.., ,, .., Jwm^mkm ml^lm^m m m n m M^^mMmM iir ^ r r r"t %'Mm'm%m n m m mmm mm mm m mmm mm. r -f 1 T rii3r^^«^.i m ^mm^^MWm m 'mmmji i n .^ j^^ r :jr i' ir ir n t it i ^ :i m m » l m ^i m -^ i n :ii ^^ m

. r rf "f r''i t ^,^ i^^ii^^Bji ;«^^^ii «t^^

f r r f jr .^ jr :ii m %MMm m.m § . §MMMmjtm Mm:M M .r r jrjrir mm miMMm mm m m m MjQ^mjrnm r r jnr jr m m mmMM m m m m m mm m.MmMMM - ir fyjUiinMmmmiMMM m mMmJUin mm'

jor M JL* ^ ^ m^KKmWm m m m m m m jni ■irir 'M jrjc ji mp, ,i ji

11 r

^ ^

iiMi^m

.yMa^

-^r-^

iJOr*L:i

^ ":^-

■IFlf #

!»■ i^. |if ^ ^,

^- is' ^ i

:ML.k..MpL,ii..^ '

' *?'■ ?'P^ -^ . ^^'

WiK

w

i' ^ .t' i

^^■:^--t.-i..t

¥"WW

KF^^J^^^^^

t w

# " l^ I* l^- !*■ I J^ . ' ;:^',

n "»■■ ^' jrw % B i^'

*, *^

,r'C^

|.>j

NN^

ii.-^5M^^v„^

l#^

*;-'r^^ii; . r V ^ > f

v^ If^T^. l* 'H % % » g^-,' ^ f -1^., f: >• ?* ^- *"■

i, ,^.. ^. 3^- i^., ^-^

^ ^'^ |< I»- l^ I* f. :

:■ I 'l. ^ f:¥\ %J^' P. '/> ^'^w. y^^f^j

& M i '^■■'''V h % ^ % ^ ^ > l^ 3»r l^. ^ >■> ^^

.. , ,^ 1i-:.mfkl^JJ » ^. ^.^^^,/k.^,^'^,

INSCRIPTIONVM

HISPANIAE CHRISTIANARVM

SVPPLEMENTVM

EDIDIT

AEMILIYS IIUBNER

BEROLINI TYPIS ET IMPENSIS GEORGII REIMERI

MCM

c

SzHg

Sw^jo

X

PRAEFATIO

Post supplementa voluminis inscriptioniim Hispaiiiae Latinamm aevi vetustioris edita annis MDCCCXCII et IMDCCCXCVP) diutius differre nolui quod dudum promisi, scilicet ut christi- anarum quoque certis de causis seorsum ab illis editarum iustum supplementum publici iuris facerem per hos XXVIII annos collectum-). Nani una fere cum inscriptionibus illis vetustiori- bus ab amicis, quos tot nanctus sum in Hispaniis tamque ofticiosos, etiam inonumenta aetatis Visigoticae eorumque quae illam subsecuta sunt temporum continuo subministrabantur. Quodsi titulos temporum illorum recentiorum usque fere ad annum p. C. millesimum et cpiod paulhim excedit in operis appendice comprehensus sum, quamquam ab ipsa antiquitate illi aheni sunt et ad mediam potius quam dicimus aetatem pertinent, eius rei causas ohm exposui. Atque e iudiciis vu'orum doctoriun pubhcc et privatim prolatis, cpiae ad me pervenerunt frequentia, gratum id eis accidisse video. Unde etiam in hoc supplemento appendiceui titulorum recentiorum auxi. Additamenta ad inscriptiones Hispaniae christianas non multa CfUiH aliquot annis postea ad calcem syllogae inscriptionum Britanniae christianarum '') : ea suis locis in Iioi; supplemento repetivi emendatioi"a.

ludices nancta est sylloge niea Hispana christianarum c^uantum scio quattuor tam doctos quam benevolos, Eugenium Bormann Germanum, collegam Vindobonensem et Coi-poris inscriptionum Latinarum voluminis XI editorem"'), Edmundum Le Blant Francogallum, inter christianae anti- quitatis cultores post Rossii mortem diu et natu maximum et auctoritate [^rimarium''), quem diem nuper obiisse octogenarium dolemus, lohannem Wordswoith Britannum, sedis episcopalis Salisburgensis decus et ornamentum''), Thomam Borrett Batavuin'). Quae ad operam emen- dandam illustrandamque viri ilh doctissimi adnotaverunt, eis grato animo usus sum; ut docent adnotationes suis locis infra propositae.

') Supplementum raaius prodiit anno illo P,erolini njnid Oeorgium Reimer (pp. LXI CV, 51" 54*, 781 122-1 cum tabulis geographicis II, fol.), minus apud eundem annos aliliinc tres ex EpUemeridis epigrapliicae voi. VIII p. 351 52G seorsum expressum (pp. 175,8.).

-) Inscriptiones llispaniae cliristianae prodierunt Berolini apud (ieorgiiim Reimer a. JIDCCCLXXI (pp. XVI et 120 cum tabula geograpliica) 4.

^) Quae prodieriint Berolini a. MDCCCLXXVI (pp. XXIV et 102 eum tahulis geogra|iliicis dualnis) 4.

') Iii epliemeride tlieologa Protestantiscke Kirchenzeitunij a. 1872 p. ."3 s.

°) In actis Academiae Parisinae menstruis Journal des Savants a. 1872 p. .'I12ss.

•^) In ephemeride Britanniea the Academy vol. III a. 1872 p. 156ss.

■) In actis Academiae Amstelaedamensis Verslagen en Mededeelincjen, Afd. LeUerlcunde, ser. II toni. II a. 1873 p. 258 ss. Inscriptiones Ilispauiae Christlanae. Suppleincntuni. <l

II

Intei- viros doctos Hispanos Aurelianus Fernandez Guerra academicus Matritensis, defunctus d. VII m. Septenibris a. MDCCCXCIV ut e viris diiobus quibus hanc operam olim dedicavi alter tantum Eduardus Saavedra salvus superstes sit amicis et patriae vitae suae laborem primarium esse voluerat opus grande de antiquitatibus patriae christianis, in quo non solum titulos inscriptos omnes, sed etiam artis monumenta ex aetate illa servata, sarcophagos praesertim operibus anaglyphis ornatos non paucos aliaque eius generis comprehenderat repraesentata arti- ficiose et docte illustrata. Specimina tantum ahquot operis eius edere ei contigit, veluti com- mentarios de sarcophagis trlbus in Hellin et Layos i-epertis, quos in sylhDge splendida Monumentos arquitectonicos de Espaha ilhistravit, et de quai-to quodam Asturicensi, quem primus proposuit dehneatum in altera sylloge Hispana Museo Espariol de Antigiiedades. Praeterea scripta quaedam minora composuit de tituhs Hispanis christianis, quae infra indicavi suis locis. Sed opus ipsum ineditum mansit: siunptus enim ad edendum necessarii, ut Guerra ipse mihi narravit. nimii erant quam quos aut academia historica Matritensis aut ex aerario pubhco ministri regii impendere possent. Quod maxime dolendum est; speramus tamen fore ut labor et industria annorum nnil- torum non prorsus dehtescant, sed ut Hispania aliquando illorum quoque monumentorum ita ut merentur edendorum curam et impensain praestare possit.

E viris aharum gentium doctis unus lohannes Ficker nostras, professor iam Argentora- tensis, monumenta Hispaniae christianae vetusta indagare sibi proposuerat itineribus quibusdam susceptis et specimine uno alterove edito, neque vero adhuc opere ahquo magno complexus est. Enumeravit breviter sarcophagos Hispanos ahquot apud exteros ignotos^) ediditque titulos inscriptos in sarcophagis Caesaraugustano et Astigitano"-). Sarcophagi autem ihi christiani etiamsi insci'ipti- onibus carent plerique, duobus exceptis, propter anaglypha, quibus ornati sunt, pertinent aliqua ratione ad monumenta in hoc meo volumine proposita. Unde enumerationem eorum brevem hic subiungo. Sunt autem lii, secundum ordinem geographicuni hiuus voluminis compositi.

Sarcophatii 1. Emeritensis, quem vidi insertum parieti domus lohannis ahcuius Cantos {calle de Santa

christnn i

Olalla n. 2); memoravit eum post me {Antike Bildwerke in Madrid cet. p. 327) Guerra (ad n. 6). Contra titulus Inscr. Hisp. christ. n. 23, chrismate inscriptus, potest quidem sarcophagi fuisse, sed potius miln visus est aediticium aUquot ornavisse.

2. Augustobrigensis, in (pio est Clu-istus cum apostohs duodecim (infra n. 353).

3. Astigitanus exhibens sacrificium Abraham, Pastorem bonum, Daniel in lacu leonura (infra n. 370).

4. Tuccitanus (bngus m. 2.14, altus 0.61, latus 0.66), saeculi puto quarti, septem Christi actiones repraesentans, resurrectionem Lazari, caeci sanationem, curationem muheris, Petri abne-

') In actii? institiiti arcliaeologici Germanici quod Roniae est, Mittheilungen des romischen archaologischen Insiituts vol. IV 188;» p. 77s.

-) In libro sno die altchristlichen Bildwerke im Museum des Lalerans (Lipsiae 1890 pp. :.'ll cum tabulis II eUima- ginibus quibusdam in textum insertis).

III

gationem. curationeiu paralytici, miraculuni panis et piscium, nuptias Chanae. In operculo mntilo iuxta tabellam sine inscriptione , quam sustinent genii alati duo, a laeva sunt tres iuvenes in fornace Babylonica, a dextra lonas e delphino surgens. Repperit nuper et edidit una cum titulo infra n. 371 Ennnanuel Gomez Moreno Granatensis.

5. Asturicensis postea conversus in sepulcrum regis Adefonsi Magni, item saeculi qaarti quintlve. Exhibet resurrectionem Lazari, Petrum in vincuHs, Mosen ad rupem Horeb, Adara ct Evam. miraculum panis et piscium. assumptionem beatae Virginis. Memorant Ambrosius Moi'aIes in itinere (suo viaje santo p. 178 cum adnotationibus Henrici Florez) et in chronicis I f. 179 v. et Maurus Castella Ferrer historia del Apostol Santiago (IGIO) f 481; ego A^itike Bildtverke p. 343 n. 946. Editus est ab Aureliano Guerra et docte illustratus in Miiseo Esixmol de antigiledades V 1875 p. 587 ss.

6. Yii-ovescae {Briviesca) extare sarcophagum christianum simihbus ut relicpii eius generis anaglyphis oi'natum adnotat Gnerra Monamentos arquitectonicos de Espana fasc. 61. neque vero descripsit accurate. Aliunde non novi.

7. Caesaraugustanus editus Inscr. Hisp. christ. n. 152; cf iiili-u additamenta ad con- ventum Caesaraugustanum (p. 72 supplementi huius).

8. Caesaraugustanns alter in eadem crypta sanctae Engratiae servatus. Repraesentantur Christus curans mulierem. virgo Maria inter Petrum et Pauluiii, Christus et Maria, assumptio beatae virginis adstantibus Paulo et lohanne, Christus cum caeco. nuptiae in Chana, Christus praedicans. A latere dextro Adam et Eva. a laevo Christus cuiu Adam et Eva atque Noah (?) cernuntur. Videtur saeculi esse quarti. Descripsit Fr. Leo Benedictus Marton in Hbro historia del real monasterio de Sanfa Engracia (Caesaraugustae a. 1737) p. 59 ss.

9. Toleti muro portae urbanue quae dicitur Solis inserta sunt fraginenta duo anaglyphi, quae Christum exhibent cum Petro apostolo. Ad sarcophagum pertinere saeculi fortasse quinti adnotavit loh. Ficker Mittheihmgen des romischen arcluhlog. Institnts IV 1889 p. 78.

10. In Layos oppido a Toleto versus meridiem et orientem leiigas duas repertus a. 1654, usque ad a. 1754 servatus in palatio dominorum vlllae, postea translatus Toletum, ubi extat insertus parieti sacristiae ecclesiae Sancti Dominici el Real. longus m. 1.82, altus 0.63, saeculi, ut Guerrae visus est, quarti. Repraesentata sunt resurrectio Lazari, sacriticium Abraham, mira- culum panis et piscium. cena domiiii, Adam et Eva, adoratio magorum. Descripsi ego Antike Bildwerke cet. p. 342 n. 944, edidit Guerra in el Arte en Espaha I 1862 p. 169 et in Monumen- tos arquitectonicos de Esparia p. 2 cf. n. 11.

11. In eodein Layos oppido alter sarcophagus repertus a. 1627, servabatur ibi in aedibus comitum de Mora, postea devectus ad Burguillos oppidum, imde a. 1862 Guerru uiictore trans-

IV

latus est in aedes academiae historicae Matritensis, ubl extat in aula magna. Longus est m. 2.09, altus 0.58, latus 0.70. Repraesentantur resurrectio Lazari, Christus cum caeco, paralyticus sanatus. virgo Mai'ia orans, nuptiae Chanae, sacrificium Abraham, Moses ad rupem Horeb. Edidit, post- quam memoravit Petrus de Rojas comes de Mora historia de Toledo (^Matriti 1G54) p. 227 (inde ego Antike Bildwerke cet. p. 342 ad n. 944), Guerra in Monumentos arquitectonicos de Espana p. 2 cf. n. 11, qui putat saeculi esse quinti.

12. Husillos in regno Castellae veteris extabat sarcophagus in ecclesia, longus pedes Hispanos octo, altus 37,, descriptus ab Ambrosio Morale in itinere suo {riaje santo p. 26), qui pugnam inter Curiatios et Horatios in eo repraesentatam esse putabat. Agnoscitur ex descriptione sacrificium Abraham.

13. Aurgitanus ex Jaen translatus Matritum in museum archaeologicum, in quo repraesen- tata sunt resuiTectio Lazari, pastor cum pecoribus, Christus captivus et Petrus aurem Marci caedens: memoratur a. Joh. Ficker rihn. MittheiJungen \. s. s. p. 78. Saeculi videtur esse quarti quintive.

14. Prope IleUin, urbem a Murcia leugas 2'/j ad viam Romauam in colli Tehno repertus est a. 1834, qui iam servatur Matriti in aedibus academiae liistoricae, scalae nuiro insertus. Longus est m. 2.14, altus 0.57, latus 0.(17: saeculi Guerrae visus est tertii. milii potius quarti. Repraesentantur Moses ad rupem Horeb, Christus cum caeco, apostoli duo versus dextram con- versi, Christus librum legis tenens, apostoU duo conversi versus laevani, baptisma Christi, sacri-. ficium Abraham. Memoratur in actis academiae historicae Matritensis vol. VHI 1852 p. XXIV: edidit et descripsit Aurehanus Guerra in Monumentos arquitectonicos de Espana p. 2: v. I. H. Chr. p. 49 post n. 157.

15. Valentiae, repertus a. ]8(i5 in castello (en el parque de artil/eria), servatus olim in coenobio S. Dominici. nunc in museo provinciali, longus m. 1.93, altus 0.57, latus 0.64 ex lapide albo, quem huscarro dicunt, in viciuia url:)is reperto. Iiiter columnas duas ordinis Corinthii et strigas moi-e solito curvatas chrisma vF est corona laurea cinctum et infra crux Latina, quam dicunt, ornata margaritis, in qua sedent columl)ae duae, in anguUs duo sunt fiores, adstant infra cerva et agnus. Noverat Guerra (cf. supra n. 6); descripserunt et iUustrarunt Rochus Chabas, Franciscus Danvila, losephus Martinez Eloy in ephemeride el Archiro I 188G/87 p. 314. 323. 401. 409 11 1888 p. 129; imaginem lithographam satis accuratam, quam faciendam curavei-unt viri docti de la Gomision provincial de monumentos eo quo inventus est sarcophagus anno, misit Ludovicus Tramoyeres Blasco Valentinus. Quaeritur sitne anaglyphum eiusdem atque sarcophagus aetatis. Is enim sine dubio vetustus est, i. e. saeculi sive IV sive V: anaglyphum diversum est ab eius aetatis operibus.

IG. Tarraconensis muro ecclesiae cathedralis insertus supra portam dextram, eadem con- tinens anaglypha, quae sunt in Gallico apud Le Blant (Jes sarcophages chrefiens de la Gaule p. 63) et in Latei'anensi apud Raphaelem Garrucci (314,5). Memorat Ficker Mittheilungen I. s. s. p. 77 et die altchristlichen Bildwerke des Laterans p. 71.

V

17. TaiTaconensis alter in niuseo cnm inscriptione pagana C. II 4518 = S. 6075; indicat Ficker Mittheilungen 1. s. s. p. 78. Saeculi est quarti.

18. Barcinonensis ex hospitio vetere del Sable translatus in museuni. repraesentans cap- tivitatem Petri, resurrectionem Lazari, sanationem caeci {BuUettino del Instituto archeologico a. 1860 p. 176. Antike Bildwerke cet. p. 282 n. 669), longus m. 2.11, altus 0.57, latus 0.55. Imago non satis accurata est in Antonii Elias de Molins Catalogo del Museo provincial de antigiiedades de- Barcelona (Barcinone 1888) p. 112 n. 871.

19. Gerundensis in ecclesia Sancti Felicis continens eius reliquias. Repraesentata sunt Moses ad rupem Horeb, Christus cum caeco, paralyticus sanatus, mii-acuhmi panis et piscium, resurrectio Lazari. Imago edita est, sed prave exphcata a P. losepho La Canal Espana sagrada XLY 1832 p. 64. Memorat Guei-ra Monumentos arquitectonicos de Espana (supra n. 5). qui putat saecnh esse quarti.

20. lu eadem ecclesia S. Fehcis Gerundae alter sarcophagus est muherem onmtem habens in medio inter ornamenta strigilata, quae vocant, et pastorem bonum. memuratus a Fickero Mittheihmgen\. s. s. p. 77, eiusdeni tere ut n. 19 aetatis.

21. Emporltanus repertus a. 1846 in parietinis oppid , servatus in museo Gerundensi. Insunt Amores quattuor anni tempora repraesentantes et inter eos pastor l)onus: in operculo vindemia vini et olearum. Memoratur a loachimo Botet y Siso noticia historica y arqueologica de Emporion (Matriti 1879) p. 118 et a Fickero Mittheilungen \. s. s. Saecuh videtur quarti esse.

22. Fragmentum sarcopliagi aherius Enqjoriis reperti. in quo intra coronam lauream legnntur ^^^. E loachimi Botet y Siso hliro supra indicato p. 122 Ficker Mittheihmgcn 1. s. s. p. 77,

saeculi eiusdem atque n. 21.

23. Saetabitanus extans ibi (Jativa) in ecclesia eathedrali; ectypum gypseum est Matriti in museo archaeologico. Longus est m. 1.45, latus 0.65, crassus 0.18. Descripsit Perez Bayer in itinere suo manu scripto: edidit unus Villanueva viaje Uterario I p. 4. Anaglyphum obscurum est neque simile eorum, quae in reliquis sarcophagis christianis cernuntur.

Ab Academia Parisiensi inscriptionum doctum ahquem iuvenem M. J. Letaille video adiutum esse. ut sarcophagos christianos Africae etHispaniae colhgeret et photographice exciperet^); neque vero quidquam eius operis adhuc quantuni scio pubhci iuris factum est. Atque haec qui- dem de sarcophagis.

Inter monumenta epigraphica numero circiter CCXXXYI. quae hic aut priuuun omnino Caimina

. christiaua

proponuntur aut ex umbra librorum et ephemeridum, quae paucorum m manus venu-e et a pauci-

') A. Heroii de Villefosse discours du 12. Nov. 1897 (Parisiis 1897 4.) \>. '22.

VI

oribus leoi solent, iani in publicam lucem prodeunt, locuni primariuni occupant carmina epi- o-raphica duodecim. quae e schedis vetustis primus edidit lohannes Baptista de Rossi, antiquitatis christianae universae interpres ckrus, quem post opera magna aut a1)Sohita aut imperfecte reUcta morte praematiu-a his htteris ereptum lugemus. Anthologia Hispana vetusta quam vocavit, saeculd octavo scripta. saeculum unum tantum alterumve ab aetate tituloruni ipsoruni distat <]Uos continet. Carmina vero illa insignia saecuhjrum quinti et sexti ignota manseraut pleraque tam reliquarum nationimi viris doctis, donec a Rossio obUvioni erepta sunt, quam Hispanis ipsis. Tam euim mature putanda sunt interiisse, ut aevo renascentium antiquitatis studiorum nulhus eruditi oculos in se convertere potuissent. Quot eius generis monumenta ecclesias Hispanas ohm iUu- straverint demonstrant cum exempla in sylloge mea antea proposita cjuam quae nova illis accesserunt in hoc supplemento; vehiti fragmentum Salvaterraiuim (n. 355), carmen Hispalense (n. 363) et Tuccitanum (n. 371), fragmentum ex In Puehla del Prior (n. 452), epitaphium Lucenense (n. 455) et Ihberritanum (n. 45G). fragmentum Malacitanum (n. 457). Buechelerus in Anthologiam suani carminum epigraphicorum ex inscriptionibus antea a me editis p(;emata recepit paene omnia, numero viginti: ex eis quae nunc eduntur tria (n. 3SC. 398 = 165. 413).

Anthologiam iUam carminum veterum christianorum Hispanam, descriptam sibi e codice Parisino vetusto a Leopoldo Dehsle viro clarissimo, qui archia publica Galliarum summa cum gloria regit, Rossius edidit integram') atque de syllogis carminum christianorum omnibus egit ijlenissime in operis prooemio, ubi fundamenta iecit historiae studiornm epigraphicorum vmiversae. Anthologia Hispana, servata in codice Parisino Latiuo n. 8093 saec. \TII (v. apud Rossium prooemii caput III § XXX), continet praeter epigrammata quaedam Martini Dumiensis a Sirmondo iam edita (infra n. 379), cpiae redeunt in aliis anthologils, vehiti in codicis Parisini Lat. n. 2832 saec. IX, de quo Rossius dixit aho operis sui loco (p. 2G2), epigrammata illa duodecim, 'excerpta', ut ipsius Rossii verbis utar, 'ex una vel plui-ibus syllogis epigraphicis in Hispania confici coeptis fortasse antequam haec anthologia saeculo octavo exarata est: plerique fuim tituli monumentonun in eam recepti se]jtiuio et octavo saeculo anti(]uio]'es sunt'. Carmina si artem spectas sane laude vix digna sunt paucis exceptis, vehiti u. 361. 3S9, nionstrantque paene eundem ibrmularuin usum, quas Itahae et reliquarum provinciarum adhibere solebant vcl ])oetae vel artitices quadratarii. Etenim Edmundus Le Blant in censura libri mei etiam illiid observavit rectissime. titulos chri- stianos Hispanos in universum non multum differre ab Italicis Gallicis Africanis reli(]uarumc]ue ]irovinciaruni imperii Romani occidentalis. Scilicet testantur easdem ibi (juoqiie in usu fulsse defunctorum designationes, dedicationis formulas, carminum initia et clausulas, abesse etiam ab eis vitae terrestris memoriam paucis exceptis. Ut apjsareat iure Orosium scri]Dsisse verbis elo- t]uentibus, ubi(]ue sibi ]jatriam, ubi(]ue legem et religioneni suam esse, in diversissimis im]3erii Romani provinciis ad Christianos et Romanos Romanum se ct Christianum accedere. iibique inter Romanos Romanum, inter Christianos Christianum se esse (adv. paganos V 2, 1 G). Adnotavit ideni Le Blaut simillimas esse inscriptiones christianas Hispanas Gallicis, inprimis ])i'ovinciae Xarl)onensis scilicet (juae aetate illa ciim Hispania artis vinculis coniuncta erat atque servavisse diutius etiam quani illas symbola et formulas vetustas. (]uae Romae et in Italia antea iam ol)So]evissent.

') In syllogae suae Inscriptionum christianarum urbis Romae vol. II parte priore, (juac sola prudiit Rcnuae a. MDCCCLXXXVllI (pp. LXIX et 53'; fol.). ji. 292 ss. Partem jiosteriorem jierficere ei nou contigit. sed a iliscipulis edetur.

YII

Minim contra est qiiod indlcia. cj^uibus a Catholicis Ariani, Priscillianistae aliique haeretici distingui possint, oninino desunt. Titulus enim lUberritanus (n. 115) restitutus sub Reccaredo, primo Visigotorum rege, qui tideni Arianam reiecit, cum 'sancta tria tabernacula in gloriam trinitatis' aediiicata memoret. tidem proprie catholicam testatur.

Unum tantum prorsus peculiare est in titulis Hispanicis, temporum notationes. De aerae Aera Hispanae origine quam ego olim in suspenso relinquendam duxi quaestio interim denuo tractata '*'^"'"'^ est ab lobanne Heller. iuvene studiis medii aevi historicis dedito, qui paullo postea diem obiit'). . Statuit ille originem eius aerae repetendam esse a cyclo quodam paschali annorum nonaginta quinque, qui in annum a. Chr. trigesimum octavum incideret. Qui apud scriptores, vehiti apud Prosperum, memorantur cycli incipiunt alj anno p. Chr. -16: cyclus igitur paene integer unus huic praecessit apud Hispanos. Annus autem tricesimus octavus propterea visus est electus esse, quia alius nullus extat propior alj eo anno. quo Christus natus est, simulque ita comparatus. ut principium cyclorum occidentalis orientalisque in eum quadret. Auctor vero computationis eius non sine acumine institutae ignoratur. Cum desint testimonia diserta, solutio quaestionis diu ac multum versatae ultra probabilitatem perduci nequit: sed est illa proljabilitas magna solutioque haec prioribus omnibus praeferenda.

Nova lux quaestioni visa est aftluxisse ex annorum indicationibus, (juae titulis quibusdam Latinis aevi vetustioris in regionibus Hi.spaniae septentrionalibus, i. e. Asturiae et Cantabriae, adscriptae sunt^). Scilicet leguntur in titulis illis annorum indicationes hae:

[rt]erfle CL . . . . C. II 5729 = 2707

*anno CCLI 2833''*)

co(ii)s{:ulatii) CCCXVI 5752

CCCXXIIX 2714 = 5732

CCCXXXIIX 2713

aera co(ii)s(idum) CCCLXIII 5G83

co{:n)s{yIah() CCCC 2918

aera CCCCLXXIV 5744

c(onsulatu) CCCCXXCH 5738

Annus igitur antiquissimus in titulis hisce indicatus est CL . . . non plenus. propter auctoris tituli deperditi fidem non satis certam; recentissimus CCCCXXCII (= CCCCLXXXII). Tituli autem omnes propter sermonis formularumque indolem et propter litterarum formas tribuendi sunt necessario saeculis primo ad tei-tium aut quarto fortasse ineunti, recentiores vero nullo modo esse possunt. Appa- ret aeram quae a consulatu consulibusve computatur, cum de consulibus consulatuve alio atque populi Romani cogitari nequeat, repeti onuiino non posse ab indigenis a Romanis in dicionem redactis. Cogitari igitur potest de initio dominationis Romanae in Hispania constitutae a Scipionibus saeculo u. c. sexto, a. Chr. n. tertio. Itaque si aera illa incipiebat ab anno 536 u. c. = 218 a. Chr., quo

') lu H. (le Sybel annalilnis historicis (Historische Zeitschrift) vol. XXXI 187-1 p. 31 ss.

■-■) Composui eas in indice volumiuis II Corporis inscriptiouum Latinarum in Supplcmeuto eius edito (p. 1112). Retractavit quaestionem Mommsenus in annalibus Neues Archiv fiir altere deutsche GeschichUkunde XVIII 1895 p. 27 Is.

') Titnlus hic quamvis non ad ipsam Cautabriam pertinet, sed ad regionem provinciae Tarraconensis vieinam, tamen eandem aperte computationem videtur sequi, dummodo recte deseriptus est; sed interiit fideque nou nimis certa stat uuius descriptoris.

VIII

anno Scipiones prhninn in Hispaniam venerunt, annus qui certo traditur antiquissimus

316 incideret in a. 852 u. c. = 99 p. Chr.,

no\nssimus autem

482 in a. 1018 u. c. = 265 p. Chr.

Provinciam vero Romanam constitutam esse probabile est anno demum 548 u. c. = 206 a. Chr. (v. C. II S. p. LXXXY). Hunc annum si aerae initium fuisse ponimus, annus antiquissimus

316 incideret in a. 864 u. c. = 111 p. Chr.. novissimus auteni

482 in a. 1030 u. c. = 277 p. Chr.

Xeque video quid obstet quo minus statuamus hanc fuisse aerae computationem nisi illud, quod Asturia et Cantabria ab Augusto annis demum 728,729 u. c. = 26/25 a. Chr. in provinciae formulam redactae sunt. Id vero aerae initium fuisse nullo modo potest: nam incideret

aera 316 in itnnuni 1044 u. c. = 291 p. Chr..

aera 482 in annum 1210 u. c. = 457 p. Chr., quae aetas a titulorum illorum indole universa prorsus abhorret. Sin vero sequimur opinionem, quam Mommsenus proposult, scilicet aeram incipere ab eo anno, quo D. lunius Brutus Lusitaniae et Hispaniae regiones septentrionales subegit, 616 u. c. = 138 p. Chr., incideret

aera 316 in annum 932 u. c. = 179 p. Chr.,

aera 482 in annum 1098 u. c. = 345 p. Chr. Sed etiam hac ratione titulus novissimus a. 482 (n. 5738) reicitur in aetatem nimis recentem: certum enim est non recentiorem eum saeculo esse secundo tertiove. Accedit quod Brutus Lusitaniam et Callaeciam subegit, non Asturiam et Cantabriam, quas Augustus demum vicit vasto terrarum spatio ab ilhs remotas. In Lusitania vero et Callaecia aerae illius testimonia nulla uncpiam reperta sunt. in Astnria et Cantabria omnia. Multo etiam minus cogitari potest de aera Hispana aliunde nota. cjuae incipit ab anno 38 ante Chr. n. : id quod Guerra fecit. Nam tum incidei'et annus titulorum illoruui antiquissimus

316 in annum 1107 u. c. = 354 p. Chr., 482 in aimum 1273 u. c. = 519 p. Chr.: quam aetatem tituh ilU omnino excludunt.

Itaque rationibus omnibus denuo perpensis atcpie examinatis id tantum aliqua cum pro- babiUtate potest conici, Asturiam et Cantabriam, postcpiam ab Augusto subactae sunt, adoptavisse aeram ahquam provinciae universae, incipientem illam ab anno 548 u. c. = 206 a. Chr%, cuius tamen usus nescio qua causa regionem totius provinciae maxime septentrionalem uon excessit. Quodsi ita iudicamus, tituh illi novem supra scripti cadunt inter annos p. Chr. 111 et 277: id quod cum coriun indole pro)'sus convenit. De aerae vero Hispanae origine. quae ali anno 38 a. Chr. incipit, nihil inde discitur.

Aerae autem vocabulum, si tara antiijuiorein illam quam hanc recentiorem aetatem desi- gnabat, non posse originis esse Gerraanicae, ut fueruut qui crediderint. iam extra onmera dubi- tationem positum est. Neque raaiore cum probabilitate ad Ibericam originem revocabitur: non facile enim in titulis Latine scriptis consulura Romanorura annos \'ocabiiIo peregrino indicari credemus. Contra aerae vocabuhun a stipendiis translatuni esse ad aunonini designationem,

IX

oonverso nuiiiero plurali (wra in aera leminini generis singulareni, rustica sane et semibarbara consuetudine, quam tamen excnsabimus in regione potissimum ea, unde milites plurimi per dilectus annuos in exercitum Romanum intrabant, ut Hellero olim ita mibi semper visum est pluriraos in se habere probabiHtatis calculos.

Inter annorum notationes etiam indictiones interdum adhibitae sunt in tituhs Hispanis; ut habet breviarium Alarici ad a. 507: ah hoc consule qui vult per indictionem computet vel per aennn [cori-ige aeram]. Sciiicet Graeci homines, ut recte observavit Le Blant, Graeea usi sunt com- putatione etiam extra Graecae Hnguae fines, ut Comenciolus patricius in titulo portae urbis Carthaginis novae (n. 176 = C. II 3420), et Graecus ahquis Carteiae defunctiis (n. 289). Collegit exempla eius usus P. Fidehs Fita in commentatione indicciones griegas en Idpidas visigoticas (Boletin de la Academia XXI 1892 p. 5 19) atque composuit quae inde visa sunt redundare ad annos reguni Visigotorum a Teudi ad Reccaredum accuratius definiendos.

De nominibus originis Germanicae, quae tituh Hispani a me editi continent, egit Ernestus Xomina Foerstemann'). Nova cpaedam in hoc supplemento acesserunt iam notis. Quae ad formulas. ^'^'Sotica carmina, signa et symbola, ad hnguae et scripturae formas varias accuratius cognoscendas accedunt e titulis novis ad ea. quae de rebus ilHs complexus sum in praefatione vohiminis prioris. nohii iterum hic persec[ui. Facile enim iam nota augeri, nova non pauca accedere observabunt periti. Omnia ea coniuncta exhibent indices novi huic suppleraento adiuncti.

Ad aetatis Visigoticae historiam admodum obscuram accuratius noscendam quam maxime nuinmi Nummi faciunt am-ei sive trientes solidorum a regibus Visigoticis cusi. Post Henrici Florez operam in ''^'so 'ci numrais ilhs explicandis collocatam, praeclaram illam ut omnia cjuae commentus est homo rara ino-enii dote praeditus, insertam tertio de nummis Hispanis volumini post scriptoris mortem demum edito (Matriti a. MDCCLXXIII), composuit eos Aloysius Heiss Belga'). Atque sane mei-itus est Heissius de nummorum illorura cognitione inter viros doctos aliarura nationum latius propaganda, cum hngua uteretur inhbro suo Francogalhca nuramoscpie ilhistraret tabuhs opera artificumFrancogallorura soller- ter et fideliter dehneatis. Sed in explicationibus inscriptionura, quae in nummis siint, atque eis prae- sertim, c|uae oppidorum nomina continent, desideratur doctrina sohda et iudicium cautum, quae non minus desiderari in opere eius maiore de nummis Hispaniae antiquis exposui aho loco^). Post eius librum editum nummi alif^not novi accesserunt editi eis locis, quos indicavi in Monumentis linguae Ibericae (p. 212). Sed longe illa numero et pretio superantur thesauro nunraiorum Visigoticorum circiter mille, qui prope Carmonera detectus est a. 1891 descriptusque in libello Eiumanuelis Fer- nandez y Lopez*). Didicimus e nuramis istis nomina regum duorura adhuc inaudita Jajitae et Judilae, itera locorum, ubi nummi cusi sunt, complura nondum in nummis illis observata et partira prorsus nova. Accessit pauho postea cura Arthuri Engel nuraismatici Parisiensis rex Suniefredus^), iion componendus ille cura Cuniefredo quodara spathario aliunde noto; noraina enim liaec duo prorsus

i) AUdeutsche Namen aus Spanien in Adalbevti Kiilin Zeilschrift fiir vergleichende Sprachforschung vol. XX 1872 p. 433 ss.

'') In lil)ro splendido les Monnaies des Bois Wisigoths, Parisiis a. 1872 fol.

3) Monumenta linguae Ibericae p. XIV.

*) El tesoro visiqotico de la Capilla, Hispali a. 1895; de quo dixi iu ephemeride Germanica Deutsche Litteraturzeitung a. 1897 p. 498 et in Hispanica Bevista critica a Raphaele Altamira edita vol. II 1897 p. 93 97.

^) Gazette mmismatique 1898 p. 125ss. cf. G. Cirot Revue des etudes anciennes I 1899 p. Ui8 et BuUetin hispanique I 1899 p. 41ss.; R. Mowat Bevue numismatique 1899 p. 102s.

Inscriptiones Eispaniae Cliristianae. Siipplementnm. t>

X

diversa sunt. Siquis igitur post Felicis Dalm opei-;uu aute hos viginti septeui annos editam de refibus Gemianorum'), doctam sane et laboriosam, denuo inquirere volet in tempora illa, inveniet in titiilis nummisque quae cognitionem non medioeriter augeant.

Non puto hoc supplementum inscriptionum christianarum ultiuuuu esse: imo spero qui ijost me venieut fore ut nudta reperiant addenda et emendanda. Nam non pauca adhuc latere eius aevi monumenta in oppidis ecclesiis coenobiis praesertim eariun in paeninsula regionum, quae sitae sunt versus occidentem et septentriones , habeo persuasissimiun. Illae enim regiones fidem christianam post Arabum invasionem sei-vaverunt intactam.

E reliquis impei-ii Romani regionibus testimonia quae antiquitates Hispaniae christianas illustrarent pauca accesserunt vel nulla; uisi me quaedam fugerunt quamvis sollerter talia circumspicientem in libris et ephemeridibus. Unum hoc enotavi. Chisii in basiHca S. Secun- diani repertum est epitapliium aci-osticlion episcopi alicuius initia versuum priorum, qui nomen exhibebant, interierunt 8aecuU octavi, qui obiit (v. 16)

venicns ab Hispuniis Isma[elit]ar(tim) clade subla(us-).

Titiiii falsi Sed etiam falsis suspectisve tituli accesserunt duo pretii nullius (n. 105* 106*), qui

damnum ^nferre studiis antiquitatis christianae non possunt. Damnum vere inferre non desierunt in hbris in Hispania et extra eam editis titull, quos de persecutionibus Neronis et Diocletiani testimonia proferre vohierunt qui eos finxerunt saeculo XV exeunte vel ineunte XVI, dudum explosi et a me inter falsos vokuninis maioris collocati (CII n. 231* 233* 234*). Quod in Cyriaci MichaeHs Vigil Hbro de Asturia aHo([uin utihssimo (v. infra p. 112) eius generis tituhis aliquis (n. 278* c syllogae meae pi-ioris) sine suspicione repetitur (p. 201 libri eius), non mirabimur; mirabimur eundem protrahi ex angulo illo obscuro in lucem censurae criticae libri eius sine ulla suspicione a censore doctissimo'^). Testem eius rei habeo praeterea Edmundum Le Blant'') ipseque non raro expertus sum idem, dum oppidorum provinciarumque Hispanaram historias perhistro quotannis fere edi solitas. Conscriptae sunt plerumque ab hominibus parum doctis, qui dum studium laudabile in historiam patriam ilhistrandam convertunt, propter doctrinae et libi'orum inopiam in gravissimos errores incLu-ruut. Exposui haec et simiHa saepe libros eius generis diiudicans in ephemeridibus criticis Germanicis, nuper etiam in Hispanis'). Ceterum huius quoque generis hbri in Hispania et PortugalHa, ut in ahis regionibus, paulatim aliquanto emendatiores evachmt. Auctorcs Studia mea in titulos Hispaniae christianos conversa adiuverunt amici fere eidem, fidei

et dihgentiae spectatae omnes, quormu nomina in praefationibus ad supplementa inscriptiommi rehquaram Hispaniae et Portugalliae consignavi cum debita gratiarum actione. Inprirais laudandi sunt Berlanga Malacitanus, Fita Matritensis, Leite de VasconceHos Ohsiponensis; quorum hic

') Pars V die j)ohtischc Geschichte der Westgotheii, "Wiirzbiirg a. 1870.

-) Editum est epitaphium in aniialilius Italieis Notizie degli scavi cet. a. 1888 p. 487; indc rcpetivit Buecheler carmina epigraphica n. 797.

') In ephemeride Berliner philoJofjische Wochenschri/t iX 1881) p. 781 ss.

*) In censura libri mei supra indicata p. 333.

■') lievista critica de hisloria y literatura espanolas 18i)5 p 161 ei Bevista critica de historia y Jiteratura espanoJas, porluguezai e hisjiano-americanas I 1896 p. 101 ss. 367 ss. II 1897 p. 137 ss.

XI

Lusitaniae et Callaeciae, ille totius Hispaniae, Berlanga Baeticae titulos subministravit. Exempla titulorum nonnulla debeo lohanni Ficker theologo, de quo supra iam dixi, sumpta illa summa cuui cura et peritia in itinere quod per Hispaniam fecit a. MDCCCLXXXI. In Baeticae titulis legendis et explicandis praeterea me adiuvit observationibus doctis et ingeniosis Emmanuel Gomez Moreno Granatensis, iuvenis optimae spei, qui titulos musei Granatensis locorumque aliquot vicinorum accuratissime mihi descripsit. Musei Matritensis et titulos et ectypa gj^^sea mea causa denuo inspexit losephus Raimundus MeUda, cuius officia indefessa numquam non expertus sum. Extremadurae Hispanae titulos, inprimis Emeritenses, indagavit soUerter et descripsit perite Marchio de Monsalud, iuvenis doctus, qui i'aro exemplo eoque magis laudabUi operam et impensam in monumenta antiquitatis Romanae et Visigoticae colHgenda et edenda convertit. Musei Hispalensis monumenta, c^uae curat, Emmanuel de Campos y Munilla mihi transmisit descripta et chartis expressa. Asturiae titulos, quamvis recentioris aetatis, sed nihilo minus gravissimos et rerum hominunique inustrium memoriis plenos, collegit et edidit magna cum cura Cyriacus Michael Vigil Ovetensis, de cuius meritis alio loco verba feci'^). Ex omnibus fere Hispaniae et Lusitaniae regionibus nonnulla mihi subministravit Edwardi Spencer Dodgson pere- grinatoris indefessi curiosa diligentia; nam quod Britannus hic doctus Vasconum potissimum hnguae illustrandae operam dat, nunquam impediebat quorainus araicorum desideriis obtemperaret in cuiusvis generis monumentis anticpiis indagandis. Nomina rehquorum virorum doctorum, qui sciscitanti milii operam praestiterunt benevolara et bonae frugis plenam, hic non enumero sin- gilhitim neque vero omisi suis locis memorare.

Non utiles tantum ad aetatem inscriptionum saepe incertam ex htterarum formis accuratius imuyiues definiendam, sed plane necessariae ad textum non raro obscurum fideliter repraesentandum ima- gines sunt, non dehneatae Hgnoque incisae, quahbus in priore volumine uti uecesse erat, sed arte photographica expressae, quales nunc iam exiguutur ubique et paene nulla difficultate multipli- cantur. Ut ectypa et imagines photographicas quae ad eius generis tabulas faciendas necessariae sunt, mihi compararem, laborem impendi diuturnum et saepe taediosum. Sed adiutus sedulitate amicorum eorum, cjuos supra iam laudavi, ahquanto plus quam dimidiam partem inscriptionum quas hic edo novarum i. e. ex CCXXXVI numero, ut supra dixi, CXXX ita repraesen- tari licuit, ut exigunt litterarum formae pleruraque admodum singulares, scripturae dispositio, ornamenta adiecta. Verum est ex imaginibus ilhs XIV tantum desumptas esse arte photo- graphica e lapidibus ipsis: LXII eadem arte photographica exprimunt non lapides, sed ectypa chartacea; LIV similiter repetunt imagines delineationesve ab aliis scriptoribus antea propo- sitas. Atque imagines photographae ex ectypis chartaceis sumptae illud sane incommodi haljeut. qiiod superficiem non lapidis sed chartae exhibent cum rugis suis et cum hneis, quae in pHcandis chartis oriuntur: unde non tam lectio irapeditur quam universa lapidis imago mntatur. Sed tamen toleranda visa sunt haec incommoda et praeferendae imagines imperfectae deHneatio- nibus eius generis, quales in priore vohunine exhibentur. Nullo enim deHneatoris ai-tificio, quod saepe fahit. interposito ipsas litterarura formas repraesentant, quales in lapidibus extant.

Tabulam geographicam uovam huic supplemento addere non est visum necessarium

') In Supplemento C. I. L. vol. II p. 219.

XII

esse. Nam quamquam accesserunt loca quaedam in tabula geogi-aphica voluminis vetusti non- dum notata, praesertim in Asturia, tamen, si in eiusdem magnitudinis tabula inscriberentur, modulam illa voluminis buius excederent; neque multum addunt ad regiones eas illustrandas, unde tituli novi prodierunt.

Cetei'um supplementum hoc non aliter atque volumen prius, quod eandem materiam tractat, publico sumptu nullo a me confectum est mea tantum opera privata privatis amicoruin auxillis adiuta. Sed Academia regia scientiarum Berolinensis redemptori honestissimo impensam restituit, quam confectio imaginum photographarum exigebat in offieina BeroHnensi dominorum Meisenbach, Riflarth et Co. sollerter absoluta.

Berohni mense Martio a. MCM.

CONSPECTVS

Praefatio ^^

Pars priiiia. Lusitania

I. Conventus Pacensis 3

II. Conventus Scallabitanus IT

III. Conventus Emeritensis 19

Pars secunda. Baetica

I. Conventus Hispalensis 41

II. Conveutus Astigitanus -J*

III. Conventus Gaditanus ^6

IV. Conventiis Cordubensis 58

Pars tertia. Tari-aconensis. Asturia et Callaecia

I. Conventus Bracaraugustanus 65

II. Conventus Lucensis oi

III. Conventus Asturura "^

IV. Conventus Cluniensis '-

V. Conventus Caesaraugustanus ''-'

VI. Conventus Cartliagiuiensis ''■*

VII. Conventus Tarraconensis 8-

Instrumeuti domestici inscriptiones

oq

I. Aeri inscnpta

II. Anuli 90

III. Tegulae '*^

1)4 Lucerna

Appenrlix titulorum recentiorum Lusitania

Baetica

Callaecia et Asturia .106

Tarraconcnsis reliqua 1'^^

A . .... 133

Auctarium

Auctarii supplementum

Falsae vel suspectae

. ,. 13V)

Indices

Inscriptiones Hispaniae Christiaiiae. Suppleuienlum.

AYCTARII SyPPLEMENTYM

531 (inserenda aiite n. 381) Viffro, quod est Callaeciae oppidum non procul ab Ortigueira situra in ora maritiina prove Vares promuuturium, lapis parvus in abside aediculae in latere septeutrionali ecclesiae S. Petri. Litterae videntur esse saec. .K vel XI.

t OB HONOREM SCT PETRE APOSTOLVS PELAGIVS PRSB A

RESTAVRAVIT rTl S^^Hl lOUO

.=, ISTA VIR PRAEST E //,7 ' P' ^' ""-

Eduardus S. Dodgson descripsit a. 1S97; imagiuem photographam misit Fridericus G. Macifieira Ortigeriensis

sumptam m. Februario a. MCM. V. 3 extr. post prcsbifer clare legitur nexus a et x litterarum, qui quid significet ignoro; nisi est abbas.

4 Rvs SACRAvi Dodgsou dubitans; sed restavravit perspicuum est. in fine eel . . . litterarum vestigia aegre distinguo.

5 STbiR praesi t G Dodgson; sed istavir praesi perspiciuntur, reiiqua iucerta sunt. In fiue aeram fuisse in- dicatam probabile est, sed utrum <Y au n millesimam indicaverit non liquet.

ob honorem S(an)ct(i) \ Pefre apostolus \ Pehujixis pr(e)sb(iter) a(bbas?) restauravit ecl[es(iay] isfa rir jiraesf^ans?) [e(ra) [m(illesima)?]

533 Emeritae, rep. a. 1900 iu statiouc viae ferreae, fragmentum altum m. 0.2.% latum 0.15, litteris elegantibus saeculi puto VI, intra sertum, altis m. 0.03.

satii ^NiNvs .... Descripsi ex ectypo misso a Marchione de Monsalud,

/ amvlv.s (/('/ qui ed. bol. de la Acael. XXXVI 1900 p. 518. vixii ANN V. 3 an^nos) 7i(umero?)

533 Ad n. 96 Dum indices conficiuntur observavi eandem esse atque n. 335; Ursoni igitur tribuenda est. Qui auno 1802 descripsit, vidit integriorem; uam v. 2 extremum pleuum descripsit, omissis versus 1 vestigiis quae suporsunt. Deiude haliet in liue versus duos, qui iam non extant. Praeterea textus multo faciiius tum lcgebatur, ut doceut vestigia evauida quae Jiodie dispicimus. Unde reicetis eis quae ad n. _335 proposui iain sic puto legendam Rosam secutus:

XV

P^''^ I ciitus ut p(ro) tuo i)0'o)mis\[sis]so et subJebamine

mereamur \ iiKjredi paradisi ianue; recessit \ autem *Quistricia in pace die Martis \ quod /uit id(us) Feb{ruari)as era DCCXVI, j q[u\em pos(fea)? nomine Chr(iU)i *Adotius vir su(u)s | sepelivit eam in qiio tumulo requievit ? in pace \ ; vi-x quattuor- [decim, an denos?] conplevit a\nos, sejndfa csf tumido; \ hamen

Incerta manent initium, uomina Quistriciae et Atiotii, initium versus septimi, pars prior versus octavi cum rcquievit vocabulo, quod aegre clistiuguo; reliqua iatelleguntur.

533a (= C. II 5393) Hispali, olim apud Franciscum M. Gago, iam in museo municipali, sed fortasse Emeritae reperta; tabula marmorea alta m. 0.37, lata 0.42, litteris altis m. 0.05 ad 0.03, saeculi puto VI.

MEMOKIA KVNDANIANES QVEM KECET PA TER ET MATER ET 5 LEVCADIVS M RITV sic VIXSIT AN XX

Descripsi ex ectypo misso a Marcliione de ^lonsaiud. Olim edidi e.xemplum lohannis Ficker secutus, optimum, sed unde iitterarum formae singulares nou tam clare apparebant,quales nunc discerno, F potissimum et Q. Cum desint signa christiana nominaque Fundanianae nisi errore scriptum est pro Fundaniae et Leucadii non sint necessario pro christianis habenda, rettuli inter inscriptiones paganas, iicet inlimae aetatis, propter rusticitatem (quem fecct). Sed tamen nunc puto tribuendam esse saeculo sexto; signa christiana fortasse alibi in sepulcro adscripta erant.

.534 Emeritae, tabula marmorea iu domo caJle de Scm Salcador n. 2 y i, quae est Ferdinandi Perez de la Cruz, alta m. 0.25, lata 0.40. Dicitur integra esse.

A

CiJ

CCCCXXXI

Ectypum misit Marchio de Monsalud, in quo paene uihil distinguo; ille ed. Bol. de la Acad. XXXVI

1900 p. 518. Aeram indicari putat editor; aera 426, p. C. 388, antiquissimam hanc inscriptionem esse testaretur christianarum oranium quae adhuc repertae sunt in Hispania. De quo dubito.

535 La Puchla dcl 1'rior, al NO de Vdlajrnnca dc los Barros, tabulae mormoreae duae, altae m. 0.30, iougae 0.65, litteris altis m. 0.10, cum ligaturis multis. Litterae dicuntur esse saeculi XIII.

MORTE OPVS HOC CESSAT PORTE DVRA DIRAQVE SPLENDIDA NVNC MANET TEMPORE PLV rimo

Jlarcliio de Monsalud hol. dc lu Acad. XXXVI 1900 p. 519, qui putat pertinere ad portam palatii Priorum de Llerena.

Omittere nolui propterea quod lii quoque versus creduntur repetere multo antiquiores.

Quae dum indices conficiuntur observavimus errata iuvenes docti duo, qui me adiuvarunt altcr, Guilelmus Xachstaedt aliis negotiis distractus indicum opus tantum incohavit et ego, hic correcta sunt.

XVI

N. 20 = 328

44 Praeter Litorium ducem memoratum in chronicis a. 436 multo vetustior aliqiiis, [Aur(elius)? Fa]ustinus homo ut videtur christlanus, .signo eodem indicatur in titulo Tarraconensi C. II S. 6085 in formula

Graeca praeposita

cpaivii a]t\ cfio; AtTOpio^j

Ita enim puto formulam illam supplendam esse. 341=30

3()4 V. 3 ani(s) XIII videtur praeferendum. 395 Vidit nuper mihique descripsit Marchio de Mousalud. 407 V. 2 scribe CONSECRAVIT.

412 scribe 411

413 scribe 412 V. 13 religiosae puto adverbiura esse.

S. p. 98 ad n. 285 Aeram DCCCXC potius mutandam esse in DCCCC, qui est annus Caroli alter, proposuit K. Regling. Nam annum II mutandum in XII, ut Carolus ille a. 888, non 898. ut vulgo creditur, regnare coeperit, ut idem coniecit dubitanter, vix probabitur.

452 scribe 451 a

453 scribe 4516

455 In adnotatione pro nomine patrio Atanagildus scribe nepos Atanagildi; ut recte observavit K. Regliug.

464 Ectypum nuper misit Marchio de Monsalud; litterae eaedem sunt atque in titulis n. 456. 457. 461. 463

466 Fuitne [lilub^er^em?

469 Ex eodem exemplo fluxisse atque n. 275 observavit K. Regling.

484 V. 1 extremo W[imara fecit] proposuit Fita per litteras; eum enim fratrem fuisse Fi'oiiaui primi, ab

hoc postea occisum. 508 V. 2 [fa>n]ulus g)-at[i]am ctd[c]ad? 522 Ludovicus IV regnavit ab a. 936 ad a. 954; itaque scribendum cra DCCCCLXXVII et in margine era

9[7]7, p. C. 939. Ut observavit K. Regling.

PARS PRIMA

L A S I T A N I A

Inscriptiones Hispaniae Christianae. Supplementum.

I. CONVENTVS PACENSIS.

1. 1

2 Est iu schecli.s Moreirae III f. 505 IV f. 505 v. 818 v. 823

3 In eisdein schedis II f. 475 v. 880 s. 7 lu eisdem IV f. 834 v.

9 In eisdem III f. 576 IV f. 834 v.

10 Biicheler carmiua epigraph. Lat. n. 920, qui recepit, „quod et autiquioris carmen origiuis videtur et melioris notae est ac priscae religiouis vocaijula adfert''. Idem v. 3 vidit legeudum esse sive olim scriptum fuisse hoc tu scu frontem pius sive pectora sir/nes. V. 4 insidies forma pro insidias e coufusione miseria miseries aliorumque similium explicatur.

11 In schedis Jloreirae IV f. 880 v.

12 Bucheler carmiua epigraph. Lat. u. 718, qui ad v. 5 comparavit Rossii inscr. christ. Rom. I p. 392 n. 882 (carm. epigr. Lat. n. 693) v. 5 redJidi nunc domino rentm dehitum communem omnibus olim.

13 In schedis iMoreirae IV f. 880 v.

21 Biicheler carmiua epigraph. Lat. u. 717

294 Ossonoijae (Marim, concel/io de OJluio, Ahjarre), tabella uiarmorea alta m. 0.25, lata 0.21; servatur Olisipone iu museo ethuographico. Litterae sunt unciales parvae. altae m. 0.025.

Descripsi a. 1881 et ectypum sumpsi; edidi o Archeohgo Portuguh I 1895 p. 178.

V. 4 aute et post pl litteras punctum est lineolae simile.

Rogata famola dei v'iic(it) annos pl(us) m(inus) L V rece[ssit] i[n pacc

Scribendi genus hoc In lapidibus aliquando adhibitum est iam inde a saeculo tertio in proviucia Africa, inde a quarto iu actis po- tissimum nou admodum raro (vide Exempla mea p. XXXVIII et n. 1146—1152). Cum aerae indicatio perierit, coniectura tautum titulum hunc tribuere licet saeculo fere quiuto.

295 Ossonobae (Marwi), tabella marmorea, alta m. 0.29, lata 0.21; servatur Olisipone in museo ethnographico. Litterae non sunt bonae, altae m. 0.03, saeculi fortasse VI.

Descripsi a. 1881 et ectypum sumpsi; edidi o Archeologo Portugws I 1895 p. 179; contulit mea causa J. Leite de Vasconcellos.

Recessit in pace Filex XII kal(cndas) lulias

V. 1 3 litterae priores paeue evauidae sunt, sed tamcn leguntur. Initio nihil deest. V. 3 Filex, quod Leite primus legit, videtur positum pro Felix. Cf. felex 7i. 333. V. 5 a littera formam habet uncialem.

296 Ossonobae, ex ipsis Faro urbis moenibus, ubi extabat co7n /ace para o quintal de Frederico Lazaro Cortes; extraxit inde Statius da Veiga et intulit museo quod tum erat Algarbiensi; in ethnographico Olisipone Leite nondum invenit. Litterae videntur esse saeculi VI.

T OJ A /y

Descripsi ex ectypo a Veiga misso fragmentum per se inutile et edidi o Archeologo Poriugues I 1896 p. 179 ne interiret, cum facile fieri possit ut fragmenta alia sive eiusdem lapidis sive eiusdem generis e moenibus prodeant.

297 Ossonobae (Marim), fragmenta titulorum christianorum trin, servata in museo ethnographico Olisiponensi.

a \ / b e

AXw

Lll ^

Dcscripsi omnia a. 1881 et ectypa sumpsi; edidi o Archeologo Portugues I 1895 p. 180, ne interirent.

398 Balsae, IVagmenta duo, alterum repertum eni CaceUa, na Quinta do Muro, ut olim mihi scrip.sit Veiga, e freguesia de S"- Barbara, conccUto de Faro adnotavit Leite: altcrum em Torre de Ares. Statius da Veig^a in- tulit in museum olim Algarbiense, nunc ethnographicum Olisipone, ia quo tamen b nondum vidit Leite.

l./\l

Descripsi ex ectypis a Veiga missis, h etiam vidi a. 1881; edidi o Archeologo Portugues I 1896 p. 180.

•299 Prope Taviram repperit da Veiga, iu museum Olisiponense intulit Leite. Lapis altus m. 0.22, latus 0.17, litteris altis m. 0.025, non bonis.

f. W ,

:' - ^i f-^-jf '■■■■ V ■" Vi

t A D V L "E V"

c L E R 1 cr V

A N X R V I N P C B ni e D I A'

dcCLxvTT

d. XI m. lan. aera 767 p. C. 729

;-;■ •■

Descripsi ex ectypo satis evanido, quod misit Leite.

f Adulteus clericvs v(i.vit') an{nos) X, r(eqme)v(i)t

in p(a)c(e) d(ie) III ed(us) Ian(uarias) [(>/•«] DCCLX VII

Adulteus pro Adultius ut terteo n. 304 nomen ab adultus adiectivo formatum ut Modcstius Tacitius al. et Graeca multa veluti Adeljius Agroecius Eutropius cet.

Litteratura, compendia scripturae, edus pro idus saeculi octavi barbariem nionstrant.

300 Pace, rep. d. IX m. Maii a. 1896 prope clormitorium coaventus alicuius, fragmentum tabulae lapideae altum m. 0.45, latum 0.35: iitterae admodum simile.s sunt titulo Eborensi n. 11, saeculi VI. A parte aversa extat titulus Arabicus litteris Cuficis scalptus.

- 'C .-f"^ '

V^^''.»?' *lRS,/-.r^, -■.>■.' "- ■■^■v» 3'., * ■'(/

J. Leite de Yasconcelios o ArcJieo- lof/o Portugues II 1896 p. 175 ex iraagine photographa, quam misit losephus Umbeiiuo Palma.

Dejmifio dovmi Iu\liairi'i . . .

Y. 2 DOMNii Leite; iu imagine video in tine iiV; unde suppievi.

Leite cogitavit de Dominii no- mine, cuius quamquam exempla non desuut, tameu lioc loco minus probabile videtur.

301 Wyrtili, tabella fracta alta m. 0.20, lata 0.12, litteris non bonis altis m. 0.03.

A D I V T O R F A. ' R E CL^ E N P A C E DI

I D M

d. 15 m. Jlartii vel Maii

Descripsi ex ectypo quod misit J. Leite ■.de Yasconcelios, qui ed. o ArclieoJogo Portugues III 1897 p. 291.

Adiu tor fa(jnu)l(m) \ [(/'']/ re(iuie\yit~\ \ ?']« pace (Ji(f) I id{us) Ma(ias)

Y. 2 compendium, qno famulus vocabulum indicatur, uovum est.

3 in. [de]i supplendum, quod videtur iii lapide fuisse.

4 extr. Di videtur positum pro die . . . I id(us) Ma(i(is v^l Martias) sive pro [id(i- hus) Ma(iis).

i

30"2 Myrtili. lep. no rocio do Carmo, Olisiponem missa a Statio da Veiga ibi aut periit aut latet; unde noQ iiabeo iudicare mensuras.

d. IX m. Febr. aera 744 p. C. 706

Veiga Mertola p. 116 ex imagine quam ipse Myrtiii fecerat.

t Afranius pr{e»)h{yter') decessit in pace

d(om{)n(i') n(ostn) les(u) Chri{sti)

d(ie) Vid(u)s Febr(uaria><) era DCCXUIU;

m .... h . . . .?

V. 6 elementum ultimum, quod mutiium est, Veigae b potius fuisse quam r visum est; m(emoriae) b(onae)?

303 Myrtili, tabula marmorea alta m. 0.44, lata 0.42, litteris elegantibus, altis 0.025; servatur in museo ethno-

graphico Olisiponensi.

