$ \''.= ■ §p n j^r _ *j*ir - ^ ^K10 .P4 * V p :< k r J !^ ^•^•rV' v*W*«^ vv^ %.•• oTn*o*0 f TV* V\ • V\ 1f V^.V*V V^V* V»**v* v^ * 0*0*0 * 0 e * rv* o *"0* * O * 0*0* o QiA*xG*A* %A30>3CJ 0**0* 0 * o & *A/A*A*x0 0t*xO/:iP>*AJx * A> * A * A * v0 0» 0*0* 0 * y;#^r* V\v V%* Vv *A*A*A*v0 - JOSEPHI JACOBI PLENK » » » ConsiliaTii caesareo - regii ; Doctoris medicinae castrensis , chemiae atque botanices Professoris publici ac ordinarii in Academia medico - chirurgica , Josephina , ejusdemque Se- cretarii , nec non Assessoris in collegio militari a consiliis sanitatis ac Inspectoris pharmacopoearum militarium. ELEMENTA TERMINOLOGIAE BOTANICAE A C SYSTEMATIS SEXUALIS PLANTARUM, ii BiniiflwiiWMMiai i iimiijii \*3*~*—*-**™™ -—~ V I E N N A Et A p u d A. B 1 u m a u e r x 7 9 6> Confusis norainibus omnia confundi necesse eft. Caesalpinus. V I R O PERILLUSTRI, CLARISSIMO A C CELEBERRIMO JOSEPHO FRANCISCO A JACQUIN, CHEMIAE ac EOTANICES in UNIVERSITATE VlNDOBONENSI PROFESSORI PUBLICO AC ORDlNARlo; regiae scientiarum academiae taurinensis correspondenti ; societatis llnnaeanae lon- dinensis; provincialis artium et scientiarum Ultrajectinae ; Physico - medicae Basileensis; Naturae scrutatorum Jenensis; Agrariae Taurinensis &c. &c. socio. Oppusculum hocce in perennis cultus ac amicitiae documentum consecb.at A U C T Q /?. FROOEMTOM. egetabilium notitiam exactam, quibus ho- mo partem maximam suorum alimentorum, po- tuum reficientium, medicaminum, sexcentorum- que aliorum beneficiorum debet , imprimis esse necessariam , neminem opinor ibit infi- cias. Turpiflimum autem est , si medicus cli- nicus propriae suae artis ignorat arma, qui- bus morbos profligare conatur. Aegrotus ete- nim ac medicus turpiter falluntur, si ex bo- tanices ignorantia pro planta desiderata a pharmacopaeo falsa porrigitur species , aut ^venenata pro esculenta colligitur planta in ■a usum culinarem; quod utrumque vitii genus , P R O O E M I U M. haud adeo raro proh dolor contigit. Hinc me* dico praeprimis necessaria est cognitio plan- tarum medicinalium , esculentarum, venena- tarumque; neque regionis, in qua praxim exer- cet, ignoret Floram indigenam, Est autem botanices primarium funda- mentum exa£tissima terminorum technicorum notio , quibus plantae partes , harumque di- versitates discernuntur. Sine hac etenim ne- mo unquam botanicam addiscet. Absque certa etenim nomenclatura omnia in amplissimae hujus scientiae ambitu flncluare , infirma 9 du- biave fieri nemo non videt. Haud quidquam vero amabile plantarum studium magis reddit odiosum ac difficile , quam ingens terminorum numerus , qui ta- men necessarius est ad singulas partium cliffe- rentias in tot millibus plantarum distinguendas. Quae quum ita sint , operae pretium fore ju- dicavi, quemlibet terminum uno alterove spe- PROOEMIUM. cimine plantae citatae illustrare, quod in prae- ledtionibus publicis aut vivum aut siccum vel in exacla icone colorata demonstrabitur. Plu- rimi etenim termini ex sola definitione aut descriptione difficulter, ex intuitu autem plantae ipsius facillime intelliguntur. Vocabulis demum latinis adjecla sunt ger- manica, ut tiro hos terminos in utroque idio- mate facilius intelligere queat. Quidquid vero non proprie ad termino- logiam botanicam pertinet, in mea Physio- logia et Pathologia plantarum exhibere sum conatus. Novos vero terminos, a viris Illu- stribus recenter in botaniam introduclos, suis inserui locis. Icones vero terminologiae bota- nicae in peculiari opusculo exhibere conabor. Finita demum terminologia ex qualibet clas'se aliquot genera et species plantarum me- dicinalium viva examinabo. Hoc autem to- tum est, quod discipulus a Magistro in bota- PROOEMIUM. iiica sperandum habet; completum etenim bo- tanicum cujuslibet propria diligentia in fre- quenti perscrutatione generum et specierum plantarum perficit. Haec fere sunt , quae leclores monenda putavi. Faxit Deus O. M. si quid utilitatis hoc opusculum praebeat, ut in auditorum meorum cedat emolumentum. ELENCHUvS D, e Botamca generatim, Partes plantae generales. PAPvTES VEGETATIONIS Pvadix, SBurael, Bulbus , \fttcl. Truncus , ©tamm. Caulis , ©tengcl, Culmus, jpalm. Stipes , ©trunf . Rami, Slefte. Folia, SSldtter. composita, ^ufammengefejte SSIdtter. Stipulae , 2Ifterbldtter. Gemmae , .ftnofyen. Fulcra Vegetationis. Petiolus, 25Iatt(tteI, Cirrus, SHanfe. Stolo, 2Iu»taufer. Arma Aculeus, ©orn. Furca, ©abel. Spina, ©tacfyel. Stimuli , 25reunfpt3e* Pubes, Utbcrjug. Pilofa. Pilus , Jpaar. Villus, fetneS Jpaar, Barba, 25art, — ( IO ) - "Cilia , Stanftfjaare. Pappus, «Saamenbart* Lana, SSMe. Tomentum, gtl$. Sericum, «Setbe. Setofa. Seta, SBorffe* Striga, ©trtegel. Hamus, Siaten. Glochis, Sffitberfjafen. Arista, ©ratttte» Glandulae, £)rufen. Visciditas , .Klcbrtcjifett Pruina, SRetf. PAETES FRUCTIFICATIONIS. Flos, SSIume. Calix, ^elcr). Perianthium , 25Itttf)enbecfe. Anthodium , aUgememe ^lumenbecjfe» Involucrum , Umfdjlacj. Spatha, 2Slumenfd)etbe. Gluma , ©ra^balcj. Corolla , SMumenfrone. monopetala , etnbldttrtcjc. polypetala , tnelbldttrtcje. composita , jttfammencjefejre. aggregata, cjeljduffte. Petalum , 331umenblatt. Nectarium , Jponujcjefdp. Bracteae , Ocebenbldtter. Genitalia florum. (JrjeugtmcjStfjeUe. Stamen, ©raubcjefa;!. Filamentum , ©taubfaben. - ( II ) - Anthera , ©tattbbeutel.. Pollen, 23lumenftattb. Pistillum, @tempel. Germen , grud)tf:noten, Stylus, ©rtffel. Stigma, Oiarbe. Fulcra floris. Pedunculus , SStumenfitel. Scapus , 33tumenfd)aft. Pveceptaculum , §;rud)tboben. Inflorescentia, 25Iiitt)enftanb. simplex. composka. Verticillus , £>tterf. Capitulum, $opf. Spica, 2lct)re. Pvacemus, £raube. Corymbus , .©otbetttraube. Fasciculus, 25ufd)d. Umbella, Dolbe. Cyma, 2lfterbotbe. Panicula, 9?tfpc. Thyrsus, ©traug. Spadix, $olben. Amentum, $d$djem Fructus. Pericarpium , <3aamettbet)dttnt§. Membranacea. Capsula, ^apfel. Siliqua, @d)otte. Silicula, ©d)cttd)en. Legumen, Jptttf^ Lomentum , ©ttebcrtjutfc. Folliculus , SSalsfapfet. — ( 12 ) — Samara , gfttgelfrudjt. Lignea. Strobilus, ^apfen. Nux, «Jhtg. Carnofa. Pomum, Sfyfel. Pepo, JRurbiSfrucfyt. Drupa, ©tetnfruc&t. Sueeulenta. Bacca, SSeere. Scmen, <©aamen. Cotyledones , 9Rutterfudj)en. Arillus , ©aamenbedfe. Pappus , igaamenbart. Calyculus , ©aamenfeldv. Ala, <3aamenfluge(. Cauda , ©aamenfdfrroana. Terminologia plantarum cryptogamicarum. Filices , Jarrenf rauter. Musci , fOfrofe. Algae , gled^ten. Fungi, @d)wamme. Terminologia graminum. SYSTEMA PLANTARUM. Systema sexuale. Classes plantarura. Clavis classium. Ordines classium. Familiae naturales plantarum. Ordines naturales plantarum. Instructio horti botanici. Excursio botanjca. D E BOTANICA G E N E R A T I M. i3cientia , quae vegetabilium tradit cognitionem syste- maticam , Botanica sive Phytologia vocatur. Empyrica etenim plantarum cognitio est fallax, obli- viosa, incerta, difficillima. Ideo plantas a vete- ribus, etsi amplissime descriptas, vix amplius erue- re valemus. Prhmarium igitur botanices fundamentum est Termino- logia sive Nomenclatura botanica, quae singulas plantae partes apto et distincto nomine insignire docet. Haec sola plantarum cognitionem facili- tat, certamque reddit. Est autem planta corpus organice structum et irrita- bile at sensilitate et locomotione voluntaria ca- rens. Motus etenim Mimosae sensitivae aut He- dysari gyrantis non est voluntarius, sed ab irrita- mento externo soio excitatus, - ( i4 ) - Differt planta ab animali, quod hoc sensilitate simul gaudeat , a minerali , quod hoc structura organi- ca careat. Dividitur botanica in puro.m , quae vegetabilia omnia ex certo , con- stantique charactere dignoscere , aptoque nomine insignire docet. — applicatam, quae plantas duntaxat determinato cuidam usui inservientes , considerat. Applicata iterum subdividitur. in medicinalem, quae plantas medico scitu necessarias, ut medicinales, esculentas et venenatas tradit. — oeconomicam , quae plantas usui oeconomico in- servientes docet, ut pabula hominum et anima- lium domesticorum. — technicam, quae plantas certis opificiis vel arti- ficiis aptas, ut tinctorias, coriarias, scriniarias &c. tradit. Usus botanices est ergo medicinalis — oeconomicus — et technicus. PARTES PLANTAE GENEPvALES. Partes, quae plantam generatim constituunt, dividuntur in partes ^egetationis (£r[)altung»tfyeile , quae ad plantae incrementum et sustentationem pertinent, Ut radix , caulis , folia , fulcra. — partes friictificationis §prtpffott$ung£t$etfe , quae propagandae speciei destinantur, ut Jios et fructus. - ( i5 ) - PARTES VEGETATIONIS. R A D I X. Pars plantae infima , terrae utplurimum immersa. Constat radix utplurimum ex uno vel pluribus cru- ribus , quae ubique radiculas e sua superficie emittsnt. Differunt radices figura, directione, duratione et •insertione. A Figura. Pvadix fusiformis , fptnbelfftrnt i<}, oblonga , apice at- tenuata. Daucus Carota. Beta vulgaris. ■ ramosa , afttg , in ramos plures divisa. Urtica urens. Pvadices arborum. - — fibrosa, faferid;, tota radiculis constaiis. Gramina pleraque. Hordeum vulgare. - PRAEMoE.sA,rtb3ebtflTett, oblonga et apice truncata. Scabiosa succisa , Plantago major. Hieracium prae- morsum. globosa , rmtb, subrotunda , radiculas ubique emittens. Cyclamen europeum. tuberosa , tnollicj, tuberibus farinosis instructa. Solanum tuberosum. Helianibus tuberosus. i pendula, fyattgettb, tuberibusfilo connexiscon- stans. Spiraea Filipendula. Poeonia officinalis. — — granulata, bcFentt, globulis pluribus exiguis in- structa, Saxifraga granulata, - ( 16 ) - Uadix articulata, gegltebert , articulis genicula- tis instructa. Oxolis acetosella. . — - dendata , gejdfynt , prominentiis dentiformibus hirta. Ophris Corallorbiza. — — squamosa, fctyupptg, squamis carnosis tecta, Latbraea sauamaria. fascicularis , Mnbetformta, , prominentiis digi- tatis , basi sessilibus , constans. Qphris mdus avis. cava , fyofyl , in apice truncato excavata. Fu- maria cava. A DlRECTIONE. Radix perpendicularis , fenfred)t, recta descendens. Daucus carota* Beta vulgaris. Scorzonera bispanica. horizontalis , roaa,red)t , sub terra transver- sim extensa. Laserpitium prutbenium. « OBLIqua, fd)tef,oblique descendens Iris germanira. j_ — repens , t rted)enb , transversim decurrens , sed hinc inde novas plantas emittens. Sambucus Ebu- lus. Glyzirrhiza glabra. A DURATIONE- PvADix annua , einjdfjncj , quae eodem , quo nascitur, perit anno. Draba verna vix uno durat mense. - biennis, aroenjdfutg , quae primo anno vege- tare , altero florescere et perire solet. Oenothtra biennis. Beta vulgaris. - perennis , auSbanrenb , quae plurimos durat per annos. Radices arborum et fruticum* A Loco - ( i7 ) - A Loco , cui radix inseritur, vocatur planta planta terrena , <£r&pffanje , quae soLi in teri'4 crescit, ut plantae pleraeque. - — aquatica , sjgflffer^ffan^ , quae sola in aqua crescit, extra hanc terrae coramissa perit. Trapa natans. Nympb.iea alba. . parasitica, ©a^mau^erpfiatije, quae aliis plan- tis suas immittit radices. Epidendrum Vanilla. arrihza, tt>ur$ettos>, parasitica radices noncmitteus sed solam per anastomosin vasorum cum alia planta cohaerens. Viscum album. Loranthus europaeus. B U L B U S. Corpus succulentum , in sicco diu conservabile , radi- culas e" sola parte infima emittens , plantarum par- tem infimam terrae immissam , constituens. Differt a tubere, quod haec radiculas ubique emittat, farinosa sit , nec tam diu ac bulbus in sicco sit conservabilis. A Structura. bulbus solidus, bidt)t A ex substantia tota carnosa constans. Crocus satfaus. Colchicum autumuak. Tu- lipa Gesneriana. tunicatus, fd)alig, e tunicis crassis, concentri- cis formatus. Allium Cepa. squamosus, fd)uppto,, e squamis, imbricatim si- bi incumbentibus, constans. Lilium eandiium. Li- lium bulbiferum. B -- ( 18 > - bulbus compositus , sufamntemjeiqt , e pluribusbul- bis minoribus, sibi invicem accumbentibus con- stans. AlUum sativum. Bulbi plantarum orchidearum differunt a bulbis vul- garibus, quod orchidei bulbi radiculas non e parte inftma ut vulgares, sed intra caulem et ba- sim bulbi emittant. A Figura. Bulbus testiculatus, fjofcettf ovnttg, bulbus geminus, rotundo - oblongus , basi concretus. Orcbis morio. Orchis mascula. — — palmatus, Ijittibf&rmig, bulbus compressus, infe- rius in lobos digitiformes divisus. Orchis latifolia. Orchis maculata. T Pv U N C U S. Pars plantae e radice emergens et totius plantae par- tes sustinens. Gener-a truncorum sunt i. truncus arborum , U5telecft obli^uus , fd;iefjtefyenb, oblique ascendens. So- lidago mexicana, — - adscendens, auftjebosen , sufgens in arcum deorsum convexum. Hedysavum Qnobrycbls. - c 23 i - caulis descendens seu declinatus, nieberge&pgeu, surgens in arcum sursum convexum. Pancratium declinatum. ■ procumbens seu prostratus , o,e|tvctt , totus terrae incumbcns: Veronica officinalis. decumbens, nte&erlie£enl> ', surgens aliquantum, dein terrae incumbens. Thymus Serpillum. repens, Frtec^enb , decumbens radiculas terrae immittens. Trifolium repens. Gnapbalium repens. flexuosus, \)'m unbfyer ge&ocjen, horsum vorsum secundum articulos flexus. Ervum Er-viliay Soli- dago jiexicaulis. - radicans, H>ur£etnt>, fibras emittens in terram radicantes. Ficus indica. - sarmentosus , runftg, radiculis e caulis nodulis emissis, accrescens corporibus vicinis. Hedera Helix. - stoloniferus* auMmtfenb , stolones radicantes emittens. Agrostis stolonifera. Fragaria vesca. «-— scandens, fttmmenb, per se erigi nescius, hinc aliis innixus plantis. Solanum Dulcamara. - — volubilis , rotnbettb , spiraliter ascendens circa alia corpora. dextrorsum recfytS, Convolvulus sinistrorsum linfiv Humultts Lupulus. laxus, fcfylaff, vento exiguo in arcum flexus. Se- cale eereale. Juncus bufonius. — ( 24 ) — caulis rigidus, fprebe, fiexionis absque fractura im- patiens. Boerhavia scandens. A Vestitu Caulis foliosus, Mattena,, foliis instractus. Melissa officinaUs. aphyllus , Wdrterlosv absque foliis. Asphodehs fistulosus. squamosus , fd)upptct, squamis vestitus. Orohan- che majcr. stipulatus, afterbldttertg, stipulis obsitus. Ci- stus Helianthemum. Geranium tberebintbenaceum. -muricatus, voetd)ftad)(tg, aculeis mollibus, non pungentibus obsitus. Borrago officinalis. — — imbricatus , 3tea,elfcad)ft>rmt,g, foliis vel squamis more tecti