f

-r-r.

ñ -

f

^^íjitararíír^rxTiBn

f

■*

Prologo Dedicato-'

RIO A N. REVERENDISSr

P. Fr. LVYS FLOREZ PADRE de la fanQa Prouincia de Sandíago, y

Commiffar lo General de todas las Pronin-

cias, y Cuftodias defta nimia Efpa

ña, Philipinas, y Iapon. &c.

Duirjieron atentos (Reueren- difsimo P. M) los dos írifighés* y fanñosDoftores S^Gregorio, y S. Ambrollo en tiempo del impuefto precepto a! Caudillo Traelitko pueblo, quando fe le mando ue Hegafe con los pies defcalgos ; por q fe le ehcomendaua el imperio de aquella nuine- rola profapia de lacob fue (enfena el inciy - to Cipriano) Ne ad Eccleftatn tavquamftorf&r> fed tanquam paranim^huSj e^ nuntius accederet : que no auia de bufcar ociofo comodidades de defpofado: fino hazer officiofo el trabaja» do minifterio de Nuncio, y paranimpho; y no fe fi es efto lo quede nueitro Seraphm

Padre

para u, fino que gUiado por el ccleftial thi ntu q„em aprouech.r á los otro At íto c reparado, que defde que V ReorrV^ r

k aporto *f»ócci¿*&V¡£™£*

a procurado curdadofo mas el p™e bo L

< «.«» de nucího facro in^tuto^reapbr

«o por remotas Prouincias amM

vigente corrigiendo piadofo, y 2 jmorofo.Japantualidaddeimie 0 ,aS a!f s> 7 q»e fea la Dominica greTaDa

conocdo efta vIg¡lancia ? ien^ . ^

rimentadoeíterelo? quienno á ech J ? ver eñV 3mm2 p ^i echado de

difsím.á? Reciba pues V.Reuercn- diísima a fu amparo eíte pequeño traban que paíTé para el bien «.'¿%™%

Mar abrigo pues protefbr no fofc de /aí gofas comunes de nuertra Religioh ,e on

™ÍTÍ Z FraCÍfCanos c,"ft«» * Wc toda eila Mexicana República reconoce

a

Baptifmi.

Si dixeren los Padrinos que ya le becbaron la agua por queeftum el niño en peligro de morir* fe, pregunte él M imjiro fiel ¿¡ lo bapthxb dixo todas las famas palabras como lo manda nuejlra fama Madre Iglefa ; y dirá , y preguntad el Sacerdote defia manera.

«F In aquin oquiqoa- <[ E! que baptizó por

ateqtu. cuix fauel o- ventura declaró bic

quitenquixti m mo- todas las Tantas pa-

i TeotlátolÜ que- labras déla manera

nm motlanahuatilia que manda nueftra

Tonantzm fantVl- fanta Madre Iglefia

glefia Catholica Ro- Catholica Romana? mana í

Si toda Yta ay duda del hptifmo, layA^efe .# : N. Si non es bapts'zatus &c. Mas fi dixeren los Padrinos que noefft lapido el mSo.pregume el Sacerdote ¡i es Yaronji hembra* y que nombre a de tener,y como fe á de llamar, y dirddefte modo.

f Cuix oquicbtli inin <f Por ventara es va- ^1 ron

I

DegSdcramento piltzimli , ánoqo £f ron efte niño, ó te- huatl ? Tleitocay ez'? bra ? cortio á de fer quentocayoíiloz ? fu nombre? como fe * á de llamar?

' No con fiema el Sacerdote que le pongan aU gun nombre del te ¡lamento Viejo, ni de gentiles^ <5 judíos y ni alguno ridiculo > fino délos que fe aco¡lumhran poner en lafanRa %/<?/?*, ¿*fe al* gun Santo, b Santa del nueuo teftamentfc

Forma de admiriif-

TRAR EL BAPTISMO A VNO. O] Sac. N'/""^ Vid petis ab Ecclefia DeiV \¿L Padr- Fidem. Sacer. Fides quid tibi praeflrat? Padr. Vitara aeter- nam. Sacerd, Si vis ad.vitarajftgredi* ferua mandata : diliges Dñam Deuin tuum ex toto corde tuo,& ex tota ani- ma tua, & ex tota mente tua* 8c proxi-, ltium Mlim ÜCUt teipfam^Jople tres

yezgs ¿

ft ^*-

¿> «¿¿ ftAouéc-»' &ctcru?ru ¿,TUU¿cf *&***•->*. U*cnu**yi,

VtZ <+*» ^* ^ t**2"**- ^ CUt4XA>¿*.J t/-f*p /*•+<* <&<***' *"" &•

-¿*Tf ?*****■ /¿x~^ ^^ ***-

,?¿^¿f*

n* fu

Baptifmu 3

w, mwmmeel rojlro de el * > *(£ Exi ab eo (fifvn •*&« diga ab ea) tm

fanfto paráclito . H*¿< I- f^1 *%"?

í<? , y peéo del niño duendo . ACClJ* ^Ug nu^Lucis tamin Eróme ^quamm

rept?m,8ctali9eílomonbusvvt templumDeiiameffepofsis. Oremus-

PR*ces noftras, qu*f?«!uusDo™' nedememereXaua.,&hunc(>

eleauro taum N- Crucis Domimcs

mprefeione Cgnatum («! Cgnatam)

perpetua virtute cuftod., vt magmtu-

linis glorie taSfua¡métafetuan8,pet

S»m ínandatorum tuorum ad re- g"„etarioms glorian, peruemwme-

reamr. EerChrflumDnumtioltam.

A * ***

y

De Sacramento *• Amen. v0K¿a ú $am¿m ¡amm ¿r¿

ih[oheh cabega del tiiri0yy diga.

OOremus. Muipotens fe m píteme Deus , PaterDomíni noftri lefu Chr/fli, refpicere dignare fuper hunc famulu rn fcuim N.q«em(^/banc fa muía m rúa N. .quam7?>fw¿tf»íw)-ad rudirnenra fidei vocare dignatuá es ; omnem cas cítate cordis ab eo (^/ab eajexpeJIe, diírumpe ornnes íaqueos Sarán», qu¿- busfueratcoíligatus (>/ colígala/ '$&emjfcb aperi ei Domine lanuarn pietatis tu», vtfígno fapientiac tu* imbutus O/ irnbura) omníum cupidi- Itatum fceíoribus carear ,&ad fuauem odorem pr?ceptorum tuorum htus tibí ih Bedelía tua deferuiar, (>/ííe-. [a ribi ¿n Eccleíia tua deferuíat) 8c pro- ,dciu de di'e indiem. Per eundem Do- .toumim noftrum lefum Chri'ftum F¡-

Iium

Baptifmi. /y

Iiurn tuum, qm* recum Viuit, & regnat ¡ in vnita te Spiritus fanéti É)eus per om- nia faecula rarcuIoFiim. %/ Aitieni

Tonga dentro de la boca del niño \>na fmJefd lev dita y diga. Ñ. Acci* faíem fa-

pientté* propítfatío fntibi vitám aeternam. &. Amen, f. PVx tecum. £. Wt cum fpintu tyo.

Oremus. *

VSPatrum noírrorum, Deiis yniuerfae condito r tferitatis , te fiipplices exoramus, vtnuncfamus Ium tiwm (vel hanc famulam tuam ) N. reípf cere digneris propitius,^; hoc primum pabulum íalisguílatem, norti diutius efurire permitías, quominus ribo expleatur coelefti , quatenus ííc íemper ípíiritii feruens,fpegaudens, j tuo fémper nominiferuiens . Perduc ém ( Del eam ) Domine , quaefumité, "j ad noíi« regenetationis laiiacrum^yfc'

A4 ¿%£¡*-

De Sacramento cum fidelibus tuis promifsionum tua- rum aeterna premia confequi mcrea- tur. Per Chriílum Dominum noílrum. P0P- Amen. Exorczote itnmunde fpi- ~xkm in noftine Patris,8c Filij,& Spi- ritus/ancti •%< vt exeas , & recedas ab hoc fámulo (vel hacía muía) De¿ Ñ. ipfeenim tibí tmperat^maleditre dam- nate,quiped¿bus fuper marc ambu- Jauit , Se Petro mergenti dexteram pprrexit. Ergo maled'i£te diabole, re- cognofee fententiam tuam, &da ho* norem Deo viuo, & vero, da hono- rem lefu Chníio Filio eíus, & Spirirui _ lanfío, & recede ab hoc fámulo ( +el ííac fámula) N. qm'a ifrum (>J iíram) fibi Deus, & Dominus noíler lefus Chriítiis ad fua.m fandam gratiam, & fcenediftionem , fontemq? baptifma- tís vrocare dignatus eií. x¿i¡uij¡g»aaa el pulgar de la mano derecha al niño hacendóle

en

y

2¿to

Baptifmh - en h frente Dna Cru\t y diciendo . íignum fanftae Crucis , quod nos ~^m* fronti eius damus , tu matedi&e dia- -To- bóle numquam audeas violare , Per eundem Chriftum pominum nofírú. f$t. Amen, Ponga la truno derecha el Sacerdot te f obre la cabe f i del »;«»> y diga, lo-r™*

Oremus.

t> 7JO Ternam, ac iuftifsimam pieta- L>tem tuam deprecor , Domine fan&e.Pater omnipotens.eterne Deus, aothor Iuminis,& veritatis fuper hunc famulum tuum ( \>el hanc fámula m tuam ) N. vtdigneris illum ( n>el il- lam) ¿Iluminare Iumine intelligentiae tuse, munda eum,(v<?I eam) & fan&ifi-, ca, da ei fcientiam veram , vt dignus (\>el digna) gratia baptifmi tui effedus ($el effe&a) teneat firmam fpem, con- filium re&un^do&rinam fandam. Per Chriftum Dñum noftrum. #. Amen» A 5 tm%*

, &e Sacramento

PotigaelMwjlfola extremidad déh'eHol

^¿ fohre * ññ°<>y lleueh adentro duendo . N

^*<Ing^edere in templum De/, vt habea'

f^upmm cum Chrifto m vitam arter

■IMm. &. Amen. Mientras llegan alba* tifleno diXe el Sacerdote , j, P<f(/,;BW tf- ^ , dw. Credo in Deum Patrem omnipo tentem,&c. P«ernofter,&cJ i <fe llegar "pn •poca apartado de la fuente í <%* el Sacerdote efle exorcismo. . .^F Exorcismo.

1 •> 13 Xorcízote omnis fpíritus immu* ! *-^deíntlomínePatn*st)eiomnípo- ] tenéis ^ & in nomine Iefu ChrifH Fi- j '1¡í eias, Domini, 8c iudicis noftri & ] ¡n virtute Spiritus fandi vt diíce- i das ab hoc plafmate Dei n. quod Do- ) mmus nofter ad templum fanftum < ftaum vocare dignatus <eíl , vt fíat íémplum Deí viui , &. Spiritus fandus ,$U|bitet m eo. Per emndem Chriftum

Do-

y

/•*?*

Baptifm. 6

Bominnm noftrum, qui venturos eíl iuñk are yiuos^Sc mortiK>s,8c feculum per ignem. &. Amen. * Tomafalwa él

Sacerdote con el dedo pulgar ^ y Wta los Qydos del niño^y' primero eldérecho$y d/¿¿vEplieta, qúbd eítad aperire : luego las narices di* -yendo*. In odorem fuauitatis. Tuau- tem effugare diabole , appropinqua* bit enim iudicium Dei , Defines pre* guntú el Sacsrdote%y rejponde el V advino por el niño. Sacerd.N. Abrenuncias'Satanae? ?adr. Abrenuncio. Sacerd. Et ómnibus operibus eius ? Padr. Abrenuncio, Sacerd. Ét ómnibus pompis eius? Vadn Abrenuncio. Toma el Sacerdote el Olio de ^ los CátechnmenoS) y en forma de Cruenta al Z* uno en él pecho y ejpaldas, y di%e. EgO te Ii- ?¿

tifo >p oleo falutis in Chriílo Iefu Do- mino noílróf-vt habeas vitá^ternam. Re. Amen. Aqui dexa la eñolaa^ul% y Wia otra blanca limpiafe los dedos fy pregunta

%

i

Ue ' daCvamcnio

refiondiendo el Padrino. Steerd. N. Crecí in Deum Patrem omnipotentemjCrea- torem cgeli % 8c térra ? P.*ir. Credo. S¿a?r¿. Credis in Iefum Chriftum F¿- %%I¿i*m eius ynicum Dominum noftrum natum,8c paíTum? Padr. Credo. Sacerd. Credis inSpiritum fan&um, fanftam Ecclefiam Cathoücaifi, íanftorum co- munionemfremifsionem peccatorum, cartiis refurre&ionem ^ viram #ter- mm? Padr* Credo. Sacerd. N. Vis baptizari? Padr.. Voló. Luego el Padri* no$ ¿ Madrina , 5 entrambos tienen al niño yy el Sacerdote teniéndole con la mano i^quierdaty con la derecha toma del agua Baptifmalyy hecha tres lóeles en la cabe f a del niño , en forma de Cru\ diciendo atenta , clara , y di flin lamente las finientes palahras. N. Ego te baptizo inmomine Patris fa & Fili},>J< & Spi- ritUS fan&i Amen. %< Y defines de auerle limpiado elSactrdne la cabe f a con algún liengo

lim*

*

Baptifmr, -y

limpió^ lo focan y leuaman los Padrinos de la pila , y tornafe a poner en el brago derecho del Padrino^ b Madrina. Toma de la Chrifma >y Twta al niño entaparte fuperior de la cabega en forma de CYtf^, ydi%e. . ■• ' #

DE V S omnipotetiSjPater Domí-* cA^n ni noñri Iefu Chrifti f qui te re- generauit ex aqua , & Spiritu fanQo f quiqj dedit tibi remiísibnem omnium peccatorumipfe te liniat & Chrifma- te falutis in eodem Chriílo Iefu Do- mino noftro in vitam aeternam . &. Amen. % Paxtibi. ft. Etcumfpi- ntu tUO Limpia con los algodones las partes wgidas y y toma el lien g o blanco quefrue de Capillo b Veftidura blanca f y poniéndolo en la abe f a del baptizado di^e. Accipe Veftem ^ andidam quam immaculatam perfe- as ante tribunal Domini noftri Iefa íhriíli, vt habeas vitam aeternanu fe» Amen. Tómala candela encendida 9 y

ponela

I

De Sacramento ponela en h mirto derecha del niñoyb del ?adt f;j tto> a Madrina^ di^e . Accipe lamp;

dem ardentem, & ¿rreprehenfibiL cuftodi baptifmum tuum j ferua D< * mandata,vt cum Dominus venerit a nupt¿as,pofsisoccurrere ei, vná cun ómnibus fanftis in aula ccelefti ¿ ha beas que vitam aternam , & viuas í; fxculafeculorum. #. Amen. N Vade in pace , & Dominus fit tecum #. Amen.

Si fueren do$>o mas los aue fe an de Bap ttyr, fe pondrán los varones a la mano derech y las hembras a la i\awrda%y todo lo q fe di^ arriba enfingular numero acá fe diga en plural faluo las precintas de los nombres, y de la abre nunciacwnty la déla Fee , b Symbolo% el fopk yelftgno de la Qru^ la faliua en los oydos, j nari^el olio en los pechos, y efbaldas% la locioi en la cabega . la Qhrifma , Deflidura b capill hlancoy la candela encendida fe de a cada tnn

ei

■■■■i

BaptifmL g

en particular ^y primero a los y>arones$y luego a las mugeres*

Si elniño% o Adulto grauemente enfermare* y eflé en peligro de muerte ames que el Baptifi mofe cxcabet el Sacerdote dexara todas las cofas que fe ponen ames déla locion$y heche tres Ve- \es el agua en forma de Cru\ fobre la cabe f a delniño b adulto enfermo diferido. N. EgO

te baptizo in nomine Patris > ^ & Fi- Iij, ^ 8c Spiritus fan&i Amen, si

no Quiere agua baptifmal > yfe el Mimjlro de agua ]wple,y fi Viniere iejpues fe diga todo lo queje dexb al principio , y fe le ponga el olio% cbrifmay lo demás: guarde fe lo mifmo que en el Baptifmode los niños (fi fuere niño el a ejla en peligro de muerte) y lo mifmo que en el Baptif- mo de los .Adultos (fi fuere adulto el que efia en peligro de muerte) filamente fe dexe la pre- gunta fi quiere fet baptizado, y las palabras de la forma del BaptifuiQ, y la loción en la ábefa* }>ero mudanfe algunas Qnwm7y exorcifmos$

y

<

. 1

De Sacramento y afi el Sacerdote antes de poner lafal bendita en la boca del Bapti\ado poniendo la mano dere- cha [óbrela Cabe f a del baptizado diga.

Oremus.

OMnipotens fempiterne Deus,Pa- ter Domini noftri Iefu ChriíH refpicere dignare fuper hunc farnulum tuum ( y>el hanc famulam tuam ) N. quem (yel quam) dudüm ad rudimen- ta Fidei vocare dignatus es , omnem csecitatem cordis ab eo( velzb ea) ex- pelle , difrumpe omnes Jaqueo&Sata- nae, quibus fuerat colligatus ( y>el colli- gata) aperi ei Domine ianuam piera- tis tuf , vt íigno fapientij tü£ imbutus (yel imbuta) omnium cupiditatum foe* toribus caréate &ad fuauem odorem praeceptorum tuorum lactus (yel laeta) tibi in Eccíeíia tua deferuiat, & profi* ciat de dieindiem , vt idoneus (*el idónea) fit fruí gracia baptifmi tui,

quem

lu

Baptifmi. Q

quem fufcepit, falis percepta medki' na. Per eundem Chriftum Domfnum noílrum. #. Amen. TomaUfalypne- h en la-boca del niñoy o adulto diciendo. Ac - cipe f ale m fapientiae: propicia tío fie tibiin vicamarternam. &. Amen. Oremus.

DEVS Pacram noítroriim, Deus ^vniuerfae condiror veritacis , ce fupplices exoramus.vc hime íamulum tuum ( \>el hancfamulam tuam ) N. refpicere digneris propitins , ve hoc pabulum falis guílancem, non diutius efurire permiccas quo minus abo ex- pleatur cceleííi, quacenus fie femper fpirieu femens,fpe gaudens, cuo fem~ per nomini íeruiens , 8c quem ( vel quam) adnouae regene raeionis laua- crum perduxiíri,quzefumus Domine,vc eiim fidelibiis ruis promiTsionutn tua- mm geerna premia cofequi mereatui'í B Per

' De Sacramento Per Chriflum Dominum noflrum. &

I Amen. Heéa la fenol de h Crucen ¡afren-

te del haptiqtdoyy dichas las palabras. Et hoC

íignum >£t Crucis,quod nos fronti eiiu damus &C. pone la mano derecha el Sacerdo- te fobre la cabera del baptizado, y di^e»

3 j_ Oremos.

, /1 ¿ Terna m, ac iuílifs i ma m pfeta*

X -L>tem tuam deprecor,Dñe fan&e,

] Pater omnipotens alterne Deus, authoi

Iuminis,8c veritatis, fuper hunc famu* lumtuum (yel hanc famulam toa) Ni Vt digneris eum (^Z eam) Aluminare lumine intelligentietu£> munda eum, (^Jeam)& fan&ific'arda eifcientiam veram, vt dignus üt( *el digna ) fruí gratia baptifmi tui,que fuícepit; teneat firmam fpem,cofilium redum,doá:ri- nam fan&am, vt aptus ( vel apta ) fít adretinendam gratiam baptifmi tur. Per Chriftiini Dñurn. nofltíi. Ame.

Sola*

■é

Baptifmu 10

Solamente fe aduierta > que en el baptifmo del Adulto en necesidad quandofe d'm lo que fe dexo anies% fe mudan efias palabras lo prime* ro en el exorcifmo que empiega : Audi male- dide Satana &c. éé donde d\xe habitacu- lum perficiat fe diga perfecit,^^*! exorcifmo que emfiega NeC t€ latet donde di^e vt fiat, fe diga vt fieret*

Forma de adminif-

TRAl EL BAPTISMO A VN ADVLTO.

fj" Keuefiihel Sacerdote de fobrepelU^ y eñola a\ul^y qní fiero poner je capa fea del tnifmo color^ Va a las ¿raías del ÉSitary fe biné cade rodillas , y algún rato ha%e oración a Dios niwftro Señor pidiendo el auxilio iiuko9 para' | dignamente ddminiflre ejle fanto facrawemo,y Ji'el tiempo diere lugar diga leuamandofefycort UCriitfgiMdofe*

B z Deus

j

i

i;

j

\

<

_ gy^Si JBL.. ai í D¿? Sacramento

^\EV.S ín adiutorium meum in* JL' tende. í^. Domine ad adiuuan\ dum me feíiina, Gloria Patri, £cc AS*. EíFundam fuper vos aquatm mun- dam,&mundabiminiab ómnibus ín- quinamentis veftris dicic Dominus. P/a. 8. Domine Dotjiinus noíler, &c. ¥falz8. Afferte Domino Fiíij Dei^&c. FfaL^. Qiiemadmodum defiderat cer* uüs ad fontes aquarum &c. Acahdos

¿¡los? [almos fe repítela Ana. EíFundam , &c. Kyrie eleyfon , Chriíle eíeyfon , Kyrieeleyíbn. Pater norte rfoc.t.Et ne nosvinducas in tentationem. &. Sed libéranos amalo. '$. Domine exaudí orationetn meam. gr.Et clamor meus ad te veniat. W. Dominus vobifcum. RvEt cqrn fpiritu tuo. Oremus.

OMnipotens fempiterne Deus,qui dedifti famulis tuis inconfef- Gone vera fidei , acteniae Trinitaria

glo-

■Bafiifmh II

glóríam agnofcere,8c mpotentía Ma- ieftatis adorare vnitatem, qtizfumus, vt eiufdem fidei firmitateab ómnibus femper . tnuniamur aduerfis. Aderto jfupplicationibus nofixis, Omnipotens Deus, 8c quod humilitatis noftrx ge* rendum eíl miniñeno f tux virtutis impleatur effe&u.

D-Aqugfumus Domine, eledo nof- tro; vt fan&is edo&us myfterijs, 8c renouetur fontc baptifmatis ; & ín- ter Ecdefix tux membra numeretur. Per Chriftum Dominum noftrum. &. Amen. Si fueren muchos los Adultos fe. diga enefla tercera Oración ele&ís noís tris, edo&i, renouentur , numerentur. DeffiueS Va el Sacerdote a la puerta de la Iglefay y parado en el umbral della , y el cate- cúmeno ftiera de la puerta; y aduiertafe, queji fon muchos fe an de poner los Varones a la manó iexecha del Sacerdote , y las mugeres a la i\-

T'

Vi **

B5

(mierda.

i !

De Sacramento quierd^y pregunta el Miniftro redundiendo el Catechumeno*

Sncerd./^\ Vo nomine vocaris? V*¿_-'^, N. Sacerd. Quid petia ab Eccleíia Dei? %*><*; Fidem. í^^ri. Fides quid tibí praftat? C*f*c&, Vitarn zternam. Sacerd. Si vis habere vitam £ternam,ferua mandata ; diliges Do¿ ininumDeum tuum ex toto corde tuos 8c ex tota anima tua, 8c ex tota naente tua,8c proximum tuum Ccut te ipfumi in his duobus mandatis tota lex pen* det, 8c Propheta:. Fides autem eft, vt vnum Deum in Trinitate, 8c Trinita- tem in vnitaie venereris, ñeque con- fundendo perfonas, neqj fubílantiam feparando. Alia efl: enim períona Pa* tris, alia Fiíij, alia Spiritus ían&i: fed horutn trium vna eft fubftantia,8c non niíi vnadiuinitas. Sacerd. N. Abre- niincias Satanae ? Qwsfo. Abrenuncio.

>j:í

BdptifmL 12

Sjcerd. Et ómnibus operibus eius? Ca- teé. Abrenuncio. Sacerdé Et ómnibus pompis eius? Cateé- Abrenuncio. Sac* Credis in DeumPatrem omnipoten* tetn> creatorem cceli> 8c terrae ? Cateé* Credo, Sacerd. Credis 8c in Iefum Chri- fhimFilium eius vnicurn Dominum noftrurn, natum, 8c paffum ? Cateé* Credo. Sacerd. Credis 8c in Spiritum fan&um, fandam Eccleíiam catholi* cam * Sandorum communionem, re# mifsionem peccatorum, carnis refm> feftionem>8c vitam arternam ? Catech¿ Credo* Sopla el Sacerdote tres 1t>e%es el roflro del Catéenmenos ii%g. Exi ab eo ( V<?/ ab ea) fpiricus immunde.Sc da locum Spi- ritui fan&o paráclito * Sopla con hho ca* líente en forma de Cru\el roflro delCatechu* meno$ydi\e. N. Accipe fpiritum bo¿ num per ¿ftam infuffíationem, 8c Dei benediftionem & Pax tibi. % Et cum B4 fpiri:

De Sacramento fpírítu tUO. Ha\e el Sacerdote lafeM déla Qru\con el dedo pulgar en la frete^y pecho del Cwchumeno, y di^e. N. Accipefignum

Crucis tam in fronte quam in corde ffr fume fidem codeftium precepto* rum. Talis eílo moribus,vt templum Dei ¿am e.(Te pofsis: ingreíTus que Ec- clefíam Dei, euafiíTe te Jaqueos mor* tís ktus ( wl Ixta ) agnofce, horrefce idóía ; refpue fimulacra jcoIeDeum Patrem omnipotenten^&Iefum Chri- ftum Fiüum eius vnicum Dominum noftram,qu¿ venturus eft indicare vi* üosj& mortuos.&i faculum per ignem. &. Amen. Las palabras horrefce idola, refpue fimuíacra. Se d\\en al que Viene de h gentilidad f o idolatría : mas al que viene del judaifmofe di%en en lugar de aquellas % eftas,

horrefce ludaicam perfidiam > refpue Hebraicam fuperítitionem . Y al Sar- raceno f Turco , Moro > c Perfa , b otro de los

Mabu-

Baptiffnu " 15

Mémeunos fe dhpn .eftas horréfceMa* humeticam. perfidianvefpue prauam fe&am infidel ítatis* *dl kerege (del qual fife duda de fu hptifmo a de f ex primero bap- tizado debajo de condición) fe digan eftas hor- reíce hereticam prauitatem,reípue jfte- farias fedas impiorum. o declarefeU feBa de donde Ywie,yJ¡ fon muchos todas efins palabras fe diien a cada V«o en particular.

Oremus.

TE deprecor, Domine fanQe, Pa* teromnipotens, aeterne Deus,vt huic fámulo tuo ( yel famulae tuse ) N. qui (ni quae) in huius faeculi nofte va- gatur incertus ac dubius ( vrf incerta acdubia) viam veritatis,& agnitionis tuse itibeas demonftrari : quatenus re- feratis oculis cordis fui,te vnúDeum Patrem in Filio, & Filium in Patre Spiritu fan&o recognofcat, at<p huius confefsionis ímStam & hic, & in futu- B5 ro

¡Je sacramento ro faeculo percipere mereatur ; p< ChriíiumDííumnoílrum. &. Amer

Si fueren muchos ¿i gafe efla 0 ración en ph ral Signa el Sacerdote al Catéenmelo con , Cru\ha\iendoh con el dedo pulgar ea U freí te, y en las demás partes como fe dty a\,au Signo tibi frontem >£< vt íufcipiasCru cemDomini. Enhsoydos. Signo tib aures,#i vt audias diuirra precepta. & hs ojos. Signo tibi oculos, >¿ vt videaí claritatem Dei. En la nari^. Signo tib nares, vt odorem fuauitatis Chriíl fentias. Enhhca. Signo tibios, >$< v! loqnaris verba vitac. En el pecho. Signo Ubi pettus, % vt credas in Deum. En

j hs ejpaldas. >*< signo tibi fcapuIas , &

i vt fufeipias iügum feruituti s eius . Y

) habiendo la fenol de U Cru\ en todo el cuerpo

< lendkiendole, diy. signo te totum in no^ mine Patris * 8c Fifí; * & Spiritus íanfti, >jE< vt habeas vitam aeternam,

m

cq

BaptifmU 14

& viuas in faecula faeculorum . ͣ. Amen . Sirfoti muchos , los tales fignos fe hagan a cada Mo en particular. Ore mus.

PReces noftras,qw2fumus Domi- ne , dementer exaudí ,& hunc eleftum tuum (yel hanc eleftam tuam) N. CrucisDominic^cuius imprefsio- ne eum ( y>el eam ) Signamus, virtute cuftodi , vt magnitudinis gloria: tux íudimenta feruans , per cuftodiam madatorum tuorutn ad regenerationis gloríam peruenire mereatur . Per Chriftum Dñum noílrum. &. Amen. Oremus-

DEVS, quihumani generisíta es eonditor.vt íís etiam reforma- tor , propitiare populis adoptiuis, 8c nouoteftamento fobolemnouae prolis adfcribe;vtfilij promifsionis quod no potuerimt affequi per naturam , gau*

deant

4

. 1

De Sacramento deant fe recepiíTe per gratíam.- Pej Chnftum Dñiim noftrum. fc. Amen,

Poae la mano dereó* el Sacerdote [obre U jj Cihfadeleleaoydi^e* Oremus.

f jMnipotens fempiterne Deus , y-'Pater Domini noílri Iefu Chrif* ti , refpicere digneris fuper hunc fa- mulum tuüm(.í.hanc famulam tuam) j N. qiiem (*íquam) ad rudimema

fidei vocare d/gnatus es , omnem ex- citatem cordis abeo (y>el ab ea) expel¿ i le j difrumpe omnes Iaqueos Satán»,

i quibus fuerat colligatus (t>el colligata)

] aperi ei Domine ianuam pietatis tuar,

j yt íigno fapientiae tue imbutus ( vZ

| imbüta) omnium cupiditatum fceto- i íibus careat,& ad fuauem odorem pr$-

ceptorum tuorum fetus ( \>el Ieta ) ribi m Ecclefia tua deferuíat, 8cproficiat de die in diem, vt fdoneus (v*I idónea) «fficiattir accederé ad gratiam baptif-

mi

Baptifmi* 1$

tní tui, percepta medicina . Per eum# 3em Chriítum Dominum noftriutu &; Amen. Si fon muchos, é fía, y lasan* \ecedentesOutiones fedigan en plural* Toma la fal bendita > y pórtela en la ha ¿el Catechti- meno^yJi^. N. Accipe fal fapient%, propitiatio tibí fit in vitam gtenwm. fc. Amen. Paxtibi. #. Etcumfpi- ritutuo* Oremus.

DE V sPatrum noftrorum, Deus vniuerfe conditor veritatis , te fupplices exoramus,vt hunc famulum tuum(vel hanc famulam tuam) N. ref- picere digneris propitius , &hoc pri- mum pabulum íalis guftantem non diutius efurire permitías , quo minus cíbo expleatur cceleíK , quatenus fit femper fpiritu feruens , fpe gaudens, tuo femper nomini feruiens . Perduc eum (yel eam) Domine , quaefumus ad nong regenerationis Iaiíacrunr,vtcum

fide*

5

>:j

De Sacramento fidelibus tais promífsioniim taarum Sterna prgmia conféqui mereattir. Per. Chnftum Dñum noftrum. #. Amen.

Sifón muchos fe a cada fno la [al con las palabras Accipe fal, &C. mas la precedente Oración fe diga en plural : aduiertafe demás de epi que fiel Catechumeno es gentil, b idolatra, antes de darle lafal diga el Sacerdote la fi- guiente Oración. OremUS.

IpSS Omine fande , Pater omnipo- J-^ tens > alterne Deüs > qui es, qui eras,8c <Ju¿ permanes vfque in finem, cuiüs origo nefcitur, nec finís compre- hendi poteft : te fupplices fnuocamus fuper hunc famulum tuum ( vel hanc famulafntuam) N. quem(v^quam) Iiberaíli de errore gentilium , & con- uerfatione turpifsima ; dignare exau- diré eum (.1. eam) qui (:/. quae) tibí cer- uifes fuas humiliat ad laiíacri Fontem, vt renatus (,J.renata)ex aqua,^ Spiritu

iancto,

Baptifm'u 1 6

fan&o,expoIiatus (.velexpoliata ) ve- terem hominem, induat nouunv, qui fecundum te creatus eíl ; accipiat vef- tem incorruptam > & immaculatam , tibí que Ded noííro feriare mereatur. Per Chrifturo Dominum noftrum. &. A men « ít /o» muchos la precédeme Ora- ción fe diga en plural: defpuesdi^e el Sacerdofi te al Qatechumeno "paro» foUmenteOW elettt, flefte genua, 8c dic Pater noíler , Y el Catecbumeno le di^etodoy y antes de dexp A men le dite el Sacerdote : Leua COltlple

orationem tuam, & dic Amen; y el

remonde Amen. Y defcues di^e el Sacerdote al Padrino Signa eum, y al Catecbuvteno Actede>y el Padrino con el dedo pulgar ba^ lafe&al delaQru^enla frente delCstecbtt- meno diciendo: In nomine Patris,& Fílij, & Spiritus fan&i. Y dejjfuesbax? lo mifm el Sacerdote cen las mi finas palabras, y ponien- do U tnanofoke el Catecbmeno di^.

Ore-

1

ly'6

£te Sacramento Oremus. "N E V S Abraham , Deu« Ifaac , JL-'Deus Iacob, Deus, qui Moyfi fá- mulo tuo in monte Sinai apparuiftf, 8c fiifos Ifrael de terra yEgypti eduxifti, deputaiiseisAngelum pietatis tuae.qui cuftodiret eos die, ac notte, te quasfu- mus , Domine » vt mittere digneris fandum Angeíum tuum de calis, qui fimiliter cuftodtót , & hunc famulum tuum (yel hanc famulam tuam) N. & perducat eum (veZeam ) ad gratiam baptifmi tui ,: Per Chriftiim Domi- num noírrum. #. Amen.

€J" Exorcifmo,

Rgo maledide diabole recognof» Í ce fententiam tuam, & da hono- rem Deo viuo ,& vero , da huflorem IefuChriíto Filio eius^ Spirituifan- Qo:& recede ab hocfamulof**; ab hac fámula) Dei N. quiaiftam(*diftam)

fibi

^

Baptifmfí I y

fibiDeus, 8cDñus nofter Iefus Chrif- tus ad fuam fandam grada m, fontenr que baptifmatis vocare dignarus eíí ; k hoc fignum fanfte, Crucis,quod nos ronti cius damus , tu maledifte dia- )oíe numquam audeas violare. Per :umdem Chriílum Dñum noftrum, pi véturus eft iudicare viuos,& mor- «os,& faeculumperignem fc. Amév Si fon muchs los Qatecbumenos dirá* el Sa* MoU : Orate elefti, fte&ite genua, &c. ".orno arriba bafta acahar el exorcifmo, Ergo «aledide, &C. y fino es inas de *nCate- 'umeno, huelue el Sacerdote a de^ir : Ora fede, fle&e genua, & dic Pater nofter :c. Y lo demás comoefltí añila bajía la Ord- w Deus Abraham, &c>xrf«/?«*. D*/- ies pone la mano [obre ¿?/, y di^e.

Oremus.

DEVS immortale, przfídium omniíim poíhilantium,l¿berat¿o C fup-

\

De Sacramento fapplícum , pax rogaotium, vita ere dentium, refurre&io mortuorum : t ínuuco fuper hunc famulum tuum(» hanc famulam tuam) N. qui (yel qua baptifmi tai donum petens , cternar confequi gratiam fpiricuali regener¡ tione deíiderat : accipe eum Doñiiin

' 8c quia dignatus es dicere petíte,8ca<

cipietis, qu§rite,& inuenietis; pulfat< & aperietur vobis , petenti pr emiur porrige,6c lanuam pande pulfanti , v gternam ccelefti Iauacri benedidioneí cofequutus, promiífa tui muneris re| iia percipiat. Qu¿cum Patre, & Spirii

J fanclo viuis , 8c regnas Deus ¿n faccu

feculorum. ífo Amen. í[ Exorcifm A VdímaIedi&eSatana,adiurati iV per nomen ^terni Dei,8c Saluat» ris nofíri lefu Chrifti FiJij eius , cui tua vidtas inuidía tretncns,gemens< difcede; nihil ubi llt commuiie cui

fert

Baptifmu 1$

feruo(*rfanci!la)Dei N\ íant coelefiiá cogitante, renunuaturo ( yel rentmtia* tura) r¿b¿3 & faecuío tuo, & beat£ ím* mortalítati vi&uro , ( ^| víftura) da igirur horiorem aduenieti Spiritui faa- éto , qui ex fumma ccéli arcedefceti- dens, pro turbatis fraudibus tuis,ditii* íiofonte purgatum pedas, fan&ifka- tum Deo tempíum , & habitaculum perficiat, vt ab ómnibus penitus no* xijs pr^terítofum crimitium íiberatus feruus (-peí liberata ancilf a) De¿ gratias perenn! Deo referat fempcr,8c benedi- cat noifien fanftum eius in fácula fe» culorutn. R. Amen. Y fi fuerevitrw d Catecbumeno diga el Sacerdote tercer x lw^Qr£ ele&e, flede genua,8c ák Pateriiofter, &C. como arriba % h Oración Detis Abra- ham, &C. exchfme ,y púntenlo U mw de* recia [obre la eahfá detelefto dizg. Bxorúr

zote ¿mmiindc fpiritus? in ..nomine Cz Patris

De Sacramento Patris^ 8c Filij,>£ 8c Spiritus fanftí vt exeas , & recedas ab hoc famw lo Dei (yd fámula) N. ¿píe enim tibí

imperac i maledide damnate, quipes dibus fuper mare ambulauít, & Petrc mergemi dexteram porrexit. y /^ el exoYcifmo de arriba Ergo maledi&e duv ¡ boíev 8CC. íWo f y Ji fuere muger dirá el Sa-

cerdote Ora eledta , fl.ede genua , 8c dic j Pater nofter, 8cc. como arriba hafta la Ora-

¡ tótó Deus Abraham, 8cc exch[me> y po-

< tf /V/ií/o k w¿tf0 derecha [obre ella diú *

Oremus. EVS cceIi,Deus térra, Deus An- gelorum, Deus Archangelorum, \ Deus Patnarcharutn,Deus Propheta-

) rum, Deus Apofloíorum , Deus Mar-

, tynim, Deus ConfeíTorum, Deus Vir*

\ ginum,Deus ornnium bené viuentium,

Deus , cui omnís Iingua coníitetur , 8c omne genuflediturcceleílium, terrefc

trium,

d:

Baptifmi. 19

trjum, & infernorum; te inuoeo Domi- ne fuperhanc fámula m tuam N. vt eamcuftodire, & perducere digneris ad gratiam bapciími tui. Per Chnftum Dominum nofirum. $. Amen. Diga

el exorcifmo de arriba \> que comienza \ ErgO maledifte diabole, &C. Si fueren mu- chas las eleflas digafe todo ejlo en numero plu- ral hafta la Oración DcusAbraham, &c* exclufiué^y poniendo la mano derecha f obre la cabe f a de cada lona di%g en numero plural la pre- cedente Oración que comienca Deus CCeli, &C y el exorcifmo Ergo ttialedi&e, &c. Y dejpues folamente a lona dellas di%e fegundafy tercerate^) Ora ele&a, flede genua, 8c dic Pater nofter, &c. y lo demás como ar- riba bajía acabar la Oración , Deus Abra- ham f &C. Luego poniendo la mano derecha [obre lacabeca déla elefta dejpues de auerle hecho terceraye\ la ferial de laQru\ di^efse exorcifmo*

C 5 IJ" Exor*

E:

\

De Sacramento €[ Exorcifmo.

