i :X -MJ^

LtJ

M^- p?" F

. '''^1#|

1 JP 1

m

1

it-*^-A*

i^y^^B

mmmm

1:1

lfek.J^^.M

J

1

i

©

■' .?

11

^jr

:■§

■'%

1

1

m

1

lii-'

'*'J

J. »■»

*.....■*

ibi-- ■«ffi'^-' iifer ■''S_

)ii^'m^'m;^::

, ■. m

w

!%r-

.*i#'^: ■■!

^' '

^v

li^.

Pi

n?

1 £ 1

#■ Ipv te 1-

i^ jii ^ Sl il^ P'

Wf^'J

;S:OBVBHi ':1IJH

fSr^^f^v^Wk^

^Sm^ ■' '^, ^i^-^te.^

P** .'■'''■'

ti-fct.»-»^^-

. iyte-t

r' »'■■» :. mi.

^ _K

■s

ii^^«., ^iK

|M9-^'';'i ■4

mmi'm

^ 'Wr''Sm 'WtiM

F

K H E' .. m i

iv ^

i!^' iy^ i

p^OiM

^ WwhM

•<^4»

1 '^M^I 1 iF^^r''2*^^l^~^^^B 'htiI^I '^I

LJ((OBOB ' .|

; . # #' P ij

fki

jK^jL^gKjK

j^^g

n^rrL.: 'wm

l^ f V ^^'^fl^lt^^ff

4*^

OOoWi^nO : . .. 'i t^l

l^ B

'w ■fl^ir ■jni

i^ T^^^i ^* ^-^- '^ *fc ^ Am. ^^

f^-^p pm

wm$ % wmm:^

••i. i^- l^ ,1

fk

^ .'^. l»fi

i^-

'ii- *

'

lii^ ml m^ m: i^

■JL' i». ^r-i^;'^' «I&,.. n. ^; m.Pk

HARVARD UNIVERSITY.

LIBRARY

OF THE

MUSEUM OF COMPARATIVE ZOOLOGY

LlBRARY OF

SAMUEL GARMAN

(lud<6^ \^i%

APR8 ^9^9

* *.»

Hiltoriae

Amphibiorum

jiaturalls et literariae

Fafciculus Primus

co n tin en s

Pl a 71 a s j CalarnitaSj B it f o n e s^ Salamandras et Hjdros

ia genera et fpecies defcriptos notisque fuis diftinctos.

A uc tor loan. Gottlob Schneider, Saxo,

Iniprei/as lenae f '^ m t i b u s Fri e d e r i c i F r o m m a n n i

179 9-

c

Ad

Virum perilliistrem

lofeplium Banks

2}r'Ua?iiilaTwn lie^i a confdus intbnis ^ Baro*

jietunif Ordinis a halneo iiojriinati Hquitcni^

Societatis Rr^iae JLondinejifis Prac/idan ctc.

''Ji

/r

.i\Xcignu7n et jcrrorum periculis jylemQri opus, capto Ainpliibiorum hiftoriae naturalis enarran- dae conjilio , ag^redi aufus^ dum extra librO' :rujn' et patriae limites auxiUa et duceni circum^- '.yfpicieham , qui per. viam fc^lehrofametf^re de* ' fertam nh aliis incedehtem regeret^ et ad natu- rae pcnetrtilia enitenti manum henevole porrige- -ret, meritorwli Tuorwn fplendor undique emi-

cajis

% *

cans et inagm anniii^ quo natiomwi ornmuni wgenia compJecteris , et ciuidqina uhique gen- tium literarum caufa et naturae rerum acciXra' tius ccgnofcendae amore et ftudio tentatur et fufcipitur g humanijfime adiuvas conaiihusque

V

omnihus henigne adminiculariSy fama et tefti^

r

monia admirantiubique occursahant , animum^ que diu multumquc duhitantis Teadire, puhli^'

CUVl"

r.

cinnque recercntiae meae teftiinojiiuin ojferre et

confdinvi auxiliuinque Tuujn bnjjlorare ^ con^ frinarunt,' Si quid igitur his operis 7iovi ini- tiis haud prorfus laude indignmn inefj^e vifunt Tihi fuerit, progrejfum eius ut confilio Tuo hcnevole regere et adirtvrtre , ut auctorem fa- vore Tuo dignarif et ut hanc quoque hiftoriat naturalis parteni eruderatam folidiorihusque

fun^ -

fundainenbis fuperjlructam , auxilio Tuo ad culmen perducendam nominis Tui fplendore enitefcere velis f etiam atque etiam Te, Vir perilluftrisy rogo obteftorque.

Lecto-

LX

J

■^•'«

'.y^

Lectoii aiictor.

'i

Hjxcerptam ex verhofiorihus Jpecierum notitiis hijtoriam et veluti Synopfm Amphibiorum pjX- hlicare coepiya quatuor generihus Ranarum^ Ca- lamitaruTtiy hufoman et Salamandrarumj utpo* te maxime omnium fihi invicem ajfmihus^ exot' fus: quibus llydrorian genus novum et quin^

tum

•■j^vxm^- .■ -■'■. jn

ubiunxi , {liunc cnnn generuni ordineni a

ine fropofituifi incuria dijjvpavit iniprejjionis)

non foluni ut iudlcia virorwn doctormn experi-

rer^ fed liuinanitateni etiam eorwn^ quihus for- .

tuna copiarum maiorum ufu et fpecierum rariO"

rum aut novarum pojfejfione aub notitia frui

concejjityelicere ad fuppetias ferendas voleham,

Heliquorum ordinum et generuin hiftoriam fuh-

iwjgamy annis proximis per fafeiculos plures dijpertitam: quihus f ftudia feculi et virorum

doctorum applaufus Javerint, non folum Anato-

inia Ampldhiorum fingulari faficulo compre^

henfa^ et notitiarum novarum fupplenienta^Jcd

icones etiam accedent fpecierum novarum aut

quarum pictura accurata et vera nondum ex- -

ftat, a me ipfo co-fectarum^

Ilaruni

XI

I

Hannn copiavi non exigiumi iam in imnido et paratani liaheo , quas vel ipfe coiifecif vel a peritiffiniis artijicihus admnhrandas curavi^ et cuni natura diligenter uhique coniparatas cor^

rexi.

Veruni ipfo opere ad Jineni perducbo , tu^ tiusinipenfarwn rationes^ fuhducere redeintori li cehit, et mihi ipfi fpero fore ut lectorum liifto^ riaeque naturalis aniantium favor fpecierum

. \

iconihus illuflrandarmn optionem opercnnque

viulto faciliorem reddant, Interim viris doctis^ quorum in elahoranda hiftoria ainphihiormn in^

Jiipiem favorem henevolentiamque hucusque ex-

pertus fum, ct qui liheraliter humaneque the-

fauros rerum naburalium fuos aut fuae curae

de-

t^demaTidatos uccurate infpiciendos vd ohtulerunb

ivel concejjeruiit, grcuiasa^o qims-pojjwn maxi-

\.%ncis ; ex, quoruin numerp praecipue nomincire de-

teii L>am'-piuni Archicldrurmim Ilajioveranum.

cuius ajnicitiam cu?n Iwfpitio tam heiugne ohla-

tam grata per vitam mcmoria colain et venera»

. hor ., sT^.itiuni y Medixinae Dactorem, .Gazae

\Electoralis JDresdenfis , ut Lieh erk il li ni u m ,

» ^ ' , . '"

,Medicinae.Doctorem, Mufei Barhyenfis cufto^ ^ dem , Lu.d w igi u m Medicinae Doctorem et WProfeJfoi^eni J^ipfienfein^ JLinchi u m , Lipfien^

femy Electori Saxoniae a confdiis connnercio' rum, Blumfinhqchium, Profefforem Goet-

tingenfem^ ' II el w ig i u m Profefforem Bruno- . ' vicenfemylTtfectoruln hiftqriae et naturae omniuni ' doctifjimum ^. Iley ertiin j Pharmaco.poeum

Bru-

XIII

Bruiiovicenfcm , Clieniiae doctiJjflniiaHf Lode- j' u m , Conjiliarluni aulicum, JVledicinae et Chi^ rurgiae Profejjoreni lenercfein ; quos omnes amore ei liberalitate fuperavit Blochius, Me- dicinae Doctor Berolinenfis, Utinam donatihus rneis operain opesquefuas plures viri docti, quihus hiftoriae ampliibiorum incrementum curae cordi- que eft,in quihus nominare inter Germanosprae- cipue licebit U,I, Lentzen, Medicinae Docto- rem leveranum^ fociare velint^ quo felicius com- muni Minerva coniunctisque ingd/ui fortujiae- que copiis naturae rermn litemus,

Salamandra.

Lacertarum genus f,

Covjjore iiudo, porofo, falivani feu muciuri exfiidant€y capite deprejjfo , ranino y cauda ple* rwnque ancipite y tynipani defectu et u?iguiu?fi facile a reliquis difti?iguitur. Larva priinu?n^ crifta et hrancldis extus propendentihus aucta i?i aquis vivit ; auaedani etiaiti i?i /iccum e^re'^

diu?itnr fpecies^

A

1

Oalamanclrae geTiiis a tritone fepnmtum Lau» rentius ita dirtinxit, ut huic corpus aecfualej te* reSj Juhverrucofum alcpidotumy caudauiqiie coiU'* prejjain lanceolatam , in aqua ele^aiitcr agileni iribueret; illi Tero corjms molle, fucculejitwn, cute ffflendida , lac fundente ahsque fquamis^ Iti quibus notis nihil e(t, quod non habeat tri- ton coaimune, nili forte cuteui fplcndidam ex- ceperisj corpus autemutriusquegeneris aequa- le et teres eft. Sequiintur notae Salamandra- rum : caput utrinque dorfan vero alterne tuhero" funiy latera emars^lnata tuherihus transverfo ob* longis coftaeformihusat mollihuSf ut oh eam rem omncs Jias tuherofuates recte jnammillas appelleC Mauperluis ^ctorum Societ, Scient. Gallicae anni 1727. Ubi primum capltis parolidas di- cit ; deinde in SalamandraemacuLitae dcfcriptio* ne p. 152 tuhcrcula alterna medii dorfi fcu ver-f rucas memorat , quae medio puncto notenturi poftea latera fulcis profundis transverfalihus in

l<t.Hf»l%a*- <W>| j riill»! »1

tinnldas fed inoUtJJinias difiingui alt cofias, quae in conicam caudae partein continuentur^ etcom- jnifjae in reliquos aheant annulos. Scilicel cau- dani ex conico jjrincipio ortam fenfim jtias^is te- retem fieri et totam annulis Quafi articulis coifia-^ re ait, Vide mihi hominis audaciam ! qui primum tuhera transverfa , ohlonga, cofiaefor- inia,' mollia memoret, ubi ftatim fequitur co- fiarum in fceleto nifi rudinienta jion apparere : cleinde in defcriptione falamandrac terreRris, quafi fui ipfe oblitus, liaec ipfa tubera coltae- formia non dubitat tumidas fed moUiffnnas co- fias appellare, quae ad caudae iiiitium conti- nuentur, ct .commiffae (^idi c^l infra fupraque coeuntes) in reliquos caudae amiulos abeant. ]N.iliil opiis erit admoncre lectores , quam in- cpte coitae caudae adjungantur! Caudae annu- los in pofteriore loco quafi articulos diyiit; at

in cljaractere 2:eneris caudam articulatam vocat.

'■~'

Galliis etiam Cepede de cauda : la queue presque cylindrique paroit divifee en anneaux par des lenflemens d'une fubftance trcs molle ; Co- (tas tamen omilit. Contra Perraltiis in diOe- ctione Salamandrae caudam plane teretem, contra collum et dorfum fpinae dorfalis pro- ccilibus protuberantibus inaequale e^e referl. Nec poftea Linnaeus in accurata deicripiione

Amoe-

s

Amoenit. I. p. 131. (p. 54^, e^.- Lugd.) cofta* riiiii ar.nuloriinlve caudae nienunit, quorum in aninialibus fame nondum emaciatis velti- giumnon apparel, Caudae articulalae characte- rem bene in AVurfbainii noftratis plctura Tab^ I. Fig. E retera pelllma, redditum elYe aflirmat Laurqntius; at in Editionc Norimbcr^^enli an- ni i()[j3 omnium optimii, qua utor, tabula pri* ma folam lis^uram L, ut altera fiiiuram I ita exprciTam habet laLimaiidram , ut in dorfo et cauda fpinae dorfalis procelTus protuberantes confpicias. Verum etiam reliqui corporis ha- bitusfamemet maclem animalis arguit. Quare coftis feu coltaeformibus tuberibus Literum, ut caudaeannulis feu articulis omillis vel dam- natis fuperfunt fola parotidum, dorlique et laterum tubercuLi poris perforata, et lac odo* ratiflimum, quo animal irritatum vel vexatum defendere fe conatur et hollem avertere, fun- dentin. At enim ipfe Laurentius in onmibuS Tritonum fpeciebus tuberculavel vcrrucas cor- poris lactis aliquod <!;cnus exfudantia memo- rat; foLae vero parotides faLVmandrae propriae eife videntur, Superfunt ex fceleto pofitaeno- tae a lutwirentio JpL?ia ao?Ji fupenie procejjibus tuherofn, coftarmu non lufi rudhnenta hrevifji' ma, yerum dorfalis.fpina feu procelTus f;>i-?

nofu*

MW..>^

iiofus vertebratum dorll nuUus in plctura Wurfbainii Tab. III. confpicitur , nec in fce- leto ipfo adefi^ contra vertebrae omnes fupra planiusculae criflam breveni erectam gerunt. Coltarum vero rudimenta brevia adfunt in fa-» lamandris et tritonibus, Denique falaman- dram limul ova ct vivos foetus edcre pofuit Laurentius in nota generis. Poterat brevius viviparam nominare. Ova enim, intra ute- rum matris concocta, pofiquam exclufa funt, larvam amnio reliquisque membranis involu- tam et conglobatam, fed vitam motibus teftan- tem , oltendunt, Nunc ex genere Tritonum Xupereft nota poftrema , cauda videlicet com- prejfa lanceolata^ in aqua eleganter ai^ills. Quod fi caudam compre.nTam notam, ut vide- tur , praecipuam aut folam generis effe voluit Laurentius, tiun vero recte non fecit, cum Salamandrae exiguae cau.dain comprejjiuscu' lavi in nota fpeciei poneret. Quid ! quod auctor a Gallo Bonaterre laudatus p. 63. nar- rat, in femina Salamandra Januario anni 1753 aperte reperifle fe^ova duobus ovariis haerentia, et foetus ovi ductibus inclufos, de quibus fic ille refert: ccs petits ont Jcize liipies de long; ils Jont gris tachetes de points noirs : la queue ^arnie de nageoires perpendiculaires dejjus et

dcf.

^ ^ g

HeJjQus : il y en avoit fcpt dans le cdte drolt el huit dans le cote gauchc ; ils y etoicht roulcs cliacun dans leur cnveloppe. Uiidc aj^paret lar- vas falanxandranuii , nicmbranulis OAMlibus ad- liuc inclulas , membrana natntoria caudam habere auctam , veluti , larvas et perfecta cor pora tritonum; neque adeo caudam compref- fam generis tritonum perpetuam et propriam notam elTe poffe. Quid? quod affirmante lo. Hernnmno in Commentario tabulae aflinitatum p. 256 et Bluinenhacldo in Specimine Phyfiol. comparatae Goettingae anno 1737. edito p, XXXV. non folumlarvac falamandrarum aqua- ticarum (lacertae paluftris et aquaticae Linnaei) fed etiam terrcftris (Lacertae Salamandrae Lin- naei) branchiis extus appofitis inftructae con- fpiciuntur. His igitur motus caulis Salaman- dras iterum Tritonibus affociatas junxi, et continuo omnes ipccies , fuis quamque not\s diftinctam , dcfcripli, nulla ne habitationis quidcm differentia adliibita, qua primum mihi commode fatis cenus hoc in duas familias vel fectloncs difpertiri poffe videbar. Video enim tritonum fpecics aliquas primum in aquis de^ gere, deinde per rcliquam vitam lerram coh- tinentem rolerc.

Sed

Q '

Sed a.2:6 nunc breviter SalamaTidras, a Lau« rcntio praeter vulgarem, maximam et macu- latam defcriptas, breviter percenfeamus. Tfl^ m'd elt falainaiidra exigua, corpore fnfco ^ cauda c om-prejfiu s cula ^ in Tabulae III. fig^ 4 picta; quae in vallibus humidis et ad fepes fruticofas fubtus lutofas circa Vienuam, ubi nulla alia falamandra vifa lit, liabitare dicitui:, ita ut nulla poflit locum habere fufpicio , efie alterius gyrinum. Haec vlfo holte in terram, favi more terebratam, fe recipit* Defcriptio- nem accuratam a fe confcriptam negat Lauren- tius , ad iconem lectores relegans , quae pe- dum anticorum ternos, poFieriorum quater- nos digitos exhibet; nefcio an pictoris errore.

Salaniandra atra , in tabulae L fig. 2. ex- prelTa, toia immaculata, maciilofa vulgari du- plo minor, palmas digitosque depreffos nec torofos , uti major maciilata, habet: occiput utrinque prominentia plana oblonga occupat; qiiae line dabio parotis eft. Collum capite multo angullius nec fubaequale, ut in prae- cedente : verruca denique umbilicata fiq^ra lingiilam coltam adclTe dicitur. In alpc Etfcher Aullriae et Loibel inter Carinthiam et Carnio- liam habitat, ubi falamandra major maculofa

nun-

minqiiam fuil vifa; adeo iit de gyrino vclpul- lo niajoris fufpicio niilla jiiita cffc polTit. Hacc fpeluncas et foramina fequitur , ubi latitat, Au- ftriacis Tatterinandel vocata. Eandeni in mon- tibus Berchtcsgadenfibus frcqueiitifliniam tem- pore pluvio pcrrep.tantem viam vidit Sclirank Epiflolarum phylicarum Auftriacarum T. I. p. 310. Contra Galhis Cepede pro varieLate fa* lamandrae majoris maculatae habuit p. 460 Tiulla ratione habita eorum , quibus Lauren- tius opinioni ifti praevifae occurrit.

Salamandram fufcam , immaculatam, cau- da brevi absqiie fplendore in Alpibus habitan- tem a Conrado Gesnero repetiit, nunquam, ut videtur, iibi vifam. Ouod idem monere licet in Salamandra candida, cauda fubterete, vi- vipara , quam Patavii habitare ait. Veruin quae in Wurf bainii tabula II. fig. V. picta ex- Itat, cum eo coinmunicatam a Mauritio Hoff- manjio fahimandram liccr.m exprimit; quam Jiic Patavii anni 1642 die Decembris dilTe- •cuerat, et in dillectae- utero tredecim foetiis exiles, minimi dieiti lon£;itudinem vix ae- quantes, colore nigros, fed aureis maculis de- Ititutos, in pectore autem rubicundiflimo fan- guinis puncto notatos repcrerat, Hujus colo-

reni

Q m ,

Yeni nullibi .nec caudam commemoravifc Wiirf- bain * nec album adeo colorem falamandrrie effe credere patiuntur foetus nigro colore jam in utero imbuti. Quare liaec fpecies ex vana Laurentii opinione aut crrore oculorum nata,' ad nihilum redacta iterum libris Naturae Cu- rioforum recte exnlabit. Quam denique ulti- mo loco poluit Laurentius ex Sebae pictura Tomi II. tab. 20. fifv 4 l^ilamandram ftrumo- fam, rcpetitam a Gmelino, ea ab lioc genere plane aliena relata a me ad Pfeudochamaele- ontes alibi defcribetur.

Vulgaiis terrcftris Salamandraenotationcm ct Liftoriam nunc addo, ubi laude fua non de- fraudatus fruetur Wurfbainius nofier in Sala- inandrolo^ria ; cujus haec funt vcrba p. 52. la- certae virldi ejje fnnilein exceptis capite ct ven- trc , (piae crajjlora finby caudani liahere brevio^ reJii, colvrcinr pleruinque nigruiUy jnaculis lu-' teis intcrfiinctuin atcpie laevitate quada?n pellu-r cidum ; in tcrrae cavernis foraininihusque jux-' ta femitas ct in opacis uliginofsque locis fta^ hularif aeftcite oh folis fervores ^ itenicpie Jiie- "^nc oh urgentia. frigora fuis elatehris nonexire^ verjio aiitem tempote apparere ^ atque etiaiii w*itu7nno^ caelo maxinie pluvio ^ et adgreffuni

#

ejje trirdiorcin, Adclit p. 65. ocuU torvi acpro^ tiiinciitcs y defuper luteis et quldeni inobilihus, fubtus vcro nifrris Jnwiiti palpebris y nnres dua ndnutijjuna foranuna , os fuhrotundmn , neo facile ad nicrdcnduniy quainvis irritetur anlnicd, lufi vi aperienduin\ ct in^luvie quadain conti' nuOf refpirationis forte gratia , fefe coifunoven- tc f infiructujn, Binns extuherantias ^landulo- fus , inaculas luteas revraefentantes cx, utroque latcre fuperiori oculoruni palpehrae uiutas,hene multis viinutijfinds foraminulis clenotatas ; re^ Uquuni corpus una cmn ipfo capile ni^erriinuin, lit et cauda rotunda, inaculis tamen vel lineis Jutcis , nonnunquam croceis varie^antWy ventre cum maculis fuis longe pcdiidiore exiftcnte ; him' hi ru^oft funt et coftas quafi fuhjacentes mcn* tientes* Idem eandem ralaiiiandram i^ni in- jectam, hiante ore, fed nulla efHuente fanie, totius corporis poris lacteas guttas exfudare, riquae inditam exuvias depofuiiTe, et fale con- fperfiun vel aceto perirc coritinuo vidir. Foe- tus vivos, quam f^lamandra aquae indita ex- cluferat , in tabulae III. liguris A. B..C. pictos exiiibuit, et defcripfit p. (^3.; in dilTectae ven- triculo terram «renofam et lumbricorum parti- culas reperilTe teftatur p. 35* Deiii(|ue de~ fcriptionem partium interiorum Gt fceleti non

in-

lO

inep&nm, edam iconibus illuitratam appofuit p. 66 70, et ex Tlieophrtirto de Signis plu- viarum locum etlidit , qui repetitus etiam liic apponi nieretur v.a]^ <^?-'v>j Xpuo/zevv) xa< ^«^5»«-

f^^vyf , ij y.(xAti;uizV:j ccx).<xfJ.avh^o: , hrc hs v.al y^Xv:qo; liocrgic- p(^cj fcVi hbudocv adcuv, vOm-j c'^//.arv€/ , . i. e. Vuheta ^ JL

«(/z/a mergatur fcu lavetur ^ et ranae jjraeter folitum vocaJes pluviam fgnjficaiit ej: lacerta^ quae falamandra dicitur , fi appareat, ct rana viridis , ft iu arhore. occinat , aquas pra(fagit, Haec in Editione Heinliana leguntur p. 413 ied nlibi p. 473 de Animalibus ^ quae repente apparent, ita docet ex latina verfionc: aliqua verq antea quideui funt, fed fubito exiftunt propter pluvias, nt cochleae et ranac parvae: iion.eniva ranas pluit, ut quidam exifdmant, fed cunx in tcrra prius lint, cadente pluvia prodcunt, aqua in earum cavernas ingrelTa. Eft boc ranarum genus diverfum ab iis , quae in fiagnis degunt et paludibus. Hucusque recte et vere Theophraitus ! Ex qua obferva- tione ftmuL etiam aflinitas inter genus rana- rum bufonuni ct falamandi arum api>*^i"et !

De veneni natura , quo maxime olim in- fame fait gcnus hoc, nihil Wurfbain docuit,

nili

II

iilli qtiod moiTa laedere falamaniHrani vel iclco recte nec^avit, quod millo injinia^e <rcnero ad mordrnduni potiiit provocari. .^^ttulit cliani exempla homirunn, qui aquam^ in qua faLi- mandrae vixerant, impime dcgufiarani; deni- que falivam lactcam papillis glandulainm emav- riantem, praeler odorem naTibus fatis^inimi^ cum, nihil admodum Iiabcre, quo contactum corpus laedat, expertus afFirmat. ^

Pofi Wurfhainium Gallus Perraitus, anna 1633 mortuus, quiTiullam operae civis noitri notitiam habLiille videtur, mliris et feminafe fahmiandrae terrcftris dillcctioncm inftituit, partiumque interniirum onmium' clefcriptio^- nem ct picturam in ^lterius Voluminis ( Mef» moires pour rhiitoire naturelie des Animaux) tabulis 75 et 76 propofuit, multo majorem di*- ligentiae et elesantiae laudem' nreritus. Ca- put is falamandrae grandius, quam lacertis in reliquis, crailius, pianimi , oculis non protu- bcrantihus et introrfum mobilibus roltroquc lato ranas referre annotavit; eodcm pertinet unguiiun defectus , linguaque hrevis , teres, rnaxiilae inferiori annexa, Aurium apcrtu- ram cute communi obtectam habet, uti ciia- maeleon et crgcodilus. Dentes feu maxilia-

run.i

riim 'potius crenac, <lenfi, teixtes, obtufi; jyiaxilla fuperior inferiorem receptam includit; in palato limiles dentes circumfcribunt ambi- tum linguae iiifra fitae, hisque dentibus appri- aiendae, duin animal cibum .comniolere fiudet, Foetas vivos duodecim in gemirjo utcri cornu lepertos pinxit quidem, fed non fatis accurate defcriplit Gallus. Praetereo Oliffcrii lacobaei aliorumquc c.oaevorum anatomicas falaman- drac notationes, utpote nimis breves minus- q\ic acGuratas. Pofiremus Salamandrae, cum Ificenis reliquis comparatae anatomen ad^ref- Xus eil Zinidus ^ cujus obfervationes in con- ^ felTu Societatis Goettingenlis Scientiarum an- no 1757 praelectas excerpferunt Ephemerides litterariae Goettingenfes ejusdem anni Parti- /tula 127 p. 1201. 1202. Occupatur viri docti 4?pera in examinandis glandulis fubcutaneis, Xuccoque acri ct amaro, quem prelfae fundunt; rdeinde in lingua lata ct fere rotunda, maxil- Jac iiiierLori alligata, cu^us tamen latera libe- •ra et aliqur '^•nus mobilia, furfum tracta a cratilagiae oblonga, mufculis fuis mota, et juyta os hyoides utrinque lateribus linguae .rnbject.3, daiitibus, pal?tinis apprimi poITunt, -n£ ingcitae pro cibo cochleac confnn£i;antur. ::>iomachus cuin vcntriculo craflus, carnofus,

plica-

^3

plicatus eft, ima cum inteuinovum voluminc nmco craflb obductus. Genitales maris par- tes limillimac raninis ; ovaria cum oviducti- bus inagnam abdominis partem inipient, ut in ranis : pulmones raninis iimiles, velicula* xes. Aurium cavitas fub mufculis abfcondita, oblonga, cartilagine obtecta , nullo ofriculo exftructa, verum materie glutinofa alba op- pleta: unde auditimi animalis non eilc aculuni conjici poilit. Hacc funt praecipua diiputa- tionis Zinnianae argumenta, quae quidem au- ctores Epliemeridum excerpta retulerunt,

OlTis hyoidis llmilem in fa]a.niandra aqua- tica fabricam annotavit idem Zinnhis ; quam deinde in utroque genere cum mufculis hyoi* deo oili et appendicibus Lueralibus cartilagineis fervientibus accuratius defcriplam pinxit' in tabula I. et IL PLGhertus Toionfon in Obfei-v. Piiyiiolog. de Ampliibiis Rnrtis I. Continuatio- ne p. iG co. Mufculum fterno - liyoideuui utrumqueab of[epubis et lateribus cartilaginis Y ortum, atque inter mufculos obliquos hyoi- dei olfis excurreniem, fimul in utroque gene- re pinxit; hic e regione cordis emittit mufcu- lum parvum verfus proceffum coracoideum, et in motibus gulae majoribus rcfpirante fai:i-

man-

^4

manclra cs liyoideum prope vertlcale iitu icddit.

Neulriim othus aTijmalls fterntim habet

' '

11CC claviculas , fed fcaDulas valde maorjas, cartilagmeas fere, quoruni proceffus autror- fum converli tegimt pectus, motu tamen li-' bero, nec ullibi alii.^ati et iirmati. Defectum fterni ejuscpie vicem fubeuntes proceQus fca- pularum jam olim- annotavit Wurfbainius^ refpirationem tamen , quam defectus Iterni; clavicularum et coftarum in hoc gencre plane diverfam eiTc arguit, non attigit, nili quod p. 6s, ait: ijigluvle f.jiiadafn coiitiiiuo y rejjnra- tionis forie gratia , Jcfe coimnovenie, Hunc refpirationis nioaum diligenter explicuit de- inum idem ilie, quem fupra nominavi Roh: Townfon in Obferv. Phyliologicarum de Am- phibiis ParLe I. de Refpiratioiie edita Goettin- r:ae anno 1794- Scilicet in ranis, coharum compa£':e et diaphragmatc, velut in faLiman- dfis, fterno praeterea, carentibus , infpiratio, f]^uae vacuum in pectoris cavo ellicerc debet locuiu , diverfa plane ratione peragitur, quani motus inhanis et celer irulae ranarum et fala- mandrarum arguit. Guia vidclicet dilaLata, aer per nares ingrelfus recipitur; iiaiibus vero pro-

prio

15

prio fibi muft.ulo occhifis, glotLiJe aperta, et £;ula iterum nuiiculis fuis coutracla in pulmo- jies veficularcs , in fiilamaridra vcro aquatica plai^e membranaceos et ficciformes, impelli- . tur. Contra refpiratio fit glottide aperca cum naribus , dum pulmones et pondere fuo, et vi contractilitatis non minus quam mufculis la- teralibus contracti collabuntur. Motus hic gulae refpiratorius in rana arborea tam creber et celer eil , ut numero comprehendi non pollit ; quamquam in quovis niotu gulari na- res non clauduntur, nec adeo fit infpiratio'; cleinde clum animal vel fomno vei frisiore ob- torpefcit, motus fieri tardior folet. Salaman- dra aquatica, dum in aqua moratur, quatcr fere per Iioram fubit ad aquas fummas , ore aperto emittit bullam aeris; extemplo gtilaui inllat iterumque contrahit; quo facto infpira- tio peracta eft. Extra aquam vero gulani cclerias motitat, quam falamandra terreilris, fimulque nares claudit; quain primum vero aquam fuper nares deftillaveris , Itatim motus gulae ceffant.

Auditus organimi falamandrae nqiKiticne inveHigavit eticonibus illultravit Gallus Geof- froi libro edito 1775. ct In fermoncm germa-

nicuui

iG

iiicum verfoLipfiae 178C. p. 65. Is cavitatem olleo orbe obtectam, ct labyriTithi veflibulum muco albo oppjetum repcrit, quem iiervi au- ditorii cxpaiiri finem effc cenfet, praeterca ma- teria alia, alba item fecL duriore, quam gypfc- am leiitem vocat. Formam veftibuli cum fc- raminibus infculptis expreiiit piotura tabulae ll. fig. 19. ^oftremus omnium accuratiilime organum auditus falamandrae aquaticae enu- cleavit ScarpUy egregii operis Anatomicarum Disquif. de Auditu et OlfactuTicini editi 1789» p. 2^. 2/f pictumque in tabula V exhibuit. Contineri is ait auditus inftrumentum , velut in cartiiagineis piscibus, feneltra ovali, ejus- que operculo oITeo, veflibuio et canalibus fe* tnicircularibus..

Idem egreglus Scarpa^ ubi olfacLus inftru- fnenta amphibiorum inveftigat p. 75, nariuni foramina fub cate vidit circumdata Itrato fibra- rum mufcuiarium, quibus ea prolubitu anima- iium iltorum claiidi aperirique polfmt. Cujiis fabricae ufum non annotavit vir e^jresius. quanquam in capite ranae vivae adeoque re- cenler abfcilTo per fatis longum tempus nares ulternis vicibus dilatari et conltrin^i^i ma"'na eum motuuui celeritate vidit. Cavitas nafalis

ipfi

ipfa pro ratione capitls valde atnpla fcpto car- tila^rineo dividitiir ; utriusque foveae latus externum occupant tubera duo turbinata, fuc- cincta menibrana pituitaria , nigris vafculis reticulata, inter quae fulcus feu meatus ad pa- latum oblique vergens in faucibus patet. Am- plitudo haec caveae nafilis meatusque hujus, pro ratione glottidis anguftae riniae, inRituta Tidetur viro egregio in his animalibus, cofta- rum auxilio thoracem alterne dilatantium et arctantium orbatis, quo niinus difhcilis et la- boriofa fieret rcfpiratio. Nervum olfactorium iipfum ejusque in naribus ranarum et bufoiuim diftributionem in tabula V accuratiiTime deli- neavit verbisque etiam perfecutus elt Scarpa.

Coitum Salamandrariim Cel. Blwnenhncliius ex eo recte argiiit ( Specim, PhyiioL compa- latae animalium calidi et frigidi fanguinis p. XXXIV.) quod femina a Confortio maris per quinque menfes fegrcgata triginta et quatuor foetus vivos illi pepevit. Partus tempore fala- anandras ad lacunas congregari, foeUisque iu aquis deponerej foetas vero, quamdiu cauda pinnata gaudeat, in lacuna conimorari, pc- Itea in ficcum egredi narrat luiperatiir hifto- riac naturalis p, 900.

U D«fi-

Delinam in experimeTitis , qviae Gallus Maupertuis inftituic cum falamandra terreltri, qiio certior fieret, num vere ig;nis vim aliquo tempore ferre impune aut adeo reltinguere poirit, dcinde quae lit veneni morfui et falt- vae ialain«andrarum alEgnati natura et vis, Is igitur faic.mandram igni injectam aut earboni- bus ardei.tibus, parum aliquid tenip^Gris vim ignis duiare ])oiIe et defendi guttis creberri- nils falivae iacteae poris glandularum emanan- tibus vidit; verum falamandra ipfa omni mo- . do ignis vim fubterfugere eonatur, et fi diu- tius retineatur et ignem fuftinere eogatui',mor- tem non diu poft oppetens comburitur. Sali- va lactea, Ityptica et acris, nec vulneri ani- maiium illita, neque cum pane ingefta cani et gallo iiidico, efFectum ullum veneni edidit. Foctus vivcs in una raatre 4a in altera 54 ute- ro inclufos vidit Gallus, cujus narratio exllat in Actis Academiae Scientiarum Gallicac anni 1727 p, 27 52, Poflremus venenum in ca- .ne et laciiitis vulgaribus expertus. eft Lauren- tius Syuopieos p. 153, 159 isque canem inge- fta concilae falamandrae frufla polt lioram red- dentcmvidit; lacertae vero omnes non iongo poft acceptam ore falivAm violenta morte ex- pirarunt^ Undc peculiajris naturae eHc fali-

"* vam

19

vam hanc lact^^am conjicit vir <!octns, qnae praeter fragrantiam fummamaliqiiid contineat, quod lacertis mortem affert; nec forte errare, qui inde medicamcntum fummarum virium «xpectent,

Tritones Laurentianos nimc videamns, in qiiorum fpeciebus recenfendis fequar eum or- dinem, quocum hiitoriam totius generis lite- rariam commodiiliaie conjungere licebit.

PrLmus igitur Ht Tritov Gesneri^ ni^er^-pw Ctis alhis in abdomiiie, Hunc ex Warfbainii libro p, 54-. repetiilTe videtur Laurentius, ubi Gesnerus falamandtam aquaticam nigram, cum punctis albis in ventre, reliquo corporenioro punctis concoloribus afpero, feptem digitos longam fecuiife dicitur» Hanc ipfe Lauren- tius vidilfe non videtur:. alias vifam accuratius notaffet. Equidem faepius infpectam et tra- ctatam deinceps ordine fuo cum rcliquis fpe- ciebus enarrabo.

Secundo loco Laurentius collocavit Trito» nein TVurfbaijiii Salamandrolo^iae p. 54, iii" eruTn fafciis albicantibus,

Tertio

Tertio loco pofiiit Tritonfin Utiiihifan Mcitliioli in Coimneiitariis ad JDiofcoridis 2, 56, crijjiLe glohofo , dorfo ni^rOf luteis JnacuUs, iJtinae in paludibus ovacis liniofis Jiahitantejn. Himc cx WtirpDaiiiio p. 54 ilerum ixiutuatus elt Laurentius, ubi Jiciuir eiTe cajnie terrefirl- J^us falantundris rotundiore et hrcviorCy ccluda anituillaruin inodo ^ dorfo nigro luteis niacuUs hijignilo , lacujiaruni opacaruni pingui folo et Uino cdho delectari, ihiquc fuh petris Jiacrere et raro ad fiuninitatein emergere. Nec lianc fpc- ciem ipfe Laurentius vidiiTe videtur.

Poltremo loco politus elt Trilon Salarnaw droidcs Wurfhainii Tahulae II, Ji^, q. dorfo nis^ro^ linca lon^itudinaU divifo , Cjuain puncta alterne alha id^raque conftituynt : ahdoniirLe ^ulaquc luteis : pedibus^ latcrihus, lcihiisquc hi- teis nigroque punctatis : cauda JuhconiprcJTa lcrcliufcula. Sed LaiJ.rentius in difilcili ver- borum Wurfbainii ilruciiura aberravit a fen- tcntia ancloris, c]ui p, 64, ventrein pcnitus lu- teuni^ lumhos et pedes nojuiiJdl inacidis niml" cantihus notatos , caudamque non tani lutani quam rotunda/n annolavit,

Octavo loco poiuit TritoJicm. criflutwn Wurfbainii Tah^ II. jig^ ^, p. 6q, eundcmquc

pictuiti

'" «X

pictuin €t defcriptwti a Gallo IJu F^ny in Acto- riim Academiae Scienliarum GallicaeaHTU 1729 tabiilae XV. iig. corpore fjKms^ioJo lu^refccn" te , inaculis rotuiiclis atris , ^ula Jiifpida., cauda ^lahra punctata , utrincjuc taeida nVua longitu* dinalij paludes liahitanteni,

At enim Wmfbain in loco laudato ita fa- laniandrani Batracbon a fe dictam notat: cci' puty terguni et cauda caeteruni Tugricantia uhi-' ^uc tamen punctis ininutiffinus albis copioffJJiT me referta liahens : per totwn dorfwn pinnula quaedam ferrata directe deducta cft , qmifn modo depriinit , nwdo aqnis innatans jucundo fpectaculo erigit : cauda lata potius , quamrO' tunda, media linea quadcnn flavefcente cid fi' iient usque inftar fpinae extenfa notatur ; ven- ter luteus nigris hinc inde confpeifus maculis: pedes in^ricant ^ digiti extrenn non nihd fla- vcnt : rima analis marmjie tumet widiaue, et fcmicirculo luteo caudam verjus circunidatw\ De cadem antea p. 54. Camerarii locuiii re- tulerat Wurfbain, ubi rer ful<ietra et ternp^- ftates caput aquis exferere dicitur.

Galli Uu Fay notitia haec eit: Longitudc? quinque pollicum : cutis .granulr.ta , dorfum

fufcum.

mmmm

fufcum, veTJterque luteus, ubique maculis nigris rotuudis , diametro lineae , confperfa ; per totam rorporis longitudinem, in lateri- bus, et verfus initium caudae, et praecipue prope caput grana feu tubercula cutis funt pleraque oninia alba: pedes fuperne fufci, in- ferne lrtei,maculis nizris conrperfi': csuda di- midia corporis longitudine, comprefla, et an* ceps: a ir>edio maris capite per dorfum et caii- dam excurrit crifla duas lineas lata , in dorfo ferrata, ad initium caudae interrupta; altera maris nota in cauda adeft, taenia nempe fere argentea, ab initio fere 3 lineaslata, fenlim anguftior verfiis finem, quae latera utiinque ornat, in juventute minus confpicua. Hujus vaiietntem niinorem omnibus anni tempori- bus eademque femxper magnitudine repertam Gallus nulla alia niii magnitudinis difcrepan- tia feparare potuit. Haec fpecies ova rotunda fingillatim edit: verimi neutrius fpeciei ova in aqua fervata c cludere potuit Gallus, nec eorum coitum unquam vidit.

Contra lo. Hermannus in Commentario Tabulae AfFmit. 253;. affirmat, poft varias exu- viarum n.utationes criliam ferratam caudam- que comprelTam fenlim evanefcere et terete

ma2.i5

D

magis caiida absqiie crilta animalcvilum tan- dem confpici : neque fexuiini differentiani in ea memhiana quaerendam elTe. Itaque Lau- rentii tritonem crifiatum animal junius et im- perfcctum habendum clfe contendit; quamvis ipfe Galli Demours teftimonio conftrictus agnofcere coo^atur, falamandram ejusmodi cri- ftatarn coitum exercuiffe; quodTacere anima- lia nili perfecta non folent. Simul lacertam Linnaei palultrem cum hoc criftato tritone Laurentii comparat: quod fecerat antea ipfe Laurentius. Et vidco Linnaeimi in Fauna Suecica p. 103, no. »28i eandem Wurfbainii ta« bulam laudaiTe: colorem edit corporis fufcum, abdomen fufco maculatum, albicans five cro- ceum : caudam comprelTam et dorfum maris membrana dentata aucta: gulam maris lituris nigrioribus afperfam: digitos in plantis maris mar2;ine membranaceo laterali aucios. Ubi miror digitos pofteriores membrana auctos a nemine praeterea annotatos. Pictura Sebana I. tab. gg. fig. 4. 5. lacertam americanani ex- hibens alio pertinet, ut poftea videbimus.

Ejusdem accuratiorem notitiam dedit Lau- rentius p. 146 his verbis : corpus fnpra nigri' cans, Diaculis rotundis atris ^ aequale, tcres^

verru'

verrucis mollihus liirtum afperumquc , fuhtus croceo aurantiacmn^ uiaculis Juhrotuiidis , Jiigro eaeruIeiSf ohlicjue eJe^antcr conjluentihus , ru- gofum nec verrucofuiu: gula palliday aliquau' do tanieii variegata , verrucis acutis : ^enitalia rnari tujuida ^ verrucis majorihus Jufpida, ah extremo ore maris linea incipit prominere ^ per mediam frontem excurrens : in nucha incipit in Criflain dentatam elevari, quaeinter pedes pofti- cos Jinitur: digiti pedum longiores dilute pel^ lucidoque aurantii jugris cinguntur fafciis : cau^ da ah initio fuhverrucofa , mox glaherrima ac politiffimK, comprcffa , enfifornds, fuhpel- lucida , fupcrne magis arcuata , hiferne rectio'* ri acie , Jiigricayis, punctis atris refertiffima^ media percurritur utrinque taenia alha, Ila-- bitat paludes putridas ; vefcitur cadaverihus : fugiens cauda eleganter remigat: morihunda fe contorquet , iriordet ^ quafi rahida,

Sequitur Triton PariHnus Laurentii p. 40. no. XLV. ab ipfo tamen non vifus, corpore fufcofeuflavefcente, atris maculis confperfo: caput taeniolis percurritur , quae ortae in collo coeunt fupra narcs: inferior caudae acies taC' nia cdhicante: crifta dorfi , qualis prioris, Hu- ius defcriptioiieni ita nuilam iconem exftare

a\t

ti6

ait in actis Farinnis anni 1729, En tibi Galli noliliam ipiis veibis excerptam. Le jiiale a €nviro?i trois pouces de long, il ejt jaunatre connnc lcs grenouilles ordinaires ct quelque fois hrun : le corps eji parfeine de tciclies rondes tres noires et beaucoup j)ius diftinctes que dans les autres cjpeces, Sur la tete, au lieu de ta-^ clies rondcs , ce font des handes qui portent dii col, ct vont fe reunir vers le hout du j^es^ Le lojig du dos et de la queue eft la petitc crete den^ teUe, qui efi ciuffi parfemee de tacJies iioires : les decoupures en font moins profondes , que dans lcs mdles des autres efpeces , et la mcni^ hrane eft inoins large, La hajidc arsreiiteey qui dans les deux ^utres efpeces eft au milieu de la queue, eft dans celle ci tout le long de la partie inferieure : elle ne fe trouvc qiiaux mdles et ne -paroit point , lorsqu'ih font fort jeunes. La femelle eft d'un jaune plus pdle, la couleur eft plus egale, et il ny a point de taches fur le dos: la crete dentelee ne s^y trouve pobit non plus que dans les autres femelles , et le dos efl ciffez ordinciirement plctt , quoique Vepme du dos fcjffe quelque fois une petite eminence, lors-^ qu'ellcs commencent d maigrir, Hucusque GaV lus, qui praeterea p, 143* annotavit hanc fo- lam fpeciern ova edere in duas feries materia

albid

&6

KpM«c«e

alba conglutinatas, fere 2onumcro, quae ano exclufa adiixa cau.dae inferne liaereant.

