eine tiefe Äeimgrubc, bei 2) unb 3) ifl ber jleimling aufredet, bei allen bic ßotplebonen flad), auf cunblid)em/ meill gcraben 5Q]ür5etd)en, ^tanhhiut^U 1) {)er5formig, 8 — 30, innerfeitS tdng6 auffpringenb, auf in einen &;(inber Dern)ad}fencn platten ie ©ampbccn bie SSio-- lacecn wiebeifjolcn, ik @rt)tf)vo§pei-meen in antit(;ctifd}er ©tettung bie Sapparibeen, ins: bcfönbcre bk gtafourtfccn, atä analoge pai-alleltftfcn, nnb jene ©ami;bccn ju ben rcaljrcn SSirincen l){nfiil)rcn , jucld)c, ik (5if!ccn wicbevljolcnb unb hm eigenen Zvipw^ enblid; aU fc^liepenb, i>k Drbnung natürlid) eollenben, liegt llav üor. Sn ber erften Dvbnung kvaltcte alfo beginncnb iai einjelne gt;ttd)tblatt in ben fd)iefen9^u^c^enunb@licbcrl)ülfen, ober öfter legte ftc^ ein ^aac wen Fruchtblättern friebli^ oneinanbec unb bk 3?anber berfelben üerf^moljen, aber iik ganjc, fo ampl)i9enetif(^ »on beiben el: lenartigen glügcl ber gruc^t einiger 3[rten Z\üü^, SBie bie ©d^eibewanb boppelt unb burd> SKittcIrippdien, f(^on in ber Urbcutung jur Trennung befäljigt, beäl)al6 in Tctrapoma cu^etnanbergef)en unb 4 unoollfornmcne ®d^ctben?änbc bilben Eonnte, ifl beutlid^ gejctgt irorbcn. 5Zac^ biefer ^Trennung ber SJippcn bcbarf eä ber, burc^ bai 2fuäeinanbertretcn ber in ber erften Gnl(lel)ung ftd) gegenfeitig bid)t anliegcnbcn SStattrippen cntjlanbenen ©c^eibewanb nid}t mcl}r unb bei Reseda erfd)cincn bk JRippen allein, aud) bie gumaricen, SBocconiecn unb (Sieomeen treten fpä'ter wieber ol;ne ©djeibcwanb auf, unb wo nun ©c^ei= bcwdnbe ttJiebcr cntftel)en, wie bei Papaver, finb biefe bk ju Seijlen geworbenen ^laccnten. (Sine jweitc Drbnung beginnt antitl)etifd^ für ia^ ganje SBcfen ber gruc^t. 6ä ift ni^t mel)r jeneä friebtid)e 3ufammenlegcn con gruc^tbldttern , um mit iljrcn SJippen bie ©aamen gemeinfc^aftli^ für iai ©anje ju tragen, fonbern jebcä grudjtblatt will ftdj felbft eine gru(i)t bilben, ein aug ber friebli^cn ©nfjeit feinbti'd) icrfaltcner 3uf^anb bringt Orgaiiogcncff. 275 nur editjocvirpien f)crt)or. S3ct Sfggi-coatfon bfcfcc grud;tblä'ttcr in mc^mm 3ldi)cn ober cigcntlid) f^jtralfg gctjauft, ijt an feine S3ci-fcif)nun9 ju benfcn (Ranunculcae, Mulopcac^, nur iaä Siimdjmkn in eine 5)cn"pf)cnc, olfo cißcntli^ in bic n:ann[id;c ©pljäre (Ilelle- Loreac et xMalvaccac cyclocarpae), ücmittctt $ßcrf6'£)nung juc (ginfjcit, unb ouä if)r Qet)t btefc im SEriumpf bcc Äapfet {jevüoi-. 3ruc^ baö S3?ännlic^e lebt in bec I)öcl)flen 3in= titl)cfc bcr^flanje: antherae extrorsae, beren Cüfung bic Statue fic^ oennittett, benn alle brei ^^amilicn in beiben mdi)m beginnen mit btcfem irunberooU antitf)ctifc^cn ©pictc, unb ei-ft am 2fbf(^lup wirb i^nen bie 3t\ii)c im ©cntro, bic ©mic^ung bcö rceiblid; afccgcntti^ fdjcn ©tvebenä, wie bie ber antherae introrsae. 121, gamilic. 9?rtnttnf cl<^ctt)nd)fc : Ranunculaceae» ^ijliUc sal)lmd), niif bcm gvud^tbcben fpiralig gekauft ober qulrlj^anbig, jebcö in einen ©riffcl »erbunnt, beffen d^atU meift innerfcttä auföcfefet ifr, unb jiuucf; Qefmmmt. Äe(d) 3^ obcv 5jd(}[ig; jiegcliu-tig ober fiappig (Clematideac, Annoneae), ki einigen corolltnifd? unb rac{)tädl;iig, abfallenb ober j!el)cnbleibenb, (Aconitum Anthora, IlcUeb. Paeoj.ia, Dilknieae). S r U d) t : 1) bic ^tftillc treiben ju 5?upd)cn, n?cld)e cinfaamig fmb, mit bem ©riffel gefd)nabe(t unb abü-dknb, bei einigen beercnactig (Hjdrastis, Guatteria etc.% 2) bie ^ifriUe rocrben ju l)ülfenartigen SSdlgen, trcldie mit bec auffpcingenben, meif! jal;(reid}c (£aamen in sroet didl)cn tragenben DIatf) nad) bcm Gcntro gcfcf)rt ftnb, in einigen ©att^- ungen (Mgellcae, Helkborus etc.), aud) an ber S5aft6 »ewad^fenb, in einer (Erobatos) eine 2)oppc(fapfel bilbcnb, in einet (Actaea) aud) beetenattig. 3) tDicberf)orcn fid} cinfaamigc 9^ufd)cn mit glüge(fortfa§ (Liriodendron), fpiralig unbquirlförmig gefreute, auffpringenbe S5algfrud}te, unterliefen trieber becrenav; tige; geftieltc unb nidjt auffpcingenbc, enblid) folgt eine SSetfcfjmcijung fold}ct S5eerenfcüd)te (Annoneae). ©aame {)dngenb bei Anemoneae, bei übrigen meift aufredjt, glatt ober mit rauf)er (Isopyreae) querfaltigcr (Nigelleae, Aconitum) SDberl)aut, bei Dielen mit einer fielartigen Scifle rom 5J?abcl au§> bei einigen mit groper Äeimnjarje (Caitha, Dilienieae), ©n^cip flcifd)ig, faj! I)orni artig, Keimling Kein, in beffcn S3vifig» ©taubbcutel meift 00, 2fdd)erig, gddjer einanber entgegengefegt, feitlicf) angetrad}; [en, Idng^ nad) au^m auffpringenb, bei übrigen nac^ ber (Seite unb nad; noti n?art6. «Staubfdben meij! mcl;rreif)ig, bid^t f)intcveinanbcr gefteUt, bei Delimeae an ber ©pii^e breiter, S5lumc 3 — 5 — 00 blätterig, bei einigen (Ranunculeaegenuinae) ber furje 9?agel mit^oniggrubd)cn ober einer bruftgen @d)uppe, beiliollcboreae bic S3lumenbldttet t6r)rig, meij^ jtreilippig ober tridjs terfcrmig unb in ber SSaft'g ^onig abfonbernb, bei übrigen entireber feine SSlumenbldtter (Aetacariac) ober biefeiben siegetartig ober flappig (Annoneae), SSegctation, (Sinjdl^rigc mb pcrennirenbe Kräuter, Xanthorrlma unb aüt 2) unb 3) finb l)ol5ig, biefc rom fleinjlraud^igen big jum baumartigen Sufranbe, SSldttcr bei 1) mit fd)eibigem S3lattf:icl, 2rd}felbldttd}en nur bei Isopyrum, l)dutigc Zixun (ochreae) bei Caltha; bie «Blattet felbj! burd)laufen alle gor; 35* 276 Dräanogcucfe. etieI6irit(}tgc. £)rbnung: ©paltfnirfjtige. jRanun^ctgenjdc^fc. men öom einfachen Sincalifd^m unb Sdngltc^m jur !)anbformi3en unb fupfüts migm 2;()eilung, 3; unb 5jal)ligcn Suf^immmfefeung, ftnb rourjcljlänbig bei ©(^aftblüt^cn unb n)cd)fclf!dubig nm ©tengel, qutrljldnbig unb gegenüber nur bei Anemoneae. S5ci 2) unb 3) fmb bte S3lattj^ielc meif! fur^ unb ol)ne (Sd)eiben, 2(d)fe(bldttd}en bei einigen um bie SSlattfncfpe gerollt (Magnolieae genuinae, llUcieac), cbcr fcf)len bei bm ubrigcn, bie S3ldtter felbfi mcijl leber; artig, ganj unb ganjranbig, ober ecfig nuSgcbud^tet (Liriodendron), gcferbt (Dillenifiie), aiiA) aromatifd) mit burd)fd)einenbcn £)clbrüfen (Illicieae). — S5 lü t f) e n meift jwitterlic^, bei einigen polpgamifd) ober jn)ei!)dupi9 (Thalictreac, Delimeae), ®ruppen : 1) Ranunculeae: herbaccae exstipulatae. (Xanthorrliiza fruticosa est. Isopyrum stipulas liabet, ochreas Caltha), a) Ranuncu Icae genuinae: carpidia 1-sperma, semen erectum, calyx definitus, petala defiaita, ungue foveolato aut squamuligero nec- tarifei-a, u) Ceratocephaleae: staniina pauca snbdeilnita: Ceratocephalus Mnch. ß) Ficarieae: stainina indcfinita, calyx ternarius: Ficaria Dill. Casalea St. Hill. y) Ranunculariae: stamina indefiiiita, calyx quinarius: Batrachium DeC. Ranunculus L. Krapfia DeC. h) Anemoneae: carpidia 1-sperma, semen inversum pendul\im, neeta- ria nuUa. «) Adonideae: stamina, petala et sepala indefinita. (Carpidia in spicam compacta, folia linearia aut multifido-composita. Myosurus L. Adonia L. ß) Thalictreae: petala nulla, caryopsides stipitatae longitudina- liter nervosae. (Flores multis polygami, folia quinato compositaj. Sepala 4. exigua: Thaiictrum L. — sep. 5—9, petaloidea: Syndesmon Hffegg. v) Anemoneae genuinae: sepala corollina imbricata aut uni- serialia -valvata. ««) P ulsatilleae: sepala corollina imbricata. (Folia nniltifi- da, pinnata,* palmata, iiltimis cauiina involucrantia verticil- lata oppositavc. Callianthemum C. A. Meij. Anemone L. llepatica Dill. Vnl- satilla T. ßß) Knowltonieae: sepala biserialia heteromorpha herbacea. (Folia palmata, composita). Ilamadryas Commers. Knowltonia Salisb. yv) Clcmatideae: sepala nniaerialia valvata. (Folia opposita.) Drgauogeuefc. 277 ®ndblutl)igc. Orbnuug: ©paltfrüc^tigc. sianuntcigcnjädjfe. Viticella Dill. Clematis L. (Flamraula Rupp.) Viorna Pers. (Cliciropsis DeC.) Atragcne L. XaravcHa DcC. ' c) Helle boreae: carpidia pleio (2 — 00)-spei-ina, (Ilydrastiili et Traut- Tctteriae 1-sperma), calyx definitus, pctala plurimis tubuiosa nectari- fera (Actacariis nulla, Paeonüs cxplanata absoluta)* «) Isopyreac: petala sepalis alterna concava aut Infurdibiilari-cor- nuta. (Fülia ternati-composita). , Lcptopyrum Rchb. Enemion Raßn. Isopyrura L. Aquilegia L. ß) Delpliinieae: irreguläres. Delplilnium L. Aconitum L, 7) Helleboreae genuinae: reguläres, sepala typice 5, petala tubu- loso-bilabiata sepalis plura (Actacariis nulla, Paeonüs explicata). ««) Nigclleae: carpidia connata (ultimo generi Capsula incar- cerata), petala gcniculata. Garidella L. Kigellastrum Mnch. Nigella T.L. Erobatos i>eC. ßß) TroUieae: carpidia aggregata 1 — OO-sperma, petala glan- dulosa aut tubuloso-bilabiata. Trollius L. Gaissenia Raßn. Aphanostema St.Hil. yv) Helleboreae: genuinae: cyclocarpicae, «««) Actaeariae: apetalae racemosae (prlmum genas et se- cundum 1-pauci-flora). Hydrastis L. Trautvetteria Fisch, et C.A.Mey, Actinospora Turcz. Botrophls (Macrotys) Rafin. Actaea L. — Petalo- rum loco glandulae 5, furoatae: Xantliorihiza V Hei it. 3/3,ß) Helleboras tra: petala tubuloso-bilabiata. Cimicifuga L. Coptis Salisb. Eranthis Salisb. Helle- borus L. 7yy) Paeonieac: corolla in calyce corollino nulla aut calycein persistentem superans absoluta. Psychrophila DeC. Caltlia L. Paeonia L. 2) Dillenieae; lignosae, flore quinario (calyx utplurimum persistens). a) Delimcae: fiiamcnta extrorsum diiatata, antlierac loculi discreti subrotundi. *) geuuinae: stamina 00, carpidia 1 — 00 sicca. Delima L. Tetracera L. Davilla \aml. Curatella L. /3)Recchieae: stamina definita 10. Recchia Moc. Sessc. y) Doliocarpeac: stamina 00, carpidia baccantia. Doliocarpus Rot. Empedoclea St. HU. Trachytella DcC. h) Ilemistemoneae: stamina unilateralia. Ht-misterama Juss. Pleuraudra LaB. c) Hibbertieae: stamina peripherica (filamenta extrorsum non diia- tata), antherarum loculi oblongati. 27S Ovgauogcncfe» ©ticlblüt^ige. Srbnuiig: ©paUfrücf)tige. sianunfeigcirat^fc. «) genulnae: stamlna 00, carpidla sicca, liibbertia Judr. Dasyuema Schott. Othlis Schott. Wormia Uottb. — polyadelplia : Caudollea LaB. /3) Adrastaeariaet staiuina defiiiita 7 — 10—15. Paehynema R.lir. Adrastaea DeC. Acrotrema Jack.'f <>•) Dillenieae genuinae: carpidia carnosa aut coalescentia. Dlllenia L. Colbertia Salisb. Capellia Blume. 3) Magnolieae: ligiiosae flore ternario (calyx utpluiimniu decidiius). a)Magnolieae genuinae: carpidia spiraliter aggregata, flos imbrica- tus, folia irapunctata stipulata. a) Liriodendreae: carpidia saraariformia indehiscentia. Liriodendron L. &) >Ia" noliariae: carpidia dehiscentia aut secedentia aptera, Magnolia L. Michelia L. ÄlangÜetia Blume. y) Talaumeae: carpidia coalita. Talauraa Juss. Aromiidendron Blume. b) Illicieac: carpidia verticiilati-stellata, flos iinbricatus, folia punc- tata stipulata. «) lUicicae genuinae: Acres hermaphroditi, carpidia folliculari- lignosa, lUicInni L. ' ß) Tasmannieae: flores diclines. Tasmannia R.Br. y) Wintereae: flores hermaphroditi, carpidia baccantia, Jirymis Forst. Temas Mol. c) Annoneae; carpidia aggregata aut verticillata, ultimis coalita, flos valvatus. «) Cardiopetaleae: petala basi coalita (ultimi generis calyptrata). Cardiopetalum Schlecht. Ilexalobus A.DeC. Miliusa Lesch. Ilya- lostemma irall. Oropliea Blume. ß) Guattcrieac: petala subclansa aut libcra, carpidia 1-sperma. Anaxagorea St. IUI. Artabotrys li.Br. Duguctia St. HU. Polyal- thia Bl. Guatteria Uz. Pav. y) Annonariae: petala libera, carpidia plelosperma aut coalita» «») üvaricac: stamina indefinita, carpidia libcra, Xylopia P.Brwn. Coelocline A. DcC. Ilabzcila yL DeC. Unona L. Uvaria L. Po/cclia Hz. Pav. Asimina Ad. Trigynaca Schlecht, ßß) Bocagcae: stamina 6, pctalis antcposita. Bocagea St. IUI. •yy) Annoneae genuinae: stamlna 00, carpidia coalita, Lobocarpus Jfliigt. Arn. llenschelia Prsl. Monodora Dun. Rol- liiiia Si.Ilil. Auona L. Srgano^encfe» 279 2CnmcrEun(?. (So weit legt un§ btc Statur bcn 9tamtnfcttt;pu§ Hat Dor iai fcri'd;cr.te "KuQC unb entfaltet bicfe f)crrli(f)en Variationen ouä ben ^iiQtn cineä cinfad)en St)eina, SBie aber btc ©mptrifer biefen großartigen 3?anunHetti;pu§ in ber Statur je nad} Seliebcn für ftd) jcrfpatten/ uncingcbenE anberct S^pen, beren Integrität ftc ernannten , n?ic etTra bcr ©arifragccn, JRubiaceen unb ©i;nanti}creen, bo§' Ict)rt bic ©cfc^idjtc ber 5Botantf. SBir begnügen un3 ju bcmerfen, ta^ e§ fein cinjigcä Äcnnjeid;cn unb feine Äcnn;cicftcn-- gruppc gicbt, ircldje trgenb oermödjte, bicfe ©ruppcn anberS alä bur^^ abfidjttic^e ©clbf!; tüufd^ung unb oug eonoenienj einer gcfalTigen 9Kittüufd)ung, üon bcn anbern ali ^amiticn ju trennen. SBir finben ^icr bcn 3ufammenf)ang nad}geiuicfcn unb fefjeii; n?ie bie 5füanccn ber ctnjelnen ©pl)ä'ren unb ^artf)tecn fid) »iebcrljorcn unb fortbilbcn, »tjic immer tk @lic= bcr ber ©ruppcn unb ©ruppd^en wieber 9tcic^jä'()ti3 entfpre(^cn, unb \vk üMö) bei bvni Ijö^jlcn gortbilten bcä aBcibli^en i>ai Wtännlxä^e abnimmt. Sarum war bcr Urfarj bergamilie: „Ovaria oriuntur plura scparata " Fl.jrcmi. p. 717. unb wir J)aben gefef)en, wie bie Statur fidj bcftrcbt tiat, bicfe ovaria plura jum 3icle beä weiblichen Scbenä, jur &in^dt ju fuiivcn, bcnn bamit fdjtießt fid) bcr crfic <£a§ in ber Harmonie bcr weiblichen ©pljave. 2W folgt nun ber jwcitc ©afj, ik VcUcnbung üon ©riffel unb Slarbc. 122. gamiiie. 5?autcitoctüa<^fc : Rutaceae. ^ijlill: gi-ud)tfnoten mit bem ^efttcfecn in ber 3= cbcc 5;3af)l fid) ju tb/\kn, bei ircnigcn in 2 (Mercurialis) ober in ütelc %ad)it (Ilippomane), bei einigen cr[l nad) ber ^efcudjtung ftd) t{)ei(enb (Diosmeae), bei anbeten fd}on früt)er gcfonbcrt (Odmeae). ©dp bei 1) mcij! tief 3 ; ober 5t{)ci(ig , bic Ükrfccn aud) tro{)l 2tf)eili9 ober bic ganjc jltcrnfotmig , bei 2) unb 3) bcr ©riffel (aw^ fcr Enipetreae unb Coriarieae, mid)i bin 5et:t()ei[ten Biij^^nb triebcv^ofen) _ mcijl cinfad), b.mn nur an ber SSaft'g getf)ci(t, au§ jcbem Srud)t!notcnfad) mit einem (Sd^enfel entfpcingenb (Ruteae unb Diosmeac) ober 5t»ifd)en ben gcfon; becten gntd}tfdd)cm buidjauö cinfad). Mild) fcl)lt bei 1) vkkn ©ntf linken, bei Euphorbia ftub bic naftcn S5(utf)cn gcjliett t)on einer f e(d)actigcn ^ülie, mit 4 — 5 £)rüfcn, bei einigen aud) mit bluracnblattartigen Sortfaf^cn üci-fel)en, umgeben ; eine n)eiblid;c S5(utf)e alg nacftc^ ^>ifti(I auf feinem ©tielc eingc(cnEt, frei)! in ber 2??ittc. SSet folgenben \)Cit bic gefonbcrtc n)eiblid)e S5lütf)e ein Secfblatt ober eine .^uUc für fid), ober einen voci\)Xin Md), Wiidjct Sjd^nig ober ot{)ci; lig, bei einigen aud) 3; unb 4jdblig, auc^ tvobl gefdibt if!. S3ei faft allen übrigen ifl ber Md) 4 — 5t^cilig» — grud)t: breifnopfigc Äapfel (Capsula tricocca), Sddf)er bei wenigen 2; oberme()rjd{)lig, bic 1; ober 2faamigcn %ad)it fi'nb burd) eine SJJittetfdule Detbunben ober t()ei[iveifc frei , offnen fid) bei bcr SfJeifc, üon ber ®auk elaftifd) abfpringenb mit 2 .klappen unb fd)Ieuj bern bcn ©aamcn auß , bic @aamen finb (jdngcnb unb I)aben eine fleifd)ige 9?abeln)ar5c, (5ijreip fleifd)ig, Jlcimiing im ©aamen aufred)t, 5i>uije[d)en alfo im fangen nad) oben, dotDlebonen flad). S5ci anbern ijl bic grud)t nidjt auffpringenb , t)oIjigc Äapfel ober flcifd)igc S5eerc (llura, nippomanc), trie bei bcn Gmpetrcen, fid) n)ieberf)o[t. S3ei 2) fpringcn bic %äm 2)iogmeen fi'nb bic S3ldtter meift brüfig, bei einigen burd)ft^ti9 punftirt. ©ruppcn: 1) Eupliorbieae: apetalae diclines. (Crotoneae et Cluytieae corollatae opponuntur), a) Eupliorbieae genuin ae: apetalae loculis l-spermis, floribus om- nino incomplctis bracteolatis. et) Cal 1 Itr i chineae: flores axillares solitarii: CaUitriche L. ß) Tithymaleae: flores in anthodio calycifornii glanduHfcro ag- gregati, femineus centralis. Crganogcnefc. 2S1 eticlblütfjige. Drbmmg: (B)ßaU\xiid)tiQC. 5Hautcn9Ctt>äd)fc. Kiijihoiltiii L. rudiliinthus Neck. Ilcndccandra Eschscb. Antho- atciuiiiii ./. Jtiss. 3Ionotaxis livngn, Endl. v) Uicineac: flores gloinerati, spicati, raccinosi et paniculati. ttu) Ilij) poiii an eac: spicatae. — dcnuiin drupa 1-spcrina: Stilago L. Antidesma L. — dnipa 2 — 4-spcriiia: Styloccias A. Ji/ss. — Capsula tricocca ant driipa vel bacca S-sperma: Maprounca .1/1/6/. (Acgopricon L.ßl.^ Coinmia Loiir. Excoecaria L. (Gyniiiauth- us Sw. prod. Sebastiania Spr,') Ilonialanthns (Oinalanthus) J. Jitss. Triad ica Lour, Stillingia Garr/cn. Sapiiiin Jac<7. Cne- midostacliys Marl. (Wicrostachys J.Juss,) Oniphalca L. liip- pomane L, (Mancanüla Plvm,) Ilura L. ßß) Acalypbcac: glomeratae et glomcrato-spicatac. Mcrcurjalis L, Acalypha L. Caturus L. Auabaena J. Ju9s» Dalecbampia Pltim. Tragia Plum, Hecaterium Kz, Mappa J, Juss, Macananga A.P.Th. (Panopia INoron/i.) Claoxylon y/.Juss, Conceveibum Rieht Alchonica Sw. (Ilermesia Bnpl.) Vv) Ricineae genuinae: fasciculatae , raccmosc, corymbosac, pa- niculatae» Capsula 4-cocca: Pluknctia PZum. — 2 — 3 cocca: Rotticni i?j6, Geloniuni lioxb, — 3- cocca: Adella L. (Bernardia Houst.) Acidoton Sii\ Adriana Gaiidich, Hisiiigera Hell. Amperea J. Jtiss, Ricinus L, Manihot Adans, (Janipha /{'. //, B. Cuidosco- lus Pohl, (Jussieua Houst. Bivonaca Rafin.) Siphonia Rieh, Mabea Auhl. b) Crotoncae: corollatae localis 1-spermis (pluriniae aroiuaticae), tt) Micranthcae: tripetalae. Micrantlieum Desf, ß) Argytliamneae: 4-petalaet Argytlianuiia P. Erw. — 7) C r 0 z 0 p h o !• e a c : 5-petalac, dnipa 1- Sperma: Grisclinia Forst. — Capsula aut bacca dicocca: Mozinna Ort, (Loureira Cciv.) Alcurites Forst. — drupa puta- niine dicocco: Anda Piso. (Joaunesia J'elloz.) — Capsula tricocca: Uitaxis 1 ahl, Crozopliora Neck. Croton L, Crotonopsis Mchx. Capcronia A, St.JIil. Codlaeuni Rmph. Ricinocarpus Dsf. (Echi- nosphaera Sieb. Röpcria Spr.) Jatropha L, Elaeococca Commers- — flos 9 8-pet. (S 10-pct. Garcia Rohr, c) Buxcac: apetalac et corollatae loculis 2-spermis. «) Fhyllantheae: apetalac nicsostcmoneae (synnema s. filameuta coTinata in ccntro). Compcct. 5069 — 5082. et Geblcra Fisch, et CA.Mey, etc. ß) Cluytieae: corollatae mcsostemoncae : 36 282 £)rganogeucfc. eriel&Iüt^tge. Orbnung : ©paltfritcf)tigc. stautcnaciüädjfe. Ani'.rachne L. Cluytia Ait, Briedelia JF, et perlstemoneac: Sil- via ir. llicherla f ahh y) Buxeae g^enuinae: apetalae peristemoneae (stamina pistillo iit- betato peripherica), hei'bacea: Pachysandra Mchx. — fructicosae; Buxns L. Secnri- jiegii Juss, Amanoa Aubl. Fiüggea Jf, Hyacnanclie Lamb, ('lii- xicodendron Tlib.') Sarcocucca Lindl. Tricera Schreb, Thecaco- ris v/. Juss, Drypetes Valil, 2) Rutariae: herhiaphroditae coroUatae, (Exordiuntur e diclinibus, ape-' talis in antithesi adversantur), a) Empetreae: schizostyles. «) Empetreae genuinae: diclines tripetalae baccatae. 1 Einpetruni L, Cyminosma Gcirt, (Jaiubolifera L.) Ceiatioln Rick. Corema Z?on» ß) Stackhousieae: 5 — 6-synpetalac, drupa aiit capsuIa costata. — fl. moiioici: drupa 1-loculaiis deniuiu 1-speriua: Pseudaiitiuis Sieb. — fl. ?, Capsula loculis dispeniiis: Stackhousia Am. Triptero- coccus Endl. v) Cneoreae: flores $ tripetali, Capsula tricocca : Cneorum L» b) Zanthoxyleae: diclines sclüzogynae loculis 2 — 4-OTulatis. (Sa- pindacearuui praecones!) — Coiisp. 5125 — 5140. et Ailanthus Oes/» c) Rateae: holostyles 4 — 5-petalae, (pluriniis) Capsula 4 — 5-cocca. «) Ruteac gcnuinae; petala unguiculata, capsulae loculipleiospcrnii ad suturaui dchisccntcs. Peganum L. (Harmalum T.) Haplophyllum (Aplophyllum) A. Juss, Ruta L. Boenuingliausenia Ilchb, ß) Diosiiieae: schizocarpicae loculoruni andocarpio bivalvi elastice dehiscente, »») genuinae: quinariae petalis liberis: Dictaninus L, — Calodeiidroa Thnb, Barraldcia A,P.Th. (Bar- raultia Spr.) Polembryuiu vi, Juss^ — Adenandra //'. Coleo- nenia liartl. Diosraa Berg, Eucliaetis ßarll, Acmadeniu Jiartl. Barosma fV. Agathosma JT. Macrostylis IkirlL Pilocarpus f^ahl. Almeidea St,Hil. (Aruba A. «. A.) — Dipiuiaina li. llr. Chorilaena Endl. Phcbaliura f'cnt, CroMca Sm. Eriostemo« Sm, — monadelpha: Philotbeca liudg. ßß) Cusparieae: synpetalac, petaloruin ungucs connati luit co- haercntes. Monniera Jubl, (Aubletia Rieh.) Ticorea Jubl Erytroibi- Drgancgcncfe. 283 €ncI6IüH)ii]e. £)rbnung: k „ordiucs", wcl^e man j. SB. aul bem »otlicgens ben a:t)puö ber JRutacecn gcbitbet, ol)ne ©elbfttäufdjung umf^reiben ju fönnen! 36* 284 Organo^enefe. 8tteI6iritf)t3c. Srbnuitg: epaltfrüdjttge. siautengenjäci^fc. 2Bie bte JßcrüoUftanbigting beä ©in'ffclä, bie ^inftifirung ber Starben juc weiblichen Ginljeit, bic 3fufgabe bicfc§ Si;pu§ gcrocfcn, liegt in bec Cöfung ju Sage, itnb wie bie ^o= tcnjen fic^ innig üer!cttcn, ia^ leljrt bie ©vuppiriing. 