' Xorcizote ¿mmunde fpírítus pet

Patrem, & Filium, ^ & Spi<

ritum fanSum, vt exeas,& recedas

abhac fámula Dei n. ipfeenimtibi

imperat, maledi&e damnate, qui cjeco

nato ocuíos aperuit, 8c quatriduanum

Lazarum de monumento fufcitauit,

Er|o itialedide diabole , &c. D^tj%

ií«f¥ arrdá, y poniendo la mano derecha fb- i mar * r , , » '

, «f cabe f a de todos feanfe Varones feanfe

j mugeres dhp. \ Oremus.

./Eternam, ac luílifsimam pietatem tuam deprecor Domine , &c. Como ar- riba, yfi fueren muchos, las Oraciones y exor- Ctfmos fe digan en plural.

Toma el Sacerdote con la mano izquierda U derecha del Qatechumeno poniendo la extremi- dad déla eslola [obre ella, y metiéndolo dentro

de la í ¿lefia di\e. N. Ingredere in fanftam Ecclefiam Dei , vt accipias

benc

<k\

Baptifmu 20

benediftionem cceíeílem a Domino lefu Chrifto , & habeas partem cuitt iIIo,.&fanaiseius. %. Amen.

Si fueren muchos digafe: Ingredimini, vt accipiaíis, & habeatis,&c. y el Ca- tecbumeno fe arrodilla , j baxandofe haflah Venábale Oración; luego fe leuanta,y le pone el Sacerdote la mano f obre lacabegai y venyn ambos el Credo, y el Pater tiofter, y fi fue- ren muchos toaos lo redaran, y poniendo i .tplhs el Sacerdote la mano derecha fobre el Cama el meno dix$ ejle exorcifao.

C" ExorrífnOé

NEc te Iatet Satana,imminere tibi -panas, imminere tibí tormenta, imminere tibi diem iudici j,diem fup- plicij fempiterni, diem, qui venturos cft, velut Clibanus ardens,in quo tibi, atque vniuerfis Angelis tuis praepara* tus fempiternus erit interims. Pro in- te damnate, at^ damnande, da hono- €4 tcm

■i

\ !

De Sacramento jrcm Dco víuo , & verana honoreír lefuChriíta Filio eius, da honores Spirítui íanfío paracliro, in cuius no mine, atque virtuce pracipio tibi,quí cun^.esjSpirrtus ioimunde,vt exeas ¿c recedas ab hoc fámulo ( tel hac fa muía ) Dei n. quem (>*/ quam) ho die idem Deus, 8c Dominus nofter le fus Chnílusad fuam fan&am gratíam JfcJbenediUionem, fontemque baptif mar js dono vocare dignatus eft^vt fial eiiw templum peraquam regenerado nis in remifsionem. omnium peccato rum In nomine eiuídem Domini no* flri lefu Chriífo", qui venturus efl: iudi care viuos,& mortuos,3c fxculum peí ignem. % Amen.

Si fueren muchos lo£atechumer.os poniendc el Sacerdote la mano derecha [oh re la cahega de cada Km > di\e el exorcifmo en plural > y to* meando lafaliua de la boa co el dedo pulgar toca

Baptifmié 21

los oydos , y nay¡\ del Catechumeno , ydii$e t Ephera, quod eíl, adaperire ; y tocando la nan\di\ei in odorem fuauita tis. Tu autem effugare diaboíe, appropinqua- bit enim iudicium Dei . Y pregunta el Sacerdote al Catechumeno l QulS vocaris? y rejpmde: N. Sacerd. Abrenuncias Sa- tán^? Cateck Abrenuncio, Saceri. Et ómnibus operibus eius? Cateck Abre- nuncio. Sacerd. Et ómnibus pompis eius? Cateé* Abrenuncio. Toma el Olio de los Catéenmenos > y ponefelo en forma de Crucen el pecho y efyaldas ^y di\e : EgO te linio oleo falutis in Chriílo lefu Domino rsortro in vitam aeternam. &, Amen. Pax tibi: &. Etcumfpiritu tuo. Y limpia los lugares fobredichosj y di^el Exi immunde fpiritus,8c da honorem Deo viuo,8c yero, Fuge immunde fpi- ritus v & da locum lefu Chrifto Filio eius. Recede immunde fpintusr8cda Cy lo-

, t

1

}

J

}

)

1

l

De Sacramento f ocum Spíritui f ana o paráclito * Y

fon muchos a cada lono Ttttge el Sacerdote en la\ fobredichas panes . Dejpues llena el Sacerdote al electo al Baptiflerio 5 y antes de llegar h el , pregunta. Sacerd. QuiS VOcaris? Cateck N. S^c. Credis in Deum Patrem om* nipotentem, creatorem coelí > & térra ? Cateé. Credo, Sacerd. Credis &inle* furn Chriftum Fiíium eius vnicum Dominum nofl:rum,natum>&: paííum? Cateck Credo* Sacerd. Credis & in Spx- ritum fan£him, fan&am Ecclefiam catholicam, Sanftcrum comunionem, remifsionem peccatorum , carnis re- furre&ionem, & vitam gternam ? C¿- teck Credo. Sacerd. Quid petis? Cateck Baptifmum¿ Sacerd ¡ Vis baptizan? Catech, Voló. Entonces metiendo la cabefa el Catecúmeno indinado ba\ia la pihyy tenién- dole el Padrino y o Madrina lo baptiza el S¿- ctrdote becbandole el agua tres ve\es en forma

Baptifmh 22

de Cru\ defla manera. N. EgO te bap- tizo in nomine Patris, %< & Filij, $< 8c Spiricus fan&i. >$< Amen. Mas fi fon muchos los eleflós a cada Teño preguntado acerca delaFee * jy baptizado en particular ¡ y fi fon Varones^y mugeres^ primero ellos^y luego ellas. Vero fe duda probablemente de que el elefto ejle baptizado en otro tiempo, b no¡ fe laptiif debajo de condición diciendo : Si non es

baptizatus, ego te baptizo, In nomine Patris, >£& Filij, & Spiritus fan£h\ j$< Amen. Toma la Chrifma el Sacerdote>y ponela en la parte fuperior de la cabe f a en for- ma de Cru\% y <%; Deus omnipotens-, Pater Domini noftri Ieíb Chriíli , qut te regenerauit ex aqua , & Spiritu fan* 3o,qui¿p dedit tibí remifsionem om* niutn peccatorum, ipfe te liniat Chrif- mate íalutis ^ &* eodem Chriílolefii Domino noflro in vitam aeternam. #* Amen. ■#. Pax tecnm. #. Et cum

De Sacramento fpintU tUO. Limpia la parte y>npda,y pone /obre la céega del baptizado el chnfmal b lien- f o blanco pequeño , que es el capillo o y>eflidura

blanca, y di^e. Accipe veítem candidam, quam ínimaculatam perferas ante tri- bunal Domini noftri Iefu Chnfti ; vt habeas vitam aeternam* &. Amep.

Y defnudafe el elegió de los ütejlidos viejos , y pone fe de nueuos, que fean de color blanco%b por lo menos lo exterior que cae de fuera fea blan* co, bya que no los ayga defle color fe podra po- ner la que el Sacerdote le da¡y dándole luego h candela encendida en la mano derecha di\e. Accipe Iampadem ardentem , &; * írreprehenfibilis cuftodi baptifmum

tuum,ferua Dei mandata, vt cum Do* minus venerit ad nuptias, pofsi.s oc- currere ei in aula coeleíli in vitam £ter- nam. &. Amen. Sacerd. Vade in pace^&Domínusíittecum. & Amen. Si efluuiere prefentc d¿un Ob¡j¡>o el Catechu-

meno

>-<.._ ^y

Baptifmh 2j

tneno Baptizado fera Confirmado por ely yjl fuere por la mañana oyr¿ Mijfa^y en ella rece* bira el cuerpo de Cbrifto Señor nuefiroenlaEu* chariftia. Masfi la muchedumbre de los Cate' chúmenos fuere grande alguna Ve\y las [obre* dichas ceremonias y ritos fe hagan a algunos de ellos, y ¡¡apretare alguna necefiidad fe dejea* Dejpues amone fie al fin el Sacerdote & los P¿- drinos la obligación que tienen de enfeñar U Doftrina al abijado yy dirá de fia manera >y en efia forma.

{

l[ NotIa$ópilhuane roa hucl xicmoyollo- tican imtlanequili- tzin Santa Iglefia in afnechmomamaltilia, amechfliotequitim quiüa ininnecuitla- huiloca inTeoy ótica amopiltzin>inic cen- ca anquimmocuitla^

^ Hijos roios aduer* tid mucho >q la Tan- ta Iglefia os pone por carga > y officio el cay dado- de enfeñar JadoarinaChriftia- na, y la denro SenorDios>y fus pre- guntas acerca de fus artículos á efte niño acjuieis

\

I t

i :

'*fi

De Sacramento Iiuizque inimmacfa. aquienaueisaorare tüoca Teotlahtoili cebidopor hijo efpi Doarina nauhtlama- ritual , y que doari

tli inamoiíahuatlah tolcopa; ihuan tetlá- tlanilizrüi canel ye oanquimopiltzinti- quejTeoyótica , auh Teoyotica anquimiz- calrizq , anquinbua- pahuazque, inic ma- íiuiz Chriftiano yez iretlaecolíicauk in Dios, ye maquixti- loz,canel yeamoma- mal a motee h qui mo- ca huília in Sara Igle

neis, y criéis de ma ñera i q venga á feí muy buen Chriftia no, y firua á nueftr< Señor Dios, y fe fal ue; y pues os á deja do;ydejaeftaCarg£ la fantalglefia de en feñarlé,fidefpuestu uieredes pereda, y Ic dexaredes de fcazer os hechará al infier no nueftro Señor , 3 alli feréis encarcela-

fiajauh intlá anquin- dos para fiempre , y

tlatzihuizcahna2que tened por cicrto,qoc

améhuantin, anquí- ferá vueftra la culpa¡

izauhtiazquc inompa y el pecado de qu<

miaián , amotlátla- no fepa lo que con«

col íflocbihttaz. uiene. *

«fBEN;

Baptifm'u 24*

CBENDICION

DE LA PILA BAPTISMAL FVERA. del Sábado fanto, y de Penthecoñes. "

LAuada primero la fuente $ y llena de agua limpia chra¡y natural) Va el Sa- cerdote renejlido de fobrepelli\y efto- a azuleo algunos minjjlros^ los quales, precede a Cru^y los ciriales co candelas encendidas: el ncenfariojíos Vafes déla Chrifmafy Olio de lo% Zatechumems ^y llegando cerca del Baptijfem Uqe la Letanía ordinaria como ejla en el Bre? liar ¡o deftues de los Ffalwos pcenitentiales, b Id ¡tie efla en el Mijfal en la bendición del Sobado rantoty antes del Verfo , Vt nos exaudiré Jigncris : diga ejle : Vt fontein iílum id regenerandam tibinouam prolem sene ^dicere, 8c con fecrare digne* ris . Te rogamus audi nos* y dicho el tltitm Kyrte eley fon 2 iiqg el Sacerdote :

Pater

\

¿ !

De Sacramento Pater nofter,&:c. Credo ín Detmi.&c,

en to^alta^ y acabado, di\e : V. Apud te

Domine eft fons vita:. R. Et in Iu- inine tuovidebimuslucem. V. Do* mine exaudí orationem meam. &. Et clamor meus ad te veniat. V. Dñus vobifcum. #. Et cum (pirita tuo. 1 Oremus.

t# /^ Mnipotens fempiterne Deusj V^/adefto mágmg pietatis tu£ myfte- rijs,adefto Sacramentos^ ad recrean- dos nouos populos,quos tibi fons bap¿ tifmatis parturit, fpiritum adoptionis emitte : vt quod noílrg humilitatis gerendum eft minifterio, virtutis tax impleatureffe&u Per Dominum noftrülefum Chriííum Filmm tiwm* .&c, &. Amen.

CJ" ExoYCifmo ¿el agua.

EXorcizote creatura aquae* per Deum viuuvn^ per Deum veru,

*pec

Baptifmt. «je

per Deumfanaum per Deum, qui te *n principio, verbo feparauit ah árida ; cuius fuper te Spiritus fereba- tur , qui te de Paradifo manare iufsit,

Jlquidiuide e\ Sacerdote con la mano derecha el a°uaty derrama della haya las quatro partes delmundopor las orillas de la fuente ,yproj¡0

gue duendo. Et inquatuorfluminibus totam terram rigare przcepit , qui te m deferto amaram per Iignu dulcem fecit, atque potabiíem > qui te de pe- tra produxit , vt populum , quem ex iEg^pto Iiberaueratfiti fatigatum re* crearet. Exorcizo te ,.& per Iefum Chrifturn Fiüurn eius vnicum Dñum noítrum.qui te k Cana Galilea figno admirabí íi fuá potentia conuertit in vinum^qui fuper te pedibus ambufcr- uit, & a íoanne in Iordane in te Bap* tizatus eft , qui te vná cum fanguine de latere íuo produxit , 8c difc/pulis P fuis

t*

De Sacramento filis iufsit, vt crecientes baptízarent í tef dícens : Ite docete omnes gente* baptizantes eos in nomine Patris , 8 Filij v & Spiritus fandi , ve efficiari aqua fan&a, aqua benedicta, aqua quí íauat fordes, 8c mundat péccata. Tit fgítur praxípío omnis fpiritus immt de, omne phantafma , omne menda cium„eradicare,8c effugare ab hác crea tura aqug,vt qui in ipfa baptizand crunt,fiat eis fons aqug falientis in vi tam gternatn , rege nerans eos T>eo Pa trif 8c Filio, 8c Spírítuí fan&o in nomj ñe eiufdem Domini noftri Iefu Chrj ftif qtu venturu9 effc iudicare viuos,2 - mortuos, 8c faeculum per ignem* 8

Amen* Oremus-

T^NOmine fanfte,Pater omnipoteni JL/sterne Deus, aquarum fpiritua lium fan&ificátor te fuppliciter depre «amur>vt ad hoc miniíleriiim hnmili . *% tatj

Baptifmu 20

tatisttoftrae refpicere digneris , Befo- per has aquas abliiendis, 8c purifican*» dis hominibus prsparatas, Angelum fanftitatis emittas , quo peecatis vita? prioris ablutis, reatuque deterfo, pu* ium fanftóSpiritui habitaculum rege-; uerati cffici raereantur. Per Dominum noftrum. &c. &. Amen.

Sofía el Sacerhte el agua conforme efla fi- gura ^ y luego fone wienp en el éurifalot¿ imenfa la pila tresnes , defyues echa olw ex dU%y diesen to^clara. San&ifieetur, 8cfcecundetur fons ifte oleo falutis re- nafcentibus ex éo in vitam aeternam. In nomine Pa>fc tris ,& Fi >$<Iíj » & Spiritus >J< fan£ti. &. Amen. Eéa en forma de Cru^hChrifma deh.mfma *na~ ñera que al olfo-,y d\%£. Infufsio Chrif- matis Domini Ief« Chriíb", & Spiricus fanfti paracliti fiat in nomine fan&£ Trinitatis. &• Amen. Tom* leídos p-fr tafos

pnvpy. B

1

I

'^ ' _:

Wk

De Sacramento ^afos de OliO)yChrifma> y echa de entrambos juntamente en forma deCru\,y di\em Com* ínixtio Chrifmatis fan¿tificationis, & Olei vn&ionis , & aquae baptifmatis pariter fíat , in nominé Ta tris , 8c Fi Ii j, & Spiritus fan&i; 8r. Amen. Dexados los \>afos, con la mano de- recha efparce el Olio , y Chrifma por el <tguay y fe limpia : Si alguno a defer baptizado fe pue? de luego ka^er*

^BENDICIÓN

DE LA. SAL, PARA BAPTIZAR. [#]

EXorcízo te creatura faíis in no- mine Dei Pa >£t tris omnipoteri- tis, & in charitate Domini noftri Iefu ¿fr Chriíri,8c in virtute Spiritus >$<fan- di. Exorcizo te per Deum viuum, per Deum verum,per Deum >$< fan- Qtum, per De um, qui te ad tutelam

huma

Baptifmi* 27

jumani generis procreauit, & populo ¡renienti ad credulitatem per feruos fuos confecrari prsecepit , vt in nomi- ne SandíTrinitatis efficiaris falutare 'acramentum ad effugandum inimi- cum. Pro inde rogamus te, Domine Deus nofter , vthanc creaturam falis fanaificando fandi ^ fices, & benedi- cendobene ^dicas ; vtfiat ómnibus accipientibus perfefta medicina , per- manens in vifceribus eorum,in nomi* ne eiufdem Dñi noftri Iefu Chrifti, qui venturus efi: iudicare viuos , & mor- tuos,Sc faeculum per rgnem. fc. ^men.

k DEL SACRA*

MENTÓ DE LA. PENITENCIA.

ABSOLVCION ORDINARIA* IVAlfereatur tui omnipotens Deus, IV 1& dimifsis peccatis tuis perdu- 0| cat

\

"

De Sacramento cat te ad vítam gternatn. Amen. In- duígentiam>abloIutíonem, 8c remif* fionem peccarorum tuorum tribuat tibí omnípotens> & raifericors Dominus. Amen. Dñüs noíter lefus Chriftus te abfoluat f & ego au&oritate ipíius te abíbluo ab omni vinculo excommuni- cationis, fuípeníionis> & interdi&i, iti quantum pafTunif8c tu rndiges. Ego te abíbluo á peccatis tuis : in nomine Pa- tris, 8c Filij, & Spíritus fan£fcit Amen. Pafsío Dñi nofhi IefuChrifti, mérito Btatae María? Virginia, & omniu San- ftorutn , 8c quicquid bonifeceris , 8c tnali fuílmuens íint tibi in remifsio- - nem. peccatorum, augmentum gratig, 8c pramium vkx aeternae. Amen. - Si el penitente fuere fe¿Ur > fe dexa U pdhha fufpenfionis . Aduiertafe, que en : ídSfeconcili&ciones^y confesiones henes^y fr*~ quenm ñafiara deyr : Dominus nofter

Iefus

k\

efus Chrii!us,&Ce hafla las pahhan Pat- io Domini,&C. excluftuh B* peligróte wem repentina fe diga. EgO tC abfoluo

ib ómnibus cenfuris , & peccatis , in lomine Patris , & Filij > & Spiritas ffléú ■>£ Amen.

Abfolucion de la

EXCOMMVNION EN EL FVERO EX- terier, y quando fchazc con folemnidad.

DBfnudafe el penitente los hombros hajta la camifa exclufiu^ ( ¡i fuere Jaron) y el Sacerdote en la puerta de la Iglefta co *ua t/ara, í cuerda blandamente le hiere duendo elVfal- mode Mifercre meiDeus, &c. con GIcm ría Patri, &c. y deftues di?: Kyrie eley# fon , Chrifte eleyíbn , Kyrie eleyfon. Pater nofter, &c. V. Et ne nos, 8cc. fc. Sed libéranos a malo. tf. Sahium Cu-e fenwm mum -(yel anciHamtoam) D 4 Dfie.

«¡a

De Stcrmtnto Dne. R. Deus meus fperantem ín te. ^. Nihil proficiat inimicus ¿n eo ( y>d in ea) &. Et films iniquitatis non no* cebit ei. ^.Efto ei Domine turris for- titudinis. #. A facie inimici. V\ Do* mine exaudí orationem meam. &. Et clamor meus ad te veniat. &% Domi- tius vobifcurn. R. Et cum fpiritu tuo. Oremus.

DEVS> cui proprium efl: mifereri femper , & parcere, fufcipe de- precationem noítram, vt hunc famulu tuum (yel hanc farnulam tuam) quem (^/quam) excomunicationis fenten- tia conftringit, miferatio tuae pietatis clementér abfoluat. Chriftum Do- minum noftrum. #. Amen. Yproji- gue diciendo: Dominus noíler Iefus Chríftus te abfoliíat, & ego au&oritate ipfius , 5c fandiTsimi Domini noílri Papa? N. (fi fuere con animidad del Sum*

1 ."" ^;."-

Vcenitenúti 2 9

Vomifice ; y fi fuere con la delOb'fto fe diga l ReuerendifsimiEpifcopi, N. yfijue- re con la de algún Superior N. Supenoris) mihi commiífa, abfoluote a vinculo excommunicationis. , in quam incur*' rifti: (o digafe incurriíTe declaratus es, propter tale faQum, vel caufam, /<?«*- h»do el deMo)&. reftituo te communio- ni,& vnitati fidejium, & fanftis Sacra- inentis Eccleííae : in nomine Patris,»í« & Fili) , & Spiritus fan&i. Y fi al Sacer- dote no le fue determinada ejla forma de ai Po- lución por elfuperior; ni tampoco la firma comí de la Iglefia : con todo ej]b por la grauedad de facofa> las ceremonias y preces de arriba baga el Sacerdote : perofi la cofa no fuere muy graue , podra abfoluer diciendo: Dominas noíler, &C. como arriba. Si el Confejfor tuuiere fa- cultad para ahfoluer al éxcomulgado% en el fue* tointerjor lo abfuelua fegun la formatomun or* diñarla arriba puejla, que es la facrameataU D 5 Ab:

\

H\

De Sdtrdmint*

Abfolucion del ex-

COMVLGADO YA. MVERTO. *

Sf algún excomulgado eflandoya pau morir diere muejlras de contrición, por que no ca- rena de fepultura Ecclefaftica > ni de los ftif- fragios déla Iglefia fea ábfuelto en efla forma* fi fu cuerpo aun no ejiuuiere fepultado fea he- rido con XnáVara, b cuerda como fe dixo arriba guando escmfolemnidad^yfea ábfuelto en la forma que fe pone abajo, y deftues fea enterra* do en lugar f agrado, fia cafo ejiuuiere fepnlta* do en lugar no f agrado, Ji commod amenté fe pue* dehaxer ha defer de f enterrado , y herido con T?ara,b cuerda como fe dixo arriba, y defines fe- fnltado en lugar fagrado\ y fino fe puede corn* modamente de f enterrar, el lagar de la fepülttt- tafea herido en lugar del cuerpo. Mas fi ejlur títere en lugar fagrado¡ no ha de fer de f enterra- dOyftero Hfepfilctofera herido } y mientras el

Sacer*

?cenitenti<e. 50

Sacerdote ba?e ejlo diga ejldAnA* Exulta- buht Domino offa humiliata. Ffdmo. miferere mei, 8tc. Ef qual acabado, fea^ tifuelto dejla manera . Auftof itate mihi conceffa, egote abfoluo a vinculoex- communicationis, quam incurriíH ( ü Íí^a/V quam incurrifíe dedaratus es, propter tale fa&um : feñalando el deliBo) 8c reftituote communioni fidelium. tn nomine Patris, & Filij, & Spiri* tus fanai. Amen. Pfal. De profundis. En el fin. f. Réquiem aeternam, &c. &. Et lux perpetua luceat ei . Kyrie eleyfon. Chriíle eleyfon. Kyrie eley- fon. Pater noíter,&c. f. Et ne nos in- ducas tn tentationem. &. Sed libera- nos a malo. V. Aporta inferí. R. Erue Domine animam eius. V. Requief» catín pace. &. Amen. V. Domine exaudí orationem meam. ^,. Et cla- mor meus ad te veniat. V, Dominus

vobtf-

.

fc <

*6

De Sacramento

tfobifcam. &. Et cum fpiritu tuo. Oremus.

DA qu^fumusDominejanim^ fa* muli tai ( v<?Z ancilte tuae ) quem ( wri quarn ) excomnmnicationis fen- rentia conflrinxerac, refrigerij fedem, quietisheatitudinem,8c fuperni lunii* nis claritate m. Per Chriftum Domi- nunij8cc. &. Amen.

oluciodelafut

PENSIÓN, Y ENTREDICHO, FVERA, o dentro de la cohfefsion facramental.

EL peni teme di\e: Cofiteor Deo Ottl- nipotenti, &c, Saceri, Mifereatur tai*! &c. Indulgentiam 8cc* Au&ori* tate mihi ab N. tradita ego abfolup te a vinculo fufpenGonis (^zinterdi&if fi fuere entredicho) quam (y>el quod) prop.

«cr tale fa&um (V/propter talem cau-

íam)

fam) incurrifti ( mi incurrifle decía ra- tus es). In nomine Patris, 8c Fi li j, & Spiritus fan&i. Amen. S/ al Gw/«?/- for dentro, b fuera de confesión le es dada f o - tejlad de diftenfat en irregularidad) defj¡>ues de auer abfuelto-de los pecados añada configuien- témeme. Et eadem auftoritate difpen- fo tecum füper irregularitate (yel fuper ir regularitatibus fi fon muchas) in quam (*el in quas) ob talem caufam (»<?iob tales caufas í y declárelas ) incurrifti, & habilem reddo,8c reftituote executio- ni ordinum, 8c officiorum tuorum* In nomine Patris, 8c Fi >fc Iij, 8c Spiritus fancli. Amen. Si no tuuiere algún orden el penitente, fe diga : habilem reddo te ad omnes ordines fufeipiendos : Si fuere neceffario reflkttirel titulo del beneficio ,y per- donar los f rublos mal co¿idosyaaada el confeff»r eflas palabras. Et réftituo tibí titulum ( yel títulos fifon mnéos) beneficij (*<1

bene-

De Sacramento beneñciommfifon muéo$)% & condono ubi fru&us malé perceptos. In nomi* ne Patris,8cFi >£<Iih8c Spiritus fanfti. Amen. Aduierta el Sacerdote confejjbr no /alga en algún modo ni exceda a los términos de fu facultad.

Abfolucio para dif-

PENSAR DE A LGVN IMPEDIMEN- to contrahido por incefto entre los cafados para dar, y pedir el debito.

(*)

A V&oritateDfiinoftrilefuChrifti, «/"V& fandg Romanas Eccleíiar, qik fongor, difpenfo tecum circa impedí* mentum , quod contraxifti , ad debi- tum Matrimonia exigendum, & re- * dendum. In nomine Patris,8c Fi Iij, ; &C. Abfohcion déla Bula para los oleadas fe hallara adelante,

«J-Del

fcenhentU* $2

«DELSACRA'

MENTÓ DE LA EVCHARISTIA* Y primero el modode darla á los enfermos por viatico.

REueftidoel Sacerdote como fe acójlttm* bra y y lanadas las manos , al altar del Sagrario é íncandofe de rodillas ¡y leuantandofe abre el S agrario ^ y faca el tafo del SanBifimo Sacramento , y puefto fobre tos Corporales y ba^e genuflexión , y leuantandofe cierra elSagrariofytoma el tafo con entrambas manos ,jy fe buelue for el lado de UBpiftola, y de epa manera empiefa el ?falmo de Mifere- re niei, &C. Y por el camino bajía llegar ala cafa del enfermo >d diciendo ?falmostj*Hym* sHoSy en llegando aella di%e : Fax h U1C

domüi^Sc ómnibus habitantibus in eaé Tone el y>afo fobre la ara y corporales^ ha\ege* nuflexm% leuantafeytma agua bendita^ roda c¿ tlk&lenfermo) a%ofento}y circundantes di4en$

dota

De Sacramento do la Jlnúphna. Afperges me Dominf &c. MiíereremeiDeus,8tc. Gloría Patri, &c. Repite la Antiphona Afper- ges, 8cc 1PÍ Adiutoriuní noílrun &c¿ % Domine exaudí oratíonem meam* #. Et clamor tneus ad te veniat. V. Dotninus vobifcum. g¿. Etcumípi- ritutuo. .Oremus.

EXaudi nos, Domine fande^Pater omnipotens^terneDeus,8c mit- teredignerisfanaum Angelum tu.utn decoelis, quicuílodiacrfüueat, prote- gat, viíitets atque defendat omnes ha- bitantes in hoc habitáculo. Per Chri* ftum.&c* &. Amen.

Luego U%e el S 'acerdote. genuflexión ¡y fe lenmt^y llega al enfema\y le pegunta fi tie- ne alguno^ b algunos peccados que cofeffar<,pard que con limpieca comulgue : aunque bien fera q efté ames confejfado defyacio, fino es. que la ne- ^ cefiidad obligue a detener fe, que entonces el

Sacer*

•o

EuchmftiiCe 3?

Sacerdote le oyra f jy ab falliera , j í?/V¿ ¿fe e¿?¿* tatféYa Sacerdote al enfermo.

¡"Notla^ópiltze^Dios <[ Hijo mio>criatura

i itiachihualninc^i de Dios, redemido

tlamaquixtütziné , por el > y fu creante

i idaneltocacatziné por ventura te acuer*

uix itlá in tlátla- das de algún pecado»

olli tic ilnamiqui in que teda pena>y por

nitztequipacbohua > efto quieres cofeíTar >

nic timovolcuitiz , para que co limpieza

imojo!melahua?ne- recibas ei cuerpo de

|oi> ic chipahualiz- nueftro Saluador , y

ica ticniocelihz ini- Redemptor I ESV

acayotzin totla^ó- Cbrifto? emaquíxricatzinlE- VChrifto?

Si tiene que reconciliar, fe cotifieffa > y el acordóte loalfuelue; ¡tero fino fe acuerda el nfermo% \e manda el Sacerdote deyr la conjeff on defta manera*

* Nopiltzé , oquic Hijo mío, mientras

imitzteochihua xi- te abfueluo y bendi»

E go, di

De S¿a ámenlo quitto in ticyolmela- go , di la Confefsioft bualoni itoca confef- general que comien* £5 general ic pehua; ^a> Yo peccador. NcrbuapoL

Díñela el enfermo, b alguno de los circun- fiantes por el, (fino pudiere) y acabada di\e el Sacerdote : Mífereatur tul, &C.yleuantan- do la mano derecha fobre el enfermo %y hendí* Rendóle di%e i Induí^entiam abfolutio- Hem,&C. Ra%e genuflexión^ y toma UCru^y yneflo ante el enfermo le di^e > que confeffe U Fe catholicay fus artículos , y le dirá de fia wat tterafy en efia forma.

1[ Notla<;ópi1tzé Dios <f Amado hijo nuo> ti itlaneltocacatzi- chriftiano de Dios,y íic xicmocuiti in ce- fu creyente confieíla quizca qualli Teotla- JaFedenueftroDios jieltoquilizrlij yhuan y Senor>que es furca- ininekococatzin. mente buena , y fus artículos.

Y preguntado el Sacerdote al enfermo%acer~ ta de lo $ Qhrijlimo por rudo que fea tiene

obliga*

■■

^uchariftiá}*. 54»

tUigáilon defahety dirá dtefíd mámU $ vh qml yra redundiendo el etifegmo»

fj Coik tkíieltoca Ca <Sf Crees q Dios todo

in Totecuiyo Díos'ge - poderofo es txc i per*

Buelicíni eintihtzi* Tonas : la primera es

ízin Perfonásme; inic Dios Padre , la íegu-

fce'Fef fonapiós íéTa- es Dios Hijo, y la

teih>inic omePerfona tercera es Dios Efpi-

Dios téPiltzin , ínic ritúíanto : crees ta-

ey Perfoná Dios Éí^i- bien que effás tres

i'itu Santo: áuli ca in- diuinas períbnas fon

vn folo Dios toda$ tires I

ímeixtintziízifr Per- íonásme jahuel $é- tzin i^ekziñ T E Otl Dios tlafatottiani? <[ Ca queinacatzin

Padre. ^Cuixticmogeniiéí.

toquitia in $an hml pcrfeftainente en é , i§elt2in itlacópiltzin vnigenito Hijo de Totecuiyo lefu Chrif- Dios, nueílro Señor ío in $an topanipa o- Iefa Chrift0jque por quicHtli offlocbmh- plañiente flqfctfos fe E z tiza

$ Si Padre;

% Crees entera > y

.

I

De Sacramento tzinó , omotlacatili hizo hombre , y na- itétzinco in Santa ció del vientre de Maria mochipahueb fanta María fiempre jielli icbpochtli ica verdadera Virgen Efpiritu Santo > auh por obra del Efpiri- amo ye oquimopol- tu fanto,y noporef- hui inicbpocbyotzin? fo perdió fu virgini- dad? 4[ Ca quemacatzin <f Si Padre.

Padre.

^ Cuix ticmonelfo- If Crees que por no-

quitia ca topampa o- forros padeció deba-

motlaiyobuilti iten* xodeel poder de P5-

copa in Poncio Pila- ció Pilato murió en

to, itechCruz orno- la Cruz , y también

miquili, ihuan oto- f ue fepultado?

coc?

t[ Ca quemacatzin j Si Padre.

Padre. f

f Cuix tiemocuitia <f Confieras que qua-

ca in ihquac omomi- do murió en la Cruz,

quilitzino itechCruz, fu anima benditifsi-

in ychuaízin itla$ó- ma baxó á Hmbo,pa-

yoíliant2Ín ornóte- ra facar las anima*

de

BuémjH*. ^$

molioi in limbo, inic de lo$ fanftosPadre*, qtrimmaniüto inin- que allácftauan ef-

perarido fu adueni* miento l

yollianinqua [tinte

táhuan in fanftosme

in ompa quimochie-

liricacca inihuallali- rzin?

<f Ca quemacatzín 4T Si Padre.

Padre. ^ Cuix titlaneltoca ca eilhuitica omo- riohmaizcaliczino o- Nionohmayolititzino :n intlanimmimicq? f Ca quemacatzin

Padre.

J" Cuix ticneltoca ca f Crees q á los qua-

»ropoHua[i!huitica renta días fubió al

>motlécahuitzino in cielo» y fe atiento á \¿

chantzincoilhuicac dieftra de Dios Pa-

mayauhcattipatzin- dre todo poderofol

o motlalitzinoto in- 12

lagóTatzin Dios snímelitini ?

Crees que al ter- cero dia refafcitó de entre ios muertos?

«f Si Padre.1

v

<l

\\.

De Sacramento <T Ca quemacaczin. ^f Si Padre.

PtidfC?

If Cttix ticmonelto- «f Crees que noeflra quitia ca in Totecui- Señor IESV Chrifto yo lefaChrifto occep- vendrá otra vez á la pa hualmohuicaz in fin del mundo á juz- ihquac ontlamiz Ce- gar Sos viuos,y á los manahuaci inic huel muertos :y á los bue- yéhuatzin quimmo- nos dará la perpetua tlatzontequililiquiuh gloria en el cielo,por ín yolque, yhuan ira- que guardaron fus mimicque : auh it^ mandamientos , y a qualtin quimmoma- lo* malos les dará quiliz inilhuicac ce- pena eterna en el m- jnihcac pa hpaquiliz- fierno,por que no los tlij^ehicahueloqui- guardaron? jñxque niitenaliuatil- s

tzinrauh inaliqual-

tinquimmomaquiliz

in cemiheac tlaihiyo*

fcuiliztliinómpamic-

tlan , yettica ahmo

liuel oquipixque itt

¡tifRÜJbittaciUzift s-

EñcháriflUé 2$

4" Ca quemacatzin $ Si Padre

Padre. ¿,

f Cuix ticnoccnnel- f Crees entera y per-

toquitia in ixquich fefta mete todo aque-

ínquexquichquimo- lio que cree y con-

ndtoquitiaTonátzin fíeíTa nueftra Cinta

lama íglefia catho- Madre Igielia Catho-

lica Romana ? ]¡ca Romana ?

I Ca quemacatzin <[ Si Padre,

f Quieres viuir , y morir en ella creen- cia , y Fe de Dios

Padre f Inin Teotíaneíto- quiliztli , cuix Jiuel pan tinemiznequi, i- iuan cuix huel ipan nueílro Señor? imiqúiznequi ?

\ Ca quemacatzin IJ" Si Padre. Padre. £jáj?¿ v .

acabadas eftas pregunta, el Sacerdote i Crupal enfermo, para que la adore , j fo/>, •%ztf efias palabras entrambos.

' Mixpantzinconi- |f Delante de ti rae

opechteca, nimítz. humillo , honróte»

aniahtmtijiiia jn yreüerenciote fanta

E 1 Cruz

I

De Sacramento cenca ticbcotlaloni, Cruz digna de fera- timahteiloni Santa mada, y reuerenaa- " Crin ca nel motetzin- da por queenti rué co bWmaCofiuait^ crucificado mi ama- loe in notlacoreoia do Redemptor, y Sal- quixncaxzmíESV «ador IESV Cbriíte. Chrifto.

Vafe el Sacerdote al altar, y toma el Sacra- memo, y moflrandúlo al enfermo dtxe : Ecce A gnus Dei, ecce quitollit peccata mu- ¿ i . Y efando ante el enfermo , le diga , que aquel famipímo Sacramento, q tiene en fus ma- nos es el mifmo S ñor le fu CbnHocomo ejla en el C¡elo%y dl¿ale defta manera. «f Notlacopiltzéxi. '1 Amado lujo mió ¿itta ca in fantifsi- mita que eñe fontif- ¿oSacramctoin né- fimo Sacra mentó que Buapol in ni tlahtla- yo peccador tego en cohuaninicnomatziz mis manos «el mi - «mititicatqui .liad raoSenor tiro IESV iebuatzin ToteCt.iyo Xpo verdaderoDio*. IESV Chrifto nelli y tambié verdadero

hon>

«

,

Evéarijliée* 57

TcotJ, iKuanneilio- hombread tnifino de quichtli.^an hoelyé- la miíma manera q liuatzin inyuhmoctzi- eílá en ei cielo . Por fioricatqui inühtii- ventura lo crees de - catlihtic. Cuix yufa ella n añera y locon-

ticmonc toquma

l

íieíías ?

É| Ca quentecatzin Si Padre.

Padre.

% Cuix íicmó'celiliz- <[ Por ventura quie-

nequi , inic moma- res comulgar , y re-

quixtiz maniman ? cebirle para que fe

falue tu anima i

<| Ca quemacaain <[ Si Padre.

Padre.

Dígale el Sacerdote que perdone a todos los que le an ofend\do%y pida perdón a todos aque+ líos , aquienes Quiere ofendido , para que digna* mente reciba el fanftijswto S acramento^ y dígale de efla manera^y en efta forma*

f Inic qualtica ye£K- <[ Para que bien > y

ca tiemoceliliz initla- derectamete comul-

^ómaKuiznacayotzin gues , y recibas el

E 5 ciier*

De Sdcr&mento

Totecuíyo lefuCfarif- cuerpo de nro Señor

to, cenca motechmo I E S V Chrifto, con-

nequi iri tiquíntlapo- uienete mucho , que

polhuiz in aquihque perdones á aquellos

omitztlatlacaihuique,. que te an ínjuriadoi

onutztequipacliüque. y dado pena y ofen-

Cuix inochi moda- dido , Por ventura

nequiliztica tiquin- los perdonas c5 toda

tíapopolhuia ? Ifauan tu voluntad ? Y tam-

tiquincJatlaubtia in bie ruegas á tus pro-

mohuampohuan in a* ximos á aquellos que

quihque quemmania alguna vez engañarte

otíquintlatlacalhui con tus palabras , y

motlátoltica , ihuan ofendifte con tus o*

motlachihualiztica o- bras % que fe perdo-

íiquinteqaipachó ma nen ? initztlapopolhuican?

<f Ca quemacatzin $ Si Padre. Padre.

Y el enfermo pintamente con el Sacerdote digdWa Tte\ las figmentes palabrds de efia ma- Menyy en ejl* forma*

(f Notla§ópiItzé ma ^ Amado hijo mió

aora

«¿i

Eucharifti*.

axcan Wcy tlama- aora con gran deuo-

buiztililizticá xiquih- eion di en tu lengua

co motiatokopa £anp de todo tu coraron.

jpo§c?nyollpcacopa. Señor mió, Dios mió

'Jíotec.úiyqéj^tíeUá- no foy digno, ni me-

tpzwÁ rfia; amo. npl- recedor> de que yo

Éiiil amo nomáce- te reciba , ni de que

BuaU inic nl*itíno^ entres en mi morada,

ediljitzinói, inic nih- mas con tu fanta pa-

tic tihualmocalaqui - labra cura, limpia, f

^ninoz; ma qan ica jn fana mi anima y vi*

motla^ótlahíoltzin da. f

•xicmopátiliyxicmo- ~

cíiipatuili inmni- lOy *- asían in noyollian.

