THE UNIVER^ITY OF ILLINOIS LIBRARY Return this book on or before the Latest Date stamped below. A charge is made on all overdue books. University of Illinois Library LINNAEA. Ein Journal für die Botanik in ihrem ganzen Umfange. Herausgegeben von D. F. L. von Seh leckten dal, Med. Chir. et Phil. Dr., Bot. Professor. /^*^*£ Dritter Band. Jahrgang 18 28. Mit drei Kupfer! afein. Berlin, 1828. Bei Ludwig Ochmigke. LT V.3 I n h a 1 t. Original - Abhandlungen. Seite 1. De plantis in expcditionc speculatoria Romanzoffiana obser- vatis disserere pergunt Ad. de Chamisso et D. d. Schlech- tendal. i Scrofularineae (Continuatio) . . 1 Orcliideae arcticae auctore solo Ad. de Chamisso . . 25 Polygoneae 36 Hypcricineae 115 Valerianeae 129 Orobancheae , 132 Caprifoliaceae 137 Lorantheae 200 Rubiaceae Sectio I. Stellatae 220 — Sectio III. Spcrmacoceae (Tab. III.) . . . 309 Junceae auctore Ernesto Meyer Bot. Prof. Regiomontauo 367 2. Einige Beobaclitungen über Cernstium vulgatum. viscosum, semidecandrum L. und Barbarea arcuata Rchb., von Carl. Bouche 64 3. Ueber das Insekt, welches die wilden Feigen in Oberitalien bewohnt. Von L. C. Treviranus, Prof. in Breslau. (Tab. I. f. 1. u. 2.) . . 70 4. Observationes botanicae in Ajugam gencvensem , auctore Fr. Gul. Drces 7S IV Seite 5. Die Gattung Phragmiclium und Puccinia Potentillae, in Bezug auf Bildungsgesetze erläutert von K. W. Eysenliardt, wei- land Prof. in Königsberg i. Pr. (Tab. I. Fig. A — F) . . 84 6. Versuch einer systematischen Anordnung der vorzüglichsten in den Rheingegenden cultivirten Varietäten des Weiustocks. Vom Prof. Dierbach in Heidelberg 142 7. Enumeratio Agaricorum Marchiae Brandenburgicae nondum in Floris nostratibus nominatorum cum observationibus in co- gnitos et novorum descriptionibus. Auetore Lasch . . . 153 Continuatio hu jus enumerationis et Jinis . - . . . 378 8. Ueber die Pulsatillen der Mark Brandenburg, nebst Bemerkun- gen über Salix viminalis und S. mollissima, von Lasch in Driesen 163 9. Ueber den Pollen der Dipsaceen; vom Dr. F. G. Bartling in Göttingen 171 10. Observationes in strueturam Algarum, auetore C. W. Eysen- » hardt dum vivebat Botan. prof. Regiomontanus (Fragmenta e sebedis derelictis) 174 11. Nachtrag zu der Ichthyosma Wehdemanni, vom Herausgeber 194 12. Ueber die Reizbarkeit der Staubfäden von Berberis vulgaris L. Von Dr. Göppert, Priv. -Doc. zu Breslau ....... 234 13. Florula insulae Sti. Thomae Indiae occidentalis , concinnata a D. F. L. de Schlechtendal 251 14. Zur Entwickelungsgeschichte von Puccinia Rosae und Rubi. Auszug eines Schreibens des Hrn. Apotheker Schwabe in Dessau. (Tab. II. fig. 1 — 3) . . . . 277 15. Beobachtungen an Fucus vesiculosus L. Aus den hinterlas- senen Papieren von C. W. Eysenhardt, weiland der Botanik Prof. zu Königsberg i. Pr. (Tab. II. fig. 4 — 8) . . . . 279 Register 431 DE P L A N T I S IN EXPEDITIONE SPECULATORIA ROMANZOFFIANA OBSERVATIS DISSEl'.EP.E PEKGUNT ADELBERTUS de CHAMISSÖ ET DIEDERICUS de SCHLECIITENDAL. SCROFULARINEAE. (Conlinuatio.) üixspectatum opus: Scrofulinearum prodromus auctore Wydler ad nos iiondum perveiiit, quam ob rem, ordine haud constituto. genera et species enumerare pergemus, Orobauchoidearum tribu pro tempore reposita. Insuhie et Viiiora aretlca eis et Irans fretum Bee~ ringianurh: (E prima parte) Vcronica alpina L. var. una- laschceusis N., Stellen Pall. , serpyllifolia L., Beccabimga L. ; Gymnaudra Gmelini N. , Stellen N. , Pallasii IN.; Eu- plirasia officinalis L. ; Castilleja pallida Ktb. c. var. una- laschcensis N.; Rhinanfhus Crista galfi L.; Pcdieularis ca- pitata Adams, Chamissoms Stev. , verlicillata L., palustris lt., lapponica L. , euphrasioides Stepii., sudetica Willd., 3r Bd. ls Höft. 1 comosa L., Langsdorlü Fisch., lanata Hb. Willd., versi color Wahlb.; Mimulus gutta tus DC.; Romanzofiia una- laschcensis Cham. Insulae acquinoctiales occani magni; O-Wahii: (in prima parte) Herpesles Monnieria H. B. K. Lugoma (in prima parte) Bonnaya brachiata Lk. , grandiflora Spr.; Torenia crustacea N., hfrta N.; Buddlea Neemda Buohan.; Scoparia dnlcis L. — (in altera parte) Stemodia philip- pensis N. California : (in prima parte) Veroniea Beccabimga L. ; Castilleja ioluecensis IL B. K. ; Scrofularia californica N. ; Mimulus glulinosus Wendl. Chile: (in prima parte) Sarmienta repens R. P.; Cal- ceolaria salviaefolia Feuill. , dentala R. P., violacea Cav.; Schizanlhus pinnatus R. P, ; Gratiola peruviana L.; Mi- mulus luteus L.; Hemimeris urlicifolia Willd. Brasilia: (in prima parte) Herpesles Monnieria H. B. K. — E plantis Sellovianis: Veroniea peregrina L.; Achetaria Sprengelil N. ; Gratiola peruviana L. ; Herpesles Monnieria H. B. K. , lanigera N. , serpylloides N., Hagel laris N. c. var. veronicaefolia N., lenella N. ; Bartsia vis cosa L., Trixago L. ; Caslillcja lithospermoides H. B. K.; Escobedia scabrifolia R. P.; ßuchnera elongata Swarlz, amelhystina N., lobelioides N. , lavandulacea N. , juncea N. ; Linaria canadensis L. ; Angelonia integerrima Spr.; Buddlea thyrsoidea Lamf. , clegans N., grandiflora N. , sta- chyoides N. , brasiliensis Jacq., brachiata N. ; Franciscea uniflora Pohl , pauciflora N. , latifolia Pohl , ramosissima Pohl, confertiflora Pohl, hydrangeaeformis Pohl, macro- phylla N. ; Scoparia dulcis L. , flava N., cricacea IN., ple beja N. ; Sphaerolheca scqparioides N. ; Heleranthia deci- piens Nees et Marl.; Curtia genlianoides N. — (in altera parte) Stemodia parviflora Ail; Gerardia communis N. — e plantis Sellovianis: Russelia alata N. ; Stemodia parvi- flora Ait, verticillaris Lk. , palustris St. Hü., hyptoides «N. , strieta N.; Geochorda cuneata N.; Gerardia commu- nis J\\, linarioides N., genistifolia N., brachyphylla N., gnidioides N., caesarea N. — e planus Beyrichianis : Nortenia Thouarsii N. ; Beyrichia ocymoides N.; Glosso- slylis aspera N. — Promontorium bonae spei (in parte prima): Veronica Anagallis L. Ex horto botanico Bcrol'mensi: (in parte prima) Bon- naya bracliycarpa N. ex India orientali. — Hespestes chry santha N. e Mexico. RUSSELIA. 1. Russelia alata Nb. R. caule quadrangulari alato piloso, foliis opposilis ovaiis acnminalis in petiolum alatum decurrentibus pi- losis, peduneulis axillaribus solitariis. In Brasilia acquinoctiali collegit Sellow. Q. Herba perennis, radice fibrosa, e caule vetustiori de- cumbentc et ad genicula radicante caules proferens annoti- nos, singulos, simplicissimos, 1 — 1 \ pedales, erectos, demum decumbentes; tota pilis arliculatis patentibus longiusculis pilosa, in apieibus inque peduneulis et calyeibus magis. Caulis letragonus, quadrialatus , alis membranaeeis ciliatis. Folia opposita, in decumbenii caulis parte seeunda, mem- branacea, tenuia, laxa, ovata, acuminata, acuta, in petio- lum alatum decurrentia, margine obtuse ferrata, serratu- ris rarius duplicatis, penninervia, venis utrinsecus circiter octo, sub angulo semirecto majori marginem petenlibus, supra planis, subtus prominulis et insigniter pilosis, pilis in supera pagina sparsis; maxime evoluta 2£ poll. longa, 1| p. lata, cum petiolo internodiis ad summum tripolli- cavibus longiora. Petiolus alatus, ciliatus, in infevioribus 1 * foliis laminam aequans, in superioribus cadem brevior. Flores ex omni axilla solilarii, pedunculati. Pedunculus tetragonus, alatns, pilosus, alis membranaceis ciliatis, evo- lutus pollicaris, floriferus ereelus, fkictiferus roflexns. Calyx ebracleatus, sub anthesi 4 Im. , fruclifcr auetus 6 lin. lon- gus; profunde 5 partitus, laciniis laueeolalo - linearibus acuminatis. Corolla tubulosa, bilabiala ; tubus longitudine calycis, basi angustus, dein ■ ampliatus el paululum curva- tus; limbus bilabiatus, margine lenuiter cilialus; labium superius infcriori angnstins bilobum, lobis rotundatis; la- binm inferius trilobum, lobis lateralibus intermedio paido latioribus, palalo convexo temiiter villoso. (Pili corollae sunt breves, subclavati.) Stamma 4 didynama, aniherarum locnlis patenlissimis. Stylus longitudine calycis, sligmale subcapitato integro. Capsula glabra, ovoidea, acuminala, stylo persistente coronata, calyce tertia parle brevior, axi 4 lin. longa, band usque ad basin septicide bivalvis, val- vae marginibus intus flexis integrae, apice dein post de- hiscentiam divarieatae. Spermopborum centrale, dein apice liberum. Semina minuta, brunnea. STEMODIA. Cfmr. gen. emcncl. Calyx 5 partitus. Corolla tubu- losa, bilabiata, labio superiore integro v. emarginato, in- feriore trifido. Stamma quatuor didynama. Antbcrae lo- culis remotis. Capsula bilocularis. Sect. I. Modestia. Capsula loculicide bivalvis. Spe- cies Asiaticae, an omnes? Sccl. IL Diamoste. Capsula septicide bivalvis. Spe cies Americanae. Obs. Conferantur verba magistri R. Brown sub Scro- fularineis et Veronica in Prodromo Florae Nov. Hollan- diae. I. Modest ia. Hiijus loci: Stemodia ruderalis Reiz e Gaeiineri idone, Stemodia grandißora llamilt. et St. mnraria Roxb. in Don Fl. Nepal. Prodr. ex characleve ipsius generico, et subscqiiens nova speeies. 1. Stemodia philippensis. N. St. pubesecns, loliis pseudo-opposilis petiolalis lan- ceolato - ovatis ulrinque acutis argule serialis basi inte- gerrimis, spica lerminali mulliflora, calycibus ebraclealis. Ad'pagum Ticrra alla Luconiae legiinns ipsi. 2J,- Tola pilis articulalis pubesecns, in spica et apieibus raagis. Caulis braebiatim vamosus, erectus, subteres. Folia pscudo-opposila, raiius allerna, petiolala, lanceolato- ovata, ulrinque acula, in peliolum deemrentia , ab inte- gerrima basi argute scrrala, penninervia, venis iiliinsecns subquinis sublus prominulis, rete vasculoso ntrinque pu- bescenle; 2* poll. longa, pollice paululum latiora, raajo- raque; juniora e toto pubescentia. Petiolus lamina bre- vior pollicaris longiorque. Spica terminalis, basi relaxata, foliosa, apice densiflora. Folia floralia, reliquis similia at minova, in media spica in bracteas abeunt anguste-lanceo- latas integerrimas, longiludine eirciter calycum, in summa spica nondum florente alabaslris longiores. Flores oppo- siti aUernive ex axillis bractearum, soliiarii, sessilcs brevi- lerve pedicellali; pedicelli calycibus semper breviores. Calyx ebracteatus, fundo campanulatus , extus pubescens, inlus glaber, laciniis laneeolatis acutis ciliatis. Corolla lutea, tubulosa, bilabiata, feie semipollicaris, extus pu- bescens; labium superius bievius angustius; inferius trilo- bum, lobis rotundatis, medio paulo minoii. Slamina didy- nama; filamenta fililormia glabra, inferiori tubo inserta, antica longiora longiludine feie labii supevioris. Antbera- rum omnium loculi rolundi, discreti, conneclivo filiformi, brevi, sursum arcuato. Pistillum ülamenlis longioribus paulo longius. Stylus filiformis ima hasi pilosus, summo apice incrassalus, stigmate lerminali. Capsula pubescens, ca lycem paululum excedens, ovoidea, acuminata, loculi- cide bivalvis, utrinque secundum dissepimentum sulcata, apice dehiscens, dissepimento inlegro non disrumpenlc. Spermophorum in quoque loculo dissepimento adnatum, iiludque majori ex parte obtegens, basi et margine a pa- riete secretum, ibique ut in dorso seminiferum. Semina minutissima, sub lente forli elliptica, (6) costata et trans- versim rugulosa, luride lulescenti-mscescentia. Acln. Quae in herbariis nostris desideratur nosque effugit Stemodia campJwrata Vahl (Symb. 2. p, 69), stirps Ceylonica, e brevi et mala auctoris descriptione dubia, nul- laque adumbrata icone, affinis nostrae videtur pbilippensi, sed caule superne tetragono nee tereii aliisque discrepan- tem, diversam suspicamur. Dodartia orientalis L. a Vahlio sua cum planta collata, ab illius descriptione tan- topere aliena apparet, ut lapsum calami erroremve typo- graphicum hie staluendum fore proponeremus. II. Diamoste. Hujus loci sunt. Stemodia maritima h., St. verti- cillaris Link En. alt., St. trifoliata Reicbb., St. parvi- flora Ait., St. suffruticosa et jorullensis H. B. Kunlh, St. palustris et gratiolaefolia Aug. St. Hil. (Hisl. de pl. 1. plus rem. du Bres. et du Paraguay 5 Livr. p. 216 et 217) et novae nostrae infra descriptae species. d) calyeibus ebracteatis. 2. Stemodia parviflora Aiton Kern. ed. 2. JV. p. 52^ Link En. alt. 2. /;. 144. ecccl. syn. Sprengelii. Stemodia arenaria, ff. B. Kth. Nov. gen. et sp. 2. p. 288. t. 175., Spreng. Syst. 2. p. 811. excluso ipsius synonymo: Conobea pumila Nov. prov. p. 13. Herpestes diffusa Hb. WUId. n. 11444. In ripa inundata fluminis Magdalenae propc Banco et el Pciion inter Mompox el Moralcs, Majo ilorenlem, legerunt Humboldt et Bonpland hanc arenosa liliora aman- tem, quam nos ipsi in St. Catharina insula Brasiliae legi- mus, quam Sellowius e Brasilia meridionali misit, quam Berlero in insula Monpon delcxil. O. Colilur in liorlis bo- tanicis , nbi et snb Cojiobeae ovatae nomine oecurrit. Faux eorollae a parle iilamentorum breviorum pilosa. Corollac limbus dilulc cacruleus, tubus albidus. 3. Stemodia vcrticillaris Link. En. alt. 2. p. 144.;, Spr. Syst. 2. p. 810. Conobea verlicillaris Spr. Nov. Prov. p. 13. E Brasilia tropica el exlratropica misit Sellow. 0. Quam inter plan las Scllowianas Brasiliae aequinoclia- lis pro slirpe sylvestri Stemodiae verlicillaris habemus, ab horlensi nunc vulgari planta valde recedit. Specimina fruclifera 16 poll. alta, ramis subradicalibus pluribus, ere- ctis, simplieibus, elongatis, caule vix bievioribus ornata; lierba crassior, robuslior, pube viscosa uberiori induta; folia lanceolata, lineari-lanceolatave, verticillata quaterna, ser- saturis iisdem ac in horlensi planta insignia, in infimo caule vix pollicaria, seusim decrescenlia , jn apieibus vix longiora calyeibus. Inlernodia brevia, in apieibus 5 cir- citer lin. longa, in inferiore caule pollice breviora (25 — 30 in caule sedecimpollicari) ; a radice ad apices usque om- nes verticilli floribus ornantur axillaribus tot, quot folia. Flores subsessiles, pedicellis vix in inferiore caule dislin- clis; peduneuli autem in culla planla ipsis floribus Ion- giores saepenumero observanlur. Quae iterum e provineiis Brasiliae meridionalibus Sellowius misit specimina, fruslula erant, ramuli digita- les plantae depastae atque miserae, foliis saepe oppositis, 8 ramis tunc tetragonis ab aequinoctiali vegetiori planta dif- ferebant. 4. Stemodia palustris Aug. St. Hilaire Hist. d. pl 1. plus remarq. cl. Brasil et du Paraguay Fase. V. p. 216. In humidis ad ripam fluminis Rio Ncgro et ad mar- gines pallidum in provineiis meridionalibus Brasiliac Janua- rio florcnlem legit Scllow. A'. Sequentia in sclicdula adscripsit collcctor: „Radix „repens. Caulis adscendens. Folia opposita ternataque. „Calyx viridis. Corolla violacea, palato hinc convexo inde „coneavo, albo." — - Capsula calycem feie aequat, axi sesquilineari. 5. Stemodia hyptoides N. St. pubescenti-hirsula, foliis oppositis (et lernalis) ovato-lanceolatis argute dentatis , infernc angustatis et basi auriculata amplexicaulibus et integerrimis , spicis ter- minalibus densifloris paniculatis, calycibus bibracteatis. In provineiis nieridionalibus Brasiliae copiosam legil Sellow. 2J,. Herba habilu Hyptidis s. Menth ae , foliis oppositis, t rarius ternis quaternisve, ramis axillaribus erectis caule brevioribus pyramidato-paniculata, ex toto pubescens hir- sutave, pilis in caule longioribus, arliculatis, crispatis, rigidnlis. Radix perennis, fibrosa, rarius (in udis?) stolo- nes agens. Caulis solitarius, erectus, simplex, letragonus, obtusangulus, angulis linca prominula notatis, ulnaris cu- bitalis elatiorque, infera denudata parte gracilior, supera ramifera crassior, internodiis \\ — 2-| pollicaribus. Folia basi latiori rotundalo- auriculata et integerrima semiam- plexicaulia, dein angustiora, contraeta, integerrima et sen- sim in laminam expansa ovatam vel ovato-lanceolatam, acutam, argute serratam; margine apieibusque praesertim dentium calloso-incrassatis et sub lentc forti hinc inde pilis detritis quasi papillosis; nervo venisque subopposilis 9 ulrinsecus 3 — 4 arcuatim apicem pctenllbus supra planis, subtus promincnlibus et eximius pilosis, pilis celerum in utraquc pagina sparsis. Folia caulina maxima 2£ poll. longa, pollice latiora ; ramea minora, angustiora, minus di- stincle auriculala et contracta. Rami axillares in vegetio- ribus speciniinibus iterum ramosi. Caulis rami ramulique omnes apice spiciferi. Spica densiflora infera tanlum parte rclaxata, florens subcapilata brevis, fruclifera elongata vix unquam duobns pollicibus longior, e floribus constans in- foliomm floralium axillis splilariis subscssilibus v. bre. vissime pedicellatis. Folia floralia (bracteae) opposita v. saepius terna quaternaque, infima foliis rameis similia, superiora calyce longiora, corolla breviora v. paulo lon- giora, lanceolata, acuta, inlegerrima. Bracteae duae sub calyce, similes laciniis ejus forma et longitudine. Calyx Sfidus, circiter 2 lin. longus, pilis palcntibus hirtus, laci- niis angusle-linearibus subulato-acuminatis integerrimis. Corolla tubulosa bilabiata, extus leviler pubescens, circiter 4 lin. longa; tubus caulem paulo superal; labium supe- rius emarginatum , iuferius trilobum, lobis subaequalibus obtusissimis, labiis longitudine inter se subaequalibus. Stamina 4 didynama, e fauce exserta, breviora duo labii superioris antlierarum loculis sejunetis evidenlius sunt in- strueta. Stylus diu persistens, demum deeiduus, glaber, crectus, summo apice cernuus ; stigma euneatum, truncatum coneavum. Capsula calyce brevior, ovoidea, axi diame- trum transversum paulo superanle, glabra, utrinque se- eundum dissepimenlum sulcata, seplieide bivalvis, valvis demum bifidis, dissepimenlum e valvarum marginibus in- flexis formalur, qui margines in fruclu dehiscente basin versus conveniunt, apicem versus inier se et a spermo- plioro distant, ita ut loculamenta incompleta dissepimenlo superne pervio appareant. Spermophora duo linearia, axilia, a basi ad apicem porrecla. Semina minula, spa- 10 dicea, cylindracea, punctis elevatls in lineas longitudina- les et transversales dispositis eleganter cxaspcrata. 6. Stemodia stricte/. N. St. viscoso-pubescens, foliis obovatis acutis dentatls inferne anguslatis et basi subdilalata sessilibus et in legem/ mis, inferioribus opposilis, sirperioribus ternis, spjca ter- minali verticillata, calyeibus bibraclealis. Semel e Brasilia tropica Sellowius misit speeimina florere incipienlia. 2|i. Radix obliqua, fibrillosa. Caulis simplex, ramulis axillaribus rarius evolulis, strictus, obtuse tetragonus, an- gülis linea prominula nolatis, infera praeserlim parle liir- sutus, pilis arliculalis patentibus alque crispatis longis, supera parle viscoso-pubescens, pedalis ulnarisque, inler- nodiis sesquipollicaribus longioribusque , infimis breviori- bus. Folia sessilia, obovata, acuta subduplicato inaequali- ter serrata, inferne angustata, basi subdilatata obsolete au- riculata integerrima, foliis superioris speciei revera simi- lia, at breviora et latiora, nee quoad marginem, nervös, pubescenliam abhorreniia, nervo subtus ad insertionem valde birsuto; omnia internodiis breviora, inferiora magis obovata, maxima pollice paulo longipra, 9 lin. lala, op- posila; superiora sensim minora, angustiora, verticillata terna. Flores quam in praecedenle specie minores, 3 cir- citer lineas longi, in verticillis superioribus axillares, soli- larii, breviter pedicellali, spicam verticillatam, foliosam, e toto viscoso-pubescentem sistentes. Folia floralia reliquis similia, flores superanlia. Calyx bibracteatus, omnino si- milis praecedenti sed brevior. Tubus corollae calyce fere duplo longior, labia minus ampla quam in St. hyploide. Gcnilalia omnino similia. Capsula matura nobis deest. E nimia cum praecedenti affmitale huic tribui adnurne- rare non baesitamus. Species ceterum in magis evolulis fruetiferisque eril recognoscenda speeiminibus. 11 GEOCHORDA. N. Char. gen. Calyx 5 partitus aequalis. Corolla in- fundibulifonnis , limbo subaequali 4 partito. Slam. 4 sub- aequalia breviter exserla; antherae oblongae, hiloculares, loculis oppositis medifixis. Capsula calyce persistente in- clusa, bllocularis, loculieide dehiscens; dissepimentum e valvarum margine involulo; spermophorum centrale sti- pitatum. 1. Geochorda euneata N. In Brasiliae meridionalis provineiis Rio grande do Sul et Montevideo legit Sellow. 2|*. s. t?? Herpcstes glechomoides Spr. Syst. Feget. IV 2. p. 234. (e diagnosi, speeimine autographo non viso.) Radix sublignescens. Caules articulati, teretes, fla- gellifonnes, prosirati, crassilie fili emptorii, cubitales lon- gioresque, ad nodos hinc inde radicantes, radiculis paucis simplieibus, internodiis variae longitudinis ad 3 poll. usque elongatis. Folia bis breviora, opposita, terna quaternaque, ramis axillaribus abbreviatis hinc inde fasciculata , ex obo- vata rotundatave lamina euneata et in petiolum attenuata, petiolis ima basi connatis; lobata, lobis crenatis, vel irre- galariler et interdum duplicato - crenata , in euneata parte integerrima , nervo medio subtus prominulo, venis penna- tim dispositis, sub angulo acuto crenas majores petentibus, subimmersis ; majora cum peliolo 15 lin. longa, 7 1. lata; minora obtusiora, 6 lin. longa, 4| lata. Caulis junior, nodi, petioli, peduneuli, calyces pilis articulalis longis crispalis plus minusve teguntur, folia ceterum glabra. Flo- res axillares , peduneulati , e nodis etiam telraphyllis bini ; peduneuli folio breviores, ceterum valde variabiles longi- ludine, saepe brevissimi, filiformes, teretes, uniflori. Calyx ebracteatus sublanuginosus, 3 circiler lin. longus, profunde 5 partitus, laciniis angusle lanceolalis, acuminatis, acutis. 12 Corolla infundibuliformis , lubo brevi intus ad basin pu- bescente, limbo amplo (expanso in diametro 4 — 5 lin. met.), subaequali, 4 partito, laciniis rotundaljs inlcgerri- mis. Stamina laciniis alterna iisque brevi ora, filamenlis glabris in inferiori tubo inserta. Capsula oblonga, calyce dimidio circiter brevior, acuminala, stylo persistente api- culata, lateribus compressis secunduni disscpimentum sul- catis. Semina minuta. GERARDIA. Chor. gen. Calyx 5 fidus v. 5 dentatus aequalis. Corolla infiindibuliformi - campanulata, obscure bilabiata, limbo 5 lobo. Slamina 4 didynama. Antherae sagittato- bilobae- Stigma incrassatum. Capsula bilocularis, locu- licide dehiscens, dissepimento tardius solubili. Sect. 1. Gerardiac genuinae, genitalibus inclusis. Sect. 2. Dargeria, genitalibus exsertis. 1. Gerardia. 1. Gerardia communis. Nb: G. annua, glabra, foliis linearibus cartilagineo-mar- ginatis, floribus subsessilibus , laciniis calycinis elongatis capsulam emarginatam obliquam superantibus. Planlam in omni Brasilia vulgarem legimus ipsi ad fretum insulae St. Catharinae. In Brasilia tropica, in Bra- siliae meridionalis campis humidiusculis vulgatissimam (Rincon do Gallinas, Salto grande etc.) Februario flo- rentem collegit Sellowius. O. Herbacea, annua, glabra, pedalis, bipedalis et altior. Radix fibrosa. Caulis obsolete tetragonus, e foliorum inter- stitiis utrinque sulco exaratus deorsum decurrente et lineis duabus elevatis limitato, sulcoque altero e foliorum dorso decurrente, nullis limitato lineis; erectus, strictus, infera parte jam sub anthesi saepius denudatus, medio ramis 13 opposilis ereclis instructus, ipso brevioribus, vel, in speci- minibus vegelioribus. ejusdem alliludinis. Internodia quam plnrimum pollice breviora. Folia sessilia, linearia, acuta, margine oculo armalo quasi carlilagineo - crenulala, nee tarnen scabra, nervo medio subtus prominulo; caulina in- ternodiis longiora, maxima ad siunmum bipollicaria , vix linea laliora; ramea et flovalia minora internodiis breviora; pseudo-opposita, oppositione saepius paululum perturbata, nunquam tarnen sparsa evadunt. Flores axillares, solitarii, oppositi, subscssilcs, in apieibus caulis et ramorum sub- spicali, magniludine Treviranac coccineae Willd. Pedun- eulus ad lineam et ultra elongalus, nervis e calyce de- currentibus angulatus. Calyx campanulatus, decemnervis, qjiinquefidws, laciniis longitudine inaequalibus et variabi- libus, anguste linearibus acutissimis, sie ut folia margi- natis, tubo corollae brevioribus , Capsula dein longioribus. Corolla oblique lubulosa infundibuliformis , lubo superne leviler pubescente. inferne et limbo subglabro, limbo quin- quelobo subbilabialo, labio superiore bilobo, inferiori Iri- Jobo, lobo medio minori, omnibus rotundatis, obtusis, ciliatis. Slamina didynama, loborum sinus attingentia; filamenta* paulo supra basin inserta, fdiformia, glabra; anlberae medifixae, sagittatae, glabrae. Stylus inclusus; stigma breviter clavalum, obtusum. Capsula loculieide de- biscens, oblonga (fere 5 lin. longa, vix 2 lin. lala), com- pressa, apice emarginata, basi minuta styli persistente apiculata, subobliqua, loculamento nempe antico saepe po- stico longiori, lateribus seeundum dissepimentum sulcatis. Dissepimentum e toto seminiferum, e marginibus valvularum involulis ortum. Semina elliptica, nigricantia (| lin. longa). Testa seminis eleganter laxe retieulata, undique in alam expansa. Tota planta siccatione nigricans. 2. Gerardia linarioides. Nb. G. perennis, glabra, foliis linearibus, floribus pedun- 14 culatis, dentibus calycinis acuminatis, Capsula emarginata subobliqua brevioribus. In provinciis meridionalibus Brasillae legit Sellow. 2k Herbacea, glabra. Specimina nostra supera caulis pars vel rami cubitales, crassitie lineari v. bilineari, cavo medullari tertiam diamelri partem occupante , virgati , te- tragoni, lineis elevatis ab insertione foliorum decurrenti- bus, foliis ramulisque pseudo-oppositis ornati, oppositione summitates versus paululum perturbata. Internodia ad summum sesquipollicaria, saepius multo breviora, crebriora. Folia sessilia, linearia apice attenuala, acuta, nervo medio marginibusque (in siccis saltem) plus minusve revolutis sublus prominulis, internodiis longiora; caulina maxima 2|; poll. longa, 2 lin. lata; ramea floraliaque minora, angustiora. Flores in apicibus axillares, solitarii, oppositi, pedunculati, subracemosi, illis Chelones campanulatae ma- gnitudine et forma aequiparandi. Pedunculus angulatus, 4 — 8 lin. longus, nudus, ereclus (angulo scmirecto), fru- ctifer apice incrassatus, subclavatus. 'Calyx ebracleatus, campanulatus, 10 nervis, nervis in fructifeio magis cou- spicuis; 5 dentatus, dentibus acuminatis, acumina variae longitudinis , florens minor 3 fere lineas longus, fructifer ampliatus. Corolla extus pubescens, limbo glabrescente ciliato, e tubo brevi oblique campanulata et ventricosa, subbilabiala, limbo 5 lobo, lobis rotundatis. Stamina didy- nama inclusa, filamenta longiora profundius inserla, omnia parce villosa, villis arliculatis. Antlierae oblongae sagit- tatae, lobis breviter mucronatis, medifixae, ad rimam vil- losulae. Stylus reclus, apice sensim incrassatus, in sligma subclavatum abiens. Capsula quam in Gcrardia communi lalior, o\ lin- lata, calycem superans, axi 5 lineari, emar- ginata, non exacte aequalis, loculo antico paulo altiori. Semina minuta angulata, testa laxe reticulata. Exsiccata nigrescit. — 15 3. Gebardia gcnistifolia. Nb. G. perennis, scabriuscula , foliis lanceolatis aculis Iri- plinerviis margine scabcrrimis , iloribus pcdunculalis, den- libus calycinis breyibus lalis acuminulalis. In Brasilia mcridionali lcctam transmisit Scllowius. ty. Specimina pauca, florcre incipicnlia. Planta hcrbacea inferne lignescens, pilis inconspicuis brevissimis scabriuscula. Caules virgati, foliis ramiscpie virgalis verlicillalis ternis dcnse veslili, lineis elevatis ab inserlione foliorum deorsum decurrcnlibus hexagoni. Folia sessilia, erecla, lanceolala, acnia, Iriplinervia, nervis sub- lus prominulis, • margine scaberrima, internodiis mnlto lon- giora, maxima canlina 2| poll. longa, 5 lin. lala, ramea mullo minora opposita, perturbata opposilione in canle et ramis sparsa evadunt. Flores in apicibus caulis et ra- moriim axillares, solitarii, tcrni et oppositi, pedunculati. Pednnculi folio sufuilciente breviores , 2 — 4 lin. longi, midi, ant magis elongali, in ramulos abeuntes, florc ter- mihali bracleisqne binis axilla floriferis inslructi. Calyx campannlatus, brevis, 5 dentatus ; dentos breves, lati, acu- mine brevi' acuti. Corolla praecedentis speciei, forma, magniludine, pubescentia, ciliis. Filamenta basi et apice villosa; antberae oblongae, sagitlalae, lobis mucronatis, rima parce villosa. Stylus praecedentis. Capsula deeet. Exsiccando nigrescit. 4. Gerardia brachyphylla. Nb. G. fruticosa, glabra, foliis parvis angusle lanceolatis mucronulatis, floribus pedmiculatis, dentibus calycinis bre- vibus aculis, Capsula ovoidea brevioribus. In Brasilia aequinoctiali bis legit Sellow. t?. Fruticosa, glabra, laevis. Caules e rbizomatc brevi, crasso (crassitie digili), pedales, cubitales, crasxilie pen- nae passerinae et corvinae, in quarlum annum perennan- tes, parce inordinate ramosi, inferne denudali, angulati, 16 cicatrisati, cicatricibus ternis vel opposiils, internodiis crebris 2 — 3 linearibus; rami hornolini foliosi. Folia pseudo-opposita, oppositione sursum plus minusve per- lurbata, sessilia, internodiis paulo longiora, anguste lan- ceolata, mucronulata , carnosula, circiter 4 lin. longa, li- neam lata. Flores in summitatibus axillares, opposili alternive, solitariij pedunculati, Pedunculus folio sufful- ciente brevior, sub fructu paululum incrassatus, nudus, incurvus, sursum uncinatus flore erecto. Calyx campanu- latus, 10 nervis, 5 dentalus, dentibus brevibus acutis. Corolla G. linarioidis forma, pubescentia, ciliis, sed paulo minor. Filamenta ima basi pilis paucis instructa. Anlhe- rae oblongae sagittatae, glabrae, lobis mucronatis. Stylus ut in superioribus. Capsula calyce duplo fere longior, axi quadrilineari , loculicide dehiscens, dissepimento de- mum solubili quadrivalvis ; vetustiores solummodo vidi- mus efFoetas. 2. Dargcria. 5. Gerardia piidioides. Nb. G. fruticosa, racemo subsimplici paucifloro folioso, foliis anguste lanceolatis acutis in petiolum angustatis. In Brasilia aequinoctiali collegit Sellow. t?. Frutex glaber. Rami novelli calycumque margines sub lente forti pilis brevissimis obsiti, quam in G. geni- stifolia rarioribus, tenuioribus, mollioribus. Rami vetu- stiores denudati, cortice cinerascente , obsolete ietragoni, dense cicatrisati, lineisque prominentibus a cicatricibus decurrenlibus eleganter exsculpti, juniores foliosi, eximie tetragoni. Folia, internodiis brevibus, ramos dense vesti- entia, pseudo-opposita, petiolata, anguste lanceolala, acuta, subinde breviter cuspidata, margine laevia, basi acuta in petiolum brevem decurrentia: Petiolus supra planus, sub- tus convexus, in costam mediam folii subtus prominentem abiens. 17 abiens. Folla adulta cum petiolo 1 — \\ poll. longa, 2 lin. lata. Flores in summitalibus axillares, solilarii, oppo- siti, peduncnlati. Pedunculus folio brevior, 4 — 5 lin. Ion gus, nudus, incurvus, flore frucluque erectis ; fruclifer apice incrassatus. Calyx ebracleatus campanulatus , inconspicue decemnervis, 5 dentalus, dentibus brevibus latis mucro- nulatis. Corolla tubuloso-infundibuliformis, curvatn, extus pubescens, limbo profunde 5 lobo, laciniis ovalis oblusis- simis ciliatis, iubo pollicari circiter longitudine corollae G. linarioidis, quae campanulata, magis est inflata. Sta- mina 4 didynama , longe exserta, tertia sua parte corollam superantia. Filamenta in inferiori tubo una serie inserta, ibidem apiceque valde villbsa , pilis articulatis in media parle rarescentibus. Ipsa corolla intus ad insertionem tilamenlorum dense villosa, ceterum glabra. Antherae biloculares , ovatae, cordatae, medifixae, ad rimas dense villosae, villis longis arlieulatis (sordide albidis). Fila- menta in alabastro elongata jamjam observantur, apicibus antrorsum flexa. Stylus longitudine staminum, apice an- irorsum flexus, stigmale paululum crassiori. Flores api- ces occupant ramorum, quorum innovatione capsulae in inferioribus ramis observantur, post maturilatem in vetu- stioribus denudalis superstites. Capsula omnino G. bra- chyphyllae, ovoidea, axi quadrilineari, basi styli apiculata, bilocularis, loculicide debiscens, dissepimenlo demum so- lubili quadrivalvis. Spermopbora centralia medium disse- pimenli occupant, libera convexa sua facie undique semi- nifera. Semina parva, numerosa, in velustioribus quas vidimus capsulis supererant modo abortiva. Eodem modo ut alterius sectionis exsiccatione fit nigra. 5. Gerardia caesarea. Nb. G. fruticosa, racemo composito multifloro folioso terminali, foliis linearibus acutis basi angustatis pseudo- fasciculatis. 3r Bd. ls Heft. 2 18 In Brasilia aequinocliali legit Sellow. fr. (Ramos Ires floriferos accepimus.) Frutex oppositifolius, glaber, lacvis. Rami virgati, denudala basi obsolete tetragoni, solito more cicatrisaii et exsculpti, sursum dense foliosi; foliis, ramis axillaribus non evolutis, quasi fasciculatis. Folia internodiis multo longiora, linearia, apice acuta, basi angustata et in petio- lum decurrentia, nervo medio subtus prominente; maxime evoluta 15 lin. longa, \\ lin. lata. Inflorescentia : racemus compositus, terminalis, copia et splendore florum specta- bilis. Flores solitarii, oppositi, pedunculati, ex axillis proveniunt foliorum eummorum rami et ramulorum su- periorum abbreviatorum. Pedunculus nudus, rectiusculus, 4 lin. longus. Flos, calyx, corolla et genitalia praece- dentis. Calyx paulo angustior, dentibus ergo minus dila- tatis, ceterum pariter mucronulalis, pubescenti-ciliatis. Corolla tubo longiori (1|- poll.), paulo angustiori, magis curvato; limbi laciniis longioribus angustioribus ellipticis. Genitalia eadem longitudine exserla. Ovarium subrotun- dum biloculare. Capsulas non gerunt nostra specimina, nee immaturas. Specics falsae. Gerardia digilata Spr. Syst. 2. p. 808. est Convol- vuli species (seeundum speeimen aulograplmm auctoris). Gerardia brasUiensls Spr. Syst. 2. p. 806. vide sub Franciscea. NORTENIA. Dupcliithouars Gen. Madag, p. 9. n. 27. ex Encyel. bot. XII. p. 108. 1. Nortenia Thouarsil. 3Nb. Norleniae species Madagascariensis et Mauriliana (var. magis hirsuia) Aub. d. p. TJu 1. c. 19 Torenia pedunculata. TVilld. Hb. n. 11547 (plcrnla madagascaricnsis a TJiouarsio comm.J Torenia veronicifolia. TVilld. Hb. ru 11546. (plcmta mauvitiana a Thouprsio comm.J In Brasiliae provincia Rio Janeiro in uliginosis post Botafoginem Aprili florcnlem legit Beyrich, in insulis Ma- dagascaria et Mauriiii Dupelit Tliouars. ty. Herba tenella, peiiolis connatis oppositifolia, spitlia- maea, vix unquam pedalis. Radix fibrosa, nisi repentem dicere mavis, caules enim annolini prostrali e nodis radi- ces fibrosas novosque proferunt caules. Caulis letragonus, inferne praeter nodos glaber, ramosus, irregulariler bifur- cus; omnis axilla gemmam fovet, nunc evolvilur uiraque gemma axillaris pari vel dispari vigore , ipsa gemma api- cali vel aboriiente vel evoluta, nunc altera tantum, nunc abortit utraque caule elongato. Infimi caulis nodi hinc inde radiculas edunt. Internodia bipollicaria. Tolia inter- nodiis breviora, ovata, ovato-lanceolatave, aculiuscula, de- presso-serrata, supra plana, neivo subtus venisque, cir- ciier tribus tenuibus, prominulis; in peliolum decurren- tio, petiolis canaliculatis basi connalis, pilis subulatis ri- gidulis albis simplicibus nee arliculatis stipularibus. Fo- liorum lamina 6 circiter lin. longa, 3 lata, peliolo bili- neari. Folia superiora paulo minora in lanceolatam ver- gunt formam. Pili supra descriptis similes gemmas et alabaslra novellosque ramos, petioli margincs, foliorum nervös sublus, peduneulos angulosque calycis plus minusve oecupant, iisdem partibus provectiori actale calvescenli- bus. Inflorcscentia *) : umbella spuria (racemus abbrevia- *) Inilorescentiae descriptio e sententia Chamissonis est data, meam de hac parte proponendam hie subjungcv Pedunculi 1 — 5 axillares pseudo-umbcllati, ramo ex eadern axilla subvenienle pseudo - alar«s. Caulis ipse trichotome ramosus, ramo altero axillari abortiente pseu- do - dicliotonaus. Editor. 2* 20 tus) terminalis, hinc alaris et saeplsslme abortu alterlus rami pseudo- axillaris (caule ex inflorescenlia dichotomo), e pedunculis paucis 1 — 5 constans, tetragonis, nudis, bra- cteolis ad insertionem stipatis lmeari:filiformibus minulis. Pedunculi unius ejusdemque inflorescentiae non sunt co- aetanei, juniores nondum evoluti hirsutissimi, adulti floriferi erecti, folio feie duplo longiores, fructiferique reflexi conso- ciantur. Flos cum calyce 5 circiter lineas longus, calyx fructi- fer paulo auctus ejusdem longitudinis. Calyx ebracteatus, tubulosus, angulalus, subseptemnervis bilabiatus, irregulari- ter dentatus, dentibus acutis 4 — 7. Corolla tubulosa, cur- vata, bilabiala, labio superiori emarginato, inferiori trilobo, lobo medio paulo longiori, omnibus rotundatis obtusis; la- biis longitudine subaequalibus. Stamina quatuor didynama inclusa, filiformia, glabra, brevia, in superiori tubo paulo infra faucem inserla. Antherae loculis apice affixis sibi opposilis. Stylus uniciis, ex toto leviter curvatus, apice compressus, dilatatus. Stigma uni (bi?) lamellatum. Cap- sula membranacea, cylindracea, acuta, longitudine calycis eoque inclusa, bilocularis, bivalvis, septifrage delnscens. Spermophorum axile, lineare, medio dissepimento inna- tum, a basi ad apicem porrectum. Semina minuta, sub- globosa, scrobiculata, lutescentia, copiosa. Adn. 1. Vandellia diffusa Hort, ßerol. (M. En.alt.2. p, 144! Sieb. Fl. Mart. exs. n. 304/ Vandellia repens Aubert Dupetit Thouars in Hb. Willd. n. 11587! planta mauritiana cum martinicensi ad amussim convenit), vix a Torenia genere differt, quam Vandelliae valde affinem R. Brown jam praedicat. Nortenia noslra certe Toreniae affinis sed abunde diversa. Character genericus Linnaeanus Vandelliae , a recentioribus magis magisque nubibns obrutus, cum planta hortensi nullo modo convenit, sin au- tem hortorum planta pro Linnaeana est babenda, ut plu- rima suadent, character genericus recognoscendus est et 21 Cmendandus. Maturca guianensis Alibi, a Vahlio generi, Vandelliae adscripta, a nostra Vandellia diffusa pluri- bus notis, ne dicam omnibus, recedit, omnino non conge- neres. V» diffusac noslrae ealyx tubulosus, 5 angularis, 5 dehiatus; corolla et genilalia Toreniae; Capsula oblonga, bilocularis, septifrage dehiscens, Uli Norteniae omnino aequalis et ut illa a Torenia (in qua magis globosa) ma- jore, longitudine solummodo diversa. Adm. 2. De geographia plantarum agentibus JSorte- niam Thouavsii et f andellicim diffusam indicamus in America tropica simul el insulis Oceani indici indigenas; Herpest es Monnieria vero vulgalissima ubique inier tro- picos slirps a maritimis non abhorret locis. BEYRICHIA. Pf; Char. gen. Calyx profunde 5 parlitus, laciniis in- aequalibus, poslica minima, duabus lateralibus quam anti- cae majoribus. Corolla tubulosa bilabiata, labio utroque integro. Stamina 4, posteriora 2 fertilia exserla, anteriora sterilia inclusa. Stylus apice incrassatus, stigmate cupuli- formi terminali. Capsula bilocularis, bivalvis, septicide de- hiscens, spermophoro centrali demum libero. Semina nu^ merosa scrobiculala. Veget. Herba pseudo-oppositifolia, pilis articulatis, floribus solitariis axillaribus oppositis spicatis , calycibus tribracteatis. Nom. In honorem Caroli Beyrich hortulani, qui Regio jussu Brasiliam missus ad plantas petendas, multa tarn viva quam sicca retulit Vegetabilia. 1. Beyrichu ocymoides. Nb. In humidis post Botafoginem provinciae Rio de Ja- neiro Brasiliae öctobri mense florentem fructiferamque hanc reperit plantam novam C. Beyrich. 4. 22 Herba pnbescens, In speciminibus allalis laesis et depastis ad summum sesqulpedalis , elallorem, utl videlur, staturam nancisci posset, quum relicta caulis basis, crassi- tie sua, majori altitudini respondcat. Radix ramosa. Cau- lis tetragonus, angiüis linea prominente notatis, ramosus. Folia ovata, a medio superne serrala, deorsum integer- rima, in petiolum brevem attenuata, supra plana, subtus nervo venisque utrinque 3 — 4 prominulis; caulina adulta praeter marginem calvescentia, cum petiolo lf poll. longa, \ poll. lata; ramea elliptica, minora; floralia superiora mi- nima, integerrima, calyce tarnen longiora. Inflorescentia : Spica terminalis, foliosa, densiflora, demum elongata et infera parte remotiflora. Calyx tribracleatus , bractea an- terior maxima, late ovata, obtusa, laterales subdimidiato- ovatae multo- minores. Calyx ad basin usque quiquepar- titus, lacinia postica minima filiformi, lateralibus lanceo- latis, majoribus quam anticae lineares. Corolla circiter 4 lin. longa; tubo calyce paulo longiori, basi latiori, fauce angustiori, intus pilosulo; labia longitudine subaequalia, superioris margo reflexus, inferius reflexum. Filamenta filiformia, glabra, in superiori tubo inserta. Antherae nie- difixae biloculares, loculis discretis ellipticis glabris et muticis. Stylus filiformis, exsertus, staminibus fertilibus brevior, apice incrassatus, stigmate cupuliformi tcrminali. Capsula calyce brevior codemque teeta, membranacea, ovoidea, glabra; spermopliorum cylindricum. Semina co- piosa, minula, fusca. GLOSSOSTYLIS N. Char. gen. Calyx campanulalus, 5 fidus, laxus. Co- rolla c iubo brevi campanulata , inaequalis, limbo inferne porrecto. Slamina 4 didynama. Antberae cordalo-reni- formes, loculis oppositis. Stylus ineurvus, stigmate lan- ceolalo-coclileari uncinato-recurvato. Capsula bilocularis, 23 bivalvis, loculicide dehiscens, dissepimento demum libcro; spcrnioplionim lanceolatum dissepimento adnatum, axi brevius. Semina copiosa, obeonica, gracilia, lenuissima, scrobiculata. lieget. Herba foliis psendo - opposilis , floribus axil- laribus subsessilibus , calyeibus bibracteatis , pilis articula- lis hispida et asperifolia. 1. Glossostylis asper a. Nb. In Brasiliae provincia Rio Janeiro in fossis prope St. Annam Decembri florentem fruetiferamque legit Bey- rieb. O. Radix annua, fibrosa. Caulis solitarius, subsimplex, erectus, strictus, obsolete tetragonus, \\ — 3 pedalis, foliis pseudo-oppositis, oppositione versus apicem perturbata, ramis paucis axillaribus gracilibus caule multoties breviori- bus. Folia breviler peliolata, oblonga, acuminata, acuta, basi subtruncato - cordata (elongato-triangularla), grosse et inaequaliter serraia, trinervia, supra plana, nervis venis- que sublus prominulis; maxima 2 poll. longa, \ poll. lata, internodiis plerumque longiora, apicem versus sensim de- crescentia, in inferiore caule minora et citius marcescen- tia. Pili albi, rigidi, patentes, articulati, subulati, e tuber- culo conico cui insident facile secedentes, detriti scabri- iiem relinquenles ; in caule majores et ut in pagina supera foliorum dispersi, in aversa nervös solummodo sequun- tur. JFlores in axillis foliorum, pedicello semilineari suf- fulti. Bracteae filiformes, calyce breviores, birsutae. Calyx campanulatus, laxus, 10 nervis, ad medium usque 5fidus, laciniis triangularibus erectis, nems margineque hispidis, intus glaber; floriferüs Z\ lin. longus, frucliferus auetus. Corolla 5 lin. circiter longa, venosa, glabra, e tubo brevi dilatata, campanulata, limbo (in vivis recognoscendo) obli- que truncato? bilabialo, labio inferiori porreclo? Speciem corollae Digitalis prae se ferre videtur. Genitalia inclusa. u Stamina 4 didynama fertilia. Filamenta filiformia, nuda, summ© lubo inserta, per paria curvato - convergentia , an^ theris approximatis. Antherae biloculares, cordato -reni- formes, sinu affixae, loculis opposilis rima laterali dehi- scentibus. Stylus filiformis, glaber, incurvus, stigmate lan- ceolato-cochleari uncinato-recurvato. Capsula globulosa, magnitudme Pisi, membranacea , glabra, calyce aucto in- clusa, stylo persistente instructa, bilocularis, bivalvis, dis- sepimento contrario, secundum dissepimentum extus vix sulcata, marginibus lineam paulo elevatam efficientibus. Dissepimentum post dehiscentiam liberum, styliferum. Spermophorum in quoque loculo lanceolatum crassum, dissepimento adnatum, axi brevius nee apicem attingens. Semina numerosa, oblonga, obeonica, gracilia, tenuissima, scrobiculata , totam implentia capsulam. Adnot. Lindernia montevidensis Spr. Syst. 2. p. 769. Scroafularineis amandetur. Planta enim e Solanearum ordine, Nierembergiae affinis. ORCHIDEAE ARCTICAE *)• (Confer. L. C. Richard de Orchideis Europaeis. Mem. du Musee 4. p. 23. — R. Brown. Prod. fl. nov. Holl. p. 309. Ed. Nees ab Es. 3. p. 165. Hort. Kew. 5. p. 18S. Ed. Nees ab Es. 2. p. 1.) Kamtschatca. Orchis latifolia L.? Var. Beeringiana N. , Camtschalica N. ; Calypso borealis Rieh. Cypripedium maevanthum Sw. ; Corallorhiza intaeta R. B. Unalaschca. Orchis latifolia L.? Variet. Beerin- giana. N. ; Habenaria borealis N., Schischmarefiiana N., Cho- risiana N. , viridis R. B.; Spiranthes Romanzoi'fiana N.; Listera cordala R. B. , Eschscholziana N. ; Cypripedium gutlatum Sw. ; Malaxis diphyllos N. ; Corallorhiza in- tacla. R. B. Undecim Orchidearum species solitudines Unalasch- censes decorant; Habenaria borealis, Listerae, Cypripedium, magna speeiminum copia, magnum sibi in Flora vindi- cantes locum, majoremque quam ulla apud nos familia- rium species. Quae ab Unalaschca Boream versus jaceni litlora et insulae nee unicum nobis obslulere speeimen. In insulas aequinoetioles oceani magni Orchideae perpaucae a terra matre illis luxuriante transcurrunt. Quam Orchideis dives sit Java, Blumius renunliavit. Interioris Lugoniae sylvae tres tanlum species nobis obstulere, duas habitu Goodyerae (alleram florenlem, alteram indetermi- nandam), terliam IVuctiferam habitu Bletiac. O-Wahu Sandvicensium in sylvis montium imbre madidis unicam alebat speciem babitu ad Goodyeram acce- •) Auetore solo Adelberto de Chamisso. Editor. 26 dentem. Ab insulis coralligenis omnino exulantur Or- chideae. California nullam, Chile unlcam nobis solvit speciem, Spiranthem diureticam Rieh. Feuil. 2. T. 17. Orchideis Brasilia parasiticis, Promontorium bo- nae spei terrestribus abundant; parva autem messis no- stra. — De Brasiliensibus Linkius exspeetatur dicluras. De Capensibus dicens Thunberglus noslro aevo non sufficit. Species enumerat 57, unicam parasiticam. Her- barii regü dives collectio speciebus Orchidearum capensium 101 gloriatur, parasitis 5. De his forsitan in futurum, si nobis cupientibus non denegatur copia herbarium Thun- bergianum visendi. ORCHIS L., R. Br., Rieh. * 1. Orchis latifolia. L. (?) Variet. Beeringiana. Nob. Laciniis calycinis acutis subulalis. Confer. Gmel: Sib. 1. p. 24. In Camtschatca et Unalaschca. Tuberibus palmalis; caule ad inflorescentiam usque folioso; spica ovata; bracleis flores superanlibus; forma, magniludine coloreque florum; lä'bello pubescente, lacinia- rum longitudine , trilobo , lobis lateralibus crenatis , inter- medio acuto; calcare conico dimidia circiter longitudine germinis et caet. belle cum vulgari noslra Orchide latifolia convenit, quae sese nobis vulgaris Petropauli, rarescensque Unalasehcae obstulit, tunc temporis pro tali habita. Nunc doeuit nos speeiminum siecorum collatio discrimen gra- vioris momenti unicum in laeiniis calycinis esse situm, obtusis in genuina 0. latifolia, acutis subulalis in beerin- giana, hac nola ad O. incarnatam L., nobis parum co- — 27 gnitam, accedente. Omnibus perpensis pro varielale O. lalifoliae non habere nequimus. • Specimina camtschatica praecociora, prlrais mcnsis Julii diebus lecta, adinodum gracilescunt ; folia Ulis basi altenuata, subrecurva ; inferiora obtusa. — Specimina Una- laschcensia similiora nostris, folia Ulis lala, inferiora apice latiora, quod et in genuina 0. latifolia nonnunquam occurrit. 2. Orchis Camtschatica Nob. O. tuberibus fusiformibus indivisis (?), caule folioso, foliis laiis, bracteis inferioribus germine duplo longioribus, labello longitudine laciniarum cuneato trilobo , lobo inter- medio breviori obtuso, calcare dimidia labelli longitudine, cylindrico, antrorsum uncinato. Ad portum Petropauli Camtschatcae praecedente rarior. Speciem caule elatiori folioso; foliis latis; floribus rubris, longe bracleatis, in germine longiori minutis, bre- viter calcaratis insignem , frustra inier descriptas quaesivi- mus. Tubera e reliquiis fusiformia et indivisa fuisse vi- deniur, radiculis fibrosis pluribus crassiusculis longiusculis Collum radicis cingentibus. Caulis ulnaris, crassitie pcn- nae corvinae, ad inflorescentiam usque foliis 8 — 10 ve- stilus, vaginis subradicalibus 2 — 3 apbyllis. Folia ellip- tica, acuminulata mucronulatave, nervosa, nervis 5 prima- riis insignioribus ; inferiora minora, latiora, obtusiora, va- ginantia, vagina obconica laxa; media maxima, 3f pollices longa, 1| lata, amplexicaulia ; superiora lanceolata, sessilia. Spica 3 — 4 pollices longa, infera parle laxa, floribus bra- cleis suffultis, summis foliis similibus, germine duplo lon- gioribus. Germen contortum, gracile, 7 lineas longum. Calyx fornicatus; laciniae lanccolatae, trinerviae; exlerio- res aequales, majores, 3 circiter lineas longae, compari- bus paulo dislantibus ; internac consimiles breviores angu- slioresque. Labellum pubescens, laciniis vix longius, cu- 28 — neatum, apice trilobum, intermedio lobö breviori obtuso; calcar cylindrlcum breve, dimidia labelli Iongitudine, an- trorsum curvalum et uncinatum. HABENARIA. R. B. 1 Tribus IT. hyperboreae. (Orchis. L., S., W.) i. Habenaria borcalis. N. H. caule folioso, spica cylindrica, bracteis erectis flo- res superantibus, calcare dependente germine paulo breviori, labello indiviso obtuso patente Iongitudine laciniis com- paribus. Variet. a albi/Iora, labello dilatala basi obsolete ulrinque sublobato, apice lineari attenuato. Variet. ß viridiflora, labello ex toto lineari attenuato. Ilabit. vulgatissima familiarium in Unalaschca, a palu dosa, suaveolens, serotina, Julio et Augusto florens, cum jam altera deflorata sit, ß. loca sicciora graminosa diligens, fere inodora, Junio florens. Specimen herbarii nostri groen- landicum, mancum et aegre dignoscendum pro variet. a. hujus ejusdemque speciei habemus. Habenariae hyperboreae, verbis täntum auetorum et icone Retziana nobis notae valde certe affinis, quacum ul- terius erit conferenda; nee H. herbiolam R. B. quondam in horto Kewensi eultam, nee plures vidimus species Ame- ricae borealis. Descriptionem nostrae aleuticae plantac demus. Radix bituberosa, tuberibus fasiiormibus , rapiformi- bus; radiculis libroßis crassiusculis ad collum aucla. Caulis cum inflorescentia pedalis, liumilior elaliorve, crassitie pen- nae anserinae vel minori, striclus, angulatus seu grosse sulcatus, foliis erectis ad inflorescenliam usque vcslitus. Foüa sparsa 8 — 10, in inferiori caule amplexicaulia, vix 29 vaginantia, In superiori semiamplexicaulia sessilia; in- fimum radicale laxe vaginalis äbbreviatum. Forma et ma- gnitudine in aliis speciminibus utriusque varietatis varia- bilia, lineari-lanceolata acuta inferioribus recurvis; ellipti- cave oblusa; inferiora plerumque majora latiora obtusiora. Varietati albiflorae paludosae folia longiora angustiora acu- tiora esse solent, sie ut Orchidis latifoliae nostrae va- rietati angustifoliae palustri. Spica multiflora, subpalma- vis, tertiae circitercaulispartis longitudine, cylindrica, apice floribus nondum explicatis altenuaia, crassitie digiti. Brac- teae summis similes foliis ; lanceolatae, acutae, ereetae, flori- bus, in inferiori saltem spica, longiores. Flores illis IIa- benariae bifoliae subsimiles, dimidio minores, calcare et labello brevioribus. Germen simile, contortum, ere- ctum, rectum; calyx fornicatus; laciniae obtusiusculae, im- par latior ovaia, externae compares longiores oblongae pa- tentes, omnes nervosae trinerviae; consimiles internae breviores lanceolatae, ad imparem externam conniventes; labellum indivisum, obtusum, longitudine laciniai-um la- teralium patentium, ipsum patens, calcaralum, calcare cylin- draceo gracili pendente, antrorsum arcuato, germine bre- viore. In varietale albiflora calycis laciniae omnes sunt latiores et labellum basi intra calycem plus minusve di- latatum, dilataia parte interdum lobo vel dente obtuso utrinque obsoleto incisa; haec autem pars valde variabi- lis; in varietate viridiflora laciniae calycinae omnes sunt angustiores et labellum a basi ad apicem usque lateribus vel omnino rectilineis vel basi paululum dilatatis decur- rit angustatum. 2. Habenaria Schischmarefßana. Nob. H. foliis subradicalibus subduobus basi anguslalis apice rotundatis, labello integerrimo obtuso lacinias haud su- perante, calcare germine paulo breviori, dependente, antror- sum curvato. 30 Unalaschcae Aleutorum, ad radices montium passim- Platanthera Rieh. Nostrae vulgari europaeae speciei (Orchidi L.) bifo- liae affmis; statura minori; caule, pro ratione staturae, crassiori strictiorique ; floribus minutis, in spicam digito mi- nimo graciliorem dispositis divers a et habitu quodammodo ad Herminium (Ophiydem L.) Monorchidem accedens. Ra- dix bituberosa, tubera magniludine Avellanae. Caulis teres, fistulosus, glaber, laevis, cum inflorescentia 7 — 10 pol- lices altus, basi crassitie pennae corvinae vel columbinae; foliis subradicalibus duobus, rarius tribus, terlio intimo tunc minori, vaginaque aphylla extima instruetus; sursum praeter foliolum sessile squamiforme unum alterumve nu- dus. Folia vaginantia, basi angusta in laminam spathu- lato-ellipticam, lanceolatamve obtusam dilatata, ad sum- mum 4 pollices longa, 8 lineas lata, compagine et venis foliis H. bifoliae similia. S^ica mnltiflora, laxa, terliam vel majorem oecupans caulis partem. Flores magnitudine et adspectu, floribus Habenariae {Gyvmadeniac Reh. Salyrii L.) albidae aut Herminii {Ophrydis L.) Monor- cJiidis subsimiles. Bracteae squamiformes , acutae, lon- gitudine circiler germinis; germen sessile, contortum, ar- cuatum, flore subnutante, ut in H. bifolia, (nee rectum, apice abrupte reclinatum, ut in Hcrminio) ; calyx laxe for- nicalus, vel patens; laciniae exteriores tres ellipticae, obtusae, decolores, pallidae, pellucidae, nervo medio percursae; interiores opaciores, fuscescentes; consimiles exterioribus angustiores, paululum breviores, lanceolatae, obtusae; labellum illis shnile, paulo latius, vix longius, nee compares exteriores lacinias superans, calcaratum; calcar fdiforme, dependens, germine paulo brevius, illique saepius adpressum, et pari modo curvatum apice antror- sum verso. 31 3. Habenaria Chorisiana. Nob. P. foliis subradicalibus duobus ovalis, labello integer- rlmo obluso lacinias baud excedente, calcare scrotiformi. Habitat in montosis Unalaschcae passim. Satyriwii L. Transitum generis Piatanthera in Gymnadenias ga- leatas Rieh, demonstrans, superiori speciei affmis; diversa: slatura minori vix digitali, foliis ovatis, spica pauci- 10 — 12flora, bracteis instrueta ilores superantibus, cornu scroliformi elc. Radix: tubera duo fusiformia, gracilia, descendentia , radiculis fibrosis paucis ad Collum instrueta. Folia vaginantia subradiealia duo, vagina extima aphylla accedente; externum inferumve latius atque obtusius, late ovatum, in speeiminibus majoribus 16 lineas longum, 10 latum; internum superumve in aliis speeiminibus approxi- malum, in aliis paulo altius in caule situm, acutius et angustius; rete vasculosum e nervis primariis utrinsecus circiter 6 constans, arcuatis, in apicem submucronulatum conniventibus , venulis obliquis inter se connexis. Caulis digitalis, saepius brevior, in unico speeimine sexpollicaris, gracllis, supera parte nudus, unicove foliolo instruetus sessili lanceolato acuto. Spica unguicularis pollicarisve 10 — 20flora; bracteae folio caulino similes, varia longi- tudine, floribus semper longiores; flores quam in praece- dente specie minores, erecti. Germen simile, contortum, erectum, rectum, crassiuseulum, maturo fruetu ellipsoides. Calyx fornicatus, laciniis comparibus paulo discedentibus ; laciniae exteriores late lanceolatae obtusae; interiores consimiles paulo minores; labcllum indivisum, obtusum, laciniis brevius, calcaratum, calcare brevi scrotiforme. 4. Habenaria viridis. R. B. Satyrium L. Orchis Sw. Gymnadenia. Rieh. In clivis montosis Unalaschcae rarissima. 32 SPIRANTHES Rieh. (Ophrys L. Neottia Sw. R. B.) 1. Spiranthes Romanzofßana. Nob. S. foliis lanceolatis acutis, caule glabro, spica densa polysticha ovata puberula, bracteis foliaceis flore longiori- bus erectis, floribus tubulosis obliquis horizontalibus, la- bello obtuso laciniis brevlori. Habitat in alveo turfoso convallium infimorum Una- laschcae passim. Pulchra insignisque species, habitu minus gracili, magis folioso , spicaque polysticha densa crassa brevi, bra- cteis longioribus imbricata, a vulgatioribus congeneribus recedens. Statura illi digitalis, dodrantalis, ad spithamae- am usque rarius elata. Radix fibrosa (Rieh.), fibris sim- plicibus carnosis tuberiformibus paucis (4 — 5) sesquipol- licem longis subhorizontalibus. Folia quoad compaginem et nervös foliis Orchidis latifoliae aequiparanda , radicalia lanceolata, acuta, ereeta, 3 — 5, basi vaginantia; exteriora breviora, latiora, in obovatam contraeta formam; extimum vagina subaphylla ; radicalia intima subradicaleque caulinum lineari lanceolata, acuta, basin spicae circiter atfrngentia. Caulis fistulosus, teres, inferne sie ut folia glaber et lae- vis, infra spicani foliis vestitus 3 — 4 lanceolatis acutis, basi laxe vaginantibus , sinu rotundato margineque sub- pellucidis, superioribus sensim decrescentibus. Spica ovata, in speeiminibus majoribus sesquipollicaris longiorque, in minoribus pollice brevior; tristicha (saepissime certo, an semper?), in aliis sinistrorsum, in aliis dextrorsum torta. Rachis et germina (vix calyces) parce pubescentia, pilis solito more brevibus capitellatis. Bracteae foliaceae, lan- eeolatae, acutae, pallescentes , margine pellucidae, ereetae, inferiores longitudine circiter dimidiae spicae. Flores decolores, albidae, obliquae, horizontales, magnitudine cir- citer Spiranthis aestivalis, tubo vero longiori. Calyx in tubum 33 tubum rectlusculum 3* lineas longum arcle connivens, ore hians subbilabiato; labium superius longius, e laciniis ö lanceolatis aculis; inferius brevius, ex apice rccnrvo obtuso crispatulo.labelli integri canaliculati inclusiv Obs. Spiranthes inurtaschcensis. Sp. Syst. p. 708 nobis est incognita planta; vix, e diagnosi, lmjus generis, a supra descripta certe toto coelo diversa. — An Habe- naria Schischmarefßana Nob?! LISTERA R. Br. (Ophrys L. Epipactis Sw. Neottia Rieh.) 1. Listera cor data. R. 13. Unalascheae Aleutorum ad radices montium in gra- minosis copiosc, aeque ac apud nos floribus decoloribus virescentibus et fusco-purpurco coloratis varians. 2. Listera E.schseJiolziana. ]Nob. L. caule bifolio, foliis oppositis orbiculato ovatis; racenio pubescente, laciniis calycinis angusle lanceolatis acutis mox reflexis, labello obeordato patenLe, gynostemio elongato reclo. Unalascheae mixtim cum praecedente nee rarior. Anonymam vidimus florentem Londini Anno 1818, ano- nymainqne in horto nostro berolinensi flornisse aeeepimus. Habitus omnino et statnra praecedentis speciei; radix, caulis eadem; folia paulo majora, magis orbiculata, exi- mius nervosa et nitentia. Pubescentia L. ovatae rachin, pedicellos, germina obtinens. Racemns sparsi- et laxi- florus intra i'olia vel paulo altius ineipiens, longitudine caulis foliil'eri. ßracteae foliaceae, ovatae, pedicellos sub- aequantes; pedicelli sesqui- ad summum trilineares, erecti; germen gracile, sesquilineare. Flos virescens, nunquam coloratus, colore et amplitudine flori L. ovatae aequiparan dus, tenuior tarnen et magis pellucidus. Labellum anticum, sessile, obeordatum, patens, 4| lineas longum, 2*- latum, 3r Bd. ls Heft. 3 3.4 j nervo medio crassiori obscuriori venisque ab illo decur- rentibus notatum; caeterae laciniae anguste lanceolatae, acu- tae, 2 circiter lineas longae, primum laxe conniventes, mox reflexae; gynostemium (columna auct.) longior quam in ipsa Ophryde Nido avis L., sesquilincam longum, rectum. CALYPSO Salisb, R. Br. Rieh. 1. Calypso borealis. Rieh. Cypripedium bulbosum L. Orehidium areticum , Cymbidium et Limodorum bo- reale Sw. Calypso borealis Rieh, et auetor. [excluso synonym: Calypso borealis Salisb. , quae est C. americana R. Br. in hört. Kew.) Norna borealis FFahlenb. Magna speeiminum copia inter plantas Redowskianas camtschaticas. Sedulo haec cum speeiminibus scandinavicis contuli- mus, nee de identitate speciei exoriri potest dubium. Plantam americanam non vidimus. CYPRIPEDIUM L. et auct. 1. Cypripedium macranthum. Sw. Hanc speciem inter plantas Redowskianas habemus. 2. Cypripedium gultatum. Sw. Pulchra vulgarisque species, ab urbe caesarea Mosqua ad americanos usque imperii rossici fines late expansa. Ad radices montium Unalaschcae magnam speeiminum copiam collegimus. MALAXIS. Sw. R. Br. Rieb. (Ophrys L.) 1. Malaxis diphyllos. Nob. M. foliis duobus ovatis ovato-lanceolatisve acutis lae- 35 vibus, scapo triquetro, labello subrotundo acuminato, acu- mine lacinias haud superante. In turfosis convallium iniimorum Unalachcae solitarie proveniens et rara; pauca descerpsimus speeimina, haec autem optima. Malaxidi monopliyllae europaeae proxima simillimaque species, ab hac et ab ophioglossoide americana foliis sem- per binis diversa. Speciniina maxima nostra 9 pollicaria, minora 6 pollicaria. Scapns, qui in M. monopliylla sub- inde gracilescit debilis, ncstrae firmus est et strictns. Folia dimidium scapnm aeqnantia; exterins magis ovatum, inte- rius magis lanceolatum; ambo magis nervosa, minus ve- nosa esse videntnr, quam in europaea specie. Racemus multiflorus ; pedicelli tenues firmi, angulo semirecto mino- rive distantes, bracteis lanceolatis acutis, iisdem saenius longioribus suffulti. Flores exacte M. monophylli, decolores, flavesccntes ; Iaciniae exteriores lanceolatae acutae, impar antica explanato-pendens, compares erectae; interiores lineares reilexae; labellum poslicum, erectum, concavum, subrotundum, acuminatum, acumine petala haud supe- rante. Alia specimina, ul fert genus, aboriiva, alia fertilia, alia floribus mixtis. CORALLORHIZA Hall. R. Br. Rieb. 1. CoPlAllorhiza hiiacta. R. Br. Corallorbiza Hallen. Rieh. Ophrys corallorbiza. L. Cymbidium Corallorbizon. Srv. Leginuis Unalasclicae in jugis et cacuminibus locis petrosis limiti nivium vicinis passim. Et inter plantas Redowskianas babemus. 36 POLYGONEAE. Insulae et liltora arctica eis et traiis fretum Bee- ringianum: Köenigia islandica L.; Polygonum Bistorta L., viviparum L., alpinum L. var. lapathifolium N.; Oxyria reniformis Hook. , Rumex domesticus Hartm. ? . Insulae aequinoctiales oceanl magni. O-Wahu: Polygonum glabrum WiJW. ; Rumex giganteus Aiton. California : Polygonum acre IT. B. K. , Paronychia W.; Rumex salicifolius Weinm. ; Eriogonum latifolium ' Smith. Chile: Polygonum tamnifolium H. B. K. , Persicaria L. var. vernicosa N. , perslcarioides H. B. K., virgatum N., maritimum L. ; Rumex euneifolius Cambd. Brasilia. Polygonum acre FI. B. K. — E plantis Sellorvianis et Beyrichianis: Polygonum Meisnerianum N. ; Beyrichianum N. , Persicaria L. yar. vernicosa N., acre H. B. K.; glabrum Willd., diospyrifolium N., acu- minatum H. B. K., aviculare L. var. montevidense N., stypticum N. ; Coccoloba sagittifolia Ortega , Triplaris lauri- folia N>, salicifolia N.j Rumex euneifolius Cambd., crispus L. Promontorium bojiae spei: Polygonum aviculare L. — E plantis Ilerbarii Begii: Polygonum Persicaria L., strictum AU., adenophyllum N. Teneriffa: Rumex pulcher L., Lunaria L. , buce- phalophorus L. KÖENIGIA. 1. Köenigia islandica. L. In petrosis alpium Unalascbcae minima, in littore sinus Eschscholzii vegetior, caulibus prostratis ramosis dinarica- 37 iis 2 — 3 uneialibus; slirps arctica in Groenlandia, Islandia, Lapponia, florae alpinae montlum meridionalium aliena. Folia cotyledonea connata, persistenlia; caulina allerna, internodiis, in planta adulla elongatis, multo breviora, ochreala, ocbreis laxis. Rami axillares nee oppositifolii, pedunculus, qui oppositifolius posset nimeupari, revera est terminalis, elongatus, capitulum florum ferens, foliis flora- libus saepius quatuor pluribus quasi involucratum. E cau- linorum foliorum axillis non ramigeris flores erumpere solcnt, rami abbreviali capilulum ierminale. Ramilicatio nis igitür lex pluribus Polygonis Polygoneisque solila. POLYGONUM. (C. F. Meisner Monographie Geueris Polygoni Prodronms. Generae 1826. 4to.) Sectio I. Bistor ta. 1. Polygonum Bistorta. L. Meisner Monogr. Polyg. Prodr. p. 51. n. 1. Polygonum ellipticum TVUld. Herb. n. 7626. Spr. Syst. 2. p. 253. In Americae littore ad Promontorium Espenberg et in Asia ad Sinum St. Laurentii ipsi legimus speeimina, quae nostris indigenis multo minora, semipedalia, foliis radicalibus minime livxuriantibus. Pol. ellipticum Hb. Willd. planta Pallasiana e Sibiria orientalis est P. Bi- storta, speeimina inter aretica nostra et indigena elatiora sunt intermedia. Nomen P. ellipticum vero, e foliis ra- dicalibus plantae alienae junioris (forsan Valerianae capi- tatae Herb. Willd., variet. V. Tripteris? quam ex areticis quoque retulimus plagis) subjunetis depromtum, infelicis- simum. Folia ipsius Bistortae multo longiora, acutiora, coriacea breviusque petiolata; illa false adposita, elliptica, obtusa. brevia, tenuiter membranacea et longe petiolata. 3S % Polygonum viviparum L. ßleisn. I. c. p. 52. n. 5. In omnibus arcticis terris vulgare retulimus ipsi tarn ex asiatico liltore e portu Petro -Pauli Kamlscliatcae, quam ex americanö ex insula Cbamissonis atque e promontorio Espenbergii, non minus ex interjacenti Aleutorum insula Unalascbca. Adsunt praeterea ex Curilorum insulis spe- cimina Pallasiana in Hb. "VYilld. , in Hb. Reg. Islandica, in Chamissoniano Groenlandica , insuper a Richardsonio in America boreali a 54 gr. lat. bor. usque ad arcticum mare, a Parryo in insulis Melville est lectum. Specimina nostra arctica pedalia, elatioribus Alpium Europaearum sunt similia. Sectio III. Aconogonon. 3. Polygonum alpinnm Allioni, Meisn. I. c. p. 56. y. lapathifolium nob., foliis amplis ovatis longe acuminatis, panicula ramosa coarctata. Formam haue ex insula Cbamissonis et sinu Esch' scholzii retulimus; insignis est foliis amplis, in superiore quoque caule 4* poll. longis et \\ polliees latis, caule minus ramoso stricto, ramisque abbreviatis haud ita pa- tentibus, florum panicula denique contraeta et compaeta. Achaenium (maturum?) erat acute triquetrum; tesla tenui, pallida, semen minus gracile laxe includente. Polygonum ciliatum Hb. TVUld. n. 7673. medium quasi inter haec nostra et sibirica atque europaea speci- mina , illis laxa divaricata florum panicula , bis foliorum simili amplitudine propius. S. frigidmn nob. subacaule, glabrescens, foliis lance- olatis, panicula parva contraeta. Specimina ad liicmalem St. Laurentii sinum collecta plane alium prae se ferunt habitum, sunt depressa, gelu frigidissimo restrieta, subacaulia, ad summum digitalia, gla- bresceiitia, foliis laneeolaiis nee ovatis 2| poll. longis. 39 glabrescentibus , in nervls et margine pilis brevioribus parce obsitis. Panicula parva inter folia latet. Ochreae subglabrae. Adn. Fagopyrum armenum erectum ramosum et mul- tiflorum Persicariae foliis Hb. Gundehheimer , quod sine dubio est: Fagopyrum Orientale ramosum etc. Tournef. Cor. 39., false ad P. dwaricatum ducitur in Sp. pl. ed. W, 2. p. 451., pertinet ad P. alpinum All. nee varieta- tem hu jus speciei sistit, cujus patriae igitur addendi sunt Armeniae montes. Addimus notas nonnullas in species Monographiae auetori incertas ex Herbario Willdenowiano. Polygonum sericeum. Pallas, Meisner l. c. p. 58. Nulluni dubium, quin Gmelini icon III. t. 9. f. 2. ad hanc plantam pertineat, cujus superbissimum speeimen exstat in Herbario Willdenowiano n. 7678. sed floriferum modo, nee floruit in Horto nostro botanico introduetum , quare de sectione ad quam pertineat et nos tacemus. Polygonum coaretatum Willd. Meisn. I. c. p. 58. Achaenia quae aperuimus inania, erant triquetra, mucronata, faciebus ovatis, angulis acutis, calycem inclu- dentem vix superantia, brunnea, glaberrima, laevia, nitida. Folia sunt breviter petiolata ad summum 3f poll. longa \ poll. lata, acutissima. Valde affine est P. crassifolio Murr, (rumieifolium Hb. Willd.) cujus varietas esse vide- tur, foliis majoribus magis acutatis et panicula magis com- posita densiori compaeta insignis, ad basin foliorum enim rudimenta auricularum s. lobulorum lateralium (quibus folia fiunt hastata) in nonnullis jam animadvertuntur. i Sectio IJ^. Fagopyrum. Polygonum Fagopyrum L. Meisn. I. e. p. 61. Polygonum acutatum Lehm. Sem. Cat. anni 1820 et 1824 seq. (nomen tantum), eadem planta ac Poly- 40 gonum cymosum Treviranus, huc a Meisnero relatum (Monogr. p. 94.), radice perenni crassa stolonifera late- que more Asclepiadls syriacae repente, a P. Fagopyro, a varielate quo-que Nepalensi seinper annua in hortis no- stris, specie cüfferne videtur, herba ceterum persimilis, ad decempedalem vero excrescens altitudincm : inflorescentia eadem, nee cyma, fruetus idem, caulis ut in P. Fagopyro ad basin saltem fistulosus, mednlla alba evaneseente, qnod jam stipulae post messem superstites clare demonstrant, sed in illaeso caule idem observavimus. Sectio V. Tiniaria. 4. Polygonum tamnifolhnn H. B. K., Meisner I. c. p. 64. /7. 34. Sterile reperimus in dumetis prope Talcaguano regni Chilensis. Specimen cum Humboldtianis Hb. PFilld. n. 7683 exaete convenit, 5. Polygonum Meisherianum. Nob. • P. floribus öandris Sgynis, capitulis subdichotomo-pa- niculatis, inflorescentiae ramnlis glanduloso hispidis , caule basi tereti nervoque foliorum subtus retro- hispidis, foliis utrinque hirtellis cordato-hastatis, ex ochreae basi brevi- ter petiolatis, oebreis petiolo longioribus erecto- hispidis truncatis breviter ciliatis. E Brasilia aequinoctiali misit Sellow. ^? Herbae, ut videtur orgyalis, summitates possidemus cubitales, ramosas, ramis paniculisque ad angulum semi- recto majorem patulis. Rami axillares in ipsa e qua ori- untur axilla primo suo nodo foliifero instrueti sunt; hinc falsa foliorum sub ramificatione opposilorum species. In- florescentia terminalis, ramo axillari accedente, qui ramus caulem innovans, cum inslructus sit in ima basi nodo et folio, inflorescentia foliis opposilis videtur suiTulciri. Cau^ 41 lis crassitie pennae columbinae, basi sallem teres, ad no- dos incrassalus, rectus flexuosusve, internodiis sesquipolli- carlbus. Folia cordato-hastata, acuta, penninervia et reti- culalo - venosa, breviter pctiolata, petiolo appendicibus foliaceis nullis, ex ima ochrcae basi Oriente, supra canali- culato, subtus convexo, in nervum supra impressum sub tus prominentem excurrente : folia caulina maxima 3^ pol- lices longa, 7 lineas lata, petiolo 3 lineari; ramea multo minora, subsessilia. Caulis pilis retrorsis subulalis rigi- dis, 2 circiter lineas longis, ad nodos praesertim dense obsitus; qui pili a nodis deorsum sensim breviores et de- biliores rarescunt, sub inferiori ochrea deficientes; illis de- tritis caulis callosa eorum basi superstile exasperatus; pe- tiolus et nervus medius foliorum subtus pilis similibus sunt armati; utraque foliorum pagina plus minusve ad- spersa est pilis brevioribus erectis, in margine dense tenuilerque ciliato crebrescentibus. Oclneae sex circi- ter lineas longae , pilis erectis hirlae, truncatae, ci- liatae, ciliis brevibus. Pedunculi communes sesqui-et tripollicares , foliis internodiisque saepius longiores, fili- formes, angulati, recti, parcius quam caulis at simili modo hirsuti. Panicula diffusa, irregulariter bis-terve dichotoma, ramulis unguicularibus longioribus brevioribusve, ultimis superne praesertim eximie patentim glanduloso-bi- spidis. Bracteae scariosae, minutae, setoso - ciliatae, sub bifurcationibus ocbreae sunt abbreviatae, ramo altero basi nudo, altero ocbreato et nonnunquam ramifero, unue pa- nicula trichotoma evadit. Bractea inferam suffulciens ra- mificationem foliolo nonnunquam est instructa saepius abortivo. Capilula florum pauciflora, laxa, floribus sessi- libus et pedicellatis commixtis ; bracteis ciliatis longitudine circiter calycum sessilium. Flores subterni, parvi, 5 andri (an semper?), trigyni; calyces 5 partiti; stamina inclusa; achaenium inclusum, triquetrum , lateribus ovatig-convexis, 42 angulis obtusis, lutescens at immaturum , quum] embryo nondum esset evolutus, nee albumen. 6. Polygonum Beyrichianum. Wb. P. floribus 5andris 3gynis, capitulis subdichotomo- paniculatis, inflorescentiae ramis glanduloso-hispidis, cau- lis hexagoni angulis, nervo foliorum subtus, öchreaeque basi et nervis retro-aculeatis, foliis subsessilibus oclireae basi insertis, "cordatis, lineari-lanceolatis, acuminatis, glabris margine scabris, ochrels truncatis breviter ciliatis mox laceris. In paludibns prope Nov. Friburgum provinciae Rio de Janeiro Brasiliae Iropicae Decembri 1822 florens legil Beyricb. Proximum simillimumque superiori, a quo glabritie potissimum differt, aculeis tantum minutis more P. sagit- tati armatum, foliis longins petiolatis et habilu diverso. Herba sesquipedalis bipedalisque, eadem lege ac su- perior species ramosa, ramis paniculisque ad angulum semi -rectum minoremvc prodeuntibus. Caulis rubescens, crassitie pennae columbinae, ex inferioribus geniculis ra- diculas agens, hexagonus, angulis a nodis deorsum, nervo medio foliorum subtus, ochrearumque nervis retro-aculeatis ; aculeorum series ab inserlione folii oclireae basin cingit. Ochreae tenuissime menibranaceae, tenerrime nervosae, ners vis inferne aculeatis, integrae in summitatibus vix obser- vandae, mox fissae laceraeque, specie oblique truncatae. Folia imae ochreae basi inserla, subsessilia, a cordata basi lineari-lanceolata, acuminala, acuta, glaberrima, nervo sub- tus rctro-aculeato, margine spinuloso-scabra; maxima 5 pol!, longa, \ poll. lata. Paniculae bis, rarius ter dicho- tomae, ramis ramulisque patentim glanduloso-hispidis. Flores quam in P. Meisneriano paulo majores, rubelli, pen-. tandri, trigyni. Calyx 5partitus. Stamina inclusa. Achae- nium atro-fuscum, laeve, nitidum, triquetrum, faciebus ova- 43 tis convexis, angulis oblusls. Albumen corneum. Cetera ut in P. Meisneriano. Sectio VI. Persicaria. 7. Polygonum Persicaria L. Meisn. 1. c. p. 68. n. 41. Ad Hexrivier lectum in Promontorio bonae spei misit Mund. Forma elatior vegetiorque, foliis immaculatis, glan- duloso-punctatis, 6 pollicaribus, 14 lin. latis, margine nervoque maxime slrigoso-scabriclis; oclireis muticis; bra- cleis aeque ac folia longius acuminalis, longioribus , cili- ads; spicis pluribus laxe paniculatis, pedunculis scabris; fructu non divcrso, sed exacle cum noslro convenienle. Species polymorpba similem et apud nos ad rivulorum ripas induit formam. T'ar. vernicosa (chilensis et brasifiensis). Nee a Pol. Persicaria characteribus cerlis distinguere valemus, quod ipsi ad portum Talcaguano Chile, Seilowius- que ad ripas fluminis Rio negro Brasiliae meridionalis le- gerunt Cum Capensi supra memorata forma 'habitu elatiovi conveniens, faciem peculiarem e nitore quasi vernicoso omnium partium ducit, foliis eximius glanduloso-punetatis. Flores et semina cum Europaea nostra planta exaete con- veniunt. Folia immaculata, maxime glanduloso- punctata, nervo et margine maxime strigoso-scabridis. Bracteae acuminatae ochreaeque obsolete ciliatae. Spicae longio- res , laxe paniculatae. Pedunculi* scabri. Chilensibus nostris speeiminibus folia 4 poll. longa, 10 lin. lala, acuminata; spicae sesquipoliieares ; flores rosei. Sellowianis Brasiliensibus folia 7 poll. longa, 15 lin. lata; spicae 1< pollicares. E schedula Sellowiana ,.herba tripedalis, vaginae apice fuscae scariosae, flos albus, sapor primum herbaceus, deinde piperilus, increbrescens , per- durans." 44 Polygonum nutcms Roxb. , fide speciminis aulograplu in Herb. Willd. 7640., nil nisi Pol. Persicaria nostrum, ad var. y lapathifolium accedens. Planta juvenili aetale fructu caret, folia immaculata, glanduloso- punctata, margine et nervo strigoso -scabrida, 3 — 4 poll. longa et polliccm fere lata; bracteae cillatae; peduneuli scabri. Pol. glandulosum R. Br., e diagnosi nobis solummodo notum, Pol. Persicariam proxime ambire videtur, quod pe- duneulis glabris scabrisque variat. 8. Polygonum persicarioides H. B. K.? ßleisn. I. c. p. 69. n. 43. Quod ad hanc dubiiando licet referimus speciem spe- cimen Chilense unicum mancum, a nobis ad • Talcaguano lectum, foliis subtus eglandulosis a P. Persicaria , caly- cibus eglandulosis nP. acrl, pilis strigis ciliisque partium a simillimo P. glabro differt. Specimini Humboldtiano Pol. persicarioidis (P. scabridum Hb. TVilld. n. 7645) folia sunt ut caulis utrinque glabra, laevia, nervo sublus et mar- gine leviter tantum strigoso-scabridis.. Nostra planta ma- gis est pilosa, caulis ad rachin spicarum usque strigosus, ramus vero e strigoso caule oriens glaberrimus , nervus margoque foliorum insigniter scabridi, juniorumque utraque pagina pilis strigosis brevibus raris adspersa; folia 5 poll. longa, pollicem lata; ochreae et inflorcscentia conveniunl; flores quam in planta Humboldtiana paulo majores, rubelli. 9. Polygonum striclum Allioni. Meisn. I. c. p. 74. n. 60. (Pol. minus Auetor.) In promontorio bonae spei ad Liesbek-, Gamka-, Hexri- vier alibique provenit legeruntque Bergius et Mund, elaliori- bus Europaeis varielalibus simile; caule ad semiorgyalem longitudinem exerescente, foliis ad 4 poll. usque elongatis semipollicem latis, tripollicaribusve .ad 9 lin. usque dila tatis ; ochreis strigoso -pilosis; nervo foliorum sublus mar- gineque strigoso - scabridis. 45 10. Polygonum acre II. B. K., Meisn.l.c.p* 77. n. 67. Species in America calidiori omnium vulgatissima , nobis in Nova California ad povlum St. Francisco et in Brasi- lia ad fretum St. Catharinae obviam venit. Sellowius e Brasilia tropica et extra- tropica, multis locis atque tem- poribus lectam, magna in copia misit, Beyrichius eandem in stagnis paludibusque prope urbem Rio Janeiro non raro offendit Octobri florentem et in usus medicinales adhi- bitam. Specimina Californica insigniuntur foliis brevioribus nee angustioribus (c. petiolo 2 poll. long., 8 lin. lat.) et ochrearum brevioribus setis. 11. PoLygontjm virgatum. Nob. P. floribus 8 andris 3 gynis,' calyeibus eglandulosis 5 parlitis, staminibus inclusis, spicis subracemosis filifor- mibus, foliis angusto - lanceolatis slrigoso - scabridis basi ochreae inserlis, ochreis strigosis longe setoso cilir.tis in- ternodia subaequantibus. E Chile ad portum Talcaguano lectum ipsi retulimus, e Brasilia meridionali misit Sellow. 2|*. Pol. acri proximum, a quo calyeibus eglandulosis et foliis strigosis differt. Herba bipedalis. Caulis crassitie pennae columbinae, basi rbizomatoideus, perennis, genieülatus, e geniculis ra- diculas fibrosas nigras edens, dein adscendens, virgatus, rectus , teres, nodis vix incrassatus, glaber, rubescens, cre- bre nodosus, internodiis infera parte 1| pollicaribus, su- pera parte brevioribus. Folia ereeta, anguste lanceolata, acuta, subsessilia, ochreae basi inserta, subtus nervo me dio prominente venisque primariis, quandoque et pagina, supra nervo et parcius pagina marginibusque slrigoso- scabrida; maxima 4 poll. longa, 5 lin. lata; superiora ju- niora minora; ochreae membranaceae, tenuissimae, lener- rimae, hyalinae, cylindricae, laxiusculae, truncatae, siri- 46 gosae et longe setoso-ciliatae, Xongitudine in supero caule, saepius internodiorum. Spicae in summilate caulis fili- formi apliylla alternae. interdum subracemosae, filiformes, pollicares bipoilicaresve. Pedunculi glabri, inferiorum spi- carum elongati, ochrea una allerave aphylla infera parle 1 sunt instructi, inierdum et rami adsunt spicigeri. Braeteae obconice-turbinalae , setoso-cilialae, allernae, altera alterius basin attingente, quo spica flexuosa apparet. Flores sin- guli, bini, rarius terni, breviter pedicellali, parvi, calyce 5 partilo, octandri, trigyni, staminibus inelusis. Achae- nium inclusum, triquetrum, acuminatum, faciebus ovalis planiusculis, angulis obtusis, laeve, nitidum, nigrum. Speciniina Chilensia nostra strigosiora sunt Brasilien- sibus, strigis et foliorum inferam paginam occupantibus. Cetera conveniunt. 12. Polygonum glabrinn Willi Mcisn. I. c. p. 78. n. 69., Hb. Willch n. 7641. Species Asiae, Polynesiae, Americae communis. Ipsi ex insula O-Wahu Sandvicensium retulimus, Sellowius e Brasilia meridionali misit. Specimina IIb. Willd. 1. c. ex India orientali: omnia ad amussim conveniunt. Icon Horti Maiabarici hie laudata ad speciem cognoscendam insuf- liciens. 13. Polygonum acuminatinn H. B. K. Meisn. I. c. p. 78. n. 70. Polygonum cuspidatum Hb. fVittd. n. 7642. (speci- men Humboldt ianum c Bordones.) Polygonum barbatum Hb. Willi, n. 7649 (specinnua quoad originem dubia, Thunbergii et Klcinii schedulae adsunt, sed nuili speeimini adßxac), Link En. alt. 1. p. 384, nee Linne, nee Thunb. nee Lam. Enc. bot., qui- bus Omnibus diversae sub eodem nomine plantac. In Brasilia meridionali (Rincon de gallinas, pluribus- que locis) legit Sellow, in Brasiliae tropicae provincia « — 47 Rio de Janeiro in palustribus prope Venda de Pedras Beyrich Decembri florens. Planta quoad formam foliorum, sicut Pol. Persicaria et affines, valde variabilis. Formam angustifoliam , foliis longins acuminatis, ante oculos habuit celeberrimus auctor, et nomen triviale ex inconstanti et variabili parte hausit. Habemus inter Sellowiana specimina Montevidensia , alia quae cum Humboldtiano eadem ex radice decerpta dice- res, aliaque vegeiiora, latifolia, foliis 6 pollicaribus, 2 poll. latis, acumine breviori obsolete. 14. Polygonum diospyrifolhnn Nb. P. caule patentim hirsuto, foliis subsessilibus subcor- datis ovato - ellipticis acuminatis , ochreis hirsutissimis ciliaiis, spicis subpaniculatis laxifloris, floribus 4andris 2gynis, calyce 4 partilo, acliaenio lenticulari laevissimo, faciebus ovatis acutis convexis. In Brasiliae tropicae provincia Rio de Janeiro in pa- lustribus prope Novum Friburgum Januario legit Beyrich, alio loco Sellow. ty. Affine P. hispido H. B. K. {P. hirtum Hb. mild, n. 7647.) Meisn. 7. c. p. 80. n. 74. et hirsutie simile; foliis subsessilibus, subcordatis, eglanduiosis ; numero qua- ternario partium floralium; floribus pluribus aggregatis ceterisque diversum. Caulis tripedalis, rectus, teres, fistulosus, crassitie pennae cygneae, patentim Jiirsulus, pube brevi subglandu- losa in summitate plantae hirsuliei subjecta. Nodi incras- sati. internodia subbipollicaria. Rami pauci angulo semi- recto minori surgentes; axillares, foliosi, in ipsa axilla, e qua oriuntur, nodo foliifero sunt instructi,, folio reliquis minori; qui in summitate plantae oriuntur oppositifolii, folio uno alterove instructi, mox floriferi, pro inflorescen- tia terminali sunt habendi, gemma axilJari innovante cau- lem, in ipsa, e qua tollitur, axilla nodo foliifero instru- 48 ctum. Folia subsessilia, paulo supra ochreae basin inserta, subcordala, ovato-elliplica, acuminata, acuta, nervo medio venisque pennatim dispositis, primariis utrinsecus circiter duodenis, secundariis totidem alternantibus, prominentibus, pilisque substrigosis una cum margine obsitis; juniora in utraque pagina pilis adspersa, in supera vero magis ; adulta 4 — 5 poll. longa, lf — 2J- p. lata. Ochreae cylindricae laxae, truncatae, patenlim hirsutissimae , pilis erectis, in summitatibus sat longis, inferius in caule brevibus, ciliatae, tenuiter membranaceae , vetustiores ad insertionem folii circum rumpentes, supera decidente parle. Spicae plures, 5 — 12, laxe paniculatae, cylindricae, laxiflorae, duas cir- citer pollices longae. Bracteae turbinatae, breves, brevi- ter ciliatae. Flores quini denive pedicellati, pedicellis bractea longioribus. Calyx 4 partitus. Stamina 4 inclusa, filamentis subulatis. Styli duo, stigmatibus capitatis. Acbaenium nigrum, laevissimum , nitidum, calyce inclu- sum, lenticulare, faciebus ovatis acutis, valde convexis. 15. Polygonum adenophyllum. Nb. P. floribus 6 — 8 andris semidigynis , calyce 5 par- tito, staminibus inclusis, spicis paucis terminalibus cylin- dricis confertifloris, pedunculis tenuiter strigosis, ochreis cylindricis strigosis setoso-ciliatis^ foliis subsessiiibus in- fra medium ochreae insertis, lanceolatis acuminatis, subtus glanduloso-punctatis, nervo margineque utrinque strigosis. Polygonum barbatum Thbg. Fl. Cap. p. 385? Lectum in Promonlorio bonae spei in cultis ad Hex- rivier, Gamka, George et alibi a Mund et Maire. 2^? Polygono acuminato H. B. K. simillimum, a quo foliis subtus eximie glanduloso-punctatis vernicosis, et stamini- bus inclusis divcrsum. Herba bipedalis. Folia lanceolata, acuminata, acuta, subsessilia, infra medium ochreae inserta, penninervia et reticulato-venosa, margine sub lente forti cartilagineo, te- nuis- 49 nulssime irregulariter crenulato, strigosoque ciliato; pllis strigosis brevibus in nervo medio utrinque prominente cre- bris, in utraque pagina sparsis, margincm versus crebre- scentibus; maxima caulina 6 pollicaria, 9 lin. lata. Ochreae cylindricae, laxae, longitudine saepius internodiorum, tenuis- sirne merabranaceae , tenerae, strigosae, truncatae, longis- sime setoso - ciliatae. Caulis inferne glaber, sursum cum pedunculis tenuiter strigosus. Spicae in summitate caulis paucae (1 — 3), pedunculatae , cylindricae, confertiflorae, 2 — 1\ poll. longae. Bracteae turbinatae, strigosae, setoso- ciliatae. Flores majusculi (Pol. orientalis minores, Bistor- tae majores), pedicellati, 3 — 4 ni. Calyx 5partitus. Sta- mina 6 — 8 inclusa. Stylus subexsertus, semibifidus, slig- matibus subgloboso - capitellatis. Achaenium inclusum, nigrum, nitidum, laeve, lenticulare, acuminatum, faciebus convexis. Sect. VII. Avicularia. 16. Polygonum aviculare L., 3Ieisn. I. c.p. 87 n. 95. Ad Promontorium bonae spei legimus ipsi in sub- urbanis, Bergius ad Zoulrivier, Mund ad Olifantrivier, acbaeniis suis perfectis nulla fraude recognilum; forma a. procumbens. Obs. Finem versus Octobris mensis anni 1827, in solo per longius tenfporis spatium nullis autumnalibus plu. vüs humectato, per agrum Berolinensem plurima legimus et observavimus specimiaa Pol. avicularis, Erysibe com- muni et Caeomate Polygonorum affecta, procumbentia, macra, inferne foliis plerumque destituta, floribus axillari- bus solitariis sessilibus instructa, insignia autem achaenio ovato-lanceolato, teretiusculo (sectione transversa elliptica), calycem plus minus superante, laeviusculo, cui embryo viridis albumine albo. Qui fruclus Status difformis, nun- quam cum illo sociatus, quem in sanis speciminibus ob- 3r Bd. 1s Heft. 4 50 servas, ubi achaenium calyce inclusum, triquetrum, facie- bus triangularibus stviato-punclulatis, iam ab infausta iemperie , quam a nociva parasitarum, praeserlim Erysibes, ingressu pendere videtur, quo plantae debilitatae tertium stigma quasi abortivum achaenium reddit digonum, in quo tarnen semper lertii anguli Stria obscurior potest conspici. Fruclus elongatio semper cum hac difformitale juncta est; nee nisi rarius in planta achaeniis triquetris donata, et tunc simul cum omnium partium majore vigore et florum fasciculis axillaribus pedicellatis , provenire solet. Adn. I. Inter P. avicularis Synonyma expungatur: Polygonum rennosum Hornemam et Link, quod ad Pol. Laxmanni Meisn. Monogr. n. 16. sine omni dubio perti- net, scribendum quoque: Pol. ramosum Fisch. Hort. Go- renk. , Hornemamus et Linkius nomen a Fischero datum solummodo promulgarunt. Adn. IL Polygonum patulum Marsch. Bieb., inter. svnonyma Pol. avicularis a Meisnero cum signo interro- gationis relatum, diversum est a P. aviculari achaenii forma et struetura, quod trigonum, ellipticum, acutum, angulis obtüsis, faciebus concaviusculis lae^bus nitidis; praeterea recedit planta: floribus in apieibus caulis et ra- morum subspicatis, spicis subpaniculatis, foliis magis elon- gatis, ochreis argenteo-membranaeeis, paulo majoribus, laceris, etc. Synonymon hujus P. patitli est Polygonum speetabile Lehm. Cat. Sem. a. 1820 et 1825, excluso sy- nonymo P. elegans Tenore. * Var. monteviden.se N. Floribus saepissime digynis; achaenio paulo minori, lenticulari, rarius trigono, late ovato, acuto, fusco, nitente, subtilissime obsolete punetato. An species? In littore prope Montevideo Brasiliae meridionalis collegit Sellow. 2j>. Vegetiovi procumbenti formae P. avicularis similli. 51 mum. diversum solummodo fructu; fruclu autem ad P. equisetilorme M. B. accedens , habitu, herba et vegelatione est diversum. Fruticulosum. Radix lignosa crassitie di- gili. Caulium infima pars perennans. Rami annotini cu- bitales, eximie stricti, oclireis eximie nervösis. Folia, ut in aliis nonnullis salsuginosa loca adeuntibus stirpibus, glaucescenlia, crassiuscula. Polygonum herniarioi des De. C. Meisn. 1. c. p. 89; /*. 98. Hanc ad speciem, quam cullam ex horlo nostro bö- tanieo, sponteque enatam inier plant as Aegyptiacas Sie- berianas vidimus, sine ulla haesitatione ducimus Polygo- num prostratum Roxburghii, cujus autographum auctoris specimen ante oculos habemus (P. aviculare indicum Hb. iVUld. n. 7663. Ä. foh 2.); nee non Polygonum avicu- lare indicum Hb. IVilld. n. 7663* A. foh 1., a Kleinio in India orientali ad fossas exsiccatas lectum, Martio et Aprili florens, floribus Sandiis, 3gynis, ochreis lacero-ci- batis, foliis linearibus, caule proslralo. Pol. Dryandri Spr. forsan cum reliquis synonymis non minus ad P. hemiarioides erit transponendum, quod vero defeclu speeiminum autographorum proponere nobis haud liceret. 17. Polygonum maritimum L. Meisn. 1. c. p. 89. n. 97. In sabulosis littoralibus ad portum Talcaguano regni Cbilensis ipsi legimus; Species lale vulgata^ vidimus spe- eimina ex America septentrionali ; e Promontorio autem bonae speij tibi auetore Thunbergio inquilina, pro mari- timo, aviculare aeeepimus; 18. Polygonum Paronychia Nb; P. suffruticosum , inflorescentia subcapitata, floribus axillaribus in apieibus eonfertis, magnis, Sandris, styla germinis longitudine., stigmatibtis 3 filiformibus bretibus, achaenio lanceolato triquetrö laevij foliis lineari-lanceola- 52 tis, margine revolutis, nervo subtus prominente canalicu- lato utrinsecus hirto, ochreis basi vaginantibns longitudine foliorum. Ad portum S. Francis« Novae Californiae in arenosis littoralibus nobis obviam venit. tt. Suffrutex humifusus, Pol. maritimo quodammodo si- milis, majori nilore decorus, angustifolius. , Caules peda- les, crassitie pennae columbinae, vage ramosi, apicibus floriferis adscendentes. Ochrea infra insertionem folii va- ginam obconicam, laxam, fuscam, 3 circ. lin. longam, inr iernodio plerumque longiorem sistens; libera supera parle tenuissime membranacea, nitidissima, argentea, micans, lacera, longitudine folii longiorve; pars folii ochreae adnata eximie trinervis, nervi marginales ab insertione in supe- ram ochreae parlem submarginales decurrunt, nervi in opposita parte ochreae gemini, basi confluentes, sursum divergentes. Folia carnosiuscula, glabra, lineari-lanceolata, acuta, margine revoluta, uninervia, avenia; supra canali- culata nervo immerso et tenuissime (impresso-?) punctata; subtus nervo prominente lato, basi canaliculato, utrinsecus hirto et marginum voluminibus quasi tricostata et bisul- cata; maxima 7 lin. longa, plerumque breviora. Flores in apicibus ramorum axillares, breviler pedicellati, con- ferti, foliosum quasi capitulum exhibent, Aviculariarum facile maximi (clausi trilineares), subsolitarii , folia et ochreas aequant. Calyx 5 partitus. Slamina 8 inclusa, altitudine aequalia, \ calycis aequantia, 5 laciniis alterna ad earum sinus filamentis basi paulo dilatatis inserta, re- liqua tria profundius juxta basin germinis inserta, hinc longiora filamentis valde dilatatis lanceolatis. In aliis floribus stamina breviora enumeravimus pro quinque Sep- tem. Stylus quam in affinibus longior, longitudine fere germinis, stigmatibus tribus brevibus iiliformibus (nee ca- pitatis) terminatus. Achaenium laeve, nitidum, aterrimum, . 53 2 liii. longum, inclusum, triqiietrum, acutum, lateribus lale lanceolalis, planis concaviusculisve, angulis acutis. 19. Polygonum stypticum. N. P. sufTruticosum erectum, ramis junceis, floribus axil- laribus subsolitariis parvulis 8andris 3gynis, foliis lineari- lanceolatis nervoso-striatis internodiis 2 — 4plo longiori- bus, ochreis haud vaginantibus mediocribus multinerviis evanesceniibus , nervis setiformibus superstitibus. Crescit in arenosis humidiusculis ad fluvium Rio Ne- gro Brasiliae meridionalis. Sellow misit. t?. Species habitu peculiari jam ab omnibus recedens. Suffrulex, radice lignosa, ramosa, ad Collum crassitie pennae anserinae majorive ; caule erecto, vel simplici, vel diviso ramifero , deliquescente. Rami annotini simplices, strictissimi , juncei, teretes, aequales, elevalo-striali, lae- ves, crassitie ad basin pennam columbinam haud aequan- tes, infera parte denudati, internodiis pollice brevioribus, ad nodos quasi sphacelati, setisque erectis (ochrearum nervis superstitibus) cincti, supera parte foliosi* Folia linearia, erecta, basi ochreae inserta, internodiis bis qua- terve longiora, acutissima, rigida, omnino laevia, superne nervoso- striata, nervo subtus venisque primariis, illi sub- parallelis, magis prominenlibus ; maxima bipollicaria, vix linea latiora. Ochreae 4 — 5 lin. longae, in summitatibus internodiis longiores, basi non vaginantes, bilobae, acu- tissimae, multinerves, fugaces, nervis validis fuscescentibus persistentibus. Apices versus gemmae axillares folia pseudo- fasciculata reddunt. Flores in summitatibus axillares, sub- solitarii, pedicellati, parvuli, octandri, trigyni. Calyx 5 par- titus. Stamina inclusa, filamentis inferne sub medio dila- tatis. Stigmata capitellata minuta. Achaenium ? Fru- ctus in nostris speciminibus desideratur. Sellow in schedula sequentia adnotat: „Radix fusca, intus alba, valde adstringens. Rami erecti, filiformes, 54 striati. Yaginae basi fuscae, membranaceae. Folia mar- ginalia, sublus nervo margineque albicantibus , erecta. Flos albus, basi virescens. Antherae luteae." Insuper addit: non solum radices, sed etiam totam herbam, inter remedia styptica ab incolis valde aestimari. COCCOLOBA. 1. Coccoloba sagittifolia Ortega. Dec. 5. p. 60 (ex Ventenat). Coccoloba sagittata Polr. Enc. bot. VI. p. 64. Polygonum acetosaefolium Vent. Jard. d. Cels t. 88 Menispermum sagittatum Spr. Syst. veg. 2. p. 155/ In Brasilia meridionali pluries a Sellowio colleclus frntex {ex. gr. ad fluvium Uruguay). Intermedium quasi inter Polygonum et Coccolobam, ad unum alterumve genus jam e sentenlia auctorum re- lalum, melius tarnen cum pluribus ad Coccolobam refer- tur, quum nuclei facies sulcum profundum longitudinalem a pericarpio efifectum ostendant. Habitu cum P. tamni- folio H. B. K. convenit, quod forsan, fructu rite examinato, ad Coccolobas transire possei. In exsiccatis et plane ma- turatis C sagittifoliae fructibus calycem haud alium repre- hendimus quam in pluribus Polygonis veris, nullum ade- rat carnositatis vestigium, achaenium quoque externa specie ab illo plurium Polygonorum nullo modo recedit; remanent igitur pro demrienda Coccoloba: Caulis lignosus et nuclei conformatio. Sectio transversalis nuclei pro- funde trilobata, lobis obtusissimis , embryo lateralis alte- rius lobi dorsp adpositus, albumen farinosum album. Adn. 1. Duas Coccolobae species e provincia Rio Janeiro Brasiliae retulit Beyrich , duas misit Sellow, omnes ultra examinandas, quum praesertim Schottianae species duae, insufficientibus in Sprengelii Systemate cha- racteribus indigitatae, hie essent ponderandae. Adn. IL Coccoloba brasiUensis Spr. Syst. % p. 252, J 55 non est hujus loci, stirps e gente Rubiacearum injusta senlentia inier Polygoneas exulavi damnala. TRIPLARIS. 1. Triplaris lauvif olia Nb. Tr. foliis oblongo - lanceolatis acuminatis acutis pen- niuerviis, impressionibus longiludinalibus nullis, spicis in summilatibus tenninalibus axillaribusqne folio multo lon- gioribus. In Brasilia aequinoctiali hunc fruticcm reperil Sello wius et transmisit. t?. Frütex scandens videtnr. Rami crassitie pennae an- serinae, leretes, striati, glabri, epideraiide nigricante; ra- muli et spicae brachiatim patentes, non exacte ex axilla foliorum sed paulo altius Orientes. Folia subcoriacea, snbtus brunneo suffusa, supra laele virentia, breviter pe- tiolala, oblongo- lanceolata, acuminata, acuta, integerrima, penninervia, reticnlato - venosa, nervo medio venisque utrinsecus 15 — 20 snbtus prominentibus. Petiolus supra canaliculatus, subtus convexus, cum nervo folii strigis in juniori statu scabrioribus obsitus, paulo infra medium oclneae insertus. Folia in speciminibus foemineis nostris ad seplern fere pollices elongala, 2 poll. lata, petiolo semipollicari ; in maribus vix 4 poll. longa, 1— -1| p. lata, petiolo trilineari. Ocbreae cylindraceae, laxae, obli- que truncatae, breves, subcoriaceae, inferne nigricantes, margine membranaceo, griseo, tenui fragilique; juniores pilis longioribus strigosae. Spicae ex toto sericeo-tomea- tosae (jam ramuli apices versus pubescunt), in summitati-, bus terminales axillaresque, foliis multo longiores, scssi- les, solitariae, juxta basin saepius ramosae, unde binae, ternae, fasciculatae, in mare praesertim, apparent. Folia floralia citius sunt decidua. Flores masculi: Spicae laxae^ graciles, filiformes, ad 7 poll. usque elongatae, suo pon dere nutantes. Bracteae ovatae, acutae, sericeo pilosae, 56 remotiusculae flores suflulciunt glomeratos (ramulos abbre viatos) geminos ternosve, bracteis propriis instructos, bre- viter pedicellatos , pedicellis bractea brevioribus, succes- sive sese aperientes, intimo (ramuli infimo) primum evo- luto. Flores parvi, iis P. avicularis vix majores. Calyx brevissime tubulosus, limbo 6 partito expanso, laciniis ellipticis, obtusis, uninerviis, reticulato - venosis , subcilia- lis, exterioribus trlbus majoribus extus pilosis, interioribus glabrescentibus , tubo sericeo - dense piloso. Stamina 9, aequalia, laciniis breviora, 6 laciniarum basi inserta cum- que iis alternantia, tuia exterioribus laciniis opposita pro- fundius inserta. Filamenta filiformia, glabra. Antherae ellipticae, basifixae. Rudimentuni pistilli subnullum. Foe~ mina. Spicae filiformes quidem, sed masculis validiores, strictae, vix unquam 4 poll. longiores. Bracteae squami- formcs, acutae, flores sufiulciunt solitarios, propria bractea infundibuliformi oblique truncata instructos. Flores quam in mari majores. Calyx tubulosus, limbo sexpartito, laci- niis lanceolatis acutis, exterioribus tribus longioribus, ex- tus intusque sericeo -pilosis, sub grossificatione valde au- clis erectis. Pistillum longitudine tubi; germen lanceola- tum triquetrum, styli tres brevissimi, stigmatibus oblongis incrassatis introrsis. Rudimenta staminum sex filiformia, brevia, basin pistilli circumdant. Fructus adhuc immatu- rus, apicem versus triqueter, infera parte angulis divisis hexagonus, faciebus concavis, calyce aucto feie pollicari et apice quasi triptero inclusus. 2. Triplaris salicifolia N. Tr. foliis lanceolatis acutis nee acuminatis penniner- viis, impressionibus longitudinalibus nullis, racemis ramu^ los terminantibus compositis diffusis folio brevioribus. Crescit in frulicetis riparum Brasiliae meridionalis, collegit Sellow, (S. Jose do Uruguay, Pay Sandü, Rio negro etc.) % Fl. Februario, 57- Arbor 18 — 20 pedalis, praeter inflorescentiam glaber. Rami teretes, fusco-grisei, leviter flexuosi et ad genicula paululum incrassati et subinde cicatrisati. Folia breviter petiolata, oblongo-lanceolata, integerrima , basi in eodem specimine rotundata obtusa et angustata acuta, subinde obliqua, apice attenuala acuta nee acuminata, subeoriacea, supra nitentia, subtus pallidiora, penninervia, venis pri- mariis utrinsecus subduodenis, impressionibus longitudina- libus (nervi auet.) nullis, nervo medio valido subtus pro- minente, venis utrinque prominulis. Folia in vegetioribus 4 — 6| poll. longa, pollice latiora, vulgo 3 poll. circiter longa, octo lineas lata. Petiolus supra canaliculatus , ad insertionem dilatatus, brevissimus, vix unquam ad tres lineas usque elongatus. Ochrea, margo anguslissimus, albido-membranaceus, oblitterans, vix in conspectum ve- niens. Internodia brevia,- semipollicaria pollicariave , ra- rissime ad 2 poll. usque elongata. Inflorescenlia , racemi compositi, multiflori, laxiflori, diffusi, in ramulis termi- nales, subsessiles, foliis breviores. Fl. masc. Bracteae quoad fabricam dispostitionemque iis superioris speciei similes, minores, hirsutae, subtriflorae. Flores breviter pe- dicellati, e bracteis tarnen exserli, minuti, alabastro glo- boso pubescenle, magnitudine seminis Brassicae campe- stris. Flos expansus diametro lineam vix excedens, 6 fidus, laciniis ovatis , obtusis , obsolete ciliatis , intus glabriuscu- lis, fundo villoso. Stamina novem; filamenta capillaria, glabra, laciniis calycinis longiora; antherae familiarium minutae. Rudimentum germinis nullum. — Fl. foem. Bracteae maris, paulo longiores, biflorae, flore altero sae- pius deeiduo. Flores majores masculis, longiusque pedun- culati, pedunculo filiformi 4 circiter lineas longo. Calyx extus et intus parce pubescens, 6 fidus, laciniis erectis, iribus exterioribus majoribus demum auclis, interioribus iribus minoribus, ciliatis, demiun evanescentibus. Germen 58 - — 4 sessile, vlllis cinctum, glabrum, oblongum, triquelrum, stylis 3 brevissimis Iricorne, stigmatibus penicillatis. Achae- nium submaturum cinnamomeum, laeve, nitens, oblongum, triquetrum, faciebus concavis, stylis persistentibus paulu- lumqiie elongatis coronatum, 5 lin. longum, calyce quasi trialato brevius, alis oblongis obtusis inferne angustatis f poll. longis. Adsunt specimina arboris foemineae habilu contractiori, foliis confertioribus 1 f poll- longis, 5 liri. latis. Mera varietas- OXYRIA. 1. Oxyria reniformis Hook., R. Br. in Suppl. to the append.ofCap.Parry's voy.Append.XI.p.CCLXXXI, Verm. Sehr. 1. p. 402. Florae areticae atque alpinae vulgaris socius, in Una- laschcae Aleutorum infimis vallibus e fissuris rupium irrigatis erumpens, statura fere pedali; vix digitalis in In- sula (an. 1816), alque ad Sinum St. Laurentii nobis oecurrit. RUMEX. 1. Lapathum. (Cambdera.) 1. Rumex pulcher L. Cambd. Monogr. n. 10. In Teneriffa insula ipsi collegimus. 2. Rumex cuneifoüus Cambd. /. c. n. 23. p. 95. Rumex montevidensis Spreng. Syst. IV. 2. p. 144. In sabulosis maritimis ad portum Talcaguano Chile ipsi reperimus, e vicinia urbis Montevideo misit Sellow introduxitque in hortos. E promontorio bonae spei non habemus, nee inter plures quem pro dubio nobis R. spa- thulalo Thunbergii habere possemus. Descriptio Thun- bergii Fl. Cap. p. 340. a R. euneifolio abhorret. Descri- ptio Cambderae optime in alia quadrat specimina prope urbem Montevideo leeta, alia vero possidemus (Minuam 59 Nov. 1822 L), quac elatiora et graciliora, foliis basi sub- cordatis, ovaiis, acutis, majoribus (c. petiolo 6^ poll. lon- gis, petiolo sesquipollicari , tres pollices lalis), verticillis remotis aphyllis sunt instrucla; inflorescentia R. obtusi- folii similis, quae in illis Montevidensibus contracta et conferta sicut tota planta , ut arenosi littoris videntur incola. Planta hortensis intermedia quasi, at Monte vidensi similior, qua utraque magis scabrido-pubescens. Sepalo- rum granula in magis maturis (Montevidensibus crassissima, gibboso-elevata, in reliquis et hortensibus angustiora, multo- minus elevata, sed in Omnibus sepalorum areae re- ticulatae insidentia et ultra medium progredientia. Specimina nostra Cbilensia exacte referunt formam maritimam Montevidensem , sunt vero omnibus parlibus minora, eximie ramosa, parvifolia (fol. ad summum bi- pollicaeia, novem lineas lala, petiolo semipollicari ) , sed foliorum figura et fructuum indole convenientia, Fruticu- losi quasi est habitus. 3. Rumex crispus L. Cambd. I. c. n. 24. Ad urbem Montevideo Brasiliae meridionalis collegit Sellow, eodem ex loco in horto botanico colebatur. R. longifolius H. B. K. Nov. gen. et sp. 2. p. 144, Hb. TVilld. n. 7029., a R. crispo nostro Europaeo non differt, secundum specimen Herbarii Willdenowiani, quod vero nondum fructiferum. Haec nostra sententia eo ma- jorem sibi vindicat fidem, quum R. crispi specimina vide- rimus tarn Americae septentrionalis quam australis, et Humboldtiana planta in elevatioribus tantum regionibus proveniens dicatur. 4. Rumex domesticns Hartmann? R. aquaticus ß. crispatus Wahlbg. Fl. Läpp. p. 91., FL Suec. 1. p. 224. Cfr. Mert. et Koch Deutschi. FL 2. p. 617. Adn. Scandinaviae Rumices ab Hartmamno expositos 60 — et descriptos, plane ignotos nobis esse dolemus; R. do mesticum Hartm. solummodo e culla horti nostri planta notum habemus. Beeringiana unica vulgatissimaque species, ab Una- laschca Aleulorum ad termen usque explorationi nostrae Boream versus datum, ubique nobis obvia, statura solum- modo varians, in herbidis infimis Unalaschcae elatiori ul- nari, altius in montes adscendentis humiliori, ad sinum Eschscholzii inque insula Chamissonis feie cubitali, ad sinum Schischmareffii dodrantali, in fiigidissimis terrae Tscliuctschorum rupeslribus vix digitali. Habitus et species omnis R. nostri crispi, in macilentis sitientibus pro- venientis. Quum florentem modo retulimus stirpem, de figura et indole valvularum v. sepalorum internorum sub grossificatione nil constat, integerrima egranulosa videntur. Gravioris ergo momenti discrimen e valvulis egranulosis petendum est. Folia caulina, in depressioribus saltem for- mis, crispata; radicalia longe petiolata, plana, lamina oblonga, inaequali saepius basi apiceque obtusa. Caulis strictus, simplex, racemo verticillato simplici vel, in ela- tioribus formis, panicula depauperata virgata terminatus. Hunc Rumicem, vegetabilium diuturnam post naviga- tionem avidi, in Unalaschca copiosum optimumque habui- mus olus et sale conditum inter commeatus. 