2)ie ganje Samilte ifl eine Sintis tljefe jn5{fd)cn if)ren S^ac^barn, bcibe cnblidj frcunblic^ uerbinbcnb. fOlit [onberbarec ©infeitigfeit t)at man bie eupl)ot:biaceen coroItTcnlofe genannt, waijrenb eine fd^one ®ruppe unter i^nen mit beutti(^cr Soroile »erfcf)cn ijl; man Ijat rool)! axiä) in ber SJorjeit gefagt, bic Srif offen wären mitc^enbe (Mcwä'd^fe, weit unter ifjren ßiclen ©attungcn eine ober ein ^aar wirflic^ mild^enbe üorfommen. SBöcbc man tte nic^t mit bemfelben JKcd^te aromatifc^e nennen fonnen, weil fte in ifjrer Jortbilbnng auc^ bie eblcn (Saäfariilenrinben, 2ClfornoEo unb bcrgl., fo gut xvk bic ädjtcn Siutaceen tinb ©imarnbcen ii)u aromatifd)cn SRinbcn, un§ barbteten ? ©prid^t benn bic SJatur nidjt beut^ lid) genug f)ier i)ü innigfte 23er[c^wijterung ouä, in ber gortbitbung beä 3:t)pu§ unter allem Serljciltni^ ? — 123. S^milie. ad)[en (5. S5. Cardiospeninnn elegans K.H.B. 439.) ^ bei ben meijlcn auffteigcnb unb ungleid), bei anbixn aufrcci)t unb gieid), 6in ^olfrce um bie <2taubfdben ring- ober fd)eibenförmig , bei Staiihylaeeae fdjuffelformig, ober a\x^ ldngiid)cn 2)rüfen ober (Sd}uppen bej!ef)cnb. S5lumc 4 5bldtterig, Unregelmdj3i9 (Zypophyllum, llippocastancae, Cardiospcr- niuiii, Koelreuteria etc ), bei anbcvcn cegclmdfjtg, fc()[enb bei einigen (Dodo- naea, Llasunoii, Stadmannia), btc S3[umcnb(dttCl bei mehreren (Cardiosper- mum, Cupania, Koelreuteria), unten üxi bit SSafti? nad) innen mit einer t)dutigcn (Sd}uppc, SSegctation. itrdutcr, ®trdud)er, 53dume, SSerjttjeigung, unb SSebIdtterung bei einigen gegenüber (Tribuleae, Guajaceae, Staphylcac, Acercac, llippocastancae), bei bm übrigen ivcd)[clnb, bei einigen 7(d)[elb[dttd)en (Tribuleae, Guajaceae. Staphylcac, Mcliantheae), bei anbem Si^inEclranfcn (Cardiospcrmcac), bei übrigen feinö t)on beiben. Sldtter sweijdfjlig ober paarig gefiebert obec gefingert (llippocastancae), bei wenigen brei5df)lig ober unpaarig gefiebert Orgaitcgcncfe. 2S5 eticlblütljiQc. £)rbnung: epaltfrurf)tige. ©apinbacccn. (Koclrcntcria, Stapliylaeeae) unb cinfad) (Dodonaca etc.), S3lutl)en Stnittcrüd), bei 2) h, c. unb bei 3) poirgamifd), bei trcnigcn cinjcin o.d)fclfran- big (Tribuleae, Zygoph^ iicac), bei bin mciftcn in Stauben unb Siifpen, aud) enbfrdnbtg. ©fuppcn: 1) Zygophylleae: Capsula tjpice 5-locuIaris, folia opposita stipulata. a) Tribuleae: Indeliisccntes exalbuniinosae. Tribulus T.L, Ehrenbcrgia Mart. Kallstroeraia Scop.? 1)) genuin ae s. Guajaccae: dehiscentes albuminosac hilo snbmillo. Conspect, 5194 — 5200. c) S taphylaeeae: dehiscentes exalbuminosae hilo magno truncalo(iam - familiae typico), Staphylea L, Turpinia T'ent, 2) Paullinie ae; Capsula raembranacea costata aut alata (saiuara) 2—4- locularis, in antithesi etiain 3-Ioculaiis j folia alterna stipulata aiit rirr- osa, ultimis opposita exstipulata. a) Meliantheae: irreguläres, stipulatae, ecirrosae, (Zygoph. rtp.) Melianthus T,L. Chitonia Moz. Scss. ? b) Cardiospermeae: cirrosae. Conspcct. 5235 — 5239. c) Acereae: oppositifoliae exstipulatae ecirrosae Samara diptera. Xegundo Mnch. Acer L. 3) Sapindeae: typicae triloculares grandihilatac. a) Hippocastaneae: oppositifoliae digitatae (Zygophylleas ilorc ir- regulari rerocantcs). 5202. 5201. et Calothyrsus et Macrothyrsus Spach. L) üodonaeeae: alternifoliae, capsulae (pluriniis menibranaceae) lo- culis 2-pleiospermis. Conspect. 5223 — 5232 et Cossignia Con?7ners. Diplopeltis Endl, >Ia- gonia yi. St. IUI, (5225. Pliaeocarpus Mart.) c) Cupanieae: alternifoliae, capsulae localis l-spermis. Toülicia,/uiZ. Schniidclia L. Irina Bl. Prostea Cavib, Lepisanth- ns lU. Sapindus L. Erioglossuin Bl. Moulinsia Camb. Cupaaia Hum. (Tina B. S. Ratonia DeC.) Blighia Kön. (Akeesia Tuss. IJonania Baf.) Stadraania Lam. Diraereza Lab. Talisia Jubl. ^e- pliclium L. (Euphoria Comm. üimocarpus Lour, Scytalia Gärt.) Thouinia Poit. (Thyana Ilumilt.) Hypclatc B. Dr. Melicocca L. (Schleichera }F.) — Matayba Jubl. (Ephielia Schrcb.) Apbania ni:? Alectryon Gütn.? 2tnmcr6ung. Sie rccibli^c Stciljc bec antitf)etif(^en SDcbnimg bcr (Slaffe fd)lic^t jT<^ burc^ btefe gamilie ab, bercn llrtppuä im brittcn fOZomcnte beä @i;näceum , nä'mlic^ im Äeldje, gegeben ift, bur^ if)n »üirb bic CÖfung gefitnbcn: „gynaeceura absolvitur ". ®ur^ (SJcroinnung bcr 9^ovma(jaf)( bieten biefen 2(bfd)lu5 bcrcitä ik SpgopbpUeen, nud) in tec männlichen 2(u6bilbung am bö'i^fitn geflellt, abtv ber ganje Sppuä bilbet ftdj fort unb inbem immer i>it SScjiefiung auf SJagewefcncä itnb ^olgenbel ftdö oerEönbet, tJollenbcn i>:c 286 örganogencfe. (BndblüÜMc^ Orbnuiig: e^^altfrüc^tige. eapinbacccn. hopif^cn Sänbcc alle bie quo gemäßigtem ßh'ma entfpntngencn ©ruppen, n5ä(}i-(:nb btc l)ol)c 9tormaljaf)l in bk S)rei= unb 3iüci6af)l juicbcc antit|)ctifd) Ijcrabftnft. — ßine jnjcttc Bliii)^ legt bie Surc^bilbung bcr mannlid^cn ^ä'lftc «or 2tugcn, antitljetifcl} tüte oorigc aui niebrigcm 3ujl-anbc beginncnb, auf bie ^6'f)e ber gi-cil}cit in bcr Slormalja^l ftd) fttigcinb unb in ben gcbunbcnen abclpi^ifdjcn 3uflQnb mci|I: »oicbec juvücfftnfcnb. 12-i. gamiiic. S^taiöcnt^ctüd'cfjfc : Malvaceae. ^iftiU: SruictyU)li9, jcbec mit eigenem (Sriffcl, ireld^c nad) einivartä aufftciöt, fo baf5 alle jufammen burd) bie |)ibiöcecn aiid) bünnbdutig itnb fdiciben-- artig ( Ahelmosclms, Hynienocalyx etc.), TOobei btc .l^üüc mel)r feldjattig er; fd)cint. — Srud)t au§ jablreic^en/ nid}t auffpringeitben 9Jüpd)cn, treldie 1) um einen mittelftdnbigen furjen ©aamcntragcr l)crum quirlfoimig gefreut unb platt aneinanberliegenb , alle bei ber Sxeifc abfallen ober bei bcm unvolU foramenen !2o6trenncn nid)t ober nur burd) einen «Spalt nad) innen auffpring' en, 2) fnauelartig ge{)duft ober in 5 vom UmEnifc nad) bcm STdttclpunfte l)tngel)enbc 9ieil)en geftellt finb, bei 3) eine 5fdd)eäge Äapfel mit S)?itteU faule, bei raenigen 3; ober 10fdd)cng, bie ©aamen im gad) am SSinfel ber @aulc einjeln ober reil)eim)eife, an hm 3iucfenndtl)en ober gar nid)t auffpring- enb, in jenem galle bie ^d)fe jerreipenb. © a a m e n nierenformig c^nc ßi: wt'i^, .Äeimling aufredjt, 9Büröeld)en olfo nad) unten, (^otplebonen mcijl ge; faltet» (Saamenfd)aale bei einigen »volletragenb (Gossypiuiu). (Staubbeutel einfdd)erig, nierenformig , jivciflvippig auffpringenb , 5al)lreid) auf monabelpl)ifd)cn ©taubfdben, beren 9i6l)re, me()r ober weniger lang, fd)on yon bctSiJiittc an§ big nad) oben mit ^Tntljeren befe^t ij!. SSei Astrapnca unb Hynienocalyx bie ©taubbeutcl 2fdd)crig, bei erflerer aud) beftimmt5dl)lig. — S3lume Sbldtterig, regelmäßig, SSlumenbldtter an ber Saftö mit bei (gtaubfabenr6l)re jufammenl)dngenb, bei oielen Gattungen jebeS mit einet ?D?it= telf'erbe, in ber .Snofpe unb nac^ bcm 2Serbluf)cn 5ufammcngebrel)t, jufam^ nicnf)dn9cnb abfallenb. SScgetation. Ärduter, @trdud)cc unb fd)nellipad)fenbc SSdume mit leidstem J^ol^, oiele mit kernförmiger 23et)aarun9» S^vcigc unb S5ldtter tt)ed)fel(!dnbig, biefc mciji gcfttelt unb f)anbformi9 get()cilt ober eif ig, lappig unb ungctl)eilt, bann aber gcferbt, 9CJ|d{)nt ober gefdgt, mit 2fd)felbldttd)en. S5lütl)cn jirittcrlid) , bei einigen jtt)cil)dupiö (einige Sibeen), in t}in SStattadjfcln einzeln ober mt\)xm, oud) ttaubig* ©ruppcn : 1) Malveac: carpidia verticillata seccdentia. a) Lavatercae: anthcrac indeiinitac, calyx bracteolatus. et) genuinae: gcrinina et stigraata snbulata 00, carpidia sicca. Malva L. Lavatera L, Althaca L. Modiola Mnch. Sphaeral- cea St.Hil. Svganogencfe. '2f>^ v2nclblutl)ij]c. Srönung: (gpaltfriicf)tige. ?}?ai»cngcn«äd)fc. ß) Pavonieae: j^ermiiia subquina defiiiita , Stigmata diipliiaUi ra- j.itt'lhUii, c.iu-pidia sicca, Lrcna L. Tavonia Cav. Thorntonia Rchb. Lopiioia Mml. Le- bretonia Schrk. Goethea iV. v. E. V) >Ialvavisceae: carpidia 5 baccata subconnata. Acliania Sw. b) Astrapaeariae: antherae definitae allae l-loc.ilares stsriles, alia* biloculares fcrtiles , germen subcualitiini 5. loculaie. Astrapaea Lindl. c) Sidcae: calyx ebracteolatns, col•o^la. «) Sideae gcniiinae: gcnnina indefinita 1-spcrnia secedentia. Sida L. Gaya hnlk. Pcriptera DeC. ß) Malachreac: gerinina 5-definita, Stigmata duplicata, petalu obliqua. (Pavonieae repetitae.) Malachra L. y) Sidariae: gerinina in capsulam coalescentia nee omnino secedentia. ««) Anodeae: carpidia indefinita 1-sperina. INuttalia Bart. Anoda Cav. Cristaria (Äiv.*) ßß) Bastardieae: Capsula 5-loculari- lücuUcida valvis medio septiferis. Bastardia K. yy) Abiitileae: capsulae vesicariae carpidiis subtrispermis, Abutilon Dilh 2) 3Ialopeae: carpidia gloraerato-aggregata. a) Malopeae genuinae: carpidia iuordinata, calyx tribracteolatus. Malope L. b) P a 1 a V i e a e : carpidia inordinata, calyx ebracteoiatus, Palavia Cav. i ) K i t a i b e li e a e : carpidia radiatim S-acervulata, calyx pluribracteolatu«. Kitaibelia JV. 3) Hibisceae: Capsula perfecta, loculi pluriinis pleiospermi, a) Lagunaeeae: calyx ebracteoiatus. Lagunea Cav. Ingenhousia Moc. Sess, h) Hynienocalyceae: calyx spatliaceus bracteolatus, antlierai- ln- loculares. Hyinenocalyx Zcnk, c) Ketmieae: calyx bracteolatus, antherae uuilocularea, «) genuinae: Capsula 5-locularis, calyx regularis. Senra Cav, Hibiscus L. Abeluioschus Mcdik. Kostcletzkya Presl. Lagunaria DeC. Polychlaena Don. Gossypiuui L. ') 2>ie ©attung Gyrostemon Desf. geljört viä)tiQix unter bic ^]>^9tolQccc«n unb »ücbe Seite 230. auf PLytolacca folgen muffen. 288 Drgiiitoßcitcfe. etieltrüt^ige. Srbnung: epaltfrüc^tfge. SKatüengcwa^fc ß) Fngosieae: Capsula 3 — 4-locularis, stigma trifidum aut claTatnm ! Fugosia Juss. Redoutea T'ent. y) Thespesieae: Capsula imperfecte iiut perfecte 10 locnlaris. Thespesia Coir. Parita Scop, (Paritium J. St. IUI) Decaschista JFhigt. et Arn. JfnmcrEung. „Antherae oriuntur" Fl. germ. p. 770! — £)ie etnfad^engcn ©foubbeus tcl beginnen \)\a in bec, bcr t)ödE)ftcn njetbltd)cn ffloUcnbung, bcc grudjtbftbitng gcl)c>= rigcn ßtaJTc, erji in bcr 2fntit|)cfe if)re neue ©ebuct unb bilbcn in i(;c ftd) bui-(^. 2)ic eigene 3(ntitl)efe bei* gamitie »oUcnbet fte burc^ Astrapaea unb Iljmenocalyx, unb äi)n-. ltd}cr SBanbcl beginnt in folgcnbcn gamtlicn, wctd)e nod) btcfcr Dcbnung gcl}ocen. Sic lüidjttge Sur^ibitbung beä 2Bctblid;cn offcnbai-t, rcie ic^ \n\ (Sonfpcctuä gezeigt, auf aUen (2d)vitten if)c af)nlt(^e§ SScflreben in ©ntoicEerung bcc gi'uc^t, rcie "ok jur Seite frcf)enben SRanunfutaccen bcweifcn, juaä unter bcn ©DftcmatiEcvn unferec ^i\t fite bte SO^abaceen cnblfd) bcr falentooUe Meisner iüicbcr evEannt Ijat. ^kx ifl bic, bcm Urn?ei&Itd)en ent= 9egenge[c|te pcripijcvifc^e ©telTung ber grud)tfnotcn Vxt Stjcfiä in bcr 3fntitf)cfc, biefe mu^ gclöft rcerbcn burd) Scncentration unb c§ folgt bcr TtggrcgationSjuftanb bcm ber SRanun; !cln unb 2fncmoneen analog, iretdjcr aud) an feinem Drte bie me{)rfäd)erige Äapfet, fo irte I;icr gcf(^ic^t, jit »ermitteln tsermoc^te. 2(Ue 58ejici)ungcn unb govtbilbungcn im einjelncn biivfttn jiemlidj f{ar üortiegen. SBie bic ©tipula in ber 9Jatur mir immer bie Sebeutung cineä Sot^Icbonenpaoreä für bic SSlattEnofpe ju f)abcn fdjeincn, ifl bereits f)ier unb ia fdjon criräfjnt rcorben, wenigs jicnä jeigt ftd) biefe SrElävung immer tiefer begritnbet, alg anbcre mir bekannte. 2)a§ über gwifd^cn ben 6oti;)tcboncn unb ben (Stipula ein gen)iffe§ 58erl)altnip beftcE^t, xük'i) ftd) fünftig au^ no^ feflftcUen laffcn, unb oiclIcid}t mürbe bcr ntd}t aUer 9ia(^iücifung entbef)= rcn, weld}cr Bcrmutljcte, ta'^ i)k Statur in if)nen bie 2CntiM;efe auäfprcdjen mill, ircldjc turc^ \>k Q.^ hd cotylcdonibus convolutis an mcl}rcrcrn ©teilen eine aestivatio corollae convoluta, bei ben SKagnoliaceen mit fteifen Soti)lebonen unb fetalen stipulae convolu- tae öorEommen, Ik fetalen bod) au§ bcm gerollten 3uflanbe ftd) entfalten. \2h. gamilie. <5tord)fd>ttcibcI<^c«j(id)fc: Geranlaceae. ^ij^ill: 1) Si^ud)tfnotcn cmfaiimlid), ju 5, bei Tropaeolum unb Flocrkea ju 3, bei Liiunanthus ju j — 6 lim bcn fd)nabc[in-tt9cn aufrcd}ten ©riffel ijcrum: fref)enb, bcffen ^^arbenjalil ber ber gi-ud)tfnotcn cntfprtd)t. 2) unb 3) grud}t: fnotcn 5fad)cng, Siid)cc 1 — OOfaamltd) ober bie 5 Sdd)ct; gcfonbert unb jcbeä mit bcfonbcrem ©tiffet (Heritiei-a), mctjl bie ©ciffcl in einen i^crwiid); fcn. Äcld) öbldtterig ober 5tt)etli9, in ber Ä'nofpc bie dupeicn 2;()cilf!u(fe auflicgcnb, bei einigen baS obeiftc an ber 23afig in einen angeiüadjfencn (Pclargoniuiii) ober freien ©pocn (iviagallana, Tropaeolum) ubergef)enb» SSei 2) unb 3) ber .^eld) fliippig, bic 2{bfd)nittc cntmeber flad) (lleriuannifac, Sterculieac) über an iijcerSO^ittelcippe einc^cfaltet (Büttucreae). — gcud^t: bei 1) bic §rud)tfdd}cc Ifaamicj , üon unten ftd) ablofcnb , it)re .^ullc (jebc^ Äapfelfad}) mit einem Sortfaljc t)erfcl)en, m[&)ix am ©riffel Ijinaniduft, fic lofcn fid) sucrjl unten ab unb irerbcn »on jenem '^üxt\a%i, n)e(d)ec fic^ aud) üon Crijauogcnefe. 2S9 ead6Iüt(}ige. £)rbiuiug: epnlffr«d)tige. etoi-c^ft^naMgcwäc^fc. unten nad) eben {)cbf, in einem Sogen cmporgeficben , fpringen nud) innen auf unb flieuenben (Saamen m^, bei einigen (Erodiiun unb einigen Pclarg.) brci)en ftd) jene gortfafe ftricfartig um ben ©riffcl jufammen. (Saamen l)dngenb, fein ßiiveifj, Jlcimling im l)angenben ©aamen aufredet, Sä>ürje(d}en alfo nad) oben, Gotniebonen Don einet (Seite rucfirditg, ton bec anbeten ein; tüdrtögerollt. S3ci ben Sropdolccn unbSimnantt)een 3 — 5 — 6 foiFai-ti9c9h'ifd)en, nuc an bec58oftöauffiöenbunbabfpnngcnb(tonu)g-ynae). ©aamen iiufucd}t, Go; ti^Iebonen bicf , bei Tropacolum t>ein?ad}fen , Slßur;ie(d}en fc{)c »erfuijt. S5ei Miif^allana eine bieiflugelige, einfaamigc 9?up. 2) 5fdd)erige Äapfel, a, an bec Spigc auffpvingenb , ober b. beten cinfaamige gddjec nod) ganj tt?ie bei (ieranimu Don Unten ftd) ablofenb; c» Sdd}ec gcfonbett, 1 — OOfaamig, ftcinftud)tattig obet balgaitig, tjdutig obet l)o(jig,-bei einigen gejüelt, bei einigen aud) fc^on oot bet Dietfe offen , fafjnfotmig obet bliittattig. Siiamen tunb; lid), ßinjeip fleifd)ig, 5leimling in bn Witte, gcrabc, ßotviebonen blattattig, flad), obet fein Gitrcip, bann bie dotnlebonen tunjelig gefaltet obet itmgetoUt obet bicf unb ficifdjig. 3) Äapfel DoÜenbet, 5fdd)etig, bte %ad)it oben auf; fptingenb, bie fd)einbate 2(d)fc jetteifcnb, bei einigen mit 53tei angefüllt unb nid)t auffptingenb (Thcobroma); ©aamen tei()enn)eife , bei ben etjTen nuc 1 — 2, bei übtigen meijl ja()(teid) unb 2teii)ig, (dnglid) tunblid), bei Abroma eine gtopc jtvei(appige Äeimiuatje unb ein bünneö ßinjeip, bei übtigen bcibeg nid}t me(}t Dot()anben. ä1:)ne bk 23eutel ttagen (Sterculieae genr.iiiae). ^le SSeutel fef)[cn bei Erodium bet innecen «Staubfabenteif)«/ bei Geranium finb fic i)Ot()anben unb finb bie fpdtcc auf; fptingenben. S3ei Tropacolum fpiingen bte 4 juetft auf, n?eld)e ben 4 un; teten Äe(d)abfd)nitten Dotanjltef)en, bie 4 folgenben f!et)en vot ben 4 obeten S3lumenbldttetn. S3Iume 1) tegc(mdpig unb 5;bldttetig, in bet Äncfpe meift ^ufammengebfei)t, mit bet etflen «Staubfabentcil^e unb mit bem Äe(d;c n)ed)felnb, ^intetbenStud)tfdd)etn unb9(atbenftcl)enb, auögebteitet unb abfallenb bei Eroiliura unb Geranium, beiPclargonium untegelmdpig 5b(dttetig unb ab; fallenb; t)inirelfenb , unregelmdpig Jbidttetig unb gcflteift bei Tropacolcae, regelmdpig 3* unb 5bldttetig unb geflteift bei Limnantheae. SSei 2) unb 3) bie 5 SSlumenbIdttet l)intet ben ©taubfdben fte{)enb, meift mit Idng(id)em üJagel, voeidjet tinnenfotmig obet an bet SSafi*? fatffotmig ifl, bie ''Platten jufammengetoKt (llermamiicac) obet au^gcbtettet (Biittncricae), biß S3lumen; blattet fe()C flein (Lasiopctaleae), obet gdnjlid; fe()(cnb (Rhynchothcca , Ster- culieae gcnuinae). föegetation. 1) Stautet unb «gttdudpcc mit mef)t obet minbet faftigem, fno; 37 290 £)rgauoge«efe. etielbira^i'ije. OrbttUltg: ©paltfrucfjtige. ©tocc^fc^nabelgewat^fe. tlgeti iStengcI , SSlattec mcifl irec{)fe(nb , bei gabelafiigcm «Stengel anö:) gegens übet, bei mc(eit sufammengefc^t , 2{d)felbldttd)en paarig , md) bei ben gegen; uberftef)cnben boppclpaacig, bei bm 5lropdoteen bie SSldttec fd^itbformig ober gefingert, bei Un £imnant{)cen gefiebert, luic bei vorigen o !) n e ^Td^felbldttc^cn. 2) unb 3) @trdud)er unb jum 5lt)ei( grope SSdumc, S3ldttec mcift imgcti)eilt, bei wenigen ^anbformig, befonberä ^erjformig ober (dnglid), bei mehreren ge; ferbt, ge^f)nt ober cdig, auc^ fternf)aarig ft'ljig, bei allen mit 2(cf)felbldttd)en, biefc bei Sterculieae genuinae meift balb abfallenb. S5 lutl)en yvitterlid), bei Sterciilieae bif(inifd) , an§ ben S3lattad)fe[n auf Slutt)enftie(en, n)e(d)c bei Tropaeoleae unb Lininantheae einb[Ütl)ig ftnb, bei Geranium sanguincum unb Monsonia ani) cinblütf)ig aber gelenfig unb mit S)etf bldttc^en , meift mit i^ren S)e(fb[dttd)en mel)rjd^lig beifammen in £)olben, S3ufd)eln, Strauben, Srugbolben ober gropen ütifpen (Sterculieae). ©nippen : 1) Geranieae: calyx irabiicatiis, carpidia monosperraa 5, aliis 3 — 6 aut in Magallana, in 1-sperraum contracta, Albumen uulluni, seiuina in a. pendula, cotyledones convolutae aut planae, in b, et c, crassae, Tro- paeolo connatae. a) genuinae: filamenta petalis aeqninuniera, duplicata aut triplicata, monadelpha aut polyadelpha, folia stipulata» «) Erodieae s. reguläres stam. alternis aut singulls fertilibus. Erodium Vlierit. Geranium L. ß) Pelargonieae s. irreguläres staminibus partim sterilibus; Hoarea Sweet. Dimacria Lindl. Campylia Sweet, Myrrhidinm DeC. Jenkinsonia Sweet. Chorisma Lindl. Pelargiuni DeC. Cy- nosbata DeC. Peristera DeC. Otidia Lindl. Polyactium DeC. Isopetalum .S'irec^ v) Monsonieae: polyadclphae, Monsonia L.fil. Sarcocaulon De C. b) Tropaeoleae: stamina petalis irregularibus marccsccntibus in- congrua, folia exstipulata. (Petala superiora calycogena.) Magallana Cav. Tropaeolum L, c) Lininantheae: stamina petalis rcgularibus marcescentibus dupll- cata, folia exstipulata. Floerkea fV, Limnanthus R.Br,*) *) Sticht lange mönjijn, a[§ iä) auf ©, 145. bei Floerkea üorlä'ufig auf Limnantheae vit- lütcß, i/atti td; bic grcubc Limnanthus Douglassii in einer Sieilje fd;6'nec (Srcmplare coc mir biiii)in ju fef)en. Söenn bic ©tcltung bcr Floerkea, \m mir nun fc(6jl fdjcint, burdj Limnanthus erEld'rt ttJtrb, fo finbc ic^ für Ocibe bcn einzigen geeigneten ^(a§ fjicr neben ben Sropaoleen, bencn fte in iljrem ganzen SBcfcn fic^ nä'(;crn, traS ic^ bcfonber§ ncd} burdj ik {)init-cr6cnbe ScroUe unb ba^ glatte [aftige, leicht jcrbrcdjlidje Äraut bcflättgcn möd;te. 2)ie (Soti;lcboncn ftnb unoerma^fcn, bie 23(ume bereitet Mcr beutlid) fd)on üxalis üor, bic britte gamiiic uorlaufig ocrfiinbenb. Crgaitpgcucfc. 291 2) S t er culiaria c; calyx valvatus, partitionlbus planis, carpldia plcin- spei-ma aut Capsula perfecta. Albumen carnosuiu oleiferuiii et einhrvo rrcctus, rcctiis aut albumen nulluni et cotylcdones curvatae, convolutac cuutortuplicatac aut plano-convcxae et crassac, a) Ilermannieac: licrniaplitoditae, coroUa contorta, stamina 5 — 10 — 80 iuia basi luonaclelpha. ») Mahernieac: stnniina 5. petalis anteposita, Capsula 5-locularia, Mahernia L. llerniannia L« ß) Walthcrieae: stamina 5. petalis anteposita, Capsula demum 1- locularis 1-sperma. Waltheria L. Altlieria A. P, Th. y) Dorabeyeae: stamina 10 — 15 — 30 — 40 plurimis partim stciilia, Capsula 5-Iocularis. Pentapetes L, Assonia Cav, Dombeya Cav. Melhania Forsk, Pterospermum Schreb. Trocbetia DeC, Kuizia Cav. — Hugonia L, ? quae calyce imbricato dilTert. — b) Rliynch otheceae; coroUa nulla, Capsula, albumen carnosum. em- bryo in versus 1 Rhyncliotlieca Rz. Pav. c) Sterculieae: diciines, stamina in tubum connata, anthcris in ejus limbo posticis, corolla nulla in «, et ß., iiieyularisS-petalainy. (Flore ' «-t l'ructu Zantlioxyleis parallelac). 9)) Triphaceae: carpidia drupacea indehiscentia aut membranacea globosa Tel ventricosa dcbiscentia. lieiitiera AU, — Ptcrygota Schoti, Emil. Biasolettia Prsl*) Cbi- cliaca Pfsl, Triphuca Lour. ß) Sterculieae genuinae : carpidia foUicularia iam ante maturitateui quibusdam aperta: ««) Southwellieae: carpidia subsessilia, Sterculia L, Soutlnvcllia Sallsb, Trichosiphum Schott. Endl, Cola Schott. Endl. Cavallium Schott. Endl. ßß) Hi 1 d egardieae; carpidia stipitata alata, Ilildegardia Schott. Endl. yy) Bracliycbitoneae: carpidia stipitata aptcra, ante maturi- tateui aperta, membranacea : Erytbropsis Lindl. FInuiana Marsigl. Scapbiura Schott. Endl. — carpidia clausa subconnexa: Brachychitou Schott. Endl, Poc- cilodcrmis Schott. Eudl. y) Kleinhovieae: corullatae, Capsula perfecta. Klcinliovia L. *) 2(titcr ci(6 Biasolettia Koch, (ücrgl. ©. 211).)/ l'afjci- iä) tiefe alfo Freyera nenne, beni uci-bicnilücUcn •bmn U. Vtcijo; eujlofccn fcci SJiurcumä in CaijOa«^/ ju 6t)i-cn. 37* 292 Orgnnogenefe. ©tieI6Int{)t9c. Drbitung : ©prtltfrücfjtige. storc^fc^nabeigcw^'djfe. 3) Biittnereae: calyx valvatus partitionilms 5iidup1ic;itis, petala starai- nibns postposita patula, stamina basi monadclpha , pluribus steriiia fer- tilibus alterna. Capsala perfecta. a) genuinae: petala conspicua, capsulae loculi 1 — 2-8permi. stamina 5 fertilia, steriiia niilla: Melochia L. Ricdleia f'ent. stamina alia steriiia: Ayenia L. Büttneria Loeffl. Rulingia R.Br. b) Lasiopetaleae: petala niilia aut minima squamuüFormia. Keraiuhenia Gay. Tliomasia Gay, Guichenotia Gay, Lasiopetaluni Sm, Seringia Gay. (Gaya Spr,') Macarthuria Ilüg, c) Theobromeae: petala conspicua, capsulae loculi 00-spermi. Coramersonia Forst. Guazuina Plum, Glossestemon Desf. Abroma L. fil, Tbeobroma L. 2(nmcc!ung. See Si)puö ber ©crantaceen ,, stamina absolvuntnr" Fl. germ, p. 715., fpvi(^t firt) Qlfo bal}in au§, bap bic buvd) h\i 2(ntitf)efcn bcc SKaloacccn 2fcid)eci9 gciror^ bencn 3Cntf)ecen je^t ouc^ bie SBoUcnbung tf)rei- gttamente erreid^en. SBie f)ia-ju ein tfiatü geg Slaturfpiel beginnt unb bie auftuetcnbc giinfjat)! bec Staubbeutel (Erodium) buplict (Geranium), burc^ SScrfiimmcrnng lüteber untcrbvodjcn (Pelargonium), burd) 23ci*breis fadjung ber ^olpabclptjie anl)cimfciUt (Monsonia), buvc^ 3l"u6faU eincä ^paarcä bei Gin» tritt bcö analogen S^ad^bai-üerfjattmffeä bcc ©apinbaceen/ miebec auä bem Si)puä bec 3rt>ei' ja^t oerfud^t (Tropaeoleae), bann auä bec 35retja()l (Floerkea) in !larec unb freier Ser- boppclung gewonnen rcirb (Limnanthus, in bcffen SSliitfjen x6:j noc^ öfter 6 olä 5grud)t= tnctcn felje), ta% k\)xt unä bereite bie erfte ©luppe. 