lateritii tectus. Crassula imbricata. Aloe viscosa. « — — vaginatus, blattfd)etbti}, vaginis foliorum inclu- SUS. Canna indica. Arundo Donax. bulbifer fnoUettfragettb, tubera in axillis folio- ruin gerens. Lilium bulbifierum. ' — — nudus, natfettb, absque foliis, squamis , aliove vestitu. Cuscuta europaea. A Divisione in ramos Caulis simplex, etnfad), cum ramis paucissimis. Cara- panula perfoliata. Verbascum Thapsi. simplicissimus, fefyr etttfad), absque ramis. Oro- bancbe americana. — major. Campanula barbata, ~ ( 25 ) - caulis prolifer, fyroffcttb, ex apice duntaxat emit- . tens ramos. Dracaeva Draco. dichotomus, jrocpgctfyctlct , bifariam seu per furcam se sem^er dividens. Loranthus europaeus. Valeriana locusta. ramosus, &ftig> cum ploribns ramis. Kosmari- nus officinalis. ramosissimus , fe()r aftto, , cum plurimis ramis. Cbenopodium Scoparia. Avtemisia Dracunculus. PAHICULATUS , ffytitfkW&8* illic0 m mer0S ra* mos abiens, adeo ut caulis primarius desit. Hinc formam paniculae refert. Crambe Tataria. De caulis pubescentia et armis dicturus sum suo loco. Pv A M I. Caulis primarii divisiones in caules laterales. A Situ ramorum Rami oppositi , gegenupetftcfyenb , per paria sibi op- posita locati. Mentha awensis. alterni , abwed)fe(nb, unus post alterum ortus caulce. Althaea officinalis. verticillati, qtterlformta,, si plures quam duo rami truncum annulatim ambiunt. Vkus Abies. ■ sparsi, jerftrettet , absque certo ordine caulem ambientes. A Directione ramorum. Pami erecti, aufrecfyttfeftenb , trunco quasi appressi. Vopulus dilaiata. — ( 26 ) — rami patentes, abftc^cnb ^. ad angulum obtusum a caule discedentes. Cistns italicus. Gallium mollugo. patentissimi, atti^ebrettet seu diiergentes, a caule ad angulum rectum discedentes. Ammania ramsoior. — — - brachiati, armformicj, Pvami oppositi patentissi- mi se decussantes. Fisonia aculeata. Panifieria bra- cbiata. — deflexi, fyerabcteboflett, in arcum a caule defle- xi. Pinus larix. — - reflexi , fyerabljangettb , perpendiculariter juxta truncum dependentes. Salix babilonica. retroflexi, fnrt uttb fyer gebogerr, horsum vor- sum flexi. Solanum Dulcamara. fastigiati , gletd)bocr;, Apices ramorum longi- tudine aequali in plantae fastigium elevantur. Cbrysanthemum corymbosum. virgati , rutfyenformia/, R.ami debiles ac longi, Salix vimialis. F O L I A. Expansiones plantae in laminas utplurimum virides. Divisio folii in superficies seu pAginas , quarum superior fa- eies , inferior dorsum vocatur. — bAsim seu originem a caule vel ramo. — apicem , qui finis est folii. — MArginem, qui circumferentiam folii constituit. — discum, SDJittclfTda^C/ qui medietas est superficiei. — ( 27 ) - Differunt folia origine, situ, directione, insertione, circamfcrentia , angulis, sinibus, margine, apice, superiicie , vestitu , substantia et compositione. Ab Orlgine. Folia seminalia , ©rtamenbldtter, prima e semine erumpentia foliola , quae etiam CotJedones vo- cantur. Kaphanus sativus. Canndbis sativa. - radicalia, sffiurjelbldtter, ex ipsa radice excres- centia. Leonthodon Taraxacum. VioU odorata. caulina, ©temjelbfrtfter, cauli adnata. Valeriana Vhu habet folia radicalia indivisa et caulina pinnata. ramea, 2!ftbtrttfer, ex ramis orta. Leonurus Car- diaca. Sison Ammi habet folia radicalia linearia , caulina setosa et ramea tripinnata. - . axillaria, 2ldjfelblrtfter, quae sub axilla oriun- tur. Haec sinus ramum inter et caulem est. Var- thenium integvifolium. — — floralia, SSlut&cnMdtter, flori proxima. Lenicera Caprifolium. A Situ ad invicem. Folia alterna , abrcefehtt», uno post alterum orto. Malva r tundifolia. opposita, ge{jenuberftebenb , perparia sibi oppo- sita locata. Lamium album. XJrtica dioica disticha, 3wei)reit)t^, duo latera rami duntaxat respicientia , licet undique orta. Taxus bacca+a„ Cupvessus disikha. Pinus picea. Louicera Sympho- riearpos. — ( 28 ) — folia bifaria, arcet)fettt.g, disticha scd a iatere rami duntaxat orta. Carpinus Betulus. F/>gus sylvatica. — UNILATERALIA SeU SECUNDA , etltfetttCJ , UtlUm duntaxat latus respicientia. Convallaria multiflora. • sparsa, ^ertfreut, absque ordine determinato un- dique locata. Keseda luteola. Sedum reflexum. decussata, f reu$fprmtcj, forma crucis per paria se decussantia. Euphorbia latbyris. Crassula ietragona. ■ imbricata, ^tecjelbacfyformtg, forma tecti lateritii se invicem tegentia. Cupressus iempervivens. Ahc spiralis. fasenvad}fen= burdjbofyret , connata et perforata. Eupatorum per- foliatum. Lonicera dioica. — — amplexicaulia, umfajfenb, folia sua basi caulem ambientia. Carduus marianus. Vapaver somniferum. — — vaginantia, einfajfenb, folia sua basi vaginam formantia, quae caulem includit. Cdnna indica. Volygonum Bistorta. - — -peltata, fcfyilbformtcj, petiolusnonbasi sed disco . folii insertus. Tropaeolum viajus. Richius com- munis. — ( 3i ) — ?olia perfoliata , t>urd)bol)rer, caulis discum folii transiens. Bupkurum rotundifolium. Uvularia per~ foliata. Crotalaria perfoliata. - — ARTicuLATA,geern>orren , Apex latior , incisus et crispus. Asplenium Scolopendrium. ■ emarginata , aitfgcranbet , Apex crena exci- sus. Hjdyocotile vulgaris. Eupborbia tuberosa. Coronilla securidata. Cbeirantbus Cbius^ < apice incisa , j»et;fpt$tg, Apex incisus. Glinko biloba. cirrhosa , ranftg, apex cirrho terminatus. La- tbyrus articulatus. Gloriosa superba. tridentata , breipjdijnuj , in apice obtuso 3 dentes. Bucbera aetiopica. Genista tridentata. ascidiata, fd)laud)f&vtntg , tubus cylindricus, aqua lympidissima repletus , operculo se quan- doque aperiente instructus in apice folii. Neper. ibes destillatoyia. Sdrracenia. A Mar- ~ ( 33 ) - A Margine folii. Folia integra , unfluefl,efcr)mttert , indivisus , omrti- que sinu destitutus margo. Tragopogon pratensi et porrifolium. integerriMa, $a\i$, Margo linearis nec mini- mum sectus. Citrus Aurantium. undulata, wellenf&rntig, Margo sursum acdeor* sum flexus. Panicum birtellum. Colckicum varie- gatum. crenata, geferbr, Margo dentibus rotundis, et rectis excisus. Betonica officinalis. Scutellaria ga- lericulata. Mespillus Pyracantha, duplicato -crenata , boppelt geferfct, Dentes majores sunt minoribus crenati. Salvia ScLrea. Ranuncuius auricomus. - — serrata fdtjeformti), Margo dentibus acutis,ver- sus apicem folii directis excisus. Sedum Telephium^ acute serrata , fdjflrffdgeformt.g» Tbymus acinos. obtuse serrata j llutttt;ffda,eformtg, Ballota nigrat * duplicato-serrata, boppelt fdfl,efonrti;}, Serratu- rae majores minoribus gaudent. Rubus fruticosus. — — dentata, gejdlmelt, Margo dentibus exiguis sed valde ut plurimum distantibus obsitus. Santoiina Chaemae- Cyparissus. Oenotbera biennis. ihjiladeh phus eoronariuf, Campanula Trachehunu c — ( 34 ) — polia erosa, ausgelnfien, Margo inaequalibus et exi- guis excisuris excisus, ac si dentibus morsus Sahia aethhpica -— disermas — pyrenaica. =— MARGINE CATILAGINEA, MU Statlbe f HOVpltcfyt , Margo durior quam discus. Tticca ghriosa. Aloc variegata. — margine spinosa , am Jftattbe ftacbeltg, Mar- go spinis munitus. Ilex Aquifoliutn. Carduus ma- rianus. — — ciliata, am SKattbe befyaaret, Margo pilis ri- gidis obsitus. Carduus canus et monspessulanus, Sempervivum tectorum. A Sinibus in margine folii. Folia sinuata, bttd)ttd), Margo sinibus amplioribus. profundioribus excisus. Qiurcus Robur. Acanthus motlis. Alcea rosea. repanda , au^efd)treift , Margo sinibus valde exiguis 5 non profundis excisus. Tropoeolum minus. Erysimum Alliaria — repandum. Cbenopo- dium glaucum. Solanum sanctim. =— — pinnatifida, gefd)lt5t, semipinnata, IjaibQt; fiefrevt , Margo foliorum longorum transversim et profunde iri lobos fere aequales incisus. Cen- taurea Cacitrapa. Acanihus spinosus. Scabiosa ar- iiensis. — — lyrata, le*)evfoimtg, Lobus finalis foliorum pinna- tindorum valde amplus et rotundus, lobi vero inferiores minores et remotiores. Geum urbanum. ~ (35) - Erysimum Barbana. Brassica Eruca. QentaurH sonchifolia. f olia panduraeformia, geta,ettfomtt!),Margo foliorum longorum utrimque magno sinu excisus. Cou- volvulus panduratus. Rumex pulcbcr. Eubhorbia ■ heterophylla. * — - runcinata , fcfyrotfageformig, Margo foliorura pinnatindorum pinnis constans acutis et deorsum aliquantum arcuatis. Leontodon Taraxacum. Ery- simum officinale. laciniata, eimjefcfymttejt, Margo in lacinias seu acumina incisus. Cotyledon laciniata. Aconi- tum Camarum. ■ squarrosa , fjpamcf), Margo in lacinias, alterne sursum ac deorsum flexas , obsitus. Centaurea Calcitrapa. Carduus marianus- lanceolatus. partita, ;tt)etltcj , tripartita. Bidens tripar- tita. Vafffiora minima. - quinquefida , fmiftfjeilicj , quinquepartita. Ge- ranium maculatum. — sibiricum. Jatropha gossy- pifolia. — multifida, tneUjefpaltet/ Margo foliorum rotun- dorum ab apice versus basim fere incisus, absque relictis sinibus magnis intermediis. AconitumNa- pellus , Cucumis Colocyntbis. Potentilla multijida, Taganum Harmeh, C 3 - (36) - Ab Angulis in margine folii. Folia rotundata , getttnfeet , Margo absque omni angulo. ANGULosA,ecfig,Margoangulis acutis instructus, triangularia , fcrenedftq. Chenopodium Bonus Henericus. — Ufhieum. Atriplex horiensis — halimus. quinqueangularia , ftinfccttcu Geranium pel- tatum. septemangularia , jtebenedftg» Hibiscus Abel- moscbus. — RHOMBEA SeU TRAPE2IFORMIA SCU QUADRANGU" laria, rautcnf&mttcj, Rhombum seu quadranug- lum regulare utcunque referunt. Cbenopodium Vulvaria — -uiride. Sida rhombifolia. — deltoidea, fceltafftrtntg, Pvhombea, quorum mar- gines inferiores multo breviores, quam supe- riores sunt. Popirfus nigra. Chenopodium serotinum. Mesembryantbemum deltoideum. - — -lobata, lapptg, Margo in angulos rotundos ad dimidium folii excisus , ut biloba , jnjei;Iapptge , Bauhinia porrecta. triloba , treylappig , Anemone hepatica. quinqueloba , ftinf fappt.cj , Humulus Lupulus. Acer pseudoplatanus. — — palmata , banbf&nnig, Margo juxta longitudi- nem ultra dimidium folii in lobos quinque inci- - ( 37 ) - gus. Ficus Carica. Alcea ficifolia. Platanus orien- talis. Passiftora coerulea, A FlGURA CIRCUMFERENTIAE Folia orbiculata , ctrfeirttttb, Circumferrentia ejus- dem ubique diametri. Tropaeolum minus. Gera- nium sanguineum , Cotyledon orbiculata. Hydroco- tile vulgaris. suBRODUNDA,ntuMtd)t, Circumferentia orbicula- ta, sed Diameter longitudinalis vel transversalis aliquantum major. Populus tremula , Maha ro tundifolia. Mentba rotundifolia. - oblonga , lattajtdr;, quorum diameter longitudi- nalis aliquoties superat transversalem. Musa sa> pientum. Elaeagnus orientalis. —— ovata, etjruttb, oblonga aliquantum, quorum ba- sis rotunda et latior , apex rotundus , et angu- stior. Origanum vulgare. Ocymum basilicum. Inula Helenium. — — obovata , ttmgeferjvt et)f&rmta, , ovata , quorum apex latior, basis angustior. Samulus Valerandi , Celastrus buxifolius. — — ovalia , ot>al , ovata sed utraque extremitate aequali gaudent rotunditate. Rhus Cotinus. Ma- mea americana, — elliptica , etttptifdj), ovalia, quorum diametet longitudinalis est transversali minor. Origanum MajoraP.a. Menfha Pulegium. Rbus coriaria, - (38) - folia parabolica, paraooUf.1?, oblonga, quorum apex sensim angustius rotundatur. Marrubium Vseudo- dictamnus, -< cuneiformia , fetlfornito, , oblonga , sensim versus basim angustiora. Iberis semperflorens. Glo- bularia cordifolia. — spatulata, fyatelfomttc), apex rotundus, subito ad basim usque linearis instar manubrii cochlea- ris. Bellis perennis. Cucubalus Otites. Cotjiedon spuria. « — -l anceolata , Ianjenf&rmtcj, oblonga, versus api- ccm et basim acuminata. Plantago lanceolata. Chei- vantbus Cheiri. — - linearia, ftrtcfyformtcj , oblonga, aequalis ubi- que latitudinis. Senecio linifolius. Vrenanthes te- nuifolia. -■ — - capillaria, naarcjletdje, linearia, tenuitate ca pilli. Anethum Foeniculum. — graveolens. -. setacea, fcorftenf&rmtcj/setas referentia. Aspa- ragus officinaUs, Seirpus setaceus. ■ acerosa, ^cabelbldfter , linearia sed dura et hye- me persistentia. Pinus syhestris. Juniperus com- nmnis. Taxus baccata. A Superficie. Folia glabra, glatt, absque omni nitore, ut folie pler aqu e. « nitida, gldn^enb, glabrite lucente, Canna in* d.ca. L aurus nobilis, - ( 39 ) - folia lucida , f^te^lcnt1 , tanquam vernice obducta. Royena lucida. Angelica lucida. viscida, flekto,, tenaci humore oblita. Senecio viscosus. Erygeron viscosum. nuda , nadfenb , setis ac pilis destituta. Folia pleraaue. scabra seu aspera, fcfyatf, panctis minirais visu tactuve dignoscendis obsita. Silphium there- bintbinaceum. Morus nigra. Humulus Lupulus. Campanula medium. - punctata , puncttrr, poris versus lucem visibi- libus perforata. Hypericum perforatum — balea- ricum. Alyssum montanum. Tkymbra verticillata. pertusa , bitvcfyftoflfeu, foramine majori et natu rali perforata. Draeontium pertusum. maculata, cjcfCedf t , maculis conspersa. Orcbis maculata. Vuhnonaria officinalis. colorata , gefarfcr, alio colore quam viridi in- duta. Amarantbus tricolor. Arum pictum AtripUr. hortensis rubra. incana, H>et$fi'<$t> albida. Topulus alba. lineata, gejtvtcfyet , lineis superficialibus in- structa. Stirpus maritimus. striata , acjfveffi: , striis coloratis notata. Vha* laris arundinacea. — - sulcata , gefurd?etv, striis profundioribus et ktioribus instructa. Digitalis ferruginea. — ( 40 ) — f olia rugosa, runjltcfyt, rugis obsita. Safoia Sclarea. , — - bullata , blaftcfyt, in bullas elevata, in superfi- cie superiore convexas. Ocimum Basilicum majus. . lacunosa, fcertteft, in bullas in superficie su- periore concavas depressa. - papulosa seu vesiculosa, blattruj, vesiculis cavis tecta. Mesembryanthemum crystallinum , Aizoon canariense. — papillosa seu verrucosa , W> tubulosa, l)ot)l , internc cava. - ( 43 ) " folia compacta, btcf;t, interne non cava. rigida , fpvobe , flexione facile frangibilia. Stapelia. A Figura vocantur folia craffa. Folia gibbosa, Wcrto, , m utraque superficie gibba. Craffula Cotyledon. teretia , lang unb runb , quorum diameter cy- lyndricas ubique Allium Schoenoprasum. Salsola sativa. subulata , pfrtemenf&rmig , teretia sensim ten- nuiora, et in acumen desinentia. Allium ascaloni- cum Narcissus Jonauilla. Aletris Guineensis. compressa , gufantmengebvficrt , discus in utra- que superficie impressus. Cacalia ficoides. depressa, einfjebrudPt , folia crassa in superficie superiori aliquantum impressa. Crassula tetragona. . triquetra , bveyfettig , crassa , triangularia. Butomus umbellatus. tetragona, tnevfeittg, subulata, quadrangula- ria. Gladiolus tristis. lj.ngula.ta, $uno,enf ovmto, , linearia longa, ob- tusa in apice sed inferius parum convexa. Aloe dijlicha. Mefembryantbemum linguiforme. _ — ancipitia, awcwfcfmetbtci , compressa, in utro- que margine scindentia. Typha latifolia. - — ensiformia , fdjmevbformtcj , ancipitia , longa , sensim in acumen desinentia. Iris germanica , Gladiolus communis. lxia Chinensis. — ( 44 ) — folia carinata, nad&enfcmttig , superficies superior Iongitudinaliter in angulum acutum contrahitur. Allium carinatum, - acinaciformia, fa&clf&rmtg , compressa, quo- rum unum latus scindens et in arcum flexum, alterum vero rectum et crassum. Mefembryantbe- mum acinaciforme. dolabraeformia, fjooelfimtna. , valde com- pressa, quorum margo superior crassior , inferior autem scindens. Mefembnantbemum doJabraeforme. uncinata, fyacfenf&rmtg , superius plana, la- teraliter compressa , et apex deorsum in uncum desinens. Mefembryanthemum uncinatum. A Figura imperfecta notantur folia membrana- cea particula sub seu fere. Folia subsessilia, faft aufftfeenb , cum petiolo val- de exiguo. Myrtus lucida. subovata, fajl ein-mtb, ferme ad figuram ova- tam accedens. Atropa solanacea. Viola calcarata. - subpilosa, etwai tyaarig. Nigella sativa. A Figura invepvSA notantur particula ol\ Folia obcordata, mttgeFeljrt &erjf&mu$, si apex folii cordati petiolo insistit. Oxalis, Acetofella. obovata , umqchbtt et)f&rmt#. Cheiranthus chius. Vavcinium Vitis idaea Betula pumilla. A Figurae coadunatione praeponitur nomen figu- rae eminentis. Folia Lanceolato-ovata, fanjett = e^formtg. Nico- , tiana Tabacum. - (45) - Folia ovato-lanceolata, enlansenf&rmtg, lanceola- ta sed in ventre latiora. Saponaria officinalis. A DuRATIONE. Folia decidua, abfallenfc , unica aestate durantia, Folia pleraque. ^ caduca, fytnfatttg, aestatemediajam decidentia. perennia , jdbrtq, integrum per annum, hinc etiam uno hyeme virentia , et novo vere , quan- do recentia jam erumpunt , decidentia. — «- PERSISTENTIA , SeU SEMPERVIRENTIA , ttttmCr= grun, ausbaurenb , plures per annos persistentia et virentia. JP;«ax, Taxus. FOLIA COMPOSITA. PvEspectu compositionis dividuntur folia in simplicia , emfad) , si ex apice petioli unum duntaxat exit folium. Citrus medica. — composita , 5ufammeno,efefct , si ex apice vel latere petioli plura quam unum prodeunt folia. Folia composita iterum subdividuntur in digitata, geftngert, si ex petiolo simplici plu- ra quam duo exeunt folia. Trifolium prater.se. — pinnata, geftebert, si ex latere jretioli simpli- cis plura exeunt folia. Acacia Vseudacacia. A Digitatione dicuntur folia digitata Folia conjugata, gepaart, siex apicepetiolifoliola 2 lateraliter exeunt. ZygopVilhm Fabago. - ( 46 ) - folia binata, aroet^dftltg, si liaec 2 foliola in basi aliquantum connata,. hatbyrus Jylvestris. ternata, &re9$df)fig, Oxalis Acetojclla. Trifo- lium pratevse. Menyanthes trifoliata'. quinata , funfedljlig. Potentilla repta;is. Rubus fruticofus. Lupinus albus. — — septenata , ftebettjdfyltij. Aefculus Hippocafianum. ■ novena, neunjdfyltcj. Sterculia foetida. pedata , gefuj3t , petiolus bifdus in latere tan- tum interiore foliola plura emittit. Helhborus ni- ger et foetidus. Arum Dracunculus. articulata , gegliefcert , ex apice unius folii exit alterum, et sic porro. Cactus Ficus Ind.ca. A Pinnatione dividuntur folia pinnata in FOLIA BIPINNATA Seu DUPPLICATO PINNATA , br^s pelt geftebert , si in folio pinnato loco unius 2 foliola pinnata adsunt. Anemone Pulsatilla, Ta- nacetum vulgare. TRIPINNATA , Sdl TRIPLICATO-PINNATA , bVCi)' fad) geftebert , si in folio pinnato loco unius 3 foliol a pinnata adsunt. Cceropbjllum sylvestre Scandix odorata. A Numero jugarum seu parium in folio pinnato. Folia biju ga , jroetjpaarta, , Mimosa nodosa etfagifolia* trijuga , bre>;paartg , CaJJia emarginata et tagera. quadrijuga, tnerpaarta, , Cajjia longifiliqua. quinquejuga, funfpaartg , Cajfia occidentalis. — — dcodecimjuga, jwMfpaartg . Cajfia Javanica, ~ ( 47 ) ~ A Terminatione folii pinnati. Folia impari - pinnata , ungepaartgeficbert, cum fo- lio impari in apice. Robinia Vfeudacacia. Kofa centifolia. abrupte pinnata, a&gebrocf)en gefteberr, absque folio impari. Qrobus tuberosus. Cicer arietinum. cirrose pinnata, ranfig geftebert, petiolus folii pinnati cirro terminatus. Mimosa scandens-, Bignonia pubescens — aequinoctialis. Ab Adhaesione foliolorum in folio pinnatc. Folia opposite pinnata , gegenuberftefyenb gefiebert, foliolis oppositis. Kobinia VJeudacacia. alternatim pinnata, abwecfyfelnb geftebert. foliolis alternis. Amorpba fruiiccfa. Potentilla ru- pestris. interrupte pinnata , ung(etd) geftebert , foli- ola alternatim magnitudine variant. Agrimonia Eupatoria, Spiraea ulmaria^ Spiraea flipendula. decursive* pinnata , fytnaMaufcnb geftebert, a foliolo ad foliolum processus membranaceus per- git. Meliantbus major. FOLIOLIS DECRESCENTIBUS PINNATA. tyllt ltn= gleicr; grofien asiattern geftebert. Si foliola a ba si ad apicem petioli perpetuo magnitudine decres- cunt. Vicia sepium. — - articulate pinnata , gelenfrceiS gefiebert, Petiolus ex totidem constat articulis ac foliolrv rum paribus. Fagara Tragodes - (48) - SOLIA PETIOLATO-PINNATA, (jeftielt geftebCrt, folio- lis petiolatis. Kobinia Pfeudacacia. alate pinnata, geflugett geftebert, Petiolus inter foliola instruitur alis. ' sessilia- pinnata, aufff^fnb geftebert, foliis sessilibus. Amyris Opobalsamum. — CONFLUENTIA PINNATA , SeU CONJUGATO - pinnata , sufammetigefloflen geftebert, foliola suis marginibus aliquantum concrescunt. A Bipinnatione folii pinnati. Folia bigemina, boppelt gepaart , si petioli commu- nis petiolus partialis in quolibet apice duo ge- rit foliola. Mimosa unguis cati. — TERGEMINA SeUTRIPLICATO - GEMINATA , tvet)^ fad) gepaart, si petioli communis petiolus par- tialis in quolibet apice 2 gerit foliola. Mimosa tergemina. A Tripinnatione folii pinnati. FoLIA BITERNATA , SeU DUPLICATO TERNATA , bO^r pelt brepjafylio, , si petiolus partialis in quolibet apice 2 gerit foliola, Epimedium alpinum. TRITERNATA SeU TRIPLICATO TERNATA , brCi)= fad) brerxjafylig, si petiolus partialis trifidus in quolibet apice 3 gerit foliola, adeo , ut quodli- bet folium ex 9 constet foliolis. Aquilegia -vulga- ris. Fumaria enneaphylla. Aralia nudicaulis. • MULTIPLICATO PINNATA , t>tclfaltferf , VlAil t\U color. G E M M A. Nodus ex rudimentis futurorurri foliorum vel floruiri constans, ineunte vere regionum frigidarura iii caulibus vel ramis vegetabilium conspicuus. Dividuntur a. contento , sede et foliatione. A Contento Gemmae foliiferae , bltlttertrrtgenb , e foliisabsque flore constantes. ■ floriferae , bumtentragettb / e flore absque fo- liis constantes. Hae prioribus sunt turgidiores. • foliifero - floriferae , 35latteif itnbSIimten traa,ertb> e foliis etfloribus constantes. Haeprio- ribus sunt adhuc majores. A Sede Gemmae corticaleSj Sttnbenfnofpen , excorticeor- tae. Hae in ramos novos abeunt. axillares , 2(d)felf nofpen , ex axillis. Hae fru- ctus ferunt. A Complicatione» quam folia servant, dum intra gemmam adhuc latent, dicitur Foliatio involuta, ein>3erour , Margines latcrales, utrinque introrsum revoluti. Humulus Lupulus. •> — B revoluta, ^urucf jerodt , MargineS foliorum utrinque revoluti. Sali.ts D . — ( 5o ) _ *qLiatio obvoluta j 5Wifd)engercUt , duorum folio^ rum superficies cavae sibi absque involutione contiguae. Sahia officinalis. — - — convoluta, tutenf &vnuo, , folia in formam cu- culli involuta. Prunus domestica. PrumtsArweniaca. — equitans , rettenb , folia plura parallele et ca- va sibi incumbunt. Syringa -vidgaris. - — - conduplicata , &pppeltlierucfr , ad basim com- pressus. Vopuius tremula. - — clavatus, fcttlcttf&vmuj , versus apicem in- crassatus, Cacalia suaveolens, - (54) - petiolus spinescens , ju emem <£tacnel roevcenb , post folii delapsum in spinam indurescens. Rhamnus ca- tharticus. Robinia spinosa. Ab Insertione Petiolus insertus, etnijclettrr, geniculo insertus ra* mo. Arbores phraeque^ Pirus communis. - articulatcs , gegltebcvt , mediante articuloin- sertus. Ox.lis Autostlla , Alisma parnassifolia. , adnatus, atnjeroacl/fen , cauli latius adeo adhae- rens , ut absque epidermidis laesione auferri ne* queat. i — -r- decurrens , fyerab'aitfenb , basi sua accreta de- currens aliquantum in caule. Visum Ochrus. ■ amplexicAulis , umfaffenb , basi sua caulem ambiente. Senecio hastatus. vaginans , ©cfyctbcnfttef , tubo integro caulem ambiente. Canna iv.dlca. A Longitudine respectu folii Pedunculus brevissimus , fc()f Fttrj, folio multo brevior. Verbena mexicana. longissimus, fefyvlang, folio aliquoties longior Anemone bfpatica Geraniwn Therebinthinatum. A Divisione Petiolus simplex, cittfad) , non divisus. compositus , jufamtueiKjefefct, in petiolos Iate- rales divisus , ut in foliis compositis, Robinia Fseudacacia, - ( 55 ) ~ C I R Pv U S. Vin:ulum filiforme, utplurimum spirale, quo planta corporibus vicinis se affigit. A Loco ORIGINIS Cirrus foliaris , SMattranf en , e folio ortns. Fuma- ria claviculata , Mimosa scandens , Gloriosa su- perba. petiolaris, 33IattftteIrdfrttj , in dua filamenta divisus. Vitis vinifera. r trifidus , brejpdjno,. Bigiwnia unguis. multifidus , lueldjttij. Cucurbita ovifera. A CONVOLUTIONE Cirrus convolutus, Utttgebreljt , regulariter sur- sum in annulos contortus. Helera Quinqnefolia. revolutus , jurucfcjebrefyt, irregulariteradlatus in spiras contortus. Vassiflma incarnata, S T O L O. Filamentum e radice emcrgens , in terram radicans. - (56) - A Decursu SlOLO SUPRATER.RANEA , pBci' bCf dv^C , SUpra tCt' ram decurrens. Fragaria vesca. Votentilla reptans. — — subterranea , untcr ter Grbe , sub terra de- currens. Triticum repens. Haestolones falsorv?- dices graminis vocantur. A R M A, Mucrones pungentes in quadam parte plantae. Huc referuntur i. aculeus, .Dont, mucrodigito avellendus. Rosa canina, 2. furca , ©rtbel, ex aculeis pluribus in basi con- cretis constans. 3. spina , 6tC!d;cI, mucro digito non avellendus , Vrunus spinoSa. 4. stimulus, 23remrfpiige , mucrones minutissimi, cuti ab attactu ruborem prurientem inducentes, Urtica urens — pilulifera. A C U L E U S. Mucro pungens digito avellendus, hinc cortici dunta- xat adhaerens. Pars aculeis obsessa vocatur aculeata , bornicfyr, Caulis aculeatus. Rosa canina. folia aculeata. Solanum marginatum. qalix aculeatus. Solanum Melongena, _ ( 57 ) _ stipula aculeata. Rosa cinnamomea. legumen aculeatum. Scorpiurus muricata. A DlRECTIONE Aculeus rectus, gerab , non curvatus. Rbamnus Spinacbristi , Rosa eglanteria. incurvus , Ijutaufgebogen , sursura curvatus , Mimosa cineraria. • recurvus, &eraDa.efco3Ctt , dcorsum curvatus, Rubus fruticosus. Rosa rubiginosa. A Numero aculeorum in uno loco Aculeus solitarius , etn$elttfteljenb. Rosa canini. bifidus seu geminatus, boppelt , aculei 2 in basi concreti. Rhamus Spinachrisii — paliurus. trifidus, breiptljetltg, aculei 3. Berberis-vulgavis. S P I N A. Mucro pungens , digito non avellandus , hinc e ligno plantae ortus. Pars spinis obsita , dicitur spinosa , flad)(td). A sede Spina caulina, ©tengeljtad&el , caulis spinosus. Vru- nus spinosa. ■ terminalis , Snbjtad&el , in apice rami , Rbaw- nus catbarticus. — foliaris , 25fottftacfen , Setae in apice in hamum cur- vatae. Kumex tuberosus. Caucalis daucoides, Ga- lium Aparine. As^erugo procumhens, - (62) - 4« Glochis, sBtberf>af cn , Setae in apice in plures dentes rectos reflexae. 5. Arista, ©ranne, Seta longa, et gluma grami- nis exiens. Hordeum -vulgare. GLANDULAE. Papillae humorem secernentes. A Sede Glandulae Foliares j SSlattbrfifen , in folii super- ficie. Gossypii religiosi folia sunt uniglandulo- sa, Gossypii barbadensis triglandulosa. petiolares , SMattfttelbrtifen, in petiolo. Prunus cerasus. corollares, 35lfitl)enf ronbrfifen ., Berberis -vul- garis ad ungues petalorum 2 habet glandulas. Brassica. Sinapis. filamentares , <£taubfabettbrtifett , in filameri- tis. Dictamnus albus. Ab Adhaesione Glandula sessilis , aitfftftettb , absque pedicello, Vrunus Cerasus. pedicellata , gejltett , pedicello instructa Drosera. V I S C I D I T A S. Superficies humore viscido vel glutinoso oblinitus. Licbvis viscosa. Ceraslium viscotum. ~ (63) - P R U I N A. Pulvis albus , subtilissimus , pericarpia subinde obdu- cens. Frunus domestica. PARTES FRUCTIFICATIONIS. F L O S. Pars plantae utplurimum eleganter colorata , genitalia proxime tegens. Dividuntur partes floris respectu necessitatis in essentiales, quae fiorem profrie constituunt, ut pistillum vel stamen et fecepf&culum. — minus essentiales, sine quibus flos esse po- test. Calix, corulla , pedunculus. — accidentales , quae raro adsunt. Bracteae et Nectarium. A NumepvO partium , quibus flos instruitur, vocatur: Flos Completus, twtlftanbtt} , qui corolla et calice gaudet. Nicotiana Tabacum. incompletus , un&oKftf nbtg , qui corolla vel ca- lice caret. nudus, nacfenb, cui calix deest. Tulipa Qes- neriana , Lilium candidum. apetaloideus, blufytettloS , qui corolla caret. Saururus cernuus. Blitum ■virgatum. Galenia afri- cana. — ( 64 ) — C A L I X. Cinctura extima floris, utplurimum viridis , et corol- lam ambiens. Genera calicum sunt quinque. 1. perianthium, SBlutljenbecfe , Calyx vulgaris, flori contiguus. Nicotiana Tabacum. 2. anthodium, allgemetne 23lumenbecfe , Calyx communis, plures flores includens. Helianibus annuus. 3. involucrum , 2Mumemtmfd)lag ; Calyxaflore remotus. Anemone pratensis. 4. spAtha , 23lumenfd)etbe , Membrana longitudi- naliter dehiscens . florem adhuc impuberem in- cludens. his germanica. 