Vonenfe ejlas paíahas en Mexicano f para que el indio fepa como tas a de de^por que ú Sacerdote tas a de de^t en hún filamente tres fye^s dejlamnerd.

Domine non Tu'm di gnus;vt intrea fobte^um meum; fed tantum ái^vet- fflf&L ím&hkut anima mea. Luego u

mnuh

De Sacramento

comulga el Sacerdote dt\ien ío% A C Cipe f ra -

tet( y>e\ foror ) viaticum corporís Dñi

noflrí lefu Chriíli, qui te cuítodiat ab

y hoíle maligno, & perducat in vitam

. Eterna H. Amen. Si fe diere U Eucharifti* no por platico fe digan en lugar deftas palabras, ejlas \ Corpus Dñi noftri lefu ChriíK culo Jíat animam tuam in vicam £ter-

liam. A men. Si a cafo el enfermo eftuuie- re en necefidad de manera > .que con la tardan- fa délas cofas fobredicbas corra peligro de muer* te mientras fe auian de deyr , entonces dicho, Mifereatur tu¡,8cc. Indulgencia m,Scc.

y dexado lo demás , al punto le de el viatico* '. * Dejpues fe laua el Sacerdote los dedos fobre el

tafayel agua fe de al enfermo : dejpues di^e el Sacerdote lo fguiente. V. Dominus vobífcum. Bt, Etcumfpiritutao, Oremus. lOmíne fan&e,Pater omnípotens, gterne Deiis , te fideliter depre-

camttr,

D:

I

Eitíhariflía. 39

camur, vt accipienti fratri nofhro ( vrf forori noftr^ ) facrofandum corpus Domini roñn íefuChrifH Filij tuivta cofpor¿,quam anima: profit ad reme- dium íempicernum. Qui tccum viuif* & regnat, &c. R. Amen. Buelwel Sacerdote al enfermo le ¿U(f% <[ue de ¿radas a nueftro Señor for que le <5 dexado recebir efte f antifimo Sacramento^ y que pida el de la extre- ma ipncion^ y dirá el Sacerdote en efia forma.

ÍJNotla^ópiltzé cen- <[ Amado hijo mío

ca omitztnccnelilitzi- grandemente aviado

no Teotlátoani Dios nueíhro Señor de mi-

inic omitzmotlauh- fericordia cotigoen

tili inicelilocatzin in darte efte farito Sa-

itla^ómabuiznacayo* cramento de la com-

tzin in Totecuiyo le- munio del cuerpo de

fuCbrifto>axcan mo- nfo Señor Iefu Chri-

tedimonequi tictla- fto: aora teconuie-

gócamatizinitetJauh- ne q agradefeas eíla

tiltzininDios.Occe merced > y don de

Sacramento in hwel Dios. Otrofacra-

mentó

w

,

' £>£ Sacramento üiotechiíionequiintic mente que fe ilamá

celiz in temachioti- liztli itoca extrema vncion , cuix machi tea. motíanequiÜz tic mihtlanililía in to jnabtuznantzin fanta Tglefia caíholica Ro- mana ?

<[ Ca queniacatziíi Padre.

El Mini/lvo fe la concede departe de U Iglefia defla maneta*

$ No néhuatl itetl- í[Tambie yo de par-

copatzinco in tocia* te de ñueftra Tanta

^ómahuiznantzin Sa- Madre Iglefia te la

ta Iglefia nimitzhue- concedo} para que la

liria imc tiemomah- recibas quando eítu-

de la extrema vncio te conuiene recebir; por ventura co toda tu voluntad lo pides á nueftra fanta Ma- dre Iglefia ?

<[ Si Padre.

uieres al cabo de tu enfermedad, y quan* do te cbnuiniere.

cehuiz inihquac titla- nahuiz, ihuan in ih- quac motecbmone - quiz, Ha^e genuflexión al Sacramnto$ y tomándolo

con

BuchaY¡JÍ¡#, 40

ton entrambas víanos , ha%e la fenol de U Qru\ ton el [obre el enfermo, y con la reuerench, ar- den y concierto con que yinofe biteíne ala Igle& fia diciendo el Pfalmo de Laúdate Doillí- ttum de cediste, y otros P [almos, e Hym- nos conforme el tiempo pidiere.(Si a cafo alguna *r>c\lleuare el Sacerdote el viatico lejos^yfuere el camino dijfiadtofoy largo, pondrá en el loáfo foUmeme lona forma , con la qual comulgara el enfermo, y dejpues el Sacerdote dichas todas las cofas de arriba bendice con la mano derecha al enfermo,y defnudandofe de las tejliduras fa- gradas, alagadas las hi\es 5 dejado el palio * y encubierto el tafo fe luelne con los demás a la Jglefa^y e¡lofe a de ha%er quandofe yiere que no holuera el Sagrado Viatico con 'la mi 'fina J 0- lewnidad) con qué fe lleno al principio.) Quan- dúyuiereya llegado al altar pone el Sacramento fobre el ara y wporales, ha\e genuflexión j le* uantúndofe di%e : f. Panem de ccelo praeílitiílí eis. gr. Omm deíeñamen*

tum

De Sacramento tuiti in fe hahentem. Oremus.

DE V S, qui nobis fub Sacramen- to mirabili pafsionis tua? memo- ria m reí iquiíh, tnbue, quzíumus, ¿ta nos corporis , Se fanguinis mi facra myfteria veneran,vt redjemptionis tug frudum in nobis iugicer fentiamus» •Quiviuisj&c. &. Amen.

Dejpnes ba\e genuflexión^ y anuncia las in» ¿vigencias concedidas por los Pontífices a los que ún acompañado el famifíimo Sacramento^ an dado hmofna^ y arrodilladofe yy como los que an lie* va lo candelas encendidas las an ganado dobla* das , y dirá de ¡la manera.

^Notlagotnalmkpil- <[ Aduertid>y enten-

huané xiemocaquil- ded hijos mios, que

tican ca in amochin- todos vofotros los q

tininanqoimorepotz- aueis ido acopanan-

toquilitiaqueinfan- do al fantifsimo Sa-

tifsimo Sacramento, cramento, y también

no ihua in aquihque los q fe arrodillaron

delan-

J*uchari¡li<e¿ ^\

omotíanquacoloqué delante fu diuina

inixpatzinco ye qui- Mageílad para reue-

tnoteotitzinozq qui- renciaríe y adorarle,

momahuiztililÍ2que y los q dieron limof*

in aquihque oquimcK na para fa cera del

huenchihuiliqué xi- fantifsimoSacramen-

cocuitlacohualoni i- to an alcanzado cien

techpohui2 infail- dias de perdón; final-

tiísímo Sacramento, mete todos vofotros

macuilpohualilhuitl los que Heuaftes can-

in teoyotíca tetlápo- délas encendidas, a-

polhuiliztli oquicno* ucis alegado docien-

pilfiuiqoc : yequené tos dias de perdón

inixquichtin in oan- por concesión de los

quihuicaqué tlahuil- Summos Pontífices

li candelas mátlacpo- Paulo tercero, y Gre-

hualliilhuitl inteo- gorio décimo tercio, yoticatctlapopolbui- Ü2tli oanquimomá- :ehuiqué inintenco- patzinco in Hueyteo* pixcatlátóqucPaulo tercero yfiuan Gre- gorio décimo terció.

F Luego

De Sacramente Luego harte genuflexión al Sacramento, y le* ztantandofe toma el Vafo con dos manos cubierto ton el 'Pelo yy ha%e la fenol de la Cru\Vna Ve\ con el, [obre el pueblo, y holuiendafe al altar lo fone en el Sagrario, y fe Va a iefnudar & la fa- eriftia con el mifmo orden con que vino al altar*

fDEL SACRA*

MENTÓ DÉLA EXTREMA VNCION.

[*] > '

EN llegando el Mikíffro al apofento de el enfermo di\e : Fax huic do- mui>8c ómnibus habkantibus m ea* Y dexado el Oliofobre la inefa% fe pone la fobrepelli^) y eflola afuU y k da la Qru\al tnferw,para que deuotamente la befe diciendo: Adoramus te Chrifte, & benedicimus tibí * quía per fan&am Grucem tuam redemífti mundum ; Y poniendo Ja Uríti folre la mefa torna el hyjfopo de el agua bendita, y hacendó ton ella lafeñal de la Cru^rocia al

enfer*

Extrema Tanüíonh* 4 2

eüfemo , apofento^ y circundantes diciendo U ^miphoHd': Afpcrges me Domine, 8cc* Miferere mei, 8cc. Gloria Patri &c. re* pite la Aña : Afperges me, &c. Luego pre- ¿unta al enfermó Ji quiere confeffar^Ji fe acuer- da de algún peccado que le depetik , y dirá de efla manera al enfermo,

<[Noda^ópi!t7c cuix $ Amado hijo mío irla in tlátlacoIÜ tic por vetura te^cuer- ilnamiqui in roitzte- das de algu peccado quipaclioKoa>inic ti- que te da pena^y por ttioyolcumznequi,ic ello quieres cofeflar- cliipahualiztica tic tc5paraq afsicolim- ttiomácehuiz inin Sa- pie^a recibas efte Sa- to facramento ? to facramento?

Sidixere el enfermo^ quefi% oygale elSd* terdote > y ahftteluale por la Bula de la fantá Cruzada de efia manera*

f ABSOLVCION DÉLA BVLA

Mpara los Oleados. Ifereatur tu^&c. Indülgcntiam, Scc. Porkauthoridad de Dios £2 todo

. De Sacramento ~ tocio poderofo,y de íes bieiiauenmra- dos Aportóles S. Pedro, y S; Pablo , y i denueftro muy fanto Padre efpeciaí-

mente aticoncedida,y á cometida, yo te abfueluo de toda cenfura de ex- comunión mayor, ó menor,fufpenCo, o entredicho,a iure,vel ab hcminejy de todas las otras cenfuras,y penas en queporqualquier caufaayas incurrid do, aunque la abfolucion dellas fea re* feruada a la fanta Sede Apoflolica, fe- gun por eíla te es cpncedido,y reíb'tu- yote a la vnion , y comunión de los fieles ChriíHanos; y afsi mifmo te ab- fueluo de todos tus peccados,crimines, y exceffos, que á mi aora as cofefíado, y de los que confesarías fi á tu memo- ria.occurrieiTen, aunque fean tales,que la abfolucion del los a ia fama Sede Apoflolica (como dicho es)perteneí- «a,y otorgóte plenaria indulgencia, y . , remif»

Extrema Vn&ioniu 4^

remífsí'on cumplida iie todos tus pee- cajos, agora, y en qualquíer tiempo confesados, oluidados, 6 ignorados, y de tas penas que por ellos eras obliga* do á padecer el purgatorio. In no- mine Pacris^ & FíIíj^Sc Spiritus ^ ía nái Amen. Y fi de eíta enfermedad en que eílás,Dios por fu mifericordia te efeapare, te fea reíeruada eíla indul- gencia para el verdadero articulo de tu muerte.

Dffjpues de reconciliado , y ahfuelto por la ! Bula de la Cruzada y lo con [alara el Sacerdote m pian | y denotas palabras , y le dará a enten* ler la fuerga y efficacia de e¡le Sacramento , y man necejjaüo le feafy dirá de efla manera el \íiniflro.

] Notiacopikze xic- , íj* Hijo mió aduierte, nocaquiSti, ca inTo- que nro Señor Dios < ecuiyo Dios mote* tu bienhechor , aora laocoliliani , axcan vfa grandemente de enea niiczmotlaoco- mifericordia cotigo F } «!«•

De Sacramento WíaTeoyotka tenia- mediante efte fant<*

cbioüliz Sacramento in motenehua fanta Extrema vncion , ic tipahtiz> timochica- Iiuaz intlá motech- tnonequízjic timoma- quixtiz.Noihuaxic- tniti ca pachihuiz moyollo, caica inte Jriachiotiliztlimotlá- paltilia manima mo- yollian inikticpa in inoyaohuan tlatlaca- tecoló intenebyecol- tiliz inic amo mitz

facra mentó q fe lla- ma de la Extrema vn- cion . Deíla manera fanaras>tcdrasfalud y fuerza fi te conui- niere^y te faluarás con el. Y también ía- be q tu coracon que- dara fatisfecho, por que con el tu anima vencerá a tus enemi- gos y fe esforzará c5- tra la tentación de los Demonios, por q no te conturben , ni

tlapojoltizquejmitz^ defpeñen en el pee- anayahuizque inipan cadb . También con

tlatlacolliNoihuan ic titlauhtüoz ti má- cozinigraciatzin^in itepalehuilitzinDios, ic tiemomácehuiz , tic icnopilhuiz , in

*

el alcanzaras la gra- cia^ ayuda de Dios> y confeguiras tu íal- uacion ; y por tanto Conuiene, y es neceP fado que agradefeas mu*

Extrema VnfriMUé 44

momaqüixtilocaJpa. mucho efta merced.

pa in, monequi ccca tiftla^óc.amatizin'i- tetlaubtiltzin Dios, ibuan choquiztica >

don ,y beneficio de Dios nueftro Señor, y también que reci- bas coníiantOjdolor,

buey tlamabuiztililiz- y lagrimas^ co gra- tica ín tic raoceüliz de deuocion efte Sa- ín izca fanto Sacra- to facraroento déla mentó temacbiotiliz. Extrema vnciopara tli , Ipanipa tipalle. que feas ayudado>co- builoz^iyollaliioZjti- íolado, alegre, regó- yoIcebuik>z . cijado > y defeanfes , y quedes aüuiado.

haladas eftas fias y deuotas palahras diga el Sacerdote. V. Adiutoríum noftttittl, &c. V. Dominas vobifeum, 8cc. Ore mus,

INtroeat, Domine lefuCh rifle, do* mum hanc fub noítrae humilitatf* ingreífü, «terna felicitas, diuina prof * peritas, ferena tetitia^haritas fraStuo? ía> fanitas fempiternaveífugiat ex hoc F 4 loco

-. - -

>--'_.

De Sacramento loco acceíTus damonum, adfint Ange- lí pacis, domumque hanc deferat om> nis maligna dilcordia. Magnifica, Do- mine, fuper ips nome fan&um timm, 2c bene^díc noftra conuerfationi: fanftifica noílrg humilitatis ingreífum, qui fan&us , & pius es , 8c permanes cum Patre, 8c Spiritu fan&o in fácula fxculorum. Amen, Oratio.

ORemus , 8c deprecemur Domi- niim no ftxum íefum Chriftum, vt benedicendo bene ^ dicat hoc ta- bernaaiIum,8comnes habitantes in eo, 8c det eis Angelum bonum cuftodem, 8c faciat eos fibi feruire ad confídera n- dum mirabilia de íege fuá , auertat ab eis omnes cotrarias poteílates: eripiat eos ab omní formidine , 8c ab omni perturbatione, ac fanos in hoc taber* «aculo cuílodire dignetur . Qai cum ¥atre,& Spiritu fanfto viwfyfc regnat

Deus

i :\

Uxtrema Vntüionis. 45

Deus ¿n fácula farculorum. Amen. Ore mus-

EXaüdinos* Domine fande, Pater. omnipotens^ternePeus5& mit- tere digneris fanftum Angelom tutim de coeIis%qui cuftodiatjfouea^protegat, viíitet,atque defendat omnes habitan* tes in hoc habitáculo . Per Chriftum Dominumnoñrum. &. Amen*

Si a Cafo la necesidad de el enfermo apre- tare grandemente fe podran dexar eflas orado* nes* Defyues dirá el enfermóla confefion gene- ral , b alguno de los circun fiantes por el> fino pudiere^ y acabada> di^e el Sacerdote : Mlfe- reaturtui, &c, Indulgentiam, &c. Y ames de \ngir al enfermo^ amonejle el Sacerdo- te a los arcunftantts nieguen a nuejlro Señor, Ipfe de miferkordia con el enfermo yyfi \>uiere commodidad de de^ir los fíete Pfalmos peniten* cíales con las Letanías ^ y otras preces fe digan mientras el Sacerdote Vnge al énfermo3y les dU F5 rlí

<i

De SdCfdmeHt* ra & los circiMftatttes da efta mMetil

NotaI$ópilbuané <[ Hijos míos hín*

ximotlaquaquetzacá, caos de rodillas, ro-

xicmotlatlauhtilican gad á nueftro Señor

inTot!a$óteaiaquix- Dios con !a Oración

ticatzin Dios tecla - tlauhtilizticaintoTa- tziné in ilhuicac ti- uioyetztica \ ihuan fantaMariacsma qui- niotlaocolilitzinozm

del Padre nueftro , q effcas en los cielos ; y también la deDios tefalac Mana ¿ para que vfe de mifericor- dia con el enfermo ,

cocoxcatzintli oquic mientras yo le doy la nicmacbiotia. vncion defte Sato fa.

era tiento del Olio, y Extrema vncion.

Y tomando elfagvddo Olio di?e* In no* Ittine Patris* & Filij, g< 8c Spirítus {mái >$< extmguatur ¿n te omnis vir- tUs diaboli^per impofitionem manuum noílraruml & per inuocationem om^ túnm San&orum, Angeloruiti, Archa- ^lorum» ^tnafcharuiii, Propítétaru*

Apof*

Extrema Ipn&totík. 4 ©

ApoíloIorams Martyrum^Confefforíí, Virgínum >. atque íimul omnium San- doruin. Amen*

Dejpues W el Sacerdote tmgiendo al enfer* mo en forma h Cru\las partes abaxo feñaladks di^nlo de ejta manera*

fT A los ojos, E R iílam (mázm vn&íonemf 8c fuá pijfsimam mifericordiatn, ndulgeat tibi Dominas quicquid per vifum deliquifti. Amen,

Si el Mwijlro que ayuda al Sacerdote fuere ordenado de Orden Sacro limpiara con el algodón la parte ungida 5 y [ino% el tnefmo Sacerdote lo hagafelqual algodón a defer nueuo^y diflinSta en cada parte ; y defpues fe lleuara á la ficiaa de< h I ¿lefia y fe quemará állU

€J* jilos oy dos $

PE K iftam hná&m vndianem, # & íuam pijísima miferic ordiam-

induL

I

'<<

De SáCt amento indulgeat tibí Dominus quicquid per auditum deliquifti. Amen.

<j~ faí narices.

IDE R iftaní fanftam vn&ionem(>í< 4- •& fuam pijfsimam mifericordiam, indulgeat tibí Dominus quicquid per odoratum deliquifti. Amen.

€J" v4 boca cerrados los labios.

pE R iftam fanctam vnctionem,

A & fuam pijísima mifericordiam,

indulgeat tibi Dominus quicquid per

guitum,& Iocutionem deliquifti. Ame.

ÍJ" A hs manos "pE R iftam farótam vn&ionem, q< •■- & fuam pijfsimá mifericordiam, indulgeat tibi Dominus quicquid per tadum deliquifti. Amen.

Aduierta el Sacerdote^ que efla unción fe ii en la parte exterior de las manos a los Sacer- dotes enfermos : mas a los demás en la interior, qu* es en U jjalm de las manos,

%A los

- .

Bxtreme.wflhms. 47

f[ *A los fies.

PER iflamían^aro-.vnáiWe^iíií &íua pijfsitnám mifericordiam* índulgcat ubi Doroinus quicquid per grelTum deliquííit. A roen. fT íA los hmos.

PE R ifiatn fanfíam vn^iptieni^ & fuaní pi jfsimám roifericordia, índulgcat tibí Dominus quicquid peí: lumborum defedaticnem deliquiílL A men. E$s Tención fe dexaficwpeevhs pt$geres,y tamlten en los Iparcnestfite ttofefue? den wouerfi no es co muelo peligro de acelerar* les la muerte^ lo c¡ual acabado di%e el Sacerdote :

KyrjccIcyfon,Chnftc elcyfon, Kyrie tleyfon. % Parer noíkr>&c. V. Et Re nos, 8cc. ^. Saluum fac feruum ruum ( veí faluam f ac ancilíam tuam } fc. Deus nieus fperamcm in. te. V. MiV te ci Domine auxilium de fanfio. Ifc, Est de Sio tuere eum,(^í eam) y, Efto

ei

"De Sacramento ei Domine turrisfortítudinís & Afa aeinimici. t. Nihii proW inimi- «*««>■(*/ ¡nea) *.Etfiliusíniqui- tatis non apponat nocere e/. Y, ¿ne exaudi,&c. ^. Dominus vobifcu'm.&c.

Gremus. 'pJOmineDeus.quiper ApoíWm <M2Jftmm laeobum locutus eg ¿nfir matur qmsin vob/s? inducat prasby- teros Eccleíí ar,8c orent fuoer eum, vn- gentes eum Oleo ín nomine Dominf & oratiofidei faluabfr infirmum,&V; Jeuiabit eum DomÍnus,& íí m pe<- ,* lit,rennttentur ei: cura, quíefüraw^ demptornofter, gratói fanfii Spirír & languores iftius ¿nfir mi, eíusque fataa vulnera, & dimitte peccata, atquríp íores cunaos mentis.fc corporis ab eo cxpelíe píenamque interius ; & exte# ritts fanitatem m ¡ferie orditerredde.vt ope mjfencordfgtu9 reftimtusadprif.

tina

Extrema VnBhms. 48

tina reparetur offiaV QtncumPatre, Bc-Spiritu fanfto viuis,& Regnas Dep? in fácula fecuíorum. Amen. Oremus.

REfpice, qusefumus, Domine, fa* mulum tuum(*rl ancillam tuam) U. ín infirmitate fui corporis fatifcenr teñí, 8c animam refoue, quam creafti; vt caftigationíbus emendatus > fe tui fenriat medicina faluatum ( **Z falua- tam). PerChriftumDñumnofírum, f, trien.- Oremus.

T^Omme fande,Pater omnipoten^ {^i-/«erne Deus , qui benedi&ionis .^¿t gratiam aegrisinfundendocorpo- t¡hns% faSuram tuam multiplici pieta* 'fe cuflodis;ad inuocationem tui nomi- Iub benignus afsiíle.vt famulum tuun%- ^?í ancillam tuam) ab srgritudine libe^- ratum ( vel liberatam) & fanitate dona* cum (*W donatam) descera tua erigas,

virtti*

'k

De Sacramento virtiire confirmes , poteftate f uearís, arque Ecdeñz tuar fanótac , cum omni defiderata profperitare reíriruas. Per Chriítum Dominum nofrrum. Amen.

Finalmente el Sacerdote aduierta, que fi el enfermo efta en extremo peligro de muerte ,jy corre riesgo por la detención, fe an de dexar to- das las cofas fobredkhaSy y fulamente le engira desamanera, |J* Per iítam fan¿iam vnáionem, 8c fuam pijfsimam mife- ricordiam, indulgeat tíbi Dominus, quicquid per vi'íurn , >£audituin, odoratum, q< guftum, & Iocutionem, & tadum,^ greíTum,^ & Iumborum dele&atíonem delíquiftí. Amen.

Todo lo qual acabado fe boluera el Sacer- dote al enfermo, y le esforzara con pías y deno- tas palabras dejla manera,

<f Nopiltze máximo- ífHijo mió por amor yoilali ycatzinco in de Dios, q te alegre», Pios,bHelimact2Ín. y regocijes > dexate

gran.

Extremó "bnftionh;

:o ximocahua,ca ye- grandemente, y muy íuatzin miczmopa- de veras en fus nia-

ehuiliz in momiquiz- empan , áco yeotla- mmantic j icxitlan- zinco ximopechte-

nos,que el re ayuda- rá á la hora de tu muerte , y en llegan» dofe arrojare á fus

a : xicrnotíat¡auhri- pies, ruégale que te itzino in Dios inic ayude y perdone tus nitzmopalehuüiz , peccados,p0rqueno litzmopopolhuiiiliz fe pierda tu alma yé- nmotlátlacol inic á- do al infierno. Pro- loticempouhuitiuh pon firmemente,que uai5,hud ximoneh- li te diere falud no le )lti , ca intlá mitz- as de offender otra lochicahuijitzinoz, vez.finoqas decor- >quicceppa tierno- regirte, y enmendar atlacalhmliz , can tu vir^ . "y agora mocemixnahuatiz , llora , y entriftecete tnonemihzcuepaz- por tus peccados, uh in axca ma huel pues con ellos offen- rtzchoa^mitzáma- dirte áDiosnueílro , nntztequipachó Señor: también 11a- motlatlacol , inic ma, y rueea a la Se- icmotlatlacalhnifi- ñora del tielo la Vir- G gen

<!

De Sdcr¿iM7ito tzíno in Dios; ihuan gen María, y a todos xicmonochili, xic los Santos,y Angeles, aiotlatlaiibtili in il- paraq todos nieguen fcuicac ttacocihuapil- por ti á Dios nueftro li- ihuan ye mocbín- Señor , y te falue , y tin Sanáosme , ihua Heue al cíelo. Si qui- Angetosme.inic mo- íiereDíosnueftroSe- chintinttitzin mopá- ñor darte vida otra pa químotlatlaubti- vez aquí en efte nrn- lizque in Dios , inic do , y te diere falud, «litzmomaquíxtiliz , y fuercas.quado otra roitzmoKuiquíiiz in vez eftuuíeres enfer- ilbuicac. Abc.oq«i- mo,y al cabo y fin de roonequittitzinoz in tu enfermedad,ieras Dios, occeppa mitz- Extrema vnciadoo- jnonemitti^zinnicá tra vez recibiendo tlalticpac, mitzmo- efte Santo facramen- cbicabuiliz-, aoh intlá to de Olio fagrado vub mocbiboaz , in y fer as abfoe to p<* ihquac occeppa ti- la fanta Bula de I

jnococózjtitlanabuiz, occeppa timachioti- loZ) titlapopolbuiloz ica in fanta Bula.

Cruzada.

MODO

Extrema -lmffionti¡ 5¿

JModo de ayudar á

BIEN MORIR.

TJ> Eueftido el Sacerdote de fobrepelli^y * ^ ejloh aguí tomara el byffopo del agua ben- dita , y rociando al enfermo y apofento coa ella dha : Pax huic domui, &c. Afperges

líie, &C. lo qual hará muchas y>e%es : luego le dial enfermo la imagen de Cbrijlo Señor uro en la Cru^para que la befe muchas t>e^es , y le pondrá en la mano derecha lena candela bendi- ta encendida, que tenga indulgencia concedida, y tomando el Breuiario le encomendara el anima como fe pone al fin del ; yfi el tiempo di lugar, y el enfermo entiende, le digaefias pias> y de~ notas palabras.

«F NotJa§ópiltzi , 4 Hijo mío, redemiV Dios ti ítlamaquix- do de Dios, criatura tiltzme^iitlachihual- faya , y fu creyente , tzine , ti itlaneltoca- llama y da vozes de catzine xiemonochili todo corajon mu- G* chas

DeSmmento xicitiotzatziliicamo- chas vezes al fanto chi rooyollo mieepa nombredel E S V S: initocatzinlESVS: fírmemete cree toda huel xicmoneltoquiti lo que tiene la fanta inixquich quimopie- Fe Catholica > y la lia fanta Fe Catholi- creencia de Dios que ca inineltococatzin fon fus Articulos , y in Dios,ihuan in. mo- todo lo que contiene chi quipia.N icnonel- el Credo , y ^mbien toquitia in Dios * aquello que conheUa, Tatzin, itoca, mote- cree,y tiene por cier- nehua Credo: no ihuá to nueftra fanta M a- in tlein quimonelto. dre Igleua Catholica quitía in Tonantzin Romana; que quiere fanta Iglefia Catholi- dezir toda la cogre- ca Romana, quihtoz- gaciÓ y ay untannen- «equiininnecentlali. to de todos los fieles lizixquichtinitlanet- Cbriftianos, y ere- tocacatzitzihuáChri- yentes. Confia,y efpe- ftianomcXimotéma. ra que nueftro Señor cbi caintoTecuiyo 1ESV Chnfto verda- IefuChrifto huelnel- dero intercefior nro HTotlatoCatzin céca y abogado co lu gra- iuey iteicnoittalUti- de piedad,y elemecu

T

Extrema Vnñkúié %\

ca mitzitiopaUehui- teayudarayy conjos

liz . ihuanicaiteic- méritos de fu facra-

nelilitzininitlagóma- tifsima pafsion,ypor

hoiztiaihiyohui!it2ini los ruegos,y intercef-

inipampa initlatla- fiodelafiempre Vir-

tlauhtilitzin in mo- gcMariaSenora ufa:

chipa huelnelli ich- y también porlain-

pochtli tlagócihua- tercefsíon y ruegos

püli Santa Maria: i- de todos los fantostf huan in yefnochintin^ Angeles alcanzaras y

Santome , Angelóme y tendrás la vida e-

tiquicnopilbuiz in ce- terna, que no fe aca^

mihcac yolliliztli> in bará > ni tendrá fin

ayc tlamiz , aic tzon- para fiempre. Ama co

quigaz.Xicmotla^óti- toda tu alma y cora*

li moch ica moyollo $on á nueftro Señor

in Totemaquixtica- Dios>y también def-

tzin Dios : no ihuan fea grandemente co

xic elehui cenca mo- todo tu coraron* f

chi ica ínanima inic con toda tu animaa,-

ticmodagótilitzinoz marleco aquel amor,

in Dios, ipampa ini- con q le aman fus ef-

tetla^ótlalitzin inic cogidos todos los Sa*

quimmotlagotilia in tos.Por amor deDios G) qte

>

De Sacramento

tlacemienopillmiani- q te duela mucho to«

jne, mochintin San- do aquello que of -

tome. Ma icatzinco fendifte á tu queri-

in Dios mamitzyol- do, y amado Padre

tequipachó in ix* pios , y á tus proxi-

quich in quexquich mos , y hermanos , y

ic oticmoyollitlacal- todo aquello que hu

Jiuitzino in motlago- zifte aqui en el man-

TatzinDios,ihuan in do y en la tierra con

mohuampohuan ,in ixquich inoticchiüh nican tlalticpac rao- dalnamiquiiiztica , jíiotlahtoltica, ihuan aitotlacfeihualiztica in itechpa in mah- tlaSetl initeetena- fcuatiltzininicelTeotl Dios. Mochi ica nio- ílanequiliz xiquin- ilapopolhui in mo- chintin mohuampo- huan inaquihque o-

to memoria > con tus palabras , y también con tus obras contra los diez mandamien- tos j y preceptos del vn foloDios nueftro* Co toda tu voluntada y con todo tu cora- ron y querer, perdo- na á todos tus próxi- mos , y hermanos, á aquellos que te ofen- dieron, injuriaron,y hizieron mal , á tus

1 t

JKitz|oIlitlacóque,in enemigos, cotrariost

y

tnoyaoíiuan > in mo- y que te aborreciera,

tecocolicahuan, Ma £§ icatzinco in Dios xiquimihtlanilili te tlapopolhuiliztli in

y tuuiero rencor co- tigo , folatnente por a mor deDiosnro Se- ñor ^denianda^y pide

mochintin aquihque perdón a todos aque-

modantoltica oti- lios aquienes con pa-

quimmahuizpoló,o- labras deshonrarte,

tiquintotiiíi > ibuan disfamarte, y difte

motlacliihualiztica Pena»7 con tus obraS

otiquintequipachó . afligirte, y apurarte.

Inin cocoiiztli tone- Efta enfermedad , y

huliiii in tiepie xic dolores q tienes I le-

paccaihiyohui inipa- ualos en paciencia,y

é atzinco Dios, ic xi- mírelos por amor de

tlamahcehua inipam- Dios nueftro Señor,

pa motlahtlacol . In llénalos en peniten-,

tlá yehuatzinTeotlá- cía de tus peccados,

tohuani Dios tnitz- culpas , y maldades.

mocbicahuilitzinoz, Si á cafo nueftroSe-

nutzmopaSitilitzinoz, Sor Dios te diere

mitzmonemiltilitzi- fuerzas y falud , y te

noz xic cemibto ca fanare, y diere vida,

aic occeppa titlahtla- propon q«e jamas as

G4 de

S

De Exequíjf. coz , ximocemixna- de fiazer peccados, y fauati ca ticpiez in promete que guarda* iteotenahuatiltzin. ras los diez manda- mientos de nueftro Señor Dios,

Entierro de perío-

NA GRANDE, VNA, O MACHAS.

DEterminado el tiempo en que a de fer llenado el cuerpo defunño i la íglefia , faldra el Sacerdote reuejlido de fobrebelli^ y efiola negra^y apa del mifmo color, laCru^por delante, el agua bendita , y fe doblara con las Campanas , y de ejlamanera W á la cafa de el difunSfo%en donde fe cantara elfiguiente rejpon-

fo. Memento me¿ Deus, &c. V. De profundis, 6x Kyrie eleyfon, Chrifte sIeyíon,Kyrie eleyfon. tf.Pater nofter WC. f. Ec ne nos ¿nducas, &c. t. Ré- quiem aeternam, &c f. Aporta inferí, Scc. % Requicfcat,&c. f. Domine

exau*

De Exequijs. C?

exaud i,&c. V.Dominus vobiíctim,&c.

Oretnus. TT'lbi Domine commendamus ani- A mam famuíi tui (>i famuJe tue) N. vt defanans (vel defunfta) farculo' ubi vmat, 8c qux per fragilitatem ha* mana; conuerfationis peccata commíf- íir,tu venia mifericordifsim* pietatis abílcrge.PerChriflijm Dominum,&c. m¿ Amen. Si fueren muchos los de funBos fe «%*« U precédeme Oración defía manera: animas famulorum tuoriim , (yelíal nularum tuarum} vt defendí {Vi de- unétae) vtuant commiíTerunt,&c.

/íwWo *yfc «#»*/<> empegan los Catores 'Letanía: Kyrie eleyíbn, &C. H*/?* /«* llefia enmedio de la qual /> p^ rf ^^ w<fc/* oferJ *í/?¿»/ÍW rejponfo : Sub ve. ¡tefanaiDei,&Ci Kyrie eleyfon, arifte cícjrfonrKyrie eleyfon, Pater wier^c. f^t ne nos ¿nducas,&c. G5 j^.

. i

it

"De Exequijs* SPé Dominas vobifcum, 8cc¿ Oremus.

DE V S, cui otnnia viuunt, & cui non pereunt moriendo corpora noftra,fed mutantur in meliusrte fup- plices deprecamur , vt fufcipi ¿ubeas animam famuli tui ( famuk tuse ) per manus fan&orum Angelorum de* ducendam in fmum amici tui Abrah^ Patriaren*, refufcitandam^ in nouif Gmoiudici) magnidie, vtquicqmd vttiorum diabolo fállente contraxit,ti pius,& ínifericors abluas indulgendo PerChriftum Dominum,8cc R. Ame

Si fueren muchos, en la Oración preceden fe diga de ejta manera : Animas fámulo rumtuorum (vel famularum tuarum deducendas, refufcitandas , contraxe riint, &C. Si el def anclo fuere Sacerdote J diga enlasOraciones: famuli tui Sacerdote deckrando fievPte U dignidad que tuuo el dt

fuña

-v

DeExequijs. Ca

un£h. Luego fe Ueua el cuerdo k la fepultura mengmh el Maefiro de Capilla la Antifonal i Paradifum &c. y la AntiphonaiOmnk piricus, &c. Y acabadas entona el Sacerdote figuiente : Ego fum &c. y los Camotes di- el Cántico de Be nedi¿lus , & c. Y def- P que aya llegado el Sacerdote % la fyultmat

3 bendice con efia Oration.' ^^Oremus, B v St cuius miferatione anima fidelmnt requiefcunt,hunc tumu- m bene %t dicere dignare,eique An- Jum tuum fandu deputa Cuftodem, cmus corpus hic fepelitur,animam is, ab ómnibus abfolue vincuíis de- iorum ; vt in te femper cum fand/s fs fine fine letttur.Per Chriftum Do- •num, &c. &. Amen, Si fueren mu*

defu«8os,y fepulturas, fe diga api : hos nulos, eis, & quorum (yel quarum) 'P°ia> fepeliuntur, animas, eorum iearum;l*tejlt«i:6C(. Luego toma

el

',

De Exequijs,

el Sacerdote el hyjfopo del agua bendita y rbfu

tres tfe^s al cuerpo defunfto con ellaty lo ntif~

tito ha\e á la fepultura: tomara deftues el incen-

fario,y coa el incenfara tres léeles al de f tinelo,

y fepultura,y tras ejto fe pone dentro de la fe»

pultura el cuerpo, y repite fe la knúphona. EgO

fura, 8cc. Kyrie eleyíbn, Chrifte eley-

fon, Kyrie eley fon. Y el Sacerdote en alta

iw^di\e, Pater nofter, &c. V** Et ne

nos, 8cc ^ . Non intres in iuditiumi

cum femó tuo (*yiiplktua) si fueren

muchsyb muchas fe diga: feruis tuis(Vl anj

cillis tuis) Domine. % Quia non luftl

ficabitur in confpeftu tuo omnis vi*

uens. ^. Aporta inferí. &. Erue Do*

mine animam eius. Si fueren muchos, b

muchas íediga : Animas eorum (yel ea#

Vum)V*. Reíjuiefcat in pace. Si fueren

muchos , b muchas fe diga : Requiefcant .

-&. Amen.^- Domine exaudí, 8cc- V.

Dominusvobifcum,8cc Oremus.

Satisi

«j

De Exequijs. 5 5

r* Atisfaciat tibí, quaefumus, Domi* 3ne Deus noíler,pro anima famuli xi(yel famuíe tu^) N. Beatíísimae Dei* enitricis^emperque Virginis Matiz, i fantlífsimi ConfeíToris tui Patris oftri Francifcijomniumcjj San&orüm jorum oratio,8c prafentis familia: ix humilis* 8c deuota fupplicatio; vt eccarorum omnium veníam > quam recamur obtineaf jnec eum (v<?í eam) afsiaris cruciarigehennalibus flam- lis, quem (yel quam) Filíf tui Domi- i noftri lefu Chrifíi pmiofo fanguine demifii. Qui tecum, & cum Spiritu tn&o viuit, & Regnat in faecula faeoi- rum. # Amen. ^ Réquiem aeternam c. ^ Anima eius,& animx omnium Jelium defundorum per mifericor- am Dei Requiefcant in pace, & A me. Si fueren muchos , b muchas f fe diga en efta

mon: Proanimabus, femulorum tuo*

rum

De Exequijs, rum ( vrf famularum tuarum ) obti- neant, nec eos (yel eas) quos (yel quas) jf* Réquiem aeternam dona eis 8cc. #¿ Animae eorum (^J earum) &c. E/?a

todo fe entiende quando no fe a de derqr Mijfa

de cuerpo prefentey por que Jife a de de^ir^ fe

ha de ba^er hfiguiente : hecho todo lo de arrih

defde el principio del entierro hajla la Oración

Deus, cui omnia viuunt,&c. inclufue^h

cual acabada^ fe V<* el Sacerdate a la Sacriftia¡

y fe pone Manipulo * y Cafulla de color negn

dexando la capa para en acabando la Mijfal quv

tarfe á defyues la Cafulla y manipulo <¡uand\

•pniere dicho Mijfa en el lado de la Epijlola >j

llegandofe cerca de las andas del cuerpo defun

Bo cantara en tono lafiguiente Oración fin de

%ir al principio Oremus. Oratio.