3n ber jiüeiten beginnt biefe günf; jat)l üon neuem unb macfc)t äl)m{d)e gortfd)ritte burc^ \i\t S)ombei)accfn, biä rcieber bie freie oerboppelte giinfjal)l bem monabelpl)ifd;--poli)anbrifd)cn (Streben ein 3iel fe^t. 25ic ©tecEulieen fdjreiten bei il;rer Ijofjen l)abitueUen gortbilbung im ©eruellen xoixt rucfirärtg, bie @taubfabenröl)re bec SOialoeen meber^ülenbj fie jieljen ftd^, al§ Ijo'diftec ®egen[ag bcc ganjen SJei^e, noc^ weiter juriicg alö bie aJJaloeen, unb ftnb, wie fdjon Rhynchotheca, ot)ne GoroUC/ biä il)ncn Kleinhovia bie Sorolle wieber gewinnt. Sic SSuttncreen glcid)en QÜe bagcwcfenc a3erl)ciltni|Te auä, flcUcn bie @runbjal;len fcft, für alle (Spl)acen ber 58liitl)e unb gruc^t, unb üoUenben lc|tcce im (5|)araftcc ber Slaffc, inbcm fie jugleii^ büä in ber 3(ntit()efe wieber auftauc^cnbe Giwetf, in {l}nen ganj übecwunben ^at. ©o btu bet ft(^ ber 2(nfd}lu^ ber SSiittncreen an bic ®craniccn, ben id) fdjon im 3al)re 1828 pu: blicirte unb ju meiner greubc bann auc^ üon liöpcr, in feiner an tiefen Staturblicfen fo xti&jin ©djrift : ,, de floribus et affinitatibus Balsuminearum " 1830. wiebec ge^ ol)net fetje. 126. gamitie. uif e. <£ a a m e bei wenigen einzeln ober paarig in ben gddjern, meift 1; ober 2rei()ig, bei 1) a. @aamenf)aut bunn, fein Gitreip, Äeimling genibe, aufredet, L) unb c) fleifd)igc6, faj! t)crnartigeg ^i; ireip, Jteimling gefrummt, in (enteren bann tvieber gerabe, aufrecht; bic elajts i[d) fi'd) abrollenben Älappen ber SSalfaminecn fireuen bie om reifen ^aa^ men elafiifd) cih unb brdngt fo bicfelben burd) bie dlatl)c ber Äapfel l)etau^. bei 2) unb 3) bie (Saamen meifi cl)ne d'itreip (ijl voibi^nben bei Carolinea unb Cheirostemon), (5oti}(ebonen metf! runzelig gefaltet ober gerollt ober roe; nigf!en6 gebogen (Adansonla), bei Clieirostemon flad), bei Rhizobolcae flein, auf befonberem abmdrtö gebogenen @tcngeld)en , beffen SBürjcldjen ungeljcuer grop i(!. ©t au bbcutcl 2fdd)ei:ig, Idngg auffpvingenb , eintvdrtggefef)« bei bm SSalfami? neen, bei biefen fd)on in ber jungen Jvnofpe auffpringenb; ferner bei ben ^raa leert/ bei biefen meijl burd) 9iiicfbeugung austvdrtö erfd)einenb; bei ben Dil)i; joboleen fajl aufrecht unb einiudrt^; 2fdd)erig, auän?drtögefe{)rt bei Caesarea, etnfd^erig fd)einenb unb nur mit unbeutüd)er Sluecrfdjeibetüanb bei ben ^e; licteiecn, ebenfo ober n)ir£lid) einfddievig, aud) fd)leifenarttg bei Bombaceae genuinae, ©taubfdben meifi monabe(p()ifdi , bei 1) a» 5 unregelmäßige, an ber S5aft6 fpi^ig, aud) nur Icrfer aufftt^enb, nad) oben ettt?a^ sufammen^dngenb, bei übrigen regelmäßig, meift in 2 9ieil}en, jufammen 10, mcnabeipbifdi, bei Oxalis bie freien ©nben aud) mit einem ober bem anberen Bai)n(, bei anberen 2(rten (5. S3. O. camosa) in eine fefte iSdule big anß Snbc i-'erfd)mcl5en unb bic Staubbeutel an beffen Ovanbc fiX^^nb (wie fpdter Myrodieae), ober frei, bie Idngeren mit ben ^Slumenbldttern ived}fclnb unb fruljec auffpringenb, bie 5 fürjeren t>or ben Blumenblättern, beiAven-hoa Carambola biefe, »or ben SSlumenbldttern, unfrudjtbar. S3ei Caesarea ived)feln 5 S^cüfen mit ben 25lumenbldttern unb f!el)en bann nod) ()inter bm Idngeren ©taubfdben. — Slume beginnt 4bldttecig bei ben SSalfamineen, 2 untere fmb gvcger unb ^aben längere 9?dgel (hört. bot. 1. 101. Fi-, e.), 2 obere (bafelbft gig. cc) ftnb f leiner unb l)aben einen furjeren O^agel, jreifdjen biefen fel)lt ba§ fünfte. fdi\ allen übrigen finb 5 SSlumenbldtter, entn>eber alle regelmäßig ober um regelmäßig (Helictereae), an ber SSafi^ mit mäßigem D^agel üerfel)en, bei 294 ©r^nnogcitefe. cinlcjfit anä) an bcn ^aQtln mxwnd)\in, in bec Änofpe bic ganjcn SSlumcit; blattet sufammenöcroüt. SS^Setation: 1) Ärdutcc mit fafttgem 6f enget, S5lattec einfad) unb 9eid{)nt, sccj jireut (Impatiens, Balsaraina), obcc gegenüber (Balsam, setac, trilob. etc. Caesarea), obec jufammengefe^t , 2j 3; 4i 5jdf)(ig, ober mit blattartigem SStattftiel o^ne S3ldtfd[)en, jule^t (Stdud^ec imb SBdumc mit unpaarig geftes bertcn SSldttern, 2fd)fclb(dttd^en paarig. 2) @trdijd)cr mit ganzen, meijl l)erjf6rmigen, auc^ e(f tg;tappigcn , fiern'^aarig;ft(jigen S5[dttern. 3) ©trdu; d}cv unb SSdume, bie (enteren mit unge!^euer bicfem «Stamm, SSidftcr geftngs cvt, n^e^felfidnbig , bei bnx 9if)ijobo(ecn gegenüber. S5lüt!)cn ad)felftdubig, (Stiele cini ober mef)rblut{)ig, gelenflg mit £)edbldttcl)en. ©ruppcn : 1) Oxaleae: calj-x 4 — 5 sepalus, antlierae 5 — 10 biloculares , Stigmata 5, in antitliesi 3. a) Balsamineae: calcaratae. (Cal. 4 sepalus, Cor. 4 pet. stam* 5., 3. petalis alterna et 2 superiora sepalo siimino antepositis; — proxima Hydrocera 5 sep. 5 pet. — antherac biloculares coliaerentes; caps. 5- \alvis S-locularis loculis 1 — 5 speimis, seuiina exalbumiiiosa, in Im- patiente singula, invicem superiraposita undc columella flexuosa, in Balsamina serialia, in Ilydrocera Terticillatim posita.) Impatiens L. Balsamina Riv, Hydrocera El, b) Caesarellae: reguläres calyce valvato, stamina iihera 10. anthe- rae extrorsae, glandnlae 5. post stamina longiora petalis alterna, pist- illum 3-fidum 3-loculare. — Folia simplicia opposita. Caesarea Comb, c) Oxaleae genuinae: reguläres calyce imbricato, antherae retrorsae. u) Acetoselleae: 10 andro-monadelphae rectembryac. Oxalis L. /3)Ledocarpeae: libere lO-andrae, curvembryae. (Cacsarcam repetentia). Ledocarpon Dcsf. v) Caramboleae: Hberae, et snbliberae baccatae, rectembryae. Biopliytum DcC. AAcrrhoa L, Biliiiibla (^Itliccd.) llclib. '£) Heiictereae: calyx campanulatas et curoUa 5 pelala irreguläres, 8taminum tubus elongatus , antlicrac «blongae, longitudinaliter sub- bilocularcs incurabenti-adnatae. Stipuhitae. (Sterculieas repetentes). a) Isorcae: tubus stamineus germinis stipitem vaginans, filamentis apiccm Tcrsus liberis gerraen circnmstantibus, car]>idia in etipite con- nexa 2 — 00-sperma intus dcliisccntia, columella nuUa. Helictcres L. Isora Jthecd. 3Iethoricum Schott. Endt. Alictcres Neck. Orthothecium Schott. Endl. h) Ungerieae: columella centralis persistens! aatlierae in tubi 5 fidi lirobo ternariae. TJngeria Schott. Endl. c.) Myrodieae: tubus stamincus {^crminls stipitcm vaglnans aut g«r- meii scssile superans, antlicrac in linibi marginu scssilcs. ») Reevesieae: Capsula stipitata locullcide 5-valvi3, scraina IocuIIk gcinina alata. Rcevesia Lindl. ß) Quararibeac: drupa aut Capsula bilocularis disperma sesäilis. Plagianthus Forst, Quai-aribea Jitbl. Myrodia Sw. y) Matisicae: drupa magna 5 locularis putaminibus l-spermis. Matisia K.H.B. Z) Boiubaceae: calyx campanulatus , coroUa regularis aut nuUa. a) Rhizoboleae; staniina polyadclpha, petala carnosa; antherac bi- loculares subcrectae; styli 4 — 5? Radicula inaxiiua! Folia opposila digitata» (Oxaleas scbizostyles rcpetentcs). Caryocar L. (l'ckca Aiihl. Saouaii Auhl. Rbizobuluü Gärt.) — Uphe- lus Lour.'i h) Cheir OS teraoneae: pctala nulla, synnema (filaraentoruin conna- toi'uiu fascis) apice digitato-5-fidum lacinils dorso antbciifciis. (He- lictereas revocans I) Chelrostemou IIb, Bpl. c) Bombaceae genuiaae: petala corolllna, antherae 1- vel 2-locuIarcü (Typorum familiac suiuma et liiiis!). a) Eriodendreae; Capsula 2 — ä locuiaris, semina lana involuta. tt») uniseriali-monadelphae: Bonibycospermum PresL? — Ocbronia Sw. Erione Schott, lindl, Eriodendron DcC, Gossampiuus Ilumilt. Canipylanthera Schott. Enal. UriotheciL Schott. Eiidl. Montezuiua Muc. Sesai: ßß) dupli- et multipli-set-iali-innnadelphae : Chorisia liunlh. Salntasia Scltott. EndU yy) polyadclphact Bouibax L, /3)Pourretieac: Capsula dcuinm 1-Incul. 1-sperina, (flos fugacissimus !) Pourretia JV. (Cavanillesia Hz. Pav.) y) Adansonieae: Capsula 5 — 10— 12-loculari8, semina nuda an t in pulpa nidnlantia, Carolinea L, fil, Durio L. Adansonia L, ^nmcceung. ©o fdivcttet ^lec in jlcttgei* SRet^e ba^ SJJd'nnltdjc öuä bcm imguiävcn be- ginnen tec SSalfann'necn üonüävtS unb wkb in Caesarea unb tu bcn ä'^tcn Dpalcen vclU cnbet. Sic ^cliftcreen treten ein, bcn fcüficvcn Sypiiö auä ben 3Cntit(;cfcn bec 5}?a(oen (Astrapaeariae) unb ©eranfcen (Sterculicae) jin'ctci-I;cU'nb, inbcm fte in btcfcr aBcife ju; gleich bic S8lüit)i wie bk gru^t ber Solfamtneen (obwofjl im fremben Äleibc) erläutern, bie ci9ent{}iimlid;e ©taubfabcnüerbtnbung , wie fte 6ci Oxalis ftd) mannigfaltig gefrattct, n>icbcr^olttn unb nocf) mannigfaltiger fortbilbeten. Sie SomtMCccii ocrföljncn alte jene &e: .gchfa>e unb füfjvcn bic SJerfdjmeliung bcv J^Mlcen unb Jöeliftciccn' uir I}cd)rttn SßcUtnt-- 296 Organoacnefe. gticlblüt{)igc. £)vi)nung: e^altfrurfjtige. ©auetftcegcmä'c^fe. ung, wellte btc 2fntitt)cfc bei- (SlafTc Bcvmogltd)!, jum i)öd)fi: }3cli)anbr!fd)cn 3uf^anbc, burc^ 2rbelpf)tc aber fajl ouf alten ©clirittcn wieber geljcmmt. 25aä 3Bctblt(^e ifr teidjt ju über: blicEcn, unb bcn treuen STijpug btr Dratecnfrud^t wirb 9ltcmanb, roebcr] in feinem 3?udf^rittc jur SBalfaminc, ncd) in feiner S?LMIepbun9, in ber Adansonia digUata, üerfennen. 2fuf biefe SBeife tft aber bic 2fnt{tf)efe ber Slaffe getö'f't unb i>k 9)tittelfaute f(]^on I){er unb ba burd) befonbere ?{ntit{)efen bereitet. (5ine I)od)flc ®i)ntf)efe be§ gruc^tlebenS Eann barum in ber britten Drbnung ber Slaffe in @inf)eit beginnen unb üon biefer (ginf)eit nur in geringen ©ettenbeftrebungen, {n§befcnbere be§ ©riffetä unb ber Starben, nod} fii^ an: fangä cntfernenb, bie f)öc^flc ^cnccntration erlangen, in wcld)cr mx bag normale njeiblidje (Streben, immer auf ber 23al)n feiner 9iatur wanbelnb, erfcnnen. 127. gamilte. Sltclf CttöCtt)ä^fc : Caryophyllaceae. ^ijlUt: Srud)tfnotcn einfad}, bei Larbrca ncd) eingefcnft, U\ übrigen meijl frei, Saamentrdgermitteljldnbig, oben in SScvbiubung mit ben2 — 4 ober 3 — 5 ©riffeln, tt5eld)c tdngö inncrfeitö fiigmatifd) unb nad) aiifen umgebogen finb, bei 2) unb 3) aud) Eeulcn; un'ö fopffoimig. Äeld) 1) öbldttetig ober 5; tt)eilig, bei wenigen 4bldtterig ober 4t{)eilig, bei Diantheae mc{)c ober rocnigec to^rig unb Sfpaltig ober 5jd()ntg, Äeld)b[dtter unb 2(bfd}nitte ober 3dt)nc in becÄnofpeubereinanbecliegenb, nad) bem 2(bblüi)cn ifl er flct)enb[eibenb unb ver^ trocfncnb. 2) unb 3) 5tf)eilig, 2(bfd)nitte meift jlumpf, aupen [bei 3)] meifl mit großem £)rüfenpaarc befe^t, in ber ivnofpe Happig, nad) bem ^lbblüf)en meift frel)enbleibcnb. — grud)t: 1) Äapfct bei einigen (Silene) auf einem ©tift (gynophovum) cmporgef)oben, bei bm meijTcn fifeenb, lfdd)ccig, bei eis nigen bod), fotvic bei 2) unb 3) 3fdd)crig, bei wenigen in ber SSafiä 4fdd}erig, bei CucubaluR beerenartig, ©aamentrdger nad) ber S3efrud)tung oben abgerif; fen, ba{)ec alg freie CD^ittelfdute , meift melfaamig, bei anbercn 3 — 2 — 1; faamig, bei Arenaria Ponae pl. crit. 2()0. fanb id) 3 mufd)e[f6rmige gefranjtc 5öafilavfd)uppen, in benen bienm\Q: eäiirciifrncfjttgc. 5?afenge»vfldj!c. laiiijoi- unb ii\'d)foit bei boii (StcIKuitKn mit bcn S?(i!mc!i(>(ättern, bei folgcnbcii fre{)t ftc cbcnfo oft vct bcii ä3[uniciiblat(crn , bei bm 5}?ii[pig()ieen faft immer fo. SSlumc oblattcvig, bei wenigen 4b(atteii(} ober f:f)[enb, SSlumcnblätfer mit dlaqil, ausgebreitet (Su-Hiu-inac), ober bie ^dgcl aufredet unb bie S3(ume glocfenartig (Lfucotloniuiii, Gypsoiihila, Tunica), ober bie ^Kutc flMlj axii-. gebreitet (Vclezia, Diantlms, Silenc, Ciicubalus, Lyclinideae), biefc ganj Ober gefpiilten ober ßejabnt unb gefranfi (Uiautluis, Malj)ici)en ampr)igenetifc() juf.iramen- ge^oren, a(ö «5tipu[arpaar< für bie jiüeitc@tiiubfabenreif)e, iüa()renb bie 'petata felbft bie ampl)igenctifd) oerfdimolsencn ©tipularpaare für bie evfte Staubfibenreibe finb)» Drüfenpolfler fel}[t, nur bei einigen (SfeUarinen finien fid) Strafen: paare neben ber erflen l, crit. io, 875.) Siieigiilastrum Michx. ß) Arenarlnae: S-g'ynae. tta) stamina (binaria) 8: Siebera Schrad. /3/33 stamina (tcrnaria) 3: Holosteuni L. yy) stamina quinaria, neinpe 5 : Mcrkia Fiseh, Triplateiaßa///.— mit 10: ChetUr'm HalL Stcl- lai-ia L, Larbrea St. Hil. Sabulina Rchb. Alsinanthus Desv. Honckenya Ehrh. Arenaria L, Plinthiiu; Rchb. Eremogone Fisch. et C. //. Mey. Schiedea Cham. Dulophragma Fcnzi, V) Cerastieae: 5-gynae, siiigiilae 10 andrac Sagimsis et Ärcna- rinas repetentes: Spergella Rchb, Maiauhiuin Friet)'. Cerastliira h. (etLeurodonium Rchb.) b) Drypeae: Capsula operculato-circuinKcissa! petala squamulis ge- luinis coronata. Drypis Ger, c) Diantheae: Capsula dentibus aut valvulis dchiscenH. calyx tubii- losus 5-iIdus aut 5-deiitatus. (Cucubalus est baccil'er, calvK nuDnuUib profunde ö-fidus). «) gcnuinae 2-gynae, ««) pentantherae: ■ BanfTya Baumg. ßß) decantherac curverabryae: Gypsophila L. Ileterocbroa Runge. Acanthophyllum C. ./. Mey. Sapoiiaria L. Tunica .S'to;j. yy) decantherae rectcmbryae: Velezia L, Diantbus L, ß) S i 1 e n e a c : 3-gynae. Silene L. (Corone fJffgg. Conoluiorpha Oth. Atocion Otft. Ile- liosperraa Rchb, Silene Oth, Pumilio R, Vlscago 7/a//.) Cu- cubalus L, y)Lychnideae; 5-gynac. Melandryum CIiii. Lycbnis L, Coccygiinthc Rchb. A iscaria Ric. Githago Desf, Agrostemina L, 2) K r y t hroxyle ae: calyx valvatus, fructus munospfniuis, seniina albu- uiinosa, petala coronulata. Folia (aliiu opposiia) alteriia .stii/i7/, Malpighia L. Ptciandia A. Jus^. 2£ tnii c t hl n 13. ©o fc^cint in bcv 9tatur bec Sppuä bcr 5Mfcn ju walten. 2Bem eö Uac »rtrb, mc unfer Galium jur Cinchona , unfcrc SaxilVaga juv Wcininannia, Cuiionia unb Baucra, ober unferc Alcheinilla jum üfpfetOaumc, fclbft mit3uf!imniun9 ber „^tin-- jipien einer natitrlid)en ^flanjcnorbnung " fiel) fjinauffc^iuingt, fccm an'rb eö auä) Hat fti)n, ia^ bte ^fbreiflung ber ©tettarincn (2(Ifincen) von bcn iibriycn unb unjcrtrennltc^ mit iijncn ücrEniipftcn Eacpop^pUecn, eine bcr fonber6arf!en ©onberbarfeiten jener ^in; liipicn, \m unfcve 3cit fic für ftd) umwanbelte, fe^n nu'iJTc. Süßer Gypsophila anolpftrt tjat unb Drypis, ber \vd^ fd)on iüoran er ifl, ircnn cä QÜt ju antiüortcn, iraö ju fotdjcr 3errci^ung auä 9}Jenfd;cnpriniiipien bie 9?afur fagt. Söte aber tk gorttilbung biefer gcc- mcn in i}k 9Katpt9l)iecn gefdjieijt, mxh un§ Harcr, luenn wir bic @n;t[;ror9(ecn a(ä bog cntgcgcngcfe^te, b. i). vücffd}reitenbe SBeiblidje, unb a(ä tag cntgtgengefcltc, b. fj. nac^ bcm ■Jttneljmcn an'cbcr fid) fortbilbenbe 3JJanntid;e ernennen. 2^cr3fäd}lri9gclt)orbcnegrud)tfnott^ oerEiimmcct jur Ifcii^crigen Ifaamigen ©teinfrudjt, ber Saame bän^t, btvalt aber nod; giiiunj;, n?äi}renb iai 5ÜZänn(id)c bic f)oI;e Entfaltung ber ©ilencn mit il;rem ©d}uppen: frans röieber aufnimmt unb fortbiitit. 2)ie 9}?alpigt)iec l;ebt wieber bie »reibltciic S'pi)ä're empor -,ur üfad}cri9en Äapfel unb (2teinfrud)t, übcnrinbet baS ßimeitJ unb, wie fi^on ■\'ol('zhi unb Diantluis getfjan, bie Krümmung bc§ ©aamen unb Äcimttngg, unb bic faftige ^rud)t, bie fc^cn Cüculialus an feinem £)rte gcaf;net, wirb Bon ber follenbetcn 5Jclfcn: l-lumc ba- Malpigliia triumpl)ircnb begleitet. 2(natoge gortbilbung jeigt ^iö) i'iberaK. Gin guter 2(nal\}tiEcr flcUte ia^ ©cfi^ auf, bafj bd ben ©tellarincn (^((ftncen) bic äufjcrc ©taubfabenreit)e mit ben Blumenblättern wec^fclnb geflcllt fc»)n miiffe, ©r flirtete nac^ bicfem (55efc|c ik ^ortulaccen, bei bcnen nad) il;m ba§ @egcntl;cil ftattftnben mu^, unb bie ^Ctfincen, unb ertl;eiltc beibcn, \va^ iDncn, jufolgcbe§@cfe^cg, jufam. SciSciiiedea tam eäbannbarüuf an, ob wir bie petalaSSlumenbldttcr obcrStaubfa'bcn ju nennen üci-jiei;en wollten (ücrgl. Endl. Atacta unb Wien. Annal.). folgen wir nacl), fo finben wir ba5 (S5cfe| mit bcr 5iatur, für bic ©ruppc, bie c§ angeljt, rcrtröglic^, t§ würbe unb miifitc aber büJTclbe tin h'infllid)e6 fcpn unb fo lange feiner natürlt^en SSegrünbung gä'njlid^ tnt- bet)ren, alä wir nid)t im ©tanbe wären, ju bewcifen, baß in ber unmittelbaren gcrtbilb-- ung ber 5Rcit)cn aud) ticic!elung beä njcib[id)cn ^nnjipä fin-- bcn, bcä{)atb meine SSea^rung ber 0i-iffc(jat)l {im-ql Fl. gerra,) widjtigci: feon mufjte, alä dwn bie SSeai^tung bei- Srüfcn, bie fo ipenig abfdjneibcnb ftnb, alä bie corona, \vüä)i in bcc gortbitbung auS ii)nin entjlet)t, ba»on wivb ein fleißiger SSeok^rcr fid) bcilb iiber- jeugen. — 128. gamitic. S^J^CCöCtüäc^fc : Theaceae. ^iftill: in ein fleifd)t9:bnif!äcö ^oiflec cinöcfcnff, bei wenigen aud) am ^eld)c et; »UiVo anl)dn3enb, bci^ ''Poljlfer bei 1) piatt 4 — öecfig/ bei 2) fd)üffelf6rmi9, bei 3) fcf)(enb, Sc"cl)tfnoten 3 — .4 — ofadjeng, '^adjit l- big meijrfaam- lid), (Saamd)en am 3nnenix)infel bec Sad)cc befeftigt, aufllcigenb ober i)anc,' cnb; ©ciffcl furj, mit 3 — 4 — 5 fopftgec 9?arbc ober 3 — 4 — öfpaltig. jtetd) 4 — 5tijei(iö ober bei festeren 5 — 7 blätterig, 3;()ei;f!ucfe ftumpf, in ber Änofpc jiegeKirtig, nad) bem 2Cbblid}en jlte()enb(eibenb. — gtudjt 3 — 4;, bei lefeteren 5 — 7fad)erige ^iipfel, @d)elbewanbe in ber 2)?ittc bec ÄKippcn ober trocfene ®teinfrud)t mit 1 — 2fdd)eri9cm «Stein (Elfieodendron), ober (eberartige gefdiioffene Äapfel (Ternstroemia, Frcz.) ober unregelmäßig auf; fpringenb (Ternstrociniae spec.) ober regelmäßig fad)tf)eilig (Cclastrcac, Lapla- cea, Klelmejera, Maliurea, Bonnetia), bei einigen bic garfjer jTögelfrudjt; artig jufammengebiucft (Ptelidium , liipiioeratea), aud) becrcnartig (Trallia- na, Authodon, Salacia, Johiiia), ©aamentrdger (eijlenartig üon ber SO?itte[; [dule aug in bie %äö:)n bereintretenb ; alfo mit ben (Sd}etben?dnben wed)fe[nb, bei Cocblospei-ruuiu lfdd)crig, oL|Ier ücrn)ad)fen, bei 3) 12 — 00 an ber SJafiö etwas monab»rIp{)ifd) ober po[i;abe(pf)ifd) ober frei, Scutel bei einigen geftrccft unb ju? gcfpif^t (Tcrustroemia). S3[ume4 — 5b(dttcrig , mir bei Alzatea fe|)[enb, in ber Änofpe umeinanbergelegt, meift jle^enbleibcnb, S3(umenb(dtter bei 1) unb 2), auti) 3) Frczicra etc. idnglid) platt unb bicfiid;, mit breiter 'tdafi^, 5»üifd)rn ^olfTer unb Äeld; aufftgenb, mit (gtaubgefafen unb Äeld) wedjfelnb, in ber Änofpe i^bereinanberlieäenb, bei einigen tion 3) j 9 12, breiter (Ventenatia), aud) mufd}e(artig (Thca), fonjl ebenfo, fogar bei einigen an ber ?8afl6 ycrlrad}fen (Tcrnstroemia, Em-ya, Gordonia). 25egetation: Sträudjcr unb Sdume, 3n)eige unb 23(dtter bei 1) unb 2) jum Zi)iH gegenüber, bei tvenigen quiriftdnbtg (Alzatea), 3n?eig(ein aud) n?of)l 4; fantig (Evonymus), bei 1) unb 2) aud) fletternb (Cdasti-us, Tralliana. flip- yocratea), bei übrigen mcijl aufred)t unb Siceigc unb S3(dtter n?ed}felnb, Uiy. tere am 55[attj^ie(c eingclenft, bei üielen leberartig, meijl fdgeranbig, bei ei; nigen aud) burd)fd)einenb punftirt, bei Coclilospemiura I)anbfcrmig gefpalten. '^fd)fclb(dttd}en bei einigen (Evonymi spcc. Ochranthus)» S5lutl)en janttci; lid), bei fef)r avnigen poli)gamifd) (Maytenus, Eurya), S3lutl)enfiie[e mei)! an il)rer S3afB eingclenft, bei Polycardia üon 2 Seiten blattartig geflügelt, ber allgemeine SSlütljenftiel \iii)t aui tvie ein umgefel)rt f)erjf6rmige6 Slatt unb tragt bie fajl fif^enben SSlütljcn auf ber Äerbe; bei anbcrn ad)fe(rtdnbig ober cnbfldnbig, einjeln ober mel)rere beifammcn ober traubig, trugbolbig unb rifpig, ®ruppen: 1; Celastreae; ad pulvinar glamlulosuin, germen circumdans 4 — 5 — «- andrac. a) Evonymeae: corollatae circa pulvinar dcprcssuni. Kvonyiiiiis T, L. Celastrus L. Mayteniis Fcuill. Polycardia Jus<>, Elacüdcntlron Jcci. (Rubentia Commcrs, Schrcbcra Rtz. Nerija IliO. huc ex p. 2'i3.) Ptelidium A. P, Th. ^Seringia Spr.) Tralliana Lour. b) Alzateac: apetalae. Alzatea Uz. Pav. c) OclM-aii theac; corollatae circa puUinar cyathiforrac, Ocbranthc LiniU, 2) Hippocrateae: nioiiadelplio 3—5 — 10 andrae exalbuniinosae. a) gcnuiaac: 3-aiUherac fructii capsulari, llippocratea L. Raddisia Leand, h) Salacieac: 3-antherae baccatae, Authoduu Rz, Pav, Salaciu L. Johnia Roxb. 302 t^rjjaitojjcucf?. r) Trigo ni c a f: 5 — 10 andrae btaininii,;is narinuUis .s'.c'riijbüs. Tiigonia Aubl. Lacejiedca K. IL li. o) Ter nstroeiii icae: 12 — 00-aiuh-ae aiit itiim-|>o!_v-ai!e!j>l)af. a) genuinae: licrniapliroditac calycc bibracteato. Ternstroemia MuU (Taonabo AubJ.') Clcycra T7/n6. Freziera Sir. Letsomia Rz. Pav. Geeria Bl. Sauravia //'. (Sauraiija ücC. et Apa- telia DeC. Palava Rz. Pav,) Steuartia toi-. Malaclitidc-iidron Car. b) Hein ward tcae : ^jolygarao-dioicae, Eurya Thnh, Reinwardta Bl. (Vanalpl'ena Leschen. SiaiJiia ynronli. Maruir.ia RciuiiK Biüiuia Spr.) c) Camellieac: iieriiiaiihnuiitac ralyce iliratteato. Cochlospeiniuiii K. II. B. (!^Ia\!iniii.iiu'a et Wittelsbacliia Mari.) — Architaea Mavt, Bomietia Mart. Mahiwca Aubl. (Boiinetia Schrcb.) Marlla Sw. Caraipa Aubl. Thea Ij. Gordoiiia Ellis. Kielracyera Mart, Schirna Ilciuw. Laplacea It. II U. (HaeinoiJiaris Salisb. jam Änr/g/i. zoolog. Wickströinia .SV/.rcf/. I/uuUeya ZV. d. 7?) Camellia L. Vcntenatia P. B. TtnmcvEung. SKte fi'd) ia% gcvtfc^vcitcn in (Scnccnh-ation unb ffioUcnbung bcö SBcitlfdun ücvfiinbet, tft an fid) Elav, cbcnfo lütrb \ia\\} in bcr männlichen ©pl)a'rc auä 4 ober i bic ©vunbjaM ö gcfunbcn v^y^l üielfad) üermc{)rt, SBii über [djon Vxi ffiorbilbiing bc§ SSyjjijÄ, ■i>i\i, «?aä au§ il)i- l)cs:au5ti-ctcn foU, ücrtcrcitcnb ö^R^^'f^'^ '^'^s c-Iautcrn bie 3 @n!p))d:cn tiv eoonpmccn, unter bcncn jwav fdjon einige l^xX^n Celastrus, am eieiüen, aber üc'nr- anthe jur Secnftvömicc fid) t)inbilbcn. 