5. gluma, ©ra^balg, Calyx graminum e valvis constans. Avena fatu.i. PERIANTHIUM, Calyx vulgaris flori contiguus, A Numero foliorum, quibus constat Perianthium monophyllum , eutbldttrtg , exunico constans folio. Datura Stramonium. ■ diphyllum, ^veubldttrlg* Fapaver tboeas. triphyllum , brenbldttrto,. Cana indica. ■ tetraphyllum , fcierbfdttruj, Lunaria anv.ua, pentaphyllum s fmtfbldttrig, Ranunculus buU bosus. ADp - (65) - A Divisione limbi in perianthio monophyilo. Perianthium integrum , uni}ett)eili: , absquc oni- ni incisura. Quercus robur foemina. » partitum, Qttijcilt, ad basim fereincisum, ut bipartitum , tmytfyeiiig , seu bilabiatum * jweylipptg. Salvia ojficinalis. tripartitum , brei)tf)etlii}. Stratiotes aloides. quadripArtitum, tuertbeilh). Ociothera biennisi quinquepartituM, fu«ftf)ctlt<}. Nerium Oleander: duodecimpaf.titum , ^rc^lftfyetlu}. Sempervivum tectorum. « fissum , gefprtltcu , ad mediedatem duntaxat irt- cisum. bifidum , jrocyfyaltig. Adoxa moschatellina. trifidum , brepfraltig» Asavum canadense. quinquefidum , fmtffpalttg. Aesculus Hippoca- stanum. -- — ■ dendatum, gc^dlntt / in margine duntaxat in- cisum. Campanula thomboidea — Marrubium -vuU gare. Erica denticulaia, quinquedendatum , funfjdl)tti(j. Cucumis. Cu^ curbita in fructu foetnineo. serratum , fdo,efi)rmicj> Centaurea Cyanus, A FlGURA Perianthium tubulosum ,rt>l)rtct, cylindricum. Da- tura Stramonium. Primula integrifolia. patens , auStjebrettct , f jliolis patentibus. Bor= vasro ojfisinalis. i - ( 66 ) - KitRiANTHiuM reflexum, $urucfqcboo,en , laciniis rc flexis. Oenotbera biennis. ■ inflatum, aufa,eblafen , amplum et cavum. C«- cubalus Behen. Ihysalis Alkekengi in fructu. A Colore PeriAnthium coloratum , gefarbt, alio quam viridi colore pictum. Gompb/ena globosa. A Sede germinis Perianthium superum,, ofceiwartg ftfcenb, quando perianthium cum corolla germini insidet, unde calycis rudimentum adhuc in fructu conspicuum . Rosae , Pyrus. — — inferum, unterwdrtsfifcenb , quando perianthi- um infra germen. Vopaver, Nympkaea. A Numero perianthiorum in eodem fiore. Perianthium simplex, einfact) , si unicum. Nico- tiana Tabacum. — — duplex, beppelt, tios duplici cingitur perian- thio. Mafoa. Altbaea. Hibiscus. — CALYCULATUM, $dti&)t , SCU AUCTUM, K>IX- mertrt, perianthio minori seu squamis ad basim cinctum. Diantbus caryopbj llus. ■ ■ nullum, abwefenb, si deest ut in floribus nu- dis. Lilium candidum. A Parte fructificationis , quam continet Perianthium floFvIs , SMumenreldj , quod stamen absque pistillo — - — fructus . grucfytfeld), quod pistilluifi absque stamine - ( o7 ) - JERIANTHlUM FRUCTIFICATIONIS , ^Uul)etl!fe!$ t quod stamen et p:stillum in flore continet. A DuRATIONE Perianthium caducum , fythfdfftg, decidens ante anthesim. Papaver. Epimedium. deciduum, abfatteub , post anthesim decidens. Tilia Europaea. persistens , bleibeub , diu post anthesim adhuc permanens. Hvosciamus niger. marcescens , welfenb , Marcidum adhuc in fruc- tu conspicuum. Pyrus communis .Mcspilus germanica. ANTHODIUM. Calyx communis seu plures includens flores. A DlVERSITATE STRUCTURAE. Antodiuivi monophyxlum , etnbldttrtcj , ex unico fo- lio in basi integro in limbo inciso constans. Tragopogon. • poly-phyllum, t>ie(M$ttria/ , e pluribus constans foliolis. Carduus , Centaurea. simplex, eittfad) , ex unica serie foliolorum. Cacaiia Poropb llum. — — AEquALE, gletrl) , si folia omnia in anthodio simplici ejusdem longitudinis. Ethulia. imbkicatum seu squamosum, badfategelf&rinuj, obcr fcfyuppig, e squamis imbricatim sibi im;o- sitis. Centaurea C}anus. - ( 68 ) - Anthodium SQUARRosuMjfjparwj, foliola suis apici- bus deorsum flexa. Carduus marianus. scariosum, trotfen, ex foliolis aridis constans. Centaurea glastifolia — jacea. spinosum, bovmg, foliola spinis instructa. O- nara Scolymus. Centaurea soncbifolia. turbinatum, fretfelftnmtg , obverse conicum. Tarcbonantbus campboratus. globosum , fucjehunb , globum referens inferius et superius rotundura. Centaurea Calcytrapa. — — hemisphaericum, Iialbfucjelrttnb , inferius ro- tundum superius planum. Antbemis. Chrysocoma. — — cylindricum , vealjenftnmig , longum et teres. Eupatorium. — — calyculatum, gef elci)t , basis anthodii exiguo alio anthodio folioloso cincta. Leontodon Tara- xacum. Senecio. Crepis. I N V O L U C R U M. Calyx foliolosus a flore remotus , in floribus umbella- tis potissimum conspicuus. A Parte, quam in umbella circumdat. Involucrum universale , allgetuetner Umfc&Iag , sub basi totius urabellae. Coriandrum fathum. Scandix Cerefolium. Cornus mascula, . — - partiale seu involucelllm , befonbere, sub qualibet umbellula umbeilae totalis. Daucus ca- rota. - ( 69 ) - involucrum dimidiatum,* fyalb , medium caulem in basi umbellae ambiens. Aethusa Cynapium. A Numero foliorum Involucrum monophyllum, elnMdttrtg, ex unico constans folio. Coriandum. Hermas. triphyllum , brenbldttrUj. Bupleurum junceum. Hamamaelis. polyphyllum, i>telbldttcvig. Bunium Bulboca- stanum. Sium. pinnatifidum, fHtlbgeftebert. Daucus Carota, Sium angustifolium. reflexum, jurudf gcfcogen , foliolis reflexis. Se- linum monnieri. Flores SolitArii , rarius involucris gaudent. Inve- niuntur tamen in Anemonibus. Anemone Vulsatilla. S P A T H A. Membrana longitudinaliter dehiscens, florem adhue impuberem includens. A Numero membranarum , quae Valvae vocantur Spatha univalvis , ein? lappto, , ex unico folio mem- branaceo. Arum maculatum. Cvocus sativus, ■ bivalvis, jwenftappto,. Stratiotes alioides. dimidiata vel l\cera, bafbbecfenb , unica valva, sedflorem non integrum tegens. Ixiauni- jlora — africana. vaga , jerjtreuet. Spatha communis plurespar- tiales includens. Ir/s germanica, Heliconia, r- ( 7P ), - A Numero florum in spatha contentorum. Spatha unii-lora, eitiblumig , unum continens fio- rem. Narcissus poeticus — pseudonarcissus. Ama- rjfllis formosissima. - — biflora, *dwet)WimiQ. Alpinia racemosa. Mo- raea vegeta. ■ multiflora , trielblimug. Allium. Narcissus Tazeta — Johquilla. Vancratium carabaeum. A DURATIONE Spatha persistens , bletfeenb , ad fructum usque permanens. Heliconia Bihai. — marcescens, t>ern?elfen&, sub anthesi vel paulo post marcescens. Aliia. Leucojum niernum. G L U M A. Calyx graminis e foliolis concavis , quae valvae vo- cantur , constans. C O Pv O L L A. Cinctura utplurimum eleganter colorata intra perian- thium et genitalia floris. Calix coloratus discernitur a corolla, quod nu- merus staminum numero incisionum non respon- deat, nec cum his aiternatim locentur, ut in co- rolla id iieri consuescit. Aljssum alpestre. Hy- pericum ckinense. Lamium Orvala. PedicuJaris recutita. - ( 7i ) - Constat corolla ex uno vci pluribus foliolis coloratis. quae petala vocantur. Quadruplex datur corollarum differentia generalis. 1. COROLLA MONOI'ETALA, etmVutttCVta. , eX Ullico COll- stans petalo. Nicotiana Tabacum. 2. polypetala , mcljvbiatterig , e pluribus con- stans petalis. Lilium eandidum. 3. composita, jufammetujefe&t, e pluribus co rollis non calyculatis receptaculo et calyci com- muni insidentibus composita. Heliantbus annuus. 4. aggregata , gefyduft , e pluribus corollulis calyculatis, receptaculo et calyci communi insi- dentibus, composita. Scabiosa arvensis. Dipsa- cus liciniiitus. Ecbinops spbaerocepbalus. COROLLA MONOPETALA. Corolla ex unico constans petalo , quae utplurimum format cavitatem. Corolla cava dividitur in limbum, SRaub , qui margo est superior. — tubum » SR&tjre, qui pars est inferior corollae. — faucem , ©cfyluno , quae tubi est oriftcium. A Figura ambitus aequalk. Corolla campanulata , gtocFetiffrrtntg , inferius globosa , superius campanae adinstar dilatata. Campanula. Atropa. globosa , fugefrnnb, superius et inferiusglobo- - ( n ) - sa. Hyacinthus botryoides. Erica ramentacea — granulata. Passerina ericoides. corolla tubulosa , roljrig , tubum cylindricum re- fcrcns. Erica Massoni. Lycium. Primula. Co- rollae disci in Heliantbo annuo. - clavata , f eulenf&nmg , tubus se sursum dila- tans cuiu margine parum coarctato. Eriea tubi- flora — cerinthoides. ■■ cyathiformis, bedjcrf&rmtg , tubus cylindri- cus se sursum dilatans cum margine erecto. Sym- pbitum officinale. — INFUNDIBULIFORMIS, trifyUtfbtmtQ , tllbllS Ion- gior3 conice se sursum dilatans inplaniticm. AT;'- cotiana Tabacum. Datnra stramonium. hypqcrateriformis , ^rafentiertetterf&nmg. Limbus explanatus insidet tubo longo. Vinca rosea. rotata , rabfftrmtg» Lirnbus explanatus insidct tubo brevissimo , vel vix ullo. Borrago offici- nalis. Verhascum Thapsus. Hysalis Alkekeugi. urceolata, bedfenformia. , Limbus explanatus cum margine elevato, absque omni tubo. Evol- vuiv.s ahinoides. ■. contorta , gebrefyet , lobi in limbo omnes ob- lique in idem latus torti. Vinca minor. Nerium Gleander. Asclepias. r— ligulata, ^utKjenfbnrug r tubus brevissimus - ( 73 ) - • subito desinit in petalum oblongum. Corollae radii in Heliantbo annuo. i Tigura ambitus inaequalis. Gorolla ringens , rddjcnf&vmtg. Ambitus supra tubum in duo labia inaequalia hians, quorum s -pcrius galeatum, inferius prolongatum , faux a; erta , adeo ut corolla rictum animalis referat. Salvia Sclarea. Lamium album. fersonata , mastut. Corollae ringentis labium inferius palato convexo ad galeum prominentc totum claudit rictum. Antirrbinum majus. Partes Speciales corollae ringentis et personatae sunt : tubus , 3?et)re. Pars inferior. faux, @d)luub. Orificium tubi in rictu. rictus , SKad^en. Spatium inter duo labia. galea , Jpelm. Labium superius fornicatum. labellum seu barba , 23avt. Labium inferius. palatum , ©aumen. Prominentia in labio infe- riori , rictum corollae personatae occludens. calcar, ©povn, quod vero raro adest. Tu- bus saccum obtusum vel acutum ad latus receptaculi formans. Corolla BiLABiATA^wepU^ptg. Limbusin duo labia irregularia sibi opposita divisus, absque rictu notabili. Arisiolocbia bilabiata. Gerardia, \n hac corolla notantur tubus, 3fal)ve. - ( 74 ) ~ labium superius, obere Sippe, Ex uno vel duobus constans lobis. labium inferius , utttere Stppe , quod utpluri- mum trilobatum. unilabiata , einlipptg , si supef ius vel inferius labium deest. Teucrium. Aristolochia Clema- titis. A Situ corollae ad germen Corolla infera, unterwartS. Infra germcn qui fre- quentissimus est corollae situs. Papaver. supera, oberwdrtS. Supra germen. tXosae. , COPvOLLA POLYPETALA. CoroIIa e pluribus constans petafis. Petali cujuslibet divisio est in unguem , yia$tl , pars inferior , atienuata. — laminam, spiatte, pars superior, latior. Di- antbus Caryopbyllus. A Numero petalorum aequalium. Corolla DiPETALA,£we9blattrto,. Eupborbia graminea. tripetala, bvctjbtdttertg. Tradescantiawginica. tetrapetala , ftterblattertg. Cbeirantbus incanus. pentapetala, funfbldtterig. Poeonia officinalis. hexapetala, fed)3bldtteru> Lilium candidum. polypetala , &telt>latteet<}, Rosa centifolia. A Figura petalorum aequalium - ( 75 ) - Corolla malvacea , pappelformio,. Pentapetala , su~ is unguibus lateraliter concretis , adeo ut mono- petala videatur. Malva s)lvestris. Alcea rosea , rosacea , rofenf&rmig. Pcntapetala , unguibus ferc destituta , patentia. Rosa canina. Vapaver rboeas. Foeonia offtcinalis. Ranunculus bulbosus. liliacea, lilienfbrnrig. Hexapetala, rariustri- petala absque calyce. Lilium candidum. caryophyllacea, nelfenfo-rmig. Pentapetala , longc unguiculata , laminis patentibus , calyce tubuloso monophyllo. Dianthus Caryopbjllus. Sa- ponaria.officinatis. cruciata seu cruciformis, freitjformig. Te- trapetala, laminae in formam crucis locatae , sta- mina tetradynama, ca'yx tetraphyllus. Sinapis alba. Lunaria annua. — — multiplex, oerboppelt, plures corollae sibi in- cumbentes. Cactus flagelliformis. A Figura petalorum inaequalium Corolla orchidea, ord)i6afyn id). Pentapetala, ho- rum tria sursum fiexa, duo latera'ia et inhorum medio nectarii labellum deorsum flexum. Orchis maculata — Morio. - papillionacea , fdfymetterlngformig. Tetrape- tala, papilioni volanti aliquantum congrnens. La- tbyrus latifolius. Rohinia pseudacacia. - ( 76 ) - Constat ex vexillo, galnte. Petalo supremo, con. cavo et plerumque maximo. — - alis , glugeln , petalis 2 ad latera in me- dio locatis. - carina , <&d)nabel ober @df>tffd£>ert. Petalo infimo , cymbiformi , partes genitales conti- nente. Si carina est fissa, evadit corolla pentapetala. — calcarata , fport% Pentapetala , quorum unum calcare seu sacco acuto instruitur. Aqui- legia vulgaris. COROLLA COMPOSITA. Corolla e pluribus corollis minoribus non calyculatis, perianthio communi inclusis, constans. DlVIDITUR in discum, ©cfyetbe, seu regionem mediam. — radium, @traf)I, qui ambitum forraat. A Diversitate corollarum corolla composita est qua- druplex. Corolla tubulosa, rofyrto,, seu discoidea , si ora- nes corollulae tubulosae. Tanacetum vulgare, Ar- temisiae. Cacaliae. -■ ligulata seu semiflosculosa , jungenfornitj ober aefc^roetft. Si corollulae omnes ligulatae. Leontodun Taraxacum . - ( 77 ) - corolla radiata , flrat)ltg» Si corollulae in radio ligulatae , in disco tubulosae. Heliantbus annuus. - — semiradiata , balbftrat)Hg. Pvadius e paucis et uno tantum in latere corollis ligulatis constans. Bidens A Colore corollae radiatae. Corolla concolor , emfarbsg. Corollulae in disco et radio ejusdem coloris. Calendula ojficinalis. discolor, uiujletdbfavbtg, Corollulae in disco et radio diversi coloris. Matrkaria Vartheniunt. P E T A L A. Foliola colorata corollarum. A DlRECTIONE Petala patentia , au&jefcrettefc Kosa canina. patentissima , febr aueigebrettet. erecta , auf^ertd)tet , Allium nigrum. Brassica alpina. conniventia , guntcfenb. Rumex. distantia, ytHtciuanberftefyenb. Cucubalus bac- ciferus. Oenothera lovgifiora. A Figura Limbi Petala Acuminata , ^ujjefptftt. Saxifraga stellaris. setacea , borjttg. Tropaeolum mintts. apice cohaerentiaj m ber ©ptije 5ufamnten= baucjenb. Vitis wiifera. - ( 78 ) - ^etala apice reflexa , art bct* @ptt~e jurucfserottt. . Antmone pratensrs. aristata, gcgramtet. Gallium aristatum. bifida , gefpalten. Silene nocturna. Alyssum in- canum. bipartita, jrocjjtljeUij}. Athamanta cretensis. Alsine media. ■ biloba , gwepfapptg. Geranium pyrenaicum — striatum. carinata, fielformtg. Allium ampelloprasum. Carum car-vi. — — concava, fyofyl. Knta gravedens. Galanthus < nivalis. cordata , l)cr3f&rmtg- Sium Selinum. <—*— hirsuta , fyaarig. Menyanthes trifoliata . Ascle- pias crispa. ciliata , ranbfyaartg. Tropaeolum peregrinum. Aschpias undulata. crenata, gcferbt. Linum usitatissimum. Qera- stium maximum. Diunthus Caryophyllus. • dendata , gejdlwt. Silene lusitanica. ■ serrata , fdgeformia,. Dianthus arboreus. Cy* stus pohfolius. cuneiformia, Jetlformig. Epidindrum corda- tum. — — EMARGiNATA,aucigcraiipct. Alliumroseum. Agro- stema Flos Jovis. - ( 79 ) - petala