NOn intres in íudicíum cum feru< tuo ( v<?Z ancilla tua ) Domine quia nullus apud te iuftificabitur ho moj niíi per te omnium peccatorum e

tribaa

DeExeqtiijrt $$

tribuatur remifsio. Non ergo etim (yel eam) quatfumus tua iudicialis fenten- tia premar, quem (yel quam) tibi vera fupplicatio ftéti ChriíHanae commcn- dat : fed gratia tua illi fucurrente $ mereatur euadere? iudicium vltionis* qui (y>elqux) dutn viueret, infíg- nitus ( v*I infigníta ) eít Ggnacuío Sanftac Trinitatis. Qui viuis, & regnas in fácula farculorum. #. Amen. f¿

fueren muchos, b mudas fe i\g& en efla Oración defta manera : Cum feruiS tUIS (yel aticil-

lis tuis) eos. Non ergo eas, quos (t>el quas) illis, mereantur,viuerent, inCg* niti (yel iníignitse) funt, &c. L»é-¿o fe canta el fluiente refionfo : Libera me Do* minedereorte «terna indie illa tre- menda, quando cceli mouendi funt, 8c térra, &c. Kyrie eleyfon, Chrifte eley- fon, Kyrie eleyfon . El Sacerdote en alu w\'. Pater nofter,8CC.jp toma el hytfopo del

De Exequtji. agua lendita , y batiendo genuflexión al Sacra* mento% y profunda inclinación la Qrw{ , la qual ejlara enfrente, rofiara lo- j J^le la tumba en cada *í>no tres wxgs , y lomjjrhara con el \n* cenfario incencando otras tantas , y llegando al lugar donde ejluuo al principio di?e. & '. Et ne nos inducas , 8cc. tf* A porta i nfer i,&c¿ Jtm Requiefcat in pace, 8cc, ^. Domi- ne exaudiV&c. &. Domínus vobif- cum, &c. Oremus.

DE V SyCui proprium.eft mifere* ti femper, & parcere, te fuppli- citer ex oramus pro anima famulitui ( v<?lfamul£tu£) ls7. quam hodiede hoc fóculo migrare iufsiíH,vt non tra- das eam in manus inimic^nequc obli- uiscaris in finem>fed iubeas eam á fan* ftis Angelis fufcipí, ad patriam Para- diíí perduci; vt quia in te fperauit , 8c eredidit, non poenas inferni fuílineat, fed gaudiafempitcrnapofsideat. Per

Chrif,

DeExequijs. c y

ChriíhjmDominum,8cc. % Amen.

Si fueren muchos, o muchas fe diga : pro aniV

mabus famulorum tuorum (»<?/ f amu- larum tuarum^quas.eas^ed iubeas eas, fperauerun^&crediderunt/uírineanr, pofsideaílt, 8CC. S/ fuere Sacerdote el de- fuitáo fe diga: Pro anima Fa mu Jitui N.

Sacerdotj's : Laqual Oración acabada fe lle- va el cuerpo a lafepultura diciendo los Canto* res la Antiphna de arriba : In paradifutn, &C. Y lodemas que fe ' figue en el entierro quando no ay Miffa fe diga hajla el fin de el, el qual acabado fe buelue el Sacerdote a la Sacrifiia diyendo ejla antiphna : itliquitates. Vfalmo*. De profundis, &C. al fin de el &.

Réquiem aeternam donaeis Domine, &c. tf. Aporta, &c ^. Dñe exaudí, 8cc. ^. Domiñusvobifcum,8cc. «-__'"'■;■ Qremus. Ljidelium Deus,omnium conditor, A & redemptor, animabus fámulo* H rum.

4¿

N Ve Exequijs. rum, faitiularumque tuarum, 8cc. *!í Réquiem zternam, &c. ^. Requief- cantínpace. #. Amen.

Offi

feh;

'icio que le naze

EN LAS HONRAS, O ANNIVERSARIO

de algún defunfto afsi Sacerdote, como

fecular, y en e! dia tercero, fepti-

mo, y treinta de fu muerte.

DV^fe el Of ficto de dcfun&os con tres NoBitrtioSi y Laudes, las <Aniiphnas dobles , d por lo menos t>n no&urw con Us Lau- des, y Mijfajaqual acabad ayel celebrante dexa el manipulo, y cafulla en el lado de la epiftola}y toma capa de color negro , y yendo por delante el Subdiaconocon U Qru^ ,y los cyriales,y dos dcolytosy el Wo con el incenfario , y el otro con él agua bendita y efle libro K>¿ el Sacerdote con el Diácono a la mano izquierda al lugar de U tumba,ypon¡endofe cerca delU canten los Can- tores

De Exequijs. £8

mes efte rejponfo : Libérame Domine de morte «terna in die illa tremenda, 8c¿# y mientras fe canta pone incienfo en elthurihub y lo henái^y dkb: Ky rie eley fon, Chri- fte e ley fon, Ky rie eley fon : di^e enalta vo^ : Pater nofter, &c. toma el byffopo del agua bendita y rocía tres Ineses por cada ladok la tumbafy inciensa otras tantas "t>e%es habiendo genuflexión al Sacramento yy profunda inclina» clon a la Cru^que ejla enfrente , y huelto a fu

lugar di\e : &. Et ne nos, &c. t. Apor* ta,8cc. &. Requiefcant, &c. ^. Do* mine exaudí", &c. tf. Dominus vó- bifcutn, 8cc. Oremus.

ABfolue, quxfumus Domine, ani* manífamuli tm(*el famulg tue.) Vt defunftus (>¿ defunda) faxulo thi viuat, & peccata, qus per fragilitatent cárnis humana conuerfatione commí- fit, tu venia mifericordifsims pietatis abfterge., PerChriftum&c. t. Re¿ Hi quiem

«I

De ÉxeqWjfl quiem gternam>&:c. ^.Kequíefcat,&c.

Si fueren muchos, ó muchas fe diga : Animas

famulorum tuorutn ( vrf famularum tuarum) vt áéunái ( vel defunda? ) viuant, cornmifíerunr, 8cc, n Si fuere el defunBo Sacerdote > o obifyo declare fe fu dig+ nidad en la Oración.

Procefsion del Lu-

ncspor los fieles defunftos.

EL*] N todos los Lunes delAño (faino el Lu* »esfanto9y quando cayere en ellos algu- na fie fia doble ) fe ha%e procesión por los fieles iefunftos defla manera. &. Credo quod Redemptor, &c. Kyrie eleyfon, Chri- fteelejrfon^Kyrieeleyfon. jf. Pater noftery&c. J^t Dominusvobifcum. &c. Oremusv

DEVS, quí ínter Apoftolicos Sa- cerdotes fámulos tuos Potificalf,

feu

De.Exequijs. 59

feu Sacerdotali feciííi dignitate vigere: praeíla, quaefumus, vt eorum quoque perpetuo aggregentur confortio. Per Chriftum, 8cc. &. Amen. #. Qui La- za rum refufcitafti, 8cc. Kyrie eleyfon, Chriile eIeyfon,Kyrie eley fon. Y. Pa- ternofte^&c. W. Dominus vobif* cum,8cc. Oremus.

DBVS veniac Iargitor,8chumanac falutis amator , qusfumus, cíe* mentiam tuamjvt noftrg congregatio* nisfratres, propinquosj& benefacto- res, qui ex hoc feculo traníieruntfBea# ta Maria femperVirgine intercedente* cum ómnibus fanftis tuis ad perpetug beatitudinis confortium peruenireco* cedas per Chriftumf&c. #. Amen. &. Domine quando veneris &c. Kyrie cleyfon, Chrifle eleyfon, Kyrie eley- fon. .V. Pater nofter, 8c c W% Domi- nus vobifcijm, 5cc. Oremus,

Wf

'Vi

De Exeqitijs.

DE V S, CUÍU3 miferatione aníitiíe fideJiuñi requiefcunt, famulis,&: famulabus tuis ómnibus hic, & vbiq? in Chriílo quiefcentibus, da propítius veníam peccatorum > v* acunáis reatí- busabfoluti: tecum fine fine laetentur. Per Chriftum, &c. &. Amen. Bf. Me* mentó meiDeus, &c. Kyrie eleyfon, Chrifte eleyfon, Kyrie eleyfon. % PaternoHe^&c. f. Dominus vobif- cüm,&c. Oremus.

A Nimabus, quaefumus Domine , «*A.famiiIorum> fanmíarumque tua* ram mifericordiam concede perpetua, yt eis proficiat in £temum, quod in te íperauerunt, & crediderunt. Per Chri- lliim Dominum noílrum. &. Amen, fe. He¿ mihi Domine &c. Kyrie eley- fon , Chrifte eleyfon , Kyrie eleyfon. W. Pater nofterj&c. y. Dominus vo* bifc«m,8cc Oremus.

Deus,

Ve Exequijr. 6 O

DEVS, qui nos Patrem,& Matrera honorare prxcepifíi : miferere clementer animabus paretum noílrq» rum.eorumque peccata dimitte^noscjj eos in aeternae claritatis gaudio fac vi* dere. Per Chriftum, &c. &. Amen. [ &. Libérame Domine de vijs inferní, 8cc. Kyrie eleyfon , Chrifte eleyfon > Kyrie eleyfon. f. Paternoíkr, &c. V. Aporta, &c. 1?. Requiefcant, &c* y. Domine exaudi\8cc. *. Dominas yobifcum.Scc. Oremus.

Fldelium Deus omnium conditor,' & redemptor ,8cc. ti. Réquiem ^ternam, 8cc . ^. Requiefcant in pace* fe. Amen.

Procefsion enel dia

de todos los fieles defimftos. L mi fino orden que fe guardo en Id prop cepim ¿ALnnesfe guarda en ejla}faluo$ H4 f

E

l<6

De Exequijs. §en las fepulturas particulares donde •fe yuieren de cantar algunos reftonfos, fe d¡\enla's figuie- tes Oraciones y b para leño , ó muchos conforme loan aqui pueflas.

I; tf Oración por t>n defunflo* Nclfna Domine aurem tuam ad pre# ees noftras , quibus miferícordíam tuam íupplícesdeprecamur; vt ani- mam famuli tui, quam de hoc faeculo migrare iufsiíri : in pacís, ac lucís re- gíone coníKtuas,& SanCtorum tuorum iubeas eíTe confortem. Per Chriítum, &c. fc. Amern

<]" Ofr¿. A BfoIue,quaefumus Domine , ani- -«»-mam famuli* tui ab omni vinculo delidorum; vt ín refurredionis gloría ínter Sandos , & eledos tuos refufei- tatus refpiret. Per Chriílum Domí- num,&c. fc. Amen.

$ Oración ponmadefunfisi

Quz-

«í-y

De Exequij!. 6 1

IVsfumus Domine, pro tua pie- tate miferere animgfamul§tu£» : a contagijs mortalitatis exutam in terna: faluationis partem reftitue. erChriftumDominumnoítrum. £# tmen. Cf Otra.

[ Nueniat , quaefumu9 Domine, ant- Lma famulae tuae Iucis seternae con* >rtium: cuius perpetua mifericordie, onfecuta eft Sacramentum. Per Chr¿» um Dominum noftrum. &• Amen.

<J" Oración por muchos defunftos.

PRopitiare,qu£Íumus Domine,an!* mabus famuIorum,famuJarumÍ£ jarum mifericordia fempiterna ; vt nortalitatis nexibusexpeditasjux eas iterna pofsideat. Per Chriftum, &c¿ !c. Amen. IJ* Otra.

DE V S, cui proprium efl: mifere^ ri femper, & parcere: propinare nimabus famulorum , famularumquc H5 tua-

1

A

DeExequijt. tuamm,&omnia eorum peccatadimñ te ; vtmortalitatis vinculis abfolutac traníire mereantur ad vitam. Pe Chriftum Dnum noftrum. &. Amen

$ Otra.

Nímabus > quaefumus Domine »famuIorum,famuIarumque tua rom oratio proficiat fupplicantium; vi eas,& a peccatis ómnibus exuas*8c tuj redemp'tionis facías eíTe participes, Qui viuis , & regnas * in farcula faecu: lorum . fft Amen. f[ Oirá.

DE V S, cui íbli competí t media na praílare poít mortem .: prarf- ta, quacfumus , vt anima? famulorum 3 famularomque toarum terrenis eruta; contagijs s in tua: redemptionis parte numerentur* PerChriílumDominum Jioftrum. Bt.Amen. CJ* Otra.

~ VpplicesDñe ptóanimabus famu- Homm,famuIarum^ tuarutii pre- ces

'¿ó

i

DéExequijSé O 2

:s effunáimus obfecrates;vt quicqüid* >nuerí alione cóntraxerunt humana , ; clementer induigeas , 8c m .tuorum, ¡dclattantium- conftituas redempto*» j m . Per Chriílum Dnum nofírum. ¿ Amen.

intierro de niños

uando no an paífado de íiete anos deidad*

RBueftido el Sacerdote de fobrefcRifo y efléU bUnca%y cap del mifmo color¡ Va 2 lafa deldefunfot la Cru^ pr delante fin angam ha/la, y el Acolyto que lleuael agu& indita con el hyffopo^y en llegando ¿orna el byf* opof y hecha agua bendita-tres ^e%e$ al cuerp9 empega UfignUnte Amiphona. Slt notnen tomini. Vfalmo. Laúdate puen\&c. con ílüría Patri,.8tc. acahadotfe repte U ¿tña* k nomen Domini benedi&um * ex iQC mine, & vfqi?e mfzculutn. lv*g>

I

De Exequijs. lo lleuan *. la tglefia,y enel camino fe cantan l fíguietttes V [almos . Beati immaculati i vía, &c. Laúdate Dominum de coeli: &c con Gloria Patri, &c. y ya que í //, gado ala Iglefit, entona el Sacerdote lafiguiei te jiña. Hic accipiet. Pfalmo. Domini térra, 8cpIenimdoeius,8cc. con Glori

Patri,&C. el qual acabado , fe repite la Aña Hic accipiet benediaioné á Dño,8c mi fericordia a. Deofaíurari fuo,quia hx> <sñ generatio quaerentium DñunvKy ríe eleyfon, Chriíle eleyfon , Kyrie e ley fon. Pater nofter, &c. fecmo ^yene Ínterin rbcia tres Vf^í al cuerpo, f. Etm no3,&c, V. Me autern proprer inno« centiam fufcepiíh*. ^. Etconfirmaíl me in confpeftu tuo m aeternum » t* Dominus vobifcum. ^. Etcumfpiri- tu tuo» Oremus.

OMnipotens, & mittifsime Deus, qui omnibusparuulis renatis fon- te Bap<

<

De Exequiji» 6$

Baptifmatis dum migrant a facculo le vllis eorura meritis vitam illico rgiris «ternam, ficut animae huius iruuli hodie credimus te feciffe, fac )s, quaíumus Domine, per ¿ntercef* >nem Beata Mari* femper V/rginis, ommum Sanaorum tuorum hic pu- icatis tibí mentibus famularí, &in jradifo cum beatis paruulis perenruV r foc iari. Per Chriftum,&c. ^. AméV

l cuerpo fe llena á la fepulturayyel Sacerdote tona la figuierite ^nttyhona : Iuuenes , & irgtnes, &c Pfalmo. Laúdate Domi- am de coeIis,8cc. con Gloria Patri,8cc. ptefeh Aña. Iuuenes, 8cVirgines, nes cum iunioribus laúdate nomen 'omini. Kyrie eleyfon, Chrifle eley- m, Kyrie eleyfon : Pater nofter, 8cc, >. Etnenosinducas,&c. tf. Sinite aruulos venire ad me , R. Talium [t enim regnum ccelorum. & i Dñus

vobif-

4¿

DeExequijs.

vobifcum, &c. Oremus.

/~\Mnipotens fempiterneDeus/ai

V-/&e puritatís amator,quianímai

huius paruuliad regnum ccelorum hi

die mifericorditer vocare dignatus

digneris etiam Domine ita nobifcui

mifericorditer agere ; vtmeritis tu

fanélifsimspafsionis ,& intercefsior

Beata: María; femper Virginis, & otr

nium Sa&orum tuorum in eodem ree

no nos cum ómnibus Sandia tuis , 2

ele&is femper facías congaudere. Qc

viuis,8c regnas cum Deo Patre in vnj

tate Spiritus fanáí Deus , per omni

focula facculomm. #. Amen.

Rbcia el Sacerdote al cuerpo defunBo tve »#*» y. otras tamas le incienfa, ykla fepultu ra bájelo tnifmo, pone fe el cuerpo en ella, yfi cubre con la tierra ^ defines el Sacerdote enton, hfiguiente Anúphona : Benedicite, Cántico Benedicite omnia opera Dqmini Do

mino,

De Exequij!. 64,

(lio, &C- el qual acabado fe repite U Kñu nedicite Dominu omnes ele&¿ eius * ¿te dies Iciftiz , 8c confitemini illL ego ante el Altar mayor di^e el Sacerdote: Dnus vobifcum>&c. Oremus* ~\ B V S/qui miro ordine Angelo* ->^rum minifteria > hominumquc fpenfas;Goncede propitius;vt a qui* s tibi miniftrantibus in coelo fenu r afsiíh'tur, ab his in térra vita nof- i rauniatur . Per Chriftum Domi- m noftrum. &. Amen.

[DEL SACRA*

MENTÓ DEL MATRIMONIO.

£*] A Pifado el Parocho de algún Matri-

jjLjk momo, que fe ¡t de ba^er en fu Par*

m^ rocbia> lo primero , fepa de aquellos

\ quieren contraber > quienes9y quales feany

iendo rigurofa infor^cion^ é inmijicion » ji

fon

De Sacramento fonfolteros%fi tienen algún impedimento publit que ejlorue el tal Matrimonio J lo qualfepa d hsieftigos tomándoles juramento, y a los contra hentes les preguntara a folas fi tienen entre j algún impedimento fecreto de los que abajo f ponen a cada Vno a fokt > y fi de fu toluntai quieren contraber, fi tienen la edad que di%e e Qoncilio que es menejler j conuiene a faber , l viuger do^e años, y el loaron catorce \fifaben l ioñrina Chrijliaría^ para (fue dejpues la en [eñe i ti fus hijos. Cuy de mucho el Farochoy que en fi Patrocina fe guarde con puntualidad todo lo qm dijponen los facros Cañones > y el Concilio Trl demino acerca del Matrimonio, para que reEha* mente fe haga,mayormente quando el caf amiente es entre raptor, y rapta , como quando vno huru ¡* *\>na doncella , y la fuer f a mientras ella eftc debajo déla potejlad del raptor. Y los clandefti* nos* eflo es%los fecretos y efcodidos>ylos demás que fe ha\en no e fiando el proprio Parocbo pre* fente%b otro Sacerdote con fu Ucencia^ del Ordi*

nario¡

*g

Matrimonij. {¡$

nario y y dos , b tres tejligos delante fegun el Concilio Tridentino los tenga por nidios , y no fean de algún Valor. Demás de fio no admita fá- cilmente al Matrimonio k los Vagos que andan ie vn lugar b fuello a otro , w a los peregrinos % no eflan en fu proprio pueblo, ni & los que no leñen cafas , y lugares propriosy ciertos , ni a as mugeres defoldadosf y captiuos9 que andan yeregrinandoyfino es , que fe baga diligente in- luificion de todo ejlo%y daraparte9y auifara al ordinario de la coja^y delabra licencia para Cfir. ebrar el tal matrimonio^ la qual fe conceda gra- is. Si alguna Ve\ymere fojpecba probable , á ira caufa jujla de que fe pueda impedir el mx~ nmonio auiendo amonedaciones > el Parocho con cencía del Obifyo, Prelado , o Ordinario baga na amonedación fblamente}b por lo menos eflan* o el delante y y dos b tres tejligosycelebre el ma- 'imonio ) y acabado mande á los cafados no coH- man el dicbo matrimonio^ y mande ba\er en la \le fíalas amonedaciones tres Ve%e$ en tres dias l Mi-

^^ii»^.

De Sacramento fefihos continuos acabado el Yiuangelio de h Mfjff¿z mayor conuentnal > para que Ji Quiere al- gún impedimento fe dofcubra fácilmente , fi no es que el Ordinario dixere que conuiene Je baga otra cofa ; y mire elParocbo no fe bagan eflas amonedaciones fin que primero le confie muy bie del libre con fentimiento , y voluntad de ambos contrahentes. Aduierta el Parocho} que fi dentro de dos me fes defines de hechas las amonsflacio* nes no fe a conttabido el matrimonio , mande fe repitan en la, Miff^fi no efque al Obijpo, Or- dinario% o PréÍadó4e pamiere otra cofa. Sepa el jarocho qel matrimonio Jan w conuiene fe celebre en la Iglefia; perofi a cafo en cafa de los mifmos contrahentes \¿ b en otra fe hiciere alguna Vefitf . fea ejlando el delante con dos^ o tres tefligos co- mo manda elfanto Concilio de T rento . Para | el Parodio fepa^ y pueda explicar af i a los con- trahentes , como a los tefiigos los impedimentos públicos y fecretosy Canónicos , que impiden el mtrimonio} api entre Indios^ como Bfcañolesfe

yonen

Matrimonij* ($fi

ponen aquí, para que fe los U^y \>em tienen algmo.y ejlofea antes Je efcreuirfus nombres, y de leer las ámonejlaciones^aimniendo, que en. los EjpaSoks es el impedimento bajía el quarto ¿rado , api de conjanguinidad, tomo de ajfini- dad quando procede de copula licita como eshet- jugal : pero fi procede de copula ¡licita , bajía el fegundo grado es inclujiué;yj¡ es por par ente f- f eJpirhual entre campad resy&padYimyy ahija- do bajía el primero es inchftuL Masen los in- diosty naturales defiarmeua Efanapor concef- Jlon y priuilegio Jetado' terceto eselfmpedb memo bajía el fegundo grado inclttfu} , api de affinidad, como deconfanguinidad.Tatnbicn ad- vierta el Carocho de donde fon los contrabentesy donde naciéronle que Parrocbia, qtwuo tierno ha que Ytuen en fu territorio , yfi Suenen |, para quesea file pertenecen; 'por que fi no. fa defuFarrocbia ay necepidad de dar parte Jfy proprio Cura,y remitirlos a el,b alcance licencia ivjcnptispara poder celebrar el u\mmwwt 1 2 con

m

De Sacramento ton tal que fe bagan en la propia Pancchiade ellos tres amonedaciones ¡y las demás diligencias como lo manda el [amo Concilio de Tremo \y en fu FarrocbUel jarocho baga las mifmas dilige- cias^aunque el Vw> dellos fea de fu propria Par tochi&ty el otro de diferente\y dejla manera po- dra fe gur amenté ba^er el tal ma\úmonio\ypre. gtttitara defta manera.

$ Campa mochan? <f De donde eres , y can otihualla ? Tlein donde es tu cafa ? de itocayocá maltepeuh? donde venirte? como campa huel otítlacat? fe Ha ma tu pueblo ? yequexquichcahuitl donde nacifle? quáro nican tinemi ? nican tiempo á que afsiftcs timotlalia? aqui, y tienes cafa» y

viues en efte lugar?

^" IMPEDIMENTOÍ Pú- blicos del Matrimonio. If Izcatqui inic ihtla- $ Aquí fe liguen los cahui inTeoyotica ne impedimetos delMa- namiailiztli in huel trimonioique fon pu* te ixpanca. blicos.

{ Lo

~ :

NldtYWonij. 67

f Inic centlarijantli. <f L0 primero. Si ía-

•Cuix anquimati ce- beys, que alguno de

me yehuantin in ax- ellos áiido otra vez

can mona mictizne r- cafado , y que es vi*

qui ah$o ocnemi in- ua fu muger,por ve-

innamiCjafagonican turaeftá en eftepue-

nemi , ahnogo cam- blo, ó fabeys q eftá

pa nemi? in aquin en otra parte lejos de

quimati, ma nimam aqui* El que lofabe

quihtoquiuh? vcgalo ádezir luego-

<[ Inicontlamantli. <[ Lo fegundo. Por

Ab$o anquimatijá^o ventura fabeys que

quemmonotza , ab^o fon parientes en pri-

tlacamecayotica mi- meroi ó fegudo gra-

ximati ah$o centla- do ? Tened entendí-

mamp^ontlama ropa, do> q nadie fe puede

ab§o $a Ce incoltzin, cafar cc>n fu herma -

ah^o 5a ce incitzin. no,ó hermana: ni tá-

Ma huel xiJiuallaCa- poco fe puede cafar

quicanvca nima ayac nadie con fu primó >

huel qqimonami&iz ó c5 fg prim&y nadie

initeyecauh, inihuel fe puede cafar con fu

tiuh,ahmo noac huel fobrino* ó con fu fo-

quimonaífli&iz in brina : ni nadie fe

*3 pue«f

D? Sacramento

fcuécapaniJiueltiuh, in ahnogo hüécapan iíeiccauh : ahnoac huel quimonamiftiz inhuel iniach^n huel apiló : ahnoac huel quimonami&iz in buel yahüitzin , in tuelytlahtzin-intlá áca itíá quimati>ma quihtoquiüív '$* Inic etlamántli. Ab^o anqaimati > ah^o huépoltica mi- ximatt cerne yc- iruantin in ? Tía xic fcuakaquicaíi,ca ni- jrian ayac huel c]ui- jnonamiüiz inihué- pol in inane! 11050 liuécapan yhüépol, imoiano^ó imícca- huépol: ayac nohtiel qmmonamiSiz ¿ni-

puede cafar co futió, ó con fu tia> Si algu- no fabe algo ello véngalo á dezir.

If Lo tercero Por ve. tura fabeys, que ahJ gunos eftos lo af- fines ? Tened' enten- dido» q nadie fe pue- de cafar cofucuna- dósócofu c«ñada:ni con fu cuñado, ó cu. riada en íegudo gra- do: nadie fe puede ca- far con la nianceba de fu Padre,nidefu Madre > ni con el a- migo

Matrimomj. (>g

mecauh iútzin , in migo de fu Madre :

aliñólo inant2in : abnoac hue] quimo- nami&iz itlacpa^á., in afanoso ichahua~ nan : abnoac hueí quimonamifHz icha- huaconeuh in roanel no$o iehtaca icha* huananitlacpatá>ah- no$o icfiahuaconeuh ktlacpahuitec?Intlá ka itiá quimati ma liman quihtoquiuh. Jlnic nauhtlamantli, fUi^o anquimati in :eme yéhuantin in, ih§o Teoyotica mi- dmatiíTlaxicíiual- nocaquitican ca in enapaloaalrínoliuel lüimonamiftiz ino- [uinapaló in ihquac moqphsít-cqm akacn

nadie fe puede cafar con fu Padraíhro , & con (a Madraftra: ni nadie fe puede cafar con fu entenado, ó co fu entenada, aun- que fea fecreto. Si aU guno fabe algo ven*; galoá dezir.

f Loquartoes, Por ventura fabeis q al- guno deftos que fe quiere cafar tiene al- gún impedimento ef- piritual ? Tened en- tendido , que el que tuuo á alguno en el BaptifmojOerilaCS"? íirmacio: no íe puede 1 4 cafar

D¿ Sacramento 50 in oquicuili con- cafar con el que tuuó Urinación. No ihuan ( hombre^ ó muger) in onapaloloc ahmo ni fe puede cafar co huel quitnonami&iz (a Padre [ ni con fu initeoyoticanantzin, Madre del niño, o ahnogo initeoyotica* niña (fi fue nombra- tatzin inotlanapaló- doporPadrino,ópor que , ahno^o inoqui- Madrina del Padre , cuilique Confirma- ó Madre.) Final men- ción : in tlá ycfauan- te nadie fe puede ca- tín oquixquerzque far con fuCompadre, inic otenapalóque : 6 con fu Comadre, £a$e ayac huel qui- ni tampoco fe puede monamiftiz inicom- cafar con fu ahijado. pá3ré\ ahno^o ico- madre > ahno£o itla- quatequiltlanapaloK

Los fohredichos impedimentos Xeeú elPd- tocho a los tejligos, y luego acribados de leer les dirafifahen algo ¿ellos defta manera. «j* Xihuallacaquican <J*Aduertid vofotros anmochintin in ame- todos los teftigos los buantin in an tefti- q aueis venido aquí

Matrimonij, 69

;otint inic nica oan- á dezir la verdada- lüallaquc antlanelti- cerca deílecafamie- ico initechpa ini.ií to. Por ventura fa- t

Lena mi&iliztli. Ctíix beis algo por donde tlá tlein anquimati no fe puedan cafat nic ahmo huel ido- ellos? fi fon paríen* lamiftizque? Cuix tes? fiel es pariente uen monotza, ah$o defta muger ? ó fi ay luayolqui in cihuatl, otra cofa por donde h$o itlá tlein ic ih- fe impida , y no fe acauhtica inic ah- pueda bazer el Tanto 10 huel mochihuaz Matrimonio ? Dezil- 1 teoyotl ? oc ye do co tiempo y terii- ualcan in axcan xi- prano > por que def- uihtoca, inic ahmo pues no feáís Vofó- I tépari améhuan- tros caftigados. in anquitzauhtiazq.

Tomado el juramento de los teftigos9 tos qaa* >s bajlara, q featt dosy o tres de parte de cada no de los contrahentes: apartarán fey aJolas9y 1 fecreto hincaran fe de rodillas los contrahentes P elFarocho y y les dirá eftas palabras antes tíeerles ¿ cada uno en particular los impedime* 1 5 tos

mm

*

De Sácumento ios fecretos como W abajo defta manera S

íJTlá xic hualmoca- «[ Oyd lo que fe (

quitican, inhuépol- dize de la af finida

lotl ín pañi mochú que no es publica,

fcua inpáni neci, inic quál impide elMatr

nenamifltiló Teoyoti- nionio Común men

ca , ca huel miequin- todos faben > y vee

fin quimati quitztica la afinidad contra

té, yece in occentla- da por Matrimoni

Snantlih«epollotl in pero la. que fe co

§an ichtaca mochi- trabe por culpa o

Íiga>ca $a'ti quezquin- culta pocos ay que

tin in quimati,in huél fepa'ti> y es neceííar

imixeoyan. Auh ca dezirlá > por que ir

jnonequi raihtoz inic pide el Matrimoni ahmóihtlacahuizne namiailiztli.

.

Luego fe apartara ella > y en fecreto diva Varocho altaron los impedimentos figuientes%q fon fecreto^y le preguntara fi Viene forjado i alguna perfotta> bft a dado palabra de cafami to a otra niU£er}y la conoció por ejlo carnalmen

70

Matrimonij. lira ¿lejía manera.

IMPEDIMENTOS SECRETOS DB

parte del loaron, Izcatqui in occen l[ Siguenfe otros iin« mancli incan icfcf- "pedimentos del Ma- rá ic ihtlacahüi ne trimonio, que forí fe* miaüizrli. cretos.

toqukhtli ; in tlá Mira tu q eres bom? ¡taca itech otidah- brc que G fecretams* cóininant2invahr te has tenido aceefTtí 50 kihtzin^hnt^ á la Madre dcaqu* humin in tierno* Ha > quien te quiá- roiftiznequíjtámaat res cafar,ó á fu agüe» aelitiz inucmpbaí la -v6 á fu tia , no te ftiz. Ifeuan tlaxic-, puedes cafar co ella* \ui intlá itech otm También nota, que fi in ipihton, ajxttm tuuifte acceíEo, á! fu iniy üko> in ahno^ hermana menor , o ípiló^hnogohu^ mayor, ó á fu prí* ipihton^abno^o roa > ó fóbrína,: dfg écapa iniyuhron g puedes cafar coellai minan áhud tic., aunque efto fea fe- mmiSíiz ( -intii, creto, quenol&febe

otro

De Sacramento !ietayacquimati)ca otro alguno eres< monahuatil huel té- bligado á dezirmel huatl tinech ilhuiz.

Luego immeixatamenie le diga Jl Viene fo fddof o dibpalahra a otra.

<[ Nopiltzéj cuix i- ^ Hijo mió por vei

tecuitlahüiliztica in tura por fuerza c

jnotábuan tictnona- tus padres te quier»

tni&iznequi inin ci- cafar con efta mug<

huatzintli ? in ahtm> ymo de tu cora^or

moyollocacopa, inic por que defpues r

áhüio £a tépan timo- te enojes, y digas, r

xicoz /tiquihtoz ca roe café de mi volu

ahmo noyollocacopa tad , y con efto d

omcnonami&i, ic tic pena á tu muger, c

toliniz in mocihuauh mo lo hazen los d

yiih cequintin qui* mas \ ó vienes de t

cIiihuani,atino9D mo da tu volíitad , y o

tlanequiliztica , mo- raqon á cafarte ce

yollocacopa inoticci- efta muger ? Por v

huaihtla ? Cuix qué- tura alguna vez dií

manían acá in occe palabra á otra mi

cihuatl otictenehuili ger de cafarte co ell

MatrimoMJ. J I

>yotl ? ic niman o- y por efto !a conocif-

iximá nacayoti- tecarnalmete,y pee*

caite teniendo accef

fo con ella?

tAqui Jefcnbrira el Varón Ji tiene algún irh* \imenw% o no,

IMPEDIMENTOS SECRETOS DE

parte de la muger* Izcatqui inoccen- 4[ Siguenfe otros im* pedimentos del Ma- trimonio, que fon fc- cretos.

<[ Lo mifmo conuie- ne que mires tu que eres muger,que fi tu- no acceffoá ti el Pa- dre^ el agüelo, ó el tio de aquel co quie te quieres cafar ( au- que fea fecreto ) no inelayacquimati) te puedes cafar con niman áhuel tic- el. Lo mifmo esfi mamiftiz . Ca $an tuuo acceflb á ti fu

herma*

mantli in can ich :a ic ihtlacahui ne miflrili2tli. Ca ^an no yuhqui téhuatl in ti ci- atl huel xihualla- juí, ab^o motech c icinitáczin > ali- go huel itlátzin,ah 50 icoltzin in tic- >namiaiznequiJ(in

S

'

5-5

5

efto fea fecrero"¡

De Sacramento íio yuhqui intU iti- hermano mayor achcauh> ahno^o i- menor , ó fu pr

tciccúMh y ahno^o i* ó fobrino ( aur

tiznequi morech oá- cic(in manelichta* ca) áhuel ticmona- tni&izy ichtaca xi- nechmelahaiii nech ilhui.

obligada á la verdad.

dezj

XI-

L uego immediatamente U diga Viene fdda> ñ dio palabra a otro.

^Nochpótzcyeotla- «[ Hija mia ya

immantico inrffone- llegado el tiempc

tiamiailizcahuipan , tu cafamiento, y

ye ipan otácico , ca cuplido , y pues

pt\ yeticihuatl , <gn ya muger> y entj

huel monequi axcan. des , conuiene s

ic cualcantiquihtoz «temprano, qued

gtgo nemámauhti- íi con miedo, ó fi

liztica , aliñólo i te- $ade tuPadre.ó]

cuitlahuiltiliztica in dre as venido á

jnotátzin, in ínonan- fart$ o de tu coi

S :

Matritnwijé *j 2

:in inotiliualla inic y voluntadles por

imonamiftizyaca^o- fuerza > o imedo¿U<3!

io moyollocacopa > ]e tengasvpero dvf

cacomo mocielÍ2ti- deícubre la verdad;

a in timonamifHco, por que el tentó ík*

nía yuhqui in,nia- cratnentodel Matri-%

irno ximomauhti , monio fe á de hazet

in xiquihtójxicnex- muy de coraron , y

>ca in nenaítiiailiz* voluntad. Por ven*

i huel tey-oliocaco- tura á otro varón as

jmochihuaz. Cuix dado palabra í ¡S in occe oquich- iotiarenehuiliTeo- >tl ?

Aqui defcuhira U muget f\ tiene algún hn» 'dwento, o noy y no auiendolo los efcriuira el arocbo poniendo fus nombres >y los de fus P¿- es, de que pueblo fon, y de donde fon natura* f,y los de los tejligos^ y fus V adres \y diga no preguntándoles acerca de los tales contra- ntes dixeron no tener impedimento alguno yy e api fe procedió ¿las 3annas come lo manda

■•

tn

De Sacramento elfantoConcilioTridemino, las quales fe hará defla manera en tres dias fefliuos continuos acá hado el Euangelio de la M/jp mayor conuentua y no diftenfe jamas en ellas el Varocho.

AMONESTACIÓN,

N.Telpochnemi (ah* N. Soltero viodc

11090 icno oquichtli) faítre herrero) í

tlahtzonqui (ahno^o Padre fe llama N. f

tepozpitzquijitátzin Madre N. nacid

itoca N. inantzin N. aquí enMexico e

anchan nican Mexi- Xochimilco)deI bai

Co(ahno$o xochimil- rio de Necaltitlan (

co ) itlaxilacalpan Xaltocan ) fe quier

Necaltitlan (ahno^o cafar con N. donz<

Xaltocan) Teoyotica lia viuda)fuPadr

quimonaraifliznequi fe llama N. y fu Ms

N. ichpoch (ahnogo dre N# nacida aqt

icnocihuatl) itátzin en México (6 en X(

itoca N. inantzin i- chimilco) del barrí

toca N. inchan nica deNecaltitlan (oXa

México (ahno^o Xo- tocan) fi ácafo algu

chimilco) itlaxila- no fabe que fon pa

calpan Necaltitlan rientes en primero,

fegur

Mdtriwomj. 73

afinólo Xa[tocan)in fegóndo grado,o que ;a$o aquin qoimatti- el es fu compadre , 0 :a ah$o qúen mono- /ella fu comadre, ó Í¡ za, ah$ócentlamam- ' en otra parte eftan >an ontfymampan cafados,ltiego al puto huayolqui,ah§oTeo- venga ádezirlode- ótica icompadre, laíite del Sacerdote h<;o icomadre, ah^o de efta Igleíia $ por q ana cecni monamic- deípues no fe baga al- iricaté , ma niman guna injuria al fanto uihualihtoquiuh ix- íacramento del Ma- >antzinco in toTeo* trimonio. Y eíte e$ h lixcatzín, inicíate" primera amonesta- ban amo tlen iíítla* cion ( ó fegunda , ó ahuiz ipan ininne- tercera.) amifHHz. Icceppa zát2ililo(no$oicop- la,- no$o ic expa tzá- zililo)

£>ejj>ues de auerlos eferitú el P atocho les *•

meflep que fe preparen diligentemente para co-

effar^y comulgar^ antes de receh'r elfantofá*

amento delMatrimonw^y Us diri de fie modtf

K <[No-

De Sacramento ^ Notla^ópilliuane ÍJHijos nuoscouicne buel cenca monequi muimuclio que pen- an motJatemoÜzque íeis> y examinéis to in izquitlatuandi in dos vueftros pecca- amotlátlacoljipampa dos, para que los co- anmoyolcuitizque, i- feffeis , y recibáis el liuan an quimoceli- cuerpo de nueftroSe- lizq iniciado rcahuiz- ñor I-ES'-V Chrifto> nacayotzin in toTe- pa raque afsi con mu- cuiyo IESV Chriíio, cha limpieza reci- inic huel chipalrua bais el fanto facra-

mento, que fe llama Matrimonio.

liztica anquimomá- cehuizque in fanto facramento Teoyo- tica nenatm&iliztli in motenehua Matri- monio.

Efcritos, awonejlados, confesados, y comuh gados los contnhntes % yy'a en U Igltfta para recebir el Matrimonio, faldt a el Carocho reuef- tido de fobrepelU^t y ejioU blanca acompañado de algunos MívíJIyos, que llenen el hyjfopo del agua bendita^ y ejle turo manual , ejlando pre*

fentcs

Matrwonij. y/¡

[entes dosy o tres teftigosr'y fus Padres ¡y pa« tientes de los contrahntes> que es cofa decente fean honrados con la pe f encía dellos ^y hincan- dofe de rodillas los que ande recelir el fanto facramento de el Matrimonio les bara ejlaplati* c* el Sacerdote.