5. Rumex salicifolius Weinmann in bot. Zeit. IV. 1. p. 28. Ad portum St. Francisci Californiae hunc deteximus Rumicem, hospitemque in nostros introduximus hortos. Flores non dioici, sed diclines monoici, maribus im- mixtis foemineis. Valvulae saepius duae granuliferae ; grana magna, majorem areae partem occupantia. 6. Rumex giganteus Aiton. Hort. Kcw. ed. 2. //./7.323, Cambd. I. c. p. 138. n. 60. {Smith in Rees Cyclop. et Poiret in Enc. bot. verba Aitoni solummodo repetunt) 61 Frutlcosam in nemoribus montium insulae O-Wahu Sandvicensium hanc collegimus pulcherrimam speciem, introduximusque, semine misso, in hortum Regium Bero- linensem, quo insequentibus florebat annis. t?. Rami herbacei, fistulosi, angulosi, sulcati, striali, pu- bescentes, pube e pilis brevibus, obtusis, subclavalis, rigi- dulis, albis. Folia petiolata, subcordata, ovato-oblonga, apice attenuata, longe acuminala, aculissima, (ramea majora 9 poll. longa, 2|- poll. lata, petiolo bipollicari), supra gla- bra, subtus in nervo, venis venulisque ultimis scabrido- pubescentia, pagina plana, margine insigniter tenuiter at dense crispatulo, quasi eroso-crenulato, plicis alternis plu- ribusve reflexis, rarissime inflexis. Flores diclines mo- noici. Infloresceniia congenerum, panicula magna, diffusa, brevior, basi foliosa, sursum nuda, ramis solitariis, gemi- nis pluribusve, pubescentibus. Pedicelli vix puberuli, lon- giludine circiter ealycum fructiferorum , quorum valvulae egranulosae, late cordatae, acutae, reliculato-venosae, margine a medio basin versus irregulariter eroso - denlicu- latae, 2 lin. et ultra longae. 7. Rumex Limaria L. Cambd. I. c. p. 136. n. 65. Legimus ipsi in Canariarum insula Teneriffa. 8. Rumex bucephalophorus L. Cambd. I. c.p. 139. n. 69. Ex insula Teneriffa Canariensium hanc plantam Eu- ropa e meridionalis vulgatiorem retulimus. Adn. 1. Rumex vesicarius L. ab Humboldiio in Cuba insula collectus (cfr. Hb. Willd. n. 7047.) nee in majore opere nee in Synopsi a Kunthio enumeratur. Adn. 2. Rumex latifolius Humb. (vid. Wrfld. HL n. 7028.) probe urbem Sta Fe de Bogota ketus, a Kun- thio postea est neglectus. Adn. 3. Plures hospilantur in Horto botanico Bero- 62 linensi Rumices Nepalenses, unicum modo reperis in Donnii prodromo. ERIOGONUM. De genere confer. Michx. flor. bor. am. 1. p. 246., Nutt. gen. of. n. am. pl. 1. p. 260. , Bob. Brown, prod. nov. holl. p. 419. Ex ed. Nees ab Es. p. 275. 1. Eriogonum latifolium Smith Bees Cycl. 13. Legimus ad portum Sancti Fraucisci novae Califor- niae in sabulosis. t?. Collum lignosae radicis multiceps in ramos abiens breves, torluosos, reliquiis foliorum praecedentium anno- rum squamosos, apice foliis ornatos quasi radicalibus con- fertis. Folia petiolata, ovata, supra lanugine delergibili, subtus lomento albo densissimo tecta; in speciminibus nostris rarius cordala, rarius \\ poll. longa \ poll. lata, basi saepe rolundata, unguicularia pollicariave; peliolo paginam subaequanle, dilaiata basi amplesicauli et vagi- nante. Pedunculus communis teres, strictus, tomentosus, crassitie nunc pennae passerinae, nunc pennae corvinae, 3 — 9 pollices altus elatiorque, nunc solitario florum ca- pitulo terminatus , nunc umbella 2 — 3 radiata, capitulo alari vel instructa vel destituta, radiis inaequalibus 1 — -3 pollices longis, simplicibus vel iterum umbelluliferis. Flo- rum capitula terminalia, multiflora, densa, subglobosa, magnitudine vavia ad summum Gerasi. Involucrum um- bellam suffulcit dcnse lanuginosum, e foliolis conslans in- tegris acutis, quae abortienle umbella in folia abeunt in- ferioribus similia. Densa opacans capitula lanugo invo- lucra, bracteas, fulcraque floralia, quaecunque sint, invesli- galioni subducit. Flores e lanugine pedicellati emergunt, nudi, magnitudine Polygoni avicidaris. Calyx glabenimus, 6partitus, laciniis obovatis oblusis uninerviis, exterioribus tribus paulo minoribus carinatis, achaenii angulos ample^ 63 ctentibus. Slamina 9 calyce paulo longiora, filamentls subulatis glaberrimis fundo calycis insertis, antheris mi- nutis. Germen triquelrum glaberrimum , styli discreti 3 filiformes glaberrimi, Stigmata capitata terminalia. Achae- nium (adhuc immaturum) triquelrum, calyce inclusum, angulis acutis, lateribus planis rhombeis acuminatis. Obs. In Eriogono tomentoso Michx. Stylus ad ba- sin usque triparlitns, ramis (stylis) filiformibus, stigmate capitato terminatis. Filamenta iuferne, germen apicem versus cum styli ejusque ramorum basi patentim pilosa. Calyx extus et intus tomentosus. Sequenlur Orobancheae, Hypericeae, Valerianeae ali- aeque. 64 Einige Beobachtungen über Cerastium vul- gatum, viscosum, semidecandrum Lin. und Barbarea arcuata Rchb. Von Carl Bouche. Es ist sonderbar, dafs diese drei Cerastien, und vor- züglich die beiden erstem von den Botanikern öfters ver- wechselt worden sind, da doch der scharfsinnige Linne für eine jede derselben, einen solchen Namen gewählt hat, welcher zugleich eine Haupteigenschaft derselben be- zeichnet, so dafs, wenn man sie wirklich alle drei bei- sammen hat, und die in den Namen ausgesprochenen Eigenschaften in Anwendung bringt, es unmöglich ist, dafs eine Verwechselung unter ihnen statt finden kann. Nimmt man nämlich von diesen drei Pflanzen diejenige, welche, wenigstens in hiesiger Gegend, am häufigsten vorkommt und durchaus ohne drüs entragende Haare ist, so hat man das wahre C. vulgatum Lin.; die beiden übrigen Arten sind zwar in Hinsicht der Behaarung ganz gleich, denn sie sind beide dicht mit Haaren besetzt, von denen nur die am untern Theile des Stengels ohne Drü- sen, die übrigen aber mit Drüsen gekrönt sind, welche eine schmierige Materie absondern; aber durch die Zahl der Anlheren sind sie sehr verschieden, die eine hat wie gewöhnlich immer zehn, die andere aber äufserst selten, sondern fast immer nur fünf Antheren in jeder Blume; demzufolge mufs die erste C, viscosum, und die letztere C. semidecandrum Lin. seyn. Meinen 65 Meinen Beobachtungen zufolge lassen sich diese drei Cerastien, durch die lner nachfolgend beigefügten Kenn- zeichen, ziemlich leicht und mit Sicherheit bestimmen. 1. Cerastium vulgalum L. C. caule diffuso hirsuto, foliis oblongo-lanceolatis, bracteis margine membranaceis , calycibus oblongis pedi- cello brevioribus praecipue in primordialibus , sepalis mar* gine membranaceis, nervo medio fere ad apicem usque excurrente. C. vulgatum Litt. Fl. suec. 2. 415* Myosolis arvensis hirsuta parvo flore Paul. Bot. Paris. 142. Tab. 30. /. 1. C. viscosum Smith, brit. 2. 497., Schiechtemi. Fl. berol. Pars 1. p. 254., Spreng. Syst. Feg. 2. ;;. 419. Eine hier fast allenthalben, aufwiesen, Feldern, an Wegen und in Gebüschen, in Menge wildwachsende Pflanze, die vom Frühling bis gegen den Herbst hin blüht. Sie zeichnet sich von den beiden folgenden besonders da- durch aus, dafs sie perennirend ist, und gewöhnlich von der "Wurzel aus mehrere Stengel treibt, die sich nach allen Seiten hin ausbreiten, grüfstentheils niederliegen und nur mit den Spitzen mehr oder weniger senkrecht in die Höhe stehen, ausgenommen auf Wiesen, zwischen dichtstehen- dem Grase, wo sie bisweilen ganz aufrechtstehend vor- kommt; an der Basis der Stengel sprossen eine Menge kleiner Zweige hervor, die aber nicht alle im Laufe des selben Sommers Blülhen treiben, sondern viele von ihnen bleiben bis zum nächsten Frühling stehen, wodurch die Pflanze gleichsam zu einem kleinen Halbstrauch wird. Die ganze Pflanze und besonders die Stengel sind mit dicht stehenden, weifsen, gegliederten Haaren besetzt, wel- che ich aber nie drüsentragend gefunden, und daher auch nie etwas schmieriges an dieser Pflanze bemerkt habe. 3r Bd. ls Heft. 5 66 2. Cerastium viscosum Lin. C. caule erecto hirsulo superne viseoso, foliis sub- ovatis, bracteis margine membranaceo destitutis, calycibus oblongis pedicello longioribus, sepalis margine membra- naceis, nervo medio fere ad apicem usque excurrente. C. viscosum Lin. Hort, cliff. 174. Myosotis hirsuta altera viscosa VailJ. Bot. Paris. 142. Tab. 30. /. 3. C. vulgalum |3. Lam. Encycl. inethod. C. ovale Pers. Syn. 1. p. 521. C. vulgatum Spreng. Syst. J^eg. 2. p. 419. Diese Art findet sich hier selten, vor acht Jahren fand ich sie zuerst bei Stralau und zwar ziemlich häufig, auch noch im venvichenen Sommer fand ich sie daselbst wieder, aber nur einige Pflänzchen; in diesem Sommer hat sie mein Sohn in Gesellschaft seines Freundes, Ja- b 1 o n s k i , zwischen Rummelsburg und Friedrichsfelde in ziemlicher Menge beobachtet, und kurze Zeit nachher hat letzterer auch noch einige Exemplare davon bei Tegel gefunden, von denen derselbe die Güte hatte mir eins mitzutheilen. Was Willdenow und auch andere in der hiesigen Gegend für C. viscosum gehalten haben , ist nichts als blofse Form von der vorhergehenden Art, auch Herr Pro- fessor v. Schlechtendal hat mich versichert, dafs er es nicht gefunden habe, denn was er in seiner Fl. berol. Pars 1. p. 254. als C. viscosum aufgeführt hat, ist zufolge meiner, zu Anfang gemachten Bemerkung das wahre C. vulgatum Lin. Diese Pflanze ist nur einjährig, bisweilen geht sie schon im Herbste aus Saamen auf, blüht aber doch erst im nächsten Frühling, und stirbt nach vollendeter Saamen- reife gänzlich ab, so wie Draba verna, Holosteum umbel- latum u. d. m.; der Stengel steht aufrecht und treibt ge- 67 wohnlich gleich über der Basis Nebenzweige, welche ziem- lich stark abstehen und zuletzt sogar gröfslentheils nie- derliegen, besonders wenn die Pflanze sehr üppig wächst; der Stengel sowohl als auch die Zweige sind dicht mit gegliederten Haaren besetzt, welche mit Ausnahme der nach unten hin stehenden, drüsentragend sind, auch die Blumenstiele und Kelche sind mit dergleichen Haare be- setzt. Die Brakteen habe ich immer ohne häutigen Rand gefunden. Ihre Hauptblühtezeit scheint mir im Mai und Juni zu seyn, denn später hin kommt sie gewöhnlich ohne Blumenkrone vor. Dafs das C. ovale Pers. hierzu gehört, und nur blofs eine durch verschiedenen Boden, oder sonstige Ursachen erzeugte abweichende Form ist, davon bin ich ganz über- zeugt, denn obsckon ich öfler den Saamen von beiden in gleichem Boden, und bei gleicher Behandlung, neben ein ander ausgesäet, so habe ich doch nie an den daraus er- haltenen Pflanzen den geringsten Unterschied wahrneh- men können. 3. Cerastium semidecandrum Lin. C. caule plerumque erecto, incano-pubescente superne viscoso, foliis subovatis, bracteis margine membranaceis, floribus pentandris, calycibus ovatis pedunculo brevioribus praecipue in primordialibus, sepalis margine membrana- ceis, nervo medio ipsis tertia parte breviore. C. semidecandrum Lin. Hort, clijf. 172. Myosotis hirsuta minor. VailL Bot. Paris. 142. Tab. 30. /. 2. C. vulgatum y. Lam. Encycl. method. Ebenfalls nur eine jährige Pflanze, welche bei uns sehr gewöhnlich ist, und vorzüglich auf, in der Nähe von Waldungen und Gebüschen gelegenen, trocknen Wiesen, Feldern, an Wegen u. s. w. , auch selbst in lichten Laub- 68 und Nadelholzwäldern, häufig vorkommt. Der Stengel und die Zweige stehen gröfstentheils aufrecht; in Hin- sicht der Behaarung ist sie der vorhergehenden Art gleich, nur dafs die Haare gewöhnlich kürzer sind. Die beiden obern Blätter, welche dicht unter der Inflorescenz stehen, haben fast immer wie die Bracteen einen häutigen Rand. Die Blumen kommen nur selten, mit zehn Staubgefäfsen vor, und dann sind gewöhnlich nur fünf davon gehörig ausgebildet. In Hinsicht der Gröfse kommt diese Pflanze sehr verschieden vor, auf trocknem Sande ist sie oft nur einen Zoll hoch, dagegen erreicht sie auf feuchtem Boden oder auf niedrig liegenden Wiesen, wo sie zwar selten vorkommt, bisweilen eine Höhe von sechs bis acht Zoll. Sie blüht im Frühling, auch wohl noch anfangs Sommer, später hin stirbt sie gänzlich ab. Barbaren arcuata Reichenb. Ein neuer Bürger unserer hiesigen Flora. Diese Pflanze fand mein Sohn im verwichenen Som- mer auf einer Wiese in der Gegend von Reinikendorf, und zwar ziemlich häufig, und in diesem Jahre habe auch ich sie auf derselben Stelle gefunden. Von Barbarea vulgaris läfst sie sich schon in einiger Entfernung, durch ihren gewöhnlich niedrigem Wuchs, etwas gröfsere Blu- men, und abstehende, etwas gekrümmte Saamenscho- ten, ziemlich leicht unterscheiden. Bei genauerer Unter- suchung derselben fand ich, dafs sie sich auch noch durch ganz kahle Kelche und walzenförmige Griffel von B. vul- garis unterscheidet, denn bei dieser sind die Kelchblätter an den Spitzen mit steifen Haaren besetzt, welches sich an den noch unaufgeschlossenen Blumen am deutlichsten bemerken läfst, und die Griffel sind nach der Spitze hin dicker als an der Basis. Die Blühtezeit ist im Mai und Juni. 69 Die längst bekannte Gartenpflanze, die schon C. Bau- hin im Jahre 1620 in seinem Prod. Theatri Bolanici un- ter den Namen Eruca lutea sive Barbarea flore pleno aufgeführt hat, und die man auch jetzt noch in vielen Gärten unter dem Namen Erysimum Barbarea flore pleno kultivirt, ist meinem Dafürhalten nach, nicht, wie man allgemein annimmt, eine Abart von Barbarea vulgaris R. Brown {Erysimum Barbarea Lin.), sondern von B. arcuata Reichenb., denn sie hat ganz dasselbe An- sehen, auch sind ihre Blumen ebenfalls abstehend und nicht aufrecht. Im August 1827. 70 lieber das Insekt, welches die wilden Fei- gen in Oberitalien bewohnet. Von L. C. Treviranus-, Prof. zu Breslau. (Hierzu Tab. I. Fig. 1. u. 2.) Bei mehreren Gelegenheiten *) habe ich die Meinung geäufsert, dafs die uralte Operation des Caprificirens, nach dem jetzigen Stande unserer Kenntnifs davon und so weit sie den Feigenbaum betreffe, weder für, noch gegen die Lehre vom Geschlechte der Pflanzen angeführt werden könne, und dafs überhaupt die Art, wie in den zahmen Feigen die Befruchtung und Saamenbildung vor sich gehe, noch unbekannt sey. Meine Gründe waren: dafs der Cynips Psenes, welchem einstimmig die Hauptverrichtung bei jener Operation zugeschrieben wird, als Larve nur die männlich -weiblichen oder sogenannten wilden Feigen, und zwar ausschliefslich die Fruchtknoten, niemals das Fleisch oder andere Theile derselben, bewohne, dann aber als vollkommnes, geflügeltes Insekt durch die Oeffnung der Feige davon gehe: dafs dagegen dieses Thier oder seine Larve bis jetzt niemals in zahmen (weiblichen) Feigen angetroffen worden, welche daher nicht als von ihm an- gestochen betrachtet werden könnten, und dafs dessen- ungeachtet diese einen reifen und keimfähigen Saamen *) Verm. Schriften von G. R. T. und L. C. T. IV. 131. — Die Lehre vom Gcsclilechte der Pflanzen. 91 — 93, 71 bringen. Es hat jedoch seitdem ein Ungenannter *) gegen die Zeugnisse von Pontedera und Pollini geradezu läugnen wollen, dafs die Larven von Cynips Psenes in den Fruchtknoten der wilden Feigen sich entwickeln, auch bestreitet er das Faktum, dafs die, wahrscheinlich capri- ficirlen, Levanlischen Feigen einen keimfähigen Saamen enthalten, indem solche meistens Südeuropäische nicht- caprificirte seyen. Hierbei theilt er die bereits von den Alten aufgestellte und dann von Pontedera und Hal- ler **) angenommene Meinung, dafs das Insekt durch An- stechung, wobei die Saamenbildung meistens gestört werde, diese Feigen schmackhafter mache ; eine Meinung, so auch von A. Rüssel glaubhaft befunden worden, indem dieser sagt ***) , dafs die Gaprificalion auch in Kleinasien üblich sey, und dafs die Gärtner daselbst sie zuweilen mit Er- folg nachahmen, indem sie mit einer in Oel getauchten INadel in die Feige stechen. Bei dieser Verschiedenheit der Ansichten mufste mir sehr erwünscht seyn,, dafs ich im Jahre 1825, da ich mich im südlichen Tyrol befand, Gelegenheit hatte, einige eigene Erfahrungen über diesen vielbesprochenen Gegen- stand zu machen. Hier ist mir zuförderst aufgefallen, dafs kein hinlänglicher Grund zu seyn scheint, mit Linne und denen, welche ihm folgen, ein dreifach verschiedenes Vorkommen des Geschlechts dabei anzunehmen, indem sie den Feigenbaum mit männlichen, den mit männlich weiblichen und den mit blofs weiblichen Receptaculis unterscheiden und sich dabei auf Pontedera berufen. Denn dieser redet f) nur von Bäumen mit männlich-weib- •) Jen. allg. Litt. Z. 1825. Erg. Bl. 84. ") Bist, stirp. Helv. II. 281. ***) Nat. Geschichte von Aleppo, übers, -von Gmelin. I. 108. f) Anthol. III. c. 23 — 25. 72 liehen Felgen (caprlficus) und von andern mit blofs weib- lichen Feigen (Ficus saliva), wovon er noch ein drittes Vorkommen unterscheidet, nämlich den Baum, der im ersten Theile des Jahres männlich-weibliche Feigen (grossi), im zweiten aber blofs weibliche Feigen bringt und den er Erinosyce nennt. Wenn demnach Linne vom Ca- prificus sagt *), dafs er blofs männliche Feigen bringe, von der Erinosyce , dafs Bäume dieser Art im Frühjahre männliche, im Herbst weibliche Feigen tragen: so ist die- ses mit den Beobachtungen von Pontedera, die doch alles Zutrauen verdienen, den Worten nach nicht über- einstimmend. Wenigstens waren die wilden Feigenbäume, so ich in der Gegend von Bolzen auf altem Gemäuer an- traf, sowohl mit deutlich ausgebildeten Fruchtknoten, als mit Staubfäden versehen, und zwar gehörten sie zur er- sten von Pontedera angeführten Abart des Caprificus **), wo die Staubfäden die Gegend um die Oeffnung der Feige einnehmen, indem diese bei der zweiten Abart überall an der inneren Oberfläche des Receptaculimi zwischen den Fruchtanlagen zerstreut seyn sollen, Wenn übrigens die Früchte des Caprificus nach Pontedera und Pollini ***) niemals reifen, so ist dieses wohl nur in Vergleichung mit den zahmen Feigen und in sofern sie auch dann niemals schmackhaft und efsbar sind, zu verstehen: denn da sie braun und weich werden, so mufs man dieses doch aller- dings ein Reifen nennen. Am Uten August des genannten Jahres fand ich so beschaffene wilde Feigen in Menge an alten Bäumen im Gemäuer des verfallenen Schlosses Siegmundskron bei Bolzen. Es hatten solche kaum die halbe Gröfse unserer *) Diss. de Ficu in Amocn. acad. ed. 3. I. 33, ♦*) L. q. 229. ***) Viaggio al Lago di Garda. 31, zahmen Feigen und äufserlich betrachtet, nichts Auffallen- des. Beim Durchschneiden in der Länge zeigte sich der vordere Theil der Höhle bis ans Auge mit zahlreichen Staubfäden, deren geöffnete Anlheren keinen Staub mehr enthielten, angefüllt, während der gröfsere hintere Theil ganz mit den Saamen (oder Früchten , wenn man lieber will) besetzt war; welche ihrer Gröfse, so mit der eines grofsen Stecknadelknopfes übereinkam, und ihrer gelbli- chen Farbe wegen, völlig reif schienen, ohne, wie bei den zahmen Feigen, in einen Schleim eingewickelt zu seyn. Ich nahm einige dieser Feigen der Länge nach durchschnitten, andere undurchschnitten mit mir, indem ich jedes Stück für sich in ein Papierchen so, dafs kein Insekt hätte Zugang linden können, einwickelte und mit andern Sachen verpackte. Als ich nun bei meiner Zu- rückkunft in der leizten Hälfte Septembers diese Papiere öffnete, fand ich in jedem derselben, neben der Feige, eine grofse Bienge von todien kleinen geflügelten Thier- chen. An den durchschnittenen Feigen waren die meisten Früchte hohl, viele von ihnen hatten ein Loch und in einigen fand ich noch ein Thierchen der obigen Art. Die nämliche Erscheinung zeigte sich beim Aufschneiden der bis dahin noch ganzen Feigen, an denen sowohl äufser- lich, als im Fleische, nichts zu bemerken war: so dafs einleuchtete, die Thierchen, welche hier in der Papier- hülle in gleicher Bienge, wie bei den ersten sich vorfan- den, hatten ihren Weg durch das Auge, d. i. durch die Oeffnung an der Spitze der Feige genommen. Es war also klar, dafs die Fruchtanlagen der wilden Feigen ein Insekt bewohne, in ihnen sich verwandle und als Imago durch die natürliche Oeffnung der Feige herausschlüpfe. Was das Insekt selbst in diesem Zustande betrifft, so wird die Gestalt desselben aus der beigefügten Zeichnung*), *) Taf. I. Fig. 1. 2. 74 — so ich davon mit möglichster Treue und Genauigkeit un- ter dem Microscope zu entwerfen versucht, besser, als aus einer weitläufigen Beschreibung erhellen: ich merke daher nur an, dafs dasselbe, mit Ausnahme der durchsich- tigen Flügel, ganz schwarz war, wobei die Oberfläche glänzte und die Flügel bei schief einfallendem Lichte in Regenbogenfarben spielten. Es war ungefähr \\ Linien lang, und kaum den vierten Theil so viel breit: der Kopf endigte vorne in zwei, mit der Spitze einwärts gekrümmte, Fühler, der Hinterleib aber in zwei Legestachel. Die vier Flügel waren am hinteren Rande mit Wimpern eingefafst, nahe am vorderen Rande der Vorderllügel aber, welche viermal gröfser, als die Hinterflügel, befand sich eine halb- mondförmige Zeichnung. Vergleicht man damit die Be- schreibungen, welche uns vom Cynips Psenes gegeben worden, so zeigt sich Abweichung in einigen Stücken. Linne erwähnt desselben zuerst*) unter dem alten Na- men Psenes s. Insectum ficarium und verweiset, was Beschreibung und Abbildung betrifft, auf Pontedera. Später nennt er es **) Cynips Psenes , und fügt dem Citat aus Pontedera noch das aus Hasselquists Reise hin- zu , wo nämlich zwei Thiere sich beschrieben finden ***), die augenscheinlich blofs im Geschlechte verschieden, aber Eine Art sind, wie Hassel qu ist auch selbst vermuthet. Betreffend nun zuerst das von Pontedera beschriebene und abgebildete Thier f ) , so enthält die Beschreibung nichts dem meinigen Widersprechendes; auch die Abbil- dung, wiewohl sie roh ist, stimmt ziemlich überein. Ganz unbestimmt ist, was er über die Gröfse sagt; da er je- *) L. c. 41. **) Syst. nat. ed. 12. I. 919. *•') Reise nach Palästina. II. n. 111. 112. f) L. c. 174. (Tab. XI. f. 12.) 75 doch angiebt, dafs die Larve in den Fruchtknoten lebe bis zur Verwandlung in das vollkommene Insekt, so kann auch die Dimension von der des meinigen nicht verschie- den seyn. Und endlich heifst es von der Farbe: dafs beim Auskriechen das Thier zuerst gelb aussehe, bald aber, besonders auf dem Rücken, glänzentf schwarz werde. Weit mehr Abweichungen finden sich, wenn man das von Hasselquist beschriebene Thier mit dem unsrigen vergleicht, im Kopfe, Vorderleibe, den Antennen und der Farbe, welche ein Rothbraun (rufus) seyn soll: ziemlich dagegen stimmt die Beschreibung des Hinterleibes, der Flügel, der Füfse; auch in Gröfse und Lebensart ist kein besonderer Unterschied, indem H. sagt, dafs das Insekt die Fruchtknoten der Feige bewohne, so dafs deren fast jeder ein Individuum enthalte: doch war die Jahreszeit eine andere, indem H. es in der Gegend von Smyrna bereits am 6ten April vorfand. Pollini, indem er *) des Thieres unter dem Namen Cynips Psenes und seiner Lebensart, welche ganz die des unsern ist, erwähnt, hat keine weitere Beschreibung desselben gegeben: er sagt blofs, dafs Latreille es Diplolepis Ficus Caricae nenne. Unter diesen Umständen bin ich der Meinung, dafs das von mir in den wilden Feigen gefundene Insekt aller- dings Linne's Cynips Psenes sey, jedoch mit vorläufiger Ausschliefsung des Synonyms von Hasselquist, bis ge- nauere an Ort und Stelle gemachte Beobachtungen die Identität oder Verschiedenheit gezeigt haben werden. Pontedera hält **) es wahrscheinlich, dafs das von ihm beobachtete Insekt das nämliche sey mit dem, welches in Griechenland bei der Caprification diene : allein für gewifs will er es nicht behaupten. Da dieses jedoch ebenfalls •) L. c. ") L. c. 175. 76 — die Fruchtknoten der Feigen, nach Hasselqu ist's aus- drücklicher Versicherung hewohnt, so scheint es für die Erklärung dieses Vorganges eben so, wie jenes, betrach- tet werden zu müssen , d. h. von beiden, wenn sie anders wirklich verschieden, ist nicht abzusehen, wie sie das Reifen der zahmen Feigen auf irgend eine Weise beför- dern. Noch nie hat man in diesen, wenigstens in Deutsch- land, Frankreich und Italien, dergleichen Thierchen ange- troffen und es würde daher die Meinung von Pollini, dafs die Caprification eine blofse aus dem hohen Alter- thume übrig gebliebene, übrigens aber für den Zweck werthlose Gewohnheit sey, angenommen werden müssen, wenn nur einzusehen wäre, wie die Fruchtanlagen in den zahmen Feigen befruchtet werden. Auch Desfontai- nes-*) giebi an, dafs in solchen zuweilen einzelne Staub- fäden angetroffen werden, und er scheint diesen das Ge- schäft der Befruchtung hier beizulegen: allein wie oft ich auch dergleichen frisch oder getrocknet, wie sie im Han- del vorkommen, untersuchte, nie habe ich Staubfäden da- rin wahrgenommen, dergleichen doch in den wilden Fei- gen so häufig und so deutlich sind. Anzunehmen, wie viele gelhan, dafs das Insekt die zahmen Feigen ansteche und durch erregten Säflezuflufs solche süfser mache, wi- derspricht, wie ich glaube, sowohl der Kleinheit des Thie- res, als dem Umstände, dafs man nie eine Spur von Stich, von Eiern oder Larven im Fleische der zahmen Feigen gewahr wird. Eben so viel Schwierigkeit hat es, dafs das vollkommene Insekt mit Blumenstaub beladen, in die Oeffnung der zahmen Feigen eindringe und die Befruch- tung der Saamenanlagen daselbst bewirke, wie Linne's Meinung war; denn sollte auch möglich seyn, dafs es die- sen, vermöge einwärts gekehrter Schuppen, sehr veren- •) Flor. Atlant. II. 396. 77 gerten Durchgang zurücklegte, ohne den Staub abzustrei- fen: so wäre doch kein Zweck von diesem Eindringen abzusehen, da die Larven des Insekts niemals die Frucht- anlagen der zahmen Feigen bewohnen. Gleichwohl darf dieser Gedanke nicht aufgegeben werden, da diese Oeff- nung, wenigstens bei den wilden Feigen, der einzige Weg scheint, auf welchem das Insekt die Höhle verläfst. Ge- wifs ist ferner, dafs die Saamen der zahmen Feigen, we- nigstens derer, so aus der Levante zu uns kommen, zur Reife gelangen und aufgehen: worüber ich mich, aufser eigenen Erfahrungen von glaubwürdigen Gärtnern, auf das Zeugnifs von Linne berufe, welcher*) aus Saamen von orientalischen Feigen im akademischen Garten zu Upsala Saamenpflänzchen erhielt, die auch abgebildet sind; wobei er anmerkt, dafs das Nämliche in Holland mit Italieni- schen Feigen jahraus jahrein gelinge, nicht aber mit Fei- gen, so in Frankreich, England, Deutschland, Schweden zur Reife gekommen. Oder sollte dieser Saamen zum Reifen nicht des Pollen bedürfen, wie die Gegner der Lehre vom Pflanzengeschlechte wollen? Das macht wiederum die Saamenbildung in den wilden Feigen unwahrscheinlich. Wo aber erlaubt ist, solche Fragen zu tliun, erscheint für künftige Untersuchungen noch ein weites Feld übrig und es wäre gewifs sehr zu wünschen, dafs Reisende, welche Griechenland besuchen, nicht blofs Pflanzen zu- sammenrafften, womit der Wissenschaft in der Regel we- nig oder gar nicht gedient ist, sondern dafs sie durch Be- trachtungen an Ort und Stelle so manche noch dunkle Region im Pflanzengebiete des Orients zu erhellen bemüht seyn möchten. Erklärung der Abbildungen. Taf. I. Fig. 1. Das Insekt, welches die wilden Feigen bewohnt, in natürlicher Größe. Fig. -. Dasselbe vergrofsert. •) L. c. 43. Observtiones botanicae in Ajugam gene- vensem. Auetore Fr. Guilielmo Drees. Dari vix credo posse stirpem Ajuga genevensi aulo- rum magis polymorpham. Magna cum speeiminum, in agri Potstampiensis monte sie dicto Brauhausberg praeter- lapsa a me aestate leetorum, copia inter se comparatio- nem institui, nee, ut ingenue dicam, duo quidem ex illis inveni sibi adeo similia, quin, sive quoad hujus illiusve partis strueturam, sive quoad Crescendi modum, aliquod saltem discrimen intercederet, ut stricte loquendo de hacce planta omni cum jure dicendum sit, ejusdem tot esse va- rietates, quot existunt individua. A solita forma eandem nonnunquam ita maxime recedentem vidi, ut, cui formae se non obtulerunt intermediae, distinetissimam tum spe- ciem is facile crederet. Nonnunquam vel admodum simi- lis omnibus ferme evadit in partibus A. pyramidali auet., ut ad reperiendas inter utramque limites acutissimus jam requiralur observator. Nee, re ita se habente, mirum sane, quod ejusmodi varietates haud quidem raro, non a bota- nicis minus peritis modo, sed et a viris in traetanda re botanica, ut v. gr. oculatissimum Schkuhr tantum dicam, versatis, pro A. pyramidali, multo rariori stirpe, assumtae sint. Omnes autem islae, quas Ajuga nostra genevensis subire consuevit, non solum a soli in quo creseunt ipsius diversitate, sed etiam a vario, e musco scilicet vel gramine, nunc magis nunc minus densiore ejusdem vestitu vari- 79 ationes, si recte hoc observaverim , pendent. Id quod praeprimls ex eo jam elucere mihi videtur, quod, si acci- dit, ut, de qua hie loquimur, plania in solo nullis vel paucioribus quibuseunque herbis obdueto progerminet, tum ea quamplurimum donalur foliis radicalibus quam caulina majoribus, quod nonnisi sub his condilionibus pyramida- lem solet induere formam, quod denique, quae contra in solo musco gramineve dense vestilo nascitur, ea sola Ajuga, quantum equidem animadverti, folia radicalia caulinis mi- nora, floresque, quin pyramidali unquam insigniatur forma, tum quasi in spicam ut plurimum collectos habet. Enumerenlur vero per ordinem hoc leco et descri- bantur a me, viris bolanicis non ingratum hoc fore certe sperante, hujus nostrae planlae eae solummodo, quae me- moratu uticpie dignae mihi videbantur, varietates. Quam rem jamjam adeuntem me ecce. a. Omnium quas observavi varietatum haec est vul- gatissima, pro primaria forma habenda, magis vel minus cum icone, quam illustr. Hayne (Arzeneigew. IX. p. 18.) dedil, congruens. Caulis circa semipedalem altiludinem. Folia oblonga, vel ex oblonge in ovatam interdum for- mam vergentia, obtusa, irregulariter evidenterqne dentato- crenata: radicalia duo ad summum quatuor, caulinis multo minora, in petiolum vix semuncia longiorcm abeuntia; caulinorum tria paria infima plerumque quidem in axillis floribris destiluta, interdum tarnen omnia uno saltem flore et altero gaudentia. Bracleae in aliis oblongo-ovatae, in aliis oblongo-qifadratae, antice in dentes tres aculiusculos nunc profunde nunc leviter divisae, floribus breviores. Flores in spicam laxiorem quasi congesti. Corollae tu- bus calyce duplo quin triplo longior. Stamina piiis bre- vibus glanduliferis vix nisi armato oculo conspicius, ver- sus apicem altero vel ulroque simul in latere longioribus, so glandulis deslitulis barbamque refcrentibus obsita, vix un- quam omnino, qualia loco citato dicil Hayne, glabra. ß. Caulis vix pollices quatuor excedens. Folia ra- dicalia duo ad quatuor cum caulinis inferioribus paulo majoribus in bis rolunda, ovato-rotunda in illis, in pe- tiolum uncialem brcviter excurrentia, sicque spalbac for- mam mentientia, subaequaliter serrata, aut in quibusdam serrato-denlala. Florcs bractcas longitudine adacquanlcs. Corollae tubus quam in a. multo brcvior. Stamina, quae in reliquis corolla paulo longiora, in bac eam aequantia, subepilosa. y. Insignis liujus varietalis pauca specimina ex eodem quo reliquas legi monte allata gratus debeo amico suavis- simo C. Laulscb, sedulo agri Potstampiensis plantarum scrutatori. Quamvis locis siceissimis nata caulem tarnen habet pedalis, quin sesquidalis alliludinis. Folia radicalia duo ad quatuor angusta, in petiolum bi-triuncialem abe- untia, cum caulinis inferioribus multo majoribus oblonga, anlrorsum paulo latiora, integerrima. Bracteae laliores: inferiores tridentac, dentibus ovatis obtusis; summae ova- tae integerrimae cum lloribus ejusdem longitudinis. 6. Caulis dimidium pedem vix attingens, debilis, e bractearum ilorumquc poiidere cernuus. Folia radicalia non ultra qualuor, cum caulinis inferioribus majoribus sub- rotundo-ovata, integerrima, in petiolum vix sesquiuncia longiorem sensim desiucnlia. Bracteae oblongo-lanceola- tae lloribus duplo saepe longiores, in utroque margine dentc exiguo nolatae, summae integerrimae, omnes magis a se invicem, summis forte exceptis, remotae. £. Caulis biuncialis. Folia ovata, in petiolum brevem sensim decurrentia, subintegerrima : radicalia quatuor, quan- doque plura; caulina omnia in axillis uno allerove flore semper praedita, magniludine radicalia subaequanlia. Bra- cteae in aliis ovatae, in aliis ovalo-oblongae, in aliis sub- rotundo- 81 rotundo - oblongae , omnes subintegerrimae , floribus in ca- pitulum plus minus rolundum collectis plerumque paulo longiores, vel eos aequantes. Commemorato in montc peculiaris haec satis frequens obviam venit varietas. £. Caulis in plerisque quadriuncialis. Folia övata^ obtusa, subintegerrima , carnosula, nitida: radicalia pauca caulinis, quae omnia in axillis plerumque floribus nön- nullis gaudent, minora. Bracleae latiores, rotundatae, in- tegerrimae vel hinc atque hinc denticulo inslruclae, flori- bus paulo longiores. Calyx laciniis brevioribus, latioribus, ovatis, corollae in omnibus partibus minutae tubum dimi- dium longiludine subaequans. ij. Hujusce, plus una de causa memorabilis vafieta- iis duo tantum inveni specimina, quae eodem simul in loco, tanquam ex una radice, creverunt. Caulis semipe- dalis. Folia radicalia nulla; caulina omnia subaequimagna, integerrima, subaequaliter a se invicem, circiler semun- ciam, distanlia, omnia praeter infimum par in axillis flo- res gerentia, inde munere bractearum i'ungentia: infima duo subspathulata , insequentia oblonga, nee nisi summa solitam bractearum tridentatarum formam subeuntia, den- sius in caule posita, sese attingentia. Corollae tubus ad- modum abbreviatus calyce subampliato, majori, in eodem individuo quadri-quinque-sexfido, re ipsa vix longior, immo nonnunquam brevior. Stylus, in reliquis longitudine sta* minum, in hac multo iis longior. £•. Semipedalis. Folia ovata, obtusa ^ crenata: radi- calia numerosa (8 — 12) in orbem disposita, in petiolum subuncialem abeuntia, caulinis majora; caulinorum paria tria inferiora floribus plerumque in axillis destituta. Bracteae (ergo et flores) sibi dense approximatae, triden- tatae, floribus spicam ovatam efformantibus breviores. Co- rollae tubus elongatus, basi angustatus^ superne magis 3r Bd. ls Heft. 6 82 quam in reliquis formis dilatatus, calyce triplo ferme longior. t. Miratu clignae hujus varietalis tria tanlum vidi le- gique specimina, caule tres ad quatuor pollices alto. Folia radicalia subpetiolata , cum superioribus floralibus ovala, subinlegerrima vel crenata, intermediis bracteaeformibus tridentatis majora, in specimine altero omnia, in alleris duobus caulina seu floralia superiora in axillis florifera. %. Folia oblonga, obtusa, inciso - dcntata : radicalia pauca maxinia, longe peliolata, erecta, caule subpedali longiora. Bracteae ovato - lanceolatae, inciso -dentatae, flo- ribus .duplo fere longiores. Calyx profundius, interdum ad basin fere, divisus. X. Differt ab anlecedente: caule non modo basi, sed et in medio, quin versus ejusdem extremitalem ramis aucto; foliis radicalibus numerosis (12 et ultra), in orbem dispositis, horizontaliler a caule patentibus; bracteis demum multo lalioribus sibi incumbentibus, flores, ut in conspectum vix venianl, legentibus. (Li. Foliorum radicalium loco a radice caules protru- duntur permulti, basi adscendentes, semipedales, in orbem digesli. Folia caulina oblonga , uno alterove dente vel pluribus notata, omnia, si forte infimum foliorum par ex- cludas, in axillis florifera, binc bractearum munus explen- tia: inferiora majora, versus caulis apicem seusim magni- tudine decrescentia, et ila in caule collocata, ut quemad- modum pyramis inde exorialur telragona; superiora sub integerrima, floribus longiora. v. Caules fere ut in praecedente. Folia radicalia nulla, vel minima emarcida; caulina ovata, dentata, den- sissime sibi invicem, ut sese attingant, approximata, in- feriora majora, versus summitatem caulis sensim magnitu- dine decrescentia, per tridenlatas in iniegerrimas demum , 83 bracteas longitudine flores aequantes transeuntia, plerum que omnia in axillis flores gerentia. 4- Caulis solitarius pedalis, altior. Folla radicalia plura cum caulinis duobus infimis maxima, latissima, ovata, repando-crenata, crenata, interdum integerrrima, cito in bracteas sibi invicem (cum floribus) admodum approximatas, magnitudine successive decrescentes, omnes tridentatas se mutanlia, ut plurimum omnia, demto forte infimo pari, in axillis floribus, magnitudinis plantae ralione habita, in omnibus partibus perpusillis, quam bracteae mullo brevioribus donata. o. Varietas haec, quod ad habilum externum attinet, Ajugae pyramidali perquam re vera similis est, neque nisi structura corollae rite ab ea distinguenda. Caulis pede dimidio minor. Folia ovata, obovata, subcrenata vel in* tegerrima: radicalia plura breviter petiolata, caulinis ma-» jora; caulina versus apicem caulis sensim minora, pyrami- demque formantia, omnia quamplurimum in axillis flori- bus gaudentia, sicque bractearum vicem habentia, suprema flores vel acquantia, vel paulo iis breviora. Et ita demum praecipuarum istarum, quas inveni et describendas putavi, varietalum numerus, ac quidem non tarn exiguus, finitus esset. 6* 84 Die Gattung Phragmidium , und Puccinia Potentillae in Bezug auf Bildungsgesetze erläutert. Von K. W. Eysenhardt, weiland Professor in Königsberg in Preufsen. (Aus dessen hinterlassenen Papieren. Hierzu Taf. I. Fig. A — F.) Tode rechnete die Phragmidien wohl mit einigem Zweifel zu den Schimmelarten, zu seiner Gattung Asco- phora. Persoon zählte sie zu den Puccinien. Straufs vereinigle sie mit Uredo, Link trennte sie (1813) von den Puccinien als eigene Gattung, die er Phragmidium nannte. Ein Gleiches that Fries (1815) und nannte die Galtung (Link's Benennung konnte ihm noch nicht be- kannt seyn) Aregma. Nees von Esenbeck liefs ihr anfangs den Namen Puccinia, und taufte die von Link unter Puccinia begriffenen Arten Dicaeomata , indem er sie als Untergattung zu Caeoma rechnete. Später indefs (Boltoris Pilze IT.) kehrte er zu Link's Benennungen zurück, und liefs Puccinia Lk. als eigene Gattung beste- hen. Auch wir wollen Puccinia Lk. und Phragmidium Lk. unter diesen Namen als selbsständige Gattungen an nehmen. Link führte als Beispiel eines Phragmidium's Pucci- nia mucronata Pers. an. Mehrere Schriftsteller machten daraus zwei Arten (Puccinia Rosae DC. und Pucc. Rubi DC), und fügten noch ein Paar ähnliche Formen als neue Arten hinzu (Aregma acuminala (um) Fries und Pucc. 85 Rubi idaci DC). Alle diese sind wahre Phragmidien. Nahe verwandt mit ihnen ist Puccinia Potentillae Pers., die von Fries, Schmidt und Kunze ebenfalls zu den Phragmidien gerechnet wird. Aber sie unterscheidet sich von ihnen durch die Art des Vorkommens und durch den Mangel des Bulbus an der Basis des Stiels, und mufs, wenn man sie nicht als eigene Gattung trennen will, den Puccinien verbleiben. Wegen ihrer nahen Verwandtschaft mit den Phragmidien betrachten wir sie hier mit. Ä. Puccinia Potentillae. Pers. Puccinia Potentillae Pers. et Auct. — Sprengel An- leit. IL 1. Tab. I. F. 10. (icon pessima) *). Uredo obtusa Straufs TVetter. Ännal. II. 1. c. icone. Puccinia Fragariastri DC. Fl. fr. VI. Puccinia Sanguisorbae DC. ibid.? Aregma obtusala (um) Fries Obs. myc. 1. Phragmidium oblusum Schmidt u. Kunze Deutschi. Schw. n. 120. Icon nostra Tab. 1. Fi": A. Man schreibt diesem Pilze ein in mehrere Loculi ge- theiltes, von einem Stiel getragenes Sporidium zu. Aber man hat hier, wie in den Phragmidien, übersehen, dafs noch ein zweites Sporidium darin enthalten ist, daher jenes als Sporangium betrachtet werden mufs. So unter- scheiden wir denn Sporidium, Sporangium und Pedicelius Sporidium und Sporangium alz Ganzes betrachtet, sind länglich, nach oben zu häufig allmählig weiter, dabei ge- rade auslaufend oder etwas gekrümmt, unten beide zuge- rundet. Das Sporidium ist durch Scheidewände oder Ringe in mehrere Fächer (loculi) getheilt, zwischen die- *) Greville Scot. Cr. Fl. t. 57. sähe das Sporidium nicht; auf Pot. Fragaria. (Herausgeher.) 86 sen eingeschnürt. Die Zahl der Fächer ist 1 — 7 , doch sind die äufsersten Zahlen selten. Die mittleren Fächer sind meist breiter als hoch, das oberste und unterste hö- her. Ein oder einige Male, und wenn ich nicht irre, auf Fragaria, erschienen mir die Fächer von einander geson- dert, und eben so viele besondere Sporidien bildend. In einigen andern Individuen (auf Fragaria und Potentilla) sähe ich in jedem Fache noch einen Kreis, so dafs, wenn man diesen als Sporidium betrachtete, das bisherige Spo- ridium zu einem innern Sporangium erhoben würde. Oft schien das Sporidium an einzelne Stellen mit dem Spo- rangium zusammenzufliefsen, was ich aber, indem ich den Objektträger herumdrehte, oder Schatten machte, bald als optische Täuschung erkannte. — Das Sporangium, von dem Sporidium nur durch einen schmalen Zwischen- raum getrennt, richtet sich in seiner Form im Ganzen nach diesem und geht auch in seine Einschnürungen mehr oder weniger ein. Oben ist es zugerundet, spitz zulau- fend (acutiusculum, acutum), zugespitzt (acuminatum) oder stachelspitzig (mucronatum). In den drei ersten Fällen folgt die obere Endigung des Sporidium dem Sporangium, im letzten Falle aber ist das Sporidium oben zugerundet, und hat an der Stachelspitze keinen Antheil. Die Quer- linien , - welche die Fächer des Sporidiums von einander trennen, gehen, wovon ich mich in einigen Individuen genau überzeugte, nicht über die Wendung des Sporidium hinaus, so dafs also, wenn dieselben Scheidewände andeu- ten, diese nur für das Sporidium, nicht für das Sporan- gium gelten. Sporangium und Sporidium sind mit einer bräunlichen Materie erfüllt, die ein durchaus gleichmäfsi- ges Ansehen hat und wie getuscht erscheint, nach oben hin ist sie öfter dunkler. In spitzen oder zugespitzten Sporangien ist auch die Spitze mit dem gefärbten Inhalte erfüllt, in stachelspitzigen ist sie bisweilen auch gefärbt, 87 bisweilen aber wasserhell wie der Stiel. Von dem far- benlosen Räume des lelzlern ist die gefärbte Materie scharf abgeschnitten, ohne jedoch durch eine Scheidewand bezeichnende Linie begrenzt zu seyn; so dafs also Spo- rangium und Stiel eine einzige Höhle zu bilden scheinen. — Der Sliel ist ungefärbt, fadenförmig, überall von gleicher Dicke, oder nach unten zu etwas verschmächtigt , dabei gerade auslaufend, gekrümmt oder hin und her gebogen, und von sehr verschiedener Länge, zum Theil sehr viel kürzer als das Sporangium, zum Theil tiermal so lang und darüber. Es scheint als ob er an seinem äufsersten Ende eine sehr geringe Neigung zu einer Erweiterung blicken liefse. Eine merkliche Erweiterung fand ich nur einmal an einem Individuum auf Potentilla argentea (Fig. A. b.), wobei aber der Stiel ungleich kürzer als gewöhn- lich war. Ich besitze Puccinia Potentillae auf Potentilla argen- tea , opaca und einer Fragaria und sähe sie auch auf Pot. verna. Die Schriftsteller geben sie auf Pot. argentea, verna, Tormentilla, impolila Whlbg. (die indefs von Leh- mann zu P. argentea gezogen wird), P. Fragaria und Sanguisorba ofikinalis an (wenigstens glaube ich De Can- dolle's Puccinia Fragariastri von seiner P. Potentillae nicht trennen zu dürfen, und bin geneigt auch P. Sanguisorbae der fehlenden Keule am untern Theile des Stieles wegen, hierher zu ziehen); auf Pot. argentea scheint sie am häu- figsten zu seyn. Vielleicht gehört auch die von Fries a. a. O. auf Comarum palustre erwähnte Art hierher. Potentilla und Fragaria sind einander sehr nahe verwandt und so ist es der Verwandtschaft gemäfs, dafs beide Gat- tungen denselben Pilz hervorbringen; Sanguisorba weicht zwar in mehrfacher Hinsicht von ihnen ab, gehört aber auch derselben Familie an. Merkwürdig ist es, dafs auf Geum noch kein ähnlicher Pilz gefunden worden. Die 88 vor mir liegenden Blätter von Fragaria und Potentilla opaca zeigen unsern Pilz nur auf ihrer Rückseite, bei Potentilla Fragaria bemerkte ihn De C and olle auch auf der obern Blattfläche, bei Pot. argentea sähe ich ihn auf der untern Blattfläche, den Kelchblättern, Blumenstielen und dem obern Theile des Stengels. Er bildet kleine, auf Fragaria punktförmige, auf Potentilla etwas gröfsere, rundliche, von einander gesonderte, unregelmäfsig zer- streute Häufchen von schwarzer Farbe, die sich unter der Oberhaut der lebenden Pflanze bilden und durch dieselbe hervorbrechen. Dies sehe ich auf das deutlichste auf Po- tentilla opaca, und darf es analoger Weise auch bei den andern Arien annehmen. Auf beiden vor mir liegenden Potentillen und der Fragaria finden sich zwischen den Häufchen der Puccinia, auch Häufchen einer rothen Uredo, aber die der Puccinia sind frei von Uredo -Körnern, wie umgekehrt die der Uredo frei von Puccinien sind; beide brechen gesondert von einander hervor. Von der Pucc. Sanguisorbae giebt De Candolle an, dafs sie sich auf einem Uredo - Häufchen bilde, wie die Phragmidien der Rosen. Dies wäre merkwürdig, weil der Stiel an seiner Basis nicht erweitert ist, wie bei den Phragmidien. In- defs läfsl sich erwarten, dafs Pucc. Sanguisorbae manches Eigenthümliche habe. Ueberhaupt läfst sich schon ohne vorhergegangene Untersuchung muthmafsen, dafs die Ver- schiedenheit der Mutterpflanze nicht ohne Einflufs auf den Pilz seyn werde, und in der That zeigt unsere Puccinia auf jeder der drei vor uns liegenden Pflanzen gewisse Eigenthümlichkeiten , so dafs sie sich auf Fragaria am wenigsten, auf Potentilla opaca am meisten entwickelt darstellt. 1) Auf Fragaria. Das Sporidium meist drei- oder vierfächerig, letzteres vielleicht am häufigsten. Einfäch- rige Sporidien sali ich nie, was aber Zufall seyn kann. 89 Das Sporangium oben zugerundet, selten etwas spitzig, nie stachelspitzig. Die Farbe im ganzen Sporangium und Sporidium von gleichem Dunkel. Der Stiel meist kürzer als das Sporangium. Die Häufchen punktähnlich. 2) Auf Potentilla argentea. Das Sporidium meist fdnffächrig , doch sind vier und sechs Fächer auch häufig. Das Sporangium oben zugerundet, oder (wenig- stens eben so häufig) mehr oder weniger spitz oder zuge- spitzt, selten mit einer kurzen Stachelspitze. Die Farbe des Sporidiums nach oben zu öfters dunkler, überhaupt dunkler als auf Fragaria. Ein einziges Mal fand ich ein Individuum mit einem einfächrigen Sporidium, das Spo- rangium war zugerundet. 3) Auf Potentilla opaca. Die Zahl der Fächer des Sporidium's, wie auf P. argentea. Das Sporangium aber spitz, zugespitzt, oder stachelspitzig, nie zugerundet. Die Farbe meist durch, das ganze Sporangium und Spori- dium von gleichem Dunkel, vielleicht etwas blasser als auf P. argentea, doch dunkler als auf Fragaria. Der Sliel meist länger als das Sporangium. Die Häufchen vielleicht etwas gröfser als auf P. argentea. Auch hier fand ich nur einmal ein Individuum mit einem einfächrigen Sporidium, das Sporangium hatte eine ansehnliche Stachelspitze. De Candolle's Pucc. Fragariastri scheint wegen ihrer Kleinheit und kurzen Stiele mit unserer ersten Ab- art übereinzukommen; interessant ist es dabei, dafs auch die Mutlerpflanze den Fragarien in ihrem Ansehen so nahe steht. — Wenn Pucc. Sanguisorbae DC. hierher gehörf, so reiht sie sich der Stachelspitze wegen zunächst an un- sere dritte Abart. Ich. habe die auf Fragaria und den beiden Potentillen beobachteten Formen nicht als Arten aufführen mögen, da einmal ihre Verschiedenheit zu sichtlich aus der Ver- schiedenheit der Pflanze, auf der sie vorkommen, entspringt, 90 und zugleich die angegebenen Charaktere sich noch so wenig festgesetzt haben, dafs nicht einmal die Pilzchen eines und desselben Häufchens sich darin völlig gleich sind, wie denn z. B. auf P. argentea runde und spitze Sporangien vielleicht in gleicher Menge vorkommen. TJebrigens läfst sich einerseits erwarten, dafs andere Arten der Gattungen Potenlilla, Fragaria u. s. f. noch mehrere Zwischenbildungen darbieten werden, andererseits verdiente untersucht zu werden, ob die angegebenen Arten, stets dieselbe Abart unserer Puccinia erzeugen. Werfen wir jetzt einige Blicke auf die Entwickelungs- geschichte der Pucc. Potentillae und auf ihr Verhällnifs zu den tiefern Pilzformen, den Uredines nämlich und den übrigen Puccinien, ohne indefs in die Enlwickelungsge- schichte dieser letztern, welche für uns nur ein unterge- ordnetes-Interesse hat, aber eine eigene Darstellung ver- dient, tiefer einzugehen. — Wir wollen zuerst die einzel- nen Theile der Pucc. Potenlillae mit den entsprechenden der Uredines und übrigen Puccinien vergleichen, und nach- her ein Blick auf die Entwickelungsgeschichte des ganzen Gebildes werfen. In den zweifächrigen Puccinien scheint das Sporidium im Sporangium noch beständiger zu seyn, als in den Ure- dines, wenigstens habe ich blofs in der Pucc. Arenariae trinerviae und vielleicht auch in der Puccina Circaeae lutetianae nur ein einfaches Sporidium erkannt. In der Pucc. Arundinis Phragmitis (Uredo striola Straufs) sehe ich die beiden Fächer des Sporidiums von einander ge- trennt, und in jedem noch einen Kreis, gleichsam eine dritte Sporidienbildung. Die Erzeugung eines neuen Sporidiums in einem schon vorhandenen ist übrigens ganz analog der Bildung einer Pflanzenzelle im Innern einer andern, der Bildung junger Nostochien im Innern der Mullerpflanze, oder junger Hülsenwürmer in denen der Mutterblase u. 91 dergl. m. Das Eigentümliche besteht hier darin, dafs nur ein Sporidium erzeugt wird, während in den letztern Fällen viele Bläschen in der Mutterblase entstehen, wo- mit die verschiedene Weise der Fortbildung in Verbin- dung zu stehen scheint. Wie beim Uredokorn Sporan- gium und Sporidium im Alter sich verhallen, d. h. sich im Individuum weiter entwickeln, ist mir unbekannt. In den nächst höheren Gebilden aber, den Puccinien, sehen wir beide in die Länge gezogen, und das Sporidium an- fangs in zwei, in der Pucc. Potentillae in mehrere Fä- cher getheilt. Die Entstehungs weise dieser Veränderungen scheint in der Reihe der Gebilde und im Individuum ver- schieden und zwar eine entgegengesetzte zu seyn, so näm- lich, dafs in jener je zwei Uredokörner sich an einander reihen, und eine zweifächrige Puccinie darstellen; im In- dividuum aber ein in die Länge gezogenes Uredokorn in zwei Hälften (Fächer) zerfällt. Die Entstehung der Puc- cinie in der Reihe der Gebilde betrachtet, aus zwei an einander gehefteten Uredokörnern , sehen wir deutlich in der Pucc. Anemones nemorosae. Jedes Individuum derselben scheint aus zwei runden Uredokörnern gebildet, die bisweilen, vielleicht im Alter, so lose aneinander hän- gen, dafs sie sich leicht von einander trennen und wahre Uredokörner darstellen. Pucc. Anemones und vielleicht einige ähnliche Arten scheinen in dieser Hinsicht die un- terste Entwickelungsstufe der Puccinien zu bezeichnen. In den übrigen Arten sind die beiden Hälften fester mit einander verbunden, und die Einschnürung zwischen ihnen ist weniger stark; beide Uredokörner erscheinen, vielleicht durch das Bestreben sich in die Länge zu dehnen, gegen einander gesperrt, die Sporidien berühren einander und fliefsen in ein einziges, durch einen Ring oder eine Schei- dewand (ob durch das eine oder durch das andere, ist schwer anzugeben) in zwei Fächer getheiltes zusammen. — 92 Die Entstehung der Fächer im Individuum durch Zer- fallen eines in die Länge gedehnten Uredokorns in zwei Hälften habe ich zwar nicht beobachtet, aber ich elaube mich zu ihrer Annahme durch eine Beobachtung über die Entstehung der Glieder in den gegliederten Conferven be- rechtigt. In der Reihe der Gebilde entstellt der geglie- derte Confervenfaden anfangs rosenkranzförmig, weiterhin gleich auslaufend durch Aneinanderreihen vegetabilischer Infusorien, deren jedes einem Gliede des Fadens ent- spricht. Im Individuum dagegen, namentlich der Spiro- gyra, bilden sich die Glieder, wie ich mich überzeugt zu haben glaube, durch Zerfallen eines einzigen sich in die Länge dehnenden Keimes; die so entstandenen Glieder deh- nen sich weiter, zerfallen in neue, n. s. f. Diesem ana- log glaube ich auch die Fächer der Puccinia im Indivi- duum durch Zerfallen eines einzigen, in die Länge ge- dehnten Korns enstanden. Das Entgegengesetzte, was sich hier in der Entwickelungsweise eines Naturkörpers in der Reihe der Gebilde und im Individuum ausspricht, führt auf ein merkwürdiges Naturgesetz, worauf wir unten zurückkommen. Aber nicht blofs das Sporangium und Sporidium der Pucc. Potentillae überhaupt, sondern auch manches daran, was der einen oder der andern Abart eigenthümlich ist, finden wir bereits in Uredines und zweifächrigen Pucci- nien. Dahin gehört zuerst die Erweiterung des obern Endes. Sie ist in einem nach oben gerichteten Wachs- thum begründet, ohne dafs es zur Bildung neuer Theile kommt, und spricht sich in Uredines durch eine birnför- mige Gestalt des Korns aus. Auch das Spitze und Zu- gespitzte des Sporangium konimt in gestielten Uredines und Puccinien vor, eine Stachelspitze habe ich indefs nur an Pucc. Glechomatis hederacei und an einem Individuum von Uredo Phyleumalis spicati gefunden. In allen Fällen 93 haben wir das blofs Spitze als den ersten, das Zugespitzte als den darauf folgenden Uebergang von der Zurundung zur Stachelspilze, die ungefärbte Stachelspitze aber als das Rudiment eines am obern Ende hervorgetretenen Stiels zu betrachten. Eine ähnliche Ansicht hat Nees v. Esen- beck von der Stachelspitze der Blätter (Handb. d. Bot. 1. p. 590). In dem obern Stiel aber erkennen wir wiederum das nach oben gerichtete Wachsthum und zugleich die Weise desselben in abwechselnder Expansion und Con- traction. — Endlich findet sich auch der braune Inhalt der P. Potentillae in den übrigen Puccinien und den brau- nen Uredines wieder, und allgemein spricht sich in Bezug auf die Färbung eine höhere Entwickelungsstufe durch ein gröfseres Dunkel derselben aus. So bezeichnen die wei- fsen, gelben und braunen Uredines eben so viele Haupt- entwickelungsstufen dieser Gattung in Bezug auf die Farbe, so ist P. Potentillae auf Potentilla dunkler als auf Fra- garia, so sind, wie wir nachher sehen werden, die Phrag- midien durchweg dunkler gefärbt als Pucc. Potentillae. Die Farbe ist Ausdruck der Mischung, und gern hätte ich Ergebnisse stoechiometrisch - chemischer Untersuchungen mit den gegenwärtigen Betrachtungen der Form-Entwicke- lung verbunden. Das öfters vorkommende grössere Dun- kel der Farbe nach oben hin, deutet, wie die Anschwel- lung des Sporangium und Sporidium am obern Ende, auf ein nach oben gerichtetes Wachsthum und geht der Bil- dung neuer Theile voran. So ist die Farbe von gleichem Dunkel in P. Potentillae auf Ffagaria, wo das Sporangium oben zugerundet und keine INeigung zur Bildung einer Stachelspitze bemerklich ist. Auf Pot. argentea ist die Farbe nach oben zu dunkler und die Bildung einer Sla- chelspitze beginnt. Auf Pot. opaca ist diese vollendet und das Dunkel der Färbung wieder überall gleich. Der Stiel unserer Puccinia findet sich an allen Puc- 94 cinien überhaupt und vielen gelben und braunen Uredi- nes ; an den weifsen kommt er wenigstens noch nicht als beständige Bildung vor. Vergleichen wir sein Vorkom- men mit dem der Stachelspitze, so finden wir, dafs er in der Reihe der Gebilde früher hervortritt als diese, und dafs seine weitere Ausbildung die der Stachelspitze be- gleitet, so dafs die erste Erscheinung derselben mit einer meist sehr bedeutenden Verlängerung des Stiels verbun- den ist. Wir haben viele gestielte Uredines und Pucci- nien, die noch völlig zugerundet sind, z. B. Uredo Medi- caginis falcatae (apiculata Straufs) Pucc. Conii macu- lati, Pimpinellae Saxifragae, Angelicae Archangelicae, Gen- tianae crüciatae, Epilobii, und unsere Pucc. Potentillae auf Fragaria. Aber in allen diesen ist der Stiel kürzer, oft um vieles kürzer als das Sporangium; nur an der Pucc. Arenariae trinerviae sähe ich, ungeachtet sie nicht merklich spilz ist, einen ganz ansehnlichen Stiel. Andere gestielte Uredines und Puccinien dagegen zeigen verschie- dene Grade der Zuspitzung, z. ß. Ur. Phaseoli (appendi- culala Pers. ), Phyteumatis spicati, Pacc. Buxi, Glecho- matis hederacei, Jasmini fruticantis, Graminis, Arundinis Phragmitis (Ur. striola Straufs), und unsere Pucc. Po- tentilla auf Pot. opaca. In diesen ist der Stiel wenig- stens eben so lang, oft um vieles länger als das Sporan- gium. Doch gilt diefs über die relative Länge des Stiels Gesagte nicht für jedes einzelne Individuum, sondern nur für die auf irgend einer Pflanze vorkommende Uredo oder Puccinie überhaupt. So s*ehe ich z. B. irt einem Indivi- duum von P. Potentillae auf P. opaca, dessen fünffächri- ges Sporangium kurz zugespitzt ist, den Stiel nur von der Länge der drei untern Fächer, während er in einigen Individuen auf Pot. argentea mit zugerundeten Sporangien, dieselben an Länge weit übertrifft. Richten wir jetzt, nachdem wir die einzelnen Theile 95 unserer Puccinia in Bezug auf die Weise ihrer Entwicke- lung kennen gelernt, unsern Blick auf die Entwickelungs- geschiclite des Ganzen. Pucc. Potentillae auf Pol. opaca steht durch ihr mehrfächriges Sporidium, durch die Sta- chelspitze ihres Sporangiums, durch die dunkle Färbung und die Lanae ihres Stiels, unter allen Arten dieser Gat- lung am höchsten, und nähert sich am meisten den Phra- gmidien. Es bilden aber die Arten der Gattungen Uredo und Puccinia keineswegs eine in jeder Hinsicht fortlau- fende Reihe von dem einfachsten Uredokorn an bis zur Pucc. Potentillae und den Phragmidien hinauf, sondern wir finden schon bei flüchtiger Betrachtung, dafs die Na- tur, indem sie von gewissen Formen des Lebens zu an- dem übergehl, manche Theile höher entwickelt, während andere nicht sogleich weiter entwickelt werden, oder gar in ihrer Enlwickelung zurücktreten ( Treviranus Biolo- gie I. p. 384). So ist der Stiel in manchen zweifächri- gen Puccinien ungleich länger, als in der P. Potentillae auf Fragaria; eine Zuspitzung kommt schon in zweifäeh- rigen Puccinien und gestielten Uredines vor, während sie der Pucc. Potentillae auf Fragaria abgeht, auch die Farbe ist selbst in manchen Uredo -Arten (Ustilago) dunkler, als in der genannten Abart. Dringen wir in diese Weise der Entwicklung etwas tiefer ein, und sprechen wir, worüber wir uns nachher rechtfertigen wollen, das Resultat unse- rer jetzigen Untersuchung als allgemeines Naturgesetz aus, so haben war zuerst folgendes allgemeines Grundgesetz der Enlwickelung: Jegliche weitere Ausbildung eines Na- turkörpers (Organs) hat nicht in allen seinen Eigenthüm- lichkeiten zugleich statt, sondern es treten zunächst einige derselben hervor, und zwar auf Kosten und durch Ver- wendung anderer, so dafs der Nalurkörpcr in Bezug auf diese auf eine niedrigere Bildungsstufe herabsinkt, und es ist Sache der nun folgenden Enlwickelung, ihn auch 96 in den letztern so hoch zu heben als er friiher bereits stand. Wir wollen zuerst dieses Gesetz, so allgemein wie wir es ausgesprochen haben, aus der Betrachtung der fort- schreitenden Bildung der Uredines und Puccinien ablei- ten; eine genauere Beachtung der Vorgänge wird es uns möglich machen, ein Paar nähere Bestimmungen hinzuzu- fügen. Aber auch hier wollen wir ein tieferes Eindrin- gen in die Eigen ihümlichkeilen der Hypodermien den künftigen Monographen dieser Gattung überlassen. Braune Uredines: Die Annahme der braunen Fär- bung geschieht auf Kosten der schon erlangten höhein Form. Die einfachsten braunen Arten stellen wieder ein- fache runde Sporidien dar. In fortschreitender Entwicke- lung bildet sich wieder Sporidium im Sporangium, wird das Korn länglich, birnförmig. Es tritt endlich ein Stiel hinzu, aber mit seiner Erzeugung sinkt das Korn in sei- ner Form wieder auf eine tiefere Bildungsstufe herab: die einfachsten gestielten Uredines (Ur. Medicaginis fal- catae) sind wieder vollkommen kugelig, jedoch mit Bei- behaltung der braunen Färbung Sporidium im Sporangium. Weiterhin erlangt das Korn seine längliche Form wieder und wird endlich zugespitzt (Ur. Phaseoli, Phyteumatis spicati). Die letztere Form- Eigentümlichkeit tritt, wie oben schon bemerkt, erst jetzt ein, nachdem der Stiel sich gebildet. Weiter geht die Entwickelung des einzelnen Kornes nicht. Wir hätten die Entwickelungsweise in einer an- dern Ordnung durchgehen können, aber dieses ist gleich- gültig und fuhrt auf dieselbe Gesetzmäfsigkeit. Gehen wir. z. B. nicht von der Färbung aus, sondern nehmen wir zuerst die Verschiedenheiten des runden Korns, dann die des länglichen u. s. f. durch, so sind wir genöthigl, anzugeben: indem das runde Korn länglich wird, sinkt , es 97 es im Bezug auf seine Färbung, auf eine frühere Bil- dungsstufe, von der braunen auf die gelbe Farbe zurück. Wollen wir die ganze Ansicht von der Entwickelung der vor uns liegenden Naturkörper in einer Reihe und von dem Hervortreten jeglicher Eigenthümlichkeit auf Kosten einer schon vorhandenen nicht gelten lassen, sondern für jede Eigenthümlichkeit eine eigene Reihe anlegen, so ist auch dieses gleichgültig, und die nachher anzugebenden nähern Bestimmungen des vorhin ausgesprochenen allge- meinen Gesetzes können auch mit dieser . Ansicht aufge- fafst werden. Weiter also als bis zum länglichen, gestielten und zugespitzten Sporangium mit eingeschlossenem Sporidium entwickelt sich das einzelne Uredo-Korn nicht. In weite- rer Entwickelung treten zwei Körner zu einem Ganzen zusammen, anfangs kuglig und lose aneinander haftend (Pucc. Anemones nemorosae), weiter hin sich wie das einzelne Korn in die Länge dehnend und dadurch fester mit einander verbunden. Bleiben wir bei unserer Ansicht von dem Hervortreten jeglicher Eigenthümlichkeit auf Kosten einer andern schon vorhandenen, und blicken wir auf die so eben geschilderte höchste Bildungsstufe des einfachen Uredo-Korn hin, so sinkt dieses, indem ihrer je zwei zur Bildung der Puccinia zusammentreten, auf die Bildungsstufe der Uredo Medicaginis falcatae herab. In allen Puccinien nämlich ist ein Stiel an dem einen Ende vorhanden, aber in den tiefsten Arten ist er sehr klein und dabei ist das andere Ende zugerundet, wie in der genannten Uredo. In den höchsten Arten dagegen erreicht der Stiel eine ungleich beträchtlichere Länge und das andere Ende wird stachelspitzig, welche Bildung bei keiner Uredo gewöhnlich ist. In der Puccinia Potentillae sind mehrere Uredo -Kör- ner zu einem Ganzen zusammengetreten. Aber auch hier 3r ßd. is Heft. 7 98 hal die dadurch gegebene höhere Entwickelung auf Koslen anderer Eigenthümlichkeiten statt. Die in zweifächrigen Puccinien schon vorhandene Länge des Stiels nämlich und die Zuspitzung oder Sladielspitze verschwindet; der Stiel in der Pucc. Potentillae auf Fragaria ist verhältnifs- mäfsig sehr kurz, und das Sporangium oben zugerundet; dazu ist die Färbung zwar braun, aber blasser, als in man- chen zweifächrigen Puccinien und Uredines. Erst in der Pucc. Potentillae auf. Potentilla selbst werden das Dunkel der Färbung, die verhältnifsmäfsige Länge des Stiels und die Stachelspitzc wieder gewonnen. Der Umstand, dafs von den zur Puccinie zusammen- getretenen Uredo- Körnern nur das des einen Endes mit einem Stiel und das andere mit einer Stachelspilze, wo eine solche vorhanden, versehen ist, darf uns nicht be. fremden, nur hier ist freie Entwickelung möglich. Man denkt hierbei an die bekannte Erscheinung, wo mehrere elastische Kugeln neben einander aufgehängt sind, die des einen Endes gegen die anderen geworfen, und nur die des andern Endes fort geschnellt wird. Uebrigens macht uns jener Umstand noch darauf aufmerksam, dafs die zu- sammengetretenen Uredo-Körner mit ihren entgegengesetz- ten Polen an einander haften; nur entgegengesetzte Pole ziehen einander an. Wir können unserm obigen Gesetze jetzt ein Paar nähere Bestimmungen hinzufügen. Bei jeglichem Hervor- treten noch nicht vorhandener Eigenthümlichkeiten sinkt der Naturkörper in Bezug auf andere schon vorhandene, allerdings auf eine tiefere Bildungsstufe herab, aber dieses Herabsinken hat seine Grenze, und je höher der Natur körper bereits steht, um desto weniger tief sinkt er. Das schon zugespitzte, und mit merklichem Stiel versehene Uredokorn, verliert, indem ihrer je zwei zur Puccinie zu- sammentreten, seine Zuspitzung, und der Stiel wird sehr 99 klein, aber er geht nicht mehr verloren. In den Puec. Potentillae auf Fragaria hat derselbe Fall statt, aber der Stiel wird nicht mehr so klein, als in den untersten zwei- fächrigen Puccinien. Zugleich wird das Braun in jener Puccinie blasser, aber es wird kein Gelb daraus. Eine andere nähere Bestimmung ist diese: Wenn die neue Eigenthümlichkeit gebildet wird, so ist es allerdings die Sache der nun folgenden Entwickelung, den Naturkörper in Bezug auf jene andern Eigentümlichkeiten so hoch zu heben , als er früher bereits stand ; aber er wird in Bezug auf diese nicht nur eben so hoch, sondern höher geho- ben. Das mit einem Stiel versehene Uredokorn wird nicht nur wieder länglich und birnförmig, sondern zuge- spitzt. Die Puccinie in ihrer höchsten Entwickelung ist nicht nur wieder zugespitzt, sondern stachel spitzig. — Auf Kosten welcher Eigenthümlichkeiten jegliche neue hervortritt, wie tief in Bezug auf jene der Nalurkörper dabei herabsinkt, wie hoch er in denselben nachher wei- ter entwickelt wird, — darüber allgemeine Gesetze auf- zufinden, bleibt künftigen Forschungen überlassen. — Uebrigens scheint die Wiedererlangung der verlornen Höhe in derjenigen Eigenthümlichkeit, auf deren Kosten eine andere sich gebildet, durch Aneignung des Stoffes von aussen her gedacht werden zu müssen. — Ihr Vorkommen in der Nachbarschaft einer Uredo theilt Pucc. Potentillae mit andern Arten dieser Gattung, namentlich mit Pucc. Graminis und Arundinis Phragmitis. Man hat das Hervorbrechen der Puccinie in der Nähe einer Uredo als ein Entwickelungsmoment in der Reihe der Gebilde zu betrachten, welches auf die Formentwickelung der Puccinia von Einflufs ist. So sind z. B. jene beiden vorzugsweise lang gesielt, und eben dieses Umstandes und der ausgebildeten Stachelspitze wegen sollte man auch bei Pucc. Glechomatis hederacei 100 die Nachbarschaft einer Uredo vermuthen. Wahrschein- lich geht auch hier, wie bei den Phragmidien, die Bil- dung der Uredo, der der Puccinie voran. Bei den Phra- gmidien sind Uredo und späterer Pilz, die bei jenen Puc- cinien einander blofs genähert sind, eng mit einander ver- bunden, und damit in Verbindung stehend ist die Ausbil- dung, welche der spätere Pilz erlangt, noch vollendeter. — Durch ihr Vorkommen auf Pflanzen aus der Familie der Rosaceen, und zwar auf Pflanzen, die durch die Mehrzahl der Pistille und durch ihre einsamigen Früchte in nähe- rer Verwandschaft mit einander stehen, reiht sich Pucc. Potentillae , wie durch ihre damit wohl in Verbindung stehende Formvollendung, den Phragmidien an. — Wir bemerken noch, dafs diesem Beispiele nach, die höhere Stufe, auf welcher die Mutterpflanze steht, auf die vollen- detere Beschaffenheit des Pilzes zwar von Einflufs zu seyn scheint, andere Beispiele aber lehren, dafs dies wenigstens nicht immer der Fall sey: die Gräser gehören zu den tiefsten Pflanzenfamilien, und die Labiaten nehmen wenig- stens keine hohe Stufe ein, und doch sind Pucc. Grami- nis, Arundinis Phragmitis und Glechomatis hederacei unter den zweifächrigen Formen vielleicht die vollendet- sten Formen. B. Phragmidium Lk. Sporidium multiloculare , sporangio inclusuni. Pedtcellus basi incrassatus. Die Phragmidien zeichnen sich vor der Pucc. Poten- tillae schon durch ihre beträchtliche Gröfse aus, man er- kennt die einzelnen Pilzchen schon durch eine schwache Loupe. Auch hier hat man bisher nur ein gestieltes Spo- ridium angenommen, und allerdings ist es hier besonders leicht, das Sporidium im Sporangium zu übersehen, weil die beides erfüllende Materie häufig sehr dunkel schwarz- 101 braun oder schwarz erscheint. Vom Sporidium und Spo- rangium ist im Allgemeinen wenig zu sagen. Die obern Fächer des Sporidiums sind auch hier häufig gröfser als die untern, und mit ihnen ist das Sporangium nach oben zu häufig weiter. Das Sporangium ist meist gerade, bis- weilen gekrümmt, oben stets zugespitzt oder stachel- spitzig, mit längerer oder kürzerer, wasserheller oder ge- färbter, gerade auslaufender, oder gekrümmter Spitze. Eine interessante Mifsbildung des Sporidiums und Sporangiums fand ich öfters am Phragmidium auf einen Rubus. Es kommen nämlich Individuen vor, mit einem seitlichen Fach am Sporangium {Tab. I. Fig. C. e. f.)> welches meist zwischen dem ersten und zweiten Fach von oben befindlich war. Das seitliche Fach war alsdann jederzeit stachelspitzig, während das Endfach nur zuge- spitzt war, oder waren beide stachelspitzig, so war die Stachelspilze des seitlichen Fachs länger. Einmal sähe ich deutlich die Entstehung dieser Mifsbildung. In einem Individuum nämlich war das vierfächrige Sporangium und Sporidium hinter dem vordersten Fach knieförmig umge- bogen, wodurch dieses zur Seite gerichtet, und das zweite Fach von oben beinahe Endfach wurde. Die Kniebeugung war noch nicht so stark, dafs man das vorderste vierte Fach als Endfach des Ganzen verkennen konnte. Wird sie aber stärker, so rückt das Endfach ganz zur Seite und das zweite Fach von oben wird Endfach. Dieses erhält dann eine Zuspitzung oder Stachelspitze; da aber das seitliche Fach früheres Endfach war, so sieht man leicht, dafs seine Stachelspitze länger seyn mufs. Einmal waren überhaupt nur zwei Loculi da, beide zugespitzt, der obere am obern Ende, der untere zur Seite schief nach oben. In ein Paar Individuen fand ich das seitliche Fach näher nach der Basis des Sporangiums als nach sei- ner Spitze zu und zugerundet, während das Endfach sta- 102 chelspitzig war. Hier konnte das seitliche Fach nicht wohl durch Umbeugung entstanden seyn, sondern schien sein Daseyn dem Heraustreten eines Fachs zu verdanken. Eine ähnliehe Mifsbildung fand ich auch unter der Pucc. Potentillae auf Fragaria; nur mufs man sich hier in Acht nehmen, nicht ein zufällig anhängendes Uredokorn, mit einem seitlichen Loculus zu verwechseln. In der rohen Zeichnung, welche ich mir von einem so mifsgebildeten Individuum gemacht habe , finde ich der Fächer überhaupt vier, davon eins seitlich, dieses zwischen dem zweiten und letzten Fach von oben, also näher der Basis zu und dennoch spitziger als das Endfach. Der Stiel scheint auch in den Phragmidien mit dem Sporangium eine einzige Höhle zu bilden, ist meist län- ger als dieses, gerade oder gekrümmt, fadenförmig, was- serhell und an seiner Basis stärker oder schwächer auf- getrieben. Die Anschwellung des Stiels ist der Gattung Phragmidium eigenthümlich ; zwar beschreibt Nees von Esenbeck eine Puccinie (Dicaeoma caulincola), deren Stiel ebenfalls am Ende verdickt sein soll, die Abbildung zeigt aber nichts davon. Der aufgetriebene Theil ist ent- weder wie der fadenförmige wasserhell, oder mit einer undeutlich körnigen Materie ganz oder zum Theil erfüllt. Wo die Aufschwellung nur gering war, fand ich sie stets leer. Die Phragmidien finden sich nur auf Arten von Rosa und Rubus, zweien in mehrfacher Hinsicht nahe mit ein- ander verwandten Gattungen. Sie bekleiden die Rück- seite der lebenden Blätter, bei Rosa auch Kelch (Tode) und Blattstiel, und bilden theils schwarze, rundliche, grö- ssere oder kleinere Häufchen, theils liegen sie einzeln zwi- schen denselben. Bekannt ist dafs eine rothe Uredo ihrer Erzeugung jederzeit vorangeht, und wenn man z. B. Ro- senblätter aus früherer und späterer Jahreszeit mit ein- 403 ander vergleicht , so findet man auf ihnen anfangs blofs Rost, im Anfang des Sommers auf den Rosthäufchen kleine Gruppen von Phragmidien, die allmählig zunehmen, und im Spätsommer erscheint die Rückseite des Blattes oft blofs mit Phragmidium bedeckl. Zwar bemerken Alber- tini und Schweinitz, dafs Puccinia mucronala auf Rosa centifolia mit, und auf Rosa villosa ohne Uredo vorkomme, indefs darf man wohl hier, wie überall, wo die Uredo fehlt, annehmen, dafs sie da gewesen, aber bereits ver- schwunden sey. Von besonderm Interesse ist das Verhältnifs in wel- chem die Uredo zum Phragmidium steht. Dafs die Phra gmidien sich nicht zwischen den Rosthäufchen unter der Epidermis der Pflanze bilden und gesondert von ihnen hervorbrechen, sondern auf den Rosthäufchen selbst ent- stehen ist gewifs, und Tode's Placenlulae scheinen sei- ner Beschreibung nach nichts anders als diese Rosthäuf- chen zu seyn. Nach Link erzeugt sich der Pilz aus Bläschen, die dem Blatte anhaften (e vesiculis folio inna- tis, quae pedicellum et sporidiuni emiltunl). Vielleicht sind darunter die Uredokörner zu verstehen, andern Falls kenne ich diese Bläschen nicht. Dafs die Phragmidien sich auf Kosten der Uredo bilden, scheint daraus hervor- zugehen, dafs die Uredo ihrer Erzeugung jederzeit voran- geht, die Phragmidien auf den Rosthäufchen selbst ent- stehen und mit der Ausbreitung der Phragmidien die Uredo verschwindet. Es scheint nur eine doppelte Weise denkbar zu seyn, wie eine Umwandlung der Rostkörner in Phragmidien Statt haben kann*). Entweder jene lösen *) Sollte nicht auch eine dritte Entstehungsweise möglich und sogar sehr wahrscheinlich seyn: dafs die Phragmidien nur auf dem durch die Uredo veränderten Boden, unabhängig von ihr, aber mit- telbar durch sie bedingt , entstehen können. Da bis jetzt noch kei- 104 sich auf, und die Phragmidicn erzeugen sich aus der auf- gelösten Masse, durch völlig neue Bildung, oder jedes Uredokorn wächst zu einem Phragmidium aus. Die erste Annahme scheint mit der Vorstellung überein zu kom- men, die man überhaupt von der Bildung neuer Natur- körper zu machen pflegt: eine alte Schöpfung geht unter, und eine neue vollkommnere tritt an ihre Stelle. Aber es spricht dagegen, dafs, wenn die Phragmidicn sich zu bilden anfangen, Phragmidien und Uredines in demselben Häufchen vorkommen, da man doch glauben sollte, dafs die der Phragmidien- Bildung vorangehende Auflösung der Uredokörner sich auf jegliches ganze Häufchen der letz- tern erstrecken müfste. Wir pflichten also der andern Ansicht bei, dafs nämlich jedes Uredokorn zu einem Phragmidium auswächst. Diese Umwandlung kann aber auf dreifache Weise entstehend gedacht werden. Entwe- der wird das Uredokorn zum verdickten Ende des Stiels, und es wachsen der fadenförmigen Theil des Stiels und des Sporangiums aus ihm hervor, oder es wird zum Spo- rangium und schickt den Stiel von sich aus; oder es dehnt sich stark in die Länge und zieht sich in der Mitte zusammen, so dafs sein anderes Ende zum Sporangium, Sein hinteres zur aufgetriebenen Basis des Stiels wird. Für den letzten Fall spricht nichts und er scheint mir am unwahrscheinlichsten. Für den zweiten Fall scheint ner der vielen Bepbachter eine Uebergangsform von der Uredo zu dem Phragmidium hat bemerken können, was auch mir bei vielen deshalb angestellten Beobachtungen nicht geglückt ist; da ferner einige Puccinien, und der von mir im ersten Bande der Linnaea be- schriebene Xenodochus carbouarius ebenfalls parsitisch bei verschie- denen Uredo -Arten vorkommen, und bei keiner derselben, so viel mir bekannt ist, eine Uebergangsform beobachtet ward, so erhalt nach meiner Meinung diese dritte Ansipht um so mehr Wahrschein- lichkeit, (Herausgeber.) 105 zwar die Analogie zu sprechen, welche zwischen dem Sporangium des Phragmidiums und der Uredo statt findet; auch fand ich einmal unter den zwischen den Phragmi- dien liegenden Uredokömern auf Rosa eins, dessen inne- rer dunkler Kreis durch einen lichten Strich getheilt war, an welcher Stelle das ganze Korn eingeschnürt erschien; wo endlich heim Phragmidium die Farbe der Sporangien blasser ist, neigt sie sich sichtlich zu der der Uredines. Aber es spricht gegen diese Annahme der Umstand, dafs das Wachsthum des ganzen Phragmidiums, im Stiel so- wohl als im Sporangium, wie wir unten sehen werden, von unten nach oben gerichtet ist, so dafs an ein Her- vorsprossen des Stiels aus dem Sporangium nicht gedacht werden kann; auch sollte man bei dieser Annahme er- warten, dafs das Pilzchen mit dem Sporangium und nicht mit der Basis des Stiels dem Blatte anhefte. Es scheint also die Annahme, dafs das Uredokorn zur verdickten Basis des Stiels wird, und den fadenförmigen Theil des- selben mit dem Sporangium aus sich entwickelt, die rich- tige zu seyn. Sie stimmt mit der Art des Wachsthums der Phragmidien zusammen, und für sie spricht vielleicht noch, dafs ich Exemplare des Pilzes auf Rosenblättern fand, in denen der untere Theil des Stiels ziemlich die Gröfse und Gestalt der beigemengten Rostkörner halte. Dafs ich das Emporsprossen des Phragmidiums aus dem Uredokorn nie beobachtete, davon liegt der Grund vielleicht in der Schnelligkeit, mit welcher es geschieht, wie ich denn überhaupt nie junge und ausgewachsene Individuen habe unterscheiden können. Zweierlei ist es, worauf wir hei dieser Entwickelungs- weise des Phragmidiums zu achten haben. Einmal die Bildung eines vollendetem Organismus durch unmittelbare "Y\ eilerentwickelung eines anderen auf niedrigerer Ent- wicklungsstufe, der eine Zeitlang ein selbständiges Da- 106 — i seyn geführt hatte. Dann auf die verschiedene Weise der Entwickelüng des Phragmidiums in der Reihe der Gebilde und im Individuum. In der Reihe der Gebilde wird das Uredokorn durch die zweifächrigen Puccinien und die Pucc. Potentillae hindurch zum Sporangium und Spori- dium des Phragmidiums. Diese sind daher in der Reihe der Gebilde als das zuerst Gegebene zu betrachten, spä lei- erst entwickelt sich der Stiel, am spätesten die aufge- schwollene Basis desselben. Im Individuum dagegen ist die letztere, in so fern das Uredokorn selbst dazu. wird, zuerst gegeben und Sporangium und Sporidium werden zuletzt entwickelt. Ich erinnere daran, was ich oben über die Entwickelungsweise der Fächer im Sporidium der Puccinien, verschieden in der Reihe der Gebilde und im Individuum, gesagt habe, und glaube nicht zu irren, wenn ich als allgemeines Naturgesetz den Satz aufstellte, dafs die Entwickelungsweise jeglichen Organismus oder Organs in der Reihe der Gebilde in gewisser Hinsicht eine ent- gegengesetzte ist, als im Individuum, so nämlich, dafs die Entwickelüng im Individuum von dortaus beginnt, bis wohin sie in der Reihe der Gebilde gekommen ist. Die aufgeschwollene Basis des Stiels im Phragmidium ist in der Reihe der Gebilde das zuletzt Entwickelte, im Indi- viduum beginnt die Entwickelüng damit. In der Reihe der Gebilde sind die Glieder des ächtgegliederten Confer- venfadens (als vegetabilische Infusorien) vor dem Faden gegeben, und bilden denselben durch Aneinanderreihung; im Individuum dehnt sich der Keim zuerst zum Faden, der alsdann in Glieder zerfällt. So geht bekanntlich in den verschiedenen Thiergruppen bis zum Menschen her- auf die Bildung des Gesichts der der Schädelhöhle voran; in den Sepien, wo von einer Schädelhöhle wohl zuerst die Rede seyn kann, ist dennoch der ganze Kopf dem Gesicht zu vergleichen; in den Fischen wird die Schädel- 107 höhle sehr vom Gesicht überboten; der Mensch hat unter allen Thieren die gröfste Schädelhöhle im Vergleich zum Gesicht. Umgekehrt im Individuum: das Kind hat ver- hältnifsmäfsig eine grössere Schädelhöhle als der erwach- sene Mensch, und aus dem jugendlich menschenähnlichen Orangoutang wird ein Pavian. In eben diesem Gesetz der Entwickelung ist es begründet, worauf Meckel aufmerk- sam macht {Handb. d. menschl. Anatomie IV. p. 432. 487.), dafs im Individuum die gröfsern Abtheilungen der Muskeln, Lungen und Harngefäfse zuerst entstehen, und später erst in die kleinern Abtheilungen zerfallen. Ich habe die Phragmidien in . drei Arten getrennt, weil die darunter begriffenen Formen mir strenger geson- dert vorzukommen schienen, als die der Puccinia Polen- tillae und die Uebersicht über die Entwickelungsgeschichle der Gattung dadurch erleichtert wird. Welchen Antheil hier die Verschiedenheit der Mutterpflanze an der Form des Pilzes hat, lassen wir dahin gestellt seyn. A. Phbagmidium bulbosum Schm. et Kunze. Sporidium subtri-vel quinqueloculare ; sporangium in- ter sporidii loculos coarctatum, pedicellus basi bulbosus. Puccinia mucronata ß. Rubi Pers. {ex parte?) et auct. Puccinia Rubi DC. Fl. fr. IL — Sowerb. Engl. Fing, t. 400./. 9.? *) **) Uredo bulbosa Straufs Wetter. Ann. II. I. c. iconc. Puccinia bulbosa Mart. Fl. Crypt. Erlang. Aregma bulbosa (um) Fries Observ. Mycol. 1. Aregma acuminata (um) Fries ibid.? ¥) Iconem non vidi. **) Moug. et Nestl. Cr. exs. tu 193. (Herausgeber.) 108 Phragmidium bulbosum Schm, et Kunze Deutschi. Schw. n. 94. Icon nostra Tab. I. Fig. JB. u. C. Man findet diese Art auf mehreren Rubus -Arten. Die Schriftsteller geben sie auf Rubus fruticosus und R. cae- sius (DC.) an; ich besitze sie aufser auf erstem auch auf R. corylifolius und nemorosus oder ein Paar verwandten Arten*). Nach Persoon und Fries kommt sie auch auf R. idaeus vor, wenn hier nicht eine Verwechselung mit der folgenden Art zum Grunde liegt. Auch Schmidt und Kunze geben sie auf R. idaeus an, das in der Samm- lung liegende Exemplar ist aber von^einer andern Art. — Die Häufchen, welche dieser Pilz bildet, sind gröfser oder kleiner, vielleicht nach Verschiedenheit der Pflanzen, am gröfsten sähe ich sie auf R. fruticosus und corylifolius, ungleich kleiner auf R. nemorosus. Das JSporidium ist in 2 — 7 Loculi getheilt (zwei Loculi sind selten), zwi- schen den Loculis ist es eingeschnürt. — Das Sporan- gium ist vom Sporidium nur durch einen kleinen Zwi- schenraum getrennt und geht in die Einschnürungen des Sporidiums mehr oder weniger ein. Die Länge und Dicke des aufgeschwollenen Stiels ist verschieden; charakteri- tisch für diese Art ist , dafs die Aufschwellung nicht plötz- lich sondern allmählig statt hat. Unten ist der Stiel meist zugerundet, seltner nach der Anschwellung wieder faden- förmig verschmachtigt. Fig. B. stellt einige Individuen dieses Pilzes von R. fruticosus dar. — Fig. C. Einige andere durch besondere ßigenthümlichkeiten ausgezeichnete von R. nemorosus, oder einer verwandten Art, a. b. c. d. nämlich die Extreme *) Da ich nur einzelne Blätter der beiden letzten Arten aufbe« wahrt habe, kann ich die Art im Sinne von Weihe und Nees nicht genau angeben. ~ 109 der Zuspitzung des Sporangiums, e.f. die oben beschrie- benen Mifsbildungen. Eine Uebergangsform zwischen dieser Art und dem Phragmidium clavatum fand ich auf einem andern Exem- plar des R. frulicosus, wo sie sehr viel kleinere Häuf- chen bildete, als die eben beschriebene Normal -Form. Das Sporidium bestand auch hier aus 5 — 6 Localis und war wenig schmächtiger als das Sporangium, aber meist nicht eingeschnürt. Auch das Sporangium war nicht ein- geschnürt und so zeigte auch die Basis des Stiels in ihrer Gestalt einige Annäherung an die der dritten Art. Von der folgenden Art unterschied sich diese Form durch die geringere Zahl der Loculi und den Mangel der Einschnü- rungen im Sporidium, durch die gröfsere Dicke des Spo- rangium und Sporidium und durch die dickere Basis des Stiels. Beide aber, die Normal- und die Uebergangs- form fanden sich untereinander auf einem und demselben Blatte. B. Phragmidium intermedium mihi. Sporidium circiter loculis novem; sporangium conti- nuum gracile, pedicellus basi bulbosus. Ascophora disciflora p. byssina Tode c. icone. Puccinia Rubi idaei DC. Fl. fr. VI. Icon nostra Tab. I. Fig. D. Auf Rubus idaeus. Der Pilz bildet auf den vor mir liegenden Blättern mehr einen staubartigen Anflug als eigenlliche Häufchen, und wo dergleichen vorkommen sind sie punktähnlich und schimmelartigen Ansehens. Das Sporidium hat 9 — 10 Loculi, ist zwischen denselben ein- geschnürt, und ungleich schmächtiger als in der vorher- gehenden Art. Das Sporangium übertrifft dasselbe an Dicke nur wenig, ist nicht eingeschnürt und stachel- spitzig. Die Sporidium und Sporangium erfüllende Mate- 110 rie ist meist sehr dunkel; wo sie lichter war, fehlte in der Regel der untere Theil des Stiels. Dieser ist von oben ab allmählich nur wenig aufgeschwollen und öfters abgerissen, da dann die körnige Materie heraustritt. (S. Fig. D.) C. Pragmidium clavatum mihi. Sporidium circiter loculis novem, sporangium conli- nuum subinflatum pedicellus basi clavalus. Ascophora disciflora a. solida Tode c. icone. Puccinia mucronata a. Rosae Pers. et auct. *) Puccinia mucronata Nees v. Escnb. c. icone {icon Straussii), Mart. ß. crypt. JErl. Puccinia Rosae DC. ß. fr. IL, ilfirb.Elem. de Phys. veget t. 66. f. 2. (icon bona) **). Uredo mucronata Straufs Wetter. Ann. II. 1. c. icone. Aregma mucronata (um) Fries Obs. mycol. 1. Icon nostra Tab. I. Fig. E. und F. Der Pilz findet sich auf Rosa alba, centifolia, canina, glauca Fries, coriifolia Fries, villosa, und wohl noch an- dern Rosenarten. Auf den vor mir liegenden Blättern bildet er kleine, theils einzelne, theils und besonders an den Seiten und in den Winkeln der Nerven zusammen- fliefsende Häufchen, auf den Blattstielen sitzt er meist zerstreut und einzeln. Das Sporidium dieser Art ist dünn und besteht aus 8 — 12 Loculis , zwischen denselben ist es dann einge- •) Funck er. Gew. n. 462. (Herausgeber.) •*) Greville Scot. Cr. Fl. t. 15. hat das Sporidium gesehen und abgebildet, aber nicht beschrieben. — Purt. Midi. Fl. V. 3. p. 301. t. 28. (ex Greville). — Moug. et Nestl. Cr. exs. n. 293. (Herausgeber.) 111 schnürt, seltner fand ich dickere Sporidien, die alsdann zwischen den Loculis nicht eingeschnürt waren. Das Sporangium ist bei dünnem Sporidium durch einen an- sehnlichen Zwischenraum von demselben getrennt und da- her wie aufgeblasen, nicht eingeschnürt, nach oben hin weiter. Die das Sporangium erfüllende schwarzbraune Materie ist nach unten öfters heller, und bisweilen er- scheint der untere Theil des Sporangiums wasserhell. Manche Sporangien waren ganz leer, in andern war nur das Sporangium nicht aber das Sporidium gefärbt, oder das letztere war wenigstens blasser. Auch hier fehlte, wo die Materie des Innern bedeutend blafs war, oder ganz vermifst wurde, in der Regel der untere Theil des Stiels. Vielleicht darf man annehmen, dafs das Sporidium jeder- zeit ungefärbt ist und seine Farbenlosigkeit nur durch die umgebende gefärbte Materie dem Auge entzogen wird. — Der Stiel schwillt an seiner Basis nicht allmählig, son- dern plötzlich auf und läuft dann verschmächtigt zu, sein un leres Ende ist gerade abgestumpft; so hat die Basis des Stiels das Ansehen einer nach oben gerichteten Keule. Ihre Länge ist bisweilen beträchtlicher als die des faden- förmigen Theils des Stiels. Nur selten fand ich, wie bei den vorigen Arten, allmählich aufgeschwollene Stielenden. Noch seltner, nur ein einziges Mal, fand ich die Basis des Stiels nicht verdickt, sondern vielmehr verschmächtigt und etwas hin und her gebogen. Der bisweilen vorkom- menden Uredo - ähnlichen Form der Stielbasis ist schon oben gedacht worden. Aufser der Zurückdrängung der Masse im Stiel nach den Seiten hin, so dafs der faden- förmige Theil desselben sich durch die Keule fortzusetzen scheint, was bei allen Phragmidien vorkommt, fand ich liier bisweilen auch eine solche Verlheilung der Masse in der Keule, dafs noch eine zweite Keule im Innern sieht- 112 bar war, entweder hell mit dunkler, oder dunkel mit heller Umgebung *). — Die Phragmidien charakterisiren sich besonders durch die aufgeschwollene Basis des Stiels. Wir bemerken, dafs die Aufschwellung anfangs (Phr. bulbosum, intermedium) nach oben und unten ziemlich gleichmäfsig verschmäch- tigt, später aber (Phr. clavatum) oben plötzlich abgesetzt und nur nach unten zu verschmächtigt ist, womit ihre ungleich gröfsere Ausdehnung bei Phr. clavatum in Ver- bindung zu stehen scheint. Wir erkennen hierin ein bei Phr. clavatum neu einlretendes und zugleich nach oben gerichtetes Wachsthum desselben, welches uns zugleich lehrt, dafs wir die Keule nicht etwa als einen Gegensatz zum Sporangium zu betrachten haben, analog dem zwi- schen Wurzel und Stamm. Dem neu eintretenden Wachs- timm der Keule in Phr. clavatum scheint aber eine Vo- lumverminderung derselben in Phr. intermedium voranzu- gehen; der Bulbus bei Phr. bulbosum ist in der Regel verhältnifsmäfsig gröfser, als bei der letztgenannten Art. Der Umstand, dafs der fadenförmige Theil des Stiels oft in die angeschwollene Basis gleichsam hineintritt, und von derselben wie von einer oben anliegenden Blase umgeben wird, scheint wohl mit dem innern Korn in Verbindung gebracht werden zu müssen, das sich in Uredines häufig findet, so wie mit der Weise, wie sich das Phragmidium aus der Uredo entwickelt. Jenes innere Korn nämlich scheint den in der aufgeschwollenen Basis sichtbaren fa- denförmigen Theil des Stiels, die äufsere Membran der Uredo aber die Aufschwellung zu bilden. Der obere Theil des *) Fig. E. giebt die Formen, welche hier beschrieben sind, deut- lich zu erkennen, von welcher Rosa sie sind, ist nicht angeführt. Fig. F. giebt ebenfalls verschiedene Formen, deren Erwähnung ge- schieht, sie sind von Rosa centifolia. (Herausgeber,) 113 des Stiels ist das Produkt beider, beide Membranen ver- schmelzen in ihm mit einander, denn man erkennt an der Stärke der den obern Theil bezeichnenden Seitenlinien leicht, dafs er nicht etwa blofs von der äufsern oder in- nern Membran der Uredo gebildet wird. Am Sporangium und Sporidium der Phragmidien fal- len uns zuerst die ansehnlichere Gröfse und die dunklere Färbung auf, durch welche sich jene vor denen der Puc- cinien auszeichnen. Die dunklere Färbung ist zum Theil vielleicht nur scheinbar, durch die gröfsere Dicke des Spo- rangiums veranlafst; zum Theil aber auch wohl vorge- schrittene Entwickelung, wie es die braune Färbung über- haupt in Bezug auf die gelbe vieler Uredines ist. Merk- würdig ist die bisweilen sichtbare hellere Färbung oder Farbenlosigkeit des Sporidiums; eine Erscheinung, welche mit dem auch anderswo vorkommenden Hinandrängen des Inhalts, bald gegen den Umfang, bald gegen das Centrum (Centrifugal-Centripetal- Kraft) verglichen werden mufs; so sehr wir in Uredines den innern Kreis bisweilen hel- ler, bisweilen dunkler als seine Umgebung. In Bezug auf die Zahl der Loculi im Sporidium steht Phr. bulbosum nicht höher als die ausgebildetem! Formen der Pucc. Po- tentillae, so dafs die höhere Ausbildung, welche Phra- gmidium vor Pucc. Potentillae durch die Anschwellung an der Basis des Stiels, durch die ansehnliche Gröfse und dunklere Färbung erleidet, nicht mit einer gleichen Aus- bildung in Bezug auf die Zahl der Loculi verbunden ist, sondern in dieser Hinsicht, wenn auch kein Rückschritt, doch wenigstens ein Stillstand statt findet. Erst wenn jene weitere Entwickelung sich gleichsam festgesetzt hat, mehrt sich auch die Zahl der Loculi (Phr. intermedium, clavatum). — Aufser dieser Vermehrung der Fächer schrei- ten Sporangium und Sporidium von Phragmidium bulbo sum aus in ihrer Entwickelung so fort, dafs beide sich 3r Bd. 1j Heft. 8 114 verschmächtigen (Phr. intermedium), und also die Zusam- menziehung des Bulbus mit einer Zusammenziehung des Sporangiums und Sporidiums verbunden ist. Aber das Sporidium scheint sich stärker zu verschmächtigen als das Sporangium, beide sind durch einen gröfsem Zwi- schenraum als früher getrennt, und das Sporangium geht nicht mehr in die Einschnürungen des Sporidiums ein. Im Phragmidium clavatum erfolgt gleichzeitig mit der Wie- derausdehnung des Bulbus eine Wiederausdehnung des Spo- rangiums, das Sporidium bleibt aber dünn und Sporangium und Sporidium sind durch einen ansehnlichen Zwischen- raum geschieden. Das Sporangium ist zugleich nach oben zu weiter, Zeichen des nach oben gerichteten Wachsthums. Wir erinnern uns, dafs auch das Uredokorn, wenn es noch ein zweites Korn in sich schlofs , bei seiner Ent- wickelung zum Phragmidium ähnlichem Gesetz folgte, als hier das Sporangium im Phr. clavatum, auch dort dehnte sich nur die äussere Membran zum Bulbus aus, die innere bildete in diesem die Fortsetzung des fadenförmigen Theils des Stiels. Ich gedenke endlich noch des Umstandes, dafs das Sporidium im Phragmidium clavatum sich in seit- nern Fällen dicker, und alsdann zwischen den Loculis nicht eingeschnürt zeigte. Gleiches fand sich in der Ueber- gangsform von Phr. bulbosum auf Rubus fruticosus. Darf man hierin eine aufs neue erfolgende Ausdehnung des Sporidiums suchen, welches sich alsdann in seiner Form nach dem gerade fortlaufenden Sporangium richtet? — DE P L A N T I S IN EXPEDITIONE SPECULATORIA ROMANZOFFIAINA OBSERVATIS DISSERERE PERGUNT ADELBERTUS de CHAMISSO ET DIEDERICUS de SCHLECHTENDAL. C HYPERICINEAE. alifornia Hypericum anagalloides N* Chile Hypericum caespitosum N. Teneriffa Hypericum grandifolium Choisy. Brasilia e planus Sellorvianis; \ismea decipicns N. varr. laurifolia et pyrifolia, magnoliaefolia N«, latifolia Choisy, parviflora N. ; Hypericum brasiliense Choisy, cam- pestre N. , rnyrianlhum N., lamariscinum N. j connatum Lam. , caprifoliatum N. VISMEA. Vismeas plures, descriptas et indescrlptas , America tropica alit, persimiles, in hcrbariis saltem difficillimas dignotu, nee evulgatae species satls firme sunt stabilitae, quum saepius auetores communia quam characterislica 3r Bd. 2s Heil. 1 1 116 earum descripsermt. E fructu et floribus characleres gra- vioris momenli pelendi sunt; fruGtiis autem baccatus in lierbariis saepius desideratur, nostrisque speciminibus deest. Species plurimae conveniunt: ramis junioribus plus minusve compresso-tetragonis; foliis oppositis, ovaiis, el lipticis s. elliptico-lanceolatis, semper acuminatis, inte- gerrimis , penninerviis , nervo venisque primarlis subtus prominentibus; breviter petiolatis, peliolo supra canalicu lato; subcoriaceis , supra nitidis, subtus lomento brevi le nui stellato rufescente, in vetustioribus plus minusve ca- nescente vestitis , sub tomento in pagina solis luci ob versa resinoso pellucide acupunctatis ; inflorescenlia extoto rufescenti - tomentosa , triehotome paniculata , terminali, foliis suffulcientibus breviore; floribus breviter peduncula- tis; alabaslro globoso. Paucae discedunt: glabritie absoluta f Vismea acumi- nata H. B. K. (quae Hypericum engeniaefolium Hb. Willd. n. 14403.) et Vismea rufescens Pers., H. B. K.> quae Hypericum cayennense Hb. Willd. 14402.^ — toJ menlo depauperato, pilis rarioribus stellatis viridem folii paginam haud opacantibus (Vismea parvißora 1S.J — punctis opacis nigris, nee pellucidis. (Species omnes su- pra memoratae et V. latifolia Aubl., de qua infra). 1. Vismea deeipiens. Nb. V. Calycibus opacis vittalis , petalis 9 vittatis , pha- longibus poly (30) andris calyce paulo longioribus, slylis longis, foliis elliptico-lanceolatis ovatisve pellucide pun- etatis, tomento tenuissimo demum canescente. Iri Brasilia tropica legit Sellow. t?. a) Varietas laurifolia. Symplocos pentagyna Spreng. Syst. III. p. 340/ Folia elliptico lanceolata, utrinque attenuala, longe acuminata, acumine obtusiusculo subinde obliquo semipol- licari; maxima 6 poll. longa, \\ p. lata; petiolus semi- — 117 pollicaris. Tomen tum tenuissimum in foliis vetustioribus citius saepe deficiens quam canescens. Pedicelli tres circiter lin. longi. Calyx coriaceus, opacus ; laciniae ereclae , lanceolatae , obtusae , concavae, margine pellucidae, 3< lin. longae. Viltae resiniferae in dorso latentes, subinde in marginem excurrentes conspi- ciuntur. Petala elliptico-obovata, obtusa, breviter unguicu- lata , calyce paulo longiora , intus villosa , vittis resini- feris novem crassis marginem versus subinterruptis notata, crassiuscula, margine pellucida, integerrima, decidua. Sla- minum phalanges petalis oppositae, ungui vero non ad- haerentes, lanceolatae, polyandrae (antheris 30 et ultra), longitudine fere petalorum, fdamentis majori ex parte {f longitudinis) coalitis villosis, apice capillaceo glabris liberis. Antherae generis, minutae. Squamae majusculae, villosae, cum phalangibu.s staminum alternantes, laciniis calycinis oppositae. Germen glabrum, styli 5, basi coa- liti, filiformes, longiusculi, calycem demum superantes. Stigmata depresso-capilata. Villi floris rufescentes, articu- lati. Fructus — ? b) Varictas pyrifolia. Folia ovata v. elliptica , basi rotundata v. at ^nuata, acuminata, acumine breviori obtuso subinde obliquo 4 lin. longo; maxima 3^ poll. longa, 22 lin. lata, petiolo 5 li- neari. Tomentum tenuissimum in foliis vetustioribus ca- nescens. Calyx paulo tenuior, subpellucidus; vittae ita distri- butae, ut una allerave medium laciniae leneat et plures fasciatim sint sociatae juxta marginem pellucidum, in quem inlerdum excurrunt. Similis dislributio et in altera observatur varielate, si radendo aufertur exlerius Stratum. Petala tenuiora et magis pellucida, vittis novem, mi- nus crassis quam in altera forma, Stamina Stylique simi- lia. Fnictus «— ? , 11 * 118 Vismea nostra dccipiens, pluribus speclebus valde propinqua, ab omnibus rcccdere videlur. Vismea brasi- liensis Choisy abunde differt stylis brevibus; Vismea ca- parosa H. B. K. petalis apicem versus tantum glanduloso (resinoso)- pimctatis; Vismea ferruginea H. B. K. ube- riori tomento, peliolis longioribus calycumque margine diapliano glanduloso (resinoso)- punctata. Foliorum lati- tudiue et forma diffenint: Vismea Humboldt! ana N. {Vismea latifolin IL B. K.) V., dealbata H. B. K., et V' magnoliaefblia N. reliquaeque. 4. Vismea magnoliarfolia N. V. calycibus opacis vittatis, pelalis sub 5 vittatis, pbalangibus poly- (30) andris, stylis longis, foliis ovalis, basi subcunealis pellucide punctalis, tomento uberiori se- rius cancscente. In Brasilia acquinoctiali legil Sellow. t?. Folia ovala, basi angulo obluso subcuneala, breviter acuminata, oblusiuscula; maxima 6 poll. longa, 3^ lata, petiolo fere pollicari; juniora subtus tomento uberiori sed brevi obscure ferrugineo, in vetustioribus demum cane- scente, sunt obtecta, eodem obscuriori teguntur rami ju- niores tolaquc iuflorescenlia. Flores, in spccimine nostro nondum aperli, ex ala- bastro ejusdem magnitudinis ac in praccedenle, pedicellati, pedicellis sesquilinearibus. Calycis laciniae elliptico lan- ceolatae, obtusae, vitlatae, margine pellucido. Petala vit- tis subquinis crassis nolata, basin versus deficienlibus, punctis longitudinaliter seriatis margines versus accedenti- bus. Phalanges staminum polyandrae. Squamae villosae. Germen glabrum. Styli quinque, ut in superiori specie. Species baec proximae accedit ad V. dealbalam H. B. K. Nov. gen. et sp. 5. p. 142. t. 454., quac vero di- versa: foliis basi rolundatis et subcordalis nee subeunea- tiSj tomento albido nounisi in calycibus ramisque novel- 119 lis rufescente, pelalis sparslm resinoso - punctulatis el li- ncolatis nee subquiuqueviltalis, e. s. p. 3. Vismea lalifolia. Cboisy fllo/i. p. 36. nec H. Jti. K. Hypericum lalifolium Aubl. (hdan. % p. 787. /. 312. fol 1.. V. Calycibus irregulariler villalis, pelalis punclatis, phalangibus poly- (15) andris calyce lougioribus, slylis brevibus crassis, foliis ovalo-oblongis subcordatis peliola- lis nigro -punc lalis , tomenlo uberiori. In Brasilia tropica legit Scllow. t>. Folia ovato-oblonga, sursum plus minusve allenuata, acuminata, basi subcordala, subttis una cum petiolo, ramo, paniculis calyeibusque tomenlo saluralc ierrugineo, quam in congencribus uberiori veslita; sub tomenlo nigro -punctata. Panicula multiflora, oblusc conica, ramorum primordialium paribus quinque, 3 — 4 poll. in diamclio transversali , pe- dicellis sesquilinearibus. Calycis laciniae ellipticae, oblu- sac, 3 circiter lin. longae, subpellucidae, margine pellu- eido, vittalae, villis paucis crassis irregularibus subinter- ruplis. sueco resinoso hinc inde quasi extravasato. Pelala oblonga, latiludine laciniarum calycinarum, longitudine ferc duplici, apicem versus anguslata, acula vel obtusa, venosa , intus densissime villosa , punetis resinosis maju- sciüis orbicularibus aut ellipticis a medio ad apicem us- que sparsis notala. Plialanges slamiuunr polyandrae (15 plurave), augustae , calyce lougiores, parle coalita inclusa villosa, exserla antberifera , lilamentis capillaceis glabris. Squamae villosae cum phalangibus alteruanles, Gcrmen glabrum, slyli 5 ereeli, crassi, breves, calyce iuclusi. Stigmata depresso capitata, in siccis sallein irre- gulariter lobata. Fruclus — ? 4. Vismea parmflota. N. V. Calycibus pellucidis 3 •— nervibus subpunetatis, 120 — petalis punctatis, plialangibus triandris calyce brevioribus, stylis longis, foliis ellipticis nigro- punctatis, pilis sparsis. In Brasilia tropica collegit Sellow. tr. Polia elliptica v. elliptico-lanceolala, acuminata, sae- pius in ovalam rarius in obovalam vergentia formam, basi subinde inaequali acuta vel rarius obtusa rotundata, acu- mine brevi subtrilineari saepe obliquo; submembranacea, quam in congeneribus paullo tenuiora , subtus punctulata, punctis opacis nigris prominentibus, obsitaque pilis stella- tis rufescehtibus sparsis; maxima 4 poll. longa, 1| lata, petiolo semipollicari. Rami novelli cum petiolis, pani- qula alabastrisque tomento tenui rufo - canescente oblitte- rante obducti. Panicula multiflora, laxiflora, quam in congeneribus uberior, pyramidata, e ramorum primariorum paribus chciter sex constans , quam panicula Syringae persicae paulo minor. — Flores brevissime pedicellati, parvi, expansi 2 lin. circiler metientes. Laciniae calyci- nae elliplicae, obtusae, lineam circiter longae, subpelluci- dae, 3 — 5 nerves, evitlatae, nunc punctis resinosis pau- cis (rarius 6), in aliis aliler disposilis, notatae, nunc om- nino impunctatae. Petala elliptica, obtusa, calyce longiora, intus villis brevibus parce obsita, punctis resinosis irregu- lariter adspersa. Slaminum phalanges calyce breviores, omnino glabrae, triandrae, lilamento medio longiori supra tertia parte libero. Squamae villosae, subspathulatae, phalangibus paulo breviores. Germen glabrum: Styli 5 longiusculi, filiformes, e calyce demum exserti, siigmale depresso- capitata. Fructu? — ? HYPERICUM. Sect. 1. Ascyreia. 1. Hypericum grandifolium Chois. Pr. Hyp. p. 38. t. 3., DC. Prdr. 1. p. 544. 121 Hypericum canariense fVilld. Hb. n. 14419. fol. 2. In Insula Teneriffa ipsi collegimus. h. Flores saepius terni, terminali brevius petiunculalo. Quae in berbario nostro Canariensi sub ffyp. cana- riensis nomine servantur specimina, ad ff. canariense horiorum botanicorum non pertinent, propius accedunt ad ff. grandifolium Choisy, sed calyces in i'ruelu non re- flexi. ff. canariense verum e Canariis spontaneum non- dum videre licuit, hortensis plantae synonymon: ffyp. at~ ienuatum Link. En. alt. 2. p. 75. , . cujus varietas modo videtur ff. Jloribundum Aiton. Sect. IV. Perforavia Choisy. 2. Hypericum brasiliensc Choisy in DC. prdr. 1. p. 547« Habemus e Brasilia tropica plan tarn, a brevi ff. bra- siliensis diagnosi haud abhorrentem, cujus fusiorem ad- jungimus descriptionem. Frutex glaber. Caulis enim basi lignescens, teres, epidermide fusco-cinerascenle sordida , crassitie pennae columbinae. Rami annotini tetragoni, foliosi, ramulosi, apice cymosi, habitu fere H. quadrangularis. Folia lanceolata aul oblongo-lanceolata, margine pau- lulum revoluta , triplinervia , subtus pallidiora , obsolete pellucide punctata, inferiori pagina tenuissime nigro- pun- ctata, ceterum glandulis illis crassioribus nigris specierum nostratium expertia, sie ut flores expertes sunt; maxima 9 lin. longa, 2| lin. lata, internodiis saepius breviora. Ex axillis plurimis foliorum rami erampentes abbreviati folia fasciculata simulant. Cymae bis terve dichotomae cum flore alari subsessili caulem et ramos terminant, ramvdis floriferis e superioribus axillis stipatae. Folia sunimitates versus decreseunt, abeuntque in bracteas minutas, lanceo- lato-subulatas, summos suffulcientes flores. Calycis laci- niae integerrimae , lanceolatae, breviter acuminatae, ner- 122 vosae, nervo medio exlus prominulo, 2 lin. circiler lon- gae. Petala late lanceolata, acuminata, acuta, nervosa, ca- lyce longiora. Stamina numerosa, calyce brcviora, fila- mentis liberis vix ima basi polyadelpbis. Germen ellipti- cum, stylis 5 rectis stamina superantibus coronatum, stig- malibus capitatis. Capsula ellipsoidea, calyce fere duplo longior, qua capsulae dimensione imprlmis dlffert a se- quente. 3. Hypericum campestre. N. IL caule fmticoso ramoso, foliis oblongis basi atte- nualis, tenuissime pellucide punclatis, cymis terminalibus aphyllis eglandulosis , laciniis calycinis anguste lanceolatis longe acuminalis acutis, corolla brevioribus, Capsula lon- gioribus; staminibus numerosis brevibus subliberis, stylis longioribus 5 discretis divergenlibus. In campis pratisque provinciarum meridionalium Bra- siliae, ad fluvium Rio Negro aliisque pluribus locis legit Sellow. ti, Frutex glaber, 2 — -3 pedalis. Caulis teres, fuscus, erectus, crassitie pennae anserinae, epidermide fuscescente secedenle, inordinate ramosus. Folia caulina oblonga, obtusa, basi attenuata, 14 lin. longa, 4 lin. lata, in vestu- tiori aetate deficientia; ramea multo minora, angustiora, acutiora; summa linearia; omnia subglauca, triplinervia, nervo medio subtus prominente , tenuissime pellucide punctata, eglandulosa. Rami tetragoni, ramulosi, apice cymosi; cymis eglandulosis octies usque dichotomis; flo- ribus alaribus breviter pedicellatis; bracteis minutis lan^ ceolato-subulatis dicbotomias suffulcientibus, Calycis la- ciniae integerrimae , anguste lanceolatae, longe acumina- tae, acutae, nervosae, nervo medio prominente. Petala calyce longiora , oblonga , obtusa , basi attenuata, nervosa, lutea, apice aurantiaca (Sellow). Genitalia lutea. Sta- mina brevia, dimidium circiter calycem acquantia, nume. 123 rosa, filamentis ad basin fere usque solulis; antherae al- bae (Sellow). Ovarium subglobosum, brcvitcr 5 rostra- ümi; stylis 5 discretis divergentibus, stamina superantibus. Capsula ovoidea, 5 costata, calyce paulo brevior. Species magnitudine florum variabilis, diametro in aliis 5 lineari, in aliis 7 linear!« Capsula calycem haud acquantc, stylis discretis divergentibus, laciniis calycinis longius acuminatis a superiori diversa. 