^ /!'»;»;

Descripsi ex ectypo quod misit Jos. Leite de Vas- concellos, qui ed. o Ar- eheologo Portugues III 1897 p. 290.

-p Amanda famu(l)a

Chr(isti) vi.rit annos

plus min(u)s XXXII

menses V requievit in

pare d(omi)ni sith d(ie)

VII kid(<'ndas) Mart(ias)

cr(o) DLXXXII

■'^);w-f'

» ; J^A*

/■' f '

^

d. XXIll m. Fchr. aera 582 p. C. 544

V. 2-5 Spatium vacuum relictum est in mediis versibus propter condicionem lapidis.

2 F.AMA [n-o/amu/u: lineolam superponero quadratarius crrore videtur neglexisse. famva formam omissa l

Leite comparavit cum Portugallcnsibus noviciis hmdoa glandula, miujoa macula, tahoa tabula et similibus, 5 k in l-al vocabulo fortasse errore formam habet litterae x.

Aerae numeros lego dlxxxu, nam inter duas x maiores una minor videtur postea interposita esse. Leitc

antea legit dcxxm, sed l certa est, a c diversa; posfea idem legit nxxxn.

10

*E»i.-.^" ^" " " ,- ■■■'■".■ 'j'V"

%l T^' . /rr

l-J ■*■■ < ; >' (»-<^.-_.-— -

fii'':>-i

■5h.i

M;IKJ

304 Myrtili, rep. ia platea (o rocio), tabula e lapide scissili alta m. 1.07, lata 0.44, litteris altis m. 0.025; iam extat iu museo OJisiponensi.

Descripsi e,\ ectypo misso a Jos. Leite de ^"asconcellos, qui ed. o ArcheoJogo Portuguh III 1897 p. 292.

Andrcas famulu(s) dci princeps cantorum sacrosanctc accUsiae Mcrtilliane vixit annos XXX VI requievit in pace sub d(_ic) terfeo kal(endas) Apri/es aera DLX trisis

Y. 2 Pri?iceps cantorum ecclesiae uescio an primum hic memoretur.

V. 3 R in sacrosancte formam

habet cursivam a litterae similem.

Sermonis vulgaris testiraonia

sacrosancte aeclisiae MertiUiane,

suh die terteo, acra DLX trisis.

V. 10 trisis pro tres vel tris for- mara Leite comparavit cum plu-- ralibus linguae vernaculae Por- tugallensis javalises pro javaJis, . pcscs pro pfs. Cf. era siscens quattus n. 22 a i, era DL sexsis n. 35, era DX as n. 310.

V. 13 Initium versus X'— in ectypo clare apparet; quid signi- ficet ignoro.

Obscrva formam chrismatis supra et iufra diversam.

d. XXX m. Mart. aora 563 p. C. 525

'-)!

-ji- .:#/ir Oi .

9

305 Mj Ttili, tabella lapidea alta pedes (Anglicos) 2, lata digitos 20; extat Ponte Aelio. i. e. Newcastle-upon-Tyne in urbe Britanniae septentrionalis. in museo societatis antiquariorum Aelianae, cui intulit Warden Britannus iucola Mvrtileusi.s.

-jf'

d.V m. Aug. aera 584 p. C. 546

J. C. Bruce Proceedings of the Hocicty of Antiqiuiries of Nciccastlc-upon-Tyne 111 IbSS p. 264 e.\ ectypo; inde ego 0 ArcheoJoyo PortiKjues I 1896 p. 180.

f Britto prcsliQjter') vixit annos LXV, requievit in juice d(^omi}ni (/(/e) nonas A<justas era DLXXXIIII V. 5 observa Agustas formam rusticam.

306 ^lyrtili, reperta in sepulcro prope « raHcta da estrada, tabula marmoiea alta m. 0.45, lata0.41, crassa 0.03. In museum Algarbiense quod fuit Olisipone intulit veiga, sed dicitur ibi periisse (jmxlido ou furtado veiga).

;t

^l

TM

.«■j^^u

d. V m. lul. aera 503 p. C. 465

Yeiga Mertola p. 98 n. I— A a se delineatam.

Donata pueKJu) ('//r(istyi via:sit

ann{os) XXII, requicvit in pace

d(omi)ni d(^ic) III n(ona)s Iul(ias)

era DIII

V. 5 ruitne DCII?

In.scriiitiones Eispaniae Christiauae. Suppleineutum.

10

307 Myrtili, rep. per Emmanuelem de Oliveira no Rocio do Carmo sepulcrum tegens; est Oiisipone in museo ethnographico. Tabula marmorea alta m. 0.52, lata 0.42, litteris altis m. 0.03, rudibus; additae sunt lineae.

d.-xxx

m. Maii aera 604

Veiga Mertola p. 111 n. 8.

Glandarius fuvitdus dei vidsit a/uio.s plus

niinus XXX VIII, rcquievit in pace do{ini)ni

d(Je) tertio kaleiulas lunias era DCIIII

V. 1. In lapide esse affirmat quod in imagine Veigae non satis clare perspicitur /(TTandarivs, Glandarius, et nomen in regione giandium fertilissima non offendere putat

p. C.566 Leite; recte.

308 Myrtili, rep. circiter a. 1891; servatur ibi apud

AMlfetl

V VMO M

nandes; sed fore ut in- feratur in museum Oli- siponense sperat Leite. MensLiras ignoro.

:VITIHPA

,C<iii

d. VII ni. lun. aera 604 p. C. 566

[. Leite de Vasconcellos o Archcologo Portugucs I 1895

p. 8 ex ectypo, quod miserat Fortunatus de Fonseca

ex Alandroal.

Hilarinus /am(u)l(us) dei vixit anJ^no) uno m{ensihus)

V d(ieb%ts) V, rcrpiievit in pace d(ie) non(as) lunias

era DCIIII

309 Myrtili, rep. in effossione fundamentorum prope curtem concilii (o curral do coticelho) inter plateam 0 Rocio do Carmo et aediculam S. Antonii; emptam

vEiGA intulit museo Al- garbiensi nunc ethnogra- phico Olisipone. Tabuia marmorea alta m. 0.42, lataO.22, litteris satis ele- santibus, altis m. 0.025.

Veiga Mertola p. 107 n. 5.

V. 8 KAt, prO KAt.

Mannaria famula Chr(ist)i vijsit annos novem nwnses quattuor, requievit in pace d(ie) XVI kal(endas) Apri- les era DXXXII

d. XVII m. Mart. aera 532 p. C. 494

n

310 .Myrtili, reperta prope a vaJIeta paene ex adverso aediculae S. Antonii, quaudo sternebatur via Myrtili Pacem;

tabula marmorea alta m. 0.27, lata 0.294; litteris bonis, altis m. 0.03.

Yeiga Mcrtola p. 102 n. 3.

Orania \j]{a)m(u)l{a) d(e)i vi.cit ann(os)

t(r)es, requiecit in pace d(ie) idus

Novemb(res) era DX as

V. 2 PM. clare legitur, non fjvL, errore puto quadratarii; nam f nunquam ita formatur. 3 TES pro TREsin lapide est. 6 Era est dx, nou dxl nec dxi; de x\ litterae forma vide proleg. inscr. Hisp. christ. p. XIII.

AS in fiue quid siguificet iguoro; a s(alute?) Aut (decim)as? cf. fri.sis et quattas n. 304. 22 a b, sexsis ii. 35. 339.

p. C. 472

311 Myrtili, rep. per Emmanuelem de Oliveira prope domum 710 Rocio do Carmo, iuxta aediculam christianam, quam ibi fuisse putat veiga, qui intulit in miiseum OJisiponense, ubi extat. Tabula marmorea alta m. 0.90, lata 0.445,

litteris bo-

.#.

':^;/:i)i

mmmm

■-'S.\',^:'\ ■'^'j,Tf;

w,::-Mf&'0ffM'imm

m^r

'^::mK

ja4i'

.««,

nis, tenui- bus, altis m. 0.035.

d. XV m.?

aera 560? p. C. 522?

Veiga Mertolu p. 110 n. 7.

Romanus presb(yter) famulus dei vixit a7in(os) LXX V,

requievit in pace d(omi)n(i) d(ie) XV ha(kmdas) ,

e]ra DL . . . .

312 Myrtili, rep. prope curtem Emmanueiis de (-)liveira, tegens sepulcrum; Oli- sipone in museo

ethnographico,

tabula marmorea

alta m. 1.14, lata

0.47, litteris

altis m. 0.045,

elegantibus.

d. II m. Mart. aera 527 p. C. 489

Veiga Mertola

p. 104 n. 4.

f Sutirio pr(es)b(i/tif)r miimtravit in preshiterio

a7m(os) XIII, rccessit in pace domini n(ostr)i

Ies(u) Chr(ist)i d(ie) VI 7i(onas) Martias, era

DXXVII; memor nostri requiescet

Nova sunt ministrare in preshyterio, recessit et re-

quiescet iuxta adhibita, compendium nonarura, clau-

sula memor nostri 7-equiescet, non requiesce, nam

E et T videntur ligatac esse.

9*

12

313 Myrtili rep. a. 1886, Cantabrigiam iu Britauniam secum tulit loli. Gadow Dr. med. Germanus, incola tum Myrtilensis, ubi servetur nescio; tabula marmorea alta pedes (Anglicos) 2 dig. 4, lata pedem unum dig. 6; litteris altis m. 0.04.

1^^-

.1. XXV m. Aug. aera 575 p. C. 5.37

■7!

>---:.^~-^^_^r Aii^fi^^i^j^^^.^p:.'-.^'

J. C. Bruce misit ectypum. uude edidit vv. nou divi.sis J. 11. Middleton CambriJye Unkcrsity Reporter d. XV m. Mart. a. 1887 (p. 539); ego edidi o Archeologo Portugucs I 1896 p. 181.

•j- Simplicius pre{sb)(yter) famulus dei vLnt an(nos) LVIIII, requievit in pace d(omi)ni VIII kal(endas) Septe>n(bres) era DLXXV

V. 2 FRBS videtur errore scriptum pro prsb.

1 ^

lo

iU Myrtili rep.. iam Olisipone iii museo etiinographico, tabula alta m. 0.63, iata 0.445, iitteris alti.s m. 0.03.

Descripsi ex ectypo, quod misit los. Leite de Vasconcellos, qui ed. a se descriptam o Archeologo Porturjucs III 1S97 p. 291.

Tyberius [Jlictor famuhts dei

vi(a:i)t annos i^lus mintis XIIII

mens^es^qiile] novem, requievit

in pace domini die XIII ka-

lendas lunias era DCIIII

>y^

■" T- ~

' r-i

.■h.:

S/gm

¥

/

'- '

■—. .'-T

"T^^^^^

■^-

r-

'— . -— .*" r ;•"

r .-- ^-^:-

/

-->- -

■m

<r^

■^•■'

;,-^ ^: ,-•

' '^: ■•' n

*■ --^ .^ i

^

^-_-^;i?;r?yf«

d. XX m. Maii aera G04 p. C. 566

iSL-. -'

^^^.

V. 1 iicTOR- in lapide est, teste loseplio Leite, et in ectypo, non lictor; ita v. 6 pro n scriptum est II. Tamen videtur lictor le- geudum esse; nam nec Ector legi potest pro Hector, ut Leite pro- posuerat, cum e ubique ita, noa II scribatur, nec jictnr multoque etiam minus Victor. Lictor for- tasse fuisse potest puer annorum vix XV; utrum fuerit magistratus alicuius, ecclesiae an municipii non indicatur.

4 mens(es)qu[e'] no\vem Leite, recte.

Tyberius pro Tiberius ut fyr- mus pro jirmtis, Sylla pro Sulla similia, quae aliunde novimus, fortasse ex pronuntiatione eius aevi explicanda sunt. Ceterum cf. falsae n. 2*.

315 Myrtili, rep. ex adverso aediculae S. Antonii prope a valleta a latere quod oppouitur viae Myrtili Pacem; Martinus Peres dedit museo Olisiponensi, ubi servatur. Est tabula marmorea alta m. 0.29 et lata 0.29, litteris tenuibus sed perspicuis, altis m. 0.033. Videtur saeculi VI vel VII esse.

|:;;^:§:^&yVi_H

Veiga Mertola p. 118 n. 14.

■f- IvOa ■/A-A/.i-.t Zowtao; 'js'.o; rioX^jviV.oo, l\j\f/.

cf. CILII I). 5171.

aera

14

316 Myrtili, rep. cum stei-neretiir via ]\Iyrtili Paceiu, Domiuicus Martiaus Peres erait deditque museo Olisipouensi

perVeigam; ibi servatur. Tabula marmorea alta m. 0.39, p- r\ A' \- z^^^^'' - '''^'^^t^a lata 0.24, litteris rudibus, altis m. 0.25.

l-i:;^'-

mmSM

iiiiii

mmm

m\m:>rm.

mmmmm

Veiga Mertola p. 108 n. 6.

famula dci, vixit unnos LXX

p(hw') m(;inus), requiecit in pace

(l(omi)ni diae pridiae kal(endas)

Fehruarias era DL VI

.'^

1. XXXI m. lan. aera 556 p. C. 518

317 Myrtili, fragmenta tabularum marmorearum sive trium sive quattuor ((/ saue dicitur esse alius marmoris);

reperta sunt fragmenta haec omnia eodem loco 7io Rocio do Carmo. Mensurae eorum liae sunt a 0.09 XO.09, h 0.16X0.10, c 0.08X0.09, d 0.05X0.045; litterae sunt bonae, altae m. 0.026. Coniunxit Veiga.

Veiga Mcrtola p. 116 n. 10— 13.

h [ r]o/Ms[ii'a«i<.$?] an \^fam]olus \(k'i'i\

c . . . liu Ji(onestu femina?); nam liueola snpra h lit- teram videtur indicare compendium scripturae. Cf. n. 321.

d . . . re]q(u)iev[if in pace . . . .] (//(*') aut T/? non(as) ....

15

318 Myrtili, rep. jw Rocio do Varmo, tabula marmorea constans ex

5jB»;^^C^,^^^*^kl3TM; minus m.0.56, lataO.265; i/ *'iS^^^^'' i^- i ', litteris bonis, altis m.

tola p. 100

Ij (' [cLtit ....,

y^A requiecit in pace die\ ,H^-f Xril kal{endas) ....

era DL . . .

Post D aerae numerum

priorem l videtur in la-

e esse infra imminuta.

(1

aera 55 . . . p. C. 512?

319 Myrtiii, fragmentum, quod in fine ta- bellae collocatum fuisse putandum est, lougum m. 0.20, latum 0.235, litteris altis m. 0.024.

ORAPRoME

J. Leite de Vasconcellos o Arckeolo(/o Por- tiujues III 1897 p. 292.

Clausula nota.

320 Myrtili, fragmentum altum m. 0.20, la- tum 0.12, litteris altis ra. 0.03.

Descripsi e.x ectypo

misso a losepho

Leite de Vasconcel-

los, qui ed. o Archeo.

lo(/o Portiigucs III

1897 p. 291.

Agnoscuntur formu- lae solitae ...ma [reqtiievit in\ pa\ce

dni d(Je) illa

/iu]lnd(as) [illas,e]ra

[illa].

■O^

^c^

■'■' '.■;■■:"■ TV

321 Myrtili, rep. per Emmanuelem de Oli- veiro no Rocio do Carmo, tegens sepulcrum; Olisipone in museo, fragmenta quattuor tabuiae marmoreae tenuissimae, altae m. 0.60, latae 0.42, litteris elegantibus, altis m. 0.024.

Veiga Merfola p. 113 n. 9.

Legendum fortasse: E . . . . (nomen defunctae) [//]o?i(e)i<a [/]'''" ['""?] aut [/i??H]t'M[a] ? .... [_recpcievi]t

Supplementum proposuit Veiga: neque vero ita satis intellegitur spatium inter duo vocabula.

Honestam feminam conieci fuisse iu n. 317.

16

323 Myrtili, rep- in via quae descendit a platea 323 Bencatel prope Villai-icosa, super sepulcrum iacens rep.

Rocio do Carmo ad aediculara S. Antonii, nunc Olisipone in museo; tabula marmorea alta m. 0.38, lata 0.135, litteris nltis m. 0.045.

aera 500? p. C. 462

^'eiga Mertola p. 96 n. 1.

S(-]rci [. . . r"\('qui\j'vit i/i pacc . . . die . . .]

V idus . . . cra D

Si aera plene servata est, titulus iuter antiquissi- mos Hispaniae christianao numerandus. Sed aerae numerus in versu sequenti fortasse continuabatur.

324 Montemor-o-novo prope Eboram in tabula sepul- crali, quae titulum Ciialcbisiae continet, inscriptio utrimque apposita, litteris saeculi quinti sextive.

in HOMI^-E DHl ^ Ct i feSABlLLE

fam vLi xpi

si SfeHArovS / feCEkVHT

Gabriel Pereira misit delineatam accurate; edidi C. 11 S. 5189.

[m] nomine d(omi)7ii [fam^idi C7ir(isty

[Si]sena)ubis [et I]esabille [f]eccr2ait

lesahille nominis forma fortasse hic primura legitur.

a. 1866 in campo praedii Galharda dicto os Villares, ubi oppidi vetusti vestigia cernuntur, circa eum locum unde prodiit C. II 150; possidebat I)r. Franciscus Augustus Nunes Pousa, tum iudex in vico Ollido Algarbiae, extabat autem apud Emmauuelem Mariam Mutroco in Vdlavicosa. Cippus est altus m.0.S4, latus 0.45, litteris satis bouis, altis m.0.04, saeculi puto IV vel V.

r

^iW»»

:M^

■■-": f

^l

.. ^_ - ~ - D-- . .-..', .. .j . ' . --.. . '..■f^.l:.-.

fli*.^?*:/.... -'.

■4 .•'".:-^?^.-"^"^-^^'— *v^sP*r9^ -

f^*'

Descripsi cx ectypo quod misit Joachim J. da Rocha Espanca, qui memoravit Rcvista archcologicu I 1887 p. 101 editam in libro Portu(/al antigo e vioderno, incohato a Piuho Leal, con- tinuato a Petro Augusto Ferreira.

f Domitia 2){ueir)a vij:it annurn m{en.ics)

iin d(ics) XII II

17

II. CONVENTYS SC ALLABITANVS.

11.15—16

17 Extabat a. 18S6 apud Commeudatorem Graciano in vicinia degentem, a quo ectypum accepit loh. Gadow Dr. med. Germanus, qui tum Myrtili vivebat; inde novit J. H. Middleton professor Cantabrigiensis, qui una cum n. 313 adscripsit in ephemeride Cavibndge Unioersity Reporter d. XY m. Mart. a. 1887 (p. 539) vv. non divisis, v. 1 flaminia legens, male sine dubio. Ectypum quod Gadow protulit ubi servetur ignoro; nam frustra mea causa indagaverunt amici Cantabrigienses.

18 V. infra n. 325.

19—21. .

S25 (=1)18) Chellus, in monasterio S. Feiicis, tabula marmorea; intra coronam, quae alta est m. 0.56, lata 0.47, titulus extat sculptus litteris bonis, altis m. 0.04.

A)g«

DEPOSIT I O

BONEMEMORI/

MA RT VRI B

FELICIS DECEM

IDI BVS E R A

DCCI II

d. XIII m. Dec. aera 703 p. C. 665

Descripsi ex ectypo misso a losepho Leite de Vasconcellos. Figueiredo Revista archeoloffica IV 1890 p. 2 ex scriptoribus quibusdam antiquioribus.

Depositio bonemcmori Marturi d(ie') felicis dccem idibus era DCCIII Marturius, qui appellatur bonemevioi-ius aut primo casu Marturis bonmiemoris e Gracca consuetudine feliciter die idibus Decembribus videtur depositus esse, quod rustice significatur die felicis decem idibus vocabulis. Cf. Marturiu nomen mulieris n. 365. Nam quod Leite legere voluit Bonemcmori marfyr(is) i(ii) d(eo) felicis Decem(bribus) idibus contra usum est; sane marfj/r in deo fclix quantum scio alibi repertum non est.

326 Chellas, in monasterio, in pariete curtis extabat adhuc a. 1864. Jlensurae lapidis non indicantur.

Ludov. Marinho de Azevedo fmukifao antigtiidades e grandezas de Lisboa IV

^^,„ [1652] p. 17; Ant. Caiet. de Sousa ugiologio Lusifano IV [1744] p. 395; Vil-

hena Barbosa Archieo pittoresco VII 1864 p. 372; inde Figueiredo Revista

archeologica IV 1890 p. 3.

siTio BONEME Omiseram quia putabam exemplum esse deterius tituli n. 325 (= 18); diver-

^ORiAECTFRi/w ggg gggg j.gj.|.g observavit Figueiredo. Ectypum adhuc desidero.

V. 3 Otfri[,li]-^ Inscriptiones Hispaniae Christianae. Supplementum. ■''

18

327 (= 1 Additam. Brit.) Conimbrigae {Condeixa a velka) rep. a. 1872 iu fuudainentis aediculae sanctissimi sacrameuti, tabula marmorea alta m. 0..S4, lata 0.21; iam servatur in museo lustituti.

S E R E N I A N V S F A M V L VS D I VIXIT A N V S I 1 1 I E T R E Q_V I N P A CE VIII K L DE CEMBRES E RA DLXXVIIII

Descripsi a. 1881 et ectypum accepi a Fi- gueiredo, qui ed. iu epliemeride o Instituto vol. XVII 1873 p. 82; A. F. Barata Miscel- lanea historico-romantica (Eborae 1873) p. 137; A. F. Simoes Boletino architectonico I 1875 uo. 8 p. 120; Figueiredo Condeixa a velha p. 11.

Serenianus fa^nidus d(e)i vi.rit (inus IV.

et rerju(ierit) in jmce VIII /c(a)l(endas)

Decembres era DLXXVIIII

1. XXIV m. Nov. aera 579 p. C. 541

328 Celorico da Beira, leugis tribus ad septentriones et occidentem a Gnardu urbe, inserta muro capellae maioris in ecclesia S. Mariae dos Acores, a parte evangelii; lapis granites altus m. 0.50, latus 0.86, litteris altis m. 0.05.

tRESuiEVIT-FAMULA. XPi.INPACE-SlMNTHi: LIUBA-SUB MENCE. NOVENBRES.ERA- 5CC II I / \.

m. Nov. aera 703 p. C. G65

Bellino descriptam mihi misit et Fitae, qui ed. l/ol. de la Acad. XXVIII 1896 p. 269.

Ectypum* obtinere nondum potui ex oppido avio, a paucis visitato.

Vv. divisio num vera sit dubito. Item de mence pro mensc scripto dubito, nam contra consuetudinem etiam infimae aetatis pugnat. Contra Xove^ibres non offendit.

329 Arouca, proximo a Villa, iu iapide rep. in parietinis monasterii antiquissimi Arcensis (o mosteiro Archeiise, da Ordem deS.Bento; cf.n.21). Periisse affirmat Bellino.

SERVANDA XPI FAMVLA- VIX ANNOS XLII Q_VIEVIT IN PACE DEI d. XXIII m. luU.

IX KAL-ivLiAS aera 624

ERAD-C-XXIlll-At p. C. 586

Ex schedis academiae Olisiponensis Beliiuo miiii descrip- sit; Moreirae schedae IV f. 766 et 880. Servcmda Chr(ist)i famula vix(it) annos XLII, quievit in pace dei IX kcd(cndas) lulias era DCXXllIIa

V. 1 SERVANDE XP FAMVLAE-

V. 4 xxiiii et t Moreira, solita neglegentia.

xxiiiia, (vigcsima. cjuart)a, ut supra n. 304. 310. Ceterum uum lectio versuumque divisio accurat^- tra- ditae sint dubito.

>

19

III. CONVENTVS EMEEITENSIS.

Series titulorum Emeritensium iusignis spleudidum supplementum accepit (u. 333 3-47); si iustae effossiones instituerentur, siue dubio uovi multi accederent. Observa titulorum Graecorum frequentiam.

22

23 Fita bol. de la Acad. XXV 1894 p. 85, 45.

23a I. B. de Rossi inscript. christ. urbis Romae Vol. II 1 (1887) p. 256 memorat; Biiclieler carmina epigr. Lat.

n. 900. V. 1 soLBERAT, 6 PRECEPiT codex. V. 16 nobate, quod iu codice est, pro novante positum

esse vidit Biich. 24—28

29 Fita 1. s. s. p. 85, 46. 30 31 Delineatam edidit R. Amador de los Rios monumentos arquitectonicos de Espaiia fasc. 49 [Merida) et 55

p. 33; Fita bol. de la Acad. 1. s. s. p. 86,47.

32

33 Barrantes aparato II p. 475 s.s. repetivit ex libello Garciae de Salcedo; Fita 1. s. s. p. 86, 48.

34 Fita bol. de la Acad. XVI 1890 p. 447, qui supplementa proposuit v. 1 sit 7iomcn [domini e. q. s.], 4 /Sc^wiwZ], 8 cum pace, v[iMt annos plus minu.s], 11 Sa[muel], 12 [pro]missam, et indicavit locos vulgatae similes Exod. XXXV 31, I Reg. I 6 XXV 29, Esther XIII 7, Psalm. III 6 LXXI 17.

34a Greg. Mayans epist. ad P. Burmauuum AnthoL vet. epigr. Lat. II p. X, Biicheler carmina epigiaph. Lat. II.

1380. V. 4 scrib. maesto. 35 36 Fita bol. de la Acad. XXV 1894 p. 86, 49. Supplementa proposuit talia:

[ . . . . penitens, famuhis Dei, qui in hoc^ seculo mu[ndam transegit vitam, diynum Deo] suum commen[davit spiritum. Vixit annos .... R(^ceptus in [pace sub die IIII] non(as) Ianuari[as, era DC ... In celo regna]7iti sancti o[ccurrite anyeli; Amen]

Receptus in pace Nr. 46. 47. Ad v. alterum cf. titulus Amatoris episc. Oretani bol. dc la Acad. XVII

1891 p. 379, infra edendus. 37

38 Fita I. s. s. p. 88,51. 39

40 Extabat in fragmento columnae co7no de dos pies 6 tres cuartas de lar<jo y de ancho 6 diametro una cuarta, reperto in coenobio S. Domiuici (hospital de lesus Nazareno) a. 1720 forner. Inde Fita I. s. s. p. 47, 40.

41 v. infra n. 346.

42

43 Fita bol. de la Acad. XXV 1894 p. 142, 123.

44 E Ponz viaje VII p. 30 habet etiam Orellius 4890. Extat ibi en la macjnijica ermita de N" S" del Prado. Fita bol. de la Acad. II 1882/1883 p. 301. V. 1 nomen Litorii legitur etiam in titulo urbano saec. II sive III CIL VI 25341. V. 5 oykvir in lapide esse testatur Fita.

3*

20

330 Emeritae, rep. en un corralon o cochera de D. Jiian Grajera prope viam quae ab iirbe ad viam ferream ducit; servat Matriti Eduardus Saavedra v. c. acceptam a loachimo Lopez de Letona. Lapis altus est m. 1, latus 0.50, litteris altis m. 0.04 saec. VL

. XI m. Febr. on indicatur

BONIFATIA CONIVN X SI LV AN I 0 VIXIT AN NIS XVIIII RECEPTA IN P ACE C5 DIAE II IDVS FEBR VARIAS IN NOMINE

^>K<"

Descripsi ex imagine photographa, quam edidit Fita lol. de Ja Acad. IX 1886 p. 396 cf. V 1884 p. ,329.

Bonifatia coniunx Silvani vixit aniiis X VI III recepta in pace diae II idus Februarias in

nomine Chr{isti) a co

V. 4 ita diae II idm in lapide est, puto pro die III idus; sed cf. n. 337. Videtur igitur in Hispania contra usum pro pridie positura esse die altero idus.

21

331 Emeiitae, rep. c. a. 1874 ia eifossionibus nescio quibus, ubi servetur ignoro. Fiustra amici indagaverunt.

BRACARIVS FELEX VIXITAN NOSLII RECESS IT NONAS APRIL ES ERA CCCCX V I I 1 I

d. V m. Aprii. aera 419 ? p. C. 381

Reckta hlstorka latina vol. II 1874/1875 p. 355 (cf. Recista historica vol. III 1876 p. 68).

Bracarius felex vi.cit annos Lll (?), recessit nonas Apriles era CCCCX VIIII (?)

Y. 3 LLLRECES traditur; correxi iu LII dubitans uum posset etiam III fuisse, et addidi in tine s. 5 de aerae numeris dubito; si veri sunt, titulus christianorum omnium in Hispania repertorum antiquissimus est. Quod de defuncto dictum est jelex (pro feliciter) vi.i-it c pro i frequenter ponitur in titulis cliristianis , neque adduntur fanndus dei vel similia, non abhorret ab hac antiquitate. Filea; est supra n. 295.

332 Emeritae, extabat in ecclesia S. Eulaliae, in adilu qui est inter sacristiam et altaie maius; iam est in museo Emeritensi, tabula marmorea alta m. 0.39, lata 0.45, iitteris bonis, altis m. 0.03.

CANTONVS FAMVLVS DEl VIXIT ANNOS LXXXVII REQ_ VIEVIT IN PACE B XI KALENB lANVAR lAS ERA DL QVINQE

A |(U

d. XXII m. Uoc. aera 555 p. C. 517

Descripsi es ectypo a Fita misso, qui ed. bol. de la Acad. XXV 1894 p. 78,41; Monumentos arquiiectdnicos de Espana fasc. 57: Plano anipliaciones p. 39.

Cantonus famulus dei vixit annos LXXX VII, requievit

in pace d{ie) XI kalend{as) lanuarias era DL quinq{u)e

Chr(istus) a to

V. 5 Ad K litteram adhaeret a parvuia. V. 6 expectamus qimitu; scd ita sexis (sex vel sexies) pro sexta scribitur in titulo n. 35.

22

333 Emeritae, rep. aute paucos annos iu domo quaclam ex adverso introitus ecclesiae S. Eulaliae; extat apiid loach. Rodriguez Marquez, calie de Canlero 1; tabula marmorea alta m. 0.29, lata 0.68, crassa 0.04. Litterae sunt elegantes, altae m. 0.04.

\ •'* % d m ^ ' <i r r. * ^

•' 'Cvf';^^

^ ,

. -f.>^

ii-^f-

^m^^m mmMj.ML

aera 679 p. C.

J !i41

f— c FELIX EVGENIA XRI FAWVLA

A |U)

NOVA CONTR/XIT IA'W PCRTM s^

CVIVS DEDICATIO CLAVSTRI CONTINET ViR GINvM VOT.v 0 PATEBVNT LIMlNvM ADIK

CREATvRt F'DEL' ATIIA DN'o HEC VIRGo VIRGINv MgR

sacro conpilVit opere svb horontio va-e era tc xvun

Descripsi ex ectypo a Fita misso, qui ed. hol. de la Acad. XXV 1894 p. 83, 43 cum docto commentarfo.

Chr(v5tus) «(o. Felix Eugenia Chr(isi)i famula nova^m') comtruadt ianue portam, cuius dedicatio claustri

continet virginum vota, ^^utehunt liminum adita creature fideli; atria d{omi)ni hec virgo virginu{in)

mater sacro conplecit opere sub Horontio vate era DCLXX VIIII

V. 6 aerae numeri utrum 5clxxxviiii an Sclxxviiii significeut dubitari potest; quaeritur de l et x priore lineis coniunctis num x tertium indiceut an duo tantum. Iliud Fitae, lioc miiii visum est probabilius esse.

Horontius episcopus Emeritensis inde fere ab anno p. C. 638 fuisse creditur; subscripsit conciliorum Toletanorum a. 646 et 653 decretis. Vates appellatur, ut Paulus diacouus Gregorium Magnum appellavit sanctissimum egre- giumque vatem, Fita monente. Cf. ctiam n. 142 v. 5.

23

33-1: Emerltae, rep. in effossione quadam instituta in vico calle de Forner extia muros a basiiica S. Eulaiiae versus septentriones et occasum; servabat losepluis Pi y Caner, nunc est in museo. Litteris optimis. altis m. 0.04, saeculi puto A"I.

T HANC DOMVM IV RIS TV! PLACATA POSSIDE MARTiR EVLALIA o VT eCNOSCENS INIMICvS (2NFVSVS ABSCEDAT •— VT DOMVS HEC CvM HA? TATORIBVS TE PROPRiTiATF FLORESCANT AMEN

Descripsi ex ectypo misso a Fita, qui ed. bol. de la Acud. XXV 1894 p. 79,42 cum couimcntario.

hanc domum iuris tui placata posside, martir Eulalia; ut cognoscens inimicus confusus ahscedat, ut dovius hec cum habitatoribus te projntiante f/orescant. Amen.

Inimicus num iutellegeudus sit de hoste qualicumque an de diabolo, quod probabilius videtur, docebunt rerum christianarum periti, quorum quos consului de diabolo non dubitaverunt. Ut domus hec . . . fiorescayit eo defenditur, quod cum domo habitatores intelleguntur; nisi haec pro hae positum est.

Fita putat indicari hospitium couditum a Masono episcopo Emeritensi c. a. 572 {Esp. sagr. XIII p. 359).

24

335 Emeritae rep., sed quando et ubi igaoratur. Servatur ia museo Hispalensi, tabula marmorea supra fracta, alta m. 0.40, lata 0.52, litteris quam maxime evanidis, altis a. m. 0.045 ad 0.035.

. I. Martis? aera 716 p. C. 678

Descripsi ex ectypis et imagiuibus photograpliis, postquam primum m. Oct. a. 1896 accepi descriptam imperfecte ab Eduardo S. Dodgson. Ectypa uaria miserunt Emmanuel fampos director musei Hispalensis et Marcliio de Monsalud, imagines pliotographas tres varia luce exceptas Campos, denique m. Decembri a. 1897 Paulus Arndt archaeologus Monacensis, artis photographicae peritus, mea causa imaginem excepit reliquis modulo et accuratione longe superiorem, quam propono. Ea primum rae docuit, qualis omnino titulus fuerit, sed aenigma nondum plene solvit. Amici, quibuscum communicavi, frustra in legendo desudaverunt; tamen spero fore ut in luce solis clariore, quam quae praestat obscuritas hiberna, plura legamus.

Quae legere adhuc mihi visus sum liaec sunt:

irARSF

t CATVSVIRTVC. /

s i 5 s cf. t v s r'. s ' v m h 1 s m e r l hicrel:cioseS'Mvl recessit

5 AVXMOtAST.KCINeLAlnjEMRTlS*

E R A A V C. V S T I c) C C X U I * CEMF'S/ DS!ATjSLj"13vSSe1 Lvit F\MHACTVMVLOE:CLESI;€. IN PACE

Puto vv. 1 4 contineri fmem epitaphii poetici, in quo nomen viri defuactae \v6\catus, ut v. 7, et vocabula quaedam, ut [w.rji-m^e) quiefus . . ., Jiis mere[fis] . ., hic (sic? 7iec?) religiose simul clausuham distinguo.

Quae sequuntur ita fere concepta fuerunt recessit \ aiitcm Oleastro incola 1 clie Martis \ era Augusti DCCXVI | Clemens .... vocaius vir sti{u)s sepelivit eam hae (sic) tunndo eclesiae in pace.

Aeram Augusti dici novura est et memorabile; etiam ecclesiae in imce, si recte vocabula iila coniunguntuc, vi- detur novum e.sse.

336 Emeritae, ia domo calle de Alfomo IX nr. IS, quae est Francisci Rios, ex adverso basilicae S. Eulaliae, lapis altiis m. 0.56, latus 0.58, cuius pars fere tertia iiifra videtur deesse. Litterae visae sunt saec. YII esse, altae m. 0.06, optimae.

10

■j- Qi-ISQLIS CONSHCIS HOC SEPUL TLrE OPLS EOLAtl CkRiG eNF«SSOR> ABTvS EST L°CvS o SED SIQLIS LERO HOC MONLMENTvM MELM 5INQLIETAR« LOLvERIT SIT ANATH» MA PERCLiSSVS kBRA GEZIE PERFRUATLR ET CLM ILDA TRADITORE ABEAT PORTIO NEM ET A IeMINIBLS ECLESIE

in separjtvr et a commlni onfm scm 5£C_^ n^,^

Descripsi e.K ectypo misso a Marcbione de Monsalud , unde ed. Fita bol. de la Acad. XXX 1897 p. 497 cum docto commentario.

■}• quisquis conspicis hoc sepul\ture opus, Eolalii clerici confessori \ ahtus est locus. sed siquis \ vero

hoc monumentum meum \ inquietare voJuerit, sit anathe\ma, perctcssus lehra gezie \ perfruatur et cum luda |

traditore abeat portio\nem et a leminibus eclesie \ separetur et a communi\onem s(^an)c(ia)7n sec

Lectio omnino certa est.

V. 2 Eolalius pro Eulalio singulare est; ut «?< Latinum pro Graeco ao scribi solebat, veluti iu J.aoTo^jitat lautumiae Aaoo'V.£ta Laudicea et simiiibus, ita liomo hic fortasse sibi visus est optime Graece scribere 'Eo/.a'Xtos pro Eulalio. Ceterum nomen a Sancta ibi prope culta derivatum est.

Confessorem inter clericos minores cantorem vel psalmistam fuisse Fita e canone IX concilii Toletani I probat; tamen putat confessoris vocabulum liic idem fere valere atque paenitejis secundum Isidori etymol. VI 19,75: confessio est . . . . dum quisque conjitetur stca peccata petendo indulgentiam. Cf. n. 341 [conjit^lcns d{omi)no, si recte ita suppletur. Theologis quos consului clericus confessor visus est cantorem indicare.

V. 6 extr. gezi t gezi et Fita; sed in lapide et in ectypo clare legitur quod dedi, ut etiam testatus est Marchio de Mousalud. Lebra, pro lepra, gezie, qui videtur genetivus esse, ex IV Reg. 4. 5. 8 desumptum, ut adnotat Fita; gezi et giezi Vulgata habet, Lutherus gehasi. De execrationibus similibus, quae leguntur in titulis christiauis Galliarum, egit Edmuudus Le Blant inscriptions chretiennes de la Gaule I p. 291 ss. Coraparandi titulus apud Muratorium 1899,7 (Corp. X 1276*, sed genuinus iam editori visus) habeat partem cum gezi, quem protulit Le Blant inscr. chret. de la Gaule I p. 291, et supra n. 262 lepra prosapia{m) sorbeat suaQm).

V. 10. 11 sec[lusus eter]nis [suppliciis condemnetur cum diaholo et angelis suis] supplcvit Fita, comparans conciiii Toletani III a. 589 canonem X: siquis cet. . . ., a sancta communione et a liminibus ecclesiae habeatur extraneus, et similia. Inscriptiones Hispaniae Christianae. Siipplementum. ■*

26

Ceterum observa litterarum formas A et A, U et V iuxta usurpatas. Sermonis et scripturae rusticitas, quae eius aetatis est, perspicitur in Eolalius, co7ifessori pro genetivo, uisi dativus consulto iuxta genetivum ponitur , abtjis, lebra, abeat, leminibus, eclesie, a covimunionem sanctam. Etiam sed siquis vero abundanter dicta huc pertinent. Reliqua satis emendate dicta et scripta sunt, videlicet e consuetndine aetatis melioris.

337 Emeritae rep. una cum n. 338, servabat ibi loliannes Grajera; tabula marmorea alta m. 0.56, lata 0.48; litteris altis m. 0.04. Extat Badajoz in museo municipali.

titulus scrto lauri cinctus

FLO RENT lA

FAMVLA Dl VIX ^

ANN XXV M V D^XVI

REQVIT IN PACE

Dll IDVS MARTl'

» ERA DLU

d. XIV m. Mart. aera 552 p. C. 514

Fita hol. de la Acad. IX 1886 p. 399 cf. V 1884 p. 329, cui misit Thomas Romero de Castilia.

Ectypum uondum obtinui, sed promisit Marchio de Mon- salud. Initio videtur deesse solitum chrisma. Florentia famula d{e)i vix(it) ann(os) XX Vm^enses) V d(ies) X VI, requ(ieo)it in pace d(ie) II idus Martii (?) era DLII

De die II idus v. n. 332. Martii pro Martias observan- dum, genetivus etiam alibi non raro usurpatur.

338 Emeritae, rep. una cum n. 337, servatur in urbe Badajoz in museo provinciali; tabula marmorea ab utroque latere scripta, alta m. 0.62, lata 0.45, litteris altis m. 0.04.

acicula ^ avicula

FORTVNA FAMV L A D E I V 1 X I T ANNOS XXV REQ_yiEVIT h IN PACE SV A AIE XIIII KALENDAS MARTIAS C ERA DCXXXVIIII

in parte postica

f FVRTVNA t FAMVLA AEI VIXIT ANNOS XXV e R IN

PACE DIE XIIII KA LENAAS MAR.TIAS ERA DCXXXVIIII

10 I :

d. XIX m. Febr aera 639 p. C. 601

27

a Descripsi ex ectypis, quae misit Marchio de Monsalud.

Fita bol. de la Acad. IX 1886 p. 399 cf. V 1884 p. 329 cui misit Thomas Romero de Castiila.

Fortuna famula dei vixit annos XX V, requiedt in pace sud die XIIII kalendas Martias c . . . (?) era DCXXX VI III

Posticae exemplum videtur prius inscriptum et deinde propter vitia commissa in nomine et in aerae repetitione V. 3 denuo inscuiptum esse.

V. 5 su\d die pro suh die notandum: sed videtur quadratarius voluisse B, sculpsisse \. 8. Quid c significet in fine addita, quae deest in posticae titulo, ignoro; vix erit c{urrente).

339 Emeritae, rep. in agro dicto los siete lechos, prope los Caininillos, per Urbanum Fernandez Montenegro, qui dono dedit Museo. Tabula alta m. 0.45, lata 0.36, litteris altis m. 0.04, saec, ut puto, IV exeuntis; nam videntur satis antiquae esse.

Descripsi ex ectypo misso a Marchione de Monsalud; Fita bol. de la Acad. XXIX 1896 p. 259.

Lupercus fidelis 7'eceptus in pace, vixit an(nis) XXX

Supra v. 1 chrismatis vestigia supersunt. De receptus in pace formula in Baetica sed vide n. 36 frequenti cf. supra n. 46 et praefatio p. X.

28

340 Emeiitae. rep. in curte domus quae dicitur Casa de Perero, calle de Moreno de Vargas, tabula marmorea alta m. 1.04, lata 0.59, crassa 0.06, litteris inaequalibus, altis a m. 0.05 ad 0.03.

^

r^¥i^ '

'■\?

V/

d. XXVIII m. lun. aera 570

p. C. 532

Descripsi ex ectypo misso a Marchione de Monsalud, qui cd. hol. de la Acad. XXXI 1897 p. 400.

^larcella famula dei vixit annos plus minus XXXV, requievit in pace d(ic) IIII hal(endas) lulias cra I)LXX as (i. e. quingentesivias septuagenas?)

V. 2 EAMVLA prO FAMVLA.

Y. 7 SLXXV editor, contra ectypura. Ad as in fine cf. n. 316.

Initio crucis vel chrismatis signum cum lapidis parte superiore vidctur interiisse.

29

ij" 341 (= I. H. C. 12) Emeritae, tabula marmorea rep. en la Rambla de Santa Eulalia, ex advei-so ecclesiae eius Sanctae, alta m. 0.39, lata 0.33, crassa 0.03. Litteris altis m. 0.04, inscriptis intra coronam lauream.

d. III m- Febr. aera 556 p. C. 51S

Descripsi ex ectypo, quod misit Marchio de Monsalud, qui ed. hol. de la Acad. XXXI 1897 p. 400.

Maria famula Jei [vy.i-it anjios [X^XVIIII no7ias requievit in pace d(;ie) III Februarias

era DL VI

V. 1—3 olim viderat Velazquez; fragmentum iam completur. V. 2 f similis cvasit e litterae, ut in n. 340.

30

342 Emeritae, rep. extra oppidum pone El Conventual, fragmentum tabulae marmoreae altum m. 0.44', latum 0.28, crassum 0.07, litteris altis ra. 0.05; saeculi fortasse septimi.

>: V y' )'.•

?'

,^^-

' «-' ' «-''»■'<■ /J,'' I Sfi'' ';V' "■

! / . ^, ^'

d...Jau.? aera 632 p. C. 594?

aera .

Descripsi ex ectypo misso a Marcliione de Monsalud, qui ed. M. de la Acad. XXXI 1897 p. 401. Videntur esse tituli hominum duorum in lapide uno coniuncti.

a dw Ianua]nas (sive Februarias) \era Z)C'] XXXII

b. usus famuKiis') d(e)i \ . . ens d(omi)no vixit \ annis . . . m]ens(ibus) VIII

d(iebii») X \ reqjuievit in pa[ce die illa mensis iUius] era

b. Nomen defuncti certo supplere nequeo, nam pauca novi in . . usus desinentia. Quod sequitur initio versus alterius . . . cns d(omi)no nam 'Ciss videtur in lapide esse, non livs ab editore [conjit]e7is fuisse creditur, quod comparat cum confessore tituli n. 336. Sed vide ne [jid]ens fuerit.

31

343 Emeritae, fragmeutum tabulae luarmoreae, repertum in domo quadam sita iu ambulatione suburbii extrema, altum m. 0.28, latum 0.25, crassum 0.03, litteris altis m. 0.04, cum corona laurea diametri m. 0.40, bonis.

V X

d. . . . aera 52 . . . p. C. 482?

Marchio de Monsalud bol. de la Acad. XXXII 1898 p. 433.

Fita supplevit: . . .fam[nl]a dei \ vixit a^nn^is) X . . . . ] requievit] in ^'('^ce) d{ie) III id(us)

.... era 8XX ....

344 Emeritae, rep. en la calle Vespasiano, circa aquaeductum de los Milagros sive de Albarregas, ubi intrat in oppidum; fragmentum tabulae marmorae, quod apparuit denuo, altum est m. 0.37. latum 0.12, crassum 0.035. Litterae altae sunt m. 0.04. Infra est corona laurea, quae titulum cingebat.

d. 22? 25? 26? m.? aera 500? p. C. 462?

32

Descripsi partem vv. 2 4 ex ectypo misso a Marchione de Monsalud, qui ed. hol. de la Acad. XXXI 1897 p. 401.

.... vix\H a\n\nis re]quiec[it \ in pace d(ie) VII kal(endas) \ era D . . . .

Editor putabat partem esse tituli supra n. 26, cuius versus 2 ad 5 aliquam cum hoc fragmento similitudinen* habent; sed accuratius inspicienti et comparanti tamen diversi esse apparent, potissimum v. 4 et 5.

345 Emeritae, fragmentum tabulae marmoreae rep. en la calle de Al/mso IX ex adverso ecclesiae Sanctae Eulaliae, altum m. 0.44. latum 0.42, crassum 0.05, litteris fugientibus, altis m. 0.06. Servat in Almen- dialejo editor.

'i

'?"Jf^^

l-'

■.4

y

/"

^

> >

j

V

/i 1 K-

^f^

Descripsi ex ectypo Marchionis de Monsalud, qui ed. bol. de la Acad. XXXI 1897 p. 402.

Editor putabat partem esse tituli n. 331, sed litterae vv. 2 et 3 minime cura illo conveniunt. V. 3 in. is editor; mihi visum est v fuisse.

33

346 (=41) Emeritae, iam in museo, fragmentum tabulae marmoreae altum m. 0.38, latum 0.19, litteris altis m. 0.03, saeculi puto VI.

titulus serto Jauri cinctus

t e Ni

|9 A K ^ T /| r H C A- B) (o I A K O n) 5 [3 I C I N 0 6) jl H C .■•// ///

Descripsi ex ectypo quod Fita raisit, qui ed. bol. de la Acad. XXV 1894 p. 87,50.

Iv&oc ■mzo\^/.C\-r^ S^v^ . . . o'.a'y.ov[o;] |5i; ivoe[-/.-:i(uvo?] . . . ly;

Emendantur exempla mala Bayeri, quod tamen prae- stat utpote profectum ab liomine perito et Graece docto, et Cornidis, quae sequi debebam. V. 2 K utrum cum a conexa sit an sequatur a minor

uon satis perspicio in ectypo. V. 3 THCAB Bayc-r, th < nb Cornide, th sanb . . . Fita,

cum nexus typis reddere non posset.

Quae in ectypo vidi aut canb aut caib significare possunt. V. 4 in. t Bayer, d Coruide, a Pita, 0 perspicua est. V. 5 i///ciNA€ Bayer, sicinSe Cornide, bisina€ Fita. b

initio videtur certa esse. V. 6 wHT'///// Bayer, iop Cornide, zhs-et:m . . . Fita, quae

in ectypo non video. Nomen Sanhatitis pro Sabatius sive Sabbatius fuisse proposuit Fita, fortasse recte; sed potest etiam cogitari de Sambas sive Samhos.

347 Emeritae, fragmentura tabulae marraoreae rep. una cum n. 334; servat Plano. Altum est m. 0.25, latum

0.12, litteris altis m. 0.05 ad 0.04, saeculi puto YI.

'^i"*"o -~"

^V

A^-

Descripsi ex ectypo a Fita misso, qui ed. hol. de la Acad. XXV 1894 p. 85,44.

s fam[ulus dei, vixit a^nnos . . . ., req[uievit in 'pace die . . .] kal(endas)

D[ece77ibres? er^a D .-. . .

V. 1 in. s uou satis certa est. V. 4 a etiam ad kal(endas) vocabulum potest pertinuisse.

Inscriptiones Ilispauiae Christianae. .Supplementum.

34

348 Emeritae, rep. en la calle de San Albin, fragmentum tabulae marmoreae altum m. 0.16, latum 0.17, crassum 0.03, litteris altis m. 0.04. Servat iii Abnendralejo editor.

Descripsi ex ectypo misso a Marcliione de Monsalud, qui od. bol. de la Acad. XXXI 1897 p. 403.

[(PXaoutaJtvsf | ev [J.rjv[t'] | TpiTE f [eTst

V". 1 [Etp-/]]vrj supplevit editor.

\'. 3 TptTs, i. e. TptT-(|, videtur positum pro TotTm, ut indicaretur puellam defunctam esse mense vitae tertio; anni indicatio fortasse sequebatur, ut litterae unius vestigium indicat. Aliam explicationem non invenio.

349 (= n. 15*) Almcndral , extat in ecclesia S. Petri in pavimento anfe altare maius, tabula marmorea magna alta m. 0.40, lata 0.70, litteris altis 0.08. Forma litterarum indicat titulum saecuii esse fere XV, sed pro- babiiiter statuitur textum repetitum esse ex titulo multo antiquiore, fortasse saec. VI. Etiam palumba initio posita fortasse sequitur exemplum antiquius.

Descrjpbi, ex ectypo a Murcliiunc dc .Monsahul misso litao m. Aprili a. IbiJ?. Edulerunt praeter eos, quos indicavi ad n. 15*, Solano de Figueroa Altamirano historia eclesiastica de la ciudad y obispado de Badajoz (a. 1664, ms. servata in bibiiotlieca academiae historicae Matritensis) Cap. V § 8 et Fita bol. de la Acad. XXX 1897 p. 506 ss. cum docto commentario.

Cum non beati scriptum sit in lapide, sed bcti, benedicti, et desit abbatis vocabulum, quae ambo Yepes liabet, cogitandum esse non de sancto Mauro claro sancti Benedicti discipulo Italo, sed de Hispano quodam eiusdem nominis benedicto exposuit Fita; fortasse recte. Sane non absimilis est titulus, in quo reliquiae sancti, defuncti anno p. C. 589, dicuntur repertae esse d. 12 m. Mart. a. 845: 'hic requiescit corpus beati Mauri' monacld et

35

leoitae qui tempore Theodeberti regis in Galliam venit et octavo decimo kalendas Februarii migravit a seculo (Acta SS. Bolland. I, Venetiis a. 1774, p. 1056); sciiicet quae addita sunt verba videntur e chronicis addita esse, ut observavit Fita. Idem comparavit quod in titulo Gallico saec. V legitur Eufrasius benedictus in pace apud Edmundum Le Blant insci-ipt. chret. de la Gaule n. 398; hic iacet corpus est in titulo Hispano anni p. C. 624 (supra n. 138), in hunc tumulum requiescit corpus in alio anni p. C. 662 (supra n. 99), hic reconditum est corpus in anni incerti alio (supra n. 74); cf. n. 86 anni 649. Tamen scrupulus restat, num fortasse Hispani sanctorum Benedicti et Mauri asseclae eius illud sibi persuaserint corpus Mauri in Hispaniam translatum esse. Qua de re iudicabunt historiae sanctorum me peritiores.

350 La Torre de Miguel Sexntero (sive Torre del Almewlral), partido judicial de Olivenza, lyrovincia de Badajoz, lapis insertus muro vetusto ecclesiae parochialis de la Purificadon de N^S", longus m. 0.55, latus 0.25, altus 0.12; litteris altis v. 1 m. 0.035, v. 2 m. 0.05, quae possunt saec. IV esse.

■^l

^^''m¥^^^

Descripsi ex ectypo misso a Marchione de Monsalud, qui ed. bol. de la Acad. XXX 1897 p. 485. Comparandum esse vidit Fita titulum Oretanum n. 386.

[ fe]li.v, amem, feli.v Castrice \e\x officina Aviti utere

Felix coniungendum cum utcrc; nam utere felix est formula sollemnis. Amem interpositum similiter atque amabo sermonis familiaris; nisi amen esf. Initio possunt deesse litterae plures, a lateribus singulae vel binao

tantum locum habent.

5*

36

351 La Torre de Miguel Sexmero, fragmentum marmo- reum altum m. 0.20, latum 0.15, litteris altis m. 0.06, aetatis inferioris, i. e. saec. fere VIII vel IX.

Descripsi ex ectypo misso a Marchione de Monsalud,

qui ed. hol. de la Aead. XXX 1897 p. 487.

. . . . eto . . . (yel . . eio . . .) de [/JOSidMS?] Ad quale nomcn litterae v. 1 pertinuerint non invenio.

352 Almendralejo , en la Vega de Harnina, cliiliom. 2 ad septentriones et occidentem ab oppido, inter frag- menta multa vetusta, fragmeutum tabuiae marmoreae altum m. 0.12, latum 0.07, formans angulum dextrum tituli inferiorem. Litterae aitae suut m. 0.03.

Descripsi ex ectypo misso a Marchione de Monsalud, qui ed. bol. de la Acad. XXX 1897 p. 495. Fita supplevit:

\inigravit ah hoc s]eclo [ . . . . era ..../] v.

De aliis quoque supplemeutis cogitare licet.

353 In deserto dicto Chbiya, in crypta prope S. Mariam de las Albueras \ici Puebla rn/eva, rep. a. 1871; ex- tabat Talaverae de la Rcina apud dominam Mercedes Delgado, inde ab a. 1881 est Matriti in museo archaeologico. Sarcophagus marmoreus anaglyphis ornatus, mensurae non indicantur; tituli scripti suut in summo margine.

0 SIMON CHANANEVS B lACOBVS ALFEI B THOMAS o FILIPPVS a iaCobuS pauIuS

petrus 0 Amlreas iohannes bartholomEvs o "TfLi^tfHEvs j^ '"ehbaeus Christus sedens, utrimque apostoli seni stajites

loh. Ficker misit accuratissime a se descriptum; Ludov. Jimenez de la Llave noticia del sarcdfago cristiano- romano cet. de S^M" de his Alhueras cet. ms. a. 1871 (inde Fita hol. de la Acad. II 1882/1883 p. 251); A. F. Gue'rra Museo espanol de antigiiedades VI 1875 p. 591 cf. p. 599 et hol. de la Acad. II 1882/1883 p. 287 .ss.; Fita ib. IV 1883 p. 289 ss. (et Novisimo ano cristiano cet. vol. I, Matriti 1881, p. XXIII), ubi addita sunt fragmenta quaedam marginis antea nondum edita. Guerra ita legerat et supplevit: Simon Chananeus, lacobus Alfei, Thomas, Philippus, [Paidus, Petrus, loannes, lacohus Zebedci, BarthoYomeus, '^Andreas, Mattyteus' [Thaddeus]. Corrcxit lectiouem et supplementa Fickerus.

37

354 Behis de la Jara, qui est vicus situs inter Caesarobrigam et Augustobrigam Lusitaniae orientalis oppida ubi prodierunt tituli aetatis vetustioris (C. II 5349-5351), tabula lapidea rep. in loco dicto la Barranca blanca del casttllo prope praedium las Herencias ad ripam Tagi sinistram. Alta est m. 0.49, lata 0.31, crassa 0.028 ; servat inde ab a. 1894 Academia historica Matritensis dono Froilani Fernandez de Leon. Partem fere tertiam a dextro latere deesse probabile est, ut tabula olim lata fucrit circiter m. 0.46. Litterae partis superioris altae sunt m. 0.02 ad 0.03, partis inferioris 0.015.

■^ftf - ,' . " '"'

'■ 5d^>--.>-. -■ -;■■ - . ^-

i.'X-^'? '.'"■'-■ ■' '' 'J:

'-^i-- - -- ;..

^i|Sife'^fSvj^:-;^-;.'^-j';^-'^''

•■ .-»-'-'ij^,_ :■' uf--:-.-'

■.l^r**.-"

■■ ■■*.i:4t. '^'

~\

V I t V/ E B 1 A !■: ONEADINTE5 C ON S E tIAI\ r' cIATE SALVC SRE^ESETIW^IVJ lE^RVMCONS/EqATVR/VTVBie HLflVOD AVCMI^NTAVERINT SECV \TIS CIRCA De"|(OTASOMNIINVI yRVETRADIETCENTVLIBRAVRI

APERTINENT DISTRINGERE REGVM PATERNAS DAMO

CENTA PATER ECO TAL ....

. . . CERRORIBV . . . VTR ....

EDITVS . . . B TEMPORE VfL Raf^ONE

A . . N

ID MARCIAS AERA DCX FELICITER ilE . . V . C CONS

Dubito inter alia imprimis de Mairias lectione; aerara fortasse recte Fita exhibuit. Idem Fita partcm antiquiorem ita supplere studuit:

a it]em Eii[s]ebia quiefe \dmn vi.rerit

aequalem inter Jilios porti]o7iem ad integrH comequatur

iure possessionis omni temporum] aetate salvo, (jreges et in iur[e

usti fructuario servosque ad in]tegrum consequatur aut ubiq(ue)

res ijysi provenerint v[el quod aucmentaverint secu

ndum legem hered.it]atis circa devotas; omni invi-

dioso oculorum orbes] eru[i] tradi et centu libr(as) auri

38

Supplementa quam incerta sint apparet; meliora nondum inventa sunt.

Descripsi ex ectypis et imagine photographa a Fita missis anno 1894; idem ad archetypum ed. bol. de la Acad. XXX 1897 p."428s.

Apparet lapidem olim continuisse textum saeculi fortasse VI vel VII, qui paene totum tegebat; supersunt vv. circiter undecim vestigia. Ei saeculo VIII superscriptus est recentior versuum septem. Lectio tam est diffi- cilis, ut quibus ectypa legenda tradidi viri doctissimi Nicolaus Miiller theologus Aemilius Seckel et Carolus Zeumer iure consulti collegae mei omnes pauca tantum expedire potuissent; nemini vero contigit, ut textum recentiorem plene legeret et suppleret; vetustiorem ne attingere quidem ausi sumus. Tamen adieci, ■cum e lapide excepta sit, lectionem partis inferioris a Fita propositam, quamquam valde incertam esse ipse non ignorabat.

PARS SECVNDA

B A E T I C A

L CONVENTYS HISPALENSIS.

n. 45 47 48

49 E Morale repetivit Gregor. Mayans epistula ad P. Burtnannum in Anthol. veterum epigrammatum Latinorum vol. II p. XV; ex Inscr. Hisp. christ. Buecheler carmina epigr. n. 789.

Versiculum qui est respicis angustam praecisa rupe sepulcrum initium esse carminis, quod in sepulcrum Paulae composuit Hieronymus in epistula ad Eustochium (108,34), adnotavit I. B. de Rossi inscript. christ. urbis Romae vol. II 1 (1888) p. 22(3. Idem antea iam observaverat Edmundus Le Blant Jouiti. des Savants a. 1873 p. 326, qui addit redire eundem versum etiarn in aliis inscriptionibus christianis. Extat C. X 1195 = Buecheler carmina epigr. n. 788. Hospitium Paulae Hieronymus; idem olim supplevi Hieronymi versum uon cognoscens.

50 v. infra n. 357

51 E schedis quibusdam manu scriptis, sed deterioribus illis quam quas ego secutus sum, profert Martinez el libro de Jerez p. 46; ut adnotat Fita hol. de la Acad. XXX 1897 p. 349.