129. gamiiic. ^m&eiiactt)Oi'd>fc: Tiliaceae. ^ifrill: 5Tud)t!noten ftijmb, bei romigen auf einem utig^erfd)[i^tober fingefd;nitten, bei '2(nmefenl)eit eine^J grudufncteatrdgcrg an beffen ^a\i§ eingefugt; in ber ^nofpe umeiminbergelegt bi» 51ml ®ebrel)ten (Dipteiocarpeue), bann aud) nn ber S5aria jufammenl^dngenb. ^iiegetation: wenige Ärduter (Antlchoms, Corchoms etc.), meill iStrdud)er unb S3dumc, SSerjireigung unb SSebIdtterung trcd)fe(nb, bei trenigen gegenubec (Fripsia, Dicera serrntn. Aristotelia), 53(dtter bei tielen ()erjfcrmi9 ober eis formig unb fdgeranbig, bei einigen Corcliom.s bie unferjlen ®dgejdf)nc in lange SSorjlen au6gef)enb, '^id)felb(dttd)en paarig, jung abfallenb; bei Tilia bie (gaamenbidtter fjanbformig gefpaften. — S(ut{)en iivitter(id) , ad)fe[; ftdnbig einzeln ober me^rjd^Iig, in gejlieUen SÜ'Olben (Sparmannia) ober 2;rug: bolben mit großem 2)ecfb(att (Tilia), ober gcfnduclt (Triumfetta), traubig (I-J!iieocarpu8\ vifpig (Lüiiea), enblid) bei Dipterocarpeae meiJT enbftdnbig, (.^nippen : i) riliariae: stamina 00. antherae introrsuin longitudinaliter dchiscen- tes5 semina allM!niino.sa. Paucis pulvinar e gyiiophoro. a) genuin ae holostylcs ppntapetalae: Tilia L. Lindnera lichb. Giewia Juss. Colona Cav. (Colunihia P.) Uiplophractuni Dcnf. Mnntingia L. Apeiba Jubl. Alegiia Moc. Scss. Lühea Jr, Espira //'. Poipa JJl. Benia Rxb. BroMiiIowia Hxb. b) Corchor cae, schizostyles. Corchorus L, (Chorcoriis [s. Coretioidcs DeC] et Coieta P, Jir,) Cira- tocoreta De C. Ganja jimph, Giiaziiiiioitles DeC.) c) S pamiannleae, Iiolostyles apetalae et 4-pelaIae ant irregnlariterS- pctalac et circa staniina fci-tiiia filanitntosae. — Apetalae: Abatia Rz. Pav. Fovcolaria DeC. Ablania Aubl. (Trichocarpus Schieb.) Sloanea Plum, (Gynostoina DeC, Myriochaeta De C Oxyandra De C, Triumfetta L, Gärt. — 4-petalae : Antichorus L.>7. Hcllocarpiis L. Triumfettaria R. (Ilartramia Gärt. Lam. non Hedg.) — filamentosae: Clappertonia Meisn. (Honckenya IK noü Ehrh.) Sparmannia Thnb, 2) Elaeocarpeae: stamina pctalis utpliirimum fimbriatis aut incisis tripla aut quadmpla, antherae poris apice dehiscentcs, semina albumi- no8a. Pulvinar carnosura, (Aristoteliae antitheticac petala integra). .SO-i d*3rtito3ciicfc» a) genuinac Itolostjles S-petalac. £liieocai'p(is L. (Lochneria Scop. GauUrus Gär/.) Vallca Mut. ?»Iol- lia Marl. Tritusoidaria Rz, Pav. Aceratlum DcC\ Monoccra Jucq. b) A r ! s to t e I i e a e schizostyli-tristiginaticae holupctalue. Ariätotella VHerit. c) Fries ieae liolostyles 4-petalnc. Fricsia DeC. Dicera Forst, Acrono:lIa Tll. 3) D i p t er o carp c a c: stamina definita suhpolyadelpha aut llbera. an- tlicrac adnatac siihiilatae, apicis riina diiplici deliiscciites, petala inlegra, sciiuna magna subsolitaria cxalbuminosa. Fiilviiiar 0, a) 8 y 11 p e t a I a c, llopea lioxb. b) libere 5-pcta'ae, antherac muticac. Diptcrocarpus Gärt. r) libere 5-petalae , antlierariim conncctivo in mucroncm deciduum pro- diicto. Vatica L. (Dryobalanops Gärt, et Pterygium Corr. Sborea Banks,) Scidlia Kostet. (Vatcria lanc. lixb.^ Vatcria L., ■2(nmci-f ung. S3ct JHitcftnlbung bcr männlichen §auptantitf;cfc tnlbct ba6 SKannttd^e bei SBtebei-!}otung bei GcroUc bcr Steifen unb 9)?alpigl)iccn für bie Glu'ocarpeen, irobei jii gtcidjcr 3eic baä SßSeibtidje auf bic 9?up: friid;it mit ciireipfjattigem ©aamen bcfi^ränEt irirb. Sic S)ipterocarpecn madjen bcn na: türlidjcn ©c^lii^, fic finb iricber 2?atfamba'umc Snbienä, bcn ®uttiferecn unb TCurantiacecn anatog unb wiebcrf)olctt bcibc grucfjtformcn, 5hif unb auffpringenbc ÄapfcL ?OJit biefer im JBcrcic^ bcö SBcibtidöcn gewonnenen l)ot;cn 23o[Ienbung unb (Sinl)eit ent-- faltct ftc^ parallel bie le|tc 3?ei(;c ber ßlaffc, in ä'ljnltdjcr Söcife bag 5Kännlid)c burc^bilb-- cnb, bei abermaliger SBolIenbung bcS SBciblid^cn cnblid; baä ©anjc befdjlicpcnb. 150. j^amilic. Aipartl^cuftClüot^^fc: Ilypericineae. ^tjlill: Srud)t!notcn bei cvflcr ©.Utung 4fad)ci-i3 bcginncnb, bei ben mcil^m 5 — 10 — 00;, cnblid) 3fad}cri9, bei cinigcu burd) SJcrfummerung bcr ©d)cibc; tvanbe lfdd}crii3, ©riffcl 4, bei folgcnbcn 5 — 3 — 00, cnblid) 1 (Linum hologynum, nioiiogynnm, Hyperica nionogyna). DltiUbcn fopf- cbcr fculcnfcrmig, aud) feilfocmig unb auögefcrbt (Tridcsmis), cbcv linea(ifcl). Äeld) bei ciiler ©attung 4blattert3, bei bcn mcif!cn .^iblattcrig, fo bap 2 au; jjcvc S3ldttd)cn fleincr ober gropcr ftnb , aud) ade m ber 25afiö vcni?.id)fen, Blatter ftet)enbltibcnb/ bei einigen mit gejiieltcn Prüfen gctvimpcrt (Linum te- nuifolinm, Hypericum pnlcbniiu); bci bcn ß()ldnacccn bilbcn bic bcibcn Clü' ^eren Äeld)bldttd)cn eine Dcrir>ad)fcne «^uüc fitr 1 — 2 S3liu()en, iveld)e gropcc ift, al6 bcr flcine Sbldtterigc Jtcld). — grud)t 4-, bei folgenbcn 5flap; pige bcppclfdd)erige, bei 2) meif! Sflappigc, fdd)erigc auffpringenbc Äapfcl, o^er, ivie bei 3) beeren; unb fleinfrud)tartig (Androsacmeae, Vismicac), bic '^ai)^: Oröaitogettefe. 305 fptingm ganj ai unb lofcn bicSD^ittcIfdutc auf (Linear, Drosanthciic, Elo- deinae, Tridesineae), ober bic 2)?ittcl[du(e ifl i^cllenbet unb fcicibenb (Androsaenieac, Bratliydeac, Chlcnaceac). © fl a ITI c n hdnflcnb (Lineae, Ilaronga, Chlcnaceac), I)0lijOntaI (Hypcriceac), obfC öuffleigcnb (Psorospermum ), in bcn Sdcl}Crn cinjc!» (Lineae, Eliaea, Ilaronga, Chlcnac), ober molarere bis jitm unbi'flimmf5df)ligm , sufammcngebrücft unb glatt, melj! punfrirt ober fein ivdrjlid) (Llncac, Vismieae, Chlcnaceac), obcc idnglic^, QUd) gcfcummt (Hypericeae), aud) Qfflügctt (Tri(lcsmeae), Giiccip Wl Linum catharlicum nac^ St. Hilaire, nod) tioi-f)anbfn/ bium unb flcifd)tg , bei Chlenaccae cbonfallö flcifct)i9 obcc f)cvnarttg (-i. P. Th ). Keimling clf)altia, grün (Lineae, Clilcnaceac), mit platten licm ntnb:id}cn, furjen unb ftumpfm UBur5c(d)en , abgefefjten ßotnlcbonen / ober lucipüd) mit fd^malcn unb unabge; festen ßcti?leboncn (Hypericeae), baä 2Bürjc!d}cn nad) bec Äeimgrufce 3c!el;if, bei Psorospei-iiiuiii gefiümmt, bei übrigen gerabe. «Staubbeutel 2fdc^erig, läng^ na6) innen auffpringenb, aufliegenb, aufred)t ober etn?ag angeroac{)fen , auf Staubfdbcn, n)eld)e bei 1) vor ben Äeld}bLittem ftel)cn, monabc[p[)ifd) unb 4; ober 55dl)li9 finb, mit (Spuren Don abtredjfcln-- \iin beutcllofen gaben, n5eld)e alfo ben SSlumenbldttern wranj!el)en , bei 2j ft'nb bie ertrocfnenb (meifre J^npericcen), bei einigen 93iöi micen an ber S5aftS innerfcits? mit einem @rübd)en ober 2(nl)dngfel, bei ben: felben mi\) l}i)pogrnifd)e £)rüfen ober '^i)\M^r^in, mit ben 3?dgetn (synnemata) bec (©taubfabenbünbel abit?ed)felnb. SSegctation. Ärdutcc unb Strdud)er, mit gegenüberftefienbec (Radioia, Linispec. Hypericeac) obcc quiclartigec (Linum qnadrifolium, Hyper. Corls, Brathys) ober a\'d)felnber (Lini spec. Chlenaccae) SJer^TOcigung unb S5ebldtterung, im erfren %\\k bic 3»vcige mcifl fticlrunblic^, im Ici.ueren ftielrunbltd) ober ficr; fantig unb bei einigen mit i)dutigen Slügetrdnbern (Linum aethiopicum, Hy- pericum quadrangulum, tetrapterum), SSldttec meijl fi|enb, bei anbeten ge; 39 306 £)rgano9enefe. ' etieI6Iüt^igc. örbnuitä: ©ftufenfrücfittge. ^actfjcugewädjfc. jticlt (Liniiin trlgynum, aethiopicuni, Hyper, spec. Vlsmicie, Chlenaceae), ganj unb ganjranbtg, bei einigen feiiigefdgt, bei bin mciften necöig (Lincae, llj'periceae , Chlenaceae), aud) ftebemeiUig (Liiuim trigynum, Androsae- niuni, Sorcolaena), bei üiclcii mit bucd)fd}einenbcn fünften ober £)e(bet)d(tertt (Liiium inargiiiatiira , Hypericum perforatiiiu), bei Liiiiun aethiopicuni bie SO?ittelrippe bet 23(attec an bec S5aft6, fotrie bie ^(acent.urippe bec Äapfcls fdd)ec bc()aatt, 2(cl)fc(bldttd)en bei einigen üot{)anben, brüfenartig (Linum ae- thiopicuni etc.) abfallenb bei Chlenaceae; awd) bick üielgcjlatttgc ©athmg Linuni öuf natiivltdien Bufnmmenljang icr na()cj: «ewanbtcn TitUn ju prüfen. Sä ergab ftd) foIgcnbcäSJcfuItataug bcn Icknb unb gctrocfnet vorlicgcnbcn 3frtcn, bei bcncn bic bcigcfc^tcn 3futoren filr bfc ©pccteö alö Linum gel)ören. Cathartolinuin pratense (L. cath.L.), virginlanum L, — fol. alterna aut spar- sa fl. flavo: gallicura L. (aureum Jf\ K.) corymbulosum Rchb. Fl. germ. al- ternuin Lam. bicolor Desf, sardoum Müll. — fl, subcoeruleo: agreste Brot. tenuifolium L. sufTruticosum L. salsoloides DeC. Linum usitatissimum L. (asiaticura Mart.) humile Mill. hologynum Rchb. Fl. germ. diffusum Schrad. (pallens Hort.) Rchb, hört. t. 128. inacquale Prsl, strictum L. narbonense L. laeve Scop. Sieberi Rchb. (hirsut. Sieb, e Canea). Tiscosum L. hirsutum L. — fl, flavo: da\uricum Schult, (aftic, Rchb. hört. t. 46,). — Adenolinum austriacum L. marginatum Poh\ (syn. in Fl. germ.) angua- tifolium Iluds. pallescens Led. perenne L. alpicola Rchb, (c Carinthia.) alpinumL. sibiricum DeC. pyrenaeura i?eC. (narbon, Lop.) nervosum jr.Ä'. Linopsis — huc sp. africanae — L. aethiopica {Thnb,} quadrifolia (t.) — fol. supcriora alterna: africana(L-._) maritima (L.) — sp. americana: corymbosa (Popp.). Xantholinum nodiflorum L. campanulatum L, tauricura JK capitatumÄjf, flaTura L, arborcum L. Macrolinum trigynum Sm, {Turpins 2rbbtlbung gicbt eine gatlj falf^C, eingC; bilbctc linalv/U, bic iöj mit bec 9?atuc gar nid)t ubercinjlimmcn fefje). 39* 308 Organogcncfc. ©tidfjlütfjige. Orbttuitg: ©aulenfrucfiti'ge. ^tt^m^mü^^ Brid.) Psorophytura Spach. Androsaeraum All. Eremanthe Spack. Campylosporns Spach. Norysca Spack. Roscyna Spach. y) Brathydeae: petala post anthesin involuta, stamiaa submona- delplia aut libcra* Myriandra Spach. Bratbydium Spach, Brathys Mut. Isophyllom Spack. c) Vismieae: petala aequilatera, pluribus basi foveolata aut appcndi- cnlata, stamina tri-polyadelpha, synneraata squaraulis alterna. a) Elodeinae: stamina triadelpha, semina tcretia aptera, embryo rectus : Elodea Adans. (Triadcnium Raßn. Martla Spr,) Elode» Spack. Triadenia Spach. ß) Tridesmeae: stamina triadelpha, semina alata, Eliaea Camb, Tridesmis Spach. Ancistrolobus Spach, Cratoxy- lon Bluvie. y) Vismieae genuinae: stam. pentadelpba, squamulae synncmati- bus alternae (drupa aut bacca, sem. definita aut indcfinita pendula, Lorizontalia aut adscendentia). «6«) drupa subcarnosa, pyrenae 5, 1 — 2-spcrmae, semiua cylindrica laevia pendula, embryo rectus, radicula cotyledones aequans : Haronga J. P. Th. ßß) bacca polysperma , semina cylindrica horizontalia, embryo rectus: \ismia Fand. yy) bacca oligosperma, semina suberecta, radicula recurva cotyle- donibus brevior. Psorosperraum Spach. 3) Chlenaceae: 10 — 00 andro-monadelpliae, oligo-macro-spcrmae , pe- dunculi articulati. a) stiiinina 00, Capsula 3-locularis loculis 2-spermis: Sarculiiena A. P. Th. b) stamina dcünita 10. Capsula demum 1-Iocularis 1-sperma. Leptolaena yL P. Th. c) stamina 00, capsiila S-locularis loculis 00-spermIs: petala 5: Schizolaeua A,P.Th. — pet. (i: Ilhodolaena A.P.Th. linmctiunQ. Scttbcm tc^ in ber Flora germanica biefc fd^on im S- 1828 publiciftc Gnts fattungcimö berfdjcnflciT'ptXanjentppen burd^aJcrgleic^iing emicjcc all&cfannten formen pag. 831. cclä'utcct, t)attc id) bie grcube üon ütctcn fclbflOco&adjtcnbcn unb fetbflbcnfcnbcn SSo» tanifein bte Uckcrafi^unc] auäfpvcd^en ju tjorcn, rcctdjc ü)mn bfc ^füfun^ btcfcr ©ntfalt-- un^ ua-ucfad)te. Sd^ i;a6e nun l)kv bic Glcmcntc uollftänbig geboten unb ik 5fnfd;auung, ipcld^c niid) bd SSeavbeitung mcincä (Sonfpcctuö geleitet/ bwxäj niand}c 23ci-be)TcniniH'n unb mit SSenu^ung ber auggc5ct($netcn3tvbcit hit ti-cffltd)cn3)?Dnoärap();e ücn Mr.Spaeli, nadj vigenec SSevgleidjung ber mciflcn ©attunjjcn .inalijrifd) unb fijntJjctifd; bc(;anbc(t, fc fca{5 £>rgrtrtOijcitefe. 309 etielblütljicii. Orbitung: ©äulenfrücf|tigc. |)at{{)cu9ett)5<]&fe, Si'bcrnwnn mit bfcfcr Grpcfifticn kiäjt bie fSaljn bcr 9Ja(iir ju ücrfclcjcn ücrmag. SBte unrichtig in Lindley's „nixus" ba6 SBcfcn bcc ^i;pcricccn unb baä ber ©uttifcrcn fluf; gefaxt irocbcn, unb wie unmö'glid) c§ fepn würbe, batmd) fie auffinbcn ju fonncn, fjat Ä'/>«c/j bereite gcniigcnb erläutert. SBie a&er l)ier audj bie Ic^te Steige becSrafTe, bag nicbrigfle 23erf)a(tni5 tDtcbcf^olenb/ üu5 bcr 3n)cijal)r beginnt, unb jwar nidjt allein bie Stabiolccn, fonbcrn and) bie 3fgci}rc€n, im ^crauäbilben au6 bcrfelbcn fid) gcfaUen, wie bann bie ganzen ^ypericccn jene j^crmen bic Sincen unb e^lcnacccn in \id} vereinen, wie aUe brei ©ruppcn nac^ 2Öicberl)oIun3 bec niebcrcn ffiorbitbung jid} fortbttbcn unb alle nur erfinntid)c S3crl)ä'ltnifTe innig üerfdjmcljcn, barauf barf bcr fficrfaffcr nid}t crft aufmcrEfam mad^cn, bk Statur bietet eä felbfl jebem offenem 2fugc. Gin anberer SliiJ auf \iit Entfaltung be§ 3ufammcnl)ange3 erinnert für bie mannlidjc ©pl)are an ba^, wa§ oben bci'm Singang in bk männlidjc 3tdt}i, in ber 2(ntit[;efe bcc SSiclaceen, nä'mli^ 2(lfobinccn, bonn bei ben Siftineen burd) bie granfeniecn fid; fc^on ant gebeutet/ in bcr jmeiten Drbnung burc^ bie Geranieae genuinac, 25ombci)cen unb ffiiitts neceen, in bcr SBicberfjolung burc^ bii Öpaleen flarer auägcfpro^en Ijat. 2)aä SDSeiblidje entraicfclt jtc^ auä ber Sonfcrmation bcr 9)?alüeen unb ©eranieen, unb mup folgli^ audj bei ben if)nen parallel ftet)enbcn iKanunfulaccen unb 3?utaceen in weiblid^en SSKcmtnten feine S5erul)runocn ftnbcn. 3n it)vct Orbnung parallcfirt fic^ bk ^amilk mit ben ^arpo» pt)i)Uaccen, bcrcn SJIannlidjeä fie iut l)öd)|!cn S3ollcnbung fortbilbet. SBcr alle bicfe Set 5icl)ungen ridjtig aufgefaßt i)at, wirb nun, nadibcm bicfe ©tcKung yor 5el;n ^aijvcn fdjcn alä in bcr 9{atur begrüntet üorlag, bie abermalige 3errei^ung ber gamilie, bie mitt Qnu fcrnung bcr Cinccn ücn ben ^ypcriccen, bie UntcrftccBung jener unter bie ©eraniecn, ober bcren ©tcUung jwifcl)en ben Slatinccn unb 93Zaloacccn, fowie bie S3erwcifung ber ^i^pcri; ccen jwifd)cn bie Siliacecn unb Jfcerincen ober 3(mpelibccn,*) barum nic^t eben al§ einen erfreulid)cn j5oi-'tf^anbbud}e, in welchem ganj gegen bie @cwo^nI;cit unferer, nur ba^ 2(uälänbifc^e nadjfd;reibcnbcn 3eit, bai offene 3Cuäfprcd}cn Elarcr Ucbcrjeugung uon einem 3ufammem I)an3c ber SJatur ben großen SScifall für biei^ trcfflidjc 3?epcrtorium alleä botantfd);pl)ar; nmceutifc^ Söiffcnäwürbigcn , bei ben unpart()ciifd}cn Ccfcm nur erljö'^t i)at, wirb Linum jwar an bie Övaltbeen angcfc^loffcn, boi^ aber ©. 1911. bie innere tiefere Ueberjeuguncj oon einer nadjftcn 2)crwanbtf(^aft mit ben ^ppcricecn cmpfunben» 53ian ficljt übrigeng bei einem Uebcrblitfe über bie ganje j5amilie, ba|5 bcr Sppuä \icn Linum ii)ve Sljeft'o ober S3afiä akc^ieht unb barum mit ben (Sl)(enaccen f(^on wm Smbrtjo auä fid; innig üermä'I}lt, wä'£)rcnb bk 2fntitt)cfe ber ^i)pcricecn in iljrer männlidjen ©p^dre weiter auö ben ©rcnjcn l)crauätritt, al§ bie analogen 6ari)opf)9Ueen in iijtet wciblidjen S?eil;e gctijan, unb eben baburc^ jucrft bie jweite gamilie, bie ©uttifcrcn, fo Jlar »er; tünbct, wie bie brittc ©ruppe, bie bcr geglicbertcn (Ji^tenaceen, bie brittc gamilie, bie bcr 2(urantiacccn, jucrff anbeutet. •) 35a9 bie 2(mpelibecn bie feibenfd)wanjartigen SSö'gel ftnb, nad^ Ampells, ©eibenfdjwanj ober ©c^mucEüogcl genannt, ifl bereits in ber Flora gcnnanica gefagt werben SSclltc man bie Sitecn nid)t, me c§ fci)n muf5, nad^ iljrer attcffcn ©attung Vitis, fonbcrn nadj Am- pelopsis benennen, fo mufjtcn fte 2Cmpe(opfibccn genannt werben. 310 SDrgaitogcucfc. 131. ^aimtic ©ttttrtgctwnc^fc : Guttiferae» ipijlill: gcud)tfnoten fi'^cnb 3 — 5i, bei anbcm 2 — 4 — 8 — 12:fdd)cviiele fef)r fieine ©aamcn in SSvci, bei 2) unb 3) bie (Saamen meijl mit CO?antet, bünner (Saameni)aut unb of)nc ßitveip, ileimling gerabe, 5Bürjeld)cn flein, nad) berÄcimgrube gerid}tet, bei anbcren umgcfe{)rt} ßotplebonen grop unb bicf unb i>enr>ad)fen. «Staubbeutel 2fa(^erig, innerfeitä IdngSauffpringenb , angen)ad)fen, nur bei llavetieae an ber (gpif^e auffpiingenb , ©taubfdben 00, nur bei wenigen 5 — 7 — S , im elften galle mit bcn 55[umenbldttcrn njedjfeljldnbig , mcift frei, bei einigen po(i;abelpt)ifd) , aud^ ivof)t ber SSlume unten anl)dngenb. — SSlumc 1) 5bldttevig, fi^enb, unten 5ufamment)dngcnb ober l)aubenartig tcr-- ivadjfen, abfallenb, (eberartig, in ber Änofpe umgelegt, bei Marcgravia in eine fegetformige Äappe üernjad)fcni bei 2) unb 3) 4 — 6 — 8 — 10 mit ben Äeld)bldttern n?cd}felnb ober if)nen üoranfteljenb unb frei, ^olfler fel)lt, enblid) nur bei Chrysopia 5 lappig. äiegetation: 1) fletternb unb fd)maro|enb, ftraui^artig , ^Blatter reedjfelftdnbig, fur!|gcftte(t, leberartig, gldnjenb, ganjranbig unb fieberartig, »ielnering, einge; lenft unb leid)t abfallenb. (21d)[c(bldttd)en fe()len.) S5lüt£)en jantterlid), bei wenigen biflinifd^ po[i;gamifd) ober biocifd) (Clusla, HaTctia, Mammea), nd)feli ober meij^ enbfldnbig, einjeln ober in Strauben unb £)olbentrauben. („Epi" ift ndmlid) nid)t immer spica, fonbern Margrav. spiciflora t)at eben fo eine £iolbentraube mit langeflieltcn $ölütl)en unb ebenfoivenig eine ^(ebre alö >I. umbcllata'). 5Sei Marcgrarieae finben fi(^ ciui) au09ei)6{)ltc unb fappcnformige S3ractcen. ©ruppen: 1) Marcgravieae: fructus coriaceus, scmina 00 minima in pulpa ni- dulantia. a) StroraLosIeae: caljce peltato, Stroiiibosia Blume. b) Marcgravieae genuinae: calycc partito, corolla caljptrata. Marigravia L. Antholoma La&. c) lluyscbieae: calyx partitus bibractcolatus, cor. libcre 5-pctala. Norantea yiubl. Ruyscbia Jacq. ■ 2) Clusiariae: plurimac diclincs, Capsula debisccns^ a) llavetieae: antlierae apice debiscentes. Havetia K.H.B. Renggeria Mdsn. (Schwciggcria Mart. non al.) Ar- riidea Camb. IDr^ancgencff. 311 etieI6Iut()ige. S)rbnmtg: eäulenfrucf|ttge. ©uttagcwa'djfc. L) 31arilctic: anthcrae longitudinaliter dehiscentes, coiuiectivo producto. Marila Sw. Anisosticte JJartl. c) Clusieac; untlicrac longitudinaliter dehiscentes, conncctiro truncato. «) Tovoniitcae: Capsula 3 — 4 — 5-locularia, connectiTnm api- culatuni. Vertici Ilaria Itz. Pav. Tovomita Jubl. (Marialvea Mart. Mi- cranthcra Choys. Ochrocarpus J.P.Th.} ß) Mesueae: Capsula 1-locularis bivalvis. Mesna L. y) Clusieae gcnuinae: Capsula 5 — 10 locularis 5 — 10 valvis, Quapoya Jubl. Clusia L, 3) G a r c i n i c a 0 s. baccatae. a) S y 111 p h 0 n i e a e : bacca 00-locularis. tO Chrysopieae calyx 5-partitus, stamina 00 monadelpha. Moronobea Jubl. Syraplionia L. fil, Chrysopia A.P.Th. ß) Gynotrocheae: cal. 4-pai'titus, stamina 8, defiuita, Gynotroclies BU v) Platonieae: cal. 5-partitus stara. 00, pentadelpha» Flatonia Mart. b) Calophylleae: bacca 1-locuIaris, stamina cohaerentia. Canella L. Calophyllum L. Kayea Wall. Apoterium Bl. c)- Mangustaneae: batca 00-locuIaris, stamina libera, a) Rbeedieac: stigma infundibulare, Rlieedia L. ß) Mamraeariae: stigma stellatum, calyx 2-scpalu8 dcciduus» Mammea L. V) Cambogieae: stigma stellatum, calyx 4 — 5 — 6 sepalus aut partitus» Garcinia L. Stalagmites Murr. Pentadesma Don. Tfnmetfung. Sic ©uttifcrcn tt)iebcrf;oIcn bufc^ bte COIvU-cgraüieen ta^ 2Bcfcnt(t(i)e btt ■^i): pevicccn, entfalten if)ve tijpifc^cn j5<^vmcn untec bcn (Stuftecn unb Streiten al§ ©arcinteen bie ^eöperibeen üor. 2)arum cvfdjeint ^fei* in erfteren noc^ einmal bec jiegelactige Äel^ unter bcc gelben SSlume, bte Icbevartige j^cuc^t bcföonAndrosaemumüerglet(i^&av/ mitofelen ©aamcn in SSrci. S)ie ©taubfabcn werben auf btefci: jiücttcn ©tufe frei, aUt ik ScrolTe mu^ auä ib^vct 3fntitl)cfc fi^ erfl »üicbei- f)crauäbilbcn, bk fonbcrbare SJJij|c bei* SÄacc: graüia unb bec 2fnt^oloma ift gleic^fam nur ba^ Clement einer ßorotle. Sic ßlufice fagt iv>ag ftc mU. unb ftcUt einen fdjö'nen SppuS, in bcffcn erfdjeinung mt bai SSilb bcr ©ut-- tiferen erfenncn. S(}re Äapfclftuc^t tdtt aU 2i:ntitt)cfc jwifdjen bic gcud)t bcr SKarcgra; »icen unb ©arcinicen, reeli^e (entere, iüäl)rcnb fie intcnftü i(;cen Don bcr glufice iiberliefec; tcn Äijpu'o fortbilben, in iljrcr grud^t ba^ Äiinftige, bie 2furantiaceen, fc^on Porbereitenb ücrhlnbcn, unb alle formen, wcldje bagewefcn ftnb, n)ieberI;olenb, mit 3CnElängen an bie •^xy pecicccn bie tppiff^eti SKomcnte ber ßlufieen unb bk fünftige SJoUenbung ber 2furantiaccen »erf^meljen. 3£2 Crgnnogcncfe. ©ridtlüt^tg«. Orbnuitg: ©äulenfriic^tigc. Dcan3en3c»5d)fc. 132. gnmitfe. iOrattöCttöCiua'ii>fc i Hesperideae. ^ifliU: gcud)tfnoten 2 — 5 — 10 — 15 — SO.fdcljcrig, %\^tt 1 — 2—4 — 00;faamlid), btc üiel5df)li3en (Swietenicae) sTOetvelfjig; ©nffel cinfad), furi ob« raäpig lang , %uben flemformig ober t)alblugad) unb f opftg ttercint. Äcld) noc^ 5; ober bei anbem 4; ober 3tt)ei(ig, bei bcn leiteten »oUcnbet gtocfig ober fd)uffe(f6rmig 5 — 3jdf)ntg unb j!cl)mbleibenb. Scud)t bei 1) a. b. eine Äapfel unb (gteinftudjt ober Secve , bic klappen bec erj^eren mit (Scl)eibenjdnben in bcr -5}?itte, 1 — 2 (bei wenigen ©attungen 4) ©iwmen in jcbcm '^CKi)?/ Äcimling üerfeljrt, bei einigen mit bünnem Gireei^, bei l)c. Äapfel, beren klappen üon bm (Sci)etbciiHinbcn ftd) ablofen, gdrf)ec 2reil)i9 OOfaamig, flad), untevrodrtS (Cedrela) ober oberivartö (Chloroxylon, Swic- tenia, riindersia) bte(Saamen geflügelt, ©aamenjlrang burd) ben glügel t}in5 burd)laufenb , Giiveifj bunn, ivcimüng teifcl)« (aB 2!ßiebctl)olung »origet bei Cedrela), obet quet Unb 0t)ne (Sirecip (Flindcrsia), ober aufred)t (Swietenia), ßotDlcboncn blattattig. S5ei 2) 5fdd)ci-ige ©teinfrud^t , ©aamenfdjaale l)hu tig, ileimling gerabe, Idnglid), Q'im'v^ flcifd)ig, SBürjeld)cn nad) oben. — 3) £)rangenfrud)t, eine oiclfdd)erige SSecrc mit brüftg pun?tirtcr Üiinbe überlegen, bie S'dcl)ec mit fafttgem S'"fa§ jufammen()dngenb , bei Swietenia unb Soymida auö einem furjen ^^agel cntfpringenb. 