4. Hypericum myriemthum Nob. H. caule fvuticoso stricto corymbose ramoso, foliis li- ncaribus obtusis glaueis pellucidc punetatis, cymis termi- nalibus parvi- et multifloris eglandulosis, laciniis calycinis late lanceolatis acutis, corolla dimidio brevioribus, capsu- lam aequanlibus, staminibus 12 subliberis longitudine pe- talorum, stylis liberis discretis. In campis pratisque provinciarum meridionalium Bra- siliae, Montevideo etc., ad fluvium Rio Negro alibique fre- quentem hanc legit plantam Sellow. t?. Frutex glaber, circiter 2 — -3 pedalis. Caulis striclus, teres, crassitie pennae anscrinae cygneaeque, epidermide obscure cinnamomea secedente ; basi denudatus, ramis sur- sum instruetus ipso brevioribus, angulo semireclo minori patentibus, ulterius ramulosis, ramulis tetragonis; corymbo amplo terminalus. Folia palula, linearia, obtusa, basi pau- lulum attenuata , uninervia , nervo sublus prominente; glauca, pellucidc punctata, eglandulosa; ramis abbreviatis ex axillis erumpentibus quasi fasciculata; maxima 5 lin. longa, lineam lata ; ramea minora, in bracteas miiiutas acu- las abeuntia. Cymae terminales in ramis ramulisque fere omnibus, decies et ultra dichotomae, flore alari pedicel- lato. Flores inter congenercs minimi, expansi diametro bilineari. Calycis laciniae integerrimae , lanceolalae, acu- tae. Petala iis plus duplo longiora, lineam longa, lanceo- lata, obtusa, lutea ex Sellow. Stamina circiler 12, pe- 124 tala aequantia, ad bäsin fere usque libera. Germen tri- quetrum. Styli 3 discreti longitudine stamhmm, ea de- mum superantes. Capsula trigono - globosa, acuminata, tri- valvis, calycem aequans. Semina pauca, cylindracea, utrlnque oblusa, sulcis longitudinalibus obsoletis striisque transversis notata, lutescenlia. 5. Hypricum tamariscinum Nob. H. caule fruticoso ramosissimo deliquescente, foliis seimiamplectentibus lanceolatis acutis Carinatis, margine involutis, subimbricatis , pellucide punctatis; cymis termi- nalibus compactis multi-parvi-floris eglandulosis ; laciniis calycinis ovalibus acutis, corolla dimidio brevioribus, cap sulam aequantibus, staminibus 18 subliberis longitudine pelalorum, stylis 3 dicretis. In provincia Montevideo ßrasiliae australis legit Sel- low. t?. Frutex ericoides, corymboso-ramosissimus, glaber. Caulis deliquescens ramique inferne denudati, epidermide e fusco - cinerea rimosa; ramuli letragoni, dense foliosi. Folia erecta, subimbricata , crassiuscula , e latiori semiam- plectenti basi lanceolata, acuta, margine involuta, nervo medio subtus elevato subcarinata, pellucide punctata; ma- xima 4 lin. longa, lineam lata. Cymae inter ramos fo- liosos ipsis saepe longiores degenles , terminales , eglan- dulosae, compactae, septies dichotomae, flore alari pedi- cellato, bracteis minutis, foliis similibus, dichotomias suf fulcientibus. Flores superioris speciei, minimi. Calycis laciniae ovales , acutae , nervo medio prominente carina- tae. Petala calyce duplo longiora, obtusa. Stamina dr- ei ler 18 longitudine petalorum. Germen triquetrum stylis Iribus discretis coronatum, stigmatibus capitatis. Capsula et semina exaete praecedentis , a qua specie foliis prae sertim, caule deliquescente et habitu differt. 125 6. Hypericum connatum Lam. Enc. bot. 4. p. 35., Choisy in DC. I. c. p. 548. Pulchram hanc speciem plurlmis legit locis in Brasi- liae meridionalis provinciis Sellow. ti. 7. Hypericum caprifoliatum 3Nb. H. caule fruticoso ramoso, foliis membranaceis deltoi- deo - ovatis eonnatis subimpunctatis , cymis terminalibus aphyllis eglandulosis , laciniis calycinis angusle lanceola- tis acutis , corolla brevioribus , Capsula longioribus ; stami- nibus numerosis subliberis, stylis longioribus quinque discretis. In Brasiliae meridionalis provinciis legit Sellow. t>. Superiori proxima species, foliis connaiis similis, di- versa: ramorum comtu, statura elatiori, habitu graciliori, et omnium partium minori dimensione. Frutex glaber, 3 et 4 pedalis. Caulis teres, crassitie, pennae corvinae, epidermide cinnamomea nitente sece- dente vestilus; a basi fere ramis oppositis instructus ite- rum ramosis, angulo semirecto majori patentibus. Rami ramulique caule breviores, cymis terminati bis terve dicho- tomis cum flore alari breviler pedunculato, bracteolis sub- ulatis minimis dichotomias suffulcientibus. Cyma apicalis semel qualer dichotoma observata evSt. Folia deltoideo- ovata, connala, sinu profundiori leviorive discreta saepius fere nullo; acutiuscula, patentia, infundibulo baud alto pandente caulem cingentia, membranacea, tenuia, subtus pallidiora et nervo medio prominente nervis venisque pro- minulis notala, maigine minime incrassato; obsoletissime, vix unquam manifeste, pellucide punctata, glandulis nigris sie ut flores carentia; foliorum par ad summum diametro majore pollice et tres lineis, diametro transverso octo lineis melitur. Internodia nunc foliis subaequalia, nunc ad 2^ pollices elongata. Laciniae calycinae integerrimae, anguste lanceolatae, acutae, nervosae, margine pellucido, 126 3 lin. circitcr longae. Pelala late lanceolata, acuta, 5 cir- citer lin. longa. Slamina numerosa, longiludinc calycis. Filamenta libera, vix ima basi polyadelpha. Germen pen- tagonum, stylis 5 discretis slamina superanlibus corona- tum, stigmalibus capitatis. Capsula calyce brevior, eodem inclusa, ovata, 5 costata, 5 roslrala, 5 valvis, valvula qua- que post dehiscentiam rostro integro stylifero. Semina cylindracea, ulrinque obtusa, mucronulata, longitudinaliter leviterquc sulcata, fulva. 8. Hypericum cacspitosum Nb. H. caulibus e radice lignescenle herbaceis prostratis adscetidentibusque caespilosis, foliis lincaribus oblusis pel- lucide punctatis, cymis tcrminalibus foliosis paucilloris eglandulosis laciniis calycinis lanceolatis corolla breviori- bus, Capsula longioribus , siaminibus sub- 35 subliberis, stylis brevibus discretis tribus. Collegimus in collibus apricis circa Talcaguano Chile. ^. Hyperico humifuso noslro slatura et habilu subsimile, densiores efforraans caespites digitales spithamaeosque. Gau- les ex ima basi ramosi, superne herbacci, filiformes, firmi, obscure tetragoni, dense foliosi. Folia lincaria, obtusa, crassiuscula , uninervia, pellucide punctata, internodia su- peranlia v. aequanlia,, floralia iisdem breviora; maxima 4 lin. longa, semilincam lata. Cyma terminalis, foliosa, eglandulosa, semel ad ter dichotoma, flore alari longe pe- dunculato. Flores magnitudine circiter H. humifusi. La- ciniae calycinae integerrimae , lanceolatae, obtusiusculae, quinquenerviae , margine pellucido. Petala obovata, in alabastro saltem acuta, calyce longiora, nervosa, septem- nervia. Stamina circitcr 35, calyce breviora, filamentis liberis vix ima basi polyadelphis. Slyli 3 breves, discreli, recurvi, stigmatc capilato. Capsula clliplica, calyce bre- vior, trivalvis, valvula quaque post dehiscentiam stylifera. 127 Ab ff. humifuso L., brcvistyü Choisy, pusillo Choisy ? involuto Choisy nolls allatis abunde diversum. 9. Hypericum anagalloides Nb. IL caule herbaceo humifuso rcptanle; foliis 5 — 7 ner- viis ovatis obtusis lenuissime pcllucidc punctalis, cyma lerminali foliosa pauciflova eglandulosa; laciniis calycinis obovatis, corolla brevioribus, Capsula . . . . , slaminibus 15 — 20 sublibcris, stylis discreiis tribus. Ad portum St, Francisci Californiac obviam nobis venit. ty. Supcriori spccici affiuis celerisque cum hac compara- tis, sed abunde diversa. Caulis humifusus, licrbaceus, rcptans. Rami caulesve novelli simplices, e vetustorum pericntium basi prodeun- tes, filiformes, telragoni, angulis obsolete subalatis; foliis internodia superanlibus, magniludinc valde variabilibus, in- lerne parvis, sursum sensim crescentibus vesliti. Folia membranacea , tcnuia , ovata , oblusa, 5 — 7 nervia, eglan- dulosa; superiora subtilissime pellucide punctata, inferiora obscurius vel omnino impunctata; maxima 6 lin. longa, 4| lin. lata. Cyma terminalis foliosa, semel terve dicho- toma, flove alari pedunculato; glandulis nigris destiiuta. Flores magnitudine circiter ff. humifusi. Calycis laciniae integerrimae , obovatae, acutiusculae, mucronulatae, multi- (7) nerviae, pellucide punctatae imprimis apicem versus. Pelala calyce paulo longiora, nervosa, obovato - oblonga, obtusa? Stamina 15 — 20 longitudine calycis, ad imam basin usque libera. Styli 3 discreti, breviusculi, apicem versus incrassati, stigmate capitato. Capsula late ovata, immalura magnitudine calycis, an demum eo major? SAROTHRA. De Sarothra gcntianoide L. (Hypericum Sarothra Micha*, et Auct., "Enc. bot. 12. p. 39., Hypericum nudi- 128 caule Walt., Sarothra hypericoides Nuü. gen. am 1. p. 204.) celeberrimum Choisy in ipsius Monographiae et in Systematis vegetabilis prodromo plane taeuisse miran- dum est. Ut inter Hypericeas militet omnia suadent, se- men vero maturum, ut anatome sententia firmaretur, spe- eimina nostra non praebuere. Genus numero Staminum depauperato (5 — 6) ab Hyperico recedens. Nomen autem Linnaeanae plantae erit servandum nee Loureiranae, ut in Roem. Schult. Syst. VI. p. LXVIII. 129 VALERIANEAE. Insulae et Uttora arctica eis et trans fretum Bee- ringianum. Valeriana capitata Hb. YSilld. Chile Valeriana crispa R. P. Brasilia e plantis Selloviartis V. chamaedryfolia N., polystaehya Sm. , scandens L. VALERIANA. 1. Valeriana chamaedryfolia N. V. caule fruticoso erecto, suinmitatibus pubescentibus dense foliosis. foliis ovato - lanceolatis grosse obtuse serra- tis, paniculis striclis pyrainidalibus, corollis quinquefidis, staminibus inchisis. In ßrasiliae inlerioribus regionibus legi£ Sellow. t?. Frutex sesquipedalis, summilatibus pubescens. Caulis lignescens, erectus, bis terve dicholomus. teres, crassitie pennae corvinae. denudatus, foliorum cicatrieibus exaspe- ratus, griseus. Rami superne foliis dense vestiti. in infera eorum parte jam eraortuis. infloreseentia terminati, qua defuneta gemmae ex axillis superioribus evolutae novam inslituunt dichotomiam, altera vero gemma subinde. abor- tiv Folia ovato -lanceolata, grosse obtuse serrata, dente uno alterove hinc inde unidentata; subtus pallidiora, nervo medio margineque reflexo prominentibus, venis paucis an- gulo acuto decurrentibus prominulis; in petiolum pagina breviorem attenuata; superiora paniculamque suflulcientia brevius petiolata. infera parte inciso-lobata. auriculata; maxima sesquipolliearia longioraque, 6 — S lin. lata; no- vella utrinque pubescentia, aetate glabrata. Petioli basi magis pubescente dilatati et connati. Internodia foliosi cau- 130 lis creberrima, 2 — 6 lin. longa; infloresccntiae sesquipol- licaria. Panicula stricta, pyramidalis, ramis ramulisque op- . positis trichotome ramosissima, spithamaea; rami inferio- res foliis suffulti, superiores, ramuli, floresque bracteis brevibus connatis ovatis acuminalis acutis integerrimis; rachis pubescens, ad nodos eximius, supera ejus pars et ramuli angulata, sulcata. Flores minimi, vix semilineam aequantes, bracteis brevioribus suffulti. Calyx inconspi- cuus. Corolla infundibuliformi-campanulata, limbo patente 5 lobo. Stamina tria longitudine corollae. Stylus stamina aequans. Fruclus desideralur. 2. Valeriana polystachya Smith icon. med. fasc. 3. t. 51. (icon optima). Pluribus locis in provincia Montevideo, aliasque in Bra- silia meridionali legit Sellow. 2J*. 3. Valeriana crispa Ruiz et Pav. Fl. per. 1. p. 41. Fructiferam hanc cepimus plantam ad portum Talca- guano in regno Cbilensi. 2^. 4. Valeriana capitata Hb. Willd. n. 789. (exclusa Gentiana frigida Haeiike) , Link Jahrb. 3. pag. 66., Boem Schult. Mant. 1. p. 257. (lapsw typographico sub y^al. sisymbriifolia). Valeriana etc. N. 2. Gmcl. Sib. 3. p. 121. Ad sinum St. Laurentii terrae Tschuktschorum et ad sinus bonae spei et Eschscholzii Americae transbeeringia- nae ipsi legimus stirpem, quam e summis jugis Sajanen- sibus Pallasius cum Willdenowio communicavit. 4>. A Valeriana Tripteride distracta species, quam pro varietate ejus haberi maluissemus. Herba, vegetalio, habi- tus, species omnis Val. Tripteridis, omnis levioris momenli diflferenlia in inflorescentia sita est, corymbum confertio- rem, rotundato-capitalum nee fastigiatum, laxum effor- mante; bracteis inslructum filiformibus longioribus purpu- rascenübus. Specimina Sajanensia vegetiora validioraque, Arne- 131 Americana graciliora, elatiora; omnem ad Sinum Esch- scholzii plantam gracilescere saepius jam diximus. Planta sinus St. Laurentii, magis contracta, cum Gentlana frigidä Haenke sociatim crevit, cum eadem Geniiana suam com- miscuit V. capitatam Willdcnowius in herbario suo, et specimina utriusque plantae sub V. capitatae nomine unita amicis dono dedit. Flores, sie ut Val. Tripteridis, montanae aliarumque, albidae vel erubescentes, variabili ratione, sie ut Primulae et Asperifoliae quaedam, hermaphroditi, nunc staminibus exsertis stylum inclusum, nunc stylo incluso stamina inclusa praecellenlibus , cfr. Roth. En. phaner. Germ. 1. p. 107. Corolla vero in V. capitata nostra tubo paulo longiori et graciliori, quam in genuina V. Tripteride videtur instrueta. Nos pro Val. Tripteride legimus. 5. Valeriana scandeiis L. Hb. Willd. n. 782. speci- alen Humboldtianum ad Caripe lect., vidimus praeterea ex Ins. St. Domingo. In Brasilia legit Sellow. 3r Bd. 2s Heft. 12 132 OROBANCHEAE. Insulae et littora arctica eis et trans jretum Bec- ringianum: Orobanche rossica N. Insulae aequinoctiales Oceani magni. Luconia Aeginetia indica. L. California: Orobanche californica Nb. Promontorium bonae spei: Orobanche ramosa L. ca- pensis Thb. etc. 1. Orobanche rossica Nob. Or. tubere nudo multicauli, caule crasso simplici, squamis ovalis obiuse mucronatis, calyeibus ebracleatis monophyllis subtruncatis inaequaliter 5 dentatis, corollae tubo brevi, labio supero fomicato porrecto bifido, infero abbreviato suhtrilobo, staminibus exsertls, antheris muti- cis glabris, stylo breviori, stigmate integro, bracleis caly eibus corollisque cillatis. Orobanche caule simplicissimo ultra dimidium flori fero. Gmcl Sib. HL p. 216. t. 46. /. 2. Kamtschadalis: Uktschutsch. (Pall. Mscpt.) Ex insula Chamissonis plura ipsi retulimus speeimina, alia e reliquiis Pallasianis in supplemento Herb. Willde- nowiani exstant, loco natali adjeeto: Ad Lenam et in Kamtschatka. „Jeniseam prope supra Worogowa pagum Job. Georg. Gmelin (patruus) invenit et humiliorem ad Lenam, Stellerus in montosis ad Angaram sub initium Julii florentem." Gmcl. I. c. Tuber pollicc saepe crassior, diflbrmis, solidus, radici lignosae parasitice insidens, quae radix, mox crassitie pennae corvinae, mox filiformis, ligno albo, cortice brun- neo laevi, intrans insignem in callum tumescit, inque pa- 133 renchymate finitur, nee ultra exseritur. Nulricem negleximus indagare plantam ; Salices et Ericaceae areticae plures in vi- cinia vigebant, aderat Belula nana et Alni species (Betula ovata Willd. sp. pl., B. alnobelula Ehrh. vel proxima species) unico tantum insulae loco frondescebat humilis. „In alnelis umbrosis humidis Junio et Julio florentem" tradit Pallas 1. c. — Tuber caulem extollit mox singulum, mox plures. Gemmae squamosae vero, semper in eodem plures obser- vantur, plus minusve evolutae, caulinum futurorum pi- gnora. Superficies tuberis nuda, laevis et in vetustioribus quasi areolata. Radiculae nullae. To „duriore fibra in terra firmatur" Gmel. 1. c. de aliena nutrienle radice va- let. „Circa radicale tuber florens tubera 5 v. 6 majora, cereo -flava, non connexa," Pallas 1. c. Scapus caulisve simplicissimus , crassissimus, crassitie digiti, e Gmelino „pedalis ad biuncialis," in nostris 6 — 10 pollicaris; squa- mis basi slipatus densissime imbricalis , sursum dissitis sparsis. Squamae ovatae, obtuse auminatae: inferiores subinde breviores, omnino laeves; superiores" (flores suf- fulcientes) pilis albis crispatis cilialae, calyce longiores, corolla breviores, 3 circiter lin. lortgae. Spica densissima, diametro pollicari , basi paullulum relaxata , majorem cau- lis oecupans partem, imo fere integrum. Flores intra squamas (bracteas) brevissime pedicellati, calyce ebra- cleato , sex circiter lineas longi. Calyx tubo corollae bre» vior, monophyllus, pilis albis crispato-ciliatus; nobis in siccis videbatur variabilis, subtruncatus, inaequaliter 5 den- tatus , dente postico minimo, lateralibus duobus majoribus interdum luxuriantibus. Coiolla tubulosa, ringens, ner^ vosa, margine ciliata, ciliis albis crispatis, intus et extus glabra. Tubus brevis ; labiüm superum fornicatum, porre- ctum, apice biildum, „apice trifidum (?), intefdum inte- grum" Gmel.; inferum minimum, subtrüncatum , leviter trilobum, lobis in siccis reflexis* Stamina 4 didynama, 12 * 134 medio tubo inserta. exserta. labio superiore breviora. Fi- lamenta basi paulultim dilatata. ibidem pilis minimis glan- dulosis patentibus adspersa, ceterum cum antheris glabra. Antherae introrsae, connectivo ovali (apici filamenti dila- tato) adnalae. biloculares. loculis adposiüs ellipticis utrin- que obtusis muticis. basi paululum divergentibus . rima _-iüdinali deniscenlibus, ex toto glabris. Germen gla- brum. ovatnm. compressum. apice in stylum abiens. Glan- dula— ? Stylus ^laniinibus breyior, vix exsertus, in labium infenim deflexus. compressus. stigmale aequali integro terminafus. Capsula omnino generis; subobliqua. lentifor- mis. axi trilineari v. paulo longiori. unilocularis. bivalvis; valvuia quaque spermophora duo fungosa, basi stipitata, apice libera. basi obtusa. apice acuta, gecundum axin in- vicem adposita fovens. Semina numerosissima , minulis- sima. elliptico-cvliiidrica. pallida, reticulato-scrobiculala; ..minutissima, nitida, grisea" Pallas. Color planlae variare videlur. in nostris Or. caropbyllaceae aequiparandus, ..re- cens rubicundus" Pall. Mscpt. , .Tuber spadiceum, caules inferius lulescenles. superne rubenles, flores atrop urpurer' Gmel. 1. c. Karntscbadalis contra baemoptysin remedium" PalL 1. c Species insignis. nulli ni-i Orobancliae, Conopbolis Wallr. (vix servandum genus). americanae affin ls. a qua differt: squamis brevioribus , minusqac pergameutacei.-»; calvce ebraeteato; antheris muticis, nee basi mucronatis; minori slaDTitie, corollis. calyeibus squamisque ciliatL»; Ja- bio supero corollae saepissime biüdo. ceterisque. 2. OsumMsaa califomica Nb. Or. viscido-pubescens, caule .simplici, floribus corym- bosis. calyeibus braefeatis campanulatis regulariler 5 fidLs, coTölla reeta tubulosa rinzenfe, labio supero piano, apice bilobo. infero trisecto, laciniis dissitis linearibus aculis, 135 staminibus ecalcaratis; anlheris sagitlatis rirna villosis, sti- gmate orbiculari peltalo. Unicum, pro dolor, specimen e vicinia porlus St. Fran- .cisci Californiae retulimus. Tota pilis brevibus glandulosis viscido-pubescens, in corolla vero rarescenlibus. Radix deest. Caulis simplex, brevis cum inflorcscentia tripollicaris, carnosus, sal crassus, diametro 4 — 5 lineari, inferne crassior, corymbo simplici grandifloro tcrminalus, squamis late lanceolalis acutis, cir- citer 4 — 5 lin. longis, sparsis vestitus, basi solilo more crebrescentibus. Flores pedunculati, exleriores primum cvoluli. Pedunculus praeter squamam sufFulcientem bra- cteis duabus lineari -lanceolalis, 3 circiter lin. longis, sub- oppositis mox sub calyce, mox inferius insertis instructus, ad 4 lin. usque elongatus. Calyx monopliyllus , campa- nulatus, laxus, profunde 5 fidus, corollam dimidiam sub- aequans, laciniis linearibus angustis basi dilatatis. Corolla pollicc longior. tubulosa, ringens, nervosa. Tubus reclus calyce longior. Labium superum planum, vexilliforme, bi- lobum, lobis tertiam ipsius longitudinis partem efficienti- bus acutiusculis; labium inferum supero paulo brevius, Irisectum, laciniis linearibus acutis trinervibus palentibus, intermedia paulo longiori, sinubus interjeclis latis rectili- neis laciniarum circiter latiludine. Stamina 4 didynama, subaequalia, i'aucem attingentia nee exserta. Filamenta fdiforrnia, ecalcarata, inferiori tertiae altitudinis tubi parti inserta, vix ad iosertionem dilatala. Antherae mediiixae, biloculares, sagittatae, loculis basi divergenlibus mucrona tis, rima parce villosa. Germen ellipticum, compressum, uniloculare , spermophoris in utroque latere (valvula cap- sulae) longitudihalibus gemiuis, apice abiens in stylnrn. Stylus filiformis, apice lilui in modum inemvus, stamina vix superans. Stigma orbiculare, peltatum, infundibuliforme. Capsula malura non visa. 136 Species e quarta sectione Haemodoron in Orobanchis genere apud Wallrothium, i. e. species generis Phelypaea Fontanesii, pubescentia vero abhorrens et calcaris dcfectu. Orobancheae Capenses, quarum ipsi species duas e monte tabulari retulimus ( Or. capensem Thbg. et aliam ), alias insuper quatuor Lichtensteinius , Bergius, Mundtius et Mairius collegere, autopsia Herbarii Thunbergii reco- gnoscendae erunt, antequam nominibus auctoris salutari possint. Silentio praelereamus , quum praeserlim plurium specimina ad species rite definiendas describendasque haud sufficiant. Inter has e collibus sabulosis maritimis mise- runt Bergius , Mundt et Maire Orobanchen rainosam Thunbergii, quam diversam praejudicans Persoonius {Syn. 2. p. 118.) interruptam nominavit; qua in planta parasitice viveret, nee Thunbergius nee collectores nos certiores fe- cerunt. Species omnis Or. ramosae cannabigenae nostrae, sie ut nemo non illico pro eadem agnosceret. Specimina saepe caule simplicissimo donata, paulo validiora et colore coeruleo insigniori praedita, qualia Sicilia fervidiori sub coelo profert. Capensem et Europaeam comparando si- mul, rigoroso subjeeimus examini, nee ullo charactere non variabili differentias earum slabililare valuimus. AEGINETIA. 1. Aeginetia. indica L. Roxb. Cor. 1. p. 63. t. 91. In ^ylvis umbrosis interioris insulae Luconiae in iti- nere ad montem ignivomum Taal collegimus ; pauca inle- gra ex incendio Herbarium nostrum A. D. 1822 aggre- diente salvavimus specimina. 137 CAPRIFOLIACEAE. Insulae et littora eis et trans fretum Bceringia. mim: Linnaea borealis Gron. ; Lonicera nigra L., coerulea L. ; Cornus suecica L., canadensis Her. California: Lonicera Ledebourii Eschsch. ; Cornus circinnala Heril.? Chile: Sambueus auslralis N. Brasilia: E planus Sellowianis : Sambueus auslra- lis N. LINNAEA. 1. Linnaea borealis. Gron. Stirpeni in borealibus nullibi delieienlem retulimus e Kamtschatka, Unalaschka et insula Chamissonis. LONICERA. 1. Lonicera nigra L. Quam juniori in statu, primos explicanlem florcs, ad portum Petro- Pauli Camtschatcae collegimus Loniceram, pro L. nigrae L. varietatem non possumus non habere, perfecta foliorum et ramulorum glabrilic solummodo insi- gnem; peduneuli, nondum forsan evoluti, floribus vix sunt longiores ; cetera adamussim conveniunt. Glabrescens veio L. nigra pei'similem in monle Schneebcrg Auslriae induit lormam, pilis paucis attanien in pagina superiore foliorum coslani mediam semper obsidenlibus. Quam Kraseheuiu- nikow in Camtschatca legit baccis nigris Loniceram, Guue- linus {Sib. 3. p. 129.) ad L. Xylosteum rclulit, simulque quam Stellerus in Ind. Ircut. et Ocholc. synonymo signa- verat Bauhiniano ad L. nigram pcrtinenle; Pallas (Sib. 1. p. 56.) Gmclini sententiam auclorilale sua firmavit; nos 138 ■ — L. nigram in Camtschatca collegisse contendimus, eamque solam, L. Xylostei loco, in extimis orienlalibus imperii Rossici 'plagis et insulis (in Curilis Pallas 1. c.) suspica- mur vigentem. 2. Lonicera coernlea L. Ad portum Pelro- Pauli legimus, statu juniori, pilis crebris pubescentem et hirsutam. Hujus est loci L. his- pida Fisch. Hort Gor., nee aulem Herbarii Willdenowiani N. 4172. (B. Seh. Syst. V. p. 253), species insignis bra- cteis in fruetu auetis involucrantibus magnis. 3. Lonicera. Ledebourii Eschsch. Mein, de l'ac. d. scienc. d. Peterb. X. p. 284. *) Ad portum S. Francisci Novae Californiae collegi- mus. £?. Ädn. Lonicera involucrata Banks Spr. Syst. 1. p. 759. an nostra cum planta conveniat , e brevi diagnosi perci- pere nequimus. Cum Lon. Jdspida Hb. Willd. 1. c. invo- lucro tetraphylio convenit, ceteroquin toto coelo diversa. CORNUS. 1. Cornus snecica L. Stirpem in ßeeringianis plagis vulgarem ex insula Chamissonis, ex Aleutorum insula Unalaschca atque e portu Petro- Pauli Camtschatcae retulimus; habemus et inier plantas Redowskianas. Genuina certe Cornus sue- cica L., speeiminibus copiosis Suecicis, Norvegicis, Frisia- cis/ Oldenbnrgicis, Pommeranicis collatis; possidemus et speeimina Groenlandica cum bis ad amussim convenientia. Summus auetor Pallasius (Fl. Ross. 1. p. 52.) monet, speeimina e Camtschatca eque insula Beeringii provenien- tia habitu contractiore ad Americanam Cornum canaden- sem propius accedere, floribus tarnen semper obscuro co- *) Viele infrat Litteratur der Russen. (Editor.) 139 lore tinctis nee albis esse diversa. An vero Cornus cana- densis pro varietate Corni suecicae habenda sit, dubius haeret. Veram Com. suecicam Unalaschcensem Langsdorf (C. canadensis Hb. Willd. n. 3026./. et 2.) et Fischer sub Cornus canadensis nomine distribuerunt. 2. Cornus canadensis Herit. In Unalaschca, superiori specie rariorem, ineipiente mense Septembri 1816 frncliferum collegimus, in sequenti anno, uberiorem plantarum messem largiente, haud iterum observatam. Statuenda haec nobis videtur species e collatione tarn speeiminum hortensium et Americes spontaneorum {Hb. Willd. n. 3026. fol. 1.) quam descriptionum iconumque auetorum {Herit. Com. p. 3. t. 1.; Bot. 3Iag. t. 880.); differentem credimus fruetu, albo petalorum colore, folio- rum verlicillo terminali, habituque proprio verbis vix ex- primendo ; minoris momenti sunt : folia venosa , quae in liac nunquam desunt, in C. suecica vero nervosis multo rarius oecurrunt, et florum copia. Putamen in Corno sue- cica est orbiculare, compressiusculum, vix apice acutius- culum, diametro transversali axin aequante; in Corno ca- nadensi est ellipsoideum, acutum aut ovoideum, axi diame- trum transversalem superante. Utraque species inepte herbaeeis adnumeratur slirpi- bus; caulis enim adest lignosus, truneus nempe subterra- neus, saepius repens, ramos quotannis extollens, defiincla frucliiieatione perituros. 3. CoRicus circinnata Herit? Quem ad porlum St. Francisci Californiae collegi- mus Cornum, nulli nobis proprius accedere videtur spe- ciei , quam C. circinnatae. Habitus et inflorescenlia ; fo- liorum tomentum, color, rete vasculosum eadem, forma autem incongrua, in hortensi saltem stirpe suborbiculata 140 lata, in Californica nostra ovata acuta, foliis Cornus albac vel sericae similior. Specimina nostra nimis manca. SAMBUCUS. 1. Sambucus australis. N. S. fruticosa, glabra, foliis 5 — 6 jugis stipulalis, flori- bus cymosis bracteatis pentagynis. Talcaguano Chile in horlis vigebat, more Samb. ni- grae nostrae, eadem inter plantas Sellowianas Brasiliae meridionalis. t>. Quam advenam primum suspicabamur , propriam esse speciem probavimus. Frutex habitu et omni facie, ligno, olore, floribusque cymosis cum1 congeneribus , Sambuco nigra affinibusque conveniens; foliorum forma ab omnibus recedens, glaberri- mus. Folia cum impari sexjuga, oppositione in jugis in- fimis haud exaete servata. Foliola anguste ovato-lanceo- late, acuminata, basi saepe inaequali acumineque integer- rima, lateribus argute serrata, margine leviter cartilaginea, supra nitida, nervo venisque subtus prominulis, venis pri- mariis utrinque subsenis arcuatim apicem versus decurren- tibus. Foliola inferiora petiolulata, superiora paulo mi- nora sessilia; petiolus partialis in margine inferiori sub in sertione lobulo foliaceo integerrimo, stipulae ad instar, au- ctus. Stipulae foliolis similes, latiores, breviores, serra- lae, valde inaequales, plus minusve evolutae, interdum et deficientes. Folium 6 — 7 pollicare majusque ; foliola bi- pollicaria, 8 lin. lata, majoraque. Cyma quam Samb. ni- grae minus ampla, floribus paulo minoribus, haud ila in planum expansis. Bracteolae foliaceae squamiformes ob- tusae ramificationes floresque suffulciunt, sub calycibus bi- nae, germine breviores. Dentes calycini latiores obtusio- res quam Samb. nigrae. Slamina in flore nondum per feetc evoluto breviora, dimidium corollam aequantia. Sli- 141 gmata 5, rotundata, sessilia. Germen 5 loculare. Fructus maturescens haud visus, e supra dictis 5 locularis, 5 sper- mus. Florem semel partibus omnibus pro quinis qualer- nis observavimus, tetragynum, germine 4 loculari. A S. peruviana Humb. Bonpl. Kth. Nov. gen. et sp. 3. p. 343. {Sambucus graveolens Hb. Willd. N. 6053.), quacum Pentagynia convenit, glabritie et foliorum sexju- gorum forma et magnitudine differt. Quum haec de nostra Sambuco chilensi essent scripta, primum nobis inter manus venit specimen Sellowianum, raptim, uti videtur, decerptum, et Suropaea pro specie habitum. Stirps vegetior; folia saepius 5 juga, maxima 8 poll. longa , foliola cum petiolo suo magis elongato 2£ poll. longa, pollicem fere lata, basi magis inaequalia. Cyma magis expansa et laxa. Flos magnitudine illum Samb. nigrae saltem aequat. Stamina corollam aequant superantve. Sequenlur Lorantheae, aliaeque. 142 Versuch einer systematischen Anordnung der vorzüglichsten in den Rheingegenden cultivirten Varietäten des Weinstocks. Vom Prof. Dierbach in Heidelberg. Die Geschichte der Cullur des Weinstocks reicht hin- auf bis zu dem höchsten Alterthum, von dem Nachrichten zu uns gekommen sind; seitdem Noah die Weinrebe auf dem Ararat zog, hat man nicht aufgehört dieses edle Ge- wächs in allen Theilen der temperirten Zone der Erde sorgfältig zu pflegen, und dadurch seine zahlreichen Va- rietäten noch immer zu vermehren. Schon ehe unsere gegenwärtige Zeitrechnung begann, kannten die Römer so viele Traubensorten, dafs man es nicht wagte, sie alle aufzuzählen und zu beschreiben, ein Umstand den der unsterbliche Sänger von Mantua in sei- nem allbekannten Georgicon nicht vergafs: Non ego te, Dis et mensis accepta secundis, Transierim, Rhodia ; et tumidis, Bumaste, racemis. Sed neque quam multae species, nee nomina quae sint, Est numerus ; neque enim numero comprendere refert. Quem qui scire velit, Libyci velit aequoris idem Discere quam multae Zephyro türbentur arenae; Aut, ubi navigiis violenlior ineidit Eurus, Nosse, quot Jonii veniant ad liltora fluetus. Auch Columella (De re rustica III. p. 95. Edit. Lugdunens.) äufsert sich in gleichem Sinne, indem er sagt: Mulla praeterea sunt vilium genera, quarum nee nume- rum, nee apellationes cum ccrla fide referre possumus etc. 143 Fast zwei Jahrtausende sind seitdem verflossen, und diese lange Zeit setzte der grofsen Zahl Varietäten noch eine weit gröfsere hinzu, so dafs heut zu Tage eine um- fassende Uebersicht aller cultivirten Traubensorlen zu lie- fern, fast .zu den Unmöglichkeiten gehört. Diejenigen, welche ich hier aufzähle sind lediglich solche, die in den Rheingegenden mehr oder weniger häufig cultivirt werden. Schon in der nächsten Umgegend von Heidelberg kann man sehr verschiedene Traubensor- ten in den Weinbergen und an den zahlreichen Weinlau- ben der Dörfer kennen lernen, andere noch in den nahe liegenden, durch ihren vorzüglichen Weinbau berühmten Orten jenseits des Rheins. — Besondern Dank bin ich aber dem Herrn Dr. Batt in Weinheim schuldig, welcher die Güte hatte mir im Herbste 1826 seine zahlreiche Sammlung von Traubensorten zu zeigen, die damals ge- rade die herrlichsten Früchte in reichlicher Menge ent- hielt; aufserdcm benutzte ich die neueren Arbeiten der Herren Schübler, Hört er und Metzger etc. über die- sen Gegenstand. Ueber die Anordnung selbst ist nur wenig zu sagen, ich theilte die Formen der Weinrebe zuvörderst nach der Gröfse und Höhe des Wachs thums in zwei Sectionen, ei- ne Abtheilungsart, die nichts weniger als neu ist, denn denjenigen, welche die Scriptores rei rusticae mit Auf- merksamkeit gelesen haben, wird es nicht entgangen seyn, dafs man diesen Umstand schon in , alten Zeiten genau beachtete. Man betrachte einen Riesling neben einem Muskateller, einen Traminer neben einem Trollinger. Welch ein Unterschied in dem Stamme und in der Frucht! aber wie zahlreich sind auch die Uebergänge durch, andere Ab- arten! Das zweite Unterscheidungszeichen wurde von der Form der Beeren entlehnt, und ist wohl im Allgemeinen jenen, die man von der Form der Blätter oder ihrem Ueber- 144 zuge entlehnen möchte, bei weitem vorziehbar. Nicht zu übersehen ist übrigens auch die Beschaffenheit der Pulpa der Beeren, so wie ihrer Hülle, es liefsen sich darauf eben so gut Eintheilungen gründen, wie man dies bei gewissen andern Früchten auch gethan hat. Als letztes Trennungs- miltel nahm ich die Güte des Weins an, den die einzel- nen Traubensorten liefern, in welchem Punkte ich mich lediglich auf die Angaben Anderer verlassen mufste, da mir davon alle eigenen Erfahrungen mangeln, wobei man übrigens nicht vergessen darf, dafs das, was davon hier vorkommt, als rein örtlich betrachtet werden mufs, denn Traubensorten, die bei uns ein sehr schlechtes Getränk liefern, können in wärmern Gegenden ein ganz vorzügli- ches abgeben, und es läfst sich daher am Rheine auf manche südfranzösische, italienische oder spanische Trau- bensorten ganz das anwenden, was die Römer von eini- gen Varietäten des wärmern Griechenlands sagten: Nam quae graeculae vites sunt, ut mareotieae, thasiae, psy- thiae, sophortiae, sicut habeat probabilem gustum, ita no- slris regionibus et raritate uvarum et acinorum exiguitate minus fluunt. (Columella III. p. 94.). VITIS VINIFERAE VARIETATES IN REGIONIBUS RHENANIS CULTAE. A. HüMILIORES. Trunco fruticoso saepius humili nanove, ramorum no- dis plerumque approximatis ; uva saepius parva et densa. a. Sphaerocarpae. Acinis globosis. «. Nobile.?, vinum generosum fundentes. V. pusilla (Riesling). Foliis 3 — 5 lobis tuberculatis, subtus villosis, uva exigua densa, acinis exiguis pellucidis 145 ex viridi-flavis, epicarpio tenui punctato operculato *), sar- cocarpio deliquescenle aromatico - dulci. Variat acinis viridis viridibus vel ochroleucis iubris nigrisque. — V. viniferae in regionibus rhenanis Regina! V. peregrina (Wälsch- Riesling). Foliis 3 — 5 lobis, lobis acuminatis subtus pubescentibus, uva mediocri pyra- midali subdensa, acinis ex viridi-flavis punctatis, pruina cinerea obductis, epicarpio tenui operculato, sarcocarpio aromatico -dulci. V. ocanthocarpa (Gelber Riesling, Ortlieber, Knak- kerle). Foliis trilobis planis subtus villosis, uva exigua densa, acinis subflavis pellucidis punctatis albido-pruinosis, epicarpio tenui operculato, sarcocarpio dulci succulento. Variat baccis viridescentibus. V. nana (Kleiner Gutedel). Foliis profunde quinque- lobis subtus albido - pubescentibus , lobis ovato - cordatis, uva subdensa ramosa, acinis viridibus pruinosis punctatis, epicarpio denso, sarcocarpio dulci. V. campana (Champagner, kleiner Heinsch). Foliis subtrilobis planis subtus pubescentibus, uva exigua densa, acinis ex albido - viridibus , epicarpio tenui punctato oper- culato, sarcocarpio dulci succulento. V. burgundica (Weifser Burgunder). Foliis 3 — 5 lo- bis planis subtus villosis, uva exigua densa, acinis ex vi- ridi-flavis punctatis, pruina cinerea obductis, epicarpio te- nui operculato, sarcocarpio succulento aromatico - dulci. V. nicarina (Fütterung). Foliis profunde 5 lobis pla- nis subtus scabris, lobis ovato - subrotundis , uva mediocri densa oblonga, acinis ex viridi - flavis, alba pruina obductis, epicarpio tenui punctato operculato, sarcocarpio viridi suc culente dulci. V. pendula (Hängling). Foliis ovatis trilobis subinte- *) Operculura (Kappe, Schübleri) maeula quaedam in acini parte antcriori pcrlicello opposita. 146 grisve subtus pubescentibus, uva longe pedunculata exigua densa anisocarpa, acinis inaequalibus viridibus, pruina Can- dida obduclis, epicarpio denso, sarcocarpio succulento dulci. Variat baccis nigris. ß. Plebejae, vilius exhibehtes vinum. J^. crepitans. (Weifser Räuschling, Drutsch). Foliis 3 — 5 lobis subtus albido - villosis, lobis ovatis obtusiuscu- lis, uva sublaxa ramosa oblonga, acinis longe pedicellatis albidis punctatis, pruina cinerea obductis, epicarpio tenui, sarcocarpio pellucido aquoso - dulci. Baccae maturae citissime crepitant vel dehiscendo aperiuntur. T*. ceanthoocylon (Schwarzer Räuschling, Gelbhölzer). Foliis 3 — 5 lobis planis subtus villosis, uva densa, pedi- cellis brevibus, acinis punctatis caesiis pruinosis, epicarpio subdenso, sarcocarpio dulci rubro. V. pulverulenta (Blaue Müllertraube). Foliis subtri- lobis bullatis subtus albido -villosis, junioribus incano-pul- verulentis , uva densa oblonga mediocri subsimplici , acinis caeruleis, caesia pruina obductis, epicarpio denso, sarcocar- pio rubro. V. austriaca (Ocsterreicher, Sylvaner). Foliis trilobis subintegrisve ovato-orbiculatis subtus hirsutiusculis , uva conferta, acinis viridibus punctatis, pruina grisea obductis, epicarpio tenui, sarcocarpio deliquescenle dulci plerumque monopyreno. Variat acinis rubris et nigris. V. acerba (Schlehentraube, Blauer Römer). Foliis prounde quinquelobis utrinque glabris, uva ovata medio- cri densa simplici, acinis epunctatis rubro -caesiis pruino- sis, epicarpio denso, sarcocarpio rubro succulento aci- dulo subadstringente. V. tinctoria (Färberlraube). Foliis profunde quinque- lobis subtus hirsutis, uva conferta, acinis subpunctatis azu- 147 azureis pruina coerulea obductis, epicarpio denso, sarco- carplo duriusculo acidulo purpureo, succum tingentem con tinente. — b. Dactvlides. Acinis plus minusve oblongis. a. Nobiles. Bonum fundentes viuum. V. clavennensis (Clävner, Ruländer, Burgunder). Fo lils longe petiolatis subtrilobis vel fere integris rubro- denlatis subtus pilosiusculis, uva exigua densissima, acinis rubellis pruina subfusca obductis, epicarpio subdenso, sar- cocarpio succulento aromatico dulci. Variat baccis nigris, sarcocarpio rubello. V. tyrolensis (Tramin er). Foliis ovatis subtrilobis subtus villosis breviter petiolatis, uva exigua lata ramosa densa, acinis pruinosis rubellis, epicarpio denso, sarcocar- pio succulento aromalico dulci. Variat baccis ex viridi-canis operculatis. ß. Plebejae. Parvi pretii vinum exhibentes. f^. praecox (Jacobstraube). Foliis longe petiolatis trilobis vel subintegris, subtus parum pubescentibus, uva exigua conferta, acinis azureis pruina caesia obductis, epi- carpio denso, sarcocarpio duriusculo acidulo. V» omphacina (Sauertraube, Verjus). Foliis ovatis glabris profunde quinquelobis, uva elongata flaccida, acinis ochroleucis punctalis, pruina alba obductis^ epicarpio denso* sarcocarpio duro acido. c. Apyrenae. Acinis semine destitutis. V. corinthiaca (Rosinentraube, Corinthe). Foliis ovatis subtrilobis subtus villosis, uva mediocri subflaccida* acinis ochroleucis pruina alba obductis, epicarpio tenui operculato, sarcocarpio succulento saccharato. In terris australioribus variae occurrunt vites apyrenae baccis majoribus et minoribus rubris et caeruleis nigrisve, sine dubio ad diversas pertinenles varietales. 3r Bd. 2s Heft. 13 148 B. Elatiores. Trunco frulicoso excelso scandenle vel arboreo ere- cto, ramorum intcrnodiis plerumque elongatis, uva sacpis- simc magna et flaccida. a. Fruticosae. Caule elato. «. Sphaerocarpae. Acinis globosis. * Nobiles. Vinum largienles acceplum. F~. aminea (Grüner oder weisser Guledel). Foliis profunde quinquelobis ulrinque glabriusculis vel sublus pubescenlibns , uva magna flaccida, acinis ex viridi-flavis fusco-punctatis, pruina alba obduclis, epicarpio tenui, sar- cocarpio pellucido succulen[o dulci sapidissimo. Variat baccis minoribus albidis, et rubris. K. aestivalis (Früher- Gutedel, Perllraube). Foliis breviter quinquelobis subtus nervis pubescenlibus , uva praecoce flaccida magna ramosa oligocarpa, acinis maximis punclatis albido viridibus, cinerea pruina obduclis, epicar- pio tenui, sarcocarpio succulento sapido. V. rubra (Rother Gutedel, Königsgutedel). Foliis profunde 5 lobis subcoloratis , uva magna flaccida, acinis purpureis pruina caesia obduclis, epicarpio tenui^ sarcocar- pio rubro sapido. Caulis, petioli et pedunculi hac in varictale rubent, qua nota facile dignoscitur, celerum et V. amineae folia juniora rubella sunt. p*. duracina (Krachgutedel). Foliis profunde quin- quelobis utrinque glabriuscuiis vel subtus pubescentibus, uva magna flaccida, acinis ex viridi-flavis fusco-punctatis pruina Candida obductis, epicarpio denso, sarcocarpio du- riusculo fragili sapidissimo. V. laciniata ( Petersilien Iraube). Foliis profunde et mullilacininlis, uva oligocarpa. Cum V. aminea multum convcnit, sed* foliorum slru- 149 etwa iudicata ab omnibus facile dignoscitur. Curiositatis gratia tantum haec varietas in vineis prostat. V. lugiana (Lugiane). Foliis ovatis profunde quin- quelobis utrinque glabris, uva magna subdensa, acinis viri- dibus punetaiis pruina cinera obduetis, epicarpio tenui, sarcocarpio sueculento sapido. * * Plebejae. Vinum fundentes ignobile. V. miser (Elender, Putzscheere, Tokayer (male)). Foliis subtrilobis sublus albido - villosis longe petiolalis, uva magna pyramidata flaeeida ramosa, acinis magnis ex viridi-flavis punetatis pruina alba obduetis, epicarpio te- nui, sarcocarpio flavo aquoso. Variat acinis rubris et nigris. V. caudata (Hammelschwanz, Lamberttraube). Fo- liis profunde quinquelobis longe petiolatis subtus lanugi- nosis, uva magna elongato - attenuato - caudata flaeeida, aci- nis ochroleucis punetatis alba pruina obduetis, epicarpio tenui, sarcocarpio sueculento. /^. leiicophylla (Weislauber, Hudler). Foliis ovalis profunde quinquelobis sublus albido -hirsutis, uva magna flaeeida, baccis rubris caesia pruina obduetis, epicarpio denso, sarcocarpio duro aeidulo. V. eathartica (Heinisch). Foliis trilobis subtus pu- bescentibus, uva magna subdensa, acinis ex -albido -viridi- bus pellucidis vix pruinosis, epicarpio tenui, sarcocarpio sueculento aquoso -aeidulo. Variat baccis ochroleucis et rubris. Hujusmodi uvae comestae plerumque alvum movent cum torminibus. V. albnelis (Alben, Elbling). Foliis ovatis trilobis tuberculalis breviler petiolatis, uva magna densa pyrami- data, acinis albidis punetatis pruinosis, epicarpio lenui, sarcocarpio sueculento aquoso. 13 * 150 Variat baccis majoribus et minoribus, ochroleucis ru- bris et nigris, V. albuelis Romanorum de re ruslica scriptoribus jam nota mit. ß. Dactylides. Acinis plus minusve oblongis. * Nobiles. Vinum exhibentes jucundum. V. malvatica (Malvasier, Seidentraube). Foliis sub- tus pilosulis , uva magna subdensa, acinis viridibus pun- ctatis pruinosis, epicarpio tenui, sarcocarpio succulenfo sapido. Variat acinis albis et nigris. V. rhaetlca (Fleischtraube, Välteliner). Foliis quin- quelobis longe petiolalis subtus villosis, uva magna densa, acinis inaequalibus carneis punctatis caesio - pruinosis, epi- carpio denso, sarcocarpio duriusculo dulci sapido. Variat baccis albis et viridibus. * * Plebejae. Vinum largientes vilius. V. franconica ( Franken ). Foliis ovatis trilobis longe petiolatis subtus pubescentibus , uva magna flaccida longe pedunculata, acinis viridibus punctatis pruinosis, epi- carpio denso, sarcocarpio succulenio subdulci. V. callosa (Hartheinsch). Foliis subtrilobis longe petiolatis luberculatis subtus asperis, acinis viridibus prui- nosis, epicarpio calloso, sarcocarpio duro subdulci. Variat baccis rubris. V. rostrat a ( Spitzwälscher , Vogelsclmabel). Fo- liis tri-quinquelobis longe petiolatis subtus pubescentibus, acinis acuminatis longissimis viridibus pruinosis , epi- carpio denso, sarcocarpio (in locis rhenanis) plerumque acidulo. Variat acinis caeruleis. b. Arborescejntes. Caule giganteo. a. Sphaerocarpae. Acinis globosis. * Nobiles. Vinum largientes acceptum. 151 y. apiana (Muskateller). Foliis 3 — 5 lobis planis subtus pilosulis, uva magna densa, acinis ochroleucis punctatis pruinosis, epicarpio denso, sarcocarpio durius- culo sapore peculiari maschalo vel Ribis nigri baccas aemulante. \ariat acinis rubris caeruleis et nigris. * * Plebcjae. Vinum largicnles vilius. /^. macrocarpa (Trollinger, schwarzer Gutedel, Mal- vasier). Foliis profunde quinquelobis longe petiolatis sub- glabris, uva maxima pyramidala ramosa flaccida, acinis magnis nigris pruina caesia obductis, epicarpio denso, sar- cocarpio duriusculo dulci. Variat acinis rubris. V. chenopodia (Gänsfüsslcr). Foliis profunde 5 lo- bis planis utrinque glabris, uva maxima subdensa pyra- midata longe pedunculata ramosissima, acinis mediocribus caeruleis pruina caesia obductis, epicarpio denso, sarcocar- pio rubello acido- dulci. ß. DactyHdes. Acinis plus minus ve oblongis. V. aureliana (Orleans, Seidentraube). Foliis trilo- bis longe petiolatis subtus liispidulis, uva praecoce densis- sima, acinis ochroleucis pellucidis pruinosis, epicarpio denso, sarcocarpio duriusculo dulci sapido. Variatio baccis albidis et viridibus serotinis forte pro- prium nomen meretur. V. africana (Marokkaner). Foliis 5 lobis subtus tomentosis, uva magna flaccida, acinis longissimis coeru- leis pruina caesia obductis, epicarpio denso, sarcocarpio (locis rhenanis) plerumque acidulo. Variat baccis rubris et ochroleucis. V. damascena ( Damascenertraube , Zibebe). Foliis ovatis trilobis subtus pubescentibus , uva magna ramosa flaccida, acinis magnis caeruleis pruina caesia obductis, epicarpio subdenso, sarcocarpio maluro sapido dulcique. 152 1 Varia t acinis ochroleucls albisque. /^. alexandrina (Zibeben- Muskateller). Foliis quin- quelobis subglabris, uva magna flaccida ramosa, acinis inaequalibus ex viridi - flavis pruina alba obductis , epicar- pio denso, sarcocarpio sapidissimo aromatico. Vitis aureliana, inprimis varietas albidis acinis, bonum largitur vinum, V. africana autem sicut V. damascena et alexandrina partim ostentationis causa cicurantur. 153 Eiiumcratio Agaricorum Sfärchiae Branden- biirgicae, nondum in Floris noslratibus no- miiiatorum, cum obscrvatioiiibus in eogni- tos et novorum descriptioiiilms. Auetore Las eh. AGAUICUS fcinn. Fries. Syst. mycoh 1. />. 8. Series prima. Lcucosporus. 1. Agaivicus Mappa JN. (Nomen ex IVUld. proiL n. 1102.^ Chor. css. Pilco subnudo, marg-ine lacvi, stipile clon- gato fareto, volva sublibera lobata. Dcscr. brevis. Stipes 4 — 6 unc. longus, übriflosus subsquainulosus, dcmuni subcavtis, bau ovato - bulbosus. Volva subvaginala , saepe triloba, satis persistens, infernc parum adnata. Pileus 3 — 4 unc. lal., cilrinus, fusco -vir- gatus, ranus squamis obtectus. In sylvis frondosis, solo Inunoso non frequens (prope lierol. et Drics.) Acstalc. 2. Agaiucus Phnlloides Fr. a. pileo albo b. flavo (el luleo, cilrino) c. pallidc -viridi (et luteo- viridi) a. olivaeco viridi. c. fusco et ß. aberraiis. IN. Chor. rss. Pilco subnudo, margine slrialo. Dcscr. br. Pileus fere sernper nudus, versus margi- nem evidenter striatus (leviter sulcatus), fusco cinereus seu dilute fuligineus sublividus. Slipcs clongalus, fibrillosiU 154 colore pilei diluto, basi bulbosus volvatus. Volva cito parle laxa fugaci (cbaraet spec. Phalloid.) liberata, cum bulbo globoso coimata et apice truncata apparel. Annulus tener mox in fuligineum tendens colorem et subevanescens. Ad pedes collium sylvestrium grcgarius (ad 15) aut solitarius. Seplembri. (pr. Driesen. ) 3. Agaricus porphyrius A. S. 4. - - vaginalus a. pil. albido (et albo, forma minori) b. - griseo et livido. c. - caesio d. - gpadiceo (et hepatico) e. - fulvo (gilvo atque di- lute aurantiaco.) 5. Agaricus rubescens. Pers. 6. - - asper P. 7. - 4 procerus ß. squamosus Pers. syn. p. 257. (lutescens.) Char. ess. Pileo squamoso, lamellis lutescenlibus, stipite fibrilloso bulboso. Descr* br. Magnus. Lamellae praeserlim versus basin furcatae, albidae in sulphureum tendentes, sub tactu rubcs- centes. Sporidia dilute sulphurea. Pileus ex globoso con- vexus, vix umbonatus, late- squamosus, brunneus, fractura colorem carneum vel rubellum attingens. In graminosis et fruticelis rarus. Aestate. y. fusca marginatus N. Char. ess, Medius, pilei epidermide in squamas se- cedente, lamellis fusco-marginatis, stipite laevi basi bulboso. Descr. br. Lamellae remotiusculae , latae, denticu- latae, ex albido -argillaceae. Sporidia demum colore illo inquinantia. Stipes elongatus , albus , basi bulbo lato ab- breviato. Pileus ex ovato - piano - convexus , obtuse umbo- natus, squamis roiundatis, subaequalibus, latis, reflexiuscu- 155 lis, fuligineis, versus marginem villosis, densissime obte- ctus. Annulus margine lato villosissimus , inferne saepe stipiti cuticula elongata adhaerens, non frequenter vere mobilis est. Substantia diffracla, praeserlim solidior, in aere fusco-rubescens. In fruticetis colliculosis subgregarius. (ad 8). Sep- tembri (Driesen). 8. Agaricus excoriatus Fr. et ß. squamulosus N. Char. ess. Medius, pilei epidermide in sqnamas mi- nores secedenle, lamellis remotiusculis , stipile basi sub- incrassato, annulo mobili. Descr. br. Pileus adpresso-villosus, versus umbonem squamulosus, albus vel pallidus. Lamellae latae, albo-pal- lescentes. Stipes mediocris, fibrillosus, albus, basi plus minusve bulbosus. Annulus parvus, semper mobilis. In arvis. Julio — Septembri. 9. Agaricus Fi'iesii. N. Char. ess. Pilei epidermide in papillas squamasque secedente, lamellis confertis furcatis, stipite squamoso, an- nulo persistente. Descr. Species distinctissima , egregia atque rara! Lamellae more A. proceri postice evanescentes, collarium parvum stipitem cingentes, fere confertissimae , valde te- nues, angustae, repetito dichotomae, rarius brevioribus in- termixtae. Pileus ex ovato piano - convexus , leviter um- bonatus, versus medium papillis conicis et squamis squar- rosis, ad marginem magis villosis, fusco-cinnamomeis, den- sissime vestitus , 4—^5 unc. latus. Stipes 4 — 5 unc. longus, f unc. crassus, dense - squamosus , colore pilei di- lutiori, superne in subslantiam pilei immissus, parum at- tenuatus, striatus, intus araclmoideo-floccosus, dein cavus, basi subbulbosus. Annulus superne adnatus, magnus, te- ner, supra glaber, striatus, infra praesertim in junioribus, 156 arachnoideo- floccosus. Caro mollis alba. Odor et sapor fortis, subreferens ustionem. In truncls cavis carie fere consumtis Pini sylvesir (ad 6). Septbri. Driesen. 10. Agaricus clypeolarius^ Bull. a. b. c. cristatus a. concentricus (Pei-s. S. p. 260.) Char. ess. Pilei squamis versus umbonem sensim majoribus atque concentricis, stipile sublaevi. ß. granulosus (Fr.) Pilei squamis subacqualibus gra- nulaeformibus, passim valde minutis, stipile fibrilloso. y. applanatus. n. Inodorus, pileo squamis subaequali- bus applanatis, stipile floccoso-squamuloso. — Pileus ma- gis minusve obtusus, subinde hemisphaerico - convexus, sine umbone. 11. Agaricus ermineus Fr. 12. - - parvannulahis. N. Char. ess. Inodorus, pileo sicco villoso, lamellis con- fertis, stipite fibrilloso, annulo fugaci. Descr. brevis, Minimus Agaricorum annulatorum! Habitus A. excoriati sed multoties minor. Pileus ex sub- rotundo - ovalus, floccosus, campanulato-expansus, planius culus obtuse umbonatus 3 — 6 lin. latus , dense adpresso. villosus, dein villis subreflexis, pallescenti-albidus. Lamel- lae latae, crassiusculae, postice subanguslatae, albae parum pallescentes. Stipes \ — \ unc. longus ,* \ lin. crassus, fibrillosus, subfloccosus, albus, pallescens, intus e floc- coso-cavus, basi subincrassatus. Annulus inferne adnatus, floccosus, turgidus, submembranaceus, dein lacerus, fugax. Insipidus et inodorus. ß. gracilis , pileo minori, lamellis lalissimis subremo- tis, stipite longo tenui. In collibus graminosis muscosis gregarius, subinde basi connatus. Augusto, post pluvias. (Driesen.) 157 13. Agaricus illinitus Fr. A. var. coloratus: totus glutinc ochraceo vel flavo obtectus, et B. 14. Agaricus delicatus Fr. 15. - - mesomorplms Bull. 16. - - granulosus Pers. a. pileo luteo (diverse flavo) b. c. - cinnab. (rubro vario ) d. - incarn. (alu- taceo) e. - albido (rarius albo, minor, pileo te- mii furfuraceo nee gra- nuloso, stipite floecoso.) 17. Agaricus seminudus. N. Char. ess. Pileo furfuraceo molli, lamellis subliberis, slipite cavo farinaceo subfibrilloso, annulo fugacissimo. Descr. br. Pileus primo campanulatus, floecosus, an- nulo floecoso submembranaceo clausus, dein convexus, ob- tusissimus, vel obtuse umbonatus, tenuiter furfuraceus (fur- fur in sole splendens), leviter carnosus, valde fragilis, 6 — 9 lin. latus, albus aut dilute carneus. Lamellae con- fertae subtenues, lalae, leviter adnexae, albae, dein posli- ce latiores, liberae. Stipes \\ — 2 unc. long., \ — f lin. crass., sericeo-fibrillosus, subfarinaceus, albus, sub tactu ru- bescens, intus floccis fugacissimis. Annulus lacerus margi- nem pilei cingens. Totus valde delicatus. , In nemoribus inter muscos, raro. Octobri. 18. Agaricus lenticularis. N. Char. ess. Subeompactus , pileo lentifortni - convexo sicco glabro, lamellis liberis, stipite fibroso subsquamuloso basi subbulboso, annulo supero. Descr. br. Pileus ex campanulato- superficialer umbo- 158 nato-margine subinvolulo - lentiformi convexus, 3 — 4 unc. latus, molliusculus, pallidus, alutaceus aut subcarneus, ver- sus medium fuscescens. Lamellae confertae, subangustatae, albidae, denique in subolivaceo- pallidum tendentes colo- rem. Stipes cylindraceus , solidus , 2f — 3| unc. long., i — |- unc. crass. , basi bulbo ovato atque radiculis fibro- sis sufiultus. Caro alba, floccosa, satis densa. Sapor odor- que fere cucumerinus. In fruticetis colliculosis subgregarie (ad 15), aut so- litarie. Sptbri. (Driesen.) 19. Agaricus bulbiger A. S. et |3. attenuatus N., sti- pite non bulboso, basi attenualo obliquo. Copiose. 20. Agaricus mucidus Schrader. 21. - - ligatus Fr. 22. - - chrysodon Batsch. 23. - - erubescens Fr. 24. - - eburneus Bull. 25. - - olivaceo - albus Fr. 26. - |» hypothejus Fr. 27. - - albo -brunneus Pers. 28. - - fulvus Dec. 29. - - ustalis Fr. 30. - - fucatus Fr, 31. - - luteo-virens A. S. 32. - - rutilans Schaeff. et b. 33. - - imbricatus Fr. 34. - - vaccinus Schaeff. 35. - - gausapatus Fr. 36. - -, ambiguus. N. Char. ess. Pileo obtuso squamoso-villoso fusco-eine- reo, lamellis emarginatis remotiusculis albidis, stipitc in- fra annulum squamuloso-fibroso, annulo infero parvo. Descr. brcvis. Armillariis annulo affinis, sed liabitu et praesertim varietatibus suis cum Tvicliolomatibus cou- 159 venit. Pileus initio campanulato-convexus, margine sub. involutus, cum annulo floccoso - turgido connatus; expla- natus 2< — 3 unc. latus, subumbonatus, squamosus, versus marginem villosus, subexpallescens. Lamellae dentibus minoribus terminatae, latae, ex cinereo-albidae, postea ventricosae; in luteum aut citrinum transeuntes. Stipes 2\- — 3 unc. longus, 4 — 5 lin. crassus, interdum fibrillo- sus, colore pilei diluliore, intus fibroso-farctus, basi sub- incrassatus. Annulus late-adnatus, tumidus, subpersistens. Subslantia compacta, in medio pileo 3 — 4 lin. lata, al- bida, subcana. Sapor genuinus subacris et odor debilis. Varietates nudipedes A. gausapato et opico plus minusve proximant. In locis umbrosis humidis gregarius aut subcaespito- sus. Octbri. INovbri. (Driescn.) 37. Agabicus opicus Fr. 38. - - Myomyces cum ß. alter. Pers. et y. rubro-guttatus. N. Char. ess. Pileo sicco glabro rimoso subsquamoso fusco - variegato, lamellis emarginalis remotiusculis pallidis, stipite solido fibrilloso - squamuloso. Descr. br. Pileus junioris squamulosus, dein profunde rimosus et plerumque maculis impressis coccineis notatus. Lamellae albidae, pallidae, corneae, saepe rubello macula- tae. Caro in juniori alba, dein rubescens, sapore amari- cante subacri et odore debili. Speeies an nova ? In pinetis sal frequens. Ocl. Nov. 39. Agaricus maculatus A. S. 40. - - aestuans Fr. 41. - - sejunctus Sow. 42. - - virgatus Fr. 43. - - multicolor Pers. 44. - - personatus Fr. 4.">. - - humilis Pers. 160 46. Agaricus nudus Bull. 47. - - albus Schaeff. 48. - - alutaceus b. (et pileo rufo, hepatico, atropurpureo.) c. (atque p. nigro coeruleo.) d. e. (et citrino, flavo.) cum ß. xanthopus. 49. - - luteus Huds. (et pil. flavo, vitellino, li- lacino, carneo, albo.) 50. - - nitidus Pers. a. ( et pileo atropurpureo, coccineo, violaceo.) b. et c. 51. - - decolorans Fr. (pileo primum rubro, au- rantio vel fulvo, dein expallescente.) 52. - - emeticus Seh. b. et c. d. (et pileo citrino, ochra- ceo.) e. et ß. fallax, (lamellis pallidis, sapore subacri.) 53. - - felleus Fr. (et pil. dilute fusco-ochr. et lere albo.) 54. - - fragilis Pers a. b. (et pileo luteo.) c. (et pileo roseo, albo ro- seo-marginato.) 55. - - dcpallens Pers. 56. - - foetens Pers. 57. - - furcatus ß. heterophyllus a. b. c. 58. - - adustus et ß. y. S. 59. - - conlroversus Pers. 60. - - Cilicioides Fr. 61. - " - fascinans Fr. 62. - - trivialis Fr. 63. -• - acris Bolt. 161 64. Agaricus roseo-violascens. N. Char. ess. Pileo viscoso azono albido, lamellis al- bidis, stiplte dein cavo, lacte ex roseo-violascente. Descr. br. Valde fragilis. Pileus primum margine involutus, breviler tomentosus, medio obtusissimus , rarius subumbonatus , dein 1 — 2f unc. latus , in centro 1 — 2 lin. crassus, parum depressus, tempestate humida valde viscosus, albido - ochraceus. Lamellae confertae, subtenues, angustae, vix subdecurrentes , nonnullae furcatae, venis conjunctae, albo-pallescentes. Stipes centralis aut ex- centricus, 1 — \\ unc. longus, 1| — 4 lin. crassus, albi- dus, sub lactu violascente - maculatus, basi flavesccns. Fra- ctura copiose lactescens. Lac ex albo cito roseum, dein violascens et postremo pallescens. Sapor amarus atque piperitus. Inodorus. Ad ripam graminosam fluvii Netze gregarie, copiose prope Driesen (Judenberge) Septembri. 65. Agaricus hysginus Fr. 66. - - blennius Fr. 67. - - pallidus Pers. 68. - - aurantiacus Fr. 69. - - volemus Fr. 70. - - mitissimus Fr. 71. - - obnubilus N. Char gen. Mitis, pileo papillato sicco laevi subbrun- neo fuliginoso, lamellis flavis, stipite longiusculo basi sub- incrassato, lacte aquoso. Descr. br. Pileus convexus, striatus, non zonatus, 4 — 9 lin. latus, demum depressus, subpapillatus, versus marginem fuligine destitutus, varie-rufus, subaurantiacus vel rubro-brunneus. Lamellae subconfertae, non valde te- nues , -| — 1 lin. laiae, saepe subaurantiacae. Stipes \ 1 unc. longus, \ — 1 lin. crassus, faretus, pileo dilu. tior, dein cavus. Valde fragilis. 162 » In paludosis aduslis praecipue circa truncos gregarie, frequens pr. Driesen (Beelitzer Mühle) Spt. — Nobr. 72. Agaricus quietus Fr. 73. ' - - subdulcis camphoratus Bull. 74. - - helvus Fr. 75. - - glyciosmus Fr. 76. - - plumbeus Bull. 77. - - fuliginosus Fr. 78. - - lilacinus N. Chor. ess. Pileo sicco azono granuloso lilacino-ro- seo, lamellis subdistantibus carneo-pallidis, stipite aequali dein cavo. Descr. brev. Totus fragilis. Pileus primum convexus, papillatus, leviler rugoso tomentosus, dein subdepressus cum aut sine umbone, \.\ — 2-f- unc. latus, nee striatus neque viscosus , praesertim versus medium floccis indu- ratis exasperatus, lilacinus, roseus, plus minusve expalles- cens. Lamellae subdecurrentes, 1 — 2 lin. latae, subfurca- tae, albido vel flavido carneae, demum venis conjunetae. Stipes 1 — 2 unc. longns , 2 — 4 lin. crassus, sublacuno- sus, albido- farinaceus, dein pallide rufescens vel flaves- cens. Lac largifluum album. Sapor acris piperatus. In nemoribus et graminosis humidis gregarius, passim basi subconnatus, copiose. Sptbr. Oct. pr. Berolin. et Driesen. 79. Agaricus pyrogalus Bull. 80. - - fiexuosus Pers. Fr. Ueb er 163 Ueber die Pulsatillen der Mark Branden- burg, nebst Bemerkungen über Salix vimi- nalis und S. mollissima, von Lasch in Driesen. PULSATILLA. Unsere einheimischen Arten von Pulsatilla weichen in manchen Gegenden sehr von einander ab. Dies ver- anlafste mich, die in den verschiedenen Theilen der Mark Brandenburg aufgefundenen Species, welche in diesem Theile des Landes (der Neumark) häufig sind und fast an gleichen Standorten und untereinander blühend vorkom- men, zu vergleichen und in ihren mannichfaltigen Formen zusammenzustellen und zu beschreiben, welches mir fol- gendes Resultat gab. 1. Pulsatilla patens Mill. (Flor, berol. a Schlechtend. P. 2. p. 252. sub. nom. Anemone.) P. foliis ternatis, foliolis subsessilibus hyalino-reticu- latis profunde 2 — 3 fidis, laciniis lanceolato-incisis. a. vulgaris, pedunculo radicali firmo, laciniis foliorum petalisque latis. b. ßaccida, pedunculo radicali, debili, laciniis foliorum petalisque angusto - lanceolatis. In ericetis pinetisque colliculosis sterilibus passim, prope Driesen copiose. Aprili. Radix simplex aut multiceps, pedunculos 1 — 10 emit- tens. Pedunculi radicales involucrati, florentes aphylli 2 — 6 unciales, fructificantes \ — 2 pedales, basi foliosi, apice ere- cto-laxiusculi. Folia ternata subvillosa, foliolis omnibus sessilibus vel breviter, vel terminalibus longiuscule-petio- 3r Bd. 2s Heft. 14 164 ■ latis, subrotundo - cunealis, membranaceis , profunde 2 — 3- fidis , laciniis 2 — 4ter incisis passimque subserratis , inci- suris angustius vel latius lanceolatis, rarius ovatis, acu- minatis, rectis aut subfalcatis aut in b. nonnunquam evi- denter falcatis. Petala 6 , non frequenter 5, 7, 8, aequa- lia, elliptica, obtusa s. aculiuscula, vel ovato-lanceolata, patentia, amoene-violacea aut lilacina; in b. angustius- lanceolata, ulrinque attenuata, dilutiora, externe cum in- volucro cano-villosa. 2. Pulsatilla intermedia, foliis ternatis, foliolis subco- riaceis, terminalibus longius petiolatis, subprofunde 2 — 3- lidis, laciniis serralo -incisis. Cum antecedente et subsequente sparsim. Radix simplex aut superne subramosa, pedunculis 1 — 3. Pedunculi florentes aphylli vel basi subfoliosi. Fo lia ternata subvillosa: foliolis lateralibus sessilibus s. bre- vius petiolatis, terminalibus petiolatis, petiolo 2 — 12 lin. longo, subrotundo-vel obovato - cuneatis, nonnullis saepe per hiemen servatis, magis minusve profunde 2 — 3 fidis, la- ciniis bis terve incisis subserratisque, vel nonnisi incisis, vel subserratis: incisuris late- lanceolatis, acuminatis, vel ovatis acutis rectis. Petala fere aequalia, elliptica aut sublanceo- lata, patentia, pure lilacina, violacea, vel raro coerulea, ex- terne cum involucro cano vel flavescenle villosa. 3. Pulsatilla vemalis Mill. (Flora berol. a Schlech- tend. P. 1. p. 298., Rebent. prodr. fl. Neomarch. p. 239. sub nom. Anemone.) P. foliis pinnatis ternatis que, foliolis coriaceis subpro- funde 2 — 3 fidis, laciniis serrato- incisis. a. pinnata, foliis summis pinnatis. b. ternata , foliis summis ternatis, foliolis terminalibus longius petiolatis. In sylvis acerosis et ericetis non frequens, circum Driesen copiosissima. Aprili, Majo. 165 Radix simplex s. mulliceps , peduiiculos 1 — 7 profe- rens. Pedunculi florentes 2 — 5 unciales basi foliosi, fru- clificantes <— \\. pedales, apice erecto-laxlusculi. Folia pinnata pilosa, vel ternata et pinnata, passim omnia ter- nata, pinnis bi-rarius subirijugis cum impari, lateralibus sessilibus v. breviter, terminalibus brevius vel plemmque longius petiolatis, subrolundo- aut obovato-cuneatis, sem- pervirentibus , plus minusve profunde 2 — 3 fidis, laciniis aut bis terve incisis subserratis, aut incisis, aut subserratis, incisuris latius lanceolatis s. ovatis, acutis, vel obtusiuscu- lis, rectis. Pelala 6, rarius 5, 7, 10, biserialia, patentia, exteriora angusta, lanceolata vel elliptica, obtusa s. acuta, interiora fere duplo latiora, elliptica vel obovata, aut emar- ginata, aut truncata, acuminibus brevibus oblusis, haud frequenter subaequalia, colore maculoso, alba, coerulescen- tia, subviolacea, varie rubra et purpurea, externe cum in- volucro ex rufescente vel flavescente villosa. 4. Pulsatilla propijiqua, foliis pinnatis, foliolis 2 — 3 jugis c. impari subhyalino-reticulatis subpartito multifidis, laciniis anguste lanceolatis. In pinetis ericetisque colliculosis muscosis subfrequens prope Driesen. Aprili, Majo. Radix fere semper simplex. Pedunculus florens aphyl- lus vel basi foliis aliquot novis cinctus, apice crecto la- xiusculus. Folia pinnata subvillosa , pinnis 2 — 3 jugis cum impari, sessilibus vel subpetiolatis, decussive pinnati- parlis; laciniis aut integris aut fissis, anguste- vel lineari- lanceolatis, acuminatis, rectis. Petala 6, subaequalia, ellip- tica, patentia, inamoene dilute violacea s. rubella, externe cum involucro cano- vel flavescente villosa. 5. Pulsatilla vulgaris Mill. (Flor, berol. a Scblech- •tend. P. 1. p. 298. Rebent. pr. 11. neom. p. 239. sub nom, Anemon. Puls.) P. foliis pinnatis, foliolis 3 jugis cum impari decus- 14 * ' 166 sive pinnatipartitis , laciniis summis lineari-incisis, petalis patentibus apice rectiusculis. a. amoena, pedunculo laxiusculo, staminibus petala ma- jora dimidia non superantibus. b. inamoena, pedunculo cernuo, staminibus petala sub- minora dimidia subsuperantibus. In campis sylvestribus exaridis collibusque apricis Schlechtend. , Rebent, in ericetis pinetisque colliculosis siccis prope Driesen passim. Aprili, Majo. Radix maxima ex parte simplex. Pedunculus florens 3 — 5 uncialis, aphyllus, vel foliis nonnullis junioribus circumdatus, fructificans \ — \\ pedalis. Folia subvillosa, foliolis hyalino - subreticulatis, laciniis superioribus integris, inferioribus 2 — 5ies incisis, incisuris subulatis , linearibus , vel rare lanceolatis , acutis. Petala 6, subaequalia, ovato-lanceolata, vel elliptica, obtusa aut acuta, dilute vel saturate violacea, in b. coloris maculosi, externe cum" involucro cano-villosa. 6. Pulsatilla affinis, foliis pinnatis, foliolis 3 — 4 ju- gis cum impari, laciniis summis lineari-incisis, pedunculo cernuo, petalis patulis stamina superantibus apice subre- flexis. a. superior, foliolis pinnatipartitis, pedunculo laxiusculo, petalis majoribus ellipticis. b. .gracilis, foliolis pinnatipartitis , involucro elongato, pedunculo tenui laxo, petalis minoribus oblongis. c. inferior, foliolis sub 4 jugis, bipinnatipartitis , pe- talis ovatis abbreviatis, pedunculo cernuo. Cum priori et sequente in pratis sylvaticis. Radix simplex aut ramosa, 1 — 5 peduneulos efferens. Pedunculi florentes basi subfoliosi. Folia pinnata, subvil- losa, foliolis simpliciter vel duplicato-decussive pinnatiparti- tis etc. ut in anteced.; incisuris rectis vel passim falcatis. Petala patula, majora minora, ovata s. elliptica, obtusa 167 vel oblonga, coerulescenti vel nigrescenti violacea, interne luteola. 7. Pulsathxa pratensis Mill. (Flor, berol. a Sehlech- tend. P. 1. p. 299., Rebenl. prod. fl. neom. p. 240. sub. nom. Anemone.) P. folils pinnatis, foliolls 3 — :'5 jugis cum impari, la- cinlis summls lineari - incisis , pedunculo nutanle, corolla subcylindracea genitalibus repleta, petalis apice reflexis. a. vulgaris, flore subcylindraceo, incisuris folioloruin li- neari - lanceolatis. b. cylindrißora , flore cylindraceo, incisuris foliorum subulatis. In collibus apricis graminosis sylvaticis frequens et b. praesertim in ericetis siccis prope Driesen. Majo. Radix simplex vel ramosa , pedunculis 1 — 6. Pe- dunculi florentes basi subfoliosi. Folia pinnata subvillosa. foliolis etc. P. affinis consimilibus , incisuris reclis vel in- terdum falcalis. Corolla plus minusve cylindracea, genita- lia arcte cingens. Petala elliptica, ovata vel ovato - oblonga, obtusa, retusa aut emarginata, dilute vel nigiicanti viola- cea, vel rarius rufa, apice reflexa, interne praesertim ver- sus basin discolora pallida, externe cano-villosa, passim villosissima. Schon ein flüchtiger Ueberblick zeigt die grofse Ver- wandscbaft obiger Arten unter sich. Noch mehr findet dieses an ausgewählten Exemplaren statt und es liefse sich mit ihnen eine zusammenhängende Reihe stufenwei- ser Uebergänge von einer Art zur andern nachweisen. Hier nur die Hauptsachen. Am gedreiten Blatte der P. patens verlängert sich der Stiel des obersten Blättchens ein wenig, etwas mehr bei der intermedia, wird jedoch bei dieser noch nicht völlig zum gefiederten Blatt, und, ob- gleich P. vernalis ternata fast auch solche Blätter hat und zuweilen einige Jahre behält, so werden sie doch endlich 168 1 gefiedert und dies wie ihre Substanz entscheidet die Art. Die 2- und beinahe 3 jochigen Blätter der P. vern. pin- nata verlängern sich in der folgenden zu wirklich 3 jochi- gen und ihre Einschnitte werden tiefer und schmaler, (welche letztere beide Eigenschaften , so wie das mehr oder weniger Behaarte, als sehr veränderlich, gleich der verschie- denen Färbung der Blumen, nur sogenannte Abarten bil- den würden,) nähern sich also sehr denen von mancher P. vulgaris, die nur noch in den folgenden etwas an Länge, Breite und feinerer Zertheilung zunehmen. (An den drei letzten Pulsatillen habe ich nie mehr als 7 — 9 Blättchen an einem Blatte, deren oberstes dann gewöhnlich das grö- fsere ist, bemerkt.) In den jungen Pflanzen entwickeln sich die Blätter zuerst einfach ganz, nachher gelappt, ein- geschnitten, alsdann gedreit, einfach, gefiedert etc., so, dafs sie bei der P. pratensis alle Stufen durchgehen. — Nicht minder sind diese Uebergänge bei den Blumen. Die un- gleichen Kronenblätter der P. vernal. werden bisweilen fast gleich und die der P. patens, vulgaris und interm. un- gleich und können alsdann nur durch die Farbe unter- schieden werden. Der allmähligen Annäherungen der Blu- men von P. vulg. zur pratensis giebt es in Menge. Um nun wenigstens anzudeuten, dafs die Natur hier nicht sowohl Arten, als vielmehr eine innigst verbundene Reihe von Pflanzen, bildete, fügte ich noch 3 Verbindungs- arten, die Lücken zwischen den alten auszufüllen, hinzu. SALIX VIMINALIS L. et S. MOLLISSIMA W. Sp. pl. An den Ufern der Netze unter mehrern Weiden, wachsen unlen beschriebene 2 Arten als Bäumchen und Sträucher (welche in Schweden nach den Conspect. dispos. Salicum Suec. ab Elia Fries nur strauchartig vorkommen ) ; erstere in Menge, letztere (ein neuer Bürger der märki- 169 sehen Flor) nieht so häufig. Die Blätter der Bäumchen von beiden Arien sind gewöhnlich 2 — 3 mal kleiner und auch die Kätzchen nicht so grofs als diejenigen der Sträucher. Nach Willdenow sollen die Haare der Blüthenschuppen bei S. mollissima mit der Narbe gleich lang seyn, die hie- sige hat sie nicht so. Dieses und dafs auch die Blätter fast kahl sind, lassen wenigstens auf eine Abart von sel- biger schliefsen. Ihre Aehnlichkeit mit der S. viminalis ist nicht zu verkennen; sie läfst sich jedoch schon beim Blü- hen, aufser andern Kennzeichen, durch die merklich ge- zähnten, mehr kahlen, jungen Blätter unterscheiden. Salix viminalis L. Frutex 4 — 8 pedalis , ramosus, ramis superioribus luteo-viridibus vel flavescentibus versus apices puberulis. Folia angusle vel lineari-lanceolata, acu- minata, longissima, subundulata, repandula et remote glan- dulosa , basi subaltenuata vel obtusa , subtus albo sericea et superne rugulosa feie glabra. Stipulae lanceolato-sub- ulatae, subintegeirimae. Amenta masculina diandra, foe- minea stylis magis minusve elongatis , stigmatibus lineari- bus, squamis subovatis villosis, villis squama duplo lon- gioribus el germine ovato acuminato subpedicellato sericeo brevioribus, idve subaequantibus. b. Arbuscula 8 — 12 pedalis, cortice trunci cano-sub- rubescente. Folia sublonga, basi atlenuata. Stipulae su- bulatae. Amenta foeminea villis squama duplo - triploque longioribus et germine cum stigmate brevioribus, vel id subsuperantibus. Salix mollissima W '. ? Frutex 2 — 6 pedalis, ramosus, ramis superioribus ut in viminali. Folia subangusle vel lineari-lanceolata, acuminata, longa, glanduloso-serrulata aut superficialiter crenulata, utrinque viridis, fere glabra, vel praesertim subtus, passim (non semper juniora) utrin- que cano-pubescentia, basi subatlenuata vel obtusa. Sti- pulae lanceolatae, serrulatae. Amenta mascula diandra, 170 foeminea, stylis subelongatis , sligmatibus linearibus, squa- mis obovatis villosls, villis squama longioribus et germine ovato acuminato subsessili sericeo brevioribus. b. Arbuscula 8 — 12 pedalis et altior, cortice trunci cano vel subrubello. Folia sublonga anguste lanCeolata, juniora subtus puberula, dein utrinque fere glabra, basi at- tenuata. Stipulae subulatae subserrulatae. Amenta foem. villis squama duplo longioribus et germine brevioribus. Charact. essentialis. 1. S. viminalis L. foliis anguste vel lineari lanceola- tis repandulis basi obtusiusculis subtus albo serieeis, pilis squamarum amenti foeminei germine brevioribus vel longe id superantibus. a. fruticosa, foliis longissimis basi magis obtusis, pilis germen subaequantibus. b. arborea, foliis sublongis basi attenuatis, pilis ger- mine longioribus. 2. S. mollissima W.? foliis subanguste vel lineari lanceolatis serrulatis basi obtusiusculis subtus subpubescen- tibus, pilis squama amenti foem. germineque brevioribus. a. fruticosa, foliis longis subangusto - vel lineari -lan- ceolatis basi magis obtusis. b. arborea, foliis sublongis angusto -lanceolatis utrinque attenuatis. 171 Ueber den Pollen der Dipsaceen, vom Dr. F. G. Bartling in Göttingen. Bei einigen im vergangenen Sommer angestellten Un- tersuchungen über den Blüthenstaub mehrerer Pflanzenfa- milien habe ich Gelegenheit gehabt, eine, so viel mir be- kannt ist, bis jetzt noch nicht wahrgenommene Erschei- nung am Pollen der Dipsaceen zu beobachten. Es scheint mir nicht überflüssig, dieselbe mitzutheilen , wenn gleich nur mit wenigen Worten, und mehr um jene Erscheinung der Aufmerksamkeit der Botaniker zu empfehlen, als um die Forderungen der Wissenschaft zu befriedigen. Zu ei- ner gründlichen Darstellung des Phänomens und um et- waige Folgerungen aus demselben zu ziehen, scheinen mir die angestellten Beobachtungen noch nicht hinreichend. Am 22. Juli untersuchte ich den Blüthenstaub von Scabiosa caucasica M. Bieb. : er bestand im trocknen Zu- stande aus einzelnen weifslichen, rundlichen oder undeut- lich dreieckigen, linsenförmig zusammen gedrückten, glat- ten Bläschen, die durchaus nichts eigenthümliches erwar- ten liefsen. Um das Aufspringen dieser Bläschen und die Art und Weise, wie der befruchtende Dunst aus densel- ben hervortritt, näher kennen zu lernen, feuchtete ich sie (sie waren aus einem sich grade öffnenden Staubbeutel genommen), mit reinem Wasser an, worauf sie wenige Se- kunden nachher, wie dieses bei sehr vielen Gewächsen der Fall ist , ihre Gestalt etwas veränderten und die eines gleichseitigen Dreiecks mit abgerundeten Ecken annahmen. Während ich nun fortfuhr, diese Veränderung sorgfällig zu verfolgen, wurde ich, ebenfalls nur wenige Sekunden später, plötzlich au jeder Ecke einen kleinen, rundlichen 172 wasserhellen Höcker gewahr, den ich an trocknen Bläs- chen durchaus nicht bemerken konnte und der sich schnell, gleichsam hervorschiefsend,zu einem cylindrischen, stump- fen, wasserhellen Fortsatz ausbildete, während die Ecken selbst sich mehr abstumpften. Es erreichten diese Forl- sätze gewöhnlich eine Länge, welche dem Durchmesser des ganzen Bläschens gleichkam : am Grunde schienen sie mir von einer sehr kurzen angedrückten Scheide oder Ringe umgeben zu seyn. Das Ausströmen des befruchtenden Dunstes erfolgte nunmehr, wenige Augenblicke nach dem Hervortreten jener hornähnlichen Fortsätze, und zwar, wie ich mich überzeugt zu haben glaube, nicht aus der Spitze, sondern an der Basis derselben. Nachher behielten sowohl die Pollenbläschen, als auch deren Forlsätze die ange- nommene Gestalt bei. *) In der Absicht, mich von der Beständigkeit des be- schriebenen eigenlhümlichen Verhaltens zu vergewissern und zu erfahren, ob ähnliches bei verwandten Gewächsen statt finde, untersuchte ich in der Folge zu wiederholten Malen den Blüthenstaub von Scabiosa caucasica. Sc. syl- vatica, Sc. atropurpurea , Sc. paJaestina, Sc. ucranica und von mehreren andern Arten derselben Gattung. Bei allen war das Verhallen der Pollenbläschen ganz dasselbe, doch waren die Forlsätze bei Sc. caucasica verhältnifs- mäfsig am längsten, auch erschienen sie am schnellsten und immer an allen drei Ecken, obgleich an der einen nicht selten früher als an den beiden andern. Bisweilen zeigte sich der eine oder der andere Forlsatz gebogen oder gekrümmt, in der Regel aber waren alle gerade. Bei den übrigen Arten waren die Fortsätze kürzer, auch erschienen sie später und nahmen nicht so schnell an *) Noch jetzt sehe ich an dem im Sommer untersuchten Blüthen- staube iene Fortsätze unverändert; sie ziehen sich also nach dem Ver- luste des befruchtendeu Dunstes nicht wieder zurück. B. 173 Länge zu. Bisweilen blieben sie sogar an einer oder an zwei Ecken ganz aus, was indessen von der unvollkomme- nen Ausbildung des Blüthenstaubes hergerührt haben mag. Bei Scabiosa sylvatica waren die einzelnen Bläschen eben so oft viereckig als dreieckig: im ersten Falle zeigten sie auch vier Fortsätze, selten jedoch alle gleich entwickelt. Ich bemerke noch, dafs bei allen untersuchten Arten der befruchtende Dunst nur aus den Pollenbläschen aus- strömte, aus welchen die Fortsätze hervortraten, dafs das Ausströmen nie eher statt fand, als bis wenigstens ein Fortsatz sich vollkommen entwickelt hatte, dafs d«r be- fruchtende Dunst immer nur an dem Grunde eines einzi- gen der vorhandenen Fortsätze, nie an einer andern Stelle hervorquoll, dafs die Pollenbläschen, an denen die Fortsätze überhaupt nicht bemerkt wurden, sich gar nicht öffneten, und dafs nach dem Ausströmen des befruchtenden Dun- stes keine weiteren Veränderungen und namentlich kein weiteres Hervortreten der unvollkommenen oder ganz zu- rückgeblieben Fortsätze erfolgte. — Im trocknen Zustande, selbst zwei bis drei Wochen aufbewahrte Pollenbläschen, erlitten nicht die geringste Veränderung,» sie zeigten in- dessen alle erwähnten Erscheinungen, sobald sie angefeuch- tet wurden, nur ging alles merklich langsamer von Statten. Göttingen im December 1827. 174 Observationes in structuram Algarum auctore C. W. Eysenhardt, dum vivebat Botanices Professor Regiomontanus (Fragmenta e schedis derelictis.) FÜCÜS FASTIGIATUS. (Observatus diebus 6. et 10. Aug. 1S21 ad Kraxtepellen. ) Forma externa nota. Color fuscus, interdum in rufescentem, purpurascen- tem, olivaceum, et virescentem transiens. Apices frondis pallidiores, magis diaphani, pars inferior nigrescens. Spe- cimina nonnulla hujus Fuci per noctem in vase (Teller) aqua marina repleto servata sunt; aqua materiem colo- rantem nullam exhauserat. Structura interna. In laminis horizontaliter sectis medium tenebat mucor pallide griseus, inaequalis, lineolis punctisque obscuris irregularibus , struclura haud patente. Interdum cellulas parvas irreguläres angulatas septis duplici- bus hoc loco observavi, quarum interstitia pellucida erant, cellularum cavum autem mucore obscuro replebatur, in quo rarius sporulas eirciter quatuor rotundas appressas sub lente satis augente evidenter distinxi. In laminis secun- dum Fuci longitudinem sectis structura medii clarior erat, licet claritas summa desideraretur. Cellulas hoc loco inveni, quarum diameter longitudinalis transversalem triplo qua- druplove superabat. Parüm angustiores videbantur, quam cellulae laterales vesiculares, de quibus postea disserturus, porro irreguläres, angulatae magis, quam rotundatae, et in- tersiitiis angustis. Inter eas haud frustra quaesivi illas 175 cellulas minores obscuras, quarum in laminis transversalibus mentionem feci, diametro longitudinali transversalem ae- quante. Mucor pallide griseus inaequalis totum laminarum medium, ratione in cellulas vel interstitia ut videbatur nulla, tenebat, quam claritatis non sufficientis causam habui. Sic Fuci media pars. Ad latera in laminis transver- sis longitudinalibusque cellulas sat magnas inveni, plerum" que rotundas vel subrolundas, ideoque vesiculares, inter- dum sexangulares , diametro longitudinali transversum ae- quante, approximatas , attamen interstitiis distinctis. Et cellulae et interstitia in fronde ju.iiore vacua videbantur, licet mucore tenuissimo pallidissimo verisimile replerentur, cum in fronde adulta mucore dilute griseo repletas repe- rerim. An differentia constans iuter adultam et juniorem frondem? Inter illas saepius non deerant cellulae minores, angulatae (?), mucore obscuro repletae. Tota harum cel- lularum massa usque ad marginem laminae tendebat, ita autem, ut cellulae marginales omnes minores, angulatae, mucore obscuro repletae conspicerentur, earumque parie- tes lineam marginalem ipsam (epidermidem, de qua in- fra sermo erit, dissectam) non tangerent, sed spatium relinquerent inter eam cellulasque marginales, diametro cel- lularum interstitii, cum interstitiis hisce ipsis communicans. Causa coloris Fuci non dissecti mucor erat (materia colorans) ratione in cellulas earumque interstitia habita nulla ita dispersus, ut mediam Fuci partem et cellulas ve- siculares huic adjacentes non impleret, dilutior deinde in- ciperet, et sensim opacior factus ambitum peteret. In par- tibus adultioribus usque ad epidermidem ipsam tendit, ibi- que maximam densilatem accepit, in partibus junioribus autem brevi spatio ante epidermidem subito dilutior factus, in laminis longitudinalibus utrinque striam pallidam dia- metro circiter cellulae unius, in laminis transversis autem marginem pallidum finxit. Interdum ad epidermidem ip- 176 sam mucor dilutus dermo opacitatem assumsit. Ubique per mucorem illum, praesertim versus marginem, puncta obscura dispersa erant, quae cellularum minorum contenta esse, agnovi. Praeter differentias jam allatas inier frondem junio- rem et adultam hanc quoque me observasse credidi, quod in partibus adultis plures cellulae obscurae inter pel- lucidas invenirentur, quam in junioribus ; qua de re tarnen postea dubius factus sum. Memorabilem differentiam structurae internae inter frondes fuscescentes et virescentes, quae rariores sunt, de- texi, qua de re infra. Inter huc usque narrata ante omnia distributionem mucoris colorantis exhibeo. Color Fuci non dissecti solummodo in partibus exterio- ribus sedem habet, nee a distributione cellularum depen- det, sed ratione in has nulla per cellulas et interstitia aequali modo diflusus est. Centrum iugit, peripheriam pe- tit; vis illa mucoris centrifuga, quam in Algis tarn saepe offendimus, in Fuco nostro non solum in mueore cellula- rum singularum, sed etiam in illa materia ad ambitum Fuci sine ratione cellularum dispersa invenimus. An mu- cores diversae naturae? an connexus aliquis inter eos da- tur? Ad quaestiones has hoc modo respondeo : Cellulas ob- scuras minores inter pellucidas majores pro cellulis serius formatis habeo. Crescunt, dum mucor earum peripheriam petit: inveni certo hinc inde cellulas tales media parte pellucida, ambitu obscuro. Sic cellulae istae majores pel- lucidae oriuntur. Memorabile est, cellulas majores plerum- que globosas esse, dum opacas minores angulatas invene- rim. Vis centrifuga mucoris singularum cellularum in to- tius Fuci spatio repelitur; mucor singulas cellulas, ut mihi videtur, fugiens, versus ambitum Fuci colligitur; partes relinquit, toti obediens, et mucor in cellulis denuo ortus 177 eundem processum semper subit. Mucorem sine ratione cellularum versus totius Fucl ambilum dispersum prius sin- gulis cellulis fuisse, credo. Opinionem meam probare vi- dentur, quae de structura speciminum viridlum supra no- tata sunt. Cellulae opacae erant, mucor ambitus solito dilutior. Pro metamorphosi retrograda habeo phaenome- non hoc (Hemmungsbildung, rückgängige Metamorphose), cui color mutatus optime respondet, quod ex iisr, quae de colore Algarum infra dicentur, patebit. Cohaeret cum hoc, quod cellulae omnes in partibus virescenlibus angula- tae sunt, cum in speciminibus fuscis cellulae minores, quas recenter ortas habeo, etiam angulatae observentur. Crescere Fucum fastigiatum triplici modo,, ex observa- tionibus meis sequi videtur: formalione cellularum nova- rum inter vetustas , amplilicatione cellularum, et accessu novarum cellularum in ambilu eodem modo, quo in Ptilota plumosa maculae novae oriuntur. Quomodo formantur cel- lulae internae? Parantur fortasse hoc vario Crescendi modo varii modi fonnationis ligni in fruticibus arboribusque. Restant adhuc quaestiones sequentes: Quaenam lex diversam formam cellularum mediae partis et ambitus diri git? Recte certissimc comparatur forma illa cum Fuci vesi- culosi aliorumque structura in media parte et in lateribus diversa. — Cur cellulae laterales versus marginem mino- res fiunt? — De Epidermide ßlisque confervaceis insidentibus. Speciminibus nonnullis fila brevia confervacea inside- bant, quae ut ex observatis patet, non pro Confervis parasiticis , sed pro Fuci partibus habenda sunt. Fila erant quanta vidi secunda (unilateralia ) simplicia , aequa- lia, articulis veris spuriisve nullis (semcl specimen of- fendi articulorum spuriorum vestigiis) , mucore pallido sporis nullis repleta , diametro cellulae uniuscujusvis marginalis , filis confervaceis Fuci vCsiculosi crassiora. 178 Origo in speciminibus a Fuco solutis facilis incellectu. Inveniebantur enim epidermidis partes solutae, cui fila in- haerebant. Epidermis pallida, poris aliisve organis desti- tuta, praeter papulas dispersas, mucore nigrescente reple- tas, quarum diameter diametrum cellulae ad ambitum Fuci jacentis pluries superabat. Ex apice papulae uniuscujus- que filum unicum originem duxit, ita ut fili cavum cavi papulae filique membrana epidermis continualio esset. Mi- nus evidenter sed simili modo omnia haec in Fuco ipso epi- dermide non soluta conspiciebantur, papulae in superficie sursum versa ut maculae nigrescentes in fundo pallidiore sese ostendebant. Fila igitur non e cellulis marginalibus originem ducunt (quod diameter suaderet) sed ex epider- mide et mucore illo, qui sine ralione cellularum versus ambitum Fuci tendit, in papulis condensatur, ibique colo- rem obscuriorem induit. Papulae et in extremitatibus et in partibus adultioribus Fuci, fila ipsa rarius in hisce, plerumque in Ulis obvia erant; fortasse fluctu aquarum destruuntur. (Hoc adhuc investigandum est, an papulae partium adultiorum re vera papulae filorum sint, qua de re autem non dubito.) Pili plantarum perfectiorum cum filis istis unius in- dolis esse videntur, ita ut ea illorum gradum evolutionis inferiorem constituant, ut tota Alga plantis perfectioribus evolutione antecedit. Quod Fucorum fila confervacea ma- gis extendantur, quam pili plantarum, nemo miretur, qui ea, quae de diversa evolutione plantarum earumque par- tium in aqua vel in aere degentium dicentur, mente cir- cumvolverit. Quomodo autem fila ipsa Fuci fastigiati evolutione pa- rata sunt? Quinam est modus evolutionis? Quaenam est causa occasionalis , quae filorum ortui ansam praebet? An fluctus aquarum ? Status filorum unilateralis, sin essentialis esset, 179 esset, cum momcnto hoc causali bene conveniret. A ßlis Fuci vesiculosi fila Fuci fastigiati differunt diametro majori, absentia geniculorum, colore, ortu ex epidermide. Diver- sae naturae igitur videntur. An pili plantarum simili modo inter se differant? Cave ne Confervas, re vera, parasilice Fuco insidentes cum filis istis confervaceis confundas. Ceramii forcipali specimina parva Fuco nosiro inhaerentia ab initio pro filis istis magis evolutis habui; sed modum evolutionis avide quaerens mox erroris mei certior factus sum. Locum Fucus fastigialus inier Fucos rubros prope Sphaerococcos cauliformes (Sphaerococcos veros) habet. Fructificationem quidem nondum vidi; cum illa Sphaero- coccorum tarnen eam congruere, persuasus sum. Lapidibus inhaerens Fucus fastigialus in littoribus nostris non provenit; a mari ventis agitato ejicitur. Fre- quenter conchylia ei inhaerent; succinum a mari ejectum plerumque ab eo involutum est. ADDENDA. Coloris varietates plures in uno eodemqüe specimine, imo in uno eodemqüe ramulo obviae; colorem virescen* tem ipsum in eodem ramulo cum rufo, fuscescente, brun" neo alternantem vidi. Partes fuscescentes brunneae vires* centibus parum angustiores videbantur- Quae de structura Fuci fasligiati supra dicta sunt, in speciminibus fuscis observavi; purpurascentia forsitan promiscue investigavi, cum in coloris varietates serius intenlionem habuerim. In speciminum virescentium laminis transversa investi» 3r Bd. 2s Heft. 15 180 gandis memorabilia haec discrimina inter structuram fusco- rum et virescentium partium reperi. Maximam partem laminae massa cellularum in axi posita lenebat. Cellulae sat magnae subsexangulares, vakle opacae, interstitiis pellucidis (parietibus duplicibus), sine regula positae. In laminis nonnullis earum inter- mediae alque extremae vix discrimen mihi offerebant; in aliis cellulae intermediae extremis plus minus minores erant. Etsi cellulae singulae omnes seinper maxime opa- cae viderentur, iotam tarnen cellularum massam vel ubi- que opacitate aequali , vel extremam intermedia opaciorem reperi. Ab hisce cellulis in axi positis cellulae versus ambilum jacentes bene distinetae erant. Cellulae parvae, angulatae, opacae, interstitiis dilutis (parietibus duplicibus), e regione axis ad ambitum ut radii positae. Positioni huic cellularum earum dimensio saepius respondebat, ita ut diameter e centro ad peripheriam diametrum trans- versum superaret. In illa cellularum massa ad axin posita, praeter ma- teriam opacam singularum cellularum, colorantem mueorem non observavi. Spatium autem quod cellulae ad ambitum jacentes aecupabant, mueor colorans replebat, ratione in cellulas earumque interstitia habita nulla, aequalis, ad ambitum quoque tendens, ibique vel non, vel parum opa- cior quam versus centrum. Stria pallida illa ad ambitum in alteris laminis non conspicua, in alteris notata. Cum laminis hisce ex virescentibus speeiminibus alias comparavi, quas ex eorundem speeiminum partibus rufo fuscescentibus (ambos colores in eodem ramulo alternan- les obvios esse, supra dictum est) simili modo transverse secueram. Ex cellulis ad axin intermediae ab exterioribus bene distinetae erant. Intermediae minores, sparsae, ea- rumque massa tola dilutior, minus clara. Exteriores ut 181 et cellulae versus ambitum characteres supra dictos ser- vaverant. Mucor colprans ad ambitum condensatior (opacior) mihi visus est, quam in ulla lamina partium virescentium, margine pallidiore subconspicuo. Habemus igiLur hie massas cellularum tres facile distinguendas, quas cum illis, ex ramulis fuscis supra descriplis comparemus. Primum cellulae intimae, parvae, opacae, angulatae, sparsae, lela struclurae incertae interjecla, qua massa tota admodum pallida apparebat. Respondent cellulis intermediis ramu- lorum fuscorum oblongis pallidis, cum minoribus opacis interjeetis. Serius formatae videntur, cellulis majoribus, quas in fpeeiminibus virescentibus saepius totam mediam partem tenentes distinxi, versus ambitum pressis. Sequi- tur altera massa illam circumdans cellularum magnarum, opacarum, angulatarum, cellulis suppellucidis vesiculari- bus respondentium. Opacas eas esse et angulatas, cum in speeiminibus fuscis subpellucidae et plerumque vesicu- lares sint., pro re memorabili habeo. Denique ad ambi- tum massa pallidior (ob majora interstitia?) cellularum opacarum angulatarum, quae radiatim dispositae sunt. Re- spondent in ramulis fuscis cellulis extremis, quas ut se- paratam massam supra non distinximus. In investigandis parlibus frondis virescentibus duplices cellularum parietes non solum eo formari milji visi sunt, quod cellularum singularum parietes se invicem non tan- gerent, sed quod materia obscura cellulas replens non ad earum parietes ipsos tenderet, subsexangulare spatium tarnen cellularum formae respondens , impleret. Quod autem repetita observatione valde eget. 15* 182 — : CHORDARIA FILUM. Beobachtet Kraxtepellen , den 27., 28. und 29. September 1821. Ich fand diesen Tang ziemlich häufig frisch ausgewor- fen am Strande, zum Theil mit gleichzeitig ausgeworfe- nem Sande bedeckt. Aeusseres. Der Tang bildet durchaus einfache, rundliche Fäden, von der Dicke eines massigen Bindfadens und einer Länge von ungefähr 2 ■§ Par. Fuss. Beide Enden sind verschmächtigt , das untere aber meist bedeutend stärker und allmähliger als das obere; zugleich ist es dunkler und von festerer Consistenz als dieses und dehnt sich in eine kleine Schwiele oder ein kleines Schildchen aus, mit dem der Tang festgeheftet. *)ie angegebenen Dimen- sionsverhältnisse der Enden im Vergleich zur Mitte, erin- nern an ähnliche Verhältnisse bei Ulva intestinalis. Der ganze Tang erscheint wie aus mehreren hervorragenden Schnüren zusammengedreht nach Art eines Bindfadens. Farbe schmutzig -braun, meist ins olivengrüne, auch ins rothbraune, ungleich, theilweise dem Geringellen sich nähernd. Microscopische Untersuchung. Die Untersuchung dieses Tanges ist um deswillen nicht leicht, weil die dichte Masse desselben, von wel- cher die innere Höhlung (deren sogleich Erwähnung ge- schehen wird) umgeben wird, sich äusserst leicht und so- wohl bei Queer- als bei Längenschnitten nach innen um- rollt, wodurch die Längenschnitte ganz undeutlich werden, und bei Queerschnitten der Umfang verdeckt wird und das Ansehn eines dunklen Saumes erhält , was mich selbst, ehe ich den Hergang bemerkte, irre leitete. Dieses Um- rollen der Ränder erinnert an eine ähnliche Erscheinung 183 bei Codium. Worin es begründet, weifs ich nicht genau anzugeben; dafs indefs: an nichts thierisches dabei zu denken ist, verstellt sich von selbst. Was über den Bau des Tanges daher gesagt wird, gründet sich auf die Be- trachtung von Queerschnitten ; Längenschnitte geben kei- nen neuen Aufschlufs. Im Queerschnitte zeigten sich die gewundenen Erha- benheiten der Oberfläche deutlich. Sie waren durch keine Structurveränderung des Innern angedeutet, sondern blos Ausdruck und Formgestaltung des Ganzen. Queerschnitte aus dem mittleren Theile des Tanges unters Microscop gebracht, zeigten in der Mitte eine grosse, den Tang der Länge nach durchsetzende Höhlung. Die dichte Masse, welche dieselbe umgab, bestand aus grossen sechseckigen angefärbten Zellen mit doppelten Scheidewänden. Am innern Umfange dieser Zellenmasse schien ein grauer gleichmäfsig vertheilter Schleim einen schmalen Saum zu bilden. Die Zellen erstrecken sich wahrscheinlich bis an den äussern Umfang des Gebildes. Zwar schien am äussern Umfange ein sehr breiter Saum gleichmässig verbreiteten Schleimes zu liegen von der Farbe des Tanges, der die Zellen nicht mehr erkennen liefs, und in dem sich eine Menge der gleich zu beschrei- benden kleinen kapselähnlichen Körper fanden. Ich glaube micli indefs überzeugt zu haben , dafs dieser Saum mit den darin enthaltenen Körperchen durch das Um- schlagen des Randes entstand, dafs die Färbung demnach blos dem äussersten Rande zukömmt und dafs eben so die gleich zu nennenden Körperchen blos am Rande an- heften. Es zeigten sich nämlich von diesem ausgehend, überall dicht an einander gedrängt, auf kurzen wasserhel- len Stielen stehende, kleine, rundliche Körper mit hellem, nach innen und aussen scharf begrenztem Umkreise und dunkler schwärzlicher Mitte. Sie schienen die Endknöpf- 184 . chen von Confervenfäden zu seyn , vergleichbar den Spha- celarienkapseln ; doch habe ich niemals lange ihnen an- heftende Fäden erkannt. Einmal schienen ihrer zwei von der Spitze eines Fadens auszugehen, gabelförmig unter einander. Nicht immer hatten sie das Ansehn von Spha- celarien - Kapseln , öfters erfchienen sie als die keulenför- mig aufgeschwollenen Enden der kurzen Fädchen, gegen das Ende mit schwärzlicher Masse erfüllt, ähnlich den keulenförmigen Fadenenden an Codium. Gesonderte Spo- ren habe ich nie in ihnen gesehen. Dies und ihre Klein- heit und Einfachheit läfst sie mich nicht für die Fructi- ficationsorgane des Tanges halten, die doch wohl zusam- mengesetzter sind. Ueber ihr Verhältnifs zu den übrigen Theilen des Tanges kann ich um so weniger etwas ange- ben, als mir ihre Entstehung, ihr Zusammenhang mit der Zellenmasse , u. a. gänzlich dunkel geblieben sind. Zwischen ihnen fanden sich auch kleine, längliche, mit lichtem grauen Schleim erfüllte, und wie es schien geringelte, oder mit Septis versehene Körperchen, fast ähnlich einer Stilbospora, über deren weiteres Verhalten ich aber nichts angeben kann. Auch sähe ich kurz gestielte Vorticellen am Umfange des Tanges sitzen. Man hat diese doch nicht für Fructi- ficationsorgane genommen ? Die wohl bei allen Tangen vorkommenden freien Confervenfäden zeigten sich auch hier in Menge. Sie er- schienen als zarte, ziemlich lange, einfache, gegliederte Fäden, die überall an der Oöerfläche des Tanges in Menge hervorsprofsten , ohne wie es schien abgesonderte Bündel zu bilden. Sie waren gröfstentheils leer und wasserhell, an einzelnen Stellen durch eine dunkle unor- dentlich im Innern zerstreu! e Masse punkiirt, und gli- chen in ihrem Durchmesser und in ihrem übrigen Ansehn sehr den hervorgesprofslen Confervenfäden des Fucus 185 vesiculosus. Die Art ihres Abganges kann ich nicht an- geben. Oeffnungen, aus denen sie hervorkamen wie beim Fucus vesiculosus, habe ich nicht gefunden. Vielleicht findet eine ähnliche Art des Ursprungs stall, als beim F. fastigialus (so dafs die Wandung des Fadens Fortset- zung der Epidermis des Tanges ist), obgleich die Glie- derung und das übrige Ansehn der hervorgesprofslen Fä- den dagegen zu sprechen scheint. An einem Exemplare fand ich am Umfange des Tan- ges kleine Büschel Confervenfädcn anderen Anfehens, die ich ebenfalls für hervorgesprofst hielt. Es waren kurze, sehr feine, einfache Fäden, ungegliedert wie es schien, mit einer schwärzlichen Masse im Innern hin und wieder unrcgelmäfsig erfüllt. Doch war mir ihr Verhallen nicht völlig deutlich, und ich möchle das ganze Daseyn von Confervenfädcn, die von den oben angegebenen geglieder- ten verschieden sind, nicht als ausgemacht annehmen. Bei Queerschnitlen sowohl als bei Längenschnitten zeigte sich in der die Mitte des Tanges der Länge nach durchsetzenden Höhlung an vielen Stellen ein zerrissenes Gewebe, welches zum Theil das Ansehn von zerrissenen Ssheidewänden hatte, und wahrscheinlich dasjenige ist, was von vielen für Scheidewände angesprochen worden. Microscopisch untersucht, bestand es aus verschlungenen Confervenfädcn von eben dem Ansehu und dem Durch- messer als die äusserlich am Tange hervorgesprofsten ge- gliederten Fäden, und ich halte es keinem Zweifel unter- worfen, dafs ihr Daseyn in derselben Erscheinung des Sprossens in der innern Höhlung des Tanges seinen Grund hat, als das Daseyn der Confervenfädcn am äussern Um- fange desselben. Ihre Verflechtung bringt dann das An" sehn eines zerissenen Gewebes oder zerrissener Scheide- wände hervor. ° Queerschnitle aus dem untern Theile des Tanges zeig- 186 len, wenn sie nicht unmittelbar am äussersten Ende des- selben gemacht waren, die in der Mitte durchgehende Höhlung deutlich, nur wurde dieselbe nach unten zu im Verhältnifs zur dichten Masse des Tanges kleiner. Die innerlichen Confervenfäden füllten sie locker aus. Nahe seinem unteren Ende war der Tang durchaus dicht, und es zeichnete sich die Mitte durch dunklere Färbung und undeutlichere Structur von dem umgebenden Räume der gröfseren Zellen aus; ein Bau, welcher sich vielleicht mit dem bei F. fastigiatus, F. digitatus, und ei- nigen Sphaerococcus, rücksichtlich der von den umgebenden Zellen unterschiedenen Mitte vergleichen liefs. Die Zwi- schenräume zwischen den Zellen in der dichten Masse des Tanges waren in dem untern verschmächtigten Theile desselben ungleich gröfser, als in dem mittleren dickern Theile, und deutlich mit einem graulichen gleichförmigen Schleime ausgefüllt; die Zellendurchschnitte selbst waren wasserhell wie im dickeren Theile des Tanges, aber we- niger eckig und stellten sich wie Durchschnitte von cylin- drischen Röhren dar. Queerschnitte aus dem obersten Ende eines anderen Exemplares zeigten wie das unterste Ende des vorigen eine durchaus dichte Masse, die Mitte dunkler und ohne erkennbare Structur, umgeben von dem lichten Zellen- raume. Die Zellen waren, wie aus dem dickern Theile des Tanges, sechseckig und einander sehr genähert, wo- durch also das oberste Ende des Tanges von jenem un- tersten Ende auffallend verschieden war. CONFERVA MUTABILIS. Draparnaldia mutabilis Bory. Annal. du Mus, XII t, 35./. %. ■ 187 Batrachospermum glomeratum Vauch. tab. 12. f. 1. 4. Welche beiden Citate ich auf eine und dieselbe Spe« zies beziehe. Ich fand diese Alge an Steinen in einem kleinen Wald- Bach, der voller Moos und grofser Steine war, bei Bladow zuerst am 3ten Juny in ziemlicher Menge, nachher in we- nigen Ueberbleibseln am 14ten October. Ich untersuchte sie zuerst am 6ten Juny, nacher am 17len und ISten October. Die Resultate der Untersuchung sind: Grundschleim habe ich nicht bemerkt (Oct.) • Stamm. Der Stamm wird aus ächten Gliedern gebildet, die von verschiedener Länge, oft 3mal so lang als breit, bis- weilen auch nur eben so lang als breit sind. Von der Rundheit oder Plattheit derselben wird unten die Rede seyn. Die Genicula sind stark eingeschnürt. — Die Wan- dnng des Fadens wird, wenigstens in den gröfsern Glie- dern, sehr deutlich durch eine doppelte Linie angedeutet, und etwas Aehnliches zeigte sich auch bei mehreren Genicu- lis , wo aufser dem einfachen, das Geniculum bezeichnenden Oval, noch eine Linie queer durchlief; auch glaube ich einmal dieses Oval durch eine doppelte Linie gebildet gesehen zu haben. Danach schiene also die Röhre (villeicht auch die Genicula) durch eine doppelte Membran gebildet zu werden. Hat der farbenlose Schleim des Innern (wenn auch der farbenlose Theil des Innern mit Schleim er- füllt ist) eine Membran in seinem Umfange abgesetzt? (October.) Der gröfste Theil des Innern der Glieder war farben- los. In der Mitte lief eine Binde grünen (undeutlich -kör- nigen oder vielmehr kleinfleckigen Sporenschleimes, Octo- ber; — gleichförmigen Schleimes mit einem körnigen We- sen erfüllt, ungefähr wie die Spiralen in Spirogyra, aber die Körnermasse weniger deutlich, Juny) queer durch, 188 welche sich in verschiedenen Gliedern auf verschiedene Weise verhielt. In einigen füllte sie ungefähr das mitt- lere Drittel des Gliedes aus, rechts und links an der Wan- dung desselben anliegend , ohne oben und unten scharf und durch Membranabsatz begrenzt zu seyn. Oefters zeigte sich alsdann das körnige Wesen in ihr in Längsstreifen geordnet, deren ungefähr fünf waren (Juny). Die Fär- bung war bisweilen die ganze Binde hindurch gleich; bis- weilen rechts und links, wo dieselbe die Wandung des Glie- des traf, dunkler (Juny). In andern Gliedern reichte der gefärbte Sporenschleim nicht bis an die .Wandung des Glie- des, sondern bildete einen viereckigen Flecken in der Mitte desselben und schien zum Theil aufgelöst zu seyn ; vielleicht Verderbnifs des Sporenschleimes (October). Häu- fig war die Binde sehr schmal (oder sehr kurz, der Länge des Gliedes nach), dabei die Wandung des Gliedes nicht berührend, und rechts und links dunkler als in der Mille. In diesem Falle erschien sie oft umgelegt, als ovaler, oder (wenn die Umlegung vollständig geschehen) als völlig run- der Ring (Juny), daher die bisher so genannte Sporen- schleimbinde nicht als eine durchgehende Schleimschicht, sondern als ein im Innern des Gliedes näher oder entfern- ter von der W7andüng liegenden Schleimring zu betrach- ten ist. Seine runde Gestalt spricht für eine runde Form der Glieder, und das Ringförmige wirft ein Licht auf die Genicula, in denen man analoger Weise auch keine Sepia sondern blofse Ringe wird suchen dürfen. — Einmal bil- dete der Sporenschleim einen gröfseren runden Flecken in dem Gliede, an einer andern Stelle einen kleinen runden Ring und in demselben Gliede ein Paar kleine runde Fleck- chen; noch an einer andern war der einzelne Schleimring des Gliedes unvollständig, u. dgl. m. In diesen letztge- nannten Abänderungen war der Sporenschleim blafsgrün. — Wo der Sporenschleim eine schmale Binde bildete, schien 189 mir öfters an jeder Seite eine deutliche gesonderte Spore zu seyn, welche vielleicht mit der gröfseren Spore in den Biegungen der Spiralen bei Spirogyra zu vergleichen seyn würde. Immer war dieselbe nicht vorhanden; in ei- nem umgelegten breit - elliptischen Schleimringe sähe ich ( durch Linse No. 6. ) nichts von Sporen ; in einem andern umgelegten Ringe schien an jeder Seite eine solche vor- handen, so dafs ich an eine optische Täuschung, durch die Lage des Ringes veranlafst , nicht glaube. Wovon geht diese seitliche Sporenbildung in den Schleimringen aus? Wird durch dieselbe eine Plattheit des Fadens (wie in den Conjugaten) vorbereitet? Oder ist eine solche schon eingetreten? Dies letztere würde dem, was früher über die muthmafslich runde Form desselben gesagt ist, widersprechen. (October.) Wie seitlich an dem Sporen- schleimringe, so habe ich auch hin und wieder, wenn ich nicht irre, in dem Geniculum selbst an der einen oder der andern Seite, eine runde wasserhelle Spore ge- sehen. Dies würde vielleicht mit der muthmafslichen Ent- stehung der Genicula aus dem Sporenschleim, im Stamm sowohl als in den Aesten, in Verbindung zu bringen seyn. (October.) Ein Paar Male nämlich schien es mir (October), als ob die Genicula in dem Stamme aus den Sporenschleim- binden (ringen) sich bildeten, so dafs in einem langen Gliede die mittlere breite (oder lange, der Länge des Gliedes nach gerechnet) Schleimbinde sich in drei Theile theilte, deren mittlerer das neue Geniculum bildete, und deren oberer und unterer eine schmale Schleimbinde in jedem der bei- den neuentstandenen Glieder darstellte. Doch ist hieran wenigstens eben so viel Vermuthung als Beobachtung. Die Aeste. Die Untersuchung der Aeste war sehr schwierig. Sie sind im Vergleich zum Stamme von sehr geringem Durch- 190 i — messer, bildeten stärkere Büsche und schienen mehrfacher verästelt zu seyn, als sie Vau eher abbildet, und die ein- zelnen Aestchen selbst divergirten unter sich stärker und waren nicht so stark hin und her gebogen als in der Vau- cherschen Abbildung. In allem diesem standen sie also der Abbildung des Bory näher. Scheinbar traten die Aeste aus den Gelenken des Stammes hervor, bei genaue- rer Betrachtung aber nicht aus ihnen selbst, sondern unmit- telbar unter den Gelenken aus dem obersten Theile der Glie- der, so dafs ihr innerer Raum mit dem innern Raum der Glieder communicirte. (October) Die Nebenästchen traten wechselweise stehend aus den Haup lasten hervor, ohne dafs ich eine bestimmte Ordnung darin wahrnehmen konnte; zum Theil schien eine Dichotomie obzuwalten. Die Endi- gung der Stämme , ihre Auflösung in Endäste habe ich nicht genau beobachten können. — Die Aeste waren durchweg gleich aus verlaufend, nicht eingeschnürt, wie der Stamm, und liefen öfters in leine Haarfäden aus, am häufigsten aber endeten sie sich ohne dieselben blos mehr oder we- niger zugespitzt. (October. — Die Haarfäden nicht überall vorhanden. Juny.) Der Sporenschleim bildete in den Gliedern grüne breite queerlaufende Binden, die schmälere (kürzere) ungefärbte oder hellere Zwischenräume zwischen sich hatten. Genicula habe ich nur selten in den Aesten wahrgenommen (Juny und October). Es schien mir, als ob sie sich aus dem Rande der Schleimbinde bildeten, aus dem sie sich als eine Queerlinie absetzten, worauf sich die Schleimbinde zurückgezogen hatte. Doch ist hierbei eben so viel Vermuthung als Beobachtung. (October.) — Wenn sich die Bildung der Genicula in Stamm und Aesten aus dem Sporenschleim bestätigte, so würde es an die Bildung der Ringe in den Oscillatorien erinnern, und für die An- sicht des Treviranus sprechen, welcher die Genicula vera durch den Sporenschleim sich bilden läfst. Unsere An- 191 sieht von der primitiven Bildung des gegliederten Confer- venfadens durch Aneinanderreihung von Sporen würde da- durch nicht widerlegt werden. Unbeobachtet ist: Uebergang der Aeste in den Stamm, Entstehung der Aeste Entstehung der Schleimbinden. NOSTOCHIUM MUSCORUM AG. Königsb. den 16. October 1821. Ich fand diese Species im Lautbschen Walde . auf Moosstengeln (Hypnum). Sie bildete kleine Kugeln bis zu ein Paar Linien im Durchmesser, bald rein kuglicht^ bald höckrig, bald etwas platt. Bisweilen hingen zwei oder mehrere Individuen zusammen, nnd vielleicht geht das Höckerige zum Theil aus dem Zusammenfliefsen meh- rerer Individuen in Eins hervor , obgleich es zum Theil auch wohl durch das Aufdrücken der Moosblättchen heim Wachsen des Individuums enlstanden seyn mag. Auf kei- nen Fall halte ich es für etwas Wesentliches und als Cha- racter der Art brauchbar. Consistenz gallertartig, ziemlich fest. Farbe grün, bald dunkler, bald lichter, gelbgrün, und schwärzlichgrün, verschieden bei Individuen einer und derselben Grofse. Die Art der Anheftung am Moosslengel ist mir un- bekannt geblieben; die festsitzenden Moosblättchen waren braun geworden und schienen aufgelöst zu seyn. Dünne Scheibchen unters Microscop gebracht zeigten bisweilen eine ziemlich farbenlose, bisweilen deutlich grün- liche Flüssigkeit oder Schleim, worin Körner lagen. Diese waren sehr klein, meist wohl kleiner als Monaden, voll- kommen rund, grün (also mit Schleim erfüllt), und rosen- kranzformig aneinander gereiht ohne merkliche Zwischen räume, doch so, dafs die vollkommene sphärische Gestalt 192 der Körner durch das Aneinanderrücken nicht verloren ging, es bildeten sich dadurch Schnüre, deren Lage und Verlauf nicht bestimmt werden konnte, weil sie durch den Schnitt nothwendig getrennt und verschoben wurden. Wahrscheinlich durchzogen sie das Ganze vielfach gewun- den, vielleicht mit Rücksicht auf die kuglichte Form des Ganzen. In den Durchschnittscheibchen erschienen sie länger oder kürzer, hin und wieder gerade, meist aber ein- fach oder mehrfach gekrümmt. In den verschiedenen In- dividuen waren die Körner von verschiedener Gröfse und verschiedenem Dunkel, die kleineren dunkler; ihre Gröfse schien mir nicht der Gröfse des Individuums zu folgen. Bisweilen waren auch in einzelnen Schnüren die Körner gröfser als in anderen Schnüren desselben Individuums (doch bedarf diese Beobachtung der Wiederhohlung). In jeder einzelnen Körnerschnur aber waren die Körner an Gröfse und Dunkel einander gleich, nur bemerkte ich in den Schnüren aller Individuen von Stelle zu Stelle ein einzelnes gröfseres und helleres Korn. Diese letzteren schienen in gleich langen Zwischenräumen auf einander zu folgen, und etwas Wesentliches zu seyn. Darf man dabei an die gröfseren Körner in den Biegungen der Spi- ralen bei den Spirogyren denken? Sie sind weder in den Abbildungen die Vaucher vom Nostochium giebt, (welche überhaupt etwas kleinlich sind), noch in denen des Hed- wig fil. angedeutet. Die Farbe des ganzen Gebildes hing, hauptsächlich wenigstens, von der Farbe der Körner ab, und die ver- schiedenen Nuancen in der Farbe des erstem fanden sich in den Körnern wieder. Nur einmal sähe ich eine Körnerschnur sich bewe- gen. Es war aber nur eine einmalige Bewegung, die ganz offenbar davon herrührte, dafs dieselbe ihre frühere Lage, 193 aus der sie durch das Messer gebracht war, wieder an- nahm. Die Durchschnitte des Ganzen zeigten sich durch ei- nen Linearumrifs begrenzt, der meist deutlich auf eine sehr zarte, das Ganze umhüllende Membran hinzudeuten schien. Bisweilen aber schien er mir nicht bestimmt ge- nug, um eine solche scharf gesondert anzunehmen. 