52. 53

54 Exhibent etiam Nicol. Diaz y Perez Estremadura (Espana, sus monumentos cet., Barcinone 1887) p. 656 et Martinez cl libro de Jerez p. 488. Cf. Fita I, s. s. p. 35 L

55 Buecheler carmina epigraph. n. 854. V. 2 Tiorca\t /»]s portis cara cum coniuge sacris proposuit Buech. pro jioread sportis sacris, quod traditur; nescio an recte. Idem titulum eiusdem fere putat aevi esse atque n. 143.

56

57 Fita bol. de la Acad. XXV 1894 p. 143, 122 et XXX 1897 p. 418. Lucretiae martyris una cum Eulaliae basilica extabat Emeritae secundum Paulum diaconum de vita patrum Emeritensium c. 7, ut idem adnotat; unde non corrigendum v. 5 lvcretiae nomen in encratiae, ut quidam voluerunt. V. 2 fortasse ])ro sacri ESTEPHA legendum est scorvm martvrvm, quod a sensu exigitur. Sed corruptela mirabilis est.

58. 59

60- Repetivit Achilles Statius in vocabulario ecclesiastico manu scripto cod. Vallicell. B 105,52; nescio unde.

61 Monumentos arquitectimicos de Espana fasc. 60.

62. 63

64 lam est Londinii in museo Biitannico.

65 Repetivit Gregor. Mayans 1. s. s. (ad u. 49); Monumentos arcjuitectomcos de Espana fasc. 65; Buecheler carm. epigraph. n. 1392, qui v. 1 supplevit communi [sede regna] beata tenes.

66 et 68. Titulos hosce editos esse etiam in libro'Civitates orbis terrarum' lib. III tab. 7 adnotavit Emmanuel

Gomez Jloreno. 67

68 v. n. 66 69—74

75 Hispali servabat Gago, ubi descripsi a. 1881; iam est ibidem in museo municipali. V. 6 [tio eps in lapide est, non ro eps; ut dederat Delgado.

76 Additam. Britannica p. 2*. Edita Monumentos arquitectonicos fasc. 52 tab. lig. 7. De Leovigildo et Hermenegildo regibus commentatus est dissertationibus variis Frauciscus Gorres iiber die Anfdnge des Konigs der Westgothen Leovigild in Forschungen zur deutschen Geschichte Vol. XII 1872 p. 591 ss. cf. vol. XIII 1873 p. 633ss., vher den Aufstand und clas Martyrium Hermenegilds in Zeiischri/t filr historische Theologie 1873 p. Iss., Hermenegilds SteUung zum Katholicisinus ib. p. 533ss.

Inscriptiones Hispaniae Christianae. Supplementum.

42

Yerba in fine posita ducti Aione Guerra putabat significare ' duce Aio7ie'; Aio enim nomen vetustum Ibericum in titulis saeculorum I et II non paucis extat. Sed vix hoc pertinet ad saeculum VII; et diicti, non duce, in lapide clare legitur. Itaque significatio vocabulorum obscura manet. 77—84

85 V. 2 iB est id est; cf. n. 267. Correxit errorem meum iuter alios Edmundus Le Blant Journ. des Sav. 1873 p. 320, qui praeterea observavit niultisque testimoniis probavit reliquias sanctoruni hic et alibi memoratas non intellegendas esse particulas corporum vel vestitus, qualia posteriore demum aetate distri- buebantur, illa vero aetate dissipari nefas habebatur, sed olium ex ampullis desumptum, quae ante sepulcra sanctorum suspensae erant. Ita etiam explicari quod reliquiae Sanctae Eulaliae non Emeritae tantuni, sed variis praeterea locis extabant; cf. n. 57. 80. 89. 175.

86 Buecheler carmina epigraph. n. 722.

V. 13 (7 carmiuis) Jiic scriptum est pro hinc.

87 De titulo hoc atque de reliquis Asidonensibus christiauis verba fecit Marianus Pardo de Figueroa Asidonensis amicus, scriptor epistularum clarus et indefessus, quem propterea dicunt el cartero honorario Hispani, in epistula ad losephum Butron y Parra data, quae inserta est ephemeridi el Diario de Cadiz a. 1868; neque vero potuit explicare vocabula leperore vomii sed sacr. Emmanueli Gomez Moreno Granatensi visum est legi posse sepe rore vomit(i) sed(et') sac(e)r(dos), ut saeiJe rore vomiti sit pro lacrimis jieccati, sedet autem significet sedet paenitens; vix probabiliter.

88 Reperta est a. 1800 in colli del Caracol prope Alcald de los Gaztdes; accurate delineatam vidi apud Aurelianum Guerra.

89

355 Salvatierra de los Barros, quae medio quodam loco sita est in regione vestigiis vitae antiquae abundante;

fragmentum altum m. 0.24, latum 0.14, diver- sum omnino a sequente (n. 356); litteris paulo maioribus quam illud, altis m. 0.03 ad 0.04. -

1 I O R. E 1 POTERAS ISRADIARF SA PROVI ' C O R 0 S

Descripsi ex ectypo quod Marchio de Monsalud misit Fitae, is mihi; idem Fita ed. hol. de la Acad. XXX 1897 p. 354.

V. 1 Lic vel Lis Fita, quod non video in ectypo. Fortasse est to chrismatis ^^-^^^-

V. 2 in fine v Fita, ego video hastam rectam I.

Poema esse vidit Fita, qui supplevit ita: [^Mundo fe]lic[em pcragens in cor]pore v[iiam, Sidereum] poteras [ocid^is radiare [decorem. Cel^sa^m) pro vi[ta co]ncordi s[candis in aedem, Bex uhi Christus adest, quo te mea vota secuntur.]

43

356 Salvatierra de los Barros; fragmentum altiim m. 0.15, latum 0.21; litterae altae m. 0.02.

K

Descripsi ex ectypo quod misit Fitae Marchio de Mousalud; Fita fjol. de la Acad. XXX 1897 p. 354 qui supplet:

. . . fatmdus d]«i vLiit annos . . . reccssit ?]« pa(ce) . . die]s era^

Sed pa pro pace vix tuetur, quod aflert, fspei pro Ispaleiisi m titulo n. 76. Reliquiae nimis exiguae quam quae apte explicari et .suppleri possint. Tamen adscripsi, si forte reliqua adinveniantur.

357 (= 50). Extat in Jei-ez de los Caballeros in ecclesia S. Mariae, quae denuo aedificata est saec. XVI, in fuste columnae marmoreae superstitis ex ecclesia vetere, alto m. 0.17, lato 0.30; litteris non admodum bonis, altis m. 0.03 ad 0.05, similibus eius, quas habet n. 60.

d. XXIV m. Uec. aera 594 p. C. 556

D VIII kL ianvari

\S ERA ^^XXXIIII , DEDICAX EST HEC ECE SIA SCE MARIE ■,

Descripsi ex ectypo optimo quod mihi utendum misit Aurelianus Guerra, qui inde edidit in ephemeride la

llustracion catolica a. 1881; Nicol. Diaz y Perez Estremadura (Espana cet. Barcinonc 1887) p. 656: Martinez

el libro de Jerez (Hispali 1892) p. 44; Fita bol. de la Acad. XXX 1897 p. 346ss. ex ectypo misso a Marchione

de Monsalud, quod ab illo item accepi. Hoc supra repraesentatum.

V. 2 aerae numerus clare apparebat in ectypo Guerrae; x prior cum l coniuncta numerum efficit, quem supra

posui, commendatum praeterea eo quod illo anno, non aerae 584, dies natalis Christi, quo dedicata est basilica,

incidit in diem dominicam. Exemplum antea a me editum secundum auctores antiquiores, pes.sime eos

descripsisse deuuo demonstrat.

6*

44

357 a Prope aediculam dirutam de San Vicente, chiliom. 2 a Burguillos, in via versus Jerez de los Caballeros, lapis altus et crassus circiter m. 0,50, latus O.GO.

intra coronam lauream litterae evanidae

Matthias Raimundus Martinez bol. de la Acad. XXXIII 1898 p. 189 '[in putat inscnptionem fuisse aetatis visigoticae.

358 La PucbJa de Sanclio Perez, circiter chiliom. 1 a Zafra urbe versus meridiem, in territorio Contributae luliae Ugultuniaci (v. C. II p. 131), ut creditur, fragmentum tabulae marmoreae altum m. 0.25, latum 0.30, crassum 0.03, litteris admodum tenuibus altis m. 0.06.

M i J' ^>

/w

yl fJ

d. XVIII m. .Martii aera 6G8

p. C. G30

;.J

AN III K"Vli;VI IN

SVB B XV KAENB/«RlfeS

ER.A OC^CVIII

Marchio de Monsalud bol. de la Acad. XXXII 1889 p. 431.

. . an(iioruni) III, rcquiccit in [pace] mh d(ie) X T kalendas Apriles ■ra DCLXVIII

V. 1 Pedes litterarum quae supersunt recte supplevit editor. Xe.xus earum singulares sunt.

V. 2 Observa formam b et s litterarum.

V. 3 In aerae iiumero l et x sive x"' . conexae sunt morc solito.

45

359 Alanje, rep. in deserto dicto las Arguijuelas, inter ripam Anae dextram et territorium oppidi Torremejia, tabula ex marmore fracta, longa supra m. 0.37, alta m. 0.26, crassa 0.04. Litterae altae sunt m. 0.04.

3 , .\\ '■'^r.

T '

ATVR. XROFORI SCt MT PERPETVA PAX FGREDIENTIBVS

^-^

jegjii

j-ssbtL mmi! i

|T

Descripsi ex ectypo mi.s>u a Maicliiuiie ile Muusalud, qiii ed. ("iL </(- ^lctal. \X\ill loUb p. 157 ct supplevit ita non sine probabilitate: [hic aditus d]afur Chnstofori s(an)c(t)i [ad limina sacra s]it perpetua pax [^ingredientihis et] egredientibus

3(50 Burgidllos, rep. m. Nov. a. 1897 prope collem dictum de Gnruviejo sive castellum de Burgos el viejo (?),

chiliom. 1 dc Granadoro et m. 0.50 versus septentriones a via ad Jerez dc los Ca- halleros. in campo de las Bragadas, chiliom.5 amplius versus septentriones et 1 a Guru- viejo, in fundo de Matapollito, iuxta deser- tum dictum de Juan Benitez, crux aenea parva, eiusdem magnitudinis (m. 0.22) atque quae sequitur imago. Servabat Siro Garcia de la Jlata, fuudi domiuus. Fita misit delineatam accurate a Matthia Raiiuuudo Martinez; eius delineationem supra exhibui. Martinez ed. bol. de la Acad. XXXII 1898 p. 191 et 353 ss.

f Off(ert) Stefanus eclisie s(anct)e c(rucis)

in lanisi

Lectio certa, iuterpretatio vocabulorum quae post eclisie sequuntur incerta; nisi lanisium loci alicuius nomen est. Ibidem ia pavimento tessellato litterae dicuutur ex- titisse eA^c, e(cclesia) s(anctae) c(ruck)?

46 361 Sine loco Anthol. Hispali probabiliter tribuit Kossius.

a Versus inscripti parietibus tribunalis, i. e. bematis basilicae, rcfcrendi ad cathedram episcopi:

Sp(iritu)s hic homines celesti dogmate complet Adqae ^^er hos hominum sp(iritu)s ipse docet

ad diaconicum, ubi ministri vasa sacra parabant: Sub terrore dei metuentes ite ministri, Qui vasis fertis munera s(an)c(t)a sacris

ad chorum, i. e. scholam cantorum: h Sola ministeriis via competit ista supernis, sic

Dum populos sacris segregat ipsa choris

ad bibliothecam et sacros libros ibi servatos: Qui meditari vis laudes et cantica Chr(ist)i, Hic promtos animos subde bonis studiis. Hic timor, hic doctrina datur, hic corda docentur, 10 Hic viget inde bonum. hic ruit inde mahim.

ad baptisma, confirma^ionem, eucharistiam, cum baptisterium cum tribxinali cohaereret: Carne, cruore pio hmfaque et crismate sacro Hic d(eu)s est homines vivificare potens.

De sede sive sepulcro sanctorum: b Glorificat nostra pax quos contemserat hostis, Et onor est potior his quam concussio leti. Nos dedimus sedem* istis cum laude perenni, Vos traite famulos in regni sorte futuri.

c Tetrastichum subiectum imagini lohannis Evangelistae: Transgrediens celos verbum patris i(s)te lohannes Repperit et reserat qui Chr(ist)i pectore sumsit, Virginis officio dignus qui virgo perennis Accepit servare d(e)i in tempore matrem.

Ex Antliologia Hispana saec. VIII ed. I. B. de Rossi iascript. christ. urbis Romae II 1 (1887) p. 295. Tria haec epigrammata in codice cum uno ductu exarata et a superioribus longo intervallo disiuncta essent, sequeretur vero epitaphium Leandri cet. (n. 362) certo urbi Hispalensi tribuendum, illa quoque olim in basilica Hispalensi inscripta fuisse statuit Rossius summa cum probabilitate. Atque h sane con- venire tali loco patet; a et c ita comparata suut, ut pro exemplis ubiubi adhibendis videantur habenda esse, non certae alicui ecclesiae destinata. Ceterum a potissimum stili esse, qui antiquitatem sapiat longeque melior sit quam elogiorum saeculi VI reliquorum, quae servavit Anthologia Hispana vetus, idem adnotat. Distributionem versuum singulorum in epigrammate a indicavit Rossius; idem praeivit titulos versuum supra adscriptos, qui non sunt in codice. a V. 1 sps Anthologia. docmate Anthologia.

2 hos addita aspiratione prava more Hispano pro os.

4 sca Anthologia. Ad. V. 5s. cf. Rossi inscript. christ. urbis Rom. II p. 21,14: Buecheler carm. Epigr. Lat. n. 918: scandite can- tantes d(omi)no d(^omi)tiumque legentes: ex alto populis verba superna sonent.

47

V. 7 xpi, ut c V. 2 AntkoL

11 limfa recte scribitur e consuetudine saeculi IV.

12 ds AnthoL, ut di c V. 4.

b YA onor omissa aspiratione more Hispano, ut traite v. 4.

3 istis AnthoL, sanctis (scis) emendavit Rossius.

c V.l patris ste Anthologia, ut in titulo Hispalensi n. 65 V. 13 est lapis ste; scilicet i exciderat post is, quod praecedit. Correxit Rossius. 2 reserat qui Antholoffia, quae correxit Rossitis.

4 Versus corruptus; accepit requiritur, accipit domini servare in tempore matrem proposuit Rossius. Scripturae adque, promtos, co7itemserat, celos, sumsit eius aetatis videntur esse.

Hydatius testatur Vandalos, postquam irruerunt in Hispaniam a. 409, depraedasse eam annis 425 ad 428 et capta Eispali manus in ecclesiam civitatis ipsius extendisse (diTOn. p. 17 et 21 Momms., ed. Bruxell. a. 1845 p. 72); ad illa tempora epigramma h videtur respicere.

362 Sine loco Anthol., sed Hispali recte tribuerunt Isidori operum editores et tribuenda esse haec epigrammata res ipsae in iis memoratae demonstrant, ut cum antiquioribus vidit Rossius.

Epitajion heati Leandri Ysidori et Florentine; superne imagines sanctorum triuni in pariete pictae extabant.

Crux hec alma gerit sanctorum corpora fratrum Leandri Isidorique priorum ex ordine vatum, Tertia Florentina soroi", deo vota perennis, *Eo posito consors hic digna quiescit; 5 Isidorus in medium disiungit membra duorum.

Hi quales fuerint hbris inquirito, lector, Et cognosces eos bene cuncta fuisse locutos, Spe certos, fide plenos et super omnia castos. Dogmate sanctorum cerne crevisse fideles ^" Ac red(di) domino, quos impia iura tenebant.

Utque viros credas subhmes vivere semper Aspiciens sursum pictos contende videre.

Obiit felicis memorie Leander episcopus

die II idus Martias era DCXL aera 640

p. C. 602 15 Obiit sancte memorie Isidorus episcopus

die II Nonas Apriles era DCLXXXIII[I] aera 683

p. C. 645 Obiit pie memorie Florentina deo vota

V kalend. Septembres era DCLXXI aera 671

p. C. 633

Ex codd. Isidori Arevalo iu Isidori operum vol. I (Romae 1797) p. 35, ex Anthologia Hispana saec. VIII I. B. de Rossi inscript. christ. urbis Romae II 1 (1887) p. 296 adiectis Holstenii emeudationibus, e codd. Isidori post C. Caietanum et alios ibid. p. 255.

Titulum ita epitaphium beatorum cet.' exhibet Arevalo.

V. 2 priorum AnthoL, quod tolerari potest; piorum Holstm., aptius. Vates dicuntur episcopi, ut supra n. 333.

3 Tercia AnthoL, quae scriptura non videtur saeculo VII tribui posse; cf. v. 13.

4 Versum uno pede claudum vario modo emendare studuerunt viri docti:

et posita consors sic (eorum) digne [digna Arev.] quiescit, Arevalus et Cai^tanus,

et posita amborum consors hic digna quiescit Holstenius,

deposita et consors hic tumbae digna quiescit Rossius,

eo(rum) posita consors hic digua quiescit Liulov. Trauhe in censura voluminis Rossiani.

48

Vera lectio nondum videtur reperta esse. V. 5 disgungit Anthol. lu medio [sic iam Arev.'\ Isidorus disiungit emendavit Ros.mis; atque favet IsiJdrus flexioni quod Hispani recentiores pronuntiant Isidro.

6 fuerant et inquirite AntJioL; emendarunt editores.

7 Et cognosce illos Holstenius.

8 Ispe pro Spe Antliol. secundum scribendi rationem inde ab antiquitate frequentem, qua s impurae i vocalis praemittitur. Arevalus Caietanus Holstenius hunc versum omiserunt.

9 docmatibus (ut n. 333 v. 1) Anfhol. Areo., dogmate sanctorum cernens Holstenius; sed tradita fortasse tolerari possunt, praeter dogmatibus pluralem. Fuit fortasse in lapide dogmaie, quod haberi potuit pro compendio pluralis dogmat{ibus).

10 ac reddomino Anthol., ac re domino Arev., ac re domine Caietan., aeterno domino Holsten.

14 De die II idus vide quae adnotavi ad n. 330. Marcias Anthol., ut supra v. 3 Tercia; neutrum referri

potest ad prouuntiationem Hispanam cum Rossio, cum nulla eius sibilationis exempla extent in titulis

christianis Hispanis.

Era DCXLI Arev. Caietan. Holsten. Sed aera DCXL obiit Leander episcopus testatur kalendarium

editum a Muratorio Script. rer. Italic. II Pars II p. 1024, ut adnotat Rossius, qui etiam de reliquis

annorum notis docte disputat. 14 17 omisit Holsten.

16 aera DCLXXIII A?ithol., DCLXXIV Arev. et Caietan. ex emendatione. 18 kalend. lulias aera DCLXXI Caietan. male.

363 Prope Hispalim rep. ante anuum 1868 ia deserto de Biijalmoro, tcrmino de la rilla de Dos Hermanas, in oliveto quod est in laeva Baetis ripa, ubi parietinae basilicae saeculo VII conditae extant. Tabula magna marmorea alta m. 0.56, longa 1.45, extat inserta parieti scalarum bibliothecae Columbinae, quae Hispali est. Litterae sunt elegantes, altae m. 0.04.

FVNDAVIT SCM HOC XRl ET UENERABILE TEMP[/«?«] ANTISTES HONORATVS HONOR DE NOMINE CIIIUS o POLLET IN AETERNVM ET FACTIS CELEBRATVR IN ISTIS * HIC ARAM IN MEDIO SACRANS ALTARE RECONDIT o 5 TRES FRATRES SANCTOS RETINET QVOS CORDOBA PASSOS (S AEDEM DEINDE TRIVM SANCTORVM IVRE DICAVIT o VERSIBVS AERA SVBEST ANNOS PER SAECLA RESIGNANS 0 ERA 5CLX aera 660

p. C. 622

Descripsi a 1881 et exhibeo ex ectypo misso ab Emmanuele de Campos v Munilla Hispalensi; Fita bolttin de la Acad. X 1887 p. 342.

49

Fundavit s^an^citii^m hoc Chr(ist)i et venerabile temp[luni\ Antistes Honoratus, honor de nomine cuius Pollet in aeternum et factis celehratur in istis. Hic arum in medio sacra7is altare recondit 5 Trcs fratres sanctos, retinet quos Cordoba passos, Aedem deinde trium sanctoriim iure dicavit. Versibus aera subest annos per saecla resignans. Era DCLX

V. 3 ET FACTis ego legeram, ut habet ectypum; et actis Fita.

5 Solvi explicito hoc testimouio quaestiouem tractatam ab Henrico Florez (Espaiia satjrada X p. 328), nuin tres illi martyres Cordubenses fratres fueriut necne, Fita adnotat, qui praeterea comparari iubet Martyrolo- gium Recemundi editum a Simonetio in ephemeride la Ciudad de Dios vol. V (Matriti 1871) p. 206. 7 extr. lapidem male instauratum numeros ita exhibere DCLXI adnotat idem; sed cum Honoratus sedem Hispalensem occupasset a d. XII m. Maii aerae 674 (p. C. 636) ad d. XII m. Novembris aerae 679 (p. C. 641), fieri potest ut in lapide fuerit ante restaurationem DCLXXI, aera 675 (p. C. 637J, ut Fita observavit.

364 In agro Hispaleusi rep. esse fama est; servabat olim Hispali Demetrius de los Rios, iam est Matriti in museo archaeologico ex dono Eduardi Sanchez Hispalensis {Inventario No. 80); tabula marmorea alta m. 0.48, lata 0.36, litteris saeculi quinti sextive bonis, altis m. 0.05.

palumba sertum palmnba

. XXXI. m.Dec.

aera . .

Inscriptiones Uispaniae Christianae. Supplementun

50

Descripsi et ectypum sumpsi a. 1886; melius misit Melida, unde supra exhibui.

Marturia virgo intaviinata virit an(nos) LXIIl, men{ses) V, recepia in pace pi\_(yiie kal(endas) /«?;?/«[/•/«*] era . . .

V. 2 vire/o intaminata non indicat monacham.

Y. .3 Quamquam l littera i similis evasit, ut saepe in hoc scripturae genere, tamen certo numerus LXIII indi- catur; non cogitandum de ani-xiii atin(orum) XIII, quod virginis intaminatae memoria exigere videbatur.

365 Hispali, in museo; dicitur reperta esse leugis quatfuor ab urbe occidentem versus. Museo dono dedit Antonius del Canto y Corrales. Tabula marmorea alta m. 0.48, lata 0.32, litteris Rltis m. 0.025, satis bonis.

.'-■■iSB

<:J

i /-^'S ,'

'(;■/

^ .

,> ',

d. XX. ni. Maii aera 570 p.C. .532

..«stMiitEJi.aaS';^

51

De.scripsi et ectypum sumpsi a 1881; videtur mansisse igaota, quamquam edita ^^i m Monummto, arquUectonicos de hspatia lasc. faO.

palutnba f palumba Octavius famulus dei vixit annos plus minus LI, recessit in pace d(ic) XIV hal(endas) lunias era DLXX V. 2. 3 L simiiis est i litterae, v. 5 in. <. poterit etiam pro ci positum esse, nisi longaevitas obstaret. V. ( aerae numerus in ectypo niinus clare perspicitur, ia iapide est 5iJX, i. e. DLXX.

366 Jerez de la Frontera, rep. ante aliquot annos intra muros oppidi in domo marchionum de Campo Real- servat ibi Gabnel Sancliez Garcia {calle Larga n. 40). Cippus altus m. 0.46, latus 0.32. crassus 0 15 Litterae altae m. 0.04 videntur esse saeculi VII sive YIII. Supra cernuatur haec:

astrum palumba

palumba

intra sertum

utraque iforcm ore tenens

astrum palumba

Fita bol. de la Acad. X 1887 p. 340 cum imagine photographa, quae supva repetita est.

Difficillima lectu, neque sine ectypo ausim interpretari, quod obtiuere noudum potui. Fita compai"ato titulo n. 117 legit ita: Abundantia famu\la dei more situm \ cenerat cque nomi)i[e] | jm oc locum ce\r\\sum; aspice, nam c?m[?s] est ec magna regnante d(omi)no. Vixit annos phi\s minus . . . .]

Sententia videtur haec fere esse: Abundantia f. d. nomine, qu(a)c mo)'[t]e situ(m') venerat in oc (hunc) locum ce[l]sum, aspice: nam (iaml) cinis est magna (sic) regnanfe d(omi)no. Vixit amios j)lu[s minus ].

Versuum dactylicorum reliquiae agnoscuntur. y . 2 MORE Fita; fortasse mohe mo)-te. V. 5 Fita legit cm^f], quod zotvir sive <ib~-.wv, i. e. cenam domini significare, putat secundum Lucam XIV 16 et

Apocalypsin XIX 9; minus probabiliter. V. 6 pro reg)ia)ite domino expectamus domi)io regnantc aeterno vel similia.

7*

52

367 Jerez de la Fronicra, rep. a. 1890, tabula alta m. 0.71, lata 0.43, e.xtat in museo Gaditano; litterae altae sunt m. 0.05.

1. III m. lun. aera 565 p. C. 527

Descripsi ex ectypo et imagiue photographa, missis hoc a Vera, illa a Fita, qui eil. bol. 'de Ja Acad. XVIII 1891 p. 461; De Laigue bulletin des AnHqnaires de Francc 1891 p. 167 acceptam a Vera.

Videtur legendum Vigilia f\emina^ cordat[a fa]mida dei [vi.cit'] pl(tis) 7»{injis) annis XXI, recessit in pace d{ie) III nonas lunias era DLX V.

Fita proposuit dubitanter Vi(jilia f\clicis re'\cordat\ionis'\ sive f[emina re^cordatlissimci]. Sane femina cordata alibi nondum videtur comparuisse, neque tamen habet in quo offendamur.

368 Algodonales, termino de Zdhara, circa 80 chiliom. a Gadibiis versus meridiem et occidentem, rep. en

la dekcsa del Chorreadero; fragmentum altum m. 0.06, latum 0.21, litteris altis m. 0.03, saec. puto VII.

53

Fita bol. de la Acad. XXV 1894 p. 142,21; De Laigue bulletin des Anfiquaires de France 1894 p. 152.

V. 1 . . iL> et Av . . . De Laigue; diu vel oil- videtur in lapide esse, ante d vel o alius litterae vestigium ceruitur.

In fine av, non an est. V. 2 TScviPTVi De Laigue.

[Zo]ili, Fructuosi, ^t!?[/«?] . . . [hic es]t sculptum [epitaphiu7n? . .]. Tres defuncti videntur fuisse: nam probabile non est liac aetate hominem unum duabus nominibus significari et patriam addi, veluti [Ca>i]dili Fructuosi Ai-i[lensis]. Pro Avi[ti] etiam suppleri potest Aud[entii]. Fortasse sancti quidam indicantur.

369 Arcos de la Fronfera, rep. a. 1890 in oliveto dominorum Nuliez de Prado, quod appellatur Santiscar, tabula ex gypso, alta m. 0.55, lata 0.62, crassa 0.03; litteris altis m. 0.05.

1. XXVm.

Maii aera 600? p. C. 562?

Descripsi ex ectypo optimo a Fita misso, qui ed. bol. de la Acad. XXIll 1893 p. 275 (cf. XXIV 1894 p. 27) acceptum ab Augustino Munoz y Gomez; De Laigue bull. des Antiquaires de France 1891 p. 168.

Bul(/aricus fanndus dei viccit annos plus minus LX, recesstt in pace d(ie) octabo kalendas lunias era DC . . .

V. 3 et 4 c et E ligatae clare perspiciuntur; e et r priore versu item ligatae sunt; octabo pro octavo eius

aetatis est. V. 5 Aerae numeri ultimi exciderunt in fractura lapidis.

Bulgaricus nomen utrum derivatum sit a Bulgaribus Thraciae, quod placuit Fitae, an a buiga vocabulo Latino non definio.

54

II. CONYENTVS ASTIGITANYS.

n. 90—95

96 V. 8 QVATTVORD.si quod traditur videtur siguilicare quattuordeni(s)- ut observavit Emmanuel Gomez Moreno. Quamquam exigitur quatfuordenos.

97 Anuis 1881 et 1886 erat Hispali apud Franciscum Matthaeum Gago. ubi vidimus ego et loh. Ficker. lam erit ibi in museo municipali.

Keces(sit) ji(de) d(omm)i Qaico Emmanuel Gomez Moreuo legit; vix recte. 98. 99

100 Fita M. de la AcuJ. XXI 1892 p. 18 et XXVIII 1896 p. 413—416, ubi post Henricum Florez de aerae numero fuse disjiutat.

In latere 2 v. 5 cxtr. monacv est monacuvi; h euim litterae non videntur adesse vestigia. Aerae uumerum ita ut dedi accurate repraesentatum esse, sicut in lapide est, consentiunt omnes et probat ectypum denuo a me inspectum. Quaeritur utrum (J[" sigla composita sit ex L cum X una, ut ego legi, an duabus, ut Bajerus, an tribus, ut Fiorez et Fita voluerunt, unde legimus et interpretati sumus LX ego, LXX Bayerus, LXXX Florez. Fita X" litteram, de qua dixi iu praefatione, hic iam ut postea in aetatis mediae documentis Hispanicis, quae scripta sunt litteris visigoticis quas dicunt, j)utat esse XL, i. e. quadraginta; unde L et XL quinquaginta et quadraginta effici.int numerum LXXXX. Aeram enim 698, annum p. C. 660, unice conveuire Bacaudae episcopo Igabrensi, non anuos 630, 640, 650 a reliquis propositos. Quaestionem de temporibus episcoporum Igabrensium, qui ante et post Bacaudam fueruut, et de die 31. m. Maii, quibus ille cadat annis in diem dominicam, hic persequi nolo. lilud unum concedo siglam supra indicatam posse compositam esse ex L et duabus X ; ut Bayerus voluit. Ceterum ectypum gypseum tituli est in museo Granatensi, ex sylloge Gongorae.

101 Yv. 2 et 3 ita interpretatur Fita bol. de la Acad. XXI 1892 p. 18: die de{cimo) c(a^l(enda)s Set{emhres) i(7idictionis) V (quintac) ubi g traditur ])ro v er(a) DCC, i. e. die XXIII m. Augusti anni p. C. 662. Indictionis indicatio incerta est.

102. 103 Ectypa gypsea a Gongora sumpta sunt in museo Granatensi et in archaeologico Matritensi. In u. 102

V. 5 VI RECEss legi observavit Emmanuel Gomez Moreno Granatensis. 104-107 108 Ita restituendam et legendam proj)Osuit Emmanuel Gomez Moreuo Granatensis:

V. 2 sitis [ct\rdore obitu ustus?

3

y exh a

4 \cont\emp\tuY. principi(s) dux duos an(7i)os pociunda vi red(e)xit issiaust\_um

5 LVCLVi (Lucius); idem, autoritafis mandatus, fortis, .... istud iudiijsium co\nci\- %

e e e a [?<»??]

6 dit urhem huic civitatis \710m\en Augusta Gcmella Tuccitana •, idem \pe]quarioru7n ^alquar^tim?

sed ii

7 multanan csf abundanf(i)a, \ut obstat]ii adversa 7-es, ita popidi Ge\ni]-

i

8 el\li pos]tidant ausilium salvat07'is et 7io(stro) do(mi.7ii) cuius iuruti iust\am'\

9 \p0e7mm de\p)0s\c\u7it adve7'sar io cum malitia egressio in popidi(s)

7trsui

?

10 \Ce]s(a)i-(a)coste. Victoi-ia et custodia sunf sa7icte Colombe. Rec^eiJtus?] i?e^[M»j]?

11 \ut'\ri(ue') populi cu7n f/audio salus est sancto 7nartiri Scipria7io, amen A . 11 ext. in imagine a me edita errore ssipr'Ano datum est pro sciprianq.

Gomez Moreno putat litigium inter Tuccitanos et ducem aliquem iniustum describi. 109

00

370 Astigi, rep. a 1886 in sepulcro vetusto detecto ad septeQtriones ab ecclesia S. Crucis per Adolphum de Castillo architectum; servabatur ibi in ecclesia S. Crucis. Sarcophagus marmoreus longus m. 2.17, altus 0.74, latus 0.60, ornatus anaglyphis optimis; iam extat in museo Hispalensi. Litterae sunt perspicuae, altae m. 0.05, quae, ut anaglypha, possunt esse saec. IV vel V.

Ahraliam

hfur

l./lvl'...' h,,y,,l-i

Danicl

sacrijicium Abrahani

Daniel in lacu leonum

loh. Ficker milii descripsit accurate a. l.S.Sl et edidit Mittcilungen des rmiischen Instituts l.^^BO p. 77 s. et die altehristlichcn Bitdwerke im Museum des Laterans (Leipz. 1890) p. 148; Sales y Ferrer Revista de Esyana a. 18)^6 p. 436; Fita bol. de la Acad. X IS.s? p. 267 ss. cum imagine photographa (cf. bol. VIII 1887 p. 425), quae hic repetita est.

W^rjad, Ei3a'/., 7:'jar|V (i. e. roi;x-/-v), Aotv.r]/..

Anaglyfha saeculo VII vel VIH convenire oiiinatur Fickerus, cum iam propter iuscriptione Graecas mihi visa sint antiquiora esse.

56

III. CONYENTVS GADITANYS.

n. 110 Ex ectypo misso ab Autonio Rendon repetivit Fita hol. de la Acud. XXIX 1^>96 p. 455 cf. XXVIII 1896 p. 416—419. 111 Fita hol. de la Aead. XXVIII 1896 p. 416-419. 112—114 289 Repetivit Fita hoJ. de la Acad. XXI l^^^d^ p. 17.

'Quod ante quintae indictionis numerum extat elementum videtur signum interpunctionis esse' ego. Designari indictionem IV, non V, Fita putat, scilieet annum a. d. I m. Sept. a. 616 ad d. XXXI m. Aug. a. 616.

371 Martos, rep. a. 1896 en cl Molino del Rey, cuius dominus Frauciscus .Muiioz Valenzuela Ictus servat; lapis lougus m. 0.78, altus 0.39, cum ornamentis elegantibus; litterae altae suut m. 0.03 videuturque saeculi esse aut IV aut V. Supra et infra integra est, ut docent ornamenta in lapide sculpta.

X W c^^^^g^^wvgyyxsxgi^^i^^xsxgvb^^sv--^ ^\5\$

v^^

R/\MPlTy_Rl^ffR©lT<jSS/<R/J^

fGVRRmcrRTAflM^llNnnSF@Piyytt^y

^f i im wlm 1 6| © s iBtffflslyMil

Descripsi ex ectypo, quod misit Emmanuel Gomcz Moreno Granatensis, qui edidit iu libello privatim impresso Antigiiedades cristianas de Martos s. I. et a. [Granatae 1897, pp. 15,8.] p. 6, iu quo etiam sarcophagum cliristianura anaglj'pliis ornatum edidit cum imagine. qui una repertus est, p, 7ss,

Funditur inlroitus, sacrata limina CVpsto]; Currite certatim gentes pojmlicjue ve[nite] Et donante deo sitientes sumite r/[/«»(]

V. 2 post sacrata spatium nullum uullumque Q litterae vestigium. Sacrataquc metrum videtur exigere; sed scripsit fortasse aevi illius poeta sacrata; asyndeton sanc poetam dccet. lu Ijue cr clare legitur. h litterae nec vola nec vestigium.

V. 2 iRRiTE qui })rimi dcscripseruut; scd cu litterarum vcstigia clara exliibet ectypum. In line supplevi re[n.ite], cum E iittcrae reliquiae certae sint. Unde cogitari uequit de virique.

Y. 3 Sitientes sumere viiam quamquam insolenter dictum est, vix cogitaverim de vino commuuionis.

AMdetur inscriptus fuisse titulus supra portam aediculae vel baptisterii.

ov

372 Malacae rep. ra. Maio a. 1>^^<S in vin nova dicla de Lanos, quae ab Alameda ducit ad plateam de la Con- rf(^«.7o«, tabella lapidea alta ra. 0.33, lata supra 0..30, iufra 0.13, crassa 0.07, litteris bonis saeculi puto IV exeuntis ineuntisve quinti. Inscriptio supra et infra ramo hederae cincitur.

AVRELIVS IV

L I A N V S N A

T I O N E M A F

R A M Q_V I V 1

pahna 5 x i t a n n v i

M X D I E S XI M A N E T IN DEl GLORlA

Descripsi ex ectypo raisso ab Emmanuele Berlanga, qiii edidit in EcciMa arehcolotjica Oiisiponensi II 18S8 p. 129 ss. et cl Arcliico V 1891 \t. 213 ss. Idem expiicuit docte et accurato, de antiquitate fidei cluistianae inter Malacitauos disserens. Ab eodem liabuit R. Mowat bulletin des Aritiquaires dc France 1888 p. 296 et 1889 p. 239.

Aurclius Iidianus 7iationem Afram qui vixit ann(os) VI 7n(e7ises) X dies XI, manct in dei (/loria

V. 2. 3 observa nationem Afram accusativum pro ablativo positum.

V. 5 legi etiam potest annu(m) I (unum); sed ann^os) VI cum Rerlanga praeferendum.

V. 7. 8 majict in dei gloria formula in Hispania nova est.

Inscriptiones Hispaniae Ctiristianae. Supplementura. 8

58

lY. CONA ENTYS CORDYBENSIS.

n. 115 Additam. Brit. p. 2*. Repetita est in libro Emmanuelis Gomcz Moreno patris Guia de Granada (Grauatae 1892) p. 120 a liiio coguomine.

V. 5 ERA c^CXV mutandum esse iu cCX^V, quia excidisset lineola X litterae appicta, quae l significaret, ut evaderet aera 645, p. C. 607 (pro aera 615 p. C. 577) adnotavit Fita bol. de la Acad. XXI 1892 \k 11. Neque vero persuasit X poni pro XL; vide quae supra adnotavi ad n. 100.

V. 10 supplendum esse trinitatis indivise mouuerunt loli. Wordswortli iu tlie Academy a. 1872 p. 156 ss. et Edm. Le Blant in Journal des Savants a. 1873 p. 332.

116 Gomez Moreno Guia dc Granadu p. 191, descripta a filio accuratissime.

Ex ectypo misso a loseplio Santaeila Ilurconensi, qui possidet, edidit Fita hol. de la Acad. XXVIII 1896 p. 345 legitque nomen v. 2 iocidivs, non tocidivs, a iocis derivans. Eiusdem vocabuli ectypum novum liabui ab Emmanuele Gomez Moreno y Martinez, liomine oculatissimo, qui aflinnat nocidivs in lapide esse, qui iam est in museo Granatensi. In ectypo video wocioivs; ut n tenuis paene adliaereat o sequenti. Sed Nocidius nomen aeque ignotum est quam Tocidius.

V. 8 [Stcp/i]a7ii supplendum esse Gomez Moreuo et Eita perspexerunt; liic adnotat Stepliauum epi- scopum Iliberritanum fuisse annis p. C. 589 et 594; unde titulum adscribendum auno p. C. 589.

117 Fita hol. de la Acad. XXVIII 1896 p. 347 versum 2 ita legit: ibiq^ue) summum amneste i. e. d[j.vr]3->j rejmtans vertitque oblitus mundum saeculumve, olvidarulose del mundo. Sed patet talia tam abhorrere a latinitate quamvis barbara quam ab exemplo tradito. Quod cum possit minus fidele esse, ab emen- datione et interpretatione abstiueo.

118 Pro iTms emendandum esse fms famulus perspexerunt, ut statim ipse perspexeram, Edmundus Le Blant Journal des Savcmts a. 1873 p. 322 et Emmauuel Gomez Moreno.

119—121

122 Cardenas ed. in epheineride la Athumbra vol. V pars II a. 1842 p. 150 ss.

123 Additamenta Britanuica p. 2"', inde Buecheler carmina epigrapii. n. 721.

V. 1 cava saxa vocabula carminis inconditi, quae in aliis (]uoque carminibus sepulcralibus redeunt, veluti u. 130. 239, potcram referre ad exemplum Ovidianum amoruin III 6,45 nec te praetereo, qui per cava sa.va vohUans Tiburis Arc/ei pomifera arva rigas. Cava saxa hic iam siugularein feminini esse observat Buech., cum continct traditum sit. V. 2 glo\_rioso\ ort]ji\ natalium proposuit idem. V. 6 clintes et v. 8 lugit formas idem retinendas iudicat.

124 Buecheler carmina epigiaph. n. 723.

V. 5 inl(ustris) [et ortu] clausulam addit Buech. ech'siasq(ue) petit sccurus martur(is) pro mabivs vel MABivi quod traditur umbra emendavit idem. Tamen restat quod dixi in mulieris sepulcrum translatum esse epigramma in iuvenem compositum.

125 Additameuta Britannica p. 2*.

Vv. 4 et 5 ita explicuit "Wordsworthius, ut teque ingestantes possident caelum verba posita esse coniceret pro ct te gestantes, adhibito composito iliis teinporibus non infrequenti. V. 7 idem Sina, quod intellegi ne(iuit, corruptum putat ex Sion, puradisiim Sion ex confusione quadam scriptoris ortum ratus.

126 Additamenta Britannica p. 2*.

Martyres quinque Cordubenses Aci.sclum Zoilum Faustum lanuarium Martialem coniunctos indicari etiam apud Prudentium ~zrA (jTriavouv 4,19 s. Corduba Acischnn dabit et Zocllum \ tresciue coronas adnotat Wordsworthius. Idem eiusdem tituli v. 9ss. legendum proposuit Leocritiae et Perfecti, qui martyres fuissent Cordubenses celebrati diebus XV Martii et XVIII Aprilis. Sed lougc differunt haec noinina a litteris, quas ipse vidi in lapide. 127

128 lam extat Malacae in museo Marchionis de Casa Loring. Bueclieler carmina epigraph. n. 725. Acrostichon esse ex [e]pisco[pus] vocabuli litteris primis perspexerunt Berlauga Gomez Moreno Bnecheler, qui iuitia similiter suppleverunt. V. 2. in. [e.v]celsum vel potius [e]sccisum (Buech.) v. 3 dignis v. 4 tumidabi[t honoribus] Buech. v. 5 lierus i c. licros v. 7 do[minum benedicas] Buech. v. 8 in. [pos]cens v. 9 in. [r/t']a^ V. 10 in. [septdtus] era . . . sive [sub die...] era Buech.

129 Bueheler carmina epigraphica u. 798.

59 130 Buecheler carmina epigrapli. u. 1622 Emmauuel Gomez Moreuo recte observavit Jloralem haec tantum

c arbe

vidisse in lapide memhra fuh/ent hic urna \ anus reli(jiosae \ rice . . . devicta \ inso .... via casta

«"^« I «"'" ^^ ""■«> lacuuas ipsum supplevisse. Unde Moreno de talibus quoque posse cogi-

tari supplementis exposuit rite morfe devicta \ insonti anima casta \ arcens lugere in aula \ sum tecta saxea cava. Quae ex parte praestant; carne vero Moralis et in sobria, i. e. carne in sobrietatem devicta (Buech.), magis placeut quam morte. Etiam arce celesti et aula pro et celesti aula praefero. Cum saxea cava Buech. comparavit iuitium carminis n. 12.3. Ceterum v. 2 aims reliyiosa exigi parilitate exitus in versibus omnibus adnotavit idem; Buech. reliyiosc \sancta] proposuit.

131

132 Buecheler carmina epigraph. n. 223, qui titulo post sacculum YI facto tamen locum dedit propter iuscrip- tionum talium raritatem.

V. 7 Buech. supplendum proponit aut supera, ut consonet versus hic cum 5 funera, aut superes pro superis, scilicet ut consonet cum v. 6 senties quod praecedit. Sed senties non videtur finis versiculi fuissse.

133. 134

373 Fragmentum longum m. 0.63, altum 0.23, ubi extet ignoratur; ectypum gypseum ex sylloge Gongorae extat in museo Granateusi, unde hic proposui; litteris graudibus, altis m. 0.85.

bN-lHM-G.lf^'C'

EramanuelGomezMoreno filius mihi delineavit accuratissime; imaginem eius exhibeo, neque vero quid significet iuteliego.

374 Los Villares de la Ilortichucla, qui est situs oppidi desertus chiliom. quinque ab urbe Loja et salinis eius

in valle Singilis fluvii, in parie- " tiuis basilicae vetustae detectae

ab Emmanuele Cueto y Rivero iam defuncto; basis marmorea, Romana alta m. 0.70, lata 0.44, crassa 0.32, in cuius fronte in- scriptio fuit iam peuitus erasa. Inscriptio christiana extat in latere laevo et in fronte; latus dextrum nniro adhaeret, uude legi nequit; postica uuuquam inscripta fuit. Litterae sunt saeculi puto VI lionae, parvae, altae a m. 0.03 ad *:).02.

d. XIX

m. Maii

rt

IN NOMINE DNI H I S V X Rl C " N SECRATIO D « lA NORVW P E T R I E T PAVLI DIE XIuI KA<

I V N I A s I N ciy o

RVM BASILICA

60

l:''

/r<,vv r-

^'.

1(1

R E Q_V lESCVNT RE L 1 Q_V lAE SANCTO R V M I D c S T D O M NE MARIAE DOM NI IVLIANI DOM NI ISTEFANi DOM NI ACISCLI DOM NI l.AVRENTI DOM NI MARTINl DOM NE EVI. ALIE DOM NI VINCENTI DOM NORVM TRIVM

Descripsi ex ectypis, quae mihi misit a. 1886 Berlauga. Aurelianus Feruandez Guerra Arqueologia cristiana, imcripcion y hasilica del sifflo V, recien descubiertas en el termino de Loja etc. ex Epliemeride la Ciencia cri- stiana (Madriti 1878) p. 399— 4U.

Li nomine d(pmi)ni l[i{Lj.->a (. lir^iUij cu/inxi-atio domnorum Petri ct 1'auli die XIIII kal(endas) lunias, in quorum hasilica requiescunt reliquiae sanctonim, id est domne Mariae, domni luliani, domni Istefani, domni Aciscli, domni Lau- renti, domni Martini, domne Eulalie, dormii Vincenti, domnorum trium a V. 2 Hisv e.st iu lapide, puto errore pro ihsv. Reliqua perspicua suut.

Domini tres sunt Faustus lanuarius Martialis martyres Cordubenses, quorum Prudentius meminit, ut observavit Guerra, qui de reiiquis sanctis liio memoratis commentatus est docte. Laurentius et Acisclus, Viitcentius et Eulalia originis Hispanae sunt, Martinus Turonensis, Steplianus protomartyr ubique clarus. Quaeritur de luliano, cuius uominis fueruut saucti triginta plus minus; Guerra Viennensem ex Gallia iudicari putaijat. Idem titulum saeculo V tribuere studet proi^terea quod reliquiae Mariao matris Cliristi auuo p. C. 453 a Pulclieria Arcadii iilia inventa si pauUo ])0st ex parte translatae essent in Hispaniam, basilica illa condi non potuisset nisi annis 457. 463. 468. 474. 485. 491. 496, in quibus dies dominica incideret in XIX m. Maii; annum autem morti Pulcheriae, quae obiit a. 454, proximum probabiliter haberi pro auno fundationis. Quae ratiocinatio quam debili nit;Uur fundamento apparet; uam neque necessario basilicam illam conditam esse oportet ad reliquias recipiendas, quae multo ante in Hispaniam potuerunt transferri, neque iutellegitur, cur non condi potuerit alio die praeter dominicam, v. c. die sanctorum Petri et Pauli. Accedit quod scripturae et vocabulorum formae clare iudicant saeculum scxtum septimumve. Huic igitur saeculo aut septimo titulum tribuimus. Quae fusius exposui, cum de scriptione Guerrae verba facerem iu ephemeride Jenaer Litteraturzeitung a. 1879 p. 468. Cf. Inscr. Hisp. Ghrist. n. 85. 88. 89. 111. 175. et quae de reliquiarum significatione Edmundus Lc Rlant aduotavit ad u. 85 (supra p. 42).

61

375 La Zubia, villa como a loia hora al siir de Granada, rep. aute multos aiuios iu coemeterio tabula argillacea vel tegula longa m. 0.48, alta 0.29, crassa 0.052; servabat ibi Blasius L. de graiihio neglegenter exaratae .illne sunt m. 0.02, saeculi circiter VIII vel VIIII.

prope Pinar.

oppiiUim, Litterae

^r^-^-

v>if.,»"«:/»-_* f

)//

i

,:'r,

Descripsi ex ectypo, quod Berlanga misit; idem descripsit mihique misit a. 1888 acceptam a Blasio Piiiar et edidit in Rochi Chabas ephemeride el Arclrico III 1888/89 p. 267; a. 1889 accurate depinxit Emmanuel Gomez Moreno Granatensis.

Lege: pauperes vobiscum abebitis, me autem senper vobisctim non avebitis; tu qui legis intellige.

Quae a dextra parte addita sunt paulio inferius litterae quid significent ignoro; nisi sunt aetatis rccentioris. Verba leguntur in evangelio Matthaei XX\'I 11 nam semper pauperes liabebitis vobiscum, me autem non semper habebitis; et ad finem qui legis intellige, ibi XXIV l."i qui legit intelligat.

376 Obulcone (Porcuna), rep. m. Augusto a. 1880, cum destrueretur arcus S. Mariae de los Remedios, iuxta aedificium magistratus (las casas consistoriales), basis marmorea alta m. 0.41, lata 0.23, litteris altis m. 0.05, saeculi icre VI.

Descripsi ex ectypo servato apud Guerram, liui ed. bol. de la Acad. XI 1887 p. 170 acceptam a Victoriano Rivera Romero Cordubensi. Ectypum nancisci iion potui.

luitio dicitur integra esse; sed potuit initium scriptum etse in alio lapide: hacc sunt reliquiae sanclorum cet., quorum uomina se(|uebantur, recondit\_ae] in fundum Valles suburbio Obolconenge cella S{aji)c{t)e Mariae.

V. 2 F siiuilis evasit e litterae, uude docti Hispani legerunt euiulum; correxit errorem loh. Bapt. de Rossi in epistula ad Guerram bol. Je la Acad. XIII 1888 p. 323. Fuudo igitur nomen erat Vcdles aut Vallis. V. 5 g clare legitnr, videtur autem errore scripta esse pro S, Obolconense. Fundus ad suburbium Obulconis potest pertinuisse.

377 Cordubae, in museo dono Marchionis de Guadalcazar, tabula marmorea cum auaglypho, reperta en la Uacienda del Castitlo, leugam unaiu ab urbe. ia dextra ripa B.ietis (luvii, ex adverso oppidi Mediiia Zahara.

currus, quattuor carpenta cum midis quattuor

carpentuvi quattuor

rotis, in quo sunt

personue quattuor,

auriga cum Jiagello,

mulier infanti mam-

mam praebens

Vidi a. 1>!«1 atque anaglyphum saeculi fere VII dignum iudicnvi, quod publici iuris fieret. Titulus, qui videtur olim iufia scriptus fuisse, periit.

R E C O N A I T // I N F V N D V M VALLES SV B V R B 1 o 0 B o L @ N E N G E C E L L A S C E M A R 1 A E

Eques Eques

Muli tres, quos

cum arcu ct hastatus

agitat auriga

hasta

cervus percussus hasfa

cquitis supra prjurati

378 Cordubae, tahula lapid

62

rep. m. Maio a. 1887 in loco dicto Linares, circiter leugam unam versus septentiiones ab urbe, ea alta m. 0.63, lata 0.26, litteris elegantibus, altis m. 0.04. lam est in museo Cordubensi.

d. XIII m. Sept. aera 720 p. C. 682

Descripsi ex ectypo accepto ab Aureliano Guerra, qui ed. hol. de la Acad. XI 1887 p. 168.

Guerra ectypum acceperat a Victoriano Rivera Romero Cordubensi. Hoc iuxta repraesentatum

est.

•f Anerius famidus Chr(^ist)i vixit annos plus minus

quinquaffinta tres, migrarit ab hoc evo die tertio

idus Settembres era DCC (septingentesim^a XX

(vigesim)a currcnte

\. 1 Anerius nomen milii novum est. 5 Observa numeros perscriptos. 7 evo ct 8 Settembres scripturae liuius aetatis sunt. 11 cuirrente, I et R coniuuctis, videtur error iapicidae e.sse pro currente; nisi significare voluit qui sculpsit curriente, Hispanum corriendo.

In loco quodam montium circa Cordubam sitorum inscriptiones aliquot extare saeculi VII affirma- bat Rapliael Romero y Barros Fitae bol. de la Acad. XII 1888 p. 446.

379 Carbuiae (Almoddrar del Rio'), servat Anto- nius Cordoba Espejo, litteris rudibus; b extat in parte postica tituli sepulcralis romani saec. I sive II. Videntur ambo saec. fere VI vel VII esse.

S A N C T V s FAMVLVS DEI VIXIT ANNOS

XX RECESSIT' 1 N PACE S VB DIE

Vll IDVS FEBRV

d. Vllm. Febr aera . . .

10

N v s . . . ,

CESSIT IN ^-ACE SVB DIE XVI KL SEPTEMBRIS

d. XVn m. Aug. aera ....

Henricus Romero de Torres bol. de la Acad. XXXI 1897 p. .317. Ectypa nancisci noudum potui.

a Sanctus fam.ul.ns dei vixit annos XX, 'recessit in pace sxd) dic VII idus Febru[arias era . . . .]

b .. 7ms ..... [re^cessit in pace sxd) die XVI k(a)l(e7idas) Se2}tembr[e]s

PARS TERTIA

TARRACONENSIS

ASTVRIA ET CALLAECIA

I. CONYENTYS BRACARAYGYSTANYS

n. 135 (Additam. Biit. p. 2*). Titulum buuc ad Veremuudum Suevorum regem aliquem eius aetatis aliunde nou notum referendum esse contendit Franciscus Goerres (ein Suevenkonig Veremund in Forschungen zur (ilteren deutschen Geschichte vol. XIV 1S74 p. 405ss). 135 a

379 Bracarae, 'versus beati Martini Dumiensis episcopi in basilica', fortasse in aula supra portam maiorem Rossius.

a Post evangelicLim bisseni dogma senatus,

Qaocl regnum Xpi toto iam personat orbe,

Postque sacrum Pauli stilum, quo curia mundi

Victa suos tandem stupuit siluisse sofistas, o Arctous, Martine, tibi in extrema recessus

Panditur inque via fidei patet invia tellus.

Virtutum signis meritorum et laude tuorum

Excitat aflfectum Xpi Germania frigeus,

Flagrat et accenso divini spiritus igne; 10 Solvis ab infenso obstrictas Aquilone pruinas.

Inmanes variasque pio sub foedere Xpi

Adsciscis gentes: Alemannus Saxo Toriugus

Pannonius Rugus Sclavus Nara Sarmata Datus

Ostrogotus Francus Burgundio Dacus Alanus \h Te duce nosse deum gaudent; tua signa Suevus

Admirans didicit, fidei quo tramite pergat,

Devotusque tuis meritis haec atria claro

Culmlne substollens Xpi venerabile templum

Constituit, quo clara vigens, Martine, tuorum 20 Gratia signorum votis te adesse fatetur.

Electum propriumque tenet te Gallia gaudens

Pastorem, teneat Gallecia tota patronum.

b Item eiusdem in refectorio', inscriptum triclinio coenobii Dumiensis Rossius.

Non hic auratis ornantur prandia fulcris, Assyrius murex nec tibi simma dabit, Nec per multipUces abaco splendente gavessas Ponentur nitidae codicis arte dapes. 5 Nec scyphus hic dabitur, rutilo cui forte metallo Crustatam stringat tortihs ansa latus.

Inscriptiones Hispaniae Christianae. Supplementura.

66

Vina milii non sunt Gazetica Chia Falerna

Quaeque Sarapteno palmite missa bibas. Sed qnidquid tenuis non complet copia mensae,

Suppleat hoc, petimus, gratia plena tibi.

c 'Epitaphium eiusdem', scilicet a Martino Dumiense compositum, ut inscriberetur sepulcro, quod ipse sibi vivens paravit in basilica ab eo dicata lionori Martini Turonensis Rossius.

Pannoniis genitus transcendens aequora vasta Galleciae in gremium divinis nutibus actus Confessor, Martine. tua hac dicatus in aula Antistes cultum institui ritumque sacrorum, 5 Teque, patrone, sequens famulus Martinus eodem Nomine non rnerito hic in Xpi pace quiesco.

Sirmondus in Eugenii Toletani opusculis (Parisiis a. 1619) p. 57 et op. II (Parisiis a. 169>!) p. 907 (inde Florez Espaha sa(/radaXY llxl p. 38.3ss.; Migne vol. LIX); Alcimi Aviti op. ed. Peiper (Monumenta German. histor., auctores antiquissimi vol. VI 2, Berol. 1883) p. 194 e codd.; e codice Parisino Lat. 8093 scripto in Hispania saeculo VIII litteris visigoticis et e codice Anthologiae Parisino Lat. 2832 saec. item VIII scripto ed. I. R. de Rossi inscript. chri.st. urbis Romae vol. II 1 (1887) p. 269 cf. p. 292.

a V. 2. 7. 15. 20 referendi ad signa Martiui Dumiensis thauraaturgi celeberrima, ut docuit Rossius. 3 stilum PauU sacrum Peijier. 6 Cf. u. 366 imnditur introitwi cet. 10 solvis Rossius e codd., soJvit reliqui. ohstrictiis cod. Eugenii Toletani, strictas vulg.

12 Observa Toringus yro Thuringus scriptum.

13 Nara et Datns num ad Naram Africae urbem et Datum Thraciae aurifodinis clarum referendi ignoro.

14 Quod Alani et v. 15 Suevi ultimo loco nominantur non est mirum in hac regione, qua regnum illi populi habuoruut.

20 precatur Sirmondus.

22 Gallaecia habet cod. Paris 2832; sed forma novicia videtur praeferenda ut c v. 2. Gallicia Rossius.

b Y. 2 sigma Sirmon<lus.

3 gavessus uterque codex habet, gabessas cod. Eugenii Toletani; cavernas scripsit Sirmondus. Ad gabatas, patellarum genus, Ennodii epigr. II 22 refert Rossius, qui censet scribendum esse f/acellas pro gavatellas; expectaveris potius gatellas. Sed fortasse ex gabatissa evasit gavessa; nisi aliud subest. Ducangium s. V. cabcssa et cabestrus comparari iubet Peiper.

6 stringat Sirmondus.

7 Vina Ga:ctica et 8 Saraptena (pro Sareptena) Syriaca nota sunt, v. ApoII. Sidon. carm. 17, 15. 16 cet. et Jlarquardti Privatleben der RiJmer' (1886) p. 456.

c V. 2 Galleciae cod. Paris. 2832, cf. a v. 22. 3 dicatur Sirmondus, non recte.

6 Christi hic in pacc restituit Anonymus quidam Rev. crit. 1884 I p. 105. Ceterum dc vita Martini Dumiensis episcopi Bracarensis ab a. p. C. 556 ad 580 exposuerunt Rossius i. s. s. p. 265 et C. P. Caspari Norvecus in libro Martin von Bracara's Schri/t ' de correctione rusticorum' (Chri- stiania 1883) p. I CVI. Venautii Fortunati epistula et carmen ad eum in eius operibus poeticis ed. Leo (Monumenta German. histor., auctores antiquissimi tom. IV p. prior, Berol. 1881) V 1. 2 p. 101 ss. De Mar- tiuo Dumiensi cf. Gregorii Turonensis historia Francorum V 38. A sylloge iuscriptionum Hispaniae christianarum Martini Dumiensis haec opuscula non debebant abesse.

67

i 380 Bracarae, iu ecclesia S. Vincentis dc Injias, in pariete interiore sacristiae, lapis granites altus m. 0.41, lonaus 1.40, litteris altis m. 0.04, nou bouis.

U

Mj^W'i WIWll,PJjUyJB^

w

d. I m. Maii aera 656 p. C. G18

Albanus Belliuo inscHpcoes e lettreiros da cidadc dc Braga (Bracarae 1895) p. 85 non recte; Fita bol. de la Acad. XXVIII 1896 p. 269 e photographia accepta a Bellino.

f hic requiescit Remismuera in kaUendas') Maias era DC quinqua(ji{e)s VI die secunda feria in pace, amen

Remismuera nomen videtur esse originis Germanicae. Secunda feria pro die Lunae posita e consuetudine vetusta, quae adhuc obtinet in Portugallia.

II. CONYENTYS LYCENSIS.

n, 136 Legendum esse recesset alepivs, i. e. Abjpius, perspexit Le Blant Journ. des Sav. 1873 p. 323. Scilicet ex Aloepius evasit Alepius. 137—139

381 In parietinis ecclesiae iam dirutae S. Mariae de Bretona prope Mondohedo, basis alta m. 0.55. litterae visae sunt descriptoribus saec. VII vel. VIII esse.

ita 0.50;

E I 1 L (

Eiq V bEiZiiWAis!