5 Xihuallacaquican <f Hijos míos los que

notIa$ópilhuane in aora os queréis cafar

ixcan annionamiaiz- tened entendido que

nequi ca commatiz , de tal manera es me-

tyuhyez in amoyollo ncfter que creays, y

m tlaneltocazque ca Conoíca vueftro co-

n Teoyotica nena- ragon efto deque el

rmftííiztlisatofacra- liento itóca Matri- nonio canellimefá- lüac huel itlatlalil- zin in totla^ótema- [uixticátzin IESV íbríftó, huel yéhua- zin oquiínotlalilite- íiáCyic irlaneltóca- atzitzihuá Cfiriftia-

fanto Matrimonio es cierf o fue inftituido y pueílo por nueftro Redemptor y Salua- dór lESVCfcíh-ifto á nofótros los q cree* mos en el > y fomos Clififtianos; para que nos ayudemos vnos á otros efpiritual y K* corpa-

<l

XyeSacwnMt» tiotne monepan pal- corporal mente.quie* lehuizque Teoyotica re dezir, que es para ihuan tlalticpacayo- ayudarnos acerca de ^tica,quihtoznequi ca los trabajos,triftezas, icmopallehuiaini- y enfermedades, y techpa netoliniliztli, defenojarnos, y para tlaocoyaliztli.coco- tiazer y criar hijos, liztli , nepilhuátiliz- Porq quando el cbn- tli , neyolcehuiliz- ftiano con aparejo, y t\i. CainihquaC limpieca recibe elsa- jnchriftianonecen. to facra mentó del cahualiztica , chipa- Matrimonio como lo huacayoticaquícélia /nanda nueftra fanta jn fanto facramento Madre tglefia catho- Teoyotica nenamifti- lica Romana los que liztli quenin motla- afsi fe cafan alcan- nanoatiliatonantzin cania ayuda, auxi- íanta Iglefia Catholi- lio,y gracia de Dios, CaRomanainaquin para engendrar hi- monamiaia ca ne- jos , y j criarlos a te maftilb initepaUehui- míra de el Reyno de litzin, igraciatzin loscíelos,paraqueno Píos,inicmopilhuá. pequen, m hagan ttzi] , quintlacatizque maldades y culpas, y

MaírimGMJé J$

ínimpilhuan , quin- guarden los manda* huapahuazque ihuic - mientes, y precepto* patzinco in ilhuica- de Dios, y defta ma- cayot!$inic ahmo tlá- ñera fe faluaran , y tlacozque,quimoma- alcanzaran la gloria hüiztiliiizqpeiniTeo- eterna. Amen, tenahuatiltzin Dios, ic momaquixtizque. Mainnnuchihua.

acabada efta platica pregunte el Paroch al ^aron}y ¿ h mugeryque quieren contraher á cada *m en particular ^y primero a el9y deftues ¿ elU i eda lona en fu idioma y lenguaje yulgar > de fu ultima Voluntad, y acerca de fu confetti* viento^ y querer> defla ntaneral N. Cuix moceyollo- N. Por ventura de :acopa, mocializtic^ todo tu coraron , y iemocetia, tiemona- voluntad te cafas ca nidia in izcatqui ci- eftamugetyjuefelh** íuatzintli itóca N. ma N. qeftáaqui niub motlanahuati- prcfentevde la mane- ia tonantzin fanta ra que lo manda pra glefiacatholica Ro» fanta JMadrelgíefia Kl catho*

<l

De Sacramento «ana ? catholica Romana ?

I[ Ca quemacat2in Padre. ^ Si Padre.

Luego pregunta el Parocbo a la muger defla Manera*

N. .Cttix.mocey.o1lo- N. Por ventura de cacopa v mocializtica todo tu coraron > y ticmocetia, ticmona- voluntad te cafas co jniftia in izcatqui o- efte hombre , que fe quichtzintli itóca NT. lia ma N. q eftá aqui iniuh motlanahuati- prefente, déla mane- lía tonantziti fanta ra»queIo manda nra Iglefia catholica F.0- fanta Madre Iglelia anana ? catholica Romana í

$ Ca qucmacat2in Padre, f Si Padre.

Exptiadopues , y entendido del Carocho b Sacerdote el ultimo consentimiento ^ y noluntad ¿e los contrayentes porpaUhras deprefente les mande fe tomen las w&nos derechas > la del Varo erícima%y la de la mnger debajo , y dirá de eftx manera. Ego coniugo vos in MatriV moniütn. In nomine Patris,8t Fj$<h7, ScSpiritusfan&i. Amen. Échales

«¿te

"TT

Matrimonij* J 6

agua lenditá con elhyffopo. lluego les amonefta H P ' ¿rocho a los cafados no eflen juntos en tn* vtifma cafa) ni con fuman el Matrimonio^yfera muy acertado en te que toca a los indios y natu- rales defia nueua Bfj£ana% que el Sacerdote de» pojlte k ella en alguna cafa de alguna per fono, denota^ y ternero fa de Vio jj por que fiempre ay algún recelo de que fe *\>an a juntar carnalmeute antes de las bendiciones de la Iglefiafy les dirk de fía manera.

•[ Notia^ópilhuane $ Hijos míos ahite- maximotlacahualtica neos de !a junta car* inihuicpa in ammi- nal de vueftro cafa- xirnacjiilú in nene- nncw haíta que feais panolÍ2tlioquic Teo- efp ir itual mente ben- yotica árt tlateochi- ditos en la .Miífa de hualozque ipan in i- nueftro Señor Dios. Miflauin Dios. A

VELACIONES.

ADuierta elParocho , queeftas delaciones no puede hxxet otro Sacerdote que elyftno es que concede fu licencia para ello$ o la da el K. 4 Ordh

MW 1 1 ^

t>e Sacramenten Ordinario a algún Sacerdote que entonces fe po¿ aran ba\er por eh Guarde/e e\ Paroebo no les fregante & tos contrahentes otra tendel con f en* timen to > que dieron antes en el Matrimonio. Aduiert* muéoy que de f de elprimerDomingo de Adviento bajía el di a de la Epiphamayy def. de el Miercales de la Cení f a bajía la OBam de h Pafqua wclufiue>eftan prohibidas tas Velado, ves ; aunque es Verdad y que el Jamo Matri- monio fe puede celebrar en todo tiempo ( fatuo los indios y naturales defta nueuaEjpana, que en todo tiempo fe pueden Velar j aunque a de fet en los fobt edictos tiempos Jin folemnidad )• Tam- bién conuiene mucho que las Velaciones fe hagan con aqudla modefliayy boneflidad que fe deue d . teffeño con que fe deue tratar el f amo Matri* wonio.hduierta demás dejlo el Varocho fi los ca* fados m recibido las bendiciones de la \ ¿le fia otra Ve^ett otro Mmimm%y api el Varón como h mugev+que no los bendiga fegunda Ve^l (aun- que donde ay cojhmbre que fija mttger no fe

Matrmomj. n 7

2 cafado otra Ve\aunque el Varón aya ftdocafá* ío con otra muger de bendecir el tal matrimonio^ fe bendiga^ y efla tal coflumbre fe guarde en la al parte, q afii lo permite e\fan%o Concilio Tria ¡entine.*) Aduiertatambien^que el matrimonio de a muger , que fue Viuda no fe a de bendecir ; mnque el Varón con quien fe a cafado no lo aya ido otra ve\. Note fe j que no a de auer cotilas \rras mas de Vn anillo > el qaal dará el Parocho I la mano dereoba al defyofado * y ello pondrá n el dedo quarto déla mano izquierda dellafy as arras an deferiré^ monedas .Aduiert a mu* ho el Sacerdote , que Ji fuere Domingo b doble % primera b fegunda chfi el dia de las Vela- bnes no fe deje de de^ir la Mijfa del dia por ue no fe le puede quitar ; en los demás dias fe iga h Mijfa pro fponíb, & fponfa, CQH- hm a do fe con las rubricas del Mijfal, q e flan en I dicha Mijfa pro fponío^&ípofa,^ ref* inte acerca de hs Velaciones ex el foh*j8. feco- orme co lo dicho ames enejla $hna 77) di\ied&

,%

De Sacramento lo demás contenido en ellayque fon las Oración*. ¿mes del Libéranos quaefumus Domine

&C, del Canon de la M(Jfayy li poftrera Qracii antes de dar la bendición al pueblo. Mas los fe 4 gundos cafamieíos no fe an de bendecir^ y aque* líos fe di\en fegundos , que fon de farte de la) tnugeres , aunque fean primeros de pane de lo\ carones ^y no importa que la muger Viuda ca- fando fe fegunda t>e\fea dou\ella> o nojbafta l Ttna W\ayaJido bendita'*, y afii la que lona T>e^ fe cafo ) y antes de recebir las bendiciones en' t>iudb y quando dejpues fugunda te\fe cafa ft & de bendecir como fe bendixera la primera y>e\ y la que y>na ^e^fdo bendita, no fe a de ben* decir fegunda Ve\¡yen las tales delaciones m Je bendicen arras , ni anillo, ni fe pone telo, n jugal> ni fe di^e Mijfa : pro fponfo> & (ponía, ni ninguna Oración de las en ella con- tenidaSyfitio folamente lo que fe pone abajo don: de fe trata de la tal delación ; aunque en lugai

de la dicha M /^:pro íponíb,8c íponfa^

Mdtrimofíijé 7$

s puede deqrMijfa botina la que ellos pid fe- m con tal condición , que no ¿de fer en día que lyga fiefta doble » Domingo^ d femidoHe , por u entonces U a de de^r del dia conformando* rconelOfjicio;

Z)rdi

a

en.qiieieguar-

'A CON LA MVGER, QVE'NVNCA. á recebido las bendiciones de la tglefia.

LOí defyofados fe hincarán de rodillas a U puerta de la Iglejia mientras el Sacerdote \ rettifie de amiBor alba , cingtrio, e Bala yy pa, que pide el Officio del dia , y hendice las •ras,, y anillo lo qual eftara en \>n plato limpio^ comen f ando a bendecir las arras dirl afiu % BENDICIÓN DE LAS ARRAS.

VAdiutoriumiioftrum,8cc. ^. Sít ornen Domini Benedi&um, 8cc. VV •omine exaudí orationem , &c4 iKj ottiinus vobikmp) 6cc. Oremus<

Bene-

r

^

BDe Sdet amento Ene ífr dic Dñe has arras , qu hodie traditfamqlus tuus hic i manu ancilía? tuar, quemadmodum b nedixiíti Abraham cum Sarra , Ifas cum &ebecca,Iacob cum Rachel,doi fupereos gratiam falutís tua^abundaí tiam rerum , & conftantjam operun fiorefcant fícut rofa plantata in Hyer tp,& Dpminum noílrum Iéfum Chr ftum timeant , & adorent ipfom , q^ írinutti pofsident nomen eius, regni & imperium, fine fine permanet í] fecula faeculonim. &. Amen, **L^. Oremus,

i jOmme Deus omnipotens.qui it ■*— ^fimilitadinem fan&i' connubi Ifaac CumRebecca,per ¿ntercefsionem arrarum Abrahae famuli tui, copular iufsifti; vt oblatione munerum, nume rofítas crcfceret filiorum , quarfumus Omnipotentiam tuamjvt ad hanc obla*

tioneni

Matttmgnij. 79

onem arrarum>quas hit fatnuíus tuus SeQae fuae fponfa: offerre procurat « n&ificatoraceedas»eosquecunt luis uneribus propitius benc >$< dicas t latenus tua benedi&ione prote&i, & uicem dile&ionis vínculo innexi, udeant feliciter cum tuis fidelibus frcnníter mancipati. Per Chriftum Dmínumíioílfum* fc* Amen.

f BENDICIÓN DEL ANILLO. . Adiutoriumnoftrum,&c. V. Do* ine exaudicrationettij&c *#. Do* inus vobífcum, &£. Oremus.

I> Ene >£dicDomine annulunt huncy 3qucm nos ín tuo nomine bene ¡fc cimus; vt quac eum geftauerit, fide- atem integram fuo fponfo tenens,in ice#8c volúntate tua,perrnaneat; atqj mutua charitate femper viuat. Per nriftum t)ñum noftrum. #. Amen.

Dcf-

'4

Ve Sacramento Dejpues echa el Sacerdote agua bendita á 1 át ras y anillo en forma de Cruy Vi el Sace dote i la puerta de la tglefia en donde ejlan \ muios, y tomando con los tres dedos el anillo \ h da al depfado, el auil lo tomara con la mai brecha, de la del Sacerdote, y poniendofelo a deffrfada en el quarto dedo de la mano i^quiet ¿a, diú el Sacerdote-: In nomine Patris & Filij, 8c Spiritus fandi. Amen.

Y luego ponga ella las manos abiertas ¡as pal was baya arriba, y encima dellas el y&ron del tntfma manera , y el Sacerdote tomará hi arras y las pondrá en las palmas de las manos del def fofado , y ames de ecbarfelas el dejpofado a l dvjpofada dirá desamanera, y en efta forma. <f i Notlacóna miazé A mada, y quer ids inin maízatzaaii.iliua cfpofa mia , eíte ani inin cihuanetnaaii lio , y eftas arras t( tiimitznonemaailia, doy en mueftra, y fe- inezca > imachio in Sal del fanto facra- íanto facramento nc- mentó de Matrimo' najuiailiztli iniuh nio de la manera guc

lo

Mdtritnomjé gO

motlanahuatifia To- lo manda y ordena, nantzin fanta Tglefi.a y difpone nra Tanta catholica Romana. Madre Iglefia catho, lica Romana.

Rejpottde la dejfcofada, que ají i las recibe de tjla manera. I lab nicnocelilia. <f A fsi las recibo.-

Y el loaron echa las arras9y anillo en las mar nos de la defyofadayy ella en el platoy a fe bon- Ira debajo^y tomándola de la mano la llena adew* ro de la ¡¿lefia * y amlos fe hincan de rodillas inte el Altar donde fe -a de de^ir la Mijfa j y ílli dirá el Sacerdote. )?. Confirma

loe Deus f quod operatus es in nobis. 3& A templo fanáo tuol quod efl: in íierufaíem. Kyrie eleyíon, Chrifte e- eyíbn, Kyrie eleyfon. Pater noíler, Üá Etnenosinducasj&c. #, Saluos ac feruos tuos. #. Deus meus fpe- antes inte. V. Mitte eis Domine uxilzum de Sanfto. #. EtdeSion

fue* *

De Sacramento

tuere eos. V. Efto eis Domine turri; fortítudinís. fc. Afacieinimici. í Domine exaudí orationem, &c. tf, Dominus vobifcum, &c. Oremus.

REfpice,quacfumus Domine, fupeí hos fámulos tuos , & inftitutis tuis , qmbus propdgationem humam generis ordirtafti, benignus afsiíle-, vi qui te áuthore iungüntur, te auxilian. íe feruentur. Per Chrillum Dominürtí íioítrum. Be. Amen.

Lúe ¿o fe Tea el Sacerdote a la $acriflia,y qu't- tandofe la, cafa fe pone manipulo y ca fulla con' forme al tiempo , y efiando los dejpofados hinca' dos de rodillascerca del Altar comienza la Mif' fa, U qualfera conforme fe dixo en la Rubrica de arriba , la qual acabada , fe buelua en medie ¿el Altar al dejpofado , y le diga las Jtguientei palabras,

$ Notla$ópiItzé itc- l[ Hijo mío en nom- copatzinco in tonan- bre de nueftra fant

M

Matrimoyij. §£

tzin Tanta Iglefia ni- Madre IgleíJa te doy

mitznomaquiJia in cihuatzinrji in Teo- yotica oticmonajmc- ti oamechmocetili* liczinó in Dios , inic ammonepiklacótlazq, auh ahmQ timoma-

eíla muger.colaqual teas cafado, y os jutado Diosnueilro Señor en vno 5 para que os améis el vno al otro» y no pienfes, ni entiendas que es

tiz ahgo tlacótli , efclaua, ni criada 1$ in tic huica > inic tic que lleuas , para afli-

toliniz, ca'§an íiuei Teoyoíka monamiC) Buel tiaJa^ótlaz in juh quimotla§óti!ia in Totecuiyo I E S V

girla, y darle pena ; íino fo la mente tu ef- piritual efpofayco- panera51a amaras mu* cbodela manera que

Chriftoit!a§ótzinSá- ama nro Señor IE ta Igleíia. S V Chriílo a fu que-

rida la fanfa Iglefía.

Orden,q fe guarda

CON LA MVGER QVE A RECEBIDO ya las bendiciones de la Iglefía en otxoca* íamiento, y fe cafa fegunda vez .

L El

1 ^

Ve Sacramento

EL Sacerdote reueflido de amifto ^alba cinguhy eflola yy capa, que pide el Gffi Cío del tiempo>y dia^ Viene a los Nouios^ejlai en la puerta de l a l¿¡efiayy lo i rociara co el agu, hendita tres *é&hj luego los lleua adentro di yendo el Pfalmo .: Beati omnes* quí tíi menc Dominum: qui arnbulant in vi)¡ dus. Labores manuum tuarum qui; manducabis: beatus es>& bene tibi erit Vxor tua íicut vitís abundans: in late ribus dornas tux. Filif tui fícut nouel Ix olfuárüm ; in circuita menfar tux Ecce fie benedicetur homo : qui timei Dominum. Benedicat tibi Dominu* ex Sion: 8c videas bona Hiemfalen: ómnibus d iebus vita? tux. Et videaí filios filiorum tuorum : pacem fupeí Ifraeí. Gloria Patri, &c. Luego ft hincan de rodillas tos cafados $y ejlando aparta dos del Mtaroyran MiJJa, la qual dirá el &f terdote por ellos como fe dixo enU Rubrica de

arri-

Matrimonij. ©2'

rrifa al principio de tas delaciones, U qualaca- ada, dirá el Sacerdote enmedio del altar buelto los muios efia Oración. Qremus.

RBfpice Domine fuper hanc coti- iunQionem tuam ; vt íicut mif- fti fanftum Angelum tuum Raphae* mi, pacificum Thobiae , & Sarrse filia; .aguelis ; ita digneris Domine mit- ;re benedi&ionem tuam fuper hos imulos tuos; vt m tua volúntate per- íaneant, 8c in amore tuo viuant,& fe* efcant, & multiplicentur in Iongitu- inem diérutn. PerDominum noftru ¡futn'Chriíhim Filium tuum, quite im viuit, & regnat in vnitate Spiri* js fanfti Deus per omnia farcula íiecü- »rum. .fc. Amen. Luegohhiendofe nouio le di%e : Notla$ópiItzé> &c. como fe xo arrila fol. 8o. Y acabadas eflas pala- as ¡les eéara él Sacerdote agua bendita tres \es,y les dirá t Ite in pace.

L 2 Acaba-

De BeneJi&onibus. Vahadas todas ejlas cofas¡ que pertenecen c fanto facramemo del Matrimonio^ y fu celebra cioU) el mifmo Vayccho efcúu¿ el tal Matrimoni hecfa,y fu delación en el libro de los Matrimo tiios , que fe celebran en fu I ¿lefia como fe Don el orden que en ejlo ay al fin de fie libro*, y affen tara los nombres de los tefiigos^y de los cafado* y aduierta el Parocho y que aunque puede come ter el Matrimonio a otro Sacerdote1; mas no e efcreuirlo en el libro conforme fe di^e al fin d efle libro.

""■■"■""■■ " mi— ■iMninimii m ■=»; jyiwi— m

f REGLAS GENERALES, QVE SI an de guardar en qual quiera bendición.

N todas las bendiciones que fe ba%en fue Ya de la Mijfa > y fe el Sacerdote por l menos de fobrepelli\% y c fióla conforme el tiep pidiere, fino es que de otra manera fe diga em lÁiffaU Siempre bendiga e fiado en pie. A / prid clpio de qualquiera bendición diga el y>erfo. Ad

iutorium noftrum, &C.7 elVerJo Dñui

vobif-

De Benediftionihusl §5

obífaim„8íc. Luego fe diga la Oración pro* id T>nayb muchas co forme fuere adnertido en fu gar. R.ocie co agua bendita la cofa que Quiere ndecido,y en dv de fe aduirúere^náenfe tam- ?Jtií dexir cofa alguna. Tenga el Sacerdote fu Unifiro con el agua bendita > y elhyjfopo, y lijfa!, o Manual. Guarde fe no por caufa de idecir ponga alguna cofa indecente fobre el 'tar amo fon cofas de comer > las guales fe pon- t fobre alguna me ) \apartada de el Altar.

BENDICIÓN DE LA MVGER efpues de el parto quando Tale á MiíTa.

JVefla en la mena de la Tglejia de rodilla! i con t>na candela encendida en la mano de' m, faldra el Sacerdote reuejlido de fobrepe- ,y ejlola blanca con el acolyto | Ueue el agua dita y y le rociara con ella en firma de Cm$ 'endo luego lo figuiente.

Adiurorium noñrumyScc.^a. Hec ipiet beuediaionem a Díip, ' Jfe/,

Ve.Benediflionibus. Domíni eft térra , 8c plenitudo eius : orbis terrarum > 8c vniuerfi> qui habí- tant in eo . Quia ipfe fuper mária f un- dauit eum ; 8c fuper ilumina prepara* uit eum.Quis afcendet in montem Dñi aut quis ftabit in loco fanSo eius? In* nocens manibus, 8c mundo corde: quj non accepit in vano animam fuam,nec íurauit in dolo próximo fuo . Hic ac¿ cipiet benedídionem á Dño: 8c miferi cordia á Beo falutari íuo.H^c eft gene ratio qu^rentium eum: qu^rentium fa ciem Deí íacob. Attoílite portas prin cipes v.éílras,8c'eleuamini porta? £ter« nales : 8c incroibic R ex gloriae . Qnii eft ifte Rex gloria ? Dominus fortis & pote.ns, Dommus potens in przlio Attoílite portas principes veftras , & eleuamini portsc ateníales : 8c introi bit ReJc gloria. Quis eft ifte Rex glo- ria? Dominas vir cunan ipfe eft Res

:.r

De BenediSHonihus. $4,

;Iori£? Gloria Patrij&c. *AU. Ezc iccipiet benedi&ioneñi a Domino, & nifcricordiam a Deo falutari íuo: quia ixceft genera tio qu^rentium Domi* lum Luego le di el Sacerdote la extrewi- }ad de la eftola3y entra en la Igltfaj diciendo

l Sacerdote : íngredere in teniplum Dei, dora Filium Beats Maris Virginis , \iú tibifoecunditatem tribuir prolis.

Luego fe hinca de rodillas ella ante el Altdt ha\e oracion$y el Sacerdote d%: Kyrie e* ?yfon,8cc. f. Pater nofter, &c. % aíuam fac ancillam tuam Domine* ce. f. Mitre ei Domine auxilium de ando. R. EtdeSion tuereeam. ¥. íihil proficiat inimicus in ea. &. Et lius iniquitatis non apponat nocere i. V, Domine exaudí orationetn,&c¿ & Dñus vobifcunu, &c. Oremus*

DMmpotensfempiterneDeus,qui per Beatx Maris Virginis partü L* fide*

De Benedi&ioniluu fidelium parientium dolores ín gatu dium vettiñi: refpice propicius fuper hanc famuíam tuam.ad templum fan- ctum tuum progratíarüaaionektatn accedcntetti: & prgfh vt poíihanc vi- tara eiufdem Beatas Mariac mentís , Se interceísíone , ad aeternx beatítuáínís gaudia Gum prole fuá perueníre merea- tnr. Per Chríílum Dortiíiium noflmm.

Atnen. Luego la echa agua bendita el Sacer- dote en forma de Cru\diqeitdo. Pax, & be- wedi&io Dei omnípotentis Patris , >$< 6c Filíj,8c Spiritus fanfti defeendat fu- per te» •& mamat femper. Amen.

1 BEÑDÍCIOÍ^ HA-

2 EN SOLAMENTE LOS QVE TIE- ñen dignidad Epiícopal,y I >s Sacerdores q tíe- #e authofidad parahazerlas como fon ios Pre- lados Snperiores, y ios Guardianes déla Ordé <!e n?o Padre San Fraricifco , y los de las orras Ordenes Medicantes por cocefslon Apoftolica de SixtoQ¿arto;Leon decimo,y PauloQ^arro.

fiiEN-

I

Ve Benediftkmhus. %$

^BENDICIÓN DEL VASO DÉLA. Sacrofanta Euchariftia.

f. Adiutormm noftrum,&c. f. Do- Tiitius vobjTcum,&c. Oremus.

OMnipotens fempiterneDeus,Ma- ieítatem tuam fupplices depreca- nur,vt vafculum hoc pro corpore Fi- Ü mi Domi'ni noftri I E S V Chrifti in o condendo fabricatum bene^didfo- lis iüx gratía dicare digneris . Per undem Chriftum Dominum noftrum.

'I. Amen, Rocíelo coú agua bendita. f BENDICIÓN DE LOS ORNAMEN- ros Sacerdotales en común.

^ Adíutonum noíhum>&c. f. Do# ninus vobifcun^&c. Oremus.

|Mniporens fempiterne Deus,qui ^-^per Moy fen famulum tuum Pon- [ficalia , & Sacerdotafia , feu Leuinca eftimenta ad explédum in confpeáw jo miniíkrium eomm ad honorem, Lj 6C

De BeneíiSlionñus. 8cdecorem nominis tui fieri decreuiítí; adefto propitius inuocatíonibus nof* tris,& haec indumenta Sacerdotalia de- fuper irrigante gratia tua, ingenti be* nedi&ione per noftr^ humiíitatis fer- uitium purificare, >J< benedicere, >$< 8c confecrare >$< digneris, vt diuinis cul- tibus, 8cfacris myftenjs apta > 8c be- nedicta exiftant: his queque facris ve- fíibus Pontifices^Sc Sacerdotes, feu Le- uitae tui induti ab ómnibus impulfio* nibus, feu tentationibus maügnorum fpirituum muniti, 8c defenfi eífe me^ reantur;tuisq^myfterijs apté,8c codig- »é feruire, 8c ¿nharrere, atq? in his tibí placité , & denoté perfenerare tribue. Per Chriílum Dominum noílrutn. &. Amen. ? Oremus,

kEus inuidg virtutis triíumphator,

8c omnium rerum creator,& fan-

fiificatof : intende propitius preces

nof-

Di

De Benedifliotiibiis. $ 6

tioftras , & hace indumenta Leuiticae , üacerdotalis, 8c Pontificalis glorias mi- liñtis mis fruenda tuo ore proprio be» ledicere ^ fan&ficare confecrarc f< digneris ; omnescp eis vientes, tuis nyfterijs aptos, & tibí in eis deuoté,ac audabiliter fermentes, gratos efficere Jigneris, Per Dñum, &c, Oremus.

DOmine Deus omnipotens, quí veíti menta Pontificibus, Sacer- !otibus,3c Leuitis in vfum tabernacu- i foederis neceflaria Mqyfen famulum uum agere iufsíílj" , eumc£ fpiritu fa- >ientf'ac ad id peragendum repleuifti s me veíh'menta in vfum , & cultum nyfterij tai benedicere fan&ificare £*& eonfecrare digneris : at^mi- liftros altaris tui,qui ea ¿nduerint, fep« iformis fpiritus gratia dignanter re- den, afcp csñimis ílola, beata facías um bonoí ú ímdm operum minifterij

con-

De BetteAiSlknilus. congrueñtfs immortalirate veítri. Per Chriílum Dñum noftrum. &. Amen.

Luego echi agua hendha [obre los ornamentos.

^BENDICIÓN DECADAORNAMEN- toen particular, y primero del Anudo.

*. Adiutorium noftrum, &<:. V. Do- minus vobifcum, 8cc. Oremus.

IMmenfae pietatis , & plenitudinís gratiarum infufíbr, Deus, qui per os Prophetae tui dixiíH: expandí amk- íum meum fuper te,& operui ignomi- nram tuam ; plenitudinem gratíae , & benedtóionis tug >$< fuper hunc amiañ propitiatus extende : vt omnes'qui eo vfí fueriné : perfe&ám quam defíg'nat amiftus caftigationem vocis , 8c guJac fentiant, fiantque perfetti virtute, de- cori ex ami&u ipíb reddantur tibí Deo omnípotenti morjbus ,8c gratía fpe-

CÍOÍÍ. Qui Cum Patre, 8CC. Eche agm hüditafohe rf.

f BEN-

W

r

De l'enediBiomluíf $j

f BENDICIÓN DEL ALBA. t. Adiutorium noftrum,&c. #m Do* ninas vobifcum,&:c. Oremue.

DOmine Deus omnipotens, qu¿ Aaron , & fiíios eius tumcis Ii- leis indecorem^gloriam Sacerdotij, nduí prxcepjfti : cum quibus 8c ipil "an&ificati ; tibí etiara in fan&uario niñiftrarent,hanc quaefunms lineam unicam tu^virtutis fan&ificatione be* íedicere ^ & fanfti ficare digneris: Rfeenus omnes,quf ináüti infanfto fcfterio tuo víi fuerint ; digni íiant %tui miniílri , ipfoscjj feptifor- niTS^fia Spiritus fandi repletos , 8c aíh'tatis zona pracindos, beata facías uní miniílris Angelis immortalitatis 'uitione veftri. Per eundem. in vni- we eiufdem, &c. Echa agua bendita [o- •<? ella. [BENDICIÓN DEL CINGVLO/

D1

De BenediBionihus* tf. Admtoriumnoftrum^c. jft Do- tninus vobifcum, &c. Oremus. Eus innocemiae reftitutor, & pu- ritatis amator,qui vtriuscpteila- tnenti patres lumbos £uos prccingere inftruxiiH: qui videlicet carne Iumbo- ru Iafciuiam difcerent fobrietate coti- netiar coartare* fan&i>£fica,&. bene>£ dic^quaefumus Diie cingulum iftud;vt omnes,qui eo accinfH fuerint^ab seftu voluptatum carnalium refrigeriu feti- tianc \ & Spiritqs fan&i rore perfufi, quse tua Jfunt.mundo corde,8c cafto cor- pore de(Íderent,8cfetentur. Per Domí* nunti ¿n vnitate eiufdem, 8cc. Ecfa agua bendita fobye el.

^ BENDICIÓN DEL MANIPVLO, I

-^. Adiutoriumnoftrum,&c. ^¿ Do-

mítius vobifcumu 8tc< Oremus.

Bus, qui de fru&u operum tuom

f»rramfatias>& fecundum opera

fuá

DtBenedáftiomlus. go

'ua retribuis,& iudtcas vnumquemá^ r.anjpulum iííum , per quem fruftus jonorum operum defignatur, tu* be- íedíaionís dono fanciifica^quatenus niniftriAltaris tuíipíb vtentes maní- >ulo: perbonorum operum iradum igna fe gaudeantaíTequi pramia me* ¡torum. Per DominG noftrum lefum hriftum,Scc, £cfo ^ hnimfofoe e\é

%~ BENDICIÓN DE LA. ESTOLA. \, Adiutormmnoilrum^c. #. ¿0- nnus vobifcum^&c. Oremus. | Neifsbiiis benigm'tatis, & ciernen, y tía? Deus, cums iugum,cnus¿p Jeue le tu ipfe perhibes : quique peros pientis collumnos fubijcere tvtx fa- entiae docuiítí: bene d¿c,& faneri-

fica ílolani iftam , iugum tu* man- etudiws praílgnantem, vt Sacerdo* & Leuitae tu/, quí eidem fíclx hu- iros, & eolia íubmiferit, fuauitatís

tu*

Ce letiediBioailus. tusfentiánt Ienitaten^quatenus inter magnam,&: mirabilern turbam,quam beatus loanes viditinconfpeñu Agni ftolis albis amifti, ftolas fuas Iauare, in ipfms Agni fanguine mereantur; ac tanquam formoG in ílola fua,8c in mul- ' titudine fuae fortitudinis gradientes * ftola induantur gloriae ^ternaliter cum eleftis. Per Chriílum Dominum, 8cc. Bebe agua henditaf obre ella.

^ BENDICIÓN DE LA CASVLLA.. 9f. Adiutoríum noftrum.&c. tf. Do- minas vobifeum, &c. Oremus. DEus fons pietatis,8c iüfritiae,qui tuioperis miniílros adextremú veílimentum Cafullae, cuius munimi- ne interius, omnia tegerentur, veftiri íanxiíH : bene %> dic,qua:íumus,8c fan £h* >J<fica planetam iftam , 8c concedí petitionibus noftris,vt omnes hac pía neta induti,enumeratis intus omniun

virtu

De henea* iftionihitSí So

rktatUm ornamentis s vinculum per- eétae charitatis fuper omnia habeant, juo perficere quae defiderant,te prefta* :e valeant. Per Chriilum Dominum, kc. Eche agua bendita /obre ella. I BENDICIÓN DE LOS MANTELES. L Adiutorium noftrum,&c. JP. Do* ninus vobifcum, &c. Oremus.

EXaudi Domine preces noílras^& hace Iinteamina facri Altaris vfui •raeparata bene dicere,& fan&i £< fi- are digneris. Per Chriííurn. Domínu, íc. Oremus.

DOitiine Deus omnipotens, qui Moyfen famulum tuum orna- tienta , & Iinteamina faceré per qua* ragínta dies docuifli, quae etiam Ma- ta texuit,& fecit in vfum minifterij, I tabernaculi foederis : bene ¿fr dicere, indi ficare , & confe erare dig- eris hec iinteamina ad tegendum, M inuo-

■<*<!

De Wnediffitinífatk inuoluencu raque Altare glorioílfsimi Pili j tuiDñi noftri IefuChrifti. Qtn te> cum viuit,& regnat5in vnitate Spintus

fanfti. &CC. Befe? agua bendita [obre ellos. ^BENDICIÓN DE LOS CORPORALES. tf. Adiutorium noftrum,&c. :#• Do- jninus vobifcum,&c. Oremus.

CLementífsime Domine,cuius in- enarrabiüs eíl virtus^cuius myf- teria arcanis mirabilibus celebrantur ; trihue qu§fumus3vt hoc linteamen tu$ propitiationis bem $< di&ione faróti* ficetur ad cofecrandurn fuper illud cor- pus, 8c fanguinem Dei , & Dñi non ri lefu Chrifti Fiíij tai * qui tecum víuit, &c. Oremus.

OMnipotens fempiterneDeus be- ne >J< dicere , fanfti pilcare» & confe >$< erare digneri-s linteamen iftud ad tegendum^nuoluendumque Corpus, 8cfanguinem Dñi noftri 1BSV Chrifti

Fil

1

De Benei't&hnthus. OO

?ili| tu?,quítecum viuit,8cc. Oremus. j^\Mnipotens Deus, manibus noO yS tris opem tug benedidionís in- unde : vt per noftram bene >$< didfo- íem hoc Iinteamen íanftificetur,St cor- >oris,ac fanguinís Redemptoris noftri louum fudarium Spíritus farátígratia fficíatur. Pereundem.invnitate iufdem, &c. Erfe Igm fardita. fohre ellos. f BENDICIÓN DE CRVZ NVEVA. *: Adíutorium noítrum»&:c. #. Do- li'nus vobífcum, &c. Oremus. O Ogamus te Domine fandcPater £ ^ omn¿pofens,£terne Deus, vt dig- ¡eris bene>$<dícere hoc fígnum Crti- ís,vt fít remedium faíutare generi Jul- iano, ñt foíidítas fidei", profedus bo- onim operum,redemptío anímarum, t ío lamen, & protedio, ac tutela co- "a fasua iacula inimicorum. Per Chrí- umDominum noítrum. &, Amen. Mz Bene*

■HBH

De Benedi&ionibus*

BEne dic Domine hanc Crucetfi tuam,per quam eripuiftimüdum á ctamonum potefl:ate,&. fuperafi i pal- íionetua fuggeftorem peccati,qui gau- debat ¿n praeuaricatione primí homi- nis per Ügni vetiti fumptionem. Eche

agua bendita fobre ella- San&ificetur h OC

lignum Crucis in nomine Pa & tris , & F¿ >J< Ii j t & Spiritus fanfti > vt orantes,incIinantesque fe propter Do- minum anteiítamCrucem, inueniant corporís, &anim£ fanitatem . Per Chriflum, 3cc &. Amen, Defines el Sacerdote hincado de rodillas ante la Cru\^ deuotamente la adora >y befa>y lo mifmo ha\en los que quijiercn.

^BENDICIÓN DÉLAS IMAGINES de I E S V Cbriílo Señor nueftro, de la bien aucturada VirginM ARIA>y de otros Satos.

¿L Adiutorium noftrum^c &. Do* minus vobifcum,8cc. Qremus,

Omni*

De Bettediftiotiibus. gt

OMni potens fempiterne Deus,qui Sanftorutn tuorum imagines pin-

gl ( /¡fueren de buho las imagines fe dirá ef- figies fculpi) non reprobas,vt quoties illas oculis corporeis intuemur.toties eomm adus»& fandítatem ad imitan- dum memorie oculis meditemur: rjanc ?uae(umus,imaginem (/? fuere de hultoÜ? 'm&gen fe diga fculpturam ) in honorem, 5c memoriam vnigeniti Fifi) tui Do* rnini noftri I E S V Chrifti (Si fuere de b Virgen fe diga : Beatifsimae Virginis MARIDE Matris Domini noftri IESV

ührifti. Si de algftn Santo Apoftol beati N. ^ poíloli tui:y? ¿k ¿j«k Samo Martyr beati tf artyris tui N. y? ¿fe */£«» Co/í/or beati í. Confeflbris tui: fi de algún Saio?otifice >eati N. Pontifícis tui :y? <fc ¿/¿«k* í^/V- «k beata: N. Virginis tdb) adaptatam •ene >j< dicere, & fancli Rucare dig- erís : 8c prxfta vt qqicum'qtie coram M5 - ilfc

De Benediflionibus. ilía vnígenitu Pilium tuum (fi fuere de la Virgen fe di¿a: Beatifsima Virginem: fi de algún Samo Apojlol, glorio fum Apo* ftoíum : fi de algún Mar tyr Martyrem : fi de algún Confeffor: Confeíforem:y¿ de al gunfanfto "Pontífice. Pontificem:/? de algu- na Virgen^ Virginem) fuppliciter coíere1 & honorare Üuduerit , ¿II fus meritis , & ob tencua te gratiam ín prafenti\& gternam gloriam obtineat in ínturum Per eundem Chriftum Dominim &c $fc. A pie ti. Eche aguabedita fobre la imagen

^BENDICIÓN DE LA PRIMERA PIE draquandofe á de edificar alguna I gleíia.

Cj\ Antes que la primera piedra fe bendiga^ fi>< ^¿e fe. por Vtf Sacerdote Topa Cru^ de palo en e lugar en donde deue eftar el Altar > y e fio fe, Ion dia antes de la bendiciov^y en el diafiguiet la piedra que fe a deponer por fundamento d U Iglefia deue fer quadrada , y ef quinada , / qualfe bendiga defie modo. El Sacerdote reuej

tiá

De Benediftionihus, O 2

tido de am\B,o, alba, cinguh, eftola , y capa de color blanco bendice la [al %y el agua ( fi no es q antes ejleya bendita con la lendic'wn ordinaria del Mijfal )y entre tanto mientras fe canta la Antiphona con el ¥ [almo figuiente , tocia el lu- gar en donde efla puefta la Cru^ con el agua

bendita. Aña. Sigíium falutís pone Do- mine I E S V Chriíle.in loco iílo,& no permitías introire Angelum percutie- tem. Pfalmus„ Quam dileda tabernacu* la tua Domine virtutum: concupifcit, 8c déficit anima mea in atria Dominio Cor meum, & caro mea : exultauerunt fn Deurn vjuum . Etenim pafíer inue- nic íifai domum : & turtur nidum ííbí, vbi ponat pullos fuos. Altaría tua Do- ínine virtutum : Rex meus, & Deus tneus. Beati,qui habitant in domo tua Domine : ín fácula faeculorum Iauda- >unt te. Beatus vir,cuius eft auxilium ibs te: afceníiones in corde fuo difpo- M4 foit,

De Benediñionihus. fuit ín valle Iacry marum, in loco, que pofuit.Etenimbenediftionem dabit le- gisla tor,ibunt de virtute in virtutervi* debitur Deus Deoru in Sion.Dñe Deus virtutum exaudi orationem meam ; auribus percipe Deus Iacob, Prote&or nofter afpice Deus : 8c refpice in facie Chrifti tui . Quia melior eft: dies vna in atrijs tuis : íuper millia . Elegí ab- ie&us effe in Domo De i mei : magis quam habitare in tabernáculos pecca- torum. Quk mifericordiam, ■& veri ra- tera diligit Deus gratiamf 8c gloriara dabit Dominus . Non priuabít bonis eos, qui ambulant in innocentia : Do- mine virtutum, beatos homo,qui fpe * rat in te. Gloria Patri, &c. Acabado el 1? /timo , el Sacerdote lauto haya el lugay que rocío con el agua bendita^ d\%e. Oremus.