Hanc eandem fpeciem cum priore breviter defcripdt Sp^llansani Experiment.de Generatio- re animalium p. 57. iied prioris notitia magis cum Gallica et Laurentiaiia convcnit: polte- riorem ait eiTe multo brevioiem, et tenuio- rem* praecipue autem diltingiii taenia aurea per latera caudae excurreiite; in femina limi- ]em per dorfum ad caput pertendere. Utram- que fpeeiem marem habere genitalibus , crilta dorfi ferrata, et taenia laterum caudae argen- tea diftinctum. De altera fpecie idem p. 67 repetit, et variata notitia ait: illam fpeciem, quae dorli taenia aurea inOgms fit, ova non fmsula, fed in feries duas conglutinata, 20 fere numero , excludere. Quae de tertia fpe- cie addit p. 77 grifeo colore nigricante et atro punctata, quo perlineant , in tanta notitiae brevitate divinare non potui.

Triton Zeylanicus a Laurentio no. XLII. mernoratus e Sebae pictura II. tab. 12. fig. 7, corpus haberedicitur deprciTum, flavumalbum- que, nigris diltinctum maculis, iatera vero rubicundo ni<zroque variegata.

Tritoii

)

Triton denique Americanus no. XLVI. e Sebana pictura I. tab. (39. fig. 4 et 5 exc^ptus^ corpus fupra faturate fpadiceurn maculis atr'& noLatum, infra dilute flavum, maculis fubru* fis, habere dicitur, Sed utrunique, utpota a Laurentio ipfo non infpectum, nunc omitto,

Tritoneni pahiftrem Laurentius no, XLIIL.

corpore glabro gulae laevis, maculis characte-

riform.ibus , abdominis fubrotundis , dorfo

fupra plano utrinque obtufe angulato , digitis

teretibus diltinxit. Hanc in aquis Itagnanti-

bus Danubialibus habitantem ipfe tractavit;:

varietatcm ejus triplo majorem, undequaquer

iine ordine nigro punctulatam, ventricofam;

cx pflartinicana infula allatam in Mufeo Tur-"

riano fervatam vidit. Pictuia prioris eKftat in.

tabulae IV. hg. 3. omnium tamen niinime

laudabilis. PoFtea p. 145 a tritone alpeftri

et carnifice difFerre docct, quod fabcinereo

plumbeoque varius, glaber, dorfo longitudi-

naliter bianguLitus , gula vero maculis iu

cliaracterum fjieciem confertis notata lit. Ab-

domen eff^ pallidum, fubcroceum, maculis

in quatuor phahmges difpolitis, intermediis

diftantibus, laleralibus in lineam continuani

fubconRuentibus , variegarij: caudae acitim

in*

^g

Jiiferiorem ohitev ruhellam elfe : fuperiorcm ct dorfum ftria deflitui. De hoc poflea accu- iratius dicetur.

I Sequitur Triton alpeftris Laurentii in ta- l)ulae II, fio;. 4. exprelTus, in raonte Etrcher repertus. Oculi funt aurei, corpus ventrico- i|ulum, verrucis minimis afperum, in frcnte tamen et cauda minoribus, fubtus nullis, Co- Jor fupra ubique ater: agulavero inde ad ven- Itrem et anum usque croceo ruber, ut et cau- ^ae inferior acies, fed ea maais llavefcens et ^naculis fufcis diremta. Atrum dorli et ru- fcrum ventris colorem interftingimnt puncla lalterna nigra, quae ventrem utrinque inclu- Idunt. Cauda comprelTulata, fere diaphana,ma- txime in inferiore acie, quae flavefcit; pLan- tae deprelTae circumfcriptione circulari; digi- ti oblique ftriati, flmplices, plani. F.xit tem- pore pluviofo : iratus , prelTus vel calcfaclus ludat. Hucusque Laurentius. Addit SclU inamius in viri docti Nait libro : Neue Ent- ideclumgen und Beobaclitungen Vol. I. p. 3 jo- qui easdem Tritonum fpecies cum liaurcntio isi cadcm fere rerione invefti^^avit, tritonis al- peftris exeunte Julio fe ova exclufa , et iri fpe- cieni farciminis pcnnee anferinae craOitudine,

nlnam

29

-tilnam interdum dimidiam longa miico tenacL conglutinata rcpcrilTe.

Poftremus eft Triton carnifex Laurentii iit tabulfte II, fig. 3. cxprefrus, ftatura minor du-j plo priori, in praeruptis umbrolis fabulolisque habitans. Corpus atrum, tuberculofum: gula

ipunctis, abdomen maculis nigris croceisve, elep,anter varieeantur : caudae inferior acies

. rubra , faperior vero linea fubrubella a nucha per dorfum ducta percurritur: digiti tcretes, te- nues, acuti. Hunc poftea Merrevi in Voi. IX,

'p. 195. SocietatisXuriororum Naturae Beroli-

nenfium pro lacerta aquatica Linnaei eundeni

/;elie habendum cenTuit; cowtx^ Selhnannus L

c. tritQneiu gyrinoidem a Merremio 1. c. de-

- fcri])tum et pro nova fpecie venditatum cuni iritone carnifice Laurentii convenire cenFuit: cujus opinioni acceilit etiam Editor Nau p. 255, qui exempla duo tritonis carnificis a SelU inanno miifa comparavit cum pictura et noti- tia^Laurentii, quoi^um unum modo ftriam dor- ii flavam gerebat. Tertium exemplum, in re- gione Moguntiaca captum ftria dorli fimul et caudae maculis carebat. Inter picturas trito- num a Cel. Bluvienhachio acceptas reperit Na-. vius unam Merremianae plane Ilmiiem, eam-

que

50 ■»■

que camificem tritoneni Laurentii rec!3erc ceB- fuit; limiilque rejicit opinionem Merremii, la« certam aquaticam Liniiaei cum tritone carnifi- ce Laurentii comparantis»

Tritonis paluflris et Parifini pullos Junio primum menle exclufos, Selbiiaiiims ; mtni^ vero Aprili et ineunte Maio feminas gravidas reperit. Hae duae fpecies, uti triton carnifex et criftatus capti firidentem fonum edebant. Mares lacultris et paluftris auftriacae regionis ad Navium miiTae crifiam multo altiorem dor- ii e% caudae gerebant, quam in tritonibus re- gionis Moguntiacae vel in picturis hucusque editis Navius repererat. Feminam lacertac paluitris Linnaei, quam Navius cum tritone criltato Laurentii comparat, in Auftria polli- ces 6, marem 5 pollices et 4 lineas longitudi- ne aequare : quousque nunquam fpeciem iftam in agro Moguntiaco pertingere.

Prius autem quam ad Laurentianum Pro» teum , cum genere hucusque tractato plus quam vir doctus putaverat, cognatum trans* cam,€um temporumratio tumvero reliquaein- veitigationis ordoet facililas poftulant, utquae de vitae gen«re ^ inprimi» vero de gencratione

fala-

.1.* 5i

falamaTiclrarum, a Laurentio vel neglecta vel ignorata, ante eum et polt ejus aetatem fuerant inftitutae obfervationes aut capta cxperimenta, ordine deinceps enarrem. Idem igitur Gallus Du Fay , etfi coitum falamandrarum ovorum- que exclufionem et pullorum incrementum ipfe videre et accurata inveltigatione perfequi non potuit, primus tamen falamandrarum pul» los vel larvas branchiatas vidit, defcripfit et pinxit. Vidit intra branchiarum aperturam lateralem polt caput , limiilimam aperturae branchiali pifcium , arcus femicirculares , car* tilaaineos, dendculatos quatuor, iisque afiixas branchias totidem, plumae limillimas, qua- rum calamus ex parte fuperiore aperturae pro- diens liberas primum aquae immergebat fim* brias plumaceas ; polt tres vero feptimanas contracto aperturae foramine branchiarum plumae evaimerant, cartilagineique femicirculi coaluerunt; et tandem aperturatota fuit occlu'- fa. Copulationem branchiarum cum partibus internis inveitigare omilit Gallus, nec uUibi commemoravit , quam in partem cartilaginei arciis coaliti et mutati tranfierint. In extre* ma tantum DiiTertatione leountur verba ali*- quot, quae niilla icone illultrata diflioilem ha- benC intellectum. Elt ibi de vaubus duobus»

fan-

32 ^ .

fanguinels fernio, quae per dorfum afcendunt, etpedibus anterioribusramos diftribuunt : En- viron deux lis^nes plus Jiaut , ce meme vaijjeau fe fepare en deux, et s'etend dans la fubjiancc charnue , qui ejiveloppe les cotes que Von voioit fous les paneaux , cjuand Vanimal avoit des ouies. Ces cotes qui alors eloient feparees, f^^^^ jointes enfuite par les cJiairs ct les memhrajies^ €t font atiacliecs Vune aVaubre alternativenient par les houts , c^eft-a-dirCy qu'elles fojit une efpece de ziczac ; elles font heaucoup plus moJ* les alors au'eUes ne Vetoient daiis le tenis des ouies , et ne font presque que des cartilnges ^ excepte celle qui eft la plus eloignee de la ma- cJioirc, qui eft toujours ojfeufe et feparee en deux en foruie dc fourcJie vers le milicu dc la lon^ueur^

Praetereafalarnandras exuvias quovis quar- to aut quinto die veris et aeitatis, iiieme vero poft quindccim fere dies ponere obfervavit Gallus^ quo iii negotio pedibusque et ore libi adminiculantur * interdum tamen fit, ut por- tio veteris cuticiilae i\iperfles in pedibus ante- rioribus baereat et in putredinem converfa to- tum pedem aut aliquam partem abfumat. Ad fummilatem aquae emer^ens faiamandra ae-

reai

35

rem expirat, et fimul iTiterrlnm rocem ali- qiiam vel fonitum edit, Huric fonum Ilalus iSpallanzani tam lcvem ait efle iibilum, ut vix quatuor pedum longitudine remoLo vxaudiri poilit. Victitat capliva mufcls in aquam con- jectis, ovis bufonum, et lenticula aquatica. Frigore et ^elu ^laciali conltricta per Iiiemein tamcn ad vitamrediit, rcfoluta glacie; £•<! fale confperfa ftatim interiit* In diffectarum par- tium internarum defcriptionememorat Gallus, prope locum infertionis communis velicae et canalium deferentium in rectum inteftinum, corpus aliquod cartiiagineum , duas circiter lineas longum, mitraeforma, apice fuperiore, quod virilis membri vices gerere fufpicatun

Pofiea Gallus alter Demoiirs falamnndrae generationem enarravit, cujus obfervationes auctores Continuationis Materiae mcdicae Go- dofredianae Tomo XII. Partis II. p. Q38. nec minus civis ejus Boinare Lexico hifroriae na- ^ turalis inferuerunt. Narrat is polt varios \\w fus , quos mas circum feminam exfultans,cri- ftam dorfi erectam mctitans, et feminam cau^ da ifitordum leniter verberans, edit, fenien repetllis vicibus editum ellluere in aquam; lianc inde cdbefcere, et deinde, ingrelTtUU geni^

C talia

talia femmae foramina, ova intus foecui^flare. Ouaiiqiiam Gallus fufpicionem propofuit ibi- clem fatis abfonam , femen videlicet per cutis poros d->rsalesq^ue papillas pervias abforberi, intusque fufccptum foecundare feminac ova.

Multo felicius reni gellit Italus Spallari' zaniy qui prima experimenta fua anno 1763 publicavit, eademque repetita et multis novis aucta explicavit in Libro egregio de Genera- tione animalium et plantarum, cujus verllonc germanica non nimis accurata nec eleganti Lipfiae I7g6 edita uti cogor. Argumentum omnis narratiords hoc efl* Menfe Octobri fa- Lamandrae aquaticae , quarum duas Ipecies, h\- pia jam annotatas, obfervatione diuturna per- fecutus cll, recedunt in Latebras fuas, et in terra rimisve murorimi conduntur; quaeJani etiam in aqois foiitanis, hieme calidioribus, degunt per tctani liiemem. Per aekai<jm ple- rumque aquas paLiftres, nunquam fluenr/}?, habitant: tjuamouam etiam in conlinente ter- ra degerc valent, vere ampliibiae. Medio fe- re Februario ad aquas fumma:^ cmerguiit femi- fiis fuis alfociati mares, ibique diu liitis col- ludunt ; donec extremo Martio aut Aprili menfe, prouti coeluni ferenum ct lempeltas

calida

~ 35

calida irritavit ampliibinrum animalium cupi- dinem, mas feminae acrius infiat, variisque modis lacerfit, fnnul criftam dorli erectam mo- titans, paudamque*^ crebro agitans et contor- quens. Interea nuUa fit corporum vel o-eni- talium partium copulatio vel cohtaciio; [ed femen immiiTum aquae colorem album indu- cit: poft brevem requietem mas faepius ad feminam redit, efprolificum liquorem emittit. Oui foramen anale et oviductus inore/Fus proxima ano ova foecundat ; itaque viclbus iteratis, dum illa fibi invicem fuccedunt po- Itea excludenda, omnibus deinceps vires fuas impertitur; qua quidem in opera comniuni foemina cum mare per dies viginti, etiam tri- ginta et plures dies interduni occupantur.

Ova exclufa et muco fuo circumdata defi- dunt in aqua, ubi paucorum dierum calore tumefacta, veficas aeredS generant, quibus fur- fum evehuntur, iterumque, ruptis velicis in fundum relabuntur. Forma ovorum recens excluforum veluti renium curva* iimul et ob- longiufcula fenlim magis magisque extenditur, altero iine attenuato» Interim ovum feu po- tius puUus amnio inclufus, corpore contorto, varios m.otus exercet, donec, perrupto car-

cere.

cere, in aquas evaferit, quod decimo fere clie a prinia ovorum exclurione lieri folet. Veruni ova liaec in aqua fovencla ej: excudendapariimt curiofo multo plures difi-cultates cjuam rana- rum et bufonum ova , et, maxima eliam dili- gentia adhibita, pauci admodum inde foetu^ in lucem et vitam prodeunt; qui poltea facil- lime in quovis aquarum ijenere fufientantur» Larva cum primis vitae indiciis monftrat fpe- ctanti branchias extus appenfas; quarum ta^ men numerum, indolem, poritionem et cum pulmonibus coniunctionem Italus perfequi ob- fervatione et oratione ouiifit. Qaod auteni is obiter minores eLiam branchias infra ocu- los enatas commemorat, pictas etiam in Figu- ra XX. Tabulae III, easque tardius quam ma- jores increfcere ait, id mirationem lectoris au- ^ere magis quam difcendi cupiditati fatislacere poteft. rolt branchiav ilatim apparervt rudi- menta pedum anteriorum, in formam trunco- rum conicorum contiacta et retro converfa, quorum fines poil hcbdomadem ab eo usque ■dic, quo amnio excluh foetus aerem vitalem traxerant, in apicestcrnos diiFinduntur, digito- rum vices gerentes; quibus interdum etiam uti animal dicitur. Poltericrum digitorum rudiineiita demum polt quatuordeciin , inter-

dum

-^ 37

dum vigintl et qiiatiior flics coiifplclimtur ena- ta,quae fimili poTtea ratione, uti priores, in di- gitos diflilli fjgurantur. Brancbias menfe cle- mum Auguflo exeunte ainillere pullos teitatur Italus; cum in ranarum et bufonum larvis non multis a nativitate diebus intus relractae va- nefcant: bae eaedem ranarum ct bufonum lar- vae, olum adolefcunt, pofteriores pedes pi'i- mum, et ftatim quidcm perfectos, communi involucro explicalos monftrant.

Hunc falamandrarum jienerandi et nafcen- di modum feminum divcrforuni conuiiiftioni, adeoque foetuum liybrldorum procreationi ob* noxium effe, facile quis fufpicari pofRt; et vi- deo Cel. Blumenbachium bnc referre numero' fas varietates inier laciTflrem et paluftrem la- certam Linnaei ludentes, inque fofbs, ubi prinio vere utriusque fpeciei animantia mixta degant, facile reperiundas. (Specinu Pbyfiolog. compar. p. XXXIII.), Sed parum aut nihil huic fiifpicioni tribuere licet poit expcrimenta infti- tuta ab Italo Spallan-zanl ^ quae nanata Jeges.^ p. 2:^2 Jeqq,

Mcmorabilem fal.imandrarnm naturam ct faculiatem in amiHis cafu vel vi meuibris et par-

tibus

38

«■aH^aata

tibus rorporis rediTitegraiiclis, plmibus cxem- plis illultravit Cel. BlumenhacJiius Specirru FliyfioL p. XXXI. Oculos lacertae viridis conipimctos acu ferrea et excoecato^, poft no« veni dies, quos lacerta iu olla nova iictili, ter- ra humida rubjecta, trauseirerat, in integruni refiitutos vidit jam antiquitas, tellante Plinio S9. fect. 38 et Aeliano h. a. 5, 4.7. ubi, ii pla- cet, annotationem infpicies.

Lar\'am falamandrarum cognitam fuilTe antiquitati graecae fufpicatus eft ante nie Cel^ Hermannus in Comment. Tabulae i^ffnit. p. 294 €t perfuadet mihi cordyli menlio facta ab Ariltotele; prinum:i quidem obiter hifloriae animalium I. c. i xibi cum rana inter anima- lia lacuffria {nXfxartaioc)', altero loco I, 5 cordy- lum natare refert pedibus et caiidali pinna, vel parte, (nf oC^iyv.^ Iimili caudae glanidis pifcis, q\iatenus parva cum magnis comparare liceat. ' Foltcriore hoc locp libri fcripti quidam male crocodilum nominant; in priore contra vulgo cordyla nominatur, quam libri fcripti optimi cordylum \ocant. Quanquam Hefychius jam olim lectionem v.oqlvky^ in Ariflotele fcriptani leaiHe videtur; is enim «rKOfSuX»» animal lacu- ftre fimile afcalabotae, id eft fteliioni feu la-

certac

certae Gcckoni LiiiTiaei, interpretatur in Glof- fario. Tertius lociis elt 3, 2 ubi cordylus fo- lus aninialium, quae branchiis inllructa aerem cum aquis niilium recipiunt, in liccum qua- , drupes egredi indeque cibum petere dicitur. Quartus eft locus inlibro de partibus animali- iim4,i3, ubicordylusbranchiaslimulcmnpedi- bus, propinna vero caudam laxam feu fpongio- famet latamhabere dicitur. Eadem repetuntur in libro de refpiratione c. 10. Sed Athenaeus 7. p, 306. ex amifTo temporum injuria libro Ari- ftotelis excerplit locum, ubi cordylus amplii- bius in ficcum egveirus et a fole exliccatus mori dicitur,

Hoc cordyli noniine licebit mihi, credo, in polterum pro larva falamandrarum uti , quemadmodum gyrini nomen ranarum L^irvis proprium haelit. Diverfo et novo Protci no- niine abuti ita placuit Laurcntio, lU genus aliquod amphibiorum novuni, a reliquis diver- fum nullaque cognationecopulatuni, ira appel- lari vellet; cujus fpecies aliquot enumeravitet defcriplit. In quo tantoperc faili potuilfe vi- rum doctum, nemo facile mirabitur, qui me- minerit, falamandrarum gcneralionem puUo- rumque cum larvis ranarimi et bufonum fimi-

litu-

40

litadiTiem usque ad feculi iioftri initla teiiebris conditam iaLai-rc. ^uid? qaod etiaiii nunc tantum abeltj ut larvarum faiamandrinarum naturam et mulatiunem uinverfam plane co- gnitam habeamus, uti gyrinorum metamor- pholin, ut potius hiftoriae natiiralis itudiofi commonefaciendi et iiiriiii,ar»di eiTe videantur nd mutationis miracula omnia minutatim in- veltiaan da. Latuit metamorplioftS ccrdyio- rum Linnaeum : nec in poftrema adeo Sylle- matis Linnaeani Editione, proh dedecus! ul- lam ejus mentionem factam reperimus» La- tuit Laurentium , qui in omni falamandrarum et tritonum hiitoria enarranda ne verbo qui- I dem larvarum meminit; itaque non mirandum erat, virum doctum falamandras genere fepa- raffe n tritonibus, et utriusque larvas, fegrega- tas et in novum genusconjectas, ante perfecto- rum animalium genera collocalfe. Ex eodem fonte manavit error Cmnperi , at quanti viri! qui lacertinam iirenem Linnaei ad claffem pi- fcium releoandnm eiTe rationibus etiam anato- r»ncis vicifle libi vifus eft. Quem ejus erro- rem ftatim in fuam Syltematis Linnaeani Edi- tionem, praeeunte tamen JUumetibaclilOf intulit GvielinuSy ubi innrnenn firenyocdiX.\xx^ Novilli-' mus denique hilioriae Ampliibicrum fcriptor,

Gal-

^ 41

Galliis Cepcde, iion foliim plnres falamaTiclra- riim aquaticarum fpecies, a civc fuo TJu Foyy recte etiam diverfi modi ova vel (inirula vtl per fcries coujurictd e(ler)di ratione liabita, di- itinctas, iterum confufas turbavit, fed larva- rum etiam metauiorphorin minus recre nec integram , fecutus civem fuum Z)zi Fr/y , enar- ravit, niilla Itali Spallanzajn ^ Iiac quideni in parte difputationis, facta mcntione. Factum igitur cafu potius puto , ut fufpicio Galli de iirene lacertina Linnaci propoHta p. 611. tani bene caderet, nec a fcopo veritatis piane ab- erraret.

Sed.^ age ! percenfeamns nunc Lanrentia- Bos Proteos, quos primus et folus, quod equi- dem Iciam, lo, flennamiits in Commentario Tabulae AfTinitatis Animallimi Aroentorati 173-^ edito, larvas falamandrarum effe haben- das vidit, certe fcripto publice monuit. Idem etiam inter paucos recte dc lircne lacertina fenfit.

Generis Protei duas fectiones fecit Lauren- tius , utriusque communes has pofuit notas; animal amphibium, branchiis et pulmone ar- bitrario limul inilructum, fub aquis refpirans

aquani

^2 ■■'

aqiiam LrancHils , afc emerfiim aercm puTmone hauriens: maxiilae ac digiti niutici: caucla an- ceps^ priore complexus eit larvam ranae. pa- racloxae Linnaei * quam. a gyrinis dilTerre ait eo, quod branchiis et pulmone Hmul inltrua- tur, nec fuccenivc. Quo quidem judicio plane prodidit infcitiam fuam Laurentius, qui in- fpectis tabuiis et fcriptis lloefelii noflri, quem tamen alibi laudavit, difcere poterat, in rana- rum et bufonum noftratium omnium gyrinis branchias et pulmones eodem tempore et fi- mul adeffe.

Alterius fcctionis animalium has pofuitno« tas^ pedes 4 gradientes , corpus collo cauda- que diftinctis iTjftructum. Animalia ipfa vo- cat tardi^rada, lingua integra, maxillis et di- gitis muticis, cute alepidota inftructa: aiii ri- ma longitudinali. Ova e^ie glutinofa : meta- morphofes in aqua. Haec iant ipfa viri docti verba !

Sequitur Frote\is Tritonius in tabulae IT. fig. 2. exprelTusa Laurentio etin lacu frigidif- limo Alpis Auftriacac Eticher dcgens, ftatura pcrexiguus, pelluoido maculatus : caputmajus- culam orbiculato - triangulare, antice obtufif-

finium.

/ 45

limiim , dcprefTiim, gula tuniiclula alba: bran- chia exftantiJl, appendiculata : fupra apertu- ram appencliculis ulrinque tribus, poitrorfum laleralitcr villofis feu fecundo-pinnatis, fum- mo lon^icre, infimo breviflimo : venter lubet a transparente rubello pulmone: cauda com- preHTa: diii^iti pedum fme arliculis breviDimi: dorfum medium membrana lata nalatoria per- cunit, quae a nucha tenui incepta principio oritur, inde latior facta, in cauda latiflima cir- ca fincm cjus reflectitur, verfus anum redit, ibique flne extenuato terminatur. Caudae ali- quapaite mutilatus non raro vilitur. Ouietus fedet in fundo lacimm feu ftas^norum frigidif- iimorum : mutata patria cito pei'it: afylum in glutine fuT\/li paludum : extra aqiiam lenti/E- me progredilur, membrana natatoria et viliis branchiarum collaplis. Saporem et odoreni pifciculi deguitatus habet : aquam ^lutinofam facit, quam boves, fubinde etiam paftores al- pini per aeitatem impune bibunt: mortuus ci- to putre^cit et cum aqua in glutinis fpeciem folvitur: foetorem tunc pifcium putridorum fpargit. Qui manus hoc liquamineforte lavM- verit, fequente die pruritum inde percipeie folet.

Beni-

N

44

Denique ipfe LaureTJtius p. 141 quaerit, num iiic gyrinus tritouis lit alpeftris ? quod negat ipfe his aclductus caulis. Primum amu tempus , quo repertus iit , nempe extremi au- tumni, quo jam nix cadebat, non admittere hanc opinionenij deinde alpicolas referre tolo anno reperiri immutatuui. Tertium in aqiia brancliiis uti, extra aquam pulmouibus pro arbitrio, quod alias gyrini facere non folearit! Si quis tamen nielioribiis ariiiimeutis contra- rium docuerit, acquietnrtrm fe oflericlit Lau- rentius* quod partim fccit Hermauniis loco ante laudato. De tempore auui nivali, quo repertus erat Proteus hic, poRea in enarra- tione fpecierum, quas ipfe obfervatione dili- ^, gentiore fum perfecutus, videbimus. Fiela- tioni vero Aipicolarum in ejiismodi rebiis et in animalculis tam minutis nulla ficles poleft haberi. Denique gyrinorum comparatio hic plane aliena elt, qui aquis nunquam egrediun- tur, fed praeterea multis etiam modis diverfi a cordylis feu Licertarum larvis abennt. Deni- que quod idem Laurentius in caractere fpeciei pofuit cnpiit' gulofiun , oculatuin , pedcs pofti- cos gradientcs , partim nemo facilc, nifi (lui rauarrin gyrinos cum lacertaruui cordylis coiup.-^raverit, intelliget; partiui monftro pro-

pior

4.'

)

pior notlda eft : nec ipfe porTiim dlvinare, cur foJi pedes poiiioi gradi dicantiir leu ad. gra- diendum facti malis. Figura pedum corum digitos qiiiuos anteriorum quaternos oitendit, branchias vero temas; cum Gallus I)u Fay in cordylis fuis quaternas repererit repertasque pinxerit. Portentofam Laurentii notitiam re- petiit Schranck in Epiflolis Auflriacis I. p. 310, qui jam antca p. 21. Sellmanni Mufcum et fa- lamandras commemoraverat. Brevirer Trito- nium Proteum nomiriavit cum aliis Laurentia- nis lacertis Selhnannus in Navii libro fupra laudato p. 33^;.

Succedat nunc Proteus a-nguinus in Tabu- lae IV. h^, 3. pictus a Laurcntio. Habitat ve- re in lacu Carnioliae Trchirnicenii» Dicitur ^ii^ pedibus pofticis gradientibus , trunco te- rete elongato, candidifilmo impinni: appeu- diculis branchiarum corallinis ; cauda com- preiTa, membrana cincca ; oculis nujlis. Ad- junxit notitiae huic Laureiilius annotationeni audaculam ; qui contenderit, ingentem hunc Proteum nihil nifi gyiinum elfe, ollendat ne- ceiTe effe aniu)al inde natum; aliter iidem fe non habiturum elfe. Huic viri docti quae- flioni antequam occurram, operae erit audir«

Sco-

46

Scopoliwn (5e eodem aniniali in e]iisrleni lacus fpeluncis aquisq^ie fubterraneis reperU) ita narrantem Anni hiftorico-naturalis V. p. 70. Proteuni anguinum quadrupedem is appella- vit, in cujiis icone ad fe mifia Linnaeus lar- vam lacertae alicujus agnovit, tefte Scopolio. Idem fuitpoltea judicium Heriuarnii, quem Iflte- re fumma cum larvis falamandriirumiimililudo non potuit, cuique orbitas luminis, inprimispc- des imperfecti, anteriores videiicet in ires, polte- riores in duos apices veluti digilos filTi, per- fuaferunt, elTe falamandrae alicujus forte ab ipfo Laurentio defcriptae larvam.

Protei anguinl cnecitatem voluerunt viri docci repetere ab habitaculls fubterraneisj eundemque oliui anatum generibus quibus- dam in iisdem aquis fubierraneis de^entibus atfribuerunt. Hanc quanquani fufpicionem a rerum natura plane alienam Qiie jani recte mo- nuit licrmannus; juvat tamen in leclorum re- vocare menioriam exempla lacertarum aquati- carum, quas,, qui aquarum venas fub teira la- tentiiun fcrutati fodiendo aperiebant, poft- quani ftratn calcis et marnioris vi fumma per- fregcrant, ex terrae allitudine viglnti et tri- pinta pedum emer^entes viderunt, certiilimo

aq?ja-

' 47

aqiianim in proximo latentuim argumenlo. Narrat niulta ejusmodi exempla Efper in Re- latione germnnica de ZooliLhis Norimbergae 1774 edita pag. 142. Quibuscum comparare licetillas lacertarum aquaticarum fpecics, quae, lacubus et foITis appropinqiiante hiemis frigorc relictis, vicinorum fontium aquas, hienie nun- quam gelu coeuntes, aut aquas in cellis fiib- terraneis pagorum et oppidorum erumpentes petunt, ibique laeti et integri ad veris usque reditum degunt. Neque impedii!: Hennan- nuin magnitudo larvae, qiio minus eam in minorem perfecti ct abfoliiti animalis molem contrahi putarei; qualem in ranarum et bu- fonum omnium quidem, maximc tamen om- nium iniignem in ranae paradoxae America- nae larva mutationem in miiius corporis vo- lumcn fieri conitet. Ouod quidem poftremum aroumentum tam manifeftum mihi non vide- tur, ut ei confidere liceat. Neque enim in larvis Europaearum iarvarum hujus ceneris animalium, dimi involucro larvali abfouita ad perfecti corporis ftatum transeunt, hucus- que tanta molis rnutatio animadverfa fuit a quoquam; quanquam non oninLum europaea- rum fpecierum larvae dili gen ter fueruut huc- usque obfervatae. Dcinde in his ipfis a viris

do-

4^

«loctis nintatae molis corpons nulla fere ratio fiiit habita: denique exemplo raiiae paracloxae credere licet, falfim fufpicari, majorem ma^ijni- tudinis mutationem in larvis falamandrarum Americanarum q^uam Europaearum locum ha- here.

Quae quidem ohfervatio etli in Slrene la- certina Linnaei etiam locum habet, funt ta- men tam multa ab iufo adeo Linnaeo, in Dif- fertatione Upfaliae aniio 1766 edita et in fer- monem germanicum conveiTa a /o, Beannnno infertaque Prbmtuario Hannoverano anni 1769 P* f>v38 ^*^^^.» obfervata et prodita ftatus larva- lis indicia, ut eDrum fumma plus quam iina iUa dubitatio, ex analogia ducta, valere debeat, uti jam clim in Synonymia Plfcium Ailediana p. 273 monui,

Dentium in utraque maxilla gemina ad- cft feries : Caput eft lacertinum: corpus ale- pidotum, nudum: branchiae uirinque qua- ternae intra operculum carneum ec trilobum, ^foramine anguiio palens , fuae funt : qua- rum binae laterales foramini connatae, biuas vero mediae folutae fimt: arcuum branchia- lium latus intenrmm duo tuberculorum carti- larineorum acutorum ordines oblidcnt. Pe- dum anteriorum digiti quaterni unguiculati;

cauda

- ■■■ 49

cauda coinprelTa utrinque, anccps : pectus car- tilaiiine firmatum : pulmones a tlior.ice ad a- num usque pertinent* Tempore licco vocem edere dicitur animal peculiari nominc incolis Americanis Carolinae appellatum, quod aquis ecrefTum in conlinente eliam dei2;ere folct, Quibus cum obfervationibus fi quis anatomi- cas annotationcs IoJl. llunteriy noLiliae Elli- lianac in Actis Societalis Anglicanae Vol. 56. p. 307 adjunctas, comparavcrit, fieri nuila ratione pofie cenremus, ut quis Camperi opi- nioni, prava inprimis larvarum raainarinu comparatione innixi, afi^entiatur, Ilecte igi- tur ante Cainperwii loJi. Ilerinnnnus , ante iiunc vero egregius Pallas in Nov. Comment. Petrop. T. XIX. p. 45^ ordinem novuui Aui- -pldbloruin ineantiuni a Linnaeo conditum de- ftruendum, et firenem lacertinam ad falaman* drarum aenus releciandam (:^[e cenfuerunt. Herniaunus in exempio fuo os exiguum anno- tavit, quale gyrinis eiTe foleat, habitumquc corporis fpongiofinn, qualis fit gyrinis; deni- que branchias exteriores fimbriatas referre branchias larvarum raninarum et falamandri- iiarum.

In notitia Linnaeana cum ElliHana defcri- ptione et pictura comparata mirationem mihi

D facit

5^

facit, quod branchias quaternas intra opercu- lum, foramin€ parvo patens, conditas memorat Liniiaeus; contra ternas utrinque extus appo- litas memoravit et pinxit Eliirius. Itaque. exemplum Linnaeanum aetate provectius fuil- fe videtur, quippe quod branchias jam intra operculum retractas, et ipfam branchialem aper- turam in parvuni foramen contractum habuit. Numeri branchiaram diverll caufam probabi- lem excogitare nondum potui, Coflarum prae- fentlam, quam Gamperus urgebat, polTum ex errore viri egregii interpretari, qui faLaman- dras ut ranas et bufones coftis carere jDutabat; at cum idem pulmonnni nulliim pL^ne velti- gium adelFe affirmat, cum contra permagnos Linnaeus viderit, equidem quo modo hanc dubitationem meam expediam, non reperio; et pro; e elt, ut fufpicer, aliam falamandrae Americanae larvam Linnaeum aliaai Elliiium et Caiiipcrum vidilTe. Miraculuni poirum excmplo animalls funillimi Ani ericarji au- zere, ciiod niiuer in Mufeo doclilHmi Fro- fciroris IIcUwigiL Brunovicenfis infpectum delineavi. Pervenit eo €X Americano lacu Champiain dicto transmilfum, ubi captum cum pilcibus tinrent ceu venenatum pifca- tores. Corpus ultra g pollices longum et fe-

re

'■ 6X

re poUicem cralTum, molle, fpongiofum, miil- tis poris pervium, in utroque latere tribus macularum rotundarum , nigrarurn feriebus varieo^atum : cauda comprefla et anceps, utrin- que maculata, inFeriore acie recta, fuperiore curvata, in flnem teretiusculum terminatur^ Caput latum et planum: oculi parvi, nares anteriores in margine labii fuperioris, maxil- lae liiperioiis geminae nt inferioris dentes conici, obtuli, Auis longi; lingua lata, inte- gra, anterius foluta: apertura oris patet usque ad oculorum lineam verticalem: labia pifcium labiis limilia: pedes difliti quatuor, tetrada- ctyliomnes, absque unguiculis: ani rima in lougitudinem patet : Branchiae utrinque ter- nae extus propendent, appofitae fuperne toti- dem arcubus cartilagineis , quorum latus in- ternum tubercula cartilaginea, velut in pifciuin genere, exafperant. Branchialis apertura ge- niina utrinque adeft tantum : iiifimus enim et fupremus arcus braiichiarum cuti adnatus efi.

Ante quam ad fingularum enumerationeni fpecierum transeam, memoranda eft Difputa- tio Huttuhii^ inferta Actis Si;cietatis Vliefsin- genlis Vol. IX.,qui generis Salamandrarum no- tas pofuit has : corpuris teretiusculi cutem te-

nacem

u

0 mmamntmt

nacem, alepldotam* caput anguFaim, obtu- fum, anterius rotunclatum: collum capiti et irunco aequale : oculos parvos: tympanum au- rium non confpicuum: ani rimam longitudi- lialem: pecles breves, craiTos, digitos limplices, pierumque unguiculis deititutos , anteriores quaternos, polteriores quinos.

Enumeravit deinde falamandram terre- Itrem ; altero loco aquaticam, cauda ancipite, tx rufo flavam, maculis niiiris rotundis nota- tam: criila dorli angufta, leviler ferrata. Lon- gitudo pollicum 3. Aniinal iimillimum pictu- rae Sebanae II. tab. 'XH.- iig. 7. dicitur eile* Ilanc Gmelinus tanquam varietatem ad Lin- iiaei lacertam palulbem retulit.

Tertiam laponicam commemorat : cujus

nodtiam infra repetam.

Ounrtam ex infulis Ameilcanis allatam fe- re totani coiivcniie ait cum pictura Sebana L tab. g^. lig. 4. 5. Exemplum unum poliices 4 paulo fuperabat longitudinc, collo anguitiore quam caput , rictu aiiiplo: corpus fupra ex atro coeruleicit : venter llavescens, maculis atris, €t ftriis transverlis varius : iaterum maculae

ex

53

ex albo flavicant: pedes exterins cnernlescimt, intus riavent: caudae acies inferior flava. Cii- lia a capite per medium dorfum ad caudam ex- tremam ducilur ferrata. Altcrum exemplum quinque ])ollices lougitudine aequabat, palli- dius, maculis ventris majoribus. In medio dorfo ad initium usque caudae confpiciebatur fulciis depreflus; hi nc usque ad extremam cau- dam futura vel criita .aniiuiiifiima decurrebat: color llavus ventris per anum iisque ad extrc- mam caudam excurrebat : ani rima utrinque ciliorum ordine gemlno cincta : cauda corpori reliquo aequalis, Hanc Gmelinus fiib Ame- ricoiiae lalmiiajich-ae nomine expofuit in nu- pera Syitematis Linnacani Editione, compa- rato fniiul Tritonc americano Laurentii no. 4^) qui brevem notitiam animalis fd^i non vili ex Sebano thefauro excerpferat.

Ouintam in fiE. 4. tabulae II. cnfiatam dixit, diverfam a Capenfi criftata Sebae I. tab, XIV". fii^. 2. 3. pollices 5 longam, mediam pau- lum u.Itra dimidium nollicem latam, J pollicis altam : colore corporis ex fufco rufam , macu- ]is plumbeis, ventris fiavicante cum mixtione coeruleae imibrae: capite craffo, cbLufo, non adeo plario, ut in reliquis, rictu amplo: pe-

dibus

' 54-

dibns craflis , brevibus , absque unguibas: caudae pinna feu crilla lata, iine acuto: ca- pitis et dorfi criita ierrata, fordids iiigrefcens, fere pellucens, ultra diniidium pollicem alta.

Hujus patriam Huttiihius non e^lidit, ipfe a fufpicione ea non aiienus, elfe forte larvam lacertae« Pictura caudam tantum fiipra crifca- tam oftendit. Forte fpedes liaec pertinut ad crijfataiii noltram. Gmelinus certe in poitre- ma Syfiemitis Linnaeani Editione alieno po- Itremo loco inter Iguanas collocavit fub no- mine crifiatae.

Salamardrarum Species.

1, T err eftris,

Corpus atrwn f flavo maculatuin, parotides flavae^ porofae : dorf tuherculorum poro perviorum feries geuiiiia alternans : cauda teres y corpori reliquo aequalis,

Hano egregie pictam inter parerga exhi- buit in fronte libri egregii de Ranis noRrati- bus Roefelius , et eodeiii fere tempore cuni fceleto pronae et fupinae lacertae 3Ieyer tomi I. tab. LIV.

Sala-

■■'■ 6S

Salamandrae notam praecipuam egregie Comes Razownowsky (Hiltoire natmdle du lorat I. p. 38^'i) i^is verbis enarraYit: Les co- tes de la tete vers la nuque prefcntent comme dans le crapaud une forte de tuberofite^s per- cees de pores plus grands et plus fenlibles que partoiit ail'eurs el que 3'ai rcconnii etre coni- pofces d'aina3 tle ii^landes: Ouam eandsm Lau- rcntius p. 41 ita annotavit; Caput iitrbicjue do7'fuui vero alierue tuherofwn : iterumque p. 149 in defcriptione falamandrae atrae: occi- put utriuque prQuiULentia plano ohlonga: Ni- mis hoc jejune et obfcure; fed pictura tab. I. fig. 2 docet glandulam parotidem intelligi. De vulgari falamandra maculofa idem p. 152 m«- cula utrinquc ad occiput punctata : et deinceps : occiput utrinque inacula aurantiaca nigro pun- ctata, ohlonga, renifornii. Mirum, praefer- tim in medicinae doctore, eandem animalis partem, parotidem videlicet, tam diverlls et a natura rei alienis nominibus tuheruni ^ pro^ ininentiarum et inacularuni fignaril S^di haec ipfa inconftantia viri fuit in caufa, ut multi deinde auctoriLate ejus inducti viri docti par- tem fibi non vifam nominibus et notitiis multo ineptioribus obfcurarent; veluti Galluf» Bonaterre p. G2 de eadem falamandra ita do-

cet;

56

cet; derrlere les yeux de petits troux dispofes en groupes et Jeinhlahles a des piquures depiu" g^es : il y a apparence quils tieiment lieu d'o^ reilles.

Rereram huc, ceu vaiietatem, dnm accu- ratior ejus cum priore comparatae notitia fue- rit prodita , Salainandrani atrani Laurentii tab. I. fig^ s, innnaculatamy duplo ininorein, di- gitis deprejfiSy nec torojis ; de qua fupra plura allata funt,

Pieferam etiam Iiuc Salaniandrani exiguani Laurentii, corpore fufco ; cauda conipreJjiUS' cula , cujus ille nullam defcriptionem fed ico- nem pofuit in tabulae III. fig»4. ex qua de mi- nuti animalculi forma juditare non licet.

Ouae de falamandrinae f^ilivae veneno et noxa prodiderunt fcriptis auctores graeci et la- tini, collecta reperies in annotationibus ad Ni- candri Alcxipharmaca verf. 537- P- 2^9 26 f, quibus addo locum Theocriti ildyllii II verfu 58, ubi potio cum faliva fahamandrae aut ex ipfo animalis corpore ficcato et contrito para- ta venefjcio memoratur, <?«Jf«v rof rqiiaffaq v.kv.ov '^otov nv^i^y o.ew, Poterunt etiam comparare le-

clores

. 57

clores cum noftvis aimolalioiiibns , qnae f!e eodeni argumenlo fcripilt lo. Btanannus ad Antigonum Caryflium p. i4.o* 141.

2. Criftata,

Corpns ex fufco nigricans et venter luteus cum fjedihus infra luteis , maculis atris rotuiulis notata : jnaris crijta Jcrrata a inedio capite ad caudani ancipiteni extreniuni perductOy et taenia fere ar^e?itea caudain utrincpie per^ currens,

Hanc Europaearum aquaticarum lacertarum, quae quidem hucusque cognitae nobis fuerint, maximam, fupra accuratius ex aliena relatione defcripfi. Eandem Majo meiife anni 1732 primum diflecui , et in dilfecta ova niulta re^ peri. Feminam argucbat etiam primum fub afpectum abfentia criftae ferratae. Gorpus fu- pra verrucofum falivam albam odore filivam cochlearum refeienlem , fed multo copio- fiorem cauda preffa fundebat , cujus fonl eiu in glauduiis albis creberrimis, per cutim fpar- fis, et in cuiisdetractae facie internamanifellis, in cauda crebrioribus , confpiciebam. Pref- fum auimal evomuit lumbricum adhuc viven- tem : poltea iii diiTecto ventriculo hirudines

ct

58

et infectorum aqiiadcomm larvas reperi, An- notavi etiam di^iiorum omnium un^iiiculos obturos. Verum luijus obfervationis veritatem jam praeilare nolim: nec poft id tempus ean- dem milii Ipecieijn incjuirere accuratius con» tigit.