194 Nachtrag zu der Ichthyosma Wehclemanni (s. Linnaea Bd. IL p. 671. Tab. VIII.) vom He rausgebe r. Herr Leopold Trattinnick in Wien Custos des k. k. botanischen Musei hatte die Güte mich darauf aufmerksam zu machen, das ein der Ichthyosma Wehdemanni ganz ähn- liches, wenn nicht ganz gleiches, Gewächs von dem Prof. Sparrmann in den Abhandlungen der Schwedischen Akademie beschrieben und abgebildet sei. Folgendes sind die Nachrichten, welche Sparrmann Kongl. Vetenskaps Academiens Handlinger 1716 Vol. XXVIL p. 300 t. 7. (Uebers. v. Kästner Vol. 38 p. 301. t. 7.) von sei- ner Pflanze giebt, welche er Sarcophyte sanguinea nennt. „Bei t'Kin t'kay rivier hinter Bruntjeshoogte , 300 Stunden IN. O. g. O. vom Vorgebirge der guten Hoffnung befinden sich Haine von einer stacheligen gelbblumigen Mimosa; der Boden unter dem Schatten ihrer gleichsam abgeschnittenen und gestutzten Wipfel hat ein wiesen- ähnliches Grün, mehr als es sonst wohl in diesem Lande gewöhnlich ist und aus dieser grünen Unterlage leuchtet die blutrothe Farbe eines fleischigen Gewächses hervor, welches an der Wurzel der erwähnten Mimosen befestigt zu seyn scheint. Wurzeln also keine, sondern das Ge- wächs mit seiner Substanz parasitisch. — Stengel, ein unförmlicher, seiner Gestalt nach veränderlicher Klumpen mit etwas unebener Oberfläche, sich mehr als einen Fuss tief unter die Erde erstreckend; er wächst hervor in mehrere 195 mehrere unordentliche, unbestimmte, pyramidalisehe Körper, welche reichlich umgeben und zugleich gebildet sind von ungefähr Zoll langen, bisweilen kantigen, fast grade auf- recht stehenden und gleichsam abgeschnittenen unförmli- chen Körpern, welche herzukommen scheinen von nun angewachsenen und zusammengewachsenen Blumenstielen voriger Iahre. — Biälter keine, aber parabolische etwas dicke, fleischartige Schuppen am Umfange, nahe bei der Erdoberfläche; sie kommen auch vermischt vor mit abge- stutzt abgeschnittenen Körpern. — Blumenstiele; \ Zoll lange, cylindrische, dicke Fäden, bisweilen allein, oder mehrere mit einander vorbunden, mit und zwischen den abgestutzten Körpern. — Männliche Blumen sind ohne Kelch, bestehen nicht selten aus 3, öfters aus 4 convexen, aussen ausgehöhlten, innen fleischigen Blumenblättern. Staubgefässe nicht selten 3, öfters 4 dicke Fäden, befes- tigt am Grunde der Blumenblätter und kürzer als sie. Staubbeutel knopfähnlich, weifs. Weibliche Blumen wur- den nicht gefunden, weil im Monat Ianuar hier die Blü- thezeit vorüber war und nur eine einzige derselben mir verstattete diese Beschreibung zu machen. — Wenn man in dieses Gewächs schneidet, scheint es nicht härter als ein Kürbis, und ist innen, durch seine ganze Masse, von hochrother Farbe, giebt aber keine Färbung von sich. Der Geschmack ist trocken, nicht adstringirend. Getrock- net und dann in Wasser eingeweicht, färbt es dies mit rothbrauner Farbe und tingirt Leinwand etwas gelb, gleich wie ein anderer, aber weisser Parasit, die Balanophora von der Insel Tanna in der Südsee, aber dieser lelzgenannte hat einen etwas herben und harzigen Geruch und Geschmack, welchen Sarcophyte nicht hat." — Soweit Spar r mann der noch eine Vergleichung zwischen seiner Sarcophyte und der Meryta Forster anstellt, welche 3r Bd. 2s Heft. 16 196 i in der Anzahl der Blüthenlheile , sonst aber in nichts, übereinstimmt. — Mein verehrter Freund in Wien glaubt nun, dafs Sarcophyte und Ichthyosma genere und specie überein- stimmen, und theilt mir noch folgende allgemeine Be trachtungen über die parasitischen Gewächse mit: „Ich habe schon in mehreren Aufsätzen der Sarco phyte Erwähnung gemacht und sogar in meinem Archiv d. Gew. eine Copie geliefert, auch eine Categorie , Sarco- phytae genannt, wohin ich ausser Sarcophyte, auch Bala- nophora, Cynomorium, Cytinus, Rafflesia, Humboldts Co- rallophyllum (lieber Corallophytum!) coeruleum, und die Aphyteja rechne. Diese Pflanzen sind phanerogamisirende Schwämme und in dieser Hinsicht gewiss in eine Catego- rie, jedoch nicht in eine Familie gehörig, in einem besondern, noch nngedruckten Aufsatze habe ich meine Ansichten über die Natur dieser Parasiten entwickelt — In eine Familie kann man diese Gewächse wohl nicht zusammenfügen ohne die Analogie zu verletzen, den z. B. der Bau einer Aphyteja ist doch von dem eines Cynomorium mehr verschieden, als der eines Cactns und einer Podalyria! In jeder der hier angeführten Gattungen ist nicht allein der ganze Habitus, sondern auch der Blumenstand und der Blumenbau anders , in hohem Grade ungleichartig. Hier ist eigentlich eine negative Verwandt- schaft vorhanden; denn, indem diese Gewächse von den Familien aller übrigen ausgeschlossen werden, und unter sich selbst eben so wenig übereinstimmen, so bleibt uns nichts übrig, als sie in eine eigene Categorie, als Sonderlinge zusammen zu werfen, etwa wie man in einem Irrenhause die Geisteskranken zusammenbringt, deren Manien höchst verschieden sind, von denen jedoch keiner das ist, was er zu seyn vorgiebt, oder sich einbildet. Auch unsere Sarcophytae, oder Balanophorae Rieh, ahmen auf eine ba 197 rocke Weise etwas nach, was sie nicht sind, so die Aphy- teja einHydnum, das Cynomorium eine Typha, die Raffle- sia eine Brassica capitata, der Cyiinus eine Cotyledon, die Balanophora ein Arum, das Corallophyllum eine Ciavaria, die Sarcophyte eine Brassica Botrytis u. s. w. In der That hat diese vegetabilische Verrücktheit mehr zu bedeuten , als man zu ahnen scheint: es ist keine blosse Paradoxie , es ist eine tief in der Natur gegründete Consequenz, wie ich anderswo zeigen werde. Das Merk- würdigste und zugleich einzig übereinstimmende bei die- sen Gewächsen ist, dafs ihre Blüthen und Sexual -Organe immer sehr unvollkommen, ihre Saamen von einer ganz andern Natur, als die Saamen aller andern Pflanzen sind, dass sie nie für sich allein wachsen können und tief un- ter der Erde aus den Wurzeln anderer Pflanzen hervor- sprossen, wo man kein Hinkommen des Saamens mit voller Befriedigung sich denken kann. Ia ich wage es sogar auszusprechen, dafs die Saamen dieser Gewächse an ihre Wurzeln gebracht nie keimen würden, es könnte sich nur ereignen , das die Anlage schon früher vorhanden wäre, und ohne Mitwirkung des Saamens entwickelt würde; mit einem Worte; ich halle diese Parasiten für specifike Degenerationen jener Pflanzen, aus deren Wur- zeln sie hervorwachsen, analog mit den Galläpfeln und andern Auswüchsen , die der Stich von gewissen In- sekten oder auch wohl atmosphärische Einwirkungen veranlassen." Was nun endlich meine eigene Ansicht über diese beiden Gewächse, oder die Abbildungen betrifft, so halte ich dafür, dass sie specifisch nicht verschieden sind, dass also der von mir gegebene Name wegfallen müsse. Die sich ergebende Verschiedenheit, rücksichtlich der äussern Form, ist leicht dadurch zu erklären, dafs Sparrmann nur ein altes unvollkommenes Exemplar fand, dessen 16* 198 Zweige abgebissen oder Abgenagt waren, (seine abgestutz- ten Körper). Zu bemerken ist jedoch, dass Sparrmann nichts von dem eigenthümlichen Geruch der Pflanze sagt, dass er ferner der dunkeln Blumenfarbe nicht erwähnt, doch sind dies Dinge, welche, wenn sie nicht gleich aufgeschrieben werden, sich leicht im Gedächtnisse ver- wischen können. Den Ansichten meines verehrten Wie- ner Collegen kann ich nur darin beipflichten, dass man die von ihm genannten Gattungen nebst noch andern, zu- sammen als blattlose fleischige Parasiten betrachten könne und dafs sie nicht alle in eine Familie gehören. Dass es aber speeifike Degenerationen verschiedener Pflanzen seien, ist gewiss unhaltbar und durch kein einziges Fac- tum angedeutet, im Gegentheil sprechen die Versuche zur Aussaat, welche Vau eher mit den Orobanchen an- stellte, eher dagegen : welche Orobanchen, obwohl sich an eine ausgebildetere Pflanzengruppe sehr ungezwungen an- schliessend, und in der Form verschieden, doch nur un- ter denselben Bedingungen, wie die in Rede stehenden Pa- rasiten vorzukommen, und daher in dieser Hinsicht völlig auf gleicher Stufe mit ihnen zu stehen scheinen. DE PLANTIS IN EXPEDITIONE SPECULATORIA ROMANZOFFIANA OBSERVATIS DISSEREKE PERGUNT ADELBERTUS de CHAMISSO ET DIEDERICUS de SCHLECHTENDAL. Jljx omnium generis specierum synoplica comparalione phrases diagnoslicae unicuique adaequatae solummodo pos- sunt redigi, quod autem monographislae officium est, nee illius, qui unam alteramve speciem inter descriptas haud reperiundam divulgat. Descriptiones det iste specierum proponendarum fusiores amplasque, e quibus rei herbariae periii, sicut ex autopsia dijudicare queant; addat isle et specierum aftinium commutalu facilium notas differentiales, omni mala diagnosi meliores. Hauriat ex hoc fönte rao- nographiae editor, systematis compilalor, quilibet botani- corum, ut sibi arridentem componat diagnosin, cujus ele- menta sint tradenda. Haec quum diu jam intellexissemus, tandem a consueto more decurrimus, nee prorsus diagno- ses damus, nisi monographice traetamus genus Omnibus cum speciebus stabiliendum. 3r Bd. 3s Heft. 21 200 Non deerunt nobis vituperationis cupidi, quibus facile conscribendi negotium difficile reddirmis, sed non curamus. Qui scientiam amabilem amore et candore amplectuntur, diagnoses, ut nunc in libris plurimis exstant, plerumque pes- simal, esse nee ultra ferendas, haud denegabunt. LORANTHEAE. Tnsulae aequinoctiales Oceani magni: O - Ffrahu. Viscum moniliforme Blume. — Lugonia: Loranthus phi- lippensis N. Chile: Lorantbus tetrandrus R. P., buxifolius N. Prom. bonae spei ex herbario Regio: Viscum Orien- tale Willd., capeuse L.; Loranlhus glaueus Thb., oleaefo- lius et elegans N. Brasilia e planus Sellowianis: Viscum myrtilloides Willd.; Loranthus americanus Jacq. , formosus N. , flagel- laris N., euneifolius R. et P., eugenioides H. B. K., thyrsiflorus N., retusus N., salicifolius N., radicans N., podopterus N. VISCUM. * foliosi. 1. Viscum Orientale Willd. sp. pl. 4. p. 737.; Hb. Willd. n. 18293., Blume Bydr. fasc. 13. p. 666. Viscum obscurum Thbg. Fl. Cap. p. 154? e brevi et manca descriptione non satis elucet. In Promontorio bonae spei ad Hangklipp, Julio florere ineipientem, alioque loco legerunt Mundt el Maire mascu- lam stirpem, quam ex India orientali a Dr. Klein aeeepit Will den ow foemineam, quam in Javae sylvis repertam renuntiat Blume. Slaiura et habitu simile Visco albo. Dichotomia mi- nus regularis, ramis verticillatis saepius pluribus 3 — 6, — . 201 centralis locum occupante inflorescentia , an »emper? — ramo interdum centrali, lateralibus vel comitato vel desti- tuto. Folia quam in V. albo laliora, in obovatam vergen- tia formam. Flores ad nodos inier ramos glomerati. Mas- culi terni, pedicellati, bracteolisque duabus oppositis ovatis obtusis concavis basi connatis suffulli; flos medius termina- lis ebracteatus, laterales opposili ex axillis bracteolarum. Perigonium semen Panici miliacei circiter aequans, quadri- partilum, laciniis polliniferis lanceolatis obtusiusculis. Viscum cruciatum Sieb. Fl. Pal. exs. diversum foliis angustioribus , an specie? 2. Viscum myrtilloides Willd. sp. pl. 4. p. 739. Hb. mild. n. 18296. In Brasilia tropica florentem et fructiferam legit Sel- lowius foemineam plantam, quam Willdenovius e speci- minibus Iserii in Martinica lectis primus descripsit, cujus- que specimen domingense a Bertero lectum videmus. Alia specimina Brasiliensia magnitudine foliorum ex- acte aequanl illa Antillarum, alia sunt robusliora, foliis majoribus, 2 usque ad 3 poll. cum petiolo longis et \\ poll. lalis. Folia trinervia. „Nervi 5, ut in omnibus fere Viscis foliiferis . reperiuntur , tres scilicet evidentiores medii et duo laterales tenuiores, magis minusve in con- speclum venientes. Rami in speciminibus Martinicensibus eximius tetragoni, obsoletius in Brasiliensibus Sellowianis, carinis interpetiolaribus obsoletis, nodis compressis. Flores terni in spica oppositi, sessiles et pseudo - verticillum sex- florum efficientes, qui bracteolis duabus oppositis basi connatis ovatis obtusis concavis margine tenuissime cilia- tis suffulcitur. Perianthium foemineum 3 partitum, ma- gnitudine fere seminis Brassicae campestris. Bacca cylin- drioa, utrinque paululum attenuata, perigonio tripartilo coronata, 4 lin. longa, \\ lin. crassa. . 21* 202 Affine Viscis americanis pluribus: V, trinervium Lam. Enc. 3 p. 57. fructu globoso et minori differl. * * aphyllu 3. Viscum capense L., Thbg. Fl. Cap. p. 154. Burch. voy. 1. p. 147. c. ic. Ad Promontorium bonae spei ad Lautenbach, prope Halfwayhous alibique legit Bergius. 4. Viscüm moniliforme, Blume. V. caule aphyllo, inferne teretiusculo , ramulis articu- latis ancipitibus, articulis nudis, floribus verticillatis sessi- libus (äff. V. opuntioidi). Blume Bydragen fasc. 13. p. 667. Collegimus in Sandvicensium insula O-Wahu prae- sertim in Acaciae excelsa heterophylla specie parasilicum, specimina vero praeter frustulum, ad speciem cognoscen- dam sufficiens tarnen, amisimus. Fiscum opiintioides L., (Sloane Hist. Jam. 2 p. 93. t. 201. f. \.) planta est americana, antillana, e cujus syn- onymis justo depellitur synonymon: Plum. ed. Burm. Amer. t. 258. f. 1., e quo Viscum ßagelliforme Lam. Enc. 3. p. 56. formatur. Similem at satis superque di- stinctam speciem alit veteris orbis regio tropica inde ab ore Africes auslrali usque ad oceani pacifici insulas, no- stram scilicet ex 0-\vahu advectam, quam eandem e So- cietatis insulis V. opuntioidis nomine enumerat Forsterus (Florul. Insul. austr. prodr. n. 369. p. 70. ) , quam in Mauritii insula repertam Bory de St. Vincent adnotat, quam et ipsi vidimus, (V. opiintioides Voyage 1. p. 320; üb. Wühl. n. 18303 ; et sine loco natali n. 18301, for- san eadem ex insula.), quam ex Nepalia siccatam serva- mus, quam porro in Japonia detexit Thunbergius (Flor. Japon. p. 64r.J, quam denique in Java insula copiosissi- mam observavit Blume nomineque donavit. Flores in V. opnntioide sessiles, oppositi in rachi 2Ö3 compressa articulata, spicati igilur, spicis solitarüs pluri- busve oppositis in apicibus arliculorum; in nostro autem moTiiliformi : flores terni sessiles, triadibus singulis oppo- silis, aut pluribus inordinate in snmmis articulis propullu- lantibus, flores igitur sessiles, specie verticillati. Statura in planta O-waihiensi multo minor quam in V. opuntioide, caespites densi, nulantes aut penduli, vix spithamaei. Cum nostris conveniunt specimina Nepalensia et Mascarenia. Viscum compressum Poiret Eric. bot. X. p. 861, ex Amboina a Billardiero allatum: ramis herbaceis (?). flori- bus oppositis subsolitariis axillaribus (?) — an differat, an eadem sit species, e descriptione non percipiendum. Si eadem, nomen prioritatis causa esset retinendum, si di- stiucla, plantae supra ad nostram citalae, nee a nobis visae, denuo erimt perscrutandae. Obs. Viscum pauciflorum Thbg. Fl. Cap. p. 154. foliis alternis, quid? Viscum verticillatum foemina Sieb. Mart. exs. n. 227. est V. latifolium Lam. Ene. 3. p. 57 ' , Plum. ed. Burrm. Amer. t. 258. f.A. — Viscum verticillatum mas Sieb. Mart. exs. n. 226, inter species descriptas fruslra quaesivimus. Viscum verticillatum L. e pluribus conflatam esse speciem, bene jam Lamarckius 1. c. monuit. Viscum antarcticum (Forst, prodr. p. 70. n. 370. Sp. pl. ed. W. 4. p. 739, Spr. Syst. 1. p. 487. Hb. TVilld. n. 18298. 772 as, Hb. Generale Berol. foemina) minime inter Visea recensendum, ad Loranthum propius accedens (L. europaeo inter omnes magis affine) , dioicum, proprii generis commode esset typus (Tüpeia antarctica N., nomine Taheilensis amabilis peregrinatoris, in primo Cookii itinere de scientiis bene meritii). — Fl. masc. Perianthium 204 ad basin usque quadripartilum , aestivatione valvata, sub antbesi expansum, laciniae lanceolatae, apice concavae, stamina foventes. Stamina 4, laciniis opposita, iisdem prope basin inserta et longitudine eas haud aequantla ; filamenta filiformia glabra; antberae late ellipticae, basi- fixae, introrsae, biloculares, loculis adpositis, longitudina- liter dehiscentibus. — FL foem. Germen clavatum unio- vulatum, margiiie coronatum angusto obsolete obtuse qua- dridentato. Corolla 0? (ne minimura corollae vestigium in permultis floribus foemineis, majore ex parte styligeris, reliquis stylo destitulis pluriura speciminum observavimus, nee fruetum videre contigit aetate provectiorem); Stylus brevis teres crassus germine brevior; Stigma terminale cras- sum, subgloboso-capitatum, sulcis duobus leviter quadrilo- bum. — Inflorescentia : racemus subsessilis, terminalis, ebracleatus, pedunculis verticillatis. — Frutex „parasiticus" ex Willd., pseudo-oppositifolius. Rami teretes, cinerei, ra- mulis floriferis apices versus ex omnibus axillis ornati. Ramuli novelli petiolique tenuiter furfuraeeo-pubescentes. Folia ovata, ellipticave, integerrima, oblnsa, in petiolum brevem attenuata, immerse penninervia, subcoriacea, mar- gine pellucido. Folia pollicaria. Racemi foliis breviores, verticillis 1 — 5, 2 — 4 floris. Flores minuti, masculi expansi circiter bilineares, germen cum pistillo sesquilineare. LORANTHUS. Genus in posterum forsan dividendum ratione anthe- rarum ineumbentium, basifixarum et adnataTum. 1. Lomnthus philippensis N. In nemoribus et fruticetis circa Tierra alta Lu^o- niae. %. Specierum Indiae orientali pertinentium pluribus af- finis, ab omnibus videtur diversus, a L. Scurrula Roxb. foliis ovato-ellipticis basi rotundatis et fruetu clavato, a L. 205 pulverulento (Roxb. Fl. ind. ed. Wall. 2. p. 221.) minori omnium partium dimensione ceterisque. Nee specierum Javanensium a Blumeo enumeratarum ulli videtur relatu- rus. Rami erecti, patentes patenlissimique , alterni et pseudo-oppositi, teretes; vetustiores cinerascentes , nigri- cantes, tuberculis parvis lulescentibus saepe scabridi; junio- res ad nodos praesertim compressi, pilis brevibus Stella tis furfuraceo - canescentes. Folia elliptica , utrinque obtusa, breviter petiolata, cum petiolo 3 lineari ad sumum tri- pollicaria, sesquipollicem lala, submembranacea, penniner- via, nervis venisque utrinque prominulis. Folia juniora pilis supra descriptis utrinque vestita, aetate calvescentia. Petiolus teres supra angusle levilerque canaliculatus. Flo- res ad nodos fasciculati; fasciculi e cymis pluribus pauci- 1 — 5-floris constantes. Inflorescenlia ex toto dense furfuraceo -ferrugineo-canescenti-tomentosa. Pedicelli nudi, 1 — 3 lin. longi. Germen bracteae obliquae ovatae ob- tusae minutae impositum, obeonicum dein clavatum. Ca- lyx margo integerrimus, angustissimus, inconspieuus. Co« rolla cum germine \ poll. longa, intus glabra, obliqua, tubulosa, arcuata, fauce constrieta, limbo quartam ejus parlem efficiente 4 partilo, laciniis anguste lanceolatis. Acstivatio valvata. Tubus corollae latere coneavo finditur, laciniaeque in oppositum latus reflectuntur, stylo cum staminibus ineurvis exsertis, Stamina qualuor fauci in- serta, laciniis corollinis breviora. Antherae oblongae, an- guslae, filamenti apici introrsum adnatae, eodem haud latiores. Stylus filiformis stamina superans. Stigma ter- minale stylo vix crassius. Fructus immaturus baccam praebet pubescentem clavatam monospermam, semen con- tinenlem tetragonum, angulis, obtusis sulco levi notatis, embryone tereti axili. — Germina semel observavimus confevruminata duo, more Xylosteorum baccis coadunatis, floribus duobus discretis ornata. 206 2. Loranthus tetrandrus Ruiz et Pav. Fl. Per. 3. p. 46. t. 275. ex Enc. bot. XI. p. 502. (exemplare ori- ginali non vi.soj. Perielymenum foliis acutis, florjbus profunde dissectis, vulgo Ytiu Feuill. Journ. 2. p. 760. tab. Ab., quod Loni- cera corymbosa L. sp. pl. et Froelichia violacea Spr. Syst. 1. p. 406. In Myrtetis circa Talcaguano Chile haud infrequens, in Guevina Avellana aliisque arboribus parasiticus. t?* Frutex pseudo - oppositifolius , dichotomus et ramosus, ornatissimuSj racemis superbiens florum sanguineorum spectabilium terminalibus axillaribusque, sub fruclificatione alaribus. Rami teretes; novelli pilis brevibus simplicibus pubescentes, pube per peliolum, costam mediam et margi- nera ciliatum juniova utrinque invadente folia; adulta gla- bra, sesquipollicaria, pollice saepe latiora, ovala, subinde subcordata, obtusiuscula, coriacea, nervo venisque ab infera ejus parte orientibus, in siccis saltem, ulrinque prominulis, supra magis; pctiolus pubescens. brevis, ad summum ses- quilinearis, supra canaliculatus. Corymbus subsessilis, densi- et multi- (10 — 12) florus, terminalis, corymbis e summis axillis axillaribus siipatus, ramulisque apice corymbiferis ex inferioribus axillis. Pedunculi 2 — 5 lineas longi, tenuiter pubescenles, nudi. Germen bracteis tribus pubescentibus, ciliatis, ovatis, acutis, inaequalibus, exteriori paulo majori, quasi calyculatum, cylindraceum , glabrum, calyee coronatum ipso ampliori, sinuato-quadridentato, den- libus saepe obsoletis subintegerrimo , obsolete tenuissime brevissime ciliato. Corolla glabra, aequalis, tubulosa, lf pol- lices longa, ad basin usque quadrifida, Iaciniis linearibus, apice cochleariformibus acutis. Stamina 4; filamenta line- aria, mediis inserla Iaciniis, quarum supera pars sub anthesi reflectitur ; antherae in apicali concava laciniarum parte pri- mum sitae, oblongae, acutae, versatilcs, media sua parte 207 altius apici subulato acutissimo filamentorum incumbentes. Stylus lilitormis, stamina süperans, tardius decidims, stigmate paulo crassiori terminatus. Bacca monosperma, olivaeformis ; malura desideralur. Bracteae Loranthi tetrandri in flore solitario ternae, pedunculos monent in affinibus speciebus esse trifloros, gaogulo flore bracleam sibi vindicante. Conferatur subse- quens species. Synonymon Feuill. haud dubitanter hie retulimus, quamvis auetor incaute parasitam pro ipsius nutricis arboris fronde habuerit. Observ. In uiraque foliorum pagina saepissime obser- vantur papillae dispersae, conicae, obtusissimae, quae pri- raum apice dein magis magisque apertae, demum foveolam margine elevalo cinetam repraesenlant et fungillos entophy- tos in epidermide erumpenles simulant. Ad Caeomata affi- niaque vero non pertinent nee ad vegetabilia, inseclorum qnorundam minutorum oriuntur ictu, quorum exuviae et in orifieiis interdum reperiunlur. 3. Loränthus buxifolius N. Circa Talcaguano Chile iisdem locis et arboribus mix- tim cum praecedente cresceüs, imo alter in altero para- siticus. •fr- Habitus praecedentis , densius foliis vestitus pseudo- oppositis ternisque saepius alternis, magis coriaeeis et nitidis, apices versus decrescentibus ; flores minores, al- bidi, pro corymbosis racemosi, peduneulis trifloris. Rami teretes ; ramuli angulosi, dense vestiti pilis brevibus rigidu- lis rufescentibus, serius in vetustiori cortice detritis. Folia cum petiolis glaberrima, coriacea, supra nitida, nervo ve- nisque superiori speciei similia subtus prominulis, märgine revoluto, apice obLusiusculo mucronulata, forma et ma- gnitudine valde variabilia, in orbiculatam transeuntia formam; pollice rarius longiora, in luxuriante ejusdem 208 speciminis ramo lf poll. longa, 1| lata, in alio pollicem longa, 7 lineas lata; apices versus 7 lineas longa, 5 lin. lata. Racemi subsessiles, terminales erecti, accessoriis aucti e foliorum summorum axillis, ad suramum bipolli- cares, ebracteati, e pedunculis trifloris pseudo - oppositis ternisque saepius allernis sparsis 12 — 20 constantes. Rachis angulata, minus quam rami hirtella; pedunculi duas lineas longi, flore medio sessili, lateralibus brevissime pe- dicellatis. Bractea amplectens, ovata, acuminata, acuta, mavgine pellucido membranaceo ciliata (calyx fructus auct.) cuique subjecta est germini, apice extrorsum spectans: Germen cylindraceum, breve, calyce coronaium brevi, trun- cato, marginem sistente angustum, pellucido membrana- ceum, obsolete ciliatum. Corolla albida, 4 lineas longa aequalis, tubulosa, demum ad basin usque (4? — 6) 5 partita. Laciniae lineares, apicem versus paululum dila- tatae et concavae. Stamina 5, corolla paulo breviora; fila- mentalinearia, apice subulata, mediis adnata laciniis, quae ab insertione reflectuntur; antherae crassiusculae, ovatae, medinxae. Stylus filamentis brevior crassior, apice attenua- tus, stigmate haud incrassato terminatus. Bacca dolioli- formis, calyce coronata, monosperma, nigra; immatura axi circiter bilineari, diametro transverso sesquilineari, succo viscoso repleta. Germinantia hujus superiorisque speciei semina in avium exspargentium stercore saepenumero vidimus. Radicula primum in bulbum sese fmgit placentiformem lignosum. Adolescentium parasitarum radices inier cor- ticem et lignum arboris, in qua hospitantur, late longeque prorepunt. (Confer. opus nostrum: Bemerkungen und Ansichten p. 13.) 4. Loranthus glaueus Thunb. Fl. Cap. p. 295. In promontorio bonae spei prope Olifantrivier Julio florentem legit Mundt. ^. 209 Descriplio Thunbergii 1. c. bona. Flos tarnen in speciminibus nostris 4 parlitus, 4 andrus (nee 5 partilus, 5 andrus). Corolla lubulosa reeta inaequalis, allero latere iissa, laciniis limbi altero latere reflexis. Antherae intror- sae, lineares, filamento ex toto adnatae, apice acutae. Flores, apices ramorum, folia juniora pilis stellatis brevis- simis crebris quasi pulverulenta. 5. Loranthüs oleaefolius. Lichtensteinia oleaefolia Wendl. Coli. pl. ex. 2. p. 4. t. 39. Loranthüs speciosus Dietrich Gärtn. Lex. Loranthüs Licht ensteinii Hb. Willd. n. 6953. Clarissimus Wendland pater 1. c. semina quinque tribuit huie parasitae, quorum praesentiam e sectione transversali germinis cognovit, delinearique curavit; nos vero eodem modo germen aperientes vidimus uniloculare, monospermum; seminis cavum cinetum erat figura penta- gona, cujus anguli pro seminibus v. ovulis habuit ille. Singularis modo haec species filamentis connatis mona- delphis, ceterum cum reliquis Loranthis omni modo conveniens. — 6. Loranthüs elegans N. In promonlorio bonae spei ad Caledons-kluft Martio florentem Mundt, aliisque locis Krebs legerunt. fj. Superiori speciei habitu, foliis et speetabili florum colore similis. Frutex bipedalis et ultra, foliis ramisque pseudo- oppositis et ternis, saepe alternis, sparsis. Rami teretes, foliorum ramulorumque casorum vestigiis nodulosi , in vegetioribus speciminibus laeviores. Epidermis pura pal- lide cinnamomea, Lichenibus conspurcata cinerea. Gem- mae, summi ramulorum apices, folia novella, petioli, pe- dunculi, bracteae, margo calycum, tenuissimo brevissimoque rufo tomento obdueta sunt, quod armato saltem deteges oculo. Planta caeterum glabra. Folia oblongo-lar.ceolata, 210 obtusa, in petiolum brevem attenuata, corlacea, nervo medio venisque paucis angulo acuto decurrentibus, in sic- cis saltem prominulis, peliolo canaliculato; in luxurianti- bus speciminibus 1\ pollices longa, 5 lineas lata; vulgo pollicaria, latitudine circiter 4 lineari, petiolo sesquilineari. Inflorescentia : pseudo-umbellae 6 florae (racemi contracti, rarius evoluti), pedunculatae , in inferiori ramorum parte axillares; extimae Line inde depauperatae. Pedunculus communis 1 — 3 lineas longus, pedicelli breviores, exte- riores bracteola squamiformi minima suffulti, tomento rufo imprimis conspicua. Flores amoene coccinei, 16 cir- citer lineas longi. Bractea amplectens, ovata, acuta, rufo- tomentosa germini subjeeta. Germen obscurum, cylindra- cenm , . breve , calyce coronatum. Calyx membranaceus, pallidus, irregulariter 5 (?) dentatus, margine obsolete tomentosus et ciliatus. Corolla anguste tubulosa, recia, aequalis, post foeeundationem ad insertionem staminum usque 5 fida, laciniis anguste linearibus, supera parte haud dilatatis, apice quasi sphacelatis, demum spiraliter revolutis., crispatis. Stamina longitudine corollae, filamenla linearia, infra tertiam tubi partem inserla, ad insertionem, flore sese expandenle, disrumpentia , deeidua; antherae, introrsae, lineares, 4 lineas longae, ex toto filamentis ad- natae, polline pallide flavo. Stylus longitudine staminum, filiformis, stigmate crassiori capitato terminatus. Germen uniovulatum. Fructus maturus desideratur. 7. Loranthüs americanus Jacq. Amer. p. 97. t. 67. excl. omn. synon. Loranthüs americanus Sieb. Fl. mart. exs. n. 95. E Brasilia tropica misit Sellowius hanc stirpem, ad- amussim cum planta Martinicensi Sieberiana convenientem, ex Marlinica quoque insula descripsit Jacquinus. Flos hexapetalus, hexandrus. Folia a Jacquino in- tegra non visa, forma valde variabilia, nunc obliqua ovato- 211 lanceolala acuthiscula , basi in petiolum attenuata, quo- cum 4|- poll. longa, dimidium lata; nunc obovata, obtusa, basi cuneata, cum petiolo 3-*- poll. longa, 22 — 23 lin. lata; nunc subrotundo-ovata, acula, basi rotundata, tarnen paululum in petiolum decurrenlia, quocum 4 poll. longa, 3 poll. lata, semper penninervia! Reliqua a Linnaeo aliisque post eum ad L. america- num laudata synonyma ab americano Jacquini differunt: floribus penlapetalis pentandris, foliis ex icone triilerviis, ex Lamarckio 5 — 7 nerviis more Plantaginis. Nomen huic speciei imponimus : Loranthus Plumieri N., ad quem sequentia pertinent synonyma: Lonicera Plum. Nov. Gen. p. 17. t. 37, Id. pL amer. p. 158. t. 166. f. 1. — Loranlhus Vaillant Act. Par. 1722. p. 201., ad Loranthum americanum Obs. secunda Lam. Enc. bot. 3. p. 595. Removendum denique ex synon. Lin. ad L. american: Scurrula N. 1. Brown Jam. p. 197., quae differl; ra- cemis rarioribus et germinibus tribracteatis. Quid Lor. americanus Srvartz obs. bot. p. 132? Quid Lor. americanus Lin. Amoen. acad. 5. p. 396. Ambo ex Jamaica insula, inter se et ab Jacqumiana et a Plumeriana planta distincti. 8. Loranthüs formosns N. In Brasilia tropica legit Sellow. ff. Inter L. americanum et L. Mutisii II. B. K. (Hb. fVilld. n. 6974.^ quasi intermedius; a superiori inflores- centia magis apicali et floribus duplo longioribus, ab al- tero floribus dimidio fere brevioribus, calyce subtruncato repando, nee subdentato dentibus acuminatis, foliis non ternis, ceterisque diversus. Glaberrimus. Rami validi, crassi, ad nodos superne praesertim compressi et eximie angulati, angulis acutis ab insertione foliorum pseudo - oppositorum subalternantium 212 sursum porreclls. Folia coriacea, crassa, obtusa, in petio- lum brevem attenuata, forma ceterum valde variabilia et saepe obliqua, vulgo elliptica et late lanceolata, 3 — 4 poll. longa, 1 — 2 poll. lata, immerse penninervia, venis paucis angulo acuto decurrentibus. Petiolus planus, nee canaliculatus. Inflorescentia : umbella terminalis, axillari- bus duabus stipata, pluribusque e superioribus axillis ac- cedenlibus, corymbum apicalem multiflorum speciosissi- mum sistens. Umbellae peduneulatae , 3 — 6 (vulgo 4) radiatae, radiis trifloris, floribus peduneulatis. Ramifica- tiones teretes, articulatae, bracteis irregularibus in modum marginis angusti membrancei suffultae; qui margo sub germine paulo amplior, cupuliformis , integerrimus (calyx fruetus Auct.). Pedunculus communis circiter pollicaris, umbellae terminalis brevior, foliolis duobus saepius in- struetus, inferiorum longior; radii semipollicares, pedicelli radiis paulo breviores. Flores quadripollicares , speciosi, aequales, subrecti. Germen cylindraeeo-ovatum, uniovula- tum, calyce ampliori coronatum. Calyx membranaceus, subtruncatus, repandus. Corolla tubulosa, gracilis, ad basin usque sexpartita. Laciniae angusle lineares, apicem ver- sus vix dilatatae, supera parte ab insertione staminum, flore expanso, recurvae. Stamina 6, paulo breviora; filamenta angustissima, linearia, infra medium laciniis corollinis in- serta, apice subulala; aniberae ineumbentes versatiles, ob- longae, medifixae, bilineares, loculis adpositis introrsis. Stylus filiformis, longitudine staminum, stigmate paulo crassiori terminatum. Fruetus deest. 9. Lorantiiüs euneifolius R. et P. flor. per. 3. p. 46. t. 276. fig. b. ex Encycl. bot. 11. p. 498., Herb. Willd. n. 6966/ (Spec. autographon). Loranthus montevidensis Spreng. Syst. 2. p. 128! E Brasilia meridionali misit Sellow pluribus loeis collectum. Peruviae convalles patriam dixerunt auetores 213 florae Peruvianae. Collata specimlna ne mlnimam quidem differentiam ostenderunt. — Antherae incumbentes, ver- satiles. 10. Loranthus flagellaris N. In Brasilia meridionali semel legit Sellowius. fr. Frutex glaber, sparsifolius, sarmentosus. Rami teretes, ulnares longioresque , flexuosi, apice filiformi prehensiles, radiculas ab insertione foliorum agentes rarius evolutas, ramulis ornati axillaribus erectis , basi dense foliosis , ra- cemo florum corymboso terminali. Internodia ramorum flagelliformium pollicaria bipollicariaque in apicibus magis elongata. Folia sessilia, linearia, acuta ^ coriacea, nervo medio vix conspiciio, maxima 20 lin. longa, 1< lin. lata. Ramuli floriferi maxime evoluti 4 pollicares, foliis paucis 6 — 12 inferne instrucli. Racemus nudus, erectus, sparsi- et multiflorus, pedunculis inferioribus trifloris, lloribus pedicellatis, superioribus unifloris. Pedunculi articulati, ad summum 5 lin. longi; pedicelli tres aequales, pedun- culo communi paulo bieviores. Bractea sub germine squamaceo-scariosa, fugax, nullo vestigio superstile decidua, in alabastro solummodo conspicienda. Flores amoene rubii, 6 lin. longi. Germen cylindraceum , breve, calyce coronalum, uniovulatum. Calyx membranaceus , margine lacero-truncalo, scarioso. Corolla tubulosa, tubo ad basin germine crassiori, aequalis^ ad basin usque 6-rarius 5 partita, laciniis linearibus, apice paululum dilatalis, sub anthesi ab insertione staminum patentibus. Stamina paulo breviora totidem; filamenta linearia, infra medium inserta, apice subulata. Antherae oblongae, incumbentes, versatiles, me- difixae. Stylus staminibus paulo brevior, filiformis , apice attenuatus, stigmate aequali. Fruclum non vidimus. Superiori speciei foliis angustis quodammodo similis, habilu et floribus minoribus satis dissimilis. L. sarmentoso R. P. ramis sarmentosis affinis, foliis 214 vero mullo angustioribus lineatibus, floribus majoribus cormyboso - racemosis terminalibus , omnibus pedicellatis distinguendus. 11. Loranthus eugenioides H. B. K. Nov. gen. et sp. III. p. 340., Hb. Willd. n. 6977. (sub noiii. L. at- tenualus ). In Brasilia tropica et extralropica legit Sellow. ■£?• Specimina e Brasilia tropica transmissa omnibus notis conveniunt cum descriptione Kunthiana et specimine Hb. Willd., licet racemi ad 3 poll. longitudinem interdum extendantur, et flos intermedius sit evidenter pedicellatus, pedicello ejus laterales saepius subaequante, quod etiam in Humboldtiano specimine. Vituperandum videtur, quod fila- menta usque ad medium petalis adnata dicat Kunthius, quum semper et in specimine Humboldtiano sint infra medium adnata. Copiosa quae ex Brasilia extratropica accepimus specimina, cum reliquis omni modo conveniunt, sed discedere videntur foliorum pagina infra punctulata et antheris latioribus crassioribusque ; punctula vero illa orbi- cularia, minutissima, orbem nigricantem elevalum referen- tia, sub epidermide illaesa elevantur et primordia Fun- gilli cujusdam, Sphaerulae forsan, esse, nee ex indole ip- sius plantae pendere videnlur, quare ex iis nee speeificum, nee varielatis characlerem desumere possumus. Antheras paulo majores vel polius solummodo crassiores non magni esse momenti in distinguendis förmig nemo est qui nesciat. Bacca olivaeformis, calyce coronala, immatura axi trilineari^ monosperma, glutine repleta viscoso. 12. Loranthus thyrsiflorus N. In Brasilia aequinoctiali legit Sellow. fj. Frutex glaber pseudo - oppositifolius , oppositione raro et leviter perturbata, trichotomus et dichotomus. Rami tetragoni, ad nodos incrassati, annotini foliis plerum- que denudati, epidermide pallide cinerascente grisea. Folia late 215 late lanceolata, in pctiolum lamina ter breviorem atte- nuata, apice acutiuscula, maximc evoluta acuminata; minus crassa quam in congeneribus , nervo medio venisque sub angulo aculo decurrentibus prominulis, margine cartilagi- neo pellucido., petiolo sublus tereti supra piano canalicu- lato. Folium in ramo annotino superstes tripoll icare, pol- licem latum , petiolo 9 lineari ; hornotina speciminum 2 poll. longa, 8 — 9 lin. lala, peliolo 6 — 8 lineari. Ra- cemi terminales et axillares, nudi, longitudine circiter fo- liorum. Pedunculi \\ — 2 lineares, triflori et (aborlu) biflori, floribus sessilibus. Bracteae ovatae acutae, tot quot germina, iisdem paulo brcviores, flores sufFulciunt, 5 circi- ter lineas longos. Germen breve, longitudine crassitiem vix superante, calyce coronatum inconspicuo. Calyx margo angustissimus truncalus, corollam arcte cingens. Corolla aequalis, tubulosa, ad basin usque 6-partita, laci- niis linearibus angustis. Stamina totidem, iisdem bre- viora. Filamenta mediis laciniis v. paulo inferius inserta, subulala. Antherae oblongo - ovatae, acutae, incumbentes, versatiles medifixae. Stylus longitudine circiter filamento- rum, filiformis, sligmate terminali vix incrassato. Fru- ctus deest. 13. Loranthus retusus. N. In Brasilia aequinoctiali legit Sellow. %. Glaberrimus. Rami debiles, radicantes, junior! aetate tetragoni, demum internodiis elongatis teretes, pseudo- opposilifolii et alternifolii, radiculis sparsis brevibus cras- sis, quae allingunt vegelabilia alligantcs. Folia subcoria- cea, obovala, retusa aut emarginata, mucrone uncinato recurvo inslructa , in peüolum atlenuata, margine paulu- lum cartilaginea , pcnnincrvia , nervo medio venisque, in siccis sallem, leviter prominulis, petiolo brevi canaliculato. Folia quoad formam et magniludinem valde variant, in speciminibus nostris ad summum 1| poll. longa, \\ poll. 3r Bd. 3s Heft. 22 216 lata, peliolo 4 lin. longo. Racemi axillares et terminales, foliis breviores , nudi. Pedunculi per paria circiter 4 pseudo-opposili, sesquilineares , sie ut rachis letragoni, 3 flori, floribus sessilibus. Bracieae tres rotundato-ovatae, breviter acuminalae, basi connatae, minutae, germina invo- lucrant et abscondunt, coronata calyce membranaceo , sub- oblique truncalo, cupuliformi, laxo. Corolla aequalis, tu- bulosa, 3 circiler lin. longa, ad basin usque 6-parlita, laci- niis linearibus, apice vix dilatatis, oblusiusculis, sub anlhesi ab insertione staminum patentibus. Stamina 6, iisdem breviora, tribus alternis solito more brevioribus, filamentis subulatis, infera eorum terlia parte affixa. Antberae ovales, breves, minutae, medifixae, ineumbentes, versaliles. Sty- lus fdiformis, apice subailenualus, staminibus brevior, stigmate terminales paululum incrassato. Fruclus desi- deratur. 14. Loranthus saliafölius. N. In Brasilia aequinoctiali legit Sellow. ff. Glaberrimus, caesio-coerulescenti-pruinosus (pruina an vere propria?), pseudo - opposilifolius, virgatus. Rami inferne teretes, tenuiter striolati, apice angulati, ad nodos compressi. Folia petiolata, oblongo-lanceolata , acuminata, acuta, margine brunneo, crispalulo vel laevi, vel sae- pius quasi resinifluo et scabrido; nervo medio subtus prominente, supra impresso, venis subimmersis pinnatis, parallelis, crebris, angulo semirecto majori a costa media decurrentibus ; maxima 4^ poll. longa, \.\ poll. lata, pe- tiolo semipollicari, subtus semitereti, supra canaliculato. Racemi axillares, solitarii v. rarius gemini, sessiles, erecti, petiolo paulo longiores, vix pollicares. Pedicelli brevis- simi, crassi, per paria 3 — 5 remotiuscula pseudo -oppo- siti, triflori. Bracieae 3, ovatae, acutiusculae, basi connatae, exteriore paulo majore, germina involucrant et abscondunt, calyce inconspicuo truncato minimo coronata. Flores mi- 217 nuti, lineam circiter longi, fugaces. Corolla ad basin usque 4? partita, laciniae lineares, apice dilatato subcochleari- formes, erectae. Stamina iisdem breviora. Antherae el- liplicae, incumbentes, versatiles. Stylus teres, crassus, se- rius interdum persistens, stigmate crassiori capitato ter- minatus. Bacca ex pedunculo trifloro unica modo perfecta, ovoidea, juniori aetatae 2 lin. longa, monosperma. Flores in vivis rccognoscendi. 15. Loranthus radicans. N. In Brasilia tropica legit Sellow. fj. Glaberrimus, radicans, pseudo-oppositifolius et alterni- folius. Rami jam in juniori aetate teretes, adulti inter- nodiis elongatis debiles, radiculas emittentes sparsas, sim- plices, crassas, quibus vicina alligant vegetabilia. Folia petiolata, ovato-lanceolala, oblonga, longe acuminata, acuta, breviter subulato-cuspidala, basi obtusa, 'margine angusto in petiolum decurrentia, supra plana, immersei et obscure penninervia, nervo medio sublus prominente, subcoriacea, margine leviter cartilagineo. Petiolus semileres, supra a parte laminae planus et subalalus, a parte insertionis ca- naliculatus. Folia ramorum maxima 5 poll. longa, \\ poll. lata, petiolo vix 5-lineari; ramulorum 3 poll. longa, pol- licem lata, petiolo vix 3-lineari. Spicae ad summum pollicares, axillares terminalcsque solitariae, erectae; ra- muli floriferi, in ipsa e qua oriuntur axilla, primo spicarum pari saepius ornantur. Flores 3 lin. longi, terni, in pseudo- verticillos saepius 5 dispositi, oppositione rarius perturbata. Bracteae tres concavae, ovato-ellipticae acutae, vix ima basi connatae, germinibus longiores, laxae, floribus casis persistentes. Germen breve, liemisphaericum, calyce trun- cato, minimo, vix conspicuo coronatum. Corolla iubulosa, aequalis, ad basin usque 6 -partita, laciniis linearibus acu- tiusculis, sub anthesi ab insertione staminum palenlibus. Stamina 6, corolla breviora; filamenla supra medium 22* 218 laciniis inserta, subulata. Antherae ovatae, medifixae, incumbentes, .versatiles. Stylus tenuis, caplllaceus, di- midia corolla brevior, apice subincrassatus. Fructus non accepimus. 16. Loranthus podopterus. N. In Brasilia aequinoctiali. ft. Glaberrimus , erectus, ramosus, pscudo-oppositifolius. Ramuli novelli compresso-angulali, ad nodos dilatati, adulti teretes. Folia late elliptica, utrinque attenuata, longe acu- minaia, in petiolum brevem attenuata, subcoriacea, margine vix cartilagineo, penninervia, reticulato-venosa, rete vascu- loso, in siccis saltem, leviter prominulo. Petiolus semite- res, supra leviter canaliculalus. Folia maxima 3f-, poll. longa, 1| poll. lata, petiolo circiter bilineari. Spicae axil- lares et terminales, foliis paulo breviores, pedunculatae, flexuosae, floribus decies duodeciesve ternis, glomerulis e pseudo-oppositione alternis, racbi immersis. Pedunculus ab angustiori basi dilatalus, alatus, lineari-lanceolatus, con- tractus in racbin angulatam, flexuosam, ipsoque paulo lon- giorem. Bracteolae foveolam rachxdis marginantes, late trianguläres, acutae. Germen hemispliaericum , bracleam paulo superan«^ coronatum calyce truncato, minimo, vix conspicuo. Corolla citius decidua, lineam longa, tubulosa, aequalis, ad basin usque sex?-partita; laciniis late line- aribus aculiusculis erectis. Stamina corolla breviora , iila- mentis infra medium laciniarum insertis, subulatis. An- tberae incumbentes? Stylus longitudine staminum, diu- tius persistens, crassus, sligmate crassiori capitato lermi- nalus. Fructus deest. Flos in vivis recognoscendus. Specimen nostrum mancum. Species pedunculo alato insianis. — 219 Quid? Lorant hus obmunitus Spreng. Curae post. p. 139? (Rio grande, Sellow) inler Loranthaceas Seilowianas noslras nobis non obvius. Loranthus nutajis Spreng. Syst. 2. p. 128. (Brasilia, Sellow) cerlissime hujus loci non est, nee generis, nee iamiliae. TVeihea flfagdalenae Spr. in litt., ex America me- ridionali, a Balbisio communicala , est Loranthi species, tolo coelo diversa a JVcihea Spr. Syst., quae Richaea Aubert du Petitthouars. 220 RUBIACEAE. Sectio I. STELLATAE. Conspectus Stellatarum. Insulae et littora arctica eis et trans fretum Bee- ringianum: Galium rubioides L., Irifidum L., Aparine L., triflorum Miclix. Chile: Galium croceum Ruiz Pav.?, cotinoides N. Rubia Relbun N. Brasilia: Rubia Relbun N. — E planus Sellowia- 7iis: Galium hirtum Lam., erieoides Lam., humile N.; Rubia Relbun N., orinocensis H. B. K., indecora N., vilis N., valantioides N., ephedroides N. , equisetoides N. Promontorium bonae spei: Galium mucronatum Thbg. *) Teneriffa: Rubia frueticosa Jacq. GALIUM. 1. Galium rubioides. L. Galium diffusum Schröder, Link En. alt. 1. p. 134. Ad portum Petropauli Camtschatcae legimus, inflores- centia nondum evoluta. A vulgari hortorum planta differt nostra: pilis rigidis •) De lierbarii Regii Stellatis atque relfquis Rubiaceis Capensibus conferas opusculum botanicum G. Cruse de Rubiaceis Capensibus, praecr'pue de genere Aathospermo. Berolini 1S25. 4to c. tab. aen. II. 221 patentibus majoribus, in nodis caulis nervisque t'oliorum crebris, per paginam dispersis. An junioris solummodo slalus difl'erenlia? 2. Galiüm trifidum L., JVahlenh. Fl. Läpp. p. 47., Fl. Suec. 1 p. 88! ßlert. et Koch Fl. Deutschi. 1. p. 772!, Oed. Fl. Dan. t. 48. Ex Unalaschca, ubi frequens, speeimina retulimus numerosa, Suecicis vegetiora, 6 — 9 pollicaria, imo pedalia, foliis inslructa majoribus latioribusque, semipollicem longis et ultra, saepe in caule quinis, nonnunquam senis; flore fruetuque majoribus, pedunculis minus gracilibus minusque elongatis, haud raro bifloris, sub fruetificatione, ut in euro- paea slirpe, recurvis: ceterum haud diversa. Pedunculi axillares in hac specie revera sunt rami abbreviati, verti- cillo foliorum abortiente, pedicello solilario terminati, vel verticillo plus minusve depauperato pedicellis binis ter- nisve, terminali fructilero, lateralibus axillaribus saepius abortientibus. M. Kinn ex America septentrionali (Phila- delphia?) speeimina misit ad amussim cum Unalaschcen- sibus convenientia. Alia est species Galiinn tinetorium, Willd. herb. n. 2700, quam et sub G. Claytoni Michx. nomine e Philadelphia provenientem nobiscuin celeberr. Bernhardi communieavit : corollis quadrifidis majoribus, caule superne peduneulisque laevibus , inflorescentiaque magis terminali diversa. Synonymiam auclorum Florae Americae borealis proponere vix audemus. An Gal. Claytoni Michx., ut apud Pursh (Flora 1. p. 103^, G. trißdinn americanum et unalaschcense nostrum? ad quod reducendum Ga/ium tinetorium Richardson in Franklin Journ. Append. bot. p. 732. (R. Brown verm. Schrift. 1. p. 473.), quod seeundum Roem. et Schult. Maut. 3. p. 161. ad G. Claytoni ab ipso Richardsonio in altera editione (App. bot. ad Frankl. Journ. p. 4.) reducitur. 222 An G. tinctorium Hb. Willd. G. tinctorium verum auctorum Amerianorum? Specimina ex alpibus Iudenburgicis juniora, minima, pollicaria, omnibus notis conveniunt cum G. trifido suecico. Specimina Macloviana illustrissimi D'Urville G. tri- fidi, humiliora Unalaschcensibus nostris, celeram iisdem quam Suecicis similiora, pedunculis brevioribus insignia. 3. Galiüm mucronatum Thunb. Fl. Cap. p. 151? Quod ipsi in Promontorii bonae spei monte tigridis collegimus cum Mundtio Galium, caule tetragono debili, tenuissime pubescenle (pilis relorsis) ; foliis linearibus, mu- cronatis, marginibus retrorsum spinoso- dental is, revolulis, et fructu glabro, pro G. mucronato Thbg. habuimus; folia tarnen caulina octona, 5 circiter lineas longa; caulis pe- dalis et ultra; rami saepe oppositi, multiflori. 4. Galium Aparine. L. In Aleutorum insulae Unalascbcae herbosis legimus. Q. Quae retulimus specimina conveniunt tarn cum G. agrestis Var. a. Mert. et Koch Deutsch Fl. 1. p. 775, quod G. infestum W. K. , quam cum ejusdem formae Var. ß. ibid., quod G. spurium L. 5. Galium trißorum Michx. Fl. Amer. 1. p. 80., Pursh Fl Am. sept. 1. p. 104., Willd. Hort. Ber. t. 66. Galium cuspidaium Hb. JVUld. n. 2748. (specimen alterum 3Iühlenbergii pensylvanicum, alterum hortense). Galium suaveolens Wahlenb. Fl. Läpp. p. 48., Fl. suec. 1. p. 92. In herbidis insulae Unalaschcae reperimus ipsi. 2\.. G. Aparine proximum, Asperulaeqne odoratae haud male comparatum. Specimina noslra vix pede altiora. Caules e radice repenie solilarü, basi saepe ramosi, ramis e verticillo solitariis, allernis; ielragoni, debiles, glabrius- culi, ad angulos aculeis parvis retrorsis hinc inde obsiti, verticillis foliorum 6 — 9 instructi. Folia sena, oblongo- 223 lanccolala, acuta, cuspidata, basi in pellolum quasi angus- lala, tcnuia, uninervia, margine cl nervo setulis antrorsis obsiia, ncc unquam retro-aculcala v. ciliala. Folia lertii circiter a radice vcrücilli maxima, 16 lin. longa, 3./ lin. lata, apicem caulis versus decrescenlia. Florcs parvuli, virescenles. Fruetus minutus, setulis uneinalis dcnse vestitus. Galium pcnsylvanicum IIb. Willd. n. 2693, R. Seh. Manl. III. p. 183. (an revera Mühlcnbergii?), quamvis siinile, fructu glabervimo et foliis relro-aculeatis diffcrt, an varic- tas? Folia cuncato-obovata, brevitcr acuniinata, in sum- niitate plantac 5 circiter lineas longa. Quid G. cuspidalum Ellis? 6. Galium croccum lluiz, et Pav. ? In collibus apricis siccis circa Talcaguano, urbis Con- ccplionis Cbilensis porlum. 2|. Pilis brevibus patcnlibus albis liirtum. Caules dilYusi, prostrati, obtuse tclragoni, hirti. Folia qualerna, erecla, lincaria, plana, nervo subtus crasso percursa, cuspidala, margiuibus incrassatis ciliatis, 2 circiter lin. longa, inler- nodiis pluries breviora. Florcs solitarii, axillares, oppo- siti, pcdunculati, pedunculo folium subacquantc. Braclcae 4, gcrmcn involucranlcs, foliis similes at multo minores, inaequales, duobus majoribus, duobus minoribus. Acliacnia rcniformia, glabra, minulim lcviter tuberculata (subbac- cala rubra?), quam Galii Molluginis paulo majora. Galiorum descriptioncs in Flora peruviana, nullis ico- nibus illustralne, dubia illa rclinqunt, quarc et nos de speeiminibus ad G. croecum rclatis dubii hacremus. 7. Galium furtum Lam. Eric. 2 /;. 583, Hb. If'ilhL n. 2751. (speeimen ah ipso anctore accrplunij. Galium megapolamicinn Spv. Citrac posl. p. 39. (scJifdula aulop'(7j)//a auctoris dcficicntc in. uostris spe- eiminibus.) 224 In Brasilia meridionali pluribus locis variisque tem- poribus lectum misit Sellow. 2|» Species polymorpha. Inter numerosa specimina no- stra, alia cum specimine Lamarckiano ad amussim conve- niunt (quod pilis crebris hirtum ad pilosiora perlinet, inter nostra Brasiliana minus frequenter occurrentia), alia hirsutissima, canescentia; alia glabrescentia , viridia, pilis in foliorum margine angulisque caulis superstilibus. Caulis nunc decumbens, nunc saepius ereclus, spithamaeus et sesquipedalis , statura solilo quam G. ericoidis longe ela- tiori; folia nunc 3 lin., nunc novem longa, imo longiora. Radix lignosa, crassa, ligno rubro, mulliceps. Caules crebre nodosi et dense foliosi, herbacei, ramosi, tetragoni, angulis linea prominente notatis. Folia quaterna et quina, internodiorum circiter longitudine; inferiora plerumque majora, magis evoluta quam superiora floralia, quae sae- pius abbreviala; sessilia., anguste lanceolata, aculiuscula, cuspidata, irregulariter pellucide punctata, supra nitentia, sublus pallidiora, uninervia, nervo subtus prominulo, mar- ginibus (exsiccalione aut provectiori aetale?) revolucis, quo supra convexa, infra concava evadunt. Flores parvi, in summitatibus caulis et ramorum axillares, verticillati, breviter pedunculati vel subsessiles, bibracleati. Bracteae foliis similes, sed paulo minores. Corolla 4-fida, laciniis late lanceolalis acutis. Achaenia duo reniformia, allero saepe abortiente, tuberculata, glabra, minime hirta v. pi- losa (subdvupacea ? rubra?), bracteis persistentibus invo- lucrata, magnitudine circiler Aparines, pedunculo sub ma- turilate ereclo. Pili simplices, ex unica constantes cellula, subulali, rigidi, patentissimi , albi; validiores longioresque in angulis caulis et foliorum marginibus, nunquam omnino dcficientes; paulo minores in pagina foliorum et laleribus caulis; parvuli at densiores sub foliorum verticillis. 225 8. Galium ericoides Lam. E Brasilia meridionali pluries repertum et transmis- sum a Sellowio. fr. Species apte ericoides dicta, multis cum praecedente conveniens, pariter polymorpha, caulibus infera parte li- gnosis, foliis angustioribus, nunquam ciliatis, achaeniis mi- noribus et in formis «, ß, fructu corollisque extus pubes- centi - hirtis , omnique hirsutie breviori, in pubescentiam magis vergente, diversa. oc, ericoides Lam. Eric. 2. p. 583, Hb. Willd. n. 2752. Campo dos Inforcados aliisque pluribus locis Sellow, prope Montevideo Commerson. Specimen Willdenowianum , ab ipso Lamarckio vero- similiter acceptum, forma est laxior, internodiis solito magis elongatis. Fruticulus, mox depressus procumbens, mox erectus, nunc palmaris, nunc sesquipedalis , magis minusve pubes- centi-hirtus ; pili breves, patentes, aut in caule et ramis subreflexi, laxi, nunc copiosi, nunc rarescentes, in caule et nodis praesertim densiores, cilias in margine foliorum nunquam efficientes. Radix lignosa, crassa, ligno rubente. Caules plures, lignosa denudata basi teretiusculi , nodis crebris tumidulis, ramosissimi vel ramosi; rami apicesque caulium letragoni, angulis linea prominente notatis, cre- berrime nodosi, dense foliosi et floriferi. Internodia in evoluta caulis parle mox 8 lin. , mox 2 lin. longa, in apicibus linea solent esse breviora. Folia quaterna, vix unquam quina, lanceolata, linearia, acuta, cuspidata, mar- gine revoluta, irregulariter pellucide punctata, uninervia, nervo subtus prominulo; maxima, in vetustiori inferiori ramorum et caulium parle, 3 circiter lineas longa, saepius reflexa; minora in apicibus, internodiis aequalia, minimave iisdem breviora. vix semilineam longa, palentissima. Flo- 226 res minuti, solitarii, axillares, veiticillali, subsessiles, bi- bracteati. Bracteae foliis similes, germen involucrantes, speciem foliorum fasciculatorum referentes. Germen sem- per pubescenti-hirtum. Corolla quadriiida, extus plus mi- nusve pilis obsessa, laciniis late lanceolatis acutiusculis. Achaenia reniformia, magnitudine G. borcalis, pilis brevi- bus rectis rigidis patenlibus tecta, qui superficicm tuber- culosam ineonspicuam reddunt. ß. intermedium. Campo d'Utna. Sellow. Specimina fruticosa, erecla, pede altiora. Inter superiorem subsequentemque formam transitum demonstrans. Pubescenlia brevis pro hirsutie. Folia lon- giora , angustiora , 2 lin. longa , linearia , glabrescenlia, longius cuspidata, cuspide alba. Flores pedicellati. Co- rollae glabrae. Achaenia tuberculata, pubescentia. y. atherodes, G. atberodes Spr. Cur. post.p. 39. (spe- cimina autographa auctoris in herbario nostro desuntj. Estrella do Campo Agudo alioque loco. Sellow. Varietas glaberrima. Habitu teneriori, ut in humidio- ribus umbrosis eductae, ramis gracilioribus elongatis. Fo- lia linearia, margine revoluto, subacerosa, internodiis quam- plurimum longiora, 2| — 4 lin. longa, cuspide setosa, alba, | lin. longa terminata, patentissima. Flores pedunculati, pedunculo dimidium fere folium aequanle. Bracteae foliis conformes. Achaenia glaberrima, tuberculata (subdrupacea? rubra ? ). 9. Galium humile N. In Brasilia meridionali hinc inde lectum a Sellowio. Planlula elegans, pallide lutescenti- viridis, inter Mus- cos, Lycopodia et Hydrocotylas crescens, pilis rigidulis longis patenlibus sparsis tota obsessa, vel bis rarescenti- bus glabrescens, vel demuni glaberrima. Radix fibrosa, ca- pillaris, rubra. Caules caespitosi, prostrati, diffusi, filiformes 227 sesquipollicares , octopollicaresque , rarius radicantes, te tragoni, angulis acutis, inlernodiis foliis nunc brevioribus, nunc longioribus, vage ramosi, ramis oppositis et alternis. Folia quaterna, petiolulala, elliptica, utrinque acuta, cus- pidata, tenuia, plana, uninervia, avenia, punetulata, \\ lin. longa, lineam lata, pilis fere \ lin. longis cuspidata, ciliata et utrinque adspersa, in aliis praeter cuspidem deficienti- bus. Flores axillares, solitarii, oppositi, minimi, pedicel- lati, dimidium folium vix attingentes, bracteis sub germine involucrali binis, foliis conformibus, sed multo minoribus. Gennen pube brevi vestitum. Corolla 4-fida, laciniis late lanceolatis, acutis, extus apicem versus pilis longiusculis adspersa. Acliaenia minuta, immatura globosa, didyma, pubescentia. 10. Galium cotinoides N. In vicinia portus Talcaguano Chile ad sepes. Caules bipedales longioresque, filiformes, debiles, te- tragoni, ad angulos spinulis retrorsis, parvis, sparsis, hinc inde rarescenlibus scabri, ramosi, subinde dichotomi, ra- mis solitariis, sparsis, rarius ex eodem nodo oppositis binis. Internodia sesquipollicaria vel ad 3 usque pollices elongata, foliis mulloties longiora. Folia quaterna, sessilia, patentia, serius reflexa, lanceolata, basi angustata, acula, margine nervoque subtus prominulo retro-scabra, supera pagina juxta marginem spinulis erectis hinc inde instrueta, membranacca, tenuia, uninervia, venosa, 4 — 6 lin. longa, lineam circiter lata. Inflorescentia : panicula e cymis composita ramos terminantibus, ter, quater, quinquiesve di- aut trichotomis, ramis capillaribus glabris laevibusque pen- dulis; sub infera partitione verticillus foliorum completus, sub ulterioribus , foliis evanescenlibus, incompletus, sub seeunda scilicet quamplurimum diphyllus, sub extima, ramis saepius depauperata, bracteola minima superstes, 228 dichotomiae abortivae testis. Pedunculus ramis paniculae saepe longior, pollicaris sesquipollicarlsve. Flos minimus Achaenia reniformia, glabra, minulim tubercu- lata, malura discreta, magnlludine Galii palustris. Species inflorescentia summopere insignis atque elegans. R U B I A. 1. Rubia fruticosa Jacq. In Canarienslum ins. Teneriffa legimus. Planta jam ex hortis noslris satis nota. R. canariensis Poir. ab hac vix diversa videtur. 2. Rubia orinocensis H. B. K. JSov. gen. 3. p. 265. Galium pauciflorum Hb. FFilld. n. 2759. fol. 1. et sub G. trißoro ibid. n. 2784. specimen inferum. Rubia Brownei Spr. Syst. 1. p. 397., quoad patriam America australis et synonymum Humboldtianum. Quam locis calidis ad Orinocum legit Humboldtius, Sellowius e Brasilia aequinoctiali misit, collegitque Ber- tero in Jamaica insula. Specimina belle inter se con- veniunt. Obs. Galii et Rubiae generum, habitu oinnino con- venientium, character differentialis e pericarpio exsucco 1. succoso petitur. Levioris certe momenti! formis inter- mediis debilitatus. Species autem foliis quaternis, floribus axillaribus bracteatis1, i. e. in ramo abbreviato sessilibus, Americanae plures, difficillimae sunt extricatu, cum pubes- centia, scabrities, foliorum figura et magnitudo quam maxime variabiles, nullos non fallaces praebent characteres. Haec de Humboldtianis multis, de Galiis plurimis Florae Peruvianae, de Rubiis subsequenlibus n. 3 — 6 atque de Galiis pluribus, ex. gr. hirto, ericoide et humile, supra descriptis, valent. 229 3. Rubia Belbun N. Rubiastrum Crucialae folio et facie vulgo Relbun Feuill p. 60. tab. 45. Rubia chilensis ff UM. sp. pl. 1 p. 604, excluso syn. MoUnae propter caulem subrotundum Jaevem. E vicinia porlus Talcaguano Chilensis eque freto Brasiliensi Sl. Catharinae ipsi retulimus, misitque Sel- lowius e Brasilia meridionali , ad ripas fluvii Taguari lectam. 24- Planta tota scabra et pilis brevibus albis plus mi.msve hirta. Caules debiles, geniculati, foliosi, telragoni, angulis acutis prominentibus ; rami allerni, oppositi aut verticillati, caule breviores, iterum saepe ramosi. Folia quaterna, palentia, subreflexa, internodiis breviora, sessilia, obovato- elliptica, obtusa, mucronata, subcoriacea, tenuiter pellucide punctata, uninervia, nervo subtus prominente, m argine paululum inflexo, nervo utrinque marginibusque hirto- scabris, pilis erectis nee retrorsis; semipollicem et ultra longa, quadrantem lata, majoraque, apices versus decres- centia. Flores solitarii, axillares, oppositi aut verticillati, pedunculali, bracteis quatuor involucrati, folia plerumque non aequantes. Bracteae foliis similes, multo breviores, basi angustatae, acutae (late lanceolatae). Pedunculus, i. e. ramus simplex, flore sessili terminatus, et iterum ramo- sus oecurrit. Corolla quadrifida, laciniis ovatis, obtusius- culis, trinervibus, margine ciliatis. Stamina dimidias aequanl lacinias. Bacca globosa, rubra, sulco inter semina longitudinali exarata, parce pilosa, magniludine Galii agrestis, peduneulo erecio fuleilur. 4. Rubia indecora N. In Brasilia aequinocliali lectam misit Sellow. 7\.. Caules quadripedales longioresque, filiformes, debiles, more G. Aparines aliis ineumbentes plantis, ramosi, tetra- goni, scabro-pilosi , pilis in summitatibus crebrioribus pa- 230 tentibus longulis albis. Folia quaterna. patentia, inlerno- diis breviora. oblonga. subcuneata. obtusa. mucronata. raem- branacea, uninervia. reticulato-venosa. tenuissime pellucido- punctata. nervo medio subtus prominulo piloso. pilis in marginibus et utraqne pagina dissitis, vetustiora glabres- cunt, maxima \ poll. longa. \\ lin. lata, apices versus decrescenlia. Flores parvuli. pedunculati. pedunculo sem- per simplici folium subaequante, semper ereeto; axillares, oppositi solitariive, nee unqnam verticillati , bracteis qua- tuor involucrati. Bracteae foliis similes, multo minores, magis lanceolatae, subeuspidatae. Germen ovato-globosuni. pilosum. Corolla quadrifida, extus pilosa, laciniis lanceo- latis obtusiusculis. Bacea ovoidea. sulco longitudinali inter semina esarata, calvescens, axi sesquilineari. 5. Rubia vilis X Hanc Brasiliae meridionalis incolam collegit et tradi- dit Sellow. 2}-. Glabra. angulis caulis foliorunique nervo subtus et marginibus retro-scabris. Ab inseetis laesae et inflatae sum- mitates capitulis Serpylli similia emeiunt. quae pilis lou- gis albis investiuntur. Caules filiformes, elongati, 3 — 4 pedales, ramosi, prostrati, tetragoni. FoKa quaterna, internodiis breviora. paientia, demuin reflexa, oblonga. basi vix attenuata. obtusa. obsolete mucronata. uninervia. mem- branacea. maxima semipolliceni longa. 3 lin. lata, summi- tates versus sensim angustiora et minora. Flores parvuli. axillares, verticillati. pedunculati», quadribracteati , pedun- culo. longitudine circiter foliorum. Line inde in cvmam abiente trifloram, flore medio sessili. Bracteae foliis si- miles. paululum acutiores. multo minores. Germen globo- sum. glabrum. Corolla glabra. quadrifida, laciniis lanceola- tis acutis. Bacca globosa, diamelro sesquilineari, in pe- dunculo ereeto, nee deflexo. Ex 231 Ex alio loco habemus inter Muscos degentem, longe teneriorem et graciliorem , caulibus pedalibus fere capil- laribus, foliis ad summum 3 lin. longis lineamque lalis, qualia in supradescriptae formae summilatibus esse solent. A superiori specie diversam suspicamur : floribus ver- ticillatis , majori scabritie, omnium partium calvitie, folio- rum forma etc. 6. Rübiä valantioides N. E Brasilia misit Sellow. 2j.« Pilis albis rigidulis patentissimis hispida, scabritie a callis pilorum basalibus Oriente. Gaules debiles^ filiformes, sursum ramosi, sesquipedales, tetragoni, angulis acutis prominentibus. Folia quaterna, patentia, demum reflexa, internodiis breviora, ovata, acuta, membranacea, minus quam praecedentium tenuia , superne nitidula , 3 nervia, reticulato-venosa, pellucide punctata, punctis quam in affi- nibus majoribus, pilis cuspidata, et ciliata, et in nervo prae- sertim medio atque in utraque pagina adspersa. Flores minuti, axillares, verticillali , pedunculati , pedunculis sim- plicibus, folio vel brevioribus vel longioribus, quadribra- cteatis, nunquam deflexis. Bracteae foliis similes at multo minores. Germen glabrum. Corolia quadrifida, pilosa, laciniis lanceolatis acutis. Bacca? immatura didyma, parva, glabra. Ob nimiam cum superioribus speciebus affinitatem Rubiis adnumerata; fructus recognoscendus. 7. Rubia ephedroides N. In Brasilia meridionali lectam misit Sellow. 7\.. Species ab Omnibus descriptis habitu recedens, sub- aphylla, denudata, commodo pro typo habenda sectionis, cui et sequens adnumeranda. Glabra. Caulis infera lignescenti parte teres, di- et trichotomus, ramosissimus. Rami ultexius ramosissimi, filiformes, debiles, articulali, tetragoni, angulis acutis, 3r Bd. 3s Heft. 23 232 juniores virides, nitidi -, hine inde obsolete scabriuseuli. Internodia in evoluta ramorum et caulium parle 1 — 3- pollicaria, in apicibus floriferis 6 — 3 lineas longa. Fo- lia quaterna, caduca, in vetustiori ramo semel emarcida linearia, 5 lin. longa, reflexa observabantur , hinc inde in junioribus ramis sterilibus reperiuntur glabra, laevia, pa- tentia, anguste elliptica, acuta, nervo medio marginibusque incrassatis subtus prominentibus , 2 lin. longa, ■§• lin. lata. Summitates planlae tricholome , vel abortu rami aut cen- tralis aut lateralis dichotome cymosae; ramificationes bracleis suffuliae foliis conformibus , minoribus. Flores peduncu- lati. Pedunculi 3 circiter lineas longi. Ad nodos, quibus bifurcalio non fit, gennina abortiva semper duo axillaria sessilia observantur. Specimina nostra fructifera floribus citius deciduis carebant, qui ex unico emarcido superstite minuti, quadrifidi. Frnctus, nee in juniori statu bracteis suffultus, bacca globoso-didyma, glabra, laevis, viridis aut lutescens, magnitudine Galii agrestis, allero loculo saepe abortiente, sarcocarpio lenui. Semen omnino congenerum, cuticula nigricante tectum, dorso sulcis duabus longitudi- nalibus obscure impressis notatum, albumine embryoneque cuui congeneribus omni respeclu convenientibus. Verb-s parcientes descriptionem Rubiae noxiae apud Aug. St. Hilaire in nostram speciem adhibemus. 8. Rubia equisetoides N. Semel collectam in Brasilia meridionali dedit Sel- lowius. 2fi. Superiori speciei affinis, ieneriori graciliorique habitu, at praeserlim floribus sessilibus diversa. Ramos modo juniores habemus. Rami admodum graciles, relrorsmn scabri, articulati, compresso-telragoni, angulis aciem formantibus quam faciales acutioribus. In- ternodia ut in praecedenle variabilis longitudinis. Folia caduca, dum adsunt minima, semilinea vix longiorä, qua- 233 terna, adpresso - erecta , subtriangula, acuta, inaequalia, ex aciebus inferioris internodii orta longiora, carinata, subtri- gona, e faciebus latiora, breviora. Summilates divaricato- di- rarius trichotome cymosae, flore alari sessili. Ramifl- cationes bracteis quatuor suffultae, foliis similibus et ae- qualibus; in exlimis cymae ramificationibus alter modo evolvitur ramus et flos ex alari lateralis axillaris evadit, in ipsa rami apice terminalis, nullo adstanle ramo: sie semper germen bracteis 4 involucratum. Germen glabrum. Corolla minuta, rotäta, quadrifida, laciniis ovalibus acuti- usculis univerviis. Stamina 4 brevissima. Bacca globoso- didyma, matura non visa, quod minor antecedentis sit jam gracilitas totius plantae suadet. Sequentur Rubiaceae reliqnae. 23* 234 Ueber die Reizbarkeit der Staubfäden von Berberis vulgaris L. Von Dr. Goeppert, Priv. Doc. zu Breslau. (Vorgelesen in der botanischen Section der Schlesischen Gesellschaft fiir vaterländische Kultur am 12. Dec. 1827.) I. Geschichtliche Uebersicht der hierhergehörigen Beobachtungen. Die Staubfäden der Berberis haben die Eigenschaft, sich bei der Berührung an einer gewissen Stelle, schnell gegen das Pistill hinzubewegen, und nach einiger Zeit erst in ihren vorigen Standort zurückzukehren. Jedoch hat diese merkwürdige Erscheinung erst in neuerer Zeit die Aufmerksamkeit der Naturforscher auf sich gezogen. Die altem Botaniker von Caesalpin bis auf Linne und Duhamel du Monceau, die Bauhine, Clusius, Ta- bernaemontanus, Volkamer, Lobel, Matthiolus, Buxbaumius, Morisonius, Camerarius, Ruppius etc., selbst Hai ler nicht ausgenommen, die ich sämmt- lich in dieser Hinsicht befragte, beschreiben zwar diese Pflanze, schweigen aber von der eben erwähnten Bewe- gungsfähigkeit der Staubfäden. Erst Linne, und zwar in der zweiten Ausgabe seiner Flora suecica, Holmiae 1755, erwähnt derselben in einer Anmerkung zu Berberis vulgaris, p. 116: „Quum apes mel inquisiturae tangunt filamenta, approximantur antherae stigmati et pollinem explodunt, quod acicula imitandum." Jedoch scheint er dies nicht durch eigene Erfahrung gewonnen zu haben, da er den Namen: Baal hortulanus Monspessulanus darunter- 235 setzt, einem, wie ich glaube, als Schriftsteller völlig un- bekannten Mann, da auch selbst in Haller's Bibliotheca botanica seiner nirgends erwähnt wird. Fast gleichzeitig beschreibt Duhamel du Mon- ceau l) jene Eigenthümlichkeit der Berberisblüthen, ohne jedoch dieselbe näher zu erläutern. Covolo2) bestätigte diese Beobachtung in Italien, und entdeckte unter andern, dass selbst die von der Blume abgeschnittenen Staubfäden noch bewegungsfähig sind. Der in diesem Zweige der Wissenschaft so vielfach verdiente Kölreuter, stellte im Anfange des Maimonats 1772 zuerst ausgedehnte Untersuchungen über jene Er- scheinung an, welche er jedoch erst in einem, am 17. De- zember 1788 der Akademie zu Petersburg präsentirten Memoire 3) bekannt machte. „Wenn die Staubfäden, welche vorher in den Blu- menblättern eine gekrümmte Stellung einnehmen, an ih- rem innern, untern, dem Fruchtknoten zugewandten Theil berührt werden, so bewegen sie sich schnell zur Narbe, und ziehen selbst die Blumenblätter etwas nach, so dass die vorher geöffnete Blume nun halb geschlossen erscheint. Bald darauf entfernen sie sich wieder, aber, nur auf eine kurze Strecke etwas schnell, dann aber fast unmerklich, und nach Verlauf einiger Minuten oder höchstens \ Stunde, je nach der höhern oder niedern Temperatur der Atmo- sphäre, haben sie ihre alle Stellung wieder eingenommen. Wenn man sie im Augenblick der Annäherung zum Pistill 1) La physique des arbres II. p. 167. Paris 175S. 2) Discorso della irritabilita. d'alcuni fiori nuovamente scoperta. Fior. 1764. S. die Recension in Gott. Gel. Anz. 85 St. p, 668, fer- ner: Sennebier physiol. veget. T. V. p. 90. 3) Nova acta Acad. scient. imperial. Petropolit. T. VI. Petro. pol. 1790, p. 207 — 216. 236 — etwas zurückhält und dann bald wieder gehen lässt, so holen sie den Aufenthalt durch schnellere Bewegung nach, was hinlänglich beweist, dass sie keinesweges von der Elasticität abhängig ist. Durch wiederholte Reizung kön- nen sie wieder zur Annäherung an das Pistill veranlasst werden. Hierdurch widerlegte er Adanson4), ferner Münchhausen 5) und du Roi6), welche die Möglich- keit der auf abermalige Reizung wiederholt staltfindenden Bewegung zum Pistill leugneten. Ein schwacher Stoss, eben so ein sanft auffallender Tropfen Wasser, reizt die Staubfäden nicht, aber wohl heftiges Blasen und Einfluss der Wärme, durch ein auf die Blüthen gerichtetes Brenn- glas. In dem letztern Falle sind sie auch nach ihrer Rückkehr von der Narbe noch reizbar, wenn sie nicht etwa durch die Hitze zu viel gelitten haben. Abschnei- den des Pistills, der Kelch- und Blumenblätter, ja selbst der Staubbeutel, hindert die Bewegung nicht. Nach oft wiederholtem Reiz bedarf es längere Zeit, um diese Er- scheinungen wieder in ihrer vorigen Stärke hervorzurufen. Die Staubfäden setzen sich ohne äussern Reiz niemals in Bewegung. Da nun die Staubbeutel zur Zeit der Reife bei einer jedesmaligen Hinneigung zum Pistill, sich ihres Inhalts auf die Narbe entledigen und selbe dadurch be- fruchten, so würde dies niemals statt finden können, wenn nicht gewisse Insekten, als verschiedene Fliegen, Bienen, Wespen, den im Grunde der Blume, durch die Honiggefässe abgesonderten Saft begierig aufsuchten , die Staubfäden dabei berührten und somit" die Stelle eines künstlichen Reizes verträten." 4) Adanson familles des plantes. Paris 1763. I. p. 59. 5) Hausvater, B. 3. p. 441. 6) Du Koi Harbk. wilde Baumzucht. I. p. 77. 237 J. Eduard Smith 7) widmete gleichfalls im Jahre 1786 am 15. Mai diesem Gegenstande seine Aufmerksam- ' keit, und wie sich aus der Vergleichung der oben ange- führten Zeit der Publikation des Memoire von Kölreuter ergiebt, ohne des Letztern Untersuchungen zu kennen. Seine gewonnenen Resultate bestätigen Kölreuters Ent- deckungen, und wir erwähnen nur von denselben, was die Kenntniss dieser merkwürdigen Erscheinung erweiterte- Auch abgeschnittene Staubfäden, wie schon Covolo (s. a. a. O.) beobachtete, und längere Zeit in Wasser gestellte Blüthenzweige bleiben nach wie vor reizbar, jedes Alter der Blumen besitzt diese Eigenschaft, sowohl vor, als. nach der Befruchtung. Selbst in dergleichen Blumen, die noch so wenig geöffnet waren, dass man blos eine Borste hineinbringen konnte, und deren Staubbeutel also noch lange nicht bersteten, waren die Staubfäden so reizbar, als in vollkommen offnen ; ja bei verschiedenen Blütheiij an denen die Blumenblätter mit den ihnen anhängenden Staubfäden schon abzufallen anfingen, zeigten die noch stehen gebliebenen sowohl, als die abgefallenen, einen solchen Grad von Reizbarkeit, wie irgend welche von den untersuchten. In Blüthen, wo die Narben abgeschnitten waren, bogen sich die gereizten Staubfäden, da sie so auf ihrem Wege nicht mehr aufgehalten wurden, ganz auf die entgegengesetzte Seite der Blume, was ich jedoch durch meine Beobachtungen nicht beslätigt fand, niemals bewegte sich ein gereizter Staubfaden über die Stelle hin- aus, wo die Narbe sonst befindlich war. Auch Schkuhr8) bestätigte im Allgemeinen die 7) Sorae Observ. on the irritability of Vegetables. By James Eduard Smith. M. D. Exst. in Philos. Trans. Vol. 78. P. I. p. 158 — 165, und übersetzt in Usteri Magazin der Botanik, Band III, No. 7. P- 78 — 89. 1790. 8) Handbuch I. Th. p. 307. 238- . obigen Erfahrungen, ohne jedoch neue Entdeckungen zu- zufügen. A. v. Humboldt9) untersuchte zuerst den Einfluss ' der Eleklricität. Er leitete starke elektrische Schläge durch die Blüthen in dem Augenblick, wo die Staubfäden auf vorhergegangene Reizung durch einen mechanischen Eindruck sich bereits an das Pistill gelegt hatten. Sie beugten sich dann zwar zurück, waren jedoch unfähig, von neuem wieder zur Annäherung veranlasst zu werden. Rafn 10) wandte den galvanischen Reiz an, ohne jedoch mit Gewissheit bestimmen zu können, ob irgend eine Zusammenziehung der Fibern der Staubfäden, wie er sich ausdrückt, statt gefunden habe. J. W. Ritter11) bemerkt, dass die Berührung mit Flüssigkeiten, selbst stark wirkenden, wie Weingeist und Opium u. dgl. , keine Contraktion der Staubfäden hervor brachten, wogegen sehr feines Zinnpulver, welches aus geringer Höhe in die Blüthen fiel, sogleich die getroffenen Staubfäden zur Bewegung reizte. Des Nachts schlafen die Blüthen, indem sich die Staubfäden nebst den Blu- menblättern der Narbe nähern. In Beziehung auf Ein- wirkung der Elektricität, erwähnt er nur im Allgemeinen, dass er zwischen Reizung durch Leiter und Isolatoren, keinen Unterschied bemerkt habe. Später stellte Nasse 12) über den Einfluss der Elek- 9) A. v, Humboldt über die gereizte Muskel und Nervenfaser. IL p. 193, 10) Rafn Entwurf einer Pflanzenphys. , übersetzt von Markuson. 1798. p. 118. 11) Ueber Pflanzenerregbarkeit im Allgemeinen und Besondem von Ritter in Geblen's Journal für Phys, , Min, und Chemie. B. 6. S. 460 — 463. 1808. 12) Versuche über den Einfluss der Elektricität auf die Staubfä- den der Beiberis vulgaris, von Nasse, prakt. Arzt zu Bielefeld, in Gilberts Annalen etc. 41 B. p. 392 — 417. Leipz, 4812, 239 trizität wichtige, hierher gehörige Beobachtungen an. Es ergiebt sich aus denselben, dass die Staubfäden auch von der Elektricität der Voltaischen Säule in Bewegung gesetzt werden, wenn das Innere des Blumenstieles mit dem positiven Pol einer hinreichend starken Säule ver- bunden wird, die Zuleitung des elektrischen Stroms zu den Staubfäden aber, die noch ihre vollkommene Reiz- barkeit besitzen müssen, durch Berührung des der Narbe zugekehrten Endes des Blumenblattes mit dem Leiter des negativen PoYs geschieht. In einer zweiten Abhandlung 13) untersucht er den Einfluss der Wärme , indem er die von Kelch - und Blumenblättern vorsichtig befreiten, aber noch an dem Stempel befestigten Staubfäden in erwärmtes Wasser tauchte. In Wasser von 50 — 57 ° kein Ueberspringen, wohl aber, wenn sie aus diesem Wasser bald in ein sol- ches von 90 — 95 ° getaucht wurden, wo dann schon entweder im Augenblick des Eintauchens, oder bald nach- her, das Ueberspringen geschah. Diejenigen Staubfäden, die etwa noch nicht hinübergesprungen waren, konnten durch Reizung unter Wasser dahin gebracht werden. Nur einige erlangten nach dem Herausziehen die vorige Reiz- barkeit wieder. Staubgefässe , die er aus einer atmosphä- rischen Wärme von 55 — 60 ° in Wasser von 102 ° tauchte, zeigten meistens im Augenblick des Eintretens in das Wasser, eine Bewegung nach dem Stempel; wurden selbe nach einer Minute aus dem Wasser genommen, so bekamen gleichfalls nur wenige , und auch diese nur schwach, ihre erwähnten Eigenschaften wieder. Reizbare Berberisblumen in Wasser von der Wärme der Atmos- 13) Untersuchung über den Einfluss der Wärme auf die Staub- fäden einiger Pflanzen, von Nasse in Reil und Autenrieth Archiv für Phys. Halle 1815. 2. B. p. 270 — 74. 240 phäre gebracht, welches allmählig von 135 — 150 ° er- wärmt wurde, befanden sich dann aller Reizbarkeit ent- blöst, im gestreckten Zustande. Auf gleiche Weise, wie hier das erwärmte Wasser, wirkten auch Aether und an- dere reizende Flüssigkeiten, welches ich auch (s. weiter unten) gleichfalls beobachtete. Auch hier das Uebersprin- gen im Augenblick des Eintauchens, und nur in minder reizenden Flüssigkeilen, z. B. in einer Kochsalzauflösung, erst nach Verlauf einiger Zeit. So viel mir wenigstens bekannt, dürfte die gegebene Darstellung, der unsern Gegenstand betreffenden Beobach- tungen, beinahe auf Vollständigkeit Anspruch machen, nur zwei hieher gehörende Abhandlungen konnte ich nicht einsehen, die eine von Schrank in den Oberdeutschen Beiträgen 1787, 109, die andere Gmelin dissert. de plan- tarum irritabilitate. Jedoch sagt Smith am angegebenen Orte, p. 82, dass sie nur wenig Neues über diese Er- scheinung enthalte, der grösste Theil seines Werkes handle von Pflanzen, an denen er keine Reizbarkeit wahrnahm. Allen so eben erwähnten Beobachtungen stehen nur die der Herrn Hertens und Koch entgegen. . Sie be- merkten neulich im 2ten Theil ihrer Flora Deutschlands, p. 603, „dass sie ausser dem elastischen Aufspringen der Kölbchen, keine andere Bewegung gesehen, und es ihnen niemals hätte glücken wollen, durch einen Nadelreiz die Neigung der Staubgefässe zur Narbe hervorzulocken. " II. Des Verfassers Versuche*). Am 16. Mai und einige folgende Tage dieses Jahres, beschäftigte ich mich mit Untersuchungen über die Reiz- *) Die Versuche wurden im Schatten bei geöffneten Fenstern, in einem gegen Nordost gelegenen Zimmer angestellt, Barometer und 241 barkeit der Berberitzenblüthen, von denen ich nur diejeni- Thermometerstand , Witterungs- Beschaffenheit, waren nach den mete- reologischen, auf hiesiger Sternwarte vom Herrn Professor Jungnitz angestellten Beobachtungen. © O O v> CD O O o % o CO > £-_ 3* ^_ ~3 2- 8.5 2. a«.S srS^t so" n 2? O o 3. er + + + + + + ■Jp Ol -00 o -vi j>4 O o Ol + + + + + + "o |0 1^ © © + + + + + + © P p O P P o u O £ < oa 3 o o o o 2 p c/> y O § z P p p p . . . . , rt. . , * ET o* S c- a « n> a ar* •t i H 7? P V. i ff o3' Monat Mai a »n p3 BT 2 ÜB c- — ?c 3 •n3 > 0 er s i as es + ^s- 3 SS c c 3 3 5 £J ka S o 3s ET > er* a 9 ÖS B-3 EU - - d2~ 5g? e3 °- ^3 = ml na« ? C(3 d o •r 3 Pw 3 242 gen Resultate näher anführe, die als neu berücksichtigungs- werth erscheinen dürften. Ich bemerke daher im Allge- meinen, dass ich mich zuvörderst von der Richtigkeit der frühem Beobachtungen, hinsichtlich der Art der Bewe- gung, des Hervorbringens derselben durch sehr starke Er- schütterung, heftiges Blasen (vorzüglich wenn selbes durch ein enges Rohr auf einen Punkt gerichtet ward) , voll- kommen überzeugte, ferner rücksichtlich des alleinigen Sitzes der Reizbarkeit an dem innern untern Theile des Staubfadens, und der in Beziehung auf Bewegung völlig- gleichgültigen Integrität der Blüthe, Alles von den Schrift- stellern bemerkte, durch eigene Untersuchungen völlig bestätigt fand. Eben so, dass höchstens eine Zeit von 5 Minuten hinreicht, um die eben erst von der Narbe zurückgekehrten Staubfäden aufs neue wieder zur Bewe- gung zu reizen. Für den eigentlichen Kreis meiner Un- tersuchungen bestimmte ich: Prüfung des Einflusses ver- schiedener, theils als Gift, tlieils auf andere Weise, wirkender Stoffe, indem ich 1) Blüthenäste der Ber- beritze, oder auch nur einzelne Blüthentrau- ben in die Auflösungen jener Stoffe brachte, oder 2) die Blüthen mit denselben betupfte, oder 3) sie, wenn die Stoffe flüchtiger Natur waren, den Ausdünstungen derselben aussetzte. 1) Versuche mit in Auflösungen gestellten Blüthe nt rauben. Am 16. Mai Nachmittags 3 Uhr, wurden 5 Trauben in \\ pCt. reine Säure haltige Ittnerschen Blausäure ge- bracht. Um 5 Uhr hatte die Blausäure die untersten Blüthen der Traube ergriffen, die grüne Farbe des allge- meinen Stiels, so wie die einzelnen besonderen Blülhen- stielc, war in braun verwandelt, die gelben Kelch- und 243 Blumenkronenbläiter etwas dunkler gefärbt und jede Spur der Reizbarkeit in den Staubfäden vertilgt. Jedoch bevor nicht das eben beschriebene sichtbare Ergriffensein der Theile eintrat, hörte die Bewegungsfähigkeit der Staub- fäden nicht auf, daher auch um jene Zeit die oberhalb befindlichen Blüthcn sich noch für jeden Reiz empfäng- lich zeigten. Um 7£ Uhr war aber allmählig auch 2u ihnen das Gift gedrungen, und somit ihre Reizbarkeit vernichtet. Bei gleichzeitig in Aqua amygd. amar. (nach der drit- ten Ausgabe der Preuss. Pharmak.) gestellten Trauben, traten die erwähnten Erscheinungen in derselben Art und Folge, aber erst nach 5 Stunden, und noch später in Aqua Cinnamomi, Calami; hingegen in Liquor ammon. caustici, Spirit. vini rectif. 80° R., Aether aceticus, sul phuricus, Spirit. murialico- et nitrico - aethereus , Ol. La- vandulae, Bergamottae, Foeniculi, Terebinthinae , Acid. muriaticum concentratum , Acidum aceticum, einer Auf- lösung von 10 Gran Weinsteinsäure weit früher, als in der Blausäure ein, und am schnellsten, schon nach einer Viertelstunde, in Schwefelalkohol. Nur der einzige Unter- schied fand statt, dass eben wegen der schnellern und stärkern Einwirkung, die Blüthenstengel , namentlich im Schwefelalkohol und ätherischen Oelen, mehr als um das dreifache ihres vorigen Volumens verdünnt waren. Hingegen Blüther.äsle , die ich in eine Lösung von Opium stellte, welche ich durch Digestion von 10 Gran mit §ß Wasser erhielt, ferner in Infusionen der Nux vomica, Cort. Angusturae spuriae, Fabae St. Ignatii, Sem. Cocculi (aus 2 Drachmen Substanz zu gjj Colatur), in Infusionen von frischem Hb. Conii maculali, Atropae Belladonae, 244 Daturae Stramonii, Hyoscyami (aus ^ß Kraut zu ^jj Co- latur bereitet), blieben, so lange sie frisch waren, völlig empfindlich, und wohl zu merken, diese Blüihenäste ver- welkten nicht eher als andere, die als Gegenversuch in gleiche Mengen extraktiver Theile enthaltende Infusionen, völlig indifferenter, oder wenigstens nicht als Gift wir- kender Stoffe, als z. B. Rad. Taraxaci, Hb. Farfarae, Car- dui benedicti, gesetzt waren *). Entschieden zerstörende Wirkung aber zeigten metal- lische Salze, die mehr oder weniger schnell von den Blü- thenästen der Pflanzen aufgenommen wurden, und sobald sie die Blüthen erreichten, auch die Reizbarkeit vernich leten, und zwar der Zeit der Wirkung nach in folgen- der Reihe: Arseniksäure, 5j Aq. Gr.jj, arsenigle Säure 3-5-j Gehalt, Auflösung von Hydrargyrum borussicum, muriat. corrosi- vum, Cuprum aceticum, Argentum nitricum, Zincum sul- phuricum, Ferrum sulphuricum, Plumbum aceticum, Stan- num muriaticum, die in einer Drachme jjß Gran enthielten. Koncentrirte Auflösungen erdiger Salze, als Koch- salz, schwefelsaure Magnesia, eisenblaus. Kali, brachten mit dem allmäligen Uebergang dieser Stoffe in die vege- tabilische Organisation, nur in weit späterer Zeit, dieselbe Wirkung hervor. In allen vorstehenden Fällen Hess sich durch chemi- sche Reagentien die Gegenwart der Salze , sowohl der metallischen als erdigen, in der Pflanzensubstanz nach- weisen, und gleichfalls bemerkte ich auch, das auch von Andern, z. B. von Schübler beobachtete Herauskrystal- lisiren derselben. So reducirte sich aus allen Theilen *) Sämmtliche Resultate meiner Versuche über die Einwirkung der Narcotica, hoffe ich nächstens in einer eigenen Schrift bekannt machen zu können. 245 der Pflanze, die in salzsaurem Silber gelegen, das Silber, vorzüglich schön und schnell, als ich es der direkten Einwirkung der Sonnenstrahlen aussetzte. An anderen Pflanzen sah ich dieselbe Erscheinung auch von salzsau- rem Gold. 2) Versuche, in welchen die Staubfäden der Berberitzen mit den Stoffen in unmitlel bare Berührung gebracht wurden, Wir beginnen hier mit dem Wasser. In eine Blülhe ward am 17. Mai Nachmittags um 3 Uhr destillirtes Was- ser gebracht, welches das Innere der Blüthe bis an die Höhe der Narbe ausfüllte. Gegen 6 Uhr Abends war ein Theil desselben herausgelaufen, und als sich nun Kelch- und Blumenblätter näher gegen das Pistill neigten oder zu schlafen begannen, ward die Blüthe aufs Neue inundirt , so dass sie am andern Morgen noch mit Wasser erfüllt war. Um 7 Uhr Abends, 9 Uhr, Nachts 12 Uhr, und am 18. früh, wurden die unter Wasser befindlichen Staubfäden gereizt, und immer empfindlich befunden. Das Wasser ward nun bis zum beginnenden Abfallen der Blüthen, was erst am 20. früh erfolgte, in der Blüthe erhalten, ohne dass nur irgend ein Nachtheil für die Reiz- barkeit der Staubfäden entstand. Verschiedene Blüthen wurden mit den Infusionen der oben erwähnten Stoffe, des Opiums, der Angustura, Nux vomica, Semin. Cocculi, Hb. Conii, Atropae, Hyoscyami, Daturae Slramonii, arf die eben beschriebene Weise er- füllt. Sie behielten während dieser Inundation ihre Reiz- barkeit zwar nicht so lange als die Blüthen im vorigen Versuche (nämlich die mit gemeinem Wasser getränkten), aber doch hörte sie bei keinem unter 24 — 30 Stunden auf, am längsten dauerte sie in den weniger dunkel ger 246 färbten Infusionen von Conium, Hyoscyamus. Und wirk- lich bewiesen auch gleichzeitig angestellte Gegenversuche mit Infusionen extraktivstoffhaltiger , sonst nicht schädlich wirkender Stoffe, dass jenes frühere Verwelken der Blu- men, und somit zeitigere Verschwinden der Reizbarkeit, nur seinen Grund in den extraktiven Theilen habe, die sich während jener Zeit auf die feinen Theile der Blume absetzen, sie überziehen, und somit früher den Tod der- selben hervorbringen. Auflösungen von Strychnin und Morphium muriaticum, die in ?ß 1 Gran enthielten, leg- ten, in die Blumen gebracht, der Reizbarkeit gleichfalls kein Hinderniss in den Weg. Eben so behielten, merk- würdiger Weise, die Staubfäden, der mit Ol. amygdal. pingue erfüllten Blüthen, auch unter dieser Bedeckung noch ihre Bewegungsfähigkeit. Auch bediente ich mich dieses Mittels, um die Einwirkung des Phosphors zu prü- fen. 6 Gran Phosphor wurden in ^j jenes Oels aufge- löst und darauf in mehrere Blüthen gebracht, jedoch in allen zeigten sich nur die vorigen Erscheinungen der indifferenten Wirkung, und auch nicht ein einziges Merk- mal fand statt, das uns auf eine specifische Kraft des Phosphors zu schliessen berechtigt hätte. Ein Tropfen Blausäure hingegen, von 5 pCt. reiner Säure Gehalt, am 17. Mai Nachmittags 3 Uhr, in eine Blüthe gebracht, verursachte nach 10 Sekunden Bewe- gung sämmtlicher Staubfäden nach der Narbe, und Abends 7 Uhr waren schon die Spuren chemischer Reaktion der Säure nicht zu verkennen: die sonst orange gefärbten Saftmäler am Grunde der Blumenblätter, waren hochroth; die gelbe Farbe der übrigen Blüthentheile mehr oder min- der in braun verändert, alle Theile schlaff, die Staubfäden wohl ziehbar, aber nicht reizbar. Am andern Morgen alle diese Erscheinungen in noch höherm Grade, jedoch wurden 247 wurden die zunächst stehenden Korollen der Blüthen- traube keineswegs afiizirt , ja die Wirkung erstreckte sich kaum auf den, unmittelbar unier der Blume befindlichen Theil des Blüthensliels. Ein Tropfen der Aqua Amygdal. amarar. , reizte die Staubfäden nach 1 Minute, Aqua Cinnamomi, Calami erst nach 4 Minuten, aber folgende Flüssigkeiten schon mehr oder weniger schnell im Moment des Einbringens, und zwar in dieser Reihe: Schwefelalkohol, Aether sulphuricus et aceticus, Olea aetherea: Lavandulae, Citri, Calami, Terebinth., Amygdal. amarar., Bergamottae, Foeniculi, dann Acidum aceticum concenlratum , muriat. concent. , Spirit. .mlphur. aether., muriat. aeth., vini rectific. 80 ° R., unsere obige Blausäure, am spätesten wie erwähnt, Aqua amygd., Calami, Cinnam. Um jeden elwanigen Einwurf, dass diese Flüssigkei- ten vermöge mechanischer Wirkung durch die etwanige Erschütterung im Augenblick des Einbringens wirkten, zu widerlegen, bemerke ich nur noch, dass selbst ein, aus einer Höhe von 3 Zoll, in die Blüthe herabfallender Trop- fen Wasser, noch keine Wirkung hervorbrachte, während alle jene Flüssigkeiten unmittelbar über der Narbe, sanft in die Blüthe geflösst wurden. Alle diese Blüthen zeigten deutliche Spuren der Zer- störung ihrer organischen Textur, die Reizbarkeit der Staubfäden war nicht nur für den nächsten Augenblick, sondern für immer vernichtet, ja die mit den ätherischen Oelen in Berührung gesetzten, waren schon nach 5 Stun- den in eine bräunliche, zwar der Form der Korollen noch entsprechende, aber sonst fast unkenntliche Masse verwan- delt, in allen aber, wie schon oben bei der Blausäure er- wähnt wurde, erstreckte sich die Wirkung nur auf die betupften Blüthen. 3r Bd. 3s Heft- 24 248 Wenn Auflösungen von Arseniksäure und arseniger Säure in oben erwähnter Stärke, in die Blüthen gebracht wurden, hatten sie nach Anwendung des erstem Mittels, schon nach 4, nach Anwendung des letztern, schon nach 6 Stunden ihre Reizbarkeit verloren. Unverkennbar wa- ren jedoch Spuren chemischer Einwirkung. 3) Versuche, in welchen die Blüthen den Aus- dünstungen flüchtiger Stoffe ausgesetzt wurden. Am 16. Mai Nachmittags 4 Uhr, ward ein blühender, in einem Glase "Wasser befindlicher Zweig der Berberitze in eine, ein schlesisches Quart haltende Glaskrause ein- geschlossen, auf deren Boden sich 2 Unzen zerschnittenes Opium befanden; auf ähnliche Weise waren andere Aesle mit den Ausdünstungen gleicher Mengen frischer Herb. Conii macul., Daturae Stramonii, Atropae Belladonnae, Hyoscyami in Berührung gebracht. Während 4 Tage, bis zum endlichen Abfallen der Blüthen, behielten sie in un- unterbrochener Folge und Stärke ihre Reizbarkeit. Gleich- zeitig von einem und demselben Aste, in gleicher Ent- wickelung begriffen, abgepflückte, aber nicht eingeschlos- sene Aeste, verwelkten sogar früher, jedoch meiner Meinung nach, aus keinem andern Grunde, weil die trok- kene Atmosphäre des Zimmers weniger geneigt war, sie frisch zu erhalten , als die feuchte Luft der Glaskrause, in der sich jene Aeste befanden. Mehrere Blüthentrauben der Berberitze, ebenfalls in einem Glase Wasser befindlich, wurden mit einer halben Drachma konzentrirter Blausäure (5 pCt.) in ein, 3 Unzen hallendes, Glas eingeschlossen, so dass letzlere den Boden bedeckte. Schon nach 3 Stunden beginnende Entfärbung der Theile und Verlust der Reizbarkeit. Ganz auf ahn- 249 liehe Weise wirkten die oben erwähnten flüchtigen Stoffe, nur in weit kürzerm Zeiträume, in der eben daselbst an- gegebenen Folge; jedoch bevor nicht sichlbare Spuren der Destruktion vorhanden waren, hörte das Vermögen der Reizbarkeit nicht auf. Auch klein zerschnittene Stückchen Kampfer lähmten nach längerer (8 — 12 Stunden) Zeit freilich, aber eben- falls mit Zeichen der Zerstörung, die Bewegungsfähigkeit. Hiebe! kann ich nicht unterlassen, ein Faktum anzuführen, das ich jedoch nur 3 Mal sah, daher ich es ohne abermals wiederholte Untersuchungen, der Reihe meiner Beobach- tungen nicht anzureihen gedenke. Kleine Stücken Kam- pfer wurden am 19. Mai früh 8 Uhr auf 3 Blüthen, aber nicht in dieselben gelegt. Um 12 Uhr zeigten sich die Staubfäden nicht mehr reizbar, der Kampfer ward ent- fernt, und um 4 Uhr Nachmittags waren sie wieder reiz- bar. Ueber die Einwirkung der Dämpfe des metallischen Quecksilbers machte ich folgende Erfahrungen: In eine, ein Schlesisches Quart haltende Glaskrause, ward am 21. Mai, früh um 6 Uhr, ein in Wasser befindlicher, mit Blüthen und Blättern versehener Zweig, mit 2 Unzen metallischen Quecksilbers eingeschlossen. Am Abend be- kamen die Blätter und Blumen schon braune Flecke, vom 22. früh bis 23. Mittags, fiel der grössle Theil der Blät- ter ab, nun folgten erst die Staubfäden, die aber nicht nur jetzt noch, sondern auch früher, im vollen Besitze ihrer Reizbarkeit waren. 4) Einwirkung der Abwesenheit des Lichts. Ein Blüthenzweig, der eben angefangen halte sich zu entwickeln, ward in eine Glaskrause gesetzt, dann um dieselbe doppeltes schwarzes Papier gewickelt, und 24* 250 nun in das Innere eines, mit zwei Thüren versehenen, ungeheizten Slubenofens gebracht. Während 3£ Tagen waren die Blülhen im völligen Besitze ihrer Reizbarkeit, wie dies häufig angestellte Versuche bewiesen, daher Ab- wesenheit des Lichts keinen Einfluss auf jene merkwür- dige Eigenthümlichkeit zu haben scheint. Nicht nur die Blüthen unserer gemeinen Berberis, sondern auch die der Berberis emarginata W., creüca, aris- tata , besitzen , meinen Beobachtungen zu Folge , reizbare Staubfäden. 251 FLORULA INSULAE STI. THOMAE INDIAE OCCIDENTALIS, concinnata a D. F. L. de SCHLECHTENDAL. Praemonenda. Ehrenbergii nostri, celeberrimi per Orientem pere- grinatoris, fraler natu junior, Carolus Ehrenbergius, ut mercaturam faceret, similique incensus naturae amore, Indiae occidentalis insulas primamque Sti. Thomae insu- lam petiit. Quas in horis subsecivis, paucis quidem et dispersis, cupida manu, firmo animo, assiduo collegit sludio stirpes nobis transmisil, Regiumque ditavit herba- rium plurimis speciebus, formis, speciminibusque. Cujus benevolentiae, gratissimo semper recordaturi animo, publi- cas hie agimus gratias, datamque servamus fidem, stirpes ab ipso decerptas adumbrationibus nostris illustrare no- tasque reddere. Superlluum si judicetur promissum no- slrum, quum jam tot tantaque celeberrimorum auetorum in India occidenlali colligentium prostent opera, quum in herbariis hortisque jam ubique reperiantur Ularum regio- num vegetabilia a variis vario tempore congesla, quum denique adjacenlis saltum insulae apud Westium*) offen- *) Bidrag til BeskriveLe over Ste Croix med en kort Udsigt over St. Thomas, St. Jean, Tortola, Spanischtown og Crabeneiland. Af H. West R«ctor ved det Veatmdiske Skole • Jnstitut. KiöbenhaTn, 1793. 8vo. 252 datur florula , pluresque operi Oldendorpii*) insint notiones de vegetabilibus insulae Sti. Tbomae, tarnen haud abs re fore aestimavimus, insulae hujus, parvae qui- dem, sed exbaustu faeilioris, divitias botanicas collocare atque perlustrare , quum mulla ab amico Ehrenbergio sint reperta, quae apud Westium Oldendorpiumque frustra quaeruntur. quum denique adumbrafiones adnectere licebit, debiles quidem nee magni momenti , uli Icnucs vires pro- dere queant, sed bolanicis, fore speramus, nee adversa, nee injueunda. Praemittenda videtur brevis de illius in- sulae situ, indole. temperie, cultura, expositio, tarn ex amici lilteris, quam e supra citatis operibus hausla. Nee abso- lutam, nee quopiam modo perfeetam pronuntiare possu- mus hanece delineationem, quam modo, ut aliquantulum ex illa illam nosceres regionem, adposuimus. De insula Sti. Thomae geographica quaedam. Indiam occidentalem constituentes insulae, amplissimo arcu Mexicanum sinum cingentes, prima orbis novi ab Europaeis omnium rerum sagaeibus perscrutata terra, An- tillarum nomine adpellamus, inter quas majores et mino- res v. Caribaeas dislinguimus. Has minores ab insula Porlorico austrum versus, a 19 gradu lat. bor. circiter us- que ad terram fvrmam Americae australis, ad deeimum fere grad. lat. bor. esse exlensas, nemo est qui nesciat. Porlorico insulae proxima igiturque inter magis septen- trionales est Sti. Tbomae insula, Danorum sub imperio, inter 18 et 19 grad. lat bor. et inier 63 et 64 gr. long, oeeid. a Londino sila, quatuor ab aliis milliaria germanica ab Oriente versus occasum dicitur longa et milliari an- •) C. G. A. Oldendorp« Geschichte der Mission der evangeli- schen Brüder auf den caraibischen .Inseln S. Thomas, S. Croix und S. Jan. Herausgegeben durch Joh. Jac Bossart. Barby 1777. Svo. 253 gustior, vel ex aliis totius superficiei extensio duo milli- aria quadrata metilur. A Cortesio *) illis adnumeratur insulis iriler Antillas, quae ex ignibus Vulcanicis partim, partimque e massis calcareis organicis formatae videntur, ut insulae Antigua, Sfi. Bartholomaei, Sti. Martini, aliaeque. Ipsa Sti. Thomae insula, a scopuloso mari minoribus- que saxosis circumdata insulis, montosa est et colliculosa, montibus haud elevatis, summo scilicet (prope urbem Tappus) 433 bexap. circilcr alto, in cujus cacumine Sac- charum adhuc colilur; montium traclus abhinc oeeiden- tem versus duas dividit in partes insulam. Septentrionale littus montium jugo finitur plerumque in mare praeeipiti, sed austrum versus minus declive sensim descendit. Ori- entem versus montes minus continui potiusque dispersi. Nullibi planities major est reperienda. Sylvae densissimae, quondam totam fere insulam oecupantis. reliquiae montes partim obdueunt, in quorum declivitate septentrionali saepe sunt eradicatae, ut Sacchari eulturae locus admini- straretur; in meridionali vero, jam antiquitus derasa, Croto- num densissima fruticeta humanae altitudinis solum obdu- eunt, et color eorum viridi-canus, immixto hinc inde laete virenti Cerberae Theveliae et Mimosarum colore variega- tus, proprium et aridum praebet istis regionibus characte- rem. Nee sylvas, nee fruticeta intrare licet, nisi via sinl securibus aperta. Viae nunc angustae, nunc latiores fos- sisque cinetae, largiorem quaerentibus praebent messem; Sidas variasque Malvaceas, Amaranthaceas, Compositas hu- miles, Gramina, Crotalarias aliasque Leguminosas in ipsa via, alias plures in iossis, aliasque in sepibus invenies plantas. Prata nulla, agri Saccharo culli juniori in statu prata simulant. Ubi mare versus sese aperiunt montium *) Gortes sur la g^ologie des Antilles in Journ. d. Phys. , de Chemie et d'hist. nat. Tome 70. p. 130. 254 majores fauces, slnus plerumque formantur, in medlo are- nosi, saxis cincti, in quos rivuli aquas montium colligen- tes intrant, anteaque saepe paludes udaque loca irrigant, Rhizophoram, Conocarpum, Anonam palustrem, Gramina majora aliasque foventia stirpes. In regionibus septentrio- nem versus silis et incultis Palma humilis praesertim (Corypha ,umbraculifera ex Oldendorpio, nee hortorum no- strorum) cum Agave, Bromeliis, Cactis, Panico divaricato yariisque scandentibus volubilibusque plantis solum in- vestiunt. In agris praeeipue colitur Saccliarum. Gossypium quondam eultum, spontaneum se praebel. Cajanus mon- tium nonnullorum clivia oecupans colitur, ut semina im- matura Pisorum adinstar in usum eibarium adhibeantur. Omnia insuper, quae jam ab auetoribus supra allegatis enumerantur, in eulturam veniunt vegetabilia, at minore qua sufficerent copia, ex adjacentibus igiiur insulis atque ex America boreali fruges, olera, Solanum tuberosum alia- que afferuntur. Vitis ubique in hortis colilur, baccas pro- fert magnas, virides, haud ila dulces, saporis sie dicti mos- chati. Citri variae species hinc inde solitarie oecurrunt. Equis, ut nutrimento inserviat, gramen colitur Guinea grass nuneupatum (Panicum polygamum Swarlz ap. West.), quod humanae altitudinis a INigritis scinditur et in foro venditur. Pecudibus ut subministrent pabulum, loca frutieibus liberantur, pascua fiunt. Coeli temperies, ut per totam zonam tropicam calida, ventis moderatur ab Euro flantibus, tempore matutino in- cipientibus sub meridie auetis. Noctes temperatae sem- per et humidae, frigidae immo per tempus pluviosum. Tempestales tonitrua edentes graviores rare oecurrunt, et sicut procellae impetuosae pluviorum in tempore potissi- mum observantur. Terrae molus quotannis pereipiuntur, sed leviores quamplurimum et sonitu crepituque conjunetae, 255 solum ab Oriente occidentem versus, si ex sono directio- nem petis, percutientes. Coelum serenum, rarissime nubi- bus omnino obnubilatum. Ex observationlbus paucis, per menses Januarium, Februarium , Martium, Aprilem, Lora sexta matulina, secunda pomeridiana et octava vespertina institutis, patet temperaturam hujus spatii medium circiter esse 75, 7 gr. Therm. Fahr. Sequuntur nunc, hisce breviter expositis, plantae se- cundum familias naturales et Candollii prodromum in or- dinem dispositae. Ad cujusvis familiae et generis calcem adjecimus nomina plantarum a Westio ex insulae Stae. Crucis enumeratarum, inier nostras haud occurrenlium. ANONACEAE. (DC. Syst. pl. I. p. 463. seq.) ANONÄ. (Generis char acter em v. apud DC. I. c. p. 466. et apud Aug. St. HU. Fl. Bras. merid. fasc. 1. p. 30.