inflexa, eittgeboo,ett. Pimpinella.Chaeropbyttum. reflexa, aitegebegetL Pancratium ZeyJanicum. involut A^xnQt^uUt.Anetbum.Pastinaca.Bupleurum. integra , cjanj , Nigella ariiensis. Silene quith quevulnera. laciniata , etngcfd)nttten. Reseda. lanceolata , laUjCitf&rttiig» Aquilegia alpina. Narcissus minor. — — LiNEARiA, cjletd;brcir. Cucubalus Otites. Gera- nium carnosum. Tussitago Farfara. - lineata , geftretfr. Scilla lusitanica. punctata , punrtht. Melantbium capense. maculata, gefTecfr. Digitalis purpurea. Epi- dendrum caudatum. oblonga , lauglicf). Citrus. Hedera. Nareissus moscbatus. Obtusa , ftutttyf. Tropaeolum majus. ■ ovata , eprunb. Allium flavum. NarcissusPseu- donarcissus. plana, fiad). Pancratium maritimum, subrotunda, runt>licf)t. Rosa centifolia. truncata, aboteftufct. Hura crepitans. coronata, fjetrouet, Coronula super superficie petali. Nerium Oleander. Ab Ungue Petala longe unguiculata. latt Glandulae necta- riferae inter stamina et pistillum. Sinapis nlba» - ( 81 ) - Nectarium stellatum, fternformia. Stella duplcx, tegens genitalia. Stapelia. pilosum , fyaartg. Fasciculi 5 pilosi ad basim staminum. Parnassia palustris. barbatum, fcartformtc}. Iris germanica. forniciforme , flappenf&rmto,. Prolongationes exiguae in orificio corollae, vel genitalia tegen- tes. Sympbitum officinale. Myositis scorpioides. setiforme, borltenformii}. Filamenta 5 corni- formia circa genitalia. Periploca graeca. rotatum, vabformuj. Cissampelos. scrotiforme, fyobenbeutelformtcj. Pone fiorem. Satyrium. corniforme , fyorttformtcj. Pone fiorem. Orcbis. sandaliforme , fd)u()form!0. Inflato - ventrico- sum. Cypripedium calceolus. globosum , fttcjeirunb. Germen includens. Mi- rabilis Jalappa. cyathiforme , bed)crformtcj. Vrtica ursns. conicum , fecjelformig. Utricularia foliosa. ascidiforme , fd)laud)formta. Tubum mem- branaceum , aqua rcpletum referens, pone florera locatum. Ascium et Kuyscbia. calycinum, ant .fteld), Calcare calyci adhae- rens. Tropaeoium majus. B Pv A C T E A E. Foliola floribus subjacentia vel interspersa , ut pluri- F - C 82 ) - mum a foliis veris tigura , teneritudine et colore differentia. A CoLORE Bracteae coloratae, gefdibt, Alio quam viridi colore gaudentes. Salvia Horminutn — pratensis. — - — — non coloratae , gnuu Virides. Ut pleraeque. Qcymum Basilicum majus. A Duratione Bracteae caducae , IjtttfdUtg. Prius quam fiores decidunt. ■ persistentes , bletbettb, Tilia europaea. Coma bracteata, Ofebettbldtter * ©d;opf. Bracteae plures magnitudine insignes in apice pedunculi. Lavandula Stoecbas. GENITALIA FLOPvUM. Partes , quibus planta se foecundat, Stamen constituit genitale virile etPiSTiLLUM genitale femineum. A Diversitate genitalium vocatur flos Flos masculus, mdtttiUcfye , qui sola stamina temineus, wetbucfye, qui sola pistilla — — - hermaphroditus, ^wttterblurac / qui pistilla ct stamina continet. — neuter, gefd)lcd)tlot> , qui stamine et piitillo a natura caret, Flores in margine Centaureae ani et Centaureae Jaceae. - ( 83 ) - t't,os castratus, t aflrtvt , cui antherae vel stigmata a natura denciunt. Stigma deficiens in Calendu- la officinali. Et Anthera deficiens in Viola mirabili. abortiens , aborftienb , cujus germina foecun- data ante maturitatem fructus contabescunt. Flos- culi in radio Heliantbi an::ui. monstrosus , monjtro6 , si genitalia in petal» excrescunt, ut in floribus plenis. S T A M E N. Organum genitale masculinum , quod utplurimum in- tra corollam circa pistillum locatur. Cgnstat -tribus partibus. i. filamento. ©taubfaoen* Columna sustinente antheram. 2. anthera. ©tattbpeutelt Capitulo insidente fila- mento. 3. polline. S5Iumenf!(Jub«. Pulvere adhaerente an- therae. Lilium candiditm. FILAMENTUM, Columna elevans antheram. A Figura Filamentum capillare , (jaarformia, , pili crassitie gaudens. Plantago. filiforme, fabenf&rmtg, pilo crassius. Scilh maritima. PLA.NUM, flacfy, Allittm Cepa. F 2 - ( 84 ) - filamentum dilatatum, attSo.ebrettet, ex utroque latere in latidinem explanatum. Ornitbogdum umbtllatum — nutans — discoideum. — — pedicellatum, a,eo,ltet>ert , transverse pedicel- lo affixum. Sal-via. - bifidum , gefpalten, diantherum. Ste:,;odia. bifurcum, gabltcfyt, aitero apice antheriferum. Prunella. Cleonia. — — multifidum , tnelfpaltto,. Carolina prineeps. dentatum, Qtfotyut , denticulo notatum. Kos- marinus officir.alis. — — emarginatum, auecjeranbet , excisum. AUium Cepa. — — lanceolatum, laUoCufoimtg, Orny.bogahmpy- renaicum. — — castratum , fajmrt , cui anthera a natura de- est. Stamina castrata duo in gratiola ojficinali et Cunila. . subulatum , pfriemenf&mug , teres inferius in- crassatum. Tulipa Gesneriana. Qrnithogalum co- mosum. A Pube Filamektum barbatum, barrig. Lycium, Celsia. lanatum, WDlltg. Verlaseum Tbapsus. . pilosum, Jjaarta,. Antberieum frutescens. _ glanduliferum , bmfta,. Laurus. Kheum. A DlRECTIONE Filamenta erecta, aufa.erid)tet, Tulipa Genenana. - ( 85 ) - filamenta tncurvata , gerrummt , aliquantiiffi flexa. declinata , flbwdrt^ geDogen, Hemerocalis fuVca. conniventia, <]C(}en etnanber gebpqen. Physa- lis Asillkekengi. A CoNCRETIONE Filamenta libera, fren, nullibi concreta. NicotU- na Tabacum. connata, jufammengemacfyfen. Basi concreta. Malva sylvestris. Alcea rosea. Ab Insertione Filamenta receptaculo inserta. Papaver somni- ferum. corollae inserta. Verbascum Thapsus. Nerium Oleander. t calici inserta. Vyrus Malus. Mespilus ger- manica. stylo inserta. Orchides. nectario inserta. Melia Azederacb, Pancratium declinatum. A LONGITUDINE Filamenta longissima , fefor lana, , corollafti exce- dentia. Plantago major* brevissima , fef)r fur$, intra corollam latentia, Jasminum. Vinca. inaequalia, ung(etd)lang. Aliquot longiora vel breviora. Cbeiranthus Cheiri . - (86) - A N T H E R A. Capitulum , polline gravidum , insidens filamento. A Figura Anthera oblonga, Idtujltd). Lilium candidum. globosa , fujelrtmb. Mercurialis annua. semilunares, fyalbmonbformtg. Fragaria vesca. angulata, ecfta,. Tulipa Gssneriaiia. linearis , Itntenformtg. Gramina, Protea. didyma, ^roenfnotta,. Digitalis purpurea. sagittata , pfetlformuj. Crocus sativus. bifida , jmet;f^altt(j , linearis superius et infe- rius fissa. Qramina. peltata, fcfytlbfornttct, orbiculata. Taxus bac- cata. - — dentata, tjejdfmet, margine dentata. Taxus haccata. — — piLosA , fyaartij , Lamium album. — — bicornis, $tt>c»l)ornuj, in apices duos desinens. Arbutus uva ursi. Erica -vulgaris. Vaccinium Myrtillus. ■ crlstata, gefranjt/ apicibus cartilagineis ob- sita. Erica triflora. — — cruciata, treu^fo.rmtg. Mellitis. gemina, gepaart, Callisia. Hura. rostratA , gefdmabelt. Osbeckia, A Loculamentis • - ( 87 ) - Anthera unilocularis , ettifdd)ett$ , unica cavita tc gaudens. bilocularis, jwe^fdd^ertg. A Dehiscentia Anthera apice dehiscens. §Itt ber ©ptfee mtfc fyrinoeub* Solanum. latere dehiscens. (SeitwdrtS miffpringenb, A Situ Anthera erecta, mtfyedjt, sua basi insidens apici filamenti. Tulipd Gesneriana, incumbens , aufTtegenb , horizontaliter filamen- to incumbens. AmarylJit forr.iosissima. versatiles, bewe3ltd) , si anthera incumbens adeo laxe filamento adhaeret , ut minima agita- tione plantae sit mobilis. Secale cereale. - — laterales, fettwdrtS befefthjt, lateraliter fila- mento adhaerens. Dianthera. — — sessilis, ftfcenb, filamento fere destituta, Ari- stolocbia Ckmatitis. — — libera , frct) , cum alia anthera non concreta. connata , t>erwad)fem Antherae plures in unum tubum concretae. Viola odorata. i subcoalita, frtjt i>em>acfyfen. Solavum Dulca- tnara. P O L L E N Pulvis antherae adhaerens. Lilium cavdidum. Sub telescopio spcctatus variam exhibet figuram et - ( 88 ) - aqua humectatus vel sua sponte dissiliens suam auvam spermaiicam dimittit. A FlGURA Pollen echinatus , {tacfyltcfyt. Heliantlus annuus. — — perforatus, fcurcfyfrofyrt. Geranium. didymus, jrcewfnotio,. Symphytum. DENTATUS , citb , ad latera fo- liorum. Arenaria Literifolia. Ruella paniculata. Lobslia long'-jiora. ■ intrafoliaceus , p&er bem SBlatt, folio altior. extrafoliaceus , unter bem 23latt. Folio infe- rior. superfoliaceus , attf bem 2Matt. Ruscus by- poglossum. A FlGURA Pedunculus teres , nmb, Ranunculus acris — la- r.uginosus. ■ trigonus, bretpedftg. horantbus stelis. - tetragonus , ttierecftg. Convolvulus Sepium. - filiformis , fabenf&rmia,. Calendula phvialis. LARis , &aarf5mticvbunntr vcrsus apicem tenuior. Hieraeiutn paniculatum. alaris , geflttgelt. Campanula persicaefolia. bicapitatus , aroepf&f fted)t. perfecte perpen- dicularis , seu appressus. Vhysalis pruinosa. FLaccidus , fcl)laff. Ribes oxycanthoides. flexuosus, ()tn unb ()er cjebocjen. Airaflexuosa. Bryum flexuosum. pendulus, mebevfycutgettb. Solanum Melongena. retrofractus , fyevctbcjevtffen. Vi quasi ad de- pendentiam redactus. resupinatus , umcjebver;t. Corolla reflexa. Cj- clamen europaeum. nutans, ntdfeiib , apice extrorsum flexus. Aqui- legia vulgaris. . cernuus , cjeuetgt , nutans et ob rigidatein non erigendus. Helianthus annuus. A Numero florum in pedunculo. Pedunculus unifloris , etubluuug. Cbelidonium glaucum, Votentiila anserina. - ( 94 ) — pedunculus biflorus , 3tret)Mumtg. Geranium re- jlexum — ( molle — columbinum. triflorus , brepbhtmhj. Bignonia paniculata. Con-volvulus farinosus. « multiflorus, iuelblumicj. Lathyrus tuberosus — pratensis. A LoNGITUDINE Pedunculus longissimus, fefjr lattg. Anthemis montana. Centaurea muricata. brevissimus , fefyr fur^ Gallium rubrum. A NYmero pedunculorura Pedunculus solitarius , etujeltt. Prunus spinosa. geminatus , boppelt. Capsicuui baccatum. Ver- besir.a Uftora. ternus , brct)* Drfichos pruriens. Phlox sibirica. quaternus, fcter, Ljsimacbia quadrifolia. ■ dichotomus, ^wetjcjetfyeilt. Melissa Calamintba. Gentiana exaltata. Cucubalus Behen. * umbellatus, gebolbet. Pedunculi multi ex eodem puncto orti. Chelidonium majus. Orni- thogalum luteum. A Divisione Peduncuhjs simplex, emfad), non divisus in ra- mos. _ — compositus, jufammengefe^t. Divisus- in plu- res ramos. Kobinia pseudaeacia. - ( 95 ) ~ Compositus dividitur in pedunculum communem , attgettteuten , qui primarius est in inflorescentia composita. — pedunculos partiales , befjmbtte 2Mutf)ettftte= le, qui rami sunt ex pedunculo communi ex- euntes. S C A P U S. Pednnculus e radice emergens , florigerus. A Figura Scapus teres j ritnb. Plantago major. Allium asea- . lonium. Leontodon Taraxacum. angulosus , ttmtfUg. Ornitbogalum luteum. Vlan- tago Lmceolata. inferne ventricosus , untett bancfytg. Allium Cepa. flexuosus , fytn ttnb fjer gefcogen» Orcbis fle- xuosa. - anceps , jtve^fdjttetbtg. Alliutn angulosum — nu- tans — semscens. filiformis, fabenfbrnttg. Bellis heUidioides. triquetrus , brepfauttcj. Allium triquetnm. spiralis , fprralf&nntg. Anthericum spirale. pentagonus, ftmffetttcj. Qpbris paludosa. articulatus, cjea,Uebert. Statice eclioides. A Directione Scapus erectus , aufrecfytftefyenb. Tulipa Gesve- riana. - ( 96 ) - Scapus ascendens, aufrodrts gebogen. Sisymbrium mimineum. - declinatus, ntebergebogen. Asttngalus incanus. decumbens, uieberl'ca,enb. Astragalus campc- stris. Totentilla subasaulis. dichotomus , gabctformtg. Geranium macror- h'zu. Statice tatarica. A Vestitu Scapus nudus, nadft, ConfH().Dont£HW drakenia, — — ovatum, cpformt^» Ompbalea. G - ( 98 ) - receptaculum favosum , setfto,. Foramina profun- da in superiicie, favis similia. Onoponlum. — — scrobiculatum , Qiubig , foramina rotunda et profunda. Helianthus annuus. - subulatum, pfrtemettf&rmia,. Scabiosa atropur- purea. - quadrangulum, iNerecft.g. Dorstenia Houstoni ■ — contrajer-va. -. turbinatum, btrtifonttta,. Ficus carica. — — digitiforme , futO,erfonttt<}. Arum maculatum. Calla aethiopica. filiformEj fabeuformtg, ut in amentis. Corjlusr occlusum , gefcfylojfett. Ficus Cavica non est fructus sed receptaculum carnosum, connivens , occultans fiosculos. A Vestitu Receptaculum nudum, ttacft, absque omni ve- stitu. Leontodon taraxacum. Lactuca. — — pilosum , fyaarto,. Carthamus tinctorius. villosum, jotttg. Artemisia Absynthium. — — setosum , borftW}. Echynops sphaerocephalus. Centaurea. — — paleaceum , fpreuig, Paleis obsitum. Xerai: themum. Zinnia. Anthemis. Dipsacus. Paleae sunt squamulae breves, lineares, obtusae , siccae instar straminis fiosculos distinquentes. - ( 99 ) ~ INFLOPvESCENTIA- Situs in quo flores in planta locantur. DlVIDlTUR in simplicem , si flores solitarii — compositam, si plures flores in quodam loco congregati locantur. INFLORESCENTIA SIMPLEX. Situs florum solitarius. A Pedunculo Flos pedunculatus , getfiett, pedunculo instructus. Gratiola. Vinca. sessilis , auffti*enb , absque pedunculo plantac adhaerens. Dapbne Mezereum. Zinia pauciflora, A Sede florum Flos caulinus, mtt (gtengel, in caule rameus, rtttt %ft, in ramis. terminalis , an bcr ©pifee , in apice caulis vel rami. Paris quadrifolia. Chrysantbemum Leucan- thetnum. — — axillaris, an berSfd&fel, in axillis. Conval- laria multiflora. foliaris , auf bcm ftlatte , in superficie folii. Vhyllantbus. radicalis, mt ber ffitovjel. Crocus, Colchicum, Carlina acaulis. Go, — ( 100 ) — PLos latitans, tterborgen , in receptaculo carnoso Ficus carica. A Situ florum Flores alterni, wedfyftlweiejielienb. Volianthes tu- berosa. oppositi , gegenuberjtefyeub. Vassiflora birsuta. • secundi , cinfetttgftefyenb. Silene amoena. Eriea berbacea. - — solitarii , eitt^elnfterjenb. Campanuh Speculum. Carduus tuberosus. INFLORESCENTIA COMPOSITA. Situs florum plurium in loco quodam determinato congregatorum. Varietatum hujus infiorescentiae dantur duodecim. i. verticillus , Quttl. Flores plures peduncu- lum communem annulatini ambiunt. Lamium album. 2. capitulum 3 ^to^f. Flores plures in apice pe- dunculi communis globum formant. Trifolium pratense. 3. spica , Qleftre. Flores plures sessiles aut brevis- sime pedunculati pedunculum communera alter- natim ambiunt. La-vandula. 4. racemus, Xraube. Flores plures pediwculatt.i quorum infimi apicem racemi non attingunt, pe dunculum communem in tota longitudine ambiunt. Hinc spicam format pedunculatam quasi. Ribes rubrum. Pbytolacca decandra. — ( 101 ) — 5. corymbus, SMbentrmibe. Flores plures pedun culati , quorum infimi ad apicem corymbi instar urabellae pertingunt, pedunculum communem in tota longitudine ambiunt. Hinc racemus umbel- Itfus quasi est. Thlaspi arvense. b. umbella , Selbe. Ex apice pedunculi commu- nis oriuntur pedunculi proprii , qui altitudine aequali in formam umbellae elevantur. Anethum foeniculum. 