I

E[AJISP<IRFEL1

I N O N o R E «l

S [ E M A R I E :

A 'E E E A q^ S P E

Villuamil:

ERA

QVOT KLS MAIS PELAClVS PTR FECIT

IN HONOREM SCE MARIE AQE ... A ... S

Ex schedis Antonii Rioboo (f a. 1753) in bibliotheca Academiae Matritensis historicae Est. 18,54 et losephi Cornide ibidem Est. 18,40 edidit losephus Villaamil y Castro pohladores cet. de la prouincia de Lugo in Boktin de la Sociedad ffeor/rcijica de Madrid V 1878 p. 129, qui frustra temptavit ectypum sumere.

Initia vv. 1 et 2 et ultimum totum non intellego; exemplum melius obtinere frustra temptavi.

G8

III. CONVENTYS ASTYIIVM.

Cyriaci Michaclis Vigil opera iadefessa effectum est, ut moniimenta Asturiae inscripta antiquitatis exeuntis et ineuntis aetatis mediae iam perquisita omnia, delineata accurate et diligenter collecta legantur iu opere eius magno Asturias monumental epigmjica y diplomatica cet. voll. II cum tabulis 198 mira et difficili ratione nume- j.;^tis Oveti 1887 (pp. XV et 639) fol. Dixi de eo Deutsche Litteraturzeitung a. 1888 p. 734. Inscriptiones quae intra luiius operis terminos cadunt inde repetivi; nam quamquam delineationes eius non aequant ectj-porum vel imaginum photographicarum veritatem, tamen accuratae sunt et unicae, quas e locis tam multis tamque deviis potuimus nancisci. u. 140

141 Sarcophagus christianus Asturicensis iam servatur Jlatriti in museo archaeologico. Guerra Museo espahol de antigiiedades VI 1875 p. 587. Cf. praefatio huius Supplementi.

142 (Additam. Brit. p. 2*). Inde Buecheler Carm. epigr. Lat. u. 720. luitium carmiuis barbari ita distin- gueuduiu proposuit AVordsworthius probabiliter:

llaec tenet [u]rna tu\ib\m i'enerand(tini) corjms Vincenti abhatis, Set tua(jn') sacra(jn') tenct a7iima(m) caeleste, sacerdos, Regnmn, mutasti in melius cum gaudia vite. Martiris exempla signat, cuod membra sacrata '> Demomtranfe d(e)o vatis hic repperit index. V. 1 orn<i quod traditum est fortasse retinendum pro urna: cf. Edm. Le Bhint Journ. des Sav. a. 1873

p. 325. ah(ba)tix lapis. V. 4 exempla fortasse positum pro exemplar putat Wordsvv. Ut sententia evadat haec: vates martyris exemphi signat (i. e. designat, celebrat), quia hic demonstrante deo membra sacrata repperit. 'Resuscitavit Vincentius abbas S. Vincentium martyrem au cuiusvis martyris adsecutus est vim divi- nam?' Buecheler.

V. 6 cuater decies cuinos Wordsworthius.

V. 7 misteriutn est mijsteriorutn. Deinde sic distinguit Wordsworthius: V. 9 Sic simul ofjicium finis vitamcue removit,

Sp(irifu)s adveniens d(omi)ni quo temjwre s(an)c(tu)s In regionem piam v[e\.tit unimamcue locabit, i. e. quo tempore spiritus sauctus domini auimam (martyris) in regionem (observa accusativi termi- nationem correptam post m elisam) piam vexit locavitque ibi. V. 11 vixit pro vexit et locahit pro locavit scripta.

143 V. 1 dn"!, V. 5 DECKi dicitur in lapide esse.

Gregorius Jlayans iu epistula ad P. Burmannum AnthoL veterum epigrammatum Latinorum vol. III p. IV. Edidit nuper praeter alios satis accurate Richardus Becerro de Bengoa el libro de Palencia (Palencia 1874 4.) p. 195. Bticheler carmiua epigraph. Lat. p. 322, qui v. 6 pro dccics numero cogitavit de dege(n)s vocabulo, ut aera sit 699 sexcentum decies nonagesima ?iona. Quod sane iieri potuit.

144 E Jlorale repetivit Burmannus authoL IV 107 (inde Meyer anthoi. n. 1240). Buecheler carm. epigr. Lat. u. 1397, qui carmen et uomen saec. V digna putat. Imago optima est in Monmnentos arquitectonicos de Espana fasc. 71. Delineatam accurate dedit Vigil Asturias p. 8 tab. A II; F. de Selgas hol. de la Acad. XVI 1890 p. 304.

145 Vigil Asturius p. 474 tab. Ua I 4.

146 Vigil Asturias p. 410 tab. Fa I 3.

In parte intermedia inter tituli partes duas inscripta sunt haec f antistifani secundum Vigilem, anti stefani secnudum Quadradum; antistitam Christi martyrio electam editor monumeutorum architectouicorum inter- pretatus est. Quid subsit, incertum; nisi fuit San(c)ti Stefani.

147 N\gi\ Asturias p. 442 tab. L a 113. Aeram fuisse [t] diii 1003 et in sequente [t] X" 1010 probabiiiter coniecit Emmanuel Gomez Moreuo Granatensis.

148 Vigil Asturias p. 441 tab. L a I.

149 V. infra n. 384.

69

382 Scm Mifjuel de Escaluda, aijuntamiento de Grada/es, in proviucia Legioaensi prope Lanciam, ara vetusta rep. a. 1874; ibi extat. Tabula marmorea alta m. 0.52, lata 1.3, litteris altis m. 0.045, curiose incisis, quae videntur saec. L\ vel X esse. Margine iucluditur, cuius ornamenta similia sunt tituli n. 286 (Fita).

Descripsi ex ectypo quod Fitae misit Eligius Diaz Jimenez. Monumentos arquitectonicos de Espanu fasc. 55; R. Alvarez de la Braua Revista de arclticos, bibliotecas j museos IV (Matriti 1874) p. 378; Fita bol. de la Acad. XXXI 1897 p. 470 et XXXII 1898 p. 217 s.

hic sunt reliquie recondite \ sancte Marine \ et sancte Cecilie \ et santi Aciscli \ et sancti Cristofori \ et sancte Columbe

Formae litterarum h, c, Fl, e et e, t et ''F, item santi v. 4 scriptum pro sancti, fortasse iudicant exemplum r vetustius, saeculi fortasse VI vel VII, restitutum esse saeculo X; cf. n. 460. Fita putat aram dedicatam esse aut a. 630 (cf. supra n. 142) aut a. 914, cum Gennadius templum restauraret (n. 460).

V. 2 8. Marina non est Romaua, sed Caliaeca; cf. n. 140. 3 S. Caecilia, cuius reliquiarum pars Oveti serva- batur; cf. n. 255. 4 8. Acisclus Cordubensis; cf. n. 85. 5 S. Cliristophorus martyr, in Lycia dofunctus; cf. n. 255 et supra u. 359. 6 S. Columba patroua urbis Tuccitanae; cf. u. 108.

383 San Miguel de Escalada, ara magna (mensurae nou iudicantur), scriptura eadem atque iu n. 382.

t HOC IN ALTARE SVNT RELiQvIE SANCTI EMILIANI PRBRI SANCTI BARTOLoMEI APST()1I SANCTI STEFANI LEVITE 5 SANCTI MARTINI EPISCOPl

Monumentos arquitectonicos de Espana fasc. 55; e photographia imaginis deiineatae, quam a Philippo Gonzales Calzada accepit, Fita bol. de la Acad. XXXIII 1898 p. 221.

70

hoc in altare sunt reliquie \ sajicti Emiliani pi-(es)b(yteyi, \ sancti Bartolomei ap(o)stoli, \ sancti Stefani levite, \ sancti Martini episcopi

V. 2 S. Aemilianus de la Cogulla saec. YI. 3 S. Bartholomaeus, cf. n. 255. 4 S. Stephanus, cf. n. 57. 162. 5 S. Martinus Turonensis, cf. u. 85. 140.

384 (= n. 149 Additam. Brit. p. 2*). Cangas de Onis, in aedicula S. Crucis ad ripam dextram Bueiia rivi, inserta muro a latere evangelii, tabula marmorea alta m. 0.68, lata 0.89, litteris elegantibus, sed inaequalibus (A et A, C f't EI, H et h, E et semel 6 iuxta adhibeutur, M et |s| ubique).

\

gES-rr^cra EX PRECEPTIS DIVINIS HEC MACINA SAeIn^ OPERE EXIGVO COMTVM FIDELIBVS VOTIS PERSPICVE CLAREAT OC TEMPLvM OBTvTIBVS SACRIS DEMONSTRANS FIGVRALttER SiGNACVLVM ALME CRVCIS

SIT XRo PLACENS EC AVLA SVB CRVCIS TROPhEO SACRATA

QVAM FAMVLVS FAFFILA SIC CONDIDIT FIDE PROMTA

CVM FROILWBA CONIVGE AC SVORVM PROLiVM PIGNERA NATA

QVIBVS XRE TVIS MVNERIBVS PRO hOC SIT GRATIA PLENA AC POST VIVS VITE DECVRSVM PREVENIAT MISERICORDIA LARGA 10 hlC VATE ASTERIO SACRATA SVNT ALTARIA CRISTO

DIEI REVOLVTI TEMPORIS ANNIS CCC SECVLI ETATE PORRECTA PER hORDINEM SEXTA

CVRRENTE ERA SEPTiNGENTESIMAO-VIN aera 775

TAQVE p. C. 737

Resurgit ex ^j?¥C^p<«s divinis hec macina sacra ; \ opere exiguo comtum fidelihus votis \ jwrspicue clairat oc templum, obtutibus sacris \ demonstrans figuraliter signaculum alme crucis. \ Sit Christo placens ec aula sub crucis tropheo sacrata, \ quam famulus Faffila sic cojididit fide promta \ cum Froiliuba coniuge ac suorum prolium pignera nata. \ Quibus, Christe, tuis muneribus pro hoc sit gratia plena | ac post uius vite decursum preveniat misericordia larga. \ Hic vate Asterio sacrata sunt altaria Cristo diei revoluti temporis annis CCC seculi etate porrecta per hordiiiem se.vta, \ currente era septingentesima septagesima quin\taque

Quadrado Asturias p. 31; Caveda Restauracion de la monarquia visigoda in Memorias de la acad. de la hist.

IX 1879 p. 16; Guerra el libro de Santona (Matriti 1872) p. 41 et 108 ex ectypo quod vidi; Yigil Asfurias

p. 304 tab. J V 18. Ectypum noudum accepi. V. 3 PRESPicvE Vigii, errore puto. 6 fafeila fJuerra. 10 astemo Guerra, asteiwio alii: quod dedi Vigil indicat.

Vates Asterius, qui annis CCCLXII antea, si recte interpretor numeros vv. 11. 12, celatos potius artificiosis quas adamabant homines ilii verborum ambagilnis quam indicatos, i. e. si ab aerae anno computaveris, aera 415, anno p. C. 377, altaria ibi dicitur consecrasse quis fuerit ignoratur. Guerra quem ad modura ad anuum p. C. 262 pervenerit computando non liquet; videtur autem intellexisse annum trecentesimum sextae aetatis saeculorum, quam a Christo nato incipientem statuerunt Hispani eius temporis. Quod si recte posuit, ducimur ad aerae Hispauae annum 475, p. C. 437; fortasse vere. Quae Wordswortliius proposuerat ad versum hunc emendandum corruerunt, postquam lectio emendata iuuotuit. V. 13 in. uihil videtur deesse, uude non opus est, ut olim feci, supplere [ex]curre}ite.

Carmeu esse fortasse voluit qui composuit, sed ars in versibus plerisque eum defecit.

71

385 Slne loco Anthologia. Quo loco positum fuerit epigramma iucertum est, puto alicubi in Asturia.

I ntima qui peiietras cnnctorum arviter vera X

L imifex testacei estas qui corporis compto R

D ivmo et iiabro animas creas* . . . ina lium I

E t denuo tenues iubes adremeare tabilla S

5 M itis esto ei. Hic qui tumulatus quiesci T

V Itricis ut numquam sentiat seba gehenn E

D umque supremus litui crepor concusserit orbe M

I n dextera redibibus queat tunc sorte adess E

A d tu istum, lector, precelso munere fretu M

10 B rabium ambisse omni indagine scit O

B landus facundus pius modestus exstitit recto R

A ctibus patrabit quae dictis inbuit ist E

T utor fuit viduis, spes et munimen pupilli S

I nlecebras pepullt et vitam monasticam duxi T

15 S ic monacis prelatus federe stetit patern 0

Ex anthologia Hispana saec. VIII edidit I. B. de Rossi inscript. christ. urbis Roraae II 1 (1887) p. "295. V^ 2 estas positum pro i\iias.

3 Destino AnthoL, emendavit Rosmis. creas/ina AnthoL, fuitne [lumjinu'^

5 Post ei interpunctio t in codice est, nou littera.

6 V initialis videtur lineam superpositam habuisse, ut significaret nn.

Post nunqiiam fortasse addendum iam, ut versui aliquo modo satisfiat. sebactenn AnthoL, seba gehenne 2)i'o saeva gehennae scripsit Rossius.

8 sorte AnthoL, fuitne parte?

9 et 10 transpositi sunt iu codice, sed signis iu margiue additis verus ordo indicatur. Carmeu acrostichon et telestichon saeculi fortasse octavi, ut n. 386, haec verba exhibet:

ILDEMVDI ABBATLS XRISTE MEMOR ESTO

lu quibus x latina vocis vevax pro / Graeca posita est. Ildemundus abbas videtur ignotus esse. Observa praeterea prouuntiationis rusticae testimonia arviter faUllas seba redibihus patrahit, dextera estas (extas), prelatus precehus federe (pro foedere), monacis. Contra vetustae consuetudini scribendi respondent adremeare inbuit inlecebras; item quod v. 11 hlandus famndus s finalem pronuntiando amittunt. Brabium (^pa^sXov) v. 10 praemium vitae beatae esse crediderim. Cetcrum versus hexametri vitiis scatent atque sensus interdum obscurus est.

386 Sine loco Anthologia. Videtur alicubi in Asturia fuisse, fortasse Oveti.

T e moderante regor, deus; sit mici vita beat A

V t merear abitare locis tuus incola s(an)c(t)i S

S pem capio fore quod egi venlabile, ob ho C

E xa[u]di libens et sit fatenti venia larg A

0 R eor, malum merui, sed tu bonus arviter aufe R H eu ne cerna[m te] tretrum quem vultu et voce minac I

E den in regione locatus sim floribus ad ho C

D eboret ne animam mersam fornacibus, ast V

0 currat set tua mici gratia longa perenni S

72

Ex anthologia Hispana saec. YIII ed. I. B. de Rossi inscript. christ. urbis Romae I 1 (1887) p. 295. Inde Buecheler carmina epigraphica I p. 347, 727.

Cannen acrostichum et telestichum, lege Tuscrhedo Ascaricus; unde constat hanc precatiouem ah Ascarico compositam esse Tuserhedi sepulcro, ut reor, inscribendam. "Epistola Ascarici episcopi Asturum ad Tusaredum et huius responsio leguntur iu Patrol. Lat. (Migne) tomo XCIX p. 1231; de neutro Cjuidquam est memoriae proditum. Ascarici episcopi. qui Adoptianorum liaeresi in Hispania favebat, meminit Hadrianus I a. 785, cod. Carolini ep. 99 e. q. s." Eossius. Centonem esse ex Prudentii hamartigen. v. 933 958 ss. observavit C. Wey- man musei Rhenani vol. L 1895 p. 154.

Supplementa sunt editoris, qui praeterea v. 6 vultuque scribit pro quem vultum Cod. V. 8. 'Videtur deesse diabolus, Belial, post deboret vel post animam" Rossius. 9 tua sed mihi Rossius.

Mici, abitare, exadi, arviter, tretrum [pro taetritm'], deboret orthographiae et pronuntiationis Hispanae, qualis erat ea aetate, indicia sunt.

387 In aedicula S. Mariae de las Vinas prope Quintanilla, non longe a Lara oppido. a b c

A-

E

L

-N

R-

-N

C

A-

-N

E commentario manuscripto Memorial de Lara post n. 16 (inde Cean p. 181) edidi CIL II 2885 adnotans signa haec videri christiana esse propter crucem. Unde hic repetivi, siquis fortasse melius interpretari scierit.

a [D]an{i]el

o/S

b /";•[«]«(■(««)?

c A\t\an[a<ii\l(duis)t

.•^5

388 Comillas, in lapide parvo rotundo, in quo repraesentati sunt homines duo brachiis expansis.

P E L M I O ERH DCCCC

I '-' ^

aera 900? p. C. 862?

E. S. Dodgsou descripsit a. 1895 haesitans: ectypum uondum obtinui.

Pelmio era DCCCC ....

n. 150

lY. CONYENTYS CLYNIENSIS

151

Y. CONYENTYS CAESARAYGYSTANYS

152 Scripsit de hoc sarcophago Aurelianus Guerra Museo espanol de antigiledades VI 1875 p. 587 .ss. et ia ephemeride Ciudad de Dios II 1870 p. 188 193, unde repetivit Garrucci storia delV arte cristiana 381,4. Memoravit idem Guerra Monumentos arquitectonicos de Espaha in dissertatione de sarcophagls christianis in Hellin et Layos repertis; v. praefationem huius supplementi. Edidit loh. Ficker die ahchri^lichen Bildwerhe im Museum des Laferans (Lipsiae 1893) p. 149.

73

153 Nomen defuncti Msse Ben(e)natus coniecit Emmanuel Gomez Jloreno; Benenatus aliquis episcopus Elnensis

iu concilio Toletano III sedebat. Accessit titulis chiistianis in regione illa perquam raris unus ab loli. Baptista de Rossi ex anthologia Hispana saec. VIII in lucem prolatus (n. 389).

389 Siue loco Anthologia. Sed textus docet collocatum fuisse "in coenobio Asano in Hispania". Videtur indicari ecclesia S. Mariae de Asa (provincia de Alava) iu situ oppidi vetusti, de quo dixi CIL II S p. 934.

XPo Quisquis ab occasu properas liuc. (juisquis ab ortu,

Munus in lioc tumulo quod venereris abes.

Respice dilatum celesti dote talentum,

Cuius semper habet pectoris arca d(eu)m. '-) Religionis apex, vite decus. arma salutis

Escimius meritis Victorianus adest,

Dignum opus exercens qui fructificante labore

Cunctis, non sol[i] vixit in [o]rbe sibi.

Plurima per patria[m] monacorum examina fundens 10 Floribus eternis mellificabit apis.

Lingua potens, pietas presens, oratio iugis

Sic fuit, ut iam [tum] totus ad astra foret,

Plura salutiferis tribuens miracula rebus

Sepe dedit signis vita beata fidem. i/i Bis senis rexit patrio moderamine lustris

Rite deo placitas pastor opimus obes,

Calle sequens recto sacra per vestigia Xpi

Xunc fruitur vultu que cupiebat amor.

Ex Anthologia Hispana saec. VIII ed. I. B. de Rossi inscript. christ. urbis Romae vol. II 1 (1887) p. 294. Epi- gramma est inter carmina Venautii Fortuuati (ed. Leo p. 87); tamen adscripsi, quia in lapide iacisum extitisse putandum est atque ut comparari posset cum sequente. V. 4 dm Anthol.

6 escimius 10 mellificabit, 16 obes, pronuntiatione Hispana. 8 solum urbe AnthoL, soli orbe Venantius. 10 Clausula versiculos uotos, qui Vergilio adscribuntur, exprimit: sic vos 7wn vobis mellyicatis apes.

12 tum om. Anthol.

13 oracula Venantius.

17 Christum Venantitcs.

18 vultum Venantius non recte (jRossiiis).

390 Sine loco Anthologia; sed apparet collocatum fuisse in eodem coenobio Asauo ut u. 389. Titulus sepulcri eiusdem Victoriani abbatis, unde coniunxi cura praecedente.

Hic requiescit in tumulo cui decies quina[s et duas per] metas regendi monacos incubuere; exemplo Xri que fecit docuit; augmine multo monacorum Iberiam Galliasve replebit 0 cellas senioresque probos s(an)c(t)itate re prefecit,

quibus ipse pref[u]it pi-imus homo Victorianus abb(as),

Inscriptiones Hispaniae Cliristianae. Supplementum. '■^

74

qui cursum vite beatnm octuginta ferme in pace peregit annos Pauli Antonique meri- tis quoeqnandus iu ethera, sepultus Asa- 10 ni ano Atanagildi septimo regis, sabbato d. XIV. m. lau.

lanuarias pridie idus p. C. 560

Es Anthologia Hispaua saec. VIII ed. I. B. de Rossi iuscript. cluist. urbis Romae vol. II 1 (1887) p. 294.

Titulus hic, suhiectus fortasse olim carmiui, quod praecedit, iu codicibus Venantii Fortunati aliisque antho-

logiis omittebatur.

V. 1 Supplcvit Rossius. 2 Pio incubuere iJem incubuit cura scribere iuhet collato carminis quod praecedit v. 15.

.j replevit; seuioresque .... cellis praefecit idem. 7 prefecit Anthol. 9 quoequandus fro coaequaudus

notandum.

Victoriauus obiit anuno supra scripto.

YI. CONYENTYS CAETHAGINIENSIS

n. 154 Extat in museo archaeologico Matritcnsi. loh. de Deo de la Rada y Delgado Museo espahol de antigiie- dades VII 1876 p. 592.

155 Monumenios arquitectonicos de Espana fasc. 55. De temporibus tituli egit Fita hol. de la Acad. XXI 1892 p. 12, qui inde una cum titulo Granatensi n. 115 et conciliorum subscriptiouibus evicit Recaredi regnum iucepisse iuter dies XIII m. Apr. ct VIII m. Maii a. 586.

156 In miki latere formam barbaram onici pro mihi perspexit Emmanuel Gomez Moreno.

157 Edidit Emmanuel de Assas Musco espauol de aiitie/iiedades VIII 1876 p. 286.

Reperta est a. 1786 a Toleto ad meridiem leugas tres in situ dicto Baneje, in via a Riehes ad barcam de Portusa inter parietinas aedificii alicuius magni.

158 lam extat Matriti in museo archaeologico; Aurelianus Guerra Monumentos arquitectonicos de Espaiia fascic. 45. Buecheler carm. epigr. Lat. n. 724. V. 4 [cog^iosce vjicimim, 5 \locum sacr^um 6 [ecclesia in il]la amiis, 14 anno(rum)? Buecii., qui versum hunc fuisse adnotat hic vitae cursu finito in pace quiesco.

159 163 loh. de Deo de la Rada y Delgado Museo espanol de antigixedades IV 1875 p. 113 ss.; Monumentos

arquitectonicos de Espana fascic. 21 et 45. 164

165 V. infra n. 398 166—170

171 V. iufra n. 400

172 V. infra n. 401

173 V. infra n. 402

174 Ectypum gypseum ex sylloge Gongorae est in museo Granatensi.

175 (Additam. Brit. p. 3*). Lectiouem meam correxit Edmundus Le Blant Journ. dcs Sav. 1873 p. 318. Ectypum gypseum ex sylloge Gougorae extat in museo Granatensi, ubi mea causa contulit Emmanuel Gomez Moreno. Tractavit Fita hol. de la Acad. XXVIII 1896 p. 403—412.

a V. 2 DOMNEME I [cJrvcis positum esse pro domnelse^me , i. e. dominissimae, ut imperator Heraclius in epistula patricii Caesarii ad regem Sisebutum domnissimus appellaretur, coniecit Fita hol. de la Acad. XXVIII 1896 p. 407. Sed dubito num crux dici potuerit sive domiua sive domiuissima. 4. ,5 ann[o I vJndecimo legit Gomez Moreno. 9 rcgum ct quinto decimo corrigendum in transcriptione. h \. 5 sci wliani, 7 ss. [sci r]o[g]at! . . . scor f[avsti | ianv]ari et martial[is scor | septe]m dormientes in e[f]e[svm I scor] gervasi et protas[i de ligno s]ce crvcis, 12 s. sce ly] ste 1 et rv] fine scor ferreo[li et] cet. emendaverunt Edmundus Leblant, lohannes AVordsworth, Emmanuel Gomez Moreno. c \. 4. 5 sc|[i cristof]ori proposuit Emmanuel Gomez Moreno.

75

Ceterum Sanctus Babilas v. 2 est maityr Antiocheuus notus, iit observaverunt Wordsworth et Gomez Moreno, qui praeterea adnotat diem XIII m. Maii a. 652 incidere iu dominicam.

Cum cogitari non possit de auno Chindasvinthi quarto decimo obiit euim a. 653 duodecimo regui anno , legendum esse ann[o u\)ulecimo et quarto regno e. q. s. proposuit Fita 1. s. s., ita ut undecimus anuus Cliindasvinthi, quartus Reccesvinthi cum eo regnantis iutellegeretur, qui anni ambo cadunt in annum p. C. 652. Quod quamvis saue iusolenter dictum sit, confirmari ei visum est titulo infra n. 397, quem ego aliter legendum puto. Itaque do interpretatione temporum nondum videtur constare.

176 Yocabula cruci adscripta videntur significare om. Biicheler carmina epigraph. Lat. n. 299, qui ad hexa- metrum ultimum comparavit Vergilianum polus dum sidera ixtscet (Aen. I 608) et Ciaudiaueum diim rotat ustra polus (II in Ruf. 527). Theophylacti de Comeuciolo testimonium legitur in nova editioue de Boor p. 332 s.

177—180

181 V. infra n. 407

182. 183

Anthologia in codicibus Isidori propagata origine Hispaua est; nam couvcnit liuic origini soii quod carmcn \elo inscriptum n. 392 Romam directum dicitur, non Romae dicatum, ut antea credebatur; debebat enim uecessario dici Petro apostolo dicatum esse, non Romae. Haec Rossius primus observavit et propterea traditam lectiouem mutavit. Idem de loco iu urbe Roma, cui adoruando velum illud destinatum fuisse videretur, exposuit peritissime. Quo loco in Hispania titulus descriptus sit ab auctore Anthologiae cum non indicetur, probabiliter id Toleti in sede regum Visigotorum factum esse statuemus.

391 (= 73*) Toleti in portarum aditu.

Versiculos, quos regem Wambam supra introitum portae urbis collocasse tradidit Isidorus Pacensis I. s. s., e quo reliqui scriptores pendent omues, fortasse iniuria inter inscriptioues suspectas posui. Nam videntur geuuiui esse et eius aetatis stilum sapere:

ER.EXIT FAVTORE DEO REX INCLYTVS VRBE.Vl WAMBA SVAE CELEBREM FROTENDENS GENTIS HONOREM

ct de martyribus Toletanis:

VOS SANCTI DOMINI QV'ORVM HIC PRAESENTIA FVLGET HANC VRBEM ET PLEBEM SOLITO SERVATE FAVORE

Florez Espana sac/rada IV 1763 p. 166 s.

Quando tituli hi interierint traditum nou est; puto circa iuvasionem Maurorum.

392 Sine loco Anthol. Isidor. Toleto videtur tribuenda. "In velo quod a Chiiitilan[o] rege Roma[m] di[re]ctum est" Anthol. Isidor.

Discipulis cunctis domini praelatus amore,

Dignus apostolico primus lionore coli, Sancte tuis, Petre, meritis haec munera supplex

Chintila rex offert. Pande salutis opem p: C. c a. 638

Ex Anthologia Isidoriana post alios ed. I. B. de Rossi inscript. christ. urbis Romae vol. II 1 (1887) p. 254. Eum

sequor reliquis auctoribus omissis.

In praescriptione Romae dicatum traditur; emeudavit Rossius, qui Roviae, cuni aliqua ratione defendi posset, mutare noluit. Scriptum erat fortasse Roma pro Romam, permutatioue accusativi et ablativi consueta.

393 Toleti, iu ecclesia S. Thyrsi quae fuit.

Templum hoc, domine, Cixila condidit. Dio-nam hic habeat sortem in aethera, Cum summis civibus cantica praecinat, Gaudens perpetuis saeculis omnibus.

10»

76

E breviario mozarabico, quod vocant, d. 25 mens. lauuarii Florez Espana sagrada V 1763 p. 326 s. De Cixila episcopo, quem aunis p. C. 774 ad 783 sedisse putat, exposuit Florez, ecclesiam S. Tliyrsi, quae periit, Toleti, non Oveti fuisse iudicans. Cf. Espaiia sagrada VIII 1769 p. 318.

391 Toleti; locus ubi iuventus sit lapis ignoratur; servatur in museo proviuciali. Lapis fractus est iu partes tres, altus circiter m. 0.80, latus 0.60, litteris altis m. 0.04.

f ASPIDIA.FAMVLA

DEI VIXIT ANNOS

PLV MINVS XXX 5 RE-^VIEVIT

PAce DIE

PRID/e l-almdas?

MARTias

ERA.DV/m? d. XXVIII m. Febr.

10 INDECT/oHt' . . . .? aera 509?

p. C. 471?

Catdlogo .... de las pinturas cet. existentes en el Museo de la provincia de Toledo (Toleti 1865 8.) n. 3;

Fita bol. de la Acad. X 1887 p. 344 ex delineatione Petri Berenguer y Ballester. Ectypum obtinere nou potui.

V. 1 Chrisma simile est titulorum Inscript. Hisp. cluist. u. 44 et 176, ut observavit Fita. Idem supplevit et

explicuit. V. 10 indictio indicatur etiam in titulo Graeco Carteiano n. 289. V. 4 PLv quod traditur uou videtur supplendum in lapide, quamquam potest etiam casu excidisse s" finalis.

Aspidia famula dei vixit annos plu{s) minus XXX, re[q]uievit i[7i] pa[ce] die prid^ie] [kale^idas?'] Mart[ias'\ era 6v[?'m?], indect[ione ....

395 Toleti, nescio ubi reperta; servatur iu museo proviuciali, fracta in partes quattuor; lapis altus m. 0.32, latus 0.45; litteris altis m. 0.04.

t SAGeNIS FAMVLV S^l VIXIT ANNOS L

RECESSIT IN>ACE II ^, ^^^ ^ ^^^^_

IDVS APRILES ERA DC aera DC?

-}- p. C. 562

Catdlogo qet. (v. n. 394) ur. 1; Fita hol. de la Acad. X 1887 p. 345 ex delineatione Petri Berenguer y Ballester. Ectypum obtinere uon potui.

Sagenis famulus dei vixit annos L, recessit in pacc II idus Aptriles era DC . . V. 5 f fmalis videtur certa esse; nisi subcst numerus cum aerae in versu praecedente coniungeudus.

77

396 Toleti, io miu-.eo, lapis calcarius gracilis, altus m. 0.52, latus 0. 37, crassus m. 0.05; litteris a parte dextra evanidis, altis m. 0.05 ad 0.03.

u.

■^\

^^^y^.

■? t ' ^. v^"

te'^-

h?:: f^V

I M M A F R I T A IMAVnX VIC S I N N O S F 1 V a M I N V S XXXV REQVIEVIT IN PACE SVB DIE SEXTO ID NO T£-NBRI IN ERA DCXVII AATVM EST PRO LO CELLO "PSO IN AVRO SOLFAOS ITI

d. YIII m. Nov. aera 617 p. C. 579

Fita bol. dc la Acad. XVI 1890 p. 318 s. cf. bol. X 1887 p. 344 s. cum imagine piiotographa. Eius lectionem sequor in parfihus, quas imago photograplia non exhibet.

f Immafrita f Imafrita vicsit annos plus mimis XXX V requievit in pace sub die sexto id(us) Novenbri in era DCX VII. Datum est pro locello ipso in auro soledos III

V. 1 estne fortasse additus aetate posteriore? 4. 5 No- venbri(s) omissa s finali. 6 datum cst .... soledos pro dati sunt solidi ex eius aetatis barbarie cx- plicandum. Loccllus est locus sepulcri.

397 (= 72*) Matriti, in claustro ecclesiae S. Mariae de la Almudena. Videtur periisse, nam annis 1868 et 1869, cum ecclesia reaedificaretur, frustra (juaesiverunt Academici Matriteuses.

V. 1

in nominc (/oMINI BOKATVS "NDIGNVS YRSbtr obiit d{ic) anno decmO ET TERTIO REGNO DOMNORVIM chindasvitidi et recesvindl REGVM ERA DCXXXVm«

aera 689 p. ('. 651

Ex autiquioribus Davila, qui secutus est textum et interpretationem, quae desiderantur, Petri Afau (Perafan) de Ribera, ducis de Alcala, viceregis Catalauniae et Neapolis (f 1636) et ego; loh. dc Vera Tassis historia del origcn, invencion y milagros de N'-'!<" de la Almudcna (Matriti 1692) p. 217 e scliedis Francisci de Fuentes Vizcarreto, testis oculati, quae et ipsae lateut; inde Fita bol. de la Acad. XXVIII 1896 p. 420 426 cum docto commentario.

Damnavi ego propter supplementa inepta Davilae sive eius quem sequitur auctoris; vindicavit recto et supplevit Fita, cuius tamen supplementa in quibusdam rebus mutanda duxi. Initium recte supplevit Fita. Bokatus quod traditur ex eius aevi consuetudine scriptum est pro Vocattis, in qua scriptione k vetustum pro c ante a non offendit; iit recte observavit Fita, qui propterea uoluit mutare in Rogatus, quamquam 3 forma saeculo VIII obvia 0 litterae pro K haberi potuisset. Sed vide infra de aetate tituli observata.

1 extr. et 2 in. \obiit an\no tertio dec]imo, qui cum in acram 738 incideret Egicac anuus tertius decimus, Wittizae tertius, similiter atque in titulo Accitano n. 175 (de quo dixi supra p. 75), Fita supplevit

2 extr. (ubi rvd Davila male, reliqui vm legerunt) Egicani atque

3 in. ct Wittizanli, ubi mi traditum cst; acram autem traditam additis in fine hastis tribus iii 738, annum p. C. 700 restituit. Annos duorum regum diversos ita contiuuo uumerari idem tuctur interpretatioue ea

78

tituli u. 175, quam supr.a iudiccavi. Milii leniore aliquanto medela aera dccxxxv visa est mutauda esse iti Dc/xxxv c enim in illo scripturae genore, praesertim ante x, facile male legi potuit pro l, 5clxxxv .... et addendae in fine liastae quattuor mi, ut evaderet aera 689, anuus p. C. 651, qui fuit decimus tertius Chindasvintlii. Si auni regum duorum re vera ita copulari potuerunt, ut Fita fieri putabat in titulo n. 175, liic quoque ei cedo et v. 2 in. [anno tertio dec]imo et tertio scribo; tertius enim Reccesviutlii annus fuit tertius decimus Cliiudasvinthi patris. Nescio au magis quadret tituii brevitas in sextum saeculum quam in septimum. Sed de hac temporum quaestione universa iudicabuut me peritiores. Ceterum quod V. 3 iu. Mi quod traditur mutavi in n3i, uon in ni cum Fita. facilius illud a descriptore minus perito pro Mi haberi potuit, quam ni.

Monumentum hoc si modo ex urbis ipsius solo prodiit, demonstrat Matritum iam saeculo septimo, i. e. multo ante Musulmanorum invasionem, habitatum fui.sse ab iucolis christianae fidei addictis.

39S (=165) Caheza del Griego. Exemplum olim pleuum haec habuit inde a versu 17:

QVEM SIBI NON SOBITVS

PRIVABIT TRANS

ITVS ISTE

•20 SEV QVORVM QVAERITV^

NVNC ABIISSE MALV^NI

REC SVB DIE XVI KAL IVL ER.^ DLXXXVIII IN PACE

XVI m. Jun. aera 588 p. C. 550

E libellis Yiuceutis et lohaunis Francisci Falero atque lacobi Capistrano de Moya (quos reliqui editores male sprevimus) ed. Aurelianus Guerra Boletin de la Aca- demia I 1877 79 p. 138.

Legendum igitur:

Quem sibi non sobitus jmmbit transitus iste Seu quorum qu[a]eritur nunc abiisse malum. Rec(essit) sub die XVI kal(cndas) lid{ias) era DLXXXVIII in pace Sobitus pro subifus et quaeritur pro qzieritur (passive usurpatum) scripturae conveniuut saeculo sexto medio, cui iam constat titulum tribuendum esse.

Ex inscr. Hisp. christ. Buecheler carm. epigr. Lat. II p. 659 n. 1393. V. 7 qui meri[tis sanc]tam, 12 quem sibi non solu\7n] B., scilicet finem uondum novit; unde 20 scripsit [mundus c]^im quaeritur [totus id e]sse malum. Denuo apparet quam anceps sit suppleudi artificium.

399 (= CIL II 3222 Suppl. 6340) '' Esta Idpida . . . se traslado desde las ruinas dc Oreto y estd colocada en la facliada principal de una casa en la calle del Santo en esta villa de Grandtuhi" Siles, Ibi extat, in domo Eduardi Cespedes, calle del Santo No. 8, prope portam inserta parieti intrantibus a dextra Fita. Tabula lapidea rudis; facies iuscriptionis alta est m. 0.33, lata 0.42, margine incluso, cuius ornamenta similia dicit Fita tituli christiani Gallici a. 495 apud Le Blant inscriptions chrcticnnes de la Gaule n. 12 tab. III 9. Litterae altae suut m. 0.04.

EX OFFICINA HOMONI

VTERE FELIX - VASCONl

IN^

FROC TIBERIANO ;

FACTVS EST HORREVS :

D N

VALENTINIANO AVG

TER

ET EVTROPIO V C

CONS

SCRIB ELEFANTO

////// T . VI /////// ET NEB ////

p. C. 387

Fita bol. de la Acad. XVIII 1891 p. 375 ss. q. v.; Fr. Mariauus Ventura de Siles Novena de NS" de Azuqucca (Ciudad Ileal 1846) p. 20.

V. 2 VTERE EFFECTvs FELix errorc admirabili antiquiores praeter Moralem, orto illo ex pravo supplemento utere felix formulae (utere ef felia;).

V. 8 qui nunc primum comparet [maffis]t(;ris) Vi[taliano] et Neb[ridio] supplevit Flta; sed certa supplementa nou suppetunt. Versu extremo fortasse consuiatus iudicatio latet. F'ita initium existimat constare versibus duobus iambicis ex offcina ll&nioni \ utere felix Vdsconi; sed obstat hiatus ante Ilomoni et prosodia iitere. Homonius 'Oa^^jvoiioc? Vasconi est vocativus, ut Castrice supra u. 350.

79

4,00 (= 171) Extat Granatulae in pariete exteriove ecclesiae parochialis, ad portam meridionalem, tabula mar- morea alta m. 0.30. lata 0.66.

CE

SACERDOS OCCvR

" RiT a:\iator ETATIS SVE XLIII

ANNO DIE V ID FEBR/ ERA eCLII

\ FEt^TER II SISEBVTI REGIS

\EPISCOPATV ANNo I ET m X

\ T I N P A C E A M E N *

d. IX m. Febr. aera 652 p. C. 614

Descripsi ex ectypo quod miserat Fita, qui ed. bol. de la Aead. XVIII 1891 p. 378; ediderat aute Fr. Mariano Ventura de Siles Novena de N"S" de Azuqiteca (Ciudad Real 1846) p. 46. Hta supplevit, observans deesse plus quam dimidiam partem:

ce\lesti re(/i] sacerdos occurrit Amator. etatis sue XLIII anno, die V id(us) Febru(arias) era DCLII,

\an(noy\ feliciter II Sisebuti regis. [ Vi.rit ?«] episcopatxc anno I et me(nsibus) X, [recessi]t in pace, amen.

Amator episcopus Oretanus erat a die IX m. Aprilis anni 612; discitur iude Sisebuti regnum incepisse post diem IX m. Febr. anni 612.

401 (= 172) Baylen. Ectypum gypseum ex sylloge Gongorae est in museo archaeologico Matritensi, item in Granatensi; ectypum chartaceum ex gypseo factum misit Melida. Lapis longus est m. 1.56, altus 0.36; litterae variant, pleraeque altae sunt 0.06.

t INN^IE DNI: LOCVBER ASCI INDIGNNVS ABBA FEgT ET dVOS COROS; IC CONSTRVXIT; ET SACRA TE SVNT SCORVM DI EGLESIE PRIDIE IDVS MA G[ERADCC]XXVIIIQVARTOREGNOGLDNiNSIEGICANI ^ q ggi

Fita bol. de la Acad. XXVIII 1896 p. 419—420, qui temporum rationes illustravit.

Ectypum, quod habeo, repraesentari non potuit; initium v. 4 paene non sinit distiuguere, in reliquis probat quidem quam proposui lectionem, sed tamen docet ne Palomaris quidem imaginem delineatam eleganter archetypum repraesentare fideliter, ita ut singulorum vocabulorum collocatio et litterarum formae (veluti ZE pro E) observatae sint accurate. Unde nova lapidis imago perquam desideratur; textum insignem repetivi litteris commuuibus perspicuitatis causa, cum in singulis non recte exhiberi soleat. V. 1 iNDiGNNvs ita duabus n scriptum est in lapide. Indignos saepius se dicere abbates eius aetatis Fita

adnotat. V. 4 extr. et 5 iu. ma/^ quod traditur, potest significare pridie idus J\Iar/(ias), pro Maias; si modo ita scriptum in lapide est. Acrae numeros a me restitutos probavit Fita.

80

402 (= 173) Tugiae. Lapis longiis m. 0.52, altus 0.42, litterae altae 0.0.5, saeculi fere sexti. Ectypum gypseum ex sylloge Gongorae est in Museo avcliaeologico Matritensi, item iu Giaiiatensi.

r^

1 . J

''-':-h

;s ^ Sfi:;- ^

\ 'i

v\7

\

/

i

J

/

,1

'i

Descripsi ex ectypo gypseo itemque e chartaceo, quotl misit Melida, qui putabat iuscriptionem fortasse con- tinuatam esse in altero latere lapidis.

Lectio omuino ccrta est. Quid subsit nescio; ad fe, Lerario . . . proposuit Gomez Moreno, vix recte. Cogitavi de Ad[c]eJeravi o[bifum fuum uf celcrius recipiarc in caelum] vel similia, quae possunt subesse; nam c fortasse hanc formam habuit n, titulus in lapidibus pluribus fortasse continuatus erat.

403 Carthagine rep. ante a. 1876 in via quattuor Sauctorum; nescio ubi servetur. Tabula marmorea alta m. 0,70, lata 0,40; litterae altae sunt m. 0.07, saec. ut videntur VII.

t HIC lACET SATVRINA QVI VIXIT ANNoS SEX ET REDIVIT IN PACE SIQVIS TEMTAVERIT ISTO MoNVMENTo A BEAT PARTE CoM IVAA ISCARloTA

Descripsi ex ectypo, quod servabat Aurelianus Guerra. qui ed. Acfas de la Acad. de la Ilistoria [ed. Caietanus Rossell] a. 1876 p. 26; Barrantes aparafo hibliogrdjico para . . . Estrcmddxird II p. 476 ex ephemeride quadam Carthaginiensi la Epoca; Eduardus Saavedra in ephemeride Matritensi El Cronisfa d. 3 m. Mart. a. 1876 cum docto coramentario.

•j- hic iacet Saturi/ia <jui vixit annos sex et redivit in pacc; siquis temtaverit isto monumento ahcat parfe com luda Iscariota

V. 2 qui pro cpiae ex eius aetatis barbarie, ut femtaverit isto monumenfo pro isttid moimmentum, aheat pro haheat, parte com pro parfem cum.

V. 4 REAiviT est in lapide; tamen vix puto cum editoribus cogitandum esse de redihit pro 7-ediit in pace(m), sed errorem esse pro requivit requievif. Formulas similes vide in titulo Emeritensi supra n. 336.

81

401 Carthagine, fragmentum ex marmore rubro, rep. prope ecclesiam cathedralem vetustara, longum m. 0.5, altura 0.2. litteris scariphatis sacculi fortasse VII.

Fita misit m. Februario a. 1S97 delineatam ab Eraraanuele Fernandez Villamarzo et ed. bol. de la Acad. XXX 1897 p. 422. Supplevlt sic fere:

[f In nomine domini consecvata est\ —■ ^,,.^ ec\clesia haec a dmno huius\ Liciniano?

cic[it]ati[s e(piscoy\po «[?<6 die . . .

Nam cladis iniurias [experta est machina sacra\

CIV PATI'BO.S NAMCIAniSiNIVRIAS

Sed V. 2 videtur legi depos(itio). Ectypum expectandum sive photographia, cum litterae admodum tenues sint. A v. 4 carmeiv incipere patet, quo bellum vel tumultus aliquis eius aetatis indi- catur. Liciuiauus episcopus Carthaginionsis mortuus est Coustantiuo- poli d. 27 m. Nov. a. 602; ut adnotat Fita, qui ad verba navi cladis iniurias comparat Verg. Aen. II 361.

405 Prope Carthagiuem, in campo de Susaiia, inter Mazarron et mare.

CORPVS EPENETI EPISCOPl

Laurentius Ilervas p reeminencias y dif/nidad que en la mil/tar orden de Santiac/o tienen su prior eclesiastico j/ sti cnsa matriz, Uamada convento de Santiago de Ucles (Carthagine a. 1801 4.) p. 112; inde ed. Aurelianu.s Guerra Deitania p. 24.

Epenetus est 'Et:c<lv£t'jc sive 'Ezjvsto;.

Xolui omittere. cum possit vetusta esse inscriptio; sed magis crediderim saeculi XM.

406 (= Additam. Brit. 2) Cehe(jin, mensa altaris marmorea rep. a. 1626 prope oppidura quarta leugae parte versus occidentem in parietinis aedilicii vetusti in ripa sinistra Quipar fluminis ad radices montis Cabezo de la Muela, ubi fuisse Begastri oppidi situm probabile est; titulus in quattuor mensae lateribus inscriptus. Videtur periisse.

t N o S o A C R \' S M I N V S BIGASTRElTS ECCLESIE ETS S A C R A V I T A N C B A S E L I C A M SCI VINCEiTII . ANNO III POiTFICAVS

S^

Aureliauus Fernandez Guerra Antigiiedades del cerro de los Santos en termino de Montealegre (Discursos leidos ante la Real Academia de la Historia en la recepcion publica del Sr. D. Juan de Dios de la Rada y Delgado el dia 27 de Junio de 1875; Matriti 1875 foL) p. 145 et Deitania p. 24 (cf. p. 9) ex schedis Martiui de Ambel y Bernard historia de Cehegin eap. XII excriptam ab illo anno 1657.

Episcopus Begastrensis hic Acrusminus (fuitne nomen ei 'Axi-j-jouixivo? Acroumeuus?) aliunde non magis notus est quam Vitalis tituli n. 407.

Inscriptiones Uispaniae Christianae. Supiilemeutum.

407 (= 181 Additain. Biit. p. 3*) Cehegin, fortasse eo delata e situ oppidi Begastri (v. CIL II suppL p. 956).

t in No^' D N I V I T A L /.s ITPS C O N S E R C A \' I T H A N C B A S E L l C A :M

O 0 O

Ex Martini de Ambel y Beruard historia de Cchegin ms. cap. XII cum n. 406 repetivit Guerra discurso de Rada p. 145 et Deitania p. 25.

Initio videtur legendura cum Guerra in nomine domini , nomen vero episcopi iucertum raanet. Guerra priore loco (discurso) versura ita exhibet ut supra dedi, observans Vitalem illum episcopura aliunde non notum anno fortas.se p. C. 554 .sedem obtinuisse Eliocrocae; eo eniin Cehegin oppidum pertinuisse. Altero vero loco (Deitania) ex eodera fonte aliam versus primi lectionem profert f rimdmacNivnA et dc nomine mihi non noto Agnites vel Agnistes cogitavit, nescio quo iure. Latere poterit Xevitta nomen. Sed lectio omniuo incerta est.

11

82

INSVLAE BALIARES

(post n. 183)

408 In praedio Bmicudrell de devant insulae Balearis miuoris, prope monumentum ex lapide quadrato e genere eorum, quae dicuntur talayots, i. e. speculae, extabat mensa lapidea eius generis, quae taiilas (tabulae) appellantur, in cuius pede liaec scripta sunt

+ QAifA

Descripsi ex ectypo quod m. lulio a. 1888 miseraut Pater Cardona et Tiieodorus de Ugarte.

Videtur esse Qdifa nomen fortasse viri alicuius, ut Qaico in titulo tabellae Ursonensis n. 97. Cliristianae aetatis esse inscriptionem crucis signum indicat; sed cuinam aetati adscribenda sit iguoro. Saeculi V vel VI suut tituli pavimenti tessellati in insula Baleari maiore reperti supra n. 183.

YL COIS VENTYS TARRACONENSIS.

n.l84. 185 1H6 Titulum trilinguem Dertosanum ediderunt post me Fita Museo espafwl dc antigiiedades VI 1875 p. 55 et holetin de la Academia II 1882 83 p. 199 ss. (cum tabula xylographa ex pliotograplia facta) et Graetz Monatsschrift fitr dic Gesch. des Judenthums a. 1880 p. 143. Textum Hebraicum dedit etiam J. Euting iu tabula scripturae Ilebraicae ad illustrandum Cliwolsonis Corpus inscript. Hebraicarum digesta ac delineata (Argentorati 1882).

Extat in eadem domo viae de Santa Ana, ubi eam primus vidit lulius Carvallio, ludaeus Franco- gallus ex Portugallia oriundus, architectus de Dertosa urbe optime meritus, intra in curte. A'. 9 cviEsciT Fita.

V. 11 matris nomen ita fere c ))/ cmaries ab eo exliibetur non magis perspicue quam antea. Etiam reliqua Lntina et Graeca non multum emendantur. Propter litteraium formas Hebraicas reliquasque adscribitur a Fita saeculo fere sexto medio.

A tergo lapidis chrisma iusculptum est aetate posteriore hoc:

^>\

l A

U)/

187—192

409 Valentiae, "epitaphium lustiniani, qiii fuit episcopus Valentiae ante medium saeculum sextum (anno 546) et interfuit concilio Valentino, cf. Aguirre concilia Hispan. ed. Catalani III p. 171" Rossius.

Pius praeclarus doctor alacer facundus lustinianus caelebs pontifex sacer[dos], Noba templa construens vestustaquerest[aurans], Ornabit festa dictis predicans in populis, ■' Virgines instituens monacosque gu[bernans]. Scripsit plura posteris profutara [cunctis]. Hic miro maris insola[m] munimine saepsi[t], In [q]ua maris circumflne[n]tibus undis

Silice disrupto predulcem repperit limfam.

10 Hic Vincentium gloriosum martirem Xpi, Sat pio quem coluit moderamine vivens, Hunc devotus moriens reliquid eredem. Undecim presentis quinquiennia vite Quattuor lustris visque quaternis mensibus

15 Connumerandus sanctis ministrabit antistes.

83

Ex Anthologia Hispana codjcis Parisini Lat. n. 8093 saec. VIII descriptam a Leopoldo Delisle v. c. primus edidit I. B. de Rossi inscript. christ. urbis Romae voL II 1 (1887) p. 293.

Supplementa vv. 2. 3. 5. 7 Rossii sunt, 6 meum. Ex eius aetatis pronuntiatione prodierunt v. 3 noba, 4 omabit, 14 vis, 15 ministrabit; 4 predicans, 9 preduicem 13 presentis (sed 2 caelebs 7 saepsit); 5 monacos; 1 insola; 10 martirem; 12 reliquid. V. 5 (/ua .... Anthologia; fuit guvernans.

7 Qualis insula indicotur ignoro. 8 qua Anthologia. 10 "Vincentius Martyr passus prope Saguntum (Prudentius peristeph. IV 99) sepultus est Valentiae extra muros (Ruinart Acta SS. ed. Amstelaed. p. 37,3)" Rossius. Versus sequentes accentum vocabulorum in sermone pedestri usurpatum agnoscunt: pius praeclarus doctor I dlacer facundus \\ lustinianus caelebs \ pontifex sacerdos cet., sed non ubique feliciter compositi suut.

410 Dianii, pavimentum tessellatum rep. d. 16 m. Dec. a. 1878 ad pedes sepulcri, quod ossa integra Severinae

servabat. Tabula inscriptionis alta est m. 2.12, lata 0.85; litterae altae m. 0.05. Fitae ct Guerrae visae sunt saec. IV esse, quacum aetate etiam convenire putant ornamenta pavimenti. Quae quamquam bona sunt litteraeque elc- gantes, tamen propter formulas magis cogitaverim de saeculo V.

SEVERINA VIXIT AN NOSXXXX DECESSITIN PACETERTI V IDVS FEB

d. XI m. Febr.

Rochus Chabas Memorias de la Sociedad arqueologica Valenciana a. 1879 (Valentiae 1880 4.) cum imagine litho- grapha p. 27 ss. et in ephemeride sua el Archivo voL I 1886 p. 2. 9. 17. 243. 249 (inde memoratur bol. de la Acad. VIII 1886 p. 427 Berliner phU. Wochenschrift VI 1886 p. 733— 766) et multis aliis locis, deinde in scriptione los primitims Cristianos esjmfioks ibidem voL IV 1890 p. 145—171. 193 202. 241—247. Hunc secuti edideruut A. Guerra et F. Fita recuerdos de un viaje d Santiago (Matriti 1880) p. i2 et Fita bol. de la Acad. IV 1884 p. 23 (cL el Archivo voL I 1886 p. 348) etiXVII 1890 p. 272 (cL el Archivo VI 1892 p. 9 VII 1893 p. 13).

Severina vi.tit annos XXXX decessit in pace tei-tiu{m) idus Feb(i'uarias) V. 5. 6 iertiu pro (die) lertio non oflcndil; desidcramus aeram.

ll^

84

•1:12 Dianii, fragmentum tabulae ex lapide harenario , rep. prope locum iu quo postea apparuit pavimentum Severinae (n. 411), altum m. 0.23, latum 0.21; servat Franciscus Merle Valentiae {calle de S. Vincente, 188). Litterae altae sunt m. 0.04, bonae, saeculi puto V vel VI, cum D habeat formam triangularem, e hauc ^.

IDescripsi ex imagine photograplia a Rocho Chabas mihi missa, quam hic repetivi. Fita bol. de la Acad. IV 1884 p. 24 (inde Chabas el Archim II 1887 p. 348).

V. 1 ante r apex inferior c litterae clare perspicitur.

2 ante o superest t litterae linea superior dimidiata.

3 in. aut t aut c litterae pars superior superest, non s. 4 ante v videtur c vel t potius fuisse quam a.

Fitae supplementa: \in nomine domini hic sun]t r('Uqu\iue sanc]fo(ru)n) depo\sitac s{an)c(t)i Vita\lis . . . Fa\ust\i . . ., quamquam per se probabilia cum litterarum apicibus non conveniunt. Fuit fortasse: in n(omine) dni hi]c reliqu\iae sanctorum in loco sanc\to (Iepo\sitae sun]t civita\tis Dianensis, q^iae ve]tiist\ate dilapsae erant. Sed suut haec admodum incerta.

^%

413 Sine loco Anthologia. Epitaphium lohaunis episcopi Tarraconensis testatur carmen Ipsum Tarracone fuisse, ut vidit Rossius.

Te loannem Tarraco coltiit mirificiun vatem

Tnosq. in lioc loco in pace condidit artiis.

In te libra mornm, in te modestia tenuit regnum,

Nitens eloquio mitissimus pollebas in corde, 5 Gerens curam pauperum, pietate preditiis ampla.

Scs namq. vita, lide magniiicent[i]iis ipse

[Apjparuisti cunctis pergens ad premia Xpi.

Tuum nempe nomen tuamq. dulcissimam mentem

Laudabunt posteri, numquam abolenda per evum 10 Merita preconiis adtoUunt facta per sclis

Denis equam libram [tenens rjemeantibus lustris.

Rector doctorq. prefuisti monacis et populis

Octiens denos vita peragens feliciter annos.

Ex Anthologia Hispana saec. VIII codicis Parisini Lat. n. 8093 ed. I. B. de Rossi inscript. christ. uitjis Romae vol. II 1 (1887) p. 294. Inde repetivit Buecheler carmiua epigraphica I (1895) n. 699. V. 5 predictus AnfhoL, correxit Rossius.

6 maguificent"s AnthoL, magniflcentius Bossius.

7 paruisti AnthoL, forlasse recte; supplevit Rossius. peragens AnthoL; correccit Rossius.

10 iKltoWunt AnthoL, attollent i?o.s.sM/.s. per s(ae)c]a /Jm; retinui vitium, parentes (pro persclis) maluit Biicheler.

11 equo libram memineantib. lustris AnthoL, cmendavit Rossius mo7iens sedisse eum aiinis XXV aequo libra- mine__minuautibus proposuit Biicheler.

13 vitae correxit Rossius, sed vita recipi posse agnoscens.

'loannes episcopus Tarraconensis praefuit conciiiis Tarraconensi a. 516, Gerundensi a. 517 (Aguirre conciiia

ilispan. III p. 125. 130)" Rossius.

Redeunt pronuntiationis vulgaris testimonia in titulis eius aetatis sollemnia loannem v. 1 monacis 12 preditm 5 jn-emia 7 evnm 9 preconiis 10 cquam 11 prefuisti 12; contra scribitur more vetusto adtoUmt 10.

85

•113 Sine loco Anthologia. Epitaphiuin Sergii metropolitani Tarraconeasis siae dubio Tarracone stetit.

Sollers uiagnauiinus pius ingenio cato

Hic quiescit in tumulo Sergis pontifex scs,

Qui sacri labentia restaurans culmina templi

Haud procul ab urbe construxit cenobium scis. o Pauperes patrem hunc, tutorem habuere pupilli,

Viduas solamen, captibis precium.

Esurien[tibu]s repperit alimentum.

Profluus in lacrimis depulit contagia carnis.

Cunctis carissimus, exuberanti gracia polle(n)s, 10 Parcus in abundantia, locuplex egentibus vixit

Septies denos presentis evi peragens annos,

Tria sacer pontifex pariterq(ue) septena

Eeligiosae vite explevit tempore lustra.

Ex Antliologia Hispaua saec. VIII codicis Parisiui Lat. n. 8093 ed I. B. de Rossi inscript. christ. urbis Romae vol. II 1 (1887) p. 294. \. 2 Sergis rustice pro Sergius retinui, nam fonnae eius modi graecissantes inde a saec. III non rarae sunt.

4 in. // cul' Anthologia; emendavit Rossius.

5 [Huuc] pauperes patrem, hunc tutorem Rossius, non necessario. habere Ant/ioL, correxit Rossius. 7 esuriens AnthoL, supplevit Rossius.

9 gracia zetacismi Hispani cremplum jJOtest csse, 7iisi error est scribae. 10 Ad locuplex c/. milex non raro alibi scriptum.

13 tempora AnthoL ''Nempe e septies denum (LXX) annorum religiosae vitae tempore tria lustra (XV annos) sacer (in sacro ordine), septena (XXXV) pontifex explevit" Rossius. 'Sergius episcopus Tarraconensis praefuit coucilio Barcinonensi a. 540 (Aguirre concilia Hispan. ed. Catalani III p. 165)" Rossi^is.

414 Emporiis, tabella ex alabastro alta et lata ni. 0.30, litteris non profundis. altis m. 0.03.

'%

86

Descripsi ex ectypo quod misit Eaimundus Font archipiesbyter Gerundensis a. 1896, qui ed. Revista de la Asociacion artistico-arqueoUgica barcelonesa I 1896 p. 209 cum imagine phototypica. Eotypum evanidum imaginem admodum obscuram reddidit. Videtur dicere:

in Crhis(ti) n^omine?) Maai[me] ave, vale

Quamquam formula vetusta ave vale ex dialogo orta vix convenit eius aetatis titulo sepulcraii.

INSTRYMENTI DOMESTICI INSCRIPTIONES.

I. AERI IXSCRIPTA

(v. CIL II S. p. 1002)

415 Matriti, in museo arcliaeologico, chrisma aereum.

Museo espanol de antiguedades VI 1875 p. 58.

Cf. Florentius Janer de las alhajas visigodas del museo arqueologico nacional y de otros adornos antiguos, ibid. p. 137 ss.

416 (= C II 6249 6) Ucubi {Espejo) rep., servatur Matriti in museo archaeologico: insigne aereum, draconem et fructum pini exhibens.

loh. de Deo de la Rada y Delgado museo espanol de antigitedades VII 1876 p. 591.

417 (= C II 6249 7) Matriti, in museo archaeologico ; uude provenerit ignoratur; insigne (?) aereum, equum repraesentans.

VlYA^f loh. de Deo de la Rada y Delgado museo espanol de antigiledades VII 1876 p. 591.

Viva(t) Ckr(isttis) T finalis omissa ex pronuntiatione rustica.

418 (C II 62498) Sierra Elvira (Iliberri) in coemeterio rep. libula aerea; servabat Matriti Guerra.

V I A l-C

Emmanuel Gomez Moreno filius misit a se descriptam, qui ed. iu patris libello Elvira p. 22 tab. XVI fig. 220; Nicol. Peiialver y Lopez la Alhambra vol. V part. II a. 1842 p. 145ss. tab. 4.