. Gulam verrucis acutis hispidam, et maris genitalia tumida verrucis majoribus hifpida praeter Laurentium a iicmine annotata reperi.

3. Taeniatn.

Corpiis flavicans vel fufcescens mcicuUs atris rotjnidis , cnput taeniis nigris verfus anterio- ra coeuntihus notatum: maris dorfuin et cau- da anceps crifla ferrata et maculata , fed minore , quani i?i priore, aucta , iiferior caudae acies liinho argenteo.

Has rpeciei a fe vifae et tertio loco defcri- ptae Gallus JJu Fay notas pofuit. repetitas a Liaurentio, qui Parifinuni Tritoncm vocavit. Ilanc eandem vidilTe mihi videor nuper in Mufeo Barhyenfi, corpore brunneo, guttato, capitls Rriis, gulaeque macuiis brunr.eis. Ani mar:,^o poflerior fiml)riatus feu ciliatus erat: pedum pofteriorum difiiti quini lobati feu

mem-

■'■ 59

meml^^rai-ia ancd: antici pfdes teretcs valde ab iTrilio, digitis quatenus, quonini tertiiis longilTiinus, inftrucli: pedes poltici cralliores : digitorum ungues recti, breves, manifelliores quam anteriorum. Pinna dorli et caudae in* cifa feu ferrata.

Ejusdem fpeciei exempla fex reperi condi- ta in Mufeo Univerfitatis litterarum leneiuis; auorum iinum tantum anum ciliatum ^erebat. Omnia vero di2,ito extimo pedum anterioruni ct polteriorum fubjectam ^erebant verrucam, in anterioribus pedibiis fatis acutam, et quin- ti digiti rvidimentum referentem: quales in ra- narumetbufonum pedibus adelTe folent. Hanc fpeciem in polterum licebit forle rennpedeiti vocare. Commode, haec ipfa dum fcribo , in memoriam redit mentio ejusdem fabricae pe- dumpoiteriorum lacertae paluRris facta a Lin- naeo in Fauna Suecica; fed is maribus eam propriam facit: de quo judicium lit penes il-' los naturae curiofos, qui animal ipfum accu- ratius inquirere poffunt. Exempla quidem a me vifa feptem fexus erant mafculini, li criftae feu pinnae dorfalis caudalisque indicio licet confidere. Atque ita tandem certo aliquo ar- gumento lacertam Linnaei paluftrem vcluti

con-

6o

■Bl

con n^^rictam teneremiis, qiiam variis viri docti hiicusqiie interpretationibus paene dubiam ciFecerant

4* P ^^ ujt ris.

Corpus glahrinn , fiihcmereinii phnuhewnii-ne^ dorfuni lon^itudbialiter himi::rulatuni. nula maculata , vcnter fuhcroceus , inacu^atuSy caudae ancipltls acies inferior ruhella^

Hanc fdtis acciirate fiih Tritcnis paluftris nomine notavit et in Tabulae IV fig. 2 pictam exhibuit Laurentius. Hujus larvae duae cum animale perfeclo captae fuerunt initio Novem- bris anni 17^)9 in lacu prope pagimi Marcliiae niediae Lietzen: poitridie larva tertia niinor cum falamandra nigra albo punctata capta mi- iiique allata elt. Itaque argumentum , qiio nfus Laurentius p. 141 Froteum tritonium larvam Tritonis alpeuris efle polTe negabat, quoniam is autumno extremo , quo nix jnm cadebat, captus fuilTet, omni fuo pondere pri- vatum pcrit! Animal perfectum eadem erat magnitudine cum larva, minus tamen cralTo corpore, ponquam cn])itis involucra et corpo- ris fcnfmi exuta deceiTerant. Color et forma conveniebat cum notitia Laurentiana ; fed pu-

Li

_— 6i

la iri cinereo punctulir. crebris, niveis, fplendi- dis confperfa erat. In licco fcilicet anibiilans animal coloreiu cinereum plunibeo paululum variatum oftenclit: verumin acpiadorfum cine- reum feu paliidius apparet: per dorfum utrin- que et per caudam excurrunt taeniae duae ni- grefcentes , quae etiam pcr caput fupra oculos ad apicem teniii veftigio pertinent. Per me- dium dorfum ]inea ejusmodi ni^j^ricans angu- liiilima excurrit ad caucfam, in qua tandeui vefiigium pinnae dorfalis exolefcentis agnovi. Utrinque iuxta l)imc lineam ni<i;ram dorfiim toros liabet exftantes ita, ut linea anguftanigra in deprelfo appareat: hos torulos Laurentius inepte duos dorli anoulos appellavit.

Iris aurea pulcre nitebat: anus longitudi' nalis valde tnmebat. Cetera de colore coii- veniunt. Pictura Laurentiana tab. iV fig. ti. c6rpus multo craiUus lillit, quam in meo vi- cleo exemplo. Animal aquae inditum celerri- me discurrebat natabatque : fe-i fatis crebro aerem captabat fubfiliens. Extra aquam etiam agiliirunum discurrebat, et refupinatum celer- rime ad f tum naturalem redibat.

Hujus lacertae larvam puto eyie Laurentii Proteum Tritonium; quamvis colorem ani-

malis

£2

nialis accnratius non d^fcnpferit. Pellucido- niaculatiim dixit. Macuias in duabus majori- bus larvis a<^uofco per totum corpus in fundo cirereo, pallido , nigrefcentes. Praelerea duas fafcias fvifcas per dorli laiera excurrentes; in minimo exemplo per mcdium dorfum tertia fafcia lufca excurrit. Iris oculorum etiam in larvis aurea eft. Apertura branchialis rotunda ex lateribus ad gulam defcendit, velut in an- guillis: operculum enim oiream deeft. Bran- chiae utrinqiie ternae, utroque latere fimbria- tae medium habent vas fan2;uineum. Larva natans vel quiescens branchias has ita compo- fitas el complicatas gerit, ut utrumque latus Hmbriatum rclro verfus confpiciatur, media- qiie branchiarum pars , per quam canalis fan- guinis decurrit, circumflexo utroque latere, convexa appareat. Similiter in pifcibus duae iimbriarum feries appofitae vali fanguineo ad- fmit. Falfmneft, abdomen feu ventrema trans- pareiile rubello pulnione rubere. Haec elt pinaiiedo crocea, cupis fafciculos duos faltim in primo exemplo abdomini fuppolilos tenui et pellucenles vidi. Dum aperturam bran- chialeni rimabar , et membranae aperturani cin^i^entis limbum removebam, vidi oilicula iria vei arcus oifeos , ex quibus branchiae pro-

pen-

63

peiidebant, Piilmoiieni ^eminum minntnni- que leperi inllatum: vellcula nihuaa erat ]on- go canali appenfa; utriusque canalis feparatini ad branchiarum apcrturam ducebat, ubi ta- men iplum nexum cum branchiis videre non potui in primo exemplo. Similis apparebat utraque vefica pulmonaris, longo canali appen- la pifcium veiicae pneumaLico canali appenfae. Ovarium pro ratione fatis magnum granis cro- ceis refertum aderat : rima ani lonoitudinaiis valde tumebat. In altero exemplo vidi a-^er- turam branchialem cute laxa branchioiIe£ra tectam : inter arcus ternos OiTeos, Litere inter- no crer.atos, fpatium medium pervium pate- bat: in latere inttrno aperturae vas fangiiine- um, in mortuo etiam animale rubellum, afcen- debat ad caput. Dum rimor cris aperturaui parvam et rotundam, fectione adhibila , video maxillas membrana, circumpcrita et in minu- tum foramen pertufa, conftrictas, maxinarum niarginem tenuiilimis deiitibus ferratum ; lln- guaai tani obfcuram et adhaerentem quam in piscibus. Apetto venlre jecur magnimi- cro- ceo colore rubens et r/]uri]>us lobis divifum occurrebat cultro; ex qiio diutus liepaticos aliquot in duodeiKim ingredi \idi, fed vefica fellis plane nulla aderat. Ova in pricri exem-

plo

H '

p]o conglobata niilii videbantur veluti minu- tifiima grana in globum oviformem compacta; in altero veiuti duae taeniae per dorfum poli- lae ovulorum alborum apparebant, quibus ab utroque latere accumbebant partimque eas te^ebant ftriae adipofae aureae, Statim fub diaphragmate per mediimi dorfum vafa duo fatis magna, fed alba et vacua excurrere vidi, quibus in medio fere abdomine utrinque ap- penfa erant ovaria et icriae adipofae. Inter utrumque vas album et cralium ru!)rum alte- runi aderat, fed tenue mac^is. Vafa duo ex niaro rubentia manifeito ex branchiis redire, et parlim ad caput fpargi, partim per medium dorfuni truncum magnum delcendcre vidi : fed vafa ex corde ipfo in branchias tendentia non vidi. Renes in inlimo abdomine pofitos, colore rubentes vidi: fed velicam urinariam fruftra quaelivi,

I.arva minor duplo colore corporis caudae- queforma, iride aurea et reliquis notis piane funilis animali hucusque defcripto, appendi- ces branchiahis ternas utrinquc breviilimas sercbat appenfas: caput tamen , ut in perfecta lacerta apparebat, nulio modo tumidum. Dum vero aperturam brancliialem rimabar, totani

fub-

^5

fubtus cormatnni, relicto leviirinio fnturae ve- Itigio, videbam : fuperne verj parvuin juxta brancliias exltantes foranicn et rotundum pa- tebat ad interiora. Maxillae atque os plane libera nulla membranacea obducta erant larva, nec angufto foramine patebant, fed apcrtura tota, Haec etiani larva fubinde fubfiliens ae- reni captabat in aqua; in brancbiaruni fora- niine vafa fanguinea manifefto videre mibi vi- fus fum.

Hepar multo faturatiore nifo vel fufco colore erat; duae veficae pulmonales, fed ma- gis inflatae, igitur grandiores aderant; vefica fclJea foluta in hepate confpiciebatur : vafi duo aiba , craffa, qaae fub diaphragmate ad anum decurrunt, hic in gyros innumeros crifpata ajjpareijant, iritra anuai orificio utrinque fepa-^ . rato terminabantur. Hi erant oviductus : ova- ria duo albis ovis rearta aderant. Striae.adi- pofae valde tenues, ei angullae, aureae tamen.

Cum, quidtandem brancbiarum ofieis arcii« bus heiet, inquireieiu, videur mihi conjectu- ra aiTecutus effe, arcus iitos introrfiuu tractos alque coalitos palatinorum procelfuum denta» toium puiteriortim partem tandem eiiormare»

E In

(j6

tti^amm

In larvls enira procelTus iltos feii ofla palalina dentata mirras lorifia vidi, cjuain in perfecto

a^iiniale.

Caelenini maT^illarnni niaridnes- iit olfa palaliiia, rubtiiiter cleiitati fimt: crariii forma ad rainTium accenit, ut in falaniandra terre- ftri, Gaudae inferioris /Iructura eadcm etiani Ht in illa fpecie efie videtur, veluti ct ftenii pelviSQue: verun\ haec in piuribus exemplis cliligendus exquirenda funt,

Aiiimal perfectuni ivh liicmem magno nu* Hieio Gongregatum reperi in caudicibus picea- rum putridis : ^iride ccmjectura fatis Hrma du- ci poteft, larvas aquam habitare , perfecium autem ani-mal, in continentem terram egrefFum, umbrofas iili^nnGfasaue latebras ne-tere,,

' Ad hanc ipfam 'fpeciem comnx^dilhrne re* fer^i poiXe putabam rsoLitijsm Gomitis Fiasoti- ^iioius/.y f f[uam huc ipiis auctoris iHufiris ver- feis iranslalam ponam ex libro ; liiliaire du JO" rat T. I p. iD^. Lacer^a jzahiftris, A, fuhtiis luiea: Ctti\i vari^ete a uii pcu iiioins de trois -pouccs de lou^ittur, Toift h deffifs dc fon corps rJi d^wi verd d'ollv£s irrej^^ullcrejiurit vt^i*

11^

67

ne de hleu^noiratrey et comvie clingrine ou j)nrfeine dc papilles fndlantes depuis Vextrenii" te de la tete jusqu'nu dela de lorii^Jne de la queue. Le long de Vepine du dos , re^ne une efpece de crete nienibra?ieufe y cjui fe terniine a la queue et fornie a ce que Von pretend le ca- ractere diftinctif du indle : Le tour de la ma" choire inferieure et le hord hiferieur de la queuef les cotes du ventre et de la poitrine et la face interne des janihes font ornes de tacJies noires, du inilieu desquelles s'elevent de toutes petites puftules hlanches.

B. fuhtus i^nea. Cette variete tres hclle, a trois pouces et denii de longueur : elle eft hleu-* dtre et nierne d'un ctfTez heau hleu de cicl eii defTus , avec du noir difpofe quelque fcis en fornie de cercles, qui enveloppcnt une portion crhiculaire de ce fond hleu, fur- tout fur les cotes de la queue. Le long des cotes du corps et de la poitrine, et fur un fond d'un hlanc jaundtre fenie de groffes taclies noires irregu- lieres tres - marquees, il regne encore une hande hleue, Tout le deffous du corps eft d'u?i heau rou^c couleur de feu: la region de VaiuAS tres failla?itc, eft couverte de gra?ides tachcs lunres, Ces coulcurs ne font fenfLhles que da?is' Veau:

Jiors

6^ "■

hors de ceC klcmentf eet animal paiolt tout a fait hrun en-dejjus, comuie le decrit Linnaeus et dautres Naturaliftes. Cette Salamandre a une efpece de cri ou de croaflement femhlahle a celui dc la grejiouille, mais fi foihley Cjuilfaut hien preter Voreille pour\Ventenclr-e.j elle fait entendre plus frequeniment un petit hruit Jeiu^. hlahle a un gri7ice?nent de dents , fur-tout lors^ qu'elle eft hors de Veau, \

, Nec dubito ad hanc eandem fpeciem refer- re, quae Linnaeus in Fauna Suecica no, 283^ de lacerta vulgari retulit; quae ibi in filvi^ liabitare dicitur, pallide livida: a capite utrin- que fecundum dorfum linea fufca excurril: abdomen fiavescit, interdum nii>ris maculU punctatum: cauda teretiuscula, longitudine corporis : digiti mutici, Hucusque Linnaeus. In Editione Syitematis decima nota caudae teretis mediocris, palmls tetradactylis, pcdir busque uutticis diftincta ponitur ante aqua^; iicam, et larva fub aquis vivere dicitur. At in nupera Grueliniana Editione longe rejecta G Saiamandrarum fectione vul^aris iuiec cau- da terete mediocri, pedihus unguiculatis, paU inis tetradactylis , dorfi Unea duplici fufca di* flinguitur, et larva fub aquis vivere dicitur. Ouis portenta ejusmodi procurara aulit?

ri-

' €9

Pictfttn vulgnrem Lln-nael lacortam, fed haud ffttis beiie dedit doctilTimus SJiaw in li«- bro The NaturalifCs Miscellar^y No, 311. Ha*- bitari3 (licitur hortos Britannicos et fimetoruni viciniahi frequentare.

5. Pruinata.

Corpus aterriimmi per latera capitis, collif trun- ci, caudae ancipitis cuiti pedihus punctis al- his confperJuuL; venter et acies caudae infe- rior crocea nigro pujictata et jnaculata^ di' gitoru?n apices crocei,

Hauc tribus vicibus reperi,- prima repen- tem in arvis procul a palude, reliquas non ita longe a palude remotas offendi menfc Octobri. Narratum etiam mihi elt, autumno interdum ab aratoribus animalia haec erui, dum arva profcindunt. Corpus paulum ultra 3 pollices lon^um, igitur paulo minua tritone» alpeltri Laurentiano , elt colore atro fplendi- do , papillis minutillimis , et in lateribus utrinque verfus abdomen punctis grifeo albis minutiilimis, velirti pruina, confperfum: ea" dem pruina in latere utroque capitls, colli et in pedibus fupra confpiciebatur : iridis circu- liis aureus: digitorum ornniimi articulus ex-

tre-

tremiis flavns erat: in dorfo medio veltigium

obfcuruni fiiUirae exftantis feu criftae crena-

tae apparebat; ad initium dorii id nianifeiiius

erat cum punctis fiavis aliquot minutis : ipfa

cauda anceps , lanceolata , in latere utroquc

verfus aciem inferioreni confperfa eadeni pru-

ina: gula colore flavido tincta, interfparlis

maculis Jiigris , et tota pmictulis albidis velu-

ti priiina obfita: abdomen croceam, in utro-

que latere maculis magnis nigris : caudae acies

inferior crocea , fere immaculata : inter pedes

tamen pofteriores flavedo nulla adelt : pedes

etiam fubtus ni^^ri pruina adfperfi: vola pe-

dum lucidior et fere fiavicans. Aquae immif-

fum animal geftibus omnibus fatis fupcrque

demonfrravit elemento ifto non affuetum fefe

amplius eiTe : languebat enim, pedesque qua-

ii in terra ilrmare tentabat, caudam vix mo-

vebat. Videtur igitur perfectum animal non

ipfas aquas fed loca uliginofa et umbrofa ama-

re atque habitare. Irritatum, fibilum aliqiieni

brevem aliquoties edidit, exfudavitque nui-

cum aliquem , quem licet oculis agnofcerc

iion liceret, naribus tamcn pcrfentiscere bene

potui gravem: cauda complicata in gyrum,

conquiefcerc folebat. I/ingua brevis , carno-

fa, aiba , et fere peilucida , maxiilae inferioris

. mem-

n

l

mcmhranfte adnaia, inferne per mf^tliam faaiu longiLudincm : liiiic refpondebant in palato cientes polili utl in falamandra tcrrcUii. Dcn- tes funt crenac fubtiles niaxillaruDi : caudae proceiTus fpinofus inferior longu^ , acut.us, fe- re unaaiet condnuam aciem inferioiem elFicit.

Hunc efTe pulo Tritonem Gesncri, a Lau- rcntio vocalum fed nunquam vifum : de quo fupra paucula Gesneri verba appofui.

6. Alrjcft ris,

Cor^ms fi-vra atrian ; infra a gida ad amnfi crGcciaii vcl rufian^ iimiiaciiiatuin ; caudac acies bifcrlor ina'^is flavcfcens, f^-fo inacu- lata : digici plajii, ohliquc ftriati.

Hic efl Triton ajiieftris, a Laurentio in ta- bulae li fig. 4 pictus> cujus accuratiorem no- titiam fupra pofui.

7* Carnifex.

Corpiis atrmn , ^ula cuin vcntre ni^ro crocco- ciue varia: caudac inferior acics ruhra: Ju- verioris Unea juhruhdla per dorjuni ad TUii cliain cxcurrit : digiti teretes acuti.

Hanc in tabulae II fig* q, pinxit Lauren* tius. '

8. Pal-

7^

Q^ Pahnata^

Plantis pentadactjlis pah/iatis, caiida ancJpitc,

lanceolata j Jilo temiinata,

Aranial 2.} pollices longiim, cum ceteris a- quas habitat itagnantes, quibus limile tamen notis diiiinguitur fupra pofuis, Corpus angu- lofum, dorfo plano et lUrinque linea eminen- te, ab extremo roflro per oculos et latera ad initium caudae velut in ranis excurrente, no- tar,o , fuperne colore olivarum ex viridi fufco, maculis nlgricantibus, cuni taenia ex albo flavicante, nigro maculata, puftulis albis la- terum, pectoris et colli: ventrem albidum me- dium taenia flavida diftinguit cum maculis parvis nigris hic illic fparfis ; regio ani ex coeruleo nigricans : cauda anceps margine ntroque albo , media flavida et binis macula* Timi nigrarum ordinibus cincta, filo tres li- neas fere longo terminata. Stria nigra utrin- Que ab extiemo roftro pcr oculos ad colluni lisque excurrit. Colorem corporis fuperne non fatis claris verbis notavit illuftris auctor notitiae, Comes Jiazoujnoivsky, (Hiitoire na- turelle dn Jorat I p= iii.)ita; elle eft d'un verd d'clives brun avec des taches plus obfcu^ res cn dellus et une bv^inde d'un blanc-jauna-

tre

^ ^

tre, parfeme de taclies noires et de petites pu- fiiiles blanches fur les cotes dii corps, de la poitrine, et dti coii : Pictura non fatis accura- ta exftat in Tabulae II fig. Eandem fpeciem in Gallia repertam tertio loco defcripfit Gallui^ ILaticJllej cujus DiQertationis argumentum ex- ftatinlibro: BuUetin des Sciences , par la So-- ciete philomathique de Faris, depuis lyg^ jusqu'au Frimaire 1797 t Pariliis edito, menfe Auguito anni 1797. No. V. Haec aqiias nrm-' quam relinquere, nec in ficcum unquam egre- di dicitur.

9. Japonicus:

Taenin dorfali cdhida unica, in caput excuf-^ rente hijida, per caudain anguftiore^

Ex Japonia allatum a Thunbergio defcri- pfit Huttuinus in Actis Societ. VliefsingenFis Vol. IX. p, 329 no. 3 et pinxit in tabulae IX fig. 3 fub nomine Salamandrae Japonicae. Cauda ]onga, teres, extrema tamen paruuiper comprelfa : oculi parvi palpebris magnis, ob- fcurioribus, afperis tecli: corpus fiipra plum- beum infi'a flaviduni: a capite usque ad extre« mam caudam excurrit taenia flavida : diiiito- Tum ungues parvi, nigri, numerus cum digi'»

tis

74

tis falama-ndrarum reliquarum convenire clici- tur. Pic tura fafciam ulrinque dentatam mon- jTlrat , poitoculos furcatam, cetera enormis. Mentio un5J:uium Gmelinum movirfe vicletur, tit fpeciem hanc fub aliena familia collocaret, ret€;nto Japonicae nomine. Sed qui idem ani- inal ipfe deinde defcripru et pinxit Thunberg in Actis Academiae SLOclihclm. anni 1737 (Yol. g,^Part. II tab, IV. f. £ verlionis germanicae) Bunam unguiculorum fecit mentionem» Ma- culas is memorat albidas incgulares, corpus nigricans fuperne ut pedes variegantes, tae- niam dorli verfus polteriora contraciiorem et iibique punctis diltinclam. Vires illi medicas aphrodlfiacas, quales fcinco multae nationes et quibusdam tritonum fpeciebus tribunnt, Japones alTignant, et frequenter adhibent fic- catum.

Varia eft opinio Galli Cepede, hanc fpeciem pro varietate falamandrae terreftris vulgari$ venditantis p. 4^9*

Apud Pharmacopaeum Chemiae doctifH- xnum Brunovicenfem lleyerinii larvas ..da- maudrarum ex America fcj^tentrionali trans-

milTas

"' 75

milTas infpexi; quariim una, teftante notitia limul pcrrcripta ex America, clorfo dilute ru- bio, in latere utroque puncLa aurea 5 gerit; venter flavet, nigro punctatus. Jam color niagis fufcus apparet fupra , flavidus infra : puncta fiavicant ex aibo , marginata nigro»

Altera fpecies duijT^. vi^iJt;, dorfo et ventre fiavis caeruleo marmoratis, lateribus ex atro coeruleis eft. Jam coloris caerulei nullum fu- pereft veftigium:^ fed corpus fupra ^e,^,4nfra fufcescit, latera nigricant. Corpus totum cum .cauda teres eft , nec criltae yel pinnae velti- gium ullibi confpicitur: latera videntur plica- ta rugas fimiles caeciliae oftendere. Fedes poReriores magis quam pro more a prioribus dilTiti funt. Reperiri dicitur frequens animal in caudicibus putridis.

Fro nova falamandrae fpeciem aiiquani pi- ctam nobis dedit Cel, Meneiii in Scriptorum

So-

/>

feocidt: Berolin; Curiororum natiirae Vol. IXl p. '19/f tab» YI. qiiam una cum altera fpecie, quani lacerlatn 'tritonem .appellare illi lubuit, Hacurii nioutis Goettingae vieini habitanteni, iTiter aruiidines et vefpcre in iiccum egrelTam vidit. Verum ipfe fpeciei caracter a viro dor cto politus, toti generi paene communis, nihil I10S novi docet: nec niagis notitia brevis ad- juncta promovet. Corporis cylindrici futura dorfalis parumper elevata eft : cauda anceps', lanceolata: color fupra ex cinereo caeruleus, laterum dilutior cum maculis obfcurioribus, infra fulvus, immaculatus: caudae acies infe- rior flavicat, maculata nigro. ;

lam fupra moniu Selhnnniio hanc eandem videri fpeciem , quam Laurentius Tritonem carnificem a caudae ancipitis acie cruenta vo- cavit. Eqiiidem arbitriitm mihi hac in dubi- tatione non fumo. Nec magis auHm judica- re, quae Frid, Alh, Anton, Meyer in Synopli Beptilium Goettingae 1795 edita p. 2S 26

/

- 77

de lioc genere animalium barbaro fermone balbuliit.

Non pofTum ab lioc argnmento dircedere antea, qiiam meritorum Roefdii noftraLis men- tionem fecerim, ejusdem illius, qui artem pi- ctoriam admirabili conforLio cum hilloriae naiuralis fUidio copulaverat.. Hujus autogra- phas tabulas , in quibus lacertarum nolua- tium fpecies omncs earumque formam et par- tes internas arlificio fuo exprelTcsrat , tractavit et ante oculos habuit chirifliuuis uobisque amiciflimus Aroentoratenfium Frofelfor lolu lleriiimuius , easdem anteliatus bis in Differ- taiione altera de Amphibiorum Virtutibus niedicis anno 1789 edita p. 25 et 50. Prior autem ad manus meas nondum pervenit. Quas tabulas ut in publicos ufus publicare ipfe cum annotationibus fuis , aut librario defideranti edendas pcrmittere velit, magno- pere virum doctum oro rogoque; ut non fo- lum Roefelii ingenium meritas publicasque

laudes

78

laudes ferat, fed ipfa etiam iacertaruiii cogiii- tio inEgni hoc commentario aucta eo proce- dat incrementi, quo animalium quadrupedum reliquorum hiftoriam jani virorum doctoriuu .itudiis provectam.admiramur.

A m p h i b i o r u m

Claffis

Ordo Secundus

Gcnera tria coraplectens Jiaiias, Calainitas et Bufones,

Caracteres ordini communes.

Corpus nudurn i faliva luhricum , cojlarum jjecti'

uato vaUo et caudae gubernaculo carens t pedihus

fjuatcrnis ad faltuni niagis idoncis incumbens : di'

giti teretes cxungucs ; metacarfii et meLatarJl calli

plurcs ad gr^Jfi^m aut Jaltum Jirmandum : Ovo ex-

cludUur larvatum aninial , aquis innatans , herhi^

vorum, branchiis inJJructum et cauda; pcdihus po-

fleri&rihus privn/m eocpUcandis atque ahjolveudis,

jdnimaL perjectumt unihrae et humoris amans > Jolif

impatiens , quotannis per hiemem latita^

vatcrno ohtorpejcens.

)

i- ormam corporis omTiibus hujiis orf^iuis animalibus uiumque generum fpcciebus com- inunem, cujus exUemas lineas cluctas vides, lector, in fupra politis orclinis totius caracte- ribus, accuratius et limatius dum explicare conor, quo facilius deinde genenim fpecie- rumque notas expedire poflim, per lingulas corporis partes externas, quasdam etiam inter- nas, quoad quidem lectoris curiolitati abs- que iconum auxilio fatisfieri potefl, ut eam necefle effe puto. Exordiar igitur orationem a capite, cujus forma plerunujue lata, depreiTa, per ambitum circinata , collo brevinimo, aut nullo, a trunco feparata, in paucillimis fpecie- biis ab hac norma diverfa abit. In rana cor- nuta maximum et latiiTmium, deinde in rana Pipa, quae fimul angulatuui habet. In buto- ne nafuto et rana ovali brcve caput acumine prominet anteriore. In rana «ibbofa, fyilo- ma et acephala caput fere tutum cum trunco

F coaii-

coaliliiiii, rictu anguFdirimo ociilisque ct jia^xiz

bus iaiitum fignatur.

Ocuii niagui , protuLerantes , trusatiles, orbita ollea ciucti, ied iutra fandum verfiis palaturn facile retrahendi, et a folo palati ve- lo fulii, palpebra utraque plerumque niobili- protecti el membraBa iiictitante claufi, dum, palpebrae p^atent.

Poft ocuios utriuque in lateribus"'extremi?"' capitis lyrnpanum cute communi tectuni 'per- lucet, in paucis inco^nrpicuum aut coloribus obfcuratum, ^

Nariuxii foramiua ^uo, parva, operculisT cutancis claudenda ope mufculorum, dum "■

morantur afiimaiia in aquls, foliiaria, iibi vi- ■. cina, verfus mai'ginem mdxillae fuperioris fi ta,

Bictus oris ■amplus, 'fere tolius capitis lon- gitudine , in rana gibWjla , fyftoma et acepha- h\ m brevem rimam contrahitur* Maxilla Ri- perior inferiorem pyxidaliiii recipity in ranis cjuideTU inarSjine p^ctinntim incifa , inferiore laevi; palati eiiam regionem ocrJarem utrin- q-^iQ occupaTit ollicul-a duo c-urva^ ^tlper-a denti- culis fcu miicronibus,

Col-

8^

Colliim a rapite et trunco exiiriio aut nullo intcrvallo difungiiltur, fod paene cnm trunco confurum appvirct. NuUuni colli vefugiuiu in rana iyltoma. gibbofa et acephala. Trun- cus iple, nulio coilarum pecline ulrinque con- clufus, niirum in modum aere infpirato, feiui- narum etiam ovoruni multiludine, intumefcit. Ir* rana Pipa doriViin latuni et planam fulcitur a proceilibus dorfalium vertebrannn lon^is et latis, pofteriorc etiam in parte ab oluum ium- barium iatitudine.

Vertebrae lunibares cum cauda defunt; ut deinde docebilur accaratius.

De incelTu ranarum et motus earum infiru- inentis, quae olim ipfe jam in Specimine Pliy- lioloiriae Ampbibidrum p, 1 1 dirputaverani, ea prinio loco huc translata ponam. Legem nem- pe incelfus communem quadrupedibus ovipa- ris non femper obfervant ranae, quae pedibus pofterioribuslongioribus magnos faltus edunt. Verum iiuic ipfi exceptioni partis fecimdae pe- dum fabricam accommodavit natura. In hi- certis enim olla tibiae et fibulae plane fepa- rata et juxta fe pofita funt, ut in amerioribus pedibus cubitus cum radio : tarli etiam offa

for-

84

i«a

formam fmiilem carpo habent, quo farnius ima pars pedum explaiiaii, et retracta ad cor- pus applicari atque extundi poilit. Ccnlra iii ranis e»- bufonibus tibiae os connatum elt pla- ne cum fibula, fulco externo divifionem oHiS in exLremo iine utroque fignante. Praeterea tarfus plane diverfus a carpo, oife mai];no, pla- no , fencflra pertufo ccmponitur; quam qui- dem fabricam pendere ex ialtandi more ranino generi peculiari, et offa ipfa a violentia inde timenda defendere, eo lubentius ailentior Ilalo Troja (de flructura finguiari oHium tibiae et cubiti in ranis et bufonibus Neapoli 1779 p. ^/lO tab, YII et VIII et in Memoires prefcntes a rAcademie de Faris T, IX p. 763 ) poitquam in ratia Pipa tarfi et offis plani tibiae, cum fi-' buia connatae, iuncluram diiobus offibus, cal- canei vices gerentibus, a polleriore parte ap- pofitis atque invicem connexis, firniari vidi. In pedibus autcm ant€riori.bus os cubiti cum radio coalituni, formae plane finaularis, ma- niieltiife tamen divifionis vefligium in ^me in- ferno inonluabat. Haec anno 1790 fi:ripta, aucta et correcta acciiralius diflinxi in Speci- mine altero, anno i792edito p. 43, unde, quae ad hujus loci difciplinam pertinent, huc trans- lata ponam.

Latine

85

Laline vatli et graece ^iaiffo) proprie (licun- tiir, qiiibus crura a genibus usque extrorfurri convtrfa luut et cnrvata * vari conlra, graece gcxt^oi, quibus crura iutrorrum flexa fuiU. Feflus graiiiuiaticus valaos iuterpretatur, qui cliver- fas habent furas , coptra varos, qui cnira in- curra. Scilicet reptilia animalia , quae caver- nas habitare folent, arCus non ad perpendicu- lum corpori fuppofitos , fed extra appofrtos humilesque gerunt, ita, ut dum ingredi vo- lunt, hnnieri retrorfum, femora antrorfum at- tracta ipfum corporis ^pondus fulciant, crura cum pedibus extrorfnm extenfa et retrorfum mota molem omnem promoveant, et tota fere longitudine fua terram radant et quafi verrant. Hunc incelfum politumque pedum Ariftoteles pXfttffcy vocare folet. Haec caufa eft, cur gene- ra haec animalium retrogredi niO converfa non poHunt; quod facere quadiupedes alias videmus. Praeterea in ranis et bufonibus ti- biae, magis eliam digiti pedum anteriorum introrfum converli confpiciuntur , ne latius difpanfi, faltum a pofterioribus artubus multo longioribus profectum impediant, quanquam bufonum genus faltus minus confpicuos edere folet. liiitur £;enus iiniverfum ranarum et bufonum, cujus hiitoriam literariam magna

ex

36

ex parte in commeiitaiiis ad Nicaiiclri Alexi- pharmaca eiiarravis recte limui vatium et va- riim, «iraece (iXy.iGov y.a) ^ai^ov, difi poteft. Sci- licet ab artuiim poiifu el forma facilitas fal- caridi peiidcl in hoc genere, velut iu lepore, cu- ]us artuum ad faltum eizre^ie accomniodatam naiiiran^ his verbis defcriplit Xenouhon de venalione cap. 5. Crura anteriora ait effe ievia, exiguo intervallo disjinicta ( y-jyy.y;/.» ) ; pedes ipfos flexiles feu niolles, rectos et angultos; contra crura poReriora multo longiora ante- rioribus, et paulum extrorfum converfa, par- tes infra crura polltas (-Jv.oKuJXm) longas et firmas, pedes ipfos compactos et latos. Addit in iufo inceiTu, qui per faltus flt, pofteriores pedes anteriorum veltigia fupergre/Ios extra eadem et pixta collocari, eanique pedum politionem a lepore currente maiiiieltD lignari hieme in nive. Eandem verbis diverfis enarravit Pol- lux Or.om. 5. f, 15, qui crura pofleriora ^kaiffti %^ocavit. I21 ipfo failandi ccnatu corpus con- trahitur, dorfoque incurvato, poiieriorum ar- luumlongitudo omnis fubito explicata, molem corporis anlrorfum propcllit et quail ejavjula- tur. Idem dcrrum incurvari necefft: clt in ra- na aeque aclepore, diuii animal in arius po- ItQiioiQ^i relldens prioribusque fiJiuil Innixuiu

con-

—- ^J,

conqiiieicit. Tuncvero nnguTaris' 0(^15 coccy* gis, cum fiicro in ilylum lougum coalescends, fabiica Ipecicm dorfi angulati fpeclatori igna- ro pvaebel:. Coccygis os longum ano ipli im- minct, ct in finc peivis inler acctabuia et commiiTuras femoruni plane contiguas recum- bit, caetera laxum ac mobile, quod cum ipfo offe facro permutavit Cel. Blumenbacii Oileo- logiae p. 305.

Dum vcro corpus contralutur et dovfam incuiTatur, ex litu plano os iitud in vertica- lem atquc obliquum transfertur, atque ita dorfi pariem pofdcam fpecie miranda angu- iorum protuberare cogit. Caufam mutatae dorfi formae cum ij>;noraret aut noii coy;itaret Linnaeus, in eum errorem delapfus cft, ut niutationem formae temporaneam characteris fpecieruni vices gerere vellet, itaque tempo- lariae ranae dorfum plariiiisculum fubangiila- tum, efeulentae corpus angulatum, dorfum transverfe gibbum tribucret. Auctoritas I^in- naei in eundem crrorcm pertraxil Laurcntium, qui cuui gencra Linnaeana rectius ordinare ac-- curaliusque diftinguere fpecies conatus eiTet, gcneris adeo ranarum notam e^e voluit (p. 29) dorfum iransverfe gibbum feu fpinam ad

lum-

85 -

iumbos articulatam, tiiberibtis diiobiis traTiS- verlim politis, Hoc tamtn rectiiis quam Lin- naeus fecit, quod uuivcrro generi adrcrijlit notam, qna Linnaeus lingulas aliquot fpecies diiiin2:ui voluerat,

Modeitam correctionem Laureutiauam non

adverterunt, qui pofu-a Linnaei Syllema in hac^

animalium clafTe enarraiKla fecuti fiint Leshius^

Bluv.ienhncliius aliique; et vetus error novis

Editoris innumeris auctiis, immi<iravit etiani

in poftremamLinnae.aniSyftematis Editionem.

Cavit quidem ab eo fibi Gallus Cepede : ve-

rum is ex morum doctrina alienas et plane

ridicuLis fententias, uti alibi folet, non folum

cnarrandis ranae vulaaris temporariae actio-

nibus, fed ipli adeo formae corporis artuum-

que et totius habitus delinitioni admifcuit.

Figuram enim ranae in pedes polleriores de-

iidentis arouere ait (p. 505.) naturam et in-

itinctum aliquem nobiliorem, cum itatus hu-

milis et ad terram directus reptilium abjectani

aliquam vilitatem fignilicare illi videatur.

Eandem conquinefcentis ranae iiguram poltea

(p. 506) venuftam vocat > quae cum eadem

xibique in canibus, leporibus, cuniculis, aliisque

aliquot aniaialibus delidentibus confpiciatur,

nefcio

89

nefcio an e»indem illi Gallus ubique iignifica- tionem nobililalis et venuiiaus tiibui \olue* rit. Sequitur in Galli deiciiplione, quod ma- jorem admirationem facit* Ranae enim cor- pori univerfo tantam fenfilitatem et vim ela- Iticam adfcribit, iit fi quis eam tetigerit, in- primis ii quis ewm pedibus poilerioribus ap- prehenderit, ftatini dorfum incurvetur , et to- ta corporis fuperfcies exeiceat motus celeres animalium, qui effuirere vioientiam concntur. Audiamus contra eruditillimum ejus civem, BartJiez, fallum ranarum fabricamque artuuni et reliqui corporis ad edendum faltum accom- niodatam in libro e^reoo Nouvelle JMccliani' que des Moiiveiuens de thomjne et des Anbnaux p. 90 his verbis enarranLem.

L.es aniinaux font des fauts plus ctenduSy a proportion de ce que les leviers des deriders os de lenrs jainhes font plus allonges, En effet ces leviers refiftent d^autant plus a leur projec^ tion dans le faut par lcurs innfcles extenfeurs^ relativejnent a ce qu'ih refiftent aux juenies mufcJes dans les pas ordinaires de ces Ajuinaux^ Ceite ftructure eft particulierenient reniarquahh dans les jamhes pofterieures de la grtnouUJe, dont les fauts tres ete?idus font encore aides par

d'aw

d'autres avantages meclianicjues , que je vais iii" diquer a cebte occafion,

T)'apres la defcriptioii que Fiocfel a donnee du fquelete de la grenouiUe ^ on voit qiie dans cet aninial Vos puhisj aucjuel s\'ittachent les jani^ hes de derriere y eft fenihlahle a celui des autres quadrupedes : qu\l n'y a point de virtehrcs loinhaires: quc Vos facrum eft renwlace par un cs long, qu'on a appelleVos du coccjXy et qui ejt articule avec la derjiiere vertebre dorfale: et qi/li la place des autres os du hafjni , jont deux os larges et j-ort Io7!gs qui occupent la regiou lomhait e et qui sVirticulent avec lcs apopJiyfcs laterales de la derniere vertehre.

Kn confAerant la ftructure du fquelete de la grenouille y on vcrra*

I. Que letronc dela grenouille (^qui dViiUeurs 11 a point de col ou de vertchrcs cervicales) eft fui^ulierenient raccourci et par confequent dJau-' tant plus fufceptihle des inouvemens de proje^ ction par les eforts des extenfcurs des articula- lions des os du haffui avec la derniere vertehre dQrjah, et avec les fejuurs.

«. Que

\

- 91

2. piic les iJioiwenieiii» hnprifnes aux os des loinhes par les innfcles extcnfeurs des articula' tions dcs extreniites pofterieures j font transniis au troiic dautant plus avantageufeinent ; quc ces os ont une pofition fort incUnee a riiorizont, et font avec la colonne vertchrale un angle plus ohtus que dar.s les autrcs qnadrupedes^ Ce qul eft caufe quc la ^renouiUe dans Vetat de repos refte accroupie, et qu'elle ne pcut fe tenir dreffee fur les jainhes dc dcrriere.

5. Que Vos coccyx peut-etre etendu, lors- que le tronc du corps va etre lccnce dans le faut;^ denianiere qiCil foring^par uji bras de levier af- Jez lojig t un contrepoids cjui moders Vahaijfc' inent de la cJiar^e du tronc; et que le tronc en recoit d^autant isiieux fuivant fa longueur^ Viin- puljion des janihes pofterieures.

In qiiibus funt, quac copiofius efc accura- tius expiioari mereraitur. Ollium videlicet lumbarium inclinado pendet a laxilate iun- cturae, qua os coccygis, inter lumbaria oITa ruediuui, defupcr ollium lumbarium ei parti, quae ptivis vi(em gerit, copuiatum adhaeret. Pendel eadem edam a longitudine ollis coccy* gis, in diveriiS ranarum et bufonum fpeciebus di\eria,quam licebilex parle judicarc in pictu-

ris

92

ris Eoerelianis. Sceleta fcilicet ercule-ntae, teaiporariae et biifoTiis vulgaris os coccyais 6mnium loniiilTaniun liabeut, ita ut orbiculi aictabularis ofliuni pubis fiiurlum trausire de- preiTiini uon pOiTit, fed eidem defupcr incuai- bat. In rellqiiis ab arborea usque rana et in bufonibus ^radatim lonsitudo ollis decrefcit: quam in bufone praiino, Roefelio nofiro igno- to , et in rana Pipa parem oHi coccygi bufunis vulLiaris reperi.