'Öegctation: (Strdud)er unb SSdume, SSldttet wed)felj!dnbig , mei)l tebcrartig unb gldn^enb, bei 1) a. b. sufammcngefctu ober einfad), bei c. unpaarig obet paa- rtg gefiebert, bei 2j einfad) mb wed)feljldnbig , jung eingerollt, ebenfalls ot)rK ;Hd)felbldttd)en, 3) in allen Zl)t\Un mit Prüfen dtl)erifd)en SeleS befe^t, SSldt- tet gefiebert, 3sdl)lig, einfad), aber immer ber Slattfticl eingelenft, biefer meif: geflügelt, bie Sldttet üon jenen Selbrüfcn, wie fd)on FHndersia (l. c.) burd); fd)einenb punf tirt, ot)ne3{d)felbldttd)en, bei einigen nur ^rri)felbornen. 851 ütl)en jwitterlid), ad)fel: obet enbjldnbig, einzeln, meift in föüfdieln, Stauben, ^oU benttauben, Stugbolben (liuiuiricac), Öiifpcn. SDrganogencff. 313 Stü'IHiitdigc. Orbnung: ©äulcnfrüc^tigc. Crangengcmädjfc. Wruppm : 1) l\lelicac: corolla %alvata (Swietenieis subcontorta), filamcnta in cy- lindruiu connata, anthcris 8 — 10 — 12 inargini introrsis. «) •^cnuinae: germinis loculi Li- (paiicis l-imucissiiiiis 4 — fi) -ovula- ti, albuinen tenue, radicuia porrecla, cotylcdones foliaccae. (Folia siin- plicia aut coraposita). Quivisia Juss. Calodryiiin Dcsv. Nerej^aniia ff^ght. Arn. Turraea h. Melia L. Azadariclita yi. Juss. — stain. siipernc dislincta: ^lal- lea yi. Juss. Cipadessa Bl. b) Trichilieae: germinis loculi 1 — 2-ovuIati , albuinen 0. radicuia inter cotyledones crassas inflexa. «) Xylocarpeae: cylindrus filamcntonim abbreviatus antheras 8 — 10 (quibusdain 5— (i) subincludens. Xylocarpus äocjj. Carapa Aubl. Goniochiton Bl. Synouiu.'/.Jitss. Lansium Bl. Neraedra A. Juss. Aphanamixis Bl. Aglaia Lour. Milnea Bxb. ß) Trichilieae genuinae: cylindrus filanientorum elongato-tu- bulosus aut conicus, antheras 8 — 10 (qniliusdani 5 — 6 — 7) in fauce gerens, Ää*) Guareeae antherae (i — 10 inclusae. Guarea L. Sandoricuni Cav. Didymoclieton BL Cabralea .4. Juss. Epicharis Bl. Hartighsea //. Juss. Disoxylon Bl. Chi- socheton Bl. ßß) Gerumeae staniina basi tan tum coalita petalis aequinuraera i. e. 5. Gcruma Forsk. w) Heyneeae: antherae petalis dupHcatae exsertae. Heynea Rxb. Trichilia L. Moschoxylon A. Juss. Ekebergia Sparrm. Walsura Bxb. — Odontandra Knth. y) Calpandri eae: OO-andro-raonadclphae. Calpandria Bl. Stemniatosiphon Pohl. c) S Av ie tenieae: corolla subcontorta, filaiuenta in cylindrniii coalita aut sublibera ovula loculis 4—00, biserialia irabricata, capsulae valvu- lis a septis dehiscentibus , semina plana aut alata, cotyledones fo- liaceae. «) genuinae s. quinariae, antherae in filamentorum cylindro. (Pe- tala breve unguicnlata, erabryo Swieteniae erectus). Swietenia L. Soyniida A. Juss. Chickrassia A. Juss. ß) Fv h a y e a e s. quaternariae. Khaya A. Juss. yjCedreleae s. quinariae staminibns distinctis. (Ultimae iaiii folia ptinctata, embryo exalburainosustransversus, Cedrelae inversus). Chloroxyion Dec. Cedrela L. Oxleya Hook. Flindersia R. Br. 40 314 Drganogcncfe. (BticMitfjiQe. Orbnitng: eäu[cnfrüd)ttße. örangengcroädifc. 2) Hunilrieae: filaraenta 10 — 20 — 00 nioiirideiplia, connectiv« produc- to; drupa 5-locularis loculis 1 — 2 spermis , scminüxis albuniinosis. Ilumiria Aubl. Sacoglottis Marl. Helleria A. i'. E. 3) Aurantieae: staniina subcoliaerentia aut libera, baeca plurlmis ae- thereo-oleoso cortice obducta succosa. a) Limonieae: loculorum ovula solitaria paucis gemina. «) Atalantieae 8 — 10 andro-raonadelphae. Atalantia Corr. — oiula 2. supcrimposita: Lavanga Hamilt. Feronia Corr. ßy Triphasieae 6-andrae flore ternario. Tripliasia Lour. li) Bergereae 8 — 10 andiae (Limoniae sp. etiam5-andrae) germuie 6tipitat(>. Beigera Koen. Sclerostylis Bl. Glycosrais Corr. Limonia L. b) Claus cheae: 8 — 10 andrae (i, e. libere diplosteinoneae), germinis loculis biovulatis , ovulis superimpositis. Murraya Koen. Cookia Sonn. Clausciia Burm. Micromelun? Bl. c) Citreae: libere aut subfasciculatiiu 20 — 60 andrae, bacca 00-locula- ris loculis 00 spermis. Aegle Corr. Citrus L. 2(iimcrfung. Siefe tc^te Sfctl)c ücn gamtlicn bitbct btc ©i)ntf)efe ju bec 3;f)eft§ ber (Sijli: florcn unb ju ber 2(nttt{)cfc bcr ©tcrd)fd)na6ct6U'it()i9cn, unb wie btc 3fn6lange jener fidj n>icberf)olcn unb burd) bcn Ijtcr cintretenbcn , cigentf)umlidjen 3;i)pii§ ffc^ t^crfdjmctjenb mo; bifictrten, tft bereits crtt)ä'{)nt rcorbcn, 35icfc 3?et{}c in ftd) fclbll, glicbcrt ftd) »üicbcr in brct fid) frcigcrnbc ©tufen, bfc crftc »crbcreitenb, grö'ptcnt^icilä monabt{pl)ifd) unb nod) mit gcfpaUcncn ©riffeln, bie jwcitc im ©egenfal mcift männlich frei gcn:'orben unb im Söcibtid^cn einen ©djritt ireitcr jur @in; Ijeit gelangt, mit unterbrüdftcm ©riffet unb flernformig, mic bie 3ciger einer U^r ftc^ auS; breitcnben Starben, bie gäc^erjat)! na(^»»eifcnb, bie brittc bann atleä SKä'nnlidjc bcfreicnb unb fortbilbcnb, Eaum am Jfbfdjluffc ixxi njcnig poli)abclpl)ifd} gehemmt, waljrenb Vxt xctxh: lid]e ©pi)are alleä in l}üdj|ler 6inf)eit gefd)Io|fcn, eine innere SJJannigfaltigfeit im SSilbc ber Äugcl »erborgen, 2ü:f jcber einzelnen (Stufe jvicberijolt ftd^ im Äleinen baä fdjönc Sfaturbilb, fobolb mx barauf, irorauf wir in jeber ©tufc eben follcn, unfcr 2Cugc ju lenfcn uerflcljcn. 5DZorp|)ologifc^ aber bcftnben wir ung je^t an bcr SßoUenbung ber formen, Mc§ \^at fi^ in feiner (3pf)ä're auggebilbet unb gegU'ebert unb \)a% fdjönfte ßbenmaajj aller centrtfd) unb ercentrifd; geftellten Zi)i\k ijl wirElic^ erreicht. (Sd}on baS SSlatt, n)eld)cg wir in feiner tiefften Gntflcljung bei ben (Sl)loropI)pt£n, ülö mit bem (Stamme urfpriinglid; üerfdjmoljen, auftaudjen fallen — fo wieberi)olt anö) i)kt in ber f)6'd^flen Glaffe no^ Pacbyneiua bie blattartigen flai^en (Stammc^en unb 3ifcigc, !aum fcviippc^cntragenb an ben Sianbcrn unb in ben Serben mit 5Slittf)en befe^t, unb Xylophylla in unferen ©laäljä'ufcrn prüft unä, ju entfdjeibcn, ob bie jicrlic^en @upf)crr bienblütf}en auä benÄerben oon blättern ober auö btattartigen 3n?n'gcn entfpringen — bann frei auä Änoten fdjeibig l)erau6mad^fen, enblid) fi^) ö'tft'f'^n^/ ^obct unä Ijicr ein, feine Crgnnogcnefe. 315 3ftd6(uthige. rrbnung: unb fd}cn »on ben (5oti)[cbontn an, beginnt iai tcbenbige Spiel »on Änimmung unb fc^reitct libcrair nad) genommener SScnbung jui- ^aiäftrccEung unb auö brm umgcfefjrten 3iiRanbe jur 2(ufi-idjtung fort, n?icbcvI;orcnb unb jrcd)fcli;b aUe ^a-. ßcn unb JHoUungcn unb aüc ©puren »on eotplcboncn.-Serwac^fung unb JQmmuv.q, meiere bic früf;eren gormen geboten. 3fbcr baß SSIart ber SSlattEcimcr fd)uf fid) feinen Äi^puä bnrdj öltcberung, ftc^ jum 2(bl6'fen »on ber Safiä bereitenb, bcnn bai S5tatt foirte nidjt niel)r, rcie bei benSiiccfcn, «OZard^anttcn unb garrcnfräutern, ein üerfdjmoljcncr Sfjcil, ober rok bii btn epi|feimcrn, ein unmittelbarer, nur burd) gä'utnifj rö(jlid)er goafa^ crfdjcincn, lüie l)tcr ?.S. nod; einmal bte Steifen eä nad;bilben, cä foUte ein Crgan n\a-ben, felbfr^ ftSnbig fiir f;d) unb fclglidj loäbar unb eigentl)iimlid) fctbfl fid; gcftaltrnb. Sie ©lieber; ung, n-ctcl;c bitfc (£elbR{länbigfeit bcä SSlattcä »emittelt, muf in ber ©ijntbefe fidj fort.- bilben, barum tritt bic ©lieberung l)ter — na^ antit^etifd;er 2rnbeutitng biefcä ^cv'cjüU= m'ffeö in Quassi.-i u.X — burd) hie pcrennirenben Cinecn fiir bic unteren SSiätter, xvä'g^ nnb bic obern fiel) niäjt ablöfen fönnen, bann burc^ bin Si^Ienaceen für Sjlatt unb fSUi' lljcnftanb lieber kräftiger auf unb fd)liept fid) in SBerboppelung in bcr ©p^äre teä Slattcä bei ben Drangen, beren geflügelter SUittfücl gleidjfam fclbjl fel)on SSlatt ju »erben be= firebt i\t. Äabcn wir aber auf aUen Stufen fdjon Stütr;en crfannt, bic wir \ä)ön ju nennen »erfu^t würben, fo »crbient bcnnod^ bie Sruciflorc bei if;rer inneren .®isi)armcnie, bic liiu fällige SSlijtl}c beä Gifruä, unb in ber 2[ntitl)efc bie fteifc, im tiiffren3eriüitrfni^ beä SBcib: lidjen beljarrenbe Sianunfulacee mit iijuv EOZagnoIiee , fo wie bic im SIKännlic^cn nur aus bem unfreien 3uj^anbe anfangenbc SJialoacee bur^auä nod) nid}t baß Sob, weld^eä wir ben formcnrcidjcn ©ruppen ber 9JelEcn unb damellicn, wie unfcrer norbif^en Cinbc, bem legten bliitl)cnbuftenben «Baume unfereS ©ommerä, nebft feinem tropifdjen ©efolge, fo gern ju joUen geneigt finb. 3n biefen üUen fpric^t ft^ baß I)armonifc^e SSeftrcben ber weiblichen ©pl)are aug, fi^ möglidifr »oUcnbet p bieten, unb wenn bic St;eacecn ben fpaltgriffeligcn Suftanb i'ibcrwunben unb bic Sitiaceen ii)n enblid) biß jur Sfarbe i)in jur (Sinljcit gefüljrt t)aben, fo jtö'rt unä nur no^ bic 33iäl)armcnic in bcr Stugbilbung ber ©aamen, ber Sinbe biejenigc mibM)i söollcnbung suge|lel;en ju fonnen, weld;e bie tropifdjen gönnen in ber gcrtbilbung au§ ber Cinbe, mvUiä) erreichen. 3n biefcr legten mtiije enblid) beginnt ein Icgter litt lebcnbigen SBaltcnä unb ©^affenä, »on Radiola auß biß Citrus eine jtettc »on organtfc^en S^fJomenten, cntfprtngenb auä ber Urjalil be§ Scben6, ber 3weigaljl, bonn fid; fortbtlbenb bnvä) S3crmäl)lun3 mit brct, ft^ enblii^ »crboppclnb unb in aller SBeife com; binirenb unb \iä) wieber üermel)renb biß jur »iclfac^cn giinf. ©o crfd)cint S!Bctbl{d}cä me 3}iännlic^eö in Qleiä) tljätigcm ©treben nad^ cnblicljem 2lbfc^Iu^ einer realen erpofition btß Sbcateö cincä »eget)puä in ©tamm unb SSlatt unb in SSlüt^e unb j^rud^t ficunblid) unb jpic l)eimifd) entfalten. ©o(d}e 2fnfc^auung unb ©mpfinbung erwecft abiv ik Srnbte btr Orangen im (Siibcn Guropaä, X)ic buftcnbcn S3!üt{)cn unb leuc^tcnbtn gviic^te, ircldjc bic mit ibnen rcidjbctabcncn Säume bebecEin, bieten fo üielgeflaltig fic^ bar, bafj tk griinb-- lid^ftcn Si}flematiEer im Unterfdjcibcn bcr Si)pen, irclci)e fte ©pecieg nennen, bifferircn, baf; eine burc^ 3ai;rtaufenbe geleitete j^ortbitbung anä) in unfern Sagen uteUeid)t nod) nimmer erfd)öpft ifl. "Knä) bie grud}t nimmt 3rntt)ci( an btefer Jfuäctnanberlegung oielfadier (5}e= flauen, fogau in normal geicorbenen SKanfircfttäten, balb rücffdjreitcnb in ifjrer 9]?etamor= pl)cfe, bie grud)tfd'd)ec im antitl)etif(^cn ÄppuS ber ^eUtborecn jerfpaltenb unb jufammen^ geneigt tüte eine oielgefingerte >^anb, balb ftd^ fclbfl anttctptrenb, eine grudjt in bin anbcrc oerfc^lte^enb. Jfbev ber innere ©eljalt in bem ütelfäd}ertg oerfdjloffencn, trcid)gcn?crbentn Äapfelgel)aufc ijl ein eblcr, manniQfadj ben SJJenfd^cn erqutcfenb unb t)etlenb, unb mic fdion in Dfiinbien bic SJZangofiane beliebt ijt unb bic gru^t ber Feronia elephantum unb bie SJZarmeleira bcr öunbcrtjafjrigen 3fegle, alle aber nur ifjrem eigenen SSaterlanbe gebeten, fo encecEt antitbctifd} wieber bic bittere ^^ommeranjc unb bic faure Simone, ouö fid) bcn eblen (Sebrat unb ©inaapfel, als bk l)öii}\ten ©aben ^omona'ö, unb genießbar unb burd) Cabung bclebenb, für alle SSötfcr ber @rbe. ©0 mögen wit aud) bann bie 2fnfc^auung nidjt gcbanEenloä nennen, tücnnScmanb bcn ©laubcn in fid) bcfcftigt t)at, biefe >&egpert b een bürften bie ooUenbcren gcrmen beööe-- »t?äd)äreid)6, mit aUcm Siebte genannt rcerben. ^oäj nur auf bem SBcge, roeldjer bcr ©ntiüicEclung bcr ?)flanjcnnatur felbft unb bur^greifenb folgt, ift überhaupt eine CÖfung ber grage, ja felbjl bie ©tellung ber •grage, nur benfbar, weti^c ^Pflanjenform bk Ijödjfte genannt werben bü'rfe. Unb i)at ung bic 5tatur einen artabncifd)en gaben üerlicl)cn, wie »üir glauben bürfcn, baß L in nee iljn gcal;nct, um au§ bem cnbloä erfc^cinenbcn Gl)ao§ ifjrergormen eincSStr; ' fettung ju finbcn, weldje fid) unabtäffig unb unau6gefc^t an beren Icbcnbigeä ^scrtfi^rctren anfniipft, fo mfgcn n^ir üor ber ^anb ernennen, rcie außer bem 2tbfd}(uffe bcä «anj^en üud) bie 2fbfd)liifTe beä einzelnen, »on ben größten bi^ ^n ben fleinflen ©tufen itnb ©ttif; d)en, in if)rer 2(rt, junel)menb unb jlcigcrnb fid) in ftc^ fclber gcflalten. SBie a\ii bem ©taubpilje, auä bem Urtppuö, unb barum anä) im Scben ber 3eit, im-- mer unb immer rcicber alä2Jloment fortgebilbcten unb neugcfc^affenen Urfeime, burc^ !D?cbi-: ung bcr .:^üUen ein inncreä ©efüge uermoglid^t »rirb unb enbltd) bie ©pbarte unb ^^r ^putpilj t)erocrtritt, cbenfo cntroicfclte ft(^ bie gleiste auä äf)nli(^en Urfeimcn, nad) in ibr felbjl begonnenem 3n)iefpalt jn)if(%en bem, waö ju tragen n?ar, unb jirifdjen bem Sräger ober bem Sl)allug, enblid) jur ©prolljatamc unb ^parmcliacee Ijinauf. 2)aä grüne ^flanjcnrei(^ encad)tc bann in ber SClge au§ SQafTer, fie fallen irir forf- bilben, immer mütterlich nur in l)errli^e formen geftaltet, bi^ bann, Aum(Slementc ber fufr cmporjletgcnb, baä 9)?oo6 if)re gormen burd^ 2('ntl}eren männlid) begrenUc. 2)ic garrcn etidblüt^igc. C-rbnung: ©äulcnfrücfjtigc. Drangcngcwac^fe. nefjmen bic Änofpung bcc "iilQm unb SD^oofc in fid) auf unb ycrgcblfd) im (Sivcinnircn ein ßentrum erjlrcbenb/ ftnbet ik^ Cycas unb Zamia cnbli(^ in bcr al-vocjenctifdjcn 2(d)fc. ßentnfdjeä SSttben bcc^innt »on f){crau§ al§ Si)pu§ ber 5*Ponjc, jucrjt |td) cntfaltcnb auä bcrUrfncfpc bci:©pi|Ecimei*: Isoefes. 3(bct bcvÄnoten tljcitt ftd} unb JüicberfjoUftd) unb 3n5ifc^cnrtitc!c betonen fid) jum ©tammc unb ©djcibcn, aU Slättcrp^^antcmc, cnrfrcigcn bemÄnotcn unb9}fannlid}cg gebiert \ia^ SSlattgcbilbc in ben SStattEcimern fid) freigcmad;t (folia decidiia) unb ficö felbfl einen ©egenfal burd) fi(^ gcflcUt i)at (cotyledones oppositae). Unb »raö früf)er auä Änotcn unb unmittelbar anl)ängcnbcn (Scheiben geboren, baä fcl)en »vir ucn ic|t an Mcä au§ ber neuen ©tammfdjidjt cntfpringcn, it)ctd)e fid) bic C^otplcboncn bereitet, unb bie Änofpen wirken wicber mit, bie äußere ©tamm)'d)i^t immer neu ft(^ ju fcliaffen (®i)ntf)cfe). 2fug nicbcren 2(n!ldngcn an bagewefene gormen bilben jucrft bie S^ndjlampbecn, jwci-- felblumig noc^, im einfachen SSlattlebcn fid^ fort H§ jum eblcn 2orbccr= unb 3immetbaum. S)ie6ovoUc tritt bann auf, alä cinfad)cä Slac^bilb beä Äeld)c6, unb atiä bcn ntebcrcn gor^ mcn ber ©Eabiofcn unb ©nngcncfiflcn beginnenb, »uanbclt ber Zr)puä ber ©ynpetalc fort big in bic «ielgejlaltigen formen ber SU)oboraceen unb ©apotacecn. (SlKfiä, «gl. ©. 102.). 2)ic goroUe folgt bem S?ufe bcr mä'nnlii^cn ©pljärc unb fid) tlicilenb ftrebt fie Ipinauö über ik Senbenj be§ immer mc^r mit bcr grud)t ücrf^mcljcnben, fie felbft: nod) fcffclnben ÄeldtieS. 2)ie 6ali)cantl;c, aus ber Solbe unb Scguminofe gefc^affen, burd)läuft i[)rc Slciljcn unb finbet al§ 93?clafrcmce unb ^fmygbalacee ii^vm cnblid)cn Jtfafc^lup, (3l"ntitl)cfc.) 2)ic gruc^t ifl aber ber SnbjwecB bcä pflanzlichen Sebenä, fie mu^ fid) befreien unb frei ron allen umgcbenbcn .Sreifen fclb|irrnnb'g fid) burcf)bilben, fo trill e5 bie 2bee ber »Pflanjennatur. Ser Setrabi)namifi: fagt unS im S^orfpiete ber ßlaffe, rcaä bic grud)t »rill unb XDiv »erfolgen auä il)m burc^ fpaltcnbc ©egenfa^e ik SSerföljnung jur (Sin^eit, welche bic Orange gewonnen. ((Si)ntl)cfc.) SiJie t)kt anatomif(^ unb morpljologifd) innig ik SSKomentc incinanbergretfenb, fid) ftei; gern, fo fteigert fid) aud) pi^i)fiologif(^ t>a^ gortfd)reitcn bcr Sauer »on cinjäljrigcn Ärau: tern unb ©tauben ju ©träuf^crn unb SSä'umcn, fo ftcigert fic^ bann bcr @cl)alt ön ©tof: fen, ©ummcn, ^arjcn unb ö'tl)enfd)cn Dclcn, fo ftcigcrt fid) cnblid) bic Verbreitung »on bcr norbli(J^en (ärbc U^ i)in unter ben tropifc^en ^immel. 2)infen »üir je|t einmal, bic^ 2Cllc§ fei 3ufalt in unfercm ©oftem, glauben n^ir nid)t an bic gefunbenen @efc|e, »erwerfcn wir fie alle, rcie wir fo gern tf)un, »renn fie nid) t bem Ginficroö'l)ntcn tntfprec^cn, ecElä'ren wir bie ganjc Sebuction für ^l)antafiefpiel — fo bteiU IDrganogcncfe. 319 Stielblütl}ige. Drbuung : 8äulenfn?d)ti3C. Orangengcmac^fe, uns benno^ — — ein 3icfu [tat, auä einer objcctiücnSSefti^auungbef (Schöpfung entnommen — roic man un5 — noc^ feineä geboten. — 2iie Betrachtung bct ^'flanjcnnatur auf biefer ?ßat)n ift aber aud^ augleii^ bic tinjigc on mir feit ficbenjef)n ^t^^ren »erfolgten 2(nfd)auun9. ein einfädle S unb ein im 5ücfen ber 9?atur bcgrünbeteä, b. ^. fc rcic fie felbjl iji, ein lebcnbig fortfd)reitenbf g ^rinjip befolgt ifi, unb biefe S3e; folgung mag man funftig, rco fte eg nidjt fepn foUte, confequent mad)en, tci$ rcirb 5Ries manb banfbarer crfennen, alS id) felbf^. 3d) t)abc mid) üorlauftg bet{)dtigt 1) bie ein3,elnen Zi)ii[( be5 ^flanjenforpcrS auf ben vcrfd)iebenen ©tufen ber (Sntnjicfcl: ung bi§ ^flan5enreid)eg, alö rcefentlid) biefelben lieber ju ftiibcn. 2) bicfe Sl)cile nad) 5}?aaögabe il)rcr 6rfd)einung alg 5}?atertellcg unb ?ebcnbigeö, t{)rcr S3ebeutung nad), tveld)e SScbeutung in unferer 3eit burd) bie überfd)ix)englid)e , neu; fi-an56ftfd)c „ glossologie " etrcaS ju fet)r aug einanbcr gegangen unb i^on ber %i; turt'crftanblid}feit abgeleitet trorben , roieber frei ju mad)cn , b. l). mit il)rcn wahren, einfad?en Dramen: «Spore, ir ivarten aber feit lange vergeblid) nod) auf btn britten, iveld)er unö fa; gen foll , ob aud) (Siner von beiben ober deiner von il)nen 9ved)t ^at." ^ier l)afl S)u finfnveilen ^iflorifd)e SSotanif, anflatt bibaftifd);pl)i)fiograpl)ifd)et, unb eö fommt nur auf Did) an, ob ÄDu ■Did) bamit berul)igcn tvillft ober nid)t. ©iebt eg aber einen beruften 05 r unb für ©pflematif, fo bleibe biefer nid)t ba^ ®ef)eimnip eineg Ginjelnen, fonbern ber ©runb fei, roie jebc ?eßat)rl)eit verbient, fiir ^(llc gegeben, unb fo S)u bann biefen ©runb fleifig ergrunbef!, fo l)afJ Su felbft baö ©efel^ ber ü^atur unb fannjl 2}ir feibft gitlu^irort an bcii CpponciUen. 323 fagm, iraS linbcxt o{)nc ®cfc(5 2}ic nidjt ju fagen vermögen, biitn S'u fle^ft bann cifr £)ir fe(bfi flar, alö ein nMf)i-f)aft freicc unb feltjlbeiDu^tec Sorfd)cc, unter bem ®d}u^c bes ©efc^c« in ber 5iatur." Daö ift nun unfere "^ ofitiüi tat, njelc()e feine (Stabilität unb borf) aud) feine 2ru8nat)men fennt, unb ba^ Urgefe^ aller 9]atürlid)feit barin fmbet, ba^ eine gamilie unb icglid}e ©luvpe in bcr Dhuur nur bann eine naturlid)e ijT, trenn fie bem i()r etiva üor; gcfdnicbenon fünrriid)en (5()araftcr nid}t me!)r 3e^ord)t, benn b.i^ ift bic einjigc ßigen^ [d)aft, wciin alle roa{)r{)aft natur(id)en gamilien übereinfommen , ba^ fi'e if)ren ßfjarafter, al6 it)ren Srpuö, erjl in fid) felbff fi^) cn troicf e(n. „3ebeö neueö S^iEtum, jcbeö @cfe(^, baß bie ^Siffenfdiaft erringt, fragt in feinem (mietbaren (Sd}oo^e nid}t blop bic ^eime neuen ^Sifjonö, fcnbern ineUeidjt audj einen noc^ ungcl)eueren Sd)afj für praftifd^c "^rnaienbung , eine taufenbfad^e ©eneration 'ocn ©enuffen, bie nid)t bem Ginjelnen , bic ine[mcl)r bcr gcfammten 5)?enfd:«l}cit ju 6ute fcmmcn. £)aS ift bvtg f)crrlid)e, ba^ menfd)lid) Grquicfcnbe in ber %Uurforfd)un9, bn^ l)ier fein ßrgebnip ba^ anbere au^fd)(ie(jt. 7Uk Sctfd)er reid^en fid) bruber(id) bie ^anbe. ©ner fte{)t auf bem ^Cnbercn unb eririrbt fid) fo eine UH'itcrc 2fu^fid)t. ßr i^enrirft feineö jener gafta, n)e[d)e für "Hik erobert, t)on 2(l[cn aiß \vcil)x ancrfannt iverben muffen, er fd)[icpt fid) nid}t felbftfud)tig in fein (Srftcm ah, ja er gicbt ba§ fcinigc an§ innerer geiffiger 5'?ot{)>renbigfeit auf, ivcnn er eS unt)aUbar fmbet; er mi:^ eö bann aufgeben. Sarum fennt er !eine SSor; nel)mt^ucrei; er (aft 3eben, wie Sebeä gelten. 2)aö fmb reine unb cble ©mpftnbungen unb fte fmb ber Sriumpf ber CRatnrforfdjer, bie (Un btSljalk feine ©effc, feine Äajie, rccljl aber eine grcpe, tt>ot)!irc((cnbe S.imilie bilben foilcn unb muffen." „ £)ag ?id}t ifl aber bie eifige J^anblung ber 5ße[tcn gegeneinanber, roorin bie gottlidje 9iul)e unb Stille bcs Giniclncn au^g(cid}t mit bem ©anjen, unb fiegt über bi\§ bumpfe, uns artifulirte, felbftfud)tige S3raufen ber ginficrnip unb ber 9?ad}t." ^(uggb. allg. 3cit» 1836. b. 19. 2rpr. 176 — 177. Segen bie 5!}?itlebcnben i)dt barum iUn ber 9J?enfd) bic Pflicht, mit i^ncn ju rebett in ber 2ßeife, raie bie D'htur ti)ut, bei 2fncrfcnnung i()reg Strebend für i.'td)t unb fuc '5Baf)rt)eit mit i()nen ju fdjaffen unb mit i{)ncn fraftig ju n^irfen. 2fber aud) if)rcn ^xu tl)umern feine eigene ilraft unb (Srfal)rung o^ne (2d)eu, l)at er offen entgegenjufteden, benn nur bie '2Cntitt)cfen fid)ren jum 2(bfd)lup in ?ß3a()r()cit unb nur ber paffine SWenfd) benjcgt ftc^ gcmdd)lid) mit auf ber üielbctretenen S3at)n, fütirc ftc aud) nimmer in Sewuftfepn 5um Stele, nur er lapt ftd) aud) trieber ablenfen ton einer neuen S5af)n, nad) tre[d)er jene bm Umblicf abftd)tlid) oermeiben. 2}er aftioc 9??ann mup, me cg bm ^ebenben jicmt, neue S5al)nen unb fid)ere fud)en unb ebenen, bic tterfd)iebenartigflc @emiu{)5ftimmung Ginjelner, felbft burd) ©eneraticnen t)inburd), minber beadjtenb, burd) bai Urtl)eil treniger @uten unb 2;ud)tigen , tric burd) bci^ eigene SSciru^tfcin fid) geftdrft \ixi)Un , feft ju Ijalten an bem, ivaö bie 35orfet)ung, al6 fein S()ei(, i()m felber befd)ieben. 2(bcr aud) gegen unfere SScrfa{)ren I)aben tuir dl)n(id)e^flid)ten ju erfüllen. (Sie, bie r'al)ingcfd)icbcnen, leben in unä unb irir leben burd) fie. ^i)x ©utcö unb 53}af)reg v»or Mm 5U eifennen unb geltenb ju mad)en, \\t bic ^ciligfte ^flid)t für un6 unb ivät)renb mir il)rc Srrtbümer fd)onenb t.''erfd)ireigen, tvanbeln trir in ben 23af)nen if)rer3Bat)r^eit unb it)rc ©eifrcr leiten unö in ber 5Biffenfd)aft ba()in , ircl)in ftc felbfl ftd) beftrebten , gelangen ju fcnnen. (So erblü{)t ung oft aug ber ftcljen a>erad}tung in felbflfüc^tigen ©egnern ber (Seegen fon oben, benn e6 ijlt ber fti)onc SSor^ug ber 5iiiat)rf)eit, ba^ fie bem, ber feft an 41* 324 (gcf}luptt)ort an beit ^Djä^oncntcit. ii)t l)a(t, n\mM unU'r^e^cn (aft in bcn ©cljlern bcc felbjlforfdjcnbcn , unpattl)ciifd)ctt genfer. — Unb [0 x\i iä eben bie unpartljetifclje "Zlnetfcnnung bei &\itm, ivae; ba ifl, unb ci)m Untcrfcf}eibun9 t)on Ott unb ^etfon roo unb in tvcld)ec c6 ba ijl, unb bann bic (Sc? fcnnuni^ bcffen unb bie ml)xi , inniäc ^I ci) t u n 9 oorbem, n)a6 n\a^r{)aft f)6l)ec ifi, aii mx felbfi, rocldjc unS flac mad)en fann, übet ung [ctbfi, 2?