Cf. n. 417 (C II 6249 7). Videtur aut idem significare atque praecedens aut viv(at) J{e)s(us).

Inscriptiones Hispaniae Christianae. Supplementum.

419 Fuente de Alamo, ad septentriones a Puente Genil, rep. a. 1877, vinculum (bisagra) aereum, altum m. 0.095, latum 0.055, ornamentis variis distinctum, inscriptum ita,

XPS- HIC

a|(U

A. Guerra nuevos descid>rimientos epigrdjicos cet. (ex Ephemeride la Ciencia cristiana) Matriti 1879 p. 5s.

Chr(istu)s hic a lu

420 Bulla, sive ornameutum buliae simile, ex aere, rep. a. 1865 s. 1866 in Ahnazarron prope Carthaginem novam. Altum est m. 0.12 cum ansa, diametri 0.10; litteris saec. V vel VI ex opere perforato.

SCE PAVLINEVIVAS ETEOl^S

in iuteriorc

■E SEMPER. SEDAS

Descripsi ex imagine hac photographa missa ab Andrea Baquero profe.ssore Murciensi, qui possidet.

Litterae circuli extorioris ultimae, quae ab et incipiunt, admodum obscurae sunt; tamen puto eas siguificare et floreas. Nam indeo vel similia non quadrare affirmat Baquero, qui in archetypo legere sibi visus est ETEOVZS. Cogitavi aliquaudo de et foves, pro foceas.

12

90

II. ANVLI

(v. CIL II S. p. 1025)

11. 208 Verba liaec ex evaugelio lohannis os non comminuetis cx co a scriptoribus .saec. XVI variis commemorari utpote formulam aptam ad corporis dolores pellendos toleraudosve adnotat Le Blant Jouni. des Sav. a. 1873 p. 323.

421 (=0 116260 23) Legione, in museo S. Marci, anulus aureus.

M

C

A

Descripsi a. 1881.

Meciani?

423 Emeritae, anulus aereus; servat Almendralejo in aedibus suis Marchio de Monsalud.

X N Vx ''ESA''

Nucsa

Descripsi ex ectypo, quod misit qui possedit Marchio de Monsalud.

Non intellego, nisi nomen est peregrinum. An c{s) sajiu^s)?

423 Emeritae, auulus argeuteus, extat apud Autonium Martinez, Almendralejo.

^

Descripsi ex ectypo, quod misit Marchio de Monsalud. Pumoni?

424 Tarracone, anulus aureus aetatis Visigoticae. Ser- vatur ibi iu museo; litterae altae suut m. 0.004.

, REVERENTIO TVO MACARI VIVAS

Descripsi ex ectypo, quod misit Angelus del Arco musei director; A. Engel Bapport d'une mission scie^iti/iquv en Espagne (Parisiis 1893) p. 25.

Ectypum repraesentari non potuit.

425 Emeritae, anulus aereus, apud Antonium Martinez in Almendralcjo.

o o o o

Descripsi ex ectypo, quod misit Marchio de IMonsalud. S littera sexies repetita cum o quattuor num quid omnino et quid siguiflcet ignoro.

426 Iptuci (Cabeza dc Hortalcs). anulus aereus (dia- meter exterior m. 0.025, iuterior 0.020), in margine exteriore est

i

iu campo anuli

VK

Descripsi es ectypo a Fita misso, qui ed. bol. de la' Acad. XXX 1897 p. 284 et legere voluit aut Kupari vivas aut Ael(ii) Kra(tcri^.

Xihil video praeter litteras v et k cum a coniunctas, quae possent significare Va(lcrii) Ka(pitonis), si anulus vetustior esset; ea vero aetate, cui probabiiiter adscripsit Fita, scilicet saeculo IV vel V, potius talia significabunt: v(icas) Ka(pito). Sed interpretatio omniuo incerta est.

427 (= C II 626024) Hispali, olim apud Franciscum Mat- thaeum Gago, anulus aureus; supra in capite gemma est, infra in circuitu iucisum hoc signum, aetatis puto christianne:

V

Descripsi a. 1881.

^-c'

Utilis?

428 (=CII6260 2g) Atarfe, in museo Granatensi, anulus aereus.

Descripsi. Gomez jMoreno Sierra Elvira p. 23 n. 267. Agio? Vix legenda.

91

129 (= C II 6260 25) Atar/e, in miiseo Granateusi, auulus aereus.

+ WI +

130 (=C II 6260-27) Aiarfe, in museo Granatensi; anulus aereus.

Descripsi. Gomez Moreno Sierra Ehira p. 23 tab. XVII Descripsi. Gomez Moreno Sierra Elvira p. 23 tab. XVIII 255. 256.

^^ ' Non intellego.

III. TEGVLAE

(v. CIL II S. p. 1007)

Tegulas, quas christianas dixi propterea quod multae chrismate insignitae sunt, servaut musea Hispalense Cordubense Matritense; quae in Matriteusi suut, cum incertae originis sint, in fine collocavi. Descripsi eas m. Maio a. 18i^9 adiutus a Raimundo Melida. llis aceesserunt nuper quaedam ab amicis submissae.

193 (=CII 4967 32) Exemplum uuum vidi a. 1881 Hispali apud Franciscum Matthaeum Gago, alterum apud Franciscum Caballero Infante, quod dicitur provenisse Acinipone, tertium a. 1886 Matriti in musea archaeologico, quod edidit Rada AJuseo espanol de antigiiedades VII 1876 p. 593.

194. 195

196 (= C II 4967 35) Exemplum unum vidi apud Franciscum Caballero lufante Hispali, alterum est Matriti in museo archaeologico. Rada 1. s. s. (ad n. 193) p. 593.

197 V. infra n. 432.

198 (= C II 4967 3) Moimmentos arquitectdnicos de Esparia fasc. 68. Exemplum prorsus aequabile vidi Cordubae in museo a. 1881. Quod in museo Cevallos fuit, iam translatum est Malacam in museum Marchiouis de Casa Loring. Berlanga legit cil avci cogitabat<iue de horaiue Ciius dicto ex Aucia oppido oriundo. Sed hoc ab harum teguiarum usu abhorret. Facilius crediderim legendum esse cilavci et nomen fuisse Ibericum Cilaucus.. Comparari potest Siloca rivus prope Bilbilim, fortasse Silauca aut Cilauca Iberice, ut observavi in censura Martialis carminum a Friedlaendero editorum Wochenschrift fiir klass. Philologie IV 1887 p. 813.

199— 203 b

431 (= C II 6253 i) In situ Carisae (Cortijo de Carija prope Bornos) repertae sunt tegulae duae quadratae, altae et latae m. 0.39, crassae 0.035. Titulus litteris promiuentibus scriptus est, ut solet, iu marginibus, in facie maipre est chrisma iutra circuiam. Servabatur altera Hispali apud Franciscum Matthaeum Gago, altera ubi extet ignoro.

a Nabrissae repertam esse Gago dixit Fickero, errore pro Carisa.

h e fragmentis duobus grandioribus constabat.

m

r-

^-^

>

to

>

m

r-

z

H u Q >

>

1

-^

<

CVMFILlS

\ FILIS

a Descripsimus ego 1881, loh. Ficker a. 1888.

h Gago apud Antonium Delgado nuevo metodo I 1871 p. 56, cui dederat loh. de Deo Barra, incola Bornensis.

Lege Aelia Elinu cum Jilis gaudet suhu{le] saZ[i!a] Elina fortasse pro Helena scriptum est; suhu[le] est subole.

\2*

92

433 (= 197. CIL II 4967 S6 et Ephem. epigr. VIII [p. 136] n. 259).

Los Arroyos de Puente Genil, tegulae duae; a servata olini apud Augustiuuin Perez de Siles, b apud Emmanuelem eius filium.

SALVO IMPERIO FELIX ASELLA

V

FELIX

ASELLA

Berlauga misit m. Aprili a. 1895; « periit aut latet.

Salvo imperio sive elviperio^l formula pro nota sahis dd. nn. liic priraum, uisi fallor, iu Ilispauia occurrit, usurpata fortasse dum imperatorum nomina iguorantur.

433 (= C II 6253 ii) Acinipone {Ronda la vieja) rep., servabatur Hispali apud Franciscum Caballero Infante; in quattuor lateribus scriptum est

a IV\AMT9M3aVAJ^ h VVWXCVSSVv^E ////// c AA3aVAJ=?

'^ 3v\v\/ e

Descripsi a. 1886.

Lege Flav(i) Demetriani. Reliqua noii iutellesi.

434 (= C II 62532) Hispali, apud Franciscum Caballero Infaute, alicubi iu Baetica reperta.

DIONA CVM FILIIS Gl)

Franciscus Caballero Infante misit m. Martio a. 1889 a se descriptam.

Diona cum filiis [af](o

435 Arcos,de la Frontera, iu praedio dicto de Sedula, octo ab oppido chiliometris, tegula quae num extet et ubi ignoro.

EVSEBIORVM

Cean Bermudez p. 258 (quod me fugerat); inde Fita bol. dc la Acad. XXIX 1896 p. 444.

93

436 (=C II 62533) Olim Hispali apud Franciscuin Caballero Infante, unde ex Baetica certe provenisse putaadae sunt, nunc Matriti in museo archaeologico, litteris prominentibus. Yidi exempla undeviginti, quorum unum tantum (1) trmm laterum titulos a b c exhibet plus minus integros, quattuor duorum a b, unum duorum ahorum b c, qumque unius a, quattuor alterius b. quinque tertii c; quattuor latera iu nullo exemplo inscripta vidi. Smgulorum laterum titulos nou adscripsi nisi paucos, qui ad lectionem stabiliendam faciunt. Scripti sunt tituli vel impressi ita, ut legantur a dextra ad siuistram.

o

4

5 6

7 8

OlVWT^O^'/

oiv\vt;i t;io^

b

AVIVOLT 2AVIV0LT 8AVIV0LT VI

AVIVOLT

aVTAOVAPlVN AOVAatVN

vAaiv\

OVA^IVN

ovAat

aVTAOV

Descripsi partim a. 1881, omues a. 1889.

Litterae singulae perspicuae maximam partem sunt; tamen praeter («) Fortunio reliqua nomina non intellewo. In b utrum olt an oit an oil an oti legendum esset distinguere non potui; vivas certum est. In c incertus haesi utrum iw. an tw. scriptum fuerit, quamquam dedita opera exempla inspexi. Cogitavi de \i]n f (Chrisfo) Suaviolus (?) vel Suavolius. Sed veram lectionem nondum inveni.

■137 Cortijo de Barbudn, termino de Moron, tegulae quattuor, longae m. 0.39, latae 0.23, crassae 0.04.

delphimis concha dclphimis

o >

S

3 >

n > z

o

Michael Mancheiio mislt delineatam ex Arcos de la Frontera m. Oct. a. 1897.

Lege salvo epislcopol Marciano

Inscriptio fortasse integra est.

Marcianum aliquem episcopum fuisse Astigitanum annis 629 et 638 observavit Fita. fnde loca haec conventus fuisse Astigitani apparet.

438 Arcos de Ja Frontera, in praedio dicto (/(' Jaudon, chiliometris quinque ab oppido; tegula.

INNIS ,

<

u

INNIS

Fita bol. de la Acad. XXX 1897 p. 190.

Nica Risinni

Risinium s. Risiunium oppidum est Dalmatiac, hodic Risario. Inde videtur nomen Risiunii derivatum esse.

439 (= C II 62 J3 12) Cordubae, in museo. in duobus lateribus tegulae, litteris promineutibus.

« /AOVJA,

SVCIOB

Descripsi a. 1881.

440 C II (= 6253 1?^ Cordubae, iu duobus lateribus a etb.

« /COAAAAVNI^

Descripsi a. 1881. a Covimunis.

h non intellego.

441 (=CII6253ii) Cordubae, iu mu.seo; litteris paene evanidis.

fiin\\Z\

b hOITAi^A

Descripsi a. 1881 ut potui; cf. n. 450 (= C II 6253 10).

94

444 (=C II 6253 4). Matriti iii museo archaeologico; fortasse ex sylloge Francisci Caballero Infante.

}VAC////

Descripsi a. 1889.

Cf. CII 4967 37; sed tamen visa est diversa esse.

445 (= C II 6253 s) Matriti in Museo archaeologico, for- tasse ex sylloge Fraucisci Caballero Infante.

AA3\l

Descripsi a. 1889.

446 (= C II 6253 e) Matriti, in museo archaeologico, ex svlloge Miro.

QVAlJ////

Descripsi a. 1889.

447 (= C II 6253 7) Matriti, iu museo archaeologico.

~~o\u\\Mo

Descripsi a. 1881.

448 (= C II 6253 s) Matriti, in museo archaeologico.

SOIJI

Descripsi auuis 1881 et 1889. Zoili?

449 (= C II 6253 o) Matriti, in museo archaeologico.

a TER ^ ARV

Descripsi a. 1881 et 1889.

450 (C II = 6253 10) Matriti, in museo archaeolo- gico, tegula oruata anaglyphis (n. 2390); uou videtur provenisse ex sylloge Fraucisci Caballero Infaute.

VAO^/^ A^ .^aOITN3 2

Descripsi a. 1886. In mentem mihi venit: Sal[vati]o[nem]? j sentio Chr{isti)? Sed miuimo spondeo talia re vera scripta fuisse in tegula.

451 Ursone, rep. in El Rubio vico a. 1894, lateres circiter trigiuta, longi m. 0.41, lati 0.34, cum orna- meutis, inscripti

Berlanga misit m. lan. a. 1895.

452 Myrtili, tessera rotuuda e terra cocta, diam. m. 0.029, crassa 0.009; servatur Olisipone in museo ethnographico.

Descripsi ex imagine photographa a Veiga missa, qui ed. Mertola p. 89.

LVCERNAE.

453 a Gadibus h ViUufranca de los Barros, lucernae.

A>^CO

a Fita bol. de la Acad. XXV 1894 p. 161,150. b ibid. p. 57.

APPENDIX

TITYLORVM RECENTIORVM

n. 210—215

21G Ad hunc titulum referenda sunt quae in Auctano p. 119 adnotata .sunt ad n. 291; respiciunt enim

versu.s 4 et 5 tituli eius, qui utrum ad Aloram pertineat an ad alium locum ignoro. 217. 218 219 (Additamenta Britaunica p. 4*) 1'ost Moralem ediderunt Xic. Antonio biUiotheca (ed. a. 1788) p. 468

et Florez Espana sagrada IX 17 p. 520.

V. 2 iNAVLA compositum esse ut inutrium, incurtis, indavinum, quae a simplicibus significatione

non ditlerant, loiiannes AVordsworth adnotavit, quamquam exempla eius vocabuli quae proferret alia non

habebat. Putat igitur fortasse poetam haec fere dicere: cuius sacra membra in hac urna manent, inaula.

i. e. aula haec, fota famim illius (]i)esperio personat. Dubito num recte. 220

221 Fiorez Espana sagrada XI p. 318; cf. G. Mariui in Augeli Mai veter. scriptor. uova coliect. V p. 207.

222 lam est Malacae in museo Marchionis de Casa Loring. Metrum idem esse atque n. 132 observavit Eramanuel Gomez Moreno.

V. 6 lERA forma singularis forta.s.sc por ara posita.

223 Ut n. 222 224. 225

226 R. Dozy Recherches sur Phistoire et la litterature de VEspagne pendant le Mogen-Age ed. III (Lugduni

Bat. a. 1881) I p. 176 s., qui Moralem sequitur et exemplum a me propositum pessimum esse pronun-

tiavit; iniuria, nam Alfari, quod secutus sum, quamquam non omni ex parte fidum, tamen louge praestat

Jloralis, qui iiiterpolavit. 227

228 Emmanuel Gomez Moreno legit in fine m[a]net Vitalis; sed reliqua sine explicatione relinquuntur. 229—239 240 Verba ecce dotnus domini et portae caeli lacobi sunt (I Mos. 28,17); ut adnotavit Edmundus Le Blant

Journal des Savants 1873 p. 324 comparans titulum editum Iiiscript. chret. de la Gaule n. 177. 241—244 245 V. 8 Acram correxit Florez exemplum sibi missum secutus Espafia sagrada XVP (1787) p. 133 sic sub

era novies centena decies (piinu terna et quater?ia ; i. e. 900+50+3+4 = 957, p. C. 919. Fita bol. de

la Acad. XXXI 1897 p. 168. 246

247 Vigil Asturias p. 16 ss. tab. VII *IX; Monumentos arquitectonicos de Espaha (n. 247 259) fiisc. 22. 24>; Fortunato de Selgas la primitiva basilica de S"M" del Rey Casfo de Oviedo y su real panteon in bol. de

la Acad. XVI 1890 p. 306. 249

250 Selgas 1. s. s. (ad n. 24S) p. 310.

251 Selgas 1. s. s. (ad n. 248) p. 304.

252 loseplius Villaamil y Castro Museo espanol de antigiiedades VI 1875 p. 587; Ics. Amador de los Rios Monu7nentos arcpiitectonicos de Espana fasc. 22 in disscrtatione de ccclesia Regis Casti; Fita bol. de la Acad. XXIII 1898 p. 222.

253

254 Selgas 1. s. s. Cad n. 248) p. 308. Numeri adscripti emendandi in 'aera 964 p. C. 926'.

255 Vigil Asturias p. 14 tal>. ^IV- ^VI. 256. 257

258 V. 1 redit in titulo u. 2.39 259. 260 Inscriptione.s Ilispuiiiae Chiistianae. Sup])leinenliim. 13

98

261 Vigil Asturias p. 595 tab. U b V 10 Monumcnios arquitectonicos de Espafui fasc. 45.

262 infra n. 485

264 Y- 2 ADDAD scriptum esse pro addat recte observavit Emmauuel Gomoz ^lorono Granatcnsis. 265

266 Vigil Asturius p. 603 tab. U b XI 23 267—271

272 Vigil Asturias p. 601 tab. Ub IX ]S 273—275

276 Vigil Asturias p. 43 tab. ^XL. V. 1 hoc ab 1 hic nosea, S migaeli. 10 eldoncia in vestrAS oRafiones. 277—280

281 Ectypum Granatae in museo esse miiii scripsit Emmanucl Gomez Jloreuo Martinez, qui v. 2 dastlae epci et V. 4 vNiexxx lcgit.

285 AeraDCCCCXXXVIII mutauda in DCCCCXXXXVIII et annus domini DCCCXC in DCCCCX .scribebatur in lapide fortasse ^ ; nam Karolus regnavit ab a. 898 ad 922.

286 E codice Escorialensi L I 15 foj. cliart. s. XVII descripsit Paulus Ewald Natcs Archiv fiir ciltere deutsche Geschichte VI 1880 p. 584, qni v. 5 lcgit ani xiiii reg karvlo cet.

287—289

290 V. infra n. 457

291 V. infra n. 456

292 V. infra n. 454

453 La Puehla clel Prior, lapis altus m. 0.40, longiis 0.75, litteris altis m. 0.09, quae videntur saec. XII vel XIII esse.

.-V .'

i

■s

™'"-"* iTfl *■ n

Descripsi e.\ ectypo, quod misit Marchio de Monsalud quodque supra repraesentatum est.

Initium epitaphii. qiiod excmplnm antiquius videtur imitari. Supplementa incerta sunt; cogitavi de

morte opus hocce s[ilet auctoris triste relictum, splendida nunc \tibi lux sanctorum laude paratur vel similibus tibi lux panditur ecce simul, panditur attonito, aeternaque vita paratur, aeterna in aede paratur, iam lux panditur ecce tibi , quae multifariam variari possunt. Recipi propter carmen fortasse votu.stura.

99

453 llibevn, rep. a. 1871 en el Alhaicin, calle del A<,ua; iain est iu mu.seo Granatcnsi. Basis alta m 0 60 iata 0.3o, cras.sa O.IS. Calce, cjua tocta erat, sublata apraruif titulus, sed litteris ex parte consulto erasis tempore novicio, altis m. 0.04, saeculi ut videntur Vlir.

r.-*-jfl» r j^ ■■--^- > -■

l)escrip.si ex ectypo imperfecto a et delineatione b accuratissima Emmanuclis Gomez Morcno, cui contigit legere initium post multa conamina c.\ parte mocum instituta a. 1886; vv. 5 et 6 legi ego in ectypo. Lectionem meam japide denuo inspecto plene confirmavit aniicus:

f hic req[uiev]it xhini qui viaquif. annos se.v quinque menses in pace

\. 2 in. excidit; qualis roquiesceudi fornui barbara vel rustica adiiibita sit non liquct. Anni potest genetivus esse positus rustico, quasi diceretur ' monumeutum Annii'.

3 visquit pro vi.vit forma rara; t infra versum in fino addita cst. a inverse posita est ubique.

4 H et w, pro n formae iuxta adhibitae, ut q et 'i pro q.

5 quinque vocalnikim initium huius vcrsus et sequoiitis occuiiat.

6 in pace formula loco non suo posita; nam sequi debebat requievit verbum. Sed non raro in tine titulorum coilocatur m pace.

13*

100

454: (= 292) In Treoelez vico iii montibus Alpujarra s\to vidit Gongora; num adliuc ibi extet ignoro. Ectypum gyp- seum ex sylloge Gongorae est in museo Granatensi. T;iliula l.ipidea alta m. 0.27, lata 0.43, litteris altis ni. 0.03.

m^S^

k

U ff\ R R A vFriKDWi

).. C. 852—886

Ectypum pictum accepi a Berlanga; contulit raea causa Emmanuel Gomez ]\loreuo, qui lectionem praeivit; Aurclianus Guerra Recisfa de bellas artes a. 1867 p. 131. Legendum

re<j\nante Mammet re\gern Sarracenoru\{in')

Floresindus d(ia)c(o)nus | /ecit hanc \ scribta(jn')

V. 2. 3 Gomez Moreno primus legit. V. 4 extr. quem ad modum legendus incertum, an digmis? V. 6 scribta potest .significare scripturam; nam non est cribtu pro crypta.

Mammet sive Mahomet regem Cordubae reg- nasse annis supra scriptis observavit Gomez Moreno. nam Guerra nomeu non agnoverat. Regem accu- sativus pro abiativo positus est, ut saepe.

4-55 = (Addit. Brit. 4) In territorio Lucenen.si {Lucenu') iuxta fines territorii de Puente Jenil, in praedio dicto del Chato, quod ad illud territorium pertinct, in situ dicto Molino de Cattel Anzul. rep. est a. 1874 tabula marmorea alta m. 0.59, lata 0.32, crassa 0.10; litterae altae sunt m. 0.04. Servabat Cordubae Romero.

t HOC NEPOS LOCO TENETVR MAXIMI VIRI

ATANA QVEM PRISCA VOCABANT SAECVLA ILDVM SINDE PATRE GENITVS MIRO IN BEATIA RVRE lOHANNES EXIMIVS EX FONTE VOCATVS SAPIENS BENIGNVS QVIN ETIAM ORE MODESTVS FLORENS ECLESIA DECENTER MENTE QVIETA CATIOLICVS STRENVVS PRECLARVS MENTE QVI FVIT ALVMNVS ORTODOXVS LEGITIME ABTVS ETHEREIS IVNGATVR SORTE BEATA LOCATVS CVM XPISTO REGNET PIVM QVEM COLVIT DM EXPLEBIT CVRSVM OCTABO IDVS AGVSTAS SEXDENM ET SEPTEM ETATIS VITE PERAGENS NVNGENTESIMA SEX DECIES VEL TRIA SVB ERA

Iloc nepos loco tenctur maximi ciri

Atana quem prisca vocabant saecnla \()\ildum,

Sinde patre genitus miro in Beatia rure,

Johcmncs E.timius ex fonte vocatus, 5 Sapiens, benignus, quin etiam ore modestm,

Florens cc[c]/c*m decenter, mente quieta,

Catholicus sfrenuus, preclarus mente qui fuit

Alumnus ortsji^odoxus legitime abtus.

Efhereis iungatur sorte beata locatus, 10 Cum Christo regnct, pium quem coluit d(ominu)m.

Explebit cursum octabo idus Agustas,

Sexdenum et septem etatis vite peragens,

Nungentesima sex decies vel tria sub eru

d. VI m. Aug. aera 963 p. C. 925

101

Aurelianus Guerra Aiitigiiedades del Cerro de los Santos (Matriti 187;")) p. 152 ex ectypo misso ab Antonio Aguilar y Cano, itemque /jol. de la Acad. XI 1887 p. 175 ex ectypo misso a Victoriano Rivera Romero Cordu- bensi. Ego ectypum illud uancisci nou potui.

loliannes hic Eximius Sindemiri filius nomine patrio Atanagildus dictus et Heatia, i- e. Vivatia (v. CIL II p. 449), oriundus aliunde satis notus est; vixisse fertur ab a. p. C. 859 ad annum supra scriptum. V. 1 Hoc NEPOs Hoc Guerra priore ioco; errore puto. 2 fuitue GiLDVM? cf. n. 460.

8 fuitne or-hodoxvs? cf. 9 ethereis. Fortasse in fine legendum altvs pro abtvs. An fuit abhas'? 10 DM solve dommum: Guerra deum proposuit.

45G (= 291) Iliberri: ad fragmentuni iani notum, quod servatur in museo Granatensi, accessit circiter anno 1885 aliud, quod vidi Granatae a. 188G apud loli. Torres Asensio canonicum. Ambo iuncta tabulam marmoream efficiunt quadratam, iongam et altam m. circiter 0.50. Litterae eleganter incisae altae sunt m. 0.04.

/

>,

11 hi.^

',■■1 ','!i Ai.l 1 "

'iuhmi^.

Descripsi et ectypa sumpsi. quorum alterum partis maioris com in charta minus bona faciendum esset, formas litterarum minus claras exhibet quam alteram minoris; sed sunt omnino aequabiles. Fragmeutum hoc minus quantum scio ineditum mansit, sed textum transcripsit Emmanuel Gomoz Morcuo gma de Granada (Granatac a. 1892) p. 194.

102

[C ubat mmc camp]is Ciprianus in celestibiis almis.

I s nobilis mnndoque punis et natus Elianis,

P acificus dulcis , genitus parentibus altis.

R ore celi tinctus , Xp(ist)i laticibus amnis.

I ovis enimque die liic sivit corpora arvis,

A ter quinque lani diebus quoque mense dic[tis]

N am quadrageni in milleni tempor[is era]

I s mundi vixit ter denis bis quater annis

. XV 111. lau. aera 1040 p. C. 1002

V. 1 a C necessario incipit, cum carmen acro.sticiion ,sit C-ipriani. Quae po,sui ,supplementa incerta ,sunt.

2 luter nobilis et mundo spatium uou est. EUanis Gomez Moreno: sed Elianis. certura est. Eliana Cipriani patria 1'undi vicive fortasse nomen aliunde uotum non cst. Castra Aelia ad lliberum sita temporibus belli Sertoriaui (Liv. fragm. 1. XCI) certo diversa suiit; praedia Aeliana ubicjue extare potueruut. Adianuni est inter nomiua vinorum, quae ex amphoris in monte testaceo Romae repertis iuuotuerunt; cf. holctin de la Acadeviia XXXVII 1899 p. 489.

5 siviT quamquam iu commissura partinm tabulae duarum in medio fractum est, tamen certum videtur.

6. 7 Aerae iudicatio, ut solet in eius modi titulis Hispauis, cousulto suboljscure profertur velut aenigma solvendum a legentibus. luter quoque et mense nihil deesse spatium litnrae detnonstrat; post die paucarum litterarum spatium est. Supplevit Gomez Moreuo. Supplementa versus 7 iucerta sunt; cogitavi de qua- drageni m milleni tempor[is aevo requievit\ pro in aera temporis aniiorum mille et quadraginta.

8 Versus pleuus est iudicatque Ciprianum annos vixisse uudequadraginta.

457 (= 290) Las Mesas de Villaverde prope Malacam, fragmenta tabulae marmoreae duo eiusdem, ut videntur; extant

iu museo Grauatensi, a altum m. 0.12, latum 0.08, b altum m. 0.20, latum0.21; litterae similes tituli u. 456,

altae suut m. 0.02, saeculi X vel XI.

b

i !i

■\ '. .1

11

imml

Descripsi a. 1889 et ectypa sumpsi; Simonet la Ilustrucion espahola y aviericana d. 5 m. Dec. a. 1870 (No. 28); Emmanuel Gomez Moreuo filius edidit in libro patris (v. n. 418) p. 194 recteque legit ita:

a h cedens

annis terve quinqiie

iusl eyenis cuncfis

in cunctis pauperibus alens

., .... ibus vixit atque c/ubernans

a V. 3 . . . iu^ Gomez Moreno. Ceterum utrum ex fragmentis praecesserit non dcliiiio.

103

I 458 Rep. cn Fuentes bajas del arroyo de Andaluzna, chiliom. duobiis a Padul; iam est in museo Granatensi, tabula lapidea alta m. 0.35. lata 0.30, litteris nialis, altis m. 0.03.

1 ■" rv-^^< ^

vm

Descripsi e.x ectypo, quod misit Emma- nuel Gomez Moreno fiiius, qui ed. in libro patris (.supra p. 58 ad n. 115) p. 195. Lineae omnes ectypi atramento vel grapliio pictae sunt, unde imago non prorsus fida evasit.

f ohutfamula dei Florite, di(v)e (me}morie? era tres m . . . VIIII LIIII

Diei aeraeque notas uon satis intel- lego. Gomez legerat dive m{em)orie, era (mil)les{ima) LXXX VII II M(ctr)t{ias)

aera 1089? p. C. 1051

■t59 Quo loco fuerit ignoratur; ectypum gypseum altum m. 0.48, latum 0.30, est in museo Granatensi ex sylloge Gongorae, item ^Matriti in museo arciiaeologico et academiae liistoricae. Litterae aitae sunt m. 0.35.

J "'

■f':m.^^

mMP^

A^<;

aera.'

104

Descripsi ex ectypo, quod misit Emmanuel Gomez Moreno; idem delineavit mihi accuratissime ad exempla tria

et plenius quam in ectypo; iuxta ectypi imaginem delineationem eius supra exhibui. Ohiit d{e)i fa{o)mulus D{omi)nicus clice m{em)orie et beate requie{vit) suhscnie{n)te etate dcpos{itus) ter qu{i)ntibm

[k]rdend{is) Febrti[ariis?]

V. 1 o parva post a inserta casu orta videtur. V. 4 subseniente pro subsenente vel suhsmescente non offendit. Vv. 6 et ultimus dimidiatus obscuri manent; en (?) [era . . .] suspicatus est Gomez Moreno.

460 Sine loco; "Eiusdem (Samsonis abbatis [n. 219]) epitaphium super tumulum Atanagildi abbatis" Cod. Cordubae videtur coUocanda esse.

Occulit abbatis magni h^c urna fabilas (juem Atana prisca vocitabant secula gildum hunc lector rogito domino comenda rogando

ablatus est snbito aera 969

scripta in marmore era DCCCCLXIX p- C- 931

E codice Azagrae f. 139 ed. Paulus Ewald Neues Archiv /iir dltere deutsche Geschichtsforschtmg VI 1880 p. 534. Diversum esse Atanagildum abbatem ab lohanne Eximio Sindemiri filio quondam Atana[g]ildo tituli n. 455 praeter alia docent tempora diversa.

401

Cordubae, in museo provinciali, fragraentum tabulae marmoreae altum m. 0.40, latum 0.22, litteris altis ra. 0.04. saeculi VIII vel IX.

Descripsi ex ectypo quod sumpsi a. 1881.

[/«] lioc tumulo re[cquiesc]it Erescide (?) in[dig7ius?]

presbiter, caius vita [h]onestissime fuit in (?) liminibus

cotidie. Recessit quiescil[que] die X VIII lulies (?) era

TXVIIII

V. 5 liniina videntur intellegeuda ecclesiae. Cotidie

satis ciare legitur.

d. XVIII m. lul aera 1019 p. C. 981

105 463 Cordubae, in domo aliqua iii la callc de los Dcwics.

INH DNl lESV XP <■) I M H E N P e E X 1) 1 V V DE1"ria EXPI T I ' ' E S V S

5 TBICINIA DVvMI

"BABIT/, rIiOE TOS 6 RTIMoDE ' S - I V L I T I S

Aurelianus Guerra dedit a se depictam ex ectypo malo; mclius exemplum nondum naucisci potui quamquam saepe ab amicis flagitavi.

In n{omine) d^omi^ni lesu CltrQisti) Reliqua non iutellego.

463 Cordubae, in museo provinciali; nescio unde co deiata. Fragmoutum tabeliae marmoreae. altum in. 0.13, longum 0.30, litteris altis ni. 0.03, saecuii ut videntur noni.

} ',

'- 1 I ( '

}''" "^ '"""• //9_V

Descripsi ex ectypo, quod sumpsi a. ISSl.

Carmen est, cuius versus in sonuni aequalem desinuut:

Martinus hu\c lapicl]e tectus^ Xr(isti)coIus et crismate unctus, tisque reclm,

464 (= Additam. Brit. 5) Prope Cordubam repertus est a. 1870 en el haza dc los Aguijones prope stationem viae ferreae; servabatur Cordubae apud Ludovicum Ramirez y de las Casas Deza, postea Hispali apud Fran- ciscum Matthaeum CTago. Taliuia marmorea alta m. 0.2^5, lata 0.19; litteris altis m. 0.03.

HIC REQ_yiF. SCVNT MEMBR A S ALVA TI

Descriptam accurate accepl a loli. Ficiier; Fita Musco Espanol de antiguedudes IV 1875 p. 637. t hanc habet forman h. CRiSMATis vNCTA y r^ ^^^^^ j^ ^^,^^ positum pio auuis vitae observavit Fita.

Uic requiescunt membra Sah-ati, crismatis uncta, rite sejmlta; era aera 1020 millcna XX (viqesima), LXXV evos q(u)i vivit

p. C. 982 In-icriptiones Hispaniae Cliristianae. Supplemenlum. 14

RITE SEPVLTA

ERA MILLENA

XX

L''^' EVOS ' VIXIT 'I

100

465 Santiago de (ompostella, crux liguea lamraiuis aureis tecta, alta m. 0.45, servata iu ecclesia cathedrali; iu marginibus eius titulus inscriptus est, cuius litterae aliquot vetu.state corrosae perieruut. Ordo inscriptiouis certus collocatioue non indicatur, visus autem est liic esse, collato titulo simili crucis Ovetensis n. 252, quocum hic paene ad litteram convenit.

t OB HONOREM SCl lACOBI APTLI OFFERVNT FAMVLl DEI

ADEFONSVS PRINCEPS CVM CONIVGE SCEMENA REGINA

HOC SIGNO TVETVR PIVS HOC SIGNO VINCITVR INIMICVS

HOC opvs PERFECTVM EST iN ERA DCCcCA DvoDECiMA aera 912

p. C. 874 Morales viajc p. 125; Maurus Castella Ferrer historia del Apostol Sayitiat/o (1610) f. 441 ss.; losephus Villaamil y Castro cl tesoro sagrado de la Catedral de Santiago in Museo Espanol de antigiiedades V 1875 p. 305 ss. et p. 323 cum tabula, in qua imago crucis est admodum parva nec satis accurate facta. Cf. n. 252.

466 Zamora, iu ecclesia parochiali S. Petri, in capitibus columnarum uavis sculpta sunt anaglypha, quae res veteris testamenti repraesentant; supra inscripta sunt in tribus columnarum lateribus verba haec:

a in fronte media

VBEM ABRAAM OBTVLIT o ISAC FILIVM SVVM o OLOCAVSTVM DOMINI

in lateribus

t SCS PAVLVS APOSTOLVS SCS PETRVS APOSTOLVS

b in fronte media

t VBI DANIEL MISSVS EST IN LACVM LEONVM

in lateribus

t SCS TOMAS APOSTOLVS t SCS FILIPPVS APOSTOLVS

Monumentos arquitectonicos de Espaha fasc. 43 imagines exliibentur, textus videtur deesse. Opus ecclesiae adscribitur saec. IX vel X; eiusdem aetatis sunt inscriptiones. a ubem pro ubi in lapide est.

467 In monasterio Sancti Romanl de Hornija (v. supra n. 140), lapis altus circiter m. 0.30, latus 0.50 r literarum mensurae non indicantur. Videntur esse saec. X vel XI.

HI^MReOriGS&IFmei

QlcA-^-^l^-SP.o-;^:R°^i^

I©^-vV'^OEbriC° m'1 ^le^UB

mf^ +niRorfVe^y

iHW^tiNfMRro^»^ M^NJ^o

>?iDT°7i€TA ^ll ^

Monumentos arquitectonicos de Espaha fasc. 30 et 52, ubi exhibetur imago, quam supra repetivi, videtur aShuc deesse. Quae intellego pauca haec suut:

hic (?) loco requiescit f(a)mul(us sive a) dei \ Or^a^^ca^i Cas[tal) «j3o[ns]rt? ama\t\a^

equit(is)? .... No(v)e(m)br(es) p | anima cius cet.

Reliqua non intellego.

textus vero

107

468 In monasterio S. Romani de Homija, lapis postea excavatus alium ia usum, altus et latus m. 0.885; litteraium saeculi ut videntur X vel XI niensuras ianoro.

Monumentos arquitectonicos de Espaha fasc. 30 et 52, ulii imago liaec exiiibetur, textus autem deest.

Initio videntur fuisse talia: in Jtoc loco sunt reliquiae cet., in tine ef aliorum .... sanctorum. Sed litferarura reliquiae, si modo recte lectae sunt, neque hunc neque alium sensum commodum praebent.

469 Sa7i Miguel de Escalada, provincia de Leon, tabula marmorea reperta in via Romana Asturica Camalam inter Porma et Esla fluvios, prope collem dictum cl ccrro de Lancia; extat extra ecclcsiam supra portam aliquam. Mensurae non indicantur.

hic locns antiquitiis Michaelis archangeli honore dicatus,

brevi opere instrnctus, post ruinis abolitus, diu manslt

dirutus donec Adefonsus abba cuni soclis adveniens a

Corduvensi patria edis ruiiiam erexit sub valente 5 sereno Adeibnso principe. monachorum numero crescente

demum hoc tempkim decorum miro opere e fundamine ex-

undique amphficatum erigitur. Non iussus imperiali

vel oppressione vulgi sed abbatis Adefonsi et fratrum

instante vigihmtia duodenis mensibus peracta sunt 10 hec opera, Garsea sceptra regni peragens Mumadonna

cum regina, era DCCCCLI, sacratumque hoc temphuu

ab episcopum lennadium XII kah decembnum

Risco Espaiia sagrada XXXV (1786) p. 310 (inde Quadrado Asturias y Lcon, Espaha, sus monumentos cet. Barciuone 1885) p. 350; Fita hol. de la Acad. XXXI 1897 p. 467 cum docto commontario). Nec textum maiu-

sculis litteris scriptum nec ectypum adhuc obtinui.

Non recepi in volumen anterius quia novicia esse credebatur; quod secus est. Versuum divisio non videtur servata esse.

Prior tituli pars satis accurate concepta et scripta est. V. 4 Corduvensi et cdis ut v. 10 licc, v. 6 fundamine non oflendunt. V. 7 iussus pro iussu, v. 10 Garsca—pcragens, v. 12 ab episcopum lennadium, pro Geimadio, v. 12 kal(endas) Decembriiim magis barliara sunt.

Cf. n. 245.

d. XX m. Aug.

aera 951

1). Chr. 913

14'

108

4-7() S<z)i Miguel de Escalada; mensurae non indicautur.

in honorem sancti Michaelis archangeU

era LXXVIII siipei- millesinia regnante aera 1078

principe serenissimo domino nostro p- *^"hr. 1040

Ferdinandus rex et Santia regina

sub virtus Christi Cyprianus dei gratia

episcopus in sancta Maria sub misericordia

et srratia domini Sabaricus abba

cum omnibus fratribus et sociis suis

cum timorem domini in ecclesia sectantes

Ri.sco Espana sagrada XXXV (17S(1) p. 311.

Textus iitteris maiusculis scriptus et ectvpum aeque desiderantur ut ii. 469. Cui adieci propter locum quo cxtaliat quamvis actatis recentioris.

VersuLim divisio obscrvata non est; num singula recte dcscripta sint valde dubito.

Rex Ferdinandus I (cxspectamus Fredeuandus, ut in n. 473. 474), regina Sancia, Cyprianus episcopus Legionensis, Sabaricus abbas aiiunde dicuntur noti esse.

471 San Miguel de Escalada, altare vetustum aediculae centralis opertum opere ex liguo novicio; mensurae non indicantur. Litterae similes sunt tituli n. 2.52.

t HIC SVNT REL'gVL'5, RECONDITE IlTSt D— CRVORE DNI & LIGNO

DOMINI D SEP/LCRO DNI hic sunt reliquiae \ recondite, id s{un)t d(e) \ cruore d{omi)n.i, de

•'' SCE MARIE SCfR En ligno \ domini, de sepulcro c?(o?h/)?m, | s^an^cQ^e Marie, s(an)c(t)or(_um)

_„ _ Petri et Paidi, s(an)c(ti) Andre(e) ap(o)st(o)li, 1 s(an)c(t)i Tome

I ETEVLI SC' ANERE APsTi , n v n7- r \ ^a- \i\- )\ rk- t r r \ W r \ i '^ ap(o)st(o)ii , s(an)c(t)t Adr\ia7ii, s(an)c(t)i luitani, s(an)c{t)or(um) \

SCi yME APsXi SCl-ADR Cosme et Damiani, \ s(an)c(t)i lacohi api(o)st(o)li fratris s(cm)c(i)i

lANI SCT IvLiANI SCOl locmtiis

CoSME E TDAMIANI

t SGIACOBI APSXi FRaTR SCi lOANNIS

Monumentos arquitectonicos de Espaha fascic. 55; Fita bol. de la Acad. XXXIII 1898 p. 221 ex exemplo misso

a domiua Dolores Gortazar Serantes Legionensi. Cf. n. 152. Sanctorum nomina omnia uota sunt. Ara dedicata est a. 1066, ut docet iuscriptio quae sequitur.

473 San Miguel de Escalada in margiue superiore arae u. 471 a quattuor lateribus extat inscriptio, litteris admodum gracilibus, paene scaripliatis, sculpta. Mensurae nou indicantur.

a t SVB XPI

b NME PTVS ET EPS DE SCE MARIE FECI d. XV m. lunii

c RESTAVRATIONE IN SCI MIEAELI DIE V F XVII P- t'- ^^-^

era. 1066

KLDS VLI ERA MLA LXXVI REX d ADEFONSO SVERO ALVARIE ABAS

Monumentos arquitectonicos de Espana fascic. 55 sine textu; Fita bol. de la Acad. XXXHI 1898 p. 223 secundnm exempUim ixaimundi Alvarez de La Brana.

109

suh ( 7ir{ist)i n(o)m(iTi)e Petms Et. ...(';) ep(i)s(coptis) de s{an)c(t)e Marie /eci \ restaurationc(in) in s(an)c(f)i Micaeli(s) cUe V j(eria) X VII /i(a)l(en)cl(a)s [I]itli(as) era m(il)l(esim)a LXX VI, re[gc\ Adefonso, Siiero

Alvari\{\ ab\J)\as

b PTVs imago moDumeutorum, petrvs Fita, qui pro et putat ia lapide csse aut gd gratia dei aut pro eteps

scriptum fuisse epcps. Fuitne p(raeposi)tusl d pro ALVARiE, quod ante Brana legerat alvaris, idem putat legeudum alvariz. c restavracione Fita; sed t videtur apparere in imagine monumeutorum, atquc c pro t tum vix scribebatur

in eius modi vocabulis. cxxVi Fita; sequor imaginem monumentorum.

473 San Micjuel de Escalada,

a) in cruce ex ebore facta, quae crucifixum exhibet, operis admirabili.s, insculptum est iitteris prominentibus

sitpra :

IHS NAZA RENVS REX IVDEORV

in/ra: FREDINANDVS REX SANCIA REGINA

b) in calice ex lapide acbate artificiose caelato

t IN NOMINE DNI VRRACA FREDINADI t

Mo7m7nentos arquitecfonicos de Espana fasc. 15 cum imaginibus elegantissimis; textus vero videtur deesse. ( r. n.4T0. 474.

474 Le"ione, olim in ecclesia S. lohannis Baptistae, oi un pilar de dos arquitos cpie sirven de luzes, que enfran del clciusfro u la capilla (Sandoval); iam iu museo S. Marci, tabula marmorea longa m. 0.82, alta m. 0.35, litteris altis m. 0.035, elegentissime incisis supra iineas.

M\pi-k

m^

.|iJ\K

liA'j '

Ji;ji:iv

Descripsi ex ectypo, quod sumpsi a. l^Sl. Prudentius de Sandoval historia de los Reijes de Castilla ij Leon (Porapaelone 1634) f. 16 et post eum cum alii tum Florez reinas calolicas V (Matriti 1790) p. 142 ss.

In volumine priore omisi monumentum insigne, quia annum millesimum, terminum huic syliogae posituin. paullo excedit. Nunc cum aliis eiusdem aetatis addidi, cum etiam artis palaeogiaphicae .specimen optimuiu praebeai; rectissime enim Sandoval la cpml piedra, ait, es de las mejores ij mas bien escritas que he visto, y en ella no puede aver duda, porque se escricio en aquel fiempo, come lo muestra la letra, que es cjotica, hndmima, y estd sana sin /cdtarle una tilde, ij dize assi con su mal Latin. Tamcn neque Sandoval neque qui eum secuti sunt textum omni ex parte accurate transscripserunt.

110

Jianc quam cernis aulum sancfi lohannis B^a^b^fistac) olini fuit luteam, quam

nuper excellentissivius Freclenandus rcx ef Sancia regina wdifi-

caverunt lapicJeam; func ab urbe Hispali acldu.verunt ibi corjnis s(a}i)c(t)i Isidori aep(^iscop)i

a a in dedicatione tcmjM huius diem XIIo /c(u)l(endas) Ia}i(ufirias) era MCl; deindc hi cl. XXI m. Dec.

« « aera MCI

cra MCllI VIo id(us) ^ q ^qq^

Mai adduxeru7it ibi de urbe Avila corpus s(a}i)c(ii) Vincenti fr(atris) Savi)ie C/ir(is)tetisque d. X ra. Maii

ipsius anno prcfafus rex revertc^is de ostes ab ^irbe Vcdentia Iiinc ibi aera MCIII

a 0 a a p. C. 1065

clie Sabbet obiif dic III f(cria) VI l(a)l(c}uh(s) Ia}i(uarius) cra MCIII Sancia regi}ia (]_ XXYI m. Dec.

deo dicata peregit aera MCIII

p. C. 1065 Aetatis eius indicia sunt pauca v. 1 Bcdifistac, Jutcam pro luica (uam a littorae superposita cst liueola m signi- ficans), V. 2 e pro ac; v. 3 ct 5 ibi pro eo, aepiscopi, v. 4 dicm duodcci^no pro die, v. 5 Savinc pro Sabinae, v. 6 ipsius amio pro co ipso atmo, prefaius, de ostes pro de /losfibus, Jmic ibi, v. 6 Scdibet. Observa praeterea siglas numerorum miliarii et centenarii et tertiam feriam indicatam.

Observabuut qui artis tectonicae historiam coiuut aedeni S. lohannis Baptistae olim luteam fuisse, i. e. ex opere puto caementicio. De sauctorum translationibus vidcrint historiae ecclesiasticae Hispauae periti: de reli- quis testimoniis historiographi iam quaesiverunt.

Monumentum hoc insigue ab hac sylloge abesse nolui.

475 ]>egione, in musoo S. Marci; basis iapidea, cuius mensuras non onotavi.

Descripsi a. 1881, accepi etiam descriptam ERA mL T XXX" VI aera 1036 a. 1897 accurate ab E. S. Dodgson amico.

FviT SACRATA p. C. 99S I-^cgi: cra mil(esima) TXXXVI \ ficit sao-afa

I baseleca s(an)c(t)i \ CIir(is)iofori . . \ ab ep(i)sc(o)po Pc[tro?] \ d(ie) s(an)c(tc) Maria(e) \ Lionese.

\. 1 T (pro M mille) videtur errore repetita essc post min(csi)na). Dodgson legit mycxxxi, m(iJcsima) y (== ct) c(e}itesi})ia) XXXI, ut fuerit aerae 1131, p. C. 1093; fortasse recte.

476 Legioue, in museo S. Marci, tabula marmorea alta m. 0.3», lata 0.36, littoris fugioutibus et incuriose incisis, altis circiter m. 0.015.

BASELECA SCI X P O FO Rly^

AB EPSCPO PE B SCA M^^RIA Ll O H ifb E

» / Jv' ■■} '■ ' . ■/ 'V ' 1 ■>'. ■•■'■■■■ . .'

. - ■■ <yr '. '] ' -j-<

\. /•■:• .i , 'rV

y ¥;■■:.

mOMW.ED\,\EGpCIPF:/N

WVS ABAS

SACRAVI CIS

<5A''Ca ICA

III

TT

SCIBAL

civc ic

VAI IN

M

ICIDEM

1\1

\- >.■■ (,wj-

111

De.sciipsi a. 1881 ut potui et ectypum sumpsi, in quo haec tantum legi:

in [n]o7nine (/(o?«/)n(«) ego Cqyrianiis abbas sacravi (.'{. n. 456.

■177 J,egione, in museo S. Maici, ex moenibus urbis, iuxta S. Annae; basis non magna.

O I O W V c

Descripsi a. 18S1.

Fortasse aetatis mediae; Sofo Muc(ia7io)?

478 Proaiio prope Reinosa, lapides tres rudes e silice; servantur in museo academiae historicae Matritensis.

t T M - \ 'Ri

*

i PELAIO <^ •)

Descripsi a c d; b non vidi. Angelus de los Rios y Rios hol. de la Acud. 1 1877 1^79 p. IJ.

479 La Brana, concejo de el Franco, m domo parochi, dein in oppido Luarca, \n donio Meneudez. in lapide scissili. cuius mensurae non indicantur.

Marcellinus Fernandez misit photographiam. unde edidi bol. de (a Acad. XXX 1897 p. 245 cf. 241.

f Obit Ia[cobusl)] Micael cl{ericu)s III n(onas?) .... eru ... ///

Fernandez adnotat p. 246 titulum hunc sibi visum esse simillimum cius, (luem oiim extiti.sse in rupo dicta la pena de la Nubia (parroquia de Barros) testarcntur scliedae canonici Marina servatae apud academiam historicam Matritensem. Scilicet numeros continebat hos ill IX V VI VII IN. Qui numeri num antiquitus omnino et quando iuscripti sint ignoro.

112

Asturiam, unde reguum llispauiae clii-istiauum resuiTexit, titulis aetatis iude fere a saec. IX abundare, e ryriaci Micliaclis Vigil opere potissimum didicimus; nam aute eum pauci tantum uoti eraut. Cum laborem non exiguum titulos illos per moutes et valles dispersos denuo indagandi uemo post eum facile suscipiet, standum est in exemplis ab eo accuratissime factis, cjuamquam nou tam perite, ut ab erroribus omuibus libera sint.

480 Oveti, epitaphium regis casti. quod probabile est olim iuscriptum fuisse in sepuicro eius.

qLii cuiicta iii pace egit, in pace (juievlt,

bissena quibus haec altaria sancta fundataque vigent,

liic tuniulatus iacet

Fortunato de Solgas "/« prim/tica basilica cle Sanfa Maria del Reij Custo de Ociedo y su reul Panteon" hol. de la Acad. XVI 1890 p. 291—312.

Selgas p. .S02 adnotat lohanuem Antonium Pellicer v. d. eum enim puto in animo habet verba, quibus chronicon Albeldense historiam regis casti terminet, desumpta putare ex inscriptione, quam in operculo sepulcri eius insculptam fuisse credit, quamque ita ut supra dedi edidit. Quodsi ita est, fides tituli uou magui habenda.

■iSl Oveti, in ecclesia parocliiali Sancti Thyrsi a. 1S7S, dum opus restauiatur, fragmenta titulorum duorum reperta sunt, alterum altum m. 0.23, longum 0.40, debajo del enluciclo de la sec/unda pilastra dcl lado de la epistola, cerca del zocalo adversus navem ecclesiae, alterum altum m. 0.14, longum 0.58, cn la parte elevada i/ proxima al arranque del arco del ultrmo macJiou de la pared trasera del templo, a latere epistulae. Scripturae genus visum est saeculi XI esse Michaeli Cyriaco Vigil. -

ar;r?v-~

EAT1S51MET1RS1

T5INTMICIA

DIM155AOMNIA FERIP^vWITELEBlT5iB!l

+ SVISSVI5H1CIN

BASlltfAPRO^VAC

Vigil Asturias p. 126 tab. CIVll. 12 qui titulos pertinere putat si nou ad dedicationem ipsam ecclesiae conditae saec. X, certo ad instauratiouem factam ibrtasse saec. XI.

beatissime Tirse, [ora pro »««,] ut sinf mici a [domiw)] dimissu omnia p^eccafa] per ipsu(vi) qui tc elegit sibi ....

Quisquis Iiic in liunc hasilicam piro siia delicta [penitentiam faciet cet.].

ii;

483 Oveti se.vatui- in nu.seo provinciaii, lapis calea.-iu.s in T iitte.-ae sive crucis fo.ma.n praecisus, altus m O.ISO latus 0.2^5, ci-assus 0.250, l.tteris quae saec. X visae sunt editori.

/

Vigil Asturias p. 199 tab. K XXI 50 ex i.iiagine puto pliotograplia.

Vigila in do(>ni)no [I/iesu?] Xi'(isto) M(aria\ hastissima Scemena

Cf. n. 249 Scemena Adefonsi principis uxor. Lectio .lon prorsus certa

483 Oveti, in ccclesia vicina Sanctae Mariae cle Anranro, iu hipido .iiagno calcario super altaro maius, qui longus est m. 1.05. altus 0.19.

K^^<$:<^?$^<j^

ORVSVMVIS ETREGN4iPlNnNiy SCtA- S\m AMl

[y!!MLMMA5i radccc;ixxxvi;a

;Sy5 5ihE5RR^PTiOf€-qy-PFAvlYh

p. c. 84S

^TlARlAEiNGREmE^ ilbe-.HV

:«<<^<«««««<^^

mNA&Nr'PT'OK:'

v>;^N>^

^''m^m^mmm^

Inseiiptiones llispaniae Cliristianae. .Siip]ilementuni.

15

114

-^

<Sd

"-^'«^«4

mAmMXi

WRAl\fIlilRVPRI!\I(iPEW/[yI^fe|

HAB!m!if?N[MlAlCT'S'M[?NS^PTv.EH TiONlS£Bi5[EMAR41bg»SV\-EX/>

^RESBNIVJn^ENOVvSTf

ISAEIiifiDsSTiHAKiHAP.AMl,

llEB^El°MABITAEtT^I

Kisco Eqmha sayrada XXXMI (178U) p. lUG; J. Amador de los Rios Fulucio de Rainiro 1, actualmente iglesia parroquial dc iS"il/' dc Naranco cet. p. 33 iu Moiiumentos urquitectonicos dc EnpaTia fasc. 44 p. 17 33; loh. Fac. Riano iglesias de San Miguel de Lino y de Santa Maria de Naranco bol. de la Acud. \l 1885 p. -7 33; Vigil Asturias p. 218 tab. '11 (eius imagines supra repetivi, alteram qualis lapis olim extabat, alteram restaurati); Firmiuus Canella Secades la inscripcion del ara de S"M" de Nuranco y la fnonogrqfia de esta antigua iglesia por el Sr. Amador dc los Rios (cum tabula) Iiol. de ht Acad. V 1884 p. 67 il7. Ectyjnim ab co sumptum servat Academia Matriteusis.

1 f Chr(ist)e jilius d(e)i, q[ui in uterum virginalem beata^le Mariae ingrcssus es siiie hu-

2 mana imiceptione et eyressus sine corruptione, qui per famulum

3 tuu^ni) Ra7iimiru(in~) principeQin) yIo(rio)s2i(m) cu(m) Pat^et^lna re[yin"\(i coniuge renovusti [hoc] habitaculu(m) nimia vetustate consu(7n)ptu(m) e[f pro e^is aedificasti hanc haram be[nedic-'\ tionis glo(rio)sae s(an)c(tu)e Mariac in Iocu(m) hunc s(anct)um, c.r[aicdi] eos de caelorum

habitaculo tuo et dimi[tte peccata

4 [e]oru(m), qui vivis et reynas per infinita s(e)cula s(e)culor(um). Aiiien [di]e VUITo kul(en)d(a)s lulius era DCCCLXXXVI : a

Probabile est aram eodem anno (licataui esse quo aedilicata est aedicula de Naranco. Supplementa praeiverunt editores Hispani.

Quod haram scri[)tuni est pro aram non magis offendit quam quod dicitur aedificare aram\ saepe enim hoc veri>um iihi aetate usurpatuui est significatione exstruendi. Quod adnoto, quia iu utroque olVendit Riauo amicus oiitinuis.

115

m Oveti, rcp. a. 1S9S in effossionibus institutis a viris doctis, quibus cura monumentorura provinciae eius con- servandorum commissa est, in aedicula vetusta Sanctae Leocadiae, ubi lapis in tres partes fractus altus m 0,4S longus 1.48 pro altari erat. Litterae altae sunt m. 0.10, optimae et profunde incisae, saeculi puto VIII vel Ia.

t PRINCIPVM eg REGIVS HANC aV^^M VV'^ / ,pla fecit ' HEC ORE hOC MAr«o EXIMIA MACIN/ Ipollet VNDIVAGVMSIV/E Jfc^/S PELAGVM HABIT/ re suetos HAVLA TE;NET H(\)MINiS imENSO fae^iiore vectos

Uescripsi ex imagine photograplia et ectypo a Rafaele Altamira niissis: undc supra rcpraesentata est. Edidi buUetin hispaniquc I 1899 n. 4.

Jlilii visa est ita fere posse suppleri, probante Buechelero, qui antea de aliis supplementis cogitaverat,

t principum \eg]regius hanc aulam Vti[ljila fecit. hec ore hoc mag\7io'\ eximia macina [pollet, undivagwnqiie maris pelagum hahita\_re suetos haula tenct Itomines inmenso [aec/uore vectos

V. 1 observa aulam et haidam formas v. 4 iuxta usurpatas. Vulfilae nomen supplevi exempli causa utpote inter, Gotos notum; num illa aetate eius vel similis nominis princeps aliquis Asturiae fuerit ignoro.

2 Os magnum aedificii videtur significare portani. Mctg\no'\ eximia; scilicet igiiorat poeta hic elisiones, ut V. .3 in pelagum habiia[re] et v. 4 si recte supplevi, iyintenso [accpiore]. llcc macina sacra ost in titulo Asturiae supra n. 149.

3 homines tindivagum pelaguni maris habitare suetos, sive peritos, si recte supplevi, puto fuisse nautas audaces qui illa iam aetate e Cantabriae et Asturiae portubus solebant vela facere ad balaenas piscesquc omnes venandos in maribus longinquis, quae sunt versus septeutriones et occidentem. Unde apparere videtur aulam a Vulfiia conditam destinatam fuisse ad nautas hospitio recipiendos, simili hospitiorum eius generis quae hodie extant.

4 inmenso [culmine surgcns] proposuit Buechelerus. Et fateor homines pelagura habitare suetos cum plconasmo quodam vocari inmenso aequore vectos; neqne vero inmcnsum aulae culmen placet.

Litteratura, in qua observa h et h iuxta positas, scribendi ratio, hec, macina, haida, inmenso totusque carminis tenor conveniunt cum saeculo octavo nonove. Undivagus vocabulum a Corippo saepius usurpatur

loh. VII 343 VIII 344 laud. lust. I 110.

15*

UG

485 (= 202) Val de Dios, concejo de Villaric/osd , iii ecclesia Sancti Salvatoris, tabula mai-inorea magna supra portam vestibuii, qua itur in ecclesiam.

(, liaec (lomus aeterna lioc seniper domini templiun sit

et cuncta I nostra hinc tibi litavimus dona. Adsit quisquis in mea | [foverit] qui retinerit scindere vota lu.x careat Christo tua vibens([ue | eam absorbeat tei'ra mendicitas et lepra prosapia teneat sua

Monumentos anjuifcctonicos de EspaTia fasc. 4G; Vigil Asturias p. 59(3 tab. Ib ^ll ijui dicit initia putissimum versuuni interiisse.

Yigil p. 597 tab. Uli ^T 12. 13 fragmenta cluo e.xliibet, quao extabant in eadem ecclesia locis variis, i|uorum imagines obscuras et mancas non repeto.

h c ....

. . a salvatoris f si (jui;^

. . sti solo siriga fun " que .

. nead tore . . rator su . . . o . . . emp

cremetur cum o . . . . Cave conlidas liis lectionibus.