Jani vero quo fenfu Gallus bs coccy- gis in ipfo faltandi conatu extendi polfe dixerit, atque ita extenfum vectis longi in- fiar effe et aequipondii vicem gerere voliie- rit, quod delapii trunci impulfum moderetur (.ciui modereoahcnfjeineiit de ia cliarge du troiic)^ et impulfionem profectam a pedibas pofierio- ribus per omnem trunci longitudinem dillri- buat et regat, equidem intelliriere non poTum, Os enim coccygis femper extenfuni confplci- tur, nunquam incurvatiuii aut contractumj fmis autem pro longitudine et brevilate offis, diverfa in fpeciebus diverfis, cum oJlibus pubis laxius aulfrmias copulatus, in deiidenti rana li^ruram dorfuuinus ma^iisve an2,u]atam efficit. C-jnatum inccdendi aut faltnudi in pedi- bus extrenus terrae innitentibus adjuvant ver-

rucac

03

riicae fen tul^erculn, bafi cljgitorum lubtus ad- dita in fpeiiebus plurhuis, liorum forma in pedibus ponerioribus oblongior induxit Lin- naeum i^ eum errorem , ut plantas ranarum pentadaclylas , pabnatas, rarius vero obicure hfxadactyLis in annotatione, ordini huic in SyHemaLe Naturae adjecta, afllrmaret. Derle- rat idem anLea in Fauna Suecica ranae bufoni plantas hexadactylas palmatas, in Amoenita- tibus vero Academicis ranae glbbofae plantas hexadact^^Lis fiffas. Deinde eiiregius Pallas ranae htibundae pLmtas femipalmatas fubbe- ptadactylas adfcripfit, ita tftnien , ut in de- fcriptione rectius plantarum callum ad meta- tarfum utrinque prominjgjum comniemoraret. Idem in ridibunda pLantas, callo interius acce- dente, fubbexadactvLas di^itosque fublus ad articulos verrucis notatos annotavit. Hoefe- lius in fceleto bufonis vule:aris cinerei iuxta poUicem digiti fexti vicem gerere ait oHicula duo invicem articuiata, quorum loco in bu- fone fufco fulcrum corneum adilt. In de- fcriptione hujus fulcrum id feu tuber, fexti di- giti inftar bali minimi appofitum, ofli pecu- liari inlidere ait. Ufum ia bufone cruclato idem Iioelelius vidit. Huncenim, murorum rimas dum fubit, et pedum trium altitudinem

intcr-

94-

liasa

interdum efceiidit, afcenfiim apicibas ccrneis digitorum et metacarporum tuberculis diiobus olTeis, in fceleto Roefeliano no. lo confpicien- dis, adjuvare narrat. Similem milii ufum \ er- rucae five tubercula, metatavfo pedum pofte- riorum appolita utrinque, praeftare videntur plurimis ranarum fpeciebus, dum extremis pedibus innixae, tibias et femora fubito expli- cant, corpusque ipfam fummis viribus pro- pulfum ejaculantur, atque ita incedant aut fal- tum faciunt. Firm.ani fcilicet lubrica pedum veftigia in folo ; eamque ob caufam oHiculo alicui, intus cum reliqua compage odea ar- tuum copulato, iniident. In bufone pralino oHa metatarii quatiti||r adfunt, quorum lon- giilimum fere quadratum medio indici di<:ito et pollici fubjacet; reliqua duo minora pollici foli fubjacent, tertium curn quarlo lon^^iore et curvo externs pollicem amplectitur, fextique digiti fpeciem praebet. Comparari poffe mihi videtur os curvum et lungum , multo tamen majus, quod pollicem anteriorem talpae cin- git, pedemque et digltos rociiendae terrae fir- niarc videtur.

lu rana temporaria ct efculeiita nullum fexti digiti veftigium apparere, diu eft cum

do-

. 95

doctifKmiis mecllcus NorimbergeT^ri,'? Tj'€1'J in interpretatione Iconibus animalinm cum fceletis Meycrianis adjuncta ad tabul. /52 no. I et 2 monuit. Quare nollem peduui hex- adactylorum notam veluti genericam a doctlfii- nio Galio Cuvier in libro lupra laudato propo- iitam.

Extevnam dellaentis ranae fonnam ante- quam deferamus, cutis naturam propius infpi- cere juvabit, qnae fquamis nullis corLique nidlo tecta, veluti lacertarum telludinumque genus, fed nuda , et glutinofo muco femper lubrica et refpleudep.s, totum corpus, modo rugofa, modo intenta et iaevis, atque oinriino laxitate mira inlignis, veluti pallium amicit.

Laxitatem primum explicare tentabimus, quae cum refpiratioiii tum fiiltandi commodi- tati infervire mihi videtur. Atrem cnim cum rana et bufo largiter mgeftum pulmonibus re- cepit, corp\is totum miram in molem intu- mefcit, cutisque Inevitate funima refplendet* PoHeaquam vero aerern fuperfluum aut novo permutandum exipiravit , pulmonesque cum toto corpore delumuerunt, cutis hixa et rugo- fa corporis anguioii fpeciem eiiingit^ Quoties

rana

rana faltum nieclltatur, veficam arstea exone- rat, iie gravilas aquae corpus deprimat; con- tra truiicusinlalitudinem.laraiter inHelto aere. intumefcentibus pulmonibus expanfus, faltuiii ita dirigere et fumare videtur, ne oblicjuum corpus in latus prolapfum excidat. Caufam laxitatis jam olim Gallus 3Iery indagavit, nar- rante cive ejus Du Ilmnel in Hiftoria Acade- miae Parifieniis p. 237 edit. fecundae. Cutis, inquit, in quibusdam luodo partibiis adhaeret ^ carni, in ab domine fcilicet et pcdibus, cete- rum libera faccos format. Etiam in fterno foramen adeft, ex quo introitus in tertiam cavitatem patet, mufculis maxiliae inreriori& fubditam. Haec Gallus. Deinde doctillimus Iloh^ Toivnfon in Continuatione Obfervatio- mmi Phyfiologicarum de Amphibiis p, 42 ubi rationem et inftrumenta interpretatur, quibus ranae et bufones rorem et aquam cutis fpon- giofae ope abforbent, atque ita potum fiipplent^ quera in hoc animaliunv genere nemo hucus- que potiiit animadver'ere , ita igitur tradidit* Cutis horum animalium, pulcre interius valis fanguirieis difuncla , corpori paucis tantum in. locis annexa eit : unde in opinionem adduci alicjuis poifit, lymphatica vaia eife mulro fa- ciliora ad delegendumj ied ubi vafa fangui-

nea

97

jiea majora, cute relicta, corpus intraTit, equi- dem lumquam obfervare poLui lyniphatica va- fa illa comitantia. Cutis vero afTuniit Ipecieni diverfam in eodem animale temporibus diver- iis, Ranae quidem arboreae nonnunquam laevis eft cutis et fplendida, fpeciem habens eleoantiflimi generis viridis perp:amenae : li tetigeris digito, is ne minima quidem liumo- ris veftigia percipit: alio tempore eadem eft multo afperior, et digitum 11 admoveris, no- tam ei imprimit. Variant etiam multum co- lore. Hucusque vir doctus» Perfequamur nunc cutis laxae naturam, quam in tempo- raria capiti, dorfo et ventri adnexam mufcu- lolis fibris perlongis, a fpina dorli ortis vidi; in lateribus utrinque ftrictius adhaerebat ope telae cellulofae laxae. Prope artus pofteriores mufculum crafTum vidi, qui natus ex ciite et ad laterales ventris mufculos defcendens, inde ad artus pofteriores pertingebat. Cutem in cruribus plerumque liberam et paucis aliquot in locis adnexam vidi. In bufone viridi con- tra cutis dorfi. minus laxa mukarum et bre- viorum fibrarum ope mufculofae carni adhae- ret: in ventre tamen, fub collo et in gula fere eosdem, q^uos in ranis cutis laxa, fiiccos format.

G Cutxs

93 ""

Ciitis haec la^xka-s primum qnidem refjti-

ralioni iiifervit^ dum piilmonibus atre iritu-

meicentibus corporisque^ nullis iitrinque c6-

itis incluli , molem mire augentibus cedit.

Neque eiiim hticusque via reperta eft , qua aer

cx puhnonibus cutis laxae faccos irigreiTus im-

"plere dici poilit. Tntumefcere autem ira ple-

rumque yidemus bufonum praecipue corpora,

-^limtilque muci exfudantis odorem tetrum lon-

-ge lateque fparfum perfentiscimus. Piana-

-rum corpus inilatum maxime aere videmus in-

■iftante coitus tempore,. dum magna voce mares

•nuptias celebrant et lacus omnes convicio per-

-Itrepunt. Ad fuperbiam et invidiam hanc rft-

liae ooVifuetudinem transtulit Aefopus auctor

tfabxilae, quam narravit etiam Phaedrus I, a4:,

•itbi verba rus^ofmn mjiavit pelleiii naturam ra-

^ae recte interpretantur,

: Deinde eadem cutis laxitas fpongiae inltar Torem ^iquamque mira copia exfuctam abfor- -ptamque continet, Brevi enim tempore per inferiorem corporis applicati fuperhcieni tan- tuni paene aquae abforbere, quantum ipfarum lit pondus, experimeiilis inliitutis docuit 'Toiv7ifo7i; adjunxitque fufpicionem, veficam ?eam, quam antefaltumra.nac, ejaciilatae aquam, exontirare folent, hanc acuteabforptam .copiam

^-1 et

et via aliqua adlnic ignota a;<lclLict.im reclpeie. Neque eniui urctcres urlnam dediicare in ye- licaui, prouti Rocfdlus tradidcrit, fcd poiius, uti jam oliui ^Sicaimiierdajniiilus dociiiiYii:^ in reclum inteitiuuru delerere; adeoque vellcam eam uriuariae cognomen non vere hucusque obtiniiiiTe. IIuc refero obrervationem a Fli- 3UO libri 31 fect. r>7 nefcio unde excerptaiu, ubi inter aquarum latentium notas refertar r<,Qia TnuJtuTiL alicui loco pectore ir.cuhajLS,

Muci , cutcm ranarum et biifonuin lubri- cantis, praefentiam perfentircere nianibus et naribus facile pofTuuiiis: iu btifonibus eliam glandulis tuberofis , quibus cutis , inprimis aurium regio confperfa eft, exiudantem coic- re albidum, cum aniuial irritatum ira iutia- niefcit, videre licet: fed in ranarum cute pie- xumque laevi et fplendida fontes muci nullo colore dilliniiuendi re')erlre diflicilius niuito eft. Pari rationc in falamandra terreftri glan- dulanmi falivam albaiu oculis manifeitaui vi- demus ; in lacertis coiUra aquaticis falivam, corporis fuperficieai lubiicanteiu,. perfentifcere quidcm facile licet , fed glaudulas luinutjili- luas cuti fubjcctas oculis deuuun afruofcere li- cet, li detractam foli oiJLerKias cutem. Ali- quotics etiam ranae efcu.uutae corpus menfe

Junio

JOO

JiiTiio cutaneis glandulls exafperatum earum- que poris nianifefiillimis temporariae corpus pertufum reperi ; ranae efculentae nuptias lunc celebrabant; quo tempore earum corpus praecipue glandulis tumentibus exafuerari co- lorque variari videtur,

Muci primarius iifiis niihi pertinere vide- tur ad corpus nuduni, molle et calorls folis- qne impatiens , contra humidorunl umbrofo- rumque iocorum amantiirimum , a calore ni* iuio et liccitate inde timenda defendendum. Huc pertinet experimentum a Bartholino nar- ratiim in libro de Pulmonibus p, o47' ^^^^- pigJiii Operibus adiuncto , qui ranam, pofiea- quaiii caput dorfumque axungia obleviiret, in fole pofitani cito exfpirantem vidit. Bufo- Bem viiidcm ipfe poit meridiem ante fene- Itram coenaculi folis radiis, a pariete repercuf- lis, expofitum intra horam fere exfpirantem vi- di, corpore in lorjgitudinem exporrecto, et ventre contracto iu angufium, cum immo- riens liquori fpiiituofo habitum naturalem feoiper fervaret et cralTitudinem corporis» l\e- ferenda huc videtur obiervatio a Piiiiio libro 3 '3 fect. 4^s pofita, iiriafes infantum rana in- verfa tidalligata efflcacifiime fanari, quam aridani Invcniri afiirment auctores medicamenti, Qna

cum

eiim comparnri potelt mos Afrorum in Ame- ricain meridioiialem translatorum , quos per folis ardorem et arenas ferventes Senesjalen- fes ambulantes frontem impolito bufone vivo refrigerare , eodem remedio hemicraniam fa- naie refert Gallus Adanfon Itinerarii p. 163. Muci copia in caufa t^e videtur, cur genus hoc animalium, prouti falamandrae, faepius exuvias ponal, niucofam quali epidermidem exuens; quam pedibus detractam ori ingerere bufonem tradit Galhis Grignojif cujus narra- tionem excerptam pofui in Specimine Phylio- logiae Amphibiorum !♦ p. 15.

Ejusdem muci, praefertim in bufonibus copioii et male olentis , ufum alium ad de- fendendum hoc genus animalium ab impetu hoftium, alium ad copuLindum coitus tempo- re fexum utrumque pertinere fufpicatus eft CeL Bluinenhachius in Specimine Phyliologiae comparatae primo p. XXIV et XXV.

Gallus Ccpede ranac efculentae dorfum tuberibus afperum tribuens (p«505)» cutem corporis nudam et mollem humore viscofo, poris exfudante, femper imbutam hibricarinar- rat; (p. 503) atque hinc tactum vanae aliquan- tulum acutum repetit, quemadmodum ab ocu- lis magnis et extantibus vifum acrem, et a

tym-

i02

t^-iiipanixliorrla elariica, a vclimtnte animalis iegeiida, auditum aciitum lanae efle peiTiia- deie iiobis voluir, Sununaui hinc ejus fenii- lilateui colli^ens. in caiiia eiTe alt, ( ur alimen- fenm omue rerpuat, qiiod vel levillimum pu- sredhiis coiUaglum conliaxerit, .:

Vero lin^ilius eft colorem ranariim niirum in modmn in cule huuiida et effufo nuico lu- brica vel licca variari* divcrfus etiam per cu^ tem, humore abror|)to tumidaiu, vei infpirato lar;?;iter aere fufflatam, color transparere debet» Fulcherrimus vero corporis color pcT tempora coitiis eHlorefcere, idemque depofilis exuviis enitefcere folet.

Naturam muci hujus ex bufonibus collecti ^t lacertis, columbis canibusque vel morfu impacti, vel in potu cibove ingelli,experiri fo» ius aclhuc Laurentius conatus elt, Veriim graeci et latini fcriptores non folum falivam bufonum -cibis potulentisque admifLam, fed pulmones etiam atque alia vifcera inter venc- 3ha mortifera commemorarunt. lidem praeter- ea fali^ae, fanguinis et combufiarum lanarum Vires medicas varias entimerarunt, (vlde anim- adverfiom s ad IN^icandri Alexipharmaca p. 2^1) "qUas nemo adhuc experimentis 'infdtutis aut K^eritati adverfari aut congruere docuit, Lau-

ren-

—— ~- 105

■yentiaDa experimeiita nmiis panca fimt hume^ trb, et longe fliverla ratioiie qiiam ab antiquis inriitiita, uti jam antea monui in Phyiiolo- giae Specirnine primo p. 275 iisdem tamen vel lic veneni feu pravi potius temperamenti fu- fpicio, a veLeribus fcriptoribus tradita, magis Aucta fuit quam imminuta. G aWiis Cepcdc fa* bulas, quas antiqiiatas potius oportuerat, de noxa falivae ore emiflae bufonum , humoris lactei olandularum, urinae, titque adeo vefti- giorum, terrae herbisque imprelTorum, recoctas appofuit lectoribus p. 573, eoque tandem de- mentiae procefiit, ut genus hoc animalium, c[uod terram et aquas ipfumque hominis afpe- ctum confpurcet et inhciat, totum pkne ex- ftirpandum cenferet.

Nefcio an diverfae naturae habendlis' ii% mucus gKitinofus, cujus ope calamitae feu ranae arboreae laevifiimis corporibus adhaere- rc folent. Is praecipue digitos calamitarum extremos in rotunditatem crafnufculam expan- fus oblinere videtur. Igitur huic toti gene- ri Lai(r€7ilius digitos fcmidentes y ajjicihus in orhiculos vifcidos plcmos injtar oris hirudinis dilalahilihus tribuit. LTbi miror, virum doctum comparationem orls hirudinum adhibuifie ; neque enim ipfe adhuc. vidi, nec ab aliquo tra-

ditum

io4 ^

MBH

ditum reperl , orbiciilos lios dlgitorum extre- niorum pro lubitu ranae coiiJLrahi et expandi, iranamque fuctione corporibus adhaerere. Quid cnim tum glutine opus fuit feu vifco? quod ipfe etiam Laurentius adhibet. Sed video JLaurentium fecutum effe auctoritatem Cates^ hei Britanni, cujus haec eft opinio in defcri- ptione calamitae Americani noftro Ilmillimi propolita Tomi II p. 71.

Voxlimplex, nec admodum varia, ordini toti communis, fua fpeciei cuique peculiaris eft, quam in vulgari efculenta, quae rivos la- cusque oblidet, omnium , quas novimus, ma« xime variam imitatus literis comicus poeta Ariitophanes in dramate, a choro ranarum no- minato, pg^gKsxsvts? , mo«?, ko«? reddidit. Ratio- nem et inltrumenta, quibus elamor vel ulula- tus iHe perficitur, egregie Plinius libri XI c. 37 fect. 65 enarravit. Fianis, inquit, priina lingua cohaeret , intima ahjoluta a ^utture^ qua vocem mittunt marcs , cu7n vocantur olo" lygones, Stato icl teinpore evenit cientibus ad coitum feminas, Tum Jlquidem inferiore lahro demijjo ad lihramentum inodicae aquae receptae in fauces , palpitante ihi lingua ululatus elici' tur. Tunc extcnti huccarum Juius perlucent, oculi Jlagrant lahore propulji, Eadem antea

fed

'" 105

fed verbis ob brevitateni obfcurioribiis Arifto- teles tradiderat hiftoriae animalium 4 9, quem locum copiole fum interpretatus in Phyliolo- giae Amphibiorum Specimine I p. 20 2G Falfum tamen eit, quod ibi p. 2{} pofui, ranam jnarem, dum clamat, maxillas naribus tenus aquae immerfas et bene claufas habere, nc aqua ingredi fauces, nec refpirationem per na« res factam impedire poilit. Contra exferto capite atque ore aperto vocem ranae edi mo- nuit Ilarderus in Apiano p. 10 qui Ariftote- lem taxabat vulgari interpretatione falfus. Scilicet fuum rana yoa^ claufo ore inflatisque buccarum linubus videtur pofle proferre, con- tra f^jenEJtexg? fuum vix aliter edere poteft, nifir aperto ore et lingua palato applicata, ut qui fonuni eum voluerit imitari, experietur. Ve- licas buccarum ranae etiam arboreae peregri-^ nae aliquot gerunt, in quibus nexum earum cum lingua et larynge nondum exftitit qui tam accurate explicaret, quam in efculenta ra- na mare fecit Camperus. Aliae ranarum fpe- cies guLirem veficam, dum clamant, inflant, uti vulgaris noftra arborea. Vocem ipfam iin- guLnrum fpeiierum non folum varia fonorum gravitas et intervalla diftingiumt, fed creant etiam vel adjuvant vel denique variant velicae

buc-

ioS

biicrarnm vel ^rulares, efc laryn^is ipliiis chor- tlae vocales in fpeciebiis, quas equidein in* fpexi,. enmibus liructura et fitu diverfie. Ita exernpli caufa , larynx ranae efculentae maior quam temporariae, et forma clivre, in ten> poraria contra globiilaris eft ; chordae ipfae horizontales , longiores et niajiis tendineae naturae funt, quam in Lemporaria, in qna ver^ ticales cbordae niediae liiramento transverfd •divifae firmantur. Hanc formam laryngis ex temporaria rana -expreirit in tabiiLie Xlli fio--. 41 doctiflimus Gallus /^fcr/J<7^yr in Commen- tariis Acadfemiae Scient. anni 1779, fed is fi- tum chordariim annotare omifit. et liframen» tum transverfum in eadem rananiodo adelle ^interdum abelfe credidit *). Recte tamen ideni fabricam laryngis internae fatis operofam et 'variam eum voce iimplice plerarumque rana- rum comparans miratus elt.

Biucaruin veficas infiat^.s clamantis ranae

maris intelliai puto ab in^eniofo poeta Arifto-

pbane, cum in dramatis antea laudati verfu

249, poiiquam ranarum per juncos et nlvas fal-

tantium vocem et tripudia celebrari maxime

' diebus apricis et poft pluvias narraverat, vo-

ceni

*^ -Ail- eniin : fouvent les feites latcrales font entrecou-pies -pur un jyctiL lii>ainent trnnsverfal^

ccni ipfani nanificavU vocabulo mira arte et audacia a poeta ipTo ficto et ex duobus iiinpli- GibiiS conipoiito, (T3,a\^cAu7oxa(pXa7//««r/) ({uoruiii ununi bullaui ab aqua bullicute ex.c)rLain, aUer jruui ipfam bulliLicneui aquae ferventis reddit, Ii)ter]}reLem jiraecum vocabulum ex accuralac TOcis raninae iiiiUumentorum fcientia inter-i pretanduni ad aquae ftrventis vortices fenfu plane alieno reLullFre, equidem non miior»

Fabulam veterem ab Alherto Ma^no Lradi-» tam in libris de Animalibus p. 25.'; edit. Ve- netae, de raT\a vulgari efculenta bis verbis^ Iii Augjifto iiiciife adeo conivrejfa habere dicU tur labia, quod ctinm hftruuietito aperiri iion fcffunt extra aquaiii : banc ioitur fabulam aut gemellam repetiit Peunautus in Zoolo^ia Bri>. tannica. Per fummos enim aeitatis ardores nienfe integro ranam aquaticam os aperire nesat, nec id nifi cum vitae damno effrin<ri vi pode afFirmat ; totumque illum menfem in Britannia a vulgo raninum (^Paddol, Moon) appellari. Atque binc explicare cciiaLus eft fcriptorum graecorum narrationem de raniii infulae Seripbi aliorumque locorum mutia. Caufam filentii repetit a tempore anni , qut> forte peregrinantibus vifae ranae ex liiore fo- lenni ccnLiceftere folerenL Scio equideni bu*

foues.

108

•MMiMa

fones, qui maflis dnri/rmiis incluli, vivi re- perti funt, os mucofa aliqua menibrana occTu- fum habuiile, teltantibus Actis Stockholmien- J^bus anni 1741 p. 235; fcio ranas etiam veter- no hiberno torpentes in coeno eadem ratione muco et limo osocclufum gerere; verimi quae caufa ranis in aquis mediis degentibus non folum imponere filentium poilit, (hujus enim rationem ab ardore foiis et laHitudine praece- dentis coitiis repetere licebat) fed maxillas adeo conltrinsrere, ut aperire eas nili vi et cum damno vitae non liceat, equidem nondum potui excogitare.

Sexus notas externas in toto hoc genere Xiec multas nec inlignes nec omni tempore li- cet reperire. Mole corporis feniinas a mari- bus differre, video a multis traditum elle: nec infitior, feminas ovisgravidas tumentesque fa- cile, antequam ova depofuerint, agnofci. Ma- res plurimarum fpecierum verruca pollicum afpera cum oeftro cxcrefcente diilinguimus. Omni autem tempore ranae efculentae fexum mafcuium velica alba infiatilis in hnu bucca- rum utrinque recondenda, infiirnit: liuiiles in calamitarum «enere velicas buccales «erit rana boans Linnaei ; gularem velicam cutemque gulae obfcuriorem gcrunt mares aliquot bu-

fo-

\

109

fonnm et calanntariim. Genitalia autem mem* bra maris extenia aiit coitiis faltim tempore exferenda nulla Iiucusque reperire licuit; nec iis opus e[^e videtur in ea ratione, qua totus hic ordo cum genere falamandrarum procrea- tionem fobolis exercet. Mas enim feminam am| lexus ova edita ftatim pedibusque airepta pertractans, femine afperfo foecundat. Sala- mandrarum in genere mas ipli aquae femen admilcet, miftoqiie ova colluta foccundantur* Si qua eftfpecierum in amplexibus, in ovorum excludendorum ratione foetuumque larvato- rum fornia et vitae genere differentia, eam in fingularum fpecierurii hiftoria trademus cum moribus et victu. Ouae enim hucus.que difpu- tata funt, eo pertinent, ut generum fpecie^ rumque caracteres accuratius tradi enarrariquc poHint. Abfoluta demum hngulorum gene- rum et fpecierum hiftoria, phyfiologiam cum ofteologia perfequar peculiarique difputationo complcctar.

Ordini falientium amphibiorum, qui ra- nas , bufones et CaLimitas continet,'commu- nem notam fecit Laurentius dentium defectum et unguium : polteriores tamen raiuie pipae linguLiri exceptione adelfe voluit, quos equi- demin nulla fpecie univerli hujusordinis hur

u/

^11?0 '■"■■ -

«sqtte poKii pgnofcere. Dentium autem ab- fenLlaoi orrtlni iiuic univerro propriam tribui, elt cur mir.eris, eo quirlem ma2;is, quod jam

rolim f-^, Coiter Ci\p^u'Zl in clercriptione fceleli

-r.anae aquaticae maxiJlae fuperiori innafci den- tes parvos et ferraliles , una ferie vvt in pifci-

. bus aliquot diltributos , annotavit. Nihilo minus tamen eandem notam dentiimi abfen-

/tium univerfo ordini adfcribit esreaius ceter^ liiiloriae naturalis Elementorum Gallicoruni

j( Tableau eleinentaire xle VliijLoire Jiaturelle des

- Aidtnaux) fcriptor Cuvier p. 293, cum accura- te infoicienti ranaruiii seneris fuecies fere omnes maxiib^m fnperiorem cum palato den- tibus armatani agnofcere liceat, quales etiani in falamandrarum genere infra defcriptos in-

rvenies,

Victus a maxillarum conditione et robore pendpt. Larvae tamen omnium generum her- bivorae eOe videntur; perfectum vero animal vicLum fequitur animaleni, vermes atque in- lecta varia captans, mortuum aut iuimobiie

'animal ruuiquam afctingens. Valere iianc ob- fervationem de univerfo ranarum ordine et

-falamandtae iienere eiireiiie dif;>utavit lo. Her-

•manniis i\\ DilTerc. II. de niedicatis Amphibio- rum viribus p. 4 et 5.

G e-

G e n u s L R. a n a.

Caracteres generici.

Corpus laeve, Inhricum, cajjut convexurn ^ amhitic rotuudo , clevexo i pedes praecijme pofleriores lou- gif faltatorii plerisque y digiticjue Leretes ^ acuti, mefubraua vel toti vel partim jiutcti.

ki^

Species.

/. T e in p o r a 7' i a,

Color corporis inter fufcinn, rufuni et luteuni variatur , maculae nigricantes non magis conftant numero figurave ; niacula ohloni^a ah oculo per tyinpanuni ducta , ni^ro fnfca conftantiffLina omnium nota: memhrana iji- ter digitos pofticos expanfa articulum po- ftremum non amplectitur,

lloefel hilloria natur. Ranar, noftratiiim p. i - 35 tab. I VIII formam , mores, ritam- qiie hujus fperiei egregie enarravit : unde fummam excerptam ponam. Mas a femina differt ventris colore, in femina flavido ma- culis ruRs , pedibus anterioribus et polterio- ribus craifioribus , pollicis caruncula afpcra, quae in pectore feminae hrmat amplexus ma- ris, dum corpus gelatina intercute tumefa- 4 H ctum

114

tlnni feminae corpns, ovorum niuldtudixie

rcaleiis, laritudine tamen excedit* denique ve-

ficis duabus vocalibus fub maxilla inferior*

utrinque fids, Prima cmnium noilratium

Tanarum vere ^ latebris expergefa-cta prodit,

h\ aquis coitum exercens, ubi ova feu potius

"viteiii, aibimMni tenaciiiimo immeYii et nia-

gnani iri molam conglobati, primum excluil

^efidunt, caioie deinde paulatim intumefcen-

'les demum emergunt. Pullus poft i/j. demum

liebdomades larva depofila pcrfectus in conti-^

nentem exit, victum vegetabilem animali per-

•Biutat, culicibus niufcisque victiiantJ., cancros

capieiidos ipfe inefcat. -GaiTiibus ranarum in

lianinm additis -praccipuG purpnras ailici nar-

rat Plinius 32 fecu 13. Tiimus coit^ qnaclri-

3jms fexus TJOtas.gerit: in coitu et anxius Vo-

<em gmnnieriti iimilis edit, fiinulque veiicas

guiares iarinque iuflat» |

'l^uatuor varietates eolore diverfa-s 1 vhi.- •<1cni 'fupray albam infra , 2 ir.fra fiavi-dam^ J livFra rulidam , 4 tolani vufefccnlt^m aiinoravit, poftreniam accurai.e defcripTit illufiris lComeS Tinzouinoivshj Hiftoiro nnturclle dii Jo^'at T. I p. 90 q'd praeterea nolain ruaris coitus teni* pdre liianifeltam €t a nemin^ aKte^i aainotat^ra

ids

115

his verl^is prodidit : ce font des tuherojites ou de g^ojfTes verrues aux extreitdtes de chacune des pJtalanges de tous les doi^ts des pieds, Ve- rum easdern articulorum verrucas inferiores in aliis etiam ranis et bufonibus reperi; fu- perelt, ut inquiramus, num maribus propriae lint, et nuui tempore coitus Lantum in con- Xpectuni prodeant.

//. Efculenta,

Caput priore niajus et aculius, corpus lierba" ceuni fupra niaculae Jiigrae varicgant^ inC' cliujn Iniea fulva ab ore usque ducta dividit^ pe?' latera firia lutea elata diftin^uit. Roe-

lelii tab. XIll XVI.

''

Aquas Rantes praecipue habitat; faepius tamen in litoribus apricatur in fole; unde ter- refacta faltus ingentes dat , properans ad aquas , limulque veficam exonerans , iiri- nam polt fe jaculatur. Junio demum menfe Goitum exercet: mas feminam eodem^quotem- poraria, more amplectitur adjuvante pollicum caruncula afpera, quae poR coitum evanefcit, Ova minora , quam temporariae , albumen minus includit; nec unquam emergunt, fed delidentia aquaticis plantis adhaerent. Pul-

lus

III

lus larvam' tardius temporaria et arborea Tana deponit et adolefcit: Noftratium longiiTima crura habet, ideoque faltus maximos dat; dir gitos pollicos usque ad poitremum articulum membrana jungit.

Eadem eit, in qua Spallanzani inllituit ex^ perimenta de generatione (T. I p. 5 veriionis germanicae), quamvis coloribus et maiinitudi- ne pauliim diveria a pictura Hoefeliana. Quem vir doctiHimus p. 15 peTiem vocat ranae nia- ris, prope anuni exllanLem in ipfo coitu, potiiis papilla eit liabeiula, qualem in multis pifcium ( inafculorum ) generibus confpicere licet,

III, O c e II a t a.

Plica einlnens ah ocuJis ad dorfiun m.ediiniv excurrens , inaculis transverjis fiifcis ohfcu' ris cincta : pollicis anterioris callus lateralis, thoracis tuhercula aculeata.

Ex P^nfylvania milTam ranam primus de- fcripiit et in Tomi I iab. 75 fig. i pinxit Seba^ Gujus notitiae argumentum lioc fere efi. Pei: dorfum excurrit taenia lata a naii apice usque ad nates, maculis majoribus et minoribus fiib-

rufis

" 11?

"riifis- et ver\ulis flavidis ornata * quae colorum Tuixtura per totuni apparet corpus. lltrurn- que taeniae dorfalis latus lineae albae parvae finibriant; latera oculares maculae diftinguunti Venter albet; caput niagnum pro ratione, ocu« Ji magni protuberant; tympanum flavum, rne* dium macula rotunda ni^ra notatur; nares nragnae, tumidulae; femora fafciis cincta; pe- duni omnium digitis quinis longis, infra ar- ticulos callofo lobo auctis. Hinc excerplit notitiam Laurenti, nifi quod verba inaciilis dorfalibus transverfalibus ex ^ictura Sebana addidit, appellans eodem nomine, quod in hiargine appofui* Idem varietatem ex Mufeo Turriano adjunxit, corpore fufco, digitis anti- cis quaternis cum rudimento quinti, pofticis quinis cum rudimento fexti diftinctam,

Sebanam ranam agnovi in exemplo Lam- Jjiajio^ Colore eft fiipra dilute fufco, infra fiavido album; a narium rima triangulari ma- gna ducitur utrinque linea obfcura ad oculos : poft oculos futura vel plica alta excurrit ultra dimidium dorll, quae format taeniam dor/i latam a Seba dictam; haec vero usque ab ocu- iis inde maculis transverfis ornatd confpicitur. Ab oculis ad humeros ducitur linea obiiqua " ' ob-

obfcure fufca, intratcjue tympanum medium: palpebra inferior membranacea, alba,limbo fu- fco angufto. In maxiliae fuj^rioris margine antico utrinque confpiciuntur polifci ordines jlures dentium corneorum, inter quos apex curvatus inferioris maxillae recipitur.

.^ . ')

Infra ad initium humeri utrinque tuber- culum aculeatum cum minore juxta confpi^ citur. Pollicem pedum anteriorum, tertio digi- to fere aequalem, difiinguit inter primiim et fecundum articulum enatus callus acutus, craf- fus, 2 lineas et ultra longus, digiti quinti in- J[tar, quales fere digito pofiico gallinaceoruni caltratorum adnafci folent. Ad bafin polli- cis callus permagnus infra adiiabat ; multo minor ad bafin pollicis poiterioris ', minor etiam bail digiti extimi aflidet.

^^•■' ■• ' r.

Alterum exemplum Mujei Ducalis BriinO"

viceiifis limillimum priori, colore tamen eft.

obfcuriore, callo poHicis laterali toto nigro;

verum in vicem tubercuicriun aculeaiorum

quatuor thoracicorum totus ille locus utrin-

que et in medio , ut et hinc inde gula et ma-

xilla inferior infra tympana, denlillimis acu-

leis obfitus eft parvis.

Tan-

■■ ll^

Tandem raiiam ocellatam Lhmaei eanflein tSXQ. a2,novi, compaians notitiam in Muleo Fr» Ad. 2.-p. 39 traditam , cujus hoc elt argumcn- tum.Corpus magnumpulchrc varicgatun], prae- fertim in lateribus, colore cinerco et fufco: aurium orbiculus niger, niagnus, marH;ine al- bo cinctus , quafi oc<^llus magTius : poit aures vitrlnque angulus elevatus ad medium usque dorli : palpebra inferior alba, fuperior gibba, macula magna nigra fab cantho oculi primorc: narium foramina parva: femora cineren fafciis transverfis nigris : palmarum digiti bini exte- riores longiores : plantaram digitis ad balin vix membrana connexis, intimo bievifhmo, 2, 3, 4 fenlim longioribus , quinio aequaii quarto: articiili digitorum fubtu» protuberan- tia quali verruca laevi: digitorum apices obtu- i\^ mclies.

Quare rccte Gallus C^^^^o, vidit errore car lam.i laudari a Linnaeo Sebanam picturflm L tab. 76 f. 1 quani ad marinam lanam antea Lin- naeus laudaveral; debuille igitur laudari 1 tab. 75 L I quae plane convenit cum Linnacana defcriptione et cum icone Brownii in Jamaica p. 466 tab. 41 f . 4 a Linnaeo primum et fola laudata in Editione Svftematis X. Brownius

ipfc

ipfe dubiiis Catesbei 11 tab. 69 confidenter Baiiam Curriiru Pifoins p, 298 comparat. Cla- mare iioctu et fcandere arbores dicitur.

Ex Mufeo Huttuyni No. 121 pertinet hue fequens annotatio : liana verrucofa» Huic nulla perfecte limilis apud Sebam occurrit: proxima eifet tab. 75 f. 1 nam ocellorum fpe- ciem ad latera habet; uride ocellata dicta Lin- naeo ; in primis vero propter verrucarum li- niiles in digitis pedum ad fmgulum articuhim caruncuLas, quas Seba notat in nuUa alia fpe- cie inveniri, tum et digito3 perfecte iilfos et acutos ut in bufonibus praecedentibus. Hinc verrucofam appelLivi. Non maculis nec zonis omnino caret: et plicam in fronte habet lin- gularem hoc rarum fpecimen. Fiecte plicam frontalem dixit, quae pone oculos confpici- tur; aliter fed male frontem dicit Linnaeiis.

Pennantus in altera Editione Zoologiae arcticae II p. 329 ad oceUatam Linnaei laudat Catesbeill tab. 72 Kahnium III p. 170 et La.w- fonimi p. 152 qui ranam mugientem omnes loquuntur, quarum exempla paucis annis an- tea in Britanniam allata feflatur Pennantus 1. c. Iris harum dicitur effe profunde rubra, anu-

lo

' 121

lo fulvo cincta: tympani color maculam re-; fert: corpiis IViperne colore faturate fulco iiu-. butimi, permixto cum herbaceo , et nigro: maculatum: venter albidus ex flavo, et pul-^ chre maculatus. Plantarum . digiti palmati. In qua quidemnotitia parum aut nihileft,quod Pennanti opinion^metcomparationem adjuvet aut confirmet.

IV. D o rfi g e r a.

Corpore lato, plaiio, fupra ^ranulato , capitc , tatitudine corporis , plano , triajigulari, api- ce retujo, angulis oris appendice cutacea cre^ nata auctis , oculis parvis , disiitis anteriori- hus acutis, tetracantliis, pofteriorihus longis, acutis et rnemhrana iunctis.

Sub nomine Pipa vel T^Jo incolis notus? habitat aquas paludofas Guianae et Surinami^ forte etiamaliarum Americae meridionalispro- vinciarum. Frimus Philippus Fermin in pa* tria iphus reptilis generationis niodum accu- rate obfervavit et defcriplit in libro Develop- penient parfait du myftere dc la Generation du fanieux Crapaud de Surijmni nomme Pipa, Maftricht 1765 cujus verfionem germanicam iiotitia et icone fatis inepta exenipli, ia Mufeo

Duca-

Ducali Brunovicenfi fervati, auctsm dedit lo. A. Ephr. Goeze Brunov. 1776, Femina dicitur in ora paludum ova, mare non adminiculante, excludere: exclufa mas approperans pedum pofticorum digitis membrana iunctis fublata dorfo ingerit: ingefta ipfe fupinus dorfo foe^" minae imprimit ibi volutatus: impreiTa relin- quit, fed paulo poft rediens, pronus dorfo inr. Efiens, femine emiffo, foecundat: denique mas cumfeniina, peracto coitu, adaquas revertitur: ubi ova, cellulis dorii fuis quaeque recepta, foventur et excluduntur poft diem 32. Ovo- rmn a femina excluforum mairam Fermin commemorat difertis verbis : igitur non fatis intelligo, unde ova feriatun cxchifa duxerit nuperrimus Syftematis Linnaeani Editor. Fc- mina polt coitum fterilis facta nec amplius coire dicitur a Fermino; quam vere , judi^ cium penes alios efio. Organa femlnae inte- ftina generationi infervientia defcripferat Cam- perus in Vol. VI Actorum SocietatisHarlemen- iis , quae DilTertatio germanice verfa legitnr in Opufcul. Camperi Vol. I. p. 126. Pullos larvatos, ut reliquarum ranarum et biifonum pullos, dum intra cellas dorli conclufi vivunt, caudatos elTe, exclufos vero fcalim ecaudatos confpici primus Blumenbachius in Elementi-s

hiltO'.

125

hiftoriae natiiralls annotaverat: cnjus narra- tioneni teftimonio deinde fiio confirmavit an- te incrediilvis Camperus in Epiitola ad Blu- menbachium milTa et inferta Commentariis Societ. Goett. Vol. IX p. 129 additis iconibus.- Excerpta inde pofuerant antea Ephemerides literariae Goettingcnfes anni 1734 Particula^ 156 et ipfe Camperus eandem rem perfcripfe'^ rat ad Societatem Berolinenfem naturae curio» forum , quorum in Scriptis Vol. VII p. 200 cdita leguntur viri docti verba. Eandem cau-- dani larvarum obfervavit et defcripfit Spallan» zani in Experimentis fuper generatione Ani- malium Oeuvres de Sp. Vol. 5. p. 296 feu Par^ tis I. p. 529 verlionis germanicae. IneptiHime nuperrimus Syftematis Editor pullos primuin ecaudatos, polt caudam alTumentes et deinde cxuentes nefcio quo errore dixit.

Marem a femina ventre fufco , flavo ma^ culato, feminam ventre medio linea nigra divifo diftinxit jam olim Levin. Vincent. Car- nem ab Aethiopibus fervis comedi teftata jam olim efi decus fexus feminei Sib. Meriana in DilTert. de generatione et metamorphofibus Infectorum Surinamenfium Amfielodami 171^ cdita* Huttuinus contra dubitat, an in ci-

bum

bum nnqtiam venerit: narrat etiam fiib domi- bas freqiienter latitanlem objectis caulicnlo- rum frultis {Koaltjes T^uur) elici. Marem femina paulo minorem et tenuiorem aflirmat; ei: cum Linnaeus corpus planum clixerit, Hut- tuinus contra te ft a tur, fe in mare et feminacor- pus fere tam crallum et rotundum quam tal- pae longitudine 5 pollicum, lacitudine 3! poll. craHitie 3 pollicum , reperiffe. Itaque fufpi- eio jam olim a Lev. Vincentio iacta de fpecie altera craihoris corporis , qualem fere is de- fcriplit in Catalogo ranarum iii fpiritii vini l<3rvatarum Mufei fui no. 45 mibi jam nimc cx Huttuini tefdmonio robur fumere videtur,

Genere prinius et folus Laurentius reptile forma et generatione lingulare a reliquis ranis, bufonibus et calamitis feparavit et notis fatis aptis diltinxit. Ad bufones vulgo in ipfa etiam patria refertur, quorum fabricam re- praefentant multae fceleti partes, quas' olim pictas dabo. Verum ab oinnibus clallis Am- phibiorum generibus Pipam diltinguit ciftubi ofTea biforis , Iterno inferius adiuncta in fold^ mare, ollicula duomobilia, cylir.drica, clavi- formia includens; quorum ufum indagaTidum incoiis Surinami commendo. 'iVotitiam cilUi- . : lae

lae brevem ciim pictiir<i olim ad.Societatem li- teraniiii regiam Gocttingenfcm transmifTam et in Epliemeiiflibus Gocttingenribus inde ex- cerptam amicilTimus Blumenbachius publica- vit. Figura ij^Hus reptilis a Meiiana polita in Tabula 59 fatis rudis eit : meliores mnlto, quas vides m Scbani Tiiefauri tab. 77 tig. 1

1'"^^ Cornuba.

Cajmt in^ens angnlofinn^ -palpehra fuperior callo lons^o conlco ^^jf^''^^^-

Linnaeus in Mufeo Fr. Ad. I p. 43 ita der fcriplit, Corpus ovale rotiindum, tumidum; anouli feu pilcae utriiiqiie qijaLuor elevatae, quarum infima reliquis major diidnguit abdo- men a dorfo : color in capite pailidus, in dorr fo fufcus, in femore fafciis fufcis : nuicrones conici, acuti fparfi per tergum et femora: ca- put dimidia pars corporis, laeve, anlice rotun- datum, per oculos angulatum: fupercilia co- nica, mucronata, mollia, apice tridentata: ocu- li haerent ab antica parte et in medio cornu fuperciliorum : naiium foramina in media fronte, faux amplilRma , lingua palato adhae* rens, pala^ae tetradactylae , digiti obtuli mu-

tici,

,126 ■■'■

tici, plantae pentadactyLae femipalmatae^ anuisi niuricatus*

Hinc notitiam excerptam in brevius con- traxit Laiirenti p. 26 qui juniorem ranam fpi- nis carentem Viennae in IVIufeo Turriano vi- deje fibi vifus eft : Linnaeus in Syfiemate pal- pebris conicis diftinxit, et cornutam, pefilmo exemplo , appellavit, laudata pictura Sebana 1 tab* 72 f. I el. <2, in qaa utraque tamen befiia faucibus apertis apparet, ita ut nec magnitu- dinem nec formam capitis vel ceteri corporis agnofcer^ poffls» Hanc eandem picturam co- loribus oblitam repetiit et pro nova vendita- vit Shaiv in libro The Naturaliffs Miscellany No. 76. In Editione nupcrrima Syfiematis Lau- rentianam notitiam non Linnaeanam primi auctoris repetitam eilc merito mireris.

Diu ante Linnaeum anno 1726 in Catalo^ ^w €t Defcriptio7ie aiiiinaliuin^ quae iii licjuori' hus confervat, edito Flagae Comitum, dcfcripflt Levtruis VincentNo, 27 his verbis: Bufo Ame- ricanus rarinauus , corporo maiusculo , et ro- tundo: dorfum eit cineraceum fufco marmo- jiatum : color fufcus, qui iii medio apparet, tae- nia fubcineracea dirimitur, qufte a parte infe-

riore

1%1

ft

riore oculorum, cornu elevato infignitorum, late decurrit et in acunien definit. Siiper ocu- Jos hosce magnos et cornntos, admodum vi- cinos et in poiteriore capitis parte cernendos, apparent duo foraminula oculorum vel fpira-^ mentorum inftar. Caput latius et laeve elt, fed dorfum ab utraque taehiae parte iifperis tuberculis ad ventrem usque obfitum. Pedes 4, marmoris inltar macuUs intenfe filfcis in- terfiincti : os magnum, manus laLitudine, quod fiorporis latitudinem aequiparat. Sub ore et Collo color fufcus eft: totus venter ad coccy- gem usque ubique albicat: peduni digiti divi- li e]; acuti, anteriorum quateirni, pofteriorum quini.