7. cyma, 2lfrerbelbe, seu umbella irregulariter di- visa. Ex apice peduneuli communis oriuntur radii , non autem ex eodem puncto , qui iterum in irregulares abeunt ramos florigeros. Sambu- cus nigra. Viburntittt Opulus. 8. fasciculus , S8ufdr)el. Pedunculi plures simpli- ces et ejusdera longitudinis circa apicem pedun- culi communis orti, directione paralella ad aequa- lem fere altitudinem suos erigunt flores. Dianthus barbatus — Carthusianorum. 9. panicula , Siifye. Pedunculus communis mul- tos dat ramos iaterales irregulares , quibus fiores primum insistunt. Hinc spicam refert ramosam. Aesculus Hippocastanum. Rhus Cotinus. Pon aquatica. 10. tyrsus, ©trittie>. Panicula formae ovatae e ramulis florigeris densissime congestis. Ligustrum vulgare. Chrysanthemum corymbosum, Spiraea sati- eifoha. Tussilago petasites. — ( 102 ) — ir. spadix, $oIben. Columna florigera e spatha utplurimum surgens. Arv.m maculatum. Calla aetbiopica. 12. amentum , $a&d)ttt. Pedunculus communis sim- plex, squamulis utplurimum dense vestitns , sub quibus flores vel partes fructificationis recon- duntur. Juglans regia. Vopulus nigra. Cor) llus Avellana. \ V E Pv T I C I L L U S. Flores plures pedunculum communem annulatim am- biunt. Ab insertione florum Verticillus pedunculatus , cjejtielL Melissa of- ficinalis. — - sessilis , auffttfcnb. Mentba arvensis. dimidiatus , fyalbcuterlfonnicj. Medium formans annulum. Ballota distycba. A numero florum in verticillo Verticillus sexflorus , fecl)yfrlumtcj. Stachys syl- ■vaticaa thymus alpinus. Molluccella levis. — — decemflorus , gefaenMimttcj. Lamium maculatum. — — multifloPvUS, tnelMuintcj, Stacbis germanica — alpina. A Vestitu Verticillus nudus, nacfenb, absque bracteis et foliis. Salvia verticillata. — — • RRACTEA.TUS » ne&eti&lattiicj., Ballota nigra. ~~ ( io3 ) - A Distantia verticillorum. Verticillus distans , etttfentt. Sahia indica. « — confertus, gebrdttgtjtet)cnb. CAPITULUM, Flores plures in apice pedunculi communis fdrmant globum. Ab Insertione fiorum Capitulum pedunculatum, cjefttett. Astragalus sy- riacus. Gompbrena hrasiliensis. Erjngmm mari- iimum. sessile, attfftfeettb. Trifolium tomentosum. Sta- tice suffruticosa. — — TERMINALE, (ttt t>Cf @ptfte. Monarda fistlllosa, Teucrium pumilum. Trifolium rnbenf . - axillare, att ber 2tcl)fef. Gomphrena sessili£ Glyzirrhiza echinata. A FlGURA CAPITULORUM. Capitulum globosum, fugetntub. Echincps spbae- rocephalus. Gomphrena globosa. subrotundum, rtmbltdjt. Tvifolium pratense, Lotus rectus. conicum, fegelf&rmijj. Capitulum aliquantuns elongatum. Trifolium montanum. - — dimidiatum, Ijatbrmtb , ex uno latere rotun- dum ex altero planum. TrtfbUum Lupinaster, Lotus cytisoides. - ( 104 ) ~ A Vestitu Capitulum nudum , nrtdft. Illecebrum polygonoides. .__ foliosum , fcldttrig. Plantago indica. Carduus tartaricus. glomerulus , $ttdutd)en. Capitulum est exiguum, quod utplurimum in axillis residet. Ama- ranthus. S P I C A, Flore; plures sessiles vel brevissime pedunculati pe- dunculum communem alternatim ambientes. A Situ FLOR.UM in spica Spica interrupta, unteibrocfyett, ex spiculis distanti- bus. Betonica officinalis. Gompbrena interrupta, imbricata, brtd^itejjelformttj* Sahia bispanica. Scutellaria cretica. sEcunda , einfettig / in uno tantum latere. Hys~ sopus officinalis. Campanula rbomboidea. — — disticha , $»e9jettt- Sanguisorba officinalis. — ( io5 ) — spica articulata, o,eo,ltebert, articulis instructa. Sa~ licomia berbacea» — Polygonum articulatum. conjugata , gepaart. Ex apice pedunculi com- munis2 prodeunt spicae. Heliotropium europaeum — parvijlorum. rAmosa, afttg, in ramos divisa. Chenopodium Bonus Henricus. Osmunda. imbricata, bad^legelf&rttua,.. Salvia bispanica. Periploca iniica. '■ secunda , etnfetttcj. Ancbusa officinalis-, Lobelia Cardinalis. A Vestitu Spica foliosa, blattng, folia inter fiores. Agrimo- nia Eupatoria. Ballota suaveolens. Vedicularis foliosa. - — comosa, fdfyopfto,. Coma est fasciculus foliosus in apice spicae. Lavandula Stoechas. Bromellia Ananas. Tillandsia serrata. : — — ciliata, fyaartg. Pili inter flores. Nardus ciliaris. R A C E M U S. Flores plures pedunculati- quorum infimi apicem race- mi non attingunt, pedunculum communem am- bientes. Hinc spica est pedunculata, A Divisione pedunculi communis, - C io6 ) - Racemus simplex , einfad) , non divisus in ramos. Ribes rubrum» Pbytolaca decandra. Acer pseudo- platanus. - composituSj $ufrtttimena,efeftt , in ramos divisus. Vitis vinifera. conjugatus , gepaart* Racemi 2 ex apice pe- dunculi communi prodeunt. unilateralis, einfetttcj. Pedunculi florum om- nes ex uno duntaxat latere pedunculi communis exeunt. Pyrola secunda. — — secundus, eutmfyicj. Pedunculi florum, licet undique e pedunculo communi orti , latus tamen unicum rcspiciunt. Andromeda racemosa. Silene crassifolia. Teuerium Soorodonia. A Directione racemi Racemus er.ectus , aufredjt. Ribes alpinum. Qhe- nopodium album. Astragalus austriacus. pendulus , fyilngenb. Cytisus laburnum. —— laxus , fdjltff, facile flectendus. Celosia trigyna Solanum carolinense. — - strictus , tfetf , difficultcr flectendus, Ononis cernua* A Vestitu Racemus nudus, nactr. Vaccinium ligustrinum. — - pilosus, fyaarig» Ribes nigrum. *— - foliatus , bldttrt<$. Cbenopodium amhrosioides. Thesium alpinum. - ( io7 ) - racemus bracteatus, nebenbfatterig. Andromeda racemosa. C O R Y M B U S. Flores plures pedunculati , quorum infimi ad apicem corymbi instar umbellae pertingunt , undique ex pedunculo communi enascuntur. Hinc racemus erectus umbellatus est. Tblaspi arvense. Cbrysan- themum corjmbosum. A DlVISIONE Corymbus simplex, einfad), non divisus in ramos. Atbanasia genistifolia. Gnaphalium dentatum. Tblaspi arvense, compositus, aufanimengefefct , in ramos divisus. Athanasia dentata. Gnapbalium Stoecbas. U M B E L L A. Pedunculi plures ex eodem puncto in apice peduncu li communis , vel in ramo orti , qui altitudine aequali in formam umbellae elevant flores. Ab Insertione umbellae Umbella pedunculata* geftictt, si radii apici pe dunculi communis insident. sessilis , auffiftenb, si radii non pedunculo communi, sed cauli vel ramo insident. Sium nodiflorum. Prunus avium. Fyrus Malus. A Divisione umbellae. — ( 108 ) ~~ Umbella simplex, etnfad), si apices radiorum flo- rem gerunt solitarium. Allium ursinum. composita, $ufanmtengefefet , si apices radiorum iterum umbellulam gerunt Anetbum foeniculum. composita dividitur in universalem, attqemem, quam radii constitu- unt invicem omnes — partialem seu umbellulam , fcefcntbeve , quae cuilibet radio insidet. Pedunculus umbellae compositae dividitur in communem , attgemein , cujus apici radii in- sistunt — radios, ©trafylett, qui pedunculi sunt proprii , qui flores vel umbellulas gerunt. — pedicellos, 93lutfyenftteld)en , qui flosculos um- bellulae fulciunt Ab involucro Umbella involucrata, etncjeljuttet , si umbella vel umbellulae involucris gaudent. Eupborbia sylva- tica — tuberosa. - — nuda, nacft. Involucris destituta. A Figura umbellae Umbella convexa, erfyaben, discus umbellae ele- vatior ob radios medios longiores, Laserpitium latifolium. Seseli annuum. plana , ftacfy.. Radii omnes ejusdem altitudinis. Imperatoria Ostrutium. - ( 109 ) — umbella rara, abflcl>ent> , radii a se invicem val- de distantes. Coriandrum sativum. conferta , btd)r, radii multi et sibi invicem valde approximati. Seseli annuum. Tordjlium maximum. - depauperata , arm , paucis et distantibus gau- dens fioribus. Sison canadense. prolifera, fprojfenb. Unus alterve radius um- bellae simplicis progignit umbellulam. Asclepias Vincetoxicum. inaeqjualis , ungleid*'* Flosculi ambitus a flos- culis disci diversi. Caucalis grandiflora. Hera- cleum Spboudilium. C Y M A. Ex apice pedunculi communis unus alterve oritur ra dius , non autem ex eodem puncto , qui iterum irregulariter in multos se dividit ramos flori- gcros. Est erga umbella irregularis. A Divisione in ramos pimarios Cyma trifida, brepdftig, in tres ramos divisa. Se- dum acre. • quatrifida , i>terdfril)tte 2Mnmeitfd;etb. Acorus calamus. Solent etiam infiorescentiae palmarum , paucarumque aliarum plantarum Spadices vocari. Chamaerops humilis. Pboenix duciylijera. Musae. ■ A M £ N T U M. Pedunculus coramunis simplex , squamulis ut pluriinum — ( 112 ) - dense vestitus, sub quibus fiores vel partes fructificationis reconduntur. Amentum quibusdam auctoribus Iulus , aliis Catulus dicitur , quia caudae fellinae formam gerit. A Figura Amentum^ cylindricum , cjletdjbtd5. Corylus Avel- lana. Eetula alba — Alnv.s, globosum, fujjelf&rmtg. Fagus syhatica. Ph- tanus orientalis. Urtica pilulifera. ovatum , eijfermtg. Vinus syhestris foemina. filiforme , fabenfonmjj. Fagus pumila. Casta- nea pumila. attenuatum, fcerbunnet , versus apicem te- nuius. Fagus Castanea. crassum , btcf. Juglans regia. imbricatum , bad^iejjelfornujj. Juniperus co?n- munis. Salix fusca. paleacum, ftretttg, squamae persistentes eva« dunt marcidae. Vinus syhestris. —— nudum, nadfenb, ob squamarum exiguitatem vel absentiam partes fructificationis apparent nudac. Excoecaria. F R U C T U S. Pars e germine nata , constans e pericarpio et semine PERICARPIUM. Velamentum semina includens. Divi- -~ ( ii3 ) — Dividuntur pericarpia ratione suae substantiae in membranacea , fyamicje , ex membrana tenaci — lignea , &ot^ige , ex membrana lignea — carnosa , flctfdnge, ex substantia carnosa — succulenta, fafttge , ex substantia succosa constantia. Pericarpia membranacea sunt i. capsula , &opfek Pericarpium cavum,valvu- losum , indeterminate in suturis hinc inde dehi» scens. Canna indica. 1. siliqua, <3d)pte. Pericarpiumlongum, bivalve, in sutura dehiscens, semina in sutura utraque alterne affigens. Sinapis alba. Brassica olerace.t. 3. silicula , dnbe. Parietes interni, quibus capsula in varia loculamenta dividitur. 4. loculamenta, Sdcfyer. Camerationes intra va!- vulas et dissepimenta. 5. columella, @au(e. Filamentum in medio capsulae, uniens dissepimenta. A NUMERO VALVULARUM Capsula bivalvis, $wei)f(appic}. Magnolia. Gx- praria. trivalvis , t>rev)nap).ntelf(apptcj. Hura crepitans. operculata seu circumscissa , fcedfeffomiig. operculo tecta, horizontaliter dehiscente. H:e- sciamus niger. Lecjtbis Ollaria. A NUMERO LOCULAMENTORUM Capsula unilocularis, einfdcfyerlcj , si dissepimen tis caret. Parnassia palustris. Agi ostemma. « bilocularis , awenfddjerig. Hjosciamus niger, Datura Stramonium. H - ( n6 ) - capsula trjlocularis, bretyfad;erig« AesculusHip- pocastanum. Iris germanica. qjjinquelocularis , fimffdcr)eriielfdd;eric}. Si dis- sepimenta medium capsulae non attingunt. Pa- paver somniferum. A SUPERFICIE EXTERNA Capsula glabra , glatr. Papa-ver somniferum. aculeata , ftad)ltd). Vaiuva Stramonium. — — muricata , rceici)(!acr)nd^ Canna indica. A Numero tuberculorum in superficie externa. Capsula dicocca seu didtma , ^roet^oyftcj. Spigelia. — — tricocca , breyfopficj. EupborbiaLatbjrus. Cne- orum tricoccum. — ■ — tetracocca , UterfppftcL Saururus cernuus. Evo- nimus enropaeus. A Numero capsularum sibi contiguarum Capsula simplex , einfad) , si solitaria. duplex , jwepfad;. Capsulae 2 aggregatae, Poeonia officinalis. TPviPLEx, brepfad)* Veratrum album. quintuplex , fimffad). Aquikgia vulgaris. Ni- gella. — — multiplex , $ue!fad>, Semperiivum tectorum. - ( H7 ) - A SUBSTANTIA Capsula membranacea, fydutij}, Datura Stramo- nium. corticata, rtnbettrtftuj. Meiribrana exterior fungosa a capsula secedens. Ricinus communis. lignosa , &oI$Wj. Durissima et tamen in val- vulas dehiscens. Hura crepitans. baccata, beerenarttg. Si semina pulpa cir- cumdantur. Evonimus europaeus. Samyda. spuria , falfd), si calyx forma capsulae semen circumdans dissilit. Fagtts sylvatica» A NuMERO SEMINUM CONTENTORUM Capsula monosperma , etnfaamtj. Gomphrena, Her- niaria. Salsola. ■ disperma , $wet;faamtg. Hebenstreitia. Bufonia. trisperma , t»m;faamtg. Glaux. Hudsonia. polysperma , i?telfaamtg> Papaver somniferum, S I L I Q U A. Pcricarpium membranaceum , longum , bivalve , in su- tura dehiscens , semina . in sutura utraque al- terne affigens. Dissf.pimentum, (£d;ettwanb , .est diaphragma sili- quas et siliculas in duo loculamenta dividens , su- turis annexum. A Figura Sili^ua teres, runb. Cylindrica. Fumaria lutsa, Cbeirantbus tricusp;datus — annuus» - ( n8 ) - sjiliqua compressa , jufanmTcngcbrucft, valvulis com- planatis. Cheiranthus annuus. tetragona, i>ierecf;t<}. Erysimum* Cheiranthus erjsimoides. Brassica orientalis. i articulata, gc^Ucbcrt* Raphanus Raphani- strum. ■ torulosa , fnottg , hinc inde in nodos elevata. Raphanus sativus. — — rostrata, gcfd>nd6clt. Dissepimentum in apice notabiliter prominens. Sinapis alha. S I L I C U L A. Siliqua sua latitudine vix longior. A FlGURA Silicula orbiculata, rmtb. Tblaspi arvense. — — cordata, fyer^formtg. Isatis armena. obcordata , umgefefjrt fjerjformtg. Tblaspi Bur- sa pastoris — alpestre. Myagrum perfoliatum. lanceolata, lanjenformtg. Lepidum alpinum. lsatis tinctoria, angulata , ecftg. Myagrum aegyptiacum. emarginata , aiisgeranbet. Alyssum. Cochlearia. - drupacea , jtetnfrud)tarttg, Si membrana du- plex , exterior mollis j interior dura. Erucago* Bunias. L E G U M E N. Pericarpium bivalve , longura , in suturis dehiscens , - ( ii9 ) - semina solis marginibus suturae inferioris af- figens. A Figura Legumen teres , runb, Cylindricum. Aschynomene Seban. Lotus arabicus. Vhaseolus radiatuf. lineare , gletd&brett. Vhaseolus vexillatus. I». digofera. compressum , gufammcngebrucft. Visum sativum, capitatum, ?cp|f6rmtg. Vhaseolus mungo. acinaciforme , fabelf&rmtg, Vhaseoluslunatus* Dolichos ensiformis. * ovatum , eyruttt». Lotus hirsutus — graecus. inflatum, attfjjeblafen. Cavum aere vitali re- pletum. Colutea arborescens. Astragalus exsca- pus — vesicarius. cochleatum, fdmetfenf&rmig. Spirale. Me* dicago polymorpha — marina, — — lunatum , monbf&rmig. Medicago falcata, obcordatum , unujefefyrt fyerjf&rmtct. Volygala. — — contortum, gcbrcfjt» Medicago sativa. quadrangulatum, ttiernunfltg. Doljchos te* tragonohbus. canaliculatum, tfmtenf&rmig. Sutura