^ 1. Anona muricata L. , Smart z obs. bot. p. 220., DC. I. c. p. 466. Fructus carnosus, subconicus obtusus, vel potius ob- longe-ovoideus, extus slylorum basibus persistentibus mu- ricalus comedilur aut exsugitur potius, ut plurimae regio- num aequinoctialium fruges. Folia aetate provectiora omnino sunt glabra, subnilentia, sed primum evolula cum petiolis ramulisque pilis minutis adpressis rufo-ferugineis teguntur, qui in foliis citius oblitterantes, in peliolo, inter- dum quoque in costa media, diutius perseverant inque gemmis axillaribus semper conspiciuntur. Folia petiolo quasi articulatim insident ramis, casa relinquunt cicatriculam fere soleae equinae in formam; magnitudine v. extensione magis quam forma videnlur variantia, quippe quae Omni- bus est elliptica, inferne angustior, sursum paulo latior, 256 acumine brevi aculiusculo. Costa media subtus valde prominet. Aliis in speciminibus observamus folia ad 5 nsque poll. extensa et 2 poll. fere lata, dum in aliis 2 poll. longitudinem vix paululum excedant pollicemque sint lata. 2. Anona palustris L., Swartz obs. bot. p. 223., St. Hil. pl. Tis. d. Bras. n. 30., Id. Fl. Bras. merid. fasc. 1. p. 32. In locis humidis, paludosis. ^.* Omnia quae de structura floris in An. palustri pro- feruntur, nostris in speciminibus conspicies. Foliorum vero nonnullorum configuratio et magnitudo magis similia reddit descriptioni An. australis Aug. St. Hil. (Fl. Bras. merid. fasc. 1. p. 33.) cujus flores non observavit auctor. An species satis distinclae? Folia in nostris glaberrima, ovata, ant elliptico-ovata, acumine brevi interdum abrupte terminata, basi obtusa aut acutiuscula, nunc ad 6 poll. usque longa et ullra 3 poll, lata, nunc 3 pollicaria, latitudine vix bipollicari, utrisque majora, immo et minora observamus. Folia e gemmis sese explicantia parvis adpressis ferrugineis pilis colorantur, quos mox amitlunt jam antequam perfectam subierint explicationem. Nervus medius subtus prominet, paululumque et supra (forsan exsiccatione) venae, penna- tim ex illo prodeuntes reticulatimque sese connectentes curvatisque apicibus juxta marginem anastomosantes. Margo i'oliorum subcartilagineus, substantia vix coriacea erit ad- pellenda. Petioli variae longitudinis , subtus convexi, su- pra leviter canaliculati. Flores extraaxillares, solitarii, pedunculati, nutantes, pedunculo incurvo 1 bractealo. Quae de structura floris depingi curavit Hilarius e nostris de- sumta esse videntur speciminibus, alabaslris junioribus modo instructis. Fructus ovoideus laevis ex Ehren- bergio. 257 3. Anona cinerea Dun. DC. I. c. p. 473. PubescentJa e pilis minutis albidis per pagin am dis- pcrsis, in nervis frequentioribus, in foliis junioribus ramu- lis petiolisque aulem copiosis componilur. Folia innume- ris punctis orbicularibus minutissimis pellucidis sunt notata. Folia basi acuta, interdum at rarius ad 5 poll. longitudinem, 2 fere poll. lalitudinem extenduntur. Flores 1 — 3 op- positifolii, circiter pollicares, singuli longe pedunculati. Pedunculus petiolo longior sub anthesi filiformis, sub gros- sificatione incrassalus cylindraceus , infra medium braclea minuta lanceolata insiruclus, omnes insuper ad basin bractea angusta parva sufl'ulciuntur. Calyx petalaque ex- teriora praesertim ad basin cinereo-pubescentia, pedicello cum bracteis minus pubescente. Fructus similes iis An. squamosae, cdules. Magna certe huic speciei cum An. squamosa affini- tas, specie in Herbario Willdenowiano ut videtur defici- ente, quum specimina hoc sub nomine praesentia, hanc quoque An. cineream spectantia crederem ob folia prae- sertim infra cinereo pubescenlia. Forsan An. cinerea An. squamosae Var. pubescens. Anona squamosa \ — glabra ( West l. c. p. 292. et 293. Uvaria excclsa J MENISPERMEAE. (DC. I. c. p. 509.^ CISSAMPELOS. (Generis characterem vid. apud DC. I. c. p. 532., et Aug. St. Hil Fl. Bras.merid.fasc. 2. p. 49.^) 4. Cissampelos Pareira L., DC. I. c. p. 533. eoccl. syn. Marcgravii, Pisonis, Raji, quae Cissampelos gla- berrima Aug. St. Hil. Fl. Bras. I. c. p. 57. Drupa piUs albis patenübus tecta. Semen suborbi- 258 ciliare compressum, iuberculorum seriebus pluribus sulcis- que interjectis in dorso convexo exsculptum (Erucam par- vulam incurvatam fere simulans). Embryo soleae equinae in modum curvatus, putaminis sculptura extus rugulosus, ceterum teres, perispermo nullo?, albidus, saporis amaris- simi. Racemi foeminae plerumque folio longiores, rarius illo breviores, quae nota ad C. microcarpam DC. distin- guendam nil igitur valet. PAPAVERACEAE. (DC. I. c. IL p. 67.J ARGEMONE. (generis charact. v. ap. DC. I. c. p. So.J 5. Argemone mexicana L., DC. I. c, Linnaea I. p. 552. Ad vias. 0. Copia spinarum in caule capsulisque valde variat, rarius nullas videmus spinas in capsulis et simul parce dispersas in caule ramisque, saepius frequentes et copiosas. CRUCIFERAE. (DC. I. c. p. 139.^ 1. LEPIDIUM. (Charact. gen. v. apud DC. I. c. p. 527. ) 6. Lepidium virginicum L., DC. I. c. p. 538., Lin- naeß 1. p. 31. Ad vias. 0. Hac in vulgari planta, quae bipedalem interdum at- lingit altitudinem, Caeoma candidum folia infestat eodera modo ul apud nos alias varias Cruciferas. 2. CAKILE. (Char. gen. v. apud DC. I. c. p. 427.^ 7. Cakile aequalis L'Heiit, DC. I. c. p. 430. 259 Ad maris litlora. 0. Descriplio plantae apud Candollium optima, icon in Delessertii excellenlissimo opeve maxime laudanda. Clypeola maritima Sisymbrium Nasturtium Sinapis integrifolia f ^ ; ^ p 259 Brassica oleracea, culta — Rapa Raphanüs Raphanistrum CAPPARIDEAE. (DC. prodr. 1. p. 237J 1. GYPnANDROPSIS DC. (Char. gen. v. apud DC. I. c. p. 237. J 8. Gynandropsis pentaphylla DC. I. c. p. 238. Caulis ramique apices versus cum pedicellis pubes- cenies, pube e pilis glanduloso-capilatis brevibus constante. Siliqua 3 — 4 pollicaris, muricato- exasperaia , utrinque attenuata, longe pedunculata, pedunculo bis quasi articu- lato, articulo primo sub siliqua a staminum, allero a peta- lorum calycisque insertione formato. 2. CAPPARIS. (Char. gen. v. ap. DC. I. c. p. 245.^ 9. Capparis cynophallophora L., DC. I .c. p. 249. Species summopere variabilis, ut plures hujus generis vix e speciminibus solitariis recognoscenda. Foliorum in- constans forma omnes provocat varietates, floribus, fructu, foliorum indole et modo Crescendi convenientes. Sequen les vidimus formas, paucis verbis pingendas. A. ovalifolia, foliis ovalibus ellipticisve acutiusculis, basi obtusis, 2 — o\ poll. longis, 1\ — lf poll. latis. B. emarginata, foliis ovalibus, ellipticis aut obovatis, 260 obtusis, emarginalis, basi obtusis acutiusculisve, 2 — 2| poll. latis. C. elliptica, folüs oblongis, basi interdum dilatatis et obtusis immo subcordatis , apice obtusatis aut breviler emarginatis, 3 poll. et ultra longis, ■§■ — \ poll. latis. D. parvifolia, folüs oblongis, utrinque obtusis, mar- gine interdum undulalis, 1 — 1| poll. longis, 3 — 6 lin. latis. Accepimus'denique ramulum sterilem gracilem, eelerius ut videtur pullulatum, cui folia erant fere linearia, 5 poll. longa, vix basi oblusa, \ poll. lata , in quo autem praeter formam alienam (simili modo in alia specie C. Breynia occurrentem) nullam aliam distinguendi rationem percipere potuimus. Qui varii foliorum status e loco natali pendere vi- dentur, sicut et apud nos arbores fruticesve, ex. gr. Ulmi Populi , Ligustrum, diversa in statione, insolitas ostendunt formas. Sed ne dubium remaneat quin formae omnes su- pra memoratae eandem ad speciem sint referendae, spe- cimina nos docuere pauca, quae varium foliorum iis insi- dentium incremen tum simul praebent, vincula adesse, quibus in unam polymorpbam speciem concatenanlur fo- liorum diversissimae ligurae. Omnibus denique sunt: rami flexuosi, glabrities perfecta, folia eodem modo pe- liolata et nervosa et venosa, glandula eadem axillaris, flores exacte convenientes , nee non fruetus nisi majori elongatione inter se discrepantes. Calycis sepala, rotun- data, obtusa, glaberrima, extus basi glandulosa, postea sub grossificatione majori ex parle deeidunt, basin illam glan- dulosam crassiorem et truncatam relinquenlia. Flores termi- nales aut versus apices axillares, solitarii, gemini, terni. Pedunculi sub pedicellis semper, aut alio loco interdum, bracteola una allerave onusta, quae brevissima, rotundata, glandulam in axilla fovet, quae aut sub pedicello, aut su- 261 pra eum cernitur. Petala sepalis triplo et ultra longiora, oblusa, staminibus duplo longioribus superata, copiosis, filiformibus, antheris lineari- oblongis vix supra basin in dorso affixis. Pislillum sub anthesi staminibus vix paulu- lumve longius, thecaphoro longissimo filiformi (filamentis crassiore), germine oblongo truncato, stigmate terminali sessili. Bacca oblonga, longe pedunculata subtorulosa. 10. Capparis amygdalina Lam., DC. I. c. p. 250. Capparis Breynia Hb. Willd. n. 10062. nee Lin. Capparis ferruginea Sieb. Hb. Mart. n. 139. nee Lin. Petioli supra canaliculati , dimidio pollice breviores. Folia ad 4 usque poll. longa, \\ poll. lata, plerumque paulo minora, eorum pagina inferior (in junioribus utraque), petioli, rami, peduneuli, calyces, petalorum facies externa fruetusque cum pedicello, squamis parvis copiosissimis margine dentato-incisis lepidoto-scabra immo scaberrima. Corymbi, axillares versus ramulorum apices, folio sunt bre- viores. Filamenta subviginti glabra filiformia, corolla duplo saltem longiora, in alabastro deflexa et recurvata. Pistil- lum subvilloso-lepidotum. Fructus longissimus, cylindricus, inaequaliler torulosus, scaberrimus, longe peduneulatus. Se- mina ellipsoidea. 11.. Capparis Breynia L. , Swartz Obs. bot. p. 210, DC. I. c. p. 252. Capparis ferruginea Hb. JVilld. 10047. nee Lin. Folia plerumque tripollicaria, pollice paulo latiora, el- liptica in petiolum supra canaliculatum acutata, apice acuta submucronulata, supra glaberrima laevia, subtus cum petiolis, ramulis, peduneulis, calyeibus, petalorum media extera parte, germineque squamis rotundatis margine sub- lobatis lepidoia, scabriuscula. In ramis propullantibus sterilibus folia invenies valde elongata oblonga, immo linearia, 4, 5 — 6 poll. longa, nunc dimidio pollice paulo latiora, nunc 2 lineas modo 262 ' lata, quae folia' tarn alienam prae se ferunt faciem ut diversissimae speciei esse videantur, Immo Salicis cujusdam judicari possint. Quibus tarn C. cynophallophorae quam C. Breyniae exemplis: Capparides caute nee e singulis speeiminibus esse in species distribuendas et traetandas, satis videtur evictum. Fructus longissimus, cylindraceus, inaequaliter torulosus, basi apiceque altenuatus, lepidoto- scaber, insidet thecaphoro glabro laevi fere pollicari. Co- rymbi peduneulati, axillares et terminales, folio breviores, peduneulo compresso. Petala sepalis dimidio longiora. Filamenta 20 longissima, filiformia, inferne pilis patentibus adspersa, superne glabra. Capparis ferruginea vera , quae C. oetandra Jacq. nee cum hac nee cum praecedente commutanda, sunt ei slamina octo, quae ex icone Jacquini corollam paululum superant, e descriptione Swartzii in observationibus co- rolla sunt breviora, calyx vero corolla jam in alabastro brevior. Capparis frondosa — torulosa — linearis — saligna West l c. p. 291. MALYACEAE. (BC. prodr. I. p. 429.J MALVA. fChar. gen. v. apud DC. I. c. p. 430.^ 12. Malva tricuspidata Ail. , DC. 7. c. Malva americana Hb. Wüld. n. 12751., (West l. c. p. 297.?). Sida betulaefolia Hortulan. Omnes fere hujus plantae partes pilis adpressis albis rigidiusculis nunc copiosis nunc sparsis sunl teetae. Pili in 263 in foliorum pagina praesertim solitarii , in caule ramisque fasciculati, seu plures ex eodem tuberculo minulo Orientes, sursum deorsumque vcrsi adpressi, copiosiores reperiunlur in caule, ramis, petiolis, nervis foliorum in infera pagina inque pedunculis; foliorum et calycum margines simpli- cibus ciliati sunt. Tricuspidatae nomen accepit ex cocco- rum cuspidibus, quarum duae in margine dorsi oppo- sitae, tertia in apice cocci centrum attingente est po- sita; spalium inier has cuspides pilis simplicibus cooper- tum, reliquum fere glabrum. Involucrum Iripbyllum, foliolis anguslissimis acutis ciliatis calyce fructifero saltem brevioribus. Calycis laciniae acuminatae acutissimae. Pe- dunculi breves calyce breviores. Folia \\ — lf poll. longa, 8 — 10 lin. lata, grossiuscule serrata, basi 3 — 5 nervia, nervo medio pinnatim venoso, nervis venisque primariis sublus proininentibus. Bracteae petiolo 3 — 5 lin. longo breviores, fuscae, lanceolatae, longe et acutissime acuminatae , ciliatae. — 13. Malva spicata L., DC. I c, Hb. Willd. n. 12746. Tota planta pilis Stellalis dense intertextis est scabra. Cocci non plane sunt glabri, sed, ut in priore, dorsi pars supera versus centrum flexa, pilis simplicibus est tecta, ceterum sunt glabri, dorso laevi, lateribus rugulosis. Stipulae fere ut in antecedente sed faciliores detritu, pilis simplicibus densissimis tectae. Crescit in solo sicco nee compacto. MALACHRA. (Char. gen. v. apud Aug. St. HU. Fl. Bras. merid. fasc. 6. p. 216.^1 14. Malachrä capitata L., DC. I. c.y Hb. mild, n. 12735. Crescit in locis umbrosis humidis. 3r Bd. 3s Heft. 25 264 — Duo accepimus specimina inier se paululum dissi- milia, forma quidem et indole foliomm stipularumque nee non involucri florumque inter se convenientia , sed pilis et partium mutua relatione diversa, qua ex causa tarnen distineta non dicerem. Specimen alterum minus, rnagis aetate provectum, est fruetiferum, capilula pe- dunculata 5 — 6, axillaria, peduneulis majoribus petiolos aequantibus. Pilorum duplex genus, alii breves, stella- tim dispositi, pubescentiam tenuem sparsam efficientes, densiorem per lineas a basi foliomm, s. stipularum potius, utrinque in caule decurrentes et in linea faciem inter- nam s. superam peliolorum et peduneulorum oecupante; alii longi, simpliecs, patentissimi , undique sparsi, sed in foliis deficientes, hispidam reddunt totam plantam. Specimen alterum majus, sub anthesi lectum, capi- tula habet brevius peduneulata, peduneulis peliolo fere duplo brevioribus. Pili majores in caule, petiolis, pedun- eulis, bracteis fere omnino desunt, in stipulis calycibus- que adsunt, quo adspectus plantae mitior quasi, quum et pilorum stellatorum copia paulisper sil aueta. In utraque forma, fruetus idem, Capsula, 5 cocca, cocci obovato - trianguläres basi acuta, dorso convexo-ro- tundaio, pubescentes (pilis parvis simplieibus), quilibet includens semen solilarium rufo-fuscum ejusdem formae. Inflorescentia hujus plantae est corymbus axillaris fo- liosus et compositus, ramis exterioribus prius evolutis, interioribus serius aut abortientibus, capitula sunt corymbi partiales, constantes e 5 — 7 floribus, quorum quilibet fuleitur folio bracteaeformi , stipulis suis concomitato, quorum alia sunt exteriora majora (involucrum) , alia inte- riora. Numerum foliolorum involucri inconstantem nee ad cbaracterem speeificum adhibendum esse, sat darum inde evadit. 265 URENA. (Char. gen. v. ap. Aug. St. HU. I. c. p. 219.^ 15. Urena lobata, Aug. St. HU. 1. c p. 220., Id. plant, us. Bras. t. 56. Crescit inter Saccharum cultum. Sequimur Hilarium in denominanda liac planta, cujus specimina manca, fructu scilicet destituta accepimus. Flo- res in nostris subsessiles. Glandula unica in nervo folio- rum mcdio. Plures auclorum species cum hac conjun- gcndas esse, nobis non minus arridet, quam supra citato celeberrimo auctori. Urena reticulhta, St. Jean. West l. c. p. 297. HIBISCUS. (Char. gen. v. ap. DC. I. c. p. 446.^ 16. Hibiscus tiliaceus L. , DC. I. c. p. 454., Hb. WUld. n. 12861. Hibiscus elatus Swartz, DC. I. c. Hb. WUld. n. 12863. Crescit in litloralibus. t>. Nulluni est discrimen inter supra conjunctas stirpes, tarn in Indiae orienlalis quam occidentalis speciminibus conspiciuntur characteres quibus dignoscuntur. Vidimus spe- cimina ex Amboina, Cuba, Martinica insulis. Folia juniora plerumque evidentius crenulata, crenulis aetate oblitteranti- bus aut plane nullis. Porus linearis nunc in unico (medio) nervo, nunc in Iribus mediis obvius, quod in nostris spe- ciminibus in eodem ramulo observamus. Tomentum den- sissimum, molle, c pilis stellatis compositum, foliorum paginam inferiorem, ramos, petiolos, pedunculos, calyces, capsulas stipularumque externam faciem obducit. Slipulae magnae, hinc basi connatae, illinc peliolum ambientes liberae, mox deciduae, ad folia floralia longius 25 * 266 persistentes. Involucri v. calycis exterioris dentium nu- merus variabilis, calycis laciniae interdum dente versus basin sunt instructae, sub grossificatione allius ex involucro emergentes. Corolla extus leviter pubescens, lutea. Illustrissimi botanici verbis adsentimus in recensione plantarum ad fluvium Congo collectarum, patriam H. ti- liacei liltora Indiae orientalis et occidentalis et Africes orientalis tropicae esse. H. guineensem DC. 1. c. diver- sum vix credimus, quum e characteribus fallacibus sit composita ejus diagnosis, quum porro H. liliaceum ex R. Brownio indigenum Africae sciamus, ipsique eundem ad Senegal fluvium lectum, cum botanicis a Siebero commu- nicatum, nonnisi involucro breviore discrepantem, examini subjecimus. Hibiscüs brasiliensis \ — spinifex I — Sabdariffa V West l. c. p, 29» -r- esculentus \ — clypeatus ) THESPESIA. (Chor. gen. v. ap. DC. I. c. p. AbS.J 17. Thespesia populnea. Correa, DC. 1. c. p. 456. fr- Ex India orientali et oceani pacifici insulis originem ducit frutex, nunc in insulis Antillanis frequenter cullus. Pedunculi in nostris \ — \\ poll. longi. Corollae extus pubescentes, pubescentia basin versus copiosior, qua mar- gines pelalorum illinc evidentius sunt ciliati; petalorum ungues s. ima basis, omnis fere pubis sunt orbala. GOSSYPIUM. (Char. gen. v. ap. DC. 1. c. p. A56.J 18. Gossypium vitifolium Lam., DC. 1. c. Quasi spontaneus occurrit hie frutex, olim in insula 267 cultus. G. vitifolium fore credamus; ut in omnibus plan- us cultis Gossypii species difficiles interseptu. SIDA. (Char. gen. v. apud Aug. St. HU. Fl. Bras. merid. p. \1Z.) Genus ob formas valde affines, nee bene descriptas, nee melius depietas difficile, sectiones ejus haud optimae apud Candollium, nonnisi ex omnium specierum cognitione stabiliendae. Nulla regio hisce ditior videtur planlis, quam America aequinoctialis. Insulae anlillanae iis abundant, novem possidemus inter insulae St. Thomae slirpes, se- quunlur nunc ex ordine Candolliano, pluribus earum spe- eimine autographo siabilitis, nonnullis incerio pede va- cillantibus. 19. Sida spinosa L., DC. I. c. p. 460., Hb. TVilld. n. 12655. Ad vias in insula St. Thomae. O« Paululum dubius haereo, an nostra planta sit S. spi- nosa, in horlis botanicis haud rara; nostra multo enim est mollior, caule , calyce foliorumque pagina infera brevi al denso tomento stellato incanis, superficies vero calva. Celera omnia conveniunl, coccis eadem slructura et pu- bescentia, in rostris praesertim evoluta. Flores in axillis foliorum caulis solitarii, peduneulati, his defloratis ipro- veniunt eodem modo in ramis seeundi ordinis abbreviatis, ad latus peduneuli in eadem axilla proerescentibus, inter- dum folium aequantibus, quo flores fasciculatorum speciem prae se ferunt. Tuberculum sub folio glandulosae indolis esse videtur, lateralibus magis minusve conspieuis conco- mitatur. Specimina nostra pede majora, fruetifera. 20. Sida carpinifolia L., DC. I. c p. 461., Aug. St. 'Hilaire Fl. Bras. merid. p. 184., Ej. pl. us. t. 50., 268 Hb. Willd. n. 12652., Sieb. Fl. martin. exs. n. 16S., Sieb. Fl. Maurit. exs. n. 172. Sida bracteolata DC. I. c. p. 460., auctoritate Aug. St. Hilaire. Nulluni dubium, quin planta ins. St. Thomae et ins. Martinicae cum illa insul. Maurilii et cum speciminibus Roxburghianis (Indiae orientalis?) in herbario Willdeno- wiano sit eadem. Coccos novem in nostra observamus bi- rostres, rostris subulatis rectis parcissime pilosis. Patria in prodromo Candollii nimis coarctata, per lotam fere tropicam regionem orbis expandenda videtur, quod jam e citatis Cavanillesii locis patet, S. carpinifoliae suae Ma- deram patriam tribuit, S. planicauli Indiana, addilque hie in observatione : „Sida, quam observavit Commersonius in Brasilia est omnino eadem ac noslra planicaulis, ad quam reducenda videtur altera similiter frutescens , quam idem reperit in insula Franciae". Ex utraque patria stir- pem vidimus, et ab Hilario omnium vulgalissima dicitur planta, quae circa domos, ad vias, locisque ubi olim fuere sylvae primaevae copiose crescit. 21. Sida ciliaris L., DC. I. c, p, 461., Hb. Willd. n. 12664. (speeim. SwartzianumJ. Ad littora maris. ft. 22. Sida rhombifolia L., DC. I. c. p. 462., Hb. Willd. n. 12662. Ad vias insulae St. Thomae. 0. 23. Sida acuminata DC. /. c. p. 462. In locis siccis. -fr. Ad hanc speciem duas dueo formas in insula St. Thomae collectas, speeimine usus, quod sub S. acuminatae nomine ex insula St. Domingo nobiscum communieavit Balbisius. Eandem plantam ab Hornemannio aeeeptam servamus sub nomine S. rufescentis (non Aug. St. Hilaire in Fl. Bras. merid.) ex insula St. Crucis (prope insulam 269 St. Thomae sita). Forsan omnes bae formae non distin- guendae a S. micante Cav. , cujus icon nimis negligenter est delineala, cujus descriplio nimis est brevis, quae vero praeter pedunculos peliolo paulo breviores bene convenit. En igitur descriptionem noslrae plantae: a. macrophylla. Tomentum densum stellatum ferru- gineo-fulvescens omnes partes praeter corollam fructumque obducit» Folia petiolata, ovala, basi obtusa aut subcor- data, leviter acuminata, obtusiuscula, margine inaequaliter crenata, 3 — 7 nervia, nervo medio pinnatim vcnoso, nervis venisque reliculatis subtus prominentibus, supra subimprcssis, subrugulosa. Foliorum lamina 2 — 2^ poll. longa, basi pollice paulo latior vel angustior; petiolus se- mipollicaris breviorve. Stipulae anguste lineares, acutae, peliolo breviores. Pedunculi axillares, solitarii, petiolo paulo longiores v. breviores, filiformes, geniculati, a ge- niculo, in summa fere parte sito, ad calycem incrassati. Calycis laciniae ovatae acutae. Corolla fulva calycem longe superans. Cocci circiler decem, calyce inclusi, bre- vissime birostres, dorso convexo pilis brevibus stellatis leviter adsperso. Ramuli dein ex foliorum axillis juxta pedunculum propullulant, qui haud evoluti flores ferunt et folia minora, hinc flores aliquantulum fasciculati inter- dum apparent. ß. microphylla. Nulla alia ratione haec forma di- stinguitur, nisi foliorum parvitate, quae dimidium polli- cem circiter sunt longa, et majore ramositate. Quod vero si, ut suspicamur, e diversa fruticuli aetate penderet, va- rietatem non formaret. Folia primaria floresque primarii stipulaeque jam desunt, ramuli secundi terliive ordinis foliis parvulis floribus fruclibusque confertis soli adstant, eundem ut nanciscatur habifum altera forma in aelate provectiore necesse credimus. 270 24. Sida humilis Walds, DC. I. tö. p. 463., Hb. mild. n. 12672. In locis umbrosis ins. St. Thomae. 24.? Quum Willdenowiani nominis sim certissimus hoc elegi, ex diagnosi omni jure S. Dombeyanae; aut ex icone et descriptione varietati glabrae S. pilosae Cavanill. man- cipare potuissem, nee S. betonicaefolia Balbisii valde di- versam sese manifestat. Comparatio speeiminum aulogra- phorum unicum et ultimum iemedium, quod huic incerto statui mederi potest. Ipse Willdenowius prius plantam suam habuit S. pi- losam Cavanilles, postea vero nomen mutavit. Plura ad- sunt in Herbario beati viri speeimina, sed nullum loco natali signalum, inter quae unum, omnium pilosissimum, nomine S. pilosae insignitur, a Roxburgbio communicatum (India^ Orientalis?). Praelerea speeimen a Balbisio ac- ceptum servamus ex insula Portorico, quod a Berterone lectum Candollius pro S. pilosae varietate ß. videtur ha- buisse. Omnia haec speeimina inter se bene conveniunt, licet majore minore subnullave pilositate differant. Om- nibus caulis ramosus, filiformis, prostratus, interdum et hinc inde radiculas agens. Folia petiolata, subrolundo-aut ovato- cordata, ac-uta, nonnunquam et acuminata, plurinervia, respectu folii grosse crenato-dentata, in speeiminibus Tho- masianis uti in Portoricensibus sunt primo inspectu glabra, pilis longiusculis nonnullis adspersa sub lente conspieuis. Stipulae parvae subulatae videntur demum deflecti. Folia in nostris speeiminibus pollicis longitudinem non attin- gunlj alias sunt majora. Pedunculi filiformes geniculali plerumque folia magis minusve superant, geniculum haud ita manifestum in medio circiler peduneulo. Calycis la- ciniae acumjnalae, acutae, Cocci 5 subpuberuli, breviter bicornesv i 271 25. Sida argr/ta Swartz, DC. I. c. p. 464., Hb. ffllld. n. 12692. (specimen Swartzianum). 26. Sida althaeifolia Swartz, DC. I. c. p. 464., Hb. Willd. n. 12690. (specimem Swartzianum). Sida herbacea Sieber Fl. Mart. exs. n. 170. Ad vias in insula St. Thomae. fr. Capsula 10 — 12 cocca, coccis biaristatis, reticulato- rugosis, pubescentibus, aristis retrorsum piloso scabris. In foliis affinitas quaedam cum S. acuminata DC. supra memorata. Per totam fere Americam australem provenientem legerunt Humboldtius et Hilarius. * 27. Sida tristis. Quae accepimus specimina, pedalia circiter, simplieia aut simpliciler ramosa, summitates fruticuli parvi esse vi- dentur, in quibus caulis, petioli, folia praesertim juniora, semperque m pagina infera eorum nervi prominentes, pedunculi et calyces tomento stellato brevi mollique le- viter obducuntur, quod in paginis, praesertim superiore, aetate increscente magis magisque oblitteratur , in nervis vero remanet. Folia breviter petiolata, elliptico-ovata, acu- tiuscula, basi subobliqua, 3 — 5 nervia, nervo medio va- lidiore, extimis teneris; margine crenata, crenis accuratius inspeclis minutissimo mucrone medio terminatis; subviridia, subtus glaucescenti-canescentia, maxima 2 poll. et ultra loDga, pollice latiora (fere \.\ poll. lata). Petiolus circiter 3 — 4 lin. longus. Stipulae petiolum circiter aequantes aut superantes, lineares aut lanceolato- lineares, acumina- tae. Flores axillares, solitarii, breviter pedunculati, pe- dunculo dimidium petiolum vix aequante. Calyx subpen- tagono-campanulatus, 5-iidus, laciniis triangulari-acuminatis- simis. Corolla calyce vix longior videtur. Capsula calyce inclusa pentacocca, coccis in dorso gibbere notatis , apice interno birostribus, lateribus et infra gibbus subreticulato- 272 rugosis, a gibbeie sursum et ad rostra breviter denseque pilosls. Ab omnibus in Cnndollii prodromo distinclis specie- bus differre pro dolor est visa, ad primam tribum Seclio- nis primae pertinet, ad S. carpinifoliam accedit, sed di- versa pluribus riotis, tomento, foliorum margine, cocco- rum numero et forma. Sida viscosa \ — indica f i *• „ } West l. c. p. 297. — angustifolia ) BASTARDIA. (Char. gen. v. apud H. B. K. Nov. gen. et Aug. de St. Hilaire Fl. Bras. merid. p. 194.^ 28. Bastardia viscosa Kunth. Sida viscosa L., DC. I. c. p. 467., Hb. Willd. n. 12675 (specim. in ins. St. Crucis ab Iserto lectum). Crescit ad vias. ff. BOMBACEAE. (DC. Prodr. 1. p. ilb.J HELICTERES. (Char. gen. vid. ap. DC. I. c.) 29. Helicteres jamaicensis Jacq., DC. I. c. p. 476. Pubescentia et tomentum in bac planta componuntur e pilis stellatis slipitatis. Staminum urceolus, postea fructus stipes, tectus est pilis serieeis magis albidis sira- plicibus, dum reliquae plantae tomentum ferrugineo colore sit leviter tinetum. Fructuum stipites elongati de simili ■■; Capparidearnm struetura nos commoneiit. Bombax heptaphyllum fVest l. c. p. 296. 273 BUTTNERIACEAE. (DC. prodr. 1. p. 481.^ GUAZUMA. (Char. gen, vid. ap. DC. I. c.) 30. Giuzüma ulmifolia Lam., DC. I. c. Specimina possidemus duo fructifera, quae huic spe- ciei adnectimus. In herbario Willdenowiano inter varia specimina fructum immaturum reperimus, false adposllum, alius stirpis, vix hujus familiae. Folia oblique cordata sub grossificatione magis rigida fiunt, subtus tarnen lutescenli, brevi (deraso quasi) tomento stellato sunt tecta, quod in su- perficie magis adliuc obliteratum scabritiem modo reliquit, cujus natura sub lente bene augente solummodo fit clara. Fructus ovalis, subglobosus, tuberculatus, tuberculis puncto pubescenti apicali notalis, sulcis 5 inter tubercula irregu- lariter liians, quibus si periicerenlur dehiscentia septicida potius esset ut in Guazuma a Kunlbio descripta. Matu- ros in nosiris non vidimus fructus, sed maturescentes , in quibus semina simplici serie longitudinali in angulo cen- trali cujuslibet loculi affixa erant, ita ut pendula essent in situ, et funiculus umbilicalis ab apice oblique per dor- sum seminis descendens prope basin testam penetraret, ta- rnen (in statu immaturo saltem) vix fili liberi adinstar solvi potest, sed majore ex parte teslae adhaeret et solo colore est distinguendus. G. ulmifoliam Aug. St. Hil. (pl. us. des Bras. n. XLVII.) vix ad nostram ducere audemus, quae melius convenire videtur cum G. ulmifolia Indiae occi- dentalis nee non orientalis, cujus specimina in berbariis no- stris asservantur florifera. An variae species ex St. Hilaire? MELOCHIA. (Char. gen. v. ap. Aug. St. Hil. FI. Bras. p. lbß.J 31. Melochia tomentosa L., DC. I. c. p. 490v Hb. mild, n. 12337. 274 Vidimus ex insulis Martinica et St. Thomae nee non e terra firma ad Cumanam lecta speeimina. Tomenlum slellatum. Folia magniludine variabilia, minora quasi crispata apparent, lineata fmnt, venis primariis nervoque impressis subtus elevatis. Var. ß. frutescens apud Can^ dollium cerle non species. 32. Melochia nodiflora Swartz, Hb. Willd. n. 12346., Sieb. Hb. Martin, exs. n. 395. Riedlea nodiflora DC. I. c. p. 491. Ex pluribus Indiae occidentalis insulis, Cuba, Porlo- rico, Marlinica et St. Thomae vidimus semper eandem, nee varianlem. Melochia pyramidala West l. c. p. 296. WALTHERIA. (Char. gen. v. ap. Aug. St. HU. Fl. Bras. p. 149.J 33. Waltheria indica L., DC. I. c. p. 493., Hb. Willd. n. 12303. Waltheria americana L., DC. 1. c. p. 492., Hb. Willd. n. 12302., Aug. St. HU. I. c. p. 151. Waltheria angustifolia //. B. K, Hb. Willd. n. 12305. Waltheria peduneulata Hb. Willd. n. 12301. (speci- men Humboldtianum ad Bordones leclumj. Waltheria oblusa Hb. Willd. n. 12304. (speeimen Humboldtianum ad Cumanam lectum). Hane ubique inter tropicos divulgatam plantam vidi- mus ex India orientali (Tranquebaria) e Segenalia (Sieber), ex insulis Cuba, St. Domingo et St. Thomas, nee non ex America australi, variat fere ubique floribus fasciculatis axillaribus sessilibus, magis minusve pedunculalis, variat porro foliorum magnitudine s. extensione. Omnino cum R. Brownio (Verm. Schriften 1. p. 332.) consentimus, qui omnes formas sub uno eodemque W. indicae nomine conjungit , nam fasciculi sessiles non solum in Africa sed 275 etiam in Antillis insulis occurnmt; W. angustifolia vix vavietatis sub dignitate dislingui meretur. TILIACEAE. ( DC. prodr. 1. p. 5Q3.J CORCHORUS. (Char. gen. v. ap. DC. I. c. p. 504.,) 34. CoRcnoKüS sillquosus L. , Srvartz obs. bot. p. 219., DC. I. c, Hb. WIM. n. 10283. (specimen Vahlia- num et Humboldtianum). Corchorus foliosus Spr. Syst. 2. p. 583. fide speci- minis autographi. Vidimus hanc plantam horlensem ex insulis Cuba et Tt. Thomae alibique lectam, nee levissimum dubium ser- vamus de identitate omnium speeiminum , quae habitu nonnihil inter se discedunt, quum in aliis folia sint ma- jora, in aliis minora parvula, ramis ex omnium axillis sese evolventibus , cujusmodi sunt nostra et Humboldtiana et Poeppigiana Havannensia, Cubensia. Capsulae glabrae, sutura ulrinque scabrida, hinc varium in modum si digitis tangis, pro lubitu glabras scabrasque habebis. 35. Corchorus hirsutus L., DC. I. c. p. 505., Hb. TVilld. n. 10282. (specimen Srvart zianwnj. Omni modo conveniunt speeimina insulae Stae Cru- cis, Sti Thomae et Jamaicae. Tomentum stellatum, breve, densum. TRIUMFETTA. (Char. gen. v. ap. DC. 1. c. p. 506.J 36. Triümfetta semitrUoha L., DC. I. c. p. 507. Vidimus hanc saepe cnm aliis ejusdem generis com- mutatam, sed facile recognoscendam stirpem ex insulis 276 St Thomae, St. Crucis, Cubae, Portorici. Tomentum stellatum molle. Pedunculi terni, floribus ternatis pe- dunculatis, pedicellis basi bractea suffultis; pedunculorum bracteae nunc foliiformes nunc bracteiformes. Carcerulus 3- et abortu bilocularis, loculis monospennis. Triumfetta rhombifolia West l. c. p. 287. Continuabitur per sequenies fasciculos. 277 Zur Entwickelungs- Geschichte von Pucci- nia Rosae und Rubi. Auszug eines Schreibens des Herrn Apotheker Schwabe in Dessau. (Hierzu Tafel II. Fig. 1-3 incl.) In dem ersten diesjährigen Quartal-Hefte der Linnaea (Januar 1828), las ich mit besonderem Vergnügen Eysen- hardls Aufsatz über Puccinia und Phragmidium, in wel- chem jedoch noch einige Zweifel in Rücksicht des Wachs- thums dieser Parasiten ausgesprochen sind; da mir nun mehrere Beobachtungen, besonders über P. Rosae und P. Rubi gelungen zu sein scheinen, so nehme ich mir die Freiheit, Ihnen die Resultate derselben hier mit- zutheilen. Nach abwechselnden warmen Regen und Sonnen- schein entsteht auf Blättern der Rosen die Uredo Rosae, welche sehr bald in Uredo miniala übergeht, indem die gelbe Farbe einen röthlichen Ton annimmt, die Körner aber, mit dem Microscop betrachtet, die Gestalt von Fi- gur 1 erlangen, an der deutlich ein Spitzchen bemerkbar ist, welches in der Folge zum Stielchen (pedicellus) aus- wächst, dessen unteres knolliges Ende als Wurzel be- trachtet werden kann, weil es entweder mit dem Blatte anfänglich vereinigt ist, oder doch wenigstens auf ihm fest sitzt. In diesen Körnern , an denen nun schon eine doppelte Haut sichtbar ist, bemerkte ich, jedoch nur mit 8464- und 12100 maliger Vergrösserung meines Frauen- hoferschen achromatischen Microscops, kleine rothgelbe Kügelchen ohne alle Ordnung zusammengehäuft. Das Korn verlängert sich nun zu einer Puccinia und zeigt, 278 wenn diese auch noch nicht ihr vollendetes Wachstimm erreicht hat, in dem Sporangium feine häutige Zellen, in denen nun die Kügelchen in so vielen horizontalen Reihen erscheinen, als Fächer vorhanden sind (Fig. 2.). Die Art der Erzeugung dieser grossen Menge von Kügelchen, habe ich noch nie beobachten, wohl aber mich überzeugen können, dass sie anfangs nicht in so grosser Anzahl vorhanden waren. Auch die Fächer ver- mehren sich mit dem Alter der Puccinia, so dass ich im vorigen, zur Bildung derselben so günstigen Sommer, häufig 11 — 14 Reihen deutlich zählen konnte. Bis jetzt ist das Sporangium immer noch durchsichtig, und die Farbe der Kügelchen rothgelb, bald aber geht sie in braun und schwarzbraun über, wo dann das Sporangium in die- ser letzten Stufe seiner Ausbildung fast undurchsichtig ist, obgleich die Fächer noch sichtbar bleiben. Öfter sähe ich, dass der Knollen des Stielchens eben- falls rothgelbe Kügelchen enthielt, welche die grösste Aehnlichkeit mit denen des Sporangium haben. Fig. 3. stellt ein solches Exemplar in der höchsten Reife dar. Der Gedanke, dass der Kolben Neigung hat, in ein zweites Sporangium auszuwachsen, dringt sich unwillkührlich auf, wenn man mehrere dergleichen Exemplare betrachtet hat. Puccinia Rosae und Rubi kann ich Specie nicht trennen und muss Uredo Rosae und Ur. Ruborum als die unterste Stufe ihrer Enlwickelung ansehen; ebensowenig scheint mir der generelle Unterschied zwischen Puccinia und Phragmidium beständig und erheblich, da ich wahr- genommen zu haben glaube, dass das gewöhnliche schlanke Stielchen einiger Puccinien sich öfter mehr oder weniger unten erweitert zeigt. Alle diese Beobachtungen sind an frischen Indivi- duen angestellt. Beob- 279 Beobachtungen an Fucus vesiculosus L. Aus den hinlerlassenen Papieren von C. W. Eysenhardt, weiland der Botanik Professor zu Königsberg i. Pr. A. Vorkommen und Beschreibung des Aeussern. October - Beobachtung *).. Ich sammelte diesen Tang in grosser Menge an den Granilblöcken im Meere, unfern dem Ufer; das Wasser war beträchtlich kalt, die Witterung eine Zeitlang sehr veränderlich gewesen. Die Exemplare waren sämmtlich von sehr fester Consislenz, dunkel -olivengrün und braun, und, wie es mir schien, schmaler und gestreckter, als in früherer Jahreszeit. Fruc- tification war sehr selten und einzeln. Auch waren die meisten Exemplare ohne Blasen, und wo sich dergleichen fanden, waren sie nur an den alleren Theilen des Laubes befindlich. Uebrigens waren die Exemplare von eben der Länge, als ich sie im Anfange Augusts an derselben Stelle gefunden hatte, nämlich -§ — \\ par. Fuss lang. Unge- achtet die grosse Festigkeit und dunkele Farbe in den älteren Theilen des Laubes dagegen zu sprechen schien, so schienen mir die Exemplare, welche des Septembers Ende und des Octobers Anfang brachten, eine von den Exemplaren des Julius Endes und August Anfangs ver- *) Die Beobachtungen sind angestellt zu Kfaxtepellen, zuerst vom 30. September bis zum 4. October 18*21, dann vom 28. Mai bis zum 2. Juni 1822, wir bezeichnen die ersten mit October -Beobachtungen, die anderen durch Mai - Beobachtungen. (Herausgeber.) 3r Bd. 3s Heft. 26 280 schiedene Generalion. Insbesondere schien der Mangel der Blasen dafür zu sprechen, welche doch, wenn sie ein- mal vorhanden sind, nicht verschwinden können. An ei- ner andern Stelle des Strandes sammelte ich frisch aus- geworfene Exemplare. Viele verhielten sich wie oben angegeben. Doch fand sich eine grössere Anzahl mit Blasen. Diese waren meist um vieles breiter als die übrigen und gelblich. Fructification war ebenfalls selten und einzeln. Die Wurzel bildet eine Schwiele oder Schildchen, mit dem der Tang an den Steinen feslhaflel. Von ihr erhebt sich das Laub bandförmig und in derselben Ebene dichotom, seilner tricholom gelheilt. Nach der Wurzel zu ist es schmaler, dicker, stengelartig; nach oben zu breiter, platter, bandförmig. Doch nimmt die Breite und Plattheit des Laubes nicht fortwährend nach oben zu, sondern seine grösste Breite hat es ungefähr in der Hälfte seiner Länge, von da an wird es nach oben, bei weiter gehender Theilung, wieder schmaler, ohne jedoch sein bandförmiges Ansehen zu verlieren. Die Seitenränder sind völlig ganz; die Spitzen neigen sich anfangs zur Zurun- dung, sind aber zuleizt gerade abgestumpft und am Ner- ven etwas ausgerandet, welche Ausrandung auf eine neue Theilung des Nerven hindeutet. Die Mitte des Laubes durchläuft ein, auf beiden Seiten hervorragender, Nerv, welcher ohne Aeste abzugeben, blos der gabelförmigen Theilung des Laubes folgt. Nach unten zu wird er dicker und das untere Ende des Tanges wird blos von dem Nerven gebildet. Von den über das Laub vertheilten fei- nen Oeffnungen, und den aus ihnen hervorragenden Con- fervenfäden, wird unten die Rede sein. Stellenweise ist das Laub zu länglichen Blasen ausgedehnt. An dieser Ausdehnung nimmt der Nerv nie Theil, sondern sie be- trifft bloss die Seitentheile des Laubes Meist finden sich 281 die Blasen paarweise, auf jeder Seite des Nerven eine, doch kommt auch häufig eine unpaare über der Theilung des Nerven vor. Wo eine Blasenauftreibung statt findet, nimmt die ganze Seite des Laubes daran Theil, so dass jede Blase die ganze Breite vom Nerven an bis zum Seitenrande des Laubes ausfüllt. Bisher habe ich, wo Blasen vorhanden waren, zwischen jeder Theilung des Laubes nur ein Paar derselben gefunden, und häufig theilt sich das Laub, ohne dass man zwischen dieser und der vorhergehenden oder folgenden Theilung Blasen bemerkt. Die Farbe des Tanges ist olivengrün in veschiedenen Nuancen, nach unten wird sie dunkler und brauner; der der Wurzel zunächst liegende Theil ist dunkelbraun. Der Nerv ist im auffallenden Lichte blasser als die Seitentheile des Laubes und gelblicher. Die Blasen theilen die Farbe der Nerven. Nicht selten sind junge hervörgesprosste Triebe, am häufigsten am Wurzelschildchen , aber auch am Laube selbst. Sie scheinen vornehmlich nach Verletzungen zu entstehen, daher aus abgerissenen Enden des Laubes, aus der Kante des Nerven, wenn die eine Hälfte des Laubes verloren gegangen, u. s. w. Doch kommen sie, wenig- stens am Schildchen, auch ohne vorangegangene Ver- letzung vor. Immer scheinen sie Gruppen zu bilden, was vielleicht von der so weit um sich greifenden Ver- letzung abhängig ist. Sie haben ganz das Ansehen des übrigen Laubes, beginnen fast stengelartig, breiten sich aber bald zur Bandform aus und werden nach oben häufig wieder schmaler, sie haben auch einen Mittelnerven und Oeffnungen mit austretenden Confervenfäden. Meist blei- ben sie einfach, bisweilen sind sie gestielt und übertreffen in diesem herbstlichen Zustande gewöhnlich die Länge eines Zolles nicht. Mai-Beobactitung. Die gesammelten Exemplare 26* 282 waren bis wenig über \\ par. Fuss lang, und obgleich an derselben Stelle wie früher gesammelt, doch von diesen in ihrem Ansehen in mehreren Punkten verschieden. Die unteren Theile des Laubes nämlich waren sehr dun- kelbraun, ganz unten platt stengelförig , weiter herauf bandförmig, aber von dem Meereswasser an den Seilen- rändern stellenweise sehr zerstört. Nach oben zu waren die Exemplare sehr frisch olivengrün, oder grünlich -gelb- braun; an den fructificirenden Theilen des Laubes schon unmittelbar unter den Fruchtkörpern alle gelbbraun und fast ohne Spur von Grün, nur die Fructificationstheile selbst sind bräunlich- olivengrün. Nicht fructificirende Endspitzen des Laubes dagegen sind von einem reinen, lichten, gelblichen Olivengrün. Fast jedes Laubende war zu einem Fruchtkörper angeschwollen; nur wenige Enden waren nicht fructificirend ; Blasen waren fast nirgends vorhanden, nur an sehr wenigen Exemplaren fand ich ei- nige Reste zusammengeschrumpfter Blasen an den älteren Laubtheilen. Die Fruchtkörper waren theils sehr platt, theils aufgetrieben, im ersten Falle bräunlich olivengrün, in letztern Falle grünlich gelb. Aufgetriebene Fruchtkör- per, die einige Zeit aus dem Wasser hervorragten, nah- men eine rothe Farbe an. Von den Exemplaren des vo- rigen Herbstes unterschieden sich diese des Frühjahrs besonders : 1) Durch die fast an jedem Ende des Laubes vorhan- dene Fructification. 2) Vielleicht durch einen grösseren Mangel an Blasen. 3) Durch eine im Ganzen genommen braunere Farbe der jüngere Theile des Laubes, welche wohl daher rührte, dass jetzt fast alle Laubenden fructificirten, und solchen Enden eine gelbbraunere Farbe eigen- thümlich zu sein scheint. Die grosse Festigkeit, die sehr dunkele Farbe und 283 besonders das stellenweise sehr Zerstörte der altern Theile des Frühlingslaubes, scheinen dafür zu sprechen, dass wenigstens diese Theile nicht diesjährige Generation sind. Die jüngeren Theile des Laubes sind aber, wo keine Prolification ist, so continuirliche Fortsetzungen der älte- ren Theile, dass an ein Zerstörtwerden der jüngeren Theile des vorjährigen herbstlichen Tanges und neues Aufsprossen desselben im Beginn des Frühlings, nicht füglich gedacht werden kann. Ich vermuthe daher, dass die jüngeren und älteren Theile des Frühlingslaubes die- selben des vorjährigen Herbstlaubes sind, nur in den Fruc- lificalionszustand übergegangen. Dies mit den frühern Beobachtungen zusammengehalten, scheint für einen ein- jährigen Periodismus des Tanges zu sprechen, so nämlich, dass der grösste Theil des Tanges im Sommer und gegen den Herbst entsteht, im Herbst grösstenteils ausgewach- sen, aber noch jugendlicher Bildung ist, im nächsten Frühling «Frucht bringt und gegen den Sommer seine Samen ausschüttet und Blasen erhält. An der hiesigen Küste scheint sein Dasein alsdann geendigt zu sein. Die an diesem Tange häufigen Prolificationen aus verletzten Stellen des Laubes, fand ich nur an älteren Stellen desselben. Einige der prolificirten Theile hatten schon eine Länge von \ Fuss und darüber gewonnen und schienen alsdann, ihren untern Enden nach, vorjährig zu sein. Andere waren erst \ — \\ Zoll lang, noch ganz jugendlichen Ansehns und meist ungelheilt, offenbar dies- jähriger Spross, aber auch diese, selbst nur \ Zoll lange, besassen Fructiflcation. Unfern des Ufers, wo das Meer flach war, reichte der Tang bis an die Oberfläche des Wassers, und die hier weit in die Augen fallenden gelben Fructificationstheile, gaben ihm ein eigenthümliches krauses Ansehen. Eben so habe ich ihn an anderen Stellen der Küste (von Rau- 284 ' sehen bis Brüster-Ort) zu derselben Zeit gefunden. Wei- ter ins Meer hinein waren die Exemplare nicht länger, als die näher am Ufer befindlichen, und reichten daher nicht bis an die Oberfläche des Wassers. Es verdient untersucht zu werden, ob die Fructihcationstheile der näher dem Ufer wachsenden Exemplare vielleicht zeitiger, als die der in grösserer Tiefe wachsenden, aufgetrieben und gelb werden, wie es mir anfangs, doch vielleicht zu voreilig, schien. In diesem Falle würde die Zeitigung der Fruc- tification durch die Nähe der Atmosphäre beschleunigt werden. Nach der Aussage des mich begleitenden Fischers wächst dieser Tang immer in der Nähe der Küsten, was er daraus schliesst, dass er den Fischern nie in die Netze kommt, wie es mit dem Fucus fasligiatus wohl der Fall ist. Er wächst übrigens an den grossen und kleinen Granitblöcken, die gruppenweise von Stelle zu Stelle den Strand entlang gefunden werden. Dergleichen Gruppen von Granitblöcken finden sich auch auf dem hqjien Ufer landeinwärts, und die im Meere liegenden haben ohne Zweifel ihre jetzige Lage dadurch erhalten, dass das Meer, wie es erwiesen ist, vom hohen Ufer nach und nach Theile hinweggenommen hat. In der Regel springt das Ufer da, wo dergleichen Blöcke im Meere liegen, mehr hervor, und man kann mit ziemlicher Gewissheit, wo man ein hervorspringendes Ufer sieht, darauf rechnen, bei dem- selben eine Gruppe von Granitblöcken im Meere zu finden. Eben diese bewirken auch wohl, dass das Meer an sol- chen Stellen von dem hohen Ufer nicht so viel und rasch abtragen kann, als anderswo. Nicht an allen Steingruppen findet sich F. vesiculosus, wo er aber sich zeigt, kommt er, so viel ich weiss, immer gesellig vor, und wie der Tang auf diese Weise im Grossen gesellig wächst, so verhält er sich auch im Kleinen, indem fast immer meh- rere Exemplare von einem Punkte aus, oder nahe bei 285 einander aufsprossen, so dass ihre Wurzelschildchen in einander geflossen sind, was sich aus den dicht bei ein- ander und mit einander ausfallenden Fruchtkeimen leicht erklären lässt. Hiervon müssen die jungen Sprossen un- terschieden werden, welche aus den Wurzelschildchen aller Exemplare oft in Menge hervortreten und zu dem buschigen Ansehn jeder kleinen Gruppe vorzüglich mit beitragen. B. Innerer Bau. a) Jüngere Theile des Laubes. October -Beobachtung. In Querdurchschnitten aus olivengrünen Endtheilen des Laubes, zeigt sich unter dem Microscop das ganze Innere, Nerven sowohl als Seitentheile (alae), mit kürzern oder längern Enden feiner, gegliederter, lose und unregelmässig unter einander lie- gender, stellenweise mit lichtgrauem feinkörnigem Schleim erfüllter Confervenfäden angefüllt. Der Nerv wird, ausser der grössern Breite des Querschnitts, an dieser Stelle durch einen blassgrauen Schleim bezeichnet, der, ohne der Menge der Confervenfäden Eintrag zu thun, über die Mitte des Querschnittes verbreitet ist. Sonst sind Nerv und Seitentheile des Laubes von gleicher Structur und ungefärbt. Den Umfang des Querschnittes bildet ein ge- färbter Schleim, welcher nach innen verwaschen anfängt, dunkler werdend sich bis an den äussersten Umfang er- streckt und die Ursach von der Farbe des Tanges ist. Längenschnitte aus dem Innern zeigten sowohl im Nerven als Seitentheilen , die schon im Querschnitte er- kannten Confervenfäden deutlich. Sie liefen nach der Länge des Tanges lose und hin und her gebogen, neben und zwischen einander durch, lagen dabei aber im Ganzen genommen, an einander. An sich schienen sie mir ein- 286 fach; ein ästiges Ansehen gewannen sie hin und wieder vielleicht nur durch die Verbindungsäsle (deren ich gleich gedenken werde), wenn dieselben lang waren. Ihr Durch- messer war sehr gering, doch beträchtlicher als; der Durchmesser der aus den Oeffnungen des Tanges hervor- sprossenden Fäden. Sie waren mit ächten Gliedern ver- sehen, die mehrmals länger als breit, aber unter einander von ungleicher Länge waren. An den Gelenken waren sie weder merklich eingeschnürt noch aufgetrieben (fila subaequalia). Die Länge der Fäden lässt sich nicht be- stimmen, da es nicht möglich ist, die Schnitte lang genug zu machen; doch ist es nicht wohl wahrscheinlich, dass dieselben Fäden von der Wurzel bis zur Spitze des Lau- bes reichen. Ueberall anastomosirten die Fäden durch längere oder kürzere Verbindungsäste vielfach mit einan- der, nach Art der Conjugaten, doch waren sie dabei über- all gleich weit, nicht an den Gelenken eingeschnürt, wie es bei diesen zur Zeit der Conjugation der Fall ist. Die Verbindungsäste waren meist kurz und ungegliedert, nur hin und wieder schienen längere gegliederte vorhanden zu sein. Dem grössten Theile ihres inneren Raumes nach, waren die Fäden wasserhell, die Mitte jeden Glie- des war mit wenigem blassgrauem, regelmässig verbrei- tetem Schleim angefüllt, der ein punktirtes Ansehen hatte. Sehr häufig hatten sich in demselben ein oder ein Paar kleine unregelmässige helle Sporen gebildet. Zusammen- hang zwischen dem Dasein oder Fehlen dieser Sporen und der Copulation der Fäden habe ich nicht finden können. Vergleichen wir diese inneren Confervenfäden des F. vesiculosus mit freien und als selbstständige Gebilde ent- wickelten Conjugaten, so fallen uns der geringe Durch- messer, ihre Farbenlosigkeit, so wie die Formlosigkeit des blassgraucn Sporenschleims, als unterscheidende Merk- male vorläufig auf; lauter Zeichen einer gehemmten Ent- 287 wickelung, die hier wohl von dem begrenzten Räume, in dem sie vor sich geht, abhängt. Ein ähnliches Ansehen in Bezug auf geringen Durchmesser und Farbenlosigkeit, zeigen die meisten Schimmel, bei denen die gehemmte Entwickelung von dem Medium ausgeht, in dem sie le- ben, von der Luft. Mai - Beobachtung. Eine besondere Epidermis scheint nicht vorhanden zu sein, wenigstens misslangen Versuche, eine solche abzulösen. Indem ich die Ober- fläche des Laubes durch zarle Schnitte künstlich abtrennte, suchte ich ihre Structur zu erforschen und fand sie vom Innern des Laubes sehr verschieden gebildet. Solche zarte Schnitte nämlich, sowohl von der Mitte des Laubes (den Nerven) als von den Seiten, unter dem Microscop betrachtet, zeigten an den Randstellen (wo der Schnitt am dünnsten war) ein Netz sehr kleiner regelmässiger 4, 5 und 6 -eckiger Maschen, mit höchst lichtgrauem Schleim gleichmässig erfüllt, oder in manchen Schnitten (vielleicht mit dickerm Rande) mit einem dunklern Kern in der Mitte. Etwas mehr nach der Mitte des Schnitts, wo der- selbe dicker ward, zeigten sich locker bei einander liegende unregelmässige, eckige Zellen, erfüllt mit grünlichem Schleim und einem dunklern mittlem Kern; die Zwischen- räume der Zellen licht. Ich hätte gewünscht, dass mir das specielle Verhallen dieser Zellen deutlicher geworden wäre. So viel scheint indess gewiss zu sein, dass das Laub dieses Tanges in seinem Umfange aus kleinen ek- kigen Zellen besteht, die in ihrer Peripherie lichter sind und in ihrer Mitte einen dunklern Kern haben; von ihnen sind, wie es scheint, mehrere Schichten auf jeder Fläche des Laubes. Wie es sich mit den Zwischenräumen zwi- schen den einzelnen Zellen verhalte, geht nicht deutlich hervor, nach den Rändern der Schnitte zu urtheilen, lie- gen die Zellen dicht an einander, mit scheinbar einfacher 288 Wand zwischen je zwei Zellen; mehr nach der Mitte des Schnitts scheinen deutliche Zwischenräume zwischen ih- nen vorhanden zu sein. Der färbende Schleim des Tan- ges erscheint im ganzen Umfange desselben gleichförmig ausgegossen, ohne Rücksicht auf die Zellen und deren Zwischenräume. In wie weit der dunklere Kern jeder Zelle zur Bildung dieses Schleims beiträgt, oder umge- kehrt, sich aus ihnen bildet, lasse ich dahin gestellt sein. In Längenschnitten aus Jüngern, nicht fruchttragenden Theilen des Laubes, parallel den Flächen desselben, wa- ren die Anastomosen der Fäden sehr häufig. Alle kürze- ren Verbindungsäste waren mit einem Geniculum verum versehen; auch ein längerer Verbindungsast, dessen Länge den Durchmesser des Fadens sehr viel Male übertraf, hatte ein Geniculum; aber es gab auch wieder kürzere Aeste, in denen ich kein Geniculum erkannte, welches bei den freien Conjugaten unmöglich sein würde. Was den Inhalt der Fäden betrifft, so finden sich an manchen Stellen statt des punklirten lichtgrauen, unregel- mässig verbreiteten Schleims der Glieder, kleine Klumpen, in jedem Gliede eins, von unregelmässiger Gestalt, ohne scharfen Umriss , aber doch von dem leeren Theile des Gliedes ziemlich scharf gesondert, in vielen Fällen, und vielleicht immer, gebildet aus sehr kleinen, runden, durch scharfen Linearumriss begrenzten, dicht an einander ge- drängten Körnern. An andern Stellen hatten sich in dem lichlgrauen Schleim des Gliedes ein einzelnes oder wenige, mehr oder weniger runde, lichte Körner gebildet. Dieser und jener Zustand fand sich an verschiedenen Stellen ei- nes und desselben Schnittes. Auf die Verbindung der Fäden schien diese Verschiedenheit keinen Einfluss zu haben, ich fand verbundene Glieder, deren Inhalt ge- ballt war, andere verbundene, welche unregelmässig ver- 289 breiteten lichtgrauen punktirten Schleim, mit einem oder dem andern hellen Korn darin enthielten. Aus den Resultaten der Untersuchungen solcher pa- rallel den Flächen des Laubes geführten Längenschnitte verdient hervorgehoben zu werden: 1) Dass man die Verbindungsäste zwischen den Fäden vorzugsweise nur hier, dagegen wenig oder gar nicht in Längenschnitten, senkrecht durch die Flächen des Laubes, bemerkt. Sie bilden sich also vorzugsweise parallel den Flächen des Laubes. 2) Die Unterschiede zwischen der Conjugation dieser Fäden und der der freien Conjugaten. Es sind vor- nämlich folgende: ä) Die Fäden sind hier gleichlaufend, bei den Con- jugaten an den Gelenken eingeschnürt (monili- formia). b) Die Verbindungsäste sind zum Theil viel länger als bei den Conjugaten. c) Es kommen vielleicht Verbindungsäste ohne Ge- niculüm vor. d) Bei den Conjugaten tritt zur Zeit der Conjuga- tion der Inhalt sich verbindender Glieder, in ei- nen einzigen regelmässigen Ballen zusammen, was hier nicht der Fall ist. Vielleicht stehen diese Erscheinungen damit in Ver- bindung, dass die Conjugation hier vom Anbeginn an ge- geben, bei den Conjugaten aber erst später eintretende Bildung ist. b) Aeltere bandförmige Theile des Laubes. October- Beobachtung. Braune, aber noch band- förmige Theile des Laubes, erschienen dem blossen Auge im Innern meist ins Olivengrüne gefärbt. Querschnitte davon unter das Microscop gebracht, zeigten im Ganzen 290 dieselbe Structur wie jüngere Theile, nur waren sie in allen Stücken dunkler. Die Durchschnitte der Confer- venfäden selbst waren grösstentheis dunkel, vollkommen rund, und mit doppeltem Linearumriss, was auf eine dop- pelte, den Faden bildende Membran hindeuten würde. Die Seitentheile des Laubes waren mit einem gleichförmi- gen, lichten, röthlichbraunen Schleim durchzogen, welcher, wie es sich in einem Querschnitt wenigstens sehr deut- lich zeigte, das Innere der Confervenfäden nicht erfüllte. Das Innere des Nerven war von bräunlichem Schleime frei und schien mir weniger als in den jungen Theilen des Laubes, durch eine dunkle Mitte ausgezeichnet zu sein. Der färbende Schleim des Umfangs war, dem äussern Ansehn des Laubes entsprechend, braun. Ihm zunächst nach innen erkannte ich, besonders in einem Querschnitte, einen Schleim , der sich bei hellem Lichte von jenem durch eine olivengrüne Färbung unterschied, und ebenfalls einen nach innen verwaschenen Saum bildete, in andern Schnitten war derselbe als eigene Schleimschickt weniger deutlich. Ich hege die noch zu bestätigende Vermuthung, dass, indem der olivengrüne Schleim im Umfange der Jüngern Theile des Laubes, in altern Theilen braun wird, gleichzeitig der Schleim, welcher in jenen die Mitte der Nerven bezeichnet, nach dem Umfange getrieben werde, und sich nach innen an den braunen Schleim anlegend, die Natur des olivengrünen annehme. Auch die Längenschnitte des älteren bandförmigen Laubes hatten manches Ausgezeichnete vor denen der jüngeren Theile. Der Sporenschleim in den Conferven- fäden nämlich war zwar zum Theil ebenfalls unordentlich verbreitet, aber dabei beträchtlich dunkler als in jüngeren Theilen; von grösserer Ausdehnung, wie es mir schien, und zeigte etwas Körniges, eine Neigung zur Sporenbil- dung. Das gleiche Fortlaufen der Fäden war dabei wenig 291 oder gar nicht gestört. Häufig aber bildete der Sporen- schleim zusammengeballte dunkele Klumpen, rundlich, aber weniger regelmässig, als in den selbständigen Con- ju°aten zur Zeit der Copulation. Sie bestanden, bei hel- lem Lichte betrachtet, deutlich aus dicht an einander ge- drängten kleinen runden Sporen und waren beträchtlich dicker, als die gleichlaufenden Fäden, daher die Glieder, welche dergleichen Ballen enthielten, ansehnlich ausge- dehnt waren, und die Fäden ein unregelmässig rosenkranz- förmiges Ansehen gewannen. Oft schienen auch derglei- chen Glieder von einander gelöst zu sein. c) Wurzelschildchen. October -Beobachtung. Dem blossen Auge er- schien ein durchschnittenes Wurzelschildchen, so viel die ungünstige Witterung zu erkennen erlaubte, innen grün- lich. Längen- und Querschnitt aus demselben, zeigten ein Gemisch von Confervenfäden und Schleim, beides nicht allzudunkel; ringsum der dunkelbraune färbende Schleim des Umfangs. Im Centrum der Querschnitte wieder ein dunkelbrauner zerrissener Schleimring. Ge- nauere Beobachtungen verhinderte das finstere Wetter. C. Aeussere Confervenfäden. a) Der jüngeren Theile des Laubes. October Beobachtungen. Ueber beide Flächen des Laubes sind eine Menge feiner Oeffnungen rechts und links neben den Nerven in grosser Menge vertheilt, auf dem Nerven selbst finden sich keine. Sie dur-hdrin- gen das Laub nicht, sondern liegen bloss in der Ober- fläche und ohne scheinbare Ordnung, näher oder cnlfern- 1er von einander. Dem blossen Auge erscheinen sie wie feine Nadelstiche; gegen die äussersten Ende des Laube? 292 • zu sind sie noch sehr viel feiner. Dem bewaffneten Auge stellen sie sich aber als kreisförmige Lücken in der Ober- fläche des Tanges dar, micrometrisch gemessen, haben si ungefähr -pg-^- Pariser Zoll im Durchmesser. Macht man Querschnitte und Längenschnitte senkrecht auf die Flächen des Laubes, welche durch die Oeffnungen hindurchgehen, so findet man an jeder derselben nach innen eine kuge- lige Erhabenheit, welche von dem färbenden Schleim des Umfangs gebildet wird, ziemlich scharf begrenzt, doch ohne Linearumriss. - — Mai - Beobachtung. In der Regel gehen die Schnitte, die man führt, nicht durch diese kugeligen Kör- per hindurch, sondern an ihnen vorbei, daher lehren die meisten Schnitte nichts über die Art des Zusammenhanges mit den äusserliclien Oeffnungen. An einer Stelle, wo der Schnitt den kugeligen Körper selbst getroffen hatte, trat die äusserliche Oeffnung als ein kurzer hohler Cylin- der in ihn hinein, durchdrang ihn aber nicht, sondern der färbende Schleim wölbte sich über die eintretende Höhle weg. Hiernach würde jede Oeffnung nur eine tief ein- dringende Verliefung, in jegliche von dem färbenden Schleim des Tanges gebildete kugeliche Erhabenheit sein. Wahrscheinlich war aber jener Schnitt nicht durch die Mitte der Kugel gegangen, und man möchte bei glücklichen, die Kugel in zwei gleiche Hälften theilenderi Schnitten, vielleicht finden, dass, von der Oeffnung aus, ein von dem färbenden Sehleime freier Cylinder, die ganze Kugel durchdringt. October- Beoachtung. Betrachtet man die Oeff- nungen von der Fläche des Laubes, indem man dünne Scheibchen von der Oberfläche des Tanges abschneidet, so erscheint der sie begränzende Theil der Fläche viel dunkler als der übrige, aber von keiner abweichenden Structur. Dies grössere Dunkel rührt wohl davon her, ' 293 dass man den darimler liegenden, noch anhängenden Theil der Kugel durchschimmern sieht. In der Abbildung, welche Sprengel in seiner Anleitung giebt, ist der Saum von viel zu abweichender Slructur gegen die Umgebung dargestellt, auch nicht verwaschen genug im äussern Umfange. Mai-Beobachtung. Der innere Bau jener kuge- ligen Körper ist mir undeutlich geblieben. Der sie bil_ dende Schleim zeigt sich ungleich, aber ohne erkennbare bestimmte Structur; hin und wieder glaube ich solche kleine eckige Zellen mit dunklerm Kern darin gesehen zu haben, wie ich sie oben bei dem Umfange des Tan- ges gehörig beschrieb. Die Confervenfäden im Innern der Frons, welche in ihrem Laufe nicht auf eine kuglige Erhabenheit treffen, wurden, indem sie bei derselben vor- beiliefen, in ihrer Richtung und Structur nicht verändert. Wie sich aber die Fäden verhalten, welche in die kug- ligen Körper dringen , ist mir verborgen geblieben. October - Beobachtung. Aus jeder der Oeffnun- gen tritt ein Büschel Confervenfäden hervor. Dass diese aus dem Tange hervorkommen, ist gewiss, denn man er- kennt die Fäden deuilich in dem hohlen Cylinder, wel- cher von der Oeffnung aus in die kuglige Erhabenheit sich hineinzieht. Sie stellen sich dem blossen Auge als kleine, höchst zarte, weisse, seidenartige Büschel divergi- render Fäden dar, ein sehr lieblicher Anblick, den man leicht gemessen kann, wenn man den Tang so ins Was- ser hält, das die eine Kante des Laubes nach oben, die andere nach unten, die eine Fläche mithin nach rechts, die andere nach links gekehrt ist. Das Mikroscop zeigt jeden Büschel bestehend aus einer- grossen Anzahl langer, sehr feiner, einfacher, gleichauslaufender Fäden, mit äch- ten Gliedern, welche bei dem Austritt der Fäden aus der Oeffnung, massig lang und ziemlich dicht mit blassgrauem 294 punktirtem Schleim erfüllt sind, weiterhin aber beträcht- lich an Länge zunehmen, und nur leichte Spuren des hin und wieder verbreiteten Schleims enthalten, übrigens aber wasserhell sind. Die Abbildung von Sprengel ist leidlich, nur sind die Fäden im Verhältniss zu ihrem Durchmesser länger, bis zum Ende gegliedert, und das Ende selbst ist nicht verschmächtigi. Von den innern Con- fervenfäden des Tanges unterscheiden sie sich durch ih- ren geringen Durchmesser, ihre längeren Glieder, ihren geradern Verlauf, ihr Nichtverbundensein, und ihre grös- sere Reinheit, indem die Glieder nur leichte Spuren eines Inhalts darbieten: alles Zeichen einer grösseren Gestreckt- heit und eines rascheren Wachsthums in die Länge. M a i - B e o b a c h t u n g. Uebrigen s möcb teil diese Un- terschiede wohl aufgefasst zu werden verdienen, um das Wesen der Confervenfäden im Innern des Tanges näher zu entwickeln. Man möchte insbesondere eine stets ge- hemmte Längenentwickelung in diesen nicht verkennen können, womit die Conjugation und die Ballenbildung (zunehmend in den älteren Theilen des Laubes, wo die Längenentwickelung vor schon längerer Zeit, also vcrhält- nissmässig noch mehr gehemmt ist) in Verbindung stehen möchte. — Wie sich die austretenden Confervenfäden aus dem Innern des Tanges entwickeln , ist bei der un- vollkommenen Kenntniss der kugligen Körper zweifelhaft.. Entweder sind sie unmittelbare Fortsetzungen der innern Fäden, wogegen ihr geringer Durchmesser nicht streiten würde, da dieser zugleich mit ihrer grössern Längenent- wickelung eintreten könnte; oder sie entwickeln sich aus dem Schleime der kugligen Körper. In beiden Fällen haben, sobald einmal ■ die kugligen Körper mit ihren Oeffnungen gegeben sind, die austretenden Fäden nichts Räthselhaftes. October - Beobachtung. Es kommt also nur darauf 295 darauf an, das Dasein der kugligen Körper und ihrer Oeflnungeii zu erklären. Dies ist mir bis jetzt nicht ge- lungen, vielleicht erklären sie sich durch Vorbereitungen von tieferen Algenformen her. Aber welche Funktion haben sie alsdann für den Tang? Es leidet keinen Zwei- fel, dass sie mit den Oeffnungen des Frucht Irägers gleiche Bedeutung haben. Die kleinen kugligen Körper, mit den zum Austritt der Confervenfäden bestimmten Oeffnungen, degeneriren bisweilen. Wenigstens fand ich an jüngeren, aber fructi- ficirenden Theilen des Laubes, öfters runde braune Flecken, von etwa einer Linie im Durchmesser, mit einer Oeffnung in der Mitte, die mit einem braunen Rande umgeben und grösser war, als bei den normalen Oeffnungen ; Conferven- fäden fanden sich an keiner derselben. An den fruetificirenden Enden des Laubes waren die Confervenfäden , im Ganzen genommen , weniger in die Augen fallend, als bei den nicht fruetificirenden. Ja es fanden sich Exemplare, wo schon an den unmittelbar auf den Fruchtkörper folgenden Theilen (den sich eben bil- denden Blasen) nur geringe oder gar keine Spuren aus- tretender Confervenfäden vorhanden waren. Auch an den äussersten Spitzen des nicht fruchttragenden Laubes , wa- ren die Fadenbüschel kürzer, als in einiger Entfernung von der Spitze. Sie schienen hier noch nicht entwickelt zu sein, während sie an den fruchttragenden Laubenden ihre Periode vollendet hatten. Mit den äussern Confervenfäden, und wie es schien, im Umfange derselben, zeigten sich bei einem Querschnitte des Laubes sehr kleine längliche, graulich oder vielleicht grünlich gefärbte, häufig etwas gebogene Körperchen, von dem Durchmesser der Confervenfäden, vielleicht etwas dünner. Sie standen auf kurzen, höchst zarten und daher kaum sichtbaren ungefärbten Stielen (Fäden), bisweilen 3r Bd. 3« Heft. 27 296 ihrer zwei auf einen, deren wenig verdickte Enden sie darstellten. An ihrem freien Ende waren, sie zum Theil zugerundet, zum Theil (und wie es schien vorzugsweise die gebogenen) gerade abgestumpft. Sie schienen theils mit Ringen oder Scheidewänden versehen, theils ohne dieselben zu sein. Ihre Natur ist mir unbekannt geblie- ben. Wenn sie zum Tang gehören, wie ich glaube, so stehen sie doch wohl mit den äusserlichen Conferven faden in keiner Verbindung, was aus ihrem relativen Durchmes- ser zu folgen scheint. Sie sind vielleicht Analoga der kleinen Körperchen im Fruchtbehäller, welche ich für Vorbereitung der Antheren anspreche? — Mai-Beobachtung. Diese Körperchen habe ich bei der Untersuchung der Oeffnungen nicht wieder gefunden. b) der allern bandförmigen Theile des Laubes. 0 c l o b e r - B e o b a c h t u n g. An den älteren bandför- migen Theil en des Laubes habe ich die Spuren der feinen Oeffnungen immer gefunden, aus denen in jüngeren Theilen die Fäden hervortreten, die Confervenfäden aber fehlten. Mai-Beoachtung. Zum Theil fehlten die Confer- venfäden, zum Theil war aber auch das ältere Laub mit austretenden Confervenfäden versehen. Diese waren häufig ungleich länger, als die des Jüngern Laubes, und der Punkt, von denen der Büschel ausging, alsdann dunkler als gewöhnlich gefärbt. Dass sie indess ganz dieselbe Stelle einnehmen, als die des Jüngern Laubes, war offen- bar. Ausgezeichnet sind die dicken Büschel der noch längern grünlichen und ästigen Fäden, welche sich so oft an älteren Theilen des Laubes fanden. Ich hielt diese anfangs für parasitisch, um so mehr, als ich dieselben auch auf dem blossen Stein, auf welchem der Tang wuchs, zu erkennen glaubte, freilich ohne mikroscopische Unter- suchung. Als ich nachher jene oben erwähnten Büschel 297 an älteren Theilen des Laubes sah, deren Identität mit denen des Jüngern Laubes keinem Zweifel unterworfen war, ward mir die parasitische Natur jener andern wieder zweifelhaft. Mikroscopische Untersuchungen müssen es entscheiden. Dass an den untersten stengelarligen Theilen des Tanges nur parasitische Confervenfäden vorkommen können, folgt daraus, dass dieser Theil ganz Nerv ist, und am bandförmigen Theile des Laubes der Nerv frei von Oeffnungen und Fäden ist. Ich wage die Hypothese, dass die an den älteren Theilen des Laubes noch befindlichen Confervenfäden zwar in Bezug auf ihre Entstehung die nämlichen sind, als die der jüngeren Laubtheile, aber ein durchaus anderes Verhältniss haben. Die letzteren stehen mit dem Laube in dem genauesten organischen Zusam- menhange, sind wesentliche intcgrlrende Theile desselben. Nach der Fruchtbildung aber gehen sie entweder verloren, oder erlangen, wo sie bleiben, eine grössere Selbstständig- keit und verhalten sich zum Tang wie Schmarolzergebilde. D. Fructification. October- Beobachtung. Die Fructification befin- det sich an den Spitzen des Laubes und bildet längliche, den Blasen ähnliche, aber compacte, mehr oder weniger plattgedrückte, durchscheinende Körper von gelblicher Farbe, welche auf ihrer ganzen Oberfläche mit kleinen, ohne Ordnung liegenden Wärzchen bedeckt sind, deren jedes an seiner Spitze eine feine Oeffnung hat. Es findet sich entweder ein einziger Fruchtkörper an jeglicher End- spitze des Laubes, oder es sind ihrer zwei. In jenem Falle stösst der Mittelnerve des Laubes gerade auf die Basis des Fruchtkörpers, in diesem ist der Nerv und mit ihm das Laub gelheilt, geht aber während der Theilung in die Fructification über, was an die Ausrandung des sterilen Laubes an der Spitze erinnert. Beide Fälle 27* 298 kommen also auf Eins heraus, in beiden nimmt der Nerv an der Entwickelung zur Fruclification Antheil. Der ganze Fruchlkörper war von einer farblosen gallertartigen Masse erfüllt; die gelbe Farbe kam bloss dem äussersten derben Umfange zu. Die Ränder des durchschnittenen Frucht- körpers zeigten eine grosse Neigung, sich nach Innen umzustülpen. Querschnitte unter das Mikroscop gebracht, lehrten, dass die gallertartige Masse aus Confervenfäden bestehe, zwischen denen eine wasserhelle Flüssigkeit be- findlich sein mochte. Die Fäden (ungefähr von demselben Durchmesser als im Innern des olivengrünen Laubes) waren etwas ungleich, doch ohne stärkere regelmässige Einschnürungen, langgeglicdert, .unordentlich verlaufend, und zu einem unregelmässigen, grösser oder kleiner ge- maschten Netze vielfach mit einander verbunden. Der grösste Theil ihres Innern war ungefärbt und durchsichtig, nur etwa» weniger grauer, punktförmiger Sporenschleim unordentlich verbreitet. In Längcnschnillen verhielten sie sich auf dieselbe Weise. Die Structur des Umfanges ist mir nicht recht deutlich geworden. Die Confervenfäden schienen hier engere Maschen zu bilden, und zwischen ihnen lagen, wie es schien, rundliche graue Ballen von viel grösserem Durchmesser als die Fäden , gebildet aus kleinen, runden, dicht an einander gedrängten Sporen. Jedem Wärzchen haftet nach Innen eine orangengelbe Kugel an, im Durchschnitt ohne Linearumriss, d. h. ohne Membranabsatz in ihrem Umfange. Ihre Structur ist wenig deutlich. In jeder Kugel zeigten sich, wie es schien, mehrere Bündel von vielen Confervenfäden, die (wenig- stens bei einigem Drucke) in jedem Bündel strahlenförmig auseinander liefen. Es schienen kurze gerade Fäden zu sein, von etwas geringerem Durchmesser als die Confer- venfäden der ungefärbten gallertartigen Masse, nach der Spitze zu verschmächtigt, und grauen punktförmigen Spo- 299 renschleim enthaltend. Fast durchweg schienen sie unge- gliedert, doch glaubte ich in einigen wenigen Gliederung zu erkennen. Mit ihnen zeigten sich kleine längliche runde Kör- perchen, die zum Theil aus kleinen, runden zusammen- gedrängten Sporen gebildet, zum Theil bloss undeutlich punktförmig in ihrem Innern zu sein schienen; ohne Zweifel die keulenförmigen Enden der Confervenfäden Sprengeis (Anleit. H.a. tab. 2. fig. 32.). Bei starker Beleuchtung von oben zeigten sie sich orangegelb gefärbt und wie es schien, waren sie es hauptsächlich, vielleicht allein, welche diese Färbung der Kugeln verursachten. Sie erscheinen stets haufenweise beisammen und ohne Zusammenhang mit den Fäden. Uebrigens waren sie von geringerm Durchmesser, als die Confervenfäden der unge- färbten gallertartigen Masse, und übertrafen vielleicht auch die untern Enden der Fäden in der Kugel an Dicke nicht. Ich halte sie indess nicht für Contenta der Fäden, sondern für die losgelösten, den Sphacelarien- Kapseln ähnlichen, Endigungen der kurzen Confervenfäden in den Kugeln, obgleich ich sie nur ein paarmal, und überdies sehr zwei- felhaft, als jenen Fäden anhaftend, erkannt zu haben glaube. Die grossen, von Sprengel (1. c. fig. 31.) ab- gebildeten Fortpflanzungskeime fand ich nicht, wahrschein- lich waren dieselben schon ausgeleert. Steht vielleicht die Loslösung der oben beschriebenen kleinen Körperchen mit der Ausleerung der grossen Fortpflanzungskeime und dem gleich zu erwähnenden Hervorsprossen der Confer- venfäden im Zusammenhang? Ich fand nämlich, dass aus den feinen Oeffnungen der Warzen Confervenfäden hervordringen, wie aus den Oeffnungen des platten Laubes, aber viel kürzer, daher sie auch dem unbewaffneten Auge nicht als Büschel, son- dern als kurze Spitzen erscheinen. Uebrigens waren sie, 300 wie die des platten Laubes, einfach, unverbunden, lang- gegliedert, vielleicht von etwas grösserem Durchmesser und stärker als die letztern, mit grauem, punktförmigen Sporenschleim angefüllt. Es scheint keinem Zweifel unterworfen, dass die orangengelben Kugeln des Fruchtkörpers mit den ähnli- chen innern Hervorragungen, welche der färbende Schleim an den Oeffnungen des platten Laubes bildet, in Zusam- menhang zu bringen und weitere Ausbildungen dessel- ben sind. Bei der Untersuchung der Warzenspitzen und der austretenden Confervenfäden , schien mir die äusserste Gränze des gefärbten Schleim von unregelmässigen Zellen gebildet zu werden, doch ist es möglich, dass die un- mittelbar darunter liegenden, netzförmig verbundenen Con- fervenfäden, diese Täuschung verursachten. Blasen. October - Beobachtung. Den Blasen fehlen die Oeffnungen zum Austritt der Confervenfäden; doch finden sich an ihnen eine Menge kleiner heller Flecken , von denen es mir zweifelhaft blieb, ob sie mit jenen Oeffnun- gen in Zusammenhang zu bringen sind. Einmal fand ich in einer Blase einen kleinen bräunlichen, halbkugeligen, plattgedrückten Körper an der innern Fläche der Wan- dung, welchen ich für ein Ueberbleibsel eines der kugligen Körper an den Oeffnungen des platten Laubes, oder des Fruchtkörpers hallen möchte. Es bestand dieser Körper seinem grössten Theile nach, aus grauem Schleim und Confervenfäden. Nach seiner flachen, dein Umfange der Blase anheftenden Fläche zu, war er in seinem mittlem Theile mit dnnklerm orangenbraunen Schleime stellenweis durchzogen. An dieser ganzen Fläche bestand er aus un- regelmässigen, häufig 5- und öeckigen. mit grünem punkt- 301 förmigen Schleim zum Theil erfüllten Zellen mit doppel- ten Zellenvväuden ; hin und wieder zeigten* sich dunkel graue Flecken, vielleicht dunkler als der Inhalt der Zellen. Nach innen wurden die Zellen kleiner und die Zwischen- räume zwischen ihnen grösser. Erst gegen den äusser- sten Umfang zu wurde der Schleim des Ganzen gelb und am äussersten Umfange selbst Hess er einen schmalen, nach aussen und innen scharf begrenzten, wasserhellen Saum (äussersles Zelleninterstilium). Die Blasen sind hohl und zeigen in ihrem Innern ein zerrissenes Gewebe, welches mikroscopisch untersucht, aus ziemlich langgegliederten Confervenfäden besteht, die zu grössern und kleinern unregelmässigen Maschen netz- förmig verbunden sind, wie in der gallertartigen Masse der Fruchtkörper, nur scheinen die Maschen der Blasen beträchtlich grösser. Die Fäden waren, dem grösseren Theile ihres Innern nach , durchsichtig und wasserhell, und enthielten nur wenig punktförmigen grauen Sporen- schleim in den Gliedern, der sich, unbeschadet der Gleich- heit der Fäden, zum Theil zu kleinen unregelmässigen Conglomeralen vei'dichtet halte. Mai- Beobachtung. Wie schon früher bemerkt, fanden sich an der grossen Menge von Exemplaren, welche ich zu zwei verschiedenen Malen (am 27 und 30. Mai) an demselben Orte sammelte, nur bei sehr wenigen einige Reste zusammengeschrumpfter Blasen an den älteren Thei- len des Laubes. Dagegen fand ich einen kleinen Busch frisch ausgeworfener Exemplare nicht fern von jenem Orte am Strande, die ausser den Fruclificationstheilen an den Spitzen des Laubes, auch mit häufigen Blasen ver- sehen waren. Die älteren Blasen der jetzt gefundenen Exemplare waren wohl nicht Bildung dieses Frühjahrs. Ich erinnere daran, dass ich auch im vorigen Herbst aus geworfene Exemplare fand, mit häutigem Blasen, als an 302 den, vom gewöhnlichen Standorte gesammelten. Findet an andern Orten vielleicht ein anderer Periodismus statt, als der für diesen Tang im Allgemeinen von mir ver- muthete? An diesen frisch ausgeworfenen Exemplaren machte ich folgende Bemerkungen: Die Blasen waren meist an den älteren bandförmigen Theilen des Laubes befindlich, die untersten stengelartigen Theile entbehrten ihrer gänzlich, und nur wenige befan- den sich nahe an den Spitzen des Laubes, hier aus den Fructificalionslheilen erst kürzlich hervorgegangen, wo- von unten. Die Blasen finden sich auch oft gedreit, so nämlich, dass sie sich gerade bei der Th eilung des Laubes befin- den und zwei von ihnen an den äussersten Seiten des oben getheilten Nerven, die dritte aber unmittelbar über der Theilung, zwischen den Schenkeln desselben. Die mittlere unpaare Blase hat eine herzförmige Gestalt. Sehr selten kommen einzelne unpaare Blasen vor, sie sind von der mittlem unpaaren, der gedreiten, wohl zu unterschei- den, denn diese ist aus zwei zusammengeflossenen Blasen gebildet, jede Hälfte gehörig zu einer Seitenblase, wäh- rend jene eine wirklich einfache Blase ist, entstanden aus einem einfachen Fruchttheile. Zwischen jeglichem Bla- senpaare und den Fruclificationstheilen , waren keine Bla- sen weiter befindlich, nur wo die Fructificationstheile erst kürzlich zu Blasen geworden waren, kamen eben dadurch zwei Blasenpaare übereinander. Die Blasen verhallen sich nun zum Laube zuvörderst so, dass sie die ganze Breite der Seilentheile des Laubes einnehmen, und nicht etwa an ihrer äussern Seite einen bandförmigen Saum ha- ben, der Nerv aber zwischen sie hindurchgeht. Jede unpaare Blase zwischen den Schenkeln eines eben gelheilten Ner- ven ist in dieser Hinsicht als aus zwei Blasen zusammen- geflossen zu betrachten, und jede Hälfte mit der auf der 303 andern Seite des Nerven liegenden Blase zusammen zu stellen. Der unter jedem Blasenpaare liegende Theil des Laubes, hat an den Blasen die volle Breite beider Blasen zusammengenommen und verläuft sich mit seinen Rändern in die äussern Ränder der Blasen. Zugleich zeichnet sich das Laub hier jederzeit durch eine wellenförmige Biegung der Seitenränder aus. Ueber den Blasen ist das Laub schmal, und wenn es unter denselben diese gleich- sam zu umfassen strebt, so dringt es über den Blasen gleichsam zwischen diesen hervor. Auch unmittelbar über ihnen characterisirt es sich durch eine wellenförmige Bie- gung der Seitenränder. Was noch die Gestalt der Blasen betrifft, so sind die Paarweise liegenden länglich und an beiden Enden zu ge- rundet. Das Verhällniss ihrer Breite zur Dicke ist ver- schieden. Die der altern Theile des Laubes mochten ungefähr eben so dick als breit, und oben und unten gleich stark aufgetrieben sein; die neugebildeten der jüng- sten Laubtheile waren dicker als breit und oben stärker aufgetrieben als unten, welches letztere vielleicht zum Theil auch wohl schon darin begründet ist, dass auch die soliden Fruchtkörper ihre grösste Dicke an ihrem obern Ende haben. Die unpaaren Blasen sind herzförmig und gleichsam aus zwei, besonders mit ihren untern Enden zusammen- geflossenen Blasen entstanden. Uebrigens sind die Blasen durchaus glatt, ohne Oeffnungen und hervorsprossende Confervenfäden. Die an Jüngern Theilen des Laubes be- findlichen Blasen sind gelblich, die der altern Theile mehr bräunlich, die letztern mit einer Menge dunkler Pünktchen bezeichnet, die man mit den frühem Oeffnungen in Ver- bindung zu bringen geneigt sein könnte, wenn sie nicht stellenweise zu dicht ständen, und nicht den gelblichen Blasen des Jüngern Laubes abgingen. 304 Bildung der Blasen aus den Fruchtkörpern. Mai-Beobachtung. Dass die Blasen ans den Frucht- körpern sich bilden und auf welche Weise , ergiebt sich bei aufmerksamer Betrachtung vieler Fruchtkörper schon ohne mikroscopische Untersuchung. Die Lage der Frucht- körper und ihr Verhalten zum Nerven des Laubes , ist früher angegeben, eben so, dass die platten von bräunlich olivengrüner Farbe, die aufgetriebenen dagegen grünlich- gelb waren. Die gelblichere Farbe deutet auf eine weiter fortgeschrittene (vielleicht besser: weiter rückgeschritlene) Bildung, als das Olivengrün. Dies scheint besonders dar- aus zu folgen, das die platten, ins Olivengrüne neigenden Fruchtkörper, innen alle eine dichte Gallertmasse zeigten, während die aufgetriebenen gelben im Innern aus einem mehr oder weniger lockern Fadengewebe bestanden, d. h. im Uebergange zu den Blasen befindlich waren. Es fan den sich aber auch solide Fruchtkörper von gelber Fär- bung, grösstentheils ohne heraustretende Confervenfäden ; vielleicht eine Färbung des Sommers, während die im Frühjahr und Herbst erzeugten mehr olivengrün sind. Unter diesen gelben Fruchtkörpern befanden sich die dicksten oder die am meisten aufgetriebenen, mit einer Dicke von 5 — 6 Millimetres , während die grünen ge- wöhnlich 3 — 4 Millimetres stark sind. Da der Unter- schied in der Färbung so auflallend ist, so wurden, um den eigentlichen Sitz der Farbe kennen zu lernen, grün- liche und gelbe Fruchtkörper der Länge nach durchschnit- ten. Die gelben zeigten sich zwischen ihren Kugelkör- pern sehr blassgelb und durchscheinend, die Kugelkörper selbst aber ausserordentlich schön orangengelb und durch- sichtig. Grünliche Früchtkörper dagegen zeigten sich zwischen ihren Kugelkörnern sehr licht grünlich und durchscheinend, die Kugclkörpcr selbst gelbgrüu und im- 305 durchsichtig. In diesen sähe ich zugleich mit der Loupe kleine Punkte, die nichts anders sein konnten, als die grossen Fortpflanzungskeime. Die gelbere oder grünlichere Färbung des Fruchttheils liegt also sowohl in den Kugel- körpern derselben, als in der sogenannten Epidermis zwi- schen denselben. Da in den grünlichen Fruchtkörpern die Kugelkörper bestimmt gelb grün waren, so wurde, wenn es sich zeigen sollte, dass die gelben Körper am platten, sterilen Laube weniger gelb grün wären, der Uebergang in eine gelblichere Färbung durchgreifend im- mer für den Fructificationsprozess bezeichnend sein. An den plattem, ins Olivengrüne neigenden Frucht- körpern sowohl, als an den aufgetriebenen gelben, fanden sich fast überall aus den Oeffnungen hervorgetretene Büschel von Converfenfäden , wie an den Jüngern Theilen des platten Laubes, zum Theil länger als an diesen, und zwar besonders bemerklich an manchen aufgetriebenen gelben Fruchtkörpern. Den plattern grünlichem Frucht- körpern fehlten sie bisweilen, wogegen alsdann häufig kleine weisliche Schleimpartikel die, Oeffiiungen bedeck- ten, in denen sich schon mit dem blossen Auge kleine Körnchen erkennen Hessen, die ich nach mikroscopischer Betrachtung für die grossen Fortpflanzungskeime des Tan- ges hielt. Auch an den herausgetretenen Conferven- büscheln vieler Fruchtkörper , fanden sich dergleichen Schleimpartikeln und in Menge befanden sie sich in dem Wasser, in welchem die zur Untersuchung dienenden Ex- emplare lagen. Nicht gar selten waren Fruchtkörper missgebildet und zwar auf mehrfache Weise, bisweilen nämlich waren sie auffallend klein und unregelmässig ge- krümmt oder verkrüppelt, oder, was häufiger vorkam, es fehlten ihnen stellenweise die Warzen und sie erschienen hier ganz glatt. Ich hätte dies lelzlere durchweg für ei- nen normalen Zustand genommen, nämlich für Ueber 306 gang der mit Warzen versehenen Fruchtkörper in die warzenlosen Blasen; aber dergleichen warzenlose Stellen fanden sich nicht blos an schon aufgetriebenen, sondern auch an noch ziemlich platlen grünlichen Fruchtkörpern und der Fruchtkörper war an ihnen nicht stärker, son- dern im Gegentheil weniger aufgetrieben, als an den mit Warzen versehenen Stellen. Doch fanden sich allerdings auch aufgetriebene Fruchtkörper, die stellenweise glatt zu werden beginnen, wobei man aber die Spuren der ver- schwindenden Warzen und Oeffnungen deutlich erkennen konnte. Nicht ganz selten war auch eine andere sonder- bare Missbildimg der Fruchtkörper. Manche waren näm- lich, ungeachtet sie im Innern dicht waren, doch an ih- rem obern Ende so stark aufgetrieben, dass ihre Dicke hier der Breite ungefähr gleich war, dabei war ihr oberes Ende gerade abgestumpft und hatte scheinbar eine grosse Oeffnung, die aber nur eine starke Verliefung oder ein starker Eindruck von oben in dasselbe war (s. Tab. IL Fig. 5. und 7.). Der grösste Theil der so missgebildeten Fruchtkörper war bräunlich -olivengrün, und zum grossen T heile mit den benachbarten normal gebildeten sehr klein. Doch fand ich dieselbe Misbildung auch an gelben Frucht- körpern und nicht immer war eine auffallende Kleinheit derselben vorhanden. Meist kamen auf diese Weise miss- gebildete Fruchtkörper gruppenweise am Tange vor. Einen nicht vollendeten Zustand dieser Missbildung schien eine andere zu bilden, die ich an einem Tangexemplare mit gelben Fruchtkörpem fand, wo nämlich die missgebilde- ten Fruchlkörper nach oben hin ebenfalls ungewöhnlich stark aufgetrieben, und am abgestumpften Theile mehr oder weniger warzenfrei, aber ohne Grube waren. Die gewöhnliche Gestalt und Grösse der soliden Fruchtkörper ist auf der beigefügten Tafel angegeben (Taf. II. Fig. 4 — S.). Ihre grösste Dicke haben sie in 307 der Regel nicht in der Mitte, sondern an ihrem obern Ende, was wohl mit der allgemeinen Richtung des vege- tabilischen Wachs thums nach oben hin zusammenhängt. Jetzt von der Blasenbildung aus den Fruchtkörpern. Nach allem Beobachteten scheinen folgende Veränderun- gen und in folgender Ordnung mit dem Laube vorzugehen, um Fruchtkörper und aus diesen Blasen zu bilden: Die Längen-Enlwickclung des Laubes wird gehemmt, es stockt in seiner Längenausdehnung und schwillt dage- gen in die Dicke auf. Zugleich findet diejenige Entwik- kelung des Innern statt, welche das Mikroscop nachweiset, und an welcher der Nerv Theil nimmt. Hiermit ist das Verschwinden der äussern Confervenfäden und eine ver- änderte Färbung verbunden, so nämlich, dass das hinter dem Fruchlkörper befindliche Laub seine Farbe in Braun verwandelt, der Fruchtkörper selbst aber eine grünliche Farbe beibehält oder gelb wird. Mit dem Auswerfen der Foripflanzungskeime beginnt das Hervorsprossen der Con- fervenfäden aufs neue und nimmt zu, so lange die Kugel« körper mit ihren Oeffnungen noch vorhanden sind. So- bald aber die Fortpflanzungskeime ausgeworfen sind, hört die Vegetation im Innern der Fruchtkörper auf, die Gal- lerte vertrocknet zu einem lockern Fadennetzc, der Frucht- köi-per füllt sich mit Luft und schwillt stärker auf, die Kugelkörper verschwinden, die Oeffnungen verwachsen, die äussern Confervenfäden sterben ab und aus dem Frucht- körper ist eine Blase geworden. Jetzt ist die Produclion hier geendet und das Laub fährt in seiner Längenentwik- kelung fort. Es kommt jetzt darauf an, ob ein einzelner Fruchtkörper oder ein Paar derselben am Ende des Lau- bes stehet. Im erstem Falle stösst der Nerv auf die Basis des Fruchtkörpers oder der neugebildeten Blase, im letzten auf die Mitte zwischen beide Fruchtkörper. In jenem Falle theilt er sich mit der Vollendung der 308 Blasenbildung und mit ihm wächst das Laub rechts und links neben der Blase fort, es entsteht eine unpaare Blase über der Theilung des Nerven. Im letzlern Falle wächst er und mit ihm das Laub zwischen den Blasen hindurch, und es entsteht ein Blasenpaar in den Seitentheilen des Laubes. So liegen in beiden Fällen die Blasen Mos in den Seitentheilen des Laubes , ungeachtet sie aus den Fruchtkörpern sich bilden, an deren Bildung der Nerv Antheil hat. Dieser ßildungsprozess erklärt auch leicht die oben beschriebene Form des Laubes zunächst über und unter den Blasen. DE P L A N T I S IN EXPEDITIONE SPECULATORIA ROMANZOFFIANA OBSERVATIS D1SSEREÜE TERGUNT ADELBERTUS de CHAMISSO ET DIEDERICUS de SCHLECHTENDAL. RUBIACEAE. Sectio III. SPERMACOCEAE*). \Juae in hac Iribu compvehendimus genera, inter se conveniunt: fruclu capsulari bi- (in Richardsonia tri- et quadri-) loculari , loculis monospermis ; foliis oppositis, connectente stipula setoso-ciliata junclis. Inflorescentia omnibus generibus cyma regularis, di- et trichotome ra- mosa (valde inlerdum depauperata vel contracta), in Knoxia solummodo incomplele evoluta (ut in Declieuxia et Chio- cocca), rami cymosi flores ferunt specie alternos. *) II. Anthospermeae, nobis propria tribus, Fructu capsulari bilo- culari dispenno (plerumque dicocco, rarius indehiscente) foliis subver- ticillatis, stipula intcrfoliacea simplici acuta dignoscuntur. Frutices, rarius herbae, Capenses vel Africanae. — Genera huc pertinentia re- cognovimus: Anthospermwn L., Amhraria Cruse, Galopina Thbg., Phyllis L. — Species non adferimus novas, de quibus etc. Cruse de Rubiaceis Capensibus etc. 3r Bd. 4s Heft. 31 310 Relativa staminum et styli altiludo in Spermacoceis, ut jam observarimt gravissimi auctores, variabilis, characteres nullos praebei specificos; ipsi, eodem modo ac in Primula, Valeriana aliisque generibus, variabilem nonnullis in spe- ciebus observavimus in pluribusque suspicabamur. Conspectus Sperma cocearum. Insulae aequinoctiales oceani mag/41 : Luconia: Borreria stricta Meyer; Spermacoce bispida L. Guajan: Mitracarpum Torresianum N. Brasilia: Diodia rigida H. B. K. (snb Sperm. ); e plantis SeJlowianis: Borreria verlicillata Meyer, globu- larioides N., palustris N., saturejaefolia N., ferruginea Aug. St. Hil. (sub Sperm.), bracbystemonoides N. , eryngioides N., tenella H. B. K. (sub. Sperm.), scabiosioides N., as- clepiadea N. ; Sideritis N., cymosa N., virgata N., sapona- riaefolia N., ericoides N., eupatorioides N. , cenlranthoides N., angustifolia N., verbenoides N., valerianoides N. , laxa N,,? equisetoides N., umbellata Spr.,? aralioides N. ; Diodia Radula Willd. (sub Sperm.), anthospermoides N., poly- morpha N. , palustris N., dasycepbala N. ; Richardsonia scabra L.? emetica Mart. (rosea Aug. St. Hil.), grandiflora N. , stellaris N. , humistrata N. ; Spermacoce riparia N. ; Psyllocarpus laricoides Mart; Mitracarpum Humboldlianum N., Sellovianum N. ; Slaelia thymoides N. BORRERIA. G. F. W. Meyer Fl. Esseq. p. 79. ( Bigelovia Spr. Syst. 1. n. 394.^) (Spermacoce Aug. St. HU. pl. us. d. Bras. sub. n. 12. p. 3.J Char. ess. Calyx bidentatus cum dentibus accessoriis interjectis, vel quadridentatus. Corolla infundibuliformis tetrandra. Capsula calyce coronala, bilocularis, bivalvis, 311 septicide dehiscens, dissepimento praeter inflexos valvula- rum margines nullo, loculis monospermis intus demum hiantibus. * flores capitati et pseudo-verticillati. 1. Bokreria verticillata Meyer L c. p. 83. Spermacoce verticillata L., Swartz obs. bot..p. 44., Nees Hör. Berol p. 49., Hb. Willd. n. 2614. /o/. 2. 3. 4. (reliquis dubiisj. Spermacoce mucronata Nees Hör. Berol. p. 49. Spermacoce stellata Hb. Willd. n. 2618. ßigelovia verticillata et commutata Spr. Syst. 1. p. 404. In Brasilia aequinoctiali prope urbem Rio de Janeiro legil Sellow. t?. Calyx bidentatus; dentes e nervis valvularum cap- snlae dorsalibus, accessorii 2 — 4 laterales, vel minores, vel nulli. Capsula glabra, septicide bivalvis, valvulis in- tegris apice hiantibus. Semen tenuissime granulalum. Varietatem ßrasiliensem (Sp. mucronata Nees) etiam in hortis perdurantem, nullis existimamus characteribus fnmis diversam ab Antillaua Linnaei Spermacoce verticil- lata (Bigelovia commutata Spr.), jam olim in hortis nostris annua hospitante, quam subherbaceam , basi fruticulosam Swartzius 1. c. dixit. Folia acuta, mucronulata, nervo et marginibus plus minusve muricatis, nil ad rem faciunt. Planta Senegalensis (Bigelovia verticillata Sieb. Fl. Seneg. n. 10.J a Sp. verticillata L. specie est diversa: fo- liis brevioribus obtusioribus mucronulatis , capsulaeque struclura. Calyx simili modo ut in verticillata bidentatus. Capsula pubescens, septicide bivalvis, dicocca, coccis rima faciali, e valvae marginibus, tardius apertis. Semen exi- mie granulatum. Est Borreria Kohautiaiia N. De Sp. linifolia Nees (1. c, Sp. Neesiana R. Seh. Syst. Alant. 3. p. 209 et 195.), quam ad Sp. bogotensem H. B. K. retulit Sprengelius,. dubii haeremus. an hujus sit 31 * 312 — - loci nee non ; quum nunc in horto Berolinensi inque horto sicco Otloniano (Herb. Reg. hortense et generale) de- sideretur. Statura speeimina nostra Sellowiana cicuratam in hortis stirpem vineunt, caule lignescenti erecio sesquipe- dali, crassilie pennae anserinae. 2. Borreria globuJarioides N. In Brasiliae aequinoctialis regionibus collegit Sellow. t?. Ab affini praecedenti differt: fruetus struetura, habitu magis frulicoso et ramoso, setisque stipularum validiori- bus rufis. Calyx ut in praecedente bidentatus. Capsula glabra, septieide bivalvis, dicocca* coccis rima faciali, e valvulae marginibus, tardius apertis. Semen laeve. Frutex pedalis , sesquipedalis. Caulis basi crassitic pennae cygneae, epidermide membranacea secedente grisea, ligno albo; deliquescens, trichotomus, e fruetificalione dichotome pluries ramosus, dense nodosus et foliosus, ra- mis tetragonis, junioribus praeserlim pilis brevibus paten- libus leviter adspersis. Folia anguste lanceolala, acumi- nata acuta, subtus pallidiora, nervo medio subtus promi- nulo, interdum in cuspidem terminalem brevissimum por- reclo, margine pilis brevibus sursum veisis scabro. Folia ad summum 1^ pollicaria. 3 — 4 lin. lata. Rami foliosi axillares abbreviati fasciculata reddunt folia. Stipularum setae rigidae rufae ipsas stipulas longitudine superanl. Capitula terminalia, hinc alaria, e foliis vix emergentia, rarius verticillo uno alterove e summis axillis comitata, globosa, diametro 4 — 5 lineaii, foliis, ceteris similibus, saepius 4 involucrata , sub grossificatione reflexis. Flores triplo majores, quam in B. verticillata, genitalibus exsertis, eorollae laciniis lanceolato-acuminatis acutis. Specimma Borreriae huic valde aflinia e Brasilia nie- ridionali (Rincon de gallinas ad ripam Uruguay fluv.) a <— 313 Sellowio accepimus, ob fructuum defectum haud rite di- gnoscenda. A Bor. globularioide recedit: caulibus herba- eeis subsimplicibus e radice lignosa orientibus, pubescen- tia tenui intcrdum salis densa in summilatibus caulium et in germine occurrente ; convenit magnitudine corollae, foliorum forma, et capitulorum magnitudine. 3. Borreru saturejaefolia IN. In Brasilia aequinoctiali legit Sellow. t>. A superioribus fructu praesertim differt, quo autem cum B. suaveolenti Meyeri convenit. Ab liac capitulis minoribus, foliis involucrantibus majoribus, pubescenlia partium et stalura minori distinguendam existimamus. Valde certo afiinis. Calyx aequaliter 4-nervis, 4-denlattis: Capsula bival- vis, septicide dehiscens, valvulis bifidis, hinc pseudo-qua- drivalvis, lacinia quaque post dehisrentiam altero latere nervo et deute calycino instructa, nervis dentibusque in altera Capsula dexlris, in altera sinistris, (ludunt calyces deutibus 5). Dentes calycini elongali, lineares, apice pau- lulum dilalati acuti, margine scabri. Corolla majuscula (ut in B. globularioide), dentes calycinos superans. Sta- mina exserta (an semper?). Calyx sub anthesi in sinubus dentium pilis brevibus, nee ut in Bor. suaveolente dentibus minoribus, instruetus. Capsula glabra. Fruliculus glabriusculus , ereclus, pedalis. Caulis infera parte simplex, teres dentatus, epidermide fusco-purpurea, sursum stipularum setigerarum reliquiis vestitus. Rami oppositi, foliosi, telragoni; internodia foliis breviora. Folia lineari-lanceolata, acuta, opaca, glabra, nervo subtus prominente, marginibus (an exsiccatione?) revolutis, 6 — 9 lin. longa, \\ — 2 lin. lata. Rami axillares haud evo- luti folia fasciculata menliuntur. Vagina stipularis cam- panulata, setis rufis ipsa longioribus ciliata, tenuissime oculo armato pubescens, pube per angulos caulis decur- 314 — rente. Capilula semiglobosa, diametro 4 — 5 lineari, terminalia et alaria; caulem terminans majus, internodio longiori suffultum. Verticilli minores summas axillas hinc inde occupant. Capitula foliorum paribus 2 — 3 invo- lucrantur, quae rameis similia aequaliaque post anthesin reflectuntur. 4. Borreria ferruginea. Spermacoce ferruginea Aug. St. HU. pl. us. des Bras. n. et t. 13. Specimen unicum sesquipedale e Brasilia tropica mi- sit Sellow. Calyx quadridentatus. Capsula bivalvis, valvulis apice hiantibus bifidis, quovis segmento calycis dente instructo. Semina eximie transversim rugulosa. Adn. Semen § lin. , nee ut sphalmate typographico apud St. Hilaire 1. c. „3 ä 4 lignes" longum. 5. Borreria braehystemonoides. N. In Brasilia meridionali pluribus legit locis Sellow. 2|i. Calyx sursum villosus, bidentatus, dentibus accessoriis subaequalibus interjeetis ; dentes germine longiores, Capsula paulo breviores, e latiori basi lineares, acuti, subpungen- tes; dorso viridi, margine membranaceo ciliis erectis ci- liato. Capsula chartacea, sursum villosa, oblongo-obconica, 2 circiter lin. longa, bilocularis, bivalvis, valvulis apice hiantibus integris. Semina matura desiderabantur. Radix lignosa, valida, multieeps, cespitem caulium edens, nigricans, intus alba. Caules erecti, digitales spi- themaeique, nodis saepius 5 instrueti, a lignescente basi subinde divisi, ceterum utplurimum simplices, nonnunquam tarnen ramis oppositis ornati, tetragoni, ad angulos nervo prominente notati; pilis breviusculis albis retrorsis ad an- gulos instrueti, qui in faciebus breviores et rariores sum- mitates versus crebreseunt; facies a dorso l'oliorum supe- 315 riorum decurrenles ealvescentes videntur. Rami dum adsunt inferiores, caule breviores; e summo nodo elongati, capitulum e terminali alare factum superantes. Folia el- liplica, utrinque acuta, lanceolalo-clliptica, internodiis bre- viora, 9 lin. longa, 4 lin. lala angustiorave ; nervo medio subtus prominenle, supra impresso, venisque utrinsecus tribus obliquis subtus prominulis; supra laete viridia, sub- tus pallidiora, margine scabra; superiora junioraque scabro- pilosa , nervi subtus magis pilosi. Rami axillares non evoluli folia fasciculala simulant. Stipula vix vaginalis, margo angustus, membranaceus, folia connectens, sursum paululum arcuatus, simili modo ul anguli caulis pilosus, selis 5 — 7 brevibus, 2 lin. longis, rulb-ferrugineis ciliatus. Capitula florum tcrminalia, hemisphaerica , diamelro ad summum 5 lincari, foliis 4 involuerata caulinis, similibus, sub fruetiticatione reflexis. Corolla tubulosa, infundibuli- formis; tubus dentes calycinos paululum superans, inlus in- fera parte cingulo pilorum intruetus; limbus 4-parlitus; laciniae oblongae, acutae, apice extus pilis brevissimis ri- gidis barbatac. Stammä 4 inter laciuias fauei inserta, iis- que paulo breviora, anlherae oblongae Versailles. Stylus filiformis, glaber, corollam subaequans; stigma terminale subclavatum. Spermacocc cornifolia Fischer Hort. Gor. (Nees hör. Ber. p. 50.) 0 e speeiminc aulographo herbarii Otto- nis, nunc Regii hortensis, solummodo nobis est nota, in- certa deliciente fruetn quoad genus species, et ultra reco- gnoscenda. llerba cerle supra descriplae Borreriae similis, sed annua, ptibes caulem totum nee angulos modo in- vestiens, stalura major elatior, folia majora magis pilosa. Stipulae revera, ut eas celeberrimus descripsit auetor 1. c, multisetae. sunt, nee, ut Iinkius En. alt. 1. p, 132, ,,setae slipularum nullae, " 316 6. Borreria cryngioides N. Pluribus locis variisque tempovibus in frulicetis Bra- siliae meridionalis legit Sellow. Q. Calyx ex toto lenuissime pubescens, bidentatus, den- tibus accessoriis subaequalibus interjectis «tplurimum qua- dridentatus ; setula minutissima nigrescens insuper in quo- que dentium sinu. Dentes longitudine germinis, acuti, margine subciliati , scabri. Capsula pubescens , calyce co- ronata^ elliptica, 1| lin. circitcr longa, bivalvis, septicide dehiscens, valvulis apice hiantibus subintegris. Semina saturate brunnea, eximie tenuiter granulata, oblonga, dorso convexo, facie plana sulco excavata. Radix perennis, descendens, torla, simpliciuscula ra- mosave, vix fibrillis paucis instructa, parva, 2 — 3 poll. longa. Caules ex eadem radice 2 — 3, ima basi ad- scendenles, erecli, subsimplices , 7 — 15 pollicares, exi- mie tetragoni, angulis obtusis nervo prominente noiatis; oculo armato praeserlim apices versus plus minusve sca- brido-pubescentes ; internodiis pollicaribus et bipollicaribus. Folia lanceolata et lineari-lanceolata, acuta, basi attenuata, margine revoluta, nervo medio subtus prominente; juniora, superiora praesertim, ex toto scabrida; pollicem, vix un- quam sesquipollicem longa, latiora 3 lin. lata; floralia re- liquis similia, paulo minora, patentia, subreflexa. Rami axillares abbreviati folia saepe fasciculata simulant. Sli- pula membranacea pubescens, breviter arcte vaginalis, margine interfoliaceo vix sursum arcuato, laciniis setosis ipsa brevioribus circiter 5 instructo. Capitulum terminale subglobosum, Pisum magnitudine superans, in aliis speci- minibus vix aequans. Pseudo-verticilli, capitulo terminali minores, axillas superiores occupant, sunt revera rami abbreviati, instructi capitulo terminali, propriis foliis flora- Iibus suffulto. E foliorum capitulum suffulcientium axillis rami prodeunt patuli, capituliferi, saepe iterum e basi öll capiiuli ramls lateralibus instructi, altero sacpe abortiente; dispositio haec florum, cyma imcomplete bis dicholoma, inflorescenliae Eryngiorum quodammodo similis. Corolla infundibuliformis, extus tenuissime pubescens, tubo bre- vissimo, dimidios dentes calycinos circiter aequante, limbo profunde 4 partito, laciniis oblongis, oblusiusculis , intus sub apice hirsutis. Stamina 4 inclusa, laciniis corollae plus duplo breviora, filamenlis brevissimis tubo inserlis, antheris ovalibus albidis. Stylus subnullus; Stigmata duo subsessilia, subglobosa, disco epigyno cincta. Ab insectis deformatae occurrunt corollae, legitimis duplo majores, incrassalae, urceolatae, laciniarum apicibus reflexis. 7. Bokreria tenella. Spermacoce tenella H. B. K. Nov. gen. III. 270, Kunth Syn. III. 17. Spermacoce capitata Hb. Tfilld. n. 2637. Spermacoce orinocensis R. Seh. Syst. III. 531. In Brasilia aequinoctiali et meridionali pluribus locis varias formas hujus polymorphae speciei legit Sellow. 2|.. Calyx sursum hirsulus, bidentatus; dentibus germine longioribus, capsulam aequanlibus, laliusculis, erectis, hir- tis; dentibus accessoriis majusculis irregularibus interjeetis. Capsula oblonga, sursum hirta, dentibus calycinis coronala, bivalvis, septieide dehiscens, valvulis integris apice hian- libus. Semina fusca, laevia, oblonga, subeylindracea, facie sulco longitudinali anguslo exarala. (Descriptio fruetus ex Humboldlianis speeiminibus. Species polymorpba, cujus varietatem tenellam, laevi- foliam, capitula minora (magnitudine Pisi majoris) geren- tem descripsit Kuntbius. Specimina Humboldtiana tria, in Herbario Willdenowiano asservata, capsulam nobis largientia, haud videntur enata in Orinoci ripa humida umbrosa, sed in aridis et sitienlibus potius et solis luci expositis locis. Brasiliensia nostra fere omnia illis vali- 318 diora, rigidiora, stricte*, nunc ex loto fere tomentosa pilis patentibus, nunc in caule plus minus evidenter relrorsum pubescentia, et in foliis pilis conicis parvis sursum erectis scabra aut scaberrima. Radix lignosa, interdum multiceps. Caules solitarii, gemini pluresve ex eadem radice, obsolete telragoni, 8 — 16 poll. alli, crassilie pennae passerinae crassioresve, recti , stricti , subsimplices , nunc pube parea reversa ad- spersi, nunc pube majori et copiosiori palentim tomenlosi. Folia ad caulis basin breviora, latiora, elliptica, obtusiora; superiora lanceolato-linearia vel oblongo-Ianceolata , acuta, ad sumum bipollicaria et 3 lin. lata, nervo venisque pri- mariis ulrinsecus circitcr tribus subtus promin enlibus, supra vix impressis. In plurimis speciminibus supera pagina pilis brevibus conicis sursum erectis scabra, infera ad nervös pubescens aut scabriuscula ; in aliis (tropicis) folia utrinque mollia, tomentoso-pubescentia, subtus magis. Stipula den- sius pubescens, margo truncatus rectilineus, setis 5 — 7 rufis, 3 lin. et ultra longis ciliatus. Capitulum terminale multo majus quam in Humboldtianis, diametro 6 — 9 lineai'i, reflexis foliis involucrantibus suffullum, rarius ver- ticillo minori in superiori nodo comitatum. Rarius caulis ramosus observatur, ramis caule brevioribus, oppositis, ca- pituliferis; rarius adhuc folia terna occurrunt, semel visa inter nostra. Nomen tenellae, in varietatem debilem olim adhibi- tum , in speciem, nunc formis validis auctam, male qua- drat, tarnen servandum. 8. Borreria scabiosoides N. In Brasilia aequinoctiali prov. Rio Janeiro collegit Sellow. Calyx sursum hirtus, 2 — 4 denlatus, dentibus ac- cessoriis irregularibus , omnibus brevibus, ad summum di- midium gcrmen aequantibus. Capsula glabra, sursum 319 hirta, oblonga, cum deniibus calycinis 3 circiter lineas longa, septicide bivalvis, valvulis apice hiantibus, calyce bidentato integris, vel 4-dentato subbfidis, quod in eodem observatur capilulo. Semina nigra, granulata, oblonga, dorso convexa, facie concava, carina longitudinali media. Planta praeter inflorescentiam glabra. Caules vel rami teretes, fistulosi, laeves, internodiis 2 — 5 pollicaribus. Folia lanceolata, in petiolum attenuata, acuta,, ?