Quae quidem notatio omniurn optime con» yenit cum exemplo gemino Surinamo aJlato in Mufeum Barhyenje^ quod pinxi et hisce notis delignavi. Minus laterum plicas qua- tuor diftinctas non gerebat , fcd. latera omni- no rugofa et callis acutis obfita. Callus coni- cus fuperciliorum, cornu dictus a Linnaeo, apice non triRdo; necani aculeos ullos callos- ve acutos vidi. Colorem Vincentius fiitis bene notavit, quoad macuiarum forma verbis com- prendi potelt. Yerum etiam per ipfam dorfi

tae«

123 ~ -~

taenlam cnieream fpard apparent calli aciiti . capiit totum laeve, praeterquam in maxiila- rum iuncturae latere pofteriore: tympanum fufco coloratum; maxilla inferior cum gula totafufca; labiorum margo alba. Caput ma- gnum, per oris angulos ducta iinea latiHimum, fere dimidiam corporis toiius longitudinem aequat; ante oculos valde devexum : in parte devexa media nares parvae fatis: oculi pro ra- tione corporis parvi , minus a fe diHiti, quam in aliis ranis: ab oculis usque ad oris anau- los caput angulofum, angulo molliter et obli«j que ad pedes anteriores defcendente. Fedes quatuor fafciis fufcis cincti, callis minoribus et maioribiis non nimis acutivS obfiti; digiti laeves, apice obtufo et rotundato: anterioreS nulla membrana iuncti: calius ad bafin polli- cis infra adftat : tertius longiiriijius digitus, fecundus et quartus aequales : digitorum po^ Reriorum quarlus longiilimus J ad balin polli- cis infra callus maanus et longus adltat^ o- nmes membrana angufta di^itos iun^it. Paro- tidcm agnofcere non potui, quanquam pedum brevitas et corporis fcabrities bufonem argue- re niihi vifa erat.

Palpebra fuperior, quae callo magno ct conico allurgit, tota caliis parvis, rotundis ob-

fita

* T

129

fita efi. Taenia dorll cinerea ultra mediam dorfi longitudinem maiginem taeniac profun- dc fufcae, qua cinerea illa ubique cingitur et qnnii praetexitur, exllantem annulo acuto ha- bet, iuxtaque pofitos callos altos, acutos et polygonos, Femora infra cuni ventre denlif- iime callis minutis, rottmdis, obtulis oblita, qualibus in genere Calamitarum ventrem Itra* tum videre licet.' Exemplum alterum maius, quod pingendum curavi, in lateribus maculas fuivas 2;erebat, et callos maiores ftellatim firia- tos, veluti aculeos in dorfo raiarum politos: maxillae fuperioris margo crenis denliflimis incifa : lingua cralFa, afpera, poRica libera, ^ntica tota connata. Color inferioris corporis profundior, in gula tamen dilutior erat quam in minore exemplo. Formam fmgularem cor- poris totius cum colorum varietace et puichri- tudine certare dixeris !

J^I^ S -p i n i p e s^

Pedes anteriores fupra aculeatL

Ex infulis oceani Auftraliam dictam cin- 2;enti3 illatam Mufeo Britannico brevifTmie riotavit et pinxit Sliaiu in libri The Natura- liffs Miscellany No. 200, ranam auftralenfem

I appel-

^o9

appellans. Corpus fupra fufciim, infra caerii- lefoit; latera ochraceo colore variegantur: pe- dum anteriorum digiti aculeati,

Pictura animal exhibet informe, incuria tel ignorantia pictoris, uti fufpicor: linguae pars polterior reiecta antrorfum picturam etiam magis obfcurat. Caput a trunco parum diftinctum, nec aures nec tympanum often dit; nec magis apparent nares : parvillimi oculi non in orbita, fed potius in rima aliqua condi- ti latere videntur, Fedes anterlores, a pictore inepte picti, digitos oltendunt tantum trinos, liberos , longos, angultos, fupra aculeis ob- litos : pofteriores item inepte picti, pro ratio- ne valde breves , oltendunt digitos quinos longos, angullos, laeves. Maculae ochraceae rotundae non folum latera corporis, fed ma- :;xillae fiiperioris partem polteriorem, regionem pofi caput et femora variegant» -

PIL F us c a. -^^

Corpus fuj(;uui Uiica a naidhus ad feinora du^ cta dijiin^uit,

Corpus fnpra fufco rufum denfilFmiis pa- pillis niinutis, ut et pedes fupra, oblitum, di-

ftin-

' 131

ftinguit t^enia alba, angufia, a naribus per pal- pebras et latera usque acl feniora ducla ; infra rolore albido , guttis lucidicribus diitincto. Humerus per lon^i^itudineni niacula alba nota-

jtur* cubitui» cum digitis maculis albis trans- veriis variegatur, uti femora, crura et pedes poitici: membranae inter digitos nullibi ve- Itigium exltat: ad badn digiLorum anteriorum et polteriorum e.\ timorum utrinque callus ad- ftat infra; digitorum apices obtuii, rotundi, articuli omnes infra callofo lobo aucti. Ex-. .'Itat in Mufeo Lainpia?io; eadem, iiiii fallor, in Mufeo Lev. Vincentii no, 9 ita defcripta : Rana Surinamenfis faemina. Dorfum, caput * et pedes funt coloris intenfe fufci. Ex acumi- ne fuperioris partis oris decurrit utrinque li-

"nea albiilmia, quae exlerius oculos fuper^^reffa, indc ad partes inferiores recto tramite decur- rit tanquam crepido, quae quadratam dorii partem et latera dirimit, Tedes iuiit candiJo marmorei.

niL Ovalis,

^ Caput hrevCy roflratuin, cmii corpore ^lohofo confufujii, oculi parvi,

Ex€mplum Mufei Ducalis Brunoviceniis eaput a pedibus anterioribus usque feniim iine

ullo

152

ullo colli vel tympaiTii difcriniine in acumen excnrrens , oculi parvi , color corporis fuper- ni cliiute fufcus, inferne flavidus, pedcs po- Iteriores breves , digitis liberis , callo ad bafm dipiii intimi pofilo, denique roftrum ultra maxiilam iuferiorem cminens difiinouit. Exem- pla duo alia plane fuuilia exltant in Mufeo Barhyenfi ruagis tamen maculofa ; alteruui etlam verfus coiorcm caeruleum niagis incli- nabat quam fufcum.

Gronovius Mufei II no. 67 ranam rofiro vix promimente acuminatocum naribus utrin- que in lateribus roftri, ufin hufonc najuto^ defcriplit et in Zoophylacii no. 65« cum Seba- . na pictura II tab. 37 f. 7, comparavit. Sed ea picUira os rotuiidum habet, et ranam liftit Fibbofam.

Efl eiiam alia rana in Gronovii Zoophyl, 310. 63 defcripta cnpile trigono , antrorfum in r,pi€Ciu aculum coutracto, dorfi lineis tribus utrinque ]ousj;ir.udinalibus parallelis , dorfum niedinju et c.iput usque ad aiuim dividit linea albicans, ceteimu elculentae pedibus funilis.

rteferre luic licebit, dcnec coii:modior et fuus illi iocus reperiatur, notiliam ranaea Lin-

naeo

■v mr m

nneo Amoenit. I p. 255 (p. 566 edit. LugdiiTi ) pofuam, quam dcinde ipfe auctor loco planc alieno in SyfteniaLe veluti varictatem ranaej arboreae fubiunxit. Caput eft parvum, pa- rum acuniinatmn, laeve; oculiparvi; corpus fubrotundum utrinque laeve, fufcum: palma- rum digito terlio longilTimo, primo minimo, omnibus obtulis : ad carpos fubtus tubcicula aliquot, ut et ad lingula digitorum £;enicula (articiilos) tuberculum; plantarum digiti fif- /i, obtuu, quartns longiilimus, primus bre- viffimus, geniculis ( articulis ) lingulorum fubtus protuberantibus, minus tamen quam palmarum.

IX» P i p i e n s,

Cofpus totuvi viride fupra jtiaculae fufcae y ro- tujidae t liinbo dilutlore vaj-iesiajit,

Poft Catesbeum Carol. 2. p«7o, tab. 70 Kal- mius in Itiner. Americ. tab. 3 46 fub nomi- nc ranae halecinae meminit; cujus locum er- rore Linnaeus ad ranam ocellataiii retulit.

Tvlinor temporaria noltra et efculenta hai)i- taC paludes, amat praecipue iluentes aquas, cum efculenta cmnium maxime forma corpo-

ris

134- .

i:is ro-ng"nieTis et pedMm, qTionim poftGriomm digiti omnes membrap.a iuiigimtur. Colorem viridem fupra in toto corpore, capite et pedi- biis varieiiaiit maculae rolundae fufco niarae, limbo dilutiore cinctae, qualis dorfum utrin- que ab oculis ad anum usque diliinguit; cor- pus infra album. Nociibus vernis roce pi- piente pliivias praefaiiit in aquis degens: ex-^ tra aquas fallu faepe pedum 15 13 fpaLium conlrahcre dicitur. Accuraliorem defcriptio- nem cum p-ctura in tab. IV dedit Schreber in libri Grermanici JDer Naturforfcher tomi XVIII p. Jg2 193* Utinam rimillimam efculen- tae fpeciem accuratius viri docti examinent, etvideant, num vocis inftrunienta interna et externa cum eadem congruant in rana pipien- te, an , quod verofmiilius videtur, plane di- verfa fmt. Sexum Schreberiis exempli fui Tiec annotavit, nec agnovilfe videtur. Tym- panum vivae auri fplendore fulgere dicitur.

X.. P a r a d o X a,

Corpus viride, in laterihus utrinqiie flavo ina- culatuin , -pabnarum pollesx: dijfitus , plantae fere totae pahnatae j dii^iti omnes acuti^ itia- ris vefica gularis ^ vocalis,

Color corporis herbaceus, flavo maculatu^

per

per liitera ct artus : fiatura efculeiitae. Pedes pofteriores digitos quinque fere totos mem- brana iurietos habciU: iuxta pollicem adftat callus oblongus, fexti digiti fpeciem praebeiis. Palmarum pollex reliquis digitis appolitus et diftaus , cpiafi -ad comprehendendum factus. Dii];itorum omnium apices acuti. Maxilla fuperior clentibus minufcis afpera : palati oni» cuLa duo muricata. Rana prima et extrema adnata : verum in latere utrinque rima patet et ducit intra membranam, cjuae linguam al- ligat et cuticulam interiorem gulae. Aer per rimam impulfus veficam format, voci infer-^ vientem, ut puto. Alterum Mufei BlocJdani- exemplum recens cum altero et pluribus lar- vis ex Surinamo aUatum, rima laterali lin- guae carebat, gulamque extus flavam gerebat, cuminaltero, mare fcilicet, cutis gulae gri- feo et obfcuriore colore tincta iit. Eadem in gula maris et feminae arboreae ranae go1o-j rum diverfitas adeft.

In larva, quae pedes tres explicatos jam gerebat, caudam pifcinam longam et latam mufculorum obliquorum gemina ferie utrin^ que infignem miratus fum , qualem etiam, quanquam minorem multo, in gyrino -bufo-^ nis ignei annotavit Laurentius p> 150.

Per

Il^

Per capitis larvam maculae rotiindae albae transparebant, quas eire oculos vidi, cum gy- rinum alterum pedes polteriores duos tantum, explicatos gerentem aperui. In facco larvali permagno mifta omnia vidi, nec praeter in- teflinorum volumina, et branchias ternas la- teris finiltri , quidquani ocuUs difcemere potui. Extus apparebat rima obliqua, fatis magna lateris iinilrri, ad branchias ducens, qualis etiam in ceterarum ranarum larvis ap- paret, quanquam minor, uti poft Roefeliuia monuit Cmnperus in Scriptis Societ. Berolin. Curioforum naturae Vol. VII p. 209. Anato- niiam larvae iconibus bonis illuftratam dedit thefaurus Sebanus II tab. iio fig. 4 et 5. ,

Linnaeus ranam larva abfolutam et per- fectam nunquam vidilfe videtur: et in nupe- ra Syltematis Editione fpecies haec quartum genus caudatarum ranarum fola ducit, exem* plo Bluinenhac]iii a reliquis feparata. Lau^ rentlus Froteuin raninum inde eflecerat. De quo genere fupra in Difputatione de falaman- drini gcneris notis dictum eft, Rectius Gallus. Cepede caudae men tionem omilit , nilul ta- men attulit novi, quo notitia animalis falis famoll vulgo fabulofa corrigeretur vel auge- retur.

XLGea-

X3?

XI. C y a n o -f) h l y e t i i,

Corpus €x caeruleo fufcum^ ■pedihus fafciatis^ color iufra alhidus fufco maculatus^ plantis pabnatis , feries puftularmii caerulearum utrinque ah oculis per latera ad anum usque, infra ad pectus et deinde per latera ventris verfus amim ducta,

Exempla duo ex India orientali a lolinio jniiTa immigrarunt in Mufcmn Blochianum, quorumminus, cetera limillimum, nota fpe- ciem in ventre praecipue albido diitinguente carijbat; forte femina, Membrana digitos om- nes pedum pofticorum iungit, liberis tamen relictis articulis extremis digitorum duorum longillimorum, luxta et infra pollicem plan- tarum callus appolitus fexti digid fpeci^m praebet: in palmis nullus adeft callus iuxta pollicem , fed primus digitorum articulus ver- ruca infra auctus. Maxillae fuperioris dentes conici, fatis longi, denli, quales effe folent lacertarum: narium foramina parva, angufta, obliqua , lobulo cuiaceo aucta : lingua poitre- ma libera et bifida : rimae vciicaeque veRi- gium circa linguam reperire non potui. Color corporis ex caeruleo fufciis cum macularum levi fpecie: pedes ex nigro caeruleis fafciis

picti*

picti. Fultularum 'vel pupillarum feries utrin- qiie ab oculis per latera defcendcns, ad unum usqiie fupra femora afcendens ferUir: ab ocu- lis per tympanum defcendens ad pectus inlle- ciitur: ramus alter retro converfus, primum ;p.ei; pedes anterior.es, femicirculum introrfum format, deinde per latera ventris latus cum parifuocbit verfus anum, ubi feniora duo iun- 'guntur. Color harum pufuilarum caeruleus : pdros nuUos reperire potiii.. Color corporis ihfra albidus fufcis maculis denhflimis varie- gatus.

XIL L i n e a t a.

CorjJGris peduinque fi^p^a verrucae mbinnae denfijfiinae , colur ex rufo fufcus, Imea alba a naribus per palpebras et latera ad pedes pofteriores ducta, digiti onines liberu

Exempliim Blufei Lanipiani corpns fupra

verrucis feu papillis minutis creberrimis obli-

tum , ex rufo fufcum gerit, linea alba a nari-

♦bus per oculos uLrinque et latera ad pedes po- .

-fteriores ducta: infra color albidus maculis

'minutis dilutioribus. Brachium fuperius ma-

.'cula longa alba infigne, eubiti et digitorum

taeniae ftransverfae albae, veiuti femorum, cru-

rum

riim ct die^itonrm porticorum. Perlum om- rkium digiii libcii, apicibus rotundis,. articu- lis omnibus infra vernica auctis : cailo utuin- que ad digitos pedum omniuui poltremos, ver- fus bafm fcilicct poUicis et minimi, appoiito, inferiore tamen callo minimi digiti.

XTII, S p i n i p e s.

Corpus fupra fufcujn, ivfrn caendefcenSy Zrz» terci ocliraceo colore variegata , pahnaruin

dimti aculeati.

o

Libri the Naturnlift's MifcelJany editor ScJiaiv pictam in tabula No. 200 ranam ex iil- fiilis Aufirafiae allatam in Mufciirn Britanni- cum breviilime notavit. Corpus fupra fufcum, infra caerulefcens, latera ochra varleo;ata ; di- giti palmarum aculeati. In rudi pictura nee nares nec tympanum agnofco : oculi in rima angufia liti, valde parvi apparent: lingua ex- tracta capitis figuram monftrofam facit. Pal" marum digiti tantum tres , longi, angufti, fu- pra fpinofi apparent; plantarum quini, longi, angulti, laeves. Pedes omnes contra morem ranarum breves nimis. Ochraceae maculac rotundae non folumin lateribus, fedeliam poll caput, in parte pofteriore maxillae fuperioris, in femoribus confpiciuntur,

xir.

14.0 •- "^' i

XI P^. Breviceps,

Corporis ovalis inaiinorei dorfmn inediiun taenia lata^ alha, angidaba oriiatian^plantae fuhpaU inatae^ gularis vefica maris,

Hanc primiis LiRnaeus inter cimelia Mu- fei Principis in Amoenit, Acacl. I p. o^G (p* 566 edit. Lugdun.) defcripiit ita: Corpus fub- globofum 5 valde con\'exum, rugofum, noti vero verrucofum, nebulofum, fafcia longitu- dinali pallidiuscula, utrinque linuata; caput minimum, obtufum, tboraci immerfum. Pal- marum digiti quaterni fiHi , ineimes , fubtu\s ad genicula (articulos) paruni tuberoli, digi- tus primus brevior, tum quartus, fecundus et tertius longiores. Plantarum dlgiti feni, quorum pollex reliquis latior, brevior polte- rior; fecundus, fextus, tertius, quartus, x^uin- tus gradatim longiores evadunt. In Syftema- te deinde corpore ovato convexo^ vitta lon- gitudinali cinerea dentata, pcdibusque fiffis diftinxit, nuUa comparata pictura Sebana, gzZ?- hofain appellans , quafi vocabulum gibbofus idem quod convexus fignificet. Vitium igi- tur primum et maximum notitiae Linnaeanae cft in nomine! Mal€ igitur Gallus Ccpedc cum Auhentono lc Boffu intcrpretatus elt.

■' 141

Laurexitlus biifonem gibbofnm, Tmnquam a fe vifimi , ex notitia Linnaeana et Grono- \iana Mufei p. (35 ^io. 67 concinnavit ita, nt verba capile iiidlftbicto corpori circujnfufo, corpore ovato y undique tumido , convcxo , ru- i^ofo , alepidolo , colore alho cinereoque vario a Gronovio mutuo fiimeret, reliqua : taenia dcrfi cmereo fujca , loni^itudijiali , utrinque deniata , fronte albicante funt ex Linnaei Mu- feo Fr. Aclolpbi excerpta* Sccl Grcnovius ad- didit a Laurentio omifla : roftrwn vix promi-- nens, acuininatuin, et narcs utrinque m lateri- hus rofiri parvae, Os edentuhan : ped.es et di- e;iti incrmes : color in dorfo et infiino corpore ex alhido flavescens ^ in laterihus fuitnais ex hrunneo variegatus, Ex Ividia oriejitaU, Nu- Dcra Svllematis Editio Laurentil locum ad liinnaei notitiam appofuit , Gronovio non commemorato: praeterea Laurentii bufonem marmoratimi veluti Synonymum adiunxit. Gallus Cepede exemplum ex Senegalia Afri- cae transmilTum, pictum magnitudine natiirali, dedit in tab. 40, defcriptio tota ex Linnaenna concinnata fuit, ut alterius Galli Bojiat^rc^ qui iconem civis fui mutuo fumtam pofuit iii tab* 17 ^z* 7, in aua otuli nimis maani appa- rent. Ncuter Gronovii Sebaeve mentionem

fetit :

fecit: nec quisqiiam Levmi Vmcentii locwm. in

Catalogo Ranariim Muici Au no. 17 compara-

vit,qui pertiuere huc mihi videLur: Biifo mne^

ricanus craJJ Jj.rnus et undique tuinidus^ ele^an^

ter inarmoreus : color in parte fuperiore eft fuh-

einereus^ fujcis et nigris maculis jnarjuoris iji-

ftar diftinctus: per dorfi iJiediuiii decurj'it tae-

nia lata ajiguJofa ^ nigro colore fuperius fijji^

hriata ad coccjgeJJi uscjue* Os parvwjt velub

'^''et oculi vix apparentes, Prae tujjiore hufo hic

videtur qiiaji acephalus : Bufonem etiam is vo-

cavit , cujus tamen vcrrucas aut parotidem

non annotavit^

Exemplum Mufei Blochiajii, quod primum infpexeram , unde exalbidum , dorli taeui.q dentata carebat, nec ulium parotidis aut ver- rucarum veftigium apparebat: callum infra pollicem appolitum longum gerebat, fexti di- giti fpecie. Deinde anno 1794 ti^nsmilfa a Johjiio ex orientali India migrarunt in Mu" feujji Blochianuni exemphi qiiinque, quorum duo taiitum taenia lata, alb:i, anguhita, a ca- piteusqiie ad anum protenfa, ornatum dorfum perebant: duo alia taeniam an£;uftam o^erebant impreiram : quintum tolum dorfam marnio- reum nulio taeniae veftigio Jiabebat , nifi

quod

T— i4S

qiiod in capite anteriore ftriae fatis latae, al- bae et verticales apparebant. Plantarum tene- rariim diciti meinbrana brevi fed manifefta Juncti; callus infra pollicem magnus. Pal- marum calJi bini, primique articuli digitorum liibtus minores: fub articulis digitorum pofle- riorum longiifimorum fmgulis adfunt calli minuli et acuti. Paene omnia exempla gu- larem cutem laxam gerebant, quam per fora- men utrinque ad latera linguae, parte extre- ma liberae, fitum inflare in veficae fpecieni potui. Tympanum corpori concolor, in.plu- rimis tamen manifeftum. INIaxillae fuperio- ris mar.^ro fubtiliter crenatus vel denticulatus : palati oila duo muricata. Statura fere eadeni eVat exemplorum fex omnium. Abdomen pa- 'pillis minutis, denfilfmiis veluti conitratum. '

Mrtv ' Pofteaquam quinque haec poltrema exem- pla infpexeram et cum ceteris ranarum fimi- lium exemplis comparaveram, ftatim exem- plum primum exalbidum magis cum raiia fy- fLoina deinceps defcribenda convenire vidi. Exempla poiiea Mufel Lhwkiani fex compara- vi, ex rufo fufca, taenia dorfali ornata omnia, corpore veluti inilato, ita ut nec collum nec Oiput bene diftingui.poffet,

Cum

?44

Cum exeinplis his et pictura Galli Cepede ^gregie convenire aniniadverti picturam Seba- nam II tab. 37 fig/ 5, nili quod oculos, quos Sebanus annotator magnos et protuberantes dixit, Gallicus pictor nimis magnos exhibuit. Gronovianam autem ranam alio pertinere, do- cuit me nota i-oftri acuininati vix proininc/itis, ciiius in laterihus utrinque nares parvae appo^ fitac funt: quae potius ad ranam ovalem per- tinere videtur, quanquam ab ipfo Gronovio cnm Sebana pictura 11 tab. 37 £3 rana ifia comparala fuit.

XV. S yft o m a.

Corpns Gvatum^ inarinorewn, femora cute coT- poris crafj-a et laxa inclufa , plantarmn iu^ fra pollicein calli duo inagni , rictus cm^ guftus.

Cum rana cyanophlyetide ex India orienta- li in Mufeum BlGcliiaman migravit, iingula- ris forinae: ilaque dubius diu haeli , cui r-^e- neri iiircrercm. Corpus crairum, infovime',^ ita \\t in malTa carnea cs agnofcere fere non liceat, cum pedum porieriorum brevilate biifonis fpc- ciem ei coiiciJiant; -verum idem corpus ubique laeve, nuilis vcrrucis nuilaque parotidc afpe-

rum :

145

rum: Pc(^es omnes ad faltum Incpli: digiti eiiim fuiU breves, graciles: ad bafm po.rieiio- rum nienibranae vefligium adeft: iuxta polli- cem pofticum ulrinquc calli bini, carrilaginei, masini adfiint, interior tamen loniiior eft et fuperiarem locum occupat. In pedibus :mte- rioribus feu metacarpo callos carneos trinos vix iicet agnofcere: contra manife&ae funt verrucae fub articulo primo feu infimo digi- torum, et fub fecundo articulo digiti tertii et quarti. Cutis crafT^ fed laxa veiitris et abdo- minis gcnua adeo pofteriorum pedum facci in,- ftar includit. In pedibus anticis videre licet mufculum latum et crallum, a capite poft ocu- los obliqiuim, defcendentem ad cubiti flexum, Cjuem in latere anteriare a ciite capitis facile licet margine craffo protuberante difcernere. Corpus toium albidum, fupra fufco maculo- fum vel marmoreum* Per fuperiorem palpe- bram utrinque verfus anteriora ducitur fafcia curvata, alba, inter nares ftriam albam ad la- bium fuperius emittens. Caput ut in antece- dente cum corpore confufum , rictus anguftus ad dimidiam oculi magnitudinem pertingit; oculi mediocres : nares parvae: tympanum te- git mufculus cralfus, ad cubiti flexiun defcen- elens. Lingua poltrema inlegra, rucundata,

K pa-

parumque foliita : maxillae duae laeves , carti- Jagin^ae, flexiles. De altero Mufei Blochiani cxemplo vide praecedentem notitiam.

^VI, A c p h a l a,

Corpus ovatujfi^ fufciaiif albo varium^ capuc hreviJJiTiiujfi , caiterius alhuui, ftria transver- fa, fufca, iuter dcutbs, rictus au^uftifpani ri' ifia poftrema deoifuiti curvata,

Exemplum Mufei Meyeriani Stettinenfis infcriptio pro rana gibbofa Linnaei venditabat, iimillimum omnino, ut error eiTet in procli- vi: fed non folum colore differt, fed capite etiam multo breviore, et cum corpore ovato confufo ; rictu angufliore etiam quam in bre- vicipitc et fyflouia, apertura poftrema deor- ^ fum curvala. Color iulciis albo varieaatus: oris pars anterior alba, Itria fufca transvcrfa per oculos ducta. Ita in tribus liis fpeciebus, iuxta fc pofilis, brevicipite, fyfloma ct acepha- la, caput gradatim contractuni et confufum eum trunco maffam informem, oculis, nari- bus parvis et rictu anguRo vix diflinguendam, et pedibus brevibus teneiisquc iruiixam ocu- lis confpiciendam praebet.

Per-

" 147

Pertinet liiic etiam rana veiitricofa Lin« liaei, cujiis notitiam ex Mufeo Fr. Ad. I p. 48 transtulit Laurentius, hufonem veiitricofam vo- cans, corpore fufco orbiculato, Lypochon* driis dilatatis tumidis , iugulo prominulo, ru<* cris tribus lono;itudinalibus dorli: tuberculis fummi colli longitudinaliter digeftis: palma- rum digitis duobus exterioribus bali connexis (male Laurentius connatis dixit), plantarum pollice obfoleto feu digito fexto.

Hujus varietatem fecit poftrema Syfiema»

tis Editio hufonem jjnftulofum Laurentii ex

Sebana notitia ranae Bradlieiiiis orbicularis et

pictura I tab Jl}. f. i traductum, quam pictu-

ram repetiit fed vitiatam Gallus Bonaterrt

in tab» VII fiir. i. Dorfo elfe dicitur ex rufo

cinereo, puRulis dilute luteis; (male l^cteis

dixit Laurentius) lateribus et ventre diluie

cinereis , maculis fufcis: pedum anticorum

digitis quaternis fiflis, longis, acutis, afperis

©t velut-i fpinis obiitis»

Spe-

148

Species dubiae.

_ XF'11. Ma rginata,

Hnjus Tiotitia LiTinaeana in Mufeo Fr. Adol- "plii I p. 4-7 propofita haec eit: Corpus ovato ohlons2:uin^ fiiprafufcujn, fcahriuti, fuhtiis pal- iiduni papilUs rnijVLinis contiguis: inar^o a na- ^ibus et bafi palpehrae juperioris dejcendlt per vollujn ad Ititera et fejriora poftica coinpreffus ^at inaequalis. Pabnae l^ dactylae fiffae , digi- ti obtufi, tertio longi<ore; plantae 5 dactylae fuhpahna tae .'''^lihi corpus fLipra fcabrum cum inargine caplds 51 naiibiis usque et palpebrae fuperioris bali exUante bufonem ariruere vide- lur. Contra in Svfiematis E'(iitioneX character fpeciei ntlditus corpore laevi habebat, errore mnnifefio: quae verba in poflrema Editione plane omiifa fant, cuni in corpore fcahro mu- tari deberent» Apparet hinc, quo iure Gallus Cepede p. 356 Laiirentio in crimine pravarn Linnaei verboruni interpretationem obiiciat, quod is corpus fupra fCabrum,. Linliaei exem-

plum

pluni fecutiis, dixerat ; Galkis ipfe errore Sy- fteniaUs falfus, laevc elTe voluit. Neuier ipfuni aniuial unquarn viderat. Exemplum Mu- fei Edleriani LubecenfiS , quod Catalogus no, 167 pro rana marginata. venditabat, transja- tum deinde in Mufeum Walbaumii, inde in Blochianum migravit; quo per laryngem in- fiato ftatim margines corporis evanescebant; parotides magnae cum verrucis crebris fed depreflis dorii et pedum bufonem arguebant. Statura fatis magna: color fupra dilute fufcus, in capite et pedibus faluratior: in collo, ven- tre et pedibus infernis maculae multae, ro- tundae, Piavae, in fundo albido apparcnt. Bre- viter ut dicam, erat is , quem inter bufones defcriptum, guttatum vocavi.

XVIII. P e rfi c a,

Giiras dicta a S. G. Gmelino Itinerarii T. III, noclu vocem hominis iracundi aemulari dicitur: a nupero Syftematis Editore cogno- mine pro varictate ad ranam temporariam re- lata«

XIX,

X50

XIX. Auftr ajiae.

Rana caerulea , fiibtus grifeo punctata, pe- dibus tetradactylis , pofierioribus paimatis; niagnitudo ranae temporariae. Haec auctor John Whibe in libro : Journal of a Voya^e to neio South Wales Joudon 1790 p. 24.8. Pictu- ra in tab, IV appolita rudis et omnium pef- fima.

Ge-

/

{'

G e n VI s IL C a 1 a m i l a e.

Characteres gcncrici.

A ranis eb hufoiiihus corpore laevi , colorihus pid- cherrimis Jere Jemper picto » verfiis Jemora con- tractiore , inpriniis hahitatioue in arhorihns dij^e- ruJtt i eui itijerviunb digitorum apiccs in orhiculos crafTiUsculos ^ fucco glutinofo redundantes^ dilatati. Horuni orhiculorum Jorma cb vju affinis haec rana- rum gcns videbur cjje Gcneri Jlellionum , inprimis vero lacertae caudiverhcrae Linnaei, Vere in aquis nidiji.cab , hieme in terra Jepulba ohtorpescib, Mnres plures {niji omnes^ vocales vejicas z^el gulares vtl maxillares injtant.

15.3

Species.

I, A r h o r e u s,

Corpus fupra laetijfiine viridis liuihus luteus a narihus exortus , ad hnnhos introrfuin Ji^ nuatus. Roefclii Tabula IX. X. XI.

^^oloreni viridem poft coitiim, et puTliis nondum adultus faepius , cuni cute mutat; colore primum in f uscelcentem , deinde fufco et grifeo varium, poftea in arifeum albican- tem, demum in caerulefcentem viridem trans- eunte, antequam purus viridis redeat. Coi- tum vere poft ranam temporariam in aquis itantibus arbuftis vicinis exercet, voce a]ta maribus conclamantibus * quorum vocem pri- mam omnium vere a2;ricolae lonsinque exau- diunt; et li ante diem Georgii audiverint, an- nonam malam praefagiunt. Voce mas non fo- lum per totum coitus tempus utitur, gulam cum velica ibi lita liniul inflans, fed eadem

etiam

154 ~ ^

ctiam pluviamprAefaglt, et qaafi Iitiens vcfcati Mas feminam pedibus anterioribiis non pecto- ri appofitis, fed fub axillis amplectitur, inte- rim modo aquas fubiens modo emergens cum femina fubdita. Ovoruni niaiTa albumine in- clufa minus intumefcit excluia utero feminae, fed vel fiindo aquarum vel plantis aquaticis adhaeret. Poft coitum fere exeunte Maio in continentem exeunt, arbufta et fruticeta afcen- dunt. Pulius larva in aquis depolita in {lc- cuni exit, ubi trimus demum mas mentum coloratum gerit, vefica gulari inflata clamo- xem edit et coitum excrcet. Aditus ad veli- cam patet ex utroque linguac folutae latere. Generationem perfequitur etiam Spallanzani 1 21 feqq. verlionis germanicae.

Marem folum vocalem niagna voce plu- viam praefagire norunt omnes vel pueri; eun- dem ab Arato ololygonem appellatum fuilfe verfu Diofemeioruni 2x6 fufpicatus eram in Specimine Phyfiol. Amphibiorum I p. 26. Lo-

CUS fcilicet is eft Arati ^ '^^^Cs' ogSgrjo-^ iqynxar.) cXc-

/.vYtOy , xn quo interpretando veteres graeci in- terpretes omnes fed varia ratione aberranint, Cicero ita transtulit verium : et inatutinis acre' tlu^a vocihus ir.fi at. Confirmfn e videbatur opi-

nio"

-" 155

nioneiu meam locus Agathiae in Analectis Bruncliii Vol. III p. 42 no. 25,ubi ololygon ru- bum inhabitans r^iCi^jiv id elt itridere dicitur. Sed dubitarc coepi. poltquam locumTheophra- Iti de Signis tempe. tis p* 433 coniparavi, ul>i

cJt o^^okvyujv aoovasi /-tovtv ^ir ay.^M^iic^ ^ X.[ ^11, ololv-

gon folitaria canens ad pedes montium. Quem tamen lociun erroris plane omnis, a librarib commiili, fufpicione liberum praellare nolim* Reliquam viridis arboreae ranae hiftoriam ex veterum fcriptorum locis collectam pofui ad Nicandri Alexipharmaca p. 231 et p, 303.

Americanam fpeciem, a Catesbeo II taK 71 pictam, quam huc veluti varietatem cum Laurentio refert etiam Pennanti Arctica Zoo- logia II p. 530 et Gmeliniana Syfiematis Edi- tio, non folum linearum diverfa directio fed vox etiam diftinguit. Accuratius eam defcrl- pfit Gronovius in Mufeo II p. 34 no. 63 et in Zoophylacio p. 15 no. 66, cuius priorem lo- cum ipfe Linnaeus ad viridem europaeam re- tulerat, In Miifeo Gronovius plantas penta- dactylas femipalmatas dixit, et praeter Cates- beum II tab. 71 Sebam II tab. 6q f. 5. I tab. 73 f. 3. 11 tab. 1 3 f. 2 comparavit. In Zoophylacio ad- dit: Color albus vel et viiescens; dorfum pla- '

num

15^

nuin utrinqiie linea feu futnra teniii, elevata, recta, longitudinali termiiialuni , ceterum ma* culis minutiiEmis fparfis albis varie^:atnm. Secl cum in MMfeo truucum brevem ferme trianiiularera verfus caput lalilHmum, verfiis pofteriora- angudillimum dixerit , vereor ne jjiiiictatian meum intelligi volucrit.

J/. B i c o I o r.

iSupra cacrideus infra /lavefcensj latera , fe» iiiora.ct pedes pofteriores fafciis purpurcis transverfis plcta,

Primus fub eodem nomine defcripfit et piuxit Bocldaert in Monograpliia anno 1772 Amftelodami in forma quarta edita. Exem- plum SchloITerianum, qiiod pirifAendiun cura- vit longahi erat 4 pollices {r lineam; exten- iis vero pedibus aequabat I pcdcm et lol pol- lices. Alteram exemplum, cpiod propter pol- licum tubera Boddaeitus pro mare habebat, extenfum I pedem 2 pollices aecpiabat, Caput corpore latius aequabat I pollicem 91 lineas, ubi lalillime patebatj roftrum trigonum apice obtufo; margo labii fuperioris in fcmiua fla- vus , in mare caemleus ut ipfuui caput, Nafus a poftica parte afpicienti (hg, 1 et 2) promi-

nere

. 157

nete videtiir; a Litere contra ftg. 3 et ab anti- ca pnrte fig^ 4 vifus non item , fed roltro ae- qiialis apparet. ( Figiira tamen ipfa terda pro- mincntem pariimj)er nafum oltendit). Palpe- bra inferior maris s.rif^o caerulea, feminae fla- vo alljida; membrana nictitans fufca, per palpe- bram tamen veluLi caerulea t-ranslucet ; iris caerulea , pupilla nigra. Lirigua^ pofterior li- bera , anteiior allilrata. Sub 4ine;ua ad lite- ram C apparet velica-albainfiatilis. Supra hanc alia fita elt in mar^ fed niinor; quam in femi- na deelTe Schlolleri ipfe Schlolferus annotr.ve- rat. In lateribus- iaxta et. polt bafm linguae in angulis oris apparet rima, per quam vehca maior, d. d. inflari potelt. In mare maidre rimam hanc Boddaertus non reperit. Gnla albido caerulefcens, fiifco pun^tata: anustrans- verfu'> in mare rimam rectam granulis ftella- lim cinctam , in feiiiifia finann femilunareni cum rima lineari glabra fed rugofa^ efFingit. Corpus infra ochraceum* pedum anterioruni digiti quaterni, humerus fupra caeruleus, ma- eula femilunari flava notatusj in ipfo mufciili deltoidci initio flavidus, infra «rifeo fuf^us cum macula parva rotunda flavida:' brachia humero concolora, et in ipfa iunctura macuw magna flava notata, Di^iti uniuscuiusque

in-

158

initmm teglt veluti fqiiama; vola maniis fu- fco fiava;. qui color fenlim in grifeum tranlir, et in liquore fpirituofo fplenciorem omnem amittit. Digiti quaterni fiili; pollicis 3 arti- culi cum ungue rotundo fupra convexo , fufco flavo, infra flavo : indicis ^articuli; color un- guium fupra flavus , infra fuivo luteus mar- gine flavo. In mare ungues fupra fufci mar- gine flavido. Per f«mora excurrit taenia lata caerulea a dorfo exorta; facies fuperior femi- nae fiavida verrucis nigro anulalis liinc indc fparfa , in mare pulcre albo fufcoque colore vaiiegdta, Crus fuperius caeruleum, flavo margine usque ad gen^i cinctum, infra flavo fufcum. Crus inferius (forte tarfus cum me- tatarfo) fupra fufco rufum, infra caeruleum; folum pedis fupra caeruleum , infiM fulvo fu» fcum; digitorum quinorum ungues fufci. Haec eft notatio Boddaerti verbis repetita pulcher- rimae ranae, quam in ipfa patria Guinea et Surinamo raram effe perliibet.

Exemplum Blochianum cum niare Bodda- crti rana plane conveniebat 5. multo tamen minus coloribusque vividioribus pictum, ct foraminibuo latcralibus carens, Cum per la^ lyngem pulmones inflaffeai, membranae fiib

lingua

ilngiia intumercebant et veficam ntilnque u- nam formabant tertiamque polt linguarr; , di-, niidia fua longitudine anteriore coimatam.

Ante Boddaertum egregie ranam banc cum aliquot variet.ubus notavit Mufeum Lev. Vincentii no. Q. lo. ii et 29, recte ctiam Mu- feum Petropolitanum I p. 427 no. 4.7 et p^ 423 no. 55. Ipfe adeo Linnaeus in Amoenitatibus I p. 135 no. 20 hanc eandem ranam recte de- fcripfit, comparatis etiam locis duobus Mufei Petropolitani antea indicatis; fed malti adhi- buit picturas Sebanas I tab, 73 fig. 3, et IX tab. 63 hg. 3, a fpecie hac plane alienas.

In Mufeo Frid. Adolphi I p. 47 fub nomi- ne arboreae prioris defcriptionis fuae meminit, laudatque Sebanas picturas I tab. 73 f. 3. et II tab. 78 f. 5. Edit patriftm Americam, et ex Catesbeo annotat, ranam eam fub foiiis arbo- rum conditam latore, Videtur itaque Lin- naeus tum voluilfe adhuc ranam hanc cum Americana Catesbei conjungere; verum poftea ipfe in Syltema cuni arborea Europaea coniun- xit, et variis fe lectoremque erroribus impli- cuit, dum verbi caufa Gronovii rtiufeum II p, 54 no. 63 comparabat, qui iocus fupra a

no-

i6o

IWM

' nobis fuifc acl americaiiam \iridcm raTiam arl- hibit>s. At ipfe acieo Gronoviiis prior erra- vit-, ciim Amoeriitatmii iocum fupra laudatvim et Miifei Fr. Adolphi ranam arborfeam cum fua comparalfet.

Fertinet liuc lccus Mufei Huttuiuiani p. ^J22, ubi de eaclem rana le^untur haec: liana t^aerulea : BlaauYve Surinaamrche Kikvorfch. Hoc nomine haec difdnguitur vulgo, quae in r!orro-colore intenfe caeruleo vel.azureo, infe- VxWs b6'lore aurantio fuperbil. Linnaeo et Se- iSaci.on0ta, fed forte ad arbor^aiii referendai Vide Boddaert de rana bicoiore* .

- : m Oi' jjj Bicolor fe m i n a,

Caeruleus ^uttis aTbis pictus,

Ouam idem Boddaertus in-Tabula I tan- quam feminam prioris pinxit, enndem infpi^ cere mihi et comparare .iicuit in exemplo ae* quali Boddaertiano Mufei Lmr<pia?ii eV Lihze:-^^ liani Ilannoverae, tertioque DucalisMufei Bru- noviceniis.

Corpus n^pra caeruleum, infra llavidQ al- bum * palpebra inferio-r flayido alba violaceis

nia-

maciilis varia, quales etiam ttiarginem maxil* lae inferioris flavido albae verlus angulos oris, et latera corporis usque a rictu ornant. Tym" panum corpori concolor; lumierus anterior flavido albus cum macula alba violaceo cincta ; juimerus pofterior fupra colorem caeruleum ducit a macula magna alba violaceo cincta tractu obliquo usque ad fleximi exteriorem brachii; brachium ipfum cum carpo et meta* carpo caeruleum totum , nili quod digiti bini interiores carpum et:4hetacarpum flavido aU bum et trinis albis maculis, violaceo colore cinctis, rotundis ornatum gerunt. Marginis interioris brachii color caeruleus maculis par- vis albis cingitur, exterioris vero linea alba violaceo marginata. Facies inferior brachii et manus totius grifeo fufca, ut facies fuperior digitoruni , quorum orbiculi extremi aibi vio-' laceo marginati. Digitus tertius in margine exteriore maculis 3 rotundis, aibis, violaceo niarginatis, extimus digitus una iimili in eo*» dem ioco ornatur. In pectore medio intet p^lnias adeft macula parva rotunda, cui iimi* les piures parvae in facieanteriore femoris fla- vida; facies fuperior et pofierior eft caerulea cum crure toto, nili quod licc in latere ante- rius maculis aliquot albis notatur; tarfus cimi

L meta*

metatarro caemleus, latere interiori flavido maculis pluribus mirioribus et maioribus no- tatOj latere poileriori aibo laargiiiato, facies iTiferior grifeo fufca. Digiti biiii extimi cae- aulei fere usque ad orbiculos fiavidos viola- ceo cinctos. Inter tertium et quartum digi- tum membrana natatoria anp^ufta, g^riferj, cum maculis albis violaceo marginatis ; digitus quartus maculis eiusmodi in latere exteriore grifeo ornatiir. Femora inferne iuxta anum varianfc macuiae duae albae violaceo maraina- tae. Abdomen ut et femorum facies inferior per niediiiiu denliilime granulata , non item colliim aut thorax. Poit oculos caput latius alhirgit utrinque in tnberculum, poris perfo- ratum, qui parotidem buius fpeciei fatis in» fignem fubicctaih arguunt, Kanam afpicienti a tergo facies cum nafo talis apparet, qua- lem pinxit Boddaertus. Scilicet ante oculoi? latera capitis jfinuantur usque ad apicem, qui quaS truntatus et planus polt fe in latcie utrinque narcs rima angulta patentes babei. MaxilJae fuperioris margo denfiOimis creni^ incila > poft quam dependens undique meni'- brana cralla veluti veluni palatinum confpi-- ciebatur et quaii claudebat orificiumi Liiisua an(crior fubtus aiedia per ]o3igitudinem con^

nata

ffiata> pofiefior latlor et libera; a3 latera eius utiinque et in parte polteriori intumefccbaC velica magna membranacea cum larynge in- flata.