DOmine Deus , qui Iicet coelo, 3c térra non capiaris>domum tame

díg-

De Benediftionilus. gf

dignaris habere in terris > vbi nomen timm íugiter inuocetur , Iocum hunc, cfuzíumus Beata? María' femper Virgi- nisv& Beati N. [nombrando al Samo, o Santa ?n cuy a honra i y nombre fe fundare la I ¿lefia)

Dmniumcp Sanctorum intercede ntibus meritis, fereno pietatis tuae intuitu vi- fita, 8c per infufsionem- gratis tuae ab 3mni inquinamento purifica, purifica* :umque conferua,& qui dile&i tui Da- jid deuotionem in Filij tui Salomonis 3pere compleuifti i in hoc opere deíi- leríanoftra perficere digneris: effu- >iantque omnes hinc nequitiae fpíri- uales. Per Dominum noítrum Iefum rhriítam Fiüum tuum, qui tecum vu út& regnat in vnitate Spiritus fanéti )eus per omnia fácula faeculorum. $ré I meil. Dejpues e/lando en pie bendice la viñera piedra diciendo. V \ AdiUtorium

loílrum in nomine Domini. &. Qui M 5 fecíí

\ -y.

De Benedi&iouihus* fecit ccelum, & terram. V, Sít nometi Dominibenedidum.^c. Ex hoc nuncf 8c vfque in feculurn. V . Lapidem , quem reprobauerunt sedifícantes. f& Hic fa&us efl: in caput anguíi. tf. Tu es Petrus. &,, Et fuper hanc petram, «dificaboEccIefiammeam. fm Gloria PatriV&c. ^¿ Sicut erat in principio, &c* Ore mus.

Omine I ES V Chrifte Filij Dei víui i qui es veras omnipotens Deus3 fpIendor,8c imago aeterni Patris, & vita eterna , quies iapis angularis 4e mote fine manibus abfciífuSj&im* tnutabile fundametum, hunc lapidem colíocandum intuo nomine confirma, & tu, qui es principia m ,8c finís, in quo principio Deus Pater ab inítio cunda creauit, íis, quadfumus, principium>8c incrementum , & confumatio ipfius , operis, quod debet ad landem, & glo*

riatn

D

De Benedi&ionilusi 9

riam tul nominis /inchoar/. Quí cutir Patre, & Spiritu íando viuis^&i regnas Deus per omnia fecula fecidorum. &. Amen. L#?¿o roe/í? la piedra con agua hendí* U > 7 tomando el cuchillo ha%e con el lafeñ&l de \aCrn\ en las quatro ef quinas della diciendo : |n nomine Patris >%< & Filij 8c Spi- rkus íanSti >$< Amen. Lo qud hecho di%em Oremus. Ene ifc dic Domine creatura iftam lapidis, & prsíta per ¿nüoeatio* nem fandi tui nominis, vtquicumqj ad hanc. Bccleíiam ^dificandam pura mente auxi ímm dederint, corporis fa- nítatem * & ammarmedelam perci- psanr. Per Chnftam Dominu noftrum.

$(,. Amen. Dejjwes fe digan las LedcwaS ordinarias fw las Oraciones, pueftas al fin dellasl las quales dichas-, y >•■ aparejado >j difyuefto el cU miento% y ajTtjlicdo allí el Mae jiro de la tal olraf el Sacerdote empece U figuiente-knvpbona.

profi*

MUHMtHJff il

v.

De Benediftionihus. frofiguiendola los cantores . Ma tlé furgens Iacob erigebat lapidem in titulum,£un« dens oleum defupenvotum vouic Do* minorvreré Iocus irte fandus eílj&c ego nefciebam. Vfalmus.

Nííi Dominus acdificauerit Domu: in vanum laborauerunt qui #d¿- ficanteam. Nííi Dominus cuftodierit ciuítatemrfruftrá vigilar qui cuftodit eam. Vanum eft vobis ante lucem fur- gere ? íurgite poftquam federitis qui tnanducatís panem doloris Cum de- derít diledis luis fomnum : ecce haré- ditas Domini , Fili j ; rnerces , fruftus ventris. Sicut fagicrx in manu poten* tis: ka fili) excuíTorum, Beatus vir,qui impíeuit defiderium fuumexipfis: no confundetur , cum loque tur inimícis fuis in porta. Gloria Patri,8cc. Lo qud

dicho el Sacerdote ejlando en pie toca la piedra , y la pone en el cimiento ¡diqendo. In fide Iefu

Chrilv

De BenediEHonibuL g $

)htifti collocamus lapidem iílum pri- narium inhoc fundameto. In nomine 'atris^Sc Filij^Sc Spiritus^fandi. /t vigeat vera fides hic,6c timor Dei, raternacjj diIe&io;8c íit hic Iocus defti- latus orationi,& ad inuocadum,& Jau* andum nomen eíufde Domini noftri E S V Chrifti,qui cum Patre, & Spi- ítu fan&o viuít , & regnat Deus per mnia fácula feculorum. &. Amen.

?n <?/ entretanto el Maeftro de la tal obrationdL 1 fu lugar la piedra con el cimiento ; dejpues el tcerdote rocía la piedra con agua bendita di*

iendo: Afperges me Domine hyflbpo, c mandabor, lauabis mc> & fuper ni- emdealbabor. Ffalmo. Mifereremei >eus fecundum magnam mifericordia jan^&c. Di^efe todo con Gloria Patri»&& 4 qual dicho el Sacerdote echa agua bendita a dos los cimientos {fie flan abiertos , mas fi no hn abiertos W al rededor de la Iglefia mian*

i*

De henediftiomluSé ¿o con agua lendita los cimientos feñalados 'por el Maeftro de la tal obra)y y empegando a rociary emfiega h Arnipboriaftguieutey pwfiguiendoU háfla elfin los cantores . O quam metuen- dus eíl Iocu9 iíle,vere no eíl hic aliud, niíi domus Dei38c porta cceli. Pfalmits.

FVndarneta eius in montibus Can- dis: diligit Bominus portas Sion íuper omnía tabernacuía lacob. Glo- riofa dieta funt de te: ciuitas Del Me- mor eroRahab 8c Babyionis rfcietium me, Ecce alienígen^Sc Tyrus, 8c po- pulas JEthiopum : hi fuerunt illic . Nunquid Siondicet, Homo, 8c homo natus eíl in ea : 8c ipfe íundaufc eam Altifsimus. Dñus tiarrabit in fcriptii- ris populorum , 8c priticipum horum qui fuerunt in ea. Sicut Iztaritium om- nium : habitado eíl in te. Gloria Patrí, 8cc* Antipbona. O quam mctuendus eíl locus iíle i veré non eíl hic aliud , nifi

do-

^■■^^■^^■■■■i

De BenediéíiombuSé <) 6

lomas DeiV^c porta cceíi. Enelenttetan* > ^ahechando agua bendita a los cimientos ahier* )s%bfeñaladosiy repetida la Antipbona* di^ei ¡hndo en p/>: Oremiis. Los miniftros. Flec¿ amusgenua. &, Leuate.

QMnipotens, 8c mifericors Deus, qui Sacerdotibus tuis tantam >rae c^teris gratiam contuliíh^vt qmc* ¡uid in tuo nomine digné, perfeSéque b eis agitur^á te fieri credatur,qu£Íu- ñus ¿mmeníam dementiam tuarn; vt [Uícquíd modo viíitaturi fumus,vifi- es : & quícquid benedifturi fumus be- e >$< dicas,íitque ad noílrae humifita* ís introitum ^ Sanáorum tuorum me- ¿tis fuga daemonmti, Angelí pacís in* reirás. Per ChriflumDominum noU mn: 8?. Amen.

DEus , quí ex omnium cohabitan tione Sanüoruní aeternum mav líkti mx condis habitacuíimi , da

aed¿-

I

De benediftionilus. aedificationi tuae incrementa cceleftia; vt quod te iubente fundatur,te largien- te perficiatur.Per Chriftum Dominum noftrum. &. Amen,

^BENDICIÓN DE LA IGLESIA nueüa, ó Oratorio publico, para que allí fe pueda celebrar el fantifsimo facrifi* ciodela Miífa. €T El Sacerdote que tiene facultad , y ha de lendecir T>na Igléfw nueua% para q en ella recá- mente fe celebre el diurno faenficio de la Mijfa, Yeueflido de eflola^y capa blanca precediéndola Cru\emre los cyriales con candelas encendida^ forla mañana W á la primera puerta de la Igle* Ra% b Oratorio en donde eftando en pie buelto ba- ya ella dixe abfolutamente efta Oración.

ACtiones noftras > quarfumus Do- mine, afpirando praeueni, 8c ad- iuuando profequere ; vt cun&a noftra oratio,& operada a te femper incipiat, & per te caepta finiatur. Per Chriftum

Domi

De BenediBionilus] g y

Dom/num noílrum. &. Amen. Luego tmpieca la Antipbona, A fperges me Dñet

SCC. Y los cantores la profiguen. Pfalmo. Mi- ferere mei Deus, &c. En el fin l Gloria Patn, &C. En el entretanto andan al rededor le la tglefia por la parte de fuera > y la Iglefia m de dentro deue ejlar y>aaa> y jumamente los \ liares defnudos fin ornamento algunoyla gente i pueblo fuera delta bajía que fe acabe la lendU ion > y el Sacerdote tomando el hyffopo bóluien* ]ofe al lado derecho de la Iglefia $ rbcia las pa* edes de la Iglefia en la parte fuperior deltas f ¡lo es arriba, y luego en los cimientos co el agua endita diciendo í Afperges me Domine lyíTopOj&mundaborjIauabis me ,8c jper niuem de albabor. Bueltos otraye^ ! lugar de donde comen fb la procepiony repetí- * la Amipbona por los cantores > el Sacerdote lando en pie como de primero buelto a la Iglefia f^:Oremus. Losminifim. Fleftamus emia. #. Leuate.

N Borní*

i

|-|p immmi

>

De Betiediftioníbusí

DOmine Deus , qui licet coelo, & térra non capiaris, domum tame dignaris habere in terris , vbi nomen tuum iugiter inuocetur , Iocum hunc, quzfumus Beatae Mariae femper Virgi- nis, 8c Beati N. omniumque San&orü intercedentibus meritis,fereno pieta- th tuae intuitu vifita,8c per infufionem gratiae tug ab omni inquinamento pu- rifica, purificatumque coníeruaiSt qui dile&i tui Dauid deuotionem in filij fui Salomonis compleuüti , in hoc opere deíideria noftra perficere digneris ; ef "• fugiantque omnes hiñe nequitig fpiri- tuales. Per Dominum noílrum Iefum Chrifbum Filium tuum, 8cc. La qual Oración acabada , todos tan al Altar mayor en* trando de dos en dostcauta»do las Ledaitias los cantoresfy en donde y qua'ido fe Quiere dicho el Verfo . Vt ómnibus fidelibus defunctisl réquiem aeternam donare digneris.Te:

ro*

De •BenediBigníbui] rtg

rógamus audi nos : fe levanta el Sacerdote, y con t>o^cíara>y alta, é inteligible di^e. Vt

hanc Ecclefiam tuam, 8c Altare ad ho* norem tuum, & nomen fan&i tui. n. purgare,5c bene dicere digneris.Te rogamus audi nos. Quando di^e ¡ bene*

dicere, con la mano derecha bendice la I¿fe/?¿, y el Altar , dejfcues fe hinca de rodillas como al j>rincipigtbafta que fe acaben las Ledania?,y les canteres proJiguex.Vt nos exaudiré digne- xis. Te rogamus audi nos. Fili Dei te rogamus audi nos. AgnusDei, &c; Ukboelpoftrer Kyrie eleyfoi). E/ Sacerdo- te eflando en fté <%: Qremus. Leí mnifiros. Fleftamusgenua. &. Leuate. T}Ra:ueníatnos,quefomus Domine m mifericordia tua, & intercedentí- bus ómnibus fanttis tuis, voces nof- :ras cíementia tu^ propitiationis anti- :iper. Per Chriftum Dñum noíkum. ¡fc. Amen. Entonces e fiando apartado algo N % difintz

l«W3«0

De hetiediBionihus. JiflanteM hitar, e hincado de rodillas, y fig- nándofe <% : Deus in adiutorm meum inten.de. Y luego al pumo fe leuanta refyon- diendo los cantores. Dñe ad adiuuandum me feílina. El Sacerdote ejlando en pie di\e', Gloria Pam,&Filio,&: Spintui fanSo. El Coro remonde. Sicut erat in principio,

&C. Defines el Sacerdote di^. Oremus. Los mniftros. FÍeftamus genua. B?. Leuate,

OMm'potens, 8c mifericors Deus, quiSacerdotibustuis tantam pr$ c^teris gratiam contuIííK;vt quicquid in tuj> nomine digné, perfedé^ ab eis, agitur , a te fieri credatur ; quaefumus immenfam clementiam tuam,.vt qui£- quid modo vifitaturi fumus , viíites, & quicquid benedicluri {umus,bene>£< áicas, fleque ad noftra: humilitatisin- troitum , Sandorum tuorum meritisi fuga daemonum, Angelí pacis ingtef* Cus, Per Dominum noftmm. &c.

Di

'<

De BenediBiomlus. gg

Dichas eflas cofas empiefa la Antiphoüa: Bene áic Domine domum iílam nomini tuo aedificatam : con los tres P fuimos figutentes.

AD Dominum cum tribularer cía-- mam": & exaudiuit me. Domine libera animam meam á labijs iniquis: & á lingua dolofa. Quid detur tibi, aut quid apponaturtibi: ad Iinguam dolo- íam? Sagitt^ potentis acutae -. cum car- bonibus deíblatorijs. Heumihi,quía mcolarus meus prolongatus efl:,habita* ui cum habitantibus Cedar: multu ín- cola fuit anima mea. Cum his , qui Dderunt pacem , eram pacificus : cum [oquebar illis, impugnabant me gratis. Gloria Patri, &c.

1" Euaui oculos meos ín montes: vn- J-^de veniet auxilium mihi. Auxi- ium meum á Domino : qui fecit ccelíj, 5c terram. Non det in commotionem 3edem tuum » ñeque dofmitet,qui N 5 caño-

■■O iw'íi^ miiim i

>

Dz Bettedi&ioitilus. ¿uíiódít te. Ecce non dormitabit,!ieq$ dormiet; qui cuftoditlfrael. Domi* hus cuftodie te,Domínus proteftio tua: faper manurn dexterarn tua. Per diem fol non vret te *• neép luna per no&em. Dominas cuftodit teabomni malo: cuftodiatanimarn mam Dominus.Do- minus cuftodiat íntroitum tuum,8c exitum tuum ' ex hoc nunc,& vfque íti feculum. Gloria Patri,8cc.

LyEtatus fum in his,qu£ di&a fant mihi.in domum Dominf íbimus. Stante.s erant pedes noflri í in atrijs tüis Ierufatem. Ierufalem,quae xáiñ- catur ve ciuitas: cuius parcicipatío eius in id ipfum . Illuc enim afcenderunt tribus.tribus Domini teftimonium If- rael ad confitendum nomini Domini. Quía illie federunt fedes in iudicio : fe- des fiíper domum Datad. Rogate qug ad pacem funt Ierufalem ; 8c abuadatia

diü*

De henediflionihui. 100

diligentibus te. Fiar pax in virtute tua; &abandantia in turribus íuis. Propter fratres meos, 8c próximos meos : lo- quebar pacem de te. Propter domum Domini Deinoftri : qu^fiui bona tibí. Gloria Patri,&c. Anttyhova. Benedic Domine domum iftam nomini tuo gdi- ficatam. Un el entretanto rbcia dentro- las pa- redes en la parte de arriba , jy defyues alájo con el agua bendita empegando por la parte del Eua« gelhfy di yendo '• Afperges me Domine* &c. Entonces huelto otra *\>e%J)aya el hitar diy : Oremus. Los miniflros. Fleüamus geitua. #. Leuate.

DEus,qui loca nomini tuo dicanda fandificas, effundefuperhanc orationis domum^gratiam tuam,vt ab ómnibus hic nomen tuum ínaocanti- bus auxilium tnx mifericordiae fentia- tur. Per Dnum noílru lefum Chriftunt Filium twm9 qui tecum viiíit, Screg- N4 nat

De BenediftionibuSé tiat ín vnitate Spirirus fan&i Deus per omnia faecula feculorum. fy. Amen.

acabadas todas ejlas cofas fe di%e Mijfa del tiempo occurrente% d del Santo¡ b Santa del día.

f ORDEN DE RECONCILIAR LA.

Iglefia violada fi no eftaua antes coníagrada

por algún Obifpo.

LtA reconciliado déla iglefia riolada fe ha- ga por el Sacerdote que tiene facultad para ello dejle modo . El *s9ltar de la Iglefia de todo pumo fea de f nudo 'yy preñen gafe ¿¡ la Iglefia fe pueda fin diff cuitad andar al rededor^ afi por de fuera como por de dentrof Jije puede ba%er% apareje fe el acetre del agua bendita co el hyffo- pOy y el Sacerdote reucftido de ami$oy alba> cin- gulo^eJlolayy capa blanca \>a a la primera puerta de la Jglejias en donde eftando en piefempieca la

A&í.Aíp¿rges me Dñe^c. profieriéndola los cantores. Pfalmo: Miferere mei Deus, &c. Todo co Gloria Patri, &C. El <¡ual acá- lado | fe repite la Aña* Mientras la Ana . y

?f*b

I

">

Ve Benedi&ionihus. TO T

Pfalmofe di\enj el Sacerdote con el agua ledita rbcia al rededor la Iglejia por de fueray y tam- bién el cimenterio ,y las paredes de la Iglefia f 4 tierra del cimenterio^ y principalmente ¡y en urúcular los lugares contaminados y fucios. Lo- jual hecho fe buelue al lugar % en donde empefb I echar agua bendita^ eflando en pie di%e. Oremos.

OMnípotens > & mifericors Deus, quíSacerdotibus tuis tanta pra?^ aterís gratíam contuliftí; vt quicquid n tuo nomine dígné,perfeftique ab efs gitur , á te fierí credatur , quaefumüs mmenfam ele mentía tuam , vt quod nodo viíitaturi funius)vr¿íite$>8c quic- uíd benedi&uri fumus, bene dicas, tque ad noñrx humilitatis ¿ntroitum- an£brum tuorum meritis fuga dae* lorium , Angelí pacís ¿ngreíTus . Per hríftqmDíiumnoíírum. &. Amen. uego el Sacerdote empega las Ledanias9y en-

'

De BenediBionibus* tu en U IgUjia con los cantores > los quales Us tan cantando bajía el Altar mayor > en donde fe linca de rodillas el Sacerdote^ y quantto fe Vuie- i redicbo.Vt ómnibus fidelibus defun&ís réquiem £ternam,&c,Terogamus an- dinos. El Sacerdote fe lettanta^ y en Mudara di%. Vt hanc Eccleíiam, Altare hoc,8c coemeterium pur $*gajre>8c reconcilia- re digneris«Te rogamus audi nos-. Las qnales cofas dichas^ otra ^e\[e hinca de rodillas 9 ylashedanias fe acaban^ las guales acabadas^ el Sacerdote huelto al Altar di\e. OremUS. Los\ mniflm\ Fle&amus genua* &. Leuate*

PRaraeniat nos , quaeíumus Dñe. mifericordia tua48c intercedetibus ómnibus Sa&is tuis,voces noftras cíe* Metía tua? propitiationis anticiper.Per Chriftü Dominum noürum #. Amen. T>ejpues el Sacerdote fe hinca de rodillas ante el Altar9yfígnandofe^ dixe en toldara : Deus

¡nadúieorium meum intende Entonces

De Benedi6lionilus¡ 102

Fe leuanta , y el Coro rejponde : Dottlfne acl tdiuuandum me fefhna : y el Sacerdote ojiando en pe dixe : Gloria Patri, & Filio, k Spiritui Sado. &. Sicuterat in prin* :ipio, &C. Lo aual dicho, el Sacerdote empega rofigurendo el Coro ejla Amipbona. Exurgat )eus , 8c difsipentur inimki eius , & ugíant qui oderunt eum á facie eius; '/almo. In Eccleíijs benedicite DeoDo- nino: de fontibus Ifrael . Repitefela im. Ibi Benjamín adolefcentulus t irt rsentis exceíTu. Kepitefe la Aña. Prin- ipes luda , duces eorum : principes :abulon,principes Nephthali. Repite* fia Aña. Manda Deus virtud tuaccon- rma hocDeus , quod operatus es in obis. Repitefe h Aña. A templo fan- :o tuo in lerufaíem : tibí offerunt Re- es muñera . Kepitefe U Aña. Increpa ¡ras amndinis, congregado taurorum ivaccis populorom:vt excludant eos¿

qui

:-:;\:

Miiiiwiii iijmii.i '

>

De BenediBionihus¿ cjuí probati funt argento . Repnefe U Aña. Difsípa gentes,qu# bella volunt : Vcnienc Iegati ex ¿Egy peo : ¿Ethiopia praeueniet manus eius Deo. Re fue fe U Aña. Regna térra: cántate Deo píalli- te Domino. Repitefela Aña. Plallite Deo, qui afcendit fuper cedum cali: ad prientem . Repite fe la Aña. Ecce dabit voCtíux vocem virtutis,date gloria m peo fuper Ifrael : magnificecia eius,8c virtus eius ín nubibus. Repte fe la Aña. Mirabilis Deus m San&is fuis, Deus Ifrael, ipfe dabit virtutem, & fortitu- dinem plebi fuae : benedi&us Deus . Y no fe di%e Gloria Patri, &C* Vero la Anti* fhcmfe repite. Mientras la Anúphona y y el ¥ f almo de arriba fe di?gn% el Sacerdote rodea toda la Igltft* p°f ¿e dentro rodándola con agua leniita%y también ejpecialmente los lugares con- taminados^ y futios : lo qual hecho ejlando en pie en el lugar do de fe pone el Sacerdote para deyr

Miga,

De BenediBionibus» 102

Vfijfa,que es en medio del Altar y luelto al «tif- io Altar di%e.

DEus , qui in omni loco domina* tioais tux clemens > & benignus mrificator afsift ¿s, exaudí nos, quieto* nis.Sc coneede,vt ínpoílerum ¿nuio* ibjlis huius locipermaneatbenedi'aio, c tai muneris beneficia , vniuerfítas delium, qua? fupplicat,percipere me- eatur. Per Chriftum Dñum noftrum. '.. Ame n. Defines fe di^e Mijfa del din te marre. El Sacerdote fim fie tan filamente irpriuilegiodeh Sede ApofloMca puede re- nciliar la Igle fia conj agrada por algún Obijpo, entoces *fe del orden q eft¿ en el Pontifical,y tya reueftido de amiBo, alba> cingulo, e/tola, y pa blanca, llenando cofgo algunos ?resbyterosf el agua bendita por el Qbiffo para efte effeélo.

I BENDICIÓN DE CIMENTERIO nueuo fegun el Ritual de Paulo V. ¥ n diames y que fe baga la bendición fe

pone

Ve BenediBionibus¿ pone en medio del cimenterio que a de fer ledito <pna Cru^de madera de la altura de Vk hombre, y delante della en la tierra fe fixa K>na eftaca pe- queña de la altura de tyn codo con tres puntas de madera diftueftas para poner en ellas tres cande- las. Blfiguiente dia por h mañana el Sacsrdote fe reuejtira de amiBo^ albat ángulo , e fióla ¡y capa de color bhnco^por delante yr a el agua ben- dita con el byjfopoyy el incenfario con la naueta* e incienfo) y tres candelas de cera. Va al ameno ferio que a de bendecir delante de la Cru\ (¡ue fe pufo en medio el dia ames>yfefixav$y en- cienden las tres candelas fobre las tres puntas de la eftaca. El Sacerdote ante la Cru^yy las can- delas ejlavdo en pie di^e* Ore mus. OMnipotens Deus, qui es curtos animarum^ tutela faluti^fided credetium,refpíce propitíus ad noftrg íeruitutis officium , & ad introitutn noíhum pur >fc getur, bene #< dicatur, & fanái^ficetur hoc ccemeteriurn, ve

huma-

De Benedi&ionilus. I O

mmana corpora hic poíl vítae curfum uíefcentia?in magno india j die íímuí um foelicibus animabas mereantur dipifci vitae perennis gaudia > Peí; hríílum Dñum nofirum, #. Amen,

uego ante lamifma Cru\ hincados de rodillas dos di%en las Ledanias ordmriasy empegando* s el Maejlro de los cantores^ los quedes rejpon- ?un%y guando fe Quiere dicho. Vt ómnibus deíibusdefunQis réquiem aeternam onare digneris.Te rogamus audi nos.

I Sacerdote fe leuanta , y con Vo^ clara di%e* t hoc coemeterium purgare, 3C bene i dicere digneris. Te rogamus audí

OS. Vejpues el Sacerdote fe hinca de rodillas mo antes^y fe acaban las Ledanias, las quales abadas fe leuantan todos , y el Sacerdote rock Cru% con agua bendita diciendo la fina: Af* írges me, fregón Gloria Patr¿,8cc. Lo al dicho fe repite laAmipkna^y mientras fe

|t ú Y f almo t Miíerere mei Deus , con

Glo~

Ve lenediftionilus* Gloria Patri. El Sacerdote anda al rededor todo el cimenterio empegando a echar agua hendió ta por la mano derecha en todas p artes del . Lo qud hecho fe buelue ante la Cru\ , y mirando a ella di^e. Oremus.

DEusfqui es totius orbis conditor, 8chumani generis redemptor, cundarumqj creaturarum vifibilium, & ¿nuiíibilium perfeftus difpofitor, te íupplica voce j ac puro corde expofci- mus,vt hoc coemeteríumsm quo famu* Iorum, famularumque tuarum corpora quiefcere debent y poít curricula huius vitx Iabentia purga ¿fc re > bene ffc d la- cere, 8c fan&i ¿fr ficare digneris t quiqp remifsionem omnium peccatorum peí tuam magnam mifericordiam in te co fidentibus prgfl:inílí,corporibus quoqj eorum in hoc ccemeterio quiefcentibuS; & tubam primi Archangeli expelan tibtis confolationem perpetuam Ian

gitéi

<•

t)e Benedi&wnibuu 10$

*ítér impartiré. Per Chriftum Dóstii- lum noílrtinu &. Amen. Luego fixa

V kalto la Ctu\ T¡>na de las tres Candelas en* 'endidas^y las otras dos encendidas en los Ira* "os de U Cru\ í dejpues inciefa a la Cru\ , y la ocia con agua bendita $ y fe buelue con los mi* "i (Iros ala Sacriftid.

f ORDEN DE RECONCILIAR EL imeñterio violado % ora eíté contiguo á la lglefiá» ora apartado, en donde la fglefia

ño eííá contaminada. y El did por Id mañana^ eri que fe á de ha%et % reconciliación , el Sacerdote que tiene facultad ara ello reüeflido deámiftoj alba% cingulo^eflo^ i %y capa de color blanco fe llega al medio del imenterióylleuando por delante el agud bendita on el byjfopo,y allife hinca de rodillas f obré M ipete juntamente con los miniflrús \ y los canto* et^y todos los demás hincados de rodillas di^en ai LedaniaS) en las quales quando fuere diéo.

h ómnibus fídelibus defun&isf&c.Te O ro-

'*

VebenediBioniluSé fogamus audi nos. El Sacerdote fe leiwitt, y hacendó con la mano derecha Ufeñal de ¡a Cru\fobre elchnenterio con Dovelara di\e. hoc coemeterium recon ¿fc cíliare , 8c fanaificaredigneris.Te rogamus audi 210S* Lo qual dicho fe arrodilla como ames f y íos cantores profánenlas Ledaniashafla acabar- las, y acabadas, fe lenantan todos^y el Sacerdote tomando el hyjfopo con agua bendita empega la ^intiphonal Afperges nte,y el Coro profigtte: Domine hyíTopo,8cc. Pjalmo\ MiTerere me i Deus : Di^fe todo fin Gloría Patri, y al fin fe repte la Amipbom i Afperges me58CC. y mientras fe díñenla kn\xfiona,y Vfalmoy el Sacerdote anda alrededor del cimen- terio empegando por el lado derecho a rociar er< todas partes con el agua bendita, en particular^ y en eftecial en el lugar donde fe Violo el cimen* terio. Lo qnal acabado, fe buche al lugar, don> de fe dixeron las Ledanias>y e fiando alli en pit diTg : Oremus. Los mwiftros . Fledamuí

ge<

De Benedí&ioníhusi I O S

genua, Br. Leuate.

DOmine piesqui agrum figuli-pre* tío fanguinis tui m fepulturam peregrinorum comparan* volwfti,qu§« fumus,dignanter reminifcere clemen- tifsimi huius myílerij tui.Tu es enim Domine figulusnoíler^tuquietisnoílrg ager>tu agri huius pretium , tu dedifti etiam , & fufcepifti : tu de pretio tui viuifici fanguinis nos requiefcere do- nafti. Tu ergo Domine, qui es offen- íionis noflrae ciernen ti fsimus induítor, ex pe&antifsimus iudicator, iudicij tui fuperabundantifsimus miferator , iu- diciumtuae iufHfsimae feueritatís abf- condens poft niiferationem tu£ pie re- demptionis adeílo exauditor>& eíFeSor noñrx reconciíiationis . Hoccp coeme- terium peregrinorum tuorum cceleíHs patrias incolatum exfpe&antium,be- nignus purifica y & reconcilia ; & hic O z tumy-

Ve Benediflionilus* ttmtülatorum, 8c tumulandorum cor* pora de potentia f 8c pietate tus refur* rcftionis ad gloriam incorruptionis na damnans, fed glorificaría refufcita, Qui venturas es iudicare viuos,8c mcrtuos, & faeculum per ¿gnem. &. Amen. Acá- lado eftofe buelue co los mim jiros a la Sacrijlia*

<[ BENDICIONES, OVE PVE- ¿teliazer qualquiera Sacerdote en offrecien- dofeoccafion para ello, afsi en el Altar aca- bada la MiíTa, coma fuera de eL

% BENDICIÓN DE LOS PANES DEL

gloriólo San Diego, C «Acabada U Mijfa mayor r el Sacerdote reuejlido de capa blanca con los mimftros reuefti- dos también de almajlkas blancas , y pueftas los panes) b ro feas en tna mefaempiefa el Sacerdo- te la bendición de fíe mod(h ÉL Adiutorium noíirum, 8cc. % Do- smnu&vobifci*m,8cc* Oremus.

Do#

■*

He BenediBionihuSm 10 7

D Omine lefu Chrifte,panis Ange- íorum, pañis viuus, & eternas vitxy qui es mirabilís in San&is tuis § quique poftobitum BeatiDidaci con^ feíToris tw\ manura eius panem pueru- lo porrigentem extra fepulchrum mi- rabiliter ad ipíius glorig manifeftatio- nem apparere fecifti; quaefumus cle- mentiam tuam,vt per intercefsionetn eiufdem confeflbris tui bene ^ dicere digneris panes iftos, vtomnes ex pa- nibus iftis ob venerationem eiufdem San&i deuoté guftantes, corporis, 8c animan defiderabilem percipiant fani- tacem. Per te lefu Chrifte , Saluator mundi, qu¿ viuis f 8c regnas in facuh faeculorum. R. Amen. Oremus. TT^\Omine lefu Chrifle, tuam mife# JL^ricordiam implorantes ,fupp!í« citer exoramus;vtl>ene >$< dicere dig- neris panes iftos % ficut magnificentia O 5 tua

D¿ Bettedi&iomlusi Éua benedixifti quinqué panes in de* ferto;vt omnes ex eis digné ganantes; inde corporis, & animas: defideratam percipiant fanitatem ¡ íintque eis re- médium fa!utare,8c prafta per ihuoca- tionem tui San&ifsími nominis, 8c per intercefsionem Bea ti Didaci cofefloris tui; vt quicumque ex eis íumpferint , corporis fanitatem, 8c animae tutelatn confequantur. Qai cum Deo Patre in vnítate Spiritus fan£tíviuis,8c regnas Deus per omnia íaecula fecuíorum. j&. Amen. Oremus.

DOmine I E S V Ch rifle, Egrotan* tium medicina , 8c egentium re- fugium qui beatum Didacum Confef- foremtuum magna erga pauperes, 8c iñfirmos miferatione decoraíti: trihue, quaefumus , famulis tuis eius intercef- íione hos panes á te benedictos ita de- uotéíufcipere^vtomnes^ui ex eis guf-

taue-

'4i

De BeneAiBionibus» 10 J

tauerint, corporis fanitatem, & animae refugiuní recipere mereantur. Per te leíu Chrifíe Saluator mundi,qui inTri- nitate perfeda viuis, 8cregnasDeus peromniafaeculafaeculorum. &. Ame* Defyues echa agua bendita [obre ellos.

4" BENDICIÓN DÉLOS PANES DE S.

. Nicolás de Tol entino. &y Adíutorium noftmm>&c. % Do* minus vobifcum^c. Oremus.

DOmine lefu Chnfte> qui benedi* xifti quinqué panes indeferto * multiplica fuper fideles tuos miferi* cordiam tux pietatis;quemadmodutit í ecifti cutn Patribus noítris in tua mi* fericordia fperantibus, & bene >fc di- cere , & fan&i ficare digneris hanc creaturam pañis * quem ad fubíidiuttt tuorum fidelium tribuifti : quatenus & quocumc¡3 fumptus fuerit y benedic tionis tux opuletia repleatur,8c gratia- O4 tura

. . .

De BeneAiElionibuu rum aSione per te in vifceribus ipfo* rum fanfHficerur. Per te Iefq Chriftéf Saluator mundi,qui viuist8c regnas ¿n facula feculoru. &, A menf Oremus. i ~~\Omine fanfte^ater omnipotens, JL-^fempíterneDeustqqi per poten- tiam tuam panem iftum in forma vj- fibiíi tribuiílii &magnitudine.Iargita- ris rug humanis vfibus emanare de fe- gete iufsífti; te fuppliciter exoramus; vt hunc panem>quem negligentia po- luit, fan&i Spiritus gratia ad rnundftia reuocet, & ían&i i >$<ficet? mundet, ac purificet , 8c turpitudo callidi hoftis abfcedat,ac familia? taz deinceps cum benedi&ione comeílibilis tribuatqr, & comedentium mundentur corda, Se corpora< PerChriítym Dominum no- fl-rum. &. Amen. Oremus,

PRaeeamqr Domine Deus tvx pie- tatisclementiamjvt panem iftum

cce-

«i

*; ■■ r

V)e BenediBtomlus, IOp

:oeIeíli benedic >fc tione fan&ifices^ m ex hoc fugare digneris omnem dia# lolicx tentationis incurfiim ; vt qui- :umq3 ex hoc comed erit, totius virtá- is, & fanitatis dulcedine perfruatur,&; ibi fan&ificatori^Sc Saluaroriomnium jrafias cum gaudio,& ktitia agere mc- •eatur. Per Chriftum Pominum nof- :rum, ¡¡i. Amen,

Oremws, 11 igitur fuppliciter deprecamur; JL v tbene^dícere» Scfaná: i ^fi- jare digneris hanc creaturam panis; 7% quicumque ex eo guftauerit, per itt- :ereefsionem diledi tui Nicolai deTo- entino confequatur vitam aeternam, k. extingue ab ómnibus digné fumen- ibus fiquíd vmeni^ fiquid mortíferas )perationis fuerit,&; clementer eos de- lude. PerChrifiumDñumnoflrum. &. Amen. Oremqs,

O5 Deus,

De henediftionihuSé

DEus, & Pater Domini noftri I E S V Chriíti, cuius verbo cceli fií mati funt, cui omnia fubdíta funt, ct omnis creatura deferuic , Se potefta íubieQa eft, 8c metuit , & expauefe; nos te ad auxilium prouocamus^cuiu audito nomine ferpens conqui efeit, £ draco fugit, filet vipera, 8c omnia ve nenata , 8c adhüc fortia animalia ref tantia noxia terrentur, 8c omnes aduei íx falutís humanas radices arefeunt : t ergo Domine fuppliciterdeprecamuí vt bene >$< dicere,8c fan&i^ficare di§ neris hanc creaturam pañis ; vt quis quis ex hoc comederit , per intercel fionem dilediFilij tui Nicolai de Te lentino vitam seternam confequatm PerDominum noftrum I E S V IV Chriílum Filium tuum, qui tecum vi uit y 8c regnat in vnitate Spiritus far ftiDcus perornniafeculaíkeulorutT

8

ZL

De Benediftioniluú 110

; Amen* Antiphona-4

Ljícolaus venís Chríffci pauper, ^N virgo á Deo eledus,obeclientíam gíter feruansfEremitarum ordinera *nis,& virtutibus decorauit.#. Ora ro nobisBeate Nicolae. & Vt digni íiciamur promifsionibus Chrifti.

Oremus. pOpuIum tuum Domine qug fump- L íimus facramenta cuftodiant ; vt ai fan&t Nicolai deToí entino confef- >ris tui iugiter impío rant auxilium ; stitionum fuarum falutarem confe- ,iantur eíFedum. Per Dilum noftrum fum Chriílum Filium tuum >■ qui te im viuit 8c regnat in vnitate Spiritus m&i Deus per omnia fácula íxculo* im . &* Amen.

Si fe hiñere efta lendiclon en algún dia \jtarefma-) fe dexe la Oración precedente ¡ y 'digala ftguieme.

Gon*

ÉMH

Dff Beneáiñioniluss

COiicede quaefumus, omnípotenj Deus; vt Ecclefía tua,quae in fin< fecuiorum ¿neífabili prouidentia, bca ti Nicolai confeíTorfs mi virtutum , & miraculofum magnitudine coruícat,ip fius meritis,& intercefsione elimina* tiserroribus, perpetua pace.ac vnitatc laetetur. PerChriftum Dominum nof»

f rum, ¡fe Amen . Defyues echa agut lend'm fobre ellos.

f BENDICIÓN DEL ROSARIO DE LA

Bienauenturada Virgen MARÍA. V". Adiutorium noftrum, &c. f, Do¡ minus vobifcum, &c. Oremus.

OMnipotens, & mifericors Deus, qui proptereximiam charitacem tuam,qua dilexifti nos,Dñum noftrum lefum Chriílum de calis in terram defcendere, & Beatifsimae Virginis María: vtero facratifsimo Angelo nun- dante carnero, fufcípere, Crucero cp,ac

mor*

<k

De Benediftioníhus* III

ortem fubire,8c tenia die a mortuisí oriofé refurgere voluiíh;vt nos eri- ces de poteftate diaboli : obfecra* tus dementiam tuam;vt hoc fígfluht ofarij in honorem , & laude m eiuf- ím Genitricis Fili j tur abBccIeíia tua ¡leíi dkatura bene dicas,8c fandi^ :es t eique tantam SpiritusfanSi iri* indas virtutem; vt quicumque quod- bet fecum portauerit;atque in doma ia reuerenter habuerit, & in ek ad te cundum fanctf Socíetatis ínílítuta di* íns^ contemplando myfteria deuoté rauerit : falubrí, & per feoe f ante de# >tione abimdet,fitque conforSj& par- ceps omnium gratiarüm> quae eídem náx Societati per lanfraiíí Sedem poftolicam coceífa fueruní,& ab om- rhofte vifíbilí, & ínuífibili femper, ; vbique in hoc,8c ¡n futuro fóculo \u tfetur f 8c in exitu fuo ab ipía Beata

Virgi-

T)e BenediBiomhus. Virgine Maria Deigenitrice tibi pie ñus bonis operibus praefentari merea tur.Per Chriftutn Dominum noftrum,

&• Amen. Defyues echa agua bendita fohft el>> y ft fueren muchos los roj arios , que fe le& dixeren¡ digafe efla Oración de arriha en nume ro plural,

f BENDICIÓN DE LAS ROSAS A honra de la Bienaueturada Virgen MARÍA

®fti Adiutorium noñrum, 8cc. Pfalm.