>\ poll. longa, \ poll. lata, supra plana, subtus nervo medio pro- minente notata, venisque tenuibus paucis obliquis, mar- gine et supera pagina marginem versus spinulis antrorsum ver'sis scabra, eeterum laevia. Stipulae membranaceae vaginantes laxiusculae, margine aequali 3-, rarius 5-dentato, dentibus in setulas ipsa vagina dimidio breviores abeunti- bus. In inferiore caule stipulae sunt glabrae, in summi- tatibus hinc inde pilis raiis albis instructae. Rami alterni. Capitula florum terminalia , solitaria, hemisphaerica , ma- gnitudine Scab. Columbariae, foliis 2 — 6 involucrata, ex- timis magnitudine caulinorum basi dilatatis. Pars involu- cri flores ambiens extus et intus pilis simplicibus longis albis insigniter obsessa. Corolla infundibuliformis , extus tenuissime puberula , calycis dentibus plus duplo longior, limbo 4-partito, laciniis erectis acutissimis, tubo intus basin versus cingulo pubescenti notato. Slamina 4, longe exserta; filamentis capillaribus glabris, lacinias corollae superantibus, inter illas fauei insertis. Antherae lineares versatiles. Stylus staminibus brevior, exsertus, capillaris, stigmate terminali globoso - capitato. Borreria (Spermacoce) capitellata Hb. TVilld. n. 2608. /o/. i., R. Seh. Syst. III. 530., ff. B. K. III. 372., Kunth Syn. III. 19. In nova Granada prope Sta Fe de Bogota (Humboldt), afinis est B. scabiosoidi nostrae et fruetu fere convenit. Caulis Uli fistulosus. Folia peliolata, ovata, lineata, utrinque 320 pilosiuscula , sublus ad nervös magis. Vagina laxa trun- cata, setulis 5 — 7 ciliata. Flores capitati et verticillati. Capitula minora, involucro pilis illis albis rigldis desituto. Flores multo minores. Capsula oblongo-elliptica, acuta, dentibus calycinis ipsa triplo brevioribus coronata, inferne glabra, superne hirtella. Spermacoce capitata Ruiz et Pavon, habitu siinilis, ex icone vera est Spermacoce, specimem nostrum fructu caret. Flores capitati et verticillati. Folia lineata. Cau- lis solidus. Omni modo diversa est ab Sp. longifolia Aubl. t. 21., quacum celeberrimi viri Martius et Neesius (Nova Act. Caes. Leop. Car. Vol. XII. p. 11.) conjungen- dam censent. 9. Borreria asclepiadea N. In Brasilia aequinoctiali formam glaberrimam, in me- ridionali glabrescentem et hirtam legit Sellow. 2|«, Calyx 4 circiter lin. longus; tubus germen superans; limbus 4-dentatus, dentibus germine multo longioribus acuminatis acutis. Capsula (immatura) ellipsoidea, bilo- cularis, bivalvis, dissepimento praeter valvularum inflexos margines nullo. Loculi vcl cocci apice intus dehiscen- tes. Valvulae bifidae, segmento utroque dente calycino instructo. Slirps respeciu scabritiei et hispiditatis valde variabi- lis; occurrit angulis caulis, foliorum margine, superiori pagina et nervis sublus maxime scabris, calycibus ciliatis cum involucris et caulis supera parte birtis; occurrit et omnino glabra atque laevis; transitus per omnem gradum in aliis speciminibus demonstratur. Habitus autem formae glaberrimae quam maxime gentianoides, colore et consis- tentia foliorum similitudinem firmanlibus, Gentianam eminus salutares asclepiadeam. Radix lignosa, tortuosa, crassitiem digiti nonnunquam attingens, multiceps. Caules plures herbacei, subsimplices. 321 erecli, stricti, alato-tetragoni, \ — 1| ped. longi. Folia ovafa, lanceolato-elliptiea lanceolatave, acuta, sessilia, su- pra plana, subtus nervo medio et venis utrinsecus 3 ■ — l 4 avcualis prominentibus leviter lineata; inlernodia circi- ter aequantia, a medio caule sursum decrescentia ; floralia ergo minora, basi latiora; capitulum terminale involucran- tia bina, eo nunc paulo nunc duplo longiora, saepius re- flexa; maxima lalissimaque 2.' poll. longa, \ poll. lata. Stipula brevis , arctc vaginalis . sinu interfoliaceo angusto selis tribus instructa, media 3 — 4 lim longa, lateralibus minimis. Setarum loco in glaberrima varieiate lobus fo- liaceus acutus , dente subsolitario utrinque instructus. Flores laxe capilali et in summis axillis verticillati. C*a- pitula iis Scabiosae Columbariae aequalia, alia minora. Pseudo-verticilli saepius in ramos abeunt oppositos, ax- illares, capituliferos , saepe foliis, caule semper breviores, rarius unico foliorum pari instruclos. Corolla infundibuli- formis ,4 — 5 lin. longa. Tubus calycem paulo supe- rans, intus prope basin cingulo villoso instructus. Limbus quadrifidus; laciniis late lanceolalis. oblusiusculis, extus hirtellis, apice subbarbalis, in varietatc glaberrima glabris, intus semper villosis. Stamina 4, inter lacinias corollinas inserta, iisque paulo breviora. Filamenta filiformia , gla- bra. Antherae lineares, medifixae, Versailles. Stylus ca- pillaris, glaber corollam superans, apice bifidus, stigmati- bus haud incrassatis. Spevmacoce (Borreria) Poaya (Aug. St. Hil. pl. us. n. 12.) stipulis setaceo-multifidis iloribusque multo mino- ribus differt. Spermacoce (Borreria?) gentianoides Ejusd. 1. c. , stipulis aculis sphacelato-dentatis, caule suffruticoso ramoso differre videtur. 10. Borreria Sideritis N. In Brasiliae aequinoclialis arenosis unicum specimen legit Sei low. 2J«. 322 Calyx pilosus, 4-dentatus, vel 2-dentatus denlibus accessoriis primarios subaequanlibus. Capsula chartacea, pilosa, late ovoidea, a laterlbus compressa et sulcata, fructu Cannabis minor, ad summum \.\ lin. longa, denti- bus calycinis, lineam circiter longis, irregulariter Corona la., bilocularis, bivalvis, valvulis apice hianlibus, vel integris, vel demum summo in apice leviter bifidis. Semina ob- longa, brunnea, impresso -punctata, dorso convexa , facie plana suico longitudinali exarata. Scabrido- pilosa. Caulis subalalo-tetragoniis, specimi- nis nostri crassilie pennae corvinae, fortuito forsitan hu- mistratus; ramis ex omni nodo ornatus opposilis alternisve, adscendentibus , 3 — 10 poll. longis, apices versus ma- gis pilosis. Internodia in alio ramo \ pollice breviora, in alio pollice longiora. Folia pollicaria , 5 circiter lin. lata, sessilia, ex ovato oblonga, lineata, nervo medio ve- nisque ulrinsecus circiter 4 supra impressis subtus promi- nentibus, margine scabra; pilis per utramque paginam, in nervis pracserlim subtus longioribus, scabrida; floralia per totos ramos reflexa ; apicum nondum evolulorum congesto- erecta. Slipula in apicibus tantum integra, vagina brevis, late expansa, folia conneclens, pilosa ut caulis, margine rectilineo sctis brevibus ciliato. Flores in omnibus axil- lis! congesti, pseudo-verticillati. Verticilli sub grossifica< tione globosi, diamelro circiter 4-lineari. Corolla parva, tubuloso-infundibuliformis, dentibus calycinis paulo lon- gior; limbo 4-partito ; laciniis elliplicis, oblusiusculis, apice extus pilis paucis subbarbatis. Stamina 4, inter lacinias insorta, easque aequanlia, filamenlis glabrisT antheris ova- libms. Stylus corolla paululum brevior. 11. Borreria stricta Meyer FL Essequeb. p. 83. talf. 1. f. 1. 2. ad dextram. Spermacoce stricta, L. , Roxb. ß. ind. 1. p. 375., Hb. Willd. ii. 2642. 323 In Insula Luconia circa Cavite vel pagum Tierra alta ipsi legimus. 0. Calyx hirsutus, 4-dentatus, dentibus llnearibus. Cap- sula membranacea , scabro hirsuta, fructu Canabis minor, bivalvis, valvulis apice hianlibus bifidis, quovis segmento dente calycis demum oblitterante inslruclo. Semina brun- nea, nitida, late elliptica, dorso convexa, facie plana, et sulco medio profunde exarata, tenuissime granulata. 12. Borreria cymosa N. Spermacoce cymosa Spr. Syst, 1. p. 403./ In Brasiliae provincia Rio de Janeiro legit Sellow. t>. Calyx obconicus, pubescens, irregulariter 4-denlatus; dentibus germen aequantibus, Capsula brevioribus, ovatis, acutis, subcarinatis, basi ciliatis. Capsula membranacea, glabrescens, dentibus calycinis coronata, \\ lin. longa, bi locularis, bivalvis, septicide dehiscens, valvulis apice late hiantibus subbifidis. Semina fusca, tenuissime granulata, elliptica, depressa, dorso deplanato-convexa, facie excavata, in medio crista longiludinali notata. Insignis peculiari habitu species, inflorescentia aliisque notis transiens ad Borrerias paniculalas, quartam sectio- nem. Frutex videtur esse scandens. Rami lignescentes, varie flexi tortique, tetragoni, cavo medullari satis amplo, epidermide purpureo-fusca laevi, angulis obsolete leviter ala- tls, internodiis 4 poll. Ramuli oppositi, patentes, adscen- dentes, internodiis sesquipollicaribus semipollicaribusque. Folia coriacea, laurina, elliptico-lanceolata lanceolataque, acuminata, in peliolnm brevem canaliculatum attenuata, nervo supra impresso subtus 'prominente, venis utrinsecus 5— 6 immersis; supra nitida, subtus pallidiora opaca et liinc ferruginea; ramulos suffulcientia maxima, incluso petiolo trilineari 3^ poll. longa, 14 lin. lata; ramea 2< circiter poll. longa, apices floriferos versus sensim decrescentia. Slipulae chartaceae, subcoriaceae , laxe vaginantes, cupuli- 324 formes, infera parte petlolos gerentes, supera parte liberae tubulosae, margine rectilineo laciniis inaequalibus fimbri- ato; vagina 2 clrciter lineas longa, laciniae totidem. In- florescentia, bracteae, stipulae, folia novella ramorumque apices leviter pubescunt, pili in ramis retrorsi, in eorum angulis, stipularum laciniis, petiolorum et foliorum mar- ginibus diutius observanlur; planta ceterum glaberrima. Flores sessiles capitati, capitula parva , foliis bracteala iis brevioribus binis. Panicula foliosa, elongata, ramos, ra- mulosque lerminans; ramis oppositis, monocephalis, tri- cephalis aut ulterius ramosis, solitariis, vel ramulo mono- cephalo, exterius ex eadem axilla erumpente comitatis. Corolla campanulato-infundibuliformis, 3 fere lin. longa, extus superne pubescens, intus praeter laciniarum apices et infimam basin pilosa, subhirsuta. Limbus profunde quadripartitus ; laciniis oblongis, acutiusculis , ciliatis bar- batisque, demum reflexis. Stamina 4, glabra, fauci inserta, longitudine lacinias aequantia, his revoluiis exserta, anthe- ris oblongis versatilibus. Stylus filiformis, longitudine staminum, inferne glaber, apice sensim incrassatus, sulca- tus et tenuissime pubescens; stigmate terminal! capitato bilobo. * * ßores fasciculati, fasciculi in aocillis alternis. 13. Borreria virgala N. In vicinia urbis Rio Janeiro lectam misit Sellow. 2J 5 pollicaribus ; nodis paululum incrassatis. Pars apicalis tenerior caulis ramique ad angu- 336 los nervo prominente notatos setulis retrorsis aculeiformi- bus plus minusve armata. Folia sessilia (basis latitudine unius faciei caulis) , erecta, lanceolata, acuta ; maxima cau- lina 2 circiter poll. longa, i poll lata; apicem versus sen- sim minora; inferiora subinde in spalhulatam vergentia formam obtusaque, patentia et reflexa. Omnia nervosa, lineata, 5 — 9 nervia; supra nitida, obscura; sublus opaca, pallidiora, lutescentia; nervis sublus prominentibus undi- que patentim hirlis; utraque pagina, praesertim juniorum, pilis brevioribus rarioribus scabrida ; margine setulis antror- sis in supera pagina sitis scabro. Slipula connectens mem- branacea, breviter vaginans, pilis brevibus scabridis obsessa, margine rectilineo laciniis glabris, subsetiformibus, vagina longioribus, fimbriato. Scabrities. marginali foliorum sem- per excepta, birsutiesque omnis in aliis speciminibus ad- modum obsolescunt, in aliis luxurianl. Rami e quoque nodo oppositi; inferiores haud evoluti folia fasciculata sae- pius simulant; superiores elongali, erecti; summi caulem superantes. Summitas plantae cymam sistit amplam, mul- toties trichotomam, ramis laleralibus apicales superanti- bus. Folia sub omni ramificatione 3 — 1 nervia, aculis- sima, membrana stipulari connexa, ad bracteas reducta minutas, sensim decrescentes , quarum summae calycibus multo breviores. Flores breviter pedicellati. Corolla den- tes calycinos superans, campanulato-infundibuliformis, qua- drifida; laciniae oblongae, acutae, pilis brevissimis rigidis apice scabrido-barbatae; caeterum corolla extus glabra; in- tus, praeter imam basin laciniasque vel (in aliis) summos earum apices, albo-villosa. Stamina 4, glabra, inter laci- nias inserta; antberis oblongis versatilibus; filamentis lon- gitudine variabilibus, vel brevissimis, laciniis corollinis plus duplo brevioribus; vel longioribus, lacinias aequantibus. Stylus filiformis, inferne glaber, sursum tenuissime pubes- 337 cens, corollam excedens, stigmatibus duobus fdiformi- bus brevibus. 21. Borreria laxa N. In Brasilia meridionali lectam transmisit Sellowius. 7\.1 Calyx glaber, quadridenlatus ; denlibus anguslis linea- ribus acutis viridibus subcarinatis, sinu latiori Iruncato in- ierstinctis. Capsula membranacea, basi elliptica, apice subtruncata, lineam longa, dentibus semilineam longis erectis coronata, compressiuscula , lateribus sulco longitu- dinali exaratis; bilocularis, bivalvis, apice septicide dehis- cens. Semina immatura fusca, minutim granulata,. dorso convexa, facie sulco exarata; matura desunt. Herba bipedalis elatiorque, praeter stipulas glabra. Caulis fistulosus, inferne l^lin. crassus, quadrangulus , an- gulis nervo prominente notatis, inlernodüs quadripollicari- bus. Rami e quovis nodo oppositi, patuli ; inferiores caule breviores; superiores eo demum longiores. Folia laxa, membranacea, plana, lanceolala, utrinque attenuala, acuta, breviter petiolata, nervo venisque ulrinsecus circiter 4 obli- quis utrinque prominent ibus; margine hinc inde scabrida, ceterum laevia; maxima cum petiolo 2 — 6 lineari, 2 — 2| poll. longa, 6 — 8 lin. lata. Stipulae breviter laxe vaginantes, pubescentes, margine interfoliaceo plus minusve arcuato, setis tenuibus pluribus glabris, longitu- dine circiter vaginae, ciliato. Inflorescentia : cyma termi- nalis, inferne subtrichotome , hinc pluries dichotome cum alari ramosa, ramo, nunc utroque aequaüler evoluto, nunc altero macilento vel plane aborfiente, hinc flos, revera ter- minalis, ex alari hinc inde lateralis factus, et falsa florum •alternanlium species, more Silenarum. Infimae ramifica- tiones foliis sunt sufiultae, quae apices cymae versus in bracteolas minutas, angustas, acutas abeunt, calycibus multo breviores. Corolla campamilato-infundibuliformis, dentibus calycinis longior, extus glabra, intus sub slami- 338 num insertione cingulo pubescenti - piloso nolala; limbus 4 partitus^ laciniis oblongis acutiusculis, dein subreflexis. Stamina 4, laciniis diraidio breviora; filamentis brevissi- mis; antheris oblongis versatilibus. Stylus filiformis, gla- ber, corollam paulo superans, stigmatibus 2 filiformi- bus revoiulis. 22. Borreru? equisetoides N. In Brasilia meridionali Novembri mense legil Sellow. (ad "Vargas). 2J.. Specics habitu insignis, quoad fructificationem et ge- nus recognoscenda. Specimina nostra sub vernatione sunt collecta. Glabra. Caules e lignosa radice herbacei, erecti, vir- gati, stricti, 3 pedales, (ex Sellow. 4 — 6 pedales), cras- sitie pennae corvinae majorique, medio quam basi crassio- res, ad nodos constricti, more Oenanthes fislulosi; sub prelo compressi videntur fuisse obtuse quadranguli, angu- lis nervo tenui notatis. Internodia 2| — 3 pollicaria. Folia erecta, stricta, anguste linearia, subfiliformia , ad summum 1\ poll. longa, \ lin. lata, subulalo- acuta, nervo medio marginibusque saepe revolutis subtus prominulis, marginibus remote denticulatis scabris, denticulis interdum setula munitis. Stipula membranacea, citius fuscescens, folia conneclens, arcte vaginans, 2 circiter lin. longa, mar- gine truncato, inaequaliter laciniis setiformibus ciliato, ci- liis in superiore caule quam in inferiore longioribus. Kami in pluribus speciminibus nulli, in aliis e superioribus no- dis erumpunt, alterni opposilique, stricti, cauli adpressi, teneri adhuc, internodis vix longiores. Inflorescentia ter- minalis, nondum evolula componi videtur e cymis termi- nali et axillaribus, floribus sessilibus. „Corolla alba" ex Sellow et „Radix acris." * # * * ßorcs umbellati, umbellis cymosis. 23. Borreria umbellata Spr. Neue Entd. 2 p. 144. 339 Bigelovia umbellata Spr. Syst. 1. p. 405. In Brasilia tropica lectam Sellowius transmisit. 2\.. Calyx quadridentatus, dentibus angustis acutis, sinu latiori sublruncato disjunctis. Capsula lineam longa, ob- conica, infra apicem obtusum dentibus calycinis coronata; bilocularis, apice septicidc dehiscens, valvulis subbifidis. Semina sublaneeolata, dorso convexa, facie concava, brun- neo-nigricantia, sublaevia. Species quoad inflorescenliam singularis. Umbellae multiflorae, semiglobosae, breviter pedunculatae, in cymam pluries dichotomam umbella alari instructam dispositae. Pedunculi capillares sesquilineares. Involucram umbellae e bracteolis nonnullis angustissimis acutis. Bracteae ma- jores sub bifurcationibus oppositae, inferiores foliaceae, infimae foliis caulinis similes. Pubescentia tenuissima, vix scabriuscula , sub lente tantum conspicua, per calyces, inflorescentiae ramos, cau- lem et folia, praesertim juniora, est distributa, angulis ra- morum minime ciliatis. Caulis lignescens, ramosus; folia membranacea; stipulae seligerae; llores minimi; corolla li- neam dimidiam circiter longa. 24. Borreria? aralioides N. Specimina nonnulla Brasiliae aequinoctialis, incipiente sub anthesi collecta, cum Borreria umbellata inflorescen- tia conveniunt, pluribus recedunt, deficiente fructu speciem proponere vix audemus, quoad genus etiam incertam. Radix oblique descendens, albida, mox in fibras lon- gas ramosas abicns. Caulis herbaceus, ereclus, bipedalis, fistulosus, penna corvina crassior, inferne simplex, foliis- que denudatus^ ietragonus , purpurascenti-brunneus, ramis paucis apicem versus inslruclus, inflorescentia terminal1. Folia subcoriacea, lanceolala, acuminata, breviter petiolata, nervo medio venisque utrinsecus subternis supra impres- sis, subtus prominulis; supera in pagina viridia; in infeva 340 pallidiora, in siccis flavicanlia; 2-j poll. longa, 8 lin. lata. Stipula membranacea, laxe vaginans, cylindraceo - cupuli- formis, peliolis adnalis, margine truncato, lacinulis paucis saepe obsoletis, vagina trilineari brevioribus, fimbriato. In ramis tenerioribus inque cyma pubescentia tenuis parca observatur, stipulas occupans, in angulos caulis foliorum- que margines decurrens. Rami cymae tetragoni, angulis nervo notatis, tenuissime palentim ciliatis ; caule, foliis, in- florescentia ceterum glabris laevibusque. Flores quam B. umbellatae duplo majores. Calyx glaber, 4-dentatus; dentes lanceolati, aculi, sinu sub anthesi obtuso discreii, germine breviores. Corolla lineam longa, calycis dentibus duplo longior, extus glabra, tubo brevissimo , inlus versus faucem albo-piloso, limbo 4 partito, laciniis ovalibus ob- tnsiusculis. Stamina 4, inter lacinias inserta, easque paululum superantia; antheris ellipticis ; filamentis glabris filiformibus. Stylus longitudine corollae, glaber, iiliformis ; stigmate bifido, brevi. Slructura corollae et genitalium exacte ut in B. umbellata, sed omnes partes duplo majores. Ad Borreriae genus perlinent inter Spermacoceas ex autopsia: Spermacoce adscendens Schlechtd. pat. in Willd. Reliq. (Hb. Generale), Roem. Schult. Syst. 3 p. 532. Spermacoce vaginata Willd. msc, Hb. Willd. n. 2636, R. Schult. Syst. 3 p. 531. Spermacoce spinosa L., Hb. Willd. n. 2643, e cap sulae immaturae disquisiiione. Spermacoce seccangularis Sieb. pl. Marlin. exs. n. 47., nee Aubletii? ex auetorum descriptionibus : Spermacoce distans — aturensis ,. , \ INov. gen. et sp — aichotoma j l Humb. Bompl. Kunth Sper L 341 Spermacoce Poaya Aug. St.Hil. pl. us. des Bras. n. 12. Borrevia parviflora* Meyer Fl. Essequeb. p. 83. DIODIA. Char. css. Calyx bidentatus, denlibus accessoriis in- terjectis numero et magniludine valde variabilibus. Co- rolla infundibuliformlsj ietrandra. Capsula dicocca, coccis monospermis indeliiscentibus. * Capsula crustacca, Jlores axillares, caulis herbaceus. 1. Diodia rigida. Spermacoce rigida II. B. K. Nov. gen. III. 267, Hb. Willd. n. 2628 (specimen Ilumboldtianum). Spermacoce apiculata Hb. TVilld. n. 2626*^ R.\Sch. Syst. III. 531. Spermacoce setosa Hb. TVilld. n. 2629 ; nee Schuhes (cfr. R. Seh. Syst. III. 275 sub. Sperm. rubra). Lecla est haec species in insula Domingo (Poiteau, Hb.Willd.), in siccis ad Caraccas '(Humboldt, Hb. Willd.) in Brasiliae provincia Parä (Sieber, Hb. W illd ) et ad fre- tum Stae. Catharinae (nos ipsi). Specimina nostra ereeta, Humboldlianis vegetiora, minus hirsuta, ceterum omnibus convenientia characteribus. Calyx bidentatus, dentibus accessoriis minoribus inae- qualibus, omnibus uninerviis, nervo marginibusque scabris. Capsula sublignosa, turbinalo-obeonica, S-costata, basi laevis, sursum lnrlella, dicocca, coccis dorso convexo tri- costatis, facie.planis, dissepimenlo clausis, minime dehis- centibus. Utriusque cocci facies nervo medio crasso ( spermophoro ) percursa. Semina fuscescentia laevia. *) Altera Spermacoce apiculata Hb. Willd. n. 2620, quam Schlech- tendalius pater Sp. aculeatam iu Hb. Willd. appellavit, est Sperm. distans H. B. K. Nov. gen. III. 269, omnino diversa ab hac stirpe Brasiliensi, quae Sp. rigida H. B. K. 3r Bd. 4« Heft. 33 342 2. DiopiA Radula. Spermacoce Radula Hb. Jfvlld. n. 2625 ( ' specimen Brasiliensc), R. Seh. Syst. III. 531 et Menü. III. 207., Spv. neue Entd. IL 144, Spr. Syst. I. 401. In Brasiliae provincia Parä legi l Sieber (Hoffmannsegg), in prov. Rio de Janeiro alibique in Brasilia tropica Sellow. !\>.1 Sp. Raduläm ex insulis St. Thomae (Sprengel) et Portorico (Schultes) non vidimus, dubia nobis videtur. Sp. discolor Meyer (Fl. surin. in Act. Leop. Car. XII. 786.) minime affinis videtur nostrae Brasiliensi spe- ciei, plurimis recedens notis. Calyx irregulariter 5 — 10 denlatus. Capsula denli- bus calycinis oblitterantibus Corona ta, didyma , costata, lignosa, glabrescens, nigra, dicocca, coccis breviler turbi- natis clausis, dorso convexo costato, facie angusta e disse- pimenlo persistente, axi sesquilineari. Semen turbinatum, laeve, ab iuferiori faciali parte fovea triloba umbilicum fovente excavatum, medio dissepimento affixum, tegumento proprio fusco. Albumen corneum , brunnescens. Embryo albus, ut in familiaribus situs, radicula extremitatem infe- ram seminis lere attingente. Caulis herbaceus, 3pedalis elatiorque, 1< lin. crassus, debilis, ramosus, telragonus, in aüis pubescens, in aliis subvillosus, basi glabrescens. Internodia foliis longiora, in summilatibus raniisque eadem subaequantia. Rami oppositi alternive breves. Folia ad sunimum 1| poll. longa, | poll. lata, ovata aut lanceolato ovala, acuta, basi in petiolum fere atlenuata, lineata, rugu- losa, nervo venisque primariis sub angulo acuto ortis arcuatimque decurrentibus sublus prominentibus, supra im- pressis. Supera loliorum pagina pilis brevissimis conicis antrorsis scabra ad nodos deficientibus , infera praesertim ad nervös pubescens. Slipula, margo angustus pubescens, setis crebris ciliatis munitus. FJores per maximam caulis 343 partem verticillati, verlicillis 6 — 10 floris. Calyx ex toto hispido-pilosus, 5 — 10 deniatus, dentibus inaequa- libus linearibus acuiis ciliatis. Corolla infundibuliformis, majuscula, 3 lin. longa, intus imo tubo pilosa, 4 partila; laciniis acuiis, extus praeserlim in apice pilosis (subbarba- tis). Stamina laciniis corollac breviora 4; filamentis fauci inserlis; antheris lineari-oblongis versalilibus. Stylus lon- gitudine staminum, filiformis, sub stigmate terminali ca- pitalo paululum incrassatus. * * cap.mla chartacea , florcs axilläres et terminales^ caulis fruticosus. 3. Diodia anthospermoides N. In Brasilia nequinoctiali legii Sellow. t?. Calyx obsolete hirtellus, bidentalus, dentibus accesso- riis numero et magnitudine variabilibus, aliis primarios aequantibus, aliis minutis subsetiformibusque immixtis; dentes basi imprimis ciliati, lanceolati, acuti, germine lon- giores, longitudine capsulae. Capsula \ lin. longa, char- tacea, turbinata, dentibus calycinis coronata, dicocca, sub maluritate ab apice fissilis obcordata; coccis delapsis sper- mopodium axile, nervis lateralibus capsulae comitatum, tridentis ad instar superstes (hie idem tridens, sed exilior et brevior in Diodia dasycephala occurril). Cocci dor- sum convexum ecostatum, facies plana tenuiter niembra- nacea. Semen teiuiissime granulatum, atro-fuscum, dorso convexum, facie sulco exarala. Frutex ramosissimus , dense nodosus et foliosus, fo- liis oppositis pseudo-verticillalis, ramis aequilatere te- tragonis, angulis subalatis. Specimina nostra, rami \.\ pedales, in vetusliori parte subtereles, crassitie pennae cor- vinae. Internodia circiter unguicularia. Felia linearia vel lanceolato-linearia, acuta, sessilia, in angulos ramorum de- currentia, nervo subtus prominulo, marginibus subreflexis; maxima 5 lin. longa, \ lin. lata. Slipula margo folia 33* 344 eonnectens angustus, sursum arcualus, pubescens, setis 5 — 7 aequalibus , folio triplo brevioribus ciliMne. Folia in omni axilla ramo haud evoluto fasciculaia. Qui elon- gatur ramus , in ipsa e qua erumpit axilla , primo suo in- struitur nodo, foliisque pseudo-verlicillatis. Rami junio- res foliaque novella omni pube haud sunt experlia. Flo- res minuti, axillares, subterni, pseudoverticillati, in vamu- lis ultimis, qui foliis, quam ceterorum multo rninoribus, ealycesque vix aequantibus sunt instructi. Corolla vix li- neam longa, tubuloso-infundibuliformis, 4-partita, extus glabra, tubo intus praeter basin dense pubescenle? laciniis lanceolatis acutis intus subvillosis. Slamina brevissima. antberae oblongae, versatiles, in sinubus laciniarum sub- sessiles. Stylus filiformis, covollam aequans, stigmate bi- fido, laciniis brevibus filiformibus recurvis. 4. Diodia polymovpha N. E Brasilia tropica et extratropica magnam specimi- num varietalumque copiam misit Sellow. ft. Calyx bidentalus, deute accessorio ulrinque nunc sub- aequali, nunc snbnullo. Capsula minula, lineam chciter longa, cbartact'a, turbinala, a laleribus compressiuscula et sulcata, dicocca ; coccis ecoslalis, dorso convexo et a nervo dentis primarii subcarinato; facie membranacea plana; spermopodium axile, nervis lateralibus capsulae comitalum, post coccos delapsos, tridentis adinslar, superstes. Frutex \\ pedalis elatiorque, ramosissimus, crebre no- dosus, dense foliosus, ramis telragonis, foliis petiolulatis, ramo axillari baud evoluto pseudo-fasciculatis; floribu? lerminalibus axillaribnsque paucis, summos ramulorum apices omanlibus, foliis suffullis quam reliqua multo mi- noribus (cymae axillares sublriflorae contractae). Dio- tliae anthospermoidi afiinis, polymorpha : e formarum continua serie extimas describemus, quas pro diversis ipsi 345 habuissemus speciebus, nisi conneclentes exslarenl inter- medii slatus. Microphylla. E Provincia Rio Janeiro pvoveniens, in apricis vide- iur et forsitan in raaritimis edueta, Apicibus leviter pu- bescens, contraclior, internodiis brevioribus, foliis minori- bus, firmioribus, magis fasciculatis; similior Diodiae an- thospermoidi , quacum facile confundes. Internodia 2 lin. longa. Folia snbcoriacea , opaca, angusle elliptica, peliolulala, marginibus reflexis, ad sum- mum 4 lin. longa, 1 !, lin. lala; ex axillis erumpentia pri- mariis paulo breviora. Slipula folia connectens brevis, mavgine suvsuni arcuato, setis folio ler brevioribus ciliato, pubescens, pube ramum foliorumque inferiorem paginam invadente, nervo foliorum subtus piloso. Inlerdum in ra mulos breves abeunt cymae, basi foliis, apiee floiibus plu- ribus ornalos. Calyx obsolete birtellus , denlibus accesso- riis subaequalibus 4-dentatus. Dentes germen aequantes, Capsula muito breviores, lanceolali, aeuti, glabri. Corolla infundibuliformis , quadrifida , denies calycinos superans, lineam longa , extus glabra , intus praeter tubi basin pu- bescens, pube in fauce uberiori; laciniae lanceolatae acu- lae. Stamina 4, in sinubus laciniarum inserta, easque ae- quanlia aut. paulo superantia, anlheris oblongis versatili- bus. Stylus filiformis, corolla brevior, sligmate bifido, la- ciniis brevibus filiformibus. Capsula hirtella, obconica, denlibus calycinis coronata, Macrophylla. E Brasilia meridionali, in umbrosis uti videlur enata, glabra, superiori gracilior, internodiis elongalis, foliis te- nuioribus, majoribus minusque fasciculatis. Internodia unguicularia , ad pollicem tisque elongala. Folia membranacea , pellucida, plana, margine ciliis bre- vissimis rigidis antrorsis scabrido, venis lenuibus immersis 346 — utrinque Iribus sursum curvatis juxla marginem anastomo- santibus; forma et magnitudine valde variabilia, ovata oc~ currunt, elliptica, elliptico-lanceolala, lanceolata, spalhu- lato-lanceolataque, saepius subacuminata, acuta, aculissi- ma, semper in petiolum atlenuata , nunc pollicem longa et 3 lin. lala, nunc 9 lin. longa et 4^ 1. lata; in aliis ejusdem stirpis ramis vix 3 lin. longa; e quaque axilla erumpentia bina, primariis mullo minoxa. Stipula glabra, brevioribns ciliata selis, parum conspicua. Flores pedi- cellati, subsolitarii. Calyx glaber, bidentatus, dentibus lon- gis acutis, germine duplo-longioribus, accesscriis breviori- bus interdum subnnllis, sinu inier dentes truncato ciliato. Germen compressum, breve, sursum dilatatnm, dentibus primariis bicorne sublunatum. Corolla intus extusque glabra. Stamina brevia. Stylus corollam superans. Fru- ctus matui-us- desideratur. Formae transitoriae exstant e Tropicis: foliis mino- ribus microphyllae similiores, e provineiis meridionalibus : foliis majoribus ad macrophyllam magis accedentes. In stirpe ceterum micropbylla ranuis semper unus allerve foliis lüxuriät majoribus et ienerioribus. Pubes quum di- latentur folia pari gressu recedil, tardius in stipulis ul- timam servans sedem. Ciliae foliorum, intermediis formis crebriores, in microphyllis evanescunt. Specimina tropica ad microphyllam accedentia flores nobis obtulerunt et cap- sulas maluras. Calyx bideritatus, denlibus accessoiiis quadri- dentatus; dentes longitiidine variabili, nunc germen aequan- les, nunc eo breviores, accessoriis nunc brevioribus nunc pri- marios subaequantibus. Corolla vix lineam longa, intus praeter tubi basin el laciniarum apices subvillosa. Sta- mina lacinias subaequanlia. Stylus corolla brevior. Cap- sula -| lin. longa, turbinata. Semen fuscum, tenuiter gra- nulatum, ellipticum, dorso convexum, facie planum, sulco medio levi. 347 Specimimim meridionalium ad macrophyllam propius accedentium floribus est: calyx bidendalus, dente accesso- rio utrinque minori inlerjecto, priinariis germine longiori- bus, tubum corollac aequantibus; corolla intus fauce dense pubescens, subvillosa^ staminibus brevissimis, antberis ob- longis in sinubns laciniarum subsessilibus; stylns denique corollam fere supcrans. * * * Capsula membranacca , flores capitati, caulis herbaceus. (ad Borreriam el Spermacocen magis accedenles) 5. Biodia palustris N. Ad fretum Sl. Catharinae ßvasiliae ipsi legimus, in palustribus Brasiliae aequinoelialis legil Sellow. 2|. Calyx glaber, bidentatus, dentibns dorsalibus germen subaequantibus, Capsula triplo brevioribus, oblusiusculis; accessoriis utplurimum nullis. Capsula glabra , laevis, el- liptico-obconica, compressa, vix lineam longa, membrana- cca, ienuis (nee ut in congeneribus crustaceo-coriacea), dicocca, coccis clausis indebiscentibus, dorso convexis, fa- cie planis et spermophoro medio nerviformi notatis. Se- mina minuta, oblonga, bnmnea, granulata. dorso convexa, facie plana. Herba glabra. Caulis p'edalis biped disque, erectus, ad inflorescentiam usque simplicissimus, foliosus. interno- diis \ — \\ poll. longis, ini'era lulo aquaeve immersa parte radiculis capillaribns longis ad nodos instrnelus, so- lidus, alato-tetragonus, aculeolis nncinatis relrovsis mar- ginem alarum munientibus. Folia internodia eiveiter ae- quantia, maxima 16 lin. longa, S lin. lata, magnitudine ceterum atque figura ludentia, elliptica, obovata, subcu- neata, apice saepe rotunda cum acumine brevi subrecurvo, basi in petiolum fere attenuata, quasi lineata, nervo medio venisque utrinsecus circiter 4, arcuaiis, supra impressis, subtus prominentibus aeculeolisque uncinatis antrorsis ra- 348 rioribus vel copiosioribusmunitis; in margine subcartilaglneo sursum minute denticulalo-scabra; supera pagina obscu- riora, infera pallidiora. Stipula membranacea, arcte vagi- nalis, 2 circiter lin. longa, margine inlrafoliaceo leviter sursum arcuato, laciniis selaceis 7 — 9 qualuor lin. cir- citer longis ciliato. Inllorescentia a Spermacoceis capita- tis pseudo-verlicillatisque ad paniculatas transitum demon- strat. Summitas florifera caulis \\ — 3 poll. longa > ex internodiis 3 — 4 constans, foliis in bracteas minutas contractis subaphylla, aculeolis evanescentibus fere laevis. Glomeruli florum axillares, ex inferioribus saltem nodis pedunculali evadunt; pedunculique in ramulos abeunt bis terve nodosos. Corolla minuta , lubulosa , subinmndibuli- formis, tubo dentibus calycinis paulo longiore, exius inlus- que glabro. Limbus 4-partitus; laciniae tertiam fere to- tius corollae longitudinis partem aequantes, ellipticae, ob- tusae, extus ad apicem pilis brevisissimis rigidis raris sub- barbalae. Stamina 4, laciniis dimidio fere breviora, fila- mentis brevissimis fauci inserlis, aniberis ovalibus. Sty- lus filiformis, in aliis ejusdem capituli iloribus simplex, in aliis profunde bifidus, longitudine fere stamina aequans. 6. Diodia dasycephala N. In Brasiliae meridionalis' campis legit Sellowius plu- ribus locis, seminaque transmisit ad horlum nostrum bo- lanicum, ubi falsis sub nominibus: Sp. repens et capitel- lata Hb. Willd. colebatur. i\,. Calyx sursum alba vestitus lanugine demum detrita, bidentalus, dentibus accessoriis saepe nullis; dentes ger- mine breviores, glabri, in Capsula matura oblitterantes. Capsula irtella, chartacea, oblonga, basi angustior, lateri- bus inier coccos sulco notatis, dicocca, tardius aegre par- tibilis; cocci dorso chartaceo convexo, facie tenuiter mem- branacea plana. Semina lanceolata vel oblonga, brunnea, 349 vix granulata, dorso convexa, facie plana et sulco longitudi- nali exarata. Quum ante perfectam mäluritatem vi aperies capsu- sulam, alterum saepius videbis coccum facie clausum, alterum basali parte apertum, et dubitabis, an Spermaco- ces sil species. Facies coccorum facilius dehiscens, hinc Borreriis posset adnumerari. Species forsan non hujus generis, e fructu omnino maluro Herum dijudicanda. Radix (e speciminibus cultis) descendens, incrassata, divisa, ramosa, tortuosa, fibrillosa; ramis incrassatis quam caulis crassioribus, brunneis, intus albis. Caules ex ea- dem radice 1 — 3, digitales pedalesque, adscendentes, erecti; in vetustioribus basi lignescentes ibidemque tere- tiusculi; sursum sicut rami tetragoni, pubescentes glabres- centesve, ramosi; ramis oppositis ulterius ramosis, longi- tudine caulis. Internodia pollicaria (semi- et sesquipollic). Folia internodia subaequantia , glabra, glaucescentia , lan- ceolato-elliptica vel anguste lanceolata, in petiolum atte- nuata, latiora distinctius petiolata; acutiuscula, margine scabra, plana; nervo subtus prominente, albido, basi crassa, venis utrinsecus 3 — 4 minus distinctis. Stipula mem- branacea, ut caulis pubescens glabrescensve, laxe vaginans, margine rectiliueo setis 5 — 7 vagina vix longioribus ci- liato. Capilula terminalia, globosa, in stirpibus uberiori- bus minori comitata verticillo, summas occupante axil- las; caulem terminans majus, longiori insidens internodio, e terminali alare factum ramis e summo nodo evolutis superatur. Omnia foliis quatuor, caulinis similibus, sub fructificatione demum reflexis, involucrata; maxima diame- tro 6 linear! , speciminum macilentorum nanorum diam. 41ineari. Corolla ex toto glabra, infundibuliformis , tubo dentibus calycinis paulo breviori, limbo 4-partito, laciniis acuminatis acutis. Stamina exserta, filamentis inter laci- nias insertis easque aequantibus. Antherae lineari-ob- 350 longae, versa tiles. Stylus filiformis, corollam circiter ae- quans, apice bifidus, stigmatibus subcapitatis. Planta culta spithamaea et pedalis, caule fere glabro differt et verticillo saepius subterminali instructo, foliisque viridioribus latioribus, distinctius petiolatis, margine serru- lato-scabris. Folia cum petiolo 4-lineari \\ pollicaria, 7 — 8 lin. lata. Capsula \\ lin. longa. Adsunt specimina Brasiliana pauca hortensibus nostris simillima. Planta spontanea angustifolia magis est lignescens, caulibus ramisque purpurascentibus tenuiter pubescentibus. Folia utplurimum pollice breviora, 2 — 3 lin. lata; Cap- sula minor, in macilcntis vix lineam longa. Ad genus Diodia e Spermacocearum tribu pertinent ex autopsia : Sperma coce hyssopifolia H.B.K.!, Hb. Willd. n. 2641. Spermacoce bogotensis- H.B.K.!, Hb. Willd. n. 2616. Spermacoce radicans Hb. Willd. n. 2613. nee Au- bletii. Specimen verosimiliter Domingense a Poiteau le- ctum. Fruetus magni, axillares, solitarii. Spermacoce sub falso Sp. barbatae nomine a Balbisio communicata, a Berterone in Dominica insula leeta, floribus campanulalis magnis (4 — 5 lin. longis) axillaribus subsolitariis insignis. RICHARDSONIA. Char. ess. Calyx 4 — 7-dentatus. Corolla infundibu- lvformis 3 — 7-andra. Capsula calyce coronala, 3 — 4- cocca, coccis monospermis indehiscentibus. 1. Richakdsonia scabra L., Aug. St. Hilaire pl. us. d. Bras. n. 8. Spermacoce birsuta Hb. TVUld. n. 2622. specimen Humboldtiarmm . 351 In Brasilia aequinoctiali lectam misil Sellow; in horto nostro botanico colitnr. 24-. 2. Richardsokia emetica Mark Spec. Mat. med. Bras. 1. p. 11., rosea Aug. St. Hilaire /. c. n. 7. (de priori Inte dubii hacremus.) In Brasilia aequinoctiali et in meridionali pluribus legit locis (San Jose do Uruguay, Colonia in terra are- nosa) Sellowius. 2j.. 3. Richard sonia grandiflora N. In campis Brasiliae meridionalis pluribus locis va- riisque temporibus legit Sellow. 2|. Calycis liinbus pilis lougioribus et brevioribus cilia- tus et liispidus, öpartitus, laciniis subaequalibus , a latiori basi longe acuminatis acutis, germine papilloso subglo- boso parvulo, in aliis quinquies, in aliis ter longioribus. Capsula (immalura) papulosa, parva, turbinata, calyce co- ronata, Iricocca, coccis monospermis. Radix radici Richardsoniae roseae similis, crassitudinc pennae anserinae, parce librillosa , rugis annularibus obso- lete notata, „sordida, intus alba, saporis acris nauseosi gutturalis" ex Sellow. Caules ex eadem radice 2 — 3, debiles, decumbenles , apice adscendentes , ad sesquipeda- lem longitudinem excrescenles, internodiis ad 6 poll. usque elongatis, ramosi, ramis opposilis et alternis adscendenti- bus, compresso-tetragoni, pilis simplicibus rigidis patenti- bus longis albis hispidi, maxime ad nodos. Folia mem- branacea. in vegetioribus lanceolala; semper acuta, basi paululum angustata, plana, nervo medio latiusculo subtus prominulo et hirlello, venis paucis obliquis tenuibus im- mersis, in utraque pagina plus minusve setulis antrorsis scabra, supra magis, margine scabra, pilis interdum cauli- nis similibus ciliata; maxima 2 poll. longa, lalitudine aliis 9, aliis 5 lineari. Stipula membranacea . , angusta, folia connectens, densius hispida, margine truncato, setis brevi- 352 bus päucis hispidis inslructo. Flores in capitula termina- lia solitaria congesti, magniludine Scabiosae arvensis, fo- liolis pluribus involucrata basi dilalatis ovatis acuminatis, extimis capilulum tertla parle superaniibus. Corolla e Sellowio „alba , apice parum rubescens", magna^ 8 circiter lin. longa, infundibuliformis. Tubus lacinias calycinas dum majores sint aequans, dum minores superans. Lim- bus öfidus, laciniae aestivationei valvatae, acuminatae, acutae, apice exlus pilis raris rigidis subbarbalae. Co- rolla caeterum cum genitalibus glabra. Slamina 6, fauci inter lacinias inserla, iisdem dimidio breviora; iilamenta filiformia; antherae lineares, medifixae, versatiles. Stylus filiformis, stamina superans, laciniis corollinis brevior, apice trifidus, sligmatibus clavalis. 4. Richakdsonia stellaris Nb. In Brasiliae meridionalis provincia Cisplatina legit Sellow, semineque misso in hortum Regium Berolinensem introduxit, in quo horto anno 1826 sub nomine Sp. cras- sifoliae hospitabatur; nomen autem pluribus variisque fa~ miliaribus erat imposilum. Calyxquadridenlatus, dentes inaequales, oblongi, acuti, hirsuli, ciliati, longitudine circiter capsulae. Capsula raem- branacea, scabrida, dentibus calycinis coronata demum oblitleranlibus , minuta, vix semine Brassicae campestris major, turbinala quadri-, rarius tricocca, totidemque co- stata, coccis scilicet dorso convexis et linea leviter im pressa notatis, sulco inter se distinctis. Cocci indehis- centes, facie tenuiter membranacea albida, in cujus infera media parte seminis insertionem videbis. Semina pallida, non conspicue granulata , coccis conformia , dorso paulo convexo, fovea faciali longitudinali magna. Radix (e planta culta) annua, tortuosa, descendens, radiculis aucia liliformibus longis, ulterius fibrillosis. Cau- les semipedales, telragoni, hirsuti, decumbentes, lortuosi, — 353 dimisi, crebre ramosi, ramosissimi ; rami erecti, foliosi, saepius alternl. Folia internodiis longiora, lanceolala, acuminata, subtus nervo venisque paucis ulrinsecus 2 — 3 prominenlibus nolata, supra hispida scabra, subtus prae- serüm ad nervös hirsuta, margine scabra, 8 lin. longa, 4 lin. lata; capitula involucrantia vix minora, a latiori basi magis attenuata acuminala, venis crassioribus quasi lineata. Rami axillares haud evoluti folia Simulant fasci- culata. Planlae horlensis folia sunt longiora angustiora- que, supra laevia, subtus parce pilosa, venis obsoletis. Stipula breviter vaginalis, hirsuta, marginc rectilineo setis circiter 5 rigidis vagina multo longioribus ciliato. Capi- tula florum in omni ramo terminalia, hemisphaerica, magni- tudine Pisi majoraque, foliis pluribus stellatim involucrata, exterioribus majoribus. Flores minuti, 4- et 3-andri. Corolla exigua, dentes calycinos aequans, glabra, infundi- buliformis, tubo brevissimo, limbo 4 (interdum 3) fido; Iaciniis ovalibus acutiusculis. Stamina laciniis breviora, fauci inserta; antberae suborbiculares , versatiles. Stylus inclusus, filiformis, glaber, simplex, stigmate terminali crasso capitalo subquadrilobo. 5. Richardsonia humutrata Nb. In Brasiliae meridionalis provincia Montevideo haud procul ab urbe collegit Sellow, semenque horto nostro botanico tradidil, ubi anno 1826 vigebat. 2\.. Calyx 4 — 5 dentalus, dentibus subaequalibus ova- libus acutiusculis hirsutis ciliatis, intus glabrescentibus, germine sublongioribus, Capsula brevioribus. Capsula den- tibus calycinis patentibus coronata, membranacea, glabra, turbinata, axi circiter lineari, quadricostata; cocci 4 ob- longi, media facie apici spermopodii pyramidali quadrialati afiixi (ibidem seminis in quoque insertio); dorsum de- presso - co.ivexum ; mutua et spermopodii prpssione facies fingitur. Semina pallide brunnea, sublaevia, oblonga, 354 apice latiore, dorso convexiuscula, facie plana et sulco lon- gitudinali exarata. Floribus tetrandris parvis, habituque cum praecedente convenit, foliis latioribus et copiosa canescenti hirsuiie eeterisque diversa. . . « ' Planla ex toto pilis patentibus albis hirsuta et canes- cens. Radices tenues, longe descendentes , fibrillosae, ni- gricantes. Caules humifusi, diffusi, radicanles, flexuosi, crebre nodosi, quasi articulati, articulis sursum incrassa- tis; ramosissimi, ramis inlerlexlis, dense foliosis, apice ereciis. Folia internodiis longiora, late lanceolata vel late elliptica vel ovata , basi anguslata , interdum subpetiolata, apice saepe breviter acuminata, acuta, nervo venisque utrinsecus 3 — 4 subtus prominulis hirsuiioribus ; ramea 10 lin. longa, 5 lin. lala (in planta hortensi pollice lon- giora); involucranlia majora, ovata, latiore basi sessilia. Stipula breviter et laxe vaginalis, margine rectilineo setis brevibus 3 — 6 vaginani aequanlibus ciliato. Inlernodia apices versus elongantur. Capitulum internodio suffulcitur foliis saepius longiori ad 2 usque pollices elongato. Flo- res minuti, quam in praecedente paulo majores, capiiula terminalia hemispbaerica efformant, foliis pluribus expan- sis, nunquam reflexis, late involucrata, diamelro sub ma- turitate fructus ad summum ölineari. Corolla parva, den- tes calycinos paululum superans , infundibuliformis , tubo brevissimo, limbo 4 — 5 partito; laciniae subaequales, ovatae, acutiusculae , extus apicem versus pilis brevibus obsessae et subbarbalae. Stamina 4 — 5, laciniis bre- viora, inter eas fauci inserta, filamentis brevibus glabris, antheris ovalibus versatilibus. Stylus corolla brevior, apice tripartitus , stigmatibus 3 subcapitatis. Rami styli interdum conferruminati apparent, ceterum triparlitum sem- per et in germine quadri-ovulato stylum, capsulamque semper tetracoccam observavimus. 355 SPERMACOCE. Char. ess. Calyx 2 — 5 denlalus, dentibus accesso- riis interjeclis. Corolla infundibuliformis tetrandra. Cap- sula calyce (interdum oblilterante) coronala, bilocularis, bivalvis, dissepimenlo parallelo; loculi monospermi, aller septifrage debiscens, aller dissepimento adnalo clausus. 1. Spekmacoce hispidä L., Roab. FL ind. 1. p. 379., Blume Bydr. fasc. 16 p. 947., Hb. iVilld. n. 2633. Galeopsis zeylanica folio oblongo, flore albo Burrm. Zeyl. p. 103 t. 20 f. 3. (florum pedicelli incaute a pic- tore adjecli videnlur.) In sabulosis maritimis prope Cavile, portum insulae Luconiae, ipsi collegimus. 0. In horto noslro bolanico colitur. Flores quamvis parvi, tarnen inter congeneres affinesque majoribus ad- numerandi. Calyx hirtus, 4dentatus. Capsula birta, ellipsoidea, magniludine fere seminis Cannabis, bivalvis, valvis demum bifidis, segmento quolibet denle calycino superato. Dis- sepimentum parallelum, membranaceum , lenue, post de- hiscentiam alleri adhaerens valvulae, solubile, demum li- berum. Semina oblonga, dorso convexa, facie plana, sulco laliori excavata, brunnea, sub lentc forli tenuissime granulata. 2. Spermacoce riparia N. Ad ripam fluvii RioINegro (Rincon de Gallinas) Brasi- liae meridionalis aliisque locis legil ScIIow. 24.. Calyx glaber, irregulariler 2 — 6 dentatus, dentibus minutis. in Capsula matura demum oblilleranlibus. Cap- sula glabra, cbartacea, crassiuscula, sesquilineam longa, cuneala, mulua pressione irregulariler obscure telragona, a dorso (parallele dissepimento) compressa, bilocularis, bivalvis, dissepimento membranaceo tenui parallelo; sua 356 sponte deliiscentem non vidimus, vi adhibiia more generis debiscit, altero loculo dissepimento clauso, altera valvula secedente. Semina nigricantia, late elliptica, depressa, dorso paululum convexa, facie plana et sulco medio exarata, eximie reticulato - impresso - punctata. Herba glaberrima. Radix lignescens , calami scriptorii crassitiem attingens superansque, ramosa, ramis tortuosis nodulosis, rugis annularibus hinc inde notatis, „sapore sub- dulci demum acri gutturali nauseoso" ex Sellow. Caules ramosi, laxi, fislulosi, telragoni, angulis nervo notatis in vegetioribus obsoleto; crassitie pennae columbinae, cubi- tales elalioresque, internodiis 2 ■ — 3 pollicaribus; in spe- ciminibus macilentis spithamaei, internodiis pollicaribus. Folia lanceolata, acuta, in petiolum attenuata, 2 — 3 poll. longa, 4 — 9 lin. lata, in speciminibus macilentis 1£ poll. longa, 2 lin. lata; patula, laxa, plana, membra- nacea, margine scabra, subtus nervo medio venisque obli- quis tenuibus paucis (utrinsecus 2 — 3) prominulis. Sti- pula membranacea, tenuis, breviter vaginans, margine rec- tilineo setis debilibus circiler 5 ciliato; vagina 2 lin., se- tae 3 lin. circiter metiunlur. Flores minuti, in altera cujus- vis nodi axilla glomerati, glomeruli subsecundi, fructiferi semi- amplexicaules, globosi , diametro circiter 5 lineari. Saepe pseudo - alares evadunt, ramo exleriori ex eadem axilla evo- luto. Calycis dentes dimidio germine paululum longiores, corolla paulo breviores. Corolla infundibuliformis , tubo brevissimo, limbo 4-iido,- laciniis oblongis aculiusculis ; „alba" ex Sellowio, punclis minutissimis oblongis con- spurcata videlur sub lenle. Stamina 4 brevissima, fauci inter lacinias inserta. Anlherae subsesiles, ovales. Sty- lus brevissimus, stamina vix aequans, apice bifidus, slig- matibus vix incrassatis. Ad 357 Ad Spermacoce genus pertinent mter Spermacoceas descriptas: ex aulopsia: Spermacoce tenuior L. et auct., Hb. Willd. n. 2606., ad quam sequentia pertinent synonyma: Sperm. lanceolata Hb. Willd. n. 2607. et Sperm. dichotoma Hb. Willd. Msc. n. 2612 (nee H. B. K.) speeimen Domingense a Poi- teau lectum. Spermacoce articularis L., Hb. Willd. n. 2638. (spe- eimen Kleinii ad Madras lect.) ad hanc reducenda : Sperm. affinis Fisch, in horto bot. Berol. 1826 eulta, cui Capsula membranacea, bivalvis, septifrage deliiscens, dissepimento tenui demum libero. Species affinis Sp. hispidae. Spermacoce ßagelliformis Lam. Enc. bot. 7. p. 314, quae Sperm. ßagellaris Hb. Willd. n. 2646. Spermacoce sca.hr a Willd., Hb. Willd. n. 2635. Spermacoce suffrutescens Jacq., quae Sp. suffrutu cosa Link, Spreng. ; eadem sub nomine Sperm. tetragona ex India occidenlali in horto bot. Berol. est eulta. Spermacoce scrpyllifoUa Schleehtd. pat. in reliquiis Willdenowianis (Hb. Gen.), R. Seh. Syst. 3 p. 532. ? Spermacoce linearis IL B. K., Hb. Willd. n. 2640. (recognoscenda in speeiminibus melioribus). PSYLLOCARPUS. ' (Chor, gener is vide apud Mart. .Tot». Gen. et spec. I. p. AA.J 1. Psyllocarpus laricoides Mart. Nov. Gen./. p. 45 t. 28 f. 2. In Brasilia aequinoctiali legil Sellow. f,. Frutex oppositifolins ; ramis axillaribns haud evolutis folia pseudo -fasciculata evadunt et pseudo-verticillata. Genus dissepimento parallelo Spermacocae quam Bor- reriae affinius. 3r Bd. 4j Heft. 34 358 MITRACARPUM. (Zuccarini in litt, ad Schuhes, cfr. R. et S. Mantissa III. p. 210 in Observatione.) Char. ess. Calyx bidentatus, dentibus accessoriis in- terjectis. Corolla bypocrateriformis, telrandra. Capsula calyce coronata, membranacea , bilocularis, circumscissa. Semina solitaria, basilari dissepimenti parti affixa. Adn. Genus inter Spermacoceas affines Capsula circumscissa insigne et distinctum, partium floralium ana- lysi in adjectä tabula tertia illustratum. Florum capitula dentibus persistentibus calyeum quasi echinata. 1. Mitracarpum Humboldticinum ÜN\ Tab. III f. 1. Spermacoce frigida Hb. TYilld. n. 2623, R. Seh. Syst. III. 531., H. B. K. Nov. gen. et spec. III. 273., Sy?i. 111. 19, Spr. Syst. I. 403. ' Quam primus Humboldtius in Silia de Caraccas de- texit slirpem, Sellowius e Brasilia misit, in litloralibus arenosis ad urbem Rio Janeiro aliisque in locis leetam. Nomen Willdenowianum triviale parum erat conveniens. Calyx bidentatus, dentibus accessoriis 1 — 2, varia- bilis longitudinis, plerumque inlerjectis; supera parte hir- tellus, dentibus rectis acutis subpungenlibus ciliatis. Cap- sula lineam circiter longa, dentibus calycinis ipsa longio- ribus coronala, oblongo-cylindracca, compressiuscula, in- ferne glabra, superne hirta, dentibus calycinis primariis in nervis dorsalibus ortis ; infera parte circumscisse dehiscens. Pars dissepimenti basilaris sursum arcuata, prominens; scissurae planum ulrinque a dissepimento declive, sie ut pars deeidua angulo fere recto appareat excisa. Semina nigro-brunnea , levissime granulata, ovalia, dorso con- vexa, facie plana, fovea excavata figuram litterae Ypsilon inversae (x) exbibente. 3:>y Caulis 2 — 3 pedalis, erectus, infera parte Hgnes- cens, crassilie pennae corvinae, obscure ielragonus, epi- demiide cinerea membranacea facilius secedente vestitus, ramis inferne oppositis alternisve instruclus, ipso breviori- bus, inlernodiis 2 — 4 poll. longis. Rami et caulis su- pera pars subalato-tetragona, pilis patenübus rigidulis plus minusve obsessa, sub nodis praesertim et ad angulos cre- brescentibus. Specimina Sellowiana nostra aetale calves- cenlia, pilis in ramis novellis tanlum obviis. Folia 2 poll. longa, 4 — 5 lin. lata, in specimine Humboldliano latiora, semipollicem lata, oblongo-lanceolata et lanceolata, acu- tissiina, membranaceo-opaca, nervo medio venisque obli- quis subtus vix prominulis; utrinque hirla, margine sca- bra, pilis patulis in supera pagina brevioribus , in infera longioribus mollioribus. Stipula membranacea folia con- neclens hirsula, non truncala, sed lobum arcualum inter- foliaceum sistens , laciniis quinque ipso paulo longioribus subsetaceis rigidis apice nudis fimbriatum. Flores per ra- mos superamque caulis partem in omnibus axillis congesli, pseudo-verticillos globosos diametro ad summum semi- pollicari eflormantes, capitulo terminali similes et aequa- les. Folia iloralia reliquis similia, apices "Versus sensim decrescentia, mox reflexa, hinc inde decidua. Corolla extus glabra, hypocrateriformis, tubosesquilineari, dentes calycinos paululum superante, intus versus basin cingulo pubescente nolato; limbo brevi quadrilobo, laciniis ovaiis acutis, nervo per tubum in quamque laciniam currenfe. Stamina 4, cum laciniis alterna, iisque breviora; lilamenlis brevissi- mis, fauci insertis, sed nervi adinstar per tubnm decurren- tibus. Antherae ovales, dorso affixae, Versailles, bilocula- res. Stylus annulo epigvno basi cincti's, filiformis, longi- tudine staminum, apice bifidus. stigmalibus facialibus. Specimen Humboldtianum e vegetioribus , hirsutius, 34-* 360 foliis latioribus, capitulis florum majoribus, internodüs ad 5 usque pollices elongatis. Specimina littovis arenosi macilenta, habilu proprio depresso insigniuntur. Gaules humislrati, diffusi, nonnun- quam radicantes, ramis undique novellis dense Miosis in- structi. Folia minora, 9 lin. longa. Capilula florum in ramis simplicibus (ereclis?) diametro circiler 41ineari. Eccplicatio iconis Tab. III f. 1. a) Flos completus, b) calyx corolla delapsa, c) klein a supera parte vi.ms, d) corolla longitudinaliter fissa et expansa, e) stamm a dorso visum, fj Stylus c. stigrnate, ^ g) pars inferior persistens capsulae c. se- mine in altero loculo, h) pars superior dejecta Capsu- lae. — Omnes partes magis minusve sunt auctae. 2. Mitracakpum Torresianum N. Tab. III. f. 2. Legimus in insula Guajan ex insulis Marianis. 0. Calyx praecedentis. Capsula brevior, axi diametrum transversum vix superante, omnibus parlibus minor, lene- rior, hirsulie similis, in medio circiler circumscisse dehis cens; dissepimenti basilaris pars leviter sursuin arcuala, vix prominens; scissurae planum a dissepimento leviter utrinque declinatum , sub rectum. Semina pallida , dilute fuscescentia, eximie granulata, facies fovea excavata figu- ram lillerae X rei'erente. Hcrba habitu Galeopsidi Ladano quodammodo simi- lis, elatior, gracilior, florum verlicillis mullo minoribus. Rndix descendens, longitudine vix palmari, subsim^ plex, librillis lateralibus subsimplicibus undique munita. Caulis obscure telragonus, pilis mollibus patentibus ad angulos praesertim plus minusve obsilus ; in aliis circiler sesquipedalis, nodis 7 — 8 instructus, ramisque e secundo a radice nodo oppositis, ipso brevioribus. 2 — 3 nodosis; in aliis 9pollicaris, simplex, 3 — 5 nodosus. Folia cl- liptica. lanceolala, acuta, basi allenuala, integerrima, mem- 361 branacea, tenuia , pellucida, nervo medio venisque paucis valde obliquis sublus vix prominulis percursa, pilis brevi- bus subulatis antrorsis scabrida, in infera pagin a molliori- bns; margine scabva ; floralia patentia nee reflexa. Slipula membranacca folia connectens, snbtrnneata, pilosa, setis brevibus fimbriala, qüae pilis albis erectis sunt eilialae. Omnis nodus, praeler intimos et ramiferos, verticillo florum inslruclus. Yerlicilli apices versus majores et divitiores, semiglobosi, diametro circiler 5-lineari. Capitulum termi- nale e verlicfllo aniecedente brevi internodio emergit, vel cum illo confluens foliis quatuor est ornatum. Corolla hypoerateriformis, quam in praeeedente minor, extus te- nuiter brevissime pilosa, lubo gracili dentes calycinos ma- jores aequante, limbo 41obo, laciniis ovalibus acutiusculis. Tubus intus versus basin cingulo pubescente notatus. Sta- mina 4, laciniis corollae breviora, filamenta brevissima. Stylus capillaris longiludine staminum, apice bifidus. Explicatio iconis Tob. 111. ßg. 2. a) Flos complelus, b) Capsula matura ante dehis- centiam, c) Capsula matura post dehiscentiam cum se- minibus. — Omnes partes plus minusve auetae. 3. Mitracarpum Sellowianum Nb. In Brasiliae meridionalis provineiis Montevideo et Rio grande do Sul pluribus locis (S. Jose do Uruguay?) col- legit Sellowius , seminaque ad hortum Regium botanicum transmisit, ubi nunc viget etsubSp. crassifoliae nomine tradi- tur, quo variae species Spermacocearum illic designantur. Calyx bidentatus, interjeetis dentibus hyalinis angus- tis parvis solilariis; primarii a latiori basi acutissimi, sca- bri, basi ereclo-ciliati , virides, nervo medio margineque albis in apicem subulatum subpungentem coneurrentibus. Capsula glabra, lineam circiter longa, dentibus calycinis sesquilinearibus coronata, obovata , a lateribus sulco nota- tis compressa. paulo infra medium circumscisse dehiscens; 362 parte basilari dissepirnenti post dehiscentiam sublriangula- riter prominente, planis scissurae a dissepimenlo declivi- bus. Semina vinoso-brunnea, laevia, obovata, dorso con- vexo, facie plana, fovea magna subquadrangulari angulis produclis notata. Radix descendens, ramosa, in vetuslioribus lignescens, crassitie pennae corvinae vel majori, mulliceps, nigrescenti- brunnea, intus alba. Caules in junioribus slirpibus semi- pedales brevioresque, in vetustioribus pedales longioresque, decumbentes, adscendenles ereclive, obscure tetragoni, pau- lulum sub nodis incrassati, ramosi,- ramis saepius oppo- sitis longiludine caulium, internodiis \\ — 3-pollicaribus. Pili simplices, long!, patentes, molliusculi, albi, dense in- terdum caulem investiunt, brevioribus inmixtis. Calvescen- tes proveniunl formae, pilis longioribus orbae, brevioribus semper superstitibus. Folia internodiis breviora, pollicem circiter longa, 2 — 4 lin. lata (sesquipollicaria in_ cultis), in aliis elliptico-lanceolata sessilia, in aliis anguste lanceo- lata et subpetiolata; semper acuta, breviter cuspidata, cus. pide albo; supra plana, nervo subtus inlerdumque et venis paucis ulrinque subbinis valde obliquis prominulis; in utraque pagina et margine scaberrima, seabra aut scabrida^ scabritie e setulis antrorsis Oriente (in cultis praeter mar- ginem laeviora). Rami axillares, quum non evolvanlur, folia fasciculata simulant. Slipula membranacea, ut cau- lis pilosa et pubescens, vagina brevi laxiuscula folia con- nectens, margine rectilineo, setis ipsa vagina paulo lon- gioribus 5 — 9 albis ciliato. Capitula florum terminalia, hemisphaerica, diameiro ad summum 9-lineari ut pluri- mum minori, foliis involucrala quatuor, caulinis similibus aequalibusque, basi plus minusve dilatatis , patentibus, de- mum reflexis. Corolla extus pubescens, hypocrateriformis ; tubus circiter bilinearis denies calycinos superans, intus inferne cingulo pubescenti instruclus; limbus quadriparli- 363 tus, laciniis triangularibus acutiusculis brevibus, intus te- nuissime pubescentibus , apice breviter barbaiis. Stamina 4, lacinias aequanlia, fauci inter illas inserta; filamenta brevissima glabra; antberae majusculae, ovales, albidae, versatiles. Stylus filiformis glaber, stigmatibus duobus fili- formibus aut corollam non superantibus, aut cum styli parte longe exsertis. Ad Mitracarpum genus perlinent inter notas Spermacoceas , ex autopsia : Spermacoce virgala Willd., Hb. Willd. n. 2634, R. Seh. Syst. 3 p. 281 et 531, Ejusd. Mantissa 3 p. 205. Spermacoce villosa Sw. !, Hb. Willd. n. 2632. Spermacoce diffusa H. B. K,!, Hb. Willd. n. 2630. Spermacoce styJosa Link En. all. 1. p. 132 (sub no- mine Sperm. crassifolia Hörnern, in horto botanico Bero- linensi culta.) Calyx glaber, bidentatus, interjeclis dentibus accesso- riis solitariis, membranaceis , hyalinis, angustis, parvis; dentes primarii lati, elongali, apice subulati, dorso virides, margine membranaceo, ciliis erectis plus minusve cilialo. Capsula membi-onacea , glabra , suborbicularis , a lateribus compressa, parva, magnitudine circiter seminis Brassicae campeslris, dentibus calycinis ipsa pluries longioribus co- ronata, bilocularis, circumscisse paulo infra medium dehi- scens, parte basilari dissepimenti post debiscentiam arcua- tim prominulo, planis scissurae a dissepimenlo paululum declivibus. Semina suborbicularia , facie in figuram litte- rae X profunde exarala, subquadriloba , sordide pallida, minu'tissime granulata. Spermacoce Fischeri Link En. alt. 1. p. 132 (Cole- batur sub falso Sperm. asperae nomine in lioiio bot. Be- rol.) Affinis est M. Torresiano. Spermacoce? squarrosa Poeppig En, pl. Gubens. Mscpt.! 364 ; . In petrosis Savannarum Cubae. 4 Verticillis superioribus capitatim congestis affinior M. Sellowiano, jam glabritie diversa. Mitracarpum scabrum Zucc. in R. Scb. Mant. 3 p. 210, prope Fort Louis (ubinam gentium?) nomen tantum. Genus Mitracarpum a Zuccarinio primum nomine do- natum, ab Hornemannio jam ante plures annos, inter Gui- neenses plantas est repertum et indigitatum (Cfr. R. Br. verm. Sehr. 1. p. 243 in noia). STAELIA N. Char. ess. Calyx bidentatus, dentibus accessoriis subnullis. Corolla infundibuliformis tetrandra. Capsula membranacea, bilocularis, bivalvis, dissepimento inlegro persistente, valvulis linea a dissepimento declivi basi scis- sis seorsum deeiduis. Semina solitaria dissepimento affixa. Adn.A. A Mitracarpo, cui proxime affinis, solum- modo differl: dissepimento integro persistente et valvulis seorsum deeiduis, nee mediante supera deeidua dissepi- menti parle conferruminatis, hinc Capsula pro circumscissa bivalvis. Adn. 2. Defuncto a multisque defleto amico, primo suo in scientia amabili praeeeptori, illustrissimo Baroni Augusto de StaeJ - Holstein hoc genus esse sacrum jubet, socio adnuente, A- d. Ch. 1. Staelia thymoides N. Tab. III. f. 3. In Brasilia meridionali leetam misit Sellow. 2\.. Calyx hirtus bidentatus, dentibus accessoriis brevibus vel nullis, primariis dorsalibus linearibus acutis, germine plus duplo, Capsula sesquilongioribus , ciliatis. Capsula minima, linea paulo brevior, membranacea, tenuis, hirtella, obeonica, compressiuscula , dehiscens ut in Char. essen- tiali jam notatum. Semina ovalia, brunnea, granulata, dorso convexa, facie plana et fovea longitudinali excavata, in 3b5 qua carina elevala obtusa media; affixa in inferiore disse- pimenli parte. Radix descendens, ralione plantae satis erassa et longa, simplex ramosave , vix fibrillis instructa , sordide brunnea. Caules ex eadem radice mimerosi, adscenden- les, a basi ramosi, ramosissimi, 4 — 11 poll. alli, teretes, pilis brevibus rigidulis albis erectis patulisve obsessi, ad nodos apicesque copiosioribus. Inlernodia unguicularia pollicariaque, in vegetioribus pollice longiora. Folia li- neari-lanceolala, acuta, uninervia, nervo subtus basi pro- minente, opaca, glabra, ramis axillaribus Jiaud evolutis fasciculata. Rami e nodis pluriinis oppositi, longitudine caulium, ulterius ramosi. Slipula membranacea angusta folia connectens, aetate pallescens et calvescens, lobulis tribus aucta acutangulis nee in setas abientibus. Capilula terminalia, hinc inde verticillo uno alterove e summis axillis comitata, deflorata exaete globosa, dentibus calyci- nis eebinata, Pisi semine minora, suffulta foliis reflexis duobus, a caulinis non diversis. Corolla 3 lin. longa, tu- bulosa , infundibuliformis , extus pubesceus , tubo gracili dentibus calycinis duplo longiore , intus glabro et prope ba- sin cingulo piloso instrueto; limbo 4-partito dimidium fere tubum aequante, laciniis lanceolatis acutis. Stamina 4 exserta, filamentis filiformibus glabris, fauei insertis, la- cinias aequantibus, antheris oblongis versatilibus. Stylus filiformis, stamina aequans sligmate bilobo. Nervorum de- cursus in corolla similis ut in affinibus generibus, nervv quatuor ab insertione filamentorum decurrunt validiores, quatuor ab apieibus laciniarum, utrinque comilati nerv& tenui submarginali. Expllcutio iconis Tab. III. ßg. 3. a) Flos completus, b) capsulaepars inferior persis- tens. c.cj valvulae decidiiac, d) semen a facie visum. — Omnes partes magis minusve sunt auetae. 366 Spermacoceae removendae el dubiae. Spermacoce philippensis Herb. Willd. No. 2611, Spr. Syst 1. p. 401 (capsula dicocca, coccis polyspermis.) — A Spermacoceis est amandanda. Spermacoce sumatrensis Retz ad Knoxiam corymbo- sam Willd. summo jure ducitur. Knoxia brasiliensis Sp. Syst. 1. p. 406 est Declieu- xiae species, de qua suo loco. Knoxia senegalensis Reichb., Sieb. pl. exs. Senegal. n. 9, ob capsulam polyspermam erit restringenda nee ad Spermacoceas perlinet. Diodia peduneulaia Spr. Syst. 1. 405 est Nacibeae (Manettiae) spec., de qua suo loco. Quid Spermacoce megapotamica Spr. Syst. Cur. post. p. 40 (Rio grande Sellow.) int er plantas Sellowianas no- stras nobis nondum obvia? Quid Diodia brasiliensis Spr. Syst. 1 p. 406. (Bra- sil. Sellow.)? Quid Spermacoce brasiliensis Spn Syst. 1 p. 402. (Brasil.)? Sequentur Rubiaceae reliquae. 367 IUNCEAE. DC. AUCTORE ERNESTO MEYER BOT. PROF. REGIOM.*) (E. Meyer Synops. luncor.. Synops. Luzular., Reliq. Haenk. fasc. II. pag. 141 sqq., De La Harpe 3Iono- graphie des vraies Joncees , in Mem. Soc. Hist. Nat. Paris.' Tom. III) Insulae et littora arctica eis et trans fretum JBee- ringianum. Iuncus compressus 3. et y. EM., ensifolius Wickstr. , triglumis L. , biglumis L. , castaneus Smith.; Luzula melanocarpa «. Desv. et 3. EM., arcuata a. et 3. Wahlenb. , campestris DC. cum pluribus varietatibus , spicata L. Chile. Iuncus procerus EM., compressus a. H. B. et. Kunth., microeephalus H. B. et Kunth., planifolius R. Brown., bufonius L., graminifolius EM., falcatus EM., pla- tycaulus H. B. et Kunth. Brasilia. Iuncus densiflorus H. B. et Kunth., tenuis y. EM., acutus Lam. Promontorium bonae spei. Iuncus capensis 3. EM. IUNCUS. 1. Iuncus procerus E. M. I. aphyllus? scapo laevi molli, anthela supradecom- posita subeymosa, perlanthii laciniis ovatis, exterioribus aeutis , interioribus paulo brevioribus obtusis mucronulatis, capsulam triquelro-obovatam oblusam vix superantibus, staminibus ternis. *) Omnes hie recensitae Iunceae a Chamissone in itinere sunt collectae. Editor. 368 Chile. Scapum integrum vaginasque vel forsitan folia radi- calia non vidi, et nihilominus fere bipedalis est, pennae anserinae crassitudinem aequans, lacvis vel potius tarn te- nuiter striatus, ut oculo nudo laevis appareat, medulla densa farctus, compressu facillimus. Spatlia, scapum elon- gatum more solito simulans, 3 — ö-uncialis. Ahthela supradecomposila, ramis inferioribus valde elongatis parum flexis, quo fit, ut cymam (veram puta Linnaeanam) aliqua- tenus simulet. Bracleae florales binae minutae. Perian- thium ut supra dictum est. Stamina dimidiam capsulam aequanlia, antheris dimidio filamento brevioribus. Capsula obovata vel obovato- elliptica, triquetra , praesertim su- perne, apice obtusissima, sed minime retusa, vix ac ne vix mucronulaia, nitida, fuscescens, perianthii lacinias in- teriores subaequans, perfecte trilocularis. Semina oblonga subapiculala. Ad primam sectionem, Iuncos aphyllos pertinere, suadent spatha scapum elongatum simulans, et affinitates proximae cum Iunco vaginato R. Brown, (non Sieb., qui a Iunco pallido R. Brown, el ipsius Sieb, nullus differt), et Iunco communi ß. effuso, cujus speciminibus robustio- ribus apprime similis. Differt ab hoc Capsula non retusa, ab illo staminum numero, ab utroque perianthii forma aliisque. 2. Iüncus compressus H. B. et Kunth. nov. gen. I. pag. 235., De La Harpe 1. c. pag. 26. Chile. ß, anthela subsimplici. £. M. luzul. pag. 27., reliq. Haenh pag. 14t. I. Haenkii E. M. junc. pag. 10. Unalaschka et Cap. Espenberg. y. snbtrifloru.s EM. Unalaschka. 369 Perquam similis quidem Innco ballico, attamen longe pluribus notis ab eo recedens, quam quae amicissimus mihi el de Iuncearum cognitione meriiisslmus De La Harpe indicavil 1. c. Sunt enim perianlhii laciniae in I. compvesso semper longiores, angusliores et apice magis attenuatae. quam in baltico; interiores exlerioribus tum fonna tum longitudine subaequales, quae in baltico ex- lerioribus et breviores et laliores et obtusiores sunt. Cap- sula matura I. compressi periantbio paullo brevior, I. bal- tici eodern longior est; illius oblonga angulis acutis, hu- jus elliplica angulis obsoletis. Accedit scapus illius ple- rumque valde compressus, hu jus tereliusculus; nee non tlorum in ramis dispositio apud illum pseudo-unilateralis, apud hunc pseudo-alterna; quod vero ultimum discrimen in speeiminibus depauperatis evanescit. Yar. |ä. certo cerlius huc perlinet, neque ad I. balti- eum, quocum ob palriam seplentridnalem conjungere ma- lebal cl. De La Harpe. Var. y. est plant a spilhamaea, scapo liliformi. Vagi- nae radicales in setam sat longam, folii rudimentum, exeunt. Spatha brevissima et subuliformis est, flores col- ligens saepius Ires, rarius duos. Capsulam maturam non vidi; quam ob rem, ulrum huc perlineat planta, nondum cerlum est, licet verisimillimum. 3. Iuxcus densiflorus H. ß. et Kunth nov. gen. I. pog. 238., non E. M. junc. et luzul. I. polycephalus De La Harp. I. c. pag. 52. (excl. Lamarch. synon.) I. micranthus Schrad. in EM. luzul. pag. 31. Brasilia, ubi eundem facile omnes ejusdem terrae in- vestigatores reperiere. Egregie hanc speciem enucleavit. el ab affinibus tum I. Dombeyano (quem, deeeptus equidem Willdenoviani herbarii speeimine, pro densifloro habebam), tum I. ma- 370 ■ croslemone suo distinxit amiclssimus De La Harpe 1. e. Verunlamen nomina ab eo selecta, ut statim apparebil, retineri nequeunt. Michaux enim, teste ipso De La Harpe, sub nomine Iunci polycephali praecipne I. macrostemonem intellexit, licet imnm allerumque specimen, ab eo lectum et I. polycepbali nomen incaulius salutatum, ad I. densi- florum pertineafc. Reslituendum igitur duxi huic spcciei nomen Humbold lianum. Sed jam I. polycephalus Mi- chaux sive macrostemon De La Harpe idem est ac I. scir- poides Lamarck., ut nuper specimine a Fräser in Caro- lina lecto et ab ipsius Lamarck manu inscripto , quod in Herbario Lamarckiauo nunc Roeperiano prostat, edoctus sum. Itaque hie nomen primum nee amplius incerlum I. scirpoidis reslituendum eril; alterum vero, I. polyce- phali, quo jam ipse auetor inlerdum, ut vidimus, posterio- res saepissime et gravissime abusi sunt, jure meritoque delendum. 4. Iuncus microcp-phahts H. B. et Kunlh. 1. c. pag. 237., E. M. junc. pag. 21., De La Harp. I. c. pag. 35. Chile. ß. ßoribundus EM. I. floribundus H. B. et Kimih. 1. c. Ibidem. Monendum tarnen, speeimina herbarii Chamissoniani, quae ad var. a. duxi , euneta jam prope accedere ad var. ß. Tertiam polymorphae speciei varietatem pusillam ex Pe- ruviae montibus in Reliquiis Haenkeanis proposui. 5. Iuncus planifolius R.Brown, nov. holl.pag. 115., De La Harp. I. c. pag. 55* Chile. Exacle eadem forma, qua stirpem hanc ex Nova Hol- landia retulit cl. Sieber. 6. Iuncus bufonius L. Sp. pl. pag. 466. (E. M. junc. pag. 39.^ De La Harpe l. c. pag. 64. 371 Chile, nee ullibi non obviam. 7. Iuncus tenuis Willd. sp. pl. LI. pag. 214, E. 31. junc. pag. 44. I. bicornis 3fich. bor. amer. I. pag. 191, De La Harp. I. c. pag. 60. Habitus stirpis hujus valde varius, qunm prae reliquis a varia bractearum infimarum longitudine pendeat, sequen- tes distinguere varielates juvabit. a. bicornis: spatha bracteaque proxima elongatis. Est forma solennis. ,3. multicomis: spatha bracteisque pluribus elongatis. Sponte rarius, nee nisi in terris calidioribus oecurrere vi- delur. In hortis saepe var. a. in hanc var. ß. sensim mutalur. y. unicornis: spatha sola modice elongata. Forma rarissima, quam ex Brasilia reportavit amicissimus Adelber- tus de Chamisso, el in regno Mexicano quondam legit b. Haenke. Quam ad varietatem valde vereor, ne perlineat I. imbricatus De La Harp. 1. c. 61. Nam et vulgaris for- mae perianthium, simulalque margines in capsulae malu- rae parietibus omnino explicati, nee jam injuria quadam laesi sunt (quo solo stadio omnium specierum firmam praebet diagnosin), nunquam observavi lineari-lanceola- lum, sed constanter ovato-lanceolatum, marginibus tenuis- simis pellucidis, capsulamque non sphaericam, sed trique- tro - ellipsoideam. Substantia pericarpii plerumque quidem tenuis est, interdum tarnen etiam in varielatis «. speeimi- nibus parcius nutritis paullo crassior evadit. Nil igitur inter I. tenuem et imbricatum superest discriminis, prae- ter capsulam hujus apice retusam, illius obtusam. Quod quidem summi momenti est. At quum hie nullo prorsus alio comitetur, quumque saepius in variis luncis capsula- tum valvulae, dehiscentia vel jam incoepta vel propius imminente, plus minusve apice intorqueri soleant, non 372 possum non suspicari, amicum alias providentissimum, hie semel se deeipi passum esse. 8. Iuncüs graminifoJius E. Meyer in Beliq. Haenk. IL pag. 144. an I. cyperoides De La Harp. I. c. pag. 57. Chile. Non haesitarem, utramque speciem conjungere, nisi nostra esset hexandra, altera vero Iriandra dicerelur. 9. Iuncüs falcatns E. Meyer in Beliq. Haenk. IL pag. 144., luzul. pag. 34. Chile. 10. Iuncüs platycaulus H. B. et Kunth. nov. gen. I. pag. 236, E. BL jintc. pag. 47. (excl. planta Haenk. ad I. falcatum pertinente), luzul. pag. 33. I. scapo compresso slriato siricto, foliis canalicnlatis vigidis, anthela subcomposila coaretata, perianthii laciniis subaequalibus ovato-lanceolatis breve aeuminatis, Capsula trigono -obovata brevioribus. Chile. Intermedius inier I. capillaceum Lam. et squarrosum Linn. Ab illo, qui ex prima Iuncorum aphyllorum sec- iione hie transferendus est, diflert omnium parfium firmi- iate, Capsula in toto genere fere maxima, oblusa quidern, sed minime retusa , qualem I. capillacei capsulam nupe- rius reperi. A I. squarroso, cui habitu adhuc propior. iamen facilius distinguitur : caule non angulalo laevi, sed tereli- compresso siriato, perianthii laciniis non oblusius- culis, sed breve aeuminatis, capsulam maturam non ae- quantibus , sed ea brevioribus, Capsula ipsa Irigona fus- cescente. Modo biuncialis est, modo pede altior, sed speeimina vel plurima intermedia varietates distinguere perhibent. 1 1 . Iuncüs capensis ß. angustifolius E. Meyer. junc. pag. 49. J. cepha- 373 I. cephalotes Tlmub. fl. cap. pag. 337. De La Harpe l. c. pag: 54. I. cymosus Lam. cncycl. III. pag. 267. Caput Bonae Spei. Quidquid dixerit amiclssimus De La Harpe, hanc for- mara angustifoliam a lalifolia tanquam speciem separare nequeo. Ulriusque germina semper plurimis ovulis ioeta sunt, sed rarlus maturescere videntur, quare non mirum, si capsulae interdum reperiuntur oligospermae. Perian- thiorum mihi quidem nullam delegere licuit differentiam. Inflorescentia tarn hujus quam iliius quam maxime variat, inde a capitulo solitario (quod tarnen rarius), ad anthelam usque capitulis supradecompositam, spithamaeam saepe ni longiorem. Nee raro speeimina validissima, foliis latissi- mis sobolem proleruut foliis arigustissimis canaliculatis. 12. Iüxcus ensifolius Wickstroem in Act. Holm. 1823 IL pag. I. caule aneipite, foliis ensiformibus subnodulosis, flo- ribus capiiatis triandris, perianthii laciniis subaequalibus acuminatis, capsulam trigquelro-obovatam obtusam sub- aequantibus. Unalaschka , unde et cl. Wickstroem plantam suam aeeepit. Duae adsunt varietates insignes: «. major, caule ßexuoso, capitulis geMinis , altera peduneulato. ß. minor, caule stricto, capitulo solitario sessili. Planta, demtis florum capitulis, simillima Sisyrinchio. Capitula nigricanlia, in var. a. densiora subglobosa, in var. ß. semiglobosa. Bracleae ad basin pedicellorum bre- vissimorum lanceolato-acuminatae, interiores tarnen sen- sim breviores latiores et obtusiores; florales nullae. Pe- riantbii laciniae exteriores brevi cuspide terminatae, inte- riores muticae, praeterea non diversae. Semina haud sco- 3r Bd. 4s Heft. 35 374 biformia. Habitu accedunt quodammodo prioris varietatls specimina ad Iuncum Rostkovii (de quo cf. Reliq. Haenk. IL pag. 142.), alterius et ad I. falcatum et ad castaneum. 13. Iuncus acutus Lam. encycl. III. pag. 264. E. M. junc. pag: 52. De La Harp. I. c. pag. 34. Brasilia. 14. Iuncus triglumis Linn. sp. pl. pag. 467. EM. junc. pag. 56. De La Harp. I. c. pag. 69. Kamtschatka, inter plantas a cl. Redowsky lectas. 15. Iuncus biglumis Linn. /. c, EM. I. c, De La Harp. I. c. Sinus St. Laurentii et Bonae Spei. Specimina alia Lapponicis simillima, alia multo ma- jora. Quorum folia inde ab oris vaginarum ultra medium canaliculata , abhinc exacte terelia sunt et luculenter enodulosa. 16. Iuncus castaneus Smith, brit. I pag. 383., E. M. junc. pag. 57., De La Harpe l. c. pag. 68. Cis et trans frelum Beeringianum inde ab Unalaschka usque ad frelum Eschschollzii. LUZULA. 1. Luzula melanocarpa Desv. journ. botan. 1. pag. 142., De La Harp. I. c. pag. 84., E. M. in Reliq. Haenk. IL pag. 145. Ad promontorium Espenbergii et sinum Bonae Spei, prorsus eadem forma, quam ex America orientali novimus. ß. anthela fastigiata. L. fastigiata E. M. Luzul. pag. 9. Unalaschka. Etiam in Kamtschatka legit cl. Redowsky. Ulramque esse conjungendam, ut recte auguratus est cl. De La Harpe, ipse ingenue fassus sum in Reliq. Haenk. 375 2. Lüzula arcuata E. Meyer html. pag. 20. Wah~ lenb. suec. I. pag. 218. Iuncus arcuatus TVahlenb. läpp. pag. 87. a. foliis, complicata -canaliculatis , capitulis pauci- floris. TVahlenb. läpp. tob. 4. L. arcuata De La Harp. I. c. pag' 83. Unalaschka et insula Sti. Laurentii. ß. foliis planiusculis , capitulis mnltifloris. Iunci campestris var. Fl. Dan. VIII. tob. 1386. Insulae Sti. Pauli et Sli. Laurentii. y. procerior foliis planis, capitulis multifloris. L. hyperborea? R. Brown, melvill. (Opp. edit.Qer- man. I. pag. &07.J Sinus Bonae Spei et insula Chamissonis. Var. 06., recedit aliquantum a forma vulgari Europaea foliis non glabris, sed pilosis. Var. ß. et y. glabrae sunt. Notum est, cl. Roberlum Brown in Observatione ad Luzulam hyperboream suam /. c. liuic ipsi aeque ac L. arcuatae ß. carunculam umbilicalem tribuisse obsolelam, L. arcuatae «. vero prorsus nullam. Equidem saepius iteratis examinibus in neutrius varietatis seminibus vere maturis vel minimum carunculae vestigium observavi, sed testam nucleo seraper exaste conformem. In seminibus autem minus perfectis tarn primae quam secundae varie- tatis, nncleo plus minusve collapso, cbseletam quasi ca- runculam rcpcrisse mihi videor. Quam ob rem libenter assentio amicissimo De La Harpe, qui hanc speciem (per- peram tarnen exclusa var. ß.), ex ultima ad primam syn- opseos meae sectionem repulsit. Eo minus autem, utramque varietatem, sie ut a cl. Wahlenberg propositae sunt, specie differre mihi persuadere possum. De L. hy- perborea, quippe cujus nulluni vidi speeimen aulhenticum, dijudicare non ausus sum. Sed varietatem meam tertiana re vera ad L. arcuatam pertinere, quamvis foliis planis 35* 376 totoque habitu adL. campeslrem prope accedal, satis pro- batum habeo magna speciminum copla, tum in herbario Chamissoniano asservatorum, tum ex ditione pagi Okak in terra Labrador nuperius ad me missorum, quorum plu- rima seminibus perfectis caruncula destilutis praedita sunt. Ne quis foliorum aut canaliculatorum aut planorum dis- crimen nimii faciat, moneam, varietatis ß. folia jam esse planiuscula et medium tenere inier folia primae atque ul- timae varietatis, non solum in speciminibus Beeringiana- rum regionum, sed etiam Lapponicis atque Norvegicis. Spatha denique foliacea, quae in L. arcuata a. et ß. raris- sime observatur, quamque in L. hyperborea sua saepis- sime, at non semper, observavit cl. R. Brown., in speci- minibus L. arcualae y. Labradoricis plerumque adest, in Beeringianis contra deest. 3. Luzula campestris D. C. ß. fr. HI. pag. 161., E. M. luzul. pag. 17., De La Harpe 1. c. pag. 87. ß. nemorosa E. M. I. c. Kamtschatka et Unalaschka. (Pili foliorum longiores et basiii versus mullo frequenliores, quam vulgo in Euro- paea planta.) ß. ß. pallescens l. c. Kamtschatka. y. congesta l. c. Unalaschka, sinus Eschscholtzii et Bonae Spei. S. alpina 1* c. Sinus Sli. Laurentii et Promontorium Espenbergii. 4. Luzula spicata D. C. ß. fr. I. c. E> M. luzul. pag. 19.. De La Harpe h c. pag. 90» Unalaschka. 377 Praeterea adsunt in herbario Chamissonis nonnulla Luzularum specimina in insula Sti. Pauli, Sti. Laurentii, ad sinum Schischmareffii, in insula Chamissonis et ad sinum Eschschollzii lecta, quae, etsi pro novis speciebus miniine haberem, tarnen ad cognitarum nullam ducere po- tui. Plura eorum vel L. arcuatae vel campestris formae aberrantes (Mißbildungen) esse videntur. 378 Enumeratio Agaricorum Marchiae Branden- burgicae nondum in Floris nostratibus no- minatorum, cum observationibus in cogai- tos et novorum descriptionibus. Auctore LASCH. (Continuatio , v. Linn. III. p. 153.) 81. Agaricus flaccidus Sow. 82. - - gibbus Pers. et ß. major. 83. - - squamulosus Pers. 84. - - . shwpicus Fr. 85. - - diatrctus Fr. 86. - - phyllophilus Pers. 87. - ■ - melizius Fr. 88. - \ coffeatus Fr. 89. - . comitialis Pers. 90. - - clavipes Pers. 91. - * amafus Fr. 92. - - cuvtipes Fr. 93. - - fumosus Fr. 94. - . subalutaceus Baisch. 95. - - suaveolens Schum. 96. - - tornatus Fr. 97. - - candicans Pers. 98. - - olorinus Fr. 99. - - dealbatus Sow. et ß. y. 100. - - cerussatus Fr. et ß. difformis Schum. 101. . . obtextus n. 379 Char. ess. Niveus, pileo carnoso contexto-nbrilloso, lamellis subdecurrentibus confertis, slipite solido fibrilloso tomentoso. Descr. br. Pileus junior convexus, margine subinvo- lutus leviter tomentosus, deinde planiusculus, tela relicu- lata dense oblectus, 2 — 3 unc. latus demumque paulu- Jum depressus, subglabcr, rugulosus, passim subviscosus. Lamellae tenuiusculae subangustae. Slipes 2 — 3 unc. longus, 2* — 4 lin. crassus, fibrillis subliberis et plus minusve lomento veslitus, basi subincrassalus, floccosus. Inodorus sed sapor adipi similis. In sylvis inter folia, muscos etc. frequens, Oct. Nov. 102. Agaricus grammopodius Bull. c. 103. - - fimbriatus Bolt. 104. - - ligtiatUis Pers. et ß. lachnopus Fr. 105. - - cretaccus Pers. 106. - - nemoreus Pers.? Char. css. Subaurantiacus, pileo compacto convexo- expanso subglabro, lamellis decurrentibus subdistantibus crassis, stipite solido deorsum alienuato. Descr. br. Agar, pratensl affinis sed aliquoties major, robustior. Pileus 2 — 3 unc. latus, obtuse umbonatus, siccus tenuiter adpresso-fibrillosus vel rarius subrimoso- squamosus, colore dilule-vel saturale-vilellino-aurantiaco. Lamellae 2 — 3 lin. latae, subfurcatae, venis connexae, concolores aut subcarneae. Slipes 2 — 3 unc. longus, su- perne < unc. circiter crassus, fibroso-slriatus, pallidus, de- mum subcavus. Sapor non ingratus; inodorus. . In sylvis mixlis umbrosis, solitarius vel subgregarius non frequens. Oct. Nov. 107. Agaricus pratensis Pers. colore vario, rarius pi- leo magis minusve roseo. Januario rcpertus et ß. eri- cosus a et c. 380 108. Agaricus irrigatus Pers. 109. - - unguinosus Fr. 110. - - squalidus n. Ch. ess, Pileo campanulato glulinoso e fuligineo au- rantiaco, lamellis adnalis subdistantibus dilutioribus, sii pite subinaequali levi. Descr. br. Medius inter antecedentem et sequen- tem. Pileus inilio conicus obtusus, glutine fuligineo, fusco vel spadiceo tectus, postea plicatus, versus umbonem aurantiacus margineque glutine illo inquinatus, demum subexpansus, colore magis puro sed mox expal- lescente. Lamellae crassae, latiusculae, venis connexae, passim furcatae, e sublivido-fuscescentes, ad margines ele- ganter aurantiacae, subinde lutescentes. Slipes longiuscu- lus, fibrosus, nilidus, deorsum n*onnunquam attenualus, co- lore dilutiore pilei et minus glutinosus. Sapor mucilagi- nosus; inodorus. Fuscns evancscens. In graminosis sylvaticis, pascuis gregarius. Oct. 111. Agaricus psittacinus Scbaeff. valde variat. Pi- leus vel convexus, campanulatus obtusus vel campanu- lato-conicus. Color fusco -olivaceus, saturate viridis, ae- ruginosus aut psittacinus omnibus partibus adest aut in una alterave deficit; demum gluline abluto, aurantiacus vel versicolori-luteus et ad poslremum fuscescens nee ni- grescens. Lamellae subinde secedentes. Stipes passim compressus. 112. Agaricus sciophanus Fr. 113. - - laetus Pers. 114. - - chlorophanus Fr. 115. - - conicus Scop. lamellis subdistantibus vel dislantibus, pileo saepe concoloribus purpureis, rubris vel roseis. Color sub coelo nostro non semper virescens aut nigrescens, igilur variet. seqq. a. amoenus, colore persistente rubro luteoque variegato. 381 b. inamoenus, colore amoeno mox virescente aut ni- grescente. Forma a. satis copiose occurrit. postremo fuscescil, sed caute exsiccata per plures annos colorem conservat. Sine dubio eadem species esl. 116. Agaricus obrusseus Fr. 117. - - puniceus Fr., ab Ag. conico a. sat di- versus. Pileus semper obtusus, primo subhemisphaericus. Lamellae tolae adnalae, distantes, saepe colore pilei aul albidae. ß. acutus n. Ch. ess. Pileo campanulato acuto integerrimo puniceo expallescente, lamellis dentibus decurrentibus luteis variis, stipite longo basi albo. Dcscr. br. Minor, fragilis, primo amoene puniceus, mox expallescens. Pileus 3 — 4 lin. latus, glaber, sub- viscosus, rarius obtusiusculus. Lamellae subdistantes, crassae, venis connexae. Slipes 1 — 1< unc. longus, | lin. crassus, fibrosus, subsericeus, saepe curvatus, colore pilei, demum subeavus. Sapor amarus sübstypticus. Ino- dorus. Forsan distincla species. In graminosis, paseuis gregarius. Spt. Oct. 118. Agaricus superbus n. Char. ess. Pileo umbilicato squamuloso sicco stipite- que subfareto expallescente coccineo, lamellis decurrenti- bus versicoloribus. A. coccinellus Ehrenb.? Deser. br. Junior totus coccineus. Stipes 1 — 2 unc. longus, 1 — 2 lin. crassus, subfragilis, basi albo floeco- sus, demum utrinque subincrassatus ; interdum compressius- culus, Lamellae crassae, latae, magis minusve decurren- tes, venis non conjunclae, luteseentes, rarius albae. Pi- leus initio hemisphaericus subtomentosus , deinde umbili- calus vel subdepressus, f r-= t unc. latus, fürfuraceo- 382 squamulosus , margine convexus interdumque eleganter crenatus. Inodorus; insipidus. In collibus graminosis gregarie, subinde frequens. Spt. Oct. 119. Agaricus laccatiis Scop. ß. minutulus n. lamel- lis decurrentibus valde latis, stipite brevi. Pileus e convexo-umbonato-subdepressus 3 — 5 lin. latus, subglaber. Lamellae crassae, 1 — 1| lin latae. Stipes 3 — 5 lin. longus, \ lin. crassus, aequalis. In graminosis ad pallidum margines, greganus sub- cespitosus. Spt. y. umbilicatus n. pileo crasso-membranaceo umbili- cato squamuloso, lamellis decurrentibus, stipite farcto de- orsum attenuato basi subbulboso. Omphaliis Mycen. similis. Pileus c convexo acute- umbilicatus, \ — 1 unc. latus, colore ut «. vel subauran- tiacus. Lamellae \\ — 2 lin. latae, subdistantes, magis decurrentes, albo - farinaceae. Stipes subtiliter tomentosus ^ — 1 unc. longus bulbillo subaequali. In graminosis liumidis gregarie. Junio — Spt. 120. Agaricus absinthiatus n. Ch. ess. Pileo subcarnoso umbilicato squamuloso sub- brunneo, lamellis subdecurrentibus lalissimis canis palle- scentibus, stipite subeavo deorsum attenuato. Descr. br. Pileus crasso-membranaceus, medio le- viter carnosus, subdepressus, margine convexus inflexus, dein umbilicatus, dense furfuraceo- squamulosus, f — 1 unc. latus, ochraceo -brunneus. Lamellae ovatae, arcuato- decurrentes, subdistantes, crassiusculae , sub farinaceae, ve- nis non connexae. Stipes 1 — \\ unc. longus, 1 — \\ lin. crassus, tenax, fibroso- squamulosus, pileo subconco- lor, basi parum incrassatus, demum saepe compressus. Sapor amarus substypticus; odor debilis. In pinetis apertis, passim subgregarie. Aug. Sept. 383 ß. subcitrinus, pileo convexo subtomentoso squa- muloso rufo - citrino , lamellls dentibus adnatis dislantibus stipileque farcto subcitrinis. Pileus obtusus vel subdepressus , saepe subrimosus, rugulosus, ad marginem aequaliter crenalus, colore varia- bili citrinus vel subrufus brunnescens. Lamellae crassae, denlibus brevibus adnatae, albidae, demum ventricosae, interdum subsecedentes , erosae. Sapor amarus subacris ; odor subingratus. Ceterum ut a. In collibus sylvaiicis gregarius subcespitosus , fre- quens. Oct. 121. Agaricüs oviims Bull. 122. - - sulphureus Bull. 123. - - inamocnus Fr. 124. - - exscissus Fr. 125. - - melaleucus Pers. 126. - - compressus With. 127. - - murinaceus Bull. 128. - - cuneifolius Fr. 129. - - platyphyllus Pers. 130. - - velutipes et 3. Sphinx B. y. atropes Seh. 6. fuseipes. 131. - - fusipes Bull. a. b. c. et pileo hepa- tico, atrobrunneo, livido, fusco - olivaceo atque carneo feie roseo. Lamellae semper ovato-lanceolatae, inaequaliter dentatae, albidae, subcarneo-pallidae sunt. 132. Agaricüs butyraceus Bull. 133. - - asemus Fr. 134. - - acervatus Fr. 135. - - erythropus Pers. et ß. repens A. S. 136. - - confluens ß. rufo-cinnamomeus A. S. 137. - - collinus Scop. 138. - - ccanthopus Fr. 384 . 139. Agaricüs dryophilus ß. funicularis Fr. 140. - - aquosus Bull. 141. - - gratiosus n. Char. ess. Pileo carnoso umbonalo, ex rubello lu- teoque vario, lamellis liberis conferlis lutescentibus, slipite subcavo glabvo basi clavato. Descr. br. Medius inter A. dryophilum ß. et chryscnte- rum Bull. Stipes 2-|- — 2>\ unc. longus, 2 — 4 lin. crassus e tereti subcompressus , sursum attenuatus, tenax, saepe torlilis, pileo concolor, apice subdilatatus , basi alljo- floccosus, librillosus. Pileus primo convexus, margine deflexus, deinde subdepressus , obluse umbonalus, flexuo- sus, \.\ — 2f unc. latus, carneus, pallidus vel lutcus, ma- culis rubiginosis, auranliacis aut fuscescentibus saepe pic- tus. Lamellae lineares attenuatae , tenues , integerrimae vel rarius deniiculatae, sulphureae vel citrinae, demum subinde venis connexae. Totus tenax. Sapor odorque subaromaticus. In sylvis inter folia decidua et in collibus graminosis gregarie. Junio, Augusto. 142. Agaricüs chryscnterus Bull. 143. - - peronatns Bolt. interdum cespitosus, ad truncos Aceris, Syringae repertus: stipite basi longe radicato, cinnamomeo strigoso et lamellis conferlis. ß. tomentellus Schum. et iomentellus albidus; albus, lamellis subdistantibus , stipite leviter fistuloso cinnamomeo- tomentoso, superne albo. Pileus medio pallescens. Lamellae nequaquam flaves- centes. Stipes utrinque subincrassatus, basi fibrillosus. Inter muscos subgregarie. Spt. Oct. 144. Agaricüs planem Fr. 145'. - -_ retipes n. Char. ess. Pileo carnoso planiusculo rugoso pallido, lamellis dislantibns subluteo brunnescentibus, slipite solido tomentoso reticulato - libroso. 385 Descr. br. Praecedenli affinis. Stipes 2 — 2|- unc. longus, \\ — 2|- lin. crassus, fibroso - solidus , pallidus, supernesubdilatalus, basi albo-lanalus, fibrillosus, nee stri- gosus; primum magis tomentosus, sed deinde evidenter reticulatus, saepe compressus. Lamellae subconferte dis- tantes, secedenti-liberae, crassiusculae, integerrlmae, linea- res, venis connexae, interdum furcalae, colore ligneo-pal- lidae, subluteae brunnescentes , rarissime in rubro-brun- neum aut subviolaceum transeunt colorem. Pileus in ae- tate tenera subhemisphaerico - convexus , postea obtuse- umbonatus, vel planus, 2 — 2^ unc. latus, inaequaliter sulcatus, submollis, flavidus, rufescens vel fuscescens, ra- rius villis innatis virgatus. Tempesiate sicca valde tenax. Caro diffracla lutescens. Inodorus, sed sapore acri pipe- ralo vel saepe acerrimo. In sylvis frondosis et acerosis itemque in fruticetis colliculosis intev folia, gregarius vel subeespilosus, fre- quens. Julio « — \ Nob. 146. Agaricüs porreus Fr. 147. - - terginus Fr. 148. * * puüllus Fr. 149. - - scorodonius Fr. 150. - - calopits Pers. 151. - - teuacelhis Pers» 152. =■ ■- myosurus Fr. 153. •■ - coni gcmis Pers. et ß. porcinus. 154. - ■- tuberosum Bull. 155» - <- ocellatus Fr. 156. - - ramealis Bull» 157. - - Janguidus 'm Char. ess. Gregarius, pallidus ? pileo Kiibcarnoso le- viter depressö rugoso, lamellis adnalis di stantibus, stipite fareto longiusculo deorsum attenuato basi cincrascente. Descr. br. Jg. campanellae quoad lbrmam proximus. 386 Pileus primo convexus subinvolutus , mox subdepressus, margine convexus, deflexus, subinaequalis , ruguloso - sul- catus, subtomentosus, 4 — 6 lin. latus, albus vel carneo- pallidus. Lamellae inaequaliter subdecurrenti - adnalae (fere ut in antecedenti) angustae, crassae et venls conne- xae. Stlpes •§ — 1 unc. longus, \ — 1 lin. crassus, saepe compressus, praesertim versus basin cinerascentem albo-lanatus. Tenax, insipidus et inodorus. In pratis siccis post pluvias, subinde basi connatus, copiose. Julio, Augusto. 158. Agaricüs parasiticus Bull. 159. - - stipitarius Fr. et y. graminealis n. Chor. ess. Pileo planiusculo tomentoso-villoso ru- fescente-pallido, lamellis liberis subconfertis albis., stipite subcavo tomentoso-villoso fusco. Descr. br. Species forsan satis( distincla. Pileus initio convexus vel campanulatus , tomentosus, ad margi- nem inflexum villosus, deinde planiusculus obtusus vel papillatus, 3 — 4 lin. latus, rugulosus, albus vel pallidus, villis flavidis, rufis aut brunnescentibus obtectus, papilla obscuriori, passim subzonalus, denique umbilicalus vel de- pressus, glabriusculus , subinde virescens. Lamellae vix adnexae, latae, tenuiusculae , crenulatae, nonnullae dimi- diatae, rarissime furcatae nee venoso-connexae. Stipes \ — \\ unc. longus, \ lin. circiter crassus, aequalis, ru- goso-villosus, superne rufido- tomentosus, apice albidus; junior faretus magis tomentosus. Totus tenax. In ericetis, limitibus etc. ad gramina, gregarius fre- quens. Julio — Oct. 160. Agaricüs foetidus Sow. sub Merul. 161. - - retifolius- n. Char. ess. Pileo subconvexo sulcato albo, lamellis annulato - adnexis reticulato - conjunetis albidis^ stipite fislu- loso glabrb rufescente. 387 Descr. br. Agar, epiphyllo utlque affmis. Pileus ju- nior hemisphaericus, rugulosus submollis, postea convexius- culus, leviler plicatus, glaber, subinde rugosus medioque minute papillatus. Lamellae angustae, arcuato-adnexae, ad basin latiores quasi subdecurrentes , crassae, valde di- stantes, ex albo lutescentes, totae vcnis copiosis reticula- tae. Collarium tenue, in statu juniori inferne nonnisi sub- liberum, deinde vero facile secedens. Stipes § — 1 unc. longus, tenuissimus, laevis, rufeseenti-albidus in brunneum saepe tendens, basi curvatus. Tenax, inodorus. Ad stipites, folia etc. in pinetis, passim. Oct., Nob. 162. Agakicus rancidus Fr. 163. - filopes Bull. 164. - alcalinus Fr. 165. - supinus Fr. 166. - galericulatus ß. et y 167. - urcmius Fr. 168. - muscigenus Schum. 169. - pleccipcs Fr. 170. - vitreus Fr. 171. - atvocyaneus Bai seh. 172. - ianthinus Fr. 173. - zephirus Fr. 174. - crocatus Scbrad. 175. - galopus Pers. 176. - haematopus Pers. 177. - cruenlus Fr. 178. - sanguinolentus A. S. 179. - eimmerius Fr. 180. - avenaceus Fr. 181. - atro-marginatr/s n. Char. ess. Pjleo striato atro-livido, lamellis adnatis canis atro-marginatis, stipite exsueco nigro- striato. Descr. br. Pileus campanulatus , obtusus vel subco- 388 — nicus, 2 — 2£ unc. latus, interdum ater aut atro-purpu- reus. Lamellae dentibus brevibus adnatae, subdistantes, latiusculae. Stipes 3 — 4 unc. longus, \\ — 2 lin. crassus, pileo subconcolor, basi radicatus, lanatus. Ad truncos putridos subcespitosus , raro. Spt. Oct. 182. Ag.'.hicüs rubro-marginatus Fr. 183. - - strobilinus Pers. 184. - - rosellus Fr. 185. - - pitrus Pers. etlam colore albo purisslmo. 186. - - laevigatus n. Char. ess. Pure -albus, pileo hemispbaerico striato, lamellis aduatis subconfertis , stipite glabro basi radicato strigoso. Descr. br. Color purus semper albus; interdum vero, brevi tempore, maculis luieis vel croceis expallescentibus notatus est. Pileus hyalino-striatus, saepe exacte hemi- sphaericus \ — \ unc. latus, medio leviler carnosus. La- mellae uncinalo-adnatae, dentibus decurrentes, simplices, crassiusculae , inlegerrimae. Stipes 4 — 5 unc. longus, vix 1 lin. crassus, laevissimus, basi longe -radicatus. Subtenax. Ad truncos pini sylvestris cespiies densos format, in aliquot locis frequens. Spt. Oct. 187. Agaricus Adonis Bull. 188. - - chlor anthus Fr. 189. - - lineatiis Bull. 190. - - lutro- albus ßalsch. 191. - - lacteus Pers. -ß. angustifolius n. al- bus, lamellis secedeniibus angustissimis valde confer- tis planis. Pileus primo convexus obtusus, dein planiusculus subundulatus. Semel eum geminatum inveni, stipilibus longiludinaliler connatis, utrinque unisulcatis, pileis cen- Iralibus crispis : superior minor inferiorem majorem coronans. 192. 389 192. Agaricus Stylobat es Pers. a. Candidas b. grisel- lus P. et c. coerulescens Schum. 193. - - echinipes n. Chor. css. Niveus, pileo campanulato obtusisslmo striato glabro, lamellis liberis distantibus, stipite glabro basi biübillo hirto radioso. Descr. br. Species pulchra distincla. Stipes 5 — 9 lin. longus, | lin. circiter crassus, inferne cum bulbillo ovalo pilis rigidis ereclo - patentibus vestitus, basi fibrillis atque lana circumdatus. Pileus aetate prima subglo- bosus, deinde campanulato -convexus, 1| — 2 lin. la- tus, tenui-membranaceus, fragilis, hyalinus, caducus, saepe obliquus, flexuosus et rimosus. Lamellae angustae, cras- siusculae, inlegerrimae, venis non connexae. Locis humidis, ad terram nigram (coloris adusti), stipites, ramulos puiridos Alni, post densas pluvias. gre- garius (ad 5o), subinde frequens. Aug. Spl. 194. Agaricus mucor Balsch. 195. - - epipierygius Scop. a. et b. 196. - - citrinetlus Pers. et b. 197. - - vulgaris Pers. 198. - - chamaeleontihus n. Chor. ess. Versicolor, pileo conico strialo viscoso, lamellis uncinalis distanlibus, stipite viscoso radicalo. Descr.br. Valde viscosus. Pileus 1 — \\ unc. laius, 1 unc. circiter altus, luleo- viridis aut fuscus, maculis ru- bellis brunnescentibus vel nigris pictus. Lamellae ob- longae, crassiusculae , venis connexae, albidae aut luleo- virides, maculis rubellis subsauguineis. Stipes 2^ — 3-| unc. longus, 1< — 2 lin. crassus, luteus vel subviridis, sanguiiieo- maculatus, saepissime radice longo, albo-vel rufo-strigoso. 3r Bd. 4s Heft. 36 390 Ad truncos Pini sylvestris eorumque in vicinilate. gregarius aut subcespilosus, non frequens. Oct. Nov. 199. Agakicüs umbratilis Fr. 200. - - griseus Fr. 201. - - setipes Fr. 202. - - speireiis Fr. 203. - - corticola Bull., inlerdum colore atio- fusco, purpureo, atro - purpureo aut rarius violaceo et albo stipiteque basi albo-strigoso. 204. Agakicüs amoenus n. Char. ess. Pileo tenui campanulato obluso slriato subaurantiaco , lamellis decurrentibus subdistantibus albis, sipite glabro colore pilei. b. albus, stipite subfuscescente. Descr. br. Pileus initio campanulatus aculiusculus, tum obtusus flavido - aurantiacus, denique leviter convexus, 2 — 4 lin. latus, subexpallescens. Lamellae uncinatae dein attenuato - decurrcntes, tenues, angustae, medio latio- res, rarius furcatae, albae aut passim in colorem pilei transientes. Stipes 4 — 8 lin. longus, \ lin. crassus, fislulosus, basi subcurvatus, fibrillosus. Inter muscos hu inidos gregaric. Oct. Nov. 205. Agakicüs menthicola n. Char. css. Niveus, pileo papillato sulcatulo leviter floccoso, lamellis decurrentibus distantibus, stipite tenui subfloecoso. Descr. br. Tolus tenuiler floecosus. Lamellae longe de- currentes, latae, subtenues, mtegerrimae; breviores valde angustae- intermixlae. Pileus convexus, medio subinde le- viter depressus et papillaris, 2 — 3 lin. latus. Slipes 3 — 3^ lin. longus, aequalis, basi curvatus villosus. Locis humidis ad ^stipulas Menlhae aquat. etc. grega- rie, passim. Sept. Oct. 20ö. Agakicüs stipularis Fr. 391 207. Agaricüs capillaris Schum. 208. - - polyadelphus n. Char. ess. Minululus, pileo hemisphaerico sulcato, lamellis subdecuvventibus subrugaeformibus , slipile longo lenuissimo glabriusculo. Descr. br. Agar, integrello P. affinis. Tolus niveus vel rarius pallidus. Stipes fili sevicei adinstar tenuis, fistulo- sus, 3 — 6 lin. longus, basi floccosus. Pileus floccoso- pubescens, \ — 1 lin. latus, obtusus. Lamellae 6 — 10, arcuato-adnatae, crassiusculae, venis non connexae; primo latiusculae vel latae , demum magis angustae : longiores versus marginem pilei rugaeformes, breviores subevanes- centes. Stipes tenax, sed substanlia pilei floccoso-mem- branacea leviler cohaerens. In foliis deciduis acervatis subputrescenlibus Querci- nis numerose et frequenter oceurrit. Nov. — Januario. ß. microscojriais, niveus, tolus floccoso-pubescens, 1 — \.\ lin. altus; slipile subbrevi. Cum priori provenil; saepe in folio dimidio Quercus pedunculatae plusquam cenlmn repcrimus individua. 209. Agakicus cavicicola n. Char. ess. Albus, pileo convexo subumbilicato sul- calo, lamellis subdecurrenlibus crassis siibvenosis, stipite ineurvo brevi. Descr. br. Tenax, demum sublutescens. Lamellae valde inaequales, 4 — 6 longiores medio latae, breviores rugaeformes intermixtae , semper crassiores quam substan- tia pilei. Pileus membranaceus, margine saepe repandus vel inaequalis, 2 — 3 lin. latus, levitcr pubescens. Sti- pes 1 — 3 lin. longus, glabriusculus, basi floccosus sub- villosus. Ad siipulas (Sloppeln) caricinas gregarius, prope Be- rolinum. Oct. Nov. . • ß. Agar, tcnerrimus , niveus, pileo hemispbaerico 36* 392 Tugoso, pubescente, lamellis subdecuvrentibus angustissimis subevanescentibus, slipile mediocri filiformi puberulo. Descr.hr. Fragilis, tenuiler membranaceus. Laniellae valde distantes, crassiusculae, rugaeformes , versus margi- nem pilei evanescentes, subinde furcatae. Pileus 2| — 3 lin. latus, oblusissimus vel subretu- sus, floccoso pubescens, margine dein flexuosus. Stipes 3 — Z\ lin. longus, basi floccosus subradiatus. An di- stincta species? In sylvis et locis depressis ad folia decidua, stipites, muscos pulridos etc. subsolitarius. Ocl. Nov. 210. Agakicus stellatus Fr. 211. - - scyphoides Fr. 212. - - calyciformis n. Char. ess. Pileo convexo umbillcalo sulcato subgla- bro lulescente, lamellis distantibus tenuiusculis albidis, sti- pite tenui glabio basi fibrilloso. Descr. br. Subtenax. Stipes 3 — 4 lin. longus, \ — f lin. crassus, subsolidus, albus flavescens, basi curvatus haud incrassatus. Pileus inilio saepe subiuaequalis, acute- vel obluse-umbilicatus, ad marginem interdum planus, lu teo-vel citrino albus et leviler lomentosus, 2|- — Z\ lin. latus. Laniellae attenualo-decuneutes, angustae, rarissime furcatae, venis non comiexae, albae sublutescentes. Insi- pidus atque inodorus. In collibus areuosis inter lichenes gregarie. Oct. Nov. 213. Agaricus filmla a. subinde colore cocciueo, la- mellis distiucte albis. y. Sniarzii? pileo crenalo pallido-fusco disco salura- liore lamellis subconferlis pallescente- albidis, stipile Ion- gissimo superne fusco - violaceo. Pileus 2 — 3 liu. latus. Slipes 1 — \\ unc. lon- gus subfarinaceus , basi fibrillosus radiatus. Ad muscos. Aestate. 393 214. Agaricus pyxidatus Bull. 215. - - inconspicuus n. Chav. css. Albus, pileo couvexo umbilicato subto- menloso, Iamellis subdecurrentibus conferlis anguslis, sti- pile deorsum attenuato subglabro. Descr.br. Stipes ok — 6 lin. longus, \ — 1 lin. cras- sus, farctus, fere ut pileus leviter floccoso-pubescens, basi curvatus, lanatus. Lamcllae crassiusculae , passim furca- iac, albae in ocbraceum colorem tendenles. Pileus dein depressus, rugulosus, 4 — 6 lin. latus, subflexuosus, mar- gine pvimum involutus. Subst.antia in niedio pilei leviter carnosa, subfragilis. Sapor subsimilis adipi ; odov nullus. In pralis siccis ad terram, gregarius. Spt. Oct. 216. Agaricus muralis Sow. 217. - • glaucophylhis n, Chor. ess. Murinus, pileo infundibuliformi sulcato, Iamellis lanceolalis eonfertis subolivaceis, stipile farclo firrao. Descr. br. Agar, pyacidato subsimilis. Pileus 5 — 7 lin. lalus_, medio vix subcarnosus, lere glaber, ad margi- nem flexuosus. Lamellae latiusculae utrinque aüenuatae, nee longe decurrentes, subtenues , interdum furcatae. Sti- pes 7 — 9 lin. longus, \ — \ Im. crassus, subfibrillosus, pileo concolor, superne parum incrassatus. In pinetis, locis apertis muscosis ad terram, non ra- rus. Sept. Oct. 218. Agaricus ericetorum Pers. a. b. c. valde variat. Pileus vel subdepressus obtusus vel rarissime papillatus, 3 — 12 lin. latus, plus minus tomentosus, sulcalus, cre- natus, albus, vitellinus, rufus, fuscus aut, vegelatione hete rogenea, viridis. Lamellae postice valde latae vel atte- nuato - decurrentes , latiusculae — latissimae, albae, carneae, flavae, vitellinae aut ochraceae subfuscescentes, venis non connexae. Stipes \ — t\ unc. longus, \ — 1 lin. cras- 394 sus, praeserlim versus basin pubescens. et ß. y. velutinus et 8. myochrous. 219. Agaricüs iricolor A. S. 220. - - campanella Batsch, saepe clense ces- pilosim crescens: stipite basi flavo vel croceo strigoso; — et ß. badipus. 