Numerus et fitus niacularum in diverfit

exemplis mire variatur» Rana ipfa fexu an fpecie a prlore differat^

clubius haereo*

IV, Maxinius»

Pedurn quatuor digiti pahnati^ feinora^ crura^ di^itif unguesque fafciis geminatis cincti,

Seba primus hanc ex Carolina transmif» fam ranam defcripfit et pinxit 1 tab» 7i fig. Color rufus variis maculi^ eleganter diftingui- tur; femora, pedes, digitos, unguesqtie fafciae geminatae cingunt; digitos omnium pedutu membrana iungitinter fe. Kinc fua verbo te- nus transfcripfit Laurenti p. 32 ranam inaxU marn appellans,

Exemplum fimilllmum Sebanae defcriptio- ni et picturae reperi in Mufeo Linckiano nu- mero ,117 fignatum, quod Defcriptor Mufei Lini:kiani ad runam boantem Linnaei retulit.

Colo-

Colores hinc inde evanidos fiipplebat pictura a primo Mufei Domino procurata. Compa- 'rans hoc exemplum cum Sebana pictura haec annotanda cenfui. In pictura crura ad genua nimis intumefcunt, pedesque ipli poiteriores *cum digitis nimis breves funt. In ore aper- te non folum maxillam fuperiorem denliilimis crenis incifam, fed palati etiam ofla dua, luna- ta, afpera agnofcere potui.

Laurentianam notitiam repetiit Cepede, no- jnen fpeciei La patte (Toie apponens.

F'. B o a n s.

»

,Pedum anteriorum digiti leviter 'pofteriorum ?nagis pabnati , corpus et pedes marinora- ', tutn rufo , veficae vocales laterales maris,

Linnaeus in Amoenit. I p. 255 no. g ita fpeciem notavit: Color iividus in femoribus ei: tibiis Ut et ad hypochondria fafciis obfole-

*

tis, cinereisconitans. Os ampliiiimum, eden- tulum ; corpus obiongum fubtus papillis te- ctum \ palmae pentrtdactylae digius fiilis, plan- iae pentadactyiae digitis membrana connexis. Laudat deinde Sebam I tabul. 7 1 3 et 4 ad- dens : Color nivcus feu lacteus in brachiis, fe-

mori-

■■ x^5

moribus, dorfo absqiie orc^ine vel det^rminata: inacularain figura afperfus , hinc in variis di- verfus» In Mufeo Frid. Adolphi I p, 4.7 bre-v viter ita; Corpus afperfum maculis variis, in^ aequalibus , lacteis, Ex his duobus locis Hy* laiti lactcain partim etiam aurnntiacain Lau- renti compofuit; cle CjUibus infra nientio re- curret.

In ]f.ditione X Syftematis haec fpecies cum cognomine boantis ex locis duobus laudatis^ repetita, his notis diftinguitur: corpore Lievi, fubtus punctis contiguis , pedibus palmatis : plantis pentadactylis j palmis tetradactylis,un-^ guibus orbieulato dih^tatis. Sebi\n^e; duae picturae eaedem iterum L^udantur, et fimilli-» ma fpecies arboreae dicitur, fed pedes pmnes palmati* corpus magnum albiim , maculis etiam lacteis : denicjue cautelam adhibet: nio-^ do liaec fujficiant pno fpecie diftinguenda, Ea-« dem in Editione XII repetuntur^ in Gmeliana varietatibus duabus ex Laurentiana Synopli ^ucta.

' . »

Cum Sebanis picturis duabus Linnaei no- tae plane non conveniuntj nec magis cum pictura Catesbei II tab. 72, quamaLinnaep ad

Ra-

a66 *—

Eanam orcllntflm relatam, Knlmitis acl lianc fpeciem pertinere affirmat; nam haec pedum pofiicorum tantum digitos membrana iunctos exhibet ; priorum vero digiti extremi non fimt orbiculati,

In Mufeo Huttuini no. 124 annotatio cx- Itat, Ranam boantem Linnaei non albere,con* tra marmoris inftar variari maculis in exem* plis omnibus Sebanis et Huttuinianis. Con- iectura additur, ranam eSe aquaticam. ^

Cepede ranam ocellatam et boantem Lin- jiaei in unam coniunctam confudilTe videtur. Boantis certe mentionem difertis verbis non facit j verum ad ocellatam, nmgientem a fe dictam, retulit loca fcriptorum a Linnaeo ci- tata. Verum pictura ipfa male exprelTa eft ad exemplum unicum, quod palmas fcetradactylas pedumque omnium digitos iiberos, nullaque membrana iunctos, habebat.

Ranam Carolinianam maximam voce tau- tina, {The ^msrican Bull^frog), de qao Clay* ton tradat in Transact* Fhilofoph, no. eio X25t pictam reperio in Operibus Petiveri Tomi I tab. XXV Eg. 5, quae pictura palmarum qua-

tor*

ternos digitos fiftit, plantariim vero quinps membrnna iunctos. Palmarum dlgitus peimU timus miiiimus omnium. Corpus omne cum pcdibus mnculatum convenit cum animale, quod ipfe iu utroque fexu accurate infpexi et pingendum curavi. Corpus colore dilute fla- vo pictum, maculis ruEs variepatur ; pcdes fa» fciis ruHs cinguntur; inlVa granulatam albi- dum. In palato iuxta canales in nafum dur centes duo ofiicula lunata ct afpera, aualia in rana panuioxa, adfuntj lm<3:ua iota adna- ta * ad cuius ba(in utrinque iiaud procul ab angulis orls oriiicia inllata expellebaut limul-^ que inflabant veficas duas fimiles Iitu et for- ma iljis, quas in rana efculenta novimus, fed colore variegatas ; praeterea etiam inflata infe- rior linguae membrana cum gula intumefce- bat. Maxilla fuperior afpera crenis denlifli- niis; os coccygis movere loco non potui, ita uti motum dorli gibbum in rana efculenta fe- dente eflingit. In fexu foemineo colores mi- nus vividos, nulias vero veficas laterales repe- ri. Pedum anteriorum digiti in bafi tantum leviter membrana iuncti velut in tringis Lin- naei ; pedum pofteriorum digiti membrana la- tiori iuncti„ -

Ean-

i68 '■■■ '—

EaiK^em ranam in Mufeo Lev, Vincentii TiO^ 22« 23 et 24^defcriptam reperies; fed homo tiatiirae rerum plane ignarus, veficas maxilla- res parumper inflatas , et dependentes et cor- yugatas protuberantias humerales et exupe- rantias latine, Falvelas gallice appellavit,

Vix credibile videbitur, quod tamen li- quido veluti iuratus ex accurataeiusdem exem- pli infpectione ad Blochiiim meum transmiHi affirmare audeo, ranam fquamigeram a Wall- baumio operofe defcriptam nihil aliud eife, 3iili ranam boantem Linnaei, cui cum ferpen- tibus aut lacertis permixtae, in liquore fpiri- tuofo lacinia exuviarum ferpentinarum et qui-^ dem inverfa fe forte appliciierat, luvabit da- ta occafione recordari chordae ovis bufonis refertae, a Gmelino iuniore in tcrtio Itinerarii Velumine pro taeniae fpecie pictae!

J^I, Leucoj}hylla^a^

Corpus rufuin fupra cuiti pedihus inaculis ni" veis polyinorp}ds variegatur'

Primus defcripfit ct pinxit Beyreis in Schriften der BcrUn, GefeUfchaft Vol, IV p, J78 t4b, XI fig, 4 fub codem nomine, Macu^

Itiruni

larum numerum, formam et nexum in miikls exemplis mirum iu modum variari vidi ; om- nium pedes anterlores ad balin digitorum mcmbrana angufta auctos reperi* Pictam a Boddaerto fub nomine ranae geographicae ac- oepit mihique donavit Blochius.

f^^IL puadrilijieatus,

Capitis laterumque utrinquc lineae gerninae flavae^

* *. Primam eius notitiam hafeui ex pictura

Boddaerti cum Blochio meo communicata.

Simllis apparet leucophyllato, fupra caeruleus,

latera utrinque gemina linea ilava cingente ab

oculo usque ad anum.

Poftea in Mufeo Barhyenji reperi exem- plum, quod apprime conveniebat, corpore fere aequali, fupra coloris hepatici, denfe gra- nulato, laterum lineis binis albis, infra et fupra oculos ad roftri obtuli apicem concuv- rentib»as. Ventris , femorum ^t tibiarum co^ loreni hepaticum inferne maculae albae vari-» ant; digiti pofiici nulla membrana iunguntur

VUl

X70

Vlll^ Pujict atus,

Caput et dorjum punctis niveis notabum.

Har»c Lrairenti corpore niveo macalis la- cteisjfemoribus tibiisque fiiblividis, hypochon- driis obfolet^j cinereo fafciaii^ , ore ampliiTmio diltingiiit, eiusque varietateiu P coloris fupra caerulefcentis , fubplumbei g^q, ait ; priorem habitare in America, hofpitari in Mufeo Aca* demico Upfalenli, altevam in Mufeo Petropo- litano.

Quae notitia ut intelligatur , fcilicet Lau- rentium refpexiffe Liunaci Amoenitates I p. S55 no. 8 cuius haec funt verba; Color livi- dus in femoribus et tibiis ut et ad hypochon- dria fafciis obfoletis cinereis confians. Os ampliilimum; corpus oblongum, fubtus papil- lis tectum; pahnae pentadactylae digitis hilis, plantae pentadactylae digilis membrana con- nexis, Laudat deinde Sebam I tab. 71 fig, 3, 4 addit denique: Color niveus feu lacteus in brachiis, femoribus, dorfoabsqueordinevel dc- terminata macularum Bgura adfperfus, hinc in variis diverfus. In Mufeo Fr. Adolphi I p, 4.7 eft : Corpus adfperfum maculis variis in- eiequalibus lacteis:

Seba-

I7X

SebaTiam picturam utramque qui cum no» titia Laurentiaiia comparabit, nihil plane ii- militudinis reperiet; quod ipli adeo Lauren- tio accidifle puto, quoniam is utramque pictu- ram omilit, tertiam iiguram cum Hyla auran^ tiaca comparans,

Diverfam ab hac Laurenti cenfuit, quam Hylam tibiatricem appellavit, tantum ex Se- bana pictura I tab. 71 f . i et 2 et notitia illi ftdiuncla notam libi, corpore dilute lacteo ma- culis rubris , pedibus pofticis palmatis diltin- guens. Marem ait coaxantem utroque in late- re colli veficam tibiae inltar inflare. At Seba ipfe corpus diliite luteum refert , ranamquc iitramque eiusdem fpeciei, alteram tamen fi» gura 2 exprefTam fexu mafculo differre afHrmat. ^^uod mihi credibile non videtur; utraque enim laterum veiicas inflatas utrinque gerit, ,

Has notitias comparabam cum calamitae in Mufeo Linckiajto reperti gemiiio exemplo, altero quidem duplo maiore. Colorem grifc' um albidum diftinguunt puncta nivea, line or- dine fparfa, inter oculos et per totum dorfum; taenia etiani nivea dorfum utrinque cingit, ab oculis ducta fupra aures usque ad femora. Ri-

ctus

ctus infra atires etiani hiatj abdomenet femo-

ra itiferne denHs papillis vel callis Itrata ; cor-

pus verfus femora utrinque miram in angu-

fiiam contrahitur* Huius fpeciei pictura a

prim:o Mufei domino pr<5/:urata colorem late-

rum, capltis, ventris et pedum obfcuriorem et

fere fufcum oltentabat. Ouarefufpicari coepi,

liquorem fpirituofum gemini exempli colores

immutalfe. Quid ? quod in eodem Mufeo

tjxemplum ranne hicoloris reperi, colorem cae-

ruleum fere eodem niodo in alborem ^rrifeum

Vel cinereum immutatum gerere. Poltea duo

exempla plane limilia reperi in Mufeo Goet-

tinsenii, alia in Lampiano et aliis Mufeis»

Color dorfi dubius mihi manet. Denique Gro-

'novii notitiam vide fupra in viridi annotatum.

Eiusdem Gronovii rana ZoophyL no. 67 ea-

dem elfe videtur, fupra ex fufco nigricans, m^^

culis lacteis maioribus variegata, infra albe-

Icens,

».• •:- '

Species dnbiae,

IK, Fcjfciatus,^

Exemplum Mufei Ducalis Brimoviccnjis eorpus dilute rufurn gerebat; maculis trans- Yerfis diluiioribus frontem, caput , truncum

et

' .173

et pedes fuperne diftinguenlibus ; membrana digitos pofticos usque ad alteram phalangcm iunsente! dic;itorum omnium iuncturis infra lobo vel callo auctijs, ventre femoribusque denfe granulalis. Oculus caeruleus argenteo colore fplendebat; margo exterior brachii us- que ad dlgitos ut et tibiarum tarll et meta- tarii nigrefcente fufco colore erat.

X. Melanorahdotus. , iF*»fl

Inter Picturas animalium luffu Principis Mauritii Nalfovienlis in Bralilia factas hanc fpeciem reperi in Bibliotheca regia Berolinen- li absque nomine adfcripto. Caput et dorfum viride maculae nigrae, transverfae pingunt» Haud fcio an diverfa fit fpecies , de qua Marc- gravius p, 241 ita refert; Rana arborea nledio- cris magnitudinis , tota ex flavo albicans fu- perius, at inferius per totum lutei coloris, crura poftice medietate inferiori etiam lutei coloris fed transverlim lineis nigris variega- ta, ut et latera velitris.

X/,

174

* ^ XI, C i n r u

In Feiinanti Zoologia Arctica II p. 331 edit. fec, Calamita CarolinenfiS defcribitur fub eo- dem nomine veluti fpecies nova, Dorfum laeve, gibbofum, cinereum, venter granula- tus, flavtis; latera a nafo utrinqne ad trun- cum ut et marginem feniorum tibiarumque exleriorem cinglc iinea.

Simileiti fere calamitam ex India orienta- li ad Blochium meum transmilTum vidi, maio- rem noilrate , fed eiusdem figurae. Color cor- poris fupra cinereus eft , infra albidus- A na« ribus utrinque ultra tympanum excurrit linea obfcura^ marginem pofteriorem femorum ma- culae transverfae obfcurae pingunt, Linguae pars poftericr libera et divifa; vellcae gularis aut lateraiis veftigium nuilum. *

X//» P uj C U S.

Hanc fpeciem in Mufe.o Turriano Vlenna©

vifam Laurenti p, 34. ait ^^e corpore iufco, pe-

. dibus

175

dibiis fubtus ad talos ct ad fingulos digitorum articulos tuberofo laciniatis. Addit hofpitari etiam in Mufco Academico Upfalienfi; quae admonitio refpicit ad Amoenitates Academ. I p, 2§5 no, 9 ubi audit rana -pedihus Jijfis , paU 7nis tetradactylisj plaiitis pentadactylis^ genicu^ lis fuhtiis tuberofis. Notitia ipfa plane eadem eft, qnam Laurenti excerplit, nili quod Lin* naeus addit: Caput parvum, oculi parvi, cor- pus fubrotundum, utrinque laeve , fufcum:

XIII, Tinctorius.

Sanguine eius Americae meridionalis in- colae plittacorum pullorum plumas ex radi- cibus priorum, quas evulfas fuitalerant, re- natas fiavo aut rubro colore inficiunt, dum cruoreni recentibus vulneribus inftillant» Gal- lus Cepede dorfi lineas duas, irregulares , fla- vidas aut fulvas nnnotavit in exemplis Mufei Gallici Parifienfis; reliquus corporis color ad rubrum inciinat: idem fufpicatur hanc ranam effe varietatem Hylae rubrae aut aurantiacae

Lbu*

-VlMHiiWi

17^

Jjaufeiitii. Pictura in tabula 39 propoJSta do- cet: lineam utrinque unam per latera ad fe- jgaora excurrere.

/

1S3 jnm

Ge-

.3J IX

■C? e n u s III?«^^B'ti f o.

Characteres genenci.

Corpus totum verrucis feu papillls, Jalivam foeti-

dam^ albaiu pro luhitu anitualis fundentihus , afpe*

ruin: capiiis latera ante oculos conipreffa et angu-

lata; poft tympaniim parotis magna poris crebris

pcrtnfa : pedes » praecipue pofieriorcs , brevioreSf

ad faltum minu.s idonei quam in ranis: palma-

rum poihx divaricatus , index

hrevijfimus»

M

179

vTeneris notns primus Bradlcy eruere et de- finire coiiatus eft in libro egregio Accoiuit of tJie IVorJiS of Nature, London 1739 p. 164, ubi memorat 1 Cutem ranarum laevem, mc- tum corpoiis agilem, bufonum contra cuteni nodofam et afperam, motum lentum et repta- tui fimilem. 2. Plantas ranarum palmatas, bu- fonum non item, fed'digit03 onmes divifos* 3 Ova ranarum piforam mole in malTam con- globata, bufonum contra minora et in feries duas concatenata : 4 Ranas ponit extia aquas vitam omnem durare non polfe j bufoncs contra loca umbrofa et uliginofa liabilare , nec aquas iiigredi. 5 Yoctim ait bufonum multo raucio- rem et obtufiorem ei^e. ranina; vitam etiam et niores omnino diiTerre. Bufones fub campa- na, extracto omni aere, diutius durare, eC ranam intra dimidiam eius temporis parteni exfpirare. 6 Denique bufones urinam venena- tam eiaculari ait; c[uae cum aliquando in eius

oculos

180

oculos incidiffet, nihil tamen noxae attalifle, <juoniam aqua pura liatim fiierit abluta.

. Has igitur notas non usquequaque veras e^e^ diligens fpecierum fingularum compara- tio unumquenique docebit. Cutis quidem lae- vitas motusque agilitas, pedum haec pofterio- •i^iini^Yrolixitate nixa , fatis confians et ranino generi pcculiaris e[^e videtur, quanquam cu- tem ranarum pro tempore anni variari fupra iam annotatiim fuit. Pedes vero poFleriores palniatos cum ranis aquaticis bufones palu- fires, veluti igneus , communes habent^, pro- iiti vitam aquaticam et convivium nocturnum cum vulirari rana efculenta bufo clamofus Su- rinamenfis communem habet* Tertiam ovo- rum ma^nitudinis differentiam etiam ad lar- vas pertinere, colligi poteft ex Roefelii narra- tione. Sed ova in feries duas concatenata quanquam plures europaeorum bufonum e- dunt, excipiendus iamen elt igneus, qui per plures maihis difpertita cdit.

D€ vocc et aquatica vita iani antea momii. Omncs autem bufones tempore coitus aquas ini£;redi ibique ova deponere, Roefelii expe- rimentis edocti fcimiis. Brevis tamen haec

eft

ist

eSt commoratlo plernnie|iie* Plus temporis in aqiiis cle"it bufo viridis ; totam fere vitam

Jl . O '. -

ibi peraiiit igueus. Supereft, ut aliquis ex- periatur bufonis terreilris cinerei naturam, quaindiu vitam in aquis tolerare, refpiratio- ne abfrinere atque urinarc pojflit. Inlignis cerLe cliiTerentia generis utriusque, campanae pneumaticae fubiecti, eft ea , quam Bradle- ius annotavit, cui congruit vita longiflima bufonum truncis quercinis , et faxis marmo- reis, arte etiam Jleriffanti gypfo inclufonmi. yide exempla a Bradleio ipfo et a Blumenba- diio Specim. I Phyliol. compar. p. XVI me- morata.

Deinde Laurejitius hufonini generis nota$. has pofuit. Corpus orbiculare, verrucofum, fprdidum, tctrum : caput antice obtufum, ro- tundatum, fupragibbum: dorfum rectum, la- tera tumido inflata: pedes breves; hinc fal- tum exiguum : amplexationem foemellae in coitu imperfectam : urethra eiaculatoria ; ova in taeniam longifllmam conne'xa: vitam noctur- nam, dum lucem folemque peroIi,lafent inter- diu in humidis obfcurisque locis; ii protra- hantur, pupilla anguflata in rimani: noctu vagari inhiantes praedae praecipue phalaena-

rum :

riim: itaque ab ailinibus ut ftrigem a falcone, ut capriiiuilgum ab himndine, ut phalaeuam a papilione differre,

>

In quibus funt quaedam plane reiiculae; veluti corpus orbiculare, quale eft potius ra- nae gibbofae, fyftomae et ovalis. Vocabuliun tetruvi ab hiitorico naturae rerum ufurpatum nollem , cui nihil elfe debet tetrum foedumve, quod univerfi partem facit, '

Caput antice obtufum et rotundatum bu- fones cum ranis et caiamitis habent commu- ne, ii paucas aliquot fpecies exceperis. Capufc gibbum quale voiuerit intellii^i, etfi ex voca- bulo, contra morem linguae latinae uinrpato, milii non conflat, tamen ex fpecie capitis bu-' foninl colligo, eam capitis formam eum dice* re voluilTe, quae bufonibus aliqiiatenus cum cialamiLis communis eft. Latera enim capitis funt ita con)preITa, ut ante et poft oculos ah- gulus capitis exHet, qiii palpebram fuperio- rem , in bufonibus plerisqiie puf vilofam, craf- fam ct rigidam , incJudit, et verfiis nares de- clivis excurrit, ita ut fpatium inter angulum ifium et marginem fuperioris maxilhie inter- ceptmn lit triangulare, apice antrorfum con-.

verfo.

^ 33

verfo. Praeteiea biifones tjuIilAni angiilum Jumc mar2;irie l.ids aUo exflaviLeui eL fpaLiuni flnte et jnter oculos clej)relluni et concayum gerunt* Contra ranaruai caput undique con- vexum et verfus ambilum leniLer clcveximi eft,

Dorfum rectum bufonum non m.agis eft et dici poLelt, quam ranarum; quanquam an- gulatum non tantopere apparet cleiidentis bu-*^ fonis quam.ranae; cuius. rei cauia' a miilore ollis coccygis longitudine in bufonibus repe- tenda ell:; Latera tumida 61 inflata non ma- gis funt quam in ranis, nec magis. niinusv©- coiiarum pectinato vaUo, v^l liber^-veJ .con* clufa.

Pedum brevitas, fed pofteriorunl tantum^ faltiim imminuit; foeminarum autem ani-plexA- tionem in coitu imperfectam quo inre Lau- reiLtiiis dicere iit aufus , equidem commimfci iion polTum. Urethram iacuLltoriaxn in vana faltum exordiente vel manu capta nemo nci> facile cxperiri poteft, Yitam noclarnam bu* fonum faltim a coitus tempore alicnanx clTe coniiat ; quid ? quod bufo igneus iu iole lu~ bentius, capite lolo aqiais exferto., iacunas ^; gcmi-

Ig/f ^

gemitu rcplet; noctu claiuantem nemo facile audiveiit; quod de Suririamenii bufone cla- mofo traditum a Linnaeo aCcepimuSi

Notas Ijaurenti^nas fed non omnes lepe- tiit Gallus Cepecle p. 501, quasdam etiam ian- mutavit, qiianquam non in melius; veluti cum caput convfexum pro gibbo dixit. Civis cius Cuvier bufones a ranis corpora ventrico- £0 , plantisque brevioribus idiftingui voluit, eosdem faltare negat, et ab aqiiis magis abbor- rere ait quam ranas. Quibus notis fmiiles funt, quibus vir doctus raninum genus fepa- rat, venter fcilicet productus [veiitre ejjde) plantae palmatae, et vita in aquis aut in pra* tis uliginolis traducta.

Equidem quas pofui in characteribus ge- nericis notas communes omnibus elfe buforii- bus exiitimo, fi difcefferis a fufco aquas habi- tante, quem nondum ipfe potui infpicere. Hic tute laevi eife, adeoque certiflipia bufonum Tiota parotidum, quas cum falamandris ut pa- pillofam cutem habent communes, carere di- ijiliur. Sufpicor tamen in fufco niinus mani- fefiam mole et pororum foraminibus paroti- dum et papillarum fabriGani effe, veluti in fa-

laman-

lamandris aqtiaticis parotides et papillae fere inconfpicuae diii folent nec tani manifcUae, quam in terreltribus,

' Species.

J, C in e r e u s,

Corpiis ex dnereo olivaceuiny vel fiavidum fu^ fcumve jMiftulae ex rufo fufcae variegant, parotides fiiinles colore obJoiigae, oculi ru^ hri, pedcs feuiipabnati pofteriores, Roefelii tab. XX. XXI.

Colorem corporis cx cinereo flavidum vel

fufcum pultulae, per pedes etiam fpaifae, fu-

fcae vel rufae, parotides longae ex rufo fufcae,

%l maculae variae magnitudinis ex rufo fufcae

.vel nigricantes diftinguunt: oculi rubri : pe-

des poiteriores digitos membrana iunctos acj

alterum iisque articlilum gerunt : ventrem ex

.cinereo albicantem feminae maculae variae

lignant: mas tempore coitus brachia crailiora

gerit, et maculas aliquot nigras cutis in polli-

ce et vicino digito , quae pofi coitum evani-

dae firunt. Terram praecipue humidam ha-

^bitat; et vefpere latebris fubterraneis egrelTus

infecta praedatur : polt pluvias etiam faepius

inter-

-/

i3t>

intercliu confpiciimtiir : intercliira incellasfub- teiTa'n6as aberrans de "via defertur. Territus urinam eiaculatur, vexatusque parotidum fali- Tani fpimieam emittit : nihilo minus ciconiae avibusque rapacibu.s aliquot in cibo appetitur^ Cum vere jneufe MarLio aut Aprili amore in- calefcunt, et coitum in terra faepius exercent; femind tanien marem lub axillis amplectenlem Xecum porians femper ad aquas properat, ubi ova in duo fiia moniliformia , albumine cir- cumdata et conglutinata edit, ipfa in fundo profufa , dum mas fuperiucumbens pedibus pofterioribus ovorum mailam particulatim per- itractaiis et criffans , fimul ano oppofito et fe- mine emilTo foecundat. Per omne coitus tem'- pus mas iuprimis vocem modo grunnientem niodo ululantem die nocteque toUil:, quam qui procul exaudiverit, canem ululantem au- 'dire fibi videtur, Ova calore folis et aquarurn incalefcentia in dies magis mn^gisque intume- Tcunt, et in ora paludum lacunarumque inna- tantia confpiciuntur unacum ovis ranae tempo- rariae. Pullus demumquadrimus ad procrean- dum idoneusfit. In fceleto iuxta poUicem di- giti fexti vicem gerunt oilicula duo invicem articulata , quorum loco in fufco bufone ful- 'crum corneiim adeft>- Generationem poll Roe-

felium

187

feliiim perfecutns elt etlam Spallanzani 1. p. 52' feqq. verfiOTjis germanicae. Sed is biifo- nem viridem Laurentianum etiam vidiiTe et pro alteia bufonis terrcftris fpccie habuiife videtur.

JI. IgneiiS.

Corpus toUiin oUvaceinn nnn pcdihus; fnpra ^lmidulis tuherojis iuacquaJc, lahia fupcriora cuni pedihus iiigro inaculaia ; injra i^neis piacuiis color atro caeruleus variatur.

'^' Noftratium bufonum minlmus itatut^a vix ad ranaia arboream accedit, vakle a^ilis, a Roefelio in tab. XXII et XXIil pictus. Viram aquaticam fatis arguit pedum forma, quorum pofteriores digitos omnes ad extremum api- cem membiana iunctos habent. Habitat aquaa Itantes turbidas foffarum et lacunarum, ubi exfertis oculis naribusque veluti gemitus lu- gubres nias edit per tempora coitus , quem menfe lunio exeicet, feminae lumbos amplexus : quanquam etiam Aprili et Maio copulatus va- nis amplexibus confpicitur. Oculorum pro» tuberantium fibique invicem magis quam in c^terls vicincrum pupilla a luce folis in figu- rani triangularem contrahitur. Foft coitum

raane

183 -■

niaTie interdiim el vefpefe in /iccum egrefTiis deprehenditiir: ubi territus aiit vexatus quafi Proteus formam corporis mutat, dum refupi-- natus caput cum pedibus dorfo applicat, in- feriorisque corporis colorem miranti fpectatori oilentat; qui li vexare pergit beftiam, haec lemoruniporis fpumam exudat oculis naribus- que ingratam. Ova omnium ranarum bufo- rumque noftratium folus maxima mole parit, verum non conferta in more fafciae, uti cete- ri bufones, fed per plures mafifas difpertita, quae in aquis defident, nec unquam emer- gunt. Pullus tertio demum vere ad procrean» dumaptus, ftaturam corporis trimus explet»

In Linnaei Syftemate nomen miris modis fuit variatum. In Editione X Syftematis Hy- la audiebat, dorfoque angulato transverfe gib- bo, abdomine fafcia replicata inguinali inter- cepto diitinguebatur. Addcbat annotatio, fo- num ranae campanarum boatum e longinquo imitari. In Itinerario Scaniae p. 153 verfionis gerrnanicae obiter meminit ranarum voce e longinquoexaudita bombum campanarum imi- tantium,, fimulque Hylam ab Hercule incla- matum narrat. Ruftici Scaniae incolae ranam hordeariam (fiO/v/^ 7-0 Jar) vocant. In Faunae

Sue-

Snecitae Eciitlone prima no. c^ibonibina au- diebat, et abdgniine fiilvo diltinguebatur; in altera Editione no. 277 corpore verrucofo, ab- doniine luteo ni^ro niaculato et plica gulari difcernebatur» Addit nomen Scanicum Sades- Pojnpa , Suiit^cum Klach - Groda, Unde ori- go nominis Hylae ct BoitihLtiae vaiiae fatis ap- paret. Oiiae in Editione fecunda Faunae edi- tur Bombinae nota, eadeni in Editione Sylte- niatis X ranae variesratae adiun<:itur * nec du- bitari poteft, qiiin eandem Linnaeus fpeciem utrobique intelli^i voluerit, quamvis in Sylte- mate varieaata in exteris reiiionibus habitare dicatur.

Laurenti fecutus Ptoefelium bufonem igne- um appellavit, colore corporis fupra terreo oli- Vaceo, maculis niirris, infra albido caerulefcenti et punctato maculis laete miniatis diftinctum; addidit varietatem abdomine infra nigro punctis maculisque candidillimis. Devocetacet. Nu- pera Syltematis Editio ex Laurentio ranam campanifonam addidit bombinae veluti varie- tittem; nullam, credo , aliam ob caufam , ni(i quod eiusboatus fonum campanarum elongin- quo perceptum iniilari dicitur. LaudavitLau- renti Gesnerianam defcriptioncm in Hiitoria

pifcium

190

pifcium p. 95 i et ^09 propoHtam, iibi hciec reperio veiba ; Duplo niinor vulgari rubeta, tergo lurido afpero, veutre ex fufco albicarite, oculis aureoiis, fed aureo colore per mediuni divifo, cliinibuscruribusquefed praecipue digi- tis pofterioiibus pilofis.

Tu niihi cum his notis compara Lauren tianas . p, 5 j . cuiereo lividuSy veficulis afj)erjus : dorfa litrinque liniho tereti lo/is^itiulinali ci lalcrihus diftincto : ahdoniine paUido,iTiguiiiihusru^ofiS, Ouas num cx autopila beiiiae, an ex libro aliquo mihi Jgnoto duxerit, equidem divinare non po- iui*Certe notae liae omnes in butonem igneura, non quadrare videnliir. Miilto minus eliam cum igneo quali varietas aliqua confundenda elt, exemplo Gmelini, bufo fufcus Roefelii ei; Laurentiij nili forte habitatio fimiiis in palu- dibus virum doctum in opinionem eam de- duxerat.

Gronovius Zoophylacii p. i.G no. 69. biifon iiern Guineenfemj abdomine ex fiauefcente ai- bidoj tiigris maculis, comparavil cum Linnaei fana bombiua; num vere^ aiicrum ello; iuai- cium.

Optl-

Opdme fpcciem hanc iiotavit Alberlus

Magnus : Gcnns qiioddaiii raiiunculicoeindeh"

tinn in dorfojCroceis inventre inacidls.quodnoTt

clainat , nift jwft quartarn diei Jiora?nfert:)€nt&

fole. Iflem p. 251. de Animalibus: Eft quod-

dcnn hufonmngenuSy cornutuni a fono vocis cli^

citur^ quod eji coloris cinerei fufri, et crocei in

ventrey et fedet in paludihus putridiSy et vocat

unmn contra aliud, De quo dicitur quodnon

vocat extra Gallicnn ; et lioc faljuin effe ftuti

expertus, quod per totaiu Genncmiain. alliffi^

me vocat. Hefellit Albcrtus ita fcriptoreju

Gallicum de rerum natura, cuias locum pofuit

Vincentius Eellovacenlis Speculi natur. 20. c.

57. ubi bufo i^eus cornifare dicitur.

In Itaiia paludesmari vicinas habilat, con- tra reciiones montibus propiores et frifridas' fugit , annotante Valisnerio in Sa^gld di^ ftoria naturcde, Opere T. III. p. 577. ubi pictu- ram eius fub noniine i[7/zJo72^ promittit; ipfe do loco Bolta acquajuola vocat. En tibi eere- giam notitiam! Sono nel dofjo di hruitiffnno fqaudore diftf^ufiofo coloreccn la pdle fcahroj^d^ e hernocoluta, comeh hotte ordimirie,Tnail'-veh- tre tanto del inafcluo quanto dclla fcfnini?ia' e inaccluato diQiallo coine quetlo delle fcdamnndre.

Sono

192

Sono piccole ajjai piu delU rane^ el la loro efler' na ed interna Jigura e ftruttura non e dijTnnile dalle hotte ordinarie, fjnrando pure anclCcffe un odoretucciaccio grave ingrato eftomacofo, Sono lujforioffinie ed in ogni Jlagio?ie, Incoiniiiciau' do della prijna verafino «' priini freddi le lio ve-, dute intente cdV opera della generazione, Fan-- no ajicJi' ejfe le Jiova ed a loro nafcoiio igiriju^e da' girifii le hotte, Venendo i freddi Ji riji- tajiano e J' inihacano, ne piuji no a prima vera_ ^ /i veggono. Alla priina tiepidezza del aria efco^ 110 e ^ridajio o cajitano. iiia coji ujj S!;rido o caji- to curiofo et nojofijfrno, paraido mi uojno che fi lajneti.ti, e che da loJttcuio fi jenti qiieUa vocc focca e dolente oconie fcfojje Jiel fojido d'una profondijjhna caverna, In quibusdam Helve: tiorum regionibus a fono vocis Bo audire ra- nam hanc teftatur Rafoumowsliy Hifloire du mont lorat I. p. 97.

Denique Gallus Cepede hanc fpeciem pri- mum inter ranas, Gallico nomine La Sojmaiite appofilo, Z;rei;ffer p. 535. annotavil, et fupinam in tabula XXXVII ruditer deiineatam exhi- buit; deinde eandem inter bufones fub titulo Le couleur de feu p. 595. quafi a Laurejilio-pvi- mo annotatani copiofms defcripiit,

IIL

193

lll, Cruciatus^

Coloreni corporis fupra olivncewn pnrqticles et pufiulae tuherofae rufofuscae, pedes i/iacu" lae faturate olivaceae variegnnt, dorfuui li" nca fulpJiurea dividit , latera utrincjue liJieafi* nuata rufo flavicans percurrit^

Hunc Roefelius in tab* XXIV pictum de* fcriplit p. io6 leq. Calamitam alii cruciatum Vocant in Germania, tefte Roefelio : unde bufo- nem calamitam appellavit Laurentius p. 23, Vulgari cinereo llniilis corpore minore, magis quadrato, pedibus brevioribus craflioribuic]ue, dorli fulphurea linea lonj;,itudinali, oculis cae- iiis, membranae natatoriae inter digitos pofd- cos abfentia, incsllu murium curium magis quam congenerum ialtus iniitante, denique ir* ritata foetore pulveris pyrii accenli teterrimo diflinguitur. Colorem t^orporis fupra (^iturate olivaceum puftuJae vel glandulae tuberolae ru- fo fufcae variegant, m.iiores etmeliusordinaLae quarn in cinereo : ventrem diluliore colorema- culae viridefc<intes olivaueae variegant, niaiores utrinque: latera a dorfo feparat linca iT.aequa- lis latitudinis et finuata, rufo-llavicans, ab oculia adfemoraducta. Parotides adrunt : huuieiibra- «hia cum femoribus et cruribus colorem ven-

194- '"'

tiis liabeiU, macvilis olivaceisfaturatiorlbus va- riegata, quaies etiam labia ornant; digitorum apices tufi in aliis nigrieant* Noctii praeda- tur infecta, interdiu quemadmodum per hie- niem in rimis murorum et cavernis latitat gre- galis : murorum rimas dum fubit, interdum pedum 5 altitudinem afcendit, digitorum api- cibus corneis et metacarporum tuberculis duo- bus olfeis, in fceleto Roefeiii no. lo confpicicn-* dis, adfcenfum adiuvans. Praeterea os coccy- gis breve cum reliquis duobus congeneribus Gommune habet ; unde faltus tantos bufones ederq non polfunt, fed curfum nmrium ma- gis imitantur» Mas tempore coitus, quem lunio menfe, eodem quo rana efculenta, in Li* cunis aquarum excercet, pedibus anterioribus oralfioribus, pollicum caruncula nigra afpera, et corpore tenuiore a temina dillinguitur; carun- cula firmat amplexus, dum mas feminam in- ter pectus ct axiiLis utrinque attingit,

.. Defiderio coitus mas menfe Maio extre- mo iam cum noctibus incah^fcere incipit, cla- morem fere fimilem arboreae ranae edens, dum guhiris vefica, ante laryngis rimarn patens, ii" mul inllatur, Vexatus urinam ut cinerea non eiacuh^tur; fed ghanduiarum foetidum humo- . , . rem

195

rem lorjgius quam ceteri cou^eneresproiicere, quo fedefenijat etvindicetabliorie,flicituraKoe- felio,qui glandulas quatuor flavidas, diiasfupc- riores alterasqueinferiores in corporeiiitus con- fpiciendas, et in tabulae XXIV f. 6 pictas, hu- xnorem hunc per ramos et fibras diictuum cu* taneorum fuggerere fufpicabatur» In Saxunia niea frequens in ruUicorum doiuibus ab habi- taculis iis Hausu7ihe vocatur» Voce fufca fu^ perltitiofos homines terrere dicitur* hinc ra-> nam portentofam vocavit Blumenbach. Flo- rem nitrofum parietum cellarum fubterranea- rum depafci tradit Goetze noltras in libro i^^atur, Vorfehung VoL II 84-

Hic idem bufo elTe videtur, qTiem Pennant in ZoologiaBritannica fub nomineNattei^-Jack defcripfit. Curfum murinum aemulatur, gre- 2;atim degit in ficcis et arenofis lv>cis: digitos poiiicos parumper nieuibrana iuJicLos dixit vir doctus. Gmeliniis liunc ceu vaiietateui Banae bufoni Linnaei adiunxii*

Jtalicam fpeciem digitis poftlcis ]obatis,fal- tu fimili ranarum, defectu lineae fnlvae niedii doifi, et libilo producto vocis a Boefeiiano bu- foue cetera hmilem diiunguereconatiisert Spal- lauzani de Generadone animal. I. p. 4^»

ir.

196

//". Ftifcus^

Corporis laevis niaculae exiugrofujcac fundiex flavo fufci colore in Tuorein taeniaey per ine^ cliuin dorfuin ductae^ feparataey digitos pofi- cos ineinhrana usque ad fecuiulum articulipti difi-in^uit. rioefeiii tab. XVII. XVIIL XIX.

Ciids fcre tota Inevis , ut iii rnnis, nec pii- llulofae corjger.erurii cor])ori finiilis. Mas a femina magriitudine corporis niaiore et v,entie unicolore ex flaviclo albicans. Corporis color iuDra ex ilavo fiifcas, in femina interdum ex grifeo albicanS; maculis miilds inaequalibus faturatioribus, maraine r«i2:ric.<ntibus, in me- dio.punclis lucidis confperiis, diiiincLus, quas in dorfo taenia ex flavo ftifca feparat: lumbo- riim regioneni ct latera punci-i miniacea varic- gant, Aquas habitat, capit»- ad oculos usque exferto natans, timid.us, et folem peroAis, cu- ius luiiiine pupilla in rimam verticalenicontra- jjitrir, raro in liccuni egredilur, ulji maiores fahiis facit, quam congeneres, Pedes polUcos ad natandum apios tuber corneum, fexti inilar digitl baii mlnimi appolitum, et oHi peculiari in- iidens, firmat* Mas vocem modo temporai iae modo arboreae iimiiem edit, nulla malarum vel aulari vefica auctamj iemina iirunitumaii- * ^ querti

■'■■■' 197

qneni oclit, fed laefa aiit vexata \ olut otiani iiiiis cali dauiorc lauicnlaliir , riniiil(;nr allla« ceo letio odoie holicni repellere conatur. Duni coeunt nienfe Martio ct Aprili nias femlnae linnbos pedibus anterioribus iunctis nniplecti- tur; feniina (liim ava eflll., in fundo quielcit, protcnlis pedibus pollicis, mas autem, contvacto ' corpore, pedibus(jue antrorfum relractis, anvmi ano femini oppunit, ("|uo propius femine emif- fo OYi'i coiirperni foecundet, 'limu](|ue ciiffans pedibus poiiicis fere iiinctis ovorum fafciam pertractat. Ova edita aiundinibus plantis- que acpiaticis adhaerent. Pullus larvatus ma- ior, ut con/^enerum, quam ranarum, pifcem refert: caudam poftreniani omnium deponit, polteacjuam pedibus prinium anterioribus do- inde pofterioribus a linirtro primuni latere ex.- fertis quadriipes factus cibiuia cum inleraneis mutavit. Sceleton limillimum Pipae bufoni- liiibet, cui formae 5^radatim acceclunfe bufonis cruciati et ignei fceieton : contva in vulgari ci- nereo forma ranarum paulum mutata fere tota adeft*.