öm (Se^n jum Sct)n 9cf)t alleä Ceben üt'cr, ©eflaltunf) reift juc Umgcjiattung nur, Unb bie (5rfd)Ctnung fd)iucbt üocüber. 3um 9Jid^t fei;n ift fein ©i^ritt in bcr ^flatnr, — 2Bir finb nic^t, um ju fei)n, 2Bir rcerben, um ju toecben. S i e b 9 f. ber NB. 2fire ^flanjcngattunficn, rccle^c t'loS nac^ if;«c 5?ummei- auä bem Conspectus aufgeführt irovbcn, ftnb i)ter weggeblieben. iVbasicfirpon. Amlrz. S. 260 Abatia. Hz. Pav, 274?— 303 Abelmoschus. Medik, 287 Abietiiiiie. IfW Ablania. .^ubl. 303 Abutiieae. 287 Abutilon. Dill. 287 Acalypiia. L. 281 Acalyphcae. 281 Acantliariae. 190 Acantheae. 190 — «^enuinae. 190 Acanthonjchia. DcC. 235 Acanthopiiyllum. C. A, M. 298 yicantlwiirashim. 188 Acantbus. L. 190 Acer. L. 285 Aceranthus. Morr. 265 Aceratium. DeC". 304 Acereae. 285 Acetosa. P. 23f) Acetosellcae. 294 Achania. Sw. 287 Achotaiia. Cham. Schlecht. 195 Acbras. L. 215 Achyrantheae. 239 Achyrospermum. Bnth. 188 Acidolon. äjü. 281 Acinos. 189 Acinotiim. DeC, 2()0 Acniii(U'nia. Barll. 28": Acmtnii. DeC. 253 Aconiuini. L. 277 Acono^omim. Meisn. 230 Acoriiieae 153 Acrocarpica. 138 Acroct-phalus. flnth. 189 Acrof; lochin. Schrd, 238 Acronodia. /ii. 304 Acrosclüstae. 201 Acrotriiua. Jack. 278 Actaea. L. 277 Actaeariac. 277 Actinospora. Türe:. 277 Actinotns. Lab, S. 221 Adaniia. /ra«. 230 Adaiison. 4. 30 Adansonia. L. 2!)5 Adansonieae. 295 Adella. L. 281 Adenacanthus. N, u, E, 190 Adenandra. /r. 282 Ad('n()<>raniraa. Rchb. 230 Adenoliimm. Rchb. 300 Adeiiopliora. Fisch. 18(1 Adenoiepalum, Spach. 308 Adeiiosiiia, «. Br. 190 Adhaditta. //er/n. 190 Adiantheac. 139 Adiuinia. Rafin. 264 Adonideae. 276 Adonis, L. 27Ö Adoxa. L. 221 Adrastaea. DeC. 278 Adrastaeariae. 278 Adriana. Gaudich. 281 Aechnianthera. I^'.v.E. 190 Ac-ialitis. if. /ir. 203 Aegiceras. L. 214 Aegicereae. 214 Acglc. Corr. 314 Aegochloa. Z?en<Ä. 194 Acgopodium. L. 219 Aildlantlius. Mart. 189 Acscbynanthus. Jac^. 199 Aetheilenia. R.Iir. 190 Acthioncraa. 7?. ßr. 259 Acthiops. 189 Actliusa. L. 220 Agaidh. 11.16.44.45.53.92 Agassi/,. 29 Agassizia. Chav. 198 Agassizia. Spach. 24(» Agasyllis. Spr, 2Z0 Agatlielcpis. Chois. 196 Agathüdj-.s. />on. 211 Agathosiua. JF. 282 Agaveae. 191 Aglaia. Ijour. S 313 Agonomyrtus. Scliauer. 253 Agriiiionia. T. L. 243 Agiiiuonieae. 243 Agrosteae. 14(t Agrosterama. L. 298 Agrostideae. 146 A li l q u i 8 1. 11 Ai^opricon. L. fil. 281 Aiianthus. Dsf. 282 A itnii. Ti Ajiiga. L. 189 Aizoideae. 237 — gcnuinae. 239 Aizoideen. 237 Aizoon. L. 240 Akeesia. Tuss. 285 Alangieae. 241 Alangium. Lam. 247 Alchemilla. L. 242 Alcheniilleae. 242 Alchornea. Sw. 281 Aldrovaiida. Monli. 271 Aiectryon. Gurt. 285 Aleurites. Forst. 281 Alegria. 3/oc. Sess. 303 Alepidia. La Roch. 221 Alfieri, \ ittorio. 41 Alictcres. Accfr. 294 Alisraaceae 143 Alisineae. 144 Allionieae. 174 Almeidea. St. HU. 282 Alonsoa. Cuv. 199 Alopccura. 188 A 1 s c h i n g e r. 11 Alsiiianthus. Dsv. 298 Alsinastruni. 7'. 248 Alsine. L. 236 Allsinelia. Renth. 298 Aläodeia. A. P. Th. 26}) Alsodineae. 26'«> — genuinae. 269 Alstroemerieae. 1» 42 326 9? e g t (I c r. Althaea. L. S. Altheria. J.P. Th. Alysseae. — genuinae. Alyssuin. L. Alzatea. Hz. Pav. Alzateae. Ainaiioa. Aubl. Aiiiaracns. Hnth, Amarantlicae. — geiiuinae. Amaranthus. L. Jmarenus. Presl. Amarylleae. Amaryllineae. Amhleia. Ainblygtineae. Ambly^onuin. Meisn, Araltraria. Cr. Ambrosieae. Ambrosineae. Amentaceae. Ainctliystea. L. Amcthysloides, Aiumi. L. Amiiiineae. — gemiinae. — seselineae. — teretiusculae. V. Ammon. Anmiyrsinc. Prsh. Anionieae. Amonia. A'estt. Amoria. Presl, Ampelopsis. Mchx. Amperea. A.Juss. Araplübolocarpae. Arapliiceiiianthae. — labiatifl. — li-ulifl. _ tiibulifl. Ampliigynanthae. — labiatiilorac. — lifjuliflorae. — tubiiiillürae. Amphirrhoge. Hchb, Arapbirrbogeae. Amphirrhox. Spr. Araphischistae. Amphiscopia. N.v.E. Ainygdalaceae. Amygdalaceen, Amyritleae. Aiiai)acna. A. Juss. Anabaseae. Aiial)asi8. L. Anacampseros. Sims. Anacard ieae. Anagiillideae. Auagallidiiiin. Griseb. Anagallis. L. Ananasseae. Anarrbiiinm. Dsf. Anaslatira. L. Anastaticeae. Anavin^u. Rheed. Anaxagorca. St. Uli. Ancistrolobus. Spach. 286 Anchletes St. HU. S. 2(5?) 291 Anchoiiiiira. DeC. 25!) 25» Anoistrocarpus. K,H.B. 239 259 Allda. Piso. 281 259 Andracbne. L. 282 301 Andreaeaceae. 137 301 Andreaeaceen 137 282 Andreoskla. DeC. 2<>0 188 Andrographideae. 190 239 Andrographis. IVall. 190 239 Andiomeda. L. 20f) 229 Andromedeae. 20(i 22ß Andropogoueae. I4<) 151 Androsaeeae. 204 151 Andiosaemeae. 307 188 Androsaeinuiu. 308 23() Andrzeiowsky. 18. 75 23fi Andrzeiowskya. Rchb. 2«0 180 Anemone. L. 27(i 182 Anemoneae. 27(i 142 — geniilnae. 27(> 171 Aiiesorrhiza. Cham. 220 189 Anethum. T. L. 220 189 Angelica. L. 220 219 Angelioeae. 220 219 Angclonia. K.II.B. 198 219 Aiigiocarpicae. 190 220 Aiigoliiniia. Scop. 247 220 .Vngopboi-a Cav. 253 21 .\ngophoreae. 253 20« Anisactift. DeC. 220 157 Anis(>ihilus. IfVil. 189 243 Anisodontiuiu. Rchb. 188 22(i Anisodns. Lk. 201 221 Anisoiiieles. R. Rr. 188 281 Anisosciadium. DeC. 219 139 Anisosticte. Burtl, 310 182'Anoda. Cav. 287 182 Änodeae. 287 182 Anisvm. Ad. 219 182 Anogra. Spach. 24fi 182 Anona. L. 278 182 Anonariae. 278 182 Anoneae. 278 182 — genuinae. 278 2()9 Anoptcnis. Labill. 233 2()9 Anredcra. Jiiss. 240 2(>*1 Antluisciis. P. 219 255' .\nti.horns. L. f. 303 im Ai.tidc-^.üa. /.. 281 254 Antinhinariiie. 198 254 Antiirl.iiu-ar. 198 224 Antinhinimi. L. 198 2H1 AiUb.ucrcis. Lab. 199 239 AnÜKtccroteae. l'iii 239 AnliK.clei.sla. Afz. 211 237 Ant!io(!(iidron. Rchb. 207 224 Anthodon. Rz. Pav. 301 204 Antlutloiiia. Lab. 310 211 Antli(»spenneae. 180 204 AntluKspfriiinm. L. 180 151 Antbosiciuma. A.Jitss. 281 198 Antl5>!litlcac. 22(i 258 Anüi, His. L. 22«> 258 Aiiycliia. Mchx. 235 273 Apatelia. DeC. 302 278 Apcil)a. Aubl. 303 308 Äphanes. L. 242 Aphania. Bl S. 285 Aphanochilus. 188 .4phanoinyxis. Bl. 313 Apbanosterama. St. HU. 277 .Apliragmus. Audrz. 2(i0 Apiiun. T.L. 219 ipolophyllum. A, Juss, 282 .4p<>cyneae, 211 Apodotci. 183 Apostasieae. 155 Apoterinm. Bl. 311 Aqiiifoliaceae. 214 Aquilegia. L. 277 Arabideae. 2W) — genuinae. 2tt0 Arabidopsis. DeC. 2fi0 Aial)is. L. 2fi0 Arabisa. Rchb. 2fiO Araceae. 142 Ai-alia. L. 221 Araliaceae. 221 Araucariae. 11)8 Aibuteae. 201» Arbiitus. L. 201» Archangelica. Hoffm. 220 Archeinora. DeC. 220 Ardiitaea. Mart. 302 Arctopus. L. 219 Aictostapliylos. Adans. 20(» Ardisia. Sw. 204 Ardisieae. 204 Arecariae. , l38 Aremonia. Aecfc. 243 Arenaria. L. 298 Arenarineae. 298 ."^rgemone. T. L. 21i4 Argeninneae. 21»4 Argythanineae. 281 Argythamnia. P.Brw. 281 Aristdlochia. 173 Aristolticbiaoeae. 173 Aristol(»<;iiicae, 173 Aristotelia. VUerit. 304 Aristotelieae. 304 Ainuiia. W. 203 Arnierleae. 203 Arink'inhtcrgewächse. lOl Annoracia. G.M.Fl. Wett.2.m Ainioracieae. 2fiO Ai-ncbia. Forsh. 192 Ainohlia. Hl. 2:iO Ar not. IValker. 12 Aroi(icae. 142 Aroiiiadendi'on. Bl. 278 Aroniaria. 189 .Aronginvächs«. 142 Arracacha. Bmicr. 219 Airiulca. Camb. 310 Arta!>otry.s. R.Br. 278 Artedia. 7.. 220 .Irtiioiiariae. IUI Aitlu-opliyllnm. Bl. 221 ArLbro/aniieae. 140 .^rtocarpeae. IVi /Irtoiicina. Dev. 199 Aruba. i\.v.E. 283 Arnndinaceae. 14fi Asarineae. 173 D? e g i (1 c rl 527 As'cherson. S. Asclvpiiideac. Asclcpiiulcen. A8cle|iieiie. Ascra. Schott» Ascjreae. Ascyron. L. Asiiiiiiiii. ./r/. Asperiloliaoeae. Schizorarpicae. ]rliü<;ni'|ii('ae. Capsi lareä. Aspertig^o. L. Aspliodeleae. Aspicai'pa. Rieh. Assonia. Cao. Astartea. DcC. Asteplianeae. Asteracantim. N.v.E. Asteriiiciiiiu. Cham. Asterocar|)eae. Asterocarpiis. Neck. Astilbe. Jiamilt, Astoma. Dec, Astoniaea. Rchb. Astragaleae. Astraiitia. T. L. Astrapaea. Lindl. Astrapaeariae. Astrephia. Dufr. Astrodon. Astrotrichta. DeC. Astydamia. DcC. Asystasia. Bl. Atalantia. Corr. Atalantieae. Atamisqnca. Micrs. Athaiiianta. L. Athenäen. Schreb. Atlierospermeae. Atocion. Oth. Atragenc. L, Atraphaxis. L. Atrema. DcC, Atriplex. L. Atripliciiieae. Atropa. L. Atropeac. Aublctia. Wich. Aiihrietia. Adans, Aiicuba. Thb. Aiidibertia. linth. Anrantieae. Aiirinia. C. A. M. Aiitommarchia. Colla. Avenaceae. Averrhoa. L. Avicularia. \Iehn. Axonotccliiuiu. Fnzl. Axyris. L. Ayenia. L. Aylmeria. Mart. Azadarichta. A.Juss. Azalea. L. Azorella. Lara. Barazia. Raea. Commers. Baekea. L. . 106 Baeljeoao S. 253 207 Baeobotrys. Forst. 204 207 Ualf^kernflechten. 133 208 ilalunoplioreae. 163 274 iJalai-dta. Cambess» 236 307 iiailota. L. 188 207 Kalsainina. Riv. 2W 278 Halsaiiiineae. 2!)4 192 Baiiibuseae. 14(» 192 Banara. Aubl. 274 1»3 Baiiisteria. L. 299 193 Banisterieae, 29}> 103 Banflya. liaumg. 298 154 Barlcria. L. 190 200 Barlerieae. 190 201 Baro8ina. W. 282 253 Barraldeia. A. P. Th. 282 208 Harrauitia. Spr. 282 190 Barreria. Scop. 214 221 Barrinfftonieae, 251 201 B a r t ii n g. 11. 15. 16 201 Bartlirigia. Brngn. 253 230 Bartonia. Sima. 232 218 Bartramia. Gärt, Lam. 303 218 Basella. L. 239 226 BasHileae, 239 221 Bassia. Koen. 215 287 ßastardia. K. 287 287 Basiardieae. 287 178 BatrachiuiD. DeC. 276 188 Bauer. 22 221 Baiiera. Andr. 230 220 Bauereae. 230 190 Bau hin. 28 314 Baumannia. Spack. 246 314 Beatsuiiia. Ro.vb. 272 267 Beaufortia. R.Br. 253 220 Begonla. L. 23(i 273 Begonieae. 236 174 B e i 1 s c li m i d t. 18 298 Belangera. Camb. 230 277 Bell. 20 23(i Beloperone. N. v. E. 190 218 Benthain. 12. 262 1 238 Berbereae. 2((5 238 — genuinae. 265 201 Berberideae 265 201 Berbeiis. L. 265 282 Bergeiiia, Mnch. 230 259 Bergera. Koen. 314 221 Bergereae. 314 189 Beigia. L. 24ö 314 Beringeria, 188 259 B e rn a r d. Jiiss. 4 283 Bernhard!. 11 . 32. 46. 67. 68 1 146 licrnardia. Iloust. 281 294 Bernhard ieae. 163 236 Berria. Bxb. 203 23(J Berteroa. DeC. 25!f 238 B e r 1 0 1 0 n e. 3(» 292 lierula. K. 219 235 Besser. 18. 31 313 Bessern. Spr. 2((5 206 Beta. L. 239 221 B e t c k e. 11 182 Betckea. DeC. 178 198 Betonica. 188 253 ßetnleae. 172 Beurreria. Jcq. S. 193 Beyrichia. Cham. Schlecht. IIMI B i a 8 0 I e 1 1 (>. Biasvlettia, Koch. Biasolettia. Prsl. Bifora. lloffm. Bignoniariae. Bignonieae. Billard iera. Sm. Billardiereae Billotia. Colla. 11 219 291. Anm. 291 228 198 198 270 270 253 Biliinbia. {Bheed.) Rchb. 294 Binectaria. Forsk. 215 biophytuiu. DeC. 294 Bischoff. 11. 56. 89 Biscutella. L. 259 Biscutelleae. 259 Bistella. Desf. 230 Bistorta. T. 236 Bivonaea, Fl. Mex. 235 Bivonaea. Rafin. 281 Bixa. L. 274 Bixaceae. 272 Bixaceen. 273 Bixeae. 274 Bixincae. 273 Bladhia. Thnb. 204 Blairia. L. 206 Blandovieae. 163 Blasieae. 137 Blattmoose. 136 Blechuni. Juss. 190 Blephilia. Rafin. 188 Blighia. Kön. 285 Blitanthus. Rchb. 238 Bliteae. 239 Blituni. L. 239 Bloch mann ia. Weig. 236 Bluff. 11 B 1 u m e. 11. 143. 149. 155, 164. 174 Blumenbachia. Schrad, 233 Blumenbachieae. 232 Blumia. Spr. 302 Bocagea. St. Hil. 278 Bocageae. 278 Bocconia. L. 265 Bocconieae. 265 B o e b e r. 18 V. B oen inghansen. 11 Boeninghausenia. Rchb. 282 Boerhaavieae. 174 Bojer. 62 Boisduvalia. Spach. 246 Bolax. Cnmmcrs. 221 Bolema. Dsv. 260 Bombaceae. 295 — genuinae. 295 Bonibax. L. 295 Boniliycospermum. Prsl. 295 Bongard. 18 Bonjeania. Rchb. 226 Bonnaya. Lnk. 199 Bonnetia. Mart. 302 Bonnetia. Schreb. 302 B o n p 1 a n d. 292 Bontia. L. 196 328 9? c g i (l c r. Bornsseae. Borkhausen. Boronia. Sm. Boronicae. Borragineae. Borrago. L. Boscia. Lam. Bosea. L. Botrophis. Raßn. Botrycarpum. Rieh. Botryospermum. Bunge. Bonania. Raf. Bovea. Dscsn.^ Boussingaultia- K. H. B, Bowlesia. Rz.Pav. Brachsenkräuter. Brachycarpaea. DeC. Brachychiton. Schott. Brachychitoneae Brachycoris. Schrad. Brachylepis. C.A.M. Biachyolobos. AU. Brachysteinraa. D. Don. Brachysiemimi. Bragantieae. Bramia. Lam. Biandonia. Rchb. Brandpilze. Brassica. L. Brassiccae. _ — genuinae. Brathydeae. Bi-athydium. Spach. Brathys. Mut. Brava'. Strnb. Hpp. Bräun, Alex. 11. u2 Brebissonia. Spach. Brexia. Noronh. Brexicae. V. Bridel. Briedelia. IV. Bronielieae S. 158 264 283 283 1«)2 1«)2 2()1 239 277 238 193 285 199 239 221 141 259 Endl. 291 291 199 239 2ß0 298 188 173 199 198 129 261 260 261 308 308 308 260 106 246 214 214 11 282 151 B r o u g n i a r t. 62. 65. 87. 93 Broiinia. H. H. B. 232 Broussaisia. Gaudich, 230 Browallia. L. 11>9 Brown. Rob. 3. 12. 56. 60. 61. 65. 72. 75. 88. 210 Brownlowia. Rxb. 303 Bruch. 11 Bruckenthalia. Rchb. 206 BrünuMlüa. Gärt. . 236 Bni^mamia Bl. Vii BruKinausia. Pers. 201 Brnr.ieac. -"" Bninonia. Sm. 196 Bruuoniariae. 1556 Brunsfelsia. L. 199 Brunsfelsieae. 199 Bubon. L. 220 Buchncra. L. 199 Buddleja. L. 199 Buddleioides. 189 Büttnereae. 292 — genuinae. 292 Büttneria. Löffl. 292 Buffonia. '-97 Bugula. S, B u c k 1 a n d. Bulbocapus. Beruh. Bunielia. Sw. Bunchosia. Juss. Bunge. Buniadeae. Bunias. L. Buniuin. L. Buplcuruin. L. Burgsdorfia. Mnch, Buriuannieae. Burin eiste r. Burkhard. Bursaria, Cav. Bursarieae. Busbeckia. Endl. Butonieae. Buxeae. Buxcae genuinae. Buxus. L. Byblis. Salish. Byrsantlies. Prsl. Byrsoiiiina. Rieh. Byssaria. Bystropogon. VHerit. Cabraica, A. Juss. Cachrys, T. L. Caeosciadium. Cacoucia. Atibl. Cactcae. Cacteae genuinae, Cactus. L. Cactusgewächse. Cadaba. Forsk. Cadabeae. Caesalpinieae. Caesarea. Comb, Caesareliae. Cascaria. Jeq. Casearieae. Cakile. T. L. Cakileae. Caladieae. Calamintha. T. Mnch. Calandrinia. Knth. Calceolaria. L. Calccoliis, Caldasia. LaG. Calepina. Adans. Calcpineae. Calicieae. Callaceae. Calleae. Callianthemura. C. A. M. Callicoma. Andr, Callisace. Fisch. Callistcraon. R.Br. Callitriche. Callitrichineac. Calluna. Calluneae. Calobotrya. Spach. Calodendrou. Thb, Calodryum. Dsv. Calomelissa. Calopliylieac. Calophylluiu L. 189 Calorrhabdos. Benth. S, 198 61 Calosphace. 189 264 Calothamnus. Lab. 253 214 Calothyrsus. Spach. 285 299 Calpandria. Bl. 313 18 Calpandrieac. 313 258 Caltha. L. 277 258 Calycanthae. 217 219 Calycantheae. 174 220 Calycomorphuni. Pres?. 226 189 Calyptranthes. Sw. 253 151 Calyptrion. Ging. 269 11 Calyptrobrya. 131 11 Calyccreae. 182 270 Calylophis. Spach. 24(> 270 Calythrix. LaB. 253 267 Camarea. A. St. IUI, 299 144 Camelina. Crlz. 2(»0 289 Camelineae. 2<>0 282 Camellia. L. 302 282 Camellieae. 302 272 Campanula. L. 189 18() Campanulaceae. 185 299 Campanuleae. 186 129 Campanuleae genuinae. 186 188 Campanuraoea DeC. 18(i 313 Campliorosraa. L. 239 219 Caiiipomanesia. Bz. 253 219 Campuleia. ./. P. Tft. 199 247 Campylanthera. Schott. 232 Endl. 295 232 Canipylia. Siveet. 2})0 234 Campylopelma. Rchb. 308 232 Carnpyloptts. Spach. 308 267 Campyhtsporus. Spach. 208 267 Campylostachys. Jintk. 203 227 Canarina. L. 186 294 Canarineae. 186 294 Candollea. LaB. 278 273 Canncae. 157 273 Caneila. L. 311 259 Canscora. Lam. 214 259 Cantua. Juss. 194 142 Capellia. Bl. 278 189 Caperonia. A. St.Hil. 281 237 C a p i e u x. 19 198 Capnoides. Gärt. 204 189 Capnophylluin. Gärt. 220 219 Cappareae. 26*7 258 Cappareae genuinae. 2(i7 258 Capparideae. 'JiHi 132 Capparis. L. 26*7 142 Capraria. L. 199 142 Caprarieae. 198 276 Caprifüliaceae. 178 230 Capsella. f cnt. 259 220 Caraipa. Aubl. 302 253 Caramboleae. 294 280 Carapa. Aubl. 313 280 Cardamine. T. L. 2(»(> 206 Cardionema. DeC. 235 206 Cardiopetalcae. 278 233 Carditipetaluiu. Schlecht. 278 282 Cardiopsis. Ilaviill. 193 313 Cardiospermae. 28» 189 Cargillia. R.Br. 214 311 Cariceae, 147 311 Caiiciiuac. 147 Dt c g i |t c r. 32d Cansiera. S . 170 Carisseae. 211 Carmelia, DeC. 220 Caroifleft. DeC. 21«) Carolinea. L.fiL 2<».5 Cnrota. 220 Carrichtpra. DeC. 2(»0 Caruin. L. 21!) Ca ms. 7.21.8 2. 2H3 Caryocar. L. 2J)r) ( arvophylJiiceap. 2»') f'aryopliyllenc. 2«)7 CarvophvHus. T. L, 25)5 Caa'alcii.\st. Hil. 27() Cassifireae. 227 Cassiiiccen. 227 Cassini. 84. 88. 2()4 Cassiiiourea. . 17!) Castfla. Turp. 28;) Casteleae. 283 Casiiarina. 170 Catt'pha. Leichen. 221 Catliartolinnni. Rchb. söfi Catinjra. y/iibl. 253 Cato^taclnis, 188 Catiiriis, L. 281 CaviiUinm. Schott. F.ndl. 291 Cavanilla. Lam. 21') Cavunillfsia, Itz.Pav. 2!].> Cancalinae, 21«) Cancalis. L. 21«) Caucantluis. Forst. 2!)«) Caiili'rpeae. 13fi Call Ulli a. /F. 1()2 Caulojiliylleae. 2(15 Cauloj)!iyllum. Mc^x. 2()5 Ceanotheae. 222 Cedrela, L. 313 Cedrela, Lour. 233 Cedreleae, 313 Celastreae. 301 Celastrus. L. 301 Celsia. L. 19«) Celtideae. 172 Centanrella. Michx. 211 Centaurinne. 182 Centinodia. J.Jiauh. 230 Centranthera R.Bt. 1«)8 Centianthiis. 178 Centropojjfon. Presl. 18f) Centunculus. L. 204 Cepliäelideae, 180 Cepliäelis, 180 Cephalantheac, 180 Ceplialanthus. 180 Cephalohyptis, 18«) Cephalostigma. DeC. 180 Ccphalotus. 230 Ceraraanthe. Rchh. 198 Ceraniiaceae. 130 Ceramieae. 130 Ceranthera. P.B. 209 Ceranthereae. 269 Ceranthus Schreb. 213 Ceraseae. 254 Cerastieae, 2«)8 Cerastium, L. 298 Ceratiola. Rieh. S. 282 Ceratocarpns. L. '2'i^ Ceratocaulon. Rrnh. 201 Ceratoceplialeae. '276 Ceratoreplialus. Mach. 276 Ceratocoieta. DeC. 303 Ceratoiiicae. 227 Ceratoiietainni. Sm. 2.^50 Ceratophylleae. 162 — genuinae. 162 Ceratostemiiia. Juss, 206 Ceratoyylon. lUumc. BGH Cnrcorarpiis. K. //. B, 242 Cerc^odia. Murr. 244 Cereasier. DeC. 234 Cemt^. Juss. 284 Cervaria. Riv. 230 <' e s a l p i n i. ] Cestniin. L. 201 Chaerophyllum. L. 219 Chaefocrater. Bz. Pav, 272 ('hai'tonychia DeC. 235 Chailletieae. 224 Cliamaedrys. ]89 Cliamaelaiicieae. 253 Chainaeiaurium, Dsf. 253 Chaniaeledeae. 206 Chiimaeneriura. T. 246 Climnaepitys. 189 ChamaesiderHis. IHf-^ Ciiiiiiiira. Thb. 260 Chaniisso. 11,26 Chamissonia. Lk. 246 Chara. L 162 Cliaraceae. ißl Cliasmonia. Prsl. 188 Clieirantlieae, 260 Cheiranthiis. L. 260 Cheirop^ifi. DeC. 211 Chciiostemnn. Hb. Bpl. 295 Cheirostemoneae. 295 Cheiidonieae, 264 Chelidoniuin. C.BaUh.L. 264 Chelone. L. iQjS Chcnopodeae. 238 — f^enninae. 238 Chenopodiiim. L. 238 Clicrieria. ITcill. 29S Chiazospermura, Brnh. 264 Chi(^haea. Prsl. 291 Chickrassia. J. Juss, 313 Chilodia. 7/. Br. 190 Cliimonantheae, 174 Chiniopliila. Prsh. Rad. 206 Chioiiantliiis, L, 213 Chironia. L. 211 Cllironieae. 210 Chisocheton, Bl. 313 Cliitonia. Moz.Sess. 285 Clilcnaceae, 308 Chlora. L. 211 Chlorantheae. 167 Clorideae. 146 Chlorophytä. 135 Chloroxylon. DeC. 313 Chorcorus. DeC. 303 Chorilaena. Endl, 282 Chorisia. Kunth. 298 Chorisina. Lindl. Chdrispora. DeC. C li () II 1 n n t, Clii-istiania. Prsl, Chrii<'aufrin. Lk. CÄcT/se/s. Lindl. Chryscnm. Chrysitiicheao. Clirysobalaneae. Clir^solxdrya. Spack. Chiysttpia. A. P. TA» Chrysopieae. Chrysophylleae. Chrysiiphylliiin. L. (^hrysdspleiiieae. Chrysospleniiini. L. Cianitis. Reinw. Cicendia. Jdans. Cirlioriaceae. Ciciita. L. Cipadessa. Bl, ('iinicifufja L. Coptis. Salisb. Cincliona. Cinchoneae. Circaea. L. Circaeeae» Cisseae. Cissiis. L. Cisteae. ^ — genuinae» Cistineae. Cistus. T, L. L'istnsj^ewächse. Citreae Citrus. L. Cladoiiiaceae» Cladostepheae. Claoxylon. A. Juss. Clappertonia. Meisn. Claiisia. Abat, Claritia, Prsh. Claiiseiia. Burm, Clauseneae. Claytonia. L. Cleniatideae. Cleniatis. L. Cleoine. L. Cleoineae. — g:enuinae. Cleomella. DeC. Cleonia. L, Clermontia. Gaudich. Cletlira. L. Cleyera. Thnb. Cliffortia. L. Clifforticae. Clintonia. Dougl, Clintonieae, Clusia. L. Clasiariae, Clusieae. — genuinae. Cluytia. Cluytieae. Clypeiola. L. Clypeoleae. 43 i. 290 259 21 274 186 264 219 147 254 2;i3 311 3tl 214 214 2:^0 2.30 230 211 182 219 313 277 277 180 180 246 246 221 221 272 272 270 272 270 314 314 132 136 281 303 240 246 314 314 237 276 277 267 266 267 267 189 186 206 302 243 243 186 186 311 310 311 311 282 281 2ö9 259 330 Cneraidostacliys. Mart. S. 281 Cneoreae. 2ö2 Cneorum. L. 2ö'2 Cnidiura. Cusa. 220 Cnidoscolus. Pohl. 2»1 Cobaea. Cav. 194 Coroinae. 158 Cüccoloha L. 236 Coccolobeae. 236 Coccyganthc. Rchb, 29« Coch'learia. L. 260 Coclilidiosperina. J?cÄ&, I9ö Cochlospennuiu, K,H,B. 302 Codia. ForsJ. 230 Codiaeum. Rmplt, 28 1 Codon, L, 194 Codonopsis. PcC 186 Coelanthura. Fnzl. 236 Coelocline, X DcC, 278 Cofleariae. 180 Coffeineae. 180 Coffea. 180 Cola. Schott. EvAl. 291 Colbertia. Salisb. 278 Colchiceae, 152 Colebrookia. Rxb, 188 Coleoides. 189 Coleophyta, 141 Coleus. Lour, 189 C o 11 a. 253 CoUadonia. DeC, 219 CoUemaceae. 133 Collinsia. ^lltt, 198 CoUinsonia L, 190 Colloraia. Nutt. 194 Colona. Cau. 303 Colqiihounia. JVall. 188 Columbia. P. 303 Coluinelleae. 213 CoUimellia. Rz. Pav. 213 C o 111 b e. 5 Coiiibrt'teae. 247 — ojenuinae. 247 Corabretiira, Löffl. 247 Coinmelinaceae, 148 Corainelineae. I4y Coiumia. Lour. 281 Compositae. 182 Conccvcibiini. Rieh. 281 Coiidylocarpus. Hoffm, 220 Coiifervaceae. j^ö Coiifer\eae, 135 Coniterae. 168 Coiiiocai'picac, i3i Coniocybeae, 132 Conioselinura. Fisch. 220 Coniuui. L. 219 Connarcae, 224 Conolioria, Aubl. 269 Conohorieae. 269 Conoimorpha Oth. 298 Conopodium K. 219 Contortae. 209 Convallarieae. 153 Convolvulaceae. 194 Convolvule.ie, 194 Cookia. .Sonn. 314 Coprosma. 180 Di c 0 i )1 e r» Coprosraeae. S, 180 Corchoreae, 303 Corchorus. h. 303 Corda. 11.50.62.119 Cordia. F/. Mej. etöeC. 'LVo Cordia. L. 193 Cordieae, 193 Cordiera. 180 Cordylocarpiia. Dsf. 259 Corema. Don. 282 Coreosma. Spach, 233 Coreta. P. lir. 303 Corctioides. DeC. 303 Coriandreae, - 218 Coriandruiii. L. 218 Coriaria. JSissol, 283 Coriaricae. 283 Corideae, 204 Coridiuiii. Spach, 308' Coris. L. 204 Corisperinum. L, 239 Corniculatae. 228 Corneae. 221 Cormis. T. L. 221 Coroiiariae. 153 Corojie. nffgg, 298 Coronilleae. 226 Coronopus. T. 202 CorreadeSerra. 