supe- rior profunde excavata. Lathyrus sativus. isthmis interceptum, mtt vBerengerungett. Co- ronilla. Scorpiurus. echinatum, ffadE>tt^» Glycirrhiza echinata, - rhcmbeuMj rautenf&rmig* Cicer arietinum. — ( 120 ) — Ab Insertione Legumen pendulum, fyangenb. Vhascolus vulgaris, — — • pedicellatum, gefttelt. Vicia scpium, A SUBSTANTIA Legumen membranaceum , fjduttg. Vhaseohs vul- garis. carnosum, fietfdjhj. Cynometra caulijhra. - coriaceum, leberartto,. Carnosum siccum. Ce- •satonia siliijua. Lnpinus. A NUMERO SEMINUM CONTENTORUM Legumen monospermum, etnfaamtg. Medicago h- fiulina. — — dispermum , ^we^faanua,* Glycine tomentosa. Trifolium strictum — alpinivu. — 7 — trispermum , bm>faami<}. Trifolium reflexum, tetraspermum , Dteifaattlia,, TrifoMum hybri- dum — repens — comosum. - — - polyspermum , tuelfaanua,. Trifolium hpkafteu L O M E N T U M. Pericarpium bivalve, sepimentis exiguis in locula- menta divisum , nimquam ut legumen in lateribus, quandoque vero in sepimentis articulatim de- hiscens. A Figura Lomentum articulatum , geglteberr. Si dissepi- menta exterius disccrnenda. Hedysarum argen. Uum. - ( 121 ) - lomentum moniliforme , 93erlfd(murf&rmi<}, Si se- riem globulorum refert. Hedysarum moliliferum. aculeatum , ftad>ltcl>, Hedysarum Onobrychis. crystatum , famf&rmtit>attb. Si semina dissepimento intermedio adhaerent. absque sepimento , ofme ©d)eitwattl\ Si se- mina rimae internae adhaerent. A Numero seminum contentorum Folliculus polyspermus , fctelfaamto,. As.cUpias syriaca. - monospermus , etnfaamtg. Orontium* A DlRECTIONE Folliculi erecti , aufredjt, Vinca% Nerium, Echites. - ( 122 ) - Folliculi reflexi, ntebergebogetL Vlumeria. ■ horizontales , tt>agred)t. Cameraria. Taher- vaemontana. S A M A R A. Ala membranacea unum alterumve includens semen et ultra hoc alae instar prominens. A Loco ALAE Samara in apice seminis, att ber@ptfee. Fraxinus. — — in latere , an ber ®ette. Acer. Betula alba. - in toto ambitu, tm (jattjett Umfatto,. Ulmus campestris. STROBILUS. Pericarpium semina sub squamis ligneis continens, A FlGURA Strobilus cylindricus, (jletdjrttttb. conicus, fecjelf&rnttg. ovatus , ei;f&ntttg, globosus, fugelformuj» squarrosus , fporrhj. Thuja orientalis. — — spurius , ttttdd)t, qui non ex squamis ligneis, sed membranaceis constat. Origanum Majorana, N U X. Pericarpium semen in putamine osseo continens. A Numero serainum — ( 123 ) — Nux monosperma , emfilftmig , unum cotitinens nu- cleum. Corylus avellana. Ambrosia. disperma, jtvepfaamti}. Halesia. trisperma, t»ret)faamtjj. A LOCULAMENTIS Nux unilocularis, etttfdcfyerta,. Coryllus Avellana- bilocularis, $roe9fdd)ertcj. Lygeum. — ■ — trilocularis , bretjfddjerig. Elais. ■ multilocularis, tnelfdcfyertc),. A DURITIE PUTAMINIS NUX DURA, f)dtt. fragilis , $er(ned)Iid). A Figura Nux alata , geflugelt. Pinus thuja. — — angulata , etf ig. Cupressus. ovata, ct)f&rrm\q. Corylus. Carpinus. - QUADRIANGULARIS , tJtCfCdftg. Haksia. - tetragona , i>ierFatttig. Pedalium. Mssua. « reniformis, tuerenformtcj. Anacardium. spinosa , ftad)Itcfy , spinis qnatuor oppositis cin- cta, quae calycis folia fuere. Trapa natans. P O M U M. i Pericarpium carnosum, capsulam intra se recondens. A Figura Pomum globosum , runb, Vyrus Malus. — Cydonia. N — ( 124 ) - poMum oblongum, langlid). Vyrus communis. baccatum , beerf&rmiet)f&rnij). Styrax. B A C C A. Pericarpium succulentum , semina nuda , tenui mem- brana connexa, in succo sparsa continens. A FlGURA Bacca rotunda , runb. Kibes rubrum — Grossolaria. oblonga , Idncjlid).. Berberis vulgaris. dicocca, ^wewfopftg. Jasminum. — — recutita , feefd;mtten , ex arillo instar glandis virilis e praeputio prominentis. Taxus baccaia. A Substantia Bacca succosa , faftig. Ribes rubrum. — — corticosa , rinbtcj. Cortice duro tecta. GmcU nia Mangostana. — — exsucca, tvecfeti. Hedera Helix* - C 126 ) - A NUMERO LOCULAMENTORUM Bacca unilocularis , etnfdd)ert{jt Actaea. Cactus. bilocularis, JWCipfScfyerjtg; Lonicera. • trilocularis, bttyf&fyttig* Aspaiagus. Ruscus. quadriLoculaRIS , tuerfddjerh]. Paris quadri-- folia* ■ quinqelocularis , funffdd)ertg. Melastoma. multilocularis , fctelfdd^ertg» Nympbaea. A Numero serainum Bacca monosperma , ehtfaamtcj. Daphne. Viscum. Viburnum. disperma, 3tvej)faantt(j. Berberis vulgaris. Cof- fea arabica. trisperma, breyfaamig. Sambucus. Juniperus. quadrisperma , t>ierfaamt ut in Orchidibus. tricuspidatus , bvepfpifehj. Malva coroman- deliana. — — hirsutus, btcffyaaricj, Geranlum keanum — ctU rolianum. — — villosus , fetnfyaavrc), Geranium dissectum, I 3 - ( 132 ) - Arilli plurimi monospermi , t>ie(e ehtfaamige. Alcea. Althaea. Malva. Lavatera. P A P P U S. Pars pilosa vertici seminis insidens. Varietates pappi sunt Paepus sessilis , aufftfeenb , absque stipite insidens seminis apici. Asclepias syriaca. Nerium Oleav- der. Epilobium. ~ stipitatus, geftielf, stipiti insidens pappu>. Leontodon Taraxacum. — — plumosus , geftefcert, si radii pappi stipitati pilis lateralibus instructi. Tragopogon pratense. Lana pappii-ormis , faamenkartartl<}e Jpaare , non est pappus sed pili , qui semen duntaxat invol- vunt. Eryopkorum. CALYCULUS. Margo membranaceus apicem seminis coronans, Varietates calyculi sunt Calyculus integer , tjattj. Margo calyculi npn incisus. Tanacetum vulgare. Dipsacus laciniatiis, paleaceus , fyreuarttj) , e squamis stramineis Helianthus annuus. aristatus , grattttettarttg. Aristae duae vel trei in apice. Tagetes patula. Bidens tripartita. rostratus , fd)uabelartt;L Stylus germinis per sistens. Scandix Cerefolium. Sir.apis. - C 133 ) - calyculus cornutus , fyornartta. Pvostrum incur- vatum. Nigella damascena. cristatus , fammformtfl. Membrana dentata vel profunde incisa seminis apici insidens. He- djsarum Crista Galli. A L A S E M I N I S. Membrana e seminis latere in alam prolongata. A Numero alarum Semina monopterygia , etnfluflfid). Bignonia. dipterygia , jvoewflugltd;. Betula. TRIPTERYGIA, bre»fIllflKcfy. TETRAPTEPvYGIA , 4>terflu,]ltd). POLYPTERYGIA , t>telflufl,ltd) , Sdl MOLENDINA- cea , ttmtbmuljlrtrtnje. Sic semina multialata plantarum quarumdam umbelliferarum vocantur. CAUDA SEMINIS. Filamentum longum ex apice seminis progrediens. Varietates Caudae sunt Cauda simplex, ehtfad), sctam longam aemulans, Geranium zonale. — - pilosa , fyaarto,. Clematis. Anemone Vulsatilla. —— geniculata, fmcfortntg. Tormentilla. TERMINOLOGIA PLANTAPvUM CRYPTOGA- MICARUM. Vegetabilia, quorum genitalia oculis nudis se sutrtra- - ( 134 ) — hunt, ct structura ab aliis plantis diversa gau- dent, Cryptogamica , (£r*)ptocjamtfl:en , vocantur. Caules plantarum cryptogamicarum vocantur stipites, ©trunfe, et folia frondes , £rtttbe. Dividuntur in iv ordines in filices, garrenfiauter, quae partes fructificatio- nis sub forma plurimarum squamularum, potissimum in dorso frondium locatarum gerunt. Pohpodium. <— muscos, Sftoofe, qui partes fructificationis in ca- psulis continent. Politricbum . — algas, glectnen, quae partes fructificationis iri calyculis suarum frondium coriaciarumgerunt. Lichen. — fungos , ©d&H>ilmme , qui partes fructificationis forma capsularum minimarum in carne pilei re- condunt. Agaricus campestris, F I L I C E S. Fiantae cryptogamae , quae suas partes fructificationis sub forma squamularum exhibent. Respectu Loci, quo squamulae frucdficantes resi- dent, dividuntur in filices dorsiferas seu epiphyllospermas, an fcem Sattb , in dorso frondium. ■ spiciferas, an emer 2(cl)re , squamulae fructi. ficantes in spica. Equisetum arvense. — - rhizospermas , an fccr SBurjel , globuli fructi- ficantes ad radicem. Sahinia. - ( 135 ) - Ex radice unica duntaxat prodit frons et frondes in infantia utplurimum , si quasdara filices Indicas excipias, sunt revolutae. Indusium, £ecfe, est membrana tenuis , quae geni- talia et semina filicura includit. Varietates indusii sunt Indusium planum, flacfy, plane semini incumbens, Pobpodium. peltatum , fcftUbforuttg , ope filamenti cum si« mine nexum. Polypodium Filix mas. - — corniculatum , faf dd) , membrana tenuissima vel squamosa circa basim setae. 8. fimbria , 5ran3e» Annulus dentatus in operculo , cujus vi elastica operculum dejicitur. 9. epiphragma , ^roenjfell , membrana tenuis peri- stoma quandoque occludens. Volytrichum. 10. sphrongidium seu columnula , ©aamenfauk cljen, filamentum medietatem thecae transiens, cui semina annectuntur. 11. apophysis, Slnfai^ , tuberculum carnosum sub basi thecae. Var.ietates surculi Surculus simplex, etnfad)* Polytrichum ccmmune. — - ramosus, aftig, Mnium androgynum. — — ramis deflexis , mtt meberfyangeuben 2letfen. Sphagnnm palustre, ■ — - decumbens, mebetUegeni?, repens, fned)ent>, erectus , aufrecfyt* Varietates setae Seta solitarta , etnjeln. - (137) - SETA AGGREGATA, fyaufetliVetS. TERMINALIS , ait bet' ©ptfee. AXILLARIS SeU LATERALIS, att bCf (ctltC. Varietates calyptrae Calyptra integra, ganj> totura apicera thecae investiens. Encalypta vuigaris. dimidiata, fyalb, dimidutn thecae tegens, ut in rriuscis plerisque. Bryum ar.drogynum. dentata , cjejafyitt, dentes in margine. Encalypta ciliata. Varietates operculi Operculum convexum, gew&Ibt. i acuminatum , lana, sugefptfef. Voljtrichum commune. — — planum , flad). '• persistens , bleibenb , nunquam a peristomate " secedens. Phascum, Varietates peristomatis Peristoma nudum, nacft, absquc dentibus. Gv- monstomum. — — dentatum, jd&ntg. Tetraphis. A L G A E. Plantae cryptogamae, stipite carentes, ex solis fron- dibus utpluriraum coriaceis constantes , quae suas partes fructificationis in calyculis frondium gerunt, - ( 138 ) - Calyculi algarum in sua substantia continent exu guas capsulas serainiferas , quae se porro aperiunL Varietates calyculorum. i. pelta, ©d)tlb, fructus oblongus, planus , obtu- sus. Lichen caninus. 2. scutella , i3d)iifMd)en , fructus orbiculatus, ca- vus vel planus. Licben stellaris. 3. tuberculum, ^ttoll , fructus haemisphaericus. Li- chen geogvaphicus, F U N G I. Plantae cryptogamae mere carnosae suas partes fructi- ficationis forma capsularum minimarttm in carne pilei recondentium. Hae capsulae serainiferae in superficie, vel lamellis , poris aut aculeis» Hae capsulae ut in Algis se aperiunt. Partes fukgorum sunt 1. pileus, Jput. Pars suprema , orbiculata. 2. umbo , 9ta6eL Pars eminentior in centro pilei. 3. lamellae, 25ldttd)etu Membranae lamellatae in inferiori superficie. In solis occurrunt Agaricis. 4. pori, Sodf)er. Puncturae aeiculares in superficie inferiori, qui in Soletis solis observantur. 5. echini seu aculei , int>el , pedunculus primarius locus- tarum. 4. spiculae seu locustae , ©ra6drd)cn , sunt flores plures pedunculo inhaerentes, et unica calyce circumdati. 5. gluma, sSa(g , calyx graminis e foliolis conca- vis , quae valvae vocantur. 6. corolla graminum, seu petala , SBhmienrron, foliola concava , seu gluma membranacea inte- rior, multo tenuior , quara gluma exterior3 quae calycem consritu.it, - ( 142 ) - 7. arista, ©ratute, ftlamentum setiforme e gluma exiens. Varietates Culmorum. Culmus teres, runb. Carex uliginosa. - tetragonus , i>iervr/mfliel). Festuca ovina* triangularis » brenedfUj. Eriocaulon triangu- lare. — — capillaris , fyaarformicj. Scirpus capillaris. prostratus , tueberltecjenb. Agrostis canina. — — repens , friecfyenb. Agrostis stolonifera — > alha. - nudus, nactt. Carex montana — Irizoides. Varietates ligularum Ligula integrA , cjattj. Poa pratensis. fissa , gefpaften. Vhleum crinitum. lacera , jerfcfylifct. Milium lendigerum. ciliata, VMtnpricj. Holcus lanatus. truncata, abgefutfet. Avena fatua. acuminata , lancjcjefpifct. Vhalcris paradoxa. Varietates rachis Pvachis flexuosa , fyin unb ^ctgebocjctt. Vanicum fliforme. . teretiuscula, rttnblicj. Panicum colonum. linearis , cjleicfybreit. Membranacea. Vanicum dimidiatum. ■= — trigona , bre^wtnfltcj. Vanicum crus corvi. - ( 143 ) - RACHIS QUINQUEANGULARIS , futtfetftCj. VanicUttt crus galli. Varietates spicularum seu locustarum. Spicula uniflora , etnblumtg. Agrostis, biflora, aroepblumtcj. Aira. triflora , brepblumtcj. Elymus virgiaicus. Lo- lium tenue — virginicum. . multiflora , suelblnmtg. Festuca ehtior. Ero- mus secidintis. Varietates glumarum Gluma univalvis , ctnfpcf^tg* Lolium perenne. bivalvis, ^vcpfpcfjtg. ln plerisque graminibus. trivalvis, brenfpeljtg. Vanicum miliaceum. — — multivaLvis, tnelfpcl.jig. Uniola paniculata. colorata , gefarbt , alio quam viridi colore gaudeiis. HgLiis bicolor, A Numero florum, quos glama continet Gluma uniflora, etnblutfyuj. Vanicum. biflora, aroenMutljta^ Aira. Mdica. multiflora , *nelbluil>uj. Voa. Aiena. Ab Habitu externo glumarnm Gluma glabra , gtatt. Holcus iaxus. hispida, vaud;. Secale orientale. - striata , geftretft. Holcus striatus. villosa , tjaartcj. Hchus Sorgbum — sacchara- tus. Bromus purgans. - ciliata , ranftfyaarig. Bromus ciliatus, — ( 144 ) - gluma mutica , gramtenlog , absqae arista. Briza. Poa. aristata , gefrannet , arista instructa. Hordeum. Varietates aristarum Arista nuda, nadft, absque villis. Stipa arguens — juncea. plumosa , fetertg , villis albis obsita, Stipa pennata. recta , gerafce , absque flexura. Bromus seca- linus — mollis. geniculata, geftiicct , in medietate genlculo flexa* Avena satvva. recurvata , aurtidfgerrftmmet , in arcum fiexa. Holcus lanatus. tortilis, gebref)Ct,spiralitercontorta. Agrostis rubra. Aira montana. - — terminalis, (Enbgranne, ex apice glumae orta, Agrostis miliacea. . ■ dorsalis, SRudfenoranne , sab apice glumae prodiens. Agrostis canina. Bromus. Avena Loeflingiana. Varietates Seminum Semina nuda , natft , ut in omnibas fere graminibus. . corticata, rmbtgte, dum petala arcte invol- vunt semina , eique fere adnascuntur. Hor- deum, Aiena% Varie- - (145) -* VARIETATES INFLORESCENTIARUM GRAMINEARUM, I. spica graminea , (SjraSiifjre. Spiculae plures ses- siles vel brevissime pedunculatae pedunculum communcra alternatim ambientes. A Situ florum in spica. Spica glomerata, o.efnaufr, ex capltulis seu glo- merulis exiguis. Cyperus glomeratus. Restio elegia. • imbricata, bad^tetjclffrnntg. Triticum aesihum. distycha , swcnjetltg , duas formans series. Hordeum dysticbum. Scbosnus compressus. digitata , geftwtert, ex apice plures prodeunt spiculae. Vanicum sanguinale. — Dactjlis. An~ dropogon ischaemum. secunda , etnfettUj. Dactylis cynosiroides. terminalis, — Dividitur ergo plantarum systema in naturale , quod ex habitu generum in omni- bus partibus conveniente — artificiale , quod ex habitu generum, in una duntaxat parte congruentium, conficitur. Sic qui- dam a coroilis, alii ex calycibus, alii ex foliisy alii ex alia parte systemata artificialia condide* runt. Systema naturale , quo ad omnes hucusque cog- nitas plantas nondum est inventum3 quidquid tentarunt botanici, Hinc ob systematis naturalis defectum amplecti cogL mur systema artificiale. Ex omnibus huc usque tentatis systematibus artificialibu's optimum ac completissimum adhuc est lllustris Linnei syste- ma sexuale , quod ergo et nos amplectimur. SYSTEMA SEXUALE. Systema, quod ex partibus fructificationis constru- ctum est. Omnes plantae in hoc systemate dividuntur in classes, ordines, subordines, genera, species et varie- tates. Classes, quae primariae sunt differentiae plantarum., secundum staminum numerum, proportionem , situm et nexum conficiuntur. Ordines sunt primariae classium divisiones , quae maximam partem a ptstillorum numero formantuc — ( 148 ) - Subordines sunt ordinum, si nimis copiosi, subdivi- siones, ut citius invematur genus. Genera sunt cognationes plurium plantarum ejusdem ordinis vel subordinis in una vel pluribus notb characteristicis partium fructificationis , quae cha- racterem essentialem constituunt. Species sunt indi-vidua singula generum , quae ex se mine nata semper manent eaedem et ex specifica determinatione partium haud solum fructificatio- nis sed etiam vegetationis desumi solent. Varietates sunt specierum consuetarum degenera- tiones exiguae et inconstantes in colore , magnitu- dine , hirsutie , odore , monstrositate , vel alia re, quorum semina hinc iterum facile in prima- riam redeunt plantae speciem , unde nascebantur. Tiro igitur plantam inquisiturus quaerat i. Classem. 