>Sufpicor hunc effe bufoncm, qnem a pifca- toribus iibi oblatum cum cruciato comparabat Spallanzajii II. p. 151. Picitur cruciato mi-

nor.

nor, veiitris colore albicllore, ciite corporig laeviore (verlio fplendidioreiii habeterrore) l*a- tura breviore, voce maais fufca; faltus miTvu-: tos facit in terra; femina feriem unicam ovo-, rurn exv^ludit: mas feminaniin coitu ampie( ti- tur, pedibus anticis fupra abdomen feminae po- litis : irritatus hic bu"o foetorem alliaceuui fpargit: a;Lerius foetorem nulhi comparatione' addita interpretatus elt italus,

Nondum vidi, qualem Pioefelius noffer der fcripiit et in tabula XVII. et XVIII pinxit, ex quo notitiam omnem repetiit Laurenti p. 122,^ uec vidi aut legi, qui poAea fpeciem eandem fibi vifam aut nolani elfe diceret» Plane ta- men cum notitia Roefelii convenit defcriptio iunioris, ut fufpicor, animalis in folfa exliccata reperti, quod a bufone calamita et fufco Roe- felii notis aliquot fed levibus difcernere cona- tus elt Razoumowsliy Hiiioire du Jorat I p. 2cJ3» cuius ipfa verba ponam : ^

Le 4 Septeinhre iJQS je trouvai pres des ro-

cliers des eiivirons de Criffier da?is iin fojjc fec

un petit crapaud, qui quoique jewie avoit toutes

fes parties affez hien developpees, pour qu'on put

croire, qu'il n^etoit pas loin d'avoir faittoutefa

cruc

" ^ i99

criie. Ce: petit mwnal rejjenihlerok ffjTez a la Calnmite de hniirenfi, pd TCavoit fdus la iiori:e. ini s^oiijlejneut ou uiie jx^ehe rotule^ qui le rap'^ pioche 4^1 GoetreuX', rana ventricpra Ivin* Ce Crapaud a le ventre ajjez gros^ lesyeuxvifs, iioirs^ vetits, environnes d'iin cercle d'un jaune d*or et {juil gonjle toutes les fois qu'il Je mct en colere^ ce qui lui arrive etjjez Jouvent^ II ejt en dejus. dun ^ris de linion inelaniie irre^ulierejnent de rouXf qid devient plnsx.iJJorsque Vaninial ejt en action ou en corroux , et Jeme ta?U Jur le corps que Jur la ^ete, le tour de la levre Jupc' rieure et les ianihes, de taches hrunes rondes ou aUonirees avec une hordure hlanche qui iiejthien Jenjihle que lorsque Vanimal ejt en repos, dans^ lequel cas aiiffi la teinte ^enerale de Jpn corps ti\ re plus Jur le verd, Outre cclay il y a une r/aie Jaillante Jur le milieu et une de cJiaque cote du dos u?i peu de?iteJee, toutestrois jawmtres, En dejjous il ejt e?itiereme?it hlcmc , clair Jeme de tachcs plus Jo?ic&es dpei?ie Je^ijthles, qui peutetre le deviciment,dava?ita^e ci mefure que V ainmal ava?ice en dgCy et recouvert de pelites pujtules ou poi?its JaiIIa?its tres rapprocJies, qui Jo?it reJJ^em^ hler la peau de Jon ve?itre hu galuchat. Sur le dos il y a a pei?ie quelques verrues. Tous le$ doi^ts despie(ls(i^ deva?it font Jepares i ilye?ia

qua"

200

quatre cicJineiaijhruns a Jeurs extrciniteSj od iVi'^ Jont tennines par une Tueinhrane arrondie ou . obtufej dure approchant coimne la corne,

A la plante des pieds a Vori^iTie du tarj^f il y a un tuhercule calleux et dm\ Les pieds d'6 derriere Jont pahnes ; les doigts au nombre de cinqfont terinines par une memhrane dure, pa^ reille a celle des pieds de devant, et il y a a la plante des pieds deux tuhercules calleux durs et un peu alUmges, Les nbtes caracteriftique% de Vefpece font: i. un goetre ou une poche ronde fous la gorge hien Tnarquee ^n tcut tems, mais fur tout lorsque Vaiiimal eft en colere. 2. les dos termine en ongle vers Vanus^ et la region du coccis faillctnte, comme un hout de queinejCequi vVa engage a lui donner le noni de Crapaud-a^ bout-de-queuy Rana ecaudata, ventricofa, iu- gulo prominulo, ano attenualo. Ce petit cra" paud e& plus vif et plus agile que Ja pJupart fle ceuQp du meme genre, et iJ tient tcujours fes pieds de devant fort en dedans Ses couleurs falterent apres fa mort et fur tout dans Vejprit de vin»

I\ Viridis^

Corpus fuperne macuJis prafinis difthictum, in-' Urftitii^ albido Vivefcentlbus^ phpdlis interfli-

tlO"

tioruin fidvo aut canico colorejnmctatis,pla/i-' tis feinipahiiatis,

Primiis accarate defcripfit T^alisnerius Ana- Tomiae ChamaeleoDis p. 145 edidonis Veiietae, liis verbis : JJna botta ortenfe di fpaventoja vifttty maccldata d'un verde livido e con un jon-' do color di cenere. Spiravaun sr^rave et fcomd' cJievole oclore per un cerLo vifcofo e hianco fiero ftillante da tutta la cute hertiocculata e fcabrofa forata a guifa di vaglio , e ch.e niulto putiva. Guardata con una lente fi vederano le hoccucct? aperte delle glandule, da un nero cerchietto or- late, cJie tagliate riufcirano colla cute moIt(f dure.

In eodem bufone iit in rana efciilenta Va* lisnerius praeler pulmones veliculofos iuxta idorfum utrinque veficas duas pofitas, natato- xiae pifcium velicae limiles, reperiife fe ait, quae quo pertineant, equidem divinare non potul. Eundem bufonem in Italia repertum <li( ere videtur Spallanzaid in Experimentis dc Generatione Animalinm p. 37 verlionis germa» nicae. Bufonum is vocat terreftrerxi coloris ndridis diluiioris , verrucis in rubrum vei-gen- iibus, et mare bufonis cinerei coitum cxcrce» re.narrat» '

OjBnium

2.02 "■" ^

Omtiium acniratiilimeanno 1765 defcripfit el pinxit Lnurentius p. 111. 112 lob, I. fig. i . Cii- temaitin fundo lurido albicantem, fupramaxi- i.^am parlem maculoiam , maculis viridibust, fubpunclatis, in ambitulinea ni^ra cincds,non- nunquam difcretis, paflim confluentibus, et rudem fpeciem lacuum in mappis geographi- icis pictorum exhibentibus* Verrucae in late- ribus confertiores et grandiores, in nucha et ventreminores creberrimae: in dorfo quideni in macularum intervallis rubent, cetera viri- des: ventrls et verrucarum color pallido-Imi- dus : dio^iti pofteriores membrana vix manifefta iuncti, ut ipfe notitiae auctor admonet, quam tamen pictura Laurentiana rcddidit! oculi au- i-ei, prominentes, palpebra femiglobofa, tecta rtiacula ovata. Feminae omnia- fubfufco vi* tiantur colore. Habitat inter filTuras feu ca^ vernas murorum obfcuras, ubi oculis auro lu- centibus e longinquo introfpicientibus diltin> Suuntur* Evocantur inde vire^a immilTa ac continuo a2;itata. Irato oculifulminant electri- ci ; odor fpargitur ambroliacus, caput tentans; folani ni^iri foetorem aliquantum refercns fed multo intenfior et tota replens cubilia. Idenl •denique ex variis experimentis collegit aqri- jmoniam falivae ex papillis manantis colimibis

avi»

avibusque ceteris innoxiam, cambiis vero ex- terne nibefacieiuis feii efcharotici inftar, in-^ terjie vero pro cmelico elTe, lacte tamen teni- peratam ikcile miLi2.a'ndam. Coitum^ foetum- que et vocem plane annotare Laurentius omi- lit» Marchiae hortos frequentiirimus habitat, iibi cum femlna Martio et Aprili menfe cohae-^ rentem vidi ; mas feminam pedibus fub anterio- ribus flxillis applicatis complectitur. Eodem temporc bufonem vulo^areincmereum in conti- nente copulatum cum feminavidi. Sedmarein per totam fere aeflatemiri aquis liantibuscapite exferto clamantem audire licet ; quod dum farit, aperto ore, lingua parte poltica palato applica- ta et vibran» e longinquo afpicienti velicae al- l)ae fpeciem exhibet. Vox cardinis ftridehlis fonam refert. Dum coitum exercent, iridem punctis aureis deniiilimis confperfam et fere totam auream habent; tacti aut irritati odo? rem limilem folano nigro fed graviorem fpi- rant.. Macularum color faturate viridis in fpi- ritu vini Itatim tranhit ad olivaccum. aut fufcum. In animalibus ab hortulano ca])tis et ligneo fpiciilo pro more transfixis in fole vita intra diei dimidiae et noctis fpatium abire fo- let ; mucus vero in corpore induratus colo- rem macularum, a folo expaliefcentium , ej

inteir

interriitioruni fplendidum et veluti pinguem reddit.

Per hiemem conditur hicbufo interra; ve- re enim annx 1795 plures mihi allati funt, quos horcuianus in folo horti marra veifo re- pererat. Color erat coporis fordidus, nigricans., nec ullum macularum viridium veftigium ad^ erat : contra totus fere oculus aureus, pupillae foramine angufto verticaliaperiebatur. Serius prodeunte^ bufones ocuiorum colorem minus aureum habebant, oculique pupilla feie fem- per apertapatebal, membrana plerimique nicti- tante tecti.

Mentionem huius fpeciei circa Halam Sa- xonum repertae ex relatione J. C. D, Schre- heri fecit Jioefeliu^ nofter p. 108, fed de colore is pauca , de forma et movibus nihil retulit. Hic ipf^ eft bufo Sclireherianus carneus, lineis radiatis viridibus, quemLauventiu,s p, 27,uul- la tamen Roefelii facta mentione, enumeravit.^

Deinde eodem fere, quo Laurentius, tem- pore, anno 1769, eiusdem exempla duo fpiri- tu vini condita Lubecae vidit et defcripfit egre- gius rMa^ iu 3picileg. Z.oo],og, Fafcic. VJII,

ad-

'■" ft05

iuncta pictura in tabulae VI £19^, 1 et 2., ranam variabilem rtpj;ellans. Coloris variationem in. rivo et mortiio bufone inprimis enariavit ex aliena inventoiis Edlcri narratione. De fexus difcrimine, vita et moribus nihil inaudiverat, Habitationem terreftrem in locis abditis um- brolis Yitamque lucifugam nocturnam tradit eadem narratio Edleri. Vocem is audiverat llridori ianuae feu cardinis iimilem.

PoftremaSyltematis Linnaeani Editio viri«» dem Laurentii bufonem tanquam varietatem ranae bufoni Linnaei fubdidit; rectius tamen variabilem Paliani ranam cum bufone Schre- beriano Laurentii comparavit.

Gallus Cepede cumbufone viridi, nunquam a fe vifo , ranam Pailalli filibundam compara- vit, eamque tanquam fynonymum escerptae ^diunxit notitiae ex Laurentio. Ouod quo itu'e factum lit, alii iudicabunt* Miiri rana Pallaliana, quanquam cetera fatis limilis et ad bufones certifiime referenda , non folum ma- iore corporis mole, fed inprimis capite brevif 'retufo, pone orbitas quafi filo coultrictQ differ* re videtui'.

«

D.iniam

2oG

Daiiiam habifare ari!ui[: locus in Ott Fr^ M-ulleri Prodromo Zooiogiae Daiiicaep. 35.T10. 29,";,ubi rana bufonina velali nova fpecies bre- viter ita notata reperitur: corpore fuhverruco' fo scrifeo^ fupra inaculisvirenUhuSy capitejuno^ pufcula pone oculos Jinuata,

Euiidem bufonem in Suecia repertum po- Itremus defcriplit Andreas Spamnaini Acto- rum Stockholmienlium Vol. XVI Parte II anni I7<)5 et in tabula VII pinxit ma^nitudine na- turali. Menfe Augufto faepius infpectum rie- gat fpetorem folani fpiralfe. Sed Laurentia- nam notitiam ct picturam is non viderat, fed folam Galli Cepede narrationem comparaver.it; idem ad Galli opinionem ranam litibnndam rfillalii comparantem inclinare videtur.

Exemplum Mufei Blocldani triplo maius vulaari eiiropaeo bufone ex India orientali a Johnio transmilfam forma corporis macularum- que plane congruit; fed color viridisin fuRum irauiiit, spiritu vini, uti vidclur, imnuuatus.

In Mufeo Barhyenft exempla tria vidi cx RnfUa transmiifa , quorum iriaculae omnes virides magis feparatae erant , nec irivicem

con-

20*7

conlluebaTit ; in uno adeo maculae ro- tundae plane non connexae fcd lingulares ap- parebant.

T^I. Typhoiiius.

Margo cnpitis aiicta meinhrnna alta fupra ocu- los et aures eniinente, dorfi medii ct lateruni ordine triplice callorum acutorum,

Piimus Linnaeus in Syflematis Editione X defcriplit, et auriculadbus lobis ovatis di- itinxit, notitiae auctorem Bolandum nomi- nans. Habitare in America, et noctufono cor- nicis tetro clamitare dicitur. Dorfum ru[iis quatuor longitudinalibiis , pimctis elcvatis, maculisque nigris notatur: pedes mutici , pal- mae tetradactylae fiirae: plantae pentadactylae palmatae, di^^itis angultis, fecundo longillimo absque unguibus orbiculatis. Haecfimt ver- ba Linnaei iii Editione X, ex quibus membra- nae mentio pcdum poftcriorum omilfa eft in Gmeliniana.

Ante Linnaeum defcripQt et I tab. 71 fig. C, 7. 8 pinxit ranam eandem Seba; cuius no- titias hac transferam.

Ad

Ad Niimenim igitiir 6 ita refert: Bufo Era- lilienris niar;^:aritis veluLi confperfus Aquaqua dictus; capile tdangulari, fuperne quadrato fere, linibis acutis munito, mitraii facerdotali haud abiimili oculisque igneis confpicuo. Cor* poris fuperni pictura ex fufco rubia granis di- lutius rubeliis ceu totidem margaritis undique difperfis raria eft. Per dorfum a nafo ad anum usque taenia decurrit alba artilicio lingulari ejaborata ; femorapedesquediluta ilavedo mar- inoris inf.ar variegat ; a nafo utrinque fupra caput jnxra ventris latera chorda tenuis candi- da protenditur: pedes cum unguibus crenali quafi et margaritis confperli funt. Ad nu- nierum 7 haec leguntur : Idem inverfus; rictus pars inferna triangularis , fubrotun- da anterius efr, et limbo tenui albo fuccingitur: venter tumidulus candicat ettotum corpusgra- nulis velutimargaritis dilute caeruleis tam per pedes quam crvu\^ et clunes diflinguitur : Ad Nu- merum 8 eft : Bufo BralilJenfis granis veluti con- fperfus, ejusdem fpeciei, feddiluteluteus, gra- ruilis rubris fupra et infra obfitus elt. Antici pariter et poftici huius pedes quinquefidi funr, cum priqrum antici pedcs non nifi quatuor in digitos fmdantur. Ciuniiun quocjue Latitudi- ne hic vincit alios.

209

Eflinxit hinc Laurenti ranam mars^artife- ram, ad quam Sebanampicturam I tab. 71 fig. 6 et 7. laudavit : fed de fuo pedihus Jufpidis addidit. Huius varietatem dixit, quam Scba* T)'a figura 3 pinxit, et palmis pentadactylis di- Itinxit.

Laurcntium fecutus nuper Bonaterre ra- nam eodem fub nomine {Grefwuille perlee) de- fcripfit et pinxit in tab. 4 fi?- i* ^^^ pictura ex Sebana I tab. 71 ^o^ 6 repetita et depravata eft. Fiectius Bonaterre refellit civem fuum Ce- pede, qui ranam Virginicam Laurentii cum ty- phonia Linnaei permutavit : cuiiis eum erro- ris admonere et arguere facile poterat , com- parata ab ipfo pictura Sebana 1 tab. 75 fig. 4. Ipfe BoJiaterre civdXciclQxem Linnaeanum lobo- ruin auriculariui/i ovatorwn omilit , eorumque in locum fubllituit notas ex Linnaeana notitia ductas, fed multo inconfiiintiores , niagno ar- gumento,multominusipfum quam civem eius Cepede beitiam unquam infpexilTe.

In Mufeo Huttuiniano Partis I p. 19 ^io. 113 reperio locum: Rana mitrata Biafilieniis, Gemyterde Pad, als inet Pareltjes hezaaid, Se- ba I, 7i, iig. 8-

O No.

210

cr

119 Dczelfde met een witte Jtreep bjj de Ru over langs. Seba ibidem fig. 6. 7. Liii- naeo incognita.

Qiio quidem tefiimonio 'opinionem vidi meam confirmari, putantis unam eandemque ranam tribus picturis Sebanis expreiram fuifle.

Tria huiusranae exempla inMuleo Electo- rali Dresdenfi exltantia cum Sebanis pictmis comparare non potui, ^ed fiatim. poftea in iis» dem agiiovi. Nofcitur fpecies haec in exem- plis his margine membranacea elata fupra or- bitam et aures umbraculi iiiitar, et tribus or- diiiibiis callorum acuroruiu, uno utrinque per latera excunente! medius brevior irem.ina fe- rie vicinorum callorum conftat. In Sebana pictura 6 ,medlus daplex ordo exprelFus adefi. Color rrium exemplorum cinereus maculas nul- his oftentabat. Sexannis pofl exemplum JJ<?ye- rianuni infpexi mullomacriiis binc etiam aipe- ri'ii3, In medio dorib tubercula quinque bifi- da deinceps pollla confpicicbanlur : noliica dorfi p<>rs hievis. Lateralis utraque linca cal- lis afpera ab auricadaribus lobis usque ad fc- mora decurrit. Caput omnejaeve ut medium dorlum: ceteriun corpus omne * uu* jj-cdibus

tt

ct digitis callis niaioribiis et minoribus minus magisve acutis afperum. Praeterea a lobisau- ricularibus futura alta linuofa utrinque ad oc- ciput concurrit in locum, unde exorta futura vel plica minus alta et curva ad latera decur- rens, non longe infra lobos auriculares extre- mos evanefcit. Color erat magis albidus <iuam cinereus.

Exemplum Mufei Lampiani coloribus fuis pictum et cum Sebanis picturis comparatum, aliquamdiu dubium me tenuit. Quare accu- ratam eius defcriptionem ponam, Caput ob» fcurefufcum, margine maxillae fuperioris ex flauo et albido milta : limilis fafcia a maxilla inter oculos per dorfam usque ad anum de- currit. Lobi auriculares ab oculis usque in ipfo angulo et facie interna feu pofteriore cum iplius parotidis latere pofieriore et dorli parte vicina usque ad taeniam colore dilutiore tin- guntur: reliquae dorli partes iuxta taeniam la- tam obfcure fufcae, verfus latera tamen fenlim dilutiore colore pinguntur 5 dorfum ipfiim verfus polteriora latius in corpore inllato. A lobis auricularibus per latera taenia lataobfcu- re fufca decurrit usque ad genua, quam in la- teribu» ferics callorum maiorum et acutiorum

cin-

^inVIl, iPMes omnes dilute fufcos neBulac ^obfcuriofe colore variegant ; cubito inferio- "rem faciem ut tarli, nietatarfi et digitorum po- ^fiicorum pingit color obfcure fufcus ; gulae "etiam et thoraciscolor obfcurior, cetericorporis ^dennllime granulatialbidus» Corpus fupra et 'ad latera utrinque caliis minu4:is obiitu.nl, inter- fparlis maioribus; parotides compreh^nduntur A lobis auricularibus : calli laterum et pedum ^iiifacie fuperna et infernausque ad digitorum <apices ol^tufos et rotundos acuti; calli duo ad iiafin digitorum pofticorum, quales in ceteris "bufonibus : inembrana angufta digitos pofti- cosusqu^ li'd' a'lterum articulum iungit. Simi- ■les digili anteriores, ad quorum balin calli (Juo adftant infra.

Exemplum Mufei Duralis Brunovicenfis, 'priori cetera {imillimum, per medium dorfum et infuni occinut pin^itur taenia ni^ra inae- tiualijquam dirimit linea albida, reliquum cor- pus dihitiorecolore iuibutum, hinc inde nigris punctis variegatur. Brachium et crus fupra •fafcia gemina obfcure fufca pingit.

Denique agnovi eunclem bufonem in Le- -^'ini Vinccntii Mufei no. 14. ct 15 his verbis

de-

2 1 5

^efdiptiim: Eufo dictus Bra^oeh-Pdd fufcp Yariegatus Promontoiii Bonae Spel. Line»1 al-» ba flecTirrita iiafo per caput ettotuia corpiis acl coccvgem usque. No. 15 Bufo ciusflem ge- iieris , magnis oculis, fundo cprpoiis cinera- reo : dorfum eft planum, tuberculis emi:;enti- bus conrjtum: a nafi parte fuperiore decurrrt linea feu taenia leviter flava ilraniini'6 Tatiui- dine. Superciliis inlidcnt macuiae clune ni- gerrim<ae ad taeniam usque decmTentes, ma-^ culae iLidem duae fupra coccygem. Supeicili?{ ctauod fuper eminentibus membranisi)rri.;^c>ie^ nen dictis cernitur, intenfe fufca funt, velutet collum: venter eltalbicans et afper.

i^IL Salfus.

Corppris color terreus vel olivaceus fupra ^ alhi- diis infra, extra aquas caerulesceiis ^ Jii^ro incicuIatuSf verrucae concolores , latus bite- rius pahnaruni cuni folo flavuiii, crura cuiii digitis quinque liheris fuscis fasciis cincta,

liUcifugus falfas lacunas habirat, t-ractatus manibus nullum muci \^el foetoris vfltigium relinquit, Bufonis ignei varietat-t;m num ha- beret, dubitavit qui ppmus in Epillolis Au- ftriacis T, ; p. 503 eius notitiau) t^rj^vem po-

fuit

5l4 '■■"

fuifc Sclirankiiis ; fed pediim pofieriorum digi- ti liberi non palmati diverlitatem certam face- re videntur.

VIII. Clamofus^

Corpus ex lurido fuscoque variurn , palmae fif' fae; plajitaeque fubpalmatae digitis quinque.

Linnaeusin SyltemateNaturae primus bre- viter annotavit ex Surinamo allatum , ubi ve- fpertinus et nocturnus aquas dulceslacunaruni clamore perfirepit. Corpus elTe dicitur fiatnra ranae bufonis Linnaei (cinereum puto intelii- gi) fed maior, ex lurido fuscoque varius, pal- pebra fuperiore rugofa , fubverrucofa : humeri utrinque gibbo ovato, punctispertufo, infignes dicuntur; unde notam fpeciei Linnaeus hu- meros gibbos punctatos fecit. Intelligit paro- tides duas generi bufonum proprias. Abdo- ttien et femora punctis eniinentibus occupatur: palmae fiffae, plantaeque fubpalmatae digitis quinque unguibus vix ullis. Haec funt ipfa Linnaei verba; ex quibus licet, fateor, nu- merum digitorum plantarum pahnarumque quinarium deducere , quod fecit GaUus Cepede p. 6o() clamofui n hufonem meciim appellans * verum aliter etiam licet interpretari verba et

nu-

"mm

215

numeniin quinque ad folas plantas traliere. Alioquin ipfe Linnaeus iiotam m toto hoc ge- nere unicaui non neglexiflet, credo, multo ceitioreni, quaui funt humeri gibbcri puncta- ti, bufonibus omnibus communes, Interini vcrba Linnaei ambigua repetita pofui : nec, fi digiti palmarum quini omittendi fmt, no« tam aiiam equidem rcperire pollum, qua fpe- ciem a congeneribus feparery.

JX. Semilunatus.

Corpus m^ricans , V^fi parotides rnacula alha ^ rotuuda , tympanum atruTn, poji id mncma alha Jemicircularis f plantae femipalmatae^

Color animalis ex Surinano in Mufeum BlocJiiajmm allati fupra nigricans, infra dilu- -tior ; truncum et artus verrucae ubique aequales occupant. Poft parotides adeft macula ma- gna, alba, rotunda; verfus mediuni dorfum utrinque macula longa, angufta: tympanuai atrum; polt illud macula magila, alba; femi- circularis , apertura circuli retro converfa, Palmarum poUex craflior, digitus tertius lon- gifiimus ; ante ct iuxta pollicem callus cralTus : plantarum femipalmatarum digitus quintus

lon-

«i6

loTTgi/Hmus : ante et iuxta pollicenl callus lon- gus fexti digiti fpeciem praebet, Inter oculos cranium deprelTum. Statura noftrates omnes aliq^uantum fuperat.

X, Melanoftie tus>

T^errucae capitis dorjiet artuwa corpori cinereO concolores , atropunctatae , linihus laterurn capitis maxillaeque Juperioris ater y plantae Jemipahnatae, digitorum oimdum apices atri»

Ex India orientali immigravit Mufeum JBlochianum, colore cinereus 5 verrucae capi- tis, dorli, artuumque denfae, pleraeque plani- usculae, nigro punctatae: contra in lateribus titrinque et ventris concolores, cinereae, Spa- tium inter oculos deprelTimi, laeve, marginis orbitalis exltantis limbus ater retro ad tympa- num usque excurrit, antrorfum vero defcen- dens utrinque ante nares coit. Idem limbus maxillam fuperiorem cingit; apices item digi- torum et calli palmarum plancarumque bini atri.

Alterum exemplum eiusdem Mufei, ubi fub nomine Chineniis bufonis profiabat, colo-

ri$

aiT

4

ris f:mc|iim habf^bat ad furcum maps inclinan». tem, et dorii maculis minutis atris carebat.

XI. Nafutus^

Kojtrurn ohtufmn nares utrinquc ap-pofitas geric ; ab orbitae margim alto plica elata ad ■parotidem , altera ad occiput excurrit.

Exemplum geminmn Mufei Linckiani au- ctor editi Mufei fub numeris 297 et 550 ad marsinatarn- ranam, alterum Surinamenfe ad vanam bufonem Linnaei retuliti Alterum multominus, verrucisque minutiilimis afpe- rius , et colore fufco faturatius. Pofiicoruin digitoruni balis palmata: crura cum digitis fu- pra nigro fafciata : in brachiis et palmis fafciac funt obliteratae. -^

Exemplum maius limbo atro cinctum «^erit latus fuperius et pofterius tarfi usque ad apicem digiti ultimi et penultimi lonaiflimi: fmiilis limbus ater a cubito usque ad apicem digiti extimi et penultimi longiflimi decurrit, etiam in minore exemplo confpicuus: Plica ehnta et acuta ab orbita ad parotidem pertinoit: ab ^odem orbitae margine exltante plica altera B>a-

, ti>

3.

18

ta ad occiput excurrif:, fere eo usque, quo per- tingit iimilis plica in raiia typhonia. Caput ab oculi^ incle fmuatuni et contractum in ro- firum obtufiin:, ab utroque eius latere polita gerit parva narium foramina. Qua ex nota fta- tini bufonem hunc agnovi in Sebana pictura ^ tab. yifig. 9, quem Sebanus defcriptor Bra- liliae afiignal patriae, albidum nigro et fufco- maculatum. Caput breve nafum parvum in- tropreffum habere dicitur: cui tamen notae verbis latinis exprelTae gallica verlio eidem ad- iuncta minime refpondet: fo7i nez eft court^ petitf aplatii

l^II, Guttatus,

Corpus fupra grifeo flavescens , ohlonguni, hi' traflavoguttatuni, caput planuni , laeve,

Exemplum Mufei BlocJdani ex India Orien- tali milTum caput fupra planum et laeve, tym- pano manifefto concolore, parotidibus magnis, dorfum etpedes fupra tubcrculismagnisrotun- disfeuglandulisconRtos habet^infra vero caput cum pedibus corpus omne paulo faturatius colo- re confperfum eil guttis flavis. Pedes pro bufone fatis longi et graciles : corpus oblongum : color

fu»

fupra giifeo flavefcens, glandulis tuberoGs di- lutioribus. Digitorum poflicorum membrana

natatoria angufla et obfcura*

/

XI JI* Marinus,

Corpus cx .flavescente grifeuni, fufco macula^ ' tuni, caput ante et inter oculos depreffum inarglne exftante , plantae fubpalmatae^

Linnaeus ex icone Sebana i tab. 76 fig. 1 defcriptam fpeciem, ultra 6 pojlices longam, pofuifle in Syftemate videtur. Nota fcapula- rum gibbofarum et clunium nodoforum fere omnibus bufonibus communis eft. Multo monitrofior efi; notitia Laurentiana haec: Sca- pulis fingulis fcuto punctato , corpore lemni^ fcis convexis rotundis tectis y ano quadrijido* In Sebana notitia e(t: per dorfum et fcapulo- runi interftitium gibhofior eft et albescentibus quaft lineis diftincta: fupra pedes anteriores quafi fcutum : inter imtes etos coccygisquater^ na tubera teretia ohloni^a , poftici di^iti ad radices media menihrana tantillum colligantur : Quibuscum fi pictura comparetur, manifeftum fit, fcutum fupra pedes dici parotidem magnam, hufonibus fere omnibus communem* Nihilo

mi-

mimisLrinilae^Tm nOtitia falii Galli duo , Dau- heiiton et Cepcde, nonien ipeciei ab armatis icapulis indiclemnt, i' Epnule anriee vocantes* Folteiior etiani inter ranas loco planealienop. 539 retulit. . ^

Deiiide verba.Sebana voluntbufonem hiinG in fcapularum interftitio verrucas maiores et elatiores gerere : quae tamen Linnaeus male accepit, ut ex tuberibus quaternis inter nates et os coT:cygis Laurentius ineptiilime anum quadrifidum effecit; Linnaeus indidem clunes' nodofos duxiffe videtur. ' ^

Exemplam IMufei Blocliiani liccum et ver- nice inductum plane cum icone Sebana nia- gnitudine formaque etcolore congruebat, nili quod tubera iila quaterna internates et os coc- cygis pofita, et orbicuios extremorum dlgito- rum, unguibus tectos , qiios pictura et noti- tia Sebana loquuntur, defideravi. Utramque notam in gemino exemplo Sebanae picturae limillimo delideravit etiam medicus Lubecen- lis Wallbaum ^ cuius notitiam vide in Scriptis Societatis Berolinenlis Curioforum naturaeVol, V. p. 2^0 f^qc/, Piecte is vidit, fpeciem tube- mm teretium oblongorum effici, duni femora

ciun

SL2i

cum poclibus retrocta extenc!untur, et cutis iu* ter os coccy^is et nates corrugatur. Coritra in exemplis iis , quae femora adducta pcdesqua antrorfum proteuros gerunt, quale eit Blochia- num et geminum aliud Walbauaiii, nuUae cu- tis tenfae nec rugae nec lubera apparent.

Alterum ATiifei 5/(?c/i/a7zf exempTumminus, liquore fpiritucib conditum, lormam corporis niulto expreiliorem, necullo moclo immutatam, plane tamen c im licco exemplo et Sebana pictura congruentem habebat. Colorem Seba- nus annotator ita annotavit: verrucis magnis, parvis, cjuae fubtus dilute grileae, fupra cine- rereo luteae funt, dum corpus ipfum coloreex cinereo faturate.grifeo perfufum elt : Walbau- mius colorem paulo diverfum in exemplis duo- bus, fpiritu vini conditis, repertum defcriplitj idem tamen noiam cauitis infianem bene anno- vit, exprellam etiama pictore Sebano. Caput videlicet ante ^t inter oculos deprelfum et margine utrimque fatis alto inclufum confpi- citur.

Character is, quem a Walbaumio acceptum pofuit Gmelinus, fuperciliis verrucolis con- chatis , ftnpulis pulvinatis , plantis penta- dactylis fubpalmatis, Aibii Jhabet, quod pecu*

liare

liare hiiic fpcciei, nec reliquis comrnune dici poffit: pulviui fcapularum aeque inepteacfcu- ta et gibbi fcapularum dicuntur.

Nondtim mihi fatis de notis fpeciei cha- racterifticis liquet^ et plurcs In pluribus exeni' plis indagandaefunt. Simileni fed plane ex- colorem buFonem, magnitudine duplo gran- diorem vidi in Mufeo Bldcldano ; quem quo referam, mecum conftituere et defmire hucus- qne non potui.j

S p e c i e s d u b i a e.

XIV. Scaher,

A praecedente his xpraecipue notis differre mihi videtur. Caput verfus Lntera magis la- tefcit, anterius etiam et polterius magisdepref- fum et concavum; margo orbitae fupra palpe- bram fuperiorem magis exit^, palbebraque ipfa, convexa , infra marginem, non aequa inargini, ut in marino, appoilt.i eit : verrucae totius corporis conici multo afperiores: pedes breviores verrucis afperis obfiti. Exemplum Mufei Blochiani totum eKCoior et albidum e- rat, bufonibus nofiratibus maius.

Bufo

Bufo pnftulofus Laurentianus non conve- nire videtur pedibus anticis quater filTis lon- gis, acutis, afperis et veluti fpinis oblitis, quos Seba illi tribuit. Brafilienfis Laurentii ex Se-' bana notitia etpictura I tab. 73 f. 1. et 2. con-i cinnatus, cinereo flavefcens, maculis rubri$ flammatis nebulatus, verrucofus , fubtus gla- ber, Gallus Cepede exemplumMufeiParilienlis publici, pollices fcptem et lineas quatuor lon- gum, fupraverrucis parvis afperum, ex cinereo grifeum maculis rufis, paene ignei coloris, con- fperfum ', plantarum digitos palmatos eilQ ait, Agua vocans.

Ouae notitia numSebanaepicturaecongruat, alioruni iudicium efto. Nec magis aulim pro- nuntiare de notitia Levini T^^incmtii in Catalo- go no« 28»poiita, huc ne an alio pertineat^ En tibiillam! Bufo Aiiiericanus , twnidus coloris cineraceif dorfo uhique Jtiannoreo , ccdlis alhi^ cantihus et protuherantihus uhique notato; ca^ pite brev^ lato, oculis mamiiSf ciliis in medio le- viter caUoJis, collo et ventre albo^ pedihus pe' dumque di^itis fufco marinoreis maculis Jiotati,

Exemplum alterum Mufei Blochiani ex orientali India rransmiffum, multo minus, ver-

rucif

524., '

r-ticisdenliflimis coiipus obfitiim ct afpemm ge- r-k: Terrucae iftae fupra in trunco et pedibus. eminent pluribus mucronibus nigricantibos ant &x nigro fufcis/ Spatiurn inter oculos cavum aiias laeve, verrucis afperu?n parvis, veiuL etiam bafis et ambitus paJpebrae fup«?rioris et r-esio circa nares horret mucronibus verruca-: rfum. Ventris verrucae minores minusque afperae: color ubique cinereus.

o

Aimo altero ex cadem ludla orientali a lchniQ jniflij exempla duo eiiisdem bufcnis,i ftatura aequalia, colore vario covporis fuperni difTerebant. Artus praecipue fafciati appare- b,aiit coforje, nigricante. *

Exempla tria po[trema,Indiae orientalis in- colas, a priore multis notis differre ipfe agnofco ; ioitur Jcahri cognomen his poltreniis praeci- puum maneat. Akerum viri docti, qui exem- pla plura eiusdem bufonis aut viva aut colori- bus fuis difiincta comparaverint , noti^ cer- tioribus a congeneribus fepaiabunt.

XV.

fl25

"KV» Sitihinidus^

Svpra ex ^lauco cinerafcens , inaculis ex viri* dante mgricantihus varia, fuhtus fordide aU huj plantis feniipahnatis fubJieptadactjUs.

Bufonis cinerei forma, fedmaior, habitat deferta loca ad fluvium Ural , interdiu latens. Caput breve, retufum, pone orbitas quali filo coniirictuni ; palpebrae fubcarnofae : corpus punctis proniinulisfufcis et verruculis ad late- ra maioribus, per inguinaet hypochondriacre- berrimis confperfum: palmanmipollex divari- catus : plancarum callus ad metatarfum utrin- que prominulus. Haec eitinotitia a Cel. Pal' las profecta Itinerarii I. 453 no. iC quam iam fupra cum viridi bufone comparavi.

ILVI, ^efp e r tinu s,

Macul^ inter oculos transverfa pofterius hicruri

aldsque ohlique ah oculis ad nares ^ corpore

Jupra ci?iereo , maculis longitudinalihus fuh^

conjhiciitihus fufcis^ viridi variantihus vario,

fiihfus cdbido cinerafcentc uicjuinato*

Habitat in Sibiria cinereimagnitudino, for- nia efculentae, at aegre faiiens: caputbreve: corpus fapra papillis fubverrucolis confper- fum. ' -

P Hae?

Hnec notitia debetur eidem e^rre^io viro IbiJein no, i^. _

JCVII, Bidihundus,

Cprpore fupra cbiereo fujco iiiaculato , linea dorfali Jlava vel fuimiKi^i\,fuhius alhido glciT_ hrOy chniihus Jnjcis lacteo- macidcitis,

Fliivios Wo]s:am et Ural verfus mare Cafpium habitat, in liccnm nunquam egrefTuSy matimus, nt femilil^ram pondere aequet; vox- vefpertina caciiinni af-mula : forma tempora- riae, fed ialior et brevior: Caput latumplagio- plateum, palpebra fuperior convexa poris ad- fperfa, ut dorfum : laterum verrucae obfole- tae : palmarum polle^x divaricatus, bafi craOus,* indice reliquis breviote: artus pofteriores fub- fafciati : planlae callo inlerno accedcnte fub- hexadactvlae, diaitis fubtus ad arirculos vcr- ruca notatis. llaec CeL Pallas 1. c. no. 14,

Xrill. A r u n c o.

Rana teniporaria' Uiaior, p«ieneeiusdcm co- loris, curpore verrucoio, p?*dil)us onmibuspal- malis: aquas ChlieAfes habitat, auctore Muli- na hiilor. Chilcniis \k 190 veriionis germa- nicae, Araucanis Genco audit.

XIX,

- 227

XIX. TJinul

Bnna erculeTita nmUo minor, fornia tanien fere liniilis, cnte llavn, vernicofa, p.odibuspal- matis menibrina anii,nltiore, iiaijitfit.aquai) Chi- icnres, eodeni Moiuia anclore 1. c.

BTurenm Huttuini no. 12:0. noniinat ra- nam papilloram, totam flavefceniem , nigro maculatam, et in dorfo toto papillis exafj^era- tam; qnaeritqne nnm Sebae ibid. fig. 9 ? an tab* 73 fjg. I. 2? .

XX, pLiiheta,

1'linii locns elt 32 fect. ig, Swit qiiae in veprihus tajituin vivitnt , ranae ^ oh id ruheta' runi nomine , ut dixitnus , quas Graed pJiry" 710S vocant , grandijfirnae cunctaruin ^ genii- nis veluli cornihus^ -jjlenac venejiciorwn. 3Ii* ra de Jus certatiin tradunt ctuctores, Locus al- ter erat libro Q fect. 45, Hanae quoque ruheLcie^ quaruni et interraet in Jmnwrevita^-pluriniis re- I ertaeniedicaminihus^ deponere ea quoiidie ac re* fmnere a poftu dicuntur, venena taniuiti fanper

jxhx

-rrfiimir'"''' '

fihi rejcrvantcs. . Ex quo loco piiore collectaai olini farpicioTiem de rana coriiuta Liimaei et proporitani ad Nicandri Alexipharmaca p. 277 riiinc ipTe improbo. Cornutaenini rana Ame- ricae indioena ad jgenus aliud pertinet. Cor- nuuni foecies in xubelis annotata a Plinio in iiullam earum fpecieruni quadrat , quas hucusque cognitas habemus ranas : nec reli- qua conveniunt deinceps narranda* Obfidere alvearia, apcsqiie fulHatu (0uy«) evocatas devo- rare rubetas narrat Ariitotelcs h, a. 9, 40. et ex eo Plinius 11 fect. ig/ Bufonem ore aper- to afTideritem alveari quafi vi magica apes in fauces attrahere affirmat Aliireii in Actis StoK- holm. Voh ,^B ^59' Ipfam etiam ranarii apibus iiiFidiari tefiatur llagftroeiii dc Apiuui culturaSiiecicaHolmiae 1775, ranam addit va* 11 uriicis pleno reccntibus indiian) inluuiefcc^ re et i^oft paucos diei^ emori» Aclianus h. 17, 12 rubetae C '^^-•■^••^O genus cife aitpotu et vi« fu noxium^ conlritae enim fariguinem vino vel alicui potioiii admifium ilatim ir^Cilicerc;;

vei

- 229

voT fi ncrltcr hominem nrpicienlem contra in- tueatur aLqiie airio!: (/.«•>» qpu<r>)ft« s/x^rvtJjj:) colorem

honiinis corpoii induci incle pallictum, qui poil paitcos dies abcat* Vides afrlatum rube- tae (<05>uv;;i et (^■^iv.^) tribui: vomitum non afila- tum vocat idcni Aelianus 9, 11.; verumLucia* nus 7 p. 261 iuxta pluynos nomlnat phyfalos ab afllatu proprie dictos. Halitum etafflatum v^nenattim^ -nibetae refpexit Aicipiiron in Frag- mento IV EpiRoIae nuper edito p. 220. Afri- cani Cteftipoft Mathematicos graecos editi in- ter animalia venenata, aquis hoftium inficien- dis apta, nominant p. 505 oC?/v, r«v (^vc«yov yj (^i- #«? -r;rA/zt«j, quas poltremas equidem ignoro : ibi- ^*l:em p.- £79 in fmialiufu fcriptor pc^r^axov -av s=»- ti^:r/,v, cp?'wv9v t^i i'xrj id e5 , ranam arboream, ru- 'betam et echin, nominat»

Poftremo locQ ponam notitiam Aetii, medi- ci giaeci ex libri Alexipharmacorum cap. 3^ traductam et ex verbis graecis vulgatis olimin

ar.notatione ad Nicandri Alexiph. p. 274» -75

con-

2-0 ~

converfain, quam Laurentius male ad bufo- jiem fufcum lioefelii referri voluit p. 124.

J:

Phrynos geuus eft ratiae, quae poftea quani •exlacuitri vita ad terreilrem tranlxit, phrynos feu rubeta vocatur, |tatura non cedit teltiuiini parvae : terga exafperat , et aere inRata iritu- mefcit audax beltia; hoftem enim faltibus iui- petit, raro mordens ; contra afHatu nocet ve- nenato .proximis. riura omitio, quae de be- ftia hac narrantur, folam utilitatem fecutus. Ouod rubeta vitam aquaticam cum terreltriper- tnutare dicitur a Plinio et Aetio,..partim fal- fum, partim verum elt, Coitus enim .et prq- creationis delideriuiii aenera ranarum omnia ad aquas congregare folex

XXL Rufus,

Adultum pondere libiam excedere, colore teftaceo faturato cffe, iratum intumefcere, af- furgere et coaxare refcrl Bartram Itinerarii AmCric. p. 267 verf. germanicae, qui plures

fepten-

-^- £ 3 (

fepUnitrioualis ,4^K-ricaG ranas p, -i^C^^ ::.([^ nojiiiTKU, riuliis tamcii cornovi.s notis ceilis

XXII, Arhor eus.

In Aniericae eiusflem fcptentrionalis arbo- rum tnnicis cortici limillimus colore aflhae- rcre et in rimis latere, parvus, maxillis eion- gatis , voce alta Jiluculum verpertinum et matutinumperitrepere, et tempeftates (.|uaii pro- vocare clicitur. Yide Britanni Itinerarium ex- ceptum in rromtuario phyiico Lichtenbergii Vol III. P. III. p. 77»

XXT7I. Sicnnenfis.

S/amenres in cibo aflTumere bufonum ali- quam fpeciem a clamore altiilimo et moleftilTi- mo Iluhan vocatum, tetrum, rotundum, capi- te cum corpore confuib,narrat Turpin Iliftoire civlle et naturelle de Siaui I p. 2^6- Chinenfes

item

532

item bufones in cibo amare, traditum a miiltis ita interpretaUir Bradleius (Account p. 165), ut ab ignaris formam ranarum et bufonum per- tnutatam fuilTe dicat.

A m p h i b i o r u m

. Claffis Ordinis Quarti Serpentium

G e 11 u s IL H y d r u s.

Characteres senerici.