ECce quarn bonun^Sc quam iucun duíti: habitare fratres in vnutn, Situt vnguentam in capite: quod def cendit in barban, barba Aaron. Quod defcenditin oram veftimetíti cius : fi- cut ros Hermon,qui defcendit in mo; tem Síon.Quoniam iilic mandauit Do* minus benediaionem : & vitam vfcp in faeculutn . Gloria Patri, &c. A #* Virgo MARÍA non eft tibi fimilisnata inmundo ínter mulleres > florens vt

roía,

--7^: -;

De Benedi&ionifasé 112

fa,£ragrans ficut Iilium.^. Ora pro >bis fan&aDeiGenitrix. $. Vtdig*

e fficía rnur promif sionibus Ch rift ú

Srcut dies verni circundabant eamv ;*Sici3£ iilia conualíium- Órenme ~~\Eus, creator , 8c conferuator ge- .— ' neris humani i dator gratis fpi¿ tualis, 8c largítor xterux falutis, be ídiftione tua bene >$< dic has roías | uas pro gratijs tibí exoIuendisvcum uotione^c veneratiotie femper Vir- áis M A RI JE hódie tibí praeíehtá^ U3,8c perimus benedici , 8c infundí

eis per virtutem fan&ae Crucis ¿fa medidionem cceleftem ; vt qui eas

odoris fuauitatem i & repellendas firmitates humano vfui tribuí ÍH;u- m fignaculo fan&ae ife Crucis bene* ctionem accipiant;vt quibuscumqne ñrmitatíbus appofitae fuerintffeu qui is in domibus íuiá|veMocis cu deuo-

tione

De Benediñiomlus* tione habuerint,aut portauerint,infit'- mitates fanentur, dlfcedant diabólico. Cremifcant,oC fugiant perfidi cum fuís mimírris de habitationibus ilíis ; ne¿ amplius tibí fermentes inquietare prae* íumant. PerChriítumDominumno-

ílrum. R. Amerí. Deftues echa a¿m ben- dita [obre ellas.

m BENDICIÓN DE LAS PALMAS DE San Pedro Martyf contra rayos,y repellad.

y. Adiutoriuítt noítrum,&c. V . Do/ mine exaudí oratíonem meam,&c. V. Dominus Vobifeum, &c. Orentus,

EXaudi preces tuorum fideliu om» nípotens Deus; vt ílcut Moyfi fá- mulo tuo in Helin vbi erant feptua- ginta palma*,& duodecim fontes aqua- fum propitñís adfuiíti, in folemnitate fan&ifsimi Petri Marryris tui , quara hodie colimus, ad ílanti deuoto popu- lo tuo adeífetua immenfa pietate dig-

fteris,

SL

De Benediftionifas* ITJ

leris, 8c has palmas,quas in honorem :ui nominis,8t pro reuerentta eiufdem :ui prsfati Martyris fufeipere anhelar, sene & dicere digneris , vt in qüibus- rumquelocis^omibuSjhortis^ineis, íemoribus ,vel agrisfuerint collocarg tua Iargam cofequíbenedidionem^e- nigsiamqpcuftodiam,habítatores,pof- íeff ores ve mereantur, atcp omnis ad# uerfíras, fuígur, 8c tempe ffotes_malig- norum fpirituum per intercefsionem, 8c merita eiufde fandifsimi Petri Mar- tyris diffugiant , 8c ad nihilum redi- gantur, quatenusfideles de ma gratui- ta mifericordia confidentes , 8c palmas deuotis manibusfufcipientes , 8c qui- busvis loéis eís vifum fuerit colíoca- txy tam ¿píi.quam eorum bonaab orno ni incurfu,8c infeítatione nequifsimo- rum daemonum ineffabili tua clemen- tia protegantur, 8c eiufdem beatifsimi P Petri

,

'4k

De fonediftionihus; Petri Mariyris afsiduo patrocinio falu. tem mentis, & corporis confequi me reantur. Per Chriftum Dominum nof- trum. Br. Amen. Defines echa agua ben- dita fohre ellas.

^BENDICIÓN DE LAS CANDELAS fuera del dia de la Purificación de la V. M.

^. Adiiitoriüm noítrum, &c. ¿** Do* minus vobifcum, &c. Oremus¿ l^XOmine I E S V Chriíle Fiíij Dei J-Anui bene gc-dic candelas iílas fupplicaeionibus noftris , infunde eis Domine per virtutem fanéte i%< Cru* cis benedi&ionem coeleftem , qui eas ad repellendas tenebras humano ge- neritribuiíti, taíemque benediftionent íignaculo fan&e Crucis accipianr;vt quibuscumque locis accenfar,íiue poíi* t& fuerint, difcedant principes teñe- brarum > 8ccontremifcanr, & fugiánt pauidi cum ómnibus miniftris fuisab

habi-

-'.•■«•; ■•- <y.

D¡? BettedtWontiiif, 114,

labitatíonibus iílís: nec prefumant am- >Iius inquietare, aut mofefíare feruié* es tibí ómnipotenti Deo, qui viuis,St egnas farcula faeculorum. &. Amen.

lefyues eéa agua bendita ¡obre ellas. ■f" BENDICIÓN DE LA CAMPANA,

#J Adititorium noírrum»&c. y; Do* ninus vobiTcum,&c. Oremtis.

DOmine I E S V Chriíre, Filif Deí viui bene^dicCymbaíum ifíudl u^plicationibus nofrris, infúndeq? >omine per virrutem faníte Crucis tenediélionem ooeleílem; vt eius audi- ofonitu, habítatóres hm'üs loci alacri inimo congregentur in Eccleíla ad íudern,& honore nominis f.ui,ralemígí 'írtutem accip iat ; ve quibufeumque kís infonueritjdifcedant principes te - ebramín, & contrernifcantt& fugiant auidi cu ómnibus (úkmímftti'ú; nec tsíummt amplias nubes conturbare, Ps femí-

De lenediSliottihufé femina Iaedere, aut moleftare feruien- tes tibí omnipotenti Deo,qu¿ v/uis,8c regnas in faecula feculorum. &. Amen,

Vejpues echa agua bendita [obre ella*

f BENDICIÓN DE HABITO, Y ESCA>

pulario qualquiera que fea. V. Adiutórwm noílrum, &c. %. Do- minus vobiícum,8cc. Oremus. T^xEus, qui veftimentum fingulare JL-/ad indumentum $tern£ ¿ucundi* taüs,tuis fidelibus promifsiíli,cIemen- tiam tuam fuppliciter exoramus , vt hoc indumentum,huinilitatem cordis, 8c miindi conté mptum íignificans,quo famulus mus {y el fámula tua) in (ando, ac firmo propoíito veftiri deííderat , propitius bene >$< dicas , & caftitatis habitum, quem te infpirante fufcipít, te protegente cuftodiat, vt quem ( i?d quam) facrae religíonis veíle induis temporaliter, beata facías ¿mmortali*

cate

<k

De BeneiiStiomluSi 1 1 5

tate veftíri- Per Chriflum Dominum

noílruilt. & Amen. Dejpues ecba agua hendita fohe el . Efta mjfma bendición fitue tara muchos hábitos , y efcaf ularios di^er^do la Oración figuiente en efta forma.

DEus, quí veftimentum íingulare adindumentum aterra iucund i- tatis* tuis fidelibus promifsiíH'» cíe mentíam tuani fbppíiciter exoramüs > nhxc ¿ndumenta \ humílitatem cor- Jis, & mundi cóntemptum íignifi- :antia , quibus famuli tuí (yel famulae :uae) in fan&ó;ac firmo propofito vef- :íri deíiderant,propitius bene >$< dicas, 5c caílitati^habitus,quos te ¿nfpiran* :e fufcípiun^te protegente cuitad ¿anrf /t quos(,i.quas)facraerel!gionis vefte ¡nduis temporal íter v beata facías im* mortalitate veftiri. Per Chríftutn Do- aiinumnoítrum. #. Amen. Debuts xfo agua iendha /obre ellos.

P 3 l[ BEN-

XI

, •• - D<? BéveiiBhmhus.

f: RENDICIÓN DBL HA BITO.V cuerda de Nfo Padre S. Francifco;

y. Adiutorium noitrum,8cc. t. Dq* mihusvobiicnm, &c. . Orcmus. jr\Mmpot$W} fempiterne Deus.qui V-/ ^ tafe tuis Sacerdotib' potefhtetit toculiíh, vrquicquid benedicerent, fit hmedi&ww& quicquid cofecrarent.Gt confecrarunv bene £t dic qugfamus ha« birum iilum (.1. habkus ¿iros), & con- cede; vt qm' ¿n honorem i.fancli'fsimi confeíforís tqi Patris noítn Francifci, eo, (.i. eis,) iniuitur £ .¿"njig¿^Rt ¿ al> ómnibus überecür (.í.rencur) aduerfís. & ín corpore & anima,tug benedi&j'o* nisrorem íufcipiat (./. ant) Similiter oramus itmnenfatn cíementíam tuain» vt bene dicere digneris funem iñáf (4. funes iílos) v c qui eo, (.1. eis) exte- rius .cintitus (,?. t!)fueri¿(.j;rigr) intus ancóíummis(.í, es) perfeMcret(./.rent)

emf»

De BenedlSlionihis. 1 1 $

eiufdembeatiTsimi cofefíbris tuíFran- cifci mefitis & intercefsione, Qu¿ v¿- uis & regnas in fecula faecuíorum. 8r.

A me lio Defines echa agua bendita fohre el¡y ella. Y quando fe le pone a la perfona cuyo esf fe diga* W. Dominus vobifcum. fi, Etcumfpiritü tüo. Oremus.

DOmine IefuChriíle lux vera, de verolumine: qu^fumus ciernen- ttam tuam, ve per intercefsionem bea- tifsimiPatris noftri Franciíci confeí* foris tui: mentem (.1. es) & cor(*í.da) faums (.i. horum) famuli tui (.L.Iorum tuoruiB) ¡Ilumines, vt tibi femper fa* muletur (J, lentur ), mundoque corde iugiter placeat(ví. ant). Qui viuis Se regnas iofaecularfaeculorum. $K Ame.

f BENDICIÓN DE Lk CORREA DE

nueftro Padre S. Auguftin. y. Adiütorium 'fioftrum, &c. 'Pj Dor ffiiñm vobKcúiti. &c. Oremus.

P* Omni;

HHHP1PHHBHBBPBBHI

1 V

De BenediBionihtSi

OMnipotens, fempiterne,&: mife- ricorsDeus, qui pietatis rniferi- cordia peccatoribus quaerentibus ve- nia m,& fericordiam tribuiíli :ora- mus-immenfam clementiam tuam;vt hanc corrígiam bene >J< áicére,& fan- fti >$< ficare digneris;. vt quicumcp pro peccatis íuis cindi fuerint, ■.& miferi- cordiam mam i m plora uerin t, v e n ia m , & indulgéntiatn tuae ian&a: mifericor- dfae conféquaníur. Per Dominum nof- trum,8cc. &. Amen. Defines echa agua lendhafobre ella, y guando fe la pone a la per- fina cayaesy fe diga. A CCl'pe corrigiam fuper íumbos tuos ; ve fínt iumbi tul praecinái ¿n fígnum caftitatis, & tem* perantiae.'In nomine Pa.tris,t$<& Filij, >£8c Spiritus ^ fanfti. Amen. Orem^

DOmine I E S V Chrifte lux vera de vero lumine , quxfumus cle- mentiam marnjy t per intercefsionem

beatif*

tK

:-•».

De Benediftionibus. II 7

beatiísimi Patris Auguítini confeflb- ris tui, atíjj Pontificis mentem,8ccor huius famuli tui illumines;vt tibí caíto corpore famuíetur,& corde mundifsi- mo iugiter placeat. Qui viuis, & reg- nas,&c. ^. Amen.

f BENDICIÓN DÉLOS CORDONES

del bienauentürado S. Blas en fudia. &. Adiutoriumnoítrum,&c. &. Do- minus vobifcum.&c. Orenius.

DOmine fande, Pater omnipo- tens «terne Deus, per partum Beatifsim$ Virginis Maris, 8c per in- te rcefsionem ferui tui Blafi j Marty ris tui, atcp Pontificis,8c omnium San&o- mta teemofy dicere digneris hos funí- culos tua fan&afpiritualibenedi&io* ne;vtfint ómnibus fummentibus fa- lus mentís ,& corporis, atque contra omnes morbos, & vniuerfas inimicos rum infidias tutamen. Per Dominum P $ nof-

HWS9BB0*

De BeneHiBionihut. sioftrum Iefum Chriftü Fííium tüum, panem vita:, qut decceIodefcendit,8c á&t vitam , & falutem mundo, qm' te cum , & cum Spiritu fando viuit, 8c regnat,&c; #. Amen. Etbenedidio Dei Patris onmipotentis» 8t Fi>$<lif, 8c Spiritus fandi defcendat^ ma- neac fuper líos funículos. Amen. Def-

paes echa agua bendita fobre ellos.,

f BENDICIÓN DE NAO NVEVÁ

: fcguiíel Ritualde Pauló Quinto- Éte Adiutof¡umnoftrum,8cc. J^.Do- minos vobifcum,8cc. Qremus. TORopiéiare Domine fuppJicationi- ■■«-■ bus nofhis,8í bene dic Nauem íftamdextera tua fanda^ 8c omnes^ui M ea vehentur, ficut dignatus es bene* ákere arcam Noe ambuíantem ¡n d¿> hvtio : porrige eis. Domine dexterarti fuam,fícut porrexiíli beato Petro am« ÍRi!anti fupra mare : 8c mitte fandutti

Ange-

DeBenediSlwmhus* II§

^ngelum tuumde coelis^ qui Iiberetr kcuitodiat eam femper a periculis vni» ¿erfis, cum ómnibus, qug in ea erunt: Se fámulos tuos repulfis adueríltatibus pomi femper oprabiii > curfuque tran- quillo tuearis, tranfaftisque, ac re&é perfe&is negotijs ómnibus ■>■ iteraro tempore ad propria cum omni gaudio reuocare digneris. Qui viuis,& regtias, BtC- Defyues echa agua bendita fobre ella.

f B E N D I C I Q N DE CASA N VEVA

fegunel Ritual de Paulo Quinto, j W¿ Adiutorium noftrum,&:c. &. Do* mínus vobifcum. &c, Oremus. E Deum Pátrem omnipotentem fuppliciter exoramus pro hac Domo, 8c habitatoríbus eius*ac rebus, m eam bene ffc dicere,& fan&i >f< fica* re, ac bonis ómnibus ampliare digne- ris i tribue eis Domine > de rore c<rl¿ abundantiam, ,8c depinguedineterr»

vitas

Di Benedicítonthu!. vitx fubftantiam, 8c defideria votieo- rum ad effe&um tuae miferatíonis per- ducas. Ad introitum ergo noftrum be- ne >J<dicere,8c íaxiQx^ ficare digneri8 hanc domum, ficut benedicere digna- rus es domum Abraham > Ifaac, 8c Ia- cob: 8c intra parieres domus iflrius An* geli mx lucís i"n habiten* , eamque 8c eíus habitatores.cuftodianr. Per Chrif- tumDominum noílrum.. ft. Amen- Pejfcues echa agua bendita [obre ella.

f B E N DI C 1 O N43E LA ESPADA

íegun el Pcííidfica! Rotnane. IJ" Vno de los minijhfildel Sacerdote tendíala ejpada delame del Sacerdote tyh perfotta cuya fuere fe hincara de rodillas delante del ^Sltar. Bl Sacerdote diga.

#. Adiutoriumnoftrum>8cc. ^. Do- minus vobifcum.8co. Oremus.

BEne »$< dicere dignerÍ8,qu£fumu8 Domine, enfemiíhttti, 8chunc

famu-

<k

De BenediÜionilus. 1 19

ramulum tuum, quí eum te infpirante ufcipere deíiderat : pietatis tuxeufto* Jia munias,8ciltefumcuftodias. Per :hriftum Dñum noílrum. &. Amen.

Dejpuesfe echa agua bendita ¡obre ella, y fe la mrega a la perfona cuya fuere diqendo, Ac-

:ipe enfem iftum ¿n nomine Patris,»í< 5c Fili) , ¿k & Spiritus >fc ían&i-,vt vta* ris eo ad deíeníionem tuam, ac fan&ae Dei Ecclefiae , & ad confufsionem mu mkorum CrucisChrifti, ac Fideí Chrif* tianae , & quantum humana fra guitas permiferit , cum eo neminem ¿niufté |a?das;quod ipfe pregare dignetur qui cum Patre , & Spiritu fanfto viuit, & regnat Deus in fecula facculorum. ^. Amen.

f BENDICIÓN DE LA VANDERA

fegun «1 Pontifical Romano. IJ" Hincafe de rodillas Vho de los miniflrot yy tendrá la Vandera en la mano mientras el Sacer*

dote

"'■'' - ' . T

DeBenediftiouibuf. dote U bendice el qud dirá api.

#i Adiutorium noftrom, 8cc. *.. Do- mínus vobifcum,&c. Oremus. /""^Mnipotens fempiterne Deus,qui V-/es candoru benediÉtío, & tríum- phantium fortitudo: refpice propitius ad preces humiíitatis noftra , & hoc vex¿Hum,quod bellico vfui prepara- toro efr>Ca!eíHbene>£diaionefan^ fica; ve contra aduerfárias, & rébelles natío nes fít validum : tuoque muními- ne circun íeptum, fitcf inimicis chrif- tianí populi terribile, ac intercedente bus fanais tuis folidamentum, & vic- toria certa fiducia : tu enim es Deus, qui conferís belfa, 8c coele/tis przñóij fperantibus in te praítas auxiíium; PerChriftumpominumnoítrum. Br* Amen. Defines echa agua bendita ¡obre ella. Ehiifcaiidofe de rodillas aauien fe h de entre, gar, di^e el Sacerdote, Accipe Vcxiííum

cce-

De Benedi&iomhuu 1 2 O

cceleíh" benedidionefan&ificatum, fíe que inimicis populi Chriítianí terribi» Je, & det tibí Dominus gratiam , vt ad i

ipfius nomen , 8c honorem , cum ¿lio hofh'um cuneos potenter penetres ¿n« columis, & íecurus,

f CONjVRO CONTRA LANGOSTA,

y orros animales nociuos. €J* El Sacerdote reaeftido de fobrepelli^y eflo- U agttly morada, \>a al lugar en donde fe h de ha\er el conjuro , llenara Urna Cru\ , y el agua hcndkd^y en llegando di^e. V. Adiutori'5

noítrumin nomine ,&c. tf. Domine exaudj'orationem,&c. t. Dominus vobifcum. &c. Oremus.

P Reces noítras, quaefumus Domi- ne clementér exaudi>vt qm* ¡uñé pro peccatis noftris affligimurj&c hanc vermium/eu muriurn%aut iocuíranint, irerafiorum animalj'um calamitatem patimur, pro tui nominis gloria ab ea

miíe»

wm

De Benediftiomlus* miferkorditer iiberemur; vt perpo- tentiam tuam expulfa nulli noceant;8c hos agros, vineas, aut aquas intatía, dimittant,quatenus qu^ex eis orea fue- ririt,tug maieíhti deferuíant,8c noílrg necefsitati fubueníant. PerChriílutn Dnum noftrum. &. Amen. Oremus^

OMnipotens fempiterne Deus bo- norum omníum au&or,& confer- uator,in cuius nomine omne genufleo ti tur, cceleítium, terreílrium, & infera nomm^concedejvt quod de tua miferi* cordia confifsi agimus, per tuam gra* tiam,efficacem confequatur effe£tumf quatenus hos vermes, mures, aues, Io- cuftas, aut alia animaüa noxia fegrega* doíegreges> exterminando extermi- nes; vt ab ifta calamitate Iiberati\gra- tiarum a&iones Maieílati tuz refera- mus. Per Chriftum Dominum nof- trum. ft. Amen. Oremus.

Deus,

4k

D* BeneiiSíonilusi 1 2 1

DE V S, qui famulorum tuorum Moyfi, & Aaronis minifterioab ¿Egyptijs pro gloria nominis tui lo* cufias* bruchos,cyniphes, alias ^ pla- gas ( fcilicet iuffcitiar tuae ¿n peccatores flageH?) auertift/, á filijs quoqp Itrael prohibu jíii , á populo in te credeme íimiles calarnitates aufcr, vt potentia tuam j &c beneficentiam praedicemus. Per Chriftum Dominum noftrum. jL.* Amen. Oremus.

LA rgiri, & conferuare f ru&us ter- rae dignare Domine Deus nofler; Vt témporalihus gaudeamus auxilijs, & proíiciamus fpiritualibus ¿ncremeri- tis. Per Chriftum Dominum noftru* R. Amen. Oremus.

ORamus te Domine Deus noílerf vt hos agros* aut yineas ferenis oculis, hiíariqp vultu refpicere digne* th$tmm(§ fuper eos mitte bene^io

I

~4i

De BencdiRUníhi*fí /tionem > vt non grando furr ipiat , non turbo fubucrtat, non vis tempeflatis detruncec i non aeítus exurat , non ani- malia noxia corrodant,neque inunda- do pluuiae exterminet, fcd fruftus ín* columes vberesqjvfui noflro ad plena máturitatem perducas. Per Chrifhírri Domínum noftrum. ^ Amen, D*?/- pues echa' agua bendita^ y di%e. Benedi&io Deí omnípotentis Pa^tris^ Fi\$<Jj j# 8c Spiritus >í< fandi defcendat , 8c nía* neat fuper hos agros,aut vineas: 8c eoi rum fru£fcu9. Amen.

^REGLAS GENERALES, QVE SE

han de guardar en las procefsiones. <J* La primera esy que los feglares Vayan fiern* pre apartados del Clero y y las mugeres f de lot hombres y por ladeuocion$y bonejlidad q fe dene tener en ellas pues contienen en fi grandes y dh uimsmyfterhs. Lafegunda <?;, £ la Qru^dya J¡etnf>r¿ deUntc f y el Sabdiacotto con elU9yJl

W*3

Ds Benedifliotiilus* 1 2 2

Vuweefíaudanes en U p-ocepion Vayan tvnVtc* delante. La tercera es% queicdss las procr piones fe httfyn mes de k Mijfa* y défpues fe puede íoUmnemente t&Ohr&t •> ñ e* f#> $or -alguna taufa graue le parefca de -otra manera al Ordi- nario, o al Clero , que entonces fe hará como £*- reciere queconuiene mejor.

Borden qve se a de gvardar

en la procesión de las Letanías xm) ores , q fe celebra el dia de la fiefta úc San Marcos.

€T Cíe^y pueblo ¿ la horafenahdapor la mañana juntos en la tglefiay tod$s con contrito, y humilde cora f o hincados de rodillas Vran w rato $ nueftro Señor. El Sacerdote reiteflido con los mnrflros por lo menos de fobrepelh\yy eftohyy apa a ful ( del qué color fiewpre *pfe en las de- vías procepiones y faino en Us procesiones del 'fantipim Sacramento ¡ y en hs que fe ha%en en Has folemnesj o en las de gracias^ por en eftos 'tales diasfe y>fa del 'color que pertenece 3 la pro* priafolewmdad.)Los cantores cantan h [iguiete

T>e BenediSthiithntí */ífo. Exurge Domine adiuuanos , 8c libéranos propternomentuum. p/"a/. Deus aun'bus noftris audiuimus, Pa* tres noftri annuntiauerunt nobis. Glo. na Patr/, &c. Kepitefe h Aña. Exurge. &C Dejpuesfe hinquen de rodillas todos, y dos camotes delante del Altar mayor hincados de ro- dillas deaotamente empegan k cantar las Letat ftias , redundiendo los demás con la mifma Vo^. Quando fe Quiere anudo •. Sanda Mana, Ora pro lloblS ; fe leuantan todosty con or- den Han cantando y profiriendo las Letanías, yendo por delante la Cru\>y en el ultimo lugat el Sacerdote reuejlido con el Diácono ala man9 izquierda. Si la procepion feha\e lejos, b fe re- pitan las Letanías , b acabadas bajía las preces exclujiue, digan fe algunos P fainos de los peni- tenciales, b Graduales f Hymnos , b cánticos de regocijo, a alegría en eflas , y en las rogaciones tnenores,b en otras procesiones, que fe ha\enfof ttnft de¿eahe»ciatwfe digan. S/por el camine

¿B

mu

D¿ Benediftionih f 1 2 1

Je h pocepion fe entrare en alguna ^ o algunas

l&kfi*s> d€JPues de amr emrado> ceffeH las Lem tantas^ o Pfalrnosyy cmefe U¿intiphona$Vef fo,y Oración del Santo Patrón de aquella !¿le* fía Luego faliendo de la tal ¡¿lefia hueluenb las Letanías donde las dexaron^ok los P ¡almos que fe iban cantando con el mifmo orden ^ue an» tes ha fia la l glefiay adonde fe ataba la procefiion con las freces y Oraciones todas como en el Br<?* uiario Romano eflan dejpues de los Pfalmos penitenciales. En las Letanías menores de laS Rogaciones fe guarden todas las tof as de arriba en las Letanía* mayores del día déla fie ¡la de San Marcos.

f ORDEN QVE SE A DE GVARDAR

en la procefsion, que fe baze en la fiefta del

fantifsimo Sacra mentó del cuerpo de

CbriftoS.N.

C has Iglefias fe adornen decentemente^ la*

paredes de las cafas f or donde fe ha de ha\er U

procepion de tapetes, y alfombras rj¡ otras colgt*

Qz duras

DeBenedi8ion\fat¿ duras bonejlas con imagines /agradas de /<mos\ V no pro/anas, ni figuras indignas de poner fe en pélico. El Sacerdote diga primero la M¡k en. la qual con/agre dosbojlhs%y tomada \na 'con ¡j comulga, la otra la ponga en la eujlodiat que /e ¿ de llenar en la pmepmn de tal manera , que per el Vidro , b criflal de la euflodia la -pean todos , $a?a que la adoren : adutrúendo¡ que ha de eftar eiéieriala atflodia con y>n yeh^hajva q /e aparte ¿el Altar . Acabada la Miga t y la procepio» empatia con si orden que fe dixo arriba en la letanías mayorestel Sacerdote reuefiidedecapa llanca inúen/e tres le^esal Sacramento^ hincado de rodillas. Dejpues el Diácono le pone al rede* dor.úelas e/paHat'm Velo largoyy decente (eflo *t, qiie Resiga con el color de la/olemnidad, que es blanco )yel Sacerdote con las partes del Velo pe cuelgan delM del pecho coge con entrambas enanos h cu/odiada qml/e la da elDiacono con iteuetenría erando el Sacerdote hincado de rodi- tUs en k finiera grada del Altor , luego /ube

IH

Ve Betiedifliomhif. 124-

al Alt*rty teniendo el Sacramento ante fu ropo Je buelue al pueblo, y baxa del A Itar debajo del palio acompañándole el Diácono, y dos Acolytof, ¿Sacerdotes, ¿Diáconos, b Súdhconos confort ;ng fe ofrecieren con dos ¡ncenfarios continúame* m Todos -SW* Us cabe fas defcubiems licuando túndelas encendidas t y quando el Sacerdote fe «parta del Altar fe ^piefanejles Bytnnos 9y ¡ecamanx Pangeiingua,SíC. Sacrista- lemnijs, Uc. Verbum fupemum,&c. I E S V noftra reáetnpíio, 8tc. JEtcr* lie Res altifsime, 8CC. Y acabados fe canu tffTeDeumLaudamusjScc. Benediftua Dominus Deus lfrael, &c. Magníficat anima mea, &C. Acabada la procesión ,y traydo otra >«t¿ la tgefia el fanBipimo Sacra* nenio, y puefiof obre el Altar , todos los Bccle* fiaflkos, que ejluuieré prefentes hincados de ros dulas con orden de w* pane y y otra adorándolo ton reverencia mientras el Sacerdote hcienfa tres w# hincado de rodillas cantan los*er[ot

'

Di Benedifiionihs. fomentes del primer Hymno : Tantum ergo Sacramentum, &c. Genitori\genitoqj &C. Defrues dos cantores ordenados de orden Sacro m%a» : f; panem de C(rfo ft¿<

tifti eis, aíleluía, fe Omne deleda- mentum in fe habentem.alleltiia. L«,-

' ¿o el Sacerdote eftando en pie dt^ti

^DoitiinusvobiTcum.&c. Oremus. y E V S qui rtobis (ub Sacramen- -L^co mirabilí pa fsíon/s tía memo* rjamreliqújftj: trihue quaefumus , ira nos corpons , & íanguinis tui facra myífcria veneran: vt redemptionis tux ítmuin nobis iugiter fentiamus. Qui vjuis, & regnas per omnia farcula fatcuforum". fc. Amen. Báam'H S* «r<for* fófe gwjffikta,, fc,^ fli ^ ^ tlSaenmemo en forma de Cru^Wj yeft m¿¡. Riendo al¿ma cofa. Defrues lo buelue ¿ poner co reverencia. Eñe modo de bendecir al fueblocort el Sacramehió en forma de Cru^ >** >^, /,

¿uat0

<k

T>e Benedifiiomlui. 12$

guarde también en hs otras pocefmes , ^uefe hiñeren con elfantifimo Sacramento' f ORDEN QVE SE A DE GVARDAR eft fe procefsion, que fe baze quando fe pid« agua á Dios nueftro Señor para el pueblo en necefsidad.

El mifmo oriente fe ¿uardb enU procef- fon délas Lewiaí mayores hajlaelfin delUt fe guarda en ep , y en las preces de las Leu- m fe d\e desvedes epverfo. tf. VtCO« gruentem pluuiam fidelibus tuis con- cederé digneris.Te rogamus audi nos. Vejpuesfedi?. V". Paternofter. *?. Et nenosJnducas,8cc. Pfalmo. Laúdate Dominum.quoniam bon9 eft Pfalmus: peo noftro fit íucunda,decoraque lau- dado. iEdificanslerufalem Dominus : difperfioncs Ifraelis congregabit. Qiú {anat contritos corde: 8c alligat contri- tioncs eorum. Qui numerat multitu* dinem ftellarum ••• & ómnibus eis no- Q s «nuif

T)e hatiiSionihu tninavocat, MagnusDommusnofter, & magna virtus eius : & fapíentie. e¿us non eft numeras. Sufcipiens manfue- íos Dominus:huniiIians autem pecca- torea yfque ad terram. Prscinite Do- mino m confeísione : pfallite Deo nof. tro m adiara . Quioperit ccelum nu» bibus: & parat terr? pluuiam. Qui pro- ducííin montibus fcenum.- & herbam ■feniituti hominum. Qui dat ¿uinenris efcamípforum:& pulüs eoruorum in- uocantibus eum . Non in fortitudine equi voluntatem habebit: nec in tibí ja vin benepíacitum cric ei. Beneplad* ium eft Domino fuper «mentes eum: & m eis, qm* fperant fuper mifericor- dia «as. Gloria Patri, &c. ^. Operi Domine ccelum nubibus. fc. Et para terrac píuuiam. V. Vtproducatin montibus fcenum. % Et herbam fer* tutwi hominwn tf. Riga monte? de

fupe«

¿1

J5eBe)ieíi8i<»iihis¿ 126

[íiperioribustuis. fc.Etdefruauope* rum tuorum fatiabitur térra. t> do- mine exaudí orationem meam , &c. ^.Dominusvobifcum,&c. Oremus*

DEus iti quo viuimus,mouemurt gc fumus , pluutam nobis tiibue ct>ngruentertv, vt praefentibus auxilijs fufficienter adiuti, fempiterna fiducia-

liusappetamus. *'"

PRgefta qu2fumv>omnipotensDeus, vt qui in affliafone noftra de tua píetate confidimus,contra aduerfa om- nia tua femper proteaione muniamur.

DA nobis qusfumus Domine, plu- uiam falutarem, 8c aridam terr$ faciem fluentis cceleftibus dignanter infunde. Per Dominum noftrum Ifi- SVM Chriftum Filium tuurn, &c. #< Amen* t* Dominus vobifcum. &c. tjfc BenedicamusDño,&c. ^-Exaudiat nos omnipotens, & mifericors Dñus.

De Benedi8íontlus¡ W. Amen, t. Fidelium anima* per mí* ¡ericordiam Dei requiefcant m pace. Amen<

T ORDEN QVE SE ^ DE GVARDAR en la procefsion, que fe bazeen tiempo de pelte, y mortandad, ó en otra qual- quiera tribulación, tf Bl mi fino orden yque fe guarda en laprocef- fon délas Letanías mayores fe guarda en efté, y en las preces Je las Letanías fe diados -peéet mfle Verfo :■■ A pefre,& fame. Libera nos Domine . Y mas abaxoenfu lugar fe d,\e. Vt á peítiienria* flagelío nos liberaré dignens. Terogamusaudinos. Al fin de las Letanías fe diXe. &. Paternofler,

^•Etnenosinducas.&c. Pfalmo. Dñe nein furore tuoarguas me : ñeque in ira tua cornpi'as me . Miferere me¿ Domincquoniam infirmus íum.fana me Domine, quoniam conturbara funt ©fía mea. £t anima mea turbara es

vaíde:

<k

De Beríediftiomfos. 1 27

alde : fed tu Domine vfquequo i Co- erceré Domine,& eripe animam mea: aluum me fac propter mifericordiam uam. Qupniam non eíl in morte,qui nemor íit tui : ín inferno autem quis onfitebiturtibi ? Laboráuiin gemitu neo, lauabo per úngulas nodes leftíi neum: Iacrymis meis firatum meutn igabo . Turbatus efl a f urore oculus neus : inueteraui ínter omnes inimi- :os meos. Difcedite a me omnes,qu¿ >peramini iniquitatem : quoniaexau- Jiuit Dñus vocem fletus mei. Exaudí- uit Dominus deprecationem meam : Dominus orationem meam fufcepit. Brubefcant, 8c conturbentur vehemé. ter omnes inimici mei iconuertantur, ge erubefeant valde velociter. Gloria Patri, &c. V. Domine, non fecundutn peccata noftra facías nobi*. &. Ne¿p fecundum ¡niquitates noftras retribüas

nobis.

_ Ve BenediBk»'th.tl

nobis. $, Adiuua nos Deus falutarí* noíter. &, Et propter gloriam nom¿. nis tui Domine libera nos. t?. Domi- ne ne memmeris iniquitatum noítra* rumantiquarum. &. Citó anticipent nos miíericordis tu* , quia pauperes mi fumus nim/s. * Deus refugiunt noítrum(& virtus. fc. Admtorintri. buíatiombus. *. Ora pro nobis fc„. «e.sebaftiane. & Vtdigníefficiamur piomiftionibuí ChriJli. F. Domine exaudí orationem,&C( F. Dominus vobifcum,&c. Oremus.

P Xaudi nos Deus faíutaris noíter* X->& intercedente Beata, & gíoriofa Deigemtnce María femper Virgine &BeatoSebaílíanoMartyre tuo,& óm- nibus Saltáis , popuíum tuum ab ira- cundí* tía terroribus Iibera,& miferi- corda tu* he Iargitate fecurum . Da aiobw , quatfumiis Dñe p¿* petitioms

tfteu

De Btnediahmluü* Í2g

fe&um, & peíhlentiam , tnortéfita*'' rnque propitiatus mtrte^vt moría- am corda cognofeant á te indignan* talia üagella prodire, & te mifecais* ceífare.

rRibuíatíonem tioftram * ..qusfu ■•• mus Domine propitius tefpice * iram taz indignatíonis ? quamfufte eremur, auerte.

"^\Eus refugium noftrum * 8c vír- ^tus^adefto pijs Bcchüx tuxpre-.- *us au&or ipfe pietatis,fe prafía^vt iod fideliter petimus, efficacster co* quamur* Per Dominum noftrum le- m Chriftum Filium tuurn,qui tecutti uit 8c regnat, &c. &. Amen.

ORDEN QVE SE A DE GVARDAfc h proCefsion> q fe haze quando fe trasla- ri algunas infignes reliquias de vna parte )tra í como de vna Igíefia a otra, ó de vn jar á otro.

Ve lenediüionilus. La Ighfiá > y cavtiiéos por donde a de paffar t todo quato fuere pofiible decentemente fe adornen. Los Sacerdote!, y miniftros reueftidis de ornamen. tos blancos , b colorados conforme la fefltwdad de los Santos cuyas reliquias fe traficaren, piden. Todos \>ayan con candelas encendidas cantando las Letanías y el Hymno : Te Deum Lauda- mus, 8tc YelPfalm: Laúdate Domí- num de coelís, &C. con los otw dos que 10 figuen.y otros ?falmQS>y Hymnos del proprio ; o del común de aquellos Samos> cuyas reliquias fon trasladadas de lona parte a otra>bde wa \ghfia<

f* PRECES, QVE SE HAZEN QVAN-

do a y tempeftad, rayos, y truenos. C Las campanas fe toquen^y las perdonas que fe pudieren recoger , fe junten en la Ighfia éhincadot todos de rodillas ante el famifÜmó Sacramento , fe digan las Letanías ordinarias delBreuiario Row¿. no al fin de los Yfalmos penitenciales^ en lasqua* les fe diga dos wt£Se\f\¿u\ete Verfo : A ful* gure, 8c tempeftate . Libéranos Do* tnine Y defyues de las Letanías fe diga4

Patet

De BeneitBiomlus, 1 29

Pater nofter, &c. **". Etnenosindu- cas, 8cc. Pfdlmo. Lauda Ierufaíem Dorninum : Lauda Deum tuum Síon. Quoniam confortauít feras portaron» tuarum: bened/xit filijs tais in tffQui pofuít fines tuos pacem : &adipe fru* mentí fatiat te . Quí emktit "eloquíum üum terror velociter'cürrit Termo eius. 5uí dat niuem ficut ianám : nebulam (iciit cinerem fpargit. Mittit cryítalla fuam fícut bucellas: ante facíern frigo* *is eíus quis fuíünebít ? Emittet ver- )um fuum,& íiqueíacietea rflabitfpí- •jtus eius, & fiuent aqu£. Quj annun- :iat verbum fuum Iacob : iuAicías ¡ & uditía fuá ífrael. Nofecittalireromni lationi : & iudicia fuá non manifeira- lít eis. Gloria Patri,8tc. V- Adfuto- ium noílrum, &c. W. Ofíende nob/s >omine¿tc." *. Adiuua nos Deus ía* «taris nofter. fc. Etproptergíoriam R. nomi-

De BenediftwmluSe ttominis tui Dne libera nos; #. Nihil proficíac inimícus in nobis. #. Et fi# lius iniquitatis no apponat noccrc no- bis. V\ Fiacmifericordia tua Domine íupeiwios. J& Qoemadmodum fpera- uimus in te. ÜT. Saluum fac populum tuum Domine, &. Et benedic haeredi- tati tua?. ^. Non priuabis bonis eosf qui ambulantininnocentia. B?. Do- mine Deus virrutum,beatus homo,qui fperat in te, t. ' Domine exaudí ora- tionem, Scc. f* Dominus v.obifcum. &c* Oremus,

DEus qui culpa offenderi9, poeni- tentia placaris, preces populi tui fupplicantis propitius reípice, & fla* gellatuac iracundia?, quac pro peccatis tioftris meremur, auerte.

A Domo tuat quaefumus Dñeffpiri- * tuales nequiti| repellantur^ ae- learudifcedat malignitas tepeflatumJ

Ottie

4k

De BeneAiñioníbíiSé I|0

OMnfpotens fempíterne Deus, parce mettientibus, propitiare fupplicibus; vt poli: noxios ignes nu- biurn , Se vim proceílarum ¿n miferí- cordiam tranfeat Iaudis comminatío tepeftatum.