221. Agaricüs chrysophyllus Fr. 222. - - fnaurus Fr. 223. - - atratus Fr. 224. - - affricatus Fr. 225. - - Epichysium ß. icmadophihis Pers. 226. - - philonotis n. Chor. ess. Gracilis, pileo infundibiiliformi sulcatulo lurido, lamellis subdislantibus angustissimis albidis, stipite farcto sursum attenuato. Descr. br. Species distincta, constans. Pileus ini- tio acute -umbilicatus, margine deflexus, leviter tomentosus, postea ad marginem erectus, \ — 1 unc. latus, interdum subcinereus. Lamellae subtenues, 8 — 12 lin. longae, vix \ — 1 Im. latae, lineares, basi acutissime et longe- decurrenles, rarras furcatae, denique venis connexae, pileo subconcolores. Stipes 2 — 2^ unc. longus, \ — |, ad basin vero 1\ lin. circiter, crassus, colore pilei, demum subcavus, basi fibrillosus. Subtenax. Insipidus et inodorus. In paludosis gregarius, subinde frequens. Spt. Oct. 227. Agaricüs obliquns Pers.? Char. ess. Pileo subobliquo infundibiiliformi furfu- raceo fusco-pallido, lamellis confertis angusiis albidis, stipite crassiusculo farcto basi subincrassalo. Descr. br. Ad hunc Agar. Pers. proxime accedit. Pi- leus junioris leviier tomenlosus subinvolutus, deinde magis furfuraceo-squamulosus, subcarnosus, laevis, nunc aequalis ad marginem flcxuosus vel repandus tunc manifeste inae- qualis, sinuosus sublobaius, 6 — 9 lin. lalus. Lamellae 39.5 altenuato-dccurrentes, lineares, integerrimac, subinde fur- calac, feie albae. Stipes 5 — 8 lin. longus, \\ — i\ lin. crassus, subtenax, laevis vel iibrillosus, pileo coneolor, basi plus minus incrassalus. In campis, locis graniinosis muscosis subgregarius, bis repertus. Oct. INob. 228. Agaricus hydrogrammus Bull. 229. - - dijffbrndst Pers. el ß. stygim F. 230. - - incomtus fr. 231. - - brumalis Fr. 232. - - fragrans Sow. 233. - - dilnjms Fr. 234. - - metachrous Fr. 235. - - onisais Fr. 236. - - capalJcns Pers. 237. Agakicus tigrinus Bull, nosler subdiversus est. Ch. ess. Pileo tenui subregulari umbilieato albo, squamulis pilosis nigricanlibus, lamellis perangustis denti- culalis albidis, stipile tenui squamuloso , cortina fugaci. Descr. br. In aetate prima clavulaeformis , utrinque angustatus, tomentosus, pileolo puncliformi vel plane nullo ; tum superficies in squamas pilosas, ad marginem pilei in villos copiosissimos, erectos , albos secedit, slipitem su- perne annulatim cingens. In provecliori aelale pileus le- viter carnosus est, convexus, obtuse -vel acute -umbilicatus, \\ — 3| unc. latus, margine aequalis vel flexuosus, re- pandus aut sublobaius, squamulis in medio concentricis erectiusculis , ad marginem magis adpressis, villosis, fus- cis nigricantibus, sensim evanescentibus, obtectus. La- mellae attenuato - decurrentes , subconferlissiniae, tenues, albidae in ochraceum transientes, saepe ut pileus lacera- tae, rarius subfurcatae. Slipes 1 — 3 unc. longus, \\ — 6 lin. crassus, solidus, squamulosus , superne incrassatus, 396 ' magis mlnusve velatus vel nudus, non raro excentricus. Sapor subdulcis cum aliqua acredine. Odor non ingratus. Ad truncos praeserlim Salicis et in eörum vicinitate, solitarius vel plerumque cespitosus (2 — 10), passim. Aprili — Augusio. 238. Agaricus lepideus Fr. Char. ess. Pileo compacto inaequali, albido, fusees- cente-ochraceo, squamuloso rimoso, lamellis striatis denla- tis sublaceratis, stipite vaL'do radicalo tomenloso squamoso. Initio anttcedenti aut Sphacriae digitatae subsimi- lis, sed ad basin saepe radice difformi crassissima praedi- tus. Pileus convexus , plus minus depressus, centralis, excentricus Tel lateralis, subinde vix ullus, ad 4 unc. la- tus; albid^s subochraceus, squamis minoribus adpressis vel squar^sis vel, e pileo subdiffraclo, majori bus obscuriori- birs vestilus, margine flexuosus, lobatus aut laceralus. La- mellae sublatissime, ex toto-vel emarginato-adnatae, den- tibus decurrentes , vel angustiores , aüenuato - decurrentes, distantes, crassiusculae, transverse striatae, albae, demum laceratae, lutescenles vel subocbraceae vel rarius auran- tiaco-aut subcoccineo-maculatae. Stipes 1—3^ unc. longus, \ — \ unc. crassus, colore pilei vel rubiginoso- aut interdum rubello-maculatus, inferne squamosus, su- perne tomentosus. Radix aut verticalis simplicissima aut subhorizontalis, crassa, mulliceps. Valde tenax. Insipi- dus, subinde tarnen paululum acris. Odor genuinus, non ingratus. Ad truncos Pini et ligna fabrefaeta, solitarius vel ces- pitosus, sat frequens. Majo — Oct. 239. Agaricus dryinus Pers. 240. - - macvorliizus n, Char. ess. Pileo pulvinato subrepando ochroleuco, lamellis subconfertis ramosis albis, stipite subexcentrico obliquo crasse- radicalo. 397 Dcscr. br. Pileus 2-j — Z\ unc. lalus, integer, coli- vexus, obtusissimus , ad mavginem primo subinvolrais le- viler tomentosus, centralis vel subexcentricus, sa/pe inae- qualis el rimoso- squamosus, albido-ochraceus vel subfla- vescens. Lamellae subanguslae vel latitudine inaequales, non valde tenues, subintegerrimae, repetito-diebotomae, aquose albae, demuni venis paucis eonnexae, ad margin em pallescentes. Stipes \ — 1^ uuc. longus, f — 1 unc. crassus, albidus, basi in radicem longam, crassam, obli- quam vel horizontalem, substantia simili, produclus. Caro compacla, brevis, alba, liaud quaquam lenax. Sapor non ingratus odorque fere farinae recentis. Ad terram in pinelis bis repertus. Oct. Nov. 241. Agaiucus torulosus Pers. 242. - - inconstans Pers. 243. - - conchatus Bull. 244. - - ostreatus ß. ßavo -clnereus Pers. et 8. Ag. reiieulatus Schum. 245. - - porrigens Pers. 246. - - ursinus Fr. 247. - - serotinus Pers. 248. - - farinaceus Schum. 249. - - miiis Pers. 250. - - Jiidulans Pers. luleo-auranliacus, pi- leo leviter carnoso reniformi albo-lomentoso, lamellis con- fertis simplieibus. Pileus 1 — 2| unc. latus, margine deflexus, strato superiori minime gelatinoso. Ad truncos praeeipue Pini sylvestris. Oct. — Mart. 251. Agaricus algidm Fr. 252. - - tremulus Schaeff. 253. - - mutilus Fr. ß. multiformls n. Char. ess. Niveus, pileo irregulari lomentoso, lamel- 398 lis subdecurrentibus distanlibus, stipile exccntrico brevi subtomentoso. Descr. br. Pileus primo coavexus, magis regularis, ad marginem inflexus; deinde subdepressus, flexuosus, lo- batus vel dimidialus, i'ragilis, tenuiter tomentosus, 2 - — 5 lin. latus, rugosus, valde irregularis. Lamellae attenuato- decurrentes, crassae (juniores crassiusculae) anguslae vel latiusculae, integerrimae , rarius furcatae; venis non con- nexae. Stipes «olidus, centralis, excentricus vel lateralis, 1 — 3 lin. longus, \ lin. circiter crassus, subtenax, levi- ler tomentosus, basi saepe adscendens, fibrillosus, semper floccosus. In colliculis graminosis bumidis ad lerrani, grega- rie, aliisque loeis frequens. Sept. Oct. 254. Agaricus perpusillus Lumn. 255. - - striatulus Pers. Series secunda. HYPORHODIUS. 256. Agakicüs propinalis Fr. Majo pluvioso anni currentis, in graminosis, pascuis, subinde obscure-colo- ratus et valde cespitosus repertus. 257. Agaricus hortensis Pers. 258. - - angustus Pers. 259. - - adstringens Pers. 260. - - elodes Fr. 261. - - jubatus Fr. 262. - - sericcllus Fr. et ß. scriceus Pers. 263. - - rhodopolius Fr. 264. - - fertilis Pers. a. 265. - - molluscus n. Char. ess. Pileo subcarnoso obtuso pubescente albo- sublutescente, lamellis leviter adncxis subdislantibus latis cameis, stipite farcto fibrilloso albido. 399 Descr. br. Pilcus e campanulato subumbonato mar- gine inflexo-convexus, 1 — \\ unc. latus, floccis densis subfibrillosis innatis, ceracco- nitidus, albus in citrinum aut luteum transiens, non strialus. Lamellae primum , rotundato-sub adnexae, mox secedentes, crassiusculae, in- tegerrimae, venis non connexae, pure carneae. Stipes 1\ — 2 unc. longus, 1 — i-j lin. crassus, subaequalis, basi parum incrassatus, albo-floccosus et fibrillosus. In- sipidus atque inodorus. Sporidia rosea. In quercetis humosis, rarius. Aug. Sept. 266. Agakicus Prunuloides Fr. 267. - - leoninus ß. A.chrysopbaeus Schaeff.l a. Chor. ess. Pileo subcarnoso-membranaceo glabrius- culo subluteo-umbrino, lamellis albido-carneis, stipite so- lido striato lutescente. Descr. br. Stipes 1 — 1 * unc. longus, if — 2^ lin. crassus, extus intusque fibrosus. Pileus 1 — \\ unc. la- tus, umbonatus, fragilis, leviter tomentosus, dilute fuligi- neus vel subfuscus, semper in citrinum tendens; maigine saepe repandus, vix rugosus. Lamellae liberae, sublatissi- mae, ventricosae, crassiusculae, subdistantes, erosae, ex albido- carneae; denique vel exsiccatae, flavescentes. Fcre insipidus, postea tarnen subacris, Variat in b: pileo mi- nori, punctato-squamuloso; lamellis latissimis; stipite longo, lenui, ad basin incrassato. Ad truncos Fagi, sed praecipue Salicis; b cum priori ad trunc. alneos, non frequens. Sept. Oct. 268. Agakicus pluteus ß. rigetis Pers, 269. - -. iimbrosus Pers, 270. * ■> ricinus Pers. 271. -- -. phlebophorus Dittm. 272. ■> - hispidiihis Fr, 273. - - dichrous Pers. 274. - - griseo - cyaneus Fr. 400 275. Agaricus salicmus Pers. 276. - - lampropus Fr. 277. - - chalybeus Pers. 278. - - euchrous Pers., subsolitarius , stipile deorsum subincrassato. 279. - - serrulatus Pers. 280. - - turbidus Fr. a, b, c et d. 281. - - pascuns Pers. a, b, c et d. Jg. lu- ridus B. 282. - - hirtipes Scbum. 283. -. - clcindcstinus Fr. 284. - - eocilis Fr. 285. • - suavis n. Chor. ess. Pileo submembranaceo obtuso sericeo subluteo, lamellis adnatis distantibus flavidis, stipile farclo glabro basi radicato villoso. Descr. br. Agar, hirtipedi subaffmis. Pileus f — 1 unc. latus, convexus; interdum leviter floccosus, aut sub- squamulosus, luteus, medio fuscescens. Lamellae subad- scendentes, ventricosae, ex toi o adnatae, dentibus decurren- tes, fere crassae, latae, albido-lutescentes subcarneae, de- mum venis superficialibus connexae. Stipes \\ — 2^ unc. longus, f Im. crassus, aequalis, nitidus , subfuscescenti- pallidus vel subcoerulescens, ad basin radice brevi villosa. Sporidia ex albido-carnea. Sapor paululum acris. Odor debilis olei neroli fere. In sylvis frondosis ad terram adustam^ rarius. Sept. Oct. 286. Agaricus cicatrisatus n. Chctr. ess. Pileo transverse - ruguloso glabro fusco, lamellis adnatis pallidis, slipite farcto basin versus sub- strigoso. Descr. br. Pileus submembranaceus , convexus, um- bilicatus, genuino-rugulosus subrimosus, quasi cicatrisatus 401 (pvimo laevior), nee squamosus nequc striatus, | — 1 unc. lalus, fragilis, ad marginem subiude laceratus. Lamellae denlibus vel subdecurrentes , latae, crassiusculae, subcon- ferlae, iniegerrimae, cano-vel subfusco -pallidae, rarius fur- catae. Stipes 1 — If unc. longus, 1 — \\ lin. circiter crassus, subtenax, laevis, saepe revera radicatus, rarius deorsum atlenuatus et basin versus glaber. Radix ramo- sa, iibrillosa. Sporidia ex albo-carneo-pallida, Variat colore albido; pileo sublaevi; stipite tenui, basi fibrillis paucis. In pinelis et betulelis, locis apertis inter muscos, sub- gregarie passim. Oct. Nob. 287. Agaricus negleetiis n. Cliar. ess. Pileo tomentoso laevi isabellino, lamellis subdecurrentibus dislantibus albido- carneis, siipile solido debili albido. Descr. hr. Pileus convexus, obtusus vel subumbili- calus, margine inllexus, deinde subcarnoso-n-.embranaceus, umbilieatus vel subdepressus, f — 1 unc. latus, tomento- sus vel magis iibrilloso-floccosns, pallidus, ad marginem saepe laceratus. Lamellae postice acutae, latae, crassius- culae, iniegerrimae, venis non connexae. Stipes 1 — \.\ unc. longus, 1 lin. crassus, tenuiter fibrillosus, subtenax, saepe curvatus. superne feiibincrassatus , basi fibrillosus. Sporidia rosea. Sapor odorque fere farinae recentis. In collibus graminosis, subgregarius. Sept. Oct. 2S8. Agaricus nefrens Fr. 289. - - riparius n. Chor. ess. Pileo subcarnoso squamuloso sericeo sub- fuligineo, lamellis decurrenlibus dilutioribus subcarneis, stipite subcavo sericeo ulrinque incrassato. Descr. br. Pileus in aetate tenera obtusus vel sub- umbilicatus, subfloccoso - furfuraceus , postea subflexuosus vel repandus, fragilis, 1 — lf unc. latus, riiedio piano- 402 umbilicalus , squamulosus , versus marginem iibrillis inna- tis sericeus, non striatus, saepe laceratus, fusco-cinereus, subexpallescens. Lamellae attenuato - decurrentes , latae, crasslusculae . inlegerrimae , subdistanles, passim furcatae et venis superficialibus connexae, colore pilei dilutiore sed demum in carneum Iranseuntes. Sporidia e carneo-late- ritia. Stipes 1< — 2 unc. longus, \\ — 2 lin. crassus, subtenax, pileo concolor, basi albo-lanalus. Ad ripas, locis umbrosis fiuminis Nelze, subgregarie. Sept. Oct. 290. Agaricus politus Pers. et ß. sylvaticus n. Char. ess. Pileo subcarnoso-membranaceo laevi sub- livido-cano, lamellis cano-carneis, stipite farcto tenui. Descr. br. Pileus convexus umbilicalus, siccus niti- dulus, \ — \ unc. latus, saepe incanus. Lamellae con- fertae. Stipes 1 — \\ unc. longus, \ lin. circiler cras- sus, neutiquam fisiulosus, basi lanatus, fibrillosus. Subtenax. In sylvis collibusque inier muscos gregarius, fre- quens. Sept. Oct. Series tertia. CORTINARIA. 291. Agaricus torvus Fr. 292. - r hrumieus Pers. 293. - - evernins Fr. 294. - - fraternus n. Char. ess. Pileo subcarnoso campanulato-acuto sub- brunneo, lamellis fibrillosis albidis, lamellis crassis subla- tissimis brunnescenti-violaceis, stipite longo subcavo concolore. Descr. br. Medius inter antecedentem et subsequen- tem. Color valde variabilis. Pileus junior ovato-conicusj 403 cortina subfloccosa, sericea, densissime contexta, praeser- tim versus marginem inflexum veslilus; poslea subexpla- natus, 1 — 1< unc. latus, fere villosus, violaceo-brunneus, fusco - cinereus , lividus; expallescens subfusco-ochraceus. Lamellae ad stlpitem latissimae, dentibus brevibus adfixae, violaceae, fusco -violaceae vel brunneae, albo-fimbriatae, mox secedenles, decolorantes , magis cinnamomeae. Sti- pes 3 — 4 unc. longus, 2 — 2^ lin. crassus, albo-vel violaceo-fibrillosus, pileo extus intusque concolor, basi subincrassatus floccosus, fibrillosus. Cortina subdecidua slipitem superne fere in annuli formam cingens. Inodorus, sed sapore subacri. In paludosis sphagnosis gregarie, subinde copiose. Sept. Oct. 295. Agaricus ßexipes. Pers. 296. - - gentilis et ß. glandicolor Fr. y. A. punctatus Pers. 8. - incisus Pers. e. helvelloides F. et £. A. spurius Pers. 297. - - limonius Fr. 298. - - armillatus Fr. 299. - - subJanaUis Sow. 300. - • bulbosus Sow. 301. - - macropus Fr.? Char. ess. Pileo librillis subfloccosis innatis palli- do, lamellis distanlibus crassiusculis albido-ochraceis, sti- pite elongato basi subbulboso, annulo membranaceo. Descr. br. Statura fere Agar, cretacei Bull, aut lenticularis m. Pileus primo campanulatus , leviler floc- cosus, margine inflexus, plicatus, deinde planiusculus, ob- tusissimus, 3 — 5 unc. latus, citrino-vel ocbraceo-albi- dus. Lamellae initio fere liberae, albidae, postea emargi- nato-vel rotundato-subadnexae, Z\ — 6 lin. lalae, dilule- 404 ochraceae, interdum in canum tendentes. Sporidia satu- rate-ochracea. Stipes 3^ — 6 unc. longus, \ — 1 unc. crassus, albidus, parte superiori squamulosus, inferiori se- riceo-fibrillosus, ad basin saepe ovato-bulbosus, fibrillosus. Annulus superne adnatns , mediocris , passhn subfugax. Inodorus. Sapor non ingraüis. In sylvis acerosis mixiisque subgregavius, frequens. Aug. Sept. 302. Agaricus blvelus Fr. et ß. fulgens Pers. 303. - - alutipes n. Char. ess. Piko obtuso viscoso subcristallino, la- mellis ex toto adnaiis subdistantibus fulvo-cinnamomeis, stipite cilindrieo peronalo subbivelato. Descr. br. Agar, bivelo affinis. Pileus convexus obtusissimus vel rnedio snbdepressus , 2 — 3 unc. latus, Valde viscosus, glaber aut fibrillis affiaiis, flavo -brunneus vel subspadiceus. Lamellae dentibus decurrentes, 4 — 5 lin. latae, albo fimbriatae, demiun subsecedentes. Stipes 2 — 3 unc. longus, 4 — 5 lin. crassus, cuticula alba (tempestale humida) viscosa, superne quasi annuliformi- margir?ata, cumque cortina fibrillosa rubiginosa conjuncta, a basi usque ad dimidium circiter indntas, inferne pri- mum saepe subincrassalus, poslea si elongatnr semper deorsum potius subattenuatus. Insipidus, inodorus. Spo- ridia saturate rubiginosa. In sylvis praeserlim acerosis, non raro. Sept. Oct. 304. Agaricus violaccus Linn. 305. - * violaceo -cinereus Pers. 306. - - Ivaganus Fr. 307. - - argerdatus Pers. 308. - - albo-violaceus Pers. - 309. - - camphovatus Fr. 310. - - malachius Fr. 311. - - salurninus Fr. 312. 312. Agaii [CUS eonopus Vers. 313. - - pholidcus Fr. 314. anomahis a. pvctcus Fr. ß. A. inciirvus P. et y. A. tabularis Bull. 315. - variecolor Pcrs. 316. - - sublorlits Pers- 317. . - scaurus Fr. a. et c. 318. - - rufo-olivaccus Pers. 319. - - callochrous Pers. a. b. • 320. - - glaucopus Scliaeff. 321. - - varius Schaeff. a. 322. - - turbinatus Bull. 323. - - saginus Fr. 324. . . coriiscans Fr. 405 325. - - gnmmosus n. Char. css. Pileo obtuse-umbonalo subolivaceo-Iu- teo, lamellis adnalis confertis e flavido-ciimamomeis, sti- pile sericeo fibrilloso albido basi subincrassato rubiginoso. Dcscr. bv. Utrique antecedenii afflnis. Pileus ju- nior convexus, viscosus, luleo -viridis, ad marginem albi- duni involutus, deinde 2 — 3< unc. latus, planiusculus, obsolete umbonatus, laevis, submollis, viscosus, luteo-al- bidus, cum vel sine colore viridi. Lamellae primuin to- lae adnatae, albidae, fimbriatae, postea subemarginatae, denlibus brevibus terminatae, subtenues, feie integerrimae, luteae ochraceae subbrunncscenles. Stipes floccoso - fibril- losus, mox sericeus, 3 — 4f unc. longus, 3 — 4 lin. crassus, superne albus, versus basin flavescens s. rubigi- nosus, intus fibrosus, rarius subcavus. Sporidia obscure cinnamomea. Caro alba, demum lulesccns. Inodorus, sed sapore proprio In graminosis pinguibus gregarius et cespitosus, subinde copiose. Sept. Oct. 3r Bd. M Heft. 37 406 326. Agaricus bolaris Pers. 327. - - sanguineus' Wulf. 328. - - cinnamomeus Linn. s — f. 329. - - Raphanoides Pers. 330. - - fucatophyllus n. Char. ess. Pileo subcarnoso acute -umbonalo iibril- loso - squamuloso subbrunneo, lamellis adfixis subdistanti- bus citrinis coccineo-maculatis, stipiie aequali fibrilloso. Descr. br. Agar, cinnamomeo affinis. Stipes 2 — 3 unc. longus, \.\ — 2 lin. crassus, flavidus, rarius subviri- dis, basi parum inerassalus, fibrillosus. Lamellae denti- bus decurrenles vel emarginalae , laiae, subtenues, inae- qualiter denticulatae, e luleo - citrinae subfuscescentes, ma- culis majoribus minoribusve coccineis pictae. Pileus pri- mo conicus acutus, delnde convexus, \\ — 2 unc. latus, fere villosus, rufescenli-vel brunnescenli-citrinus vel sub- fuscus, saepe spadiceo-maculatus versusque marginem la- cerus. Sporidia araoene fiavo-ochracea. Odor et sapor vix ullus. Corlina fibrillosa subcontexta, e flavido ru- bella, fugax. In pinelis, locis depressis vel praeruptis, gregarius, frequens. Sept. — Nov. 331. Agaricus depexus Fr. 332. - - hcmitrichus Pers. 333. - - iliopodius Bull. 334. - - Cucumis Pers. 335. - - detonsus Fr. 336. - - iurcicus n. Char. ess. Pileo submembranaceo umbonalo fibril- loso subcroceo, lamellis adnexis subdistantibus luleo-sub- fulvis, stipite solido fibrilloso colore pilei. Descr. br. Inocybis quodammodo simillimus. Pi- leus conicus aculus, margine inflexus, fere sanguineus, tum convexus, | — 1 unc. latus, magis minusve acute- 407 umbonntus, longiludinaliter fibrilloso-striatus, saepe satu- rate aurantiacus, medio subspadiceus , ad marginem inter- dum lacerus. Lamellae ex ioto (sine denlibus) rotundato- adnexae, facile secedentes, subhorizontales , latae, tenuius- culae, inaequaliler dentatae, impure luteae, mox cilrinae, fulventes. Stipes 1\% — 2 unc. longus, 1 lin. circiter crassus, superne albido-aut luteo-sericeus, basi plerumque subincrassalus, fibrillosus. Caro pilei albida in rubellum, stipitis fibrillosa in cilrinum tendens. Insipidus atque in- odorus. Sporidia ex citrino fulva, subcir.namomea. Ad ripas fluminis Netze subgregarius , passim. Oct. Nov. 337. Agaricus acutus Pers. 338. - - obtusus Fr. 339. - - subferrugineus Fr. 340. - - anneniacus Scbaeff. a. b. et ß. falsarius F. y. A. dilutus P. " 341. - - tortuosus Fr. 342. - - castaneus Bull. 343. - - decipicns Pers. 344. - - leucopus Bull. 345. - . pluvius Fr. 346. - - ' aleuriatus Fr. 347. - * sapineus Fr. et ß. A. hybridus S. 348. - - picreus Pers. ,• Series quarta. DERMINUS. 349. Agaricus aureus Matt. Bull, eliam subcespitose ad truncos Fagi repertus: stipite fibrilloso fere villoso, sapore amaro subacri. 350. Agaricus togularis Bull. 37* 408 35 t. Agakicus radicosus Bull. 352. - - auviveüus Batsch et ß. hctcroclitusX?. 353. - - verruculosus n. Chav. css. Compactus, cespitosüs, pileo carnoso sicco luteo, squamis confertis papillisque cinnamomeis . lamellis subconfertissimis olivaceo-pallidis, stipite soli.do villoso- squamoso. Descr. br. Sequenti afünis. Pileus e " campanulato obtusissime explanatus, 3 — 4 unc. lalus, medio f unc. circiter crassus, planus vel subdepressus , squamis valde confertis, pcrsisientibus : minoribus subfloccosis, majoribus revolutis, papillisque aculis subdeciduis oblectus, marginem versus villosus. Lamellae attenualo-subdecurrentes, te- nues, angustae, demum subferrugineae. Stipes 5 — 6 unc. longus, \ — f unc. crassus , cinnamomeus, basi nunc subattenuatus nunc leviter incrassatus, saturalior. Annu- lus erectus, turgidus, floccoso-radiatus. Sporidia brun- nesceiiti-ferruginea. Sapor subacris, odor volatilis fere Raphani. Caro alba, dein lutescens. Ad truncos praecipue Aceris. Sept. Oct. 354. Agaricus squarrosus Müll, et p. A. Mälleri. • y. - reflexus P. 355. - - flammans Batsch. 356. - - Lucifer n. Char. css. Pileo carnoso obtuso viscoso luteo, squa- mis sparsis fulvis, lamellis adnatis crenulatis subaureis, stipite solido subsquamoso basi subbulboso ferrugineo. Dcscr. br. Species pulchra, distincta. Pileus fex he- misphaerico convexus, obtusissimus vel obtuse umbonatus, squamis adpressis minoribus subdeciduis, (in mucilagiuem solubilibus) saepe ferrugineis vestitus, \\ — 2 unc. latus. Lamellae ex toto-vel interdum subemarginato-adnalae, semper dentibus decurrentes, laliusculae, confertae, lute- scenti-pallidae, fulvae, demum ferrugineae. Stipes \\ — 2 409 unc. longus, 2 — 3 lin. crassus, lnteus subfnlvus, supcrne albo-furfuraceus, intus fibroso - solidus , rarius subexcenlri- cus. Annulus infcrus, floccosus, submembvaiiaccus , lace- ralus. Caro lulescens. Sporitlia obscure ferruginca. Sa- por amaricans substyplicus. In graminosis pinguibus ad slipiles, ramulos et in Iiorlis ad stoloncs emortuos Menihae, gregarius aut cespi- tosus, frequens. Sept. Oct. 357. Agaiucus Junoiiiüs Fr. forsan , varietas anlcce- denlis est. Provenit etiam subcespitose. 358. Agaiucus iubevculosus Schaeff. 359. - - muricatus Fr. a. b. e. 360. - - mutabilis a., b. et c. lamellis inler- duin usque ad annulum acuminato-decurrentibus. 361. Agaiucus blaitarius Fr. 362. - • " Mycenoidcs Fr. et ß. applanalus n. Char. ess. Piteo carnoso planiusculo laevi subochra- ceo, lamellis adnatis flavo-ocbraccis; stipite subcavo al- bido-fibrilloso, annulo sublacerato. Descr. br. Major, subfragilis. Pileus inilio campa- nulatus, deinde explanatus obsolele umbonatus vel subde- pressus , k\ — 2 unc. latus , albidus , flavidus aut oclira- ceus. Lamellac ex ioto-vel emar ginato- adnatae, denlibus decurrentes, subconfertae , tenuiasculae , denique rubigino- sae. Stipes 2 — 3 unc. longus, 2 — 2Jr lin. crassus, colore pilei, basi subincrassatus vel toter muscos attenua- lus, fibrillosus. Annulus erectus parvus, (in a. sat ma- gnus, integer atque rarius mobilis vel rcflexus) subinde la- ceratus, fugax, sublus albus, superne sporidiis ferrugineis vel subfulvis conspersus. Sapor odorque vix ullus. In sylvis praecipue densis humidis, intcr muscos ad- que terram, frequens. Oct. — Decbr. 363. Agaricus colliiutus Sowerb. et ß. mucosus ß, 364. - - elatus Balscb. 410 365. Agaricus fastibilis Pers. Species maxime va- riabilis vulgatissimaque. Velum superficiale, floccosum subtomentosum, fugacissimum vel fere nullum. Lamellae interdum ad marginem dentatum vel crenalum e sporidiis coacervatis obscure-punetatae. Stipes lf — 3< unc. lon- gus, 2 — 9 lin. crassus. Pileus 1—5 unc. latus. Sa- por saepissime amaricans. In sylvis, graminosis cultisque, solitarius aut ces- pitosus. 366. Agaricus alnicola Fr. 367. - - ßavidus Schaeff. 368. . . astragalinus Fr. 369. - - spumosus Fr. 370. - - carbonarius 'Fr. 371. - - lubricus Pers. 372. - - lentus Pers. 373. - - hilaris Fr. 374. - - repandus Bull. 375. - - pyriodorus Pers. 376. - - scaber Müller. 377. - - relicinus Fr. 378. - - horridnlus n. Char. ess. Pileo subcarnoso convexo umbonalo. squa- mis erectis pilosis subfuscis, lamellis subliberis argillaceo- ochraceis, stipite solido squamoso superne farinaceo. Descr. br. Ab affinibus, credo, satis diversus. Pi- leus e campanulato - convexus, squamulis acutis densissime obtectus, 1 — \\ unc. latus, ochraceus, fuscus vel um- brinus, ad marginem villosus. Lamellae statim seceden- tes, latae, subconfertae, leviter ventricosae, margine albido denticulatae , subfuscescenti-ochraceae. Stipes \\ — 2 unc. longus, 1^ — 2 lin. crassus, fibrilloso- squamosus, colore pilei, superne certius punetato - farinaceus, basi sub- incrassatus. Sporidia fusco-ochracea. Caro albida. — 411 In sylvis pracsertim frondosis subgregarie. Junio JiJio. 379. Agaricus calamistratis Fr. 380. - - cincinnatus Fr. 381. - - lanuginosus Bull, 3S2. - - lacerus Fr. 383. - - rimosus Bull et ß. elatus n, Char. ess. Pilco subcarnoso e conico expanse um- bonalo fibrilloso snbrimoso fusco-pallido, lamellis adnexis subluteo-fuscescentibus, stipite farcto, apice farinaceo. DescT. br. Pileus 2 — 2-§- unc. latus, fibroso - stria- tus, plus minus rimosus, flavo-fuscus vel subbrunneus. Lamellae facile secedentes, horizontales, planiusculae, sub- distanles, latae, crassiusculae. Süpes 3 — 4| unc. lon- gus, 3 — 4 lin. crassus, fibrilloso - strialus , pallidus, basi subincrassatus. Totus fragilis. Sporidia fuscescenti-pal- lida. Sapor odorque subrancidus. Forsan distincta species. In paludosis, locis umbrosis praeruptis giegarius, sat frequens. Sept. Oct. 384. Agaricus lucifugus Fr. Varietates inter A. rimo- sum et geophyllum non rarae sunt. 385. Agaricus gcophyllus Bull, a — d et ß. A. Can- didas B. Pileus hujus speciei \ — 1 unc. latus est, acute -vel obtuse-umbonatus, sericeus, non frequenter squamulosus, niveus, albidus in varios colores tendens, luteus, subau- rantiacus, ocbraceus, fuscescens, spadiceus, lividus, roseus, lilacinus vel distincie violaceus. Lamellae juniores saepe colore pilei, violaceae, lilacinae etc., sed cilo deeoloran- tes, fiunt cano-pallidae vel subluteae fuscescenles. Sti- pes 1 — 2 unc. longus, 1 — 2 lin. crassus, punctato- farinaceus, subinde pileo concolor roseus, violaceus etc., rarius valde curvalus, aut decumbens, basiv\\. et ß.A.ßmicola Fr. 464. - - fimicola Pers. syn. pg. 412. 465. - - crenatus n. Chat. ess. Pileo membranaceo hemlsphaerico sul- ealo pallido, margine crenato, lamellis adnatis subdistanti- bus e flavido saturate - fuscis , stipile glabro superne striato farinaceo. Descr. br. Pileus primo glandulaeformls , ad mar- ginem velo floccoso subfibrilloso pauperrimo cinctus, po- stea exacte hemispbaericus, \ — 1 unc. latus, lenuis, me- dio excepto, aequaliter sulcatus, crenatus, parliculis sub- mollibus nitidis teclus, subocbraceus vel rufescens, siccus pallens. Lamellae latae, poslice latiores, dentibus brevi- bus saepe adnatae, subventricosae, tenues, albo-margina- tae, e flavido ocbraceae fuscescentes , demum nigrae, vix liquescentes. Stipes \\ unc. circiter longus, 1 Hb. cras- sus, albidus, superne et subinde basi etlam subincrassa- tus , intus albo floccosus , fibrillis ad basin non rarius ra- diosis. Totus fragilis. Sporidia in stipile observata alra. In borlis, sylvaücis pinguibus, subgregarius. Julio, Augusto. 467. Agaricüs subtilis Fr. 468. - - fagicola n. Char. ess. Pileo membranaceo campanulalo striato subviscoso fuscescente-viridi, lamellis adnexis subdistanti- bus brunneis, stipite iibrilloso squamuloso albido. Dcscr. br. Species satis diversa. Pileus campanu- 426 lato-convexus, obtusus vel obtuse-umbonalus, margine fle- xuosus aut subinaequalis, fragilis, 1 — 2 unc. latus, vires- cente-coeruleus, sublividus, fuscescens. Lamellae facile secedentes, subangustae, adscendentes , demum subliques- centes. Slipes 2 — 2£ unc. longus, 2^ — 3 lin. crassus, aequalis, subfragilis, dense fibrillosus, furfuraceus, albo pal- lescens, postea magis fibrillosus, nitidulus. Sporidia ob- scure brunnea. Ad truncos fagi subcespitosus. Sept. Oct. 468. Agaricüs microrhizus n. Chor. ess. Pileo membranaceo campanulato laevi sicco subrufo, lamellis adnexis angustis e pallido nigres- cente - brunneis , stipite sericeo albido breviter radicalo. Descr. br. Insignis species. Initio totus , praeserttm ad stipitem, pilis brevibus, erectis, luteis, deciduis, ad mar- ginem pilei vero, cortina tenui, floccoso-annulata, fuga- cissima vestitus. Piieus ex ovato- margine inflexo-campa- nulatus, -| — 1 unc. latus, fragilis, particulis submollibus nitentibus tectus, humidus ochraceo vel rufo-brunneus, siccus pallidus. Lamellae facile secedentes, conferlae, te- nues, lineares, albo-marginatae, demum nigrescentes , in humido vix liquescentes. Stipes 2 — 2^ unc. longus, 1 — \\ lin. crassus, sursum suballcnuatus , basi incrassa- tus, radice \\ — 3 lin. circiter longa, distincta. Insipidus et inodorus. Sporidia atra. In graminosis pinguibus, ad sepes, gregarius, passim. Sept. Oct. 469. Agaricüs impaticns Fr. 470. - - tet'givcrsans Fr. 471. - - vitellinus Pers. flavido- ochraceo -liques- cens. Sporidia obscure-öcbracea. 472. Agaricüs Boltoni Pers. sporidiis nigrescente- brunneis. 473. - - titubans Bull. 427 474. Agaricus conocephahis A. S. 475. - - Coprinus comatus Müller., in hortis subinde giganteus. pileo 5 — 7 unc. lalo, 6 — 9 unc. alto, slipite 14 — 16 unc. longo, 1< — 2 unc. crasso basi breviter radieato provenil; et ß. A. ovo Ins Schaeff. 476. Agaricus Coprin. picaecus Bull. 477. ... deliquescens Bull. 478. - - - disseminatus Pcrs. et b, c. 479. - - cincreus Bull, et (3, A. macror- hizus Mich. 480. - - - niveus Pers. 481. - - - domestiens Bolt. 482. ... narcoticus Batsch differt in- primis in statu junior! : villis densis, longis, recurvatis. 483. Agaricus Coprin. papi /latus Batsch. 484. - - -" lagopus Fr. 485. ... plicatilis Sow. tempeslate sicca interdum exsiccescens reperlus. 486. Agaricus Coprin. rüdiatus Bolt. 487. - purifluus n. Char. ess. Pileo explanato floeculoso sulcato luteo, lamellis liberis angustis e luteo subochraeeis, slipite atte- nuato farinaeeo-lutescente. Descr. br. Species solitaria, habitu Coprinorum. Pi- leus primum ovato-conicus, cum stipite conico e velo uni- versali lloccosus, deinde celeriter in slipite elongato expla- nalus, \ — 1 unc. latus. Lamellae juniores albae, lutes- cenles, mox cum pileo in mucilaginem flavido-fi:?cum de- liquescentes. Stipes \\ — 1| unc. longus, slriatulus, su- perne \ lin., versus basin \\ lin. crassus, albus, lulescens. Valde fragilis et fugax. Sporidia fuscescentia. In sylvaticis umbrosishumidisbis repertus. Majo, Junio. 4S8. Agaricus Gomphus glutinosus Schaeff. et ß. ro- seus Nees. 428 ' • Ckar. ess. Minor, pileo obtuso subviscoso roseo, la- mellis angustis ex albido olivaceo-incanis, stipite fibrilloso subroseo deorsum attenuato. Descr. br. Pileus rarius obtuse-umbonatus. Stipes saepe subcitrinus, roseo -maculatus. Velum contexto-fibril- losum, primo album, subroseum, deinde sporidiis inquina- tum, subfugax. Sporidia ex salurale - olivaceo nigrescenti- fuliginea. In paludosls, inter Sphagna praecipue, satis frequens. 489. Agaricus Gomphus rutilus. Schaeff. cum priori ; forma pilei, magnitudine atque colore non rarius variabilis. Additamenta. (inter 30 — 31.J 490. Agaricus militaris n. Char. ess. Pileo compacto flexuoso glabriusculo sub- viscoso cinnamomeo, lamellis emarginatis subconfertis al- bidis, stipite solido squamuloso fibrilloso pallido basi sub- bulboso. Descr. br. Pileus junior late-umbonatus, ad margi- nem subinvolutus, albo-floccosus, postea planiusculus vel subdepressus, laevis, 4 — 7 unc. latus, in medio 6 — 8 lin. crassus, subspadiceo - vel brunnescenti -maculatus, saepe virgatus. Lamellae latae, tenues, ex albo pallescentes, in- terdum seeedentes, subfurcatae et erosae, demum lacera- tae, lurido-maculatae. Stipes 3 — 4| unc. longus, f — 1 unc. crassus, cylindraceus , albus pallescens, subluridus, passim rubiginoso -maculatus, basi persaepe curvatus. fibrillis radicalibus crassis. Caro alba, pallescens vel ru- fescens. Sapor odorque peculiaris subingratus. Locis sylvaticis sterilibus series formans inlerdum longissimas; etiam cespitose, rarius subsolitarie crescens. Ort. Nov. {inter 43 — b\.) Agaricus molybdinus Bull. 429 492. Agaricus decastes Fr. 493. - - gambosus Fr. tempeslale pluviosa in pratis pascuisque subinde circinatlm crescens. Majo. Junio. (ad M.J 494. Agakicüs personatus p.1 Ag. cyclophilus n. Char. ess. Pileo compaclo glabriusculo subalutaceo, lamellis rotundatis liberis conferiis subangustls pallidis, sti- pite subreticulato-fibrilloso basi leviter bulboso. Dcscr. br. Species forte distincta. Pileus obtusus, 2| — 5 unc. latus, medio \ unc. circiter crassus, subinde fibrillulis innatis, carneo-albidus, alutaceus aut isabellinus. Lamellae vix adnexae, pallidae, subcauae, passim furca- tae, demum luridae. Stipes 2 — 3^ unc. longus, 8 • — '10 lin. crassus, albidus vel pileo subconcolor, basi lanatus, iibrosus. Caro alba. Sapor gratus subdulcis, odor radicis fere Iridis florenlinae. In nemorosis humidis sylvarum, gregarius, subcespi- tosus vel rarius solitarius; vulgo aulem specimina 2 — 500 circiter circulum notabilem, magnum, fere regulärem ef- formant. Oct. Nov. (inter 44 — 45J 495. Agakicüs sordidus Sehum. Char. ess. Subviolaceus, pileo umbouato flexuoso glabro, lamellis rotundatis subconferlis, stipite solido fibrilloso. Descr. br. Agarico nudo valde affinis. Pileus ini- tio campanulato-convexus acutus s. oblusiusculus, admar- ginem subinvolutus albo-flocculosus, deinde 2 unc. circi- ter latus, planiusculus , magis minusve umbonalus, colore lurido, umbrino, fusco, subfuligineo, expallescenti-violaceo vel carneo. Lamellae rotundato-adnatae, subinde denli- bus terminatae', latae, crassiusculae , saepe erosae, albae, canae, subluridae, carneae, sublilacinae aut violaceae. Sti- pes 2 — 2| unc. longus, 3 — 4| lin. crassus, curvalus, 430 . fibroso-striatus, pileo fere concolor, superne demum sub- cavus, basi fibrillosa vel subaequalis vel incrassatus, lana- tus. Caro concolor in medio pileo 2 — 3 lin. crassa. Sapor fere adipis recentis, odor vix ullus. Color viola- ceus praesertim in statu juniori plus rainusve adest. In pascuis gregarius aut cespitosus. Sept. — INov. (inter 46 — 47.^ 406. Agaricus persicinus Fr. Char. ess. Pileo subumbonato glabro expallescente rubello, lamellis rotundatis conlertis albis, stipite aequali subsolido glabriusculo pallido. Descr. br. Pileus primum campanulatus, margine subinvolutus, tenuiter albo-floccosus, deinde convexus, ob- tuse-umbonatus vel interdum obtusissimus, fragilis, f — l unc. latus, roseus aut varie-rubellus expallescens. Lamel- lae tenues, niveae, plus minus latae, subinde totae ad- nexae sed mox secedentes, demum laceratae. Stipes junior fibroso - solidus, leviter tomentosus , postea \.\ — \\ unc. longus, — 2 lin. crassus, glabriusculus, colore pilei dilutiore, basi albo-lanatus fibrillosus. Sapor debilis sub- farinosus. In sylvis pratisque inter muscos, solilarius, subgrega- rius aut spccimina 2 — 3 basi connata, passim. Aug. — Oct. Error. 71. Agaricus obnubilus, lege obscuratus. Register der in den Abhandlungen enthaltenen Pflanzen- Namen. Aeginetla indica 136. Agaricus absinthiatus 382, ß subcitrinus 383, acervatus 383, alutacens et ß xanthopus 160, alutipes 404, amarus 378 , ambi- guus 15S, amoenus 390, augustus 398, anomalüs et a, proteus ß incurvus, 7 tabularis 405, antipus 415, aquosus 384, argentatus 404, armeniacus et ß falsarius, 7 dilutus 407, armillatus 403, ar- raiaris wo, antipus <*aj, aquosus 00*, argentai _. armeniacus et ß falsarius, 7 dilutus 407, armillatus 403, i_ valis 414, asemus 383, asper 154, astragalinus 410, atomatus 424, atratus 394, atro -brunneus 423, atro-cyaneus 387, atro - margina- tus 387, atro-tomentosus 418, aurantiacus 161, aureus 407, auri- vellus et ß heteroclitus 40S, avenaceus 387, bivelus et ß tulgens 404, blattarius 409, blenuius 161, bolaris 406, Boltoni 426, bom- bycinus et ß paludosus 419, bulbosus 403, brumalis 395, brun- neus 402, Bryorum 416 et ß hemisphaericus 417, bulbiger et ß attenuatus 158, butyraceus 383, calamistratus 411, callosus et ß subviscosus 422, callochrus 405, calopus 385, calyciformis 392, campanella 385, 94, et ß badipus 394, campestris 419, camphora- tus 40^, candicans 378, Candolleanus et ß nigrescens 424, cano- brunneus 423, capillari» 391, capnoides 422, carbonarius 410, ca- ricicola et ß tenerrimus 391, castaneus 407, centunculus et ß con- color 414, cernuus 424, cerussatus et ß difformis 378, chalybeus 400, cliamaeleontinus 389, chloranthus 388, chloroplienus 380, chrysenterus 3S4, chrysodon 158, chrysophyllus 394, cicatrisatns 400, cilicioides 160, cimmerius 387, cincinnatus 411, cinereus et ß macrorhizus 427, cinnamomeus 406, citrinellus 3S9, clandesti- nus 400, clavipes 378, clypeolarius 156, coccinellus 381, coffeatus 378, collinitus et ß muscosus 409, collinus 383, comatus 427, co- mitialis 378, compressus 3S3, conchatus 397, coniluens et ß tufo- cinnamomeus 3S3, conicus 380, conigenus et ß porcinus 385, co- notephalus 427, conopus 405, conspersus 412, controversus 160, 432 nipes 389, elatus 409, elodes 398, emeticus et ß fallax 160, Epi- chysium ß icmadophilus 394, epipliyllus 387, epipterygius 389, ericaeus 422, ericetorum 393, et ß velutinus, S mvochrous 394, ermineus 156, erubescens 158, erytkröpus et ß repens 3S3, escha- ides 412, euclirous 400, evernlus 402, excoriatus et ß squamu- is 155, exilis 400, expallens 395, exscissus 383, fagicola 425, inaceus 397, fascicularis et ß marginatus 422, fascinans 160, tibilis 410, fallens 160, fertilfs 39S, fibrillosus 424, fibula et murcigenu,8 387, muta- bilis 409, mutilus et ß multiformis 397, mycenoides et ß appla- 433 3, quietus 162, racuatus tat, rauicosus '»<-"-■, iumcnn» u^iuus 38/, raplianoi- dcs 406, rccalvus 421, rclicinus 410, repajidus 410, retifolius 386, retipes 384, rliodopolius 398, rimosus et ß alatus 411, riparius 401, rosellus 388, roseo-violasccus 161, rubescens 154, rubro-mar- ginatus 388, rufo - olivaceus 405, rusiophyllus 420, rutilens 158, rutilus 42S, sagatus 421, saginus 405, sabicinus 400, sanguineus 406, sanguinolentus 3S7, sapiucus et ß liybridus 407, satuminus 404, scabellus 412, scaber 410, scaurus 405, scioplianus 3S0, sco- rodonius 3S5, scyphoides 302, sejunctus 159, seniinudus 157, se- mimr»tns 425. sarirp.llns rt ß Kfirirtfins 398. KprntirmR 3!(7. serrula. «y tatuus 4--*, stipitarius et 7 gramincalis 000, sUpulans ovo, striatulus 398, strigiceps 418, strobilinm 388, stylobates 389, sua- ■veolens 378, suavis 400, subalutaceua 378, subdulcis 162, subfer- rugineus 407, sublanatus 403, subreilexus 418, subtilis 434 rem 404, violaceus 404, virgatus 159, vitellinus 426, vitreus 387, volemus 161, vulgaris 389, xanthopus 383, zepliirinus 387. rrc- "25. JfiUünetres . Tic 8- ar&fk Dickt 4%JßlIinv . T. &ia*ryul ■Jt'i -L z7i.TiJz#ct . >' jlfillimetr& Tür. 8- roste DiJte Jßl&rn ■ jjri>jif_ Dicke -tJJIu Uttv ■ . J. Tab.lIL. <{ pbo-übro*a, pedone. nraKifWus , fol. ^} — 4 Http* di rnidio rninoribti«. Ab Or. ni^ro difT. canle proftrato, fol. 3 — 4 jnfrife nee 6 jngi*, duplo miiwiibin. — ^iciu p<> lytperma, caole 6 — S ped. rarnouifcsirno, fol. eirrb., foliol. 14 — 16. ovato-oblonjri*, oMuhh integernmii mneronatis glabri*, cmiiig decornpoftiti«; fctipuKf dentatii». pednne. H — 10 flori* folio longrioribtix , flonbti* ereclig laxe ra< < dentib. cal. inaetjtialiboft, super, breviorlbu»», infer. »etacei* Joojrior. . lejrorn. fineari-lanceolati« .'{ pollie. plairii jilabri* 14 — '20 fcpernii*. FJor. majrnit. V. «ativae pallide ed in ha< f/^rumen pollieu* bmgitudin#*rn non ex cedit; foliola apiee trrmeata elliptica (o Jin. Jonjr. .'} laf.; in no-Jra S lin lonp., 5 lat.j, f\ur*-n nutante* den«*e raecrno*i obxervantijr, unde major c. V. bienni affinilag. — Ervum Trrronli, fol. e'irriatnh , foliol. S jujris lineari -ellipticii» truneatit» aub/nu eronati* f/Mm*. pedunculi* rnultinori« (4 — Sj arihtati* folio roult/j brerwribtM, Jacin. cal. lanceolafo- Jinearibn* »equalibo* pubefceentibufc corollarn aequantibu*; legtim. {Ha bri* *ti+>ova»o tmneafi*». inflato-retienlalifj, »emin. Icntiforror- bw> badin». In *epib. JVineip. cilenom inv. Joan. Terrone. Ab K. difeperrno diff. jrtabrilie, pedunc. rnnlfiflom et pa tria — // ha-jalu* airiniais , fmlegoem, petioli* I0MM H • M tibtife. CoL 1 i jo^i«>. foliol. eHiptico oblong« oHoMOferiM titrir*rjwe adj^rr^^o-pilo^w. peduncnlo folio ftibbrevior»*. flor. r*cewiofco-ä*picaii* 2 — 10; cal. nijrro albooue pilomi«, denL Mrta<>irij», r/;r. flavi*. ealvcibtiH triplo lonpioribin». Frrarf. li neari^areiii. bj^JeeOl» triplo ItHtptmbtu, ]cpitn. vill< In tt**tn\\*. Sinni prope I>ajron**trro prati» naxonin. Ab A. ret«%o diff. fatrih. racernow» »pn-ati* rir/n Ktib^'apiüitifl, ra iycib. ovatj», brar-t. linearibn«. Ab A. ponjffnti : fol. vire* r^entjbns» ^\a\n'ut*4'M\'m obttJM«, non un'antM aertcrin actrtiK, foliol. 10 — T2 jtj{iii>. ealyenS. rarnpanulati« non »ubtilati«, flonb ftavi;* non albi*. Ab A. was*Mlien>J : dentib. f^l l/fieiri-*ulw/lafifc ne<: oblupie truncalin, rlentfb. br«-vibtw, 103 bracleis pcdicellis longioribus, flor. racemosis, calyc. hirlis. Ab A. angtistifolio : i'ol. non glahris, calyc. non cylindri- cis, fol. non 6 jugis. — Cenista dcpressa, caulib. diffuso- prostratis, ramis angularis striatis yillosis, fol. ovali-oblon- gis acutis utrinque pilosis, florib. axill. solitariis breviter pedunculatis , calyc. subcylindricis pilosis, dentib. selaceis, cor. glabris, vexillo luteo-croceo carinam aequante. Suf- frutcx. In pratis monlanis Lucaniae. A G. prosirala diff. fol. utrinque pilosis, calycib. hirlis, dentib. setaceis. — Trifolium brtilium, caule adscendente ramoso, fol. petio- latis, foliol. obcordato-cuneatis denticulatis, terminali vix petiolalo, capitulis axillar, sphaericis, pedunc. folio longio- ribus, lacin. calyc. inaequalilms , 2 superior. breviss., reli- quis apice piliferis, vexillis anplis aureis sulcatis, carina crocea, seminibus elliplicis fiavis, radicula prominula. Planta 2 — 3 pollic. pubescens. In pratis siccis mont. Calabriae citerioris. A Tr. procurnbente DC et Smith diff. eaule fere erecto, capitulis post antbesin quoque sphaericis, florib. duplo majoribus, colore floris, statura minori, ac toto habitu. A Trif. agrario DC: foliis petiolatis, foliol. obcordalis nee oblongo-ovatis, intermedio petiolato, calycib. piliferis, capitulis sphaericis aureis, non ovoideis flavis; seminib. elliplicis flavis nee badiis irregulariter cordatis. — Hypericum tu/strafe, trigynum, pelalis calyeibusque integris nigro punclalis, fol. opacis impunetatis venosis ob- longo - ellipticis obtusis, margine nigro punetatis, caule herbaceo basi obsolele quadrangulo, flor. cymosis, pelalis calyce triplo majoribus, iilameulis antherisque impuneta- tis (H. humifusum Ten. Fl. Neap. Prdr., H. dubium Mauri Rom. pl. Cent. 13 p. 27. excl. syn.) In collibus siccis Lucaniae et priueip. citerior. Ab II. dubio diff. fol. omnino impunetatis obtusissimis , fol. minoribus e majorum axillis nullis, cor. triplo majoribus, planla caeterisque partibus triplo minori, Caulib. simplicissimis — Hiera- cium pumilnm, radice praemorsa, scapis 1 flor. decumben- tibus flaeeidis hispidiusculis , ramentis foliaceus, rariter ramulo florifero instruclis, cal. calyculalis peduneulisque sub llore farinoso-glabriusculis, fol. lineari-lanceolatis gla- bris utrinque attenuatis dentatis 1. runcinato-pinnatifidis, dentib. 1. lacin. remotis lanceolato-linearibus acutis paral- lelis. Habilus Apargiae sed pappus piloso - scaber. In jAprutii, Lucaniae et Calabriae editiorum montium pratis. Ab H. aureo diff. habitu graciliori, partibus omnibus du- 104 plo minoribus, pedunc. calycibusque subfarinoso-albescen- tibus nee pilis nigricantibus undique obsitis, fol. (2 — 4 poll. long., 2 — 5 lin. lat.) lobo extimo hastato triangulari acuto nee subrotundo 1. subovato - obtuso , lacin. remotissi- mis angustissimis 1. nullis. Major est affinitas c. H. Co- lumnae (Ten. Apargia lucida Fl. Neap.), sed in hac partes omnes glaberrimae, crassiores, laete virentes rigidioresque sunt; calyces pube farinosa omnino destitutae, squamae laxae, folior. lacin. adproximatae trianguläres ineurvae, habitusque omnino diversus, potius ad Leontodontem per- tinens, observatur*. — Tolpis grandiflora, caule corymbi- fero , fol. radicalib. lanceolatis dentatis , involucris setaeeis calyce farinoso longioribus, flor. pollicaris diametri, se- minibus 5 — 8 aristatis. Planta glabra glaucescens. Ad nemorum margines. A T. umbellata diff. florib. duplo majoribus, fol. minus incisis, caule basi simplici, statura 4 pedali, seminibus multiaristatis. — Artemisia varia- bilis, caule suflruticoso , fol. inferior, bipinnatis, pinnis 3 partitis, lacin. carnosulis semiteretibus , petiolis longis- simis, junioribus serieeo-incanis, lacin. brevissimis diva- ricatö-recurvis, florib. racemoso-spicatis, calyc. ovato-ob- longis angulatis, squamis laxiusculis acutis margine scario- sis (A. saligna Fl. Neap. Suppl. 1. p. 63). In sabulosis et rupibus maritimis. — Carex platystachya, spicula tf solitaria dilatata obovata 1. elliptica, 9 subgemims appro- ximatis ellipticis sessilib. , stigm. 3, fruetib. 3 quetris, ovatis, brevissime rostratis pubescentibus , squamam ova- tam obtusam muticam margine dilatato-scariosam subae- quanlibus, fol. rigidis culmo breVioribus (C. montana et collina Fl. Neap.^Prod., Cyperoides alp. sex. etc. Mich. Gen. pl. p. 63 t. 32 f. 4.). In montib. Aprutii, Lucaniae et Calabriae. A C. montana Willd. diff. culmo cubitali, sub spicis glabro, fol. non angustissimis longiore, squa- marum margine lale argenteo scariosis, spica masc. non lineari acula, foem. non subglobosis, caps. utrinque acu- minatis non obovatis. — Parietaria fdiformis, caulicu- cis flexuosis procumbenübus , fol. ovalis utrinque aüenua- tis pellucido-punctatis, petiolos subaequantibus, glomeru- lis trifloris, 2 lateralib. 5, intermedio ^, involucro pri- mario 2 phyllo , partiali 4 phyllo, cal. 4 fidis. In insulae Caprearum muris humidis umbrosis. A P. judaica diff. fol. utrinque acuminatis, longe petiolatis, caulib. laxe pro- currentibus (10 — 15 poll.) fere capillaribus cespitem non 105 efformantibus. — Asplenium angustifolium Guss. ined., slipite glaberrimo, frondib. oblongo-lanceolatis in ferne bi- pinnatis superne pinnatis, pinnulis alternis divaricatis cu- neiformibus 2 — 3 lidis, lacin. Hnearibns angustis apice 2 — 3 dentato-incisis, soris subrotundis lacinia demum la- tioribus. Ad montem Cornu et Magellam. — Es folgen nun noch Bemerkungen zu einigen Pflanzen der Neapoli- tanischen Flor, welche in Sprengeis neues Systema plantarum aufgenommen und daselbst fälschlich für Syno- nyma anderer Arten oder als selbstständige Arten aufge- nommen sind, und deren Rechte hier vindicirt werden. F. Der Schweden. Anteckningar i Physik och Geognosi under Resor uti Sverige och Norrige, af W. Hi sing er. Up- sala, försia haftet 1819., andra haftet 1820., tredje haftet 1823. Wir glauben auf diese Hefte aufmerksam machen zu dürfen. Bei den physisch - geographischen und geognosti sehen Untersuchungen, denen sich der gelehrte Verfasser auf Reisen durch verschiedene Theile von Schweden und Norwegen widmet, beachtet er stets die Vegetation, und liefert, in gleichem Sinne wie Wahlenberg und Leo- pold v. Buch, dem Pflanzengeographen die schätzbarsten Beiträge. Novae schedulae criticae de Lichenibus suecanis, auetore Elia Magno Fries Prof. etc. Lundae 1826. 4to. 34 S. Es enthält diese kleine Schrift die Erläuterungen oder den Text zu den von dem Verfasser herausgegebenen Hef- ten von Flechten, und zwar umfasst es die Nummern 211 — 270 incl. oder den 8ten und 9ten Faszikel. In ei- nem Vorworte spricht der Verfasser über die Schwierig- keiten eines für die Eichenen zu bildenden Systems, wo- 106 bei er sich auf die neuen Arbeiten unseres deutschen Landsmannes Meyer bezieht. Svensk Botanik utgifven af Kongl. Yetenskaps Aca- demien i Stockholm. Tionde Bandet 1 — 3 häf- tena No. 109. 110 och 111. 1826. 8vo maj. Neun Bände dieses in Deutschland weniger bekann- ten und daher auch seltener allegirten Kupferwerks sind erschienen seit dem Jahre 1802, wo es zuerst von J. W. Palms truch begonnen und herausgegeben wurde. Die Bearbeitung des Textes ist in dieser Reihe von Jahren von verschiedenen Botanikern geliefert worden. Jetzt ist, soviel uns bekannt ist, Wahlenberg an der Spitze die ses Unternehmens (Text gedruckt in Upsala, bei Palm- blad et C. 1826.) Die vorliegenden 3 ersten Hefte des lOten Bandes enthalten folgende Pflanzen: 649 Arundo lapponica, 650 Ruppia maritima (wozu R. roslellata Rchb. gezogen wird), 651 Gentiana Pneumonanthe, 652 Linum Radiola, 653. Rumex Nemolapathmn, 654, Aconitum Ly- coctonum, 655. Thalictrum alpinum, 656. Pisum mariti- mum, 657 Sonchus alpinus, 658 Gnaphalium arenarium, 659 Filago montana, 6b0 Filago arvensis, 661 Filago ger- manica, 662 Malaxis paludosa, 663 Malaxis monophyllos, 664 Carex loliacea 665 Botrychium virginicum, 666 Poly- podium montanum. Einige Tafeln sind von Laestadius, eine von Wahlenberg gezeichnet, sie geben einfache aber sehr kenntliche Pflanzenbilder, die Illumination ist im Ganzen matt zu nennen, was wohl in der wenigen Vorarbeit des Stiches zum Theil seinen Grund hat. Im- mer kann sich dieses Werk würdig neben die English botany stellen. — Kongl. Vetenskaps-Academiens II an dl in gar, för är 1825. Stockholm 1826. 8vo. Öfversigt af ön Sanct Barthelcmi's Flora af Joh. Em. Wich ström p. 411, Der Verfasser giebt erst die Stellen an, aus denen er schöpfte, thcils die frühem Werke und Aufsätze, worin Nachrichten über diese Insel enthalten, theils noch unbe- nutzte Sammlungen. Aus diesen ergiebl sich eine Arien- 107 Menge von 301 Speeles, welche er nach natürlichen Fa- milien namentlich aufzeichnet; die reichsten unter diesen sind die Malvaceae 22 Arten, Gramineae 22, Compositae 17, Lomentaceae 15, Rubiaceae und Euphorbiaceae 12, Capparideae, Apocyneae und Leguminosae 10., etc. Nach diesem Namen- Verzeichniss folgen Observationes , welche wir hier folgen lassen. Maranta arundinacea L. glabra omnino est ut ex Hort. Cliff. patet; huc pertinet itaque M. indica Tussac et. recentiorum auct. — M. arundinacea Recentior. Lin- paeo incognita fuisse videtur et minime sub hoc nomine designanda, sed pubescens dicenda est. — Cypcrus ille nomine specifico et loco habitationis ab Euphrasen p. 99. memoratus c. syn. Rottb. N. pl. Descr. 1. p. 29 t. 9 f. 4 quoad synonymon C. pumilus Rottb. est, haud Linnaei sec. Vahl En. 2 p. 335, ubi C. atcr dicitur; Cypevus autem iste ab Euphrasen leclus dubius et ulterius inqui- rendus est. — Cypcrus Iria L. , C. Sanctonici Rottb., Euphr. 1. c. p. 99 huc pertinet sec. Vahl 1. c. p. 36. At Cyperus iste ex Barlhelemi alterius inquirendus an verus C. Iria L. sit. — Digitaria ciliaris Pers., huc forsan 5>ertinet Panic. sanguinale Euphr. 1. c. p. 100. — Jlivina lumilis L. Euphr. 1. c. p. 102. Nondum specimina ex Barlhelemi reportata vidi, sed tan tum R. laevem et octan- dram. — Diodia vcrlicillata Vahl; hancce speciem olim sub nomine D. fasciculatae distribuit cel. Swartz. — Ruppia maritima e Caribaeis me judice eadem omnino ac europaea. Cel. Swartz vero eam in Herb, suo no- mine R. caribaea distinxit: pedunculis brevissimis, pedicel- lis deflexis. Simillima Europaeae sed omnes pedicelli deflexi unde fructus nutantes, qui in illa erecti. — Sunt tarnen pedicelli etiam deflexi in specie europaea. Formas majores minoresque hujus Ruppiae etiam sub nomine R. occidentalis et capillaris in Hb. suo distinxit Thunberg. — Tournefortia volubilis ß. scabrella ; forma tantum valde varians est T. volubilis, attamen sub nomine T. scabrellae hancce in Herb, distinxit Swartz: foliis ovatis scabriuscu- lis, spicis sublerminalibus dichotomis laxis, baccis 4 coc- cis, ramis divergentibus. — Gucttarda parvißora Vahl. Ecl. 2 p. 26. sub eodem nomine eam uti novam speciem postea descripsit Swartz Fl. Ind. occd. 3 p. 1958. Ba- nisteria fulgens L. B. bengalensis Euphr, 1. c. p. 126 haud vero L. Aul plures huic Banislcriae species affines 108 , in insula Barlholomaei inveniuntur , aut incredibile variat B. fulgens. — Iresine angustifolia Euphr. 1. c, hancce speciem sub nomine Ir. acutifoliae olim dislribuit Swartz. — Panax alternalum Sw. huc. certe pertinet P. Rheediana Euphr. l.„c. p. 169 quem autem non vidi. — Es folgen nun: Descripliones novarum specierum plantarum ex insula St. Barlholomaei. Jnsticia racemulosa^ *) St. Bartheiemi, Jamaica t? — Fruticulus ramosus. Caules ramique primum. diffusi dein erecti, stricti, angulati geniculati s. nodosi, inferne glabri, sursum linea laterali pubescente, geniculis tumidis. Folia opposita decussata petiolata, inferiora cordala 1. ovata su- prema ovalia 1. suborbiculaia obtusa 1. apice emarginata integerrima, pubescentia 1. glabrata, saepe lenuissime ci- liata, 2 — 6 Im. longa, medio 2 — 5 lata. Racemi subter- minales axillares opposili plurimi breves saepe foliosi den- siflori, simplices 1. compositi. Flor, oppositi sessiles basi bibracteati, bracteis oppositis sublanceolatis acutis extus pubescentibus \ lin. longis. Cal. 4 partit. , extus pubes- cens, lacin. lanceolatis acuminatis lin. circ. longis. Cor. 4 fida extus pubescens, 9 lin. longa, lacin. oblongis 2 lin. longis. Stam. 2 fauci ipserta, filamentis liberis oppositis lin. longis, anther. 2 locul. Styl, inclusus liliformis inferne pubescens. Stigma obtusum. Rappia didyma Sw. Hb., fol. linearib. acutis glabris, pedunculis axillaribus solitariis binisve incrassatis bifloris, nuculis basi connatis. In fossis aqua marina replelis Ins. St. Barihol. 2fi Herba. Caules ramosi diffusi graciles lereles glabri, ramis alternis rarius sursum oppositis. Fol. ramis opposita linearia fere setacea integerrima acuta basi vagi- nae inserta , glabra , 1 — 2 lin. 1. supra \ lin. vix lata ; vagina apice biangulata e medio folium emittente glabra, supremis amplis caulem tegentibus. Pedunc. axillares 1 — 2 versus apicem incrassati compressi substriati erecti 1. saepe subdeflexi glabri , 5 circ. lin. longi ,1 — 2 flori. Flores — Nuculae basi connatae ovatae obliquae rostratae, rostris subrectis 1. obliquis. Planta quoad fructum valde singularis, rarius alterum germen obortat, attamen semper *) Die Diagnosen sind fortgelassen, da sie nichts enthalten was die Beschreibungen nicht auch gäben und doch bei jeder Bearbeitung der Gattung verändert werden müssen. (Herausgeber.) 109 ejus rutlimentum obliquum adest. Affinis R. maritimae cu- jus charact. specif. sie definiendus. IL maritima, fol. linearibus acutis glabris, spicis axillaribus subquadrifloris erectis deflexisve, peduneulis filiformibus 1 floris, nueulis obliquis. Cissus emarginella Sw. Hb. Vilis crenata Thbg. Mus. Nat. Acad. Ups. Append. XVII. p. 6 sec. ejus Hb. Ins. St. Barthol. t?. Fruticulus. Caules scandentes telra- goni cirrhosi glabri, cirrhis oppositifoliis flexuosis. Folia alterna , rarius inferne opposita ternata glabra , petiol. communis subtetragonus , intus canaliculatus glaber, 6 che. lin. longus; foliolis petiolatis euneato-obovatis remote crenatis, apice emarginatis, subtus praeeipue venosis, dis- coloribus, 3 — 6 lin. longis, intermedio majore longius petiolato. Pedunculi oppositifolii pollicares saepius tri- chotomi angulati glabri. Fl. umbellati. Umbellulae paucae 3 — 4 circ. paueiflorae, 3 — 4 pedicellis compositae. Cal. minutus glaber. Cor. — Styl. lin. longus. Stigma obtu- sum. Äff. C. aeidae L. , quae differl: fol. euneiformibus inciso - dentatis sec. fig in Sloane Hist. t. 142 f. 6. — Achyranthes linearifolia Sw. Hb., Illecebrum lineare Thbg. Diss. Mus. Nat. Acad. Ups. App. XVII. p. 6 sec. ejusd. Herb. — Ins. St. Bartholomaei 2^ — Herba ra- dice recte descendente fibrillosa. Caules numerosi pro- strati 1. diffusi, sursum ramulosi, subfdiformes , glabrati 1. subvillosi. Fol. integerrima subcarnosa: radicalia anguste linguaeformia, in petiolum attenuata, basi villosissima dein glabrata 1. albo-villosiuscula s. pilosiuscula, margine nudo 1. cilialo, \\ — 2| poll. longa, versus apicem 2 — 3 lin. lata, nervo medio sublus elevato; caulina opposita subli- nearia 1. obovata 1. lanceolato-obovata, glabrata 1. pilosius- cula, \ — 1 unguem longa, versus apicem 1 — \\ lin. lata, Capitula numerosa terminalia 1. axillaria sessilia oblonga 1. rotundata albida; bracteis minutis ovatis acuminatis membranaccis glabris, linea paullo longioribus. Cal. 5 phyll. lacin. lanceolatis oblongisve extus villosis lin. circ. longis. Proxime äff. est A. sessili , sed tenuior, strictior, foliis subcarnosis etc. — Cassia obeordata Sw. Hb., Ins. St. Barthol. t? Fru- ticulus nitidus. Caules numerosi angulati glabri; ramis sursum teretibus, ramulis pubescentibus. Fol. sparsa, ab- rupte pinnata, 3 — 7 juga, \ — 1 poll., glabra; petioli communes lateribus compressis apice excurrente, juniores 110 pubescentes; follolis sessilibus cuneato-obcordatis apice emarginatis, setula interjecta 1. rarius obovatis integerri- mis nilidis striato - venosis, 3 — 5 lin. longis, glandulis ryedicellalis hifra infima juga foliolorum. Stipulae. — Pedunc. subterminales filiformes uniflori pubescentes basi et medio bibracteati, \ — 1 poll., bracteis lanceolatis acuminatis extus pubescentibus \ lin. longis, basilaribus oppositis, mediis alternis. Fores majusculi lutei. Cal. 5 phyll., foliolis lanceolatis acuminatis integerrimis membra- naceis extus subpubescenlibus , 3 lin. longis. Pet. 5 sub- aequalia obovate 1. oblonge subunguiculata 4 — 5 lin. longa. Stam. inaequalia,. 4 majora declinata, filamentis bre- vibus, antheris elongatis 2 locul. Germen sessile lineare compressum. Stylus declinalus glaber. Stigma incrassalum obtusum. Lomentum sublineare pollicare circiler, compres- sum, pubescens, 6 — S sperm. — Äff. C. biflorae, quae differt: ab omni parle major, haud nitida, foliola petiolala sublus elevato-nigro- punctata, pedunculi 2 — 3 flori. — Cassia Srvartzii, Ins. St. Barlhol. fr. Fruticulus. Cau- les erecti subteretes 1. angulati glabri: ramis sparsis pubes- centibus. Fol. alterna abrupte -pinnata approximata 9 — 12 juga; pelioli communes subangulati intus canaliculati pubescentes S — 15 lin. longi, foliol. oppos. sessil. linear, basi obliquis s. latere super, abbreviato, apice rotundatis mucronatis, nervo medio excurrente, integerrimis glabris, 3 1. 4 lin. longis, 1 latis; glandula baseos petiolorum pe- tiolata. Stipulae basi petiolorum insertae oppositae lance olatae acuminatae extus tenuissime pubescentes. Pedunc. subterminales 1 flor. 1. bini filiformes, pubescentes, \ — 1 poll., basi stipulati, paullo supra medium bracteati, bracteis 2 approximalis lanceolatis acuminatis \ lin. long. Flor, majusculi lutei. Cal. 5 phyll. foliolis lanceolatis acuminatis integerrimis extus pubescentibus 3 — 4 lin. long. Pet. 6 subaequalia ovalia unguiculata calyce lon- giora. Lomentum sublanceolatum compressum marginatum, subcurvatum, glabrum 1. glabratum 8 — 10 spermum. — Äff. C. virgatae, quae differt: ramulis foliisque junioribus flavo-sericeis 1. virescenlibus ; racemis foliosis, pedunculis multibracteatis. — C. h'neata, diff. fol. 3 — 5 jugis, fo- liolis duplo-majoribus fere oblongis, Hnealis subtus legu- minibusque pubescentibus. — Guilandina ciliata, Berg. Hb., Ins. St. Barthol. fa. Frulex ramis angulatis aculeatis; ramulis ferrugineo-tomen- 111 tosis : aculeis sparsis s. subgeminis uncinatis, laterlbus com- pressis, linea paullo longioribus; Fol. sparsa, abrupte bi- finnata; petioli communes angulati, aculeati pubescentes. innae oppos. 3 — 6 jugae, petiolis ferrugineo-lomentosis ; foliol. oppos. suborblcul. basi obliquis, latere inferiore ab- breviato, apice emarginatis integerrimis brevissimis petio- latis glabralis subnitidis reticulalo-venosis 1. subtus basi et ad nervum medium pilosiusculis 3 — 8 lin. long, latisque. Flor, termin. spicato-racemosi, numerosissimi , bracteati. Pedunc. comm. pedicellique angulati ferrugineo-tomentosi ; bracteis subulato-lanceolatis, florem inapertum superanti- bus, integerrimis deciduis, ferrugineo -tomentosis, 2 circ. lin. longis. Cal. 1 phyll. 5 partit. extus ferrugineo lo- mentosus, laciniis lineari-oblongis 1. oblongis. Cor. 5 pet. calyce longior, petalis oblongis collo calycis insertis. Lo- mentum subellipticum apiculatum marginatum, utrinque aculeatum ferrugineo - tomentosum , apiculo, e stylo for- mato, eurvato; aculeis subulatis subuncinatis , lin. paullo longioribus. — Iresirte angustifolia (Euphr. Barthol. p. 165.) Ins. St. Bartholom. 2\, Herba. Caules 1 — 2 ped. sursum ra- mosi, geniculati , glabri , geniculis tumidis. Ramuli oppo- sili subpatuli. Fol. infer. opposita, super, alterna, bre- vissime petiolata. lineari-lanceolata utrinque attenuata, den- ticulata glabra 6 — 18 lin. lat. , medio 1 — 3 circ. lata, suprema sensim minora. Paniculae terminales erectae ra- mosissimae foliosae, ramis sparsis subpatulis. Fl. spicati. Spicae numerosissimae ovatae 1. oblongae Ipedicellatae 3 lin. longae, 2 latae, flosculi sessiles ovati bracteati flavi- cantes, bracteis imbricatis ovatis acutis membranaceis pel- lucidis glabris, nervo medio extus prominulo fusco, rachis spicularum villosa. Cal. 2 phyll. , foliol. ovatis acutis ex- tus basi lanatis. Cor. 5 pet., petalis lanceolatis acutis ex- tus villosis. — Iresine celosioides, differl* fol. oppos. ova- tis ovatove lanceolatis integerrimis elevato-punctatis, pani- culis divaricatis, florib. spicalis, spicis sessilibus linearibus elongatis. — Ir. elatior , Rieh, in Willd. sp. pl. forsan eadem sit ac. Ir. angustifolia^ tunc vero 1. c. excliidenda sunt synon: Sloane Jam. Hist. 1 p. 142. t. 90. f. 2, quae iigura I. celosioidem L. omnino exhibet, et Sw. Obs. bot. 375, ubi eliam vera I. celosioides descripta est. 112 Nya ellar mindre kända arter af Ormbunkar (Flliccs) beskrifne af Joh. Em. Wickström,.- p. 434. Der Verfasser nimmt die Anzahl der bekannnten Farm auf 1500 Arten an, von denen ungefähr 660 in Europa, Asien und Afrika vorkommen, und zwar 200 derselben in der temperirten und kalten Zone. In Australien und Ame- rika sind ungefähr 840 Arten entdeckt, von welchen nur etwa 100 der kalten und temperirten Zone angehören, der Hauptsitz der Farn ist also die heisse Zone. Der Verfas- ser beschreibt nun einige neue oder noch wenig bekannte Arten und giebt einige Berichtigungen der Synonyrnie. Wir heben hiervon die Beschreibungen der neuen und die Berichtigungen heraus. — Polyp, guadalupense ; Ins. Guadalupa. 2|i. Stipes angulatus, tenuissime Stella to-pilo- siusculus, saltem 3 poll. 1. supra. Frons erectiuscula lan- ceolata acuminata supra glabra subtus stellato-pilosiuscula, pedalis. basi pinnata, sursum pinnatifida; pinnis infimis opposilis remotis laciniisque obliquis, oblongis obtusis, crenatis dentatove crenatis, supremis integerrimis. Sori solitarii remoti s. discreti pauci. Interdum pinnae inhmae basi inferiore obluso-auriculatae, super, decurrentes, exti- mae pinnatifidae. — Polyp, diver sifoliian , R. Br. (De- scriptio). P. diversifolium Willd. sp. pl. est P. Billardieri R. Br. — , P. diversifol. Sw. in Act. Holm. 1817. p. 60, ab hac valde diversa est species, quae P. Swarlzii est di- cenda. — Aspidiitm eminens, Ins. Guadalupa. 2^- Stipes glaber, lateribus paleaceis, paleis lanceolato-subulatis, lin. longis, fuscis copiosis. Frons longa alternatim pinnata glabra; pinnis lineari-lanceolatis sessilibus acutiusculis 1. obtusiusculis , sursum praecipue acute serratis, basi antice truneatis, acute auriculalis, postice rotundatis, 4 — 16 lin. long., basi saepe 4 lin. latis. Sori solitarii inter venulas in medio fere pinnae siti suborbiculares. Indusium orbicula- tum demum söro immersum. Proxime äff. A. exaltato, cu- jus charact. specif. sie emendandus: stipite glabrato, rachi paleacea, frondibus alternatim pinnatis glabris, pinnis apice serrulatis, supra margine albo-punetatis, basi antice trun- catis obtuse auriculatis, postice subcordatis, soris solitariis marginalibus. — Aspid. frondosum, Ins. Guadalupa. zp. Filix magna. Stipes extus rotundatus glaber intus canali- culatus paleaceus, paleis lanceolato-attenuatis., ut fere ca- pillaribus, fuscis Im. longis. Frons magna alternatim 3 113 pinnata glabra. Pinnae lanceolatae apice attenuatae, üsque ad 6 pollic. , infimae petiolalae, super, sessiles, rachi par- liali paleacea. Pinnulae alteinae sessiles lanceolatae acu- tae, supremae confluentes, inferiores pollicares pinnipar- titae; lacin. oppositis sessilibus oblongis obtusiusculis ob- tuse serrula tis obliquis, inferiorib. majoribus 2 — 4 lin. longis. Sori solitarii numerosi. Caps, plurimae pilis fus- cis intermixtis. Indusium orbiculare fuscum demum soro immersus. — Aspid. adultinn, in Madera et Azoribus. 2j» Stipes subcompressus pilosiusculus. Frons alternatim pin- nata, utrinque pilosiuseula. Pinnae sessiles lanceolatae acutae pinnatifidae, infer. 2 pollic. 1. supra; lacin. oblon- gis obtusis integerrimis obliquis, rarius crenulatis 1 — 2 lin. longis. Sori orbiculati approximati. Indusium orbiculalura supra pilosiusculum. — Asplenium ßexuosum, Ins. Guada- lupa. 2|i. Stipes sursum flexuosus glaber. Frons alternatim pinnata glabra. Pinnae lanceolatae alternatae obliquae, infimae peliolatae pinnatifidae, supremae sessiles subdecur- rentes inciso-dentatae 1. serratae basi antice dilalatae, infe- riores 3 pollic, medio 6 — 9 lin. latae; lacin. oblongis obtusis apice dentatis 1. integerrimis 2 — 3 lin. long. Sori ad nervum dorsalen positi 1. inter venulas laterales curvati. Indus, nervum medium versus dehiscens. Interdum sori binati s. gemini. — Asplen. palcaccum , R. Br. et As- plenium attenuatum, R. Br. werden beschrieben. — Acros- tichum pilosiusculum , In Madera. 2J,: Slipes extus rotun- datus intus subcanaliculalus pilosus 1. pilosiusculus. Rachis valde pilosa v. fere setulosa. Frons utrinque pilosa, in- ferne opposite pinnata, sursum alternatim pinnata, demum pinnatifida; pinnis sessilibus lanceolalis 1. ovato-lanceolatis, supremis confluentibus, 1 — \\ poll. long., lacin. oblong, obtusis integerrimis. Sori solitarii numerosissimi confluen- tes, totam fere superficiem oecupantes. Capsulae numerosissi- mae pilis 1. setulis intermixtis. — JSoihochlaena vellca, R. Br. wird beschrieben. Obs. Anne N. lanuginosa Desv. Eric. bot. Suppl. et Kaulf. En. fil. eadem sit ac N. vellea Br.? nullas differentias sufficientes in speeiminibus hispa- nicis inveni. — Nothochl. distans, R. Br. wird beschrie- ben. Obs. N. interrupta Kaulf. En. fil. eadem omnino est species ac N. distans Br. , sec. speeimen a Venlenat Swarlzio communicatum sub nom. Acrostiehi inlcrr. Spe- eimen isLud 7 pollicare est et pinnas magis remolas ex- 114 hibet. Char. Nothochlaenae gen. valde incertus et vacil- lans est, nam in speciebus nunc descriptis sori tolam fere paginam pinnarum tegunt nee re vera marginales. — Gram- mitis rutaefolia, R. Br., Lindsaea media, R. Br., Tri- chomanes venosum, R. Br., Adiantum paradoxum, for- mosum, R. Br., Ptcris umbrosa und falcata, R. Br. wer- den sämmtlich beschrieben, dann folgen noch einige Na- menveränderungen: Polyp. Brorvnii, Wickstr. est Polyp, attenuatum R. Br. nee Humb. in Willd. sp. pl. — Polyp. Preslii, Wicksir. ist P. auriculatum Presl. nee Raddii. — P. Kaulfussil, Wickstr. ist P. caudatum Kaulf. nee Raddii. — Polyp, salicinum, Wickstr. ist P. salicifolium Willd. sp. pl. nee Vahl. Ecl. — Aspid. Freyreissii, Wicksir. ist A. caudatum Swartz in Act. Holm, nee in Syn. Fil. — Pteris ceilanica, Wickstr. ist Pl. elliptica Willd. spl. pl. V. p. 356. nee Lam. Enc. et Willd. 1. c. p. 377. — As- plenium Sprengelii, Wickstr. ist A. ambiguum Spreng. Mantissa plant, p. 54 nee Swartz Syn. fil. — I Adiantum Poiretii, Wickstr. ist A. crenatum Poir. Enc, nee Willd. sp. pl. — Den Beschluss macht die Angabe noch nicht bekannt gewordener Standorte für mehrere schon bekannte Farrn. L i t t e r a t u r. A. Der Deutschen. Abbildungen neuer und seltener Gewächse des Kö- niglich botanischen Gartens zu Berlin, nebst Be- schreibungen und Anleitung sie zu ziehen, von H. F. Link etc. und F. Otto etc. Berlin 1828. 8vo. Ersten Bandes erstes Heft. Auch unter dem Titel: Icones plantarum rariorum horti regii botanici Bero- linensis cum descriptionibüs et colendi ratione, auct. H. F. Link et F. Otto. Dieses Werk ist eine Fortsetzung der mit dem lOten Hefte geschlossenen: Abbildungen auserlesener Gewächse, in einem verschiedenen Format. Art der Behandlung und Ausführung der Kupfer wie früher. Dass die Analyse bei solchen, nach lebenden Pflanzen gefertigten, Abbildungen entweder fehlt, oder nur ungenügend ausgeführt ist, er- scheint uns Unrecht, denn es bietet sich wohl nirgend bequemer als in botanischen Gärten die Gelegenheit, ge- naue Analysen zu machen, welche doch eine wesentliche Stütze für die Erkennung der Arten darbieten. Text wie früher, deutsch und lateinisch, etwas kurz. Inhalt des ersten Heftes: 1. Massonia hirsuta, n. sp. , fol. binis ra- dicalibus subrotundis nervosis subtuberculatis hirsulis, flo- ribus umbellatis, laciniis corollae reflexis. Prom. bot. spei. 2. Corydalis longißorä Pers. 3. Conanthera 116 Echeandia Pers. 4. Bowlesia fenera Spr. 5. Begonia semperflorens n. sp., fol. oblique cordatis aculiusculis, crenatis, inter crcnas apiculatis glaberrimis, vaginis tenuis- sime ciliatis, inferioribus scariosis. Brasilia austr. 6. Ce- strum bracteatum n. sp. , caule superne tomentoso, fol. oblongo-lanceolatis acuminatis, supra scabris, subtus tenui- lornentosis, primordialibus gemmarum reflexis, floribus subfasciculatis in pedunculis longissimis axillaribus, bra- cteis magnis caducis. Brasilia, Rio de Janeiro. De Asparagi officinalis L. germinatione. Disseruit et pro venia legendi defendet Guilelmus Cruse, Dr. Regiomonti 1828. 8vo. Till. u. 34 S. Der Verfasser giebt uns zuerst eine Beschreibung des Samens und des Keimungsaktes bei Asparagus officinalis, und vergleicht damit die schon vorhandenen Beobachtun- gen von Mirbel, Tittmann und Sprengel. Darauf geht er zu allgemeinen Betrachtungen über, und sagt, was ein Cotyledon sei und was dessen Begriff? um bei der Verschiedenheit der Meinung bei den Monocotyledonen einen nähern Anhaltungspunkt zu finden, und um sagen zu können, welcher Theil beim Spargel diesen Namen verdiene. Zu dem Ende beleuchtet er alle verschiedene Definitionen von älteren Zeiten bis auf die neuesten, und findet, dass Goethe zuerst morphologisch richtig die Bedeutung der Cotyledorien erfasst habe , indem er sie als die ersten Blätter der Pflanze bezeichnet, und dass Mirbel und De Candolle sie auf dieselbe Weise er- klären. Nach allem scheint dem Verfasser der Cotyledon, er mag unter welcher Form er will, sich zeigen, das Blalt des ersten Pflanzenknotens, welches äusserst ver- schieden gebildet auftreten kann, nach der verschiedenen Entwickelungsweise dieses ersten Knotens, und nach der Verschiedenheit der Blattbildung in der Pflanze. Die Scheide, welche die kleine Knospe anfangs einschliesst, später durch eine Spalte hervortreten lässt, ist beim Spar- gel der Cotyledon. Mirbel' s Coleoptile (Links per- embryi vagina) ist dem Verfasser der scheidige Blattstiel, und der cylindrische Stiel auf dem Rücken dieser Scheide, die Platte des verstümmelten, ins Eiweiss dringenden Blat- tes ; der Theil der Scheide aber, welcher über den Inser- tionspunkt des Blattes hervorragt, die Ligula. So wird noch 117 noch der Cotyledon bei Canna, Tradescanlia und Comme- lina, Allium, Anthericum und den Gramineen nachgewie- sen. Wir wünschen dem Verfasser recht viel Müsse, um auf dieser Bahn fortzuschreiten. Wer uns die einfachsten Gesetze bei den Pflanzen nachweisen kann, wird uns im- mer der Willkommenste sein, denn diese einfachen und durchgreifenden Naturgesetze haben schon a priori eine grössere Wahrscheinlichkeit für sich. Ueber den Bau und das Winden der Ranken- und Schlingpflanzen. Eine gekrönte Preisschrift von Hueo Mohl. Mit 13 Steintafeln. Tübingen 1827. 4to. VIII. und 152 Seiten. Diese Abhandlung erhielt, zugleich mit der schon frü- her von Palm erwähnten, von der medicinischen Facultät der Universität Tübingen den Preis. Der erste Abschnitt handelt von den Ranken, der zweite von dem windenden Stamm, der drilte stellt eine Vergleichung zwischen der Ranke und dem windenden Stamm an, endlich macht ein Anhang den Beschluss, welcher in Bezug auf die Palmsche Schrift beigefügt wird, um über einige ver- schiedene Ansichten Erläuterungen zu geben. Die beige- fügten Steindrucktafeln enthalten Darstellungen des innern Baues verschiedener hier betrachteter Theile und Pflan- zen. Der Verfasser sieht die Ranke als etwas ganz ver- schiedenes vom windenden Stamm an , und bringt erstere unter zwei Hauptformen, nämlich Ranken, welche der Blattbildung verwandt sind, und Ranken, welche der Ast- bildung angehören: der Bau bei letztern ist der eines ein- jährigen Astes, ohne Fähigkeit, weitere Fortschritte in der Bildung zu machen. Bei den Schlingpflanzen haben die Fasern, wenn sich die Pflanze nicht um eine Stütze schlingt, eine auf die Achse des Stengels schiefe Rich- tung, was sich bei den Ranken nie zeigt. Kommt die Ranke mit. keinem Körper in Berührung, so dreht sie sich von der Spitze nach unten, die obere Fläche nach aussen, zusammen und bleibet so. Bei den Schlingpflan- zen tritt eine drehende Bewegung von unten nach oben ein, welche eine bestimmte Richtung hält. Durch die Be- wegungen, welche die Ranke und der schlingende Stamm machen , kommen sie mit den Stützen in Berührung, welche dann einen Reiz auf sie ausüben, wodurch das 3r Bd. 3s Heft. 28 118 Winden bei jeder Art auf eigenthümliche Weise hervor- gerufen wird; bei der Ranke nämlich, der freien Bewe- gung entgegengesetzt, von der Basis nach der Spitze; bei den Schlingpflanzen hören die Kreisbewegungen und die schiefe Richtung der Fasern des Stengels auf, reizbar ist aber nur der Theil des Stengels, welcher noch keine Windungen gemacht hat, er dreht sich in bestimmter Richtung und immer aufwärts, wenigstens um keinen Ge- genstand, der weniger als 20 Grad Neigung gegen den Hori- zont hätte. Es wird ferner der Einfluss betrachtet, welchen die Natur und Form der Stütze und das Licht, auf die Ranken- und Schlingpflanzen äussert. Endlich kommt noch ein besonderes Organ bei beiden vor, ein drüsenar- tiger Körper aus Zellgewebe bestehend, welcher dazu dient, sich fest an fremde Körper anhängen zu können. Die ganze Arbeit scheint uns alles Lobes werth, denn die anatomischen Untersuchungen scheinen genau, die mor- phologischen Betrachtungen umsichtlich gemacht, und die Versuche mit aller Sorgfalt und in jeder Ausdehnung an- gestellt und an einer grossen Menge von Pflanzen ge- prüft zu sein. Index scliolarum in Hämburgensium gymnasio aca- demico a pascha 1828 usque ad pascliam 1829 habendarum, editus ab Joan. Georg. Christiano Lehm anno etc. Continetur liis plagulis pugil- lus novarum quarundam plantarum in botanico Hamburgensium horto occurrentium. Hamburgi, 1828. 4to. Es enthält diese Anzeige die Beschreibung der schon seit dem Jahre 1821 in den Samenkalalogen (s. Linn. III. Litt. p. 7 — 11. bis zum Jahre 1826.) mit Diagnosen aufgeführten neuen Arten des Hamburger botanischen Gar- tens, welche der Verfasser oft unter anderen Namen wie- der erhielt, und deswegen ausführliche Beschreibungen mittheilt. Es sind darin enthalten: AncJmsa drßeara Lehm., latifolia Lehm, (versicolor Hortul), Andropogon radicans Lehm., spicis racemoso-digitaiis sub 12 denis, flosculis adpressis ciliatis, basi rachique sericeo-lanatis, aristis gluma triplo longioribus, eulmo adscendenle basi radicante, nodis barbalis, foliis planis pilosis. Ind. sem. 119 hört. Hamb. 1827 p. 16. Prom. bon. sp. 7|. — Baptisia minor Lehm., caule ereclo solido, foliis rhombeo-lanceo- latis, slipulis lanceolatis petiolo longioribus , racemis axil- laribus bracleatis, bracteis cordato-lanceolatis , inferioribus, persistentibus , vexillis integris. Ind. 1. c. (B. australis Hortul.) Differt a B. australi: caule solido semper minore, bracteis inferioribus persisicntibus, vexillis integris (in B. australi basi appendiculatis). Cactus JBradypus Lehm., Langsdorßi Lehm., (Cereus), Linkii Lehm., ovalis viridis, 13 angulatus, costis obtusis superne e spinarum fasciculis floriferus, spinis centralibus 3 erecto patentibus, radianti- bus 10 tenuioribus patentissimis , stigmatibus 8. Ind. 1. c. Mexico. — Cacins (Opmitia) ßlicrodasys Lehm., ramosus laxus, articulis lanceolatis, elongatis, compressis, juniori- bus teretiusculis , spinis fasciculatis, minutissimis. Ind. 1. c. Brasil, merid. — Caches (Cereus) Ottonis Lehm., ovalis viridis, basi altenuatus, 10- angulatus, costis obtusis, su- perne e spinarum fasciculis floriferus, spinis centralibus 4, radiantibus 10 — 14 tenuibus patentibus, stigmatibus 14. Ind. 1. c. Mexico. Cacins placentiformis. Cactus (Cereus) tunicatus Lehm, suberectus, articulato-ramosissi- mus, articulis basi attenuatis, tuberculatis, tuberculis äpice impressis, lanatis, spimferis, spinis membrana mobili sub- diaphana tunicatis. Ind. 1. c. Bras. merid. Convolvulus geniculatus. Conv. strietns. Cörchorus patens. Echium pumilum Lehm., caule herbaceo simplici, fol. lineari- lan- ceolatis, hispidissimis incanis, spicis terminalibus simpli- eibus brevissimis, staminibus corolla magna paalo longiori- bus. Aegypt. 2^. Epilob. crassifolium. Erigeron Lch- manni Spr. (Er. pusillum Lehm. ind. sem. 1823). He- lianthns patens. Heliotropium. aegyptiacum. Heliotr. coriaceum, Lehm. , caule fruticoso erecto, foliis petiolatis, lato-lanceolatis , acutatis, scabris, sublus canescentibus, co- riaeeis, spicis terminalibus aggregalis, tubo corollae calyce triplo longiore. Mexico, ff. Holosteum sperguloides. Hypoocis gracilis. Oenothera amoena Lehm. (Oen. roseo- alba Bernh. , Spr. ) Amer. sept. Oenoth. erosa. Oxalis ßorihnnda. Phlox Siclmanni. Polemoninm lacteum. Polygonum acutatum Lehm. (Pol. cymosum Trev., Spr.). Potentilla colorata Lehm. (P. nepalensis Hook., formosa Don.). Potent. Siemersiana Lehm. (P. splendens Hook, lineata Trev.). Steganotropis conjagata. Stephananihus junceus. Tradescantia pilosa Lehm., caule erecto flexuoso 28* 120 geniculato-nodoso, folüs lanceolalis pllosis cilialis, flori- bus terminalibus umbellatis , pedunciilis calvcibusque glan- duloso-pilosis. Ind. sem. 1827. p. 16. Amer. septenlr. 2j.. Trifolium TVormskioldii. Verbena simplca\ UtricuJa- ria neglecta Lehm. , nectario conico subcompresso , labio superiore palato subtriplo longiore, inferiore deilexo lateri- bus inflexis, folüs subbinatis, bipinnatis cauleque vesiculi- feris. In agro Hamburgensi praesertim prope Eppendorf, locis palndosis uliginosis lurfosis. 2j.. Medium fcre inier Utr. vulgarem et intermediam tenet, folüs illi, floribus huic similis. Diff. ab U. vulgari: caule tenuiore, folüs magis distantibus minoribus, subregulariler bipinnatis, vesiculis non solum folüs, sed eliam caulibus adhaerentibus, forma corollae, quae structura omnino ad Utr. intermediam ac- cedit, antheris liberis (in Utr. vulgari connatis). Ab Utr. intermedia diversa: magnitudine corollae (majoris fere ac in Utr. vulgari), labio superiore concolore (nee slriato), folüs majoribus bipinnatis vesiculiferis, Univ. Lit. Rostochiensis h. t. Rector Henricus Gu- stavus Floerke, dies festos Jesu Christi nati amiiversarios pie saneteque agendos civibus acade- mieis indicit. — Inest.: De Cladoniis difficillinio Lichenum genere Commeiitatio prima. Rostochii 1827. 8vo. S. 1 — 46 incl. Univ. Lit. Rost, etc, Sacra Paschalia ritu Christiano celebranda civibus academieis commendat. Inest: De Cladoniis etc. Comm. seeunda. Rostochii 1828. 8vo. S. 47 — 108 incl. Um manche Meinungs-Verschiedenheiten, welche sich in Rücksicht, der so schwierigen Lichenen -Gattung CJa- donia Hoffm. (Cenomyce Achar., Capitularia Floerke) unter den neuern Schriftstellern erhoben hatten, zu ver- mitteln, hat der Verfasser, der sich schon lange mit den Lichenen, und besonders mit dieser Gattung beschäftigt hat, wie er selbst in der Vorrede sagt, diese neue Aus- einandersetzung begonnen, welche in den beiden vorlie- genden Heften noch nicht beendet isl. Nur ganz sichere Citate sind angeführt, was sehr zu loben. Alle Arien und Formen, welche in der Roslocker Gegend vorkommen, sind durch einen Stern bezeichnet. 12t Uebersicht der Arbeiten und Veränderungen der Scblesischen Gesellscbaft für vaterländische Cultur im Jahre 18*26. Breslau 1827. 4to. Dieselbe im Jahre 1827. Breslau 1828. (s. Linnaea I. p. 478.)- Die Sclilesische Gesellschaft für vaterländische Cultur fährt mit regem Eifer in ihren Bestrebungen fort. Die botanische Section, welche uns hier nur angeht, hat im Jahre 1826 achtzehn Sitzungen gehalten, in welchen theils Vorträge über neue Untersuchungen und Beobachtungen gehalten, theils Mittheilungen interessanter Arbeilen des Auslandes gemacht wurden. Im Jahre 1827 hat dieselbe Section zwanzig Sitzungen gehalten., und Abhandlungen und Miüheilungen wurden sowohl aus dem Gebiete der systematischen, als der physiologischen und pathologischen Botanik geliefert, aus deren Zahl uns die Abhandlung des Herrn Dr. Goeppert über die Reizbarkeit der Staubfä- den, zur Bekanntmachung übergeben wurde. Dem Ver- nehmen nach, beabsichtigt der Verein die Herausgabe ei- ner Auswahl der wichtigem botanischen Arbeiten, bis Jetzt wurden nur in ausserordentlichen Beilagen zur neuen ^reslauer Zeitung, etwas ausführlichere Berichte über die Verhandlungen in den Sitzungen dem Publikum mitge- thcilt. Ferner legt dieselbe Section ein Central-Herbarium für Schlesien an, für welches schon Beiträge eingegangen sind, gewiss ein sehr nützliches Institut. Den Inhalt der einzelnen Vorträge anzugeben, erlaubt uns der Raum nicht, wir können nur erwähnen , dass von Mehreren Berichti- gungen und Zusätze für die Pflanzen der Schlesischen Flora gegeben, von dem Professor Henschel viele über die Sexualität und Bastarderzeugung unternommene Ver- suche mitgelheilt, Beobachtungen über die Einwirkung verschiedener Stoffe auf das Pflanzenleben vom Dr. Goeppert vorgetragen; Versuche über, den Schlaf der Pflanzen und darauf wirkende Substanzen vom Dr. Runge erzählt wurden, u. s. w. Litteraturblätter für reine und angewandte Botanik. Zur Ergänzung der Flora, herausgegeben von der Königlich botanischen Gesellschaft in Regensburg. 122 lr Band ls Quartalheft. Nürnberg 1828. 8vo. XII. und 148 Seiten. Herr Dr. Eschweiler . giebt als Redactor der bota- nischen Zeitung auch die Litteraturblätter heraus, welche dazu dienen sollen, das Wichtigste der botanischen Litte- ratur so mitzutheilen, dass die Originale entbehrlich wer- den. Die Lilteratur wird unter vier Abschnitte gebracht: Phytogeographie, Photographie , Phytologie, Angewandte Botanik. Weiteres Anzeigen über den Inhalt dieses und der folgenden Hefte überheben wir uns, da wir nach gewohn- ter Weise unsere Litteraturberichte fortführen werden, und daher das dort Abgehandelte ebenfalls berühren, und wenigstens erwähnen. Flora der Umgegend von Braunschweig, bearbeitet vom Dr. H. W. L. Lachman jun. Ister Theil: Chorographie, Geognosie, Meteorologie, Allgemeine Vegetation. Nebst einer geognostisch botanischen kolorirten Karte, einer litnographirten Tafel und vier gedruckten Tabellen. Braunschweig 1827. 8vo. 324 Seiten. Der Inhalt dieses ersten Bandes ist durch den Titel schon angedeutet. Es wäre zu wünschen, dass die Flo- risten nach und nach diesem Beispiele folgten, und die Beschaffenheit des Erdbodens und der Luft, wodurch die Vegetation so sehr bedingt wird, überall anzeigten. Die letzte Abtheilung des Bandes enthält genaue Angaben der Zahlen der Pflanzen nach Familien, und Vergleichungen jener Zahlen mit denen der Pflanzen Deutschlands und der vorzüglichsten Floren dieses Landes. Streifzug durch das östliche Ligurien, Elba, die Ost- küste Siziliens und Malta, zunächst in Bezug auf Pflanzenkunde, im Sommer 1826, von S. Brun- ner, M. Dr. in Bern. Winterthur 1828. Der Verfasser führt die Pflanzen namentlich auf, welche ihm aufstiessen, und dieser Streifzug enlhäll man- nigfache Bemerkungen über die Vegetation jener Ge- genden. 123 De analysi et usu äntisyphilitico Smilacis Sassapa- rillae Commentatio inanguralis quam etc. def. A. C. E. Tonsen Kiliensis. Kiliae 1826. 4to. Vier verschiedene Arten von Sassaparille kommen im Handel vor: 1) Sass. de Honduras, 2) Sass. a Vera Cruze, 3) Sass. da Costa (2 und 3 heissen auch Sass. de Hon- duras), 4) Sass. Brasiliana v. Lissabonna. Der Verfasser fand in der Sass. de Honduras das von Pallotta gefun- dene Pariglin (Parillin), und zeigt dessen chemische Ei- genschaften und dessen Verhalten zum gesunden und kranken menschlichen Organismus. De Quassia in specie et aliis remediis amaris in ge- nere. Dissert. inauguralis auct. Laurentio Haertl. Landislmti 1826. 4to. Diese Dissertation enthält eine chemische Untersu- chung der Quassia -Rinde, ferner Versuche mit Quassia Simaruba,', Columbo, Gentiana lutea, Aesculus Hippoca- stanum, Chininum sulphuricum, welche durch Wunden Kaninchen mitgetheilt wurden, die drei ersten wurden, auf diese Weise angewendet, sehr bald tödtlich für die Thiere, die andern äusserten fast keine Wirkung. Der Verfasser will hieraus schliessen, dass die bittern Mittel, welche etwas von einem Alcaloid enthalten, giftig seien, diejenigen aber nicht, welche mehr den Säuren zuzu- rechnen sind. Quasdam animadversiones de ea, quam in maligna curanda gonorhoea habebat Piper Cubeba efficaci- tate cum adnexis decem de hac re observationibus et Piperis Cubebae ipsius analytica disquisitione etc. exhibet auctor Georg Philipp Adam JBaeum- ler. Cassellis 1826. 8vo. Zuerst die Beobachtungen über den Nutzen der Cu- beben bei bösartigen Gonorhoeen,; dann eine unvollstän- dige Analyse jener Pfefferfrüchte, aus welcher der Ver- fasser folgert, dass der vorzüglich wirksame Theil eine eigentümliche harzige Substanz sei, welche sich verbun- den finde mit einem fetten und etwas wenigein aetheri- schen Oele. 124 Dissertatio iriauguralis meclica de Radice Caincae ejusque in hydrope afficacia et usu, quam etc. pu- blice defendet Gotthelfus Mauritius Laue. Lip- siae 1827. 4to. Dissertatio inauguralis sistens analysin cliemicam ra- dicis Caincae etc. scripsit et defendet Jo. Aug. Heyland, Hamburgensis Kiliae 1827. Zwei Dissertationen über die besonders bei der Was- sersucht empfohlene Radix Caincae, welche nach frühern Nachrichten von Chiococca racemösa L. kommen soll, nach Martius von Chioc. anguifuga, einer durch den Blüthenstand von jener unterschiedenen Art aus Brasilien, und von Ch. densifolia ebenfalls aus Brasilien, lieber diese Arten und deren Unterschiede werden wir in Kur- zes in unserm Artikel über die Rubiaceae etwas Siche- res mittheilen. Die zweite Dissertation enthcält die che- mische Analyse der Wurzel, wodurch sehr viele Bestand- theile angegeben werden, die erste hat die Resultate der zweiten mit aufgenommen, giebt die botanischen Charac- tere der drei oben genanten Arten und die Anwendung derselben bei verschiedenen Krankheiten, besonders bei Hydrops; durch Versuche wird gezeigt, dass besonders in Substanz die Wurzel wirksam sei, und stark die Urin- absonderung befördere, zugleich aber auch etwas Ekel errege. B. Der Franzosen. Prodromus systematis naturalis regni vegetabilis v. enumeratio contraeta etc. auetore Aug. Pyramo De Candolle. Pars tertia sistens Calyciflorarum Or- dines XXVI. Parisiis 1828. 8v. 4^4 Seiten. Wer einigermassen die Schwierigkeiten kennt, welche eine Aufzählung der schon bekannten Pflanzen hat, wenn sie nicht obenhin mit flüchtiger Feder nur zusammenge- schrieben werden soll, welch' ein Fleiss dazu gehört und welche Ausdauer, um bei dem ewigen Vergleichen von guten und schlechten Beschreibungen und Bildern, von 125 guten und schlechten Exemplaren nicht zu ermüden oder lässig zu werden, wenn auch nur aus Unwillen, dass so viele,selbst geachtete Botaniker) so Vieles halb und unzu- länglich beschrieben haben, der wird dem würdigen De Candolle von Herzen für jeden Band seines gigantischen Unternehmens danken, welches er mit immer gleichem Muthe und gleicher Beharrlichkeit fast allein auszufüh- ren sich vorgenommen hat, und woran er rüstig fort- arbeitet. Dieser dritte Band umfasst folgende Familien: Calycantheae, Granateae, Memecyleae, Combretaceae, Vo- chysieae, Rhizophoreae, Onagrariae, Halorageae, Cerato- phylleae, Lylhrarieae, Tamariscineae, Melastomaceae, Alan- gieae, Philadelpheae , Myrlaceae, Cucurbitaceae , Passiflo- reae, Loaseae, Turneraceae, Fouquieraceae, Portulaceae, Paronychieae, Crassulaceae, Ficoideae, Cacleae, Grossula- rieae. Der vierte Band wird die folgenden Familien bis zu den Compositis, welche den fünften Band bilden, ent- halten. Möge der Verfasser sich aller Vortheile erfreuen, um dieses treffliche Werk zu Stande zu bringen. Centime, de plantes d'Afrique du voyage ä Meroe, recueillies par M. Cailliaud, et decrites par M. Raffeneau-Delile etc. Paris 1826. 8vo. 112 S. 3 Kupfertafeln. Einhundert Pflanzen hatte Cailliaud, indem er den Nil und den blauen Fluss aufwärts verfolgte, von diesem Zuge mitgebracht, welche Delile, der bekannte Verfas- ser der Aegyptischen Flora, hier bekannt macht. Er stellt dabei eine Vergleichung mit den von Lippi gesammelten Pflanzen an, dessen Flora von Aegypten im Manuscript in Jussieu's Bibliothek ist, woraus hervorgeht, dass noch mehrere von jenem gefundene Pflanzen nicht wieder gefunden sind, doch hat Cailliaud schon einige bisher unbekannte mitgebracht. Folgendes sind die Namen der neuen Arten, welche hier zum ersten Male aufgeführt werden: Cassia Singueana, Sabak, Arereh, Bauhinia tama- rindacea, Crotalaria macilenta, tab. 3 f. 2. Glycine mo- ringaeflora, Indigofera parvula, l. 3. f. 1. Vernonia amygda- lina, Conyza dongolensis, Ethulia gracilis, t. 3. f. 5. Ac- mella caulirhiza, l. 3. t. 7. Cynanchum heterophyllum, t. 2. f. 4. Asclepias laniflora, t. 3. f. 3. Sirychnos in- nocua, Hibiscus dongolensis, Sterculia sctigera, Ficus 126 platyphylla, glumosa, intermedia, Mussaenda luteola, t. 1. f. 1. Psycliotria iiubica, Nauclea microcephala , Heliotro- piurn pallens, t. 3. f. 4. Cordia sp. . Acanthus polysta- chyus, I. 1. f. 1. Ruellia nubica, Grewia echinulata, Xeropetalum ösetum, Zizyphus parvifolia, Ricinus mega- losperma, Terminalia psidiifolia, Bistella geminiflora, t. 2. f. 2. (Bistella ist eine Gattung von Lippi, gehört zu den Saxifrageen). Amyris papyrifera, Celastrus decolor (dessen Name nach handschriftlicher Mittheilung des Verfassers in senegalensis umzuändern ist) t. 3. f. 6. Endlich ist noch abgebildet Rogeria adenophylla Gay, t. 2. f. 3., zu den Sesameen gehörend, und Carissa edulis Vahl. t. 2. f. 1. — Die Diagnosen sind lateinisch, die Beschreibungen franzö- sisch, mehr oder weniger ausführlich. Bei den bekannten Pflanzen werden nur einige Citate, und die von Cail- liaud mitgebrachten handschriftlichen Bemerkungen auf- geführt. Examen de deux memoires de physiologie vegetale, suivi de l'examen d'un passage dun trosieme me- moire, publie a Geneve, comme les deux autres, sous le titre de Monographiae generis Polygoni prodromus. Paris. 8vo. 32 Seiten. Mr. Dupetit-Thouars ist Verfasser dieses Werks (erschienen im November 1827), welches vorzüglich dazu bestimmt ist, zu beweisen, dass die Ideen, welche in zwei Memoiren von V auch er in Genf: Sur la scve daoüt und Sur la chute des feuilles, so wie in dem Memoire von De Candolle: Sur les lenticelles, aus- gesprochen sind, von ihm schon früher bekannt gemacht und ihm eigenthümlich sind. In der andern Abtheilung seiner Schrift sucht der Verfasser zu beweisen, dass der von ihm ausgesprochene Satz: dass die Zahl der Staub- gefässe bei Polygonum gleich sei der der Einschnitte des Kelchs, nebst der der Griffel und Narben; seine Richtig- keit habe, obwohl Meisner dies nicht zugiebt, sondern mit De Candolle annimmt, dass die Zahl der Staubge- fässe immer die Doppelle der Kelchabschnitte sei (Bull, d. sc. nah Janv. 1828. p. 66J. 127 Notice sur une nouvelle espece de Magnolia; par M. Soulange-Bodin. Paris 1826. 8v. 12 S. Eine aus der Befruchtung der Magnolia Yulan mit dem Pollen der M. discolor hervorgegangene Art, welche die Namen M. Soulangiana, praecia und Yulan flore albo purpurascente Var. führt. (Bull. d. sc. nat. Janv. 1828. p. 98.J Reclierches sur la reproduction des vegetaux; par M. Lecoq. Clermont 1827. 4to. 30 Seiten und eine lithogr. Tafel. Im ersten Abschnitte handelt der Verfasser von den verschiedenen Arten der Befruchtung, welche man bei den Pflanzen antrifft. Er nimmt auch bei den Moosen ein Analogon des Pollen an, welches sich in dem Knoten unten an dem Stiel der Mooskapsel befindet, während diese selbst die Ovula enthält. Der zweite Abschnitt handelt von den Mitteln, durch welche die Natur den Mangel der Befruchtung ergänzt, von Knospen, Zwiebeln etc. Der dritte endlich ist der Bastarderzeugung gewid- met. (Bull d. sc. nat. Fevr. 1828. p. 232. ). Icones lithographicae plantarum Australasiae rario- rura decades duae, auct. J. B. A. Guillemin. Paris 1827. gr. 4to. 14 S. u. 20 lithogr. Tafeln. Es sind dies Abbildungen von 20 Neuholländischen Gewächsen, die schon von R. Brown bekannt gemacht sind, welche Dclessert, dieser eifrige und kenntniss- reiche Freund der Botanik, als Versuch auf Stein zeich- nen liess, sie aber unterdrücken wollte, da sie ihm nicht genügten, deren Bekanntmachung er aber Herrn Guille- min jetzt erlaubt hat. (Bull. d. sc. nat. Fevr. 1828. p. 232.> Flore d'Anjou d'apres l'ordre des familles naturelles, avec des observations botaniques et critiques, par A. N. Desvaux. Angers et Paris 1827. 8vo. XXXVIII. und 369 Seiten. Der Berichterstatter Raspail zeigt sich im Bulletin 128 des sciences nicht sehr günstig gestimmt für diese Flora, welche wir noch nicht sahen. Memoires de la societe de jphysique et d'histoire naturelle de Geneve. Tom. fll. 2e partie. 182b. Note sur les raphides ou poils microscopiqnes Interieurs, observes dans plusieurs e.speces de vegetaux] par Alph. De Candolle, p. 115. In dieser Abhandlung ist ungefähr dasselbe enthalten, was des Verfassers Vater in seiner Organographie be- kannt gemacht hat. Es werden die Raphiden oder inneren Haare auch bei Nyctago Jalappae und Triloma Uvaria be- schrieben, bei welchen sie noch nicht bekannt waren. (Bull. d. sc. nat. Janv. 1828. p. 67. ). Bulletin de la societe d'Agriculture du departement de l'Herault. Octobre 182b. 8vo. Notes pour servir ä la eulture et aux essen s de la pro- pagation des müriers. Par A. Haff ene au- De- ll 11 e, Prof. etc. Bei dieser Abhandlung befindet sich die Abbildung eines Zweiges von Monis alba var. venosa, welche sich durch das im Leben weiss, im Trocknen durscheinend zeigende Adernetz auszeichnet, so wie durclr lang gezo- gene Blätter u. s. w. Memoires de la societe d'histoire naturelle de Paris. Tome III. Description du Joliffia africana, type dun nouveau genre de la famille des Cucurbitacees ; par 31. R äf- fen e au -D etile > Prof. etc. avec une p tauche Tab. 6. Der Kapitain Le Joliff brachte 1807 von der Osl- küste Afrikas die Saamen dieser Cucurbitacea zuerst nach Ile-de-France , da die Pflanze dioecisch ist, und man dies nicht wissend, nicht Sorge getragen hatte, männliche und weibliche Individuen zu einander zu setzen, so verging die Pflanze wieder. In neuerer Zeit hat Herr Bojer, ein deutscher Naturforscher, welcher als Botaniker auf der Fregatte Andromaque die Reise nach Zanzibar machte, 129 die ölgebenden Körner dieser Pflanze wieder nach Ile- de- France gebracht, wo sie jetzt gedeiht. Ihres Oeles we- gen wird sie in Afrika benutzt. Da in DC. prodr. Vol. III. der generische Charakter schon gegeben ist, so theilen wir denselben nicht weiter mit , sondern erwähnen nur, dass Guillemin eine nachträgliche Bemerkung zu dieser Arbeil liefert, worin er zeigt, dass Hooker im Bot. Mag. n. 2751 und 52 von derselben Pflanze unter dem Namen Telfairia pedala, ungefähr zu gleicher Zeit, Kennt- niss gegeben habe, und sie auch von Smith im Bot. Mag. n. 2681 als Feuillaea pedata aufgeführt sei. Guil- lemin ist ferner der Meinung, dass diese Joliffia keiner Gattung näher stehe, als Trichosanthes , mit welcher sie vielleicht vereinigt werden könne. Die Abbildung von Del i Fe giebt die männliche Pflanze und die Frucht, die von Hooker ebenfalls männliche Blumen nebst Zerglie- derung und die Frucht, die von Smith die weibliche Pflanze. Annales de la Societe Linneenne de Paris. Reclwrches sur les pianies connues des anciens sous les noms de Chara Caesaris, Lapsana et Armora- cin; par 31. Thiebaut de B erneaud, p. 516. (Vol. V. JSov. 1826.^. Chara Caesaris ist Crambe tatarica; Lapsana eine weissblumige Abänderung von Brassica campeslris (Chou Colza); Armoracia ist Cochlearia Armoracia (Bull. d. sc. nat. Junv. 1828. p. 88.> Nouvelle notiee sur les pianies ä a/outer ä la Flore francaise (Flora gallicaj; par J. L. A. Loiseu leur- Deslongchamps (Fol. VI. 1827.^. Der Verfasser der Flora gallica giebl hier einen Nach- trag zur vergriffenen ersten x\uflage jenes Werks , beste- hend aus hundert Arten, welche in der bald erscheinenden neuen Auflage enthalten sein werden. Wir geben hier nur die Namen der neuen Pflanzen: Aira divaricata Lois.; Agrostis eocilis Lois.; Galium Soleirolii Lois. Corse. ; Gentinna flava Merat ; Siinn Cordennii Lois. ; Stalice leueäntha Pouzzolz, Corse; Narcissus juncifolucs Req.; Hyacinthus Pouzolzii Gay, Corse; Daphne lucida 130 Lois., Corse; Polygonum Roberti Lois.; P. flagelliforme Lois.; P. virgatum Lois.; P. scoparium Req., Corse; P. pulchellum Lois.; P. pyramidatinn Lois.; Silene pauci- fiorcL Salzm. , Corse; Arenaria viscoso-pubescens Corse; Euphorbia ramosissima Lois. ; Cistns corsicus Lois. ; Nepeta agrestis Lois. , Corse. ; Scrophularia oblongifolia Lois., Corse.; Hippocrepis bicontorta Lois.; Carduus Sanctae Balmae Lois.; Eupatorium Soleirolii Lois. Corse ; Eup. corsicum Req. ; Achillea firma Lois. ; Or- chis picta Lois.; Urtica atro-virens Req., Corse. (Bull, des sc. nat. Mars 1828. p. 329.^1. Etablissement du genre Sarracenia en famille et de- scription de la variete S. purpurea de l'ile Terre- JSeuve; par M. B. de la Pylaie p. 379. (Vol. VI. Sept. 1827.> Die Gestalt der Blätter, so wie die Narbe und einige andere Eigentümlichkeiten der Sarracenien, scheinen dem Verfasser hinreichenden Grund darzubieten, um diese Gal- tung von den Nymphaeaceen als besondere Familie zu trennen. Er beschreibt darauf eine Varietät der Sarr. purpurea Michx. von Terre-Neuve, welche sich durch kür- zere Blätter mit purpurrolhen anastomosirenden Nerven und nicht zweispaltige Narben auszeichnet, ferner S. psit- tacina Rieh., S. flava L. , variolaris Rieh., welche man mit Persoon's minor vereinigen soll. Eine beigefügte Tafel giebt die Abbildung der Varietät, und eine sehr ausführ- liche Zergliederung derselben. (Ann. des sc. nat. Mars 1828. p. 342.> Bulletin des sciences naturelles et de Geologie. 1828. Beponse aux observations faites par Mr. Baspail , sur les notes que fai jointes ä ma traduetion de son memoire sur la formation de l'embryon dans les gra- minees et essai dune Classification de cette famille ; (par Mr. Trinius ä St. Petersburg) Fevrier p. 213 — 231. Diese Antwort von Trinius gegen Raspail, wird von diesem mit Bemerkungen wiederum versehen. Das Ganze betrifft meist Verschiedenheit der Ansichten in Grassangelegenheiten und Streit darüber. 131 C. Der Englände r. The Transactions of the Linnean Society of London. Vol. XV. Part. 2. London 1827. 4to. Some account of a collection of Cryptogamic plante front the Jordan islands. By Hob. Kaye Greville etc. p. 335. c. tab. 3. Der Verfasser der Schottischen cryptog. Flora giebt uns jNachrichl von den in einer kleinen Sammlung be- findlichen Cryptogamen, welche der Earl von Guilford auf den Jonischen Inseln gesammelt hat. Es sind fol- gende: Trichotheeium rosenni Lk. ; Sporotrichum (Colla- rium) badium , thallo caespitoso badio, Ulis tenuissimis confervoideis implexis, sporidiis concoloribus ovalibus, acer- vulis distinctis coacervatis. In ligno putrescente humido. — Cyathus Crucibulum Pers. ; Sclerotium gyrosum, tab. 3. f. 1., parvum nigrum erumpens, plano-convexum sulcis gyrosis rugosum, intus albidum. In foliis emortuis Mono- colyled. nonnull. Plantula 1 — 2 lin. lata, magis minusve orbicularis interdum annularis, centro libero. — Pcziza coccinea Jacq. ; Diatoma fasciculatum Ag.; Gloionema paradoocum Ag. ; Bangia atropurpurea Ag. ; Confcrva catenata Roth , prolifera Roth , trichotoma Ag. ; Cera- mium diaphanum Roth ; Polysiphonia fruticulosa Grev, (Hutchinsia fr. Ag.) , filamentosa Grev. ; Ectocarpus sili- culosus Lyngb.; Sphacellaria scoparia Lyngb. ; Bryopsis plumosa Ag. ; Solenia compressa Ag. ; Chondria obtusa Ag. ; Sphaerococcus Teedii Ag., corneus Ag., confervoides Ag. , acicularis Ag. ; Delesserla tenerrima tab. 3. f. 2, fronde tenuissima avenia lineari dichotoma rosea apice obtusa, soris sporidiorum sparsis. In mare affixa Conchy- liis, Corallis, plantisque marinis. Wurzel eine sehr kleine Scheibe, aus welcher unmittelbar mehrere sehr zarte We- del entspringen, von 2 — 4 Zoll Lange, und einigemal regelmässig gabelig getheill, die Segmente sparrig, linea- lisch, 1 — 3 Linien breit, an der Spitze stumpf mit gan- zem Rande. Die Nelzung ist sehr unregelmässig, ähnlich der von D. punctata. Die zarte und schöne Rosenfarbe bekommt eine bräunliche Färbung nach der Basis, wird aber beim Absterben farblos. Kapselbildung ward nicht beobachtet, aber die Sori Ag. waren ohne Ordnung über 132 den Wedel verbreitet. Ward auch bei England gefunden. Scytosiphon foenicnlaceus Lyngb. — Haliseris polypo- dioides Ag. — Zonaria rubra tab. 3. f. 3., fronde reni- formi plana, subintegerrima fragili nitida rubra, lineis mi- nutissimis notata. In mari ad radices Zoslerae marinae. Wedel tief rosenroth^ \ — 1 Zoll breit, rundlich nieren- förmig, fast, eben, der Rand ganz oder leicht gelappt; Oberfläche glatt, etwas glänzend, dicht genelzt, die Ma- schen klein, gelagert in dichte parallele convexe Längs- linien, die kaum vom blossen Auge wargenommen werden können. Dort sind daher einige Querrunzeln. Unten ist der Wedel haarig, mit einem blassen filzigen Ueberzug. — Cystoseira abies marina Ag. — C. granu- lata Ag. — Sargassum pallidum Ag. — Biccia crystal- lina L. — ■ ulnt/ioceros laevis L. — Jungermannia epi- phylla L. — J. inßata Huds. — J. pusilla L. — J. complanata ß. minor Hook. — J. dilatata L. — Tor- tida rigida Turn. — T. muralis Hedw. — T. JSorthiana tab. 3. f. 4., caule brevi simplici, foliis erecto-patentibus, lineari-lanceolatis acutis, siccitate tortuosis, theca subcy- lindrica. Stamm 3 — 6 Linien hoch, einfach. Blätter blass glänzend grün, weisslich am Grunde, lineal -lanzett- lich, aufrecht -abstehend, straff, spitz, der Rand leicht ge- wellt, ganz, Nerv stark, zur Spitze laufend. Fruchtstiel 1 Zoll lang, blass, schlank; Capsel fast cylindriscb, leicht gekrümmt, mit pfriemförmigen Deckel. Die Frucht noch zu jung zur genauem Untersuchung. T. fallax Sw. — TVeissia pusilla Hedw. — Dicranum bryoides Roth. — D. varium Hedw. — Didymodon trifarium Sw. — Fu- naria hygrometrica Hedw. — F. hibernica Hook. — Bryum carneum L. — Br. argentcum L. — Br. capil- lare L. — Br. caespiticium L. — Br. nutans Schreb. — Br. elegans tab. 3. f. 5., caule breviusculo, innovationi- bus elongato-ramoso, fol. ovatis laxe reticulatis, acutis, in- tegeirimis, concavis, margine apicem versus incurvato, nervo percurrente; theca obovala inclinata, operculo con- vexo. In terra locis humidis. Stamm weniger als \ Zoll hoch, aber durch Innovation bis über 1 Zoll verlängert; die Innovation schlank und zart. Blätter aufrecht-abstehend, durchscheinend, eiförmig, spitz, concav, ganz, der Rand so sehr gegen die Spitze umgelegt, dass er beinahe umgerollt ist, mit schlaffen, grossen, verlängerten Zellen genetzt, mit ei- nem schmächtigen durchlaufenden Nerven, die Innovationen stehen 133 stehen mehr von einander, von einer blass glänzend röth- lich-braunen Farbe unten, einige der obern von einem blassen gefälligen Grün. Fruchtstiel ungefähr 1 Zoll lang, rolh. Capsel breit, umgekehrt eiförmig, geneigt, röthlich- braun, sehr alt etwas birnförmig. — Br: Doniamim t. 3. f. 6., caule breviusciilo robusto, innovationibus brevibus ramoso ; foliis densis summitate praecipue aggregatis erecto- patentibus, obovatis, acutis, marginatis, apice denticulatis, nervo excurrente, seta elongata , theca clavata pendula, operculo brevi conico. In terra? Stamm ungefähr \ Zoll hoch, stark, mit braunen filzigen Wurzeifasern bedeckt, verzweigt durch sehr kurze Innovationen. Blätter wenige am untern Theile des Stammes, dicht gedrängt und etwas ausgespreitzt an der Spitze, breit umgekehrt- eiförmig (die der Innovationen schmaler), zugespitzt, leicht concav, ge- gen die Spitze gezähnt, der Rand entschieden verdickt, Nerve stark, mehr oder weniger nach der Spitze laufend, niemals haargleich oder durchscheinend. Farbe der un- tern Blätter rüthlich, der obern tief grün, welches glän- zender unter dem Mici-oscop ist, ihre Basis ist häufig von einem tiefen Rosenroth. Das Maschennetz ist eng, die Zellen rundlich, ausgenommen am Grunde, wo sie verlän- gert sind. Fruchtstiel fast 2 Zoll lang, dunkelroth. Cap- sel hängend, bräunlich -rolh, gross, keulenförmig. Deckel kurz und stumpf kegelförmig, doch wurde dieser Theii nicht im reifen Zustande beobachtet. Inneres Perislom an Länge gleich dem äussern, jeder Zahn mit 3 — 5 Rip- pen, welche sich in eine Gpitze endigen und durch Quer- bänder verbunden sind. Wechselnd stehende Cilien wur- den nicht bemerkt. Aehnlich beim ersten Anblick kurzen Exemplaren von Br. ventricosum. — Bartramia pomifor- mis Hedw. — Leucodon morensis Schwaeg. — Pterogo- gonium gracile Sw. — Pt. Smithii Sw. — Fontinalis squamosa L. — Ilypnum riparium L. — II. confertum Dicks. — H. tenellum Dicks. — ff. illecebriim Hedw. — ff. rutabulum L. — H. praelongum L. — ff. cupressi- forme L. — ff. Leslea t. 3. f. 7. , caule inferne denu- dato, ramis fasciculatis , fol. ovaiis acuminatis apice ser- ratis, margine basi reflexo, nervo ante apicem evanescente, theca ovata cylmdrica suberecta, operculo conico rostrato. Stamm aufrecht, ungefähr w Zoll hoch, nackt, dann ge- theilt in eine Anzahl schlanker, büschelweise gestelller, fast aufrechter Zweige. Blätter trocken dicht ziegel- 3r Bd. 3s Heft. 29 134 dachartig, feucht ausgespreitzt, zahlreich, einförmig, zuge- spitzt, gegen die Spitze gesägt, am Grunde concav, wo also der Rand umgebogen ist, Nerv unter der Spitze ver- schwindend. Perichaetial-Blätter aufrecht, zicgeldacharlig, mehr zugespitzt, kaum gesägt an der Spitze, der Nerv schon liefer herab verschwindend. Farbe tief grün. Frucht- stiel fast 1 Zoll lang. Capsel fast aufrecht, eiförmig, cy- lindrisch. Deckel coniscn, mit einem kurzen, spitzen Schnabel. Zähne des innern Peristoms mit linealischen Lücken oder Durchbrechungen längs der Mitte, mit sehr kurzen, wechselnden Cilien. — Lycopodium denticula- tum L. Descriptlon of a new Genus belonging to the natural family of plantes , called Scrophiüarinae. By Mr. David Don etc. p. 349. Lophospermum (Xoae . ovatae. Pedunc. villosi. Bractea ad basin pe- dicellorum soliiaria ovata villosa. Flor, pallide virentes. odorali. numerosi. niinuti. Perianth. infer. . 