2. Ordinem. 3. Subordinem , si quis invenitur. 4. Perlegat genera hujus subordinis. 5. Species inventi generis. Si vero planta cum nullo ge- nere vel cum nulla specie hujus generis conve- niret, tunc planta esset no-va vel a Linneo non descripta. CLASSES PLANTARUM. Omnes plantae juxta systema sexuale a staminum numero , longitudine , concretione et situ in 24 dividuntur classes. — ( 149 ) ~ I. A Numero staminum librorum iri flore herma- phrodito formantur primae 13 classes. 1. Monandria , SDionanbrie , stamen unicum. Canna indica. 2. Diandria, £)tanbrie, Stamina 2. Jasminum oificinuJe. Salvia officinaJis. 3. Triandria, £rianbrte, stamina 3. lris ger- man.ca. 4. Tetrandria, £etranbrte, stamina 4. Scabiosa arvensir. Rubia iinctorum* 5. Pentandria, $>entanbrie, stamina 5. Nicotiana Tabacum» ConvoJvuJus sepium. 6. hexandria , Jperanbrte , stamina 6. LiJium can- didum» Hemerocalis fulva. 7. Heptandria , Jpeptanbrte , stamina 7. AescuJus Hippocastanum. 8. Octandria , £5f fanbrte , stamina 8. Tropaeo- lum majus. Oenothera biennis. 9. Enneandria , Gnineanbrte , stamina 9. Laurus nobilis. Butomus umbellatus. 10. Decandria, £ecanbrie, stamina 10. Dictam- fius aJbus. Ruta graveoJens. Planta hendecandra seu cum 11 staminibus non- dum fuit visa. 11. Dodecamdria, £)obecanbrie , stamina a 12 ad 19. Asarum europaeum, Sempervivum tectorum. 12. Icosandria, Stfofati&rie , stamina2o aut plura, - ( 150 ) - sed calyci non receptaculo inserta. Pjrus Cydo- nia. Fragaria vesca. 13. Polyandria, 9)oh)anbrte , stamina 20 et ultra imo ad 1000 receptaculo insidentia. Papaver rhoeas» Poeonia officinalis» II. Ab inaequali longitudine 2 vel4 staminum, formatur classis 14 Didynamia , Stbnnantle , stamina 4 , sed 2 longiora. Leonurus Cardiaca. Mentba sdve.stris, 15. Tetradynamia , Setrabynantte , stamina 6, sed 2 longiora* Rapbanus sativus. Sisymbrium Nasturtium» III. A concretione staminum cum aliqua sui par- te vel cum pistillo formatur. 16. Monadelphia , 3[ftc>nabe:pt)te , filamentorura concretio in unum fasciculum. Altbaea officina- lis. Malva syhestris. Alcea rosea. i~. DiAdelphia, 2)tabefyl)te. Filamentorum con- cretio in duos fasciculos. Latbyrus latifolius. Phaseolus vulgaris. Kobinia Vseudacacia. 18. Polyadelphia , ^olMbetyfyte. Filamentorum concretio in tres vel plures fasciculos. Hyperi- cum perforatum. Citrus medica. 19. Syngenesia, ©s>na,enefte* Antherarum raro simul filamentorum concretio in tubulum , quem transit pisfillum, Viola odorata, Tagetes patula. - ( 151 ) - 20. Gynandria, ©panbrte. Stamina pistillisnon receptacalo insident , vel genitalia utraque me- diante pedicello ex receptaculo floris elevantur. Vassifloru coerulea. IV. A Situ staminum et pistillorum in diversis floribus , vel in diversis plantis. 31. Monoecia, Stfonocte. Stamina et "pistilla in diversis floribus , sed in eadem planta. Cucumis sativus. Momordica Elaterium. 22. Dioecia , .Dtocte. Stamina et pistilla in diver- sis plantis. Hinc una planta vocatur mas , altera femina. Cannabis satha. Spinacia oleracea. 23. Polygamia , ^otygamte. Praeter flores ber- mapkroditos etiam flores masculi vel feminei , vel utrique in eadem adsunt planta. Ceratonia sili- qua. Acer campestre. V. A Florescentia non visibili. 24. Cryptogamia, €n)ptogamie. Genitalia ocu- lis nudis non conspicua. Pohpodium vulgare. Agaricus campestris* CLAVIS CLASSIUM. In Tironum commodum clavis habetur classium , quae viae adinstar per dichotomias ad classem ducit, cujus est planta examinanda. Haec cla> vis est - ( 152 ) - {Indifferen- fdiffinitas < tissimus. fmonocli-^ [subordma- Florescen-J™^ nia-. ^affinitas. t10- «{ sta. Wiclinia. TIA (occulta. Florescentia manifesta in primis 23 classibus quaerenda- Occulta autem in Cryptogamia. Monoclinia, id est, si flores omnes hermaphroditi et liberi in primis 13 classibus quaerenda, si subordinatio nulla adest. diclinia , i. e. j si flores adsunt , vel soli masculi vel soli feminei , vel mixti in Monoecia vel Di- oecia vel Pohgamia quaeratur. Diffinitas , i. e. , nulla concretio in staminibus. Affinitas , i. e. , staminum concretio vel in filamen- tis, vel in antheris, vel cum pistillo invenietur in Monadelpbia, Diadelpbia , folyadelphia , S)n- genesia vel Gynandria. Subordinatio , i. e. 5 si duo stamina breviora , 2 autem vel 4 longiora sunt, in Didynamia vel Te- tradynamia invenitur Indifferentissimus. Si ergo in fiorescentia mani- festa , nec diclinia , nec affinitas , nec subordi- natio obtinet , tunc numerentur stamina. Tiro igitur plantam examinans , hanc sibi familiarem reddat formulam , in inflorescentia manifesta I. An diclinia, si non % **• A.FFINITAS j si non - C 153 ) - 3. An subordinatio , si neque haec , tunc 4. Numerentur stamina primarum 13 classium. OPvDINES CLASSIUM. Ordines sunt classium divisiones primariae. Ut classes a staminibus sic ordines in prirais 13 sal- tem classibus a stylis, in reliquis a fructu , in ultimis a staminibus formantur. Si plura cermina unico tantum gaudent stylo , tunc hic unice numeratur. Si vero nullus adest stylus , tunc stigmata numerantur. Ordincs primarum 13 classium, quae desinunt in ak- drits a numero stylorum formantur et dicuntur Monogynia , iOfonotjtmte, si stylus unus Digynia , .Dtgtjntc , si 2 Trigynia , £'rigt;nte , — 3 Tetragynia, £etraei*^ebltC^e tyoix)^ tttte. Flores radiati se habent ut in polygamia superflua, sed flores radii sunt vel feminei et steriJes , id est stygmate carentes , hinc semen maturum non proferentes, vel flores sunt mas- culi vel neutri, Hinc concubinae frustaneae, quum sint steriles. Heliantbus annuus. Coreo- psis. Centaurea cyanus, 4. PoLYGAMIA NECESSARIA , nOtbwettbt^e ^otyjjfts tttte. Flores in disco sunt steriles ob stigmatis de- fectum , sed flores in ambitu sunt foecundi. Hinc concubinae necessariae ad plantae propagationem ob mulierum sterilitatem. CaJendula officinalis. Fiiago. 5. Polygamia segregAta, getremtte ^otygamte. FIos compositus Syngenesista , in quo flosculi singuli peculiari calycuJo instructi sunt. Ecki- nops, - ( 156 ) - 6, FoLYGAMIA MONOGAMIA , Ctttfad)e &l)t. Flos Sytngenesista simplex in flore. Viola tricolor. Impatiens. In Gynandria a numero staminum pistillis adhae- rentium formantur ordines. Et hoc quidem a Diandria ad Polyandriam. diandria. Orchis. Cypripedium. hexandria Aristolochia. In Monoecia et dioecia etiam ordines a numero staminum .fiunt. A Monandria ad Polyandriam usque, sed additur Monadelpbia, Syngenesia et Gynav.dria. In Polygamia ordinum divisio est in Monoeciam , Dioeciam et Trioeciam. In Cryptogamia tandem dividuntur ordines in Fili- ces — Muscos — Algas — et Fungos. FAMILIAE PLANTARUM NATURALES. Maxime naturales plantarum familiae sunt i. Arbores, 23aume. Truncus unicus et ligneus in apice in ramos , hyeme perennantes , divisus. Tilia. Pyrus. % Frutices, ©trducfyer. Truncus jam supraradi- cem ramosus , hyeme una cum ramis perennans. 3. Sufprutices, ©taubetn Frutices, quorum pars superior et rami hyeme non perennant. 4. Palmae, ^almfcaume. Truncus arbori similis - ( 157 ) - e petiolis foliorum compactus. Apice non ra- mosus , sed foliosus. Inflorescentia spadicea. Truncus in palmis stipes , folia dicuntur frondes* 5. Herbae, ,ftrduter. Plantae, quae semel tan- tum flores ac fructus proferunt , ac dein una cum radice pereunt. Dividuntur in annuas , eiujtfOrtge , quae eodem , quo florent anno, pereunt, — biennes , awenjdljruje , quae primo anno dun- taxat folia, altero autem flores ac fructus pro- ferunt , ac dein una cum radice moriuntur. 6. Bulbosae , £\x>\ebtlQt\v>a53 ) - dice prodit folium , in infantia revolutum. Po- lypodium. Equisetum. Asplen^m. ir. Musci , !0?opfe. Plantae crypto^amae , cv.as suas partes fructificationis in capsula, stipiti fo~ lioso, elongato insidente , rccondunt. Lycopo- dium. Pol) trych"-;\ 12. Algae , 2lftevmoofe. Plantie cryptogamae , quae nec radicem , nec caulem , nec folia habent distincta, sed foliola sisturt coriacea alius quavn viridis coloris, in quarum substantia pattes fructi- ficationis reconduntur. Licben isLrdicus — pid- monaris. Fucus. Elasia. 13. Fungi , ^(twdmme. Plantae cryptogamae , aphyllae , carnosae vel coriaceae , ut plurimum pileo et stipite vel globo constantes, quae suas partes fructificationis in superficie externa vel peculiaribus cavitatibus suae substantiae recon- dunt. Agaricus. Boletus. Ciathrus. Lycoper- doiu ORDINES NATURALES PLANTARUM. Cognationes plantarum quarumdam in habitu ex- temo. Primum et ultimum hoc in botania desideratum ad- huc deest, nec nisi omnibus plantis cognitis ela borari poterit. Fragmenta plantarum saltem medicinalium huc us- que proposita, haec sunt: - ( 159 ) - t, Coniferae , 3<*Pfen tragenbe. Quae strobilos, gerunt. Pinus. Cupressus» Juniperus. 2. Amentaceae, fafccfyenblutfjtge. Amentis instru- ctae. Salix. Corylus. Vopulus. Juglans. 3. Compositae, aufammengefefetblutfytg. Cum co- rollis compositis. Calendula. Tanacetum. An- tbetnis. 4. Aggregatae , mit gefyduften 23iumenfronen. Cum corollis aggregatis. Scabiosa. Valeriana. Statice. 5. Conglomeratae, ^ufcfyelrcetS&ertftetlte. Pote- rium. Viscum album» 6. Umbellatae„ 2)olbentragenbe. Inflorescentia umbellata. Daucus. Conium. Apium. 7. Hederaceae, (^pfyeuarttge. Racemus compo- situs cum corollis quinquefidis , pentandris vel decandris et fructu baccifero. Hedera. Vitis. Tanax quintiuefolium. 8. Sarmentaceae , SKanfenbe. Caulis debilis , Corolla subliliacea. Aristolochia. Asarum. Va- ris quadrifolia. 9. Stellatae , ©ternbldttrige. Folia stellata. Co- rolla quadrifida, "tetrandra. Semina 2 libera. Gallium. Asperula. Rubia tinctorum. 10. Cymosae , Slfterbolbenartig. Inflorescentia cy- mosa instructa, Lonicera. Coffea. Linr.aea bo- vealis. — ( 160 ) — ir. Cucurbitaceae , $iubt£ait!a,e , quae peponcs gerunt. Cucumis* Bryonia. Passiflora. 12. Luridae, fcetauftenfce ^flan^en. Vis narcotica. Corolla ut plurimum monopetah, pentandra,' perianthio cincta. Datura. Solanum. NiccVans. 13. Campanaceae , mtt ©locfeuMumetn Corolla campanulata quinquefida. Convolvulus. Campa- nuJn. Viola» 14. Contortae. nitt gebrefcten SSwmetn Corolla limbus versus solem contortus, seu singula la- cinia sub sociam fere arcuatim flectitur. Nerium. Vinca. Asclepias. 15. Pvotaceae , rabblumtge. Corolla rotacea. Ana- gallis. Lysimachia, Cjclamen, 16. Sepiariae , 5Semt)p!^e. Frutices sepiarii vel arborescentes , fiorcs in thyrsum vcl paniculam digesti utplurimum diandri. Ligustrum, Jasmi- num. Olea. Syringa. 17. Bicornes , >5roe»[)orma,e. Quarum antherae duos longos exserunt apices. Vaccinium. Pjro- la. Erica. Ledum. 18. Asperifoliae , fc&arfMattrige. Folia aspera et scabra. Corolla utplurimum monopetala, pen- tandra. Semina 4 libera. Borrago. Symph)tum. Echium. 19. Verticillatae , £iterIformio,e. Corollae rin- gentes vel labiatae caulem annulatim cingentes. Ajuga. Mentha. Hysopust 20, Per- - ( 161 ) - 20» Personatae , £art>enbhmtfj)e. Corollae lar- vatae, Antirrbinum. Scrophularia. Gratiola. 21. Rhoeadeae , SDtoljnarttge. Calyx caducus , fructus capsula vel siliqua. Papaver, Cbelido- nium, Argemone. 22. Putamineae , ©cI?artUcjc» Fructu duro , pu- tamine incrustato instructae. Capparis* Mori- sonia. 23. Siliquosae, @d>ottentraa,enbc , seu crucifor- mes, $reu$Munucje. Fructus siliqua vel silicula. Flos cruciatus, tetradynamus. Rapbanus. Cocb- learia. Sinapis. 24. Papilionaceae, @d;metterltna,Mumti}e. Co- rolla papilionacea. Phassohs. Visum. Vicia. 25. Lomentaceae , ifrulfettflaubige, Legumine vel lomento instructae, sed corolla non papiliona- cea. Cassia. Ceratonia. Fumaria . 26. Multisiliquae, 53ieIfcl;otttQe , silic.uis multis utplurimum coadunatis instructae. Poeonia. Aco- nitum. Aouilegia. Hellehorus. 27. Senticosae , ©ortttc^te. Folia et caules ut- plurimum aculeati vel pilosi. Corolla polype- taloidea. Fructus semina multa gymnosperma vel angiosperma continet. Rosa, Fotintilla. Tormentilla. Rubus. 28. Pomaceae , ©tettt = imb ,ftcrnfntcl)tet Corolla icosandra. Fructus Pomum vel Drupa, Pyrus, Vrunus. Amygdalus. L — ( 162 ) — 29. HesperidAe , SRtjrrenarttge» Folia rigida, sempervirentia. Flores odori , polyandri. Myr- tus. Melaleuca. Caryopbyllus aromaticus. 30. Succulentae, 0*( 0*0*0*0 t*vO*vO*Q,*v< 0*0*0*0 £*:o>:o:*:o>:< 0*0*0*0 )i>0*0*0.*< jO* 0*0*0 W m » jt« X' \J* \J **T *4F ^f^P^*!^ QK10.P4 rVta*«0* : 4^0* 00095 7983 L* *^V*AN w^S ^>*0^0*0 v i i * O * O *■ U * * 0 * Q*jQ/\ mt- -^m m i