50 Correa. Am. 283 Coirigiola. L, 237 Cortia. I>cC. 220 Cortusa. L. 204 Cortuseae. 204 Corydaleae» 264 Corydalis. f'ent. 264 Corymbieae, 182 Corynandra, Schrad,Rchb.26~ Coryiiaudreae, 267 Corynostyleae. 269 Coiynostylis. Mart, 269 Coryphaeae, 158 Coryphariae. 158 Cosnianthus Nolte. ROC^ Eu toca, 193 Cossignia Commers, 285 Courtoisia. Rchb. 194 Contoiibea, Jubl. 211 Cranibe. 7'. L. 259 Craniotoino. Rchb, 188 Crantzia. jVatt. 220 Crataeva. L. 267 Cratericarpuin. Spaeh. 246 Crawloidia. /Faii, 211 Creiuolobiis. DeC, 249 Crescentia, L. 199 Cristaria. Cav. 287 Crithinum. T,L, 220 Crossandra. Sulisb. 190 Crossophijllum, Spach, 308 Crossostipraa, Spach. 246 CrossostylU, Forst. 253 Crotoii. L. 281 Crotoncae. 281 Crotonopsis. Mehl. 281 Crowea. Am. 282 Crozophora. A'ecfr. 281 Crozophoreac. 281 Cruciella. Lesch, S. C r u s e. Cryphia. R, Br, Cryplia, Nutt, Cryptantha. Lehm, Cryptoearpus. K. II. B, CryptophragmUim. N.v.E, Cryptostegia. R.Ur, Cryptostefj^ieae, Cryptotaenia. DeC, Ciicubalus. L. Cucurbitaceae. Cueurbiteae. Cuminuin. C. Bauh, L. Cunila, L. Ciinonia. L, Cunoniaceae. Cupania. Plum, Cupanieae, Ciipressinae, Cuiatella. L, Cuscota. L, Cusciiteae. Cusparieae, Cussonia. Thnh, C II V i e r, Cyanea. Gaudich. Cyanocephalus, Cyathoideae. Cybianthns. Mart, Cycadeaceae. Cyeadeae. Cyclainen. L. Cyclaiitlieae, Cyclolepis. Moq, Tand, Cyclospermitm. LaG, Cyclostegia. Cylactis, Rafin, Cymaria. Benth, Cyminosma. Gärt, Cymopteris, Rafin, Cynancheae. — genuinae, Cynareae, Cynocraiiibe T. Cynocrambeae, Cynoglosseae. Cynoglossum, L, Cynoiiiorieae. Cynosbata. DeC, Cynosciadiuiii, DcC, Cypereae, Cypcrg^räser Cyperiiieae» Cyperoideae. Cypripedieae. Cypselca. 'Purp, Cyrta, Cyrtandra Forst, Cyrtandreae. Cysticapnos, Boerh, Cytineae» Cytineen, Cytinus, Dacrydium. Dactylaena. Schrad, Dactylicapnos. JVall, 221 11 190 248 193 239 190 208 208 209 298 184 184 219 188 230 230 285 285 168 277 239 239 282 221 26 186 189 139 204 139 139 204 158 238 219 188 243 189 282 220 208 208 182 243 243 192 193 164 290 220 147 147 147 147 155 237 189 199 199 264 164 164 164 166 267 264 Di e g i |1 e r. Dactylophyllum. Dalberj^ioae. Dalechaiiipia. Plum, Dantia. ,/. P. Th, Daplineae. Darwinieae, Dasyantliera. PrsU Dasyloina. DeC, Dasyneiaa. Schott* Dntisca. L, Datisceae. Datura. L. Datureae, Daufineae, Dauciis. L, Davilla. Jand, D e c a i s n c. S. 194 Dielytra. Bkh. 226 »ielytrcae, 2;e. 177 Garcia. liolir. 281 Garcinia. L. 311 Gaicinieae. 311 Gardfiiia. 180 Gardenieae. 180 Gardoqiiia. R:. Pav. 189 Garidella. L. 277 Gasteiollialilmi. 133 Gastonia Commers, 221 G a n d i n. 8>. Gaud ich au d. IWi Gaudichandia /i. //. R . 299 Gaulthiera. Kahn. 206 Gaura. L. 246 Gauridium. Spach. 246 G a -H l e r. 77 Gay. 82 Gaya. Gaud. 220 Giiya. h'nth. 287 Gaxja. Spr. 292 Ga.vlussacia. H.H.R. 206 Giijlussacicae. 206 Gaj oi)hytuiii. ,/. Juss, 246 Gaiipca. Auhl. 283 Gardiicria. U'all. 210 Gchlera. Fisch. C. A. M 281 Geeria. Rl. 302 Gehler. 20 Gehoriitfrüchtige 228 Geishlattgeväclise. 178 Gelenk fruchtalgen. 130 Geloniuui. lixb. 281 Di c g i |1 c r. Gendarussa. Rvmph, S. 1!K) Gemt\llis. DcC. üOu Geniosporum. Wall. 18?( Geniostoma. Forst. 211 Genistcae. 226 — genuinac. 226 Gentiana. L. 211 Gentiancae. 210 — genuinac. 210 («eocalyccae. 13(i Gcochurda. Cham, ei Schltcht. 198 GeoITrnyeae. G e r in a r. Geraniaceae. Geranieac. — genuinac. (ieraniuni L. Gerardia. L. Gernianta. Gerunia. Forsk. Gerunieae. Gesnereae. Gilia. Cav. Giiieae. Gilihertia. Rz. Pav, (lillicsia. 227 21. 10 288 290 290 290 198 189 olu 313 199 194 194 221 151 239 239 298 150 204 2(>4 204 189 139 236 195 195 195 195 185 2()9 221 Gisekia. L. Gisekicac. Githago. Def. Gladioieae Glaucieae. Glaucium. T. Glanx. L. Glcchon. Spr, Glcithenieae. Glinus. L. Gloi)ularia. L. Glo!)nlariaceac. Gloljiilariaceen. Glo!)ularicae. Glocckler. Glossarrhen. Mart. Glossonni. Schreb. Glossostylis. Cham.et Schlecht. 198 Glossula. l^ö (jlycineae. 22() Glycosmis. Corr, 314 Gnaphalieae. 182 Godctia. Spach. 246 Goethe. 5. 7. 8. 11. 20. 28 30. 33. 43. 44. 45. 49. 76. 93 Goethea ^\v,E, 287 G oe p 1» er t. 11. 55 G o 1 d I) a c b. 18 Goldltachia. DeC. 259 Goldhachieae. 259 Goldfussia. ^\v E. 190 ()roni|)hia. Schreb. 283 Goniphostcgia. Rnth, 189 Goniocarpus. Koen. 244 Goniochiton. Bl, 313 Gonflloheae. 205 GcxMienieae. 186 Gordonia. FAUs. 302 Goäsampinus. Ilamilt. 295 Gossypium. L. 287 333 Gonaniareac. S. 222 Gotillcia. Rob. Cast, 25)8 (i r a I) o V 8 k y. 11. 8(i Graescr. 145 Grafia. Rchb. 219 Gr. Golaka. {IJacq.) 21JI Grahamia. GUI. Hook. 237 (Jraiuincac. 145 Gramniatothcca. Prcsl. 186 Graninieionium. Rchb. 209 Graniniosciadiura. DeC. 219 Granateac. 247 Granadilleae. 208 (iraphithalanii. 133 Graptophyllum. N.v.E. 190 Gratiola. L, 199 (natioleae. 199 (jfrcM ia. Juss. 303 G r 1 e s s e 1 i c h, 11 Grielum. 240 Grisebach. 11. 210. 212 Grisclinia. Forst. 281 Groh. 22 Gronovia. L. (184) 232 Gronovieae. 233 Grossularia. T. 233 Grossularieac. 233 Grünpllanzen. 133 Guajaceae. 285 Guarea. L. 313 Guareae. 313 Guatteria. Rz. Pav. 278 Guatterieae. 278 Guazunioides. DeC, 303 Guettarda. 180 Gucttardeae. 180 Gnichenotia. Gay. 293 Guidonia. Plum, 273 G u i 1 1 e m i n. 93 Guilleminia. K.H.R. 235 Guillcminia. Aecfr, 221 Guthnik. 11 Gunnereae. 172 Guttagewächse, 310 Guttiferae. 310 Gymiianthus. Sw. 281 Gyniiiograinmeac. 139 Gyinnaiidra. Pall. 198 Gyninanthera. R.Rr. 308 Gymneia. lg«) Gyniuocarpum. Forsk. 235 Gyyimocylix. 139 GipiDio-phacc. 189 Gynandropsis. DcC. 267 Gynostoma. DeC. 803 Gynotrocheae, 311 Gynotroches. Bl. 311 Gypsopliila. L. 298 Gyranostacliyuni. A'. v. E. 198 Gyrostciuon. Dsf. 287. Anna. Gyrothalami. 133 II ahcrle. 11 Ilah/.elia. J. DeC. 278 llaccjuetia. Aecfc. 21 Ilaeinadoreac. 151 Hacinochnris. Salisb. 302 Hagaea. Tent. 235 44 334 9? e 3 i |l e r. llalenia. Brhb. S. 211 Halimoloboa. Tseh. 'äiß llalimus. C.Bouh. WaUr. 238 V. Hall. 11 Ilaller. 72 llallcria. L. 1»9 Ilaliniocnemis. C. A. M. 239 lliilocncnium. M. U. 238 llalogeton. C. J. \h 239 Halorageae. 244 Ilalorag-een. 244 Halorap;is. Forst. 244 llamadryas. Commers. 276 Ilanielia. 180 Hamanieiidcae. 176 II ampe. JU 11 Haplanthus. 190 Haploplij llum. A Jnss. 282 Harkart. 11 Uarmalum. T. 282 Haronga. J, P. Th, 308 Harrison. (i'i Hartruannia. Spach. 246 Hartlieugewiiclise. 304 Hartigisea. A.Juss, 313 llasselquistia. L. 220 Havetia. K.IIB. 3K) Ha^etieae, 310 Hayne. 11. 89. 117 Hebenstreitia. Choes. 196 lleeateriuru. Ez. 281 Hetlera. L. 221 Ilcderaceae. 221 Hedeoma. Pers. 189 Hedwig, Joh, 15) Hedwig, Roman. 19 Hedyotideae. 180 Hedyotis. 180 Hedysareae. 226 llegetst hweiler. 11 Ht-Mlengewäcbse. 205 Heinroth. 20 Helia. Mart 211 Heliantheae. 182 Helianthemum. T. 2ri Helictcreac. 294 Helictercs. L. 294 JMicteroldes. DeC. 232 HeliocarpMs. L. 303 Heliophila. L. 260 Ildiospcrma. Rchb. 298 Hcliotropiceae. 193 Heliotropiuin. L. 193 Helleborastra. 277 Helleboreae. 277 — gciiuinae. 277 HcHeborns. L. 277 Helleria. N.v.E. §14 Helosciadiuni. Eoch. 219 Helosieae. 164 Hemerocalleae. 154 Hcmerocallideae. 154 Heniiadclpbis. N.v.E, 190 Hemiandra. It. Br. 190 Hemicborista. N.v,E. 190 Hemidcsmeae. 208 Hemidesinus. R. Br. 208 Heinigenia. B. Br. 189 Hemiraeria. L. S. 198 Heniiphragraa. IVallr. 199 Hemisphace. 189 Heniistemma. Juss. 277 Heniistemoncae. 277 Hemistoma. 188 Hendecandra. Esshsch. 281 Henkelia. *>r. 199 Heil sc hei. 65 Hcnsclielia. PrsL 278 Hepatica. Z)<^*. 276 Heracleuiii. L. 220 Herb ich. 11 Herder. 5 Heritiera. 291 Herniannia. L. 291 Hcrmannieae. 291 Heniias. L. 219 Ilcrmesia. Bpl, 281 Herimipoa. Lö^J. 267 Herniaria. T. L, 235 llerniarieae. 235 Herpestes. Gärtn. 199 Ileischellia. /iou'rf. 201 Ilesiodea. Mnck. 189 Hesperidcae. 312 Hespcriuac. 260 Hesperis. L. 260 Ilesperothymus. 189 Ileteranthesia. 189 llettranthia. iV.«.7?. 199 lleterochroa. Biuige. 298 Heterocylix. 189 Ilettromelissa, 189 Hcteroiuorpha. Cham. Schlecht. 220 IIcBcropteris. //. Ä". ß. Ileecroptychu^ DeC. Hclero'iphace. llencliera. L» ileuchcreae. Hexacentris. N.v.E. Hexalobus. A. DeC. Hexaptera. Hook, Heynea. Bsib, Heyneeae. H eyn h old, Hibhertia, Andr, llibberticae. — genuinac. Hibiscciie. Hibisciis. L. Hilaire, Geoffr. St. 299 219 189 230 229 191 278 259 313 813 11 278 277 278 287 287 29 li Idtgardia. SchoH Endl. 291 HiUlegardieae. Hill li () II s e. H in den bürg. Hippocastaneae. Hippocratea. L, llippocrateae. — genuinac. Hippoiuane. L. Hippomaneac. Hippurideae. Ilippuris. L, Hiptage. Gärt. Hiptageae. Iliraea. K. H. B. 291 91 20 285 301 301 301 281 281 244 244 299 Hlsingera. Hell, Hladnikia. K. Hladnickia. Rchh. Hoarea. Sii^eet. Ho ff m an n. S. 281 219 219 290 18 V. H o f f m a n n 8 e ^ g e. 11. 77 Hohenackcria. Fisch. etC.A.M. 221 Moitzia. Juss. 194 Ho 11. 11. 89 Holmskioldia. Retz, 190 Uololachne. Ehrnb. 249 Holosepalum. Spach, 308 Holosteuni. L. 298 Holostigina. Spach. 248 Hoinalanthus. A. Juss, 281 Hoinalineae. 254 Hoinalophylleae. 136 Homoianthac. 182 labiatifl. 182 ligulill. 182 tubulifl. 182 Honckenya. Ehrh, 298 Honckcnya. Jr. 303 Haoker. 12. 54. 62. 82. 141 Hopea. Bxb. 204 Hoppe. 10, 11. 31. 94 Horminuiu. L, 189 Horminum. T, 189 Horneniann. 11 Horneinannia. W, IJW H o r n s c h u c h. 11. 52 Hörn n n g. 11 Horsfieldia. Bl. 221 Hoslundia. L. 189 Houstonia. L. 180 Huanaca. Cav, ■ 221 Hudsonia. L. 272 H u e b e n e r. 11 H u e b n c r. 41 Hugelin. Benth. 194 Hügelia. Rchb, 221 Hugonia. L. 291 Hugueninia. Rchb. 260 Hultenia. Dumort. 243 V. Humboldt. 11. 53. 91 Humiria. yhibl. 314 Hunncmannia. Sweet, 264 Hunteria. Ro.vb. 214 Hura L. 281 Ilutlinge. 130 Huichinsia, R, Br. )>fti) Hyaenanolic. Lumb, 282 Hyala. VHcrit. 235 llyalostcmnia. Jl'all. 278 Hybantheac. 269 H^banthirs. Jacq. 269 Hydnocarpus. Gärt. 267 Hydnorcae. 164 Hydrangea. L. 230 Hydrangeeae. 230 Hydrastis. L, 277 Hydrocera. Bl, 294 Hydrocliareae. 144 Hydrocharideac. 144 Hydrocotyle. T.L. 220 299lHydrocotyIcac. 220 299'Hydrolea. L. 1!)4 ^ e g i i't e r. 33 0 Hydroiceac. S. 194 Hydrnplivllcac. 1Ü3 llydrnplivlliiii). L. 193 Hysiopliila. iN.u.ß. 190 Ilyf^io|jhilcae. lüU Ilyiiu'nanthcrii. /ifcj. 'UVi\ Iljiucmiiithcrcao. ü(>9 Ilyiueiiini. 130 Ilymcnoralyccap. 287 Hyuicnocalyx. Zenk, 287 llviiicnocrater. Fisch, et C. V/. .Vfi/. 189 Ilymenolacna. DcC, 219 Ilynionophylleac. 139 Ilyiucnophysa. C. A. 3f. 259 ? — 2()0 Ilymenosphace. 189 Ilyoscyaiucae. 201 llyoscyamus. L. 201 Ilypecoincae. 2f>-t Hypecnuin. L, 2(i-l Ilypclate. R.rir. 285 Hyiicnin. Ihtth, 189 llypericiiieae. 304 Hypcriceae. 307 — g^eiuiinae. 307 Hypericum. L. 307 Ilypcrtclis. E.Mey. 23« Hypocstcs. Sol, 1\)Q ilypoxidcac. 151 llvpscla. Presi. 18() Hyptis. hq. 189 Ilyssopus. L. 189 JoDopsidiiim. Z>eC, Josephinia. Vcnt. Jossinia. Commcrs, J«tvt;llana. Cav, Ipori^epsis. liidcac. Irina, lil, lilbacliia, Mnrt. Jaborosa. Juss. 201 Jacea. Commcrs, 2()9 V. J acqii in. 11. 31 Jacqiiinia. L. 204 Jacquiiüeae. 204 .1 aefj^cr. U. 43 Jarabolifera. L. 282 Jarabosa. Rmph. 253 Janipha. KII.B, ?81 Jasione. L. 18() Jasniineae. 213 Jasniinuni. T. L> 214 Jatiopha. L. 281 Iberidcae. 259 Ibcris. L. 259 JefFersonia. Bart. 265 Jenkinsonia. Sweet. 290 Jirascckia. Schm, 204 IHcineae. 214 Illecebrciie. 235 llU^ebruin. L. 235 Illicicae. 278 — gcnuinae. 278 lllicium. L. 278 Imbricaria.. Commers. 215 Inipaticns. L. 294 luiperatoria. L. 220 Ingcnhousia. Moc. Sess. 287 Inocarpus. Forst. 215 Joannesia. f'clloz. 281 Johnia. Kx6. 301 Jobrenia. Z^eC. 220 Jonidieae. 2(»9 Jonidiuin. Fent. 2Ö9 Iroiicana. Aiibl, Isaiitliera. ^.v.Fj, Isiintbus. Mchx, Isatideae. Isatis. L. Iscrtia. Isiiardia. L. l so (Ion. Isocteac, Isoctes. Isopetaliira. Sweet, Isciphylluni. Spnch. Isoplcxis. Lindl. Isopyreae. Is()i)yr»ni. h, Isora. Rhced, Isüieae. Isotojjm. n.Br. Itca. L. luglandeae. Juncaceae. Juncaria. Clns. Junceae. Juncus, L. Jung. Jiingeiniannlaccae. Jungeniianniacecn. Jnngcrnianniaeae. Jussieu. 2. 49. 53. 5(). «8.92. 123.180.194.251 Ju.ssieu, A(5r. 68 Jussieu, Bern. 4 Justicia. L» 1<)0 Justicieae Erantliemeae 190 — Gendarussac. — Uuclliariae. 190 Jussieua. floust, 281 Jussicua. L. 246 Jussieueae. 246 Ixieae. 150 S. 259 198 253 193 194 149 285 211 273 199 188 258 258 180 246 189 141 141 290 308 198 277 277 294 294 186 233 224 151 235 152 152 1 136 137 136 Kbayeae. S. 313 Kibera. Adan^. 260 KLelincyera. Mart. 302 Kies er. 43. 117 Kiggelaria. L. 267 ftiogelarieae, 267 K i r .s c, h l e g e r. 11 Kirsclilegeria. Spach. 24<» Kirtland. 30 Ivitiiibclia. ;r. 287 Kitaihelleac. 287 Kittel. 11.64.186 Kitteliu. Jichb. 186 Klaprotliia. li.II.B. 232 KIcinbovia. L. 291 Kleinliovieac. 291 K 1 o t z s c 1) . 11. unb jU 117 linnuclllecbten. ~ 133 linfiiria. Spach. 24fi Knopfficrbtcn. 132 KnrtMltonJa. Salisb. 276 knowltonicae. 276 Koch. 11.33.35.38.70.75.81. 85.88 Kochia. Rth. 239 Kocliitae. 238 lioclbinj?. 11 Kuelcra. W. 267 Kocnigla. L. 23<» Kolbea. (184) Kolbenschosser. 163 Koniga. RMr. 25!) Kostcletzky. 11.211 Kosteietzkya. Utesh 287 Kramerieae. 250 Kiapfia. Z?cC, 276 Kreyssig. 22.156 Kronlilicn. 153 Krubera. Hoffnt, 220 K n n t h. 10. 11. 38. 82. 145. 146 Kunze. 11.21.55.58.62.117. Kunzea. Rchb. 1901 Kürbisgewächse. Kü tzcli en bl ü th ler. Kallstroemia. Scop. Kalmia. L. Kauiettia. liysth. K an t. Kapperngewächse. K a s t h o f c r. K a u 1 f u s .s. Kayca. fralh Keitbia. Renth. Kelcbblüthige. Kclchflechten. K er. Keraudrenia. Gay. Kernalgen. Kernera. Med. Ketinieae. — genuinae. Khaya. A.Juss. 171 285 20() 211 5 266 11 11.21.58 311 189 217 132 77. 89. 292 136 260 287 287 ült> K ir t z i n g. Kundmannia. Scop. Labiatae. L a c h lu a n n. Laccpedca» K.H,Bt Lacideac. Lacisteracac. Laetia. L. L a 2: a s c a. Lagerstroeniieae. Lagctta. Lagoc]iiIu.s. Blüh, Lagoccia. L, Lagopsis. Blüh. Lagotis. Gärtn. Lagunaecae, Fjagnnaria. DcC, Lagiinea. Cav. Luhaija. R. S. L am a r k. Lamarkea. Gaudich. L a m b c r t, Laminarineae. Lamiopsis. 184 11.53 220 187 11 302 163 172 274 37 248 170 188 218 188 198 287 287 287 235 29.77 253 65 136 188 336 Lamiotypua. S Lainimii. L. Lansiuin. JH- Lancvetiii. DcC. Liiiinthiiin. 7'. Laplacea. K.H.B. Larhiea. St. HU. L a r t e z. Larveiiblüthler. Lasch. Laseri) i t ium. T.L. Lasiaiithera. P. li. Lasiocojys. Bnth. Lasiopetaleae. Lasioiietaliim. Sit. Lauroae. Laui'ineae. Laurineen. Lavandiila. L. Lavatcra. L. Lavatereae. — fjenuinae. Lavauxia. Spach. Lavradia. J elloz, Lavradieae. Lcbrctonia. Schrk. Lecanocarpus. A. r. i». Lecliea. L. Lecheeae. Lecidincae. Lecoliia. DeC. Lecjthideae, Ledeae. L e d c" I» o u r. Ledir.il. Lcrii>cai'i)eae. LLd.)cai[!i)n, />? c g t |1 c r. Letsonjia. Bz. Pav, S, Lencas. B.Br. Leucocarpiis. Pon. Leucocarpiis. Bich. Leucolaena. B.Br. Lciicosceptriim. Sm. Lencostemnia. Levisticum. J. Bauh.ctK. 220 . 18« 188 3»7 2'Hi\ Leucodoniiim. Bchb. 3<>2 2«}8 2«! IL 32 22(» 214 188 292 21)2 IW 115 175 188 28« 2H(i 3n2 188 1!)!( 2(i7 298 221 18!) 297 Lewisia. Pursh. Lilianotis. Ciiz. L i )) o s eil i t z. Lichcnes. Lichtensteinla. Cham. Lightfootia. Vllerit. Lii^^iisticuni, T.L. Lif^ustriun. L. Lilac. T. Lilienji^räscr. Limnantheae. Liiiinantlicnaeae. 28(»;Liiunantheinum. Gm. 'ZU 270 270 287 239 272 272 132 219 251 287 18 207 294 Lininanthus. R.Br Liiniiopliila. BBj: Linionia. L. Liiuonicae. Liinosella. L. Linantlius. Bcnth, Linaiia. '/'. 1^///. Lindackeria. Prsl. L i n d 1 c y. Vorwort. 12 — 18 44. 50. M. ()5. 80. 91. 143. 145. 207 220 18 131 220 18« 220 213 213 148 290 210 210 290 199 314 314 199 1})4 198 •'74 Loefflinfficae. Loj^ania. Jt.Br, Lo^'anieac. Loniatof^onunn, v.Br. Lomentarieae, Loniccreae. Lopezia. Cav. Lopezieae. Lophanthus. Benth. Lipliopli) tcae. Lophopliytum. Schott. Endl. ^ Lophosciadinra. BeC. Lophospcrnuim. Don. Lopliostacliys. Pohl. LophosteiiKtn. Schott. Lopiinia. Marl. Lorantheae. Lotcae. Lotophjilum. Bchb. Lourcira. Cav. L o M' e. Löwen. Lindl. Loxantluis. iV.y.F. Loxonia. Jacq. Lnxostoma. Fjuciiina .fus'>. Liidia. Lam, Ludieae. Lud M i g. LudM'igia. L. Liihea. /F. Lindenbergia. Lehm. Lindcngev.äclise. Lindi'inia. L. 2H Lindl eija. huth. 214 11 201 2()0 188 130 144 198 204 188 2()5 188 189 190 259 259 285 190 2()0 230 219 308 194 277 253 253 190 237 20(i 230 lö2 155. 201. 212. 2(»4 { Lumnitzera. IFUd. . Lehm. 199 Lunaria. L. 302 Liinularinac. 199 Luperia. DeC. 273 Lupinaster, Presl, 302 Lupinus. L. _ 303 Lupulinuvia. 30() Lupulinae. 30(>!Luridac. Luteola. T. Luxeiiibürgla. Stllil. Luxembiirgieae. Luziila. Dsf. Ljchnideae, Ljclinis. L. Lyciopsis. Sp. Lychuii. L. Lycopcrdarei. Lycopcrsicuiu. L. Lycopodiaceac, Lycopiis. L. Lyonia. Aiitf. Lysiiuadiieac. Lysipoina. Knth. Lythrariae, Lytlireae, 213 3C-'i 30() 187 278 278 211 199 172 202 232 231 231 232 18(> 187 18(» Lihdletja. j\. v. E. Lindnera, Bchb Lineae. — gcniiinae Link. 11.38.50.7«. 117 Linkla. P. 201 Linnee. 1.2.8.20.27.28.34. 37. 49. 53. 5i». «1 . ()8. 70. 72.73. 7G. 77. 79. 80. 83. 84. 92. 123. 272 Linociera. Sm, Linopsis. .Bchb, Linniu. L. liippenbliilhicr. Liriodendreac. Liriodendron L, Lisiantlins. P.Br. Li-sionotus. Don, l.ithocarpea. Bl, Littoreila. L. Loasa. Adans. Loasaceae. Loasacecn, Loaseae. Lobelin. L, [jobelliiriac. Lobelieac. fiobocarpus. IVh'igt, Arn. 278 Lobxduiia. Dsv. 25:1 Lochneria. Scop, 304 iLoerriingiu. />. 235 Mabca. AM. Mucnn.uvd A.P.Th, Macartluiria. //«/^. Marbridca. Beiilh. M a »• 1 e a y. Madeaya. B.Br. >lacliirii. \ult. Marrantberii. I\hitt. Macrochihis. /Vs'. S.235 211 211 211 13« 179 240 22« 22« 189 172 200 2«1 2«9 2(i9 152 298 298 24« 201 ISO 201 1«3 188 20« 204 18« 247 248 281 281 292 189 12 205 172 108 18«) Macrolincae. Mncrolinimi. 7?c7i&. Alacromeli^sn. Alacroixxliuni. Ji.Iir, Miurostylis. Uartl. j\Iacrotliyrsiis. Spack, Macrotys. liaßn. MatTua. Forsk. Magcllaiia. Cav. Mag:iiol. Ma^onia. .Y. .S7.///f. Ma^vilaris. Koch. Malurnia. Älahcniieae. Mahonia. ISutt Mahurca. yiubl. Majorana. 7'. AI a k s i ni o w i t s c b. Maluchiiiiii. Fries. MalacModendron. Cav, Malachra. L. Malachrcae. Malaxideae. Malcolmia. RHr. Malfshorliia. Rz.Pav. ölaleslieibieae. Mallk'chten. MalUa. A.Juss. 3Iallog^onum. Fuzl. Malope. L. Malopeae, — «^enuinae. Malpij^liia. L. Malpigliieae. — geiminae. Maha. L. Malvaceae. MalTayisceae. Malveae. Malvengewächsc. Mamnica. L. Mamiueariae. Klaiuiniilaria. llaw, 31 an n. Mancunilla, Plum. Mandragora. T. Mandingorcae. Mangiiiia, Juss* Magno lia. L. Magnoliariae, Magnolieac. — genuinae. Manglictia. Ul, 3Iangostaneac. Manihot. Jdans, Maniilca. L. 3Iaijpa. A.Juss. MajJi-ounea. Aiibh Maralia. A.P.TIi, Maratlircae. Marattiaccae. Marcgravia. L. Marcgravieae. — genuinae. Martliantiaceae. Marcliantiaceen. Maixhantieae. Marialva. Mart. ;. 307 2m 282 285 277 2(i7 2!)0 (j 285 21!) 291 2«)1 2(jr) 30*2 188 18 2!>8 302 287 287 155 2()0 208 208 ISl 313 2;ii> 287 287 287 29!) 2m 2!)!) 28fi 28(i 28f) 28fi 280 311 311 233 11 281 20! 201 214 278 278 278 278 27b 311 281 199 281 281 221 163 139 310 310 310 137 137 137 311 Di c g i |1 c r» Marianthus. //«^. S. 270 M;iiila. .S'if. (302?) — 311 >Iaiiltae. 311 Marijiiart, Clam, 11 ^larmhicac. 188 !Marrubinni. L, 188 M a r s c li a 1 1 v. B i e b c r- stein, ^lai-.siliaceae. ^larsiliaceen, ^larsypianthes, V . 31 a i- 1 e n s. Martiu. Spr. V, 31 a 1' t i u s. Mart. 18 138 138 189 11 308 10. 11.40.53. 57. 59. lOG Martynia. Iloust. 198 Mai-tjnicae. 198 ^laruniia. Jteimv, 302 .^lascagnia. lierL 299 Mastlialocarpicae. 138 Mtficiialoducliijs. 189 Mastichina. 189 Mastixia. ßt. 221 MatavUa. Aitbl. 185 >latisia. KIl.B, 295 ■^latisleae, 295 Hatourea. Atihl. 199 3IattheM sia. Hook. Am, 2(j0 .^latthiola. li.Br. 260 3latt]iioleae. 260 >Iattia. Schult. 193 Maiichartia, Neck.'? 219 ilauke. 11 Uiiurandia. Jcq. 198 .Uantz. 11 Mciximilianea, Mart. 302 iMaycpca. Aubl. 213 31 ay r h of er. 11 \Iaytenus. Feuilh 301 Mazus. Lonr. 199 Meconopsis. Tiguier, 264 Mcerburiria. Mnch. 235 ATcg.irarpaea. DeC. 259 >!egaptei'inm. Spach, 246 "'■Icionectes. li.Br. 244 AI e i s n e r. 11.22.262.288 '»lerciera. DeC, 1^6 3Ierliia. Fisch. 298 Mclaleuca. L, 253 3lelaleuceae. 253 Melanipodicae, 182 Melanipyreae. 197 3Iflampyiiini. TL. 197 3Ielandryuni. Cltis, 298 Melaimtm. DeC, 269 McJanopsidium, Colin. 253 3IcIanoselinuni. Iloffm. 220 31clantheae. 152 31cla.stomeae. 248 Welhania. Forst. 291 3Ielia. L. 313 Melieae. 313 — genuinae. 313 3Ieliantheae. 285 3Ielianthu8. T,L, 285 Melicocca. L. 285 3Ielicope. Forst, 283 Melicyteae, 267 337 Melicytus. Forst. S. 267 Melissa. L. 189 31eli.s8eae. 189 Melissoides. 189 Melissopiiyllum, 189 Mdistmirum. Forst, 273 31elitteae. 189 3lelittis. L, 189 31elocactus. C. Bank, 233 3IcIocIiia. L. 292 Mcniocus. Dsv, 259 Menispermeae, 146 iMcnonvillea, DeC, 259 3Icr.odora. IL B, 214 3Ientlia. L. 188 3Irntheae. 188 3Ientzelia. Plum, 232 3Ientzelieae, 232 31enyantheae. 210 31<'nyantlies. L, 210 Men/.icsia. Sm. 206 Mercurialis. L. 281 3Iciiandra. Bnth, 189 iMerimea. Cambess, 248 3Iertcns. 11.18.3« 3Iesenibryanthen:cae. 240 3Iesenibryantheinnni, Dill. 240 31esserscliniidtia. L. 193 Mcsona. IJL 169 Mesüsphaeria. 189 3Iesua, L. 311 3Iesueae. 311 3Ietlioniccac. 154 3Ietlioii(;uni. Schott. Endl. 291 3Ietrosidcr()s. Gärt, 253 186 220 11.50.165 11.18.23Ö U 11.51.117 191 3Iet7,lcria. Prsl. 31cum. T. L. 31 c y e n. 3Ieyer, C. A. 31 e y e r , E. 31 e y e r , W. 31eyeria, N.v. E 31 ich aus:. 77 3Iicha«xia. Vllerit. Iö6 3Iicheli. 117 Michelia. L. 278 3Iicrantheae» 281 3Iiciantheinum, Prsl. 226 31iciantliera. Choys, 311 3Iicrantl)es. Ilair. 230 Micranthcniu. Desf. 281 3Iiciocarpaca. R.Br. 199 31icrocoiys. B.Br. 189 Microdon. Chois, 196 3Iicromcluni. Bl. 314 Micromeria. Bnth, 189 31icropleura. LaG, 221 Microsphace. 