5-partit.. mi- nutuni persistens. segmentis rotundis. Pet. 5 ovata pa tentia. jNectar. annulus carnosus piano -concavus, germen includens, cinelus staniinibus basi ejus insertis. Filam. 10, corollae fere longitudine, alterna breviora, subulata. Antherae rotundae biloculares. Germ. sup. rotundnm, neclario semi immersum. slylo brevi conieo, stigmate sim- plici. Baeca globosa, in calvce persistente, nigra, magni- tudine Ribis rnbri. 1 -locul. Pvrena solitaria. ovalis. com- pressa. mellei coloris. rugosa. testa fragili. Semen solita- rium. integum. tenui membranaceo. Perisp. 0. Embryo semini conformis. inversus, albus. Cotvled. ovatae, tur- gidae. latae, amygdaloideae. Radicula supera. minuta, ro- tundata. — Amyris hcptophylla Roxb. 1 ab. V. f. 9L ( In monlibus ad Silhet. Blätter riechen nach Anis). Frutex, ramis suberectis. cortice glabro, obscure colorato. Fol. alt., impari -pinnata. Foliola alterna, breviter peliolala. 6 — 8 c. impari, oblique lanceolata. iutegra. punetis pel- lucidis notata. Paniculae terminales, ramiticationibis tri- chotomis divergentibus. Flores numerosi parvi, albido- lutei. Perianth. infer. parvum, 5-dent. Pelala 4, ovalia. 138 patentia , concava . .unguibus basi nectarii inseiia. Necta- rium carnosum, in medio conlractum, basi tumescens pe- tala et stamina recipiens, supera parle germen ferens. Filam. 8, inferne dilatata, concava, nectarii et germinis concavitati respondentes, corolla breviora. Antherae ova- tae. Germen subtetragonum, glandulis 4 rotundatis coro- natum, 4-locnlare, conlinens ovula 2, axi affixa in quo- que locnlamento. Stylus longifudine staminunu Stigma truncatum. Bacca oblonga, pallide straminea. punctis mi- nutis viridicantibus glanduiosis nolata, 1-locularis. Semen 1, baccae conforme, Integ. simplex, tenue, album. Pe- risp. 0. Embryo inversus strictus. Cotyled. semini con- formes, pallide lutei, punctis parvis viridescentibus nota- tae. Plumula biloba. Radieula ovalis supera (Roxb. Mss.) — Amyris punctata Tab. V. f. 3. (Chitlagong) Truncus arboreus; rami patentes; cortex laevis ferrugineus. Fol. alt. impari-pinnata. Foliola alterna, breviler petiolulala, 20 — 40 c. impari, oblique oblonga crenulala, punctis glanduiosis notata, maxima in medio racbis communis 3 — 4 poll. longa, poll. lata. Stip. O. Petioli omnes te- retes paululum scabri et pilosi. Paniculae terminales, ovales, erectae. Pedunculus ejusque ramiücationes pilosa. Bracteae minutae. Flor, numerosi parvi albi. Perianth. infer. parvum 4-dent. Pet. 4, ovata patentia concava unguibus nectarii basi insertis. Nectar. receptaculum ma- gnum, carnosum, medio contractum, recipiens petala et stamina in infera tumida parte, et in supera germen. Fi- lam. 8, basi magis dilatata, intus concava, respondentia nectarii et germinis convexitati, corolla breviora. Anth. ovatae. Germ. 4-gonum, 4-locul. , loculis 2 — 3 ovula- tis, ovulis apici axeos allixis. Styl, crassus, 4-gonus, strictus, longitudine staminum. Stigma truncatum obso- lete quadricorne. Bacca oblonga , magnitudine Fabae, glabra, punctata, pallide straminea, 1-locul. Semen solita- rium, baccae conforme. Integ. simplex, album. tenue. Perisp. O. Embryo inversus. Cotyled. semini conformes, virides, saepe inaequales. Plumula biloba pilosa. Radi- cula hemisphaeiica pilosa infera (Roxb. Msc). — Bergera integerrima .Buch. (Bengalla). Ti-uncus arboreus i'amis numerosis. Fol. alt. impärl pinnata. Foliola subalterna, breviter petiolata, oblique lanceolata, inlegra, repanda, acuminata, supra glabra, sublus villosa, extima maxima 6 poll. longa, 2 lata. Peiioli teretes villosi. Corymbi 139 terminales, decömposili. Flor, breviter pedicellati, erecti, numerosi, albi, odore forti inamoeno. Bracteae valde niinutae. Perianth. 5-dent. Pet. 5 lanceolata, palentia. INeclarium receptaculum carnosum, germen sustinens. Stam. 10, allerna longiora. Germ, superum, ovatum, 5 locul., locul. 2 ovulatis, ovulis superiori parti axeos affixis. Stylus clavatus. Stigma subrotundum. Bacca magnitudine Pisi majoris, ovalis, lutea, rarius plura quam duo continens semina. Semen si unicum baccae conforme (Roxb. Msc.) — Bcrgera Koenigii L. Mant., Roxb. Cor. 2 p. q. t. 112. Tab. V. f. 4. Germ, ovaturn, a lateribus paululum com- pressum, 2 locul. , lotulis 1 ovulatis, ovulo in medio sico aftixum medio dissepümento; supra loculamenta dilatatio cellulosa limpidnm continens humorem. Bacca oblique ovata, glabra, magnitudine fructus Ribis magni, purpu- rea, cellulis numerosis pellucidis nolata, loculo altero atotivo 1 locularis. Semen solilarium, baccae conforme. Imeg. simplex, album tenue. Perisp. O. Embryo inversus viridis. Cotyled. semini conformes, externe sub apice emarginatae, ibique in sinu emarginaturae cum embryonis collo connexae. Plumula biloba. Radicula supera cylin- drica villosa (Roxb. Msc). A review nf thc genus Combretum. By Mr. George Don etc. p. 412. Combretum Char. ess. Cal. limbo 4 — 5 dentato de- ciduo. Pet. 4 — 5, summo calyci inserta. Fructus 4 — 5 alatus. Char. nat. : Cal. superns tubulosus v. tur- binato-campanulatus, intus villosus, limbo 4 — 5 dentato, deciduo, denlibus aequalibus erectis. Pet. 4 — 5, limbo calycis inter lobos ejusdem inserta aequalia. Stam. 8 v. 10, limbo calycino duplici v. rarissime simplici serie in- serta, exserta, quorum 4 — 5 petalis opposita et breviora. Anth. bilocul. , dorso affixae , longitudinaliter dehiscentes. Ovar. 1- locul. 4 — 5 angulatum. Ovula plura (2 — 5) pendula. Styl, exserlus. Stigma acutum, Fructus 4 -— 5-alatus, 1 -locul. , abortu 1-sperm. Semen 4 — 5-gonum apice attenuatum. Testa simplex membranacea. Alb. O. Frutices aut arbores v. rarissime herbae. Caules saepe scandentes Fol. opposita, terna aut quaterna, nunc ra- rius sparsa, simplicia, integerrima. Stip. O. Spicae soli- tariae v. geminae simplices axillares et terminales oppo- 140 sitae ternae v. quaternae saepe in paniculis terminalibus digestae. Fl. bracleati sessiles v. rarius pedicellati, coc- cinei, albi, v. rarius aurantiaci: bracteis saepe deciduis. Divisio I. Cal. 4-dent. Cor. 4-pet. Stam. 8. Fruet 4 alatus. Sectio A. Cal. campanulatus. Spicae axillares et terminales. Flores secundi. 1. C. secundum Jacq. Lin. scandens glabrum, ramulis subquadrangularibus, fol. ovat»- lanceolatis, ealycibus ovariisque resinoso-punetatis, petalis squamiformibus ellipticis mucronalis cucullatis, staminibus longissimis (Guiana, Ins, Trinitatis). 2. C. oxypetalum Don, scandens glabrum, ramis subquadrangularibus, fol. oblongis membranaceis utrinque attenuatis, subtus calyc- busque resinoso-punetatis, petalis squamiformibus obovatc- lanceolalis acuminatis, staminibus longissimis (Guayaquil}. 3. C. formosum Don, scandens, fol. oblongo-ellipticis acu- minatis, subtus resinoso-punetatis, juniovibus calycibusque rufo-lanatis, floribus confertis, petalis squamiformibus cu- neato-lanceolatis acuminaiis (Brasilia prope Rio Janeiro). 4. C. grandijlorwn Don, subscandens, hirsulum, fol. cor- dato- ellipticis cum raclii calyeibusque villosis. petalis di- lalatis spathulatis obtusis (Africa aequinoct. prope Sierra Leona). 5. C. macrocarpum Pal. ßeauv., fruetu maximo, alis apice profunde cordatis (Africa aequinoct. prope Be- nin). — Sectio B. Cal. tubulosus. Flor, fasciculato-um- bellati terminales. 6. C. leucophyllum Don, erectum fusco - villosum , foliis oblongis mucronatis, floralibus brac- teisque linearibus mucronalis niveis, petalis lanceolatis obtusis calyce 4-plo longioribus (Africa aequinoct. prope Sierra Leona). 7. lanuginosum Don, erectum? fol. orbi- culatis emarginatis, lloribus fasciculatis , petalis ovalibus crenulatis calyce paulo longioribus (Abyssinia). — Sectio C. Cal. tubulosus. Spicae axillares nee terminales. 8. C. extensum Roxb. hört. Beng. , scandens glabrum, fol. ob- longis obovatisve coriaeeis, spicis gracilibus brevibus so- litariis confertifloris, petalis ovatis acutis calyce brevioribus (Ins. Molucc.) 9. C. herbaceum Don., humile simplex, fol. alternis lanceolatis mucronalis subtus sericeo- villosis supra demum glabris, spicis geminis sparsifloris , petalis ovatis acutis calyce paulo longioribus, staminibus minus exserlis (Africa aequinoct. prope Sierra Leona). — Sectio D. Calyx turbinato- campanulatus. Racemi axillares et terminales paniculati. 10. C. paniculatum Vent., scan- dens, fol. oblongis obtusis lacvibus, panicula lerminali 141 ramosisslma hirsuta, calycibus pubescenlibus , bracteis bre- vissimis, floribus pedicellatis (Africa aequinoct. prope Se- negal). 11. C. aculeatum Vent., spinosum, fol. suboppo- sitis ovatis pubescentibus, floribus pedicellatis (Afr. aequin. prope Senegal). 12. C. spinosum Don, ereclum glabrum, ramis spinescentibus , fol. longe peiiolalis ovalibus mem- branaceis , floribus pedicellatis, dentibus calycinis fere ob- soletis, petalis ovatis obtusis, staminibus minus exserlis (Afr. aequinoct. prope Sierra Leona). 13. C. Smeath- manni Don, scandens, hirsutum, foliis ellipticis acumina- tis; floralibus flavicantibus bracteis amplissimis, racemis elongatis, floribus pedicellatis (Afr. aequin. prope Sierra Leona). — Sectio E. Cal. turbinato-campanulatus. Spicae axillares et terminales, saepe paniculae modo dispositae. 14. C. furinosum Kunth. Humb. , scandens glabrum , fol. elliptico-oblongis obtusis subcoriaceis basi rotundatis, sub- tus farinosis, spicis geminis multifloris, petalis squami- formibus, staminibus longissimis (Mexico). 15. C. fran- guUfolium Kunth. Humb., scandens glabrum, fol. ellipticis utrinque lepidotis, spicis solitariis rariusve geminis, bra- cteis oblongis acutis villosis , petalis crenatis subflabellatis (Orinoco prope Angusturam). 16. C. laaum Jacq. Lin., scandens glabrum, fol. ovatis, spicis erectis laxifloris, caly- cibus pubescentibus, petalis subrotundis calyce brevioribus (in Antillis). 17. C. mexicanum Kunth. Humb., humile glabrum; ramulis novellis compressiusculis , fol. ellipticis membranaeeis , basi subcordatis, panicula polystaehya, spi- cis brevibus multifloris ferrugineo-tomentosis, petalis sub- reniformibus calyce brevioribus (Mexico). 18. C. pul- chellum Marl, mss., scandens puberulum, fol. elliptico- oblongis sublus fuscescentibus , panicula polystaehya, ca- lycibus peduneulisque fusco- villosis, petalis subreniformi- bus reflexis (Brasilia). 19. C. racemosum Pal. ßeauv., scandens glabrum, fol. ovato- oblongis acutis nilidis, pani- cula polystaehya, spicis elongatis apice comosis, petalis lanceolatis obtusis (Africa aequinoct. ad Benin). 20. C. aV '■ T(im Don (C. laxum Roxb. horl. Beng. ), scandens gl: jra, fol. longe petiolatis oblongis oblusis aut subor- b ilatis, supra punctalis viridibus, subtus albidis, panicula polystaehya, spicis conferlifloris , calycibus pubescentibus, Eetalis parvis (Ind. Or.). 21. C. nanum Hamilton mss in Ion prodr., erectum humile, fol. oblongis ovatisve obtusis 142 — glabris , spici.s simplicibus , nunc basi ramosis , calycibus pubescentibus, petalis ovalis aculis (Nepalia). 22. C. Hoar- burghii Don, scandens glabrum, fol. ovatis obtusis, pani- cula polystachya, spicis sparsiiloris , calycibus pubescenti- bus (Intl. Orient.). 23. O. odomtum Pav. mss., scandens, ramulis puberulis, fol. oblongis v. obovato-oblongis, apice rotundatis subemarginatis coriaceis glabris, panicula poly- stachya, spicis confertifloris, petalis reniformibus (Guaya- quil). — Sectio F. Cal. lurbinato-cainpanulalus. 24. C. tomentosum Don, scandens. fusco- lomentosum, fol. ovali- bus mucronatis, adullis supra nudiusculis, spicis sparsiflo- ris, petalis ovalibus oblusis calyce paulo brevioribus, sta- minibus abbreviatis (Africa aequin. prope Sierra Leona) 25. C. micranthum Don, erectum, ramulis pubescentibus, fol. oblongis obluse mucronatis, aduUis glabris, spicis tenuibus, petalis lineari-cuneatis. dentibus calycinis 4-plo longioribus, slaminibus minus exsertis (Africa aequin. prope Sierra Leona). 26. C. molle R. Br. , scandens? villosum, fol. oblongo-lanceolatis acuminatis basi cordatis, spicis, elongalis, dentibus calycinis brevissimis, petalis exiguis obovatis? staminibus paulo exsertis (Abyssinia). 27. C* latifoHum Don, (C. macrophyllum Roxb. Hort. Beng.), scandens glabrum , fol. amplis coriaceis oblongis acumina- tis interdum rotundatis, spicis brevibus confertifloris, caly- cibus pubescentibus, petalis obovato-oblongis obtusis, sta- minibus paulo exsertis (Ind. Orient.). 28. C. chinense Roxb. Hort. Beng., scandens, ferrugineo-lepidotum, fol. ellipticis ulrinque acutis supra viridibus , spicis laxifloris, petalis exiguis, staminibus paulo exsertis (China). — Di- tüsio II. Cal. 5-dentatus. Cor. 5-petala. Stam. 10. Fructus 5-alatus. Sectio A. Cal. tubulosus. Spicae ax- illares et terminales, saepe paniculae modo dispositae. 29. C comosum Don, scandens, ramulis pubescentibus, fol. elliplicis acutis basi subcordatis, adultis glabris, spicis apice comosis, bracteis lanceolatis acutis, petalis ligulatis obtusis (Africa aequin. prope Sierra Leona). 30. C. inter- medium Don, scandens, ramulis pubescentibus, fol. ellip- tico-obovalis mucronatis, adultis glabris, spicis apice co- mosis, bracteis ovatis mucronatis, petalis ligulatis obtusis (Africa aequin. prope Sierra Leona). 31. C. pilosum Roxb. Hort. Beng., scandens, fol. oblongo-lanceolatis acu- minatis basi auriculatis, spicis brevibus, calycibus pedun- culisque fu^co pilosissimis, petalis obovato-oblongis ciliatis 143 ( Ind. Orient. ). 32. C. ovale R. Br. , erectum , fol. ovali- oblongis obtusis subius albidis, adultis glabris, novellis c. ramulis calycibusque pubescenlibus, spicis laxifloris brevi- bus, pelalis obovalo- oblongis obtusis (Abyssinia). 33. C. alternifoUum Jacq. (spinosum Humb. et Bonpl. pl. equinnct.), scandens glabrum, ramis spinescenlibus, spinis vecurvis, fol. alter, oblongis glabris supra nitidis, spicis brevibus confertifloris, petalis lanceolatis obtusis calyce duplo longioribus (America meridion. ). 34. C. Pavonii Don, (C. decandrum Pav. mss.), scandens, ramulis pilosis, fol. oblongis ovatis acuminatis mucronatis basi subcordatis, subtus ferruginoso-villosis, spicis elongatis sparsifloris , pe- talis lanceolatis (Guayaquil). — Sectio B. Cal. tubulosus. Panicula polystachya, spicis secundilloris. 35. C. purpu- reum Vahl. (coccineum Lam.), scandens, glabrum, fol. lan- ceolatis acutis, atroviridibus nitidis, spicis laxifloris, peta. lis elliptico- oblongis obsusiusculis (Madagascar). 36. C. Afzelii Don, scandens, fol. oblongis, adultis glabriusculis, spicis terminlibus axillaribusque, calycibus pubescentibus, petalis obovato- oblongis obtusis (Africa aequinoct. prope Sierra Leona). — Sectio C. Cal. turbinato-campanulatus. Spicae numerosae terminales, paniculae modo dispositae. 37. C. decandrum Roxb. (C. Roxburghii Spr.), scandens, fusco-pubescens, fol. oblongis acuminatis, floralibus flavi- cantibus, spicis numerosis confertifloris, pelalis ovatis mu- cronatis. staminibus minus exserlis (Ind. Orient.) 38. C. püberum Richard Act. Soc. nat. bist. Paris., scandens, glabrum, fol. oblongis coriaeeis basi subcordatis, supra nitidis, spicis numerosis confertifloris rachi calycibusque ferrugineis, staminibus brevibus. (America meridionalis). 39. C. squamosum Roxb. Hort. Beng., scandens lepido- tum, fol. ovatis acuminatis coriaeeis, subtus calycibusque ferrugineis, spicis laxifloris, petalis exiguis, staminibus brevibus (Ind. Orient.) 40. C. trifoliatum Vent., scandens, fol. ternis oblongis acutis, spicis laxifloris, floribus seeun- dis, rachi calycibusque pubescentibus, petalis exiguis calyci subaequalibus (Java). — Sectio D. Cal. turbinato-cam- panulatus. Spicae axillares nee terminales. 41. C. seri- ceum Don, suffrulicosum erectum, fol. oppositis lanceolatis obtusiusculis subtus sericeo-villosis, spicis confertifloris, rachi c. ovariis calycibusque villoso-tomenlosis, petalis subaequalibus, staminibus paulo exsertis (Africa aequin. prope Sierra Leona). — Species non sufficienter nötae, 144 sed evidenter distinctae: 42. C. obtusifolium Rieh. 1. c, fol. obovatis obtusis glabris, floribus paniculatis Amer. merid. — 43. C. rotundifoliiim Rieh. I. c, fol. subsessi- libus rotundatis mucronatis, Amer. merid. — 44. C. fer- rugineum Don, fol. breviler petiolatis lanceolalis acumi- natis glabris basi atlenuatis subtus ferrugineis, spicis axillaribus terminalibusque , Amer. merid. 45. C. corda- tum Don, fol. breviter petiolatis amplis subrotundo-cor- dalis, novellis pubescentibus, panieula spicata terminali. Hispaniola. — Species ailhuc valde dubiae, quarum no- mina in Roxburghii Calalogo Hort. Bot. Calcutt. solum- modo reperiuntur: 46. C. ovalifolium Coromandelia. 47. C. acuminatum Bengalia. 48. C. costatum Ind. Orient. 49. C. rotundifoliiim. Bengalia. Jede Art ist ausser der Diagnose, auch noch mit einer grössern Beschreibung und mit Synonymie versehen. Description of a new genus of plauts belonging to the order Nymphaeaceae: in a letter to H. T. Colo- brooke etc. By Nathanacl Wallich etc. p. 442 et tab. 18. Barclaya Wall. Polyandr. Polyg. , Nynphaeaceae Trib. 2 DC. Syst. Char. gen.: Sepala 5 distineta infra ovarium thalamo inserta. Tonis basi in ovarium globosum ampliatus, inde tubulosus corollaceus s l amini ferus , fauce 8 — 10 loba, lobis inaequaliter 2 — 3 serialibus conni- veniibus. Stam. plurima nutantia , tubo tori intus adfixa eodemque inclusa, superiora sterila ramosa. Anth. nudae. Styli plures, fundo tubi radiatim inserli, supra foveam verticis ovarii convenientes , basi connati. Bacca carnosa globosa, calyce suffulta, corollaque coronata persislenti- bus, multilocularis, polysperma. Semina globosa, setis carnosis obteeta, albuminosa, inversa. Habitus : Herba facie Potamogetonis , in aquis stagnantibus proveniens, gracilis, fol. perquam tenuibus elongatis oblongis, basi paulo an- gustata cordalo-subhastatis, minime peltatis, penninerviis, fluetuantibus v. natantibus, lucidis, subtus ferrugineis, le- viter tomentosis. Scapi multiflori peliolique graciles longi. Flores erecti glabri ex viridi-livescenies inodori \\ polli- cares. *— Genus a ceteris Nymphaeaceis valde distinetum struetura et forma foliorum et florum. Ab Euryale diff. calyce distineto absolute hypogyno; a Nymphaea toro 145 superne corollaceo tubuloso, ad limbum multilobo, intus staminifero. Barclaya hmgifolia Wall. In Pegu prope Sangoon, in aquis slagnantibus. Flor, et fructif. Augusto. INun folgt eine weitläufige Beschreibung der Pflanze und dann noch einiges über den Standort und anderes Merk- würdige, so wie Entschuldigung wegen etwaniger Fehler bei der Beschreibung. Endlich wird noch folgender Zu- satz zur Berichtigung des Genus -Characters gemacht: Tubus tori, annulus stylorum (cum membrana foveam ovarii tegente) et calyx maluritate seorsim decidui. Bacca matura delabens in carpella numero loculorum correspon- dentia, indehiscentia? lateribus oblique rugoso-sulcatis, carne mollissimo fere exsucco farinaceo-grumoso , ex albo- rubicundo. Die Tafel enthält die Blume und ihre ver- schiedenen Theile, so wie einen Durchschnitt der Frucht, alles im Linearumriss. An account of a nerv species of Pinus, native of Ca- lifornia: in a letter to Joseph Sahine etc. By Mr. David Douglas etc. p. 497. Nachricht über eine gigantische Pinus-Art, welche der Verfasser in weiter Ausdehnung, 100 Meilen vom Ocean in Nord-Californien, zwischen dem 40 — 43° N. Br. fand. Sie wächst auf sandigem Boden, der aller Vegetation un- fähig erscheint, zerstreut auf niedrigen Hügeln und bildet keine geschlossenen Wälder, wie viele Pinus -Arten von Nordwest -Amerika, sondern gleich der Pinus resinosa, welche mit ihr vermischt wächst, sieht sie einzeln. Der Stamm wird 150 bis 200 Fuss hoch, und hat 20 bis 60 Fuss im Umfange, er ist bis auf \ seiner Höhe ohne Aeste. Die Rinde ist für einen so starken Baum sehr glatt. Die Zweige sind hängend und bilden eine offene pyramidalische Krone, mit dem Ansehen, welches der Abtheilung Abies eigentümlich ist. Die Blätter stehen zu 4 — 5 aus einer Scheide, sind 4 — 5 Zoll lang und von kleinen feinen Zähnen scharf anzufühlen. Die Zapfen zuerst aufrecht stehend, brauchen zwei Jahr zu ihrer vollen Reife und hängen dann an den Spitzen der Zweige; sie haben am dicken Ende ungefähr 11 Zoll Umfang, und dabei eine Länge von 12 — 16 Zoll. Die Schuppen sind lose, an der Spitze zugerundet und ganz ohne Stachel. Die Samen sind 8 Lin. lang, 4 Lin. breit- 146 — oval, und gleich denen von Pin. Pinea, von süssem und angenehmen Geschmack. Der Flügel ist ungefähr zwei mal so lang als der Samen und sieht räucherig aus, zeigt aber eine zahllose Menge von sehr kleinen buchtigen Ge- fässen, gefüllt mit einer knrmoisinrothen Materie. Der Embryo hat 12 — 13 Cotyledonen. Der ganze Baum bringt eine Menge von reinem ambrafarbigen Harze. Das Holz ist weiss, weich und leicht, specif. Gewicht 0,463. Jahrringe sehr schmal, 56 wurden auf einen Raum von 4£ Zoll an der Aussenseite gezählt. Das Harz, welches aus den Bäumen fliesst, welche zum Theil angebrannt sind, verliert seinen gewöhnlichen Geschmack, und be- kommt einen süssen, es wird dann von den Eingebornen als Zucker bei ihren Speisen gebraucht. Der Name der Pinus in der Sprache der Umptqua -Indianer ist Nät-cleh. Der Verfasser nennt sie zu Ehren des Monographen der Gattung: Pinus Lambertiana fol. quinis rigidis scabriuscu- lis, vaginis brevissimis, strobilis crassis longissimis cylin- dricis, squamis laxis rotundalis. — G. Der Russe n. Catalogue des plantes qui croissent spontanement dans le district de Dimitrieff sur la Svapa, dans le gouvernement de Koursk par F. M. S. V. Hoeffl, Doct. en med. etc. Moscou 1826. 8vo. XXIII. und 66 Seiten. Nach der Vorrede, in welcher der Verfasser die Ab- sicht ausspricht, eine vollständige Flora derselben Gegend zu liefern, schickt er einen physikalisch -geographischen Ueberblick des Distrikts von Dimitrieff voraus, dieser liegt unter 52° N. Br. und 32° Oestl. Länge von Paris, scheint früher mit Wald bedeckt gewesen zu sein, in welchem Betula alba, Populus tremula und Quercus pe- dunculata die häufigsten Bäume sind. Das Land ist sehr fruchtbar, so dass nur die für den Hanfbau bestimmten Felder gedüngt werden. Die Winter sind nicht sehr kalt, und die Sommer warm. Die Vegetation entwickelt sich im Frühjahr mit grosser Schnelle, Ende April und Anfang Mai. Im Ganzen hat die Flor viel Aehnlichkeit mit der 147 von Berlin (d. h. die grössere Menge der dort vorkom- menden Pflanzen, kommt auch bei Berlin vor, aber in einem ganz andern Verhältnisse treten sie an beiden Or- ten auf, denn so kommt Pinne sylvestris dort nur seilen, bei Berlin aber als der gemeinste und fast einzige Wald- baum vor, u. s. w.). Auch einige Thermometer-, Ba- rometer- und Hygrometer- Beobachtungen sind angegeben, so wie das geognostiche Verhallen der Gegend, u. a. m. Darauf folgt nach dem Linn eschen System das Namen- verzeichniss , welches 740 Nummern enlhält, bei einigen Pflanzen befinden sich kurze Anmerkungen und Notizen. Memoires de l'academie imperiale des sciences de St. Petersbourg. Tome X. St. Petersbourg. 1826. 4to. Desanptiones plantarum Novae Californiae adjeetis flornm exoticorum analysibus auetore J. Fr. Esch- scholtz, p. 281. Abroma latifolia (In arenos. marit. Nov. Calif.) Cau- lis \ ped. v. ped. procumbens sublignosus teres striatus, saepe simplex, interdurn rarius 1 — 2. Fol. fange petio- lata, forma variabilia, semper vero brevia et lata aut sub- rotundo-euneiformia, aut euneiformia apice truncata, aut euneif. apice semicircularia , aut transverse ovalia, integer- rima carnosa glabra. Pedunc. umbellae axillaris longissi- mus. Involucr. fol. 2 — 3 ovatis acnlis. Flor, elongati, \ poll. longiores, flavi. Tota planta glutinosa, propter quam arena consita. Diff. ab Abron. umbellata , cui ma- xime affinis quacumque in eodem loco crescit, praeeipue foliorum forma, umbellis paueifloris, numero involucri foliorum, quac in Abr. umbellata 5 — 6, denique floribus flavis. Hoitzia squarrosa (In arenos. N. Calif.) Caul. bi- ennis, „ ped., suffruticosus ramosus adscendens teres , pu- bescens. Fol. allerna sessilia rigida pubescentia pinnata, pinnis sessilibus lanceolatis mucronatis carinatis aut sim- plicibus aut biiidis. Flor, in apieibus caulis et ramorum capitati, capilulo globoso denso, bracteis struetura atque forma foliorum suflullo, at bractea inter flores nulla. Cal. tubulosus, pubescens, 5 fiel-, lacin. elongato-lanceolatis ca- rinalis longe mucronatis. Cor. infera, infundibulif., calyce vix duplo longior, eoque multo angustior vix ineurva 148 limbo 5fklo, lacin. ovato-lanceolatis. Slyl. 1. stigm. 3 revoluta. Caps. 3gona, 3 locul., 3 valv., polyspora, valvul. medio sepliferis. Sem. ovata immarginata. Polemonium capitatum (In arenos. N. Calif.) Rad. fusiformis perennis. Caul. spitham., leres, ramosus. , pubescens. Fol. alterna sessilia glabra, inferiora pinnata, pinnis 3 — 4 altern, ses- sil. linearibus acutis, suprema simplicia linearia acuta. Flor. 5 — 10 capilati ebracteati, pro ratione plantae sa- tis magni. Pedunc. elongati simplices teretes subpubes- centes. Cal. urceol. glaber membranaceus albicans 5 fid., lacin. latis acutis, nervo lato viridi. Cor. coeiulea urceo- lata, calyce duplo longior, 5 fida, lacin. latis obtusis, fauce plicis longitudinalibus loco valvarum. Anth. magnae glo- bosae flavae. Stigm. 3 fid. Caps. 3 gona. Solanum um- belliferum, (In frulieetis N. Calif.) Caul. orgyalis suffru- ticos. fistulosus angulatus pubescens, ramis subherbaceis nutantibus tomentoso-pubescentibus. Fol. alterna petiolata ovalia acuta integerrima, utrinque pubescentia, vix polli- caria, caulina interdum late ovata \\ pollic. Flor, termi- nales umbellati, umbella plerumque 4 -interdum 2 — 3 flora, involucr. parvum urceolare integrum pubescens, pe- dunculi aequales elongati pubescentes. Cal. urceolatus 5 -fid. , pubescens, lacin. acutis. Cor. calyce triplo major, dilute violacea, 5-fida, extus pubescens. Anth. flavae. Bacca magna purpurea. Ribes tubulosum (In fruticetis N. Calif.) Frulex orgyalis, caule tereti strigoso atropurpureo , parum albo-pruinoso, ramis junioribus angulatis cute cinereo to- mentoso deciduo tectis. Fol. alter, petiolata cordata bi- loba inaequaliter serrata acuta 5-nervia, nervrs venosis, rugosa, supra glabra, subtus albo-tomentoso- pubescentia, fol. juniora c. floribus simul apparentia, supra quoque sed rarius albo- pubescentia et glandulis crassis petiolatis ob- sita. Petioli foliis dimidio breviores angulati tomentosi basi dilatati et lateribus stipulis membranaceis lacero-denta- tis fuscis muniti. Racemi terminales erecti, flpriferi 1< poll., pedunc. albo-pilosi et glandulis crassis petiolatis lecti. Bract. ovato-lanceolatae integerrimae acutae pilosae et prae- sertim in marginibus glandulosae. Flor, conferli brevis- sime pedicellati, pedicellis germinibusque albo-tomentosis. Cal. tubulatus longus, albo-pilosus obscure rufus, lacin. brevibus rotundatis. Pet. oblonga calyce longiora, laete rufa. Species valde affinis R. sanguineo atque albifolio. Frutex mense Oclobri, foliis janijam omnibus deprivatus, iterum 149 Herum ilorescere incipit et frondescit. Baccas haud vidi. Lonicera Ledcbourii (In frulicetis Nov. Calif.) Caul. 4 angulus, glaber, strictus, lignosus, bipedalis. Fol. \\ poll., breviler petiolata, oblonga, acuminata, margine reflexa, dense ciliata. subtus in venis pubescentia, reliculalo-venosa. Pedunc. axillares, solilarii, foliis breviores, quadranguli. Bract. 4 maximac, 2 exlremae subrotundo-ovatae, acutae, venosae, glabrac, internae obtrigonae slrigosae pubescenles, Cal. glandulosus et pubescens. Cor. elongata tubulata, basi extus gibbosa, extus pilosa, flava, limbo parvo, laci- niis parvis rolundalis. Stigm. 5-gonum. Baccae 2 di- stinclae , 4 - loculares polyspermae. Äff. Lon. gibbosae Willd. Ceanothus thyrsiflora (In frulicetis Nov. Calif.) Frutex biorgyalis. Caulis strictus multangularis glaber, in angulis granulatus fuscus. Fol. sparsa conferta, breviter petiolata, pollicaria, ovalia, plerumque oblusa , raro acuta, submucronalo- serrula la, trinervia, glabra, in nervis et ve- nis parum pilosa. Stipulae trianguläres acuminatae deci- duae. Inflor. panicula thyrsoidea in ramis axillaribus, pa- niculae 4 — 5 cunctae cymam in caulis apice formant. Flores anle anthesin bracieis ovatis acutis cinero-tomen- tosis caducis tecti. Cal. urceolaris coeruleus. Pet. ovata alba. Iihamnus californica (In fruticetis Nov. Calif.) Frutex biorgyalis. Caulis teres fuscus, fere glaber, ramis angulatis, cinereo-tomentosis. Fol. sparsa, petiolata, \\ poll. ovalia, serrulata, plerumque acuta, raro oblusa, reticulato- venosa, utrinque glabra. Petioli angulati tomentosi. In- flor. faseiculato-umbellata. Pedunc. axillaris solitarius sub- angulalus crassus tomenlosus, longitudine petiolorum, ple- rumque umbellas 3 sessiles 1-floras gerens, altera in apice, duae ad latera; pedicelli elongati inaequales tomentosi. Flor, satis magni $. Cal. urceolaris 5-fid. , lacin. intus carinatis. Pet. 5, squamiformia in excisuris calycis, flavo- viridia. Stam. 5. Styl, stiginate biiido. Bacca 2 sperma vel potius drupa dicocca. Kelezia lalifolia*) (In ma- ritimis Nov. Califr) Rad. perennis. Caul. spithamaeus ra- mosus rigidus pubescens teres, ramis compressis axillari- bus. Fol. oppos. vix petiolata , obovata , raro oblonga et in ramis inferis succrescentibus subrotumla , obtuse inte- gerrima, crassiuscula, carinaia. a venia, supra pilosa, subtus *) Frankenia grandifolia Nob. vid. Liim.. 1. p. 35. (Editor) 3r Bd. 3a Heft. 30 150 —' glabra. Flor, solitarii axillares sessiles. Cal. folils bre vior cylindr. 5-sulcatus, 5-dent. pubescens. Cor. 5 pet., calyce dimidio longior, rubra; petalorum unguibus intus utrinque carinatis, carina qualibet cum altera petali vicini tubum nectariferum efficieuti , lamina oblonga integra. Stam. 6, longitudine petalorum, basi germinis inserta; anth. oblongae. Styl. 1, petalis longior, stigmate 3-fido. Germ. 3-gonum. Caps. 1 - locul., 3-valv., polysperma, val- vulis basi medio septiferis. Sem. ovata , longe peduncu- lata. Eriogojium arachnoideum *J (In arenos. N. Calif. ) Caul. perennis pedal. procumbens torulosus, rudimentis petiolorum siccis squamosus. Fol. longe petiolata sparsa conferta, aut subcordata obtusa, aul ovata acutiuscula, margine confertim undulata, subtus tomento denso albo tecta, supra junioribus arachnoideo-laxe albo-tomentosa, tomento postea se resolvenle. Pedunc. scapiformis ex rami brevissimi apice stricte erectus, \ — \.\ ped., teresr lomentosus, apice saepe umbellifer, interdum autem sim- f»lex. Flor, sessiles capilati involucrati; capitulo globoso, öliis involucri sessilibus ovatis aculis tomentosis; umbella plerumque e capitulis 3 composila. Perianth. campanul. 6-fid. ferrugineum glabrum, lacin. aequal. acutis, 3 exter nis, 3 internis. Stam. 9 perianthio inserla, iilamentis basi glanduloso-ciliatis. Germ, trianguläre superum. Styl. 3 revoluti. . Fructus nux triang. 1 sperma, periantbio mar- cescenti tecta. Eriog. sericeo Pursh valde affine, sed diff. : perianthio glabro, fol. subtus tomentosis et cordatis 1. ovatis nee lanceolato-oblongis et supra villosis, ceterum cel. Pursh in diag. Eriog. sericei caulem adpellat, quod pedun eulurn nominavimus. Hendecandra procumbens (Euphorb.) Fl. dioiei, perianth. 5-fido; ^ statu. 11 in thalamo; Q styl. 3 quadrifidis. Drupa 3-cocca. Planta perennis \\ ped., procumbens, tota tomento brevissimo denso cinerascenti tecta; caulis teres ramosus. Fol. allerna, longe petiolata, \\ pollic, aut lanceolala acuta, aut oblonga obtusa, inte- gerdmt» venosa, subtus carinata, supra pallide viridia, sub- tus argenteo-sericea. Petiol. foliis dimidio brevior suban- gulatus filiformis. Flor, aut oppositifolii aut in axillis ra morum, dioiei, g racemosi, perianth. urceolari patulo *) Eriogonum latifoliuui Smith c nostra »ententia, Linii. III. 62. (Editor.) 151 5-fido, lacin. aculls; slamin. 11 in llialamo piano, 5 in circnlo intemo, atqne 11-mo in centro positis, filamentis longitudine perianthii. anth. bilocul. ovatis flavis. Fl. g solitarii, periantb. omnino masculis simili, germine 3 an- gulavi, stylis 3, quadrilidis glandulosis; drnpa 3-cocca, coccis 1-spermis. In arena N. Calif.. Lupinus Chamis- sonis (In arenos. N. Calif.) Caul. siiffrutieosns , 3 ped., erectus, slrictus, leres, cinereo-tomentosus. Fol all. longe pedunculata, digilala, foliolis 6 — 7 obovalo-lanceolatis obtusiuscnlis, ulrinque cinereo-. vel in junioribus ferrugi- neo - sericeo - tomenlosis. Stipul. basi petiolo adnatae, apice elongato lineari liberae, albo-villosae. Peliol. lon- gitudine foliorum leres sericeo- tomentosus. Flor, in apice ramorum subverticillali. verticiliis subquinis 3 — 4 floris. Pedunc. subquadrangulus ferrugineo-tomentosus. Cal. bre- vitcr pedicellalus, ferrugineo - tomentos. bilabialns. labio super, ovato biüdo, laleribns appendice brevi lineari in- slructo, labio infer. lanceolato integro. Cor. calyce dimi- dio longior purpurea. Legum. lk pollic. , 3 — 5-sperm., extus ferrugineo -villosum. Bracl. pedicellis longiores lan- ceolato - lineares acuminalae, ferrugineo - iomenlosae , ca- ducae. Litp. sericeirs Pursh in arenosis maritinis ad por- lum St. Francisci Nov. Calif. quoque cresc't at floribus flavis gaudet, nee purpureis vel roseis ut celeb. Pursb opi- nat, qui plantam siccam tantum examinavil, in statu sicco vero flores saepe purpuraseunt. — Nun folgen Bemerkun- gen zu schon bekannten Pflanzen: Sarmienta scandens R. Pav. Cal. regularis 5-fid. Stam. 4., 2 antberifera corolla longiora, 2 slerilia brevissima. Caps, ovalis cir- cumscissa bilocul. polvsperma. Pedunc. involucro di- phyllo. Ad Scrofularineas perlinet. Si auetores Florae Peruanae, qui plantes Chilenses nisi siccas examini sub- jicere poluerunt, calvcis laciniam quintam latiorem emar- ginatam, filamentaque 4, quorum 3 sterilia descripserunt, ipsum luxuriosae naturae ludum ante oculos eorum fuisse censeo. Guevina Avellana Molina. Perianlh. reguläre 4 phyll., superum deeiduum, petalis apice dilatatis conca- vis staminiferis, 3 revolutis, quarlo erecto. Anth. in apice petalorum coneavo sessiles immersae. Ovar. cvHndricum. Styl, filiformis, longitudine pelalorum. a petalo erecto a- versus reflexus. Stigma dilatalum ovatum compressum> superficie iisfera pelalum revolutum ereclo oppositum speetans glandulosum. Gland. hvpogvnae O. Drupa orbi- 30 * 152 — cnlaris exsucca corticaia monospora. Infloresc. racemus 5-angularis, flores sernper % petalis ereclis cujuslibet floris dorsis conlingentibus, in periearpio unico el drupa nihilo- minus monospora! Involucr. 1-phyll. laterale. Nierem- bergia repens R. Pav. Caps. 2 loc. , 4 valv. Semina ro tunda. Habitus plantae aperle Convolvulacearum. Tri- umfetta procumbens Forst. Cal. foliolis 5, apice mitrae- formibus. Pet. obovata basi glanduloso-pilosa. Stam. 32. Gland. 5 squamiformes sessiles hypogynae. Stigma cla- vatum integrum. Drupa globosa corticosa undique echi- nata, aculeis pilosis rectis nee uncinatis, 41ocul. , loculis 2-spermis. Urtica ruderalis Forst. Fl. monoiei. ö": Perianth. 4 part. Slam. 4. Vesligium germinis in centro conicum, ex filis compositum, breve, inane, supra excava- tum. Fl. $: Perianth. bipartitum compressum, apice ha- mato reflexo. Stigm. bipartit. in hämo sessile, lacin. cy- lindricis undique glanduloso-cilialis, in germen utrinque reflexis. Sem. basi perianthio immutato inclusum, ovatum compressum, apice hamatnm . Sqnama ovata in basi pe- rianthii. Urtica nivea L. Fl. dioiei. d": Perianth. 4-iid. Stam. 4. Vestig. germinis 4-angulare. conicum, e filis compositum inane. Fl. $ : Perianth. O. Germina plura aggregata in reeeptaculo cornmuni orbiculato sessilia, quod- libet germen quadrangulare, conicum, 1-spermum, semine ut videtur rotundato. Styl. 1 centralis, germine quadru- plo longior filiformis, undique glanduloso-cilialus, ut totus melius pro stigmate habendus. Squama maxima post an- thesin capitulum germinum includens, late ovata acuta excavata multicarinata , saepe longitudinaliter rumpens. Thu>area involucrata (Ischaemum inv. Forst.) Fl. poly- gami monoiei; spica seeunda; spiculis 4 — 5 bifloris, flor. sessil. Rachis late coneava flores inferiores involvens. Spicula infima gluma bivalvi, valv. ovatis coneavis acutis {nlosis exteriori 5-nervi, basi bractea minima membranacea ineari laterali munitis. Flos valvula exteriori glumae inclusus (respectu racheos vero internus) 5, perianth. bi- valvi, valv. membranaeeis , exter. naviculari, inier. plana angusliori. Stam. 3. Styli 2, stig. plumosa. Squamae 2 hypogynae apice emarginatae. Flos alter vavula inte- riori inclusus cT, perianth. 1-valvi, valv. angusla membra- nacea, apice emarginata. Stam. 3. Squamae hypog. O. Spiculae ceterae superiores gluma bivalvi, \a\\. exteriori altera dimidio breviori, acuminata, interiöri majori ovata 153 acuta. Flor, ambo ö", perianthiis ut in spicula infima in- structis. Flos exterior (respectu racheos inlerior) glandul. 2 hypog. magnis, flos inlerior glandul. O. Ochrosia Iuss. ( Ophioxylon Ochrosia Pers. ) Char. gen. emend. : Cal. 5- part. , lacin. rotundaiis. Cor. hypoeraterif. , ante faucem {>aulo inflata, fauce protuberanliis 5 minhnis coaretala, imbo 5 part. Anth. in superiori tubi parte inflata sub- sessiles hastatae. Styl. 2 longitudinaliter cohaerentes. tubo parum breviores. Stigma pyramidale, basi stylo latius, acuminatum. Infloresc. corymbosa. — Graminum decas descriptionibus et iconibus illustrata a C. B. Trinins p. 333. c. tab. aen. n. XXI. Die zahlreichen , aber eine sehr natürliche Gattung bildenden, Arten von Panicum, lassen sich nach den Ver- schiedenheiten des Blüthenstandes abtheilen, welche Ab- theilungen jedoch nicht die Würde von Galtungen erhal- ten dürfen. Folgendes sind die vorzüglichsten Verschie- denheiten bei der Inflorescenz: I. Axißora. Spiculae axi toroso ipsi immersae (Stenotaphrum Trin.) quam sect, cum sequente jungit Pan. dimidiatum L. — II. Racemata. Spiculae liberae sessiles v. subsessiles regulariler disposi- tae: 1) ad ipsum axin communem alternae (P. rarum R. Br. etc.); 2) in racemis propriis partialibus (racemulis) regulariter alternis hinc floriferis; a) Spiculae alternae solitariae dissitiusculae (P. argenleum R. Br.); b) Spicu- lae 2 — 4 seriales, aequaliler imbricatae (Panica paspa- lacea. — III. Subracemata. Spiculae subsessiles v. bre- viter pedicellatae, subinaequaliier imbricatae, in racemis ad axin communem per distantias minus reguläres dispo- sitis (ad quam sectionem pertinet praeter species quasd'am muticas Echinochloa Beauv.). -=- IV. Inbiflora. Radil ra- cemosi v. subracemosi, in axi communi absque ullo or- dine sparsi, axi aut: 1) elongato, radiis tum axi breviori- bus; aut 2) abbreviato, radiis tum axi longioribus (Digilaria Auct. ). — V. Thyrsiflora (quo et Setaria Beauv.). «- VT. Paniculata. Radii et pedicelli spicula plus minus longiores et prerumque subdivisi (Panica miüacea}. Zu diesen kaun man vielleicht noch eine 7te Section hinzu- fügen: P raclaenum Beauv. flosculo exleräori maseulo, interiori temineo minor», axeos apice nudo aristaeformi. —- Die nun mit ihren Beschreibungen folgenden Panica 154 gehören sämmllich zu den Panicis paspalaceis. — Pani- cum subquadriparum Tr. , Tab. 21. f. 1., Racemis ul- trapollicaribus, interslitiis paullo longioribus; spiculis bise- rialibus lineari-oblongis acuminatis glabris; gluma infer. flosculis plus duplo breviore acutmscula; kermaphrodito oblongo oblusiusculo punctato. Ind. Orient., ubi et var. minor fol. glabris, 5 noh transversim undulata, ejusdem natura e majora ex ins. Guaban retulit Cbamisso. Pani- cum Heiopus, Tab. 21. f. 2., Tr. in Spr. Neue Entd. 2. p, 84. (P. birsutum Koenig in Hb. Banks, et Roxb. Fl. ind.) Racemulis 1 — 2 pollicarib., interslitiis (multo) lon- gioribus; spiculis biserialibus oblongis mucronatis (pilo in- volucratis) hirsutis , glmna inferiore flosculis plus quadru- plo breviori acuta , $ oblongo aciculaio rugoso. India Orient. — Panic. iruncatum Trin., Tab. 21. f. 3. Race- mulis inferioribus fere pollicaribus, interslitiis subbreviori- bus, superioribus minoribus iisdem longioribus; spiculis biserialibus oblongis brevi-mucronalis glabi-is; gluma infe- riore horizontalilcr truncata (enervia) flosculis \ breviori, £ oblongo mucronato laevissimo. Ind. Orient., a Siebero ad Damiutte lect.. — Panic. pubißorum Trin. t. 21. f. 4. Racemulis inferioribus pollicaribus distantissimis (interdum binatis) superioribus brevioribus confertis; spiculis biseria- libus oblongis acutiusculis glabris; gluma inferiore flosculis dimidio breviore aculiuscula; 5 oblongo mucronato trans- versim ruguloso. Nov. Hollandia. — Panic. brizoides Retz. obs. an Lin.? Jacq. Ecl. tab. 2. Racemulis pollice brevioribus interstitiis minoribus; spiculis biserialibus sub- rotundis acutiusculis glabris ; gluma inferiore rotundata ; flosculis dimidio (superiore iisdem \ — ) breviore, £ ob- longo acuto tessellatim punctato. Ind. Orient. (P. flavidum Retz. non diversum videtur). — Panicum nnmidianum Lam., tab. 22. f. 7. Racemulis plus minus pollicaribus, interstitiis longioribus, laxis; spiculis 2-3- 4-serialibus oblongis acutis glabris; gluma inferiore flosculis quadruplo breviore acutiuscula, £ oblongo subcuspidato punctato. Aegypt. — Pan. frumentaceum Roxb., t. 22. f. 5. Ra- cemulis pollicaribus (sensim minoribus), interstitiis longi- oribus ereclis; spiculis 3 - serialibus rotundato - oblongis mucronatis hispidulis; gluma inferiore flosculis subquadru- plo breviore mucronata , $ oblongo mucronato laevissmo. Bengalia. -<- Pan. n/spidatum Roxb., t. 22. f. 6. Race- mulis semipollicaribus, interslitiis longioribus patulis; spi- 155 culis 3 — 4-serialibus subulalo-mucronatis, margine bis pidis; gluma inferiore subquadruplo breviore mucronata, $ oblongo brevimucronato laevissimo. ßengalia. - — Pari. colonum L. Racemulis (plusquam) semipolliearibus inler- slitia plus minus aequantibus; spicilis 4-serialibus oblon- gis mucronatis birsutulis; gluma inferiore flosculis sub- duplo breviore mucronata, $ oblongo mucronato brevis- simo. Inss. Manilla, Guaham, Franciae, Adscensioms, Aegypt. etc. Es folgt nun eine ausführliche Beschreibung von Orthopogon Burmanni (Oplismenus Burmann. Pal. Beauv.) nebst Abbildung der Blüthentheile, t. 22. f. 8., indem bemerkt wird, dass diese Galtung nur eine Unter- ablheilung von Panicum, und jene Art häufig mit Pan. hirtellum verwechselt sei. Pollinia undata Spr. ist nach dessen Exemplaren nur eine Varielät von dem Orth. Burm., mit feinen haarigen Achsen und glatten oder glatt- lichen Aehrchen. Memoires de la societe dhistoire naturelle de Mos- cou. Vol. VII. Moscou. 4to. Conspectus generis Gentionae imprinris specierum Ros- sicarum. Auetore A. de Bunge. 1824. Besonderer Abdruck 1824. 4*o. 60. S. 4 T. VIIL — XL Diese Abhandluog scheint früher geschrieben, später erschienen zu sein, als der Linnaea 1826, 2s Heft, wo wir Seite 173 Rechenschaft von unsern auf der Roman- zoffischen Entdeckungsreise gesammelten Gentianen ab- gelegt haben. Der Verfasser hat aus dem Ledebouri- schen Herbario hauptsächlich diese, nebst andern russi- schen Arten beschrieben. Formen, die wir zu bekannten Arten herübergeführt haben, werden oft neben diesen als neue aufgestellt, und viele, die wir nach reiflicher Erwä- gung zusammen gezogen haben, bestehen hier noch neben einander. Die Abbildungen, welche den äussern Habitus der Pflanzen getreu darstellen, werden als Belege für un- sere eigene Arbeit dienen. Gentiana Rumanzovii Ldeb. T. XI. f. 1. ist frigida Haenke N. — nutans n. sp. T. XI. f. 2 ist prostrata Haenke N. — unalaschcensis Cham, in litt. IX. f. 2 ist aleutica N. — setiflora n. sp. T. IX. f. 4. ist Rurickiana N. — plebeja Cham, in litt. IX. f. 5. ist amarella L. variet. N. — borealis n. sp. T, X. f. 2= 156 ist glacialis N. — sulcala W. ist rotata N. und rotata Froel. Stelleriana IN. — Ausser diesen werden noch be- schrieben und zum Theil abgebildet: Gentiana Gebleri Ledeb. T. VIII. f. 1., die der Verfasser für Variet. von decumbens L. zu halten geneigt ist. — decumbens L. — algida Pall. — gelida M. B, -— septemfida Pall. — tri- flora Pall. — barbata Froel. Variet. simplex T. IX. f. 1. -r* brachypetala n. sp. T. XI. f. 3. ad ostium Tanae Finnmarchiae. — angulosa M. B. — azurea n. sp. T. X. f. 3. Sibiria. — altaica Pall. — squarrosa Ledeb. T. IX. f. 3. — aquatica L. T. IX. f. 6. ■— macrophylla Pall. — glauca Pall. — Amarella L. — auricnlata Pall. — Bie- bersteinii n, Sp, T. X. f. 1., Amarella ß. M. B. — lan- ceifolia Rafn. — pratensis Froel. H. Der Spanier. A. In Europa. Ocios de Espanoles emigrados. Periodico mensual. Tomo IV. Julio — Diciembre 18*25. Londres. 8vo. Observaciones sobre la familia natural de las plantas Aparasoladas (Umbelliferae). Par Don Mariano La Gasca, p. 267, 342, 446 und 531. Der Verfasser, welcher schon früher in den Amenida- des naturales de las Espanas INo. II. Matr. 1821., eine Arbeit über die Schirmpflanzen geliefert halte, lässt sich in diesen Blättern in kritische Bemerkungen über die neu- ern Arbeiten in dieser Familie aus, -von welchen wir kei- nen Auszug geben können. Der unglückliche Verfasser, aus seinem Vaterlande durch die bürgerlichen Unruhen vertrieben, büsste bei dieser Gelegenheit seine Sammlun- gen und seine Manuscripte ein, und die Wissenschaft vorlor dadurch die Aussicht, zwei Werke zu erhallen, welche einem wahren Bedürfniss abgeholfen hätten,, die Flora espanola, und die Ceres espaiiola, welches letzlere er mit Don Simon de Rojas Clemente unternommen hatte, — \ft einer INote (p. 347.) werden die Characlere 157 einer neuen Gattung, Micropleura , gegeben, welche wir hier miltheilen: Polachenium basi profunde cordato-bi- lobum, opposite valde compressum , subfoliaceum, apice emarginatum. Achenia oblique ovata, 7-costala; costae capillares curvilineae iuferne ventricosae, marginales 2 rectilineae breviores. Commissura angustissima , acheniis duplo brevior* Petala aequalia integra acuta. — Micr. renifolia ; caulis herba?eus, folia alterna petiolata, cordalo- reniformia, 6 — 9 nervia, venosaque, crenata submem- branacea. Umbellae terminales pedunculatae 4 — 5 ra- dialae; involucro submonophyllo, umbellulae 3 — 4 radi- atae, involucello 3 — 4 phyllo. Hab. in Chiloe-Insula. (Hb. Fl. Peruv. Matriti, et Londini ap. Lambert). Ebendaselbst giebl er Nachricht über die Prangos- Pflanze, von welcher er der Meinung ist, dass sie mit Cacbrys alata eine eigene Gattung bilden werde. Er sagt darüber in einer Note: Die Gartenbau-Gesellschaft in Lon- don hat Bialter und Früchte dieser kostbaren Pflanze er- Ivallen, welche in Ostindien Cullivirt wird und vorzüglich das Futter der Pferde und der übrigen Thiere ausmacht, welche dort zum Ackerbau dienen. Die Blume ist noch nicht gesehen, die Frucht ist länglich, korkartig, ohne Striemen, ungefähr \ Zoll breit. Die einzelnen Früchte (carpella) haben 5 hervorragende und geflügelte Haupt- rippen, und ausserdem ist die Oberfläche mit abgestutz- ten Zähnen oder Streifchen bedeckt. Die Commissur ist elliptisch länglich, eben, mit einer Längsfurche in der Mitte. Das Eiweiss ist mit den Rändern nach Innen ge- bogen, und auf seiner äussern Fläche mit ölig- harzigen Längsstriemen besetzt. Die Blätter vielfach zusammenge- setzt, mit schmalen linienförmigen Zipfeln, sind sehr ähnlich denen der Cachrys sicula L. , welche in Spanien sehr häufig ist, und welche solchergestalt zu demselben Gebrauch würde benutzt werden können. — Propagacion de algunos seres naturales de America en el Continente espahol p. 537, Dieser Aufsatz bezieht sich fast allein auf die Ein- führung des Indigo in Spanien, welche dem Verfasser an mehreren Orten dieses Landes leicht möglich erscheint, er giebt zur Kultur dieser Pflanzen Anleitung; so wie zu 158 der zweckmässigslen Art, den Färbesloff aus der Pflanze darzustellen. — B. In Amerika (Cuba). Anales de ciencias, agricultura, comercio y artes. Par D. Ramon de la Sagra. Habana 1827. 8vo. Julio — Noviembre incl. Wir haben schon früher von einer kleinen Schrift desselben thätigen Verfassers berichtet, und es freut uns, ihn hier als Herausgeber eines nützlichen und wissen- schaftlichen Journals zu sehen, wo er uns gleich im er- sten Stücke bekannt macht, dass er noch einige Werke schreibe: Principios fundamentales para servir de introduc- cion a la escuela de Botänica-agrieola del Jardin de este ciudad 1 Vol. und Manual de Botanica-medica e industrial para el uso de los habitantes de la isla de Cuba, als Auszug aus Descourtilz Flore medicale des Antilles. Wir finden in den vorliegenden fünf Heften folgende Aufsätze, welche in Beziehung zur Botanik stehen: Observaciones sobre la cana de azücar listada 6 de cinta p. 9. Nota al arficulo inserto in el nümero anterior sobre la cana listada p. 58. Es ist dies Saccharum fasciolatum Tussac Flore des Antilles, welches sich in Rücksicht auf Menge und Güte des Zuckerertrags vor den andern Arten auszeichnen soll. Estracto de la ultima correspondencia del Jardin bo- tänico de la Habana p. 15, WTir lernen aus diesem Auszug der neuesten Corre- spondenz des Gartens in der Havanna die Verbindungen kennen, welche derselbe eingegangen ist, nämlich mit Cadix, Paris, Genf, Moskau und München. Solche Ver bindungen können, wenn sie mit Eifer unterhalten werden, nur für beide Theile vortheilhaft und erwünscht, für die Wissenschaft aber nur heilbringend sein. 159 Observariones hechas en el Jarditi botanico de la Ha- bana sobre el tiempo que tardan en germinar las semillas de diversas plantas asi indigenas come exö- ticas , d las temperaturas media s de 25 y 27° d la sombra , 45 y 49 al sol, y al termino medio de hu- medad qtsmosferica de 86° del higrömetro de Saus- sure p. 26. Die inländischen Pflanzensamen waren an Orle ge- säet, welche der Sonne und dem ganzen Temperatur-Ein- fluss ausgesetzt waren, sie gaben folgende Resultate: Ta- marindus indica keimle in 23 Tagen, Cerbera Thevelia in 25, Sapindus Saponaria in 40, Erylhrina Corallodendron in 8, Myrospermum peruiferum in 32, Cedrela odorata in 9, Swietenia Mahagoni in 15, Achras salicifolia? in 61, Oreodoxa? in 60, Onipholobium indicum in 13, Trichi- lia spondioides in 31, Bauhinia scandens in 18, Poinciana pulcherrima in 10, Parkinsonia aculeata in 10, Achras Sapola in 36 und Achr. mammosa in 63 Tagen. Die ausländischen S^men wurden im Schatten gesäet und gehallen, sie keimten in folgenden Zeiträumen: Pin. Pinea in 13 Tagen, P. maritima in 20, P. halepensis in 17, Gleditschia triacanthos in 7, Gl. macracanthos in 12, Ceratonia Siliqua in 9, Zizyphus sinensis in 32, Stercu- lia plalanifolia in 22, Diospyros \irginiana in 29, Robinia Pseud'acacia in 4, Liquidambar Styraciflua in 10, Delphin, grandiflorum in 8, Colutea orientalis in 4, Matricaria Par- thenium in 3, Cytisus nigricans in 6, Hibiscus syriacus in 9, Hib. palustris var. in 9, Hib. militaris in 7 , Mesembr. cristallinum in 2, Sophora japonica in 14, Mimosa Juli- brissin in 4, Carthamus tinctorius in 4, Malva officinalis in 4, Euphorbia Esula in 7, Marrubium album in 8 und Melissa officinalis in 7 Tagen. Reglas para el cultivo, la cosecha, la desecaccion y fabricacion del anil por los muros metodos adopta- dos en el Senegal, y muy susceptibles de introducirse en la isla de Cuba p. 34. Eine weitläuftige Abhandlung des Herausgebers, be- zweckend die bessere Cultur- und Bearbeitungs - Methode des Indigo, welche am Senegal gebräuchlich ist, in Cuba einzuführen. 160 Tareas del Jardin Boldnico de esta ciudad p. 61. Der Herausgeber erzählt uns hier die erste Einrich- tung seines Garlens, welchen er im März 1827 unter seine Aufsicht bekam. Da das Licht den Samen eher schädlich werden kann, so wurde der grösste Theil der Aussaat in einem Saale gemacht, welcher vollkommen mit Luflzugfenstern versehen, aber ganz ohne Sonne war, auf diese Weise wurde eine Mitteltemperatur von 25 — • 27° Ceniigr. erhalten, während auf den Gartenbeeten 45 — 48° waren, an diesen beiden Orten waren auch die oben er- wähnten Aussaats -Versuche angestellt. Historia del cafe (Estracto imparcial de divcrsos au- tores) p. 93. Eine kurze Geschichte des Kaffe's und seiner Ein- führung auf die Westindischen Inseln. Ausser mehreren andern Aufsätzen befindet sich am Schlüsse eines jeden Hefts ein Witterungsbericht, enthal- tend den höchsten, niedrigsten und Mittelstand des Baro- meter, des Thermometer, Hygrometer, so wie die Angabe der Regentage und der Menge des gefallenen Regen, Memorias para servir de introduccion a la Horti- cultura Cubana. Par D. Ramon de la Sagra etc. Nueva York 1827. 8vo. VIII. u. 24 S. Dies ist der erste oder einleitende Theil des Werks, umfassend das klimatische Verhältniss der Insel Cuba, nach folgenden Abschnitten betrachtet. I. Temperatur. Ferrer gab die mittlere Temperatur auf 25°, 7 Cent, an, der Verfasser stellt sie auf 24°, 9 C. 2. Feuchtigkeits- grad. Das Mittel aller hygrometrischen Untersuchungen ist 84,54 Sauss., das Mittel aus den mittlem Graden je- des Monats beträgt 83°, 6 Sauss. 3. Luftdruck. Der mitt- lere Barometerstand beträgt nach 2jährigen Beobachtungen 28 Z. 1,15 Lin., und der jährliche mittlere Unterschied zwischen dem höchsten und niedrigsten Barometerstand 8,1 Lin. — - Der Verfasser beschreibt nun im Allgemeinen die Wirkungen, welche das so geschilderte Klima einer- seits auf die Vegetation, andrerseits auf den Menschen und dessen Ausbildung ausübe. Jene wird über alle Be- schreibung üppig und reich, durch beständige Wärme und , 16t starke Feuchtigkeit, während dies beides den menschlichen Körper und Geist leicht abspannt, und daher ein Hinder niss für deren Kultur wird. In dem folgenden Hefte wird sich der Verfasser zu dem speciellen Theil, zu den Kultur- Methoden etc. wenden. I. Der Amerikaner. Address pronounced before the New- York Horticul- tural - Society in the litterary and philosophical Hall of the institution, on the annual celebration August 29, 1826. By Samuel L. Mitchili etc. New-York. 1826. 8vo. 32 S. Zum Gebiet der angewandten Botanik gehörend, ist diese kleine Schrift mit den angehängten Beilagen eine angenehme Erscheinung, sie zeigt uns das Bestreben Ame- rikas, seine eigenen Produkte geltend zu machen, und das Ausländische zu verdrängen. Aehnliche Institutionen finden sich auch schon in Jamaika und Cuba, wo ein wackrer Mann neues Leben in die Botanik und in ihre Anwendung auf Künste und Wissenschaften zu bringen weiss. Die Kultur macht immer grössere Fortschritte in der neuen Welt, bald werden uns ihre eigenen Söhne belehren, welche Schätze sie enthält, und uns diese bes- ser aus der lebendigen Anschauung kennen lehren, als wir durch noch so fleissige Bearbeitung der nach Europa gebrachten Mumien sie je kennen zu lernen vermögen. — Journal of the Academy of natural sciences of Phi* ladelphia. Yol. I. 1817. 8vo.*) Observations on the genus Eriogonum and the natural order Polygoneae of Jussieu. By Thomas Nuttal, p. 24, idem concluded p. 33. Der Verfasser lässt sich zuerst in weitläufige Erör- terungen über die verschiedenen, zur Familie der Poly- goneen gehörigen Gattungen, und dann über die Familie *) Wir glauben-, dass ein Auszug aus diesen und andern nord- amerikanischen Blättern, von ihrem ersten Beginnen an, unsern Le- sern angenehm sein wird, da diese Werke im Ganzen selten in Europa sind. (Herausgeber.) ■ 162 . selbst ein. Den Gattungscharakter von Eriogonnm stellt er so: Cal. subcyathiformis , basi tubulosa, limbus 0-fid. inaequalis, extus villosus. Cor. O. Semen unicum trique- trum, immarginatum , calyce tectum (Flor, involucrati. Stip. 0.). — Er. iomentomm Michx., caule diehotonio nodoso, glomerulis floriferis lerminalibus axilJaribusque; in- volucris cylindraceo-campanulatis angulatls solitariis sessili- bus, calyc. fructiferis valde inaequalibus extus villosiusculis, seminibus angulis acutis; foliis subternis, supremis eonna- tis, oblongo-ovalibus supra glabris subtus ferrugineo-tomen- tosis; involucris receptaculi plumoso - piliferis. Darauf folgt eine weitläuftige Beschreibung. Wächst sehr häufig in den sandigen und unfruchtbaren Wäldern von Georgien und Süd-Carolina. — Er. ßavum Null, in Fraser's Cata- logue 1813, Er. sericeum Pursh, herbaceum caespitosum acaule; caudex multiplex indivisus, scapo umbellato snb- quinquepartito , involucr. 3 — 4 phyll. , involucelluin subtereti campanulatum multiflorum; calycibus extus seri- ceo-villosis, seminibus teretiusculis, fol. spalhulato-obovatis, supra villosis, subtus lanato-tomentosis albidis, involucellis receptaculi nudis. Beschreibung. An trocknen, lehmigen, nackten Hügeln boi den Bergquellen des Missuri. — Er. parvißorum Nult. , Er. pauciflorum Pursh , caule suffruti- coso subcespitoso humifuso, scapo umbellato plerumque nudo, involucellis subcylindraceis angulatis sessilibus, ilo- ribus nudis saepius intermixtis, omnibus parvulis, extus puberulis, fol. spathulato-obovatis basi promisse attenua- tis utrinque subtomentosis canescentibus, involucellis _re- caplaculi setigeris, setis nudis. An denselben Orten mit den vorigen. Von demselben Habitus wie wie dieses sind 2 andere von Smith in Rees Cyclopaedie beschriebene Arten: Er. parvifolinm und latifolium. Um den Unter- schied dieser Gattung von Rheum, mit der sie in Rück- sicht auf Blume, Frucht und Eigenschaft der Wurzel, so grosse Aehnlichkeit hat, von der sie aber durch den Habi- tus auf das stärkste abweicht, noch deutlicher zu machen, wird die Frucht von Rh. Raponticum beschrieben. An account of two nev gener a of plants, and of a species of Tillaea and Limosella, recently discovered on the banks of the Delaware, in the vicinity of Phi- ladelphia. By. Thomas Nuttal p. 111. (read 1817/ Die Tillaea bildet eine Zwischenform zwischen T. 163 connala und muscosa: T. simplecc, caule erecto simplici, fol. connatis oblongo-linearibus acutiusculis, floribus alternis sessilibus , pelalis erectis , calyce duplo longioribus. Auf schlammigen und sandigen Bänken im Delaware bei Phi- ladelphia und nächst Newhafen in Connectilut. — Limo- sella ternifolia, fol. linearibus vix apice dilatatis, scapis foliis aequalibus brevioribus, Wolf, Hoffm. germ. (Lim. aquatica, var. tenuifolia). Folgt die Beschreibung. Mit der vorigen Pflanze, auch in Connecticut. — Crypta (Por- tulaceae, verwandt mit Montia). Cal. 2 phyll. infer. Cor. 2 — 3 petala, arcte incumbentia, clausa. Styli O, stigm. 2 — 3 minutissima punctiformia. Caps. 2 — 3 valv., 2 — 3 locul., loculis 4 — 5 spermis. Semina subcylin- dracea, incurva, longitudinaliter striato-punctata. Herbula f> aludos a minima succulenta. Fol. opposita integra stipu- acea. Fl. minuti sessiles allerni inaperti. Cr. minima, t. 6. f. 1. Auf Sandbänken im Delaware, welche von der Flulh überströmt werden ( Pensylvanien , Newjersey, Connecticut), dazu eine ausführliche Beschreibung. Pep- lis americana Pursh dasselbe? Hemianthus Lysimachinae (Anagallideae ) Cal. tubul., apice 4dental., deorsum fissus. Cor. 1-pet. labiata, labio super, obsolelo, infer. 3-partito, lacin. intermedia longiore, arcte incurva, apice truncata. Stam. filamentis bifidis, stipite laterali antherifero. Styl, bifidus. Caps. 1 -locul., 2-valv., polysperma. Sem. nitida, ovata. Herbula paludosa repens, fol. integra oppos. et verticill. , fl. alterni pedicellati minuti. H. Micranthemoi- des t. VI. f. 2. Herpestis micrantha Pursh? An derselben Stelle mit den vorigen Pfl., ebenfalls ausführlich beschrieben. Description of Collinsia a new gemis of plants. By Thomas Nuttal. p. 189. tab. IX. Collinsia (nach Z. C o 1 1 i n s Esq. in Philadelphia) An- tirrhineae. Cal. 5-fid. Cor. bilab. clausa, labio super, bi- fido, infer. trifido, lacin. intermedia carinato-saccata , geni- talia arcte tegens. Caps, rotunda sub-1-locul., sub-4-valv. Sem. 2 — 3. Fol. oppos. et verticill. integra; pedunc. verticill. axill. 1-flori. 0. C. verna. Bl. im Mai. Auf an- geschwemmten Lande an den grössern Seen und Flüssen. Observations on the genus Glycine and some of its kin- dred genera. By Stephan Fl Hot of Charlesion, p. 320. and p. 371. Der Verf. hält Glycine für schlecht zusammengesetzt 164 und trennt die nordamerik. Arten in mehrere Gattungen, und unterscheidet sie durch die Frucht von Phaseolus. Phaseolus, Carina c. stam. styloque spiraliter torlis. Leg. compress. falcat. Sem. compressa reniformia. Ph. perai- nis Walt. (Ph. paniculatus Michx.) Carol. Georg. Ph. ma- crostachyus, caule volubili, racemis simplic. longiss. pe- dunc. subfasciculatis, fol. subtus villosis. New- York. Kräf- tiger als die vorige, Blüth entrauben,. 12 — 15 Z. lang, Blätter dick- nicht dünnhäutig, unten sehr zottig. Hülsen nicht gesehen. Glycine. Carina c. stam. styloque spiraliter tortis. Leg. teres subbiloc. Sem. cylindrico-reniformia. 1) Scan- dentes Gl. Apios L. (Apios tuberosa Pursh). 2) prostratae interdum volubiles: GL angulosa Auct., Phas. trilobus Mx. Die Blätter dieser Pfl. kommen auch deutlich 3-lappig vor. Gl. umbellata Willd. sp., Pensylania. Gl. helvola (Phas. helv. Willd. sp.) Carolina; plant, obscura. Gl. pedimcula- ris Mühlb. (Phas. helvolus Mx.; Phas. vexillatus Pursh). Diese 4 Arten bilden eine sehr natürliche Gruppe , von Phaseolus u. Gl. Apios verschieden und vielleicht zu tren- nen. Thyrsanthus Vexillum basi callosum, appendix; tu- bulus ex centro disci denticulatus , vaginans basin stipitis ovarii. Leg. coriaceum subteres biloculare? Th. frutes- cens (Glyc. Willd.; Anonymos Walt.; Apios Pursh). Ar- cyphyllum. Cor. petalis vix calyce longioribus. Filam. so- litarium juxta basin geniculatum, Leg. compress. falcat. dispermum. A. simplicifoliiim, (Gl. tomentosa var. g. mo- nophylla Mx., Gl. reniformis Pursh, Trifol. simplicifol. Walt.), caule humili,, erecto, fol. simplieibus rotundatis rugosis; flo- ribus fasciculatis. A. difforme (Gl. tomentosa var. b. vo- lubilis Mx.), caule volubili, fol. subrhombeis, rugosis, infer. simplieibus, superior. ternatis, racemis axillaribus summi- tate conferlifioris. A. erectum, (Gl. tomentosa var. a. ereeta Mx., Trifol. erectum Walt.), caule erecto, fol. ternatis ova- libus subacutis reticulalo-venosis, racemis erectis axillar. Var. a. fol. distinete reticulatis; b. fol. velutinis, racemis longioribus. Zu dieser Gattung gehörl noch eine unbe- schriebene Art in Georgien, und Gl. reliculata, caribaea, rhombifolia, vielleicht noch mehrere. Amphicarpa Flor, caulini plerumque steriles, leguin. compress. falcat; radi- cales apetali, fertiles, legum. ovatis torulosis 1-spermis. Amph. monoica (Glyc. Auct.). Hierher gehören noch Glyc. subterranea, sarmentosa und comosa. A. Der Deutsche n. Rosae plantarum generis historia succineta in qua Rosarum species tum suae terrae proventu tum in hortis natas suppositicias seeundum normas natu- rales ad stirpium besses tres primitivos revocat inque speeiminum ratorum lidem rhodologorum et rhodophilorum captui aecommodat Fred. Guil. Wall- roth etc. Nordhusae. 1828. 8vo. XII u. 311 S. Der Verf., nachdem er vorredend seine Hülfsmittel und Quellen, so wie die Schwierigkeiten, welche diese Gattung darbietet, auseinandergesetzt hat, giebt darauf im ersten Abschnitte das Allgemeine der Gattung Rosa, so wie im zweiten das Specielle oder die Aufführung der Ar- ien und der dazu gehörigen Formen und Citale. Indem der Verf. annimmt, dafs eine jede Art einen Formenkreis durchlaufe, so dafs sich bei jeder Art Formen mit Behaa- rung, Drüsen, und ohne diese finden, fügt er nun den 24 von ihm aufgestellten Arten, alle übrigen hinzu, giebt ei- ner jeden seiner Arten eine grofse Diagnose oder kurze Beschreibung, und läfst am Ende das Vaterland folgen. Wird es leichter sein, sich durch eine grofse Menge von Arten oder durch wenige Arten und deren ungeheuren An- hang von Formen, Unter- oder Nebenarten, Varietäten etc. durchzuarbeiten? An Gegnern wird es diesen Ansichten nicht fehlen, jetzt wo man mehr zn trennen als zusam- menzuziehen bemüht ist. De Erythraea. Diss. inaug. botanico - medica quam etc. palam defensurus est auetor Guil. Lud. Ewald, öchmidt. Acced. tab. II. aeneae. Berolini. 4to. X u. 30 S. Nachdem der Verf. kurz über die Gattung und deren 3» Bd. 4s Heft. 40 166 Charactere gesprochen, geht er zur Beschreibung der Ar- ten über, deren er 18 aufzählt, nämlich Er. Centaurium Pers. (dazu Er. grandiflora R. Seh., capitata Willd., lina- riaefolia Pers., compressa Hayne, angustifolia, uliginosa u. littoralis). Auf der ersten Tafel sind zahlreiche Formen- verschiedenheiten dieser Pflanze gegeben. Er. grandiflora Bivona. Er. major Lk., Er. chilensis Pers., Er. latifqlia Smith, spicata Pers., australis R. Br., emarginata W. K., pul chella Fries. (dazuEr.ramosissima, inaperta), Er.ienui- flora Lk., arenaria Presl., maritima Pers. (dazu Er. lutea), occidentalis R. Seh., portensis Lk., caespitosa Lk., co- chinchinensis Spr., uliginosa la Peyr., triphylla n. sp., Hb. Willd. c. icone tab. II. , farinoso - subtomentosa, caule erecto inferne tereti ramosissimo, ramis ternatis, foliis ter- natis connatis linearibus acutis crassis enerviis, floribus ter- minalibus corymbosis, laciniis corollae acuminatis, tubo longioribus. Ilispania; planta annua. Blumenbachia novum e Loasearum familia genus ; ad- jeetis observationibus super nonnullis aliis rariori- bus aut minus cognitis plantis. Auetore Henr. Ad. Schrader etc. Cum tabulis quatuor aeneis. Got- tingae 1827. 4to. 54 S. Blumenhachia Cal. ovario adnatus,* fauce coaretata, limbo libero 5-partito marcescenle. Pet. 5 compresso- cucullata. Squamae 5, c. petalis alternanles, singulae pa- rastemones 2 includentes. Stam. creberrima, per phalan- ges 5 pelalis opposilas disposita. Styl. 1. stigmate obtuso. Fruclus in 16 partes, basi spirales, sponte secedens, 5 Elanis ad axin cohaerentibus dissepimenta mentienlibus, reliquis, his interpositis crassioribus , basi in processum fdiformen attenuatis velut valvulas constituentibus. Sein, plura utrique parieti laminarum versus axin affixa, intra velamen reliculalo-fibrosum appendicula caruneulaeformi aucla. Integum. duplex, utrumque membranaceum. Em- bryo axilis reclus in versus. Blumenhachia insignis tab. 1. Chili et Montevideo, mit einer sehr ausführlichen Beschrei- bung. — Stachytarpheta elatior Schrad., tab. II. f. 1., caule herbaceo hirto, foliis linearis lanceolatis utrinque at- tenuatis remote serratis scabris, bracteis calyce (bidentato) 167 longioribus. Brasilia. — Stachyt. angustifolia Vahl, caule herbaceo ioliisque lanceolatis utrinque attenualis re- mole serratis glabris, bracteis calyce (2-dentato) minori bus. — Stachyt. urticacfolia bot. Mag., caule suifruti- coso scabro, foliis elliptico-ovalis subserrato acule crena- tis rugosis snpra glabris subtus scabriusculis , bracteis su- bulato- acuminatis calyce 4-dentato minoribus. — Pit- cairnia Cal. semisuperus 3-partit. coloratus. Pet. 3, basi squama instructa. Stigm. 3. Caps. 3-locularis, loculis in- trorsum dehiscentibus polyspermis. Sem. appendiculata. P. albucaefolia Scbrad. t. III, fol. subtus pulverulento- tomentosis, basi ciliato-spinosis, racemo simplici, floribus approximatis acutis, bracteis pedicellis longioribus, petalo- rum squamis dentalis. Ind. occid. Huic proxima acce- dunt P. lalifolia Curtisii et Andrewsii inter se diversae, hoc modo distinguendae : P. latifolia Curt. bot. Mag. t. 856, foliis subtus pulverulenlo-toinentosis, basi serrato- spinosis , racemo subdiviso, floribus approximatis obtusis, bracteis pedicellos subaequantibus, pelalorum squamis in- tegerrimis. P. platyphylla Scbrad. (latifolia Andr. Repos. t. 322), foliis subtus pulverulento-tomentosis, basi serrato- spinosis, racemo subdiviso, floribus distantibus, bracteis pedicellis brevioribus, petalorum squamis integerrimis. P. integrifoJia Gawler. (bot. Mag. t. 1462), fol. anguslo- linearibus subintegerrimis subtus pulverulento-tomentosis, racemis paniculatis, floribus dislanlibus patenti-divergenti- bus, bracteis pedicellis longioribus, petalorum squamis den- tatis. — Drimia: Cor. infera, 6-partita; lac. aequalibus infra medium reflexis. Stam. laciniarum basi inserla. Caps. 3-loba, 3-locul. , loculis ad axem connatis, dorso longitudinaliter dehiscentibus, semibivalvibus. Sem. angulo loculamentorum centrali affixa. Drimia lanceolaia , fol. scapo paulo brevioribus lanceolatis utrinque acuminatis enerviis immaculatis, racemo paueifloro. pedicellis patenti- recurvis floribus sesquilongioribus. (Lacbenalia reftexa Andr. Repos. t. 299). — Drimia lrmceaefolia, fol. sca- pum subaequantibus lanceolatis acuminatis enerviis supra maculatis, racemo elongato multifloro, pedicellis patenti- recurvis floribus plus duplo longioribus Bot. Mag. t. 1380, ß, densiflora Bot. Mag. t. 643. y, longepedunculata Schrk. Hort. Monac. n. 100. — Drimia Gawleri, fol. scapo du- plo brevioribus oblongo-ovalibus nervosis immaculatis, ra- cemo multifloro, pedicellis patenti-recurvis floribus triplo 40* 168 — longioribus Bot. Mag. t. 1380. Hyaeinlhus revolalus Ail. Kew. — Drimia ovaHfolia, fal. scapo mullo-breviori- bus ovalibus nervosis immacnlalis racemo paucifloro, pedi- cellis patenli-recurvis florilms iriplo longioribus; Dr. lan- ceaefolia Bot. Cab. t. 278. — Plantago. Cal. 4 rarius 3 phyllus. Cor. hypocraterif. , limbo 4 part. aequali paten- tissimo. Slam. 4, longissima. Caps, corolla persistente vertita, circumscissa in 2 1. 4 locula divisa ope sporophori demum mobilis, loculis 1 — 2 aut polyspermis. Plaiilago cancscens, fol. lanceolato-linearibus linearibnsqne acumi- natis villoso-pubescentibus, scapo tereti adpresso-piloso foliis altiori, spica cylindvica dense villosa, bracteis caly- cem subaequantibus. Arner. bor. — PI. montana. fol. lineari-lanceolatis utrinque atlenuatis, scapis teretibus, spica ovata, bracteis lato ovatis oblusissimis mucronalis calycem 4-phyllum subaequantibus (PI. montana R. Seh. PI. alpina Auct.) ß, foliis niveo-pilosis (PI. Viclorialis Poir., DG, intermedia La Peyr., argentea Vill., Bell. ) — PL lanccolata, fol. lanceolalis utrinque atlenuatis, scapis sulcato-angulatis, spica conico- ovata, bracteis ovalibus acu- minatis calycem 3phyllum vix superantibus. a, major, fo- liis subpilosis spica elongata, % media, fol. subpilosis, spica conico -ovata, y, minor, fol. subpilosis, spica sub- rotundo- ovata, ö, foliis niveo-pilosis, spica ovata (PI. se- ricea W. K., argentea Lk., dubia Liljebl ), e, spica di- visa. — TVahlenberpia. Cal. ovario adnatus, limbo 5, rarius 4 1. 3-partito. Cor. campanulata, limbo 5, rar. 4 1. 3-fido regulari. Slam. 5, rarius 4 1. 3, filamentis basi di- latatis. Styl. 1, stigm. 3 — 5-fido Diplotegium semiin- ferum, 5 rarius 4 — 3-1. 2 loculare, apice libero in toli- dem valvas deliiscenle. Dissepim. valvuüs contraria. Spo- rophora loculorum angulis inserla. Semina creberriina. TV. repens , radicc repente, caulibus diffusis procumbenti- bus basi radicantibus ramosissimis, fol. oppos. subsessili- bus ellipticis subserratis, pedunculis terminalibus 1-floris. Cap. b. sp. — Scnecio lilaeinus Tbbg., caule frutescenle, fol. oblongis basi angustalis, mucronato-dentatis sessilibus semi - amplexi caulibus subdecurrentibus rigidulis glabris, floribus corymbosis, radii multiflori ligulis elongatis. Cap. b. sp. — Seu. venustus, caule frutescente, fol. semi-am- plexicaulibus pinnalifidis, lacin. a.cutis dentalis margine re- volutis, juniorum cosla subpilosis, corymbis terminalibus, involucro glabro; oc, tenuifolius, ß, latifolius. Senecio Ib9 Thunbcrzjarws , caulc frutesccnle, fol. leviler pubeseenti- bus pinnatifidis, lacin. oblongis oblusis subsinualo -denti- culatis, denliculis obluse mucronatis, flor. corymbosis radio 8 -floro. Tab. 4, f. 2. Cap. b. sp. — Senccio glvmcratus Desf.,Poir., hierbei ergänzende Beschreibung. — Eupato- rirnn panictihiiiim. eaule herbaeeo pubcscenle, fol. delloi- deo-ovalis aeuniinalis serralo-crenalis o-nerviis, sublus in venis nervisqne pubescentibus , panicula ierminali eorym- bosa, flor. pedicellatis solitariis, involvicro mullifloro (Age- ratum panic. Hörnern., Eriopappus panie. Besser). — Echi- nops. Flor, capilato-congesti ebracleali. Involucv. poly phyll., 1 -flor., iinbricalum foliolis inaequalibus, intiuiis mi- noribns paleaceo-selaceis. Flosculi lubnlosi $. Achen. oblongum, corouatuni margine tenuissime lacinnlafo per sistente. — Ech. sphacroccphahis , eaule herbaeeo ra- rnoso, fol. pinnatifidis supra viscoso-pubescentibus subtus cano-tomentosis, lacin. divergenlibns oblongo ovalis aeulis sinualis spinoso-dentalis (Ech. panicnlatns Bot. Reg- '« 356. excl. descr., Ech. horridns et viscosns Hortnl.) Eck. pa- mculatus, eaule herbaeeo, paniculato-ranioso, fol. pinnati- fidis superne viscoso-pubescentibus, sublus cano-tomento- sis, lacin. patenti divergenlibus lanceolatis acuminatis si- nuatis spinoso-dentatis. Jacq. Ecl. t. 49. — Ech. hcnnia- tiens, eaule herbaeeo ramoso, fol. pinnatifidis, supra pu- bescenti-hirtis, subtus albo-tomentosis, lacin. oblongis acu- tis subsinuatis dentatis spinescentibus (Rochel in Cat. se- minum). — Ech. exallatus, eaule herbaeeo sinipliei, fol. pinnatifidis supra scabris subtus cano-tomenlOMS, laein. lanceolatis acuminatis sinuatis dentatis spinescentibus. Sehr. Hort. Golt. t. 9. — Ech. Hitro, eaule herbaeeo subdiviso, fol. rigidis supra glabris subtus albo-tomentosis, inferioribus bi-superioribus simpliciter pinnatifidis, laciniis spinoso-denlatis. ß. ruthenicus (Ech. ruth. M. B.) — Ech. strigosas ist von allen andern Arien leicht m unterschei- den. Ausserdem führt der Verf. noch als gute Arten aui: Ech. horridns Hort. Paris. ; spinosus L., microccphahis Smith, lanuginosus Lam., humilis M. B. ; die übrigen sind d. Verf. mehr oder weniger zweifelhaft. Synopsis plantarum phaenogamarum agro Lipsiensi indigenarum. Cura Car. Guil. Ludov. Pappe, Medic. et Chirurg. Dr. Lipsiae 1828. 8vo. XX u. 85. S. 170 Es werden In dieser kleinen Flora 965 Phaneroga- men mit Namen, Standort, Blüthezeit und einem Citat an- geführt, in Anmerkungen werden die Pfl. erwähnt, welche von frühem Floristen der Gegend gesehn, oder wenigstens doch als gesehn aufgezeichnet wurden. Die Vorrede ent- hält einiges über die Leipziger Gegend, über die pflanzen- reichsten Orte derselben, und eine Nachricht über die frü- heren Schriftsteller, welche die Pflanzen dieser Gegend aufzählen. Conspectus plantarum magniducatimm Megalopolita- norum phaneragamarum, conscriptus a Ge. Gust. Detharding etc. c. tab. II lithogr. Rostochii 1828. Svo. YIII u. 84 S. Der Verf. führt in der Vorrede zuerst die Gegenden Meklenburgs auf, welche noch der Durchforschung bedür fen, giebt dann den Plan seines Buches, in welches er die von frühern Schriftstellern, so wie die von ihm selbst auf- gefundenen Pflanzen namentlich aufgenommen hat, deren Exemplare er in einem eigends dazu bestimmten Herba- rium in 28 Bänden hewahrt. Diagnosen und Beschreibun- gen sind den Arten und Gattungen nicht beigefügt, son- dern wird in dieser Hinsicht auf andere Werke verwie- sen. Die Aufzählung der Pfl. geschieht nach Linneischen Classen, bei einigen befinden sich Bemerkungen und Ci- tate so wie Synonyme. Tab. I. Potamogeton praelon- gus Wulff". II. Nuphar pumila DC. Flora von Pommern, oder Beschreibung der in Vor- u. Hinterpommern sowohl einheimischen als auch unter freiem Himmel leicht fortkommenden Ge- wächse; nebst Bezeichnung ihres Gebrauchs für die Arzenei, Forst- u. Landwirthschaft, Gärtnerei, Färberei u. s. w., ihres etwanigen Nutzens oder Schadens. Herausgegeben von G. G. J. Homann, Prediger etc. Erster Band, enthaltend die 10 er- sten Klassen des Linn. Pflanzensystems. Cöslin 1828. 8vo. XVI u. 316 S. Der Verf. hat für alle möglichen Leser sorgen wol- len, hat darum deutsch geschrieben, hat darum nicht al- '171 lein die Feldgcwächse sondern auch Gartenpflanzen auf- genommen, hat endlich darum auch die Oeconomica auf- geführt; alles dieses ist dem wissenschaftlichen Botaniker nicht angenehm; dessen ungeachtet wird das Werk als Versuch einer Flor von Pommern , d. h. eines grofsen theilweise noch unbekannten Landes, dem Botaniker ange- nehm sein, da es eine Lücke zwischen den Floren von Meck- lenburg nebst Vorpommern und Preussen ausfüllen wird. A. P. De Candolle's Vorlesungen über die Bota- nik. Erster Theil. Organograpliie. Erster Band. Stuttgart u. Tübingen. 1828. 8vo. Auch unter dem Titel: A. P. De Candolle's Organograpliie der Gewächse, oder kritische Beschreibung der Pflanzen - Organe. Eine Fortsetzung und Entwicklung der Anfangs- gründe der Botanik und Einleitung zur Pflanzen- Physiologie und der Beschreibung der Familien. Mit 60 Steintafeln. A. d. Franz. übersetzt u. mit einigen Anmerkungen versehen von Dr. Carl Friedr. Meisner. XXVIII u. 491 S. Der Verf. hat es sich zur Pflicht gemacht, eine mög- lichst treue Uebersetzung des De Candolle'schen Werks zu liefern, und hat sich nur erlaubt, in Noten seine eigenen Beobachtungen und Ansichten, oder seitdem be- kannt gemachte Thatsachen u. s. w. hinzuzufügen. Der Uebersetzung sind die Seitenzahlen des Originals in Klammern am Rande beigesetzt. Schwer wiederzuge- bende Worte, oder Stellen, welche verschieden gedeu- tet werden könnten, sind in der Ursprache beigefügt. Die Kupfer sind von De Candolle selbst revidirt und das Register ist erweitert. So bietet denn diese Uebersetzung ein recht brauchbares Handbuch. Botanik für Damen, Künstler und Freunde der Pflan- zenwelt überhaupt, enthaltend eine Darstellung des Pflanzenreichs in seiner Metamorphose, eine An- leitung zum Studium der Wissenschaft und zum 172 Anlegen von Herbarien. Ein Versuch von II. G. Ludw. Reichenbach etc. Leipzig; 1828. 8vo. X u. 584 S. Ein Handbuch der Botanik, nach dem Titel nur für Damen und Pilanzenfreunde bestimmt, gewifs aber auch für den Botaniker, der hier des Verf. natürliches Pflan- zensystem zum eistenmal ausgeführt findet, welches noch ausführlicher in einer eigenen kleinen Schrift geschehen wird. Bis dahin sparen wir unser individuelles Urtheil über das System auf, welches uns durch regelmäfsige Gliede- rungszahl an andere mahnt, uns manches weit auseinander reifst, was wir zusammen zu sehn gewohnt sind, anderes hübsch zusammenstellt auf neue ansprechende Weise. Von den Systemen kann man sagen „eines schickt "sich nicht für alle"; jeder baut sich sein eigen Fachwerk und ord- net darin nach seinem Sinn, wie jeder seine Papiere auf seine Weise anordnet und sich nur in seiner Stube behag- lich fühlt. Ob aber solche neue eigenthümliche Darstel- lungen und Betrachtungen zweckmäfsig sind, und ganz verständlich für Damen und Künstler u. dergl., das möch- ten wir bezweifeln, andere Bücher und die gemeingültigen Ansichten, die grade solchen Liebhabern leichter begeg- nen, werden schwerer benutzbar. Betrachtung des Pflanzenreichs; oder Erklärung des Wachsthums und der Ausbildung der Pflanzen. Nebst einem Anhange über die ursprüngliche Ent- stehung der Gewächse, von C. H. Khnkhardt. Berlin 1828. 8vo. VIII u. 257 S. Wir glauben versichern zu können, dafs der uns ganz unbekannte Verf. in seinem Buche, was so wichtige Dinge durch den Titel zu erklären verspricht, nichts erklärt habe. Wir geben zur Selbstbeurtheilung für unsere Leser hier nur zwei herausgehobene Stellen. Seite 231 §. 224 „Ort „der Entstehung des Saamens. Im Allgemeinen kann man „sagen, dafs der Saame da entsteht, wo dazu Raum vor- fanden ist, oder sich bildet, und aufserdem hinreichende „Nahrung zuiliefsen kann, oder wo Gefäfse (Saftröhren) „sich endigen, und der nur bjs zu den Endpunkten der- selben sparsam dringende Saft sich ablagert, und dadurch 173 „eine allmählige Ausdehnung an diesen Punkten bewirkt. „Der Saame entsteht daher z. B. 1) auf dem Fruchtboden „freiliegend" u. s. w. — S. 225. „Ferner bilden sich die „Feigen, und die Saamenkörner in denselben, ohne dafs „eine Befruchtung erfolgt, denn die Annahme, dafs die „Feige ein Blumenboden sei, ist ehen so unbegründet, „als wenn man einen Kürbis oder Apfel für einen solchen ^halten wollte, nur ist die Feige insofern merkwürdig, „als hier eine Frucht ohne eine Blüthe entsteht." •*-. Jam nimis! Anleitung, die im mittleren und nördlichen Deutsch- land wachsenden Pflanzen auf eine leichte und si- chere Weise durch eigene Untersuchung zu be- stimmen. VonP. F. Curie. Zweite sehr vermehrte Aufl. Görlitz 1828. 8vo. XXXVI u. 323 S. Die erste Ausgabe dieses Werks erschien 1823; es hat durch diese 2te Ausgabe bedeutend gewonnen. Der Verf. hat die Gräser und Halbgräser aufgenommen und sich auf das mittlere und nördliche Deutschland beschränkt, so sind diese analytischen Tabellen brauchbarer und nütz- licher geworden, und werden vorzüglich denen, welche der lateinischen Sprache nicht mächtig sind, da auch eine Ter- minologie und Systematologie in deutscher Sprache vor- angeschickt sind, besonders willkommen sein. Taschenblätter der Forstbotanik. Die in Deutsch- land einheimischen u. acclimatisirten Bäume, Sträu- cher und Stauden enthaltend. Ein bewährtes Hülfs- mittel beim Botanisiren von Joh. Math. Sech- stem. Zweite sehr vermehrte Auflage, bearbeitet von Stephan Behlen. Weimar 1828» 8vo. VI u. 322 S. Enthält nach dem Linneischcn System die in Deutsch- land wilden und ausdauernden Holzgewächse mit kurzen deutschen Beschreibungen und Angabe der deutschen Sy- nonyme, des Vaterlandes und Wohnorts, so wie der Zeit der Blüthe und Fruchtreife, 174 Ueber die Heilkräfte der Küchengewächse. Von Dr. Math. Jos. Bluff etc. Nürnberg 1828. 8vo. VIII u. 94 S. Nach kurzer allgemeiner Einleitung nimmt der Verf. die einzelnen Arten , nach ihrer Hauptwirkung in Klassen gebracht, durch. Das Ganze ist mangelhaft, denn bei wei- tem nicht alle Küchenge wachse werden abgehandelt, und die welche abgehandelt sind, erfreuen sich nicht einer gleichmäfsigen und sorgfältigen Behandlung. De radice Caincae ejusque in morbis hydropicis vir- tute Diss. inaug. quam publ. defendet Alb. Sam. Löwenstein. Berolini 1828. 8vo. 36 S. Obgleich der Verf. versucht hat, die Zweifel zu lö- sen, welche über Chiococca racemosa herrschen, da Kunlh alle von Humboldt aufgefundenen Formen dahin rechnet, Martius aber seine angiäfuga von der racemosa sorglich unterschieden wissen will durch äufsere Form und innere Eigenschaften, so haben sie doch damit nicht aus Mangel an Material zu Stande kommen können. Interessant sind die Versuche , welche der Verf. an sich selbst mit der Wurzel machte , indem sie ihre vorzüglich harntreibende Kraft beweisen. De Nicotiana. Diss. inaug. quam publ. def. Herin. Heutzfeld. Berolini 1828. 8vo. 29 S. Diese Inuagural- Dissertation enthält nichts Neues und Eigenes. Die Botanik in ihrer practischen Anwendung auf Gewerbskunde, Pharmazie, Toxicologie, Oekonomie, Forstcultur und Gartenbau. Eine Anleitung zur Kennlnifs derjenigen Gewächse, welche für Künst- ler und Handwerker, für Aerzte, Apotheker etc. etc. wichtig sind. Frei nach dem Französischen bear- beitet von Dr. Theodor Thon. Ilmenau 1828. 8vo. XVI u. 424 S. 175 Dies Werk ist eine Uebersetzung oder Bearbeitung von den Elemens de Boianique von Brierre und Pottier, in Paris 1825 erschienen, enthält zuerst im Allgemeinen das Nöthige vom Bau und Leben der Gewächse, von der Systematik, und endlich den practischen Theil, worin die einzelnen Pflanzen nach Familien abgehandelt werden. Dafs es hier nicht sehr genau genommen wird, sieht man z. B. aus den Convolvuleen , da finden sich Convolvulus, Evolvulus, Cordia, Cuscuta, Polemonium , Jasminum, Li- gustrum, Chionanthus, Olea und Syringa traulich bei ein- ander. Zu den Genlianeen gehört Genliana, Spigelia, Sco- paria und Veronica. Diese Beispiele mögen genügen! Der erste oder theoretische Theil ist nicht besser. Die Eigenschaften aller Heilpflanzen nebst ausführli- chem Unterricht, sie in Gärten zu zielin, zu pfle- gen, zu warten etc. Nach den vorzüglichsten Quel- len und nach untrüglichen Erfahrungen bearbeitet. München 1828. 171 S. 8. Wir warnen vor diesem ganz schlechten Machwerk, welches aus irgend einem alten Kräuterbuche hergenom- men zu sein scheint und ganz ohne Werth und Gehalt ist. Joh. Hedwig species muscorum frond. etc. Supple- mentum tertium, scriptum a Fried. Seh wäg ri- ehen. Vol. I. Sectio seeunda Tab.CCXXVI — CCL. Lipsiae 1828. 4to. Mehrere neue Gattungen und Arten finden sich auch in dieser Fortsetzung, welche auf 25 Tafeln die Abbildun- gen von 41 verschiedenen Moosen enthält. Reliquiae Haenkeanae etc. Fasciculns tertius c. tab. XL aeri incisis. Pragae 1828. fol. bis S. 206. Dieses Heft umfafst folgende Familien, Galtungen u. Arten. — Tacceac Presl. Tacca pinnatifida Forst. (Von Tacca integrifolia wird ein eigenes Genus Ataccia gebil- det). — Piperaceae auet. Opiz. Piper viminale Op. t. 176 26. f. 1.; salicinum Op., punclatum R. P., aequale Vahl. phylolaccaefolium Op., brevispicalum Op. t. 28. f. 1., ar- cuatum Op., scabrum Op., rugosum Op. i. 27. f. 2., cal- losum R. P., celticli forme Op. I. 26- f. 2., crassispicalum Op., cassinoides Ilumb., asperifolium Humb., linealum R. P., aduncum L., patens Op., pilosiusculum Op. t. 29. f. 1., reliculosum Op., Carpunya R, P., caraocasanum Bredem., alveolalum Op., potamogetonifolium Op., canaliculatum Op., grande Vahl, nutans Op. t. 28. f. 2, acutit'olium R. P., velutinum II. B. K., elongalum R. P., abbrevialum Op., interruptum Op., denudatum Op., glandulosum Op., laevi- galum H. B. K., radicans Vahl, Haenkeanum Op., maria- num Op , rufinerve Op., californicum Presl, Iriquetrum Op., stipulaceum Op., decumanum L., populifolium Op., anisatum H. B. K., uinbellatum L., speciosum H. B. K., Peperomia phyllanlha Op., Ilaenkeana Op., pulicarls Op., t. 30. f. 1.. perforala Op. t. 30 i". 2., pumila Op. t. 30. f. 3., plicata Op. t. 29. f. 2., irisiaehya Op. t 30. f. 4, tenuillora Op., plantaginifolia Op., longepedunculala Op., cordifolia Op., liircata u. tuberosa Op. — Cypcraccae auct. Presl. Cyperus arliciilalus L., globulilerus, nudus H. B. K., tenerrimus Presl, cimlciims Presl, adustus Pr., Lu- zulae Rottb., lanceolalus Poir.. aureus H B. K., brizaeus Rieh., polystaehyus Roltb. , vcgelus Willd. , sloloniferus Reiz, viscosus Ait. , dirTurmis L., rigens, cephalophorus (conglobatus Hb. Willd.) , sordidus Presl, ligularis L , fir- mus, laetus, Haenkei (raphiostaehys Hb. Willd.), cupreus holciflorus (pallidus Hb. Willd.), spicalus, philippensis, 1"- zonensis Presl, Iria L., rotundus L., Hydra Michx., albus Presl, simplex H. B. K. t. 3 t f. 1., flavus Presl, tenellus Presl, compressus Roltb., loluccensis H. B. K., chaleran- thus Presl. t. 32. f. 1, micranthus, seirpoides, canus Presl. Abildgaardia Vahl, compressa Presl, nervosa, pubesecns Presl. Mariscus flavus Vahl, confertus H. B. K., Haenkei Presl, umbellatus Vahl, pubescens Presl, microeephalus Presl, Kyllingia monoeephala L., obtusata Presl, Gussonea n. gen. cyperoides Presl t. 33, Hypoelylrum sphacelalum Vahl. Albikia n. gen. schoenoides Presl. 1. 34 (Scirpus anomalus Reiz), seirpoides Presl t. 35 (Schoenus nemo- rum Vahl). Fuirena umbellata Roltb., tereticulmis Presl. Isolepis braehyphylla Presl, barbala R. Br., Haenkei Presl (Scirpus glomeratus Hb. Willd.), scabra Presl (Scirpus hu- milis Hb. Willd.), ciliata Presl, corymbosa Presl, miliacea 177 Presl (Scirpus mil. L.), Willdenowii R. Seh. Fimbrisly- lis verrucosa (Scirpus depauperalus IIb. W ilkl.), juneifolia. Humboldtii Presl (Isolepis dieholoma IL 1». K. et Scirpus fuscesecns IIb. "\\illd.), spadicea Vahl, all mis Presl, pilosa Vahl, dieholoma Vahl, brevifülia Presl. Scirpus aculus, luzonensis, monophyllus, badius, riparius, robustus, asper Presl., grossus Vahl, microcarpus Presl. Eleocharis equi- seiina Presl, mutala R. Seh., airopurpurea (Scirpus auet.) Presl, pellucida Presl, capiiata R. Br. Dichromena ciliata Presl t. 32. f. 2. Rhynchospora armerioides Presl t. 31. f. 2., globosa R. Seh. t. 36., semi-iuvolucrata Presl, ple- rocarpa II. B. K.. Haenkei Presl, ferruginea R. Seh., au- rea Vahl, inicraulha Vahl. Scleria macrophvlla, nigricans Presl, bracleala Cav., ory/oides, glaucescens Presl, hirtella Sw. Carex anlhoxanlhea Presl, lcporina L., anlhericoides, densiflora, mexicana, Haenkeana, physocarpa Presl. Un- cinia phleoides Pcrs. Abbildungen neuer und seltener Gewächse etc. — leones plant, rarior. horti rep;. bot. Berol. etc. auet. Link et Otto. Ersten Bandes zweites Heft. Ber- lin 1828 (s. Linn. III. p. 115.) 7. Tvadescaniia Cvassida , n. sp. , Gaule procum- bente, foliis oblongis lanceolalisque nervosis basi cilialis peduneulis geininis umbeliiferis, umhcllis terminal ibus ses- silibus calyce hirsulissimo. Brasil, auslr. prope Porto Al- legro 2\.. Sellow. (Affinis Fr. debili II. B. K.) 8. AI- liiim euosmon, n. sp.,*) lol. radicalib. t.riquetris, scapo te- rcli, umbella paueiflora, perigonii phyllis lanccolalo-linea- ribus aculis, slamimbus Ottinibus dilalatis. Bras. auslr. prope Porte Allegro. 2J,. Sellow. 9. Ech'mocacltis dcmidatus, n. sp., caule subgloboso virente, costis 6 — 8 oblusalis, spinis 5 — 8, omnibus pat.entissimis , calyce involucri phyllis paucis. Bras. auslr. t?. Sellow. 10. Occalis flo- ribimda Lehm. 11. Oxalis tetvapliyila Cav. 12. JEpi- pendron Pastoris de la Llave. Icones piantarum rariorum etc. auetore L. Reichen- bach (s. Linn. III. p. 11. 50.) Centoria VI. tab. 501 — - 550. *) Allium nudicaule Lehm, ex ipso. Editor. 178 501. Pulmonaria azurea Bess., 502. Pulmon. angusl folia L., 503. Pulmon. mollis Wolf, 504. Pulmon. m* tlia Host, 505. Pulmon. saccharata Mill., 506. Pulmo* officinalis L., 507. Campanula rapunculoides L. 50* Camp, trachelioides M. B., 509. Camp, crenata Lk., 51( Camp, obliquifolia Ten., 511. Spergula arvensis L., 515 Sperg. vulgaris Bönuingh., 513. Sperg. maxima Weihe 514. Chaerophyllum aromalicum L., 515. Allium pusil lum Cyr., 516. Rumex Marscliallianus Rchb., 517. Nas turlium rivulare Rchb., 518. Saponaria calabrica Gouss. 519. Dianlhus deltoides L , 520. Dianth. campestris M B., 521. Bupleurum aureum Fisch., 522. Salvia oblon gata Vahl, 523. S. Verbenaca L., 524. n. 719 S. poly morpha Lk., n. 720 S. multifida Sibth., 525. S. clandes tina L., 526. S. nemorosa L., 527. S. silvestris L., 528. S. deserta Schangin, 529. S. campestris M. B., 530. Ne- peta multifida L., 531. Salvia viridis L., 532. S. Spiel- manni Scop., 533. Dianthus diulinus Kit., 534. D. po- lymorphus M. B. 535. D. vaginatus Vill., 536. D. car- thusianorum L., 537. D. ferrugineus L., 538. D. alroru- bens All. 539. D. capitalus Päll., 540. D. Pseudarmeria M. B., 541. D. arboreus L., 542. D. collinus W. K., 543. D. Seguieri Vill., 544. D. asper Schi., 545. ü. Fi- scheri Spr., 546. D. dentosus Fisch., 547. D. tataricus Fisch., 548. D. caucasicus M. B. (die unter diesem Na- men tab. 420 abgebildete Pflanze ist D. montanus M. B.), 549. D. lanceolatus Stev., 550. D. glaucus W. — Car. Linnaei etc. Systema Vegetabilium editio XVI. cur. C. Sprengel etc. Vol. V. sistens indicem venerum specierum et synonymorum, auctore Antonio Sprengel etc. Gottingae 1828. 8vo. 749 S. Das Namenverzeichnifs zu den frühern Bänden des vom Vater herausgegebenen Systems vom Sohne besorgt. Mycologia Europaea s. completa etc. elab. a C. H. Persoon. Sectio tertia Particula prima c. tab. VU. coloratis. Erlangae 1828. 8vo. 282 S. (s. Linn. I. p. 110.) Auch 179 Auch unter dem Titel: Monographia Agaricorum comprehendens eiumieratio- nem oumium specierum huc usque cognitarum, ela- borata a C. H. Persoon etc. Dieser Band des langsam fortschreitenden Pilzwefks von Persoon enthält, wie auch schon der zweite Titel be- sagt, vorzüglich die Gattung Agaricus, von welcher er 492 Arten aufzählt. Die colorirten Tafeln enthalten ebenfalls meist Arten aus dieser Gattung, doch auch jetzt ist keine Erklärung der Kupfer vorhanden. 3r Bd. 4s Heft. 41 Verzeich nifs der mit Diagnosen oder Bemerkungen vorkommenden Pilanzen - Namen. Abronia latifolia 147. Achyranthes linear ifolia 109. Acrostichum flagelliferum 25, hybridum 25, pilosiusculum 113. Adiantum Poiretii 114, Aeranthes grandiflora 33. Agaricus clypeolarius 37, Dumortieri 37, pilosus 62, Redoutei 38» Tbiebautii 37. Vittadinü 91. Agyneja ? tetrandra 86. Allamanda angustifolia, Aubletii, Linnaei, oenotb.eraefolia , 8chottii% •yerticillata, omn. 53. Allium euosmon 179, nudicaule 10, striatellum 31. Alstroeraeria flos Martini 29, psittacina 10. Amaryllis Candida 30, cyrtanthoides 30, Forbesii 30, ß 33. Ammannia pallida 9. Ampbicarpa monoica 164, Amyris heptaphylla 137, punctata 13S. Anchusa deflexa 9. Andropogon radicans 118, Angraecum fragrans 17. Apatitia 24. Arcyphyllum difforme 164, erectum 164, simplicifolium 164. Artemisia glomerata 47, variabilis 104. Asarca speciosa 70. Asparagus officinalis 116. Aspidium adultum 113, eminens 112, cxaltaium 112, frondosura 112, Singaporianum 25. Asplenium angustifolium 105, flexuosum 113, Sprengelii 114, subsi- nuatum 25. Asteroma Padi, Rosae 62. 181 Astragalus sirinicus 102. Astrapaea Wallichii 26. Avena puberula 98. Balantium 24. Baiiisteria fulgens 107. Baptisia minor 119, Barclaya 144, longifolia 145. Barkhausia leontodontoides 92. Begonia semperllorens 116. Berberis fascicularis 27. Bergera integerrima 138, Koenigü 139. Betula alba 61. Bipirmula Commersonii 70, plumosa 70. Biscutella incana 101. Blackwellia fagit'olia 32. Blumenbachia 168, insignis 168. Boletus Lejeunei 37, nummularius 37, perfossus 37. Bo8wellia serrata 135, 7, Brassavola nodosa 75. Brassica balearica 95. Bryum Donianum 133, elegans 132. Bursera serrata 136. Cacalia septentrionalis 22. Cactus Bradypus 10, Langsdorfii 10, Linkii 119, mitrodasys 119, Ot- tonis 119, placentiformis 10, tunicatus 119, Calceolaria corymbosa 32, integrifolia 26, rugosa 26. Camaridium ocliroleucum 33. Campanula Alpini 93, liliformis 93, nutabunda 98. Cassia billora liO, lineata HO, obcordata 109, Svvartzii 110, virgata HO. Carex paradoxa 36, platystachya 104. Careya arborea 78. Cassinia leptophylla 31. Catasetum cristatnm 29. Ceanothus thyrsitlora 149. Centaurea aplolepa 93, benedicta 16, spinosa 94. Cestrum bracteatum 116. Chara hispida 64, ulvoides 93. Chloraea alaris 69, bletioides 69, disoidcs 68, galeata 69, Gavilü 68, lamellata 69, longibracteata 69, multitlora 69, \irescens 69. Cineraria campestris 36. Cissus emarginella 109. Cladonia 120. Ciavaria fasciculata ? 37, Marchandi 37. Clitoria arborea 28. Cnidoscolus fragraus 52, lobatus 52, napaeifolius 52, neglectus 51, ob- tusifolius 51, osteocarpus 52, palmatus 52, quinquelobus 52, re- pandus 52, vitifolius d1. Colcliicum neapolitanum 99, parvulum 99. Collinsia verna 163. Combretum 139, aculeatum 141, acuminatum 144, Arzelii 143, albi- dura 141, alternifolium 143, chinense 142, comosum 142, corda- tum 144, costatum 144, decandrum 143, extensum 140, l'arinosum 41* 182 sifolium 144, odoratum 142, ovale 143, ovalifolium 144, oxype- talum 140, paniculatum 140, Pavonii 143, pilosura 142, puberum 143, pulchellum 141, purpureum 143, racemosum 141, rotundifo- liutn 144, Roxburghii 14'J, secundum 140, sericeum 143, Smeath- manni 141, spinosum 141, squamosum 143, tomentosum 142, tri- i'olLatum 143. Conanthera carapanulata 33. Convolvulus geniculatus 10, lusanus 98, strfctus 9. Corchorus patens 9. ¥ Cordiopsis 24. Coriaria myrtifolia 18. Coi'onopus didymus 35. Corypha umbraculifera 76. Crataeva Niirvala 85, odora 84, religiosa 85, unilocularis S5. Crinum revolutum 33. Crocus autumnalis 97, Imperati 97, pusillus 96, sativus 97, scrotinus 97, Thomasii 97, vernus 35, 96. Crypta minima 163. Cycas circinalis 76. Cyminosma pedunculata 27. Cyperus Iria 107, pumilus 107, Delesseria tenerrima 131. Dictyophora campanulata 63. Digitalis purpurea 23. Digitaria ciliaris 107. Dillenia aurea 80, indica 79, pentagyna 79, pilosa 80. Diodia verticillata 107. Diomedea argentea 74. Diosma crenata 16. Diospyros cordifolia 83, exsculpta 82, gluünifera 81, insculpta 83, Toposia 83, Tupru S2. Diplolepis apiculata 27, ovata 32, vomitoria 27. Diplusodon divaricatus, floribundus, imbricatus, marginatus, ovatus, . punctatus, strigosus, villosissinvus, villosus, virgatus, omn. 55. Doronicum scorpioides 36. Dracaena Draco 45. Drimia 169, Gawleri 169, lanceaefolia 169, lanceolata 169, ovali- folia 170. Echinocactus denudatus 179. Ecliinops bannaticus, exaltatus, paniculatus, Ritro, spliaerocephalus, strigosus, omn. 171. Echium pumilum 119. Ectosperma claväta 45. Epilobium crassit'olium 9. Eriogonum arachnoideum 150, flavum 162, parviilorum 162, tomen- tosum. 162. Ervum Terronii 102. Erythraea tripliylla 16S. 183 Eupatorium paniculatum 171. Euphorbia begoniaefolia 9, cuneifolia 100, Lathyris 18. Evonvmus chinenjis 28. Ficus Ampelos 88, atpiatica 89, asinina 87, citrifolia 87, Condaravia 86, deaticulata 89, excelsa 88, Gonia 87, grossularioides 89, he- terophylla 88, 9, indica 87, infectoria 90, Lacor 90, mollis 88, nitida 86, oppositifolia 88, punctata 86, repens 88, 9, rufescens 8S, rupestris 87, scandens 90, septica 88, symphytifolta 88, to- mentosa S8, truncata 89, Tsjela 89, undulata 87, venosa 90. Fridericia Guilelma 44, speciosa 44. Galium dichotomum 9. Geastrum varians 37. Genista depressa 103. Gentiana borealis 155, nutans 155, plebeja 155, rotata 156, Ruman- zo-vii 155, setiflora 155, sulcata 156, tmalaschcensis 155. Gesneria Douglasii 74. Glycine Apios, helvola, peduncularis, umbcllata, omn. 164. Glycosmis parvifolia 28. Gossampinus alba 86, rubra 86. Grewia alfinis 32. Guatteria rufa 27. Guettarda parviflora 107. Guevina Avellana 151. Guilandina ciliata 110. Gymnogramma clieilanthoides 25. Gynandropsis pulchella 74. Haemadictyon venosum 27. Hedera clirysocarpa 26. Hclianthus patens 8. Heliotropium aegyptiacum 8, coriaceum 119. Hellenia abnormis 74. Hemiantlius micranthemoides 163. Hendecandra procumbens 150. Hibiscus attenuatus 49, roseus 92. Hieracium pumilum 103. Hoitzia squarrosa 147. Hoya angu8tifolia 73, australis 73, carnbsa 70, chinensis 73, crassifo- lia 71, lanceolata 73, linearis 73, nicobaiica 73, pallida 71, Pott- sii 72, trinervis 72, viridiflora 73. Hynienopliyllum marginatum 25. Hypericum australe 103, cochinchinense 27v Hypnum Leslcea 133, Hypoxis gracilis 10, Hyptis nepalensis 8. Hex Aquifolium 75. Inocouia Michel ii 62. Ipomoea paniculata 29. Iresine angustifolia 108, 11, celosioides 111, elatior 111, Iusticia racemulosa 108. Ixora rosea 73, undulata 73, Laserpitium Gaudinii 94, 184 Lathyrus ciliatus, sessilifolius 101. Laurus aggregata 27. Leonurus Iacerus 33. « Limnocharis Plumieri 29. Linaosella temifolia 163. Liparis foliosa 75. Loasa nitida, Placei 31. Lonicera Ledebourii 149. Lophia 24. Lophospermum 134, physalodes, scandens 135. Lupinus Chamissonis, sericeus 151. Lycopodium. atro-viride, pulcherrimum 25. Malachra 58. Maranta aruadinacea 107. Marica coelestis 10, Sabhü 28, Tigridia 10. Massonia liirsuta 115. Melaleuca Leucadendron 19. Melasanthus glaucus 54, mtegriEolius 54, longcspicalus 53, rhomboi- dalis 53, triphyllus 54, yillosus 53. Mentha Rosani 101. Menziesia polifolia 33. Micropleura renifolia 157. Morchella semilibera, serpoides 38. Morus Morettiana 95. Nastus 64. Nauclea ? orientalis, parvifolia 78. Nemum 24. Neurocarpon 24. Nicotiana nana 30. Nierembergia repens 151. Nipa fruticans 76. Nolana paradoxa 33. Nothochlaena distans, interrupta, lanuginosa, vellea, omu. 113. Ochrosia 153. Oenothera amoena 8, dentata 8, erosa 8, hiria 9, salicifolia 9, sero- tina 10, spectabilis 9, lenella 31. Ophioglossum ellipticum 26. Optintia amiclaea 100. Ornitbogalum corymbosum 30. Orobanche spp. 57, 58. Orobus Jordani 102. Orthopogon Burmanni 155. Oscillatoria rubens 66. Oxalis floribunda, praecox 11. Panax abernatum 108. Pancratium patens 30. Panicum 153, brizoides 154, colonum 155, cuspidatum 154, Irumen« taceum 154, Heiopus 154, numidianum 154, pubiflorum 154, sub- quadriparum 154, truncatum 154. Papaver apulum 100, Orientale 22. Parietaria fihlbrmis 104, 185 Passiflora obscura 73. Pedicularis versicolor 92. Pegia nitida 137. Peltodou pusillus 52, radicans 53, tomcntosus 53. Peziza Leveillei 38. Phalangium nepalense 32. Phallus impudicus 03. Phaseolus macrostachyus, .perennis 164. Phlox Sickmarrai 11. Phoenix acaulis 77, dactylifera 76. Phycella corusca 75. Phyllanthus Cheramelea 86. Phymosia 24. Physocalyx aurantiacus 52. Pinus Lambertiana 146. Pitcairnia albucaefolia, integrifolia, latifolia, platyphylla', omn. 169. Plantago 170, canescens 170, lanceolala 170, montana 170, Preselii 98. Poarium 24. Polemonium capitatum 148, lacteum 10. Polycnemum Hcuffelii 42. Polygala Senega 61. Polygonum cymosum 48. Polypodium Brownii 114, diversifolium 112, Freyreysii 114, guadalu- pense 112, Kaulfussii 114, Preselii 114, salicinum 114. Potentilla apennina 93, colorata 8, »grammopetala 91, lineata 48, Sie- mersiana 8, 9, Prescotia plantaginea 30. Primula sinensis 29. Prunus Pseudo-cerasus 30. Pteris ceilanica 114, denticulata 25. T-. 1 • Ct/. Puralia 24 Reseda gracilis 100, lutea ß 35, Phyteuma 46. Rliamnus californica 149. Rheum australe, Emodi 23. Rhytachne 24. Ribes tubulosum 148. Rivina humilis 107. Rodriguezia planifolia 75. Rosa Biebersteinii 30. Rumex Hydrolapathum 94. Ruppia didyma 108, maritima. Sambucus chinensis 33. Sarcocephalus esculentus 74. Sannienta scandens 151. Satureja consentina 111. Saxifraga confusa 36. Scabiosa ambigua 98. Schizanthus pinnatus 31. Sclerotium gyrosum 131. Senecio fragrans 8, glomeratu» 171, lilacinus 170, rupestris 93, Thi bergianus 171, yenustus 170. 186 Lis.' Silene neglecta 99. Solanum dealbatum 74, umtaelliferum 148. Sonneratia acida, apetala 81. Spliacaelia segetum 63. Sphaerocarpus terrestris 47. Spirantlies diuretica 70. Sporotrichum badium 131. Stachytarpheta angustifolia 169, elatior 168, urticaefolia 169, Steganotropis conjugata 11. Stephauanthus junceus 11. Symphytum ofiicinale 62. Tabernaemontana gratissima 74. Teplirosia ? chinensis 74. Thuarea involucrata 152. Thymus alpiuus 92. Thyrsanthus frutescens 164. Tillaea simplox 163. Tobinia 24. Tolpis grandiilora 104. Tortula Northiana 132. Torulinium 24. Tournefortia volubilis ß 107. Tradescantia Crassula 179, pilosa 119. Trifolium brutium 103, Wormskioldii 10, Trigonella monspeliaca 64. Triumfetta procumbens 151. Tropaeolum majus 46. Uncinia 59. Uredo Krombacliii, Tinanti 37. Urtica nivea, ruderalis 151. Utricularia neglecta 120. Velezia latifolia 149. Verbascum macrurura. 98. Verbena simplex 10. Veronica Orsiniana 97, stolonifera 8. Vetiveria odorata 60. Vicia polysperma 102. Viola teydea 63. Wahlenbergia repens J70. Xylandenius 24. Zollernia falcata, splendens 45, Zonaria rubra 131. Zygis 24. Ver, 187 Verzeichnifs der Schriftsteller. Amici 96, Ascherson 6. Badaro 95. Baeumler 123. Barbieri 92. Batka 18, 22, 47. Beckstein 173. Beulen 173. Berthelot 45, 63. Bertoloni 93. Bischoff 42, 7. Blondeau 62. Bluff 174. Bory d. St. Vincent 56. Bosse 49. Brandt 48. Brongniart Ad. 20, 59. Brunuer 122. Bun^e de 155. Bussy 21. Cadet de Gassicourt 16, 21. Cailliaud 67, 125. Candolle de 12, 66, 124, 8, 71. Caventou 20, 61. Chevallier A. 14, 7. CheTallier F. F. 14. Colebroke 135. Colin 23. Colladon- Martin 66. Comollio 95. Courtois 36. Cruse 116. Curie 173. Delile, Raffeneau — 67, 125, 8. Des-vaux: 127. Dethardin^ 170. Dierbach 4. Don 134, 9. Douglas 145. Dublanc 15. Dulong 23, 61. Dupetit-Thouars 126. Dutrochet 66. Eckion 6. Elliot 163. Eschscholz 147. Eschweiler 122. 3r Bd. 4s Heft. Floerke 120. Fries 105. Funke 49. Gautier 61. Gera 94. Gingins -Lassaraz de 14. Goeppert 5, 121. Grateloup 68. Greville 25, 131. Guibourt 16, 8. Guillemin 127. Guimpel 48. HaertI 123. Hall van 34. Hamilton 23, 76. Hansen 50. Hayne 4S. Hedwig 51, 175. Henschel 121. Heuffel 41. Heutzfeld 174. Heyland 123. Hilaire Aug. de St. 58, 9. Hilaire Jaume St. 66. Hisinger 105. Hoeffr 146. Homann 170. Hooker 25. Jäger 7, 46. Klaproth 61. Klinkhardt 172. Kops 35. Lachmann 122. Lagasca 156. Laue 123. Lebaillif 64. Lecanu 21. Lecoq 127. Lehmann HS. Lejeune 36. Lesson 19. Lestiboudois 67. Letellier 67. LeVeille 63. Libert 62. Lindley 26, 31, 4, 68, 73. Link 3, 115, 77. 42 188 Löwenstein 174. Loiseleur-Deslongchamps 129. Macaire-Prinsep 65, 6. Marcet 65. Marchand 36. Marquis 67. Martius v. 44. Meisner 171. Mertens 45. Meyen 47. Meyer Ern. 4. Mitchill 161. Moessler 3. Mohl 117. Moquin - Tandon 66. Moretti 91, 2. Morin 16. Nees t. Esenbeck Chr.Gottfr. 45. Nees v. Esenbeck Friedr. 47. Nuttall 161, 2, 3. Opiz 175. Otto 115, 77. Palm 55. Pappe 169. Paven 16. Pelletier IS, 20. Petit 21. Persoon 178, 9. Petroz 19. Pichonnier 18. Planche 18, 21. Plisson 62. Pohl 51. Presl 175, 6. Pylaie de Ja 130. Raddi 96. Raraon de la Sagra "58, 60 Raspail 17, 59, 64, ;. Ratzeburg 49. Reichenbach 3, 11, 50, 172, 7. Remusat 61. Richard Ach. 14. Robinet 16. Robiquet 23. Roth 1. Roubieu 63. Runge 121. Sabine 75. Sadler 39. Sauter 1. Schlechtendal v. 48. Schmidt 165. Schrader 166. Schwägrichen 51, 17o. Soulange-Bodin 127. Sprengel Ant. 178. Sprengel Curt 17S. Targioni-Tozzctti 96. Tenore 96, 7. Thiebaut de Berneaud 129. Thon 174. Tinant 36, S. Tonsen 123. Traill 70. Treviranus 48. Trink» 130, 53. Unger 45. _ Vaucher 56. Vignal 64. Virey 22, 60. Visiani de 96. Vrydag-Zynen 35. "Walker -Arnott 65. Wallich 144. Wallroth 165. Walsh 26. . Wickstroem 106, 12. Gedruckt ei Trowitzsch und Sohn. [