48() Vierces, o Beroncs, parroquia de t>an Ques, prope aedicuiam S. Annae, in praedio quodam vicino rep. m. lanuario a. 1865, e.xtat Matriti in mnseo archaeologico; tabula iapidea longa ped. 5 dig. 3, lata ped. 1 dig. 6.

^k<^(^ aera 965

■^

Descripsi a. 18S9; Vigil Asturias p. 469 tab. Sa II 5 qui deliueavit nou ad arclietypum (' ([jecutado con poco -esmero, pero se adopta el cardeter tomado dc/ que e.riste en el Museo arqueologico nacional, quem subministravit Fortunatus de Selgas a. 1885" Vigil).

f obiit ramulus d^e')^ Sec\erus VI k(a)l(eii)d(a)s Ap^ri^l^e^s era DCCCCLXV

487 San Vicente de Serrapio, ul>i intratur in sacristiam, fragmentuni parvum.

Vigil Asturias p. 266 tab. 1311 4 delineatum a Firmino Canella Secades.

Yrequi\'scef

117

488 Santiago de Cicea, tres leguas y media mas arriba de Cangas de Tineo, in ecclesia parochiali super portam qua iutratur in porticuin, lapis longus m. 1.17, altus O.o2.

T^Hbt5eD/5 feRAOX/ +0C COVADIDIT fROlL/Wi UtGH?^.-

aera 1121? p. r. 1083

Masdea hist. de Espana IX 171; Risco Esp. sagr. XXXVIII p. 90 alii^iue: Vigil Asturias p. SU) tab. K 11 7 (JJangas de Tineo).

■f in n(pmi7i)e d(o7ni)ni sucrutum est templum s(ancti) lucobi ap(^osfol)i a f((imu)lo

d(e)i Ariane [episcopo Oce^tense sedisera QiniUesima) (XXI

f oc condidit Froilan regnantc [gloriosusl rcx Adef(ons)us in Lcgione

Ariane sive Ariani'i est genetivus Aria sive Arlas nominativi; ut anti(|uitus flectebatur Egica Egicani.

489 S. Martin de Argiielles, chiliom. VI a Sicro, fragmentum rep. ad radices coluinnae dextrae in porta priu- cipali, longum m. 0.63, altum 0.21

iij?;"-?*

Vigil Asturius p. 538 tab. L b I 2 e.^c ectypis, sed dubitans dc lectione.

Cogitari non posse de era DCXXI = p. C. 583 patet; fuerit saeculi IX.

. . . //// kalendas Maias fondata est [haec ecdesia cet.] era

118

490 San Martin de ArgiieUes, en el desvan de Ja iglesia, formando el dintel de una vefitana, inverse collocata, tabula lapidea alta m. 1.60, lata 0.42.

aera 989 p. C. 951

f /h 7i(oyn(in)e d(omiyii )i(ostri) Ih(esii) Chr(isti) in era

DCCCCLXXX Vlllla restaurab(i)t Dominicus pr(e)s-

(hiter) baselica(m) ista(ni). 0 vos sacerdotes vel om(ne)s

homines or(at)e pro me

Vigil Asturias p. 538 tab. Lb I 3 ex ectypo.

491 S. Anto7iio de la Foz, coyicejo de Morcin; lapis ex ecclesiae parietinis delatus in domum aliquam vici de la Foz, quae erat Ignatii Quintana, en la solera de la ventana de un estallo o pajar; lapis altus m. 0.50, latus 1.50; litterae visae sunt editori saec. X esse.

Ra mo R /A h ^ O/^ A PR. O/v,

s

Vigil Asturias p. 443 tab. La III 6 ex delineatione amici.

d(ominus)? Ra7noran(us) Sescudo 7)i(iles?); ora pro W([c . .] sid(u)s p)'Ovis?

Potest etiam legi Ra»iora)ises Cudom; sed hoc minus probabile videtur. luitio v. 3 fortasse alia littera fuit. Sidus provis non satis in- tellego ; nisi fuit sidus probis, ut defunctus fuisse dicatur probis veluti sidus. Sed de lectione dubito.

119

492 Santa Maria de Cariavio, concejo de Coam, mensa altaris niaioris ex iapide scissili, longa m. 1.35. alta 0.65 iitteris saec. X. ut visae suut eilitori. paene prorsus detritis. ° '

i ra 1010? 1.. C. 962

Vigil Astuiias p. 347 tab. U 1 2.

Legendam relinquere necesse est eis, qui lapidem denuo cxamiuare poterunt.

:%.c-

493 Santa Maria de Cartavio, iu ecclesia parochiali cn la pared e.vterior del crucero, cerca de la puerta lateral,

collocata alte m. 1.20, iapis longus m. 1.05,

altus 0.28.

In era MXIIIl sic (/lic?) intravit Fredena7idu\s ] <7j(/scop)«[s]?

Aigil Asturias p. 348 tab. 0 I 3 qui com- pendium in fine positum non intellexit.

\^y~ ~-^— ■— —1 '■' V/--.,_ . --.^-srs^ t--L-J--a:Trji Tff

K;mW^

\ 494 San Martin de Salas in ecclesia, quam constat extitisse iude ab anno p. C. 896, adosada en el exterior del

lienzo de la epistola, lapis altus

A

E«M

m. 0.35, latus 0.38, litteris ele- gantibus saec. X.

lE.

3VJIM/ME4

1 1 m\

1

MM

jgji Ex multin temporibus distruc(f)a \ ^^_ Adefonsus confessus in melius eam | iuss(i.)t renovari atque »-es[to]M[ra]cj | et pro tali laborem sit illi di[vus M(artimis)?] adiutorem et protecto- rem, ut antc d(eu)m aveat pro tali facfo [b^ona(m) remuneracionem

Vigil Asturias p.508 tab. Eb V 12. V. 6. 7 fortasse supplendum dona- (tam).

120 495 San Martin de Salas, in ecclesia pai-ochiali, en el lienzo cJe la epistola; lapis altiis ni. 0.3(.), latus t).32.

]l)TE;5ESAL^/\m'5I/1AR

mARTVER-SilOHANVSBB^

iandre;5Etr«efeiik;

lR0i^fi;SEE0L4E;SEPElAQ,

RESIVRATvEfTEPLVMBADE

S 0

0

IDS

'-OEBSINERADEEm/IllIA

tl. Xil

Oct

aera 989 1). C. 951

Vi^il Asfurias p. .WS talj. Eb VI 13.

t i/i oc ultare sunt reli[(iuie reeo7i]dite s(a7i)c(t}i Salcatoris, s^an^c^t^e Marie, s(an)c(t)i Martini ep(iscop)i, s(an)c(t)i lohannis B(a)p(tist)e, \ s(an)cti Andre(e), s^an^cQ')^ Tirsi, s(an)c(t)i Felicis, I s(«n)(:"(<)< Romani, s(un)c(t)e Eolalie, s(an)c(t)i Pelagi, \ restauratu(m) est te(m)])lu(7n) oc ab Ade\fonso con/esso die IIII id(^u)s \ Oc(to)b(re)s in era DCCCCLXXXVIIIIa

Eolaliu^ supra n. 336.

496 Sa7i Martin de Salas, in ecclesia, ('« el pano del ecanrieiio, lapis altus m. 0.32, latus 0.36.

'•+DER£E[0V055ERVB^

WADHVNC SEPLCfiviNM

IWmmmiorrenonpi

6EAT5 51RE6My/AXl¥

5INEFlNEPO^SIDEAT5i

+HJCREWE§^mfBAEFoN

5V»f5Q^QB!TD!

W^

VIIS^A^^INERAMyffi

f depreco vos, servi dei, \ qui ad hutic sepukruni infraveri\tis, pro me Adefonso orare 7ioh pi\geatis, si i-eynum Chr(is)ti \ sine fine possideatis

j hic i-eejuiescit fa7nul(u)s dei Adefon\rus conf(essu)s qui obiit die IIII f(eri)a \ VI kale(ndas) A uyustas in era M VII a

i e XVil m. lul. acra 1007 p. C. 969

\ igil Asturius p. 5C8 lab. Eb VI 14. Y. 4 ii i'ortas.'e positimi pro dc.

121

497 -SrtH Martin de Salas, in ecclesia, en el lienzo exterior del lado de la epistola, lapis altus m. 0,36, latus 0.45.

Vigil Asturias p. 508 tab. Eb YII 15.

T oc sipio tuctur pius, oc signo vincitur inimicus Adefomus fecit et \ salva eum deus

Formulae uotae ex crucibus Ovetensibus u. 247 ss.

498 San Martin de Salas, iu ecclesiae muro en el friso de U7i ajimez, sui)er arcus tres; lapis longus m. O.GO, altus 0.07.

\^

m^mmmmsAmmiimmmBm

EMEFONSO^

«■■«

Vigil Asturias p. 508 tab. Eb \l\ IG.

f Christe dei flius, qui sedes a desteram patris in sede suherna, da mici Adefonso requiem sempiternam

499 San Martin de Salas, iu ecclesiae muro en elfriso de un ajiviez (ut n. 497), iapis longus m. 0.80, altus 0.17.

fSAiMSRNsRWEs^rafe mmmmm

YmMmmMMM^. ''^mmmm

\

Vigil Asturias p. 509 tab. Eb VII 17.

f Saicatornoster que super {csfi) salu[s et resurr]eccio ct vita da mici Adefonso jiducia{m), ut anima m{e)a ante

tuo [iudici]u(7n)'^ si7ie confusione perducas

Inscriiitione.s llispaniae Cliristianae. 8u|i|ileiiu-n(uin.

16

122

500 Sa7i Martin de Salas, infra n. 490, lapis altus m. 0.34, latus 0.32, litteris paene evanidis.

^^^GMEHE

^

501 San Martin de Salas, in abside ecclesiae, lapis

m. 0..5iS. latus 0.50.

Vigil Asturias p. 509 tab. Eb VIII 18. Legere non potuit editor.

502 San Martin de Salas, in ecclesia, en el jlatico del evan- gelio en la faja superior de un ajimez supra arcus tres, lapis altus m. 0.74, latus 0.75.

SI&NvmApoNEDfiE, "'" VTNON.:

Jl_

Lr

PERMTA5

Vigil Asturia p. 5U9 tab. Eb Vlil 19. Signum saliitis ponc, domine, in domo isto, ut non pei introire angelum percucientem

503 San Mariin de Salas, iuxta n. 501 eique p similis; versus tituli alti sunt m. OOG, longi 0.82.

K^-A^-

Vigil Asturias p. 509 tab. Eb IX 20.

f Larga tua pietas et adm. . .

Reliqua legere non potuit editor. Cf. supra n. 261.

Vigil Asturias p. 509 tab. Eb IX 21.

. . . s\(ilva et anima . . . sijii . . . in Ckr(ist)o Haec tantum legere potuit editor.

123

504 San Martin de Salas, super arcum portae de la fachada principal ii los pies de la iglesia, detecta subter calcem a. 18G4, lapis altus m. 0.33, latus 0.17.

1^'

TORE I

Vigil Asturias p. 509 tab. Eb IX' 21'' ex delineatione optima amici alicuius.

ta sc[el]t(s (?) p(>)'fa< \ . . . . a7n dejJrecatus ... 1 a]diutorem eade . . . . \ . . t caveat si . . . \ protectorem

. . . 1 . . . one tnufre . . . | Haec tantum editor legit. V. 1 s{an)ct(;i) eius?

ato

505 San Migucl de Bdrcena, leugas duas a Tineo, rep. iu praedio quodam; servatur Oveti in museo, lapis altus m 0.22, latus 0.46.

aera 943

m-ms^i(^\m'''''^

KlRVS- GRA

ccccX^nw

Vigil Asturias p. 575 tab. Qb VI 23 ex ectypo.

obit fa(mu)l(u)s d(e)i Guni\mii-us era D\CCCCXLIIIa

16*

124

506 San Miguel de Burcena, concejo de Tineo, lapis altus m. 0.58, latus 0.43.

d. I Sept. aera 1044 p. C. 1006

Vigil Asturias p. 573 tab. Qb IV 18 ex ectypo, quo(.l Fortunatus de Selgas acad. liistor. Matritensi misit; quae servat.

f hin n{o)m(in)e domini Eclare(?)de\posite ari (?) capite

corpore \ legite requiescit ic \ famula dei Arogontie

conj\ess)a \ ct ohiit llll feria die \ kalendas Se(j)tem)-

i/Y'.s era \ mil{esi)ina XLIV

Initium nondum intellexi. Aera potest etiam esse MXIV 1014, p. C. 976.

507 San Aiidrvs dc Burcena, super portam aediculae, lapus longus m. 1.15, altus 0.49, litteris evanidis.

Vla^&^^aria

fel-/\.

d. ...lul. aera 860 p. C. 822

Vigil Asturias p. 573 tab. Qb IV 19.

hic requiescit fanijula dei Rataria u . . . . (die^ lulie era DCCCLX . . .

125

508 Santianes, in ecclesia, in pariote navis laterali iuxta latus epistolae, m. 1.50 a solo, prope pilam baptis- matis; lapis altus m. (i.^O, latus O.Gl, litteris quae visae sunt esse saeculi X vel XI.

CUHTi

rElIUGlSACRISTO

RHOSDITATADOMUS

fTAMUS^FAMULIDF.I

utno™tollat5iok

Vigil Asturias p. 475 tab. Ua 1 5.

. . . ciim ta\bula a}]taris eclesia \ . uliis grat{i) fama dei ad \ . . ei iwjis a Cristo \ . . rnos ditata donnis \ . . [op]ta7nus /ainuli dei \ . . . ut nos adtoUat Sion

Xon iutellexi textum mancura, cum ilesit pars prior. V. 1 4 videntur continere hexametros duos.

509 Prope San Estehan de las Morteras extat la Pena escrita de Rozada, scilicct cliiliom. unum a vico Ri^ra (parroquia de S"M-^ de las Vinus), iuxta pontem Somiedo tluvii, in rupe circitcr m. (JO alta versus orientem m. circiter 2 in altitudinem inscriptio haec scuipta est, iu spatio alto m. 0.515, ];ito 0.43.

tlNE UI

t F V ( PF/^£fT>^ vv/\RE M rMDO f BOIL/\_^ivvi

9(R\ ^CO

aera 9(X)? 955 p. C. 862 917

Viail

6

r C

Ri,sco Esp. 5«^;- "xXXVil p. 263 indeque aiii; Vigil Aslurias p. 546 tab. Mb I 2 ex ectypo facto a Petro Perez de la Sala.

t in er[a-\ \ DCCCCa \fuit facta \ via? re?i[an]ti do{mino) \ Froila cum \ Ura]tri [Did] aco \ . . . .

De aera 955 p. C. 917 cogitavit Vigii, legens DCCCCLV; fortasse recte. Ego signum pro foliolo iaterpunclionis habui.

12()

510 Parroquia de Cuntis, in ecclesia. Meusuras ignoro.

t ERA . T C XVI ELMISM f IVfOil^^ t CBES ABBA t ADAwVS FECIMVS

acra 1116 p. C. 1074

Aureliauus Guerra Nuevos Descuhrimientos epigrdficos (Matritl 1879) p. 7, qui ita legit:

era MXVI [potius MCXVI] Elmismi memorla t C{oro)hcs (?) ahba t Adulfus fecimus Vix recte.

511 Comillas, in lapide sepulcrali rotundo, aevi christiani. Mensuras ignoro.

H L A U I

A A AA F/

E. S. Dodgson misit a se descriptam.

Eu]/ali\a amen \ [cru] m(illesima?) H videtur posita essc pro *I , u.

512 Berriz, anteiglesia dcl partido de Durango, provincia dc Vizcaya, in atrio ccclesiae parochialis S. lohannis evangelistae Guerra. In fronte aediculae S. lohannis Bapt., quac fuit familiae de Zenqotita in via publica versus Marquina chiliom. circitcr tria a Bcrriz Dodgson a. 1S95. Lapis est supra in medium circulum ter- minatus, infra oblongus, altus m. 0.41, latus 0.4S; iitterae altae 0.04.

Hone c\ w?

H ^^O

Aurelianus Guerra hol. de la Acad. XII 1S88 p. 89 qui legit

In 7io(mi)nc d(omi)jic Ego Manuto

Ego nomen putaus ut Aigo Visigoticum supra n. 190. Potius pronomeu ego est. Quod domine scriptum est pro domini, Guerra adsonantiam csse credidit consulto factam. Fortasse e initium est vocabuli quod scquitur versu altero, errore bis scriptum.

127

513 Irasola {Abadiano), in aedicula Sanctae Euphemiae. 5U Abadiano, m aedicula Sancti Vincentis martyris de Lapis altus m. 0.60. latus 0.44. litteris altis m. 0.03. Biquend!\ lapi.s altus est ni. 0.(50, latus 0.30, litterae

M<>A\E/VIL '"" "■"■""

LILIAA

BE P/

IT E P £i>A\ E ■PEC

losephus Jlaria de Bernaola {Durango) misit ni. lan. a. 1897 a se descriptam ex ectypo.

Fortasse: noincn iUium (?) ego Bclatea, orate pro me ■peccadore

Mulieris iniago est rudis cum indicatione nasi et oculorum..

V. 5 U" videtur T simplex osse ita formata CT; oratte legerat BernaoLa. V. 6 in d invcrso positam esse ad- notavit Bernaola.

viyHiH<r

\

/

losepluis Maria do Bcrnaoia presbytor misit a. 1896 dopictam accurato supra ectypum; deiineavit item E. S. Dodgsou Britannus.

1'ernaola legit Vicenini anesteso in dei trono; cum Biqucndi Vasconice sit Vincentis. iS'om cn defuncti de functaeve non sntis inteliego, fortasse fuit Viunincone V. 2. o distinguo ccjo ih no\ininc Xril].

515 AhacKano, rep. prope aediculam S. Martiui de Gastchia; servabat ibi loseplnis Urceiai presbyter. Lapis altus m. 0.24, latus 0.23, litteris altis 0.03.

losephus Maria de Bernaola presbyter depictam super ectypum misit; losepluis Urcclai descriptam a .sc dedit Edwardo S. Dodgson.

Bernaola legit [?]« dei n(omi)ne [ecjlo Munio Mlllz S. M{a)r{ti)n{u)s, annum indicari putans 1047. In line fortasse aera tautum fuit MILXII, 1062, p. C. 1024; sed nihil definio.

128

516 In castello Loarre, ubi sitam fuisse credunt Calagunim Fibularensem, leugis tribus ab Osca versus septen- triones et occidentem, in porta graduum. Mensuras ignoro.

f IN DEI NNE : HIC RE

QVIESCIT FAMVLVS DE

I TVLGAS QVI OBIIT i PRI d. XXX m. Nov.

DIEIKALSIDECEMBRIS E aera 10S3

RA MLXXXIII QVI p. C. 1045

LEGERIT ISTAS LITERAS

ORET I PATER NOSTER

ET AVE ///// SEMP/////

Quadrado Espana, sm viotiumenios cet. (Barciuone 1883) p. 358; Marchio de Monsalud bol. de la Acad. XXXII 1898 p. 9.

In ectypo mi.sso a Marcliione de Mousalud uihil certi distinguo.

]n dei n(omi)nc hic re\quiescit famulus de\i Tulgas, qui ohiit j)ri\die kal(cnda)s Decemhris e\ra MLXXXIII; qui I leijerit istas literas \ oret pater noster et ave [Maria^ scmp[er virc/ol

517 In castello Loarre in gradibus .supra portam aediculae, quae dicitur la capilla baja; diametri m. 0.20. Litterae possunt esse saec. X; altac siuit m. <).025.

Descripsi ex ectypo misso a Marchioue de Monsalud, qui cd. hol. de la Acad. XXXII 1898 p. 9. Praeter -^ quid siguificent litterae dnsivri vel potius inri ncscio,- uisi fortasse

d(ofninus) n(oster) s(ulcator) l(esus) N(azarenus) r(ej;) I(tidaeoru7n)

129

518 San Juan de BaJtos piope Pallantiam, rep. m. Xov. a. 1898, servat Pallantiae Franciscus Simon y Nieto medicus; lapis longus m. 0.42, altus O.IG, litteris gracilibus, magis scaripliatis quam incisis, altis m. 0.03 ad 0.04.

+ IH HOMIHE DDHI H I- IbEi

Descripsi ex ectypis missis ab Eduardo .S. Dodgson et Francisco Simon. Litterae versus primi extremae et v. 2 confusae et evanidae sunt. Omnes videntur niliil significare nisi

in nomine do{mi)ni n{ostri) j I/ti'[su Christi]

519 Barcinone fuit olim in crypta ecclesiae catliedralis, postea in eadem muro inserta extcriori aediculae sanctae Eulaliae, nuuc servatur in museo provinciali (n. 864); tabula marraorca alta m. 0.34, louga 0.80, rupta in partes duas. Litterae altae sunt m. 0.05, saeculi IX.

d. I Nov. p. C. . . .

Descripsi a. 188G. Florez Espaiia sagrada XXIX p. 185ss. indeque alii muiti; Antonius Eiias de Molins Caidlogo dcl Musco provincial dc antigvcdadcs de Barcelona (Barcinone 1888) p. 169 cum imaginc photographa. Frodoinus erat episcopus Barcinonensis temporilius Caroii Calvi; unde aetas tiluli (c. a. 870) definitur.

f requicscit heata EuJuliu mur\t>j]ris C/ir(ist)i, cjui passa est in civita\te Barc/iinona sub Dacia7io \ preside IIid{u)s F(e)l/(ruari)as et fuit invenfa | [a Fr]odoino cp(iscop)o cum suo clero in \ domu s(an)c(t)e Maric k(a)l(cndis)

yo(ve}n)br(is) dco gra(tia)s

V. 1. 2 martyris pro niartyr et qui pro nuae aetatis eius vitia sunt, reliqua satis emendate scripta. Inseriptiones Hispaniae Christianae. Supiileuientum. 1*

130

520 Barcinone olim fuisse videtur (ut n. 285. 286), sed pro saburra translata est Almeriaiii, ubi Gongora vidit; num extet ignoro. Ectypura gypseum ex sylloge Gongorae est in museo Grauatensi. Tabula lapidea fuit alta m. 0.33, lata 0.31, litteris altis m. 0.03, bonis.

,/

/

. . . m. lulii aera 950 p. C. 922

Descripsi ex ectypo, quod misit uua cuin deiiueatiouo accurata Emmanucl Gomez ilorcuo. Idem supplementa praeivit.

\In hoc vi\oimirient\o \ requiescit co^rpns Ar(jefi\e\di, qui ohiit] . . . era DCCCCL[V, anno d(omi)ni] DCCCCXVll \die\ .... Iu]lii, anno XX [reff\nante] Karulo rege \ [post 0]doni regi div\o

V. 7 post Oddonem rerjem dicum erat scribendum. Cf. n. 285 era DCCCCXXXVIII scribe DCCCCXXXXVIIl anno ab incarnatione domini DCCCXC scribe DCCCCX anno II regnante Karulo rege et 286 era DCCCCLII anno domini DCCCCXIV anno XIII regnante Karolo rege post Odoni. Dubito de dii-\o] vocabuio, quamquam ectypum V litterae partem priorem clare exliibet; ut de diJ-'\uncto] nequeat cogitari.

Odo regnavit apud Franco.s ab a. S88 ad a. 898, Karolus IV Stolidus ab a. 898 ad 922, qui iam a. 893 contra Odonem regno potitus erat. Itaque anni prorsus conveniunt. Haec Schefferus collega doctissimus me docuit.

521 Barcinone, in ecclesia S. Petri et Pauli, supra portam.

HEC DNl PORTA VIA EST OM -

' -. NIBVS HORTA lANVA SVM VI^E

S C S P A V L V S (

nAL.

A SCS P E T R V S \^

,VLA \

J \

MOX \

^^___y s

B T-

NOS

VII P rOE CRADIENDO VENITE

1

R// /NARDVSSP ET AHA ExORE PRIVAA/NBT

S(a7i)cQu)s Faulus S(an)ctus Petrus; Iicc d(omi)ni porta via esf omnibus Itorfa, ianua sum vite

per me gradiendo venite Quae sequuntur incertae lectionis sunt:

Ricliardus pro se et anima uxor{is) e(ius) Raimunda in Itac aula mon(astica) Benedic)t(inos) VII misit legerunt antiquiores; vix recte. Nomen vel Renardus \e\ Richardus \c\ Bernar-dus fuisse visura est. Niliil delinio, cum nec ectypum nec photographiam videre licuerit.

Monumentos arquitectonicos de Espana fasc. 45 post editores antiquiores.

131

522 Barcinone. olim in monasterio S. Cucufatis del Yallcs, deinde iu scalis coenobii S. rauli del Campo in platea S. Michaelis, nunc servatur in museo (n. 927), tabula marmorea alta m. 0.33, longa 0.34. Litteris altis m. 0.03.

^- ■V\f.^i:'..}i!p''-'''^f'-^'''^'t''r' '*V't ■i'--?'*^''-!'-" '- i^i '\?

.■^■(W$%

''' \i' !:i ,■■ ■■' ■-•.■■ . :. ;■■■ .' ■» , ■"■

;!„:VU ■•/■.-. ,.' ''■}'(■ /.''■'■■. .•-.!■•/■..

•■>'U'

,-',.*,. ,,.

;i->^

!■>■ :.

''!.^rri}k

^ / ' ' "■ S ' - '■'"- ' ■■'..-■" ^^'^ w>

i^^^^a'?:'/'^^'^*'''-' -v/i^ ..-■^-■^^^^.■^^^^^■k:;^ ■■ •■■i R'?^^^^ ■"'■-■ ■'(ir^i#'^f:;>^r':-v:rvM

i^A-:'H'r:"-- .- -■•■ u-:^;..:'-v,/^v::r i:^*. 'ir;'fT'(<^|

f ^'ifti ■;,',■*- ■,-'-'i.'' •■■-,"-'.■■, - > - *'>■■■ f'^.''- /'-■'■.'!-' - -} 1>'-A

■¥i'ir:Y>^''''-.-''^-<i'^'t.-y/''i'ivyit^i\f ,:v^ i Vj):jI'

ww'^''^:.;-wyr^:P%i\'mi^^

/,:■.,:■.; i/' ..-,.'■■:•■'..•*.'■-*■ •■■;: •, '•" .:''',','■? j,-- * ' »,,<'>!/'■,*,■;••! '...•':;'3

d. VIII m. lunii

era 997

p. C. 959

Descripsi ex ectypo misso ab Antonio Elias de ]\Iolins musei Rarcinonensis directore.

Villauueva viaje litcrario XVIII p. 127 post scriptiones aliorum duas; los. Ant. Llobet y Valllosera Memorias de la Academia dc Biienas Lctnts de Barcelona (1837) vol. II p. 181 ss.

Litterae in lapide clariores sunt quam in ectypo chartaceo, quod supra exhibetur; taraen Jectio noudum usqua quaque stabilita est.

f cespite sub duro | ubi cvbat corp(u}s Gcsca\frcdi moiiac/ii filinm \ co(n)da(m) Seniofredi et fr(atr)i | Ramon(iy

Jior , q(ui) obiit VI id(m) J(atiuar)i(as) \ er(a) DCCCCLXXX VJJ, d(omi)ni an(n)o \ DCCCCXXX VIJJJ,

an(no) III recfnank Lodoici regi; inter\cede pr(o) eu(m), Cucufas bcate, amen

V. 5 in. utrum Bor . . . an RoDV Jegendum incertus sum.

V. 6 in aerae indicatione X una excidit; nam Ludovicus IV rex Franciac dictus Transmariiius regnavit ab a. 954

ad a. 986, ut observavit Schefferus; cf. n. 620.

17*

132 523 Barcinone ia museo (n. 906), ubi reperta sit igaoratur: tabula marmorea alta m. 0.345, longa 0.40.

f in ISTO SARCOFAGO RECOC^ITV

O.CET coRPvscvLv cOda, levanto cod umo glutinatus est. ob

VI idus luni er xiiii post millesim d. VIII m. lun.

•"> am du DccccLxxvi anno era 1014

XXII regnante lev p. C. 970

tario rege dimittat ei ds a gomarellus p

Antonius Elias de Molins Catdlogo del Museo provincial de antigiiedades dc Barcelona (Barcinone 1888) p. 170. Ectypum sumi non potuit.

f m isto sarcofago 7'eco(n)difu(77i) \ iacet corpusculu(nC) co(n)da(m) Levanto | cod umo glutinatus est; ob(iit) VI idtis Iuni(as) er(a) XIII I post millesimam, (anno) d(omi)n(i) DCCCCLXXVI, anno \ XXII regnantc Leu\tario

7-ege; dimittat \ ei d(eu)s, a(men). Gomarellus p(osuit)?

Lotharius rex Franciae regnavit ab a. 954 ad 986; cf. n. 517. V. 3 quod Immo glutinatus est videtur indicare sepultum est.

ATCTARIAM

Ad n. 144 (p. 46) Imago optima edita est a loseplio Amador de los Rios Monumentos arquiiectdnicos de Espana fasc. 26. n. 146 (p. Ai^) lu medio titulo scriptum cst

•j- ANTISTITVA.

id est antistitum.

los. Amador de los Rios Monumentos arquitectonicos de Espana fasc. 26.

n. 314 (Suppl. p. 13) Adolpiius Harnack coliega doctissimus monuit lcgendum esse Jector. Neque enim obstare aetatem parvani; nam iiuaravis haec sint in Novella qtiadam lustiniani oux s-tTrjs-oasv ava-jvuiaTrjV, i. e. lectorem, sXa—ova Tiuv oxTm xcd osxoi sviccjTmv (CCXIII e. B.), tameu e.v ipso lioc iuterdicto inteilegi etiam iuniores admissos esse. Id quod probetur testimoniis compluribus. Victorem Vitensem scribere: tunc . . . unicersus clerus ccelesiae Carfliuijiniensis caede inediaque maceratus, fere quingeiiti vel amplius, inter quos quam plurimi erant lectores infantuli (III 34). Ennodium episcnpum Ticinensem dicere antecessorem suum octavo vitae auno lectorem factum esse (vita Epiphanii); Caesarium Arelatensem tradi septeunem munus idem obtinuisse. De lohanne episcopo Cabillonensi Sidouium ApoIIiuarem haec tradere: lector Idc primum, sic minister altaris idque ah infantia (IV ep. 25), itemque Paulinum de Felice Nolano primis lector servivit in annis (de S. Felice uat. carm. IV 108).

u. 350 et 351 (Suppl. p. 35. 36) Edidit interea Marchio de Monsalud in ephemeride nova Revista de Estre- madura I 1899 p. 31. 33.

n. 397 (Suppl. p. 79) In textu errore editum est domnorvim pro domnorvm.

524 (iuserenda post u. 338) Emeritae, tabula e lapide scissili infra fracta, alta m. 0.34, lata 0.42, litteris altis m. 0.02, intra sertum laureum; litterae videntur saec. VI esse. Servatur Almendralejo apud editorem.

... A o R V s V '^ C I N V s

Descripsi ex ectypo misso a Marchioue de Mousalud, qui ed, bol. de la Acad. XXXV 1899 p. 222. isidorvsj vRSiciNvs editor; fortasse recte, sed in ectypo ea tautum appareut quae supra dedi. Expectamus altero loco aut nomen ethuicum aut muneris designationem.

525 (iuserenda post u. 338) Alanje, rep. in praedio del Curandero, ubi via ab Almendralejo ad Alanje trausgreditur Matachel rivum, iu sinistra eius ripa; tabula marmorea alta m. 0.34, lata 0.44, crassa 0.03, litteris bonis, allis m. 0.004. fam Almendralejo apud editorem.

D 1 A e N V s

FAMVI. VS DEI VIXIT

ANNOS XXXI RE Q_^ E

VIT IN PACE B NON

OMAIAS ERA r' CXXXIII

d. IV m. Mai. aera 633 p. C. 595

Descripsi ex ectypo optimo misso a Marchione de Monsalud bol. de la Acad. XXXV 1899 p. 224.

134

D2fi (inserenda post n. 341) Emeritae, rep. en la callc dc Alfomo IX prope aedem S. Eulaliae, fragmentum tabulae marmoreae altum m. 0.15, longum 0.38, litteris bonis saeculi puto VI, altis m. 0.035; iam Almendralejo in museo editoris. Supra et a dextra videtur integra esse.

yT D VS MEDICVS DEBITO

VS HOC IN SEPVLCRO Q_yiESCIT

\VRVS VIXISSE FERTVR FERE

Descripsi ex ectypo misso a Marchione de Monsalud, qui ed. hoJ. de la Acad. XXXV 1899 p. 223. . 1 Nomen videtur terminari in cdus, nam qui ante d superest pes vix alius esse potest quam e litterae.

Unde Reccarcdus supplevit editor. In medicus vocabulo ft v. 2 in. in . . us v litterae forma singularis

adhibita est haec U , a reliquis v huius tituli diversa. 2 [funcYus et 3 {resurreci]urus supplevit editor non sine probabilitate quadam; sed cogitari potest etiam de

aliis supplementis non paucis. 4 Apices tantum superiores litterarum aliquot discernuntur; . . . iti n . . . legit editor, supplens [vigi^nti

n[ocem'\. pro quo expectaveris undetriginta. Quod de vitae aunis non constabat inde fortasse expiicandum

cum editore, quod hic sepultus peregre defunctus est.

Qui scripsit carmen facere fortasse voluit versibus herois talibus:

Reccaredus medicus, dehito [quem tempore vifae Prote.vit domin^us, hoc in sepulcro quicscit Sec]urus.

Quamquam sepulcro vocabulum adhibuit contra prosodiae leges. Quae sequntur in sermonem pedestrem cadunt. Ceterum medicum in tituio eius aetatis nondum repperimus.

527 (inserenda post n. 359) Alanje, in praedio del Curandero, tabula marmorea alta m. 0.22, lata 0.40; litteris satis bonis, altis m. 0.003, saeculi puto VJ. Constat ex fragmentis duobus, quorum a altum m. 0.07, iatum 0.12. m. 0.14, latum 0.13 est; h altum servantur Almeyidralejo apud editorem; reliqua retinet Alphonsus Ceballos in Villafranca de los Barros.

\ r I C T V \ A V I R G 0 I y

itACULATA I.V DEI N O il I

NE ANCILLA CIIRI VIXIT NO

.SIMIS RKQV ] EV [T IN PJ 5 CK SUB DIE SEPTIMO \D NOU -^MBRES guAKTO M/r.V.SE?

Descripsi ex ectypis missis a Marchione de Monsalud, qui ed. hol. de la Acad. XXXV 1899 p. 224.

Quae editor servat fragmenta litteris rectis, reliqua inclinatis dedi; haec sola eius fide stant, sed sine dnbio recte descripta sunt. V. 1 Victuria pro Victoria; ut Furiuna iuxta Fortunam supra n. 338, quam recte comparavit editor.

3. 4 a?io simis videtur indicare annum unum et medium sive menses duodeviginti; cf. v. 6.

5 Pro i[d(us) Novjemhres etiam Deeembres vel Septembres suppleri posse patet.

6 [QuZarto m[ense] supplere cum editore pronum est, neque vero quid significetur intellego.

7 [plus mi]mi3 idem proposuit minus probabiJiter. Sed quo sensu haec nddita sint nondum perspicio.

135

528 (inserenda post n. ?59; Alanje, fragmenta tiia parva tabulae marmoreae « altura m. 0.12, latum 0.13: b altum m. 0.05, latum 0.07; c altum m. 0.10, latum 0.15; litteris altis m. 0.04, saeculi puto VI vel VII. Servaiitur Almendmlejo apud cditorem; reliqua rctinet Alphonsus Ceballo in ViUafranca de los IJarros.

(C A Rl O

ANA

INP

Dcscripsi ex ectypLs missis a Marchione de Mousalud. (jui ed. hoL de la Acad. XX.W 1899 p. 224. Fragmentum b videtur alius tituli esse quam a c.

529 (inserenda post n. 420) Rep. no logar de Tafail parochiae de Villa Nova de T<i:em. prope Gouvea oppiduni, distrito da Guarda, patella aenea diam. m. 0.22, litteris quae visae sunt saeculi IX esse.

Ar(/imiri Vita[li]s V(i)s(aee7isis) p(rae)p(os)iti?

Franciscu,s Martius Sarmento m. lunio a. 1899 misit imagiuem photograpiiam, quam supra exliibui. Lectio et interpretatio incertae sunt. Argimiri episcopi fuerunt Lamecerisis alter (supra n. 2GI), aiter Com- postellanus .saeculo IX, neque vero liic episcopus dicitur. Sarmento cum amicis legcbat:

Argimiri VI a(nn)o p(ontificatu)s u(niversati)s [e]p(;isco)pi

Fita haec proposuit:

Argimiri vita amor salus poptili

Quam supra dedi lectionem et ipsam incertam esse patet.

136

530 (iuserenda post n. 514) Annmtia, provmcia de Alava, chiliom. 3 a Vitoria, in pariete ecclesiae. Mensurae non indicantur; litterae dicuntur esse saeculi X.

HVl' OPERIS AVCTOR.es RODERICVS EPS

supra in epistylio

t PORTA PER HANC CELl FIT PERVIA CVIQVE FIDELI

in margine superiore sphaerae, in qua aguus dei est

ANGELvS

REX SABBAOTH MAGNVS DEVS EST ET DICITVR AGNVS 5 DEI NVNCIVS

a dextra sphaerae homo rotulum tenens

sicvT ovis a iatere isayas

in laeva alter homo rotulum tenens

ECCE AGNVS DEI lOHNS BlA

circa sphaeram

t MORS EGO SVM MORTIS VOCOR AGNVS SVM LEO FORTIS

E. S. Dodgson descripsit m. lunio a. 1S96 luihique dedit Berolini m. Novembri a. 1^99. V. 1 AVCTORES, uon AVCTOR EST, iu lapide esse testatur Dodgson. Unde fortasse alterius auctoris nomen in fine versus scriptum erat. 2 Versiculus ita collocatus est, ut angulus dei nuntius prouuntiare videatur. Versiculi hi sunt, fortasse antiquiores et cultoribus poesis christianae iam noti.

Porta per hanc celi jit pervia cuique fideli. Rex Sahhaoth magnm deiis est et dicitur agnus. Mors cgo sum, mortis vocor agnus, sum leo fortis.

Adnotaverunt historiae ecclesiasticae periti Rodericum aliquem Armentiensem annis 1146 ad 1181 episcopum fuisse Calagurritanum, sed titulum hunc putant antiquiorem esse.

FALSAE YEL SVSPECTAE

n. 1* Titulum adhuc extare Eborae iu aedicula claustri ecclesiae catiiedralis testantur Gabriel Pereira et

E. S. Dodgson. Quod Pereira cum aliis genuinum esse iudicat atque hic illic tantum a Resendio

instauratum et suppletum {e authentica e apenas recebeu ims retoques C07npleme7itares de A. de Re-

se7ide), non sufficit ad vindicandum textum, qui tam aperfe pugnat cum consuetudine inscriptionum

saeculi VII e tot exemplis nota. 2*— 6* 7* Sine suspicione ita /lic requiescit Rudericus rex Gothorum protulit Salvator Sanpere y Jliguel Revisfa

de ciencias /lisforicas IV 1880 p. 166. 8*— 12' 1.3* Genuina est; vide C. II S p. 8.S4 et Ephem. epigr. VIII p. 380 n. SO. Vindicavit a suspicione Car.

Caesar observationes ad aetatem titulorum christianorura definiendam spectantes (Bounae 1896) p. 40.

Buecheler carmina epigr. n. 591 cf. vol. II jj. 856. 14 18* 19* E Caro habuit etiam loh. Matthias Gallegos trafado de las antiijiiedades cet. de San Lucar cet. a. 1741,

quem manu scriptum vidi Ilispali apud ducem de Tserclaes. 20* Noviciam et Hispanice conceptam esse mihi scripsit Emmanuel Gomez Moreno Granatensis, qui vidit

et ita supplendam docuit esta sep[ultura es] del doto\j' . . . Go]mes Ro[bledo? y] de sus /ie[)'ederos

a[ho de . . .]. 21*— 71*

72* V. supra n. 397

73* V. supra n. 391

74*— 79* 80* E Beutero Greg. Majans iu epistula ad P. Burmannum praemissa Anthologiae vet. epigr. Lat. vol. II

p. V et LI, qui et ipse falsam esse iudicat.

sr— 87*

88* Vidi a. 1881 I>egione in S. Isidori et noviciam esse iudicavi.

89*— 104*

105* Abamia, co/icejo de Caiiyas de Onis, en la tapa de una sepuUura colocada, bajo nic/io, cerca del paviviento y del a7'co to)-al del lie/izo del emngelio.

HEIC lACET R-^ GAVDIOSA VX= OR Rs. PELAGII

Vigil Asturias p. 303 tab. 3 VII 24. Apparet noviciam esse. Cf. n. 92*. Inscriptiones Hispaniae Christianae. .Supplementum. 1"

138

106* Prope Hastam Regiam, las Mesas de Astu prope Jeirz de la Frontem, ubi servat loliannes Lassaleta y Salazar {callc de San Miguel No. 14), fragmentum tabulae marmoreac altum m. 0.45 (ad 0.35), latum 0.77, litteris altis m. 0.055, saeculi ut manifestum est XVI vel XVII.

r-n— rTE D I T "YTTKW SACRA VICTVM ^^dl^- RoMa QVE NOMEN SIC VNVS TRIPLEX DONET ADIRE POLVM

Descripsi ex ectypo ab Augustino Munoz y Gomez facto , unde ed. Fita hol. de la Acad. XXIII 1893 p. 277.

Munoz scripturam tribuit saeculo IV, Fita aevo Theodosiano. Observavit Fita praeterea initium alludere ad evaugelium lolianuis I 4 VI 54 69 X 10 XIV 6 XV 4—7 XVII 9 XX 31 XXI 15—17 et sacra victum \dederunt'\ intellegit de sacrameutis. Triplex autem simiiiter adhiberi de deo uno a Dracontio carm. de deo I 562.

V. 1 Vita dedit vitam supplevit Fita; sed non video cur non cogitari possit de urbis nomine veluti llastu vel Saena vel JRoma vel similibus. Fortasse sacerdos aliquis nomine Romanus Roma oriundus sacramentis sacerdotii ecclesiae Romanae imbutus triplicem illam originem Romanam cum sanctissima trinitate comparavit. Ut legen- dum sit:

[Ro7n]a dedit vitam, sacra victmn Romaque nomen. Sic unus triplex donet adire jwlum

Talia saeculo XVI non videntur indifjna esse.

INDICES

COMPOSVIT K. REGLING

Ex iuscriptionibus recentioribus (nr. 210 288. 290 ^292. 452 523. 530) non recepta sunt nisi nomina et cognomina, reges, temporum determinationes, honores publici militares ecclesiastici, sancti et martyres, geographica, carmina.

numeri nude positi ad inscriptiones remittunt; ad paginas ubi remittitur, praescribitur p., ad paginas supplementi .S'. />.

I. JI Nomina et Cognomina 140

III Imperatores 142

IV Reges. Principes 142

V CoQsules, aerae aliaeque temporum determinationes . . 143

VI Honores publici 146

VII Honores militares 146

VIII Deus et sancti. Ecclesiae honores. Designationes piorum.

Res sanctae 146

IX Geographica 149

X Municipalia 150

XI Collegia 150

XII Officia privata 150

XIII Carmina 151

XIV Litterae singulares. Compendia scripturae 151

XV Grammatica 1^^

XVI Nutabilia varia 156

XVII Initia falsarum vel suspectarum 160

XVIII Recensus inscriptionum in additamentis correctarum

aut iterura editarum 1^1

\S*

I. 11. XOMIXA ET COGNOMINA

QVADRATIS

*Abeataresus 228

AbiiQdantia 366

*(A)cisclus 224

*Acrusininus 406

Adaultiis 510

Adefonsus 469

Adiutor oOl

*Adotius 533

Adulteus 299

Aelia Elina 431

(A)elina 431

(A)emii(iu)s *Cilbateri 277

Acterualis 25

Afrauius 302

Africa (=Afra?) siynum 71

*A?oblasto 228

Agila 190

*Agio 428

Aigo 190

Ai . . . 19

Aio (nomen?) 76 (-S. jy. 42)

Albarius 218

Albaro 279

*Aletlie 6

Alepius (= Alypius) 136 (S. jj. 67)

Alesa(n)deia cl. f. 84

Alfeus (pater apostoli) 353

Aloiosus 204

Alvari[z] 472

Amauda 303

Amausuindu(s) 215

Amator 400 (= 171)

Audreas 304

Anerius 378

Anna Gaudiosa sive Africa 71

*Annius 453

Arcadius 157

Arestula 26

Argefr[edus] 520

Argimirus 261 529

Arias 488

Armiger 7

Arogoutie 506

Ascaricus 386

Aseila 432 (= 197)

Aspiilia 394

sanctos vide in indice YIII B LITTERIS scripta sunt nomiua cl

Asterius 384

Atanagildus *387 455 460

Avitus 137 3.50 *368

[Aurelius 182; Aurilius 27

[Aurelius Juliauus 372

[A(urelius) Vincentius 2U7

Bacauda 100

Basilia 45

BassiUa 28

*BeIazaui 284

*BeIatea 513

Belesarius 99

Ben(e)natus (Benevolus?) fil(ius?)

Cit . . . 153 OS. p. 73) P. Bigili . . 233 Bokatus V. Vocatus Bonelius 266

Bonifatia couiunx Silvani 330 Bor . . . 522 Bracarius 193 331 Britto 305 Bulgaricns 369 Camilla 194 *Camulates 195 Cantonus 332 *Caonius 167 Castricus 350 Cefalius 77

Ceprianus v. Cyprianus Ceevella cl(aeis)s(im)a femina 66 Chiouius 196 Chr(is)tetis 474 Cilaucus V. Glaucus *('ilbateri 277 Ciprianus v. Cyprianus Cisclus V. Acisclus Cit . . . 153 {S.p.T?,)

KtTOUOCt 177

Cixiia 243 393 *Culom[ba] 133

COMENCIOLUS 176

Commnnis 440 *C(oro)bes 510 Crispinus 158 *Cuparaaria 186 (,S. p. 82) Cuparius 114 Cyuegia: Quiuigia 31

a r 1 s s 1 m o r u m

Cviuianus (Ceprianus 109. Ciprianus 456 476) 109 456 (= 291) 470 476 Dacianus 519 Dauiel 213 *387 *Dastlae vir 281 (-S. p. 98) [D]ecimus 141 *D(e)ido[n]um 2 Demetriauus 433 Dexter 190 Didacus 269 Didicus 226 Diona 434 Dismas latro 255 '■'Dixiianus 284 (iJominicus (Dnicus 459) 129 244

459 490 [D(omini)cus *Belazani 284 Domitia 323 Donata 306 Dulcidius 245 *E . . . (no7nen?) 321 Eburinus 81 *Eclare (nonien?) 506 Eldoncia 276 (S. p. 98) Elefantus 399 Elina v. Aelina Ellcca 261 *Elmismus 510 Emanuel 206 Epenetus 405 *Eresvide 461

Ermenegildus v. Hermenegildus Ermeugou ... 138 ^

Erythris 39 Est— V. St— Eugamia 79 Eugenia 333 Eugen(ius) 16 Eulalia *100 101 511 Eu[.s]ebia 354 Eusebii (collegium?) 435 Euticius V. Eutychius EuTROPius V. c. 399 Eutychius: Euticius 189 Eximius 455 Exuperantius 48 Fabatus 13* (ijenuina, cf. auct. Suppl.)

141

Fcbruarius 205

Felix (Feiis 148. Filex 295) 148

228' 295 Flaviana 17

['I>>.7.0'J'.a]v£ vd vo? 348

Fla(\")iuus J4lj

j*[Flavi]us Arcadius 157

iFlav(ius) Demetrianus 433

|Fl(av]us) Hyginus v. c. 127

iFla(vius) Salutius 102

Florentia 21 22 337

Fiorentina 362

Florentius 22

Floresinilus 454 (= 292)

Florite 458

*Fortis 243

Fortuna et Furtuna 338

Fortunio 436 447

Frankila 238

Fredenanclu[s] 493

[Fr]odoinus 519

/Froila 19U 232

\Froilan 488

Fructuosus 245 368

Fruminius 245

Fruniraius 243

Fulgentius 93

Gamio 190

Gamius 190

Gaudiosa 71

Gennadius (Jennadius 469) 245 469

Gescafredus 522

Gino vir 244

Gisando 243

Glandarius 307

Glaucus (Cilaucus?) 198 (,S. p. 91)

*Godo ... 282

Gomarellus 523

Granniola 52

Gregorius 60

Gudesteus 267

Gudiliu[va?] inl^ustris vir) 115

Gulfinus 58

Guudcbebius 64

/Gundisalius 260 {cf.p. 120)

(Gundisalvi(us) 271

Gunimirus 505

Hermenegildus (Ermenegildus 244)

229 244 Hilarinus 308

Hilduarens(is) fem. 92, cf. 231 Homonius 399

Honoratus (Onoratus 169) 169 363 Honorius 49 Horontius 333 Huniric? 190 Hyginus 127 Ia[cobus?] Micael 479 lennadius c. Gennadius [IJe.sabille 324 *Ilduarec[e]ntse 231, cf 92 ndemu(n)dus 385 *Ilgeimoque (si nomen est) 191

Immafrita et Imafrita 396 lohannes (loannes 412, Ihoannes 275, Ihonnis 230 (cf.p. 120)) 29 230 (cf. p. 120) 269 275 412 lohannes Eximius, a?itea Atana[g]il- dus 455

*Isaurius 239 Isidorus 362 *524 Ist— c. St— Ithacius 144 ludantius 180 luliana 53

lulianus 210 *300 372 ''lulius 56 lustinianus 409 lusta 95 124 lustus 147 175 525

Lautariu . . . 190 Leander 362 Leontius 94 201 202 Lestas latro 255 Levanto 523 Leuviua fem. 243 Licinia 46

Litorius 44 (S. p. 19) Locuber 401 (= 172) Lupercus 339 Lupicus 199 Macarius 67 200 424 Macona fem-. 51 M(a)ecianus (?) 421 Mannaria 309 Mauulo 512 Marcella 340 Marcianus 203 437 Maria 30 ( = 341) 117 130 (in acro- nticho)

Marispalla fem. 135

Martinus 223 379^ 463

Marturia 364

Marturius 325 (=18)

Matheus 225

Mauru ... 61

Maxi[mus] 414

Jlecianus v. Maecianus

jMeliosa filia ludanti et 'Cupamaries

186 Merc ... 202 Messor 188 Micael 479 Modefredus 55 *.Mumus (Monnus?) 277 Monis 212 Muc(iauus?) 477 Mufre[dus?] 504 *Munio 515 Munius Monis 212

*Nariates 278 Naustia vir 234 2i;i Nepe . . . 225 [N]'.-/.v.«oc 289 *Nocidius 116 (S.p.bS)

*Xuesa (nomen?) 422

Nunlo cognomento Scemena 256

Octavius 365

*Oferisia 284

Onoratus v. Honoratus

Oppila 123

Optata 74

Optatus 13 *74

Orania 310

0tfri[dus?] 326

Paula cl. f. 68

Paulus 11 *100 (S.p.bi)

P. Bigili . . . 233

(Pelagius 272 *381 531

(Pelaio 47S

Pelmio 388

Petrus 135- 230 (cf.p.120) 241 *472

*475 ! Pimenius v. Poemenius Poemenius (no'.u-/-vio?): Pimenius 80

85 88 89 111 noX^jvtxr,? 315 Porpuria 131

Probus (filius Alexandriae) 84 *Pumonius (nomen?) 423 Qaico i)7 *Qaifa 408 Quinigia v. Cynegia *Quistricia 533 *[Rai]munda 521 Ranulfus 261 Ramon(us) Bor . . . 522 Ramoran(us) Sescudo 491 Rataria 507 Reccaredus 261 *526 Reccisvinthus 120; cf. Reswentus Remismuera fem. 380 *R[e]nardus 521 Reswentus Huuiric? 19(» Reverentius 424 Rexina Cupari (uxor) 114 Risinnius 438 Rodericus 530 Rogata 294 Roraanus 311

Rudesindus 230 ((/./>. 120) 231 261 Ruirega (?) fern. 182 Sabaricus 470 Sabarius 245 Sagenis vir 395 Salla 23:' fSallomon 190 /Salonion 288 Salvatius 464 Salvianella inl.fem. 105 Salutius 102 103 Samsou 219 221 fSamucl *34 (S. p. 19) 214 [Sefmuel] 34 (S. p. 19) l'c!v[5 . . . 346 (=-41) Sanccia Gumlisalvi 271 Sanctus 32 379 Saracinus 226

142

Sarra Ruirega? fon. 182

Satii-io 312

Saturina 403

Saturius 43

Saturninus 33 69 532

Savina 474

Savinus 139

Scemena 2o6

Sefronius 165

Sem . . . 227

Sena[to]r 190

Seniofredus 522

Serenianus 327

Sergis 413

Servanda 14 86 329

Servandus 47

Sescudo vir 491

Severa 7

Severina 410

Severus 3 486

Silvanus 330

Simeon filius de rebbi Sa[muel] (Se-

[muelj) 34 his (.S. p. 19) Simplicius 313 Sindemirus 455 Sinticio cognomento D(e)ido[n]um

paterno 2 Siricia 34' f[Si]senandus 324 (Sisnandus 244 261 Soilus i\ Zoilus Sonnica ((■//■ (nit mul.') 160

Sotus Muc(ianus)? 477

Speciosa 222

(Stefanus 116 (.S.;>. 58) 360

\'E3-£cso!V(JS 178

Storna: Istorna fcm. 82

Suarius 263

*Suavolius 436 *439-

Suerus Alvari[z] 472

Suintliiiiuba 328

Suintila: Yintila 236

Susanna 72

Syagr[iu]s 180

Taumastus c. Thaumastus

Telemacio 174

Teodefredus(Teudefredusl32)132285

Teodemirus 54

Teudefredus c. Teodefredus

T(h)auniastus 9

Theoderaces 110

Theodosius 162

0(ou(5)c uioc 'Eat£'iOt'vrj'j 178

Tiberianus 399

Tiberius: Tyberius 314

Tirsus 481 I Tra(n)quilla 222 ' *Trbtes fem. 98

Tulgas 516

Tuserhedus 386

Tyberius c. Tiberius

Valeria 35

Valuppiana (Val. r[l]piana sicc Val. [V]eriana?) 73

Vasconius 399

Ubitilde 78

Venantia 12

Victorianus 389 390

Victorina 8

Victuria 527

Vigilia fem. 367

Vincentius(Vicentius42) 42 142 207

Vintila c Suintila

*Vit(a)e Didicus Saracini uxor 226

Vitalis 118 *228 (.S. p. 97) 407 529

*Viunincone {cir aut mul.) 514

Vocatus: Bokatus 397

*[V]olus[ianus] 317

Urbana 112

*[Ursi]ciuus 524

*Utilis 427

*VVi . . . 429

Widigelus? 190

Wifredus filius Wifredi 286

Wiliulfus vir inl. 121

Witiza iilius Teodefredi 285

Zeno 23-^

Zerezindo 91

Zerimundo 190

Zoilus (Soilus 448) *368 448

Zouaijioc uiio; rioXuvuou 315

. lia 317

. nus 379

. tius 75 (S. p. 41)

. usus 342

III. IMPERATOKES

d. n. Valeutinianus Aug. ter cous. 399 i Mauricius Aug. 176

Adefonsus princeps (Asturiae) 247 249 252 253 *255 259 465 469 494—499

Adefonsus rex 250 255 257 472 [gloriosus] rex Adef(ons)us 488 Adefonsus (quartus) princeps Ordonii regis filius 259 Alfonsus (rex) 242 Alfo(nsus) 211 Atauagildus rex 390 Chindasuintus rex, in enperio eius 24 domni [Chindasviudus et Reces-

viud]us reges 397 gloriosis[simi] domini n(ost)ri [Chinda]svindus et Reccisvi[n- dus rejges 175 Chintila r&x 392 [Did]acus (Froilae frater) 509 gl(oriosus) d(omi)nus n(o)s(te)r Egica

401 ( = 172) dom(i)nus noster Ermenigildus rex 76 Ervigius rex Getarum, dux 23" Faffila (rea; Asturiae'/) 384 ( = 149)

IV. REGES. PRINCIPES

Ferdinandus rex (princeps serenissi- mus dominus noster F. r.) 470 excellentissimusFredenandus rex

474 Fredinandus rex 473 Froila (rex) 256 274 509 Froiliuba (/w/is Faffilac u.cor) 384

(=149) dominus Garsea princeps 283 Garsea (rex) 469 G(arsias) Alfo(nsi) 211 Geloyra regina 258

Geloyra regina Ordonii secundi

uxor

iO

Karulus rex 285 286 (S. p. 98) 520

Leutarius rex 523

dom(nu.s) Liuvigildus rex 76

Lodoicus rex 522

Mammet rex Sarracenoru(m) 454

(=292) Mumadonna regina 469 Odo rex 286 520

Ordinius 275 Ordonius princeps 251

Ordonius rex 242 259 267 Ordonius secundus (rex) 250 Pat[er]na re[gin]a coniux (Ranimiri)

483 rex Ramirus Adephonsi filius 250 257 dominus Rarairus re.v, Callaciae 244 Ranimiru(s)princeps glo(rio)su(s) 483 dominus Ranimirus princeps 254 Ranirairusrex(^lsf«r/ff(') 248 265 gl(oriosus) d(omi)nus Reccaredus rex 115

Reccaredus 206

d(omi)nus noster gloriosissimus

Fl(avius) Reccaredus rex 155

Reccesvinthus rex 159; rex Recces-

vinthus regni comes inclytus 143

Reccisvintus regnan(s) c(um)

patr(e) pr(in)ceps 117 - cf. Chindasuintus (175 397)

143

Sanccius rex filius (Garseani) 283 Sancia regina 473 474

Santia regina 47i_> Scemena regina 24il 252 46.')

Sceraena 253 4S2

Scemena (coniux Adefonsi) 259 Silo princeps (AMuriae) 145 Sisebutus rex 400 (=171) gl(oriosus) rex Svintliila 119 Su[in]t[h]il[a]nus rex 161 Tarasia proies Vereraundi regis et Geloviae rcsjjnae 'Ib'^

regina Tyresia 250

Velasquita regina proiis Rauimiri 265

Vereraundus rex 258

d(omi)nus Veremundus princeps

prolis Ordoni 267 dominus Virmundus rex 240 serenissiraus Veremundu(s) rex (Siwborum^ S. p. 65) 135 Vu[lfila] (W[iraara?]) principum

[eg]regius 484 cr. auct. Suppl.) Ur[raca] germana(^c/^bns?' rec/is) 255

Urraca Fredinandi 473

I rraca coniux (Froilae regis) 274

Urraca regiua uxor domini Ra-

nimiri principis 254 Urraca regina uxor Sanccii 283 Or[a]ca 467

rex inclytus Wamba 391

d(omi)nus n(o)s(te)r gloriosus Witti- ricus rex 115

princeps {nescio quia) 108 (S. p. 54)

V. COXSVLES, AERAE ALIAEQVE TEMPORVM DETERMIXATIOXES

A. CONSVLES

a. 387 d. n. Valentiuiano Aug. ter et Eutropio V. c. cons. 399

B. AERA mSPAMCA

*era CCCCXVIIII (419 = 381 p.C.) 331 *[era] CCCCXXVI (42i; = 3SS p.C.)

534

era D *78 322 344 347

era Dlll (?«m DCII) (503=465p.C.)

306 era Dllll (504 = 466 p.C.) *98 113 era DV[IIII] (509 = 471 p.C.) .394 era DX'^ (510 = 472 p.C.) 310 [era] DXV (515 = 477 p.C.) 104 [era DXX (520=482 p.C.) 343 era [d(omi)ni] DXX (.520=482 p.C.) I 42

*era DX[X]II (522 = 484 p.C.) 1.36 era (er. 135) DXXIII (523=485 p.C.)