189 Microstachtjs. A. Juss, 281 31icrotea. Sw. 239 3Iiersia. 154 31iliusa. Lesch. 278 Milleponim. Spach. 307 3IiIlingtonia. Koib. 265 31illingtonieae, 265 3Iilnea. Bxb. 313 3Iimosaceae. 227 3Iimosaceen. 227 45 338 Mimoaeae. Mimulus. L. Mimusopeae. Mimusops. L. Minthidium. Minthoütachys. Minuartia. Loeffl Mirbel. S.228 199 215 215 1«9 188 235 8.50.51.170 Misandra. Commers. 172 Mistyllus. Presl, 226 Mitella. T,L, 230 Mitelleae. 230 Mitrasacme. Lab, 210 Mitrasacmeae. 210 Mniarum. Forst, 235 Mocanera. Juss, 215 Moderpilze. 129 Modestia. Cham.Schlecht. 199 Modiola. Mnck. 286 Moehringia. 297 Moenchia. Ehrh, 298 Mogorinae. 213 Mogoriuni. Juss. 214 Mo hl. 11.40.62.71.72.79. 119.124 Mohs. 83 MohngcMächse, 262 Mollia. Marl. 304 Moilia. W, "2:60 Mollugineae. 235 — genuinae, 235 Mollugo. L. 236 Molopospermum. Koch, 2 19 Moluccella. L. 188 Monarda. L. 188 Monardella. Bnth. 174 Moniiuieae. 188 Monniera. Juhl, 'Ih'i Monniera. Mich, 199 Müiiocera. Jacq, 304 Monocliilus. Fisch, et Mey, 190 Monodora. Dun. 278 Monolepis. Schrad, 239 Monopsis. Salisb. 186 Monotaxis. lirgn. Endl, 281 Moiiotropa L. 206 Moiiütropeae. 206 Moiisoiiia. L.fil, 290 Monsoiiicae. 290 Montezuiiia. Moc, Sesse, 295 i Moiitia. Mich.L, 237 Montieae, 237 Moicae. 172 Morettia. DcC. 258 Morgania. llMr. 199 Moricaiidia. DeC, 261 Morina. L. 178 Moriiicae, 17y Moringa. Lara, 283 Moringf-ae, 283 Moris. 76 Moiisonia. Plum, 267 Morisoiiicae. 267 Moronol)ca. Auhl, 311 Mosvltatclliiia. T. 221 Moschosina. Rclib. 189 Moschoxylon. A. Juss. 313 Mosla. 189 D? e g t 11 c r. MoTilinsia. Camb. >Iozinna. Ort, Mucedinei. Mucoriui. I >Intzeninoose, Mulineae. \Iulinum. P. \luntingia. L. Muricaria. Dsv. iVIurraya. Koen, Muscipuleae. Museae. Musschia. Dumort, Mute l. Mutisieae. Myagrum. T. L, Myrcia. DeC. I\Iyop()iineae, Myoporum. Myopsia. Prsl. Myosotis. L. Myosurns. L. Myriandra. Spach, Myrioaceae. iVlyricaceen. iMyrioaiia. Dsv. Vlyriceae. Myriochaeta. DeC, Myriophylleae, Myriopliylliioi. Faill, Myristiceae. .^lyrodia. Sw. Myrodieae, iVlynliidium. DeC. Myirhiinum. Schott, Myrihis. Scop, ^lyrsine. L. ^lyrsineae. Myrtaceae. iVlyrtaceen. Myiteae. — gonuinae, Myrtiis. L. Myrtillcae, Nach tl< erzen. 245 Nachtschatten. 200 Nagelllochten. 132 Najas. L. 162 Naiiia. L. 194 Nandina. Thnb, 265 Naravelia. DeC, 277 Narcisiseae. 151 Narcisseiischwertel. 151 Narcissincae. 151 Nassaiivieae. 182 Nastiirtieae. 260 Nasturtium. C.Bauh.R. Ih. 260 Nauclea. , 180 Naumhurgia. Mchx, 201 Nekeria. Gm. 235 Nectouxia. K.II.IL 201 N e e s V. E s e n b e c k , Ch. G. 7.8.12.36.40.45.51. 53.61.94.117.175 N e e s V. E s s e n b e c k, Fr. 11.16.18. 51.52.74.117.147 S.285|\egundo. MrtcÄ. S. 28.T 281 Nilitris. Gärt. 253 130 Nelkengewächse. 295 i;iO Nelson ia. Jl. Br. 190 137 Nelumbeae. 144 221 Neraedra. A.Juss. 313 221 Nemesia'. Tent. 198 303 iVemm. Berg. 199 258 Neraophila. Barton, 193 3l4 Neraophileae. 193 272 Nepeiitheac. 144 159 Nepeta. 188 186 Nepetariae. 188 40 Nepeteae. 188 182 Nepheliuin. L. 285 258 Neregaiuia. IVght. Am, 313 253 Nerieae. 211 196 Nerija. Rxh, 223? — 301 196 Neslia. Dsv. 260 186 Nesselgewächse. 172 192 Neiiracanthus. IS.v.E, 190 276 Neurada. B.Juss, 240 308 Neuradeae. 240 170 Nhandirobcae. 184 170 Nicandia. Gärt. 201 240 Nicotiana. L. 201 170 Nicotianeae. 201 303 Niebuhria. DeC. 267 244 Niereiubergia. Rz.Pav. 201 244 Nigella. T. L. 277 173 yigeüastnim. Mnck, 277 295 Nigelleae. 277 295 Nitella. Ag. 162 290 Nitraria. L. 240 253 Nitrarieae. 240 219 Nixenkräutcr. 144 204 Noccaea. Bchb. 259 204 Noisettia. K,H.B. 269 252 Nolana. L. 200 252 Nolaneae. 200 253 Nolte. 11 253 Noronhia.S^cwäcli8e. 275 RicIlcria. Jahl. 282 Kapluiiicac. 259 Richter. 3. 11 .09. 81 Uaplianistreae. 259 Ricineae. 281 Uaplianistrum. T. 259 — genulnae. 281 Raplumus, L. 25!) Ricinocarpus, Dsf, 281 liapbidospora. N.v.E. 190 Rii^inus, L. 281 Rapistrum. Jlocrh. 25!) Ricotia. L. 259 Rapuiititim. T. 180 Riedleia. Vent, 292 Raspail. 10. 18.28. 56. 68. Riesenbachia. Prsl. 246 117 Rindcra. Fall. 1!«! Uatonia. DeC. 285 Rinuenllechten. 133 RantenfjeAvächse. 279 Rinorea. Aubl. 269 UauMülfieae. 211 Ritcbiea. R. Br. 267 Ray. 1 . 2. 49 Ritfren. 7 Haziimovia. Spr. 198 Rivina. L. 239 Reaurauria. L, 240 Rivineae. 239 lleaumurieae. 240 R i V i n u 8. 1 Rebis. Spach. 233 Robertsonia. Haw. 230 Rebouillarieae, 137 Robsonia. Bcrland. 233 Recchia. Moc. Sess6. 277 liochelia, Uchb, 193 Reccbieae. 277 Rogeria. Gay. 198 Redoutea. Vent. 288 Roella. L. 186 Rodowskia. Cham. 25!) R 0 e ni e r. 11 Rccvcsia. Lindl. 295 V. Roemer, 58 Reevcsieae. 295 Roenieria. Medik, 2(i4 Reicbcl. 11 R 0 e p e r. 4, 11, 93. 292 Rebinaiinia. Libosch. 199 Rueperia, Spr, 281 R e i n w a r d t. 11 R 0 ii r e r. 11 Reinward ta. Hl. 302 Rohrkolben. 148 Rengfj^eria. Meisn. 310 Rollandia, Gaudich. 186 Requienia. DcC. 220 Rollinia. St. Jlil. 278 Reseda. T, L. 201 Rondeletia. 180 Resedcae. 261 Rorelleae. 271 Resedella. Rchb, 261 Roridula. L. 272 Restiaceae. 148 Roriduleae. 272 Reum. 11 Rosa. T.L, 243 Rliabdia. Mart. l!)3 Rosaceae. 241 lihabdocaiilon. 189 Rosaceen. 241 Rhamneae. 222 Roseae. 243 Kliamneeii» 222 — genuinae. 243 Itlicedia. L, Sil R 0 s e n m u e 1 1 e r. 20 llbeedieae. 311 Roxyna. Spach, 308 IIb cum. L. 236 Rosmarinus. T. L. 18.9 Kliiiiacanthus. N. v. E. 190 R 0 s s m ä 8 8 1 e r. 30 Kbiiiantbcae. 197 Rostcllaria, N.v.E, 190 libinantbera» Bl, 267 Rostellularia. Rchb. 190 Stbipsalideae. 233 Rostkovius. 11 Ilbipsalis. Gärt, 233 Roth. 11. 34. 85 llhi/oboleae. 295 Rotticra. Rxb. 281 libizobolus. 295 Rottlera, f . l!)f) llbizobotrya. Tsch, 2(>0 Rouinca. Poit. 267 libizopboreae. 179 Rüussea. Sm. 214 Ilbodocbiton. Zucc. 198 Roxburghia. 153 llbododendreae. 207 V. Roycn. 2.49 Ilbododendron. L. 207 Royena. L. 214 Rbodolaena. A. P. Th. 308 Roylca. Jrall. 188 Khodoraeleae, 136 Ruhen tia. Commers. 301 Uliodora. L. 207 Rubeae. 46 243 242 94 c g I fl e r. Rubiaceae. S. 179 Rubiaceen. 179 Rubus. L. 243 Rudolph!. J.C.:L. 11.53 Raellia. L. 190 Ruellieae. 190 Ruizia. Cav. 291 Rulingia. R.Br. 292 Rumex. h. 236 Runiia. Hoffm. 219 Ruraiceae. 236 Rungia. N.v.E. 190 Ruprecht. 11 Rusceae. 153 Russelia. Jcq. 1^!) Ruta. L. 282 Rutaceae. 279 Rutariae. 282 Ruteae. ^ 282 — genulnae. 282 Ruthe. 11 Rujschia. Jacq. 310 Ruyschieae. 310 Ryanaea. DeC. 273 Ryania. Vahl. 273 Sabaea. R.Br. 210 Sabaeariae. 210 Sabalinae. 158 Sabbatia. Jdans, 211 Sabulina. RchL 298 Saccharinae. 14(> Sacoglottis. Mart. 314 Sagina. L. 298 Sagineae. 297 Sagoineae. 158 Sagonea. Aubl. 194 Salacia. L. 301 Salacieae. 301 Salicnrieae. 248 Saliceae. 172 Salicorneae. 238 Saiicornia. L. 238 Salisbury. 77 Salisburia. 166 Saluiasia. Schott. Enal. 295 Salm-Reyferscheidt Dyk, Fürst Joseph. 11 Salpiglossis. Hz. Pav. 201 Salsola. L. 239 Salsüieae. 239 — genulnae. 239 SaUia. T. i. 188 Salviariae. 188 Salvieae. 188 Salviuiaceae, 138 Salviniaceen. . 138 Salvinieac. 138 Samara. 214 Samlniceae. 178 Sambucus. 178 Samolciie. 204 Samoliis. L. 204 Sainyda. Löfll. 273 Samydcac. 273 — genuinae. 273 Sandoricujii. Cav. 313 Sanguinaria. Dill. L. 265 Sanguisorbeae. S. 242 Schima. Reintö. S. 302 — genuinae. 242 Schimmelpilze. 130 Sanicoria. DeC. 221 S c h i m p e r. 11 Sanicula. T. L. 221 Sclüverekia. Andfz. 259 Saniculeae. 221 Schizanthus. Rz. Pav, 201 Santalaceae. 166 Schizocarya, Spack. 246 Santalaceen. 166 Schizolaena. X P, TA. 308 Santaleae. 167 S c h k u h r. 82 — genuinae. 167 Schlauchalgen. 135 Saouari. Aubl. 2f)5 Schlauchlinge. 130 Sapindaceae. 284 V. Schlechtendal. 11 Sapindaceen. 284 Schleichera. JF. 285 Supindeae. 285 Schmetterlingsblüthig B. 225 Sapindus. L. 285 Schmidelia. L. 285 Sapium. Jacq. 281 Schmidt, E.L.W. 11 Saponaria. L, 298 Schmidt, G.L.E. 11 Sapotaceae. 213 Schmidt, Z.A.F. 11 Sapotaceen. 213 Schmidt, Wilib 80. 89 Sapoteae. 214 Schoberia. C. A. M. et Led. 239 — genuinae. 214 Schoberieae. 239 Saracenia. L, 272 Schönheit. 11 Saracenieae. 272 Schoeneae. 147 Saraclia. Rz. Pav. 201 Schott. 11.164.235 Sarcocapnos. DeC. 264 Schouwia, DeC. 259 Sarcocauion. DeC. 290 S c h r a d e r. 11. 20. 37 Sarcococca. Lindl. 282 Schrcbera. Rtz. 301 SarcocoUa. Rchb, 167 Schubert, C. 11 Sarcolaena. A. P. Th, 308 V. Schubert, G. H. 11 Sarcopliyteae. 164 Schubertia. El. 221 Sarcophytuni. 164 S c h u e b 1 e r. 11 Sarcostyles. Prsl. 230 Schüblera. M. 210 Sargasseae. 136 Schüsselflechten. 133 S armen taceae. 152 Schufia. Spach. 246 SHliireja. L. 188 Schultesia. Mart. 211 Savignya. DeC. im Schult z. 11. 52 Sauravia. JF. 302 Schultz, C.J. 11 Sauratija. DeC. 302 Schulzia. Spr. 219 Sauerkleegewächse, 292 Schwaegrichen. 11.20 Savia. JF. 282 Schiveiß^oeria. Mart, 310 Saute r. 11 Schweiggeria. Spr. 269 Sauvagesia. Jcq. 270 Schwejnitzia. Ell, 20« Sauvagesieae. 269 Schwertel. 149 Saxifraga. L. 230 S c h y c h 0 w 8 k y. 18 Saxifragariae. 229 Sciadophyllum. P. Browne.22,1 Saxitrageae. 229 Scilleae, 154 — genuinae. 230 Scirpeae. 147 Scabioseae. 178 Scirpinae, 147 Scabrita. f aJil. 214 Scitamineae. 156 SciU'voleae. 186 Sclerantheae. 235 Sealigcria. DeC. 219 Scleranthus, L. 235 S( iinilirineae. 219 Sclerineae. 147 Scandix. L. 219 Scierochlacna. R. Br. 239 Scaphiura. Schott. Enal. 291 Sderosciadium. K. 220 S 0 h a 1) c 1. 11 Selerostylis, BL 314 Schachtelhalme. 165 Scierothrix. Prsl, 232 Schanginia. C. A. M. et Led. Scoparia. L. 204 239 Scoparinae, 204 Sei» au er. 11. 87 Scopolina. Schult. 201 Scbcffieldia. Forst. 204 Scordium. 18.9 Scbcibenflechten. 132 Scorodonia. 189 Scheiden pdanzen. 141 Scrot'iilaria. L. 198 S c h e 1 1 i n g. 5 Scrofniareae. 198 S c b e 1 V e r. 43 Scrofnlarinae, 197 Schepperia. Neck. 267 Scntellaria. L, 189 Scheuchzeria. L, 152 Scutellarieac. 189 S c li i e d e. 32 Scybalium. Schott. Enal. 164 Schiedea. Cham. 298 Scynopsole. Endl. 164 Schiller. 5 Scytalia. Gärt. 285 Di c g i (l c r» 343 Sebastlania. Spr, S. 281 Seciirinega. Juss. 282 Sedeac. 230 Segregatae. 182 Se«riiieria. Lour, 23}) Seideln. 1«9 Seidlia. Kostl. 304 Seliij^iiielleae. 1^3 Sel.iiia. ^utt, 25» Seiinum. L. 220 Senacia. Commera, 270 Senebiera. Poir. 259 Senra. Cav. 287 Serinj^ia. Gai/. 292 Serpyllum. l89 Seringe. 87.89.185 Serin^ia, Spr. 301 Serpinila. L. 244 Scrsalisia. R.Br. 214 Sesanieae. 198 Sesaruoides. T. 201 Sesam II 111. 198 Seseli. L. 220 Sessea. Rz.Pav, 198 Sesuvieae. 237 Sesuvium. L. 237 Sethia. K. IL B, 298 Seymeria. Pursh. 198 Shorea, Banks. 304 Sia<:;onarrheii, 189 Siapha. ?^oronh, 302 Sibthorpia. L. 198 Sida. L. 287 Sidariae. 287 Sideae. 287 — g'enulnae, 287 Sidcritis. L. 188 Sideroxylon. L. 214 Siebera. Schrad* 2!)8 V, Siebold. 11.30 Silaus. Bess. 220 Silene. L. 2!)8 Siler. A>op. 220 Silerineae. 220 Simsenlilien. I5x Sinapeae. 260 Sinapis. L. 2fi0 Siphidia. • 173 Siphocampyla. Cham, 18(5 Siphoniue. Rieh. 281 Siphonostegia. Bnth. 191 Siphulea. 132 Slsurnm. R'iv. 219 Sisoii. LaG, 219 Sisjinbreae. 260 _ — genuinae. 260 Sisyinbriiiin. L. 260 Sium. L. 219 Skinnera. Forst. 246 Slevogtia. 7?cä6. ^211 Sloanea. P/um. 303 Smel()',vskia. C. A. M. 260 Smilaceae. 183 Smilacineae. . 153 Smith. 12. 70 vSmjrineae. 219 Smyrniiira. L. 219 Sobelewskia. M.B. 258 Solana. Solaiiaceac. Solandra. Sw, Solaneae, Solanum. L. Soldanella. L. Solca. Spr. Solcnopsis. Prsl. l!»olencspermae. Solcnostemoa. Solenantlius. Led. Sollya. Lindl. Sonucratia. L, Sophorcae. Soi.inthus. Led. S o r c t. SouthwcUia. Salisb, Southwellieae. Soymida. A. Juss. S pach. Spallunzania. Pollin. Spananthe. Jcq. Sparganieae. Sparniannia, Thnb. Sparinannieae, Spatliularia. St. HU. Speculaiia, DgC. S p e n n e r. Spergella. Rchb. Spergula. L. Spergulagtrum. Mchx, Sperguleae. Speniiacoceae. Spbacele. Bnth. Sphaeralcca, St. HU. Sphaeriacei. Sphaerophoreae, Sphaerostigraa. DeC. Sphacrotheca, Cham. Sphagnaceae. Sphagnuin. Sphalieniearpus. Bess. Splienocica. Gärt. Sphon(li)him, Hoffm. Spicaria. Spinacia. T. L. Spiraeeae. Spiranthera, N.etM. Spondieae. Sprengel. U. S p u r z h e i tn. Stat;liydeae. Stachiimncris. Stachyobotrys. Stacht otyjms, Stachys. L, Stackhousia. Sm, Stackliousieae. Stadmania. Lam, Stalagmites. Murr. Sanleya. iN'utf. Sta|)eiieae. Staphylea. L. Staphyleeae. . Starke, J» Chr. Statice. L. Staticeae. Staubilechten» B. 261 200 201 201 201 204 269 186 219 189 192 270 253 226 220 5 291 291 313 84 243 221 149 303 303 269 186 11.35 298 236 298 236 180 188 286 130 132 246 204 137 137 219 186 220 189 238 243 283 224 20. 79 5 188 189 189 188 188 282 282 285 311 2(>0 208 285 285 43 203 203 131 StauGfruchtflechten. 8. 132 S t e i n h e i 1. 76 Stellaria. L. 298 Stellarineae. 297 Stellatae. 179 Stemmatosiphoo. Pohl. 813 Stcmodia. L. 199 Stenochilus. R.Br. l!)6 Stenogyne. Benth. 189 Stenopetalum. R.Br. IfiO Stenosiphon. Spach. 24fJ Stenosiphonium. A. v.JS. 190 Stephan. 18 Stephania. JV. 267 Sterculia. L. 291 Sterculiariae.. 291 Sterculieae. 291 — ^ genuinae. 291 Sterigmostemon. M.B. 259 Sterigma. DeC. 259 V, Sternberg, Graf Kaspar. H Steudel. 11.90 Steudelia. Prsl. 236 Steudelieae. 236 Steven, 18 Stevenia. Adans. 260 Stewartia. Cav. 303 Sticlbliithige. 256 Stigmarota. Lour. 267 Stilago. L. 281 Stilbe. Berg, 203 Stilbeae. 203 Stiilingia. Garden. 281 Stipulicida. Mchx. 235 Stockesia. 183 Stomatechium. Lehm. 192 Storchschnabelgewächse. 288 Nutt. Llndl. Bl. Stramonium. Gärt. Stratioteae. Streptanthus. Sireptocarpus. Streptopodium Streulinge. Strobilanthus. Strombosia. Bl. Strombosieae. S t r II V e. Strychneae. Sturm. Stylidiariae. Stylidieae. Stylocerus. A. Juss» Stylophorum. Nutt. Styphelieae. Styraceae. Styraiülluae. Snaeda. Palt. Subularia. L. S u c c o w. Siiccowia. Med. Siimacliineae. S 11 1 e r. Sutera. Rth. Swarzieae. Swertia. L. Swertieae. Swietenia. L. 201 144 260 199 189 130 190 310 310 165 211 82 186 186 281 264 203 214 170 239 260 11 260 224 11 199 228 211 211 313 344 ^ e g { fl c r. Swietenieae. — genuinae, Sjinphonia. L. fil. Sjiuphonieae. Symphyandra. DeC. Syiuphysia. Prsl. Symphysieae. Syraphytura, L. Sympieza. Schlecht. Symplocos. L. Synactinia. Rchb, Synandra. Nutt, Synantliereac. — genuinae. Syncarpicae. Synclilainydeae. Synclistae. — nucamentaceae. — articulatae. — continuae. Syndesmon, Iljfgg. Syngenesisten. Synoum. A, Juss. Synpetalae. Synzygauthera. Rz.Pav Syrenia, ytndrz. Syringa. L. Syzygiuni. Gäri, S z o V i t s. Szabert. Tabacina. R. Tabacitm. Taccaceae. Tacceae. Tachia. Aubl. Tachybota. Aubl. Talaunia. Juss. Talaumeae. Tallneae. Talinum. Ad. Talisia. Aubl. Tamarisceae. Tamariscineae, Taiuarix. T. L. Tangalgen. Taonabo. yiubl. Taphrospenuum. C.A,M. Targioneae. Tasinannia. R.Br. Tasmannicac. Tausch. Tauscheria. Fisch. Taxineae. Taxeac. Taxus. Teedia. Rud. Teesdalia. R, Rr. Telephicae. Telephiura. T.L. Telfair. Teüerflcchten. Tellima. R.Br. Teloxis. Moq. Tand. Temas. Mol. Tenore. Terebinthaceae. Terebinthaceen. S. 313 813 811 311 180 2 302 2()0 136 278 278 11 258 165 166 16(i 19» 259 236 237 62 133 230 238 278 81 223 223 Tetrapterygium. Fisch. C. A. M. 25* Tetrataenium. 22 Teucrieae. lg Teucriopsis. lg Teiicris. lg Teucrium. T. L. 18 Thalamanthae. 25 Thalictreae. 27 rhalictrnm. L, 27 Thapsia. T. L. 22 Thapsieae. 22' Thea. L. 30; Theaceae, SOi Tliecacoris. A. Juss, 28! Theegewäclise. 301 Thelygonura, L, 24i T h e o p h r a s t. 3( Theophyrasta. L. 20- Thesieae. 161 Thespcsia. Cerr. 28^ Thespesieae. 28i Thibaudia. Rz.Pav. 20( Thiaspi. Dill. L. 25« Thiaspideae. 25S — biscutatae. 251) — navicnlares. 25}J Thomasia. Gay. 292 Thorntonia. Rchb» 287 Thouinia. Poit. 285 Thryallis. L, 299 Thunbergia. L. 191 Thunbergieae. 190 Thyana. Haviilt. 285 Thylachium. Imut. 267 Thyrabia. L. 189 Thynieleaceae. l(j9 Thymus. L. 189 TJiysanocarpus. Hook. 258 Thysselinuiu.öod./f/i;.S^)r,220 Tittraannia. Rchb. Tordylineae. Tordyliura. T. Torenia. L. Torfmoore. Toricellia. DeC. Toriiis. Adans. Spr. Tovaria. Rz. Pao. Toulicia. Aubl. Tovomita. Aubl. ToTomitcae, ToiirneforL Tomnefortia. L. Tournefortieae. Toxicodeadron. Thb. Tüzzia. L. Tozzieae. Trachelium. L. Trachymene. Rdf^. Trachypleurum. Rchb. Tracliyschizocarpicae. Trachysciadium. DeC. Tracliytella. DeC. Ttagia. Plum. Tragium. Spr. Tragopyrura. M. R. Tragorijxamim. Triigoscliniiua. T. Tralliana. Lour. Trapa. L. Trapeae. Traubenfarrn. V. T r a u t V e 1 1 e r. Trautvettcria. Fisch, et C. A.M. Ticmandreae. TrepociirpHs. Nutt. S. 199 220 220 199 137 221 219 267 285 311 311 1.72.77 193 193 282 197 197 im 221 . 220 189 219 277 281 219 23Ct 188 219 301 246 2m 139 18 277 250 219 T r e ^ i r a n u s. 11. 35. 51. 119 Tiarclla. L. Tiarldiura. Lehm. Ticorea. Aubl. Tiedemannia. DeC. Tilia. L. Tiliaceae. Tiliariae. — genuinae. Tillandsicae. Tina. R.S. Tiniaria. Meisn. Titliymaltae. 230 193 282 220 803 302 303 803 151 285 236 280 Triadenia. Spach. 308 Triadcnium. Raßn. S08 Triadica. Lour. 261 Triautheraa. L. 237 Tribulcae. 285 Tribulus. T.L. 285 Tricera. Schrcb. 283 Trichilia. L. 313 Trichilieae. 313 — genuinae. 313 Trichlis; Hall. 235 Trichocarpus. Schreb. 303 Trichodesma. R. Ur. 193 Trichogoninm. DeC. 220 Tricliosipliura. Schott. Fndl. 291 Trichospcrnnim. Bl. 274 Trichosphacria. 189 Trichosporum. Don. (non Fries.) 199 Trjcliostemma. L. 189 Triciispidaria. Rz, Pav. 304 Tridesmeae. 308 Tridesmis. Spach, 308 Trifoiieac. 220" — genuinae. 22fi Trifolium. L. 22(i Triglochineae. 144 Triffonia. Aubl. 302 JK e g i (1 c r. Triplaris. L Tri|)lateia. Berti. Tr'njlostegia. fVall. Tripterocüocus. Endl, Tristania. R. lir. Tristellaria. J.P.Th. Triticeae. Triuinfetta. L. Gärtn. Triunifettai-ia, IL Ttixis, Mitch. Gärtn, Trochetia. DeC, Trochiscanthes. K. Trollieae. Trollius. L. Tropaooleae» Tropacoluin. L, Tiibercularii. Tulbaghia. Tulbaghieae. Tullia. Tiina. Dill, Tunica. Scop. Tupistreae. Turaria. Mol. T u r c z a n n i n o w, Turgenia. Iloffm. Turnera. Plum. Turnereae. T II r p i n. Turpinia. Pent. Turraea. L, Turrita. Turritina. Turritis. L. Tylonium, Presl. Typhaceae, Typheae. Vacciiiicae. Vaccinium. L. Vahlia. Thb. Yahlieae. V a i 1 1 a n t. Valeriana. L. Valerianeae. Valerianella. T. Valerianelleae. Vallea. Mut. J'analphena. Leschen, Vancouveria. Morr. Vandeae. Vandellia. L. Vanilleae. Vargasia. Bert. Yarronia. L. Vateria. L, Vatica. L. Trigonieae. S. 302 Trigynaea. Schlecht. 2IH Trinieris. Prsl. 1H() Trinia Hoffm. 21» T r i n i u 8. 18 Trioptcris. L. 299 Triphaca. Lour. 291 Triphaceae. 291 Triphasia. Lour. 314 Triphasieae. 314 Tripliysaria. Fisch, et Mey. 198 - • ■ • ' 23G 298 178 282 253 299 14« 303 303 244 291 220 277 277 290 290 129 154 154 188 234 298 142 215 18 219 232 232 152 285 313 2(>0 2r.o 260 18« 148 189 20(> 206 230 230 1. 37. 65 178 178 178 178 304 302 2«5 155 199 155 299 193 304 S04 Vaiicherieae. Veilchengewächse. Velaca. DeC. f darum. Plin. Velczia. L. Vella. L, Vellcae. Vellüsieae. Venana. Lam. Ventenatia. P. B. ^ eratreae. Verbascariae. > erbiisceae. Veii)asciini. L. Verl)fna. L. Vofbeneae. Veronica. L. Veroniceae. Vecticiliaria. Rz, Pav. \erticordia. DcC. V esicaria, Lam. V. Vest. Vcstia. fV. Viburnuna. L. Vicieae. Vicatia DeC, \ ierniächtigc. Villarsia. l ent, A inccae. Viola. L. Violaceae, Violeae, — genuinae. Viorna. Pers. Virgillaria. Rz.Pav^ J iscago. Hall. Viscaria, Riv. Viticella. Dill. Vitis. L. Vi\iania, Colla. Vismia. Tand. Visniieae. — genuinae. Visnca. L. f leckia. Rafin. Ullucus. Loz. Ulnieae. Vlospermum. Lk. Ulvaceae, Ulveae. Vmbellaria. UnibcUi ferne. S. 136 2«8 219 260 298 2(i0 2«0 151 214 302 152 198 199 199 190 190 198 198 311 253 259 11 201 178 22« 219 25« 210 211 268 2()8 2«ö 269 277 198 298 298 277 221 253 308 308 308 215 189 237. Anm. 172 220 135 13« 189 217 Usneaceae. Usteria. Cao. Usteria. Lam. Utricularia. L Uvaria. L. Uvarieae. Uvedalia. R.Br. — genuinae. 218 Unger. 11.50.51.117 Ungeria. Schott. Endl. 294 Ungerieae. Unona. L. Vochysieae, Voigt. Votomita. Aubl. Voyra. Aubl. Uredinei. Urena. L, V. Vriese, Urpilze. Urticaceae, Urticeae, Wahlenbergia. Schrad. Waitz. Walkera. Schreb, Wal lieh. Wallroth. Wallrothia. Spr. Walsiira. Rxb, Waltlieria. Waltherieae. ' Warzen |)ilze. Wasscrliesche. Wasserriemen. W also n. Webbia. Spach. Wedelfarrn, Weidriche. W e i n in a n n. Weinmannia. L. Weinmannieae. W e 1 w i 1 8 c h i a. Rchb Wenderoth. ffendtia. Iloffm. Westringia. Sm. irickstrocmia. Schirad. W i e g in a n n. Wieland. Wigandia. K.H.B. W i l b r a n d t. W i 1 1 d e n o w, Willenietia, C. A. M, Wilson. W^ i m in e r. Windengewächse. W i n k l e r. Wintereae, IVittehbachia. Mart. Wormia, liottb. Wulfenia. Jacq. Wydleria. DeC. IVylia. Hoffm. 294 278 248 7.43 221 211 129 287 11. 3« 129 172 172 345 S.133 198 211 198 278 278 199 186 11 283 155 11.51.117 220 313 291 291 129 143 141 5 308 138 247 11 230 230 194 11.53 220 189 302 11.32.36.94 5 194 7. 8 31. 77 239 141 11.86 194 zu 11 278 302 278 198 220 219 Xanthieae. 182 Xanthiophaea. 189 Xanthoiinum. Rchb. 307 Xanthorrhiza. VHerit. 177 Xanthosia. Rudg, 121 Xeroteae. 152 Xyladenius. Hamilt. 274 Xylocarpeae. 313 Xylocarpu». Koen. 313 Xylopia. P, Brwn. 278 Xylopleurum, Spach. 5Wt6 Xyrideae. 148 Zahlbrncknera. Rchb. 230 Zamiaceac. 139 Zainieae. 140 Zaimicheilieae. 144 48 346 Zanthoxjleae. Zapfenbäuiiie, Zapfenfarrn. Zaukenlilicn. Zauschncria. Prsl. 3J e g i jl e y. 282 Zietenia. IfiS Zilla. Forslc. 139 Zimmermann. 152 Zippelia. RchK 24fi!Zizia. K. Zenker. 11.22.51.53.117 Ziziphora. L. Zieria. Forst, 283|Zoegea. S. 188 258 11 JU 219 188 182 Zosinriia. Hoffm. Zostera. Zostercae, Zweifelblumige. Zyo^nemeae, Zygopliylleae. — genuinae. 220 142 141 161 135 285 285 (äijbvucft bei Sart Sfammfng in Sreäben. New Yofh Botanical Garden Library QK93.R283 1850 gen Reichenbach, H. G./Handbuch des naturlic 3 5185 00039 6539 K^ %M^,