DOmine IESV, quí imperaftí ye- tis,& raari,8c fa&a fuít tranquif- itas magna,exaud¿ preces famil/^ tvt$t Se prafta : ve hoc íigno fanfta- Cra- :is omnis difeedat feuiria tepeíratum.

QMnipotens, 8c mifericors Deus, qtii& nostaftigando fanas,& ig- lofcendo conferuas: praefta fupplici- «18 ruis, vt & tranquillitatibus opta* £ confolationis la*temur>& domotue ietatis femper. vtamur. Per Domt- utnnoftrutn,Scc. &. Araen¿ [ PRECES QVE SE HAZ EN EN" épo de careíh'a, y falta de njantenimiétos; [ El mifttm orden que fcgu«rd& ea la ftócifi

De Benedi&iomhuS' fien de las Letanías mayores fe guarda aqut kafii el fin ¿ellas, en cuyas peces fe di\e dos t>e\es ejle

Verfo. Vt fruttus terrae daré, 5c confer-

uare digneris. Te rogamus audi nos*

¿¡tobadas las Letanías fe diga.Vatet noíler,

8cc. t. £t ne nos inducas in tentationé.

&c. Pfaímo. Dominus regitme,8c nihil

mihi deerit: in loco Pafcug ibi me col-

locauit. Super aquam refeftionis edu-

cauit me : animam meam conuertit.

Deduxit me fuper Cemitas iuftiti^: ¿>p-

ter nomen fuum, Nam, 8c fi ambuia*

uero in medio v mbrae mortis , non ti'

mebo mala : quoniam tu mecum es.

Virga tua , 8c bacuíus tuus : ipfa me

confolata funt . Parafti in confpe&u

meo menfam •• adüerfus eos qui tnbu-

Iant me . Impinguaítí inoleo caput

meum : 8c calix meus inebrians quam

preclaras gil, Bt mifericordia tua ful*

fequetur me : ómnibus diebus vitae

me*.

. 1 1 ■» lm

De Benecliffiomhitf. I? I

mcae. Et vt ¿nhabitem in domo Do- m ini : in Iongitudine m d ierum. GÍo# ría Patri,&c. #•. Domine non fecun- dumpeccata noílra facías nobis. &. Ñeque fecundum iniquitates noftras retribuas nobis. #. Oculi omnium in te fperant Domine. #. Ettudasiliis efcant in tempore opportuno. p. Me* ■m ento congregationis tuae. & Qua m poíTediftiabinitio. tf. Dominus dabit benignitatem. Br. Et térra noílra da- bit fruftum fuum. t. Domine exaudí orationem, &c. ?• Dominus vobif- cum, &c. Oremus.

INeffabilem nobis Domine, miferi- cordiam tuam clementer oftende, vt fimul nos , & á peccatis ómnibus exuas,8c á pcenis,quas pro his mere.» mur, eripfas.

DA nobis, quaefumus Domine, p/g fupplieationis effeüu, 8c famera ^ 3 pro-.

% 1

«*

De leneáiñimibut* propitiatus auerte; vt mortalium ctít- da cognofcant , 8c te indignante taita flagella prodire, & te miferante cefía- re. Popuium tibi fubditum pro pecca* tis fuis fame laborantem ad te Domi- ne couerte propitius, qui quaerentibus tegnutntuum omnia adifcienda eíTe dixiílí. Qui viuis, 8c regnas cum Deo Patre in'vnitate Spiritus fancli Deus, gcc. Amen.

% PRECES QVE SE HAZEN EN

tiempo 4e guerra» § El mifma orden que fe guardo en laftocepo* de hs Letanías mayores fe guarda ac¡ui yy alfiü ¿ellas jedi%e. Pater nofter,8cc. ?Et ne nos ¡nducas^c. Vf&lmo. Deus nof- ter refugian*, 8c virtus : adiutor in tri- bulationibus , qax inuenerunt nos ni- mis . Propterea non timebimus dum turhabitur térra - 8c transferentur mo- tes in cor maris. Sonnuerunt,8c turbatg

fimt

-

De hnedíBkmlas I£¿

íunt aqua* eorum : conturbati funt nÍ5# tes in fortitudine eius. Fluminis im# petus fetificat ciuitatem Dei: fanaift- cauit tabernaculum fuum aftifsimus; Deus in medio eíus, non commouebt- tur ¡ adiuuabit eam Deus mane dilucu- lo. Conturba^ funt gentes,& inclinata funt regna : dedit vocem fuá, & mota cíl térra * Dominus virtutum nobif- cum : íufceptor noíler Deus Iacob. Ve nite,& videte opera Domini,quar pof- fuit prodigia fuper terram : auferens bella vfque ad finem terrac. Arcum co- teret,8c confringet arma: Scfcuta com- buret igni. Vacate,& videte quomam ego fum Deus : exaltabor in gentibus,' & exaltabor in térra. Dominus virtu- tum nobifcum: fufceptor noíler Deus [acob. Gloria Patri, &c. jr. Exurge Domine adiuua nos . Ifr Et libera nos propter nomen tuum. & Saluum he R, 4 popu^

-

Mi

i

Ve Bencáiftiomhs* populum tuurn Domine. fy¿ De9 meus fperantem in te. jp. Fiat pax in virtu- tetua. §c Et abundancia inturnbus tuis ; nt Efto nobis Domine turris fortitudinis. &• A f acie inimici. tt A rcum contere, 8c confrige arma, &• Et fcuta combare igni * Mitte no- bis Domine auxilium de fando. JfcEt de Sion tuere nos . ^Domine exaudí arationemmeanif8cc. tf. Dominus vobifcum &c. Orcmus.

DE V S, qui conferís bella, & im- pugttatores in te fperantium po- tencia tuae defenfionis expugnas, auxi* liare famulis tais implorantibus mife- rkordiam tuamj.vt ¿nimicorura íuo- tum feritate depreíTajinceíTabili te gra- tíarum adione laudemus.

DEVS, a qup íancta defideria, reda confilia^Sc iufk funt opera* da feruis tuis illam, quá mundus darc

non

4k

De SenediSliomluSm I J J

tion poteft, pacem,vt & corda xioftra tnandatis tuis dedita , & hoftium fu- blaca formidine, témpora fmttua pro- teSione tranquilla. Hoíliurn noílroru, qu^fumus Domine , elide fuperbiam, & eorum contumaciam dexterae tux viríute proflerne» PerDominum nof- trum lefum Chnííum. &c. &. Amen, Si U guerra es contra Turcos^ y otros infieles^ o Hereges > en las preces de las Letanías fe diga dos ye^es. Vt mímicos íanfhe Ec define humillare digneris. Te rogamus audi nos. Y fe anada.Vt Turcarum,vel H^re- ticorum conatus reprimere,8c ad nihi- lum redigere digneris. Te rogamus audi nos. Y dicho : Pater nofter : fe diga el ?f almo. Deus venerunt gentes in hg- reditatem tuam, polluerunttemplum fan&um tuum : pofuerunt Ierufalem in pomoríi cuftodiam. Pofuerunt mot> tidna feruoru tuorü eícas volatilibus

■■■MMSI093

'<&

De Benediftiomlusl coelí: carnes fan&orum tuorum beílífs térras EfFunderunt fanguinem eorum tanquam aquam in circuituler úfale m: & non erat qui fepeiiret. Fa&i fumus opprobrium vicinis noftrisífubfana* tio*8c iíluíio his qui in circuitu noftro funt. Vfque quo Domine irafceris in finem : accendetur veluti ignis zelus tuus ? EfFunde iram tuam in gentes » qux te non nouerunt : 8c in regna, qux nomen tuum non ínuocauerunt. Quid comederuntlacob: 8cIocum eiusde- íoíauerunt. Ne m e mine ris i ni quitatu noftramm antiquarum^ito anticipent nos mifericordis tu# : quia pauperes fafti fumus nimis * Adiuuanos Deus faíutaris nofter , 8c propter gloriam nominis tui Domine libera nos: 8c pro- pitius eílo peccatis noíhis propter no- men tuum . Ne forte dicant in genti- busfvbi eft Déos eorum? & innotcfcat

¿o

-

T)e Betiedifíwmlui* 1^4

in nationibuscoram oculis noñtk.Vh tio fanguinis feruorum tuorum qui cf. fuffus eft : introeat in confpe&u tuo gemitus compeditorum . Secundum magnitudinem bracfai) tui : pofsidefi- lios mortificatorum. Etredde vicinis noftris feptuplum in finu eorum : itm properium ipforum, quodex proba- uerunt tibi Domine. Nos autem popu- las tuus, & oues pafcuae tu# :.confite- bimur tibi in fgculum . In generado- nem%& generationem : annuciabimus laudem tuam. Gloria Patri, &c¿ V. Saluosf ac feruos tuos. ¡jt. Deusmeu» fperantes in te. #*.Efto nobis Domine furris fortitudinis. % A facie inimici. #• Nihil proficiat inimicjus in nobis* ifc, Et films iniquitatis non apponat nocere nobis. W. Hoftium nominig tüi Domine elide fuperbiam. &• Et sorum contumaciamdexterie tua: vir-

tute

V*

■■■■■■■■■ ■■■

1HHHHNRMNPHMHMP

T)e Benedittionrhsi tute proílerne. t- Fianttarnquápul- uis ante íaciem venti. ^ Et Ángelus Dominí perfequatur eos. ^. EíFunde iram tuam in gentes, quae te non no# uerunt. R. Etinregna, quae nomen tuutn no inuocauerunt. V. Mitte no- bis Domine auxílium deSando . ^. EtdeSiontuere nos. ^. Dñe exaudí orationem, &c. ^* Dominus vobif- cum,&c. Oremus.

D:A'j qu^fumüsíEcHeíí^tuae mife- ricors Deü^vt fanSto Spiritu cb* gtegata, hoftüi «uHatenus incurfione furbetur.

DE V S, qui culpa ofFenderis pe- nitenciapíácaris, preces populi tui fupplícantis propitius refpice > 8c fiageíla tu# iracundia?, qux pro pecca- tis noílris me remar, auerte.

OMnipotens fempiterne Deus, íri cuius manuíuntommumporef*

taces,

.

.-- :

■P»"'l ii. i ni ^jji^

D<¡? Beneifámihié I $ $

tates, 8c omníum iura regnorum , ref- píce ¿nauxiímwi Chriftianorum, vt gentes Turcarura , feu ffereticorum , quae in fuá feritate confidunr, dexteras tux potentia conterantur* PerDñum noílrum,&c. B?. Amen. ^-Exaudiat nos Dominas . Amen.

f PRECES QVE SE HAZEN QVAN-

do le dan gracias á Dios nueftro Señor por

algún beneficio recebido de fu diuina

Mageíkd.

If^íl principio déla proceftion \ fe cante el Hym~ w: TeDeumLaudamus,&c. Luego fe Pueden de^ir los Pfalmosjiguiefnes conforme Heve lugar el tiempo, lubilate Deo omnis térra, Pfalmum dícite nomini eius,8cc. Exultare Deo adíutori noílro : iubilate Deolacob,&c. Cántate Domino can- ricumnouum : cántate Domino omnis térra, &c. lubilate Deo omnis térra: Ceruite Dño inlztitia, &c. Benedic

ánima

■■■MH

'4k

D¿ Benediftiomlnsi anima mea Domino ; & omnía quae ihtra me funt, nomini fan&o eíus, &c. Laúdate Dominum omnes gétes : laú- date eumomnes popuIi,8cc. Laúdate Dominum de ccdis : laúdate eum in excelíis> &c. Benedicite omnia opera Domini Dño : laúdate, 8c. fuper exalta- te eum in fgcula^cc. Benediftus Dñus Deus Ifrael : quia vifitauit, & fecit re- demptionem plebis fuae, Scc. Todo eflo9 é parte delh fe cantara conforme el tiempo, que durare la procepion. Dejpues en la Iglefia adon- de fe ha%e la ejl ación ame el Altar fe di%en hf Jiguientes *erfo$%y oraciones» &. Benedi&US es Domine Deus Patrum noílrorum. ífc; Et laudable 8c gloriofus, infecí* la, &- Benedicamus Patrem>8cFiIium cumfanftoSpiritu. ^c- Laúd emus ,8c fuper exaltemus eum in fácula. ^-Be* nedi&us es Dñe Deus in firmamento cceli* fy Etlaudabilis&gloriofus, 8c

fuper

"De BenediStiomlnu J^S

uperexaltatusinfaecula. ?• Benedíc mima mea Domino, fy,- Etnoíiobli- ufciomnes retnbutioneseius. -^-Do- nine exaudí orationem, Scc. #• Do- ninusvobifcum,gcc. Oremus.

DE V S cuius mifericordiaí noefi; numeras , Stbonitatis infinitas ft thefaurus, pijfsimx Maieftati lux »rocoIíatis donis gratias agimus,tuam etnper dementiam exorantes,vt qu¡ etentibus poítuíata concedis,eofdem o deferens ad premia futura difponas,

DE V S, qui corda fidelium, íanéti Spiritus iJIuftratione docuiíH ; a nobis in eodem Spiritu refta fape- ?, 8c de eius femper confolatione gau* ere.

DEVS,qui neminem ¿n te fperan- tem nimium affligi permittis ; ;d pium precibus prasftas auditum : ro poítulantibíis noftris, votisque

VefanediBioniluSd fufceptis gratias agimus > te píjfsímc deprecantes, vtacun&is íemper mu* niarnur adueríis. Per Dominmn nof- trumlefum,&c. &* Amen.

ff MODO, Y FORMA, QVE SE A de guardar en recebir al Prelado , quando viene á vifitar la primera vez alguna Iglefia de nueftra Orden. €T Qmndo el P relado Viene a Vifitar alguna Iglefia la primera te^ , a de falir el Sacerdote de mayor dignidad^ que Quiere en ellay b el quf fuere entoces Hebdomadario reueflido con amic* to^alha^ejlola^ y capa colorada : a de lleuar en la$ manos ^na Zru\pequena%yra delate laCru\dltd con lot cyriales yy los Sacerdotes que Quiere por orden ' poner fean a la puerta déla lglefiay ha fia que llegue el Prelado^ al qual luego que llegue i las puertas de la Iglefia dará el V Ye fie elbyffopo con agua bendita no hincando fe de rodillas , y éiuiendofe el V relado echado agua lendita^y a los I €Írcunfiamesftomra el B re fie el byjfopo de mano

¿el

( 4- "T

DeBenediftionifaf. X? ?

l*Z Prelado fin hincar fe de rodillas > y darle á ta/dK /<* Cr«^ 9 jy leitantandofe el Prelado def- ines de auerlalefado^tomara elfrefle elinceit* Wn^y le lucen fara tres ve^es,}1 luego hiñera \ tomar la Crt^y y fe yran todos al hitar ma* yor cantando la Aña. que fe Jigüe . Salue

[an&e Pater, patriaelux^forma mino* rum : virtucisfpeculunnj refti vía, re- cula morum : carnis ab exilio áuc nos id regna polorum. En medio de la capilla mayor "a de auer Km alfombra con fu cogin , y fc na filia donde fe fíente defines el Prelado^para pe todos los &elig¡o fos le tomen U bendicionyy e fiando hincado de rodillas cantara el P We fie los fluientes y>erfos. f. Saluum fac feruum tuum Dñe. $>Deus meus fperatem in te# '^-Micte ei Dñe auxilium de fa ri- ño. &. Et áe Sion ttieré eum. \f. Ni- hil proficiat snimícús in eo, &. Et fi- lias iniquitatiS non apponat nocere ei. ^•Domine exaudí &c. f. Dominus S vo#

..>

s

t)e hnedjfliomlusé vobifcum, &c. Oremus.

OMnipotens fetnpiterne Deus,qg|- facis mirabilia magna foIuSjpr^- tende fuper famulum tuum N. Przla- tum noftram,8c fuper congregaciones illi comrniiTas fpiricum gratiae faluta- ris ; 8c vt in veritate tibi complaceat ¿ perpetmim ei rorem tuz benedi&io- nls infunde . Per Dominum noftrum, 8cc. in vnitate emfdem,Scc. & Ame, Si el Prelado no uniere mas de Vna Prouincia% o congregación a fu cargo fe diga en la Oración de arriba: Et fuper congregationem illi Coramiffam^C. M Pifiador de el Pret lado fe á de recebir déla mifma manera , fatuo f que el Prefte le ha de echar el agua bendita 9 y le incenfara tres Ve^s^y dará a befar la Cru^ho qual acabado fe ytí el P re fie a defnudar hh Sacriflia con los; miniflrosm

Formula

m

% FORMA DE ESCREV1R LOS Baptizados en el primer libro.

C^ída P ¿rocho deue tener quatro lihos fu I ¿le fia. E l pimero, \>ara que apierne en ü , los Baptifmos que hiñere en fu IgUfia*. El tcgnndoy para que apiente enel% los Matrimonios jue celébrate. El tercereara queriente en eL todas ks familias de fus? amátanos cada im* parte. El quaii^pra que apiente en el a los def: funftos que fe enterraren en fu Iglefia* Y cowen* (ando forel luto délos Ba¡) ti fmoy,])orM lo prr- mero, el c&o$l fia del mes> el nombre del facer* dote queh^ti\ofí es Varochoy o «a, la íglefta $¡>t brando el finto> bfanta titular dula :la ciudad, pueblo, ViUa , o lugar como fe llamare i el dia en pe nació el niño : fus F 'adres por fus nombres : ( fifon cafados ) la Patocbia de donde fon : de "donde fon naturales : el Nombre que le fue fueflo duiño': Us nombres de fus ?adrim : los nombres le fus P adres ; la Vartochia de donde fin^

Si el niño no fuere nacido de legitimo mattu mntOy porto menos fe efcrw el nombre de algu- no de fus f adres del \ue Quiere mas noticia*, uwque Sz tod&

mm

^

,■■■■

FoYMitlcei toda ocafm de infamia fe deue euüar en tal oca.

Si fe ignoran los nombres de fus Vahes ,fe ponga que fus Padres no fon conocidos >y que fe ignoran. . ¿

; Si el niño fue arrojado ¿ Ü puerta de alguna cafa fe ponga en que dia}y donde fue arrojado, y guien le ballb^y que días tiene de nacimiento-, y fi fe ignorare fu baptifmoyfea baptizado debajo de condición como fe dixo arriba en lo que toca al bap- íifmo.ypongafeenel libro como fue baptizad* de efta manera. _w >

Si el niño fue baptizado en fu cafa por auer áuido algún peligro de muerte, fe efcriua el nom* he de la perfona que lebapti^b \y de como la tal ptrfona fe lo dixo al Parocbo de aquella Iglefia \ queK>eniabdpti$adoel tal niño.yfi Viuiere dejpues y en la Iglefiale ahecho el Sacerdote la* demás (eremoniasde Exorcifmo, Olio.CbriJma^y las de* ínaSyfediga enel libro como fe le hiñeron las fo- hedidas ceremonias , efcriua el Nombre que fue fueftoal niño quando fue baptizado en-necefidad. Si otro Sacerdote fma del Parocbo baptiza-

*efo

St**a;*í*M

-

FomuU *39

? fe efcriuafu nombre, y como h¡$$*°n ^ceni ia del Cura de aquella Ighfia, f FORMA DE ESCREVIR LOS' cafados en el fegundo libro.

POndra lo primero el Año> el dia^el mes% que fe hicieron tres amone fl aciones en tres dial ontinuosyfefliuos > y que la primera fe hixpett al, b tal dia feriándolo, y api de lafegwda, co- no de la tercera fe a de de\it>y que fueron hechas m la Mijfa mayor conuentual de aquellos dias feftkos acabado él Evangelio : que no\>uo impe- iimemo alguno legitimo : ponga el P atocho fu iomhey b el Sacerdote que celebrare el Matrimo- nio con fu licencia :el nombre de fu Farrocbia^ el nombre de la ciudad , pueblo > VtUa > b lugar donde pfia. Diga que pregunto a los tales contY^entes [ poniéndolos por fus nombres ¡y los de fus V adres f y de que Varrocbia fon) delmutuo confentmiemOy y que anido conocimiento Aeljolemnemente por pa* labras de pie femé los caso eft ando prefentesN.y N. teftigos ( poniéndolos por fus nombres^y hs de fus ?adres>y de queParrochiafon). ; Si la muger que fe cafare niere fido Vvudd% $) Jo

Formula h ponga en el libro.

También ponga Jj recibieron en la Jglefia h$ hendkiones en la Mijfa,

Si W de los cafados , ó entrambos fueren de diftinFta Parrocbia de la fuya, pondralo en el libro% y como fe hiñeron en fu Parrocbia tres tmoneJlE* clones, y otras tantas en la Parrocbia dello$:y ad* iiierta aqui el ?arochoy que antes (¡ue celebre el tal matrimonio con licencia del otro Vatocbo (qmn. do ellos los cantnhentes pertenecen a otra Parro. chia) reciba por efctitofee de como fe an amonef. Udo en fu Parrocha propria los dichos toniraben. tes mtüüfa la qualfee fe guarde, y ponga ene] libro de hs Matrimonios donde fe celebrare el tal caf amiento.

- Si los contrahentes fon de dijlinña Dieeceft las amoneftaciones que el Parmbo di\efe ban bé~ tho no tengan -palor alguno fi no fueren comproba- das por elobip í o Vicario general del Obijpo, b del que tiene Authoúdad quafi Epifcopal (como fon los Prelados Superiores) de aquella Dicecefi, y ejlo.con fufitmayfello^y fe aprueue ejlo porel 9}$o¿ Vkaúo del ¡u¿ar dodejfe h^e el Matri.

wonio}

.',taa4aifl«ÍL_ ¿^.

FormuWt 14°

ton\o,yMofehrafmfulicénc'tá.

Si las amonedaciones fe diffúmn, b dexaron on licencia del Superior, fe a de poner en el libro •orno fe dexaron de h\er co licencia del Suprior, 1 de como no ipuo impedimento alguno.

Si las amonedaciones fe hiñeron dejbues de iontrahido el Matrimonio fe efcriua como fueron lechas api> y con difienj "ación del tal Superior.

Si algún Sacerdote con licencia del propio p<t. rocho celehare el Matrimonio fe efcxiua como le

fmcmceiHaltcenaa. y

Si los contrabentes fon parientes por ajfnrdadt o conf ancianidad , diften fados por AmWdal Apopfoa par&toniuher matrimonióle diga tn el libro como fuero dip«fadosyy fe explique tlgrfr do de parentefco en que fueron diften fados, y co* mo fueron cafados leidas amonedaciones , y hechas hs demás diligencias acojluwkadas por lafnnu

fAdrclglsfia. ¡,

Si fe hiñeren amonedaciones endi¡hMctas , y iiuerfasVarrochias,ydeft>ues no tuuure efieblo el Matrimonio i con todo efjofe an de affentar en los Wros de las dichas Varrocbias > ¡MM j«e <?«#«« con/fe ¿ellas andando el tiempo.

S* 3For3

Formula. f FORMA DE ESCREVIR LOS viuos en el tercero libro.

>\ Sedeefcreair cada tina familia de los 'l * ^ Parrocbianos poniendo primero el Año , diaty mes en que fe afrentare cxda Dna : la calle y pane donde ejla la cafa , la qualfi fuere pro» fia del que Vine en ella fe efaiua, que es fuya propia > y fino fuere propia fe ponga el nombre de la perfona cuya es . Luego fe efcúuan todas las perfonas de cada 1¡>na familia comentando por el feñory cabega della , todas por fus nom- hres, y fobre nombres^ la edad de cada \na . Si finiere alguna perfona en la afa como adueñe- di\at y peregrina fe e faina api en el libro. Al ftn del nombre de cada perfona afrentada ,jy ef- Crita, fe ponga fi es admitida ala f agrada com- m unión cada Año fenaUndola cotí ejla letra C. pe b declara .y a las perfonas que an recebido elfantoSacramentodela confirmación al fin de- fus nombres fe les pondrán ejlas tres letras Chr. Los criados de la familia fe afiisnten por fus

non*

y L

Ftrmula. 1 4*

nheijylosdefus Padres, ti algwaperjo* de la familia fe mudare de la cafaty fe pojé re ¿ otra , fe le ponga al fin del nombre en el vgen del lilromia que detnueflre tomoyk habita en la cafa , y luego fe hufque la cafa nde fe mudb,y habita de nuew, para que fe '¡ente en aquella parte dóde cabe,y ejla affen* da la dicha cafa donde fe mudb , y habita de ieuo; para que api fe conofca la tal perfona. [FORMA DE ESCRBVIR LOS defunftos en el qoarto libro.

[O primero fe ponga el A 2o, dia>y mes ^ quefallecib el defunño \ y af tente fe por u nobre propio.y délos de fus ? adres: el lugar, ■•udadyVúlaj pueblo de donde era i b edad que -nía : la cafa donde murihy quefallecib como ¡jo de nueflrafanta Madre Iglefta recibiendo us facramemos : que fu cuerpo fue fechado m¡a Iglefta del dkh pueblo , ciudad , Vz/b, o ugar, nombrando la 1 ¿le fia, y el Santo, b Santa miar delU,y que di* f*e fepultado . Fmal- S < mente

Fefíd

Viente fe apetite el nombre del Sacerdote pelo tonfepb,y el dia en que efto febiy : comorecihiü elfM8ip¡mo Uatico del cuerdo de nuejlro Señor iESyCbrifio-.y pongafe el dia en que lo ved. tío : comorecihib la Extrema imion^y pongafe el dia en que ejlofe hi^el mes.y ano, tara que def- \uss confie de iodo.

^DIAS FESTIVOS, EN Q^E

tienen obligacionbs indios >y naturales delfl i

ttueua Ejpaña de oyr Miffa.

í" El día de Ja Circunficion del Señor,que es el de Añonueuo.

f El dia de la Epiphanla de el Señor , q„e e$ el día de los tres Reyes.

^r El dia de la Purificación de noeítra Seño- ra, quando fe bendicen las candelas.

<J" El dia de la Annunciacion,quando S. Ga- briel faludó á la Virgen Maria.

<f El dia déla fiefta de los Apollóles San Pe- dro, y San Pablo.

.{§" EldiadelaNariaidad denueftra Señor*

la Virgen María. fl" EKdiadelfantifsimo Sacramento que fe

llama de Corpus Chrifti.

hforuwl I4i

El ¿¡a de !a Afcenfioii de Chrifto Señor nneftfo a los Cielos- _

ElS. de la Affompdoo déla Virgen M* tia Señora nneftraálos Cielos. El primer dia de Pafcua de Nauldad. Fl primer dia de Pafcua de Refurrecc.om El primer dia de Pafcua de Efpiritu fatuo. Todos los Domingos de el Ano.

Quando el Sacerdote les dixere Mtfa> *#,

fas 'arriba yuefias , y acahda la Mijfa , les 0 h fiefta en el Altar, ?m que fo*n que >nen ohligacion de oyrh ,y les dfm W<"*' na aduciendo, que la letra D. queeftaen edio del renglón fi¿nifica el dia que fuere, y , S.y N. el Santo, y fu Now&w, 3 la feri- ad que cayere en el tal dia. r NotlacdptUiuané f Hijos rniosaduer- ücmocaquiltican ca tid y enten ded ¿ que

T-. __= UJU..Í. el D. hazenralanta

Madre Igleíia la fiefta de S.X: mirad que es fiefta grande de guar-

D. quimochihui- iaTonantzin Santa elefia inilhuitzin S. ÍS^. xiquittaca ca huei

N.xiquittacácahueí nena 6i«^^*«^ iüitiitl pialoni, iUuao da, y vueítra obliga-

Dies ieiunij. tmoftahiiatll mochi- don es que oygais la hnainicanquicaquíz- Miffa de nueftro Se. q ini Miffatzlo Dios, ñor Dios,por que ng ic ahmo antlátlacozq. hagáis peccado. 1$ Dl^St ENQ^E TIENEN obligado los indios^y naturales defta nueuaÉf- paña de no comer carne aunque no ayunen*

Y Todos los dias de la Quarefma, defde et Miércoles déla ceniza hafta el Sábado Tati- to inclufioé.

|T Todas las Vigilias que ayunan los Efpa- notes que fon las qne caen entre año fuera . de las de entre Pafqua y Pafqua.

Y Todas las Temporas,que fon quatro ve- zesalaño.

f" Todos los Viernes, y Sábados de el año. Quando el Sacerdote les dixere Mifi, ad- uierta Ji en aquella [emana cae algún dia de los arriba pueftos y acabada la Miffa les feñakri el dia en el hitar; para que fepan que tienen obli- gación de abjlenerfe de U carne , y les dir¿ de efla manera adúirtiendo que la letra D. figni- fica el dia para que lo nombre el Sacerdote.

Y No-

huane xiccaquicá ipan D.inne<;ahua- ilhuitl mochihua caxnltec3,auhia- camo smechtno- ihuatiliaTonantzin intal&tefiainicaiiv o^ahuazq in amé- uaotin in nican an- jea naturales inipá-

Vics ieiuni].K *45

Nottac&inahoiz- *[ Hijos mies enten- ded, y mirad que el D.esdiadeayunode losBfpañoles,yaufl4 que no os manda nía Santa Madre Iglefia que ayunéis v ofotros los naturales3porque trabajáis mucho, con todo effo aduertid ¿ nñradyentcded.que a amohuey tlatequi- es voeftra grande o- anoltxtecjuiuh , xi- bligacion.que noco- uit7timotlaUcan- ca ma.s carne, y que os motlaquauhnabuatil abftengais della , y ia mochihua inic amo dexeis. .nnacacuazque.

B" DlAS, EN Q^E TIENEN CBLU

¿ación los ludios y naturales de fia nueua.

Ejb'aña de ayunar.

j El diadela Vigilia de U Pafquade Na-

oidad. , ".■

IT El día de la Vigilia de la Pafqua de Re-

ÍUrreccion, que es el Sábado Santo. •T Los flete Viernes de la Quareíma.

Dhsietunij. Qmndo e] Sacerdote les dixere Mijfa,fi en aquella femana b~ tiempo cae algún di 'a de los arrih fueflos.y acabada la Miffa feñalaú él día en el A lür) para quefepa que tienen obligación de ayu- uar>y les dirá dejla manera, aduirtiendo.que la le. tro. Q.ftgnifica el día; para q \0 nombre el Sacerdote. f" Notlacópilhuane ^ Hijos miosfabed Jdcmomachiltican ca que ei D. tenéis obH. ipaa D. amonahnatil gació de ay uñar, pon mochihua inic am... que afsi lo quiere tifa! rooc,ahuazque ipam- Sata Madre Iglefia, y pa ca iuhqui qutmo- mirad.no os ©luideilJ

por q no hagáis pec- cado mortal.

nequíSriaTottee.ónia- huiznantzin Santa I- glefia , atihahmoxic ficahuacaninicahtno anquichihuazque te. miáiani tlátlacofii.

T I E M P o í, EN gF E TíENEH aligación los Indios, y murales dejla ntm* Ejfaña de tonfeffar fus peccados. ^ Vna vez al año , y efta por la Quarefma. % Quandovuieren de comulgar. <J" Orando eíluuieren enfermos. Y al fin da fu enfermedad tienen obligación de pedir

la

la fanta Extrema vnciofí. I Quando vuieren de feceblr algún Sabrá* mentó.

El Sacerdote acahla h Miffa > ya que entra i Qudrefma Jes diga en el Altai la obligación , | enen de aparejar fus confciencias ]>au confeffarfe mo lo manda nueftraf anta Madre tyUfáyyhs ú defla manera^ y en efiaform.

f Nctlacdpiihuane q¡¡ Hijos míos aduef- tídqueenelfegundD mandamiento de nf a Santa Madre Iglefia catholica Romana fe oos manda que con- feffemos cada año por Q^arefma.Y afsi apa- rejaos aofa enefte tie*

iquitztiaiotlalicáca

pan in onteti tena-

uaülüTonatzln ían-

i.lglefiaCatolicaRo»

nana ténahuatilo ma

leyolmelahualozce-

cxiuhtica in ihquac

Juarefrna : ipampain

naximocencahuacan^ po para q os cofeffeis

xcBtí inic ammoyol- delante de vueftros

mitizque, ammoyol-

nelahuazque ixpan- zinco in amoteyol* juiticatzitzlhuáTeo- )ixcatzitzintinSacer- iotesme aula ahmo

*

Padres Confeffores \ fon los Sacerdotes, y miradjaduertidjy en- tended no tneflfcofpre- cleys el mandamien. ío y precepto de nra Canta

Admonhiol xi&elcliihuftca Jqite- fanta Madre Iglefu i

por q no hagáis peo*

Cddo mortal.

fiahuátdtzin Tonan- tzinSartdlglrfiainjc ahmo anqmchihuazq temiáianf tlátiacolli.

También les dirá q tienen obligación de conm fejfar el que Vuiere de comulgar alguna \>e\¡y el que i de recebir algún Sacramento jy el que eftuuiere enfermo>y también el de la Extrema unción j y e(lo fe les acordara por lo menos tna \>e\al Año$para queejlen aduerúdos eflos po- hres indios i que naturalmente fe defcuydan de lo que les efta bien , y les dirá dejla manera el Sacerdote profiguiendo lo de arriba. 4[ No ihuan notlacó- f Tabien hijos mío*

pilhuane xiqnitztimo- tlalkanca in tctlaqo- t»ahui2nant2in fanta Jglefia quimonequil- tía roamoiolmelahuaz in aquin químoceli- liznequi in Sanísimo SacramentOjihuan in aquin cenca niocecd-

aduercidj que nueftra fanta Madre Iglefia qalere que fe confief- fe el que quiere rece- bir el faotifsimo Sa- cramento, y también el que cita enfermo grandemente,^ eftá á lo vlcimo^q ya quiere mortr

lea inyetfa&ahui in' morir fe eonfieffe , y

reciba el orrp facrá* meneo de la Extrema vncion oye Je Ikma delOIio: fiWlmenre el que quiere recebir al- gún facrameoco.

emiquiznequi ma Joyclautizihüaqui- lomácehuiz ín occe icramenco in Tema- iiotiilztli motene- aafantaExtremavn.. 6:yequenéinaquin limoceliliznequi cS- flfacramento.

TIEMPOS EN QVE TIENEN JÜgacio los Indios, y naturales deíla nue- i Efpaña de recebir la comunión defde el Domingo de ramos halla la oflaua de la Pafqua de Refrirreccion. Quado voo eftá enfermo tiene obligación pedir efte fanro Sacramento cié la commu* lion del cuerpo de Cbrifto Señor nueftro.

El Sacerdote acabada la Mijfaya que entra { emana [anta les diga en el Altar la obligacio \enen de aparejar fe para comulgar la Vafqua Kefut reccion, y les dirá defta manera* Notlá^ópiihuane f Hijos míos los aican ancaté xic- que a^ui eftais jun- T tos

4k

v4dm0mti0é caqulcaft ca Ipan inic tos y congregados , ítetUtenahuatiUzinin adueitid, y encended; Tonaatzin Sata Igle- que en el tercer man

fiateriahus^lomace- liloz inuUcórnahuiz- tiacayotzio Totexna- qmxticatzin 1 £ S V Chrifto ceppa cece- ^iubtica i a ihquac buey PafqaaXochl- Pafqua : i pampa in mpnequi cenca am- mocecahuazque itiic

¿amiento de núeftra fantaMadre íglefia fe nos manda recebir el ' cuerpo de nueftroSe- fior IESV Chrifto vna vez cada año ett tiempo déla Pafqua de Flores» Y afsi con- uiene mucho que 05 aparejéis y recibáis

anquimocellUzque ia fagr ado cuerpo 3 nr o , itiaqómahiHznacayo- Saiuador y Redemp- tziti inTotecuiyo IB- tor IESV Chrifto ao-: SV Chrifto axcanipá ra eaU Pafqua, y afsi fcuey Pafqua, inicati cumpliréis coló que \ quicíühuazq in tieln os máda la fanta Ma- tmechmoaahuatiUa drefgtefia. Pero ad- iarrea lglcfir.Auh xio uertid, que efte tercer caquican ca inin ic e- mandamiento de tira te ti itenahuatiltzift in fanta Madre Iglefia Tonantzin fancalgle- habla acerca de las fia, itechpa tlaluohua perfonas ya grandes, |aycttuehwytf*«tia *ue«tticcteft yfabeii

•aotlM

r

AdttiOttititte I 4 &

mhmatln^ in ye ix* lo que fe contiena ea

Ufiiatqucjiftyecaci- :amaci iaixquich in jueaqulch itetziaco >ohui i a fatulísimo jacramentc^yhuan in.

d famifsim o Sacra- mento, y que cfeén cg nueftro Señor VE S V" Chrifto en quatoDios y en quaftto hombre

?equine!toca ca hael eftáaili* y cambien fu

fehuatzin iaTotecui- fagrado cuerpo 5 y fit

ro IESV Cimfto inic precioía íangre' , i\%

reotl 5 ihuan inic o- anima , y Dimaída4¡>

luichtlijihaan itlacó-

lacayotziüj in itUcé-

í^orzín, snitia^oyoí-

iantzin^y animatzin9

niTeoyotzin yifatte

noctziaotica infafc"

ifsimo Sacramento.

fequené yéhnanttn

pequípanahnia má-

tlacxihuitl.

También les dirá que tiene oWgrtion de coi migar él que efla enfetmo>y eflofe les acor da* rapor h menos Wa ^e\d Añonara qeften ad? tenidos de quadv tienen ohligúcio de ha^er efto¿ 9 proñmmdú b de arrifa diva doña manera*

Admomtioi

^T NoíhnanJnaquln ^f También el que

tnococótica cenca in ella muy enfermo , y

yetlanahui monequi al fin y cabo de fu en*

in quimoceliliz inin fermedad es menefter

fanto Sacrameto ini- que reciba eíle fanto

celiloc3t2Ía tnitlaco- Sacramento del cuer-

mahulznacayotzin in Totenjaqüixticatzln I E S V Chriílo.

po fagrado de nuef- tro S^luador^y redep- toríESV Chriílo»

q ADVERTENCIA. ACERC? de los entierros q fe pueden offrecer,en los tre^dias déla Semana San&a hafta el Sába- do antes de cantar la Glpria.

t[ Si en eflos tres dta$¡ defde lueues a Salado yutes de cantar la Gloria muriere alguna perfo- najdeuefeyr por el cuerpo fin pompay con Cru^ cubierta con velo negroyfin ajlayman¿a^y cyria- les : no fe deue de^Jr nada del Of ficto de dif- funños : folo deqt el Vfalmo : Mifere mei E>ms:fin Gloria Patri :y repetirlo las Ve* Kf$ qtMueeeJ) ario fuere enterrar el cuerpo co el mifmol^féno % y la Oración ; Refpice quafr

íumti

i

MM

",. ,. Iiiim;lii

monitiOé i 4* y

mPS Domine; 8cc. fin otra cofa alguna* tn doble de campanas. Tor quanto en e ¡los '5 días ho d\%e Qfficio ordenado.

30r Bula de nueftro muy fantp Pa* - dre Clemente Vlílé concedida k (lacia de los Padres de la Compañía : lefus del Pírü á treinta de A gofio nouenta y feis , que efta en el Ar- liuo del Colegio de Lima déla mif* a Compañiajentre otras cofas fé¿5* de a todos los Presbíteros feculares regulares de qualquier orden % que tuuieren díftantes efpacio de fefenta illas (que fon veinte leguas) del} lu- ir donde fe confagra la Chrifma , y ¡o de Catecumenos,para que puedan *ar del dicho chrifma , y olio anti- 10 licitamente , aunque fea bendito I dos, tres o quatro anos>y eílp en el fcerin que no pueden cómodamente

,. -

n tiene*

íeríe I gracia es perpeti

. V S D E O, V IR G I N I QVE **

MA.-TR'I MA.RIi£..

m

^'~V _

. :.JV. -- ■< . I

W8fc-Miw 'i^ i J'^^iWpjMBWWlÉW^

-v -T

¿4

¿Ó

t*$V

I

Q

••■