46 131 135 era DXXVII (527=489 p.C.) 47 312 era DXXXII (532 = 494 p.C.) 309 era DXMI (.542=504 p.C.) 92 (era d(orai)ni DXLVIII (54S = 510

p.C.) 25 laeraDXXXXVIII(54s = 510p.C.)44

era DI 311 318

era DLI (.551=513 p.C.) 13 era DLII (552=514 p.C.) 337 era DLIII (5.53 = 515 p.C.) 52 53 era DLIIII (554=516 p.C.) 56 era DL quiuq(u)e (555 = 517 p.C.)332 /era DLVI (556 = 518 p.C.) 316 .341 lera DL sexsis (556 = 518 p.C.) 35 era DLVIII (558 = 520 p.C.) 67 era DLVIIII (559 = 521 p.C.) 72 era DLX (560=522 p.C.) 51 aera DLX trisis (.563 = 525 p.C.) 304 era DLXV (565 = 527 p.C.) 367 era DLXVII (567 = .529 p.C.) 26 aera DLXVIII (568=.530 p.C.) 45 fera DLXX (570=532 p.C.) 17 365 lera BLXX'" (570=532 p.C.) 340 era DLXXII (572=534 p.C.) 77 era DLXXV (575=537 p.C.) 313 era DLXXVIIII (579=541 p.C.) 327

era DLXXXI (581=543p.C.)*79 93 era DLXXXII (582=544p.C.) 11 60

68 303 era DLXXXIII (583=545 p.C.) 84 era DLXXXIIII (584 = 546 p.C.) 305 aera DLXXXVII (587=549p.C.) 34'^ era DLXXX VIII (588 = 550 p.C.) 398

(=165) era DLXXXXIIII (594 = 5.56 p. C)

357 (=50) era DC (600=562 p.C.) 58 66 71

395

era DC 70 121 369

era DCIIII (604=566 p.C.) 83 307

308 314 era sisccens quattus (604=566 p.C.)

22 era DCIIIII (605 = 567 p.C.)' 28 aera DCX (610=572 p.C.) 3.54 era DCXIIII (614=576 p.C.) 94 er(a) DCXV (615 = 577 p.C.) 115

(S.p.bS) eraDCXVI(6l6=578p.C.)33 48 91 ia era DCXVII (617 = 579 p.C.) 396 [era *DC] XVIIII (619 = 581 p.C.)

37 era DCXXII (622=584 p.C.) 3 era DCXXIII (62d = bSbp.C.) 43 era DCXXIIII (624=586 p.C.) 14 era DCXXIIID (624 = 586 p.C.)329 era DCXX*V (625 = 5s7 p.C.) 155 era DCXXVI (626=.588 p.C.) 21 er(a) DCXXXI (631 = 593 p.C.) 12 era DCXXXII (632 = 594 p.C.) 32 68

115 342 era DCXXXIII (633 = 595 p.C.) 525 era DCXXXVIIII (639 = 601 p. C.)

338''i^ era DCXL (640=602 p.C.) 362

*[era D]CL 102

era DCLlI(652-=614p.C.)400(=171) era DCLIIII (654=616 p.C.) 19 era DC quinquagi(e)s VI (65() = 618

p.C.) .380 era DCLVII (657 = 619 p.C.) 69 era DCLX (660 = 622 p.C.) 9* 363 era *DCLXII (662 = 624 p.C.) 138 era DCLXV (665 = 627 p.C.) 29 119

era DCLXVIII (668 = 630 p. C.) 85

100 (S. p. 54) 142 358 er(a) DCLXX (670=632 p.C.) 2 era DCLXXI (671 = 633 p.C.) 362 ern DCLXXVIIII (679=641 p.C.) 65

333 rera DCLXXX (680=642 p.C.) 80 |era sescentensima et octacensima l (680=(;42p.C.) 123 era DCLXXXI (681=643 p.C.) 120 era DCLXXXII (682=644 p.C.) 111 era DCLXXXIII (683 = 645 p.C.) 82

*362 era DCLXXX[IIII] (684=646 p. C.)

397 era DCLXXXVII (687=649 p.C.) 86 era DCLXXXXV (695=657 p.C.) 89 sexcentum degens era non.igesima

nona (699=661 p.C.) 143 (.S.;;.

68) era DCC (700=662 p.C.) 31 54 88

101 era DCC ... 99 era DCCI (701 = 663 p.C.) 23» (c/.».

120) 124 era DCCIII (703 = 665p.C.)325(= 18)

328 era DCCXVI (716 = 678 p.C.) 533 era DCCXX (720 = (j82 p.C.) 1 era DCC^XX» currente (720=682

p.C.) 378 [era DCC]XXVIIII (729 = 691 p.C.)

401 ( = 172) era DCC cu[m] XXXI (731 = 693p.C.)

158 era DCCXLIIII (744=706 p.C.) 302 [era] DCCLXVII (7(57=729 p. C.)

299 currente era septingentesima septa-

gesimaquintaque(775=737p.C.)

384 (=149) *[era DCCC] (8(H) = 7(32 p.C.) 128 in era DCCCXVI (816 = 778 p.C.)247 era DCCCLX... (860=822 p.C.) 507 era DCCCLXXXVD (8S6 = 848 p. C.)

483 era DCCCLXXXVIII (888=850 p.C.)

248

144

fera DCCCC (900=862 p.C.) 250 in era DCCCC>(?) (900=.%2 p.C.) l 509

era DCCCC . . . 388 era DCCCIIII (904=866 p C.) 251 sub era DCCCCVII (907 = 869 p.C.)

284 fera DCCCC» duodecima (912 = 874 J p.C.) 465

Ym era DCCCC^duodecima (912 = 874 l p.C.) 252

rera DCCCCXIII (913=875 p. C.) 246 in era DCCCCXIII^ (913=875 p.C.) l 253

era DCCCCXIIII (914=876 p.C.) 266 discurrente era DCCCCXVl (916 =

878 p.C.) 249 era DCCCCXXVIII (928=890 p.C.)

219 236 in ei'a DCCCCXXXI (931 = 893p.C.)

277 isub era DCCCCXXX prima (931 = l 893 p.C.) 261 era DCCCCXXXII (932=894 p. C.)

242 era DCCCCXXXIII (933=895 p. C.)

245 era DCCCCXXXVIII (938 = 900 p.C.)

285 era DCCCCXXXVIIII (939 = 901p.C.)

280 era DCCCCXIJ II' (943 = 905 p. C.)505 era DCCCCXL'VLII» (947 = 909p.C.?)

256 eraDCCCCL (950=p.C.912) 234 237 era DCCCCLI (951= p.C. 913) 469 sub er(a) DCCCCLII (952= p C.914)

286 era DCCCCL[V] (955=p.C.917) 520 era DCCCCLVl'' (956 = 918 p.C.) 238 sub ern novies centena decie.s quina teruaetquaterna (957=91 9 p.C.) 245 (S. p. 97) era discurrente novies centena oclava et quinquagena (95>< = 92( ) p.C.) 243 era DCCCCLVIII (958=920 p. C.)

243

in era DCCCCLX (960=922 p.C.) 274

sub era nobies centum sexagies et

uno (961=923 p.C.) 220

nungentesima sex decie.s vel tria

sub era (963 = 925 p.C.) 455

era DCCCCLXIII (963=925 p.C.)

221 239 in era DCCCCLXIIII (964 = 926 p.C.)

254 (S. p. 97) rera DCCCCLXV (965=927p.C.) 486 |novies centesima quiutaqrue) sexa- l gesima'iera (965 = 927 p.C.) 222 e(ra) DCCCC*LXVI (966=928 p.C.)

279 era DCCCCLXVII (967=929 p. C.) 250 257

era DCCCCLXVIIIP (969=931 p.C.)

272 eraDCCCCLXIX (969 = 931p.C.) 460 [era nobies centesinia] sexages[ima

nona] (969 = 931 p.C.) 223 er(a) DCCCCLXX<X)VI1 (977 = 939

p.C.)

^99.

era DCCCCLXXXI (981 = 943 p.C.)

229 in era DCCCCLXXXVIIII^ (989 = 951

p.C.) 490 495 era novies centena novies dena (VI90

= 9.52 p.C.) 275 era DCCCCLXXXXVD (996 = 958

p.C.) 231 lin era nungentesimy sext;i et dena[s] [ nobies (996 = 958 p.C.) 214 (e(ra) m(iliesima"0 (1000 = 962 p.C)

511 *531 iera T (1000 = 962 p.C.) 224

lera T 227

lera millesima . . . 225 288

in era [TJ III (1003 = 965 p.C.) 147

(S. p. 68) in er(:i) TIII' (1003 = 905 p.C.) 272 era (millcsima) IIII (1004 = 960 p.C.)

241 (era) millesima quarta (1004 = 966

p.C.) 222 sub era MVI (1006 = 968 p.C.) 283 in era MVII" (1007=909 p.C.) 496 era [T]X (1010 = 972 p.C.) 148 (S.p.

68) era MX (1010 = 972 p.C.) 492 era DXDXXI (1011 =973 p.C.) 278 cra M e(t) XIII (1013=975p.C.) 282 rin era MXIIII (1014=970 p.C.) 493 er(a) XIIII post millesimani (1014 ( = 970 p.C.) 523 era MXVIII (1018 = 980 p.C.) 244 era TXVIIII (1019 = 981 p.C.) 461 era millonaXX (1020 = 982 p.C.) 404 in era centies decem bisque decies

(1020 = 982 p.C.) 215 fin er(a) MXXIIir' (1024 = 980 p.C.)

270 era XXIIII post millesimam (1024

=980 p.C.) 210 in era XXIIII» p(o)s(t) m(illesimam)

(1024=986 p.C.) 240 ("era TXXV (1025 = 987 p.C.) 228 era T" vicesira(a) V" ( 1 025 = 987 p.C.) 1 226 era XXXI'' post m(i)l(e)s(i)ma(m)

(1031=993 p.C.) 267 era mil(esima) TXXXVl (1036 = 998

p.C.) 475

aeraemillesimo in ettricesiniobisqua-

ter addito (1038= p.C. lOOO) 213

in era centies decem et (quattu)or

decies (1040= p.C. 1002) 216

((/. ad 7ir. 291 et S. p. 97)

quadrageni in milleni tempor[is era]

(1040=p.C.10t)2) 450 ( = 291)

era mil(esi)ma XLIV (1044 = p.C.

1006) .500 era MLVI» (10.56= p.C. 1018) 269 era MLXXII (1072 = 1034 p C.) 212 eram(i)l(e.sim)a LXXVI (10(0 = 1038

p. C.) 472 era MLXXVII (1077 = 1039 p.C.) 258 era LX.XVIII super millesima (1078

= 1040p.C.) 470 eraMLXXXIII(1083 = 1045p.C.)516 era bis quader dena supersunt bis

ternis (10«6? = p.€.1048) 276 era *(mil)les(ima) LXXXVIIII (1089

= 1051 p.C) 458 lera (nullesima) LXXXVIIII (1089 l =1051 p.C.) 268 era M-O'! (1101= p.C. 1063) 474 era ^"("111 (1 103 = p.C. 106.5) 474 era TCXVI (11 16 = p.C. 1074) 510 era *(mille.sima) CXXI (1121= p.C.

1083) 488

era ... III 479

era X (pro MX?) 148

era •■••DCXXI 489

era (£'f>(a) 315) 27 02 134

150 315 320 *342 364

C. INDICTIONES

{vS(tx-!(uyo:) 5 289 (-S. ;;. 56)

*i(ndictio) V(=quinta) 101 (,S. p.

54) ind(ictione) VIII 17() indect[ione] . . . 394

tVO£[xTlWVr,:J . . . .346 ( = 41)

D. ANNI DOMINI

ab incarnatione d(omi)ni anni DCCCC

(sic scrib.) 285 anni do(mi)ni DCCCCXIIII 286 [anno d(omi)ni] DCCCCXVII 520 d(omi)ni an(n)ol)C('CCXXXVIIII 522 d(orai)n(i) DCCCCLXXVI 523

E. ANXI IMPERATORVM ET REOV.M

ann(o) VIII Aug^u.sti) (Mauricii)

(p.C. 589/90) 170 a. 4«i p. c. regnante serenissimoVere-

mundu rex 135 a.snop.c. auo Atanagildi septimo

regis 390 a. 57J p. c. annofelicitersecundoregni

domini nostri Ermenigildi

regis 70 a. i" p. 0. an(no) . . d(orai)ni n(o)s-

(tr)i gl(oriosi) Wittirici

regis 115 a.iS7p.c. anno feliciter prirao regni

d(omi)ni nostri gloriosis-

simi Fl(avii) Reccaredi

regis 155

145

a. S94 p. c. an(uo) VIII gl(oriosi) d(o-

mi)ni Receareiii reg(is) 115 a.6i4p.':. [au(no)] feliciter II Sise-

buti regis 400 (=171) a. 627 p. c. an(n)o VII g](oriosi) regis

Svintliile 119 a.esop.c. secundo Reccisvinti re-

gnan(tis) c(um) patr(o)

pr(in)cipis anno 117 a.esip.c. [anno tertio decjimo et

tertio regno domnorum

[Ciiindasvindi et Reces-

\'ind]i regum 397 a. 6s2p.c. an[no u]ndeeimo et ([u[ar-

to re]gno gloriosis[simo-

ru]m dominor(um) n(ost)-

ror(um) [Cliinda]svindi et

Reccisvi[ndi re]gum 175

(S.;;. 74/5) a.66ip.c. tertio post decimum anno

regni conios inclytus (Rec-

cesvintlius) 143 a. 063 p. c. tempore potentis Getarum

Ervigii regis 23" (/*. li'0) a.6»i,,.r. quarto regno gl(oriosissi-

mi) d(omi)ni n(o)s(tr)i

Egicani 401 ( = 172) a. 8S2jS8n p. c. reguaute Maramet regera

Sarracenoru(ra) 454

(=292) a 862 p. c. ? re(g)n[an]ti do(mino) Fro-

ila cum [fra]tri [Did]aco

509 a. «7« p. c. anno regni n(o)s(tr)i (i. e.

Ade/onsi regis) XII 249 u.mop.c. anno II regnante Karulo

rege 285 a.»i2p.c. anno XX [regnante] l\.-i-

rulo [post 0]doni regi 520 a. 913 p c. Garsea sceptra regni per-

agens Mumadonna cum

regina 469 o."ji4p.c. ani XIIII reg(nante) Ka-

rulo rege post Odoni 286

{S.p.m) a.922p.c. regnante Froiia mm Ur-

raca coniuge 274 a.939p.c. an. III regnante Lodoici

rege 522 a. 9s2p.c. Ordinius peragens sceptra

275 a.976p.c. anno XXII regnante Leu-

tario rege 523 a.ssop.c. regnante domino liamiro

rex Callaciae 244 a. 102S p. c. re[ge] Adefonso 472 a. 1040 p.c. regnante principe serenis- simo domino nostro Fer- dinandus rex et Santia regina 470 {

o. 083 p.c. regnante [gloriosus] rex Adef(ons)us inLegione488

F. ANNI EPISCOPORVM a.ssop.c. anno [pri]mo domini nos-

tri [Steph]ani ep(i)sc(o)pi

(IlOerntani?) 116 (S. p.

58) a.630p.c. anno se[c]undo pontifi-

ca[t]us Pimeni 85 (episc.

A.ndonensiiim^ a.64ip.c. sub Horontio vate 333

(episc. Emerif.) a. 644 p. /: anno sexto decimo domini

Pimeni ep(iscop)i (Asido-

nensium) 111 a.6S2p.c. quinto deci[mo po]ntivi-

catus san[ctissim]i lusti

episco[pi] (Accitani) 175 a.662p.c. anno XXXIII domni Pi-

meni pontificis (Asido-

nensium) 88 ■'• •'"■■ anno III pontifica(t)us sui

(i. e. Acrusmini episcopi

Bigastrensis) 406 "■ inc. anno VII d(n)m(in)i Tlieo-

deracis ep(i)sc(o)pi (A.si-

donensium) 110

G. DIES

kal(endis) lan(uariis) 73

sub die IIII [no]n. Ianuari[as] 36

(S. p. 19) d(ie) nonas Ianua[rias] 62 die IIII idus lanuarias 46 d(ie) III ed(us) lan(uarias) 299 sabbato lanuarias pridic idus 390

sub di(e) XVIII klds. Februar. 110 d(io) XVI kaldas Febru. 68 |*[XI] kal. Febr. 115 Isub d(ie) XI [kal.] Februar. 12 die X kl. Februarias 35 VIII kalend. Februar. 43 illl kal. Feb(r)u(aria)s 66 dies (=die sub?) III kals. Februarias l 56

diae pridiae kal. Februarias 316 d(ie) III nonas Febiuarias 341 d(ie) II nonas [Fe]br. 60 d(ie) VIII idus Febr. 95 sub die VII idus Febru . . . 379 die (d. 302) V id. (ids. 302) Febru.

(Febr. 302) 302 400 (=171) tertiu(m) idus Feb. 410 diae II idus Februarias 330 . . . to idus Febru[arias] 107 die Martis quod fuit id. Feb(ruari)as

533 [die . . . Ianua]rias -lice [Februa]rias

342

XV kalendas Martias 113

sud die XIII I kalondas .Martias 338''"

sub die XIII kal. Martias 51

... X kal. Martias 180

Inseriptiones Ilispaniae Christiaiiae. Supplementum.

sub d(ie) VII kal. Mart. 303

III ka(len)d(a)s Martias 19

die prid[ie kalendas] Mart[ias] 394

d(ie) VI n(onas) Martias 312

li(r,\io:) McfOTiou s 289

d(ie) VII i'd. Martia(s) 117

sub die VI idus Martias 31

V id. M.irt. 142

d(ie) III idus Mart[i]as 11

die (d. 337) II idus Martias (Martii

337) 337 362 . . . idus Martias 83 lidibus Mart(iis) 98 id. Marcias 3.54 Id(ie) i[d]us Mar(tias) 92 [sub d(ie)] . . . Martias 102

d. XVI kal. Apriles 309

sub d. XV kalend. Apriles 358

sub die XIII k. Ap(rile.s) 135

sub d. terteo kal. Apriles 304

kal. April(ibus) 21

die II nonas Apriles 362

nonas Apriles 331

(II idus Aprilos 39.')

(die pridie idus Aprilis 155

d. XIIII kal. Maias 72 fd. XII kl. Maias 131 Idie duodecinio [kal.] Maias 116 XI kal. Maias 2S d. III kal. Mai(as) 17 nn kal. Maias 3S0 cal. (kls. 381) Mais (Mai. 381) 138 y *381 d. non. Jlaias 525 die tert[io id]us Maias 175 pridie idus *Mag(ias) 401 (=172) [di(c) id. Ma(ias vel Ma(rtias)) 301 l[id]ib(u.s) Mai(is) 78

fd.(die 374) XIIII kal. lunias 365 374

llunias decimo quartove calendas 86

die XIII kalendas lunias 314

(sub d. VIII kal(en)das lunias 80 89

\d. octabo kalendas lunias 369

d. septimo kal. lunias 47

sub d. VI kal. lunias 48

d. tertio kalendas lunias 307

II kl. lunias 100

. . .*k(alendas) lun(ias) 104

[sub d.] k(a)l(en)d(as) Iunia[,s] 4

d. III nouas lunias 367

d. (sub d. 88) non. (perscr. 88) lunias

88 308 sub [d.] prid. id. Iun[ias] 121

sub die XVI kal. lul. 398 (=165)

XII kal. lulias 295

die X k[al.] lulias 27

fdie VII II kal(cnda)s lulias 44

l[d. (om. 329)J IX kal. lulias 14 329

d. IIII kal. lulias 340

*[k]al(en)das lulias 107

19

146

d. III ii(ona)s lul. 306

suli die pridie idus lulias 120

. . . Iiilias 70

sub die X kal(en)d(a)s Agustas 29

d. VIII [kl.] Augustas 13

die VII kalendas Agustas 26

III kal. Ag(ustas) (Augustas 58) 58 91

d. nouas Agustas 305

sub d. VI id. Agustas 2

id(ibus) Ag(ustis) 71

. . . [Aujgustas 37

sub die XVI kl. Septembris 379 d. de(cimo) cls. Se(p)t(embres) 101

(S. p. 54) IVIII kl. Septem. 25 IVIII kal. Septem. 313 V kalend. Septembres 362 *k(a)](eu)d(i.^)VII(=Sg^te«Obr(ibu)s

147 die tertio idus Settembres 378 pridie Septemb[r]ium idus 123

diae pridiae nonas Octob(res) 45 sub d(ie) VI id(us) Octubres 123 *. . . [Oct]ubres 134

sub d. XVII kld. Xovenb(res) 54 XI kal. Novembres 3 X kl. Novembris 136 sub [die n]ou(as) Jsove[mbres] 79 *sub die septimo id. Novembres 527 sub die sexto id. Noveubri(s) 396 (sub d(ie) pridie idus Nove(m)bres 65 Isub d(ie) II id(us) Novemb(res) 69

sub die idus Novembres (Novembr. 168) 124 168

d. idus Novemb. 310 sub meuce Novenbres 328

die XIIII kal. Decembrium 188 [sub] die IIIX kal. Decembr. 42 sud die XI kalendas Decembres 82 VIII kl. Decembres 327 sub d(ie) k(a)i(endas) Decem(bres)

111 [die . . .] kal. D[ecembres?] 347 d(ie) kalend(as) Decembres 77 IIII nonas Decemb. 157 die felicis Decem. idibus (=f'eliciter

die id. Decem.) 325 (=18)

i sub d. XVIII kl. lanuarias 9

d. (sub d. 33) XVII kal. lanuarias

33 85 d(ie) XI kalend. lanuarias 332 fd(ie) X kal. lan. 67 [decimo kal. lanuarias 84 d. VIIII kl. lanuarias 357 (=50) sub d. VIII kal. lanuarias 32 die VI kal. lauuarias 93 pr[i]die kal. Ianua[rias] 364

XVII kal. ... 318

d. XV ka(lendas) . . 311

d. VIIII kal 59

d. VII kal 344

[dic illa ka]i(e)nd(as) . . . 320 *di(e) non(as) . . . 317

*X id 18

. .V idus . . . 322

d. (om. 105) III id(us) ... 105 343

die secunda feria 380; die Sabbat

die III feria 474 sanctorum di(e)? 401 (=172) d(ie) ... 115; sub d(ie) ... 99 {co7i-

sulto vacua relicta)

clarissimi : v(ir) c(larissimus) 127 399 v(ir) c(larissimus) comes et praeses

p(rovinciae) ^l(auretauiae)

C(aesariensis) 127 clarissima femena 84 cl(aris)s(ini)a femina 66 68

VI. HONORES PVBLICI

comes 127 286 *[liJon(e)sta [r]em[ina] 321

*h(onesta) [f(eraina)] 317 inl(ustris vir) 115; vir inl(ustris) 121

inl(ustri.s) femina 105 patricius 176

praeses p(rovinciae) M(auretaniae) C(aesariensis) 127 preses 519 proc(urator?) 399 rector (IJispan/ac) 176 scrib(a) 399

dux 108 (S.p. 54) dux f(i)d(elis) 91

VII. HOXORES MILITARES

magister mil(itum) Spaniae, missus ab Aug(usto) contra hostes bar- baros 176

m(iles?) 491

predo (=dua;?) 123

Vni. DEVS ET SANCTI.

A. DEVS

trinitas [iudivisa] 115 (iS. ^). 58)

deus passim

domiuus passim; [e]scelsus dominus

128 (S. p. 58) [al]tissimus 100 *I(e)h(ovah) 34 rex Sabbaoth 530

d(eu)s homines vivificare potens 361 terror dei 361 fedus pateruum 385 llagellum divin[um] M'^ diviui nutus 379° precepta divina 384 (=149)

ECCLESIAE HONORES. RES SANCTAE

DESIGNATIONFS PIORVM.

fautore deo 391 demonstrante deo 142 in deo 194 195

in nomine domini 4 15 49 76 88 116 135 153 155 163 174 175 324 397 401 (=172) 407 in dei nomine 160 527 no(mine) d(o)mini 108 406 in [no]m(in)e d(omi)ni nost[r]i 110 in nomine domini = [Iv] u)V(o[|xa]T7j y.u(rA'ju) 1 86

Christus passim

lesus 21; 'I-/i3[oSc] 346 (=41)

Christus Ie(s)u(s) (I. 156) 126 *15fi d(omi)nus Ilie(s)us Chr(ist)us 31 Ihesu Christo d(omi)no nostro re-

gnante 119 domiuus (=Chnstiis) 392 Christus iu (cruce) pendens honiines

redemit cunctos; gaudemus

Christi morte redempti 125 les(us) Nazarenus rex ludeorum 255

473 cf. 517 ::uu.r]v (= Troiiir^v, piastor honus) 370 re.demptor meus 95 salvator 108 scus salvator passim in recentioribus

u;

Chr(istu)s hic; Aw 4I'.t

in >^ (t 137 436) = m Chri^^to 137

399 436

pium Ibedus Chr(ist)i 379"

pax domini nostri [es(u) Chr(ist)i 302 ol2

premia Chr(i.st)i 412

misteria Christi 142

nomine Chr(ist)i 533; in Chr(ist)i nomine IIG; in nomene Chr(isti) 136; in nomiue d(omi)ni [Ie]su Chr(ist)i 374; in nomine domini nostri Jesu Christi 111 115; in Crhis(ti noraine?) ave vale 414;

in nomine A^fm 3.30 regnum Chr(ist)i 379'' *sal[vati]o (Christi) 450 sacra vestigia Chr(ist)i 389

sp(iritu)s .'!61

s(an)c(tu)s sp(iritu)s domini 142

divini spiritus accensus ignis 379'

R. NOMIXA SANCTORVM

Abraam 4GiJ; A^pcc/ 370

Acisclus sanctus S.j 12G (<S. p. .58)

140 382; domnus Acisclus 374 Adam 183

Adrianus v. Hadrianus (A)emiiianus sanctus prlsr. 383 Afra sc. 'JO Andreas sanctus 175 495; s(an)c(tus)

Andreas ap(o)st(o)lus 471; An-

dreas apostoliis 255 353 Antonius sc. 390 Aron 152

Augurinus .s. 57 85 Babilas ,scus 175 (.S. /). 75) Bartolomeus aposfolus 353; scus Bar-

toiom[eus] 255; sanctiis Bartolo-

meus ap(o)stolus 383 Baul>[iiius] s. 255 Baudilius s. 57 C(a)ecilia sancta 382 [C]aritas (?) s. 126 (S. p. 58) Christoforus (Cristoforus 382) sanctus

175 OS. /-. 74) 359 382 475 Clemens scus 175 246 Columba (Colomba 108 *133) sancta

108 *133 382 *Concess[a] s. 61 Cosmas scus 90 471 Cucufas beatus 522; Cuc[ufates] s.255 Cyprianus: sanctus martir Sciprianus

108 Damianus scus 90 *255 471 Uaniel {^mu^l 370) 370 466 Dionisius sc. 90 Emilianus c. Aemiiianus Eolalia. Eolalius c. Eulalia, Eulalius Estepiianus v. Stephanus Eva 183 Eugenia martis (in acrostkho) 220

Eulalia (Eolalia 495) sca 57 80 89 175 495; [Eala]lia vir(go) 255; Euialia martir o34; domna Eu- lalia 374; beata Eulaiia mar- [ty]ris Chr(ist)i 519 Eulalius (Eolalius) ciericus confes.sor

33G Eulogius scus 57 85 218 Facundus [s]cus 175 Faustus sciis 12G (8. p. 58) *175

(S.p.U) Felix scus 80 85 89 111 495; [scus]

Felix (ierundensis 175 Ferreo[lus] scus 175 (S. />. 74) Filippus V. Philippus Fructuosus s. 57 85 Germanus .v. 88 110 255 *Gervas[ius] .v. 175 (S. p. 74) Hadrianns (Adrianus 471) 243 471 lacob: Zaco(b) 152 lacobus sanctus 246 272'"'» lacobus s. f[r(ater)] d(omi)ni 284 lacobus scus apostolus 2.52 465 488; lacobus apostolus, uterque eim nominis 255 ; scus lacobus ap(o)st(o)lus frater sci. loiiannis 471; lacobus Aifei (filius) apo- ■ifolu.s 353 lanuarius .«. 126 (-S. />. 58) 175 (.S'.^).

74) Incratiu(s) 152 lob: Zo(l)) 1.52 lohaiines s. confessor 217 (cf.p. 120) loannos *Iorcei (■■^.?) 272 loannes s. ap(osto)lus 284; s. lo- h(ann)is apostolus ev(an)g(e)- li(st)a260(c/:7). 120); scus lo- hannes (lohanes 255 272; lo- anes 2.55) 25,5'"'* "272 471; lo- iiannes virgo perennis 361 lohannes (loannes 80 89; loanes 88) liabtista (Bba 530) 80 88 89 115 530; sanctus loiiaunes (lohannis 495; loannes 140) Baptista (Bab. 269; Bb. 474; Bpa 495; Bpta 246) 140 246 2G9 474 495; praecursor do- niini martyr baptista loannes 1J3

*Iosef (Chri.tti pater) 255 Ios[ephus] (lacobi fil.) 183 Isac 466; Ef3« 370 Isaya 530

Isidorus scus aep(iscop)us 474 Istephanus v. Stephanus ludas traditor336; ludas Iscariota403 lulia s. 57 lulianus scus 85 111 175 (.S.p. 74)

471 ; domnus lulianus 374 lusta s. 80 88 89 175 (S. p. 74) lustus scus 85 175'"' 255; sanctus

lustus martir 1 Laurentius domiuis 374 *Leo s(an)c(tu)s et inlustris herus 128 Leuc[adia] sea 175

Lilliolus s. Accitanus poiitifex 115

Longinus (centurio) 255

Lucas ev(an)g(el)i(st)a 260(f/./».120) Luce *163

Lucretia ■s. 57 (S. p. 41)

Marcusev(an)g(e)ii(st)a260(<;T'./).120)

Maria sancta 100 240 "^46 255 259 263 357 (=50) 376 381 470 471 472 475 495 519; scta Maria in catolico 155; sca Maria in sorbaces 160: domna Maria 374; [beata] Maria. gio(rio)sa sca Maria 483; M(aria) v(irgo) 482; [Maria] semp[er virgo] 516; s. Maria v(ir)g(o) 260 (cf.p. 120); virgo virginu(m) mater 333; Maria [ni]ater (Christi) 255; d(e)i mater 361 ; geuetrix d(o- rai)ni 240; deipara virgo 273

sancta Marina 382; sancta Marina virgo 140

Martiali.s s. 126 (S. p. 58) 175

Martinus sauctus 85 275; .sanctus Martinus episcopus 140 3^3 495; domnus Jlartinus 374; d[ivus M(artinus)?] 494; Martinus s., confessor 379"; patronus Gallo- ciae B^^"

Mateus scus 246; Mateus aposfoltts 255 353; Matiicus ev(an)g(e)- li(st)a 260 (c/. p. 120)

Maurus b(enedi)ctus 349 (=15*)

Maxima s. 57

Maximus s. 255

Micael scus 472; Michael arciiangelus 255469470; d(omi)uus s(anct)us Migael ar(ciiaugelus) 276 (S. p. 98)

Mi . . . t .s\ 255

Muses 152

Na . . . s. 255

Natalia sancta 243

Nazarius s. 57

Nigrinus s. episc. IGG

Pastor 85 255

Paula sca 175

Paulinus scus 420 Paulus sanctus 152 255 263 379' 390 471 521; domnus Paulus 374; scs. Paulus apostolus IGG- aposto[lus] d(e)i scus Pa[uiu.sJ 146

[Paulus conf(ossor) 57

Taulus Accitanus s. (pontifex) 115

Pelagius ,scus 495

Pctrus sanctus 152 245 255'"'' 284 392 471 521; domnus Petrus 374; sanctus Petrus apostolus 140 46(; .531; aposto[ius] d(e'i s(an)c(t)us Petrus 146; doraini amore discipulis cunctis prae- latus 392

Philip(p)us (Fiiipus 255; Filippus 353) apostolu.s 255'-"' 353; scs Filippus apostolus 466 19*

148

P[ri]raitivus s. 175

Protas[ius] s. 175

Quiricus 6. (= K'j[iioty.6c) 85

[R]o[g]atus «. 175 (S. p. 74)

Romanus scus 85 495; scus Roma-

nus martyr 192; sanctus Ro-

niauus monachus 140 Rutina s. 80 88 S9 110 175 (.S.p.74) Saba sc. 90

Sabastianus v. Sebastiauus Snturninus scus 57 88 175"'; scus

Saturninus ep(i)s(cop)us 269 Sciprianus v. Cyprianus Sebastianus (Sabastianus 90

scus 57 90 221 Sefronius *. episc(opus) 16G Servandus s. 88 110 |Simou Ciiananeus apost. 353 \Sinion s. 255 Steplianus (Esteplianus *57

Stefanus 57 85 *146

s>-:)

1)

'175; '255) sanctus *57''" 85 *146 (S.p.68) 162 *175 242 255; domnus Iste- fanus 374; d(omi)nus s(an)c(tu)s Stefenus 63; s. Stefanus primus martyr 115; sanctus Stephanus levita et prothomartyr 283; sauctus Stefauus levita 383 [Sulp]icius s. 255

Thadeus s. 255; T[addeus] apost. 353 Thomas apost. 353; sanctus Tomas apostoliis 466 471; sanctus To- mas 90 255''"; scusTomas martyr 192 Tirsus s. 57 495 Valerius sanctiis 245 Verissimus s. 57

Vinceutius s. 111 263 406; domnus Vincentius 374; sc. Vincentius fr(ater) Saviue Chr(is)tetisque ipsius 474; sanc. Vincentius marter 157; s. Viucentius mar- tyr Valentinus 115; Viucentius gloriosus martir Chr(ist)i 409 *Vita[lis] scus 411 Xustus (Xi/stus papa s.) 152 [Z]acceus (= Zacchaetis) 152 Zacob V. lacob Zob V. lob

Zoylus s. 85 12G (S. p. 58) . . .nus .$. 110

domni tres (= Faustus, lanuarius, Mavtialis martyres Corduh.) 374 sancti fratres 362 tres fratres sancti, retinet quos Cordoba passos 363 [sancti septe]m dormientes in E[f]e- [sum] 175 OS. p. 74)

C. HONORES ET OFFICIA ECCLESIAE

abba (a. *531; ab. *16; abb. 142 390; abbas 230 (cf. p. 120) 385 460

475) 16 49 142 146 1(;2 219 221 230 {rf. p. 120) 238 244 266 275 385 390 401 (=172) 460 469 470 472 476 510 531 onor (abbati.s) 146 antistes (antis. 169; antestis 165 223) 80 89 133 169 223 363 379^ 398 (=16.5) 409; antistites 146 (.S. p. 133) fclericus (cls. 479) 299 336 479 (clerus 519 fdiaconus (dcnus 454; diacunus 120) I *4 120 4.54 ( = 292) 525 5ra'/.ov[o;] [iU 346 ( = 41) Idiaconii onor 174 episcopus (episcupus 109; aeps 135"; aepus 474; epscopus 279; epscops 100; epscs 269; epsus 269; *epcus 281 (,S.2j.98); epus 111 231 267 493 495; epscpus 110 ]16 475;eps75 184 260 40G 407 (=181) 472 530; episcop. 244; episc. 166'"'' 1G)7) 75 100 109 110 111 116 135-' 140 166 167 175 184 205 210 213 227 230 {cf.p. 120) 231 234 244 260 267 269'" 279 *281 (S. ^). 98) 362''« 383 405 406 407 ( = 181) 437 4G9 470 472 474 475 488 *493 495 530 ep(iscop)us cum suo clero 519 episcopi 243 episcopi quatuor 245 ep(is)c(o)pi (septem) 261 episcopatus 400 (=171) episcopium 223 l[e]ctor 314 {S. p. 133) levita 283 383

(minister misteri(or)um Chri. {ahha) \ 142 (S. p. 68) Iministri 361 fmonacus (monaclnis 140 522) 93

100 (S.p. 54) 140 215 522 mouaci 389 390 mouacos gu[bernans] 409 monacis prelatus 385 monacis prefuisti 412 monachorum numerus 469 monastica uorma 239 Imonastica vita 223

fpastor 389

-Ipastor electus propriusque Galliae [ (Sc. Martinus) 379" rpoutifex (pontif. 223; pontfx 115) 23» 65 88 115'- 216 223 245 pontifex s(an)c(tu)s vel sacer ponti- fes (i. e. in sacro ordine) 413 caelebs pontifex sacer[dos] 409 pontificatus ([po]ntiv— 175) 85 175

242 40() honor (pontificatus) 65 culmen pontilicale 234

pr(a)edicans in populis 409 praelatus: (abba>) monacis prelatus

385 p(rae)p(os)itus 529

presbyter (praesbiter 69; presbiter i89 272 461; presb. 305 311 *313; prb. *169 302; prbr. 312 383; prsb. 214.531; prsbt. 158 269 *397; prsbit. 3; prs. 490; pbr. 190 233) 3 69 158 *169 189 190 214 233 245 269 272 *278 302 305 311 312 313 383 397 461 490 531

p(res)b(yte)r dei 190

in Chr(ist)inomine pr(es)b(y)t(e)rl 16

pr(esbyter) sa(nctissiraus)? 174

presbiterium 312; pr(e)s(bite)ri onor 174

priraus homo (abb(as)) 390

princeps cantorum 304

fsacerdos 23» *62 142 234 400 ( = 71)

[caelebs pontifex sacer[dos] 409

Isacerdotes 167 276 490

seniores probi (monacins) prefecti 390

servi sanc. Vincenti marteris 157; cf. [se]rvus 322

/vates 142 333 384 412 ex ordine priorum vatum (=episc.)

\ 362

virgines 333 virgines sacrae 86 virgines institueus 409

D. DESIGNATIONES SANCTORVM ET PIORVM

aucilla Chr(ist)i 527 apostolus V. supra Andreas, Bartho- lomeus, lacobus, lohannes, (lu- das), Matthaeus, Paulus, Petrus, Philippus, Simou Chananeus, Thaddaeus, Thomas apostolicus honor 392 bissenus senatus ?>1^^ discipuli (Christi) 392 archangelus v. supra Michael .baptidiatus 103; cf. purgatus un[da

l]abacri 12 Ibaptista c. supra lohannes beatus 522; beata 519; beatissimus

49 184 b(enedi)ctus 349 ( = 15*) confessor 57 217 (c/. p. 120) 336

379" d(e)o vota 135; deo vota perennis 362 devota 51

dicata deo virgo 86 dorainus dicuntur sancti et episcopi

passim evangclista v. supra lohannes, Lucas, Marcus, Matthacus

149

faraula Cliristi (Christi famula 1-4 H-_'9 333) 14 31 45 46 66 68 y8 1-24 303 309 328 329 333

famula dei (famola 294) 17 22 26 28 30 (=341) 35 51 52 53 72 78 79 82 92 95 131 294

310 316 338''" 340 *343 366 367 394

famuius Cliristi (Chr. famulus 47) 3 47 93 9!J 120 122 180 378

famulus dei 2 9 11 13 19 22 25 27 29 32 33 42 43 44 48 54 56 58 59 60 61 64 67 69 77 81 94 113 118 (S.p.bS) 121 138 147 174 301 304 307 308

311 313 314 327 332 337 342 *345 *347 *356 365 369 379 395 525 532

[fam]uli Chr(ist)i vir ct mul. 324

faraulus 379' 384

iidelis (fd. 91; iid. 7) 7 91 339

iidelis Cliristi 117 182; creatura fi- delis 333

■*[fid]eiis d(omi)iiu 342

fide promta 384 (=149); trames lidei, via fidei 379" gloriosa, gloriosus c. ■mpra Maria, Vincentius

martyr, martyres (marter 157; marlurl24; raartis 220; martir 1 18 80 85 88 89 90 108 110 111 142 334 409) 1 18 80 85 88 89 90 108 110 111 115 124 {S.p. 58) 126 142 143 157 192 220 334 409 519

martiriuin passi (clavibus transfixi) 192

martyr priraus (Stephanus) 115

prothomarfyr (Stephanus) 283

famuli iii sorte regui futuri rocanfur martijrcs 361 patronus Galleciae i: supra Martinus

penitens 29 33

praecursor domini i". supra lohannes

puel(la) Chr(ist)i 306 sanctus, sancta, sancti passi^n sa(nctissimus?) prsb. 174; san[ctissi-

m]us episcopus 175 sancti domini 391 s(an)c(tu)s et iulustris herus 128 sanctorum nomine 1 conuumerandus sanctis 409 (sanctorum) praeseutia hic fulget

391 cohoperantib(us) s(an)c(t)is 115

traditor r. supra ludas

v(euerabilis) f(rater) 212

virgo V. supra Eulalia, lohannes, Maria, Marina

virgo Chr(ist)i 21

[Chr(ist)]i v[irgo]? *101

E. RES SANCTAE

cantica cum summis civibus praecinat

393; laudes et cantica Chr(ist)i

361 caro, cruor pius, limfaque et crisma

sacrura 361 cliori sacri 361 coinraunio s(an)c(ta) 336 crisma sacrum 361 cruor d(omi)ni 175; cruor pius 361 crux 362; *s(anct)a crux 360; crux

veneranda hominura redeniptio

125; [de] eruce d(orai)ni 175;

[de ligno s](an)c(t)e crucis 175

(S.p.U); alma crux 384_(=149) cultum (Martini) institui ritumque

sacrorum 379'' dogmasanctorum362;celestedo[g]ma

361; evangelicum dogma bisseni

senatus 379^ lesta 409

libri (sanctorum) 362

lirafa 361

mane (=manna) 156

munei-a s(an)c(t)a vasis sacris lata

361 panis d(omi)ni 175 poenitentia (peniteutia 54 117) 33

43 54 117 reliquiae sanctorum 57 80 85 88 89

110 374 382 383 411 ritus sacrorum 379" sepulcrum [d(omini)] 175 signa { = miracula) 379''; c/. mirificus

vates 412 signaculum alme crucis ^•'^^(^l^S) signo (crucis) sive froute(m) sive

pectora signare 10 (S. p. 3) s[indon?] s(anc)t(a) 175 stilus: sacer Pauli stilus 379" tropheum crucis 384 (=149) vasa sacra 361 [v]cstis d(ei) 175

Ercbi imperium 10 seba ultricis [geh]enne 385 fornaces (ijehennae) 386 inimicus (=diaholus) 334 tiranus antiquus (=cliabolus) 10

novissimus dies 95

caeleste regnum 142 (S. p. 68)

celestis aula 86

arx celestis et aula 130

paradisus Sina. (=Sion) 125 (.S'.;;.58)

paradisi ianua 533; porta [paradisi?]

34 Eden rcgio 386 *sed(es) sacr(a) 87 (S. p. 42) coelum (caelum) 125 cacli incolac: cives summi 393 locis (dei) s(an)c(t)is incola 386

Accitanus pontifex 115''"

Aeliana v. Eliana

Africa: Afvica. si(/num 71; nationem

Afram 372 Aio oppiduini 76 (S. p. 42) Alanus 379» Alhi vel Albite: presbiter civitatis

Albitane 189 Alcmaiinus 379" Anagaruni 242 Arabes 242

Asanum cocnobium 390 Assyrius murex 379" Astigitana eclesia 223 Astoricensis episcopus 245 161

IX. GEOGRAPHICA

Augusta Felix v. Emei-ita

Augusta Gemella r. Tucci

Avila urbs 474

Baccei v. Vaccaei

Baeterra v. Biterra

B(a)etica provincia 242

Barchinona civitas 519

Beatia v. Vivatia

Bigastrens(is) ecclesia 406

Biterrae episcopus (=BaeterraeGall.

Narb.) 227 Burgundio 379" Caesaraugmta [Ce]s(a)r(a)coste po-

puli 108 (S. p. 54) Cesaraugustanensis episcopus 261

I Caesariensis v. Mauretania Calla(e)cia 244; Gallecia 379" Carthaqo noca civ[it]ati[s e(pisco)]pus

404; urbs 176 catolicuin locus Tolcti 155 Cellenovensis episcopus 230 (cf. p.

120) Chananeus 353 Chia vina 379" Complutcnsc coenobium 245 Conimbriensis sedes 234; episcopus

261 Corduva 275; Cordoba 363

Corduvensis patria 469 Dacus 379"

150

*Datus 379»

*[Diauensis] civitas 412

Dumiensis episcopus 245 261

Edeu regio 386

E[f]e[sus] 175 (S. p. 74)

Eliana (vicus Aelianae?) 456 (=291)

Emeriia: urbs Augusta Felix no-

ba(n)te studio ducis et poutificis

23» {S. p. 19) Falerna vina 379* Felix V. Emerita Francus 379^ *387 Gallecia v. Callaecia Gallia 379': Galliae cellae 390 Gauzou castellum 249 Gazetia vina 379* Gemelia v. Tucci Germauia frigens 379» Gerunda 192

Gerundensis 175 Getae 23^'; traens ]inea(m) Getarum 2 Hispalis urbs 474; cibitas Ispalensis

76 Hispaniae rector 176; magister mi-

l(itum) Spaniae 176 lanisium (locus?) 360 Iberia 390

Iriensis episcopus 261 Ism[ail]ites 183

Ispalensis cibitas v. Hispalis

Lamecensis episcopus 26l

Legio (urbs) 488; urbs Legionis 242

Lione(n)sis 475

Legionensis episcopus 245 Lucensis episcopus 261 Lusitania provincia 242 MoLxpitu-Tj; (pro .M7.f>/'.(oT/p, a Marcia

civitate'?) 289 p(rovincia) M(auretauia) C(aesarien-

sis) 127 M^rtilis: sacrosancta aeclisia Mer-

tilliana 304 Nara 379» Nativola locus (projjc Iliberrim) 115

Obolconenge suburbium 376 Ostrogotus 379' Ovetum 259

Oveteusis (Ovetensa 269 488) sedes 249 256 269 488 Pannonia: Pannouiis geuitus 379»

Pauuonius 379» Rugus 379»

Salmaticensis episcopus 245 Sarapteuus palmes 379» Sarmata 379» Sarraceni 454 (=292) Saxo 379' Sclavus 379»

Sinciila (— Singilia) terra Arabu(m)

242 Sion 264 508; paradisus Sina.(~Sion)

125 (S.p.bS) Spania v. Hispauia castrum saucti Stepliani 242 Suevus 379» Talavera 242 Tarraco 412; urbs 413 Tipasa: ordo Tipaseusium 127

patronatus 127 Toietum: urbs 391 ; urbs et plebs 391;

cf. 155 Toringus 379» Tucci: civitas Augusta Gemella Tuc-

citana 108 (<S. p. 54) urbs 108; civitas 108 populus 108; *populi Ge[m]el[li]

108 (S. p. 54) Vaccaei: Baccei 123 Valentia urbs 474; snca eclesia Va-

leutin[a] 184; Valeutinus 115 Valles fundus 376 Vascoues 123 Vicaria 242

Visaeum (Lusit.): V(i)s(aeensis?) 529 Vivatia: Beatia opp. 455 i Zamora 242

A. CIVITAS. TERRITORIVM

castellum v. Gauzon castrum v. c. sancti Stephani civitas V. Albi Barchiuona Di-

anensis Carthago nova

Hispalis Tucci fuudus V. Valles insola maris 409 locus V. Nativola provincia v. Baetica Lusitania

^lauretania

X. MVXICIPALIA

suburbium c Obolcouenge

terra v. Siucilla

urbs V. Avila Carthago nova Emerita Hispalis Legio Tarraco Toletum Tucci Valentia

B. ORDO. POPVLVS ordo i-. Tipasa fgentes populique 371 |gens sua (Wisigoti) 391 unmanes variaeque geutes 379»

(hostis (sc. Vandali) 361

Ibarbari hostes 176

plebs V. Toletum

(populus i'. Caesaraugusta Tucci

Ipopuli 409 412

lconventus p(o)puli 255

Igentes populique 371

C. HONORES MVNICIPALES patronatus v. Tipasa

XI. COLLEGIA

Eusebiorum coUegium? 435

XII. OFFICIA PKIVATA

medicus 526

officiua: ex officiua illius 350 399; ex off. illius 202; ex of. illius 201

operarii vernoli 115 sofista 379» vernoli v. operarii

151

XIII. CARMINA

Numcri. quibus B littem anteponitur, redeunt ad anthologiam Latinam, quam collegit Buecheler (Lips. 1895/7)

hic requiescit in tumulo 390

hic Speciosa coiidita 222

hic Teudefi-edi condita 132 (S.p. 59)

auctor huius operis 232

carceres et dira loannes ferrea vincla

217 Christus Jesus est niihi verum mane

perenne 156 clari tecta antestis Martini q(u)oq(ue)

membra 223 conclusit vita termiuura 216 conmuni [sede resnaj beata tenes

65 (5. p. 41) /i 1392 [cubat nunc campjis Ciprianus 456 deget hic liumatum 231 deseritur funera Dauiel oirida 213 dum simul dulcem 12 {S.p.3) 5 718 ecce dom(u)s d(omi)ni 240 eu quem cernis cavea saxa 239 258 erexit fautore deo 391 esse decet claram vitam 230 [ejscelsura dominum me . . 128 (S.p.

58) B 725 et vita brevi (ex carmine desumpt.')

21 (S.p.S) B 717 flecte genu,en signumlO^S./j.^^-S^^O fundavit s(au)c(tu)m hoc Chr(ist)i 363 funditur hic sanguis 230 ((;/'. p. 120) haec cava saxa Oppilani continet

membra 123 (S.p. 58) B 721 h(a)ec d(omi)ni porta 521 haec tenet orna tu[u]m venerand(um)

corpus 142 (S. p. 68) B 720 hic colligit tumulus 250 257 hic locus antiquitus 275 469 [hic] recubat eximius Samuel 214 hic recubat Lepidus 218

£223

hi(n)c sursum rapta 86 (S. p. 42) hoc nepos loco tenetur 455 (h)uius namque tumulo procumbit

funere corpus 86 (^S./j.42) B 722 hunc denique edificium 1 inclusi tenerum praetioso marmore

corpus 144 B 1397 in hoc ioco reconditus 215 intima qui penetras cunctorum ar-

viter verax 385 isla vorax fossa 129 B 798 larga tua pietas 261 lux mihi Siricia 34° Martinus hu[c lapid]e tectus 463 membra fulgent hic urna 130 B 1622 morte opus Iiocce s[ilet] 452 [mundo fe]lic[em peragens] 355 nam cladis iniurias 404 non timet ostiles 65 nunc te rogo sancte 218 occulit abbatis magni 460 omuibus exemplum 242 oinnis conventus p(o)puii 255 Ordonius ille princeps 251 panditur introitus, sacrata limina

Cr[isto] 371 parva dicata deo 86 petra Petri cineres 241 pius praeclarus doctor 409 porta per hanc celi 530

praecursor domiui martyr 143B;:i.322 principum [eg]regius 484 qui in hac auia dei ingreditur 244 qui cuncta in pace egit 480 quis quantusve fuit 219 quisq(ue) legis titulum 124 B 723 quisquis ab occasu properas 389 quisquis hunc tabulae 158 B 724 [Reccare]dus medicus 526 respicis angustam 49 (S.p.il) B 789 resurgit ex preceptis 384 (=149) s(an)c(t)is onor summus 55 (S.p. 41)

B 854 Sefronius tegetur tomolo 165 B 1393 sic semper Hispania 176 i? 299 sit iusa cuntoru(m) pro illo oracio

pia 235 sit tibi Chr(is)te iaus 273 solberat antiquas moles 23" (cf.p. 120:

S.p.19) B900 sp(iritu)s hic homines 361 te Io(h)annem Tarraco 412 te moderante regor, deus 386 B 727 templum hoc domine 393 terrenum corpus 13* (<icnuina, cf.

S.p. 137) B591 victrix [ot turbas carnis] post ire

sopitas 220 vos sancti domini 391

fragmenta carminum incerta 496 508

acroslicha 128 (S./).58) 130 213 385 (cum telestichoj 456

XIV. LITTERAE SIXGVLARES. COMPEXDIA SCRIPTVRAE

lineas mperscnptas et. neaus litterarum plerosciue omisi

ABBi^- = abbatis 142 AG- = A(u)gustas 91 AN- et ANN- = anno, annorum, annos

passim APOSTOR = apostolorum 146

BCTi = benedicti 349 (=15*)

c = crux? 360

c = cura 117

c- = currente? 338

CHRi- = Christi 527

|CAL- = calendis 138

lcLS- = calendas 101 (.S. p. 54)

CLSA = clarissima 66 68; cj. v- c-

coNF- = confessor 57

^ = dei 366; d- 78

Di = dei passim; scr. ai 61; d 32 142 146

DO = deo 2 135 142

DM = deum 389

DS = deus 361

perscripta passim

A = die 115 117 D- vel B- = die passim; 5 123 DE = die 101 (S. p. 54) b = die 110 Dis = diebus 71 73 PRiD = pridie 121 DE = decirao? 101 (S.p.M) Idecm = deciinum 143 (S. p. 68)

dms = dominus 100 DMi = domini 110 DN = domini 302 311

DNE = domine 31

DNi = domini passim DNo = domino 119 342 Do = domini 108 406 DONi = domini 307

fE = era 100 Ier. = era 2 12 32 11 303

E- = est 100

135 302

EPi = episcopi 111

Eps- (aps 135") = episcopus 75 l^^'* 184 406 407 (=181)

EPSCPi = episcopi 110 116

EPisc. = episcopus 166 167 (Epscops = episcopus 100 F- = fecit? 74 'fal- = famulus 301

FAM- = famulus 78 93

FAML- = famulus 308

FAMVL- = famulus 19 342 369

[f]|VL- = faimila 310

fmLs- = famulus 147

[fJms. = famulus 118 (S. p. 58) fd- = fidelis 91

FEB- = Februarias 410

FEBR- = Februarias 60 95 115 302

FEBRv- = Febiuarias 68 400 ( = 171)

FEBvs. = Februarias 66

FEBAS- = Februarias 533 *Fi. = fide 97 (S. p. 54) FiD. = fidelis 17

152

jFL- = Flavius 127 155

1FLA-= Flavius 102

"^FLAV- = Flavius 433

GL- = gloriosus 115'" 401 (=172)

H- = hic 74

*H- [f-] = honesta femina? 317

*i. = indictionis? 101 (S. jj. 54)

lAN- = lanuarias 67 73 299

iD = id est *80 85 (S.p.42) 90 166

iD = idus, idibuspass/w

iB- = idus 343

[id]ib- = idibus 78

6D- = edus 299

iHs- = lesus 302 312

:hv- = lesu 115 126

\-Q. = Jesus 418

Hsv- = Jesu 111

INA. = [VOIZTUOW? 289

iNL = inlustris 105 n5 121 124

isPA = (Il)ispalensis 76

ivN- = lunias 104

ivL- = luiias 306 398 (=165)

K- = y.ai 177

K- = kalendas 104

KA- = kalendas 311

KADS- = kalendas 19

KAL- = kalendas passim

KALDAS- = kalendas 68 80 89

KALDS- = kalendas 29

KALEND- = kaiendas 43 77 332 358 362

[ka]lnd- = kalendas 320

KALs- = kaiendas 44 56

KL- = kalendas 9 25 35 100 111 131 327 357 379

KLD- = kalendas 4 54

KLDS- = kalendas 110 147

KY- = •/.•jrAVJ 186

M- = urjvo; 289

M- = menses 308 337

ME- = mensibus 400 ( = 171)

MEN- = meuses 364

MENs- = menses 314 342 JMA- = Maias vel Martias 301 Imai. = Maias, Maiis 17 78 138 172 MA- = mater 7 (mar- = Martias 92 Imart- = iMartias, Martiis 98 303 m-b- = memoriae bonae? 302 *mes- = manens? 117 (S. p. 58) MiN- = minus 303; cf. ?• vi-

N- = nonas 312

NON- = nonas 79 308 317 525

NS- = nonas 306

N- = nostri 302

Ni = nostri 312

NO- = nostri 108 (S. p. 54)

Nsi- = nostri 111 115 116 401

(=172)

i*N- = numero 98

\nvm- = uumero 57

(NE- = nomine 15 135

NM6- = nominc 401 Ino- = nomine 406 OFF- = offert 360 !?• = pace 142 343 *PA- = pace 356 Ipc- = pace 299 p- = pro 533 (PA- = puella 323 \p\£- = puella 306

PL- M- = plus miiius 72 95 294 367

PL- MiN- = plus niinus 60

PL- MiNv- = plus minus 9

p.M- = plus minus 316 p.M-c- = provinciaMauretaDiaCaesari-

ensis 127 POKFC- = pontifice 115 bi.s pos- = postea? 533 PPiTi- = praepositi? 529

PBR- = presbyter 190 bis

*[p]r. = pi-esbyter 174

PRfl. = presbyter 302

pr'b- = presbyter? 169

PRBR- ■-= presbyter 312

PRESB- = presbyter 305 311

PRSB- = presbyter *313 531

PRS-BiT- = presbyter 3

PRSBT- = presbyter 158

PRSBTR- = presbyter 116 *397 fpRBRi- = presbyterii 383 Iprski- = presbyterii 174 PRCEPS = princeps 117 Qi = que 34" 65'" 124 138 412 413 i Qi = qui 94 I^RCS- = recessit 95

REo = recessit 182 398 (=165) l.*RECES- = recessit 97 (-S. p. 54) 'reqi = requiescit 25

REQt- = requiescit 32

REQV- = requievit 327

REQViE- = requiescit 174

REQViT- = requiescit 337

RES- = requiescit 114

.FV-- = requievit 299

fSBRs- = Septembribus 147

IsET- = Se(p)tembres 101 (S. p. 54)

SA- =sanctissimus 174

SANc-=sancti,sancto 157 398(=165)

sc- = sancti 90 quinquies

scA- =sancta 100 115 293 361

scAE- = sanctae 100

scE- = sancte passiiti

sci- = sancti passii/i

scis- = sanctis 55 115 158 386 413

scM- = sauctum 363

sco- = sancto 115 162

scoR- = sanctorum 88 146 158 175

scoRv- = sanctorum 90

scoRVM- = sanctoruin 80 89 111 401

[sc]rm- = sanctorum 85

scs- = sanctus 128 142 412 413

scTE- = sancte 155

se- = sauctae 360

SNCE- = sanctae 184

sciTATE- = sanctitate 390

|scLis- = saeculis 412

lscLo- = saeculo 36 (S./).19) 54 99

sps- = spiritus 65 142 361

s\i/- = sui 406

V- c- = vir clarissimus 127 399

rv = vixit 299

jvi- = vixit 94

~ vix- = vixit passim

vxT- = vixit 9 viv- = vivat 418 vs- = Visaeensis? 529

•xp. = Christi *16 *47 136

xPE. = Christe 31 384

xpi- = ClH'isti passim

xpo- = Christo 359 384 389

xps. Cliristus 419

LITTERAE LINEIS SIGNIFICATAE

m: [cel]sa 355, centu 354. dece 84, eclesia 115; [lio]rologiu 63; ide 65; integril 354; monacu 100 (S. p. 54); nova 333; nove 65 ^sovebres 65; s(an)c(t)oru 90 sodaliu 123; suu 36 (S.p.ld) 3'j-o>,'.T<ov 40; virginii 333

n: Alexadria 84; ano 119; Gerudesis 175

s: anno 12)

t: pontificaus 406; requievi 358

NUMERI

Iiiii = 6 28

x cu?n cauda x jjassim; in i.x? 100

(.S'. p. 54); X rotunda 33 <^ = Lx? 60

ERRORES QVADRATARII NOTA- BILIORES

litterue transpositae Crh(istus) 414:

EFBR. 60; Hisv- 374; luluis 56;

PRBS. 313; prestrepit 123 litterue omissae : ec(l)esia 357 (=50);

t(r)es 310; Septemi)(r)ium 123 Utterae insertae: tretrum (=taetrum)

386 litterae commutatae: eamvlvs 120;

EMS (pro FMs) 118 (S. p. 58);

PML (pi-o fml) 310 haplogruphia: lapis (i)ste 65; patris

(i)ste 361; vi(xi)t 314 dittograpliia: fortuna(tuna) 12; pro-

miss(iss)o 533

INTERPVNCTIO

punctu et hederue passim : 113

Y 31 y 115

V 4

153

: 138 401

/ 123 in pne versuum

V 60

§ 65 m /ine he.cametri

^ et ^ 12

LITTERARVM FORMAE ^'OTABILIOHES

A 105

A 137

A 115

a uncialis 295

R 382 388

A et -ii iuxta usurp. 336

A rf A iuxfa usurp. 381 (=140)

R 358

C 135 324 382 384 (= 149) *402

(=173) C et C. '■«.«•'a usurp. 384 (=149) 6 passim

X(=d) 11 3 (=d) 82

A 51 338 395 396 403

I (=e) 401 (=172)

I 299

6 9 17 146 382

e ei E iiuvta usurp. 384 (=149)

F 190

|< (=f) 121 533''

F (=f) 340 341

S (=g) 190

C. (=g) 60

3 (=g) 354

M (=h) 382

h ct H iuxta usurp. 384 (= 149)

i cum puncto 10 328

1 cum cauda passim

K 120 121

y (=1) 56

^ (=1) 60

X/ (=11) 111

K (=n) 119

H (=n) 324

O (=o) 119 146 19] cet.

q (=q) 138

o. (=q) 328

1 (=q) 33 142 G (=qu) 142

R formis variis 82 119 A (=r cursiva) 304

2 (=s) 84 K (=s) 358 T(=t 119 128 382 U (=v) 65 138

4 100 328 M 65

y 56

Y (=u) 56 c| (=u) 236 71 (=u) 526

U (u 336) et V /w^<« «tswr;?. 55 336

V (=us) 299 VV (=w) 190

X latin. pro x graeca posita in tele-

sticho 385" <p (=y) 115

5 (=z) 190 scriptura uncialis 294

a tf< e: a yiz-o e: consacrata 115"''';

Sabastianus 90

e pro a: lesabille 324; mane

(=raannah) 156; *Se[mue]]

34 (S.p. 19); Stefenus G3

a et au: Agustus 2 26 29 71 91

305; exadi 386

a et o: octageusima 123

ae et e: ae pro e in adverhio: religi-

osae 413 (cf. auct. Suppl.) in

abl. decl. quintae: diae 45 316

330; pridiae 45 316; in voc. decl.

secundae: Aloiosae 2()4

alibi: aeclesia (aeclisia 304) 5 304;

aep(iscopu)s 135"; aera 34-' 44

45 71 72 113 304; praesbiter

69; praetiosus 144; quaeritur

398 (=165)

e pro ae: in gen. dat. sing., nom.jyl.

decl. primae passim; in termi-

natione -aeus etc. : Alfeus,

[Bartholjomeus, Ma[tt]heus 353;

Baccei 123; Bartolomeus 383;

Chananeus 353; tropheum 384

(=149); [Z]acceus 152

aUbi: edificat(a) 109; edificium 1;

Emilianus 383; equam 412;

etas 61 384 (= 149) 400

(=171); eteruus 389; ethera

390; etheriae 165; evum 378

412 413; cede 123; Cecilia

382; celestis, celum 49 86

130 ^^l'"' 389 400 (=171)

(sed recte caelum 125, caeleste

142); Gallecia 379"; he 192;

hec 80 85 89 115 333 334

XV. GKAMMATICA

357 (=50) 362 384 (=149); leva 176; *Meciauus 421; penitens 29 33; penitentia 54 117; pr(a)e- «71 precelsus, pre- eipio, precisus, predicans, pre- ditus, preducens, predulcis, prefecit, prefui, prelatus, pre- sens, prevenio 23' 34 49 123 384 (=149)'"'» 385'--< 389 390'"» 409'" 412"» 413; pre- conium 412; predo 123; pre- mium 412; que 52 53 390; querulus 86; querunt 165; quoequandus 390: seba(=sae- va) 385; seculum 2 12 33 49 384 (=149); sepe 389; tretrum 386

ae et oe: coelum (fuata caelum) 125;

poenitentia 33 43 ai et s: Epenetus 405; -/.ccrocztTs 315 ai et ■/); ai pro r, : MaxpioiT''^^ 289 •/) pro a\: xc(Ta[/i]x7] 346 (=41) b in fne om.: Zo(b), Zaco(b) 152 b et p: h pro p: abtus 336; babtista 80 88 89 115; lebra336 p pro b recte: optulit 127 b et \: b pro v: in terminatione perfecti bit pro vit: 22'"' 23^ (S. p. 19) 142 (,S'. p. 68) 148 385 389 390 398 (=165) 409'"' alibi: Baccei 123; bivitlG; Bo- katus 397; brebe 132; captibi 413; cibitate 76; deboret 386; fabillas 385; [I]abacrum 12; uobus, nobare 23" (-S'. p. 19)''»

Inscriptiones Hispaniae Christiauae. Supplementum.