&'

Corpus anterius teres, gracile, Jenjim crafjejcib et in

caudam ancipiiem vel comprejjam utrinqne ex*

€urrit. Genus novum praecedenti Ju'-

guium eognatum»

r-

^ j: O

235

ik

i- rimus Linntieiis pnaiam lueciem et alteram jLo.rMufeo Friderici Adolp|u, yifam dercripiit, prjorem etiam pirixit, Cc-.d: propter fquamaram, ye^tValium.formam, alteram ad Colubros, alte,'^. ram ad Angues, retulit. Symbolas ad ge^ nus hoc illultrandum .d^i^^ie Vosmaer et nu^ perrime Ruirel contulerunt.

c >

Antiquitati graecae genus hoc ferpentum notillinnmi fuifTp, ar^uit locus anon ymi fcripto* ria excerptus ab Aeliano ci. i6, ,<i qui 7na?-^, inquit, Indicuin gi^^iit liydros jjlanis caudisj o;ignunt etiam paludes Jiydros nmopinws: ge^ nus taiiien hoc jnarinuin ferratos T/iagis dentes fuani morjuin venenatwn haher.e videtur. QuQ quidtm teitimonio nihil vel difertius vel ad naturam ferpentum decLu^^ndum aptius repe- riii potefc! Idem lo, qa ex Cteha refeit fer^ pcntes fiuvii .Avgadae in provincia Sittacene nigros, capitc albo, longitudiiia cubitoirum

qua.

c

236

quatnor, qui interdiu latenfies fub aqua no- ctu aquantibns aut liutea lavantibus morfum letalem inferant. Verum funt praeterea tres Arriani loci in Periplo niaris Erytbraei de eo- dern hoc genere in Edidone Hudfoni p* 22.23 et 31. Primus mentionem ofiiifluviiSinthi fa- ci^:, cuius viciniam ex alto venientibus pelago jiautis nunciari ait auctor ab occurrentibus colubris quibusdam ; Yocm eos Graas, Alter ^e linu Barake cuin feptem infulis docet, quem ^lc pelago advenientibus occurrentes indicare ct colubros praegrandes etnigros; in regio- Tiibus infequerltibus cosdem reperiri minores, virides et aureos. Tertius locus hos vicini li- toris nuncios nigros, oculis fanguineis, dra- 6bnibus breviores , verum iimiies capite de- fcribit* Notidam ipfam primum a fociis Ale- xandri proditam fuiife arguas ex Plinio 6 fect, 26, ubi ex Oneficrito refert, quae illi per liiium Ferficum cum Nearcho vecto acciderant: //7- fulaey inquit, lY jairi iii Jinu ante Perfida: circa has hydri marini viccnwncuhltoruin ctd'- natantes terruere clafjein, Quae repetiit Mar- tianus Capella libro 6, Ouos vero aliis in lo- cis Plinius commemoravit hydros et enhydri- das, ii plane mihi ignoti ad aliud genus per- tinere videntur*

Ser-

" 237

Serpentium aquaticonim geniis Ariltoteles h. a. 2, 14 ita (lofcribit. Serpentiim, inquit, alii terreflres, ])auci aliquot aquatici, in dul- cibus aquis de^entes : Sunt etiam marini, ter- reiiribus forma limiles , praeterquam quod caput congro magis limile habent, Ge- nera maiinorum ferpentium multa et varii co- loris funt: omnes oxtra profundos pelagi gur- gites vcrfari folent. Poftea Aelianus h, a. 12, 15 hydrum ut ranarum hoitem nominavit: al- tero vero loco , fupra iam poiito, hicullres et marinos hydros diliinxit» Aririot.cles caput cin^ro fimile inteliio:i voluiife videtur oblon- gum, depreffum et pLinum. Nicander enim, iibi dryinam ait chelydrum etiam et hydrum vocari, verfu Tiieriacorum 420 caput hydro limile «otsS?,- vocat, id efl: pLinuoi et aequale, ut rectc Scholia graeca interpretantur : male enim Eutecnii paraplirails capur. afperius ha- bet. Ciierfydrum etiam Nicandri 55^ verfii et jeqcf. Tlieriacorum defcriptum alii liydrum ap- pellarunt. Quam ab Hercule occifam et inter iidera receptam Kydram vocat Aratus Pliae-» iicju, 444 et 519 Hydrum interpn^s Germa- nicus Caefar dixit. Euphorion in Scholiis od Arati Pliaenomen. 519 hydram tajiquam vene- natiiTimam beftiam pingit verbis fabulam fa-

pien-

2^8 —.«^

piciuibns. .Acliaiius h* a. g, 13 hydrae in ma- ri Corcyiaco nieminit, qnae converla retro pcrieqiierjteni haiitu repellat. Sed hae noti- liae, qiianquam nihil lucis hiltoriae hydrorura addunt, ]»ro['ter nominis rimilitudineni , et nfe quis- ](;; tor an tiquitatis ignariis eadem con- turbaretur, erant repctendac.

Species. ^

/. C oluh r i 11 u s.

Scvhs vei^traUhiiS iiilesiris caudaJihns divi/is co- ■' luhrvui reffrt plinuheus , jc.jCiis uruniieis corpus cifigeritihus.

Exeniplar collectionis Lampianae dum cortiparabam cum deicriptione et pictiira Lin- naei pofita in Mufeo Frid. AdoJphi j p. 31 tab. 16 ^i^. 1 cum i^omine Coluhri laticaudnti, haec annotanda cenfui. Ante octilos fcutula capitis ndfunt 7 , quorum 2 poi1: o. nafalia lata, dcinceps 5, quorum uniun utrinque orbitam claudif ; poftea 5 inter oculos, et n in fronte; in finht et faucibus feries 11 transverfae fqua- manun aeqrialimn, fere rhomboidcanim; fcu- la ventralia fatis angulta; fquamae corporis

hae-

259

lacves, rhumboideae, aequales , nifi quofl in maxiaia auci|)iLis caaciae parte hexa^onae fuiit, quas Linnaei piclura fere rorundas habet. Co- lorem pluuibenni iafciae tufcae dillingnunt, ia ventre an^uliiores. Scutum anale divifnm acuitur j ventralia 220, caudae fcuta divifa et per 45 paria digeita J extrema cauda rotundo fcuto concluditur, In maxilla fuperiore ex- teriore dentem mobilem iiTmm,in altero latere duos reperi, praeterea ipliiis maxillae vel alius geueris dentium notitiam aut fenfimi perten- tando non accepi; contra interioris maxiiiae dentes perfentiscebam. LinnaeuS fcuta ven- tralia in duobus exemplis 222;, caudalium in uno 42 in altero 33 paria numeravit: teliim niinutum, utrinque uniim, mobile, dentes ceteros parvos. Cepede tela in exemplo noi^ fatis integro a.2nofcere non potuit, quae jain aniea in fuo vidiiie teiiatur ijritannus Gray. L.aurenii hatlcaudain (cutalain appellavit p. 1-09, alteram fpcciem cum nomine ii/ibricatae' nefcio unde addidit; nam Liiinaeum vir do- tlus fruftra anlejiatiir, In Diirertatione 1, quae. lyinjeuni Naturaliuni Acadeniiae UpfalienJiS delcnbit, praeiide Thunbergio anno i7o7 pro- polita p. II coiubri laticaudati exemplum de- tcribitur cauda obtuia, parum compreiTa, fab-

tus

^|0 ■■

tus 32 fciitelloriim paribus tecta, ventris fcu- tis QiG f corpore aequali.

II. F afc iatu s^

Corpus fplendide mgruin fafciis flavidis ciiigi' lur, caudae ancipitis lextrejnur/i fquania tri- ^ona utrincjue tcctum in mediuln apiccm ex- curvit.

Caput fapernefcutis QUtln colubro riotrice tectum , fed nafalia maiora nares aliiores foli- to habeut; niaxilla fuperiorobtii fa, paulolon- nior iTiferiore; inutroaue laLere de:aLem maio- rem, cnrvmu, vagina conditum, fed immobilem vidi,reliqaos iri maxilla iiitcriore atque inferio- ^ re perfendfcere tantum licuit tenLindo. Incifa ani re^io nulla oiHum pubis vei pedani vefti- gia oftendit fcrulanti. In rnaximo exemplo- rum 4 Blochianoruni genitale masculum exlta- bat inaequale, arenulis impactis ; verum afpe- ritates eius videre nullas equidem potui. Oninium maximum exemplum in Mufeo Ic- neniis Univerfitatis primum utrinque dentem maxillae fuperioris et exterioris multum ab api- ce remotum, multoque longiorcm et crafiio- reru quaui ceteros eiusdem et interioris maxil-

lae

lae oftentabat; inferioiis clentes omnes erant acquales; anus rima in lon^itadinem ducta paiebat.

Minutum exempluni Surlnamo allatum in Murco Fr. AdG]j)hi 2 p. 45 non fati^ acciirate delcripiit l.iunaeus, noniine yjn^uis laticau- dac ap:ool3lo. Ouem deiude Auclor Mufei Lincluani cum hoc Liniiaeano comparavit, efi: is quidem ex anguium £?enere, UiA fpecies plane diverri qucd outopila me docuit» Co- lorem capitis varium gerebat ingens exemplum. Mufei Barhyenfis,

Hanc eandem fpeciempinxit, fed non fatis accurate defcripfit Vosmaer in Monographia Amftelodami anno 177/f edita ^i^. 2. Cum altera, ibidempicta, mare Indicum et litora fre- quentare dicitur.

Eandem in litore mar's Indici captam de- fcripdt accuratius Buirel p. ^9, imlla dentium diverfitate annotata, et pLUxit in tabulaXLIV. Ahicrem fed ad mordendum non promlum, aquae marinae valis inditum mox c xfpirantem vidit RufTel, qui nomen orae Corumandel fa- miliare TcULa- Na/n appofuit.

54* '" "''" '""'"

77/. Bicolor.

Capite ohlon^o , corporc fupra nigro , infra flavido , cauda ancipite maculofa^

HaTiC fpecJem iam olim defcriplit et pinxit Seba II tab. 77 fig. i,c]iiamnotitiam compara- vit cleindc Vosmacr in Moriographia antea iam laudata , ubi figura prima eandem hanc fpe- ciem pictani exhibet. Cvim nomiue pJaturos a Forltero acceptum inter Angues retulitGme- liniana Syflematis Linnaeani Editio; ,inte- gram defcriptionem a Forftero communicatam habui , ubi dentium nulla diverhtas annota- turj verum fatis memorabile duco, colubrum hunc in }nari alluente infulam Otahaitee ha~ bitantem etiam in cibiim incolis ccdere, et Etoona ^ tx')re appellari. Poftremus fpeciem hanc acciirate inter Angues defcriplit Ruffel p. 47 et pinxit in tabula 41. Litori raro appro- pinquare et pifoUoribus formidabilem beiiiam lub nomine Nalla UuihlainUiJi Pai/i iraditliuf- fel, etii telo venenifero lion inftructam, In exemplo Jjlockiano rictum fatis amplum, in pollica patte rimam furfum ductamctcurvatam vidi* os iniermaxiliare unumaderat,'ut in An- guibus et Elopibus, non gominum, ut in Co- lubris.

a43

If^, Gtaniilatus,

CorporeJcaliiOf fuligiiwfoy fafciis alhis invenr trc htioribus cincto, ^

Exempliim Lanipianuin corjDoris rqiiamas miiuitas, non imbricatini fed ii"illatini po- fitas , rotiindas habct, quarmn carina fenlini veifiis ventrem magis elevatur, et per medi* iini ventrem et caudam futuram exltantem a- fperrimam efringit. Caput fuperne planum, latum, fquamulis ufc et inferne tectum, ab cinteiiora partG velut abfcilTum; maxilla fupe- fior medi^4 excira,.inferior paulo brevior et la- tior, media iinuata, ut fuperiori excifae infe- rioris media pars indi poilit; praeterea oITiCu- la duo inferioris laxa niembrana a parte ante- iiore iuncta faciunt, ut maiorem in modum dilatari pollit maxilla haec quam alias : Oculi parvi^ pares narium foraminibus, in eademal- titudine et linea fitis; maxilla fuperior duplex utrinque dentes minutos, quales etiam inferior, Serebat; ante larv^n^rem lint>-uam brevem et integram, non divifam, videre mihi vifus fum. Corpus anterius gracillimum verfus medium craffefcit ; iteruni tamen verfus caudamgra cilefcit, comprimitur etexcurrittandemin cau- damfere cultrifQrmem, parte fuperiore crailio-

rc.

H^

inawiii /

re.Longituclototiuscorporispedes duos fupera- bat, caudae zi pollices aequabat. Species aiTmis Acrochordo Hornlteddano.

Novam fpeciem ex integris cum capite et cauda exuviis Indici ferpentis a lohnio ad Blo- chiuni nieum transmiiEs cognitam nunc omit- to, donec certior aliunde notitia mihi allata fuerit,

f^. Cafpius^

Dojji maculis iiigris orhiculatis t cauda nigri" cante mucrone geniino, uno fupra alterura pojito , tenninata.

Habitat in Rhymno fluvio et mari Cafpio, in terram nunquam egreditur, fere tripedalis, forma anguis, capite parvo , oculorum parvo- rum circulo flavo, dentibus natricis, lingua ni^ra: dorli ex oli\Mceo cinerei maculis ni£:;ris orbiculatis per quatuor feries in quincuncem dirpolitis: cervicis utrinque ad occiput fafcia in anguluni co.nilueiite, interieclis duabus ma- culis oblongi^ nigricantibus, abdomine fla- vefcente et nioricante tcirelLito^ cauola fere to- ta nigricante, mucrone gemino minutifiimOy uno fupra alterum , terminata, - Scuta veja^tris

i5o,fcutella66annotavitPal3flsItlner: I p. 455 no, iQ- Ante aniim fquamae 4 adfunt.

/^/. Enhydris,

Corpus fupra caeruleum ^ ventrem et caudain^ utrinque coinprcjjam et fupra carinatam^ ex flavo alhicantes media linea caerulca dividit,

Hunc in palucle captum eadem macliina, qua capi folent anguillae, ct fub nomine In- dico Mutta Pam, yflly Pam defcriptum pinxit RuITel tab. 30. Capite parvo, ovali , obtufo, deprelTo , parum latiore quam collum, fcutis 10 tecto; quorum duo primanares perfonint: fequitur deinceps unicum ovatum : alterum poftea par rotimdum: intermedium fcutiforme acuminatum, orbitalia utrinque conica, fron- talia poftrema femicordata : rictu mediocri^, niaxillis ferme aequalibus, dentibus parvis nd- ^tricis, oculis magnis, ovalibus, naribus- parvis, fibi proximis, corporis teretis fquamis oralibus ciliatis, verfus ventrem vero rotundis,. imbri- cati longitudo 1 p. §. poll. crallitudo maxima 2I poll. color faturate caeruleus, tres fquama- rum ferles iuxta ventrem, et feuta ipfa numera 159, ex flavo albicant. Media ea et feutella, quonua paria funt 52, linea caerulea dirimit :

cauda

H6

■MW

cauda valde parva et brevis, mucrone acutQ terminata , utrinque comprelTa, fupra carinata congenQj&em Hydrorum argaere videtur*

VII* RyjicJiops.

Oculi parvifVerticaleSy circulo fquamulnruin tri- gonaruni inclufi, in roftro fiti^nares /ibiproxi- inae^ minutiffiinae^ prope apicem roftrif cciuda

hrevis,

. , ■■)

Caput parum latius collo, parvum, fupra

parum convexum, utrinque comprelTum, in

roftrum breve et obtufum protractimi , in quo

oculi verticales, parvi, rotundi protuberanteij,

circulo fquamularum trigonarum incluli , cum

haribus minutilRmis, libi proximis, verticali-

bus prope apicem ipfum roltri litis : roflrum

fquamis parvis polynlorphis tectum, reliquum

caput fquamis parvis rotundatis carxnatis:

rictus mediocris , maxillae fere aequales, den-

t€8 parvi, denli, quales natricum : corporis

cralli, teretis fquamis magnis , latis, ovalibus,

itnbricati, longitudo 3 p. 4i poll. crailitudo

maxima 4^ poU. cauda brevis, 5 pollices longa,

parumper compreffa, et in apicem obtufum at-

tenuata, fubtus fcutellorum paribus 59 tecta:

fcuta funt 144, Color capitis ex parte fere lii-

ger, trunciis cum cauda obfcure grirens: gula et venter ciini caucla faturate flava. Ilunc fub riouiii^e Ilariih Bokadain miiruni pinxit liulTel tal). 17. Aquas habitare i^erfuarlent niilii no- tae corporis plures, quas cum praecedente ha- bet coruuiunes.

VIIT. Pifcator.

OcuJl jnagni anterioreSf corpus tereSy crajfuin, inaculis rotundis in fcries ohliquas diii^efiis, et lineis eitris inviceni iujictis , varium^ cauda leviter carinatn.

Caput collolatius, depreffum, ovnle, utrin- que comprefium : fcutorum par primum inteir nares parvas , prope apicem roflri fitas,^ par- vum, trigonum, proximuni paulo maius, qua- dratuui : intermedium fcutiforme acumina- tum , orbitalia fere ovalia , frontalia magna cordiformia cuni lamina angufla utrinque : rictus amplus, maxilla inferior brevior, den- tes parvi, crebri, qualcs natricum : ocuTi late- tales, anteriores, magni : corpus leres, cral- fum, fquamis ovalibus, in dorfo carinatis, pev latera laevibus , imbricatuin : fcries iBlima utrinque maiorum et fere rotundarum fqua- marum : longitudo 2 p. 92 poll, cralRtudo

max:ima

243 ""

niaxima ^f poll. cauda 1 1 pollices longa, levi- ter carinata, fenlim in miicronem acutum atte- nuatur. Color capitis obfcurior : polt oculos utrinque binae ftriae impares atrae, interiecta macula flavicante ; colli, trunci caudaeque co- lor ex flavo fufcus, maculis crebris rotundis,in feries obliquas digeftis, et lineis atris invicem iunctis, varius, quibus interiectae visuntur fqua- mae aliquot coloris dilute flavi ; in cauda ma- culae nullis lineis iibi iunguntur invicem, in ex- trema tandem evanidae. Scuta i52cumfcutello- rum paribus go ex llavo albicant, Pictura, a RuITelio in tabella 35 propolita, fquamas ifias coloris dilute flavi non habet^ fed apparent ra- rae maculae albae, a tribus fquamis albis con- iimctis formatae.

Habitat terras paluftres , hinc ab Indiae orientaiis fub nomine NlJdi Koeahat {Kualiat) incolis annumeratur aquaticis colubris; agilis, capite erecto inct^dens : irritata ne libilo quidem minitabatur , fed pifcem fatis magnum evo- mebat.

/X.

5149 /X. Paluftrls.

Caucla tcrete , conica , aculeo terjninata, corpo- ris teretis fquarjiis ohlon^is ovatis carinatis, dorji et lateruin inacuUs rhombeis, denfs, fufcis, inedlo nigris,

Habitat campos humidos et paludum pifci- narumque oras, pictus a RulTelio in tab. 20, ab incolis Indiae orientalis Paragudu nominatur. Caput coUo latius, oblongum, ovale, depref- fum, utrinque comprefTum, fcutis irregulari- bus tectum. Par prinium inter nares, prope apicem roltri iitas, parvum, oblongum, cur- vum, anterius rotundatum ; proximum forma burfae: intermedium oblongum quadratum, in acumen excurrens ; orbitalia utrinque coni truncati figuram habent: frontalia fere cordi- formia, tnaxima: lincipitis laminae pli;res par- vae. Rictus amplus, maxillaefereaequales, den- tes parvi, crebri,qualesnatricis: oculifereova- les protuberant : trunci teretis, fquamis oblon- gis,ovalibus, carinatis imbricati, longitudo 2 p. 2 poU. in exeniplo picto a RuITelio , fcd multo maior in aliis: cauda 5^ poll, longa, teres, co- nica in mucronem acutum exit. Color ex flavo fufcus : dorii etlaterum maculae crebraerhom- beae, fufcae, nigro cinctae, verfus caudaut

i5b -

cvanidae: cauda rupra imiiiacula^a , jnfra- ex rufo albicat , fcutellorLini paribus 49 lecta : fcuta 140 unionum colore fplendent tincta. Pictara oculos tcftaceos, pupillamni- gram oitendit. Color ipfe cuni maculis capi- tisque fquamis fimilitudiuis cum antecedentc multum habere mihi- Videtnr ; quanquam illc '€^iput iatias gerit, hinc et ob vitam in humi- ' do traftsacram ^d hoc genus refertur ambi- guuHi. . ^

TJltimo loco commorandus venit hydrus -^b Jo. Hermano in Commentario tabulae AfFi- nit. p. 269 cum angue platuro et laticaudato Linnaei comparatus, ied fpecie feparatus; cu- ius haec elt notatio: Crajjitudo inhibfd digiti: pede vixloiigior: cauda loiigitudiuc pollicis, fe- riebus fquainarwn ^j , ahdouimis fquainas nU' vierare non datur, Caput ovatuin , loiia^um; colluin conftrictmn, ahdomen carinatmn, cau- da CdJnpreJfiJfinia ; color fordide alhus, fafcia lata dorfcdi nigra , inargivie repando , fnwhus tanto profundiorihus et propiorihus, quanto ma^ gis caudae accedunt.

Aiicta^

«51

Auctariuin ad hiftoriam Salaman-

drarum.

J-j-aec pofiqiiam fcripferam et in officinamfor- niis metallicis ex]>rimencla trartsmiferam, Be- ^ rolini apud amicillimiim Blochium illudipfuni folium Parifienfe nactus fum, unde excerptarn notitiam in Ephemeride literaria lenenfi lege- ram. Video nunc Gallum Latreille quae- dam aliter retulilTe et deFiniiire ac putavc- ram. Igitur operae mihi pretium facturus efle videor, fiomnem notiam ipfis verbisaucto- ris transtulero huc ex dicto folio Bullctin dcs Sciences par In Societe Philoinaiiqiie. Paris thennidor an i, de la repuhlique, (Aout ijfjj) No. 5. p. 53.

Uauteiir apres avoir ohfervd avec foin les differentes Salaiaandres de ce pays, dans lcs

chau'

25*

ehangemens qu' elles fuhijjenb par Vagdy ou dans ceux qu'elles doivent au fexe, et s'etre appuye' de Vaiiatoiniey etahlit trois ejpeces et plusieurs vctrietes , favoir:

I. Ln Salamandre terreftre a 4 doigts aux pat^ te: aiiterieureSy 5 aux pofterieures ; a queue ar^ rondie courte^ a corps clwgrine noir en deffus avec deux handes jaunes dorfaleSy longitudina^ leSf interrompues 'y livide et tachete de jaune pd^ le en deffous, La queue eft plus courte que le corps ; elle peut faire jaillir ci une affez i^rande diftcmce Vhumeur laiteufe qui tranfude de fon corps,

fi. La Salamandre des niarais (Lac* paluftris Linn. Sal. a queue plate Lacepede) a 4 doigts aux mittes de devant, 5 cmx pofterieurcs , a queue tres comprimeey moyetmCy avec une raie hlanche de chaque cote ; a corps cJiagrine, marhre' de verd et de noir en deffus, livide et pointille de hlanc en deffous. C'cft notre phis grande efpece, Sa queue eft presqu' aiiffi longue que le corpSy memhrnneufe ct tranclumte deffus et dejfous: ime crete memhraneufe feftonnee regne le loi ^du dos du mdle.

7 cr

Lt

2/i

OJ

Le C Lntreille n'a janiais trouve cette efpc- ce dafis Veau, et ne lui a fjoint vu d' ouics jne- me dans fapreniicre icunejje ; cllc cft alofs d'un £ris fauve en deffus et fur Ics cotcs, avec une li^ne noire ondee a chaque cote du corps, et fa cjueue n'a point de trancJiant jnenihranCux. L'auteur pense quc ceft ce preniier etat donb Lbine a fait fon laceita vulgavis , du moins celui de la Ire edition du Faima Siiecica. Cette falamandre fe repand dans les chejiiins et dans les alle es lors* que le teinp^ menace depluie, A mesure qu'ellc croitffes couleurs Je reinhrwdffent ; fon corps a deja celles qu'il doit avoir ; le hord inferieur dt fa queue et fon epiiie du dos font d'un rouge d'orange, Daiis ce fecond etat notre falamaii' drea ete conjidereeconinie efpece difiincte et noin," inecpar GmcUn lacerta lacultris; par Laurenti triion cariiifex; ctparDufai, fecoTide efpece de falamandre aq^uatique, Quant d la premie- re efpece de Dufait, et au lac. paluftris de Lm- ne\ c'eft cette efpece gi dans fon dernier etat^ lors qu'elle eft propre u la generation

3. La falamandrepalmipede; d t^doi^tsaux pattes aiiterieures, 5 aux pofterieures ; d queue lon" gue compri?nee, tenninee hrusquement enpointe ; d corps liffe d'un grisverddtreendeflus,TiLarque' 'te de noirdtre^ hlanc cn defTous avec une li^iie

au

2/5^'f ~^

av jnilku jaiwatre, La cnreiie dorfaJe du male eft courte, ohluse et accojiipagjiee de chaque c6- te d'une plus petite. Les doigts font reunis par jme jnanhrane. OeJtIela.ce.Tla. iiqiiatica de.Lin- ne, ec la troilicnie efpece de Dufcdt.' Elld fuhit iiifc inetafnorvrLofc analo^ued celle des ^renouil* les et a dans jon etatdetetard dcsjranges ou hrarcm. chies aux deux cotes du cou; elle ne fort pres^. %uh janiais clcVaUi

In his rnincnie ofFendart, et a cetGronmrvi- roViiin dociornni o]>rervalioiiibus diici t-uent, tacile lcclort^s iTitellirrentes aeliiriiabunt: ve^ Viim ijUe inihi jndiciiim de Joia hac diveriiiate libh funio, fed GalJi polius Dillertallonjeiii in^ tci!;ram expccto, nbi arguinentis fuis difcipli- nam onineni explicatnrum et conlirmaLurnm elTc viruni doctuni exiftimo.

Quod attinet fpeciem AmericanamSalaman- tlra^ in Mujeo 'Hcyeriano a uje vifam et brcviter notatam, non dubilo eandeii: elle defcri])tam'et jiictam aCatesbeo Caro^Inae T. III. p, lo. tab. lo. E TO.,ubi ftellio aqnalicus audit, et Virginiaefof- fas paludesque habitare dicitur. Iconem cum notitia repetiit Galhis Bonaterre tab. 12 fig, 1. A vertice capitis iijsque^ad initium caudae j>er*

dor-

Cj5

dorfiim fumirmm, cumreliqnocorpore fufcum, gemina feries macularum albicanlium, roturi- dnrum confpicir.ur pofita, ilmp]v?;x vero ieriey in fuprema cau<la ad aj)icem usque excurrit, PunclaLam liinc Gallus appellavit,

De falamandra terreftri experimenta a vi- ris doctis antea facta pleraque repetiit C. F, yJ. I\Tu. Lr in Magazin fiir allgemeine Natur- und Thier:i;elchichte Vol. I P. I p. 53 67, qui fejti- vus videri et fcurrilitatis laude cenferi quaui; in explicandis ])haenomenis ingeiiium lectori- bus approbare nialviit.

rabu

arS

Tabularum aere expreirarum inter-

pretatio.

X abulae I Figiira i capnt Ranae Pipa maris nienfe Octobri aTini 1789 difiTecd cum vertre- bris' et OiTe facro magnitudine naturali recidit. Cranium in anteriore parte depreirum ita, ut tota compages, oflibus terjuiniinis compolia/ nujlius fere lit craflitudinis. Occiput fubito in aitum furgit, et procellus occipitales omni- um funt olTa crairiffima ; per lios fecundum lon- gitudinem ducit canalis magnus, cuius fora- nien in uno figurae latere paleL, ad oiriculum unicum auditus , cuius figura et magnitudo namralis exftat in eius figurae altero Jatere. lacet id obliquum, ita ut prior pars rotundata in cnvitate rotimds offea libera haereat; cavi- tas haec ad anteriorem cranii partem vergit, cum in ranis, bufonibus, lacertisqua poft os

com-

257

commuTic maxillare In ])ofiica craTiiI parte ab- fconditai.Uere IWieat. iTilVa nia^iHim foramcn, ciii oppolitum eft ofiiculvim, verfiis aiiterioreni cranii partem paLet aliud, quod acl tubam Eu- rtachiaiiam ducit Tab. II. i^z- 2 a a. Os com- niune maxillare aliam formam nactum, iitum ctiam di\'erfuni liabet; fic et reiiqua cra- nii ofta diverfa ratione formata et coilocata funt, quoniam tota fabrica ad planitiem te- nnilTnnam et laLitndinem expanfa fuit. Den- tiuni veRigium nulium adeit. Omnium igi- tur maxime mirabilis in cranio fabrica auditus cavitatis; longitudo fciiicet canalis ad cere- brum ducentis, figura et litus oilicuii; ductu- nm femicircuiarium, in bufonibus ocuio pa- tentim, iocum reperire in fuperficie externa non potui. Reiiqua, quac iector in fig. I Ta- bulae I et fiii- II Tabuiae II animadvertit, aut cxpiicatione non egent, comparata cum cranio bufonis vuigaris, aut mihi ipli didiciiia funt ad expIicajidum^Fiiiura II inferiorem feu interiorem cranii faciem fiftit.

Columna vertebraiis fimilis fabrica bufo- nlbus et ranis, fed prima et unicacctlii vertebra aut nuiia aut ila cum ]nima dorfiiii coalita , ut futaraa vcftigium nuilum apparcat , ut in bu-

R fo-

258

fonibiis folet. Dorfi aflfunt verleLrae t ciim tolideni procelnbus lateralibiis, qnac/coiiarum vices jrcrunt, qnod omnibus liuius familiae fpcGiebns familiare eft. Sed qni in reliquis ab inido fennm longitiicline deCrefcunt, hic alium ordinem tenent. Frimus procefrus om- niura laliHiums, fed paulo longior q^:am bre- ves; fecundus et tertius longifumi, retrorfuni flexi fine crafiiore; quartus brevis, fme pau- lulum rePiexo ; quintus cum reliquis duobus Hneni antrorfum fiezium habent; -hirquatuor eiusdem fiint longitudinis. Cs facrum enor- mis maitnitudinis efi.; pvaeterea tcnuilnmo of- fe conilat, cum in vuis^aii bufone, ranis et la- certis fit cralTum, fme etiam crafFiore. Sed hic iterum craiTilies in hititudinem tenuemex- panfa fuJL Os caudale, cctera Jimillimum ranino, cum oiTe facro ifa connatum ell, wl fii- perne nullum, inferius autem in inedio ^\;^(i- dem vertebraiis futurae etiam nullum vefiic;i- um fit: adlunt tarnen duo foramina hueralia

nervorum iiineri data, quoruai imum oUi facro proprium* eit, alterum ad os caudale

, pertine!:. A priore eliam fuLura manifefta ob- vliqua ad fmem olTis ficri excurrit, qiiae divi- dit os caudale a facro. Ceterum etiam reii- quae futurae vertebrah^s iere omnes oblitera-

tae-

259

tno r?mt, iit animal actate provectiini fiilire oporteaL Olli» iliaca Fig. 5. Tabulae II parte clinii(iiata anterioie .funt pro ratione latiora et tenuiora, quam in ranis et buFonibus, ubipars prior crada et rotunda eil. Olla diio ilchiaca poilico iine in acunien exeunt, nec ut in ranis

et bufonlLus mar"inem rotundum circa ace-

o

tabulum faciunt; iirrii^u' olla etiam iliaca fme })Oilico ante acetabulum non faciunt iinum taiu profundrim, ut niarainem orbicu.larem tcnuem ante acetabulum periiciant, ut in raiiis et bufonibus; verum ibi iinus inter fmes po- fleriores oilium iliacorum niinus profundus, atque infra (inum totafacies ofiis ante acetabu- lum eit plana , planitie declivi verfus pofterio- va. Faciem externam ifchiacorum cum aceta- bulo ftfiit Fioura 6TabuIae II.

Latiludo offis facri et 'iliacorum videtur facta efle aduium obfletricium maris. Is enim, fublatis in dorfaleni nidum feminae ovis, obver- fo dorfo ipfe vohuatus in ccllulas, puiidere et Jalitudinc corpoi^is comprimit ova,

Os feuioris.non tam curvum, ut in bufone vulgari, et verfus extremitatem anteriorem non rotundum, ut in bufone, fed comprelfum iitrinque, ut aciem ex,curreiitem iri margine

' fu-

a6o

fnperiore et inferiore iifcjue ad caput habeat iii poiitu pedum naturali, Os tibiae futurae \'. Iii2:ium luediuui nullum habet, ut in ranis, bufonibui reliquis ; inferior pars latiilima mar- gines non habet rotundos, fed totum os pla- num marginem etiam planum utrinque habet* igitur quadrangulum apparet; nec caput ita lit in ranis et bufonibus protuberat, ubi cuni fequente olle coniungilur. Yerum pro protu- b.erantia capitis tibiae in pofuca parte iunctu- ram utriusque olus firmant duo oDa craiTa ap- polita et invicem firmiffin.e ligamentis ian- cta, quae apparent in Tig. 5- Haec duo ofTa tamen non mediam iuncturam amplectuuLur, fed verfus marginem fuperioren (in poliLione pedum naturali) appofita funt , et calcanei vi- ces gerere v.. enlur.

Tarfusforma diverfus, ab initio brevior, fen- fim latior fit et totus eft qucadrangulus , inter margines duos cxcavatus p.l foramine ovali perforatus. In ranis vero et bufonibus tarfus e ducbus offibus rotundis quafi fibi iunctis componi videtur, et utroque iine aeque latus in niedio vero contractior efl:. In bufone vui- gari inlcr tarfum et tres interiorcs digitos (poliicem, minimum et medium digitnm) intcr-

iecta

—— 2Cl

iecta fiint in ipfa iunctura ,j ofllcula, ct prac- tcrca cliio faciuiit fcxtuni clif;itum iritinuim, tjueni mulli dicunt. Contra in Pipa nulla oiTa intcr tarium ct cligitos runt interpollta in ip- fa iunctura, lcd infcrias fuppolita funt 6, et quideni 5 maiora et 3 minora , ita tameu, ut diffiti fexti indicium nullum faciant. In rana efculentaRondeletius olla fefamoidea in primo digitorum articuio pedum anteriorum, in om- nibus vero articulis pedum poiLeriorum repe- rilTe fe teftatur. * Metatarfus line anteriore crafiior, in medio cra^TiHimus et latiiTmuis : ex- timi digiti articuli 3, fequentis 4, meciii 5, duo- rum fequentium intimorum 2 ; ideui uumerus in digitis pofierioribus bufonis vulgaris»

Sterni flructura in quibusdam partibus abit diverfa a vulgari* Os longitudinale me- dium deeft plane: ubi duae priorcs alae iun- guntur, additam habent cartilaginem tenuem, latam, unuatam iji medio , quae vulgo decft. Loco carlilaginis enfifornris adeft os, quod feparatim defcribam, plctumFig. 4. Sed anno- tandum, dum olfa dcnudabam, id os non ad- haefijfe iterno , fed membranis et cuti abdo- minalibus adliaerebat, eo tamen litu , ut pars latior verrus anum converfa apparerct; nec

po-

f? jS » nmflwan

,D

poteft aliucl effe, iiili quod cnfiformis cartila- ginis lociim occupat: et vices irerit, Scapulae finit fiircatae et diverfae a viiigari forma, ma- gis ad lacertartim fcapulas accedentes* Osbra- cliii pro refiaua animalis mac;iutudine miTuis lon2Tim et crailimi, quam iii bufone vulsari, longenuTius curvatum, et pro gemina acie, in- fra cap-' t fupcrius eminente, mari^ines exHan- tes rotundiores habet. Formarn monftrat pictura. Os cubiti magis eurvatum eft^ quam in bufone, nec anterius fujco profundo divi- f imi , ut duo olla rotunda iuncta eiTe videan- tur, fed eo in loco planum eft, margine utriii- que acuto: veftigium tamen Iiic divifionls mao^is manifeftum adeft , quod etiam in olfe luci oppolito apparet. Praeterea adeft patel- la manifefla. Oifa carpi 7, unum maximum polygonimi in latere interiore , cuius ad iatus externum duo minora, fed tertium in- ferius magis adhacret. In fecLinda ferie qua- tuor minora , quorum maximum antepenuUi- mum verfus exteriora* Metacarpi olfa in fme non tani craiFa ut metatarfus, totaque offa nuilto graciliora funt, 4 omnino, Externi di^iti articulos 2, ante penultimi itidem 2 ut tertii, intimi 5 numeravi, quibus adhaeret pars extrema aculeatci, Sed pedum anteriorLini

arti-

_ s63

articulos extrcnios agnofcere accurate non li-. cuit, praefraclis pjeriscjue niucronibus.

In buforie vulii^ari prima feiies carpi habet 3 olfa uiaiora polygona ; fecurida fcries os rua":nuin polv.^rouuni et multorum (inuuui,- m cuius latere inteino duo minora utrinnue ad latus digiti intimi, Magnum efl a ])artepofu- ca cavuni, eique fubiacent mininii oiTicula 2, faltem liaamends feu tendinibus dlli^ata,

Stern.i appendicula externam fpcciem gerit, quam Fig\ 4 oitendit; inferior facies a vermi- bus erofa duo loramina acl laiera et plures ii nus monitrabat : hinc eandem pictm^a reddere nolui, quia integram non cenfcbam. Aperta monftrabat ca, quae Figura 10 fiilit.

Finem anteriorem cum foraminlbus variis ollendit Fi2;ura 7. Os minuLum auadjanpiilum et in medio excavatum Figurae Q ioujiiffum eft inter acumina fuperiora duo, eL propendet duo- bus relicjuis angulis converfis deorfum fuper foramen magnum triangulare, Figura 9 fa- ciem internam monflrat rcclinati operculi: in CavitaLe inferiore mufculi iiti fuifTe videntur, qui clitam aperirent et occluderent.

Fiiiura 10 ciilam aijcriam cum duobus olTi- bus inclulislillit; Figura n dextrum osexem-

tum

26 i

tiim, iii qiiatLior eiiis tiibera r.ppajreaBt. Os ipfuni tercs fed noii politum, Iiiperficie contra fca- bra, nec usquam perforatum : ercro "eneratio- iiL fervire non potert, velut os in pene canuni et finiilium animalium. ITfum aliis coniicien- dum reliuquo ciftae, cuius meutionein liucus- que nemo fecille videtur.

a Os huRieri riniRrum eo fitu pictum, in quo pes terrae incumbit, cum animal incedit. b. facics inierior, quae terrae obvertiLur. c, fa- cies inferior, terrae obverfa, cubiti liniltri.

Figura 3 Hernum fitu recto cum pede dex- tro anteriore liitit^

Ia comparandis picturls lectorem memi- iiiire velim , eas a picLore, reddendis peniciili ope pifeium et amphibiorum iiguris exercita- tiOimo, verum arlis incidendarum aereis for- niis picturarum minus perifco, fuifle ita redditas, ut qucm litum quasque partes in defcriptione finiflrum fmiruasque vocavi, dextrum dextras- que, et iic vice verfa intelli^cre oporleat.

d a.

-4

3-

50

.'.7

S?

6j

--4

- ''il

- tf' ■08

- <)5

•'•( -

i-j", -

'.W -

iW-

'W. -

]niit3ti ,.„f„»n Li«riiiii XVIII

l/ll -

- 1^2 -

14-) -

.44 -

lio ~

'!3 -

'33 -

.(,, - noinin

iH ~

~ xifj

- I7t

. 25 corriga aperta

iiltini» fn/iJ

g contriteian

pGBuJtifna T^'l'>{-A«A

y txtrfmam

iQ eliniui , oaart

3 opp-r-i-i. pi/"i<rt» an .lnplc, cpiore

23 ^"«frti ocu/ri yuBnii/if

2* Juperni

10 /-ariit rrt

4 hahitaiiUm inttr arandtntt, «r 20 5. fect. i'^. "" , ' .' 10 EJUoris rt innumeist ' ' Q '— infra l«b!lando ' "-

10 coiticcque

11 nhdopiint!

5 intejtir.um definere 51 exyartioT

quod fupia ajtpptuit 20 «^noi crl Jtnem lihri . g i^tnsiiia piimaet ' *

. 1 j,ap,llinum ' \ ^ *"' ~

.-'a ad <mf.'>i '

- 7 iis<]ue nil cxireHiaTti.' Tota StofiHt ,'' rHetiri» «n met» an oljicjii.i'^ rrjii-iit.i, licot verbJs .itiquoC i, delcnda liio t.'3t, iiipoi,G qii,iin [upra p, 129, leciot 1 iam cpgnoverat. Niiiuerus igitur feqiteiuiuni Spe- XiiriJitcr niut:iiiJus eit, XlII, XIV. XVI. X^ih

TnUl

!W 3 ~

.0.5 23

i»7 »3

'i z

>8 3

3

rnufua

val^e emalhijiint

lihefae Jitum . infiare

cyaiioffdyiildr

tiride .in'«,t ^intlui

mutat, primUm in 10 tranteuntem , onte fuam 7 apertt' f,!!' lagenae vitrum. UnguiuiD

locuni tingulura fignificnre Tolui. I.) cOrpus cinii peJihui ai ejfingcict .

16 (irinotjjti^m t^ cunfieium

liiir

r.s:

^ iQO peuukima afioruni ejto iudiciuxn^ 191 21 Botta

10I

g f If uova

, JQ2 -—10 ^ j^'^^ ^ jifiniavera

196 •— 8 fiijtidofo

i(jf3 •— 10 aihicans diftinguittn

jo6 -—20 contruhituy ; raro

107 -—7 ■pjjtici^i : nia i

10-7 Q ano jemina&

jq7 20 -^ accedit

201 25 Bnjonem 20(5 i5 comparantis

207 5 "— auctiis viemhrana

ao7

IQ __ J[iolandru7?i

.QQ i4 poterat coniparata

2.10 11

■«— Si2 -— 2 r»6jtt

.^ 213 15 ^-' injra flauo

2x|3 17 <?x IVIufeo Edleriano fuh nom.in» mna* marginatac Zj, roniparatuniy ut fupra p. "149. monui

-~ 2j3 -22 pedihus ct coi pus . ■'.^ > % ' varlus

. 225 '4 "" albllSy

.^ nj.'^ 25 -^ ranae efcnlentae,

■-- 2>i 11 -^ excerptunt

. 237 13 ron-ra

, o^Q «- 17 parvos annotavit.

244 4, 5. /j, 7' ^'^'''f^claufiila eiat transfcrenda ad «.v- tremam pagiiuim 250. poitquam Species fequentes quinqa« a me fiieraut ftdiuuci.-ie, qua* fepaiatim ponere nuisx \o- lueram.

, 2^4. -— 9 '^^ Veau

, o/v, . A '•xcurrit. Pitnctatoni

,. Q^j 10 ' patciitium,

253 4 ""^ generihus janiiliare eft.

^fj^ -^ "(}, . vuninta

In PracfntiQne p. Xfft. linca 1. inferf* /. C. F. M*ye' ruvi, Stetr.ini uiaxima cuuv ingenii ei- artiiicii laude Che- Hiiani excolentcm, -r, ^ -r- 9 •-» Sentzeny

- -HP»*" ■■

m^s^t

i m

I '?^.

l^ |!f ^ ,A i# ■*

4. i^ M

^r.M.

'# -^*

^. r OT 'tM

*M

n # ^t # ..i .1 ^> .# ,f i# .if ^ t 4

:\ «t ^

4 es"

^^..r^**'

Uiif 'SMI

m_.it >»j<'

Soo

^. ^ w

Vn

Ki\t>

. ■""■^ ,' ra-li'''

i

lg|L jps|L j|t.-_,| „^ H

i

^^^

3

BPfeBWiM^'- . : .JS-*'- ' '"'^' ''^''*^*^--'>: r-^^^^^^^^a

H'HI W

^^^m ^^^M ^^^M

B H H

:•■■

H H H H

^^^^H I^BBb ^^^^^*

i".

1.

m

HB V'l

■■■

H^V' ^^^^

h

f 1 m #'

iemi^,**iLii

',r;

l^*t

m i *

ti' J

rii

::idi

■:.«fl„

{ i

•4

:1: ![• II

i I

t

1 f

i

» I J^

M I

i t

mmW' m .

mM,

f',.*

f. v.

t. £■ 1'.

i t

i I

*,s

1

rm^''4

H.:%

1 ># 'if

■5; .,# ,3|- :■ '■■ I .^ ',.« >#

-?>■ '.

*

i

'S ^ '^-f ■*•? if' ?f "vf ^t

t

i .

I i i

i/t

j^

i

■'» -«f:

■* -^.•^

iUm

^i.M

« m m .4

f ••,« .f ^4 * ,

-i „. »»

^MM

rA- «I:

K ^t .**

■« ■.«.. '* •* i -M