409; obes 389; octabo 369

redibibus, seba 385; solberat^S'

(p. 120; S.p. 19); sublebamine

533; vibere 169 ypn-ob: arviter 385 386; devitum

12; (h)avebitis 375; redivit 403;

Savinus 139; vis 409 c om. inter n et i: cuntis 12; sautus

382 c et 3.: c pro g: aucmentare 354;

[Ce]s(a)r(a)costa 108 (S./>. 54);

docmate 361 362 g pro cc; eglesia 401 (=172) c et k: Bokatus 397, sed calendae

86 101 (S. p. 54) 138; miki 1.56

(6'. p. 74 mihi) 0 e< q: c pro q: cuater? 142; cue?

142'"'; cuiuos? 142 (S. p. 68);

cuod? 142; recuiescit 186(-S. />.

82) c pro qu: cinqu(e) 22 qu pro c: Quiricus (=Cyri(a)cus?) 85; quoequandus 390 c pro s: mence 328 c p7'o t: gracia 413; Marcias 354

*362; precium 413; tercia *362 d et t: d pro t: ad 385; adque 361;

iloread 55; reliquid 409 t pro d rectc: aput 192; set 142 di pro '/,: baptidiatus 103 e ante s impuram: *Estephanus 57

175; 'EjTstpavo? 178; expectara

(=spectra) 10 tproi]: x(u)pt'e;, (jtoTSpta; 177 ; Lir,v[t]

TpiTs 348

20

lo4

e et i: e pro i: Adulteus 299; an- testis 16-1 ; ba,selica 99 100 *293 406 407 (=181); Iklesarius 99; dulces 46; e[mperio?] 432 (=197), enperio 24; felex 331, Filex 295; femena 84; genetor 76; liecce (=hicce) 195; in- colometate 5; iiidect[ione] 394, ivSE^y.Tuovor] 346; lemiua 336; nomenel36; uoxseal2; meserum 165; Salvianella 105; soledos 396; terteo 304 7] p>'0 t: stjxrjv 186 i pro e: antestis 165; Aurilius 2( ; eclisia (aeclisia 304) 304 360; Elina (=Helena?) 431 ; Ermini- gildi 76; Filex 295; intellige 375; puirl82; simis527; vixit (=vexit) 142 (S. p. 68) e pro oe: cenobium 86 413: ceptum 1; cetus 86 158; fedus 385; obedi ... 169 Qpyo oe = y: Alepius 136 (S. jJ. 67); Ceprianus 109; marter 157; Mertilliana 304^^ ei et i: e'. pro i: Ei3oc'/. 370; Gito? 315 ei j)ro ie: reqeivi(t) 35 i pro £i: xaTd/.its 315 eo pro eu: Eolalius 336 f ?jro pli: Alfeus 353; Cefalius77; Christoforus 175 (.S. p. 74) 359 382 (Cr-); Elefantus 399; Filippus 255 353 466; limfa 361 409; sofista 319^: Sefronius 165 166; Stefauus (Istofanus 374; Stefenus 63) 63 85 115 360 374 383 i et v: V pro f: [po]ntivicatus 175 g inserta: Mag(ias) = iVam.s? 401

(=172) g pro s: Obolconenge= Obukoncnse

376 g et z: z pro g: septuaziuta 22 h omissa: initio abere 158 336 375 389 403, abitus 123; abi- tare 386; Elina (=Helena?)431; eres 409; Ermengon . . . 138; Ermingildi 76; ic, ec. oc. uius, os, anc 1 86 147 174 175 384 (=149)"'- 401 (=172) 406; Ispa(lensis) 76; ouor, Onoratus 55 146 169 174 361 381; ostiles 65 i7iter voailes: loannes (loanes 88) 80 88 89 140 143 412: traens 2; traite 361 l^ost c: *Caonius 167; corus 401 (=i72); crisma 361; Cristus 124; Cristoforus 382; Euticius 189; Iscariota 403; mici (miki 156) 156 (S. /). 74) 386; macina 384 (=149): monacus 93 100 (S. p. 54) 385 390

409 412: Siuticio 2; Tele- raacio 174; [Z]acceus 152 jwst p: Porpuria 131 j)ostt. aetereus 142; Bartolomeus 383; catolicus 155; Taumastus 9; Teodemirus 54: Tirsus 57; Tomas 90 192; Toringus 379^ h adiecta: initio haraen 533; hiis, hos 142 361; hordinem 384 intcr mcales: colioperautib(us) 115 post c: Chananeus 353 post p: tropheum 384 (h)i om.: Spania 176 i ante s impuram: ispe 362; ispiri- tus 2; Istorna 82; Istefauus 374 i pro u: *[m]onim[entum?] 153 i

i et y: i pro y: IJionisius 90; Eu- tic(h)ius 189; limfa 361 409; i martir (martis 220) 1 18 80 85 j 88 89 90 108 110 111 142 220 334 409; martirium 192; misterium 142 (.S. ;). 68); pres- biter (praesbiter 69) 3 69 189 272; presbiterum 174 312; Sa- tirio 312; Sciprianus 108; Sin- tic(h)io 2; Siricia 34"; tiranus 10; Tirsus 57 481 495 y pro i : iuclvtus 143 {acd iuchta 132); fyberius 314; Zoylus 85 126 \ et 7,: z pro i ante vocalem Zo(b),

Zaco(b) 152 m in iine omissa (cf. m linea sir/ni- ficuta in nid. XV) 'Appaa 370; aede 100; Aione 76; anima 142 (S. p. 68); carpere 12; dece 84; dorau 123; du 65; fronte 10; ista 531; linea 2; Marispalla 135; onore 146; parte 403; que '389; sacra 142 (.S./). 68); septe 157; tertiu 410; tua 142 (S.j). 68); vita 12; vota 135_ m pro n in fine: amem? 3;)0 n omissa (cf. n linea sign. in ind. X V) hi(n)c 86 (S. p. 42); noba(n)te 23" (S.p. 19); polle(n)s 413; Vi(u)centius 42 n recte inseHa coniunx 330; vctuste in numeris: deciens 12; octiens 412; octagensima, sescentensima 123 (o pro o: ot(o; 178; passim in titulo

186 oe rf i: i pro oe: Piraenius (pro

lloiu/jvio,-) 80 85 88 89 111 ot et u: u pro oi: T'j().r,v 370 ou j)ro (o: Zo'jsi|)o; 315 0 et u: 0 pro u: [Ce]s(a)r(a)costa 108 (,S.p. 54); Colombe 108 *133; cora 403; Cordoba 363; famola 294; incolometate 5; in- sola 409; lemorum 10; Obol- conenge 376; Orania 3lO; orna 142 (S. p. 68); sobitus 398

(=165); tomolus 165; Toringus 379"; vernolus 115 u pro o: diacunus 120; episcupus 109; Furtuna 338; herus 128; Muses 152; Octubres 123 *134; octuginta390; subu[les] 431; *suporans 34; Victuria 527 ) om/.ssa inter m et t: comtura 3^4 (=149); coiitemserat 361; per- emtum 123: promtus 361 384 (=149); sumsit 361; temtaverit 403 p assimiluta: Setterabres 378; cj.

Set(tembres) 101 (.S. p. 54) r et s: s pro r: martis {pro martyr)

220 3 omissa: in fine: anno(s) 6.); Cle- menti(s) 175; couditori(s) 99; e(s) sanu(s)? 422; famulu(s) 304; Felici(s) 80 85 89 175;^ lu- cratiu(s) 152; loanni(s) 80 88 89; Martia(s) 117; minu(s) 9 120; Novenbri(s) 396; Pas- tori(s) 175;^_plu(s) 394; Vere- mundu(s) 135 j)ost x: Exuperantius 48 inter voc: Ie(s)u 31 s adiecta: Sciprianus 108; substoUens

379" s pro z: Soilus 448 t in fine om. (cf. t linea sicjnificuta in ind. XV): quievi(t) 54; reqeivi(t) 35; viva(t) 417; vixi(t) 180 u j)ost q om.: Qaico 97; Qaifa 408; cpittus 22"; qe 86; quiuqe 332; reqeivi(t) 35; reqiebit 22 u et y: u pro y: Cupari *martur 124 (S. p. 58); turia 364; Porpuria 131: turius 43; Xustus 152 V jwo u: Siseuandys 324; - gr(i)ys 180 &: cs pro x: vicsit 396 gs j)ro x: iudigsium 108 s pro x: ausilium 108; es 208 (,S. p. 90); [e]scelsus 128 (.S. p. 58); estas 385; Felis 148 sc pro x: escimius 389 xs pro x: noxsea 12; sexsa[giuta] 158; sexsis 35; vixsit 11 82 306 .

X pro s in finc: ab(ba)tix 142 (.S. p. 68); lucui>lex 413: mox (raos?) 142 c/. expectara 10

acsi pro etsl 401 (=172) c(a)elus j)ro caelum: acc. celos 361 cava 7iom. sinj. 123 (.S. j). 58) 130 cluens (coc. antiquius) 123 gaudia nom. sing. 142 gezie (voc. rariti.i) 336

114; Mar-

Sa-

Sya-

lo5

horreus (pro horrenm) 399

huc pro hic: *hu[c] condite suut 110

inclytus (yoc. ant.) v. Unulationes

(ind.XVII) lustros acc. plur. 2 naviter (yoc. ant.) 123 nomina Gothica vide in ind. I, IV

VllIB numero adL-criiium: alioruni numero

sanctorum 140 pignus, pigneris: pignera 384 plus: vixit annos plures vel minus 94 queritur (.«v. quaeritur) passive 398

(=i(;,-.)

queruii = quaerentes SG sed vero 336

superum = super, supra 17G ve pro que: Iberiam (jallia.-^ve cellas replevit 390

aisimilatio omissn :

dr: adremearo 3S5

dt: adtoliunt 412

vx: 3'jv/.'jpEpv7j3'.; 40

nb: inbuit 385; Novenbres 54 328 396; iV/p . . 346 (=41)

nl: inlecebrae 385; inligatorium 34: iulustris 105 115 121 124 128

nm: conmcndavit 2; conmunis 65; iumaculata 527

np: coupleo 2 333 533; enperio 24; senper 375 insolito loco adliibita

as pro ads: astans 86

dd pro bd: sud die 82 338

mm jiro gm: simma 379"

ss pro sc; sussitabit 95 casus

nom. pro yen. depositio Pauli fa-

mulus 1 1 ; ob honorem sct. Petr[i]

apostolus 531; Venantia nomen

ges(s)i 12; sepulcra sunt sanc-

torum Nigrinius. Sefronius 166 dat. pro acc. ingredi ianu(a)e 533 nom. pro ahl. regnante Veremun-

du(s) rex 135 dut. pro ahl. huic rudi tumulo ia-

ceus 2 acc. pro nom. datum est soledos

tot 396; ecclesiam consacrata

est 115; templum hunc 135 acc. pro daf. viduas solamen (erat)

413 acc. pro ahl. annos L et uno 11;

nationem Afram 372; cf. in abl. pro qen. anno quarto regno

175 401 coniugationes

-et r>ro -it in decl. fertia: credetur

165; recesset 136 {S. p. 67);

requie.scet *10l 312; tegetur

165; vivet 95; cf. fuet 137;

lugit 123 (6'.;;. 58)

fero: offeret = o/;V/-< 146 159—163 perfecta: incubuere 390; mutasti

142; mortuus fu[i]t 137; reno-

vasti 34"

consonantes geminae pro simplicibus II: Mertilliana 304; Sallomon 190 nn: iudignnus 401 (=172) consonantes simplices pro geminis pro cc: acipit 125; eclesia (aeclesia, aeclisia, eciisia) 5 107 115'"' 124 155 169 175 184 304 336 357 (=50) 360 pro 11: pelem 95 pro mm: comiuuetis 208 (S.p.90); comunem 12; cousumatum 1; Emanuel 206; Imafrita 396 pro nn: anus 56 108 119 174 327 364 390 527 533; loanes 88; niane (=mannah) 156; tir- anus 10 jjro ss: gesi 12 pro tt: quatuor 1 17 constructio

illa bene memoria 186 q[u]em sepelivit eam 533 regendi monacos 390 •/a-7. auvEcJiv: domus cum habita-

toribus florescant 334 oxijmoron in via fidei patet invia tellus 379* declinationes

decl. 1: gen. -es: *Cupamaries 186

acc. pl. -es: insidies (.S. p. 3) decl. 2 gen. -e: Petre 531

gen. plur. -um: meserum 165;

misterium 142 {S.p. 68) acc. plur. -us: an(n)us 327 ahl. plur. -iis: filiis 434; -es:

sorbaces 160 voces in -ium et -ius: gen. -i passim, -ii: diaconii 174; Ervigii 23»; Ithacii 144; Vin- centii 406: voc -i: Macari 424 voces in -a qen. -ani: Egicani 401 (=172); Ellecani 261; Oppilani 123 decl. 3: gen. pl. -um pro ium: dolentum 165 acc. pl. -is pro -es: Aprilis 155; Novembris 136 396; Septembris 379 ahl. -e pro -i: altare 363 383; nobile 86; Obolconenge 376 hcferocliticu annibus 139 arcos ^S"; binos porticos arcos

176 curso 158 genus

hic est era 86 huuc edificium 1 135

fjl,r,v[t] TptTS 348

hunc templum

qui: Saturina qui vixit 403 *Quistricia q[u]em 533 die Martis quod fuit id. Feb. 533 vietrica

syllaha correpta antecedente littera

elisa: in regionem piam vexit

142; blandus focundus pius

385; ruptum pendebat opus23=' numeri

LXXX^^ = octogintas 56 quatuordeni uno sunervixit annos

117 sexcentum degens nonagesima nona

]43(S.;a68) sisccens quattus 22 trisis 304 praepositiones

a communionem s(an)c(ta)m 336 cum operarios vernolos 115; cum

pignera nata 384 (=149) era de tempore mortis 86 in: in locum Xativola 115; in kal. Maias requiescit 380; dormi- entes in E[f]e[sum] 175 {S.p. 74); in os tumulos requie(s- cit)'", in onorem mansit 174; in medium disiungit ille illos 362; in hunc tumulum re- quiescit 99; in aunibus viginti duos 139; aeternam in sede 144; recondit[ae] in fundum 3<6; in procinctum belli ne- catur 123 per s(ae)clis 412 post funere 86 sub mence Novenbres 328 vocales omissae

inter consonantes duas a om. 0toa(5); 178 e oni [h]on(e)sta? 321 i om. douinus, domna passim.\

reg(i)s 115; vix(i)t 122 0 ow.ann(o)s 99; ap(o)stoli 383;

n(o)mine 153 u om. 'c(u)m 117; d(u)Icera 12; fam(u)l(u)s 32; h(u)uc 117; id(u)s 302 in terminatione ib(u)s 123'*"' u om. •/.(u)pi|-/j]c 177 alibi K[3a(a)/. 370; Chana(a)neus 353, cli(e)ntes 123 (.S./.).58); Fla(v)inus 146; Mart(i)as 11; obi(i)t 91 138; quinquagi(e)s 380; reliqu(i)ao 192; requ(i)- ebit 22; saecla 363: sed(e)as 420; sept(u)agesima 384; Sergi(u)s 413; su(u)s 76 533; Syagr(i)ys 180 vocules insertae

a: expcctara {=spectra) 10 e: dextera 385 20*

156

acclamationes et se>ife?ifiae Christiatiae alTectum Chr(ist)i excitat Germania

amem (amem 350: hamen 96 533) 49 75 96 108 171 186 334 350 380 400 (=171) 533

anathema sit 336

benedicere : continue lector do[mi- num benedicas] 128 (S./;.58); I(e)h(ovah?) sit nomen [domi- ni benedictum quod?] vivi- f(i)cat ct mor[tem] ... 34 GS'.;)._19)_

carne devicta in sobria (=sobrie- tatem) 130 (S. p. 59)

Christe memor esto 385

Chr(ist)e tuis muneribus pro hoc sit Ulis gratia plena 384 (=149)

[Chris]tus I(esus?) [e]st mihi ve- rum mane (=mannah) pe- renne 156

credo quod redemptor meus vivet et in novissimo die de terra sussitabit pelem meam et iu carne videbo domiuum 95

deo credat . . 169

(deo) moderaute regor 386

dign am sortem habeat in aethera 393

domino red[duntur] quos impia iura teuebant 362

feliciter 76 155 171 354

Felis sum 148

felix illc 432 (=197) in tegula

[fe]lix, amem, felix utere 350

fidelibus votis comtum perspicue clareat templum 384 (=149)

[fune]re perfunctum s(an)c(ti)s [com]meudo tueudum, [ut cu]m flamma vorax ve[n]iet comburere terras, ce[ti]bus s(an)c(t)orum merito sociatus resurgam 158

hanc domum iuris tui placata pos- side 334

ingrede cum pace porta[m para- disi?] 34

in secula saeculorum 49

manet in deo gloria 372

mansura(urbs) per saecula longa 23*

u£[;).v]r,[3]o . . 178

mitis esto ei (Christus) 385

omnia peccata diraitte illi 31

ora 176 (.S. /.). 75); ora pro me 319

paude salutis opem 392

patebunt liminum adita creature fideli 333

plebem solito servate favore 391

post huius vite decursum preveniat misericordia larga 384 (=149)

p(ro) tuo promisso et sublebamine mereamur ingredi paradisi ianue 533

XVI. NOTABILIA VARIA

(acclaniationcs)

quisq(ue) legis tituhim lacrimas

eHiinde Ireq(uentes) 124 reor, malum merui, sed tu bonus

arviter aufer 386 s(an)c(ti)s onor summus 55 signum (crucis) per quod vis victa

tirani autiqui atque Erebi con-

cidit imperium 10 sit Chr(ist)o placens hcc aula 384

(=149) _ sit fatenti venia larga 386 sit mihi vita beata 386 [s]it perpetua pax [ingredientibus

et] egredientibus 359 spes in deo 203 sp(iritu)s astra petit, corpus in

ttrna iacet 65 supremus litui crepor concutit or-

bem 385 tibi detur pax a d(e)() 2 victoria et custodia sunt sancte

Colombe 108 (S.p.54) vivas 196 *203b 436; vivas cum

tuis 193; vivas in (Christo)

203 *204: Macari vivas 424 vivas et *floreas et semper sed(e)as

420 viva(t)Chr.417;viv(at)Ies(us)4l8; vivit 199 ut cognoscens inimicus confusus

abscedat 334 ut domus hec cum habitatoribus

te propitiante florescant 334 utere felix 399 vultus (dci) que(m) cupiebat amor

389 zesaes, zesaes meta tes cyrias su 39

aedijicia et siinilia

abacus splendens 379* adita liminum 333 aede(s) 100

aedes trium saneforum 363 (a)edificium sacratum illorumsanc-

toruin 1 altarium 57 altar 383 altaria lylur. 384 aram in medio altare sacrans 363 ara 100 363 arca 389

arcus constructi et. in uudis fundati 23" bini porticus arcus 176 atria d(omi)ni 333

atria claro culraiuc sublata 379" aula 379'

aula (sub tropheo crucis sacrata) 384 (=149) basilica (baselica 99 100 407) 80 85 89 99 100 111 407 (=181)

(aedi/icia)

sca *[b]a[s]elica 293 basilica (Petri et Pauli) 374 baselica sci Vinceutii 406

camera curva convexaq(ue) 176

cava saxa (saxea 130) 123 (.S. ».58) 130

c(h)ori duo 401 (=172)

cella (jnonacorum) 390 cella sce ^lariae 376

claustrum 333

c(o)enobium 86 413

cortex nitida 379"

culmina templi labentia 413; cf. 176 379"

domus iuris tui 334

ecciesia (eclesia 107 124 336: ae-

clesia5) 5 107 124 336 404

sacrosancta aeclisia Mertilliana

304 s(a)nc(t)a eclesiaValentin[a] 184 eclcsia Chr(i,sti)? 169 eclisia *s(anct)e c(rucis) 360 ecclesia sc Iohann.[I3apt]iste 115 eclesia sancte Marie 155 357

(=50) eclesia domne Me . . . [c]rucis

175 (S.|9.74) eclesia sci Stefani 115 ecclesia sci Vincentii 115 eglesi(a)e scorum d(e)i 401 (=172)

fossa 129

fulcrum auratum 379"

gavessae multiplices 379^

[ho]rologium 63

horreus 399

liospitium (=--sep.) 49

ianu(a)e porta 333 ianue paradisi 533

introitus (ecclesiae) 371

limina Cr[isto] sacrata 371 lemina eclesie 336 liminum adita 333

locellus (sejnilcri.) 396

(locus pereg[rinus] 7

Uocus (=sep.) 12 31 *141 189 336

macina sacra 384 (=149)

meraoria, tis|^v[Tjo]v (=sep.) 186

moenia eximia 23"

moles antiquae 23"

monumentum (*[m]ouim[entura] 153) (=sep.) *153 336 403

munusculum 162

murex Assyrius 379"

opus (=acdiric.) 1

sepultur(a)e opus 336 opus sacrum 333 opus senio ruptuni 23"

pontis liborum iter 23"

porta 53.'); porta ianu(a)c 3.33 porta [paradisi?] 34

157

(aedificia)

poitae sacrae .35 {S. p. -^l) porta duplex 176 porticus bini arcus destra l(a)e- va([(ue), quibus superum po- nitur camera curva convexa- q(ue) 176 scyphus, cui rutilo metallo tortiiis ansa crustatam latus stringit 379" sedes (=sejK) B61

posside constructam in aeterno munere sedem 143 sepulcrum 29 34 1G6 *1G7 .326 sepulcrum angustum precisa rupe 49 sepultur(a)e opus 336 silex disruptus 409 simnia .379"

tabernacula tria sca 11.3 tabula 138

tabula patronatus 127 teraplum 135 .393; templa 409 templum sacrum 413 templum obtutibus sacrum 384

(=149) Chr(ist)i venerabile templum379" s(an)c(tu)m et venerabile tenip- [lum] Chr(ist)i 3G3 titulus 2.3" 124

titulus tabulae 158 tumulus (tumolus 165) 34" 60 61 86 96 99 165 184 3S9 390 413 533; tumuli 174''^ rudis tumulus 2 hic tumulus illius 49 turrium ardua culmiua 176 vestibulum urbis duplici porta tir-

matum 176 via suspensa per amnem perdiderat

usum 23" urna (orna 142 (S.p.QS)) 65 130 142 (S.j}.&8) anaglypha et ornamenta Adam et Evu 152 Adam et Et:a, inter quos a7iguis; animalia jjaradim ; cameJus ab homine ductus, viri duo baculos gerentes 183 astra 402 (=173) astra et jjalumbae 366 astriim, eandelabrum 186 avis (in anulo) 207 Christus sedens, utrimque ajwstoli

seni stantes 353 columbae, inter quas cdjmt huma-

num 56 draco et fmctus jyini (insigne

aereum) 416 eques cervum jjercuiiens, eques ha- status, viuli tres ab auriga agitati, currus, quatticor' car- penfit, carjtenfum aliud, mulier infanti mummam pracbe?is 377

(anaglypha)

equus (insigne aereum) 417

lohannes ecangelista 361

rosa (in teg.) 450

sacrijieium Abraham, jHistorbonus,

Daniel in lacu leonum 370 sertum inter palumbas 364 pentagramma 1^6 / 24 340 372 ^ 138

g 29

cruj; intra circulum 303

t j)assim; iu t = in (Christo) 137

436 -i-142

-2p- (=ora) 176 (6'.p. 75) t i7iter columhas 317 365 © 82 158 .300 305 311 313 318

321 O©© 407 (=181) f (-p 76) 30 (=.341) 76 82 121

169 303 394 'P+ 3.38

^ (f 441; refrogr. 196) 27 81 182 184 185 195 196 203 416 417 441 451 4.32

N^ + ,306 310

7 415

vp inter columbas 35 338

infer columbas .309

sp, 2>'scis 43

A + co (Q 91 119) 9 21 73 74 86 87 91 119 304 312 419 434 534

A + 0 106

+ A-l-tt>+ 3

AX«) 297; A * "> 23

A-poj 2 14 22 28 33 44 66 67 68 98 99 125 332 333

\— inter columbas 45

A |ui

(Cp^ 1S6 (S.j). S2)

A>^u. (retrogr. 450) 42 71 75 78 127 193 198 203 203 b 312 325 (=18) 326 3.30 355 414 431 432 (=197) 437 4.30 4.33

A(o sujjra chrismata duo 154

AQ iuxta chrisma 151

Ato iuj;ta chrisma intra circulum 60 61 84 304 323

Au) iuata chrisma inter columbas 72 95 180

Auj iH.rtu chrisma intra circulum infer coiumbas 102 103

Au> iu.rta chrisma intra sertum cum jriscihus, columbis, pavo7ii- bus 164

A(o inter columbas 92

anni, menses, dies; aetas defunctomm

vixit men[se]s tot 103

vixit (v., vix., vxt., vixsit; qui vixit (q. vi. 94) 60 94 403) annos (an., ann., anus .327 : anos 174; annis 72 330 367) tot (numero (n. 532) tot 120 *532) jiassim; vixit anno (ano 527) semis (simis 527) 113 527; vixsit annos L et uno 11

vixit annis tot, di(ebu)s tot 71 73; c/. *157

vixit (vix.) annos (ann. ; ani(s) 364) tot, menses (men.; et menses 46; mens(es)qu[e] 314) tot pctssim

vixit (vix. 337; quivixit372) ann. (an. 308; annum 323) tot, m. (mens. 342) tot, d. (dies 372) tot 43 308 323 337 342 372

plus minus (plures vel minus 94; pl. m., min., minu(s) 9 60 72 95 294 3(57; p. m. 316) ad an7iorum7mm.adiectiimj)assim

anuorum (an., anu.) tot (ann. tot m. tot 7) sc. mortuus est 7 136 137 182 188 358

vixisse fertur fere . . 526

sv [J-rjV^i] -piTs 348

cuius etas ... 61

etatis sue XLIII anno 400 (=471)

tof vita peragens feliciter annos 412

annis tot peregi tempora [vite] 158

cursum vite beatum tot ferme iu pace percgit annos 390

tot in jiace quietos per[tuli] annos 12

vixit an[nos] fot cum pace 186

vixit in hoc s(ae)c(u)lo annos tot 54 99

hoc seculo XII conpleverat lustros 2

vix quattuor[decira] conplevit anos 533

vix(it) ann. tot et vita brevi ex- plevit tempora multa 21

necdum tot crescens attigeras annos 34"

tot annis fuit vegetans in corpore mundo 86

decies [u]t ternos ad quater qua- ternos vixit per annos 123

cuater decies cuinos et duos vixerat anuos 142 (S.p.QS)

novem lustris gaudens 65

diei revoluti teraporis annis CCC seculo etate porrecta per hor- dinera sexta 384

vite curso anno(rum) finito 158 (S.p.l\)

tempus cnorme tulit dlos 34"

hic est querulis era de temporo mortis 86

versibus aera subest annos per saecla resignans 363

158

(cmni, menses, (Ncs)

qiie vixit cum raarito annos ^o/I 52;

(jiie vixit ann.^o^ot cum marito

anno uno 53 anni honorum

ep(iscopu)s autem annis \tof fuit]

184 in lionore Cpontificatus) vixit annos

tot nienses tot 65 [vixit in] episcopatu anno I et

me(nsibus) X 400 (=171) undecim quinquenniapresentisvite,

quattuor lustris visque qua-

ternis mensibus antistes mi-

nistrabit 409 vixit lot presentis evi peragens

annos, tria sacer pontifex

pariterq(ue) septena religiosae

vite explevit tempore lustra

413 ministravit in presbiterio ann. tot

312 mansit in onorem diaconii annos

tot pr(e)s(bite)ri tot 174 tot lustris rexit o[p]es deo placitas

389 tot lustris [r]emeantibus equam

libram [tenen.s] 412 tot [per] metas regendi monacos

//// incubuere 390 Aquiio 379' auctorcs

biblici: I. Mos. 28,17 ecce domus

d(omi)ni et porte caeli 240

(S. p. 97) lob 19, 2.5. 26 95 ev. Matth. 24, l-'i tu qui legis iu-

teilige 375 ec.Ma(th.26,l 1 pauperes vobis-

cum abebitis, me autem senper

vobiscum non avebitis 375 ec. lohannis os non cominuetis ex

eo 208 (.S. p. 90) aiicfores bihlici varii 34 (S. }). 19) Claudianm II in Ruf. 627 176

OS'.;;. 75) Euge7iius Toletanus (operu patr.

Tol. I p. 33) 158 i: 5—7 Hieronymus (ep. ad Eustocli. 108,34)

respicis angustam cet. 49 (S.p.

41) inscr. christ. Rom. I nr. 882 i\ 5 12

(S. p.3) MartmlisV 176, 4 non timet ostiies

iam lapis (i)ste minas 65 Ooidius amor. 1116,45 123 (.S.^).

58) Prudendus hamarfigen. 933/58sqq.

386 ' Vergilius Aen. 1608 dum poli ro-

tantur dumq(ue) sol circuit

orbem 176 (S. p. 75); Aen.

II 361 uam cladis iniurias 404 brabium ambire 385

cladis iniurias [experta est macliina]

404 dedicationes

aedificare: edificat^a est] 109; in gloriam trinitatis [indivisae] aediflcata sunt 115 (S.p. 58); tabernacula aedificata sunt cohopeiantibus sanctis cum operarios vernolos 115

ceptum, consumatum (edilicium) 1

conditor liuius baselice 99

consecrare: consecrata e(st) base- lica lOO; consecravit hanc baselicam 407 (=181); con- secrata eclesia iu catolico 155; consacrata est ecclesia 115'''''; cf. 100 374

conplevit atria d(omi)ni virgo sacro opeie 333

constituit tempium 379'

construere: construxit cenobium s(an)c(t)is 413; coros duos ic construxit 401 (=172); (tenip- lum)constructum ll9;iiova(n:) construxit ianue portam 333; noba tempja construens vetus- taque rest[aurans] 409

dedicare: dedicata est (est om.Sb) hec basiiica 80 85 89; dedi- cata est iiec ec(l)esia 357 (=50); dedicavithancaede(m) 100; dedicatio b[asi]lice 111; dedicatio (portae) claustri con- tinet virginum vota 333; cf. 100

dicare: aedcm iure dicavit 363; proprio de iure dicavi 143

erexit urbem 391

facio: //// fecerunt 324; Silo prin- ceps fecit 145; factus cst horreus 399

fundo: fundavit temp[Ium] 363; [fun]davit, dedicavit, conse- crata e(st) 100

iubeo: sic haec iussit 176

oH(ert) 360; offeret 146 159 160 161 162 163; haec munera supplex offert 392

perfectum est templum 135

recondit aram 363

restauravit [ecclesiam] 531; e/.409

sacrare: sacrat[a es]t eclesia 175; sacratesunts(an)c(t)orum d(e)i eglesie 401 (=172); sacrata sunt altaria Christo 384 (=149); sacravit anc baseli- cam 406

saepsit inso]a[ni] miro munimine 409

i.Ue illi (donum dedit) in anulo 206

in onorem illius 381; in onore(m) illorum sanctorum 146

ob honorem illius 531

ob merita iustitiae eius 127

(dedicationes)

pro incolometate 5

voto 2(X)

0-£(> e'j/7p "/21 a(oa[[x]otTo? [a]'jv-

•/.u,^=pvrjas(oc 40 devotus: illum martyreni devotus

moiiens reliquid eredem 409;

devotus amator nominis tui

(/. e. loh. Baptistae) 143 fortuna semper noxsea cuntis tulit

12 impensae: sumptu proprio 115 datum est pro locello ipso in auro

soledos III 396 centu(m) libr(ae) aiiri in fesfam.fibi laudationis luctusque jorntu/ae

actibus patra[v]it quae dictis im-

buit iste 385 [ani]raa casta 130 (S.p. 59); dulces

anima 46 augmine multo monacorum itlas

terras replebit 39') blandus, facundus, pius, modestus

exstitit rector 385 [claro nit]ore natalium gestu (h)a-

bitu(|ue conspicuus 123 cordat[aj f^emina] 367 cunctis. non sol[i] sibi vixit in

[o]rbe 389 dignus apostolico primus lionore

coli 392 escimius meritis 389 esurien[tibu]s repperit alimeutum,

])rofluus in lacrimis depulit'

contagia carnis, cunctis carissi-

mus, exuberanti gracia pol-

le(n)s. parcus in abundantia,

locuplex egentibus 413 exemplo Clir(ist)i que fecit docuit

39(_) felix 331 333

floribus eternis mellificabit apis 389 fulgida origo illius breve refulsit

132 funus opertum fletibus tuis reno-

vasti 'i-i" gerens curam pauperum 412 honorem celebrem gentis suae pro-

tendens 391; cuius de noraine

(Ilonoratus vocatur)^ honor

pollet in aoternum et factis

celebratur in istis 363 hunc cause moserum, hunc querunt

vota dolentum, quos aluit

semper voce, manu, lacrirais

1(1') inclytus 391; inclita (funera) 132;

inclite queni dignis turaula[bit

honoribus] l^^^^ (S. p. 58) indignus prs[btr.] 397; asci in-

dignnus abba 401 (=172) *inius[t]i 170 iiilecebras pepulit et vitam monas-

ticam duxit 385

159

(lattdationes)

lingua potens, pietas presens. oratio iugis 389

liquisti vuiiiera dira 34^

lugit coniux cum jiberis 123 (l<. p. 5S)

lux dej. voratuv 34''

magnus virtute 176

(joc/.cipi^ct y.('j)p!'ct 177

memoria illius iugis lloread .').)

merita Pefri 3'J2: merita numquam aijoieMda per evum preconiis adtoliunt facta per s(ae)clis 412; meritis sanctorum illorum quoequandus in ethera 390; mer[itis vitjam sanc[tam] per- a<j[ens i]n corp[ore] 398

(=ic.-.)

mundam transegit vitam in hoc

seculo 33; *[in mundo cor]-

pore [fe]iic[em] v[itam per-

agens] 3.).5 nitens eloquio mitissimus pollebas

iu corde 412 omnibus iis mox est de flammis

tollere llammas 142 opibus pollens et artuum viribus

cluens iacula vehi precipitur

123 pauperes patrem hunc, tutorem

habuere pupilli, viduas sola-

men, captibis precium 413;

(/■. 38.5 peccator 1.58 pius 163; pia 74; rex pi[issimu]s

24; pientissimus 7; pius

praeclarus doctor alacer fa-

cundus 4i.,9 pietate pi(a)editus arapla 412; iu-

ven(is) pietat(e) inl(ustris) [et

ortu] 124 {S. p. 58) praest(ans?) vir 531 rector doctorq(ue) prefuisti monacis

et populis 412 religionis apex, vite decus, arma

salutis 389 repletus sa[pientia] 34 s(an)c(tu)s vita, lide magnificen-

t[i]us 412 scripsit piura posteris profutura 409 sollers, magnanimus. pius, ingenio

cato 413 spe certi, fide pleui et super omnia

casti 362 talentum celesti dote dilatum 389 tuum nomen tuamq(ue) dulci.ssi-

mam mentem laudabuut pos-

teri 412 tutor fuit viduis, spes et munimea

pupillis 385; rf. 413 vita beata sepe signis Q=miraculis)

lidem dedit 389 lemorum insidiae expectaraque vana 10

mors: in prociuctum belli necatur

123 nominum ratio

signum 7 1 (sive) ; 2 2o6(cognomento)

illud nomeu in seculo ge(s)si 12 parentelae siiniliaque

anus religiosa 130 (S. p. 59)

coniux (coniunx 330) passim

filius passim

iuvenfis) 124 (S. p. 58)

liberi 123 (S. p. ,58)

maritus 52 53

ma(ter) 7

prolium suorum pignera nata 384 (=149)

p(uell)a 323

pu[e]r 182

subu[le] sal[va]cum filis gaudet431

vir (=maritus) 533

virgo 86 112: virgo inmaculata 527; virgo intaminata 364; c/. ind. VIII D

salvo epis[copo] 437:. salvo imperio

432 (=197) sepulcralia

abtus locus: quisquis conspicis hoc sepulture opus. ilUus abtus est locus 336

artus: in hoc loco in pace condidit ;irtus illius 412

cinis est 366

concussio leti 361

corpus illius 405; tenerum corpus 144; terrenum corpus, cae- lestis spiritus 13* (cf. auct. SuppL); venerand(um) corpus 142; crux hec alma gerit sanctorum corpora fratrum 362; haec tenet orna corpus, set caeleste regnum tenet ani- ma(m) tua(m) sacra(m) 142 (S.j).6S); hic reconditum est corpus illius 74; (h)uius tu- mulo procumbit post funere corpus illius 86; hic (iu hunc tumulum 99) requiescit corpus illius 99 138 349; c/. 65

decessit in pace (dn. n. les. Chri. adi. 302) 302 410; in deo de- cedit e vifa 194

defunc ... 27

depositio illius 11 300 325 (=18) 326 *4<J4; depositus, deposita 75 *351; [deposjitus in pace _ 180

[epitaphium ? hic es]t sculptum 368

funus 34^ 86 132

iaceo: hic iacet illa 403; in hoc tumulo iacet ille 60; corpus in urna iacet 65; huic rudi tumulo iacens 2; eviJc! -/.a-ca- •/.iV/](-Ts315)315 346 (=41); [svii^ctoE •/.'>( -«xrTOt 289

(sepulcralia)

iungeris ipsa matris tumulo 34»

membra: hic membra condita qui- escunt 132; hic index membra sacrata repperit 142 (S. />.68); cava saxa illius contiuet mem- bra 123

memoria: hic est memoria, ubi re- cuiescit illa (H Graece) 186 (S. p. 82); ma((er) filio pien- tissimo loco pereg[rino] me- mor[iam f. c.] 7; "bouememo- riae 326; bene memoria 186; bonememorius 325 (= 18); m(emoriae)b(onae?) 302; feli- cis memorie, pie memoriae, saucte memorie 362

migravit ab hoc evo ([sleclo 352) *352 378

mortuus est (fuet 137) 94 137; morte opus hoc cessat porte dura diraque 535; illum rapuit mors inimica populis suis 165 (= 398)

obdormivit in pace lesu, quem di- lexit 21

obiit_(obit 91) 65 86 91 362; obit in pace 150; obiit in p(ace) d(e)i 142

ossa: ista vorax fossa illius conti- net ossa 129

pauset in sepulc[ro] 34

quievit (quiescet 101; hic quievit 188; accepta penitentia quie- vi(t) 54) in pace (in pace dei 329) 14 54 101 188 329; \\\c(om. 158) in Chr(ist)i pace quiesco 158 379°; in hocloco quiescens31; hoc loco quies- cere elegi 12; hoc in sepulcro quiescit [sec]urus 526; hic quiescit in tumulo 413; tumu- 1-itus quicscit 385; cf. 123 132

receptus (recepta) in pace 36 (S. p. 19). 46 47 62 124 330 339 364

recessit (rec. 182; recesset 136) 70 136 182 331; *reces(sit) fi(de) d(e)i 97 (S. p. 54); re- cessit in pace 45 58 59 60 66 67 68 69 72 73 77 79 81 82 84 92 93 95 98 99 102 113 116 120 121 *122 131 294 295 *356 365 367 369 3796« 395 398 (= 165) 400 (=171) .533; rece-ssitin pace domini n(ostr)i les. Chr(i- st)i 312; cum pen[i]ten[ti]a rec(e)ssit in pace 117

reliquiae: reliquiae sanctorum 80 89; hic reliquiae illorum 90; hic (he 192) sunt reliquiae

IGO

(sepulcvalia)

iUorum 140 192; lioc in altare sunt reliquie 383; sunt in hoc altario reliquiae illorum 57; [cou]dite sunt reliquie illorum 110; hic sunt reli- qui[ae] illorum condite 85; clepo[sitae] reliqu[iae] 411; hic sunt recondite reliquie illorum ^^ *111 382; recon- dite sunt ic reliq[uiae illae] 175; \_rcliquiae^ recondit[ae] in fundum Vailes 376; in illa hasilica requiescunt reliquiae illorum 374

requiesco: requiescit (hic i"equies- cit 380) in pace 52 53 94 114 380; hic (ic 147) requies- cit 118 147; hoc requiesc[it in] tumul[o] 184; memor nostri requiescet 312; requies- cit in domino 112; anima eius requiescat iu pace 129; requie(scit) in pace in os tu- mulos quos cernitis 174i;'s; requievit (requieverunt 157) in pace *4 9 11 12 13 17 19 20 -llbis 25 2ti— 29 31 32 35 42 44 {S. p. 19) 48 51 56 105 157 299 301 304 308 309 310 317 *322 327 328 332 337 338 34(^ 341 *342 *343 *344 347 358 394 396 525 527; requiescit in pace domini 3 303 305 306 307 311 313 314 316 *320; accepta poenitentia re- quievit in pace 33 43; in illo tumulo requievit(?) io pace 533; . . *[requievi]t . . 321 ; . . in pace . . 168

sepulcra: hic sunt sepulcia sacer-

{sepulcralia')

dotum (sanctorum 166) 166

*167 sepultus (6/390; sepultus sub d(ie)

quiescit VI idus Octubres 123;

in isto loco sepultus est 189;

sepulta est tumulo 533; iUam

pos(tea?) vir su(u)s sepelivit

533 situs: hic situs est iUe 124 subivit inclita funera 132 xawpoto' EvOa iTa[t»]piov)/; \iz'b. iipv;-

v(rjc) 178 tegetur tomolo in isto 165 (= 398) transivit (transibit 148) 138 148 ultimum (annum) devitum comu-

nem omnibus unum solvi 12

GrEp avo(-c('j3ituj "/(o!'.) aojT/jpioi; 177 defunctoruni riia futura ad astra totus foret 389 arctous recessus panditur 379" *ce[lesti regi] occurrit ille 400

(=171) celestia regna teneus de;. 49 communi [sede regna] beata

tenes 65 (S. p. 41) [deo] suu(m) commen[davit

spiritum] 3(3 (S. p. 19) dignum deo inpace commendavit

isjiiritum 2 dominus ///o6[no]udum [vo]cavit

12 donante deo sitientes sumite

vi[tam] 371 etheriae lucis habere diem 165 fruitur superis aeterna luce 13*

(e/. auct. Suppl.) gaudens perpetuis saeculis omni-

bus 393 hic sursum rapta celesti regnat

in aula 86

(sepulcralia)

in dextera (C/irisfi) redibibus

adesse 385 mutasti in melius cum gaudia

vite 142 (S. p. 68) i"aptus aetereas subito sic venit

ad auras 142 redivit in pace 403 s(an)c(tu)s sp(iritu)s in regionem piam v[e]xit auimamque loca- [v]it 142 (S. p. 68) (spiritu) repetente sedem suam nunc vivimus illic 13* (cf. auct. Suppl.) co7nminationes

pax quicumque huius sepul[crum

non violaverit] 29 quicumq(ue) hoc . . . 138 siquis temtaverit isto monu- mento, (h)abeat parte(m) com luda Iscariota 403 siquis vero lioc monumentum meum inquietare voluerit, sit anathema.percussus lebragezie perfruatur et cum luda tra- ditore (h)abeat portionem et a leminibus eclesie separetur et a communionem s(an)c- (ta)m sec[ludatur] 336 testamenti reliquiae 354 tittdi

titidus Ilebraicus, Latinus, Graecus

186 *187 titulus Graecus 40 177 178 289'

315 346 (= 41) 348 370 ve>'ba Graeca litteris Latinis 39 titulus non ab.solutus 185 scriptura saec. VIII superposita

antiquiori 354 tituli cocabula repetita 145 vina Gazetia Chia Falerna quaeque Sarapteno palmite missa bibas 379"

XVII. INITIA FALSARVM VEL SVSPECTARVM

aedem stim. Eustachii 19* (cf. auct.

Suppl.) Agatius episcopus Iriensis 46* Ambrosius famulus dei episcopus 9* anno domini CCLXXVII 81* anno IV Recesvinti regis 21* anno secundo Xeronis imperatoris

27* a. 611 erae Fulcherius 67* Arvas Romanus dedit incendium 57* M. Aurelio jVIaximiano M. f. M. n.

78* beatus Tritynstans fidem 28* bellipotens valida natus de gente 80*

(cf. auct. Suppl.) cespite sub duro cubat 104* Chindasvinthus rex 52*

corpora ss. Facundi et Primitivi 48*

corpus iacet hic Roderici Remigi 32*

cos ne aepiscopus? 37*

Curienus superbus 59*

domus episcoporum inchoavit Lucre-

tius 45* ecclesia s. ^lariae Oretanae 76* ego loanues primus in hoc loco ere-

mita 7<J* eu tumulatus iacet. . . AVamba 75"* e(ra) CCCPXXV (sic) 26* era CCCCXII fuit ecclesia ista 6* era DCCCLXXII quarta feria 101* Eulalius famulus dei 18* Eumelia lilia C. Atilii Severi 44* faemina chara deo 98* hac morieris Tulga primae 74*

heic iacet Ra. gaudiosa 105*

hic Adiran iacet qui hanc civitatem

Ullara 25* hic est conditus Veremundus 90* hic est sepulc. uxor. Christi Eufemiae

77* hic iacet coi'ihis Bilellae 06* hic iacet famulus dei Facundus 47* h. iacet rex Adefonsus 88* (cf. atict.

Suppl.) hic iacet tumulatus Recesvintus 75'' * hic rekiexcit in domino nostro Gun-

dericus 22* liic requiescit famulus dei Saturius

61* hic rcquiescit fidelissimus Christiser-

vus Pelagius 55*

161

hic requiescit Indaletius 71*

hic requiericit iu domino famulus

Christi lustus abas 23* hic lequiescit in pace famulus dei

M. Maximus 68 h. r. regina donna Geloyra (Adefonsi)

92* h. r. regina donna Geloyra (Vere-

mundi) 87* h. r. regina douna Ximena yi* li. r. re.x Veremundus 87* hic requiescit Rudericus 7* (cf. auct.

Sxippl.) hic requiescit vir sanctissimus Cypri-

anus 79* hic situs est Ferraudus miies 49* h. situs est Sancius res 89* hic Wielme iaces Paris alter 103* illustris Sanccia 99* ingressum nostrum respice 11* in hoc coemeterii iacet loco 54* in hoc tumulo iacet Rodericus Sanctii

84* in hoc tumulo iacet Suarius 85*

in n. dni hic r. b. siste loannis 51* in nomine domini Gudesalvus 62* insignem parvo . . 5* lulianus famulus Christi 1* (cj. auct.

Suppl.) M. lul. eps. caper. 10* locus appelhitionis 56* 1. X. r. XX et r 97* minuin . . . 69* nobiiis Amazuindus 83* nomine iustorum quorum hic requies-

cunt 34* omnipotens ingressum nostrum re-

spice 11* ossa beati Auditi 39* Paulus requievit in pace 4* Polma desponsata viro 58* presul Houoratus successerat hic 16* preteritum hic antea edificium 94* purgatissimi apostolici viri Emiliani

65* quicunque cernis hoc templum 93* quisquis liic positus degis 95* Reciberga regina 52*

regina catholica d. Saactia 64* requievit in pace Florentius 17* Roma? 31* Roma dedit vitam, sacra victum

106* sepulchrum regis Beremundi 60* soli deo honor et gloria 3* Theodomirus rex gloriosus 33* Theodoricus infans 63* Tiberius presbit 2* tua sunt domine omnia 96* via maris 35*

Vincentius Sabina et Cristeta 12* uuicus fortissimus 100* Wictimirus Arauxo 86* AVistremirus eget psalmi 102* ed . . lusila . . 24* esatseide . . 20* (c/. auct. Suppl.) noho eiluqui . . 40* qio peix 41* s. ut. teo . . 14* talegitus . . 8* . . . siae b. f. 50*

XVIII. RECENSVS INSCRIPTIOXVM IX ADDITAMEXTIS CORRECTARVM AVT

ITERVM EDITARVM

2 S.

P-

.1 .1

3 S.

P-

o

7 8.

P-

3

9 S.

P-

3

10 S.

P-

3

11 S.

P-

3

12 S.

V-

3

13 S.

P-

3

17 S.

P-

17

18 =

32

5

20 =

328, (•/. aucf. Sujipl.

21 S.

P-

3

23 S.

P-

19

23a p^ ]

20; S. p. 19

29 S.

P-

19

30 =

341

31 S.

P-

19

33 S

P-

19

34 S

P-

19

34a S.'p. 19

36 S

P-

19

38 S

P-

19

40 S

P-

19

41 =

346

43 S

P

19

44 S

P-

19; cf. aud. Suppl.

49 S

P

41

50 =

357

51 S

P

41

54 S

P

41

55 S

P

41

57 S

P

41

60 S

P

41

61

64

65

66

68

75

76

85

86

87

88

96

97

100

101

102

103

lOS

110

111

115 116 117 118 122 123 124 125 126 128 129 130 132

S. p. 41 S. p. 41 S. p. 41 S. p. 41 S. p. 41 S. p. 41 S. p. 41'2 S. p. 42 S. p. 42 S. p. 42 S. p. 42 S. p. .54; S. p. 54 S. p. .54 S. p. 54 S. p. 54 S. p. 54 S. p. .54 S. p. 56 S. p. 56 S. p. .58 S. p. 58 S. p. 58

= 335

= 533

S. p. .58 S. p. 58 S. p. 58 S. p. 58 S. p. 58 S. p. 58 S. p. 58 S. p. 58 S. p. 59 S. p. 59

135 S.

p. 65

136 S.

p. 67

141 S.

p. 68

142 S.

p. 68

143 S.

p. 68

144 S.

p. 6S; S. p. 133

145 S.

p. 68

146 S.

p. 68: S. p. 133

147 S.

p. 68

148 S.

p. 68

149 =

384

152 S.

p. 72

153 S.

p. 73

154 S

p. 74

1.55 S

p. 74

1.56 S

p. 74

157 S

p. 74

158 S

p. 74

1.59 S

p.74

160 S

p. 74

161 S

p. 74

162 S

p. 74

163 S

p. 74

165 =

398

171 =

400

172 =

401

173 =

4(12

174 S

p. 74

175 S

p. 74/5

176 S

. p. 75

181 =

= 407

186 S

. p. 82

193 S

. p. 91

Inscriptiones Hispaniae Christiauae. Siipplomeiituni.

21

162

196

S.

197

=

198

s.

216

s.

217

p-

218

p-

219

p-

221

s.

222

s.

223

s.

226

s.

228

s.

230

p-

240

s.

245

s.

247

s.

248 S.

2r)0

s.

251

s.

252

s.

254

s.

255

s.

258 S

260 p

261 S. 262 264 S. 266 S. 272 S.

p. 91 432 p. 91 p. 97 120 120

120; S. p. 97 p. 97 p. 97 p. 97 p. 97 120 p. 97 p. 97 p. 97 p. 97 p. 97 p. 97 p. 97 p. 97 p. 97 p. 97 120 p. 98 485 p. 98 p. 98 p. 98

p. 97

276 S. p. 98

281 S. p. 98

285 S. p. 98

286 S. p. 98

289 S. p. .56

290 = 457

291 = 456

292 = 454 314 S.p. 133 325 = 18

328 = 20; cf. aud. Suppl.

335 = 96 = 533

341 = 30 {non 12) cf. auct. Suppl.

346 = 41

349 = 15*

350 S. p. 133

351 S. p. 133 357 = 50

364 cf. auct. Suppl.

.389 = 149

391 = 73*

395 cf. auct. Suppl.

397 = 72*; S. p. 133

398 = 165

400 = 171

401 = 172

402 = 173

407 = 181 ; cf. auct. Suppl. pro 412 .scribe 411

pro 413 scribe 412 413 <•/. aiict. Suppl. 432 = 197

452 scribe 451"

453 scribe 45 P

454 = = 292

456 = 291

457 = 290

464 cf. auct. Suppl. 466 cf. auct. Suppl. 472 cf. auct. Suppl. 484 cf. auct. Suppl. 485=262 508 (/. auct. Suppl. 522 cf. auct. Suppl. 533 = 96 = 3.35

r

7* 13* 15* 19* 20* 37* 72* 73* 80*

FALSAE

cf. auct. Suppl. cf auct. Suppl. gcnuina, cf. uuct. Suppl. = 349

cf. auct. St(pp)I. cf. auct. Suppl. Iberica MLI u. ltii = 397 = 391

cf. auct. Suppl. cf auct. Suppl.

BINDING SECT. SEP 2 2 1967

CN Hlibner, Emil.

753 Inscriptiones Hispaniae

S7H8 christianae

Suppl.

PLEASE DO NOT REMOVE CARDS OR SLIPS FROM THIS POCKET

UNIVERSITY OF TORONTO LIBRARY

^mmm

Km

%m:m.

1.-A

?^ ^"^ff^w* J%?

wVS

t 4 -^

:tM

H%'-^% 'I -fe

%Jlt«..

^ iSk iTh ^ 4!

W^:

..^S.^^-

■«***«*« i

-^ ^ ^ --|r.

\^:.^^-^

JlL. i^R.^^^R^^I^^^S., lS»

■W^

^ ^-^^-^^^.f^

f *f ■/^ -^ :-"^ ^ ■'C *f ^

^-...■^. ..1.^

-^ ^

•o^ar ■•••-( >-^ ^«A .Ji

W ■*

MM

^.m

1*%^'

:^^

^fl .^ #-^ J.1 :i:... .: 1,

. .. m m. m % .. v^ '- .

. ^^ 'k. -^ H

.^. ^ .:^ :m

.. , -i' .'«' '■%. ;% ?#! 3IIP iii$ m m ^, :♦•• '^i 'W

"^-^ . ^A^:^ M M :t i| Ji ^ # ■- ^ ^M'£t"m 'M' m

■' " - ■' ^MMM ^:^M ^-^H^^--: ' . ^'^V^:

4 % 'S *; .Sj. .&, iS5, X

■^ % #. t: i^ ■f;- g

t:f .4 m^g '.t ^- #

'-«^ M ^: 1 ^ '

^ :mm m

M '^ '^^-

:*i. ^% .«^

i.ji.^ A.M.JI

^ i.^ -fc^ ^ ^'

•^ri^-.^^\

f^C^^^^^^V^V

* »..

t §. •'!! 1 J^^ 4 4. -i ^' ^ .4 C •f'*^ '

: 4 ^. ■€. . . r '--•*-*- '■-

:.xamm.a:^..

n.M

.'i^ ',!^^A- Ai •■ .^t -^ -..•>»

fW

m'^1 .1

mw-

jyiwJI *^ i^.;

■l<t

^ II

^:.>^

r f f f jf ir « # # B ■« i j J :*ii 4 ji. j :■*.«» ■:r ¥ i' .if 'ir 31 :^ m m .* a '^ ^ A^-^JIJ*^

wwwm.

www

ww

^i^P^^^iK^ieKP'.!

*.ifejfe.

I Ji Jp . 1.

.^%n

fM ■Wi'^''

M 1 ^ '^i

fi I « «

. 1 i t 1

irt ^ *. I I ( i

M i l' « «

t 1/' I t

t « *•

, 1 i ^ f « c i ii .

1

m f ; i.«

"^'■'fsrw^^

':-^W'W -W

.JOfc....ife.

^^■'i; w

. ■Iks.-, . lir)'.,;». JK?1

I '11 K' K H, I

•|r..l:

irw

>^... A.-^-^^m.

'•■ P.^t P:'

. f- f^^ ^- ^ -

•'^"*' P l^ . ..- -

.^:.'^'. -,.. /# ■X, -^. ,:„■ --, l^. ^,- p ||. |p; %

"^: :r *^ % l^ ■^e ^- ^: >i:- '^^ %':

P> m i-. '*v''

^ ■%■ f- "^ ■•■■■;

^. ^ %M.%^. ».

*ir:¥

^MIls

■^:3:.

I^ i

"' '■ ' > ^. > f :&>. 1" ' » % %«. ifc ^ ^ '^ ^- ?t- lfc i^ > ^^ P ClMl

fVW^^

W

m mi^

MkMli.]S(k m

WMM^

' m .:<% m- -^ fi^ M ■mfkM :

^n^^

■m m-

^^'^''Wh^WW'€

% n %

^ . . ^ . , ■■A

ww€www^'-m

C^C^

%'m

'€ m

M m -t.

# M '€■

vt -# >*.

Jf ^ f t t ^ -^ 'M m^^^ : ^

: % m ^ -^. t:t :# l'i C# CC-^-p - --.^. .#■ ^^ w - - t '^^ % * il '^^ n ■*■'€ i^ -i^ V. .:,^ ., . ■^. ^ m vt" ^ 4 M m #■ ■* -f i^ ^*" n 'n 'M r- '■' '^ 1- ;i m >t % % ■-.'1. f ■« '1 # n # ^ ^?«- «:- ^ ^^ ,^ it ;i f ^t^cii^'^ 4'# ' - " ' - -t -- ^ ^ ^■■i ■% f ■# ?^ m '■^ %.m'-M'm -^t'- .

. in M « :€ 'I f « i' ^ .?i| ":€'^ : '#:% i^ #^■#■''31^ m^ m m

^ .4 •«![.« '• ■' ■.€ ;€:'^: .* 'f n'% %. ■^ ^: w- ' ' ■^^■■■^

=: «I ■^ ^ ^ # ^ W '^ ^ ^^.

M;.:^.

M^

€. i^ '# ''^ •?^ 'JT ff^fr^ # .

w^

# #.

4 M.. . ^

^ . ji lii

^^V^^fftff^^

^ : :i 1 :

m ,-^. :4 -^ 'il . 4 -r^ ^ :^ ■^ -4 M 4

JtM.

--» '>i <!. .^

WJ^^^I«Pf

^^MM.

-i:^:i#i:#i ii ^i ■^i -^-fi^^,

^^i .1 1 ;• I

Mi^i.^I .i.^.,1 ' 4 *i -I ^»-1"